بررسی نقش خانواده در مسئولیت پذیری جوانان / The role of the...

ل سا

ن، را

ايي

اعتم

اجل

سائ م

يس

رره ب

جلم

م، دو

ه ار

شم2،

و ز

ييپا

ن

ستازم

0931

بررسی نقش خانواده در مسئولیت پذیری جوانان

2 صدراله اسکــو ،1یحیی علی بابایی 4/9/30: تاریخ پذیرش 3/7/31: تاریخ دریافت

چکیده راستا، نیدر ا؛ رود یمبه شمار و عمدهمهم از مسائل در جامعهجوانان رفتار مسئوالنهامروزه

ی زی ر هی پا قی طراز ه انوادخ. دارد بر عهدهی جامعه نهادهای در چارچوب مهم گاهیجاخانواده

ریپ جامع ه ه ای هویشی گوناگون و اجتماعی ها نقشی و اجرای خود و رفتاری تیتربی الگوها

در جامع ه را رشیپ ی م ورد اجتماعی هنجارهابا و انطباق ییهمنوادر سطوح مختلف، کردن

. سازد یمی درون فرزندان

قیتحقروش . ی جوانان استریپ تیمسئولی نقش خانواده در بررسپژوهش نیاهدف عمده

حج م . ی بهره گرفت ه ش ده اس ت ای چند مرحله ای خوشه ریگشیوه نمونه ی بوده و ازشیمایپ

نف ر 044شده است که نییتعنفر 044ی زمان تیمحدودیی و دانشجونمونه بر حسب امکانات

در ای ن . بودن د ( پ در ای مادر )ها آن نیوالداز زین گرینفر د 044و سال 31تا 31جوانان آنها

. مقاله فقط از نظرات جوانان استفاده شده است

ی ها هینظر نیبی جوانان از ریپ تیمسئولی حس ریگخانواده بر شکل ریتأثی بررسبه منظور

نق ش هی نظری، اجتم اع ی ریادگی هی نظری، جمعوجدان هینظر ،ی شدناجتماع نهیزممطرح در

ی پژوهش مورد استفاده ق رار گرفت ه ب نظری به عنوان چارچوتیتربهای هویش هینظری و اجتماع

لی تحل، رس ون یپی همبس تگ بیض ر ب ه دس ت آم ده از های هداد لیو تحل هیتجزجهت . است

. استفاده شده است ریمس لیتحلو رهیمتغچند ونیرگرس

13توان د یم ی از آن است که نهاد خ انواده در مجم و حاک ها داده لیتحلحاصل از جینتا

عملک رد مطل وب نیبن ابرا . دی نما نییتبی جوانان را ریپ تیمسئول راتییتغ انسیواراز درصد

ی کنت رل ه ا اه ر ج اد یو ا ه ا ارزشی ک ردن درون -3 نهیزمی در ریپ خانواده در روند جامعه

دادن فرزندان در و مشارکت تیمسئولی واگ ار -1ی فرزندان، برا نیوالدالگو بودن -0ی، درون

ی آزاد و ت یترب وهیش ی دو ج ا ب ه )ی اقت دار منطق ی ت یترب وهیش و بهره گرفتن از -0خانواده،

. شود یمی جوانان ریپ تیمسئولی حس ریگو شکل تیتقوموجب ( مستبدانه

یی الگ و ، نق ش ه ا ارزشی ک ردن درون ی، خ انواده، ریپ تی، مسئولجوانان : یدیکلهای هواژ

مشارکت دادن فرزندان ،یتیتربهای هویشخانواده،

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ [email protected]، شناسی دانشگاه تهران استادیار جامعه. 1 [email protected]، کارشناس ارشد پژوهش مسائل اجتماعی ایران. 2

3134، پاييز و زمستان 0پياپي ، 0شماره مجله بررسي مسائل اجتماعي ايران، سال دوم، 0

مقدمه تیمح دود جوام ،، انی م دیش د قاب ت ، ریی چونها تیواقعجهان معاصر و طیشرابا توجه به

ه ای هها، حضور در عرص و فرهنگملل ریسابا ایپوعامل ، تیو فرهنگی ارزشفظ نظا، حمناب،

ازمن د ینی گ ر یداز هرزم ان شیب جامع ه ک ه امر است نیای از ، حاکیالملل نیو بی ملمختلف

خواهد ب ود و متعادلی جامعه سالم زمان، گریدی از سو. شناس است فهیوظی مسئول و ها انسان

و احساس تیجدی با اجتماعمختلف های هدر عرصی متعادل و روان از نظر سالمتافراد آن که

درس ه ، می مسئول جامعه مانند خ انواده نهادها دیباهدف نیای تحقق برا. دفعال باشن تیمسئول

موشکافانهی ها یبررسو متعاقب کرددارند مطالعه بر عهدهرا افراد کردنی اجتماع فهیوظ که...و

