meklenburgisohes - Forgotten Books
-
Upload
khangminh22 -
Category
Documents
-
view
1 -
download
0
Transcript of meklenburgisohes - Forgotten Books
MEKLENBURGISOHES
U R K U N D E N B U GH
HERAUS GEGEBEN
DEM VEREIN FÙR MEKLENBURGISCHE GESÙ
UND ALTERTHUMSKUNDE.
1 360 1 3 65.
KS C HWER IN , 1890.
I l O O U I I O S I O K D I R S T I L L B B’B O B B N B O I B U O B B A H D L UX O .
Vorrede.
D er erste B ogen des vorliegenden XV . B endes des Meklenburgischen
U rkunden—B uches lag bereits gedruckt vor, als ein unerwarteter Tod den ener
mùdlichen Herausgeber dieses Werkes, den Herrn Geh. A rchiw ath Dr. W igger,dahinrafl
‘
te. Was der Verein in dem Dehiugm0hiedenen verlomn, ist en andererS telle ausgecprochen worden .
Das M anuscript lag bis auf die redactionelle Schlussrevision vor, einigen
B ogen hatte anch diese bereits der Veretorbene engedeihen lassen . Damit keineS tockung eintrete, leitete Herr A rchivrath Dr. S childt bis zu demB ogen 34 dieHerausgabe. Bei meinemAmtsentritt als erster Secretair des Vereins wurde mirauch die Reduction des U rkunden-Buches anvertreut, und trage ich daher von
B ogen 35 an die Verantwortlìchkeit fur dieselbe. D ass ich an meiner Vorgàngerbewàhrter A rt and Weise der Heransgebe nichts geàndert habe, geht aus demWerke selbst hervor; sollte ich hinter deren Vorbilde hie und da zurfickgebliehen
sein , so darf ich wohl den Umstand entschuldigend fmmich enffihren, dass diemir fremden O rte, Personen undVerbàltnisse erst ellmàhlich zu der Lebendigkeitder Anschauung sich fa: mich gestalten konnten, die eine solche A ufgabe nothwendig verlangt .
S chweri n , Ende December 1889.
Archlvrath.
Verzeiclmiss dcr eingedruckten Siegelabbildungen.
I . Geistliche S iegel.V icariatssiegel des Schwerin (1362) N r. 9081.
II . Weltliche S iegel.
Fiirstensiegel.
Heinrich (Sohn H erzog A lbrechts II .) von M cklonburg
Zweites S iege!
A lbrecht (Sohn Herzog A lbrechts II .) von M eklenbnrgZweites S iegel
M agnus (Sohn Herzog A lbrechts II .) von MeklmbnrgZweites S iegel
E uphemia, Gemahlin H erzog A lbrechts II. von M eklenburg
Lorenz von Werle G iletrow. S iegel
Johann IV . von Wa de-G oldberg
b. Privetsiegel.
Bernhard A lknn
H einrich B erner
8818.
A lbrecht, H erzog von M eklenburg, bestàtigt setnes C apclla ns U lrich
L abus S chenkn von 8 H ufen zu B re nz a nd 2 K a tcn m D atschow
zu ei ner V i ca rciensttflung i n der K i rche zu N eustadt odor sormti rgendwo i n des H erzogs L a nden .
ln nomine [domini] , amen. Vninersis C risti fidehbus, ad quorumnoticiampresencia deducta fuerint, patent in hiis scriptis, quod comm nobis
A lberto dei grecia duce Megnapolensi et comite Zwerinensi , S tergardie et
Rozstoch terrarum domino. constitutus personnliter, discretas vir dominus O lricus Labùzs, prcsbiter, capellnnus uoster dilectus, de nostre permissionis beneplacito ec omniumsnorumheredum et proximorum, quorum intererat, s[c] ituet consensu, necnon ob anime sue et snorum perentum remedium salutare
ocio mansos, ville B renzsen, Hauelbergensis dyocesis, eduocacie nostre N yonstad, adinceutcs, et duas kothas, ville D uzekowc, eiusdamaduucacie, adiacentes,
quos et quas pronunc colunt et possident coloni et agricole infrascripti, vide
licet Hermannus Marquardi I mansum, lunghe Hermen I! mansum, N icolaus
Mertens I mansum, Helmeke I mansum, Henneke la [n]ghe Hermens I mansum, HennekeWentland I mansum, Heyno Bolones I mansum, Henneke Hel
mekens dimidiummansum, Heyno B uszen I mausum, Hinceke SclotemeunesI kotham, Henneke Heynen religuem hotham, de quibus ipsi et eorum suc
cessores redditus. pachtus et census de dictis mansis et koth(t) is singulia annie
temporibus debitis et conswetis imperpetuum soluere tcnebuntur, prout ipsos
mansos cumduabus kotis antedictis nobile’domina, dilecta nobis matertera
Mechtilde, relicta O ttonis oomitis Zwerinensis. pro se et suis heredibus emitet comperuuit nostro de conscusu, cum omnibus suis attinenciis oommmibuset propriis, edificiis, curiis, cumagris cultis et incultis, campis, pratis, pascuìs,paludihus siluis, linguis, nemoribus, rubetis, cespitibus, equis. equarumde
cursibus, viis et inviis, exitibus et regressibus ad eosdemmansos et kothas
spectantibus et cum vniuersis et singulis vtflitatibns, fruetibus , prouentibus et
emolimentis inde der[i] uantibus, nichil penutus excipieudo, cum omnibus tor1
1361 .
minorumdistinctiombus, vt nunc iaccnt et ab antiquo in suis limitibus fuerantcomprehensi, cumomni iure, iurisdictione et indicio supremo et infimo, vide%
licet manus et colli, cum omni semicio, pecbtu, precaria, cumomni liberinie,prOprietate, vsufructu et vtilitate et genereliter cum omnibus et singulis atti
nenciis suis, prout predicti mansi et kothe in suis terminis distinctiuis, scilicet
[in] longum, lutum et profundum, sunt et cholimfuerunt plenius comprehensi ,assignauit, deputauìt et donauit ad vuamperpetuam vicariam, in eccles ia cini
tatis nostre N yenutad seu alibi infra terminos dominii nostri erigendam, in
staurandam, dotandam et fundnndam; ita videlicet, quod diete vicarie possessor
seu vicarius, qui pro tempore fuerit, prefetos mansos et kotas cum vniuersis
et singulis suis conditionibus et nttinenciis memoretis libere, pacifice et quieteperpetuis temporibus perfruetur, vt ipse et sui nntccessores ipsos mansos et
koihas hnctenus habu1t ct possedxt. Nos vero grato dicti domini O lrici ser
uìcio nobis impenso, precipue etiamdmini cultus amore pie moti, premissemassignationem, deputationcm et donacionem, quantum nostre
linteresse poterit,
ratificnmus, gratificamns et presentibus firmiter approbamus, donnntes nostro et
heredum nostrorum nomine ed dictam vicarinm omnemproprietatem et liber
tatem nobis et nostris heredibus nza/z! a'
ugelmgm] .
N ach dem Cròpelinschen Cop0 ibuche von 1381 imHaupt-A rclnve zu S chwerin.
8819.
Eine B ekentnull B urgkhardt M ichelstorfi'
s, Darein cr bekendt, dnB er
A lle seine guether C urdeflhagen VndD ierkow seinen B rueder C lewes M ichel
storfi'
vor etzhch gelt Resigmrtt vud A ufi'
tregt. A nno 1361 .
N ach der , .R egxstratura defi E enhgen G eistes B n ue“un R os tocker K i tchen-a rbuch von
1566, fol un Haupt—A rchn e zu S chwerin.
8820.
A lbrecht, H erzog von M eklenburg, n immt dio B auern deo D or/cs
Wy A lherd, van der guado godes etc. , bekennen openbare in desser
scrif[t] , det wy de bure van dem Hilgengeytesthagen’ men [l] iken, alze dar
women, hebben ghenomen vnde nemen un vasen vrede vade vsen guado vnde
willen se vorheghen vnde vordeghedinghen vnde bescermen vor alle welde
1361 .
vnde vnrechte walt vnde vorbeden al den gheuca , de dor vsen willen don
vnde laten willen, by vsen gnaden, vade sunderlîken den vogheden vnde den
vndervogheden vnde den lantrideren meneliken in vseme lande, dat se de
vorbcnomeden bar in nenerleye stucke beswaren edder se bescatten theghen
recht. Were dat ienighe voghede edder lantridere se panden wolden thegen
recht, den scalea vede moghcn se pennies vorseggen wente nn vs.
N ach demdurchstn chen0n, also wohlmcht origmahs irten C oncept in demCopenhuche dea hernoghchen K anzlers M Joh. Cròpehn v J. 1361 G edruckt in Jahrb XIV, S 260
1361. Rostock. 8821 .
das D orf X I.- T rebbow .
Wi A lbert etc. bekennen vuda bethugben openbar in desme breue,dat w i vnde vse cruen sculdnch sin van rechter scult sos hundert mark ver
pennighe vnde einen schillinghc Lubiscer suluerpenninghc, alz nu ghenc vnde
gheue sint, vnde vertieb dromct moltes, de heli‘
te gcmten, de helftc hausren.
V or desse vomcreuen soulde hebbe wi mid w°
lbort vnser ernen vnde na rade
vser ratgeuen deme vorbenomcden' her Hinrik vnde sineu erfnamen ghelatenvode laten in desser scrii
‘
t vnde setter: td coembrukende pende dat dorpt'td
Lutteken Trebbowe, dat tii vser greue300p lycht tù Zwerin, mid bade, mitaller nu
'
t, vriheyt vnde rechtecheyt alzo, alz id licht binnen einer scede, in
bolts , in water, in weyde. in viscerrie, in akkere buet edder vnghebuet, in
w ischen, in broken, in torce, mid aime rechte, hogestc vnde sideste, alz in
hand vnde in halz, vade ganczliken mid al sineme tùbehorenden, alzo, alz
id nu vse is, vnde vs vnde vsen eruen dar nicht an tù beholdende, alzo lang,went w i dem vorbenomeden her H inrnk edder sinen ernen desse vorbenomedenscult betalet bobben gaucliken na sinen willen. O k so mach he vnde sine
erusu Mathias R acen edder sine[n] ernen vnde al den gheneu, de un demsuluen dorpe wes hebben, vtlosen na vnsem rade. V nde wenne wi dat dorpvan her Hinrik edder van sinen eruen willen vntfrien vnde wedder lesen, so
scol w i edder vse eruen em edder sinen eruen td der vorbenomeden summenalzo vele pennighe weddergheuen vnde betelen, also dar he edder sine ernen
M athias Rauen edder sine eruen mede vtloset edder andere Inde, de dar wes
an bobben . Were dat ieman hirvnbouen her Hicuk edder sine eruen hinderen
wolde an desmo gude tù Luttiken Trebbowe, dar scol wi edder vse ernen
ene vnde sin ernen af vntfrien, ala en rechi is. Vnde dit dorp seal noch
1 0
1361 .
mach he edder sin ernen theghen vs edder vse cruen mid nenerleye sakevorwerken edder vorbreken. A lle desse vorscreuen stocks stede vnde vast tdholdende Ione wi vor vs vnde vse eruen dem vorbenomeden her Hinrik vnde
sinen eruen vnde tii erer haut her Rouen van B arnekowe, her Otten van
D ewitze, her Otten van Helpte, ridderen , her H inrik Vridaghe. prestere,D amquarde van B ulowe, Herman vnde Amt Hanensagel, knapen, in gudentrowen in desme breue. Tu grober bethuginge vnde bekantnitze desser vorscreuen stocks so hebbe wi vse grate ingesegel vor desse[n] href ghehengetlaten , de gheuen vade serenen is tii Rozstok, na godes bert druttien hundertiar in dem envndesostigesten iare etc.
N ach dem Copeibuche des K anzlers C r6pelin v. J 1361 imH auptoA i-chive zu S chwerin .
1361. Jen. 4.
vo n der D alton vor i hm a zzfgelassene M àhle zu Wesenberg ma Zw
.M i/row .
Vgl. die N ote zu N r. 8153.
1361. Jan. 6. Wismar.
Nicolaus N yeman tenetur puero Johannis Hoghenkerken Marquardo et
eius metri Windelen XL marcas Lubicensium denariorum, de quibus XLmarcis dictus N icolaus N yeman dabit dicto puero Marquardo et eius metriWindelen ad proximos quatuor annos continuos semper quolibet anno redditus
triummarcarumLubicensium denariorum quatuor anni termin is . Quibus quidem annis quatuor elapsis, principalempecuniam cum redditibus predictis dictopuero et eius metri expedite debet dictus N icolaus expagare et disbrigare propredictis omnibus et singulis. C um consensu domini Johannis D arghetzowen,qui priores pachtus habet in infrascripto molendino, inpign0rnt dicto puero et
eius metri suummolendinum in Perna Wolterstorp; et si dicti redditus dictopuero et eius metri debite debitis temporibus non exsoluuntur nel dantur, ex
tunc dictus puer Marquardus et sua mater Windeis nel nomine eorum eorum
1361 .
pronisores, videhcet Johannes Berso et Godeka G riso, possunt dictummolendinam vendere, sed ipsummolendinumprimo prebebunt dicto domino JohanniD arghetzowen. Qui si ipsum habere noluerit, vendere possunt ipsum alteri,seddomino Johanni suis, qua in ipso habet, semper saluis. S i necesse habent,quando dominus Johannes D argbetzowe suos pachtus ante omnia expignerauit,extunc secundarie dicti puer et mater et eorum antedicti pmuisores possuntpredictos redditus triummarcarum (et principalem summumpecunia)
‘secundum
terminos supradictos expignerare.
N ach demW ien: L ib. pan . civ . . fel. 169, eungetragen Epyphnnî l. domini. ('D io Worte ° et
1361. Jan. 6— 22. Wismar. 8824 .
D ieZiegelherren zu Wlsma«r schliessen ei nen Vertrag wegen L ieferung
con P anorama.
Domini mei C lricus de Pole et Willekinus G erdingh emerunt ad vsamdomus laterum ciuitatis a Hinrico Pristaf, Hinrico YVeghener et Hinrioo Ve
merman tanta ligne, cum quibus comburi poterunt duc'forneces laterum, et
ad quamlibet'fornecem duo mund cementi infra hinc et proximum festum
sancti Jacobi cremandos et disbrigandos. Pro hiis stunt predicti Pristoi, We
ghener et Hinricus c erman coniunctis manibus, quod nullus fiat defectus,et Hinricus Pristaf et \Veghener debout Hinricum V emerman de hiis eripere
et indempnemconseruaro. E t in nono fornace debout comburi .
Nach demWum. L ll) pm . cw fel. 169, emgctmgon 1361, zwischen Epypbama u. Vmcenc u.
1361. Jan. 12. 8825.
P eter L a urenz, dànlscher R itter, trltt a rt S telle des verslorbenen
nm… Jakob B a sse a ls M l!bflrge K lìnlg Waldema r: far den u n ter
N r. 8776 aegebeuen Vertrag.
Ik Peter Laurens, en ridder, bekenne vnd betughe in dessem opone
breue vor allen luden, de en seen vnde horen, dat vor den hochgheb0rnen
vorstcn mine gnedighen heren koningh Woldemare, konìngh der D enon vnd
der Wende, vnd einem sone hertboghen (herthoghen) C ristoforo van Lalande,Vp ene syde, vor de deghdinghe, dc twischen en vnd den dorluchtigben
1361 .
vorsten herthogben A lberto van Mekelenborch, Hmrike, A lberthe vndMagnuse,
sinen sonen, by der anderen syde, vor i iclsingheborch ghedeghdinghet sin,
dar mine beren to louet vnd sworen hebbet, ik verbanomede in Jacob B esson,des nddcrs, stedc, dome got gnedich sy . louet hebbe vnde Ione in desmebreue den vorbenomden herthoghen A lbcrte van Mekolenborch, Hinrike, A lberte,Magnuse, sinen sonen, vnd al den eren, de van crea weghene dat lof ent
l'
eughen hobben, in aller w ise, als de anderen medelouoreminor vorbenomedenhercn ghclouet hehbcn , alsc de breue ludcn, de de vorbcnomden mine(n)heren darvp gheghcuen bobben, dar ere vnd crcr medelouere ingheseghele
voro bangbou. To thughe desser dingh is min ingheseghel vor dessen href
ghehcnght, de gbeuen vnd serenen is na godes bort drutteyn hundert iar in
dem envndsostighcstcn iare, des dmghcsdaghes na twelften.
N ach dem O riginal un Haupt A rchive zu Schwerin. D as S iegel ist von dem emgebdngtenP ergaments twnfcn abgen sson
1361. Jan. 12 . 8826.
Joha nn v. I ’lessen tri tr a n S telle des versiorbenen Tonn ies &!t
feld a ls B arge fllr dle H erzoge von M eklenbu rg gegen dle H erzoge
E rich, Valor a nd Sohn, von L auenburg wegen des Fertrages
10. A ug. 1 360 eln .
S Bd. XIV, N r 8776 B A ura . 3.
I3GL Jan. 13. Kyritz. 8827.
J oa chim a nd B urkha rd dle G dnse, H erren zu P utli’
tz, bekennen
etch a l: L ehns leule H erzog A lbrechts von M eklenburg.
Wi Joachym vnd Bosso, brodero gheheten G hense, van godes gnaden
hercn t() Potlest, bekenncn vnd betdghen cpenbare in dessen iegbenwardìghen
breue, dat wi mid ghudcn willen vnd mid wolberadencmmbde hebben ent
fangen to eneme rechten lane de ganzcn herscop to Potlest, beyde hws vnd
stud to Podlcst vnddat halue land, dat dacrio licht, van demo dorchldchtighenvorsten, vnsemgnedeghen hcren, hcren A lberto, hertoghen to Mekolenborch;vnd dat heft he vns gbclcnet mit aller rechtichcyt vnd vryheyt, als wi id
van oldinghes ghobad hobben, vnd dear scola wi vnd al vase ernen vnd al
vase unkomelinghe dem vorbenomeden hertoghen A lberto vnd al sinen eruen
1361 .
vnd nakomelyughen to ewighen tyden medo to deusto sitten trùweliken als
sruwo man to rechte eren rechten hereu. Vud desse vorbeuomede bersc0p toPotlest, bws, stud vnd land vorbeuomet, scolen to ewighen tyden bliuen vnd
ghaon to erflikem Iene van vnsen vorbenomeden hereu, dome hertoghen toMekelenborch, vnd van sinen recluten eruen vud nakomelinghen , vnd van
anders nemende; vnd w i, al vnse eruen vnd uakomeliughe scolen cn daarafto deusto sitten . Vnd vortmer seal beyde bws vnd stud to Potlest vasesvorbemmeden heren hertoghen A lbertes vnd einer rechten erueu vnd uakomelinghe opens sclot Wesen vud bliueu ewichlikeu to al erer lust vnd to al
eran uoeden ieghen alswemc, vud se scolen vnser vnd al vaset erucn vnd
nakomelinghe beyde, minus vnd reclutes, mechtichwcsen ieghen alsweme, vnd
wi scolen vns mid nemende vorbinden, dat ieghen vnsen vorben0n1deu hereu
eder sine eruen si. Vud ere vorvesteden hide vud ere vyeude eder iemeudeanders scole Wi nenerleye wys ieghen vasen vorbenomeden hercn hertoghen
A lberto vnd sine eruen vordeghedinghen, entholden, heghen oder vreden , vnd
scolen vortmer iegheu vase vorbenomcdeu heren vnd ieghen ereu ruet uichtes
docu. A lle desse dingh sterle, vast, ganz vnd vntobroken to holdcnde to
ewighen tyden sunder ienegherleyc helprede eder arghelyst louc wi Joachimvnd B asse vorbenomet vor vns vnd vor alle vase eruen vnd vor al vasenakomelyughe, vnd mid vus de adele mau greca Otto van Vorstenberghe vnd
her A lbert van Peccatele, riddere, bi trdwen vud bi eren dame vorbenomedenhertoghcu A lberto vnd al sinen erueu vnd al sinen uakomelinghen in dessembreue, dar to tdghe vase vud vnser vorbenomcden medelouere inghesegheleanghehenghet sint, de gcuen is to der K yritze, na godes bort drutteyn hundertiar in dem euvndsestighem
'iare des achteden daghes na twelften.
Nach dem O riginal imH aupbA rchive zu S chwerin . Von den vier E inschnitten tragen nur
noch die beiden ersten S treifen, die shemale beeiegelt waren. Gedruckt: B eckmanns B eschreib.
"
V , 11, V III, 323 ; Lenz, B randenb U rla ,S . 348; R iedel, Cod. dipl. B rand. I , Bd. 3, S . 392.
Vgl. N r. 8829, 8010 and 8019.
1S6L Jan. 13 Febr. 5. Rostock.
C ouradus Quest dedit vxori sue Borghelen trecentas marcas denar. in
prompcioribus bouis, videlicet B eutwisch et B runestorp, si ipsum discedere et
mori contigerit sine heredibus, tolleudas ; et si diete C C G marce sibi de eis
non fueriut exsolutc, tuuc dahuutur eidem B orghelen de eisdembonis annuatimXX IIII marcaram redditus, quousque dicta pecun ia sibi fuerit persoluta . Ad
hoc dominus S ymon Quest et Johannes Quest, eius frater, consensum suumdederunt.
N ach dom R est. L ib. recognit. 1338— 1384 , fol. eiugetragcn zwischen fer. 4 . p. epyph.
und fer. 6. p. purif. b… M arie virg. 1361 .
1361. Jau. 17. Kyritz.
.H clrlenb urg.
\V i raetmaune vuda de ghantzcmcynhcyt der stud tò Potlest bekenuen
vnd betdghcn openhare in desscme icghenwardeghen hreue, dat vns witlik is,dat de edelen lfide, vnse leuen heren Joachym vud B osso, broders ghehetenGbense, heren tò Potlest, hebheu t ò eneme rechten iene entfaugheu als trdwe
manno van eremo rechten heren dc ghauzen hcrsch0p tò Potlest, dat hws
vnde de stud tò Potlcst vud dat haluc land, dat daertò licht, von demo hochghehornen vorst eu hem A lberto, hert0geu tò Mekoleuhorch; vnd de leeuware
der vorbenomeden hersc0p, des bases , der stud vud des landcs vorhenomet,schal erfliken bi dome vorbenomedcn hertoghcn van Mekelenborch vnd sinen
rechten eruen vnd nakomelinghen tò cwighen tyden vud anders bi nemendewescn vudhlyuen. V udPotlest, beyde hws vnd stud, schal des vorbeuomedenhertoghcn A lberics vnd al siner erueu vnd nakomelyughe opens slot wesenvud blyucn ewiehlikcn td al ereu ni deu vud nòden ieghen alsweme. Alle
desse stdcke vud alle andere stiicke, dc vase vorbeuomeden heren Joachymvnd B esse vor sil: vnd vor ere crueu in erem brano dome vorheuomedeuherthoghen A lberto vud sinen eruen ghelouet bobben , stede, vast, ganz vnd
vntobroken tò holdende to ewighen tyden, sander ieuegherleye hdlperede oder
arghelyst, loue wi vor vuso vorhcnomcden heren Joachim vnd Besson vnd
vor alle ore crucn vnd nakomeliughe, vnd mid cn beyde vor vus alle, de
uv raetmanne vnd meynheyt der vorbenomeden stad to Potlest sint, vnd ok
vor alle vase uakomeliughe bi trdwen vnd hi cren dome vorbenomedeu hertogheu Alberto van Mekclenborch vnd al sinen erucn vnd uakomeliughen indessen hreue, de gheucu is td der Kyritz, na
‘
godes bord drdtteiu hundert iarin dome euvudsesteghestexu iure, des sòudaghes ua dome achteden daghe der
hochtyt to twelften, vader der vorhenomeden stud iugheseghel to Potlest, datwi tb thùgc al desser vorhescreueuer dingh gchenghct hebben au dessen href.
1361 .
N ach dem O ngmai im H aupt Arohive su Schwerin. Angehi ngt rst in grilnhohsmWash: dns
zu N r. 7989 beschrwbene dri tte S iegel, wohlerhalten. Gedruckt . Beckma n; B eschmb V. II ,VIII
, 324 . Lon: , B ra ndanb. Urk S 351 . B redel, Cod. dipl. B rand I . Bd 3. S 393. Vgl.
N r. 8010, 8019 and 8827
1361. Jan. 18. Rostock.
{ei n 8 M k. fci n w iederkdufi ichcr R on ic, mndohst aus R òvershagcn .
N os consules in R ozsfoch presencium litterarum testimonio notumfacimus vniuersis publics profii_entes, quod pensata vtilitate et necessita te diete
nostre ciuitatis, vnanimi et concordi omnium nostrorum consilio et consensu
vendidimus racionabiliter et presentibus vendimus honorandis viris dominisD itmaro rectori ecclesia beati Georgii in Parchym ac Johanni vicario in ecclesia
collegiata G uzstrowe necnon E nerhardo nostri consulatus socio, dictis seu con
gnominatis Hollogher, et eorum heredxbus seu successoribus ceto marcarumannuos redditus puri argenti signo Rozstoceensi signati pro C marcis puri argenti signo predict0 signati, nobis integrahter persolutis et in necessarios vsus
eiusdem nostre ciuitatis conuersis, ipsis annie singuhs quolibet festo natiuitatis
C risti dc prioribus redditibus in villa nostra Rouershagben a villanis ibidemomnibus ante omnia exsoluendos expedite et pacifice percipiendos ac per do
minos siluarum nostre predicte eiuitatis, alias dictos weddemestere, quicunque
pro tempore fuerint, ad vsus eorum sub nostre ciuitatis expensis, quociens
necesse habuerint, extorquendos. E t si, quod absit, dieta villa ex aliquo in
fortuitu superuenienti casu, videlicet per incendium aut rabinamaut per gwerras
aliquas seu quemcunque alium modum, deterioraretur vel depauperarctur, ita
quod villani dicte ville ad cxsolucionempredictorum reddituum non sufficerent,nos eisdem dominis vel eorum heredìbus aut suceeesoribue de omnibus aliis
redditibus et bonis diete nostre ciuita tis satisfacere promittimus in singulia
annis et tetris, in quibus defectum habuerint, et penitus indefectuosos et in
dempnes conseruare. C eterum dicti domini D itmarus, Johannes et E nerhardus
post huiusmodi contractumempcionis et vendicionis, sicut premittitur, rite cele
bratum et post presenciam litterarum confectiona n nobis et nostris in con
salatu successoribus ex grecia speciali indulscrunt et contulerunt. quod huiusmodi predictos redditus cato marcarumpuri argenti pro 0 marcia dicti argentireamers poterimus quolibet festa natiuita tis C risti. cum habuerimus facultatem,
reddrtibus tamen de dicto termino tune debitis ipsis vel eorum heredrbus seu
successoribus ma cum summa principali prius datis. Jn quorum omniuml ellonbnl’gl‘clu
‘t Ut…‘cu—Buch XV 2
1361 .
efiicacius testimonium nostre ciuitatis moins sigillumpresentibus duximus ap
pendendum. D atum Rozstoch, anno domini M°CCC°
LX° primo, in die beate
N ach demB oat. L ib recogmt 1338— 1384 , fel. G ehlgt. Vgl. N r. 8621 n. 8838. A uf.
1361. Jan. 21. Rostock. 8831 .
G erardus Kate, Thumbher zu Zwerin, confirmiret an stutt deli auti
heimisch abwesenden B ischofi'
s A lberti vorgedachte V icarey [su R aku, N r
D atumR ozstoc, 2 1 . die mensis Januarii.
1361. Jan. 26. Wittstock. 8832.
B orghardi, B ischofi'
s zu Hauelberg, C onfirmation vbar die brief‘
e, alB
erstlich Hera Bernhardi, der bisnot sub numero XX II registriret ist [N r.
Jtem rher des Probsts zu Newen-R obel briefi'
, daria er Ludolpho Wockard
vorgunnet, ein A ltar oder V icarey in der K irchen zu Newen— Robel zu fun
diren vnd dasselbe A ltar mit zweien bufen zu C yritsow vnd zwey vnd echt
zigen vnd einer halben Morgen A ckers, anfi'
dem A lten- Robelschen felde be
lcgen, zu begfil‘
tigen. Zu solcher V icareien hat auch Johannes , Pastor zumWredenhagen, ein hauB, am K irchbofl
'
e belegen, gegeben. Confirmatio dataWistock, A nno in crostino conuersionis sancti Pauli apostoli.
N ash Clandnnns Ext act der B riefs. die S t —N ioolni-K irchc zu N eu—R bbcl betnafl'
end. .,hat ein
Rhatt zu B ohol in vorwarung gchabt vnd vbmntwortet“ (N r. XXI II). im R òbelschen K irchen
V ts —Prot. v J 1577 un Haupt-A rchive su Schwerin
1361. Jan. 30. Berlin… 8833.
M wig dor M mer, M arkgraf von B ra ndenburg, gebictot demR a th
zu P erloberg, dic mit den H erzogen von M eklcnlmrg wegen dcr
L ùbi schcn M ame getrofl‘
ene Veretnba rung zu. halten .
Ludovicus Romanus dei gracia Brandenburgansis et Lusitziensis marchio.
G raciosa salutacione premissa. Linen getruwe ratmanne, wi willen vndheyten
i ii dat, wes di hocbgeborn furste, vuso line sweger, bedege van Mekelen
1361 .
borgh, mit iù tu dessem mal dedinget vnd oùereyn dreget vm di°
Lùbesche
mùnte, wd dat bliuen rndgeholden scolo werden , dat gi dat ok also holden ;wan wi em des tu dessem mal volbort vnd gantze macht gegeiien hehbenvnd geùen mit dessem briue. Gegeùen tù Berlyn , na gods bord dassnt iardrihundert iat darne. in dem eyn [vnd] sestigesten iare, an dem nesten sunnafient vor vnser frouwen dage tu lichtmisse.
Prudentibus viris consulibus in Perleberge, fidelibus nostris dilectis.
N ach dem O riginal imHaupt-A rchive zu S chwerin . A ngebàngt ist das Secretaiegel des M ark
grai'
en Ludwig, beschriehen zum Landfrieden vom9. A ugust 1361 . D ie Umschrift ist zum Theil
1361. Febr. 5 Merz 10. Rostock.
G elùbdo.
H inricus S elxusen et Hinricus Cruse promiserunt coniunctim,quodvolunt
et debent eripere indempnes dominos consules Rozstoccw ses a promisso peripsos dominis consulibus N ycopingh et H inrico D undeman, conuillano eorum,
ex parte Jolnannis de B aselen et Thiderici Coci facto.
N ach demR est. L ib. recognit. 1338— 1384, fel. eingetragen zwischen fer. 6. purif.
b. v irg. M arie und fer. 4 . a . Jodice .
1361,Febr. 5 Marz 10
,und 1365, Juli 30. Rostock. 8835.
M oli v . G othland, R a thma rm zu R ostock, findet seimen B ruder
Johan n wegen des vdterlichcn erwzd nvi ìtterltchcoe E rbthei ls mi t 800M a rk ab.
Dominus Ludolphus de G odlandia separans a se Johannem de G od
landia, fratrem suum, super porcione honorum suorumhereditariorum paterneet materne', assignauit et inscribere fecit eidem'
octingentas marcas, quarumsexcentas marcas idem Johannes recognouit se a dieta domino Ludolpho in
para to percepisse, (et pro residais CC marcis idem dominus Ludolphus dahitdiete Johanni annuatimXX marcarum redditus de omnibus bonis suis rbi
cunque situatis in quatuor terminis anni, et in altero eorundem terminorumdictus dominus Ludolphus poterit eosdem redditus simul pro 00 marcis vel
2*
1361.
X marcarum redditus pro C marcis reemere), cum poterit; et cum hiis dictifratres sunt abinuicem super bonis hereditariis paternis et materais omninoseparati , excepta porcione honorum hereditariorum que eidem Johanni ex
obitu Bernardi fratrie sui dehetur. H . Frisonis et Johannes Kyritz aderent.
Zmatz: Et postea domini Ludolphus de Godlandia et E ucrhardus Be
selere aderent, quando 0 marce erant exscripte anno domini M°
C C G° LX.
quinto, ferie quarta post Jacobi maioris'
.
N ach dem R est . L ib. recognit. 1338— 1884 , foi . eingetragen 1361. zwischen fer. 6. p.
perif. h. virg. M arie und for. 4 . a . Jndica . D as E ingeklammerte ist getilgt.
1361. Febr. 15 M itrz 15. Wismar.
L ubbertus Kolberg stat dominis meie consulibus pro X marcis, quasa consulibus G ustrowensibus leuabit nomine pusri T ilseken, filio A rnaldi ollifusoris, quod nulla secundaria actio uel monicio a nomine sequi debeat in
futurum.
N ach domW ism. L ib. parv. civ . , foi. eingetragen zwischen fer. 2 . post Invocavit und
fer. 2 . ante palmas .
A usserdem sind noch zwei B (irgschaften ffir Zuversichtsbriefe von Wismar (nach Wittenburg)aus dem14 . Jahrhundert erhalten (die L egea 21 und 22. die Jahre 1375— 1392 hegreifcnd, fehlen
im L ib. parv. , ebenso w ie Lage 26, welche die Inscriptionen von 1400 enthielt) : 1395, Ma: 21
bis A pril 1 : . ,Suartecurd ct Por-yu promiserunt consnlaiui pro respecto scripto in W ittenborch ex
parte Mechteldrs Scowenborch.
“(Ebd. fo] . 199, eingehagen zwischen B enedicti und fer. 5. ante
palmas .) 1398, Mar: 30: ,,R adolphus K rul, H inricus Spalkelnauere, N icolaus Dessyn stent con
sulatui pro respecto misso in'
Wittenborg racione honorum hereditariorum per mortem cuiusdamElizabet Cloken relictorum. A ctnm anno domini M °
C C C' XC VI I I“, sabbato an ta dominicam pal
marma .
“(E bd. foi .
1361. Febr. 22. (Aug.
H erma nn Speck das G ut R cmlîm.
Witlich schal wesen allen cristenluden, de desse ieghenwardige scrift
seen eder heren, dat wi inghescreuen', else Borghard vnde Clewes, brùdere,de ghenòmet sin S chlichten , her B orghardes S chlichten kiedere, bekennencpenbare in desser scrift vnde tughen, dat wi vorkoit hebben Herman Specke,
1361.
Jtem presentauerant eidem T yloni infra dictum tempus ad cudendos
chulos LXX IIII mr. pari argenti, de quibus habent in qualibet marca purilucram X solidorum; summa XLVI mr. et 4 sol. , non eciam ad hoc an
gariis et selleria Tylonis computatis.
S umma LXXXVI mr. minus V I sol.
S umma omnium perceptorum XXXVIC et XXXIIII mr. et X sol.
D efalcatis XIIIc mr. et XLIII mr. et XXV den. expositis et in elio
latere computatis, ciuitas Optinet XXIIIC mr. minus IX mr.
Hec sub codam anno ad necessaria nouorum denarioram cadendoramcomparaaerant:
Et primo emerant CC mr. et XII mr. puri argenti, qa [a] ramXL‘ mr.
pari , quamlibet marcam puri pro V mr. minus V sol. S umma C mr. et
LXXXV III mr.
A c XXX mr. pari, quamlibet mr. pro V mr. minus dc°r
sol. SummaC C mr. minus VIII mr.
A c LXVII mr. puri argenti, quamlibet marcena pro V mr. minus 3 sol.
S umma CCC mr. et XXII mr. ct VII sol.
Jtem emerant LXXV marcas puri argenti, quamlibet marcam pro Vmarcia minus vuo sol. S umma CCC mr. et LXX mr. cum V sol.
Totalis summa denarioram M mr. et XXII mr. et XII sol.
Jtem exposuerunt ad edificationcm domus monet e primo V sol. ctdonar. pro straminibus, itemWittenbekcn XVII sol. pro laboribus sais, itemargillatoribas I pand, item C ifrido latori I sol. L ab. pro lapide Gotland. de
cellario vini ducendo, itemIl sol. sarratoribas pro lignis scindendis ad caminos,item I mr. Lab. pro tcgalis Jo . Wokrentcn et B ernardo S amar, item I laboranti vnum sol. Labic . cementum et argillam ad caminam, item S talowen
lapiscide sol. et suo serao IX den. pro fornace, item seruo WittenbekenIII sol. Lab. pro 3 diebus laborand. , item IX sol. Wenemaro pro 3 delenigneis, itemJohanni de R onstoch, fabro, mr. et 3 sol. pro claais et ferrismonete et ferris adfornecem, itemVolrado cistifici I H
3
sol. ad asseremdenar. ,item II mr. pro cemento et lathomis, item I mr. pro ferris monetaram scalpendis Hermanne de G uzstrowe, item I mr. Labic. pro I duodena quercinorumaparen, item V mr. pro pensione domus . S umma X IX mr. et V II sol. et
II den .
Jtem XXXIII mr. minus 3 sol. campsoribus pro eo, quod retinuerunt
LXXV mr. arg. puri ab eis emptas et pro qualihet marca 'VII sol. computando ia defalcacione.
1361 .
Jtemmagistra Tyloni debout C mr. et LX mr. ac X IIII sol. pro C O C Omr. et LXVIII mr. pari argenti cadendis in denarios Rozst. , pro qualibet
marca pari V I sol. computando. Jtem dicto magistro'
I‘
iloni LXVI mr. Rozst.
pro XC VI mr. pari cudcndns in obulos, pro qualibet marca puri XI sol. computando. Jtem eidemmagistro Tyloni XL mr. et I pnnd Rozst. pro XLV IIImr. pari in obulos cadendis. pro qualibet mr. XIIII sol. et 3 den.
S umma totalis argenti fabricati VIc mr. et XII mr.
S umma data magistro T yloni O O mr. et LXVIII mr. et Il sol.
Vniuersnlis summa omnium istorum cxposiforum XIIIC mr. et XL IIImr. et XXV den.
N ach einer imR ostocker B a ths mhive nat'
hewahflen, gleichzertigen A ufzeichnung auf einemboban Pergament (
‘D arùber steht ansehetncnd von darsea Haud°
pro L I I I ! mm.
’ D artiher . recep’ Im O rig. cine dumhstrmhene m brsche Zifl
'
er 3 )
1361. Febr. 26. G îìstrow. 8839.
D er R a th zu G ilstrow vcrka ufl um 400 M k. wendisch eine etnlòs
ba ro L oan-ente von 4 0 M k. art den P riester H am a nn con Wismar.
N os Thidericus Haselouwe, proconsul, Hinricas D isteloawe, C onradas
Boemstiger, G erhardus Scatta, V icho A llremundt, R icquardus R ika, Johannesde M olen, G erbernus, Thidericus de S trunckenn, Joannes Ludershagcn, con
sules Oppidi G ustroaw, diocesis O aminensis, insinuatione presentiamfieri uolamusomnibus manifestam, quod nos de pleno omnium nostrorum consilio, tracta tu
etiam diligenti prohahito et dicti Oppidi pensata utilitato, discreto niro vena
tabili Hermanne de Wismaria, presbytcro, et suis, quos ad hoc elegerit sca
deputaaerit aut nominaaerit, uendidimas et dimisimas rite et rationabiliter qua
draginta marcamm reditus sclauicalis monete, nalentes communi estimationeuiginti marcas Lubecensiumdenariorum, pro quadringentis marcis diete monetesclaaicalis, quas dictas presbyter nobis in parata pecunia namerauit, tradidit
integre et persolait, singulia annie quolibet fasto sancti Martini decemmarcasLubeoenses et in fasto natalia domini sequenti decemmarcas predicts monete,de communi collecta seu pixide nostri oppidi G astrow aut andecanqae nobis
alias prouenientes, omni impedimento semoto deudos'
, subleuandos et per
cipiendos intra dictum oppidumG ustmuw aut OppidumRostock, nostri tamenOppidi et nostris expensis et pericolis, ubi dictus presbyter acl sui eligendi
aut nominandi sibi duxerint eligendam; renantiantes etiam quoad ipsos qua.dringentas marcas exceptioni non numerate et non soluta pecunie, rei aliter
1361 .
scripte quamgesto et generaliter omni iuris et facti subsidio , quod nobis autnostri s successoribus ad infringendumaut impugnandumposset contractumhuiusmodi sufi
'
ragari . S ciendum tamen, quod prefatus presbyter nobis et nostris
successoribus ex dono specialis amicitie 0pti0nemreliqu (er) it dictos reditus reemendi quolibet feste beati Martini pro quadringentis marcia monete predictssclauicalis, ita tamen , quod, cum ipsos reditus reemere deliberauerimus, re
emptionem ipsamdicto presbytero aut suis in feste sancti Johannis habtisteante dictum terminam beati Martini intimare debemus, reditus etiam tune anniillias, quando eos reemerimus, diete presbytero aut suis integremanehunt. .In
cuius rei eaidentiampleniorempresentem literam sub appensione maioris sigillinostre ciuitatis duximus roborandam. Datum et actnm anno domini millesimotrecentesimo sexagesimo primo , ferie ses ta ante dominicam Oculi mei.
N ach einer imH aupt-A rchive za Schwerin aafbewahrten, von demNotar Lorenz C landrian
heglaabigten Abschrift eines auf A nordnung des G fxstrower D ompropstes G erhardus de S trunckenvon dembesiegeltcn O riginal genommenen notariellen Transsamptes d. (I. 1369, Jan . 24.
H inrich von Jorke. ein Wepener (armiger), vor sich vnd in namenseines bradern B ertolds, bekennet, das sein Vater Otto von Jork seliger funi?dr. dreierley korns, alli 20 sch. rogken, 20 ssh. garsten vnd 20 sch. Habern,im dorfi
'
e Veytendorpe vnd die haner, die er daselbst zu hehen gehabt, denGottesdienst in der Kirchen zu Zaghentze
tzu uormehrende, gegeben habe.
B arza verkaalit cr Gherardo von Hulsede, Pastorn za S aghentze, 5 mk.
sundisch auh dem gantzen dorli’e V itecowe
°l vor 45 mk. B’. Welche hebung
za einem geistlichen lehne in gedachter Kirchen sollen gelegt werden . D atumet actam Rozstoch, ferie tertia post Oculi .
Nach C landrians Prot. , fel. S anita *V ietow.) Vgl. Nr. 8642.
1361. Ma.rz 3— 5. Rostock.
H inricus de Redeleche et Martinas Longas, missi a dominis camerarnsad dominam Elizabet, relictamHinrici B omgarden, nunc vxoremN icolai B rand,
1361 .
incentem in puerperio, protestabantar se audia isse ab eadem E lyzabeth, quodplaeeret sibi, quod hereditas sua, in palude cerdanam sita inter A lbertum de
A len et JohannemVoghedeshaghen, diete suo marito N icolao B rand pro dotesua asscriberetur, et quod eam obligaret pro XXX marcis in eo, quo meliorest, quam exposits est; et sic eademdomus virtute bains testimonii fait dictoN icolao B rand pro dote sua inscripta. Qua sic sibi asscripta , vendidit in ca
Hennekino Kuter, filio Thiderici Kaiser, triam marearum redditus pro XXX
marcis in ce, que melior est, quamexposits est, in quatuor terminis anni exsoluendos et in eorum altero, cam poterit, pro XXX marcis reemendos, et
x
alter alteri hoc predixerit ad quartale anni.N ach dem R ostocker Hanshach 1354— 1367, foi . eingetragen fer. 4 . p. O culi (M i r: 8)
oder fer. 6. a . Letame (Man 5) 1361 . G etilgt.
8842.
C lewes Gutow, ein Wepener, gibt Zway huien vnd 1 xderteil amdorfl
'
e zu V irde‘
, die da hawet Heuneke M (mnann, mit allem natz vnd frachtza hulfi
°
den V icareien, die da her G erdt von Hulsede, K irchher zu Zaginze,vnd H inrick van dem Jorke, ein Wepener, mit seinem bruder B ertoldo gestiebtet vnd gemacht haben in der Kirchen za Zagintze
’. Datum Rostok
1361 , des frey tages vor Mitfasten.
N ach O landrian,Prot. , fel. (
‘V ieren hei T essin .
’ S anitz .) Vgl. N r. 8840.
B arnimd. dt. von S tettin, demWerncke v . Rmntn und G enossen auf
eigcne H and kei ne S ilhne su gewahren .
Wy Johan, van der gnade ghodes hertoghe tu Meklenhorgh, ta S targ[arde here] vnde tu Rostok, bekennen vnde betaghen openbare in dessemnbryne, dat wy hehben ghededynget med dame houchghehornen vorsten, yusemlyaen home hertoghe B arnym van S tettyn demo oldesten, dat wy vns medWerneke R ammyne vnde med den R umeren vnde medheren hulperen nummerberychten scholen oder siinen, dat ene sy vnses homes wylie, hertogen B arnyms vorghenfimet, oder wy ne hehben em ener sy lykes oder rechtes behulpen; vnde dat schol vase hem ok nemen na vnsem rade. Weret ok dat
3
1361 .
gennych man sy vnthylde oder houede vnde husede oder hulpe oder rydeoder vordedyngede weder vnsen om oder weder vns: syn vyant sohole wyok syn also lange, went vns lylc oder recht van emwedervùre. D at wyalle desse dynch, dy byr vor sentanan stan , siede vuda vast vnde vntubroken
holden wyllen, dat loue wy vnttruwen y usem home hertogen B arnym vorgbenumet sunder gennegherhande arghelyst, vuda hehben tu ghrotterer belcantnyase vase heymeleke inghezeghel vor dessembryef laten hengen, na ghedes
bert drutteyen hundert iar in dame yenvndesosteghesten ìare, des sunnauendes
myduasten.
v . G othlcind, B athmmmzu R ostock.
In nomine' sancte et indiuidue trinitatis, amen . Albertus dei gratia.dux Magn0polensis, comes S uerinensis et in Rostogk dominus, vniuersis et
singulìs, ad quorum visum seu auditumpresentes nostre littere peruenerint, inperpetuum salutem et in omnibus per viam incedere veritatis. Propter deficientem in nobis memoriam naturalem expedit, ut ea , que statuuntur, litterarum testimonio perducantur ad veritatis agnitionemfuturorum. N ouerit ergomoderna etas et ventura 1 posteritas, quod nos de filiorumnostrorum, heredumet successorum ac fidelium consiliariorum nostrorum vnanimi beneplacito et
assensu, matura deliberatione prehabita , fideli et dilecto nobis Ludolpho de
G odtlannde. consuli ciuitatis nostre Rostogk. suisque veris heredibus vendidimusac dimisimus et presentibus vendimus ac dimittimus villam nostrano B artheldtshox-pe
’
communiter appellatam, quamquidemvillam idemLudolphus pro certasumma pecunie nobis plenius et gratanter in promptis denariis persoluta iustoemptionis titulo 0ptinuit, ipsom cum omnibus proprietatibus, libertatibus, ex
emptionibus, iuribus, iurisdictionibus, vsibus, fruetibus, prouentibus et emelimentisa suis perpetuis temporibus libere possidendam, cumomni iuditio supremoet infimo, manus pariter et colli, ac sexaginta solidorum et infra, cumomnibusprecaxi is, primis , mediis et infimis seu vltimis, necnon cumomnibus attinenciìset termimrum seu districtuum distinctionìbus, que ad dictum villam in viis,semitis, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, siluis, rubetis, equis, aquarumdecursibus, piscinis, piseationibus, molendinis, pactibus, pensionibus, redditibus,in busca et plano spectant et spectasse noscuntur
‘ab antique, nobisque vel
1361 .
heredibus nostris nichil omnino iuris, iurisdictionis uel seruitii in predicta villareseruamus, sedquod ipsius ville incola et villani immunes, liberi sint et exempti ab expeditinne contra hostiles incursus fw ienda, ab urbiumexstructione,
aggerum, pentium reparatione, a'
vectura curruum ac ab aliis semitiorumoneribus quìbuscunque, ita videlicet, quod ipsi villani pre hiis et in omnibusseu singalis nobis nel nostris heredibus aut vlli alteri preterquampreneminatoLudolpho suisque veris heredibus ad aliqua servitutis obsequia impendenda
‘
teneantur‘. N ec ipse Ludolphus aut sui heredes ratione iuris dominei diete
ville nobis vel nostris heredibus ad expeditionem subsequendum”aut
dextrarii vel minoris equi seu alia, quibusuis nominibus [e]en [se]antur‘
, tenebitur vel tenebuntur obligati . Preterea idemLudolphus suique heredes liberamfacultatemhabebunt ipsam villam totam vel aliquam sui partem iuxta ipsorumbeneplacitum alii vel aliis dimittendi, vendendi, dandi et assignandi ac in
elios quoscunque vsus, tam spirituales quam temporales, conuertendi, nostrevel heredum seu successorum nostrorum assensu ad hce minime requisito
specialiter vel obtento; hoc etiam adiecto, quod quoscunque ipsam villam a
predicto Ludolpho vel ipsius heredibus emere contingerit"
, premissorum omniumplenaria libertate gaudebunt. Presentium quoque litterarum tenere omnibuseis, que nobis, heredibus et successoribus nostris in dieta ville. et attinentiis
suis omnibus per hereditariam suocessionem, que’°
angheval dicitur, seu per
alium modum quemcunque successiuis temporibus poterint competere, ad manusdicti Ludolphi seu heredum su0rum vel quorumcunque aliorum dictam villamab eo usl eis ementium spontanee renunctiamus, nichil omnino iuris aut dominei in ipsa retinentes. Jn cuius rei testimonium sigillum nostrum pre
sentibus duximus appendendum"
. Datum Dobberan, anno domini millesimotricentesimo sexagesime primo , dominica Letare. Testes huius sunt dilectinobis fideles Johannes Lutzow, noster marschalcus, Hier.n de S tralendorpe,milites , Hennecke Moltke de Tutendorpe, Otto Smoker, O lricus Bernevur,famuli, et plevas alii fide digni .
N ach einer gegen 1500 augea Abschrift imHaupt-Archive zu Schwerin, mit der Unter
wolt, clericumB remensis diecosis, publicum sacria apostolica et imperiali auctoritatibus notarium. et
concordat cum suo vero originali da verbo ad verbuxn , quod protestor manu mea propria.
" Eine
im B otha-Archivo zu Rostock aufbewahrte, gegen 1602 angei‘
ertigte Abschrift, vomNotar JohannesL ildos nach: , ,vero suo. in instrumento quedampublico inserto ae per notarium BenedictumWol
ga ri ter“ impendendum ” Hinriclr.
°Hinter impendenda fehlt in beidan Absohriften
wohl min ime oder eine andere Negation.
1361 .
8845.
G rabschfiflfar Jacob, A b:zu D oberan , in der K lostcrki rche daselbst.
S uno Donnini m !:i Ilbii! abus mordi 0 mi c incofius
xxb'
abbas in Dobn a . Ilqui buie miche xxii omnis Isu0:bihtcr pre:
fuit cui’«Ts regnicl
‘
cat in poco amen.
A nno domini 8. ydus M aron (8. Merz), obut dominus Jacobus, 25. abbas in
D oberan, qui huic ecclesia 22 annielaudabiliterprefuit. C uius anima requiescat in pace. Amen .]
N ach Lisch in Jahrb. IX , S . 435. A uf dem S teino ist in einer N iache das B ild eines
8846.
L ùdelcc L asbeke verkaufl dem P ropst zu R ehna seine G ator cmd
Ik Ludeke Lesbeke, knape, vnde myne rechten ernen wy bekennenvnde betùghen openbaro an desser schrift, dat wy hobbet vorlaten vnde ver
koft, vorkopen vnde voriaten an dessen breue dome erbaren manno her Marquardo Bermanne, deme preneste to Rene, vuda synen eruen vor sos hunderdmarkLubescher peninghe, de vus rede bctaled synd, aldat ghiid vade ghulde,de wy hadden an demo dorpe to Bentzyn, dat an demo lande to Ghodebutzelicht: to dem ersten male van Swat to Marquardes erue sos pund vnde dre
schepcl hardes kernes vnde dre punt beneran , van Wockemannes erue vif
pund vnde dre schepel hardes kornes vnde dre pund haueren, van Reyners
eme vif pund vnde dre sehepel hardes kernes, van S terneberghes eme dre
pund vnde anderhalue schepel hardes kornes vnde en dromed banerou, van
S ynerdes erue two pend hardes kernes, van dome groten campo en dromedhardes kernes, van S oldmanne toyn punt vuda vif schopel hardes kernes , van
Hinric Bulowen eme sos pund hardes kornes vnde en pund banerou, van
Clewes Wendes eme twe pund hardes kernes, van Hennyngh B arse en vnde
twyntich schepel hardes kernes, van S yverdes eme en pund hardes kernes,van demo groten campo en pund hardes kernes, van Kasemannes erue eluen
pund vnde druddehaluen schepel hardes hernes vnde dre dromedhaueren vnde
van Johan Meynwerdcs erue vif pund enes haluen sehepels myn hardes kernesto ewyghen thyden vrig to besittende mid alleme rechte vnde eghendome,mid richte mynre vode grotere, mid denste vnde mid aller mi d, mid bade,de ik Ludeke vorbenomed an den houen hadde, mid holte, watere, w isch
1361 .
rechte weder gheweren sal in dat slot van ere weghene vnde van rechtes
weghene, er de vorenomede greue van Thekeneborch dome van Mekelenborch
gycht antworden dome; wente de vorenomde greue van Thekeneborgh sik des
vele beklaget hadde vnde dari p daghe ghenomen hadde. Vnde habbat des to
thùghe Vuze yngezegele vor i ns vnde vor finse riddere, da dar by i ns waren,
an dessen yeghenwordighcn hrefhenghen laten. V nde wy her Lyppolt Hoyger,her Wedekynt van B esekendorpe, her Beseke van Vreden, her B eyger van
Rossynghen, her Wernher van den Barghe, her Johan van der O ldenborgh,her Rayner van R ottorpe, her S tori es van Monichùsen, her Herman van der
Molon, her Ludolph van den Knesbeke, her Rolf van Leughen vnde her Berent
D roste, ridders, wente wy hirmede an vnde ouer weren vnde dit recht medaspreckeu, se brùcke wy da te tfighe desser v0renomden haren yngesegele.
N ach dem O riginal im E gl. G eh. S tante-A rchive zu B erlm (11 Zunica), schon etwas verblnssl.
D re nngehflngten S iegel, an Pergamentstrerfen, amd:
1) rund. von der G rosse eines ffirsthchsn S ecretsiegels , unt einem sohrextenden Pferds (du
BG B TI DVG IS I BRV IIG SW2) abgefallem,
3) klem,rund: in einemverzxertene pesaein stehendorSchfldmit 19(1, 4,5.4) Sohrldni geln ;
s on . oms ns sanrnam rrcx seus
4) rund: un demmit Halbkreieen emgefesoten Felde em etehender Schild mit einem nacht:
S'
C O RR E D I D G B G
5) fehlt , 6) desgl bis auf 2 gen nga B ruchstficke, anf welcben mn em B latt (von einem
7) un randen Falde enn etehender Schild nnt einer Bose, sehr beschfidigt ; Umechrift
S S Y (DO II
a‘
orrronns na avensrens
9) und 10) fehlen
1 1) n emhch p oss, ein V ierpass in emem schrfige rochts geneigten Sclnlde 3 5bli ttnge
B lumau (Formyodee B lattce: Umechn ft
S‘
M RR IG I G O . IT IS Dfi hR LRG (DVIIT
12) imrunden S iegel em etehonder Soh11d mit 3 6bllttrigon B lumen ; Umschrxfl
@RM RDI 00031518 D E 11R
D ieser Spruch ist leider undetirt, die Zeit come: A bfassung auch kaumgenoa feetzustellen. E s
geh um Jena Zei t awe: Hmoge von Braunschweig, welche dan N amen Ernst filhrton undje einen
Sohn N amen: A lbrecht hatten : 1) Herzog E rnst su O sterode, 9. M i r: 1361 . dessen Sohn
A lbrecht 111 . su S alzderhalden sasa und vor dom 11 . N ovhr. 1383 mb. and 2) Her-mg Ernstsu Ex —G tittangen. 24 Apul 1367. «lesson Sohn Albrecht 1363 als hlitregent erschamt. Wu‘
vemutheu, du e der erstgenennte H erzog Ernst luer ele der libere bezeiehnet, und dessert Sohn
1361.
1361, gellllt ist , eher er kann ellen Umstllnden nach auch erat km vorher eingeholt sem, nach.
dem S tadt und Land Bemcnburg. welche: Herzog A lbrecht von Moklenburg 1359 (e. N r. 8586)den Gn fian N icolaus und O tto von Tecklenburg verpflndet hatte. diesen beiden G rafen durch die
Abweisung der L tihxschen R athshemn , welchon dee G rafen due Pfandmcht Gbertmgnn wollten, von
Seiten dar R athmlnnee zu B oizenburg (e 2 Apm] 1361) entzogen
1361. Màrz 11. Rostock. 8848.
A lbrecht, H erzog von M cklenburg, vcrglclcht sich mi t dem D om
Capitolo-G… .
S . union 1861, Ma: 18, N ote.
8849.
V niuersi domini consules vendiderunt concordi suo consilio et consensu
Reymhorgi et K yne dictis N yendorp, claustralihus in R une, quinque marcarumredditus pro L marcis ad tempora vite vtrarumque eorum, per plateres medieciuitatis de redditibus, qui ciuitati debentur, in quatuor terminis anni ipsis
exsoluendos expedite; ita videlicet, quod, quamcito altera. eorummortua fuerit,superuiuens tantummodo triummarcarum redditus optinebit, ipsisque ambabusmortuis dicti redditus omnes vacabunt ciuitati et quiti manebunt. Hinricus
Friso et Joh. K yritz aderent. S ub anno domini M° CCC° LX° primo, ferie.sexta ante Judica , in die beati G regorii pope.
N ach demR est. Lerbrentenbuch, fel. 52.
8850.
In nomine domini, amen. A nno natiuitatis eiusdemM°CCC°LX . primo,indictione quarta decima, mensis Marcii die decima quinta, hora tereiarum vel
1361 .
quasi, pontificatus sanctissimi in Cristo patris et domini nostri domini Junocencii diuina prouidencia pope sexti anno nono , in mei notorii publici et
testium infrascriptorum ad hoc specialiter vocatorum et rcgatorum presenciadiscretus vir dominus Johannes de Haghen , perpetuus vicarius in ecclesiaZwerinensi, personaliter constitutus matura deliberacione precedente profitebaturet recognouit, se discretis viris domino Hinrico, rectore
'ecclesia in O deskerken,
c rinensis'
dyecesis, ac Gherardo filio B ernardi Walmerstorp, epidoni in
Wysmer, potruis dictis Walmerstorp, et eorum verie heredibus bona sua in
villa Vrederkesdorpe sito, videlicet duodecim tremodia annone triplicis, vide
licet siliginis, erdei et auene cuiuslibet eque multum quolibet feste beatiM ichahclis archangeli persoluenda et erogando. pro centum et triginta duabus
marcis denoriorumLubicensium sibi a domino H inrico ac Gherardo dictis Wal
merstorp, patruis supradictis, traditis et integraliter perselutis se in vsus suosnecessarios conuersis rite et racionabiliter vendidisse cum omni vsu, vsufructu,
dominio, libertate et proprietate, iuridictione vsque ad sexoginta solidos et
infra et cum torcia parte maioris indicii ac cum omnibus attinenciis et per
tinenciis eorundem, prout littcre, quas idem dominus Johannes de Haghenibidem in manu sua tenuit, super hoc crout et sunt confecte lucide et con
scripte. id declarant et declaraucrunt, nil ammodo dictes dominus Johannesde Haghen sibi aut suis heredibus in dictis bonis reseruando; et in signumvendicionis, recognicionis et translacionis dominii et Omnium iurium seu vtili
totum sibi competencium dictes dominus Johannes de Haghen ambos litteraesupratactas, quorum vns. cum illustris principis, Alberti ducis Magnopelensis,comitis Zwerinensis, S thargardie ac R ozstoc terrarumdomini, sigillo , alia. verocumdecem , videlicet B ertoldi Praen, militis, Hennekini et B ertoldi, filiorumipsius, Conradi, B ernardi ac R eymarì fratrum dc Plesso, Heynonis et H inrici
t'
rstram de S tralendorpe, famulorum, compromissoriorum, V ickonis militis oc
N icolai famuli, patruorumdictorumde S tralendorpe, capitaneorumprincipalium,
verie sigillis erant sigillate, domino Hinrico ac Gherardo patruis dictis Wal
merstorp prenominatis ad manus tradidit ac presentauit, quorum litterarumprincipio et fines circa finem huius instrumenti inseruntur, rennncians idemdominus Johannes de Haghen omnibus excepcionibus iuris et l
‘
acti vnquam in
contrariem ex serta’ sciencia sibi aut suis heredibus volituris et maxime delimali, non geste, non tradite et aliis spiritualium et temporalium suffragiis,iure vel facto inùeniendis, quibus mediantibus presens vendicio et dominii translacio difi'crri , inpediri posset quomodolibet vel infringi, promittens michi notorioinfrascripte stipulacione sollempni pro omnibus, quorum interest vel interessecrcditur in futurum, se dictamvendicionem, vt supra narratur, firmam semper
1361 .
et ratam tenere nec contra eam verbo vel facto vello venire nec iuris vel
facti suffragio querari , sub omnium honorum suomm obligacione et ypotheca .
Principiumprima litters tale est: [H ier jo{gr der E ingang dcr Urb. N r. 8752
testimonium Principium alterius littere tale est: [H .»folgt der E ingangdcr Urla N r. 61 74 la . eque multum] . F inis vero talia est: [H ier fa{gt dcrScs derselém ww V t autem al] . A cta sunt hac in choro ecclesie beato
Marie virginia in Wysmer Raoeburgensis diocesis, anno, indictione, mense, die,hora. et pontificatu predictis, presentibus discretis viris dominis Johanna Borghermester, Lubicensis et B ut zowensis ecclesiarumcanonico ac rectors ecclesie
beati G eorgii in Wysmer, ac magistra Thiderico Kalsowen, baculario'in me
morie, oc O ttone Leddeghen, opidanis in Wysmer, et aliis tes tibus fide dignis.
Jn quorum omnium et singulorum testimonium et euidenciam pleniorem ego
Johannes de Haghen, vendens predictus, pros ena instrumentum publicum per
Johannem de Brunswich, clericumHalberstadensis dyocesis, publicum imperialiauctoritate notariam infraseri ptum, conscriptum et suo signo consueto signatumsub eademdata sigilli mei duxi appensìone roborare.
(L . S .) E t ego Johannes de B runswich etc.
N ach dem O riginal in lungemQucrl'
oho imR othe-A rchive zuW isxnar. D ae mi ttels ei nes Per
gamentetreìfene engehlngte perabolische S iegel rst durchaus verdrtlckt und verscheucrt . Vgl.
1361. Mai 6.
1361. Màrz 15. Wismar. 8851 .
huscn .
l b8, relicta Hinrici Rodenborghes , habet in dimidietate molendini D ammenhusen et in agro ad id adiacente, pertinentibus N icolao Ghoswenstorp et
eius vxori G reten, redditus nouemmarcarumLubicensiumdenariorum, dandos
ipsi singulis expedite quatuor temporibus anni, pro centum et quinquaginta
marcis Lubicensium denariorum redimendos et rehabendos, quando y uus alteri
dimidium annumhoc predixerit. A ntedictus N icolaus et sua vxor G reta , Hin
ricus Molner, Lemmeke Molner, Johannes B uscewe et Peter Deghetowe stent
predicts domine Tibben pro defectu reddituum et pecunie principalis, et ipse
N icolaus et sua vxor G reta et eorumheredes bene'debout suos compromissoresantedictos da promissis eripere et indempnes conseruare. Hoc scriptura scripta
… noi Z' . 4
1361 .
est cum consensu prouisorum ipsius domine Tibben. A ctnm LX°
primo, feriesecunda ante palmas.
N ach demW ism. L ib. parv. civ. , fel. 169.
esse.
H ermann e. K a la nd vcrsetzt de n B r ildern S ahel a nd K laus R og
gclin fi lr 50 S a nd. M k. ei ne H ufc ict a mtìml.
Ik B ermea van dame Holanda, en knape, belcenne unde bethiighe apenbare vor allen cristenlfiden, de dessen breef seen vnde heren lesen , dat ikbin schuldech van rechter schuld mid mynen waren eruen den bescedenen
knopen S abele vnde C lowese, broders gheheten R eggheline, vnde eren rechteneruen veitech marc S undescher penninghe. Davvero hebbe ik vnde myneeruen en vnde eren eruen to pende ghesed y nde sette noch ene hs
'
uen, deselicht to V inkedole, mid bolts, mid weyde vnde mid aller rechtegheyt, also,else ik vnde myn broder Henneke van dome Kalande, demo god gnedich sy,bobben ghehad -vnde beseten, also lenghe, went ik edder myne eruen de vorbenemeden hùuen lesen vor vettech mark S undisch, se seal se myn wesenna else vere; vnde hobbs de vorbenomeden hòuen en vnde eran cruea vor
laten vor den beren des landes . Werst dat dar wy vpspreke(n) edder se edderere eruen darane bewùre, dar seal ik vede myne eruen se vnde ere eruen
gensliken of untwcren vnde entrichten . Vortmer, werot dot ik edder myneeruen en edder eran eruen vcr sente Johannes daghe to middensomer, de nv
neghest tokomende is, de vorbenemeden summen beredde, se seal ik vnde
myne eruen de pacht der hùuen brilken vnde vpboren; worst ener dat ik depenninghe vorbenemet na sfiato Johannes doghe vorbenemet beredde, se scolen
se vnde ere eruen de pocht vinden an der hàuen vede Vpberen. D at al
desse dink ghescheen vnde deghedinghet sint, dar heft suor ghewesen Wer
neke G oldenbeghc, Herman G oldenboghe, HenningMandiìuelvnde Berent Westfal, en rotman to G noghen, vnde ender vele hi de, de thfighes werdech synt.
To ener bethiìgnisse desser disk 80 hebbe ik myn ingheseghel vor (lesson href
ghehenghet. D e is ghegheuen vnde serenen na godes bord drfitteyn hundertiar au dome envndesesteghesten iare, des dunredaghes vor palmesundaghe.
Nach dem O riginal imHaupt-A rchive zu Schwerin . A n der Urkunde hangt an einemPergamentbande der antere Theil des zerbrochenen S iegels.
Wi Alherd, van der guado godes herthoghe the Mekelenborg, grane
eponbare in desseme broue mid vsen rechten eruen, dat [Wi] vesme leuentriiwon D iderik S ukowe, riddero, Henneken vnd Clowes, sine[n] sones, vud
eren rechten eruen hebben ghesettet vud setten an desseme breue vse slot,bus vnd stad vnd laut the B eyceneborg mit aller rechtecheyt, vryheyt, midtollen, pacht, beds, broke vndmid dome scete der stad vnd mid aller nvth,also wi id vryest bobben beseteu, vthghenomen manscop, orsedeenst vndkerklen, de wi vs vnd vsen eruen beholden , vor soshundert sos vndsostich markvud eluen achillinghe ver penninghe min Lubas cher suluerpenninghe, de uv
beghenghe vnd gheue sint. Vortmer scolo wi em gheuca vor vse slot theholdende io the dome iare drehundort Lubes che mark. Were dat wi em vse
slot the B eyceneborg nv the sunto Mertons daghe, de neghest kumpt, ni chtsi sn loseden vor de vorbenomoden summen , also soshundert sosvndsostich
mark vud eluen sohillinghe voor penninghe min Lubescher suluerpenninghe,de nv beghenghe vnd gheue sint, wes ho bouen do drehundort Lubische mark,de wi embewiset bobben vor vse slot the holdende, vpboret vth dome pendean tellen , pacht, bodo, broke, aceto vud van aller plicht, de vs heren mach,oder van vnplichte, in welker wis dat scùt, dat wi vud vse eruen em vud
sinen eruen redelken bewisen moghen, dat seal ho vs an demo houetstol afsloon , vnd wes an demo houetstole her D iderik vnd sine(n) eruen n icht vpen boreden the sunto Mertons, de noghest haupt, dat he vs hewison machredelken, door scolo wi em vere gheuen vor iewelke hundert mark twelue
the rente. Vnd he vnd sine eruen scolen vs vnd vsen eruen alle iar rekenscop daoraf docu; wes se donne daerbouen de vorbenomcde plicht, de wi emgheuen seelen , also vorscreuen is, vpgheboret hott, dat seal ho vs afslan indemo houetstole vnd vs door redento quìtebroue vp gheuen, door wi vud vse
eruen an vorwaret sint. D it slot scolo wi em entvrion van aller ansprake
vnd anvechtinghe, also bi nomen von des grenon weghene van Tekenenborg,
vnd seelen vud willen wi vud vse eruen her S ekowo vud sine(n) sono(n)vorbenomot vud ere eruen nicht afsetten oder afdrenghen van dome slots, wi
en hebben em sino penninghe the danke betalet the siner negbe. Vertmer,4 0
1361 .
wan wi det slot lesen, na dome iare odor in demo iero, wan dat were, se
seal ha vnd sine eruen vs vud vsen eruen afslen in den kosten vnd rente
na wekentalle, also sik dat boren mach. Vnd Beycenborg, has vud stad,
seal vse vud vser otuan altydepone slot wesen vudbliuen the al vsen nildon
vnd neden; vud want em desse verbonomede beredinghe schoen is van vs
oder von vsen aruco, se kumpt dat vorbenemede pand the vs vnd the vsen
eruen vry weder else er. Were ok dat wi ene vorbodeden an vsen denst
binnen dor tyd, dat ho vse pand inneheft, wat senden ho doerane nome oder
koste dodo, de ho vs redelkon bowisen mach, da scolo wi om wederlegghen.
A lle desse dingh stade vnd vast the holdende loue wi vor vs vud vse eruen
demo vorbonomeden her D iderik Sukowa, Henneken, C lawese, sinen sensu,
vnd eran eruen vnde the erer haut V ickan Moltoken van demo S trituelde,riddero, C lawes Smoker. Radeloue vud O lowoso, brodera gheheten Kerkdorp,knopen, en gh[u]den truwen in desseme broue, dear the thughe vnd the
grotorer beworinghe vse ingheseghele angheheughet is, de gheuen is the
Rozstok, na godes bord drutteyn hundert iar in demo envndsostighesten iero,
in palme cuando. Thugho sint her Johan Molteke von Tehendorpe, ridder,
Johan Kropelin, vse kentsolero, G rube Veregghode, knape, vnd vele andere
ludo. de truwe wcrdich sin.
N ach C rtpehn’
e gle:chcextxgem Cope:buch imHoupt-Archxm zu S chweri n Vgl N r. 7604 ,
8582, 8585, 8586; 1361, April 2 (und die ni chste Urkunde), Jun: 2 .
1361. Merz 20. R ostock. 8854.
A lbrecht, H erzog von M eklcnburg, ech c sei nem K dmmcror B ern
ha rd A llam ei nen H of nche: 3 H ufcn tn Warrior/’
zu crbltchcmE lgenthum.
N os A lbertus dei grecia dux Megaupolensis ac comes Zwerinensis,noonon S targardie et Rozstoch terrarum dominus, tenore presencium publica
recongnoscimus ad noticiam singulorum prosencium et futurorum lucido de
ducendo protestantes, quod valido viro. nostro camerario ac dilecto nostro
fideli Bernardo Alkun suisque ven a heredibus , perpensis ot consideratis ser
uiciorum suorumfidelitatibus, meritorum snorum circumstonciis ec intuitu di
lectionis, qua Specialiter (erga) eum amplectimur, quaedam curiam incentemad portam eccidentolem ville Warstorp. in qua olim O dbertus habiteuit et
quampronunc inhabitat Kraccht, cum tribus mensis diete curia adiacentibus,
1361 .
1361. Màrz 22. Wismar.
Dominus G otscalcus S torm et. sui subditi de villa Borsowe JohannesKerkhof, G otfridus D anquardes, Johannes B ike, Hinricus Wittehoued, JohannesWerners (Hermannus V icho de Borsowe tenentur iunctis manibusdomino Volmaro Lcwetzowe et Thidcmanno de S undis et eorum verie heredibus quinquaginta et quatuor marcas Lubieensiumdenariorum, in feste sanctiMichahelis nunc proxime afi
‘
uturo ipsis expedite et. sine briga persoluendis
A ntedicti sex debitores arbitxs ti sunt comm domino A ndrea. B ukowen et me,quodpost dictum festum sancti M ichahelis, si non persoluerint, ut premittitur,quod nullo ducatu fmi volant neque debeni propter debita premissa et pro
domino Volmaro et Thidemanno de S undis et eorum verie heredibus. A ctnmferie. secunda post dominicam palmarum.
N ach demWism. L ib. parv. civ. fel. 169 und 170. ('D er N ame ist durchstrichen .)
drut in Jahrb. XXXVIII , S 186.
8856.
Wy Hinrik B erner tu Lentzecowe, Clewes Wamecowe, Henneke B oonzac tù Radim vode Hinrik Berner van der Zulten, vormundere O lten B ernerskinders, deme god gnedich zy , bekennen vnde bethughen openbare in dessemebrene, dat wy mid rade vnde vulboert. Otten kinderc vnde erer vriìnt hebben
vorkoft tii eneme rechten kolten kope veer houen tù deme S teenouene dervorbenomeden kindere Bertolde Moltzane vnde Hinrike, zineme brodere, vadeeren rechten erfi1amen mid aller auct, mit aller vmcht vndemeyuelîken mytalleme, dat darth heart, en edder eren ernen dar nycht ene tù beholdenne.
B esse houen heft vns B ertold vode zyn broder Hinrik betalet vade bereet
gantzlyken vnde altfimale. D e leenware desser bone scolet de vorbenomedenOtten kinders vnde ere eruen holden B ertolde '
Moltzane vade zineme brodersvnde eren erfnamen tù trower haut also lenghe, bet ze mundych werden ; zoscholet ze vnde al de iene, de dar leen van erer weghen ene hebben edder
hebben mogben, dat leen der houen laten van der bent vor deme leenherenBertoldo vnde Hinrike vnde ereu eruen tù der haut. Vortmer sobole wymyd unzen eruen Bertolde, Hinrike vnde eren eruen dar vorbenomeden houenwaren iaar vade dach dama, bed id ere leen worden is, vor al de iene, de
vor recht komen willen vnde recht gheuca vnde nemen willen an ghesterker'
Wye edder werlyker wye. A lle desse zake stade vode vast tù holdende, dad
loue wy Him-ik, C lewes, Henneke vuda Hinrik vorschmuen myd vnsen rechten
erfnamen, vade tù erer haut Hinrike S nakenborghe, Wyghere, Heydenryk van
der Ln, C urde van der Lu vode Henneke Jorke, D yderikes sone, en truwen
myd eyner samenden haut in desseme breue. Vnde tù eyner hogheren bethughinghe hebbe wy vorbenomeden vase ynghezegbele henghet vor dessembreei
‘
. Ghegheuen vnde schreuen na godes beert duzent iar drehundet iar in
deme eynundesesteghesten iure, des mydwekens in [den] hilghen doghen tù
paschen.
N ach dembei E . E R ath su R ostock deponirten O riginal mntgetheilt vom S tadt.archivar D r
K oppmann . D 1e auhangendeu 4 S iegel amd
achildi‘
òrmxg, nnt ememn obis gewandtan A rm. der in der Hand einen dreiziingigmB rand
s'
tuumo neanaa
2) schi!dfiînmg° im schraffirtzen Felde om glatter, rechter Schr1igebalken , belegt mi t dreiL 111e11 , Umschn ft
S'
III]G O L R I WR G)G G OWG
3) rund, klam: un atehenden Seh1lde m x rechte S chrìgebalken , Umsclmft
S'
IO hR IIIIIS B O DS R O K
4) rund: im atehenden Schilde ein link| gewandter, gepanzortcr A rmm1t ennemdreiztiug1gen
B randa , Umschn ftS
'
1111112101 o B G R RG R
Vgl N r 8857.
1361. Marz 31. 8857.
K la us H ascnkop, B itter, u nd sei ne bcùlcn S ò'
ìme genchmigcn den
Wy C lewes Hazekop, ridder, B ermea vnde C lewes, sine sones, knapen,
myd vsen rechten erfnamen bekennen vode betughen apenbare in desma breue,dat wi hehheh vulbordet vnde vulhorden in desme breue den kòp der ver
hduen tu deme S tauoueue, den Bartelt Moltzan vnde syn broder Emrick vnde
ere rechten eruen kofi. hebben van O tte Berners kinderen, vnde de erer machthebben ; vnde Wi mgd vosen erinamen willet vnde scolet se vnde ere erf
1361 .
namen dar nycht an bekummeren edder beweren gheystliek edder werleck.
Vortmer, want Bertelt, H inrick vade ere erfnamen van vns edder vasen erf
namen esghen, so scole wi , aliene dat wi dar nycht ane hehben, da vor
screuenen huuen van der hand laten vor den leenheren en tu der hand vnde
helpen en de le‘
nware vorweruen van den leenheren, gicht is en not is.
Vortmer, were dat Wi yhenneghe breue edder bewisynghe hadden vppe da
vorscreuenen hfiuen, de scolet en tu hulpe komen vnde vs nicht edder vsen
eruen, men en vnde eren erfnamen, gicht se en tuscreuen weren. A l desse
dyng stede vnde vast tu holdende, dat loue wi C lawes, redder, Hermen vnde
C lewes, knapeu vorbenomet, myd usen rechten erfnamen Bertelde vnde Hin
ricke vorscreuen vnde area rechten erfnamen en truwen myd samender handin desme brene. Vade tu ener hogheren betughynghe hebbe wi vorscreuenen
vse inghezeghelc henghet vor des sen href. G heuca vnde serenen na goda
bert drutteyn hundert iar in demo eenvndesosteghesteu iare, des mydwekenstu paschen.
N ach dombei E . E . R ath zu Rostock deponirten, sehr verblaaatan O riginal mitgethult. vom8tadbA rchivar Dr K oppmaun. A n der Urla ndo hangon 3 S 1cgel
1) achildtî 1rmig, unt. 3 H asenkòpfen . Umschnft .
S'
D ILI D IUO L R I hR S GRK O P
2) rund: un stehendca Schildn 3 H asenkbpfa (wie Sgl. l) ; Umschnft
8 hGR®R RRV S M EM O?
s' muom1 msanuor
Vgl. N r esse.
1361. April 2. B oizenburg. 8858.
von T eoklenburg n icht haben gesta tten wollcn, zum N achthei l des
B arzago von M eklenlmrg das B oi senburger S chloss den L ùbekcm
Wy ratman to Boyeenborch willen withk waren allen guden luden
D o Johan Westfal vnd de sine van Boycenborch scededen, do blei'
her Werner
S truve, kerkhere to Thekenenborch, dar suluca to Boycenborch. Des neghesten
daghes darne. qwam her S truve‘vor vns vnd sprac, he hadde mit den rat
manen van Lubeke to sprekende, de soelden to eme komen, dat wy de bowaren wolden. Do andwordeden wy eme, wy wolden dat gherne di n, also
1361 .
besceden, wo se dat slot to B oycenboroh nicht vnd ok nammeade daryanen
arghan wolden . Dama ghìnghe wy vppe dat rathas . Do ' qwam vns en
bode, dat de van Labeke weren vor der stat. Do 3 sende wy dre ratmanvor dat dor, de hewaredea dat an vorworden, dat se dat slot nicht vnd ok
‘
nummende darynne arghen soelden . D ar spreken se ya to . Vppe de vorwàrt
‘late wy se yariden. Do qwemea de dre ratman weder to vns vppe
dat rathus; dar bleue wy vòrt sittende an deme richte, wante id was enesrichtedaghes
'. B ynnen der tyt aadwordede her S truve de[a] van Labske
dat has vnd torn ° sy nder vase wytscap. Do dat gheseeen was, do3
qwamher S truve mit den ratmanaea van L abeke vor vas vppe dat rathus vud
aadwordede’
vns vnses keren greuea N icolausavan Thekeneborch vnd eines
sones apene brene vnd aprak buten breuen, vase here van Thekenenborch
were mit den van Lubeke des endrachtìch gheworden, dat he mit sinen soneen dat slot to Boycenborch andwordea vnd bat, wes wy vnsen
u
heren van Thekenenborch plichtich weren, dat wy den van L abeke dat saluc
deden . Dar berede wy vns ymme vnd epreken also: Vnse heren van The
keneuborch weren des mechtich gheni ch; weae se vns to voghedeu vnd hoaet
laden setten wolden , deme wolde wy gerne dvn , also wy eme van ererweghene pliehtich weren . Do vragheden vns de van Lubeke, wer wy en
dat apreken, dat wy en dat saluc di n wolden, des wy den " van Thekenen
borchplichtich weren . D ar berede wy vns vmme vnd audwordeden en darto,also hit " voresproken is. Mit aldasdaae vraghenghe vnd andworden
“ vorhelde wy dat also lenghe, dat vns de mtman van Laheko vragheden, wer
wy dar andere gioch"hemelikes vnd
"svnderlikes vader wysten. Do spreke
wy also: Vaso heren hyde van Mekelenborch vnd Thekeaeaborch weren desendrachtich ghewor6en, dar wy yeghenwardich weren, dat Boycenborch scoldsvnses heren van Mekelenborch opens slot wesen to alle sinen neden vnd
molde vns voredeghedinghen lyke sinen anderen sloten vnd borgheren. Dosprekea de mtman
”van Labeke, se en wolden mit deme van Mekelenborch
nicht ynne wesen de wort vnd rede weren vor se also nicht ghekomenscolde id des van Mekelenborghes opens slot wesen , so su wolden se dar
nicht twe pennighe vpdi n. Do eschede her S truve vnd namde brene weder.Do wart en berat ghenomen an beydent ayden bet achter stende. Do wyweder tosamende qwemen, do scededen wy vns aa also vere an der suluen
wyse. Vortm& wart en berat ghesprokea bet des anderen morghenes; doqweme wy nicht weder tosamende. D armede reden de van Labeke enwech
vnd bewareden sil: wel, also se vns ghesproken hadden . Jn ene grotere be
tughinghe hebbe wy vase yngheseghel henghet vor dessen href, de gheuenllaklonlmrghuhu Urkundou-lhlch xv. 5
1361 .
vnd screueu is to Boyeenhorch, na godes bert drutteyn hvndert yar in demoenvndsosteghesten yare, des vrydaghes in dem paschen.
N ach dem O riginal imHaupt—A rchive zu Schwerin Der emgea0gene Pergaments trmi
'
en trigt
Neben dieser A usfeaù gung wird noch eine andere, kii rzere A usterhgung auf Pergament, an
welcher noch due su N r. 4729 abgebùdets grosse S iegel der S tadt B oizenburg hi ngt. aat'
bewahrt
Dress ms1gt (von gla chgùltigen U nterschiedou in den Forman abgeseben) folgende nennenswerthe
A bwe10hungen:‘ho: W erner S trane ’daennne nemende 'D on ‘
ok: fehlt “vore
v ort‘rechtdages
’sntwerdedc °dat. has del] van L ubeke vnd den torn 'Chweses
"antwerdsn walde "
vnssm ” deme " hu: fehlt “antwerda "
so"xcht
"oder “
r.: fehlt ” Von hier aa lautet der S chlau : , ,wesen ; v nd se spreken v ort ,
de wort vnd de reds waren vor se also mcht gakomen . Wa t ener de van L ubeho daormedemendes , des w ii sten w i n icht. V nd dat vs alle desse vorscreueaen s t ilclca w 1tl1k
s1n t v nd also gesoheen s in t , des hebbe w i to tfighe v ser s tud i ngeseghel gcheaghet
su dessea href, de geueu is to Boyeeaborcb, na godes bord drfitteyn hundert ner in demo en
vndsostighesten 1are, des vrydagss in den peasohen .
“ Vgl. N r. 8847 and the dort cut1rta U :
hands, auch N r. 8583 and 8585.
1861. April 4. Rostock. 8859.
D er R ath sm R ostock vsrka ufl dem A rzte M ei ster H erma nn H ood
far sich amd event. sei ne Schwester si ne M brente aus dem S tadt
K osten .
Domini consules vniuersi conc0rditer vendiderant magistro HermannoHood, medico, decem marearum redditus Rozstocceusium denariorum pro Cmarcis diete monete eidemde bursa sca pixide ciuitatis per camcrarios, quipro tempore fuerint, ad tempora v ite sue in quatuor terminis anni exsoluendos
expedite, eo tamen adiecto, si predictammagistrumHermannuminfra prox îmumcontinuum biennium ati
'
ntaram a data presenciamcomputandumdiem vite suo
claudere contigerit extremam, tune Alheydis, legitima sua carnalis soror coa
gnominata Hood, prebendaria in ecclesia sancti Spiritus in Rozstok, dictos Xmarcarum redditus sub media et condicionibus suprascriptis ad tempora vite
sue Optinebit; sed si idemmagister Hermannus vltra duos annos predictos
vixerit, tane dieta soror sua A lheydis numquam aliquod ius ad dictos redditus
habshit; ipsis vero vtrisque sub madia prescriptis defuuctis, predicti redditustotaliter diete nostre ciaîtati vocabunt et quit…i manebant. D atum anno dominiM
° CCC° sexagesimo primo, in dominica Quasimodogeniti.N ach domLeibreutenbuch der S tadt R ostock, fel. Getalgt. Ebendaselbst tbl. 58
“findet
sich noch folgende E 1nxe1chnuag vom 27. Me: 1366 ,,Domin1 consules oimtatîs Rozstoch vniuersi
vend1derunt domi no et magi stro H erma n no H o‘d, rectori eccles ia in B eard, rodd1tus
XL m. ed tempora vuto sue pmXIII“mper dom1nos csmerarios ci uitatis, qui pro tempore fuermt,
1361 .
in quatuor terminis singalis annie exsoluendos (et si A lheydem, suamsororemcamalem. ipsi dae.
H ermanno saperuiuere centigerit, redditus X m. ipsi A lheydi, quamdia vixerit, singalis
exeolucatur, getilgt) ; quibus ambobus demedio sablatis, d1cti redditus ciuitati vacabunt D atumRozstoch, a . d. M
° CC C ‘ LX’sexte, ferie sexta ante festumpalmaram.
“ 1378, Febr. 4 (e.
ersche'
mt der ,,magister Hermannns H ood“als ,,canonicas ecclesia B atmwensis“, aber mit dauerndem
A ufenthalte zu Rostock; 1877, Jan. 7 (a. hat ,,dominus Herm. Host, plebeans in B ard“, f
'
ar
den B ischof Melchior G eld vom B ath za R ostock erhoben. 1394 kaufle er um 500 Mk. 40 Mk.
R eato zu Rostock (s. 1898, Juni 8, zu Barth, vermachte der Pfarrer , ,Herman Hued" dasslbst neben vielen nach Pommcrn bestimmten Legaten in seinemTestamento [NaturistaInstrument imK imhcn—O ekonomieà rchiv zu R ostock, N r. XXI I I , imBegistrauden, N r. 25] derB rflderschaft der 30 P riester zu R ostock jane 40 Mk. R eato, von welcher zunfichst die Priester
Lebenszeit gea iossen selltcn ; auch dea K alandsherrea zu R ostock vermachte er 100 Mk. C apital.
1361. A pril 9. Rostock.
aus H ausern zu R ostock und aus der H of ermù hle.
Notaudum, quoddomini E uerhardus Voghe, Hinricus Pelegrime, heredesdomini A rnaldi C epman, ac dominus GherwinusWilde et frater suas A rnoldusWilde ac Bertoldus Witte, tutores puererumEddeleri Witten , videlicet Hiarici,Hermanni et Johannis, eciam heredes domini A rnoldi C epman predicti . vendiderunt domino Johanni de Kyritze, eorum quoad sextam partem ceheredi,
quinque partes reddituumperpetaoramarealiumde centum et viginti mercaramredditibus infrascriptis in hereditatìbas subscriptis: et primo in integro anguleolim G ardelaghen ab l1ereditate domini Hinrici Raceborgh vsque ad domumdomini S ymenis Quest XXVI mr. , item in angolo B ertrammi cellateris, quiolim erat Ludolphi Belderik, III mr. redditus, item in dome Werneri sartorie
II mr. redditus, item in domo Jacobi cistificis duorum marcarum redditus,item in demo Weseeli aurifabri, que olim fuerst Pynecrul, triammercarumredditus, item in domo G edfridi vicini dictiWeseeli triammarcarum redditus,
item in angule Heynenis da C amcn XXIIII selidoram redditus, item in (in)domo Hinrici Voghedeshagen cistificis V marearum redditus, item in domeLamberti Wittcn, que Markescheu fuerst, duarammarcarum redditus, item in
dome V ridagh buie prox ima , que erat Hinrici de D ulmea , duaram marcaramredditus, item in dome Conradi Smedebeken apud R auensere H Hmr. red
ditas, item in angalo Hinrici G yskowe senioris sex marcaram redditus, itemin domo Henselin phigillatoris, que erat Conradi claudicantis sartoris, duarammarcaram , item in demo Hermanni Lembas in angolo late platee duarammarcarum redditus, item in dome N icolai Sehnsen apud medium forumV mr. ,
5*
1361 .
(item in dome Johannis R agenweld, que fait Alberti Galai, VI item in
dome C epekini peratoris V mr. redditus, item in segale N icolai Hokemanapud pontem piscium sex mr. redditus, item in dome Marquardi Smereghenin platea doliaterum V mr. redditus, item iu duebus hodie Johannis S ternebergh apud tessam sitis, que stent N icolai B aueghed, quatuor mr. redditus,item in engulo Willekini Zebergh trans pontem beato Katherine octo mr. ,item in segale apposito buio engule Zeberghes, qui pertiaet GherardoWaghen
nerd et olim fuit Lassanes, V mr. redditus, item in demo Hinrici G uzstrowein platea oew oramVII mr. redditus, (item in dome E usrhardi subtilis auri
fabri deorummarcarum), item in demo V alea apud antiqaum forum triammerceram camII selidorumredditibus, (item in angulo Petri K indente valaammolendinerum triam maroarum redditus). Jtem vendidsrunt eidem dominoJohanni de K yritze sex tremedìerum duplicia brasei redditus in molendinoPepermolen et censu aquatico ac piscinam
'ibidem ante Rozstok sitis, videlicet
triamtremediorumordeacei brasei et triam tremodioramauenatici brasei. Hoe
inquem predictes redditus tem denariorum quam brasai vendiderunt eidemdomino Johanni de K yritz pro mille marcis et ectingentis marcis et L marcisipsis, ut fatobeatar, perselutis, et peterunt eosdem redditus, videlicet dominusE uerhardus Veghe suam terciempartem et Hinricns Pelegrime suam torciam
partem ae tutores pueroram Eddeleri Witten sextem partem dicterum red
dituum, preut domini Arnoldi C epman rasraut, secundum numeram pecunie
pro eis debite infra proxìmum trienniumroemers (peterunt) ex grecia Speciali
et fauore ipsis per eundemdominumJohannemde Kyritze concessa ; quod si
neglexeriut vel non fecerint infra predictum terminam, extune et deinceps
idem dominus Johannes de Kyritze eosdem redditus omnes et singulos tamin hereditatibus quam in melendiao, prout domini A rnaldi C opmaa vndique
fuerant, iusto empcionis titule in perpetuamoptinebit et possidebit. Presentibus
dominis Hinrico Frisonis et Johanni G reazen loco domini Johannis de Kyritz.
N ach demRent. L ib. recegmt 1338 — 1384, fel 79, emgetragen 1361 , fer 6. post Quasi
I8GL April 10. Rostock. 8861.
Notandum, quod sub anne domini M°CCC°LXI°, sabbato ante M iseri
cordiamdomini, R asche iarauit cessodium in presentie demineramproconsulum
1361 .
ranuncians penitas et expresse; ipsisque (dominis) Johanni et Johanni preuiseribus et Johanni magistra ac omnibus et singalis fratribus ct sororibus
eeramque inperpetuum successoribus diete ecclesia et domus sancti Spiritus cteorum cuilibet warandiamdiete curia ct omnium suorum attinenciarum et eb
uencienum vue cum fidelibus nostris V ickene Melteken de S tritvelde, Johanna
Melteken da Tetendorp, militibus, Ottone et N icolae dictis Smekcr, necnon
Mathis et A braham fratribus, filiis domini N icolai da A xecew militis, (ac)ac Wernero et N icolao fratribus, filiis domini Johannis de A xecewe militis,[tamulis] , manu coniuncta et fide data ac vt eque principales secundum ex
igenciam iuris terre promiserunt, ac nichilominus eosdem emptores et eorumperpetues successores et eorum quamlibet ab omni homine sev vniuersitate in
terr [1] terio ue] extra ex istente ipsos in eadem carie et suis attinenciis pre
dictis inpedientd, [inpetenti] ct inquietanti et coram iudieibas ecclesiasticis vel
secularibus comparare et ius et iusticiam dare et reciperc volenti et precipueab omnibus nondum annos discrecionis attingentibus quitare et [legitime] disbrigare promiserunt, vt supra ec penitas indempnes coneeruare
‘. Nes igitur
pracibus vtrorumque predicterum‘
, videlicet tam emptorum quam venditoris‘
,
inclinati promises omnia et singula in omnibus suis articulìs ratificauimus et'
approbauimas ac presentibusmtificamas, apprehamus, necnona
censenciendo coa
tirmamus ipsamque curiam cumedificiis et kotis adiacentibus ac”cum omn ibus
suis premissis pertinenciislo
et fruetibus prelibatis emptoribus ct"
eorum in
perpetuumsuccesseribus12iure pheedali contulimas et conferimus in hiis scriptis” .
Cet erum" nos elepsis aliquot temporum curriculis cx pleno baradamnostrerumconsenso ac consiliariorum nostrerum consilio vandidimus et dimisimus ac prc
sentibus dimittimus et vendimus sepefatis (domiuis) Johanni de Kyritze ctJohanni G rentzen preuiseribus, necnon Johanni S omer magistre et omnibus acsingulia fretrihus et sororibus ct eorum inperpetuum snccessoribus in ecclesia[seu demo] sancti Spiritus predicts ad manus et vsus dieta ecclesia et domuspre certe pecunia summa vsibus nestris plenarie applicate omne [enne et] seruicium, [quocunque nomine nominatur, et precipue omne seruicium] dextrarii,quod de dieta curia, edificîis et kotis et singalis aliis suis attinenciis debetur,ac totum iadicium supmmum, scilicet manus et colli, necnon integrum dominium nostrum et omnimedam preprietatem libertatis super eadem curia , edi
ficiis et ketis et omnibus ac singalis suis attinenciis, [necnon quascamquc prccarias primas, medi (t)as et vltimas ec decimas] , preut ad nes et progenitoresnostres hucusque spectebant, perpetuis futuris temporibus per dictes emptoresat eorum perpetua successores tenendo, pessidenda et hebenda, transferentcs
omnimode in eosdem emptores ct suos perpetuos successores omnempotestatem
1361 .
et omne dominium , quam sev quod nos, nostri veri herades et successores in
predicts curia, kotis et edificiis adiacentibus et omnibus [ct singulis superiusexpressis] suis attinenciis habuimus sev habere possamus in futuro, ita quodipsi predictamcuriam cum aliis premissis in se totem nelpartem sui dimittere,vendere, dare vel assignarc, quibus maluerint, valeant et in quoslibet rsas atquoque pia Opera spiritualia aut secularia diuertere pro ipserum volunta tis
beneplacito, nostro , baradam nostrerum et quorumlibat successorum sev ad
vocatorum et generalitcr aliorum qmrumcunque consensu minime requisito ;precipue vero omnibus [et singulis] eis, que nobis heredibusque, successoribus
nostris quibuslibat in predictis [onere], seruicio, curia et suis pertinenciis ac
iure et indicio, dominio et proprietata libertatis, [precariis et decimis] sev
quibuslibet aliis, [quibuscunqua nominibus censeantur] per successionem hereditariam , que angheual dicitur, sev per alìum quemcumque modum affuturis
temporibus competere poterunt , spontanee ranunciantes , nichil omnino iurisseruicii, indicii aut dominii et promistatis, libertatis, [precariarumet decimarum] ,in ipsis aut aliquibus eorum nobis, heredibus nel successoribus nostris reseruautas. Jn quorum testimonium efiicacius sigillum nostrum moins ex certanostra sciencia presentibus est appensum. Testes huius sunt nostri fidelesA lbertus Moltekemiles de Zabele, B ernardus Alcùn, Grube Veregghede, famuli,necnon Hermannus Lyze, Johannes de B umgharde et A rnoldus Gropelin, pro
consules in R ozstoc, et alii quam plures fide digui. Datum Rozstoc, annodomini millesimo trecentesimo saxagesimo primo, faria secunda post dominicamMisericordia domini.
N ach domRegister Johann Cròpelin’
s. D ie in runde K lammern eingeschlossenenWorto sind
von einer andern, gleichzeitigen H and durchst.richen, welche die in eckigen K lammern stehanden
Worte amB ande nachgatragen hat. Im Raths rchiv zu R ostock (N r. 5122) befindet sich ein
Concept zu dieser U rkunde auf Papier, welches von der obigen A nsfertignng erhebliche A bweichungen
zeigt :'et etc.
“und ='
cumbis ‘consernam: fehlt I’
predictorum: fehlt“venditoris, ecceden te herednm nos trerum con sen sn et consiliariorum nos trerum con
silio "ec
°et approbamus et
9ac: fehlt '°
a t t ibenciis "ct bis "
succes
sori bns : fehlt ”scriptis . J
'
n quorum lucidin s °
tes t imon ium etc. Testes etc. D a tumetc. H ieraaoh folgt durch eine Locke von etwa 6 Zeilen gatrennt : ,,Ceterum nos ex pleno
dictorum nostrerum heredum consensu et fidelinm nostrerum consiliariornm consilio dimisimus et
vcndidimus ac prasantibns dimittimus et vendimus pro certa pecunia summa vsibus nostris plenarie
applicata eerniciumdaxtrarii da dieta curia. kotis et edificiis ac singalis aliis suis attinenciis nobis
debitum ac totum indiciumsupremum, videlicet manus et colli, necnon totumdominium nostrum et
omnimodamproprietatem libertatis super eadem curia , kotis et edificiis et omnibus et singnlis suis
attinenciis. prout ad nos et progenitores nostros hucvsqua spactabant, perpetuis futuris temporibus
per dictes emptores tenenda et possidenda ; transferentes omnìmode in prediche emptores omnemproprietatem et omne dominium, quam seu quod nos nostriue heredes et successon e in predicts
curia, katia et edificiis et omnibus suis attinenciis habuimns sen habeva possemns in futurnm, ita
quod ipsi predictam curiam cum aliis premiesis in se totemvelpartem sui dimittere, vendere, darevel assignare valeant et in qnoslibet vsus et queque pia opera spiritualia ent secularia dinertere,
1361 .
pac ipserumvolunh tis beneplacito. nostro, heredum nostrerumot quorumlibet su… non ad
uocatorumcannonauminime requisi to, precipue vero em, quo nobis , heredibus et successcn bus nostn s
quibnshbet in diotin sermcio, curia et suis perhnenc1w ac iure, dammio et paoprxotate libertatis per
snoceemonemhered1tnnam. que anghenal dimtur. con per alium quemcnnque modum afl’utun a tam
ct propnetatis . hbertahs m lp81. nobis , heredibus vel successori bns nostris resernentes Man
mah!:deutlich. dass dies a ndatirto Concept die Vorhge zu dcr oben gedruckten A usfcrtxgung war.nnd dass letztere med0rnnt noch emmal nrweitert wnrd.
1361. April 13. 8863.
1 B riefi‘
, darJnne Henneke Bonsack, E in knape, zu G rossen Radumwonhafiich, alla die Beda von 6 hofen Jn dame D orfl
'
e Lutken Radum zu
zween Altaren .in der kirchen zum S ternbergk ewigk gegeben. A nno etc.
den D instagk nach dama S zondage M isericordia domini .
N ach der S tamberga K irchenbricfe v. J. 1572 imHaupt—Archive zu Schwerin
Vgl Nr. 3782 und 8864 .
1361. April 13. 8864 .
1 F urstlich bewìlligunge Johannes, von gole gnaden hertzogk zu Megkelnburgk, tho S targardt rund Rostogk here, A nno etc. D instsgas
nach Misericordia domini, D arJnne Henneke Bonsack die bade der 6 hofen
vfl'
draget vnnd vorlassct zwen V icarien Jn dar kit chen zum S ternberglr.
N ach R egesten der S tamberga: K imhcnbriefe v. J . 1572 imHanpt«A rchive sn Schwerin.
Vgl. N r. 3782 and 8863.
1361. April 14. N iirnberg. 8865.
K arl I V ., M ischa—r K a iser, gesta4tet dem G rafcn D ietrich von
Testes huius rei sunt venerabiles G erlacus Moguntinensus archi
cpiscOpus, sacri imperii per G ermaniam archicancellarius, A rnestus Pragensis
archiepiscopus, Johannes aule nostre imperialis cancellarius Luthomislensis,Lupoldus Bambergensis, Johannes O lmucensis, Paulus Frisingensis, HanricusLubuczensis, Marquardus A ugustensis, Johannes A rgentinensis, G erhardus Spirenale, A lbertus S werinensis et Theodrîcus Wormaciensis episcopi ; necnon
1361.
Rupertus senior comes palatinus Reni, sacri imper n archidapifer, Bonaria dux,R udolfus dux S axonie, einsdem imperii archimareschallus , Ludwicus dictusRomanus marchio B randanburgensis, ipsius imperii archimagister camere, Ludwiens senior comes palatinus Reni et B auarie dux , et multi alii nostri et
sacri imperii principes, comites et fideles. Presentium etiam sub imperialismaiestatis nostre sigillo testimonio litterarum. Datum N umberg, anno dominimillesimo trecentesimo sexagesimo primo indictione quarta decima, XVIII .kalendas Maii, regnornm nostrerum anno quinto decimo, imperii vero septimo .
N ach L acomblet, U rkuntlenbnch fur dio Geschichte des N iederrhaina, Bd. III , N r. 613.S . 515, 516.
8866.
A lbrecht, H erzog con M eklenburg, beleìmt den K uampcn C hri stian
N agel mi t dem durch den T od dcr K nappen A dam und O tto P ar
Nos A lbertus dei grecia dux Magnopolensis, comes Zwerinensis, S targardie ac Kozatek terrarum dominus , recongnoscimus et prasentibus lucideprotestamur, quod nos maturo baradam et fidelium consiliariorum nostrerumeccedente consensu ct consilio bona ville VVyherkete et ipsam villani , proutnobis per chitamAde et Otionia eius filii, famulorum dictorumParleken bonememoria, dinoscuntur dauoluta , dilecto nobis fideli Cristiano diete N agel. female,et ipsius heredibus, in quantum ipsa a comisia' Zwerin in feydum transirevidebuntur, contulimus ac insti phaudi titulo conferimus in hiis scriptis, quodappensione nostri sigilli presentibus firmiter protestamur. Datum Zwerin, annodomini M°CCC° sexagcsimo primo, faria quarta post dominicam, qua cantatur
Misericordia domini, presentibus nostris fidelibua Marquardo Bereman, propositoB ancasi, Johanna C repelin, cancellerie nostro, R eymaro da Plesso ct V ickoneLutzowe, famulis, et pluribus aliis fide dignis.
N ach dem Copeibucha des Canziars C ropelin imHaupt-Archive zu S chwerin .
1361. A pril 17. Wismar.
G odeka Plate tenetur Johanni G reta, sten (te)werter, V marcas Lubioansium denariorum, in crastino die sancti Galli nunc prox ima ati
'
uturo ipsiH oklenburgtachoa U rhmdcn-Bnch XV . 6
1361 .
expedite parsoluendas. Pro hiis predictis V marcis, si non soluerit eas superiam dictum diem, nullo Wlt neque debet frui ducato, prout arbitratus est
coram dominis Johanna Manderowan et Volmaro atque ma.
N ach demW is in . L ib. parv. civ. , fel. 170.
1361. A pril 19. 8868.
A lbrecht, H erma von M eklanbw g, schliesst far sich a nd set/i tc
M mmc n chron Wafl‘
cnsttllsta nd mi t L itoek bi s M ystere.
N 08 A lbertus dei grecia dux Ma.gnopolensis, comes Zwerinensis, S targardia et B enatek terrarumdominus, recognoscimus lucide per presentes, quodin omnibus dissencionibus et controuarsiis inter nos et omnes nostros vasallos ,ex vns, et honorabiles viros consules ciuitatis Lubicensis et omnes suos eines,parte ex altera, hinc inde metis hactenus et subortis amicabiles traugarumdieset securitates accepimus cum eisdam consulibus et suis ciuibus a data pre
sancium vsque ed insieme festum penthecostes per quatuor dies calabres eius
dem fasti inclusiue firmiter duraturas , ita quod ipsi et sui eines pre nobis,nostris vassllis ac omnibus causa nostri l‘acero seu obmittere volantibus securiet pacifici medio tempore esse debant et permanere, exclusis illis, quos inpublico forefacto seu malefacto contingat medio tempore deprehendi. Pro
omnibus huiusmodi firmiter obseruandis secretum nostrum sub anno dominiM°CCC°LX. primo, faria secunda post dominicam, qua cantator Jubilate, prcsentibus est appensum.
N ach demUrk.-B uch der S tadt Lubek, I II , S . 404, aus dem O riginal auf der Tresa mit an
hangendem S iegel. Vgl. 1361 , Juni 16, 19 O ctbr. i l; Novbr. 3.
1361. A pril 24. Solzow. 8869.
B ernhard, .lv‘ilrst von Werte Waren) , verkcmfl a n die Joha nn i ter
Wy B ernd, von ghedes gnaden here tuW'erle, bekennen openbar vnde
tughan in desseme braue vuda wyllen apenbar wesan alden ghanen, dy dessenbryl' syn vnde horn , dat wy myt ghiìden wyllen vnde myt rada vser rat
gheuen hebben vorkofi vnde vorkopen in desseme breùe den gestlyken luden
1361 .
des ordens stiate Johans des hospitales von Jerusalom vuda don brodaren tùM yrow das suluen ordens vor sedan hundert mark vynkennoghen penninghe,da se hebben alrede batelet, der wy en leddych vnde los latae, da Vyppe
roweschen watere, de aldus gheheyten vuda ghenùmet syn: en se da V ippe
rowesche M iiritz, da dar angheyt tu demTroghc vnde demRedon boma vnde
herttù der Schylder molne; su se. da het da Lankow, vuda en se, da het dyNeuelo, vnde en se, da hot dy Torno, unde en se, da het dy Mcwense, vnde
dy V ipperowesche se, da geyt wants an B ucholte, myt alma rechte, myt demhcghasten rychte vuda sydcstcn, vado my t alma eyghene vnde myt aller ndtvnde vriicht, also se vse vader her Johan ven Wooden, dome god gnedychsy, vs gheerdot halt vnde wy na. boeatan hebben. Vada wy vuda vse erùe
°
n
schun nenerleyghe bade noch nii t an den wateren behelden, edder vse nu
bachtluda ; vnde se scolen der gantz weldich wesen vnde brdken na eran
wyllan. Vade wy dy waters halt von erer weghen, dy mach dy vyacha vork0pen; vnde da se von en k0pen, de mcghen dy visaba voren , wor se willenin vsen landen vnde in anderen heren london shader vse weddamprake vudashader hynder vser anbachtlude. Vud wy dar wademcster is, da sealhebben
edder schyckeu enon wegbau, dese vischa vere tu R ebels tu markada, swenha se voyt, lutteko vuda greta, also ho se veyt, sunder von sunto Martensdaghe wente sunte Peters daghe in der vasten ; bynner der tyd so moghense seitan den heket vnde voron , wor se willen . Vuda an dessen vorscreuen
waters scolo wy noch nemant pacht noch vischerighe an beholden ; sunderHynrik von Morin vuda sync vedderen, Hennekens. synes broder, kyndere.vnde here rechten eruen, dc beholden in dessen vorscreuone[n] wateron iar
lykcr ghulde teyn mark wendescher penninghe vnde en dremt soltes ; vnde
sander da vischerigha, da tu dame houo lycht tu S oltzow; dat is von derverstad an wente tu S ylow , dat het de Kate] , wente an den hof vnde da
waren, da dar byanan lygghen, vnde awe in demo bono is, dy mach visabanmyt vcr vnde twyntych worpnette vnde en stokenatte darsulues. N ii bobbendassa(n) vorscreuen orde vuda brodera van Myrow vs vnde vsen arden tughegheuen dorch vses dynstas Willa [n] vnde vordornisse, dat wy edder vse
arden da vorscreiicne waters vuda ghulda moghen wedder kepen von den
arden vnde broderan vor souen hiìndertmark vynlccnnoghen edder wendesche
tfischen byr vnde sunto Martens daghe, da nti neghast tukùmt, vert cuor
sexs iar; bynnen desser tyd, swen wy konan, so moghen wy se lesen. D e
souen hundert mark da scola wy en betaien tii Robele vp enon doch, swanwy edder vse eruen yd en kundoghcn. Vnde dy plyeht dir ghalde, dodo
bert [in] dome iare na der tyd an der pacht, da scolen da brodere von Myrow6!
1361 .
vpboren. Weret dat wy vnde vse eruen se wedder kopcn wolden edder koften
vor wendesche penninghe, so scolen da wendcschen penninghe sese ghiit wesen
also vinkennoghen penninghe vor souon hundert mark bynnen desser vor
screuanen tyd. Werot dat wy edder vse eruen nicht wedder en kotten da
vorscreuena watere vnde ghulde vor souen hundert mark bynnen dessen vel
sc[r] enon sozs iaran, se vortmer scolo wy noch vse eruen neuen wederkopmer an den wateren vnde ghulde hebben, wan se scolen se den owychlyken
vnde vredychliken besitten vnde hebben. De deghedyngheslùdn desser vor
screuen stuckc hebben ghowesen: broder Herman von Werbergh, master desvorscreuen ordens , vnde broder O tto von S tendal, cummendur des huses tu
Myrew. Tughe desser vorbenomodon stucke synt.: Hynryk von Moryn , Hayao
Plato, Tydeke B rusehauere vuda Henningh, syn veddere, T ydeka Kozo, knapeu,her Johan R utze vnde Tyderyk Wozsterode, vse scryuere. S teda vuda vast
tu holdende al des se stucke, se hebbe wy vase greta inghaseghel vor dessenhref ghehenghet, da ghegheuen vnde gescreuen is in dem bone tù Soltzow,
na der bert vnscs heren godes drutteyn hundert iar in dome enevndésestych
ghesten lara, in sunto Jurigcns daghe, des heylyghen martelara.
N ach Jahrb. I I , 8. 273, aus dem O riginal xm Ken . Geh. S taats»Archnv i n Ber-lu: D as S iegelist von der noch enhangendau grùnseidenan S chnur abgel
'
allcn. Vgl N r 8870.
1361. April 24. S olzow. 8870.
O tto e. S tenda l, K omtur zu e ow, bekannt, dass demF ib'8t6 ì l B ern
ha rd von Wario Wa rcn) dic E‘tnlò
'
w ng der V ippcrowschen G ewdsscr
bis M a rt in i 1 367 zustehc.
Wy broder O tto von S tendal, commendur des huscs to Myrowe, vnde
da ghemonen brodera des conuentes darsulues bekenncn eponbar in desme breuevnde tfighen, dat wy hebben weddor ghcgheuen vnde gheuen in desser ieghen
werdecheyt dome erlyken vorsten , vasame leuen heren , horn B ernde van
Wenden, vnde eynon rechten erfnamen enon weddcrkop der V ypperoweschen
watere vnde der anderen see, dc to der wade liggen, vor souen hundertmarkvynkenoghon edder wendoscher pennynghe, to betalende to sunto Martens daghe,da nn neghest tokumpt, vert ener sozs iar; bynnen desser tyd, swan vaso
here wyl edder sync rechten erfoamen, se mach ha lesen sender iengherhande
weddorsprake vor dat v0mproken ghelt, vnde seal vs dat vorhandyghon, wan
ha edder sync erfnamen dat Ideen wyllen; vnde wan ha loset da vorscreuen
waters . so scolo wy em vnde synen eruen wedder antwerden two breue, dc
1361 .
nostrerum ciuium predictorum per quindcnam post diem istum, quo dominusabbas predicti monasterii nel alias nobis annunciauerit ex parte sui. Jtem
glatialis piscatio, qua [m] nischen tu yse uolumus'
intelligi, a predictis incolis
seu conciuibus de cetere nullatenus debet cxerceri. Jtem pieces, quos ante
dioti nostri conciues seu incole capiunt, aliter nullatenus ucndi debent quamin Vorstenberghe nostra ciuitate. S i nero in omnibus conditionibus per ordinemiamenarratis aliquis nel aliqui de nostris conciuibus seu incolis se neglexerint
excedendo, dominus abbas predicti monasterii, nelcui ipse commiserit, secundumiuris ex igentia [m] contra eum nel contra cos sullicienter procedere potest, prout
sibi, nel cui [com]miserit, uidebitur expedite; nos etiamadiuuare eos ad hoc
debemos consilio et aux ilio, si fuerimus requisiti . E t licet non potuerimusdominum Johannem, abbatcm predicti monasterii, ct suum conuentum litteris
eorum decoro, in aquis eorum nos aliquam habuisse libertatem, tamen exhi
huimos, nos hoc uoluisse allirmasse iuramento prob0rumdecemuirorum, quodlitteras marchionum, quas litteras sepodxcti monasterii habui5se
’super huius
modi liberta te, videlicet quod cum tribus rctibus, que dracbgarn dicuntur, et
cumminotis retibus potuimus piscari, et de quolibet rcthe, quod cin drach
guru dicitur, dedimus V I solidos sclaui [calium] in festa Joannis baptiste et
V I solidos slauic[alium] in feste M ichaelis, et de qualibet nani, in qua cumminutìs retibus nostri conciucs solebaut piscari, dedimus I solidum B renden
burgensem in feste Joannis baptiste ct I solidumB randcnburgensem in festa
sancti M ichaelis. S ed litteras ista3 omisimus ex negligentia improuìsa ; querodominus Joannes abbas dicti monasterii ex consensu sui conuentus nerbis nostris
fidem adhibuit creditiu [aìm et libertatcs iam tactas secundumeundemmodumin equis cimta ti nostre adiacentibus causes. pacis et concordic perpetuis temporibos nobis licentiauit. E x consensu sui etiam nobis licentiauit conuentus
unumhabere gurgustium, quod ein war dicitur, de quo dare debemus 1 soli
dumB randenburgensem in festa Joannis baptiste ct I solidumB randcnburgensemin feste sancti M i chaelis. Proteron qui cum illis retihus piscationes exercent,
que dragarn dicuntur, si scruos, cum quibus singolariter piaceri uolunt, ha
buerint, eundem censum dabunt, quem alii anted1cti de nam. C onsoles nero
nostri, qui consulatum tenent nostre ciuitatis, singulis amos omnom pactum
prenominatum domino ablmti predicti monostcrii C eliporte, uei cui ipse commiserit, persoluere debout integraliter ex tuto. Ju cuius rei testimonium si
gillumdomini nostri, domini O ttonis comitis dc Vorste[n]berghe, et sigillumnostre ciuitatis V 0rstenberch prescotxbus sunt appense. A ctnm et datum in
ciuita te Vorstenbergk, anno domini M° CCC° LX I°, in testo sancti G eorgii
1361 .
N ach einer neueren A bschrifi imHaupbA rcbivo zo Schwerin aus demCepialboch des Klostersin der R egretrntur des K . Rentamtes zu Zehdemck. Luckenhnft boi R iedel, Cod. dipl. Brand. ,
Bd 13, S . 89.
1361. April 27. A vignon. 8872.
P apst I nnocenz VI . n immt das M ostar D ebora» mit allem seinem
Innocentios episcopus, seruus seroorum dei, dilectis filiis abbati et
conuentui monasterii in D oberan, C isterciensis ordinis, Zwerinensis diocesis ,salutem et apostolicam benedictionem. C um a nobis petitur, quod iustum est
et honestom, tam niger equitatis quam orde exigit rationis, ut id per solli
citudinem oilicii nostri ad debitum perducator effectum. E apr0pter, dilecti in
domino filii, ueatris iustis postulationibus grato concurrentes assenso, personas
uestras et locum, in quo estis dioine obsequio mancipati, cum omnibus bonis,que impresentiarum rationabiliter possidetis aut in futurum iustis modis prestante domino poteritis adipisci, sub beati Petri et nostra protactione suscipimus.Specialiter autem decimas, uillas, terms, possessiones, iora , iurisdictiones ct
alia bona nostra, sicut ea omnia iusto ct pacifica possidetis, nobis et per nos
monasterio uestro auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patro
cinio communimus, salus. in predictis decimis moderacione concilii generalis.
N ulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre protectionis et con
firmationis infringerc nel ei anso temerario contraire. S i quis autem hoc
attempters presumpserit, indignationem omnipotentis dei et beat0rum Petri etPauli apostolorum eius se nouerit incursurum. D atum A uinione, V . kalendas
Maii, pontificatus nostri anno nono.
loren gognngon. L inks unico steht . A . de F abri ca . recl:ts noten aufdemumgesclulagenon R andoB da A rmmaco; auf der R ùclrse1te steht von gle1cbzeittge3r Hand
° H onrucus Wernen , ohne
Zweifel dor Vermittler des G nadonbriefes, dor uns als R ostocks Vertreter beimpfipstlmhcn S tahl
8873.
E in briefl'
des Rhatts vnd gantzen gemeine zu G ustrow an Johannem,B ischofi
‘
en zu C ammin, das sie sich mit demFrohste Hermanno vnd Gerardo
von S trooken, V icario, ihres an densclben begangenen freoelB halben vor
tmgen haben, mit bitte, das der B ischoff seine vngnade auch wolle fallen
1361 .
lesson. D agegen wollen sie in der Pfarkirchen eine ewige V icarey stifi'
ten
von 34 Mk. wendisch, D auon der V icarius, der zu ieder zeit sein W irt, sol
haben 30 Mk. D ie andern 4 sol haben der Probst, dieselhen nach seinemgefallen zu einer ewigen Memorien anzowenden; Vnd sol auch der Probst dieC ollation ang
eregter V icareien haben. D atum1361 , ipso die Philippi et Jacobi.N ad: Clandrian
'
e R egistrntur der G datrowsuhcn Cnpitelbrinfe, S . 352, Nr. D CLXI II I .
1361. Mai l. Rostock. 8874 .
A nno domini ipso die Philippi et Jacobi, Rolof, sartor
domini ducis Magnopolensis iunioris, videlicet H inrici, proscriptus est pro eo,
quod Bordekcn, screamThiderici S uetzin, in domo C lowns D enon, pistoris,interfecit. Judices et aduocati l
'
ucrunt: domini E nerhardus Hollogher et E ucr
hardus Bossier, presentibus B ertoldo Rcddich, Ghert S ure, Thiderico Pulfifex'
Henneken G uzstrowe.
N ach demR est. L ib. proseript , foi. G oblgt
1361. R ostock.
den ga nz cn T oftmzw tnkcl.
V niuersis presencia visoris seu auditoris ego Johannes Moiteke in Totendorp, miles, copio fere notumpresentibus publico protestans, quod matura deliberacione preuia cum pleno consilio et consenso omnium heredum meorumct amicorum et omnium, quorum interest vel interesse poterit in futurum, di
misi racionabiliter et vendidi ac pmsentxbus dimitto et vendo. necnon commmagnifico principe domino meo karissimo domino A lberto, duce Mag n0polensi,comito Zwerinensi ac S targardie ct Rozstok domino, spontanee resignaui pro
noucm milibus marcarum R ozstocccnsiom denariorum michi integro traditis,
nomeratis et persolutis ac in meas necessarios vsus connersis, honorandis viris
dominis consulibus et communitati ciuitatis Rozstoch totum et integrum an
gulummeamdictumwlgaritcrWinkel cum omnibus villis adiacentibus seu in
1361 .
eo ex istentibus, videlicet Totendorp et curia ibidem ac iure patronatos ecclesia
ibidem'
, M ichelest0rp, Nona C rummendorp, A ntiqua C rammendorp, Ladherstorpe, Petze, N ygenhaghen, H ìnrìkestorpe, Hesekendorpe et Ghurastorpe, Peterstorp et D emkowe' ac cum omnibus et singulia suis vtilitatibus et prouentibus
ac precariis primis, mediis et vltimis, com lignis, pratis, paschuis, mensis et
agris, cultis et incultis, campis, structuris et ednficiis°
, kothis, habitacionibus
ct‘
carina, ce3pit1bus, nemoribus, aqa is aquaromve decursibus, viis ct inuiis,
semitis, rabetis, molendinis, piscinis, piscaturis, paludibus et cum omni iure.iusticiis et iudiciomaiori, scilicet manus et colli, acminore, videlicet LX“ soliderum et infra , ceiam cumpachtibus et censibus annone veldenariorum, lini,
pecorum et pullorum, et generaliter cum omni decima minuta, quocunquenomine nominata‘, et cumomnibus, que ibidem esse, fuisse vel in futurumfieri dmoscantur, corn omni preprietate libertatis et cum omnibus et singulia
ad dictum angulum seu dmtas V illas spectantibus, prout in suis limitibus et
terminis distinctiois in longum,latum, altomet profundum iacent et ab anti
que iacoerunt plenius comprehense, et sicut ego et progenitores seu ante
cessores mei dictum angulom et villas cum omnibus suis attinenciis, nichil
omnino excipiende, hactenus tenunmus, bahaimus et possedimus libere et pacifico,absque omnibus seruiciis seo quibushbet oneribus, quibusconque nominibus censeantor. in perpetoom tenendos, possidendas ct habendas. nichil penitas michivel mois heredibus in eisdem et suis adiacenciis et pertinenciis reseruans,
omnibosque prioilegas, litteris et probacionibus super eisdem angolo, villia et
suis pertinenciis confestis mc et meas progenitores tangentibus expresse et
pcnitos rononctians, ipsisque dominis consulibus et eorumsoccessoribus ac vui
aersitati in R ozstoch warandiam dicti angoli et villarum in eo existenciumseu adiacencium et omnium suorumattinenciarum, fractuum seu obuencionomvna cumconsanguineis meis infrascriptis: A lberto in S ahene, V ickone in D iuitze,V ickone in S tridoelde, militibus, Johanna in S triduelde, H inrico in W
'
estingbraggl1e et [L uci e] dictis Molteken, manu coniuncta et fide data ao ut equeprincipales secundum ex igenciam terre promisi ae nichilominus dictos consules
et vniucrsitatem ac eorum soccessores ab omni homine seu vniuersitate ipsos
in dictis angolo seu villis et suis attinencus aut parte ipserum inpetere, inps
dire vel inquietare volenti et coram iudicibos ecclesiasticis velsecularibus comparere et ibidem ius et iusticiam dare et recipere volenti promisi et promittoquitare et legitime disbrigare ac pemtus indempnes conseruare. Jn quorumefficacius testimoniano dicti consanguinei mei sua sigilla vna commeo sigillo
presontibus appenderunt. Testes huius sunt a . b. c. d. et alii plures fide
digai. Datum Rozst. etc.
I oklcnbnmlnchu Ur… emfluch xv
1361.
N ach dem Concept auf Papier in der Schrift der 2. Hlifie des 14. Jahrhnnderù im A rchive
der S tadt Rostock. Von endererHand tibergeschn ebcn :’lnntcr Totendorp: et enn e bue eccleeie
ibidem ’hinter Gheraetorpe: P eteretorp et D erekowe ‘lnnter campi:: etrnotnrie et
edificxis , wogegen hinter kothxs: domnncnhe getilgtmt ‘vor carne nat et h1nzngcfiìgt
perfect geworden, eondern dafur die Verplì ndnng eingetreten. Vgl. N r. 8876 and 1361. M ax 4 .
1361. M ai 2. Rostock. 8876.
wh:kcla du rch Joha nn M oltke a n die S tadt R ostock.
N os Albertus dei gracia dux Magn0polensis, comes Zwerinensis, S tar
gardie et R ozstokdominus, tenore pmenciumconstare volumus vniuersis lucide
protestantes, quodconstitutes in nostra presencia fidelis nester dominus JohannesMolteke in Todendorpe, miles, recognouit, se matura deliberacione prehabita,cumpleno coaaensu et consilio omniumheredumet amicorumsuorumet eorum,
quorum interest nel interesse poterit in t‘
utoram, pro neuemmilibusmarcarumRozstoccensiumdenariorum sibi in parato traditis et integre persolutis dimisisseet racionabiliter vendidisse atque dimisit et vendidit ac coram nobis spente
resignauit honorandis viris consulibus et communitati ciuitatis nostre Rozst00h
totum et integrum angulum suum, dictum wlgariter Winkel, cum omnibusvillis adiacentibus et in co existentibus, videlicet Tolendorpe et curia ibidemac iure patronatos parrochialis ecclesie eiusdem, necnon Michelestorpe, Nous
C rummendorp, A ntiqua C rummendorp, Lubberstorpe, Petze, N ienhaghen, Hinrikestorpe, Hezekendorpe, G [u] rastorp
'
, Peterstorpet D erekowe, accumomnibuset singalis suis vtilitatibus et proaentibus ac precariis primis, mediis et vltimis,cum lignis, pratis, paschuis, mensis, agris cultis et incultis, compia, structuris
et edificiis, kotis, habitacionibus et cun is, ce5pitibos, nemoribus, equis. aquarumdecursibus, viis et inviis, semitis, mbetis, molendinis, piscinis, piscaturis, paludibus et cum omni iure, iostîciis et indicio maiori, scilicet manos et colli,et minori, scilicet sexaginta solidorum et infra, eciam cum pach[t] ibus, cen
sibus annone nel denariorum, lini, pecorum et pullorum et generaliter cumomni decima minuta, quocumque nomine nominata , et cum omnibus, que ibidem esse, fuisse nel in futuromfieri dinoscantur, ac cum omni libertate, proprietate et cum omnibus et singalis ad dictum angulurn seu dictus uillas
spectantibus, prout in suis limitibus et terminis distinctis in longum. latum,
altem et profundum iacent et ab antique iacoerunt pionies comprehense, sicut
idem Johannes Moltake et progenitores seu antecessores sui dictum angolum
1361 .
et villas prelibatas cum omnibus suis attinencns, nichil omnino excipiendo,
hactcnus haboerunt, tenuerunt et possiderunt libere et pacifico, absque omnibusseroieiis seu quibuslibet oneribus, quibascumque nominibus censeantur, imperpetoum (habendas), tenendas et habendas, n ichil penitas sibi et suis heredibusin eisdem angelo et villia suis adiacentibos et pertinenciis rescreens, omnibusque priuilegiis, litteris et probacionibus super eisdemangolo et suis pertinenciisconfectis, eum et suos progenitores tangentibus, renuncians penitus et expresse;ipsisque consulibus et eorumsuccessoribos ac vnioersitati in Rozstokwarandiamdicti angoli et villarum antedictarum et omnium suorum attinenciarum se
condom exigenciam iuris terre, neenoa quitacionem legitimam, disbrigacionemac indempnitatis conseruacionem ab omni homine seu vniuersitate ipsos consales et vnieersitatem prefatam in dictis angelo seu rillis aut parte ipserumimpetere, impedire nel inquietare volenti et eorum iudiciis ecclesiasticis nel
secularibus comparere et ibidem ius nel iusticiamdare et recipere volenti, vna
cum censan [g]wineis suis infrascriptis, scilicet Alberto in Zabele, V ickone inV ickone in S trituclde, militibus, Johanne in S tritaelde, Hinrico in
Wcstigenbrogghe, Conrado et Johanne filiis V ickonis de Wokrente, Johanna
filio Wo[l]demari’
in N ienkerke, neenoa N [ic] olao et Johanne fratribus in
Lucowe, ac Johanne ct Conrado fratribus in Beltze, famulis, dictis Molteken,mane coniuncta fideqoe data ac vt equi principales promisit ac ipsi secampromiserunt. N os igitur de consenso heredum et consilio consiliariorum no
stroruni , precibus v trorumque, videlicet tam emptorum quam venditorum, in
clinati, premissa omnia et singola in omnibus suis articulis ac modis ratificauimes et approbauimos, ratificarous et approbamus et consentiendo confirmamus ipsumque ungulum et villas prefatas cum omnibus suis attinenciis
et fractibus premissis scpefatis consulibus et eorum successoribus et vniuersitati
in Rozstock dimisimus et dimittimos et contulimas, necnon conferimus in hiisscriptis. Jn quorum lucidius testimonium presentes litterae desoper confectos
manimine nostri maiori [s] sigilli fecimus roborari. Testes huius sunt nostrifideles Johannes de Plesso, Otto dc D eoitz e, Otto de Helpede, Thidericus
S ucowe, O lricus B ernew°
r, milites, Hermannus Kerchdorpmar[5] chalcus, GrubeVeregghede camerarius, Otto et N icolaus dicti Smoker, Werneras et N icolaus
dicti de A xecowe, famuli, et alii quam plures tide digui. Datum R ozstok,
anno domini M ° CCC° LXI°, die dominioox post t'
estem beatorum Philippi et
Jacobi apostolorem.
N ach demCopeibuch dos Canzlers Joh. C ròpelin (W. 24 , a . ) im Haupt-Archive zu
(‘
grast
qrpe
’D euitae ’Wodemari .) G edruckt in Jahrb. V I , S . 210. Vgl. Nr. 8875un 88 8.
1361 .
1361. ldai 3.
Ich Conrad Leuesowe, knape, vnd mine eruen bekennen cpenbare the
betogende an desme breue, dat vns her V icko Molteke, rider, van demS trituelde, vase gùth the demWillershagene afghekol
‘
t heft vnd afkolte van wl
bord vnser wroot vnd erfoamen vnd al der, der ere wlbord daartho the
esscende was , vor verdehalf hundert mark R ozst. pennighe, de vns de vor
benomede her V icko Moiteke ganzleken, dankleken vnd na vseme willen welhereth heft, vnd laten em vod sinen eruen der vorbenemeden verdehalfhundertmark Rozst. penninghe qoyyd, leddich vnd los; dat ich vorbenomede Conradbetughe midmime inghesegele, dat an dessen breef ghehenghet is, no. godesbord drotteyn hundert iaar an dome enevndsostegesten iare, in des hilghen
cruees daghe, dese kempt vor pingsten.
N ach dem O riginal imH aupt-A rchivo zu S chwerin. Von dem eingezogenen Pergamentriemenist das S iegel abgefallen.
1361. Mai 4. Rostock. 8878.
R a th u :zd G emeinde von R ostock gewahren dem R itter J ohan n
M oltke und seinen Pattern a nd tlcren E rben da s E tnM sungsrecht
amden D orfern T oi tenwtnkel, H of a nd K irchlelm, C heelstorf, O lden»
darf, K rummendorf, P ccz, N ienhagcn, H i nrtchs
darf, H dsclwndorf, G oorsdorj} P etersdorf u sed D ierkow .
“Ty her Herman Lyse, her Johan Bomgarde vnde her A rnolt Kropelin ,horgermestere, de mensa ratmanne vnde de gantzemenheyt der stat t he Rozstok doen witlich vode bekennen vor al den yennen , de dessen breef seenedder heren, dat wy myd willen vnde myd boredenemmfide dome erbaren
ridderen her Johan Molteken tho Tdtendorpe, al sgasa vedderen, dese Moltekenheten , vnde crea rechten crfnamen gheuca hebben vnde gheuen an dessemebreue den wedderkop an deme gfide the Tutendorpe, dat deWinkel bed, else
an dome dorpe the T iitendorpe, an dame houe vnde an dame kerclene dearsulues, an M ichelestorpe, an C rummendorpe dome olden , an C rummendorpedemo nyen , an L adbertestorpe, an der Petze, un demo Nyenhagene, an Hin
rikest0rpe, an Hesekendorpe, an G firastorpe, an Peterstorpe vode an D erecowe
vnde an allen thobehorden des vorscreuenen gùdes vnde an allen stucken , de
1 361 .
botughen, dat wy mit vorsiehticheit vnd mit rade vnser trewen ratgeoern
geloben vndgegouen bobben dorch de lena gades vnde der billigen iunckfrowensante Marica vode sente Jurgens vnd dorch zalicheit willen vnser vnd vnser
oldern zelo demgadeshuse to sunto Jorgen, de dor licht vor dome S tamberga,alle den ahlfanck in dome see tho Lukowc, also dat anders nymant icnygenacl l
'
angen seal in dome vorbenomeden see, men de iconen, de dar vormundersin des vorbenomeden gadeshuses, ewiglikcn the brukendc vnde the besittendc,
also dat wy noch vase nal—:omelingen oti te nyn man van vnscr wegen se dar
annc weren vnd hindern schal. The einer apenbaren betugingc so hebbe wyvase hemelike ingesegel vor dessen brefi gehengct. de geuen vnd schreucn [is]the dome S ternebcrge, na. gades bert druttein hundert ihar in demc einvnd
sestigesten iare, in dem accade gac hemmell‘
art. D arauer hebben weset de
achtbaren , wisen lode her L yppoldt B ere, cin ridder , Engelke Manduvel,
B osze van S chudern, knechte, vndHenneke Bocnsack, vase vagat, B erndt vanR uist vnd B ertold“’amekowe, vase rahtmanne tho demo S ternbergc, vnd
andar ludo vele, de loil'
werdich syn .N ach einer simplen A bschrift aus dom 17. Jali l-hundert im Ilaupt
—A rchivc zu S chwerin.
G edruckt in Jahrb. X I I , S . 348.
1361. Mai 6. Schwerin. 8880.
A lbrecht , H erzog con M cklcnburg, abcrtragt H cù zrtch, H arrhcrr—n
Nos A lbertus dei grecia dux Magnopolensis, comes Zwerinensis. S torgardie ac R ozstok terrarumdominus, recognoscimus et presentibus lucide protestamur, quod in nostra. constitutes presencia dilectos nobis Johannes dictusde Haghene, prcsbitcr, perpetuus vicarius in ecclesia Zwerinensi, pro numeratapecunia sibi, prout cognouit, integraliter persolota et in suos vsus connersa
vandidit, resignauit et dimisit dilectis nobis H inrico t ectori ccclesie in fideskerken ct Gherardo ipsius patron, cini nostro Wismariensi, dictis Walmestorpe,et ipserum heredibus duos mansos ville Vrederikesstorpe in parrochia Odeskerken adiacentes, quorum vnum pronunc colit N icolaus Markgreue et aliumN icolaus Poryn , qui annoatim dont et soluunt duodecim tremodia triplicis
canone, videlicet siliginis, erdei ct auenc cuiuslibet eque multum, quolibetfeste beati Michaelis, secundum quod ipsi mansi in sais situantur terminisdistinctiois, cum agris, videlicet celtis et incoltis, siluis , pascois, pratis, no
1361 .
moribus , rubetis , sespitibus, aquis, aquarum decursibus et generaliter cumomnibus et singalis attinencns ipsorum, necnon mere proprietatis libertatemsuper mensis et attinenciis suprascriptis, quemadmodum ipsos dictus Johannesde B agbene presbiter habuisse et hucusque dinoscitur possedisse. Nos in
super, mera predictorumH inrici presbiteri et Gherardi nostri cinis karitatemoti, eciam et diuini cultus ob aucmentum, prenotatamvendicionem, resignacionem et dimissionem, si et in quantum nobis et heredibus nostris conpetere
petarit, dilectorum nostrerum consiliariorum consilio perusi ratificamus, gratificamus et in hiis scriptis firmiter approbamus, dantes et concedentes dictisHinrico presbitero et Gherardo cini nostro et heredibus eorum premissosmansoset redditus vendendi, obligandi, donandi, permutandi seu transferendi in quoscumque vsus vel personas Spirituales seu seculares iuxta sue arbitrium volun
tatis, nobis et heredibus seu successorìbus nostrìs ad hoc minime requisitis,
plenam et liberam fasultatem, quociens et quando ipsis placuerit vel visumfuerit expedire, renunciantes expresse per presentes omni pr0prietati, que nobisaut heredibus nostris et successoribus in dictis mensis et eorum redditibus
conpetere poterunt quouismcdo. Jn cuius rei testimonium sigillum nostrumpresentibus est appensum. Datum Zwerin, anno domini M° CCC° sexagesimoprimo, in die ascensionis domini, presentìbus fidelibus nostris dilectis V ickoni
Molteken de S trituelde et N icolao B uk, militibus, B ertrammo B eren , clericonostro dilecto, canonico Lubicensi. et Henningho K nope, famulo, et pluribusaliis fide dignis.
N ach demO riginal imR aths rchive zu Wismar, dem an einer roth und grfinseidenen Schnur
das braunlich fiberzogene herzogliche S iegelangehangt ist. G edruckt bei Schroder, P. M . , 3 . 1397.
Vgl. N r. 6914 und 8850.
A nno domini M°CCC°LX . primo 1…domini exiuerunt in festa aseensionis domini: Johannes Manderowe, Willekinus Witte, Marquardus B ecker,Ludoli
'
us de Meine, Johannes G letzowe, dominus Yordanus Lubberstorp, ‘Villakinus G erdingh, Johannes S tenvelt. Hii intrauerunt: domini Johannes D arghetzowe, Johannes Kalzowe, Hermannus C ropelin, D iderìcus Monek, HinricusE lmehorst, Johannes Moltekowe. H ii manserunt vlterius de iure adhuc per
vnum annum: A ndreas B ukowe, Volmarus Lewetzowe, O lricus de Pole, Jo
1361 .
hannesWenttorp, HinricusWessel, D idericus [de] Rampen, Johannes de D ulmen,Johannes Junghe, Hermannus Retekendorp.
N ach der Wusmarschen Rathsmatnkel, p. 164. G edrucktn H ans. G eschict I I . 8. 32.
1361, Mai 6, 1364, M ai 2. Wismar. 8882.
A ufzeichnung aber die Wisma rsc hen .B ùrgersm chen i n den Jahren
1 361 M e 1 364 .
D e anno'domini M ° CCC°LXI . , LXII°, LXIII. et LXIIII° nulla specialis
fuerunt intimata, sed tantum communis , que continentur in primo l‘
olio'etc.
N ach der M utr coll. senna , 31, imWismarschcn Ra ths-A rchwe N r 6174 ) G edr.:
B urmexeter, Burgerspmchen, S 15.
1361. Mai 10. Schwerin.
dem von 3 H ufen zu S talc zu le istendcn R ossdienst amd verei n igt
diesen mi t dem R ossdiens tc, welchcn H enn ing K nop zu them ver
Wy A lbrech, van der guado godes bot teghe tii Melcelenborch, grcuc
tu c rin, tù S targardc vnde tii Rozstok here, bekennen vuda bethughen
openbare un desme iegenwardeghen brene, dat wy mid goden willen vnde
vordnchbegen mode dat orsedenest, dar vs vuda vsen eruen was plichtich
meda tii denende G herdBonnensak vnde sine eruen van dren houcn tù S take,hebben gholaten vry vnde loggen den denest tù deme denestc, den vs Hen
ning K n0p piuchtich is tù donde vnde laten en vnde sinen eruen tu enemeorsedeneste dorch gnade vuda sunder
ger vruntscop willen cweliken alzo tu
bliuende. Ju eyner groter bekanthnitze vnde tù thughe desser vorscreuen
ding vnse grotcste ingcsegel is ghehenget an dessen href, de gheuen is tù
c rìn, na der bert godes drutteyn hundert iar in dame cncvndesostigesten
iure, des mancndaghes vor den hilgen daghe tù pinchsten.
N ach Joh Cròpelin’
s Copcihuch imHanpt—A rclnve zu Schwerin .
1361 .
1361. Mai 11. Wismar. 8884 .
P aulus Munter tenetur domino HinricoWalmerstorp a [d] vsam vicaria
Kaluerdans XX marcas Lubicensium denariorum, de quibus dahit annuatimredditus eidem nel suo successori XXIIII" solidorum Lubicensiumdenariorum,
qnamdiu sub se habet dictum pecuniam, quolibet feste pesche ex grecia re
dimendos, quando post tres annos vnus alteri dimidium annum hoc predixerit.
Dominus Johannes Mu] , rector parrochialis ecclesia in A ntiqua B ukowe, et
eius frater dominus B ertoldus debeat PaulumMunter predictum de predictis
redditihus et principali summa eripere et indempnemconseruare. A ctnm pre
sentibus Gherardo Walmerstorp et Ludolfo R utenbeken [LX] primo , infraoctauas ascensionis domini ferie tercia.
Nach demWism. L ib. testim. , ful.
1361. Mai 12. Rostock.
Item eodem anno, ferie IIH‘
ante pentecostes, Hinricus de Hoxere,Hinricus de Lichen , Kersten Pollene abiurauerunt ciuitatempro eo, quodHansLeughen, preconemde minori iudicio, percusserunt. Judices ut supra, present.Drewes Tolle et Heyno Dreyer.
N ach demRest . L ib. proscript , foi . 6 J . 1361.
1361. Mai 14. Woldegk.
bwrg, der S tadt Woldegk cmd dem P riester Joha nn L ui se mad G e
noasen Urfehde.
E go N icolaus Luskowe, famulus, coram omnibus presencia visuris seu
audituris lucide recognosco lucidius protestans in presentibus, me cessodium,
idest orveyde, promisisse, fecisse et iurasse illustri principi ac domino , domino8
1361 .
Johanni duci Magnopolensi, consiliarns eius, terre eius tati, consulibus ciuitatis
Woldeghe, prefecto ibidemtotique ciuitati, omnibus eundem ciuitatemcolentibus
seu in ea morantibus, moraturis ibi et venturis et domino Johanni Lutze,presbitero, ex parte cuius dictumcessodiumcontingebat, Hinrico C ruput, semoeius, Hinrico Lutzen et omnibus eius amicis, qui ipsum dominum dictum Johannem adiuuerunt, cessodium seruandumprefatum ad securitatemdomini Johannis ducia Magn0polensis, tocius eius terre, ciuitatis diete prenominatorumquehabendam adhominum vitam et ad terre perseuerenciam
'
pro ortis et orituris.
V t ista firmiter teneantur vniuersis sepet‘
atis, et ne premissa per aliquem in
fringantur et conuellantur, nos N icolaus Luskowe, huius actor et verus capitaneus, N ycolaus pater eius , Hennyghus et Hardolfus fratres dicti Luskowe,dominus Hermannus N yenkerken , miles , senior Wernerus , iunior Wernerus
dicti de Sweryn, famuli, Otto da Helpte, Zauderns de Vornholte, N icolausManduuel, N icolaus de Helpte, Martinus de Dorne, Hinricus O sterwolt et Ghe
nerardus de Helpte, famuli, sub fide certa , manu ccpulata sepefatis promisimus,promittimus et in presenti . A d maiorem premissorum certitudinem et cre
denciam firmiorem nos predicti, videlicet N ycolaus Laskowa, N ycolaus, Hennyghus, Hardolfus dicti Luskowe, dominus Hermannus N yenkerken, Wernerus
de Sweryn senior et iunior, Otto de Helpte, Zanderus de Vornholte, N icolausManduucl, N icolaus de Helpte, Martinus de Dorne, Hinricus O sterwolt et Ghe
uerardus de Helpte nostra sigilla presentibns duximus appendenda . Datum et
actumW01deghe, anno domini ferie sexta ante festumpenthecostcs.
gezogenen Pergamentstreifen sinddie S iegelabgefallen bis auf folgende, alla in ungelfi.utertemWachs
1) rund: im rechts geneigten Schilde ein aus dem untern linken Rando hervorgehendes, ger
L R X LV S K.
6) ein R est der (runden) Oberplatte zeigt einen stehenden S childmit der v . Schwen n echen Route ;
7) rund: im stehenden Schilde eine R aute; der R and des S iegels ist wagg9brochen bis auf die
linko Halftc, ebenso die Umschrift bis auf:
S’ WGR
10) zerhrochen, im stehenden S childe ein Querballcen ; Umschrift
M O GLI! cg: (DR IID'
VVG L
11) schildi‘
òrmig: rechter Schràgebalken, mit 8 A dlern belegt ; Umschrift abgebrochen ;
12) rund: im stehenden S childe ein rechter Schràgehalken , belegt mit 2 undentlichcn F ischen
das S iegel ist derartig angehàngt, dass dcr Schild fast auf der rechten S eite liegt ; Umschrift:
S'
(DR R T I III D O R D.
13) imSchilde eine grosse, 5hliittrigo B ose; Umschrii’t ahgebrochen his auf
1361 .
14) me I l, doch sind due Adler sehr undenthch; die Umschnft scheint. in der rechten Ecko
begonncn zu haben , da bis zur hhttellims des Feldev 6 steht ; anseerdsmun rechten
anmana
1361. Mai 15. Rostock. 8887.A lbrecht, H erzog von M eklenburg, verpfdndet den G ebrddern B og
geli«n die B ode a us dem D ori o G rambow im L a nde G noion far
N08 A lbertus dei grecia dux Magnopolensis, comes Zwerinensis, S targardie ac Rozstok terramm dominus , tenore presenciam constare volumusvniuersis lucide profitentes, quod pro triginta sex marcis argenti puri . quamlibet marcam pro XLV solidis Lab. den. computandam, in quibus fidelibns
nostris dilectis Zabello, Hermanno, Johanni et N icolao, fratribns dictis Rogghelin, legali computacion [e]
'
prehabita iusto obligamur. ipsis ipsorumque verie
heredibus presentibus dimittimus et obligamus precarias nosin e V ille G rambowein terra nostra G aogen site, annie singalis tollendes expedite et tenendas, cumomni iure, indicio ac omnibus aliis commoditatibus et vtilitatibus, que nobis
quomodolibet competere poternnt supra predictam villam ac curiam dicti Her
manni ipsi ville adiacente [m] , prout pretacte villa et curia in snorum terminorum |metis
'
] incent comprehense; insuper quosdam redditus diete ville, qui
hnndekorn Wigariter nuncupantur, quos V icko Molteke, miles, et Johannesfrater suas de S tritvelde, nostri fideles, ex certis causis pronunc subleu [a]ntet subleuare consweuerunt. Quando ab ipsis , scilicet V ickon [e]
'
et Johanna,
redimuntur, extunc pretactìs Zabello et suis fratribus et eorumheredibus con
cedimus graciose, ita quod, quando ipsis diete pecunie summam ante factumbeati Johnnnis baptiste solueremus, tune nobis et nostris heredibus, si vero
post ipsum festum eam exposuerirnus, extunc ipsis et eorum heredibus super
fasto beati M ichaelis inde sequents diete precarie ce(n)dent subleuande; solu
cione autem, vt premittitur, l'
anta , diete precarie et redditus cumiure et iudmioac ceteris preexpressis condicionibus apud nos et nostros heredes libere re
manebunt sicut prius. Jn quorum euîdenciam sigillum nostrum presentibus
est appensum. D atum Rozstoch, anno domini M°
C C C°
LXI°
, vigilia pente
costes, presentnbus nostris fidehbus O ttone de D euitze, V ickone Moltekcn, N icolao
de Lù, militibus, Johanne C repelin, protonotario nostro, et Bernardo A lkan,nostro camerario, cum ceteris pluribus fide digais.
’
N uch dem00pe:bnch des Canzian Cr6pehn un H I UPΰA t V0 su Schwerin. (
‘computna onl
m onl )
1361 .
1361. Mai 15. Lfibek.
Wi ttwe G ertrud v . F antom ihren Sohn , don L abi schon C antor
H einrich v . F emern, bevolbmdchtigt habe, ihre G flter zu ver…H onorabìlibus viris et discretis, nostris sinceris amicis, dominis con
sulibus in Rozstoke consules Lubicenses assiduamhonoris et obsequii firmi tatem.
O sram nobis honesta domina Ghertrudis, quondam wmmendabilis viri dominiHinrici de Vemeren vestri consularis relicta , nostra cinis , constituia , dedit
honombili viro domino Hinrico de Vemeren, filio suo, cantori ecclesia Lubicensie, plenum et liberampotesta tem, omnia bona ipsis ambobus pertineneia,que et qualia fuerint et vbicunque fuerint situata, veudendi , alienandi, dis
pensandi, eorumconsilio resiguandi, inscmbendi ad librumciuitatis et satseri
hendi de eodem et generaliter faciendi et dimittendi, que circa su sibi vide
buntur expedire. Promisit quoque eademdomina se gretam perpetuo habi
turum'atque ratum, quidquid dictus filius eius fecerit in huiusmodi seu ob
mittat. Quero vastre commendabili supplicamus honestati presemulta, quatinuseidem domino cantori fauorabiles esse dignemini promotores , ut huiusmodiadipisci et consequi valeat in eii
’
ectum cheque impedimento nel obstaculo ali
quali, quod grata vicissitudine erga vestros cupimus remereri . D atumnostro
sub secreto, quod sub anno domini M°
C C C°LX . primo, in vigilia penthecostes,
presentibus tergotenus est appensum in testimoniumpromissorum.
N ach dem O riginal imB ostocker B aths rchive. D re R itekmits zeigt noch S puma des cuf
gedruckt gewesenen Smgels . (L .
'habitaram) R est…H ausbuch 1854— 67, foi. einget.ragen
1355, for. 6‘
post natzu. Joh bapt. (Juni ,,D omina Ghertrudrs , rehcta dammi Hmnci deV emeren, cum consensu damn: B rune: de Vomeren, cantone L abucensm, fili i su:, venduht N icolao
L ubbensi domum suam in platea piecetorum sitam“; dieselbe mi t gleichem Consens (daselbstfoi . 1859, A ug 21
— 28. ,,vendxd1t ThidericoWestfali, fabm, cream fubnce sue proximo apud
pnteumstupa upsms domine iuxta valaamSmekemnnm sitam, quammbr, nt sua et viri smpred:ctifuer-at, remgnuurt v arandmmprormtteus 1362, Jan 28 Febr. 18 (B est Hansi) 1854— 67,foi . ,,
H ermnnnus Campos, procurato: domini Emrici da V emeren, cantoria L nbicensis, ecce
dente ad hoc consensu dicti dm. Hmnct , vend1d1t Hochtxld: B etwkowe curiam diet: domini B run eiet matris una m platea stupanotornm
“ 1365, A ug 27 [ferie quarta in di e B uffi marttris],B oot. L ib recogn 1338— 84. foi . ,,Domnus Hmn cus do V ornamen, cantar ecclesia Lubucenam.
hab… ad hoc plenumposse domina Ghertrude mutu sua, prout cum aperta ntiara tesùmouxalidominorum conmlumL nbxoensnum docunt (s. ob:ge U rl: cumconcausa M arq uardt G odentud, tutori:
sui, fatehatur, se esse obhgatum raci0ne veri mutui G herardoWestfali in trecentis marma L ab den.
in proximo nunc instante fasto b. M ichaelis ad conti nuum annum expedzte pwsoluendis ; pro
quibus obligauit sibi in pxgnus hereditntem suum lapidenm in platea Smckmnnnee mtnm et IX
bodas suas in platea R ude. i n apposi to cune dua s M agnopolensxs eutas , quas si subì in dicto terminoM i chaelis non persoluorit, extunc sta tim dictus Ghernrdus hbernmpotestatemhabchit dictus domumet bodas vendendi“ K urz vorher, 1365 (nach Ma: vorhanfte er dre oben bea-uhm Bad.
stube und amen geg0uilbcr belegenen H ausplatz .
1361 0
amicicie tenendarum et seruandarum inter nos et nostros, ex vna , et commendabiles vìros prepositum, decanumet capitulum ecclesie Lubicensie, parte ex altera, super discencionibus inter nos et ipsos pendentibus et
existentibus . Primo quidem nos et nostri hered& et succes30res vllis vnquamfuturis temporibus in perpetuum per quoslibet officialcs et aduoca tos vel alias
quoscumque submissas personas aliquamiud1cie.lempotestatem in bonis ct villis
prepositi, decani, capituli et ecclesie Lubicensis in quibuscumquecausis habere nel quomodolibet excercere aut eis in ipserum bonis, villîs,
mansis, iuribus, rcdditibus , decimis, hominibus, subditis ct colonie quibuscum
que et eorumbonis in ducetu, dominio et districtu nostro positis, sitis et commorantibus eliques iniurias, violencias , telline. exeotiones seu quccumque ser
nicia aut ve0tigelia sine cliquer. precarias, eciemsi generales vel Speciales pre
carias aut subsidie. per totum nostrum ducatum, dominium et districtum aut
in parte eorum peteremus et recipercmus, quocumque causa vel necessitate
eciam edquoscumque vsus seu quocumque quesito colore imponere vel inferte
nel ab eis petere vel quomodolibet extorquere non debebimus nec velimuscontra. tenorem priuilegiorum predictis preposito, decano, capitulo
et ecclesic L ubicensi per nos et progenitores nostros concessorum. .i n casu
vero, vbi prcdîcti preposîtus, decanus et capitulum haberent ali
quam iurisdictionemmixtumseu communemvnu nobiscum, extunc nichilomninoiudicabimus, nec eciam ipsi iudicabunt, nisi oflicialibus nostris ct ipsorum pre
sentibus hincindc requisitis, qui in loco iudicii excercendi, facto requisicìone,
conuenient infra quindenem, et extunc vnusquisque penam excessos recipiet
secundum ratam iuris vel priuilegìorum inde concessurum. Jtem de estero ac
in perpetuum, queeienecumque et quandocumquc nos et nostros hercc et
succes sores aliques precan as generales sine speciales aut subsidia pro quibuscumque vsibus in ducotu seu dominio nostro petere et recipere in quacum
que'
pecuniarumsumma. contìgerit, tantumdemet. tociens pmdicti prepositus,deeanns et capitulum in quibuscumque mensis ad ipsos et ecclesiam
Lubicensem pertinentibus et prccariis per priuìlegin. nostra. seu nostrerumprogenitorum libertatis
'et exemptis precariarum nomine licite potere, ex igere
et recipere poterint’
, nisi remissionemfacere decreuerint cx benignitate et grecia
speciali . Jtem nos et nostri heredes et successores de benignitete procurare,
ordinare et cfficere debebimus et velimus realiter cum efl'
ectu, quod coloni et
inquilini terre Pole, qui prefatis preposito, decano, capitulo et
ccclesiu L ubiccnsi ad solucionem pectus et decime tenentur mnuatim, huius
modi pactum et decimam eis in bona canone, cum qua vnusquisque alteri
satisfacere potcrit, admensuram Opîdi Wismar quolibet anno ante festum beati
1361 .
Martini nel circa de mensis saltemcultis et possessis integre et expedite per
solnant, et quod ipsi propositus, decanus et capitulum per se
seu eorum officisles et familiares pactumhuiusmodi in terra Pole et alibi in
ducatu, dominio et districtu nostro deinceps et perpetue licite et absque ali
qua pena expingnerare poterunt, nobis et nostris heredibus ac successoribus
nostrorumque aduocatis et officialibus minime requisitis . S i autem nos et
nostms heredes’ et successores per dictus prepositum, decanumet capitulumnel officiales ipserum super expignerncione alicuius pectus in terra Pole seu
alibi infra terminos ducatus seu dominii nostri seu super expignerncione ali
cuius alterius certi redditus, qui in terra Pole detur loco decime forsan re
quiri configerit', hanc expingneracionemper nostros familiares facere debebimuset velimus absque difficultste et extorsions alicuius pecunie wlgariter diete
pantpenningbe a villanis supradictis. Jpsique prepositus, decanus et
capitulum et eorum officiales semper babebunt kharam facultstem du
cendi annonam de paotu et decima ipserum peruenientem, vbicumque ipsis
extra ducatum, dominium et districtum nostrumplacuerit, non obstante qua
cumque prohibicione‘
nostra ac heredum et successorum nostrorum seu ad
uocatorum ac oliicialìum quorumcumque. Jtem nos et nostri heredes et suc
cessores de cetcro perpetuis temporibus debeamus, tenebimur et velimus personas , bona, villas, mansos
“, redditus, homines et colonos cum eorum bonis
et pertinenciis dictorumdomiuorum prepositi, decani , capituli et
ecclesie Lubicensis, in ducatu, dominio et districtu nostro'
posita et constituta ,
sub pleno. protectione, defensi0ne et tuicione recipere et l'
onere et ipsos ac
ipsa cum omnibus eorum iuribus et pertinenciis plenarie protegere, defendere
ab omnibus inquietacionibus, molestacionibus, violenciis'
, iniun is, exaotionibus
quorumcumque aduocatorum et oflicialiumnostrorum ac militum et vasallorumac omnium in ducatu, dominio et districtu nostro commoranciumet existencium,quibuscumque nominibus censeantur, realiter et cumefi
‘
ectu, quodque ad solumdenunciacionem et requisicionem dictorum prepositi , decani et
capituli ac personarum ecclesie Lubicensis nos et nostri heredes et successores,
si ad hoc requisiti fuerimus, tenebimur, velimus et debebimus de omnibus iniuriatoribus
°et molestacionibus personarum, honorum, iurium, reddituum et
calonorum ad ipsos dominos et ecclesiam Lubicensem pertinencium in nostro
duca tu, dominio et districtu commomntibus et'°
ex istentibus infra menscm a
tempore requisicìonis computandum, dummodo dicti iniuriatores in ducatu, dominio et districtu nostro fuerint personaliter constituti, alias infra mensem,
postquam in ducatu, dominio seu dmtrictu nostro constituti fuerint. proximesequentemiusticiamseu emendamsine amiciciamreddere, procurare et ordinare;
1361 .
quo elapso, si eis medio tempore iustìcìamseu emendamsufiicientemnon ordi
nauerimus, extunc, si dicios dominus contra tales iniuriatores in foro eccle
siastico procedere contigerit‘
, in hoc nobis minime displicebunt. Per presentes
quoque nostras ordinaciones et amicsbiles composiciones non intendimus nec
velimus in aliis preiudicarc iuribus et libertatibus quibascumque prefatis
proposito, decano, capitulo et ecclesia Lubicensi ex quibuslibet pri
uflegiis a nobis aut nostris predecessoribus seu progenitoribus datis et concessis
seu alias quomodolibet debitis et competentibus seu priuilegiis eisdem in aliquo
derogare, sed pocius ea omnia et singola per nos ac nostros heredes et suc
cessores ac ofliciales et aduccatos in debitis suis vigoribus et firmitatibus volumus
perpetua inuiolabiliter obseruari, que se omnia et singula auxilia et suffragia
circa predicts ac quodlibet eorum competencia ipsis volumus iugiter sufl‘mgari.
Ju premissorum testimonium et euidenciam pleniorem presentes litterae nos
A lbertus predictus pro nobis et nostris heredibus et successoribus maioris nostri
sigilli appensione fecimus communiri. D atum"Rozstok, anno domini millesimo
trecentesimo sexagcsimo primo, ferie tercia festi penthecostes.
