جهان بینی اسلامی

42
ﺟﻬﺎن ﺑﯿﻨﯽ اﺳﻼﻣﯽ ﺗﺄﻟﯿﻒ: ﻣﻮﻟﻮي ﻋﺒﺪاﻟﻤﻠﮏ ﻣﻼزاده

Transcript of جهان بینی اسلامی

بینی اسالمی جهان

تألیف:

مولوي عبدالملک مالزاده

یاسالم ینیب جهان :کتاب عنوان

عبدالملک مالزاده یمولو :نویسنده

موضوع:انسان، ی،قضا و قدر، مهد یار،جبر، اخت یمان،(ا یدتیمسائل عق یگرد جن، ملک و...) یطان،ش

اول (دیجیتال) نوبت انتشار:

هجری ١٤٣٦شمسی، ١٣٩٤آبان (عقرب) تاریخ انتشار:

منبع:

شده است.دانلود دهیعق ۀکتابخاناز سایت کتاب نایwww.aqeedeh.com

[email protected] ایمیل:

نیموحد ۀمجموع یها تیسا

www.mowahedin.com www.videofarsi.com www.zekr.tv www.mowahed.com

www.aqeedeh.com www.islamtxt.com www.shabnam.cc www.sadaislam.com

[email protected]

��م اهللا ا����ن ا����م

فهرست مطالب

5 ......................................................................................................................... مقدمه

7 ................................................................................................................... شگفتاریپ

11 ..................................................................................................... مؤلف با یآشنائ

17 .............................................................................. یشناس اسالم یاساس خطوط

18 ................................................................................................................ ینیب جهان

19 .............................................................................................. یجاهل ینیب جهان

23......................................................................................................... یاسیس نظام -الف

24......................................................................................................... ياقتصاد نظام -ب

25............................................................................................... یاجتماع اتیح نظام -ج

26........................................................................................... مشرکانه ای شرك ینیب جهان

30 ..............................................................................................یاسالم ینیب جهان

37......................................................................................................... یاسیس نظام -الف

38......................................................................................................... ياقتصاد نظام -ب

39..........................................................................................................یاجتماع نظام -ج

41............................................................................................................. یاخالق نظام -د

مقدمه

:اما بعد صطفى،الذين ا ادهبهللا وكفی والصالة والسالم علی ع احلمد

أعوذ باهللا من الشيطان الرجيم،

حياء عند ر�هم يرزقون ﴿ بل أ م�ت�

أ � سبيل ٱ� ين قتلوا ﴾١٦٩و� �س� ٱ�

.]١٦٩عمران: [آلاند و نزد زندهها آن اند، مرده نیستند بلکه کسانی که در راه خدا کشته شده«

».شوند پروردگارشان رزق داده میرحمهما - برادر بسیار عزیزم مولوي عبدالملک مالزاده فرزند برومند موالنا عبدالعزیز

ر دانشگاه اسالمی مدینه منوره به پایان رساند و بعد از اینکه تحصیالت خویش را د -اهللاآشکار گردید بطوریکه معاصران از همان ابتدا رشد و نبوغ علمی وي ،به ایران بازگشتي ظلم و فساد ایستادگی کرد. ها طوفان او با شجاعت تمام در برابر ،وي رشک بردند

در ،نجابت، علم، شجاعت و دلیري را از پدر و جدش موالنا عبداهللا به ارث برده بود که در جامعه رواجعنفوان جوانی براي او ظلم، ستم، اجحاف، تبعیض و سایر منکراتی

مل بود خصوصا وقتی که ظلم و ستم مذهبی، سیاسی و اجتماعی را در داشت غیرقابل تحتوانست خاموش و آرام باشد، در نتیجه کرد، نمی جامعه نسبت به اهل سنت مشاهده می

و براي بیداري مردم همت گماشت و سعی ،ي فکري و عقیدتی زدها فعالیت دست بهاما حکام ایران که چشم دیدن ،گی ایجاد نمایدنمود بین مناطق اهل سنت نوعی هماهن

را نداشتند عرصه را از هر طرف برایشان تنگ کردند لذا به ها فعالیت و ها حرکت ایناهل سنت را به یش را ادامه داد و صداي مظلومیت ها فعالیت پاکستان هجرت نمود و

گوش بسیاري از مردم جهان رساند.لک سرمایه آینده ملت و امید ما و دوستان ما بود زیرا به نظر بنده شهید مولوي عبدالم

بینی اسالم جهان 6

توانایی رهبري ملت در او مثل پدرش واضح و آشکار بود اما دشمن از یکطرف و دست و بدینصورت ما رهبري توانا را از دست ،قضا و قدر از طرف دیگر وي را از ما گرفت

دادیم.ي بیدار ها وجدان و آثار مرحوم، پیام وي به گوش ها سخنرانی امیدوارم با چاپ و نشرو فداکارهاي چنین جوانمردانی راه قرآن و سنت را ها رشادت برسد تا دیگران با تأسی از

و نامالیمات زندگی استقامت ها ستم ادامه دهند و همچنانکه شهید ما مثل کوه در برابرنیز در این راه قدم ها آن ردکرد و براي آبیاري درخت اسالم همه چیز خود را فدا ک

بردارند و برنامه و اهداف شهید را ادامه دهند.بنده مدتی که در دوران هجرت همراه او بودم و با شناختی که قبال از او داشتم چنین

خالی او را هیچکس پر نخواهد کرد و نقصی که در جامعۀ ما با کنم که جاي احساس مینیست مگر اینکه لطف خداوند شامل حال ما شود و از فقدان وي ایجاد شده قابل جبران

آب و خاك و پیروان این دین مبین افرادي را پیدا نماید تا بتوانند این کاروان فرزندان این عقب افتاده را به منزل مقصود برسانند.

هاي در پایان باید اعتراف کنم که بنده این توان را ندارم تا براي چنین شخصیتاند کلماتی که شایسته راي بیداري فرزندان اسالم خون خویش را نثار کردهمبارزي که ب

باشد به قلم بیاورم.ها آن شخصیتامیدوارم خداوند به ما و سایر عزیزان توفیق دهد تا راه این رادمردان را ادامه دهیم و

فرداي قیامت همه ما را با انبیاء و صدیقین و نیکوکاران حشر نماید. آمین.

الم عليكم و رمحة اهللا و بركاتهوالس

مولوي نظر محمد دیدگاه

کراچی –پاکستان

گفتارپیش

:هللا رب العاملني والعاقبة للمتقني والصلوة والسالم علی آله وصحبه أمجعني أما بعد احلمد

ا �عمل ﴿ �ف� �م رهم �و� و� �س� ٱ� ما يؤخ لمون إ� ب�ر ٱل��شخص �يه ٱ�

.]٤٢إبراهيم: [ ﴾٤٢به ها آن خبر است بلکه کنند بی گمان مبر که خداوند از کارهایی که ستمگران می«

».گردد در آن از خوف، باز و مبهوت می ها چشم شوند که روزي واگذار میو طبق وعده الهی همیشه ،تاکنون همیشه زنده و پویا بوده استاسالم از بد و پیدایش

اند که در راه اسالم فداکاري کرده و در برابر ظلم، ها و مصلحانی وجود داشته شخصیتاند و هرگاه در مسیر ي اجتماعی ایستادگی و مقاومت کردهها برابريستم، اجحاف و نا

پیدا کرده و مسلمانان دچار رخوت و انحراف فکري و عقیدتی در مسلمانان راه تاریخ اند، مفاهیم فکري و دینی تحریف شده و بعلل و اسباب مختلف فساد و خمودگی شده

همیشه در چنین اوضاع و شرایطی مصلحین و ،ظلم و تباهی بر بشریت سایه افکنده استمند و اند تا در کالبد نیمه جان امت، روحی تازه بد مبارزانی پا به عرصه وجود گذاشته

اند تا مکتب زنده بماند، راحت و مردم را از خواب عمیق بیدار نمایند. خود را فدا کردهچون شمع سوخته و ها آن اند تا به دیگران حیات بخشند، آرامش خویش را فدا نموده

اند تا به دیگران نور دهند. ذوب شدهاند اما نمونه کردهي خویش فداکاري ها آرمان تمام مکاتب کم و بیش براي اهداف و

و اسالم و پیروان قرآن و ،فداکاري فرزندان اسالم را تا کنون تاریخ بخود ندیده استي اجتماعی ها برابريهمیشه در برابر ناها آن سنت این افتخار را دارند که فرزندان برومند

ی و مبارزه ایثار و از خودگذشتگی صحابه در عصر پیامبر، ایستادگاند. ه و انحرافات ایستادگویی سعید بن انقالب امام حسین، قیام زید بن علی، حق خلیفه اول در برابر فتنه ارتداد،

بینی اسالم جهان 8

جبیر، مقاومت امام احمد بن حنبل در مسئله خلق قرآن، و ... مبارزه و فداکاري سایر ائمه هاي درخشانی از ایثار و جان گذشتگی هستند که سرتاسر تاریخ ما را و مصلحین نمونه

بخش ما چنین بالیم که مکتب رهائی اند و امروز ما بخود می از مجد و افتخار کرده پر مبارزانی را براي هدایت و نجات بشریت تقدیم کرده است.

کردند امروز بعلت فساد بیش از حد جوامع بشري و طوالنی بودن بعضی فکر میتکرار نیست، دیگر خواب مسلمین هم اکنون اسالم عقیم شده و تاریخ صدر اسالم قابل

دهند اما بیداري دامن خویش پرورش نمیمادران مسلمان، فرزندانی مبارز و عدالتخواه در اسالمی جدید بر این تصور خط بطالن کشید و در این سه ربع قرن أخیر أمت اسالمی

هاي زیادي از تالش و فداکاري به بشریت تقدیم کرد. نمونهي زیادي از ها مثال ها و بهره نماند و نمونه اسالمی بی سرزمین ایران هم از این بیداري

گذشتگی بر اوراق تاریخ این قرن افزود. علماء و رهبران رشادت، شجاعت و از جاني حکومت و باکمترین امکانات تا ها محدودیت واقعی اهل سنت ایران با توجه به فشار و

را از ها آن دید و تطمیعحد توان وظیفه خویش را انجام دادند و در این مسیر، تهشان باز نداشت. استثمار جهانی و ظالمین زمان بنا بر دشمنی و کینه دیرینۀ خود حرکت

نسبت به مؤمنین و علماء راستین براي جلوگیري از این حرکت اسالمی و بیداري نسل هاي مختلف سعی کردند این حرکت ایستادند و با شیوهها آن جدید به شدت در مقابل

:خاموش کنند اما غافل از اینکهاسالمی را مهار یا

متم نورهۦ ولو كره ٱل�فرون ير�دون �ط� ﴿ ف�ههم وٱ� بأ .]٨الصف: [ ﴾٨وا نور ٱ�

یشان خاموش گردانند ولی خداوند نور و ها دهان خواهند نور و آیین خداوند را با می« ».گرداند هر چند که کافران دوست نداشته باشند کامل می شریعت خود را

د بـــر فـــروزدچراغـــی را کـــه ایـــز

ـ کسی گـر ف کنـد ریشـش بسـوزد پ

هاي این داعیان و علماء راستین که جان خویش را هم اینک براي اینکه آثار و اندیشهاند، از بین نرود جمعی از جوانان اهل سنت عقیده و مکتب خویش نمودهفداي ایده،