ی، انض باط ه ای هویو ش ی تیتربمختلف های هنیدر زمنهادها، به ویژه خانواده نیا عملکردنحوه

. کردشده ارائه ادی یهای نهاد عال رانیمدو انیمتولی را به مناسبی راهکارها

از انقالبانجا شده پس و تحوالت رییتغ کهاست یادآورینهاد خانواده الز به تیاهمدر

متعدد در جامع ه های هموسسی ریگ شکلموجب ارتباطاتی ش فناورگستر نیو همچنی صنعت

ی مختلف جامعه ازجمله خانواده شده است؛ اما خانواده همچن ان ارزش هانهاد کارکرد رییتغو

و ها مهدکودک ،یی مانند مدرسهها موسسهگ شته حفظ نموده و مانندخود را تیموقعو و اعتبار

دارند و ب ا وج ود بر عهدهرا افراد کردنی اجتماع فهیوظ در کنار آنو مکملبه عنوان ها رسانه

ص احب نظ ران . برط رف نش ده اس ت جامعه ب ه خ انواده ازینیی، ها مؤسسه نیچنی ریگ شکل

هم ه اعع ان تیو ترب میتعل و متخصصان شناسان جامعهزجمله روانشناسان، ، اهای مختلف رشته

ک ودک ی بالندگبه رشد و کهیی است نهادها نیتر یو اساس نیتر ز مهمی اکخانواده ی که کنند یم

.رساند یمی اری

دی مؤ یاجتم اع ی و ت یتربی شناس وان ، ریشناس جامعه های هدر حوزانجا شده قاتیتحق

.تی افراد ا ساجتماعی و فردی در زندگخانواده مهم ریتأثنقش و

متقاب ل ب ا ک نش قی از طری شدن اجتماع انیجرمراحل مختلف دیمهربرت از نظر جورج

باور است نیای بر کول چارلز هورتن. کنند یمی زندگبا فرد در خانواده که ردیگ یم شکلی کسان

ی زی ری و در پ ک ودک تص ور و پ رداختن در س اختن ک ه ی اس ت نهاد نیتر مهمخانواده که

ی از ک معتقد اس ت خ انواده ی کوهنبروس . ی دارداساس ریتأثی او و اجتماعی فردی ها یژگیو

از ک ارکرد ری و غ شود یمی محسوب اجتماع اتیحشالوده کهاست نینخستی اجتماعی نهادها

1پذيري جوانان علي بابايي، اسكو، بررسي نقش خانواده در مسئوليت

ی گ ر ید جیو نت ا ثار ، آی شودبشرمی نسل و بقاموجب استمرار که کودک و پرورشنسل دیتول

، زی ن ب رک نیات وکال . فرزند را هم بر عه ده دارد کردنی ، اجتماعیاقتصادی ها تیفعالازجمله،

دارد و در خودرا ها نسلرسالت تداو کهی فرزند خانواده ا ست عن؛ یداند یمفرزند را پدر بشر

ک ه ه م «نریک ارد »؛ و (33: 3134ی،س اروخان )د زن یم را رق م ن ده یآی نسل زندگی چگونگ

ت وان یم مشترکی صفات جامعه در افراد»: معتقد است کردهی را مطرح اساس تیشخصاصطالح

نینخس ت ی نهاده ا ، معل ول ده د یم لیتش ک ی آن ان را اساس تیشخص کهو آن صفات افتی

و گ ردد یم منعکسی آ ن جامعه ثانوی نهادهای ا ست و آ ن صفات هم به نوبه خود در اجتماع

( .30: مانه) «گ ارد یماثر بر آن

:دهد یمرا نشان بر کودکانی خانوادگ تیآثار ترب در ساموا زین «دیممارگارت » قیتحق جینتا

ی س ادگ ب ه نیاز ق وان که ردیگ یم ادی و انسانآرا است تیتربچون مرد ساموا مهربانند؛»

.«(30 :همان)کند تیتبع

یی ب ه اعتن ا ی ب ، «ییک ا یآمری ها یژگیو ا،کیآمرمرد » در کتابشی سیانگلانشمند د« رگور»

، ییکایآمر در خانوادهچون »: داند یمی کودکدر دوران تیتربی از ناشی را خواهی و آزادقدرت

س لط مهاجر است، تتازه های هی از موارد متعلق به گروا در پاره پدر کهی شامخ دارد و منزلتن ز

جامعه رنگ زنان ه دارد و ر در آنن برت، مگریدزبان و بهیی کایآمروجدان . ندارد بر فرزند کامل