N ach einem Tmnssumpt des Cap1tels zu L uba): vom 23. M ai 1361 imH aupt-A rclnve zu
Schwcnn (l), verglìchen mit ei ner glexchzeitxgen A bschn ft im Cròpehnschen Copmbucho daselbst‘quuhcunqu0
* (2)’poterunt
'
(2)shei-etica nostros ° (2)
‘couti ngen? (2)
°perh:bxcnone: (1)
“monella: (2) 'nostre . (2)
'vigxlencur (2)
°imuriaciombnr (2)”et fehlt (2)
" D as D atumlautet in D atumR ozstoch, anno domini M° C GC ” sexagesimo
pumo, forza q u in ta pos t domi n u m, q ua ca n ta tur L etare Jherusnlem (d i. M i r: ll).D iese ers te A usfertigung ochemt nicht wsgehel
'
ert zu sem. Vgl. N r. 8599 and 1361. M ax 20
and 23.
1361. Mai 19. Rostock. 8891 .
D ilbek, Wisma r, R ostock, S trals und u nd S tetti n verei n igen si ch fiber
dle Ferihethmg der zur E rla ngung dcr H andelsfl'eiheicen an K 6n ig
Waldemar von a ema rk zu condendo” 4000 M k. L ab. Pf. und
die D cckumg der fibria a uf die R eise a nd m as t a ufsuwendende-
n
K osten .
N os consules ciuitatum Lubeke, Wysmer, Rozstoc, S tralessundis et
S tetin presentibus protestamur, quod, sub anno domini M °
C C C°
L°
X°
primo,ferie quarta post festum pentecostes congregati in ciuitete Rozstoc in superiori
consistorio, protano inter nos vnanimiter concordauimus et promisimus, quodpecuniam, videlicet quatuor milia marcarum Lubicensiumdenariorum, quamdomini consules Lubicenses et S undenses ad illustrem princìpem dominumWaldemarum regem Dacie mittendam pro liberta tibus in D acia, in Schanis et
1361 .
ipsius regis toto dominio atque regno pro communi vtilitate et profectu omniumciuitatum predictarum et communis mercetoris optinendns et inpetraudis ex
posuerint‘vel exponere promiserint
’
, ac expenses, quas dicti nuncii consulmesmissi fecerunt vel adhuc mittendi facient occasione prcmissorum, exponere et
exsoluere volumus in hunc modum, quod nos consules de Lubeke terciampartem, ct nos consules de Rozstoc et de Wysmer terciempartem, et nos
consules Shelessundenses et S tetinenses residuamterciampartemde dictis quetuor milibus mercarum et expensis quitabimus, secundum quod dicti dominiconsules Lubìcenses et S trelessundenses concordeuerint cumdomino rage supre
dicto. Ju quorum euidenciem pleniorem sigilla nostrorum'
, ciuitatum pdictarum, presentibus duximus appendende. D atum et actnm anno, die et
loco supradictis.
N ach dem Urk -B uch der S tadt L abel: I II , 8. 405, aus dem O riginal auf der Tresa, unt
anhnngcndm S 1cgoln . due von S tatua fehlt “ Gedruckt L appeuberg II , 8. 490, und H -B . I ,8. 181 (
‘exposuerflnt
'promiscrllnt
’nostr0rum). Gm1i
'
sweld ver—stand anch erat am25 Mai dazu, ei nen A uthor! ma S tatten zu sables .
1361. M ai 20. 8892.
A lbrecht, H erzog con M cklenbury , crkldfrt alle S treitigkeitcn mitdem D om- C apitol m L ilbck wegen dessen R echte i n den moklenburgfschen G alor ufar beigelegt.
N os A lbertus dei grecia dux M agnopolensis, comes Zwerinensis, S tar
gerdie et R ozstok terrerumdominus, recongnoscimus et presentibus lucide pro
testamur, quod per conposicionem et amiciciam inter nos et nostros, cx vue,
neenoa honorabiles virus dominos prepositum, decanum et cepitulum ecclesia
L ubicensis, parte ex altere, super disccnciouibus inter nos ipsos hucvsque pen
dentibus, existentibus ordinates, iuxta tenorem litterarum nostrerum hincinde
traditarum, omnes discenciones, iniurie, ofi‘
enciones, snapiciones etmachinaciones,quas ipsis nel suis familianbus, subditis nel seruitoribus virtute dictorumdis
seuciouum hucusquc inter nos motarummoucre possimus iudicialiter per nos
aut per nostros aut intra. nos et ex nostris aut aliquem inferre, facere nel
adducere aut per elios adduci nel mouere facere nel moueri, terminate et
sopite esse debeant et finite, sic quod omnia et singula virtute premisserumdiscencicnum attemptata, procurata et obtente per nos nel pro nobis casse,
nulla et irrita esse debeent etmenere, sic quod per se nullum eux ilium nobis
aut alicui de poetria nel ducatuì seu dominio nostro nel impedimentumdictis
l eklot burztn boo amm—em xv. 9
1361 .
dominis preposito, decano et capitulo et suis clericis nel laycis, vt supra nar
ratur, coniunctim uei diuisim generat i dahest, euenire quomodolibet nel oriri .Ju cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum. D atumanno domini M° CCC° sexagesimo primo, ferie quinta. infra pentecost.
N ach dem glmchxoitìgen Cròpelin'
echen Oopeibuche un Haupt—A rchive zu Schwerin. Vgl.
N r. 8599, 8890 und 8894 .
1361. Mai 22. Rostock. 8893.
bis « debate» M ichaelis ma allen A bgaben a nd L eistu ngen m vor
N os A lbertus dei grecia dux Magnopolensis, comes Zwerinensis, S targerdie et Rozetoeh terrarum dominus, recongnoscimus lucide per presentes,quod (quia) religiosi viri ebbes totusque conuentus monasterii D obberen nobis
tantam beniuolenciam et voluntatem exhibuerunt, quod ipsis ad gracìarumaeciones merito simus astricti nunc et in ewm. Quapropter ipsis grate vice
respondere cupientes, graciose duximus indulgendum, ita. quod nos nostrique
heredes claustrumDobberan ipsorumque abbatis et conuentus curies, villes et
bona hmpitalitetìs, pernoctacionis nel prandii aut querumlibet expensarum in
commodis seu eciam equorum, canum, accip(r) itrum, falconum, seru0rum,
nunciorummissionibus, detoncionibus seu procuracionibus eorum, vnde predict0
monasterio grauemina et expense possint graueri , infra hinc et proximumt'
estambeati M ichaelis non debebimus inquietare seu quomodolibet onerare nequeexactìonibus, talliis et peticionibus pecudumaut pecunîerumgrauere seu vexare.
Ju quorum roboris euidenciam sigillum nostrum presentibus est appensum.
D atum et actnmRozstoch, anno domini proximo sabbato ente
dominicam Trinitatis, presentibus V ickone Molteken, milite, G rubonc Vereggbede, famulo, Bertramo B eeren ac Johanne C ropellin, nostro cancellerie.
N ach eme: glezchzeitigen Absclmf’t in C ròpelin
'
s Cepenbueh imH aupt-Archiv0 zu Schwerin.
1361. Mai 23. Lubek. 8894 .
D ao D om-C api te! zu L abeh erhlafi , dass alle sei ne S treiti gkciten
1361 .
gelegt ma.
Nos Johannes deeanns totumque cepitulum ecclesia Lubicensis pre
sentibus litteris recognoscimus, quod omnes controuersie, lites et discensiones
pendentas et existentes inter magnificumprincipem dominum AlbertumducamMegnapolensam, comitemZwerinensem, S targerdie ac R ostok terrarumdominum,et suos, parte ex vns , et nos ac nostros, parte cx altera, sunt scpite, termina te et amicabiliter composite. Dietas igitur magnificus princeps occasionehuiusmodi compositionis habita, ut inter nos perpetua meneat concordia, nobiset ecclesia nostre tradidit litterae tenoris infrascripti: [H aier jo{g! N r.
Et nos decanus et capitulum predicti decrauimus sig-illum nostrum
presantibus appendendum. Datum Lubeke, anno domini M° CCC° sexagesimo
primo, in die sancte Trinitatis.
N ach demO riginal imH aupt-Archivo zu Schwerin. A ngehtingt ist das starkbeschìîdigto, grossa
rundc S iegel des Capitale: erkeuubar zwei Heiligenfiguren, von der rechten reehts eine S cheibe mitdem O sterlamm; unter der Schaibe auf berabhfingenden B imdern stehen dio B uchs&ben, 1 . B end
S IobS 2. B end: B R B G ; links neben dcr hnken F igur, die in der H aken einen S tab (Speer)
IG G RS I
A uf demrunden Rucksiegel der obese Thai! einer Heiligen6gur. von welcher links w iederumdie Schcibe mit dem O sterlamm; Umaebrifi , soweit leslmr:
(Vgl. Laverhne I , Tai“. m.) Vgl. N r. 8892 .
Mai 24. Wismar. 8895.
schlosses G noien.
Ich her Radelof Kercdorp, eyn rydder, vuda ich Tzabal Rogbalyn, eyn knape, vuda wy ratmannc der stat to G noyen, wyddu witlich vnde bekennan openbare vor allen cristeuluden, da
dessen href seen atte heren lesen, det wy hebben gheseen vnde
hart lesen des hoghcboran vorateu breue hertech A lbrechtes
breue van Makeleuborch, greuen to Sweryn, tzo Rozstok vnde
to S targarden heren, da wes heel vuda vntfibroken, nicht afghascreuen vnde coe nicht toghesettct, da ludda van worden toworden, also hime ghcscreuen steyt
1361 .
Wy A lbrecht van der gnade godas hertoghe to Makelenborch, graneto Sweryn, to S targarde vuda to Rostok here, bekennen vnde betiighen in
dessem breue, dat wy vuda vnse erfoamen hebben afghalaghan drfithichmarkgheldes Lubeseher pennighc van her Otten van D awetza, vusama trùwen riddere
‘
,
vnde synan arfnaman, de he vns vntfryat halt van heren Otten van Halpede
in dame dorpe to Trampzc, da wy vorlaten vuda vorscttet hebben to emerechten weddescatte vnseme leuen mannaWerneken Noydyne vuda synan erf
namen vor driiddehalf hundert marc Lubisch aldusdana wys. W'
ere dat wyvnde vase eruen da pennighe uvtgheuen to sunto M ichelis daghe, zo sche…] dazfilueWerneke edder sync erfneman ’ nene pacht nemen vt dame giide. Wereouer dat wy edder vse eruen da beredinghe n icht en deden edder dat glid
nicht en loseden, zo seal ha edder sync eruen da pacht upboreu° to sante
Martens daghe, zo sciille wy‘det glid lesen vnde ledeghan, also dat her Otto
van D ewetza vnde sync eruen dat vorsprokcn gfid myt dcr pacht vindau vn
beworen. Were dat da pacht Vppeboret were, zo senile wy vuda vse eruen
em vuda synan eruen za weddergheuan zunder yenegherleye togh, also dat
ha myt zyuen erfnamen ene senden blyua. O oh sco] wy vnde vse eruen
eme vnde synan waren eruen hundert rade Lubische mark“, dc ha vs redelenede vppe Schena, vnbeworen weddergheuen . vuda nemen ene vnde sync
eruen van scaden, den ha ghedan hai?. un wande°
. dan ha vs reddeliken be
wysen mach dor'der zuluca penninghe wyllau
’. Vortmcr, were dat wy
edder vuso eruen dat slot to G noyen hem O ttcn edder synan eruen afloseden
byanan desser tyt, zo scollo wy edder vase eruen ene vnde sync eruen nichtafzcttcn, wy hebben eme vnde synan eruen dat giid vntvryet vuda da pen
ninghe bcret, else hirvora scrauan steyt. A lla desse vorsprolazn
a
dyna heftvus her Otta an trliwan vnde an crea den. D es hebbe wy vnde vse eruen
ghelouet vuda leuen in desser yeghenwardeghcr’ seratt hem Otten vuda synan
rechten eruen, vuda to crar hunt D ancwardc vnde Ilinricke van Bulowe,kuapan . A lle desse vorscreuen stticke stade vnde vast to holdende by gfidentra°wan vnde by vnseme leuen sander yenagherleye arginelist edder hulpercde,dese eme edder synan erfnamcn in yeneghan
'“sti
‘
iclren sehaden moghen, afta
vns edder vase eruen moghen vrexnaa . To groter bet hiighinghe vuda togroter
"bewaringhe hebbe wy vnse ingheseghel henghen
l2latcn vor dessen
href, da gheuen vnde screuen is to dcr Wysmer, na godes bert drdteynhundert iar in dame enevndesosteghesteu iera, des manadaghes na der hilghen
dreualdicheyt.'
l‘ughe desser dyna zynt Otto van Helpede, Beymer van Please,
riddere, Reymer ven Piesse, da wonct to B ernekowa, her Johan Kr0pelyn,vnse kensalere, vnde andare vele gri da little, de tughas werdich syn .
1361 .
vnde bekantnitze is vse ingesagal hanghet an dessen href, da gheuen vnde
screuen is tu der Wysmer, na godes bert druttien hundert ier in dame ene
vndesostigesten iera, der hilgen dreualdicheyt.Thughe desser dingh tte van D at ze her Otto van Helpede, riddere,her Alberd, pronest tu dem N ianklostere, Johannes C repellin, vase kenselere,Rcymer van Plesse, Hinrik B ulowe vnde Herman Luchewe, knapen.
8897.
A lbrecht, H erzog von M elclcnburg, verpfdndet der» K nappen WemaekeN aydi n fitr 250 M k. L ab. 30 M k. B ento ans 2 I lufen zu D ams .
\Vy A lben] , vt supra, bekennen vada bethugen openbare in dessemebraue, dat wy vuda vse eruen sculdich sin Wernaken N oydiric, knapen, vnde
sinen eruen druddehalf hundert mark Lubiscer penuighe. Hirvor hebbe wyeme settet vnde setten in desseme breue tu eneme rechten weddescatta drattich mark geldes der suluen penninghe in dame dorpe tu Tramptze in twenhouen , alz in hem S tralandorpes houe vada in der Platon hanc, da wy lesenscolen vor da vorbenomeden summen tu sante Michelis daghe, da negast kampt,edder tu santa Martens daghe, da negest volget, in desser wis: lose wy se
in santa Michelis daghe edder vere, se seal da vorbenomede rente vs volgen ;lose wi se ouer in santa Martens daghe edder dearvora, so seal da renteWerneke vnde sinen artnamen vor dat ier volgen. Were ener, dat wi se tu
der tyden ncen loseden, so moghe w i id lesen darne, wanna wy dat vert
bringhan moghen , in dusdaner wis: lose wi in sunto Johannes daghe tu
middcnsomere edder vere, so seal da negeste rente, da vor dat ier vtkomenseal, vs volgea ; lose wi id na sante Johannis daghe, se sca] da rente Wer
neken vnde sinen eruen volghen. Were dat en not were desse vorbenomedenrente vttupandandc, da moghen se panden ene broke, men se scolen mid der
pandinghe vortuaren, alz in dame lande en recht is. Dcasa vorbenomedenrente scolen se alla iar vphoren ana efsclach went se lenghe, dat wy eddervse eruen en desse vorbenomeden twehundert vuda sos mark in ener summenberetht hehben. Vede wan da bercdingha schen is, so seal dc vorbenomederentha vse wedder leddich vnde los wesen ; vnde scolen en des gudes waren,elz in dame lande waddeschattes waringhe recht is, dat loue wy vor vsvnde vse eruen vnde mid vs in guden trawan . Alla desse dingh stade vnde
1361.
vest tu holdende etc. Gheuen vuda sereuen tu der Wismer, na godas bert
druttien hundert iat in dame auvndescsfigesten iera, das manendaghas na der
hilgen draueldichhayt. Thughe desser dmgh sint her O tto ven D ewitze, her
O tte ven Helpede, riddere, Reymer van Please, her A lberd, prouest tu demN ienklostere, Harman S torm, Herman Luchowe etc.
N achdemglaichze1tigen Copeihuche dee Cenzlers C ròpelmun H aupt-Amhive su Schwerin Vgl.
N r. 8898.
er die am 2 H ufen i n …ma emorbene B ento n icht wegen ei nes
Wy A lberd, van der gnade godes etc. , don witlik vnde hakannen in
desme breue, dat Warner Noydin edder sin erfneman de rente, da wy emvnde sinen erfnamen hebben ghesettet tu weddescatte vor twehundert markvnde sos mark Lubiscer penningh in twen hsuen, derinne wonat hedden Hinrik
S tralendorp, Hayne vnde Hennigh Ploten, in dame dorpe tu Tramptze, scolen
noch moghen se vorwerken, vorslan edder vorbrekan ymme ienigerley sake
willen theghen vs edder vse eruen alzo lenghe, alz da rente steyt em vnde
sinen erfen tu weddescette. Were och dat Wi edder vse eruen em edder
sinen eruen da summen des waddascattes in ender gut wysedan, dar suluen
vrìheyt seal hc vnde sine artnamen brukan in alsodencr wis, alz hir steyt
vor screuen. Thu belmntnitze vnde thughe desser dingh is vse ingesegelhangat
vor dessen href, da ghanen vnde screuen is na godea bort druttien hundert
iar in dame enavndesostìgasten iara, des menandages na der hilgen dreualdicheyt.
Thughe sint O tto van D ewitze, ridder, Johannes C ropelin , vnse kensalara,Herman S torm vnde Herman Luchowa.
N ach domgleìchzcitigen Copenbuche des C tm:lera Cròpelin un Haupt Archuve zu S chwerin . Vgl.
N r. 8897.
1361. Mai 26. Wismar. 8899.
B rtm N egmdcmk, H etdenrei ch v . B ibow, T i le K ool: und K ameM tesener schw0ren mi t ihren F reunden der S tadt Wiema r Urfehde.
B runo N eghendanke, Heydenrikde B ibowe, Tilaka Kok, K anae M issener,hn quatuor cum hiis amicis eorum: D etlauo Neghendenka da Walmerstorpe,
1361.
D etiene et Gherardo Ncghendanken fratribus da Lamberstorp, G herardo Floren,N icolao N eghendanken de C romekenhaghen et Ludoli
‘
o eius fratre, Brunone
Mund, coniunctis manibus stent et promittunt pro firma orveyda et sona per
petue et inuiolabiliter obseruanda pro se et pro omnibus consanguineis et
amicis suis ac omnibus amore ipserum facere et dimittere volentibus, gcnifis
et generandis, super eo, quod dicti B runo, Heydenrxk, T ileke et Kunso propter
percussionem et lesionem, quas perpetrauerunt nocturno tempore in E ngelkenWeytendorp; et quod ipsius occasione ad vincula ciuitatis, in den pankelre,
positi fuerunt, et quicquid inde est subsecutum, hoc debet esse per istamorveydam et zonam (esse) terminatum et finitum. Prcdicti quatuor: B runo,Heydenrik, Tileke et K unse more solito orveydam ct zonampredictam iure.
nerumi . A cturn anno domini M °
C C C° LX. primo, in v igilia corporis C risti.
N ach demWenn. B athsvnllekfireb foi… 98.
1361. M ai 27. Rostock. 8900.
A lbrecht , H erzog von M eklenbu rg, bestllti gt den Verka uf des G u tes
Wulfsluzgen du rch die G ebrùder V i cke u nd H enneke M oltke zu S trict
feld an die S tadt R ibn itz .
WY hertoghe A lbrech tu Mekelcnborg, greue to Zwerin, mS targarde,tu Rozstok here, bekennen vade bethugen O penbarc in desser scrifiz, dat vor
vs ghewesen hebben vse truwen, alzo her V icke, ridder, Henneke, knecht,
Molteken, brodere, tu demo S tritucld vnde bobben vorlaten vnde vorlaten in
desme breue den erbaren luden , de hime screuen stan: C laus Lucowe, B ernd
Sa nder, Ludere D omelowc, Hinrik C alzowe, N isceheken, Johannes B orchardes,D anel G hutcn, Luhbekcn Sclabruggcn, A lhrech Witten, ratmannen tu R ibbo
nitzc, vnde Hermcn Lucowe, borgere darsulues, den Wlf‘
erdeshaghen mid alle
sineme tubehoreden vor hunder'lodeghe mark, vnde alz ere breue sprcken,
de se en ghegheuen hebben VP dat vorhenomede gòd, dat wy vnde vse eruen
made ghesledxget hebben vuda stedigcn in desma breue, alz it de vorbenomedenvoriaten hebben an eren breuen, dede ghegheuen sint vp dat vorbenomedegad. Thu ener bekantnitze aller desser vorscreuen stucke vnde dingh hebbe
wy ghehenget laten vse gmte ingesogel an dessen href, de tu Rozstochgheucavuda screuen is na godcs bert druttien hundert iar in dame encvndesoatigesten
iare, in des hilgen lichames daghe.
N ach demglcfichzoxtxgen Copenhnche dos Canzian Cròpchn imH aupt—Archivo zu S chwerin .
1361 .
1361. Mai 28. Rostock 8901 .
N os A lbertus dei gratia dux Magn0polensis, comes Zwerineneie, S tar
gardie, Rozstok terrarumque dominus, vniuersis et singulis, quorum interest
nel interesse poterit, necnon honorabih viro domino Gherardo Kothen, vicario
generali, notificamus per presentes, quod Radolpho rectori ecclesie in Warne
munde, presbitero, anuimus et consensumdamus per presentes, vt suameccle
siam prefatam cumG erw ino de Lingbe, presbitero, seu alia persona beneficiuxn
eccleeiasticumhabente licite poterit permutarc, supplicantes nichilominus eisdem,
quorum interest, nel eidemdomino Gherardo, quatinus apertunitate temporisacceptata transposicionem personmum quoad ipserum beneficia perficiat in
omnium nomine saluat0rum. Jn cuius rei euidenciam sigillumnostrumpre
sentibus duximus appendendum. D atumRozstok, anno domini sexa
gesimo primo, ferie sexta infra octauas corporis C risti.
N ach demgleiclu eitxgen C opeihuch Joh. C r5p0hn’
a im Haupt-A rchive zu Schwerin
1361. Mai 28 Juni 16. Rostock. 8902.
E berha rd B igema n n vcrka ufl a n Joha nn Witte ei n E rbe z uR ostock.
E nerhardus R ighcman vcndidit Johanni Wi tten hereditatem suam lapi
deam transuersam superiorem inter E uerhardum et Mathiam S tristorpsitam,quam sibi, prout paries a summo, videlicet gheuel, vsque ad fundum
eamdistingwit et prout sua therat, reaignauit, warenrfiampromittens. ScripturedictumE uerhardumsuper eademhercdxtate tangens de cetere vimnon habshit.
N ach dem R oatockcr H ausbuch 1354 — 1367, foi . exngetragcn fer. 6“
p carp Cristi
(M a: 28) und fer 6‘
p V iti (Jam G etxlgt
1361. Mai 30. Rostock.
a rm chlicssliche M &nzgerechltgkei t i n der S tadt und H errachafl
A lbertus dei grecia dux Magn0polensis, comes Zwerinensis, S targardieet Kozatek terrarum dominus, vniuersis et singulis C risti fidelibus pres encia
10
1361 .
visuris seu auditoris salutem in domino sempiternam. Vestris gratuitis ducti
seruiciis et beneficiis, quibus nos et progenitores nostros sepius honorem ac
nobis hactenus fideliter seruire carestia, necnon profectibus ciuitatis nostre Rozstok ac tocius dominii eiusdem fauorabiliter inclinati, vobis dilectis nobis consulibus ac vniuersitati nostre ciuitatis Rozstok ex omni et pleno consensunostrerum heredum ac expresso consilio omnium nostrerum fidelium consiliariorum dimisimus ac vendidimus et auctoritate presenciam dimittimus et ven
dimus pro octingentis‘l marcis R ozstoccensium denariorum nobis integre per
solutis, traditis et numeratis ac in vsus nostros conuersis totem monetamnostram et quicquid in ca habuimus vel habere possemus tempor e in futuroibidem , cum omnibus fruetibus et vtilitatibus, cum campsuris ac libertatibus,
necnon cum omnibus aliis attinenciis suis ad ipsam spectantibus, temporibusperpetuis iure hereditario eptinendam et ad vsus vestros ac ciuitatis nostrepredicte, neenoa totias terre nostre Rozstoccensis plenarie disp0nendam, nichilnobis, nostris heredibus et successoribus in ca reseruantes, ita quod, quandocumque, quocienscumque et vbicumgue vobis et suocessoribus vestris placuerit,
denarios R ozstoccenses, sub quocumque pondere volueritis, tam leues quamgranes et bones seu malos, absque quolibet meta et omni vara pro omnibusvestris commodis, profectibus et vtilitatibus cudi seu fabricari facere poteritis,
ac quocienscumque et quandocumque vobis et successoribus vestris conpecierit,
innouare et denaries noaos facere fabricari ac cum eademmoneta libere facereet dimittere, quidquid vestre fuerit voluntatis; hoc eciamadicientes, quod nus
quam locorum extra ciuitatem nostram R ozstok, in districtu dominii nostriRozstoccensis, vtpotc in R ybbmitze, S ultlm, Marlow , Tessin , C ropelin, Warnemiinde, ac precìpue
’il
extra territoriumRozstok, videlicet Gouvea et Zywan ac
in omnibus villis vel in aduaea tiis ne in termin is dietarum ciuitatum nel
opidorum omnium et singulorum ct generalih:r in omnibus locis dicti dominiinostri Rozstoccensis ac
”G noycnsis seu Zwanensis, tam in terria quam in equis
seu in mari aut in castris quibascumque vmquam denarii de caiero debeant
per quempiam fabricari. N ec aliquis potiri debebit aliis denarns in premissisciuitatibus, opidis, aduocaciis et villis, quam quibus vos ct vestri inpcrpetuumsueeessores vtimini vel fmi volueritis in dieta ciuita te nes
-tra Rozstoccensi ; sed
denarii, quos fabricari fcceritis, vbique locorum per totum dominium nostrumR ozstoecense predictum ac G noyensem et Zwanenscm terras seu aduocacias
debebunt recipi absque nostra nostrorumque heredum et successorum ac cuiuslibet hominis contradictione. Preterea nullus hominum, cuiuscumque auctoritatis,
condicionis et status fuerit, debebit cadere vel facere fabricari aliquos denariessubmoneta vel valore monete Rozstoeeensis in dominio nostro toto velcomitetu
1361 .
nostro Zwerinensi vbicumque. Jnsuper, si quisquam maliciose, de quocumqueesset dominio, malos aut falsos in nostram ciuitatemRozstok appertauerit de
naries et illos sub Specie denariorum in Rozstok fabricatorum erogare nisusfuerit et in hoc in dieta ciuitate nostra Rozstok aut ipsius proprieta te deprehensus fuerit manifesta , super illum iudicari debebit, prout vestrum ius exigit
Lubicense. Ceterum, quicumque ex aliorum dominorum terris aut dominiisalienes denaries communiter ibidem currentcs, dummodo non sint falsi, inciuitatem nostram Rozstok apportauerit sepedictam, bii recipi poterunt inibisecundumvalorem‘
. Jn quorum euidencius testimoniumnostrumsigillum meìusex certa nostra sciencia presentibus est appensum. Tcstes huius sunt Vickode S triduelde ct Johannes da Totcndorpe, milites dicti Molteken, BernardusA lkun , camerarius, Bertramus Kdlc, coquiuarius, Hermannus Kercdorp, GrubeVcrhcggbede, famuli, ac Johannes C repelin, prothonotarius. nostri fideles, et
alii quam plures fide digni. Datum Rozstok, anno domini millesimo treccatesimo sexagesimo primo, dominico die infra octauas fasti corporis Cristi.
N ach dem O riginal imR ath -A rchive zu R ostock. A n gruner S cido htingt. das ganz zer
hrocbene, grosse, rueda S iegel des Herzogs, abgebildet in B d. X Nr. 6914 D ie A bschriftdieser U rkunde imC ròpelin
'
schen Copfibnch v . J. 1361 gicht (ansser unwescntlichen A bweichungen) :‘decem st. octingentis . E ine fast gleichzeitige A bschrift imD iplom. Rozet . imA rchiv zu S chwerin
t: 1octingentis
’pmcipue eciam ='
aut ‘secundumsuumvalorem. G edruckt (nach
dem O rig. zu R ostock) i n den R est N achr. 1754 , S . 69 figd. ; U ngnaden, S . 1006; Franck V I ,S . 244 ; H istor.
-D ipl. Unters. , S . 252 ; L andesf. 1. R . , S . 25; v . B ehr, S . 285. Vgl N r. 4675.
1361. Mai 31. Rostock. 8904 .
N os A lbertus dei gratia dux Magnopolensis, comes Zwerinensis, S targardie ct R oz [stok] terrarum dominus , notum facimus vniuersis lucide per
presentes, quodpleno benedum nost1orum consensu ac consiliariorumnostrerumconsilio ad hoc eccedente dilecto nobis Johanni Pren , famulo , ac suis verisheredibus propter sua bene merita contulimus ac insti pheodi titulo conferimusin hiis scriptis I…" mansos ville G otmansuorde adiacentes , prout ipsi ab
antique ad comiciam Zwer[inensem] et nunc ad nos pertinere dinoscuntur,
perpetuis temporibus possidendos, cum agris cultis et incultis, equis, aquarumdecursibus, lignis, siluis, rubatis, pratis, poscuis, ceSpitibus, prout ah antique
in suis t erminis distinctiuis iacuerunt et‘
adhuc iacent conprehensi, nichilomnino10"I
1361 .
excipiendo, cum iudicio supremo et infimo, videlicet manus et colli, et absqua
omni seruicio, ita quod in ipsis nobis aut heredibus nostris nichil iuris et
seruicii raseruantas‘. Predictos vero mansos idem Johannes Praen redimere
sine liberare debet a B abbesine, famulo, aut a suis heredibus, qui eos obligacionis tytulo possident pro certa pecuniarum quantitate. Ju huius anideustestimoniumnostrumsigillummaius presentibus ast appensum. Datumet actnmRoz [stok] , anno domini M°CCC°LX1°, faria secunda infra octauas corporisCristi, presentibus Johanna C ropalin, nostro prothonotario, Hermanne Keredorp,Johanna Zwelenberg etc.
N ach dem Copeibuche des C anzlem C ròpelin imH aupt-A rchive zu Schwerin .
1361. Juni 1. Rostock.
meistertn E lisabeth 1 ‘51l11er zu R ostock mi t ei ner zu. M i cha elis zaht
E go Hartmannus de O ldenborgh, miles, tenore prasencium recognosco
publica protestans in hiis scriptis, ma vna cummais varia et legitimis heredibushonesta domine, domine E lyzabeth, relicte domini Johannis Tolnar bone mcmorie quondam procunsulis in Rozstoch, ac ipsius veris et legitimis heredibuscx iustis et racionabilibus dabitis in septem marcis Lubicensium danariorumteneri et fora veraciter obligatum, in proximo fasto beati M ichahelis archangeli
intra muros ciuitatis Rozstoch promptis cum denariis aut pigneribus cepiosis
mobilibus omni iure debite prosequtis expedite sine omni dilacione, inpedimento,occasione et dolo parsoluandis quodhonorandis v iris dominis B ernardo C opman,G herwino Wylden ac V ickoni A lkan, consulibus in Rozstoch, ad manus dietedomine Elyzabeth et ipsius heredumfirmiter ct inuiolabiliter tenere et sat narapromisi et promitto bona fide per presentes . Ju cuius rei euidencius testimonium meum sigillum presantibus est appensum. Datum R ozstoch. annodomini M°C°C°C° sexagesimoprime, teria torcia infra octauas fasti corporisCristi.
N ach dem O riginal im R ostocker R aths-A rchive. D as S iegel fehlt jetzt: nnt dem S iegelbande.
1361. Juni 2. Rostock. 8906.
1361 .
vnde man des huzes vuda landes vnde dc mtmanne vnde de borghere der
stad an se wysen, dat se sich trveliken an se holden alz eyn penti wente so
lenghe, dat wy en desse vorbenomeden summen geldes ghagulden vnde baratht
hebben, elz vorscreuen is ; beholden vns vnde vsen aruan geysthkc lane, manscop vnde orsedenest vnde dat bus vuda stad vnse 0pene sclot bliue, elz vor
screuen is. V ortmcr, ott se was in desme pende na vnseme rada vorbuedcn,
dat se vs reddeliken bawisan moghen, dat scola wi an wcddergheuan, wane
wy en dat aflosen. Were och dat vns krich vnde orloghe eniagbe, der wyse vmme tu vseme danaste le
°
den, vnde se an demo danaste senden nemen,den se vns reddeliken bawisan meghan, den sco! wy en wedderlcgghan, wan
wy en dit vorbenomede pand aflozen ; nomen se ener vroman, dc scolde vse
vnde vser eruen wasen. A l desse dingh stade vnde vast tu holdende loue
wy vnde vse eruen den vorbenumaden V ickan, Hennekcn, sineme brodera,
vnde Johanc, crema veddarcn, vnde eran aman vnde tl1u erer haut A lberta
vnde V ickan, de wonet tu D ymtze, de ghcbetcn sint Moltckvn, vnde G hoscal
Frane, ridderen, vnde HinrikMoltckcn tu Westigenbrughe, knapefu] , in gudentruwcn in desme breue. den wy tu thughe tweuoldichhebben gheuen besegelat
mid vnseme ingescgele, de gheuen is tu Rozstoch, na godcs bert druttyen
hundert ier in dame cncvndesostigesîcn iera, des midwckens na des hilgen
lichames daghe. Thughe sint vase leuen trvwen Hinrik van S tralendorp,
D iderich S noowe vnde O lrich Bernaw°
r, riddera, G rube Veregghcde, knapc,
vnde vele andere ludo, de trvwa ward1eh sint.
N achdemgle1chze1t1gtmCepe1buch C ròpelin'
e imH aupt A rch1ve zu Schwer1n . \'
gl N r 8853and 8907
1361. Juni 2.
M oltke, dessen B ruder H en neke wnd dem R itter Joha n n M oltke,
5000 M k. L ab. auf die H andsummo far B oizenburg van den ersten
a us a ema rlr, S chwedon oder D eu tschla nd etngehenden G eldcrn
Wy hcrtogc A lbrech van Makelenborg etc. etc. bckenncn vnde be
thughcn Openbarc in desme breue, det wy edder vse eruen scolen vuda willen
vnscn leuen vnde trvwen her V ickcn, riddero, vnde c nekcn, knechte, broderan
ghahetan Molteken van dem S trituelde, her Johan Moltaken van Todendorpc,riddere
, vnde eran rechten eruen bethalen vnde hercdeu vil'
duscht markLubiscer
1361 .
suluerpenninghe van der ersten beredinchghe, da vs edder vsen eruen scu't,bereth edder gbedun wert an Dennemarken, an Sweden edder an dudeschcn
landen , an ener sumen alzo beghe erder'boghar, alz vorscreuen is, van der
summen der penninghe, dar wy en bus, stad vnde land tu B oyseneborg hebben
vor ghesat, sunder ienigerleye hinder, senden edder vertech. D essc bcredinghe
scola wy an den en ener stade, dar se en brukelikes vnde beque[me] ligs ist.
vuda scolen se en trveliken vnde vasteliken leyden , wor se se voren willen ,vor al den gheuen, da dor vsen willen don vnde laten willen . Wan wy en
desse baredinghe hebben ghedan, so scolen se vns quite breue ghanen , dai: sevns der vorbenomeden vif dusent mark Lubisa leddich laten vnde 108 an der
houetsummen, da wy en bebrenet hebben, dar wy en has, stud vnde landvorbenomet hebben ghesettet. A l desse vorscreuen stucke stade vuda vast tuholdende loue wy hertoge A lbrach vornomct mid vsen eruen dessen vor
benomcden her V ickan , Henneken vnde her Johan , dese heten Moltcken, vnde
thu erer hand her V ickan van D yuetze, her A lbrach Molteken . ridderen,
HinrikMoltekcn van Westigenbruge*
vnde HinrikZwekere, knechten . Tu enermcrer bekantnitze hebbe wy vase ingcsegel vor dessen href ghehenget, desegheuen vnde screuen is na godes bert dusent iar drehundert iar an dame en
vndesostigesten iera, das midwekens in den achtc daghen des hilgen lichamcs.
N achdemgleichmitigen C0peilmch C ròpelin'
s imHaupt« A rchivc zu S chwerin . Vgl. N r. 8906.
1361. Juni 2. Rostock. 8908.
Wy A lbrae, van der gnede godes hertoge van Mekelenborg, grane tuZwerin, van S targarde vnde van Rozstok here, don witlich vnde bekennenOpenbara an desame breue vuda bet hugen, dat wy vnde vse rechten eruen
sin sculdich van rechter, reddeliker scult vnsen leuen , truen her Hinrike van
S tralendorp, hem O ttan van Dewitze, ridderen, vnde D anquarde van B ulowe‘,knapen, vnde eran rechten arfnaman seuenthyen dusent mark achte° hundertmark vnde negen mark Lubiscer suluarpenninghe; an desser vorbenomedensummen behoret barn Hinrike van S tralendorpe vnde sinen artnamen achtedusent mark achte hundert mark negen mark, barn Otten van Deuitze vnde
sinen erfnamen viftchalfdusent mark, D anquarde van B ulowe vnde sinen erf
1361 .
namen viftehall'
dusent mark. Desse vorbenomeden summen hebben vs desse
voracmadaa ghewnnen vnde gescapen recbliken vnde redeliken vuda vntwuren
an vsen souldan. Vor desse vornomeden scult late wy vnde vse erfnamenden vornomeden vuda eran erfnamen vnde satten tu eynem rechten, bruke
liken pende Plewa, hus ’, stat vnde land, in aller wys. als wy dat hebben
van den eddelen heren van Wenden, mit allen stuckcn, da darth hogan vnde
de Wandeschen heren dartd maken scolen, alzo dat se dat besitten vuda be
holden scolen alzo lenghe, want se vnde era erfnamen ganzliken vntriehîot
vnde afghenomcn sint van scult, kost vuda scadan, eft se ienigen senden
namen dor vnses danastes w illen, vnde vermar' van allemc senden, den se
dervmma don, den se vns reddehken bawisan moghen. Were och dat desse
vornomedan wat vorbueden an dessen vorbenomeden panden, dos dar not were
edder na vseme rade, wes se hirane deden, dat scolen se Vp desse vor
benomeden pende selen vnde rekenen alzo lenghe, went wy se dar gantrliken
darvan vntrichtet vuda nomen hebben; vnde wolde en dat buwe iamau bc
wcren, dar scola wy en t1'
1 beholpen wesen, dat se dar bùcn, wes dar not
is edder vns dunket eucn vnde niitte wesen. D esse vornomedcn pendemoghenvnde konan desse vernomeden mid nanerlaye stucken vorbrcken edder vor
warken, men id seal vuso open sclot wcsen td vsen noden ; dat seal wy en
ouer tii dem besten karen. V nde worden en desse pende afgadrunghen edder
afghewnnen , dat got vorhade, zo scol wy se binnen ein vcrdendeles iarcs
dama afuaman van scult, kosten vnde senden, den se vns rcddeliken bawisan
moghen. Lozedan ouer desse Wcudcsccn heren desse vornomedan panda. er
wy da voraomedan van scult, kosten vnde senden genzlìken afghan0men hebben,so scolen se da vernomeden scult, heaste vnde senden vpborcn vuda vntfan
van der ersten baradingha, da vns da Wendescen heren don van dessen vor
nomaden panden. O oh sco] wy vnde willen leggen da breue, da wy hebben
van den Wendeschen heren vppe Plawe, vnder vnsen ratmannan th Rozstoch,
hem Ii inrakc, barn O ttcn vuda D anquert vuda eran erfnamen td trdwcr hand
alzo lenghe, went se desse vorbenomeden scult, kozstc vnde senden vpgheboret
hebben, alz hirvore scrcuen is. A lle desse vorscreuen stuckc vnde iewilich
by smh stade vnde vast tu holdende loue wy vnde vnse eruen dessen vor
nomaden hem Hinrike, hem O tten vnde D anquard vnde eten eruen vnde tu
erer hand barn Hinrike van B ulowe, preneste tu Trybuzes, here O tten van
Helpede, t idaran, V ickan van B ulowe, Hinrike van B ulowe, llcnnckcn Quitzowe,Hinrike Leuessowe, Henige vuda Boden van D ewitzc
‘
, Henning Hauelbarge,E balan Menduuel, Amada vnde Herman Hanensagel, Hugolt B arca , Ghoscal
vnde H inrike Pren tu Ghoreczc vnde or ca rechten erfnamen tu truer hand
1361 .
in guden truen an dessembreue. Tn merer belcantnitze hebbe wy y use in
gesegel hengen leten vor dessen href, de gheuen vnde serenen is tu Rozeiok.
ne godes bert druttien hundert ier in dem enevndesostigesten iera, des midwehens binnen den echte daghen des hilgen lichemes. Thnge desser dinehsint. Reuen ven Bernekowe, hern
'C laus van der Ln, hemV icke Molieke, her
G hoscelc Pren, Johannes C rapelin, vase kenselere.
N ach dem Gepe1bnche deo Camden hi . Johannes C‘ròpelm imHaupt roh1ve zu Schwerin . In
dor Copender U rkunde find d16 hi er unt hew ehneben N amen ,,vnn S trelendorp“ hm ,,B ulowe
dw a t u rk nohte vud“
has“ H emgo vnde Boden van Dewitze
“
durch U nteratrexchen hervorgehoben. G edruckt m Jehrh. XVI I . S . 810; Cod Pkw , S 73 ;B ehr III . B , 8. 21 . Vgl 1369, Juli 8. 1375, Septhr I O , und 1399, April 24
1361. Juni 3. (Lfibek.) 8909.
A rnold von G reveemùhlen, B arger zu L abels, becot sich beimR adu dm lbst ùbor don lìa th zu 6reveavmì hlen.
Notum sit, quod Lambertus de G odebuz et Hinrichs vemme Springheeorum consilio constituti suis prestitìs confirmanerunt iuramentis , hoc ipsis
vereciter esse notum, quod anno domini M°
C C C° LVII° in autumpno super
litteram apertem consolam in G newesmolen domini consules Lubioenses per
sentendemdiflìnitiuempronuncieuerunt, quodA rnoldus de G newesm01en, nestercinis, cuidamclerico nomine Johanna B erdewiik XL“marcas denariorumLubicensium argenteoruxn deheret erogare, quas sibi dedit et persoluit, et tune illis
salutis deberet (in G newesm01en) cum ciuibus Lubieensibus pmpries hereditateshabentibus in G newesmolcn equitere et. a consulibus ibidem huiusmodi heredila tem, pro qua dwtes XL“ marcas porsoluit, postulare. Qui cum dictis
ciuibus prenotatis in G newesmolen equiteuit et a consulibus ibidem dictemhereditetempostuleuit. Qui responderunt ipsis, quod tem boni viri et honesti
hoc comm ipsis fuerent protesta ti , quod ille aree Hennekini B ardewiik in der
Plochchenstreten diete A rnoldo pertineret, quam, si vellet, edificare posset
quidembene. Ad huiusmodi dictus A rnoldns sic respondit: Quis posset vltreet supra librum vestre ciuitatis protesteri? Rogo, quod dicetis michi , quissustulit meum solidum pacis, quod dicitur n edeschflling, aut deneriumdictum
godespenning subleueuit, aut quis me in possessionemdiete aree induxit eor
poralem? Responderunt: D ictum est nobis. Tune profundius instetit et ipsos
monuît pro eadem entedicto. Qui responderunt, quod ebirent, ipsi vellent
interloqui super eo et sibi dere responsiuem. E t sic consules in consilio inter
l ekhobnmhebeo u n»…ma. su 11
se rixari pro huiusmodi inceperunt, qui semper tune duo, tune tres et sic
vltre, quousque remansit. nullus eorum de consilio, sed omnes successiue de
consistorio descenderunt, et sic dictis nostris ciuibus nullum eliud responsumpreter iamdictum fuerat ipsis datum , et sic peciebatur magnumdefectum in
heredìtate entediete , vnde conquerebatur se magnum dempnum sustulisse A r
noldns memoretus. A ctnm eorum consilio .G edruckf. un U rk.
-B uch der S tadt L fibek IV , nach einer Inscription des N iederstadt
buche vom Jahre 1361, notava corporis Cristi .
1361. Juni 9. Rostock 8910.
L ambert Witte, R athmamz zu R ostock, vcrkaufl demP riester E ngel
Dominus Lambertus Witte vendidit domino E ngelberto Honhorst, presbytero, domum S nam in mente bagghinarumapudJohannemnurifabrum sitam,
que olim Wstmennes fueret, ed tempora vite suo pecifice possidendum et
habendem; quo defuncto diete hereditas ad eundem dominum Lembertum et
suos heredes reuertetur. S criptum in die Primi et Feiìeìani, Hinrico F risoniset Johanne de K yriz presentibus.
N ach dem L eihgedingsbuch der S tadt. R ostock, fel.
1361. Juni 16. 8911 .
A lbrecht, H erzog von e kle nburg, mderwirfl sei —ne B eschwerden
w ider di e S tadt L abel: der E ntschetdn des E rzbischofs m old
S . N r. 8913, A um vg] . auch N r. 8912 und N r. 8868.
1361. Juni 16. Schwerin. 8912.
von R iga sei ne B esclzwerden gegen die S tadt D ilbek mi t der B i tte,
D it sint de sehelinghe, de vns hert3ghen A lberdte van Mekelenborgch
schelen mid den retmannen vnde den horgheren ven Lubeke:
1361 .
To dem ersten , dat. ere denere vud ere ghesinne sint ghereden vibe
Lubeke in vnse hersc0p, in vnsen eghen vnd in vaso vryheyt, alz tù derKellechorst, alz wi erer lycos vnde ghedes velich weren , vnd hebben dar
sender recht mit welde twe Inde grepen in vnseme richte midwepender handvnd rouenden se
'
aldersulues in vserherseop vud richte. V nde else wi edderde vase ouer de Inde vnd ouer de haue, de se en afroueden, gherne ghe
richtet hadden , hadde vs iement darth eschet, vnde ny°
rechtes detener en
weygherden, voreden se de lude vnd den ref vt vnseme lande vnd gherichte
tù Lubeke in vnd dodeden dar de Inde vnde behelden daer den ref. A lze
wi de dect den ratmannen van Lubeke kundighcden vnd escheden recht deervmme, dat. vns ny
°
wedderveren kunde, vnd beghcredcn rechtes, wente dedect vth der stud tù Lubeke vnd dacr wedder in apenbarc vnde witliken ghe
scheen is, vnd de iene, de de dect deden, vere vnd na. van den van Lubeke
gheheget, houet vnd huset. sint in der stad tù Lubeke: de ratmanne vnd de
berghem van Lubekc en scholen der dect like schuldioh wesen , elze de rechtenhendadeghen, edder wat deer en rechi. ymme si.
Vortmer, alzo wy erer lines vndghòdes velich weren vnd in sunderken
vrede mid en seihen van vser manne weghenc, sint. ere denere vndghesinne
vth creme brode vnde deer wedder in ghereden in vase land vnde seloghen
daer vnsen man dect, Helmelde van Penicze, sender rechi , de mode in y usemsvrede was lyke anderen y uson mannen vnde deden dessen doetschlach, alze
wy edder de vse ny rechtes ouer Helmolde weyghereden, vud dedent daerenthouen, alzo wy elze vase manno den ven Lubeke tii like vnde tù rechtenboden hedden vnde beghereden rechtes . Went wy vnsen vrede beholden willen ,wo wi tii rechte scolen , vnde desse doctsclech ghesche
°
en is binnen demovrede ven eren deneren vud ghesinde vth creme brode vnd daer wedder in,wer se vus det icht betheren scolen ne vredes rechte, vnd went se de hendedeghen ne der duet vnde deorha , dat wi emde dat knndegheden, ghehouet,ghchuset vnde gheheghet hebben, wcr se icht scolen like sculdich wesen size
de rechten handadeghen, edder wes eyn rechi: darvmb si.
Vortmer, alzo wy erer lines vnde ghodes velich weren , vnd alze wi
el[ze] vuso men den ven Lubcke tù like vud tu rcchto vorboden hadden ,reden cre ghesinde vnde denere vth creme brode vnd daer wedder in in vaseland, herscop, vryheyt vnde gherichte vnd s eloghen deerinnemit welde sender
dect. y use[n] mann(e), Floreken ven S tuke, binnen sineme eyghen husz,
vnd nemen vth dem suluen husz vasen men L inowen vnd seloghen ene aldecr
doot tu der suluen tyd vnde howcn en ok binnen vnseme lande darne, alzo
se se doot gesclaghen heddcn, de koppe af vnd reroueden se vnd voreden
11°
1361 .
beghinghen dessen doetsclach, husvrede, welde vnd rerof binnen vnseme lande,richte vnd eghene alzo, als wy edder de vse ny ouer se rechtes weygherdenvud den suluen Floreken vnd Lynowen like andere vnse mannen ieghen devan Lubeke dicke vnd vakene th rechte vorboden hadden , vndhadden gherne
ouer se gherichtet, hedde se iemant vor vns edder de vse vorclaghet vnd
recht van vns vnd van den vnsen gheeschet, des wy ny ouer en en wey
gherden . Vmb desse daet hebben de van Lubeke de veste laden in vnsen
landen , daer se mid rechte in ghekomen sint, alze wi dat. bewiseu mogben .Vnd went se hebben in der veste gheseten leugh den eyn iar, vnd bobben
der nicht ghemeden, se en hebben in vnsen landen varen , reden vnde ghe
wandert, vnd in creme gode, dat se binnen vnseme lande hebben, vndhebben
des ghedes ghebruket: se beghere wy rechtes daervmb, went se de veste nichtghewaret hebben, elze se van rechte seelen, wer se deer icht vmb lidenseelen , wes in demo lande der veste recht is, edder wes eyn recht deervmb si.
E rwer6ighe vader vnd Iene here, her V romolt, ertzehyseop tù der R yghe,vmb desse vorscreuenen stùcke ghere wy rechtes vnd hidden, dat gy vns hir
vmh entscheyden mid rechte, went vns daer wel an ghenoghen seal, vud wydet ghenzlìken stede holden willen . Vmb nenerleye wonheyt, sede edder rechticheyt dome gy vns entscheden, wente wy des td iw tù desser tyd nicht enghan . Ghegheuen vnd serenen vnder vnseme groten ingesegele tu Zwerin,
na godes bert. druttien hundert iar in deme envndsostigesten iere, des negesten
daghes sdate V ites .N ach demUrk.
—B uch der S tadt Label: I II , 8. 406, aus , ,dem O riginal auf der Tresa mit an
hengondem S iegel.“
Vgl. N r. 8868 und 8918.
1361. Juni 19.
W ie ratmanne der stad to Lobeke‘ bekennen y nde bethvghen openbare in°dessem brieuc, dat wie der schelinghe, de vs ieghen den hertheghen
van Mekelenhorchaschelen, de wie deme erwerdeghen vedere in gode, hem
Vromolde, ertzehiscope to Righe, beschrenen hebben ghegheuen vnder vseme
groten ingheseghele, gheghen sin vnde ghan in desseme brieue to dome vor
benomeden heren‘, demo ertzebiscope, to entschiedende mit. rechte twischen
1361 .
quit vnde los [wesen] . S tede vnde vast tù holdende desse vorscreuen stroke,se xs vase grote ingesegelghehenghet vor dessen href, de gheuen is tdZwerin,na godes bert druttien hundert ier in dem envndesostigesten iure, des sundaghes V O ? sunto Johannis daghe baptisten. Tughe sint her Hinrik Strelendorp, Johannes C repelin, vase kenselere, Jo. B erch[t]ehoyl, Hmrnk Teylman,A rnold R ogan, Hermen S trelendorp, retmanne td Zwerin.
Vgl. %Îh
ggt
il
g.gle:chzertigen Copenbuche des C enxlers Gropello un Haupt
-Ambivo su 5011a
1361. Juni 20. Schwerin. 8915
A lbrecht , H erzog vo nM cklcnbu rg, fiberwci st den S chwertner B aroera
G erald a nd H elmold R ampedic H ebrmg aus demA alfa nge su M ucca
u nd die B ode a us D &rfern der Vogtei S chweri n bis cur T ilgu ng einer
S chuh! des G rafcn O tto von S chweri n .
Wi A lben] , van der gnade godes hertoghe tdMekolenborch, grene tù
Zwerin, th S tergerde vnde tù Rozstokhere, bekennen cpenbarc vnde bothugen
an desme iegenwnrdegen breue. dat de erbar here greue O tto van Swerin
sculdich was van rechter scult G heralde vnde Helmolde Rampen, vnsen leuen
borgaren tii Zwerin, vnde eren rechten erl'
nnmen verteyen hundert markLubischer pennighe. D e summen desser penninghe hebbe wi mid wlbort vser
eruen vode na rude y ser ratgeuen en ghewiset vptubomnde in vorworden vnde
besceydinghe, alz hime sor euen stoit, ven inr tù iare vt dem gode vnde vt
den dorpen, de hime benomet stat, alz vt dem alunnghe tù M ii tze, vt Wi tten
norde, Vlithze, Lubessze, G reumnenhng en, S cadendorpe, M etze det dorp, S ul
storp, Lancowe, \Vernitze, Lutteken Medewede, G roten S toke vnde Western
merke, det bi der S tepenitz licht. D essen vorbenomeden eleuunch vade dorpe
hebbe wi en laten mid vsen erfnamen en vnde cren rechten erfnemen bruk
11ken tù ein rechten pende, alz mid aller bade, de wi alle ier des ieres vt
den lenden bidden, alzo lange, went se darvt bobben gheboret vcrtien hundert
mark, alz vorscreuen is. V ade wes se vnde ere erfnemen darvon Vpboren
iewelikes ìares, dar scolen se vs afgheuen de hellte. Vut went. vus is ghe
worden senen hundert mark vnde en seuen hundert. markL uhisch, so sca! de
aluanc vnde de vorscreuen dorpe n°: vs vnde tii y uson eruen vri vnde los
wedder komen. Vnde wat breue se vp de vorbenomeden eleuenc vnde dorpe
hebben, de scolen darne middessen breuen quit vnde los wesen vnde de suluan
breue seelen dessen nicht scaden, de se hebben ven dem greuen tù Zwerin,
1361.
noch desse ghanen vp dat vorscreuen gud also lenghe, went wi vnde se da
vorscreuen summen hehben vpgheboret in der wis, alz vorscreuen is. Vade
de berlo vt dessen dorpen mogben se panden, went is en not is. sander broke,
vnde dar seal wi en tii helpen mid vnsen knechten, wen se dat ven vns
eschen. O k scolen se vns reddehken rekenen vnde afixclan alle ier, wes se
vt dom alunnghe vnde dorpen vpborcn van der vorbenomeden summen; vudawes se vphoren tù erme dale iewelikes iaros, dar scolen se vs cre quitehreue
vpgheuen. t dat. alwere, wes det des iaros tii Ione kostet, det seelen se
van dem allenanghe tdvoren hetelen ; wes der donne ouer is, dut scolen se
mid vs likentwey delen. S tcde vnde vast tii holdende desse vorscreuen stucke,
so hebbe wi vase grate ingesegel hengst laten vor dessen href, de gheuca
vnde screuen is til Zwerin, na godes bert druttien hundert ier in dem en
vndesostigesten iure, des sundages vor sunto Johannis daghe baptisten. Tughedesser ding sint her Hinrik S trelendorp, ridder, Johannes C ropclin, vase ken
selere, Johan Berchteheyl, llinrik Teyleman , Amt Rogan vnde Her-[men]S tralendorp, retmnnne tù Zwerin, etc.
N ach demgleichzettîgtm Capeihuche des Cnn:lcra C ròpolmimH aupt—A rchrve zu Schwcn n .
Vgl. N r. 8914
(l361. Juni 24 . Lfibek?) 8916.
D ic R athmdnner von L ùbek, Wisma r, R ostock, G reifswa ld a nd
S tetti n ericsson eine neue Vcrordnu ng far dic G rapengtcsser und
D ormeyner nùt willen hebbe we radinennc der stede Lobeke, Wismere,Rosteke, G ript:swold, S tettin ouereyn gedrcghen, dat de gr0penghetere scollan
gbetou gropen ven wekame koppera, ghemenget na rechter mate, also to demschippu
'
nde wokes keppers de helfte gmpenspise, ichic IIII hfpund tones ene
hly . Vndo eyn iowelk seal sin work merken mid eines stades merke y nde
mid sines aulnes merke. We ouer de gropenspise enders mengede oder gote,
won hir serenen steyt, dat seal me richten vor valsch, vnde seal darvmmewedden syner sind teyn mark suluers, vnde vor wandelbar lll marc suluers.
Ynde de cannenghetcre sonllet don to demo scbippunde tones vif lifpundblyes,y nde de schottelen vnde de vlaschen vode de ampullen van clareme tane.
D it is de rechticheyt in alle den steden, de hirvore hescreuen sted. Vnde
ok heft me two meysterlnde darte, de dar ere code to gheden hobbet; y nde
de hese°
t de gropen.
1361 .
N ach dem<osten Memorandenhuohe im S tadt-A rchive su B raunschweig, fel. 14. U nmittolbarven ut
'
geht (von derselben Hand) eme N achricht von [13161, l'
sr. 4‘ prox. p. (1. b N icolai (Decnnmittolhar hinta her folgt eine von for 6‘ L ucie (D ec 10) K oppmmn E .
—
.B
8. 184 , 3iebt amen Abdruclr und vermuthet S 183, dasu diese revidirte O rdnung (vgl. N r. 7904)cui dati: S ti dtotago u n 24 Juni 1361 su Lfibek gegeben nei
1361. Juni 28. S chwerin . 8917.
N os A lbertus dei grecia dux Magn0polensis, comes Zwerinensis, S tar
gerdie et Rozstok terrarum dominus, presentihus con tare volumas vniuersis
presentibus et futuris incidias profitcntes , quod nos vue cum nostris veris
heredibus, de fideliumnostrerumconsiliariorumconsilio, nobis dilecto H inrioo
S tralendorp, militi , et suis heredibus pro 0 et septuaginta marcis et XI solidis
Illl°'
deneriisminus Luhicensiumdenariorum, in quibus sibi insti debiti tenemur,viginti marcarum Lubicensium deneriorum redditus eaunes annis singalis ex
precariis villarumGhawitsowe videlicet et Wodarghe, quolibet feste beati M ichaelis, nel quandocunque precarias ygymsles pecierimus, licite percipiendos
et libere tollendos assigneuimu3 et titulo insti'obligauimus ohligacionie, essi
ghamus et obligemus per presentes, quod poterint licite per se aut suos commissarìos per cepcionempigneris absque quolibet excessu, quendocumque ipsisnecesse fuerit, extorquere, nolentes dictumdominumH inricum aut suos hcredes
per nos aut nostros heredes seu aduocetos nostros aut quoshhet elios nostro
nomine in percepcione dictorum reddituumquomodolibet inpediri seu molestat i .
Quandocumque vero sibi nut suis heredibus per nos aut nostros heredes diete
centum et LX‘ [marcarum] cumX I solidorum summa fuerit exsolute, extunc
dicti redditus ad nos et nostros heredes libere reusrtentur velud ente. Jn
cuius testimonium sigillum nostrum maius presentibus est eppensum. D atumZwerin, anno domini in vigilia Petri ct Pauli. Testes sunt
Johannes C ropelin, dominus H inricus Vridach et B eyno Borse et alu fide dingni .
N ach dom gla chzentrgen Coperbuche des 0anzlers C ròpelm imH aupt—A rchwe su Schwerin.
1361. Juni 30. Schwerin. 8918.
Warnekc N a udin, H erma nn L achow u nd H einr ich D amn geochehenc
1361 .
D ienstes cmd N iedergerichts aber das ganze D orf auf den R i tter
Wy hertege A lbert to Mekelenhorgh, greue to Sweryn, to S targerdevnde to Rostok here, bekennen vnde betugen cpenhare in desser serift, dat
vor vns ghewesen hehben vnse trewen man, else Werneke N oudyn, KermenLuchowe vnde Heyne B eam, knapen, vnde hehben vorleten y nde voriaten in
orme beseghelden breue myt dren inghesogelen, hanghende in sydenen toppen ,mit vnser vulbord deme erlyken manna her H inryk van S tmlendorpe, ryddere.
twe grote huven vuda ene halue hoven in dame dorpe to Souenstorpe mytdemo bove, de der licht in det weston , myt alle eren tobehorynghen vnde
ok myt demo sydestcn vnde mynesten rechte vnde dachdeneste over dat goosedorp to Souenstorpe, else ere breve apreken, de se darvp ghegheuen hehben
vppe den vorbenomeden hof vnde hoven , myt alleme mynnesten rechte vnde
denste des gensen dorpes, det wy vor vns vuda vnse eruen medo stedeget
hehben vnde stedegen in desseme breue, else id desse dre vorbenomeden vor
laten hehben en creme breue. To ener hekantnysse desser vorscreucnen stuckevnde dynkhebbe wy vnse ingesegelhenget laten an dessen href, de to Sweringeuen vnde screuen is no. godes bord drutteyn hundert iar in demo envnde
sostagesten iero, des anderen deghes na svnte Peter vnde Pawels dag a etc.
N ach demgleichzcitigen Copeihuche des C anzlers C rbpelin imH aupt«A rchive zu S chweri n .
A nm. Heine D a am ist ein N achkomme undwabrscheinlicb ein Sohn des 1332— 1346 in den
U rkunden crwàhnten Adam v . B ilschow , B esitzers des gleichnamigen D orfes . D ie N achkommendieses Adam fiìhrten in der Regal den Vornamen ihres S tammvaters als Familiennamen (hisweilenmit demZusatz : genannt v . B ilschow) , den sia aber in D aam (also eins ilbig, g dehnt zu sprechen),D aem, sp5ter D ame abkfirzten. Vgl. 1362, April 9. Clandrian sclnrieh (E nde des 16. Jahrh.)den letzten B esitcer von B ilschow aus dieser F ami lie (Hans) D amm (1463
8919.
Nos A lbertus dei grecia dux Megnopolensis etc. recognoscimus et pre
sentibus lucide protestamur, quod in nostra personaliter constitutes presenciadiscretus vir dominus Hinricus dictes Witgherwer, presbiter R ecehurgensis
diocesis, totem et integram curiam [et] villam dictam S ouenstorpe, aduocacie
nostre Magnopolensis et diete diocesis, cumvniuersis et. singulis mensis, pactibusHeklenbnrglschoo Urkunden—ltnoh xv. 12
1361 .
redditibus, fructibus et. prouentibus ipsius, cum agris cultis et incultis, pratis,pascuis, siluis, liguis, rubetis, cespitibus, equis
, piscariis, aquarumdecursibus,viis et inviis et generaliter cum vniuersis et singulìs libertatibus, vtilitatibus,commoditatibus, seruicio vnius equi et aliis singulis attinenciia ipserum, proutdieta curia et villa plenius in suis conprellenduntur terminis distinctiuis, ex
coptis hiis, que singulis annis venerabili petri domino episcopo Razeburgenside duobus dimidiis mensis loco decime dantur , necnon quinque iugeribus
agrorum infra terminos diete ville in loco diete B orland situatis, que apud
n us ouerland nuncupantur et ex tra debitum numerum mansorum prefateville excluduntur, que rectori ecclesie in B eyendorpe dinoscuntur pertinere,spente et animo deliberato, de nostre eciam permissionis beneplacito donauit,assignauit et deputauit ad vnamperpetuamvicariaminstaurandam et in ecclesiabeati Georrii in Wismer officiandam. Vnde nos pie deuocionis, quam ad
diuini cultus aucmentum assidua gerimos, intuitu, neenoa memorati dominiH inrici precibus inclinati, mere promietotis libertatem super tota et integracuria et villa Souenstorpe supradicta ac omnibus et singulis attinencns ipserum,
pmterquam super articulis et condicionibus preexceptis ac exclusis superius,dicto domino H inrico et eius successoribus ad pretactamvicariam instaurandamheredum nostrerum omnium, quorum interesse poterat, eccedente consensu et
fideliumnostrerumconsiliariorumconsilio pervsi, donauimus et donamus firmiterin hiis scriptis, prenarratam domini Hinrici donacionem, assignadonem et de
putacionem, si et in quantum nostri et heredum nostrorum interesse poterit,ratificantes, gratificantes et presentibus approbantes expresse eciam in hiisscriptis, renunciantes eciam,
tam pro nobis quam pro singulis heredibus et
successoribus nostris dextratico seruieio nobis de eisdembonis hucusque debito,necnon omni d[e]uolucioni, proprietati et iuri, que nobis de curia aut villa seu
quibuscurnque attinenciis suis supradictis, preterquam de hiis, que expressesunt preexclusa, competere poterint quonimnodo, iudicio duntaxat maiore et pre
cariis nobis et heredibus ac successoribus nostris reseruatis. Prefatus eciamdominus Hinricus et eius successores duos mansos cum dimidio carie predicte
adiacentes, nobis et nostris heredibus irrequisitis, ad ius pactuale locare poterint,quandocnmque hoc ipsis visum fuerit expedire, et extunc iidemduo mansi cumdimidio iure, libertate et condicionibus quibuscunque aliis diete ville conpetentibus
libere perpetue perfruentur. Mandamus igitur per presentes vniuersis et singulis
aduocatis et officialibus, vassllis et subditis nostris grecia nostre sub obtentu,
vt dictumcuriam et villam ac eorum inhabitatores, necnon et memorate vicariainstaumnde vicarios pre omnibus vexacionibus et imbrigacionìbus fidelìter tueanturet defendant nec ipsam seu ipsos cum aliquibus exaccionibus seu oneribus,
1361 .
praterquampromissumest, aliqualiter inbri [g] ent seu oflendant; et si dictumdominum B laricum seu eius successores pachtus seu elios eorum redditus in
dieta villa expignerare continge[re] t et aliquie sen aliqui forsan rebelles et
expigneraeioni resistere nitentes ofi‘
enderentur, in hoc idem dominus Hinricuset eius successores nobis et heredibus nostrxs minime disp[l] icebunt. S i eciamdictum dominum Hinricum seu eius successoree, quod absit, exoo[mm] unicariseu banniri pro quocumque excessu enormi siue perno contingerit, illo et
mandato seu edicto quocumque non obstante possent et valerent pachtumet
redditus suos de dieta prouenieutas ducors in ciuitatem nostrumWismer seu
a bbi, vbi eis magia competere videretur, et ipsis ibidemperfrui et gaudere.
E t si quisquam prefatum dominumHinricum seu eius suocessores in villis et
bonis predictis in toto seu in parte disbrigare, ofi'
endere seumolestare oonauerit'
,
contra illum nos et heredes nostri dictum dominumH inricum et eius singulos
successores defendemus et pmplacitabimus et apud iusticiamreseruabimus fideliter toto posse, quandocunque adhoc fuerimus requisiti . Vnde ius patronatos
seu presentaoio ad dictam villam ad nos nostrosque heredes et successores
manebit nobisque futuris perpetuis temporibus conpetet atque cedet. Prefatus
autemdominus Hinricus candemvicariam vite sue temporibus et curiam atquevillam cum suis attinenciis memoratis preterquamexpresse exclusis libere pos
sidebit. E o vero defuncto, nos clerico ydoneo, nobis per eiusdem dominiHinrici prox [i]miores amicos presentando, pro quo ipsi amici supplicabunt,
prouidere debebimus de vicaria pretacta et illum ad eaudem ordinario pre
sentare. S i autem idemdominus Hinricus prefatam vicariam vita sibi comitemsignare decreuerit, altero
'
ydoneo clerico, quem nobis duxerit present andum,illi [ns] resignacione preuia de dieta vicaria volumas et debebimus prouidere.
N ach dem gleichzeitigen Cupmbuche dee Oanzlers Cropelin V . I 1361 imHoupùA rchive un
Schwerin F ilt don S chloss ist mne Lficke gelmen. Vgl. 1374 , Febr. 27.
1361. Juli 14. Rostock. 8920.
Glaub vnd Matthias gebrudere von Zisendorpe verlassen hertzogen
Albrechts von Mekelnburgk vnd seinen rechten erben die 12 dromet Kerne
gheldes in der S tadt S ywan, die ihre Vater vud sie von h. Reymar vnd
V icken, gebruderen von B ulow, gehabt haben. D atum Rozstok, 1361, in
orestino Margareta uirginis.
N ach Clandrim'
s pm. , foi vgl. Nr 8632
1361 .
8921 .
Johan n i ter-K omturei N amerom die P atrona te der K trchen Ams
Nos Lndovicus Romanus dei gratia B randenborgensis et Lusatia marchio,sacri Romani imperii archicamerarius, comes Palatinus Reni et Bauarie dux ,
recognoscimus, nos vidisse litterae quondammagnifici principieWoldemari marchionis Brandenborgensis, bone memorie predecessoris nostri, huius continentie
et tenoris: [H ier folgt N r . Quae quidem litterae ex certa scientia et
matura deliberatione prebabita ratificamus, approbamns et tenore presentiumconfirmamus. Datum S trussperg, anno domini millesimo trecentesimo sexagee imo primo, in die diuisionis apostolorum; presentibus in Cristo patre ae
domino, domino Henrico episcopo Lubucensi, necnon nobili viro Ottone Went,domino in Jlborg, strenuis quoque viris Johanne deWaldowe, aduocato nostroterre Barnym, Petro de Trutenberg, D obrigost de Ost, aduocato nostro vltra
O deram, militibus, cum ceteris pluribus fide digais .N ach R iedel, Cod. dipl. B rand. I , B d. 2, S . 263, aus dem O riginal im G eh. Cabinete-Archiv
in B erlin .
8922.
Im nhamen des hem, amen . S zo der mynschen leuent vorgen [g]lich[is], vud der leuendigen mynschen vmbe erer szelen sac eyt in vormeringeder billigen christlichen carken mylde hogar olsze vaderlich tho schickende,bostedîgemie vudbefestigende gebordt, bekennen wy Wipertus, van gote gnadenbissohofi
‘
tho B atzeburgk, dat vus'des durchluchten, hoichgebam furst6n vud
hem, herm Alberdt, hertoigen tho Mecklenborch, greuen the Sweryn, S targardt vudRostock der land her, myas g[nedigen] b[eren], szegel vnd breii
'
,
ano alle bodroch rnd vth guder wytschofi‘
gegeuen vnde bowylliget ener dat
dorp N atzendorp, alsze dat gekoft vnd vorkott is myt alle synen enden vnd
schedinge durch de gestrengen menner Hinricke von B ulow, tho Pluskow, vnd
R eymer van Plessen , the B ernekow wonende, recht vnd redelich entt'
angen,
gelesen vnd geseyn. Wy hebben ook geseyn vnd lesen Hinrick van B ulowVpgemelten breue vnd dar vth vnd in erkennst, dat vmbe der selen selicheyt
1361.
Nach amor A bechn fi: di eser deutschen Uebmsotzung, den Schriftzùgem nach aus der ersten
H i lfte des 18 Jahrhnnderta . im Empt e su Schwerin. D a:-unter steht von demelben Hand(also vermuthhch aus dem Jahre ,,D usse brefl
'
werdt im thoknmpetigen XXXIIII in: oldt
inr " Vgl. N r. 8761
1361. Juli 23— 28. Rostock. 8923.
J oha n n a nd K onrad G r imm, C onver… zu D obera n , verka ufen das
von i hrem B ruder H ei nrich ererbte O rterbom R ostock a n M echthtld
.R etzekow a nd verheissen die Zustimmamg meter a. Z. abzvm nden
B… .
Fratres Johannes et Conradus dicti G rymmen, eonuersi in Doberan,
cum consensu Johannis Wi ttenbeken et Johannis G rimmen, proximorum amicorum suorum, ac Hinrici G yscowe seniorì8, tutoris eorum, vendiderunt domineMechtildi Retzekoweschen hereditatem angularemcum tribus bodìs adiacentibus
et vna parua domo posteriori in platea Leghe sitis, quas sibi, ut Hinrici
G rymmen, fratria dictorumconnersorum, fuerant et prout eis inhereditate sunt,
resìgnauerunt , warandiam cum predictis Johanna Wittea en et Johanna
G rimmen coniunctim promittentes 1sua cumpredicto H inrieo G yskowe. D icti
eciamWittenbekeu et Johannes G rimme promiserunt coniunctim, quod volunt
predictum Hinricum G yskowe ab huiusmodi promisso indempnem conseruare,
et quod Thidericus et N icolaus, frati—as Hinrici G rimmen premortui, nunc in
remetia agentes, cum ad partes redìerint, huiusmodi debebunt ratificare.
N ach dem Rostocker Haushnch 1354 — 1367, fel. emgetrngen m achen fer. 6° p. M ar.
M agd (Joh 23) and for. 4‘
p. Jacobi (Joh
1361. Juli 26. Im Lager vor Wosten. 8924 .
A lbrecht von M eklenburg, Joha nn S chwa lenberg u nd B ernha rd
v . M alli n, zu ei ner Schtdd von 24 M k. L ab.
E go Hinricus de B arnekowe, filius domini Rauonis de B smek0wemilitis, vna cummeie veris heredibus publica recognosco per preeentes, quoddiscretis viris Johanni Swalenberghe et B ernardo de Mallin, clericis illustris
principis domini Alberti ducia Magn0polensis, eommque verie heredibus in
viginti quatuormarcis denariorumLubiceneium ex iustis debitrs teneor obligatus,
super fasto natiui tatis domini nunc proxima afi'
uturo ipsis cumpromtis denariis
1361.
aut tantis pigneribus in ciuitatibus, videlicet Wysmer, Rozstok aut B utzowe,
in mo loco istorum, rbi eis magis videbitur expedira, cum quibus ipserumpecuniam a Judeis nelC ristianis in ma summa recipere poterint, et adpignusfaciendum , prout ius pigneris postulat et requirit, integraliter persoluendis.
Pro hiis firmiter obseruandis ego Hinricus de B arnekowe vna cummeie verie
heredibus et meo compromissore, domino Hinrico de S tralendorpe milite, fidedata et manu coniuncta predictis clericis Johanni et Bernardo eorumque verie
heredibus et ad manus ipsorumJohanni de Malline, B rùne Mùntde et Eghardo
de D elle, famulis, promisimus sine prorogacione longiori , vt premissum est,
[et] promittimus per presentes . Ju cuius rei testimonium sigilla nostra presentihus sunt appensa . Datum in castris anteW°
sten, in creatina beati Jacobiapostoli gloriosi, anno domini M°CCC°LX° primo .
Pergamentetxeifen ist das S iegel abget'
allen ; der erste tragt dae B rnchstfick eines S iegels in grflnemWachs , welches noch das B arnekow
’
sche Wappen imSchilde erkennen least, sowie von der Um
1361. Juli 26. 8925.
B olle H asenkop und B otte H asenkop d. verka ufen dem R ath zu
w ed .der A rman im H ei l. G eiste daselbst .
In nomine domini, amen . Ego Bolto Hasenk0p, filius B oltonia militispie memorie, meique heredes, Bolto Hasenkop iunior, patruus meus, filiusLudolfi bone memorie, [per] presentem paginam ad omnium noticiam volumasperuenire, quod sano deliberatoque animo vendidimus et rationabiliter miguenimus discretis viris consulibus ciuitatis G odebutze duos mansos soitos in villaKoselowe, quos quondam B okeman possidebat, cum omni iure et prouentu,
cum omnibus pertinenciis, que ad predictos mansos pertinere dinoscuntur, cumsiluis, virgultis, quibuslibet arborum crescentiis, pratis et pascuis inventis et
inveniendis, cum aquis et aquarum decursibus, piscinis et molendinis quibuslibet factis et figendis, cum omni domineo et iudicio maiori ac minori, videlicet manus et colli, cumomnibus fructibus ac redditibus, breuiter cumomnibusbonis adhereutibus, sicut hactenns sunt possessi, nihil nobis iuris aut pro
prietatis in predictis mensis retinentes . Nos ceiam pren0minati resignauimusduos mansos predictis consulibus absque vllo seruicio, ita quod nec dominisnec famulis de predictis mensis seruicio chedire teneantur, nec precarias ex
1 361 .
actiones et violentas, qui possident sepedictos mansos, nobis dare tenentur; ad
vsus vicarii, qui tempore maturo ad vicariam sancti Spiritus in eademciuitate
fuerit introductus, necnon ad vsus pauperum in domo sancti Spiritus morantium,
ita quod vicarius diete vicaria debet annuatimde dictis mensis primo et principaliter redditus suos penitus subleuare, videlicet XXII modeos siliginis et XVII Imodeos ordei cum vuo tremodio auene. Relique vero attinencie de dictis
mensis ad vsus pauperum in domo premissa conuertentur. Ju cuius rei testimoniummeum sigillum vua cum sigillis meorum heredum, eciam sigillumB oltonis Hascnkop iunioris, mei patrui, presentibus sunt appensa . Datumannodomini M°CCC°LXI°, ferie seconda post festum Jacobi apostoli.
N ach dem O riginal imA rchive der S tadt G adebusch, an dem noch die 4 pergamentnen S iegelb8nder hangen, wahrend die S iegel bis auf ein Wachsfragmcnt abgefallen sind. Vgl. N r. 8760.
1361. A ug. 1. 8926.
L aurentius, Her von Werle, gibt der Thumbkirchetn [zu G iistrow] einebrennende lampe vud die zu erhalten ein punt Meis imDorfl
‘
e Klinckendorpe,
welche men erwentemHem vor den Dienst daraus zu geben schuldig gewesen .Do aber die Lehnleute, die solchs zu geben schuldig, auff Michaelis darinseumig sein werden, kan der Thesaurarius darumb piandao. Datum et actnm1361 , die beati Petri ad v incola .
N ach C landrian’
a Registratur der G iistmw'
schen Capitelsbriefe, S . 60, Nr. LXXV . Vgl.
1374 , Juni 1 .
1361. Aug. 1. Greifswald. 8927.
D ie S eestàdte u ntersagen alle H andelsverbi nduflg mdt a ema rk.
A nno domini millesimo CCC° LX. primo . N otandum,quod domin i
consules ciuitatum maritimarum in G ripeswald congregati dic beati Petri ad
vincula arbitrati sunt, se velle diem placitorum obseruare ferie tercia prox imapost festum decollationie beati Johannis G ripeswold. Jtem arbitrati sunt, quodmedio tempore volens veliiìcare versus Flandriam trans portum dictumN oressund aut alias, debet cenere sub priuacione corporis et rerum, quod bona pereum nauigata non debeant venire vel deduci in D aciam vel in Skaniam aut
alibi infra dictumpartumNoressund. Jtem, si eines vnius ciuitatis inter ciui
tates in hause. Theutonicorumexistentes voluerint aliamvisitare cum suis rebus
1361 .
exsoluendos et in eorum altero, cum poterit, pro C marcis reemendes a do
mino Lamberto Witten, si ipsi fia tres domi non fuerint, ad quod eum con
stituerunt in suum tutorem.
N ach demRoetcrcker Hansbnch 1354 — 1367, foi . eingetzragen zwischen fer 6° Lear.
(A ug. 6) und for 8“p. M anricii (Baptbr. G etilgt. 1364 (M ar 3 .,Thidnricns D e
nenter vendrdnt Wernero Wi tten ceto reddi tus pro cantan: marcia in molendino suo
pos teriori , sito in aggere molendmorum, quod ohm Hinrici B uemannas fuerat, mmondoa .
“
(Hanshuch 1354 — 67, fel. Vgl. N r. .7718, wonach Den otar 2 hi iìhlen auf demM ùhleno
(iamm basass D as molandmnm postmnns war nach 1371 , Febr. 21, (a d) (110 letzte M iihlo
auf demhidhlendamm. Vgl. auch 1372, vor Jan . 29; 1384 , Jun: 10 . 1388, B echt . 12 89,Jan . 1390, O otbr. 26 N ovbr. 28.
1361. A ug. 6 O ctbr. 15. Rostock. 8930.
B ra nd t tenbeko u nd E berha rd B a nzatock vorheù sen den R a th zu
R ostock schadlos zu ha lten far dic B drgsehafl, welche den elbo far
B rugge zu erhebe—ndo S umma gelcistct ha t .
B rand Wittenbeke et E uerhardus B ukstoch promiserunt coniunctim,
quoddebant consules et ciuitatemRozstoch quitare et eripere a promisso factoper ipsos consules pro HermannoWolddorp super X libris grosso Flamici
pagimenti tollendas a pixidemercatorum in B ruggis. H . Frisonis et Jo. K yritzaderent.
N ach dem Rest. L ib. recognit. 1338— 1384, foi. eingetragen :wiachen fer 6‘ un Lun.
renti : and for. (i‘ante G alh Vgl. daselbst fel. 94
“(omgotn gm 1363, N ovbr 8, for. 4‘ p.
omn sancturum) , ,G odeka Leghe et Johannes S tapel ao Cyfiidns da A lan promiserunt mniunotxm,
quod denunce consules et muxtatcmR ozstok volunt qui turo ot ampere indempnes a promisso peripsos facto domino L eanen E nerbolt, coabino in B ruggm Flandr e: parte dicti Godfridt Leghea
pro XII libris gmssorumFlamimpag1mentn P resentxbus Johanna Ky n ts loco H inrici M ors et
Johanna G renzen “ D aselbst foi 1 18‘ (emgotragan 1369, Mà'
rz 28 Mai 25: for. 4‘pfor. 6
‘
p , ,Hermannus K rdz ct Hermannus Woltdorp et E rnestns G odobu: fideius
mmnt et quidquid in Flandria , videlicet B ri gghe, percepennt, ab illo consules mRozstok indempnesmsernabnnt “
1361. A ug. 9. B ei Beggerow. 8931 .
L udwigder H omer, M a rkgraf von B randenbwrg, dieH ei—zageB arn tm
Wy Lodewik de Rumer, van godes gnaden marggreue td B rande
burgh vnd tù Ldsitz, des hilgen R omyschen rikes ouerste kemere, polenta
1361 .
grene by Ryne vud hertoghe in B eigern, wy Barnym tù S tettin, der Pomeren,derWende vnd der Kassuben hertoghe, wy A lbert, hertoghe tù Mekelenborgh,
greue td Zwerin, td S targarde vud td Rozstok here, wy iùuchern B ernt vnd
L aurencius, heren tù Werle, bekennen vnd betfighen an‘dessem brene, dat
wy na rade vuser trfiwen man vnd stede maket vud gelouet hebben enen
rechten, steden lantfriede gant[z]liken tii holtdende in desser w is, als hime
ghesereuen steyt. Td demersten male leghe wy af vud vorbeden ref, brant,
vengnisse vud dinghenisse an'vsen lantden al vsen mannen vnd allen laden.
Were ouer dat yement an'vsen lantden rouede, brantde, herberghede wedder
des anderen willen edder stratenrofdede an kepldden, an borgheren, an buren
edder an anderen vechuerdeghen laden gheystlik edder werlik, se weren, we
se weren, de an'vnsen lantden vnd
asloten dar
‘dorthoghen: wurde he darvm
Vpholden, men seal darauer richten, als de lantfrede trispk Were dat he
wech queme vnd darvm vorvestet worde. so seal he vorvestet wesen in al
desser heren lantde'vud in allen steden, de in dessem lantfrede sint. Wan
he vorvestet is, so seal en here dem anderen dat entbeden, so seal en yewelk
here den an1de sdlue veste
“nomen, vnd den seal nomen vt der veste laten
edder in sin laut, slote, stede veleghen, de heren vud stede dreghen des ouer
een, de in dessem lantfrede sin, he en hebbe lik dan na desser heren rado,
de in dessem lantfrede sint. Were ok dat de yarschare des lantfredes vt
ghinghen'
, so scholen de vorveste(n)den edder de noch vorvestet werden,allike wo! an
‘der veste bliuen an sloten vud an lantden ene velichgheyt
vnd leyde, als de lantfrede tùsecht. Wee heren man, we he were, de rouede
edder brantde edder vanghennen venghe edder vndat edder schaden dede, als
hìrvor screuen is, an welkerleyhe wis dat were, vt edder wedder in vnd
binnen sineu lantden, steden vnd“sloten, de here seal dat grid tii sik nemen
vnd seal dat tù nynem gùde keren demmysdere"
, he een hebbe w°
ldaen,
demde schede scheen is. Were okdat [he] vesteu [hedde]”vnd slate, edder
'
sine vrdnt ene vntheltden vp eren vesteu, dar sealde here vor theen, in wes
lantde dat is; dar scholen em de anderen heren vud stede manliken vnd myt
ghantzen trn‘
iwen td helpen vud volghen, malk vp sine eghene host, vud
scholen dar nicht afscheden, se hebben des enen gantzen ende; vudwes heren
laut dat is, de sebaldartù bringhen bliden vnd werk vud wes dar not tù is,also lenghe, went dat slot vnd veste vordelghet is vnd den roueren ere recht
ghednen is. Vortmer, de ok alrede rouet hebben vud nicht lik edder'
recht
darvm doen willen”
, als de lantfrede tdse'
cht, de scholen nerghen vredes
ghenetea in allen vnsen lantden, steden vudsloten ; se seal ok nen here, manedder stede edder borgher veleghen Vp daghe edder in sloten , men war
u ma13‘
1361 .
se begript, dar sealme se vpholden, dar seal en demanderen tii helpen trd
weliken vnd seal een des doen, des recht is, ene broke. Were ok dat we
mysdere“wyste, de seal se vpholden vnd veren se in dat negheste slot, dat
deme heren tùhort, dar me se vpheltde; were dat"
, dat se sik nicht vpholtden w
°
lden laten: sloghe ho se doet, so scholtde he se in dat negheste
slot veren vad scdltde se wynnen, als de lantfrede tòseeht; de yene, de se
slùghe edder vpheltde, de seal tù den tyden leydet wesen in dem slate dat
recht vt. Vortmer, were dat yenich man beteghen edder berùchtet"worde
vm ref edder vm ender mysdaat, de in den lantfrede rfirede, den seal mevorboden an
l
sin hùs, dar he wonafiich is, vud in de negheste stat, de in
der voghedyghe licht, den ratmannen witlich doen; de seal td"
antwarde
komen, dar men en beclaghet, vnd he seal dar velich wesen vor vnrechte
wolt vnd vor pennickscùltde; kdmpt he auer nicht, so schal me darmedevaren, als de lantfrede tòsecht. Were dat wy vnd vase man edder ghesinne,borgher edder bur edder er ghesynne edder yenich man an vnsen lantden
yeneghen mysdeder venghe, de seal se antwarden den heren edder den emmetluden
"edder den steden, in wes lantden see scdttet vud vpholden sint. Were
dat en we daeh gbene edder myt willen se vntuerrede, so scholen se den”
broke liden, den”de mysdedere liden scùltden
”. We se okhòuet edder hfiset,
dat wi tlik were, dat se vorvestet weren, de sealhke sculdichwesen, vnd we
den” mysdederen vor dat lil
‘
steyt, dat seal nync macht hebben: de hercascholen darauer richten. Vortmer, de den mysdcder
22
vpheltde edder sliighe,
wes he een neme, dat seal he beholtden sander broke. O k wor” me scfitten
an'vasen lantden riden sfiùt, de seal beyde houeman. borgher vnd bur vp
holtden ; were dat se sikwereden, we se dar nedderslfighe, de sealdar neuen
bròke an hebben, una de scutten, de by don heren vnd by den ammetludender heren
"riden. de sint dar vtghenomen. Vud nen here seal des anderen
man vnd stede vordeghedìnghcn wedder sineu willen, mer en yewelk”here
seal sine eghene man, stede vnd laut vud lude geystlik vndwerhk by rechte
laten vnd by rechte beholtden. O k seal en yewelk man velghen“
velich
einem sehaden vud seal esschen hùlpe van dem heren, an wes lantde dat
scbude”
, van sinen vogheden . mannen vud steden, vud der hfilpe”
seal meea nicht weyghern, vud desse hulpe seal me en doeu van staden an, oft id
den heren vnd een suluen”
anghinghe. Were ok dat welk rouer edder mysderer
"
wurde Vpholtdcn, den sealme wynnea aldus: de guden lude en den
anderen sull‘
drùdde, de borgher sulf velte, de bur 8q souende; wert ouer
en bedderue man beclaget an'vnsen lantden vm vndaet, de mach sik des
weren sfilf twelt‘
te vnberuchteden, bedderuen luden vnser man ; en berdchtet
1361 .
darvm bescultdeghet wert, id sy vm ref edder vm brant, wor”id vm sy ,
bekaut he des, so mach de yene sinen schaden rekennen, vnd de andere ene
mynneren myt sinem rechte myt twell‘
beseteu, bedderuen laden sines heren
man ; vorsaket he is“, so mach he sik afnemen edif twelfl;e einer heren man
myt vnberdchteden luden. We alrede in der veste is der heren vnd stade,
de seal en here demanderen tù”
entbedcn, dat he se ok an sine veste neme,als de lantfrede tòsecht. Tu dessem lantfrede, weme des not is, schole wyvorbenomede" markgreue volghen myt hfindert man wapent , wy hertoghe
Barnammyt achtentich man wapent, wy hertoghe A lbert van“Mekelenbomh
myt hdndert man wapent vudwy heren tàWerle vorbenomet myt achtentichman wapent; vud wer es groter not, so seal vnser yewelk
”volghen truwe
liken mit gantzer macht. Vnddesse volghe seal vnser en dem anderen doen
binnen vser waken myt gantzen"truwen, wen he dartà esschet wert, vp
sine koste vnd sinen“o
scheden. Were ok dat wy vromen nemen an van
ghenen vnd an dinghenissen. wodannewis dat de vreme tdqueme, den vromensehole wy delen na mantalen ”
. Vnd wy vorbenomedeal markgreue theen in
dessen lantfrede vnse“heren vnd vrfint: den bysswp td C ammyn, den bye
scop tù Lubbutz , den byssc>Op von"ÌB randeborch, den by% mp tù B euel
berghe, den markgreuen tù Myssen, hertoghen Rodolue tii Sassen den elderen,den hertoghen tù Luneborch vnd den
‘3
grencu van“Lyndowe vnd de ma
Lubeke; vnd wy hertoghe B arnam (been an dessen lantfrede den bysscop“
van C ammyn like vns suluen vnd”
konieh Woldemar van D enernarken vnd
den konieh van Polen C asemere“; vnd wy A lbert, hertoghe tù Mekelenborch,
theen an'dessen lantfrede konieh Woldemare van
“D enemarkeu y ud
aoher
toghen Kristol'
ere van" Lalande, hort0ghen B arnam tù S tettin
"den idngheren,
hertoghen R odolue van“S aasen, hertoghen E rika van
“S assen, hertoghen A l
berta van“Molue, al de grencu van
”Holsten, vnse ome” , den hertoghen
van“Luneboreh, her B eyme[r] ” vnd V ichca van B ulowe myt den sloten des
stigtes tù Zwerin; vud wy herenGo
van Werle theen an dessen lantfrede
vnsen wedderen iiinchern Hennighe van Werle vnd”
vnse ome de hertoghen“
van S tettin, hcrtoghen"
van Luneboreh vnd vnse(r) swaghere, de greuen van
Holsten. V nd wy hertoghe A lbert van Mekelenborch vorbenomet theen meda“an dessen lantfrede vnsen leuen bruder, hertoghe Johanna van
“Mekelen
borch, vnd den grauen van Vorstenberghe. Vnd welke“desse vorbenomede
heren an dessem lantfrede wesen“willen, de scholen tdsschen hir vnd stiate
M ichahelis daghe vns sulke breue gheuca , als wy vnser en dem anderen“
gheuen heft, vnd leuen dessen lantfrede vorbenomet” tù holtdende, als wy
ghedaen hehben. O k scholen al vnse veghede vnd ammetlude, de tddessem
1361 .
lantt‘
rede"
asschat werden, sweren'”
tù holtdend0, als wy ene vorbreuat hebben.
Vnd desse lantfrede seal waren vnd stan van y user ersten vrfiwedaghe, de
neghest vort ouer dren iaren, de neghest tùkomende sint”
, al vt.
Vnd dat wy alle desse articuli vnd stucke, de hirvor screuen sint"
, vnd en
yewelk”bysdnder stade vnd gbante holden willen vnd scholen, dat loue wy
vorbenomede heren vnser en dem anderen in dessembreue by gnden imwenvnd eran
”ans arghelyst, vnd hebben
"
tù groter bekantnisse vnse yagbesaghe…ghehanghen laten an dessen href, de ghegheuen vnd deghedinghet is
an vnsemhere"td Begherowe, na godes bert dusent iar drehdndert
"in dem
envndsosteghesten iare, in sùnte Laurencius aneutrle.
N achdam0rîgmalimHnnpbA rchxvemSchwerm. D asselbe trdgt nochanPargamentblndern 5S iegel
l) rund, nnt rollmr P iatta : zwischen R anken der Schild mit dem rechte achauenden A dler ;
sea L VD OWIG nomi : mî s fiì‘
ucî s naanasose
2) rund: fiber einem hegenden Solnlde mit dem steigendcn Grani'
sn mn rechte nchnnender
Helmmit Decke und P fanenwedel. rechte vomHahn ein B , Umanhnfi .
S G G B GT V (D B KR RY (D D VG I S S TG THÌG IIS I S
8) Hermg A lbrechhr Secretaiegel, abgebildet zu N r. 6875;
4) due in Bd. IX su N r. 6188 ahgehrldcùe 2. S iegel Bernhards von
5) das hieneben abgebildete Secrets ingnl dns F ilmten L orenz von
D as imK ònigl. A rchiv su S tettin ani'
bewahrtc O riginal, welches nur
noch (ha 8 ersten 8wgelbfinder, doch ohne S iegel, hat, wei0ht, von Werb
formea ahgeechen, von demSchwennschen nur unweeenthch ab: ‘in’brant vnd dmgnisse vnd vengmsse m
'edder ‘da dar ’landen ‘
vestungc (immer)—
°odder auch mysdere) “’
na“he— hedde " do‘n
" Wen w a r“mysdeder
" 'fehlt barncht 1ged (immer) " dir "ambachtluden
£immer)" da m
acolde " da ” Vortmor we‘m.
“ war “der heren fehlt°y slik
'“volghen
”geecege
“halper”afin it em suluen oddo: syme heren
’°fehlt °‘samenungn v
'
î ouer se . hmter lantfredo “vnser heren nen, in
a“vveret dat ouer we
l dede “y ennxch
” lauder! ” werden ” bedda “da siede“dry s tand " macht etadon' vnd wes “
gehrcken“bu‘wen, da wella sealma
alle slichten da bere! “ dat “des “so soolewy de vorbeuuw ie
" to ‘”guataca
” mentale “da vorbennmds “vsen
” da “vsen vedderen den bmwp —
“denwy nd Ku smara, d. k. v. P .
" tù S tett in fehlt ”vse ome: fehlt “B simel‘
” da hem " da ghen hart. " den hart . “’made. fehlt “welker “ey n
“wy v ader ennn?r" da darte “
sweren dessen lan tf'
rede “da nd neghest
kampt”neghest na eenander komen " desse v orghesoreuen articul vnd stncke
" by v sen eran vud tmwen des to ener moran sekerhc{vd alle vse insegele
an doesen hry‘f gehangen ,
da ghegeuen is to velde by demdorpe°dryhnndcrt in .
B rand… II , Bd. 2, 8. 484 , IÀsoh, Albmcht Il. und dne nordd. L and
8932 .
1361 .
M od a nd L orenz von Wcrle schliessen ein B and/wise zur Vertheidign
Wy Ludowich de Romer, van ghodes gnaden marghgreue tv B rendenborgh vnd tv Lusytz, des hylgen Romesohen rykes ouerste kamerer, palaatzgreue bi Ryae vnd hertoghe en
1B eyeren, wy Barnym
’ tv S tetyn, der Pomerea, derWende vad der Kassuben hertoghe, wy Albert, hertoghe
”tv Mek
lenborgh, greue tv Zwerin, tv S targarde vnd tv Rozstock here, wi iunghernBernd vndLeureacius, heren tv Werle, bekennen vadleuen an ’l
ghuden truwea :
were dat yemant‘were, he si, we he si, de vse vyant darvmme‘ welde wesen ,
dat vser een dem andrea volghedc vad°hulpe dor desses
'
lantvredes willen ,so schole wi alle vorsten vnd heren vornomet, ste°de° vnd land by
”
demandrea blyuea mit gentzermacht vndmit steder truwe vod scholen v°s nummerberichten noch si nen mid den lo yenen, de sick dat annemen ; wonna" wi
scholen sine" vyaade blyuen also lenghe, dat v°
s ghod helpt”
, dat wi tv
sameade enon ghuden ende des" kryghen vad welkem y ser“ det suerghinghe,dat schole wi v
°
s alle annemen, dar en schel sick vser nomont " v°
tteen, vnd
alle vse slote" scholen snem yewelk0m vser herenmcpen stan tv alle sinen
aoden vnd behuu°
f yeghen den yenen, de sick det ennemet. A lle desse vorscreuenen stucke loue wi heren vorscreuen by vsen area vnd truwen vser een
dem andrea stade vnd vast tv holdende evader arghelyst vndhulpereede. Tvgroter bekantnisse desser vorbindinghe
"hebbe wi alle vse yngheseghele heaghet
vor dessen breef, de gheuen is tv veldc by dem dorpe tv na
ghedes boort dusent iar drehundert iar darne an"dem eenvndsestichtea
”iera,
an svate Laurencius eucade, des hylghen mertelers.
N ach einer O riginal«'
A usfertignng un Haupt-A rchivo zu Schwerin .
E ine awaits , ebendeaelbet aufbewahrte O figiaal-A nsfertn
'
gang zeigt aasser verschiedenen Wort
formen folgeade A bwcichungon: 'la ” B arnum ’darsuluen guado hertoghe‘yenich
man 5de vase hy gheric“oddoer 'des ”
so scholen wy vorbenomede stede (allevotaban vnd heren : fehlt)
”en by
1°don: l'
oblt " men "are hcl myt
dem yoaon" ’vaser en
"non
"slote v a da ves ten l“
v . h.: fehlt ”verb. v nd
s tucke ” hobbs wy alle vaso ynghosoghele a n desaoa href hana la toa , gheuen vado
scronoa i n v a semhere t ii B egherowe " ier i n ”e. v . sO steghestea .
A a der ersten A asfertigung haagoa dio S iegel nur noch am 1 . and 4 . der 5 P ergamontbtìndcr,an der zweiten noch am 3. and 5. dmselben S iegelwie an N r. 8931 an den eatspreeheadea
S tellen . G edruckt (nach einem O rig. imK òn. A rchiv za S tettin) bei R iedel, Cod. dipl. B rand.
I I , Bd. 2, S . 434 ; L ìsch, Albrecht I I . und die aordd. Landfrieden , S . 89.
1361 .
5) Dominus Bernardus O ldenborch tenetur domino Alberto S tralendorpeet D ethleuo Manca V I° mr. Lubieens. den. in aur (e) o pegaudes, eisdem facts.
eorum potest leuere debita et facere dolore presens scriptum .«A ctnm anno
persolute sunt centum marce, quas sustulerunt predicti dominus Albertus et
Detleuus.
6) 1364 , vigilia esceasìoais domini [M ai Radekinus D ouendeghe
et Marquardus tratar sans teneatur coniuncta manu domino Alberto Shelendorp et D ethleuo Manon V° m . den. Lab. expedito persoluendas, quando eis
debet Marquardum Dominus Albertus eat Dethleuas potest in absencia
alterino tollera debitum et facere dolore preseas scriptum .
7) 1365, Michaelis [S apien Johannes Junghe, Hinricns de Lestenet Johannes van der Hello tenentur menu coniaacta CCC mr. Lab. den.
dominus A lbertus et Detleuus predictis ad dimidii anni spacium antedixerint,
amicabili ter persoluendas .
N r. 1 — 4 aus dom Nr. 5— 7 aus dem sich jensm anschliesseadon 2 . N iodorstadtbuche von
1
1De siede by der zoe, alzo her Johan Wytteaborgh, her JohanPleskow unde her Berend O ldenborgh van Lubeke; her D iderik Wraak
Hamborgh; her Johan D argetzow unde her Johan Kalsow van der Wysmer;her Johan Bomgarde, her A rnold 0ropolyn, her Hinrick Vrees unde her JohanG rentce van Rozstoch; her Herman vaama Rode, her Gedeke G ysea , herLadeke van K ùlpea unde her Beread van B remen vonme S ands ; her Hinrichvan Lubeke, her N icoleas Westfal, her Hinrici: Scuppelenbergh unde her Lamberd Warendorp vaama G ripeswolde; her D yderik Thurow unde Marquard
S tettyu; meyster Otto, eyn scriver der stent the Kolberch, mit den anderen
1 361 .
steden by der zee, myt den ratmannen alzo her Hinrici: Leughen van C almeunde her G otsealke Nasse ven D antzeke, de boden synt des landes unde der
stade van Prùtzen, bobben overeen ghedreghen unde wilkort myt gnnìzer een
drecht: dst'
nyment uth eeven steden unde landen zuken seal dat land tho
D enemarken unde Boone myt nynerleye gbode edder k0pensch0p by lyve unde
by ghùde. Vortmer hebben se overeen ghedreghen, dat men in allen steden,beyde by der zee unde ook an Prùtzen, seal upberen eynen tollen van seepen
unde van elmo ghdde, datmen scepet uthdessen vorscreven steden , baveno[n]unde landen, van elken pund grote veer E ngelsche pennyngbe; unde det seal
nnstan in den negesten wedderdeghen na desseme tholcomenden wyntere, wanmen ersten soepen mach, unde sealwaren wente tho sunte Michelis daghe, de
dar negest anne myddel komende is. Dessen tollen seal men upberen byzworen eeden in der stent, dar me dat ghod uthscepet, unde scs] des breve
ghevea, det dat ghod vortollet sy ; darmede seal det ghod tollenvry eyn uth
un yu. Vortmer, wes me van desme tollen semmelet in demo lande tho
Priitzen, dat sealmen antwerden in det Lubesche dordendel den steden byder zee vorbenùmet. Were ook dat yenych man, de buten der henze were,dessen tollen nycht gheven welde, alzo hyrvore screven steyt, unde dat land
the D enemarken unde Boone zuken wolden, myt deme edder myt den seal
nyn kopen edder vork0pen. Ghegheven thome G ripeswolde, na godes bort
drutteyn hundert year nn demo eynundesesteghesten iare, in demo hilghenavende unser vmwen. alzo ze gheboren wart. Were
’dat yenioh begrepen
worde, de gherovet hadde uppe der zee, dar sealme over rychten, unde seal
nenes gheleydes gheneten.
G edmekt bedKoppmsnn. H -R . I , 8 186. ons der Hanù chrii'
t su Rostock (suol: gedruckt inB oat N acht 1754 . S der Hendsohrift sn B remen (welche den Satz : ghsneten
“
vor ..Gheghevsn“ bat ; gedr. Cassel. Ungedr. Url: . 8. 428) und der Hu dsolmft su Ledraborg
(welche noch dmU shersohnfi z domini 186l, natin tatis Mnne virginia“. dagegen den S at:
gbeneten"
gu mcht entbflt) . G edr auch Bartonns Vgl N r. 8927.
A um Als G rund zur E infiìhrung des a ndzolles gicht L iibek in mm Schreiben nn Revel
vom 19. N ovbr. [1361] su ..qnis rex D ecio cum suis in hnn parte oomplioibus. prob dolor! commercaton bus et omnibus ciuitatibus intnht in mari plum dsmns hoc mne. prout vesta-em
dwmownemadmus non lateref'
— A nf 8esehwerden des lh rk
n B rnndenhnrg uber diesen Zoli antwortete ùmRoebock fer. bem: ante M en s
Magdalena (1862, Juli es erinnere snob nicht. von seinen Lenton den neuen Zoli erhoben su
8tn lsund
videtur tangm“. rsden su wollen. (B iodel. Cod. dipl. B rand. 1. Bd. 23. N r. 134. 185 )
1361 .
1361. Septbr. 8 und 9. (Greifswald) 8936.
A nklam, S tetti n , K olberg, B remen und K iel verbù nden sich gegen
den K òn tg Wa ldemar von a ema rk.
Wy Magnus vnde Hequin, sin sone, ven godes gnaden koningbe the
Sweden vnde tha N orwegben, bekennen vnde betughen nn desser scrift, det
Wi vns vorhanden, belouet vnde voreneghet hebben mit den steden bi der see,
also Lubeke, Hamborgh, Wysmer, Rozstoch, S tralessund, G ripeswold. Tangkilym, S tetin, C olberghe, B remen vnde K i], also dat wi volghen seelen mittwen dusent ridderen vnde knechte ghewapent, mit scepen vnde wes dartho
not vnde behòf is, vppe den koningh van D enemerken vnde sine hulpcre vnde
vp al de gheue, de de see rouet hebben edder nacht rouen edder srghen
willen, tho thende, also vppe Sohone, G otlonde vnde O'
lande. D es scale wi
wedder setten den steden vorbenòmet dat bus tho B ahnsen mi t Mastrandemit aller siner thohoringhe, vor ellerleye koste, vnde ooh vmme
ere soit, edder wes senden se nemen in eren schepen, de se kopen edder
hùren: de scolen nu vppe den neghesten sùnda.gh tho mitvasten'rede wesen.
Hulpe vus got mit der vorscreuen stede hulpe, dat wi den koningh van
D enemarken vnde sine holpere krenkeden nn sinen schepen vade un laden,
neme wi dar yeneghen vromen une, dat seal gan na mentale. Wolde
wi den vppe Schone then mit der vorscreuene siede hulpe, so scale wi en
setten vnde nntworden thovoren det slot the Wordberghe, vnde so scolen
se vus B ahnsen wedder entwordcn edder also vele wisscnt darvor dòn,det den steden ghenòghe. Were ok dat [de] vorscreuen stcde det lms theBahnsen vor Wardberghe beholden wolden, dot sca] stan tho ereme w illen
vnde kore. Were ok also dat de stade mer koste deden de slate tha mannende vnde the spisende, won de slote rente vnde ghulde hedden, de scolen
se rekenen tho den kosten. Were ok det wi S chone wiinnen, vtgbenomenden Lantholm, so scale wi den vorscreuenen stedcn setten vnde antworden
det bus tho Helsinghehorgh de slate S choner vnde Falsterboden mit al
eren thobehoringhe, mit lunden vnde der munte dersulues vnde mit demetolne, den market tho Falsterboden vnde Schoner vnde tho dome E lenboghenvnde mit deme E lenboghen vnde also wide, also dat laut tho Schone is, vth
1361 .
dat en scola wi nicht dòn men na rade vnde vulbort der siede vorbescreuen ;
vnde wo we it versetten mogben, dar ecolen se de neghesten the wesen
tho beboldende, ofie se willen. Vortmer, were dat de stede(n) vorbescreuen
yeneghen kit vorlòren, edder andere yenich vngheluclre envelle, des got nicht
eu wille, dat wi Schone nicht bekreghtegen kunden, yodoch so scolen de
suluen stede de slots vorscreuen in cerer were beholden mit aller thobeho
ringhe also lenghe, bet se van allen kosten vnde van allen stueken, de vor
serenen stan, ghenomen sin vode vntworen. Vppe dat al vnde clkdesse vor
screuenen stucke werden gheholden den vorbenomeden staden, des loue
wi en vnde mit vns mit ener sameden haut in ener gantzheyt vntruwen vues
bischop, vnse grene, ridders vnde knechte. vnse man. de hime serenen stan.
Y nde tho merer bekantnisse vnde tugnisse so sint vues ynghesegbele
n a vnser rike rade mit den yngheseghelen vnser bischopes , greue,
ghehenghet in dessen yeghenwardighen href. Ghegeuen rude serenen na. godes
bert drutten hundert vede envudesesticht iar, in vnser vmwen daghe, also se
wart gheboren. Tughe sint
N ach demU rb B ueh der S tadt L fibekm, s. 419, aus dem O riginal auf der Tru e. nut m.
hnngenden 12 81030111 ; auch H -R . 8. 187. Nach dem Entwurf (su B remen). in welehemHamburg. B remen nndK iel und der Schloss noch fabian, auch der
'llermin '
.,uppe den n
muto M artens dnch“ gesetzt mt und es nachber behof D . V .
“und slot van unser
w eghene nut macht“ heisst, gedruckt bei Cassel. Sanna] . ungedr Url: 8. 419
B .
Wy ratmanne der stede Lubek, Hamborgh, Bremen, K yl, Wismer,R ozstok, S tralessund, G ripeswolt, Tangklim, S tetyn unde Kolberghe bekennen
openbar unde betu‘
ghen an desser yeghenwardeghen scritt, dat wy uns ver
bunden unde vereynegbet hebben mit den dorlu'
chteghen rarsten unde heren
Magnus unde E squiu, sineme sone, koningben the Zweden unde Norweghen,
in desser wiis, dat wy en seelen the hu'
lpe k0men mit twen dosent mannen
ghewapent. mit schepen, up den neghesten sundach thomitvasten, de un tho
lcomende is', rede the wesende, up den koningh tho Denemarlren unde upal de yene, de den menen koopman upper zee revet hebben edder raven
edder hinderen willen, else the theende in de land tho Scene, G land unde
G odland mit werke unde mit bliden, unde de helpen the winnende alsodane
wiis, wo se una theveren antwarden de slate, also se in eran breven stan,
de se uns hirup under eren ingheseghelen ghegheven hebben, unde des se
uns volghen mit twen dusent ridderen unde knechten ghewapent, else se una
beseghelet unde ghelovet hebben. Vortmer, were dat yenegherleye orloch
1361 .
edder twedracht van desser verbindinghe upstands, so sehal unser en demeanderen behalpen wesen mit valler macht ande nicht afthozenende, wi en
hebben des enen gantzen ende. Vortmer, went wi hebben anse koste, de Wibirap ghedreghen hebben, also in desser vorscrevenen heren breven steyt, de
una hirupghegheven sint, tho has, and alsa‘
lke verword, also in den sa'lvenbreven stan, ans ganz geholden sint: so scola wi en de slots wedder antwarden, alza Helsingborgh, Sooners ande Valsterbode. Were ok de wile, datwi de slots in Scene inne hadden , en der keniaghe afghinghe, so scola Wise antwarden demanderen ; gan se over beyde af, dat se vorstorven, so scolawi se antwarden den biscopen van Upsel, van S trengnes, van Lincepinge and
van Scare ande sbs ridderen unde knechten, de de biscope dartho kesen uth
des riksa rade; it en were, des god nicht en wille, dat see uns afghewannen
worden edder afverraden edder andere van unsen henden quemen hemelikenedder openbar, van yenegherleye unghelu
‘
cke, dat ans sander wiit, maningeedder var van den vorscrevenen koningben ande den eren wesen seal. The
ener bethu'ghinge unde merer bekantnisse desser dial: so hebbe wi anser stedevorbenomet grote ingheseghele ghehenghet an dessen yeghenwordeghen bref.Ghegheven na godes bord dassnt iar drehundert iar an deme eynundeseste
ghesten iare, an demo neghesten daghe na a nser leven vrowen, also se werd
N ach demO riginal auf der Tresa zu Lubek. an welch0m von 11 noch 4 S iegel hmgsn. gemdruckt Lappenberg II , 8. 496; H .
—B . I , S . 190. C assel, Ungedr. Url:… S . 481. folgt einem Ent
sein . A usgefert igt werden beide Urkunden A . and B . wohl erat spi te: sein. Am22. Septhr.
(M anricii. ohne Zweifel 1362) schmibt Konig Haken den Smti dten: .,D ilectionibus vaatris volumam
et domini nostri ae nostra emissi vobisenmplacitaverant ant ax parte nostra promiserunt, ita omnis
Lubek schreibt fiber dies B undniss an den B ath su R evel am 19. Novbn ,,Quia rex Dacia
plurime dan na intu1it civitatibns anivereis. idee civitates maritime, videlicet K olberg. S tetin,
nt status maris ab huiusmodi tribaleoionibas h'
berabihrr et illis. qui mare et portamNoresaund
tntibus et eivitatss regibas volant adherers st adstamet diete regi D anio et illis, qui statua; maris
ad dictus nagee et ad litterae sigillandae et sd eertificneionempromissoram faeiendamdestinati. quinondumsant revers i.
“(H .
-B .. I , 8.
1361.
1361. Septbr. 9. (Greifswald) 8937
D ie mit den K 6n igen M agnus u nd H aka n von S chwcden und N er
wegen gegen den K ònlg Waldema r von D anek verbilndeten Riddle
L abel:, Wlsmar, R ostock, S tra lsu nd, G rclfswald, A nklam, S tetti n,
K olberg, B remen a nd K iel bestimmen i hre C ord i ngcnlc.
In godes namen, amen. Wi ratmanne van den steden: Johan Wittenbergh, Johan Pleskowe, Bernt O ldenborgh van L abek;
'
[van Ham]borgh; Johan D arghesowe, Johan Kalsowe van derWismer; Johan B omg-arde,Amt C repelin, Hinrik Vrese, Johan G rensee van Rozstok; Herman van demRode, van dem S trales sande; van dem G ripeswolde;
van Tangklim; van S tetyn; O tto, en seriner van der stad the Kol
berghe, vnde wi van B remen vnde van dame K yle, mechtech van vnser stade
wegbau vorscreuen the den stùcken, de hime scream stan, bekennen 0penbar
dat wi vns van vnscr stade weghen verbunden hebben mit den dorlùchteghen vorsten Magnus vnde E nquin, sims sone, kenynghen tho Zweden
vnde Norweghen, Vp den kenyngh tho D enemarken vuda sine hulpere vnde
vp al de yene, de de zee ronan vnde gherouet hebben, aldus in (las er wiìs:
wi van Lubek seelen vtmakcn ses kogghen mit ses snicken edder schuten
mit seshundert mannen ghewapent vnde en werk vnde ene blide, eft des
need do; vnde wi van Hamborgh twe kogghen mit twenhandert mannenwepent; vuda wi van Rozstok vnde van der Wismer ses kogghen mit ses
snicken edder schutcn mit seshandert mannen wapcnt vnde en work vnde ene
blide, eft des nood do; vnde wi van dem S tralessunde vnde G ripes wolde mitses kogghen, mit ses snicken edder schuten, mit seshundert mannen wapent
vnde en werk vnde ene blide, el‘
t des nood do; vnde wi van Kolberghe,
S tatya vnde A ncklim mit der halpe der vnghen stade, de vns the hulpe .
gheuca sint, ses kogghen mit ses snicken edder schuten , mit seshundcrt
mancan wapent; vnde wi van Kolberghe ene blide, vnde wi van S tatya ene
blide, eft des nood do, mit mesteren vnde arbeydesluden, de dar behof tho
sin the allen werken vnde bliden vorbenomet; vnde wi van B remen onan
kogghen mit hundert mannen wapent; vnde wi van dame K yle en schip van
vertych lesten mit dortych mannen wapcnt vnde mit teyn schatten. the vra
dende vnde the heghende de zee tho behof des menen keepmannes tho the
ende vppe S cene, filanda vnde G odlandc. Were dat hirafyenegherleye veyde,
vnmuth, orloch vnde vnghemak an thokomenden tyden, it were van weme itwere, af vntstunde genegher vnser stade vorscreuen, des schole wi ganz ones
Wesen y nde vnser en seal dem anderen bebulpen sia in al sinen nedcn mit
1361 .
B ischofemfitze unter demThor, unter demB rfickenbogen 2 F ische in den Wellen ; Umschril‘
t
IG I LLVM o B V RG QNS I D G! o K O L B GR G ÌLG
A uf der R ùckseibe ein kleineres , rundes S iegel mit einer B isehofsmlltze liber 2 gekreuzten
B ischofsstìihen ,unton zwischen den S tàben fliessendes Wasser; Umschrifi
S G G R GG VCD O O LB G RGHNS IV (D
D as 10. und ll. S iegel sind von den Pergamentblindern abgefellen .
G edruckt hei K oppmann, II .—R . I , S . 191 , nach den O riginale:: zu R ostock, Homburg (dem
auch die S iegel 2 , 10 und 11 fehlen) und zu L fibek (mit 7 S iegeln), und frìther nach dem R est.
den R est. A nz . 1754 . S . 63; naoh dem Lubiec-lien bei S artorius II , 8. 495 ; nach demE ntwurf zu B remen, in welchemHamburg. B remen und K iel fehien, hei C assel, S ammi . ungedr.
426.
lA us den Hamburger K immerei-Rechnnngen, S . 186, A . 3, hat K eppmenn er
dass U ppen Perde verschxi eben ist ffir H ey er. E r bemerkt ferner (H .—R . I , S .
dass diese U rkunde au sgefert igt erat spillo: sein kann, weil nach N r. 8935 and nach A usweis
der Hamburger Kammerei-R ecli nungen auf dem Tage zu G reif'
swald Hamburg durch D ietrich
W ren]: vertreten war, hernach aber bis zum 22 . F ebr. 1362 durch H e inrich H oop und H e i n
rich H oyer auf 3 Tagen zu Rostock, Label:: und Wismar, die wegen des Konigs von D ànemerk
1361. Septbr. 9. Greifswaid.
und, wenn ste es w iedergewùmen, mwh i n S chonen .
G edruckt ist dies eusfilhrliche P rivilegiumnach dem noch mit 13 S iegeln versehenen O riginal
auf der Trese zu L ùbek hoi D reyer, Jus nanfr. , p. CXX IV f. (incorrect, s . Lappenberg bei Ser
torius II, S . bei Torfaeus IV , 10, p. 489, sowie neuerdings bei R ydberg, S veriges Tracteber I l, S . 314 . D as D atumlautet: ,,D atum G rypeswoldis, anno domini millesimo trecentesimosexagesimo primo, in crastino natinitntis beate M an o virginia gloriose.
“ A n diesem Tage w ird es
also von den Hansoaten entwori‘
en, die Besiegolung durch die K ònige und ihre Retho aber erat
spliter erfolgt sein .
1361. Septbr. 22. Wismer. 8939.
B eymer Bremer [et] Herder R ussowe stent dominis meie consulibus
pro respectu ad consules [in] K ungisbergh pro XXVI marcis Prueensibus ex
parte Petri Lewetzowen ad ipsum per mortem Hennekini Pickert iure here
1361 .
ditario deuolutis, super [quibus] consules dederunt litteram apertam ipsis, quodnulla secundnria monicio fiat, Petrus Lewetzowe teuchit ipsos indempnes et
eripiet. A ctnm anno LX . primo, in crastino Methei .
N ach einer Inscription des Wism. L ib. parv. cw fel. 171. Weitere B argachaften filt Zu«
vermohtslmefe in due A usland aus dom14 Jahrhundert leisteten nachdomselben S tadtbuchs ‘ 1386,
S epthr. 20 (vig Medici), di e R athmfsnner Hermann K ròpchn, D ietrich M ònnik undJohann Wendorf
und N icolaus Hopmann, Johann D argetzow , G cttschalkW itte , K onrad Moltoke. Johann Zurow (1 j ,N icolaus M anderow , Johann Hnnenmnkcl. Johann Vlint und H einrich W'
almstorl' fur einen Zuver«
sichtsbrief nach S tralsund fc: H einrich S ion , foi. 180 1870, Novbr. 7 (for. 5° ante festuin
M artin i). dcr R a thmann Heinrich Wessel. Heinrich Vet und H einrich S ternebcrg filr einen Zavor
s:chisbnof nach E lhmg und D anmg f(ì r Peter V et, fel. 188. 1371, A pril 28 (V i talis ), L udolfR utonhckc fiir einen Zuversichtehn ef nach E n el, fel 188. 1372 . A pril 20 (for. 3
‘
post Juhilato).Amd F ischer undMarkward S nakenbcrg idr einen Zoversichtsbriei
'
nach S tendal fur A lheidi s K etel
b6ter, fel 190 1372, Mai 2 (dom dic anto ascensioms domi ni) , M atthias S tochfisch fiì r einen
Zoversichtshi'ief nach D anzig fur Hermann Tonagsl, foi 190. 1894 , Johann und Hermann S iri
siori"
fur einen Zuvers ichtebnel'
nach S tettin mr B erthold Schwerin , foi 198 Johann Plose und
Johann v S hion fiir einen solohen nach M ngdeburg fiir N icolaus Smikòper, fel. 198 1395,
Johnun S tn storf und Joha nn Hov0mann filr einen solchen nach M almò iî 1r K onrad G rabow und
R eichard' Whi te, fel 199 1397, da Ra thmann R oun d B uk fur einen aolchen nach S k&ls6r
fur Johiinn v . U elzen, foi 202 T imme Schweri n fil: einen solchen nach B ei—gen i'
llr die B ruder
H ei nrich undM artin K omng, fo] 202 D egener N oyden fur einen eolchen nach Pn tzwulk, foi 203Johann Smrmberg undW ilken L odowxgs fi'
ir einen solchen nach K almar,fel. 203 1398. Fehr 5
(Agnie), der R athmann Hei nrich Zi ttec und Heinrich v . B rolo fi’
ir einen solchen nach D anzìgM àrz 1 (l
'
sr 6'
p M ath der R athmann Johann L ischow und L ambert K och fur einen solchen
nach \ Visby ffir N ic H eitzing A pril 18 (fer. 5‘
p Quasimodo). 'l‘imme S elim und Johann Ekholt
fi n einon solchcn nach Lubek Juni 7 (for 6° infra oct ecrp C risti ), Johannes Woltorp, D ietrich
Revel, Henneke Kalkhorst, Hertw ig S tormer, M arkwardWarnow fur einen solchen nach L ube]:
fiir hi nrkward W’
arnow d j L orenz U nveri'
crt , M artin Prcdenkestorp, C laus K artlow und JohannB adham fi
'
ir einen Zi ivcrsichtshriel'
fiir M ark… K alsow und C laus M aud nach D nnzig wegen
N icolaus'
von PelN aehlass , fel. 205 1399, Johann Schoeber, H einrich K heclon Heinrich Krubbe
fur einen Zuvermchtsbn ei'
nach Lubek fur M atthias C lausean'
s Frou und K i nder wegen des N ach
lasses 011108 gewmsen S park, fo] . 205. H einrich R uhcw , H einrich T ess… und K onrad O dbrfx:ht (”
ur
einen Zuversmhtebriei'
noch T rcptovl filr C laus Hovernann wegen Johann Hovemann ’
n N achlnss ,fel 205 Dechr. 1 1 (for. 4
°
p Concept Johann G rape und Johann Frese Ilir einen Zw ei-nichts
hnel'
nach K olberg fur due TÒchlor H ermann Panstorp'
s, fel 206
8940.
1 Vorllìgelt bricll'
, vll'
6 houen lautende, so die Eddelleuto, die von
Raduni genant , zween priestern zum S ternbergk, Meistir Johan vond her
Heinrich Persowen, vud allen eren nachkomelingen, den besitzern des leens,zum eigendom vorkaufi
'
t haben mitsampt der bede, mit deme hogesten vnd
Bidesten gcriehte, sich des zu gebrouchon nach laut des briefi‘
s. Datum des
briefi'
s 1361, Ju Buste M ichaelis.
Nach Reges ton der 8tarnbsrgsr K irchenhnefe v. J. 1572 imHaupt-A rohiv0 zu Schwerin
1361 .
1361. Septbr. 30. G fistrow. 8941 .
Laurentius, Her von Werle, hat gegeben zur Thumbkirchen zu Gustrow
einen Hofi'
, belegen im orto beimMarstall, mit aller freyheit vndgerechticheit,also das derienige, so daraufi
'
wohnen wirt, ierlichs 4 Mk. wendnsch den
C anonicis dauon geben soll. D atum G ustrow 1361 , ipso die beati Jerouimi
N ach Clandrian‘
a R egistn tur etc, pag. 818, N r D LXXIX
1361. Octbr. 8. S chonberg.
B eerman n zu B alma, den ihm con H erzog A lbrecht prdsenti rten
G efotlichen Joha nn S wa lenberg i n den B estie der Pfarre zu G ade
busch zu setzen .
Wypertus dei et apostolice sedia grecia episc0pus ecclesie Razeburgensis
honorabili viro domino Marquardo B yrman, proposito sanctimonialium in Rene
sue dyoocsis, vel eius vices gerenti enlutem et sinceram in domino caritatem.
D iscrecioni vestre tenore presencium significamus , quod nobilis et illustris
princeps dominus A lbertus dei grecia dux Ma.gnopolensis, comes Zwerinensis,S targardie ac Rozstok terrarum dominus, ad ecclesiam parrochialem in G ode
butze, que eciamplebania existit, nostre dyocesis, vecentem ad presene per
liberam et spontaneam resignacionem domini C onradi de Embeke pmsbyteri ,eiusdem ecclesie veri vltimi rectoris sine plebani, honorabilem virumdominumJohannem S walenherghe. clericum suum, nobis infra tempus iuris debitum et
alias logitime presenteuit, humiliter, ut dictum ecclesiam in G odebutze et eius
curam animarum eidem Johanni conferre ac administracionem sibi commit…cum omnibus iuribus et pertinenciis suis dignarcmur, supplicando. Nos ita
que, recepta huiusmodi presentacione et super ea et aliis, que presens negociumquomodolibet contingere videbantur, interposuimus cognicionem et partes nostras
ac vniuersis circumstanciis piene consideratis et discussìs tandem dictam pre
sentacionem predicti illustris principis domini A lberti ducis M agnopolensis depredicto Johanne ad dictum ecclesîam in G odebutze factani iustam, verum et
legitimam indicauimus et supplicacionibus predicti domini ducis annuendumesse merito decreuimus ac predicto domino Johanni predictam ecclesiam in
G odebutze, ut premittitur, vacantemcontulimus et eidemde se prouidimus ac
1361 .
ferimus totaliter, libere et irreuocabiliter, pio fauore et grecia. speciali ad cuitumdiuinum ampliandum seu quondam vicariam perpetuam in suorumparentumet consanguineorumanimarumremedium et salutemfundandam et instaurandamomne domineum et omne ius dominii, omnemproprietatem et libertatem cumomni iure et iudicio, summo, medio et infimo, quindecirn marcarumLubicensiumdenariorum redditus
'in villa C adowe in septemmensis et dimidio quattuor
—curiis ibidem adiacentibus situates, pro sexaginta marcarum’L ubicensiumde
nariorum, in quibus predictis duobus fratribus ex veris et iustis debitis nomine
patrie nostri dilecti, quondam domini N icolai de Werle bone memorie, rite et
racionabiliter tenebamur obligati, pronti in litteris veris sigillis patrie nostripredicti sig[illa] tis, desuper confectis et nobis personalitcr per fratres predictesrepxescntetis a c dimissis, quitis et solutis patuit euidentcr, in bonis premissisannonam caninam et precariam antiquis dumtaxat annie et temporibus consuetam nobis reseruando, omni vero dominio, iure ct iudicio, proprietato et
libertate ac omnibus aliis quibuscunquc in bonis predictis nobis aut nostris
heredibus seu suoce.sscribus competentibus rcnunciantes per presentes integraliteret ex toto . Quos quidem redditus de mensis et curiis predictis olimdominusH inricus dictus Ketelhut, miles, Hermannus, Vredebcrnus, Hinricus ct N icolaus,filii eius, et post hos G olscalcus et Henninghns fratres dicti de Haghenowc,armigeri, et post illos N icolaus et Hinricus fratres dicti Zeldermanne", einesin Parchim , nostris parentibus et progenitoribus pie recordacionis inpheodati,cum omni iure et iudicio , cum omni seruicio, fructu ct vtilitate, cum omnibusangariis, quibuscunquo ceiam vocentar nominibus, cumomnibus suis pertinenciis,adiacencus et pr0uentibus, siculi ab olim hucusquc in suis finibus, metis et districtibus iacoerunt, in liguis, campis, siluis, rubetis, terris, pratis, pascuis,paludibus, cespitibus, calce, nemoribus, agris cultis ct incultis, noualibus , viiset inviis, equi s aquarumque decursibus, absque funiculi dimensione liberius inpheodumtenuerunt et iure pheodali libere, quiete et pacifico possedcrunt, proutidem dominus Johannes R odolphi pro se et suo fra tre Rodolphe prefato eorumnobis nostrisque fidelibus G oltherch personaliter constitutes litteris ipserumKetchhude predictorum et [litte] ris
3
G otliscalci ct Henningi dc Haghcnowe, neenoaN icolai et H inrici Zelderman“, fratrum predictorum, ac illis litteris, quibusantedictus dominus N icolaus de Werle, quondam pater nester pie recordacionis,inpheodauit, omnia promisso probauit et docuit sufficienter. Quas litteras verie
sigillis sig[illata] s, saune, integras et illesas omnique vicio suspicionis carentesv idimus et audiuimus et comm nobis nostrisque fidelibus per dominum RodulphumLuchen et dominumMeynardum de Hagen , nostros scribes et notariosfamiliares ct consuetos, de nerbo ad uerbum logi, cuscultari et examined
1361 0
fecimus diligenter et fideliter; quibus lectis, auscultatis et examinatis et repertis
verie, easdemlitterae ratificauimus et approbauimus se per presentes in nominedomini ratificamus et approbamus et ipsas uichilominus volumus et decemimusrobur perpetue duracionîs tenore presencium inuiolabiliter semper habere. V t
hec autem nostra vendicio, dimissio, collacio et donacio a nullo nostrorumheredum nel successorum aut aliorum quorumcumque infringatur, ssd pocius
perpetuis inviolabiliter duret temporibus, sigillum nostrum maius ex nostra
certa sciencia, mandato, iossu et consensu ad perpetuam rei memoriampre
sentibus dignum duximus appendendum in euidens testimonium omniumpre
dictorum. D atum et actnm G oltberch, anno incarnacionis dominice M . tri
centesimo sèxa.gesimo primo, ipso die beati Dyonisi [i] martyris et episcopi
gloriosi, presentibus honorabilibus viris et discretis dominis Ghe[r] ardo preposito sanctimonialium in Dobbertin, Johanna Treren, R 0dulph0 Luchen, Meynardo de Haghen, nostr-is capellanis et notariis prefatis, presbiteris, Renberno
de Mollia , l’
amnio, ac aliis pluribus fide dignis clericis et laycis, in premissorumtestimonium specialiter vocatis et rogatis.
N ach einer A bschrii‘
t dee 15. Jahrhuuderta im Haupt-A rchive zu Schwerin. D as Wort ist
augenschcmhch durchsù ichen 'oder Zoid a
these E rgfinzung ist durch omL och un Papier
nòth1g gemacht )
1361. O ctbr. IL Wismar. 8944 .
A lbrecht, H erzog von M ekleulmrg, bourku ndct seinen mit der S tadt
Wy A lbert, van der gnade godes hertoghe to Mekelenborch, greue to
Zwerin, to S targarden vnd to Rozstok here, bekennen vnd betfighen 0penbare
an desseme iegenwordighen breue, dat tuschen vs, vsen kinderen, vsen mannenvnd vsen deneren, vp ene side, vnd de beschedenen hi de, de raetmanne van
L ubeke, ere borghere vnd ere denere, vp der anderen syd, ghedeghedinghet
is en ganz sone vmb al vse schelinghe in beydent siden in aldusdaner wys
A l vse schelingh6, de wy hebben eder de wi hat bobben an beydent siden
bet in dessen dash, id si vmb doden eder worvmb id si, dat seal en ganz
sone wesen tuschen vs an beydent siden. Vortmer, vor wene wi hidden, de
vse man is vud vorvestet is in deme lantfrede eder vor deme lantvrede, deseal los wesen vud mit den van Lubeke ene ganze sono hebben. Wat auer
vomestet is in deme lantvrede oder voro, dat wi nicht af en hidden van den
van Labske, daer scale wi ouer richten, also de lantvrede tosecht. V thgbe
1361 .
nomen sint de van Lùtzowe, de sunderghe daghe wiesent hebben mid denvan Lubeke bet pingsten . Were dat se sik nicht en senadan mid den van
Lùheke, so scolo wi doen den van Lnbeke so vele, also wi van rechtes
weghene plichtech sin na der breue Inde, de Vp den lantvrede gheuca sint.
Himede scolen der doden vrdnt vnd de iene, de wi los hidden, ene ganze
sone leuen vnd w ìssenen den van Lubeke, vud de van Lubeke en weder. To
tdghe desser dingh is vse hemelke ingheseghel henghet an dessen href, da
gheuen is to der Wismer, des maendaghes na sunto D yonisius daghe, na
godes bord drutteyn hundert iar in dem envndsostighesten iure.
N ach demUrl: -B uch der S tadt L abel: II I , 8. 423, aus dem O riginal auf der Tmsc, u nt enhangendexn S ecret Vgl N r. 8912 und Novbr. 3.
1361. O ctbr. 15. Rostock. 8945.
S ternberg zu einer S eba ld con 140 M k.
H inricus Rode nauclerus recognouit se teneri obligatumHinrico Salomonis et Johanni S ternehergh equaliter C mr. et XL mr. Rozst. in proximofesto natinitatis beati Johannis baptist e persoluendos expedite, pro quibus obli
ganit ipsis in pignus dimidieta tem heredita tis sua in platea C usueld site, que
olim fuit domini Johannis D usendpuud; in quibus si defectum habnerint, hnno
dictus Hinncus R ode promisit coniunctim cum C onrado G lashaghen supplere.
D ictnsque Hmricns Rode constituit eundem C onradum in suum et snorumhonorum, qnamdiu egerit in remotis, procuratorem.
N ach dem Root. L ib. mcogmt. 1338 — 1384, foi enngetragen 1361. ferie eaxta ante
1361. O ctbr. 15 Novhr. 5. Rostock.
H inricns S tarkadere promisit pro eo cinitati, quod nullus de estero
debet causare super bonis seu ea inpetere, que Wernerus Weldensee sub
mersns in Warnemunde dereliquit in nani A rnoldi Bernstorp, que snnt Hinrieo
1361 .
8950.
Embriefi' des R ades zu Warin, daria Bia bekennen, das G rete vnd
Jhr hruder die Manckemnse haben verkauft vud verlassen Jhr G uth, 80 sia
imdorli Qualitz gehabt, Reimarn von B ulow, R ittern. A ctnm 1361 .
N ach der ,,Registr dcr R unischen B riue“ un K òn . G eh. A rchiv su K openhngen, N r. 81 .
Vgl. N r. 8947, 8948, 8949, 8951, 8952.
8951 .
Noob 2 hriefi'e eines lautes, darJnne Henneke MankemuB vudHenneke
Holste bekennen, das Bic habenn IC Lub. Mk. hauptsummen empfangen anfi
'
ihr guth zu Quantz von wegen des hischoifs zu Schwerin, Quitita vnd ver
lassen alles, was Bic darahn gehatt haben. 1361 .
N ach der ,,R egistr . der a schan B n ue“ un Kon G nh. A rchiv su K opcnhugen, N r 86
Vgl. N r. 8947, 8948, 8949, 8950, 8952 .
1361. O ctbr. 19. Warin. 8952 .
D es Rhatts zu Warin naar, das Henneke Manckemufi, Vit iche Sohnmit den barde, vnd vor Hills, Vlrichs seligen witwe, vor ihnen helmut, dal!»B eymer von B ulow, ritter, ihnen beselt habe 20 Mk. lnh. , die er Jhnen
schuldig gewesen vor ihre gudt am dorli‘
e vud falde zu Qualit z. D atum1361 , am nehisten tage S . Lucas.
8953.
Joha nn G ranze, B athmmm, abortam R einer G ranze 2 cam beimB £lde dea S t. G eorg vor dem S tatn thore m R ostock.
Dominus Johannes G renze cum consensu diete domine Wybe, relicte
Gherardi R yken, et fratria sui domini G untheri resignauit et inscribere fecit
R eynero G renzen duos ortos agri sites extra valuam lapideam infra capsam,
in qua posita est ymago beati G eorgii, et ottum caulium sancti Spiritus, re
1361 .
signans sibi eosdem, prout idem Gherardus sibi eos in testamento suo vendidit
et assignauit, et prout dicti Gherardi fuerunt.N ach dem Rostocker Hausbuch 1354 — 1367, foi . cingetragen 1861, fer. 4“ p. Luce
1361. O ctbr. 23. A vignon. 8954 .
langt vomP apste I n nocenz V I . far H einrich H agenow cine arassero
D omhermpfrìtndc zu S chw er im.
D er volle Text fehlt uns. G eh. A rchi var Conferenzrath D r. Wegener theilt una aber aus einer
, ,Ahschrift des P rof. P. A . M unch in Christiania (nm 184 1) aus: R egest. supplicat. Innoc. V I ,
anno IX , p. 2, foi. 148— 150, im V atican-A rchiv“ Folgendes mit °
,,A ninione, X. kl. N ouembris anno nono.
(Rotulus confirmationumA lemanornmda mense A ug. et S ept )S upplicatio pro oratore papali Henrico H aghenowen, cui ad suppli
cationemHenriei B isoop. capellani et nuntii papalia ad regemc tiss destinati, de
canonicatu sub expectatione maioria prebenda eccles ia Zwerinensis provisnm fuit ;
, ,et in supplicatione per inadvertentiam illa clausula obmissa fuit de statutis
et consuetudinibus dnctaa ecclesiae, quibus cavetnr, quod nullus maiorcmprebend
assegni valeat, nisi per minores prebendas gradatim ascendat ad candcm.
“
S anctissime pater, dignemini omnes et singulas suprascriptas
F iat G . S ine alia lections. F iat G .
“
8955.
Amd von der O sten schenkt dcr H avre zu Wa ttma nshagen zu S eelen
2 M k. 1 2 S chi ll. B en to von der klei nen H ufe bei der S chet
dn der L alcndorfer u nd V ttegester Wege.
In gades namen , amen . Uppe dat de tydlicken dingh n icht verghanmyd der tyd, so ist des not, dat ma da veste myt breven vnde myt tagli erihewyse
‘. H iriimme sy witlick alle den icaen , de un syn vnde noch tho
komen , dat ick A rent van der Osten, Ulrickes sone, deme got gnedich sy,by wolmacht’ mynes lyves nah rade vnde vnlbort myner vriintt, de hirna to
tiighe screven stan , hebbe gheuca vnde gheue ddr got vade dor” myner eidemvuda myner vnde myner vriindecke sele willen ’, de hirna gescreven stan ,dame perer(n) tho dame Wadèmeshagene, de tho der tyd ili , dre marckgeldes ver schillinge min wendeseher penninghe, myd denste vnd myt allemerechte, else ick se hebbe hat, vnd myn vader my ervat hefi°t, alle iar ha
16*
1361 .
vnde sync nakòmelinghe swich vnd inmmermeer vpthobòrende vppe sdnte
M ichele doch siinder allerleye hinder undhewernisse van der luttchen‘hoven,
dese licht, dar Lalendorper°vnd V iteghaster wegbe sich scheden, da un the
desser tyd huwet Berthold by den S tegen vuda Beneke G rotewale‘
, darvor
ick vnd Ulrick van der O sten vade Lauerencius, myne olderen her A rent
van der O sten vnd O sten'
, syn sone, vud Johan Petzeke, her Cordt Preenvnd Gertrud, eyn huhvrowe, scholen
"
vnd willen beholden vnd hehben eine
ewige dechtnisse in der kercken to°Wademanshagen, alledewyle dat dat godes
huli. steyt, in alldusdaner wy9 in der wehen eine seelernissen vnnd eine
vilghe vnnd de dachtnisse van dem altare vnnd alle sondaghe van deme
predikstole. D yt benele ick [i] cwelkeme perrer(a) Vppe sync samweticheitu
redelcken tha holdende. Vppe dat alle desse stuck stede vnd vast bliuen. so
ill myn ingheseghel vor dissen href ghehenghet, de gheuen vnd screnen iB
na ghodes bort drutteyn hundert iar an deme envndsostigsten iare, des son
teghes vor sunto S imonis und Judas daghe, der hilghen apostele. Tugliedesser dingh sint Henneke vnd Tydeke, broders gheheten Petzecken, Jnries
van Roghowe, Henneke B rnssehavere, de dessen breef mede beseghelt hebben,vnd vele mer bedderuer inde, dc tdghes werdich syn.
N ach S chròder'
s P ap M ckl. , S 1398. A uchgedruckt bei Mnntzel, B titzow'
scho R ubestunden ,
XIX , 8 27. (‘breven unde tflgen
* M .
'vollmncht M ’ fehlt 8 ‘lateken B , ltì tlwu
M l‘L atend: S ‘ L eled M .
‘Grote Water . M 'O sten fehlt S °ochfllen : S , M .
°fehlt: S .
‘°alldessamer v yfl
' S . ,d18801‘ wwe 80 : M .
“saehchkeit . M )
1361. O ctbr. 24. Rostock. 8956.
A lbrecht, H erzog von M cklenb urg, cortei /ret G iesc H alterma nn ei nen
S cìmtzbrtcf fiber ech t von den B ostocker R athmllnnem L udwig mu!H ei nri ch K m e ererbtes G u t zu B aselice und S ildemow , mlt welchemer schon am 29. S eptember 1351 bet int.
Wy Alherd, van der gnade godes hertoghe tù Meklenburg, greue td
Zwerin, tù S targarde vnde td Rozstok here, bekennen vnde doen wit hk allen
luden, de dessen href sen, horen vnde lesen, duet na godes bord dusent iar
drehunderd iar in dem envndevyfthigesten iure, in sante Manrisies daghe, td
Rozstok Vp der wedeme tù vser vmwen vor vns was Ghyse Halt[er]man.
vnses leuen vedderen dener, her Johannes van Werle van dem Goltherge,dem god gnedich sy , vnde eschede van vns td lyende tù rechter tyt, als he
van rechte soelde, alsodane gùd vnde leen als em van rechtes weghen was
angheuallen van Lodewighe vnde Hinrike ghenomet Grusen, ratmanne tù Roz
1361.
Iohannes Wokrente, H inricus Rapesuluer et Hermannus Cruz promiserunt coniunctim, quod volant quitare et eripere dominos consules et ciuitatemR ozstok a promisso per ipsos facto thesaurario et consulibus in A lslo pro
B erta filia Hinrici Jabes de B eraid.
N ach demR est. L ib. recognit. 1338— 4 884, foi . eingetragen zwischen fer. 6‘ a . M artini
und fer. 6‘
p. K atharine. Vgl. L ib. recogn . R ozst . 1384 — 1431,foi . 13
‘
(eingehagen 1387
nach O ctbr. ,,Jacobus G lashagen promisit, quod wit et debut dominos consules mdempncs con
somaro racione promissi fasti aduoca to i n A slo de bonis hereditariis percupiendis ibidem per
L udernm Ghrawerdes . relictis per A rnoldum G rawerdes, quod nulla monicio posterior ipsos segui
debet. “ D aselbst fol. 25°
(eingetragcn 1391 , A pril) : , .H inricus Pelegrimc ct Johannes Lyndonbergh promiserunt cum coniuncta manu, quod volant et debout consules in Rozstok indempnes con
somaro raciono yromissi per eos Oma ndo B olton aduoca to et consulibus i n A nsie facti
occasione honor um hereditariorum per Johannem Couot relictorum, per Conradum Couot frairemsuummoncndorume
ct parcipiendorum.
“ Vgl. 1398, Juli 3.
bei S ùlstorf gelegenen H of und ei ne H appel zu B wuerrecht far
60 B &b.
Nos Hinricus deWittorpe dei grecia prepositus, Johannes prior totumque capitulum ecclesie R azcburgensis omnibus, ad quos presencia peruenerint,salutem in domino sempiternam. Tenore pres enciam recognoscimus lucidequetestamur, quod vnanimiter et ccmcorditer vendidimus disoretis viris D etleuo deTzulestorpe, Johanni Seriner ceterisque villanis nostre ville Tzulestorpe et eorumveris heredibus et successoribus hereditatemcuria nostre ville nostre Tzulestorpeadiacentem cum omnibus suis agris et pratis eidem carie adiacentibus, cumquedam pccia agri c0ppel dieta pro sexaginta marcis Lubicensium denariorumnobis integraliter persolutis et in vsus necessarios ecclesie nostre veraciter
conuersis, per eosdemvillanos et eorumheredes et successores iure rurenciumsiuc villanorum perpetua possidendos. Pro huiusmodi curia et agris nobisnostrisque successoribus ipsi villani predicti eorumque heredes et successores
dahunt omni anno quinque marcas Lubicensiumdenariorum quolibet feste beatiM ichahelis de eorumhereditatibus expedite; debunt eciamdomino nostro epi
1361 .
scapo R azeburgensi de tribus quartalibus decimam, prout sibi dinoscitur pertinere. Jn cuius rei testimonium sigilla nostra, videlicet H inrici prepositi etcapitali . quibus vtimur ad causes, presentibus sunt appensa. Datum Razeborcb, anno domini M°C°C°C° sexagesimo primo, ferie sexta post festum beatiMartini episcopi, presentibus honorabilibus et discretis viris dominis Wedekino
Wedekini, perpetuo vicario ecclesie Razeburgensis, Hinrico Markest, rectoraecclesie in Krumesse, et Hinrico Vordis, clerico B remensis dyocesis, et quampluribus aliis fide digais.
N ach demLiber copialis II imbischòflichRatzoburgischen A rchive zu Neustrelitz , nachwelcher
Vorlage auch eine A bschrift im Liber copialis I I I steht.
1361. Novbr. 12. Wismar. 8960.
D er R a th zu Wimnar macht ei ne Wi llktì re fiber die G ewimnmg des
N a godes bort dusent iar drehundert iar in dame envndesesteghesten
des neghesten daghes sunto Mertens, mine heren de ratmanne, nyc vnde
old, sint des tii rade worde[n] , dat se nemende vntfan willen in dat kuoksuhouwerammet sines sulues to werdende, he en hebbe twintich(t) mark pen
ninghe, de sin sin vnde wissen schal.En ll pert stedes to holdende, so ghot also XII Lubesche mark.
N ach demW ism. R athswillektireb foi . 6. Sp5terer Zusatz )
1361. Novbr. 13 B aehr. 5. Wismar. 8961 .
K laus D ame a nd sei ne H ausfrau setzen si ch mi t den K inder—n der
F ra u aus erster E he amein a nder .
Placitatum est inter N icolaum Decaen et vxorem suam Ghesca , ex
vna parte, et Johannem, N icolaum, Hermannum et G herardum, filius predieteGhesen, ex altera, super bonis paierais eorum, que ipsis quoquomodo a dictoN icolao Deenen et Ghesen predicts , metre eorum, cedere poterunt seu potuerunt, in hnno modum. B ieti pueri dimittunt penitas a bonis paternis dictosN icolaumD eenen et suammatrem quitos et solutos, et e connerso dictus N i
colaus Deene et ipsorum mater tradant' et presentant dictis pueris tres apertaslitteras illorumde Prene, loquenies super centum et LXXV marcis denariorum
slauicalium et redditibus decem marcarumLubicensiumdenariorum inde dandisex uilla Malchowe in terra Pole et [a] colonis in litteris expressis tollendis,sicut littera sonant, sub ista condicione: si predicti pueri totem paeanism,videlicet C et LXXV marcas, emonuerint, quod extuac dabunt dicto N icolaoinde XX marcas, et si diete pecunie dimidietatem emonuerint, dabunt distoN icolao X marcas inde; si vero terciam partem emouuerint, debbit
’ sibi deXX marcis terciampartem , et similiter de quarta parte quartampartem de
XX marcis . Et sic omnia sunt terminata et finita inter partes supradictas.
N ach demWism. L ib. parv. civ . , foi . 172, eingetragen 1361, zwischeh B rix ii und profestumN icolai .
1361. Vor Novbr. 19. Rostock. 8962.
H einri ch O etteli mverkaufl cm Johann M um! sei n O rterbe beimalten
S tadtstall aen K uhtlwre zu R ostock.
H inricus Ottelin vendidit Johanni Mund totum angulum suum cumvns boda adiacente ct cellariis vsque ad antiquum stabulum ciuitatis situmante valuam vaccarum cum dimidietate muri stabuli ciuitatis, quem et quassibi, prout sibi pertinebunt, resignauit, warandiam promittens. S cripture dominam A lheydem relictam H inrici Brand vel Hinricum Ottelin super eademhereditate tangens ammodo non velebit.
N ach demRostocker Hausbuch 1354— 1367, foi . eingetragen vor ,,E ly zabeth"
(Novbr.
G etilgt. Vgl. N r. 8461 : , ,apud sanctum Johannem in opposito nou i stabuli .
“S . auch 1397,
vor B aehr. 14 .
1361. N ovbr. 26. Rostock. 8963.
G eistliehen P eter H aka, fiber dessen mM erli ches E rbthei l.
H inricus Cruse, pistor, et Petrus Haka clericus, priuignus suas, re
cognouerunt se amicabiliter et finaliter esse compositos super omnibus bonistam paterne quam materne hereditatis, que idem Petrus ab codam Hinrico
petiit coram domino abbate Lunenborgensi, indice ad hoc auctoritate sedie
apostolica deputato, et super omnibus et singulis dependentibus ab eisdem et
que inter eos hactenus mote et habita qualitercunque sunt, ita videlicet, quodidem Hinricus Cruse dare debebit diete Petro pro omnibus et singulia bonis
1361 .
dici pro vue solido Lubicensi computando, de koto Kokesschen vidue quatuorsohdos Lubicenses, de koto Gherardi S tolp et dimidio mense duodecim solidos
Lubicenses vuo donario Lubicensi minus , cum vna combineture lini , quodpreprie hic dicitur eyn tcp vlassos , quatuor ryston minus, de curia et menseHeynonis Wesseles viginti sex solidos Lubicenses cum duebus combineturislini et decempallio, de curia et mense Hennekini Sereder vìginti sex solidos
Lubicenses eum duebus combineturis lini et decem pullis, de mense Moyweken tredecim denaries Lubicenses, et eorum successoribus, qui pro temporedictus kotas seu mansos possident usl curias, singulìs annie m feste sancti
Mycheelis perpetuo percipiendes. et cum omni iure vesallice in siluis, compio,equis , equorum decursibus , piscaeionibus, rubis, rubetis , lignis, nemoribus,pratis, pascuis , sespitibus, agrìs cultis et incultis, vns et invile, pasturrs, iudiciis
et excessibus et aliis quibuscunque emohmentis, commoditatibus, fructihus et
vtilitatibus, quocuuque vocentur nomine, libere sine omni seruicio in perpetuum
possidendos, volens eciam dieta bona prophete Hinrico et suis heredibus pro
iustis bonis et inconwlsis diem et annum pre omnibus iuri parere volentrbua
werandere et ab omni inpehciono dusbxigare ac pheeudum dlC iO l‘llfll honorumin meo pheeudo pro bono conseruare, quousque dictus Hinrieus aut sui heredes
dominis terrarum pheeudum de prenarratis bonis poterint 0ptinere et in
petrare, et spente, sine alique precio nel munera, eciam domino pheeudi re
quisitus ros ingnare. V t autem huiusmodi empcio sit raeîonabiliter facts , rata
manent et persistet, nos Reymarus de Malyn, Johannes de G rabewe et Hin
ricus B erner, famuli. rna cum diete G herardo N ygenkfè rken, venditore, pro
misimas et presentibus promittimus fidetenus in solidum preneminato Hinri coet suis heredibus pro warandm et resingnalione pheeudi, ut premittitur, ct ad
manus corundomN icolaoWeltzin, Hinrico C asson e, Johanni C olten et A rnoldo
B rusehaverm, ciuibus in Pembem, firmiter obserueri. Ju quorum omniumtestimonium sigilla nostra ma cum sigillo mei Gherardi N ygcnkerken pre
sentibus sunt eppensa , presentibus honorebilibus viris Johanne Rodebarth, N icolao Schonenbergh, N icolao C erebecker, Johanna B arth, Johanna B remer et
Lemmekino D ethardi, consulibus ciuitatis Parchow , et aliis quam pluribus fide
dinguia. Datum et actnmParchow , anno domini millesimo tricentesim0 sexe
gesimo primo, ipso die beati N ycolai episcopi.
N ach demO riginal imHaupt Archivo zu S chwerin. Von den 4 e:ngehàngten Porgementbfindornhet due 3 due S iegel w rloren D uo erhaltenon S nogol amd
I ) due cu i 8 131 unter N r 1 ebgebildete S iegel des G erhard Nonankrrchow sohrldibrmig,
gespaltew rechte eine B lumenranke, lmha cine bulbo L 1110 ; Umschn ft
S'
G hG R R RD I H IG hG IIK GR K G R
1361.
B G Y B QB III D G (D R LL Y II
4) dns hi er a n ton un ter N r. 2 abgobxldote schfldlbnmgo S iegel des H einrich B erner
ein rechte gomndtar, ancoheinond geharniochter (odor dochbekle:doter) A rm?dcr rn der-Hand emeM ol mi t [anger F iamme fahrt , vor dor Peake! stehen langs dos S chîldn ndes 4 S terne; Um
S h…R IG I B GR RGR X
1867, N ovbr. 30: 1370, Jan. 21 and Novbr. 8
1361. Decbr 6. Wismar.O tto e. H aw d G eistllehe u nd nrehrere
sprechen Joha n n v . Zumw, B urger .eu Wisma r, wegen ei ner Ver
pfdndu ng schadlos zu ha lten .
Dominus O tto da Helpede, dominus Hinricus Vrigda [ch]'et dominus
Hormennus Thode, Hayao Lewetzowe, Amd Hanensaghel, Heyno D ame de
B useewe, Johannes Beydenstorp debout coniunctis menibus Johanni S uroweseniori suam hereditatem libertara de centummarcis Luhicensiumdenariorum,
pro quibus C marcis dictum suam hereditatcm pro ipsis exposuit a fasto sancti
N icolai presenti vltra ad annum in eedemfeste sancti N icolai, et debout ipsumJohannem predictum et dieta… suamhereditetem de dictis centummarcis et
de omni dampno, quod inde quoquemedo receperit nel incurrerit, anno enolate
instanti penitus eripere et indempnem conseruare. Pro hllS anno enolate post
festum sancti N icolai nolunt neque deboet frui dacata pre Johanni ' S urowenpredicto et pro premissis. A rbitrati sunt hoc eorumdomino A ndrea. B okowenet me
’. A ctnmLX . primo, in festa sancti N icolai episcopi, here eompletorii.
N ach demWism. L ib parv . civ . fel l7‘
2. O r : Vrigdal’me bezonehnct den S tadt
sohrmhcr ) VgL 1363, em… 7.
1361 .
1361. B aehr. 8. G iìstrow. 8966.
T hicdckc G ammvcrkauflmi t Vollma cht seiner M utter S la wsko A lles,
csas si e tmD arfo ,,G li n“ besi tzen, a n O tto 0 . G rumo» und den D om
custos G erd v . S trunken .
A lle die iennen, die dossena briefl’
Been edder herenn lesen‘
, sy wit
ligk vnd apenbar, dat ick T ideke G emme nba rade vnd volbert minor negestenfrundt vnd sandergen minormoder vor S laweken
’
, dese hadde G otmar'
C ommonheust
'
rowe wesen, demgot gnedich sy, hebbe vorkoll‘
t rekelgken‘vnd redelgken
demo duchtighen manna O tten vana C remun vor vili"vnd twint:ch margk
wendischer penninge, do my“deger betaiet vnd tellet syn, allendt, des ich
vnnd min modcr verbenomet hebben badt ahnn demo dorpe the demo G linein der vag edie to G ustrow, else negenn sehepel roggen, negen schepelgersten
vnnd achtein schepel haucrn abn einer haluen houo, die nu buwet schwarto
A rndt, vend alma dcr beke eme margk geldes der suluca munto vond dreystige albes, druttein hours ahnn demo suluen dorpe vnnd ver sehillinge geldes
alma einemkaten, dia un demdorpe licht, erst wan me ingcit, vpdie luchtern
hanndt, mit alleme rechte vnd freyheit'
, abn waters, aha weide, aha aller
nuth, almIl aller vrucht, alli min elderon vore'vud ick nba beseten hebbenn.
B osses hoopes vnd gudes W il ick ehmwaren na landtrechte vor ell die, die
anhe edder sine ernen beweren willenn. D it gudt hebbe ick vnd min modcrvorlaten vor mincmc horn, her Laurentz vann Wenden, de li t embe dottvert gelegen vnnd ht darte
”sin hemelgk ingesegell vor diessen briefi
‘
the
tuga gehenget. A lle desse stucke stede vnd vast to holdende, se hebbe ick
dessen briefi'
to einer bewaringe besegelt mit mieeme ingesegele, die geuen
vud geschreuen is the G ustrow, ne godes bert dusennt ier drehundort ier
einvndsostich ier, en veer vrouwen doge vorholen. Thugs desser dingh sindt
mit mineme hem vorbenomedt her Hartman von O ldennborgk, ridder, her
G ert ven S trungken"
, die heater, demo dit gudt medo legen ili to O tten"
hendt, her Meinardt, dembere der kergken to G ustrow, Mathias Hanc the
Schlemmin, Vicke vene B elow the Bredentin, knechte, vnd andere vele, die
leuen wardt sin.
N ach omar unbeglaubigton A bschrit'
t aus dom 16. Jahrhundort im lc6mg hch danischon G ab
Archivo zu Kopenhagon (l), mit walchor anno in Hof and L andgerichts« A cten von 1550 erhaltene
A bachnfl un H anpt A rchive zu Schwerin (2) verglxchen ist. ('lesen ° fehlt (l)
’ G ottm (2) ‘n dolickon: (2)
°V if‘ fehlt (2)
'1m (2)
'm. allen rechte vandfrerhont (2)
'allor nuth, an fehlt (2)
’vorhem (2)
” dal“ (2)"verr fehlt (1)
" S truckon (2)" thor achtorr Vgl. Bd x . N r. 6704 .
1361 .
sex ta ante Lucie v irginis, presentibus A lardo de Comyn , [Zanouitze]l magistra
camerario, Tzandero, famulis, et domino Thiderico, nostro cappellano, et pluribusaliis fide dignis.
N ach einer um1500 angefertigten A bschrift imHaupt-A rcbive zu Schwerin, unterzcicbnet (vondcrselbcn ,.A uschultata est. preaens copia et diligenter collacionata per me V lricum Eucr
hardi, auctorita te apostolica notarium. et concordat cum suo vero originali , quodprotestormanu meadextera .
“E inigc durch S chadbaftigkeit des P apicrs entstandeno L ticken sind in ergànzt aus
zwei jùngeren A bschriften im Haupt—A rcbiv9.
l S tatt: canonico gicht von diesen die enne Zano
u i tze, dio andere Z a ndn i tzc. c rnckt : S chroder, P. M . , 8. 1400 ; G erdes. S amml S . 169;R iedel, Cod. dipl. B rand. I , Bd. 4 , S . 60. Vgl. N r. 8197 und 8408, sowie die dort citirten
U rkunden .
