กลวิธีการสร้างคุณานุประโยคของเด็กไทยวัย...

22
กลวิธีการสร้างคุณานุประโยคของเด็กไทยวัย 2-5 ป Relativization Strategies of 2 to 5-year-old Thai Children ภัทรา ปณฑะแพทย์ 1* และกิติมา อินทรัมพรรย์ 2 Pattra Pindabaedya 1* and Kitima Indrambarya 2 1 นิสิตปริญญาเอก ภาควิชาภาษาศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรุงเทพฯ 10900 2 รศ.ดร., ภาควิชาภาษาศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรุงเทพฯ 10900 1 Ph.D (Student) In Applied Linguistics, Faculty of Humanities, Kasetsart University, Bangkok, 10900 2 Assoc. Prof. Dr., In Linguistics, Faculty of Humanities, Kasetsart University, Bangkok, 10900 * Corresponding author: E-mail address: [email protected]

Transcript of กลวิธีการสร้างคุณานุประโยคของเด็กไทยวัย...

3

กลวธการสรางคณานประโยคของเดกไทยวย 2-5 ป

Relativization Strategies of 2 to 5-year-old

Thai Children

ภทรา ปณฑะแพทย1* และกตมา อนทรมพรรย2

Pattra Pindabaedya1* and Kitima Indrambarya2

1 นสตปรญญาเอก ภาควชาภาษาศาสตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 109002 รศ.ดร., ภาควชาภาษาศาสตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 109001 Ph.D (Student) In Applied Linguistics, Faculty of Humanities, Kasetsart University, Bangkok, 10900

2 Assoc. Prof. Dr., In Linguistics, Faculty of Humanities, Kasetsart University, Bangkok, 10900 * Corresponding author: E-mail address: [email protected]

Parichart JournalThaksin University

38

บทคดยองานวจยนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษากลวธการสรางคณานประโยคของ

เดกไทยวย 2-5 ปและ 2) ศกษาต�าแหนงชองวาง สรรพนาม และนามวลทปรากฏใน

คณานประโยคของเดกไทยวย 2-5 ป ผวจยเกบขอมลการสนทนาทเปนธรรมชาตของ

เดกหญงและชายอายระหวาง 2-5 จ�านวน 80 คน ทพดภาษาไทยกลางเปนภาษาแม

ผลการศกษาพบวาเดกวย 2-5 ปใชกลวธการสรางคณานประโยค 3 ประเภท ไดแก

กลวธชองวาง คดเปนรอยละ 68.94 กลวธสรรพนาม คดเปนรอยละ 25.53 และกลวธ

นามวล คดเปนรอยละ 5.53 นอกจากนยงพบต�าแหนงการปรากฏของชองวาง สรรพนาม

และนามวลในคณานประโยคไดจ�านวน 2 ต�าแหนง ไดแก ต�าแหนงประธาน คดเปน

รอยละ 77.02 และต�าแหนงกรรมตรง คดเปนรอยละ 22.98

ค�าส�าคญ: คณานประโยค กลวธการสรางคณานประโยค การรบภาษาไทย

AbstractThis paper aims to explore 1) the relativization strategies and

2) positions of relativized gaps, pronouns, and noun phrases in relative

clauses of 2 to 5-year-old Thai children. Cross-sectional data were collected

from 80 children, who were 2-5 years old speaking standard central Thai

as their native language. The results reveal 3 relativization strategies i.e.

gap strategy by 68.94 percent, pronoun strategy by 25.53 percent, and

non-reduction strategy by 5.53 percent. The relativization with gaps,

resumptive pronouns, and full noun phrases are found in 2 positions of

relative clauses: subject position by 77.02 percent, and direct object

position by 22.98 percent.

Keywords: Relative Clauses, Thai Language, Language Acquisition

วารสารปารชาต มหาวทยาลยทกษณ

39

บทน�า คณานประโยคเปนอนประโยคชนดหนงทพบในภาษาตาง ๆ ทวโลกท�าหนาทขยาย

ค�านามหลก (head noun) ในประโยคหลก (main clause) ใหเฉพาะเจาะจงและชดเจน

[1-2] ดงตวอยางท 1และ 2 [3]

ตวอยางท 1 The book [I bought __ yesterday] was a trade paperback.

ตวอยางท 2 Somebody lives nearby [who __ has a CD-burner].

ตวอยางท 1 “I bought __ yesterday” เปนคณานประโยคขยายประธาน

“The book” ในประโยคหลกใหเฉพาะเจาะจงวาไมใชเลมอนแตเปนเลมทซอมาเมอวานน

สวนตวอยางท 2 “who __ has a CD-burner” เปนคณานประโยคทจ�ากดขอบเขต

ใหค�านามต�าแหนงประธานทอยดานหนา ‘Somebody’ ใหแคบลงวาไมใชคนอน

แตเปนคนทเปนเจาของเครองเขยนแผนซด

ปราณ กลละวณชย [4] ไดใหค�าจ�ากดความ คณานประโยค คอ ประโยคทฝงตว

(embedded sentence) อยในประโยคหลก (main clause) ประโยคทฝงตวอยนจะ

ท�าหนาทขยายค�านามทอยขางหนา ในทางโครงสรางคณานประโยคจะมอารกวเมนต

(ค�านาม) ค�าหนงหายไป และค�านามทหายไปนจะมตวอางองเดยวกบค�านามทมนขยาย

ในบางกรณอารกวเมนตทอยในคณานประโยคอาจถกแทนดวยบรษสรรพนาม

กตมา อนทรมพรรย [5] ยงไดสรปลกษณะทส�าคญของของคณานประโยคใน

ภาษาไทยไวดงน

1) เปนประโยคทฝงตวอยในประโยคหลกท�าใหเกดความซบซอน

2) เปนอนประโยคทตามหลงค�านามหลกทมนขยาย [นาม + [ท/ซง/อน+

ประโยค] ] ตามแบบลกษณภาษา คณานประโยคในภาษาไทยจงจดเปนคณานประโยค

ทตามหลงค�านามหลก (post-nominal relative clause) สอดคลองกบโครงสรางนาม

วลในภาษาไทยทมสวนขยายตามหลงค�านาม

3) เปนประโยคทเชอมดวย ท ซง อน

4) อาจเปนประโยคทไมสมบรณ กลาวคอ ค�านาม (Argument) ทท�าหนาท

ประธานหรอกรรมของคณานประโยคอาจไมปรากฏ

5) ค�านาม (Argument) ในคณานประโยคทอางองค�านามหลกอาจถกแทนทดวย

บรษสรรพนาม (Resumptive Pronoun)