9 بینی اسالم جهان

نماید تا چراغی بر فراز راه آوري آثار و افکار این شهداء و اندیشمندان می اقدام به جمعجویندگان حقیقت باشد. از آنجاییکه بسیاري از آثار این بزرگان بصورت سخنرانی در

را روي کاغذ پیاده کرده سپس بصورت کتاب خدمت ها آن نوارها محفوظ است ما ابتدا کنیم. خوانندگان گرامی تقدیم می

در این رساله یکی از آثار عالم ربانی و مجاهد عالیقدر استاد شهید مولوي عبدالملک » بینی اسالمی هانج«را تحت عنوان -رحمهما اهللا- مالزاده فرزند ارشد موالنا عبدالعزیز

ترتیب داده بود همراه با آموزان ي تابستانی دانشها کالس براي. ش ه1363که در سال کنیم، امید است مورد توجه خوانندگان گرامی قرار مختصري از زندگینامۀ ایشان تقدیم می

بگیرد. جمعی از شاگردان

آشنائی با مؤلف

. ش در روستاي حیط سرباز از ه 1328استاد شهید مولوي عبدالملک مالزاده در سال ،اي معروف به علم ي بلوچستان ایران در خانوادهها شهرستان توابع ایرانشهر یکی از

تقوي، دعوت و مبارزه دیده به جهان گشود.از علما و داعیان سرشناس منطقه -رحمه اهللا– پدر بزرگوارش مرحوم موالنا عبدالعزیز

بود که بعدها زعامت و رهبري اهل سنت بلوچستان را بدست گرفت و در میان اهل هاي سیاسی وي در مقاطع سنت ایران از نفوذ و محبت زیادي برخوردار بود. موضعگیري

قانون اساسی 12بویژه مخالفت ایشان با ماده ،مختلف قبل و بعد از انقالب معروف استشناسد و دفاع دلیرانۀ وي براي عشري را در ایران به رسمیت میکه مذهب شیعه اثنا

برسمیت شناختن اهل سنت در مجلس خبرگان، که پس از مخالفت شیعیان افراطی و و متعصب با این طرز فکر منجر به آن شد که از نمایندگی مجلس خبرگان استعفا دهد

قانون اساسی ایران دربارة نادیده گرفتن حقوق بدینصورت اعتراض و مخالفت خود را با اهل سنت اعالم نماید.

جد عالیقدرش مولوي عبداهللا نیز در مبارزه با شرکت و بدعات در بلوچستان زبانزد خاص و عام است، بطوریکه در زمان خودش احکام و حدود شرعی را با قاطعیت اجرا

مود.ن ي منحرف علنا مبارزه میها گروه کرد و با میاستاد شهید تحصیالت ابتدائی خویش را در زاهدان بپایان رساند و براي فراگیري

ي سنتی منطقه بلوچستان شد.ها مکتب علوم اسالمی وارد مدارس دینی وپس از مدتی عازم کشور پاکستان شد و در حوزه علیمۀ دارالعلوم کراچی مشغول

م دینی، مشغول گذراندن سطح تحصیل شدند و با پایان یافتن دورة هشت سالۀ علو باالتري از علوم اسالمی یعنی تخصص در فقه و فتوي گردیدند.

ي ها فعالیت فضاي باز سیاسی پاکستان باعث شد که ایشان در ضمن تحصیل، با

بینی اسالم جهان 12

سیاسی و اجتماعی احزاب مختلف آشنا گردد و با شناختی که از افکار واحزاب پیدا کرد کرد. ی اجتماعی آنجا شرکت میي سیاسها فعالیت در بسیاري از

ش در . ه 1352استاد شهید که هنوز تشنۀ علم و دانش بود پس از کوشش فراوان در سال اش را در سرزمین بهار زندگیدانشگاه اسالمی مدینۀ منوره پذیرفته شد و چهار سال از

.وحی و مرکز رسالت، در آن محیط پربرکت علمی نزد اساتید مجرب و توانا گذراندهاي مختلف دینی و و اندیشهدانشگاه اسالمی مدینۀ منوره که جایگاه تالقی افکار

محل رفت و آمد علما و روشنفکران مسلمان بود تأثیر بسزائی در شکل گرفتن هاي استاد شهید داشت ایشان با توجه به تجربیات و معلومات بدست آورده داراي اندیشه

تفکر اسالمی گردید و تا هنگام شهادت دست از شناخت و درك انقالبی و عمیقی از تالش و مبارزه برنداشت.

میالدي از دانشکده دعوت واصول 1976. ش برابر با سال ه 1356سرانجام در سال باري از علم، دانش و معنویات براي خدمت به مردم دین فارغ التحصیل شد و با کوله

بازگشت.محروم و مظلوم منطقه، به وطن خویش بلوچستان هاي بیشتري وجود داشت ایشان براي احقاق حقوق از آنجائیکه اول انقالب آزادي

ملی و مذهبی مردم منطقه و طرح اشتغال مردم بومی منطقه در ادارات دولتی نقش تعالی برجسته بلوچستان در اواخر سال ایفا کرد و با حزب اتحاد المسلمین که توسط علماي

و براي خدمت به فرزندان اهل سنت 1کرد ود همکاري می. ش تشکیل شده ب ه 1357ي زاهدان گردید و با توجه به اینکه ارتباط ها دبیرستان بعنوان دبیر بینش اسالمی وارد

ي ها کالس ها و روحانیت را بخوبی احساس کرد همزمان کرده نزدیک بین تحصیلر کرد تا رشد فکري و آموزان، دانشجویان و طالب علوم دینی برگزا متعددي براي دانش بارور شده و تحولی عمیق و اساسی در منطقه ایجاد شود.ها آن اندیشۀ درست دینی

__________________ این حزب بعدها بخاطر مشکالت و موانع متعددي منحل شد. -1

13 بینی اسالم جهان

ها ناسیونالیست و ها کمونیست چپی یعنیي ها گروه چون بسیاري از ،از طرف دیگرشدند ایشان با در بلوچستان فعال بودند و باعث انحراف و گمراهی نسل جوان می

هاي مختلف داشت در برابر این افکار انحرافی ها و ایده شناخت زیادي که در مورد اسمي کمونیستی و سازماندهی نسل جوان و ها گروه مبارزه بیشتر بابشدت ایستاد و براي

کاري با هم »سازمان اسالمی محمدي اهل سنت«بنام دفاع از حقوق اهل سنت سازمانیهاي منطقه تأسیس کرد که بعضی از اهداف مهم آن عبارت کرده بعضی از علماء و تحصیل

:بودند از گرایان. اندازان و چپ مبارزه شدید با تفرقه -1 ي با ایمان و فعال اقشار مختلف جامعه.ها نیروه سازماندهی -2 صحیح آن.بررسی مشکالت منطقه و حل -3 ي غلط دولت در منطقه.ها سیاست مخالفت شدید با -4

:سه کار خیلی مهم را آغاز نمود براي انجام عملی این اهدافبراي نشر افکار دینی و تنویر اذهان و » تابشی از اسالم«اي بنام ایجاد نشریه -1

انعکاس اهداف سازمان محمدي.عقیدتی و ایدئولوژي ي ها کالس ي اجتماعی وها فعالیت ایجاد مرکزي براي -2

اسالمی.نشین و توسعۀ ارتباطات بین مناطق سفرهاي دسته جمعی به بعضی از مناطق سنی -3

اهل سنت.ي دیگري نیز داشتند که بعضی ها فعالیت ي عقیدتی،ها کالس ایشان ضمن توسعه

هاي مفید، معرفی صحابه و دفاع از ایجاد کتابخانۀ عمومی، پخش جزوه :عبارتند از آموزش قرائت و تجوید قرآن، سخنرانی در مساجد مختلف و برگزاري ها، آن یتشخص ي تابستانی و ... .ها کالس

بینی اسالم جهان 14

ي دینی، این ها فعالیت پس از انتشار دومین نشریۀ تابشی از اسالم و اوج گرفتن سازمان از طرف دولت منحل اعالم شد و از هرگونه فعالیت ممنوع گردید.

ان و انقالبیون مسلمان معتقد بود براي حاکمیت دین استاد شهید همچون همۀ مجاهداي پویا و اسالمی، تالش و مبارزه ضروري است. و دائما این مقولۀ الهی و ایجاد جامعه

زندگی چیزي « »إنما احلياة عقيدة وجهاد« :کرد که را تکرار می شهید کربال امام حسین ».جز عقیده و جهاد نیست

عدالتی سکوت نماید و داد تا در برابر ظلم، ستم و بی ه نمیلذا این بینش به او اجازبراي اصالح و آگاهی افراد جامعه و رسیدن به حقوق ملی و مذهبی اقدامی بعمل نیاورد

اند که در حالی که پیروزي و موفقیت در گرو تالش افراد جامعه است و این مردم کنند. سرنوشت خویش را تعیین می

سروري داد که تقدیرش به دست خویش بنوشتخدا آن ملتی را به آن ملت خدا کاري ندارد که دهقانش براي دیگران کشت

:زاده در همین راستا شوراي مرکزي سنت (شمس) با همت عالمه شهید احمد مفتیومشارکت فعال علماء برجستۀ کلیۀ مناطق اهل سنت همچون موالنا عبدالعزیز مالزاده،

. ش در تهران ه 1360و موالنا نظر محمد دیدگاه و ... در سال ري الدین مطه موالنا شمستشکیل یافت که استاد شهید موالنا عبدالملک نیز همکاري نزدیکی با این شوري داشت و

کرد. ولی دیري نگذشت که شوراي شمس با دستگیري عالمه در جلسات آن شرکت میه استاد شهید مولوي عبدالملک، به زاده و بسیاري از اعضایش و من جمل شهید احمد مفتی

اتهام وابستگی با خارج از هرگونه فعالیت ممنوع شد.ماه موالنا از زندان آزاد شدند اما نه تنها از فعالیت و مبارزه دست نکشید 6پس از

ي دانشجویی را گسترش داد و به مناطق مختلف ها کالس بلکه به تالش خود افزود ورشد فکري و آگاهی دینی طالب وارد حوزه علمیه شدند و اهل سنت سفر نمود و براي

خواهران تحصیل کرده به تدریس کتب دینی در حوزه همت گماشتند و همچنین براي

15 بینی اسالم جهان

ي بینش اسالمی دائر نمود تا با کسب آگاهی و شناخت بیشتر، مربیان خوبی ها کالس نیز فرزندانشان باشند.براي

تر . ش عرصۀ فعالیت هر روز بر او تنگ ه 1366با در گذشت پدر بزرگوارش در سال ي اخیر ها ماه ي وي تحت کنترل و مراقبت قرار گرفت. درها فعالیت شد و تمام سفرها و

شد و مورد قبل از هجرت به پاکستان، مرتب به وزارت اطالعات تهران احضار میایشان در گرفت و خصوصا سخنرانی شدید اللحن و تاریخی و تهدید قرار میبازجوئی

مسجد مکی زاهدان در مورد مشکالت جامعه و ظلم و ستم مسئولین بویژه توسط براي ایجاد امنیت و در ظاهراین گروه که مشکالت او را بیشتر کرد، ،هاي ویژه گشت

گناه را بدون هیچ مدرکی مورد ضرب و شتم مقابله با اشرار از تهران آمده بودند مردم بی دادند. قرار می

را با ها آن به شدت انتقاد کرد و رفتارها آن شهید در خطاب خودش از مرحومبینم که چطور جوانان اهل را میها این هنگامی که :سربازان اسرائیلی تشبیه نمود و فرمود

هاي فلسطین و عمکرد سربازان اسرائیلی کنند بیاد صحنه را ضرب و شتم می سنت افتم. می

ي فعالیت برویش بسته شد و در داخل احساس امنیت ها راه باآلخره هنگامی که همۀ. ش براي ادامۀ فعالیت به پاکستان هجرت نمود تا بدین ه 1368کرد در زمستان نمی

اش عمل نماید و صداي مظلومیت اهل سنت ایران را به گوش طریق به تکلیف الهیه چندي قبل جهانیان برساند. وي در کراچی ریاست مجلس اعلی اهل سنت ایران را ک

توسط جمعی از علما و سران بعضی از طوائف و با همکاري احزاب مجاهدین افغان تشکیل یافته بود، بدست گرفت.