1361. Decbr. 12. Rostock. 8969.
Urf’
ehde wegen Uebertretung des Perbots nach a emark zu ha ndelsz.
Item eodem anno, dominica ante Lucie, ist [i] infrascripti iuraueruntcessodium, videlicet Peter Swensone de S tekeborch pro eo, quod unum vas
osemundes furtiue D aciam voluit ducere. et vniuersis fuerat prohibitum , quodn ichil versus D aciam ducere deberent. Jtem eodem tempore Henneke Berchane et Cort Bercbane iurauerunt cessodiumpro vuo iuueni, qui eciam voluit
ducere humulum versus D aciam, et prohibitum fuerat per corpus et bona .
Nach dem Root. L ib. pmscript. , fo] . U nmittelbar dahin ter ist folgende U rfehde ein
goungour
,,H ii fccerunt wssodium pro eo. quod Warnouiam D anes veliuic[antes] spolia
uerunt, videlicet Johan dc L ubeke, H inricns Wolden , H ay ao de O'
, C lowns C uster, P eter
Telghencr, H inricus do \V ittowc, A lbrecht B eppe, H ans de Wedeme, H inr. B acwerk,G ozeke C l…knode, et fuit feria I II
‘ante Lehane, anno eodem [Màrz In presencia
dominorumproconsulumB cr ut et. N icolai, Hon. et H inr. \Vegbener, qui eciamintorfuerunt "
Ueber das Verbot des H andcls nach D i nemark vg] . oben N r. 8927 und 8935.
1361. Decbr. 15. Rostock. 8970.
L ambert K neseke beurkzmdet das E hegeld seiner F rau cmd vcr
schreibt ihr ei n Wi ttlmm.
L ambertus Kneseke recognouit se recepisse in parata pecunia cumE lyzabet vxore sua pro sua dote XL marcas et domus vtensilia. addens et
dans eidem ad has XL' marcas de omnibus prompui0ribu3 bonis suis percipiendas cum dictis domus vtensilibus suis, si mortem dicti Lamberti superuìxerit, alias ; si ipsa prius obierit, tune diete XL marce ad vsus heredum
1361 .
ipsius Lamberti dauoluentur, et de aliis XL“ marcis et domus vtensilibus ad
dotem ipsius spectantibus fiat tune id, quod est iuris. Scriptum ex iussn
proconsulum, presentibus dominis H . Frisonis et Johanna Kyritz.
N ach demBoat. L ib. mcogn it 1338— 1384, fel. eingotragen for. 4‘
post L ucie
1361, Decbr. 15 1362, Jan. 26. Rostock.
hali n far dle dem R oth zu S tra lsund wegen der E rben des ddp
se!bst verslorbenen Johann v . Sprea: goleisteten B &rgschafl.
G odscalcus Vridagh, Johannes de D orsten et Johannes Witte pro
miscrunt coniunctim, quod volant eripere ciuitatem et dominos consules Roz
stoccenses a promisso per ipsos facto dominis consulibus in S undis pro LudolfoSchelen et N icolao de Spreaze super bonis derelictìs per Johannem de Sprenze,ipsosque debant quitere et indempnes conseruare.
N ach dem Root. L ib wcagnit. 1338— 1884. fo] . enngctragcn zwischen 1361. fer 4° pL ucie and 1362, for. 4° p convers . P aul:.
1361. Nach B aehr. 15. Rostock. 8972.
L udolf v . G othla nd, R a thmmm zu R osiock, finde: sei nen B ruder
J oha nn wegen des a uf s te verc n N a chla sscs ihres B raden B ern
hard ab.
Dominus Ludolfus de G odlandia et Johannes frater suus fatebantur se
finaliter composuisse super bonis hereditariis per Bernardum de G odlandia
fratrem eorum dimissis, ita videlicet, quoddictus Johannes Optinet (in thelonio
ciui tatis primorum denariorum XV I marcarum redditus et XxxIl den. et)septemmarcarum redditus in E lmehorst (et in parata pecunia LXVI mr. et
X sol. cum VlII denarxis). Residuo omnia alia bona dicti Bernardi optinet
dictus dominus L udoll'
us. E t cum hiis premmsis sunt dicti fratres dominusL udolfus et Johannes ab inuicem super bonis hereditariis dicti Bernardi (abinuicem) omnino separati et diuisi.
N ach demHost. L ib recognit. 1338— 1384, €01. eing a nach for. 4" p. Lucie. D as
1361. B aehr. 20. Rostock. 8973.
G Gdeke R otte/, B a uer rm B rodhagen liberldast dem K loster
D obera n gegen Zuetcherung seinen Untcrha lts und ei ner M emoriesei n E rbe.
In nomine domini, amen. A nno natiuitatis eiusdcm saxa
gesim0 primo, indictione decima quarta , mensis D ecembris dio vicesima , hora
inter nonam et vesperas, in curia dieta Parua Doberan, sita in opido Rozstok
Zwerinensis dy0cesis, in mei notarii et testium subscriptorum presencia con
stitutus G odeke B otlot'
, villanus in B rothaghen diete dyccesis, sanus mente et
corpore, vt ex aspectu corporis sui apparebat , non vi aut metu seu dolo
inductus, non per errorem, sedpublica. sponte et scienter, bono ductus spirito
hereditatem suam, quamhabuit in villa Brothaghen et pro tempore possedit.cum omnibus et singulia bonis eidemhereditati adiacenhhus et cnnexis, cumceteris bonis suis quibuscunqua eciam vbique habitis simpliciter et pure propter
deummonasteri0 Doberanensi dedit et donauit, ita quod dictummonasteriumhuiusmodi bonis et hereditate predictis libere perfruatur, amicorum snorum
quorumcunque contradwtione non obstante. Jn quo quidemmonasteno victumsuum, qnamdiu vixerit, habendum sibi , vt asseruit, per donacionem dieta
hereditatis monasterio sic l‘
actam rita et prouide comparauit, eo saluc, quodpost mortem suam idemmonasteriumseruieium de decemmarcis pro memoriaanime sua facere teneatur. Quam donacionem sic, vt premittitur, teciamreligiosus vir frater Hermannus Lasche, prior dicti monasterii, ibidem presens
nomine et ex parte eiusdemmonasterii humiliter acceptauit, requirens me no
tarium infrascriptum, vt sibi super hiis premissis publicum conficerem instru
mentum. A cta sunt hac anno, indictîone et aliis, quibus supra, presentibus
honorabilibus viris dominis Johanna S zfim, rectora ecclesia sancti Petri inRozstok, fratre E ucrhardo conuerso, magistro curia Parua Doberan predicte,
E ucrhardo Sobhan et Leueken, laieis 0pidani3 in Rozstok, ae Johanna S tavan
bergh, laico Zwerinenais dyocesis, testibus rogatis ad premissa.
(S ign . E t ego E ngelbertus de Honhorst, clericus Zwerinenais dyocesis,
not.) publicus auctorita te imperiali notarius
Nach dom O riginal imHaupt A rchivo zu S chwerin .
1362.
Seemubes verfestet.
H enninghus da Pùtbfisse, miles, ac sui complices, videlicet N icolausV inko, Henninghus Preen , Otto da B remen, B ùtzowe, Pruze, Jngwer, N iclasJones, Kelleby ,
“
Plotze, Jesse Schùtte, E verardus Witte, Hartwicus Zaghere,Hinricus Wylzowe, senior S tfike cum iuniore, Johannes C aluus, Kòneke Redwisch, proscripti sunt eo, quod eines Wysmarienses in mari spoliauerunt.
N ach demW ism. L ib. proscript. , p. 14 .
(1362. Hamburg.)
Ik Helmold Fransoyser bekenne cpenbare, dat ik hebbe laten hemD iderike Wrake, minem swaghere, mine twe erve, de stat upper N ygen
borgh, to miner suster G reteken behof unde erer kindere Vortmerna mima dode gheve ik her N iclawese Fransoyser, minama broder, demcanoneke to Raceborgh, veer mark gheldas in der voghedige to Hamborgh toden sesteyn mark gheldes, de emo anse vader ghevea halt in der sulven
voghedyge, mit aldusdannen vorworden, dat de sulven vser mark gheldes
scolen vallen na her N iclaweses dodo in Grethen , myne suster, unde in era
rechten erven . Vortmer gheve ik na mima dodo minor suster B asekan toLuneborch unde ercn hinderen uth minama redcsten, wissesten gude hundertmark pennynghe.
N ach einer vomHamburger S taatsarchiv mitgethcilten A bschn ft aus dem H amburger Libercontractuum, fol. 74 .
8979.
1 Lateinisch versiegelt B rieff von S chlawiken, Glotmarfl
G ammen nachgelassener Withfrawan, darein sia mit Jhe sone Friderich G em[m]en be
kannt, das sia aus gutem, freuntlichen \V illen Johanni (s) Laur[encii] vnd
seinem B ruder Heinen hampt Jhrcn Erben II mk. Lub. ewigklich zu besitzenvom G ammen Werder gegeben haben vor 1 2 mk. Imb. , vnd verzeigen Bichaller wolthatcn der Rechte an solchem einkommen . D atirt 1362 . A nno .
1362 .
N ach dem K irchen-V is.—Prot. dae Amica P isu vom Jahre 1558, fo] . im Hauptfi rchn e zu
Schweri n. (‘Lior G otmal' )
8980.
B olle v . d. L ùhe, sein B ruder H erma n n a nd i hr O heim H eiden
reich v . d. L ùhe zu P a nzow watson der von ihnen gest i’
fleten V tea ret
zu N a u B ukow 3 H ufen mlt [ eaten H ebungen i n L is e/ww zu, u nd der
V ica r H erma nn Vos ram1 1 frate M organ A cher: hi nzu .
‘r
niuersis et singulia presentia uisuris seu andituris nos Bolibo et Her
mannus fratres dicti da Lu et Heidenricus, commorans in Pentzouue, dictusde Lu, eorumpatruus, armigeri Zwerinensis diocesis, tenore presentiumfacimusmanifestum publica protestantes, quodmatura. deliberatione prehabita, cumcon
siho et consensu amicorum nostrorum omnium ct singulorum, quorum inter
fuit nelpotuit interesse, pro uiginti marcarumdenariorumR ostoch. reddit[ib] us'
,
ad v icariam in ecclesia N ienbuk0w diete S uerinensis diocesis ofiìciandam as
quamdominus Hormannua Vos, presbiter dieta diocesis, ad eamolimper una et nostros parentes presantatus hucusque obtinuit ct dinoscitur
pacifica obtincrc, nos in remediumpaccaminum nostrerum et ob salute… ani
marum nostrerum et percutam nostrerum tres mansos in villa Lucekowe,
quorum duos Schonewerneracoluit et possedit, et vnummansum colit Hen
neke G amma, villani eiusdem ville Lutzekowe, et cultores dictorummansorumet quihbet eorum successores de quolibet mansorum predict0rum vìginti duo
modios siliginis ct viginti duo modios hordei et v iginti septemmodios nueno
at vnummedium pisarum ct quatuor solidos Rostoch. denariorum ct decimam(di)minutam annis singulia in feste beati M artini episcopi predicto domino Hermanno et suis in eadem [vicaria]
‘successoribus in N ienbukow parsoluere tene
buntur, cum omni iure, pmprietate et libertate, seruitio et iurisdictionc ac
iudicio maiori et minori, manus et colli, et quolibet alia assignauimus , de
putauimus et apposuimus, et nos nssignamus, deputamus et apponimus in hisscriptis, cum omnibus pascuis, liguis, siluis, rubetìs, agris cultis et incultis,
viis et inuiis, aquis, aquarum decursnhus ac ipsorum areis, cum fructibus et
emolumentis omnibus et singulis, prout in terminis suis iacent, ita videlicet,
quod nos nel nostri heredes [et] successoras in prefatis tribus mensis nihil
omnino iuris seu iusticie, saruitii, iudicii, iurisdictionis, proprietatis nel liber
tatis seu emolumenti obtinemus seu quomodolibet reseruamus, sedprefatus do
minus Harmmmus Vos eiusque successores, qui prefatam vicariam pro tempore18°
1362 .
obtinuerint, prefatos tres mansos cum omnibus superius expressis, sicut nos
eos hactenus habuimus, libere, quiete et pamfice possidebuut in perpetuum et
habebunt. Jnsuper profetas dominus Hermannus Vos ad augmentumprefate
vicarie, diuinumcultumcupiens ampliare, vndecimingera libera abomni censu,precaria, paotu aut aliquali emotions exempta , quorum quinque. in campodiete R ukamp et Dobeluelt et quinque in campo dieta R odehoue et mumin campo diete C rempiner B ygo' [iacent] , ad dictam vicariamlibere resignauit
et perpetuo deputauit. E t ego Hermannus Vos, vicarius predictus eiusdemvicario, ob salutem anime mea et parentummeorum profeta undecim ingera
ad huiusmodi vicariam augmentandamapposui et ad eamperpetuo assignaui .
Ju quorum omnium testimonium sigilla nostra vuo. cum sigillo prefati dominiHermanni V os presentibus sunt appensa . Huius rei testes sunt honesti viri
dominus Henricus lllultzuw, uioerector(is) ecclesie in B ukow, N icolaus Hasbell‘
vicarii (s) ibidem, nec[uon] N icolaus Smith et Henricus B etmari,proconsules oppidi B ukow, et alii fide digni. Actnm et datumN ienbukowe,anno domini M CCC sexagesimo secondo.
N ach dom K uchen—Vns .—Prot . dos Amtes B ulmw v. J 1581. fo] 28, ha H aupt
—A relxive zu
Schwerin D uo vorhegende Absclml‘
t gxebt‘mddxtue (vxellonclut praeter redditus?)
’assxgnatus
vican a' fehlt °O h Hegbole odor B ogbeli zu lesen
” In einer Inhalt.s ugabo un V us -Pmtvon 1569 atx—int ' S clxou0 “'
emer" 5, ,auf dem Cwmpmn n ego
8981 .
E in breil G regorius S chonendall, ludennde vp 26 Bl. lab. , 2 T0ppe
flasses Jm dorpe G ometaw , 18 Bl. lub. pacht, 2 Bl. lub. dmnnstgeldt, 8 Bl.
vann einem kathona , 2 81. diennstgeldt, A lles Jun dem suluigcn Dorpe vor
schreucnn. D atum 1362 .
N ash einem R egi ster der ..Jerhcben vfi’
kunfi‘
t des G otsbauses S ancti G eorgu zu Parclnm vou
foi im H aupt-A rclnve zu Sohn erm D ns ebondaselbst nufbewalnrte Pambnm
'
sche
K irclion—V is oProt. wm Jahre 1363 cuthlì lt foi 67‘ emo Inba]v ugubc unter dem Jahre 1363
1362. Jan. 5. Rostock. 8982.
Joha nn von der B orch u nd a ndere L ilbeker, welche vor der War—
now
geraubt ha ben , mi)n en zu R ostock Urfehde schworen .
H ii infrascripti iurauerunt cessodium pro eo, quod ante Warnouiamapoliauerunt, et fuerunt de Lubeke, videlicet Hennekinus de Borch, E nghelke
1362 .
s tante no [a mio] usil
predict03 duarummarcarum Lubicensium redditus sineomni verbo adiutorio in prefato termino, videlicet in orestino Michaelis, nosaut nostri veri heredcs ipsis dominis predictis persoluemus. Et quandocunqueapud dominum episcopum ecclesie Zwerinensis nel aliumposse habentemphendum dictorum duarummarkarum reddituum L ubicensium predicti domini potuerint impetrare, ipsos ad hoc iuuabimus et phoudam in manibus nostris in
bono ipsis tenebimus et resignabimus per predictos dominus aut aliquemipserumrequisiti. Pro hiis firmiter seruandis famosi viri Johannes Trechowe ac Hin
ricus S nakenborch vna nobiscum dictis dominis decano, capitolo et vicariîs
manu coniuncta et lido data. promiserunt. Testes huius rei sunt N icolausSmyt, C opekinus S tone,, Johannes S nyder, Hermannus Vlughe et Jacobus Prenesbercb, consul[es] opidi B utzowc, ct plurcs alii tide digui. Ju cuius rei
testimonium nostra et nostrorum compromissorum sigilla presentibus sunt appensa . Datum B utzowe. anno domini M°
C GC°
sexagesimo secondo, ipso dieepiphanic domin i.
N ach domD iplom. accles . B utzow . , ful. LXXI I I " (Nr. im H aupt—A rchive zu Schwerin.
D io beiden imA bdruck borichtigtcn S tellen sind gc…schricbcn : diE g0zwin“und "
nonim“.
1362. Jan. 8. B utzow. 8984 .
Joha nn R umsch6ttel, G cistli clzcr, bekann t s i ch der B r î ìderschaflS t. E lisabeth zu B iìtzow mi: 7 M a rk D ilbisclzcr Wonn ige verhaflet.
E go Johannes R umcschotele, clorions Zwerincnsis dyoccsis, vna cummois veris heredibus publico rccognosco per presentes, quod honorabilibus viriset dominis Hinrico Ludolueshaghen et Ghert C ruscn, tamquam senioribus fra
trìbus sancte Elizabeth in B utzow, ad eundem fraternita tem in septemmarcisLubicensium denariorum rite ac racionabilitcr teneor obligatus, querum tresmarcas Lubicenses in festa pesche proximo, alias quatuor marcas Lubicensesin festa sancti Mychahelis nunc proximo all
‘
uturo predictis fratribus sancteE lyzabeth sine prorogacione longiori persoluere promisi [et] presentibus promitto . S i vero prefatis fratribus alique bona nel aliquos redditus ad vsamsancte Elizabeth fraternitatis cmere contigerit, extunc ipsas septem marcasLubicenses, sine sit ante festumpesche nelpost festum, adeandemempcionemhonorum et reddituum debeam disbrigare, alique contradictione non obstante,
«quam cito per ipsos nel eorum procuratorcs fuera requisitos. Jn cuius rei
-testimoniumsigillummeampresentibus est appensum ex sciencia certa . Datum
1362.
B utzowc, anno domini M°
C C C°
sexagesimo secondo, sabbato infra octauamepiphanias domini nostri gloriosi.
N ach demD iplom. coclea . B utzow foi . LXXII‘ (N r im H aupt-A rchive za Schwerin .
1362. Jan. 12. 8985.
Johann S ehmeker, K nappe, bekennt, dass er demK nappen H ei nrich
S chnakenlrurg 4 2 M k. L ab. schuln sei .
N ouerint vniuersì presentes ac futuri presentis. visuri sev audituri,
quod ego Johannes Smeker armiger vuo. cummois heredibus ex iustis de
bitis sumobligatus valido tumulo Hinrico Sunkenborch suisquc instis heredibus
quadraginta marcas cum dashas marcis Lubicensibus, viginti marcas Lubicensesin proximo festo beati Martini nunc venturo et residuas viginti duas marcasLubicenses creatina die ciusdem testi beati Martini vltra ad annum paratis
denariis expedite persoluendas, occasionibus, scrmonibus adiutorialibus quibuscunque, querelis ct dominorum statutis absque mansis et hauis et omnibusexceptiouibus proeni motis, uei cum tantis pigueribus, cum quibus ipse nel
sui heredes dictus quadmginta duas marcas Lubicenses recipere valeat a C ri
stianis nel a Judei [s] , et ad hoc, quod ius pigneris est, faciendum in cunctis
terris demineram in proxima municione, ubi antedicto magis vtile videbitur
expedire. Quod promisi ego Johannes Smoker prcdictus per prcsentesque promitto vna cum Hinrico Smoker, Johanni Michelesdorp et A lberto da B oken
manu coniuncta et in solidum antedicto Hinrico S nakenborch suisque iustis
heredibus et ad manus eorundemHarmanno et N icolao Snakcnborch, JohanniB ellyne et iuniori A rnoldo Lewetzow per nostrum lidei eponcionem. [Ju]huius rei testimonium sigilla nostra presentibus sunt appensa sub anno domini
secundo, ferie quarta infra octuuas epyphanìe domini.
N ach demO riginal un H aupt-A rclnve zu Schwerin . Emgehti ngt amd vi er Pergamentbùndcr,due alla auf einer S ente beschn oben amd und doma S chri ft zusammenhi ngend lautot sunto
M ertens daghe vert oucr vy f iure Were onor [dat ik na dessen] vif 1aren nycht en kendo al'
»
gheuen van den dmhnndert mamken , so seal ik tu'allen sunto Martone daghe em gheuen druttuch
mami: rente, als et snek geboret, vnde [vor] hundert march tayoc, vnde des len ten sunto M ertens
daghe sca] ik vnde wy! emgheuca beyde, da drehundort mark houeotales vnde druttech mu chren te W
'
ere ouer dat ik om i t were hundert mamk, so scoldcn tawdan march“ l
1362 . 8986
8986.
N i colaus R okut, B Rrger zu S tralsund, bevollmtì chtigt K onrad
E ngelbert S teinbek.
E go N icolaus Rochat, cinis S undensis, eorum vniuersis presencia in
tuentibus lucide recognosco et presentibus protestor in hiis scriptis, me ConradumA rtificem, presencium oblatorem, plenipotentemconstituisse procuratoremad emoncndum, cxigendum et subleuandum X IX marcas S undensium denariorum a Eng
-alberto S tenbcken, cine in R ozetok, in quibus michi tenetur se
cundumipsius apcrtos litteras super hoc traditas et contactos, gretam et ratum,
quidquid per eundem A rtificem in premissis actum fuerit, perpetuo habiturus.
Jn huius rei euidens testimonium meam sigillum presentibus est appensum.
Datum S ondis, anno domini die octaua epyphanie domini .N ach dem O riginal imRostmker R aths rchive D as an einem aus der K arlo greclinittonen
Pergaments trent'
cn hangcndc made S iegel zeigt in on:cm V ierpass einen stehenden S childmit un
henntlichomZeichon ; UmschriftS
'— G O L R I R O — T
1362. Jan. 14. Wismar. 8987
P rudentibus ct honestis viris, dominis consulibus Lubicensìbus, amicisn ostris sinceris, consules Wysmarienses obsequiorum snorum promptitudincm
purissimo ex afi'
ectu. Nouerit vestra dilectio, quod eorum nobis fuerunt con
stituti discreti viri, conciues nostri Johannes Seleghe, N icolaus Klint ct N icolaus de Verne et sub eorum prestitis iuramentis per nos ab ipsis receptis
legitime sunt testati, quod tres lasto alleciumJohanni Wilsteden, conciui vostro,rin D anzeke occupate ad presens ante festum sancti M ichahelis proximo preteritum bene ad quindenam fucrunt et erant salsate. Datum nostro sub se
creto presentibus tergotcnus inpresso in testimonium premissorum, sub annodomini M°CCC“LX secundo , in die sancti Felicia presbiteri.
N ach demU rb.-B uch der S tadt L ilbek I I I , 8. 428, aus ,,dem O riginal auf der Tresa, mit in
«dorso aufgedrficktem Secret.“
13620
N ach demO riginal imA rchive des Heil.m un
Klosters zu Rostock. A n M en non gruner Saida
h&ngt des hienehen abgebildete grosse, rende
S iegel des I:\ì rsfen Lorenz von Werle: imV ierpassein stehene S childmit demWerle
’
schen S tierkopf;
è‘, S IG ILLVCD L B VB KDG II 32DEI @M GI R
DO (DIIII DG WG R LG
G edruckt bei Lisch, v . Halsman . Urk. II , 8. 165,nach einer Absdui iì .
" Vgl. Bd. Nr. 3379
and 3463.
1362. Jau. 26. 8989.
O no
den K ala ndsìmwen u nd A lta… ea N em denba rg 15 M ark
In nomine domini, amen . N os Otto et Ecghardus eius filius, dei greciacomites de Vorstenberghe, vniuersis Cristi fidelibus, ad quorum noticiam pre
sens scriptum peruenerit, volumus esse notum presentibus lucide protestando,quod animo deliberato maturoque consilio dilectorum nostrorum et tractatu
diligentì afininmprehabitis ac pleno consensu omnium, quorum intererat nel
intererit, iusto empcionis tytulo vendidimns racionabiliter et dimisimus honorabilibus viris et dominis calendarum fratrìbus et vniuersis altaristis tam in
ecclesia parrochiali beate Marie virginia in Nona Brandenborgh quam in capellis
beatorum Johannis ewangeliste et N icolai confessoris et sancti Spiritus ibidempronunc ni taria habentibus et eorum successoribus quìndecimmarcas annuorumreddituumdenariorum vinkonensium validorum cum omnibus suis iuribus et
pertinenciis, dominio et seruicio, quemadmodum ipsos redditus hucusque in
nostra habuimus potestate, nullo iure penitus escluso, singalis annis quolibetfesta beati Martini episcopi in villa C oblicke a Jacobo prefecto ibidem et a
suis suocessoribus absque inhibicione et impugnacione nostra aut nostrerumheredum quorumcnnque percipiendos pariter et tenendos , pro quibus nobiscentum et quinquaginta marcas diete monete in paratie denariis persoluerunt
1362 0
in rsum nostrum nostrorumque heredum penitas conuersis. Quodsi prelaticalendarum fratres ac altaristc in dicto solucionis termino eorundem reddituum[damnum] passi fuerint, nel ipsis profectus aut sui, vt premittitur, successores eosvidelicet redditus diete termino beniuole dare noluerint sev pagare, dictos ex
tunc redditus, quociens necesse habuerint, in parte nel in toto mediante suorumamicorum quorumcunque iuuamine, absque quouis excessu ct omni iure ipsiscompetenti licite poterint extorquera pignerum capcione et ipsa, quocunquevoluerint, licite deducendo, Judeos = presentando, pro defectu reddituum pre
dictorum, ad quod ipsis nostram familiam in subsidium porrigemus requisiti.Possumus quoque nichilominus et volumas aut nostri heredes prefatos redditus
memore, quandocunquc nostre placuerit voluntati, pro centum et quìnquaginta
marcis supradictis predictis dominis et altaristis cumgraciarumactione expeditepersoluendis, dictos cum hoc quindecimmarcarum redditus erogando ; dictumnichilominus reemcionem ipsis tribus mensibus pronarratis
' nos et nostros in
perpetuum successores sine hercdes ad premissa omnia et singola iugiter ser
uanda firmitcr asstringcntes ipsosquc ab omni dampno, si quod receperint,omnino releuando. Que premissa omnia et singula nos Otto et Ecghardus
eius filius, comites de Vorstenberghe supradicti, principales in hac causa, at
que nos Albertus de P iccatel et E ngclkinusWerborgh, milites, Petrus Lubbinet H inricus S tafl
'
eld, famuli, nostri compromissores ad premissa, fidet enus et
manu coniuncta firmiter et integraliter promisimus presentibus et promittimusobseruanda, nullatenus in prcmissis omnibus contrariam allegandi
‘.
aliquis de dictis nostris compromissoribus discederet aut moreretur, quod deusauertat, extunc nos in vita permanentes eque dignam et nobilem loco defunctistatuemus infra mensem, cum per dicios dominos fuerimus requisiti, litterae,si voluerint, renouando. Ju quorum omnium testimoniumplenius premissorumnos Otto sigillum nostrummoins ct E cghardus eius filius, comites de Versionberghe supradicti, sigillum nostrum solitum vna cumsigillis dictorumnostrerumcompromissorumpresentibus ex certa nostra sciencia duximus apponenda, quodore etmanibus approbauimus presentibus et appr0bamus. Testes harumomniumsunt discreti viri et domini Hinricus prepositus in B rodis et Hinricus prioribidem, G herardus de A schen , Hinricus Mankemus, Manzo Dosse et Gherardus
Colpyn, opidani in Nona B randenborgh supradicta, et alii piares fide digni.Datum et actnm Nona B randenborgh iam dieta, anno domini M°CCC°LX se
cundo, crastino conuersionis sancti Pauli apostoli.H aupt Archive zu Schwerin. In den 6 Einscbnittan hangen noch
aber keine S iegelmehr tragen.
1362 .
8990.
M er 0 . L ùteow schltcsstfli r sich a nd sei ne F reunde a ndfar sci/nen
derma len abwesenden O hetmVollrath auf den F allder R act r des
selbcn nach D eutschla nd einen Wafl’
cnstillstand mit der S tadt L abok
O mnibus presentes litterae inspecturis seu auditoris Luderus filius Luderi
de Lutzowe salutem in domino. Presenciumtestimonio lucidemeognosco, quodpmma et omnibus amicis meie eccepi cum honorabilibus viris dominis con
sulibus ciuitatis Lubicensis ipsorumque ciuibus et familiaribus corundom amicabiles treugarumdies a data presencium vsque ad testampenthecostes proximoventurum et. per illos quatuor integres dies eiusdem fasti immediate sequentesduraturas, ita quod ipsi pre me et amicis meie omnibus securi esse debent
infra tempus prefinitum, sed quod, cum Volradus Lutzowe, meus patruus,partes Theutonicas tetigerit et peruencrit ad easdem, debet in eisdem trengia
esse comprehensus et anademcertificare, prout ego eosdemcertificaui. Ju cuius
rei testimonium sigillummeam vna cummeorumcompromissorum sigillis pre
sentibus est appensum. Vnde et nos Hanno de Barnekowe, V icko Molteke dc
S tri tvelde, milites, et D ancquardus de B ulowe, armiger, pro prcmissis treugisfirmiter obseruandis promisimus eisdemconsulibus Lubicensibus, eorumciuibus
et ipsorum familiaribus et presentibus promittimus in hiis scriptis coniuncta
manu, quod predicto treuga debeaut inuiolabihter obseruari . Jdeo sigilla nostra
cum sigillo dicti Luderi ex nostra certa sciencia presentibus sunt appense.
D atum Zwerin, anno domini l'
aria quinta post festum conner
sionis sancti Pauli.N ach demUrk —B uch der S tadt L ubelc I II , 8 428, aus dem O riginale auf der M ae, mi t
anhangendem S iegel dea V i cke M oltke , dre ubi-igea S i egel fabian . D as S iegel des L uder v . Lflisow
ist jois t rollig zerbròckelt und verachwunden ; ee zeigte nach Mdde, S iegel dee M uttelaltera I I , 5,S . 81, auf stehendem Schilde eme Espressige Leiter, schrige lmks gelegt , Umschrift '
S'
L VD G B I
1362. Jan. 29. Nykoping.
A lbrecht, H erzog von M oklenburg, « nd seine S filme bekennen, von
S eiten des K Jn tgs Waldema r von D ancma rk am 10. A ugust 1361
4 00 ma . M k. E hcgclder sei ner Tochter ( I ngeborg, G cmahltn H am a
H ohertchs von M eklenburg) envpfa ngen su ha ben .
Wy Albert, van godes gnaden hertoghe to Mekelenborcb, greue to
Zwerin, to S targards vnd to Rozstokhere, vndwy Hinrik, A lbert vudMagnus,
1362.
walkemolen infra hinc ct festumproximum pesche XV marcas Lubicenses et
a testo paschc proximo afi'
uturo vltra ad proximos duos annos extunc in
mediate sequentes de quohhet anno reddi tus septuaginta. marcarumL ubicensiumdenariorum quatuor temporibus anni, quolibet termino XVII! marcas. Quibusdachne annis elapsis huiusmodi contractus et conuencio sunt totahter quiti,
hac condicione adiecta : si oontmgerit nliquando medio tempore infra tempus
predictu[m] , quodpropter defectum eque walken non possunt, extnnc pro quo
libet panno, quod alibi walken facient, quoddemonstrate potueri [n] t, consules
ipsis sex denarios L ubicenses , cumredditus dabunt, defalcabunt. Jnsupcr supra
dicti sex coniunctis munibus stent ot promittunt consulibus et ciuita ti pro eo,
quod, si in dicto walkemolen aliquod dampnum cx parte officii ipsorum quo
cunque modo contingeret infra tempus supradictum, quod ipsis demonstrari
poterit, quod ex part e ipsorum factum sit, hoc sub ipsorumpropriis expensis
ciuitati refundent et mparabunt. A ctnm anno domini M°CCC° LX secundo,
dominion dic ante l'
estumpurificacionis sancte Marie.
N adi demW isin. L ib pm . cw lol. 173.
Vor 1362,Febr. l.
H ei nri c h (H erzog von B ra u ns chweig) , B &sclw] von H ildesheim, vcr
kùndtgt einen Spruch, nach welchem G raf N toolaus von T eckton
burg sich gegen H erzog A lbrec ht von M eklenburg wegen der G raf
schaft Schweri n zu verantworten ha t.
N a vtwisinghe erer beseghelden breue, des van Mekelenborgh vnde des
ven Tekenenborgh, 80 is to os gbegan vnde to anderen heren, we dame an
deren erst antworde scole. Des apreke we Henrik, van der gnade godes biswpto Hildensum, mit vulborde desser heren vnde ghuder hi de, de hime benometstud: hertoghen Henrikes, hertoghen Magnus sone van B runswich, twier grencu
van Halremunt, twier greuen van Speyghelberghe, twier greuen van Wùnstorpe,twier heren van demo Berghe, ones heren van Homborgh, veer ratgheuen veda
manna, vnde mit desser heren manne, de darauer weren, vor recht, dat wo
andere nicht rechters enwetet: Heft de van Mekelenborgh deme van Tekenen
borgh de ersten vifdusent mark beret vnde de anderen vif dusentmark vor
wiesent vnde de lesten teyn dusent mark vorpandet mit Boyzeneborgh in aller
mate vnde wise, else ore breue vtwiset, so seal da van Tekenenborgh damevan Mekelenborgh erat antworden vmme de greuescop, else ore breue vtwiset.
1362 .
m e andere ore schelinghe en hebbe we nicht to os ghenomen vnde en
schedet dar nicht an. Vade hebbet des to eneme orku'
nde vse ingheseghel
ghehenghet laten°
eu dessen href.
N ach dem O riginal imHaupt-A rchive zu Schwerin. D ns mittels Pergamentbandes nngehfingte
runde S iegel zeigt unter einer N ische mit dem M arienhilde die I‘igar eines stehenden B ischofs .nehen demselben an jeder S eite einen gelehnteu S child, rechte gespalten (verno leer, hinten doppelt
S G G R. G RRIG I 6P I hIL'
D G IISGM G IÌ.
D ie Umschrift lautete vollstàndîg: , .secretumHenrici epi li ildensenien“, nach der B eschreibung in
einem Oflgiud-Transsumpt des H aupt-Archivs, welches auf H erzog A lbrecht
'
s B egehr Hermann ,
Propst zu Schwerin, durch den kaiserlichen N otar und C leriker Johann M anegold nehmen liess, ,ia castro Zweriuensi, anno domini millesimo C C C
"sexagesimo secundo
, mensis Februarii diedominis H inrico de S tralendorpe, R auon i de B a rnecowe et
M a this R enon ,militibus, necnon Joha nn i S wnlonbergh, plebano in G odehusso. et B ern ardo
de M ally n , clerico.
"
(D as S iegel fehlt .) Ebendasolbst wird noch ein zweites T ranssumpt anf
hewahrt, welches gleichfalls dor N atur H ausgeld auf B efehl des B ischofs \V i pert von R atzeburgam Fehr. 1362 zu B elma genommen hat, ,,prescntibus dominis S egero S chilts ten , R ace
burgensis, et B crtrammo B aron , L ubicensis ecclesiarum canonicis , necnon strennuis et famosisviris H enni gho K noop, milite, H inrico dc B ulowe, Ludom de L ut zow e et H ermannoK erkdorp, famulis .
"D as enhangende grosse S iegel des B ischoi
'
s \V ipcrt, abgebildet zu Bd. X IV ,
N r. 8393, ist ziemlich wohl erhalten. D iese voriiogenden'l‘ranssumptn heu eisen , dass der obige
Spruch nicht crst in Folgo der am 1 . M ai 1362 vomP apste Innocenz VI . befohlenen U ntmsuchungder S ache gegeben ist. Im Uebrigen waren die in demselben vorausgesetz teu V orgànge, die Ver
schreihung dcr zweiten R ate vou 5000 Mk. mit B urger: und die Verpt'
ìindung von S tadt und LandBoizenburg schon am 27. llitrz 1359 erfi illt (N r. 8583 und A llein vou D ifferenzen zwischen
Herzog A lbrecht und dem G rafen N icolaus von Tecklenhurg hòren w ir 1359 und 1360 nichts,sondern erat die a fickweisung der L itbeker R uthehemn (Nr. und die anderweitige Ver
pi‘
andung von S tadt und Land B oizenburg (Nr. 8853) im Jahre 1361 bezcugon den A ushnu:h derS treitigkeiten . Vgl. 1362. M ai l.
8994 .
O tto von Trechow verkoutl'
t h. A rnoldV osse, ewigen V icario zu Butzow,
vnd seinen erbnemen im acril‘e zu Verbekelviti hours gheldes in S ynerdes
katen , seines vettern , Vnd 2 katen ; die eine stehet bey seines vette… S ynerdes
katen vfl'
dem berge vud gibt ierlichs 15 hours, in dem andern wohnst Tydeman vnd gibt 1 Mk. sundisch, mit holtze, basche, weide, richte vnd dienstenetc. ,
vor 12 Mk. vnd 10 B lub. Datum 1362 , vii'
L ichtmissen.
N ach C landrian'
s Prot. , fel. Vorbek hei Schwnn.) Vgl. 1374 , S eptbr. 24 ; 1377,
1362 .
1362. Febr. 4. Herford. 8995.
D er R a th zu H erf“
ord bezeugt dem R a th m R octock, dass Johann
R tbbelcssen von einem B urger und cheer B iì rgcrtn …tu H erford
A llen goden luden vnde sunderlikes iv heren des rades the Rosloke
do wy borgermester vnde rad der O lden stad the Heruorde witlich vnde open
bare, dat vor vus comen is Johan R ibbelessen, de en thogere is desses iegen
wordighen breues, vnde brachte myd zich vor vns den Swarten Wessele, vnsen
borgere, vnde G ezen, des Holtcn N etelers echten vmwen, vnse borgeressen,
vnde sworen Openbare vor vns in den hiligon: alzo deWessel vomompt, dathe dessen vorn0mpden Johanne R ibbelessen hedde vorcoi
‘
t twe[l] fdoke, de werenin twen stucken, vnde weren wit, vade bedde eme de wol betalet; da G ezeswor, ze heddc ene voreofi zeuen doke, vnde de weren geler varwe vnde
weren in enen stucke, vnde hedde ze ere och wel betalet. Vortmcr zo swor
Openbare in den hiligen de vernompde Johan R ibbelessen, de en toghere is
(i… breues, dat desse doke, dcr vnse bergere vnde borgeresche eme aldus
bekant zin, de zeluen dokc zin, dar he vmme anghesprokcn zi hir the R oatoke
in iuwer stad. O oh bekande he vuda zegede, dat he van demo enen stucke
der witten dekc twe dokc vorkoft hebbe vade van den zeuen gelen doken
enen dok enwechgeuen hebbe. Ju tuchnisse der warheyt desser vorscreuenen
dweh zo hebbe wi vnse ing0zegel thomcghe hirtho gedrucht. D atum sub
anno domini M C C C sexagcsimo secundo, crastmo beati B lasii martiris.
N ach dem O riginal im B ostockar Rath&A rchwe D ie B heknento zeigt noch Spuma des auf
gedrilckt gowescnen, nicht echt grossen, rundon S tegels.
1362. Febr. 6. S chwerin. 8996.
A tbrecht, H erzog von M eklenburg, best0t£gt dea R itter: M a tthias
R ogalm a n die D omki rche zu S chweri n .
N os A lbertus dei grecia dux Magn0polensis, comes Zwerinensis etc. ,
vniuersis et singulia presens scriptum cernentibus cupimus fare notum, quodconstitutes in nostra fideliumque nostrerum infrascriptorumpresencia strennuus
miles Mathias Rauen, vasallus nester fidelis, matura deliberacione prehabitn
heredum suorumque consensu adhoc specialiter accedente donnait et assignauit
et libere dimisit ecclesie Zwerinensi redditus duntum marcarum denariorum
1362 .
Boyoenburgh mid aller vrucht vnde rente, mid aller nii t vnde nuttycheyt, de
daraf komen mach, vndemid aller tùbehoringh also, else [se] vs[e] is, vnde also,als se her Rauen B arnekowe van vs hadde tu pende, tù besittende brukliken
also lange, went wi edder vse eruen dem vorbenomeden Borcherds Lutzoweedder sinen eruen dat vorbenomede gelt bsred hebben in ener summen. Vnds
dat vorbenomede pand scolen se ieghen vus edder vse eruen mid nenerleys
stucke vorbreken edder vorwerken vnde welde se ienigh man vorvnrechten
edder bsweren in desmo vorbenomeden pende, dar scolo wi se af vntweren.
Wer ok dat se deren wat vorbueden edder stene darth kofthen, wan wi de
molen losco, dat scole wi en wedderghsnen; vnde woldsn se de molen vor
settsu anderen luden, den scola wi dat vorbreuen also, alz wi id B otgarde
Lutzowsn vnde sinen eruen vorbreust hebben, dar se un vorwaret sin. D esss
dineh siede vnde vast [t]à holdende, loue wi vor vns vnde vor vnse eruen
dem vorbenomeden Bombards Lutzowe vnde sinen eruen vnde tù erer hand
her Hinrik S tralendorpe, riddere, her Marquard, prousste tii Rene, LuderLutzowen, V icke Hasenk0p vnde eren eruen in guden truwen in desmo breue,dar wi tù thuge vnse grate ingesegel vor henget hebben, de gheuen is tù
Zwerin , des dingsedages na sante Agheten daghe, na godes bord druttien
hundert iar in dem twevudesostigestsn iare. Thugs sint vues leuen truwen
B arnekowe, Goscalc S ulcwe, ridders , Reymer van Plesso, Hinrik van B ulowe,
knapen, Johannes C ropelìn, vues kenselere.
N ach dem glmchzeitzigen Cope1buche des Canalers C ròpehn im IIanpt—A rchive zu S ohn erio
Vgl. N r 8853 und che dort nachgewissenen U rkunden .
1362. Febr. 9. Rostock. 8998
G erha r d B ernew tn vergleioht si ch im N amen sehn r .E nkclht A del
he£d B ernstei n mi t den K indcrn dcc M ànsterschcn B argers M or itz
v . Smager fiber den N a chla ss H er ma n ns v . Jlfl…nstcr.
G herardus Bernewin nomine A lhsydis, filio Johannis Bernewin, fili i olimdicti G herardi , ex vue, et Hardmunnus S tenwsrte ct Johannes G lasewerte,eines in Monasterio, nomine Konsgundis, C ristinc, Johannis, Mauricii ot Petri,puerorumMauricii ds S ungher, cinis in Monasterio. pmximi heredes Hermannide Monasterio, parte ex altera, composuerunt se finaliter super bonis heredutariis
per dictum liermannum dimissis in hunc modum, v idelicet quod dicti pusriK onsgundis, C ristina, Johannes, Mauricius et Petrus optment illes duas here
1362 .
ditatss, vnam lapideam st alteram ligneam, sites in platea institorumproximesupra domum quondamdomini Petri Cremer, prout ipsius Hsrmanni de Monasterio fuerant. Sed cumdiete hereditetes vendite fuerint, tune profeta A lheydis, filia Johannis B srnewin, debet de siedemdomibus XX marcas denariorumde prima pecunia ab eis prousniente habsre. C um hiis dicti pusri sunt abinuicemsuper premissis separati omnino, et rss est inter eos terminata. DominiHinricus Frisonis st Johannes de Kyritz aderent. Hinricus R osselia vitretor
satisfaciet ciuitati pro collecta .
N ach dem R est. L ib. recognît. 1838— 1884, fel. eingetragsn 1362, ferie quarta post
1362. Febr. 9. Schwerin. 8999.
A lbrecht, H erzog von M eklenbu rg, verlethet den B rttdern B erthold
a nd H einrich v . M altza n das G ut M aze n mi t aller: F reihei te n cmd
Wy A lbert etc. bekennen vnde bethugen spenbare in dessem breue,dat wi vnde vse eruen hebben ghelaten vnde laten in dessem breue vsemleuen truwen B srtolds Moltzans vnde Hinrik, sinem brodere, vnde eren eruen
den hot vnde gantze dorp tii der Metzen , als se in erer schede lighsn,
beyde mid dem hogestsn vnde mid dem sydesten [rechte] vnde mid pachtvnde mid beds, gentzlìksn mid all einer tiibehoringhe, dar wi vs vnde vseneruen dsgher dar nicht ans beholden sander den ortzedsnest. V ade wi vnde
vse eruen seelen vnde willen dessen vorbenomeden Bert01ds vnde Hiurik
vnde sren eruen dessen vorbenomeden hof vnde dorp mid erer tùbehoringovntfrien, alz en lantrecht is, van alsweme, ds vor recht kernen Wil vnde
recht nomen vnde geuen wi], sunder alleno van den van Karlows; hebben dewes darane, dat se reddsliken hewison mogben , dat seelen se beholden wentso lenghe, dat id de uorbenomedsn Moltzane mid minnen van en bringen .T u tughe desser dineh hebbe wy vnse ingesegel hengst in dessen href, dsgheuen vnde screuen is tii Zwerin, na godes bert druttisn hundert iar in demtww ndesostigestcn iare, des midweken na sante Aghaten daghe. Hir het
'touer wesen vnse leuen truwsn O tto van D ewitze, ridder, V icho van B ulowe,B eymer van Plesse, Hinrik van B ulowe vnde vele andere gode ludo, ds truwewerdich sint.
1362 .
N ach dem gleichzeitigsn C Opeibnche des Canziers Johann Crèpelin im H aupt-A rchive zu
S chwerin . Gedruckt bei Lisch, v . M altzan I I , S . 167.
1362. Febr. 10. Magdeburg. 9000.
A rnold, D eca n zu M agdeburg, als pdpstlicher C onserva tor des D omcapttels zu L î tbck, subdclcm'
rt a nf A nsuchen des L ambert C r&peli n,D esa na zu G &strow u nd D omherrn zu L itbek und a etf G ru nd des
von diesemproduci rten C onserva tor iums des P apstes J oha n n X X I I .
vom 28. S eptember 1322 , den A bczu S t. M ichael i n L itucburg, dew:
P ropst und den S cholasticus zu S chwer in den P ropst, den D ec/tamena nd do:: S cholas ticus dcr E amburgtschen K i rche, sowie den P ropst,T hesa ura rius u nd S cholas ti cus dcr G (tetrowschen K ir che.
N ach dem R eg. Cap. L ub. I I , 14 1 . honor. vir dominus Lambertus C ropelin. decanns
G ustroweneis C aminonsis dyocesis et cunonicus L ubicensis 9proposito et scolastico ecclesie
uc proposito, thesaurario et scolastico ecclesie G uzstrowensis Camineneisdyoccsis
1362. Febr. 10. Schwerin. 9001 .
A lbrecht, H erzog con M eklcnburg, bestilù’
gt dem K lester Scha r nebek
di e van den G rafen von S chweri n demselbcn vertichencn B es i tz zmgencmd c ungen zu. B otzcnbu rg.
Nos A lbertus dei grecia dux Magn0polsnsis, comes Zwerinensis, S targardie et Rozstoc terrarum dominus, e vuiuersorum ad noticiam cupimus peruenire, quod constitutus in presencia nostra religiosus vir frater Johannes deHildsmsin', monachas in Scermbeks ordinis C ysterciensis, nomine abbatis et
conuentus sui priuilegia et indulto nobilium comitum Zwerinsnsium pie de
functorum quoad redditus, possessiones, decimas et prouentus in Opid0 nostroB oycenburg dictummonasteriumcontingentes per nos in subsidium iuris humiliterpostulons confirmari , nos vero dicti abbatis st conuentus precibus inclinati,.in rsmedium anime nostre nostrorumque progenitorum et pure propter deumomnia priuilegia , indulgencias , libertates dictorumdominorum comitumZwerinsnsium quoad redditus, possessiones, decimas et prousntus in cpido nostroBoycenburg dictum monasterium contingentes , prout dicti abbas et conacutus in presenciarum possident et iam dudum possiderunt
'
, presentibus confirmamus, donantes, approbautes et ab omni iure phsodali amortizantes, per
1362 .
hebbe wi vose ingesegel hang-ci laten vor dessen href, de gheuen is tù Zwerin,
in sunto Scolasticen daghe, na godes , hart druttien hundert iar in dem twe
vndesostigesten iare. Thugs desser dineh sint her O tto van D euìtze, Hinrik
S tralcudorp, V icho Molteke, O tto van Helpte, ridders, vnde andere vele etc.
N ach Joh Cròpehn'
a gleichzeitigemCopeibuch imHaupbA rchive nu Schwerin.
1362. Febr. 13.
ma nn K a rdorf fùr 300 M k. das h&chsto G ericht und die B ode
vom H of a nd D orf Wonder] im K i rchsp iel M it en -E ichsen .
Wy A lherd etc. bekennen vnde bethugen apenbare in desme brene,dat wi van al der scult, de wi vuscm leuen truwen Hermen Kerchdorp,
knapen, vade sinen ernen sculdich hebben wesen went in dessen doch, sint
reddeliken vnde rechkliken sculdich hleuen mid vnsen eruen demsuluca HermenK erchdorp vnde sinen eruen drehundert mark Lubiscer suluerpennighe. D ar
vor hebbe wi em gbesai vuda laten vode seiten vnde laten in dessembreue
tù eme rechten brukliken pande(n) dat. hogos ta richie des bones vnde des
gantzen dorpes tù Wenttorpc, dat in demkerspele tù Ekscn licht, also, alz
de suluen hof vnde dorp in erer gantzcn scede ligghen, vnde darth al vse
bade, de w i edder vse eruen in dem suluen dorpe hebben, edder de vs ieni
gerleve w is darane boren mach. D esse vorbenomeden richie rude bede scolen
Hermen vnde sine eruen vomomet brukliken vnde vry vnde vnbeworen besitteu
vnde vpborcn vnde sik nfittemaken sunder af[s]clach vuda sunder ienigerleye
rekenscop vns edder vnsen eruen darai tù donde went. so lange, dat Wi edder
vse eruen Hermen vorbenomct edder sinen eruen de vorbenomeden drehundextmark in ener summen vnde in ener siede, dar se en brukkelliken sint, goose
liken beredhebben; vnde wan de beredinghe schen is, so sealdesse vorscreuen
richie vnde bede vse vnde veer ernen wedder leddich vnde los wesen. Tùthnge desser dineh is vse ingesegel hengst vor dessen href, de gheuen vnde
serenen is na godes bart druttien hundert iar in dem twevndesostxgesten iare,in sante Valentincs auende, des hilgen mertelleres. Tughe sint H inrik van
S iralendorp, Hennigh Knop vode Mathies Rouen, riddera, vnde vele andere
lude, de truwe werdich sint.
N ach demgleichzeitigen Copeihnche des Canzian C r6pelm un Haupt-A rchive zu Schwerin
1362 .
1362. Febr. 14. Wismar. 9004 .
zu halten .
H enneke R utze exposuit Marquardum S nakenborgh, MarquardumR icquard et N icolaum Heyoen pro XXV marcis Lubicensium denariorum, de
quibus debet ipsos in festa sancti M ichahelis prox ime afl'
uturo eripere et in
dempnes conseruare. Quodsi non fecerit, extunc post dictum festum sanctiM ichahelis pre predictis tribus et eorum heredibus dictus Henneke R utze deC ismerstorp neque sua bona frui debe(o)t alique ducato, prout arbitratus est
eoram proconsulibus io ecclesia beate Marie virginis et me. A ctnm LXII,Valentini.
N ach demWism. L ib. parv. civ . , fel. 173.
1362. Febr. 14 Merz 28. 9005.
H einri ch v . L ester: cmd F rau verei nba ren i hre T remnmg.
H inricus de Losteo amicabiliter concordauit cum vxore sua Mechtilde
et ipsa vxor cum ipso e conuerso, ita quod vous non debet hahere agere
cum elio, quamdiu viuuot. Eque bene tamen manehunt legitime inter se vir
et mulier. Et vous non debet habere agere in bonis alterius, qnamdiu viuuot,
nisi vous velit alteri aliquid facere de suis bonis de sua prepria voluotate.
Post mortem eciam alicuius ipsorum vincos, sine vir sine mulier fuerit, noncausabit nel loqui debet super bonis mortui quoque modo .
N ach demW ism. L ib. parv. civ . , fel. 173, eingetrageo 1362, zwischen V alentini und 2“
post Loiano.
“
1362. Màrz 6. Scheuberg. 9006.
H einrich T oshow, P riester, a nd sein O heim H ermann T eskow ver
ka ufen 4 M k. R oute a us Vorwerk bei D assow a n den B ischof Wipert
In nomine domini, amen . Vniuersis et singulis, ad quos presenciaperueoerint, et presertim,
quorum interest nel interesse poterit in futurum ,
nos Hinricus Teskowe presbiter et Hermanous Teskowc lavens, dicti dominiEmrici Tesk0wen patruus, R azeburgcnsis dyoccsis, cupimos et volumus ferenotum publice, expresse ac lucido in hiis scriptis profitend0, quod ex certa
sciencia ct matura deliberaciune, eccedente ceiam ad hoc consensu omnium,
quorum consensus merito fuerat requireodus seu habendus, vendidxmus rite et
racionabilitcr vencrabili in C risto petri et domino nostro, domino Wypertoepiscopo Razeburgeosi, pro se ct suis successoribus ac mensa sua episc0pali
emcnti et recipienti, redditus quatuor marcarum perpetuos in villa Vorwerk
in parrochia Dartmv ad nos bacteous pertinentes, quos exsoluit, exsoluere
tenetur R eymarus molendioarius in dieta villa Vorwerk de ipso molendino.videlicet redditus vnius marce, et Johannes dielus Mummendorpdc vuo mouse,quem idem Johannes colit, triummarcarum, cum omni pr0prieta te, vtililate.
commoditate et iure, quibus nos dictos redditus dinoscimur liberius habuisse,pro quadragiota marcis Lubicensiumdenariorum argenteorum nobis realiter et
integre ac cx toto numeratis, trad1tis et persoluhs. Promisimus itaqua et
presentibus promittimus dicto venerabili C risto petri domino nostro Wypertoet suis in perpetuum successoribus sollempoiter et bona fide se in solidum,
quod nos et heredes nostri contra premissam vendieionem nunquam de iure
nelde facto veniemus; reounciamns insuper excepciooibus non numerate pecunieet omnibus aliis et singalis, quibus premissa annullari possent quomodolibetnel infringi. Jo quorumomniumeuidens testimonium sigilla nostra presentibus
sunt appensa . D atum et actnm S chooenberghe R azeburgensis dyocesis, anno
domini millesimo C°C°C° sexagesimo secondo, dominion, qua cantator Jnuocauit,presentibus honorebilibus ct discretis dominis Hmrico Wittorpe preposito, Zeghehardo S chiheteen canonico ecclesie Rozeburgensis, H inrico Mfind vicario
perpetuo in ecclesia Ru eburgensi predicts , B ertoldo Kolpyu clerico et Jo
hanna O ldeselleo layco et pluribus chis teetxbus fide dignis , ad premissavocatis specialiter et rogatis.
N ach dem O riginal un bischòflich R atzoburgrschen A rchi vo zu N oustmhtz A ngehètngt sind
zwei S iegel
l) pambohsch, wohlmit einem K elche. der obare Thad ist ahgehrochen Von der Umschrii‘t“W M S — m M — C I ‘ T
2) rund, mit emem S im F alde; Umsebnft. etwas beschàdxgt und zumThad unsicher
[srnaamnnnrresxowaVgl. N r 8401.
1362 .
van Plasten , t e van G rambowe, Hinrik Morin vnde Claws von Karghowevnde andere mer, de thughes werdich sint.
Et quod nos Hermanona dei grecia Zwerioensis ecclesie pre
positos presentem litteram secreto nobilis domicelli Bernardi deWerle, vt apparuit, sigillatam de verbo ad verbum vidimus et
legi fecimus , hoc sigilli nostri appensione presentibus firmiter
protestamur. Datum Zwerin, anno quo supra, in crastino dinisioois apostolorum.
N ach dem O riginal—V idimus imB aum-A rchive zu S chwerin . A n einemPergamentbando hangt
das zu N r. 8584 beschriebene S iegel des D ompropstes H ermann Holt ; Umschrif‘
t
Vgl. 1862, Ms n 10 und I l, und 1363, O ctbr. 18.
1362. Merz 10. Robe] . 9008.
B ernhard, F &rst von Werle, verpfdndet dem H erzog A lbrecht von
Wy B ernt, van godes gnaden here to Werle, myt vsen rechten eruen
bekennen vnde bctùghen opcnbare in desser vcghenwardighen scril‘
t, dat wymyt dem dorluchtegheo vorsten, vsem leuen vedderen hertoghe A lberto van
Makelenborch, greuen to Zwerin, to S targarde vnd to R ozstok heren, gbedeghedinghet hebben vmB oholle in desser w is: D e gùltde, de wy to Plawe to
leghea scùlden vt dem lantde toWarne, de seal vse vedderc vnde sine eruen
vs los lateo, vnd dat verdendel des gheldes, dar em Plawe vor steyt, vnd
vor de anderen pennighe vnd sdlucr, de dar oabliucn. seal dat slot Plawemyt sineu tobehoringhen sin pont bliuen brfikelken, als vse breue dae laden.
Vortmer, wes Claws van Plasten vs reddelken berekenoen mach, dat schalhe vs ok Vp dat vorbenomede slot slon, dar eme vor Waroe vnde Pentzelin
steyt, vnd seal Claws der scillde vifhiìntdert lodeghe mark vse veddere her
toghe A lbert edder sine eruen tùsschen hir vnd stiate Johannes daghe tomyddensomer vntrichten ; vnd wes darouer is, dat seal eme vnd sinen eruen
vse vedders vorbenomet na her Hinrikes rade van S tralendorpe makeo, also
dat id reddelk sv. V nd want vse veddere de vifhiiodert lodeghe mark Clawsvan Plasten betalet hel't tuschen hir vnd stiate Johannes daghe, vnd in demanderen gheltde, wat darouer is, no her Hinrikes rade bewaret is, so seal
Claws van Plasten dat vorbenomede slot Rebelle, dat he van vaer bayder
wegheoe to trower haut inne heft, vsem vedderen hertoghen A lberte van
1362.
Mekolenboroh vnde sinen eruen antwarden sender vortoch vod hindernisse togdde. Vnd wy B erent vnde vse aruco scolen vsen vedderen vorbenomet vnde
sinen eruen dat slot Robella, stat vnd laut myt al sinen tobehornde vorbreuen,dat se damn vorwaret sint, to alma heren rechte vor da vorsprokeo summen ,vs vnde vsen eruen daran nicht to beboldende, behaluen vses wynes lifghedingh, als den hof to Gaawe, dat dorp to O ernowe, S e
°msin, S olsowe, Wypperowe, des wy dar hebben, Meitze, Bokholta vnd souen bouen , da wy dar
hebben to Priborn myt erer tobehorìnghen, als se in erer schede li(n)ghou,da wyle dat se loue(o). Were ouer dat se storno, er wy dat slot vod lautloseden, so seal dat lifghodingh an vsen vedderen vnd an sine eruen steruen
vnd valleo to brukende also laoghe, wont wy edder vse eruen dat slot vndlaut to Robella van vsen vedderen losedon ; vnd scholen scheppon hfildinghe
dcr man vnde dor berghem vsen vedderen vnd sinen rechten eruen to coemrechten weddeschottc, also dat he vnde sine eruen daran vorworot sint . Wortmer, were dat Claws von Plasten schadeo nome edder koste dade tusschenhir vnde sente Johannes daghe, de wyle dot ho dot slot worst, da sebolo wyvsem vedderen vp dot slot vorbreuen to gheuentde myt der anderen summento coemmalo. Vortmor seal vse vcddare vnde sine eruen vse man gheystlikvnd werlik by rechte laten , vud seal vse breue holtden, de wy hebben ghegheuen er desser tid. Vortmer, were dat vse veddere edder sino eruen dessedeghedinghe nicht voltogheo vs vnde vsen eruen tusschen hir vnd sente Jo
hannes daghe, so scholen desse dodinghe nyne macht hebben vnd Glaws van
Plasten seal vs vnde vsen eruen Robella wedder antwarden von staden vndeIL
vortoch, wnde wy scholen Claws van kosten vnd van schadon nomen , da hadeyt hyonan desser tid to sente Johannes daghe. Were ok dat vse veddere
hertoghe Albert vorbenomet edder sine eruen vs edder vsen eruen desse dedinghe, da hirvor screueo stan , tdsschen hir vnd sente Johannes daghe nichtenden vnde voltoghen, so scholen de breue vnde dedinghe, de vse veddare
vnde sino eruen hebben vp Plawc vnd dot laut to Warne, by erer ghantzen
macht bliuen vnd vnghemynneret. Al desse dingh, de vorscreuen sint, stade
vod vast to holtdende shader yennegherleyhe arghalist vnde hulperode loue wyB orat, here van Weotden, myt vsen rechten eruen in gudeo trùweo to holdende vsem vedderen hertoghen A lberto van Mokelooborghe vnde sinen rechteneruen an dessem breue. Tù groter bekantoisse desser dingh hebbe wy vse
homelke ingheseghol vor dessen href gheheoghen laten , gheuen vnde screuen
to Robella, na godes bert dusao'drehùntdert iar an den twevndososteghostan
iare, des dooredaghes vor sente Gregorius doghe. T ùghe desser dingh sintvse leuen truweo Claws van Plasten , Claws K arghowe , t a G rambowe
21°
1362 .
vnd Thidericus Wostzterrode, vse pepe , vnd ender lode noch, de tdghes
werdich sint etc.
N ach dem O ngmal un H anpbA rchxve zu Schwann, an welohem dea Fox-sten Bernhard S zegel
(abgebildet in Bd. IX zu N r 6188) un einemPergmenhùexfen hiingt ('vnde versehneben fiir
ano oder sender. ) G edrnclct un Juhrb X II], 8. 326. Vgl. N r. 8242, 8243. 8908. 9009,
9010, auch 1362, Jom 23, 1369, Joh 6, und 1375, S aptbr. 10.
1362. Mà1rz ll. Ròbel. 9009.
N icola us v . P la sten gelobt zu Johan n is die [ este S tadt R&M demH er
zog A lbrecht von M eklenburg zu fibergeben, wenn dieser demM rstcmB ernhard von Werle bis dahin sei n gegebencs Veraprcchen erfùllt .
Ick C laws van Plasten bekenne vod betùghe 0penbare an dessero
yegheourttrdìghen brene, dat ik dat slot to Robele to trùwer haut van der
e(l)dellen heren wegheone, hertogheo A lbertes van Mekelenboreh vnde ìùncher
Berent van Wentden weghenoe, innenomen ao desser wys. Were dat, dat
de dorlnchteghe vorste hertoghe A lbert van Mekelenb0rch edder sine rechten‘
de deghcdinghe ifiochcr Berentde van Wentden edder sineu rechten eruen
tùsschen hir vnde soote Johannes daghe to middeosomer, de oeghest kempt,als vm dat slot Robelle vorbenomet, als de Inoue darvp epreken, voltoghe
vnd ende, so schal ik C laws van Plasteo edder myne ernen van staden an
vode’vortoch vode sdnder yenegherhantde hùlperede hertogheo A lberto van
Mekelenhorghe vnd sinen rechten eruen antwarden R obello, de stat vnd dora
vnd wes ik innehebbe van were vnde veste, to gfide vobeworren antwardcn
sfinder vorch”vnd weddersprake. D it stede vnd vast to holdende, als hirvor
serenen is, loue ik C laws van Plasten myd mynen rechter'eruen io gòden
trfiwen hertoghen A lberte van Mekeloohorch vnd sinen rechten eruen an dessero
brene to holdende. To groter bekanntnìsse desser dingh hebbe ik myn inghe
seghe! vor dessen href henghen lateo, ghegheuen vnd serenen to Robella, na
godes bert dòsent ìar drehùotdert ao dem twevndsosteghesten ìare(s), des vrighdaghes vor sonte G regor
-ins daghe. Tughe dcsser dingh sint V icke van B ùlowe,Hinrik van B ulowe, C laws K arghowe vode Yge van G rambowe vnde merInde noch.
N ach dem O ug1uel imH aupt-A t olovo zu Schwarm. A u ernem Pergamentstml
'
en hQngt ein
modes Smgelmit emem gespalwnen S clulde. rechte em F hîgel, hnks ome bulbo L ube, bende an
dee Thedungshme geschloseen , UmnclmftS
’
DI G O * L R V'* PL R S G G II
(‘fehlt ° eruen
’ fehlh nno oder condor ’l. vodoeb.) Vgl. N r. 9008.
1362 .
notarn publici testiumque infxascriptorumpresencia, constituti personaliter honorandi viri domini Hermannus Lyze, Johannes de Pomerio et A rnoldus C ropelin,
proconsules, eeterique consules in Rozstok reeognouerunt, se vendidisse ac vendideruot honorabili viro domino Hermanne preposito ecclesie G uzstrowensis ac
E ucrhardo deWampen iuniori, filio eiusdemdomini Hermanni prepositi, ibidemtune presentibus quioquaginta marcarum annuos redditus temporales moneteS undensis ad vitam eorum amborum et alterius eorum. qui alteri superuixerit,singulis annis in quatuor temporibus anni per comerarios ciuitatis eiusdem,
qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, de pixidc et de borsa diete ciuitatis
eisdem domino preposito et E ucrhardo filio suo secundum continenciam et
tenorem litterarum super hoc confectamm ac maiori diete ciuitatis sigillo pendenti et secreto ipsius ciuitatis a tergo inpresso sigillatarum et ipsi dominoHermanne proposito ad suos et dicti E ucrhardi sui filii vsus ad manus traditarum et presenta [ta] rum,
1euidencius et clarins poterit apparere. A cta sunt hce
anno, iodictione, mense, die, hora et loco quibus supra, presentibus honorandiset discretis viris dominis Hermanne Vooz, proposito sanctimonialiummonasteriisancte Crucis in Rozstok, magistra Johanne de Wunstorp, rectore ecclesie inC ropelio, B ernardo S teoburgh, Henrico B oltoois et Johanne S assco, presbyteris,et Hem-ico Wistok, clerice, et aliis fide digois testibus ad premissa vocatis
specialiter et rogatis .(S ign . Et ego Johannes Zabelli clorions Zwerioensis diocesis, publicusnot.) imperiali auctoritate ootarius, premissis omnibus et singulis vna
cumprenomioatis testibus presens interfui eaque sic fieri vidi et
andini et in bene publicumformano redegi, quod signo meo solitoet consueto siguani et propria mea manu eonscripsi requisitos, intestimonium premissorum.
N ach dem O riginal im Rostocker R othe-A rchive. ('E S fehlt : prout inde oder dgl. ) D er
Prepst Hermann v . W ampen erwarb dann auch B esitz in Rostock: R est. Hausbuch 1354 — 67,fel. 1364, O ctbr. 23 N ovbr. 13, e. u. Vgl. 1362. M ai 4 .
1362. M èirz 13. Schwerin. 9012 .
A lbrecht, H erzog con M eklenbwrg, leot zu der Eumene, fllr welcheer demK nam>en H ei nrich v . B illow berei ts S tadt und Vogtei G reece
milhlen verpfllndet ha t, eine wei tere H andeumme von 853 M ark
1 1 S chi ll. L ab.
Wy A lbert etc. bekennen vode bethugeo Openbar in dessem breue,
dat wy vnde vse ernen boueo alle scult, dar wy vsem leuen truwen Hinrike
1362 .
van B ulowe, knapen, vor ghesat hebben stat vnde voghedie tii G newesmoleo,
sculdich sint den vorbenomeden Hioreke vnde sinen ernen van rechter scultweghene, de he vs gherekenet heft, vnde de wi annamet bobben , neghedehalf
°
hundert mark verdehalue mark vnde dre schillînge Luhiscer suluerpenoighe.
Hirmede wyse wi dem'vorbenomeden Hinrike vnde sine eruen ao dat vor
benomede pont tu G newesmoleo also, dat se dat suine pand, alz de stad vode»
de voghedie mid al deo vndersceyden, dar id en alrede medo tdpende steyt,
brukelliken besitteo scolen went so lange, dat wi en de summen , dar en
G newesmolen, stad vode laut, alrede vere steyt na der breue lode, de wi eo
dae ghegheueo hebben, vnde desse vorscreuen summen , alz neghedehalf
hundert mark verdehalue mark vnde dre scillinghe, in ener summen beredbobben in aller wise, alz wi eo dat alrede vp de ersten summen vorbreuet
hebben. Vodo desse href seal deo ersten breueo, noch de dessme neoerleye
wisz hinderen edder senden , men beyde, de breue vnde ok desse, scolen by
gantzer macht blinco. Tu toghe desser dingh hebbe wi vose grote yngesegelbanget lateo vor dessen href, de gheuen is to Zwerin, na godes bord drottigen hundert iar (in) in dem twevndesostigesten iare, des sundages, went mesingt Remioiseere. T oga sint vose leuen truweo Mathias Rouen, ridder, B eymervan Plesso, knape(o), vnde vele ender ludo, de trowe werdich sint.
N ach dem gleichzeitigen C ròpelin'
sehen Comibuch im Houpt—Ambivo zu S chwerin. Vgl.
B d. WU , N r. 5646, und 1362 , M itrz 28.
1362. Métrz 13. 9013.
lellnmg an H a uer va n der O deme a uf.
Ik Johan van Doren . Here van Mekellcnborch, myn wilghe denst nu
unde to allen tyden berede. Jk sendo iu up donc hof to B odwede, den ikvan in to Iene hebbe, myt desseme underschede, ight gy ene leuen Huoerevan der O dcme. Jk bidde iu, leve here, dat ghe ene helenou dorch usesdeostes willen . To ener betughioghe heoghe ik Johan van D oran myn in
gheseghele to desseme breve, de ghesereneo is no goddes bord dosent iardrehunderd iar in dame tweuodesestighesten lare, des anderen sondaghes in
der vasten .
N ach”
dem Copier des Klosters Ebstorf, N r. 221 , imkònigl. S tante-A rchive zu Hannover, mit
getheilt durch D r. Grotefend. Vgl. 1869, M i n 15.
1362 .
1362. Merz 16 A pril 8. Rostock.
D ie S tadt R ostock bezeugt der S tadt L tlbek, dass S chifi‘
egitter l n
zweten S ehlffen ron D ilbek nach R ostockbestimmt si nd, a nd empfangtdafltr Verleeissn eu acc/
‘
S chadloshaltmag.
C iuitas promisit dominis consulibus Lubicensihus, quod Reymarus B ucowe I lastem solis, Amd S tarke I lastam salis, Johannes Jungho I lastamsalis, Hermannus C rutzebiter lastam solis et 4
"
alias tuooas, Jacobus B randI lastam solis. Je D erekowe 3 tuooas gid, I tuonam sepeo ct teunom sul
phuris ct X III pund piombi, nauigatas in nane dicti R eymari, nusquam alibi
quam ad Rozstok docere debebuot, a quo promisso iidcm R eymarus et alii
predicti ciuitatem predictom eripere promiserunt.0iuitas promisit eisdem dominis consulibus Luhicensibus pro R eymaro
G rewesmoleo, qui lastas solis, et pro Johanne Junghen, qui vnam lastamsolis habet in nane Johannis P iscatoris, quod cas nusquam alibi quam ad
R ozstok de Lubek ducere debent, quo promisso dicti Reymarus ct Johannesciuitatcm eripere promiserunt.
S imile promissum factum est pro Lamberto E bbinch pro I lesta solis
et receptum.
N ach dem R est. L ib. recognit. 1338— 1884 , fel. oingctragcn zw ischen for. 4
‘a . O culi
und fer. 6°a . palmas . Vgl. fel. 1364 : . ,llerm. \Volddorp ct Johannes L engue promiserunt
coniunctim, quod volant does . consules in R ozstok eripere indempnes a promisso pro eis facto dois.
consulibus in S ondis pro co, quod sex lastas siliginis et I II! centenario:: bodekholtcs et V saccos
farine nusquamabbi quam ad nostmm ciuitatem (lucera debobunt."
1362. Merz l?. Bfitzow. 9015.
Joha nnes T rechow u nd G ebrc’
lder G ilrow, K nappen , rerlra ufeu dem
kt'
lnfte a n H illmern a u s B oldebuclr.
Nos Johannes T rechowc, N icolaus, B ernardus ac H inricus dicti C hykowen , famuli, rccognoscimus per presentes . quod mature deliberati, omnibus,quorum interest vel interesse poterit, consencieotibus, nostro et nostrerumheredum nomine rite et racionahiliter iuste empoioois tytulo vendidimus honorahilibus v iris et dominis G hozwino decano, toti capitolo ac v icariìs ecclesieB utzowensis et nichilominus Thiderico dc B ulowe, H inrico Ludolueshaghen ac
aliis fratribus fraternitatis sancte E lyzabcth pronunc in fraternitate ex istentibus
1362 .
domus et hereditas, que iacet nel sta t inter demos Hinrici Winters doliatoriset T immen pultificis dicti de Lewis , pertioet Hinrico G haltzow presbytere,vicario in Rozstok. quia sua propria pecunia emit, et non mea, quama is michisit scripta propter amieiciam, quod pluribus est notum; que domus iacet inlonga platea . Testes huius sunt domini G hergorius rector ecclesie in B ent
vvisch, A lbertus capplanus dicti G regorii et Timme V icari as m Totendorp ct
plums alii fide digai . D atum anno domini M °
C C C LX secuodo, sabato pro
ximo ante dominicamLetare. Jo cuius testimoniamsigillummeampresentibusest appensum.
N ach dom O riginal im R ostockor Badia—A rchi ve. D as am Pergamenthande anschcmeud ve:
kehrt hangondo Bmchntdck ei nes randen S iegels zeigt von der Umschn ft .
O L D I
A um Em ithnlicher Fall ist im Rest. Haushuch 1334 — 67, fel 1366, am 8 M a i
(for. 6°anto V oc yocund emgetragcw , ,K crstianus H oppemetor vendrdst G herlaco l
'
umhctdomum suam angularem in pla tea pergamenta tnrumprope claustrum bea ti Johanna; apud Thulen cumB agghelen cumbodo retro menate, quod
' ipsi, prout sua emnt,ree:gnauxt wnrandmm promote…
Idem G herlacuc recognoa i t, quod dncta domus ot bada ips i ad fld0 | 09 ma nus dormo : G he
ra rdi recto:is eccles ne i n S agcn i t ze scripta sunt, et tenetur multa ti sat:sfacere pro collante“
(G etilgt
1362. M iirz 27. Lage. 9018.
B erthold B erkha lm’s Wi ttwe u nd K louder verka ufen ihr G u t zu
K ronskamp a n dle R itter Joha nn a nd V iei ra M oltke zu S trletfeld.
Ik ver Kerstyne, de was B ertold B erkhancn wyf, demo god gncdychsy , vnde wy Bertold vnde Heyne, brodere gheheten Berkhaoen, vnde vnse
sfister B enedicta bekennen vnde tiighon apenbar un desseme breue vor alla
dea , de ene seen edder lesen heren, dat wy myd vnsen rechten eruen myd
gddca willen, na rade vnde wlbord vser neghcston vriind vnde alle dcr, de
darthii heren edder thiiheren moghco, hebben rcdclikcn vnde rckclkon vori—ott
den erlykeo ldden her Johanna vado her V ichca Moltekeo van dome S tritfelde, rydderen, vnde creo rechten erfnamen al vses vader eroe vnde al vse
gdd, des wy hadden thddemo Cmoeseampc, ver drehundert markwendeascher
penninghe. D yt gfid scola wy an vser leeoware holden also lunghe en thd
gdde, wand se da lenware van den heren werueo, vnde wan se dat csschcn.
Vortmer na der tyd, wan id ere lean ghcwordcn is, so scolo wy en dos
ghddes waren, else eo laotrecht is, vor ghestlyk edder werlyk, vor alle, de
willen recht ghanen vnde nomen. O k scale wy vnde willen eo alle iar
quitebreue gheuca Vppe also vele, des se vs van der summen boreden. A lle
desse vorschreaoo dyugh stade vnde vast thit holende loue wy vorbenomedeB ertold vnde Heyoe Barchane myd vsen rechten erfoameo vnde medelouereo,de hirna gheschreaeo stan , vor vnse mòder vode vse sfister vorbenomet, else
Heyse vnde Merton Wli, C lawes Vos vnde B ertold van der Osten , vnde habbengheloaed myd sameder hand an traweo den vorbenomeden Molteken vnde creorechten erfoameo vnde thd erer handher BertoldS tolteoberghe, B orchardWlfvado Hinrik Smeker. Thà ener betdghinghe desser dyngh hebbe wy vser
aller inghescghele ghehenghet vor dessen href, de ghonou vnde screuen is thiì
der Laws, na godes bord drdtteyo hundert iar an deme twevodesosteghesteniure des sondaghes thii mydvasten.
N ach dom O riginal im Rostockcr R ot he-A rchive. D io eingehhngton 6 I’ergamenthiinder habensammtlich die S iegel verloren . Vgl. N r. 8713 and 9019.
1362. M itrz 27. Lage. 9019.
B erthold a nd H ei nri ch B erlchahn, K nappen, 1md ihre S chwester
B enedicta verka ufen mi t Zus ttnmmng tlcrer M u tter C hristi ne i hr
Vtelce JfoItke zu &N etfeld.
Wy B ertold vnde Heyoe, brodere ghanemed B erkhaoe van dome Cronoscampo, knapen, vnde ver B enedicta, vnse edster, bekennen vnde tfighen openhar vor alle deo, de dessen href seen edder lesen heren, dat wy myd vnsen
rechten artnamen myd ghi'
ideo w illen , na rade vnde w°
lhord vnser neghesten
vriind vnde alle der, dc darthfi heren edder thdherco moghen, bobben rede
likeo vnde rekkclkco vorkoft deo erlyken bi den her Johanna vnde her V icken
Molteken thil deme S tritfelde, ryddcreo, vnde creo rechten artnamen al vses
vader crac thil demo C rooescampe vor drehundertmarkwcodesschcr penninghe,myd senso hoacn, else se lygghcn hyn al erer schede, ao holto, an watere,ao wcyde, ao water10pc, thùvlete vnde afvlete. ao akkere huwet vnde vo
ghebawet, ao holte, ao bfisschen, ao welde, an wysch, an mòre, an velde,ao wegheo vnde ao vnweghen, myd kotenghelde vnde darthd den haluen
melendyk vor der Lawe, myd aller vysseherye, de darthii hord. vnde menlyken myd aller vryheyd vnde reehtycheyt vnde vrueht vode myddame rychtaheghcst vnde sydest, else vse vader dyt gdd vrygest beseten vnde vs ghe
eruet hei't vnde wy dat na beseteo bobben wenteher, also dat wy dar altes
n icht ana behelden’ scolen. D it vorbenomede gad hebbe wy vcrlateo vor denheren myd alle deo, dc dar lean aac habben . Vortmer ik ver Kerstyne, de
22"
1362 .
was B ertold B erkhanen wyf, deme god gnedych sy, bekenne, det ik dessenk0p myd mynen kynderen vorschreuen hebbe verlcoft vnde is ghescheen na
myner wlbord vnde myneme willen , vnde hebbe dat medo van myneme lyf
ghedynghe vor]eten vor den leenheren. Vortmer wy vorbenomede Berkhanenedder vse ernen willen edder seelen de vorbenemeden Molteken edder ere
eruen an deme ghùde n icht beweren an thfikomender tyd. D es gùdes scolewy en waren , else en lantrecht is, vor alle den, de ghestlyk edder werlyk
recht gheuen vnde nemen willen . A lle desse vorschreuen stùcke stede vnde
vast thd holende loue wy vorbenomeden Berkhanen myd vsen rechten erf
namen vnde medeloueren, de hime ghescreuen stan, vor vse mòder vnde
siister myd Heyse Wlf, Merten Wlf, Clewes Vos, Bertold van der Osten ,vnde hebben gheloued an truwen myd ener sameden hand den vorbenomedenher Johanne vnde her V icken Molteken vnde eren rechten erfnamen vnde thfi
erer hand her B ertold S toltenberghe, rydderc, B orchard Wlf vnde Hinrik
Smeker. Thà tdghinghe desser dyugh hebbe wy vser aller ingheseghel ghe
henghet vor dessen href, de gheuen vnde screuen is thfi der Lawe, na godesbord driitleyn hundert iar an dome twevndesmt eghesten iure, des sondaghes
thù mydvasten.
N ach dem O riginal imHaupt-A n hive eu Schwerin . M ittels Pergamentbiinder sind 6 S iegel
ungebeugt gewesen. D evon sind diejenigen nn l. , 4 . and 6. S telle ganz, en 2. S telle his auf die
antere \Vacheplatte von den S iegelbàndor n abgefallen. A n 3 S telle haingt ein rundes S iegel init
einemmchls schreitendcn, halben Wolfe und der Umschrift
S’
l\G Y S O R WLF
en 5. S telle ein B ruchstdck eines runden S iegels mit einemetcigenden F uchso im atehenden Schilde
und der Umschrift :S
’ “IGVgl. N r. 8713 und 9018
1362. M èi.rz 28. G adebusch.
neve vemv&rkte mal wn M argarethe, des U lr ich O luwo t twe, zumL eibgedc
'mg gegebe ue G ut zu E lmenhorst (A G revemnflhlen a uf deren
T odesfa ll t mH einr ich v . B ùlow .
Wy A lbert etc. van der gnade godes bekennen vade betlmgen openbar an dessem breue, dal. wi na rade vnde wolbort veer ernen vnde veertrewen ratgheuen hebben laten vnde gheuen , gheuen vnde laten in desseriegenwardegeyt vsem leuen truwen H inrike van B ulowe vade sineu eruen al
den anval, de vs vade vsen ernen anvallen mach van ver Greten weghen,
1362 .
druddehalf hundert. mark Luhiscer suluerpennighe vsem leuen truen Hinrike
van B ulowe vnde sinen rechten ernen, de he en rede hercd heft tu erer
noghe, dat vorhenomede god tu besittende hrukelken tu ewigen thiden. Des
hebbe wy ne rade vuda wulhort veer eruen vnde vsat truwen ratgheuen dor
mennìchuolden denestes willen, den vs Hinrik vorhenomet. mit. sinon vrunden
dieke dan heft vnde nochdon mach, (hehben) gheuen vnde leten vnde gheuen
un dessem breue vsem leuen truwen Hinrike vorhenomet vnde sinen eruen
gentzen’eghendom vnde vryheyt ouer dit vorhenomede gilt, alz de vorbenomede
Henneke Boygeneno vnde H inrikV icken vnde ere(n) ernen Hinrike vnde sinen
eruen vorkoft vnde vorlaten hebben vor vs, alz it vryest an sinen seeden lieht
vade oldinghes ghelegen hel‘
t, vns vnde vsen ernen in demvorbenomeden gudedeger nicht an tù heholdendc. V nde desse vorhenornede egendomes vnde vryheyt latinghe vnde ghewinghe hehben [wi] sbediget vnde vestiget, stedigen
vede vestigen an desmo ìeg9nw&rdìa breue. To groter hekant(z)nitze desserdingh hebbe wi vuso grote ingesegel vor dessen href henget. leten, de gheuen
vnde screuen is tii G odehusze, na godes bert (dusent) druttien hundert iar en
dem twevndesostigesten iero, des manendages na midnaslen. Tughe desser
dingh sint vnse leuen truwen Reymer ven Piesse, Ilartwich K file vnde D etlef
N egendanke, knapen, vnde andere ete.
N ach demglmchzoiugen C omnhuche dee C anzian C ròpclm un H aupt-A rchise zu bchwerm.
l Im O riginal stand vermnthhch. \t C endoq w oder gomemt ist \Vmschendorf.welches hrs ma 19 Jahrh luneiu un B illowechem B es i tz hheh
1362. N ach Màrz 30. R ostock. 9022.
E berha rd B eseler, R a thmmm zu R ostock, verka ufl der Wittwe N ico
la us H ovemau n’s rla sclbst ci ne L etbrcnle a us seinem E rbe i n der
Dominus E nerhardus Beselere vendrdit domine Katherine whole N icolai
Houeman decemmarearum redditus temporales in hereditate sua sita in platea
C usueld in opposite domus, quem idem dominus E nerhardus inhahitat, suhtus
JohannemWitten, in quatuor terminis anni sibi de eadem heredxtete, quoad
mxerit, expedite exsoluendos ; qua defunete dicti redditus ad eundemdominumE nerhardum et suos heredes libere reuertentur et vsibns eorum cedent. Jdemeciam dominus E uerhardus pro se et pro suis heredibus stat pro defecto.
1362.
D 1cti domini aderant [sc. domini Hinricus F risoms loco Johannis Kyritz et
Johannes G renze] .N ach dem Le:hgedmgehuch der S tadt Rostock, foi
9023.
G en et» Wilde, R a thma nn zu R ostock, und sein B ruder A rnold
thetlcn etch i n den vd:erllchen N achlass .
Dominus Gherw inus Wilde et A rnoldus Wilde fratres se super bonis
paterne sue hereditetis composuerunt finalita in hum: modum, videlicet. quodidemdominus G herwinus 0ptinet domamiapideam in platee institorumproximasubter domam Lodewici O rasen sitam, prout domini Thiderici Wiiden fuit. et
molendinum sitam in aggere molendinorum et dias quingentas marcas, quashabent in aduooacie ciuitatis, et societebem in molarihus et sex marcarumredditus in theoionio ciuitatis et dimidieta tem ville N ygendorp. D ictus eciamA rnoidus eptmet aliam dimidietatem diete ville N ygendorp et septingentas
marcas in parata pecunia sibi iam per eundemdominumG herwinum, ut ipse
A rnoidus recognount, persolutas, exceptis C marcis et XXV marcis, in quibussibi idem dominus G herwinus tenetur adhoc de eisdemV IIC marcis obligatus .
C um hire dicti i'
ratres abinuicem super dictis bonis hereditariis paternis ommno
[sunt] separati , et rcs est inter eos terminate . P resentihus dominis HinricoFrisonìs loco domini Johannis K yritz et Johanne G renzen.
N ach dem Ros! L ib recogmt 1338— 1384 , foi emgetmi;en 1362 . ferie sex ia ante
palmas G et ilgt Vgl N r. 8629
1362. April 9. 9024 .
A lbrecht D a am, P ropst zu N eukloster, a nd sei n B ruder H ei ne ver
lethen dem K loster N eukloster bei der A ufnahme i hrer N lchte 6 M I:.R ente a us P ewmcwttt, dle E tnlhsu ng far 60 M k. vorbehalten .
N os A lbertus propositus sanctimoniaiium N ouiciaustri, noonon Heyno
vaselina, fretres dicti D aam, ad noticiem deducimus vniuereorum,quod cui
libet proposito, priorisse totique conuentui N ouieiaustri predicii animo deliberatonostrerum emicorumque consensu dedimus , coneeesimus , eoni
'
erimus et pm8811t 8 sex marcerum redditus Luhicensium denariorum in villa Penneuitie
in tnbus mensis, quos pronunc Rampe et N icolaus Faber eolunt et pessident,
1362 .
cum nostri fratris N icolai filia in collegiata sanctimonialiumpro predictis red
ditibus acceptata, quos quidem redditus quilibeù prepositus nobis Alberto pronunc preposito antedieto succedens aut successurus in feste beati Martini subleuabit, ipsos expignerando, quociens et quando ipsi preposito et. conuentui
prefetis post predictum festum, si promgentur, videbiiur expedire; ite tamen,quod nos A lbertus prepositus et Hayao predicti ei. nostri veri heredes dictos
redditus pro quìnquaginta marcis Lubicensihus redimere poterimus, quandonobis visum fuerit expedire; in festa Michaelis si redimemus, in fasto Martinisubsequenti continue eosdem redditus de mensis predictis subleuemus. Hoe
etenim redditus sie per nos preposito et conuentui predictis datos et coneessos
modo quo supra, eoram episcopo Zwerinensi, dum epimepatum regere pre
tendet, iure quo tenemur, promiitimus presentibus resigners . N ostra. ergo
sigilla ed maiorem predictorum municionem eb roboraciouem ac testimoni…euidencins duxìmus eum sigillis diseretorum eb famosorum famulornm Her
menni Lugghouwe, Hertwici Yezeuitze, testium suprascriptornmfactotum, sub
anno domini M°
000°
sexagesimo secondo, sabbeto paimarum, presentibus
append€nda.
N ach demO riginal imE aupb-A rehive zu S chwerin. A n eingezogmzen Pergamentstraifen hangen4 S iegel in dunkelgrfinemWachs, das 4 . mit aufgelegtw rather Piatto
1) parabolisch, die gekrbnte M utter G ables , des C hristnskind auf dem linker: Arme tragond.immit $ternen hestreolea Pelde; Ummhriii
{S’
}HLB G RTÎ [P]ÈGPO SI TI HOW C L E VÈTR I -x
2) (abgebildet hier un ter 1) sehiidî 6rmig, aufdemlinks gewandten B alme emG reifenkopf
S’
hIRR IG I HDH®
8) (ahgebildet hier a near 2) rund: im stehenden S chiide ein rechte gewandìes, sleigendes
Einh°fflì Umfi°bfifi = a'
neamnnmnvomnowe
4) (ahgehildet hier unter 3) rund: imstehenden S ehilde 2 ins Andrmkreua gestante Lilioaaiàhe; die antere Enden dmeihen sind durch einen Querstxi eh vorhanden, das so gebildete Dreîwk
durch 3 senkrechte Linien getheilb; UmsohrifbS
'
hHR TW ICII Y G ZG VITZG
G edmekt hei Liseh. Melzi . Urk. I I , 138. Vgl. un ion April 19.
1362 .
apertis litteris assignauerunt cuilibet preposito ipsi A lberto predicto in pre
positura successuro priorisse, subpriorissc necnon toti conuentui monasteriiN oui Claustri predicti sex marcarum redditus in villa Penneuitte in tribusmensis, quos pronunc Rampe et N icolaus Faber possident, quolibet festo Martiniper eos subleuandoe, cum filia N icolai Dams, fratris predictorum, in quibusmensis prepositus, priorissa , conuentus predicti solumpignoracionempredictorumreddituumhabebunt. Jpsi vero dominus Albertus, necnon Hayao predicti aut
eorum veri heredes predictos redditus pro quinquaginta marcis redimere possunt,quando eis fuerit conueniencius; et si. eos in festo Michaelis redimant, in fastoMartini subsequenti eos prout antea subleuabunt. Datum sub anno dominiM°CCC° sexagesimo secundo, ferie. torcia pascatis sub nostro secreto presentibusappenso in testimonium euidencius premissorum, et cuncta premissa nostra inpresencia sunt, prout prcferuntur, (sunt) nctitnta .
N ach dem O riginal imH aupt-A rchive zu Schwerin . Am eingczogenen Pergamenteireifen hangtdea Herzogs 5. Secret (abgebrldet in B d. X zu N r. 7079) in dunkclgrtiuemWachs . Im A us
zuge gedruckt hei Lisch, M ekl. U rk. II , 140. Vgl. Nr. 9024 .
1362. A pril 24. H avelberg. 9028.
In nomine domini, amen . B orchardus dei grecia Hauelbergensis ecclesieepisc0pus vniuersis Cristi fidelibus presentibus et futuris , ad quos presensscriptum peruenerit, salutem in domino . C umpietatis Opera exhibita in terrismultiplici fructu recompescentur
’ia
°
celis a domino dioine messionis extreme,et timentes debemus operibus misericordia insudare, cumpietas ad omnia naleat,
habens in se repromissionemnite, que nunc est, secundum apostolum, et future;maxime saluatoris nostri doctrinam in ewangelio attendontes, diccntis: Beatimisericordes, quoniammisericordiamconsequentur; preterea, cumfratres domusMyrow ordinis sacre domus sancti Johannis hospitalis Jerosolymitani, nostrediocesis, et ipsa domus maxime in bonis in nostra diocesi sitis per variasgwerras et discordias dominorum terrarum ibidemdepauperati sint et depressi .ita quod fratres diete domus et alii eis necessarii familiares prc nimia paupertate non possunt commode sostentari: nos igitur, volentes necessitatibus
dictorum fratrum misericorditer subuenire, de consensu concordi capitali nostreecclesie. ipso capitulo pmpter hoc congregato et habito super hoc tractatu,
ecclesiam in Vrygensteyn nostre diocesis, cuius ius patronatus ad eos dinoscitur
1362 .
pertinere, ct sunt in possessione iuris presentandi rectoremecclesiamadeundem,
concessimus ct presentibus concedimus memoratis fratribus et damni Myrow ,
quod passint fructus ecclesie eiusdem in usus suos conucrtere ct ad ipsumecclesîam fratrem sui ordinis ydoncnm et discretum ad regimen animarumnobis ac nostris successoribus pro tempore existentibus presentare in rectorem,
per nos nostrosque successores examinandum, et tam ad regimen ecclesie quamad curampapali instituendum; cui debant predioti fratres congruam et suf
ficientcm partianem dc prouentibus ipsius ecclesia coram nobis nel nostris
successorìbus, priusquam instituatur, assignare, vnde passit iura episcopalia et
quecunque iura persoluerc, hospitalìtatem tenera cciernque onere sibi incumbentia supportare et congruam sushentacionem habere et ipsum ecclesiam in
V rygensteyn in antiquo et laudabili statu conseruare. S ubiecimus, vniuìmusct incorporanxmus et presentibus subicimus, vnimus et incorporamus, quoadtempomlia tantum, prefntam ecclesinm in Vrygensteyn cum suis pertinenciis
et ca nnexis fratribus ct. damni prenota tis. prelati capitali ecclesie nostro da
consensu, congregnto ad hoc capitolo ct habito super hoc salcmpni tractatu,ad omnia promisso, scilicot danacianem. subiecci0nem, vnioncm, incorporacionemet singola premissorum. Per prefatas vero danacianem. subieccionem, vnionemet incorporacionem nobis, quantumad legemdiocesanam et legem iurisdiocioniset alia iura nobis conpctentin, nec capitulo ecclesia nostre. nec prelatis nostre
diocesis, nec ali is qmbuscunquc, quantum ad consuetudines, iura sua atquestatuto, non intendìmus in aliqua derogare; ymmo volumas ius nostrum, con
suetudinis iurn ac statuts aliorum. sicud premittitur. in suo permanere vigore.
danaoione, subiaccione, vuiane, incorporacione non obstantibus antedictxs. A d
maiorem autem euidentiam premissorum sigillum nostrum cum sigillo ecclesie
nostre capitull Hauelbergensis presentibus est appensum. D atum Hauelberghc
in capitulo nostro, anna domini millesima tricentcs ima sexagesimo secondo,
dominion prima post pesche.
A us R rodel, Ccd. dip] B rand I , B d. 3. S . 394. nach dem O ngmal imk6mgl. G ol: A rchivzu Bari….
1362. April 29. Rostock. 9029.
J oha nn S tra nde, T estamenta ri us der H ammR cddags, vcrkaufl da s
van dieser dom I‘ramd sca ner— K loater z u S t. K atha ri na : vcrma chto
H a ru zu R ostockmlt dea G a r-dia na C omano a n M a rti n S tra ndc.
labannas S trande, testamentarius domino Hannekcn Reddaghi, consen
siente fratre Hermanno gardiana fratrumminorum apud sanctam Katherinam,
23‘
1362 .
vendidit Martino S tranden, suo contestamentario, hereditatem apud antiquumpontem iuxta bodas Hinrici B ucatoch in apposita domine G abelcschen sitam,
quam dieta domina. Hanna in ipsius testamento dieta domina gardiana et suo
conuentui legauit, et sic ipsum idem Johannes dicto Martino resignauit, wa
rendiam promittens. Scriptum ex iussn dominorum proconsulum. DominiHinricus Frisonis loco Johannis Kyritze et Johannes G renze aderent.
N ach dem R ostocker H ausbuch 1354 — 1367. t'
o] . e:ngetragen for. (i‘
p. Quannu .
G etilgt.
1362. Mai l. Amelungsborn. 9030.
D as K loster Amelungsborn beu rkmulct die B ci legung sei nen S tretta
mit dem K loster D ohera n wegen des N tarnit0 ts mu! Vis ita ttons
Nos frater E ngelhardus abbas totusque conuentus monasteri: in Amelungesborn omnibus, ad quas presens scriptum peruenerit, salubam in eo, qui
est omnium vera salus. Tenore presenciumpublica protestamur et constare
cupimos vniuersis, controucrsiam et disscncioncm inter nos, parte cx vuo, ct
dilectam filiam nostrumecclesiamDoberanensem, parte cx altera, super pater
nitatis iure ct annue visitacionis negocio subortam, in curia R omana. et in
capitulo C ysterciensi aliquamdiu vent:latam, reuerendi patris domini Eghelingicoabbatis nostri in R iddegeshusen et aliorumamicorumnostrarum salubri con
cilio ex utroque parte interueniente, amicabìlitcr esse cedutampenitus et sopitam,
ita videlicet, quad abbas et conuentus diete ecclesie Doberanensis nobis nostro
que conucntui ad nullam refusionem expensarum pretexta ktis predicts per
nos aut ecclesiam nostram fnctarum una ad aliquod dampnum seu ad inter
esse inpresenciarum tenentur, nec quomodolibet tcnebuntur in futuro. Jnsuper
ranuntiamus iuri ct litteris et instrumentis tantum mencìonem cxpcnsarumoccasione diete dissoncionis habitarnm in curia R omana et in capitulo generali
vel vbiubi quouismodo facientibus , que nobis et ecclesie nostre nunc suffra
gari poterunt vel quomodolibet in futuro, ct anadem et eadem deoaruimus et
presentibus pronunciamus nullius optincrc roboris firmitatem. Ju quorumomnium premissorum euidenciam et (idem cerciorem, vt hac amicabilis com
posicio inter nos iugiter perseueret, sigilla nostra presentibus sunt appensa .
D atum Amelungesborn , anno domini M° CCC° Lxll°, ipso die apostolorum.Phylippi et Jacobi beatorum.
1362 .
A um. O h der D ompropst zu M inden den ihm aufgegebanen P rocess ins Wark gesetzt hat,ist una unbclrannt. Im G rassi:. H aupt
-Archiv zu S chwerin finden sich keine A ctonstuclce dartihar.
Vgl. N r. 8993.
9032.
H erma nn v . Wrmmen, D ompropst m G itstrow , u nd sein B ruder
B ertram schliessen einen E rbthei tumgsverglci ch mi t i hren Vettern .
A nno LX secondo .Notandum, quod, constitutis eorum nobis domino Hcrmanno preposito
ecclesie G ustr0wensis, Bertramo ipsius fruire, magistra E nerarda restore scale
beate Marie virginia. nostre ciuitatis et Hermanno suo fratre, dictis deWampen ,iidem omnes ct singoli recognouerunt, so fare concordatas et vnitos per eorumnmicos in hnno modum, videlicet ipsi dominus Hermannus prepositus, magisterE nerardus et Hermannus eius frater, sui et Hartwici dc Wampen , fratrieeorundem magistri E ucrardi ct Hermanni , absentis nomine, qui omnia et
singola). inter eos placitata ratificare debebit, pro quo C yfridus de Lubeke senioret Wolterus de Essen , nostri consulatus socii, promiserunt, ab omni porcianeeos et quamlibet eorum tangente racione hereditatis et omnium suorum attinenciarum. site in platea lapicidnrum ex apposito hercditatis Thiderici Dortmande, quam mater prct
‘
atarum domini Hermanni et B ertrami inhabitabat et
in qua magister E ucrardus eorumtratar obiit, simpliciter cessauerunt, et nichila
minus iidem dominus Hermannus propositus G ustrowensis, magister E nerardus,Hermannus suus frater, sui et fia tris eorum nomine scilicet Hartwici, eundemhereditatem scilicet in qua mater dictorumdomini Hermanni propositi et B ertrami deWampen inhabitabat, eidemB ertramo deWampen cum omnibus suisattinenciìs, sxout lll!
”
iugeribus agrorum et ceteris suis attinenciis, eorum nobismodo debito resignauerunt.
Quo facto, idem B ertramus dc Wampen , astantibus et consencientibus
sua vxore Ghertrude et Jabanna suo filio, hercditatem sitam in platea fabrorumiuxta conum S cedingh, quam quondam Johannes de Wampen, pater ipsorum,
edificabat, pueris eiusdemJahannis, magistra E nerardo, Hartwica et Hermanno,fratribus dictis de Wampen , cum omnibus suis attinenciis comm nobis mododebito resignauit. Protestabaturque idemB ertramus, quod eundem hereditatem,
v t prcmittitur, per dictos dominumHermannumprepositum acmagistrumE ucrardum et suos fratres, scilicet Hermannum ct nomine Hartwici absentis, sibiresignatam, eo moda et forma, quibus passedit dictam hereditatam, eisdemfratribus magistra Eucrardo, Hartwica et Hermanno per eumresignatam, panitos
1362 .
habere vellet, scilicet tanquam sibi successam et haroditstsm. E andemquehereditatem Johanni puero sua, apud aliam suam vxorem scilicet C ristinam
genito, idem B ertramus pro quingentis marcis denariorum racione hereditarie
dìuisionis ud sufficienciam suflî cientem, titulo pignoris eorum nobis obligauit,
vxore sua oonsenciente, et si in eadem hereditate cum suis attinenoiis idemJohannes aliquem defectum pateretur, illum ipse B ertramus et sui heredes
eidem Johanni et suis heredibus supplere deberent et integralitcr resarcire de
aliis suis bonis prampciombus vbihbet habitis seu situatis, itaqua huiusmodihereditatem eidem filio suo abligauit sub omnibus clausulis et cmdicionibus.sicut alias hereditatem, quam, vt prcmîttitur, ad manus dictorum magistriE usrardi et suorum fratrum resignauit, eidemfilio suo obligamt, sicut inueniri
poterit superino, scilicet annodammi M°CCC°L quinta, in actoua epiplianyedomini.
Scriptum ferie quarta post dominicam M isericordia domini
N ach dem G renfsvmlder L ibor da hered1tn tummsignationo (lib. civ XVI ). fo] 82 verso, mitgethe:lt von Pmi“ D r Th. P y l D ieser constrmrt di e Wampensoha S tammta fel folgendarmassem
H ermannns de a pen I vor 1317.
Mag E ven rdus da Wampen Hermannus daErbihexlmd M utter n d B rfidorn a pen
1323— 1328. G . Tochter deo B -M . 6 G ertrud F1'1I'FO
(L ib civ. XIV , io] . 62 v 68 v.) L ambert L etzomtz . (L ib civ XIV . fa] . 22 .,R eynerus Frisode
fal. 48 sponsamt G erti-iidow fihamA1ardx. quondamfraba sui . Johanni da Wampen
M ag B ua H ormam Berti—ninna R egole M . E ve H nrt g Herm anos Tochter
u nius de una da da deWampen, mrdns da daW ampen , de G : Lorenz
Wamponî l W ampen Wampon, somr Wamponlll. . R athsh. Wampea . R ughon»
vor 1362 I I I zweimal BW umì jl362)roctor 1382 , pro 11 ,
prepasxtus vermiihlt 1387 echo] M ar. , consul 1397 rol. 1892.
G us trow. (XVIJ I3V ) (1370) affi. bm 1401 . (XW ,123v )en im, G . . M arga
(1385) pm retn mincia
Xylo(l369)(XV I , 55 v
1) C hristi na (such Kyneke genannt) , 2) (1355) G ertrud, nach Bertrnm'
s
Todo (1869) wieder-varia nnt
vor 1355 (XV I , L od. v. M unster (XV] . 55 v )f — d * — v — x
2) H ei nrich da W'
ampen(R athaherr 1397— 1415)
(B athsh. 1345
Peter v Wampen, Johannes v. W . Bertram Her Bertram91 . W Hur-tong W .
pmsh. 1344 G : M attoko,rol. v . W . mann clericus 1416 1416
(XVI ,112V .207v .) HmnVolrad 1426. W . Erbthm M utter (ey n bruder)(XV I , 184 ) (XVI , 177 v )
Vgl. oben Nr. 9011.
1362 .
1362. Mai 5. Teterow. 9033.
D er R a th zu M row beurku ndet cin Zeugnlss von R a chawer B auer»
i n ei ner S trcitoa oho wegen Wandung.
V or al den ienen, de dessen brel‘
soon unde baron, bekennen wi rat
manne van Teterowe unde bethugen apenbare su dewer scrift, dat vor uns
bobben chcwesen an unser wardecbeyt de beschedene ludo unde buren
ap‘Rachawe an demo dorpe unde hebben gethuget unde sworen, also C las
Voos , C (r)0pe Morten, Tempken unde Kopeke D iderikes, vare B erend
van Lesten, de een voghet is to Teterowe, heft’
ghewisetWangheline.
unsemo borgerc(n), to Hinrik Habbo, desc ok gewanet hadde to
achte haluo mark wandesch na hovenrecht vor bodo unde denest, also sin
nabure gheven boven unde nedderen. D e awaren it Berend Redskins, usemebarghere(n), to wetende, wo de vorbenamcdc Harm‘
hemolli [k]en wolde woolivaren, alzo it on bekoment is unde ook witlik is. Des let ha cmafpanden dre perde, de Hinrik(s) hadde, dat he sine schulden bobben wesen.
D ama qvam her Hermen Provasi , en dumherr [to G ustrowe, na] Teteroweto Wanghelino unde sprak de perde an mit rechte unde mit baron, unde
qvamdar asa mit rechterer dat dat nicht ai worden sine penninghe,
dar he se var pandet hadde. D at hebben se vor vns ghetueghet unde be
sworen. D at dyt also is , da hebbe wi unsc inghescghel laten cheklevet
luchtendes uppe classes breves brook to thughe desser dyugh. [D ] esse‘brei
'
is ghegeven unde schreven to Teterowe, na godes bord dusent iar drehundort
iar an dome tweundesòsfigsten iure, des donnersdaghes na sante Philippe unde
Jacob, der hilghen apostolo.
,,A un dem pergama en .0nguml welches aber durch N i ssa und A ltar sohr beachldxgot. ,
godrnckt (bei M aniaci), Bumw he R uheetunden, 20. Thi . S . 73, augenschmnlich sehr fablerhnfl.
('S tott opmag to golosen wordon
’V or .,hofi.“ ist ad
'
ouber emo L ùoke ’N iglevo se… w ir
statt n levo.
‘S ts tt Haru: wird H inrik zu lmn som “helmut? ‘Desse st essen )
1362. Mai 11— 13. Rostock. 9034 .
ka ufen dio von diesem dem K a tha rlmenkloster zu S calera… N r
ihn mu! seine I ’amitie verma chteu Zollhebu ngen mit des K lostersZusttmmomg a n den R a thmmmA rnold K ròpcltn .
D omini Hinricus Frisonis, Johannes G renze, Gherardos Rode ct Eucr
hardus S abba, iestamentarii domini Hinrici Boden olim prooonsulis, consen
1362 .
L abels cmd dem Sehatemeieter un d B a th m B raonefllr M echthild
H ermannus Lordenbeke et Thidericus B urowe promiserunt menu con
iuncta, quod debout dominos consules Rozstoeoenses et ciuita tem eripere in
dempnes a promissis [netis dominis consulibus in Lubeke et eciam thesau
r[ario] et consulibus in B rugis pra Mechtilde, filia Petri Kreued, super bonis
horaditariia per GherardumQualitzowe dimissis.
N ach dem Root . L ib. recogmt. 1888— 1884, fai . eingetn gen an sehen for. 6‘ m ne.
dui und K ylinn i Vgl. L ib. mogli R ozst. 1384 — 1431 , fa] 15‘
(eing0trsgtm fer. 4°
p oct.
Petri et Pooh fer 4°
p Lanr. , Juli 8 A ug. ..Johannee O sterborgh et Jacobus Junge:houed promiserunt domini oansuhbnn in B on iek, quod volant et debent ipso. mdempneo eonseruarenb omni manimone romano honorummonandorum per C yfndnmS tabelow mareatorxbua in Droguper ob:tnm Eoebemî Jungeshaued per pirates in mare precipitati demlictorum.
“
1362. Mai 22. S tettin. 9037.
Joha nn, B ischof von C amin, die M a rkgrafen von B ra ndenburg u nd
die B arzago von P ommern a nd M eklenbu rg schliessen ei n B ambini”zu r A nfi eehterha ltung de: L a ndfriedens .
wy Johan, van gods gnaden‘byschap td C omyn, Ludewig dy Ròmer
vnd2
O tto, bra'
dare. marggrefen tù B randenborg, B arnymdie aldo”
, hertoge
tù S tetyn, Bugsie, B arnym vndWartzsla‘. bru
'
dere, hert0gen tù S tatya , vnd
wy°Albrecht vnd Johan , bru
’
dero, hertogen tù Mekelnborg'
, bekennen apanhar,
dat wy vns mit eynander vareynet vnd vorbùnden habben in gdten tru°
wen
wyder alle die yenen, sia sint man oder etlike siede, alt it were, die in vnsen
landen sint, vnd die sik gegio vns allen oder gogin y uson etliken vorbdnden
eder varstrikt hebben, eder'darne stellen, dat unser eyn dem anderen sal vp
die valgan vnd'
tru’
weliken behùlpen sia una allerley argelyst. Vnd we e
wy yuder vns eyme herren rolgen. die it tù dem ersten eyehset'
, sa sal
dama vnser yalik dem anderen valgan, als oi‘
t yme des nod ist; vnd wdnnen
wy vesten, die sal die herre behelden, in des lande sie lygen, ai'
t man desnicht td rade wirt, dat man sie brake. Vnd wy sik das wòlde sanemou,vnd die gegin vns vordedîngen, dar su
'
llen wy v’malle vnser eyn demanderen
behulpen sin mit aller macht, als obgescriben”stat. Vnd wanna vud
"als
ott des nod ist, se sul vnser yalik dem anderen valgen bynnen der Netze vnd
der Hana] mit veitig mannen gewapend vnd mit siner bamr; ana wy , die
vorgenante by800ph, wy sullen valgan mit dru‘ttìch mannen gewapend vnd
mid vnser banir. Were it alc gròter nad, sa ssl vnser yalik demanderen
1362.
volgen mit aller macht ; vnd worn man die volge tòt, die saldie koste geben ,vnd war den anderen ledit” , die sal yn vpnemon in dem negsten slate, dat
dem herren gelegin ist. Vud dat wy alle desse stu°cke stado vnde vastewillen holden“, dat globen wy in gùden tru
'
wen, vndbobben des tù v‘
rkùnd
alle“vnse heimliken insigol gehangìn an diessen brio dio gegeben ist tù
S tetyn, na gods gebdrt dru°
tteyn hundert iar dama in dem"twoyundsechsti
gostem iure, an sfindag vor
N ach dem O riginal im t i i'
gi . Prouss . A rchive zu S tettin . F ilt die S iegel sind 9 E inschnitte
vorhanden, in denen noch echt Pergamentstreii'
en hangen . N ur fimi' demelben tragen jedoch noch
S iegel, welche wohl erhalten sind:
I ) auf quadrirtem G rande ein B ischof in ganzer F igur atehend, zu seinen F ùssen ein Schild
dem sachsisclien Wappen liegend; Umschrii‘t:
S ECR E TV JO A NI S E PI C AM INEN S
2) due zu Nr. 8368 beschriebeno S ecretsiegel des M arkgrafen Ludwig dee Romero;3) auf einem schrìige liegonden Sct ein G reif. die ahora H i lfie dea S ingola nimmt ein be
iiederter Helmein ; links im S iegel steht ein B ; Umschrif’
t:
S E CR ETVM B AB NYM D V C IS S TE T INEN S I S
4) im B ilde 3 (doch ohne das B ) ; Umseh1i i'
t:
5) Wappensohild: ein beiiedertor Helm; UmschriftB A R NY . D VC L S TETI N … S IS ET PR IN C R VY AN O .
D aneben wird eine zweite, von derselben H and geochriebene A usfertigung aufbewahrt, welche
aussor unwesentliehen dialektischen A bweichungen imA nfang: ,,Wy Joh:m8“ and amS chiena: ,,vor
oanct V rbans daghe“gicht. D ies E xemplar tragt noch sàmmtliche 9 S treifen, doch kein
N ach dem , ,O riginal des Kon . G ol:. K oh —A rchivo in B erlin“ ist diese U rkunde gedruckt boi
R iedel, Cad. dipl. B rand. II , Bd. 2 , S . 439, mit folgenden bcmerkenswerthen A bweichungen : 1von
der guado godes’vnd: fehlt “de aldo: steht erat nach: S tetyn
‘B uggozlaf War
tizlaf ”vnd wy : l
'
obit °bert«hage to M . , brodere,’hier ist eingesohobcn : nach vor
hinden oder v ns vorv nrechten w illen , vnd de s ich vnser voston oder vnsen gudes
v nderw unden hebben oder noch “dat vnser cn sealdemanderen valgan vp dy vnde°osket (die zweite A usfertigung zu S tettin hat: eychssetl)
lovorscreuen vnd: fehlt
"clet
'vppe holden willen truwen . Tha ener bethngyngho habbo wy alle
“ ingeseghele an dessen href hengen leben iar un demo iure, dea sundaghes vor demodaghe sun to Vrbani . G edruckt auch hei Gorcken, Cod. D I , 109. N ach den PommerschenA usfertigungen gedruckt bei Lisch, A lbrecht I I . u. 8. w . , 8. 41 .
1362. M ai 24. Gr.-Bolkow. 9038.
” among bei der K loster-mame eu G r .-B alkan: an .
V niuersis Cristi fidelibus, quorum notieie presencia odntigerit oxhiberi,ego N icolaus S moker famulus cupio foro notum, quod iuxta pronunciacionem
24“
1862 .
et ordinacionem per iamosum famulum Bernardum A lkan, illustris principis
domini mei karissimi domini A lberti ducis Magnopolensis prothoeamerarium,
super omnibus dissensionibus et controucrsns inter religiosos viros dominosabbatem et conuentummonasterii Doberan , ex ma, et me meosque heredes,parte ex altera , et presertim super molendino in Bulcowe et ipsius instagnacione instagnacionisque distincti0ne exortis et aliquamdiu agitatis ab vtraque
parte in arbitratorem et amicabilcm composit0rem concorditer electum ct assumptum, presentibus religiosis viris Hermanno priore, Hinrico bursario, Enerhardo subcelerario ac Eghberto magistro camere monasterii predicti prouidefactam abbas et conuentus predicti apud altitudinem instagnacionis antique,prout paxillus pr0p0 ipsum molendinum fixus nunc apparens euidenter de
mo [n] strat, perpetuo remanere debent, mei meorumque heredumac successorumcontradictione seu impedicione qualibet non obstante; et nichilominus ab omniinpeticione instagnacionis ex antiquo habite quatuor mansos, qui Phylippo et
B ombardo diete Decaen quondam pertinuerant, contingentis desiste penitus per
presentes . Ceterum prefati abbas et conuentus distinetionem antiquam interdictummolendinumBoleowe et villam Vornholte infra ipsius molendini aggeremseu dammonemipsumque aggerem, quemadmodumstrennuì viri dicti de s zen
dorp olim predicto monasterio vendiderunt, libere, perpetuo, sine quouis inpedimenio possidebunt, prout in litteris super hoc confectis plenius continetur.
Quibus quidem litteris per presentem composicionis ordinacionem nullum in…
toto nel in parte preiudicium aut impedimentum debet vllatenus generat i , sed
in suo vigoris robore iugiter permanebunt inconwlse. Preterea sepedicti abbaset connentus quodam spaccio eisdem in subsidium reteneionis et restauracionis
prenarrati aggeris per predictum B orchardumD eenen quondamdato sine meimeorumve heredumaut successorum reclamacione qualicunquc libere perpetuistemporibus possidendo perfruentur. Et vt omnia premissa firma ct rata sub
sistent, sigillummeum vna cumsigillis honorabiliumvirorumJohannis Smeker,fratris mei, et Thiderici S ucowen, militum, Bernardi A lkan predicti ac V ickoniseius filii, O ttonis Smeker, Mathye de A xecowe, armigerorum, Johannis Raboden , in Zywan, ac B orchardi Walen , in B ucholte ecclesiarum rectorum, in
omniumpremissorum testimoniumpresentibus est appensum. Datum et actum
prope molendinum sepedictum, anno domini millesimo CCC°LX° secundo, ferietercia in Rogacionibus.
1) achìldfòrmig: imgespaltenen S childe verna ein halber A dler, hinten eine an die Theilunge
linie geschloesene halbe L ilia ; Umschrift:
1362 .
(Mai 9040.
S tadt L abel:, dass sel/tw Wi rthln F rau R ima sm Wiema r far i hn etna
H inricus de Bulowe, aduocatus in G newesmolen.
S ana salutacione premissa . Weten schal iawe wischeyt, dat ich desbekenne, dat vor Rixa , min werdinne tù der Wysmer, mit minen penuighenkofte en vorspan vnd twelftehalfparmoawenspanghen van Mysstorpe tù minorhaut vnd van mineme hete. S criptum dominica infra octauam escencionis
domini , meo sub sigillo .Honorabilibus viris dominis consulibus Lubeke detur.
N ach dem O riginal auf P apier im Archive der S tadt Lubek. D er B rief ist zur Zusammenen and mit einem randen S iegel in rothemWachs versiegelt ge
D ie kleine, scharfe S chrift gehòrt der 2. Hàlfie des 14 . Jahrh. an. D as Papier ist dasaelbe wiedas, auf welcbemN r. 9012 steht. “’ir setzen daher vermnthungaweiee den B rief in dasselbe Jahrwie jane N ummer.
1362. Juni 2. Gfistrow. 9041 .
D er R ath zu G astrow meldet dm R a th zu R ostock den Verzi cht des
M angne pradencie viris ct dominis consulibus ciuitatis Rozstock consales ciuitatis G ùzstrowe expeditam in obseqaiis volantatem. Wit1ik dò wyyw
‘
, dat dar heft vor vs ghewesen WillekenWilmes. vse kumpan des rades,vnde hell. ghelaten van den panden , dar Eghelke Kruse, en borgbar tu Rozstok, vade Ladeke Wakerd vor yw
Ihebben van ghelaten de pende,, de en
ghescreuen vnde ghesettet weren in der stad bak to Rozstok vode em, vnde
heft vor vs de pende quit vade los ghelaten vnde heft des orlof ghegheuenvor vs, de pende vttuscriaende vt der stad hdlc, vnde Wil dar nicht mer vpsaken . Tu taghe desser dyak so hebbe wy ratmanne van G ùzstrowe vse
hemelke yngheseghel vor dessen bref ghehenghet in den iaren godes dùsendvade drehu'nderd iar twevndesostich iar, des achteden daghes vses heren godeshemmelvart.
1362 .
Nach dem O riginal imRoetocker R othe-A rchive. D as S iegel fehlt jetzt mit dem S iegelbande.
In y w ist das w durchstrichen .)
D er R a th zu R ostock verkaufldemL iìbischen B urger Volma r B ax te
20 M k. B ento, mote am 15 . J u ni dem H einrich Dm… zd 20 Mk .
O mnibus pmsontes littorea inspecturis nos Hermannus Lyze, Johannesde Pomerio, A rnoldus C repelin, Henricas Vrese, Ludolphus de G odlandia senior,Johannes de K yritze, Johannes G rentze, G herardus Rode, Lambertus Rode,Lambertus Witte, B ernardus Capman , E uerhardus Voghe, Ludolphus N yendorp, E nerhardas Hollogher, E aerhardas Beseler, Gherwinus Wilde,. HenricusPelegrime, S ymon Qaezst, Ludolphus de G odlandia iunior, G odfridus Kynd,V icho A lkan, F redericas S aderland et Johannes Kale, proconsales et consulesciuitatis Rozstok, salutem in domino . Tenore presenciam recognoscimus et
constare volumas vniuersis, quod nos vnanimi consilio et consensu nostrecommunitatis et ciuitatis Rozstok vice et nomine rite et racionabiliter vendidimas viro discreto Volmaro B acstehude, ciui Lubicensi, saisque verie heredibus
enanos redditus quinqaaginta marcaram Lubicensium denariorum pro quingentis marcis eorundem denarioram nobis per eum in na rcis florenis Lubicensibas ad volantatem nostram integraliter persolutis et in necessarios vsus
nostre ciuitatis predicte expositis et conaersis. Quos quidem redditus dimidiosin die natiuitatis Cristi et dimidios in die natiaitatis beati Johannis baptistenos et nostri successores diete Volmaro et sa is heredibus verie de cercioribas
redditibus nostre ciuitatis intra ciuitatemLubeke sub nostris seu diete nostreciuitatis laboribus, peri0ulis et expensìs singalis annis persoluere tenebimurarpedite. Quam solacionem si in premissis terminis vel eorum alique sic
facere neglexerimus, quod absit, pro dampne, quod inde ipse Volmarus aut
sui heredes receperint, sibi satisfaciemus, quantum racionabile fuerit et con
dignam, reseraata nobis et nostris successoribus libera facultate, quodpromisesdenunciacione debita reemere possimus in aliqua predictorum terminorampre
fotos redditus, totales et simul vna vice pro quingentis marcis Lubicensiumdenariorum vel particulariter, scilicet decemmarcarum redditus pro centummarcis Lubicensiumdenariorum, quas sibi aut sais heredibus intra ciaitatem
1362 .
Labske cum censu debito reddere debemas dubia qaoais dompta . Quibus sicreemptis in toto vel particulariter, nulli extunc prorsas tenemur deinde quidquam. Ju quorumomnium euidens testimonium sigillummaius et ancienticum
predicts nostre ciuitatis cx certa nostra sciencia et iussn presentibus est ap
pensum. Datum Rozstok, anno domini m illesimo trecentesimo sexagesimo se
cundo, feria sex ta proxima ante festam pentecostes .N ach der O xiginal
-A usferiigung im R ostocker Rothe—Archive. U nter derselben steht von
anderer, doch gleichzeitiger Hand Folgendes: , .S uh eisdem tenore et data H inricus Smy lowe,
ciais Lubicensis, super L‘ marcarum L ubicensiam redditus pro quingentis marcia L ubicensibua, et
H artw i ca s W eaterowe, ciuis L abiconsis, sapor XX marcaram L ubicensium redditus pro
t litterae apertas a ciuitate maiori sigillo sigfllatas. et H in ri cus D ordmunde sub
eadem forma habet litterae super XX marcaram redditibus L ub. pro C C marcia L ubicens ibue, et
data sub eadem anno, ipso die beati Viti martirio gloriosi."D ieser Zusatz steht unter dem um
geschlageneu autemB ande; mithin ist entweder nie ein Pergamentband zumS iegel in die E inschnittegeba.ngt oder spàtostens am 15. Juni 1362 wieder entfernt
1362. Juni 3. Kopenhagen. 9043.
C hris toph, H erzog von L aala nd, M agnus , B i schof von Wendey ssel,a nd 2 R itter beeeugen, da ss H erzog A lbrecht von M ektenburg und
dessen S òlme wegen der L ò‘
scgelder, eoelche die Wtsma rschen voor.
dc'tni sclwn G efa ngenen genommen ha ben, a ac der M i tgifl I ngeborgs,
der G ema t R emoa H einrtchs von M eklenburg, 1000 zona. M ark
erlassen haben .
Wy Cristofer van godes gnaden hcrthogc to Lalande, Magnus , van
den sylaen gnaden biscop to Wendesysele, Claus van Lembeke vnde V ikko
Melteke, riddero, bekennen vnde betùghen cpenbare in dessembreue, dat herthoghe Albert van Mekelenborch, Hinric, A lbert vade Magnus, sine sone vnde
ere eruen hebben vsem heren keningh Waldemar to Denemarken vnde vs
herthoghe Cristoforo vorbenomet vnde vsen eruen in den sculden, de vse herekoninghWaldemar van siner dochter vrowe Jnghiborche medeghaaen wegheneen scyldich hei
‘
t ghewesen, afgheslaghen dusent lodeghe mark vor de beschattinghe, de de van derWysmer afschatteden den vangenen, de se vsem heren
koningh Waldemar vnde vs afghevanghen hadden . Were dat men bewisen
mochte, dat den syluen were to dcr Wismer mer afgheschattet den dassntlodeghemark, wes en mer afgheschattet is, also vele scolen de vorbenomedenherthoghen van Mekelenborch vnde er eruen vsem heren koningh Waldemarvnde sinen eruen wedergheuen, wan men en Lelande aileset. Were ener dat
1362 .
1362. Juni 3— 10. Rostock. 9044 .
D ie S ta dt R ostock verka uft a n H ei ne H oveman n 16 M k. L ab. R oute
aus den Wamlsclnwtder-B udcm tmR a thha use fil—r 200 M io., welche
zu r S ti/lung ei ner V i ca rot bestt1nmt coorde n .
C initas vendidit Heynoni B ousman sedocim marcarum redditus Lubicensìumdenariorum pro docentis marcis Lubicensium denariorum in theatre
medio ciuitatis a panniscidis palchrorum ct griseorumpannorum quolibet festebeati N icolai singalis annis in eo, quo molieres sunt, quam domino BernardoS tenbrinch presbytere venditi sant, porcipîend03 ; in quibus si defectum uli
quom habuerit, hano domini camerarii ciuitatis Rezatoc. do pixido ot bursa
diete ciuitatis sibi sapplore debebant. Quae C O marcas dictus Heyno de con
sensu et consilio demineram consulum ct domini consules ciuitatis Rozstoc. de
consilio dicti Heynonis in perpetues redditus ad perpetuamvìcariam concedere
ot applicare poterunt ct debebunt. Domini Hinricus Frisonis loco JohannisKyritze et Johannes O ronzo loco sui adorant.
N ach dom R ostocker H ausbuch 1354 — 1367, fel cungotrngen zwischen for 6‘
pontoc (Jun: 3) and for. 6° fosti penthocest. (JamlO ) N icht getilgt AmRando stellt von
gle:chzentrger Hand V i ca ria . Vgl. Bd XI V . N r 8212.
1362. Jani 4. Werdingborg. 9045.
A lbrecht, H erz og von M eklcnlrurg, a nd sei ne M ime q u itttren don
K 6u tg Waldema r von a cma rk wegen der M i tgtjt sei ner T oc/oter
I ngeborg, G ema hli n H erzog I I cv’
u rtchs von M eklenburg.
Wy Albert, van godes gnaden horthogho to Mekelenberch, vnde wi
Hinrik, A lbert vnde Magnus, des silicon horthoghon A lbertos sono, bekennen
vnde botùghen oponbare in dessem breue, dat vse here koninghWaldemar leD enemark vuda herthoghe C ristofer, sin sono, van dem gheldo, dat se vs
schfild:ch bobben wesen van der medeghauo weghene vrewon Jngheburges,vses vorbenomeden heren koningh Weldomarcs dochter, de vses herthoghcn
Hinrikes vorbenomet hwsvrowe is, vs gheghulden vnde beret bobben na vsemwillen toyn dusent vnde hundert vnde vyf vnde twyntcch mark Lubeseherpenninghe, de wi van on ontfanghon bobben ; vnde dusent ledeghe mark sia
wi en af van der boschettingho weghono, de de van derWysmer afschatteden
den vanghenon , de se vsem heren koningh Woldemar vorbenomot alghe
vangheu hadden. Desser vorbescreuonen teyn dusent vnde hundert vnde vvf
1362 .
vade twyntech mark Lubosch vnde dusent lodeghe mark van der vanghenen
weghcne, else vorscreuen ° is, late wi vnde vse eruen vnde alle vse medelenore, de vse lof daerv0r entfaughen hebben, else Hinrik van S tralendorpe,
O tte van D ewitm, V icke Molteke van dem S tr[y] tuclde', Johan Molteko van
Toteudorpe, Kersten O tto van Helpte, C laws van der Lw°
, G od
schalk Preen, D yderik S ukowe, B r[east]es van G odschalk S torm,
riddere, V icke van Bulowe, Keymer van Plesse to B arnekowe, Hinrik van
B òlowe, D anquart van Bulowe, Vycke L iitzowe, Henningh K nop, Thonyes
Schoneuelt, Mathias Rouen, D etlef Lùtzowe, Hartwych Kùle, Hinrik Molteke,
olde Hardenaeke, Herman S torm, Godschalk Preen van G oreetze, D etlefN egben
danke, hemD etleues sone, Egghart van demLoeb, C laws Smeker, Ekart van
Bokwolde vnde Koni van der Lw°
van B uschmolen, knapen, vsen vorbenomedenheren kouingh Woldemcr, herthoghen C ristofer, sinen sone, vnde cm eruen
vnde alle ere medelouere, dc daermede vor ghelouet hebben, also herthoghen
B riko van Saasen, bysch0p Magnuse van Wendetzòsel, C lause van Lembeke,Benedictuse van A neuelde, Ludere van Lembeke, V ichca Moltcken van Mone,
Eucrt Moltekcn, N ykels K nutes sz, Henninghe van Puddebuzk, B rike Barnamsz,Peter G rubben, Jacob Bekere, O lf Yons[on] , O lf B yorns[on] , Jacob B assen,Jacob O luessz, P ickart Smeker, Heyne Kabolt, Kersten K ale, Hartwich Krummendyk, Johan Swynekule, S tych A nderss [on] , Pullen Yons [on] , MarachcE riko, A nders Vrost , riddero, Hartwighe Hummersbotele, G hert Ketelhot,Lùdeke S ehynkel, K nvt B uggi vnde Paulo G 10p, knapen, quit, ledich vnde
los in dessem breue vnde scholen se vor desse vorbenomeden teyn dusentvnde hundert vnde vyf vnde twyntech Lubesche mark vnde vor de vor
bescreuenen dusent lodeghe mark, else van der vaugbenen weghene, als vor
serenen is, wedder bi eyden, noch bi louede m'
imbermer menen. To tùghe
desser dìngk hebbe wi herthoghe A lbert, H innk, A lbert vnde Magnus, sine(u)sone vorbenomet, vse ingheseghele bonghet au dessen href. V ade wi vor
benomeden medeloucre vulbordeu, bekennen vnde betùghen aller desser vor
bescueuenen dingk vader vser vorbenomeden heren van Mekelenborch ieghe
seghele, de un dessem breue hanghsa , de gheuen is to Wordinghborch, na
godes bert driittcin hundert iar in dem twevndesesteghestem iure, in demauende der hoohtyt to pynksten.
N ach einer von dem im kònigl. dàuiscben G eheunen Archive zu K openhageu cui'
bewahrteu
O rigi nal durch den dortigen Amhiv-R egmtrator K ali R asmussen im Jahre 1846 angefort:igten Ab
schmi‘t im HaupbArelnve zu Schwantz. (D iese Abechnfi. hat: 8tr6tuelde ’Besel °Drezece‘800ue )N ach A ugehe des weil. G ab A rchivraths D r. L unch trligt die U rkunde an Pergamentstxmt
'
en
4 S iegel sua ungelàutertmn Wacbs
1362 .
1) D as zu B d. X , N r. 7079 abgebildete 5. Secret des Hei-zage A lbrecht ; Umschrift$ B R DVG I S
2) das hier unter 1 abgebildete S iegel: in einemSechspaes ein rechte gelebnter &:tmit demmeklenburgimhen S tierkopi
'
e; Umschri ft
S'« hÎIÌR I [G I D GI @R B GIR DVG IS (DB G RO PO LG R S
'o
3) abgebildet hier unter 2 : ein &:t mit demmeklenburgisohen S tierkopf'
s ; Umschrift
S'
HLB'
G I DW] (DH B IIOPL’
4) e.bgebildet hier unter 3: wie 2 ; Umsohrift
S' mmem D V Ù
' mnenorr" D ie beiden letzten S iegel sind sehr rob gearbeitet und scheiuen reach verfertigte Notbs iegel
"'
u sein.
“ G edruckt: S udendorf, Dr.-Lila … U .
-B .m. 8. 7.
'
?gl. N r. 8991 und 9043.
1362. Juni 8. 9046.
lohan Zassen zu Lutken Weitendorp das er seinem S chwagerTimmen Zorowen 300 Mk. lub. schuldig ist, alB nomlich 150 Mk. Hat er
ihmmit seiner Tochter mitgegeben vnd 150 Mk. hat er ihmgeleihen. D a
fur setset er ihm 36 lub. Mk. ìcrlich zu hebcn an dem D orfl‘
e zu Weiteu
dorpe vnd zu Zeleudorpe. Datum 1362, des M itwochens zu Pfingsten.
N ach Clandrian’
s Registxatur der G itetrowschen Capitelsbriefe, S . 189, N r. C LXW . Vgl.
Nr. 8431 .
1362. Juni 14. G noien.
L awles G noien dae R echt , con i hrem Verm6gen je ei n D…eum A b&rag von S chulden, amm Vermdchbniss mz die K i rche und
1362 .
Quicunque lauificum contra promisso. focerit, dahit X solidos Rozstokconsiumdenariorum pro excessu. Jsta grecia stabit, denso e dictis dominis consulibus
rouoceta fuerit.
Jtem anno domini M°
C C C°LXII, ferie sox ta proxima post festem cor
peris C risti, dicti lauifioos bene deliberati vnanimitor arbitrati sunt pre se et
suis successoribus, quod, quicunque felsos feceret pennos uei falsern lanem ex
eis, carebit suo diete officio per annum et diem, que elapso stabit in dominisconsulibus et officio, utrum ipsum recìpcre voluoriut ed ol
‘
fìcium antedictum;presentibus dominis Ludolpho G odlandia seniore ct Led. N yondorp, magistrisexcessuum.
Primo lmpowullet schal men nicht maken to den bes ten lakenon, de
mo bozcgholt, bi X schillingen broke.
Jtemnomen schal suluca wullen vthdregon otte synen boden vth
dregen laten bi X B.
5 Jtemde wicht vses gnatzen ammetes vnde lòn sce! onerou dregen
bi X B .
Jtem ouerseeschoe walle seal nomen lutea erbeydeu an vnsem ammote, weute id is valsch.
Jtom vnse Rozstok. laken scolen holden XXXII clou laugh vnde
II clou brect.
Jtem worst, det laken wandelbar vunden worden, dar snyden de
oldcrlude two suede dere, vnde des dat laken is, dc weddot dat mid X 3.
Jtemwe syucs sulucs wert an vnsem ammeto, de seal XXX markRozstok. penningo hobbon egon vmbiworon; Wil men em. des nicht belouen,de scal det waren mid twon boddoruon laden an vnsem ammeto.
Jtem worst, dat laken bozogelt weren vnde quemen beton ofte bynnen
vnde weren nicht binnen alzo gad alzo buten, vnde men dat bowisen mochte,alzo me ven rechte soelde, dat mach de ret richten un eroe gnaden.
5 Jtem ones ysliken bcdderuen mannes nemo, eyn tenerne vnde eyn
rechte marko, dat ho verdegodingon wi] , seal bi dessen scrifiou stan, de en
vnsem ammeto syn.
5 Jtema
wonte de red to R ozstok kuaron’hott, det sikde wullewouere
buten by Kozatekwonef'
tich sere vormoron vnde demo ample dor wallewcuere
binnen Kozatek woneftich to vor cuangho synt, hirvmmo hott da red domoorbenomeden empte vmme erer bodo willen ghogunt desser vnderscreuenen eu
drecht, se det neon wulloweuer van buten to, dodo eros emptos neon medokumpen is, sync Welle schal briughon ofle bringhon laten byanan Rozstok to
spyunede edder dar spynnen leten. We hir eno brekt, do schal dat demo
1362 .
rede wedden myt III marko seiners, vnde dat gut sohal voruaren wesen.
Vedo nomont van demo welleweuereampte schal hir womo ene boclagheu otte
schuldigen by weee ene de ieneu, dodo in schynbarer da°
t vnde myt ver
meldingho der spynnoterschon hirario bovendeu werden. Dosso ondracht schal
stan up voranderent dos rades.
Withina sii, dat dosso unsereuonen articulo vmme bodo willen dor olderludodos amptosder wullouwouore vthden stoden Duboka, Hamborgh, Rozstok, S trnlossende, Wismor vnde L enoberg van domo rado sint togeleteu vedo stan uppo desser vorbenomeden etodo vnde redo vor«
betoreet, wenner se willen.
Jet erste, dat n)ment by nnen dessen etodee L uboko,H amborg, Rozstok, S tralossunt.
Wismer vnde Luneberg schulholden ionigou ken e,do myt vnwnllen van sinomo meystere. dar
ha teueren mode denot hadde, geschodon were, at sii b) enon edder beton dor vonhure, sender
id on were, dat de ken des amptes vnde suummeyeters milan, dar ho mit vnwullou van ge
schede:: were, gemakotlliîiddo.
Jtem schal eymont domo endorse sino knapou, cuce edder mer,entmodon O RO ont
spauou, eetmeden ofto outspanou lutea myt iomgnu vorwordeu bynnen edder belen dessenbenomeden steden
Jtemworst ok, dat ienich kuupe dendo iu des sen vorbenomeden stodeu vnde mit vn
willen ven ninemo meystore schododo vnde donne vmme des vnwilleu in eyn veltkloster olto
ionige clone etodo edder w1obelde to donando teglie . den knapen schal ua dor tid eymontmedeaedder holden, er der tid do kunpo des iennen,
darvon ho mit vue illen togen is, willen ge
mekot hel’t.Jtemworst ok, dat ienich knapo bit
ma dcr tid dor vorhuro cinema me; stere ieuigodaga versumedo to arbeydeedo sender roddol e netsako, donne mach em sin mayster xcr enon
iouclkeu doch afko:ton enon L eb. sohnlliug, in vormyunnge einer v
N ach dom L ib. urbntr cuent R ozst. , fel 5‘and 6
‘D or A nfang ist von einer Hand aus dem
A utoage des 15. Jahrh goschneben, mit wento beginnt cine zwei te, kaumfi ngere H and
D or Schloss vou su“un i st wohl erat umdie M i tte doe 15 Jahrh hiezugofitgt vee einer
dn tton B and l'opewelle ) D uo en to \V lllklll‘ vomJahre 1860 mt gedruckt hmNottelbladt,
S t Rest G eroohts , Cod LXXXII
1362. Jnei 20.
'I‘revemùnde. 9049.
A lbrecht cmd sei n Sohn H einrich, H erzoge von M eklenburg, ver
pfi tohte—
n si ch, ihremzukflnfttga z S chw iegersohn a nd S chwager, demG ra/en A dolf von H olstei n, und dessen B ra nt, H erzogi n A mm, zu r
zu zahlen .
Wy Albert vnd Hinrich, vnse sono, van ghedes gnaden honflxoghen
to Mokelenborch, greuen to Zwerin, to S targarde vnd to Rostock heren, by
keunen vnd bythughen openbar an desme breue vor vns vnd vnsen eruen,
dat wy scholen vnd willen vnseme leuen suaghere greuen Adelee to Holsten
vnd to S tormeren vnse dochter vnd seester vnd sync vrouwen vor A nnon des
neghosten sonnendaghos vor sfiato N ycolaes daghe, do un neghest tokomondo
1362 .
is, to ln‘
ìs bringhen to Plone ved binnen den veer hilghen daghen to wynachten, de dar neghest tokomende sint, em vnd synen eruen vyfhundert
lodeghemarck, vnd also vert ouer eneme iure binnen den veer hilghen daghen
to wynachten vyfhundert lodighe marck, vnd den echt dee drndden iates
binnen den veer hilghen deghen to wynachten vyl'
hendcrt lodìghemarck sender
gynegherloye voortoch, hulperode odder nrgelyst gantzlyken byredon to G re
uesmolee. Vnd wan wy it der byret hehben to den tyden, de hirvore screeen
sint, so schole wy ved willen det vf>rsproken ghelt veleghen vnd vreden
sender ghyncghorleye arghelyst wente in syne hcrsehop ouer do Trauene.
Wan id der is, so soholo wy vnd willen dat vòrsprokon ghelt to al dessen
vorscreuen tyden voort veleghen vnd vreden vor al den gheuen, de dde vnd
[eten willen ymme vnsen willen sender ghynegherhende erghelyst. wente ae
vnses vorsprokees seagheres greuen Adolues vnd syner eruen negheste slot,
dar id em brekelyk is vnd vnveteeret. A lle desse vorghee creeen stecke loue
wy A lbert vnd vnse sone Hinrick, bertogben, greuen vnd heren vorebyeomet,vor vns vnd vor vnse eruen demo eddelen heren vede vnseme leuen seegher
grene Adolece vorosprokon ved synen eruen vnd to erer haut dome doorlechteghen vorsten hertoghe E rick to Sassen vnd den eddelen heren Hinrick
vnd C laus, greuen to Holsten vnd S tormorcn, mit ener semeede hont an
gheden trewen ghaetz ved vast to holdene sender ghyeegherhando erghelyst
edder helperede, der wy darte brukon mochten. B esse href is ghegeeen to
Tmeenomònde, na ghedes boort dretteyn hundert. ier an demo tuevedsoste
ghestes'iero, dos mencedaghos no des hilghen lychames doghe veder vnsen
inghesegel, de mit gantzer wytschop weser, vnser ereen vnd vnser raatgheeen
ghehenghet sint vor dessen ieghenwerdighen href.
N ach dem O riginal auf Pergament imkònigl. G oli A rchi ve ze K oponhagee D uo S iegel amdabgel
‘
nllen. Vgl. 1366, Juni 21
9050.
A lbrecht, H erzog von M eklenburg, tra rrssumi rt dle B eet…igmcge
u rkumle der G rafe von S chweri n aber den B eei tz der M arro rmB otzenbu rgmG rosse, c edorf, G ehrum «raul R ensdorf.
N os A lbertus dei grecia dex Magn0polensis, comes Swerinensis, S tar
gardie et Rostok terrarum dominus, reoognoscìmes per prosentes lucide et
constare eolemes vniuersis, nos ridisse et aedieisse litterae nobilìem viroremHenrici, N icolai et O ttonis, comitem quondam Swerinenaìem, verie ipsorum
1362 .
N ach demgleichzeitigoe Cepeihnche des C anzlers C ròpelin im H anpt-A rchive zu Schwerin.
312 ; Cod. Plana , S . 76. Vgl. 1369, Juli 6, end 1375, S ept. 10.
1362. Juni 28. Wismar. 9052.
D er R a th zu Wiema r heuert von demB argernzclslcr A ndreas B ukow,
von H ei nr ich S a etchom, B erthold K a lsow ri nd E ri ch w rw ilz deren
Domini mei consules condexerent a domino A ndrea B ukowe, HinricoS aetekowen , B ertoldo Kalzowe et E rice Sworueze
'Icogghonem ipsorum in
hnnomodem. S i dictes coggho, qnamdiu ipsum ipsis non resignaeerint, totaliter perderetur, tune domini consules debent ipsis ipsum cegghonem soluere
pro quadringentis marcis et quinquag inta marcis Lubicensium denariorem. Et
infra veum mensem continuum a data presentis scriptum computandem nondebent ipsum cogghonem rcsignare ipsis, sed post dictum mensem, quandodictes coggho ad portemWismarìensem redierit, extunc, si domini mei consales ipsumdiecina habere noleerint, possent ipsumcogghonem ipsis resignerset esse quiti ah ipsis. Pro qualibet septimana domini mei consules debentipsis quinque marcas Lehicensiemdenariorum. Domini mei consules stabunt
expenses naeis et preciem scipmanne.
Nach demW ism. L ib. parv. civ . , foi . 174 , eingetmgen 1362, vig. Petri ot Pauli. ” G etilgt .
(E s schoint l S worueze zu stehen, aber wahrscheinlicher ist S w6rueze, weil jener N ame in denW’
ismarsclxon U rkenden nicht vorkommt, dagegen 1343 (N r. 6361) dort cin K nappe Honecke von
Swerwitze (d. i . v . Schwarfs) in G emeinschaft mit Henneke B oydewen und K onrad M anderow von
K ardow genannt w ird )
1362. Juni 30. Neu-B ukow. 9053.
A lbrecht, H erzog von H eidenbe rg, erldsst dcr Wa rre zu B lendorf
seine R echte an zwei H ufen daselbst u nd verpfllchtet dafllr den
H arrer S eelemnessen zu ha lten .
Wy A lbrecht , van gots gnaden hertich to Mckelonberg, ferste to
Wenden , greue to Swerin, S targards vnde Rostock here, bekennen vnde dun
wittlick en dessem apee breue, dat wy dor de Iene gades, ymme beteringe
willen des armen kercklenes to B ygendorp hehben darte geuen vnde geeen
un dessem yegenwardigen breue allendt, wes vns vede vnsen eruen tohoren
mochte(n) van den twen bouen , de de kerckhere buwet to B iendorpe, dar ho
1362 .
de 1111 march van gifi‘
t ye den dbm to Zwerin, alzo dat de vorbenomeden[house] to ewigen tiden bliuen scholen bi der wedeme to B iendorpe vr[i] , glickanderen wedemenhoeen, vede ves vnde vnsen eruen dar altesnieht ene to
beholdende vede nemende nicht aftodonde, hohaleen de vorscreuen IIII marckin den duem to Zwerin. Darvore schal de kerckhere, de dar to der stedesydt to B iendorpe, io ya der weke ces to ewigen liden holden vigilia: vnde
selemisse vor all de iennen, de der herscop to Mechelenborg vorstoruen syut,vede sohal erer denokan ye allen gadesdensten der missen , de dar schen yeden gadeshuse to B iendorpe. To tage vnde merer howarynge desser vor
screuen stocks so hebbe wy hertich A lbrecht vorbenomet vnse segel hengenlaten an dessen breil”, dede geuen vnde screeen is to N yen B ekow , na godesbert dusent iar III° iare ya dome II vede sostigestigen iare darne, des dunnredages na sente Peter vnde Pauli dage, der hilligen appostelen.
N ach einer um 1500 geschriebenen Copie auf Papier imHanpt»A rchive zu S chwerin. In
demK irchems itations l’rotocoll vom Amte B ukow aus demJahre 1581 ist dieser B rief kerz ver
zeichnet mit demD atum,,N ygenhukow deagleichen wird er als im Jahre 1862 gegeben
schon im Kirchen-Visitatione-Protocoll fiber daeaelbe Amt v . J 1569 erwfihnt ; an beiden S tellen
ist kein Monatstag angegehen. D er chige T ag (30. Juni) kann aber kaum richtig sein, da der
Herzog an jenemTage nicht ze Nen—B nkow verweilte, scadere nach den U rk. N r. 9054 e . flgd.
zu R ebel verhandelte, wenn man nicht annehmen Will, dass an jenemTage einer seiner B eamtenin seinemN amen den B rief aesstellte, und er ihn hernach besiegelte. Vgl. wegen der A bgahe
an das Schweriner D omcapitel N r. 8476 and 3480.
1362. Juni 30. Rebel. 9054 .
A lbrecht, H erzog con M cklenburg, beurkemdet dle B edlmgungenseiner H anduahme von S tadt a nd L and R ò
’
bel nobel dem S chlosse
W, A lbert, van godes gnaden hertoghe n Mekelenhurgh, greue toZwerin, to S targard vede to R ozstokhere, bekennen apenbar in dessembreue,dat Wi vnde vnse eruen to panda hebben vnses vedderen slot, her Beredesvan Wenden, R obbele vede dat lant to Rebels, alz it licht in siner schede,vor veyften hundert mark lodiges [suluers]
‘Kolaeseher Wycht vnde vor sos
desset mark Lubisch vnde vor hundert Lubische mark vede vor sos markLubiscer suluerpenninghe, vede seelen dar nenerleye vpsclagh vede sendenmer vp rekennea ; men won vnse vedders B erndvan Wenden vede sine eruen
de vorscreuen summen vs edder vsen eruen boreden moghen vede willen , alz
sine breue laden, de he vns gheuen heft vppe de suluen summen , so scolo
26*
1362 .
wi vade vse ernen em vnde sinen eruen wedder antwarden de stud to Rebbele
vade det lent sender ienìgerleyc hindernitze vnde vortogh. O k beholt vnses
vedderen wif E lizabet der butene den ho!“
to G newen, dat dorp to Zamowe,den hof to Zoltzowe vnde to V ipperowe, wat se dar heft senen houen lo
Priborn vnde dat dorp to Meltze also, alz alle dit. vorscreuen gd: vnde houen
lighen un einer schede, eldusdene wis. Weret det vses vedderen wif, her
B eredes ven Wenden, vorstorue, dat got vorhede, er der tit, dat vse veddere
her Bernd van Wenden edder sine eruen vs edder [vs] eneernen de stat tii
Robele vade dat laut efloseden vor de vorscreuen summen der penninghe, dehirvor screuen stan. se seal dat vorscreuen gdt vnse peut vnde vser ernen
hlince midR obbele. O k scale wi vnde vse eruen de man vnde dat slot laten
by rechte vnde holden de reddeliken brene, de vnse veddere her B ernd vade
sine olderen vor des ersten manendaghes in der vasten’in desme suluen iure
gheuen hebben, se sin geysthk edder werlich. O k scole “i vnde vse ernen,
wan vnse veddere her Bernd edder sine ernen vus bethalinghe hebben dan,
de men los laten vnde de berghem vry vnde quit van der huldinghe, de se
vus vnde vnsen eruen dan bobben, vede scolen se wisen wedder td vnsemvedderen vuda to sinen eruen. O k vnses vedderen herchselhen de seelen bi
erme gede bliuen vnde besitten, det to borehdeneste lyeht tù demWreden
hagen in der voghedie td Robbele. O k scole wi bu'
en en hus in de stat tù
Robbele, dar ne seole wi edder vnse eruen vnsem vedderen her Bernde van
Wenden vnde sineu eruen neuen senden edder kosthe edder buwe vp rekenen ;men wi vnde vse cruce scolen em vade sinen ernen dat hdsz mid der stat
wedder antwarden sender ienìgerleye hindernitze vnde vortogh, wan vuso
veddere edder sine ernen vus edder vnsen eruen de summen aldeger betelet
hebben, dc(r) vor steyt ghescreuen. Ok en scole wi edder vnse eruen edder
vuso emmetlude nene vesteu buwen in det laut to Robcle, ene to des landes
not vppe de lantwere; de seole wi edder vmsc ernen, wan vnse veddere Bernd
van Wenden dat slot R obbele vnde dat laut wedder loset, em wedder ant
warden mit dem slate. O k seole wi edder vnse ernen vns nummer daghenedder senen mid D rewes Vlotowen vnde sinen ernen, wi don id na vnses
vedderen rede vade willen rude siner eruen. Wer ok dat wi ienegerleye gfit
inloseden, dat vnse veddere edder sine voruert vorsettet hebben, se seal he
vns edder vnsen eruen else nele weddergheuen, alz it vtestu'
nt Vppe de salucu
tyt, wen he vns betelet de vorscreuen summen. Vortmer wes de borchseten
van demWredenhagen bobben in der vaghedie to Robele, dut to dem borch
deneste nicht en licht, der seelen se vus vnde vnsen eruen afden, des se
plichtich sint to donde. A lle desse vorscreuen stucke stede vade vast to
1362 .
N ach dem O riginal imH aupt-A rchive zu Schwerin . A n einem Pergamentbsnde hi ngt das zu
N r. 6188 ebgebildete runde S iegel des F ilrston B ernhard von Werle. Vgl. Nr. 9054, 9056
und 9057.
1362. Juni 30. Ròbel. 9056.
D ie S tadt R òbel Zeistet dem H erzog A lbrecht von M eklenburg die
H andhuldign .
Wy HennekeWesseken, Claws B orde, Henneke van Seltzowe, HintzekeB elen , Hermen Voghet, lenghe T ideke S ylowe, Heyne Kint, Kopeke Voghet,ratmanne to Rebelle, vnde de gantze menheyt darsulfues don witlìk in dessembreue, dat iùncher B erent van Werle, vse here, myt sinen eruen heft vns
myt vordagteghen mode vndmyt ghùden willen na rade siner ratgheuen vor
laten vud ghewyset an den dorlnehteghen voraten hertoghe A lberte van Me
kelenborch, greuen to Zwerin, to S ta rgards vnd to Restoke heren, vsen leuenheren, vud an sine rechten eruen. D es hebbe wy na rade, anwisînghe vnde
hete iùncher Berndes vorbenomet vasen leuen beren hertoghen A lberta ven
Mekela xborch vade sinen rechten eruen huldeghet vnde sworen myt gnatzentrùwen to snem rechten pantde, als de breue luden , de ifincher Berent. emvnde sineu rechten ernen darvp ghegheuen heft. V ud wy vud vse eruen
scholen vs van em edder van sinen rechten eruen m‘immer doen , wendenedder keren also lenghe, went idncher B erent edder sine eruen lesen dat laut
to Robella vud steal: wedder van demhertoghen to Mekelenborch, vsem heren,edder van sinen rechten eruen na der breue lede, de erer en dem anderendarvp heft ghegheuen. D at wy desse vorscreuen stùeke siede vnd vast willenholden, se hebbe wy vser staat grate ingheseghel (vor dessen href) ghehenghetlaten vor dessen href, de gheuen vnde serenen is to Rebelle, na godes bertdrutteyn hondert iar in dem twevndsesteghesten iare, des neghesten daghes
sente Petros vnde Paules, der hilghen apostelle.
Et quod nes Hermannus dei grecia Zwerinensis ecclesie pre
posìtus presentem litteram sigillo ciuitatis Babele, vt apparuit,sigillatam de verbo
l vidimus et audiuimus , hoc sigilli nostriappensione presentibus firmiter protestamur. D atumZwerin, annovt supra, in crastino diuisionis apostolorum.
a
N ach dem O riginal-V idimns imHaupt-A rchive zu Schwerin. (
‘ad verbum: fehlt
16. Juli . ) A n einem Pergamenthande hi ngt das zu N r. 8584 (vgl. N r. 8808) heschriebene S iegeldes P ropstes Hermann Holt zu Schwerin. Vgl. N r. 9054 , 9055 and 9057.
1362 .
1362. Juni 30. Rebel. 9057
A lbrecht , H erzog von M eklenburg, bestà tigt als Wandinhaòer die
R echte der S tadt und des L a ndes R ebel.
Wy A lbert etc. vnde vnse(n) rechten eruen bekenne[n] epcnbar in
desme iegenwardigen breue, dat vnse leue vedders B ernd van Wenden heftto ves ghewiset sine man ghemeyne in dem lande to Rebbele, gey [s] thlikvnde werlich, vede de borgere to Rebels vede de bdr in dem suluen landete eme pende, alz vnse breue sprekcn. D e versprekcn man, geyslik vede
werlik, berger vede bùr scole wi vnde vse rechten eruen laten by allerrechteheyt, dar se de Wendeschen heren van oldinghes hebben by ghelaten,
vnde scolen en ere brene holden , de se van den Wendeschen heren hebben
ghehat vede noch hebben van eldinghes bet tohere. V ede werot dat se in
desmo kryghe ere breue hadden verloren , dat se reckelken vnde reddelik0n
bewisen megen , dar scolo wi vnde vse rechten eruen cm te behulpen wesen ,dat se en deWendeschcn wcddcr vornycn. G
'
heuen te R ebbcle, in der suluen
tyt alz hirvore.
1
N ach dem gleichzeitigen Cepexbuche des C anzlers Cròpelin im H aupbA rchive zu S chwerin .
1 "
N r. 9054 . Vgl. auch N r. 9055 und 9056.
1362. Juni 30. Rostock. 9058.
D er R a th zu R ostock ersucht den R a th zu L ilbck, das E rbthett
der M echthtld K rewt von deren zu B ergen i n N orwegen ver
storbcnen O heim G erhard Q uali tzew a n Johann K rewt auszu
M agne virtutis et prudencie viris, amicis nostris presinccris, dominisconsulibus in Lubekc consules in Rozstek amicicie firmitatem cum bona ve
lautete in singulis conplacendis. N eueritis, quod comm nobis fide digni viri,nostri cenciues , videlicet Johannes de Cene prepriam nobiscum habens hereditatem ac N icolaus Meynardi, sub iuramentis suis legalitcr prestitis debiteprotestabantur, quodPetrus Kroeet, olymcinis in Warne bonememorie, habuitin vxerem legitimam quaedamdictamMcchtildis
'
, legitimam sererem ex vtre
que legitime parente Gherardi Qualitzowe in B orgis N orweye defuncti, queMechtildìs peperit per dictum Petrum Kreuet tres pueres Iegitimes adhocviuentes, scilicet Elizabeth, Mechtildem et N icelaum, qui peeri sunt veri et
1362 .
vicinieres heredes dicti Gherardi Qualitzowe, merum ius ad omnia bona peripsum dimissa habentes. Quore honestati vestre et discrecieni quomplurimumsupplicamus, quatinus iusticie et nostri seruicii intuitu dignemini JohannemK reuet, nostrum conciuem, presencium exhibiterem nomine diete Mechtildis,filio predicti Petri, ad percionemhonorum sibi de bonis per dictumGherardumdimissis vobiscum contingentem ossequendam et hahendam, omni inpedimentoeessante, etheaeiter habere promotum, pro quo vobis et vestris in maiorihus.cum occurrerit, volumas gratanter compiacere. N am eadem Mechtildis ceramnobis constituit et ordinauit predictum Johannem K reuet in suum verum et
legitimum proeuraterem ac plcnipotentem fecit ad petendum, exigendum et
recipiendum porcionem sibi dehitam de bonis per prefatum Gherardumvobiscumderelictis, premittens se gratum et return hahituram, quidquid per dictumsuumprecurst0rem actnm et procuratum fuerit in premissis vel in alique premissorum. N os quoque certificati vos et omnes dictorumhonorum elargitores
presentibus certificamus , quod, postquam idem Johannes K reuet huiusmodipartem honorum nomine diete Mechtildis assequtus fuerit, vos et ipserum ex
positeres nulla amplier actio seu monicie iterata super eis subsequi debebit,
super quo petimus ad nes firmum respectum et iidem creditiuam hahituri.
Datum Kozatek, anne M°
C C G°
sexagesime secondo, in crastino beatorumapostolorum Petri et Pauli, nostre sub secreto presentibus tergotenns affixe.
N ach dem O riginal im A rchive der S tadt L i1hek. D ie R fickseite tragt dns zu B d. X III ,
N r. 7485 und bei M xlde, Mekl. S itidtesiegel T ef. I l, N r. 25, abgehildete zweite runde Secnet der
S tadt Rostock. Vgl. N r. 9036 und 1363, Septhr. 25.
1362. Ver Juli 8. Wismar. 9059.
D er R ath zu Wtsma r heu ert von Vò’
lzeko N ordmei er dessen K ogge.