Parichart JournalThaksin University

40

เกาอ [ ทมนมพนกพงสง ]เกาอ [ ท _ มพนกพงสง ]

บรษสรรพนามทแทนค�านาม

ในคณานประโยคค�านามทหายไปในคณานประโยค

ภาพท 1 ค�านามทหายไปและการแทนทบรษสรรพนามในคณานประโยค [5]

นอกจากน กตมา อนทรมพรรย [5] ใหขอมลเพมเตมวาการสรางคณานประโยคในภาษาไทยสามารถท�าได 2 วธ คอ ค�านามในคณานประโยคทอางองค�านามหลกนนหายไป (Gap Strategy) และการแทนทค�านามอางองหลกในคณานประโยคดวยบรษสรรพนาม (Pronoun-Retention Strategy)

จากการศกษาเกยวกบคณานประโยคทผานมาในภาษาไทย จะพบวาสวนใหญเนนศกษาการใชคณานประโยคของผใหญ และไมพบงานใดทศกษาเกยวกบคณานประโยคของเดก โดยเฉพาะอยางยง เดกไทยกอนวยเรยนทมอายระหวางอาย 2-5 ปซงเปนวยทเดกเรยนรและรบภาษาดวยกระบวนการธรรมชาตดวยตนเองโดยไมผานระบบการเรยนการสอนทเปนทางการในชนเรยน ผวจยจงสนใจศกษาวาเดกในชวงกอนวยเรยนดงกลาวจะสามารถสรางคณานประโยคดวยกลวธใดและต�าแหนงค�านามหลกทหายไปจะสามารถปรากฏในต�าแหนงใดในคณานประโยค

วตถประสงค 1. ศกษากลวธสรางคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป 2. ศกษาต�าแหนงค�านามทอางองค�านามหลกในคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป

ระเบยบวธการศกษา 1. กลมตวอยาง

ในการศกษาครงนผวจยเกบขอมลจากเดกอาย 2-5 ป ซงมการไดยน การพดและมพฒนาการทางอารมณปกตจากสถานรบเลยงเดกฤทธยะวรรณาลยและโรงเรยนอนบาลฤทธยะวรรณาลยในกรงเทพมหานคร และจากครอบครวอาสาสมครทผวจยไดรบอนญาตใหเกบขอมล รวมจ�านวนเดกทงสนจ�านวน 80 คนดงแสดงในตารางท 1

วารสารปารชาต มหาวทยาลยทกษณ

41

ตารางท 1 แสดงจ�านวนกลมตวอยางทใชในการวจย

อายเดกเพศ

จ�านวน (คน)ชาย หญง

2 ป 10 10 20

3 ป 10 10 20

4 ป 10 10 20

5 ป 10 10 20

รวม 80

2. การเกบขอมล

ผวจยเลอกใชวธการบนทกการสนทนาของเดก (Spontaneous Natural

Speech) เนองจากเปนภาษาทเดกใชสอสารจรงในชวตประจ�าวน [6] และเปนวธทเปน

ธรรมชาตและเรยบงายทสด [7] ผวจยไดแบงประเภทการสนทนาออกเปน 2 ประเภท

ดงแสดงในตารางท 2

ตารางท 2 ประเภทการสนทนาและวธการเกบขอมล

ประเภทการสนทนา วธการเกบขอมล

1. การสนทนาทผวจยมสวนรวม ผวจยสรางความคนเคยกบเดกดวยการชวนเดกเลนของเลน สอนการบาน จากนนจงพดคย สมภาษณและใชเครองบนทกเสยงบนทกการสนทนาระหวางผวจยกบเดก

2. การสนทนาทผวจยไมไดมสวนรวม2.1 การสนทนาระหวางพอ/แม

กบเดก2.2 การสนทนาระหวางครและเดก

2.3 การสนทนาระหวางเดกกบเดก

ผวจยขอความรวมมอใหผปกครองเปนผบนทกการสนทนาระหวางเดกกบตวผปกครองเองผวจยบนทกการสนทนาระหวางทครและเดกท�ากจกรรมรวมกนผวจยบนทกการสนทนาระหวางทเดกสนทนาและท�ากจกรรมรวมกน

Parichart JournalThaksin University

42

ในการเกบขอมลครงนผวจยไดบนทกการสนทนาทง 2 ประเภทดงกลาวของเดก

ในแตละชวงวย ซงการสนทนาในแตละครงมระยะเวลาประมาณ 30 นาทถง 1 ชวโมง

รวมเวลาในการสนทนาของเดกจ�านวน 80 คน เปนระยะเวลาทงสน 23.46 ชวโมง

(คาเฉลย 29.32 นาท/เดก 1 คน) โดยมสดสวนขอมลจากการสนทนาระหวางผวจยกบ

เดกมากทสด คดเปนรอยละ 47 การสนทนาระหวางเดกกบเดกคดเปนรอยละ 23

การสนทนาระหวางพอ/แมกบเดกคดเปนรอยละ 17 และสดสวนขอมลการสนทนาระหวาง

ครกบเดกนอยทสด คดเปนรอยละ 13 ของขอมลทงหมดดงแสดงในภาพท 2

ภาพท 2 สดสวนของประเภทการสนทนา

3. การวเคราะหขอมล

ผวจยน�าบทสนทนาทมระยะเวลา 23.46 ชวโมงมาถายเปนตวอกษรเพอน�ามา

วเคราะหหาคณานประโยคโดยใชเกณฑทผวจยสรปไดวา “คณานประโยคเปนอนประโยค

ทฝงตวในประโยคหลกและเชอมดวยตวบงช ท ซง อน โดยคณานประโยคปรากฏอย

ในต�าแหนงหลงค�านามหลกทมนขยาย อาจเปนประโยคทขาดค�านามทท�าหนาทประธาน

หรอกรรม ซงค�านามทหายไปนจะอางองค�านามหลกทคณานประโยคขยาย หรอเปน

ประโยคทมสรรพนามทอางถงค�านามหลกในประโยคทมคณานประโยคขยาย” จากนน

ผ วจยน�าโครงสรางทผานเกณฑมาวเคราะหเพอหากลวธการสรางคณานประโยค

(Relativization Strategies) และต�าแหนงชองวาง (Gap) สรรพนาม (Pronoun) หรอ

นามวล (Noun Phrase) ทปรากฏในคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป

วารสารปารชาต มหาวทยาลยทกษณ

43

ผลการศกษา1. กลวธการสรางคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป

จากขอมลบทสนทนาของเดกวย 2-5 ป จ�านวนทงหมด 80 คน พบวามความถ

การสรางคณานประโยคทงสน 235 ครง โดยพบวาเดกอาย 2 ปใชคณานประโยคนอยทสด

เปนจ�านวน 19 ครง คดเปนรอยละ 8.09 เดกอาย 3 ปจ�านวน 33 ครง คดเปนรอยละ 14.04

เดกอาย 4 ปจ�านวน 59 ครง คดเปนรอยละ 25.11 และเดกอาย 5 ป ใชคณานประโยค

ไดมากทสดจ�านวน 124 ครง คดเปนรอยละ 52.77 จากความถดงกลาวแสดงใหเหนวา

เดกสามารถใชคณานประโยคแปรตามอายทเพมมากขนดงแสดงในตารางท 3

ตารางท 3 ความถการสรางคณานประโยคของเดกในแตละชวงอายโดยแสดงคาเปน

รอยละ

กลมเดก (ป) ความถการสรางคณานประโยค (ครง)

2 ป

3 ป

4 ป

5 ป

รวม

19 (8.09 %)

33 (14.04 %)

59 (25.11%)

124 (52.77%)

235 (100%)

จากขอมลทไดจากการบนทกการสนทนาพบวา เดกสรางคณานประโยคดวยกลวธ

ชองวาง (Gap Strategy) มากทสด รองลงมา คอ กลวธสรรพนาม (Pronoun Strategy)

และกลวธนามวล (Non-Reduction Strategy) นอยทสด ดงรายละเอยดในตารางท 4

ตารางท 4 ความถการสรางคณานประโยคของเดกในแตละชวงอายโดยแสดงคาเปน

รอยละ

กลมเดกกลวธการสรางคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป รวมความถ

(ครง)ชองวาง สรรพนาม นามวล

เดก 2-5 ป 162 (68.94%) 60 (25.53%) 13 (5.53%) 235 (100%)

Parichart JournalThaksin University

44

1.1 กลวธแบบชองวาง (Gap Strategy)

กลวธชองวาง (Gap strategy) เปนกลวธทค�านามทอางถงสงเดยวกบค�านามหลก

ทถกขยายไมปรากฏรป คอ หายไปนนเอง ค�านามทหายไปนสามารถปรากฏเปนชองวาง

ในต�าแหนงตาง ๆ ในคณานประโยคได [5] เชน ตวอยางท 3 “โดเรมอน” เปนค�านามท

ถกขยายและปรากฏเปนชองวางในต�าแหนงกรรมในคณานประโยค และตวอยางท 4

“เดก” เปนค�านามทถกขยายและปรากฏเปนชองวางในต�าแหนงประธานในคณานประโยค

เปนตน

ตวอยางท 3 ชอบโดเรมอน [ทหนกอด__] (คณานประโยคของเดกอาย 2 ป)

ตวอยางท 4 อยากเปน เดก [ท__ ใสกระโปรง] (คณานประโยคของเดกอาย 3 ป)

เดกอาย 2-5 ปใชกลวธแบบชองวางในการสรางคณานประโยคมากทสดซงม

จ�านวนทงสน 162 ครงคดเปนรอยละ 68.94 จากจ�านวนการใชคณานประโยคทงหมด

235 ครง ซงสอดคลองกบผลการศกษาการใชคณานประโยคของผใหญไทยของ กตมา

อนทรมพรรย [5] ทกลาววา คนสวนมากนยมและรสกวาการใชภาษาอยางเปนธรรมชาต

เมอใชคณานประโยคแบบชองวาง นอกจากนผลการศกษายงพบวาเดกสามารถใชกลวธ

ชองวางไดตงแต 2 ปขนไป และมความถการใชทสงขนแปรตามอายของเดกดงแสดงใน

ตารางท 5

ตารางท 5 ความถการใชกลวธชองวางของเดกในแตละชวงอายโดยแสดงคาเปนรอยละ

กลมเดก เดก 2 ป เดก 3 ป เดก 4 ป เดก 5 ปรวมความถ

(ครง)

กลวธชองวาง13

(13.92%)26

(25.24%)52

(28.89%)71

(31.96%)162

(100%)

นอกจากนจากขอมลยงพบวาเดกใชคณานประโยคขยายนามโดยค�านามทอางอง

ค�านามหลกในคณานประโยคปรากฏเปนชองวางในคณานประโยคอย 2 ต�าแหนง

ไดแก ต�าแหนงประธาน (Subject) และต�าแหนงกรรมตรง (Direct Object) ดงแสดง

ในตารางท 6 และตวอยางท 5-12

วารสารปารชาต มหาวทยาลยทกษณ

45

ตารางท 6 ความถการปรากฏของชองวางในคณานประโยคของเดกวย 2-5 ปโดยแสดงคาเปนรอยละ

กลมเดกต�าแหนงการปรากฏของชองวาง รวมความถ

(ครง)ประธาน กรรมตรง

เดกวย 2-5 ป 119 (73.46%) 43 (26.54%) 162 (100%)

ชองวาง (Gap) ในต�าแหนงประธาน (Subject)ตวอยางท 5 โดเรมอนคอตว [ท__มโนบตะ] (คณานประโยคของเดกอาย 2 ป)ตวอยางท 6 มสตวหลายชนด [ท__อยในปา] (คณานประโยคของเดกอาย 3 ป)ตวอยางท 7 หองเรามแอรสขาว [ท__เยน] (คณานประโยคของเดกอาย 4 ป)ตวอยางท 8 เอาเกมสแบบ [ท__ยากนดนง] (คณานประโยคของเดกอาย 5 ป)