به بعضی از کشورهاي اسالمی سفر کرد و با احزاب اسالمی و مسئولین دولتی تماس ي ها نزباکنندة مظلومیت اهل سنت ایران بود ب هایی که منعکس ها و کتابچه گرفت. جزوه

منتشر نمود. »ياملركز اإلسالم«فارسی و عربی با نام

بینی اسالم جهان 16

خالصه اینکه این مرد بزرگوار و مجاهد نستوه در تمام عمر خویش مشغول تالش و :گفت فعالیت بود و زبان حال او می

ــریم ــه آرام نگی ــرآنیم ک ــده ب ــا زن م

موجیم کـه آرامـش مـا عـدم ماسـت

ق . ه 1416شوال 14. ش مصادف با ه 1374اسفندماه سرانجام روز دوشنبه چهاردهم ایشان را همراه دوست و همسنگرش مولوي عبدالناصر جمشید خورده، مزدوران فریب

زهی فارغ التحصیل از دانشکدة دعوت و اصول دین دمشق، در شهر کراچی پاکستان به شهادت رساندند.

:مودو با شهادتش این گفتۀ عبداهللا بن مبارك را زنده ن

برصتناأيا عابد احلرمني لو

ــــــألعلمــــــت ــــــادة تلعــــــب كن بالعب

ــــه ــــده بدموع ــــب خ ــــان خيض ــــن ك م

فنحورنـــــــــا بـــــــــدمائنا تتخضـــــــــب

قرار بینی که عبادت را بازیچه اي عابد حرمین! اگر به ما نظري بیفکنی می :ترجمهرنگین هاي ما با خون کنند سینه اي، اگر افرادي با اشک رخسارشان را خیس می داده شود. می

هایش را با خونش امضاء کرد. استاد شهید صدق و اخالص کلمات و گفته ،بلهآنچه خواندید مختصري از زندگی این بزرگوار بود این جزوة مختصر گنجایش

شاءاهللا به زودي زندگینامۀ وي منتشر خواهد شد. و ان ،بیشتري نداردبراي پیشبرد اهداف واالي آن عزیزان امیدواریم خداوند متعال ما را راهروان خوبی

بگرداند.

والسالم عليكم ورمحة اهللا وبركاته

شناسی خطوط اساسی اسالم

ي ها راه شایسته است قبل از هر چیز بدانیم اسالم یک مجموعه از افکار پراکنده واي نداشته با یکدیگر هیچ رابطه اي که آوري شده، بگونه متفرق که از اینجا و آنجا جمع

ریزي شده پی يمحکم و استوار ظامی است که مبانی آن بر اساسباشند، نیست، بلکه نو دقیق بوسیلۀ آن مبانی محکم است و ارکان عظیم و بزرگ آن در کنار جزئیات کوچک

یک اسالم احساس مکتب بعنوان یک ایمان است نه در دارد. پس با ارتباطی منطقی پیوند فرهنگ، احساس شناخت اسالم بعنوان یک عقیده و درك اسالم بعنوان یک حرکت

اي که در آن منظومه احساسات عبارت از یک منظومه مکتب ،فکریست و انسانی، تاریخیرفتار اجتماعی، خصوصیات اخالقی و بخصوص عقاید فلسفی، مذهبی و فردي،

چرخند و یک منظومه یک خورشید میاي هستند که گرد اجتماعی انسان هر کدام سیارهسازند و بطرف یک جهت در حرکتند. پس مکتب است که دار می هماهنگ و معنیکند، رسالت و مسئولیت کند، سازندگی و قدرت اجتماعی ایجاد می حرکت ایجاد میبه اسالمی در مسیر راستین خود دهد و براي اینکه حرکت اجتماعی انسانی به آدم می

ائی پیش برود و در اصطکاك با نیروهاي ارتجاعی و بازدارنده تغییر جهت هدف نهسوي آن را »پیشرو«هاي انحرافی کشیده نشود، همواره باید یک حرکت فکري راهه ندهد و ب

هاي عقیدتی و سنگرهاي ایدئولوژیکی مردم مسلمان را استحکام بخشد رهبري کند و پایهخویش ناگزیر هر فرد مسلمان باید یک و براي آگاهی به این حرکت و خودسازي

بینی داشته باشد تا براساس آن، با جهان هستی روبرو گردد و موقعیت انسان و جهانیش و ها مسئولیت فلسفه هستی خود را در این جهان بداند و بشناسد و به نقش انسان و

خط مشی روابط او با آفریدگار و جهان هستی پی ببرد و براساس این شناخت و آگاهی، بینی سازد، روشن سازد و براساس این جهان آینده و نوع نظامی که آئین زندگی او را می

بخش است که ملتی با رنگ و نشان خاص و منحصر بفرد و پیشواي بشریت و نجات

بینی اسالم جهان 18

و بنیانگذار آئین خدا در روي زمین بوجود میاید. پس اعتقاد ،ي گمراهها مکتب انسان ازبینی درست، بزرگترین وسیله پیشبرد انسان به اشتن یک جهانبه یک ایدئولوژي و د

باشد بنابراین سعی کردیم که نظامی است که ضامن سعادت و پیروزي هر دو جهان میبینی و ایدئولوژي اسالمی را مختصرا به خوانندگان در این چند سطر خطوط اساسی جهان

لفی که در این زمینه نوشته شده گرامی ارائه دهیم تا در پرتو آن بتوانند ازکتب مخت حداکثر استفاده را کرده مسئولیت و دین خویش را در قبال اسالم و انسانیت اداء کنند.

.شوند ، چیزها توسط ضدشان شناخته می»تعرف األشياء بأضدادها«دانید چنانکه می

بینی و ایدئولوژیهاي مادي و جاهلی نیز دریغ نکردیم تا در مقایسه از ذکر جهان ،بنابراین تر گردد. بینی اصیل اسالمی روشن بینی، جهان دو جهان

العظيم العيلإال باهللا فيقيما توو

بینی جهان

هر نوع مسلک و مکتبی در زندگی خواه ناخواه بر نوعی بینش و ارزیابی از هستی و باشد و این برداشت را در اصطالح گاه و زیربناي آن مکتب می ست که تکیهجهان استوار ا

ها تحلیل ، تفسیرها وها بینش اي از بینی یعنی مجموعه نامند. پس جهان می» بینی جهان«چنان، انسان چنین سرنوشت و امعه و انسان که جهان چنین است یادرباره جهان و ج

اش کدام کند و مسیر نهایی ، چه هدفی را تعقیب میاراده طبیعتی دارد، مختار است یا بیو در منطق صوري ،بینی دریافتی از هستی است آنچنانکه هست است. پس جهان

بینی یعنی معرفت و تر جهان و به الفاظی ساده ،ارسطویی به حکمت نظري معروف است شناخت جهان، انسان و زندگی است.

نستیم باید ببینیم که در زندگی بخاطر اینکه بینی را تا حدي دا حاال که مفهوم جهانسعادت به سوي مان را حیثیت و شرافت و فضائل انسانی پایمال نشود و مسیر فطري

بینی باشیم. گرچه آراء و نظریات و عقاید و یا جاودانی بپیمائیم داراي کدام جهان

19 بینی اسالم جهان

به دو بخش عمده ها این هاي مختلفی در جهان وجود دارد ولی از نظر ما همه بینی جهان :شوند که عبارتند از تقسیم می

.اسالمی بینی جهان -1 .بینی جاهلی جهان -2

افکنیم تا ببینیم که کدام یک بانی حق و حقیقت، عدالت، مختصرا به هر دو نظري میباشد و کدامیک عامل و صلح، مساوات، آزادي، حافظ حقوق انسانی و کرامت بشریت می

ترین اعمال غیرانسانی است. زیرا که هر فجیعچپاول و حامل پشتیبان ظلم، ستم، غارت، باشد که در اصطالح بینی یک نوع روش عملی و نتایجی دارند که زائیده آن می دو جهان

گویند. می» ایدئولوژي«بآن اي از بایدها و نبایدها، چنین کرد و چنان باید بشود، که پس ایدئولوژي یعنی مجموعه

هر مکتب ،بنابراین .شود و ایدئولوژي آن مکتب نام دارد حث میدر هر مکتب از آن بمان را از بینی و ایدئولوژي است. اما قبل از همه چیز بحث داراي دو بخش جهان

تر بینی اسالمی برایمان عزیزتر و روشن کنیم تا ارزش جهان بینی جاهلی شروع می جهان گردد.

بینی جاهلی جهانبینی اسالمی قرار دارد داراي اقسام مختلفی است که برابر جهانبینی که در این جهان

بطور کنیم. و صحبت را با آن آغاز می ،بینی مادي است بارزترین و معروفترین آن جهان :س مطالب آن از قرار ذیل استخالصه رؤو

کار گونه هدفی و مصلحتی در کند و هیچ جهان در مسیر مجهولی حرکت می -الفري. بلکه مبدأ آن ماده و جهان نیز مادي است و هر چیز خالقی دارد و نه مدبنیست، نه

هاي عینی و مان واقعیتهو ماده نیز ،غیر از آن فرض شود موهوم و معدوم استبینی جایی براي است که با یکی از حواسمان ادارك شود. لذا در این جهان خارجی

بینی اسالم جهان 20

توسط اسباب و آالت در حواسمان خداوند فاعل و عاقل و خالق نیست. زیرا آنچه نگنجد و نیاید، موجود نیست.