Domini mei consules Johannes D arghetzmve, A ndreas B ukovve, Velmarne Lewetzewe, Hermannus C repelin, O lricus de Pelo et H inricus Wesselconduxerunt a Velzeken N ertmegher cegghenem suum in hnno modum, quod,
si dictus cegghe rccipietur nel perderetur in seruicio ipsorum, cxtunc dictidomini mei consules ipsum cogghenem sibi perseluent pro D O C G marcis Lubicensihu3. Jpse Velzeke recipiet ad se suos scipmanne et dahunt sibi pro preciopro qualibet septimana decem ct ceto marcas Lubicensium denariorum. D e
diete precio debent sibi in ante XL marcas, quas ipsis in precio, eum secumcomputabunt, defalcabit. Quando dictus cogghe venerit in portes vel anteS undia vel ante Rozstech vel ante Wismer, videlicet Gheland, \Varnewe vel
1362 .
quam sibi , ut sui et patria sui fuerent, resignauit warandiam premittena.
Scripture dictum G yskowc et petrem ipsius super eisdem horreo et curia
tangens de cetere vim nullumhahohunt'.
Nach dem Rostocker Haushuch 1854— 1867, fel. emgetmgen mmchen fer. 6° K ihani
(Juli 1) and vug. M argar (Juli G etilgt
1362. Juli 5. B rtìcke hei Damgarten. 9062.
B arn im, H erzog von P ammoran Wolgast, verlobt sei ne T ochter E lsabomlt demB om a M amme von M cklcnlrurg a nd vcreehrctbt i hr 3000
mm. M ark cur M itgift.
Wy B ereym, van gòdes gnaden hertoghe the S [t] cttyn vede vorste
the R oyce, bekennen vnde hethùgen òpenbare in dessembreue, dat wy der
merer vrfintsc0p vnde Iene villen vs hebhen des verenet mit den dorlùchteghenvorsten hem A lbrechte, hertoghen tb Me
'
klenborgh, greuen the Zweryn, the
S targards vnde to Rozstok heren, vnsem leuen ome, dat wy vse dechter
iuncvrowen E lzeben seblan vnde Willen gha'
nen the der ee hertoghe Magnuse
van Me‘
klenborgh, des vorbenomeden hertoghen A lbrechtes sònc, vede scòlen
vnde w illen vser vorhenòmeden dochter mode ghe‘
uen dre dusent lddighemark.
Dc scòle wy vede vse eruen vosem vorhenòmeden eme hertoghe A lbrechtevan Me
'
klenhorgh vede sinen eruen sunder ienegherleyghe vertech edder hul
pore'
de in ener summen vede in ener ste'
de, dar se en hrùclek vuda vnvnt
uerlik sint, ghelden vnde boreden un the eduta Mertens daghe, de neghest
thokòmendc is, vert òuer veer iareu. Vnde wy B ugghezlaf vede Wurzlaf,hertoghen to S tettyn, des verbenòmeden hertoghen B arnyms bròdere, ldeen
mit vnseme bròdere herzeghe'B arnyme, vede wy B ereymmit en vnde vser
drigher eruen, vnde mit vs Wedeghe B ugghenhagen, C lewes Kolner, E ngelke
Manduuel, Weller vede Henningh bròdere van Penzo, O ldewich Le‘pel, AmdN yghenkerken, V icks Moiteke van D iuitze, Radelof Kercdorp, riddero, eldo
C lewes Borke, N e'
uelingh Perdòle, S ynerd Lode, Peter V ydante, Hinze van
demWolde, B ertold Preen, Gerd Molteke, H inrik D òthenhergh, Albrecht van
Helpde, Hinrik van Zweryn, Bertold vnde V icke van der O sten, Hermee Le‘pel,Hennekc vede O tto van Plònc vnde B orchardHorn, kuapen, alle desse dingh
vultethende vnde to holdende siede vede vnthehròken dem verbenòmeden hertogbon A lbrechte to Meklenbergh vede hertoghe Hinrike, syme sòne, vnde
erer beyder eruen vnde the e'
rer hand Hinrike van S tralendorpe, O tten van
Dewitze, Racen B arnekewen, C lawese van der Lù , V icks Melteken van dem
1362 .
S trituelde, Johanne Moltekcn van Thdtenderpe, Otten van Helpde, D idericke
S ukewen, Reymere van Piesse, Gedscalke S tormo, C lawese B uke, ridderen,
V icken van Bdlowe, Reymere van Plesso, Hinrike van Bùlowe, D angquarde
van B ùlowe, Hermen S torms, Egharde van de'me Leo, Lfider Lutzewen,
Hermen Kercdorpe, Hinrike Molteken van Westinghebrugghe vnde ReymereB arnekewen, khapse, in gòden trùwen in desem breue, dar wy the tdghe
alle desser dingh vse vnde vser verbenòmeden me'delòuere inghese'
gele eu
ghehcnget hebben, de ghe'
uen is vppe der hrugghen the Damgar, na gòdes
bert drutteyn hundert ìar in dc‘me twevndesoeteghesten iare, des neghe3ten
dingsedaghes na der apostele daghe stiate Peters vnde eduts Pauwels.
N ach dem O riginal imHaupt-A rchive zu S chwerin . D asselbe hat an pergamcntencu S iegelhaudern 28 S iegel getragen, von welchen N r. 14 und 23 ven den Pergamentstreifen abgefallen
sind. D ie erhaltenen S iegel sind:
rund: auf gemustertem G rande cin rechte gekehrter Helmmit Helmdeckeu, hesteckt miteinem K amm ven P fauenfedern Umschrift:
s saanvmevexs seasmésxs ac ramon es avra x
2) rund: auf demmit kleinen S teman hesàeten Falde ein rechte gelehnter S child mit einemeufgerichteten, rechte gekehrten G reifen ; dartìhcr cin rechte gewandter Helmmit B andera und
D ecken, belegt mit einemmit 8 Pfauenfedern hesteckten S chirm; Umschxi ft:seenervàiè vceasmvr [D 1vee
' srarvmî n'
ar - PRÎG IP ‘
avraî îò
3) rund: zwischen B lumenrankcn ein stehender S child mit einemaufgerichteten, rechte ge
kehrten G reifen ; Umschrift
S G G R G'I‘V WIR R T IS L R Y D VO IS S TG T IRG IIS I S
4) rund: auf gemustertemG rande ein rechte gelehnter S childmit 2 gcfltigeltendarfiber ein rechte gekehrter Helmmit D ecken ; H elmzier: ein P fauenwedel; Umschrift
S W'
G D G G V (BG G IIhR G hG D. (D IL - a
5) rund: im stehenden S childe eine stehende, gemusterte R oute: UmschriftS
’
M O O L R I -O O L R G R (D IL IG IS
6) rund: in dem mit B lumenrankcn ven ierten, stehenden S childe ein glatter Querhalken ;
S’
G RG hG LK IR I (DR RD VVG L G)
7) rund: zwischen B lumenrankcn ein stehender S child mit einer rochts gekehrten Adlerklaue,nmwelche ein B and gelegt ist; Umschrift
S'
WO L 'PG R I D G PG RISG G (D IL IT I
'
8) w ie 831. 7, doch das B and undeutlicher; Umschrift :
S’
hG IIM G I D G PG HG ZG (D IL IG IS
9) rund: im stehcnden S childe ein rechter Schràgebalken ; Umschrift
S'
O L [W]IO h LG PG
10) rund: im etehenden S childe 2 Sparren tiber einer B euta ; Umschrift
1362 .
11) rund tlher dem rechte gelchnten Schilde mt 3 B irkhnhnen ein rechte gokchrter Helm.
welcher nnt Decken hehaegen und n nt ei ner u nt 6 c eln hceteckten L d1enkrone helegt rst . un
S iegelfelde zu den Sei ten des H olmes steht rechte sia 8 , haka eun V [vgl N r. 8581, Sg] . dre
durch den Schild unterhmchene Umschn ft lautet:e
'
raaneaneu {me} menen «numa
S'
R R D O LFI K GR O DO R P (D ILITI S
13) schildihrmig * im S childe 2 rechte gewandte Wolfe, fiber dem8chxlde ein rechte gekehrber
Helmnnt einem Federkorho. der in die Umschn it hmemragt ; Umachn ft *
S'muconm season
8 x SY FR ID I L O [D ]G R
16) rund ein stehendcr, gctheilter Schild, oben em recht: gekehrter Wolf, unica geschacht
S'
PO TE R I V ID R IITG II
17) rund: im stehenden Schilde emB aum unt Wurzeln and 5 B lattern . Umschrxiì
S'
M RR O II' DG WO LD G
18) rund. zwischen B anker: cin stehender Schildmt! 3 Pfrnemen ; Umschn ft
S’
B GR TO L D I PR I G II
19) rund: ein rechte golehntcr S child mt 3 B wkhfihncn, da:-fiber emn chtc gekehrter, u nt
6 Wedoln hosteckter Helm, zu dessen S ei ten im S negelfelde rechte ein und links cm B , Um
s'
eonanm meuraksa
S'
hINRI O I DO TG NB GR O h
21) rund° imrechte gelehnten Schilde emmi t 3 Adlern helegter. linker Schrflgehalken ; Umv
S'
K L . E G I D G hG LPG G
22) rund. im stehenden S chulde eine stehende, schi-affine Route ; Umanhn ft
24) rund: im stehenden, gespaltenen S chrlde rechte em echrflgrechter S trom. links ein auf.
gcnchteter, mit demBu ie nach eussen gekehrter 8chliissel, Umschnft
s ' vreaoms na cara
26) rund: imstehenden Schrlde mn rechte schauender Adler, Umschnfi
S'
1010 1111168 DH PLO IIG
27) B ruchstiick eines runden S negcls , welches noch den ohern Rand emu stehenden Schildeszeigt und von der Umanhnfi °
S'
O — RG x x x
28) schildlhrmig:mit ememe fhorn . Umschrift .
O R O DG h0 [li.]llVgl. N r. 9063.
1362.
S iettyn vòrenòmet, vade eren rechten eruen, vnde to e°rer hand Wedeghen
B uggenhagen, Weitere vnde Henninghe bròderen van Pentze, Glawese K olnere,Engelken Manduuele, O ldewich Le
°
pele, A rnde N yghenkercken, V icken Molteken
van D iuitze, Radelof Kercdorpe, ridderen, olde C iawese Borcken, Ne‘uelinghePerdòlen, Ziuerd Lòden, Peter V idanten, B inzen van dame Wolde, BertoldPrene, Gert Molteken, Hinrik D othenherghe, Albrechte van Helpde, Hinrike
van Zweryn, Bertolde rude V icken van der Osten , Hermen Le‘pele, B ennekenvade Otten van Plòne vade B orchard Home, knapen, stede vade vast theholdende sander ghingherleyge hulperede vade weddersprake. Tùghe aldessersake sint de riddere vade huapen vorghescmnen ; vade tho eyner wlkomenenbethfiginge al desser stiìcke so hebbe wy hertoghen van Meklenborgh vorbenòmet vade vnse medelòuere, de vorscreuen sint, vase inghesegele ghe
henget laten vor dessen href, de ghegeuen is tho Damgar vppe der brvgghen,na. gòdes bart drutleyn hundert iar an deme twevndesosteghesten iare, des
negheaten dingsedaghes na der apostele daghe sfinte Peters vade suntte Pauwels .N ach demO riginal imkònigl. A rchi ve zu S tettin, van gleicher Hand wie Nr. 9062. An 25
S tràngen von grùner und rather Seide hana folgende S iegel:
1) das zu Bd. X , Nr. 7079 abgebildete Secret Herz0g A lbrechte von M eklenbnrg, am Rando
2 die hier unten abgebildeten kleiaen,m den S iegelseiner drei S òhne, alle xmSchildeden meklenburgiachen S tierkopf zeigend; Ùmschrifiem
1) e m an mms :manenoeomnaxs2) s
'
H LB ÈRTI savers manenomommsxa3) mmm DVUIS Emanenorox.ensza
5) rund: im von B anken umgebenen, geepalbenen 6childe verno 3 echrfigreohte S trahlen, hinten
ein halbea, Sapeichiges Rad Umschrii’t:B hI IÌR IGI Efl S TR E L G IID O B P (DILIT IS
6) rund: im von Ranken umgebenen S childe 8 Deckelheeher; Ummhriih
A uf der R lickseifie ein anecheinendmit einemglatt abgeechnittonen S tock gemachter Eindraok(die fibrigen S iegel [aneset 11 and21] sind entweder mit demD aumen oder mit demE ti<:kan einee
1362 .
7) rund un Schilde nur noch der Flog erkennher, Umschrift
S'
R R VO III S B 116 18
8) och:ldfòrmig nnt einemZ1ergmhel, Umchnfi hesohîidxgt, wohl
S'
M O O LH I D G L
9) (lie Halfto eme—0 mnden S iegel: nnt rechte ochsuendem v. Moltke'
echen Helme fiber einemrechte gelohnten S chdde, Umechnft '
S’
V IGKO III [S ] (DO LG GK
10) ein heechldigtee, medea S iegel n ut einem v Moltke'
schen S childe, Umechn i'
t
11) dae zu N r…8534 ehgebfldete S iegel des R ittem O tto v . Helpte
12) due Halfie etneo mnden S iegel: (von Ranker: nmg0ben?) enn getheilter Schild, union
schrai‘
firt. oben noch einen rechte echanenden Wolfskopf zeigend, Ummhn ft .
S’
D ID G R IO I S V
die Benne einen S tiers erkennt ; Umschn ft wohl
DG PLG S S
14) rund. imSchilde 3 R adar Umaohn iì , besohiidxgt
15) die nntere S pi tze eme: och:ldiîirmigen Smgela, angenscheinlich 2 ochrfige gekreuzte S ti be
I O O L R V
16) cm kleines . pamholiechee S iegelmi t emer elehonden. weiblichen Pigor; der R and liegt he
dentend haber als das Feld. oh er fiberhnnpt eme Umachrifl. trug, ist nicht zu hestinunen ,
17) und 18) ahgel‘
allen ;
20) wie 14 . Umachn iì hu chfid3gt
B’
neecnnnnr
21) rund im Schxlde ein hlùhlrad, Umschul‘
t
S'
G G hR RD I D G LO O w
A uf der R fìcksmle gle:chfalls ein S tabemdmok, doch von anderen:Quoreohnitt ele boi 6 u.
22) rund, stari: heechîidxgù im S chulde eme aehrfigrechte Lexter Umschrii’t
24) rund nnt einem v M oltke'
schen Schulde (von Ranker: Umchn l‘
t beschz'
khgt
25) ebgei'
allen
Vgl. Nr. 9062 and 1369, vor Jul: 7.
1362 .
1362. Juli 8 Septbr. 7. R ostock. 9064 .
A r nold S tarke a nd A lbrecht Thema versprechen dem R a th zu R ostock
S chadloshaltung wegen der dem K omtu r zu D anzlg u nd demF tschercimcieter zu H ela N amens der Wlttwe M a rgareta e . M òcn
A rnoldus S tarke et A lbertus Thorne promiserunt coniunctîm, quodvolant dominos consules et ciuitatemRozst. eripere et quìtare promisso per
ipsos facto commendatori in D antzeke et magistro piscature in Hele nomineMargareta relìctc A rnaldi dc Meonìa , presentibus Johanne K yn tz et JohanneG renzen.
N ach dem Rosi L ll) reooguit. 1338— 1384 . foi. eingetregen zw i schen K yhaui (Juli 8) und
prof nat…h. virg M ar. (S epthr Wegen Y erhùrgungen hermR a th zu D anzig hoss sichder Ra th
zu Rostock von ] 0 zwei Rest B urgern mchri'
ech S chodlcehaltung zuaagen ; so' fol 99” ( 1365, G rogom
for. (i‘
p. O cnh, M an 12— 21) ..a promisso facto 1101111116 Henneki ni S wnrtcn ot M organ te
eoron {e] suo mmmondatorn ct cousuhhua in D outecke super boma heredita n ie per HermannnmS warton in D nntzelcc dunuww. Fol 149
“
(1380, fer 6‘
ante Inuoc. fer 6“ p Jubd ,
Fehr. 10 A pn l 20) . .ma prommeo facto «lms ronsuhhus in D autzoko pro bonis hered1tums
monendw ibidem. C onneguud: w on Rodopetri iure hemdutnrw ex obi…'1‘
11zen rehcte C ifrìdi ”Wackendorp deuolntm“ Fol 160
'
(1883, for 6‘
p carp Crush fer (S‘unto L aur , M a: 22
A ug , ,pro premuroso dune consuhhua un D untmke incio de bonne heredutnrne ibi monendxs ex
ob1tu Johnnnw de O sten ad dictumL ud'
(dcr n i cht vorher genannt iat !) et lilium suumdenoluùs .
quod nulla momoxo secundu m soquntnr“ l rccogn Rozst. 1384 — 1431, fo] . 27
°
(1391,fer. 4
‘
p Petr: et Paul: for. 6'n. E lyzeh Juli 5 N ovhr , ,quod racxone honorum per
Johannem Vmwend[on rehctorum in D antz ik, pmsentundorumH ermanno S oyer procuratori, nulla
none mouìcxo debea t suhorm D aselbst fo] 49 ( 1397, for. 6'
p. L ucie [D ecbr. 14] 1398,fer. 6‘ ante pun f. M ar [Fehr , ,racxono pmmiee: fact: eoneuhbus mD enta le pro bonis hercdutnms
emonoudus pe r P otrum C annengeter, rehchs per M eynnrdum S ymes D aselbst foi . 51‘ ( 1398.
fer 6° anto pnrnf. M ar for 4‘ento Judmn , Fehr 1 M àrz 27) romene promi ss i factn con .
euhhue m D nntznk pro bonus heredutnme monendns per Pott umR egoten, relictm per \VernernmK ortbeko.
“
1362. Juli 8 O ctbr. l. Wismar. 9065.
D er R a th zu Wisma v verpa chtet die K 61mern itz—M llhle daselbst .
N icoloua B oytin, Hinricus B oytin, Johannes Blanke coniunctis manibusconduxerunt a dominis meis consulibus molendinum eorum Koppernitze aput
sanctum Jacobum festo sancti M ichahelis nunc proxime afi‘
uturo vltra ad
veum annum; de quo molendino dicti tres debunt ciuitati pro pachto subhoc
anno LXX marcas Lubiwnsium denariorum quatuor anni terminis. Quod hasLXX marcas ciuitati dahuni expedite, stent et promittunt cum ipsis coniunctis
manibus Hinricus Walmerstorp, Hinricus Heghemester, Johannes Haghedorn
luden , dat wy mit vulbort vnser eruen vnde na rade vnser ratgheuen hebben
vorleben vede gheuen”l
in desser scrift dor got vnde vmme vaset olderen vnde
vnser sele willen” den susteren vnde demo gantzen conuente S . Glaren vnde
deme godeshus to R ibbonitze,‘dat vase olderen, den got gnedich sy, vnde wy
gestychtet bobben , dre houen " in deme dorpe to der B uchorst mit aller fryheyt vnde herenrechte to besittende,‘ de se koit bobben van Hinrike, van Jo
benne vade van Mesteken, broderen,”desc heten Ilassen, mit aller nut vade
vrucht, mit ackere vade holte, buschen, strukcn, wyschen, watercn vnde mitweyde, alza se in erer schede ligghen vnde van oldinghes gheleghen bobben .vnde mit alleme rechte hoghest vnde sydest, elze in haut vnde in hole, sunderienighcrlcye denest vnde bede to ew igher tyd to besittende, vns vade vnsen
rechten eruen dar nicht one to To groter bethughinghe vadebekantnisse so ist vnse grate yngheseghel mit vnser wisconhanghot vor dessenhref, de screuen is to G noyen, na godes bert driittoyn hundert iar in dometwevndematighesten iare, in deme daghe der hilghen mortellere der souen
brodere. Tughe sint: her Rauen B arnekow, her Hinrick S tralendorp, her N i
clewes van der L il, her V icke Molteke, riddere, vade Hermen Kerckdorp vnde
andere hide, de tughe werdich sint.N ach der A bschrift in R ndloii
‘
s D iplomatmi um. ImD ipl. R iba . fehlt foi . XXI V , welches die
vorstehonde U rkunde enthielt . Im Crdpelin'
schen Copeibuch findet sich chenfalls eine Absohrift mitfolgenden wcscntlichen Abweichungen :
1bekennen vuda: fehlt ”ghonou vnde ghonou
°dor
vnser elderon sele willen ‘dcn susteren S unto K lamn to R ihhonitze vnde dem godeehuselsdat vnse olderen ghestichtet hebben, den got gnedich si, v er houon
“mit aller besittendo
fel:lt 'Questekcn ”broderen : fehlt °bcholdendo etc. S chluss l
'
ehlt.
1362. Juli 10. Ratzeburg. 9068.
G oldensee cmd gegen 1300 M ic. L i tbi seh un due D om— C ap itol zu
R a tzebu rg.
V niuersis presencia visuris seu audituris, ad quos presentes littore peruenerint, N icolaus et Hartwicus fratres, dicti dc B i lows, armigeri, in Cristogaudium et salutem. Tenore presencium recognoscimus lucidius et testamur.quodmature deliberati cum consilio, conscitu et consensu heredum et proxi
morum ct amicorum nostrerum et specialiter cumconsensu honesti viri N icolaide B ulowe senioris, famuli, patrui nostri dilecti, rito et l racionabiliter ac legitimevendidimus et dimisimus ac vns cumpatruo nostro , tenente nobiscum in feodum
1362 .
villas infrascriptas, comm inclito principe, domino E rice, duci S axonic, Westfalio et A ngarie, cumea , qua decuit, sollempnitate resignauimus et resignamuslitterae per presentes commendabilibus et religiosis viris dominis H inrico de
Wittorpe preposito Johanni priori totique capittu10 eccles ie Razeburgensis
pro villa G oldenze cum stagno et suis attinenciis, prout in suis terminis et.distino[t] ionibus conprehensa est et vt eisdem dominis pertinebat,£ per eosdemdominos propositum, priorem et capittulum coram eadem principe, dominonostro duce, nobis resignata et pro mille et tricentis marcis Lubicensiumdenariorum nobis in numerata pecunia integraliter persoluti3 et in nostros necesserios vsus conuersis duas villas nostras S lahrugghe et Restorpe dictos, in par
rochin S lawekestorpe situates, cumomnibus et singulia ipserumvillarummensiset pertinenciis, cum omnibus libertatibus, vtilitatibus et oommoditatìbus, cumdecimismaioribus etminutis, censibus, prccariis, cuminscisione porcorum, cumagris cultis et incultis, pratis, pascuis, lignis, siluis, nemoribus, rubetis, palu
dìbus, cespitibus, cum viis et inuiis, exitibus et regressibus, cum stagno ville
Slabrugghe adiacente et eius piscators maiore et minore et aliis aquis et eorumiluctibus et instagnacionibus et singalis eorum fructibus et vtilitatibus, cum
pleno iure maiore ot minore, videlicet colli et manus et inferiorum iudiciorum,
prout hce ville in suis terminis ct distinctionihus sunt conprohense ct vt nobishactenns liberius pertinuisse dinoscuntur, per eosdemdominos propositum, priorem et capittulum et eorum quoslibet successores perpetuis temporibus libereet pacifice possidendas. Promisimus insuper eisdem dominis vns cum sub
scriptis nostris amicis plenamwarandiamdictarumvillarum et omnium suorumdistinctionum et pertinenciarum perpetuis temporibus duraturam, volentcs et
debentes eisdemdominis dictos villas cum omnibus attinenciis suis ab omnibushominibus super ipsis loqui volentibus, cuiuscunque status aut condicionìs
fuerint, sub nostris periculis, laboribus et expensis plenarie et perfecta disbrigare [pre omnibus iuri stare volentibus], ranunciantes pro nobis et nostris
heredibus nunc cxstantibus et futuris omnibus iuribus, prOprietatibus, libertatibus, vtilitatibus et commoditatibus, quo nobis in premissis quocunquemodoconpetebant vel in futuro conpetere possent, necnon omni actioni, excepcioni,
defensioni et rei restitucioni in integrum, decepcioni vltra dimidiuminsti prccii,litteris priuilegiis a sede apostolica vel allende in forma iuris vel gracie in
petratis et inpetrandis et generalitcr omni iuris auxilia canonici et ciuilis, quibusprescriptum factum nostrum in toto vel in parte in iudicio vel extra violari
possit vel quomodolibet inpugnari, ot specialiter renunciamus iuri dicenti generoles renunciaciones non valere. Et ego N icolaus de B i lows senior supradictus recognosco lucido et expresse litterae per presentes, me cum bona et
1362.
matura deliberacione et cumbona voluntate comm memorato principe dominoErico, duce Saxonic, domino meo dilecto, ad manus predictorurn dominorumprepositi, prioris et capittuli predictas duas villas cum Omnibus eorum attinenciis, prout ipene in feodum tenui et habui, plenarie resignasse et omnibus,que michi aut meis heredibus in prcmiseis conpetebant, perfecta ranunciasse.
Pro hiis omnibus et singulis inuiolabiliter obseruandis nos N icolaus et Hartwicus de B iflowe fratres supradicti, N icolaus de B u
'
lowe senior memoratus,Johannes et N icolaus de B i lowe fratres, filii eiusdem N icolai senioris, necnon
Johannes et D etleuus de B vlowe fratres , filii quondam G odfridi de B vlowe
premortui et in signum nostri communis consilii , consensus et beneplaciti etpleniorem euidenciam omnium premissorum sigilla nostra presentibus duximusappendenda , in presencia testium domini D etleui de Parkentyn militis, Hartwioi de R itzerowe senioris, Johannis de C rumesse, Emekini de Parkentyn.
neenoa Heynekini K ulsingh et aliorum plurimorum fide dignaram, qui ad pre
missa vocati fuerunt specialiter et rogati. Datum et actnm R azeborgh, annodomini M°G“G °
G°a
sexagesimo secondo, decima die mensis Julii, [videlicet ipsodie septem fratrum martirum] .
N ach dem O riginal imbischòflich Ratz°burgischcn A rchive zu Neustrclitz , von gleicher Hand
geschricben wie die folgende horzogliche B estìita'
gung von demselben D atum. D ie bcîden cingeklammarten S tellen in der M itte und am S chluss sind von anderar H and hinzngol
'
iigt, die cratere fiber
A n der U rkunde bangcn ubwechselnd en grflnen und rothen seidenen. gedrehtcn S tràngen
sachs s16g8l, ein siebentos an gruner und rather Scido. N r. 4 (vorhàltnissmàssig klein) und 6
sind secbseckig und haben fiber demv. B filow'
scben Schild (len Helmmit den Federn (vgl. Bd. IX ,
Nr. N r. 6 den S child linka geleimt ; der Rand dieses S iegels ist zumT heil durch das
W appen gefiillt, imFelde steht noch ein 6 . D io ubrîgen S iegel fiihren don gexvòhnlichen v. B elow
schen S child mit den 14 Kugeln ; Umschxi ften :
1) S’
RIG O LH I B VLOWG
2) S'
hH R GWIG I B VL OWG R
3) S'
D IG O L R I B VL OWG
4) S'
1n0mmnas nu B VL OWG
5) S'
M O O L R I B V L OW
6) S‘
10112511 RI S'na B VL OW
7) S'
D IG'I‘L G F D G B VL O V
E ine andere gleichbììndigo, ebenso ausgestattete (nur der 7. S iegelstrang ist ganz roth) A usfertigung mit denselben in gesetzten Correcturen gicht die A bweichungen :
‘et: fehlt
simo tricentesimo.
Vgl. N r. 9069 und 9070; 1362 . Juli 17, N ovbr. 14 ; 1363, A pril 4 .
1362 .
pertinuisse dinoscuntur, per predictos dominus prepositum, priorem et capittulumct eorumquoslibot successores perpetuis temporibus pacifica posaidondas. Pro
miserunt insuper dicti fratres vna cum amicis eorum dictis dominis plenumwarandiamdictarumvillarumet omniumsua:
-umdistinctionumet pertinenciarum
perpetuis temporibus duraturam, voluntque et debebunt eisdemdominis dictasvillas cum omnibus attinenciis suis ab omnibus hominibus super ipsis loqui
volentibus, cuiuscunque status aut oondicionis fuerint, sub suis periculis, labo
ribus et expenais plenarie et perfect/s disbrigare; rennnciaruntque pro se et
suis heredibus nunc exstantibus et futuris omnibus iuribus , pruprictatibus,libertatibus, vt:litatibus et commoditatxbus, que ipsis in premissis quocunquemodo conpetebant vol in futuro conpetere passant, necnon omnibus excepcionibus,defensionibus ct singalis adiuuantibus sermonibus, quibus premissa vel pre
missorum aliquot inpugnari posset vel infringi . Nos quoque E ricus dei greciadux Saxonie supradictus predictumvendicionis et empcionis contractum tenore
presencium litterarum auctorizamus, ratificamus et approbamus, habita super
hoc matura deliberacione et communicato ad hoc consilio fidelium nostrerumconsiliariorum et vasallorum, de quorum eciam consilio, consensu pariter et
assensu, videntes in illo duca tui'nostro et domi nio,
lcx quo bona et vtihs fit
reoonpensacio, nullumdetrimentum, sed magis commodum et profectum, ven
didimus rite et racionabiliter et dimisimus et dimittimus litterae per presentessupradictis dominis Hinrico de Wittorpe proposito, Johanni priori totique ca
pittulo diete ecclesie Ru eburgcnsis pro se suisque successoribus ementibus et
recipientibus pro dominio et preprietate predicte ville G oldenze et suarumattinenciarum et pro septem et. dimidio mensa ville D rugbevorwerk dicto
'ad
iacentibus, quos ipsi domini prepositus, prior et capittulum cum censibus,
pachtis, decimis et singulis iuribus, libertatihus et vtilitatibus, prout ipsis liberiuspertinebant, nobis apontanee resignauerunt, necnon pro centum et quinquaginta
marcis Lubicensium denariorum nobis per ipsos in numerata pecunia integraliter persolutis et in nostros necessarios ct vtiles vsus conuersis, omnemprof
prietatem ac dwectumdominium, indiciumsupremumet intimum, iurisdictionemet omnimodam libertatem, omnemprecariam et exactionem, quocunque nominecenseatur, et. porcorum inscisionem, omnem commoditatem et vtilitatem ac
quidquid iuris in predictis villis S labrugghe et Restorpe et stagno adiacente
et eorum attinenciis se in homines et circa homines et colones'ipserum vil
larum, pro nunc et perpetuis temporibus, videlicet presentibus et futuris ibidemcommorantes , necnon in omnibus ot singulis articulis et condicionibus per
nos superius approbatis nobis ac heredibus nostris conpetit per successionemveldeuolucionem, causam seu occasionem vel olio quouismodo conpetere posset
1362 .
in futuro, exceptis borgwerk, brugghewerk et lendwere, ad que opera villanidictarumvillarum, qui nunc ad ea tenentur, vlterius tenebuntur; non tamenper nos seu per nostros aduocatos seu officiales seu quamquam aliam de
nostris, sed per prepositumRazeburgensem, qui pro tempore fuerit, vel eiusofficialem, cum per nos aut nostras aduocatos requisitus fuerit, suoceri et
citari debebunt et eciam per ipsum prepositum vel eius officialem puniri, si
in hoc desides fueriut et rebelles . Homines eciamsine villani dictarumvillarum
presentes ct futuri ad commune t erre placitum, quod lentdingh dicitur, venirenon tenentur, nec cogentur inuiti ; itemhomines predictarumvillarumad communis terre vel alicuius specialis loci defensionem absque aliis kominibus communis terre non cuocentur; item homines , qui ad fossata facienda et ad
aggeres con;>ortandos sunt asstricti, extra territorium Razeburgense bcc facerenon cognntur.
’ “Donamus insuper da mera liberalitate nostra pro nobis et
nostris heredibus et successoribus pro remedio anime nostre et progenitorumnostrerum ea donacione, que inter vinos dicitur, de consilio et consensu heredum ct consiliariorum nostrerum dictis emptoribus ct successoribus eorumac ecclesia Razcburgensi, quidquiddieta preprietas ac directumdominium, nec
non alia superius enarrata plus valent aut in futuro plus valebunt ville decimis, mensis et precio supradicto, nichil omnino dominii, proprietatis, iuris,liberta tis ac vtilitatis preter id, quod premissum est, nobis aut nostris heredibusseu successorihus in premissis aut premissorumaliqua res eruante3, rcnunciantes
pro nobis et nostris heredibus et successoribus omni iuris auxilia canonici etciuilis et omnibus exccpcionibus et defensionibus, quibus premissa vel pre
missorumaliquot inbrigari. infirmari poterit vel infringi, promittentes bona fide.
nos vilo tempore, vlla occasione nolentes'
premissis contrauenire vel contrauenientibus prestare consilium, auxilium Vel fauorem. A nnuimus insuper et
concedimus ex grecia speciali, quod prcdicti domini prepositus, prior et ca
pittulum per suos opera:-ice possunt licite riuulum, qui Wytckbeke dicitur,
t'
ossaturis prct'
undarc ct aliis fossatis munire et terminos sine distinctiones die
temm villarum cum fossatis et aggeribus et eius amminiculis fortificare, viamsine stratem, que nunc trans Wytekbeke vadit, destruere et aliam viam, si
decreuerint, instituere pro ipsorum beneplacito et voluntate. V t‘
. autem hce
omnia et singula. robur Optineant perpetua firmitatis et a nullo hominum in
fringari valennt seu infringi, pres entempaginam iussimus maioris nostri sigillimunimine roborari, in presencia testiumdomini D etleui de Parkentyn, Mauriciide Herdenbcrghe, V ickonis liiarschalk,
3 Wasmodi Schakken, militum, necnon
Hartwici Sahel, Hartwici dc R it zerowe senioris,‘G odscalci Scharpenbergh, Vol
radi de Kdtle aduocati in Razeborgh. et O ttonis Wackerbarth, armigerorum,
1362 4
et aliorum“ fide dignorum. Datum et actnm Razeborgh, anno dominiM°
decima die mensis Julii. ’
N ach dem O riginal im bischoflich R atzebnrgischen A rchive zu N eustrcli tz. Angebàngt ist das
grossa M tersiegel due Herzogs E rich mit dem B ticksiegel, auf welchem ebenfalls der reitende
E ine zweite, gleichhàndige, etwas durchM oder beschàdigte A ustertigung stimmt mit der obigen
wòrtlich iìberein bis auf: l in dominio nostro ’die beiden mit ” item“ beginnenden S i tze sindumgestellt
°et Wasmodi ‘
senioris , Volradi da Tzv°le 6
aliorum plurimornm °sexagesimo
mundo ’videlicet ipso die septem fratrummartirum.
A n der zweiten A usf9rtigunghenge ebcnf'
alls das grosse, runde Reitersiegel des Herzogs Erich,aber ohne R iicksiegel. Vgl. Nr. 9068 und 9070 ; 1362. Juli 17, N ovbr. 14 ; 1363, A pril 4 .
1362. Juli 10.
burg um! dessen S ohn E m oa E rich.
V an godes gnaden her HinrikWittorp, pronest to Razeborch, vud dat
gantze capittel vnd al vse heren, dese nv sint vnde noch komen moghen,bckennet vnd bethueght openbar, dat wy mit ghucden willn vnd mit beradeal der, de darvmme to vraghene sthunden, vorkopen vnde habbo voroott vor
den eghendom desser dorp Slabrucghe vnde Restorp, als de lieght in erer
schede, der nvt vses godeshuses vnde redelker sake willn, vuda leten mit or
kunde desses breues dame hochghebornen vorsten vnde heren, vsemghnedghenheren, hertoghn Erika to S aasen, Enghern vudWestfalen, vud Erika, simosone, vnd eran rechten eruen den egheudom over det dorp to Goldensee, alsse hadden to S labrucghc vnde to dem D roghen Vorwerke, verdehalue bone
mit dem eme, dese hadden hurt to der custorie, vnde ene bone, dar nv Glavves
vppe wonet, vnd hem G oldowen houe mit dem erue vnde Kuelen bone vnd
ene bone, dese nu hebbt de sworncn to S unte Jurygen, vnde noch ene halue
houo, dese licht maugh dessen verso, vud mit demhaluen thegheden ouer aldat velt vryliken vnd ewelken to besittene, als wy [se hat] habbo bet in dessestende, mit rechte vnde rychta hoghest vnde sydest, mit aller nvt vuda vrucht,
vndbeholden vs ott vsemgodeshuse nicht rechtes ott ansprake hiran na dessertyd vnd nene hclperede. Wer oc dat hir yenech man vp spreken woldc, dat
scol wy entweren van al den, de vor recht komen willet. Vortmer al de
braue, dc vs Vp dit ghuet gheuen sint, de Spreke wy numer van vser we
ghene machtlos, vuda scolet de antwcrden vsem vorghenomden heren ber
1362 0
attmencns nobis assignatis et appropriatis validis et virtuosis v iris N icolao et
Hartwico, t'
ratrxbus de B vlowe dictis, et eorumheredibus et successoribus villamnostrum G oldenzee dictum cum stagno et piscatura ma iore et minore ct cumsumma piscacione sagace tocius stagni, prout in omnibus suis terminis iacet,prout nobis liberius pertmebet, necnon aliis equis et eorum cursibus et in
stegnacnonibus ct singalis eerumfructilms et vtilitatibus, cumdecimis maioribuset minutis, censibus, preceriis, cum inscisiona porcorum, rum agn s cultis et
incultis, pratis, pascuis, liguis, siluis, nemoribus, rubatis, paludibus, ccSpitibus,
cum vins et inunis, exitibus et regressibus, cum pleno iure maiore et minore,videlicet colli et manus, et cum omnibus suis attinencnis, prout in suis ter
minis et distinctionibus est comprehensa et ut nobis hactenus liberius pertinuissc
dinoscitur, per eosdem fratres N icolaum et Hartwicum et eorum heredes per
petuis temporibus libere et pacifico possidendam. Promisimus insuper eisdemfmtribus et eorum heredibus plenumwarandiemdiete v ille et omnium suarumdistinctionum et pertincnciarumperpetuis temporibus duraturam, valentes et de
bentas eisdemdictumvillemcumomnibus attinenciîs suis nb omnibus lnominibussupra ipsum laqui volentibus, cuiuscunque status nut condicionis fuerint. sub
nostris periculis, laboribus ct expensis plenarie ct perfecto dishrigampre omnibusiuris
’stare volentìbus; ranunciantes pro nobis ct successoribus nostris omnibus
iuribus, proprieta tibus, libertatubus, vtilitatibus ct commoditntibus, que [10018 in
premissis quocunque modo competebant vel in futuro competere possent. nec
non omni notiani, exceptioni, defensioni et rei restitutioni in integrum, de
coptioni vltra dimidium insti precii. litteris, priuilogius a sede apostolica vel
aliunde in forma iuris vel grecia impetratis et impctrandis et gcnaraliter omniiuris auxilia canonici ct ciuilis, quibus prcscriptum factum nostrum in toto
vel in parte, in iudicio vel extra violnri possit vel quomodolibet impugnari,et specialitnr renunciamus ieri dicenti, generales rcnunciaciones non valere.
Pro hiis omnibus et singulis inuiolabiliter obseruandis et in cuidenciamplenioremsigilla nostra, videlicet propositi et capituli, presentibus sunt appense. E t nos
Wypertus dei et apostolica sedis grecia episc0pus ecclesie Razeburgcnsis, con
siderantcs supradictumcontractumempcionls, vondieionis ct permutecionis supradicto capitulo et ecclesie nostre per omnia vtilem et commodum, ipsum cumomnibus suis erticulis approbemus, ratificamus et confirmemus litterae per presentcs et in euidens testimonium sigillum nostrum iussimus appendendum.
D atum et actum Razeborgh, anno domini M°
C C C LXII" , in festa diuisionis
apostolaram. Huins rei tastes sunt: dominus Detleuus da Parkentyn, miles,Hartwicus de R itzerowe senior, Johannes de C rumesse, necnon Emekinus deParkant-yn, armigeri, et quam plures alii fide digni.
1362 .
Nool: dem L iber cap 11 , verghchen mit demCopier I II imbmchòilioh Ratzeburgiscben A rchi vezu Neustrehtz Vgl Nr. 9068, 9069, 9070. 9076 und Novbr. 14
1362. Juli 16. S tettin. 9073.
D er R a th zu S tetti n ersucht den R a th zu R ostock, dem D iener des
H ei nr ic h R ormuscr 40 M k. far das demR itter F riedrich v . L ochemverka ufle vàierltche E rbe am ahlen su lassen .
II anorandis viris et discretis dominis consulibus ciuitatis Rozstoch, amicisnostris sincere dilectis, consules S tetynenses cum omni afl
'
ectu multitudinemhonoris et promptitudinem seruitutis. Memiuit vestra discrecio veneranda, quodpridem scripsimus vobis in aperta littera nostra de XL marcis argenti, quesdominus F redericus dc Lochem, miles, Rodolphe, familiari H inrici Rormùser,estensori presencium, predicto B ianco, domino suo, pro paterna haroditate sua
pretacto domino F rederico vendita commisit presentandes, per vestros ablates;
vnde scientes, quod, postquam prcfatum argentum, videlicet XL marco, s e
pe
dicto Rodolphe nomine profeti H inrici Rormòser, domini sui, presentatumfuerit
ct traditum, (quod) nulla monicio aut posterior natio seu causacio a dieta
Hmrico Rormùscr et heredibus suis nel 8 quocunque elio vos soqui debet infuturum, pro quo dominus Zacharias Haze et dominus Moor Lyntstedu, milites,et. Henninghus de E ycstede armiger caucionem sufficientem suis apertmlitterisbona tide nobis prestiterunt; stantes in eis piene contenti, petentes pretectumargentum predicto famulo benignit cr presentari nostri seruiminis ob respectum.
D atumS tetyn, nostro subsecretopresentibus appanna , annosabbato post diuisioncm apostolaram in anideus tcstimoniumpremissorum.
N ach dem O rigi nal un Rostocker Raths«A rcbwe D as an einem Pergamentbande hangendemade Scoratmugol zeigt amen rechte schneendsn , gakrbnten G rmfenkopf; Umschn ft .
G TV (D C IV ITR T I S S
1362. Juli 17. 9074 .
R udolf, F itrst von A nka“, stellt etch u nd sei nen B ruder Joha n n I I .
Wa ldema r I . con A nha lt.
Wy Rudolf, van der guado goddis forato td A nhalt unde greve van
A sschanien, bekennen apenbar in dissimbrive, dat wy van noses selves wegbau
29°
1362 .
unde van unses hruder weghen, greven Johanses, uns voreynet hebben mitousem liven vedderen greven Woldemare demeldesten also, dat hic unse vor
mònder schal sien van stad an unde alse mi tù sente Mychils daghe over dryiar also, dal. hie vorestan schal al unse vederlik erve unde nases bruderesgreve Jolxanses bynnen der vorgenant
en tid. Uncle unse veddere greve Wol
demar schal uns unde nusom brodere volghen laten den toi up der Elvo tii
Kosswik; unde wat ut der sta t unde nie demo lande tù Kosswik van guide
ghevellet bynnen der tid, dat schal uns unde unsem brodere volghen ane
hindernisse tù unser beider terunge, ane else vele, dar man dat hus mithalden mach: vyfi
'
unde twintich mark B randenbursches silveres schal mandome voghede darai?volghen late[n] , die dat hus innehebben schal van nnses
vedderen weghen unde van unser weghen. gheven na gods gebortdritteyn hiindert im in dem tweiundesestigisten lare, in demneesten siindaghe
vor sente Marie Magdalenen daghe, vorsegilt mit unsem ingesi [ge]le, greveRudolf‘s, forsten van A nhalt.
N ach v . Heinemann, Cod. dipl. A nhalt. IV , 8. 184, ,,ans dem O riginal imH aus und S taats
A rchive zu Zerbst ; das an einem P ergamentbando angehìingt gewesene S iegel ist verschwundon
G ozlrnckt: K loden , Waldemar IV . , 3. 435, und danach hei R iedel, Cod. dipl. B rand. I I ,B d. 2, S . 440.
A um. D iese Urkunde interess irt una, weil F ilrsl: Johann I I . am 24 . A ug. 1371 seinen (versterbenen) B ruder als B iachol
‘
von S chwerin bezeiclmot epi»c<>pi S werinens ie
A lbertique, fra trum nos i rorum,
“e. B ei v . Heinemann a . O . w ird der spii tere
S chwerincr BmehofR udolf noch wiederholt orwlihnt, zunìichst S . 183, 17. Juli 1362. in \a demar'aU rl:unde iiher dio Uebernahme der oben erwfihnten V ormnndschnft (nach dem S . 189
1363, Jan. 20, , ,tu B erneburg“, versetzten , ,grove Waldemar, grove R iidolf unde greve H ans, von
der guado goddw forsten van A nhalt und groven tn A sschaninn"
, einigen V aaallen E inkfini‘
te uns
mehreren D orfern : , ,N edder Lepiow , Jutorohow, N atow unde S tretz, unde wat ut nnaeme lande
tii C erwyst ghevallet, dat unse is .
“(O r.) S . 193: 1363, M ìîrz 6 (des mandaghea na O culi
w e ) , , .t zu B randenburgk“ertheilen ,,R udolf unde Hana, brudon . van der godes gonaden greven tn
A sclnanion, vorsten tzn A nhalt, dor A l<lenstat ten B randenhurgk"
(als Pfandherren) einen S chutzbrief (nach v . Kloden I V
, 437 R iccio] I , 9, S . S . 202 : 1363, Juli 30, zu B erlin, vor
spricht K aiser K arl IV . , dass die ihm von den màrkischen S taidfen ,,Alden und N nvewB randemburg, Premelnw, Temply n und G ortzk“ geleistete H uldigung ,,Weldomam, grafen zu A nlnalt, R tl
und Johanne, auch grafen daselbwt, ay uen ungesunderten vettern , und iron erbin,
obgennnien pl'
andeschafl‘
t unhinderlich sin sal und yn keynen schnden bringen .
“(O r. zu
Zerbst ; ge<lr. bei G ercken, C od. I I , 587; Kloden I V ,437; R iedel I I , 2 , 453 ) D asselbe ver
sicherte nn demselben Tage K aiser K arlIV . ,,den hocbgehohrnen fu
'rsten Woldemar, R ndolff und
Jolmnnsen , grav tmzn A abaid“ in B etrefi'
A lt -B randenbnrgs. (R iedel I , 12, 498; v . Heine
mann, S . 203 )
1362 .
serift, dat wi hebben vorkoft redeleken vuda rechteliken den erai‘
tighcn vnde
den geysbelcken luden hem Hinrike van Wittorpe, deme proueste, vuda hemJohanne, deme priore, vnde deme ganzen capitele der kerkcn the Razeborch
vnde eren nakomelinghen vnse dorpe S labrngghe vnde Restorpc, de dar ligghen
in deme kerSpele the Slawekesborpe, gens vuda altomale vuda hebben dar nichtene beholden vns edder vnsen erfnamen; vnde scolen vnde willen se warenvnde vntweren vor alle de gbene, dede vor rechi komen willen , de darvpspreken edder saken willen , vnde sundarghen vor vnsen vader Henneken van
B ulowe, de nicht. bi synne is, vnde vor vnsen broder Johanse, de nicht thvlande ne is. Worei dat van dusser twier weghene ienegherhande an3prakc
edder schede queme dusses vorsprokenen ghudes, dar wille wy vnde scolen
van alleme sehaden a i‘
nemen dama , da se vns dat kundiget, bynnen enemeverdendele iares. Vor dyt vorsprokene ghùt bobben se vns beret vade ghegeven drutteyn hunder
' mark vnde dat. dorp thv Goldenzec, also se idhadden .A lle desse vorsprokencn stucke gens vnde si ede vnde vnbrekeliken the holdene
ene arghelist, dit loue wi vntr0wen mit semenur haut mit vnsemmedeloueren:ich Clewes vnde Hartwich van B ulowe, brodere, vede Clewes van B ulowevan der Wedewendorpc vnde Henneke vnde Clewes , myne kindere, vnde
Henneke vnde Detlef van Bulowe, G odekens kindcre, vnde her N icolaus vander Lv , en riddera, vnde Dankwort van B ulowe vnde Hinrik van B ulowe,de dar wonct the Pluschowc. D it loue wi vnde bobben ghelouct vnde leuenin dusseme brene dome preneste vnde dame priore vnde dome gansen capitele
thv Ra zcborch vade thv erer haut des godeshuscs mannen , hem D eytlefPar
kentine vnde hem Hartwighe van C rumesse, ridderen, vnde Hartwighe van
R itzcrowe deme elderen vnde Henneken van C rumesse, alle dusse vorsprokenen
stucke vastliken the beldene. Thv ener grotteren bethughinghe so hebbe wi
vnse ingheseghde henget laten vor dussen ieghenwerdigen href, de ghegheuen
vnde serenen ist na ghedes hart druttcyn hundert iar vade in dem tww ndc
sestigesten lare, de sunnendages na sunto Margareten daghe, der hilghen innevrowen.
N ach dem Liber copialis 11 im bischofiich R atzeburgischen A rchive zu Neustrehtz, verghchen
mit: dem Copier II I . Vgl. Nr. 9068, 9069, 9070, 9072 und N ovbr. 14 .
1362. Juli 25. Demmin. 9077.
1362 .
ma nn Joha nn G ranze eine jcnsei t der ll’amow nach D ierkow m
V niuersis presencia visuris seu audituris nos Bernardus et Matheuspresbiteri, fratres dicti Zwetzyn, necnon Emekinus clarions et Hinricus lnions ,cinis in D ymmyn, filii Johannis Zwetzyn, quondam consulis ibidem bone memorie, notum fere cupimus presentibus publica pretestantes , quod matura prehabita deliberacionc cum pleno consilio et consensu omn ium heredum et pro
pinquarum nostrerum et omnium, quorum interest vel intererit, dimisimusracianabiliter et vendidimus ac presentibus dimittimus et vendimus hanorandovire domine Johanni Grenzen , censuli ia
_
R ozstek, suìsque veris et legitimisheredibus ac successaribns pro sexaginta marcis Rozstaccensium denariorumnobis per eundem dominum Johannem in parata pecunia numeratis, integreeditis et persolutis ac in nostras vsus necessarios conuersis totum et integrumpratum nostrum iuxta demos alleciumtrans Warneuiaminferiorcmsitam , quodsiquidempratuminchant apuddictas dames et Warnouiam et addisgregacienemciuium ville Derakawa se ex tendit, cum omnibus paschuis, viis et inuiis, se
mitis. fossatis ac vniuersis suis fruetibus, emolimentis, prauentibus et per
.tinencns, cum omni iudicio et iure maiore, scilicet manus ct colli, et minore,scilicct LX solidorum et infra , et cum omnibus ad ipsum spectantibus, proutin longum, latum, allam et profundum se extendit et sicut ab antique incuitplenius comprehensum, el
'
. ut ad nes et nostras progenitores et antccossares (i)idem pratum cum omnibus suis fractibus et pertinenciis possedimus, tenuimuset habuimus, perpetuis futuris temporibus sine quolibet seruicie possidendum,
libere tenendum et habendum, nichil omnino excipientes, neque quìdquam n5bisvel nostris heredibus in eadem rescrnantes, omnibosque litteris, scripturis et.
prinilegiis super eadem prato et suis predictis fruetibus et ebuencionibus ac
pertineneiis confeetis nas et nostras pregenitorcs et antecessares tangentibus
expresse et penitas renunctiantes. A c eidem domine Johanni suisquc heredibus
warandiam dicti prati et suorum fructnnm, emalimentorum et. pertin@nciarumvniuersarumac indempnitatis conseruacianem et legitimamquitacienem et omnimodem disbrigacionem ab omn i hamine ct vniuersitate ipsum dominum Johannem vel suos heredes in ipsa prato et. aliis suis premissis pertinenciis ia
petere vel inquietare vel super ipsis agere valenti manu coniuncta et ut equeprincipales premisimus et presentibus premittimus secundum exigenciam iuristerre. .in quorumomnium efficax testimonium sigilla nostra presentibus dnximusappendenda in D ymmyn, sub anna domini M°CCC° LX° secunda, in die beatiJacobi apostoli maioris, presentibus discretis viris Hermanne et Weitere, proconsulibus, et Johanna, dictis Hasencrnch, ac N icolao Tragen , Thiderico S tucken ,
1362 .
consuhbus, N icolao Ghylowe et Hermanne B uch, ciuibus in D ymmyn, ac alus
pluribus fide digais.
N ach einer glexchzextxgon A bechn ft auf P apier un Rostocker Ra the—Amhxve. In demeelbenA rchiv befindet sich eme A bschrit
'
t aus dom 16. Jahrhundert der nachl'
olgenden nioderdeutsehon
U rkunde von demselben Dntum‘
A llena , da desse negenwardyge schry til. werdonn ocean vnde horno losanna , wy M athew
Swetxmn, praeter. ook [Emeko,] cleryck, rundH ynryck, cyan loyga, enn borgerbynnen D cmmyn, azo°no
oltlmges Hans Swetzyas, radimans damulues , gudor gedachtenyssc, hogarna dorch daesze regemwardygc coryfiìc apenbarhck betugonde, dath allena moghe knath werdonn, wo wy nba ryper bo
denclungo vorher gohadt, my th t'
allem rado vado fulborth alle vnu er emana vnde fronde vnde aller,
denn darmacht ano hcht edder macht ann hggendo warth, ook aunderhek ho:-nn Bernd Swetxynn.
preeten , myne hernn M entha: vorbe|nome]th brodere, hehbenn reddehckenn vcrla thenn vando vorkotfih,ook durch docenze iegmwardzgenn oery file vorlathenn vando vorkoponn dem orhckenn manno hcrnnJohann Gmntzenn , redtmauno bynnen Rostock. ook szynen rechtenn warhafl
‘
tygonn amena vado na
komelyngomu vor soetych marc Rostocker ponmngo, vnse dorch denn sulfiteun baron Johann inn
reydenn pennyngon fnllenlcameue ancrgctelleth, vomelcet vado beta1lh, och nnn vnszo notrofi'
tyge
brukmge angewanth, do gantzenn vnde fnllenkamen wysko by denn hen nckhuszenn ener der Noddex»
Warnow, vado streclict ayck both ann do schecdo der bureau dosz dorpen D orkofiw, my th allena
weydenn , weegenn vnde vnwegenn , stygtinn . granean, watherenn , ook my th alle azynen frucbtenn .
nnttycheydenn, vpkumsten vnd thobehormgen, my th allem gerichte , rechte vnde getwange, demogroteatenn, alszc ma hmdt vnde haha . vado negarono. also much acylhngo vnddonn boneddenn,
ook myth alle dome gennenn, dath the der wy sck geberth, szo also szo ma da lengedo, hogede,brodo vando dope syck wthstreeket, nek alszo se vana oltlingos her galegoua heii
'
t vnnd fallen.
kamanszt ma v erdena lmgmpenn. vnde also wy vnnde vmme voroldernn vado da ver vns gewost
czynth, da szulfl'
tonn wyslconn myth alle arena fruehtonn vado thobehoringonn hebbenn hos tatenn,
goholdonn vnde gehadt, the ew; genn thokamendenn tydenn, szundor zonigmmdeonath i'
mdszamvnde
fryg to boszyttenn, to holdende vnde the hebbeudo. szo dath wy dar mcht nfl‘ mhahamaan , och
dadi wy vnse edder vnsmnn eruenn inn denn sulfltenn moht beholdenn, ook dati: wy auergouenn
vnde xomzakonn my th wtgesprakenn wei-donn allor breue, schrytitenn vnde pryudeyenn rpp de
anlfl‘
tcnn wy ake vnd erbe vorgceechtenn fruchte vnde Vpkumst vuda thobehormgo gemeketh vnde
beeehroaenn, walker vanz , vnszenn voroldernn vnde denn, da vor vanz gowost synth, ankamenn O ck
hebbe wy g[elauet]h vnde t hogeazecht vnnd dorch dymo negenwardyge schn l‘
t'
t thoszeggenn my thwlhgcstreckter vnde vorrockeder haudth, vnsz allena vnde vana vns: e) nomi llickeun equopri ncipaliter
vomomlwkonn vorphchtende demo sulfl‘
ienn vorgeaechtenn berne Johann vnd azynen m en , dathwyaha eschunge des: la udtrechtenn om wyllen boldenn eyn warenth vorgomeller wy sko vnde erber
fruchte, nuttnchetden vnd aller thebehon nge, ookden sulfilenn echedeloez holdenn vnde nacht qmterennvada cuttnggon gantzhck vana enemlderennmoschea vndegomoynthe, welker deszomvorgeooehthenn
horn Johan edder szynen eruen in de anlfi'
tenn wy aho vnde erher vorgoeochton thobehon nge welde
anszeggenn , dorch rechtganck bemoygcnn edder Wp szo ientge klacht castellana Jun welkmr aller
kmll‘tygo tuchonnsszo hohbe wy beschail‘
eth bynnenn Demmynn, mn dem nare vanzee horno, do monaschreeil
’
duazcnt dmhunderth tweevnndcsostxch. mn des grothenn annlhe Jacobs doge, des: apostolsz,dar vnaze ingoszegell ia wurdenn vadano ann dessembrotî gehnngann . Thugo desexes synth do
bescheden0 manno Hermann vnde Walter, burgemeeters, vnde H ans genhomoth Hm oncmch, ookC lawes Troghe, D yrnck S tuckenn, mdtmanno, C lewes Chyl<mw vnde Herman B uch, borgaro bynnennDemmynn, ook vele andro loti
'
wordeghe
Vgl B d. x , N r 7272
1362.
B oycenhoreh also, else wy en dat vorpandet hebben. Vorlmcr de beseattingheder goden lùde, de se vaen, de seelen desse vorbenomeden dre, Johan vnd
V icks, ridders, vnd Hinrik, knecht, vphor0n vnd legheren redelken seaden
medo, ol‘
t se in deme kryghe wclkcn nemen, den se vs redelken bewysen
mogben. Lopt en wes ouer (l0pt cn wes ouer) in der beschettinghe, dat
scolen se vs antwerden ; entbrekt en, wi scolen toboten vud den scaden genz
liken weder legglxen, den se vs redelken hewisen mogben. Vnd wan se willen
na vser vrowen daghe, wan men det kri'
1t wyet,°de neghest kfimpt, somoghen
se den vorbenomeden hertoghen vnd sin land antosten; men det scolen se al
vth na vseme rede doen, so scolen se vse vulborddeerto hebben in aller wise,
else vorscreuen is. [V ade so scolca se daghelikes holden to vser were to
B oyccnborch vyftwh man ghewapent mit glemen. Vnde won vs eder en des
noet dònket wesen, so seelen se mer stede hebben also, als vs dan na vses
cryghes vnde des landes not nfitte vnde ghòt dùnkct wesen, vnde also se id
vorher hringhen kùnncn, als redelxk is.] Were vortmer dat se vrede gheuen
na vseme rade, den scale wy vndde vse holden; were dat en der veer ienech
broke, so seole wi schippen, dat det weder daen werde. Were dat desse vor
benomden Johan, V icks eder Hinrik eder de ere slots w ilnnen. de seelen vse
wesen ; wes en vud eren vrfinden de slate to winnende kosten, id si in bode
penninghon eder in kosten eder in redelker gheue, dat se vs redelken hewysen
mogben, de scole wi en weddergheuen, er se vs de sfiluen slate antwerden.
O k oft se siete wilnnen, als vorscreuen steyt, wes dan twe vser ratgheuen,
de wi deerto nomen scolen, vnd two erer vrfint, de se doerle setten, segghen,
dat w i en doen scolen vmb ere nrebeyt vnd vmb ere vnlust, dat scole wyen ok doen, er se vs de slots antwerden; vud wan wy en dat beden to
dosude, so seelen se id nemeo, vud wan wi id deen hehben en'
, so seelen
se vs de slote antwerden, wan wi det daerna van en eschen. Were ok dat
se [in dessemkrighe] bestellst worden in den panden, de se van vser woghene
hebben, eder in anderen sloten, ol‘
t se welke wùnnen, else vorscreuen is, so
seole wy se redden vnd entsetten. N emen se ok seheden dor desses cryghes
willen in vsen sloten, de en pandes steen, de scade seal vse wesen; osmense vmmen, de seal ok vse wesen, vnd seal eren ersten hreuen nicht senden,
de se deervp van vser weghene hebben; vnd desse seal ienen nicht senden,
men beyde scolen se bliuen bi macht. Wes ouer Johan vnd V icke, brodere
vorbenomet, vpboren van vser weghaue, als vorscreuen is, also vele scolen se
vs in den brenen, de se vp Boyooneboreh hebben, afslan. Vortmer were descade grotere, den se nemen in dessemkrighe, wor id were, vp dem velde
eder in sloten, in eren vrfinden eder in perden eder wo he were, wen se
1362 .
legheren mogben mid der bescettinghe der gbedou lùde, de se ven vser we
gheue vpboren, den se vs redelken bewysen moghen, den scolen se slen, malksin andeol des sca lea , Vp sine pende, de en ven vser weghene steen, vnd
seelen en dat vorbreuen, else er ersten breue Spreken, else Johanne vudVicken
Vp Beyceneborch vud Hinrìke vp G neuesmolen. D esse dingh stede vud vast
to holdende loue wy mid vsen eruen Johanne, Vicken vndH inrike vorbenometvud eren eruen in ghoden trewen in dessem brene, deer wi to tilghe alle
desser dingh vse hemelke ingheseghel en ghehengghet bobben, de gheuen is
to Rozstok, aa godes bord drùtteyn hundert ier in demo twevndsostighesten
iure, des vrydaghes ne sùnte Jacobas daghe, des hilghen epostels.
Nach einem cessirten O riginal im H aupt-Archuvo zu Schwerin , das noch ein B ilich des enn
gezogenen S uegclstrenfens triigt D asselbe ist w ieder als Concept benutzt worden , mdemd“! ingeoetzten S tellen von anderer Hand nechgetragen, dagegen die m stehenden durchstrichen sind,eher nicht ‘
ae" 15 A ug Vgl. N r 9079
1362. Juli 29. Rostock. 9079.
Joha nn tend Weise M oltke, B rader, mud H einrich v. B alme stelle::
dem H erzog A lbrec ht von M eklenburg ei nen R evere aus wegen
der "men ertheilten E rla ulmiss, i n sei nem N amen den H erzog von
L li nebu rg zu befelulen .
Wi Johan vnde V icki}, brodere, gheheten Molteken, riddere, vnde H inrik
ven B ulowe, knape, bekennen vnde hetùghen 0penbere in dessem bronez went
vse here hertoghe Albert ven Mekelenborch vs gheorlouet hell, det wi den
hertoghen ven Lùneaborch vnde sin lent der der sehelinghe willen, de he miten heft, entesten moghen vnde mit en krighen, vnde ho vs det vorbreuet
hel'
t also, else de brene laden, de vse here vorbenomet vs deervp gheghenen
hell, also scole wi det elvth holden. Dat loue wi mit vsen eruen dem vor
benomeden herthoghen A lberte, vseme heren, vnde sinen eruen in ghòden
trùwen in dessem breue, deer wi to tfighc vse ingheseghele vor ghehenghet
bobben, de ghegheuen is to Rozstock, ae godes bert driltteîn hundert iar in
dem twevndesesteghestem iure, des vrydeghes ne sònte Jecopes daghe, des
hilghen epostels.
N ash dem O rigi nal imH aupt—Archive zu S chwerin . A ngehlingt sind 3 Pergamentbànder, die
heiden noch vorhandenen S iegel i n grflnemWeches amdrund fiber dem schr5groohta gelehnten Sehdde mit 3 B irkhàhnen imn ut B lumau be
stn ntan Falde emrechte echeuender Helm; anf demelhon eme P letto oder Knppe, nus welcher (i
mit Pfanenwedeln hesteckte S ehexden hervorgehen , Umschn fi beschîid:gt zM O LTGK GR D
’
STR ITV6L DG MIL
1362.
3) rund:mit dem links geneigten v. B ulow’
sehen Schilde; Umscbrift
S'
hG I IIR IC I D G B VL OW
D io S iegelbìinder sind aus einer wohl ven anderer Hand hem'
threnden Urlcunde goschnittea ;auf demmi ttleren liest man : dignemi [nil
'remandare. S criptum in die beati Jacobi“; die
auf den heideu anderen B andera lesbaren S chriftresta sind ohne Zusamxaenhang. Vgl. N r. 9078.
1362,A ugust 1363, Juni 16. 9080.
Verli a ndlu ngefl zw is chen dem B ischof A lbrecht von S chweri n um!den v . B illow wegen Verenthrrltn ng con S tiflsgi ìtemz.
[1 ] 1362 , A ugust. Papst Innocenz V I . beeuftragt den Erzbischof vonB remen , Herzog A lbrecht von B raunschweig, einen gii t
‘
lichnn Vergleich zwischendem B ischof A lbrecht (v. S ternberg) von S chwerin und den v . Below wegender von Letzteren demB ischof vorentheltenen S tillsgii ter zu vermitteln . (S .
[2] 1362 , O cthr. 2 1 . A lbrecht, B ischef von S chwerin , bevollmìichtigtden E rzbìschoi
'
Vromold von Riga zu einemgùtlichen Vergleich zwischen ihmund den v. B illow fiber die von Letzteren ihm vorenthaltonen S tii
‘
tsgii ter.
[3] 1363, Febr. 7, B remervorde: ,,E in lang brielf des E rtzbischoil'
s
zu B remen , dem des B ahsis Jnnecentii sexti Commission einuorleibt ist, das
er zwischen dem… B ischofi'
e zu S chwerin A lbertum vnd Heinrich vud V icken,
clericos, auch R eimarn vad D ancquerden von B elow wegen dell, deli B ischoffA ndreas seliger etliche S chlosser vudLande, zumB ischoil
'
lichen Tische gehorig,eingezogen vnd eingenemmen, die der gouantou B ulowen eltern vomB ischoffeLudolpho vmb eine gewisse S umma geldes vorpi
'
endet gewesen etc. , die guttliche handlung zu pflegen
'
, welche Commission er empfangen A nno Domin i1362 , mense A ugusto ; vnd wirt Heinrich von B elow, A rchidieconus zu Tribbusees vnd Thumbher zu S chwerin , weil er die Muhle vnd die S chelue, auch
die andern der Kirchen zugehorigen gutere zu recluter zeit vbergeben vnd
sich derer verzeihen vud bei ihm nicht der mangel gewesen , das sie demB ischofi
'
e oder seinen Procuratoribus nicht eingeantwortet worden , des benneslei?. erkent, auch in seine Canonicat zu Zweryn vudLubeckrestituiret. Datumet actnmVerd’ B remensis dyocesis, anno Domini 1363, mensis Febr. die
C landrian, Pretec. fel.
[4 ] 1363, Juni 16, S chwerin: ,,A lberti, B ischoffs, vnd des C apittels
zu Zwerin briei'
f, des die Berggraten , Ambtleute (Castellani), Rhatt vndB urgerscheil
‘
t der Lande Butzow vud Warin ihnen vnd dem S tilite huldigen vnd
schweren sollen bei disem bescheide, wofern der B ischoff vnd Capittel des
1362 .
N ach dmn O rig1nal un H aupt«A rchxve zu Schwerin A n einemPer
gaments trexfen hi ngt das ln eneben nbgebildete made Schweriner
V icu i absxegel m grflnem“'
acbe auf gegittertem G rande rechte dreJungfrau mit demChn etnskinde auf dem hnken A rm, ei nen P almzweigin der R eehten ; haka eumH edxge mi t einemKeleh in der Bechten . In
der M itte dea Ba ndes rechte em Setuld mit zwei in A ndreaslneuzl'
orm
o’
bia n nine za c w ma
1362. A ug. 15. Ungarisch-B rod. 9082.
R udolf, H erzog von S a chscn , (liest da s H aus D 6mi tz durch den
H erzog A lbrecht von M cklenbu rg an U lrich. v . P ont: ùberantworten .
wir R udolf, ven getis gnaden hertzoge tzu"
Sassen, dez heiligin Ròmschin rychs vbirsle marschalk, tu
°
n kuel. vade bekennen offinliche in disembriue, daz wir den hochgcberncn fursten vnde herria hertzogin A lbrechte ven
Mekelnburg, vnsem libin òhemen, fruntliche gebetin habin vnde heiszin, vnser
hu'
s Domnit z inantwortin demo erbern knechte Vlriehe von Pentzk, deme wirwolo truwin vnde gleubin ; vud wanna vnser bhcmc dem egcnanten Wriche
vnser vorgenante bus rechi: vnde redeliehc ingeantwortit hat ene alle gerardo,
se ange wir rasem òhemen egenaut quyt, ledig vud loz allir ansprache vmbeDomnilz mit erkunde dises brines, vorsîgilt mit vnseme anegehangenen in
gesigil. G ebin tzu dem Vngerischen B rote, nach C risti geburt dritzen hu°
n
dert iar darnach in dem tzweyvndesestzigistin iare an vnsir vrowin tage, als
sy tzu°hu
°mele vur.
N ach dem O riginal im Haupt-Archwe zu S chwerin . Ant &ngt mt cmrundes S iegel mit
einemlmks ncheuendcn B rustbxld, Umschn fi
B VD O LF'
V S D VX »S RX O DJG R B O hI (DRSG HDP II
1362. A ug. 24. Schwerin. 9083.
A lbrecht, H erzog von M ekùmbu rg, belclmt G erha rd S till:mit ohnemB oi a im D ori o sam in der G ra/Echo}? S chwerin .
Wy A lbert, van der gnade godes hertoghe van Makelenburgh, grene
to Zwerin etc. , bekennen epenbar in desme breue, dat wi mit wolbert vnser
eruen vnde na rade vnser ratgheuen hebben vorlegen vnde gheuen to eme
1362 .
rechten Iene vmsem’ leuen deaera t rt S tu'
cken vnde sinen rechten eruen
Hinrikes hof van der S ulten, de dar licht in dem dorpe to der S eiten in
vnser grcueseop to Zwerin, alz ho su vns gheuallen is na dem dode des ver
benomeden H inrikes, mid al siner nu'
t vade vru'
cht, mid ackere, buet vnde
vnghehuct, mid holte, mid watere, wisz vnde weydc vade mid al siner to
behoringhe, als he licht vnde van eldinghes ghelegen hel‘
t binnen siner schede.
T ii merer bethuginghe se hebbe wi vnse grate yngesegel bouget laten vor
dessen brel‘
, de gheuca is to Zwerin, na godes bert dusent iar drehundort iar
in dem twevndesestigesten iare, in sente B artolomeus daghe. Tughe sint her
Mathias Rauen, her Hinrik Knep vnde her Johan C repelin, vnse kenselere.
N ach demgleichzentxgen Copa buche des C anzlers C ròpehu imHaupt-A rohivo zu Schwerin.
1362. Septbr. 3. S targard. 9084 .
Joha n n , H erzog von M eklenba rg bestdtigt dic P ri vi legicn
\Vy Johan, van gnaden godes herteg tu Meeklmborg, tu S targard
vnde tu Rozstock here, bekennen vnde betugen epenbar mode vnsen eruen in
dos eme brei'
e, dat wy vnsen leuen getruwen rathmanne vnde borgher vnde
gantze stadt the Wesenberg sollen laten vnde beholden by alle der rechticheit,
dar se vor van olden tyden bevryghet syut gewesen, vnde alle by'
, dat sy byder van Platen tyd beseten hebben. Vortmer wes sy bewisen mogen medcren breuen, dar sy recht the hebben, dar schun wy en tu helpen vnde schun
sy derby beholden. Tughe desser dingh sint vnser leuen trewen greue Eghard van Vorstenberghe, Vritze van Bertekew de olde, Herman van der Lube,
vnde hebben tu groter bekanntnisse vnse hemelicke ingesegelmit rechter wit
schop ver den href hengen laten, de gheuen vnde schreucn is vp den buse
zu S targard, na godes bert dusent drehundert in demo twcvndesestigesten iare,
des negesten sunnauends vor vnser vruwen daghe, else sy geberen werd.
G edmckt boi B oll II , 271, , ,nach einer alten vomHerrn B iirgermexster Grischow zu Wesenv
1362. Septbr. 3. Schònberg.
tram umiron diomB d. I , .N r. 7132 gedruckte Urkunde, in welcher
1362 .
K 6nig Waldema r von a ema rk versprlcht, fa lls er nuit H aifa H er
zog A lbrechte von M cklcnburg H els ingborg gew6nne, a n dam n S ohn
H ersog H ei nrich M k. S ilbers zu zahten oder dafilr L aa la nd
zumWa nda ei nz urdumen .
ypertus et B crtrammus dei et apostolica sedis grecia R aceborgensis
et Lubicensis ecclesiarumepiscopi vniuersis presencia visuris seu audituris se
lutem et siuceram in domino caritatem. Neueritìs, nos litteras excellentissimi
principis et domini Waldemari D anorum S lauorumque regis, eius vero et in
tegre sigillo sigillatas, sanas ct integras, non rasas, non cancellatas, nec in
aliqua parte earum suspcctas, sed prorsus omni vicio et suspicione carcntes
vidissc, quarum tener sequitur in hce verba: [H a r jolg! da Url-unde B d. X ,
N r . Ju cuius visienis testimonium sigilla nostra presentibus sunt ap
pensa . D atumct actnm in castro S chenenbereh R aceburgensis dyocesìs, anno
domini M°
C C C°
sexagesimo secundo, mensis S eptembrîs die tercia .
N ach dem O ngmal imHaupt A rchi ve zu Schwerin. A n Pergaments tmxl'
en [mugen 2 para
bohschc S iegel
I ) due B d XIV , zu N r. 8393 abgebildete gresso S iegel des B :schofs p ert ven R atzeburg .
2) mt grtlnar Wachsplatte, sehr beechi dxgt , nur der antere Thezl zexgt noch enne sulaende
n ur, Rest der Umschrift .
B ERTR l D S I G R R
1362. Septbr. 4. Rostock. 9086.
D er R a t h zu R ostock ersucht den R ath zu L ilbck um R estitutien
H afcn von L &bekern wcggenommcn (st.
D’Isgnc industrie et virtuositatis viris, dilectis suis amicis, dominis consuhbus ciuitatis Lubeke consules in Rozstoch obsequiosam in omnibus volun
tatem. Scire presentibus all'
ectamus vestramhonesta , quodJacobus B aghere,presenciam exhibitor, nobiscum anne domini M°
C C C°LX° primo, circa festum
beate Lucie virgims, ciuihtatem suam fuit adeptus, cui in quadragesima presentis anni sua nauis ante vcstram ciuitatmn, prout nobis sepius conquestus
est et nouissime in presencia vestrorum nunciorum consularium et aliarumciuitatum nobiscum in feste beati B artholomei apostoli congregaterum delenter
conquerebatur, per vestres fuit ablata . E t cum idem Jacobus eo tempere,quo sibi nauis sua ablata erat per vestros et in porta vestre, fuit ct acta
est ciuis nester, regamus honesta tem vestramperattante, quatinus iusticie in
1362 .
3) parabolisch: sehr beschàdigt, se dass das B ild eines R itters (S t. G eorg?) nur noch zumTheil henntlich and von der Umschrift nur:
. . R RDR G — v - L OW * P
4) rund: im stehenden Schilde ein Thier mit anfgesperrtemMaul, links gewandt U
S’
R G G CDR R I S TO LTGWO T
6) rund: im stehenden Schilde verna ein A nker, hinten ein Flìtgel Umschrift
S'
R G Y RG RI PR IBG IIIWGVgl. Bd. XIII , N r. 8143.
1362. Septbr. 7. Wismar.
Wismer, anne millesimo CCC sexagesime secunde, pretesto natiuitatis
Marie virginia
N ach einer unbeglaubigten Abschrift aus dem16. Jahrhundert imG eh. A rchiv zu K epenhagen,
laut M ittheilung des Herrn COni'
erenzraths Wegener.
1362,Septbr. 7 1363
,Jan. 11. Rostock. 9089.
H ermann L i se, Johann v . B am gaflcn a nd H ei nr ich P ilgrtm, R a th
hagen wm670 M k. an N i colaus v . B ohmen .
Domini Hermannus Lyse, Johannes de Pomerio et Hinricus Pelegrimefatebantur, quod tenentur (obligati) N icolao de B ohemia in quingentis et septua
ginta marcis Rozst. denariorum racienabiliter obligati in crastine innecenciumvltra ad annum sibi espedite exseluendis ; pro quibus sibi in pignus obligauerunt duas hereditates lapideas domini Hermanni Lysen apud cimiteriumbeate virginia Marie sites et vnamdomumJohannis Tessyn, sitamapuddomumJohannis de Kyritze, que olimfuit Heynonis Thyen, et villam S ynerdeshaghen ;ita videlicet, si diete N icolao prefatam pecuniam in cedem termine non per
seluerint, extunc dictus N icolaus et sui heredes poteri [n] t huiusmodi tres hereditates et villam in perpetuum tamquam bona sua racienabiliter empta habereet possidere. Johanne Kyritz et Johanne Grenzen presentibus.
N ach dem B est . L ib. recognit. 1338— 1884, fel. eingetragen zwischen pref. natia . b. virg.
Marie (Septbr. 7) and 1368, fer. 4'
p. epyph. (Jan .
1362 .
1362. Septbr. 8. Doberan.
B amin, welche nach dem T odo des B aldw in v . L obecke heimaefallen
Wy A lbert , van der gnade godes hertoghe to Mckelenburgh etc. ,
dat wi vode vse crfnamcn na rade vnser ratgheuen hebben gheuen vnde
gheuen vmsem’ leuen truwen mannc her Machories B rusehaueren , riddere,
vnde sineu rechten erfnamen vmb menuigerleye denestes willen , den he vns
ghcdan heft vode noch don mach mid sinen vrnnden, al dat gfit, dat Bol
dewin van demLobeke, dem got gnedich si, van vns to le°ne hadde, alz bynamen den hof, dat. dorp vnde molen to B ernyn, alz it licht vuda van oldinghos ghelegen hef
't binnen siner scede, vuda al sin ander gut, dat he an vnser
herscop to Mekelenburgh to Zwerin to Iene badde, it ligghe, wor it ligghcan vosen landcn vade vus angheuallcn is, eme vnde sinen erfnamen, ewelikenvnde brucliken to besittendc, beyde gfit vnde leen , vnde alz it un an vus
gheuallen is vnde noch vallen mach an tokomenden biden . O khebbe Wi demvorbenomeden Machories vnde sinen ernen ghegunt vade gunnen, dat he vnde
sine ernen enon waghen vt dem vorbenomeden houo to B crnyn mach gandehebben in da Lewitzc, de cm vnde sineu eruen mach vorcn berneholt, sundereken vnde boken , to erer nottrol't. O k hebbe wi dem vorbenomeden B ruschaueren vnde sinen eruen gheuen, dai: se mogben hebben enen koler in demsuluen holte to der Lewitze, dewile dat he vuda sine ernen den vorbenomedenhof vnde
’ to B ernyn besitten vode brahea . To merer bekantnitze hebbe wi
vnse grote yngesegel bouget vor dessen href, de gheuen is to Dobran , na
godes bort dusent iar drehundert iar in dem twevndesostigesten iare, in vnser
vrowen daghe, alz se boron wart. Tughe sint her Rauen van B arnekowc,
her Hinrik S tralendorp, riddero, Johannes C ropelin, vuso seriner.N ach demgleichzeitigan Copeibuche des C anzian Cr6pelin imHaupt-A rchive zu S chwerin .
9091 .
K laus I sernbard 20 M k. B ento.
N osWineke Sorodot , Henneke vp demKregenberge. WinekeWinoldi,Hennckinus Penningh, Hanneman S titcmund
1et Hinricus G ildemester, consules,
31 *
1362 .
et commune Opidi Marlowe notum facimus vniuersis presentibus publica pro
testantes, quod nos vnanimi consilio et consensu omnium nostrum, inspectaeuidenti necessitate opidi nostri, pro communi
a nostra et dicti cpidi nostri vtilitete vendidimus et dimisimus ac presentibus vendimus et dimittimus, necnon
corammagnifico principe domino nostro karissimo, domino A lberto duce Magnopolensi, comite Zwerinensi, S targardie et R ozstok domino, sponte resignauimusdiscreto viro N icolao Ysernbard, cini in Rozstok, suisque verie et legitimieheredibus viginti marcarum redditus annuos et. perpetuos Rozstocensiumdenariorum pro CCC marcis diete monete nobis per eundem N ieolaum in paratapecunia integraliter traditis, numeratis, (traditis) et persolutis
”et in nostros et.
nostri opidi predicti vsus publicos et necessarios conuersos, eternaliter possidendos ct habendos; quos redditus annis singalis in duobus temporibus anni,videlicet in vigilia beati Michaelis decem marcas Rozstokcensiumdenariorum‘
et in profesto beati Martini epismpi prox ime subsequenti similiter decemmarcasdiete monete, intra murum ciuitatis Rozstok sub nostris et Opidi nostri laboribus, periculia et expensis de nostris et omnibus ae singulis
‘dicti cpidi nostri
bonis, possessi0nibus, agris et mensis promittimus et debebimus nos et nostriin diete cpido successores eidemN icolao Y sernebart nel suis heredibus aut cui
nel quibus ipse nel ipsi eos vendiderit seu vendiderint, imperpetuum futuristemporibus absque omn i talliacione, collecta, precaria, anguria, seruicio indecuilibet faciendo nel quolibet onere inferendo exsoluere finaliter et expeditc.
Quotai in dictis terminis nel in eorum aliquo non faceremus,‘ quod absit, ex
tunc et deinceps ydemN icolaws nel sui heredes [ac cui ipse nel ipsi] huiusmodi redditus vendiderit aut vendiderint, poterit seu poterint pr0pria sua aucto
ritate predictos redditus, quociens et quando‘
defectumin eis habuerint, de omnibusbonis, possessionibus, agris et mensis et quibuslibet aliis bonis nostris et communis opidi nostri, quibuscumquc nominibus censeantur, libere sine aliqua ex
cassu et sine nostra ac vocati ' nostri, qui (bus)cumquc pro tempore fuerit, contradictione expignerare et in ciuitatem Rozstok nel alibi, in quemcumque locummaluerint, ducote et cum eis facere, quod ius pignerumcx igit faciendo, eciamque nos et nostros successores et opidanos quoslibet ac nostros et eorum heredesac quemlibet nostrum et eorum iure et locis, quibascumque inventi fuerimus,occupare, arrestare et bona, pecora et personas detinere, quousque sibi nel ipsissuper premissis plenarie satisfactumfuerit plenarie et ex toto.
”S i vero prediclsus
N icolaus nel ipsius heredes ac cui ipse nel ipsi prefatos redditus vendiderit aut
vendiderint, vitro. hoc qu6mpiam defectum paterentur seu dampna incurrerentnel labores et expenses propter premissa facerent, huuc sibi nel ipsis nos et
nostri successores ac communitas nostri epidi (sibi et ipsis) supplere et refundere
1362 .
van en bringhcn, also wy scholden bobben ghedan B ahusenl ofte Warberg,
also wi en vorbrevet hebben. Vortmer bekenne wy des, dat desse hrefunde] alle de breve, de wy den steden vorghcnomet beseghelt unde gheghevenhebben, scholen bliven bi gantzer vdller macht t gheven unde ghescreven na der bord godes dryttcin hundert iar in dem tweundesestighesten
iar, an sunta M ichahelis avendo.
N ach dem hesiegcltcn O riginal zu L ùlmk voll.—;tàudig gedruckt hei L appenborg I I . 8. 501 ;IL B … I . S . 201 (nach dem Rest. E ntwurf in den R est . N achr. 1754 , S .
‘1370, Juni 24(H .
-R . Il, S . 2) beklagten sich die S ecstîidte gegen Kon ig H aken : , ,conqucmntur [sc. civita
tenace], quod, cum ipa: nuncios suos pro aceaptaciono dicti castri B avahus illio legassent, fuerunt
in ncgocio illo frustrati, quia dictum castrum cum suis appertinenciis non fuit eis presentetum,
quamvis tamen legati L ubicenses in logacione illa sexceutas marcas L eb. don . et. legati S undenses
sexcentas marcas S und den . consumpserunt ct lega ti. Itoatoceenses 600 marcas eorummonete con
sumpsurunt.“ D er erste H auptmann auf demS chlosse B orgholm war der \Vismarsche R athmann
Joh. G letzow . R eccss dcr hansìschcn R athssendeboten (unter denen : ..da R ostokA rnoldus Kmpelin, H inricus Vrees, Johannes G ranz et F redericus S uderlan t ; de \Vismer Johannes B argheinowo, A ndreas B ucowe, Johannes M andemwe et Johannes M oltekowe
“) zu S tralsund am 1 . Jan .
1363: .,Concordaverunt in hoc predicti consules, quod dominus Johannes G leasouwo manebit capitaneus in cas tro Borcholm usque adproximumfestumnativitatis Johannis baptiste; pro quo civitates
sibi facient, quod racionahile fuerit ; et hoc per consules in W ismer sibi debet intimari. " (H s R . I ,S . “’ea seincs Emat zes sollte mit dem R itter Joh. Flemming verhandelt werden: aber
, ,domini de Wysmer mittent suas litterae petitorias domino Johanni G lossowen, ut manent usque
ad terminum prenarratum“(R ecess vom 25. Juli 1363, das . S . Am 22 . S eptbr. 1363 he
schlossen die Itathssendoboten: , ,de castroB orchholmen missa sunt littore addum. JohannemG letzow ,
ut ipso ad partes perveniat et castrum sub bona custodia suis d1mittat usque ad natalem C hristi ,
ut sua computacio audiatur et secundum ipsius informacionem alteri capitaneo committatur. Fait
ceiam communiter decretumper civitates , quod domini L ubicenses ibidem suum capitaneum habeant
sub expedicione communium cwita tum.
“(D as . S . Am 6. Jan . 1364 war Johannes G le
tzow auf demH ansotago zu S tralsund (S . R ennes vom 14 . A pril 1364 : ,,Computacio daB orcholm: dominus Johannes G letzowe per0epit 1 152 mr. et 4 sei . ; summa exposita per eum 1505
mr. minus 4 sol ; sie dofieinnt sibi mr. Jtem tenetur pro stipendio adhuc salvando 500mr.
minus mr. S umma tota rehabenda 8î50], mr. L ub. den.
“(Das . S . Seia nachster
N achi'
olger auf Schloss B orgholm war der L iibische'
R athmann B ethard S achtleben, diesem folgte
Engelbert D allwitz, R athmann zu S tralsund, zuletzt der oben genannte B ostockor Rathmann FriedrichS uderland, der das Schloss an Konig H aken fibergab und solehesmit seinemLeben bùsste. S . unten
1365. O ctbr. 5.
1362. Septbr. 28 (oder Rostock. 9093.
A lbrecht, H erzog von M eklenburg, bestdtigt den Verka uf von 20 M k.
R e nte S ei tens der S tadt M arlow an K laus I sm zòard mad vereichtet
auf da s A nfa llsrecht .
Nos A lbertus dei grecia dux Magn0polensis, comes Zwerinensis, S targardie et R ozstokdominus, tenore presenciumconstare volumus vniuersis lucide
1362 .
profitcntes, quod in nostra presencia constituti dilecti nostri consules in Marlowe, videlicet Wineke S ereder, Henneke Vp dem Kregenbcrghe, WinekeWinoldi, Henneke Penningh, Hanneman S utemund1 ct H inricus G ildemester, re
congnouerunt suo et communis opidi Marlow nomine, se racionabiliter vendidisse
et dimisisse, necnon vendiderunt et dimiserunt ac spente resignauerunt eorumnobis discreto viro N icolao Ysernbard, cini nostro in Rozstok, et suis heredibuslegitimis et verie viginti marcarum redditus perpetuos Rozstoccensium denariorum pro C C G marcis diete monete, prout in littera eorum desuper confecta
et in hiis nostris litteris insorta videbitur de verbo ad verbum eontineri, cuiusquidem littore tenor talis est: [H ier fo{g1 N r . Nosque ad instanciampartis vtriusque, tam emptorum quam venditorum, premissa omnia et singula.
cum omnibus suis articulis predictis nostro et heredumnostrerumnomine, nec
non omnium et singulorum, quorum interest nel interesse poterit quouismodo,ratifieauimus et approbauimus, heenon presentibus ratificamus et approbamusac conscenciendo confirmamus. Ceterum cxigentibus bene meritis et beneficiis
eiusdem N icolai Ysernbard nobis specialìter inpensis et exhibitis matura deliberacione preuia de consilio nostrerum fidelium consiliariorum ac heredumnostrerum beneplacito, situ“ et consensu prehahito
“N icolao et suis heredibus
donauimus et per presentes donamus perpetuam preprietatem omnimode libertatis super eisdemXX marcarum redditibus absque alique talliacione, anguria
vel collecta, nobis uei nostris heredibus aut successoribus ac officialibus sine
aduocatis nel substitutis eorum aut nuncus dandis, faciendis nel aliqualiter per
nos nel ipsos faeicndis nel inponcndis,‘nel quocumque elio onere inferendo ;
transferentes omnimode in predictum N icolaum ct suos heredes , aut quibusdicti redditus per eum nel eos venditi fuerint, eciam vtriusque sexus, tammasculini, quam feminini, et eorum collaterales omnem potestatem et omnedominium ,° quam seu quod nos nostrive heredes seu successores in predictis
reditibus XX marcarum habuimus seu habere possemus in futuro, ita quodipsi et quilibet eorumpredictos redditus in se omnes seu partem sui dimittere,dare nel assigners valcant in quoscumque vsus aut queque pia Opera spirituelia aut secularia dimittere“ac per coptionempignorum, quociens et quando necesse habueri [n] t, extorquere et in Rozstok seu in quemcumquc aliumlocumci nel eis aut eorum alteri conpetentem licite sine alique escosse duccrc et
alii nel aliis ve[n]dere pro suo nel ipsorum voluntatis beneplacito, nostro,heredum nostrerum et quorumlibet successorum seu aduocatorum consensu minime requisito . Precipue vero omnibus eis, que nobis heredibusve nostris ct
successoribus in dictis redditibus omnibus per successionem hereditariam, que
angeval dicitur, seu per alium modum quemcumquc procedenti'tempore con
13620
potere poterunt,’
spontanee renunciamus, nichil omnino iuris aut dominii nobisaut nostris heredibus seu suocessoribus in ipsis rescrusntes. Ju cuius rei
testimoninm sigillumnostrummainelì presentibus est appensum. Testes huiussunt nostri fideles Hinricus de S tralendorp, V icho Molteke de S tritvelde, N i
colaws da L it, milites,”B ertramus Bere, Hinricus Molteke deWestigenbrughe,
famuli. D atumRozstok, anno domini millesimo C C C °LXII, in protestolo beatiM ichaelis archangcli .
N ach dem glmehzezùgen 00peibuohe des Canzian: C repehn imH aupt:A nchxve su Schwerin .
un D xplomatnr I des G ressan Kdands von S t. M anon zu R ostock enthitlt ausser
unwesenthchen folgando hedeutendere A hweichungen° ' S eotemnnd ’
scitn ’prohhato
‘nni
nhqno per non et ipsos unponondo“dampnnm °dmertere ’
poterit‘mmna fehlt
’nnhtcs, Johannes C ropely n nester cancellan us, Bertrumus Bere clericus et H i nricus M d W .
famulus "un fus to Vgl N r. 9091 ; 1888, Joh 8 A ug 12 and 1391, Jan. 8.
1362. Octbr. 8. S tralsund. 9094 .
D ie zu S tralsund vcrsamonelton R athmdmwr dcr S eesti tdte verldn
gern dle E rhebu ng des H'
u ndzolles bis M icha elis 1 363 , aesta tten auf
eigene H a nd u nd G efahr den: K 6n tge von a ema rk S chaden zu
zufùgen, versagcn damn , d ie mi t D anema rk a nd Schonen ha ndcln,
den S chutz i hrer achon ischcn Ft c a nd vorirteten a llen H a ndel
Nach einem Pergament su R ostock godi-echt ha: L appeeherg I I . 8 502 , B -B. . I , S 201
1362. O ctbr. 15. (Wismar.) 9095.
D er R a th zu Wisma r empfichlt J oha nn S wa rtekop dem B alle zu
L dbek.
Prudentibus et honestis viris dominis consulibus Lubicensîbus, amicisnostris dilectis, consules Wismaricnses obsequiornm snorumpromtitndinempurissimo ex afi
'
ectn. Nonerit vestra prudencie, quod exhibitor presenciumJohannes Swartek0p nobiscummoratns et connersatus est probiter et bancate
et suumproprium opus Operabatur, quod sibi regracîamur. Jgitur prohitatis
sue meritis exigentibus petimus, eundemJohannem in possibihbns promouere,quodgratanter cupimus deseruire. D atumnostro sub secreto presentibus tergo
tenns impresso in testimonium premissorum, sub anno domini M°
CCC°
LX°secondo, sabbato ante festum sancti Luce ewangeliste.
1362.
quod extunc dicti vestri conciues Schottorp et Gastorp et alu, quorum inter
est, nullam secundarìammoniciouem. actionem nel questionem patì debeant a
nemine in futurum, super quo a antedictis Marquardo E lmehorst et Hinrico
S wanenbeken, conciuibus nostris, suflì cientemrecepimus et habemus cauciouem.
D atum nostro sub secreto presentibus tergotenua inpresso in testimonium pre
missorum, sub anno domini M°
CCC°
LX°
secundo, in die sanctarumXI miliumvirginum.
N ach dem O riginal im A rchive der S tadt L fibek D ie B iicksmte trfigt dmU eberreste des inBd X…, zu N r. 7911 B . and be: M xlde
,M ek! Smdmsxegel, Tef. 7, N r. 4 , abgebildeîcn zweiten
mnden Secrets der S tadt Wuemar.
1362. Octbr. 31. 9098.
A lbrecht , H erzog von M cklenburg, vcrlca ufl G ew icht, B odo a nd
Zcì mtcn m L ùn i ngshagen u nd F asekow a n M a tthias Amekomzu
B ltsekow [ Gr 300 M k.
Wi A lbert etc. , wi bekennen openbar vade bethugen in desser iegen
wardigen serifi, dat w i vade vse erfnamen mid w illen vnde raid beraden
mode vade na vser ratgheuen rade hebben vorkoft reddeliken vade recbliken
vnde vork0pen in desser ieghen [wardegben] scriiì vmsem' leuen truwen manneMathias A xekowen. ber N icolaus sone, dese wonet td B lizekowe, vnde sinen
waren erfnamen dat hogeste richte vade dat grottestc vade mid aller bedc
luttìk vuda grot, de wi hidden vade beden mogben, vnde mid dem teyucapenninghe, mid allermi t. vade mid aller vrucht, de daraf komen mach, midaller vribeyt also, else id vnse vader eruet hel
‘
t, to demLfiningbeshagen vnde
to Putzekow, also alz dat licht bianca al sinen scheden vnde iw"
oldiuges
gbelegen heft, vnde mid al sinen tobehoringb9.n vnde dar nicht vtton€mende,vor drehunder Lubischc mark, de vns gantzliken beret sint na vmsemwillen.
To eme thughe desses hopes dar hebben ouer ghewcsen vnse leuen truwen
ratgheuen: her R auen B arnekowe, her M achories B rusehauere, riddere, V icke
van Bulowe van B utzowe, Reymer van Barnekowe van Korin, knecbte, vnde
her Johan C repelin, vnse kenselere. A lle desse stucke siede vade vast to
holdende van worden to worden , de hirvor serenen stad, vnde to cme gancliken thuge der warheyt so hebbe wi vnse grate yngesegel henget vor dessen
href, de gheuen is na ghodes bort dusent iar drehunder iar in dem twevnde
sostigcsten iare, in alle godes bilgen auende.
N ach demglorchzcxtigen Copcxbncbe dee C anale:-a C ròpclîn imHaupt-A rcbive zu Schwerin .
13620
1362. Novbr. 9. Schwerin.
Wotan scholen alle de gbene, dc dessen href seen odder heren lesen ,dat ik Hennekc Pron, knape, hebbe wesen vor myneme heren, her A lbrechte,hertoghen tii Mekelenborch, greuen tù… Zwerin, tii S targarde vade tù Rozstokheren, mid willen vnd byradene mu
°
de vad wulbort myner rechten erfnamenvnd al der isner, der er wulbort dartfi was tii esschende, vndhebbe vcrlaten
vud vcrlate das'dorp tù R azstow mid al syner schede, alz id gy gheleghen
heft, vnd mid demo immehouc Jobane B erchteheylen vnd synan rechten erf
namen vor twehundert marck Lubeseher penninghe, dar id my vere td pende
stunt van mynem vorscreuen heren, alzo lenghe tù bysittende vnd tù byholdende mit aller niit vnd vrucht, so ik id beseten hebbe, went myn herehertoghe A lbrecht, de vorscreuen is, odder sync rechten erfnamen dat vor
screuen dorp loset van eme edder eyaen rechten erfnamen vor de vorscreuen
twehundert mark. Vade wy hertoghe A lbrecht vorscreuen bykennen an desmobreue, datt al desse vorscreuen stucke ghescheen eyn mid vsem willen vnd
wulbort; vnd dat wy dat so siede vnd gantz holden wyllen, so hebbe wyvnse ingheseghelmidHenneke Prenes ingheseghel vor dessen href ghehengbet,dese gheuca is tù Zwerin, na ghodcs bort druttheyn hundert iar an demotwcvndsostighesteu iero, des mitwckens vor sunto Mertens daghe.
N ach dem O riginal im Haupt—A rchiv0 zu Schwerin . A ngehàngt sind zwei S iegel
l) das in B d. X, zu N r. 7079 abgcbildete 5. S ecret Herzog Albrechte, ziemlich boschàìdigt ;2} in gelàutericmWachs mit rather P latte, sohildiì îrmig: mit drei P i
'
n'
cmen ; Umschrift, zumTheil ausgespr ungen :
IO hR Il- IS PR G
1362. Novbr. 13. B iì tzow. 9100.
geheudcn B ach cmden S chwem‘me-
r D omkîls!cr F riedrich v . B ittow.
Wii Laurens, van der guado godes here to Wenden , bekennen vnde
betugen openbare in desseme breue, dat wii schuldich syn demo erbarn mannoV ichca van B ulowe, demo kostere to Zwerin, vnde synen rechten erinamen
82*
1362 .
viifhundertmarkLubeszcher penningc, dre mark to rekende Vppe cnc lodighe
mark sulucrs, dc vnszc vader, demogodgnedich sii, cmc rude eyaen rechten
erfnamen schuldìch was vnde bleiî schuldigh van rechter schult, de V icke che
sync rechten erfen scholden vppegeboret bobben vth vnseme lande to G ustrowc.
Des hebben wii Laurencius vorebenomed van vnszer wegen vnde van vnses
broders wegen, iuncher Jehnna, vnde van vnser haider erfnamen wegen demovorbenomeden V icken van B ulowe vnde synen rechten crfnamen vor dc viif
hundert Lubesc mark vorcbcnomcd vorkoi'
t vasco gtmtzc dcc! dcr zcc to
Parixnxvnde to Ghetzc,
°also se in erer schede begrepen eyni , ace wat dat
stiebte van Zwerin darane heft, des vorkope wii nicht, vnde ene enen toghe
in demo zee to Ghetze, den her Maghorius B rusehauer vnde sync broders
darane bobben, desse licht'to demo B artmmmcshagen,
’
V ickcn vnde syncn erf
namcn to brukcndc vnde nutthc to makendc de vorebenomedcn see na alle
creme willen, mit allcme rechte, hogesten vnde sidesten, mit aller nuth vnde
mit aller vrucht, mit aller vrighcit vnde mit alleme cghendome, mit invlotcvnde mit vthvlotc; vns edder vnszen crfnamcn cflt vnszen nakomclyngcn edder
nemende dar degher nicht one to beboldende, ene dat hirvore serenen is,
vnde vnse deel der beke, des se vluth vth demo zec to Parim in de Neuele,
de vnszc leuc gctruwe O tthe van C remmon‘ heft to syneme liifgedingc; wanouer syncr to korth werd, so schal vnszc de
°
l der beke vorebenomed komento Vicke van B ulowe vorebenomed edder to synen rechten crfnamen liker
wusz to brukcndc vnde nutthe to makende, else dcr zce vorebenomed. Vort
merc so gheuen wii vnde vns e rechten erfnamcn van vnszcr vnde vnser
nakomclinge wegen V ickcn van B ulowe vorcbenomed vnde synen rechten
erfnamen vulkomonc macht to vork0pendc edder to vorscttcndc edder to vor
ghcucnde desse vorebenomede zce vnde de beke mit alle den stucken , alz
hirevorc serenen is, geistlikcn edder werliken laden; vnde wii vnde vns ze erf
namen edder y nes nakomclìnge scholen geuen aldusdane brefe den yennen,den se dc vorcbenomedcn zoe vnde dc beke, else hirvore screuen is, vorkopcn
edder voresettcn edder voregheucn, likerwiis also desse brene eprckcn. O k
scholen wii edder vnse eruen edder vnse nakomclingen V icken van B ulowen
vorbenomed edder eyaen rechten eruen, edder weme V ickc edder sync rechten
crfnamcn dc ace vnde de beke vork0pen , vorsctten edder vorgheuen, de
suluen zce vade beke vntwercn, wan wii darte van V icken edder van synen
erfen edder van deme yennen, deme V icke edder sync erfcn dc zee vade dc
beke vorcbcnomed vcrkopen, vorsctten edder vomgheuen, csschet werden, van
aller saeproke gestliker edder wcrliker Inde, de vor recht komen willen. Wan
wii ouer OR vnse ernen edder vnszc nakomelìngemogen V ichca vorebcnomed
1362 .
nobis specialitcr dilecto, apud nos sepeliri ct perpetuarn memoriam nobiscumhaberc desideranti , ad candem sui memoriam bis in anno, videlicet in quolibetanniuersafio die obitus sui et chiude vlterius semper ad dimidium annum,
perpetuo peragendam certos ct perpetuus redditus duomm talcntorum Lubicensiumdenariorumper collectoremmagistrum seruiciorum siue mcmoriarum,
quempro tempore adhoc deputauerimus, cx nostra villa S ùlstorpe a cultoribus
agrorum, qui quondam curia nostre ibidem adiacebant, antequam quisquamalius de censo dictorum agrorum quidquam percipiat, annuafim tollendos in
diminute et percipiendos et ex possessionibus, que were dicitur, dictorum cul
torum, quociens opus fuerit, pignerandos, aliquo elio, nisi volunterie voluerit,
cuiuscunu condicionis fuerit, super ipsa cxpigneracione minime requisito. H1Î
redditus duorum tnlentorum bis in anno, vt. premittitur, inter presentes in
choro in vigilìis et in missis more sohto absque deposito dc ipsis mseruandointegre diuidcntur, conuersis, qui debite presentes fuerint, suo modo non ex
clusis. P [reterjca propter plurime beneficia per eundem dominumHinricumnobis ct ecclesie nostro tosta ct adhuc facienda et ex speciali dileetionc, qua
ipsum in domino diligimus et emplexmnu[r], cnnuimus ct admittimus gracioso,quod idemdominus Hinricus per se vel suumprocuratoremsepedictos redditus,
quamdiu vixerit, percipiat ct queecunquelvsus voluerrt, conucrtat, quos sibi
cx premissis agris et a cultoribus ipsorum super nostris laboribus et expensis
quolibet anno infra octauas beati Martini ordinabimus indiminute', rcnunciantes
pro nobis et suocessoribus nostris beneficio restitucionis in integrum, cxcepcionis
deli ct mali, non numerate, non solute et in vtilita tcm ecclesie non conuersc
pecunie aut omni alii auxilio iuris canonici et ciuilis, per quod vel que dieta
vcndicio vel premissorum quodlibet inpugnarì posait quomodohbet vel infringi .E t nos Wypertus dei et apostolico sedie grecia prefate ecclesie Razeburg
ensis
episcopus ad instancinmdictorumpropositi, priorìs et capitoli prenarratam ven
dicionemconcorditer sic factamapprobamus cumque ex certa sciencia auctoritate
nostra ordinaria secundum l'
ormam contractus prebehitam confirmamus. .in
cuius rei euidens testimonium nos supradicti episcopus, prcpositus et capitulumecclesie Razeburgensis sigilla nostra presentibus dux imus appendenda . D atumet actumRazeborgh in loco capitulari, anno domini millesimo tricentesimo sexagearmo secunde, seguenti die B rixii episcopi et confcssoris.
N ach dem durch M oder zerfmssonen O riginal un bisehòfhch R atzcburg1schcn A rchi vo su Neu
strchtx . D nc U rkunde wt bw auf die erngcklammcrten S tellen ganz leserhch; bc: scheint. ..in“
ansgelassen zu sem A ngehlngt amd drermlt Pumas fiberzegcne S iegel
l) das zu Bd XIV , su N r 8393 und bei W’
igger, F amilie v Blucher, Bd. I , T ef. ab
gebildete parabohsoho S iegel dee B isch0fs W ip… B lùchcr;
1362.
2) parabolisch: in einer den obern Randfùllenden, doppelbcgigen N ische steht rechte dicMutter
G ottes , links eine H eiligenfigur (Petrus mit dem i n den Seitenpt'
eilcrn je zwei kleine
N ischcn uber einander, in welchen je eine kleine menschlicbe F igur steht. Im untcrn Theil einG emiiner mit einer N ische, in welcher, nach rechte gewandt, ein G eistlieher knict ; Umschn ft:
s‘mnmormrroa*ra* fi osrrr nnzesvaeen
3) das in Bd. I I I . zu N r. 1594 abgcbrldete C apitelssiegcl.
Vgl. N r. 9068, coco, 9070. 9072 und 9076.
1362. N ovbr. 15. Kbslin. 9102.
H einrich, B ernha rd u rtdViekcv . E eidebreckbeurkmulen , vomK loster
In Cristi nomine, amen . Que ad perpetuam rei memoriam fiunt, diligentcr pr08picienda sunt nec vlla tcmporum sunt commutacionc varianda .
Huius igitur rei causa nos Hinricus, B ernardus et V icko, fratres dicti dcHeybrakc, famuli, rccognoscimus publics per presentes, quod accionem seu in
peticionem habuimus contra religiosos viros et dominos, scilicet reuerendum
petremdominumabbatemD arguncnsemct suumconuentum, C ystercit3nsis ordiniset dyoeesis C amynensis, super octoginta marcas nomine precarie, que diciturbeds, solutc dc quatuor mensis in metis indaginis, que dicitur Poppcndikcshaghcn, cxistentibus; quos quidemquatuor mansos nos supradicti fratres a predictis dominis, scilicet abbatc et conuentu, libere in feodum tencmus. Tandemnostri ex vtraque parte amici, tam cx parte pmiatorumdominorum quam ex
parte nostri, v idelicet Petrus dc Kamik senior de S trcscnitze et Petrus Bribede C erlyn cinis, tamquam amieabilee compositores placitando nos concordabantin huncmodum, quodprotecti domini, dominus abbas ct eius conuentus, nobissexaginta marcas vinkenoghen expagnrcnt quas quidem sexaginta marcas dictidomini nobis in prompte pecunia exsoluebant, ita quod eos dimittimus quitoset solutos pro eisdem, nichilo
°minus renunciantcs omni excepcioni nobis nondate et non soluto diete pecunie quantitatis et omni alii auxilio ; per quamconcordiam seu composicioncm omnes cause, controucrsie, eccioncs ae im
petici0nes tam racione prefatarum oetoginta marcarum quam aliorum rerummobilium vel immobilium, si que inter nos essent vel fuissent, totaliter ex istercnt capite, sedatc et terminate; hoc excepto articulo, quod vsum piscandi
retincre debemus, sicuti in littera e. proteste domino abbate et suo monasterionostro petri pie memorie tradita sit expressem . Nos vero fratres supranomi
1362 .
nati diete accioni ac inpcticioni ex mera voluntate ct certa sciencia presentibus
renunciamus dictamque concordìam et composicioncm epprobamus, promittcntessepcfatis dominis, scilicet domino abbati et suo conuentui, omnia et singula
firma, grata ct rata habere et tenore nee contra facere per'nos velper nostros
heredes aliqua raciono vel causa , de iure vel de facto. V t igitur bee omniaet singula supra narrata inconwlsa per nos ct per oestres heredes permancantatque firma, presens scriptum nostrorummuniminc sigillorumdedimus robo
ratum. D atum et actumC ussalyn, anno domini M °C°C°C° sexagesim0 secunde,ferie torcia post festum beati B rixii confessoris, presentibus honorabilibus viris
et dominis, domino Hermanno quondam abbate in B ucouia, domino N ycolao
preposito sanctimonialium in C ussalyn, damme Thyderico S totat'
, domino N ycolao C elsow, vicariis ibidem, presbiteris, Johanne Vogbet, E ucrhardo C elsow,
proconsulibus, Johanne Fernow, Hcynonc Hasenvot, Johanne Polnow, consulibus,
Zcuantes dc N itzeuc famulo ct aliis pluribus ad hce uocatis ct rogatis.
N ach dem originel im ProvinziahAmhxvc su S tettm. A ngchtingt amd 3 rando S xogol in
dunklern Wachs, dae mittlere etwas grosscr A lle zeigen dre gekmuzten Hexdequàste, das creto
im Schilde und aut'
gen chtet, auch andere shhsirt: als d.lò benden tlbrigen, welche ù eselben einfach
im Falde haben ; das zwei te gle1cht‘
alle aut‘
gcn cbtet. doch ist der S tempel so aut‘
geeetzt, dass
di e B ilsohol nachmhts stehen , der des du t ten ist demrtrg anfgesctst. dass di e Qui ete fast gradeaufgcn chtct erechcmcn, obgleich nach A nswers der Umschnl't dreselben nach anton gekehrt seza
sollten , Umschn ftenI ) S
'
hlllBlfll D G hG YD G B R K K G
2) s“scannanr sorpassano
3) s messa nem escxen
1362. Novbr. 16. Wordingborg. 9103.
Waldema r, K ò'
n ig non D ane—mark, mu! sota: Sohn H erzog C hristoph
schliesse n ei leen Wafl’erwt illsta nd mi t den K 6n iaen M agnus mal
H aken vma S chweden a nd N orwcgcn cmd mit der deutschen H a nsa
D nc wescntlichsten B estimmungen sind (nach dem vollstiindigen D runk im Lab Urk.—B 111.
8. 447, aus dembeexcgelhcn O riginal zu Lubek) :
Deseo scker, vcligbcdagh, de sti‘
xnd un in sunto Mertens accade vnde sealm a wants to
dom nehstcn twelftcn vert ouer en rar den doch al vt alle ludo, de lnr mode bogrcpens int an bcidcn sudan edder doent hebbent, de scolen edder mo’gben hwaan dessen daghen vchghe
sv'kcn med kopenscop edder andere der heren lande vnde de sterle, da himn begnepen sint, thuto
worende vnde aftovorendc, the hopeado vnde to verke'
pende also, else keplude plcghen to decade
V ortrncr alle de vanghene, dc wi edder vse non in vser war bobben edder vnse voghede hebbenvan vser weghen , do seelen des daghes al vt bmkcn, se hebben ghod1nghet vnde wxseent edder
mcht, dns dat ghelt mcht vtghegheuen sy , behaluen her F rederikS uderlant vnde her Joha n
1362 .
ewighen tyden . Der rechtuerdighon vnde der bodderuen manno boschedenheitdat eschot, dat de mylden dat dor ludo vmme glydyngho dor dachnisso an
brouon werden bosereuon ; wervmme, wento wii alle stan scholen vor godesrichtestole, alzo de apostol socht, wedder to gheuende redo, dat w ii geda
°nbobben au vnseme lichamme, dat zy ghed edder qua°d, se wille wii w iitlikwesen beyde den ioghonwardighon vnde tokomendo, de dosso schrift cescon ,dat wu vmme do crbarheit deh almcchtighen gedoh vnde vmme de oro dor
hillighen iuncfrow Marion vnde vorlatynge alle vnser suede vnde to toghouyngcdor sundo vnser vorvarden vnde olderen don hilghen èlostervrowen, wonondo
an demo Sunenvolde vnde darsuluell myt gontzer moghe doch vnde nachtdemo heren denendo, von vnsen ghuden vrygon willen ere ghudmyt don dorpen ,de byr nodone schreucn sta°n , do boleghen zyn an vnzeme lando voder den
soluch schedon, alzo so do bott-eherto hebben ghoha°
t, bobben laton vnde vor
lent vrygelken vnde makelken to ewyghen tyden to bosìttondo, alzo vuso el
deren so on bobben vcrlathon vnde ghonou, en wisschon, an weyden , on zoe
an watore, au all'
lopo dor watoro, un wolden ,.
au eckoro buwet vnde voghe
buweth vnde an allen stucken , der mc brukon mach, alzo dat notte is vnde
ouen kumpt dor schickynghe vnde nuttichoit erer kerken . Dyt is dat ghudmyt den dorpen der vorscreuen korken , de hyrne volghen: det dorpp the
D eghotow myd der mòlen, Prouosteshughon, Mynnowo myt don vischdiiko
vnde myt der melon, Woldohaghen, Tzarneuisse, dat dar det elostor eghen
dom ono hoft, to Jasteruisso two houen , to Maslouwo two bouen , Brunoshouctmyt twen melon, do darte lygghcn, vnde dc leehmvar durano, alzo de vor
lenynghe der kerken , A rnefieo myd dome Wenduolde ghoheeten, Zigherdomolonmyt der melon. de boleghen is by G artze, in der melon to Mnlbodendorppo
achto schepol rogghen. to G hoxwveustorppe two hanon vnde en koto, B obelyn
vnde den zoo darte ligghonde, myt demo groteron vnde mynren richte vnde
de leonware der kerken , de hoff to Pynnowo myt dor melon myt syme velde,,1
Tzarnokowo. Tzusowe, Toldatz, de N ygehoil' mgd dome volde Gardist vnde
myd den woldon sender myddel, domo voldo Boyerstorppo myt dor melon, deKoldelxofl
‘ myt syme volde. dat dorpp to Neuer, C ellyn myt don zoe, Reynstorppe myt der melon vnde mgd twen zoe. Lutken Waryn
° myd der melonvnde myt demo groten See, alzo vele alzo ho bogrepen wert von boydenoueren van beyden iziden tuschen vnsen scheden , N akenstorppemgddormelon,myt dome zoe vnde myt dome kerkleene, N eupersmolen myt dor melon vnde
vordoholuon wadentoghe an demo zoe vnde myt dome dyke to B orkouwo, alzo
do syck rocket an den schodon vnser horscop to der holfto defB waterli , datghoheoton is de Mildonisso, the N yendorppo two hanon , to Groten Kadym two
1362 .
bouen, an demo lande to Suwan dat dorpp to Kammyo , an demo lande toRosteke: Lutken Swetze
’
,dat dorpp to Rogghentyn myt demo kerkleene to
Kossyn, to G roten Koryn voor bouen, G hazyn’ mydden zoe vnde eron scheden,
B usoyn myt der molo vnde myt don zoe vnde myt demo korklcenc. Mynnitze,
S tramoyze, B abace, Luderstorppe myt der melon, dat dorpp to Ponnyk, denhad to K eypad
'
myt zynen velden, Lubberstorppo myt demo zoo, N yemolenmyt eron velde, Prouesteshaghen by Ludcrstorppe. D at closter myd dessemevorscreuen ghude nene repmate byr nemels schal lyden van vnd vnde van
vnsen navolgheren. Vortmer willo wy nycht, dat dat closter vorbenomet an
Bynen laden vnser voghede ionogherloye drenghinghe edder boswarynghe seal
vùlen. O k se late wy an demo ghudo, dat nv desse vorscreuenen korken
hebben, (dat richte) dat richte to sostich schillinghe vnde dar beneddene. A n
dome groten richte, alzo hand vnde hall'
B. vnde van den anderen vse vaghet
an dome closterghude vnde anderB nerghene rechte vedo un demo zede del‘
B
landolll schal richten; dat druddondel, dat dar afkumpt, schal vallen democlostero, vnde de two dee] vnll. Vortmor de ludo del?»closter8, wor de wonenan vosem lando, de scholen q th vnde vryg wesen van domo landdynghevnde van dome menen richte dell landol
'
ll vnde scholen dar nycht werden to
ghodwunghen van voh ofte van vnseme vaghede, dat landdyngk to sekondo
edder darte to komende. Hyr onbouen scholen de ludo delli cluster-B wesen
ghelozet vnde gbenemou van borchbuwende, borchdeensto vnde brugghendonste
vnde van allen anderen deusto. O k se Iene wy on vnde ghonou an des semeieghenwardighen breue alle vrygheit an den clostcrhonen vnde an den wedemenden korken tolygghende, de Be hotteherto bobben ghobad vnde boseethen.
Vnde dat aldq ane dat vnde work van voh vnde vnsen nakomelynghon nycht
betwyuold werden, men dat id vast vnde stedo blyuo, 80 is vnse inghezeghel
ghehanghet an dessen ieghenwardîghen brefl‘
, an demo iare der godliken borddusent dre hunderth an dome anderen vnde sostighosten iaro, desB mydwekenhna sunto Martone. D yt ys gheschen vnde gheda
’
n to Zweryn. D arouer hebben
ghewesen de erliken manno: Johan van Plesso, Hinrick van S tralendorppo,Johan Moltke, V icke Moltke, Mathias Rouen, G rote Knòp, ryddero, V iel-cc van
B ulow, H inrìck van B ulouwe. Reymer van B arnekouwe vnde vole andere
bodderue vnde erbare manno.
N ach ei ner Uebersetsung aufPergament un H aupoArchi ve zu S chwerin aus der zwei ten HAIR»)
dos 15. Jahrh. D anebon werden zwei etwas fi ngere Abschn ften dorso]ben auf Papier ani'
bewahrt,deren eme m der R n:henfolge der Gfltcr die A bweichung zeigt :
‘velde, dat dorp to N euer, Gellyu
myt den nee. R eynstorpe myt der melon [am B ande. vnde myt twan nee] (vnde myt den woldeu
sender myddel, demo velde) B owerstorpo my t der melon, de K oldehofi‘ myt syme velde, Tu rne
kouwe bis ° myddel, dome velde (Boneratorppe myt der melon) L utken Wario D as in
88°
1362 .
runden Klammern S tehende ist durchstn chen . In der andern fehlt nur Tzarnekowe “G loom?G edruckt boi h och, M ckl. U rk. 11 , S 141
1362. Novbr. 16. S chwerin. 9105.
A lbrecht, H erzog con M eklenbu rg, verpfdndot selnc R echte an S chò‘
n
fold (A . S chweri n) an die G cbrfldcr con S ch6nfeld.
Wy A lberth, van der guado godes hertogo the Mecklenborch, greue
the Swerin, the S targarde vnde the Rostock here, bekennen vnnde botugen
vor vB vnnde vor vile eruen apenbar in desseme breue, dat wy na rade vnBer
truwen radtgeuen (rade) bobben Hannesse vnde Themesse, de hoten Schoneueldo, Themes kinderen, dome godt gnedich sy , golaten vnde laten an dessemebreue, wes wy bobben immo dorpe the Schoneuolde, alzo id an syner schede
licht, alzo de bede vnde dat hogeste richte vnde two vBedensie,’
vnde mytallemo deusto, vor drehundort Lubscher marck penningo, vB vnde vBcn eruen
dar nicht an the beholdende alzo lange, wanth wy edder vho eruen on edder
eran eruen drehundort Lubscho marck penninge in cuor Bommen the gode
borethbobben. Wen wy edder vse eruen dusce vorbenomeden penninge wedder
gulden hebben, alzo vorscreuen steyt, se kumpt dat vorbenomodo god an vB
vnde an vho eruen wodder frig ouer. To groter bekantnitze desser dingo hebbe
wy vnse greto ingesegel vor dessen brefi hengen laten, de genoa vnde schreucn
is the Swerin, na. godes borth dusenth iar drehundort iar in dome twevndc
sostegesten iar, des midwekeus na sunto Martens doge. T age sinth vite leuen
getruwen her Hinrik von S tralendorp, her Heningh Kn0p, riddero, vnde JohanBerchtoheylo vnde ludo noch, de tiiges werdich synth.
N ach exnor vomO ngmal genommonen. im 16. Jahr-hundert durch TuuonemHorizon, clencnmR aceburgcnsem, presbiterum, imp. nuct notanum“, heglsuhngten A bsolmft un Haupt
-A rchxve zu
Schwerin.
‘L . orfiedenste"
1362. Novbr. 16. Wismar. 9106.
D ic Forstohcr des H a nson zumH . G eiste zu Wiema r melanzan Joha nn
P rouisoms domus sancti Spiritus receperunt JohannemScroder de Thomeshaghcn ad meyerscopcuria Mortenstorp, quam intrabit in foste sancti Petriad cathedram et possidebit ipsom ad quatuor annos proximos inmediate so
1362 .
Jtem dicti domini emerunt a Reynero G rentzon vnum vas vini, quodciuitas adhuc tenetur sibi porsoluere, eontinens III same et II stope, quamlibet aamc pro XII I mare. , quorum summa XXVIII marc. sex donar. minus,de quibus nonaginta. steps sunt particulariter et communiter misso et ad hoc
III st0pc to settewine, quamlibet st0pam ad V sol. , quorum summa. XXIXmarc . minus XVIII denar. ; et romanserunt superstites XXXI stope, quamlibetst0pam ad V I sol. , quorum summa decemmarc . et V I sol. percepts .
Jtem pcreoporunt do lucro vinorum tam Rinon . quam G obbinon. hoc
anno habito LXXXV marc .Summa de toto vino 0 mare. cumXV marc . ot III sol. cumIII donar.
Jtempercoperunt pro retractiono sentoneiarum de Lubeko et ceiam ap
pollacionibus hoc infrascripta: Et primo a Gherardo C oppelowe V I marc . Rozst.pro rctractione. Jtom a domino Henrico Pelegrimen V marc . pro appollaci0ne.
Jtem ab vuo h03pite V marc . pro appoliacione. Jtem ab A rnoldo G ultzoweuV I marc . pro retmtione. Jtem a Conrado C ysen V marc . pro appdlacione.
Jtem ab A rnoldo G ultzowen XI marc. pro appeliacione et rotractiono. Jlema N icolao Parkentin V marc. pro appollacione. A mag istro H inrico Swauoncorifice V marc. pro appollacione. A Marquardo molenknocht V marc . proappellacione. S umma L mare.. minus VIII sol.
Jtemperceperunt doWyie vnammarc . Lub. et VIII sol. pro rotractiono.
V niuersalis summa omniumpercoptorum C marc . cumLX marc . et V II marc .cum III sol. et III donar .
Jtem nichil perceporunt de conductione et pensione collariorum, sed
infrascripti tenentur adhuc pro eis dare
Et primo R eynokinus G rentze tenetur pro IX vasis II marc. cum IIIIsol. ct IX marc. Lubic . pro dictis IX vasis to tappando. Jtem Johannes deD orsteu I marc . pro pensione collarii I III vasorum continencium XXIX acmect V marc . cum I III sol. to tappende. Jtem B ernardus Witte tenetur V II501. pro pensione collarii et II mare. cumII II sol. to tappando II vasa . Jt emL ubbertus V inko tenetur vnammarc. pro pensione IIII vasorum et III mare.
to tappende. S umma istorum debitorum XX IX mare. minus IIII sol.
Hoc dicti domini sub eadem anno oxposuerunt: Et primo ThidericoB ruwer fabro X I marc . cum IIII sol. pro II millenar. pilorum. Jtem eidemThiderico XI marc . cum I III sol. pro II millener. pilorum . Jtem magistr0Johanni de Borno V marc. cumV sol. pro I millenar. telaram' ad stipendum.
1362 .
JtemVII sol. pro I lesta dimidiarumtunnarum. in quibus telo' concusso fuorunt.JtemA lberto N achtrauen VI marc. cumXVII I donar. pro II millener. pilorum.
Jtem Moriagbe XXVIII sol. pro IIII°“talentis lin i ad balistas . Jtem IIII sol.
pro I talento cere. Jtem II marc. pra II lastis dimidiarum lagenarum, in
quibus tole concusso fuerunt, domino Lamberto B oden presentate. Jtem III
marc. sol. pro pixide ignoo’. Jtemmagistra Johanni de B orno X I marc. cum
Il sol. pro pennacione et stipacione milium telaram. Jtem A rnoldoS chorer X marc. pro II milibus telarum ad stipandum. Jtem Henrico S tenvelt X marc . pra II milibus tolarum ad stipandum. Jt emV I marc. pro cri
nibus ad nostallc et ad nondum eosdem. Jtem Magherman fabro V marc.cumX sol. pro I millenario pilorum. Jtem magistra Johann i de B orno IIImarc . et III sol. ad stipandum I millonar. telarum. Jtem Hennokon, sociasuo, V marc. cum V sol. ad stipandum I millenar. telarum. Jtem XVIIImarc. Rozst. pro IX balistis emptis. JtemHenncken, socio magistri Johannis,III marc . pro I millenar. toiarum ad stipandum. Jtom A rnoldo Schcror III Imarc . minus “Il" sol. pra stipaciane ct pennaeionc I millenar. telarum. Jtemeidem A rnoldo X II sol. ad ponnandum ot stipandurn II centenar. telaram .
JtemThiderico B ruwer XVIII sol. pro X I aromborslotelo. JtemRetzocowcschcnII marc . pro V I talentis lini ad balistas . Jtem Thiderico B ruwer V marc .cumX sol. pro I millenario pilorum. Jtem mag istra °Johanni do Borno Vmarc. cumV sol. pro I millenario ad stipandum. Jtem Johanni G ustrowcncorrigitori
’ V marc. pro VIII Spangordelon ot corrigiis . Jtem V sol. pro III
aremborstboghele. Jtemmagistra Johanni de Borno V marc . cum V sol. pro
I millenario telarum ad stipandum et pennandum. Jtem A rnoldo S cherer Imarc . Lub. pro garn ad soncn, quando A rnoldus C ropelin transmisit ad Sweciam.
Jtem 1 sol. Lubie. pro pennis . Jtem Henrico supra S tendor XII.II sal. cumIII I donar. pro crinibus. Jtem pro halften VIII sol. Lub. Jtem A rnoldoS cherer IIII marc. minus III I sol. pra I millenario pilorum ad stipandum.
Jtem socio mag istri Johannis nomino Honneken V marc . pro I millenar. tclarum ad stipandum. JtemHenrico S tenvelt V marc. pro I millenario talaramad stipandum. Jtem magistra E uerbardo balistario XXIX sol. pro gara ctcora ad roformandas balistas. JtomMathis Kagghemester I III sol. pro lagonisvacuìs quatuor inplotis vino domino A rnaldo C rapolin versus Holsingborgh.
Jtem XVIII 301. pro vna tunna coruisio, quando consules ciuitatumfuerunt hic .ll
Jtem Reymaro Split XVIII sol. pro I tunna coruisi0, quando ciuita
tonses iterum fuerunt hic.
1l
Jtem vnum talentum pro halften .
1362.
Jtem vnam marcam Labic. Hinrico supra S tondar pro coruisia parti
cularitor patata in consistorio per consules ciuitatum.
l
Jtem IIII sol. pro vacuis logeais'
presentatisi dominis Hinrico Frisonis,Lamberto Roden et Johanni K iritzen versus D aciam.
JtemXV III sol. pra I lagena ceruisio Ykenhaghono, quando ciuitatenses
fucrunt hic.
’
JtemWittenbeken II marc. cum III sol. pro edifica zione nani ranno
bom auto S tondar. Jtem Thiderico Wastfal X II sol. ad fabricandum dictumronnobom.
Jtemmagistra E nerharda balistario II marc.
Jtem XXVII I sol. pro V stapis vini, quamlibet stopam pro VI sol. ,
patatas'in doma theolonii, quando domini Wismar. fuerunt ibidem.
Jtem E ucrhardo S obben pra V III stopis vini communiter missis, quamlibet st0pam pro VI sol. , III marc. minus [ III” sol. Jtem XII sol. minusIIII°' donar. pro V stapis v ini, quamlibet stopam pro XXV III donar. et II sal.
pro vna stops. communitor missis.
JtemvnumtalentumcumII donar. pro carbouibus et Iuminibus, quandodua vase. vini dictis dominis presentata fuerunt, posita ad klepsedram.
N ath ei ner imRostocker R ath: A rchive aufbewahrton gloichzextigon A ufze1chnung auf eme-mauf border: S axton boschnohcneu boban P apnerbiattc
'Vgl H vR . I , S 205 flgd.
1362. Novbr. 17. 9108.
Nach ein briefl‘
, darin Wernorus von C remun Horn Gherardo von
S trunkon, Thesaurario zu G ustrow, seine zwey hofe groli vnd klein, auf?der
freyhoit zu G ustrow belegen, vor eine gewisse S umma geldes vorkaufl'
t hat.
D atum 1362 , feria quinta ante festum E lisabeth uiduae.
N ach Clandn au'
s B egnstmtur der G ustraw'
schen C aprtclsbrxct'
c, S . 317, N r. D LXXV II
1362. Novbr. 21. 9109.
K onrad T utor, P riester a n der K irche zu B a ratehci dc, q u ilttrt da s
M onter D obbertin wegen 5 M I:. L ùb.
V niuersìs ad quorum noticiam peruenerit presens scriptum, ego C on
radus Thater, sacerdos, rector ecclesie Bemhtoheyl'
, cupio foro notum, quodab honorabili viro domina O dberto proposito in D ohertyn raciono connontus
1362 .
et prefatus A rnaldus in domo sua apud cimiterium beati Jacobi in Rozstokconstituorunt prelibatum dominum et magistrumHinricumWerneri in
vom 27. arm 1358. Vgl. B d. XI V . N r. 8474 and 8580.
Wir D iterich, von gatis gnaden erzebischofi'
zu Meideburg, bekennenofl
'
enlich mit diesem briue, das wir uns mit dem ho ehgeboren fursten vnd
herren, horn A lbrecht, herzogen zu Mekelenburg, durch sunderlichen frode vnd
gemach vnser beider lande, mit wolbodachtem, eyntrechtigen mute vnd rechterwissen verbunden haben vud verbinden in diesem brina also , das wir ym in
guten truwen an eydes statt gelobet haben vud geloben , das wir ym die
nehsten dry iar, die schirost komen, wenn vnd wie dicho wir des von ymermanet werden , getruwlich raten und ernstlich heltfon sullen vnd wellen mitvnser macht zu allen synen sachen vnd noten vnd auch sync lande, In
'te,guter vnd zugehorunge, welcherley odir wie die genend synd, zu befredende,besohirmonde, beschutzendo vnd zu bewarcnde glicher wiz, als ob eye vnser
selbes weren , an argelist vud an alles geuerde, weder allormenlich, auzgenomendas heilige Komische reich, vnsore herren den keiser, sync erbin, den hertzogen von Sachsen, die margrafen von B randeburg vnd von M isson; vnd wirsullon auch vader eynander eyner des andern in allen suchen gewaldig vnd
mochtig syn on w iderrede synes rechten . M it vrkund ditz brines versigelt
mit vnserm insigel. G egebin zu Tangermu°nde, nach Crists geburte dryzen
hundert vnd yu dem zweivndsechzigsten iero, an sand Lucien tage.
Nach dem O riginal imH aupbA rehive zu Schwerin . An einemPergamentstreifen bangt dasB rnchstilck eines S iegels mit grilner Platte: in dem untern Theil einer N iscbe neben den B cinen
einer menscblichen F igur ein kleiner S childmit M aud and 3 S teman ; Umachrit’t, soweit erhalten:
(BD GB VB E G D. R E C ILI
G edruckt bei Lisch,A lbrecht II . etc. , S . 43, and bei R iedel, Cod. dipl. B rand. I I , Bd. 2,
S . 442 . Vgl. N r. 9112.
1362 .
9112.
Wir D iterich, van den gnaden gotis und des heiligon stules zu Romeorzobischofl
'
zu Moideburch, D ytorich vud Borghard, bischofo zu B randemburgvnd zu Hauelborge, Ludowich vnd Otto, gobri ìder, margrafen zu B randemburg vnd zu Lusitz, des heiligon Romischen riches abriste kamerer, pfallentzgrafen by R yne vnd horcziigon in B eyirn, R udolfi
‘
, herzog zu S achsen , dosheiligen Romischen riche erzmarsehalk, A lbert vud Johanns, gebrùdero, herzagin zu Mekelinburg, A lbert vnd Gunther, gobriidere, greuen zu L yndow,
bekennen oti‘
enlìch in disem briue, das wir durch gemeynos nutzes, fredesvod schirms willen vnss
1allor lande vnd luto des fruntlich vnd eynmuteclich
oboroyn getragen haben vnd vns des zusamon verbunden, vnd vorreden vnd
geloben auch vnssleyn domandern, das steto vnd vasto zu baldone in guten
trweu an eides stat, das uns’L
yclichor dom andern gotrcwlich behulti'
en sin
sullen vnd willen czu sturendo raub, brand vhd allen vnfiig, wo vnsermycli0hon in sinen london dos nod ist, mit aller macht, an argolist, vnd auch
des also getrewlich vnd vast holden in allen andern sachon vnd stugkon, als
das zu gute vud fromou vnssor allir london vollekomenlieh begritîen ist in
sulchen brinon , da wir vorbenumoton alle ynne einen gemeinen lantfrìdo gededingt vnd beschribin habin . M it vrkund ditz briues, versigelt mit vnssor
vorgenantor aller insigcl, der geben ist zu Tangermunde, nach Cri sts geburtdryzen hundert vud yu dom zweyvndsechzigsten iero, dos dunaerstages nachsand Lucien tage.
N ach dem O riginal imkònigl. Archive zu M agdebnrg gedruckt boi R iedel, Cod. dipl. B rand. I ,Bd. 2, S . 464 , auch daselbst Hptth. II , B d. 2, S . 443, nach Erhard
’
s M itth. z . G osch. d. L andfr. ,
S . 37, and L isch, A lbrecht 11 , S . 45.È »
‘L . vnser. Vgl. N r. 9111 .
1362. Docbr. 17. 9113.
1362 .
schenkt ha t.
In nomino domini. A men . Ego Hartuuicus dictus Werdelin, famulus,comm vniuersis Cristi fidelibus, quorum interest ac interesse poterat, publicorooognosco lucidius protestando, quod cumbona voluntate vnanimique consensumeorum heredum, quorum intererat, maturaque deliberacione prohabita et de
beneplacito omniumaffiniummeorum ot amicorum rite et racianabìliter venandaui et iusto vendicionis titulo vendidi conuentui atque fratribus minoribus inNouabrandenborch, Hauelbergensis diocesis , vnum mansum in villa seu ad
villam Weekendorp iacentem pro quadraginta marcis monete vinkenogo ac
slauice, cum omni iure, fruetu, vtilitate, libertate et omni proprietate, sicutliberius ipsum hucusque dinoscor habuisse, quem mansumpronunc Heyao Hornsic dictus possidot atque habet ; ad quem voro mansum iam dictum triginta
solidi Brandenburgensium denariorum iacont in certis redditibus atque veris.Quas quidem quadraginta marcas antedictas honestus vir Hermannus V elkenhagen , famulus, pro dieta mensa vel redditibus triginta solidaram B randonburgonsium antedictis expanobat ot libere persaluebat pure in diloctionem dei
et in honorem dei genitricis virginia Mario et beati F rancisci confessoris at
que omnium sanctorum, ob salutem anime suo progenitorumque eius ac quorumcumque suorum nunc et in posterumheredum immomorialo‘ perpetuum ot
perenne ad comparandum rina, oblatas et olea in ministeriumomn iumeorumaltarium in dictorum fratrum ecclesia iacontium et in cultum diuinum tem
paribus sempiternis. Quos vero redditus, videlicet triginta solidorumB randonburgensiumdenariorum, sepedictos procuratorcs seu prouisores dictorumfratrumnunc vel pro tempore existentes tollent et percipient singalis annis in quolibetfeste beati Martini episcopi a dieta viro Hoynone Horn apud comiterium, nuncdiete curia vel sepedicti mansi cultore, vel a quibuscunquo aliis in futurumcultoribus, libere, pacifico et quieto, vt premittitur, possidendos, quorumcunquomeorumheredum et successorumcontradietionibus et reclamacionibus amputatiset impodimentis quibuscunquo postpositis penitus et exclusis. Resignaui quo
quo ot presentibus resigno atque dimitto prefatummansum ad dictam villamWnskend0rp situatum eumdictis redditibus et protectis coram inclyto et illu
strissimo principe et domino, domino Johanne duce Magnopolcnsi , tanquamdomino pheodalì, adappr0bandamet confirmandam, ratificandamvendi (ca)cionemmeam atque valnntatem dei intuitu in premissis. V t autem hoc omnia et
singula promises in certo vigore perpetuoque statu permaneant ot persistant etapudposteros ot presentes mancant inoblita , presentes litterae desuper confeetasmeo sub sigillo dedi communitas . Ego vero Hermannus Valkenhagen supra
1362 .
den B radern Joha nn a nd V iolea M oltke zu summa gegeben
WY A lbert, van der guado godes hertoghe thù Meklonborch, greue
thù Zwerin, thii S targardo vnde thù Rozstok here, bekennen openbar in desmebreue, dat wy mit wlbort vnses leuen zones Hinrikos vnde mit willen vnser
rechten eruen. dor bodo vnde denstes willen vnser truuon riddero her Johansvade her V icke, brodere, gheheten Molteken van demo S tritueldo, bobben weddergheleghen vnde egbent, lighen vnde eghenen wedder in desmo breue domeabbate vnde demo conuente thù S cermbeke vnde eten rechten nakomelingbenal dat gut vnde tegden vnde van tyaso, also wat de abbet vnde de onuent
vrigct bobben vth der horsc0p thfi Zwerin, dat wy ghegheuen vnde lenet
hadden her Johanne vnde her V icken voreghenomot, vnde willen, dat den
abbot vnde don oouent nyman boweren vnde hinderen scolo in dome vor
benomden gude na thùkomener tyd. Thà ener eweghon bokantniscze desser
vorscreuen stucke so hebbe wy hertoghe A lbert vorbenomet vnse ingheseghel
ghohonghet in dessen bref, de ghegheuen is the Rozstok, na godes bort drùt
toyn hundert iar in demo twevndesestigesten iare, in sunto Thomases daghe,des hilghen apostols .
N ach onnor von dommit dem Holmsccrot doe H erzoga besnogellon O riginal genommenen A bv
schu ft v . B odenberg'
s. Vgl. Nr. 9001, 9078, 9116 and
1362. Decbr. 21. 9116.
Joha n n u nd V i cke M oltke zu S trietfeld, B itter, entsagen a llen A n o
sprachen a n die G ator, Zelmten a nd Zi " 88fl des K losters S cha rnebek,
welche der H erzog A lbrecht von M eklenburg a ls G raf vo n S chwerin
i hnen gegebe n ha tte.
Wi Johan vnde V icke, brodere, riddero, gheheten Molthokon van demS tritueldo, bekennen vnde cpebaren an desseme breue, dat wi vnde vuso
rechten eruen gensliken laten van dome gude, also van teghoden, van thinso
vnde wat vus vnse edelo here, her A lbert, herthoghe to Mekelonborch vnde
greue to Zwerin, ghegheuen vnde louet hadde, dat den gheysliken laden, also
dem abbete vnde dem conuente to Schermbeke, horde; dos wise w i vnde
werot den abbat vnde don conuent to Schermbeke an dat suluo beschedene
gad wedder vnde willen se, noch vuso eruen scolen se nicht bindeton oder
beweren an erem gudo na thokomener thit. Tho onor vestinghe der vore
1362.
screuenon stucko, vnde dat se ewich bliuen, so hongne wi vuso ingheseghele
vor dessen href. Dosso href is ghescrouen vnde ghonou na godes bart dusent
iar drehundort iar an dome twevndesestechsten iero, an sunto Thomas daghe,des apostolo.
n N r. 9115.
Rostock.
R ostocker.
C aptivati super cogghonos.
Primo dominus B ertoldus S toltenhorgh‘cum suis, videlicet: Johanne de
Aderym, Lamberto C ressowen, C onrado B ucholton, G herardo
Tymmone G ripeswold, Hinrico Vooz, Johanne Lovetzon, Bosepol, JohanneKu‘len.
Roygwardo de Speckyn, Lamberto D amon, Y essyne, N icolao S ukowen, Kortummen, Petro R yben ot G odscalko V rosen. armigeris, et ambobus Kosseboden,
Domini Frodericus S udorland et Johannes Kale cum eorum servitoribus.
videlicet: Petro Voet, Tymmone Bomyte,’ Hinrico S assen cum Hinrico, servo
domini Frederici , Hinrico Witten, Hemngho S lytten, G odsealko B arnekowe,
Hennekino de Demon , E lero Holzsten , N icolao B u°
lowen , Petro S chu'
tten,
C onrado de V reden, Martino de B oden, O ttone Plone, Johanne G roton, Redborgho ot Plate; ac Martinus de A hzen, nauclerus, unus sagittarius .
G eorgius C ysik cum suis, videlicet: A lberto Leddeghen, Paulo C ysik,Klu
‘
vore, N icolao Schu’
tten et Hoynono Poppendorp, armigeris, et H inrico
Laughon. sagittario.
B u‘
lowe cum suis, videlicet: B rico Malchyn et Ludolpho Koltzowen.
C onradus B remer cumsuis, videlicet: Hinrico Kraan, Tymmone Schu“
ren
et Marquardo
D e societate Hartwìci de Loc: N icolaus Lucowe, A rnoldus Ha'
sst et
Heyno Partzow .
Gherwinus Krummendorp, N icolaus Vryeholt, N icolaus Worm et Vrymerstorp.
Jtem in coghone domini Fridorici perdite fuorunt XIX bernes che, que
pertinehant ad cogghonem.
1362 .
Jtem XX nante eiusdem cogghonis cum ea fueruut captivati et X IIII
schuttolu‘
den. qui eciam erant captivati.
Jtem super cogghoue domini Kalou perdite fuerunt XVIIII hamoscheu,que pertinebant ad cogghonem, et XVIII naute cogghonis fuerunt captivati,ac XII schuttelu
°
de ceiam cum eo orant captivati.
G edruckt 11 -11 I , S 267, nach omom unrogustn rteu Pergamenthlàttcheu imR otho—Archive
zu R ostock. (D och vorhessern mr .
' S taltenbergh st. —borgh’ Y . et. Y emelllxtzon ' B et.
Bornylìe‘D rugholand st. D lugheland )
A um. 1 . Ueber den unglficklxchou Zug nach Schonen nmJahre 1362 horichteu die H ansoateum omar E ntgegnung auf B eschuldigungen des K ònîgs Hakan umJohanma 1370 (H -R . U , 8. 8)
placita sequehamur (9 N r 8937) et. vommus ad pamguum O roseund cum gente nostn de
puta ta, ultra quam eci am addux imua bene mille armatoe, et sans {ortese funssemus ad obsidendumcastrumCopmauhavone, sad quia per vestma unamos ot httem nos togat i feceratw, ut ad Helsingbatch dwerteromus . et iacnimue auto Holsmghorch cummagnis expeq bene ad XI I sept1manasadventum vestrum expectantee. E t quia non veneratxs . illos , quas produ imus, mcummua xacturas,
co quod non cramus per amme satis robust: ad obsudcndum in tem ot addefendeudummsm.
“
Ueher die N iederlage sel vgl. D etmer (irrig J 1363) demo salvon rare toghon da kapludo unde allcrleyo volle van allen etedcn bei der see in dat riko to D enamarken neghon koumgWaldemar, en unde ey n lan t to luonckande Doe volkes dor etodo was utor meteo vela ; da van
L ubeko hadden to sp:sende alle doge wel vrftey u hundert volkes D o dit volk was gekomen updat land und era schepo blavou in dome N ortaunde leydor nicht wo] howaret, do quamda konmk
geeoghelende mi t amen schepen unde stndde mit den, de in den schepen waren der metodo, unde
wan deu stud. D ar namho X II gre ta hov etkoggeu vul spine unde wupene undemeuighorleyotuch. dat tome stride bordo, unde vor ouwoch mi t den schepon. En sterne war-t gheseen hi dor
sunneu in demomiddoge sunto K ylxaui [Joh da bodudcde to dessen cohen mcht godes D ama
wart dat orlogho daghot tuasohon den konmk unde den stedeu dre iat .
“
A um. 2 N ach domRecco:: su S tralsund t om6. Jan 1364 (II -R . III , 264) m a domade 83gefangono Rostocker noch n icht ansgolòet
'
…a sunt captm illorumde Rostol: adhoc enpxendx.
puma da eociota te domin i B ertold: S tolteuherg G erhardun Jeee [u]xtza , H inricus V os, Johannes Lon tra, K ula, Roynwert Spo[c]lryn martana , Lamhortue D ome, Jossyn , N noalaue S ukom.
Peter R i [b]0 , ambo K assebodeu G otschalcua Barnolcowe, Ele: Holtzeke. A lbertus Ledeghe, Paulus
Zus ik, N i colaus S chutte, H oyno Poppandorp H mrwus L anghe mortuus est, umor B ulov a, EricueM alchiu, Ludawncua K ultzowe, Conradus B rower, H inricus K raun , Marq uardus D rugheland, AmdR ust , N icolaus V n eholt , N icolaus Worm, Vrymoratarp D o numero civxum: Hmn cua W i tte,
Henning S lmhtxng, Tymmo. Henneke da D emon , N icolaus B ulowe, P eter Schutte , Conradus da Y radou,Merton R ode mortuus , O tto Schulbe, Plone, Johannes G rato. B edburg, Plate, Morten de AltmanG rummendorp. D c numero nautarum sunt oeten , nta quod numorus captxvorum oomplehxt 88capturoa.
“ Vgl. 1364, nach Ma: 25.
0362 Wittstock. 9118.
B urchard, B ischo/ von H a velberg, m acht, n a chdem er die Pfarr
corportrt hat, den P apet Urban um seine B eddfigung.
S anctissima ac heatissimo in C risto petri ac domina, domino Vrbano,diuina prouidencia sacrosancte Romane ac vniuersalis ecclesia summa pontifici,
1363.
stolorumPetri ot Pauli patronorum monasterium supradictum visitantes ac pusaperibus subueniontes clementor concedere, ut tanta studiosius dicti pauporesreligiosi in dei seruicio coaperante vostra grecia clementissima valeant respirareac doo absecracioues et landes debitaque officia possint peragere iugiter et ipsidea secundum vota emissa famulari . Valeat vostra excellentissima sanctitas invirginis filia gloriose. S criptum in castra Wystack, meo maiore sub sigilla.
N ach dom O riginal imgrosshorzogliohou zu N eustrelitz. A n einemPergamontstxoii'
en
bangt das in B d. XII I , zu N r. 7882 heschriebono spitzovalo S iegel des B ischofs B urchard von
Havelberg. Vgl. B d. xm, N r. 7982, und B oll, G esch. d. L andes S targard II , 255, ad C L .
Uobrigons ist dieser im O riginal varliogondo B rief ofi‘
enbar nicht abgeschickt worden, da dor obere
R and desselhon zum E ntwurf einer anderen Urkunde von gleichzeitiger H and benutz t ist .
9119.
Nicolaus vndV icke, gebruder vou Loheke, tretton ah vor ihremLehnherm dio 10 Mk. E iukunii
'
te van vier Hufeu im D orffe Weisin, welche ihrevator dem Gloster D abortin im Testamento gegeben . Datum 1363.
N ach Clandrian'
s Registmtur dor D obbortiuor B riefs, S . 197, N r. 356.
9120.
Item noch ein bokontuus vnnd recognition G otschalcl: vnud Heinrichdie B arnekow vher dah guott Rotzkow . A nna etc. 1363.
A us der imHaupt-Archive zu S chwerin aufbewahrten ,,D oberanschon Registratur
“v . J . 1564
(im A uschluss an die U rkundon tiber R etschow v . J 1358, N r. 8489 und
9121 .
E in briefl', daria Hertz A lbrecht zu Mekolnbur vcrlassen hat Grobanag 8V iereggenn vnnd soinenn orbonn die turbith dos gantzen darfo vnd guths zu
B lengow. Jm data 1363. Jar.
A us dor ,,R egistr. der B unischon B riue“, N r. 11 , imK . G ab. A rchive zu K oponhagen .
1363.
9122.
E in hrieli', derinnon die Dammen oder Buschowen verkauifon vnd ver
lesson dem C apittell zu S chwerin III bufen im darli Pennovitto mit allemrechtem vnd gerochtigkoit fiir 60 mk. lub. Jm data 1363.
A us dor , ,Registr. dor R unischon B riue“. N r. 186, imK . G oh. A rchive zu K oponhagen .
9123.
E in Jnstrument, darin Tibbe, B orchard Kramers wittwo zu Gustrow,dempfarhern dor A ltenstadt Gustrow vnd seinen N achfalgorn gibt einen garton ,bolegon amJaden K irchhafo zwischen B lotzing vndJahdorbug, ewig boi ihnenzu bleiben . A ctnm A nno 1363.
N ach C landrian'
s Registrata etc. , pag. 434, N r. D CC C C V .
9124 .
E in V idimus eines briones Hans B athen, wonhafl’tig zur Kalckhorst,
darinnen or bekennot, das seine VorE ltern A nno 1363 dom gotteshause zur
K alekhorst geben Drei Kathen , Einen bei der B ischofsschoune, don A ndoraJm K ammensborge vud den B ritten, wellichen bewohnet hatt Geseke Ammen ,mit allor heerligkeit vnd gerechtigkeit, Vud Ju einem Jedern 8 schill. PachtJeerlich, Wellichs alles er also genehme vud vhoste zu halten sich vorschriebon.
Datum deh V idimus A 0. 1450.
N ach demV ioitirhuoh der K itchen undPfarren imAmte G rovoamiihlen de 1568, fo] . 103, imHaupt A rohivo zu S chweri n, mi t der B omorkung: .,D iefi brioflein hat eine Zeit hero Jasper SchosseJn vorwahrung gohaht vud Jtzo vhorantwartot, Vnd ob eo wall die Botha zu vielen mahlen von
ihme gefurdort, hatte er efi doch nicht V on sich gehen wollon. Wehro ihme von einemA lton
pfafi‘
en zugestollot vnd getreulich darmit zu handelon heuahlon. D afur ihmgodancket. Vud ist
das hrioflein Ju der gorbekammer boi dio A ndora Verwahrt worden.
“
9125.
E in brefi' der broder thar WiBmer van I tremodia siliginis van demDorpe Persentin sub A 0 . 1363.
N ach Begosten dor S tornberger K irchenbriol'
o v. J . 1570 imHaupt-A rchivo zu Schwerin .
1363.
1363. Rostock. 9126.
LX. torcia anno.Domina Tale D anquardi vendidit E ucrhardo de V reden hereditatom
suam in Warnemunde apud fassatum in vicino aree Swankon, quam sibi, ut
sua fuerst , resignauit warandiam promittons , ot vnam spacium graminumdictum graz apud gramen N aghels proximo situm in Warnemunde.
N ach domRostockorK immemibucho von 1340flgd. , fel. 50. Eberhard v . Vreden verkaufte
dieses Haus und dieses ,.graz“
schon wieder an Heinrich Swank, fa] . 51. E ine andere
,,domus apud fossam“
zu Warnomilnde wird 1388 (fa] . 57) orwfihnt ; auf derselben Seite (1388)ist oingetragen: ,,Tesmarns do O rtze veudidit Honnyngo doWarnemundepratum suuminter pratumecclesie in Warnemuudo et T ider. Jungou sitam,
apud A n t iquamW arnou i am sitam, quad. vt
suumfuerst. sibi resignauit warandiampromit—tons.
“ G etilgt und fel. 61 (1397) oiugotragen: ,,Tyd.
Junge vendidxt H inrico Smyd vnam gramen apud A n t i quamW arnou i am inter gramina Parkontinos situm“, und ,,T id. Junge obligauit H inr. Smyd in piguus vnam grameu apud A n t iq uamWarnoui am inter Honningo et Parkentiuos situm pro X marcia L ab. cum suis pmpriis denariisroemendum.
“D araut
'
folgt : ,,N otandum es t, quod dominus H ermannus L ange, roctor ecclesie in
L ichtenhagon, moguouit, quod N icol. D udescho bono memorie amit ab Arnaldo da Wm omundo,potro suo, domum in Warnemunde cum vuo gramine apudL ad. B odokor sitam, quam assorit eidembone persolutam.
“ A uch sonst kommen in diesemB uche dieWarnemflnder Wiesen oft vor.
A uch die S tadt Rostock vorkaufle dort G rund und Boden, tal. 53 ,,Notandum, quod
domini proconsulos et consules concordi cum consilio reoignauerunt ot inscribere fecerunt JohanniSpalau spacium quoddam in Warnomunde apud N icolaumJdion situm, quod, ut ciuitatis fnorat, ei
rosignauerunt warandiam promittmtes .
"
1363. Jan. 1. S tralsund. 9127
A us der ersten A brechmmg der H ansentddte aber den erhobenen
B oossa zu S tralsund 1363, Jan . 1 (Hanse-Recesso I , S . 211)
, .Anna domini 1363, die circumcisionis domini , consules oivitatumraciono placitorum in S undiabii fuerunt: do Lubsko do R ostock A rnoldus K ropolin , H inricus V rose, Joha nnesG ranz ot F rodoricu s S uderlan t ; do
'
Wi smer J ohann es D arghotzowo, A ndreas B ucowe,
Joha nnes M andarow e ot J ohannes M oltekow e; de S tetin do K ylono do Gripeswolt
do S undis do Tanglim do S targardia nova
1 . C oncordaverunt in hoc predicti consules, quod dominus Johannes G lossauwo mauebit
civitates sibi facient quad racianabilo fuerit, et hoc per consules in Wismer sibi debet intimat i .
L nboke m. ot 1 col. ; Hostal: 170m. minus 14 col. L ab. ; W i smer 383m. minus 16 den .
L ab. ; S totin 1400 m. minus 14 m. vinkonogen ; K yl 43 m. minus 4 sol. L ab. ; S undis 1255 m. .
1363.
hns premissis eripere et indempnes conseruare et Bernardus B ase et sua bonadebent. JahannamB ralest0rp et Lemmeken Sconevelt vlterius eripere de omnibuspremissis et indempnes conseruare. Jste instans annus presens erit vltimusannus Hermanni B augher et in locum suum dictus B ernardus in festa sanctiPetri ad cathedramproximo intrabit et ergo de instanti anno dictus B emardusfaciet omne illud dictis prouisorìbus, quod dictus Hermannus Hungher faceredebet ad amuem modum sicut scriptum dicti Hermanni sanat et stat priusscripta. A ctnm LX° tercio, in circumscisiane domini.
N ach demW ism. L ib. parv. civ. , ful. 175. N ach einer Inscription ebendaselbst, fa] . 185,
pachbaùe darselbe diesen Hof am 25. A pril 1368 w ieder unter denselben B edingungen.
1363. Jan. 10. Damgarten. 9129.
d. von S tettim.
A .
Wy B arnym, van godes gnaden hertoghe tù S tatya , der Pomeren vnd
der C assuben vnd varate tù Ruyen , bykennen vndbytughen apanhar in desmebreue, dat wy van vs vud vaer broderl weghen, B ugghzlaues vudWartzlawes,
van der guado godes hertogheu tù S tetyn, vnd vaer‘ernen hehben endeliken
ghedeghe(n)dinghett mid dame dorchluchtheghen’vorsten, vseme leuen ome
hertoghen A lbrechte van Mekelenborch vnd mid em van synes broder wegbauJohannes, hertoghen tù Mekelenborch, vnses leuen ames, vnd erer“| erusu ene
gantze voreninghe vnd ene stade varbin [din]ghe‘aller trouwen vud ghentz
liker hulpe mid‘ rade vud mid dade yeghen den hogheborn vorsten, hertoghen
B arnymvan S tatya , vsemvedderen, vnd sinen eruen°tii sacs iareu van desser
tyd an tii rekende, ghentzliken vudvnbro[c] ]iken tù' watende vud tdbliuende
in desser wye, dat wy vsen vorbenomeden amen vud eran eruen mid vaghe
vnd mid minnen byhelpen scholen lykes vnd rechtes van dame vorbenomedenB arnym, hertoghen tù
°S tetyn, vnd synen erueu
°vmme alle schelinghe vnd
tuidracbt, maninghe vud schuldinghe, da se mi mid em hebben vnd binnendessen sacs iaren gynegherleye wys
’° mid en krighem’ maghen, vud willen
vnd" scholen en des helpen binnen vser weken darne, dat wy van en edder
1363.
erer yennich"darth gheeschet
“ werden . Kunde wy ouer des n icht ghedocnvud byhulpcn en des nicht mid dcr dect“, so schole wy vud willen " mid al
vser machtt, mid"
gantzen trouwen, mit [sudan vnd“ldden , mid trouwer
valghe, mit"stetliker hulpe en ernestliken byhulpen wesen vpden vorbenomeden
Barnym, hertogheu”van S tetyn, vsen vedder, vud synen eruen vnd vort vp
n
al de vene, de en byhulpeu svn in deme krighc, se svn we se syn , nemendedar vuttiinemeude, alze lenghe, went
”vse vorbenomeden ome vud ere ernen
der schelinghe, arleghes vud krigbes mid deme vorbenomeden hertoghen B arnym
”
, synen eruen vnd eran hulperen enen gantzen ende hebben un al cremewillen . V nd desse hulpe schole wy vnd willen“ en doen binnen dren wekendarne, wan se odder erer yennicb des an vs eschende syn , sunder wedderSprake
”
, vud scholen vud willen vus nummer daghan adder sonen mid demvorbenomeden hertogheu B arnym, synan eruen vud eran hulperen, vse vor
benomeden ome hebben ghentzlikende alerer schelinghe, orleghes vudkrighes,
vnd wy ” doen id na creme rade vnd wulbord. Vnddesse valghe vudhulpe,
beyde mid rade vnd mid” dade, schole wy doen vsen vorbenomeden amenvnd eren eruen binnen dessen sacs iaren, wo dicke en des nad is vud wydarth asschett werden vp den vorbenomeden hcrtoghen B arnym, sync eruen
vud Vppe dc ere hulpere wesen willen , beyde in eren landcn vud var erensloteu tù stallen<ie
29vud tù herendc na vser vorbenomeden ome vnd
”erer
ernen willen vnde byheghelgheyt. Vud nemen wy w omen mid vsen vor
benomeden amen, dar wy tii hape Vp eneme velde weren , edder de vse van
vser wegbau mid eu weren , odder de ere van erer weghen mid vs weren ,addcr de vsen midden crea tùsamende" weren , an landen , slotcn, vanghenen,
dincknissen odder an name, den vrameu schole wy vnd willen vnder vs delenna mantale der ldda sunder bywernisse vud hinder, vnd scholen en dessehulpe doen vp vse cghene kost.