ชองวาง (Gap) ในต�าแหนงกรรมตรง (Direct object)ตวอยางท 9 ดรถตก [ทคณพอพาไปด__ ] ไงคะ (คณานประโยคของเดกอาย 2 ป)ตวอยางท 10 อยากกนไอตม [ทผชายกน__] (คณานประโยคของเดกอาย 3 ป)ตวอยางท 11 เอาปาย [ทหนท�า__] ออกหรอยง (คณานประโยคของเดกอาย 4 ป)ตวอยางท 12 เรากแบงส [ทเราไมใช__] ใหซ (ชอเดก) ส (คณานประโยคของเดกอาย 5 ป)

เมอพจารณาความถการปรากฏชองวางในต�าแหนงประธานและกรรมตรงของเดกแตละวยพบวาเดกใชกลวธชองวางสรางคณานประโยคโดยปรากฏชองวางในต�าแหนงประธานมากกกวาต�าแหนงกรรมตรงอยางเหนไดชดเชนเดยวกนดงแสดงในตารางท 7

ตารางท 7 ความถการปรากฏของชองวางในคณานประโยคของเดกแตละวยโดยแสดงคาเปนรอยละ

กลมเดกต�าแหนงการปรากฏของชองวาง

รวมความถ (ครง)ประธาน กรรมตรง

เดก 2 ป 10 (76.92%) 3 (23.08%) 13 (100%)

เดก 3 ป 16 (61.54%) 10 (38.46%) 26 (100%)

เดก 4 ป 40 (76.92%) 12 (23.08%) 52 (100%)

เดก 5 ป 53 (74.65%) 18 (25.35%) 71 (100%)

Parichart JournalThaksin University

46

1.2 กลวธสรรพนาม (Pronoun-Retention Strategy) การสรางคณานประโยคชนดนไมมสวนใดหรออารกวเมนต (ค�านาม) ใดหายไป

ชองวางถกแทนทดวยสรรพนาม 2 ค�า คอ “เขา” แทนสงมชวตและ “มน” แทนสงทไมมชวต [5] ดงตวอยางท 13 “เจาหญง” เปนค�านามทถกขยายและแทนค�านาม “(ตกตา) เจาหญง” ดวยสรรพนาม “มน” ในต�าแหนงประธานในคณานประโยค และตวอยางท 14 “คนผชาย” เปนค�านามทถกขยายและแทนค�านาม “ผชาย”ดวยสรรพนาม “เขา” ในต�าแหนงประธานในคณานประโยค

ตวอยางท 13 หนอยากเอา (ตกตา)เจาหญง [ท มนมหวเนย] (คณานประโยค ของเดกอาย 5 ป)

ตวอยางท 14 ทเชอรบอลเปนคนผชาย [ท เขา สอนองกฤษอะ] (คณานประโยค ของเดกอาย 5 ป)

เดกใชกลวธสรรพนามในการสรางคณานประโยคจ�านวน 60 ครง คดเปนรอยละ 25.53 ของกลวธทงหมด เดกวย 2-5 ปมแนวโนมการใชกลวธนสงขนตามวย โดยเดกอาย 2-3 ปเรมใชกลวธนในสดสวนทไมแตกตางกนและมความถการใชมากขนเมออายได 4 ป จนกระทงเดกอายได 5 ปเดกใชกลวธนสงขนมากอยางเหนไดชดดงแสดงในตารางท 8

ตารางท 8 ความถการใชกลวธสรรพนามของเดกในแตละชวงอายโดยแสดงคาเปนรอยละ

กลมเดก เดก 2 ป เดก 3 ป เดก 4 ป เดก 5 ป รวมความถ (ครง)

กลวธสรรพนาม 3 (5%) 4 (6.67%) 6 (10%) 47 (78.33%) 60 (100%)

จากขอมลพบวา เดกใชคณานประโยคขยายนามโดยค�าอางองถงค�าทถกขยาย

ปรากฏเปนสรรพนามในคณานประโยคอย 2 ต�าแหนง ไดแก ต�าแหนงประธาน (Subject)

และต�าแหนงกรรมตรง (Direct object) ดงแสดงในตารางท 9 และตวอยางท 15-19

ตารางท 9 ความถการปรากฏของสรรพนามในคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป

โดยแสดงคาเปนรอยละ

กลมเดกต�าแหนงสรรพนามในคณานประโยค

รวมความถ (ครง)ประธาน กรรม

เดกวย 2-5 ป 57 (95%) 3 (5%) 60 (100%)

วารสารปารชาต มหาวทยาลยทกษณ

47

สรรพนาม (Pronoun) ในต�าแหนงประธาน (Subject)

ตวอยางท 15 เอาอน [ทมนเปนรถชน] (คณานประโยคของ

เดกอาย 2 ป)

ตวอยางท 16 จะเอาขวดนม [ทมนไวบลอก] (คณานประโยคของ

เดกอาย 3 ป)

ตวอยางท 17 หนชอบกนไอตม [ทมนมสเรนโบว] (คณานประโยคของ

เดกอาย 4 ป)

ตวอยางท 18 ครครบ จะเปนแบทแมน [ทมนบนไดอะ] (คณานประโยคของ

เดกอาย 5 ป)

สรรพนาม (Pronoun) ในต�าแหนงกรรมตรง (Direct object)

ตวอยางท 19 เตะบอลในหญา [ทคนไมไดตดมน] (คณานประโยคของ

เดกอาย 5 ป)

จากขอมลพบต�าแหนงสรรพนาม “มน” และ “เขา” ปรากฏในคณานของ

ประโยคเพยง 2 ต�าแหนงเทานน คอ ประธานและกรรมตรง สรรพนามทพบมากทสด

คอ “มน” ซงพบในต�าแหนงประธานมากทสด เดกแตละวยมแนวโนมการใชกลวธ

สรรพนามโดยมการปรากฏสรรพนามในคณานประโยคในต�าแหนงประธานมากกวา

กรรมตรงอยางเหนไดชดดงแสดงในตารางท 10

ตารางท 10 ความถการปรากฏของสรรพนามในคณานประโยคของเดกแตละวย

โดยแสดงคาเปนรอยละ

กลมเดกต�าแหนงสรรพนามในคณานประโยค

รวมความถ (ครง)ประธาน กรรม

เดก 2 ป 3 (100%) 0 (0%) 3 (100%)