انسان جز حیوان تکامل یافته چیز دیگري نیست که عبارت از یک سلسله -بو ذرات مادیست و تفاوت اساسی آن با حیوان در داشتن دستگاه ها اتم و ها مولکول

گونه شود و هیچ آن داراي فکر و شعور و آگاهی میبه وسیله پیچیده عصبی است کهکند و در تمام امور هدفی را در زندگی بجز آسایش و تأمین تمایالت خویش تعقیب نمی

مستقل و آزاد است.زندگی نیز تنها در این دنیا بوده و معادي در کار نیست، زیرا همانگونه که از -ج

ن نیز از جهت پایا ،لحاظ مبدأ إنسان غیر از فعل و انفعاالت مادي چیز دیگري نیستو بعد از مرگ، ذرات بدن انسان در هوا پراکنده و در هوا براي .داستان زندگی مرگ است

شود بین تولد و مرگ و هیچ حساب و کتابی پس هستی خالصه می شود. همیشه نابود میدر کار نیست و مرجع و دادگاهی وجود ندارد، زیرا که خدائی نیست و بلکه خدا ساختۀ

ساختۀ خدا. دست بشر است نه بشري شرق و ها قدرتبینی مادي که امروز ابر س مطالب جهاناي از رؤو این بود خالصه

و بر هیچ صاحب خرد و .1آید میبه شمار غرب باالخص مکتب مارکسیسم مروج آناي که با عقل سلیم عاقلی پوشیده نیست که این تصور از جهان بر هیچ نوع دلیل و فلسفه

:سازگار باشد بناء نشده و بگفته قرآن

نفس ﴿ن وما �هوى ٱ� .]٢٣النجم: [ ﴾إن يتبعون إ� ٱلظ

خواهد دلیلی میها آن نفسانیاینان بجز پیروي از گمان و آنچه خواهشات «یعنی »ندارند

زیرا با این تصور جاهالنه بشر را موجودي ،باشد شان می و خدایشان هواي نفسانیمشقت یچگونه هدفی خلق شده، عمري را باتیره بخت و بدبخت معرفی کرده که بدون ه

__________________ مکتب مارکسیسم بعلت اصول غیر عقالنی و حرکت برخالف فطرت و سرشت بشر شکست خورد. -1

21 بینی اسالم جهان

اید این گردد و هیچ فرقی با حیوان ندارد. لذا ب و ناکامی بسر رسانده سپس راهی عدم میچند روز زندگی را غنیمت شمرده براي تأمین غرائز و خواهشات حیوانی خویش هیچگونه کوتاهی نکرده حداکثر سعی خود را مبذول دارد و براي بدبختی انسان؛

دهند، یکی انسان را در زنجیر یی که نداده و نمیها تحلیل فیلسوفان شرق و غرب چهخواهد که انسان مثل حیوان ند و از این طریق میک هاي روانی خالصه می غرائز و عقده

آزاد باشد و دیگري انسان را مجبور محض و افکارش را تابع وسائل تولید و اقتصاد کند و همه کند و شعار شکم را سر داده انسان را در آخور و اصطبل خالصه می معرفی میبه ایستگی او و حرکتشگونه توجهی به فضائل اخالقی انسان و ش ها هیچ بینی این جهان

کمال نداشته، مروج و مبلغ آزادي فساد و فحشا و افتادن در گرداب رذائل اخالقی سوي باشند. این است سیه روترین تفسیر از بشریت که همچون حیوانی بند و باري می و بی

کسی است که همیشه در حال کشمکش و جنگ طبقاتی باید باشد و حق حیات از آنباشد و مسئله تنازع بقاء که در عالم حیوان مطرح است در جامعه بشریت نیز به تر قوي

آید و تفسیرهاي مادي محض در جوامع و تاریخ انسان نیز باید مطرح باشد. میان مینتیجه عدم وجود ایمان و اعتقاد بخداست زیرا وقتیکه جهان ها تحلیل مسلما همه این

باشد و خود انسان و تمام اعمال و افکارش نیز مادیست و معلول و محصول ماده می مادیست لذا حساب و کتابی وجود ندارد و معیاري در کار نیست.

شعور یا طبیعت این همه قدرت را دارد که جان و بی حال باید دید که واقعا ماده بی محصولاین دنیاي با عظمت و وسیع و انسان این موجود ناشناخته را بسازد و یا اینکه

تکاملی ذاتی ماده باشد و آیا ماده ازلی و ابدیست یا نه؟ مادیون معتقد بودند که ماده اصل و هستی همه مخلوقات با انسان از ماده ،گیرد هستی و هستی از آن ماده سرچشمه می

نامند آیا بر شود. سوال این است که ماده چیست؟ آنچیزي را که ماده می محسوب میتوانند تعریف کنند، بهر حال نمیآن را حالیکه حدود و ماهیت خودشان آشکار شده؟ در

سازد، از پرتو انتها براي خودش می این خدا یا خودش است که این همه صور ناآرام و بی

بینی اسالم جهان 22

... این ذره به پرتو حیات و سلول زنده و به ذره و از ذره به جرم و از جرم به ذره و ازی انسانرا که طبیعت، خالق عقل اوست خدا چه وقت نیروي آفرینش دارد و چه کس

و چرا این حقیقت در عقل حیوانات نقش نیست؟ آیا این ماده یا طبیعت داراي آفرید؟ پس چطور این همه نظم و ،عقل و شعور و انتخاب است؟ مسلما جواب منفی است

دهیم و و مقهور نیروي دیگریست نسبت میانتخاب و هماهنگی را بچیزي که فاقد شعور البتهز همه باالتر خود این ماده از کجا آمده و این خالقیت را از کجا کسب کرد؟ ا

خواهند گفت؛ ماده ازلی و ابدیست ابتداء و انتهائی ندارد و حرکتش ذاتی ها مارکسیستگوئیم که فلسفه مادي و عقیده به اصالت و ازلیت است و خودش خالق. در جواب می

منطقی استوار نیست، زیرا که اوال ماده و جهان مادي در حال اي از دالئل ماده بر هیچ پایهتجدد و حدوث است و چیزي که مادي باشد و در آن تجدد و تغییر باشد ازلی نخواهد

زیرا که حدوث و ازلیت نقیض یکدیگرند، گذشته از این علم فیزیک ثابت کرده که بود، کند که جهان مادي میک ثابت میجهان ماده ازلی نیست، چون اصل دوم قانون ترمودینا

رسد که حرارت تمام اجسام نسبت بهم یکسان شده تواند ازلی باشد. زیرا روزي می نمیگیرد و در نتیجه حیات ماند و فعل و انفعاالت شیمیایی صورت نمی و نیروئی باقی نمی

کشد و چونکه گردد و جهان را در آخر به افول و زوال می غیرممکن میدر روي زمین شود که جهان زمان شروعی دارد و ازلی میپذیرد پس مشخص چنین تحولی صورت می

بود اآلن نیروي آن تمام شده بود و نیز علم شیمی ثابت کرده که ماده نیست، اگر ازلی میهاي جهان چه تک باشد لذا همه پدیده میدر سراشیبی زوال و نابودیست پس ابدي نیز ن

اي ازلی دارد و آن خداوند به پدید آورندهتک و چه من حیث المجموع حادث و احتیاج و تبدیل انرژي ،و نیز تبدیل ماده به انرژي .است که ازلی است و پدیدآورنده همه اشیاء

آن، پس وقتیکه به ماده خود بزرگترین گواه است بر حدوث جهان ماده و مخلوق بودن اي لذا انسان نیز برنامه و وظیفه ،تواند خالق باشد و جهان خالقی دارد ثابت شد ماده نمی

زیرا خداوند از کار ،دارد و خلیفه خداست و عبث و بیهوده خلق نشده و مسئول است

23 بینی اسالم جهان

بعدا بحث خواهیم بیهوده و عبث پاك است و در نتیجه حساب و کتابی نیز هست که بینی یک ایدئولوژي همراه دارد اینک به بررسی نکه قبال اشاره شد هر جهانکرد. همچنا

:بینی بپردازیم نتیجه و ثمرات این جهان

نظام سیاسی -الفآید که میبه شمار بشر و محور اصلی انسان حاکمیت از آن (جاهلی) در این مکتب

مت بر وفق مراد سازد و حکو و حالل و حرام را خود معین می ،ساز است خودش قانونو یا طبقاتی و یا حزبی و یا عنوان چرخد، چه آن حکومت جنبه فردي داشته باشد آن می

باشد گذاري در دست مردم و افراد می جمهوریت بر آن باشد، در همه حال قدرت قانونگیرد و در نتیجه و ناچار از تمایالت و خواهشات مردم خصوصا رهبران سرچشمه می

باشد که مکر و و مصالح افراد معینی را در بردارد و برد با کسی می نفع طبقه خاصیبیشتر مردم را بطرف پردازي و شعار پراکنی بیشتر بلد باشد و خدعه و دورنگی و دروغ، بردگی و استثمار چه به شکل فردي ها حکومتهاي این نوع خود جلب کند و در سایه

شود، ي حزبی کمونیست دیده میها حکومتو چه به شکل اجتماعی همچنانکه در و بزرگترین هدف در این مکتب، رسیدن بقدرت و پیاده کردن افکار و ،گردد نمایان می

باشد به هر طریقی که میسر شود و لو اینکه بقیمت جان هاي پلید خویش می اندیشهي ها حکومتاز اي دالئل زندهو ما براي این مدعاي خود، .ملیونها انسان بیگناه تمام شود

باصطالح دمکراسی غرب و سوسیالیستی شرق داریم که چطور یک عده و یک طبقه استعمار جهان سوم کشند و خودمان شاهد دوران بخاطر منافع خود مردم را به اسارت می

ي آزاد را فقط بخاطر رنگ سیاهشان ببردگی ها انسان ایم که چگونه مدعیان آزادي، بودهرساندند. همچنانکه ابرقدرت ن بهالکت میشا خاطر منافع امپراطوريد و یا بکشاندن می

هائی را که در جهان تلف نکرد و هنوز هم بخاطر خودش چه جانشرق بخاطر منافع اند، زیرا در این منافع و مرام پلیدشان کشورهاي عقب افتاده را جوالنگاه خویش ساخته

نافع خودش باید دست بهر کاري نوع حکومت و مکتب خدائی نیست و انسان بخاطر م

بینی اسالم جهان 24

طبقه، برادري و بزند، گرچه بظاهر بنامهائی همچون دمکراسی و جمهوریت، جامعۀ بی خواهند بپوشانند. برابري، اعمال خود را می

نظام اقتصادي -بداري در حیات اقتصادي مردم در چنین محیط و رژیمی یا بصورت فئودالیزم و سرمایه

یزم و کمونیزم که همان دیکتاتوري کارگري است. خالصه اینکه خواهد آمد و یا سوسیالریزي نخواهد شد. زیرا نظام معیشت در هیچ حال براساس معیار مستقیم و صحیحی پی

بینی جاهلی و همان جهان کند که فکر اساسی و اصیلی که بر هر فرد جامعه حکومت میاستفاده اي براي تملک یلهمادي محض است که باید در حد توان نفع برد و از هر وس

بینیم زحمتشکان و مستضعفین داري و فئودالیزم می کرد، این است که در نظام سرمایهشوند و در عوض یک قشر بخصوص، که همان قشر حاکم است چطور به یغما برده می

سوار بر گردنهاي مردم و مالک زندگیشان هستند و هر اندازه که بتوانند خونشان را بینیم که ناچار میرا بگیرد و ها آن و هیچ معیاري و حدودي نیست که جلويمکند می

بار این اسارت برهاند، اما کند تا خود را از زیر یان میبشر محکوم بفناء در این نظام، طغطلب در صفت و فرصت رسد؟ چه بسا که نه! زیرا رهبران دیو چه؟ آیا به هدفش می