” Dede ouer vnsen vorbenomeden amen vnser
valghe nod in cren ’3 landen , alz dat ere slate bystallet worden odder ere landvorheret van dem vorbenomeden hertoghen B arnym, synan eruen vud ereu
hulperen, sa schole wy en mid gantzer macht trouliken volghen van stadenan, wan wy dartd cachet werden ,“ alz vît id
”
vnsen cghenen slotcn vnd
landen anghynghe; vuddennc scholen se vns de spyse gheuen in eran landen .Ju desse varbindinghe yeghen den vorbenomeden hcrtoghen B arnym vud sync
eruen neme wy de eddelen heren Bernd, Laurencius vnd Johanne, heren tii
Wenden ,” vît se derinne wesen willen vud so scholen se vuderer cn yewelick,walk ere darinne wesen Wil, vnsen vorbenomeden amen aldusdane breue
gheuca vud wedder van en nemen in aller wye na desser breue Inde.
”Vnd
wy scholen vnsen vorbenomeden amen ok under breue gheuca na desser Inde,
1363.
byseghelt mid vaer vorbenomeden brodere ingheseghel. Vndmiddessen breuenscholen al vse anderen breue, de we an beydent ayden vnderlank gheucahebben, vntabraken vnd vnghescreghet bliuen vud wesen , men de vud dessescholen na al creme Inde in al erer macht bliuen. B uten desser vorbindinghename wy vnsen gnedeghcn heren den Romeschen keyser vnd dat heylighe
Romesche ryke. A l desse vorscreuenc stucke stade vnd vast tù holdende,sunder yenegherlcye arghelist, lane wy vorbenomedc B arnym vor vs vnd vse
brodere vud vse eruen dem vorbenomeden A lbrechts , hertogben td Mekelen
borch, td syner vnd synes broder vnd erer eruen haut in ghdden trouwen,
vud hebben tii mcrer bykantnisse vnse hemelke inghcscghel vor dessen hreflatcn hengban . t ucn vnd serenen na godes bart drutteyn hundert iar indeme drevndsosteghesten iare, des dinkstedaghes na twelfien. D ar ouer werenvnse leuen trouwen Wedcghe B ugghenhaghen, C lawes Koiner, Enghelke Mandùucl, ridders, vud vele andere Inde, de tughe werdich syn .
N ach dem O riginal imH aupt-A rchive zu Schwerin . A ngehàngt ist das zu Nr. 7890 au
2. S telle beschriebene S iegel in dunklemWachs .
B .
D aueben w ird eine im N amen aller drei B rfider gegebene, in der Hauptsacho mit obiger
gleichlautende, jedoch van anderer H and goschriebene A usfcrtigung aufbewahrt, welche beginnt:
Wy B ngzla‘l‘
, B aruyu vud W'
artzlaf, hrudere, van der guado godes lnertighen to S tetty u,der Pomereu, der K assuben, derWanda vndvaraten to R yyeu u . 3 . w . , wie oben, dochmit folgendenbedsutendersn A bweichungen: broder bis vser: fehlt ’dorluohteden a
van hertogen Johanneswegen van M ekelenharch, eines broder, vnd eran
‘verbunt “beyde mid
‘vnd sinen
eruen : fehlt "relcende al fit to 3
varben . hartage B arnyn v an=’vnd ayuen eruen : fehlt
‘°gyn. wys: fehlt
" willen vud: fehlt ”edder erer yennich: fahlt
”cachet ddu
ll"mid der «last : fehlt ”vnd willen : fehlt "
vudmit 18v ndmi t vnd ” hart.
B .
”vert vp: fehlt bet dat van S tett in : aingeschaben
"vud w illen : fehlt
sander w . : fehlt wy eu" mid: fehlt vnd wy bis werden : fehlt halp. mllen
wes. in eran l. beyde to st. vud al tdsamende: fehlt vud scholen bis hast: fehlt
eghenen: eingeschaben“wan bis werden: fehlt dat wy innchereu Bernde, L .
,
H enneke, (le heren sin gebeten v a n W . , y i'
t ”se oder w y dar wis, also dese breue laden .
K ieran schliesst sich der folgende, namentlich in der A nordnung der Sfltse gegen obige U r«
kunde abweichende Schluss:
V t daser verbindinge name wy vsen heren den keyser van Rome vnd
dat hilghe Romseche rike. M it desen breuen scholen alle vse andern breue,de wy in beydent zidan vndcrlanc hebben gegeuen, vntabroken bliuen vud
wesen, vnd de vud dese scholen in alle erer macht bliuen na al erme Inde.
A l dese stucke stade vud vaste to holdene, sander yenegherhande arghelist,lane wy vorbenomede bradera B ugzlaf, B aruyu vnd Wartzlaf, hertoghen to
S tettin, vor vs vud vse eruen dome vorbenomeden hertoghe A lbrechts van
1363.
quorum interest seu interesse poterit in subscriptis deducimus per presentes,quod congregatis nobis archiepis00po, decano, canonicis et capittulo predictis
in loco capitolari predicts nostre B remensis ecclesie1l
pro capittulo habendo et
facienda hora solita terciarnm venerabilis in Cristo pater et dominus, dominusBertrammus, episcopus Lubicensis nobis pro parte venerabiliumvirorumHenricipropositi , Johannis prioris , canonicamm et capittuli ecclesie Razeburg-ensis
il
dolenter exposa it, quod hen per et propter notoriss gwerrns, depredacioncs,incendio. rapinas et spolia illarumpareiam bona prepositi, priorie, canonicorumct capìttuli predictorum et admensam eorundemdominaram spectancia
'essent
grauissime destructs et desolata et quod eciam tam propter huiusmodi deuastaciones et desolaciones honorum‘ quampestilencias et carenciam colonorumsine cultorum agri et mansi ac bona dominorumprepositi, priorie, cauonicorumet capittuli predictorum ac mense corundom essent penitas in solitudinem et
desertum redacti in tantum, quod prefati domini prepasitus, prior, canonici etcapittulum magnum defectum in mensa sua et aliis necessariis
‘
paterentur,supplicatumque nobis exstitit cum summa diligencia et instancia“per prefatumdominum B ertrammum' cpiscopum Lubicenscm pro parte dominarampropositi,
prioris , canonicamm et capittuli predictorum, quatinus nos notorio inopie,paupertati , tribulacioni et defectui sepedict0rum dominorumlit
benigniter et
humaniter coupati dignaremur, quodque nos A lbertus, archiepiscopus Bremensis
predictus de expresso consensu dominorum decani , canonicorum et capittuli
nostri B remensis predictorum ad relauandam’ notariam inapiam, paupertatem,
tribulaciancm et defectum predictorum dominorum ao mense eorundem par
rochialem ecclesiam sancti N icolai in (.imewesmòlen,lo R azeburgensis dyocesis,cuius ecclesie collacio ad ipsos prepositum, priorem, canonicos et capittulumR azcborgenses solum et in solidum , quando et quociens vecanit et vacat, di
noscitur pertinuisse et pertinere, mense dominorum propositi, prioris, canonicorum et capittuli predictorum et propter predictss notorias causes annectere
vuite et"incorporare dignaremur. N as tamen , licet prcmisse cause essent
notorio et vere, matura deliberacione ct tractatu diligenti cumpredictis dominisdecano, canonicis et capittulo nostro B remensi necnon cause cognicione summaria ac informacionibus in, pro et super premissis prehabitis vocatoque ex
superhabundanti rectore"
predicts ecclesie tam de predictorum dominaram de
cani, canonicorumet capittuli nostri B remensis, quamrectorial3 eiusdemecclesieexpresso consensu predictam parrochialem ecclesiam sancti N icolai in G newesmolen‘°mense predictorumdominorumprepositi, priorie, canonicorumet capittuli
cum omnibus iuribus et pertinenciis suis decreuimus et decemimus vnicndam,
annectendam et incarporandam"
eaudemque“ecclesiam cum omnibus iuribus
1363.
et pertinencus suis auctoritate archiepiscopali et motr0politica vniuimus, ane
ximus et incorporauimus ac propter promissas notorias, instas et veras causes“
perpetuo vnimus, annectimus et incorporamus mense predictorum dominarampropositi, prioris, canonicorum ct capìttuli Razeburgonsium ac suorum"
suc
cessarammeliari modo, iure, causa et forma, quibus huiusmodi vuia, anncctio
et incorporacio fieri poterunt et debebnnt decreuimus quoque ct decemimusac dedimus et damus plonam et liberam potestatem prefatis dominis proposito,priori , canonicis et capitolo Razeborgensibus eorumquo successoribus , quadcedente seu decadente,
”rennnciante seu rosignante rectare predicto parrochialis
ecclesie sancti N icolai in G newesmolen lo aut eadem ecclesia quocunque alia
modo vacante, quod extunc in”
perpetuum profeti domini propositus, prior,canonici et capitulumR azeborgonses corumque successores paesini virtute presentis vnionis, annectionis et incarpora0ionis predicto ecclesie condomecclesiam’l
sancti N icolai in Gmewesmolenlo persone seu vicaria ydoneo vui videlicet decauonicis diete Razeborgonsis ecclesie, ordinis Premonstratensium, secundumprinilegium eidem ordini Premoustratensium ac personis eiusdem" super haca sede apostolica specialiter
”indultumcommittero ot locaro, qui condomeccle
siam nomine predictorumdominorumpropositi, prioris, con anicorum et capitoliRazeborgensium ac mense corundom regat et gubernet in spiritualibus et tem
poralibus“ac fructus, redditus, oblaciones et prouentus ac quascunque alias
abuencionee eiusdem ecclesie diligenter et fideliter percipiat, colligat, custodiat
et conseruet ac prefatis dominis proposito, priori, canonicis et capitulo Razeborgensibus, eorum" successoribus ac mense corundom ipsos
” tradet, presentotet assignet ac legalem et sufiiciontem compntum reddat de perceptis eisdemdominis , congrua tamen porcione predicto commissario seu locatario sine
”
vicario de vniuersis”fruetibus, redditibus, prouentibus, ablaoionìbus et abuen
cionibus ac emolimentis eiusdem ecclesie pro sustentacione commissarii” seu
vicarii et pro diuinis officiis celebrandis et sacramentis ecclesiasticis parrochianiseiusdemecclesie ministrandis necnon pro aliis oneribus diete ecclesie supportandis reseruata . Ju quorum omnium euidens testimonium presentes litteraeper Thidericnm dictum Koo, notarium nostrum publicum infrascriptum, conscribi et in hanc publicam formam rodìgi ipsiusquc solito et consueto signasignori mandauimus et sigilli nostri vna cum sigilli capitoli nastri Bremonsisappensione fecimus communiri. Datum. actum et decretum Bromis, anno da
mini millesimo troccntesimo sexagesimo torcia, indictione prima, mensis Januariidie torcia decima, presentibus reuereudo in Cristo potro et domina. dominoB ertrammo episcopo Lnbicensi predicto ac venernbilibus viris dominis A ssewiuode Zaldore, proposito in monte sancti Mauricii extra muros Hyldensemenses et
36'
1363.
magistro B ertoldo de B runswich, archidyacono in E yderstede in ecclesia S les
wicensi , cancellario nostro, ac Thiderico diete Koo, clerico et notorio nostro
publico infrascripto testibus in premissis. E t nos Mauricius, decanus, canonici
et capitulum predicts Bremensis ecclesie, quia premissis omnibus et singulis
tractatu, delibemcione et consilio interfuimus ac vnioni, annectioni et incor
poracioni prediste ecclesia sancti N icolai in G newesmòlen‘° per prefatum do
minum nostrum, dominum A lbertum, archîopisoopum Bmmensem, mense predictorumdominorumpropositi, prioris, canonicorumet capitoli R azeborgmsiumfactis perpetuo et propter premissas notorias, instas et veras causes expresse
et ex certa sciencia oonsensimus ot expresse consentimus” idooque adperpetuamrei memoriam ac plenum iidem, noticiam et firmitatemomniumpremissorumsigillum capitoli nostri B remensis vna cum sigillo predict?
"venerabilis patria
et domini, domini nostri A lberti , archiepiscopi B remonsis, presentibus litterisest appensum. D atum et actum“ loco, anno, indictione, mense, die et hora
ac"
presentibus quibus supra .
E t ego Thidericus dictus Koo, clorions Halberstadensis dyocesis,not.) publicus imperiali auctoritate notarius omnibus premissis
presens interfui eaque omnia et singula sic fieri vidi et
andini , manu mea pmpria fideliter conscripsi et in hanc publicamformam redogi mecque solito et consueto signo siguani
Loco, anno, indictione, mense, die, hora et presentibus quibussupra, pontificatns sanctissimi in C risto patria et domini nostri
pope Vrbani quinti anno primo.
N ach dem O riginal im bischfithch Rctzeburgîschon A rchive zu N enetrelihr. A ngchii ngt ver
1) dre R ilekplnt:bo eines grosaen pmbohschen S xegels ,
2) cm grosses , rundes S iegel. auf amor B ank hnks M aria mi t demChfistkinde auf demlinkenA rm, m dar Rechten emL ihenscepter , rechte Petrus, dic bctden S chltlsscl tiber dre rechte S chue
gelegt , Umschril‘
t, zum Theil nbgebrochcn, ergàtnzt nach den fibngen Abdriìcken
S I®IL L V [M S KN C I‘
G B R ]G M G [N S ]IS G CC L'
G
Enne ev ento. gleichhfindnge, ebenso ausgeeta ttete A nsfcrtxgnng, welche das su E bemhriobonebiscbòthche S i egel fast volletàndsg erhalten hat, zeigt imT ext folgende A bweichungcw 'dominorumproposi to, pri ori a , cnnonxcorum et capi toli R azeburgens [xnm] benign iter 'm10uandllm
"eornmque. Endlzch das D atumv M °
C C C ' LXIII’ XIII‘. A uf der R fickse1te steht ver
eehentlxch. , ,Confinnacio mhiepuscopi B remensis super eccles i a beate M arie virginia in W y smar“,
doch ist das letzte Wert durchstriohen
B .
D nc gleichfalla rn zwei A nafertignngcn vorhegende U rkunde tiber die Marion—K irche in
Wusmar, von demelben B and gcschneben und bis auf folgende Abweichungen fest buchutàblioh
1363.
1363. Jen. 13. Lùbeck.
B isc von R atzeburg.
D ethleuus B roye ot Marquardus Kòrowe tenentur coniuncta manu domino Johanni B luchchcr ot Conrado B ruggemakor ad manus domini episcopiR aceburgensis L
‘ marcas denariorum Lubicensium proximo Michaelis paraolneudes . Hoc quidem debita promiserunt ipsis ex parte domini H inrici deBòcwolde persoluere et pagare.
N ach dem L iìbeoher N ieder S tadtbuohe unter O ctaua epyphanie domini 1363.
1363. Jen. 18. Rostock. 9132.
K onrad W een , R itter, u nd scià B ruder G ustaf, H emme, vcr
schrei ben dem H . K reuz -K loster zu R ostock wegen i hrer tn da s
selbe wufgenommsmn S chwester T ra de 10 M k. R onic a us Wendisch
O mnibus, ad quos peruenerit presens scriptum, nos C onradus miles etG uslof armiger, fratres dicti Pron, commorantes in Reppelin , tenore presenciamfacimus manifestum publico protestantes, quod de nostrorum amicorum pro
pinquorum consilio et consensu, matura deliberacione prob[a]bite, vnanimiteret concordìter honorabili viro domino proposito et religiosis dominabus priorisseet conuentui sanctimonialiummonasterii sancte Crucis in Rostok pro nonaginta
marcis denariorum Rostoccensium ex parte sororia nostro dilecto Truden inmonialemdicti monasterii recepto decemmarcarum dictorum denariorum red
ditus, sitos in villa Wendeschen Reppelin , quorum V righe Merton dabit tresmarcas denariorumRostoccensium, Henneke Chute tres marcas dictorumdo
nariorum et N icolaus Petri Wendes IIII" marcas predictorum denariorum et
eorum succossores annis singulia in testo beati Martini episcopi porsoluere tenebuntur, rite et racionabilitcr vendidimus et dimisimus capiendos et pacificopcssidendos se per ablacionempignerum, si 0pus fuerit, extorquendos. Et si,quod absit, dietam villam per incendium nel rapina seu quouis eliomodo denesteri nelperiolitari contingerit, nos defectum, quemdicti prepositus, priorissaet conuentus in percepcione dictorumreddituumhabuerint, supplers et exsoluere
eis debebimus et tenebimur integraliter et cum eii'
ectu. Preterea ex specialigrecia nobis [acta prefatos redditus infra sox annos continues pro nonaginta
1363.
marcis monete Rostocoensis reemendi habebimus liberam potestatem; quos simedio tempore [non
‘
] reememus, extunc propositus, priorissa et conuentus eos
iusto empcionis titulo optinobunt et sine contradictione quolibet pacifico in
perpetuumpossidebunt. Pro hiis omnibus et singulis inuiolabiliter obseruandis
et pro vera warandia nos vna et C onradus Tulendorp ac G uslofPron, armigeri ,patroi nostri, morantes in Reppelin , prefatis proposito, priorisse ot conuentui
manu coniuncta et in solidum promisimus et in hiis scriptis promittimus bonalido. Et nos Conradus Tulendorp et G oslof Preen vna cum prefatis dominoConrado Pron et G uslof fratribus et pro omnibus et singulia seruandis manuconiuncta et in solidum bona fido promittimus, sicud superino est expressam.
Huius rei testes sunt discreti viri domini Thidericus Lodeghe, rector ecclesiein D amgor, C onradus Vramoldi , Hinricus de
’Hamole et Hinricus Dang
mari, presbiteri, vicarii in B ostok, necnon Hinricus G ruttemaker, capellanus
dicti monasterii, ad promises vocati specialitor et rogati . Ju quorum omniumtestimonium sigilla nostra presentibus sunt appense. Datum et actnm in
monasterio sancte Crucis predicto, anno domini M°C°C°C° sexagesimo torcie,
in die beate Prisco virginia gloriose.
N ach dem im G tistrower S tadvArchive anfhewahrten , von einer H and des 15. Jabrhnnderts
auf Papier in Fol. geschriebenen Copeibuche des Klosters zumHeil. K reuz in Rostock, t‘
o] .
In der Vorlage: eo Vorlage wiederholt : de.
1363. Jan. 24 . Kyritz. 9133.
H enntmg a nd B ernhard, M rsten von Werle, schliessen simB itudn issmi: H erzog B wrntm d. a . con P omenerw-S totttn .
A .
Wy Hennigh, van der gnade godes here van Werle,1 bekennen openbar in
2desseme breue, dat wy vs vrundliken verenedhebben med vsem leuen
ome, dem cdlon heren, herren Barnym, hertoghona to S tottyn, in aldusdanor
wye, dat wy scholen mynne vnde rechtis weldich wesen van syner weghenvnde ho van vser weghon yeghen allor maiko; wor wy emdes nicht holpen
‘
mogen , edder ho vs, dar seal vser con dem andern tho behulpon wesen“myt
aller macht vnde myd allen truwen also lenghe, went veer en dem andernlikes vnde rechtes behulpen hott ouer den, de vs des vnthorod. Vortmerschal vser en dom andern alles likes vnde alles rechtes holpen ouer sync
man we vs des vnthored, dar schal vser en demandern to holpen myt allen
1363.
truwen also lenghe, went om iylc edder recht weddervaret van des anderen
mannen. Hirmede schole wy vrede holden in vaer beyder landon;‘werot dat
den vrede ymandbroke van vser beyder mannen vnde rouede'in vsen landon
an beydent syden, dar scolen vse voghode an beydent'eydon trnweliken na
volghen myd aller macht myd vsen mannen vnde myd vsen steden, vnde
holpen dar truweliken to , dat dat weddordan words ; were dat mon vs seinen
darte behouedo, so schole wy seinen dario helpen truweiiken, dat dat wedder
dan words. Hir nemo wy vt an beydont syden den vnvorwynlikesten vorston,
vsen gbnedyghen heren don keysor y nde dat hilghe Romesche riko, dar wymyt nichts tyogben ddu, vnde de irlufte vorste,
’
vse ome, Lùd[wig] vnde
O tten, marchgrenen to B randenborg, vnde den erwerdyghen vader in gode
vnde heren, herren Ty ter[ich], ertzebischopder hilghen kerken to Magdeb[org],vnde vsen vedderen, herren Berodo,
”heren to Worlo. D yt loue wy vser on
dem andern etodo vnde vast to holdende, vnde bobben dorch ener mores“
bekantnisse vse secret an dessen bre!”
laten bongbon, de ghegheuen"is to der
“
K yritz , na godes bord drutteyn hunderd iar darne in demdrevndesestyghesten“
iam, in dem auende der bekeringhe sfinto Paules , des hilghen apostoles .
N ash demO riginal, von wolchcmdas S iegelahgei'
allon rst, imKomgi . S taatr A rclnve su S tettin
Gedruckt bei B reda] , Cod dipl B rand. Bd. 2, S . 444 .
B .
Wesentlicln gleichlautend ist die ebendort vorhandene. von anderer B and geschnebene und
gieichfails dea S iegels bomubte A usfcrtagung des Furston B ernhard (gedruckt ber Schottgau und
K reysmg, D iplomat. II I , pag. D 1ese1be g1ebt . Wy B ernd, van godes gnaden here tu W’un
'eddeien hern B , hert:oghe
‘b8heipon°bchulpon tu ‘lande ’
rouedol!' beydent: sydon (nur duesmai)
°vorstell
" dcr-ch merel' "gheuen
" dor fehlt
s0st1geaten . D re A usfer'agung A . hat m Resor due B uchetabon vedderen — B ern . dre A us
1363. Jan. 24. A vignon. 9134 .
P apst Urban V . sends: den B tschof Peter von Volterra ab zu r Ver.
miltelu ng des F riedens zw ischen dem K a iser K a rl I V . u nd M asen
R aynald ad a. 1363, 5 10. wonach A auch an die Embrachòt'
e Arnest von Prag und
Gerlach von Mama, don B ischoi'
A lbert von S chweri n und andere Bmchòfe und Pùrsten due
1363.
dessem yeghonwardighen breue den erlikon lndon ver C hosen Qualitzen dorwedowee vnde Peter S tromekendorpc, vnseme borghere to dor Wismer, vnde
eran eruen vnde nakomolinghen voor hòne, do ligghen toWendoschen Rogan,mit dren koten , do dario ligghen , vnde mit allen ghnlden , renton vnde
nuttecheit , mit demo grotesten richte in haut vnde in halo vnde minnerenrichte vnde alle den richten, de dar benedene sint, mit vriheyt vnde eghen
dom, sander alle denest vnde beschattinghe, also dat C irik van Driberghe,ritter, vuda S trnnlr Hoseko, dome it de vorbenomedo her O lrik vcrlateo hadde,beholden vnde bosoton hadden vnde wi vnde vnse erue it nu bobben vnde
vse is, nicht rechtes vns, vnsen eruen , vnsen nakomelinghe in den vor
sprokenon voor hanon vnde koten vnde in al eran tobehoringhon to beholdende,dar nicht vttobeschedende, to ewigher tiid to besittonde vnde to beholdendesander alle bewernisse vnser, vnser eruen, vnser voghedo, also dat se da vcr
benomodon hòuen mit eres koten vnde eran renten vnde allen tobehorendenvorbenomot moghen vorkopen. versetten, vorgheuen, vorwessolen vnde vor
laton na al eremo willen vnde beheeghelheit in ghoystlike achte edder worlik,wodan wiis se willen ; vnde wan se dit vorsprokeno ghfid to eme gheistlikenione leghot bobben, dat se id donne moghen stcdeghon laten van eremo bisohopo. vnde won it gostodeghot is, dat se sik vnde eran eruen vnde eronnakomelinghon de lonwar des gheistlikon leones to ewiger tiidbeholden schullenvnde moghen vnde ieneu, weme se willen , sunder vorder, vulborde vnde
eschinghe vnser vnd vnser arno edder ienighos mannes ; vnde willen en dossesvorscreuenen ghùdos waren vnde van aller vorwornisso entworon vuda vrion,als en lantrecht is; vnde willen ok dit vorbenomode ghut mit alle sinon vor
screuonen vndorschedenheit beschormen , vordoghedinghen vnde bouredou lil:
unsome anderen eghonon ghùdo mit ganzen vlito. .in alle dessen vorscreuenenvoor hòuen, kotcn vnde al eran tobohoringhe beholde wo nicht, dat mon benomon maghc. won allanon do boede. Hirouor bobben wesen vnse trnwen
her Otto van Helpode, ritter, Grube Voregde, knapo, her BertramBoero, domhore to Lubek. To ener vulkomenen witliheyt vnde to beiughinghe alle desservorscreuenen stucke vnde dingh so hebbe wi vuso greto ynghoseghoi vor dessenhref ghohenghot laten vnde gheheton, de ghogheuon vnde screuen is to der“
'
ismer. na godes bert drutteyn hundert. iar in dome drevndesesteghesten iero,
N ach dem O riginal im Haupt—Arehire su Schwerin . A n einemSmug von gruner Scido hi ngt
dos Herzog: gmsses. in 36. X"
,su Nr. 6914 abgobildetos S iegel in mother O berplatte. Gedruckt :
Schnî der, Papist. Meklenb.,S . 1421 . \
‘
gl. untcn 1366, M i r: 20.
1368.
1363. Febr. 2. S tuer.
und mtsagen a llen G old/orderwngen an diou lben, jedoch un ter Vor
b6ha lt ihrer A nspc he an V iecheln .
Wy D rewes, D rewes vnde Tydeko, vedderen, da helen do Vlotowe to
demo S tare, bekennen oponbare vnde betùghen vor alle gfiden lùden, da dessen
href soon vnde horon lesen, dat wy bobben eynen ghantzen vrede vnde sono
myt doma orleken heren, vnseme leuen heren, hertoghe Albrechte van Mekolen
borgh, vnde synon kynderen vnde somos vnde myt alle den ghonou. de dor
synen willen don vnde later: willen, vnde dor vnsen willen don vnde laten
willen. Vortmer alle scult, da ha vns soùldech was, dar wy breue Vphadden,
edder wat bewysynghe wi darvp hadden, der late wy em leddech vnde los
an desseme breue, mon do breue vnde da bewysînghe, de wy bobben vppe
V ychele, do seal ho vns holden, edder wor wy se bobben Vppe gfit. A lle
desse sake da loue wy demo vorscreuenen vorsten hertoghe A lbrechte van
Mekelenborgh vuda hertoghe Hinreke, syneme sono, vnde to syner haut Hinrekevan B ùlowe, her Mathias Rauene, her Honnynk Kn0pe, ridderen, vn truwen,
stade, vast to holdende. Tha hogher bowaryngho hebbe wy vnse ingheseghele
to tfighe henghot vor dessen brof, de is ghescreuon to demo S tare, na godes
bort drùtteyn hundert yar in demo drovndosestogheston yare, in demo daghevnser leuen vmwen to lichtmossen.
N ach dem O riginal im H aupt—A rchìvo zu Schwerin. A n Pergamontstraifan hi ngan dra: randa
S tagni . welche im S ohilde n or R ingo m dan W inkeln zweier ine A ndrou kreuz gelegter Schrfigbalken mexgon ; Umschn fben
1) o mnnnaaa x vx.ocow x un…2) S
‘
ananas n osow . nm am3) s' aman sax WL O ZSOW
1363,Febr. 5 1366
,Juni 24. 9138.
verbotes nach S chonon wdhrond dos K rtegcs mi: D anm a rk J .
1362, namentlich von Seiten dor kle‘non S tadio.
1) A nno domini 1868, die boato Agatha virgìnìs, oongrogati sunt oonsulou oivitatnmmariin Roetok: da Lubeka da Hamburg da S unda da Kolba ga da m er
Johanna D argatzowo ot E umene Woaoeh; da a eewolde da K ylona da B oato]: JohannesBomgnrda, Inmbartua Witte, A rnoldue Kropahn, Hmn cul Vroae, Johannes da Kymtzo, Ludoke N leudorp; et magister Johannes noh riuu S totmansis .
1363.
Jtemdecmtum est deparvis oivitatibua, quod illi , qui per se voi sooios suos fuernnt
in Schanor tempore mandati, non debent rocipi ad hurgenaes civita hause. S i qui ooien da civi
dehent amplias rocolligi ad cives civitatum hause prediche. quousque quod servabitur terminua inLubek, videlicet proximo fasto Johannis baptiste ; et tune tractobibur de hiis.
H anse-R ecesso I , S . 218. Vgl. oben N r. 9094 .
2) A nno domini 1363, consules civita tummaritimarum oongregati sunt in L nbeka die Jo
hannis baptiste: da H amborch de Rosta]: A rnoldus Kropelin, Johannes B omgardo et Johannesda K yritze ; da G odandia da R yga de Tzu-bato de Revalia de S undis doWiamerJohannes D argstzowe et Johannes M andorouwe; da G ripeswold da S talin da S targarde
de Pracis de L unehurg da K yle de L ubeke
Jtemde exhavagantibus et de illis, qui resignaverunt civflitatem tempore interdictimiso Schanis et de illis, qui morantur in parvin civitatibus, qui visitavarunt S chaniam tempore mandati ot contra mandahxm, sorvabitnr, sicut decretum fai!: in S undi s [a. N r. ita quod nullus
horum aooeptari debet ad civem in aligna civita prodictarum noe admitti debet ad vxttam ali
cuius advocati in Sabania vel ahbi .
Hanse—Boossse I , S . 235.
3) A nno domini 1365, dominion die infra octavambeati M ichaelis (O cthr. consules civi
tatum maritimamm (zu R ostock), videlicet do Luheke de S undis de S totyn de Nova
S targardon de K ylone de Wysmer Volmarus Levetzow ot Hermannus C ropelyn ; de Cold
bergh de 110s Johannes da Pomerio, A rnoldns Cropalyn, Lambertus Witte. Johannes deK yritze, Hinricus Vrees , L udolphus do G odlandia senior; de Hamhorch de G ripeswoldJham ai quis civium stantabus gworris resignavxt civilita tem et h anst se in aliamcivitatom, amplias non debet reoipi in civam in aliqua istarumcivitabum. Jtem illi, qui non tenueruntmandatumprolubioiouis de pan is civitatihus ciroumiaomtibus, non debent foveri nec pmpreplacitoriper civitatos in Shan ia et ubique neo ad iacondum admi tti in S hania et ubique super vittas, et spo
cialiter de R ibben itze, Wolghast. Wollin, C omyn . G rifenherg, Trepetowe, R yghenwold, S tolpe,G revoamolsn . Jtem qui contra prohibioiomm capitaneorum ante Helsingborg velificaverint, si re
perti fuerint in aligna civitatumprodictarum, debent cogi super fideiussoria caucione usque ad fostumsancti Johannis baptiste proximuxn ante civitabes L uboko oongmgandas, et si aliquie scivorit tales in
una civitate, debet eos seribere ohio in alia civitate.
H anse-R ossese I , S . 326.
4) A uf demH ansetage zu t eok am 24 . Juni 1366 wurden die B esct in 3) so
gefasst: , ,J ien quod illi, qui tempore gwen -ammenum civilitatemresignavorunt, in nulla oivitatum
predictorum recipx debent in concivoe. Jtemquod illi, qui tampone gweu arum contra prohibita civi
tatum Scau iam adierunt, non debent. favori neo proplasxtari per oivxtabsa nec admitti debent ad
iacondnm in Bosnia ant alicubi in vittis. et nominatim illi da R ibboni tz , W'olgast, Wollyu, Comyn ,
G rifenberg, Trepotowe, R uenwolde, S tolpe, G revesm01en.
“
Hanse—R ecesso I , S . 333.
9139.
Thidericus B ousman, pater Heynonis B ousman , ac Henneke, frateripsius Heynonis, ac Tale de B rodordorp, soror ipsius Hoynonis, consensiente
G odokino S anderi marito suo, ac A ndreas B ullioh, vir Margarote sororia pro
1363.
Ludore Lutzowen, vsen vrunden, dessen vorschreuonen ratmannen vnde bor
gheren to Luboke alle da vorbenomeden stucko stade vnde vast. to holdende
sender argo liste. Ju ene tucbnìsse desser dingh so sint vser aller ingosegelo
van vnser aller witschop in dessen brief ghebenghet, de ghegheuen is na
godes bord drittoyn hwadori iar in domo LXIII. iure, lo vastolauende.
N ach demUrl: -Buch der S tadt Lubeclc II I , 8 461, aus dem O rigi nal auf der Treu . nnt merenhangenden S iegeln, von wolohen nur dus B elieve v . L utzow (Nr 3) vòlhg erhalten ist . Das doeL fider v. Lutzow (N r. 2) ist vomS uegeibende sbgmprungsn .
1363, Febr. 18 — 1364, M… 18. 9141 .
A ctenstttcke betrefl’
end die E nM clw idmag des H ohettsstrei tes des
G rafon A dolf von H atstat» mit der S tadt H amburg durch dee:
H erzog A lbrecht von M ektonburg als ka iscrltchen R ichter.
[i ] 1363. sabbato ente dom. Jnvocsv1t (Febr. ..in ownla io L ubucenm"
, ..in curia hubi
tatmuis domin:A ntoon de Please “ Albertus dei gretia dux Magnopoiensxs :udox ad hoc
a domino nostro K umio Romanorum imperatore semper augusto deputa tus“, heiiehit auf G rund
des kmeerhcheu Commiasom vom 16 A ug 1356 (8. N r. auf A usuchau des G rafen A dolf vou
H olstein instanter fuit per dn. A dolphumcomi temHoltume supphca tum, ut ad executionemnegota nobis commissi pro parte sus procedere denen, (110 dazu eufgefordert werden
obtentu gratia impen alis , hanni ipa ua B hrgormexstor, Ra th und G emeinde dor S tadtHnmburg zum 10. April due iand poet octuvampesche, vndelicet fan s seconda" ) vorihn nach L ubeck zu laden
[2] 1363, Febr. 20 Weider ven damme Demme und L ambert van demo B aghen barichtcudem H erzog A lbrecht in einemTranafix su N r dass sua un demsolben T age due L edung in G emàeshe:t dos C itatoriums [i ] ,,m caputoho sive domo, ubi consules Hmhurgenms convenire oon
sueeount"
, vor Zengan uusgorxchtet haben
[3] 1363, A pril 4 torta infra factum Schwerin . Herzog A lbrecht meldetder S tadt Hamburg, dass er nostra negotna diverse et ardua, nobis et nostrerum torraramdistrict1bus mcumbenha“) don Term… am 10. A pril nicht abhniten kònno, und ladet suo zum 28 M a i
6. post diem fes tumpentecoates prox imo insinutis“) nach Lnbock.
[4] 1363, A pril 10. Lubeck , .Egghardus da Bockwoide, armiger, duas habens crediti… .
sigillo illustns principle uo dammi dammi A lberti dua s Hngnopolonsxs mgdlalns , quorum unam nobuh
vuo domino A dolphe comit:Holtzatxe, aham vero prmonsuhbus cin tatxs Hamborgh ibidempmseutxbuspmsentavi t
“, lassi. vor N otar und Zongen (unter welchen der Erzb:eohof V romold von R uga ist) due
neue C i ta tion [3] zum 26. M a i variasen
[5] 1863, M a: 18. ..in domo consulum in Humhorgh“ B urgermeister, Ra lhmi nnor und
Burger von H amburg bevollmflchtigen ihre M itburger N icolaus Carnow und H einrich W iitfaug su
ihren Procuratoren in diesemP rocess .
[6] 1363. . .che Venaus 26. mensis Mann. hors tert iarum vel quam. in ci vitate L ubucensn.in domo superiori domxuorumcameruriorumconsulumL ubicensmm in presencia domini Albertidei grati s (lucro M agnopolonsis compamerunt dominus A dolphus Holtaabo et S torman o comes
,
pro parte une, ct discretus vir Writi'
angus, procurator, ut dixit.
proconsulum, consulum et omumcivitati s B amburgh. parte ex altere. E rster T erm…sontabus ibidem dms V romoldo R igenzus soci . u ohmpnscopo et B ertramo L ui no. ceci episcopo
ac dnis Hinrico da Vomeren sonhora diete escl. L ubuc . Johanna decano, L udolpho malore, Hard
1363.
G egsutheil, bietet. demH erzog siu engebliches A ppellation-Instrument auf Papier su und eppellirt
mundhch adde um11 un temm et eius sectam imperialemcuriam, prout in ipse cedule
ns A lbertus dux et index non recipiens nec udmxtteus.dix it et pronuneisvit, quod in dieta huiusmodi curse procedere vellet secundum tmditsme dominonostro K erolo imperatore predicto sibi formamnec de cedulis suis se intromitteret nec cessare vellet,dense eliud e predicto esdemdomino nostro K erala imperatore reciperst in mandutis, nec mule facereiutendsrst contra iustitismet honorempmeo, quod dominus Adolphus comes predictus £iliumsuamhaberet conthoralem, et speraret, se nunquamfscisse contra honorem suum nec mule fecero vello vita
sibi comito temporibus siîuturis nec eciam in presenti, et quod dicti proconsules , consules st cives
Hamborgeuses excederent et msgnas iniuriss fecerent sibi talia imponendo.
“ D s bietet A lcune die
A ppelisfions-U rkunde shemale demH srzoge ,,ed manus“ und w ill sie, da E . W'
ittenberg und die
andern zur Verlruudlung zngezogencn N otare sis nicht annehmeu, lesen ; weil aber der Herzog sie
zu heren verweigert, legt er sis demHerzog zu Fri ssen (ed pedes) und entfernt sichmit demProcurator Wfltfsug. Sofort nach ihrem A bgengs wird von G rafAdolfo S eite besntmgt, in der Verhandlung fortzuîahren . , ,Jpse vero dns. A lbertus dux et index , deliberstus , ed instantiampartis sic
sufficienter, ut dicebstur. compsr9ntis ibidem in iudicio eorumeo, processit in hac cause de iure et
consuetudine illins patrie, ut v idsbatur, hactsnus observatis . D sductis hinc inde multis interrogatiouibus et respousìonibus musuetis, iuxts senierum periton nmmilitum ot. vsenilorum illius patrie
ibidemastentiumper ipsumAlbert:… ducem et indicam in hac parte requisitorumconsii is et edicts ,ipsos proconsules , consules et univers:tatem civiumcivita tis Hamborghmmus sufficienter, ut dicebatur.ibidemmmparentss, contumaces reputavit si sia certum terminum competentemX III I . diem ortuno
immediate et continue sequentem (Juni 9) ad expurgend[ujm eorum contumaciam et allegandumcauses rstionabiles, quero indicium suum, immo verina domini imperatori s predicti, legitime citati
contempsissent et centomuerent, sssiguavit“, und tràgt ” duebus armigeris vassilis suis, videlicet Vol
rade de Treiowsn et H inrico B lock ibidempresentibus“, die Ladung der H amburger zu diesemTermin
auf, ,,cum intimatione. quod, sive venerint sive non,ipse procedere intenderet, prout haberet in
mandatis , ut prefertur.
"
[8] . ,Posteu sequenti dis (nàmlich em27. M ai) plures trectetus fuerunt hubiti (wie Wiltfaugh am 23. Juni schreibt) in domo dominiet amicebilibus tractntibus inter prefatumdominumA dolphum comitem,
cx una , et proeonsnlss , [con811108] et cives Hamborgeneee, ex altera parte servundis, sins preiudicio partis utriusque et iure
psrtium utmrumque semper salvo. E t de placitis predictis fuit taliter concordatum, quod in pre
queuti die, que fuit octave pentecostes (28. M ai), (ires dominion ct factum sancte trinitetis, predicts
[9] 1363, , ,mensis M au dic 15 (se imA bdruck, gemeint ist aber der 28. hors quasi
tsmierum, in curia domini A utouii ds P iesse. canonici ecclesie L ubicensis in presentis dominiA lberti ducia M agnepolsnsis iudicis ad hoc auctoritate imperiali deputati, meique noterii publici (scii .G hodewici ds G olia, clerici Coloniensis diecesis], testiumetiam subscriptorum, pmsonalitcr constituti
nobilis vir dns. A dolphus comes Holtzscie et S tormaris, ex una, et H inricus Wiltfsngh, procuratorproconsulum, consulum et eppidsnorum, ut assomit, H amburgensium, parte sx altere, retulerunt et
proposuernnt commdomino Alberto duce et indice predicto, quod veilent paci intendere et se valloni.
composers , si posseut. U nde dictus index dns. dux , paci volens congaudere, post multa terminemad procedendum ultra in causa feriam sextam unte festumJohannis baptists [Juni si compositionon intervenirst. ssaignevit expresse de consensu partiurn utrsrumque et regetu. A cta sunt
presentibus nobili viro due. Hmrico comito Holtzs tie et S tormarie, Johanne decano ecclesieHamburgensis et elia multitudine populi .
“
[10] 1363, Juni 23 23, que fuit vespers b. Johannis baptiste ..in domo superiori
consulem civitatis L ubicens is.
“presentibus dnis . B ertramo episcspo, B ertramo B ere
cancellerie dui . Alberti ducis M agnopolensis et magistre Johanne B orghermeyster, cenonicìs scsi .
L ubicensis, necnon inclito A lberto duce S aronio et nobili H inrico comito Holtzatis, ec strenuis Je
hanne de P iesse, Hinrico ds S trslendorp, R avens ds B arnekowe, K eys de Rentzow, Hmrico (le
R sventlow, Luders de O wa, Ghodtschalce de Wiltbergh, Johanne Hummersbu‘tle, Timmons M srute.
1363.
comitem in possmionemeorundem.
“ D erfiber befragt der R ichter den R itter Raven v . B e'
rnekow .
, ,Qui cumpet itie estentibus predictis deliberatns eubintulit, quodmejostes imperialis et ipse dominusA lbertus dux et index predictns auctori tate domini imperatoris momen ti eundemdominumA dolphumcomitemHoltzatie deberet inducere in poseoseionempaoificamomnium et singulorum sibi adiudicetorumpredictorum. Eeepondens autemdominus A lbertus dux et index sepedictos, quod, si et in quantumfieri posset, libenter esset supportetus , sed in quantum exousari non posset, exigente iusti tie cb re
verentiemdui . nostri imperatoris predicti et ipsius sacre imporielis curia per[ficere] vellet libenter.quantum in eo esset, prout de iure tenen tur, cppoflunis temporibus requisitus , et negotium sic in
structum et comm eo, ut prefertur, ectitatumeddum. nostrumimperstorem et eius secreto imperielemcuriam vellet remittere etiam suis [propriis] sumptihns et expeneis ob reverentismdomini imperatoriset eius imperialis dignitstis .
"
N ach demboi N icholson, A cta judioielie A c. , Jenne 1844 , und bierneoh wiederum in der
Schlesw .-Holst -Lsuenb. Urk.
-S ammi . 11 , S . 248— 264 , ebgedruckten Instrument dee Noten; HinricusW ittenbergh, clericus Rs tzeburgensis diocesis . , ,D es mandeges ne pelmesontage
“(M i n 18) 1364
benrhundete ,,Alef, van der gnede godes greve the Holsten und S tormern, det wy alle seinen ,
echelinge und unwillen , de wy hadden mit unsen truwen borgermeistoren, retmsnnen und borgern
van H amburg, und der wy se umme [l]eden lethen hadden und schuldigen vordemo edelen vursten
here A lberto, hertogen the M ekolenborg, else vor einem richter ven des keysers v egene.und umb elle andere sake, echelinge unde unmutb bobben m ntlicken sonet und gente endet
und (D aselbst S . 268)
1363. Febr. 21. Rostock. 9142.
Verzeichn iss von Schulda der S tadt R ostock.
D e computecione computata anno domini M°CCC°LX°
temio, in profesto beati Petri ed cathed hii remauseruut obligati ciuitati .
Et primo dominus Hermsunus Lyse de prato in Kersebom V mr. ,
Thidericus D euenter V mr. , item Thomas V oglie V III mr. pro Berenwinkel,item dominus Luderus de G odlandia senior VIII mr. pro vuo prato, item do
minus Ghersrdus Rode IX mr. pro prato apud domumHinrici B oden.
JtemWillekinus E nwoman V II mr. pro duebus equis, item C onradus
Vlecke II mr. Lub. pro I equo, item lenifices pro den" ramen 1 in ciuitete.
Jtem E ngelbertus Cruse ex parte Wokerdes de Robele pro collecteV ° marcarum anni preteriti tem de prima. collecte quem de secunda ad sti
pendiarios.
Jtem panniscide Hermennus de D ulmeu I mr. , Petrus Cosche I mr . ,due C etzowe quilibet I mr. , Petrus de Demme I mr. , Ykenh. I mr. , ScheleClewes I mr. , Bernd C urrifex I mr.
Jtem dominus Johannes de Pomerio XXXVII mr. Imb. pro sue ceptiuiteto et remanet V II mr. Lub. , dedit XXX mr. Imb. Jeseuitzen.
(Jtemdomini E nerherdus Hollogher et E ucrhardus Besslere remanseruntciuiteti in XI mr. Rozst. obligati.)
1363.
Jtem dominus Johannes G ranze remansit ciuitati XV mr. V 801. R ozst.
alibi nunc de nono computacioui insertas .(Et ciuitas remansit obligata tune domino Hinrico Pelegrimen in XI
mr. Rozet. )
1364, Febr. 21 .
‘E twa : R ahmenpfennig. B ebmengeld? Vgl. N r. 4608, S . 256.
1363. Febr. 23. A vignon. 9143.
M et Urban domK loster E ldena das P a trona terccht fiber
die K irche zu. G rabow .
U rbanus cpiscopus, somos scruorum dei , dilectis in Cristo filiabus,priorisse et conventui monasterii sanctimonialium in Eldcua per priorissamsoliti. gubernari, ordinis sancti B enedicti, Ratzeburgcnsis dyocesis salutcm et
apostolicambenedictìonem. Gum a nobis petitur, quod iustumest et honestum,
tam vigor equitatis quam ordo crigit raeionis, vt id per sollicitudinem officiì
nostri ad debitum perducatur eli'
ectum. S ane petici0 vostra exhibita nobiscontinebat , quod nobilis vir Lod9wicus, marchio Brandenburgensis , cupiens
terrena pro celestibus et transitoria pro eternis felici commercio commutare,ius patronatos ecclesie parrochialis in Grabow, Ratzeburgensis dyocesis, tune
ad eum spectaus, vobis et monasterio vestro pia et provide liberalitatc donauit,
prout in patentibus litteris inde confectis, marchionis prcdicti sigillo munitis,dicitur pleuius contineri. Nos vestris supplicationibus inclinati , quod super
hoc ab eademmarchione pie et provide factum est, gratum ct return habeutes,id auctoritate apostolica confirmamus, et eundemecclesiamGrabow ad wonsamconuentualem incorporamus omnibus inpetrantibus deinceps procol metis. ct
presentis scripti patrocinio communimus. N ulli ergo omnino hominum liceat
hanc paginam nostre confirmacionis ct incorporacionis infringerc aut ei suso
temerario costruire. S i quis autem hoc attempters prcsumpserit, indiguacionemdei omnipotentis et beatorumPetri et Pauli apostolorum se uouerit incursurum.
Datum A uinionis, VII° kal. Mereu, pontificatus nostri anno primo .N ach dem Original imHeupt A rchive zu Schwerin . A n einer Schnur von gelber und rather
der R ilckseite mit der Inschrift
1363. Febr. 23. 9144 .
Ink Henningk Taabckendorp'lick bekenne vnde betfighe openbar in
desseme breve, dat [ich] vorkoiî t hebbe2dome gadeshuse the der Rockenitze
vnde den ratmannen, de dat gadeshuws vorestan, ene’ marckgheldcs au einer
boven tho der Reckonitzc, de un buwct B lamkeu‘ V oss vnde sync hindere,vor twintich
‘ march wendischer penninghe; vode den wedderkope den seal
ick vnde myne suster Grete bobben daranno, alze wy to Paschen vert aversos iaren de vorspracken twyntich
“ marck en weddergheven. Wered dat wydes denne nich wedder van en koflien, so seal iddes gadeshuses rechte kofl’tekopc wesen . Vortmer, werst dat dat gadeshus edder de mdmanne daranebeworcn worden , dat seal ick edder
°myne rechten ertoumen dome gadeshusevnde den mdmannen gautzlìcken entrichten vnde entfryen. Dat lave ick mytmynen rechten erfnamen vnde myt Heyneu vnde A rnolden, knapen,
’ mynenveddcrn, gebeten Tzapekendorpe, by truwen vnde myt ener samendeu handdemo vorsprakenen gadeshuse tu der R eckonitze vuda deu redmanneu des
gadeshuses siede van [de] vast to holdende Datum° 1363, in vigilia
beati Mathie apostoli.Nach Rudlofi
'
s mit der M arke: Ho. E ine A bschrift v . Hoinkhusen'
e giebt‘Zabekend.
='hebbe vork.
°1 ‘B lw enken 15 teyn“unde 'knapen : fehlt
aete. (stett der bei R … enspnnktirten L iî cko und D atum).
1363. Merz 3. Malchow.
den vierten Theil dcr T ibboldsmithle zu M alchow .
O mnibus et singalis, ed quos presene scriptumperuenerit, ego Ludolfus
E leri , cinis in Malchowe, cummois veris heredibus salutem in domino . Temporales actus obliuiscuntur de facili, nisi firmentur rubare litterali ; hinc est,
quod ad noticîam vniuersorum cupio dcucnire, quod exigente pie deuociouie
afi'
ectu et sufficienti deliberacione prehabita doueni et dimisi presentibus donoet dimitto ed perpetuam memoriam monialibus monasterii sancti Johannisbaptiste in Malchowe quartam portera molendini, quod nunccupatur Tibboldis
molen , cum suis agri s cultis et incultis, liguis, pratis, pascuis, paludibus,rubetis, equis, aquarumdecursibus, piscacionibns, vsufructibus, cum omnibus
1363.
hir vorbenomet, Egbrechtes brodere, vifiich Lubesche mark an minne vnde
an goden na vser vntschedinghe vnde eprekende. Jn en tuch desser dinghevnde deghedinghe des hebbe wy Amd C ropelin vade Frederek S uderland hirvorbenomet vnse ingheseghele vor dessen href ghehenghet, deghedinghes vadesones Inde desser vorbenomeden bederuen Inde. Thughe desser dink sindacbare vnde wise manna: her Hermen Lyse, borghemester, her Hinrik Frese,her Ludeke van G odlande de olde, her Johan van der Kyritze, her BerndC opman, her Symon Quest, radmanne tù Rozstok, vnde Hinrik Wyzstoch,des stades schriner darsulues, vuda andere vele bederue Inde, de truwe werdechsin. D it is gheschen in der kerken tù vnser vmwen tu Rozstok, na godesborddusend iar drehunder iar in demo twevndsesteghesten iare, des sondaghes
na vnser vrowen daghe tu lichtmissen. Hec littera fuit duobus pendentibussigillis dominorumA rnoldi G ropelin et Frederìci S uderland. S criptum ex insendominorum proconsulum.
N ach demR est. L ib. recognit. 1338— 1384, fel.
Domini Johannes de Kyritz e et Johannes G ranze, prouisores domussancti Spiritus, ac Johannes S omer, magister diete domus, vendiderunt JohanniPartzyn hereditatem suam sitam in platea E se]uotes apud Bertrammum de
Damen , quam sibi ut diete ecclesie legata fuit per magistrum Gher. Freuddorp in suo testamento, warandiampromittentes .
N ach dem R ostocker Hansbuch 1854— 1367, fel. eingetragen zwischen for. 6‘
p. Dotare
(M i n 17) und fer. 6“ante palmas (Merz Getilgt .
1363. Marz 19. 9148.
i n Wimnar 1 00 H flhawr jamma aus P è tersdorf bei M 6dentim, von
denen jedoch der K aùmd des L a ndes B rasca: 20 S tilo]: zu haben ha t.
In nomine domini, amen . D ocuit experiencìe realitas et operanciumtribuit prouida sagacitas sic se debere gerere in factis per acta presencia, ut
in futurum sit laudabilitatis et felicitatis de hoc memoria sempiterna. Hino
est, quod nos Albertus, dei grecia dux Mangnopolensis, comes Zwerinensis,
1363.
S targhardie ac Kozatek terrarumdominus, attentus premissis ac tenuitate seu
paruitate reddituum, prouentuum et obuencionum ecclesie sancti G eorgii in
Wismer, in qua nobis et heredibus ac successoribus nostris ius competit presentandi, rectori nunc ecclesie ipsius domino Johanni Borghermester, cappellano
nostro, et suis sucwssoribus perpetuis temporibus matura deliberacione precedente donanimus et pres entibus donamus centum pullorum reddi tus percipi
endos in v illa Petersdorp pr0pe Modentymquos Matheus G huldener, quondamfamiliaris nester, villa habuit in eadem; talem condicionem nostre donadoni
interponentes, quod rector, qui fuerit pro tempore, sancti Georgii in Wismerfratribus kalendarum terre Brezen, qui ad progenitorum, nostrum ac baradamet successorum nostrorum memoriam ante festum M ichaelis , dum memoriasolita fuit et est peragi , qui in vigiliis sunt et de mane missas lagerint nel
cantauerint ob congregacionemmemoriememorate, viginti pullos pro aucmentoet supplemento sumptuum et expensarum, quos et quas dicti rectores fecerint
Wismer tune veniendo, tradere procuratoribus debet et erogare sic parate et
prompte ac expedite, quod nulla d11aci0,nel fraus in premissis reperiatnr nel
inueniatur. E t rector sancti G eorgii, qui erit pro tempore, perpetuo habebit
plenum ius et firmum expignerandi dictos pullos a colonis et censiuis, quorumdomibus nelpossessionibus sunt ad exsoluendum inscript[i] , nullo obstaculo ab
hoc a quoquampertimescendo nel formidando seu requisicionibus quibuscumquea nobis nel successoribus aut heredibus quoaddictum inpigneracionemfaciendisammodo nelpetendis . Ju cuius rei euidens testimonium'
sigillumnostrumpresentibus duximus appendendum. D atum anno domini M°
C C C°
sexagesimotercio, dominica , qua cantator Iudica . Testes huius sunt dilecti nobis fideles
B ertrammus Bere, noster cancellarius, G rube Vcregghede, Hermannus K erkdorp et Hermannus S torm, famuli, et plures alii testes fide digui .
N ach der Bcetii tigung des Bmchofs Heinrich von R atsebnrg d. d. Schònberg, 1374, N ovhr 26.su Wismer. G edruckt Schroder, W . E , S 128, Franck, Alten n . N onna Meklenb. VI , 8. 258.
1363. Merz 22. Rostock. 9149.
Joha nn G rawecop leietet dem lî a th u nd der &M t … cc d
wegen 4 L ast H ertnge, welche sie an Joha nn v . B rete und Johamz
L oew von M almo zur ùclcgegeben haben .
Iohannes G rawecop‘
promisit dominis consulibus et ciuitati , quod non
debout ab aliqua de estero moneri pro eo, quod reddiderunt Johanni filioThiderici da Brela et Johanni Lowe de Malmoghe quatuor lestas allecium.
1363.
N ach demRest. L ib. recognit. 1338— 1884 , fo] . eingetragen faria quarta post Judica .
lde G rowecoppe war auch auf demTage zu Shelsund 1363, Jan. 1 (N r. unter den ,.piuras
cause, que usque ad proximnm terminam sunt suspense.
1363. A pril 2 Herbst.A usaaben R ostocks .
S ub anno domini 1363.
1 . D e fasto pesche exposuerunt primo Johanni Volmershusen usque ed
festumbeati Jchennis baptiste 4 marcas puri argenti .2 . JtemKerstiano Beck testo pesche usque ad festum beati Johannis
4 marcas puri argenti .3. Jtem Hinrico Sweven alias dicto Vruenlof 2 marcas puri e feste
pesche usque Johannis .
4 . Jtem H inrico Domenica quinque marcas puri argenti .5. Jtem domino Johanni Glétzowen post ipsius reversum1
de nostraquarta. parte 150 marcas Lubicenses.
Hanse-R ecesso II I , N r. 282, S . 264 .
1 Vgl. N r. 9127, A um. I .
1363. A pril 4. Ratzeburg. 9151 .
zu .M echow umd verwendet die 10 M k. W eumA nkcmf von Schlug
brùgge wnd S chlag-R estorf.
V niuersis presencia visuris seu auditoris Hinricus de Wittorpe, dei
grecia prepositus, Johannes prior totumque capitulum ecclesie Razeburgensisin Cristo gaudium et salutem. Tenore presenciam reoognoscimus lucidequetestamur, quod mature deliberati cum vnanimi consilio et consensu omniumet singulorum, quorum consensus ad hoc fuerst requirendus, considerentes in
illo nobis et ecclesie nostre nullum detrimentum sed pocius profectum et
honorem , rite et racionebiliter vendidimus et dimisimus et in perpetuum di
mittimus litterae per presentes pro decemmarcis Lubicensiumdenariorumnobisin numerata pecunia persolutis et in nostros vtiles et necessarios rsas, videlicet ia empcionem et persolucionemvillarumSlabrugghe et. Restorpe conuersis,
1363.
protestando, quod nos debite et matura deliberacione prehebita , requisito concilio et consensu venerabilis patrie in Cristo ac domini nostri, domini Wyperti,episcopi R azeburgensis, necnon omnium et singulorum aliorum, quorum con
sensus ad hoc fuerst requirendus, considerantes in illo diuini cultus eucmentumetmultarumanimaram salutem et ecclesie nostre atque nostrumpropriumprofectum et honorem, rite et racionabiliter vendidimus et dimisimus se in per
petuumdimittimus litterae per presentes pro ducentis marcis Lubicensium de
nariorum nobis in parata. pecunia numeratis et persolutis et in nostres necessarios veus, videlicet in empcionem et persolucionemduarum villarum Sla
brugghe et Restorpe conuersis, multum reuereudo viro domino Hinrico Mfinde,cappellano prefati domini nostri, domini Wyperti, episcopi Razehurgensis, testamenterie pie recordacionis Henneldni C eci apud nos sepulti, perpetuos redditus
decem marcarum Lubicensium denariorum per collectorem memorierum sine
seruiciorum nostrerum, quemcunque pro tempore ad hoc deputauerimus, ex
villa nostra Petersberghe dieta sine de primis denariìs, qui de censibus sine
redditibus, precariis, seruiciis seu quibuscunque emolimentis diete ville ennuatimprouenient, antequam quisquam alias de ipsis quidquam [percipiat], simul etseme] indiminute tollendos et percipiendos et ut subscribitur distribuendos. Poterit
eciamdictus collector, quocienscunque opus fuerit, dictos redditus decemmarcarumex dieta villa Petersberghe expignerare et pignera, quorsum voluerit, ducere
sine portare, nobis super hoc minime requisitis, eciam si quod amplius est,
prepositum nel officiales suos cumdebita instancia requisierit, sibi ipsos reddituspleno expignerabunt; pre hiis vero redditibus commemoracio sine memoria predioti Hennekini C eci quater in anno cum missis et vigiliis et campanarum
pulsacionibus, prout in aliis similibus commemoracionibus aput nos solitumest,
sollempniter peragi debet et semper qualibet vice quarta pars predictorumdecemmarcarum, hoc est due merce et ceto solidi inter canonicos et connersos, qui
hiis secundumpriuilegifi. super similibus facts. presentes interfuerint, absque ali
quo deposito reseruando integre distribuì et vnicuique sua manualis percioministrari. Preteres si eliquando, quod deus nolit et auertat, de prouentibus
diete ville ex quibuscunque causis tantum aut eciam nichil prouenire posset,nichilominus memoria sepe memorati Hennekini C eci eque bene peragi debetquater in anno et eelebmri. Pro hiis omnibus seruandis firmiter et in euidens
testimonium singulorum sigilla nostra , videlicet propositi et capituli vna cumsigillo predicti venerabilis in Cristo patrie ac domini nostri, domini Wyperti,episcopi R azeburgensis, presentibus sunt appense. Et nos Wypertus, dei et
apostolice sedis grecia episcopus ecclesie Razeburgensis, considerentes supradictum factum sine contrectum in nullo esse nociuum, sed proficuum et ho
1363.
nestum, ipsum per omnia ratificamus et approbamus et in nomine dominiconfirmamus, mandantes debita sub obediencie, ut nullus ipsum quocunque
modo inbrigare sudest seu infirmare. Ju quorumomniumeuidens testimoniumet robur velidioris firmitatis sigillum nostrum vna cum sigillis predictorumdominorum nostrerum, prepositi et capitali, presentibus est appensum. Datumet actnm Razeborgh in loco capitulari, anno domini millesimo C°C°C° sexagesimo tercio, ferie tercia fasti Pesche, presentibus discretis viris Wedekino
Wedekini et Hinrico G riis, presbiteris, vicariis perpetuis in ecclesia nostraR azeburgensi, Hinrico de Verdis et Bertoldo Colpyn, clericis B remensis et
Zwerinensis dyocesum, testibus ed premissa vocatis specialiter et rogatis.N ach dem O riginal im bischbflich B atzehurgischen A rchive zu Neustrelitz. A ngeh8ngt sind
drei Pergamentbànder, von denen nur noch das zweite ein S iegel trfigt und zwar des in Bd. XIV ,
zu Nr. 8783 boschriebene des Propstes Heinrich Wittorp; Umschrift:
Varg] . U rk. N r. 9068 ff.
1363. April 4. Neubrandenburg.
B ugislrw B arn im und Wa rtisla v von P ommem -Wolgast, sei n er
T ochter A nna , der Verlobten H erzog Wa rttstavs d.j., 2000 M k. K ò‘
bn .
Wy Johan, van gnaden ghedes hertoghe thu Meklenborgh, thu S targ.
vnde thu Rostok, bekennen vuda betughen openbar in dessen bryue vor allenluden , der hy kempt the syende vuda thu herende, dat wy na rade vnser
truwen ratgheuen med wlbort vnde med ghantzen wyllen hebben ghededinget
vnde ghemaket ene ghantze eweghe vruntschepmedden houghebornen vorsten,
vnsen lyuen omeu B ogoslaue, B ernym vnde Wertzlaue, bruderen, hertoghen
thu S tettyn vnde vorsten the R uygen, also dat wy hebben ghcgheuen hertogheWertzlaue dem iungen, hertoghe B arnyms sone vorbenumet, vnse dochteriunchurowen A unen thu der ee, vuda scholen er medegheuen twy dusent
lodeghe mark salucre Kolnesscher wycht. Vnde dy suluca twy dusent marklodich dy schole wy vnde vnse erfnamen vnde wyllen gheuen vnde vntrychten
vnseme brodere, hertoghe A lbert van Meklenborgh vnde greuen thu Tzweryn,
ven hertoghe B arnyms weghene, des vorbeniimeden hertogheWertzlaues veder,vnde wyllen ene vnturygen vnde vntledeghen van der vorbenùmeden schulttwysschen desser tyd vnde pingesten, dy neghest kumpt. Were ouer, des ghotnichts ne wylle, dat wy ene van den twen dusent marken lodich nicht vut
39*
1363.
rychten vnde vnturygen konden , else vere schreucn ya, se schole wy vnde
vnse erfnamen deme suluen hertoghe Barnym vorghenfimet vnde sinen eruen
settsu vnde laten thu eneme rechten pende vor dy vorbenumeden twy dassntlodeghe mark dy ghantze voghedyge thu S traceborgb, beyde bus, land vnde
stud, med kerklene. med manschap, med pacht, med bede, med rychte, medmdnte, med dorpe, med dyneste, med ackere, med halten, med waters, medangheualle, med aller nut vnde vmcht, dy nu in der suluen voghedyge ys
eder werden mach, vnde med aller herschop vnde vrygheyet, else wy sy allervrygeste hat vnde beseten hebben, vnde scholen dat vorbenumede deme vor
schreuenen hertoghe vnde sinen eruen else dat peut ledeghen vnde vnturygen
van aller ansprake vnde scholen ok laut, sted vuda bus thu S trazeborgh an
den vorbenumeden hertoghen vnde en sine eruen thu eneme rechten pendewysen. Wen wy ouer deme vorbenùmeden hertoghen B arnym oder sinen
eruen twy dusent lodeghe mark boreden an ener summen binnen der stud tu
A nklym, se schal hy oder sine eruen vns vnse verbenfimede voghedige medbuse, med stud vnde med lande oder vasen eruen weder sa ttwerden vrygvnde vnbeworren. A lle desse vorschreuene stucke loue wye hert0ghe Johanverbeni
‘
ìmet med vnsen medeloueren vnttruwen med ener samendeu haut else
med heren Albert van Pickatele, EngelkeWerborghe, Wylleken van Helpede,V icken M ùnde, Vrytzen van B ertekowe demo iungen, rydderen B uiene van
der Dellen , langen Engelken Manduuele, Gherelde van D ewytz, Janeken van
Wfidensweghe, Erek Schepelytz, Herman R yben, C hereken ven B ertekowe,
heren Vrytzen sone, knapen, den houghebornen vorsten vnsen lyuen amenvorbenumet, else B ugeslaue, B arnym, Wertzlaue vnde Wertzlaue vnde cremerade vnde dyneren, else greuen A lbert tu N owgharden, her N icolaus Kolnere,Engelke Manduuele, A reado van N yenkerl-zen, Hennynge van Pentze, rydderen,
Henninge ven Putbusch, Janeken ven Wedele, Alberto van Helpede, EngelkeWerborghe, V icken van der Osten, Hinrik vnde Kurde ven Tzweryn ghentsleken tu holdende vnde vultubringende. Thu erkunde vnde thu tughe desservorschreuenen dineh so hebbe wy vnde vase louerc vorbenfimet vnse inghe
zeghele laten hengen an dessen bryef, dy ghegheuen vnde gheschreuen ys thu
N ygenbrandenborgh, na ghedes bert dusent dryhundert ier in dome dryvndesostegheaten iure, des dingstedaghes in den hilghen daghen thu pesechem.
N ach demO riginal imHaupt A rchive zu Schwerin. M ittels Pergamentstreit'
en sind 13 S iegel
1) rund: zwischen B lumenrenken ein rechtsgelehnter S childmit demmaklenburgischen S tierkopfe, darilber ein verwerte gekehrter Helm init Helmzier Wie auf dem in Bd. X, su Nr. 6875
abgebildeten Secretsiogel Albrechts ; UmschrifiSGC (I]O hIS D EI G RR DVG IS (DR G RO PO LG R8
'
myt den hòuen, de vns vse vader Cu'rt S teal gheeruet hadde vade belt mytalleme rechte, also hebbe we vorbenomeden S tele dat sfilae gilt vert vorkoi’t
deme beacheden manne Hinrik Snakenborghe vnde synen rechten erfnamenmyt aller nii t vnde myt aller vrficht, else we dat hebben beseten vade ghehatna vnses vader dade, myt alleme rechte luttek vade gmt, beghe vade dat
syde, myt akkere buwet vnde vngebawet , an velde, an wegbe, an welde, an
holte, an basche, an stade, an watere an gande an stende, an vlasteghede,an rokhùnren . Vortxner zo bekenne we des myt vasen rechten erfnamen, datwe vorbenomeden habben vorkott de molen, de dar lych tù Rempelyn, H inrikS nakenborghe vnde sinen rechten eruen myt aller nii t, myt hohe, myt stroke,myt buschen vade myt rare, also it dar wassen (mach) , myt watere ynvlotevode vtvlote vode myt allen stukken , dat td der molen lycht vade ge tùgbelegan heft ; vuda scholen se em vade synen erfnamen tù vnseme veddere
G osschalk S tele vntvrigen vnde scalea se vorlaten van vnser haut, swen H inrikS nakenborch dat van vns eschet, vade eme de molen na tù besytdende, else
vnse veddere G otseallyk S talheft vor beseten myt alleme rechte, svnder twellef
marc geldes , der we em nycht vork0pen; de scholen alemissen blyaen, vade
Hinrich S nakenborch sehal dessen vorsproken twe(l) f mark her Hinrik S tele
geuen alle yer tfi svntc Micheles daghe,1edder den gheuca , dese (her) H inrik
S tales nakomelynghe synt tù (der) vikkerighe, dese lych an der kerken tùMystorpe. Dyt vorsproken gùt dat scale we Ghet t, her Hinrik vuda C ùrt,(se) dese helen S ta], waren Hinrik S nakenborghe vnde synen erfne.mea2 yervade dach, else ( it) en lantrecht is, vade willens eme waren vor mandechvade vor (vn)mundech‘l vade vor allen (den) genen, dese wyllen vor geystelykvade vor werlyk recht komen (wyllen). V ade scholent eme na holden tùgade also lenghe, wen Hinrik . S nakenborch de lenware kan vorwarnen van
den lenheren, vade wyllen myt em riden, wen Hinrik Snakenborch wyl vor
de heren, vnde wyllent em up laten we van. vnser haut vnde eme td“ derhaut, tù brukende na else we vere. D at alle desse dyuk blyuen stade vadevast, zo hebbe we dre brodere Gherd vnde [her] Hinrik vuda C ùrt, dese betade S tele, dese desser dyuk eyn lyke houetlade, loaen
Ivnde hebben ghelouet myt
vnsen tùloaeren Hartmanno Wyntterueld vade myt Ereken Se(le)ghen , damebescheden manna H inrik S nakenborche vntruwen myt eyner sameden haut
stede vade vast tù holende. Tù ener betaghinge zo hebbe we vade mytvnsen tùloueren vase inghesegele ghehenghet vor dessen href. Datum annodomini M°CCC° sexagesimo III
°
, quarta ferie. infra octaaas pesche.
N ach demO riginal imHaapt-A rchive za S chwerin. D as eingeklammerte ist fiber der Zeilenacbgetragen ;
-ebenso, aber dann wieder wegradirt:’waren hant
'. Ferner seheinen nach: daghe
1363.
zwei
Von gawesenen S iegeln sind nur noch vorhanden : ein B est des zweiten, welcherden F ingersindruck anf dar B uckseite zeigt, sonst aber nicht einmal die Form erkennen li est ;
D ie S iegelstreifen sind bis auf den letzten heschrieben and geben an einander gelegt folgende
Zeilen eines Concepts von derselben Hand, von welcher obige U rkande stammt. D ieeelben nehmennur die obere H i lfie des B lettes ein, aaa welchemdie S treit
'
en der Quero nach geschnitten sind.
D ie L anka gleich za Anfang ist durch das noch aafsitzende vierta S iegel vamrsncht die letzte Zeile
ist nicht ganz mehr gefùllt : , ,Jch D ydrik Hfibe hakanna vor allen giiden laden t'vnde tu
komen moghen, dat ich al dat v ylholden, des myasa vrant vuda mynen erfnamen hebben ghe
dat loue ich Ty teke Hdbe,ea E ubea sone was , V ilcken B abben vnde Volrat Klynte, dese eyn tatman is tdma K a
1368. A pril 14 Juni 24. Rostock. 9155.
nach D anm ark.
L atteke B ertoldus nante abiurauit ciuita tempro eo, quod fuit in Sobania.
Nach demL ib. pmscript . B est. , fel. Soitenflberschrit‘
t : Feria V I . ante misericordia dominiA pril 14 . G edruckt: M aki . Udc.
—B uchV ,
'
Vorrede S . XXI V .
Item anno M°
CCC°
LX°
IH . , circa festum natiuitatis beati Johannisbaptiste, Johannes G lashaghen abiurauit ciuitatempro eo, quodhamulamtransmisit ad D aciam, quod confessas fuers t comm toto consistorio, quod fuerat
prohibitum per omnes ciuitates maritimes per corpus et bona .
D aselbst fel. G edruckt in den Rest. N achr. 1754, S . 78; Hanse—Recesso I , S . 205,and M elzi . U rk.
-B uchV , Vorrade S . XXIV .
1363. A pril 17 Mai 20. Wismer. 9156.
H erman n K r&pcltn R athmmmzu Wi smer, bekennt, zu drei Vi ca reienG eld verz i nsli ch i n H dmden zu haben .
Dominus Hermannus Cropelin tenetur ad tres vicarias, videlicet D itmari Smid, Johannis Witten et Slater, XXI marcas, quas leuaait a B erchte
heylen , cum quibus vna perpetua marca reddituum debet secundum tenoremtestamenti dicti D itrnari comparari per dictum dominum Hermannum C ropelin
1363.
in fasto sancti M ichahelis reexponendas. Quod si non fecerit, dahit annuatimvicariis dictarum vicariarum redditus vninamarce, qnamdiu dictus XXI marcassub se habet.
N ach demW ìsm L ib. parv. civ. , fol 178, amgctragcn zwischen for. 2‘ post M isericordia und
vig. Pentecostee. Von , ,Qnod"ah ge
’elgt.
1363. April 18. Borzow. 9157.
R am im d. j., H erzog von l‘ommem -Wolgast, vermi ttelt eine… ne
zw ischen B arn tm d. a ., H erzog von P o-mmem - S tetti n , etnersei ts,
und den H ae gen A lbrecht a nd Johann von M eklenburg, sowie dem
Wy Barnym, van der gnade godes hertoghe to S tatya, der Femmerenen vad der C assuben vud vorste tu Rdgien, bekennen vad betùghen open
hare in dessembreue, dat Wi hehben to ende ghedeghedinghet tuschen vusamavedderen hertoghen Barnym van S tetyn vud sinen amen, vp ene sid, vnd
vnsen leuen omen A lberta vnd Johanne, broderen, hertoghe to Mekelenbomh,vnd vasame leuen swaghere iungher Laurencius, heren van Wenden, vndarea
eruen, vp de anderen side, vmb alle scheliaghe vnd twidracht, de taschen en
an heydent siden gheweset is went an dessen dach, in desser wis: dat vnse
lena veddere, hertoghe B arnyn: vorbenomed, vnd sine eruen vnsen vorbenomedenòmen, den hertoghen van Mekelenhorch, vad vnsem vorbenomeden swaghere
van Wenden vnd eran eruen rechtes pleghen seal vor vns vmb rof'
, brant,venghnisse, doetslach vnd dingnisse vnd vmb dat en ere slote afghewunnen
sin. Wes daeran ghescheen is van des vorbenomeden vnses vedderen her
toghen Barnymes vogheden vnd deneren, als van sinen eyghenen sloten Demmyn, K ammerowe, Trepetowe, V
°
kermunde vud van der Kannenborch, vnd
vortmer wor se ene andere vmb sculdighen willen, daer scole wi se midrechte vmb entscheden, vnddat seal vnse veddere vnd sine eruen vnsen amenvud swaghere vorbenomed vnd eren eruen sander vortoch doen in der stad
to D emya des achteden dagbas desrue, wan wi emdat vore entbeden taschen
dit vnd vnser vrovven dach der lateren, de neghest tokumpt. Vnd des ver
teyndaghes da ma scolen vnse vorbenomeden ome van Mekelenhorch vudswagher
van Wenden vnd ere eruen vnsem vorbenomeden vedderen hertoghen B arnymvnd sinen eruen weder rechtes pleghen, wor he se vmb to sculdighende halt,vnd scolca ok daer sulues ouer era man rechtes helpen; vnd wan he van
eran mannen besculdighen Wil vnd worvmb, de seal he cn verteynacht vore
1363.
veddere vorwyssent to vnser negbe, dat he vns de C annenborch antwerden
sca] went nv en sondaghe ok vert ouer achte daghen Vp recht vud als wi
mid vnser leuen modderen ver Agnesen der hertoghinnen ghedeghedinghet
hebben. Vortmer de vanghenen, de to B russowe gheuanghen worden , scolen
los wesen . To ener merer vurder bewaringhe alle desser vorscreuen stuckeval to theende vnde gensliken to endende, als vorscreuen is, van vnsen vorbenomeden vedderen vnd sinen eruen vasen vorbenomeden omen vndswaghere
vad crea eruen, daer sta wi vorbenomede B arnymde iunghe, hertoghe van
S tetyn, to rechtem leuen vor vasen vorbenomeden omen van Mekelenhorch,
vnsemswaghere vanWenden vud eren eruen genzliken to holdende vnd sander
ienigherleye hulperede val to theende, als vorscreuen is. Vnd to merer bekantnisse alle desser vorscreuenen stficke vnd sake hebbe wi dessen vorbeno
meden href beseghelt, gheuca mid vnsem secrets , de gheuca vnd serenen isvor Boritzowe, na godes bord dratteyn hundert iar in deme drevndsostighesteniare, des dinkstedaghes na dem sondaghe, wan me singht Misericordia domini.D aemaer weren vnse leuen ghetriiwen:WedigheB ugghenhaghen, Clewes Colner,E ngleken Mandri va] , Wolter van Peintze, Henningh van Peintze, riddera, Gheraltvan D ewitze, E nghelkeWareborch, Wolf Ghammetowe vndHinrick van Zwerin,
knapen, vnd vele andere Inde, de tùghes werdich sin.
N ach dem O riginal imHaupt-A rchive za Schwerin. D er oingezogana Pergamentetreifen hat
sein S iegel verloren. G edruckt : Lisch, M alz . Url:. I I , 8. 168.
1363. A pril 22. 9158.
D er R a th zu L ùbeok benachrtchttgt den R ath zu Wisma r, da ss dieVormù nder der K i nder N icola us D appers den R a thmam:B ernhardv . O lde nbu rg zu L ùbeck bea uftragt haben, von dem WismarschenB a thma nn D ietrich M onn i lc 100 M k. zu erheben, filmwelche der
selbe bisher B enten aus seinem H au se zahlte.
P rudentibus et honestis viris, amicis nostris dominis consalihus in
Wismer consules ciuitatis Labicensis heniaolumanimamcomplacendi. Tenorepresenciam rec0gnoscìmus, quod constituti comm nobis dominus Johannes Methaler, Gherardas D artzowe et Hermannas de Kamen , nostri conciues, pro
uisores puerorum N icolai Dapper, nostri quondam conciuis pie memorie, constituerunt suum verum et legitimum procuratorem dominum B ernardam de
O ldenborch, nostri consalatus socium, dantes eidem plenum posse, a dominoThiderico Monik, vostro consulari, 0 marcas subleuandi pro redditibus, quos
1363.
idem N icolaus Dapper habuit in domo eiusdemdomini Thiderici, eosdem red
ditas de libro ciuitatis vestre facere abolere et cancellandi, omnia pariter et
singala faciendi, qaa erga premissa fuerint Oportuna, gretam et ratamhaberevolentes, quidquid in predicto negocio per eundemdominumBernardamactumfuerit siae procaratum. Quare eundem dominum Bernardum, nostrum con
sularem, in premissis petimus sincere promoueri. D atum nostro sub secreto
presentibus in testimonium tergotenus appresso, anno domini LXIII°,in vigilia G eorgii martiris.
N ach demO riginal auf der Tresa zu L abeok. A uf der B dckseite ernzelne unkenntlrche B rach
attiche dec Secrets:egals der S tadt L abeck; Umschrrfb
S G G RG'I‘VM BVR GG DG LVB GK
Vgl. 1366, Novbr. 25.
1363. Mai 15. Friedland. 9159.
D ie M eadow:-G i lde su F riedimui prasenti ri dem B ischof B urchard
con H a velberg auf den ndohsten E rledigungsfa li den P rin ter U lrich
L abus su ihrem A lta r i n der M arion — K irche zu F riedla nd.
R euerendo in C risto petri et domino sibi sincere dilecto, domino Borcherdo Hauelbergensis ecclesia episcopo, Gherardus C remer et Johanna Holzste,
procuratores ghylde exulum in Vredelande, necaca tota communitas ghyldeeiusdemcumdebita obediencie et reuerencia seruicii et honoris, quantumpossunt.Ad altare l
'
andatura et instauratum in honorem C ristofori et B arbara virginia,
martirumbeatorum, in ecclesia beate Marie virginis in Vredelande, cuius merumius patronatus ad nos dinosaitur pertinere, in euentum, quo dominus HinricusGrybe, eiusdem alleris possessor et altarista , ipsum resignauerit, discretumvirumdominum Vlricum Lehwe, presbyterum, presencium ostensorem, vestre
paternitati reuerende presentamus, supplicantes quam instanter vna cum ipso
et pro ipso, quatenus eidemdomino Vlrico accessum dicti nitaria in casa, quo
fuerit resignatum, confarre dignemini ipsumque in corporalem nel quasi possessionemomnium iurium, reddituum et prouentuum eiusdem induci facientes
pare propter deum, pro quo ad vostre seraitatis qusais beneplacita volumasfirmìter obligat i. DatumVredelandc, anno domini M°
C C C°LX° tercio, l‘aria
seconda infra octauam ascensionis domini, nostrerum Gherardi C ramer et Jo
hannis Holzsten, procaratoramghylde, ut premittìtur, supradicte sab sigillìs.
N ach dem O riginal un H aapt Archzve zu Schwerin . A n Pergamantstmni'
en hang<m zwei
randa S iegel.
1363.
S'
IO M IIIII S VB .IT S O III S
9160.
q u itttrt B a th und G emeinde m R ostock far den im K riege gegen
hic in pnrùbus) umd far Verluste a n Wafl“en 3 . w ., a nd
fangevwchafl cu M oon (tenentur vero iidem domini consules, me da mea capti
w tata adhuc ampere et dequxtare) R ostock, 1363 (sabbato post V i ti martirio
gloriosi), J un i 1 7.
O riginal, ein B ruchsttìck dee S iegel: enhangend H anse-R ecesso I , S 267
1363. Jani 18. Labeck. 9161 .
B erechnu ng der aus dem H ole des G erha rd H oitorp imK i ro/aerial
K M iz con demH eil. G eist-H ospi ta le i n L ilbeck erhobenen E i nioilnfie.
Notum sit vniuersis presene scriptumcementibus sev audientibas, quodhonorahilaa domini Hermannas deWickede et B ertrammus Vorraat, prouisores,et &ater Hinricus Bardewych, magister, et fratres domus sancti Spiritus in
Lubeke curiam Gherardi Holtorp in parrochia Gla'
tze sitam acceptauerunt et
cam illa curia facere et dimittere dehaerunt, prout in litteris super hoc con
factis plenius continetar, et hoc fuit anno domini M °
C°
C°
C°
quinqaagesimotcrcio, in vigilia omnium sanctcrum. Tune primo locata fuit illa curia pro
hura Hinrico C lu'
tzemanne, qui possidebat eamdaohua annis et dedit magistraet fiatribus predictis pro quolibet anno XX marcas Lubicensium denariorum.
Jtem locata fuit eadem curia Hinrico Dòkenitzen ad quatuor annos dando pro
quolibet anno XXV marcas Lubicensiamdenariorum. Ja primis duobus annis
1363.
1363. Juni 2l— 23. Rostock. 9162.
P eter v . Vreden bekann t, von demR oatooker B ùrgermefster A rnold
K r6peli n umd dessen B ruder, dem G i!strowsehen D eca n L ambertK rbpeli n , wegen der M i tgifl a nd E rbschafl sei ner F ra u E lisa beth,
B ernha rd K rlìpeltm Tochter, befriedtgt zu sei n .
Petrus de Vreden recognouit, quod integre percepit a dominis A rnoldoproconsule in Rozstok et Lamberto decano G uzstrowensi, fratribus dictis C r0pelin,nomine dotis sue cum E lyzabet vxore sua, filia Bernardi C r0pelin, quadringeatas marcas et sexaginta marcas in parata pecunia et XI…marcarumred
ditus pro centum et XL marcis in G reseghenborst secundumtenoremlitterarumsuper hi is confectarum, dimittens dictos dominos Arnoldumet Lambertumcorum
que heredes a predictis 0000 et LX‘ marcis ac XIIII marcarum redditibus
pro 0 et XL marcis Rozst. et ab omni elio respecta seu iure deuolucionis
sibi super porcione paterne heredita tis sue contingere potente et ab omni aliavlteriore impeticione omnino, sine in parata pecunia sine hereditatibus seu red
ditibus quibuscunque consistent, omnino quitos et solutos, sc mcognoscens se
bene contents tum. E t sic causa et res est inter eosdembincinde ex vtraque
parte finita , sedata penitus et decisa et eciam scripture quecunqua asseripte
Bernardo C r0pelin, pa tri diete E lyzabet, in registro ciuitatis super quibascum
que bonis aut hereditatibus velgedditibus non debent ammodo vim aliquamad ipsum Petrum seu E lyzsbet habere, sed solummodo ad ipsum dominumA rnoldum et suos heredes pertinere. Presentibus Ludolfo de Godlandia loco
Hinrici Frisouis et Johanne G renzen loco sui.
N ach dem Rest. L ib. recognit. 1338— 1384. foi … eingetn gw zwischen fer. 4° Job.
bapt. und vig Job bapt.
9163.
H einrich L evetzow sohenkt dem K loster D a rgun 60 M k. wand. I f .
H ebu ngen a nd H undekoru a us sei nem. G ute R emmeltn .
N ouerint vniuersi C risti fideles presenciuminspectores et auditores, quodego Hinricus Lewetsowe famulus, sanus corpore et composmentis, de consensuet mera voluntate heredum ac omniummeorum ac amicorum ob spemdiuineremuneracionis contuli et donaui ecclesie Dargunensi et fratribus ibidem deo
famulantibus sexagints marcarumperpetuos redditus slanioaliumden [ariorum] percipiendos in villa mes Remmelin de bonis meis perpetuis temporibus
1363.
ea proprietate, iure et libertate, qua grecia et fanore nobilis domini Laurencndomini deWerle actenus habui et possedi. Jnsuper et annonamcanum[prenomin] atis religiosis viris in predicts villa percipiendamassigno libere et [quiete] .Preteres ego A rnoldus Lewetzowe, pater predicti Hinrici, necnon Ghunterus
frater eiusdempresentem donacionemratihabicione sedula. approbamus ita videlicet, quod nec nos nec nostri heredes huiusmodi elemosinam deo in salutemanimarum nostrerum collatam futuris temporibus infringere seu aliquo modoinpugnare debeamus. Jn cuius rei euidenciam ampliorem sigillummei HinriciLewetzowen vna cum sigillis patrie ac fratris mei presenti littore est appensum.
Testes huius sunt dominus T idericus Wichmanni, sacerdos, neenoa A rnoldusLewetzowe in villa G huratsendorpe habitans. Datum in Kalset, anno dominiM°CCC°LX° tercio, die natiuitatis beati Johannis .
N ach dem theilweise vermoderten O riginal im H aupt-A rchive zu S chwerin . A n der Urlmnde
sind drei E insehnitte zu 8icgelhtindern. Im zweiten E inschnitt hing wahrscbeinlich das beiliegende,zu der Urk. von 1856, M i n 8 (Bd. XIV , Nr. abgebildete S iegel des Arnold Levetzow(Vater) : spitzoval, mit einem fi nfsrmigen L euchter auf einem Schilde, darfiber ein nach rechte
gekehrter Helmmit einemPfauenwedol; Umschrift :R RO LD I L GWIG ZOW
1363. Juni 24. Lubeck.
A nno domini 1363 consules civitatummaritimarum congrcgati suntin Lebeke die Johannis baptiste: de Hamborch de Rostok A rnoldus Kropelin , Johannes Bomgarde et Johannes de Kyritze; de G otlandia da Ryga
de Tarbato de Revelia de S undis de Wismer JohannesD argetzow et Johannes Manderouwe; de G ripeswold de S tetin de
S targarde de Prucis de Luneburg de Kyle de LabskeClonfederacio
1inter dominos, videlicet dueem Albertum Magn0polensem
et comites Holtzacie H inricum et Adolfum, ex vna parte, et civitates , ex
altera partePrimo, quod domini predicti in gwerris, de quibus est inteneio, cum
1200 militibus et famulis debent servire et militari, et civitates cum totidemmilitibus et famulis et ultra hoc cum 600 armatis de populo vulgari . Civita tes eciam tribuere debent predictis dominis 1200 marcas puri argenti insubsidium suorum expensarum. Preteres debent civita tes concedere dominisnaves magnas et parvas, secundum quod indiguerint ad huiusmodi gwerras,
1363.
et nautis illarum, quantum ad precium suum, remuneracionemfacere. B ebent
eciam diete civitates de machinis et aliis instrumentis ac edificiis necessariîs
sutficienter providers. E st eciam ista eonfederacxo contra dominos principaleset omnes elios, qui sunt et erunt auxiliarii eorumpro presenti causa. D o
rabìt eciam ista confederacio a proximo instante feste epiphanie domini’
per
unum annum continue succedentem, ita videlicet, quod a proximo sequenti
festo epiphanie domini usque ad idem festumproxime sequens per unumannumcontinuumnulla predictarumparcium sine consensu et beneplacito partis alterius
aliquamconcordiam, treugas vel composicioncm cum adversariis possit facere
seu inire; ita tamen. quod illo anno explete huiusmodi vinculum confedera
cionis penitus sit solutum, nisi contigerit, quod civitatibus placeret in huius
modi obligacione et confederaeione diucius permanere.
De tempore intermedio, videlicet infra hinc et festum epiphanie domini
proximum, non fuit concordatum, qui a civitates conceperuut, quod ipse vellentinterim esse libere ad componendum se cum adversariis, si eomposieio con
veniens eis occurreret; quod si contingeret, extunc ipse deberent dominis in
signum amicicie et ne domini labores et expenses frustra sustinuissent, dare
600 marcas puri argenti , et propter hoc domini debercnt huiusmodi libertatecarere, sed semper in predicts obligacione firmiter perseverare. Domini voluerunt, ut utrique parti in hoc esset squalis libertas, its videlicet, quod, si
una pars esset potens componere se cum adversariis, quod alia similiter potensesset, et ubi una non esset potens, quod nec relique; et ita dictampecuniamrefutaverunt. E t propter istamdiscordiam omnia premissa sunt posita in de
liberacione usque ad festum sancti Jacobi proxima futurum,
'ita quod interim
utraque pars sit potens placitare seu compenere se cum adversarìis, et quo
modolibet alter agere id, quod sibi pro se melius videbitur expedite.
Ha… … 1, S . 234 (aus einer Handechrifi zu Ledrnborg und amar su Rostock)‘Am
5. Februar 1363, auf demHnnoetaga zu R ostock: , ,deputati sunt consules da Rostok, Wismer,Hamburg et K yl ad habendummmm cum dominus Magnopolensî et Holzacîa, et poema sembuntur dies plaa torum in Rostok“ (H anse—B oon… I , S . 218) Imm amchen B ecerra vom23. A pril 1363 (Hanse-R ecesso I , S . 224) haisst es : , .N ununa oomxtumH oltzat w reapondebntur,
quod dormono Hmncus comes Holtzstie mittet litterae suas domino M agnopolensx pro shin placitmservandxs .
" A usfììhrlncher war von dieser A ngelegenhext dre Beda bei den Verbandlnngen su
N ykjobing,P fingsten (21 M ai) 1363. gewesen : , ,Wlf B ychstorpe (ein Holstemer) da in hirvp ghe
ochùttet, dat ha hadde welXVIII breue vnde ene credencxen to demo konynghe van S weden vnde
syme sono vnde eroe rykea rade, de emgheantwordet weren van greue Hmnke Darynne atomi ,dat hertoghe A lbert v a n M elrolenboreh, de marchgreua van M ytzen vado da crtzebysoop van
Meydeborgb vnde andere heren de weren mid em en. Voda nn dame, dat da van Mekalanborghvuda sync kyndere dame konyughe van Donmu ken bobben ghesworen unde lovet steden vrede
unde m ntzaehop, 80 is Wolf darup gheholden also lunghe, bet men w aren kan, vcr eyn bode
ecop warhey t hebbe edder nicht.“(Jahrb IX . 8 236. Hanse-Recesso I , S 280 ) A uch due
obigen Verbandlungen ubal' das B fmdmss, welches mit dem 6. Januar 1364 (nn walchemTago
1363.
Hinricus de B ulowe, archidiaconus terre Tribuses in dieta nostra ecclesiaZwerinensi, et Johannes C linghenberch, quondam vostri consolatus socius, fere,vt percepimus, dinoscuntur. Et quia huiusmodi summa pecunie prius duduma vobis fecissemus postulari, si candem structuramnostramfuissemus inehoati,et quia vero eam pro nunc incepimus et iam actu ipsam ecclesiam nostramfortiter edificamus et proponimus deo dante forcine laborare, prout in rei
veritate patet euidenter, quero vestre commendabili honestati supplicamus presentibus studiose, quatinus diete structure nostre qualitatem et meram necessitatem inspieere dignemini et eundem summam pecunie domino Alberto dieteF oysen , nostro concanonico dilecto, presencium exhibitori, iubeatis et faciatis
presentati in eifectu. C ui eciam credatis firmiter in premissis et in aliis, quevobis ex parte nostri dixerit, quemadmodum vobis propriis loqueremur in personis, pro quo vobis nostrerumoracionumet obsequiorumpromtitudine cupimosanimo beniuolo compiacere, ad nos securom et firmum respectum habituri,quod, quando dieta pecunia latori presencium fuerit presentata realiter cumeffectu, nullammonicionem secunderiam nec actionem aliquamproinde debeatisquomodolibet sustinere, sed vos et omnes, quos presene tangit vel tangerepoterit factum et negociam , semper immoniti esse debetis atque quiti. Vnde
in huiusmodi rei euidenciampleniorem sigillum capituli nostri ex certa nostraomnium sciencia presentibus est appensum. Datum Zwerin in ecclesia nostrain loco capìtulari, anno domini M°
sexagesimo tercio, ipso die natiuitatis
beati Johannis baptiste, martiris gloriosi.N ach dem U rk.
-B uch der S tadt Lubeck III , 8. 494, aus dem O riginal auf der Tresa. mit anhangendemS iegel. Vgl. 1353, M ai 23 (N r. 1363, Juni 28 (N r. 9167) und 1366, Juni 3.
1363. Juni 24. 9166.
H em Alberti, B ischofl'
s zu Zwerin vnd hern zu S terneberg, vnd des
C apittels bried‘
, das sie mit V ieken von B ulow, Thesaurario, vor sich vnd in
nomen seines B rudern Reimarn von B ulow durch den E rtzbischoii’zu Riga
Vromoldum vud des Rhatts zu Lubeck abgeordneten in der gute verglichensein , inhalt des Vertrages, so disembriefi
‘
e wortlich inserirt; dessen erat vnd
furnembste A rtìcol ist, das h. Fridrich (ist zuvor im eingange dises briefesVicko genomet), Thesaurarius, vud Reimar, ein Ritter, gebrudere von B ulow,die heuser Butzow vndWaryu mit allen ihren Zubehorungen die zeit ihreslebens inhaben vndbesitzen sollen, vud zur erkentnuB des eigenthumbs sollen
1363.
sie demB isohoti'
e alle Jar geben 300 gnlden lubisch. Relique qui unit legatex literis.
’l Datum 1363, ipso die Johannis B aptista .
N ach C landrian'
s Protoc. , {el.1 Nach Hoderich
'
s bischòfliche Historic (Gerdes 437)lesson sich diese R eliqua ergi ngen als : ,.da entgegen soll der bischofi
'
beyde B illowen samt ihrenanheng als seine lehenjnnckern belieben (B ruck: belelmen), sio mi t ihren privilegien schutzen und
handhahen und anf seine unkost verschafl‘
en, dali alle A nklage bey dem pfibstlichen stuhl samtdaraufgesprochenen sentencien undurtheilcassiret werden mòge.
“ C landrian verzeiohnet fel. 27°
noch sine andere U rkunde: ” Alberti, B ischofl'
s zu S chwerin vad horn zu S terneberg briefi'
, demein v ertrag in serirt ist , welcher gestalt der Ertzbischofi
'
zu R iga Vromoldus mit des B ischofi'
s
abgeordneten Volmechtigen, an einem, vud F riderichen von B elow, Thesaurari [o] des S tifltes zu
Zwerin, ver sich vnd wagon seines brudern R eimarn, anderfi theile. einen Vertrag getrofl‘
en vnd
anfi‘
gerichtet, denen etliche A rtikel einuerleiht sein, vnd erstlich, das Friedrich vnd B eymer von
B elow sollen haben vnd behalten von dem S tifi‘
te Zuerin B utzow vnd Warin mil allen ihren ao
gehomngeu p. die zeit. ihres Ichona; dar entgegen sullen sie ierlichs demB ischofi'
e zur erkentnufi
300 L ab. gulden entrichten p. D es B ischoffs volmacht , so di son brieffe mi t einuerleiht ,i s t da tirt 1362. die 21 . men s i s O ctobri s . Am bri efe i s t kein D atum, wan der Vertrag
geschehen vnd volnzogen. Es soind auch keine S igil an disembriefe.
“D isse A usfertigung ist
also anseheinend nicht vollzogen.
R eimari, rittern , vnd V icken, Thesaurarn zu Zwerin, gebruder vonB ulow , briefi
'
, das siemit demB ischofi'
e Alberto vndCapittel zu Zwerin wegender heuser zu B utzow vndWario vertragen sein , nach laut dcr A rttikel dembriefe einuerleibt. Datum 1363, ipso die beati Johannis baptistaa.
N ach C landrian’
s fol. Vgl. Nr. 7454 und 9080.
1363. Juni 28. Lfibeck. 9167.
H ei nrich v . B itiow, D omherr zu S chwerin , u nd Johann S culop,
Nos Hinricus de B ulowe, canonicus ecclesie Zwerinensis et arehydia
conus terre Trybbezes in ecclesia Zwerinensi predicts , et Johannes Schlop,cinis Lubicensis, executores testamenti quondammagistri B etmari S cu10p, thesaurarii ecclesie Zwerinensis. R ecognoscîmus manifeste, nos ab honorabilibusviris dominis consulibus ciuitatis Lubeke, de illis trieentis marcis viginti nouemmarcis denariorum Lubicensium minus, per eundem magistrumD etmarum in
suo testamento ad structuramdiete ecclesie Zwerinensis assignatis et sub eis
4 1°
1363.
dem consulibus depositis, centum marcas denariorum Lubicensium promptead vsus structure diete ecclesie Zwerinensis subleuasse. D e quibus centummarcis denariorum Lubicensium dictos consules quitos dimittimus penitus et
solutos, nichil de centum marcis predictis postulaturi amplius ab eisdem, quodnostrerum sigillorum appensione lucide protestamur. Datum Lubeke, annodomini M°
C C G°
LX III°
in vigilia beatorumPetri et Pauli apostolorum, nostris
sub sigillis.
N ach dem U rk.
-B uch der S tadt Lubeck111, S . 495, aus dem O riginal auf der Tresa, mit dennnhangenden beiden S iegeln . Vgl. N r. 7779
, 9165 and 1366, Jum 3.
1363. Juli 1. Rostock. 9168.
ditn ischen K r iege erli ttenen Veriuste bi s auf einen R est von 1 4 Jfk.
E go N icolaus Worm, famulus, presentibus notumfacio universis publicsprotestando, quod honorandi viri domini consules in R ozstoch suo et universitatis suo ibidem nomine michi totum sallarîum meum , ab eis per me deservitum in bello per ipsos habito cummagnifico principe domino WaldemaroD anorum S clavorumque rego integre persolvcrunt, necnon pro sumptibus et
expensis tam in Dacia quam hic in partibus factis, necnon pro armis, rebus,
bonis et quibuscunquc aliis ac pro dampnis qualitcrcunque passis, et generaliterpro omnibus et singalis inter nos hucusque habitis et metis penitus satisfecernnt, ita quod bene contentor, regracians eisdemdimitt ensque eosdem do
minos consules et eorumcommunitatcm ab omnibus premissis quitos et solutos ;promittoque eisdem, quod nunquam de estero volo ipsos seu ipsorum umversitatem super premissis vel eorum aliquo inpetere vel molestare publico vel
occulte per me vel meos heredes. Et si quis ipsos pro premissis inpeteret
vel inquietaret, ab hiis ego vel mei heredes ipsos promittimus dequietarc et
penitus indempnes conservare. Hoc tamen michi salvo . quod iidem dominiconsules remanent michi nomine dicti sellarii mei in quatuordecim marcisRozstoccenaibus obligati, michi vel mais heredibus in proximo aiYuturo feste
beati Martini episc:opi persolvendis. Jil quorum testimonium sigillum meumest presentibus appensum. DatumRozstoch, anno domini 1363, in die octavonativitatis beati Johannis baptiste.
N ach demO riginalmit beschàdigtem S iegel zu R ostock gedruckt: Hanse-Recesso I , S . 268.
9171 .
A ndreas v. …F lotow sei n G ut zu
Inn dem nomen gades . Amen . Jck Henningk C zyker, ein knape,Henningk Gzikers sohne vonn Loyuitze,
‘dat eme goti. gnedig sy, hakanna
vnnd betuge apenbar an dehem breue vor allenn gudenn ludenn, die ohneschcnn vnd horenn lesena , dat ich mitt willen vnd mitt bor[a]demo
“modevnd mitt volkomcncm volborde minor front" vndmyncr cruenn vorkeutl
'
t hebbe
vnnd verlato denn crbarnn knapenn Tydekenn vnnd D rcwescnn, broderenn,
de heten de Flotowenn, vnnd erenn warenn cruena ellout, des my myn vatereruett befl*
’
t in dem dorpe the Loyuitze ann houcnn, an kcrcklhcne vnd ann
alleme anfalle, ann bolts, ann velde, an water, an wcydc, an wysche, an
wege, an vnwege, miti. vthflotenn vnd inflotcnn, an houcnn, un wurdenn,
mitt aller frucht, mitt leuendigem annallc vnd mitt steruendigcm, mitt allemerechte hogeste vnd siedeste also, also idi. licht binnenn der veltschedc the
Loyuitze. D at vorbenomede guth schall ick Henningk O zyker denn vergeschreuenn Flotowen, D reweh vnd Tydekenn, broderenn, vud crenn warenn
eruen vorlatenn vor denn herrnn vnd vor allena denn ihenigenn, de darannehebbenn, wen sie dat von my eschenn, vnd schall es enen warenn vor alle
de iennenn, de vor recht komen willena . Vorttmehr de losunge schollenn se
vn [d] ere eruen hebbenn in denn hofenn, de ick vorscttett hebbe. D ati. ick
Henningk C zyker mitt mynen cruenn dette dinge stede vn [d] vaste holdennwill, so lane ick antruwenn denn vorgcschreuenen Flotowen vnd erenn eruen
an dchem breue, dar [ick] myn ingescgcll to tage angchengett hebbe, do it?.
gegeuenn vnd schreuenn na gades bortt druttein hundert iahr vnd demo sostichstcnn ihare vn [djdrcy iero, des montags na sunto Peter vn [d] Pawcll,dcr hylligen apostolo. Hyr hcfi
‘
t ouer gewcscnn: herr E ucrtt, perncr the demS tare, herr Peter S agelowe, perner the der S atow, A lbrecht S chutte, HennckeSomblett‘, D cmermann vnd andere bederuc Inde.
Nach einer 1555 von zwei N otaren als ,,suo vero obsignato originali“gleichlautendbeglaubigtcn
A bschrit'
t imH aupt-A rchive zu Schwerin. bor8deme °oder: fruwen?)
lD er N ame des D orfeskònnte, wie auch noten in den beiden Abschrit
‘
ten der U rkunde vom M atthaustago 1366, ebenso
gut M er: Loynitze gelssen werden. D as Dorf heisst schon 1488 (R iedel B . , Bd. 4, S . 175)1502 Feldmark Loitze. In den Verbandlungen um die M itte des 16. Jahrh. erscheint.
ais die normale Form: L eitzen: ein A ctensttlck hat durchgehemis: L autzaw , ein anderes
L ent zow . D ie Feldmark war spliter lange ein Zankapfel zwischen den B ohr, Flotow etc. ; sie
liegt zwischen D amwoldo undWendischPriborn hart an der preussischen G ranze; auf demB rouillondor v . S chmettau'
schen Karte ist sie noch als ,,S treitort“ bezeichnet.
1363.
1363. Juli 6. Lfibeck. 9172.
B ertram, B ischof von L ilbock, bce:lltigtma G onehmigungdos dofl £gm
H almbwrgi s Vredela nd die E tnkùnfle von H ufen zu M alchow
a uf P if! galea! mud 150 M k. vermacht ha t.
In nomine domini . Amen. N os B ertrammus dei et apostolica sedie
grecia episcepus, Johannes dacanus, canonici et capitulum ecclesia Lubicensis,
vniuersis prasantas litterae visuris seu audituris selutam in eo, qui est omniumvara salus. Sana dig
-
num et iustum arbitrarnur, ut illorum pia et iusto de
sideris benigno fonera farnencius prosequamur, qui da bonis a deo sibi collatis
ad lendaw at gloriam nominis ipsius diuinumcultum intendunt salubriter ampliera. E apropter ad perpetuum rei gesto memoriam et ad ccrtam noticisrn
tam presencium quam futurorum ac omnium et singulorum, quorum interest
seu interasse potarit in subscriptis quomodolibet in futurum deducimus perpresentes, quod [duse/é: E n a/dun; wie in B d. XIII , N r. 7788, ma!and . me
'
! «m esenllz'
clzm A haa'
c/mngm 613 S . 339, Z 2 , e . Postremo vero
prefatus dominus Johannes da Page de nostra auctoritate et consilio se da
consensu honerabilium virorum dominorum C onradi C ampsoris at JohannisRu eborgh, canenicerumecclesia nostre Lubicensis cetarorumqua heredumsuorumvendidit rite et racionabiliter discreto viro A lberto Jnnghan, cini Lnbicensi. et
honesta domine Helemburgî , ralicte pie memorie Meynardi dicti Vredaland olimcinis Lubicensis, eorumquc verie heredibus pro se ementibus et recipientibus
iure preprio et in perpetuum in predicts villa Malchowc eosdemnonammansoscum suis attinanciis, terminis, distinctionibus et certis condicionibus pro quingantis et quinquagìnta marcis denariorum Lubicensium, quorum vnam dimidiatatemprefatus Albertus at altaramdimidiatatempredicts domina Helamburgisexposuit et exsoluit. Quilibet eciammansos ex predictis nonammensis singuliaannis in fasto sancti Martini soluere tenabitur decemmodios siliginis quartali
minus viginti sax modios erdei, due tremodia et. vnummedium auena. vaummedium albarum pisarum et quatuor solidos cum dimidio denariorum Lubicensium. Jtemvunamansos, qui wlgarìter {aghethoue nuncupatur, solnit decemmodios siliginis quartali minus et voammediumerdei ac vnummediumauana,
excepta decima nostra episcopali , omnia nero predicts et singola cummediociuitatisWysmariansis mansurando. Jnsuper qualibet domus seu casa tenebitnr
solacre vnum pullum, quì wlgmi ter recheou nuncupatur. Prcdictos quoquemansos cumiudiciomaiori, colli scilicet etmanus, et minori ac iudiciis intermediis idemdominus Johannes da Page vendidit Alberto at Helemburgi pra
1363.
diatia, sicud hac omnia et singola in litteris super predi cts vandicionc con
scriptis at sigillo predicti domini Johannis da F ago ac nostro et C onradi C ompsoris et Johannis Rozeborgh predictorum sigillatis planius contraentur. S ane
prefota domina Helemburgis gerens sincera deuocionis all'
ectum ad diuinumcultum augmentandum in predicts ecclesia nostra Lubicensi in rcmissionamsnorum peccatorum et ob salutem anime sua oc predicti mariti sui MeynardiV redeland suorumqua preganiterum et heredum prefatam dimidietatcm prc
dictorumoccammansorum ac omniumiurium, iurisdictionum et pertinanciarumeorundemprefatamdominamHalamburgempro sua parte cqualìtcr contingentamad dot em vnius perpetua vicaria Spenta , pure, libare et irrcuocabilitar ad ho
norem omnipotentis dei cinoque bcnedictissime matris gloriose virginis Marie
et beatissim0rumJohannis baptista, B lasii et N icolai, patronorumpredicto Lubicansis ecclesia, ac omnium sanctorum obtuht, contulit et assignauit. S uppli
cauitque nobis humiliter, ut in et ex bonis predictorum quatuor mansorumcum dimidio ac iuribus ct pertinenciìs eorundem in predicts. nostra ecclesia
Lubicensi vnam perpetuam vicariam dc neue fondare, creare, instaurare et
auctorizare dignaremur. N es vero attondentes, quod sancte et bone epatocionis
pium propositum nulla debeamus occasione inpedira, sed quod magis promtonffectu laborara taneamur, vt ad efi
'
ectum eptatumperducatur, ideeque iustis
precibus predicto Halamburgis graciosius inclinati, vocatis ad hoc vocandis, in
termine peremptorio competent: ad hoc assignate maturaque delibaracienc prehabîto et eccedente ad hoc concordi ct expresso consensu capitoli nostri in
predictis quatuor mensis cum dimidio et bonis et raddxtibus eorundem ad do
tocionemhuius vicaria oblatis et assignatìs vnamperpetuam vicariam ad ho
norem omnipotentis dei eiusqua pie matris gloriose virginis Marie at baotissi
morumJohannis hoptistc, B losii et N icolai, patron0rumprcdict c ecclesia nostra
L ubicensis ct omnium sanctorum in eadem ecclesia nostra de neue erasmus.fundomus. instauramus et auctorizomus, profeta quoque vicaria bona sub eccle
siastico racipimus ct rcponimus protectione et ecclesiactica asscribimus libertati,daccrnentas at ordinantas da predicti capitoli nostri consensu, quod vicarius,
qui pro t empore dictom vicariam obtinuw it. fructus, redditus et prouentus
eiusdem sibimct debt-at intagralitar applicare= exceptis quatuor marcerum red
ditibus, quorum reddituum duas marcos dominis nostris canonicis ct roliquas
duas marcas vicariia prediate ecclesia nostre Lubicensis in aucmentummemoriarum, vt idem vicarius cum aliis vicariis predicto ecclesia nostre Lubicensis
particeps omniummemoriarumfiat, singulìs annis et perpetuis futuris temporibusin feste beati Martini episcopi expedite dara et solacre debebit, predicti qun
quc quatuor marcarum redditus da vniuersis bonis ad dictam vicariam assi
1363.
simi in C risto patria et domini nostri domini Vrbani diuino prouidencio papaquinti anno primo. E t nos Johannes decanus, canonici totumque capitulumecclesie Lubicensis predicto presentibus prefitemur, nos supradictis omnibus at
singalis consensisse, ac presentibus ox nostra certa sciencia consentimus, et
idee sigillumpredicti nostri capituli vna cum sigillo reuerendi in C risto patria
et domini nostri domini Bertrammi episcopi Lubicensis presentibus est sppensumanno, indictione, mense, loco et pontificatu quibus supra .
N ach dem O riginal un Houpt Amhxvo zu Schwerin . M i ttels F i den von grilnar S aida sind
I ) da un N r. 8725 hi ngenda (wohl M olteno). spitzovalo S iegel des Bmcboi'
s Bertram von
2) due oben N r. 8894 beschriebeno grosso modo S nogoldos Lubecker Domcap1tels mit H omemrandom R ùcksiegol. Vgl. N r 7788
1363. Juli 11. Deboran. 9173.
A lbrecht , H erzog von M eklenburg, schliesst mi t demM rsten L orenz
von War io cin L a nd/H adens-B ttndn tss a u] 15 J ahre.
Wi A lbrecht, von godes gnaden boriogo tu Meklenborch, greue tu
Zwerin, tu S targarde vnd tu Rozstokc here, bekennen epenbar in dessembriuevor vns vnd vnsen eruen, dat wi na rado vnser trvwen ratgeuon, man vnd
stede hebben vns vrunt hken vereenet stethker truwe vnd ganzhker hulpe mitrade vndmit dade, mit mannen, steden, sloten, london vuda luden mit demadele iunghern Laurencius, heren tu Wenden. vosen linen vedderen, vnd sinen
eruen, als dat wi mit em, sinen mannen, steden, sloten, london vnd luden
gensliken een bliuen willen vnd scolen vnd in vrede sitten vnd vmme neoer
leie sake willen vnddor nymdes willen vignde werden, men io in stede vrunt
scap vnd hulpe mit line vnd mit godo, mit rade vnd mit dade besitten hliuenvnd wesen. Vnd were dat vnses vorbenumden veddern man, stade, slate.
land vnd ludo ymend, hic were wie his were, onuerdigen welde, vmme watsake dat were, dat scola wi vnd willen mit vn [sen] mannen, steden, sloten,london vnd làdan, mit luxe vndmit guda, mit ganzermacht vnd allan trùwen
vud eran van stad an, als wi dartu geoschat werden, sunder allarleie argelist
helpen, waren vndkaren, vnddat so ernstliken meinen, als ei'
t idvnser oignen
mannen, steden, sloten, london vnd linden angingho. Vortmer scolo Wi vnd
willen vnsem vorbenùmden vedderen vmme nenerleie sake vnd dor nymdswillen buten landes, id si, wor id si, nergend mode veder dia eghan dienan
1363.
vud em ieghen wesen vnd ok den vnsen dat weren vndkaren, dat sia io ok
nicht en ddu. Were onor dat id wie dodo, dar boueo sinas gudes scolo wi
vns vnderwinden tu vnses vorbenùmden vedderen haut vnd don in vnse land
nicht woder staden vnd tu neuen gnaden nomen, dat su si vnses vorbenumdenveddern ganzemile vndvùlhert. Vndwere dat vns dinat buten landes stadeda,
dar id vnsen vorbenumden vedderen nicht iagen en were, dar scolo wi en tu
tien vnd bodeding-en like vns suluen, eft hic duran wesen wii ; vud name W i
donne women tusamene, den scolo wi dailen na montale der ludo vnderlangh.
Dosso vorenighe seal tu haut engea vnd seal vertan waren van winachten
nagst tukomendo vert ouer vif iar sender middel tuvelgande, vnd Wi scolen
vnsen vorbenumdon vedderen, sinen mannen. stoden vnd lùden richten na demlantfredo vnd na dos lantfredos vtwisinge. dia un lost tu der K iritze gemakotwart, vnd scolen vnd willen den lantfredo vnd alle andro briue, dio wi vnd
vnse voruarn vnsen vorbenùmdan vedderen vmme vredes vnd veronighe willen
gogeuon hebben, in al erer macht vntubrokon holden, als dat desse briue genoa
vndgene dessen in nenerleio stucken vnd artiklen hindorn noch scadeu scolen,
mon en islik seal an ganze: macht bliuen na siner vtwisingo. Vnd wi har
toga A lbrecht tien vnd nomen in desse voronighe dio orbarn ludo horn Reimar,riddere, vnd Vickan, knapen, brodera gobieten van B ulow, mit al demeran
ols vnse trvwe man . Alle desse vorscreuen stucke loue wi hortogo A lbrecht
vorgonùmot vor vns vnd vnse eruen, vnse man, stade, siete, laut vnd hi de,
vndmit vns vnse linen trvwon vogodo, man vnd stede, als O tto von D ewizz,
ridder, vnse vogt tù G uoyou, V icke Moltke, ridder, vnse vogt in dem lande
tu Rozstekc, mit vnson mannen, als Hinrik van S tralondorpe, riddere, Hinrik
van Bùlowe, knapo, vnd mit vnsen steden, als den van R ibbnizz vnd van
G noyen. demergenumdan iuoghern Laurancius vnd sinen eruen, sinen vogden,mannen vnd steden, als Machorius B rusehauere, riddere, vogde tù G fistrowe,H inrik L ionetzow, vogdo tu demKalande, vnd sinen andern mannen, als Jo
hanna Moltekon, riddere, C lawse Hanon, knapan, vnd sinen steden, als don
van G hzstrow vnd von demKalande, in guden trvwen siede vnd vast tu
holdende sunder iengerleio argelist vndhulperode. Vndhebben tu ener groteren
vostinghe vndworinge aller desser vorscreuenen dingh vnse ingsogelmit vnservorbenfimdan vogden, man vnd stede iugseglen mit rochter wi tscap vnd mitverdachten mùde vor dessen iegenwardigen brifi
‘
bieten vnd laton honghen.
Vnd wi ratman der vorbenumden stade, als Ribbnizz vnd G noyen, bekennen
vnd botogon, dat wi mit ganzor witscap vnd vulbor vnser meinen borgaro
alla dos e vorscreuen stocks bolouet hebben vndmit vnser stat ingseglan be
segelt hebben, als vorscreuen is. Vnd were dot des ser vorscreuenen vogde
42 0
1363.
binnen desser tit walk vntsottat worda, wie demo in sin stado kùmt, die seal
na leuen , als desse vor « hott geleuet, vnd were dat vnser anderen man ver
scrouen walk verstoruo, se scolo wi enon andern als gut in sin stede sottan
binnen ener ment darne, wan wi van vnsen vedderen dicke gendmet dartugeeschet werden . Dosso brifi
'
is gegouen, gescreuon vnd gedodinghot tu D ob
brano, no godes bert druttein hundert iar in demdrivndsostigstem iero, des
dingstoghes vor sunto Margraten daghe, dor hiligen iungfruwon .
solbo hot an P ergamentstroifon 7 S iegel
1) das zu N r. 7079 ahgebildeto S ecretsiagel dos H erzogs Albrecht von Meklonburg
2) rund: zwischen B lumenranken ein stehender Schild mit 3 D eckelbechorn ; Umschrift
S'
O TTO WITZ (DIL IT I S3) rund: ein stohonder S childmit 3 B irkhàhnen ; Umschrii
‘
t:
s vxouems x wow eî îaì comma5) rund: ein rechte gelehnter Schildmit 14 Kngoln ; Umscbrift :
. s mannu ne sinewG) ein B ruchstfick des zu N r. 791 1 B . abgobildoten Secretsiegels der S tadt R ibnitz
7) dos boi M ilde undM asein, M eklenb. S tadtesiegel Tef. 12, N r. 31, abgebildete S acratsiogel
S tadt G noien .
1363. Juli ll. Deboran. 9174 .
Johann , F itrst vo n Werle, schliesst mi t dem H erzog A lbrecht von
Wy iunkhor Johan, van godes gnaden here tbWenden , bekennen vod
betughen eponbare an desme brano ver vs vnd ver vse eruen, dat wy na
rade vsen leuen trawan rotghouen, man vnd stede hebben vs vrfintlikon voronet stetliker truwo vndgantlikar hulpe, myd rade vndmiddade, mydmannen.steden , sloten , luden vud london myd dem dorluchteghon versten her A lberto,hertoghen to Makelenborch, greuen to Zwerin, to S targarde vud to Rozstok
here, vsem leuen vedderen, vndmyt synon eruen: als dat wy myd eme, synon
mannen, stede[n], sleten, ldden vnd london ganzliken con bliuen willen vnd
scolen vnd in vrede bos itten, vnd vm nynerlaye sake vnd nymandes willenvygende werden, men io in stedar vrfintscep vudhulpemydlino vndmydgode,myd rade vnd dade besitten bliuen vnd wesen . Vud were [dat] yamand vsenvorbenomeden vedderen man, stade, slate, land vndludo, ho were wo ho were,
1363.
knape, vnd andrea synan mannen: Hinrik S trolendorpe, ryddero, Hardenakken,
dese voghed is tù der N yganstaat'
, Herberde Konynghesmarke vndClaws van
Plaston, knapon, vnd synon steden , als don van Zwerin, R ybbentza vnd den
van G eegee, in gudan trawan stade vnd vast tdholdende, sender ionegharleye
argholist vndhulperode, in dessembreue, vndhebben tò ener groterer vestiaghavnd vorwaringhe al desse vorscreuen dink wy iunkhor Johan vorbenomed vse
yngheseghel myd vser vorbenomeden mannen , vegheden vnd steden ynghasoghelen myt roghter wytsc0p vnd myd verdachtem, baradennemmùdo vor
dessen ieghoawardeghen href beton vnd laten henghcn. Vnd wy ratmanneder vorbenomeden stede, als van Parchim , Malchin vnd Theterowe, bekennenvnd batughen, dat wy myt ganzor wytscop vnd wlbord der menen borghereal desse vorscreuen stukke bolouet hebben vnd myd vser stede ynghesegheldessen href baseghelt hebben, als vorscreuen is. V nd were dat walk desservogheda vorscreuen vatsattot wurde, we dama an sync stade kempt, da seal
na leuen , als desse vor louet halt, vnd ware dat vser andrea man walk vor
storue, da vorscreuen sia , se scola wy enon andrea also gad in sync stadosetten, vnd dyd scolo wy di n iunkhor Johan vorbenomed bynnen snemmonddarne, wan wy van vsem veddron darthù assched werden . D osso href is gho
ghouen vnd screuen vnd doghadinghat tii Dobbaran, na godes bord druttoynhunderd iar in dome drovndsasteghesten iera, des dinghostedages vor avuteM arghareten daghe, der hilghen iunkvrowon.
N ach dem O riginal imHaupt-A rchive zu Schwerin . Dasselbo hat an Pergamenthhndorn alt
S iegel getragen ; davon sind abget'
allea Nr. 2 und 9. N ach erhalten sind folgende S iegel:
l) das rando S iegel dos Fdrston Johann von Wario mit demWerlaschon S tierkepi‘
im S iegel
S'
roms nommeu u n'
f e' no -W'
L G
(Abzubildcn zur U rkunde von 1366, O ct.
3) schildi‘
ormig, ein rechter Schràghalkon mit 3 S teman belogt ; Umschrift ist verwischt ;
4) rund: im stahendon, gespaltanon S childo rechte zwei rechte schauonde Hasenkbpfe, links
ein halbor Weinstock; Umschrift:S
’
(D O L ZR N (DIL IG IS o o
(Abgebildet bei Lisch, M altzan. U rk. II , Tef. I I I , Nr. 8, mit '
M O L SR D. in der Umschrit’t.)5) rund: ein links gekehrter, mit einem B usch besteckter Holm; aus demHelmbuscha ragaa
a'
VLBJ0J mon
6) rund: ein stehendor S childmit zwei ins A ndreaskreuz gelegten Balkan und einemR ingo
in jedemWinkol; Umschrift
7) gleich Nr. 6; UmschriftS
'
G hIDG R IGI V LO G OW
S'
HRD RG G VL O G OW
1363.
B) rund emetehcndar Schildmit zwei echmfiirtan Querbalkon ; UmschriftS'
06501118 D G V G LD G
10) ein B ruchstilckdee bei Mdde uhdMosch, Moklenb. S titdtemogolTai . 10. N r 18. abgebildaten
Secrotmegels der S tadt M alclnn ;11) amkiamo: B ruehsttlck eines runden S negels , auf welchem noch em Holm sn erkonnan ist
und von der Umschrifi omM (Secretsiegal der S tadt T eterow, abgebildet ho: Mdde und M unch,M aldonh. S tì dtasxegal Tai . 10. N r. 20) Godi-ut boi L isch, Maltzon Urk. I I, 8. 176.
1363. Juli 12. Doberan. 9175.
Valera, des G rafen O tto von F urstenberg, N aehlass efi zem S chteds
A lbrecht von M eklenlmrg a nd verpflichten sich diesemmi:10 M a nn
Wy JoachimG ens, here to Pàet1ist, Johan Molteke, ridder, vnd B ernd
Moltzano, knape, bekennen vud betugea openbar in dessembrina, wants die
dorluchtige varato her A lbrecht, hortega tu Maklonborch, vase line here, vns
vordedingea Wil vnd seal tu vnsen rechte vud hic vasco rechtes van vnser
wogna vnd vnser husfruwon mechtich wesen seal iagen horn Egarde, horn
Jacob vnd G homlde. bradaran, ganùmet vou Dawizz, vnd eran hulperen, s ia
in den saken vud vordoringe, dio Wi hebben van vnser husfruwen wegen
vpp era angastoruen gdt vnd arno van eremvader, greuen O tten von Veratou
berg, domget guado, vnd sinen sonan, eran brudoron dat wi willen vad
scolen, als vra wi dor sake vnd vorderinge ende hebben mat macht, rechte
oder mit dedingen, darvmme dun dom vorscreuenen hertogon, vnsem linen
heren, wes vns seggen vnd bieten her V icke Moltke, ridder, van dem S trit
falda, vado her B ertram Bere, vnsos vorbenomeden heren cencoler, sander
allerleie wedersprake vada werewort. O k Wil wi vorbenùmden vnd scolen
vnsen vorbenumdea heren dianan aldermalk mat tein mannen met holmen en
half iar, wan his das van vns eschende is vnd war hic das badarf, vpp sine
koste vnd schadon. Ok so late wi van vnser husfruwan wegene alle gut,
dat in dem lande to Rebels galegan is, dat greue O tto von Vorstaabarg vnd
siae hindere hadden, vnsem vorbenumdon heren hertogen A lbrechte vnd sinen
eruen sander iongerleia hindernisse vnd ansprake vase vnd vnser husfrdwen
tu besittende vnd tu beholdende. Alle desse stacke vnd artikel, als vor
screuen is, loue wi JoachimG ens, Johan Moltke, Bernd Moltznn vorgenumet
1363.
vnsem vorbenumdon heren hertegan A lbrechte vnde sinen eruen entruwon
stado vnd gantz tu beidaode, mot vestingo desseo briues, dar wi vnse ingsegele hebben angeangen
’
, geuon tu Dobrane, na gods bert druttein hundertiar in domdrivndsastigstea iero, des middwekens vor sunto Margraten daga,der hiligon iungt
‘
rdwen.
N ach dem O riginal imH aupt A rchivo zu Schwerin . A ngehìingt sind drei Pergamantstreifen,
w n denen jedochdio S iegelabgefallan sind G edruckt: Lisch, Maltzan. U rl:. Il, 8. 172 ; G ordos ,
S ommi… S . 663.
Juli 15. Spremberg. 9176.
Joha nn , B urggraf zu M agdeburg, G raf zu H ardeck, ka iserli cher
H ofr ichter, verhc’
bndet dee: norddeutschen F itrsten umd S tadten (darun ter auch: dombysschofe zu S werin A lbrechte undH annesen
,hartz0gen zu
H ei denberg, allen grafan zu Teklenburg B ernharde, Johansen vnd L aurancze,
herron von Werle und von Wenden, allen hurgermaysteren, allen ratluden vnd
bu'rgern diser stato S werya Wysmar, Rostok), dass er die H errsehaft
ha t drytzon hundert iat darnaeh in demdryvndscshtigisten iera, des nehostau
sunnahendes nach send Margreten tage, der heilgen iuncl'
rawm).
N ach dem volletàndigen A bdruck boi S udendorf, U rkh. I II , 8. 122. Nr. 190, aus demO riginalS tante—A rchivo zu D resden.
1363. Juli 15. Schwerin. 9177.
A lbrecht , H erzog con M eklenburg, anheilt dem S ehwer tner D om
N onorint, quorum interest vel interesso creditar, quod nos A lbertusdei grecia dux Magnopolonsis, comes Zwarinonsis, S targardio et B estoch ter
rarum dominus facimus, constituimus et ordinamus honorabilom virum et dis
crotum dominum Johannem Swalenborgh, canonicum ecclesia Zwarinonsis,necnon roctorem ecclesia in cpido Godebusse, Ratzoburgonsis dyecesis, nostrumverum ot legitimumprocuratorom et nunciumspecialam adprepenandum, alle
gandum vel referendum velproponi, allegari vol rafarri faciendum ceramsore
1363.
Mathia Rauén, milite, V olrado et Ladero dictis Lntzowe, famulis , necnon
pluribus aliis fide digais testibus premissorum.
N ach dem O riginal imH aupt—A rehive zu S chwerin . S iegelband nebst S iegel feblen.
1363. Juli 16. Hamburg. 9178.
U ninersis in perpetuum audituris presencia seu visuris ego Hinricus
dictus de Rene cupio fare notum et tenore presenciam profiteor firmiter et
protestor, quod ego honorabilibus et prudentibus viris dominis consulibus et
ciuibus ciuitatis Hamburgensis firmam et inuiolabilemsecuritatem, que crueyde
n ariter appellatur, promisi et promitto in hiis scriptis, perpetuis temporibusinfrangibiliter obseruandam, super eo videlicet, quod honorabiles viri dominiHermannus B isch0ping et Hartwicus de Hachcbede, consules predicts ciuitatis
Hamburgensis, me impediuerunt in mari ea de causa, quod debuissern veli
ficasse reysas prohibitas per dominus consules ciuitatummaritimarum et per
communes mercatores, ut dicitur, et quia ratione premissorumamicebiliter concordaai cum dominis consulibus et ciuibus predictis et quia ipsi michi benefecerunt et me amicabiliter tractauerunt ad instanciamprecumillustris principisdomini A lberti ducis Magn0polensis, et domini Marquardi prepositi in Rene,dominorummeorum. Jdeo eciam promitto bona fide per presentes, quod ego
et heredes et amici mei, nati et nascituri aut quisquam nomine nostro prefatam inpedicionem nunquam vindicabimus, nec debet per me nel per meosin perpetuum heredes, successores et amicos amplias in malo ad memoriamreuocari. Jn cuius rei testimonium sigillummeumpresentibus est appensum.
DatumHamborch, anno e natiuitate domini millesimo CCC°LX° III°, in cmstinodiuisionis apostolorum.
N ach einer vom S tante—A rchiv zu H amburg mi:gcthoilten Abschrii‘
t ,,aus dem O riginal mit eu
1363. Juli 20.
i hren S chlòesern i n den D ienst H erzog A lbrechte con M eklenburg.
Wi Kersten, rydder, Hans, sin broder, vade Henningh, ere vedder,knapen, ghenetea B osele, bekennen vnde betdghen apenbare in dessem breue,
1363.
dat wi vuda vse eruen vs ghenzliken hebben ghesat vnde satten vs in dessembreue to trilwer hùlpe vnde to ewighemdenste to demdorlùcbtegben vorsten
hemAlberta, herthoghen to Mekelenborch, vsemleuen heren, vnde sinen ernen,
also dat wi mit line vnde mit ghòde, mit rade vnde mit dade vnde mitghanzen trawan en scolen denen vuda behulpen wesen nv vnde to ewigber
tyd vp allesweme, daer is en nost vnde behòf is, wan vnde wo dicke se vns
eder vnser iennich daertò eschen. Vnde alle vestcn vnd slots , beyde de vse
sint vnde da vs to pende staen eder de vs noch iengherleye wys werden,
scolen dessen vorbenomeden herthoghen van Mekelenbomh vnde sinen eruen
to al eran nvden vnde neden opens slots wesen vnde blruen sunder iengher
leye arghelyst ieghen alsweme ewychliken, nùmmende daervt to beschedende
sander de heren, daer wi slate af hebben, in desser wys: were dat de vor
benomede herthoghe van Mckelenborch eder sine eruen iengherleye wys schel
achtîch vnde kryghende worden mit ienegbem der heren, daer wi slots af
hebben, so scola wy demheren mit den sloten, de w i van emhebben, doen,des wi en plichtich sia van eren weghene; men mit. allen anderen sloten
scolen wi to des vorbenomeden herthoghen vnde einer eruen denste sitten vade
bi erer hùlpe bliuen. Men iodocb scole wi Kersten vnde Henningk vorbenometvnde vse eruen sùluen bliuen bi hulpe vnde denste des vorbenomeden ber
thoghen vnde siner eruen mit line vnde gbade, mit rade vnde dade vnde mitghanzen trfiwen, als triiwe man vnde denere bi erem rechten heren. V ade
ik Hans vorbenomet, were dat iengherleye schelinghe vnde crych were eder
words tuschen demvorbenomeden herthoghen vnde sinen eruen vnde den greuen
van Lyndowe eder eren eruen, mach bliuen, cit ik Wil vade mine eruen mitden sloten, de wi van en hebben, bi der sùluen grencu denste vnde hùlpe
ieghen den vorbenomeden herthoghen vade sine eruen; men ieghen alle andersweme, he si we he si, bebaluen allena desse vorbenomeden greuen, schalvnde
wii ik vnde mine eruen dem vorbenomeden herthoghen vnde sinen eruen be
hulpen wesen mid den sloten, de Wi van den vorbenomeden greuen hebben,mit ghanzen trùwen. Vnde vùrdere schole wi vorbenomeden B osele vnde vse
ernen ieghen dessen vorbenomeden herthoghen van Mekelenborch vnde sine
eruen nynerleye wys doen oder wesen, men wi scholen en to al eran w illen
trdweliken denen vnde behulpen wesen mit line vnde mit ghude vnde mitvsen sloten ieghen alsweme, als hirvor screuen is. O k Wil wi vorbenomedenBosele vnde anecolen na dessemdaghe vs to ayuet anderen heren denste vnde
hùlpe setten, wi eudoca dat na rade vnde mit vulbort desses vorbenomedenherthoghen van Mekelenborch vnde siner eruen. A lle desse vorscreuene dyngk
stede vade vast toholdende sander iengherleye hùlperede vnde arghelyst, dat
43°
1363.
loue wi vnde vse eruen vsem vorbenomeden heren herthoghen Alberta van
Mekelenborch vnde einen eruen in ghuden trùwen in dessem breue, dar wi
to tughe vse ingheseghele ghehenghet hebben, de gheuen is na godes bort
drùttein hundert iar in dem drevndesestegbestem iare, des dònredagbes vor
suate Marica Magdalenen daghe.
N ach dem O nginal im H aupt-A rchive zu Schweri n A ngahàngt sind drei runde S iegel. die
alle imSelnlde (der in 1 von einemD re:pm umgeben ist) einen rechte echauendcn Helmn nt ememP fauenbusch und drei Palmer: beeteckt ze1gen ; Ummlmfien :
1) Suche N r. 9169
2) unus (abgebròckelt)3)
‘e nannî em moran
1363,Juli 25 1364
,Jen. 3. 9180.
l) R ecees der R atbeeendeboten zu Wxsmar, 1863. Juli 25 (Hanse-Recesse I , S . 241)Postea adduoebatur computacio uniuscuxuaque civitatis
S umma L ubroensnum tenet tota summa 37009 m. et 4% 801.
S umma de Roetok 26564 m 10 sul et 4 den. L ub . exceptis 1000 m. argenti puri pro
consulibus eorum captxvatrs (Kale und S uderlaud, N r 91 17) cxpoerùs, at 600 m pro captrvitate
domini B ertold: S toltenbarg expoextm, et
pon ti:, et exceptw su amcaxrtms enpxendrs, arms, perdrc1ombus vwhmentorum et rerum aliaram et
denurus cuppahbus ct eumptrbus captuvorum. mmhinie. mstrumontxs etc.
S umma de S andra 36106‘m… S undens den . exceptxs captms eriprendis et
cnpitaneorum et macbune et stipendio xllorum, qu: fuerun t K alman e cum Johanna B ughenS umma S tetynensium 19000 mmus 20 m. S andene ; imm 124% m. argenti pun pm nt:
peuduams secundu mconductm, itempm 5 remare 170 m S und. ; item m \ ne renna versus C amyn30 m. S and item ru deperdrtxs 150 m. S and. mmus 2 talentw . exceptxe eaptuv:s et prerogati va
u pntaneorum.
S umma K yloneneinm7030m exceptioprerogatxvis capitancorumerproprns rersis et captu re
S umma “'mmmensium 14 133 m. L ab. den . ; exceptis cuptxvns enpnend:s et machina et
xnstrumentxs et naulo coggonw ven us C alma -eu et annus perdrtm.
S umma K olbergensmmet a eswoldenenum, ut pa ns tenuxt mRosiel: (nimlich am5 F ehr1363: de a eawold 15102 m S and den exceptis 6 captivin adhuc eripxendm; de K olberg 13417 invinke nogen, absque mea ista cum crv:tatrbua, exceptxe eapt wm enprend:s , et stipendi o dando
caprtnnexs
S umma Hmburgsnmum oonwcturata est super 10000 m. L ab.
S umma ommumpremxaeorum 202400 rn. L ub.
S umma armatorum cum B remensibus 2700 viri secundum onlinancxamS uper quolibet 100 armatorum6236 m8 0 steht di ese , .compncacxo
“ in der L odraborg u und i n der S tralsunder Haudschrii‘
t (nntunwesentluclxen A bweìchungen bre auf ‘36406 in letztmer) . In der Rostocker Hundschrxft dieses
R ecesses fehlt dre A brechuung selbst , nur unten auf der S ente steht: ,.S umma expensarum 152400
manco S umma armaiomm 2740 , fuer-unt m campu 2540 U eber eine zum Thenl vem ecbte
1363.
et Wy smarienses civita tum consuhbus ibidemmittendis securitatem a domino duce M agn0polenei etsuis ordinabnnt, et precipue G ripeswoldensibus pro B oltone C apelyn et suis complicibus.
H anse-R ecesso I , S . 271.
Erst 1368 sòhnt die S tadt G reifswald sich mit den B rlldern B oito, Volrad and N icolaus
Zepelin aus. (Gesterding, B eitr. z. G esch. d. S t. G reifswald, S . 67, N r.
1363. Juli 25. Schwerin. 9182.
C almar 6fi"net und dem K ònig con S chweden entsagt, i hm den da r
aus etwa erwachsenden S chaden swr H ittimzu erseteen .
Wye A lbrecht, van godes gnaden hertogs tha Meklenborgh, greue tùZweryn, thù S targards vnd tu Rozstok here, vnd wi iuncher A lbrecht, sia
sone, bekennen vud betugea opsnbare in dessem iegenwardigen breue, wentsvnse lens bem greue Hinrik van Holsten vas spenst dat slot tu Kalmaren vpden koning vud dat rike tu Zweden , dat wi willen vnd scolen van stud an,
alz wi vase dener ouersenden vud de to Kalmern komen vud vnses vorbenomden òmss href, dar hc dem koninge van Zweden an vntsecht, gesant
wort dem vorscreuenen koninge, vert stan allen schadsn half, den vues vorbenomde obemna demdage nimpt an sinen denaren vnd an demvorbenomdenslots, alz, dat got vorbsde, òit
'
t id cm na demdage aafgedrungen words, datwi em den senden half scolen vnd willen weddsrleggsn na vnser vnde sinerratgeuen reads, dat he duran vorwarst si vud alz id redelik is. Vnd dat
loue wi vorbenomde hertoge Albrecht vndA lbrecht, sia sone, vorenomt, vnsemvorbenomden obem greue Hinrike vnd sinems bruders greue Clewes vnd eremvedderen greuen Aloe, greuen tù Holsten , in guden truwen stede vnd vast tuholdende, vnd hebben tu merer bekautnisse vnse ingesegel vor dessen hreflaten vud hengsn heten , de geusn vud screuen is na godes bort druteynhundert iar in dem drsvndsestigesten iare, in sante Jacobos dege, des hilgenapostelos, vp dem has tù Zweryn.
N ach dem O riginal imKonigl. G eh. A rchive za Kopenhagen. Beide S iegel sind abgei‘
allen .
1363. A ug. 1. Wismer. 9183.
1363.
Wi Merten vnd D idrik, brudere, gebieten Wenkesterne, kaupen , bekennen vnd betdgen in dessem briue vor vns vnd vnsen eruen, dat wi mitdemdorlachtigen vorsten hem A lbrechts, hsrtogsn tu Meklenborch, gsdedinget
hebben also, dat his van des hochgebornen vorsten wegas hertogen Rudolicevan
°
Sassen vnd ok van sines sulues wegas vns des gegant heft, dat wi Vpdem V igenkorue, dis gelegen is in der E ldna, bùwcn mogen vnd scolen ene
vesten, dar wi vnde vnse eruen den vorbenùmden hsrtogsn Rudolfs vnd her
togen Albrechts vnd erer beider eruen ta truwen dinste mede sittsn scolen,
als truws man eren rechten heren, vnd dis salus veste seal er cpen slot sintu all crea m'
iden vnd noden. O k scole wi vnd vase eruen neuen vnvreds
maken oder di'…van der suluen veste, wi en dun dat na rade vnd hiete
vnser vorbenumdsn heren hsrtogsn Rudolfss vnd hsrtogsn A lbrechtes vud erereruen. Vnd were dat die suluen hsrtogsn iench tasamene oder bisunder erereen oder ere eruen vns oder vnsen eruen na der tit, dat die veste gebfiwet
is, dartu escheden, dat wi die salus veste tu demV igenkorae breken scolden,so Wil Wi vud scolen sie breken na erem eschende sander iengerleie vortoch,
hulperede vnd argelist, vnd wi scolen en alle dingh tu dem besten keren .A lle desse vorscreuene dingh loue wi Merten vudD idrik vorbenfimet vnd vueseruen vnd mit vns die erbarn lads her K erstian B ossi, her Mathias van Jagow,ridders, Frederik van der Gartow vnd Mathias van Jagow, knape, den vor
benumdsn hsrtogsn R udolue vnd hsrtogsn A lbrechte vnd crea eruen vnd ta
erer haut bera Rauen van B arnekow , hemV ickcn Moltksn, ridderen, Volrade
vnd Ludere, vedderen, geheiten Lutzow, vnd B ermea S torms, kaupen , vnd
allen eran andern ratgeaen entrvwen stede vnd ganz tu holdende in dessembriue, bessc t tu orkunds mit vnsen ingsegeln, vnd gsgeuen tu derWismer,na godes bart druttein hundert iar in dem drivndsestigstsm iars, in santePeters doge, des hiligen apostole, als emdie bende vntsprùngen.
N ach dem O riginal imHaupt-Archive zu Schwerin . A n Pergament dern hangen 6 S iegel
1) rund: in einemD reipass ein H einer, stehender Schildmit einem rechte schauenden B alme,beeteckt mit vier S tangen , deren erste einen Pfauenbusch, die drei letzten ein mrdokwehendesF8hnlein unter einemP fanenbusch tragen ; Umschrift hier nicht ganz erhalten, s. N r. 9169;
2) die antere H i ll'
ne eines runden S iegels: Schild mit einemRede; Umschrifi
s' mancare: na onarov
1363.
4) rund'
un stehenden Schrlde enn sechsspench:ges R ad Umschn i‘t
G) R ThIG D G 111
5) rund un stehenden Sclulde era sschsetrahhger S tern , Umschn ft
S 1111 WG IIKG STG R IIG
( i) gleich S iegel 5. Umschn ft
S’
G IDG RXO I WG RKG S T GR IIG
1363. A ug. 4. Lùneburg. 9184 .
A lbrecht von S ternberg, B ischof von S chweri n , vergleicht einen S trai t
zw ischen se inem G efolge u nd den B ewohnern des D or/‘
ca A rtlenburg
mi t dem H erzog E ric h voor. S a chsen-L a ue nbu rg.
N os A lbertus dei grecia episc0pus c rrnensis, dominus in S ternberg,ad vniuemorum prcsentium et futurorum dedacimus noticiam firmiter pro
testando, quod ali [asì' materia dissensionis saberte inter nostros familiares et
villanos ville E rtelenborch, et quid villanis dominii " illustris principie dominiB rysi ducia S axoaie illatum est per nostros, dictus princeps penitas re
misit et in totum, et quidquid nostris seruitoribus illatum est per dictos villanos
st suos, rsmittimus per presentes , ita quod nos diete domino duci et omnibussuis iure Spirituali aut ciuili futuris temporibus nullammouebimus questionsm.
Ju cuius rei testimonium sigillare nostrum vna cum sigillis honorabilis dominiHcrbordi propositi O lom[uccnsis] et strenuorammilitum Johannes' de S ussicz,M arquardi de D obromilitz et Skruetkone de V irpienowitz
anostrerum fidelium,
qui omnia et smgula premissa firmiter obseruanda vna nobiscum bona fide
promiserunt, presentibus sunt appense. D atumLaneborch, anno domini millesimo trecentesimo sexagesimo tertio, die quarta. mensis A ugusti, presentibusnobili domino Wedekind0 da Monte, domino Wernhero da Monte, testibus ad
promisso vocatis et rogatis.
N ach dem O riginal im K enigl S tante A rchive zu H annover mitgethmlt vou demG el: A rchi v
rath D r G rotefeud zu Hannover Von den 5 S iegeln b:”mgt nur noch das des Huchets an der
Urkunde ; das letzte hegt lose debet ; von der Umschn i‘
t ist noch za lcsen *
… . oonrs . eu — v
U sher das S iegel des Bmchoi'
e A lbrecht, welcher zum F amiheawappen eruen achtstrahltgen S tern
hatte, vg] Jahrh XI, S . 227, and V II I . 8. 16 G edruckt S udendorfVII. 52, N r 9 der Note.
‘Vorlage hat almi t D urchstrich Selita etwa aligna zu lesen sem“ ‘Gmtsfend las in zwei
A bschn ften : dammi, S adendorl'
: dammit ’ S krzletkone de T urpwnomtz las S udendorf, dagegenhat auch das S iegel (nach G rotefend) V ala A afangsbuchstabea .
1363.
noch tokomende sin, bekennen openbare vnd betùghen in dessem ieghenwor
dighen brene vnd begheren witlik to wesende alle den iennen, de se seeneder horen lesen , went de dorchluchtighe vorste vnse gnedeghen heren her
A lherd, hertoghe to Meklenborch, mid '
vulbord siner rechten eruen vns toeneme bruliken'pende vorwiset vud vcrlaten hefl:mid alleme rechte vnd richtevndmid aller vrucht vud niit, mid broke, mid alleme anvalle vnd menlikenmid allen saken vud allen pleghen an de erbaten Inde Volrade, Ludere, Volrade Wiperdes sone vnd V ìcken kindere, vedderen, gheheten Lfitzowe, vnd
an ere rechten ernen , als de breue laden vud vdspreken, de vnse vorbenòmedehere en daervp ghegheuen heft, dat wi willen vnd scolen vns genzliken an
se vnd an ere rechten eruen holden vnd bi en bliuen mid gantzen trvwen
vud eren, een alle dat to doendo to eren eren vud w omen in aller wys, als
vnseme vorbenòmeden heren, dar degher nicht vdtobeschedende, sunder dat G rabowe, bws vnd stad, vnses vorbenòmeden heren vnd siner eruen 0penne slatewesen scolen to alle eren nfiden vudnòden, vudwillen vndscolen vns numbervan den vorscreuenen Lutzowe keren, men io genzliken bi en bliuen, als vor
serenen is, went so lenghe, dat en de gantze summe des gheldes to glidebored vud ganzlike betalet is, dat en ghenòghet, dar en bws, stad vnd landto Grabowe vor vorpandet is, als de breue vnses vorbenòmeden heren ludenvnd vthwisen, de he en daervpghegheuen heft. Alle desse vorscreuen stficke
stede, vast vud ganzliken to holdende vud to blinende loue wi vorbenòmedenmdmanne, de mi sin, een mid alle den ratmannen, de noch nakomende sin,
mid alle den werken vnd mid der gantzen menheyt der stad to Grabowe denerbaren luden Volrade, L udere, Volrade Wiperdes sone, vnd Vicken kinderen ,vedderen, gheheten Lùtzowen vorbenomet, vnd eren rechten eruen in gfiden
truwen in desseme brene vnd hebben to merer sekerheyt vnd to vulkomenerbekantnisse desse brene tweualdich gbegheuen, beaeghelt mid der stad grateingheseghele, de gheuen vnd serenen is to Grabowe, na gode: bord drùtteyhundert iar in deme drevndsosteghesten iare, in sfinte Laurencins daghe.
B d. VII , zu N r. 4679 abgebildebe grosse rando S iegel der S tadt G rabow. Vgl. Bd. XI I I ,N r. 7964… und 8131 .
1363. A ug. 14. Wismer.
1363.
geh0rendon D orfern ; doch hat derselbo die H andi nhaber v . P en“
mal v . Wenkstern M 210 M k. ma. abcufimden .
Ik Hinrik van der Hude, knape, bekenne openbar vor mi vnd mineneruen vnd vor allen den genen, die desse sake anrurende is, dat ik na rade
vnd vulbort miner negsten yw at vnd al der genen, der er vulbort dartu tu
eschende was, hebbe vercoft vndvcrlaten, vcrcope vndverlate in dessemiegenwardigen briue dat halue bds tu demRedeuine mit allen sinen tobehoringen,als id in siner scheide licht vud oldinghes gelegen heft vnd als ik dat kofte
van Gherde van Marsow, vnd vortmer al dit nabescreuene gùt, als dat halue
dorp tu Beltzke vnd die molne tu B eltzke, dal. halue dorp tu C urdestorp, dat
halue dorp tu demQueste, dat balue dorp fiume Treptze, dat halue dorp tuB andekow, dat halue dorp tu der Jahels ans den krùgh vnd in dem suluen
dorpe dri huuen, die ik oofte van Helmlodx B fiterodden, den haluen dick tu
Losen , dat dorp tu Pagakes Voltzerode ganz, dat ik kofte van Gherde van
Marsow vorgenùmt, drie del des dorpes tu dem Ramme, dat halue dorp tuLubbtene ane enen hof, vnd dat bolb dat dar beet Berndsholt ganz, den krfightu Berkhùde vud die S udenware half, dem dorluchtigen vorsten, minem gnedigen heren hem A lbrechte, hertogen tu Meklenborch vnd greuen tu Zwerin,
vud sinen eruen vor ene summe pennighe, die mi genzliken baresi. vud betaltis tu miner m‘
ige, vnd seal vnd W il em des vorbenumdsn haluen slobes mitsinen tuhoringen vnddes vorbenumdsn gudes mit allen sinen tuhoringen wareniar vud dagh, als en lantrecht is, vnd dat van aller ansprake vnd wernisse
vntfrien vor all die gene, die vor recht komen willen vnd recht geuen vud
nemen ; sunder die vorbenùmede bet toga A lbrecht scal Vlrike gebieten van
Peenbz vnd sinen kinderen vnd den c ksternen bereiden vnde betalen twe
hundert mark vnde teine Lubischer pennighe, dar en dat vorbenumde halueslot van mi vor tu panden steit; ok seal hic den van Peentze bereiden vordat gut tu Voltzerode, dat en tu pande steit, als mine briue spreken, vnd io
nicht bouen virtìch mark Labisch; vnde wise minen vorbenumdsn heren mitder losinghe des vorbenumden haluen slotes vnd des vorbenumdsn gudes an
die van Peentee vnd dieWenksterne vorbcnùmt, andere sealmin vorbenumdehere dat halue slot vnd all dat vorscreuene gùt mit allen sinen tubehoringen
ledich vnd los vinden. A lle desse vorscreuen stukke loue ik Hinrik van der
Hude vor mi vud min eruen dem vorbenumdsn hsrtogsn A lbrechte, minenheren, vnd sineu eruen, vnd tu siner haut den duchtigen hemKerstiane Basel,ridders, Volrad vnd Luder genumet Lùtzow, knapen, vnd gemeinlìken sinemganzen rade stede vudganz sunder allerleis argelìst vndhulperede tu holdendemit orkunde desses iegenwardigen briues, die besegelt is mit minem ing[e]
44°
1363.
segel vnd gegeuen tu derWismer, na godes bert druttein hundert iar in demdrivndsestigistemiure, in vnser vrowen suende, als sie tu hemele genomen wart.
N ach dem O riginal imHaupt-A rchive zu S chwerin . D as angehlingte ziemlich kleine, randoS iegel hat die S tempelplatte verloren .
9188.
Iohannes Junghe archidiaconusWarnensis in ecclesia Zwerinensi, B ethemannus Zwartepape vicarius in Warne, Hermannus C rywitze presbiter, Thid[ericus] Myrowe ac Wolterus Samekowe cons [ulss] ibidem recognoscimus et
protestamur presentibus manifeste, quod omnes lìtes, controuersie et. discordie,que hucusque habite sunt et vertebantur inter discretos viros dominos Thi [dericum] rectorem ecclesie parrochiei is sancti Georgii in Warne ex vna, neenoaThid[ericum] Molend[inarium] presbiterum, vicarium diete ecclesie parrochialis,super quadam capture angwillarum ad ecclesiam et ad vicariam prcdictas
spectantem diuisim per nos tamquam arbitratores seu amicablies' mmpositores
prefatarum pareiam de ipserum expresso consensu sunt terminate, sopite et
transacte irreuocabiliter sub hac forma, quod idem rector ecclesie decimamnoctem in tribus magnis sportis et in omnibus et singulis sportis aliis, quassolent cultores diete capture ponere in aliis noctibus ipsos contingentibus antevel supra illes magnas sportes ex transuerso vel directe, quibascumque nominibus censeantur, sine diminucione vel expensarum deductione optinebit et
sine alique eiusdemdomini Thid[crisi] Molend[inerii] contradiccione libere possidebit. Preterea in perceptorum recompensam isto anno per eumdemdominumThid[cricum] Molendinarium de sportis et noctibue decimis, in quibus, vt premittitur, ius optinet idem rector, ipsi vsum talentumLubicensium denariorumordinauimus optinendum, quod sepedictus dominus rector ecclesia in Warnedicitur prefati domini Thid[erici] Molend[inerii] nomine subleuasse. C ui pro
nunciacioni et amicabili composicioni diete partes se velle stare beniuole promiserunt. A cta sunt hec in Warne in ecclesia sancti Georgii ibidem sub annodomini M°CCC° sexagesimo tercio, in octaua assumpcionis beate Marie virginia,sigillata nostris sigillis solitis et consuetis et
' testimoniumeuidens premissorum.
N ach dem O riginal unter den B rodaer Urkunden imA rchiv zu Neuetrehtz . V on den an filnf
eingezegenen Pergamentstmifen hangenden S iegeln sind die beiden ersten in den umgenàhten Lein
1363.
ghesuelt, Hennighes sone, hebben vorkott den erbaren bi den dempreneste vud
sùnderliken dame priori her Hinrik Springhyntgùt vnd dame gantzen couente
tù dem B rodo reddelken vnd reckelken twevndvyftich hùnre gheldes, dade
lyghen in deme dorpe tù der Kemnitze: vppe B eneke Seyszenmeghers kotenwort druttich hfmrc gheldes, vppe Henneke Wytten koten wort twe hùnre
gheldes, vppe der wfisten wort, deze by emlicht, teyn hùnre gheldes tii enemeewyghen kotten kope, myt denste vndmyt aller rechtecheyt, also we ze salucuhebben vere ghehat, vnd leuen den vorbenomeden gheystleken lfiden vor eynewarscap, dat hùnreghelt vredeleken vptùborende shader yenegherleyge ansprake.
Vortmer tù eyner mererer zekeringhe hebbe wy gheantwordet her Hinrik Springhyntgùde, demo priori tù demErode, vnse breue, de wy hebben vppe achteyn
scepel kornegheldes, de wy hebben in der mole tù der Kemnitze, in desserwis: war dat de vorsprokene ghestleken ludo hindert worden an dame huara
gbelde t ùborende, dat wy ze darai vrighen scolen. Tù syner merer be
tiichnisse hebbe ic Hennig Mfighesuelt, olde Hennig Mfighesueldes sone, myninghezeghel vor dessen brif ghehenghet. Testes nero huius rei sunt dominusHermannus Raceborch, plebeans in A ntiqua S targards, dominus Johannes R iba,plebanus in Groten Helle, Mathias Wolant, publicus notarius, G otfridus Speghelberch, ciuis in Nona Brandenborch. Datum anno domini LX . tarsie,ipso die B artholomei apostoli .
zu Schwerin . Ameingezogenen Pergamentatreifen hi ngtSchirmbrett, dae mit sachs Reihe:
S'
IO hR RD.G B (DV G SWG L TVgl. 1894, Soptbr. 4 .
1363. A ug. 27. Verchen. 9191 .
.F zì reten H einrich von M eklenbwra Urkemde aber di e Verleihw zg der
M —ahle zu N euka len an das K loster D amgw n ( N r .
V niuersis Cristi fidelibus C onradus de Dollen, prepositus sanctimonialium in Verchis , recognoscimus in presencia testium sub
scr[iptorum] , videlicet dominorumJohannis C osseboden necnon Hinrici de Moberet Johannis de Mesegar presbiterorum Datum in Verchis, anno dominiM°CCC°LXIII°, sabato post Bartholomei apostoli.
N ach dem O riginal imHanpt A rchive zu Schweri n, an welchem noch ein S tuck vom S iegel
1363.
1363. Aug. 29. Lubeck. 9192.
Notum sit, quod Nycolaus Langhe coram consilio illes septem marcarum denariorum Lubicensium redditus wicbelde, quas habet in tota domoangulari cum omnibus bodis ibidem adiacentibus suis in cono, cumdescenditurin dwerstratamde fossa piscatorum ad fossem pistorum iuxta ecclesiam sanctiClementis intra demos impignerauit pro se et A rnoldo fratre suo
Modeken Keyseres, in C erntyn moniali, et Katherine, sorori matris dicti N ycolai, memisli in Poretze, pro XVI marcarum denariorum Lubicensium red
ditibus annuis, quos ipsis Godeka Langhe, pater dicti N ycolai, in suo assignauit
testamento in quibusdam hereditatibus, ut in codam plenius còntinetur. Etquia diete hereditates tanti valeria non sunt, quod ex eisdem huiusmodi XVImarce possint annuatim subleuare, idee dictus N ycolaus pro se et pro fratresuo A rnoldo dictis monialibus impignerauit dictus VII marcarum redditus in
dieta domo angolari atque bodis, videlicet pro tribus partibus defectus red
dituumXVI marcarumpredictarum et ad illes tres partes detectes supplendumin eisdem et pro quarta parte defectus dictorum reddituumXVI marcarumG odekinus Longi, filius Arnoldi Longi, tenetur respondere et satisfacere dictis
monìalibus in efi'
ectu, prout istad cum consensu factum snorum prouisorumet prout in testamento G odekini Longi, ani sui, plenius continetur. A ctnmeorum consilio.
N ach dem Lfibecker N ieden S tadtbuche, eingetragen 1863, decoll. e. Joh. bapt.
1363. Vor A ug. 31. Rostock.
Domini indices tune temporis ciuitatis, videlicet Gherwinus Wylde et
G odfridus Kind, prote3tabantur, quodJohannes R ugenwold pannirasor est pro
sequtus omni iure et omni iusticia assequtus duarum lastarum redditus in
molendino Johannis Voz de S arneuitz, sito in aggere molendinorum, cum iterad stupam, quod olim fratris S tolten A lberti fuerat; quos redditus duarum
1363.
lastarum est prosequtus iure hereditario, prout adJohannemda Cene spectabantet ad ipsum sunt iuretenus deuoluti.
N ach dem Roetocker Hausbnch 1854— 1367, fel. eingehagen vor fer. 4‘ p. decoll. Joh.
(Aug. G etilgt. Vgl. fiber die M ùhle N r. 8325 und die dort citirten N ummern.
1368. Septbr. 1. Wismer. 9194 .
D ie v. M 6tlendorf begeben s ich mi t i hrem S chloss L ilben [ S . von
P erlebcrg] i n den D iens t H erzog A lbrechte von M eklenburg.