เดก 3 ป 3 (75%) 1 (25%) 4 (100%)

เดก 4 ป 5 (83.33%) 1 (6.67%) 6 (100%)

เดก 5 ป 97.87 (0%) 1 (2.13%) 47 (100%)

Parichart JournalThaksin University

48

เมอพจารณาจากความถการแทนทสรรพนามทปรากฏต�าแหนงประธานและ

กรรมตรงในคณานประโยคแลวจะพบวาเดกเลอกการแทนทสรรพนามในต�าแหนง

ประธานมากกวากรรมตรงอยางเหนไดชด ซงผลการศกษาสอดคลองกบแนวคดของ

โอเกรด (O’Grady) [8] ทกลาววา ต�าแหนงของค�านามหลกดานหนามความใกลชดกบ

ประธานในคณานประโยคมากกวาต�าแหนงกรรมตรงในคณานประโยค จงท�าใหประธาน

มความเดนชด (Prominence) ในความทรงจ�ามากกวาต�าแหนงกรรมตรง

1.3 กลวธสรางคณานประโยคแบบนามวล (Non-Reduction Strategy)

กลวธสรางคณานประโยคแบบนามวลเปนกลวธทมค�านามหลกแบบไมลดรป

(Non-Reduction) หรอนามวล (Noun Phrase) ปรากฏอยในคณานประโยคในต�าแหนง

ตาง ๆ [4] ดงแสดงในตวอยางท 20 ทนามวล “เดกผชาย” ปรากฏในต�าแหนงกรรม

ตรงในคณานประโยคแบบนามวลไมลดรป ซงนามวล “เดกผชาย” นนอางองถงเดกคน

เดยวกนกบค�านามหลกทอยดานหนา

ตวอยางท 20 หนชอบ เดกผชาย [ทยายกอดเดกผชาย] (คณานประโยคของ

เดกอาย 5 ป)

จากขอมลพบวากลวธนามวลเปนกลวธการสรางคณานประโยคทเดกวย 2-5 ป

ใชนอยทสด จ�านวน 13 ครง คดเปนรอยละ 5.53 จากกลวธทงหมด จากขอมลพบวา

เดกอาย 2-4 ปมความถการใชกลวธนไมแตกตางกน ในขณะทเดกอาย 5 ปใชกลวธน

มากกวาเดกวยอนดงแสดงในตารางท 11

ตารางท 11 ความถการใชกลวธนามวลของเดกในแตละชวงอายโดยแสดงคาเปนรอยละ

กลมเดก เดก 2 ป เดก 3 ป เดก 4 ป เดก 5 ปรวมความถ

(ครง)

กลวธนามวล 3 (23.08%) 3 (23.08%) 1 (7.69%) 6 (46.15%) 13 (100%)

จากขอมลพบวามต�าแหนงนามวลในคณานประโยคจ�านวน 2 ต�าแหนง ไดแก

ประธาน (Subject) กรรมตรง (Direct object) ดงแสดงในตารางท 12 และตวอยางท

21-25

วารสารปารชาต มหาวทยาลยทกษณ

49

ตารางท 12 ความถการปรากฏของนามวลในคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป โดยแสดงคาเปนรอยละ

กลมเดกต�าแหนงการปรากฏของนามวล รวมความถ

(ครง)ประธาน กรรมตรง

เดกวย 2-5 ป 5 (38.46%) 8 (61.54%) 13 (100%)

นามวล (Noun Phrase) ในต�าแหนงประธาน (Subject)ตวอยางท 21 ผอยทพระรามสาม [ท ท__มผอย ทพระรามสาม] (คณานประโยคของเดกอาย 2 ป)ตวอยางท 21 เมอพจารณาจากการกและอรรถลกษณของกรยาในคณานประโยค

แลว “ทพระรามสาม” นนท�าหนาทเปนการกสถานท (Locative)3 ในต�าแหนงประธานในคณานประโยค ดงนน โครงสรางคณานประโยคทเดกนาจะตงใจขยายความเกยวกบสถานท คอ “ผอยทพระรามสาม [ท ทพระรามสามมผอย]” ผวจยจงพจารณาให “ทพระรามสาม” เปนบพบทวลทไมลดรปปรากฏในต�าแหนงประธานในคณานประโยค

ตวอยางท 22 พอหนเตะบอลในหญา [ทหญามนสง] คะ (คณานประโยคของเดกอาย 5 ป)ตวอยางท 22 จะพบวาปรากฏนามวล “หญา” และบรษสรรพนาม “มน” ในต�าแหนง

ประธานของ คณานประโยค ตวอยางนแสดงใหเหนวาเดกไมเพยงใชคณานประโยคเพอขยายนามหลกทอยดานหนาเทานน แตยงสามารถใชคณานประโยคในการเนนย�าความส�าคญของค�านามหลกดวยการคงรปนามวลรวมกบการแทนทค�านามดวยสรรพนามไดอกดวย

นามวล (Noun Phrase) ในต�าแหนงกรรมตรง (Direct Object) ตวอยางท 23 ผปน (ชอคน) เปนผ [ทเราดผกนนะ] (คณานประโยค

ของเดกอาย 5 ป) ตวอยางท 24 ชอบคน [ทคณยายอมเดก] (คณานประโยค

ของเดกอาย 5 ป)

3 ปราณ กลละวณชย [4] ไดกลาววา ภาษาไทยสามารถใชคณานประโยคกบค�านามบงบอกสถานท เวลา เครองมอ และยงสามารถปรากฏคณานประโยคไดโดยใชการกและอรรถลกษณของกรยาในคณานประโยค รวมทงการใชขอมลทางวจนปฏบตศาสตรในการก�าหนดค�านามทหายไปในคณานประโยคได

Parichart JournalThaksin University

50

ตวอยางท 25 หนเคยดอนน [ทเขาเสกใหอนน เปนมา] (คณานประโยค

ของเดกอาย 5 ป)