وادي دیگري از بدبختی بکشانند و بعنوان ون را به کمین هستند که باز این انسان زبآزادي و شعارهاي باصطالح مترقی او را بطرف بهشت موعود که جهنمی بیش نیست

را در قیافه حکومت مردم، نان، مسکن و آزادي و این بار چهره پلیدشان ،سوق دهندگرفته نظام تسپنهان کرده مردم را اغفال کنند تا اینکه موفق شوند سرنوشتشان را بد

دیکتاتوري کمونیسم را بر آنان تحمیل کنند و در یک بدبختی عظیم دیگري بیفتند که دار نیست، اما چه تر است، اینجا دیگر ارباب نیست، سرمایه رهائی از آن، از اولی مشکل

با اسم مردم و در لباس خدمت به کارگر، تمام آزادیهاي فردي و اجتماعی سلب شد، گردد و دیگر مردم حتی بمقدار استعداد، و بهرکس بقدر نیاز، مطرح میشعار هر کس

نیازشان برطرف گردد و مالک ثمرات کارشان نیستند باید مانند حیوان کار کرده تا حداقل

25 بینی اسالم جهان

بینی اي نمودار کامل جهان چنین جامعه ،فقط در آخور و اصطبل باید چرخ بزنند. بهرحالکند و چنین بوده و به گودال بدبختی سقوط میجاهلی بوده از مسیر طبیعی منحرف

اي قابل بقاء و دوام نیست و همیشه در مقابل ضربات فطرت سرنگون خواهد شد. جامعهکند هاي جاهلی براي ویران ساختن آن قیام می ولی این انسان بدبخت که در برابر نظام

اش یري در زندگیاش جاهلی و از صراط مستقیم دور است هیچ نوع تغی بینی چون جهانفجایع و پیوسته همان ،گذارد دهد بلکه از یک جاهلیت به جاهلیت دیگر قدم می رخ نمی

شاء اهللا روزي فرا خواهد رسید که دیوارهاي آهنین سوسیال گردد. و ان تکرار می امپریالیزم شرق و کاپیتال امپریالیزم غرب در گورستان عدم دفن خواهند شد.

نظام حیات اجتماعی -جپرستی و منافع شخصی در چنین نظامی حیات اجتماعی بر پایه خودخواهی و شهوت

استوار خواهد شد و مسائل اخالقی و همدردي و همکاري از جامعه رخت خواهد بست، فحشاء و رذالت روز بروز زیادتر خواهد شد، خانواده از هم خواهد پاشید فحشاء،

اي است که و در چنین جامعه ،ه درجۀ اعالي خود خواهد رسیدفروشی ب عفتعفتی و بیبیند، نگران و حیران بر گردد اما راهی نمی جوئی می بشر زبون و سرگردان دنبال چاره

گریزد اما هیچ جا سکون و آرامش به نظام دیگر میشود و از نظامی مردم مسلط میاند و این است که در تاریخ افتاده دور ها فرسنگ آید زیرا از صراط مستقیم گیرشان نمی

رحم بخاطر تأمین هوي و هوس خویش چه کشتارهائی که ي بیها انسان خوانیم بشر میند خالصه اینکه این همه ا ئی که بر انسان روا نداشتهها ظلم مرتکب نشده و چه جنایات و

تا ی، بغر چه بینی مادیست چه شرقی و فساد و ظلم و زور و تزویر زائیده این جهانگیر او ها همواره دامن وقتیکه انسان در زیربناي فکري خود تجدیدنظر نکند این بدبختی

تواند بینی صحیح و درست است که انسان می ت داشتن یک جهانرهستند و فقط در صوهمچنان که قرآن اشداي داشته ب رده زندگی سعادتمندانهسکون و آرامش کسب ک

:فرماید می

بینی اسالم جهان 26

﴿ � �طم�ن ٱلقلوب � .]٢٨الرعد: [ ﴾٢٨بذ�ر ٱ� .»گیرد ها فقط به یاد خدا آرام مى آگاه باشید! دل«

که سکون و اطمینان فقط در یاد خدا و راه خداست. بامید روزي که بشر اصل و ریشه ها را فهمیده خط و راه اسالم را دنبال کند. این بدبختی

مشرکانهبینی شرك یا جهان

شرك است که اساس آن بر وهم بینی هاي جاهلی همین جهان بینی یکی از انواع جهاني خیالی و وهمی براي مخلوقات و اعتقادات پوچ دیده ها پرستش و گمان بنا شده و انواع

خدایان باشد زیرا که بجاي ایمان بخداي واحد، شود که کامال غیرعلمی و نادرست می میاي دارد و خالق چیزي، و بسا اوقات بین شود که هر کدام وظیفه فته میمتعدد در نظر گر

دهد که هر کدام در پی سعادت و یا شقاوت خدایان خیر و شر مبارزاتی طوالنی رخ میاختیار هستند و یا اینکه خدا را در انواع مخلوقات مجسم کرده آنگاه بشر بدبخت و بیکند و دیگري در دختر زیبا پرستش میت شود یکی خدایش را بصور پرستش شروع می

کند و آن دیگري در کنار دریا به سجده افتاده و یکی مقابل آفتاب و جلوي گاو سجده میخرافات و اوهام بسر برده از دیگري جلوي آتش سر بسجود است هر کدام در دریائی از

دنیوي را با خدا جهان و آنچه در آنست غافلند و یا اینکه با قبول خداي واحد مخلوقات :دهند و بگفته قرآن شریک کرده صفات خدائی بآنان می

زل� ﴿ .]٣الزمر: [ ﴾ما �عبدهم إ� �قر�ونا إ� ٱ� .»کنیم را بخاطر تقرب إلی اهللا عبادت میها این ما« :یعنی

عرضه ها آن و نیاز خود را به خواهند می استمدادها آن و در حاجات و مشکالت ازکنند که تمامی اختیارات را به کنند و خداوند را عاطل و باطل و تماشاچی معرفی می میحیط مزندگی انسان و سراسر ،و در نتیجه .و بندگان نیک و معبودان داده است ها بت این

ي ها راه در وهاي انسانیرو نی ،گیرد اساس قرار می مرکز اوهام و تصورات بی ،ذهنی آن

27 بینی اسالم جهان

و بیم از موجودات و اشیائی که هیچ قدرتی خیال و ترس مبیهوده هدر رفته و در عالبوسد افتد و یا پایش را می در پاي این و آن سر بسجده میشود و انسان ندارند، ضایع می

و استقالل و شخصیت خود را از دست داده و گاهی بطرف ستارگان و گاهی بطرف زند و امید ثواب بتی زانو می در وقتی دیگر پیش برند. ز بقبري پناه میحیوانات و گاهی نی

یابد و مانند خس و خاشاك در برابر اي نمی ارادهو عقاب از او دارد و در خود هیچ بینی است که انسان در قید اسارت و تقالید گردد. و با این نوع جهان سیالب روان می

همیشه براي جلب رضایت ارواح گذشته قربانی برد و موروثی و خرافی حیات بسر میگران هیلدجاالن و مکاران و حبازان و کند و در چنین فضایی است که راه براي شعبده می

آلود طعمه خوبی براي این افراد محسوب شود و فرد مشرك یا جامعۀ شرك باز میخدایان هستند و شود و در چنین جوامعی افرادي پیدا شدند و ادعا داشتند که از نسل می

دانستند، چنانچه در کشورهایی مانند مردم میخود را شاه خطاب کرده مالک الرقاب هاي سلطنتی خود را ژاپن، هندوستان و یونان و روم قدیم و خاور دور کال خانواده

افتادند. پرستیدند و خوار و ذلیل بپایشان می را میها آن دانستند و مردم شریک خدایان میو گمراهی جامعه را اي است که رشد فکري بشر توقف کرده و جهالت نین جامعهدر چ

گیرد و این عقیده نیز تمام جوانب زندگی از شئون اقتصادي، اجتماعی، سیاسی، فرا میدهد و این ین اعمال انسانی را تحت شعاع خویش قرار میتر کوچک اخالقی گرفته تا :گوید است که قرآن می

و �هوي به ٱلر�ح � م�ن ومن ��ك ﴿� أ ماء �تخطفه ٱلط ما خر من ٱلس �

فك� بٱ�

.]٣١احلج: [ ﴾٣١ سحيق کسیکه با خدا شریک ورزد گویا که از آسمان افتاده سپس او را مرغان بربایند و یا «

».بیندازندبادهاي مهاجم او را در جایی دور و شکننده استثمار و اي به ربایند، اشاره الشخوران گوشت تن او را می ،سقوط همان شرك است

کنند که و یا بادهاي مهاجم او را از مسیر، به جایی دور پرت می ،کشی اقتصادي است بهره

بینی اسالم جهان 28

تواند بفریبد و ذلیلش اي باسارت فکري و گمراهی شیطان است که هر کس را می اشاره کند.

هاي اسالمی و افرادي بظاهر مسلمان نیز هستند پایان باید تذکر داد که امروزه فرقهدر یی عجیب و غریبی از ها برداشت بینی مشرکانه انداخته، که خود را در گرداب این جهان

دهند و یی سراسر ضد اسالم و آیات قرآنی ارائه میها تحلیل جهان هستی و انسان دارند.ط، سراسر محیط زندگیشان پر از حرکات و اعمال مشرکانه در نتیجۀ این بینش غل

بینی و باشد و آگاهانه یا ناآگاهانه از مسیر توحید دورگشته دچار شرك در جهان میاگر بعقاید شیعۀ ،بطور مثال .اند که بر هیچ صاحب خردي پوشیده نیست عبودیت گشته

هاي مختلف شیعه موجود و فرقهامامیه اثناعشریه که خود را بهترین گروه شیعه از میان یه، جارودیه، یانبیه، بریه، مختاریه، کزیدیه، السبئیه، کیسان :موجود در جهان مانندیا غیر

داند، مراجعه کنیم معلوم خواهد شد که سلیمانیه، صالحیه، یعقوبیه، محمدیه و ... میشان مملو از زندگی عملیبرداشتی که از جهان خلقت و انسان دارند کامال مشرکانه و

بطور مثال ذیال ،باشد بینی توحیدي و ایدئولوژي اصیل اسالمی می شرك و دوري از جهانشود و قضاوت را بعهده خوانندگان چند نمونه از کتب معروف و معتبر شیعه نقل می

گذاریم. گرامی میشرح حاج انتشارات علمیه اسالمیه با ترجمه و 232صفحه 2اصول کافی جلد -1

خداوند ارواح ما را از نور عظمت خویش « :امام صادق فرمودند( :سید جواد مصطفويآفرید آنگاه آفرینش ما را از گلی در خزانه پوشیده از زیر عرش صورتگري کرد و آن نور را در آن جایگزین کرد و ما مخلوق و بشري نورانی بودیم و براي هیچکس از آنچه در

و ارواح شیعیان ما را از گل ما آفرید و بدنشان را از ،اي قرار نداد خلقت ما نموده بهرهتر از گل ما، و خدا هیچکس بجز انبیاء را از خلقت ایشان گلی در خزانه پوشید و پائین

