KURSUS : SARJANA MUDA PENDIDIKAN SEKOLAH RENDAHKOD

:KRL 3034

PROGRAM : PROGRAM PENSISWAZAHAN GURU

NAMA PELAJAR : NO KP : NO MATRIK :

JAMALUDDIN BIN KHALIB 700416-08-5237 PPG/20525/11

TAJUK :MENINGKATKAN KEBOLEHAN MURID MENCATAT ISI-

ISI PENTING UNTUK MENGHASILKAN KARANGAN

MENGGUNAKAN PETA MINDANAMA

PENSYARAH :DR. SITI HAWA ABDULLAH

TARIKH HANTAR : MARKAH :

KRL 3034 : LATIHAH ILMIAH

BAB 1

PENGENALAN

1.1 PENDAHULUAN

Sukatan pelajaran Bahasa Malaysia sekolah bertujuan untuk

melaksanakan Dasar Bahasa Kebangsaan dan Dasar Pendidikan

Kebangsaan. Ini ternyata pada matlamat dalam beberapa

sukatan pelajaran Bahasa Malaysia. Pada umumnya, matlamat

pendidikan bahasa di sekolah dalam sukatan pelajaran

Bahasa Malaysia 1978:1983, 1987, dan 2003 ialah untuk

membolehkan pelajar menghargai dan membanggakan Bahasa

Malaysia sebagai bahasa Kebangsaan dan bahasa rasmi negara

serta alat perpaduan, memahami dan menggunakan sistem

bahasa mengikut nilai dan makna serta fungsinya dalam

kehidupan seharian, dan menggunakan bahasa dengan berkesan

dalam bidang ilmu pengetahuan dan perhubungan harian. Jadi

peranan guru Bahasa Malaysia ialah untuk memastikan

matlamat ini tercapai dalam pengajarannya.

Guru Bahasa Malaysia juga memainkan peranan penting

dalam orientasi pengajaran dan pembelajaran yang mantap

bagi membolehkan mereka merancang strategi pengajaran dan

pembelajaran yang berkesan bagi pelaksanaan dasar dan

penghayatan Falsafah Pendidikan Negara di dalam bilik

darjah. Karangan adalah satu pelajaran yang dimasukkan ke

dalam pelajaran Bahasa Malaysia sama ada di peringkat

sekolah rendah atau menengah.

Bagi mengatasi masalah ini guru haruslah memikul

tanggungjawab untuk mencari cara atau “kaedah” yang sesuai

asalkan pengajarannya memuaskan dan tercapai objektif

pengajaran karangan di sekolah rendah iaitu murid dapat

melahirkan pendapat, perasaan, fakta dan lain-lain melalui

kemahiran tulisan.

Guru harus berusaha dan memikirkan teknik pengajaran

yang menarik dan berkesan serta mempelbagaikan teknik

pengajaran dan pembelajaran. Suasana pembelajaran yang

tidak terhad di dalam kelas serta peranan guru dalam

menjadikan pengajaran menarik dan dapat memberi kesan yang

positif kepada murid (Robiah Sidin 2003).

1.2 LATAR BELAKANG KAJIAN

Kajian ini adalah untuk menentukan keberkesanan strategi

pengajaran dan pembelajaran Bahasa Melayu berasaskan Peta

Minda untuk meningkatkan prestasi murid dalam penulisan

karangan. Menurut Bullock (1975) pernah menyatakan bahawa

masalah yang paling besar dalam pengajaran dan pembelajaran

karangan atau esei ialah wujudnya satu keadaan yang benar-

benar mencabar ketekunan, kesabaran dan dedikasi guru-guru

yang terlibat dalam pengajaran tersebut. Keadaan ini jika

dapat diperhatikan dangan teliti tidak lain daripada

masalah kesalahan ejaan, tanda bacaan, penyusunan

perenggan, pemilihan kata, penggunaan imbuhan, penggunaan

rangkai kata, klausa dan ayat, penggunaan peribahasa dan

sebagainya.

Menurut Atan Long (1978) berpendapat bahawa kemahiran

menulis adalah berbeza dengan kemahiran bertutur terutama

dari segi alat penglahiran yang digunakan. Beliau

menegaskan iaitu proses melahirkan bahasa tulisan banyak

gangguan, misalnya gangguan otot-otot tangan sewaktu

menulis dan gangguan pindahan daripada bahasa lisan kepada

bahasa tulisan. Ini adalah kerana bahasa lisan lebih

bersifat bersahaja tetapi bahasa tulisan adalah formal

sifatnya. Dalam hal ini menurut Colder (1967) berpendapat

bahawa ciri-ciri kesalahan bahasa yang lazim dilakukan oleh

murid menurut peringkat umurnya adalah sesuai dijadikan

panduan untuk mengadakan strategi perancangan bagi

pengajaran dan pembelajaran yang lebih berkesan dalam

pelajaran menulis karangan.

Sebenarnya kedua-dua pendapat di atas tadi masih lagi

belum menunjukkan kaedah mengajar karangan secara konkrit

yang boleh diikuti oleh guru-guru bahasa. Ketiadaan satu

cara mengajar yang betul-betul jelas telah menyebabkan

guru-guru menyampaikan pelajaran itu dengan cara tersendiri

dan kadang-kadang langsung tidak mempunyai sebarang kaedah

pun.