จากขอมลพบวาเดกตงแต 2 – 5 ปสามารถใชกลวธนสรางคณานประโยคได

พบความถการปรากฏนามวลต�าแหนงประธานในคณานประโยคของเดกวย 2 3 และ 5 ป

ในสดสวนทใกลเคยงกน และพบการปรากฏนามวลต�าแหนงกรรมตรงในคณานประโยค

ของเดกวย 3 4 และ 5 ปในความถทสงกวาเมอเทยบกบนามวลในต�าแหนงประธาน

ดงแสดงในตารางท 13

ตารางท 13 ความถการปรากฏของนามวลในคณานประโยคของเดกแตละวยโดยแสดง

คาเปนรอยละ

กลมเดกต�าแหนงนามวลในคณานประโยค รวมความถ

(ครง)ประธาน กรรมตรง

เดก 2 ป 3 (100%) 0 (0%) 3 (100%)

เดก 3 ป 0 (0%) 3 (100%) 3 (100%)

เดก 4 ป 0 (0%) 1 (100%) 1 (100%)

เดก 5 ป 2 (33.33%) 4 (66.67%) 6 (100%)

เมอพจารณาภาพรวมแลวพบการปรากฏของนามวลในต�าแหนงกรรมตรงของ

คณานประโยคมากกวาต�าแหนงประธานซงผวจยมความเหนวาเดกตองการเนนค�านาม

หลกทปรากฏในต�าแหนงกรรมตรงของคณานประโยคใหมความเดนชดมากยงขน

โดยเฉพาะอยางยงเมออยในบรบทของการสนทนา

2. ต�าแหนงของชองวาง สรรพนามและนามวลในคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป

จากกลวธการสรางคณานประโยคทผานมาทง 3 กลวธของเดกวย 2-5 ป พบวา

ค�าอางองถงค�านามหลกจะปรากฏเปนชองวาง สรรพนามและนามวลในต�าแหนง

ประธานในคณานประโยคมากทสด คดเปนรอยละ 77.02 และต�าแหนงกรรมตรง

รองลงมา คดเปนรอยละ 22.98 ดงแสดงในตารางท 14

วารสารปารชาต มหาวทยาลยทกษณ

51

ตารางท 14 แสดงความถ/รอยละของต�าแหนงชองวาง สรรพนามและนามวลใน

คณานประโยคของเดกวย 2-5 ป

กลมเดก

ต�าแหนงชองวาง สรรพนาม และนามวลในคณานประโยค รวมความถ

(ครง)ประธาน กรรมตรง

เดกวย 2-5 ป 181 (77.02%) 54 (22.98%) 235 (100%)

สรปและการอภปรายผล 1. กลวธการสรางคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป

จากขอมลบทสนทนาพบวาเดกวย 2-5 ป ใชกลวธ 3 ประเภทในการสราง

คณานประโยค ไดแก กลวธชองวาง (Gap Strategy) รองลงมา คอ กลวธสรรพนาม

(Pronoun Strategy) และกลวธนามวล (Non-Reduction Strategy) ซงเปนกลวธ

ทเดกใชนอยทสดดงแสดงในภาพท 3

ภาพท 3 แสดงสดสวนกลวธการสรางคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป

เมอพจารณาความถและสดสวนการสรางคณานประโยคของเดกในแตละวย

พบวา กลวธการสราง คณานประโยคทเดกทกวยใชมากทสด คอ กลวธชองวาง รองลงมา

คอ กลวธสรรพนาม และกลวธนามวลดงแสดงในภาพท 4

Parichart JournalThaksin University

52

ภาพท 4 สดสวนกลวธการสรางคณานประโยคของเดกในแตละชวงวย

จากความถและสดสวนดงกลาวสามารถสรปขนตอนการรบคณานประโยค

(Stages of Relativization) ของเดกวย 2-5 ปไดดงภาพท 5

ภาพท 5 แสดงขนตอนการรบคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป

วารสารปารชาต มหาวทยาลยทกษณ

53

ขนท 1 ขนรบกลวธชองวาง (อายระหวาง 2-3 ป) เดกในชวงวยนรบ (Acquire)

กลวธชองวางไดกอน กลาวคอ เดกสามารถใชกลวธชองวางในการสรางคณานประโยค

ไดกอนกลวธอน ในขณะเดยวกนเดกเรมกเรยนรการใชกลวธสรรพนามและนามวลควบคกนไป

ขนท 2 ขนเรยนรกลวธสรรพนาม (อายระหวาง 3-4 ป) เดกในชวงนมการใช

กลวธชองวางในความถทสงและสมบรณเตมทแลวเดกจงมความพรอมทจะใชกลวธอน ๆ

ตอไป และในชวงนเดกเลอกทจะเรยนร ฝกฝนและพฒนาการใชกลวธสรรพนามใหเกด

ความช�านาญมากขน แตในขณะเดยวกน กลวธนามวลมสดสวนการใชถดถอยลงไป

เนองจากไมใชกลวธหลกทเดกใชสรางคณานประโยค

ขนท 3 ขนรบกลวธชองวางและกลวธสรรพนาม (อายระหวาง 4-5 ป) เดกใน

ชวงนรบ (Acquire) และสามารถใชกลวธชองวางไดอยางสมบรณ เดกมแนวโนมใชกลวธ

สรรพนามสงขนควบคไปกบกลวธชองวาง ในขณะทกลวธนามวลมสดสวนการใชทนอย

นนหมายความวา เดกเลอกใชกลวธชองวางเปนกลวธหลกและเลอกใชกลวธสรรพนาม

เปนกลวธทางเลอกสลบกบกลวธชองวาง ในขณะเดยวกนกลดสดสวนการใชกลวธนามวล

ลงไปเนองจากไมใชกลวธหลกหรอกลวธทางเลอกในการสรางคณานประโยค โดยเดก

จะเลอกใชกลวธนามวลในสถานการณทตองการเนนย�าเทานนนอกจากน ผลการศกษาเรองกลวธในการสรางคณานประโยคของเดกกอนวยเรยน