دیگر خرمگسانی که سزاوار دوزخند و آدم شدیم و مردمها آن از اینرو ما و ،اي نداد بهرهمالحظه خواهد کرد که !خوانندة گرامی». رجمه نقل شدعین ت« »روند دوزخ میبه سوي

29 بینی اسالم جهان

کند در حالیکه قرآن آدم فرق می خلقت و سرشت شیعه و امامانشان با سرشت آدم و بنی :فرماید می

��ن من س�لة ﴿ .]١٢املؤمنون: [ ﴾١٢ من ط� ولقد خلقنا ٱ� . »ما انسان را از خالصۀ گل آفریدیم یقینا«

از لجن و :گوید پس آدم و اوالدان آدم از گل خلق شدند اما چه گلی؟ خود قرآن میرا از یک خاك و از ها انسان گل متعفنی. و این آیه و آیات دیگر بدون استثناء خلقت همۀ

کند اما صاحب کتاب معتقد است که خلقت یک پدر و مادر که آدم و حوا باشند ذکر میکه خود را فرزندان خدا و اهل بهشت کند عین ادعاي یهود قیه فرق میما و امامان ما با ب

کند. و نیز تمام پیروان انبیاء گذشته و و دیگران را جهنمی و فرزندان شیطان معرفی مینیستند بلکه خرمگسانی هستند که به جهنم ها انسان امت محمدیه غیر از شیعیان از

بپرسد که گناه قط شیعیان هستند. حال اگر کسیو مسلمانان واقعی ف ها انسان و روند میآفریده تا ها آن را قبل از وجود امامان و پیروي ازها آن که خداوند امتان گذشته چیست

این مطلب را آقاي مجلسی .مستحق جهنم شوند؟ بر این عقل و دانش آفرین باید گفت هیچگونه شکی نیست.اند که جاي نیز در بحار و متقدمین شیعه در کتب مختلف نوشته

اي جابر! در انبیاء و اوصیاء پنج روح « :امام جعفر فرمود :16ص 2اصول کافی ج -2روح قدس، روح ایمان، روح زندگی، روح قوت و روح شهوت. اي :است که عبارتند از

در .»زیر عرش را تا زیر خاك بدانندروح قدس امور و مطالب به وسیله ایشان ،جابرگوید که ائمه در اطاق دربسته از آنچه که در مشارق و مغارب دنیا هست جایی دیگر می

میرند و توسط چه دانند کی می دانند، عالم بما کان و یکون (گذشته و آینده) هستند می می . ...فضیلتشان از انبیاء بیشتر است و شوند و کسی کشته می

مامان دوباره در زمان ظهور مهدي زنده همچنین در رابطه با رجعت معتقدند که اگیرند که شوند و از دشمنان خود مانند ابوبکر، عمر، بنی عباس و بنی امیه انتقام می می

بینی اسالم جهان 30

این مطالب را نیز آقاي کافی و مجلسی در کتاب حق الیقین ذکر کرده و همۀ این عقاید، :گوید باشند. قرآن می پیامبر میشرك و خالف قرآن و سنت

قل � ﴿ �ض ٱلغيب إ� ٱ���ت وٱ� .]٦٥النمل: [ ﴾ �علم من � ٱلس

.»داند ها و زمین هیچ کس جز خدا غیب نمى بگو: در آسمان«إستغاثه ها آن أئمه را در صفات خداوندي شریک کرده در همه جا ازها این اما خواهند، و بجز یا عباس، یا خواهند و قبرشان را طواف کرده، حاجت می کنند، نیاز می می

که این خود عمال شرك در علی، یا زهرا و یا فالن و فالن بر زبانشان جاري نیست بینی و زیربناي الوهیت و ربوبیت است و گمراهی و تمامی این اعمال غلط از همان جهان

گیرد. بامید اینکه خداوند همۀ مسلمین را، مسلمین واقعی شمه میفکري غلط، سرچ راه توحید سوق دهد.به سوي بگرداند و

***

بینی اسالمی جهانتصور و شناختی است که برگزیدگان :بینی الهی عبارت از بینی اسالمی یا جهان جهان

باشند از طریق وحی که می †ءخدا و رهبران بزرگ عالم بشریت که جماعت پاك انبیاترین اند که طبیعی همان ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با خداوند است به بشر معرفی کرده

ترین راه درك حقایق بوده کامال علمی و مطابق با عقل و فطرت سلیم است و و فطريی خویش تواند باشد که با اطمینان کامل مسائل زندگ تنها راه نجات و سعادت انسانیت می

و مشکالت مادي ها سرگردانی و موقعیت خود را در این جهان هستی درك کند و ازبینی چونکه از وحی الهام هر دو جهان نائل گردد. این جهان خود را رهانیده و بسعادت

پذیرفته، زندگی آن را گیرد و منبع آن ذات خداوندیست، ارزش اینرا دارد که انسان میبینی است که به زندگی معنی ه آن سپري کند زیرا تنها جهانعملی خویش را در سای

دهد و هدف آمدن و رفتن بشر در جهان هستی را مشخص ساخته به انسان نیرو می

31 بینی اسالم جهان

بخشد، ي اجتماعی و انسانی تقدس میها حرکت انگیز است، به ساز و شوق دهد، آرمان میچنانکه ذکر شد جزء شمارد همه و همۀ این صفات هم انسان را مسئول و متعهد می

باشد، پس سزاوار است که انسان فهمیده و صاحب بینی توحیدي می الینفک این جهانخرد بآن توجه کرده، بهترین راه سعادت و نیکبختی را بپذیرد که یقینا همان راه قرآن و

:فرماید اسالم است، قرآن در این باره می

عباد ﴿ ين ١٧فب� ۥ ٱ� حسنه .]١٨ - ١٧الزمر: [ ﴾�ستمعون ٱلقول �يتبعون أ

».پذیرند میآن را بشارت بده بندگانی را که سخن را گوش کرده بهترین« :پردازیم بینی می س مطالب این جهاناي از رؤو اینک به بررسی خالصه

اي شود اگر لحظه و بمشیت و عنایت الهی نگهداري می ،جهان یک آفریده است -الفگردد. جهان عبث و بیهوده آفریده عنایت الهی از جهان گرفته شود نیست و نابود می

ي حکیمانه در خلقت جهان و آنچه در آن است در کار بوده و نظام ها هدف نشده، بلکهیابند در ، تکامل میموجود، نظام حق و موجودات آن با نظمی هماهنگ بطرف یک مرکز

شود و خداوند به همه چیز هر ذره از ذرات جهان دالئلی بر وجود خداي حکیم دیده مینظام جهان براساس اسباب و مسببات برقرار شده و اراده و ،آگاه و بر همه چیز تواناست

دارد فاعل حقیقی و مختار کل، مشیت الهی بصورت سنت و اصل کلی در جهان جریان همتا است تمام خواص اشیاء و فعل و انفعاالت شیمیائی معلول اراده خداوند بیخداوند

و بر همه چیز بصیرت دارد.باشد که از ادراك و حیطه نظر ما خارج و غیرمادي می

ب�ر وهو ﴿ � تدر�ه ٱ� ب�ر

.]١٠٣األنعام: [ ﴾يدرك ٱ�

». بیند را می ها چشم به ادراك خداوند قادر نیستند، و او ها چشم«وسیله و شناخت توان دید و دریافت. خویش میپس هر چیزي را با وسائل مناسب

وجود خداوند همان آثار اوست، که از راه تعقل و معرفت قلبی در صورت سالمتی بینی مادي فطرت حاصل خواهد شد، اما با وسائل مادي همچنانکه در بحث جهان

صحبت شد، عقل از ادراك جهان ماوراء ماده قاصر و آن را نخواهد دید بلکه حتی در

بینی اسالم جهان 32

بینیم مانند نیروي الکتریسیته، را نمیها آن شده هست که خیلی نیروهاي کشفجهان ماده قوه مغناطیسی، نیروي جاذبه و نیروهاي موجود مانند روح و عقل و عاطفه را نیز هنوز

ایم اما قابل انکار نیستند بلکه عقل ما از طریق آثار به این اشیاء پی ایم و ندیده نشناختهانگیز ظم بدیع و قوانین محکم و آثار شگفترا قبول دارد همین سان نها آن برده ودارد، اي که ازدل خاك سر برمی قاطعی بر وجود خداست. دانههاي جهان، دلیل پدیدهشود، شب و روزي که با نظم و هماهنگی در جریانند، عالم اي که در رحم بسته می نطفه

هاي کوچک و هدیدبا نظم و ترکیب خاصی که در جریانند، ها کیهان ستارگان، حرکاتبزرگ دیگر همه و همه از قدرت و خالقیت ذاتی واحد و یکتا، حکیم و با اراده صحبت

را ندارد بلکه خودش مقهور ها این اراده صالحیت خلق کنند زیرا که ماده بیجان و بی میتوانند دریابند که از بعد مادیت و عینک را کسانی میها این نیروي دیگریست، اما همه

حقایق را آنچنانکه هست، ببینند و کسانی ،مادي خویش نظر را فراتر گرفتهمخصوص

ى هد ﴿ :حس تقوي و خداترسی و فطرت سلیم باشدها آن یابند که در هدایت میاما کسانی که در بند اسارت جبر جامعه و تاریخ و »هدایت است براي متقیان« ﴾للمتق�

کنند موفق به درك این حقایق نخواهند شد. زندگی می مادي ایدئولوژيو مسائلی مربوط به مغز و سلسله عصبیانسان با قبول مطالب علمی و اما -ب

باشد مسائلی از این قبیل، حقیقت و هویت واقعی انسان در جنبه دیگري از وجود او میاقعی انسان و ایست الهی و غیر مادي. شخصیت که همان روح یا نفس است که نفخهباشد که پس از متالشی شدن جسم انسان نیز باقی همان حقیقت ثابت و مجرد از ماده می

ماند و در عالم دیگر به سرنوشت بد و خوب خود خواهد رسید زیرا، مسئول و متعهد میو آگاه و داراي شرافت و کرامت ذاتی است. لذا شایسته است مسئول تربیت و تکمیل

ئی دارد، بینی مقام شامخ و باال ه خویش باشد. انسان در این جهانخود و اصالح جامعتواند خر خویش سازد و فرشتگان را به خدمت گمارد و هم میتوانائی دارد جهان را مس

:فرماید به اسفل السافلین سقوط کند چنانچه خداوند می

33 بینی اسالم جهان

حسن �قو�� ﴿��ن � أ سفل �فل� �م ردد ٤لقد خلقنا ٱ�

.]٥ - ٤التني: [ ﴾٥ �ه أ

السافلین ما انسان را در بهترین صورت و قوام خلق کردیم سپس او را به اسفل « .»سقوط دادیم

منا ب� ﴿ وٱ�حر ۞ولقد كر .]٧٠اإلرساء: [ ﴾ءادم و�ل�هم � ٱل� ». ما انسان را مکرم آفریدیم و بر خشکی و دریا مسخرش ساختیم«

و از روح ،گوید انسانی که خلیفه خداست مرتب از توان و شرافت انسان سخن میخدا، انسانی که مورد سجده مالئکه قرار گرفت، انسانی که بتمام حقائق آشنا شد، انسانی