1.3 PENYATAAN MASALAH KAJIAN

Penulisan karangan sering dianggap sebagai kemahiran yang

sukar dipelajari terutamanya dalam kalangan murid tahun

lima. Kemahiran mencetuskan idea adalah amat sukar

dilakukan oleh murid dan ini sudah tentu sukar bagi murid

itu untuk melakukan aktiviti penulisan karangan kerana

tidak mempunyai idea untuk disampaikan. Kemahiran tersebut

hanya bermakna sekiranya murid mempunyai bahan yang hendak

disampaikan kerana ia menjamin kelancaran, kejelasan,

keteraturan dan aliran pengucapan idea yang sistematis.

Menurut (Barton,2006), kesan daripada situasi ini

menyebabkan tumpuan murid terjejas. Ini menimbulkan gejala-

gejala, seperti murid tidak berminat untuk menulis

karangan, murid sukar mendapat markah yang tinggi dan

murid mempelajari mata pelajaran karangan adalah semata-

mata untuk lulus peperiksaan dan bukan cenderung ke arah

menguasai kemahiran penulisan itu sendiri.

Justeru, kajian ini cuba meninjau pencapaian murid

yang menggunakan teknik peta minda dan konvensional dalam

penulisan karangan. Kesan penggunaan kedua-dua teknik dari

aspek pencapaian kemudian dibandingkan dan diukur mengikut

markah secara perbandingan peratus untuk menunjukkan

keberkesanan pengajaran dan pembelajaran menggunakan teknik

peta minda dan konvensional.

Kelemahan daripada penggunaan teknik pengajaran yang

tidak sesuai turut mengekang keseluruhan pencapaian murid.

Menurut Abd. Aziz Abd. Talib (2007) pula, teknik pengajaran

konvensional secara syarahan yang berpandukan buku teks,

buku latihan topikal dan nota guru di papan kapur masih

menjadi amalan. Ini juga menyebabkan topik menjadi tidak

menarik, di samping menjadikan murid tidak dapat menumpukan

perhatian kepada pengajaran penulisan. Selain itu timbul

kebosanan dalam diri murid yang tidak dapat menyuarakan

idea mereka sendiri.

Justeru, kajian ini cuba meninjau pencapaian murid

yang menggunakan teknik peta minda dan konvensional dalam

penulisan karangan. Kesan penggunaan kedua-dua teknik dari

aspek pencapaian kemudiannya dibandingkan berdasarkan

pencapaian markah yang diperolehi mereka. Ujian pra dan

pos akan diberikan untuk menentukan markah mereka.

Disebabkan amalan proses pengajaran dan pembelajaran

secara konvensional inilah mengakibatkan pelajar hilang

minat terhadap sesuatu pelajaran. Apabila pelajar kurang

berminat terhadap pelajaran, ini akan menyebabkan mereka

mula menganggap bahawa mata pelajaran bahasa Melayu

membosankan. Situasi ini sebenarnya adalah satu situasi

yang boleh membunuh minat mereka selama-lamanya.

Selain itu, terdapat sebilangan pelajar yang mempunyai

daya ingatan yang lemah serta tidak dapat menerima gaya

pembelajaran yang menekankan seperti syarahan, kaedah salin

dan soal jawab. Golongan seperti ini selalunya lebih

berminat terhadap gaya pembelajaran yang lebih santai.

Sebagai guru, kita sebenarnya boleh membangunkan

serta membangkitkan mereka dari igauan yang ngeri

terhadap mata pelajaran bahasa Melayu dengan memperkenalkan

kaedah yang dapat membantu mereka lari dari kepompong

tradisional, iaitu dengan membina peta minda. Kaedah ini

tidak hanya terhad kepada pelajar menulis dan melukis

sahaja, tetapi skop proses pembelajarannya amat luas

seperti pelajar boleh melakar idea secara ilustrasi yang

berkaitan dengan tajuk pelajaran mereka melalui

suratkhabar, majalah, internet selain daripada menyalin dan

menulis sahaja. Selain itu, mereka juga boleh membina peta

minda yang sesuai dengan menggunakan bentuk yang pelbagai

serta berwarna-warni. Proses ini adalah diharapkan dapat

membantu pelajar mengingat serta faham tentang sesuatu

tajuk yang dipelajari dengan lebih jelas.

1.4 SOALAN KAJIAN

Bagi mencapai tujuan dan objektif kajian, pengkaji akan

mendapatkan jawapan kepada soalan-soalan kajian berikut.

1.4.1. Adakah strategi berasaskan peta minda dapat menarik

minat murid terhadap mata pelajaran penulisan karangan?

1.4.2. Adakah terdapat perbezaan dari segi pencapaian murid

yang menjalani pendekatan peta minda berbanding murid yang

mengikuti pengajaran konvensional?

1.4.3. Adakah terdapat perbezaan dari segi kefahaman

tentang isi dan perkembangan fakta antara murid yang

menjalani pendekatan peta minda berbanding murid yang

mengikuti pengajaran konvensional?

1.5 OBJEKTIF KAJIAN

Secara amnya kajian ini bertujuan untuk membandingkan

penggunaan teknik peta minda dengan penggunaan teknik

konvensional dalam penulisan karangan. Objektif khusus

kajian adalah untuk:-

1.5.1. Mengenal pasti keberkesanan penggunaan teknik

peta minda ke atas minat murid terhadap

pembelajaran penulisan karangan berbanding

pengajaran konvensional.