In godes namen , amen . Jk G ozeke vud G ereke, vedderen, gebetenMolendorp, bekennen vnd betugen cpenbare in dessem breue ver vs vud vse
veddern Hennige vud C lawese, dat wy vs hebben geast vud satten in dessembrene mid vnsen vesten to der Lu'
ben tii denste vnde tu truwer hulpe to demdorchluchtigen vorsten hem A lberta, hsrtogsn to Meklenburg vud greuen tu
Zwerin, iegen alzwcme, dar id em nu vp werret edder tù tokomenden tidenwarren iengerleye wye mach, nummende dar uttoschedende sunder vse heren,de marcgreuen van B randeborch. Vnd de vorbenomede veste to der Lu'
benseal des vorscreuenen vorsten van Meklenburg Open slot wesen tu aller tid tualle synan nuden vud nodan ; vud scolen vnd willen alle ding mid gantzentruwen, mid lyue vud mid glide vud mid der vorscreuenen vesten dem vorbenomeden vorsten van Meklenburg to dem besten keren alz truwe man vnd
denere erem heren; vnd he seal to aller tid ouer vns likes vnd rechtes weldich wesen . A lle desse vorscreuene stacke stede vnd vest to holdende sunderargelist loue wy vorbenomeden G ozeke vnd G erart vor vs vud vse veddern
Hennige vud C lawse in guden tru'
wen dem vorscreuenen hertoge Alberte vnd
to syner haut her V icke Molteken, ridder, Hinric van B ulow, Luder Lutzowvud olde Hardenacken, keepen , vnd hebben to merer bekantnisse vnse ingesegel vor dessen brcf laten hengen , de geuen ys tu der Wysmer, na godesbart dritteyn hundert iar in demdrevndsestegesten iure, in sunto Egidius daga,des hilgen abbates .
N ach dem Original imHaupt—A rchive zu Schwerin . A ngehfingt sind zwei echildfòrmige S iegelmit dem v M òllendori
'
achen Wappen, einem Leuchter im dreiackigen Schilde. D ie Umschriftensind nicht volletlindig klar, die des ersten S iegels fiberdies etwas beechitdigt:
1) a] eozannu morm oam2) s
'
enannnm monennonr
1363.
sente usl absente, aut vna parte presente et alia absente, citata tamen ad
audiendumpronunciationem et diffinitionem arbitrorumpredictorum, planariamhabebunt potestatempronunciandi, diffiniendi, laudandi, arbitrandi et terminandiac ipsos partes reformandi, prout eis melius videbitur expedire, receptis prius
a partibus hinc inde quibuslibct probatîonîbus et infotmationibus, quibus voluerintse iuuare. D antes nichilominus eadem partes pradielis suis compromissoriis,arbitris, arbitratoribus et amicabilibus compositoribus plenam et liberampote
stetem, si infra iamdictum tempus super premissis nel alique sorandam non
pronunciauerint sine ditiinîerint, eundem terminum vltra omni tempore, omnihora ac tociens quociens ipsis visum fuerit expedire, continuandi, aliam usl
elios terminos seme] nelpluries assignandì. partemse absentantemad audiendumipsorum pronunciationem, sen% ntiamsine diffinitionem citandi, et quod possinteciam, quandocumque voluerint, suamsententiam, laudum seu pronunciationeminterpretari, declarers, corrigere et reformers. Promiserunt insuper partes antedicte sibi inuicem ac michi notorio infrascripto sollempniter stipulanti et re
cipienti vice et nomine omnium, quorum interest seu interesse poterit quo
[modo]libet in futurum, se valle stare, parere et obedire predictorum com
promissariorum ac amicabilium oompositorum predictorum lando, diete, pene,arbitrio, pronunciationi, precepto seu preceptis per eos nel per eum prolatîs,emologare et approbare et in nullo contrauenire, quocumque racione seu causa
nelmodo, de iure nel de facto, verbo nel opere, per se usl per interpositampersonam, que et quas inter eosdem partes super premissis nel aliquo pre
missorum seu eorum occasione dixerint, fecerint, pronunciauerint, diffinierint
seu fuerint arbitrati, et contra eorumpreceptum, lendum, pronunciationem seu
arbitrium non appellabunt nec appsllationem prosequantur, nullum rescriptumnel priuilegìumper se, alium nel elios impetrabunt, nullam exceptionem op
ponent, restitutionemin integrumnon petent, nec aliudper quemcumquc iudicemcorrigi patent seu emendari, quodque non vtentur cuiuscumque legis nelcanonis,statuti usl consuetudinis beneficio, quod vitiet seu vitiare nel infimare poterit
huiusmodi compromissum seu arbitrium in totum nel in portam, seu ex per
sonia arbitromm, arbitratorum seu compromissariorum seu ex personis compromittentium sine ex forma compromissi seu arbitrii seu ex rebus nel causis,super quibus est compromissum, sine quacumque alia ratione nec contra pre
missa facient nec iacient contra alique premissorum. Quodpromiserunt partessepefate sibi inuicem acmichi notorio infrascripto sollempniter sfipnlantì nomineet vice omnium, quorum interest nel interesse poterit, sub pena decemmancarumpuri argenti, quorummedia pars arbitrìs, arbitratoribus et amicabilibuscomposxtoribus et residua media pars arbitrium, lendum, pronunciationem seu
1863.
diffinìtionem arbitratorum et amicabilium compositorum predictorumparti scruanti per partem non semantem nomine pene et mulcte dabitur et exsoluetur
et ea soluta nel non soluta presene compromissum sine arbitrium , dit'
finitio seu
ordinatio super hoc ferendum nel ferenda, prolatum usl prelato. in sui per
maneant roboris firmitate. A cta sunt hac anno, indictione, mense, die, horaet loco quibus supra, presentibus discretis viris dominis T iderico Molendinarii,perpetuo beneficiato in ecclesia beati Georrii in Warne, et Johanne de Gotinck,presbyteria, ac Johanne de S terneberch, laico Magu [n] tinensis et Zwerinensis
diocesis, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis .(S zjgvz. Et ego Johannes de Tribuzees , clericus Zwerinensis diocesis,
not.) publicus imperiali auctoritate notarius, huiusmodi arbitrorum et
amicabilium compositorum electioni
N ach dem O riginal im B ostocker Rothe-Archive.
1363. Septbr. 9. Calmar. 9196.
A lbrecht d. a. und A lbrecht (1. j., H erzoge von M ektenburg, the:
E go N icolaus Thursson, miles, presentibus recognosco et cupio mauifestum: quandocunque magnifici principes et domini A lbertus et Albertus eiusfilius, duces Magnopolenses, deo dante primo ad statum desideratum in regnoSwecie peruenìunt, michi omnes et singulas litterae meas et priuilegìa. que
et quas de dominis Magno et E squino pronunc Swecie regibus, super castroWyborch et aliis meie pigneribus racionabiliter me habere docuero, confir
mabunt, ut merito in suo pleno vigore inuiolabiliter possum'contentari et
michi super omnibus et singulis dampnis, sumptibus, debitis et oneribus, que
michi occasione otiicii nunc assumpti incurrere contigerit, indempnem ipsorumlitteris et priuilegiis prouidebunt, secundum quod racionabile fuerit: entuneVolradus Lutzowe, B oo Janssen ac Hermannus S torm, famuli, quì michi acmeo nomine Johanni Lutzowen, militi, omnia et singula predicts pro eisdemdominis A lberto et Alberto promiserunt firmiter obseruare, quiti et liberi permanebunt, et littera, nobis per ipsos tradita et sigillata debet in omnibus et
singulis suis articulis esse cassata. Jn cuius rei testimonium sigillum meum45°
1363.
presentibus est appensum. D atum Kalmar, anno domini M°CCC° sexages imo
tercio, creatina natiuitatis Marie.
N ach dom O riginal im Haupt-Archive zu Schweri n . A n demselben h&ngt ein :arhrochenec
render: S iegel. in einemD reipm , in der erhaltenen rechten O bmcke mit einer R osette verziert,em kleiner, lmks echauender Graaf, welcher einen leicht rechte geneigten, viermal quergethmltenSchild halt ; fiber diesem ein hemusschauendsr H elm, dessen Schmuck oben weggebrochen ist, anton
eine A rt brei ten Schuman erkennen litest, welcher nach anton kammartig ausgezackt ist. Von der
Umschrift rst anton erhalten . (I’O L B I Gedruckt . S tyfl’
e, B idrag till 8kandmavien.historia I , 43.
9197.
D er L ùbtsche R a theschreiber a nd scolastiq ecclesie Zwerinensie mag M ar
tinus dictus de G olnov làset beim S cheiden aus sein em A mis a n den
R a th zu L ùbeck 30 M k. B en ton a uf die S tadt K iel a uf.
L tlb Urk.-B uch III , 8. 507. Schon 1856, B aehr. 21, arachaint , ,mag Martines de Golnowe
scolastico: Zwermcnsrs dominorum consulum notariue“ als Zenga (L ab Url: —B uch I II , 8 286) und1862, S eptbr 29, ale K i efer dar oben genannten B enton auf die S tadt K rol. (Ebenda II I , 508 )Er ging von Lubeck aus al. Pfan er nach W ismer, una sua N r. 9206 su entnehmen ist…
9198.
A lbrecht, H erzog von M eklenburg, bcetdttgt die con dem P riester
H ei nrich t tgerwer tn der M artenktrche zu Wismer ans G i’
ttern
tm D orfe P epelow gestiflete V ica r“.
I n nomine domini, amen. Docuit cxperiencie sagacitas et cperanciumtribuit reahtas sic se debere gerere per acta presencia, vt in futuris sit feli
citatis de hoc memoria sempiterna . H ino est, quod nos A lbertus dei grecia.
dux Magnomlencîs, comes Zwerinensis, S targardie ac Rostok dominus, presentibus recognoscimus et profitemur, nos cum domino Hinrico Witgherwer
presbitero, decano et fratribus kalendarum epidi Wismer inter elios tractatus
de vicaria et bonis ipsius ac iure patronatus, quam idemdominus Hinricusin ecclesia beate Marie in Wismer instaurauit, eoncordasse in hunc modum,
quod bona diete vicaria in villa Pepelowe situata tueri debebimus et defensare
ac nostri heredes et successores secundum tenorem et omnemmodum prini
legiorum super hoc tempore empcionis diete domino HinricoWitgherwer super
ipsis datorum per nos et concessorum, et quod nos et nostri heredes et suc
cessores perpetue addictam vicariam, dumeamvacare contingerit, vnumpres
1363.
cienter certificati vos et omnes, quoruminterest, presentibus certificamus, quod,postquam annotatus procurator bona prescripts perceperit seu habuerit, nulla
vos nel ipsorum honorum elsrgitores amplior monicio vel iterata actio sub
soqui debebit. S uper quo ad nos petimus haberi per vos respectum, quod insimilibus quam cito oecurrerit, volumus remereri grabentor. D atum et actnmR ozstoch, anno domini millesimo CCC°LX° tercio, faria secunda ante festumbeati Michaelis archangeli, nostro sub secreto presentibus tergotenus affixo.
N ach dem O riginal auf der Tresa zu L fibeck A uf der R uckseite due Secretaiegel der S tadt
Rostock, nbgebildet bei H ilde, M elclenb Sudtesiegel, N . 11. N r 25.
1363. Septbr. 26 und 30. 9200.
G rabsehrifl a uf Johann B ern ith, H a rrherrn su P arkcnthr, a nd
dessen M u tter i n der K irche dosel .
toni s plzbanus or D cus O oh: ano ino nt: fi t in o—
mi
A nno domini 1363, in profesto aanctorum C osmo et D amiani (S eptbr. [obiitdominus] Johannes B e[rni]th, plebanus. O rata pro eis E odem anno ipso dre beati
Jerommi (S eptbr obnt K atherine, mater eius.
Der N ame dee Pfam rn ist wahrachemlich in B ern i th zu erga en
1363. Septbr. 29. Rfigenwalde. 9201 .
P eter K ameke su S trette am:-mmgegen ei ne A bflndtmg von 200 M k.
u nd Vern'
cht a uf S chadenaeraa tz dem K loster D a rgun dio M aher
strei tige H oka M ilh le zu B ust.
A llen ghodes louighen, de dessen href seen edder heren, den do ik
Peter K ameke van der S tretzenisse, Thessemeree sone, witlik vnde openbar,dat alle twistinghe, schelyngbe vnde twidracht, de dar vpgestan is thuschen
den ghestliken luden, demo abbate vnde demo kouente tù D arghun, vnde myvan den stukken , de hirna beschreuen stan: tù demo ersten male vmme denschaden, den ik schulde gbenomen hebben , vmme dat se mynen k0p der
boghen molen tù demo Baste, de ich redeliken vnde reghtliken cofie van
1368.
Ghet t Gherdes, nicht stede welden holden, tii dome anderen male, dat ikvppe dat ghodeshus mortbrant schulde wesen , tù dame dridden male, dat se
komen schulden wesen an minen hof myt welde vnde myt welt vnde mit denwaghen erer bur myn korn vier scheuen schulden vorot bobben vnde mynevesteu hebben ghebrant, hebbe gheghan tù den eraftighen luden abbet Bertoldo
to B uoowe vnde her D iderike, demo olden abbete to D arglmn, vnde her Hinrike
van der O sta, eyn ridder, vnde Hinrike Kolner, eyn cnape; desse vorsproken
wise Inde van wyner wlbort vnde van wynau willen vnde myner erfnamehebben dat ghodeshus tù D arghun vnde my vntwey sproken an desser wis,dat ik schal de vorsproken beghe molen to deme B aste den ghestliken ludentù D arghun vor den ratmannan to R ugenwolde an ere sta t vcrlateu, vnde
hebbe se vorleben vnde vorlate se sn desseme ieghenwordigen breve. Vortmerlate de vorsproken ghestliken ludo vade ere bur los, anich vnde quid van
aller ansprake also vmme den kop der benomeden molen tii den Buste, denmortbrant myner schunen, des kernes, dat dar vtghevoret wart, vnde van der
vorstoringhe myner vesten vuda van allen stukken , de hiran komen moghtenedder vorhat an komen . Vortmer so bekenne ik des, dat ik na den deghe
dinghen der vorbescreuen eraftighen wisen Inde hebbe vpgheboret twe hundertmarch vinkenoghen vor de molen vode vor mynen scheden van demo ebbetsvnde van deme couente tù D arghun, de se my redelìken vnde reghtliken vadeannameliken an reyden pennighen betalet vnde bereth bobben . Vppe dat alle
desse vorsproken stukke stede vede vast blinco, darvor loue wy Mewès Kamekevan der S tretzenisse vuda Henningh V idante myt samender haut vnde stantii der eschinghe der vorsproken ghestliker Inde, wer dat sake, dat in dessenvorbescreuen stukken ienigh burst van Peters wegbau worde. Tù ener openbaren bethughinghe desser dink so hebbe wy vnse ingheseghele myt Petersvnde myt den deghedinghesluden hirvor ghehenghet. De thughe, de hirouer
hebben gheweset, de sint her Adam Abrahames sone, eyn ridder, B arnekow,Lode Lòden sone, Heyne Leddighe, cuspon, vnde Thideman D renelov, eyn
borghermester tù R ugenwolde. B esse href is ghegheuen tù Rugenwolde, na
ghedes bert dusent. iar drehundert iar dre vnde sestigh iar, in demo daghe
svute Mycheles, des ersenengheles.
N ach dem O riginal imHanpt-A rchive zu Schwerin. A n der U rkunde befindon sich sieben
E inschnitte zu S iegelbàndern, tiber welchen folgende N amen stehen : Petrus, Mewes, V idant, abbw ,
abbas, O sten, Colner. E insohnitt 4 und 5 sind ohne S iegelband, 2 und 6 enthalten noch ein B and
ohne S iegel, 1, 3 and 7 endlich txagen noch Baader mit S iegeln:
1) rund: im stehenden Schilde, der mit B anker: eingefaest ist, ein rechte schauender A dler;
1363.
3) rund: in dem ein wenig achtzig rechte genoigten, quer getheilten Schilde oben ein links
schauender, laufender Fuchs', das antere Feld geschacht ; Umschrift :
h611161 WID A RTGR
7) rund: im stehenden S childe eine doppelt schrailìrte R oute ; Umschrift
S'
h K O LRG RS x
9202.
B ugislav, B arnimmed Waoflsla v, H erzo’
ge von P ommern -Wolgast,
welches er ihnen far das E hegeld seine—
r Toohter A nna , vermàhlt
Wy B uggezlaf, B arnym vuda Wartzlaf, brodere, van godes gnadenhertoghen tù S tetyn, der C assuben, Pomerenen vnde derWende vnde vorsten
tu Rugen , bekennen 0penbar an dessembreue vor allen den, de ene syn vnde
horenz wanne hertoghe Johan van Mekelenburg edder sync ernen vns edder
vnsen eruen two dusend mark lodeghes suluers an kolnischer wicht an enersummen in vnser stud tù Tanglym bynnen der muren gensliken bereth vnde
betalet hefi, de he hertoghen Wartzlaf, vnsem sone, hertoghen Barnym vor
benomet, mid syner dochter iuncvrowen A nnen ghelouet heft tu rechtemeghelde
vnde medegheuen seal, dar he vns bus vnde stad tù S traszeburg mid mansoup vnd mid lande vnde mid laden, de darth heren vuda lighen, vor ghesat
vuda vorpandet heft, so scale wy edder vnse eruen eme edder eyaen eruen
da vorbenomeden pende, dat bus vnd stad tù S trazseburg, land vnde ludo,sunder vpsclacht weder antwarden mid sodaner rechtecheyt, als he it vus ghe
antwardet heft, sunder ienegherhande wedersprake, vry vnde vnbeworen. D at
Wi alle desse vorscreuene stucke gauss vnde vntiìbroken stede holden willen,so hebbe wy vnse ingheseghele tù dessembreue laten henghen, de ghegheuenvade serenen is tu Vzenum, na godes borddusend vnde drehundert iar an demdrevndesestegisten iure, des neghesten dunredaghes na suntte R emigies daghe.
N ach demO riginal imHaupt-A rcbive zu Schwerin . A n erster S talla bangt ampergunentenen
Schild mit einem rechte anfeteigenden G reifen , darilber ein rechte gekehrter, mit einem breiten
Pfanenwedel besteokter Helmmit kleinen Helmdecken ; die Umschrii‘
t ist ganz weggobrochon. D ae
zweite und dritte S iegel sind von den Pergamentbàndern abgefallen. Vgl. Nr. 9153.
1363.
se in gekomen sint van des vorbenomden bysch0p Borchardes wegbau; vade
de vorbenomde byschopB orchert schal horn Henninghe vorbenomet vordreghen
und los laten der sestich manne denst, de he em tu ener sone doen soulde,als lost gededinghet was ; vud alle vanghene, de byscopB orchart undhert0ghe
A lbert vorbenomet vud de era in beydent siden vnderlanghghevanghen hebben,de noch vnbesmttet sin, scolca los wesen, vnde vanghenenbeschattinghe, de
noch nicht beret is, de schal los wesen, dar seal men noch houetman noch
borghen nicht mer vmb mancu. Vortmer vmb alle schelinghe, de tiischen
byschop Borcharde vorbenomet und Henneken Hardenacken is, seal vnse vor
benomede om hertogh A lbert lykes vnde rechtes mechtich wesen, vnde hir
bouen sealHenneke Hardenacke bysch0pBomberde vorbenomet vnd sin godes
bws nicht arghan. Were auer dat na desser tyd, dat god vorbede, Henneke
Hardenacke yengherleye wye vervenghe byschopBorchard vorbenomet oder sin
godeshws, dar seal vnse omhertogh Albert tu doen also vele, als he bysch0pBorcharde vorbenomet van rechtes weghen plichtich is. Ju desse sone nympthertogh A lbert vorbenomet alle de Wendeschen heren, ett se derinne wesen
willen, vnde welker darinne wesen Wil, daer schalhertogh Albert vorbenometlykes vnde rechtes ouer mechtìch wesen. Vnd dat wi B orchart, van godes
gnaden byschop tu Hauelberghe, vnde A lbert, van den silluen gnaden hertogh
tu Makelenborch, vorbenomet, alle vorbescrevene stficke holden scolca vnde
willen, dat hebbe wi vnderlangh en dem anderen gelouet in guden triiwen
vnde louent also in dessembreue, dar w i beyde tu tùghe vuda tu bekanntnieee
mit des hochgebornen vorsten ingeseghele hertoghen Rodolues von S assen, de
dit gededinghet hell, vnse ingeseghele angehenghet hebben, de geuen is tu
Hauelbergh, na godes bert drùttein hundert iar in den drevndsesteghes ten iare,des vrydaghes vor sfinte Isî alixtus daghe.
N ach dem O riginal un Haupt—A rclnve zu Schwann . A ngehilngt. amd zwar S iegelbfinder, von
denen nur noch das zweite due un Bd X. su N r. 7079 abgelnldete S iegel trìlgt G edruckt hex
B ledel, Cod. dipl. B rand. 1, Bd. 2. S . 465, and un A uszuge bei L iscb, B ehr I II . B S . 23
1363. O ctbr. 14. 9205.
D ie S tadt Waren beg£ebt sich i n den Schutz des H em ge A lbrecht
von M eklenburg.
Wy ghemenen ratmanne der stat td Warne bekennen vnde betùghen
apenbare in desme breue, dat wy ghedeghedynget hebben myt demdorlach
teghea vorsten hemAlberto, hertoghen tù Mekolenborch vnde greuen tù Zwerin,
1363.
vnde synen eruen, also dat se van desmo daghe an vnde vortmer vif iar
vmme, de neghesten volghen, scholen vs vnd de stat tù Warne vnd vnse
medcborghere dar sulues vordeghedynghen, heghen, beschermen vnd vredenlikcrea eghen steden vnde borghern ieghen alsweme, war vs des not is, ana
ieghen vasen rechten heren ; vnde scholen vs lik eren eghen borgharen byrechte beholden , vnde se scholen likes vnde rechtes ouer vs mechtich wesen .Vade were dat se dorch vsen willen myd ienghen manne in krich quemen,ieghen deu sealdemvorbenomeden hert0ghen A lberte vnde synen eruen Warneupon stat wesen tii allen eren ayden vade ucdam’, de wile de krich waret,ano ycghen vnsen rechten heren. Hirvmme schole wy van vser vorbenomedenstat weghen dem vorbenomeden hertoghen A lberta vade synon eruen nu tùsunto Mertens daghe, de neghest kompt, vnd darne tù yewelken sante Mertensdaghe de vorbenomeden vif iar vmme gheuca vefiich mark Lubesscher pennyagbo tu ghiide, war en dat bynnen landes euent. Wer okhertoghe A lbertvorbemmet eder sync eruen dor erer laut noel: willen tii daghen riden, darscholen se vns vnd vse stat in ere daghe vnde deghedynghe nomen like eran
eghennen steden vnde borgheren ; auer bitten landes tù ridendo alleno dor vser
nost willen , des seal he vade sync eruen vs nycht plichtich wesen . Wereok, dat got vorbede, dat tusschen hertoghen A lberta vorbenomet eder synaneruen vnde vnsem rechten heren, itncher Bernde van Wenden, oder synon
eruen schelynge wurde, dat seal dar nycht an schelen, wy en mogben allykewolmyd rade
,vnd myd hfilpe vade myd allen saken doen by vsem rechten
heren, wes wy em plichtich synt, vnd scholen dar van dem vorbenomedenhertoghen Alberta vnd synen eruen nynen vorwyit ene hebben. A lso scholense ok van vs neyn vorwy it hebben, wes se vns dda an vnses heren kryghe;vnde allykewol schole wy vnd vse nakomelynghe demvorbenomeden hertoghènvud synon eruen de vorbenomede rente gheuen vndghelden tii yewelken vor
benomeden tyden. D it stede vnd vast tù holdende, als hir vorscreuen is, louewy vorbenomeden ratmanne vnde myd alle vsen nakomelynghen der stat tùWarne, vnde reedent myd ener samendeu haut dem vorbenomeden hertoghenA lberte van Mekolenborch vnd synan eruen in dessem breue tù holende. Tùgroter bekantnysso desser dyugh hebbe wy vse ingheseghel der stat tù Warnevor dessen href heughen laten, de gheuca vnd screuen is na godes bert dra ttey [a] hundert iar in dome drevndsostegheste[n] iare, in sante Kalixstes daghe,des hilghen ponesse.
N ach demO riginal imH aupbArchive zu S chwerin . D er S treii'
en hat enscheinend ein S iegel
getragen.
1363.
1363. O ctbr. 14. L iibeck. 9206.
M artin , W rer eu Wismar, behilndigt dem R ath der S tadt L abeok
dae L ùbecker S tadtbuch (N r. 2, ian G ebrau ch con 1363, P etri et
A nno domini M °
sabbata ante G alli, dominus Martinus,plebeans in Wismaria , resignauit hanc librum in consistaria superiori .
A us domN aodm tadtbuche N r. 2 der S tadt L tibock, imAnfange, mitgetheilt vom Herrn Pro
feasor M entale. Vgl. Nr. 9197.
1363. O ctbr. 18. 9207.
A lbrecht, H erzog non H eklenburg, verna-gt sich mi t dem F arete”
B ernhard con Werle fiber I rrtmgen tm L ar/ndemea a nd empfangtcon demsclben M a nnschafl eum Qberseetschen K rtegszuge.
Wy Albrecht, van der guado godes herthoghe tu Mekolenbarch, groue
tu Zweryn, tu S targarde vnde tu Rozstak here, bekennen openbar an desmebreue vnde tòghen, dat wy vns hebben vorened vrfintlyken vnde ghevleghen
myt vnsem leuen vedderen horn B ernde van Wenden vmme den barchmde
des busca tu Wredenhaghen, dar Ygo van Gmmbawe vmme vengon was,
vnde vmme alle schelynge, de wy hadden myt vnsen vedderen vnde mytsynan mannen, an desser wye, dat wy Ygen vom G rambowe der vegnysse
vnde des louedes van des borchvredrs weghen hebben losghelaten vnde laten
las, quit vnde vry an desme breue vnde scolen los maken also vard van
C lewes van Plasten vuda wedder schoppen, wes he emghenomen hefi:, cr vns
vnse veddere sand de ludo, vnde willen ene dar nicht mer vmmemancu edder
nymant van vnser weghen. O k scolo wy edder C lewes van Plusten vnsen
vedderen edder Herman B lugchero, synon vaghed, nicht beweren an der maletu B abele edder nymant van vnser wegbau vnde willen de breue holden, de
vnse veddere gheuen heft vppe da melon vnde scolen vnsen vedderen vnde
Herman Blugcher wedder van stade su in da malon wyson, er ho vns sand
de reden ludo. Vortmer scale wy nicht beworen edder nymant van vnser
weghen vnse vedderken var E lyzabet, vasca vedderen vrouwe, an den hòuen
tu Saltzawo vnde G aawe vnde an dem andrea gude, dat or vnse veddere
hel‘
t ghegheuen, war dat licht, vnde hebben den vnmùd, den wy hadden mytHerman Blugchere vnde den Kozsebaden vnde myt andrea vnses vedderen
man. em tòghouen vnde willen en vortmer hold vnde gdnstich wesen. O k
1363.
schfllingo, S tolp achtehalf hu°
n vnde enon haluon tcpvlasses, H inseko N yemanteyn bonera, S tarke Morten sòs bonera, Gher. Mas vyf hònere, Ghor. V ickan
druddehali'
hu°
n, Herman C raghere sas bonera vnde achte Lubesche sohillingo
vnde achte pennynge; in dome dorpe td G oldenhowe: Mawe two Lubesche puntvan twen hòaon, Hermen Elhortes drutteyn schillmgo vado ve
°
r pennynge
Lubosch, Hinseke Laurensos achtehaluon schilling Lubosch, druddohaluon schopelroggen vnde druddehaluen schepel banerou, Hermen Vlrikos en punt Luhosch,two tappe vlasace vnde e
°
n hu°
n, Hermen C reyeman achteyn pennynge Lubescb,vif ve
°
rdevato raggen vnde vii ve°
rdovate baueren , Korstofi‘
er vnde HeyneWalters teyn Lubesche schillìnge, B ulowe two vnde druttich Lubesche pen
nynge vado enon haluen top vlasace; in demo dorpe tù D amerawo: LaarenciusBolte two Lubesche punt van twen hanon vnde en raochun, Eggerd teynLubesche schillingo vado su raochun ; un demo dorpe tii G iscowo: Henneke
Went en Lubosch punt van ener hòue vnde en roochun. D osso vorbenomeden
gbùlde moghen dosso vorbenomeden her D sl.t vnde C lowes, brodere, ghe
heten S canenherghe, edder ere eruen leggen, vork0pen edder vargheuen myt
gantzem eghendummo tù ener ewighen vickeryo vnde dar cwich by tù hlyuendo, edder in godes denes t tù kerende, war id en alder euenst kampt, mitvser vnde vser eruen w illen vnde wlbord. Hirauer sint gheweset vse leuen
truwen Johan van G rahowo, ridder, her Hinric van Plawe, pernor tù Parchem,
C lowes Weltzin vnde Hinrik C assawe, barghermestero darsulaest, vnde merghùder ludo, de leuen wollo werd sint. D at alle desse vorbenomeden stacke
stede vnde vast blyuen, des hebbe wi vorbenomedo Johan, van godes guado
hero tù Werle, var vs vnde vor vse eruen tù òrkundo vado tù bekantnisse
vse ynghesegel mit willen vnde myt witscap tù dessembreue laten hengen,
na godes borddrutteyn hundert iar in demodrevndesastighosten iero, in santaLucas daghe,dos hilghen owangelisten.
N oahdemO ng1nal imHaupt-Arohiva zu Schwerin .
A n emomPergamentbande himgt das husrnehen ab
gebildete grosse rando S iegel doe Ftireten Johann IV .
von Worlo. Vgl 1881. Fehr. 3 N ach einer Ein
zewhnung dos alten P archxmschen S tadthuehes vom20. Januar 1386 wohnte darnals auch emPriester
Johann Sohònhorg in Parchim
1363.
Wi A lbert , van godes gnaden hertoghe to Makelanborch, grana toZwerin, to S targarde vuda to Rozstok here, bekennen vnde betùghan open
bare in dessem breue, dat wi vuda vse eruen dem erachtighen riddare barnG erda van Wòzsterowa vuda sinen aman schùldiah sint rcdelkan vuda rechtliken twelfhundert lodegha mark, da ha vns rada gaantwardat vnde ghadaan
hell; daervor hebbe wi an gasat vada gelatan vuda settcn vnde latan indessem [brana]
‘ mit vulborde vnser eruen vnde na rada vser raetgeuan hws,stat vnde laut to der N yanstat vuda bws vnde stat to dar Mernìtze mit denvoydyan darsfilues also, als wi da hebben, mit alma rechte hoghesta vudasidesta, mit broke, deust o, ghfilde vuda rante, da wi dar nv ladiab innehebben edar da vs dar noch ladiab inna werden mach, vuda mit aller bade,wodana wys wy da hidden , mit aller vryheit vuda rachticheìt vnde mit allervmcht (vnde nvt, mit molen , mit vysceria, mit toln, mit vtware, mit wateravuda mit holte vnde mit al era thobehoringhe also , als idbinnen sinen saedan
licht) , vns vnde vnsen amen da er daghe: nicht an tobeholdende, sundar allenaorssadanst, manscop vnde gastlike lean, vrylikan tbbehol[den]de sander rekenschop vuda afslach to anen rechten brùkelkan panda. Vortmer scolo wi vuda
vse aman hamGerda vorbenomet vuda sine eruen nynerleye wys van dessenpanda sattan, wi an hebben en de vorbenomede summen ghenzliken vuda
dagher in ener summen betalet; wan wi sa auar betalat hebben, so scolen
desse vorhanomede panda mit al den vorscreuenen vndarsahedan vns vnde
vnser eruen ladiab vuda los wesen . Vuda da betalingha saola wi en doento Lùnanbarg, to Soltwedele eder tò Wòzsterowa, wor id en in desser stadean anenst kfimpt; vuda da beradìngha vuda da ldda, da se brynghan, scaleasa vehlighan vor alle da gene, da dor eran willen doen vnde laten willen,vuda scolen vns dat trùwalìkan tb dembesten karen . Vortmar scola Wi edar
vse eruen nynarlaye gùlde oder rante, da in den panden vorsat sin, hogher
vorsettan oder vorbreuen, wan se nv varsat vnde vorbreuet sin, da wile id
ir pant is; vnde wat ghut vns edar vnsen eruen los wart oder ansteruat eder
welkarlaya Wy3 dat sahaa in den panden, dat saba] her Gert vorbenomat vnde
sine eruen beholden to dempanda vnde scolen dat nemende lanen, verbreuen
ader vorsatten, ar Wi dat punt van en losan ; vnde dat moghen se vork0pen
na vnsemmade vnde scolen vns dat afslaen in der vorbenomeden summen .Vortmer moghen da vorbenomada her Gert vuda sine eruen desse vorbenomede
1363.
panda nicht vorbrekan oder vorwerken nanarleya wye ieghen vus vnde vnse
aman , men se scholen se brùkelikan basittan ana aldarlaye hindarnissa, vnde
da rente vuda da gfilda seal en valghan, war en dat best onanWas vortmar her Gert adar sine eruen vorbenomet lesen in demvorscreuenen
panda na vnsem vnde vnser eruen rade, das derinne vorsat is, dat scolen se
slaan vp dat peut, vnde wi scolen an dat wadargeuan mit der vorscreuenen
houetsummen. Ware ok, dat god varhede, dat ham Gerda vorbanomat oder
sinen eruen dit peut, also bws, stat vnde laut to der N yenstat eder de Marnitze hws vnde land, afgawunnen adar afgadrunghen worde edar iangbarlayawys afghenghe, dawyla id era pand is, so scola wi adar vnse eruen id an
io wedar schippen binnen dem ersten iare vnde daghe, dat id en afghait.
Kònde wi eder vnse eruen des nicht doen , so scola wi na saggende twyervnser raatgheuan, da wi darto satten (scolen) , vnde twyer erer vrfint, da se
daartò setten (scolen) , an andare panda darvar setten adar are rede gelt bereden vuda gelden tò tyden vuda in steden, als da vera saggen ; (vnde da
vara scolen dat seggan binnen den ersten ver waken dama, wan de vor
benomede iar vuda dach vmme komen sint) . Wes ok har Gert vorbenometeder sine eruen vorbuwan in dem vorbenomeden panda na. vnsem vnde vnser
eruen raada, dat scolen se ok slaen vpdat peut, vuda sealant en wedergeuenmit der vorscreuen houetsumman. V ada dit sfilua pant, else da Nyestat,
bws vuda stat, vuda dat hws tò der Mernitze, scolen vnse vnde vnser eruen
apena slote wesen to al vnsen n%den vnde ne’dan . O ck scola wi der metmanna href van der N yanstat en beseghelt schippen mit der stat ingesegel,dat se sik tobarn Garde vorbenomat vuda to sinen eruen holden scholen als
en pant, (vnde nicht van an karen, went) also lange, want Wi adar vnse
eruen en de ganzen summen batelet hebben vnde als vorscreuen steyt. O k
scola Wi da borchmanne der vorbenomeden buse to dar N yenstat vuda tò derMernìtze an se wysen bi an to bliuende, da slate (mit en) tb weranda vnde
to warande vnde alla dynk an tb dem besten tò karanda, dawile id era pandis, als vorscreuen is. Vortmer were dat se iemant vorvangha in den vorbenomeden panden mit rane, mit branda eder mit vangknìssa, dat moghen se
karen vnde waren vt den sdluen panden sander vorwyt, vnd scolen an darlobelmlpen wesen . O k scola wy entvryen da vorbenomeden panda van der
greninnan van Zweryn vuda wa se mit rechte ansprackt, id si her O lrik van
D rybarghe, her O lrik Labws edder we ha si. (Vuda dit vorbenomeda pantscola wi eder vse eruen nicht losen vor aduta Martens daghe, da nv neghast
kùmpt, vort ouer en iar vnde binnen der tyt; vada ok na, dawile id era
pant is, scolen her Gert vorbenomet vnde sine eruen, aldewyle dat Wi id
1363.
nisse desser dingh hebbe wy E ufemye, hertoghinne to Makelenhorah, vorhanomet vse grate inghaseghal an dessen href hanghen iaten, da ghanen vud
screuen is to Zwerin, na godes bert drùttayn hondert iar in demdrevnde
sostaghastan iera , in santa S ymone et Jaden auende. Tùgha desser dinghsint vse truvven her Bertram Bara, vses heren kentzelier, Hinrik van Bnlowe
vud Johan B ertahayl vud mer inde, da tiighes werdiah sint.
N achdemOriginal imHauptvhrahiva zn Schwerin. A n einemPergunanthanda h5ngt das hienehan abgahildete B rnchstiìek
von demmnden S iegel der F ilrstin . Man arkennt anf demselbennach in demmit B lnmm kan allagamllban Falda zwei an ain:mdargastellta Schilda, rechte mit einemanfgaxi chbetan Greii
‘
en, links miteinemanfgerichtaban Lowen mi t getheilbamSchwanze, mit. der K roneanf dem K spfe, in den Pmnkan dia Henahande. U ahar demrechten S childa steht anseheinend ein B ruchatiìek von einemHahn;
1 eas mnenoromn emma…
1363. O ctbr. 27. Lubeck. 9211 .
Johan n G letzow, R a thmann w Wismaxr, «dharma…dem H ei nrich
S tubbekaséowf genommanas S chiff, wofiìmdia L eM aren demE rstavenG ewahr leisten, bis awr A nkm:ft das E nfi eùmgsbriefas dea Vogteszu C almar.
Notum sit, quod dominus Johannes G letaowa, consul in Wismaria,dixi t, se valle representare et rapresentanit Hinrico Witten at Hinrico S tfih
bekestorpe nauem ahlatam N icolao S tuhbekestorpe pie memorie. Sed ipsiHinricus et Hinricus predicti coram consilio promiserunt, predictnmdominumJahannam Gletzowe indempnem praseruatnrum
'
, ita quod si aliqua moniciosequeretur eum ah huiusmodi representaciona nauis, quod sibi aut heredibus
suis diatem nauem resti tuera debent aut valorem eiusdem. C um autem litteraHermanni da Owen , adnocati in Kalmarn’, transnenerit, continens, quod dominus Johannes predictns quitns sit de hnismodi representaciona nauis, tuna
scripture hac debet deleri, et ipsi Hinricus et Hinricus ab huiusmodi promissofacto domino Johanni quiti amplias permanahnnt. A ctnm comm consilio, fariases ta ante S ymonis at Jnde, [M
°C°C°C°LXIIP] .A us demN iedmtadthnehe Nr. 2 der S tadt L fiheck, mitgethaîlt vomHerrn Prof. Mentale.
1363.
1363. Novbr. 3. 9212.
T eatze v . Zeru0 n bekannt, den volta::K wufprats far S chapandorf von
Ik Theetza van C arnyn hakanna vnde hethugha openbare in dessembreue, dat dat dorp to Schapekendorpe, dat ik myt mynen arfnamen redelikan
vnde reclikan verhafte Hinrike van B ulowe, dem got gnedich sy, vnde synanerfnamen, dat my dat dagher vuda wol herat ys, alzo dat my vnde mynenerfnaman noghat, vuda hakanna vort in desseme breue, dat ik vuda myneerfnaman in dessem vorscreuenen dorpe nichtas nich beholden vnde dat ik
vnde myne erfnamen dar nummer mer scholen vuda willen vp saken mytneynarlaya stucken , da sin luttik edder grot. To ener hatuginge desser dinghhebbe ik myn inghazaghel hanget vor dessen hraff, ghascreuen vuda gheuen
na godes hart dusent ìar drehundert iar in dame drevndesastigestan iera, dasvryedagas na alle godes hilghen daghe. T ugha desser dingh sint har N ycolaus Nyghandorp, an prestar, B ertold Preen, an knapa.
N ach dem D iplom. coclea. B utzow. , foi . cxxxnr (N r. vgl. N r. 7564, 8155 und
1363. Novbr. 13. Lùbeck.
B ernhard v . S cha uanlmrg mi t dem P ropst Wi thebm H orborch m
Nos Hcrmannns dei grecia prapositus Zwerinensis, Johannes Piessecowa, Jacobus da C rumhaka, Hinricus B yscop B ramensis ecclesia prepositus et
E chardns B uckenhaghen, canonici ecclesia Hamburgensis, expressa consentimus Datum L ubeke sub nostris sigillis, anno dominiin die sancti B rictii confassoris.
1363. Novbr. 19. Greifswald.
Jtamax quo puari domini Johannia K alsowan patnnt sibi aafisfiari da morte patriasui, quivis loqnatur cum consilio suo, quid sibi at aliis capitanais 0:
et quid bignii'am sit faciendnmpro labore.
1363.
Jtemda centro B on holma ooncordatum ast, quod Lubicenses apponant 75 marcas , W ismerat R ozstok tantum, 8tmlaasund at a aawold tantum, S tetyn 25 maman, Hamhorch tantum, S tar
gharda et Tanglim marcas, K olhargha tantum.
H ansa-Recesso I , S 260.
A d B yhhenitza tast [ea] dominus Jacobus P lcekow, E verhnrdua da Alan , Petrus Pranzo et
Johannes Qnantaler, civas G odland[enaaa] , actor Johannes K rakow , cum G odiandamns .
‘
H anse—Recesso II I . 8. 261 .
‘Johann K alaow war B athsmìtgliad zu
B oetoaker B andschnfi , due S acha nat wexter nicht bekannt. Am 20. N ovember ariasaan dra ver
sammaa S endehotan der H anse-S aeetàdte (da:-unter ,,consulae W ismnn anaea, B ostolnansea" )eineWamung wagon dae am6 Januar eintratenden A blaut
'
s dea Wafi'
enstxllntandea mit demD i nankònig (B unge, L iv Esth und K urhî nd:sches U . B . I] , 713 )
1363. Novbr. 30. S tockholm. 9215.
D ar R a th zu S tockholm bekannt , demK &M g A lbrecht von 80t
bastdndig zu ha lten .
V nîuarsis prasantes litterae inspecturis sav andituris proaonsulas at con
sules Opidi S tocholmensis selutam in domino. Recognoscimus per prasentes,quod nos omnes at singeli pro parte nostra et omnium nostrerum camburgansiurn vice et nomina illustrissimo principi, domino nostro, domino A lbertoda Meklanhorgh iuniori , filio videlicet domini A lberti ducis Magnopolansis,comitia Zwerinensis, iidem at fidelitatam extea manibus dadiase, promisiaseet solampnìter pres titîssa , recongnoscantcs eum nostrum verum at dilectnmdominum, cumquo elîgìmus cum omni fidelitala, veritate et obediencie viuera
pariterque mori at nnncquam ah eo aligna occasione separari.—Jn cuius re
congnicìonis euidenciam sigillum nostra ciuitatis prasantibus duximus appen
dendum. D atumS tocholmis, anno domini millesimo tracentas imo LXIII°, ipsodre beati A ndree apostoli.
N ach dem O nginal im Hnupt-Archxve zu S chwan n . A n dem eingehhngten Pergamcnthanda
hangt ham S iegelmehr. G adruckt: S tyfi’
e, B 1drag till S kandinaviane historia I . 44 .
1363. B aehr. 6.
Wy E rik, van godes gnaden hertoghe to Sussan, E ngheran vnd to
Westfale[n], vnd vse ervan hakaunet vnd betughat in dessembrava, dat wy
1363.
1363. B aehr. 19. Wismer. 9219.
D er B a t):zu Wi ama r M a il:domR othe amL ùbaok. cino E i nzatohnwngdas dortigan S tadtbuohs mit, m ach ein C apital des K onrad K ali«na
im H a usa das J oha n nes M odwtlla mm B ala ufa von 4 00 M k. u nter
Umstdndan zur S tiftung einer M assa varwandt werden soll.
P rudentibus at honestis viris, dominis consulibus Luhicensibus,
consules Wismarienses paratem ad ohsaquia voluntatem. N oueritis, quod vna
scripture stat scripta in nostro libro nostra ciuitatis in hac verba: JohannesModwilla amit a Conrado Kelinghhereditatem suam, sitam in platea Lubicensi
aput Mathaum B ardscherer; hanc sibi, ut sua erat at vt sita est, resignaui t
et warandiampromisit annum et diem. C onradus Kelingh aptinet in dieta
haraditnte Johannis Modwillen CCCC marcas Luhicansiumdenariorum, da quibusantadictus Johannes Modwille dahit dieta C onrado K elingh singalis annis, quamdiu viuit, et non vlterius, reddi tus viginti duarummarcarumLnbicansium da
nariorum quatuor anni terminis, sed post mortem dicti C onradi dieta C O C O
marca debent ad suam sororam Talan, vxorem dicti Johannis Modwillen, at
eius pueros cadere et haraditare; que Tala at eius pueri si sine hereda nel
heredibus moriuntnr, axtunc dieta C O C O marce Lnbicensiumdenariorumdebentponi ad vnamperpetuummissam, et vna perpetua. missa dahat inde instaurat i.Johannes Modwille et sua bona stent Conrado Kelingh ad haraditatem pro
dafectu. D atumper copiam, nostro sub secreto presentibus tergotenus inprasso
in testimoniumpramissorum, sub anno domini M°CCC°LX tercio, faria tercia
anta Thorne.N ach demUrk.
-B uch der S tadt L ùhack IV , 8. 90, aus demO riginal auf der Tresa. D as auf
gedrtlckt gawasene S i egel ist ahgasprnngan.
1363.
l D acbr. 26. 9220.
Jakob, G raf von 1 Ybrstanberg, und G em mi , U lrich u nd U lrich von
au bostimmen , dass ate M non ha lten, was sia i hnen wegen ihrer
D an wyses , aghern laden, dan ratlnden der groten stade. Jacobuscomes in Voratanhargha necnon Gharnandus at Dlricus et O lricus patrui, dicti
da D avitze den wysan, clu'
ken, hedderven luden den heren unde den ratluden
1364 .
van den groten steden unsen wyllen unde dynst myt buheghelicheyt tu allenstunden . Wytlik dò wy iw , dat unse [heren] dy hertoghen uns vorunrech
teghea unde wyllen uns nycht laten up eren manrechte, wan wy uns vor
boden hehben, dat wy wyllen komen in eren hof, unde hebben sy ghebeden,dat sy wyllen uns steden erer man recht:; des kan uns nycht gbeseya . V ortmer hebbe wy uns vorbodcn in des keysers hof tii rechte na unser herenmanrechte. Vortmer so hebbe wy uns vorboden vor ere stede unde vor ereman tù eran manrechte. Vortmer scùn gy weten, dat unse here[n]uns bryve ghcgheven hebben, dat sy uns unde unse slechtc wyllen by rechtelaten unde hidden eyn gu
°
tlych antwerde up unsome rat.
manne van der Dobaren , dy iw des sen bryf antwerdet, Lubbeken van Koten .Ghescrcve[n] in deme dryvndesosteghesten iare, in sunto S teli
‘
ans daghe'
, underunsemc inghos eghele.
N ach dem vollsttindigen A bdruck in Hansa—R ecesso I II , S . 263, aus dem O riginal auf Papierzu S tralsund, , ,mit bricfschliessendem S iegel.
“ Wenn man , w ie damals gewòhnlich war, den
Jahmsanfang anfWeihnacht setzte, so wflrde dieser B rief vom 26. D ecbr. 1362 zu datiren sein ;allein er ist sicher am 26. B aehr. 1363 gcschrieben, donn imHanse-R ecca d. d. S tralsund, 6. Jan .
1364, lesen wir: , ,Negociam Johannis de D rumen et domini marsenlci ducia B arnym iunioris et
n unci i comi tia de V orstenberghc et suorumpa truorum.
9221 .
H erder von S tade klagt zu L ubeck auf Zahhmg der von sei/nen
routers.
Notum sit, quod Horderns de S tade pro debitîs suis , que sibi B inockinus Westfal salvare tenebatur, non solutis prosecutus est comm iudicio plenoiure II mr. den. wicb. annuatim ex illis IV mr. , quas Margareta et Katherine,
sorores eius, monialos in N ovo claustro Campi S olis , habcbant in domo Johannis Veltcn ex dictorum scrotum monialium chitu ad ipsius fratremHassonem devolutis et ex obitu Hassonis ad ipsum Hincckinum. Et quiaHerdaras constanter asseruit , quod B asso ante Hincekinum mortuus faissetcitra integrum annum , promisit, si aliquis ex parte Hassonis contra. predictamimpeticionern sequeretur, ipse pro eo deberet in inten respondere, iussit ciconsilium dictas duas mr. wicb. soli asscribi, ad quod eciam alii dicti B ecckini creditores, qui post Herderum ius habebant, voluntarie consenserunt.
N ach P auli, Abhandl. aus dem Lfib. Rechte, W . (D ie sog. Wieboldsrenten) A . , N r. 297, aus
demL abecker O berstadtbnche.
1364 .
1364. G iìstrow. 9222.
C onradus Preen, C anonicus zu Gustrow, hat mit willen der andernC apitularen Hem Gherardo von S trunken, Thesaurario, 2 Mk. ierhcher Hebungvorkaufi
‘
t vor 20 Mk. , Welche 2 Mk. erwenter Gherardus vnd das Capittelierlicha zu S . Michaelis tage von seinem Hofe, belegen nach dem nìdergange
der Saanen gegen der S chulen , aufl‘
heben sullen . Datum Gustrow, 1364 .
N ach C landrians'
s Registmtur etc. , pag. 819, N r. D LXXXI .
1364. Jan. 6. 9223.
des Seca bei N euktrchen A . B ukow) .
Ick her N icolaus Hasenkop, eyn ridder, bekenne apenbare in dessemebreue vor my vnde myne brudere vnde vor vnaze rechten erfnamen, dat wyin der helfte des secs to der N igenkerken to Pentzin wert, de vseme vedere,deme got gnedich sy, stedt van des stichtes weghene van Swerin, also dat
vnszc vedere vppe der helfte der se, de licht to Pentzia wert, mochte van
dos sfightes weghene de vrede theen laten , wan he welde, sender ienigerleye
weddersprake, dat de helfta van vs vnde van vszen crfnamcn rcdeliken ghe
komen is vnnde degher vnde al 163 gheworden is demo vorscreuen stiebte,vnnde dat ick vuda myne brudere y nde vsze erfnamen in der vorbenomedenhelfiae der vorscreuenen see deghere vnde nicht ans beholden . To eyner betughinghe desser ding]: hebbe ick her N icolaus vorhcnomet myn ingesegt
henghet lathcn vor dessen breff, serenen vnde gheuen in twelften daghe.
ll
Thughe desser dingk sint here N icolaus N ygendorp, eyn prestar, Clewes
N ach einer beglauhigten A bschrift Jahrhunderts ,,ex registro ecclesia Zwerinensis“ imHaupt Archive zu Schwerin . C landrian verzeichnet diese U rkunde im Pmtoc fel. mi tdemD atum: ,,D . 1364 , in twelfiî en tage.
“Vgl. Bd. V I , N r. 3974 .
1364. Jen. 10. Rostock.
Item sub anno domini M°CCC°LX° quarto, faria quarta post epyphaniasdomini, Boltho et Ludeke fratres dicti Zepelin et sui complices in hac parte
1364 .
M er ihre E nteohddtgw sgen far au mder M e nach dee G ra/en
V or allen lfiden, dar desse bryt‘
in iheghenwardicheit cumt, wy Eghard,Jacob, van der guado ghodes greuen tdVoratcnbarg, vnde wy Gherand, Ulrich
vnde Ulrich, lmechte, gheheiten van D ewitz, bekennen y nde hethùghen open
bare met dessen briue, dat wy vader vns gherekent hebben also ymme denscaden vnde therynghe vnde an verlust, den wy vnder vns tusschen ghenomenhehben na des greuen dade, dame ghot ghenedich sy , in dame kryghe, dyvan syner weghen rpstande was, wo vele des sy vade wo hoch hy lappet,
dat vnser ein heft vtghelecht vnde den schaden vuda verlust tù sich ghe
nomen heft, so seal hy ia vor teyn mark ene mark gheldes weder vphoren
in demo lande tu der D obern vte des vomproken grencu ghude, id lyche,
war id lyche. Were ouer ett in dame lande tu der D uhem also vele ghudes
nicht leghe, also vor den schaden barede, den ein ychlich genomen hadde
vnde vtghelecht hadde, else var teyn mark enemarkgeldes, so schal me era
dat bewysen ouer der Odere in des greuen ghùde, war hy dat hadde, also
vela else syu schade loppat. V ade dit ist dy verlust vnde scade, den greue
Eghard vnde V it ich van D ewitz, V ickan sone, ghenomen hehben, dy lappet
aldus hoch, else vppe drye dùsent mark vnde achtehundert mark vnde teynmark, y nde vor desse vorsproken summe scolen sy alle iarlich 1rte des var
spraken greuen gude teren, also vor teyn mark ene, nd scholen sy heren vte
der pacht also vele else drùddehalf hundert mark vnde virtich mark vnde
neghen mark vnde ses schillynghe vnde teyn pennighe. Vortmer vte den
molenpachte scolen sy barca twyntichmark vnde negben schillinghe vnde vyer
pennighe. Vortmer in demo stedeken tu A rneberghe scolen sy heren sestich
mark vnde enen mark. Vortmer heft greue Jacob vnde Gherand‘vtghelecht
also vele else achte achte ddsent mark y nde souen hlindert mark y nde virtich
mark, des scholen sy vor desse vorsproken summa auch else vele alle iarlich
vts des vorsproken greuen gede weder vPboren, else var teyn mark ene mark
gheldes in dome vorspmkan lande, mi scholen sy vphoren vts der pacht sauen
hundert markgeldes vnde virtichmark geldes vnde neghen markgeldes vnde
enen schillingh vnde ses pennigh. Vortmer scholen sy boren vte den molen
pachte also vele else veftich mark“ vnde ene mark vnde souen sehillinghe
vnde vyer pennighe. V ortmer schun sy tu Jagbaw (schun sy) vphoren teynmark suluers edder drudehalue mark vnde vefiich pennighe. Vortmer schun
sy vpharen in demo stedeken tu A rnaberghe else vele else twyntich markvnde anderhalue mark. A n dessen vorsproken scheden vnde verlust hebben
vnse bradera Vlrich vnde Wedeghe vnde Vlrich, Hennighes sone, vnse ved
dere. nicht an vtghelecht, vnde hebben'auch nicht an der rente, dy wy
weder Vphoren vor den scaden, else vorsproken is, wen greue Eghard vnde
Vlrich vnde greue Jacob vade G herand vnde ere eruen hebben dar recht tu.
A lle desse versproken rekensohap is geschyn tu der Dobern in des perretsdarnyttze, na. ghodes bart drutteyn hundert iar in dome vyervndesestighen
iare, in sante Vynceneius daghe. Thà thfige hebben wy greue Eghard vnde
Jacob vorbenfimet, Gherand, Vlrich vnde Vlrich varhenfimet vnse inghezegele
an dessen hrif laten henghen. Thfige desser dingh vnde hirouer weset sintdy bederuen hi de Peter Labbyn , her Hinrich Holtebotel, Thiderich Malchowvnde Herman Locstcde, vnde hebben ere inghezegele met
‘an dessen [brit]
R asun N ena S iegeleinschnitte mit Pergamentstreifen, von 1 , 5, 6 sind die S iegel abgefallen.
3) imgelehnten S childe drei D eckelbecher; Umschrit‘t
S'
4) im stehenden S childe drei D eckelhecher; Umschrift
S’
VLB IC I D G D GWITZ
IGI hO L TG
8) imstehenden Schilde ein H ut mit c erhitschel auf der Spitze und den heiden Enden der
mi t dem in N r. 8218 auftretenden D ietrich Pape. Vgl. 1365, Febr. 20; 1379, Mm9) im S iegelfelde ein E inhornkopf Umschrift
S'
LO G STG D
Gedruekt: Boll, S targard I I , 275.
1364. Jan. 29. 9228.
Ik Ghisa van Halteren , ak gheheten Cruse, en borgher to Rozstok,bekenne openbare in desser scritt, dat vmme de schelinghe, de twisschen misi
‘
ene syt vnde hem Gherwin Wilden af andere sit was, else van des godesweghaue to Tzilmawe, de ys endet vnde ghelendet vnde ghezanet vnde ghe
likot na vrunde rade an beyder sit, else hirna ghescreuen steyt. Ta domeersten , else vmme de twehundert marc Lubesch, de ik hadde ghelouct to
48"
1364 .
ghenende her C herwin Wilden van minermodderen weghaue bi namen Telson,her C hemins wine, vnde G retchen, erer auster, der penninghe hebbe ikhundert
mara Lubesch alrede beret vnde hetalet hem GherwineWilden van eines wines
weghaue vor sin del wel to danke, der heft he mi leddich vnde loos ghe
laten degher vnde altomale; ymme de anderen hundert marc Lubasch van
G reteken weghaue, miner maddaren, hern Gherwins wines mater, dar seal id
aldus vmme stan: wes ik darvmme mit den vrunden, de darte heren, kan
rpen dreghen, dat sealhem Gherwine wolhehaghen vnde dar en seal he minicht ene hinderen, vnde wes he darte helpen kan, dat wi wo] vpen dreghen
dmmme, dat seal he don. Vartmer vmme de soulde altomale van hemHenricC rusca weghaue, dat emgot gnedich si . da seal ik Ghisa van Halteren in
manen vnde seal der en gantz houetman werden intomanende; darvore seal
ik de helfte hebben van den gantzen souldan vnde her G herwin Wilde desca] mi mechtighen mit sinen breuen vnde mit sinen worden, wanne ik dat
van emasschende bin. war mi des not ys intomanende de scalda; wes ik ak
inmane van den souldan also vele, else hem Gherwine tohoren mach van eines
wines weghene, dar seal ho mi van laten de dre penninghe edder dat drudde
part vnde he seal den verden penningh edder dat verde part darvan beholden.
m e de koste vnde dat arbeit, dat ikda na den sculden intomanende, konenhe vnde ik darvmme nicht vp en dreghen, so scale wi des to twen vrunden
gan an beyder syt, wes vns de heten don also vele, else horn Gherwine an
rorende ys van sineme dele, dat scale wi gheuca vnde nomen. Vortmer vmmeere del G reteken, since wines suster, dat er anrorende ys van den sculden,
wes ikdarvmme kan vpen dreghen mit den vrunden, de darto heren, dat seal
her G herwine wel behaghen vnde dar en seal he mi nicht ene hinderen.
Vortmer se seal ik G hisa antworden hem G herwine alsodane breue, else ik
em ghelauet vnde ghewissent hebbe, y nde seal emdat got to Tzilmawe vor
laten, wes ik dar lenes ene hebbe vor mineme heren van Mekelenborch, so
wanna he mi dat afesschende ya. Vortmer so seal ak her C herwin alle de
scultbreue, de he wet vnde hott van hem Hinric C rusca weghene, mi ant
worden, vnde were dat yenich href darai varloren were edder vndertoghen,
den sprekt her G herwin quit vnd machtlos, vnde seal her Gherwine edder
sinen eruen nicht hulpelik wesen. mer also vele, also em anrorende ys van
sineme parte. O k so is id ghedeghedinghet: were dat her C herwin Wildena dessen vorwarden, de hir vorghenomet sin, yenighen scaden name van
minor weghene, den he mi redeliken bewisen mochte, darvan seal ik vnde
mine erfnamen her Gherwine vnde sine erfnamen afnemen. Vuda alle desse
deghedinghe de lane ik G hisa van Halteren mit mince rechten erfnamen hern
1364 .
dar scholen se ewich to bruken holtes to erer notruft y nde eren behoue beydeto der molen vnde to deme bw°
houe vade to alle deme ressch0ppe, dat da:-to
horet, to bfiwene vppe deme velde to Klokestr0pe, Lassan vnde to Kulrade,ok scholen se bruken toruec vnde berneholtes vppe den suluen velden to al
eren behoue in der molen vnde in deme bw°
houe. Vortmer moyghen se de
molenbeke duppen vnde dammen, wo beghe eder wo depe se wyllen vnde
vppe der soluen beke schal ik vnde wyl eder myne eruen eder nyn man ven
vnser weghene se kinderen in der vischeryge eder in deme eluange myt werennoch myt netten eder myt nynerleyge stòcken, dat en schedeliken wesen machvnde vns dar nycht en to beholdene. Vortmer scholen se eren visscher haldenvppe vnsen wateren vnde seen eder vorhnren, eft se wyllen, weme dat euensku
'mp; ok mogben se ere vee hayden myt wller vriheyt vppe den seluen
velden to Klokestorpe, Karlowe vade to Kulrade ene broke. Vortmer sehalik Ludeke vorebenomet vuda Wil eder myne ernen vntueren dessen vorebenomeden hof, molen vnde houen vnde alle desse vorescreueden stokke van
aller ansprake van alle den gheuen, de vor recht komen willen , recht nemenvnde gheuen wyllen, vnde loue envort ene rechte warsch0p in dessem brenevor alle de gbene, de recht gheuen vnde nemen wyllen vnde vor recht komenwyllen. Aldesse vorscreuen stòkke stede vnde vast to holdene loue ik Ludekevan K arlowe vorebenomet vnde myt my myn vedere Ludeke van K arlowe,
Beymerens sone, in ghoden trowen myt ener zamenen haut sunder areghelistden vorebenomeden C lawese ven B ulowe vade synen sonen Henneken vnde
Glawese vnde eren rechten eruen vnde to erer truwen haut Hinrikke, c neken
syme sone, Hartwyghe, Henneken vnde Detiene, ghehetcn van B ulowe, vnde
hebbe to mcrer bekentnysse myn ingheseghel myt deme ingheseghele mynesvederea Ludekens ghehenghet vor dessen href, de gheuen vade serenen is na.
godes bert dusent. iar drehundèrt ier in deme verevndezessteghesten iam, des
manendaghes vor lìchtmyssen.
Nach dem zum Thai! verbiichenon O riginal un he gbeken Haupt-A rchive zu N en
Vgl. 1370, Septbr. 24 ; 1379, April 17.
1364. Febr. Rostock 9231 .
D er B ath w R ostock ers de R ath zu M ack, di e nachgelassevwn
1364 .
maohtigzen Joha nnes H oloto vembfolgen su Iusm .
H on0randis multum a discretis viris, nostris amicis presinceris dominisconsulibus in Lubeke consules in Rozstoch omnigene semitutis beniuolenciamcumamicicie firmitate. C oramnobis fide digui viri, nostri conciues, Wernerus
Witte, Johannes C r0pelin et N icolaus Klocke, promise nobiscum hereditates
habentes, sub iuramentis suis ad hoc specialiter prestitis debite protestabantur,quod Bernardus C r0pelin vobiscum defunctus fuit legitimus carnalis frater ex
vtroque legitimo parente Margarete, vxoris Johannis Holsteu, nostri conciuis,ac domine Herdeken, vxorìs Waeceli, necnon Hermanni et Hinrici fratrumdictorum C r0pelin, et quod dicti Margareta , Herdeke, Hermannus et Hinricus
sunt veriores et viciniores heredes eiusdem B ernardi defuncti merum ius ad
omnia bona sua dimissa habentw . Propter quod amicicie et circumspecte
prudencie vestre quam obnixe supplicamns, quatinus dei et iusticie ac nostri
seruicii consideracione dignemini ad hoc esse fauorabiles et efiicaces promotoreset cccperatores, vt annotatus Johannes Holste nomine procuratorio diete sue
vxoris Margarete et aliorum, videlicet. Herdeken, Hermanni et H inrici, bona
per dictumB ernardummortuumvobmcumderelicta integraliter qualibet cessantedifiìcultate habent. et assequatur; pro quo vobis et vesti-is volumus, cum occu
rarit, in similibus conplacere, nam iidemMargareta, Herdeke, Hermannus et
Hinricus prehbatumJohannemHolsten in suumprocumlorem comm nobis con
stituerunt et plenipotea fecerunt ad petendum, exigendum et perdpiendumomnia et singula bona per eundemdefunctumdimissa vobiscumet alia faciendum,
que circa hce vel eorum aliquid fuerint necessaria et oportuna, promittentcsse gratum et return perpetuo habituros, quidquidper dictumsuumprocumtoremactum, factum vel procuratum fuer-it in premissis vel in aliquo premissorum.
N acque piene certificati vos et omnes dictorumhonorum elargitores presentibus
certificamus, quod neque vos nec ipsorumhonorumexpositores secundaria monicio vel iterata actio super eis subsequi debebit. S uper quo petimus ad nos
firmumrespectum et (idem creditiuamhaberi. D atumRozstoch, anno dominiM
° quarto, in profesto purificacionis beate virginia Marie, nostro sub
secreto presentibus tergoteuus affixo.
N ach dem O rigmal auf der Tresa su L fibeck. A uf der B dchaei ta due Secretmegel du ‘ S tadt
Rostock, ubgabildet boi H ilda, M eklcnb. Sfldbemegel, Taf. 11 , N r 25.
1364 .
9232 .
K am! I V ., R omischer K a iser, belehnt den H erzog R udolf von G estor
reich mit der G rafschaft T yrol etc.
, ,Zengen: R udolf, Herzog von S achsen, Kurfiìrst ; Amest, Erzbischof von Prag; die B ischòfeJohann von 011u6tz, D ietrich vou Worms, Peter von Chur, Peter von Florenz, G uido vou A cqui
Jakob von Feltre, A lbert v on S chwerin , Johann von G ori: ; die Herzoge B althasar vou B raun
schweig, B olko vou Schweidnitz“
B òhmer—Huber, Reg. Imp. VIII , N r. 4009, nach S teyerar 879. D er B ischof‘
Albrecht von
Schwerin war in kaiserlicheu U rkunden Zenga : 1364, am6. Mm zu Karlstein (Nr. am25 26. und 29. Juni zu B udweis (N r. 4053, 4055, 4056 und
1364. Febr. 10.
C orum vniuersis et singulia, quorum interest aut interesse poterit quomodolibet in futurum, ego Otto dictus de Della recognosco publica et protestor,quod omnis discordia et controuersia inter me et religiosos viros prepositumet conuentummonasterii B rodensis super quodam agro sito in (in) kampoB rodis, quem quondam habui et postea Henningho Zeuelde vendidi, habitafiualiter et in toto per nostros amicos vtrobique est sopita et terminata, presentibus discretis viris et honestis domino Thiderico S axonia presbitero, JohanniCoblanken consuli in Nona B rand[enhorch] et G odekiuo Spegbelberch opidauo
ibidem et aliis fide diguis. Ju testimonium premissorum sigillum meumprc
seutibus est appensum, sub anno domini M°CCC°LXIIII" , in die beate Scolasticevi rginia gloriose.
N ach dem O riginal unter den B rodaer U rkunden imA rchiv zu N eustrelitz. A us der K arte ist
ein S treifen gesclmitten, das duran haugende S iegel ist in demumgenàheten Leiuwaudbeutelzeriallen.
1364. Febr. 11. Parchim. 9234 .
m P arohim seimen B eei tz zu 6‘eohow fù/r w u k. mmhfi
In godes namen , amen . To ener ewygheu dechtnisse dinck, de ghe
scheu syu, ik Johan van Wùsten, en knape, bekenne 0penbar vor al den, de
ieghenwardich syu vade tokomende, in desma breue, dat ik na rade miner
1364 .
laten , de ghonou vnde schreucn is to Parchem, na godes borddusent iar drehundert iar in dome verevndesostoghostou iure, in demo ersten sundaghe in
der vasten. D amuer weset bobben de erbarn ludo Reymbern van Malyn ,G otschak
'Reddeghes, myues heren kamermester van Wenden , knapeu, Johan
Rodebard, Hinrik C assowe, Hinrik C ratelman vnde Johan Hamelman, ratman toParchem, vnde velemer guder ludo, den to louende is vnde truwe werdech sint.
N ach dem O riginal imH aupt A rohive zu Schwerin . Von den eingehàngten drei l’argoment
baudern haben dio beiden ersten die S iegel verloren ; das an dritter S telle hi ngende kleine, runde
S iegel zeigt im stehenden S childe einen schrafiirten Querbalken und die Umschrii‘t:
A uf der R tlcksoite steht von einer H and des 14 . Jahrhnnderts: ,,P resentem litteram super
bonis in G iscowe dedit N icolaus Weltzin, proconsul in P archìm, pro perpetua sua memoria peragenda plebano sancti G eorgii ibidem, qui pro tempore fuerit, et M argareta Weltzines, prioriasa in
D obbertin , huiusmodi donacionem ratzficauit, vt patet in instrumento buio httere allegato.
“
an H ermann D eterkow verdussert haben .
C orum vniuersis Cristi fidelibus ego B ertoldus S uartepape publico re
cognosco et protestor, quod ego cummois verie heredibus Hermanne Dhetercow,
cini in Plaw, suisque ueris heredibus in quatuor mensis in G artze sitie, quosa metro mea Agnete pie memorie et a fratribus mois Thyderico et Henekino
emit, non debeo, neque nolo impedire, ymmo ipsam emptionem et omnia et
singula, que dicti fratres mei eidemHermanne pro se et pro me promiserunt,rata et grata seruabo et tenebo in omnibus condicionibus in huiusmodi emptionequesitis et positis. Hoe insuper mansos Hermanne et suis heredibus resignaui
et in presentibus resigno. Hoc omnia et singula ego B ertoldus prodictus cummois ueris heredibus eidem Hermanne et suis ueris heredibus firmiter seruaro
promisi fide data et in presentibus promitto, omnibus dolìs, fraudibus semotiset exclusis. Ju huius rei testimonium euidens sigillummeum presentibus es t
appensum. DatumPlaw, anno domini millesimo trecentesimo sexagesimo quarto,ferie secunda post Jnuocauit, presentibus Thyderico S uartepape et D enekino
Man et aliis pluribus fide diguia.
abgelòst.) G edruckt im Cod. P iave. , 8. 77, und vorher von Schròter in Wòchentl. RostockerN acht . 1824 , S . 177.
1364 .
1364. Febr. 15. Upsala.‘
Ulvavade dem D omherrn N ilo Thomam n a nd seiner P ràbende
Verzeichnet in S v Bikearchivet Pergumentnhref 1, Nr. 603. S iegel fehlt. D ie U rla ndo findetsich, neben drei andern , in einem V idimus vom 28. A ugust 1866. (
'Datum: Upsahe, die beati81gfridt ) Vgl. daselbst Nr. 601, 602.
1364. Febr. 18. Upsala. 9237.
A lbrecht I I I ., H am a von M eklenb urg, bestetgt den sehwedtschen
E ine V erkfind1guug d1eaar Thatsacbs durch den Kbmg eelbet li egt nicht vor; vgl. jedochunter N r. 9251 don B rief somos Vetere (an den R ath zu Rostock) vom 20. M i r: 1364. U sher den
V erlauf drena Sache berichtet ziw M ag. E ilhard Schouevelt (dar um 1400 lehtc) Horner in seiner
C hronik (Beeu d II , imA nschluss da:-an, dass Waldemar die Sehwcstor dns G rafen Hei nrichvon Holstein , Elisabeth, als nie ihrem(1361) Verlobten, deo K ònign Magnus Sohn Haken von Schweden
undN or-wegen , zugefiihrt werd, gefangen nahm unddann Haken mit seme: V etere Zustimmung stntt
ihrer Waldemars Tochter M argareta (nut der er 1359 verloht war) ehelichte: , ,homagiummallorumregni Swemae rogo M agno in poenampach violati est remotum et 00m1t1 B oumeo nesrguntum. 81
quidem in pasto desponsatiouis inter regem SweorumM agnum et comitemHoltzatorumH nnncumaio
erat arbitratumde consenso et cousiho procerumregni Sweorumet consiliariommcomitato: HolmW umet fideiussione corundom firmatum, quod, si ipsa sponsaha dammi Henrici comitia culpa non
p ,rocederent extunc casu-um Calmumiae, quod tune pro magna pecunia e: parte regni in piguue
habebat dictus Heur1cue comes, deben t 1est1tuer9 et ultra hoc LX" marcarumpun argenta salvare,
pro qu1bus debenet obsides trudere ; si vero eadem sponsnliu e: culpa regis Sweorumun suo processu
impedirentur, uxtuue rex Magnus doberet donnmum togni perdere et omnes vusulli et eupi tauei regni
Sweorumdet t se cum castrie, ton is et subd1t1s domino M agno euhtrahere et ad dominumHenricum comitem transform et in eum tanquam in legitimum dominum eorum se tenere. M acho
autem tempore A lbertus dux M agnepdonsu filmm suamJngoburg per mortemLodov ici memhmnisde B raudehurg inter-un vidaatam [aber sia werd erat am 14 . Mm 1365 L udw1go W i ttwel] fannomssimo mili ti et in tota Chn st1amtate m1htan gloria et strenuitnte precelariori domino Henrico prehbeto Holtzutorum com1ti 111 matrimonio eopulav1t. Cumergo comes Henrieus per suos vasallos et
eapitaneos, quos adhoc in castro C ahnanno habui t in S wocia, ot per elios viroe bellicosoe, quos ad
mb retentione honoris cui et poeuae solutmnembostikmanu exterquere eatageret, multi de pr1monbneregni honorem iidei suse favori regio pm;>onenteg, ad comitemHenrieum in Holtzatmmtrans&etaruntet ipsum in dominum suumet tanquamdommum suum in regnum Swooiae invitando ee ipso. cumomnibus eum teme et hom1mbus eidem iuxtu pactum fideli ter obtuleruut. Quae idem comesad fiatree uxorio cune, filio: A lberti ducia M aguopolensis. puta H enrieum, Albertoni et Magnum, ad
regnum Sweciue notos, quia domina Euphemia, aurore Magna regis Sweciae, genitoe, d1rex1t, ut,
quemcunque e: 11113 tnbus ehgerent, e1dem omne ius et domimum 111 regno Swecme nib1 per modumpoema Violati poeti ucquisxtum simplici ter donando resiguanet A t illi elegerunt dueemA lba:-tum,
inter illos filius medium. Fuarunt autem nomine illorum sic eligontiumdormono N icolaus epmcopuuL yneopcnnis amhienmerarius regis, dominus Thomas epiceopun Wexoenxis cons1hurius regni, dominusKarolun de Thu[fltsn mamohalcuo regis , dormono N icolaus S taremo [l. Thomson] dapifer ngm, et
1364 .
priueipxbus et nohilnbus, puta Henrieo comito Holt»setorum [s . N r 9180 und 9249] saepedxcto , G unthero comito B npinensi ae Laurenho domicellods Werle
, necnon exemtu electa militum et militan umcopioso dominus A lbertus dux M agnopolensisteli t £ilium suumA lbertum in regnum Swecme ad 111ud iure pws îdeudum pan ter et tuendem. E t
exeuntes Warnowo fluvium in nan bus solonn ibus in profesto sancti Mariam [10. November 1863]primum Calmarnise applicnerunt, et e:inde niteries proesdentns me1v1tabem S tokholm adm1ss i levi ter 1ntroierunt [s. 11 A ccedente ergo quadragnsima offimales et con
s:liaru regni cum alxis eapitanem et nobdibus eonvenernnt dommiea R eminwcere [18. Fehr. 1864]prope Upsaliam anto lapidem regìhm, ub1 leges Sweorum anhquitus et 111111 etiam temporibus elig1
eonsueverunt, prnem1ssis tamen medi o tempore deb1tw ot leg1 t 1m1s proolama txon ibus seu orta
t 10uibus omnium, qui sua interesse crederent(ur), per totumregnumpublxcahs, et ibidem iudicio
disposxto so … ho habxto et rogo Magno por contumnmam obsente, ob certa: causes, in quibus
notorio cunctis sc1ontions teus ext1tit, propter quas secundumlogos regni de libm 1bidmn lectas do
miniumperdere et de regno deponi mermt et iusto potuit. reprolzato ac deposi to, eorum dominioduc1bus M aguomlsnmbus ac alns pnec:p1hus et nobnhbus noonon multntndine mili tum et mihtariumpopuhque infinito praefat1 offic1eles et consd:an i regni, quorum verbum in omnibus supredwt1s do
minus K arolus de Thut‘
tsn marscnlcns, sicut ad e1us spectnhet ofiicium, tenu1t. A lbertum iunioremduoemM agnonolonssm serveus de consuetudine regm 1u tahbus servandìs unanimitor et coneord1ter
in dominum t uum et regem Sm ae elegerunt, recept1squo ab oo 1urament1s a non (bu)s reguhns
1bidempraestnn sohtis ipsum super lapidemcollocando inthromzarunt ao cumfasto regio ipsummo:meccleszam amluep1se0pnlem Upealenssm 1ntrodncontes , to deum leudamos cantan et missns celo.
hn n cum fest1vis laudibus fecerunt. E t sic expletis omnibus solennita txbus ad huiusmodi officiumrequimt1s, populum heent1ontes eonvivi is regalibus cumgaudio vm werunt
Weniger genau lante: der B en cbt derW’
isbyschen Chrom]: von S I S — 1412 boi Faut, Scr.
mr S uccio I A , S . 44 (Langobek I . S . den wu luer in seinemZummmenhango gnhen *
,.A nno
domini M CCCLX pnmo, capta Gotlnudm et O'
land1a per regemWaldemarum noh11es regni Swee1e
se regi M agno opposnernn t mamme ob hoc, quod rex a uinns, filius ipsius , de consensu pata-i s
contra promwsumconsiliariorum regni eom1hbus Holsscne factumM argaretam filnnmmgis \Valdemariduceret in vxorem [1363, 9. Apn l
‘] Quapropter 1dom ro: Haqu1nus cons 1lzarns regni Sweeie ad
herens . panem suum in ecclesia parochieh C almarme in die sancti M erloni [I l. Novhr. 1361] capri .namt et in castro posuxt. et in di e ascensxoms domini [26. M ai 1882] ipsum ds d1cta eaptmxtatepeni teneia ductus hbernmt. R ex igi tur Magnus post suam liber-scuonem ds eaptmita to eoncordans
cum film 1a omnibus . nobùes regm, qui in hoc eoneordabant, ut capt1uaretur, de regno expt ae
ipsos exules fier1 fecit, quorum nomina sunt hoc° domi nus N 1eholsus episoopus L yneopens1s, dominusN 10holans S turmseen Thomson] dapifer regni Sweem, B oec1us Jonsson, qu1 postea factusmdnp1fer,(10111111118 K arolus de Tuphtm, dom1nus K arolus do Vlfnsum, dom1nns Emens K arlsson, dominus B encdictns Phd1ppesson
'et quamplures alu, qu1 per regem expnlsi ad G otlandiumdeuenorunt, quo pro
tune regno D ecio erat sub1ecta , 1h1demque per byememmansorunt. E t abluno immediate post pesca
[O stern 1363 A pnl 2] se ad W ismnn um ad dominum A lbertum dneem M agn0polensem suo da
M ekolenhoreh transtulerunt. Habu1t en1m 1dem dux somrem regis M agni nom1no E ufemiansm in
vxorem,de qua genuzt tres films. vudel:eet A lbertum, Hum-mum ct Magnum; Hmn cus dnxit in vxorem
liliumregis Wuldemari, cuius filia fu1t nupta duci Pomemn1e, de que fu1t Ericns rex D ame, S vecloet N orwegie Jtem anno domini M CCCLXI II idemdux assumpto secnm filio suo eamon damneelloAlberto vna cummilitibus prenominatis ad S tokholxu cum exere:tu venerunt ac totem S vedumsubingarunt. A nno sequent1 [1364] S wec1 castrumA boense obsedernnt et tandem optanuerunt, ohi
dapifer regni S vecxe dominus N 1cholaus S turesson a cashens 1bns occulte ecouen est. Jutenm rex
Magnus m N orwegia exemtum colleg1t et ad S tokholmws proposmt. Quod quidemmili tes predictidua s Swec1o ac S hokholmenses permpientes, eum exerci to contra ipsum versus Arosium un (110
posuerunt, sed rego M agno cum suo exemitu de A roma egresso ae mnlt1s de suis post tergumrelictmin A roma et cireumquaque i n diversis locis, m1htes seped1ct: cumdomino rego lingue in dmm oti
Lumi pupe et martms [1364, M i n 4] in quodam prato penes Ga te [Fantx G ntaskogen, silva inter
A romam et pameciamT11hnge] prelium commisea rbi victoria eesmtmili tibus doom, 111 quo prelio
re: M agnus cantus fui t cumsuis et ad S tokholmperductus, filmsuo domino Haqumo domeello vu
1364 .
Dominus Hinricus Frisouis tenetur ciuitati de peehtìbus in Bernstorp
(Dominus Johannes Grenze tenetur ciuitati de computacione monetefacts in profesto beati Petri ad cathedram CC mr. minus II mr. et IX 8. de
XI fusionibus et eciamremansit obligetus ciuitati de computacione anno preteritofacts. XV mr. et V S . , que huic computacionì sunt inserto et in ea. computato.)
(Dominus Johannes Cale tune cedem anno et die remensit obligatusciuitati de monete. C (Dmr. XVH mr. et XXI d. pro sex fusionibus dener. et
vna fusione ohulorum computatis ad hoc residuis denariis XIX mr. et 3 don.)et de hiis tenetur ciuitas domino Johanni Calen XLVII mr. et X 8. et IX d.
Johannes de G odlandia tenetur ciuitati primo in 8mr. nrg. ex partePetri de V reden , item 3 mr. org. ex parte Hanon , itemV I pund pro excessu
in iudicio et V nppells.cionibu3.
1
(Domini E nerh. Hollogher et E nerh. Beselere tenentur de annopreferito VI mr.)
N otandum quod de mensis ciuitatis veteribus et nenia anno preterito et
presenti nichil est computatum.
Hii sunt creditores ciuitatis, quibus eiuites e conuerso soluere tenetur .Et primo domino A rnoldo C r0pelin (XXVI mr.) preter illes 0000 mr. ,
super quibus habet litteram ciuitatis apertam'
de computecione eisdem anno et
die computata .
Jtem tenetur domino Lamberto Witten G (mr. et X mr. de com
putacione facts. eisdem anno et die).Jtem tenetur dominis camerariis Hinrico Frisonis et Johanni Grenzen
in CC mr. minus X mr. de eomputacione eciam tune facto.
N ach einer gleichzoitigcn A ufzeichnung aui‘
der R ilekseite des Pergaments imRostocker B atheA rohive, auf dessen erster Seite N r. 9142 steht. durchstrichen . V orlege:
D e computecione facts sub suno domini M°CCC°LX quarto , circafestum beati Petri ad cathedram per dominos Ludolphum de G odlandia et
Hinricum Pelegrimen, sunt dominis Bernardo Gepman et E nerhardo B eselere
vase vini presentata. D e quibus perceperunt dicti domini Bernerdus et
1364 .
E nerhardus pro XXVIII siepis, quamlibet stopam ad 3 so] . V merc. et sol.
Jtemde eisdem vinis vuumearn et VIII stepas, quamlibet stopampro 4“ se] .
S umma XII mare. S umma XVII marc. et 4"
sol.
Jtemde quatuor vasis eis presentatis iacent adhuc in canarie duemagnavase. et I paruum vas et vna tenne wlle win.
Jtem perceperunt 4” marc. pro kellerlaghe vini R yneusis. Jtom e.
Heynone C lossen X marc. pro XL eam vini R ynensis ad tappeghelde. Jiowab h08pite Lubicensi Il mare. pro VIII sam vini Rinensìs, pro qualibet cam4"
sol. pro tappegheld. Jtem Reynero G renzen 4" mm . minus 4 " sol.
pro XV eam pro tappegheld. Jtem a Hermanno Lindman I more. pro 4"
sam toppogheld, quamlibet sem pro 4”
sol. JtemXII 801. Ludberto V inken
pro 3 amWertcborger vini ad tnppegheld. S umma XXII marc.
B ec perceperunt da vino Gobbynensi: primo e Michaele de S tetin hospite
VII marc. pro V III pipis et pro qualibet XII 801. ad settewine et Il sol. pro
kellerlaghe; itemXII sol. a G odfrido de Noro pro settewìno vnius pipe et Il
sol. pro kellerleghe. Summa V II mare. et X II sol.
S umma omniumvinorumXLVII marc. (et Il percepts.
Hoc perceperunt de appellanionihns et retractionìbus: et primo III marc.
L uh. pro appellacione a quodam autore a iure, quod habuit cum C epman.
Jlem Hinrico Bodekere albicerdone IX marc. pro II appellsci0nìbu& Jtema S tellen Alberto V mare. pro I eppeHaci0ue. Jtem a Martino S tranden V
marc. pro I appellaeione. Jtem a fratre suo N icolao V marc. pro appellacione.
Jiem a N icolao Specsnider V marc. pro I eppellacione. Jtem a Hinrico S te
phani V mare. pro eppe11nci0ne. Jtem e. N icolao B utzowe V merc. pro Iappellacione et XVIII marc. pro retractionibus tribus. JtemV mare. a Jo
hanne C onradi pro I appellacione et 4" marc. Luhic. pro I retractione. Jtem
a Hermanno de Bard in sancte Spiritu pro I appellacione V marc. Jtem a
Wa0htelen V marc. pro I eppellacione. Jtem Wernero loniiice marc.
Luh. pro retractiono vna. J ism VI mare. in consistorio pro Wiid et legghe.
Jtem a N icolao laniiice pro I appellacione V marc. Jism Johanne N ordmeger V mare. pro I appellacione. JtemV mare. pro I appellscione a Jo
hanne penestieo. Jtem V“mare. Heynone tornatore pro I appellecione.
S umma C marc. et XIIII“ marc.
Jtempereeperuut mare.
il
pro kellerlaghe
Vniuersalis summa pereeptorum C et LXIII mare.
Hoc dicti domini et magistri vinorum exposuerunt sub sodom anno: et
prim0 N icolao eauponi tres mare. minus 4”
801. ad eugariam carbonnm,
1364 .
luminumot procio suo ot settowyne ac clopsedra ompta . Jlem oxposuorunt
XXVII marc. pro vino particularìtor misso ot pro seruisia iam alibi per do
mince proconsulos computatis. S umma XXIX marc. ot sol.
Jtem oxposuorunt V marc. Luh. , quando domini A rnoldus C r0pelin et
Johannes Kyritz equitarunt Lubecam circa pontecoston. JtemXIIII mano. pro
IX nouìs balistis omptis a magistro E uorhardo per dominos A rnoldumC ropelinet LambertumWitten. Jtem eidem E norhardo XIII marc. pro XX V balistìs
roformandis. Jlem Thiderico Bmwer XI sol. pro 3 clauibus ot boghele.
JtemVI sol. pro I L iuonico tal. lini. Jtem Hmrico Bucatoch XVI sol. pro
lino et sol. ad nondum. Jtem IX sol. pro 3 tal. core. JtemXXVII sol.pro V clauibus et XIII boghele, quodlibet frustum pro XVIII don. JtemJohanni pilotickor XXIII marc. pro V mili (li)bus sagittarum ad stipandum et
XVIII sol. pro I quartali ad stipandum. JtemVIII sol. pro corrigiis streparumXXV . Jtem I marc. magis!rro E ucrhardo pro senon, note ot vua sul ad
balistas. Jtempro dimidio centenario nostallos pilo II marc. Jtem dominoBernardo C apman V marc. et VI don. ox iussu dominorum proconsulum de
computacione annorum preteritorum per ipsum ot dominum Ludolfum facto.
S umma LXX marc. ot Il sol.
Vniuorsalis summa expositorum0 marc. minus X sol. , et ciuitas optinet
cum eis Bernardo et E ucrhardo LX marc. et 4“ marc. cum Il sol.
N ach einer imR ootockor Raths-Archuvo aufbowahrton, gle:chzoitigon A ufzomhnung auf omomauf boxdon S onton boschriobenen P a gamentblatto. durchs tfi chen.
' ImO ngmal omo durchstxichone M er 8.
9240.
C law Swertzo vorka uflden G ebrildom H orwtg « mi H ildolf von demB omgardon dm H of m G r.—K lei n far 690 M k.
Ik C laws Swertzo bekenne vnde bethuge cponbar mit mynen roct
orfixamon in desseme iegonwardigon breue, dat ick hebbe vorkoft recliken vnde
rodoliken Herwigo vnde Hildolue, bròdoren, ghoheten van dem Bomgarden,vnde oron rechten erfnamen den hof to D ùdosschen C lone, also ho hcht binnen
siner schede, mit holte, mit watoro, mit vysscherie, mit ackero, mit woydo,mit wysschen , mit vntweghen vnde mit inwoghen vnde mit alsodaner vryhoit
vnde rochtichoit, also on V ieko Cmpelin ghe beseten hefi vuda sinen hinderen
ghooruot hefi vnde ik on na bosoton hobbs, vor souon hundertmarc Rostocker
1864 . 9241
1364. Fehr. 26. 9241 .
C laus S weflze a nd sei ne M itbùrgen geloben, das: sei ne S c hwdger
H enneke a nd C la us K ròpclln nach ihrer H dmkehr den G ebr0dern
H en nig a nd H ddolf von dem B omaa rden den H of zu G r.-K lei n
aber-geben werden .
Ik C laws Swortze vnde myne rechten orfnamen bekennen cpenbar vnde
bethùgben in desseme iegenwardìghen broue, dat ik loue mit mynen medeloueren, de hirna bescreuen stan , also Hinric Molteke to Westingbenbrughe
vnde C laws Molteke to Retzecowe, Henneke Molteke to Lucowe, C lawo van
A xecowe, B ertolt C r0pelin, mit einer samendeu haut entruwen: wonna myneswegere, also Hennoko vnde C laws C r0pelin, ifot to lande komen, dat se
seelen komen vor myme heren van Mekelonborch vnde min wirvor Margareta
vnde scolen don hof to D udesschen C lone vcrlaten van der haut Herwighe
vnde Hildolue, hròderen, gheheten van dem Bomgarden, vnde oren rechten
erfnamen to erer hont, also be licht binnen dor schede. D at loue ik C laws
Swertzo vnde myne medolouere vorhonomet Hemigho vnde Hildolue van demBomgarden vnde eren rechten erfnamen; vnde leuen to erer haut to truwer
haut horn G herde van demBomganlen, eme pristere, vnde hem Johanne van
dem Bomgarden, eme horgermeistero to Rostok, vnde Heynen vnde Berodo,
ghohoten van dem Bomgarden, alle vorscreuene sake vnde stucke stede vnde
vast to holdenne. To ener hethugìnghe vnde howaringhe hehhe ik C laws
Swortzo vnde myne medelouere vorbenòmet vnse ingesegele ghehanghen vor
dessen href, na godes hort druttein hùmlert iar in demo virvndesestigesten iero,
des mannendaghos vor mitvastene.
N ach dom O nginal im Rostocker B ath: A rchivo. D io oingohi ngton 6 Pergamenthfinder habencimmtlich ihre S iegel verloren.
Febr. 27. (Hamburg) 9242.
D er R ath zu H amburg cntsclmldtgt beim B a th zu R ostock sei n Amblctben a uf der nach S tralsu nd a :wgeschricbcncn Versammlung der
Honorahilihus viris, nostris prodilectis amicis, dominis consulibus
in Rozstok detur.
A micabili et sincera salutaciono promisso. Amici dilecti , significamusvobis nostra impedimento et obstacula, quibus ohstantibus non possumus nostros
1364 .
consulares ad placita servanda in Sundis per dominos consules civiiatummaritimarumDotare [M à
'
rz 3 ] aliqualiter destinare; rogantes amicahilitor, quatinusnos apud ipsos hahoro dignomini propter nostramabsonciamexcusatos. Habemusenimmultos ot pluros emulos ot inimicos, quam credimus, qui quasi singalisdiebus equitant ante nostramcivitatem ot faciant ibidem multa dampna; eciamfaciant pluros insidias anto ipsom et in diversis locis, ut nos et nostros concives et famulos possint espero vol interficoro, si eos ad fugam cum dictis
nostris concivihus et famulis artaromus. Protoroa illi Klonow et de Qualesunt nostri inimiei capitales ot mortales, et illi de Plesso, Molteken, B ulow et
Lutzow cum eorum complinibus ferie soxta proximo preferita [Febr . scilicetper duos dies post datam littere conductus domini Henrici ducis Magnopolensis,devastaverunt rapinis villam dictamHemme, sitam pr0pe nostram civitatem,
pertinentem domino T iderico Uppenperde, nostri consulatus socio, et colonna
degentos in ipsa villa captivos secumduxorunt Boyceneborch. Super defensionodieta were ipsis dominis consulibus scribimus, prout prius ipsis scripsimus,quod nullo modo possumus eis facere subsidium navigio trans portumN omssund, sed lihenter volumas subsidium eis facere per terraminvadendo terminosot partes regni D ecio nobis competonter situates pro nostra possibilita te, dummodo cum dominis nostris comitibus Holtzacie et S tormarie nobilibus superdieta defensione feceritis unionem. S i autem cum rego D ecio voluerint
facere pacem vel longiores treugas , illud nobis bone placobit Datumsub nostro secreto ferie. torcia post diem dominicam, qua cantatur Oculi meisemper ad dominum.
Gedruckt: H ansovB/ocosse I . S . 273. aus dem O riginal mit aufgodrucktomS iegel imR atheA rchiv zu Rostock. (E in gloichos S chreiben erging an den R ath zu S tralsund.)
1364. Febr. 29. Wismer. 9243.
mm H ei l. G ei ste eine B ento von M k. aus L ùbow.
P ronisores domus sancti Spiritus Johannes Darghetzowe ot A ndreasB ukowo doderunt Marquardo Walmerstorp seniori quinquaginta marcas Luhiconsiumdenariorumsuper redditibus quinquemarcarumLuhiconsiumdenariorumin villa Lubowo inueniondis et in proximo feste sancti Martini afi
'
uturo ibidemtollondis, qui redditus, si in diete [fasto] sancti Martini dictis prouisorihus nonfloat in dieta villa. extunc dictus Marquardus dictis prouis0rihus dictis red
ditibus'dishrigahit atque dahit et nichilominus dictum principalem summamL
50‘
marcarum in proximo (esto Pasaho post dictum festum sancti Martini inmediatosequons repagah1t ot ropersoluet. S i a tom dictus Marquardus dictis pro
uisorihus medio tempore dictis prouisorihus sufficientes littorea a pueris dominiJohannis Pron apertas super redditibus quinquemarcarummemoratis procurabit,quod ipsis float, extunc dictus Marquardus a exposiciono reddituum ot pecunia
principalis predictorum in terminis predictis erit solutus atque quitos. Quodsi facere non poterit, ox quocunque causa hoc fuerit, nichilominus redditus prodictos ot principalem summam exponat et dahit, vt est supradictum. Hoc
facient heredes sui et tonont cum oo, vt ost premissum.
N ach a… Wism. L ib. pm . civ . foi. 178, eingetragomfor 15 ante Le… o…
1364. Fehr. 29. Rodeby auf Laaland. 9244.
A dolf, G raf von H olstei n , n immt dio Imc! F emern vom K 6n ig
Wa ldemar von a ema rk zu L elm, baurku ndct act-ne demaclbon mleistendo K riegshùlfa u nd un terwi rfl cdm E nlacheidung etwa o
S trn a mi: a nderen F arm .
Wy Aldof’
, van der guado godes greve to Holzston vnde to S tormora ,bokennet Wortmor were edder worde ieninch scoiinghe twischen
vsem heren koningh Woldemare vnde hertoghe A lberta van Mokolonhorch,dos scolo wy grove A lf to Holzsten vorbenomt minna vnd rechtes mechtichwesen, doch so da ode, lofia vnde breve, da oer twischen vsemheren koninghWoldemaro to Denomarken vuda dem van Mokolenhorch sworon, lovet vnd
gboghovon sin, scolen vnghohroken vnd by erer vullen macht bliven. Vort
mor vmde sculdgingho scelinghe, de wy grove A lf vorbenomt to koninghMagnusvan Sweden vnd to koningh Haqwino van Nomoghen hehben, des seal vse
hero kouingh Woldemar to minna vuda rechtes mechtich wesen ; darhovon
scolo wy greve A lf vorhanomt [den] koninghen van Sweden vnd van Norweghen
nicht arghes tokoron. Were ok dat scelinghe words twischen don hoch
gohornen vorsten hortogen E rika to Saasen, den hsrtogsn van S tetyn, dembischope van Kamyn vnd dem van Mekolenborch vnd sinen kinderen by der
enon eydon, vud vs grovon A lva vorhenomt by dor anderen syden, des seal vse
hero koninghWaldemar vorhenomt minna vnd rechtes mochtichwoson.
Were ok, dat got vorbode, dat vse hora koninghWoldomer vorhonomt(e) af
gingho edder nicht to lande were, so scolo wy greve A ll'
to Holzston vorhonomtdom riko to D onomarken bohulpen wesen mit al vser macht, vnd dat riko
vs wedder, likoderwys oft vse hero koningkWoldemar vorhenomt dar teghon
1364 .
1364. Merz 6.
auf ctnc Schuld von 86 M k.
IkBorchordLutzowo, knape, midmynen [eruen] hakanna ik vndebetùghoopenbaro an desser schrift, dat ik rokendo mid dempronoste van Reno vmmemyne schulde, da ik em schuldich byn, dar her N icolaus, syner sustor sono,
over was des midwokens na Latera, vnde dat ik em do schuldich blofa sos
vnde achtonfich mark Lubeseher penninghe vnde habbo des to thughe myningheseghol honghot an dessen href, dat ik se em na synon willen boreden
Wil vnde schal. D osso href gheschreuen is na ghodes borddusenddrohunderd
un demo vorvndesostoghooten iero, dos midwokens na Latera Jerusalem.
em rundas
B O B GhHRD I X LV'
I‘ZOW
1364. Màrz 9. A vignon. 9247.
Waldemar, K &M g von D anema rlc, arbtttet und erla ngt dicpdpofl‘cho
Rotulus regis D acia.
Jtem supplicat predictus dominus rex fur dilecto suo sor
vitorì G ozwin [o] B oretin, canonico ecclesia Lubicensis, wagon a‘
ner grossem
P ràdma’c in L uòcc.é, non obstante, quod canonicatus et prebenda [s] in ecclesia
B uczowensi cum decanato , diocesis Zwerinonsis , et Zwerinensi tenoat.
Jtem Ludolfo Borentin wegen C anonical: and P ràòmde in C alderg, C aminansis dice. F 1at. B .
Jtem Johanni B ulow, ex utroque parente da linea militari procreato,
diocesis Fiat. B .
Jtem Johanni B lumen, familiari dicti regis. Roskildonsis diocesis, da
canonicatu ecclesia Zwerinensis Fiat. B .
1364 .
JtemJohanni Wictoy, alias dicto G antenogo, clerico Zweriuensis diocesis,
wegen i îcà'
ad collationem episcopi et capitali ecclesia Zwerineusis.
D atum. A uiniono, septimo idus Marcii, pont. anno secundo.
von Prof. P . A . M unch ans ,,Urhmi V . B ag S uppl. un I I , p. 2, ful. 20 — 33“ imVatican Amluv.
1364. M… A vignon. 9248.
Pro familia regis D acia.
Jtemsupplicat [sc. sanctitati vostro denotas ot humilis filius vosterWalde
marus D anorum] rex wegm a‘
nes B em/iru"
fur Henrico Werneri’
, can0uico pre
bendato eccle'
sie C aminensis, espellono suo, qui pluribus annis studuit in artihus
et in iure canonico; non ohstanto, quod idem Heuricus in Zwerinensi
minorem sub exopectatìono maioris prebende, [ot]”G ustroweusi, C amiuensis
diocesis, ecclesiis canonicatus et prebendas noscitur ohtinero. F iat. B .
Jtem supplicat fur Johannes Frisonis, presbyter Zweriueusis diocesis,wegen eines B awficzz
'
; non obstante, quod idemJohannes perpetuumvicariam in
ecclesia sancti Jacobi in Rozstock, diete diocesis, nosc1tur obtiuoro. F iat
et dimittc capellaniam. B .
M 1tgothmlt vomConferenm thDr. Wagonar aun einer A hschnfi von Prof. M unch aun , ,Urbani V .
B ag. S upphcat. un. I I . p 2, foi. 36“un Vatican—A rchiv . Datum quarto idus M arch,
anno secundo.
" 'Vgl. N r. 8974 .
’ Vorlago: ecclesie G astrowensxs.
Merz 14. Orebro.
und aranci“ sia umN achrict aber das Vn hdltnlu der a ndern
G rafen von H olstei n zu K &ntg Wa ldema r von D da emark.
Honorabilibus viris, dominis consulibus civitatummaritimarum.
N os houorabilos virus, dominos consules civitatummaritimarum, sincere
salutamus omnis boni cum afi’
ectu. Noverit vostra dilactic, nos dei adiutorio
1364 .
totem terram fere Swecie subiugasse et omnia castra expugnasse, quedamde
struxisse et quedam obtinuisse, et ultra 150 militares armatos captivasse; et
nunc iam acta trans silvam versus S waneholm snmus parati, et Schaniamdeodante intendimus visitare, quia non restant alia castra. except0 S waneholm et
Wardberghe. Quore vestram discrecionem petimus. quatenus nobis, qualiter
se status v [ester] cumrege Dacia et fratris nostri et patrui se habent, finalita
demandetîs. D ominus vos conservet, nobis in omnibus precipientes. ScriptumO rbro, ferie quinta post Jndica.
Per comitem Hinricum Holtzacie et S tormarie dominum.
N ach den Hanse—R ecessan I , S 278, aus dem O riginal an S tralsund. K òmg A lbrecht gal)domK loster B amberga amen Schutzbnei
'
zu O rebro, sabbato anta dominicampalmarum 16. M i n ]1364 . (Nach demO riginal. dumda: S iegel fehlt, vem îchnet ' Sw R iksarchivets Perg. I , N r
9250.
richter dio S trei tigìw i ten zw ischen der S tadt H amburg und demG rafen A dolf von H olstei n .
Wy borghermester, ratmanne vnde borghere der stat tù Hamborchbekennen vnde bytfigben openbare an desser ieghenwardeghen scrift, dat wy
ghedegbedingbet hebbet mit dem eddelen heren, vnsem leuen heren greuen
A lene tù Holsten vade tù S tormeren, alse hima gbescreuen steyt: wy A lef,van der gnade godes greue tù Holsten vuda tu S tormeren, bykennen vuda
bytugben in desser ieghenwardegben scrif’t 0penbore, dat wy mit rade vnde
mit wlbort vnser trfigwen manna vnde migheuere alle sake, scelingbe vnde
vnwillen, de wy hadden mit vnsen trfigwen borghermesteren, ratmannan vnde
borgheren van Hamborch, vnde dar we se vmme laden laten hadden vade
scòldeghen vor deme eddelen vorsten heren Alberte, bertegben tu Mekelen
borch, else vor enen richtete van des keysers weghen hebbet vrunt
liken sonet vnde gens endet vuda leudet A lle desse vorscbreuen
stucke sùnt gbedegbedingbet vnde wllentoghen tu Hamborcb, in deme iare na
ghodes bòrt dusent drehundert in dem verensesteghesten iure, da neghesten
mandaghes na. Palmesonedaghe
N ach einem Transsumpt des E rzlnschofs Fromold von Buga und der B ischbfe Johannes von
D orpat (B raden vonm old) andBertramvon Lubeck vom12 September 1364 un Hnnpt Arcbxve
zu Schwerin Vgl. N r. 9141 un Ende
1364 .
secundum velle ipsius et ut merito sit contentus, persolvemus; ad omnia premissa faciendo, prout nostrumprofectumdilexeritis et honorem. Scriptum in
compie prope Swaneholm, feria quarta ante festum pesche. Scriptum nastro
sub secreto.
A lbertus dux Magn0polensis et comes Zwerinensis.
Jnsuper petimus seriase, quatenus litteras istas, quas vobis presenciumostensor presentaverit, ad unumquemque presentat i ordinetis, nullatenus ob
misanri. Jnsuper petimus, quatenus canalis civitatibus maritimis ac omnibuset singulia mercatoribus publica nastro nomine intimetis, ut sub piena nostra
securitale partes istas, videlicet K almare, S oderkoping, N ycopia, S tokholm ac
aliter, ubicunque locaramnos et nostros esse percipiant, cummercimoniis eorum,
videlicet cervisia, vino, pane, farina ac aliis quibuscunque visitent, et quecun
que ad loca predicts et ad alia, ubi nos esse percepermt, adduxerint, [de]hiis omnibus ipsis fieri debet bona et competens persolucio in promtis aut bonis
mercimonialibus, ita quod secundum velle eorummerito sint contenti.’
N ach H anse-Recesso I , 8 278, , ,ans der Handsdmft su S tralsund (B otha-Archi v, A cta H an
seabca . Vol N r. G edruckt dan na Jungbans, H einn ch dor Eman a, S .
‘Vgl. oben
N r. 9237 n. 9249.
'Am15. M i r: 1364 beschlossan due hanswcben B a thssendeboten su S tralsund:
,,Tota vahficatun intra et extra partes i nfra i nno et domi nicam Cantate [April 21] deponatur.
P ossun t R ozs tocbonsas et Wy sma rienees fa vore, q uod ex porta eorum ciba n o et
v ictualia educantur domi no eorum duci M agnopolen si."
Am 24 M itra wurde dieser B e
echluan wiederholt. (Hanse Rwessa I , 8. 271. D uan machte dan Hunaeaten num Vom rf
Konig H akan boi dan Y erbandlungeu zu B alma um Johannis 1370 (Hanse R ecesso I I ,,,Jtemquod cnntatea mlhgaverunt se cumduca M agnopolensn et eius 8110 ac tuvm nt con in cibando
at ducendo con in patria nostri dampnum att a nostrum, nienti satis duet, quod Mngnopolensxs et
eme films usurpavarant sibi nam motu max imum panem ragni nostri Zwaene E t cum boo pro
h1buerunt comest:bxha ac aha necessaria addum ad terms , que sub mgimme nostro erunt. Sed
statim, quando terre fuerunt nobis alienate, axtunc npportaban tur ememma , quibus 1ndigabant.
Et nm:l:tur fioba t da guata, que ad summam nostrum venu s vale…. Jtem inh1buerunt subdi tin
noatun educare da a vitatxbus aliqua, da quxbus emposset commodumvelmlevamen ahquodprovenire.
"
1364. M tirz A vignon. 9252.
Wa ldemar, K ò‘
nlg von D anm a rk, erbittet dia pàpstllcho Verlei hung
einer S chwerlnschcn D omherrnpfrt’
lnde far den G alstllchen R udolf
Pro rega D acie.
[S upplicat Waldemarus rex] , quatinus dilecta suo Radoll'
a de
Wobelkowe, cleric[o] Zwerinensis diocesis, de cananicatu ecclesie Zweri
acusis dignemini prouidere.
1364 .
R eg. , S uppl. su. II , p. 2 , fa!. imV atican-A rchiv.
l D as D atum ist: ,,A uinione, ontano kl.
Aprilia, anno secundo.
“
9253.
K w d v . O ramon aberldsst semA nrecht an zwei H ufen zu G ilgalow
(bei S ternberg) , die ermit L ildeke v . d. L age gemeinschafllich besass,a n di esen cmd sei nen B ruder N i colaus a . d. L age.
Ick C ard [van]’Kramman myt mynen erffnamen hakanna vnde batuge
vor alle den, de dessen breil se°
n edder horen lesen , dat ick myt boradenemmade vnde myt vulbord wyner vrunth, den id sararenda is elite anrarende
mach wesen , reddelken vuda reckelken hebbe vorkofi‘
th vor en vnde twinte
gestehalue mark Lab. peuninge, also nu genghe vnde gheue syn , de my rede
to dancke hatalt synt, da[n] erliken laden her N icolaus vnde Lutken, den
bruderen, de genamet synt de van der Laus, vnde eran rechten erfi‘
namensilent, dat ik hadde in den twen houen, de dame suluen Lutken vnde mytossmende horde[n] , da Henneke Jordans buwede, myt aller vryheyt, mytdenste, myt rechte, myt vrucht, myt bolts, myt wateren , [sander] de waters
dar v ische [inne] ghan to brukendc like sine naber nedden vnde banca , ha
haluen de radelancle, de boholdet Card C rammon vnde zine erii'
namen, andere
myt aller weyde vnde gemeynlikeu myt alle dame, dat darto horth, also dehouen liggen in eran scheden in demo velde to G agelaw vnde als id mymyne olderen [alder] vrigest hebben gheeructh vnde also ik id vrigest hebbe
beseten wente in dessen dach. ewichliken to brukende vnde myt gemake [to]bosittende. Ok schal ik C ard van Krammon vnde Wil myt mynen erifnamenher N icolaus vnde Ludeken vnde eran erifnamen entweren van aller reddelken
snaprake desser vorscreuen dvnk, also eyn lantrecht is. O k seal ik C ard
vnde W il vnde myne erfl'
namen dat van der haut laten vor den heren, dat
sy auer lanck edder auer karth, wan her N icolaus vade Ludeke edder ere
erfi'
namen van my otite van mynen erll‘
namen eskende synt, ve°
r daga vor
to entbedende my edder mynen erfi’
namcn. D at lane ik vnde myne erfi‘
namenvndemyt Otten , myname bradare, herWerner vnde Herman , myasa vedderen,
da van K rammon ghenomet synt , entruwen myt ener sameden heath her
N icolawese vnde Ludken vuda eran erfi'
namen stede vnde vaste to holdendenach alle [den] articulen , da hir vorscreuen synt. To ener apenbaren botuginge hebbe wy myt vulbord vnde myt witticheyt vse ingesegele gehenget vor
51‘
1364 .
dessen brefi'
, de gheuca vade screuen is to deme S terneberghe, na godes bord
darteyn hundert iare in dame vervndesostigesten iure, des negesten suadeges
na pu cca , wen ma synget Quasimodogeniti.Nach eme: Abschmfi aus dem Ende des 15. Jahrhunderts imH anpt
-A rclnva zu Schwerin.
'Dio {Zusfitze and V a besscrnngen] entstammtm amar anderen Abschnfi des 15. Jahrhundcrts imHaupt Amhxve su Schwerin . Vgl. N r 854 4 und 1388, M i n 18.
1364. Màrz SL Neubrandenburg. 9254 .
Johann, H erzog von M eklenlmrg - S targard) , beatdtlgt dle P rivi legien
der R etscherz—unflm N cubra ndenburg.
In nomine domini amen. Nos Johannes dei gmcia dux Magmpolensis,terre S targard ac Rostok, tenore presencium puplîce profilemur, quod, cumdilecti eines nostri. videlicet uniuersi carnifices ciuitatis nostre Brandenborgh,
a nobis instanter peterent, vt ipsis quedarn iura constitueremus, siauti ohmconsules diete ciuitatis lacerant et constitueruat, quibus ipsi et heredes eorumaut successores passent perpetua communiri: nos igitur animo deliberato ac
nostrerumconsiliariorumconsilio et canoensu'
, racionabilibus eorumdemprecibusinclinati, eisdem iure concessimus inferius annotata ; prout antiquitus a con
sulibus prefatis hucusque liberius possiderunt, ita omnia inlrascripta ipsis penitasconcedimus et approbamus, videlicet: Quad plura macella in ciuilate nostra
B randenborgh ammodo non ed:ficentur. Jlem quad nullus computet aut ac
guirat beneficium, quod wlgariter dicitur vleschwerk, aliqua macello nisi per
morte[m] alicuius aut alia casu vacante. Jtem quod nullus extra macellacarnes vel recentes vel salsas veddere
'
presumat, preter integra latere, prOpriespeksiden. aut de mesis. Jtem quod nullus filius acquirat ol
'
ficiumpredictum,
nisi fuerit decem et ocio annorum. Jtem quod nullo tempore conueniant ad
ahquid de suo ofiicxo pertractandum, nisi dua consules nostre ciuitatis eisdemsint presentes. Vt igitur iam dieta concessio et approhacia firma perpetuis
temporibus permaneat et inconvulsa, nas super hoc scriptum presens eisdemdedimus et appensione sigilli nostri iussimus communiri. Testes huius donacianis sunt nastri fideles et ddecti, scilicet E ngelkinus Warhorgh, V icka Maud,
Vrytze da Bertekow iunior, milites, Johannes B rugow plebanus in S terneberg,
presbi ter, D ydewycus de O rtze, AlbertusWarhorch, E ngelkinus Manduuellongus,
A lardus de Tzernyn, E ricus Schepelytz, famuli, et quamplurcs alii fide dingui.
D atum N ova B randenborgh, anno domini sexagesimo quarto, diedominica , qua cantatur Quasi mado geniti infanles.
1864 .
1364. April 6. Rostock… 9257.
von 5 M k.
In nomine domini amen. A nno natiuitatis eiusdem millesimo tre
centesimo sexagesimo quarto, mensis Aprilis die sexta, hora quasi torcia.ante domum habitacionis discreti viri Johannis de Tessin, cinis in Rozstok
Zwerinensis diocesis, sitam apud medium forum ibidem, constitutus discretus
vir dominus Hermannus Kersebom. presbyter diete diocesis, mcognouitquod honorandi viri domini consules in Rozstok sibi pro omnibus et
singalis debitis, in quibus dicti domini consules sibi obligati tenebantur, satis
fecissent, dimittens eos ab hiis quitos et solutos, exceptis dumtaxat quinquemarcaram redditibus . quos habet cum dictis dominis consulibus ad tempusvite sue, super quibus habet apertam litteramdiete ciuitatis, producens deinde
quandam litteram apertamdiete ciuita tis [s . N r. 8467] fatebatur idemdominus Hermannus, quod dicti domini consules pecuniam in ea contentarn
sibi integre persoluissent presentibus honestis viris dominis Johanneproposito sanctimonialiummonasterii sancte C rucis in Rozstok, O dberto Kersebom, thezaurario ecclesie B utzowensis , et Hermanno Tessekini , presbytero,
testibus ad hoc Specialiter vocatis et rogatis.
(S ég‘n . E t ego Johannes Zabelli, clericus Zwerinensis dioweis, publicus
nol.) imperiali auctoritate notarius
N ach dem O riginal im B ostocker B aths—A rclnve
1364. April 7. Parchim. 9258.
Johan n V . , F ilm von Werle, gcsta ttet der K irche sm G rea , ihre
dortigen B eattzu ngen n ach Vasallenrcoht zu n utzen .
N os Johannes dei gratia domicellus deWerle omnibus Christi fidehbustam presentibus quam futuris presentibus
'volumus [ore notum declarando
dilucide ratificantes, quod ecclesia in villa G rebbin’et rector eiusdem, qui pro
tempore fuerit, debet possidere et uti cum omni libertate et usu mansis, liguiset attinentibus ad ipsam ecclesiam et ipsius dotempertinentibus, sicut eademecclesia nostris progenitoribus est fundata et dotata , iure vasallico, sicut
ceteri nostri talesmansos et bona eorumpossident et tene[n] t'villa in eadem.
1864 .
Jn quorum evidentiam pleniorem secretum nostrum presentibus appendere‘curavimus. Datum Parchem, dominica M isericordìas domini, sub annis millesimo treeentesimo sexagesimo quarto .
N ach einer notariellen A bschrit’o imHaupt-A rchivo zu Schwerin, welche 1611 beigebracht ist.
E ine unbeglaubigte von 1570 hat: " Grabin opponeva; beide:'tenet. S tati:: presentibus haben
9259.
dom B ùrger Johann S chneide eu P archtmfiltr em S chule!
H ebungen aus Zolkow .
Wy Hinrick vnde Claus, zyn sone, knapen, gheheyten van Grabowe,bekennen apenbar an desmo breue vor alden, de ene zeen, heren vnde lezen,dat wy mit vnsen rechten eruen zynt sculdigh van rechter schult vnsemmeleuen suagere Johanne S nydewinde. eyneme borghere tù Parchem, vnde synon
rechten eruen vyf vade druttegh ma.e Lubeseher pennighe, de he vus an
reden pennighen gheleghen hell: vade dan, dar wy em vnde ayuen rechteneruen vere settet hebben vnde setten an desseme breue dre dromet roghen vuda
ses schepel ghersten in vnseme gùde to S alcowe, alle iar tù sunto M ychelesdaghe vptfiborende: y to Hermeh D emelmannes bove achtayn schepel roghen
vnde dre schepel ghersten, vte Hermen S aasen bone achteyn schepel roghenvnde dre schepel ghersten, also lange. bet wy edder vnse eruen em eddersynon ernen hebben berecht de vore8prokenen summen der pennighe. Maghewy ouer edder vnse eruen em edder synon eruen tu zante Johannes baptistendaghe tii myddensomere gheuca , tù welkeme iare wy dat dun konan, dat wybercden teyn Lubesche marck, so schole wy tù zunte Mycheles daghe, de dar
neghest kvmt, eyn dromet roghen los bobben an dome vorescreuenen gfide,
also lange bet wy dat guddegher loset bobben . Vnde gheuca vnseme suagere
Johanne vnde synan ernen dat giid tii pandende wllenkomene ma cht, sander
rychte vuda broke, vede dat pont tù verande, wort en evene kvmt. Were
suor dat en in demo gude borst words edder in der pandynge, dat em dat
korn vt den boven nycht en worde, so schole wy edder vnse eruen em eddersynon eruen io des iares wi ddu vor also vele kornes vt vseme bove tii
Grabowe vade acclen em dat gild vor den heren voriaten myt alsodanemevnderscede, alzo hir vorescreuen steyt. D at love wy vnde vuso rechten eruen
Johanne vnde synen rechten eruen entruwen myt ener samendeu bent tii
1364 .
holende zunder bewernisse vnde hynder, vnde hebben vuso inghezeghele vnde
ick Henneke van Grabowe myn inghezeghel myt mynen vedderen myt wytlegheyt tti tughe vor dessen href hengen laten , de ghegheuen is na godesbert drutteyn hundert iar in demo veervndesesteghesten iere, in demo anderensondaghe na paschen .
N ach dem O riginal imH anpt—A rchive zu Schwerin . D as Pergament hat drei E inschnitte. A n
1 . S telle hat das noch vorhandene Pergamenthand das S iegel verloren . D as un 2 . S telle hangende
sehildihrmige S iegel zeigt einen linken S chràghalken, mit 3 S teman helegt, und die Umschrift:
S'
D IO O LR I DG G R R B OWG D.
A n 3. S telle fehlt das S iegelmi t dem S iegelbande.
9260.
D er R ath zu R ostock begla ubigt bei den: R ath zu L abeck den L uci’t
S clm peswert als con den G esehe n a nd E rben des verstorbenen
G ator tn E npfwng zu nehmen .
M agne sapiencie, honestatis et famositatis viris dilectis suis amicis dominis consulibus ciuitatis Lubeke consules in Rozstoch sincerum animumin singalis conplacendi. N oueritis, quod comm nobis viri fide digui, nostriconciues dilecti , videlicet Thidericus Schafl‘enraad, Johannes Wulf et E rtmarusKraz, suis iuramentis ad hoc legaliter prestitis debite et legitime protestabnntur,quod Thomas, A lheydis. E lyzabet, Margareta et Kerstins puet i Hermanni Wentsunt et fuerunt legitimi carnales fratres et scrotes ex vtroque parente legitimobone memorie Johannis Went, alias dicti Kremon . vobiscum defuncti, merumius habentes ad bona eiusdemJohannis, eorum fratris, vbilihet dimissa et quodnon sint veriores et propinquiores heredes ipsis adbona antedicta, constituerunt
que dicti frater et sorores coram nobis exhibitorem presencium LudolphumS cherpeswert, eorum verum et legitimum procuratorem et nuncium Specialemac plenipotentem fecerunt ad exigendum, petendum et nomine eorum per
cipiendum huiusmodi bona. eorum fmtris ad ipsos iure hereditario diuoluta,pmmittentes eciam, se gretam et return perpetua habituros, quidquid idemeorum procumtor agerit, fecerit seu procurauerit in premissis. Vade honestati
vostre nobis sincere presentibus cordialiter supplicamus. quatinus nostri amorefamulatus dignemini predictumprocuratorem ad habicionem et assequucionemhuiusmodi honorum eii
'
ectualiter pr0m0uere, quod cupimus deseruire. Et nossufficienter certificati presentibus vos certificamus, quod postquam huiusmodi
1364 .
et quod eis transsumptis dictum transsumptum cum ipsis originalibus auscnl
taremus et quodauscultacione facts et predicto transsumpto in omnibus et per
omnia cum ipsis originalibus concordante decretumnostrum interponeremus et
quod ipsi transsumpto secundum quod verie litteris originalibns decemeremusverem iidemesse adhibendnm, quodque eciamipsumtranssumptum in formampublicumredigi et suo solito signo signori mandaremus et sigilli nostri appen
sione faceremus communiri. Tenor vero predictorum litterarum fuit et est
talis: [H ier /o{g1 N r. N os itaque vìsis, inspectis et diligenter examinatislitteris suprascriptis et ipsis verie et absque suspicione qualibet repertis ac
eiusdem domini Bertrammi peticioni vtpote racionabili annueutos , presentes
litterae per predictum et infrascriptummotoriumnostrumtransscribi et publicarimandanimus ac ipsum transsumptum cum originalibus diligenter et fideliter
auscultauimus ac ipsum in omnibus et per omnia cum originalibus inuenimusconcordare, ideoque decreuimus et decemimus, quod huius [modi] transsumptodeinceps in omnibus et per omnia tam in iudicio quamextra fides adhibeatur
plenaria sicud et originalibus predictis, quodque ipsum transsumptum iidem
plenam vbique faciat in agendis. Quibus omnibus et singulis auctoritatem et
decretum nostrum interposuimus et interponimus per presentes. Jn quorumomniumanideus testimoniumet ad certitudinern pleniorempresens transsumptumseu publicuminstrumentum nostri sigilli appensione fecimus communiri, volentes
nichilominus, si contingeret ipsum sigillum rompi, frangi seu deleri aut alias
in dubium euerti de sigillo, quod huiusmodi ' transsumptum seu instrumentum
publicumsolo signo notarii infrascripti roboris obtineat firmitatem. D atum, actumet decretum Lubeke in aula nostra episcopali , anno domini M°
C C C°
LXIIII"
indiccione secunde, mensis A prilis die XV°
, hora ve8perarum uei quasi, pontifica tus sanctissimi in C risto patria et domini nostri , domini Vrbani diuina
prouidencia papa V“anno secundo. presentibus discretis viris domino Hilde
maro da Ponte canonico ecclesia Lubicensis et Johanna Bond clerico nostre
Lubicensis dyocesis notorio publico et pluribus aliis fide dignis tes tibus adpre
missa vocatia specialiter et rogatis.
(S ign. E t ego N icolaus de C uria, clericus Warmyensis dyecesis, publicusnol.) imperi ali auctoritate notarius interfui et hoc pre
sens instrumentum confoci, quod manu mea propria scripsi
N ach dem O riginal unter den Bmdaor Urkunden un Haupt Archive su Neushehtz. Du Siegel
ist ahgel'
allen ‘H ier folgt sigillo durch Punkte gatdgt.
1364 .
9263.
F elter P y k, R itter, a nd drei K nappen gelobenfllr den K 6n tg M agn us
dem K on ig A lbrecht von S chweden , sei nem V a ter u nd dem G rafen
Wy Feller Pylr, ridder, Laurencius B yornsson, G heritzlof van S lawe
storp vnd Amd van V itzen, knapeu, bekennen vnd betughen Openbare in
dessem breue, dat wi ghelauet hebben vnd leuen in dessem ieghenwordighen
breue vor vsen gnedighen heren, den hochebornen vorsten koningh Magnus,vor sine man vnd hùlpere vnd vor alle de iene, de dorch sineu willen doen
vnd lathen willen, den erbaren luden Karlo van T iif’ten G odscalke vah T zù
lovvo, ridderen, Luder Lùtzowen vndVolrade van Tziile, knapeu, to der dorch
lfichtighen vorsten haut koningh A lbertas van S weden, hertoghen A lbertos van
Mekolenhorch vnd des edelen mannas graue Hinrikes van Holzsten vud erer
hfilpere vor enon steden, velighen vrede tiischen hir vud en sondaghe kumptvert ouer dre weken to warende vud to bliuende. Were ok dat binnen desser
vorbenomden tyd vse here koninghMagnus vud de vorscreuene koning A lherd,hertoghe Albert, greue Hinrik oder erer ienich wor to daghen quamen, so
seal desse vorbenomede vrede waren achte daghe daerna, dat sik de heren
scheden. D at loue wi vorbenomede Faller Pyk, ridder, Laurencius B yomsson,Gheritzlof van S lawestorp vnd A rad van V itzen, knape[n] , den vorbenomedenKarlo van Tutte, G odscalke van Tzùlowe, ridderen, Luder Lùtzowen vndVol
rade van Tzùle, knapeu, in ghoden truwen vndmit ener samander haut stede,vast, ganz vnd vntohroken to holdende, sunder arghelist vnd hulperede, vnd
bobben to merer bekantnisse vser ingheseghele heughet laten vor dessen href,de gheuen is na godes borddruttheyn hundert iar in dame vervndsostighesten
iaro(s), in sùnte Marcus suende, des hilghen ewangelisten.
— G E PI
n Nr. 9285. e… e S tyfl’e, B idn g un sma liuteria 45.
1364 .
1364. Mai 2. Wismer. 9264.
A ufzetchnung aber die Emm rung des R othe zu Wisma r.
A nno domini M°
cocmxmr, in festa ascensionis domini, hii dominimei intrauerunt: Johannes D arghetzowe, Hermannus C r0pelin, D idericus Monek,Hinricus E lmehorst et Johannes Moltekowe.
Hii exiuerunt: Johannes Manderowe, Marquardus Becker, Ludolfus deMolne, Johannes G letzowe, Yordanus Luhberstorp, Willekinus G erdìngh, Johannes S tenvelt.
Hii manserunt in consilio vlterius de iure: Andreas B ukowe, VolmarusLewetzowe, O lricus de Pòle, Johannes Wenttorp, Hinricus Wessel, D idericus
de Rampen, Johannes Junghe, Johannes de D ulmen ct Hermannus R etekendorp.
Hoe de nono eligerunt': B ertoldum K alzowen, Patrum S tromekendorp,
Hinricum C arowen et T ideken de Neueren etc.
N ach der W ismarsehen R athsmatrikel, p. 168.
‘d. h.: wiihlto man . G edruckt: Haus.
Geschxchtsq . I I , 33.
[l364 .] Mai 6. S tralsund. 9265.
schon R athsscndeboten, dass die dilu ischen Va sa llcn sich zwischen
P olster a nd M 6cn zu einem Unternehmen a uf R ostock odor S tral
sund zusammenschaa ren .
S alutacione amicabili sincere promisso. Noveritis nos veraciter per
capisse et veras legaciones inde hahere, quod vasalli regis B anoram armati3000 cum navxbus parati incent in portu G roncssund et pretendant portus et
terminos civitatis S undensis aut civitatis Rostok hostili inpetu insultare. Unde
curam sollieitnmhabeatis, facientes menciones cantas de hoc, ubi fuerit opor
tunum. V irginis filius vos conservet et reducat. Scriptumnostro sub secreto,
ipso die beati Johannis ante portam latinam, hora quasi tercîarum.
Per consules S tralessundensee.
N ach H anse-R ecesso I . S . 279. in der Rostocker A bschn fi. des R ostocker Recesses vom14 . A pril 1364 n nt der E inlei tung
°
.,L ittera S undtmsxnm ad nunmos crv1tatnm B czstochxi con
gregatoe.
“
1364 .
Hinricus Yessyn eidemdomino Hennihgho centummarcas Rozstochenses,in Lubicensi 66 marcas 10 solidos cum 8 denariis, pro sua captivitate.
N icolaus S ukowe domino S terebach 24 marcas Lubicenses pro sua
Petrus R ybe 21 marcas Lubicenses domino Bertoldo S toltenberghe, quieas ulterius in D acia disbrigavit.
Ambo Kosseboden, videlicet R eymarus et Marquardus, Marquardus dedit
C zeldemanne 18marcas Lubicenses pro sua captivitate et Reymarus 15marcasLubicenses domino Bertoldo, ut supra .
G odscalcus Barnekow diete domino Henningho 80marcas Rozstochenses,in Lubicensi 53 marcas 5 solidos cum 4 denariis, pro sua captivitate.
E lerus Holzste dedit magistro conomm regis D acia 20 marcas Lubicensiumdenariorumpro sua captivitate.
A lbertus Leddeghe domino Henningho 80 marcas Rozstochensos , in
Lubicensi 53 marcas 5 solidos cum4 denariis Luh. , pro sua captivitate.
Paulus C ysyk.
N icolaus Schùtte.
Hayao Poppendorp Mohkel Petersson 26 marcas Lubicenses pro sua
Jtem maior [B ] ùlow domino V ickoni Molteken 40 marcas Lubicensespro captivitate sua.
E ricusMalchyndominoHenningho 24marcasLubicensesprosua captivitate.
C onradus B renner eidemdomino Henningho 30 marcas Lubicenses prosua captivitate.
Hinricus Kraan diete domino Henningho 30 marcas Lubicenses pro
Marquardus D rngheland.
ArnoldusRùzst dominoHenningho 24marcasLubicenses prosua captivitate.
Gherwinus Krummendorp discurrit.N icolaus Vryeholt 24 marcas Lubicenses domino Paine.N icolaus Worm 24 marcas Lubicenses domino Paine.
HinricusWittedominoHenningho51marcas Lubicenses pro sua captivitate.
Henninghus S lychte 24 marcas Lubicenses domino Henningho pro sua
Bùlow gandet heugis cumdomino O ttone Bassan.
Plate discurrit.
C onradus de Vreden discurrit.
1364 .
Plone non monuit et monet.
RedberghdictodominoHenningho l6marcas Lubicenses prosua captivitate.
Tymmo.
Ludolphus Kultzow factus es t tidefragus.
De nautis
Hanc dedit 20 marcas Lubicensium denariorum domino Paine.
Bernardus de A len 6marcas Lubicenses 10 solidos et 8 denarios Lubi
Senior Rove advocato Skanie, videlicet O ves D eken, 3 marcas Lubicenses.Heuricus S uderland discurrit.
B orrentyn 7 marcas Lubicenses domino Ofl’oni.Gherardus C ocus 4 marcas Lubicenses pro sua captivitate advocato in
N yk0pinghe.
Gherardus G oldekens et Thidericus Sachtelevent, naute domini FredericiS uderlsnd, dederuut 4 marcas Lubicenses pro eorumcaptivitatibus eidem.
S umma 1031 marce 10 solidi et 8 denarii Lubicensium denariorum.
N ach den Hanse-Recessen I II , 8. 264, en: einer gle:chreitigen A nfzeichnung auf P apier imArchiv su R ostock Am 6. Jan. 1364 (e. N r. 9117, Am 2) waren noch 83 B cetocker in Ge»
ImR ecees vom 25. M ai 1364 (H anse—Rowan I , S . 281) heisst es noch: ,,De captive:
R osstockmneihus steh t ad consules cwita tum.
“ Wahrschmnhch erlblgte dre A aaiòsung erat nach
demWafi'
ensbllstsnd vom24. Juni 1384
1364. Mai 29. Waren. 9269.
D ie G evettcrn B rtlseha vcr verka ufen dem K loster N euenkamp die
von i hnen bea nspruchtc K orngeldhebu ng a us der B oe/cer M àhle a nd
gesta tton demsclbcn , die M d hle weiter abwdrts zu legcm
In godes namen amen. Jc Thideke B rusehauere , eyn knape van
wapene, Hennynghes sone, vnde Henninc vade Hinric, brodere, O tten hindere,dese betet B rusehaueren, vnde vse reghte erfnamen don to wetende allen
kristen saleghen luden, de desse serifi. anseen, vnde hetughen dat cpenbare,dat we vnde vse reghte erfnamen bobben vcrlaten vnde vorhol
‘
t demo erbaren
ghostelken heren, dome abbete [to deme] N yenkampe vnde simo conuente vor
viuenvoftigh‘S undìsce marc reder telleden penninghe, uor
”ner dromet kerne
gheldes an dermolen to der B òken, darwe upsakeden vnde us to togbon, alset
1364 .
vse olden uppe boret vnde beseten hadden ven enes groten rutbes weghene,an holte, an aokere vnde en weyde, dai: se vor de uorbenomeden veer drometkomegheldes to der suluen molen gheuen, vade bekennen des, dat we vadevase reghte erfnemen nighttes night mer hebben an den veer dromet komegheldes el
'
te en deme grate rutte, alset light, vnde oc in der molen , men deebbet vade syu eonuent scolen det vriy vnde ewegh mit aime reghte, [tegh’eecghet]
8 vade eghedume hebben vnde besitten. Vortmer mogben de ebbetvnde syn conuent de suluen molen nedderwert legghen in den greuen vnde
buwen der up‘eyn molenhus van ver veken vnde van vertegh noten wit
‘
uppe det vse, wan se willen , vade scolen hebben vrige° wegbe bouene vnde
neddene to der molen , war en det euene kumt. Oc mogben se den greuen
suueren vnde dat gruntwerc beteren van deme ackere, wor en det enenekumt. Vortmer so seelen se vsen acker night bestouwen. Vortmer so scale
we den ebbet vnde syn oonuent vrighen, alset eyn lantreght is, ven elle den,de se hinderen willen an geneghen stucken , de hit vorbenomet. syn . A lle
desse vorbenomenden stacke de loue we an truwen stede vade vast to holdende
mit ener semeden haut; hirvmme hebbe we vase ingheseghelhit vor ghehenghet.V nde we Klewes ven Plosten, eyn voghet to Robele, K lewes B abbessyn,Thiderio Mirowe vnde Johan S truue, mtlude to Warne, hebben dit ghedeghedinghet mit den ghestelken heren Herbort Melien vnde her Herman Pastouwen,monken to deme Nyenoempe; hirumme hebbe we to tughe vnse ingheseghel
oc hiruor ghehenghet. Deseo href is gheuen to Warne, ne'
godes bort dassntiar vnde drehundert ier, des mitwekens binnen den aghte daghen des hilghen
lighames vnsen"heren, en deme verensesteghestes
’iare.
dem Original imkònigl. prenesischen Skate-Archivo zu 8tettin. D asselbe ist mehrfach
oorrigirt, 80’eu -i ebenso fiber —ar, wenn nicht gar das ganzeWert in Resor steht. ”
rocch
am B ande nechgetragen ; up steht zu A nfang der folgenden in R esun“A n vertegh,
-ùen und-it ist radirt. °
vrige in Resor ; ebenso—e. Nach °
vneee (am B ande der Zeile) zwei B uchetaben ausgekratzt
°D as dri tte —e steht in B aeur; an dem Schluss—s' ist gebessert. D ie
meturen). Vom3. und 6. der 7 eingezogenen Pergamentstreifen sind die S iegel abgefellen
l.) linko Hflfie eines ziemlich kleinen, runden S iegels, das imstehenden' Sohilde undeutlioh
2) B ruehstîick: unteres V iertel eines runden, etwas gròsseren S iegels ; die untere Spitze des
S ehildee zeigt dae Ende vomMitheletfiok der Bmmee; von der Umschrift sind nur, gleich hinter
- L R V P…
1364 .
timum et nuncium specialem ad exterquendum et tellendumhuiusmodi bona,queliaounque sub quibuscunque eonseruatoribus deposita existant, dans sibi ad
hoc plenum posse de premissis facìendi et ordinandi, prout sibi visumfuerit
expedire. Quare vestrum discrecionem rogamus studiose, quatenus dei et
iusticie intuitu nostreque peticionis ob respectum ad hoc cum efi‘
ectu eeeperari
velitis, ut bona. C ristine defuncts predicte ipsis Gescalco et Cenegundi pre
dictis deuoluta predicto G oscalce. secundum quod orde iuris vestre ciuitatis
dictauerit, a conseruatoribus eorundem honorum integre ac amico presententuret assignentur, habituri ed nes firmum respectum et credenciam, quod pro
huiusmodi bonis predicto G oscalce ex parte sui ipsius et Cenegundis sororis
sue assignatis, prout premiesum est, nulla secundaria monicio aut posterior
actie vos et omnes, quorum interest nel intererit, acqui debeat. sed prorsus
inde inmoniti manebitis et quìtati , vnde sufficientem accepimus cauciouem.
D atumnostro sub sigillo, quod sub anno domini millesimo trecentesime sexa
gesimo quarte, ipse die beati Benifacii, presentibus litteris tergotenus est ap
pensum in testimonium euidens premissorum.
N ach dem O riginal im Beeteclrer R othe-A rchive. Die R ficlreeite trfigt Speron dee aufgedrhckt
1364. Juni lL
a nd 8095 der G ebrddcr v . B &low u nd dee G erd M etzcke fiber den
Verka uf von 1 8 H aim m F tnken tha l a n dae D argu n .
ego Johannes Molteke, miles de S trituelde, an den iaren vnses
heren dusent iar drehundert iar an dome vervndesestighesten iare, an sente
B arnabes daghe, des apostoles.
8iegelbande bangt emB ruchetflck des 8iegels, welches einen Helm :mt 6 Pfauenwedeln noch ar
kennen li est.
1364. Seit Juni 12. Rostock 9273.
Verzetchn iee der eu R ostock aufaenommenen B urger.
A nno domini millesimo CCC°LX quarto bii in&ascfipti sunt adepti inRozstoch conciuium seu ciuilitatem:
1364 .
E t primo Bernardus Keke ferie quarta post Benifatii martiris et sociemmeius
Jtem teria quarta post V iti (fi ni 19) Hinricus de C ei-eu, autor, et
Thidericus Len cedem die, et eodem die A lbertus Ywani. Jtem teria sexta
ante Johannis baptziste Bernardus D rincvud. Jtem ferie sexta in vigilia bea
temm Petri et Pauli (594715 28) Hermannus de Plawe, deliater. JtemThidekeB rusewc, cardo, ferie quarta post Kiliani (7q ’
Jtem Berteldus G rutter,lanit
'
ex , teria quarta post diuisienemapestelerum (Yul: JtemJob. D amgar,faber, teria sex ta ante Magdalene Jtem Hermannus Ketelhud teriaquarta ante Petri ad uincula JtemN icolaus G odewe, corde, ferie
quarta post Petri ad uincula (A ug. Jtem Ludolt‘
us D ethardi ferie. sexta
ante Bartholomei (A ug. Jtem Johannes Gellyu, carpenterius, teria senta
post decoll. Johannis baptiste (A ug. Jtem teria sexta ante exaltaeienemsancte crucis (S ep! 13) Hermannus S teltenhergh. Jtem teria sexta post Re
migii (O ct. 4) Hinricus Vernebelte, item codam die Johannes Haghemaster, doliator. JremJohannes Witte in dome B enisch teria sexta post Dyeuìeì i (O ct.item cedem die G her. Holste, ollifex , item eodem die Heyno de Smerdele,doliater. Jtem Johannes Regghentyn teria quarta in die beati G alli, itemeadem die Johannes Schuhe de Alen. Jtem ferie sex ta in die beati Luceewangeliste (O ct. 18) Hermannus C atzowe. JtemG her. Hildensem in die beati
Seuerini episcopi (O ct. JtemWillekinus Lengue teria sexta post Omniumsanctorum (N ov. itemJacobus de B ramowe codamdie, itemThymmo Lyndowe cedem die. Jtem ferie quarta post Martini (N ov. 13 ) Detlef Cmgher,itemHinricus Beddyn cedemdie. Jlem Gher. C rummenderp ferie. sexta in
die beate C ecilie (N ov. item Johannes Penningh cedemdie, item Thide
ricus Feytebleme cedem die, item codam die N icolaus Pultifex . Jtem Ghe
rardus Kale ferie quarta post ooncepcionembeate Marie virginia (D ec. itemeadem die C hristianus G relle, item eademdie N icolaus Widhar, item eademdie Arnoldus Westfali, item eedem die N icolaus Emekenhaghen. Jtem ferie
sexta post concepcienem (D ec. 13 ) N icolaus de S ymon, item Thidericus de
Verdon, sartor, eademdie. JtemHinricus Rede ferie quarta post Lucie (D ec.
N ach demVerzeichnise der neuen B urger imLeibrentenhuch der S tadt Rostock, fel. 100 flgd.
Dasselbe ist fertgesetx t bis 1420, We ee pletaheh abbricht A ufgenommen wurden 1365: 76 B urger(damnter magister Johannes insciser calculorum), 1366° 69, 1867: 69 (darunter fi nn… V ì trator,lucernxt
'
ex, m 0 et Johannes fratres filii Werneri F 1bn1aterin). 1368 75, 1871 : 91 (darunterM argareta rehcta G herwimda K rnmmendorpe, Henneke R utor, Hennekc K oppclowe), 1372 : 67 etc.
1364 .
1364. Jun i 15. Malebin.
L evetzow wegen etna—r far sie geleisteten B M gschaft schadlos mhalten .
N euerint vniuersi presencia percepturi, visuri seu auditeri. Ego Ber
nardus Moltzan de O ysta vna meie cum heredibus ad infrascripta verus capitaneus, necnon Vlricus Meltzan, miles , morena in Grubenhagen , ad eademverna compromisser, tenere presenciumlucide recongnoscimus protestando, quodexposuimus et exponimus H inricum S nakenborch et A rnoldum Lewetzowe
iuniorem pro triginta et sex marcis cum quatuor selidis slauicalium denariorum scilicet N icolae Elet i supra festumMychaelìs proxime venturo , volantesigitur et debentes ipsos cosque veros heredes indempnes eripere et ab omnidampno redimere, in quod incidere valeant illius premissi raciene tempore persolucienis aduenturo, quod premittimus manuque coniuncta se in solidum fide
data firmiter obseruando. Jn testimonium premissorum sigilla nostra pre
sentibus sunt appensa . Datum Malobin , anne domini M°CCC° sexagesimequarto, ipse die Viti et Modesti.
N ach dem O riginal imE aupt A rchive zu Schwerin . B aida S iegel sind ven den Pergamentb&ndern abget
'
allen . G edruckt hei Lisch, M altzan I I , 8. 183.
1364. Juni 21. Stralsund. 9275.
D ie H ameatddte einersetts und der K on igWa ldemar ven a enmrk
unter Vermtttelvmg H erzog B cerntms d. von P ommern .
W itlik sy alle den, de dessen brief seen unde heren, dat een vielich,
seker dach is ghedeghcdinghet twischen dame hochghebornen vorsten Woldemare, keninghe der Denon, der Wende unde der Ghoten, sineme ryke undeallen heren unde laden, de sine helpers sin, up ene syt, den hebben gbedeghedinghet van siner unde eines rykes weghene de dorlùchteghe [verste]B ereym, hortagba the S tetyn unde verste to Ruyen de iunghere, sine trawanmanWedeghe Bfiggbenhaghen, sin marschalk, E nghelke Manduvel, sin hammermester, ridders, unde des kenighes ghetruwen V icke Molteke, ghelleker to
S chone, Kersten K ale, hovetman eines sletes the A lchelme, Ywern N ickelssen,Olaf Bernssen unde Benedictus van A nevelde, riddera, des kenighes unde des
1364 .
Were ok det de keningh ven D enemarken eder eines rykes men unde inseten
weder ergheden de stat, de creme heren behelplik were en sineme erleghe
ieghen den keningh van D enemarken unde sin ryke, der schel ok da dech
unde de vrede nicht mede broken wesen. Welk stat ereme heren wi] be
hulpen wesen ieghen den keningh ven Denemarken unde ein ryke, de schel
det em eder sineme ryke dre wehen vere entbeden tho Werdingborch
Vortmer were dat wie eder de use desse stdcke eder ienich, det in dessemvrede begxepen is, breken eder nicht en helden, det schole wie eder de use
binnen dren menden darne wederdoen. Wederdede wie des nicht eder de use,
wanne wie derumme menet werden van deme keninghe eder eines rykes rede,
so schole wie eder de use komen tho der Prerowe vor den hochgbebornen
B ernym, herteghen the S tetyn unde versie the R uyen, vorbenomet, unde
schelen derumme doen minne eder recht. D ede wie des nicht, so mach desùlve herteghe Bernym deme keninghe eder deme ryke holden, des he en en
sinen brieven beseghelt hefi. Wenne over desse vrede unde desse daghe,
else vere schreven steyt, uthgheen, so schole wie unde de use demkoningbeunde sinem ryke tho ellen stdcken vorschreven unverbunden sin, unde een
iewelk en beydent syden schal unde mach en einem rechte unde an ellen
seken unversumet wesen. Vortmer so neme wie in use daghe den hoch
ghebornen vorsten, usen lieven heren Kerle, den R omeschen keyser, Megnusunde Hequin, sinen sone, keningbe the Sweden unde the Norweghen, Ber
nymme den olden, herteghen tha S tetyn, B uggeslave, B ernymme unde Wer
slave, bredere, herteghen the S tetyn unde vorsten to R uyen, den bisch0p tho
C smyn, A lberte, herteghen tho S essen, A lberte, herteghen — tho Mekelenborcli ,
unde sine sone, Johanne, herteghen the Mekelenborch, unde sine sone, de her
teghen the S lesewyk, Hinrike unde C lewese, bredere, greven tho Holzeten,
greven A lve the Holzsten, greven A lve tho Schowenhorch, G hyselbrechte unde
sinen sone, heren tho B runkhorst. D e keningh nimpt en sine daghe den
hochghebornen keyser, usen heren vorghenon wt, Magnus unde B aquiu, sinen
sone, koningbe the Sweden unde the Norweghen, E reke, herteghen tho S assen ,
B ernymme den elderen, herteghen tho S tetyn, B uggeslam, B ernymme unde
Wersleve, herteghen the S tetyn unde wersten tho R uyen, Johanne, den bischopthe Owuya, Woldemare unde Hinr1ke, sinen sone, herteghen tho S lesewyk,
A lberte, hertegh9n the Mekelenborch, unde sine sone, Johanne, herteghen the
Mekelenborch, sinen broder, unde sine sone, greven A lve tho Holzsten, Hert
wich Klenowen unde D ethleve Ghodendorpe, knepen. D e heren, de in dessen
daghen wesen w illen, de schelen ere daghe sunderghen wissenen en beydent
syden twischen hir unde der hemelverd user lieven vruwen (A ug. de
1364 .
neghest kumpt. D e keningh van Sweden unde sin sone de scholen ere daghe
wissenen the S chonere, of’t sie willen ; herteghe Albert unde sin broder her
teghe Johan the Mekelenboreh und ere sone de sohelen ere daghe wissenen
the D amgharden, oft se willen ; Hirmede were wie van heren ederven steden , de in dessen daghen nicht wesen wolden , dat sohal men witlik
doen twischen hir unde sunto Mycheles daghe, de neghest thokomende is.
de ghegheven unde gheschreven is the dem S tralessunde, na ghodes
bord drùtteyn hundert iaar in deme vierundesesteghesten iare, des vrydaghes
vor sante Johannis baptisten daghe, else he wart gheboren.
bei Hvitfeld I , p. 532 figd. ) in Hanse-Recesso S . 293, aus dem O riginal im Geh. A rchive zu
K op9nhagen ; , ,diewohlerhaltenen S iegelanhengend, denen von Lubeck, W ismer, S tralsund. S tettinund A nklam sind die S ecrete als G egensiegel anfgedrtlckt.
“
A um. Ebendaselbst 8. 292 — 298 sind auch die (unwesentliehen) A bweichungen in der eor
respondirenden U rkunde K ònig Waldemars von demselben Tage nach dem O riginal zu S tralsund
den angehangten S iegeln sind 38 mehr oder weniger wohl erhalten“) mitgetheilt. die ganze
Urkunde nach einer A bsclirift gedruckt bei S artorius-L appenberg I I , 8. 557.
In demHause—Recess d. d. 18. Juni (ferie III‘
post Viti) 1364 . S tralsund, heisst es in der
Bostoeker Hendschrift: ,,Primo recepte sunt trenge inter regem et civitates durature usque ad feature
purificacionis beate virginia Marie ultra ad 111 annos continue discurrentes. C um illis autem, qui
sunt in mari super eventura propria parte ex atraque, quindena devoluta post festumbeati Johannis(Juli videlicet qui sunt eb ista parte portus N eressund; cum illis autem. qui sunt eb alia parte
Noresaund, trauge predicto instabunt ad III septimanas post festum beati Johannis antedictum(Juli 15) S i interim aliqua dampna per eos utrobique illeta fuerint illa debent restaurati , et capti
per eos illi quiti ùmittantur. N emo eciamda porta eliquo cum aliquibus bonis velificebit versus
D aciam, et D ania bona non ministrabnntur. antequamlittera regis sigillate fuerint et consulibus in
S undis presentate. [Hanse—Recesse I , S .
D iese Uebergangsbestimmung findet sich auch in demundatirten E ntwurf einer Urkunde V icke
M oltekee und anderer dì nischen B evollxnàchtigten, in der sie verheissen, dass sie des K onigs und
der R eichsràthe S iegel bis zum 25. Juli oder doch bis zum 15. A ugust zu der V ertregs-U rkunde
schafi'
en wollen u. a. W . D ie S tàdta ertheilen eine Gegenversicherung, dass sie nach E ingangder kònigliehen Urkunde in S tralsund ihren besiegelten Wafl
'
enstnllstandsbrief sofort auslìefern
einbarten danischen Zollo. In einem dritten verheissen dieseiben, dass , ,hertog Erik ven S aasen
vor nik. vor da sine unde sine helpere unde alle, de uppo den sloten sin, da he van dee rikes
weghene to D enemarken inne heù , van Bahusen unde van alle einen anderen eloten, sine daghe
wissenen ache! mi t den van Lubek van der stede weghene.“ Am 21 . Juni geh auch Herzog
B arnimdiese Vemicberung wegen Herzog Erichs und gelohto zugleich mit seinen B rfidern ,imFall
eine P artei den Wafi‘
enstillstand bràche und nicht binnen drei Monaten G enngthunng gi be der be
sebà<hgten Partei mit R ath undThat zu ihremR echte zu verhelfen ete. Deagleichen gelobte B arnim(in einem undatirten Entwurf) den S tàdten, an die B auer des Wafl
‘
enstillstendee von KonigWaldemar die A ufhebung des Btrendreehtes seevunt, alle eohipbrekeeh gad, wrak und alle
,
det grundroringhe sowie eine Herabsetzung der streitigen Zòlle in seinemWaldemar zu erwirken. D agegen verhiesseu ihmdie S eestfidte, dass er, wenn er solches nicht er
wirke, deshalb unbesohwert bleiben sollte. A uch der B ischofJohann von Carnia gelobte imFalle
bei der geschàdigten I’artei zu gestatten . Endlieh beurkundet Herzog B arnim, dass ..da van
B ocwolde, de P erken tinere, ere vrund und alle era holpere, der de van L ubeek sunderoh
orleghe medo hebben, bu ten ghesprolren sin unde en dessen daghen (demWafi'
enstilletende)
1364 .
n icht wesen scholen.
“(A lle diese Urkunden sind nach den Entwfirfen bei demBoossa vom
18. Juni 1364 in der Ledraborger H andschrifi gedruckt in Hanse—Recesso I , 8. 286
die in M ek!enhurg (auf Potenitz, Lutgenhof ete .) engeaessonen v . B uchwald und
bei jouer Fehde mit Lubeck betheiligt gewesen seien, wird nichts berichtet. N ach
Detmer (z . J. 1364) wurden nur hols tein ische Schlòsser gebrochen, and in der Urkunde B ischof
Bertram von Lubeck, dea G rafen Heinrich von Holstein n . A . uber die B ailegung dieser Fehde
vom 25. Mai 1865 (L fib. U .-B . II I , 8. 559) werden ans jonen beiden Adelagesehleohtern keine als
M eklenhurger beeeichnet.
Wie Hinrik, van der guado godes herteghe thd Mekelenborgh, greneto Zwerin vnde here der land S targarde vnd Rozstocke, bekennen epembarein dessem brene, dat wie van bade vses heren vade vedere, des dorluchteden
vorsten herteghen Albrechtes van Mekelenborgh, hebben ghenomen vade nemeain desser schrift in vze hdde vnde bescherminghe de erbaren manne, rat
manne vnde borghere der stad to Lubeke vnde ere denere in vasen landenvor alle de germe, de vze man vnde vze denere vnde vaer manna denere sin
vade in vzen landen bezeten sin, in aldusdaner wise: dat se in vsen landesvelich varen, riden , ghan vnde keren mogben mit erem ghdde, welkhend se
willen , vnde ere beste wille wie weten in allen stùcken vnde ere ergheste
nerghene weruen sunder argheliste. Were ok dat vs vze vader (vader) vadehere .vorghenemet andere wat vnbede van dessen stdcken, dat scale wie den
van Lubeke thideghen noch to wetende doen by vsen witlikeu vade bekandenboden edder brenen ; so scholen desse breue nene macht hebben. Ju ene
merer bethdchnisse desser dink so hebbe wie vse hemelike inghezeghel vor
dessen geghenwardighen href ghehenghet laten , de ghegheuen is thd Zwerin,na godes boort drytteyn hundert iar in dem veervndesesteghesten iure, des
vrydaghes vor sante Johannes daghe thii middenzomer.
N ach dem Urla -B uch der S tadt Lubeck III , 8. 527, aus dem O riginal auf der Tresa.. mit eu
1364. Juni 23. Rostock. 9277.
V icar zu R ibni tz, als G eneral-Wow des ausserha lb L andes befind
1364 .
cum sigillis predictorum nobiscum promittencium presentibus sunt appense.
Testes autemhuius sunt discreti viri Hinricus Quest et Johannes Quest, tra tareius, MichaelWilde, Johannes R ufl'us, Bertrammus D amon, cinas in Rozstock,et alii fida digni. D atum Rozstock et actnm anno domini M°CCC°XXX°quinto, faria secunde post factum beati Johannis ento portamLatinam. Postharum igitur preeeutncionem et recepcionemlitterarumdue alie littere illustris
principis A lberti Magnopolensis, S targardie ac Rozstock terrarum domini, suo
vero sigillo pendente sigillate, integre et illeso omnique suspioione cerentes de
et super confirmacione supratactarumlitterarumperpredictumdominumAlbertumMagu0polensem tradite, nobis eciam nomine et ex parte dicti domini HermanniLysen presentobantur. Littera autemconfirmscionis de et super prima litterasuprascripta date priucipium fuit et est tale: Vuiuersis, ad quos perueneritprosena scriptum, et precipue quorum interest nel interessa poterit quouismodo,nos A lbertus dei grecia Mag00polensis, S targardie et in Rozstock dominus,tenore presenciumfaeimus manifestumpublico protestantes, quod in nostra pre
sencia constitutus dilectas nobis A rnoldus dictus Romolo publica recoguouit
et cetere. F inis eiusdem littera confirmacionis fuit tahs: Ju cuius rei testi
moniumsigillum nostrumpresentibus duximus appondondum. Actnmet datumRozstock, anno domini M°CCC°XXX" quinto, faria torcia post dominicam,
qua cantatur Jubilate. Secunde vero littere confirmacionia pretacto de et super
secunda littere supratacta date principium fuit tele: Nos Albertus dei grecia
Magn0polensis, S targardie ac Rozstockdominus, presentibus publica protestamur,quodV inko Valkenhaghen, fidelis nester, nostro ec A rnaldi dicti Romele, Godscalci Preen, Johannis, Gocekini et Hinrici , filiorumeiusdemG otscalci, necnon
aliorum omnium, quorum interest nel interesse poterit, pleno eccedente con
sensu, veudidit, dimisit et coramnobis resignauit et cetere. F inis vero eiusdemlittere fuit talis: Ju cuius testimonium sigillum nostrum presentibus os t ep
pensum. Testes sunt Gregorius et Boito Hasencop, Wypertus Luzowe, Hinricus da Sameoowe, Johannes da Plesso et N icolaus da Helpede, milites, eliique
pluree fide digni. D atum R ozstock, anno domini M°CCC°XXX° quinto, feriesecunda post dominicam, qua cantatur Jubilate deo. Ad quas quidemlitterae
nos referimus et hic inserimus ac da nerbo ad carham habere volumas proinsertis. Hiis itaqua litteris, da quibus supra fit mancia, nobis, vt premittitur,presentatis, dominus Hermannus Lyse prenominatus, verna heres G regorii , Jo
hannis et Hinri ci tretram dictorum de D emon predictorum, nobis humiliter
virginia in R ozstoch, Zvierinensis diocesis, in alteri angelari inter hostiumpropinquius et solium consulum Rozstocceusiumsito, in honorem dei et omnium
1364 .
sanctorum pro suo et suorumprogenitornmanimarumremedio salutari da bonis
desiderautes oultem diuinum angeri nostris temporibus, iustis votis duximusannuendum, dieta domino Hermeuno Lysen, heredi G regorii, Johannis et Hinricida D amon prefatorum, vnam vicariem, da qua predicitur, confirmauimus et
in hiis scriptis confirmamus et cum omni iure, fruetu, vtilitata et libertate,prout in litteris supretactis est expressam, in nomine patrie et filii et spiritussancti in dotem assignauimus et presentibus auctorita te nostra ordinarie assiguamas et cum omni pr0prietate in proteccionem recepimus et per presentesrecipimus ecclesiastica potestatis. Ju quorum omnium et singulorumpremissorum euidens testimonium et certitudiuem pleniorem et ut eciam omnia et
singula suprascripta robur perpetua firmitatis obtineeut, sigillumnostri vicariatnspresentibus est appensum. Datum et actnm Rozstoch, anno domini millesimo
rondo S iegel zeigt auf gegittortemG ruude zwei stehaude Hoiligmfiguren, rechte Maria mit dem
B hohofstàbou, links mit einemsochsstrahligau S tern ; Umschrilt
nireri |etns eni erre pn|rrinrsD ia oben erwfihutau vier Urkunden vom 8. April, 8. Mai, 9. and 8. Mai 1335 sind leider
nicht eufgafundau.
9278.
D ae K loster S tepan“: varloi ht O tto B ratzeke and O tto von S tanda!
In godes name[u] amen . Wy her Herman Gulow, eyn prouist, vuda
vnde Margareta , kemereriune, vnde vortmer der ganze kouent tu der S iepe
nitze bekennen vnd betugheu openbar gegenwardig in dessen bryue vor allenguden laden, de dessen bref heren vnde lesen syeu, dat wy med eyuen ghe
meyneu rade vnd wlbord vnses ghemeyueu capittels bobben vorhol’t neghen
houen vud eyue koste, da wy hebben in dame dorpe tu der Pankow, medalma eyghen, med allerleye rechte den erbaren laden Otto B retzeken , da tunamed is Huperand, vud O tteu van S tendal vuda eran rechten eruen, data
cyan dochtere edder sono, als wy data hebben vndhebben ghehad, in valden,in marken, in holte, in wetern , iu weyden , wy [e] chen vnde myd allen nut
54“
1364 .
vud vmcht, als wy det hebben ghobad vud hebben boeatan weute her, also
lyge wy em datz tu eyme rechten lena vud eran rechten eruen, als sy hyrvorgescreuen stan , also det dy leeuwaren by vns blyue vud by dame godeshuso. Vortmer were dat vns not anstvude, dat wy ghedrungen worden ,walker achte dat dat were, dat wy dat vorsproken gad muston laten vnde
vork0pen musten, welken guden mane wy det vorkofteu, dame scola wy vnde
wyllen datz gud lyen , en vnd synon rechten leneruen. Were ok dat sybegherenda waren, eran wynau dyt vorsprokne gad tu lyt
'
ghediuge tu lyenda,dat scola wy vnd wyllen ene datz lyeu. Tu eyme merer betuginge so hebbewy [med] yuses kouentes iughes eghel med m[e] yuan rade des kapittals vnd
med des prouistos ingesegel weteude vndmed guden wyllen des sen href ghevestend, da ghegeuen is tu Priczwelk, na godes bord dusend iar dryhundertiar iu demo vyrmdesesfigesten iera , in demo daga der souen sleper. De
tuga, da hierover gesyu, dat is G otzeke Mollendorp, Henning Tayzelmunt vndeYwan van Quitzow vnd mer guder ludo, da ma wol louen mach.