ن است براي او و براي خدمت به او انتخاب شده و برگزیده نه تصادفی، هر آنچه در زمی .اند خلق شده

�ض �يع ﴿ا � ٱ� ي خلق ل�م م .]٢٩البقرة: [ ﴾اهو ٱ�

.»اوست که همه آنچه را در زمین است براى شما آفرید«و خود او براي خدمت و اطاعت و عبادت خدا خلق شده جز در راه پرستش خداي

یابد و اگر خداي خود را فراموش کند، خود را خودي نمیخویش و جز با یاد او، داند که کیست؟ و براي چیست؟ چه باید بکند و کجا باید برود؟ کند، نمی فراموش می

نفسهم ﴿�سٮهم أ

فأ ين �سوا ٱ� .]١٩احلرش: [ ﴾و� ت�ونوا كٱ�

کردند پس خداوند آنان را از خودشان مانند کسانی نباشید که خدا را فراموش « ».فراموش گردانید

بینی توحیدي، انسان موجودیست جهان از نظر این مکتب و این ،بنابر آنچه گفته شدنیم ملکوتی و نیم مادي، داراي برگزیده از طرف خداوند، خلیفه و جانشین او در زمین، مسلط بر طبیعت یشتن و جهان، فطرتی خدا آشنا، آزاد، مستقل، امانتدار خدا، مسئول خو

کند قوت و کمال سیر میبه سوي و زمین و آسمان، وجودش از ضعف و ناتوانی آغاز وي ها نعمت گیري مشروع از گیرد، حق بهره اما جز در بارگاه الهی و جز با یاد او آرام نمی

خدا باو داده شده ولی در برابر خداي خویش وظیفه دارد و در صورت اعراض و عدم

بینی اسالم جهان 34

گیرد و حتی از حیوان درنده نیز بدتر انجام وظیفه در صف بهائم و چهارپایان قرار می .خواهد شد

﴿ ضلن�م بل هم أ

و��ك كٱ�

.]١٧٩األعراف: [ ﴾أ »تراند بلکه ایشان گمراهاند ایشان مانند چهارپایان«

بینی ارزش و اهمیتی بسزا دارد خالق و آزاد است و خالصه اینکه انسان در این جهانهاي شیطانی که انسان را موجودي تصادفی که از ي مادي و ایدئولوژيها مکتب برخالف

کند غیرمسئول باشد، معرفی نمیهدف و بوجود آمده باشد و بی ها اتم اجتماع تصادفی را بنا کرده، قسط و عدالت را در آن جایگزین کند. بلکه باید جهان

�ض وٱستعمر�م �يها﴿�م من ٱ�

�شأ

.]٦١هود: [ ﴾هو أ

»اوست که شما را از زمین آفرید، و آبادى آن را به شما واگذاشت!«میزان و مقیاس خانه امتحان است،گوید که این دنیا، بینی می همچنین این جهان -ج

شود و آن پس از انقضاي این حقیقی اعمال نتایجی است که در جهان دیگر آشکار می و مهلتی که به او داده شده است معلوم خواهد شد و زندگی جاودانه آنجاست. ،جهان

إ� لهو ﴿ �يا ٱ�يوة ٱ� ار ٱ�خرة وما �ذه �علمون ل� ولعب �ن ٱ� ٱ�يوان لو �نوا .]٦٤العنكبوت: [ ﴾٦٤

اي بیش نیست و زندگی جاودانی در روز قیامت و آخرت زندگی دنیا مثل بازیچه« .»درك داشته باشند و بفهمند ها انسان است اگر

یابد و گردد و تولدي نو می لذا در قیامت روح انسان بار دیگر با جسم ترکیب می کند. خرت زندگی نو آغاز میمانگونه که در دنیا بود در جهان آانسان ه

بینی، دیگر انسان توحیدي از آینده وحشت ندارد زیرا که آینده از آن در این جهاني ها بینش برخالف ،جاودانی در انتظار اوستزندگی به سوي و تکامل و حرکت ،اوست

و نابودي در سر راه بشر آرزوهاي او را اي مبهم و پوچ دارند، نیستی مادي که آیندهکنند یا به موادمخدر ئی که در این ناامیدي خودکشی میها انسان کشاند و چه بنابودي می

35 بینی اسالم جهان

برند اما سکون و آرامش ندارند زیرا که سیر انسان در این مکتب دهنده پناه می و تسکینبطرف طبیعت هستی خاك است نه اینکه از خاکدان طبیعت پرواز کردهبه سوي از خاك

کل که ذات خدا است رهسپار گردد.

.]٤٤: النازعات[ ﴾٤٤إ� ر�ك منتهٮها ﴿ .» نهایت آن به سوى پروردگار تو است«

همانا آخر کار و انتها بطرف خداست.

ا إ�ه �جعون إنا ﴿ �� .]١٥٦البقرة: [ ﴾١٥٦ � .»گردیم! به سوى او بازمىما از آن خدائیم و «

سازي، تعهد، مسئولیت، هایی مانند خودسازي، جامعه اینجاست که معیارها و واژهشهادت، شهامت، شرافت، انسانیت و ... از این قبیل در این بینش توحیدي معنی پیدا

زیرا که انسان از نفخه الهی است و بازگشتش به آنجاست. پس باید مثبت فکر کند میمثبت عمل نماید و امیدوار باشد اما نابودي و پوچی هیچ محل و جائی در اینجا کند و

شود. ندارد زیرا که در قیامت همه چیز عیان و ظاهر می

ا عملت من خ� يوم �د � �فس ﴿ � م .]٣٠آل عمران: [ ﴾�� .»بیند آنروز هر نفسی آنچه کرده، حاضر می«

:موالنا رومی بگفتۀ در قیامــت هــر نهــان پیــدا شــود

هم ز خود، هـر مجرمـی رسـوا شـود

� يرهۥ ﴿ � خ� � يرهۥ ٧�من �عمل مثقال ذر � � ٧الزلزلة: [ ﴾٨ومن �عمل مثقال ذر

- ٨[. کس هموزن بیند! * و هر اى کار خیر انجام دهد آن را مى پس هر کس هموزن ذره« .»بیند! اى کار بد کرده آن را مى ذره

بینی از جهان هستی و نقش انسان در آن، اي از تفسیر و تحلیل جهان این بود خالصهشود. بینی دیده می و روشن شد که تمام معیارهاي خوبی و تکامل و تحرك در این جهان

بینی اسالم جهان 36

گونه طرز فکریست کامل و جامع االطراف که تمام جوانب هستی را در برگرفته، هیچتفسیر درست و توانیم بینی است که می شود و در سایه این جهان نقصی در آن دیده نمی

صحیحی از جهان و انسان و هستی بدست آوریم همچنانکه از مشخصات بارز آن آزادي دائی در زمین و اعتقاد کامل به توحید ذات احدیت انسان از قید هر نوع حکومت غیر خ

و قوانین ساخته انسان را بیهوده و مردود دانسته، ها ارزش باشد، توحیدي که تمام میهاي عبودیت غیر داند و تمام حلقه خداي واحد می حاکمیت و اطاعت را فقط از آن

ف انسانی است، از بین کننده حیثیت و شر خدائی را که نشانه ذلت و پستی و یا پایمالداند بلکه در خلقت هر برد، همچنین وجود هیچ موجودي را عبث و بیهوده نمی می

هدف و تصادفی نیست. اکنون که و هیچ چیزي بی ،موجودي حکمتی نهفته استبینی براي ما روشن شد و فهمیدیم که زندگی مشخصات و وجه امتیاز این جهان

بینی موردنظر قرار گرفته، الزم انسان فقط در این جهانسعادتمندانه و آزادي و شرافت ره اشاایدئولوژي است، بینی که همان است که به نظام زندگی و نتائج و ثمرات این جهان

اي دارد یا خیر؟ و برنامه ها انسان کنیم تا روشن شود که آیا این بینش در زندگی عملی چه تفاوتی با ایدئولوژي مادي دارد.

ام زندگی، عقیده و عمل چنان ارتباط نزدیکی دارند که انفکاك آن باعث از در این نظشود و باید این هماهنگی و ارتباط همیشه محفوظ بماند همچنانکه شان می بین رفتن

ش آمده.لبینیم، هرجا ذکر عقیده و ایمان شده عمل نیز دنبا کنیم می وقتی بقرآن مراجعه می

ين ءامنوا و ﴿ ل�ت إن ٱ� .]٢٧٧البقرة: [ ﴾عملوا ٱل� ».کسانى که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند«

ناپذیرند یا یعنی عمل و ایمان یا به الفاظی دیگر عقیده و شریعت از یکدیگر تفکیکبینی ایمان کامل و یا هیچ. اینک نظري اجمالی به نظام زندگی (ایدئولوژي) این جهان

افکنیم. می

37 بینی اسالم جهان

نظام سیاسی -الفبینی چونکه خالق و مالک خداوند است و زمین و آنچه در آن هست از در این جهان

خداست، طبیعی است که حق حاکمیت و قانونگذاري نیز به ذات خداوند ارجاع آنشود جائی براي ریزي می آن بر همین اصل یعنی حاکمیت اهللا پیشود لذا نظام سیاسی می

اي و یا همه افراد اي، خانواده هاي موجود بشري اعم از حاکمیت فردي، طبقه حاکمیت وجود ندارد حکمی جز حکم خدا و قانون خدا رسمیت ندارد.روي زمین

﴿ .]٥٧األنعام: [ ﴾إن ٱ��م إ� � .» آن خداست حکم تنها از«

ء� ﴿ مر من �ا من ٱ� �قولون هل � مر �هۥ �

.]١٥٤[آل عمران: ﴾قل إن ٱ�

قانون و امر :حق در تعیین امر و قانون هست، بگوها آن پرسند که آیا براي می« ». مخصوص خداست

پایه توحید خالص بنا شده و کنید نظام سیاسی این مکتب بر همچنانکه مالحظه میباشد بمعنی اینکه خلیفه که همان جانشینی خداوند است، می» خالفت«نحوه حکومت آن

کند، در غیر ، و باید قوانین الهی را اجراخداوند در روي زمین است اوامر هاجراکنند گردد. اینصورت حق خالفت ندارد و معزول می

مقام مساوي هستند و کسی جز به لیاقت و و همه مردم در رسیدن به این حق و اینکند بر شریعت رفتار میتقوي برتري ندارد و تا زمانی که خلیفه و رهبر در چهارچوب

و در مقابل، دولت و رهبر اسالمی نیز موظف است .همه افراد امت اطاعتش الزم استرا در در مقابل مردم جوابگو باشد و فضائل اخالقی را گسترش داده عدالت و قسط

جامعه پیاده بکند و در رفع نیاز مردم و تأمین امنیت آنان کوشیده هرگونه تعدي و ظلم وستم را از بین ببرد و آزادي مردم را تأمین کند از مستضعفین جهان حمایت کرده با

و در صورت کوتاهی در این حقوق پیش خداوند ،زورگویان و ستمگران به پیکار برخیزدهمچنین شخص خلیفه با بقیه مردم در برابر قانون ،باشد وابگو میو مردم مسئول و ج

بینی اسالم جهان 38

گردد در این نظام مساوي و برابر بوده و هیچ نوع امتیازي ندارد، همچنانکه مشاهده میباشند و باید شود زیرا تمامی افراد شاهد و گواه می دمکراسی و آزادي بتمام معنی دیده می

و مبارزه با این حق یعنی مبارزه با حق ،هست شان در صحنه باشند و این حق طبیعیگردد و همه مردم احساس حیات، در چنین نظامی است که استعدادها شکوفا می

مسئولیت کرده در بهتر ساختن کشور و ارشاد مردم و رهبران کوتاهی نخواهند کرد.