1.5.2. Mengenal pasti keberkesanan pengajaran berasaskan

peta minda ke atas pencapaian murid berbanding

murid yang mengikuti pengajaran konvensional.

1.6 BATASAN KAJIAN

Kajian ini hanya bertumpu kepada murid tahun lima di

Sekolah Kebangsaan Kota Setia, Teluk Intan, Perak. Kajian

ini difokuskan untuk satu kelas sahaja. Murid akan

dibahagikan secara rawak kepada dua kumpulan iaitu kumpulan

A dan kumpulan B. Kumpulan A seramai 16 orang menerima

pembelajaran secara Peta Minda. Manakala kumpulan B juga

seramai 16 orang menerima pembelajaran secara tradisional.

Bilangan keseluruhan murid yang terlibat adalah seramai 32

orang. Mereka hanya sampel bagi kajian ini sahaja dan tidak

menggambarkan keseluruhan murid tahun 5 di sekolah

tersebut.

Dua kumpulan yang dibentuk ini adalah terdiri daripada

pelajar kelas yang sama, di mana tahap pengelasan mereka

mungkin berbeza mengikut tahap pencapaian akademik mereka.

Maka hasilan yang diperoleh tidak dapat memberikan gambaran

sebenar serta tidak dapat mencapai objektif kajian kerana

pelajar tersebut terdiri daripada latar belakang pendidikan

yang berbeza.

Persekitaran murid juga mempengaruhi hasil keputusan

ujian. Terdapat perbezaan ketara antara murid yang tinggal

di kawasan bandar dan luar bandar. Maka, tahap kebolehan

dan kemahiran murid dalam mengaplikasikan penggunaan Peta

Minda dalam situasi pembelajaran adalah tidak setara.

Murid tahun lima juga merupakan murid yang baru mengalami

perubahan tahap dan peningkatan kemahiran dalam subjek

bahasa Melayu. Pada tahun lima, mereka diperkenalkan dengan

bentuk dan jenis karangan sama ada berformat atau tidak

berformat. Mereka juga harus mengarang dengan jumlah

perkataan yang lebih banyak berbanding pada tahun tiga.

1.7 DEFINISI PEMBOLEH UBAH

1.7.1. Keberkesanan

Merupakan sesuatu tindakan atau hasil tindakan yang

menyebabkan sesuatu perubahan berlaku. Keberkesanan juga

merujuk kepada keupayaan untuk mewujudkan sesuatu hasil

atau perubahan yang diingini.

1.7.2. Strategi

Ialah ilmu tentang cara-cara merancang dan melaksanakan

tindak-tanduk untuk mencapai maksud/ objektif. Strategi

juga satu perancangan yang teratur untuk mencapai matlamat

atau kejayaan. Selain itu, strategi merupakan rancangan

atau pendekatan utama yang dilaksanakan secara bersepadu.

1.7.3. Pengajaran

Pengajaran merupakan satu proses penyampaian maklumat,

memindahkan maklumat, mendorong pembelajaran dan membina

manusia supaya menjadi lebih baik. Ia lebih menumpu kepada

guru sebagai subjek.

1.7.4. Pembelajaran

Pembelajaran pula merupakan satu proses yang dilalui oleh

seseorang individu berkaitan memperoleh ilmu pengetahuan

dan maklumat daripada sesuatu sumber.

1.7.5. Peta Minda

Merupakan satu cara untuk menggambarkan hubungan antara

satu idea dengan yang lain. Ianya dipersembahkan dalam

bentuk lakaran bagi menggambarkan hubungan tersebut bermula

daripada konsep umum kepada konsep yang lebih spesifik.

Maklumat penting yang disusun dan dikelolakan dengan cara

keseluruhan. Susunan sedemikian

dapat menghasilkan struktur pola yang kreatif selaras

dengan cara otak seseorang memproses maklumat.

1.7.6. Penulisan karangan

Perihal atau kegiatan menulis menggunakan alat tulis bagi

mencatat sesuatu daripada pemikiran atau percakapan.

Penulisan karangan ialah menyampaikan dan mengembangkan

idea bagi sesuatu tajuk karangan yang diberi.

1.8 KEPENTINGAN KAJIAN

Penggunaan Peta Minda di dalam proses pengajaran dan

pembelajaran dapat membantu mengenal pasti kefahaman murid

tentang sesuatu konsep. Guru boleh menggunakan Peta Minda

untuk melihat konsepsi murid pada awal, pertengahan atau

pada akhir pengajaran sesuatu pengajaran penulisan

karangan.

Maklum balas daripada sesuatu peta minda boleh

membantu guru memberi tumpuan terhadap item yang sukar

difahami oleh murid dan membetulkannya supaya murid dapat

menguasai penulisan isi, huraian isi, aspek tatabahasa,

penggunaan rangkai kata, klausa, ayat dan sebagainya.

Selain itu peta minda yang dilakarkan dapat

menggambarkan struktur kerangka pengetahuan dan dipunyai

oleh murid dan adakah murid dapat menghubungkaitkan konsep

yang dipelajari secara bermakna. Kemantapan kerangka

pengetahuan murid memberikan kelebihan kerana ia lebih

kekal lama dan mudah dipanggil semula bila diperlukan

semasa proses penulisan karangan.