ครงน มความสอดคลองกบกลวธการสรางคณานประโยคในผใหญของ กตมา อนทรมพรรย [5] และ นทธชนน เยาวพฒนและอมรา ประสทธรฐสนธ (Yaowapat and Prasithrathsint) [9] ทกลาววาการสรางคณานประโยคในภาษาไทยสามารถท�าได 2 วธ คอ ค�านามหลกหายไปในคณานประโยค (Gap Strategy) และการแทนทค�านามดวยบรษสรรพนามในคณานประโยค (Pronoun -Retention Strategy) ซงเปนกลวธหลกทเดกกอนวยเรยนอาย 2-5 ป ใชสรางคณานประโยคเชนเดยวกนกบของผใหญ

อนง จากการทบทวนวรรณกรรมทกลาวมาไมพบวา ผใหญใชกลวธนามวลในการสรางคณานประโยค [5, 9] แตในการศกษาครงนผวจยกลบพบวา เดกอาย 2-5 ป สามารถใชกลวธนในสรางคณานประโยค แตปรากฏความถไมมาก อาจเนองมากจากเดกเลอกใชกลวธนเพอวตถประสงคเฉพาะบางอยางในการสอสาร เมอพจารณาจากบรบทในการสนทนาของเดก ผวจยพบวา เดกใชกลวธนสรางคณานประโยคเมอตองการเนนหรอพดถงค�านามหลกนนเปนพเศษ เดกจงไมละหรอแทนค�านามหลกนนดวยบรษสรรพนาม แตกลบเนนย�าเพอแสดงความส�าคญของค�านามนนดวยการคงรปนามวลในต�าแหนงตาง ๆ ในโครงสรางคณานประโยคแทน

Parichart JournalThaksin University

54

2. ต�าแหนงของชองวาง สรรพนามและนามวลในคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป ผลการศกษาการสรางคณานประโยคของเดกอาย 2-5 ป พบวาค�านามอางอง

จะปรากฏเปนชองวาง สรรพนามและนามวลในต�าแหนงประธานในคณานประโยคมากทสด เปนรอยละ 77.02 และต�าแหนงกรรมตรงรองลงมา คดเปนรอยละ 22.98 ดงแสดงในภาพท 6

ภาพท 6 แสดงต�าแหนงชองวาง สรรพนาม และนามวลในคณานประโยคของเดกอาย 2-5 ป

เมอพจารณาจากโครงสรางคณานประโยคจะพบวา มลกษณะคลายคลงกบประโยค

ความเดยว (Simple Sentence) ประกอบดวยประธาน (S) กรยา (V) และกรรม (O)

ซงเปนโครงสรางพนฐานทเดกมความเขาใจและคนเคยเปนอยางดอยแลว เดกจงน�า

โครงสรางนมาใชในการตความหมายคณานประโยค [10-11] โดยแทนทค�านามทอางอง

ค�านามหลกใน คณานประโยคดวยชองวาง สรรพนาม หรอนามวลลงไปในต�าแหนง

ประธานในคณานประโยคมากทสด เนองจากต�าแหนงประธานมความเดนชด

(Prominence) ทงดานโครงสรางและความหมายมากกวาต�าแหนงอน ๆ ในดาน

โครงสรางของต�าแหนงประธานใน คณานประโยคนนมความเดนชดในความทรงจ�า

มากกวาต�าแหนงอนๆ เนองจากมความใกลชดกบค�านามหลกอางองทอยดานหนา

มากกวาต�าแหนงอนในคณานประโยคดงแสดงในตารางท 5 สวนในดานความหมายนน

ประธานมความหมาย (Semantic Roles) เดนชดมากทสดส�าหรบเดก [8] เนองจากม

ลกษณะเปนรปธรรม เปนผกระท�ากรยา(agent) [10] และใชอางองถงมนษยเปน

สวนใหญ [12-13]

วารสารปารชาต มหาวทยาลยทกษณ

55

ในสวนต�าแหนงของชองวาง สรรพนาม และนามวลทพบรองลงมาในคณานประโยค

คอ กรรมตรงซงมความซบซอนมากกวาทงดานโครงสรางและความหมาย [13] ทางดาน

โครงสราง ต�าแหนงกรรมตรงในคณานประโยคมระยะหางจากค�านามอางองหลก

มากกวาต�าแหนงประธาน จงท�าใหมความเดนชดในความทรงจ�านอยกวา [8, 10, 12]

จงสงผลตอการประมวลผลท�าใหเขาใจและรบรไดยากกวา [13] ในดานความหมาย

กรรมตรงสวนใหญใชแสดงเกยวกบผไดรบผลการกระท�า (Patient) และวตถ (Object)

ซงตองอาศยบรบทอน ๆ ในการสนทนามาชวยตความหมายของกรรมตรง เชน ใคร

เปนผกระท�า เหตการณทเกดขน คอ อะไร และใครเปนผไดรบผลการกระท�า แต

โดยปกตทวไปในการสนทนาของมนษยจะเนนผกระท�า (Agent) และเหตการณท

เกดจากผกระท�า (Activities of Agents) หรอประธานเปนส�าคญ มากกวาผไดรบผล

การกระท�าหรอกรรมตรงนนเอง [11]

ตารางท 15 โครงสรางประโยคหลกและคณานประโยค และระยะหางระหวางค�านาม

อางองหลกกบชองวางสรรพนามและนามวลทปรากฏในคณานประโยค

ประโยคหลก (Main Clauses) คณานประโยค (Relative Clauses) ระยะหางระหวางค�านามอางองหลก

และชองวาง สรรพนาม และนามวลทปรากฏในคณานประโยค

ประธาน

(S)

กรยา

(V)

กรรม

(O)

ประธาน

(S)

กรยา

(V)

กรรม

(O)