G edruckt bei B inda] , Cod. dipl. B rand. I , Bd. I , S . 253, N r. 23, , ,uech dom O riginal, waren
beida S iegel fables“
. ImJahm 11391 wird ein fiber dimn B esitz zu Paukow (Wand
Pauckow) eutatandenar S trait mit den B rddoru vou S teudal (S tandalen, yuder einem anderen nomenghehyteu Y uschaten) beigelegt laut U rkunde bei R iedel a. a. 0 . 255.
1364. Juni 29. G iistrow. 9279.
L uderus vom Kampe, C anonicus zu Gustrow, gibt der Thumbkirchendoselbst 2 mk. lub. ierlicher hebung vom Rhate zu Gustrow, Darauli' er auchdemCapittelden briefi
‘
zugestellet hat. Datumet actumGustrow, A nno 1364 ,ipso die Petri et Pauli.
Nach C laudriaus Registratur etc. , pag. 48, N r. LXI .
1364. Juli 6. A vignon.
dalechon D omhorm Johann von S ohopeli tz zu ei ner S chuld con
ago Thidericns Kalsow, Zwerinensis eccles ia annonicus, domino Johannida Schepelitzeu, canonico S tendaliensi, in duodecimflorence sumobligetus, quossibi persoluere teneor, quendooumque ab ipso fuera requisitus. Ju casumvero,si ego Thidericns in causa dominorum decaui et canonicorum ecclesia S tenda
1364 .
Wy Johan, van gnaden ghodes hertoge tu Meklenboroh, tu S targards
vnde tu Rostok, bekennen vnde betughen openbar in dessen bryne ymme dysake, dyse ys twysschen den ratmannen tu Vredelande vnde den ratmannenvan B randeborch else ymme den knecht , den dy ratmanne van B rande
borch ghemhutbet hadden, dar syk dy ratm&nne van Vredelande vmme in dyveste ghewylkoret hadden: weret dat wy med rechte vuda med ordele dartu
ghedrungen worden , dat wy sy ok in vnse veste mosten nemen, vnde syeyk vnderlank na berichtende ymme dy sake, vnde weret dat iumment an
gheklaghet words oder were, dat were schepen , ratman oder borgher tu
Vredeland, dy seholde van vns vnde van vnsen eruen, wes vns van ghe
rychte vnde van brokes weghene beyde binnen B randeborch vnde buten an
rurende were, van der vestinge notlos blyuen vnde ene scheden. D at wydyt stede vnde vast holden wyllen vnde vntubroken, so hebbe wy med wyesehap vnse heymeleke inghezeghel tu toghe heyten vor dessen bryef hengen,
dy ghegheuen ye vpdeme bus tu S targarde, na ghodes bart drutteyen hundert
iar in demvyervndesosteghesten iere, des sundaghes na deme achteden daghe
sante Peters vnde Panles, der hylghen aposbele.
1364. Juli 10. 9283.
P er… w 6 adebusch m uoht den B athm eek un te—r G ewdhr
um Veri dgwng, dass H ei nr ich Waohholt umd T ldema nnWake, mucche B ar-ger, da » H erma nn Spregker, G adebueeher
Wy ratmanne lho Godebusze enbeden den erliken heren den rat
mannen tho Lubeke vnsen denest vnde Iene vnde Wethen soole
gy, dat wy darvon stan HinrikeWachholte vnde ThydemanneWoken, iùwen
borgharen , dat se edder nement van erer weghene sealmer ghemanet werdenvan den vif mark pennynghen, de Teybe Borodets, iùwe borgersche wesen
hadde, ghegheuen hadde Henneken B randes sone, yuses borghere, an desser
wis, gycht (le vorbenomeden inde, iuwe borghere, gheuen de vorbenomeden
pennynghe Hermen Spregkere, y usems borghere, deme ieghenwardeghen beden ;vnde dat dyt schee dee bidde wy dorch yuses denstes willen. Tho ener
1864 .
groteren bekantnisse so hebbe wy vnse yngheseghel ghedrdcket lateu bùthen
uppo dessen bref, de ghescreuen is na ghodes bart dusent iar drehiindert is.:
an dome vervndesosteghesten iare, des mydwekens na sùnte Kylianes daghe
vnde siner kdmpane, der hilghen mertelere.
G adebusch, abgebildet in Bd. I zu N r. 815.
1364. Juli 2L’ Rostock. 9284 .
gegen K i n —tg Waldema r con verdienten Sold u . 8 . w . a nd
Hanse—Recesse I , S . 268: O riginal, das S iegel des Kossebode abgerisssn, das des S toltenberganhengend. in profesto beate Mari e M agdalena.
E ine Urkunde fiber disse Verhandlungen scheint nicht erhalten zu sein. A ber Korner ei
,,D ominus autemM agnus, videns se depositum et aliam loco sui sublimatum, admtorio filii sui Haquini regis N orwegiae et quorundamaliorum sibi adhuc adhaerentiumcontra Alber-tumregemnovellumdiu rebellavit. Sed treugîs tandem interpositis [s . N r. 9263] et secure ac pacifica die placiti signata ,in Junekopi nghe simul convenerunt rex Albertus et principes ac consiliari regni , ex una parte,et dominus M agnus cum suis fautoribus. ex alia parte, et ibidemplacitando et colloquendo tandemusque ad hoc negotiumdeductum est, quoddominus Magnus sponte coram omnibus dixit adAlber-tumregem: ,D ilecte an ncule Alberto, ex quo sic sy enit, nulli libentius favee de regno quam tibi, quia
tu es ita propinque natus ad hoc sicut filius meus Haquinus . (Ipse enim est filius fratzi s ad ipsum,
et tu ce filius sororis ad ipsum, et tu et ego satis habemus in regno. Eavess ergo mihi de West
gothie ad tempora vite meo, relique vero omnia habeas tu. C um autemmortuus fuera, tuus retineasunum cum rehquo.
‘
Quamvis autemhanc orationemconclusivamomnes placibiliter acceptarent, tamen,
quia dominus M agnus propter abseutiamfilii sui Haquini sufficientem fidem seu cautionem da oh«
pacificumpro futura costate statuerunt adperficiendumet consummandumfinaliter iamconclusa. E t
interim dominus Magnus in nullo debebat Albertum regem in regno Sweciae impedire. Quod bonafide inviolabiliter se observaturumpromisit, tasta pyxide, in qua erat corpus domini , super altare
solennitsr comm omnibus hoc iurando. Super qua fide A lbertus rex exivit de Sweda versus partes
orientales ad subiugandam sibi Fynlandiam, et A lbertus dux pater eius cum aliis prìncipibus et
nobilibus navigavit versus partes Teutonicas, pancia tamen validis ad regni custodiamrelictis.
“
In Jonkoping finden wir den Konig Albrecht am22. and am 26. Juli und filr die R ichtigkeit des obigen Berict spricht der Umstand, dass A lbrecht in Nr. 9287 seinem O heimMagnus
1364 .
wenigstens etliche T ags vor dem 26. Juli stattgefunden hatte. Vor A °bo lag Konig Albrecht schonam6. O ctober 1864 (nach einembei S tyfi
‘
e I , p. 39, erwàhntsn B rief imCopeibnche der Domkirchesu A ‘bo) und noch 1365, Juni 26 (e. D en Herzog Albrecht finden wir in Deutsct zuerst
wieder am 27. Febr. 1365…
9286.
K 6ntg A lbrecht gi ebe dem K loster S aba ( Sdby oder Ju ieta) sei nen
D es K bnigs angehlngtes Secret zeigt drei Kronen im Schilde unter demB alme, welcher mit
S v. B iksaxohivets Perg:B r. 1 , N r. 616 vergl. N r. 671 .
1364. Juli 26. Jonkoping.
A lbertus dei grecia Sweorum G othorumque rex vniuersis presentalitterae inspecturis eternam in domino salutem. Proposito q
'
uerulose commnobis, nuper in Janacopia in presencia magnifici principis domini Magni deigrecia Swecie et N orwegie regis, carissimi patrie nostri domini A lberti ducisMagnopolensis et comitis Zwerinensis ac aliorum principum, dominorum et
nobiliumplurimorum per discretum virum L indormum ] E skilson
Datum apud Janac0piam, anno domini millesimo CCC°LX quarto, in
D ie U rkunde ist nach demO riginal (in der O xanstiernoschen Sammlung des schwedischen
M ahe-A rchive) velistAndig gedruckt bei L anga und Unger, D iplomatar. N orveg. V , 1, p. 189, and
bei Btyfi'
e, B idrag till S kandin . bist . I , p. 46.
1364 .
N ach Schroder, P . M . , 8. 1422, :wexfelloe demWimarer S tadtbuche entnommen, demgemi u
der E ingang medcr hergestellt ist. D as D atumwu-d ni her bestimmt in demExtr. d geistl. 8tadtbuchechn fien, foi . 10, v o es heisst : ,,V icana Witgerwers habet II
°marcas apud consolatum et con
rules sunt patroni A nno MC CC LXII I I , A bdon et Saanen .
"
1364. Aug. L Skeninge.
‘
9290.
K on ig A lbrechts Schreiben an den B itter N ils T hum son mad a n
den B eichsdrosten mit dem B efehle, das N onnenkloster S ha ri nge
wieder i n den B es itc der 6 ilter tn B ielbo m setzen , welche demselben von des K &ntgs G rossmutter nzfii terlicher Sei te, der H erzogtn
I ngeborg, verliehen, spater aber dem K loster genommen wa ren.
K onung A lbrechte aknfvelsc till ridderen Nds Thureeson och till rilcsdrotset med befalluing att de skulls Skenmge nunnelrlostera ego àterbringa da fastigheter i B ielbo, hv11ka di t
voro gifuo afkonungens mormoder, hertrginnau Jngeborg, men sedan hlifvxt klostmt haròl'vade U nder
konungens u kret ] (' Skaenmgxe, in fasto beati Petri spost. ad vmcula. )
D na Secret rst bemhricben zu N r. 9286. S v . R ù smhivets PergvBref I , N r. 620
1364. A ug. 16. Alt-S targard. 9291 .
Zwei N eubramlenburger stiften ein B ier mul Sem ola lmosen fardie Sp itdler zumh. G eist a nd mm la. G eorg i n A lt- S targard.
In nomine domini amen. U t pauperibus, indigentibns et precipue in
hospitalibus degentibus provideatur, intentio providentium intuendo est maximeet voluntas. Hino est, quod nos consules civitatis A ntique S targards novi et
veteres, recognitione lucida volenice adpresentes et ad futures pervenire, pre
sentibus protes ur, discrctumviratu HermannumTeterow, opidanum in N ova
B rendenborch, atque Matthiameius privignum, clericum, liliumscilicet B ernardi
ins[t] itoris, nobis consentientibus et liberalem nostrum assensum ad hoc ad
dentìbus, smisse rite et rationabiliter compmsse unum talentum redituumdenariorumslavic[alium] velV inkenogen a pmvisoribus domorumsancti Spiritus
atque beati G eorgii A ntique S targards, ita ut huiusmodi provisores pro huiusmodi talento redituum decem ct sex marcas dictorum denariorum in usumdictarum domorum verses de dieta Hermanno Teterow et eodemMatthia re
ceperunt iusto emptionis titq pecunia in parata . Quod quidem talentumdictorum redituum iacet supra unummansumcirca sanctumG eorgiumA ntiqueS targards loci antiqui, qui vero mansos olim Contado Remen pertinebat, et
1364 .
etiam supra unum pratum, quod dicitur eine gratwisch, situm eundem circalocum , co tamen salvo, quod degentes in eisdemdomibus huiusmodi reditibusperpetuo congaudebunt, quodque provisores dietarumdomorum nunc vel pro
et duodecim simulas in N ove B randeborch pistatas adduos denaries aut talibussimulis equivalentes , et ipele degentibus sancti Georgii dimidium tanaam cerevisie cum duodecim simulis, ut premittitur, de huiusmodi reditibus singulis
annis circa medium quadmgesime perpetuo ministrabunt, ob reverentiam dei
omnipotentis beatequeMarie virginis et omnium sanctorumobhonoremdictorumquc Hermanni et Matthie eorumque predecessorumatque successorumperpetuumomnium animaram ob salutem. O upientes huiusmodi voluntatem et emptionemdictorum Hermanni et Matthie inviolabiliter observari, et adeo si quod absitdicti provisures in premissis remisai invenirentur, nos utique adhoc cumefl
'
ectu
cooperari tenebimur cumnostris successo'
ribus pro tempore existentibus, ut dictis
dogentÌbus singalis annis in profeta termino perpetuo satisfiat. S i vero pratumsupradictum vendi deberet, quod tamen non fiat nisi nostro consilio et consensu mediante, tunc in tantum de tali pecunia tallero debemus et reddersmense prelibato, ut prefatum talentum semper integrum et perpetuummanentet persistat, ut sepedicti degentes defectum1l
inde non patiautur. N e autemaliqualis oblivio in nostris successoribus super premissis aliqualiter cristur, prefatas literas sigillo civitatis nostre dedimus communitas, presentibus nobis scilicetMarquardo R ubberti
’
, Hinrico Kerckholi‘
, G ramhow, Johanne Piscatore, JohanneLeppin , Bernardo Lupi, E rduano Kyli
'
man, B ernardo Halvcpape, V ickone V rederkcs
3 ct Jcharme W0pchar‘
, pronunc consulibus diete civitatis, et tos tibus,
nos una cum nostris perpetuo succes soribus perpetuo obligantibus, una etiamcum domino magistro Hermanno Ratzeborch, nostro plebano, qui etiam pre
sentcs literas suo sigillo communivit in maine testimonium premissorum cumaliis etiam pluribus testibus fide diguia. Datum in A ntiqua S targarde antedicta anno domini 1364 , ferie. sexta infra estaves assumptionis Marie virginia
N ach zwei A bschriften imHaupt-Archive zu S chwerin von 1576, verglichen mit einer A b
schrit‘
t vou 1661 imB anfi -A rchive zu S chwerin.
ldei'
ectum: fehlt 1661 'R ubberto: 1661’ B redeckes: 1661 ‘Woythar: 1661 .
1364. A ug. 19. Butzow.
am D om S chwerin , cmd allen vom G esehleehte v . B fitow eine
55*
1364 .
C apella cmd A ltar òn der 3 ù tzower lftrche und legt zwei l’ica
reien dazu .
Nos Thidericns de B ulowe senior totumque capitulum ecclesia collegiateB utzowensis, Zwerinensis diocesis , tenore presenciam publics recognoscimuslucide protestantes, quod honorabili viro domino V ickoni de B ulow, thezaurarioecclesie Zwerinensis, ac omnibus et singulis de progenie B ulowen
‘
, propter sua.benemerita nobis et ecclesie nostre multipliciter impensa , locum superioremnani chori diete nostre ecclesie in parte orientali in summo , in quo iam in
ceptum est cappelle edificium et altare erectum cum nostro beneplacito . consensu pleno larga [que] licenciaî vtrumque tam eiusdem cappelle edificium,
quam altare consecratum ad vsam cappelle in perpetuumet irreuocabiliter damuset conferimus in hiis scriptis, eiusdemque domini V ickonis instancia applicantes
eidem altari prenotati loci irreuocsbiliter duas vicarias , videlicet vicariam commendabilis viri domini Jacobi Maldem, perpetui vicarii in dicta nostra ecclesia ,habentis redditus sue vicarie in3 maiori Prytze, ac vicariam, cuius redditus invilla Wolken sunt fundati, spectantes
‘ad collacionem honorabilis viri domini
Hinrici Ludoluesh[agen] , canonici ecclesie nostre supradicte, ac cuiuslibet suorumsuccessorum in prebenda reddituum ville S chep9kendorp
°
perpetuis temporibusoiiìciandas . Datum et actnm B utzow, anno domini M°
CCC°
LXIIII°
, ferie
secunda infm octauas assumpcionis beate Marie virginis, nostri capituli sub
sigillo presentibus appenso in testimonium euidens omnium premissorum.
N ach demD iplom. eccles . foi. CEXXV"
(Nr. 162) imHaupt-Arclxive zu Schwerin .
’V orlage: B ulow'
n’Vorlsgs : larga; licencia spectant mi t S chlusshaken Sch0pelcen
dorp. AmB ande steht : ,,CapitulumB utzowense erectionem altaris sancti Jacobiretro chornm pro II vicariis
“,und ferner von dermit ain beginnenden undmit sunt schliessenden
Zeile ab: ,,qnemhabet iam anno et estera LXXX d. Al. Rentz sow.
“ G edrnckt : Jabrb. X ,
226, unter dem falschen D atum: A ug. 26. Vgl. N r. 8747, 8750 und 1365, M i n 18.
1364. Aug. 22. Stockholm. 9293.
K OM g A lbrecht weist der D omkimche zu L tnk6pin g zur B esserwng
andra grunder blifvit derom Givertygad, att L inkòpings domkyrka , dels genomda svaga inkomsternaaf sins prebendan, och dels derigenom att doma sednare £àtt under krigen vidkfinnas fòrluster och
tyranniska plundringar, nu blifvi t bmgt till sàdan brist, att kanikerna derstùdes hvarken m: sigsjelfve eller fòr sins vikarier bade det ib: gndstjenstenn uppehàllande bebòfliga, bifaller pà namudabishops fox
-bon, att en tredjedel af den fattigtionde, somàrligen utgiok af Link6pings stift, skulls
1864 .
1364. Septbr. 1. Gadebusch.
S crodor umd G ertrud Wessel allen A nsprùchon a uf dna H a tu entsagt
&n … ook besttze.
H onorabilibus viris dominis consulibus ciuitatis Lubicensis consules in
Ghedebusze beniuolum animum in omnibus conplacendi . Honorabilita ti vestre
siguificamus in hiis scriptis, quodconstitute coramnobis Margareta, vxorWerneri
Scroder, et Ghertrudis, vxor Hennekini Wessel, cumpredictismaritis suis, con
ciuibus nostris, spente et libere cesserunt, abnegauerunt et dimiserunt penituset omnino abhereditate Totaca vxoris Borchardi S tetyn, sororis ipsamm, quamhabet in ciuitate vestra, prout sita est in platea campanist[arum] inter hereditates D itmari van der Semen et Johannis Rauenstorpe, promiseruntque, se
nunquamperpetuis temporibus de dieta hereditate aliquid exigere sine postulare
vello. Quod vobis presentibus publics protestamur. Vedete in C risto. Datumnostro sub secreto presentibus tergotenus aflixo in testimonium premissorumsub anno domini M°CCC°LXIHI", in festo beati Egidii confessoris.
N ach dem O riginal auf der Trees zu L ubeck. A uf der R tlcksoxte das Secretsiegel der S tadt
G sdebusoh, abgebildet tn B d 1 su N r. 315
9297.
K 6n ig A lbrecht W bcdom 8. K tarsu-K loster einen S chutsbrtcf u nd
bestdt igt die P riv ilegien dem lben .
Kloster nitt beseglade skydds ooh Èmvurelsebmf samtpn vulegwr. L ati n. (S tokholmis , ferie qvintn prox . post
A us S venska k c-Arclnvets Pergamena—Bret Nr. 628. D as Secret. auf einem tiber Wachs
isterù6n Papua: und befestigt un ei nem aus der Urkunde gasolmxttcnen 8treifen, besclmebensu Nr. 9286.
K lookodorf.
Sciendum, quod Laurencius Predeker, nester conciuis , qui quondammorabatur in villa Poggbetze, eorum consilio resignaui t. A rnoldo de C arlow
l364 0
hereditatem suam in villa l(lùkst0rpe de voluntate et consensu filiorumsnorum,
promittens, quod ipse et filii et generaliter heredes sui in dieta heredita te nun
quamdebout aliquid exigere sine postulare. Actnmeorum consilio, in vigilia
natiuitatis beate Marie virginia.
A us demN iedcrshdtbuclxs Nr. 2 der S tadt. L fibeck. mitgctlieilt vomlim-n Professor Huntels.
1364. Septbr. 9. Teterow. 9299.
K onrad H ass—nor vcrkaufl su Gmwten dcr V iva ro! bei der K i rche
E go Conradus Hasenore, filius Hinrici Hasenoren pie memorie, ad vni
uersomm noticiam, quorum interest seu interesse poterit, cupiens peruenire,quod matura deliberacione prehabita, amicorum herednmque mccrum consilio
et consensu rite et racionabiliter vendidi iusto vendicionis titulo discreto viro
domino Johanni Phoyterock perpetuo viccario in ecclesia ville maiorisWokert,C aminensis diocesis , suisque verie successoribns duos mansos in metis dieteville Wokerd iacentes, quos ad aucmentacionem et melioracionem viccarie sue
in ecclesia Wokert in anime sue salutem suorumque progenitorum donanit
perpetua permansuros cum omnibus pactibus, lino et pullo l'
umigali, iure va
salnec, seruiciis, omni libertate et cum omnibus aliis suis pertinenciis, vtili
tatibns fruetibusque, sicuti pater meus dictes mansos libere habuit pacifica et
powedit et ego eos postmodumhabui et possedi. Ju quibus eciammensis ego
et mei heredes volumas et debemus nichil optinere temporibus in futuris. Ju
cuius rei testimonium sigillummeum presentibus est appensum. D atum et
actnmTetrow, anno domini M°CCC° sexagesimo quarto, in creatina natiuitatis
Marie gloriose, presentibus discretis viris et dominis Johanne R umpeshagenplebano in Wokert, Johanne Kuyert, N icolao Hoken, Johanne Hnsman, presbiteris, O ttone Zusebeker, Goscalco et Petro patruis Pollenen dictis et quampluribus aliis vocatis ad premissa specialiter et rogatis.
Nach einer A bschrifi un: dem A nfang due 16. Juhrhunderts imHaupt Amlxive zu Schwerin.
1364, Septbr. 14, und 1405, Juli 19. Alt-G an .
Verzeichn tss dcr H ebrmgcn der E “… su A lt-G an .
lati sunt redditus spectentes addotem in G ereze, conscripti anno domini
millesimo tricentesìmo sexagesim0 quarto, in exaltacione sancte crucis: Primo
1364 .
due mansi decimales in Wustrow, quorum vnum colit Mateus Hasse, de que
dat annuatimduos tremodios ordei et duos tremodios euene, alterius tria quartalia colit Wilkynus Hasse, de quibus dat nouemmodios ciliginis et nouemmodios erdei et decemmodios euene et idemdat dimidiummedium erdei et
dimidium medium euene, sed quartum quartale colit Hinricus D obberau, de
quo dat tres modios ordei et tres modios siliginis et. sex modios euene et
decimam agnorum. JtemLaurana B oelte pro memoria domini N icolai Recltenplebani dat ceto modi [o] s
'siliginis et Hinrick Lange sex modios erdei et duos
modios siliginis; itempre memoria Rodolphii Haszen S talbomdat octo solidos
Rostock. ; item pro memoria Hinricii Leddeghen’Hinrick Lange dat decem
solidos Rostock. et Marquardt Vocke duos solidos Rostock. ; itempro memoriaJohann [i] s' Leddeghen data est area means pertinens C lote; itempro memoriaD edewici Vresen H inrickBerner dat vnammarcamHostec. ; item pre memoriaJohanneWeren A belen Wusten dat quatuor solidos Rostoc. et vnummediumerdei ; item pro memoria Hinr. S ibeth Tymmo Heeze dat quatuor solidos
Rostoc. ; item gramen prati datum est per N icolaum R iben, quod dat vnumsolidumLuh. ; item area vacans data est per N icolaumR iben, quod dat raumsolidum Lab. ; item area vacans data est per C ristianum de Nona Ghartze;item alia area vacans data est per Ywanum de Wusterow ; itemWernerus
B eelhagen dat vnam pullum; item in Blengow pro memoria domini Wendel
mari Vresa dat quatuor solidos Boetoe. ; item pro memoria N icolai B lengowD inghe dat ocio solidos Rostock. ; item in G barsze pro memoria domini Heynenia Leuetcouen Hardegruntb dat de alia area sua ceto solidos Rostock. ; itemde alia sua quinque solidos Rostoe. pro memoria R iben et A nncken. O ldc
B ode dedit ob m‘animo sue et vxoris sue, filmrum et parentum
snorum recteri parrochialis ecclesie G arsze vnammarcamLub. annuatim sub
leuandam in festa natiuitatis C risti , pro qua idem rector, qui pro temporefuerit, agat bis in omni septimana, videlicet quartis ct saxtie l
'
sms memoriamsuam et aliorum predictorum cum vigiliis ct missis, quam quid[cm]“mercamfrater seus Marquardt B eede debet solacre de curia sua, quod ei eldo B oede
pr[e]dict[u] s‘tanto leuius vendidit, nt ex ea perpetuummemoriambabe
cum vero placuerit sepedmto Marquardo se redimere de tali annuali pensione.us] Marquard[us]
'
cummarca L ub. denariorum se liberabit et prouxsores
diete ecclesie, quant ' rector, qui pro tempore fuerit, ita memoriam sepedicti
olde Beeden agat de amborum concensu et durabit usque in perpetuummemoria in ecclesia G amze. D atum et actnm anno domini millesimo quadringentesimo quinte, dominica ante l
‘
estum beate Marie Magdalene prope curiamecclesie parmcbialìs G ereze, in presencia multorum fidelium, ad cuius rei
1364 .
bcnùmeden zce vnde pacht schole wy en waren vade vryen van aller malkc,de se duran bewerten wy] . Vortmer wan wy desse druttych mark ghcldes
lesen wyllen, dat schole wy cm eyn half iar thfiveren segghen, zo moghewy ze lesen vor drehundert marc V ynkennoghen, vade scholen emde bereydenthd ghùde thd Warnc edder thù Pentzelyn edder thu Rebels, wor hce vnde
sync eruen dat leuest hebben wyllen; vnde wy scholen dennc dc pacht indeme ghùde vinden. Weret ener dat Hinric van Morya icngherlcye not drungheedder sync eruen, ze scholen ze vns dat eyn half iar thùvoren zegghen, se
schole wy vnde wyllen en cre drehundert marc bereyden thai ghude in der
dryer heren stede eyn, alzo hyr vorschrcucn ys weret dat wy des nycht en
deden , zo mach Hinrik van Morya edder sync eruen dessen zee vade desseghulde verschreuen versetten edder vorkepcn, war hce kan, sander iengherleye
verwyt‘edder vnser eruen weghen, vnde scholen dat bebreuen vnde dar ia
tini zegghcn. A lle desse vorbenomeden stacke vnde deghedynghen, de hyr
vor beschrcuen syut, de loue ik her A lbrecht van Pyckatel, ridder, vnde
Hennyngh vnde A lbrecht van Pickatcl, knapeu, briidere, myd vnsen rechteneruen vndemyd vnsen medeloueren, de hyrne schreucn stan:mydher E nghelkeWerborch, rydder, vade myd L ippelt Bcrcn , knapeu , entruwen myd enerzamenden hand Hinricke van Morya vnde synon vedderen Y ien vade Vickenvade Hinricke vnde synen rechten eruen stede vnde vast tha holdende, sander
allerleye arghelyst, de emz tini arghe edder thd schaden komen magbeu. Thà
tughe hebbe wy alle vnse ingheseghelc an dessen href henghcn lutea , vnde
is gheuca na godes bord drutteyn hundert iar in deme veervndezostcghcsten
iare, in sante Micheles daghe, des ertzenenghcls.
Wy herWerner Babetzyn, prcuest thii N yen B abele, bekennen vnde
betughen, dat wy bobben zcen her A lbrecht Pyckatels href, de ludvan werden tht'i werden, alze de heuetbrcf lud; vnde des thu tùghe
hebbe wy vnse inghcseghel henghcn lutea vor des sen href.Nach demO riginal-Transsumpt imK ònigl. S tante-A rchive zu S tettin auf Papier, mit einem in
den umgwchlagencn autem B and cingezogenen P ergamentstreifen . B erselbe trigt den ohem Theil
since randen S iegels in dunklemWachs, nur Rosta eines grossa:: gothischcn Baldachins zeigend.
zu sein ; ferner ist :’em corrigirt, doch unersichtlich, woraus .
Vgl. 1866, 0cthr. 16.
1364. Gothr. 9. 9302.
AmdNygenkercke zu gressen Bomgarden hat verkaufit G erdt Speckinczwey freie hufen zu grossen Bemgardcn, deren eine bawet Ghomowe, die
1364 .
andere Polsce, zu Manrechte ver 40 mk. lub. Doch ist ihmden widerkaufl'
in 2 Jaren zu thaen vergonnet. D . 1364 , in S . D ionisius tage.
N ach Clandrian, fel. Vgl. 1382, F ebr. 5; 1383, M ai 14 .
Dominus B ernardus S tenbrinch presbyter, notarias ciuitatis, vendidit
domine Hermanne preposito G uzstrowensi ct Reynero Grenzen , tutori suo, ad
manus dicti domini prepositi hcreditatemmaiorem ct septem bodos ac paruamdomum cum area adiacente liberus in platea renouatorum sites, in circuitovsque addomumGherardi C regher, quas sibi, ut sue fuerant, resignauit, wa
randiam promittens.
Nach demRostocker H ausbuch 1354 — 1867, fel. eingetragen zwischen S euerini (O ct. 23)und fer. 4‘ p. Martini (N ov. G etilgt . Ins Rostocker B auebuch 1367— 87, fel. 4 , ist 1367,fer. 6“ post Miseri e. (Mai 7) eingehagen: W ampen, proximas heren domini H ermann iWampen . q uondam propos i t i i n G ii zs trow e, cum consensu domini R eyneri G rentzen, sui
tuteris, videlicet domini Hermanni, simul vendiderunt H inrico et Loddcwico fratribus dictis (R usca
hercditatemmaiorem cumseptemhodie adiacentibus ac demumparnum cum arca in angulo adiacente
liberus in platea renouaterum sites in circuitu vsque ad domata G herardi K reghers, quas ipsis ,
prout dicti domini Hermanni Wampen fuerunt, rcsignauerunt, warandiam coniunctimD elicat tamen dicti fratres columpnamper dictumdominumHermannum constructamprepe valaamMarquardi N yendorp infra annum et diem frangere et denestare.
“
1364. O etbr. 31. Rostock. 9304 .
M altum prudentibus , famosis ct honestis viris , dilcctis suis amicis,dominis consulibus ciuita tis Lubicensis consules in Rozstoch amicicic,obsequii ct honoris continuum incrementum. Patent vestre presentibus honestati, quod constitutus persenaliter in nostra presencia discretas vir Johannesde A len, cenciais nester dilectus, legitime fecit, constituit et ordinauit pro
uidum virumWernerum de C usuelde, couciuem vestrum, absentem tamquam56.
1364 .
non plenipotentem fecit ad exigendum, petendum et nomine sui subleuandamviginti marcas vesti-c monete Lubicensis, quas eidem constituenti, bone memorie, Hermaunas V rese, quondam conciuis vester, sicudasseruit in suo testamento seu veluntate sua vltima, donnait seu legauit, promittcns ceiam se ratamet gretam perpetue habiturum, quidquid per dictum suam proeuraìorem in
premissis actum, factum, procuratam fuerit siae gestum. Vade prouidenciamvestram quam ebnixe presentibus exeramus, quatenus amore nostri famulatus
pecunie dignemini eti‘
cctiue promenerc. Et nos sufficientcr certificati presentibusvos certificamus, quod, postquamdicti viginti marce Lubicensium denariorum
profato procuratori tradite et presentate fuerint, ves et elargitores ipserumviginti marcarumdiete vostre monete nulla secundaria monicio vel posterioractio subsequi debebit pro eisdem; super quo petimus ad nes securum habererespectum . Datum Rozstoch, anne domini M° CCC° sexagesime quarto, invigilia omnium sanctorum, nostro sub secreto presentibus tergotenus affixo.
N ach dem O riginal auf der Tresa zu L ùbcck. A uf der B fickscite das Secretsiegel der S tadt
1364. Novbr. Rostock.
Waldemar ven D àmema rk verdienten S old u . 8. w ., sow ie N r L òszmgaus der G ai angenschafl (necnon de quitacione, erepcioue et liberacionc mec
H anse-Recesso 1 , O riginal, S iegel (annes sa) anlmngend.
‘feria torcia post f…
bestie, eundem auf T recce a nd G lauben empfangen ha t .
Ik Karl V itsen van v thom, ridder, marschalk des erbaren vorsten
koning Albertus to Sweden, bekenne vade tvghe vor mi vade mine eruen
openbaro in dessem breue, dat ik entfanghcn hebbe von dem vorbenomedenkening A lberte vnde van sinen vedere herteghcn Albertc dat hws vnd clod
1364 .
schiena : waren.
Wi Laurencius, van der gnade godes eyn here vanWenden , bekennendes apenbare an desser ieghenwardighen schritt, dat brùder Albrecht, de ridemester tù Dargun , van des godeshus wegheu mit JacobG ammen, dede wonedetù G iirne, vade mit synen brùderen vmme dat gfit tù Vinkendal, dat se an
dagheden wilkorede daghe hadde ghesproken vppe beschedene tyd an vasenhof vor vns; dessen wilkore vorsumeden de vorbeniimeden Gommen, hirummena der anelaghe des vorspmkenen ridemesteres name Zwerineschen rechteso wfirden de vorbeniimeden G ammen neddervellich delet ; dat richiede vnse
voghet her Hartmann van O ldenborch an der sta t td Theterowe an BerentWanghelìnes buse an vnser ieghenwardicheit van vnseme hete. Thughe desser
dink syn: Arnold Lewetzowe, Hermen Bengherstorp, Hinric L instowe, ClewesHanc, Hinric Snakenborch, Hadwich Wùssenitze, vnse man, vnde vele mergfider Inde, de ere wert syu. B esse breef is ghegheuen tù Dargun , na godesbort dusent iar drehundert iar an deme verevndesostighesten iare, an santeE lzeben daghe, vnder vnseme hemelken ingheaeghele.
N ach dem O riginal imH aupt—Arehive zu Schwerin . A n dem aus der
Urkunde gesehniftenen durohgexissenen and jetzt wieder zusammengenfihelenS iegelbandehi ngt dae nebens tehend abgehildete Sm taiegeldes F iirsten
L orenz von Werle. Gedruckt bei Liseh, Hahn. Url:. H D ., 8. 52.
9308.
dor K irche des D ori ca B asse.
In nomine domini amen . Vt ordinaciones et acta hominum suis pateantsuccessoribus, expedit eonsoribere litteris seriatim . Ad aures igitur omniumpresenciam et futurorum perueniat et videntes hanc litteram reoognoscant,quod nos Johannes et V icko &atm: dicti Molteken de S trytfeld, milites, habitonostrerum heredum et amicorum omniumque, quorum interest nel interessepoterit, beneplacito et oonsensv, villain nostramD reenstorp alias dictamWentdorp, sitam in territorio G noghen, decem mansos oontinentem, cumomni iure,
1364 .
proprietate et iusticia, quam in ea hactenus habuimus, prout ad nos pertineredinoscitur, in honorem Jhesu Christi sanctique Theobaldi confessoris et ob
salutem nostrorum percutam et nostrerum animaram ad cultumdiuini officii
excercendum et ad perpetuam vicariam in ecclesia ville Basseuytze permansuram, dedimus, assignauimus, damus et presentibus assignamus, nichil iurisaut pmprietatis, nullam seruicium seu cuiuslibet alterius generis debitum nobisaut nostris heredibus in dieta villa Dreenstorp cum omnibus sibi attinenciis,
prout antiquitus iacuit et iacet in suis distinctionibus reseruantes, illo dumtaxatex cepto, quod ius patronatus apud nos et heredes nostros perpetue perseueret.Jnsuper quicumque vicarius pro tempore fuerit, bis in quolibet anno, videlicetipso die festi trinitatis de vespere ad vigilias cautandas, similiter et proximodie dominico post festum sancti Martini episcopi de vespere ad villam Basseuytze venire debet, sub expensis plebani ibidem, et sequentibus secundis feriis
missam vnam pro animabus dictorum nostrerum parentum et nostrerum ani
marum, si locum et tempus habuerit, celebrando . Jn perpetuampremissorumpermanenciam sigilla nostra presenti littera duximus appendenda. Datum Lawys,anno domini millesimo trecentesimo sexagesimo quarto, vndecimo kalendas D ecembris, presentibus honestis viris consulibus epidi Lawys et domino rectore
eccles ie ibidem ceterisque pluribus fide digais, quorum sigilla in maiorem eui
denciam vnacum sigillis nectria presenti littere sunt appensa .
von C arnia d. 1871 , Mh z 26. Vgl. 1370. N ovbr. 5.
mm a nd tra… die Urkzmde fiber den Verkauf von 30 M k.
an H einrich K 6wzeke a. a. 1 338, Jemi 29 .
sexagesimo quarto, indictione tercia, mensis Decembris die secunde, hora quasitemiarum, pontificatus sanctissimi in Cristo patris ac domini nostri, dominiV rbani diuina prouidencia pepe quinti, anno tercio in ecclesia beati N icolai in
1364 .
Klumpsuluer, in dieta ecclesia beati N icolai perpetuus beneficiatus, quandamlitteram apertam seu patentem non viciatam, non cancellatam, use in aliquesui parte suspectam cum tribus sigillis appendentibus, ut videbatur, de cera
glauca factis sigillatam exhibait, presentauit et publica ostendit et per menotariumsubscrim lagi fecit petens predictamlitteramtransscribi ac autentico
copiat i predicti domini officialis autoritate ordinaria et decreto. Jdem quoquedominus officialis prefata littera visa et diligenter inspecta reputans peticionemdicti domini Bernardi presbiteri fora iustam et consonam equitati mandauitmichi notario infrascripto, vt ipsam transact iheram et in publicam formamredigerem, volens, quodhuiusmodi transscripto plenaria fides deinceps adhibeaturin omnibus et per omnia sicut prefate littera originali su omnibus et singalis
premissis predictus dominus officialis suam autoritatem ordinarium interposuit
et decretum. Tenor vero diete littera est talia: [F oégi die Ur… N r .
Predicta autem sigilla diete lìttere appendencia erant figurata et disposita ad
modum clipeorum, in quorumquolibet medio sigillorumquoddam animal, quodbubalus Latine et Teuthonice wesent dicitur, sculptum fuit. Ju circumferenciaquidemprimi sigilli continebatur: S igillumConradi de Piesse, in circumferenciasecundi sigilli continebatur: S igillum Bernardi de Please et in circumfercnciatercii sigilli continebatur: S igillumReynberni de Piesse. A cta sunt hec anno.
indictione, mensi, die, hora, loco et pontificatu, quibus supra, presentibus dis
cretis virìs dominis Johanne Moyleken, in ecclesia Lubicensi perpetuo vicario,Johanne Zadeweltzen et Hermanno dicto G ardeléuen, in dieta ecclesia sancti
N icolai capellanis, diete Razeburgensis et Zwerinensis dyocesis, testibus adpre
missa uocatis specialiter et rogatis.
{S €gu . E t ego Johannes O lde, clericus Zwerinensis dyocesis, publicus
not.) imperiali autoritate notarius, predicts etc.
1364. Decbr. 6.
Viris magno prouidencie et honestatis, amicis suis dominis con
sulibus ciuitatis Lubicensis consules in Tessyn heniaolum animam con
placendi. S ignìfimtumest nobis, quodHermannus de Rethempie recordacionis ,vester quondam seruitor, Wiben filia N icolai Volleker, nostri conciuis, in suo
1364 .
‘in einer dem 15. Jahrhundert angehòrigen A bsehn i‘
t der Urlcunde fehlt das Eingeklammerte ganz ;
das O riginal zeigt nach ,,de“
eine radirte Litoka von 2 B uehstaben .
1364. Decbr. 13. A vignon. 9312 .
sei ner P ilgerfahrt und R eise a n den pdpstlichcn H of zugefàgte
U rbanus episcopus seruas seruorum dei dilecto filio abbati monasterii sancti Mihaelis in castro Luueborg, Verdensis diocesis, salutem et apo
stolicam benedietionem. D ileeti filii Johannis Swalenberch, canonici ecclesieZwerinensis, apud sedem apustolieam constituti preeibus annuentes. presentiumtibi auctoritate mandamus . quatinus quicquid inueneris in eius preiudiciumtemere attemptatum, postquam idem canonicus causa peregrinacionis ac pro
quibusdam suis negociis promouendis iter arripuit ad sedemueniendi predictam.
in statum debitum legitime reuocare procures , contradictorcs per censuramecclesiasticam appellatione postposita compeseendo. Datum A uinione, id[ibus]D ecembris, pontificatus nostri anno tercio .
N ach demO riginal imH aupt»A rchive zu Schwerin . A n einer H anfsehnur hangt die pàpsthche
B leibulle, deren A vere die Insehrifi hat:
‘
(an S telle der hier gesetzten S terne stehen kleine heraussehauende L òwenkòpfe). A uf dem umgeschlagencn untern B ande der Urkunde steht rechte: B artholomeus ; auf der R fickseite oben linksH enrieus de Longaeuria .
1364. De0br. 15. A vignon. 9313.
G erasmus , B ischof von B ova , und elf andere B ische erthetlen
u nter B illigumg des B ischofs t ert con R a tzeburg (1365, M itre 26)A blass zu G unsten der K i rche zu G adebuech.
U niuersis sancte matris ecclesie filus, ad quos presentcs litters per
uenerint, nos miseracione diuina G erasmus Bouensis, Thomas Magnassiensis,Jacobus C olumbensis, Johannes Spigatensis, A lfonsus C iuitatensis, S imon Chissamcnsis, A ntonius Tergestinus, Philippus C apoanus, F ranciscus N uscenus, S aluasA uelinus, N icolaus A yaciensis et B ertrandus Ampuriensis archiepise0pi et epi
300pi salutemin domino sempiternam. Splendor paterne glorie, qui sua mundum
1364 .
instabili elaritate illuminat, pia nota fideliumde clementissima maiestate eiussperaneium tune precipue benigno fauore prosequitur, eum deuota ipsorumhumilitas sanctorummeritis et precibus adiuuatur. C upientes igitur, ut par
rochialis ecclesia sanctorum Jacobi apostoli et D ionisii martiris et pontifieis in
G odebusse, R azeburgensis diocesis. congruis honoribus frequentetur et a Cristifidelibus iugiter ueneretur omnibus nere penitentibus et confessis, qui addietamecclesiam in singulis sui patronorum et dedicacionis ac beate Marie virginia
festiuitatibus et omnibus aliis infrascriptis, videlicet natiuitatis domini. circumeisionis. epiphanie, parasceues. pesche ascentionis. penthecostes, trinitatis, corporis Cristi. inuencionis et exaltationis sancte crucis, sancti Michaelis, sanctorumJohannis baptiste et euangeliste, sanctorumPetri et Pauli apostolorumet omniumaliorum apostolorum et cuangelistarum. quatuor sancte ecclesie doctorum, in
feste omnium sanctorum. in eommemoratione animaram, sanctorum S tephani ,Laureneii, Georgii, Martini, N icolai. Blasii martiris vndecimmiliumvirginum.
quorum reliquie sunt in eadem, sanctarumque Marie Magdalene, Marthe, Katherine et per oetauas festiuitatum predictarum octanas habencium singulisque
diebus dominicis è t sabbatis missarn beate Marie virginia audientibus causa denoeionîs, oraeionis aut peregrinaeì0nis accesserint, seu qui missis, matutinis.predieaeionibus aut aliis diuinis officiis ibidem interfuerint, aut qui cimiteriumcircumierint, nel qui sepulcre defunet0rum cumdeuotis oroeionibus uisitauerint.aut qui in serotina pulsacione campane nexis genibus ter A uc Maria dixerint.aut qui corpus Cristi usl oleum sacrum. eum infirmis portantur, scenti fuerint.necnon qui ad fabricam, luminarie, ornamenta seu queuis alia manus porrexerint adiutrices. aut qui in eorum testamentis nel extra aurum, argentum ,
uestimentn. libros. calices aut aliquid aliud caritatum subsidium diete ecclesiedonauefint. legauerint aut denari nel legari procurauerint, aut qui pro felicista tu reuerendi in Cristo patris et domini. domini episcopi Razeburgensis, presencium litterarum confirmatoris. necnon honomhilìa uiri domini Johannis Swalenberg canonici Zwerincnsis et rectoris diete ecclesie, dum vixcrint. et postchitam pro animabus eorundem et in purgatorio existentihus pie deum era
uerint, quocienscunque. quandocunque et ubicunquc premissa aut aliquid premissorum denote fecerint, dc omnipotentis dei misericordia et beatorum Petriet Pauli apostolorum eius auctoritate confisi singali nostrum . quadraginta diosindulgeneiarum de iniunctis eis penitcnciis misericorditer in domino relaxamus,dummodo diocesani uoluntas ad id accesserit et consensus . Ju cuius rei testimoniam sigilla nostra presentibus sunt appense. DatumA uinioni , anno dominiMC C C LX IIII. die XV mensis D cccmbris. pontificatus domini V rbani pepe V
“
anno tercio .
1364 .
E t nosWypertus dei et apostolica sedia grecia epise0pus ecclesia R aze
burgensis , vt ad diuini cultus aucmentacionem homines nostris temporibusfacihus inclinentur, eupientes, presentes indulgeneias submodo et forma, quibusconceduntur, approbamus, ratifieamus et auctoritate ordinaria in nomine domininostre voluntatis beneplacito communimus, nichillominus similiter de omnipotentisdei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum, eius auctoritate eon
tisi quadraginta dies indulgencìarum de iniunetis eis penitenciis misericorditerin domino, [vt] premittitur, relaxamus. Jn cuius rei testimoniumhanc cedulamcum appensione nostri sigilli duximus presentibus affigendam. D atum in castro
nostro Sehonenberghe, anno domini M °
C°
C°
C°
sexagesimo quinto, vicesima sexta
die mensis Marcii .
N ach dem O riginal mit 0ngiualtransfix im Haupt A rchive zu S chwerin Der A blassbnef
:mchnet such aus durch eine sehr grosse Initi als D as U ist auf blauem G runde in Roth aus
gefìihrt, zwischen den beiden B alkan des B uehstaben steht man vorne S t. Jacobus nnt S tab und
M uschelhut, amen neben ihmknienden H bach segnend. links S t. D ronymus , n nt beiden Handcn
das abgehauene Haupt n nt derc hofsmtitze haltend V on der Ini ti als liluft eine B latter-t anka nn t
blanca B lumen oben and zumThenl seitwîirte umden Tex t. Von den Swgeln , von denen das erste
(das des Tranafixus) an einem Pergamenhatrexfen und die tibrigen un t ersehxeden farbigen G arn
schnuren hengen, fehlen das 11 . and 12 . E rhalten sind*
ll das S iegel des Transfixes , dae zu N r. 8393, Bd. X IV , ahgebxldcte gròssere S iegel des
c boi'
s W’
ipert von R atzeburg;
2) an blaurothweissar G arnsehnur awe: B ruchstuekc ei nes spitzovalen S wgels von rothem“'
aehs
m gotluscher N ueehe steht due Jungfrau mit demKmde , Umschnfi :
B O VG II‘
5) un blaurothweuaser Sehnur, spitzoval, von rotbemWaehr in gothischcr c he anschmneuddi e T ante Christ: durch Johannes damestollt, damnter in einer klemen Nmehe dcr c hoi
'
kmend,links gewendet , Umsehn ft °
S'
PR IS G R R 6.P [I] S P IG R G G R‘
6) un gruner Schnur emB ruchstfick ames sprtzovalen S iegel: in der N a cho dre Jungfrau nu t
dem K unde auf beeterntem G runde. Umschn ft— O — G IG TH
7) un blauer und rother Schum das B ruehstfick eines anseheinend sprizovalen S iegels auf
«lamasmrtem G ronda eme mànnhche Figur, welche anseheinend mne vor ihm stehende we;biiche
F 1gnr segnet , Umschn t'
t: I S G O {P ]I un
9) un grfiner and wensser Sehnur ein B ruehsttick ames sput mvalen S iegels von rothemWnchs
in goth:seher N u che auf bestemmm G rande eme Hmligeniigur mit einem Palmenzwmg in der
umma can arr ervrra
10) an graner Schnur cin kleums B ruchstiiek eines Swgels von rothemWachs mi. 2 Hexhgen
figuren . U ln80lll'
lft I nU S G R n
13) em unkennthches B ruehstflck ames S zegels von rothemWaehs
1364 .
otte wy sulck eine hernennde lampe versumeden, alszedennemcgean da kerckherc vnnd vicarius, welker denne thor tidi sindt, vnns vnnd vnse nhakomelinge sulk eine lampe the holdennde mit rechte gedrungen . Thor tuchnisszedesser is dat segell vnnser kerckenn mit dem segell her Johann S chonenberges , karekheren, vnnd radesherrn thor L aws hir neddenn angehanget.
Datum Lewis, anno domini M IH°LXIIII , imdage Theme apostoli.A ns einem Transsumpt des B isehofs Friedr
ich von Schwerin nach einer U ebersetzung aus der
M itte des 16. Jahrhunderts imH anpt—A rchive zu S chwerin.
1364. Ende. 9317.
ha tten .
l\ otandum. quod anno domini 1364 domini consules Rozstochensos
perceperunt a dominis consulibus civitatis Lubicensis de eomputacione eodemanno. circa festumbea torumMauricii et snorumsoeiorum per famososvirus dominus consulesmaritimarumcivitatumin S undia supermaioribus dampnisin civitatumexpedici0nìbus contra regemD anorum, expugnaeionibus cogghonumet captivatorum concorditer facts et approbata 1300 marcas Lubicensium de
nariorum. et. tenentur adhuc solvere de eadem eomputacione 31 marcas eumquinque solidis Lubicensiumdenariorum.
’D e prefatis 1300 marcis Lubicensibus
iidem domini consules Rozstochenses exposuerunt nomine sue civitatis infrascripta sub cedem anno.
Et primo 9'f= marcas Lubicensium denariorum, quas domini A rnoldusC ropelyn . Johannes de Kyritze et Gerwinus Wilde post festum corporis Christi[M ai 27] in Lubeke et Hamborgh. ubi tune nuncii consulares maritimarumcivitatum fuerunt congregati, consumpserunt.
Jtem 6 marcas Lubicenses Johanni de Wenden. misso ad dominumA lbarium dueem Magnopolenscm versus Sweciam nomine civitatis.
Jtem 8 marcas Willekino Panklowon, servo civitatis. quas domini A rnoldus C ropelyn et Hinricus Vrese in Zywan consumpserunt. quando placitacum D amquardo et Hinrico dietls Bulowen et eorum amicis tenucrunt.
Jtem marcas Hinrico Baum. stipendiario de Borcholmen .
Jtem Bozepolle marcas occasione sue captivitatis.
Jtem B ulowen 14 marcas minus 4 solidis pro uno equo rubco. qui
venit super stabulum civita tis.
1364 .
JtemErpe 7‘/zmarcas cum uno solido pro grisso equo super stabulum
JtemGrawe[t] oppe’
30 marcas , quas in Lubeke nomine civitatis exposuit.Jtem B ernardo G uzstrowen 20 marcas Lubicenses.
Jtem 10 marcas cum 7 solidis domino Johanni de Kyritze.
Jtem exposuerunt pro redditibus, quos quidem cives Lubicenses habentcum civitate Rozstoch daohua temporibus anni exsolvendos: primo Johanni deLùnen 25 marcas Lubicensium denariorum, quas in testo pesche dicti annihabuisse debuisset.
Jtem de termino beati Johannis baptiste memomti anni pro redditibus
persolverunt: primo domino Johanni Meteler, consoli L ubicensi, 25 marcasLubicensium denariorum.
Jtem domino Bernardo Peperzak 25 marcas Lubicensium denariorum.
JtemH inrico Smylow quinquaginta marcos Lubicensiumdenariorum.
Jtem Volmaro B uxstehuden 35 marcas Lubicensiumdenariorum.
Jtem Ghertrudi de Haveue quinque marcas Lubicensium denariorum.
Jtem N icolao Gropelyn 12‘I: marcas Lubicenses.
Jtem Hardenachken 12% marcas Lubicensium denariorum.
Jtem Schorboten 15 marcas Lubicensis monete.
Jtem Hartwico Westeròwen 10 marcas Lubicencium denariorum.
Jtem H inrico de Dortmunds decemmarcas Lubicenses.Jtem, quando littere Vlamìnghorumcivitatibus super eorum libertate in
Flandria ipsis data fuerunt transscriptef'
consumpserunt H inricus Wyzstoch‘et
Johannes Bokelen cum illis 3 marcis, quas notorio, qui eos scribere iuvabat,
[dederunt] , et pro perga [meno] et capsa, in qua huiusmodi litters sunt conservate, 7'la marcas Lubicenses.
Jism S iven 9 marcas Lubicenses ex parte Johannis de Aderym pro
sua captivitate.
Jtem decem marcas Klùvere racione suo captivitatis.
Jtem 4 marcas Lubicensium denariorum N icolao Bozepol pro sua
Jtem 20 marcas Rozstochensium denariorum Reymaro Kosseboden pro
Jlem decemmarcas Lubicensium denariorumConrado B ucholten racionesue captivitatis.
Jtem marcas cumquinque solidis, quas domini Johannes de K yritze,Hinricus Vrese et Ludolphus de Godlandia senior in S ùlteu [consumpserunt] ,
1364.
flgd.l in S undis ad eorum sumptns eoncessi t.
Jtem in testo nativitat is Christi Johanni de Lime ciri Lubicensi, 25
Jtem T ymmoni lunchmonnevoet 20 marma Lubicensium denariorum,
qua» in fado bea ti Michaelis pro suis redditibus debuisset habuisse.
Jiem de fa to nativitatis Christi [ 1364] pro redditibus domino JohanniMeteler 25 marca s Lubicensium denariorum.
I tem 25 marcas Lubicenses domino Bernardo Peperzak.
Jtem quinquaginta marcas Lubicenses Hinrico Smylowen.
Jtem 35 ma rcas Lubicenses Volmaro B uxstehuden.
Jtem Ghertrudi dc Havene quinque marcas Lubicenses .
Jtem N icolao C ropelyn 12’I: marcas Lubicensium denariorum.
JtemHinrico Hardenachken marcas Lubicensiumdenariorum.
Jtem 15 marcas Lubicens«s Schorhoten.
Jtem 10 marcas Hartwico Westeroweu Lubicensium denariorum.
Jtemdecem marcas Lubicenses Hinrico de D ortmunde.
Jtemmneumpscmnt domini Ludolphus N yghendorp et Fredericus Suderland in Lubekc 23 marcas cum 7 solidis Lubicensium denariorum, sumptibuset precio nautarum et 3 floreuis aureis Lubicensibus Gherardo R ademyn saluti sct uno floreno Pcrscvothe dato ad hec computatis.
Jlem 950 marcas Rozstochensium denariorum 19 consulibus in Roz
stoch, cuilibet eorum quinquaginta marcas Rozstochensium denariorum, qui
quidem predicti 19 consules quilibet eorum centum marcas Rozstochensiumdenariorumdc propriis ad expedicionem exponebant seu exponebat.
S ub codam anno da eademcomputacione perceperunt adnutumcivitatisRozstoch a dominis consulibus S undensibus 724
'la marcas Lubicensium dena
riorum. D e quibus e converso exposuerunt nomine eiusdem civitatis: primocentum marcas Lubicensium denariorum domino Johanni G lessowen, consuli
in Wyamcr, occasione castri Borcholmen.
‘
Jlem 4 2 marcas minus quinque solidis RozstochensiumdenariorumHermanno G runyngh, hospiti in S undis, quas in feste beati Johannis baptiste
1365.
lente fiber deren Handelsfreiheiten , das M ahler-wesen, sowie die G efongenhaltung von Verbrechern
bia zum Hinzukommen von R ichtern,d. d. 14 . Juni, 29. und 30. Juli 1360. W it
etock, notarius Bostokensie“, imHanse»… vom 5. O ct. 1865 (H .
—B . I , S .
‘Vgl. fiber
B orgholmN r. 9214 .
B ekelen) im B otha-A rchiv zu Rostock lautet
Lubicenses 1331 m . cum quinque Dederunt domino Gherwinecentum, michi 300 m . , dominis Ludolpho et Frederico 900 m . Supersunt
31 marce et 5 solidi non soluta .
A S undensibus 724% m . Lubicenses. Percepit dominus A rnoldus 300 m . ,
Lambertus de Bochorn 500 et ego 26‘
l: m .
De 300 m . in Lubeke perceptis exposai domino Johanni Metalera 25 m . ,
domino Bernardo Peperzaak 25 m . , Hinrico Smylow 50 m . , B uchstehuden
35 m . et domine Ghertrudi 5 m . , Johanni de Lune 25 m . , Schorboten 15 m . ,
N icolao C r0pelyn l2‘l: m . , Hardenachken 12% m . , HartwicoWestrowen 10 m . ,
D ortmunde 10 m . , Reynero G rentzen 60 m . , domino Johanni K yritze 7‘/am. ;
et 7'Ia m. consumpsi.D e 24
‘/z m . Luh. in S undis perceptis u posui 19
'/a m . Rozst. Poppea
dorp pro sua captivitate, hospite in R ybbenitze 8‘la m . et 32 den . ex insan
Hinrici Schutten, item dominis Ludoli’o G od[land] , Ludolfo N yendorp et Jo
hanni Kalen ad S ternebergh 4'/s m . , item Johanni G luden et nantis unam m . ;
consumpsimus in S undis et in via 3 m . et 16 den.
Gedruckt: Hanse B soosse 111 , S . 278.
9318.
L GVG I! LVD G WG G G G G D R G 0 686 hGR (D G VD D ID V R D
Darunter K RD.O D IlI (DG G G LXV (BE RIK
L even lvde, wettet, datmest [er] H errn[en] gvddidved. A nno. domini 1365, [B .] Maria .
N ach Lisch in Jahresber. VII I , 8. 106.
9319.
M argareta v . D î tlmen , B egu tne zu Wismar K rukowen -Convent,
ka ufl con demselben eine R ente.
1“argaretha de Dulmen in conuentu C rukowen a magistra eiusdemconuentus G iseleu S li et omnibus bagginis ibidem in domo conventus ipserum,
sicut est in platea B ademo. apud N icolaumMandrowen, emit redditus duarummarcarumLubicensiumdenariorum.
1365.
N'
n b Schroder, M . 8. 1425. r… dieser ist unklnr und
me anch Schroder gothan, leicht dubin gedeutet werden, ele ob dergedachte Convent solbot in der
B ademutten tmn e gelegen bi tte, wahrend doch sioher ist. dass derselbe mder B egum… lag.
Vgl. N r. 2843 and 4456. A uch ist der N ame B adembmenetrosse eutfallend; die K r6pehnenstxu e0
erhllt in dem E xtr. der geistl. S tadtbuchachriften these Bezaxchnung erat imA nfange da. 18 Jahrhundertu. imZeugebuohe aber fmxlich schon friiher, 1430, foi. 32. N icolaus Mnndenows Wittwe
begegnet 1849. Zeugeb. foi. 118.
Parsenow.
12'
/a fl. Hauptstuhl. D arfur zu haben von S tefi'
an Schwarten, inhalt
eines versiegelten briones Hertzogk Johanna (Albrechts)‘zu Mechelenburgk
der Kirchen [su Nmòraudcnòurg] zustendich, vnd darfur 1 il. renthe. A nno
etc. 1365.
N ach dem N enhrandenburgiauhen K irchen—V isitntxona l’mt0mll vomJnhre 1558 una dem Ver»
neichmun der ,,E inkunti’t vnd H auptuumen vnser a en K ir-oh“. fa] . im HaupbAroluve zu
Schwerin . wird su tilgen sein ; diesen N amen hat der Schreiber gem e nur ge
dcnkenloe hmmgefiigt, v ed 1558 ein Herzog des N umana Johann A lbrecht regierte
1365. Jan. 5. Rostock. 9321 .
D er B ath m R ostock verka ufl a n die M eter H erma nn S coope
sohale and Joha nn M asen 16 B ento a us den E i rukflnflen dee
R atko vom G erbergewerk.
N os proconsules et consules in Rozstoc notum facimus vniuersis et
singalis, quoruminterest seu interesse poterit, lucide in hiis scriptis protestando,quod adhibito omniumnostrorum consilio et consensu, pensata difigenier vti
htate et necessitate predicto nostre ciuita tis, vendidimus et in hiis scriptis
vendimus rite et meionabiliter honestis et discretis viris dominis HermannoSwepescalen et Johanni Frisonia, presbyteria, et eorum heredibus XVI marcarum redditus Rozstoccensiumdenariorum, in toto officio cerdonum in palude,
que dicitur wlgariter Lorebruk, habitancinm sites, de marcarum red
ditibus, nobis et nostre ciuitati per eosdem dabitis annuatim, pro ducentis
marcis diete monete nobis in prompte et numerata pecunia integraliter traditiset persolutis no in necessarios vsus nostre ciuitatis expositis, videlicet in sub
sidiumdepactacionis seu talliaoionis persoluende, qua nostri et nostre ciuitatis
seruitores , captiuati in communibus [nostris] et nostre ciuitatis negociis et
bellis per magnificumprincipemdominumWoldemarumDenot amSclau[oram58°
que regem], sunt per eundem depactati seu. talliati, singulis annis in quo
libet feste natinitatis Christi de omnibus ct [s] ingul[is cerdoni] bus inibi habitantibus et eorum toto officio expedite, libere, absque omni contradictione et,
si fuerit et quando necesse erit, per capcionempignerum licite percipiendos et extorquendos per eosdem dominos Hermannum et Johannem et
suos heredes, quicunque pro tempore exstiterint, propria ipsorum auctoritateet sine alicuius impedimento. Jn quibus si, quando et quociens quempiamdefectum habuerint seu passi fuerint, hnno nos et nostri in dieta consulatu
nostro successores ipsis promittimus de omnibus bon is et pixide nostre ciuitatis
omnino supplers, et quod post ohitumdictorum dominorumHermanni et Johannis Frisonis ipsorum heredes in percepcione dictorumXVI marcarum red
dituum erunt ante omnes elios antefcrendi . Celebrato huiusmodi vendicioniset emptionis contractu predicti domini Hermannus et Johannes nomine suo et
aliorumquorumcunque, quorum intererit in hac parte quouismodo in futurum,
nobis et ciuitati nostre predicte ex grecia contulerunt Speciali et Opcionemreliquerunt, quod, quando et quamcito facultatemhonorumhabuerimus, plenampotestatem habebimus ipsos redditus pro CC marcis diete monete predictis re
emendi ab illo nel illis, qui presentem litteram nobis reddi [d] crint, et tune
in proximo afi'
uturo festo natiuitatis Christi predictos redditus predicti dominiHermannus et Johannes et eorum heredes liberam habebunt potestatem per
eipiendi . S i vero contigeritmonetamnostramRozstoccensemsuccedente temporedeteriorari, nos et nostri in diete consulata successores predictis dominis Hermanno et Johann i nel eorum heredibus bones et datiuos denarios in equebono valore, prout nunc sunt, persoluere promittimus tam pro redditibus pre
dictis quam pro summa principali antedicta, et quod occasione huiusmodi reddituumpredicti ad alique onere, tallias , exaeciones et seruicia nobis et nostreciuitati facienda seu faciendas minime teneantur. Eciam dicti domin i Hermannus et Johannes aut eorumheredes poterunt alu nelaliis, quibus maluerint,dictos redditus pro summa prius exposits nel portera dictorum reddituumpro
parte pecunie pro ipsis debite vendere, alienare vel obligare, ita quod dietenostre ciuitati huiusmodi reempcio, ut prefertur, pro ducentis marcis Rozstoccensiumdenariorumpredictis salua reseruetur. Et cuicunque nelquibuscunque
iidemHermannus et Johannes seu eorum heredes huiusmodi redditus obligauerint nel vendiderint seu alienauerint, illi nel illis litteras apertas nostreciuitatis hiis similes et sub tenore huiusmodi earundem litterarum dare et
concedere promittimus in hiis scriptis sub maiori nostre ciuitatis pendenti sigillosigillatas. Jn quorum omnium et singulorum etiicacius testimonium nostreciuitatis maine sigillum ex certa nostra sciencia et iussn omnium nostrerum
1365.
omniumsupranominatorummemoria bis in anno ab eisdemmonialibus in eodemmonasterio, videlicet proxima teria seconda post festumsancte trinitatis ac teria
seconda proxima post diem exaltacionis sancte crucis, in vigiliis et mississingalis annis sollempniter peragetur. Proprietatem vero dictorummansorummonialibus monasterii predicti a dominis terre nostris laboribns procurabimuset expensis. Que omnia et singola inuiolabiliter sernabimns et presentibus
protestamurmuniminc sigillorumnostrorumroboratis. Testes premissorumsunt
honesti famuli Martinus Wenkesterne, Henninghus et Johannes dicti Roskule.C onrados de D eybowe, Melberch et alii plures fide digui. D atum Lentzau,anno domini millesimo trecentesimo sexagesimo quinto, ipso die epyphanie
domini nostri Jhesu C risti .N ach dem O riginal imH aupt
—Archive zu Schwerin. A n Pergumentstreit'
en hi ngcn 3 S iegel
echrifi liebe bei N r. 9169.
2) rund: in einem stehenden S clnlde der B oeel'
ache Helm; Umschn ftS'
3) mnd° im stehenden Schilde der B oeel'
eche H elm; Umschn ft‘S hGIIHI G
‘I B O SG L
2 and 3 sind ron rebanar A rbeit als Nr. 9179, 2 and 3.
1365. Jan. 22. Rostock. 9323.
I temcodam anno, teria IIII'
post Agnetis, Johannes S tormpistor pro
scriptus est pro eo, quod tenuit seruumD ordewant, qui recepit calicemdominiJohannis de Pomerio de ecclesia sancti Jacobi, pro quo rotatus est; et idemS torm adhuc patenamhabet in domo sua, pro qua causa profugus factus est.
Judices et aduocati: Gherwinus Wilde et G odfridus K ind;‘
presentibns: N icolao
B abben, Hinrico Sehnsen, Gherardos Kerdanc ct Hinr. de M indcn.
N ach dem L ib. proconpt. B est. , foi .
1365. Febr. Wordingborg. 9324 .
Waldema r,K 6-nfgvona ema rk,gicbtdemH erzog.dlbreoht vonM cklemburg eicheres G elei t zur Ueberkunflnach Jutla nd bis zum 13 . A pril.
Wy Woldemar, von der gota guado koning der D aneu, Wenden vud
der Gothen, gruten alle vuso leuen vnd getruwen houetlnde, ammethlude,
1365.
voyde, ryttere vud knechte. Waten schole gy, dat wy vsen leuen swager
hsrtogsn A lbrechte van Mechlenburg veleget hebben vudyu disen briue velegen
twbchen hir vnd paschen nehest thokumende mit hnndirt pardon, wor he
kumt the Jutlande, vor allen den gheuen, dy durch vsen willen dun vnde
laten willen vnd vnse gebot horen willen. D arumbe bade wy vnd willen
crustlichen, dat gy ene vuddy sinen eran vudvorderen vud nicht en kinderen;
wants wy eme vor allen schaden staan, dy eme vudden synen van vns edir
van vnsen vndirtanen bynnen diser vorbenompden thiit in demlande the Jut
lande thokomen mach. Geuen tho Wurdingburg, nach gote gohord drytin
hundirt inre an demo vifvndesustiges iure, an vnser fronwen auende Hchtmysse,vnder vnsem secret.
N ach dem O riginal im H aupt—Arohive un S chwerin. Am Pergu entatreifen hi ngt da: in
B d. XIV , ru Nr 8775 unter 1) beschnebene ronde S ecretmegel des Konig: Waldemar mi t rather
1365. Febr. Gùstrow. 9325.
Joa chim N ortmmm, K nappe, verka ufi dem V icar H erma nn von
Wismar m G astrow jd hrltche H ebungen von 8 M k. cu L eibrente
u nd 40 M k. zu einer i n der K i rche su B ea zu grandendcn
Wcam aus 8‘
H ufen zu G lasewitz a nd 2% I I a/en cu ,,P rutzeken
dorp“i n der FoamL age.
In nomine domini amen. Vniuersis C risti fidelibus, ad quos presenescriptumperuenerit, ego JachymNorthman famulus, quondamGherardi Northman filius bone memorie, salatam cum noticia veritatis. Quoniam, qua in
tempore fiunt, nc simul labantur cumtempore, dignumest eademscripturarummemoria firmiter refrenari: hinc est, quod tam presentibus quam futuris volo
esse notum, quod ego deliberata mea voluntate, heredumet mccrumconsensu,
beneplacito et assensu amicorummeorum, quorum interest et interesse poterat
quomodolibet, vendidi, tradidi et dimisi rite et racionabiliter discreto viro do
mino Hermanno de Wismaria, beneficiato in ecclesia G ustrowensi , dyecesis
C aminensis, perpetuo beneficio, amenti et recipienti ad tempora vita sua primoet deinde in perpetuum ad vsum vnina vicaria fundande et instaurande in
ecclesia parrochiali beati B artholomai apostoli ville Rekenithze, dyecesis Swerinensis, sub media et condicionibus infrascriptis et ad augendum cuitumdi
nioum in honoremomnipotentis dei et beatissime matris sue virginia M arie et
Specialiter in honore beati N icolai episcopi ac beate Katherine virginia et in
salutem animarum nostrerumomniumque progenito nostrorumet parentum
1365.
quadraginta et octo marcarum redditus monete slauicalis pro quadringentis
marcis eiusdemmonete michi in numerata pecunia traditis et solutis, quosquadraginta et ceto marcarum redditus idem dominus Hermannus sue vite
temporibus vt estera sua bona temporalia , que tenct et possidet, de quibnsdammansis ville G laseuithze, site in aduocacia Lewis diete Swerinensis dyecesis,quos nunc coloni infrascripti colunt, videlicet C oneke V ylute vnummansum,
Merthen Burmester voammansum, C opake S tybbeken suagher vnummansum,
Redemer vnammansum, B eyno Borch voammansum, Hannes V ylnthe vnammansum, lenghe Merton vnammansum, Henneke S cyllynck vnum mansum,
Knypenb0rch dimidiummansum, quorum quilibet mansos dahit et dare con
ananit annis singulis tres marcas cum ceto solidis monete predicto pro panta ,triginta marcarum redditus quatuor solidis minus et ocio marcarum redditus
de et in precariis diete ville G laseuithze, et de quibusdammensis ville Fruz
sekendorpe, site in aduocacia predicta, quorumLutteke C lawes vnummansum,
HennekeWerners vnummansum, Tydeke R ughenwolt dimidiummansumcolunt
et dahit et dare consueuit ibidemquilibetmansas singulia annis quinquemarcasmonete predicte pro paotu, decem marcarum redditus cum ceto solidis annis
singulia quolibet testo M ichaelis tollet et percipiet pacifica, libere et quiete, ac
prenominati coloni et eorundemsuccessores erunt singulia annis ad tempus vitesue, vt premittitur, dicto fasto M ichaelis obligati , nec debent dicti coloni per
me JachimNorthman aut mens heredes vitra debitum et consuetamprecariamterre seu annonam canum, que hunthkorne in wlgo dicitur, angeriari aliqua
liter seu onerari, nec michi nec meis heredibus aut alieni nomine nostro in
futurum ad aliqua seruicia seu exactiones obligari . C eterum dicto dominoHermanno sublato de medio, redditus ceto marcarum predicti de precariis ad
me et meas heredes reuertentur. Redditus vero quadraginta marcarum iamdicti in perpetuummemorate vicaria instaurande cedent et ipsius vicaria vicario,qui fuerit pro tempore, crunt obligati . Preterea ego Jachim N orthman pro
me et heredibus mais recognosco, dictos quadringentas marcas slauicales inte
graliter a dieta domino Hermanno me habuisse et recepisse, ranuncians quoadipane excepcioni non numerate, non solute pecunie, rei aliter scripte quamgente, deli, circumuencionis, beneficio restitucionis in integrum etminoris etatis
ac generaliter omni iuris et fasti subsidio, quodmichi et heredibus mois possetad infringendum aliqualiter seu inpugnandum contractum huiusmodi quomodolibet sufiragari. Jnsuper prefato domino Hermanno et ecclesie parrochiali pre
dicts cedens et in ipsos transferens redditus et mansos predictos cum omniiure, quod michi mais et heredibus competebat seu competi
‘
poterat in eisdem,
videlicet cum omni preprietate, libertate, vtilitate, commoditate, presenti et
1365.
si omniumnostrorum sigilla apposita apparerent, nec debet nobis nec nostris
heredibus ex hoc aliqnod sufi‘
ragium geaerari . Ja cuius rei euidens testi
moniam sigilla nostra vna cum sigillo Jochim N orthman supradicti ex nostra
certa sciencia sunt presentibus appensa . D atum G ustrowe, anno dominiM
°
C C C°
LXV°
, in profesto purificacioais beate virginia Marie. Testes huiussunt discreti viri domini C onradus Preen, Meynardus de Hachteae, LudolfnsGhute, Hinricus Hemme, canonici ecclesie G ustrowensis, C amynensis dyocesis,Thidericns Haselowe preconsul, G herardus Scutte, V icke A lremuat, R yckquerthR yke, consules ciuitatis G usterowe, et alii plares tide digai, ad premissa vo
N achdemO riginalimS tadt-Archi ve za G ustrow A ngehiingt wurden 10 8iw na eiagahi ngtea
P ergmentbì ndern, tiber welchen die N amen der Inhaber auf demR ando der Urkunde stehen
1) Joachim“ vom Swgalbande ahgafallen ,
2) B rnohetiick eines eclnldlhrmigen S iegels (vgl. N r cechablli ttn ge B ose, he
_ _ o _
4) N icolaus Hana“B rachstùck dea bei Lisch. -Geechl. H ahn , Bd. I , N . 1 , Sgi. 1 , ab
— RIG O L l5) ,,Hmr
'
L ewezowe“B ruchstilck eines runden Swgels anf beetarnbemG rande fiber demge
neigten Schilde mit einemKmenrechen em rechte achanender Helmmit wehemdcr D ocke, auf demB alzac Schirmbrett nnt Pfanenfedern bestenkt und dem halhen Schilde belagt, dahmtcr auf hohemSchù ein P faueawedel (a. die A bb zu Bd XIV , N r Umschrift
8 hI IIB IG V GG OW
6) N icolaus“ rund im etehenden Scinlde eme eeehsblfittnge Bose, besteckt mit drei gegen
S’
M O O L HI S R B IC K G IID O R P
7) ,,Heyno“rund, nnt gleichem Schildma Umsclmfi
S’
hG IGG RG S R PGK G IID O R P '
8) A rnoldue“
ach:ldlbrmxg mhabli ttngc B ose, mi t drer Seebli ttern bectcckt (me Sgi 2and Umschnft
9) .,Henningus“
echfldlhrmg. auf echraffixtem G rande eme kleine Rose, besteckt mit dm.i
groseen S eeblàttmn (wie Sgl. 2, 6 and Umschnfi
o S'
IO hR N D I S R B GKH P
10) ,,Hinr’
Sabckendorp“rund atehender Schild, Khalich ma 831. 7 ; Ummhnft
S'
nummr o susan—
enon?Vgl. N r. 9326 and 1365. April 28
1365.
1365. Febr. 2. Rossewi tz.
World sei nem Vettor Joachim N ortmann 9 H ufcn zu G lasewttz .
V niuersis presencia visuris N icolaus Nortman, famulus, salutem in do
mino. Pressucium testimonio recongnosco et constare cupio Vnìuersis, me cumconsensu heredummeorum, deliberato animo, racionabiliter et spente dimisisseet tradidisse duos mansos in villa G lnseuitze, Zwerinensis dyocesis, sita in
aduocacìa Lawiz , quos nunc colunt coloni , videlicet lunghe Merton vnummansum et Henneke Schillynch vnummansum, dilecto meo patruo JoachymNortman suis et heredibus, et presentibus trado et dimitto et eorum dominonostro nobili Johanni domicello, domino de Werle, sponte resignaui, s w quoddictos mansos, quocunque alienacione decreuerìt, transferre poterit in eccle
siasticss personas nel seculares et cum eis in perpetuum facere quidquid velit
et prout in suis tetris et distincti0nibus diete Vllle G laseuitze iacent cumomnibus suis attinensiis', pratis, pascuis, siluis, rubetis, liguis, paludibus, aquis,
aquarumdiscursibus, piscaturis, viis et inviis et vniuersis ac singalis in hiis
contentis, tam in longum, latum, altum et profundum, ac vtihtatxbus omnibusinde deriuantibus, nichil penitus excipiendo, cum omni iure, iurisdictione, cumiudicio supremo, manus videlicet et colli, etminore, scilicet sexaginta solidorumet infra, cumomnibus precariis et ministracionihus quibuscunque, et generaliter
cum omni libertatc, vtilitate, prout dictos mansos bactenus habui et possedi
ac pater meus tenuit et. possedit, quiete et pacifice perpetuis temporibus possidendos et ut. premittitur alienandos, michi et heredibus meis mclul penitusreseruando mansis in eisdem; renuncians itaque pro me et meie heredibus et
aliis omnibus, quorum interest et interesse poterit, omnibus iuribus, que in
dictis mansis et eius lilwrtatibus ac vtilîtatibus michi et heredibus mois et aliis
quibuscunque hactenus competebst seu competere poterit in futurum. V t autempremissa. et singula robur optineant perpetue firmitatìs, presentes litteras in
testimonium eorundemmeo sigillo feci communiri . Testes huius rei sunt hìi :
N ycolaus D aluitze et Johannes D oberan, presbyteri et vicarii in Rekenze, nec
non A rnoldus Zabekendorp famulus. D atum et actumRosseuìtze castro, anno
domini V°
, ipso die purificaci0ni3 Marie virginis gloriose.
N ach dem O ngmal un Guse S tadt-Archi ve D as mi ttels Pergamentbendes mgehàngboechfldx
‘
òrmxge S iegel zeigt una nochsbllttrige Rose, besteckt. mit dmn gegen dmSchldwiukel
S'
nmox.m nom- n
v.gl. 1865. Apnl ss
D lgtzedby G C
1365.
9327.
B ruder H ei nrich ererbtes k s zu R ostock a n N i cola us B abbo.
Dominus Johannes B abbe presbyter, rector ecclesie in Parsenowe, cumconsensu Marquardi G odentid, tutoris sui, vendidit N icolao B abben hereditatemlapideam in antique. ciuitate sitam, que olimG abeles fuerst, sibi inhereditatama fratre suo Hinrico B abben , quam sibi, ut ei inbereditata est, resignauit,
warandiam cum dicto suo tutore promittens, presentibus Lad[elfo] N ygendorpet E nerhardo Besslere.
N achdemR ostocker Hausbuch 1354— 1367, fol. eingehagon zwischen fer. 4°
p. Scolastica
(Febr. 12) and fer. 6“a . B emin . (Ma: G etilgt.
1365. Febr. 19. Daber. 9328.
D ie G rafen von F e'
trstenberg trefi‘
en vorllluflge Verabredung wegenA uslosung der G rafschaft.
“Tytlich dii wy greue Eghard, greue Jacob, Gherand, Vlrich V ickensone, Vlrich Hennighes sone, Vlrich vnde Wedeghe alle di dessen brii sienvnde horen . dat wy vader vns tusschen sin Vp en ghedragen else ymme dygreueschap tu Vorstenberghe an gensiet der Odere alsodane Wies, dat greueEghard vndeWedeghe, y use brùder, vnde VlrichHennighes sone, vnse veddere,
schun dy greuesohapwerdighen vnde setten vppe ghelt; vnde wo sy se setten
vnde wat sy dartu seitan , else ymme vnse auerstende deyl, dat wy vor an
S trelitz hadden, vnde vnse deyl an deme dorpe tii G ùlitz, vnde wat sy darmer tu setton ; vnde wanne sy dat. ghesetted bobben, dama bynnen enemedaghe schun wy greue Jacob, G herand vnde Vlrich vuso brudere kyssa, vnde
W0r wy hen kysen, id sy tu der greueschap edder tu demo ghelda, dat Willewy stede ynde vast holden . Vortmer, wy by der greueschap blift, dy schaldes andern hand van stade an afnemen, else ymme greue Otten schult vndesyner sone, dome ghot ghnedich sy, dy van der greueschap weghen is vp
ghestan , sy sy vorgheuen edder in welker wys sye sy vpghestan, vnde wohoch dy greueschap van en ghesat Wert vppe ghelt. D y gheue dy by der
greueschap blyuen, dy schun enes ichliken andeil van den vorsproken gelde,dar dy greueschap vp ghesat wert, syne schult, dy he van der greueschapbelt, gelden vnde syne haut afnemen, id sy ta cristen edder tu iodou, sunderihengerhande wedersprake, vnde wat houen enes ichliken andeil blitt hogher
1365.
Ik Henneke Hardsnacks bekenne openbar vud betuge in dessem briue
wente die hochgeborne varste her A lbrecht, hsrtoge tu Meklenborg, min linegnedige here, mi van gnaden gegeuen heft sin hulde vnd ene stede, gantsasons vmme allen broke vnd schelingo, dic his iegsn mi hadde, so hebbe ikemgelouet vndloue in dessembriue, dat ik sin, siner eruen, hsrtogsn Johanseines bruder, mins heren, vnd siner eruen vmme nenerleie scult oder sake,vnd bi namen nensrleie wis vnd nummer vient wesen seal oder werden , vnd
eren landen , mannen vnde vndersaten nummer hinderen oder sobsden, id en
schege van mins rechten heren wegen , dar ik hussetsn vader were oderwords, dem ik van eren wegen mfiste bshulpen wesen , oft scelings tuschenminen heren van Meklsnborg vorbeniimet vnd deme' sik irlni ue. V ortmer sohebbe ik gelouet als vor vnd loue: oft seelings vnd twidracht tuschen den,die met mine[me] heren vorbenomst in vruntscap sittcn, vud mi words oderwere, dat ik em ouer die likes vud rechtes nicht vnthoren seal vndWil, die
wile ik sin man bin, dest his mi des iegen sie behslpen mash vnd1Wilbinnen
vir weken dama, wan ik ene darvme bidds vnd esche. Were ouer dat hismi binnen den vir weken likes vor vngelikc oder rechte: ouer sie, dar ik sis
vmme sculdige, die in vruntscap met em sitten , nicht behelpen miichte oderwolde, oft ik mi denne wes salasu behelpsn miichts vt enes andern herenlande, dar sca] ik vnd minemedelouers vmme ene alle broke vnd not isgenem y mme did gelouede vnd dessen briii‘ swichliken wesen vnd bliuen. Dat
louen met mi'
mine line vrunt her Kersten B asel, ridder, Thietee van Zernyn,Hennigh Prien vnd MarquardGlawe, knechte, den vorbenomeden mines linenheren, bera A lbrechts vnd Johanne, sinem brudere, hsrtogsn tu Meldenborg,vnd sren rechten eruen stede vnd vast tu holdendemet vestings desses briuss,besegelt met vnsen ingseg[e]ln. G euen tu Zwerin, na godes bort druttein hundertiar in dem vifvndsestigstem iure, in sunto Mathias dage, des hiligen sposto] .
augsnscheinlioh von derselben Hand geschrieben . Im vierten der 5 E inschnitto hi ngt kein S treifen,der filnfte hat sein S iegel verloren . A n den 8 ersten hangen folgende S iegel in grttnemWachs:
1) rund, mit mchts sohmitendem B ahna ; von der zerdrilckten Umschrift ist sicher nur za
A nfang: S'
, am Schluss aber zwei Lettera , vielleicht : K G , zu lesen ;
2) das zh N r. 9169 beeehrisbene des Christian B osel;
3) spitzoval, ein links steigender Lowe, dartiber: UmschrittS
'
ThGZ'G R D G SflR î lll'
l.
1365.
9330.
D er Konigs Magnus und Hakon ofi'
nsr B rief an den Erzbischof inUpsala, sowie die Ritterschaft und gesammte G eistlichkeit des E rzbisthums,dieses Jnhalts, dah die Konigs, welche, w ie manniglich bekannt, fi ngere Zeitdurch auslzindische Hsrren von ihremReichs verdràngt gewesen , ietezt gekommenseicn , umdassslbe wieder zuriickzunehmen und in die Verfassung zu bringen,welche dasselbe friiher besessen , wozu sie zu ihremBeistandhiermit alle obengenannten guten Manner des E rzbisthums aufrufen . S ie geloben allen denienigen, welche sich auf ihre Seite stellen und die angebotene Verzeihung eu
nehmen wollen , alles G sschehene vergessen zu wollen ; wogegen alle anderenals ihre und des Reiches Feinde betrechtst werden sollen .
Verzeichnet in S v. Biksarchivet P ergamentsbref1 , N r. 647. A nhangend K ònig Hakons S iegel.l A rbugts , ferie. quinta prox . ante dominicamJnvocavit.
1365. Febr. 27. Schwerin. 9331 .
A lbrecht, H erzog von M cklenburg, bestdtigt des K nappen H ein rich
v . B alma S chenkumg ei ner R ufo zu Wischendofi‘
bet D assow a n den
D om i n S chwer in zur S tiftung ei ner kleinen P ràbendc.
O mnibus presencia visuris seu audituris nos Albertus dei grecia duxMagnopolensis, comes Zwerinsnsis, Rozstok et S targhardie dominus, cupimusfore notum, quod constitutus coramnobis strennuus famulus Hinricus de B ùlowe,vasallus nester dilectas, matura deliberacione prehabita, de nostro et heredumnostrorumheredumque ipsius ac omnium, quorum interstat, beneplacito et consensu, oh reuerenciam et honorem omnìpotentis dei ac diuini cultus augmentumcontulit ac libere donauit ecclesie Zwerinensi pro fundacione vnius minorisprebende, de nono in eadem ecclesia instaurande, vnummansum in villaWicendorp, sita in parrochia Derczowe in territorio nostro G newssmolen, quemquidemmansum pronunc colit quidem dictus Johannis Wicendorp, soluentemannuatim sex marcas denariorum Lubicensium, cum omni iure, pmpristate et
dominio, sicuti ipsum idem Henricus a nobis iusto empcionis titulo emisss et
hactenus possedisse dinoscitur, perpetuis temporibus possidendum, nichil omninoiuris et proprieta tis sibi ac suis heredibus reseruans in disto mensa, plenamet liberam posssssionem ac totum eiusdemmansi dominium in prefatamZwerihensem ecclesiam libere transferendo. Quam donacionem ad predicti Hinrici
de Bùlowe specialem instanciam ratificamus, gratificamns et presentibus appro
1365.
bamus annuentes et consencientee, vt memoratus mansus ad vsumZwerinensisecclesia irreuocabiliter permaneat st ecclesiastice perpetuo subisceat libertati.
Ju quorum omnium saidene testimonium sigillum nostrum vna cum sigillo
prefati Hinrici de B ùlowe ex certa nostra sciencia presentibus est appensum.
D atum et actnm in castro nostro Zwerin, anno domini millesimo CCC“ LX°quinto, ferie quinta post testam beati Mathis apostoli. Presentibus
'
N ach dem O riginal imH aupt A rchive zu Schwerin D ue beidon S iegel fehlcn ; em P a gamentostreii
'
en ist sn :wenter S telle vorhanden.
‘D io Zeugen sindma hmzugefùgt .
1365. Màrz 5. (Rostock.) 9332.
D ic S tadt R ostock stchcrt ihr E igcntlmman demzu r M a h“N cmm w
gclcgtc n A cher.
Notandum, quod ager iacens apud molendinum N emetzowe non per
tinet addictummolendinum, sed Spectat ad ciuitatempleno iure, et duo frusta
agri dieta Ghereken, protendancia circa amuem versus Warnouiam, dictummolendinum habebit, qnamdiu ciuitas sibi hoc fanere voluerit, et non diacine;
quare cum ciuitas voluerit, vsibns ipsius ciuitatis applìcentur. Ager quoqueiacens apud dammonem et viam pertinet ad dictum molendinum cum orto
caulium adiacente. Domini Lambertus Witte et E usrhardus Bessler, prouisores
ecclesie beati Georgii, hiis cons wserunt, presentibus Ludolfo N ygend0rp loco
sui et Gherardus Boden loco E usrhardi Besslere. Scriptum anno dominiM
°CCC°LXV°
, ferie quarta post Jnvocauit.
N ach dom B oetocker K Rmmemi Register v J 1325, fol 37'
1365. M tirz 12. Rostock. 9333.
H a use su R ostock mit sei ner E hcfra u ei nen Vertrag fiber das Ver
mògen , roclchcs er dersclben subr‘ngt.
Feria quarta in die beati G regom.
H ermannus de Bard, rediens de domo sancti Spiritus ad dominamG hertrudem vxorem suam legitimam, inportauit ad eamC marcas denariorum,
quas non debet alienare nec cuiquam dare nisi de scita et consensu diete
Ghertrudis, debetque eamdem in omnibus bene et honeste, ut docet, tractare.
1365.
ecclesie episcopi , in mmotis agentis in spiritualibus et temporalibus vicara
generales, presencium tenore cupimus tore actum, quod litteras validi viri
Henningy Trechowe armigeri eiusque vero sigillo pendente sigillatas, pro parte
bonorabilis viri domini Hinrici Ludolueshagen, canonici ecclesie B utzowensis,
diete Zwerinensis diocesis, non cancellatas, non abolitas neque rasas, sedprorsus
omni su3picione carentes, nobis exhibitas vidimus et audiuimus, de verbo ad
verbumtenorem qui sequitur continentes: [H u r /0431 N r . Preteres predictus dominus H inricus ost-endens se solumdictorumhonorumpossesscremnon
obstante clausola precedenti litters inserta , vbi premessa bona validis viris do
minis Reymaro militi et V ickoni fratribus de B ulowe tamquamemptoribus vna
cumdicto domino Hinrico simul et in solidumfuerunt et sunt asscripta. litterae
renunciacionis ac spontanee dimissionis predictorum, eorum veris sigillis sigil
latas hnno modum de verbo ad verbum continentes: [H ur /o{gt N r.
D ictis duobus litteris nobis secundum earum l'
ormam et continenciamexhibitis,
prefatus dominus Hinricus zelo iusticie et igne amoris diuini simpliciter ac
census, anime sue suorumque percutamsaluti prouidere desiderans, C risti patro
cinium augere ac cumulare volens, eundem C ristum sibi in dnctis bonis suc
cessoremelegit et heredem, ad vnamperpetuamvicariam in prefata B utzowensi
ecclesia fundandam, faciendam ac instaurandam in predicti domini nostri JhesuC risti honore sueque genitricis Marie, A ndree apostoli et K atherine virginia,
quos in dncta vicaria afi’
ectauit deuocioni speciali capitaneos ac patronos, pre
miesce redditus. fructus et agros ac omnia et singula in littera empcion [is]l
contenta nomine dotis perpetue racione qua supra , nichil sibi in hiis retincns ,
totaliter et simpliciter diete vicarie realiter applicauit, ita videlicet, quodhonorabiles viri domini V icko thczaurarius ecclesie Zwerinensis et Reymarus fratrcsdicti de B ulowe ad tempora vite eorum et post mortem eorum, quicunque
prebenda in Schepekendorp in ecclesia Butzowensi predicts. foret nel esset, sit
nel fuerit canonics prebendatus, ius presentandi simpliciter habeat vnamper
sonam ydoneam actu sacerdotemnel qui infra vnius anni spacium poterit ad
sacerdotalem dignitatem, excusacione, prorogacione et dilacione vlteriori non
obstante, valeat et possit ac neces sarie debeat promoueri, decano et capitale
ecclesia B utzowensis predicts iugibus temporibus sine vllius reclamacione canonice
presentabit, et idempresentatus omniummemoriaram, seruiciorum, reflectualiumin ecclesia B utzowensi aliis vicariie debendorum seu debitorum particeps et
eonsors esse debeat, sicud verus vicarius secundum statuta et consuetudines
ecclesie supradicte. E t idem vicarius obedienciamdecano facìet supradict0 et
chorum cum aliis ipsius ecclesie vicariis frequentet ac singulis diebus, dummodo quidcanonicumnon obsista t, missamcelebret dici et tempori oongruentem
1365.
et tam legendo seu cantando missas huiusmodi quam in hora ipsa captanda
se omnino voluntati dicti decani et capitali cum omni conformet beniuolenciaac reuerencia exhibenda, prorsusque dictus vicarius nichil taoist usl attemptet,quod in ipsorumdecani et capituli preiudiciumquomodolibet poterit redundare.
Preterea idem vicarius, qui pro tempore fuerit, omni anno in anniuersario pre
dicti domini Hinrici, quo ipse suum diem claus[er] it extremum, nomine ingismemorie ipsius domini Hinrici, suorum parentum vnammarcam Lubicensiumdenariorumdabit et exsoluet canonicis et vicariis seu eorumofficiantibus ecclesia
B utzowensis secundum ipsius ecclesie consuetudinem et statuts canonice diui
dendem presentibus in vigiliis et missa pro defunctis. Porro ne predictus
Hinricus in obprobrium cleri cogatur egere, predictos redditus ad vsus suosapplicamus qnamdiu vixerit et voluerit eosdem subleuare; ipso vero de mediosecundum dei misericordiam sublato predicti redditus cum omni iure et pro
prietate ut prescribitur, ad piefatam vicariam totaliter et integre redundabunt.
Ceterum prefatus dominus Hinricus prenominati Henningy Trechow litterae (eius)veras ac omni suspioione carentes (nobis) super empcionibus reddituumviginti
septem pullorum singulia annis soluendorum nobis exhibuit sub hac forma.:[H ier ja4gt N r. Qua lecta nobis, ut prius , humiliter supplicauit, ut
eosdem redditus vna cum aliis predictis prefate vicarie modis supra scriptis et
condicionibus applicare se in protectionem ecclesiasticam rccipere (et) dignaremur auctoritate ordinaria domini nostri A lberti Zwerincnsis ecclesie [episcopi]supradicti . N os igitur zelo iusticie saccensi, cultum diuinum ac Cristi patrocinium in cunctis possibilibus augere et cumulare cupientes , inspectisque
multis seruiciis ecclesie Zwerinensi per predictum dominum Hinricum pluriesimpensis, de libero consensu et beneplacito decan i et capitali ecclesie B utzowensis, iustis precibus prelati domini Hinrici deuocius inclinati, altare vsumin omnipotentis dei sacque genitricis Marie,
sanctorumque A ndree apostoli et
Katherine virginia honorem in ecclesia B utzowensi ad vnam vicariam decornimus erigendam, cui vicarie predictos redditus, in quibuscunque rebus existent,prout litteris auctenticis coram nobis extitit declaratum, nomine dotis perpetuaapplicamus et assignamus ac eos nel ea auctoritate ordinaria nobis in hac
parte concessa confirmamus in nomine patris ct filii et spiritus sancti secundumcondicionem et modum per prefatumdominum coram nobis exp03itum. et dieta
bona seu redditus vna cum eorum incolis, rusticis et colonis, cum omnibussuis limitibus et terminis, [ia]
z
protectionem et tuicionemecclesiastico recipimuslibertatis, ita videlicet, quod ad redditus diete vicario et ad ipsam vicariamdiscretus vir A rnoldus Fabri presbiter primo et principaliter debet decano et
capitulo ecclesie B utzowensis csnonice presentari. Et nos G oswinus decanus(SO '
1365.
ac capitulum ecclesie B utzowensis tenore presenciumrecognowimus publics protestantes , quod nos vnanimi consensu fauemus et annuimus honombili viro
domino Hinrico Ludolueshagen, nostro ooncanonico, fondare, erigere se in
staurare vnam vicariam perpetuam in nostra Butzowensi ecclesia, ad cuius
vicaria confirmacionem secundummodumet formamut supmscribitur nostrumdamus fauorem ad hoc volunta tem et consensum. E t in dicti consensus nostri
euidsnciam presentem confirmacionem sigilli nostri maioria muniminc fecimusroborari . Datum et actnm in cpido B utzowe, Zwerinensis diocesis supra
dicte, anno domini mensis marcii die XVIII . , nostri V icariatus
sub sigillo.
N ach dem D iplom enel. B utzow ful (Nr. mit den F abien: ‘ampcion0
’et. Theilwaîse gedruckt Jahrb. X, 8. 227.
M… 19. seem. esse.
B amtm, H erzog con S tetti n, ers die I taM mdnner der H ame
etM te L abeck, S tralcund, R ostock 3. w ., zu erwtrken, dan seine
von den Wism rschen gefa ngen genommenen Unteflha nen von diesen
ihr Ldsegeld wieder erhalten .
B arnym dei grecia S tetynensis, Pomeranie, S lauie et C assubie dux ,
integritats fauoris et gracie cum prosperitatis augmento premissa . Juwe[r]wysheit vnde iuwer eran vnde Iene hebbe wy wol vor gheclaghet vmme vnseborghere van S tetyn vnde van anderen vsen steden, vnde by name vmmePeter V inttorppe vuda Henneken van E ssen, de ghevanghe[n] worden vt der
Wysmer vnde ere louede den borgheren dar sulues mosten doen; vnde wordendar beschattet, vnde de borgher ere beschattinghe suluan Vpbereden, dat wyvngherne gheleden hebben vnde liden. Des bidde wy iuwer wisheyt vnde
iuwer erlychheyt vnde iuwer sunderliken vruntscop, dat gy de van derWysmerhiran berichten, dat se vsen borgheren dat ere wedder gheuen vnde gelikdon
vor vnghelìk; vnde bewiest iù so duran, also wy iu wel totruen, vnde also
gy wolden, dat wy wedder soelden docu, ett sik iuwe beds wedder an vns
velle. D atum S tettyn, teria quarta post O culi, nostro sub secreto.
Honorabilibus et mire famositatis viris, consulibus ciuitatumLubeke,S undis, Rozstoch et ceteris maritim ciuitatumconsulibus detur.
N ach Sartorius-Lappen II , 8. 565, und den Hanse-R ecesa I , 8. 274, aus der Emdschrift des Hanse-Roca… vom 27. M i n 1365 m Rostock. Vgl. S . 810 V on diesemHandelwar auf demHansetagc zu S tralsund vom 24 M i r: 1364 gsm-sdct (H .
-R . I . 8. 272) and wieder
1365.
pleno iure (nichil iuris aut proprieta tìs nobis aut nostris successoribus in pre
dictis quinque villie superius descripfis rescrunntes) . E t ad maiorem rei eui
dsnciampremissorumsecretumnostrumpresentibus litteris est appensum. maiorenostro sigillo, certe custodie deputato, postea sigillando. Actum et datumZwerin sub anno domini millesimo trecentesimo sexagesimo quinto, teria sexta
ante dominicam, qua cantabitur Letere Jerusalem. Van der H and des Corra tor:
lu’
nsugefivgi Testes huius rei sunt dominus Jo[hannes] S welenb[ercb] , canonicusZwerinensis , G rube Veregghede ac Volradus de Tzule et quam plures alii
fide digni.
N ach einer durchcorrigirtan , unvollzogenen O riginalausfsrtignng auf Pergament im H aupt
Archive su S chwerin Das in Gessa te rst gccfn chen . farner ‘Voln dum fibergeschn oben,durantcr dumhstnobew dominum Johnnnem de Lutzowe mili tem.
’Volrado ebsnt‘
alls tiber
geschneben, dm nter durchamchan : domino Johanna A uf dar Rucksei ts von der Hand des Cor
S ng(1llstum] anno LXVI Remiga . S pi tar sind dsneben Schmbfibungtm vorgenommenworden, unter welchen zweimal G)C C O C LXXXXI L
1365. Merz 23. S chwerin. 9338.
ra th v . B rok da s E tgen thumsrecht con drei H ufen K alkhorst.
N os A lbertus dei grecia dux Magnomlensis, comes Zwerinensis, S tar
gardie ac Rostok terrarumdominus, recognoscimus et presentibus lucide pro
testamur, quod cum pleno omniumheredumnostrorumconsensu ac vai fideliumconsiliariorum nostrorum consilio concessimus et donauimus et in hiis scriptis
concedimus firmiter et donamus dilecto nobis fideli Volrado iuniori disto da
B roke, (amule, et ipsius heredibus meram proprieta tem et omnimodam liber
tatem super tribus mensis ville C alkhorst, quorum duo acta adiacent curia
que pr0pe cimiterium ville eiusdem, tercium autem echt ista vice M arquardus
dictus Vp dem Bergbe, diete ville villanus; ita videlicet quod dictus V olraduset ipsius heredes prefatos tres mansos cum omnibus et singulia suis attinenciis,
prout ipsi in longum. latum, altum et profundum comprehensi dinoscuntur,poterunt ad quoscunque vsus ecclesiasticos iuxta sue voluntatis arbitrium ap
plicare, quandocunque ipsis visum fuerit expedire, nobis et heredibus nostris
ad hoc minime requisitis, renunciantes expresse per presentes omni libertatiet pmprietati que nobis seu heredibus sine successoribus nostris in prefatis
tribus mensis aut ipsorumattinenciis predictis competere possent in antes quouis
modo. Jn cuius rei testimonium sigillum nostrumpresentibus est appensum.
D atum et actnm in castro nostro Zwerin, anno domini M°
C C C"
sexagesimoquinto, ipso die dominico Letere Jherusalem, presentibus fidelibus nostris Hinrico
1365.
de Bulowe, G rubone Verekghen nostro prothonotario, Johanne Swalenbcrch,canonico Zwerinensi et pluribus aliis fide dignis.
N ach dem… pt des Bmchoi'
a Hei nrich von R atzebnrg d. 1881, Jan. 2, Schltnberg,nus dem bist flioh ratzeburgisuben A rchiv imH aupbA rohive zu N onstrehtz
1 versiegelt B riefl‘
von Bertelt vud Heningk Schwartepapen, darein sie
versetzen Hanns Marlowen, B urger zu Plawe, E ine Huue in dem D orfi°
e zu
Malckow vor XIX mk. , drey Jahr zu besitzen, vud soll alle Jahr 1 1 mk.
pacht dafur zu heben haben. Wo aber Burst oder B raeke darein kheme,alùdann mag Ebr alle Zeit souil Holtz abhauwen, dadurch ehr seine zweyme.e iehrlichs entrichtet bekomrne, vnd was deruber ist, sullen sie ihnen an
der Heus umma abschlan. D atìrt zu Plawe, A nno 1365, auf dem Soutage
M ithsten.
Nach demK itchen-Vus —Pmt. des Amtes Plan v. J. 1558, foi 2 . un H aupt—A rchive zu Schwerin .
1365. Màrz 23. 9340.
H erma nn v . H uston, K nappe, verka ufldemK loster B rodo u nd demC a nou tker desselben , H einrich Pfa rrer su F reidorf, sei nen
H of in diesem O rte.
In nomine domini, amen. Ad perpetuam geste rei memoriam ego
Hermannus de Plasten famulus ad noticiam omniumet singulorum tam pre
sencium quam futurorum, quorum interest vel interesse poterit, deduco per
presenta , quod animo deliberato et cum bona voluntate et consensu meorum
pr0pinquorum, quorum consensus ad hen fuerat requirendus, rite et raciona
biliter vendîdi et dimisi neenoa per presentes vendo et dimitto perpetuo ven
dicionis tytulo religiosis viris et honestis dominis Hinrico preposito et conuentui
monasterii Brodensis et eorum successoribus , necnon domino Hinrico Zed0rpplebano in Vrigdorp et canonico regolari predicti monasterii B rodensis, Premonstratensis ordinis, Hauelbergensis dyocesis, curiammeam in villa Vrigdorpcum quatuor mansis et vuo quartali ao simul cum omnibus suis pertinenciis
in pratis, pascuis, lingnìs, rubetis, paludibus, oespitibus seu cespifodiis, agris
cultis et incultis, viis et inviis, cum omni eciam libertate, vtilitate, vsufructu
et quibuslibet emolimentis, veluti ad me et ad antecessores meas prenotata
1365.
curia cum suis mensis et omnibus pertinencns suis dinoscebatur pertinere,cum tali iure et libertate, sicut ego eamhabui et possedi, sic omnino vendidi ,
resignaui et renunciaui prefatis preposito et conuentui et H inrico Zedorp, cn
nonico regulari monasterii B rodensis, et resigno, renuncio et manumitto in
hiis scriptis, nichil michi aut meis heredibus reseruando in premissis seu ali
quo premissorum, pro centummarcis denariorum Slauicalium, quos prefatusdominus Hinricus prepositus monasteru B rodensis michi persoluit integraliteret ex toto, perpetuis temporibus possidendam. Jnsuper promitto vna cumcompromissori bus meie famulis honestis Heyoone Holsten, N icolao Dmtowe.Hsrdolt
'
o Vos; et per presentes promittimus et promisimus prefatis prepositoet conuentui monaster n B rodensis neenoa domino Hinrico Zedorp plebano in
V rìgdorp fide data pro vera et legitima warendin curie predicte cum suis
attinenciis supratartis, secundum quod ius terre postulat et requirit, volens
eos ab impeticione quorumcumque forma iuris vtriusque scilicet ecclesiastici et
ciuilis prefatam curiam cummensis et pertinenciis suis impedire volenciumdisbrigare. Ju euidens tes timonium omniumpremissorum sigillum meum ex
certa mea sciencia cum sigillis compromissorummeorumpresentibus sunt ap
pensa . Testes huius rei suprascripte sunt discreti viri et honesti N icolaus de
S ondis plebanus in D ratowe, Henninghus Kerstorp plebeans in O ldenhaghen,Johannes plebanus in Ankershaghen, Eghardus de A sker, Tammo Kerstorpfamuli et plures alii fide digni. D atum anno domini M°CCC° sexugesimoquinto. dominion in quadragesima qua cantator Letare Jerusalem.
N ach dem O riginal unter den Bmdaer Urkunden un Haupt Archive zu Noustmht: Der erste
P argnments txml'
en hat oem S iegel m icron ; am zwei ten rst noch em H ne nst del Feldes uhrig,
mmhmnendmit dem S tiìck emes Fltigcls ,
3) rund. im stehemden Schilde eine B lume unt dre: Dolchen besteokt. deren Gnfi‘
e
in di e Eciton gehen . Ummhn l‘
t. ahgnbrochen bw auf
B R TO V
4) rund. um stehenden Sch:lde em recht: aufstmgender Fuchs , Umschrxfi abgebrochen his cui
F V O B
1365. Màrz 24. S chwerin. 9341 .
H erma nn , P ropst zu Schweri n , oprt a ls Sct rtchter zwlschen
demK loster Za rrent tn u nd demP rin ter H erma nn Wea phal diesemden N tcssbra uoh von 10 I I a/en zu P M olkow a uf L ebonm tt zu .
ln nomine domini, amen. Nos Hermannus prepositus ecclesie Zweri
nensis, conpromissnrius arbiter in causa , que vertebstur inter religiosamdo
1365.
discordie, quamhabuerunt cum illis de B ukwolde, ibidem ipsos inuenerunt et
eos duxerunt ad ipsorumciuitatem, et postea, cumipsos repeterem, in illustremprincipemdominumA lbertumducemS axonic arbitrabamur vtrobique super isto .
Qui michi dictos captiuos sdiudicauit.1E t quando omnia ista euenerunt, talia
raucor et dissencio est per houorabiles viros dominum Marquardum Berman,prepositum in Rene, et HinricumBulowe, famulum, penitus et omnino cedete
et ad amicabilem composicioncm ordinata , ita quoddicti consules prenomiaatoacaptiuos michi presentauerunt et pro omni dampno et interesse plene satis
fecerunt; teneus me ex parte istius facti piene sufficientem et contentam, nolens
per me vel per alium aliquamactionem seu impeticionem super isto perpetuis
temporibus contra dictos consules aut eorum eines, seu quorum nomine eoruminterest, aliquatenus accepters, sed in omnibus, quibus potero, cumamicis meie,et qui causa mei facere ac dimittere quidquam volunt, proinde amicabiliterpwmouere, quod ipsis data fide promisi et firmiter promìtto in hiis scriptis.
Ju cuius rei testimonium sigillummeam ex certa mea sciencia et pleno con
sensu presentibus est appensum. E t nos Marquardus Berman, prepositus in
Rene, et Hinricus de B ulowe. famulus, recognoscimus, omnia et singula pre
narrata secundummodum et formam, vt presmbitur, per nos esse placitata
et diffinita, vuda sigilla nostra vna cum sigillo Johannis Quitzowe predicti admaiorem euidcnciam dux imus presentibus appendenda . D atum anno dominimillesimo C C C °LXV , in testo annunciacionis beate virginis Marie.
N ach demU rla —B uch der S tadt Lubeck IV , S 137. aus dem O riginal auf der Tmse. nnt. dan
drei anhenganden S iegeln Quitzovr emquergethedtcr Schild, auf jeder Flitche em seuhsstrahhger
S tern , Umschn l‘
t
S’
rons nnas bvrrsowa
A lbert , van ghodes gnaden hertigho to S aasen, aegghen na anwieinghe vnser riddere vud
man vor eyn recht ° Werst dat de van t 9ke bekanden H enneken van Qu:tzsowe ones vredes, den
sculden se eme holden vud antweren emmne vanghenen, else se weren m ene stede. dar se era
vnentferet syn, do se cmda entferedon . D atum et actumL ouenborch. sub anno dammi M °
C OC ’ LX°
quarto, the M arc: confesson s (O ctbr. nostro sub secmto tergotenus atiixo “ G edruckt daselbst
Bd. III , 8 534 , nach dem O riginal auf der L fibecker '1‘rese
1365. April 11. Doberan. 9343.
H ei nrich v . M a r in, K nappe, n immt far s ich a nd seine B rudersòh-na
vom K loster D obera n den S ee bet dem D or/‘
e K ress!» gegen 1 M k.
jahrlichcr A bgabe su L ehcn .
A d vniuersorum et singulorum noticiam, quibus presencia contigerit
exhiberi, ego Hinricus de Moryn, famulus, deduco publics per presente-s, quod
1365.
honorabiles et religiosi viri domini abbas et conuentus monastern Doberan,ordinis O ysterciensis, dyooesis Zwerinensis, stagnum quoddam ville C ressyn
adiacens, cuius proprietas ad dictummonasterium pertinere dinoscitur, michipuerisque fratris mei Johannis nobis vtrisque in solidum iure pheodali dimiserunt libere possidendum sub huiusmodi condicione videlicet, quod de codamstangno ego et ipmdabimus, presentabimus singalis annis in Rczstok super
curiamdictorumdominorum, quam ibidemhabent, vnammercamdenariorummonete currentis communiter in terra Rebels semper infra octauas natiuitatis
beate Marie virginia expedite erogandam; quam scilicet marcam si moniti et
requisiti non exposuerimus et persoluerimus, sepet'
ati domini abbas et con
acutus poterant nobis irrequisitis dictum stagnum alteri nel aliis dimittere nel
conferre, et inpheodacio nobis facts irrita erit penitus et inanis. Jnsuper si
Hartwycus dictus Man, famulus, qui dictumstagnumin pheodo quondamhabuitet mediante exsecucione iuris ab eodemper dictos dominos abbatem et con
acutumexstitit absolutus, niteretur inpetere eosdem nel inbrigare, hoc nos vna
cumdomino abbate et conuentu predictis modis omnibus, quibus poterimus,debebimus defendere ac tueri . Jn cuius rei euidenciam ego Hinricus de Morya
sigillummeamdux i presentibus ex certa sciencia appendendum. Testes huiussunt Fredericus Molteke de S tryti
'
eld, miles, N icolaus Jnstitor, presbyter, O ttoMolteke, famulus, et plures alii fide digni. D atum Doberan, anno dominiM°CCC° sexagesimo quinto, ipso die parasceuen.
N ach dem 0ngmal'
im Haupt-Amhive su S chwerin . Am Pergamentstrexi
'
en hi ngt em he
schid1gtes S iegel°rund: in einemV ier-pasa em rechte galehnter Schild mi t zwei A ngelhaken , dar
tibcr emHein: mit wallenden B elmdecken und einem Flug, dessen oberer Tha l abgehrochen ist ;
S hIRR IO I D G (DO R
Dmelbe S iegel hi ngt volleti nd1g en 1866, Decbr. 28. wo es zur A bbildung kommen wird.
9344 .
mi: B en ton a us posnmerschcn D dr/er u.
V or alle beyde geghenwardigh vnde thokamende, de denen href an
sehende syn, ick Henneke Thun myt mynen waren erven bekenne apenbar
tho tughende, dat ik von myasa reinen willen hebbe vcrlaten vnde thogelegt
XV mr. rente tha einer vicarien, de ik Henneke Thun umme der seelen
seligheit des herm Johannes B remens. , na willen vuda rade mynerolderen hebbe funderet, rude de rente der vorscreveu vicaria sand beleghen
61°
1365.
thom ersten als in S lemmin in deme have eines buren nehmens Kopeke S chomakers IV mr. , item in Semmelow Hermen Kruse XXIV rente ho[n] er,
‘
Soneke Selpin edder besitter des kroges I mr. , item in der schmede deBulvendorpes Ticks X Bl. rente, item in S arnow in deme have N icolaqHeineken VIII mr item in Wilmershagen in dem have Hinrik Walteken
dorpes VIII Bl. rente. welcke V III Bl. min broder Hinrick Thun my schuldigwas, den drumme
=de vorsegte Hinrick hefl
'
t wedderloset de vorgesegten VIII Bl.
rente andertwor in gode sick avereenthokamende ik nu van
debene veste Martini beth thom andern folgenden veste Martin i na der ver
10penen tydt seal diBe brev staulicken vernyghet werden to der vorgedachten
vicarien dem Derick by namen to syner tyd ewigh hebbe hereth.
G ewercket vade geschehen in demme iahre des heren M C C O in demme LXViahr, in damme daghe T ib[urcii]
2und V aleriani, vor den werdigen radh
mannen in R ibbenilie geghenwardig, mitmpasu seegelbefastiget unde gestercket.N ach einer. anseheineud alten U ebersetzung in Hoinckhusens G enealogia der v . Thun imHaupt
Archive zu S chwerin .
1 hiWer ’ Tiberi i . Der Umstand, dass ein in Pommern A nsàssiger
eine aus pommerschen R enten gestifiete Vicarei vor demR athe zu R ibnitz benrkundct, li est letzteren
O t t als S itz der V icarei vermuthen .
1365. A pril 15.
schaflmi t der S tadt L ilbeck a uf vier Jahre vom ndohs tcn Johann i s
tage mz, a nd besttsmnt das Verfahren, welches bet eW rctcnden
gehò’
rigen beobachtet werden soll.
Wy A lbert, van der gnade ghodes herteghe thuMekelenborgh, greuethu Zweryn vnde here thu S targarde vnde thiì Rostok, bekennen Openbare
in dessen breue vor vns vnde vor vaze eruen, dat wy ene vruntlike endrach
techeyt ghemaket hebben mit den beschedenen mannen, den mdmannen thù
Lubeké, eren borgheren vnde eren deneren, de seal nv anstan vnde seal
waren van zunte Johannes daghe thù midden zomer, de naghest thiikomendeis, vort ouer vser iaar zunder middel thu volghende, alzo dat wy , ruze manrude vnse denere ere beste wethen scholen vnde ere vyent nicht werdenschollen hir in dessen landen vpdesse zydder zee binnen desser vorbenomedenthyd. Were okdat genich here ofte andere we hir in dessen landen Vpdessesyd der zee ere vyendwords zo scholle wy des nicht steden , dat vnze man
1365.
1365. April 15. 9346.
a u] vier J ahre F rieden med F reu ndschaflmit demH erzog A lbrecht
von M eklenbwrg, a nd versprlcht i hm wahrend dieser Zei t jdkrllch
Wy mdmanne van Lubeke bekennen uppenbare in dessem breue, dat
wy met dem hochgheborn vorsten her A lberte, herthughen to Mekelenburgh,
greuen to Swerin, to S thergharde vnde thu Rostok heren , vade met sinen
eruen ghemaket hebben ene vruntliche endrechtichet, de schal na enstan vnde
schnlwaren van sante Johannes daghe tomidden somer, de neghest tokomendeis, vurd ouer veer iar sander middel td volghende, also dat wi vnde vse
burghers vnde vse denere ere beste wethen scholen vnde ere vyent nicht
werden scholen binnen desser vorbenomeden tyd. Were uk dat ghinich here
otte anderswe ere vyent wurde, vtghenomen vnsen heren den keyser, su schole
wi dat keren, also wi dat beste mogben, dat en otte den eran vt vsem ghe
bede ot’te dardore nin schede en schee bi vsemwetende. Vnd vmb stader
vruntscaft willen, de he vs weder beseghelt heFt, stede vnde vast tho holdende,
su wille wi dan vorbenomeden herthoghen A lberta vnde sinen eruen iarlikes
gheuca an sante Johannes daghe vorbenomt to hulpe erer kdste veer hundert
marc Lubeseher penninghe binnen desser vorbenomden tyd. D esse vorbenomdenstacke loue wi stede vnde vast the holdende sander arghelist, vnde hebben
to vuller bethucnisse vser stad ingheseghel henghet laten vor dessen breef, de
gheuca is na ghudes borddrutten hundert iar in demvifvndesesteghesten iare,
des dinsedagha binnen der hochtyd thu passchcn .
N ach dem Udr. —B uch der S tadt Lubeck III , 8. 554, aus demO riginal auf der Tmae, mit anhangendem S iegel and B .M kmegel.
9347.
A lbrecht, H erzog von M ekleubura, qw it trt den B a th zu L abeck fiber
den Empfa ng der ( Inn Joha nn is 1865 su zahlenden 400 M k. L ab. 17 .
N os A lbertus dei grecia dax Magnopolensis, comes Zwerinensis, S targardie et Rozstok terrarum dominus, recognoscimus per presentes, quod pruuidus et circumspectus virus proconsules et consules Lubicenses de quadringentis marcis denariorum Lubicensium nobis et nostris heredibus in proximo
1365.
festa beati Johannis baptiste persoluendìs pro nobis et heredibus nostris quitosdimittimus penitas et solutos. D atumWysmarie, anno domini M°
CCC°
LX°
quinto, ferie quinta infra octauas pesche, sub sigillo nostro presentibus appo
sito impendenti .
N ach dem Url: -B uch der S tadt L fibeck II I , 8 555, aus demO rigin i anf der Trese, mit nn
1365. April 20. 9348.
Joha nn, F ilmmmWerle, verleiht den B radern H enneke cmd D an iel
v . Weltzten 4 H ufen zu G r.-B uro wmi:B a le, H undekorn, hdchstemG ertcht, D ienst a nd Verdu sserungsfn i hei t .
Wy Johan, van der gnade gades here van Werle, bekennen vnde be
tughen apenbar in desseme brene vor allen cristenlnden, de dessen brefi zeen
edder horen lezen, dat wy myt vasen rechten eruen hebben leben vnde ieghen
Werdych laten vnsen leuen truwen Henneken vnde D eneken, brodere gheheten
Weltzin, vnde eren rechten ernen de ver houen in deme dorpe thu G roten
B urowe, size se lygghen byn eren seeden an velde, an ackere, nn wyschen,an holte, an watere, an weyde, de ere veddere, her Ghenerd Weltzin, vore
badde bezeten vnde badde. Desse vorscreuen houen alle vere scholen ze
hebben myd aller bede grad vnde luttik, de me bydden edder beden mach,vnde myt deme hundekorne, myt deme hoghesten rychte vnde sydest, mytallen denste vnde vort vrygh myt aller hersoop vnde tobehorende, alze dat
wy edder vnse eruen dar nichtes ane tha beholdende vnde nichtes ene watende
scholen wesen. Vuda desse vorscreuen ver houen mogben Henneke vnde
D eneke edder ere ernen vort vork0pen myt alzodaner thobehorynghe vnde
vryghey t, size vorscreuen ys, ghystlik edder werlik, wanne edder weme se
wyllen, vnde deme ienen‘se ze vorkopen, schal desse brefi
‘
alze mechtichwezen vnde thospreken alze Henneken vnde D eneken vorbenomed. Were dat
ok dat ze hir inmmant ene [vor] vnrechten wolde, zo schalde voghet in vsemlande tho Parchem ze by alleme rechte beholden wente vor vus. Vnde to
hogher hetughynghe so hebbe wy vnse ingheseghel myt wytscop vnde myt
guden wyllen laten henghcn vor dessen brefi‘
, de gheghenen vnde serenen is
na gades hart drutteyn hundert iar in demo Wifvndesostighesten iare, des ersten
sondnghes na paschen. B yrouer sint ghewesen her Johan G rabow, Bernd
van Lesten, her Hinrik van Plawe, her R nlof Lfichen vnde mer guder Inde,de leuen wcrdych sint.
1365.
Nach einer um1500 gauchriahenen Copie imHanpt-Archive zu Schwerin, heglauhigt vomN OWG
'
eorrins Loytzentin. cler. Hanelbarg. E ine A bschrift v . J 1583 gieht: ‘deme iennen, dome sia
sia vorkopen . Vgl. Nr. 6124 ; 1398, Juni 4 , and 1394, B echt . 24 .
1365. A pril 22. Schwerin.
den Empfang der ihmJohann i s 1366 su zahlenden 400 M k. W . 17.
Nos Albertus dei grecia dux Magnopolensis, comes Zwerinensis, S targardie et Rozstok terrarum dominus, presentibus recognoscimus lucide pro
testantes, quod prouidos et circumspectos viros proconsules et consules ciuitatisLubicensis de quadringentis marcis denariorum Lubicensium, quas nobis et
heredibus nostris in festo beati Johannis baptiste nunc venturo vltra ad vnamannumcontinue subsequentem persoluere tenebantur, nobis iamplene et integrepersolutis et ab eis receptis tenore presencium dimittimus quitos, liberos et
solutos. Datum Zweryn, anno domini M°CCC°LX° quinto, ferie. tercia postdominicam, qua cantabatur Quasi modo geniti, sub sigillo nostro maiori presentibus appenso in testim0nium euidencius premissorum.
N ach demU rk.-B uch der S tadt Lflbeck II I , S . 556, aus demO riginal auf der Tresa, mit an
9350.
“che B estatign der dami t w errichtenden Vi carei zu veranla ssen.
S ciant presentes et pasteris volumas non latere, quod nos N icolaus,Joachym, patrueles dicti Nortman, Mathias Hane et Koneke Nortman, quondam domini Conradi Nortman militis filius, manu coniuncta fide data si in
solidum pro nobis et nostris heredibus promisimus et presentibus promittimus
Gherardo Wytten, Wylekyno Gholtsmyt, ciuibus in G fisterowe, eorum et he
redibus ceto mansos et. dimidium mansum ville Glaseuitze et duos mansos et
1365.
ghestleken hi de ere breue vp ghegheuen hebben, vnde sta en vor ene rechte
warsc0p mit minen vrònden mit ener samenden hunt, else mit olde JacobKemtorpe, Hermen Vrydorpe. Henningh Kerstorp Jacobes sone, dat ik em dit
vernomede gut Wil entvrigen van aller ansprake, also en recht lantrecht is.
V ade to enermere sekercheyt hebbe ikmit minen toloueren, de hìrvor serenenstan, vse ingheseghele van rechter wetenheyt henghet vor dessen href, de is
gheuen vnde screuen na godes bert drùtteyn hundert iar in deme vifvnde
sesteghesten iare, in sante Worborghe daghe.
N ach dam O ngìnal unter den B rodaer Urknnden im H aupt-A rchin zu Neustrelitz, mit
defect, rund un amhendan Sclnlde dasselbe Zeichen me aber in grè sseaem… he
Umanhnft abgehrouhen bis anfp
3) defect, rund im stehenden, gaspaltenen Schmidt: vom em Fli1gel, hmten eine halbe L illo,
+ S h — B — F
Vgl. anton 1366, O ctbr 23. and 1876. D echr 6.
1365. Mai 8— 10.
i n Veelb6ken, S tresdoof, B lassen a nd P assa to.
A .
Fridericus von Bulow, Thesaurarius zu Zwerin , stifi’tet eine ewige
V icarey in der K irchen doselbst vud begifitiget oder dotirt dieselbe mit nach
folgenden gatera : im dorfi'
e Velenboke 4 hufen (wa8 an Korn vudB eda da
non gegeben wirt ist im briefe specificiret) vnd daselbst noch achte K aten .
Jtem zu S trese 4‘la hufen vud 1 katen. Jm dorfi
'
e B lusme 2 hulen. Jmdorfi
‘
e Parsow von hufe die B ede, all?. 18 8. D as Jus patronatns soll
der eltiste seines geschlechtes nach seinem toda haben. D atum ist auBgelassen .
B .
H ermannus, Probst, vnd Hinricus von B ulow , A rchidiaconus zu Tri
buzes, Amministratores necante sede epis00pali, confirmiren wegen des C apittelsFriderici von B ulow V icareien Fundation. Datum et actnmZwerin, 1365
octaua die mensis Maii.
1365.
C .
H ermannus von Blucher; ein priester, gibt wegen der guter zu Velen
boke vnd S trestorp seinen consens dersu. D atum1365, 10. die mensis Maîî .
N ach Clandnan, Proteo. foi. D ie andatirte Urkunde war wohl nur das Concept. Vgl.
1366, Jun: 15, 1369, Jan. 2 , 1374, A ug 28
9353.
M ida-R euters nach deren M e.
Notum sit , quod E ucrhardus, Johannis C linghenberch quondam ex
platea Mengonis filius , comm consilio constitutes asseruit , quod soror sua
Margareta , monialis in Reene, habet cum cinitate quindecimmarcarum red
dituumWicbelde, super quibus ipsa habet patentem litteramciuitatis, querumvsufructus cedit ei toto tempore vite sue, sed ipsa defuncts ad ipsius proximosmuertentur. E t cum ipse E nerhardus sit dicte sororia sue proximas barca,si post mortem eius superuixerit, arbitratus est eponte comm consilio, quodde dictis redditibus XV marcarum wicbeldes seu de pecunia inde proueniente
tanta pecunia sumi debet, quod inde R ibhurgi, Johannis de Wickeds, dominiHermanni da Wickede fili i, et dicti Enerhardi alterius sororis filia, ocio marcarum redditus temporales lil
‘
ghedinghe poterunt comparari .
N ach domL fihecker N ieder 8tadthnche, eingfln gen 1365 :machan Cantate und A scona domini.
9354 .
Joha nn B omgarde n, B drgermeister cu R ostock, verpfllndet B ufo»
zu R iekdahl a n den B ùrger Werneke Witte a nd dessen F ra u .
lk her Johan Bomgarde, bcrghermester to Rostock, myd myasa eruen
bekenne vnde bctùghe Openbare yn desseme breùe, dat ik byn schlildichdemoerliken manna Werneken Witten, borgher dan ùlues, vnde vor l ehen, zinern
wyùe, vnde eran rechten eruen dre hundert mark Rostocker penninghe. Vor
desse vorbenomeden dre hfindert mark hebbe ik eme zetted vnde zette yn
dessembreus pandes to R ycktalendorpe teyndehalùe hohe alzo, alza ze ligghen
in allen enden erer schede, myd alle eren tobehoringhen, myd aller nii t, myd62°
1365.
aller beds, myd allemdeusto, dat sy perdedenst edder waghenwùre, da denst
zy ghenomed wo he ghenomed sy . myd alleme rechte vnde mchticheyt vnde
myd elleme eghendfime vnde vryheyt alzo, alza ik et aller vryest ghehet
hebbe, vnde myd dame lens, dat wy to der vycarye lacht hebben . B esser
vorbenomeden teyndehalue hiiuen myd eren thobehormghen scholen Werneke
Witte vnde vor E lzehee, zyn wyf, edder ere eruen vredezamelken besitten
vnde brùken het alzo lenghe, dat ik edder myne erhen en edder eran erùen
(le vorbenomeden dre hundert mark weddergheùen. Were ok det ze edder
ere erfien ieneghen scheden nemea en desseme vòrschreùenen ghelde vnde
ghùde, det were, wat schaden det det were, den ze bezegghen willen ene
recht, den scheden schal ik vnde wyl eddermyne erùen en vnde eren ertlen
wedderlegghen ghensliken degher vnde altomele. O k scholen se vnde ere
erfien beholden de braue, de wy darvp hebben van den heren van demlande
vnde van den Molteken: der hreùe vorseke wy , de ne scholen vns edder
vnsen eruen to neuer hòlpe komen, men se scholen to hùlpe komen Werneken
Witten vnde vor l ehcen vorbenomet edder eren eruen. D at lode ik her
Johan Bomgerde vorhenomet myd mynen eruen Werneken Witten, vor E lze
heen vede eren crimen, alle desse vorschreùenen stficke stede, vast vede vn
ghehroken to holdende. D es tù thghc hebbe ik myn inghezeghelhenghet vor
dessen href; vòrt so heft her Ludeke van G otlande, radman, zyn inghezeghel
hoùen dat myn henghet an dessen brét‘
to ener witlicheyt, dar mer Inde totughe ouer weset hebben, alza her Hinrick Pelegrime, radman, y nde Hans
E hbyng, borgher. D esse href ya schreùen ne godes bord dòzent iar dre
hfindert yn deme vyfvndezestîghesten iero. des zùndaghss vor vnses heren
hemelverd.
N ash dum O nginal un Rostocker B atiw A rchive A n Pergamenthlndern hangar: 2 S iegel
sehrldt‘
òrmug, nnt ei nem Gsu'ehhgen S tern in der M itte and JO omar B ose in den Schild
S'
[L ]VDO LFI DG GO G L B RDG
2) rund, mit emem 7strahhgen S tern im stehenden Schrlde, Umsehn ft
S’
IO M — G HBD I
1365. Mei 22. Wismer. 9355.
A nno domini M°
C C C°LX° quinto, in fasto ascensionis dammi , hac intre
scripta fuerunt per dominos meas de lobio intimata:
1365.
1365. Mai 22. Wismer.
A cq etchnum fiber die… una dea R othe zu Wismer.
A… domini M°
000°
LXV , in feste escensienis domini , bii dominimei intrauerunt: Johannes Menderowe, Marquardus Becker, L udolfus de Molne,Johannes G letzowe, Yerden Lubherstorp, Willekinus G erdingh, Johannes S tenvelt.
Hii exiuerunt: A ndreas B ukewe, Volmarus Lewetzcwe, O lricus de Pole,Johannes Wentterp, Hinricus Wessel, D idericus de Rampe, Johannes Jungke,Johannes de D ulmen et Hermennus Retekendorp.
Hii manserunt in consilio vlterius de iure: Johannes D arghetzowe, Hermannus C r0pelin, D idericus Monek, Hinricus E lmehorst, Johannes Moltekowe,Bernerdus Kalzewe, Peter S tromekendorp, Hinricus C arewe et D idericus N euere.
N ach der Wismarschen Rathsmatnkel, p. 169. Gedruckt Hans. Geschichtsq . II , 8 83
1365. M ai 9357.
D es- R a th m B ostock und der B ath zu S tra lsu/nd entecheùien i n
wegen des H ei l. G otei-H ospitals zu L ùbeck entstandenen S trei tigkei t.
demo neghesten eunuevende der hemmelvord unsen heren, unde screven in ver breven,dar en ut dome andern scneden ye G edruckt ' Wòchentl. R est. N acht . u. A nz . 1754 , S t 23 ,
Lab. U .°B . I II , N r. 526; Hanae B ec. I , S 314 , Nr. 862
1365. Nach Mai 30. Rostock. 9358.
H ei nri ch v . F emern, C a ntor zu W eek, verka ufl i n u nd
sein er M utter N amen an den B athma nn A rnold K ropelin seine B ad
stube und cime gegenflber liegende H ausstdtte zu R ostock.
Dominus Hinricus de Vemeren, center ecclesie Lubicensis, suo et de
mine Ghesen matris sue procuratorio nomine, vendidit domino A rnoldo C r0pelinaream stupe sue, prout comprehensa est in suis distinctionihus cum structuris,
et aliam arcam in Opposite diete aree inter fahrices cumputao in longum et
letum se extendentes, cum stillicidio perpetua cedente de edificnis edificandis
seu domibus aut stupa super eademarea in curia [m] domini Hinrici de Vemeren predicti vicinamdiete aree stupe et cum aqueductu perpetua transeunte
per et trans portam ipsius domini Hinrici proxima apud dictumdominumAr
1365.
noldum vel stupam ed stratem, quam et quas sibi, nt sue et matris et patris
sui fixerent, resignauit, werandiam promittens, suo et matris sue nomine.
Scripture dictumdominumH inricum aut enum seu petrem suum super eisdemereis et puteo tengens ammodo vim nullamhabebit.
N ach dem R ostccker Heushuch 1354— 1367, fel mngetragen nach fer. 6° penthec.
(Ma i 30) Vgl. N r. 8888 und die A nmerlmng tiber di ese B edstube em Schniukmennsthor.
9359.
D ie B oeol nehmen S ta venow von H erzog A lbrecht von H eklenburg
zu L eben u nd gestehen i hn: dae Emmungereeht su .
Wy Kersten, ridder, vndHannes, brodere, vndHenningh, ere vedders ,knechte, alle gheheten Bose] , bekennen vnd tùghen openhere in dessembreue,det wy vnd vse eruen dat hùs to S teuenowe mid al den dorpen vnd gui de,dat dartii licht, dar it vs ok greue O tto ven Zwerin, demgod gnade, modevorpandet hadde, hebben entfanghen tù snem rechten iene van dem hoch
gebornen voersten vsemgnedighen heren, here A lberto, hertoghen tù Mekelenborgh, de greue is tù Zwerin vnd here tii S targarden vnd td Restok, vnd
ven sinen eruen, vnd scholen vs number noch mid dem siete noch mid demgui de vorbenomet tù ienighen anderen heren setten edder van iemande andere
entfaen, men wy vnd vse eruen scholen vnd willen darmede truweliken vnd
tù ewighen tiden tù des vorbenomeden hertoghen A lbertas vnd siner eruen
denate sitten vud en dar af denen vnd doen, also truwe, hedera s hide eran
rechten heren tii rechte doen scholen. D es schole wi vertmer van steden en
vert buwen dat verbenomede hùs, als wy best kùnen, vnd det sùlne hùs
schal alle tid ere epene slodwesen tù aleran nuden vndneden. Vndhehben
ghegheuen vnd gheuen mit dessembreue vor vs vnd al vse eruen vsem vor
benomeden heren, hem A lberto, hertoghen tù Mekelenborgh, vnd einen ernen
des gantzemacht, dat se ve det vorhanomede hùs vnd grid afk0pen moghen,wan se willen, det si ener kord edder ouer laugh, vor also vele gheldes, als
twe erer man, de se darth setten scholen, vnd twe vser vrùnd, de wi darth
satten scholen, spreken, det en denkst reds]ikwesen. Vnd det sprekent vud
ok de lesinghe schole wi vnd vse vrùnd, de wi darth setten, enbouen rede
licheyt mid nichts vorteen, mer Wi scholen dat ghensliken vnd elvt holden
sender ellerleye erghelist. Vnd wes de vere spreken, dat se vs darvore
gheuca scholen, dat scholen se vs gheuen in ener stede, dar wy dat bruk
liken vnd vnentverliken entfesn moghen . Vnd se scholen vs de beredynghe
1365.
elvt to dem besten heren, vud se schole wy vnd vse eruen en edder eran
eruen dat vorbenomede bus, dorpe vndgrid sunder ienigherleye vertogherynghe
brùkliken antworden, vnd scholen en ok dat elvt to dem besten keren. A lle
desse dingh stede vnd vest tà holdende loue wi Kersten, ridder, Hannes vnd
Henningh, knechte, vorbenomed vor vs vnd vor alle vse eruen vsem vor
benomeden heren hertoghen A lberte vnd sinen eruen hi tràwen vnd bi vsen
eran in dessembreue, dar wi tù toghe vse ingheseghele angheheught bobben;
de gheuen vnd serenen is tù Zwerin, na godes bord drutteyn hundert iar in
dem vit'
vndsestighesten iera, des hillighen euendes tù pingsten.
N ach dem O riginal imHanpbArclnve zu S chwerin. Angohitngt sind drei rende S iegel
wie en Nr. 9169
2) im Schflde ein links echanender Helm, mit 5 (undeuthchen) Bmhert'
edern heeteckt , Um.
S’
IO hR IÌR G'S B OZGL
3) (H amer) im S childe ein rechte echanander H elmmit 4 nicht ganz denthchen B exherfedm ,
S M HR . O ld B O ZG L (Abwmchend von den S iegeln un 9179 und
Vgl N r. 8261 und 8262 Gedruckt bei [E vers] Boari . A nsi tiber 8tavenow , und danach
boi Ii-iedel, God dipl. B rand. …L B d 2 8 217
versiorbenen B ù chof A ndreas ertheilten B enattgmig ei ner neuen
P rabende des B… C apitels.
H ermannus prepositus totumque capitulum ecclesie Zwerinensis vui
nereis et singalis C risti fidelibus. ed quorum noticiam presencia peruenerint.
sinceram in domino karitntem. Protestamur presentibus lucide profitentes, quodooniìrmscionem prebende in ecclesia B utzewensi, Zwerinensis diocesis, cuius
redditus in villie Schepekendmp et Vorneholte situentur, factamelias per vene
rehilem petrem dominumA ndreani pie memorie, quondamdiete Zwerinensìs
ecclesie episcopum, prout in litteris eiusdem wn…w fie lucidius declaratur,nos vnenimi consensu mtificamus, gratificemus et in hiis scriptus firmiter ep
prohemus. D atum Zwerin , anno domini M° CCC° LXV”
, ferie tercia testi
penthocestss.
N ach dem D iplom. eocl. B utzow… fel. CXXXI I I‘. In due zw ischen dieser und der nichsten
U rkunde fre:gelessene Zofia ist von omar Handdee 16 Jehrhnnderta hinmngeschnehen A uscultata
1365.
maria pro breni Petro de Nygendorp super bonis hereditariis ad eum per
obitum Thiderici Schelen fratris sui deuolutis.
N ach demRoot . L ib. w ogait . 1338— 1384 , fo] . eingetragen zwischen fer. 6‘
L ib. recognit. Rozst. 1384— 1431 , foi . 52
”
(1398, vor
for. 4‘auto vino. Petri : vor Juli , ,Wesselus de R eken et M artinu B amal promiserunt manu
cum coniuncta, quod volant et debent consules in Rozstok indempnes oonsernare de promisso per
et per JohannemK raghman fratrem suum emonendornm; at uom promiserunt modo quomtihabicione et pleno consensu adhxbendîs perWillekinumet Hinricum fratres eius dictos
1365,nach Juni 6 1367, Septbr. 24. Rostock. 9363.
G ertrud cmd E lisabeth, To'
chter des B admamw D ibbold B om,
B aggele, alsmmm.
Notandum, quod domina Ghertrudxs filia domini D ibboldi Horn, vxor
domini Reyneri Grenzen , cum consensu domini Hinrici Frisonis, proximi suixamici, asscribere fecit dicto domino Reynero pro dote cum ea habenda, omniabona paterne sue hereditatis infrascripta: et primo dimidietatemprimi molehdinisiti in aggeremolendinorum et vains lasto annone redditus in molendino Vosses,secundo in dicto dammone molendinorum, et dimidietatem indaginis Volquins
haghen , prout in suis iacet distinctionibus, et quartam partem ville Sagenitze,
prout est in suis metis et attinenciis, et L marcas argenti puri de illis debitisC marcarumpuri , que a domino rege Swecie ante omnia debet habere, ac
quartam partem de quinquaginta marcarum redditibus in Wobbekendorpe et
Wolterstorpe, neenoa quartam partem omnium residuorumdebitorum vbicum
que existenciumhabebit.
(Domina Elyzabet, filia domin i D ibboldi Horn , nunc vxor Hinrici Bagghelen,
’cum consensu domini Hinrici Frisonis, proximi sui amici, resignauit
et asscribere fecit diete Hinrico suo viro pro dote cum ea habenda omniainfrascripta bona paterne sue hereditatis, et primo hereditatem lapideam in
platea Monachorum ante [ot] retro, prout patris sui fuerat, cum omnibus suis
sitam, et has hereditates habet in recompensam dimidii molendini domino
1365.
Reynero G renzen superius scripti et vnius laste annone redditus in molendinosecundo in dammone sito, quod Vosses fuerst, ac dimidieta tem indagiuis Vol
quinshaghen et quartampartem ville Sagenitze et L marcas puri argenti da
debitis C marc. puri argenti ante omnia per dominum regem Swecie ex
soluendis, necnon quartam partem de L marcarum redditibus in Wobbeken
dorpe etWolterstorpe ac quartam partem omnium residuorum debitorumvbi
cunque existencium apud quoscunque. E t cum lms d1cte scrotes Ghertrudis
et E lyzabet sunt abinuicem super permane paterne sue hereditatis omninoseparati et diuisi . Preseutìbus dominis Ludol[fo] N ygendorp et E nerhardo
B eselere. )
N ach dem Boat . L ib recognit. 1388— 1384, fel 100 cm… 11 unter dcr 8811761?
Ueberschrii‘
? fem oexta fest:penthecostcs D ie :wmto Inscripti on ist getxlgt Von an unter
dcr S eiten-Uebemchn fi : fama quarta poet M arie Magdalena (23. Juli ). ’ D i o Ebe der
Horn nn t H einn ch B aggelemuss von kun er B auer gewesen som,dannmdemselben Buche, foi.
1867, S optbr 24 (in sex i: farmpost Lamberti ), lesen wir
D omina E lyzabet, filia domini D ybboldi Horn , nunc vxor legitimaGherlaci Wilden , cum consensu dominorum Bernardi Gepman et R eyneri
G rentzen , resignauit et inscribere fecit eidem Gherlaco pro dote sua cum ea
habenda infrascripta : primo octingentas et quinquaginta marcas in recompensamdomus patris eius in platea Monachorum et dimidietatem domus diete C ou
uentus in monte baghinarum (et redditus vnius laste annone, quos habuit inmolendino secundo in aggere molendinorum, quod quondamVosses fuit) ; itemdimidietatem indaginìs Volquinshaghen cumomnibus et singulia suis attinenciis
et iuribus, sicud fuit dicti sui patrie; ceterumde quarta parte ville S agenitze
IIIIo marcas a monachis in Dobbran in terminis cum ipsis concordatis per
cipiendas; item L marcas puri ante omnia de centummarcis puri argenti, inquibus rex Swecie ipsi et sonori sue G hertrudi, vxori domini Reyneri G rencen,tenetur obligatus ; item quartam partem reddituumL marcarum in villisWob
bekendorpe etWolterstome; ceterumdimidietatemomniumdebitorum sui patria
antedicti vbicunque existencium et apud quoscunque. Presentibus dominis Lndolpho Godland et E ucrhardo Bezeler.
D as ( ) Emgaklammcrte ìst getxlgt.
A um Gm‘trndcnn M ùhlo war the erste Muhlc auf demM illflendamm S ie bu chte diaoeHllfte 1375 (Ma: — O ctbr. 5) ihrem:wmtnn G emahl L udolf' B umbaok su (s u ) ; vgl. auch 1384,Juni 10.
1365.
1365. Juni 12. Neubrandenburg. 9364 .
H einrich K ra nz , P ropst zu B reda , gcnehmtgt, dass B enn tng 1'csla w
den B es itz zu Weit in, welchcn cr von i hm zu L chn trdgt, an
H ovcdc, B urger m N eubramicnburg, verpfdudct ha t.
Ik her Kint ik Granz, van der gnade godis eyn pronest tom B rode,
bekenne vnd betughe openbar, dat Henningb Teslaw vor mi is ghewezeu vnd
belt vorscttet syu gut to Weytiu Toleke Eccede, eyme borgere to Brenden
borch, vnd sinen rechten eruen also, als het heft van mi to Iene; dat heftbe vcrlaten vud ic hebbet emghelegen. Dat beschedene gut heft he emvcrsettet vor theyn mark V inkenogen, dar seal Henningh Teslaw eder sine
eruen Toleken eder sinen ernen vore geuen eyue mark guldìs V inkouogan
penninga alle iat vptoborende vud to nemende vte deme redis gòde, dat he
hefi. Werot dat is not were, dat ment panden scolds, so sca! is Toleke oder
sine eruen macht hebben, dat sy t panden vts Weytin, swor id dar redist is,
oder in demvelde oder binnen B raudenborch vnd war id em vallen mach,dest id vues gud sy , to allen suute M ichaelis daghe. Thnge dieser ding sint
B enn [e]ke Rosenow, Heyue V ichere vnd C artlowe, borgers to Brandenborcb.
A n eyne bogere betugenisse so heb ic myn iughesegel ghehenget vor diesen
brif, vnd is gbegeuen to B randcnborch, na godis bort drutteyn hundert iar
an deme vifvudsestigesten iure, in des hilgen licbame daghe.
N ach dem O ngmal xmH anptà xolnve zu Schwerin D as in amen lainenan B entel gen…gewesene S iegel am P ergamentstm:fm ist ro:
-fallen.
9365.
Joha n n F i sch u nd sei n S ticfsohn H ein rich A chtcrbcrg verka u/en
mi! Zustlmmmag ihrer resp . E hcfi u u mad M utter das can nula
D ietrich A chtern za get ka lba M &hlcncrbc b M a tch….
O mnibus, ad quos presens scriptum peruenerit, nos Johannes V isch,Hinricus A chterberch, eines in Malchyn, salutem in co, qui est
‘
omuiumvera
salus. Tenore presenciumconstare volumus vniuersis, quod maturo concilio
et consensu vxoris mec t zeu, matris dicti Hinrici A chterbergh, et omniumheredum, quorum interest vel interesse poterit quomodolibet in futurum, pre
habitis, vendidimus religiosis virìs dominis abbati et conuentui monasterii D oberan, C isterciensis ordinis, dyocesis Zwerinensis, rite et racionabiliter dimidium
1365.
N ach dem U rk.—B uch der S tadt Lubeck 111, S . 563, aus dem O riginal auf der T resa, mit in
9367.
Nos A lbertus dei grecia dux Magu0polensis, comes Zwerinensis, S targardie et B ossick tartarum dominus, presentibus recognoscimus lucide protestantes, quod prouidos et circum5pect03 viros proconsules et consules ciuitatisLubicensis de quadringentis marcis denariorum Lubicensium, quas nobis et
heredibus nostris in anno domini M°CCC°LX°
septimo,lin festa beati Johannis
baptiste, persoluere deberent, nobis iam piene et integre persolutis et ab eis
receptis tenore presenciumdimittimus quitos, liberos et solutos . DatumZwerin,anno domini M°CCC°LX° quinto, feria secunda infra octanas fasti sacri corporisChristi, sub sigillo nostro maiori presentibus appenso in testimon ium euidencius
premissorum.
N ach demUdr.—B uch der S tadt Lubeck II I , S . 563, ,,aus demO riginal auf der Tresa, mit an
hangendemS iegel. Ebendas . eine zweite, bis auf das Jahr (1368) gleichlautende Quitung.
“octauo.
Juni 22. Wismer.
P remissa salutacionemultum(que) amicabili, fauorabili et seruili. Dominiet amici presinceri! Scitote, quod pluribus vicibus nostros consulares nunciosapud dominos consules Wysmarienses habuimus constitutes ad informandumeos, vt suos consulares nuncios ad terminum trans mare, vti scitis, chaer
neudam destinarent. Quibus responderunt, quod ipsi non essent requisiti et
vocati ad huiusmodi factum, et si bene suos mitterent illio, tune sui deberent
faria stare, quando vestri et aliamm ciuitatum nuncii placita intrarent. N o
uissime vero sicud hodie dominos Johannem de Kyritze et Hinricum Vresen
cum quadam nostra membrana, a tergo sigillata nostro cum secreto, trans
1365.
misimus ad experiendum ab eis ipsorum finale intentam et vltimam in et de
premissis eorum V01untatem; qui ipsis responderunt sicud prius et quod Vlta
riorem potestatemnemici dare vellent, quamdederunt. Vade nobis consultumet vtile videtur, quod dicti domini Wysmarienses ad visitmionem huiusmoditermini per vos et dominos S undenses requirantur et seriose postulentur.
Volumas eciampremissa dominis Sundensibus sine mora declarare. Ju casu
vero, quo dicti domini Wysmarienses huiusmodi terminum noluerint visitare,
respicere et obseruare, nos eciam uolamus in re vera ipsum tenere, visitare
et obseruare. D eus vos conseruetl Nobis cum finali vostro responso per
datorem presencium Thidericum S truz , nostrum familiarem, precipita con
fidenter. ScriptumWysmer, dominion proxima ante festum natiuitatis beati
Johannis baptiste.
Per consules in Rozstoch.
N ach dem O ngm‘
al imA rchive der S tadt Lubeck D re R uckeei te tri gt due bei H ilde, Mek] .
S li dtcmcgal, T ai“
. 11 , N r. 25, ubgebxldete rando Secret der S tadt R ostock. Gedruckt: L ab. U rk:
B uchm, 8. 564 ; H anse-B ecause I , S . 315.
A um. ImH anse-B occea zu S tralsund, 27. M i r: 1365’ Jtem conoordaverunt, quod minoraverunt consilium et commiaerunt dominis consulibus cxvitatum L ubeke B ozetock et S undis plenampotestatem, quod passant W here negocxum compoeicwms inter regemDaone et c:vztates , sed Roz
stok ot Wymer et C olberghe non consenserunt, sadpox-nue volant un cons ilium eorum et responsum
eorum romandare“ etc. I , S 307 ) D ann erachrensn m L ilbeck die R i tter V icke M oltke
andPeter M aul: als dànwche Gesandte und vorhande a am 28 M ai mit den Rathesmdehoten von
R ostock (Amd K rbpelm und L ambert W'
i tte), S tralsund und Lubeck tiber em elne A rtikel, ,,et
super xilo determinaverunt se conmrd.xter a: utroque parte addiemplacitorum servandumcum ” 8°
super insula A kemees dle octauo natuartatna boa t: Johanna; baptiste" (Jul: (E -R . I , S 312 ),,Vermuthhch ist der beabmchtsgte Tag an dorWeigerung Rostocks geachents rt .
“ Koppmann I , S . 315.
1365. Juni 22. 9369.
H enn i ng a nd H ei nrich R oskulc geben dem K lostcr E'
ldcna cino
R on ic a us Zorzow .
Witlich si allen ghuden laden, de dessen bryf seen oder horen lezen,dat wi Henning vnde Hinric, broders, gheheyten sin Roscùlen, bekennen open
bare an dessem yeghenwordighen bryue mit beredens mode, dorch dy Iene
vns heren ghodes vnde vnser nele vnde vnser olderen, de dar vorhenns zia ,
hebben ghegbeuen den gheystliken iuncvrowen the der Eldena in dome clostere
twe wispel rogghen gheldes in Hennikeu Bdrmester houe tho Tzirsowe ewich
liken upthoboreude; sunderliken den halueu wispel schal D yliam upboren ere
daghe; were ouer dat unser eyn ene yuncvrowen, dat unser twiyer kinder
eyn were vnde in dat kloster begheuen wolden, demo scholde de halue wispel
1365.
volghen; wer ouer didnicht, so scholden de vorbenomeden twe wispelrogghenewichlikcn dar binnen demo klostere bliuen den klostervrowen tho erer niit
ghanzliken tho beholdende. D at desse vorgheschreuen ding stede vnde vasto
bliuen vnde tho syner groter bewisynghe, so hebbe wi vnser twiyer Henningvnde Hinric, brodere, gbeheyten zin Rosculen, vnse wghezcghel an dessen
bryl' gheheuget, de gheuen vnde gheschreuen is na ghodes bòrt drytheyn
hundert var in demo vyfvndescstyghesten vare, in den theyo dusent ridder
daghe, der heyhghen merterer.
N ach dam O riginal un Haupt—Arclnve zu Schwerin A n Pergamontstrexfan hlngsu 2 S iegel
1) rund auf dem stehenden \Vappenschxlde ist em Scorpi on ; Umschrift
S’
h611111116h1 R O SK VLG R
2) soluldibrmig: Swgelhxld wne N r. Umsdmft *
“B IC I B O S K VL G R
Juni 23. Vor Abc. 9370.
A lbrecht, K 6nlg von S chwcdcm, begrilsst dic H aum lddtc, welche
seinem Valor befrcu ndcl s ind, erblelct si ch ihnen zu D ienstcn a nd
begla ublgt bol ihnen J akob R okslcdc.
A lbertus dei gratia Sweorum G othorumque rex honorabdibus et dis
crotia viris dominis proconsulibus et consulibus Lybicensibus, Wismariensibus,Rostocensibus ceterisque aliis domims proconsulibus et consulibus muitatesmari times inhabitantibus salutem et omne bouum. E x eo, quod carissimus paternoster in C hristo et dominus dominus Magn0polensis, prout nobis dicitur, in
firma amicicia stat vobiscum, plurimum gratulamur, volentes discrecionibus
vestris in honestis et vtilibus, in quibus nos requiri contingat, fauorabiliter
compiacere. E t quia familiaris noster Kapiko Rokstede uegociis nostris vobis
ad prosena referendis plene fuerit informatus, instanciis quibus possumus verioribos vos rogamos, quatenus verbis eiusdem Kepike, que vobis ad presens
retulerit, adhibere velitis firmam iidem, sicuti honestatibus vestris personaliter
loqueremur. Scriptum in castrie apud Abo, in vigilia Johannis baptiste, sub
secreto nostro ad dorsum litiere impresso.
N ach dem O riginal in der Weddelsde zu L ubeck unt aufgedruclrtemS iegel ahgedruckt bei
S artonuc—L appenberg Il, 8. 611 . D er K òmg belagerte next demHerbst 1864 (e. oben Nr. 9285)A bc. Vgl. wegen den D atums auch N r. 9371 and 9372.
1365.
conciues, et Gherardus @meke, ductor honorum quorundam nostrorumciuium,
magnas graciarum actiones vestre regie maiestati et consiliariorum vestmrum’
referentes eo, quod bona sua proximo anno preterito ocio diebus ante assumptionem beate virginis Marie ipsis subMeonia per vestros familiares ablata re
habent in satisfactione competenti. Propter quod vestre excellenti maiestatiregali cum omni humilitate et debita devocione quamplurimam regraciamurvna cum nostris civibus et Gherardo 0meke antedictis, volentes hoc pro omninostro possibili, si et quando occurrere poterit, libenti animo apud vestram
personam regalem et apud vestros consiliarios et servitores rememri . Deus
vestrampersonam regiam eustodiat sanam, pr05peram et longevam. D atumRozstok, anno domini M°
CCC°LX° qui nto, in vigilia beatorum apostolorumPetri et Pauli, nostro sub secreto presentibus tergotenus afiixo.
t O riginal mit Spuma des aufgedrfickten Secrets imRadu —Archive zu ge
druckt in H anse—Reo. I . S 316. und frfih0r (mi t der falsohen Jahreszahl 1364) in den B ostockcrN acht . 1754, S tck. 22. S . 85 D a dor B rief sich noch in licet befindet, vnrd er mcht unK onig W aldemar gelangt oem.
1365. Juni 30. S chwerin. 9374 .
dem K nappen H erma nn S torm, zur S lchenmg far ei ne S chuh!
la ndeaherrllche R echte cmdessen H of zu Scha rfstorfi
Wy A lbert, van der gnade godes hertoghe to Mekelenborch, grene to
Zwerin, to S targarden vnd to Rozstok here, bekennen vud betfigben 0penbare
in desseme breue, dat W i van rechter, redelker scult weghene schuldich sin
vnsem leuen, trùwcn kokemestere B ermea S torme. knapeu, vnd sinen rechten
ernen (veredehali) [dre] hundert mark Lubeseher penninghe, de uv ghinghe
vudgbene sin; daer hebbe wi en vore gbesat vud laten vnd settsu vnd laten
in dessem ieghenwordighen brene to eneme rechten brùkelken pende alle rechte
hogbest vnd sidest vnddenst, den wi hebben vndwente hereto ghehat hebben
in deme houe to Scherpestorpe, den de suine Hermen, vse kokemester, uv
bewonet vud besi t, mid aller vryheit vud rechticheyt vredesamliken vnd mi tliken to besittende vud to brukende (vud Wi en scolen noch en willen) [vud]vs daer degher nicht an beholden [de] , sunder herscop vudmanscop, went solunghe. dat wi [edder vse ernen] em de vorbenomeden penninghe ghenzlikenvnd to gbode beret hebben. Vortmer so gheue Wi [vnd vse ernen] vulbordvud ganze macht deme vorbenomeden B ermea vud sinen eruen, dat se, wan
1365.
se willen vud wanne vud wo dicke id en euent, den vorbenomeden hof, dewile wi (de) [denst] , vryheit vnd rechtieheyt daerane nicht van en geloset
hebben vnd entworen, als vorscreuen is, to pachtrechte legghen eder verset
[mogen] , wente se willen. sunder ienigherleis hinder edder bewernisse (vseedder veer eruen). Vnd Wi en scolen noch en willen daer degher nynerleye
beds eder schat van eschen (nomen) edder hidden, dewile wi id nicht geloset
hebben, als vorscreuen is, men de vorbenomede B ermeo, sine eruen vnd de
iene, den (h) [s]e den vorbenomeden hot vorsctten eder doen, scolca des vrede
samliken vnd nùtliken brùken mid aller vryheyt, als be in siner schede licht
vnd begrepen is, sander hinder eder bewernisse. Wan (wi) auer [Wi eder
vse eruen dem vorbenomeden Hermens vnd sinen eruen] de vorbenomeden
penninghe beret hebben vud betalet (deme vorbenomeden Hermens eder sinen
eruen), so seal alle vorscreuene vryheit vud rechtioheit, de Wi in demo vor
benomeden bone hebben, (vse vudvser eruen) quid, vry, ledich vnd los wesen,
(vud desse href seal denne degher nyne macht mer hebben, men he seal
genzliken doet wesen). To ener mereren bekantnissc vud to toghe desser
dingh hebbe wi vse (bcmellce) ingheseghel henghet lsten vor dessen href, de
gheuca vud serenen is to Zwerin, na godes bord drùtteyn hundert iar in
deme vifvndsostighesten iare, des maendaghes'
na suate Peter vud sunte
Pawels daghe.