1.8.1 Kepentingan Kepada Peningkatan Pencapaian Murid.

Bagi murid, Peta Minda boleh bertindak sebagai alat

metakognitif yang boleh membantu mereka menyusun atur

maklumat yang diperolehi ke dalam satu kerangka pengetahuan

yang lebih efektif bagi proses pemanggilan semula maklumat.

Aktiviti memetakan maklumat dapat menzahirkan kefahaman

murid dan juga meningkatkan kemahiran penggunaan strategi

pembelajaran yang lebih efektif. Proses pembelajaran

sebegini membuatkan murid berasa bahawa kefahaman yang

terbentuk adalah hasil usaha mereka sendiri dan bukan

disogok oleh guru. Perkara ini akan menimbulkan perasaan

tanggungjawab terhadap pembelajaran sendiri dan keinginan

untuk mencari maklumat yang lebih bernas dan menarik.

Peta Minda juga merupakan sesuatu titik mula untuk

murid membuat perbincangan. Pemahaman yang murid perolehi

sebelum ini yang dipegang oleh seseorang murid boleh

dicabar apabila murid mempunyai peluang untuk bercakap

tentang maklumat yang diketahui dalam keadaan yang

ditunjukkan kemudian membuat perbandingan dangan murid lain

dengan memberi justifikasi pemilihan mereka. Ini dapat

memberi maklum balas kepada guru hasil pembelajaran pada

hari keberkesanan. Jika murid diberi peluang membina Peta

Minda sebelum pengajaran, kemudian bina satu lagi Peta

Minda selepas sesi pengajaran, pengkaji boleh membandingkan

untuk melihat sama ada pembelajaran telah berlaku atau

tidak. Pembinaan Peta Minda membolehkan murid mengaitkan

idea dan pengetahuan dalam satu aktiviti dengan situasi

pembelajaran yang lain.

Kekuatan pemetaan minda terletak kepada keupayaannya

memperjelaskan pertalian di antara konsep yang dipelajari

dan dengan itu meningkatkan kefahaman murid tentang konsep

tersebut. Selain itu pemetaan minda menyumbang ke arah

pembinaan satu kerangka alternatif kognitif yang teguh lagi

bermakna. Hal ini memungkinkan pemanggilan semula maklumat

berlaku dengan lebih berkesan di dalam situasi murid

berhadapan dengan permasalahan baru. Dengan ini

penyelidikan percaya pendekatan Peta Minda mampu

meningkatkan prestasi murid dalam penulisan karangan.

Hasil kajian ini turut memudahkan murid untuk

penilaian terhadap tahap penguasaan mereka dalam penulisan

mereka dalam penulisan karangan yang melibatkan pengetahuan

terhadap penstrukturan ayat. Justeru, murid juga didorong

untuk terus berusaha dalam meningkatkan tahap penguasaan

yang berkaitan. Usaha ini turut memberikan panduan kepada

murid untuk memperolehi kelulusan yang terbaik dalam

penulisan karangan Bahasa Melayu, selain membantu

pencapaian keseluruhan dalam peperiksaan.

1.8.2 kepentingan Kepada Minat Murid Terhadap Penulisan.

Dapatan yang posistif daripada kajian ini mendorong murid

supaya lebih berminat mengikuti pembelajaran penulisan

karangan berasaskan Peta Minda. Murid juga dapat menguasai

kemahiran penulisan karangan berlandaskan konsep-konsep

yang mudah dan lengkap. Melalui teknik pembelajaran secara

koperatif dan kolaboratif murid akan berasakan idea mereka

diterima dan dihargai. Selain daripada interaksi yang

positif antara guru dan rakan sebaya murid. Perdebatan

serta perbincangan yang aktif juga akan mewujudkan satu

fenomena yang tidak kebergantungan kepada guru semata-

mata. Ini menjadikan mata pelajaran Bahasa Melayu

Penulisan lebih menarik serta diminati mereka.

Dengan adanya kajian ini juga, diharapkan supaya

sedikit sebanyak kewujudannya membantu perancang dan

penggubal dasar dalam kalangan guru di sekolah rendah dalam

menentukan penggunaan teknik pengajaran berasaskan peta

minda yang sesuai dan sistematik. Ia juga boleh memberikan

input kepada pihak pentadbir sekolah tentang penjadualan

masa, keperluan ruang dan sokongan yang boleh diberi bagi

memperbaiki corak pengajaran penulisan karangan yang lebih

berkesan. Selain itu, pihak pentadbir sekolah perlu

memikirkan susun atur ruang yang lebih sesuai untuk

perbincangan di dalam kumpulan sewaktu menjalankan

aktiviti. Hasrat yang ingin dicapai tidak lain tidak bukan

adalah untuk mencapai aspirasi dalam membestarikan bidang

pengajaran dan pembelajaran.

1.9 RUMUSAN

Rumusannya, bab ini telah menerangkan tentang latar

belakang kajian, pernyataan masalah kajian, objektif

kajian, persoalan kajian, batasan kajian, definisi/istilah

dan kepentingan kajian.

BAB 2

TINJAUAN LITERATUR

2.1 PENDAHULUAN

Dalam bab ini pengkaji membuat tinjauan kajian-kajian lepas

berkaitan dengan kaedah peta minda pengajaran dan

pembelajaran. Ia juga membincangkan bagaimana kaedah peta

minda dapat meningkatkan prestasi dan minat murid terhadap

mata pelajaran penulisan karangan bahasa Melayu. Pengkaji

akan membincangkan faktor-faktor pembolehubah berdasarkan

kajian-kajian lepas yang telah dibuat sama ada di dalam

atau di luar negara.