หน อยากเปน เดก [ ท ___ ใส กระโปรง ] ใกล

หน ชอบ โดเรมอน [ ท หน กอด ___ ] ไกล

จากเหตผลทกลาวมาขางตน จงปรากฏต�าแหนงชองวาง สรรพนาม และนามวล

ในต�าแหนงประธานมากกวากรรมตรงในคณานประโยคดงแสดงในภาพท 18

Parichart JournalThaksin University

56

ภาพท 7 ต�าแหนงชองวาง สรรพนามและนามวลในคณานประโยคของเดกวย 2-5 ป

เมอพจารณาจากผลการศกษาการใชคณานประโยคของผใหญของนทธชนน

เยาวพฒน [14] ทสรปวา ค�านามอางองหลกจะปรากฏเปนชองวางและสรรพนามได

4 ต�าแหนง ไดแก ประธาน (SU) กรรมตรง (DO) กรรมรอง (IO) และค�าแสดงความเปน

เจาของ (GEN) จะพบวา ผลการศกษาการใชคณานประโยคของเดกกอนวยเรยนมความ

สอดคลองกบผลการศกษาของของนทธชนน เยาวพฒน [14] ถง 2 ต�าแหนง คอ ประธาน

(SU) และกรรมตรง (DO) อนง ผวจยไมพบชองวาง สรรพนามและนามวลในต�าแหนง

กรรมรอง (IO) อาจเปนเพราะเดกหลกเลยงโครงสรางสกรรมกรยา (Transitive Verbs)

ในคณานประโยคทตองรองรบดวยกรรมรอง [15] ประกอบกบกรรมตรงมความเดนชด

ในแงของความหมายมากกวากรรมรอง เชน เปนวตถและสงของ [12] ในสวนของชอง

วาง สรรพนามและนามวลในต�าแหนงกรรมของการเปนเจาของ (GEN) เปนโครงสรางท

ซบซอนทสดจงยงไมปรากฏการใชในเดกกอนวยเรยนอาย 2-5 ป จากทกลาวมาสามารถ

สรปไดวา เดกไทยกอนวยเรยนอาย 2-5 ป แทนค�านามหลกอางองดวยชองวาง

สรรพนาม และนามวลในต�าแหนงประธานในคณานประโยคไดกอนเปนล�าดบแรกและ

ต�าแหนงกรรมตรงเปนล�าดบถดไป ซงเปนแนวโนมการรบภาษา (Language

Acquisition) ทสอดคลองกบผใหญไทยดงแสดงในแผนภมขางลาง

วารสารปารชาต มหาวทยาลยทกษณ

57

เดกไทยกอนวยเรยนอาย 2-5 ป S > DO

ผใชภาษาไทย (ผใหญ) (Yaowaphat) [14] S > DO > IO > GEN

ภาพท 8 แสดงล�าดบต�าแหนงของค�านามอางองหลกในคณานประโยคของเดกไทยกอนวยเรยนและผใหญไทย

ผลจากการศกษาครงนสะทอนใหเหนถงการรบคณานประโยคของเดกวย 2-5 ปอยางเปนธรรมชาต โดยไมผานการเรยนการสอนอยางเปนทางการในชนเรยน ซงจะท�าใหเกดประโยชนในการออกแบบ สรางเนอหาและต�าราเรยนเกยวกบคณานประโยคใหสอดคลองกบการเรยนรภาษาอยางเปนธรรมชาตและพฒนาการทางภาษาของเดกวย 2-5 ป รวมทงสามารถน�าแนวคดการศกษาในครงนไปประยกตใชในการท�าวจยดานการรบภาษาในดานอน ๆ ของเดกกอนวยเรยนตอไป

เอกสารอางอง [1] Comrie, B. and Kuteva, T. (2013). Relativization on Subjects. Leipzig:

Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. Retrieved March 28, 2015, from http://wals/chapter/122.

[2] Keenan, E. and Comrie, B. (1977). “Noun Phrase Accessibility and Universal Grammar”, Linguistic Inquiry. 8, 63-99.

[3] Andrew, A.D. (2007). “Relative Clauses”, In Timothy Shopen (Editor). Language Typology and Syntactic Description Volume II: Complex Constructions. 206-236. United Kingdom: Cambridge University Press.

[4] ปราณ กลละวณชย. (2553). “อนประโยคขยายนาม: คณานประโยคและอนประโยคเตมเตมนาม”, ใน อมรา ประสทธรฐสนธ (บรรณาธการ). หนวยสรางทมขอขดแยงในไวยากรณไทย. 7-65. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[5] กตมา อนทรมพรรย. (2554). “คณานประโยคและอนประโยคเตมเตม”, ใน อมรา ประสทธรฐสนธ กตมา อนทรมพรรย และนฐวฒ ไชยเจรญ. รายงานวจยฉบบสมบรณโครงการไวยากรณไทยฉบบครอบคลมภาษายอย เลมท 1 เรอง ไวยากรณภาษาไทยมาตรฐาน. 261-285.

Parichart JournalThaksin University

58

[6] Eisenbeiss, S. (1984). “Production methods in language acquisition research”, In Elma Blom and Sharon Unsworth (Editors). Experimental Methods in Language Acquisition Research. 27, 11-34. Amsterdam: Tohn Benjamins Publishing Company.

[7] Ambridge, B. and Rowland, C.F. (2013). “Experimental Methods in Studying Child Language Acquisition”, WIREs Cogn Sci. 4(2), 124-168.

[8] O’Grady, W. (2011). “Relative Clauses: Processing and Acquisition”, In Evan Kidd (Editor). The Acquisition of Relative Clauses: Processing, Typology and Function. USA: John Benjamins Publishing Company.

[9] Yaowapat, N. and Prasithrathsint, A. (2007) . “A Typology of Relative Clauses in Mainland Southeast Asian languages”, Mon-Khmer Studies. 38, 1-12.

[10] Diessel, H. (2004). The Acquisition of Complex Sentences.Cambridge: Cambridge University Press.

[11] Brant, S., Diessel, H. and Tomasello, M. (2008). “The Acquisition of German Relative Clauses: A Case Study”, Journal of Child Language. 35(2), 325-348.

[12] Diessel, H. (2009). The Emergence of Relative Clauses in Early Child Language. University of Jena.

[13] Traxler, J. M., Williams, R.S., Blozis, S.A. and Morris, R.K. (2005). “Working Memory, Animacy and Verb Class in the Processing of Relative Clauses”, Journal of Memory and Language. 53, 204-224.

[14] Yaowapat, N. (2005). “Pronoun Retention in Khmer and Thai Relative Clauses”, SEALS XV: Paper from the 15th Meeting of the Southeast Asian Linguistics Society. 121-132.

[15] Diessel, H. and Tomasello, M. (2000). “The Development of Relative Clauses in Spontaneous Child Speech”, Cognitive Linguistics. 11, 131-151.