Das imHaupt—A rclnve zu S chwerin befindhche O riginal ist unbcsxegelt geblieben und zu ei ner
neuen A usfertxgung als Concept benutz t Was i n demselben durchstnchen, ist luer in runde. was
dort fibergeschneben, luer in ochgo Klammem eingewbloesen .
1365. Juli Neukloster. 9375.
D as K loster N eukloster verkaufl an das C api tol zu B utzow 10 M k.
jahrlteher H ebung B rotgeld.
[O ]mnibus C risti fidelibus presene scriptum cementibus cen audientibus
nos A lbertus D oam, alias dictus de B ussekowe, prepositus Nouiclaustri, Me
chaldis'G antzowe priorissn totusque c[on] uentus
'sanctimonialiumibidemfacimus
tore notumpublics protestantes, quod honorabilibus viris dominis decano. ca
nonicis, capitale ecclesie B utzowensis, Zwermensis dyecesis, ex matura de
liberacione prehabita decem marcarum redditus Lubicensium denariorum ad
ministracionem panum symellarum deputatos rite et racionabiliter ac iusto
empcionis ty tulo vendidimus pro centummarcis eiusdem monete nobis inte
granter persolutis, in nostri monssterii necessitatem et vtilitatem conuersis et
64°
1365.
adduct[i] s,’ quolibet die proxima’ beati Martini episcopi de nostro monasterio
absque omni inpedimento et prorogacione ipsis dominis decano, canonicis, ca
pitula et eorumperpetuis successoribus per nos et per nostros successores per
soluendos expedite, aut ex nostris bonis dicti domini decanus, canonici et ca
pitulum seu eorum nuncii per pignera dictos decemmarcarumLubicensiumredditus extorquebunt pro ipsorum beneplacito, vbi ipsis expedit deducenda,nullo nobis beneficio iuris ciuilis nel canonici sulfragante in hac parte, quodpromisimus presentibus et promittimus vna cum nostris successoribus diatia
dominis decano, canonicis et capitale et eorum(que) successoribus inuiolabiliterobseruare. Datum et actum in Nouoclaustro, anno domini M°CCC °LX"
V°
,
feria III“in octaua Johannis haptiste. Ju cuius rei testimonium sigilla nostra
solita presentibus sunt appense. et presentibus commendabilibus viris dominisHinrico in N aquenstorpe, Hinrico in D assin ecclesiarum rectoribus, B iot ico
Retzekowe presbitero, Hartwico Metzeken , Ludeke B ousman ac HermannoLuderstorp laycis, prebe(e)ndatis Nouiclaustri , testibus ad premissa .
N ach dem D iplom. eccl. B utzow., foi . XCIII' (Nr. ‘
cluentus ’adducttls D ie
Urkunde ist durchstnchen ; amRando steht von der B and von 1480 .,E xtxnctnm est, quia forte
redemptum est.“ Gedruckt bei L iach, M aki. U rl:. I] , S . 145.
1365. Juli 2. Rostock. 9376.
a nd G erhard B arlow , H arrer zu S an ti:, verka ufen ei ne vomG elstllclwn Joha nn Voss ihnen verma chte H a usworth zu R ostock.
Iohannes Ebbinch approbauit et ratificauit legacionem factam per Jo
hannemVos clericum dominis Rodghero preposito in R une et Johanni Trepetowe archidyacono Verdensi et Gher[hardo] Badorp rectori ecclesie in Sage
a itze in vna area sita in platea.Wokrente in opposito Hermanni Longi et sicipsis, prout eamdictus Johannes Vos in testamento suo pmpter deum logeait,asscribere fecit. B ainda dicti domini Rodgherus, Johannes et G herhardus eamdem cream vendiderunt Johanni N ygendorp (et Gherhardo C arnifice) ipsis
(equaliter) , prout ipsis donata. est et sua erat, sibi resignantes esmdem et
warandiarn promittentes, volentes scripturam ipsum Johannem Vos tangentemsuper dieta area esse de cetero nullius vigoris .
N ach dem R ostocker Hausbnch 1354— 1867, foi emgetn gea cessu
(Juli D as Emgeklammerte ist gen t 1387, A pril 7. verkanfie (Leibxentenhuch fel.der R a th zu Rostock .,dommo G herardo B adorp, presbytero, et A lhaydn B adorpes
“
1365.
illustri principe, domino nostro, domino A lberto duce Magn0polensi, comitoZwerinensi, S targardie et Rozstok domino, vna cum vxoribus nostris predictis
dimittimus et presentibus resignamus honorabilibus et religiosis viris dominoG odscalco abbati totique conuentui monasterii Doberan , ordinis C ysterciensis,dyecesis Zwerinensis, pro duobus milibus marcarummonete Rozstokcensis nobisintegraliter persolutis totem et integram villam S aghenitz, aduocacie Rozstok
causis, cum agris cultis et incultis, pratis, pascuis, nemoribus, paludibus, ces
pitibus , aquis , aquarum afiluxibus et defluxibus earumque fructibus et in
stagnacionibus, piscariis , molendinis construendis , viis , innus , semitìs communibus et priuatis, cum iudicio infimo, medio et supremo, manus videlicetet colli, iuribus, iusticiis, pachtibus, seruiciis, precat as, prouentibus, vtilitatibus,comm0<litatibus ac singulis attineuciis
°
et emolimentis vniuersis, quocunque cen
seantur nomine, ad dictam villam spectantibus vel quouis modo Spectare po
tentibus, quemadmodum ipsa villa in snorum terminorum limitibus secundumomnem sui dimensionem in longum, latum, altum scilicet et profundum ab
olym usque in presens iacuit et adhuc iacet plenius et distinctius comprehensa,et quemadmodum eam antedictus Tydboldus Horn et sui heredes vtriusque
sexus quondam et nos pro nunc cum omnibus premissis condicionibus, libertatibus et pr0prietatibus possedimus, libere possidendam. Jpsnmque villa in indictos abbatem et conuentum cum omnibus et singulia pretactis condicionibus
meliori modo et forma , quibus valemus, vacuamipsius possessionemrelinquentes
transtulimus et transferimos per presentes , exceptis quatuor mensis predictsville adiacentibus, cuidam perpetua vicario in ecclesia beate Marie virginis inRozstok in altari ad partem orientalem recto retro summum alta re sito offi
ciande, per dominum Thydericum Horn , predicti T ydboldi petrem, fundatapertinentibus, quorum pachtus vicarius ipsius, qui pro tempore fuerit, percipiet,nichilque iuris in predictis mensis sibi amplias vendicabit, sed solumpachtuumpercepcione contentus oxistat, quos per se vel suos inînpedite sine quouis ex
cessu sepedictis abbate et conuentu ipsorumvc officialibus minime requisitis, si
necesse habuerit, per pignera licite poterit extorquere, ipsaque exsequi iuxta
conswetudinem iuris terre. Cuius ius patronatus ad nos Reynerum et Hin
ricum prcdictos tempore, quo vixerimus, spectabit, nobisque deficientibus ad
predictum dominum nostrum, dominumA lbertum ducemMagnopolensem suosquc heredes deinceps permansurum deuoluetur. Harum siquidem mansorumcultores pronunc hii sunt: relicts quondamHassonis nouem tremodia de altro=dimidio mense, Herwygu
'
s Lu’ndeman sex tremodia de vuo manso, Martinus
Wyntsten quindecimmodios de dimidio manso , Johannes Longus septemmodioscum dimidio de vuo quartali, filii Thoden septem modios cumdimidio de vuo
1365.
quartali, Reppelyn decem et onto modica de vuo quartali, Ludeke C rogherdecem et ceto modica de vuo quartali, triplicis annone cuiuslibet equemultumdiete vicario vicario annis singalis in quolibet fasto beati Martini episcopi et
eorum successores in perpetuum persoluere tenebuntur. R anunciamus insuperpenitas cuiuslibet exepcionis, deli mali, rei sic, vt narratur, non gesto, pecunie
non numerate, beneficio restitucionis in integrum omnisque iuris canonici et
ciuilis ac conswetudinarii auxilia et defensioni, litteris quoque, si que habentur,vel inpostcrum inuente fuerint, quibus huiusmodi contractus elidi, infringi aut
irritari poterit quouis modo. Promisimus quoque et presentibus promittimussepenarratìs abbati et conuentui vna cumhonorabilibus viris Hinrico Frisonis,Ludolpho de G odlandia seniore. B ernardo C epman et G herwine Wylden superius
memoratis in solidummauuque iuncta pro nobis nostrisque heredibus verie omnibusque et singulis, quorum interesse potuerit in futurum, iam netis aut
nasciturìs, pupillis vel emancipatis, ipsum villam cum pretactis condicionibus
in toto vel in parte inpetere seu inhrigare quoquo modo intendentibus verumet plenariamdisbrigacionem atque warandiamdebere et vello facere, prout ius
et conswetudo terre exigit et requirit. E t quia discretos vir Hinricus Bag
ghele sepedictus post huiusmodi contractus consummacionem et ante presenciumlitterarum sigillacionemdebitum carnis persoluit, quominus ipsis suum sigillumappendi potuit, nos prefatus Reynerus vna cumhonestis viris prenota tis nostro,
nostrorum heredum nomine pro ipso et ipsius heredibus ac aliis, quos presenscontractus nunc et in posterum quouismodo contingere potuerit, pro omnibuset singulis in hiis litteris expressis firmiter obseruandis prenarratis dominisabbati et conuentui promisimus et promittimus per pres entes, nulla prorsus
excepci0ne nobis in premissis vel premissorum aliqua vila vnquam temporesuli
'
ragatura . Preterea si aliquem nostrum tempore, quo warundis dictorumhonorumdurauerit, decadere contigerit, continuo infra mensempost eius ohitumalius eque ydoneus in defuncti locum debet per superstites subregari . Ju
omniumpremissorum euidsnciam sigillummei Reyneri de G rentze et sigilla
predictorum consulem: Hinrici Frisonis, Ludolphi de Godlandia senioris, Ber
nardi C opman et G herwini Wylden presentibus sunt appensa . Testes autemhuius sunt: illustris princeps dominus A lbertus dux Magn0polensis, O tto dominus de Pu’tlsst, Radolphus de Kercdorp et F redericus Molteke de S tritvelde,
milites, G riibo Voregghe, Luderus Lu’tzowe, marscalcus predicti domini ducia,
V inko (le Kercdorp, H inricus M olteke, armigeri, ceterique fide digni . A ctnmet datum Rozstok, anno domini millesimo trecentesimo sexagesimo quinto, indie septem fratrummartirum beatorum.
N ach demO riginal imH aupt-A rclnve zu Schwerin. A n grauemZwirn hangen S iegel
1365.
rund, mit: einer H ausmarke; Umschrit‘
t
S'
R G Y IIGK II II G R G IÌG ZG
2) schildibrmig, mit. einemgelockten Haupt en face Umschrift
S'
HG NR ICII FR G S O N IS
3) schildfòrmig, mit. einemS tern in der M itte und 3 Rosen in den Schildwinkeln ; Umschrift
4) rund: uber einem rechte gelehnten 8childe, worin 8mànnliche K òpt‘
e mit M fitzen, steht
ein Helmmit 2 H albrfidern, welche mit Federkàmmen besteckt sind; Umschrifi
S’
B G NARD I G O FMA N
5) rund: auf einem rechte gelehnten Schilde 2 in'
s A ndreaakrenz gelegte B aume mit \Vumeln,darùber ein Helmmit wallenden Helmdocken und oti
‘
enemF inge; Umschrift:
S’
G hG RWID.I WILD G
Vgl. Nr. 9363, wo Heinrich B sggele noch am Leben ist, und N r. 9379.
1365. Juli lO . Rostock.
der B abn an aus 4 H ufen far die H om’sche V icarei eu R ostock,
Nos A lbertus dei grecia dux Magnopolensis, comes Zwerinensis, nec
non S targardie et R ozstoch terrarum dominus, presentibus constare volumusvniuersis, quibus ea contingerit exhiberi, quod dilecti nobis Reynerus G rentze,consul, et Hinricus Baggbole, cinis in Rozstoch, coram nobis vna cumvxoribus
suis, videlicet Ghertrudc et. E lyzabeth, filiabus D ytboldi Horn , quondam consulis ibidem, personaliter constituti matureque deliberati de consensu, consilioet beneplacito snorum proximorum ac omnium, quorum merito quouismodopoterat interesse, sponte nulla vi interueniente rite et racionabiliter vendiderunt,.
dimiserunt ac resignauerunt honorabilibus et religiosis viris dominis abbatiet conuentui monasterii Doberan, C isterciensis ordinis, diocesis Zwerinensis,totem et integram villamZaghenitze, aduocacie Rozstoch, pro duobus milibusmarcarumRozstochcensis monete ipsis, vt recognouerunt, integraliter persolutis
cum omnibus suis pachtibus , censibus, prouentibus, precariis maioribus et
minoribus, agris cultis et incultis sen colendis, nemoribus, siluis, rubetis, pal
ludibus, cespitibus, pratis, pascuis, equis, aquarum afiluxibus et defluxibusearumque fruetibus, instagnacionibus, piscariis, molendinis construendis, viis,inviis, semitis communibus et. priuatis, necnon cum omnibus iusticiis, iuribus
1365.
iugiter permansurum deuoluetur. Pro warandia insuper ac euictiane vera et
firma diete ville cum omnibus premissis condicionibus prefati R eynerus et
Hinricus, venditores, et vna cum ipsis honesti et discreti viri Hinricus F risonis,Ludolphus de G odlandia senior, Bernardus Capman et G herwinusWylde, consules in Rozstoch, manu coniuncta et in solidum sepedictis dominis abbatiet conuentui promiserunt, ita quod ab omnibus tam netis quam nascituris,
pupillis et emancipatis predictam villam cum omnibus et singulia suprascriptis
condicionibus in parte nel in toto impetere nel inbrigare volentibus debeant
disbrigare, prout in terris solitum est et consuetum. Nos igitur vtriusque
partis piis alî ectibns inclinati et, vt diuinus cultus, qui in dieta monasterioDoberan celebri deuocione frequentatur, felicius augeatur et succrescat, quadpreoperc afi
'
ectamus, eccedente pleno filiorumnostrorumbeneplacito et consensupredictas vendicionem, dimissionem, resignacianem ac translacianem sepedicte
ville Zaghenitze cum omnibus supranotatis articulis acceptamus, ratificamus et
approbamus et auctoritate, qua valemus, confirmamus, sepedictisque dominisabbati et conuentui monasterii in Doberan integram proprietatem et ecclesiasticam libertatem et secularem cum omn i dominio vtili et directo superdieta villa Zaghenitze et omnibus ipsius attinenciis, cum omni iure et iurisdictione, iudicio supremo, videlicet manus et calli, media et infima et omnibussuis condependenciis, cum penarum execucione debite nel graciosa ac cumomn ibus precariis, quas, tociens et tantas , quociens et quantas nos et nastriheredes ac successores ab aliis terre nostre colonie recipere decreuimus, abbaset conuentus predicti subleuabunt, et generaliter cum omnibus et singalis
clausulis preexpressis de consiliariorum nostrorum assensu beniuole dedimus etdonauimus, domus et danamus de mera nostra liberalitate per presentes, itaquad ipsi predicti abbas et connentus prefatam villam cum omnibuspremissis condicion ibus nobis et nostris heredibus minime requisitis, vsibns
ecclesiasticis nel secularibus pro ipsorum voluntatis libitu obligacionis, per
mutacionis ac vendicionis titulo apponere poterant seu applicare, nichil nobiset nostris heredibus aut successoribus iuris, iusticie, debiti, exigencie et per
tinenciarumquacunque necessitate ingruente penitas reseruantes, iure patronatustamen ecclesia parrachialis dieta ville ac vicarie, de qua supra memorauimus,dumtaxat excepto , ipsamque villam Zaghenitze in nostram specialem pro
tectianem recipimus et tutelam cum singulia condicionibus antedictis, eo quadhuiusmodi contractus nostri speciali ordinacione sortitus est efl
'
ectum. Jn
hibemus insuper omnibus nostris capitaneis et aduocatis ac eciamomnibuscausa nostri facere nel dimittere volentibus, ne antedictos abbatem et
conuentumin ipsa villa Zaghenitze et eius attinenciis omnibus ac ipsius fruicione
1365.
libera quoquomodo inquietent nelperturbent. U t autemomnia prescripts robur
perpetuum abtineant nec per nos et heredes aut successores nostras valeant
irritari nel infringi, nas in signum confirmacionis ac ratihabicianis omniumpremissorumpresentes litterae nostro maiori sigillo dedimus et damus ex certa
nostra sciencia roboratas. D atumet actnmRozstoch, anna domini millesimotrecentesima sexagesimo quinta, in die septem fratrummartirum beatorum,
presentibus testibus, videlicet nobili viro O ttone G ens domino de Pòdlest ac
fidelibus nostris Rodolphe Kerchdorp, Johanne de Thotendorpe et V ickane
Moltoken de S triduelde nuncupatis, militibus, Ludero Lutzowen, nostro marscalea, G rubone Vereggeden, nostro prothocamerario, V ickone Kerchdorpe, Hinrico Molteken, armigeris, et pluribus aliis fide dignis ad promises requisitis
specialiter et vocatis in testimonium omnium premissorum.
N ach dem O riginal un Haupt4\nclnve zu Schwerin. A n grilner und rather Senda hi ngt das
gros-se runde, zu B d X, N r. 6914 abgebildete S iegeldes B arzago A lbrecht mit dem zu N r. 7079 ab
gebxldeten Secretsxegel als R ficksiegel. Geclmckt bel Schroder, P . M , 1429; v . Westphalen III ,1839. Vgl N r. 9878.
1365. Juli 14. Rostock. 9380.
H einrich M oltke von Westenbn‘
lggc, als herzoglioher H ofl*tohter, ver
kamligt den Spmch dos H ofger ichts, durch welchen demR ostockerB ilrgermcistor Joha nn v . K y rie: H &lz ungm a uf der F eldma rkP ostow zu cmd den B a ucm daselbst abgcsprochon werden .
N os Hinricus Molteke de Westinghebrugghe, famulus, index generaliscurie magnifici et incliti principie domini A lberti ducis Magnopolensis, comitisZwermensis, S targardie et R ozstok domini, tenore presencium recagnoscimus
publica in hiis scriptis protestantes, quad omnes et singula cause, quas commnobis in dicti domini nostri et nostro iudicio omnes et singuli villani ville
Pastowe mouebant contra honorandum virumdominumJohannemde K iritze,
proconsulem in Rozstok, super quibusdamlinguis, sitis in compie et distinc
tionibus diete ville Pastowe et possessione eorundem, ipsis villanis fuerunt et
sunt abiudicate et ipsi domino Johanni, sms heredibus et successoribus iudicialiteret sentencialiter adiudicate, sic quod idemdominus Johannes, sui heredes et
successores debant huiusmodi lingua, prout in suis metis sunt sita secundumaltitudinem, longitudinem, latitudinem et profunditatemarboria, proprie homeshoch et bamesdep, perpetua libere et pacifica sine cuiuslibet hominis inpeticioneet perturbacione tenere, habere et possidere ac in quoslibet vsus dinertere pro
65‘
1365.
ipsorum beneplacito voluntatis, nullius hominis consensu et assensu ad hoc
requisito. Ceterum aperta littera domini Baraldi Marder, militia felicis recor
dacionis, per eosdem villanos coram nobis in indicium products , cum qua
inpetebant dieta lingua et eorum posses ionem, fuit et est coram nobis in
iudicio sentencialiter et iudicialiter frustrata. cassata et anullata , semetis omnibusordinibus iuris vasallici et Zwerinensi. Ju cuius rei testimonium sigillum ad
huiusmodi indicium curia nobis per predictum dominum nostrumducem spe
cialiter adhoc datum et commissum ex nostro iussn et scita vna cumsigillis
validorum et honestorumvirorumdominaramN ycolni da LG et Gotscalci Preen.
militum, nostrorum in huiusmodi acta iudiciali assessarnm, preprie dinglude,O tionia de D ewitze, militia, Hermanni da L@, famuli, Johannis de Pomerio,proconsulis, et Henrici Vresen, consulis in Rozstok, presentibus est appensum.
D atum et actumRozstok, in curia D obranensi sub moro ibidem, anno dominiM
° CCC° sexagesima quinto, in protesta diuisionis apostolorum, presentibus
robustis et famasis viris domino Radolpha Kercdorp, milite, O ttone et Nycolao
dictis Smoker, seniore Johanne Hardenacke, Johanna de LG et. Henrico Haghen.
famulis, Ludolpho de G odland seniore, G herardo B oden, E nerhardo Voghen
et Henrico Pelegrimen, consulibus in Rozstok, ac ceteris pluribus fide digais .
N ach dom O riginal imBoetockar B Mh&Amhivc. A n Pergamenthîindern hangan 7 S iegel
I ) rund: auf gegittertcm G runde am rechte geneigter Schild mi t demmek]enburgmhen S tier
kept-'
e; dariiber em rechte schuuender Helmn nt einemmit einemKammvon Pfauent‘
edern besteckten
halben maklenbnrgmchan S childe als S chirmbrett , zu benden S eiten dea H elm:je eineR ose , Umschrift '
exam? worms fi ì rr nrcusmaonoronîisrs(Abgebxldet Jahrb. XI , Tai
“
i )2) echildibrmig, mit einem achrnffirten gezmnten G iebel. Umschrift
S'
RIK O L R I D G LV
3) rund, mit 3 geòhrten Pfriemen im stehenden S childe ; UmschriftS
'
G O O GK G o PB .G Y II D G B R DD G‘D G S G O RP
4) rund, nnt 8 Deckelbechern im etehonden Schflde, Umnchn ft *
S'
O TTO RIS D G D G WI IT IS
5) rund, stehender Sebaldmit einem geainnten G lobal auf gagnttartemGrunde. U
S’
hGR (D R HM D G LW
8) rund, mit emem7atrnhlrgen S toro im stehenden Schdde, Umschrifix 8
‘
IO M R III D G B O (DG RB D I x
(A bgebildet Jahrb. XI . Tef. 2, N r. 5 )7) schildibrmig. mit einemhamuaschauenden M enochenk0pt
'
e nnt starkemHear und groseen
Ohrnngan , Umschnfi (im rechten oberen S chmldwmlml begxnnend)S
'
HGNR IGI FR G S O NI S
(Abgebildet Jahrb XI , Tef. 3, N r. 2 )Gedruclrt: Jahrb XI , S . 819.
1865.
in aura ex parte testamenti domini Petri, quondam rectoris ecclesie in Scansa
berghe, quas videlicet dictus dominus Petrus fratri suo domino Hinrico Rasaebarcb, consoli Tarbatensi, assignauit in suo testamento, prout ipsi, videlicet
Johannes et N icolaus , fuerunt plenipotentes constituti ad subleuandum pre
dictumpecuniam, prout apparuit in li ttera patenti consulum ciuitatis Tarbetensis (apparuit) manifesto, dimiseruntque dictum dominum Hermannum et
heredes eius ex parte diete pecunie ab omni iterata monicione penitus quitamet salatamet cumhoc prouisares testamenti supradicti.
N ash dem Lubcclrsr N ied tadtbnche, eingetragan 1865, M ario Magdalena.
1365. A ug. L 9383.
D er Probst vnd C apittel zu Zwerin quitiren Prawen Mechtilden, Jo
hannis A s , weilandburgers zu Zwerin, nachgelassene witwe, vti“
empfangene40 mk. lub. D afur sia 2 mk. ierhcher pacht im dorfl
'
e N igenmarcltel
von
1 hufcn, die Herman Holste bewet, zu ihres Mannes gedechtnufi zu begehen ,
hinwider verlassen, die die C ollectores Memoriamm etc. einforderen vud auli
teilen sollen . D atumZwerin, 1365, in festa beati Petri ad vincula.
N ach Clandrian, Protos. foi. Nmnmark (K irchspiel Cmman).
1365. A ug. 1. Rostock. 9384 .
C apey eines B rieues, auf 3 huuen lautende, welche Ehr Jacob Rane,priester, vnser lieben frawen zu Kauelstarfi
'
zu Ewigen Zeiten gegeben zu
gebrauchen vnd besitzen. D atirt zu Rostock, A nno 1365. Am tage vin
cula Petri.N ach einemV is .
-Prot.. der K irche zu K avalstorf v . J. 1558 imHanpt-Arclnve su Schwantz.
1365, Aug. 5,und 1367. 9385.
G rabschrifl far den B i tter A ndreas v . 1 7o a nd dessen E hefrau
A nna i n der K lostee zu D argun .
finn lini m‘m"
lscii°
fe‘a [i o bus aubrees aluiam
miles ann bui nx rrr°
[su’
fr’
s iii an lsurrnrii o anna usar
rina crete v ris anime ranma requir[rent in pare smr E
1365.
A nno domini 1367, ferie ohnt dominus A ndreas Vlotow, miles. A nnodomini 1366, faria 3. ante L aurencii, obut A nna n.xor eius. O rata pro eis. A nime eorum re
quiescant in pace. Amen.
A uf der F inche des S teinen ist der schi-eg geneigte Flatow'
sche Schild mit den vier R ingen
in den Winkeln des A ndreaskreuzee eingehauen . D ie A ngabe tiber die Inschrift in Jahrb. VI ,
8. 99, ist nicht genna .
I D as msteht unter der Zeile.
Item eadem anno, ferie Illl° ante Laurentii, Hinricus Bertoldestorpprascriptus est pro eo, quod ipse Hinricus accessit ad B rant Wittenbeken dicenssibi: talia verba dominis proconsuiibus sunt reuelata per Hennekinum de
Wenden et N icolaumFarsiua; si ego essera ut vos, ego vollem recedere extraciuitatem. Qui recessit adpredictos, videlicet Hennekinum et N icolaum, coramproconsulibus eis de istia investigando . Qui negauerunt, quod non fecerunt,et iure suo cunfirmauerunt; et vellet ita facere werram inter1 dominos et
ciuitaten [ses] . Et tune predicti Henricus et N icolaus voluerunt a Henricohabere fideiussores. Tandem non habuit, sed arbitrabatur, quod voinii veniread indicium, per corpus et sua bona ; quad non fecit, sed socrate tamquantraditor furtiue recessit. Judices (ut supra.) domini H inricus Pelegrime et Gotfridus Kind, presentibus Radekina C rumvot, Conrado Quest, JohanneWokrente,
Heynone Dreyer et Hinrico Swinghen.
N ach
9387
1 256 (B d. I I , N r . vom 9. A pri l 1 310 (B d. V, N 3385) und
das denselben gleichlautende des .Papstos Urba n V . vom 23 . O ctbr .
In nomine domini, amen . Nos mdices sancte Magnntinensis sedie
recognoscimus, quad frater D ranetus de Torschifellanis, magister domus
1365.
sancti Anthonii in Grunberg, Moguutineusis dyecesis, tres litterae apostolicas
suo et diete domus sue in Grunberg nomine exhìbuit et produ itA cta sunt hac premissa in cinitate Moguntiueusi in curia habi
tacionis venerabilis viri domini F riderici doot0ris decretorum, propositi ecclesiesancti S tephani Moguntinensis, anno a natinitate domini millesimo trecentesimosexagesima quinto die decima cotaua mensis A ugusti, presentibus
discretis viris G untramo de G ruuberg, clerico Mag. dyce. , G obelino procuratorecausarnm sedie Moguut. et Johanne dieta F ryse, l
‘
amnio fratris D roneti antedioti(Ségn. Et ego Vlricus quondam Marquardi de Frisiuga , commoransnot.) Maguncie publ. auct. imp. notarius interfui trans
N ach dem imH anpbArchive zu Schwerin anfbewahrten O riginal, dem jetzt das S iegel mit:demB ande fahlt. In einemTranssumpt d. d. Wismer, 1880, A pril9, wird es noch beschrieben
S igillum, quod fuit rotundum, in cuius medio statit ymago cumsdam episcopi, in manu dextrabaculumpastoral0m teneutis ; ex vtraqua parte forma clipei erat sculpta ; littera circumt
'
erencialcs
sunt et fuerun t tales: S igillum indicum sancte sedie Moguutinensis.
"
1365. Aug. 28. 9388.
In nomine domini , amen . Ego Hermannus de Wysmaria, presbyter,vicarius ecclesia collegiata Ghuzstrowensis, licet corpore debilis, compos tamenmentis et racionis, in quibusdam articulìs infrascriptis ecclesiam predictumtaugeutibus sicmeum dispouo sen ordino testamentum seu vltimamvoluntatem:Primo, quod de septuaginta marcis slanicalibus annuorum redditibus, quos aconsulibus apidi Ghuzstrowensis comparaui denariis [mais et] quos dicti consules reemere poteriut, cum ipsis placuerit, pro septingentis marcis monetesupradicte, decem marcarum redditus de speciali grecia mea propter multascnrialitates michi sepius exhibitas per eosdem, ipsis ramisi et remitto gratuiteper presentes ; trigiuta vero marce de redditibus supradictis applico et applicatasesse volo vicaria mec, quam nunc tenco, in augmeutum; sub hac condicione,quod, si eiusdem vicaria patronus sta timpost discessummeumeaudemvicariamcuidamG otfridoWitten, awnculo meo, scolari mecumnunc existenti, contulerit
et ordinario presentauerit, dicti triginta marcarumredditus apud ipsamvicariamperpetue remanebnut; si autem dictus awnculus meus ad huiusmodi vicariam
1365.
N ach demimH aupt-Archive zu S chwerin aufbewahrten, am i inken Randa etwas defect ge
wordeuen O riginal, welches das S iegel von dem eingezogenen Pergamentbaude verlonen hat, mitErgfinzungen aus einer ebendaselbst befindiichen, durch den N atar Lorenz Clandriau beglaubigteuAbschrift. Vgl. Nr. 8839.
9389.
Jfs Wenkstcrn von 30 M k. etna L ampe auf demC hor dee ng
flaucn zu untcrhalten .
H inricus prepasitus , Ghertrudis priorissa tatusqne conuentus monasterumonialium in E ldeua , ordinis sancti B enedicti, Raceburgeusis dyecesis, cumuoticia rei gesta oratioues in C risto salutares . Noueritis, quod honesti famuliMartini Wenkesterne pinmafi
'
ectum, quem habet ad ampliacionem cultus diuiniet ad decorem domus domini gratanter ampiecteutes in comparacione vnius
lampadis, liquore debito foture ct ardentis perpetuis temporibus in choro nastrov irginali siugulis noctibus ad honorem dei omnipoteutis et ipsius matris virginisque Marie et omnium sanctorum suorum, ipsumpio fauore duximus prosequendum. Vuda tractatn diligenti et vuauimi consensu ex certa sciencia
presentibus ad veum predicts lampadis assiguamus in bonis predicti nostrimonasterii redditus triummarcarumdenariorumLubicensium, videlicet redditusvnius merce in curia villici sen sculteti in S_ tuke et vains in curia villici seuscuiteti in B resgtr et residue in curia sculteti sen villici in G lesynmarcis Lubicensibus, quas in parata pecunia recognoscimus dos in presentibus
percepisse et ad vsus monasteri nostri predicti connertisse, perpetuis temporibussingalis annis subleuandos, absque omnis mali commento sine frandis. S i vero,quad absit, negligentes in conseruacione huius lampadis notabiliter inueniremur,extunc predicto Martino ant ipsius heredibus profetas triginta marcas efl
‘
ectiue
restituemus, ad quod nos presentibus obligamus. Testes huius rei sunt Tydericus Weukesterue famulus, frater predicti Martini, magister Albertus Dennis,clericns, A rnaldus C lytz, perpetuus vicarius in ecclesia beati Georgii in apida
G rabowc, ct Nycolaus Coster, cinis in Leutzen, et alii plnres fide digni. Ju
huius euidsnciam sigilla nostra presentibus sunt appensa . A ctnm et datumEldena in curia nostra, anno domini M°CCC°LXV°
, in die decollaciouis sanctiJohauuis baptistc.
1) spitzoval, mit einer stehenden Heiligenfigur; UmschriftTI mGLD GII .
1365.
2) rund (e. Abb. un B d. IX , N r. cm rechtngeweudetes L ammmi t demHeiligensehein.
8'
sì : ronnnms B arriere m a mena
1365. Septbr. 8. Wismer. 9390.
D ie D omtmtkancr dcr O rdcnsprovi nz Saoheen ha lten omCapitol su
W… .
A nno domini ncccnxv, in die uatinitatis virginis gloriose, fuit hic
primum capitulumprouinciale celebratum.
N ach Schròder'
n Pap. M aki. I , S . 1428 flgd .
D ommilcaner-K irche nu Wismer. Vgl. Jahrb. XLV , S . 27— 31 .
D er Versuch, di eses O rdanscap1tel als P iomnmalsynode ausxulegen und anf ihr die Heihgcprechung dec Ansvm s geschehen (oder bem-ethan) zu lassemder in der Zeitschr. t
‘
iLr S chlecmgHolst…« Lauunb. G eschichte XVII , 847, gemacht wird, mt im A rchiv fa: che Gcsch des Herzogth.
Lauenburg II . 2, 122, mderlcgt , und die Hmhgsprechnng i n di e Zeit A dalberto II . von B remen1148) vcr
-wiccan.
1365. Septbr. 9. G tistrow.
sei ne Zus timmung zu dcr tn sei ner K irche vom Wea r H erma ns:von Wtama r mi:B ufera zu G la sewitz a nd P rotzekcfldorp zu stiflcndc»
Vicarci .
V euerabili in C risto petri ac domino, domino suo kmissima, dominoepiscopo Zwerineusi , A lbertus K yritze,
’ecclesie parrochialis ville Rekeuitze
diete Zweriuensis dyocesis, cum debita subiectioue et reuereucia se promtnmet beniuolum ad omnia genera mandatorum. Nouerit vestre paternitatis re
nereucia, quod discreto viro magistra Hermanno deWysmaria, perpetuo beneficio in ecclesia Ghuzstrowensi, dyacesis C amyueusis, beneficiato, diuinumauc
meutare cuitumcapienti, annui libere et concessi liceuciamet plenampotestatemvuamvicariamperpetuam in ecclesia mea predicts de acta mensis cumdimidiomensa in villa G laseuitze, de duobus mensis et dimidiomensa ville Prfitzekeu
dorpe diete Zwerinensis dyocesis , quas idem magister Hermannus emit a
strenuuo tumulo JachimNortmau prefate dyacesis instaurare et fundare, vt in
priuilegio empcionis super hiis coufecta plenius continetar, et cumcondicionibus
ibidem positis et annexis. D atum Ghuzstrowe, auna dominice incarnacionisM
°
C C C°
LXV”
, ferie tercia infra octauas natiuitatis beate Marie virginis, pre
66‘
1365.
sentibus discretis viris dominis N icolao D aleuitzen, Johanne Doberan, perpetuisvicariis in ecclesia Rekenitze antedicta , domino Hermanno Tesseken, Bertoldotectori
'ecclesie parrocbialis villeWadeushagben, presbyteris, GherardoWitten,
Willekino Gholtrnid, laicis, requisitis ad hoc specialiter et vocatis in testi
moniompremissorum. Ju cuius rei testimonium sigillum meum presentibus
est appensum.
N ach dem O riginal im G tistrower S tadt A rchi ve D as eiugehfl
ggte Pergamenthand hat das
S iegel verloren.
‘fehlt rector Vgl. N r 9325 and 1869,
1365. Septbr. 13. Wismer. 9392.
A lbrecht, H erzog con M eklenburg, verpfdndet Vogtei und Zoli zu.
Wiemar an die S tadt.
In nomine domini, amen. Vniuersis C risti fidelibus presentia visuris
et audituris nos A lbertus dei grecia dux Maguopolensis, comes Zwerinensis
necuco S targardie et R ozstocb terrarumdominus, salutem in domino et rei
geste agnoscere veritatem. Tenore presentiumrecoguoscimus lucide et testamur,quod nos sani ducti consilio nostrorum fidelium consiliariorumda mera liberalitate nostra noflrorumque heredum rite et radonahiliter obligauimus et obli
gamus litteras per presentes nostram aduocaciam et theolonium nostrum in
Wismaria dilectis nostris proconsulibus et consulibus ac vn iuersitati nostre
ciuitatisWismer et eorum successonbus pro mille et septingentis marcis Lubicensium argenteorum denariorum nunc datiuorum nobis integranter traditis,numeratis et persolutis et in necessarios nostros vsus et dominii nostri cou
uersis cum omni pmprietate, libertate, condicione, vtilitate et fructu, sicut
dictam aduocaciam et dictum theolonium progenitores nostri et nos hactenus
possedimus, pleno iure Lubicensi libere et pacifice tenendam et tenendum, pos
sidendam et possidendum. Quam aduocaciam et theolonium eisdem nostris
proconsulibus et consulibus ac vniuersitati diete nostre ciuitatis Wismer et.
eorum successoribus dimisisse recognoscimus et legitime resignasse ipsis, quidquid iuris in ipsa aduocacia et theolonio habuimus, relinquentes, nichilominustamen nobis et successoribus nostris facultate plenaria reseruata, quod pre
dictam aduocatiam et theoloniumpro mille et septiogentis marcia monete predicte, sicut eam et eum ipsis obligauimus et obligamos, redimere poterimus,quandocumque nostre nel successorumnostrorum fuerit voluutatis. Pecuniamautem redempcionis huiusmodi intra muros ciuitatisWismer predicte sepedictis
nostris prooonsulibus. consuhbus et vniuersitati seu eorum successoribus pre
1365.
videbitur expedire inter amicos meas et consanguineos. A ctnm anno dominiM
°CCC°LX quinto, ferie quarta ante festumsancti Mathei apostoli et ewangeliste .
N ach dar A bschrift imL ib. missar.,fol. 21 .
1365. Septbr. 21. G iistrow. 9394 .
Johann, M rst von Werle -G oldberg) , schliesst eine E i n-towua mi t
aber die E &ntòsn a nd Ueberwei sung con S tddten cmd A emtern
Wy iunghere Johan , here toWerle, bekennen vade betùgheu apenbar
an desser scrift, dat wy , na rade vses rades, man vnde stede, dor lòsinghewillen veer slote, else Plawe vnde S touenhaghen, dor vredes willen vaer landvnde vmme de sameden haut vser herssch0p vs bobben verenet vnde tusamendesad vnde
‘ldye vnde tu verderue mid allen stiìcken , mid sloten, mid steden ,
london vnde mannen , tu vromeu vuda tu schaden , tu vseme vedderen her
Laurencio vnde synema brodere Johanne, heren tu Werle. Wes wy vade vse
hòuetlfide an w omen edder an scheden nomen binnen landes edder butenlandes, dat schal vs vnde vsem vedderen vorbenòmed lyk aughan vnde an
ròren, vnde wy schòlen nynen krygh edder òrlòghe anslan edder beghinnen,îwy endreghen des een myd vsen vedderen vorbenomed mer welkerleye kryghvs anvald, den schole wy tusamende karen vnde weren myd gantzer macht.Tu desser vorsprokenen lòsinghe de[r] slote vnde were der land kese wy tuhòuetlùden vseman vnde vsen raat vade gheuen en macht, aller stucke plicht,ghiilde vnde bedda vptubòrende vnde by de rodmanns van Ghiìstrowe, van
Parchime vnde van Malchin tu leghende na der heren vade der stede rade,dar me da slate vorsprolmn made lose. To dame iraten male Plawe, darscolen de houetliide hulpe tu sòken un steden , an landen , an mannen , ghestlekvnde werlek. V an stad an, wan dat ghelòsed is, so schal me Plawe ant
warden demo vorsproken vedderen her Laurencius vnde eyaem broder Johannemid landen vnde mid mannen tu eroe, vode de sùlue stad, land vnde manscholen vs hfildeghen tu bewaringhe, dat me desse deghedinghe vaste holds.
D ar neghest schòlen de siilue houetliide lòsen den S touenhaghen an der sulucawis; vnde wan de ghelosed is so sche…] me den antwarden vns tu erue. vnde
stad, land vnde man scholen vsen vedderen Laurencius vnde Johanne hfildeghentu bewaringhe desse deghedinghe tu holdende vast vade stede. Were ok, dat
1365.
got vorbede, dat me desse slots nicht welde tu lesende’dun, so schole wy
heren mid land, sloten vnde ldden vns kryghes darvmme erweghen vnde dar
nicht af gan , wy bobben dos ghuden ende. Were ok dat wy edder vse
vedderen wolden theen buten landes edder by vròmeden bliuen vnde wesen,
so scholen vse houetlfide vs vnde vsen vedderen teringhe schighen. else vs
dat tuboret. Vppo desse vereninghe scholen al vse stede, also Parcheme,Malchin, Theterowe, Lowe, Gholtberch, S touenhaghen, man , land vnde ludo
vser herschop hfildeghen vsen vorsprokon vedderen Laurencius vnde Johannevuda trowe sworon, to holdende alle desse sidoko. m e Malchowen vnde
Wredenhaghen schal D rewes Vlotowe vnsen vorsproken vedderen hùldeghen
vnde mid en beyden by on bliuen mid oren, else vse anderen slots hir bi
voren. Were dat wy des nicht holden wolden an demo delo edder an dome
ghanzen, so scholen vse vorbenomeden stedde, land vnde’sik van vs theen
vnde bliuen by vsen vedderen vorobenòmed also langbe, went wy dat. betoron,
vnde holden do doghedingbe, de voro vnde un an dessem breue sint beloued.
Hìrmede scholen vse vedderen Laurencius vndo Johan van den sloten laten,
de ho hefi van der voremùndersch0p woghen, also Malchin, Laws, Parchemevnde G oltberch, vnde schal wyson an vs C lowes Hanon mid Malchin, daMoltea mid der Lowe, her Renon Barnecowen mid Parcheme vnde Gholt
berch, dat se by vns vorimer bliuen mid alsodaner schult, else her C lowes
van Wooden, dome got gnedich sy , en de slots hott bebreuet. Vordmer schal
vse vedders ber Laurencius vorbenòmed van allen schùlden, de ho vs ghe
rekent hott, vs vrygen vnde sebal vs de breue, de ho lòsed hott van vser
weghene, vnde de rekenschop, de he vs gberekont bott , voddor antwarden.
Werot dat wy breue hadden, de vs beyden tuluden, de schole wy vorobringhen
vndemenen dermodo vs beyden tu ghude; wolke breue ouer vaer con tuluden,do schal me antwarden, don de tuluden vnde anrorent. Alle dosso doghe
dingbe scholen nicht hinderen an der schedingbe vnde delingho vser land vnde
vaer schede, mer on estleker vser schal tu erue by syner schede blinco,
ghestleke leon vnde werleke leon tu lenende, na dele vaer land, also se voro
van vs sint beseten. S terne wy ans soneeruent, so scholen vse slots, land
vnde man by vsen vedderen Laurencius vuda Johanna tu eruen iummer blinco;loue
‘wy onor dochter edder sfistereruent, so scholen Laurencins vnde Johan,
do by den london bliuen, also vele vtghouen , dat me se erloken tu eremo
ghenoten bringhe. Were ok dat wy wiif nomen, wes wy on lenen tu liif
ghedingho, dat scholen se ero leuedaghe besitten, als yd recht is. A lle desse
vorbenòmedon stùcke vnde artikel loue wy an ghuden truwon vsen vedderen
vorbenomed stede vnd vast tu holdende vnde hebben tu orkdnde vse ingbo
1365.
seghol mid vaer manno inghoseghele, alzo Hinrik Moltzan , Vlrik Moltzan,
D rewes Vlotowe, Jochim Tesmer, riddero, D rewes Vlotowe, C lewes Hanc,
H inrici: Smoker, Henneke G rabowe, T ideke Vlotowe, HinrikL instowe, JochimN ordman, C lawes Nordman, knechte, vode vordmer y ser stede inghoseghel,
alzo Parchem, Malchin, Teterowo, Laws vnde Gholtberch, vor dessen href
ghebenghet, de ghonou vnde screuen is to G ùstrowe, na godes bord dusent
iar drehunder iar viifvndesostich iar, an sfiato Matheus daghe, des hilghen
apostels.
N ach dem O riginal nmH aupt A rchive zu Schwerin Dasselbe hat 18 Fanschmtte n perga
mentnan Smgelbfindern ; letzten fehlen en 8 , 9 , 10 . 13. and 14. S telle. N r. 1 , 2, 6, 1 1, 16
a nd 17 haben ihre S iegel verloren. Erhalten amd folgende S iegel
s ' VLRJGJ mouszan G)JLJGJS
(A bgebildet bmL isch, mc… . U rir. u.m 3, N r. 7 )
4) rund ein stehender Schild mt 2 ms A ndmaskreuz gelegten B alkan und einem Bunge in
V L O TOWG D. . ] LIT IS
5) (abgenssea und der
glatt , links aufiecht geweckt ; Umwhrift
TG S(DG B IL ITIS
7) rund. umgagxflerten S tegolfelde ein rechte galehntar Schild mit ememHahn , dariiber ein
S'
R IG O L G R
(Abgebxldet bei L tsch, Hahn I , Tef. 1, N r. 1 )
12) rund. un etehendan, gespaltenen Sohilde rechte em halber Doppel—A dler, links eine halbe
I G I 8
15) emB ruchstflck dee Bd. X, zu N r. 6697 abgebildetemS ingole der S tadt Halnhin ,
18) das Bd V , zu N r 3291 ahgobildete S iegel der S tadt G oldberg
L |ee: tu at vnde ’ lO sende ’vnde lode ‘lete et. loue. Gedruckt m h och,
G oachlecht von Maltana I I , 186.
1365. Septbr. 27. Stockholm.
‘
L etzterem dem K loster vorentlwltene G ator.
S v. B iksmh Perg: B n N r. 671 S takholmis , eabb. prox ante factum b M ichaelis arch.
D as Secret tet besohn eben zu N r 9286
1365.
1365. Soptbr. 30. Lubeck. 9398.
Wy borghermestere unde ratmanne unde gantze menheyt van den
steden , also Luboke, R ozstok, S tralessund, B remen , Hamborch, Kyl, Wysmer,1G rypeswald, Tanglim, S tetyn. N yen- S targarde unde C olbergh, bekennen nude
betùghen openbaro in dessem breve, dat wy myt endrachtighen willen undevulbort bobben ene gantzo, stede, ewigho zone mit dome hochghoboren dorluchtighen [vorsten] horn Woldemare, koningbe der D enon , der Wanda undeder Gothen, unde sinen erfnamen unde sinen nakomelinghon, unde heren unde
vorsten, do in demo riko to D onernarken wouaftich syu. unde ridderen unde
knapeu, borgheron unde ccplude unde der gantzen menhoyt in D onemarkenunde alle den yenen, do darane begrepen unde van erer weghene darane vordacht sin, van aller twedracht unde orloghe, dat ghewesen heft tuschow uns
went an dessen doch.
ilO k schal desse zone don daghen, de wy mit dome
vorscrevenen koningbe maket hebben, nicht scheden . Allo desse stacke willewy stede, vast unde unghebrokon holden sunder arghelist. Dos hebbe wy tobotuchnisse user stede inghoseghelo. also se vorbenomd sint, an dessen hrefghehenghet. Ghegheven to Lubekc, na godes bert drutteyn hundert iar indome vifixndesostighosten iero, des noghesten daghes sunto Mycheles, des hilghenorsenengels.
N ach H anse-Recesso I , S . 318, aus dem O riginal im K 6nigl. G eheim-Archiv, welchem von
den 12 angohiingten S iegeln jetzt das von B remen fehlt . E bondaselhst S . 319 ist eine lateinische
A usfertignng nach dem zu Lubeck vorbliebenen O riginal mit 11 anhaugenden S iegeln abgedruckt .
ilD ie E ntwtirfe zu R ostock (gedruckt in den R est. N achr. 1754, S . 86) und zu S tralsund haben
hier noch den Zusatz: ,,Were ok, dat: van uns vorbenomeden steden ienich in desser zone nicht
wesen wolde, da scholde der vryheyt, da wi in desser zone van dome konynghe unde van demoriko to D enemarken worbenomet bobben (e. 1365. N ovbr. nicht bruken. O k en schole wi
nude willen den steden, da hir nicht yuna wesen w illen, nome medo behulpen wesen geghon den
konyngh van D enemarken edder eyn riko, sander arghelist.“ V ielleicht zielte dieser ursprfingliche
Zusatz anf Wismer, dessen Beitritt A nfangs nicht sicher erecheinen mochte (n . N r. wenigetens imE ingange des Entwurfs zu R ostock fehlt 1Wysmer. A uf dor Versammlnng zu R ostock,
am 5. O ctober, an welcher auch ,,de Wysmer: Volmarus L enetzow et H ermannns Cropelyn ; deRozstoch: Johannes da Pomerio, A rnoldos Cropelyn, Lambertus Witte, Johannes da K yritze, Hinricus Vrese, L udolphus da Godlandia senior“ Theilnaba:on, , .ia composicioncm iamordinataminterregem et ciuitates communiter consenserunt, volentes litterae de se eonfectes sigillare; quas litteraedominus A lardus, notarios Znndensis, et Hinricus Witstok, notarius Rostokensis, et Johannes daWantzol, notarius L ubicensis, bausportabunt.
“
1365.
1365. Octbr. 3. G tistrow. 9399.
L oren z, r am con Werle, beurk undet die E rkldrung des K onrad
Spegelbcrg d. a . u nd K onrads, Sohn dee M a tth ias Spegelberg, dass
auf G rund des dem M atthias von weil. N icola us von Worle vcr
pfdndeten zehnten Wen —:ciao aus der Vogtei G ilstrow, dieser zehnte
H enn ig au s dea K tostere D oberan M ahlc e u E l.- Sprea: n icht er
hoben werden durflc, a nd ete, wenn i hre Vermògenslage etch bcsaert,B rea tz daflì r leisten wollen .
N os Laurencius dei grecia dominus de Werle ed omnium, quoruminterest, noticiam deduci cupimos per presentes, quod constituti in presencia
nostra famosi famuli nobis sincere dilecti C onrados senior et C onradus filius
Mathie dicti Spegelbergh, nullo motu coseti, sed libere et spontanee in publico
fatebantur, eos et eorum heredes virtute obligacionis generalis de decimalidenario, tollondo in aduocacia G uzstrow, quondam Mathie predicto bone memorie per patrem nostrum nobilemdominum N icolaum do Werlo pie recor
dacionis facto, aliquid iuris in molendino ville Minoris Sprentze de huiusmodidonario decimo extorquendo et recipiondo penitus non habere et impigneracionosseu suseepciones denarii profeti, quas iam iteratis vicibus in disto molendinofecerant, contra deum ot iusticiam foro factas, occasione cuius idem Mathias,
tractus in causem, excommunicacionumsentoncies cumnonnullis aggrauaminibususque in mortem sustinuit et ob hoc ecclesiastica sibi danegeta fuerat sepolture,
arbitrando se iidem C onrados et C onrados pro se et suis heredibus coramnobis et astringendo, quodabhac die in antea religiosos viros dominos abbetemet conuentum in Doberan, C isterciensis ordinis, ad quorumproprieta temdictuinmolendinumpertinere dicitur, nollont amplias aliqualiter impedire, sedefiicaciter,
quantum in eis esset, solertius promouere. Verum quia pro huiusmodi violencia et receptione iniuriosa decimalis pecun ia predicto, nisi inopia prohiberet,merito fieri deberet condigna satisfactio et emenda , oondrctum fuit et plecitatum
per ydoneos viros amicos partis vtriusque, eosdem C onradum et C onradnm,quandocunque requisiti fuerint, iuramento confirmare dehors, tantumesse eorumin0piam, quod nullatonus possent satisfaccre de commissis, sed quam primumad pinguioremfortunam perueniront, pronunciacioni et diffinicioni duorumproborumvirorum ab vtraque parte eligendorumde satisfactione et amanda omnimode velle stare. Quibus quidem sic factis coramnobis, supplicauerunt nobis,
ut presentem litteram, predictorum placitorum tenorem oontrnentem, in memoriam et testimonium dignaremur sigillare; propter quod ipsorum precibus
annuontes ce, que sic fieri vidimus et audiuimus, conscribi per notariumnostrum67°
1365.
fecimus et secreto nostro vna cum sigillis Conradi et Conradi predictorumiussimus confirmare. Datum et actnm G uzstrow , anno dominiferie sexta post Michaelis, presentibus honorabilibus viris dominis Jacobo R odekogelen, Johanne Swanense, monachis monasterii predicti, Gherardo de S trunken,nostro notorio, Ottone de C remmfin, female, et aliis pluribus fide diguia.
1) das B d. XV , zu N r. 8981 abgebildete S ecretsiegeldes Ftìrsten Lorenz von Wario (geneigterSchild mit demworlesohen S tierkopfe. dariiber zwischen wehendon D ecken ein rechte achauenderHelm, dessen Helmzier, der halbe S chfld,mit einemK amm
x S'
x L R VR G RO II x D O (D IR I D B WG RL G x
2) Helm, besteckt mit 2 breiten Wedeln an gekreuzten S tielen ; UmschriftS
'
C O RR E D I o SPE [Gh]G LB GR G I\
3) Helm, bos teckt mit 2 breiten Wedeln en gekreuzten S tielen ; Umschrift
S'
(IVRR R D I SPGGhGL B GR O h
9400.
l] 1365, O ctbr. 5. B oossa derhausischon R athssendoboten zu Rostock . ,fuit ordinatum,
ut Rozstochenses tenobunt castrum B orcholmen usque ad terminam supradictum, videlicet usque ed
festoni nativitatis beati Johannis baptiste et postea Grypeswaldenses et S tetynenses idemcastrumoonservandumacceptabunt. Medio tempore Lubicenses et Kylonienses providebunt, in quantumpoternnt, da uno bono viro, qui dictumcastrumleuent, qnamdiu fueritmmanihun civitatum. Jnterimeciamdehherabnnt m consiliis suis, quid cum codam castro fuerit faciendum. Quod S tetinensos et
G ripeswaldenses in eorum portahunt consilium.
“(Hanse—Recease I , S .
[2] 1366, Juni 24 R ecess su Lflbeck: ,,Primo Johannes notarios S tetynensis excusavit
dominos suos, quod propter viarumdiscrimina non potemnt'venire ad terminon ; secondo pociit eos
haberi supportatos da gnbernatore castri B orgholmen . Jnsuper decroverunt, quod de castro
Denholm ipsos Gripeswoldensett et S tetinenses nolunt habere supportatos . V erumptamen miscreatlitterae peti torias domino Frederico Zuderland, ut ei pmit usque M ichaelis ; ci: si interim recederet
et quid sinistri in eo accideret, quod absit, de hoc G ripeswoldenses et S tetinenses respondebunt . Sed
hoc dominus H inricus Wruk [R athmann aus G reifswald] et Johannes S turman [S tettiner N otar]dixerunt se volle inportaro suo consilio. Medio tempore volant. convenire cumG regorio Swertiug, sipossint, ut ipse illud acceptet
“(H anse—Rec. I , 8. 331
[3] 1866, D ecbr. 16 (fer. 4‘
p. Lucie) . B ecess zu Rostock: Gregoriue Swerting nouait
civitates, peteus sibi refundi 126 mr. L ab. dea . , quas exposuit in preparando se ad recepcionemcastri B orgholms et stipendiariis et reiais hincinde. S uper hiis a eswaldensee et S tetinenses debent
secam concordare et ipsumde hiis expedira. Jtemdominus Fredericus Zuderland excusavit se da
dimissione castri Borgholme, quod ad promisse regis Haqnin i Norwegia ipsumda se presentavit , qui
promisit se missurum IIII milites suos escum, qui cum civitatibns deberent omnia placita terminare,et vellet eis facere pro iniurie, id est unlik, equi tatem. Super quibus eciamlittere regis patentes
et serate legebantur. Super hoc R ozstokcenses pecierunt consilium a civitatibus, ut ipsi diiudicarent,
1365.
nundam. sperantes nullum eorum aliquid inde spolium perpetrassa ; quod tamen si factum fuisset,contigisset contra nostrumvoluntatem at nobis insciis . A dhuc enimdue da capitanais illis vivant,
quorum aliquam si pro aliquo opelio iucu
complementum. Jtem credimus . quod M agnopolensis predm et honorum vostrorum intra Òlaudiam
manibus nostris fuit ; sed si postaa, quando sibi illud subegerat, seu interim, quando vos illud har
buistis, aliquod istcrum fecerit, aamim quam vobismet et matris consiliariis de hoc culpa inponenda
est, ut videtur. Quis eciamda litteris et promisso vostro, quo promisaratis mitten milites et
nuncios vestros ad civitates ad componendum vos cum eis da codam castro, nondum fecistis mencionemresponsivam, petimus, ut da hoc nobis sstisfaciatis .
"
[9] Klageartikel Konig B alcone gegen die Hausestfidte Jtem in ista securitate, qua
dominus nester et pater ac nos assignavimus civitatibus castrumB ornholm, surripiebant hominibus nostriset servitoribus predis eorum et bona infra Òlsndiam et assiguabant ea inimicis nostris, qui nobis
exinde dampna facerunt, et sequebantur eos ad faciendum nobis et nostris dampne. Jnsuper capti
vsverunt servitores nostma in eadem securitate et amioicia et posuerunt eos ad truncum, taliantee
eos, et fecarunt reisas a dieta castro in dampnumnostrum et nostrorumemuli nostri , videlicet E rikusG lycingb, Philippus B ande, A nundns B rimuli
'
sson, K anolus Habramsson et plures eorum aux iliatonss .
Pardidarunt eciam infrascripti homines et servitores nostri bona eorum infra Òlandiam sub eademamicicia et securitata, primo Gotschalkus episcopns L incopensis bona sua , que ad eum pertinebant
A nundus B enninxsson, magister N icolaus Y oussou, Petrus B ande, Clemens Petersson, dominus Philippus Karlsson, Johannes B rudzsson , M agnus Hakensson. M athias Hakensson et B agunaldus Erin
gislasson .
“(Hanse-B ec. II , 8.
1365. O otbr. Il. G adebusch . 9401 .
D er B a th su G adebusch bezeugt, dass G erhard von R tpen demH einrich Voos, Vi car a n der G adebuscher K irche, zwei B ufera zu
K asand verka uft hat .
C orum vniuersis et singulia presencia visuris seu audituris nos JohannesB rassche, Johannes S tuue, proconsules, C onradus S tuue, Johannes C oselowa,Otto C lingenberch, D ydericus Troster, Ryke Johan, Wernerus B oddin, JohannesV ickonis, Jacobus B ecker et Ghozwinus G ozwini, consules ciuitatis G odebutze,recognoscimus et lucide protestamur per prcseutes, quod coram nobis constitutus discretas vir Gherardus de Rypen , filius E ngelberti de Rypen, quondamnostri conciuis bone memorie. publice dixit et recognouit rite et racionabiliter
perpetua veudiciouis tytulo cum pleno consensu et beneplacito snorum heredumet illorum, quorumpotersi:interesse, vendidisse, dimisisse et resignasse discretoviro Hinrico V oos, vicario ecclesie in G odebutze, et ipsius veris heredibus duosmansos ville C asandorp adiacentes cumomnibus et singulis eorumagri3, pascuis, pratis et pactibus et vt plenius in ipsorum terminis distinctiuisiacent comprehensi, quos nunc colit Hinricus Tyderioi ibidem, et generalitcr
cum vniuersis vtilitatibus et liheflatibus, quibus progenitores sui et ipse hac
1365.
tenue vtilius et liberius possedissent, vtiliter et libere perpetuo possidendos.
Hoe quoque mansos idem G erardus et sui heredes spoute velint et teneantur
predicto suisque heredibus a quolibet inpetente et inbrigante disbrigare, et
predictus Hinricus Voos pecuniam, pro qua dictos mansos emissat, eidemG herardo de R ypen integre et gratanter persoluisset. D atum et actnmG odebutze,anno domini M°CCC° sexagesimo quinto, ipso die translacionis sancti A ugusfini
episcopi, nostri consulatus sub secreto presentibus appenso in testimoniumpremxssorum.
N ach dem D iplom ecc] . B utzow , fel. LXX‘
(Nr.
‘perti nentes. Vgl. anton 1368.
Jan. 18 und O ctbr. 13.
1365. O ctbr. 12. S tralsund. 9402.
Wartù la v V ., H erzog von P omnwrn -Wolgast , u nd dessen N cfi'
cn
Wartisla v VI . und B ugtsla v VI . schliessen mit H erzog A lbrecht von
M eklenbura cin B ananas zu gegensettiger B illi e.
A .
Wy Wartzslaf de olde, Wartzslafde idagbo vudBdggheslat'
de idnghe,van godes gnaden hertoghen to S tetyn, der C assubcn, derWcude, der F ilmerenen vud vdreten td R uyen, bekennen vud tdghen vor vs vnd vse eruen in
desser iegbcnwordighen serifi, dat wi vud vse smau na rade vser trùwen ruet
gheuca vs endre.chtlikenlvorredet, vorbduden vud vorenet hebben mid dem
hochebornan vdrsten hemAlberta, hertoghen tilMekolanborgh, greuen tdZwerin,td S targsrden vnd to Rozstok heren, vsemleuen ome, vnd sinen eruen
'also
dat wi vnd vse eruen bi em vnd sinen'eruen bliuen vnd en behùlpeu schùlen
wesen mid gautzen trùwen. V nd were dat iemant, he were we be were,
ere land, slots edder pende annerdìghen, hinderen edder en afdryugheu wolde,
dat schdl wi vud vse eruen em vnd sineu’eruen heren kelpen vud weren
vnd dartd mid gantzen trùwen behdlpen wesen, also of id vs sùluen eu
ghinghe; vnd al desse dingh schdle Wi vnd vse eruen dem vorbenomedenvsem ome hertogheu Alberto vnd sinen eruen
‘to dem besten keren. Vud
hir neme Wi vt den dorldcbtîghen vdrsten vsen heren den keyser, em denst
to doende in sinemlande, vnd okden mechtighen vdrstenWoldemar, koninghtil Decemarken, demwi plichtich sindbinnen D enemarken midvyitichmannenwapend tù denende.
‘Vud wi vnd vse eruen schdlen io dorch nines maunes
willen mid vsen vorbenomeden ome bertoghen A lberta vud sinen‘eruen mid
1365.
vsen landen vnd sloten an b'
eydon siden nine vyende werden, men wi schdlen
stede trdwe vrfind bhuen, als vorscreuen is. Vortmer schdleu desse breue
vnd deghedinghe den breuen vuddoghedinghen, de tùsschen botteghe Barnymdem iùnghen , dem god guado, vnd sinen eruen vnd vs vorben [omeden]Wartzslaf vnd vsen
’eruen vnd ok sunderlikcn na tusschen vs Wartzslaf vnd
B uggheslaf, dos°
verben[omeden] hertogh B arnym souen, af eno sid, vnd vsen
vorbau [omodeo] omhertoghen A lberto van Mekelenborgh vnd siue°eruen, af
andere sid, ghegbeuen vnd ghedeghedinghet sind, an ninerleye wis hinderen.
men wy vnd vse eruen schdlen em vnd sineu’eruen de breue vnd doghe
dinghe mid dessen holden vnd vdlteen su al erer macht siinder arghelist.
Vortmer scd Wi vud vse eruen na rade vnd viilbord vses vorbenomedenomes vnd siner
"°eruen des macht bobben, hir to vud an toteende vse vrùnd,
de vs un beyden siden nette dùnket; vud sùnderliken tee wi hir un vsen
broder vud vedderen B uggbeslaf den olden, hertoghen to S tetin of ho duran
wesen Wil, so schnl ho alsodane vorwarynghe docu vnd nomen, als Wi an
dessen breue ghedaen bobben. D osso vorhenomede stdcke loue wi" Wartzslal
‘
de eldo, Wartzslal'
de idagbo vndB uggheslaî da idagbo, hertoghen vorbenomet,vnd mid vs vse truwen raetgheuen: Wedigho Bdgghenhaghen, vsemmschalk,Wolter van Penice, Enghelke Mandduel vse camermester, Henningb van
Pentze, riddera, A lbert van Helpede vnd E nghelke Werborgb, knapen. demvorbenomeden vsemome hertogheu A lberto vud sinen eruen vnd sinen rect
gheuen: C lawese van der Lv, G òdschalk Preen, O tten van Dewitze, V icken
Molteken van dem S trituelde, O tten van Helpede vud Reymer van Plesso,ridderen , in desser ieghenwardigben scril
‘
t stede vnd vast tù holdende midvsen eruen
"in gliden trùwen sander argholist. To ener merer vud vùllar
betùghinghe se habbo wi Wartzlat'
da eldo vud Wartzlat‘
da idnghe vor vs"
vud vor“vse eruen vse ingeseghele mid den ingheseghelen veer medeleuoro
vorgheuomet mid vaer vnd erer“witscap bought laten an dessen breef, vnd
"
leuen vertmer, dat vse veddere vnd broder B dggeslaf de iunghe vorbenomed,wan ho td sinen iaren komen is, schal sia ingesegbel henghcn bi vse inge
segole an dessen breef, de gheuen,”
doghedinghet vnd screuen is tii demS tralessunde, na godes bord driltteyn hundert iar in dem vif
‘
vndsestighesten
iure, des sùndaghes vor sunte(n) G allen daghe.
N ach dem O riginal im Haupt A rchwe su Schwerin.
'D urch das Wert und a men Theil desfolgenden ist ein scharfer S tr-ich mit andoror T inta gemacht, n elleicht unabsîchtlxch. A ngehdngt
amd noch 7 S iegel. der Emscbmtt su 4 S telle rst leer. dar zwischen 2 and 3 gelassena B aumaufi
'
allond gres: D re erhaltenen S iegelmud:
das B d. XII I , su Nr. 7890 un 3. S telle bescbn eben0 ,
1865.
V icke Moiteke ven demS trituelde, O tto van Helpede vnd B eymer ven Pies se,riddere, den vorbenomeden vsen omen Wartzslaf den olden, Wartzslaf den
iùnghen vadBuggeslafden iùnghen, beringhen to S tetin, vud eren eruen vud
eren metgheuen: Wedighen B uggenhaghen , eren marschelk, Wolters van
Pentze, E nghelken Mendùuel, eren cnmermester, Henninghe van Pentze, rid
deren, A lberta van Helpede vnd Enghelken Werborgb, huapen, in desser
mid vsen ernen fe/zlt”wi A lbert vorbenomed vor vs
"vor fdl
vser vnd erer fai:/t vud òz'
s“breeffeldt
"
gheuen vud.
A ngehlìngt sind 7 S iegel, che 3 letzten in etwas hollemmWochen (doch anseheinend enel: dns
der ersten bezden von demdes 3. und 4 . vemlneden) :
1) due Bd X, zu N r. 7079 nbgebildeto S ecret Herzog A lbrecht:
2) echildi‘
òrmig, die linko O berecke ist weggebrochem ein Mnnergiebel, beiderseite je 2 Zmnen- O L R I D H LV (DIL G S ‘
PR… D G B R DD G M 'S G
4) rund: im Schilde 3 Deckelbecher ; Umsehn l’
t (heschlìdigt)
S‘
vmmo;ms (nona me ne semeuen (DIL I
6) rund: unten, den B end finland, em rechte liegender S child nn t rechtssehrìgem B alkan ,
womnl'
wohl 3 Adler; en beiden Seiten ist das Feld demm:rt ; du nbar em rechte echenender
Helmmit knn en Decken , 2 nchtxpeichîge R ider (R osen?) tregend; Umschrift
[S ] O TTO III S D G IIG L PTG (D ILI 'I'I S
7) (klemer ele die fibrigen) rund: imS chflde ein rechte schreitender S tier, Ummhrifi. (beeehldig‘t)
S'
R — R I DG PL C
1365. O ctbr. 14. 9403.
H ebungen a us G ischow.
E go S tecìus Sonnenberg, famulus, pro me et pro meie heredibus legitimis, omnibus Chri sti fidelibus, presentibus et pasteris, cupio fere notumpre
sentibus dilucide profitendo, quod inste empcìonis tytulo rite ac recinnabiliter
vendidi ac vendo in hiis scris discretis viris, consulibus ee commun iteticiuitatis Perchem vnius talenti denariorum Lubicensium redditus in curia Jo
hannis Went, villani ville G yscowe, et omnia , que in eademcuria dinoseor
1365.
habere iure vasallico in siluis, liguis, paludibus, nemoribus, pratis, pascuis,agris, cultis et incultis, equis, aquarum decursibus ad predictos redditus ctcuriamspectantibus, perpetuis temporibus, sicud ea hucusque iure possedi, possidendos. Quorum reddituum et carie in G yscowe ipsis consulibus ec ciuitati
Parchem vna cummeie heredibus realem tradere volo possessionem, ipsorum
que reddituum et carie ipsis consulibus ec ciuitati vna cum heredibus meieverem prestare gwarandiam, quociens et quando ipsis aportunum pre omnibusiure parere volentibus requisitum [esse] dinoscatur. Volo eciam predicts. red
ditas et curiam eb omnibus iustis et iure impeticionibus disbrigare, defendereet tueri meie sub periculis et expensis, predictos eciam redditus et curiamipsis consulibus et communita ti Porchem coramdomino feudi resignarc requisitus, nec in ipsis mihi aut meie heredibus ius aliqua modo reseruare nec
vendicare. Que promisso omnia. ct singula ipsis consulibus et communitaficiuitatis Parchem promisi et in hiis scriptis promitto pro me et pro meisheredibus fideliter et firmiter obseruare. Ju huius rei sic geste euidens testimoniom sigillare meum ex certa mea sciencia sub annis a natiuitete dominiM° CCC° LX°V “
, ferie tercia ante festum Luce euangeliste, presentibus est
N ach dem O riginal imR ada -A rchive zu Parchimmi t einem Pergamentstreifen, woven das
S iegel abg9fallcn ist . D ic U rkunde ist wegen der stnrk verblichenen Schrift und einiger Fett
flecken schwer, aber doch noch sicher zu lesen. Gedruckt bei Cleemann , Chronik von Parclnm,
S . 237, mi t vielen Lesefehlern (auch der Jahreszahl
1365. Octbr. 14.
E rzbistlmms die B alle des P apstes Urban V . vom 28. A ugust 1364
A lbertus dei et apost01ice sedis grecia sancte B remensis ecclesie archiepiscopes reuerendis in Cristo frs.tribus et dominis, dominis Bertrammo Lubicousis etWyperto Razeburgensis ecclesiarum episcopie ac honorandis viris dominis administratoribus et vicoriis in spiritualibus et temporalibus generalibusecclesie Zwerinensis sede Zwerinensi vacante, nostris et ecclesie nostre B remensis sufi‘ragzmeis et iure metropolitico subiectis, ac venerabilibus viris et
dominis Hinrico preposito, Mauricio decano, canonicis et capitulo ecclesie nostreBremensis vniuersisque et singulis abbatibus, prioribus, prepositis, decanie et
archidyeconis, ceterìsque prelatis, capitalia, collegiis et conuentibus tem secu68
1365.
lariumquam regularium eccles iarum ac vniuerso clero et populo per ecclesiam,
ciuitatem et dyacesim ac prouinciam nostras B remenses constitutis fo/g1 dz:Verkùnd{gwngrformel nach/o(gendcr w /Lctandzg aufgmommener B ulla da: P aprtu
Urdan V . vom 28. A ugust
Urbanus episcopus, seruus seruorum dei , veuerabilibus fratribus
erchiepismpo B remensi eiusque sufl'
raganeis salutem et apostolicam bene
dictionem. Quamuis super reformacìone, regimine ac cura xenodoctiorum,
leprosariorum ac elemosinariorum et hwpitaliumper constitucionemfelicierecordacionis C lementis pepe quinti, predecessoris nostri, que incipit: Quiacontingit, fuerit vtilitati (s) sacro consilio approbante prouisum, et hu, ad
quos premissa de iure velquouis statuto in ipsorum fundacione apposito
ac ex conswetudine prescripta legitime velpriuilegio sedia apostolico per
tinet, de ipsis fuerint onerati, quanto. tamen negligencia in hac parte
oommissa fuerit hactenus et committa tur cotidie per eosdem, frequens rei
experiencia manifestat: nos igitur telium negligencium animarumpericulisobuiare ac leprosorum et aliorum pauperum debitis eis alimentis ia
humaniter fraudatorum indempnita ti pietatis studio pmuidere, prout nobis
ex apostolice seruitutis incumbit officio, intendentes, omnes collaciones,
prouisiones, confirmuciones, commissiones seu commendas de huiusmodixenodochiis, leprosariis et elemosinariis seu hospitalihus, que tamen de
militaribus ordinibus aut aliis rehgionibus non existent, per predecessores
nostros Romance pontifices aut legatos diete sedie seu elios quoscumqueapostolica vel aliquavis auctoritate subquecumque forma seu conoepcione
verborum quibascumque personis ecclesiasticis secularibus vel regularibus
aut laycis factas , eciamsi clericis secularibus in beneficiumpretexto cuius
cumque oonswetudinis sint cullato, nisi in illorum fundacione secus con
stitutum extiterit seu per electionem sit de rectoribus piorum locorumhuiusmodi prouidendum, eadem auctori tate apostolica reuocauimus, cas
sanimns, annullauimus et nullius esse decreuimus firmitatis, volantes ac
mandantes, quod bii, ad quos eorundemlocorumcommissio seu ordinacio
pertinet, infra duos menses ipsorum locorum gubernacionem viris
prouidis et honestis et boni testimoniì , qui sciant, velint et valeant
e[a]dem loca eorumque bona et iure vtiliter regere ipsosque redditus et
prouentus in veummiserabiliumpersonarum, prout ad hoc deputata fere
noscuntur, fideliter dispensare secundumformamdiete constitucionis committere non postponant et alias constitucionem ipsom obseruent et per
illos, quibus loca illa commiserint, faciant obseruari Quooiroa fraternitati vostre mandamus, quatinus vos et quilibet vestrnm per vos
1365.
href seen, horen edder lesen, dat wy deme duchtegen rydder herWerner von
C remun vnd sinen rechten erffnamen geuen van sunderger gnade wegen de
twelti'
toga vnd watere tu Wuserin weddertnk0pmde tu vnbenumeden iaren
vor 4 2 Lab. mark penninge tu beredende mit reden penningen vnbewuren
also, dat se una brukelec sven vud dame godeshuh tu D obertin vnd vs tu
vorbreuende de gaue, de he vs gegeuen belt, dat dat godellhull van Dobertin
duran bewaret sy . Tu 0penbarer betuginge so hebbe wy C hert, pronest vor
heaumet, vnd dat houent tu D obertin vse ingesegel vor dessen brefi‘
gehenget
laten , do so geuen vnd screuen ys tu B obartia , na godes hart druttygen
hundert iar an dome vyuevndsohtechsten iero, des dages der apostolo S imoniset Judw.
N ach C landn an'
s , .Rogistratur des K losters Dobberhn S igel vndB uffe“von 1578 N r. CC C LX,
pag 201, nut der B emerkung ,.NB . Von disem bnet'
e ist em S igel abgerisson
1365. O ctbr. 30. Munster (in Westfalen). 9406.
D er B a th zu M unster bezeugt dem I ta tlw zu R ostock dle i n M onster
gescheheno Vcrlassung zweier H auser i n R ostock.
Prudentibus et honestis viris proconsulibus et consulibus in Rostocks
proconsulea et consules ciuitatis Monasteriensis dilectionis integrita tem sincera
cumsalute. Vestre, amici carissimi, pmuidencie patefieri presentibus atl'
ectamus,quod Johannes, Petrus et Mauricius fia tres dicti van der Zunghere, JohannesGhzemakere, C ristina , eius vxor legitima, Ludolphus dictus S teyr et K oune
gundis, eius vxor legitima, nostri conciues, coram nobis in domo nostra con
sulari personaliter constituti, duas domus dictas Cmmmnmhe hues, sitas in
platea dieta K remeres trate vestre ciuitatis, simpliciter ore et manibus cumeorundem domorum attinenciis resignauerunt ac eas cum suis attinencus in
manus discreti viri Johannis dicti Wezeldere, nostri conciuis, in nostra pre
sencia etiam constituti , ad vsus et vtditatemH inrici, dicti Schephere Hinric
de Monasterio, filii sui , assignauerunt et supportauerunt, necnon presentibus
assignant et supportsnt. Promiserunt etiamJohannes, Petrus, Machorius', Johannes, C ristina, Ludolphus et Kunnegundis supradicti coniunctis manibus et
in solidumpretacto Johanni Wezelderc nomine et pro parte dicti Hinrici, filii
sui, promissionem a prefatarum domorum resignatoribus recipienti, se eidemHinrico et suis heredibus huiusmodi duorumdomorum et suorum attinentiarumfactum verem et iustamwarandiam pre omnibus iuri parere volentibus, dolo
1365.
et fraude cessantibus in premissis penitas et exclusis. Ju premissorum testi
moniumpresentes litterae sigillo nostre ciuitatis ad preces ambarum partiumfecimus communiri. D atum anno domini M°
C C C” LX quinto, teria quinta
post festum apostolorum S ymonis et Jude beatorum.
N ach dem O riginal rm R ostocker R othe-A rchive. D as ahhangende ronde S iegel zeigt das
Bmstbild ames H erlrgen nut. erhohenem 8chwerte in der R echten ; Umschn tt
S'
G C B GG VM C IVI S O R R SG EIR IGD.
1365. O ctbr. 31 B echt . 10. Rostock. 9407.
Wolburgis, verro. B ubeko, vorhauft ci n H a us ou R ostock an den
Wobbe relicta G odsoalci R ùbekini carnificis vendidit Tyloni de B remyzmonetario domum suam, quam inhabitat apud PetrumHanen, quam ipsi, vti
sua erat, reeignauit, warandiam promittens, et Johannes S nellc cptinet in
eademdomo HH" marcarum redditus pro quinquaginta marcis in 1111“tem
poribus anni exsoluendos et in vuo eorum, cum poterit et vous alteri ad
quartale anni predixerit, pro L marcis reemendos.
N ach dem R oetoclrer Hausbuch 1354 eingeùagen zwischen vig omniumsanctorum (O cthr 31) and fer. 4‘ a. L ucio (Deobr I O ). G etilgt. Wahruchemlrch stu b Thilo
mcht lange her-nach, vgl. 1366. Juni 20. Emo Tochter deeselbon lehte noch 1384 . In diesemJahre (Jan 29 M ln:4) ward B oat Hansh. 1367— 87, ful. einmeichneh , ,Johannee B onne
page, N icolaus Lukowe et Wernerus Walmerstorp, tutome AlheydmBhe Tylonis monetaru, insmberefecemnt N icolao B rant, pronunc viro suo, pro dote diete Alheydis dimidxetatomdomus lapidee inlanga platea ruter Smrrerlowen et Pen we si te habendem.
"
1365. Novbr. 4. Laage. 9408.
lei tung von dessen Testament ei ne V ia n-et On der K irche zu Wa tt
In nomine domini, amen. C umnecesse sit ea , que aguntur in tempore,ne a memoriis hominum alienentur, soripturarum testimonio perhennari, igiturnos Johannes Moltke, morans in villa Radim, C aminensis diocesis, JohannesSorovve et Henninghus Pramnle, armigeri, tenore presencium recogmscimuspublica ac omnibus constata volumas, quod discretas vir Henneke Pramulebone memorie liberali animo et spontanea voluntate de consensu et consilio
1365.
suorum heredum et amicorum pie et pure propter deum donavit et legavit
sedecimmarcas reddituumdenariorumusualiumseu sclauicaliumad instaurandarn
et fundandam vicariam in ecclesia parochiali Wadmanshagen diete C aminensisdiocesis ac validus famulus C onradus Zorow dictis XVI marcis reddituumaucmentando addidit novemmarcas reddituummonete eiusdem, quarumXXVmarcarum reddituum pr0prietatem idem C onradus Zorow a nobili domino ,domino N icolao deWerle, prout in literie super hoc confcctis patet evidentiusprocurauit. Nos vero Johannes Molteke, Johannes Sorowe, Henninghus Pramule antedicti tanquamheredes et legitimi successores eorundem, scilicet HennekePramule et Conradi S orowea felicis memorie, ne talia donatio seu legatio per
nos aut l nostros heredes vel successores in posterum infringatur, dictam donationem seu legationem ratificamus de consilio et consensu nostrorumamicorumHinrici Pramule, Bertoldi B erkhanen ct E nerhardi Molteken et ipsam vicariaminstaurarnus et fundamus in ecclesia Wadmenshagen eo modo, vt premittitur,ac cumXXV marcis reddituumdotamus in his scriptis, recipiendis annuatimin villis Koberow Teutonico. et S lavonica per Johannem R umpeshagen presbiterum et quemlibet suum successorem et vicarie antedicte possessorem, qui
pro tempore fuerit,’de his curlis et mensis in Slavicali K oberow dc curia et
mensis Henneke Witten septem marcas quatuor solidis minus, in TeutonicaKoberow de curia et mensis Henneke Hinrikes cetomarcas cumseptem
’
solidis,
de curia S toltenhagen quinque marcas cum X solidis et de mensis eiusdemcarie; de curia et mensis Henneke B ertoldeshagcn
‘ quatuor marcas cum tribussolidis. V olumes etiam cooperari ad hoc pro diete vicario confirmatione im
petrandu. D ames nichilominus possessori vicario plenam potestatem dictos
redditus expignorare, cum et quociens sibi necesse fuerit in parte vel in toto,nostra contradictione nostrorumque heiedumet successorum non obstante. Promittimus etiam presentibus dictos redditus vello et debere disbrigare, quitos et
solutos facere ab omnibus, qui se in hiis quicquam habere sentiunt et pre
sumunt. Testes huius rei sunt Otto Moiteke morans in Wadmanshagen, Hermannus de Rhoge morans in villa Roggow, armigeri, B ertoldus Goldewin,Thidericns B ulow, Marquardus Langebose, consules cpidi Lewis, Johannes Langebose, C onradus B unger, Oppidani ibidem, ac dominus G erardus Reppenhagen ,
‘
presbiter. Ja quorum omniumpremissorum testimonium sigilla nostra, videlicetJohannis Molteken, Johannis Zorovv, Henningi Pramulen, cumsigillis nostrorumamicorum Henrici Pramulen, B ertoldi B erkhanen et E ucrhardi Molteken ex
nostra et eorum certa scientia presentibus duximus appendenda . Datum et
actnmLewis, anno domini M CCC LXV , faria tertia ante festum beati Martini
1365.
bargen, dass wegen der G ator ketne f… A nsprtlcho un the:
Magne prouidencie, famositatis et honestatis viris, dilectis suis amicis,dominis consulibus ciuitatis Lubicensis, consules in Rozstoch cum fideli
obsequio amicicie, tanoria et honoris continuum incrementum. D omini amandi.Vostre commendande honestati pro eo, quod vos laboriosos in negociis nostrorum
conciuiumapudgenerosumet potentemvirum, dominumAdolphum, comitemHolstzacie et S tormarie, pro eorum bonis naufragis, vti ipse asserit, ipsis re
stituendis exhibuistis, faucet nobis altissimus ea erga vos ct vestros remereri beneficia eis inpensa , indicibiles referimus gmciarumactiones; deprecantes
eamdem vesti-em honestatem igitur multa prece, quatenus nostri amore famulatus perpetui dignemini beninge
’faciendo vestraa litterae certificatorias apertas
eidem domino comiti tradere et presentare pro nobis et ciuitate nostra et
pro dilectis nostris Johanne Nachtrauen, nostro consulem, N icolao R yken, Ludulpho de Reken et Willekino Pelegrinen, conciuibus, quibus huiusmodi bonaattinuerant, quod nec ipse comes vel sui pro huiusmodi bonis debeant in
peti, moneri necmolestari, publica velocculte, volentes vos de dieta certificacione
pro nobis, nostra ciuitate et pteretis nostris conciuibus facta penitas et omninoindempnes tenere et conseruare. S uper quo petimus firmum et securum re
spectum ad noe haberi. D atumRozstoch, anno domini M °
C C C' LX° quinto,
dominice proxima ante Martini, nostre ciuitatis sub secreto presentibus tergo
tenue athxo in testimonium omniumpremissorum.
Nach dem U rl::B uch der S tadt Lubeck III , 8. 672, aus demO riginal auf der Tresa. ,,Das
eufgedrttolrt gewesene S iegel ist fast gi nzlich abgeeprnngen.
“
1365. Novbr. 12. 9412.
H ei nrich v . B fllow verka ufl den T eetamentevolletreckern des weil.
O mnibus C risti fidelibus, ad quos presens scriptum peruenerit, Hinricus
de B ulowe in Pluscowe, filius bonememorie quondamdomini Hinrici de B nlowemilitia, salutem in domino sempiternam. Tenore presenciumpublica recognosco
de consensu et beneplacito omniummccrum verorumheredum et consangui
uscwmnecnon omniumaliorum et singulorum, quorum intererat seu interesse
poter-it quomodolibet in futurum, me rite et rationabiliter vendidisse et resignasse
hanorabilibus et discretis viris domino Bernardo C usuelt consuli, Tydemannode B encle et Hinrico B lusme ciuibus Lubicensibus , executaribus testamentiJohannis O ldenere quondam ciuis ibidem, eorumque verie heredibus et succes
soribus pro ducentis et ootuaginta marcis denariorum Lubicensium michi debonis dicti Johannis integraliter parsolutis et in vsus meas pmprios conuersis
sex mansos cumvna quartsli et terramdictamauerland, adiacentes ville N ygen
haghen in parrochia K alkhorst, Raceburgensis dioces is, et pertinentes ad eundem,
quorummansorumpronunc cumparte auerland vnumdimidium calit de He[nu] ingbes[c]e
‘soluens in pactu XIX sohdos denariorum Lubicensium et pro
ouerland Ilmadias euene, I medium ardei, [ tap lini et I pullum, Make B ike
calit quinque quartalia. suluens in paotu pro mensa II marcas et quinquesolidos denariorum Lubicensium, de quartali nero IX solidos et pro ouerland
I III°' madias euene, III! madias ardei, IH tap lini et I pullum, itemHer
mannus But enlit vnumdimidiummansum soluens in pactu XIX solidos Lubicensium denariorum, pro ouerland II madias euene, I modium ordei, I toplini et I pullum, itemHenneke et Tydeke £ratres dicti Witte colunt II mansossolucntes in paotu de mensa II marcas cum quinque solidis Lubicensibus et
de dimidio mensa XIX solidos et pro ouerland sex madias euene, III madiasardei, III top lini et II pullos. itemHenneke D emer calit dimidiummansumsoluens in paotu XIX solidos Lubicenses et pro ouerland III madias ardei,
VI modios euene, I top lini et I pullum, itemHermannus Rulle I mansumsoluens in pacta II marcas cum quinque solidis Lubicensibus, Il top lini et
I pullum, itemHinricus Ricquardi I mansum soluens in paotu II marcas cumquinque solidis Lubicensibus et pro ouerland II madias ordei, IUI
" madiaseuene, Il top lini et I pullum, iusto vendicionis titulo libere et sine omniseruicia et quibuslibet precariis pacifice et quiete ad habendum, tenendum,
possidendum perpetuis futuris temporibus cum omnibus suis pertinenciis se in
quascumque personas ecclesiasticas aut seculares transferendum ac faciendumet dwponendumcumeisdem, prout ipsorumplacuerit voluntati , cumagris cultis
et incultis, pratis, pascuis, paludibus, siluis, liguis, rubetis, eeepitibus, equis,
aquarumdecursibus, viis et inviis, exitibus et regressibus, terminorumdistinctianibus, prout nunc iacet, cum omni iure, iudicio supremo et infimo, manuset colli, et omnibus aliis iudiciis intermediis et emolimentis omnibus et singulis
inde deriuantibus ac comoditatibus quibuscumque, prout ad me hactenus pertinuerunt. E t promitto per presentes diche emptoribus dictos mansos cum suis
attinenciis ab omni homine seu vniuersitate quomodolibet inpetenti aut in
petentibus legitime defendere et disbrigare propriis mais sumptibus, laboribuset expensis. Rennncio etiamper presentes omni auxilia et beneficio tam iuris
89°
1365.
quam facti, quod et que contra hnno contractnm et quamlibet eius partemobici posset quomodolibet vel opponi aut etiam contra venire. Que omnia. et
kinus de B ulowe filius meus et. nastri heredes Hartwicus de Bulowc, D eetlevusde B ulowe inWedewendorpe, patrui, Hartwicus Kule in Tankenhaghen, Eghardusde Bochwoide in Poten [is] se, V oltadas de Brake et V oltadas dictus Scotze,armigeri, firmiter illesa obseruare promiserunt et promittunt. .In quorum omniumcertitudiuempleniorem sigillum proprium cum sigillis suprascriptorummeorumcompromissorumpresentibus est appensum. A nno domini M°CCC°LX quinta,in orestino beati Martini episcopi et confessoris gloriosi.
N ach dem R eg. Cap. L ub. II , 251, im G rossherzogl. A rchive zu O ldenburg mitgetheiltM inisteriali -uth Rumer. ‘N ach N r. 9413 geben wir Henningheece statt Hemmingbeste. Vgl.
N r. 9413.
streckern des wei l. B &M schen B argers Johann O ldeuere E ufen
nebst Ueberschlag zu N euenhagen (K epi . K al/chan t) mit E igcnthum
U niuersis presentis. visuris seu audituris A lbertus dei gratia dux Magnopolensis, comes Zwerinensis, S targardie et Rozstockdominus, salutemin dominoet rei geste agnoscere veritatem. Noueritis, quod in nostra. constitutus pre
sentis. dilectus fidelis noster Hinricus de B ulowe in Pluscow, filius bone memorie quondam domini Hinrici de B ulow militis, de nostro nostrorumque et
suorum verorum heredum amicorum et consanguineorum, neenan omnium,
quorum intererat, beneplacito et consensu rite et rationabiliter vendidit et coramnobis resignauit honorabilibus et discretis viris domino B ernardo C usuelt co[n]suli, Tydemanno de Reuele et H inrico B lùsmen ciuibus ciuitatis Lubicensis,executoribus testamenti quondam Johannis O ldeueren cinis ibidem, eorumqueverie heredibus et successoribus pro ducentis et octuaginta marcis denariorumLubicensium sibi de bonis dicti Johannis integraliter persolutis et per eumsubleuatis et in vsus suos conuersis sex mansos cum vna quartali, adiacentes
ville N ygenhaghen in parrochia Kalkhorst, Raceburgensis diocesis, et pertinentesadcandem, quorum mansorumpro nunc vnumdimidiumcalit de Henninghesche,Make B ike quinque quartalia, Hermannus B ut dimidium mansum , Henneke et
Tydeke fratres dicti Witte vnum mansum cumdimidio, Henneke Domer di
1365.
assignauerint seu contulerint, presentibus transferimus pleno iure. J11 quorumomnium euidenciamplenioremsigillum nostrum ex nostra et nostrorumbaradam
quinto, in crastino beati Martini episcopi, presentibus dominis Johanne dictoKnap, M athis dieta Rauen , G odscalco Ziilowen. militibus, Ludero de Lùteoweet Reymaro de B arnekowe, famulis, testibus vocatis ad premissa.
B ag. C ap. L uh. II , 252, imG rossherzogl. A rchive zu O ldenburg (in welcbem con
tractum fehlt) mitgetheilt vomM inisterialrath B òmer. Vgl. N r. 9412.
9414 .
H inricus de B ulow, arcbidiaconus terre Tribuses in ecclesia Suerinensi,administrator in spiritualibus et temporalibus eidem ecclesie uacai1te sede epi
scopeli per capitulum eiusdem S uerinensis ecclesie specialiter deputatus, vni
uersis et singulis, ad quos presens scriptumperuenerit, salutem in domino et
rei geste agnascerc ueritatem. N e ea, que fiunt in tempore, simul labanturcum tempore, necessarium et utile est, ut scripturarumtestimonia perennentur.
Hino est, quod commendabilis nir dominus Hermannus, prepasitus ecclesieSuerinensis, pietate et deuotione inductus, ob remedium anime sue et pro
genitorum suorum et in remissionem peccatorum suorum duas vicarias inecclesia S uerinensi de nostro et capitali ecclesie S uerinensis expresso consensufundauit et in honorem omnipotentis dei et sancte Marie, matris eius, et beatiJohannis euangeliste instauraui t. D onauit etiam et assignauit seu deputauit in
perpetuum ad dictas vicarius triginta et duas marcas denariorum Lubicensiumin uilla et in curia Herkense, item decem et octo marcarum et quinquaginta
pullorum ac uiginti quinque nicibus uiginti anarum redditus in uilla Mallentin ,
mannus prepositus et Johannes Holt, frater eiusdem domini prepositi, dudumlibere possiderunt, sicut in literie super dictis bonis confectis plenius continetur.
Quae quidem vicarius sic fundatas et instauratas, ut premittitur, de bonissupradictis dictus dominus prepositus nobis humiliter supplicando petiit per nos
et non minni, respicientes etiam deuotionem eiusdemdomini Hermanni pre
1365.
positi , dictos vicarias sic fundatas et instauratas de uoluntate et consensu
honorabilium viraramdominaram cananicarum et capitali ecclesie S uerinensis
predicte nomine domini inuoeato tenore presentium appwbsmus, ratificamus et
confirmmus, supp0nentes dieta bona ad huiusmodi duas vicarius deputata ecclesiastice protectioni , inhibentes, ne quis temeraria dieta bona sudest uiolare;
quad si qui in contrariam feeerint, nltionem canonicam nullatenus poternnt
cuiters. Hoc siquidem sane expresso, quod commendabilis uit dominus Frederieus de B ulow, thesaurarius prelibata S uerinensis ecclesie, ad duas vicarias
supradictas sic fundatas et instauratas per eundemdominumHermannumpre
positum et per nos confirmatas, personas idoneas, dum aduixerit, presentabit;dieta nero domino Friderico thesaurario defuncto, ius conferendi dictus vicarius
et prouidendi de eisdem ad prepositum S uerinensem, qui pro tempore fuerit,deuoluetur. Hoc insuper adiecto, quodde supradictis bonis ad sepedictas vicarius
donatis et deputatis vicarii dietarum vicariarum, qui pro tempore fuerint, sex
marcas denariorum Lubicensium in anniuersario supradicti domini prepositi,postquam obierit, canonicis duplum, vicariis simplum, in choro presentibus,annis singulis erogare et distribuera tenebuntur. Jnsuper vicarii dictarumvicariarumdebitum suum in ecclesia Suerinensi et in choro facient in omnibus,sicut alii vicarii faciunt et haetenns facere consneuerunt. .In quorum omnium
perpetuamfirmitatemsigillumnostrumbuie scripta duximus apponendum. D atumS ucrin, anno domini millesimo trecentesimo sexagesima quinta, in protesta Elisabeth, uidue gloriose. E t nos Johannes Junghe, decanus, [et] totum capitulumecclesie S uerinensis in testimoniumomniumpremissorum nostrum sigillumap
posuimus buie scripta.
N ach eunar von L aurentius Cl ndn an beglaubigten A bschn fi'
imHaupt-Arehive su Schwerin.
Derselbe ven eichnet dum Besti txgung imProteo. foi . 7
1365. Novbr. 19. Skeninge.‘
9415.
N ach Sv. B iksareh. P erg —Dr. N r. 679. fena quarta prox . ante factum beati
Clementi: papa et mart . " Dan Brega! fehlt.
1365.
1365. Novbr. 22. Nykjòbing auf Falster.
‘
On S ohonou .
N ach dem O riginalmt 25 anhmgenden S iegeln auf der Trees su Lubeck gedruckt imLuh.
UrL —B ueh II I . 8. 574, and Hanse—Reo. I . 8. 819. bo Nyk0pinghen vp Painter in
auende, de en hîligher pavo was. Am 12 . April 1366 quittnrte Herzog Erich von SachsenRoetoek und S tralsund wegen der 300 Mk. L ab. , dia er nu dre
dlmscheu Sohmiber dicano t neveru-agee empfangen habbo. (Gedruckt L tlb. Urk.-B nch III
. 8 587Hanse-Reo. 8. 328) D ie Verhandlungen tiber dic 8fihne waren von Lubischen, B ostockschmand S tn lsunder A bgeordneten am 3. September zu Vorùngbarg gefiihrt, Hanse—Rea I . S . 818,817. Vgl. auch Nr. 9398.
1365. Novbr. 22. Nykj6bing auf Falster.‘ 9417.
Waldema r, K 6n (g von D anm a rk, verleihet den H… ddtenmehrere.F‘rei hetten i n S chonen bi s zum 26. Juli 1 371 .
N ach demO riginal mit anhangandemS iegel imS tadt-A rchive au Lubeckgedruckt bei S artorius
L appenberg II , 8. 575. L ab. Urla —B uch III , 8. 577; Hanse-B ec. I . S . 822 . to N ykopmgho vp Polster in vnsem alate, in sunto Clemente auende, na ghodea bord drutteyn handed.
iar in demo vv udesestxgbestem iure.
"
9418.
E in Jnstrument, daria Jacobus Worpel vud G otfridus Maine 225 Mk.
geben, damit ierlicha Zinse zu einer V icarey in der Pfarkirchen zu G ustrow
zu S . G regorii brudersehaift zu kauii'
en. Jedoch sollen van den ierlichan
Hebungen 2 Mk. wendisch vomV icario in die Thumbkirche aufi'
das Char
iarlich gegeben werden. Actnm 1365, 28. Nouembris.
N ach C landnan’
a Regieuatur etc., pag. 362, N r. D CLXXXI I D aneben fund Clandrian auch
ein dieser Fundatìon ,,der… tu 8. O regon i“v. J. 1368.
1365. Decbr. 6.
dea Bees ,,V artu“ a n A lward S child a nd dessen B ruder H a rtwig
IkHenneke van O ldenborch, en knape, Ludeke Mamerowen sone, demgad gnedich sy , bekenne vnde bethughe apanhara vor allen Inde, de dessen
1365.
twintich marken, als es vns berichtet is, dat gy dat varbenomede ghelt willenvolghen lutea vnde vpboren lutea Johanne van Heruerde, vnsen borghere,
dessen ieghenwardeghen brefwisere, vade helpen en darmede. D ar sta wi iuw
vare, dat gy noch van Johanne, noch van sineu broderen vorghenomet nichtghemanet scolen werden , wente B run, de was mit Johanne vor vns vadegha! Johanne ganze macht eines deles vptoborende. Vnde vertmer so hebbenvns ghelauet mit ener seweden haut Johan van Hernerde vade T ideke Pokeresce vnde Tideke S chacht, vnse borghere. vor den drùdden hruder B erende,dat wy van en nicht scolen ghemanet werden . To ener betfighinghe vnde
to ener verder bekantnisse so hebbe wy vnse heymelke inghesegbel torfiggbedrùkket an dessen href, de ghescreuen is to derWysmer, na godes bart dassntiar drehundert iar in deme viuevndesesteghesten iare, des neghesten middewaken na sfinte N iclawes daghe, des hylghen bysch0ppes.
N ach dem O riginal auf der Tresa zu Lubeck. A uf der R uckseite das Secrets iegel der S tadt
1365. Decbr. 12. Rostock.
Item eadem anno, ferie. sex ta ante Lucie, Langhe Clewes, WillemWolf, B enne C onowe, N icolaus N aghel, S ymon et Albrecht et omnes burgensesde E lmeborst pro eo, quod bona aliquorum de Dacia spoliauerunt circa Elmehorst. Judices ut supra [sc. G herwinusWilde et G otfridus Kind] ; presentibusB en. S cutts in laghestrate, Winkel, Thid. Pultifex , Hinr. Witgherwer.
N ach dem L ib. proscript. B est. , fel.
1365. B echt . 14. Wismer.
V icarei zu N eubukow durch 4 D rò'mt K om , beimR a th danelbst am
haben, verbessem.
paleneis, comes Zwerynensis, S targhardie ac Rostock torraram dominus, noti
1365.
ficamus et insinuamus, quod fideles nostri V icko senior et V icko iunior dictiBerckhanen, armigeri marantes in C erwytzowe, personaliter in nostra constituti presencia, profitebantur et recognouerunt, se addiuini cultus auementuma domino Conrado de Lù, milite bone memorie, moram trahente in Jordanstorp, dum vixit, duodecim tremodia cumdimidio triplicis annone, siliginis,
ardei et euene, emisse et illa advicariamperpetue afficiandam in Nona Bucawe
pro salute animarum ipsorum et progenitorumeorum et successorumapplicasseet donasse consensu, approbacione, ratificacione et gratificaeione nostra in hiiset super hiis ex certa sciencia interuenisse et. accidisse et sigilli nostri munimine rabotasse, quem eciampresentibus recognoscimus et profitemurper omnia,ut nostra littera sonat, accedisse. Verum cumeidempatrai huiusmodi reddituseupiunt et cupiuerunt ad dicti cultus diuini auementum augere et maiorare,quatuor tremodia annone, quorum duo sunt siliginis et duo ardei a patruiseorum O onrado et B anane patruis dictis Berckhanen, marantibus in Kansasberghe, emerunt et compararunt, que a consulibus in Nona B ucowe sicuti
prima duodecim tremodia cum sex modiis in creatina beati Martini singalis
annis percipi debent et ab eis exsolui in tam legali frumento, sicuti vnus
aliam in foro pagare posset et satisfacere. H ino inde debet autem clerieus,
qui pro tempore preest prenarrate vicaria, de frumento predicto tres madiasordei et tres modios siliginis pro amministracione vini, luminum et oblatarumsingulia annis prouisoribus ecclesie in N ous. B ucowe erogare, prout eidem ven
dentes constituti cum ementibus in nostra presencia reeognouerunt et illa pre
dicts quatuor tremodia in manus nostras resignauerunt. Supplicarunt eciamnobis humiliter et attente, ut eadem iure et eadem libertate ipsos amantealaxaremus et libertaremus, quod secundum omnem modum in prima nostralittera eis concessa super prima empeione bonorum emptorum a domino Conrado da L it, vt supra narratur, eadem quatuor tremodia ad eaudem vicariamseu ad vsus prenarrate vicarie passant applicare. Nos vero in omnibus et
per omnia voto et voluntati ementiumpredictorumannuentes, ex certa sciencia
consentimus in huius applieacionem et eam gratificamus et approbamus sic,quod in omnibus articulis et panctia suis tanta et tali libertate et excepeione
fmi debeant, prout littera prima per nos sigillata alia bona libertauit in ea
contenta , nil nobis dominii vel iuris et suecessoribus nostris in premissis re
seruando. DatumWysmer, anno domini M°CCC° sexagesima quinto,ll sequentidie Lucie virginia, pres entibus strenua mili ti domino H inrico de S tralendorpe,Reymaro de P iesse et H inrico de B filowe, fidelibus nostris, et pluribus aliisfide digais nostro sub sigillo .
1365.
N ach dem O riginal imH aupt A rchive su S chwerin. D as S iegel fehlt nebst dem S iegelbande.
'E ine (schlechte) U ebersetcung in der Confirmation B ischoi'
Friedrichs vom 28. December 1367 istirrthtimlich von 1860 (statt 1365) datirt. Vgl. N r. 6274 .
1365. Decbr. 21. Lubeck. 9423.
G odscha lk v . A ttendorn, B a thmmmzu M beok, verkaufl rackkauf
lich H ein rich B erenstert a nd A rnold P rove“ dase st 1 00 M ark
Wetchbilds-R enten a us Wisma r, die er vom H erzog A lbrecht von
M eklenburg geka ufl ha t .
Notandum, quod dominus G odscalcus de A tendorn, constitutus pressaslibro , ad iatum lucide recognouit se suosque heredes ct omnes, quorum consensus ad hoc fuerant requirendi, de illis ducentarum marcarum redditibus
wikbelde, quos ipse et sui heredes habet seu habent in consilio Wismariensiquosque ipse et sui heredes e domina A lberto duce Magnopolensi ibidem emitseu emeruut, prout patule litters eiusdem domini Magnopolensis sibi suisqueheredibus super hiis date euidenter declarant, centummarcarum redditus w ik
belde super quolibet termino beati Martini annuatimpercipiendos expedite HinricoB erensterd et A rnoldo Pronest et eorum verie heredibus pro mille marcis inaura Lubicensi sibi per eosdem plene persolutis et in vsus suas necessarios
expositis et conuersis rite racianabiliterque vendidisse sub ista condicione, quod,quando dominus Magnopolensis prefatu3 prenotatas CC marcas a prefato domino Godscalco roemers decreuerit, extunc eciamdominus G odscalcus a pre
scriptis, videlicet H inrico et A rnoldo vel suis heredibus, prenominatas C marcaspro M marcis poterit reemptitare, ipse videlicet vel sui heredes . Pro pre
missis autem sic seruandis et pro dictis C marcarum redditibus memoratis,videlicet Hinrico et A rnoldo et suis heredibus, singalis annis in fasto Martiniexpedite intra Labske persoluendis ipsosque et suos heredes de premissis penitusindempnes seruando Gerhardus de A tendara vna eum sepedicto domino G odscalco, patruo suo. fidetenus et coniuncta manu fideiussit. A ctnm die beatiThorne.
N ach dem L iibecker N ieder—S tadtbuche unter dem Jahre 1365. Getilgt. D iese Inscription,
jedoch nur fitr Heinrich B eronstert allein lautend, ist ihrem Inhalte nach 1367 zwischen Petri ad
vincula und in Jnuencione s. S tephani (A ng. 1 — 3) wiederholt eingetragen, aber gleichi'
alls getilgt.
1369, vincnla Petri (A ug. verkauft G ottschalk v . A ttendorn 50 Mk. dieser B ento an den Rath
mann Hamann v . O seubrfigge. D iesclbe B ento von 200 M k. varpfiindete Gottscbalk v . A ttendorn
1376 zwischen Jnvocavit und Adriani (Màrz 2— 4) seinen B tirgen beimR athe zu Lubeck.
1365.
genann ten aber A usgaben mB er…
A .
tac10 domini R auonis de Barnekow super aduocacia N ioopinghe
Summa vniuerselis omnium peroeptorumS umma siliginis XXIIII
or
lost. cum dimidia III thyn . V mod. cum
S umma annone LXXX lost. XI thyn . V mod.
S umma dimidia‘ et I Iispund.
S umma butm [IX]alispund cum dimidio.
Summa pe00rum CDXLII pecora .
S umma onium CMXCIX ones .Summa. pecunie MMC C CXV mare. , itemCCXLII mar. VII or. II solidi
cumHH"
denariis.
Expense consumpte per dominum Rawonem ab inoepcione edificacionis
castri N ycopingbe sub anno domini M 000 LX quinto, dominice. passionisper septimanam vsque ad dominicam palmarum
Sub anno domini M°
000 LX sex to oonsumpta in ex.ponsio.
ls
Dominica ante S ymomis et Jude [O d . ad panes V thyn . siliginis,ad oereuisiam VII thyn . , IIII pecora , VIII ones, VIII pund lordi, VIII pundbutiri, V I wai alecis, pro piscibus V I or. , ad pabulum X thyn . Jtem pro
equis Hennichini d[ioli] Beren XIIII thyn .Ebdomada omnium sanctorum [N ov. ad panes II thyn . siliginis
et IH thyn ordei, pro cereuìsia V I thyn . , IIII " pecora , VIII cum, VIII pund
1 D as H iniibergreifen der Rechnung in die folgenden Jahre veranlasste ihre S tellang zu Ende
des Jahree 1365.
’Folgt dio bei S tyfi'
e, B idrag til Skandinaviens H istoria I . S . 62— 77. ge
druckte S pecification der E innahme der Jahre 1865— 1367.
’D io Zabl fehlt, von S tyfi’
e durch
N aohmohnen ergànzt.‘Folgt dia wochenweiso A ufzàhlung der A usgaben Rit N ahrungsmittel
bis Jodice 1866.
"Folgt die wookenweîne A ufzàhlnng der A usgaben filr N ahmngsmittel von
Palmamm1366 ab. der hier nur die fo: Meklenburg interessirenden Theile ent—nom en sind.
lordi, VIII pund butiri, V wai alceis, pro piscibus VII or. , ad pabulumVIIIthyn. Jiow ad equos Hennichini d[ioti] Beren XIHI
'"
tbyn.
Dominica ante Martini [N ov. ad panca VI thyn . siliginis, ad cerc
uisiamVII thyn. , IUI"
pecora, VIII ones, VIII pund lardi, VIII pund butiri ,V II wal alecis, pro piscibus VII or. , ad pabulum XX thyn. J
Hennichini d[ioti] Borea XII thyn.
S umma expensarumde daohua annis in castro N ycopie
S umma tritioi VIII“ thyn.
S umma siliginis XXII laest. cumdimidia et III thyn.
S umma annone XLII Isest. III tbyn. cumV mod.
S umma brasii XLVII laest. I thyn cum III mod.
Summa lardi LVII skippund cumdimidio IX lispund.
Summa butiri XLIIII" skippund cum V lispund.
Summa pecorum CCCLXXVIII pecora.
Summa onium DCLV ones.
Summa denariorum pro piscibus, alecibus et aliis CCCXLVI mar. I or.
II solidi cum I III°' denariis.C ates computande sunt pro sale, speciebus, cepis, calcsis scruorum et
pro minutia.
A nno domini M°CCC LX quinto expense consumpie in Thorsaerge.
Primo feria sexta proxima post dominicamLetare [M drz 28] dominoG ozstauo A rwidzson, dum ibi placitauit cx parte regis, CXL panes de tribus
mod. siliginis, III I lag. cereuisie quilibet'lagena pro V mod. annone. S umma
XVIII mod. annone. Jtem III vall alecis pro I mar. , pro piscibus X or. , pro
minuti:: dimidiammar. , I pund salis pro IIII'” solidis, ad pabulum III thyn.
Jtem ferie secunda et torcia post Leinre [flfàrz 2 4- 25] domino R awoni
per Il noctes per II commestiones O LX panca de III mod. siliginis, III lag.
ceruîsie pro XIII mod. annone, II vali alecis pro VI or. , pro piscibus XII or. ,
pro minutia Il or. ad pabulumVI'
thyn. (cum III
Jtem in Lundby parochie Malma domino Rawoni ad pabulumIII thyn.
Jtem in fasto pasche [April 3 ] seruitoribus domini Rawonis Thorsaergead pabulum per Il noctes VI thyn.
Jtem eisdem in Vppeby in panibus I mod. siliginis, dimidio. lag. oer
nisio pro III mod. , II pund lardi, I pund butiri, ad pabulum II thyn.
‘W om M omfiM —‘cumlll mfi durch nntergeeeflto Punkte getilgt.
1365.
Jtem Thomaerge domino Rawoni C C panes de IIII mod. siliginis, III
lag. ceruîsie pro XIII mod. annone, VIII” pund lardi, III pnnd butiri, pro
minutie 11 or.: versus A rbugha ad placitacionemcumVesgociis.
I temdomino Rawoni sexta ferie post pentecostes 6] ThorsaergeXL panca de I mod. siliginis, I lag. cerùisie pro V mod. annone, pro piscibus
V I or. , ad pabulum I thyn.
Jtemsemitoribus domini Rawonis in Thorsaerge per IX dies in fasto
E shili [funi 1 2 ] domino Laur[entio] Paetaersson militi D panca de X mod. ,
VI lag. ceruîsie pro V thyn. annone, VIII pund lardi, V pund butiri, IIII°‘ones, pro piscibus I mar. , I pund solis pro II or. , ad pabulum II thyn. cumIIII‘" mod.
Jtemdomino Remare de Plessen in creatina beati E skili [7um'
13 ] inThorsaerge ad panes I mod. siliginis, dimidio lag. ceruîsie pro III mod. annone.
item cuidam asolero versus A rosiam cum dicto domino Remero pro III or.
I tem in cotone. corporis C risti [fi ni 19]'
I‘
horsaerge domino Rawoniet domino Laur. Paetaersson, cum separabantur a (d) domino rege A rosio de
placitacione cum Vesgociis C C C panes de I thyn . siliginis, III lag. ceruîsie
pro XV mod. annone, I trauisie pro III mar. , IIII°' pund lardi, II pund butiri.III ones, dimid. pund solis. pro IIII“ solidis I pecus .
Jtem in profesto beati O laui regis 28] domino Rawoni versus
S tooholm velificando CXL panca pro III mod. siliginis, II lag. ceruîsie pro
X mod. annone, V I pund lordi, III pond butiri, I pund solis pro II or. ,
III oues.
Jtemdumplacitum iusticiarium fuit Thorsaerge faria quarta , quinta et
sexta post O laui regis [Yulz'
30— A ug. C D pance de VIII° mod. siliginis,
V lag. ceruîsie pro XXV mod. annone, II pecora , IIII” ones, V I pund lordi,
II pund butiri, pro piscibus X or. , pro minutie dimidio. mar.Jtem soruitoribus domini Rawonis post natiuitetis beate Marie virginia
[S ept. 8] I mod. siliginis pro panions, dimidio. lag. ceruîsie pro III mod. an
none, pieces pro dimidio. mar. , dimid. pund butiri.
Jtemdomino Rawoni cumHermano B ilowe ferie quarta proxima poetMichaelis [O ct. apud ecclesiamD unker per I noctem panca ds tribus mod.
siliginis, II lag. ceruîsie pro X mod. annone, III pund lordi , I punti butiri
I pocus, II ones, I pund salis pro II or. , ad pabulumIIII°’ thyn. cumIII mod.
Jtem ferie quinta sequenti [O ct. Thorsaerge domino Rawoni ad II
commestiones pance de I thyn. siliginis, IIII" lag. ceruîsie pro XX modì [i] s.IIII pandlardi, I pundbutiri, II pecora, IIII°' ones, prominutie et sale VI or. ,
pro medons III or. , ad pabulum IIII“ thyn. cum IIII'” mod. annonc.
1365.
lag. pro XV thyn . canone, X pund lordi, VI pundbutiri, XII pecora , XXIIII“
ones, V I pand salis pro Il mar. , ad pabulum II lost. cum V I thyn . annone.
Jtemmisit dominus rex suos ministros versus Waerende et ipse equitauit ad claustrum E skilstunae et ibi manehat per Il noctes, ad pabulum di
midio. lesi . annone.
Jtem die sequenti [D ec. 29] aput ecclesiam Jaedher. domino regi XIthyn . annone pro pabulo .
Jtem ministros' domini R awonis in crastina die epiphani dominiYan. 7] versus D ale ad prelium,
1in Thorsaerge CCC pance de I thyn . siliginis,
III lag. ceruîsie pro XV mod. annone, II pecus, III ones, I pund butiri , IIpund lardi, I pund salis pro VIII solidis, ad pabulumIIII
" thyn . cumII mod.
Summa istius anni:S umma siliginis vna loesta II thyn .S umma annone XI lest. III thyn . cum III mod.
S umma lardi IIII°' skippund cum IIII°'
lispund.
Summa butiri II skippund V lispund cumdimidio.
S umma pecorumXXVIII°
pecora .
Summa ouium LXVI ones .S umma pecunie XXXVIII
° mar. III or. cum I solid.
Expense consumpte per dominumR awonem anno domini MCCC°LXVI°orsaerge primo cumdominus Rawo sequebatur domino regi per nauigiumversus Telg[as] ad placita a dominice Quasimodogeniti [April 1 2 ] Hinricho deO ldenstat cum aliis suis ministris per VIII
°
dies remanentibus: domino Rawoniequitante A rosiamcum quibusdamDCC pance pro X IIII mod. siliginis, cer
uisie VIII° lag. pro V I thyn . IIII°' mod. annone, X pund lardi, IIII
°'
pund
butiri, III pecora fumigata , V I ones, I pund salis pro II or. , pro piscibusXVIII or. ad pabulum XVII thyn . [ III
" mod.
Jtemdomino Rawoni reuertente dominice. Misericordias domin i [Apn'
l 19]ad II commestiones C O pance pro IIII
°' mod. siliginis, V I lag. ceruîsie pro
XIII mod. annone, II peous fumigatum, III ones, III pundlardi, I pundbutiri .Et tune dominus Raveo init versus Kaerssesund per nauigium seruis
et equis per II septimanas Thorsaerge remanentibus M panes pro XX mod.
siliginis et ordei, XI lag. ceruîsie pro IX thyn . et I mod. annone, VII pundbutiri , XVIII pund lordi, III I"r pecora , V ones, pieces pro X II or. , II pundsalis pro III or. , ad pabulum XXV thyn . annone cum I mod.
1365.
Jtemdomino B owone rede[u] ndo‘cumHenechino Basra, Kepperen et
Swerin Thomaerge ferie quarta ante apostolorumPhilippi et Jacobi [AM 29]ed Il commestiones C O pance pro IIII
°° mod. siliginis, III lag. ceruîsie pro
XV mod. ormone, II pecora fumigata, III ones salse, piscw pro XV or. , II
pund butiri, III pund lordi, I pund solis pro II or.
Jiem ferie quarta ante B otolphi [?um'
t o] Thomaerge domino R owenaiuniore cum et eorumsequascibus sequen [t]e’ domino Rowena seniore cumsuis
ministrìs A rosiam C pance pro II mod. siliginis. II lag. ceruîsie pro X mod.
annone, II pund lordi, I pund butiri, II ones, pro minutie II or.
Jtem domino Rawone ferie sexta ante Margareta cum init
N ycopiam, per I commestionem C (D‘
pance pro II mod. siliginis, II lag. cer
nisia pro X mod. canone, pieces pro I mar.Jtem in Dunkker sabbato sequenti 1 8] per I commestionem C
pance pro II mod. siliginis, II lag. ceruîsie pro VIII mod. annone, pieces pro
V I or. , I pund butiri.
Jismdomino Rawone ferie quinta Thorsaerge post inuencionem sancti
S tephani [A ug. 6] versus A rosiam C pause pro II mod. siliginis, II lag. cer
uîsie pro VIII mod. annone, I pund butiri, II pund lordi.
I tem domino s one Thorsaerge de Amsis versus N ycopiampost Lau
rencn crastina die [A ug. 1 1 ] per II commestiones C C panes pro IIII" mod.
siliginis, III lag. ceruîsie pro XV mod. annone. II pund butiri, III pand lordi,
II pecus, Il ones, pro minutie II or.
Jtem in D unkker die sequenti [A ug 1 2 ] I pand butiri, II ones.
Ja Malmum similiter in singalis.
Jtem feria quinta et sexta proxima ante natiuitatis beate Marie virginia
[S ept. 3 —
4] Thorsaerge domino Rewons placitum iusticxarium informante perIII commestionm D pance pro X mod. siliginis, VI lag. ceruîsie pro V thyn.
annone, II pecora, IIII°° ones, III pund lardi, I pund butiri, pro piscibus II
mar. , H pund salis pro dimidio mar. , pro minutis II or. , de Thorsaerge
versus D elon.
I temdomino Kawono redeunte de D elon dominice. post natiuitatis Marie
[S e/t. 13 ] Thomserge per Il commestiones C CG) pance pro V mod. siliginis,III lag. ceruîsie pro XV mod. annone, I pund butiri, IIII pund lordi, III pecora , VI oues, II pund solis pro dimidia mar. , pabulum III thyn . cum II
mod. annone.
‘Vorlsgr redoendo. S tyfi‘
e rodeun te.
‘Vorlage: sequende.
’N nch D iplomat. Nonvegie I , XL IV , wird M argarethe in S chweden Juli 20 gafeiert. ‘S tyfi
'
e hat die Halb1rnng dee
C mxtbelst D urchstnehs in allen F i llea nicht beachtet .
1365.
Jism ferie secunda [S ept. 1 4] aput ecclesiam Malma de vespere C Q)
panes pro III mod. siliginis, ceruis. pro X mod. annone, I pund butiri, IIpund lardi, II pecus, III oues, I pund salis pro H or. , ad pabulum III thyn .cum II mod. annone.
Jtem domino Rawone de ia versus A rosiam ferie secundo. anteS imonis et Jude apostolorum de vespere et in vigilia C C C pance
pro V mod. siliginis, III lag. ceruîsie pro XV mod. annone, I pund butiri.III pund lardi, I
'
pecus, II oues, item I wai alceis pro VII I sol. , pieces pro
VI or. , I pund salis pro II or. , pro minutie X solid. , pabulum IIII°' thyn .
cum II mod. annone.
Jtemdomino Ravvone Thorsaerge die omnium sanctorum et die seguenti[N ov. 1 — 2 ] per III commestiones CCCS panem
t
pro V II mod. siliginis, IIII°'
lag. ceruîsie pro XX mod. annone, II pund butiri, IIII pund lordi, III pecora,V I oues, III pund salis pro V or. , pro minutis III or.
Pabulum equorum IIII"° thyn . cum II mod.
Jtem aput ecclesiam Thorpe. domino Rawone per I noctem IIII°’ thyn .
cum II mod. annone pro pabulo.Jtem famulis domini Rawonis cum equis Thomaerge remunentibus ipso
eunte versus A rbughen et B aerkarna per III noctes et V I commestiones feriatercia, quarta et quinta post omnium sanctorum [N ow. 3
—
5] C CG) panem'
pro
V mod. , ceruis. pro XV mod. annone, II pund butiri, IIII pund lordi, II pecora, IIII°' cues, XIII thyn . annone.
Jism domino Rewons reuertento ferie quinta [N ov . 5] de vespere CLXpance pro III mod. siliginis, II lag. ceruîsie pro X mod. annone, I pund butiri,II pund lardi, I pecus, II oues, II pund salis pro I mar. , pro minutis VI or.
Jlem ferie sexta seguenti [N ov. 6] aput ecclesiam Malmae C C panespro III mod. siliginis, II lag. ceruîsie pro X mod. ormone. Jtem II
‘vali
alecis pro VI or. , pieces pro dimidio mar. , pabulum IIII°' thyn . cum II mod.
canone.
Jtem Thomaerge domino R awone in creatina die post Lucie virginis[D ec. 1 4] cumministris Haenechine B aeren per II commestiones CD pance proVIII mod. siliginis, V lag. ceruîsie pro XXV mod. annone, III pecora , VIoues, II pund butiri, IIII pund lordi, II pund solis pro dimidia mar. , promiande VI or. , ad pabulum VII thyn . cum I mod. annone.
Jtem eisdem in Lunby parochie Malmae ad I commestionemC C (Dpance
pro V mod. siliginis, III lag. ceruîsie pro XV mod. annone, II pecora, IIII°'
1365.
Jtem ferie quinta post corporis Cristi 7wa'
19] Marquardo de HorstII lispund lordi .
Jtem domino Johanni Hanowo ad nevem I lag. cerniampro XX or. ,
dimidiumskippundlardi pro IUI mar. , dimidiumlag. butiri, VIII mod. siliginis
ad panes, dimidiam last. ceruîsie pro XII mar. , 1111 thyn . ennone pro pabulo .‘
JtemJempelin’ed novem IIII thyn . annone abulo.
Jtem domino Gaetano circa septem fmtrum 1 0] II pund lordi,VIII pund butiri.
Jism Mellin circa Jacobi [?a/i 25] vnumpund buiiri .
Jtem in festa Yp0liti [A ug. 13 ] Copper III puud lardi .°
Jtem in vigilia sancti A ndree [N ov . 2 9] v [e] nit‘rex trans siluam ad
Wreta ed vesperas pro panibus XVI mod. siliginis, VI leg. ceruîsie pro XII
mar. , I lag. trauisie pro 1111” mar. , pro piscibus et anguillis II mar. , ad pe
bulum XII thyn . annone.
Jtem ibidem ipso die [N ov. 3 0 ] IIH°'
pecore, VIII° ones , pro se] . di
midia mar.Jtem eadem vespero [N ov. 3 0] dum venit N yc0piam V pecora, VIII
°
oues, II pund lardi, I pund butiri, pro pabulo I lest. , I leg. trauisie pro
IIII°' mar.Jtem ferie secunda [D ec. 1 ] 1111
"
pornas pro VIII°
pund lordi, VII pecora, XII oues, II pund butiri , II lag. trauisie pro VII mar. , pabulum XVII
annone.
Jtem ferie torcia sequenti [D ec. 2 ] IIII°°
pernes pro VIII°
pund, VIIIpecora, XVI ones, II log. trauisie pro VII mar. , adpabulum XVII thyn . annone.
Jtem ferie quarta in mano [D ec. 3 ] III pecora, V oues, III pundbutiri,dim. skippund solis pro XX or. , fistolatoribus I mar. , pro precio balnei I mar.Jtempro scutellis, bicariis III mar. , cera pro V mar.
Jism ferie quarta de vespere in Lundgudhawi‘VII pecora , X II oues,
VIII leg. ceruîsie pro XV I mar. , II pund lordi, II pund butiri, ad panceXV I
mod. siliginis, ad pabulum vnam lost. annone cum I thyn .Jtem ferie quinta ad ves e in G asunghum VIII
” mod. si
Iiginis ad pance, IIII"
leg. ceruîsie pro mar. , IIII"
pecora , VIII oues,
II pund lardi , I pund butiri, ad pabulum XVII thyn .°
*A uf einem eingelegton Zottel ist vomerkt: Jlem nota, quod ultra in eomputacione positadedi Willekino N agel LXVI I I mar. ex parte domini Johannis Hanowe militis .
’ S tyfl'
e: Rempalin.
'Folgt eine im R esultat falsche und deshalb durchstricbene undmit vacat bezeichnete
Zueammcnroohnung vorstehonder Posten. Vorlage: Andrere vinit. So die Vorlage: S tyfi'
e:
1365.
Jiow anno domini M°CCC LX sexta domino regi N ycopie sabbato ante
exaltacionem sancte crucis [Sept. 1 2 ] V II pund butiri, pisces pro XII or. , II
lag. ceruîsie pro IIII°' mar.
Jtem dominice die [Sept 13 ] V III'°
pecora, XVI oues, IIII °' porcus proVI mar. , IIII°' pernes, itemMarkman I pernem, V lag. ceruîsie trauisie pro
XV I mar. cum II or. , IIII'" thyn . siliginis ad pance, quemlibet modium pro
V I or. , summa istius XVIII“° mar. , VII lag. ceruîsie pro XXI mar. , pro
sera III mar. , pabulumXVI thyn . annoso.
Jtemferie secunda [Sq>t 1 4] auto siluam et ferie torcia in mano VI
pecora , VIII‘°oues , IIII°' pundlardi, II pundbutiri, XV I mod. siliginis adpanca
pro V III°° mar. , IIII" lag. ceruîsie pro VIII mar. , II lag. trauisie pro VII mar.
Jtem in reditu domini regis trans silwam ad Wreta ferie quinta ente
Luce ewangeliste [O tt. 15] V III°° mod. siliginis ad panes, III lag. ceruîsie pro
V mar. et II or. , I lag. trauisie pro III mar. et II or. , IIII” pecora, V I oues,I pund salis pro VIII solidis, II pund lardi, I pund butiri, ad pabulumI lest.annone cum I thyn .
JlemHeenechine Baeren sequenti die [O ct. 16] I lag. ceruîsie pro XIIII"
or. , pabulum XV mod. ordei, I mod. siliginis pro panibus, pro piscibus et
alecibus V I or. cum IIII°° solidis.
Jtem sexta ferie [O ct. 1 6] N ycopie domino regi II lag. ceruîsie trauisie
pro V II mar. , III lag. ceruîsie pro III mar. cumV I or. , X mod. siliginis in
panibus, VI vali alecis pro II mar. , pro piscibus et angudlis XII or. , IIII°‘pond butiri. vinumpro IIII °' mar. , cera pro XII or.
Jtem codem die venit Haenechinus Baeren silicet'sabbatum et mansit
ibi per III septimanae cum suis amicis vuo die minus et datum fuit sibi quo
lihet die I lag. ceruîsie, C pance, dimidiumpecus, vnamouem. S umma istiusXX lag. ceruîsie pro XX mar. cum III mar. S umma siliginis pro panibus
V I thyn . siliginis cum IIII°' mod. S umma pecorum V II pecora cum XIIII
ouibus. Jtem IX pund butiri, XII pund lardi, pro piscibus et alecibus per
III ebdomadas XXI or. Ad pabulum quolibet die XV mod. S umma III lost.cum IIII
°°
thyn. canone.
Jtem ferie quarta ante Thorne [D a . 1 6] venit dominus Rawo ad Ny00piamcum amicis Haenechine Baeren, tune dedit eis C pance pro II mod.
siliginis, I lag. ceruîsie pro IX or. , dimidium pecus, I ouem, I vali alecis.
pro pabulo III thyn annone, I pund butiri .
Jtem eisdem ferie quinta [D a . 1 7] C pance pro II mod. siliginis, I lag.
ceruîsie pro IX or. , dimidium pecus, I ouis, I wai alecis, ad pabulum III
thyn. , dimidiumpund butiri , II pund lardi .
1365.
Jtem eisdem e ferie sexta ad feriem quintam proximam post Thomeapostoli [D ec. 18— 24] consumpts per eosdem VI leg. ceruîsie pro VIII mar. ,
II thyn . siliginis ad pance, II pecora , IIII oues, pisces et aleces de'XVII or. ,
IX pund lardi, IIII°'
pund buti ri , ad pabulum XV thyn . annone.
Jtem ferie quarte ante natiuitatemdomini [D ec. 23 ] dominus rex venitN yc.0piam CD pan. pro VIII
t° mod. siliginis, III lag. trauisie pro XII mar.
et III alias pro III mer. cum VI or. , III pecore, VI oues , VI pund lordi,III pund butiri, I pecus fumigatum. ad pabulum XX thyn . ormone.
Jtem in vigilia natalie domini [D ec. 2 4] domino regi VIII mod. siliginis
in panibus, I lag. alecis pro IIII mar. , pro piscibus et anguillis III mar. , II
lag. treuisie pro VIII mar. et V log. ceruîsie Sweuici pro V I mar. cumII or. ,pro vino VI mar. cum I mar. XII or . pro pan. tritio. , pabulum XIX thyn .annone.
Jtemdic natali domini [D ec. 25] adpance XVI mod. siliginis, V I pecora,XII ones, X pund lordi, I pecus fumigatum, IIII
°'
pund butiri, II lag. trauisie
pro VIII mar. , V lag. alias pro VI mer. cum II or. , ad pabulum XXI tbyn .
annone.
Jism ipso die beati S tephani [D ec. 26] ad I commestionem I thyn . siligin is ad penes, III lag. ceruî sie pro IIII mar. cum II or. , VIII pund butiri,VII veil eloois pro II mar. et tune dc vespere in Wretum innis KolmardVIval alecis pro Il mar. , ad pance VIII mod. siliginis, IIII
°'
lag. ceruîsie pro
V mar. , VI pund butiri, panes tritio. pro dimidia mer. , ad pabulum XXVIthyn . annoue.
I tem ibidem dominice die de mane [D ec. 2 7] VI mod. siliginis adpance,
III lag. ceruîsie pro IIII mar. cum II or. , IIII°' pecora, VIII oues, III pund
lordi, II pund butiri, pro 11 pund solis V or. , pro cera X II or.Jtemdomino E rica Karlson cum suis sequascibus aput ecclesiemThysbe
bergha, cum iuit de S uthee ia ad S tocholm dominum ad preparandum, ad
pabulum V thyn . annone.
Jism ferie quinta ante epiphaniem domini [D ec. 3 1 ] cum reuertebatur
dominus rex vna cum petra suo in Wretum iuxta Kolmard, ad penes IIII°r
thyn. siliginis, I mer. pro pan. tritic. , XVI lag. ceruîsie pro XX mar. , Xpecora, XVI oues, XVI pund lardi, V III
‘°
pund butiri, pabulum III least.I thyn . minus .
Jtem sexta ferie sequenti [ 1367, Yan . cum venerunt N ycopiam, ad
panes IIII°’ thyn siliginis cum II mod. , II lag. trauisie pro VIII
°° mar. , XV
lag. ceruîsie Swec . pro KHI mar. I or. minus, pro piscibus recentibus III mer. ,
vnam fast cum rumba pro XXII mar. , pro cera III mar. , pro pan. tritio.
1365.
Jtem ferie quarta [You . 6] ad panes Il thyn . siliginis, V III‘°
vali alceis,VI pund butiri, II pecora , V lag. ceruîsie pro VIII mar. , II pund lardi, ad
pabulum XX mod.
Jtem ferie quinta [You . 7] ad panes II thyn . siliginis, III‘lag. ceruî sie
pro IIII'° mar. cum II III pecora, V II oues, V I pund lordi, ad pabulum
XX mod.
°
Jtem sexta ferie [You . 8] ad panes II thyn . siliginis, dim. lag. alecis,
pro piscibus recentibus V I or. , 1111”
lug. potus pro V mar. , ad pabulumXX mod.
Jism in sabbato [You . 9] II thyn . ad pan. silig. , V III veil alecis, V I
pund butiri, pro piscibus dim. mar. , Ill! lag. seruisie (L itolv), ad pabulumXX mod. annone.
Jtem in dominice die [You . 1 a] ed panes thyn . siliginis, III pecora,V II oues, V I pund Iardi, III lag. seruisie pro IIII mar. et ll ad pabulumXX mod. annone.
Jtem ferie secunda seguenti [You . 1 1 ] ad panes ll thyn . siliginis, V I II
wel alecis, Ill pecora , V I pund butiri, V leg. ceruisie, II pand lordi, ad pa
bulumXX mod. ormone.
Jtem tercia ferie [You . 1 2 ] Il thyn . siliginis ad panes , Ill lag . ceruîsie
pro IUI mar. ct II II I pecora , Vlil‘°
oues, V I pund lardi, pabulumXX mod.
Jlem eisdem ferie quarta° [You . 13 ] ad panes II thyn . siliginis,
lag. ceruîsie, V III wall alceis, III pecora, lI pund lordi, pabulumXXII mod.
annone.
Jtem ferie quinta [Y ou . 1 4] ad panes II thyn . siliginis, lag. ceruîsie
pro VI mar.’cumVI or. , III pecora, V III
°°
oues, V I pund lardi, ad pabulumXX mod. ormone.
Jtemsexta ferie [You . cumdominus Magnomlensis redut Nycopiam,
I lag . alecis, pro piscibus recentibus III mar. , I lag. trauisie pro IIII°’ mar. ,
ad pabulum I lesi . annone.
Jtem sabbato demane [You . 1 6] I lag. alecis, I lag . butiri, pro piscibusIlmar. , item in vespere aput siluam et demane [You . 1 7] XVI mod. siliginis
ad panes, I lag . alceis, VIII pund butiri, IIII°’ pecora, VIII oues, V II puntilordi, IX lag . ceruîsie pro XI mar. cum II or. , ad pabulumX IX thyn . annoso.
‘A us V I I corrigirt.2 I.Irsprmlnglich stand: V I II
°° mar. cumV I or. in der Verlage.
3D ie Emzeichnung dieses T ages ist von S ty li‘
e als : sexta l'
ex-ia w iedorgegeben, wahrend die fur
so.xta l‘
aria ganz ausgel'
allen ist . " U rspri'mglich batto die V orlage : V I lag. ceruîsie pro VI II
mar.
"U rsprfinglich: V I I lag. ceruîsie pro VII I“ mar et V I or.
°S tyfl‘
c: quinta . Ur
spn ìflglidx: VII lag. ceruîsie pro VII I“ mar.
1365.
Jtem dominice Quinquagesime [Fedra 28] domino rego cum petri suo
N yc0piamde Kalmarnia redeuntibus domino regi ad expenses III pecora, V Ioues, V I pund lordi, II pund butiri, pro cera XII or. , pabulum I lost. cumIII thyn . Jtemdomino Mag n0polensi IH pecora, V I oues, V I pund lordi, triapund butiri , dim. leg. medonis pro XX or. , pro cera X II or. , ad pabulumXX thyn . annone.
A d expenses domini regis die lune in mane [Altirs 1 ] III pecora , V
oues, I recens perna , V I «
pund lordi, II pund butiri .Eodcm die domino Mag nopolensi III pecora , V I oues, I recons perno,
V I pund lardi, ad panes ambobus dominis V thyn . cum II mod.
Jieni de vespere in Hafrabro domino regi et suo petri ad pabulum Il
lesi . III thyn . , VI pecora. V III‘°
oues, ad panes XX mod. annone, X II lag.
ceruîsie pro XV mar. , item sal pro I mar. , (pro leporibus dimidiaI skippund lardi, V I pund butiri.
N ota : Data domino '
episcopo Lyn00pensi N ycupie IIII°'
lag. ceruîsie pro
V mar. , ad pabulum V I thyn . , ad panes I thyn . siliginis, IIII°°
pand butiri,III pund lordi, II pecora , Illl
°'
ones.
S umma expensarum per dominum regem et dominum Magnopolenscmconsumptarum
S umma siliginis V lost. II II°r thyn . cum I mod.
S umma annonc XXXVIII ° lassi . cum I thyn . et I mod.
S umma lardi XII skippund cum V II lispund.
Summa butiri X skippund cum V lispund.
S umma pecorum CLXV pecora .
S umma ouium CCLXXXIII ones .JtemVI lag. alceis cumX vali . pro XXI…" marcis II solidis minus .S umma pecunie DXCVI merc . V or. cum II solidis.
N ota: precium cxpositum in castro N ycopie anno domini M°CCC LXVPrimo N icholao muratori per IIII
°' menses L mar. Jism Swenone
Kyyl per dimi [di] um ann [u]m quolibet dic duos solidos . S umma XIII mar.denariorum.
Jlem K yncil’ quolibet die dimidium or. S umma X mar. minus II or.
Jtem Magno muratori per III menses X IIlI mar.Jtem altero Magno X II mar. Jtem l honi XV mar.Jtem Hermanno XV mar. Jtem Laurencio XI…" mar.
Jtem Kropelin quolibet die I or. S umma X IX marc. dim“.gestrichen.
*S tyfl‘
c: K y til.
1365.
Jism Philippa quolibet die I or. Jism Konekino F oos quolibet dieI or. Jtem S tephano laterriste XX mar. Jtem suo socio I or. quolibet die.
JtemJngeualdri IX mar. Jtem S imon quolibet die II solidos .JtemMagnus sandforare dim. or. quolibet die.
JtemMathie kalkbraecare met sexto sibi personalita XXX mar. JtemXL mar. suis sociis .(Jtem portantibus sementum ad castrum. )
l
Jtem carpentariis, fabris, pistoribus, braxat0ribus, carbonîstis C LV mar.Jism I laest. ferri emptam ad castrum pro LXXII mar.Jtem empta ad castrum II mansalia pro VI mar.
Jtem II moppos pro I mar. Jtem II frusta panni diete silfaar pro
mar. Jtempro ollis et ciphis XX mar.
Jtem pro caidariîs XX mar.
I tem pro sartagine XXX mar.Jtem pro I par smydheoanbutlh XL mar.
I tem pro seris ad castrum V I mar.
Jtem pro scutellis, bicariis, liguis, umferas’ pro XV2 mar.
Mulieribus facientibus brasium XX mar.Jtempro tria
=stanfaa t XV I mar.
Jism pro tribus doleis XX mar.
Jtem pro carucis et stenbarae V IIIto mar.
Jtem scindentibus ad tela I pannum pro XX mar.Jtempiscatoribus XX mar. , pro sag ena XX mar.Jtem pro funibus X mar.
Jtempro ofi‘
ertorio ministris suis dat. XL mar.Jtem II balistas pro XIIII mar.Jtemmag istro balistarum et pro instrumentis XL mar.Jtempro amigdalis, ficubus et rus XXX mar.
Jtem pro duobus Iaestis trauisie L mar.Jtem ad edificandum II molendinas XXX mar.Jtem pro lapidibus et ferro L mar.Jtem XVII skippund bumali quodlibet pro XVI mar.
S umma CCLXXII mar.Jtem ad precium secundo anno videlicet LX sexto post pascha Ajml5
laborantibus ad castrum CCC mar. XCVI mar. cum I or.Jtem II Iacst. trauisie pro LIIII
°° mar.Jtem pro IX faat. ferri ad castrum pro LI…" mar.
gestrichen .
’ A us XX corrigirt.
1365 .
C $ panes pro III modus siliginis. III lag. seruisie pro II thyn . et dim. mod.
annone, pro piscibus et allec . XX ore, ad pabulum IIII thyn . cum dim.
Jtem nota, quod in reyza versus Kalmariam dominus Rauon consumpsit ultra cibata 1 et in pabulo equorum L mar.
I temS uder00pie ante circumcisionemdomini [vor 1367, 7a». cumdominus R avon init et fuit ibi cum domino M agnopolensi, consumpsit ultracibata1 in cibarìis, seruisia et in pabulo equorum et aliis necessariis X L mar.cum IIC sibi fuit datum.
Jtem in S tokbolmis ordinauit domino Magnopolensi V I bones proXX IIII mar. Jtem I lag. ouorum pro VI mar. Et tune consumpsit in car
n ibas , speciebus, piscibus et aliis necessariis, in pabulo equorumperVIII diesLXV mar.
I tem cumequitaui de S tokbolmis, pernoctaui apudBotolfae ecolcsiam,
pro pabulo IIII thyn . cum II modiis annone et I lag. seruisie pro I mar.
Jtem seguenti nocte apud G osunde ad commestionem C panes proII mod. siliginis, II lag . seruisie pro X mod. , pisces et allcccs pro XII or. ,pabulum IIII thyn . cum II mod.
Jtem feria secunda post Oculi [1Wdrz 2 2 ] sonam iui a N i00pia per
noctans apud Blaxstae I lag. seruisie, pabulum IU I thyn . II mod.
Jtem altera nocte II lag. seruisic, C panes . pabulum IIII thyn . cumV mod.
Summa istius siligo V II mod. , annona I last. V tlxyn. II mod. D e
narn CXCI mar.
N ota : dampnum racione equorum anichilatorum et perditorum per
dominum. Rauonem Barnckowe militem et suos ministros anno dominiM°CCC°LXV et V I
"
.
Primo in prelio cum domino rego Magno meus sagittarius I equumproXIIII mar. et alii serui II pro XX mar. et ipsemet I caballum pro CX mar.
Jtem dominus Rauon iunior I equum pro XXVIII mar.
Jtem in Weruae dominus Ravon gradariam pro C tlî mar.Jtem in reyza ad Kalmariam I equum de LXXX mar. Jtem versus
S uderc0piam in reyza meus sagittarius I equum de X II mar. Jtem nunciosmissus A rosiam cum litteris I equum pro X mar.
Jtem dominus Ravon iunior in reyza versus Witbo II cquos pro
1365.
Jtem Kaetilbod in Lodosia eaballum pro 0 mar. Jtem I squam pro
XL mar. 1 Jtem I gradarium, quem ibi vendicauerat, pro LX mar. JtemI equum pro XXIIII mar. Jtem I pro XII mar.
JtemN egendanke I eaballum pro CQ! mar. Jtem I pro XVI mar. et
I pro X mar.Jtem Lodosie I equum pro XXVI mar. et II pro XXIII mar.Rufi
‘
as A lbert—us I equum in Dalen pro XI mar.
Apenborgh I equum pro XV mar. Peckatel I equum pro XIII mar.
Yeben°I equum pro X I mar.
Manduuel II conos, I pro XIII mar. et alium pro X I mar.
I tem senior Pinnowe I equum pro X mar.Kerstorp II equos pro XXVI mar.
N icolaus S isendorp II equos I apud O pensten pro XIII mar. Jtem I
equum cum naper S tokholmis intraueram pro XXXIII mar.
K remfin in A rbogen I equum pro XXX mar. , item I pro LV mar. ,
item I gradarium pro XIII mar. , item I pro XV I mar.Jtem B ereke I equum pro IX mar. , I pro XVIII mar. , i tem B ereke
IIII equos pro LII mar. , quos sibi personaliter dederam.
R utigh°I eguompro XIII mar.
Wolder II equos, I pro XIII mar. , reliquum pro IX mar.
S tengraue I eguom pro XV I mar.C onradus S isendorp I equum pro X II mar. et I pro V II mar.B abbe II equos pro XXVII mar.
Laurencins G erkenson‘ in Werne II equos pro XXIII mar.Johannes de B erge I equum pro IX mar. in Weruae.
S tokeled’I equum pro XXVIII mar. et I de V II mar.
Hinricus de O ldenstad XX mar. pro I equo .Hartuicus de O ldenstad I equum versus K almariampro L mar. , item
in Witboo I equum pro XXXV mar. , item ibidem I equum pro XII mar.
O ldenborgh III equos, I pro XXI HI mar. , II pro XIX mar.
B runee I equum pro IX mar.I tem Howenskild I squam pro XII mar.
R usehe in Lodosie I equum pro XL mar. , item I equum pro IX mar. ,
item in reyza versus K almariam I equumpro XXXVI mar. , itemI gradariumpro XXIII mar. et I pro XIII mar.
Bei S ty fi'
o fehlt der voraufgehende S atz. S tyfi‘
e: Y erben.
’ S tyfi'
e: R utisch. S tyfl'
o
G rekensson.
1365.
S tenwere III equos, I pro XXIII mar. , aliumpro XIII mar. , tomiumpro IX mar.
Y lenueld II equos S uderc0pie pro XLIII mar. , item in Ludehusen I pro
IX mar. , item I in Skaenighe pro XIII mar.
B arstorp IIII°' cquos pro LVIII, item I pro XXIIII mar.
B finnevitse1II equos in Werne pro XXVIII mar.
Lewitsowo I equumpro XL mar. et III pro XXXV mar.T ideke aduoeatus N icopie I equum pro XXX mar.
I tem T ideke Pinnowe I equum pro XII mar.
I tem in prelio in Dn]en mei ministri V I equos pro L mar.Jtem Petrus D iekn I equum in D alen pro XV I mar.
Jtem vui medico pro carpensis et arte V III mar.Jtem in reyza ad Helsungiammei ministri amiserunt itorum in
Primo Hinricus de O ldenstad I equum pro XX IIII mar.
Jtem N yendorp Il equos pro XXVIII mar. I tem S isendorp I equumpro XX mar.
JtemK remun I pro XVIII . Jtem Jesse I equumpro XVI mar.Jtem dominus Torgdlus presbiter I equum pro XII mar.
Jtem seruus domini Rauonis in cellario I equumpro XVII mar.S umma denariorum raeione equorumperditorum et anicbilatorum per
dominumRauonem et suos ministros:S umma MMC C LXXXIIII mar. eum dimidia mar.
2
S umma denariorum data armigeris DC C mar. puri.
S umma vniuersalìs omnium erogatorum:S umma tritici VIII” thyn.
S umma siliginis XXX last. cum V mod.
S umma annone XCII Iest. V thyn. III mod.
S umma brasei XLVII lest. I thyn. cum III mod.
S umma lardi LXXVII skippund IIII°' lispund.
S umma butir: LVII skippund cumdimidio IX Iispund cumS umma pecorum D CIII pecora cum dimidio.
S umma onium CMLXX eues.
S umma denariorum sex mill. marcarumLXXVI mar. II or. solid. cumIIII°' denariis.
A us dam O ngmal in S chmali'olio, al)wochselnd auf P ergament und Papua: gesclmelwn. imHaupbArchwe zu S chwerin Gedruckt ben S ty ii
‘
e, B uìrag till Skundmavxans historia I , 62 B'
‘S ty tfer B runewtse ” H ier hunter steht unausgestn cben dio [ritirare Summirung . S umma
1365.
pens'
colligent'
skipuistas et alias exaeeiones .
l
I tem circa Thome apostoli [D ec. rega manente A ros [ie] ZwaerinX mar. [In] hospicio domini Moltiken I or. pro ceruîsie, itempro gbumpbisXVIII° den . Jtem in hospicio Thyrgilli consumpsit I march. I tem A rnoldo,
puero domini Moltiken, pro vestibus III mar. cum I or. , pro paracione et
philo dimidra mar. , pro q 3ytonsura dimidia or. , item Bibi pro calceis IIII°' sol. ,item Haken, famulo domini Moltiken, pro I pare calce0rum IV
"
sol. Jtemmisit Thyrg[illus] adN yc0piam cum famulo domini Moltiken IIII°’ mar. , itempro equo A rnaldi XII mar. , item commisit sibi Tbyrg[illus] X gauge ferramentommpro XX or.
JtemV . die nativitatis domini [D ec. 29] ad B erkeran IIII“ thyn. cumIIII" mod. siliginis thyn. annone, itemV pund butiri.
I tem circa [purifieae] ionem beate Marie virginis [ 1367, F c6r. 2 ] E ricead B erkarna IIII“ thyn. annone de apparatu.
Jtem B ertoldo Naghel A rosie XVII mar. die epyphanie [‘
fan . 6] ex
parte domini Moltiken.
Jtem solui D egnar, ciui A rosiensi, VII mar. den.
I tem sabbato ante purificacionem 3 0 ] ad Berkarna I wel alec.
pro VIII° solidis.
I tem de apparatu ad Berkarna de parochia B ro duo pecora cum IIII"ouibus, item sabbato nonagesime ad Berkarna I wel elecis pro VIII sol. ,
quinta ferie ante earnîsprivium [Feòr. 26] adB erkeran domino Johanni I quart.pec0r. pro dimidia mar.
S abbato carnispriuii [F ebr. 2 7] pro I wel alecis E rice commisse VIII°sol. I tem exposa it E rieus pro piscibus dimidia mar. , item pro I Iagena cer
I tem sabbato Jnvoeauit [M ars 6] Hinri co aurifabro A rbuge mancati proaceto, oleo et tritico VII sol. , item pro vino Hinzeehino presente V sol. , itemtune per E rieum promum iuxta stagnum Jaimea pro piscibus II or.
Jtem tune ad B erkeran IX mod. annone per colonos de apparata , do
minica Jnuoeauit [M ars 7] colonia ad B erkeran XV mod.
Sexta teria [M ar: 1 2 ] dim. wel alecis ad B erkarna pro IIII‘" sol.
lag. alecis emptampro C C C ferri'cum II or. den.
I tem tune Hinzeehino aurifabro I duas march. eumV sol.
'Zu ergànzen ist vielleicht * N ota expense coll:gentm etc D ie Zeile steht ala noterete der
mnern Sente des vordern P a gamentblattes , m welches den Het‘
ts txehen nach etwas vermuthhchdiese A uegabe gebet
‘
tet war
1365.
I tem tune domino Johanni Moltiken II mar. den.
Jtem tune domino Johanni Moltiken ad S tockolm . deferendo tria vase.
ferri, pro vacuis vasis dimidia mar.
N ach demO riginal auf einem doppelten (zusammengei'
alteteu) Pergamentblatte in Kleinu
A um. E ine dritte Schlussabrechnung R aven von B arnekow'
s auszugsweise gedruckt bei
S tyfi‘
e, B id.rag till Skandinaviens historia I , 107 E . enthtilt in ihren allgemeinen Zahlen das
selbe als dre vorgedruckte Reehnung A . , in den specielleu A ngaben aber nichts I‘mMeklenburg
Interessantes.
(Um 9427.
v . A htefeld‘zu r Zahlemg ei ner S umme G eldes a nzuhalten, far welche
derselbe sich gegen tlc—
n verbitrgt habe.
S alutacione amicabili premissa . Vos consules vniuersi ciuitatis Lubeke.
V estram honestatem, intime quam valso, deprecor per presentes, quatenus dominum B enedictum (le A neuelde, militem, consiliarium regis Dacie. digneminiverbis et peticionibus vestris expedite, qui michi pro quadam summa pecun ia
'
fidefragus exstitit. super qua tamen michi suam patentem litteram erogauit.
A lias ipsum, si monicionibus non wit acquiescere vestris, licet invite, ipsummonere volo nunc prout exnunc, quod incongruum, si vir probus, esset, quodtamen non est, suo videretur honori. S cripta domini R auonis B arnekowe sub
sigillo , proprio non presente. Responsum peto michi , quantocius poteritis,litteratorie reformari .
Ex parte domini Eghardi B y [b] owe,” militis .
V iris prouidìs, dominis consulibus vniuersis ciuitatis Lubeke.
detur hce.
N ach demUrk.-B uch der S tadt Lubeck II I , 8. 678, aus dem O riginal auf der Tresa, mit der
D atirung: Spé testens 1367. Von dem aufgedrfickt. gewesenen S iegel ist nur ein unkenn tlicher Thai!
erhalten . B enedict v . A hlefeld heisst in dem Schreiben R ath des K ònigs von Danemark. ImFebruar 1368 schlieest er sich aber dem B ilndn isso gegen Waldemar an (L ab. II . —B . I II , S .
D as obige S chreiben kann also nicht spàter als 1367 fallen, und wird eher in das Jahr 1365 oder
1366 zu setzen sein , da R aven v . B amakow, ,,nach der G ròsse des autgedrùclrt. gewesenen S iegels
zu schliessen, demelbe ist, welcher an N r. 311 (Bd. X IV , N r. 8548) sein S iegel gebangt hat“,
(Wehrmann) und welcher 1365— 67 als Vogt Konig A lbrechts in N ykòping eine nicht unbedeutendo
R olle spielte. A uf Waldemars S eite steht er auch 1362 (Nr. 9103) und 1365 (N r.
’Wehrmann: B ylowe. E in Ecoard Bulow ist aber nicht bekannt, dagegen kommt Eccard B ibow
1365.
(Um
N otandumgeneraliter, quemadmodum eciam verum est, quodA rnoldusWilde cum Hartwico Reueutlo inimicicias habet capitales . S i enim ipse A r
acldus huiusmodi inimicicias in diete Hartwieo nel in bonis suis vindicauerit
quouis modo, et ipsum propter hoc per illustrem principem dominum ducemMegaupolensem depelli aut alias ammoueri nel bonis suis priuari contigerit,seu si dicto Hartwico emendam facere debuerit: ad hoc nos infrascripti sibiin subsidiumquilibet nostrumpro posse suo, prout inferius continetar, volumussubuenire, scilicet Johannes Kale consul in R ozstoek decem marcas, B ernardusC epman consul ibidem quinque marcas, R ycwinus Horn decemmarcas, Bernardus B uekstoek decem marcas, Hinricus B uckstockdecemmarcas, TydekinusB uckstock decemmarcas, Petrus de Vreden decemmarcas, Lubbertus de C almeren decem marcas , Marquardus N yendorp quinque marcas.
N ach dem O riginal im R ahim-A rchive zu R ostock. D ie S chrift gehòrt der M itte due 14 . Jahr
hunderte au. D as Pergament ist nur zur Hali‘
te besehriebeu ; es sollteu ohne Zweifel noch mebriN amen eingetragen werden . D ann von den 14 angehfingtsn Pergamentbàndern zeigt dia zweite
Halfte keine Spur von S iegeln . D as 2 . S iegelhami tragt noch ein B ruchetiìek seiues S iegels ; sr
halten sind die S iegel nur am I . , 5. und und zwar folgende:
I ) rund, mit einemHauszeicheu ; Umschrit‘
t
S'
I O M I IIR I S K R LG at
5) rund, in einem D reipass steht ein Schildmit einemHauszeichen ; Umschrift
B O G S 'I ‘O G
7) rund, mit einem B anszeicheu ; Umschrift
S PGTR Y D fi VR GD EIR
A rnold Wilde, B ruder des R athmaunes G emin W . , kommt 1354— 68 vor; Johann Kale ist1353 noch nicht Consul, dagegen schon 1362 and noch 1364 ; B ernard Copmanu ist. 1362— 65
Consul; B icwin Horn kommt von 1359— 68 vor, 1371 ist er Consul; B ernhard B nckstock war
1870— 76 B athsherr; Heinrich B uckstock 1364 — 72 noch nicht R athsherr, dagegen 1382 ; Petrus
ds Vreden kommt 1363 and 1364, aber auch 1378 vor; Lubbert de C almeren kommt schon 1361
und noch 1366 und M arquard N yeudorp im Jahre 1366 vor.
1365.
(Nach
H onorabilibus et prudentibus viris, amicis suis sinceris, dominis consulibus ciuitatis Lubicensis, consules ciuitatisWismer cum firmo amore sinceritatem in omnibus obsequendis. E xposuit nobis Hinricus t rank, exhibitorpresenciam, cinis nester, quod vobiscum duo portoria, wlgariter preme dieta,emit et comparauit. Quare vestre amicicie afi
'
ectuosis precibus supplicamns,quatenus dieta portoria ciui nostro predicto amore nostre velitis (c)licentiare,reSpiciendo ad nos, quod nullibi ea ducet, nisi in nostrum portum et ciuitatem.
Quod loco et tempore oportunis volumus fideiiter remereri. S criptum nostrosub secreto, nobis firmiter percipientes.
A ufsc/mft: Honorabilibus et discretis viris, dominis consulibus ciuitatis
Lubicensis, detur.
N ach demUdr.-B uch der S tadt Lubeck II . 8. 918. aus ,,
dem O riginal auf der Tresa. mitSpuren des aufgedruckt gewesenen S iege ,,U nter den zwischen 1800 und 1364 in den Wis e
marsehen S tadtbflchern vorkommenden B iirgern des N amens U tdrank findet sich kein Heinric
Berichtigungen.
a. 1111 Text:Nr. 8880, Z. 15 dea Tu ta m E nde l.: ia Nr. 9078, Z. 12 der S . 234
l.: gloden. N r. 9149, S . 303. Z. 3. v 11 . Grawetop N r. 9173, Z 2 der 8 331 dodo
dar bouen, Nr. 9209. Z. 12 der S . 867 v. 11. l. : Lunenburg; S . 368. Z. 2 17. n… I. . iar, vuda
binnen da uz vnde. N r. 9227, Z. 12 der S . 879 v n. hlge ein : uchte N r. 9240. Z. 6 da
Turm vutwegben. N r. 9251. Z. 8 due 'ho… l.: est oo… etnm. N r. 9880. Z. 8 der
S . 516 l.: Zwerinensifl. N r. 9388, Z. 2 der 8 521 7 . n. I. . Bertoldo.
b. in den Ueberschriften: N r esse in hinter Wiberkete zu neuen: (Wiepenkathen bei
S tade). n Bd.m, N r. 2421. Note, und: D a. um 8tader S tadtbnch von 1286 (S tade,N r. 17. ss, 103. N r. 8969. sero. Apnl 93. N r. 8991 l. : 1362 A ug 13
N r. 9149 l.: G rawetap N r. 9228 u1g0°
seinem S tiefvater. N r. 9808 Dmenstorf ist nun
c. in den Noten:Zn N :. 9175 fehlt die Angabe dea fish… D…kw Boll, S targard n ,
973 (anch L isch, M altznn). Zu Nr. 9293 &=t d.. cw S vensk. P a g.-Bret 1, Nr. 624
Der vor 9159 durch V ersehen ansgefallene R athswechsel von Wmmar fur 1863 (gedruckttequ n , 99) wird den N achtrigen spam nmhgehefert werden .