2.2 LITERATUR YANG BERKAITAN

Peta minda dapat didefinasikan dengan berbagai-bagai

rumusan. Menurut Carrol (1997:2) dalam Jurnal, peta minda

merupakan suatu abstrak dari serangkaian pengalaman yang

didefinasikan sebagai suatu kelompok objek atau kejadian.

Abstraks bererti suatu proses pemusatan perhatian

seseorang pada situasi tertentu dan mengambil elemen-elemen

tertentu dan mengabaikan elemen yang lain.

Peta Minda telah diperkenalkan oleh Tony Buzan pada

tahun 1960an sebagai kaedah yang boleh membantu pelajar

mencatat nota dengan ringkas dan berkesan. Menurut Subadrah

(2001), penggunaan peta Minda semakin penting sebagai satu

kemahiran mengorganisasi maklumat dan menghuraikan konsep

atau objektif secara teratur.

Peta Minda merupakan kaedah yang berkesan untuk

mendapatkan semua maklumat daripada ingatan untuk

ditukarkan menjadi bentuk yang boleh dilihat. Menurut Poh

Swee Hiang (2006), peta minda dibentuk berdasarkan

bagaimana otak manusia merakam dan memproses maklumat

secara linear dan dalam masa yang sama membuat pengelolaan

yang menyeluruh seperti menghubungkait, membanding,

menganalisa dan sebagainya. Peta Minda adalah kebiasaan

dibina atas sehelai kertas. Idea penting atau idea utama

diletakkkan di tengah-tengah pusat utama dan idea lain yang

berkaitan dikembangkan di luar idea utama dengan

menggunakan pusat kecil, garisan, bongkah geometri, imej,

underlining, anak panah, warna dan sebagainya. Peta Minda

juga boleh menjimatkan masa dalam mempelajari sesuatu mata

pelajaran. Dalam proses pembelajaran, seseorang murid itu

perlulah menyusun strategi agar segala isi pelajaran dapat

diproses oleh otak dengan lebih mudah.

Menurut kajian yang telah dijalankan oleh Asma binti

Ishak (2005) yang membuat kajian untuk meningkatkan

kemahiran mencatat isi-isi penting dengan menggunakan

kaedah Peta Minda di Sekolah Kebangsaan Jelempok, Arau,

Perlis. Hasil daripada kajian tersebut, pengkaji mendapati

bahawa terdapat peningkatan markah pada ujian pra dan pos

yang telah dijalankan. Daripada data keputusan ujian yang

dijalankan peningkatan daripada 7% (semasa ujian pra)

kepada 40% (selepas ujian pos) murid mencapai markah

tertinggi. Malah menurut pandangan responden mereka juga

bersetuju bahawa dengan menggunakan kaedah Peta Minda

mereka lebih cepat mencatat isi-isi penting berbandingkan

dengan pengajaran secara konvensional.

Kajian yang telah dijalankan oleh Altabig (2006)

tentang penggunaan Peta Minda dalam mengingati konsep

Sains ke atas 35 orang pelajar tingkatan 4. Hasil dapatan

kajian tersebut menunjukkan pelajar yang berpencapaian

sederhana telah meningkat sebanyak 60% manakala pelajar

yang lemah hanya 6% sahaja. Beliau merumuskan bahawa

penggunaan Peta Minda dapat membantu pelajar-pelajar

sederhana mengingat konsep Sains bagi mendapat markah

terutamanya dalam soalan struktur kertas 2. Perkara ini

juga telah membuktikan bahawa teknik Peta Minda juga telah

dapat meningkatkan daya ingatan murid dalam pelajaran

mereka.

Selanjutnya, kajian yang telah dijalankan oleh Wan

Rasyidah bt Wan Abd. Rahman (2007) mendapati bahawa

keberkesanan daripada teknik Peta Minda yang dijalankan ke

atas pelajar tingkatan 2 di Sekolah Menengah Wakaf Baharu

mendapati bahawa peningkatan peratus A selepas ujian pos

meningkat kepada 7% berbanding dengan hanya 3% sahaja pada

ujian para. Manakala peratus gagal selepas ujian para ialah

sebanyak 7% kepada 0% iaitu tiada yang gagal. Berdasarkan

keputusan ini menunjukkan bahawa terdapat keberkesanan

daripada penggunaan teknik Peta Minda yang dijalankan ke

atas pelajar-pelajar tersebut.

Dahar (1948:149) menyatakan Ausubel belum menyediakan

suatu alat atau cara yang sesuai yang digunakan guru untuk

mengetahui apa yang telah diketahui oleh para pelajar.

Berkenaan dengan itu Novak dan Gowin(1985) dalam Dahar

(1988:149) mengemukakan bahawa cara untuk mengetahui

konsep-konsep yang telah dimiliki pelajar supaya

pembelajaran bermakna berlangsung dapat dilakukan dengan

pertolongan peta minda.

Menurut Arends (1977:251) peta minda dapat

menunjukkan secara visual pelbagai jalan yang dapat

ditempuh dalam menghubungkan pengertian konsep di dalam

permasalahannya. Peta minda yang dibuat murid dapat

membantu guru untuk mengetahui miskonsepsi yang dimiliki

murid dan untuk memperkuatkan pemahaman konsepsual guru

sendiri dan disiplin ilmunya. Selain itu peta minda

merupakan suatu cara yang baik bagi murid memahami dan

mengingati sejumlah informasi baru.