نظام اقتصادي -بو مالکیت انسان، ،این نظام بر این اصل استوار است که مالک اصلی خداوند است

باشد. پس باید طبق دستور مالک رفتار کند و در غیر اینصورت نیابت از ذات خداوند میي ها نعمت در استفاده از ها انسان آید و همه میبه شمار مالکیتش نادرست و متخلف

برداري حق بهره خداوند مساوي هستند، از زمین و آنچه در آن هست همه بطور مساوياي یا یچیک از افراد بشر هیچگونه امتیازي بر سایر افراد ندارد. فردي یا طبقهدارند و ه

اي حق انحصار و ممانعت دیگران را ندارد و نیز وسائل کسب روزي و طریق خانوادهآید، و در نتیجۀ کار و کوشش است که مالکیت بوجود می ،زندگی براي همه برابر است

ی هر فرد انسان است. تفاوت رزق و روزي که مالکیت محترم شمرده شده و حق طبیعباشد و کسی حق ضبط و آید طبیعی و فطري می براساس قدرت کار و استعداد بوجود می

را ندارد بشرط اینکه عاملی دیگر که در آن استثمار و و یا مبارزه با آنآن را مصادره که براي بوجود آمدنزورگوئی با سوءاستفاده باشد دیده نشود. منابع عمومی و اشیائی

حق استفاده ها انسان تمام ،مال همه استکار تأثیري ندارد و خدادادي هستند ها آنرا دارند مانند نباتات زمینی، آب و هوا، حیوانات صحرائی و دریائی، ها آن مشترك از

را ندارد. همچنین امالك خصوصی نباید کس حق انحصار آن معادن عمومی و ... هیچاستفاده کند و یا بدیگري واگذار ها آن شخص خودش ازشته شوند بلکه یا مهمل گذا

آید و دولت اسالمی از میبه شمار نماید و در غیر اینصورت پس از سه سال جزء مواتکند. همچنانکه ذکر شد، مالکیت خصوصی محترم و حق شخص سلب مسئولیت می

39 بینی اسالم جهان

مشروع بدست آمده و اما اگر ثابت طبیعی انسان است، البته زمانیکه ثابت شود از طریق شود مالکیت از طریق غیرشرعی و غیرقانونی بدست آمده و شرائط اسالمی در احراز آن

گردد. لذا هر عملی که به دیگران زیانی داشته باشد و رعایت نشده مالکیت آن سلب میظر یا به افراد جامعه ضررهاي مادي و اخالقی وارد سازد آن عمل و طریق کسب از ن

شرع حرام و فرد مؤاخذه خواهد شد. لذا فروش انواع مشروبات الکلی، موادمخدر، عمل آور و خالصه هر عمل گري، رقاصی، قماربازي، رباخواري، احتکار، معامالت زیان روسپی

که در آن ضرر و ضرار باشد یعنی هم امکان ضرر به خودش و هم به دیگران در آن باشد مرتکب آن، هیچگونه صیانت قانونی ندارد و مالکیتش لغو از نظر شرع حرام است و

داري دارد و نه جنبه شود. خالصه اینکه نظام اقتصاد اسالمی نه جنبه سرمایه میو شود داري در آن دیده می بند و باري نظام سرمایه زیرا نه آن مفاسد و بیسوسیالیستی،

بلکه راهی است طبیعی و ، نه آن زور و ظلم و اجحاف و دیکتاتوري و سوسیالیستیدهد و نه بجامعه، بلکه بین کند و نه به فرد اصالت می فطري که نه حق فرد را ضائع می

پذیري و فطري را انتخاب کرده که هم مصالح جامعه در نظر گرفته آشتی هفرد و جامعه رادهد که از هر فداي دیگري نشود، بفرد اجازه نمیشود و هم مصالح فرد و هیچ کدام

راهی بخواهد ثروت جمع کند خصوصا زمانیکه به ضایع کردن حق دیگران منجر شود و گیرد. همچنین به تمام صاحبان ثروت الزم نه اینکه حق مشروع و صحیح او را می

ومان و از که از زیادي اموال خود هر سال یک بار از هر چهل تومان یک تگردانیده را ها آن و در صورت کوتاهی در این فریضه دولت .را بپردازد محصوالت، عشر آن

.دشو بازخواست خواهد کرد و این بعنوان زکات و عشر اسالمی محسوب می

نظام اجتماعی -جي روي زمین ها انسان مبناي نظام اجتماعی در این ایدئولوژي بر وحدت و برابري تمام

که همه از آدم و آدم از خاك خلق شده و در ابتدا ملت واحد بودند هست. به این معنی ي مختلفی ها رنگ ي مختلف وها زبانو ها ملیت که بعللی پراکنده شدند و در نتیجه

بینی اسالم جهان 40

طبیعی و قابل ها این بوجود آمد اما این اختالفات دلیل برتري یا پستی نیستند بلکه همهاست و هر شعاري که براساس ملیت و قبول، اما برتري فقط در تقوي و خداترسی

به تمام آید و پیام اسالم میبه شمار اي باشد، مردود و جزء جاهلیت امتیازات خانواده آزادگان جهان این است، که

﴿ ن� وجعل��م شعو�ا و�با�ل �عارفواها ٱ�اس إنا خلق��م من ذكر وأ �

� إن �

�قٮ�م � �رم�م عند ٱ�

.]١٣احلجرات: [ ﴾أ

اي مردم! ما شما را از یک زن و مرد آفریدیم سپس گروه گروه و قبیله قبیله کردیم « . »ترین شماست بخاطر معرفت و شناسائی. همانا بهترین شما، متقی

باشند. لذا همه برادر و برابر و در حقوق یکسان میمواظب باشید بنی نوع خود را بخاطر منافع اهریمنی و پلید خویش از بین نبرید زیرا

هائی هستند که عقل و شعور و فهم ندارند الل و که بدترین جنبندگان در روي زمین کرظلم ها آن تا حقایق و مسائل انسانیت را در یابند و حتی حقوق دیگران را نادیده گرفته بر

د و آنان بدترین خلق خدا هستند.دارن و ستم روا می

ين � �عقلون ﴿ م ٱ��م ٱ� ٱلص واب عند ٱ� .]٢٢األنفال: [ ﴾٢٢۞إن � ٱ�هائی هستند که عقل و شعور و فهم بدترین جنبندگان در روي زمین کر و الل«

.»ندارندهاي نژادي، ملی و هاي انحرافی موجود در جهان که بر پایه لذا اسالم در مقابل اندیشه

قومی استوار است، مبارزه کرده بهترین اجتماع فکري و اخالقی را که مستند و متکی بر بینی آن همان عقیده و مرام جهانکند و باشد جایگزین آن می هدف عالی و پاك می

باشد. صحیح توحیدي میهاي شانه از حقوق متساوي دانهشوند مانند ا کسانی که در این اجتماع داخل میلذ

گیرد. اساس قرار می برخوردار و منزلتی یکسان دارند و هر امتیاز جاهلی، لغو و بی

�قٮ�م ﴿� �رم�م عند ٱ�

.]١٤احلجرات: [ ﴾إن أ

41 بینی اسالم جهان

.»ترین شماست همانا بهترین شما، متقی«هاي این اجتماع، تشکیل خانواده است که اولین کانون همچنین از مهمترین پایه

زیرا اگر خانواده سالم ،دامن خانواده استآید و سالمتی جامعه در میبه شمار اجتماعیباشد، جامعه نیز سالم خواهد بود و بالعکس خانواده اگر فاسد باشد جامعه نیز فاسد

متی جامعه براي بهتر ساختن و زیستن خانواده سعی کرد و گردد. لذا باید بخاطر سال میخواهند مسائل اخالقی و انسانیت کنند در حقیقت می کسانی که با این مسئله مخالفت می

ایست با فطرت را مانند حیوانات بار بیاورند که خود مبارزه ها انسان را از جهان برچینند ومدار ااجتماعی یکی از اصول مهم و ن يها همکاري طبیعت بشر، همچنین تعاون وو

اخالق عالی است.

وٱ�قوى ﴿ � .]٢املائدة: [ ﴾و�عاونوا � ٱل

.»و بر نیکوکارى و پرهیزگارى با همدیگر همکارى کنید« روي این اصل، .در کارهاي خوب با همدیگر همکاري داشته باشند ها انسان بایداش گرسنه مؤمن نیست کسیکه سیر بخوابد در حالیکه همسایه« :فرماید می صپیغمبرو همچنین در کنار تعاون، مسئله اصالح جامعه و بهبود آن نیز نباید فراموش شود ». است

بلکه طبق وظیفه اسالمی وصیت به حق و حقیقت همیشه شعار یک فرد مسلمان باید باشد.

� وتواصوا بٱ�ق وتواصوا بٱ﴿ .]٣العرص: [ ﴾٣لص .»اند و همدیگر را به حق سفارش و همدیگر را به شکیبایى توصیه کرده«

نظام اخالقی -دهاي مادي دهد و برخالف فلسفه در این نظام، مسئله اخالق رکن عمده را تشکیل می

گمراهی و خیر و شر، در خوب و بد، و جاهلی ساخته و پرداخته بشر در تشخیصبرد بلکه خوب و بد از طرف خداوند و رسولش تا قیامت مشخص سرگردانی بسر نمی

بینی اسالم جهان 42

اند و مربوط به افکار ما نیست. لذا مفاهیم عالی اخالقی که با فطرت انسان سازگار شدهآید و میبه شمار شود و آنچه فطرت سلیم از آن گریزان است، مردود است تأیید می

تباهی مبارزه کرده مروج که با منکرات و فواحش و زشتی و وظیفه جامعه این است باشد. ها نیکی و ها خوبی اخالقی عالی و

خالصه اینکه ایدئولوژي اسالمی تمام جوانب زندگی انسان را فراگرفته متضمن رفاه اي نمونه، تاریخ بشریت عوض و سعادت و نجات بشریت است و با ایجاد چنین جامعه

ها رخت گیرد، بدبختی و زبونی کره زمین در مسیر خاصی قرار میشود و حیات در میشود و دیگر نامی از استعمار و استثمار باقی بندد و ظلم و ستم از جهان برچیده می می

و خلفاء راشدین این جامعه صنخواهد ماند. همچنانکه در صدر اسالم، زمان پیامبراکرم ه جاي کشور اسالمی حکمفرما شد.نمونه تحقق یافت و نظام قسط و عدالت در هم

را از رنج و بال ها انسان اکنون نوبت آن است که ملتی با این مشخصات قیام کرده، برهاند و تا تحقق بخشیدن این مفاهیم عالی از پا ننشیند.

به امید پیروزي مستضعفین و رهائی ستمدیدگان، بدست نیروهاي مخلص و حاملین واقعی قرآن و اسالم.

***