Ismail Zin (2006) menyatakan bahawa masalah

pengajaran yang kurang memberikan penekanan kepada unsur

pemetaan minda dalam sesuatu teknik telah menyebabkan murid

tidak bersedia untuk belajar. Oleh itu, teknik peta yang

sesuai, berdasarkan strategi pengajaran bahasa yang lebih

berkesan perlu diperkenalkan.

Peta minda merupakan salah satu daripada strategi

organisasi. Strategi organisasi bertujuan membantu pelajar

meningkatkan pembelajaran. Salah satu penyataan dalam teori

Ausubel adalah bahawa faktor paling penting mempengaruhi

pembelajaran adalah apa yang telah diketahui pelajar

(pengetahuan awal). Agar pembelajaran jadi bermakna,maka

konsep baru harus dikaitkan dengan konsep-kosnep yang ada

dalam struktur kognitif pelajar (Suryadi menambahkan iaitu

yang disebut Teknik Konstruktivisme ).

Menurut Khairiah Ahmad (dipetik daripada kajian yang

dijalankan oleh Wan Rashidah 2007) satu perkara dalam

pengajaran karangan masa ini ialah guru-guru biasanya

terlalu terpengaruh dengan keperluan menyediakan murid-

murid untuk menghadapi peperiksaan. Kesan daripada keadaaan

ini ialah format pengajaran guru dan kalangan murid-murid

menjadi terhad sekali, tidak begitu mudah ubah. Misalnya

pelajaran karangan biasanya bermula dengan guru memberi

tajuk, kemudian guru dan murid membincangkan serba sedikit

isinya dan seterusnya murid-murid diminta menulis karangan

mereka dalam 500 patah perkataan dalam masa yang tinggal

(lebih kurang 40 minit). Beginilah kaedahnya tiap-tiap kali

diadakan pelajaran karangan. Pendekatan ini menyebabkan

murid lemah dari segi mengemukakan isi yang tepat dan

bernas, huraian yang kemas serta penggunaan wacana yang

betul.

Pengajaran tradisional terlalu menekankan kepentingan

guru sebagai pemberi maklumat dan pelajar hanya merupakan

agen yang pasif sahaja. Keadaan ini boleh diperbaiki jika

guru mengambil inisiatif untuk melibatkan pelajar secara

lebih aktif di dalam pengajaran dan pembelajaran bilik

darjah.

Satu cara untuk mengatasi masalah ini adalah dengan

menggunakan pendekatan konstruktivis seperti kitar

pembelajaran. Kesukaran murid menangani longgokan maklumat

pula boleh dibantu dengan penggunaan pengelola awal (graphic

organizer) seperti peta minda untuk membantu menyusun atur

maklumat di dalam minda secara lebih berkesan.

2.3 RUMUSAN

Daripada hasil tinjauan literatur, dapat disimpukan bahawa

terdapat banyak kajian kes telah dijalankan oleh pengkaji-

pengkaji lepas yang telah berusaha mengenalpasti kelemahan

murid dalam penulisan karangan dan mengatasinya

menggunakan strategi pemetaan. Kekuatan peta minda terletak

kepada keupayaannya menyusun strategi agar segala isi

pelajaran yang diperolehi dapat diproses oleh otak dengan

lebih mudah. Dalam hal ini, penggunaan peta minda dan

pengurusan grafik adalah sesuai ke arah memudahkan

pembacaan serta memudahkan otak membuat membuat analisis

untuk menghasilkan sesuatu yang bermakna.

BAB 3

METODOLOGI KAJIAN

3.1 PENDAHULUAN

Kajian ini adalah untuk menentukan keberkesanan strategi

pengajaran dan pembelajaran penulisan karangan berasaskan

Peta Minda untuk meningkatkan prestasi murid dalam mata

pelajaran Bahasa Melayu Penulisan yang diadakan di Sekolah

Kebangsaan Kota Setia, Teluk Intan, Perak. Berdasarkan

tujuan di atas, bab ini akan membincangkan mengenai reka

bentuk kajian, responden kajian, sampel kajian, tatacara

pegumpulan data dan tatacara penganalisan data.

3.2 REKABENTUK PENYELIDIKAN

Reka bentuk kajian ini adalah reka bentuk kajian

kuantitatif secara eksperimen. Reka bentuk biasanya

dikenali sebagai kajian bandingan kumpulan. Bentuk kajian

ini dipilih kerana pengkaji mudah mengumpulkan maklumat

serta dapat menumpukan lebih perhatian terhadap kajian yang

dilakukan. Murid dibekalkan dengan kertas kajang untuk

menjawab soalan karangan.

Bilangan murid di dalam kelas 5A ialah seramai 32

orang. Murid dipilih bukan berdasarkan keputusan ujian-

ujian di sekolah. Ini adalah kerana murid dipilih secara

rawak dan hanya melibatkan satu kelas sahaja. Murid-murid

dipilih daripada kalangan lelaki dan perempuan. Mereka

menjalani sesi pembelajaran kaedah Peta Minda sebagaimana

yang terkandung dalam kajian ini. Pengkaji menjalankan

ujian pra kepada semua pelajar dan pemerhatian dibuat dalam

tempoh 6 minggu. Pada akhir minggu keenam pengkaji telah

memberikan ujian pos. Manakala borang soal-selidik hanya

diberikan pula kepada murid kumpulan kajian Keputusan

murid-murid daripada kedua-dua kumpulan kajian dan kawalan

direkod dan dibandingkan.

Dalam melaksanakan proses kajian ini, guru telah

menetapkan satu rangka kerja yang teratur bagi mengesahkan

kajian tersebut. Satu carta aliran dirangka bagi

melaksanakan kerja yang digunakan dalam proses kajian

ini. Kerangka kerja konsep ini boleh dijadikan

pembolehubah bagi menggambarkan perjalanan proses kajian

yang dijalankan. Bermula daripada proses membahagikan

kumpulan antara Kumpulan Kajian (eksperimen) yang juga

dipanggil kumpulan A. Manakala satu kumpulan lagi ialah

Kumpulan Kawalan yang juga dipanggil Kumpulan B. Proses

kajian selanjutnya dipaparkan seperti carta aliran pada

Rajah 3.1 di bawah.

Rajah 3.1 Carta Aliran : Kajian Yang Akan Dijalankan.

Guru

Murid

3.3 PERSAMPELAN

Sampel kajian ini terdiri daripada murid tahun lima di

Sekolah Kebangsaan Kota Setia, Teluk Intan, Perak. Kesemua

murid yang dipilih merupakan murid yang pernah diajar oleh

guru sebagai guru biasa di sekolah ini. Murid akan terdiri

keputusan

Ujian Pos

Ujian Pra

daripada murid lelaki dan murid perempuan untuk menjadi

sampel kajian eksperimen. Seramai 32 orang pelajar yang

dipilih untuk dijalankan kajian.

Sampel dikategorikan sebagai murid sederhana dan agak

lemah berdasarkan keputusan ujian pada awal tahun untuk

mendapatkan TOV (Take Of Value). Murid tahun lima dipilih

kerana pada tahun inilah mereka diperkenalkan dengan

karangan yang berformat dan tidak berformat. Karangan yang

dihasilkan mestilah mengikut format yang betul (bergantung

kepada tajuk) dan memerlukan pemeringkatan perenggan dan

bilangan perkataan yang agak panjang berbanding dengan

semasa mereka berada di tahun 4.

3.4 INSTRUMEN KAJIAN

Instrumen yang digunakan dalam kajian ini adalah ujian pra

dan ujian pos. Ujian pra dijalankan untuk menilai prestasi

murid sebelum rawatan manakala ujian pos diadakan selepas

kumpulan tersebut dilaksanakan mengikut kajian Peta Minda

dan Kaedah Konvensional.

3.4.1 Ujian Pra

Soalan ujian pra terdiri daripada soalan bahagian B iaitu

menulis karangan berdasarkan tajuk yang diberi. Ujian pra

diberi untuk mendapatkan gambaran awal tentang prestasi

murid terhadap gaya dan penulisan karangan mereka.

3.4.2 Ujian Pos

Set ujian yang terdiri daripada soalan bahagian B sahaja.

Ujian pos akan digunakan untuk menentukan keberkesanan

kaedah pengajaran dan pembelajaran berasaskan peta minda

berbandingkan dengan teknik pengajaran penulisan

menggunakan kaedah tradisional atau konvensional.

3.4.3 Borang soal selidik

Mengkaji kesan terhadap penggunaan pendekatan pengajaran

berasaskan peta minda ke atas minat murid terhadap

pembelajaran penulisan karangan berbanding pengajaran

konvensional. Borang ini juga mengesan minat dalam

penulisan karangan serta meningkatkan pengetahuan bahasa

murid.

3.5 KAJIAN RINTIS – KEBOLEHPERCAYAAN / KEESAHAN

Kajian yang telah dijalankan adalah ke atas murid tahun

empat di Sekolah Kebangsaan Kota Setia, Teluk Intan.

Seramai 32 orang murid dipilih untuk menjalankan kajian

ini. Walaupun saiz sampel lebih kecil daripada saiz sampel

sebenar namun responden yang dipilih ini setara dengan

responden kajian sebenar. Ini adalah kerana umur responden

secara keseluruhannya ialah 11 tahun. Seramai 17 orang

murid perempuan secara keseluruhannya terlibat dan 15 orang

murid lelaki. Jumlah keseluruhan murid tersebut ialah

sebanyak 32 orang.

Kajian ini dijalankan adalah berdasarkan ujian yang

dijalankan pada awal tahun untuk menentukan Take Of Value

(TOV). Hasil daripada ujian tersebut menunjukkan kelemahan

murid-murid ini dalam penulisan khususnya karangan. Oleh

itu, guru merasakan perlu diadakan kajian terhadap teknik,

kaedah atau cara untuk meningkatkan subjek tersebut.

Satu kaedah ataupun teknik yang dirasakan bersesuaian

dengan untuk meningkatkan prestasi murid-murid tersebut

adalah teknik Peta Minda. Tujuan kajian ini adalah untuk

mengkaji keberkesanan teknik Peta Minda terhadap

pencapaian murid ini. Selain itu juga, pengkaji juga telah

mengukur minat murid terhadap teknik ini. Seterusnya,

pengkaji juga dapat melihat perbezaan dari segi kefahaman

tentang isi dan perkembangan fakta antara murid yang

menjalani kaedah peta minda berbanding dengan murid yang

mengikuti pengajaran secara konvensional.

Murid telah diberikan borang maklumat data peribadi

untuk mendapatkan maklumat tentang profil responden. Di

dalam borang tersebut akan dinyatakan pekerjaan bapa dan

ibu serta pendapatan mereka. Ini adalah untuk mengetahui

hubungan latar belakang keluarga dengan pencapaian mereka.

Borang maklumat murid atau profil responden diberikan

kepada murid-murid ini.

Berkemungkinan berlaku juga markah yang tidak setara

semasa kajian dijalankan. Murid yang berada dalam kumpulan

kawalan akan mendapat markah yang tinggi berbanding dengan

murid kajian. Ujian pos telah menentukan keberkesanan

teknik Peta Minda setelah enam minggu kajian yang

dijalankan.

3.6 PROSEDUR PENGUMPULAN DATA

Pengumpulan data telah dijalankan oleh penyelidik di dalam

kelas tahun lima. Semua pelajar telah mengambil ujian pra

dan seterusnya mereka telah diajar seperti biasa selama dua

minggu. Separuh (kumpulan A) seramai 16 orang yang terpilih

dalam intervensi dikumpulkan dalam satu kelas di luar waktu

mengajar. Pengkaji mengambil masa empat jam seminggu untuk

kaedah yang disediakan dalam kajian ini.

Semasa sesi intervensi, pengkaji memberikan satu

penerangan ringkas mengenai tujuan sesi dan cara

pengendalian. Pelajar dikehendaki duduk di tempat masing-

masing. Pelajar diberikan masa selama 40 minit untuk

membuat ulangkaji menggunakan kaedah peta minda. Setelah

dua minggu pelajar diberikan ujian pos. Pelajar tidak

dibenarkan meniru kerana perbuatan mereka menjejaskan

kajian penyelidik. Pengkaji telah memberi borang soal

selidik untuk pelajar kumpulan A sahaja dan mencatatkan

data yang dikehendaki.

3.7 CARA PENGANALISAN DATA

Proses dimulakan dengan pengumpulan semua data termasuk

ujian pra dan ujian pos. Data telah dianalisis untuk

menentukan ukuran kepada skor komposit beberapa item,

iaitu item gaya pembelajaran, skor min dan perbezaan antara

dua item (perbezaan skor ujian pra dan ujian pos).

Perbezaan ini telah dipaparkan dalam bentuk rajah iaitu

graf selain daripada data-data dalam bentuk angka. Melalui

graf kita telah dapat melihat perbandingan markah mereka

secara visual.

Terdapat tiga cara yang digunakan oleh pengkaji untuk

menganalisis data iaitu melalui cara ujian, soal-selidik

dan pemerhatian. Ketiga-tiga cara ini dilakukan bertujuan

untuk mendapatkan kesahan dalam kajian yang dijalankan.

Keterangan mengenai cara yang dijalankan adalah seperti di

bawah.

3.7.1 Ujian

Kaedah ujian juga turut digunakan dalam kajian ini untuk

mengukur tahap kefahaman murid dalam penulisan. Dua ujian

telah dijalankan iaitu ujian pra dan pos. Ujian pra ialah

untuk menguji tahap kefahaman murid sebelum kaedah dalam

ini diaplikasikan kepada murid. Ujian pos pula telah

dijalankan untuk mengukur tahap keberkesanan teknik Peta

Minda berbandingkan kaedah konvensional. Ujian-ujian

tersebut adalah untuk membuktikan teknik Peta Minda yang

dijalankan melalui kajian ini berkesan ataupun sebaliknya.

3.7.2 Soal-selidik

Dalam menjalankan kajian ini, kaedah soal-selidik telah

diberikan kepada murid untuk mengetahui reaksi mereka

terhadap kajian yang dijalankan.Kaedah ini dijalankan

dengan mengedarkan kertas yang mengandungi 7 item soalan.

Soalan-soalan yang disediakan adalah soalan menjurus kepada

minat terhadap pembelajaran menggunakan teknik Peta Minda

dalam meningkatkan pencapaian penulisan murid-murid.

3.7.3 Pemerhatian

Semasa menjalankan kajian ini, kaedah pengumpulan data

secara kualitatif dan kuantitatif telah dijalankan. Kaedah

ini dijalankan untuk mendapatkan sedikit gambaran mengenai

cara murid belajar dan reaksi mereka semasa di dalam kelas.

Kaedah ini dijalankan dengan melihat reaksi mereka semasa

sesi perbincangan dan melakukan aktiviti semasa sesi

pengajaran dan pembelajaran bahasa Melayu di dalam kelas.

Satu senarai semak telah disediakan supaya pemerhatian yang

dijalankan lebih spesifik dan berfokus. Segala keputusan

pemerhatian telah direkodkan ke dalam sebuah jadual.

3.8 RUMUSAN

Kajian ini telah menggunakan reka bentuk kajian untuk

mengkaji sejauh mana intervensi dalam bentuk kitar

pembelajaran dan peta minda mempunyai kesan yang positif

terhadap pencapaian murid tentang perkembangan idea

dalam penulisan yang mereka pelajari. Kelas tambah nilai

juga diambil kira sebagai kajian. Dapatan daripada ujian

pos juga diharap menunjukkan bahawa intervensi ini berupaya

menghuraikan kefahaman murid tentang perluasan isi dan

bagaimana perkembangan idea berlaku dan akhirnya struktur

penulisan yang baik mampu dihasilkan.