(.30 : همان)« تاس در برابر آن العمل عکس قتیدر حقیی کایآمرو آزاد رفتار خشن

و اجتم ا کرم ز ش ناخت ی کهاست نیا انگریبمختلف در جوام، شناسان انسان مطالعات

ب ه 3314ی ها از سال آنها. جامعه است در آن کودکی پرورش چگونگی بردن به پآن، فرهنگ

ی ه ا خص لت ی از اریبس شهیرنمودند و قیتحقمختلف در جوام، کودکپرورش نهیزمبعد در

تی و اهمبا نقش در ارتباط(. 30: همان)د افتنی کودکانی را در نحوه رفتار با فرهنگی و اجتماع

نهاد خانواده در روند اجتماعی کردن فرزندان باید به جوانان، که آینده س ازان جامع ه محس وب

ی الز ه ا مه ارت و ض عف در آم وزش آنها، توجه بیشتری نمود؛ چون کم توجهی به شوند یم

ی ناگواری را هم برای جامعه و هم ب رای ف رد ب ه دنب ال مدهایآپ دیتردی بزندگی به این گروه،

ادمه م را ی نیای خانواده تیتربی و اجتماع تیمسئولبرخی صاحب نظران حوزه . خواهد داشت

در آن ک ه ی ای جامع ه ت یتربی و اجتم اع طیش را متناسب ب ا دیبافرزندان را که کنند یمی آور

طیمح از ک ودک ک ه ی زمان ،صورت نیا ریدر غ. کرد ریپ پرورش داد و جامعه کنند یمی زندگ


،شود یمجامعه وارد انهیگرا و عملی رقابت طیمحو به ردیگ یمی خانواده فاصله تیحمای و عاطف

گ ران یدبا دیمفارتباط سازنده و جادیو در ا افتی ناسازگار خواهدی نامتعادل و در حالتخود را

و مح دود ب ه ندی هستمرز فرای گاه گرانید نیا کهی کنون در جهان ژهیوبود، به نخواهد موفق

(. 02 : 3110 ،ی جوسبحان)د شون یه نممنطق کی او ی کشور کیی یایجغرافی مرزها

ی درباره عملکرد نیعهای هبر دادی مبتنی و تجربی کاوشاساس، هدف پژوهش حاضر نیبر ا

در ی نق ش خ انواده بررس »ن تح ت عن وا ،ی خ انوادهعن ی مه م جامع ه، ینهاده ای از ک یدر خ انواده ک ه هس تیم س ؤال نی ای پاس خ ب ه پ دردر واق، . باشد یم«نی جواناریپ تیمسئول

ی دارد؟نقشی جوانان چه ریپ تیمسئول :زیر برای تحقیق حاضر مطرح گردیدهای هبا توجه به عملکرد های خانواده، فرضی

ی مورد نظر جامعه در فرزندان، بر افزایش حس ها ارزشخانواده با درونی کردن -3

.گ ارد یم ریتأث آنانمسئولیت پ یری

در زمینه مسئولیت پ یری، بر میزان آنهاالگو و سرمشق بودن والدین و مدل سازی رفتار -0

.و چگونگی آن در جوانان تأثیر دارد

ی مختلف به فرزندان در خانواده و مشارکت دادن آنان در انجا برخی ها نقشواگ اری -1

.مثبت دارد ریتأثاز کارها، در میزان رشد مسئولیت پ یری فرزندان

و سبک تربیتی خانواده در شکل گیری حس مسئولیت پ یری فرزندان تأثیر ها وهیش -0

.دارد

نواده، نسبت به ابزارهای کنترل ی خاسوی کنترل درونی در کودک از ها ز یمکان جادیا -2

.بیرونی در میزان مسئولیت پ یری جوانان تأثیر دارد

بیان مسألهو یگروه یه ا ه ا و نگ رش فرد ب ا ارزش ییو همنوا یهمساز یشدن را به معن یاگر اجتماع

ف رد ،که ب ه واس طه آن میبدان یشدن را فراگرد یاگر اجتماع ،گریبه مفهو د ای میبدان یاجتماع

یو اجتم اع یگروه یمشارکت موثر و فعال در زندگ یرا برا یالز اجتماع یها دانش و مهارت

یها مهارت .آموخته شده و مقبول جامعه هستند یرفتارها زین یزندگ یها مهارت ،کند یکسب م

، ح ل حیص ح یه ا یری گ میثر، انج ا تص م ؤمناسب و م یفرد نیروابط ب جادیا یعنی ی،زندگ


از جمل ه ای ن .زندبصدمه گرانیکه به خود و د یها بدون توسل به اعمال و کشمکشها تعارض

ی از ک ی شدن ب ه عن وان ی اجتماع ندآیفری در ریپ تیمسئول .مسئولیت پ یری است ها مهارت

توس ط عوام ل ک ه ی اس ت انس ان ی ه ا یژگ یوی و از ریپ ی جامعه ها و شاخص ها مشخصه

و ی مقاصد مختلف برااین مهارت . ردیگ یم شکل در فردجامعه ازجمله خانواده کنندهی اجتماع

م ورد ... و ستیز طیمح، هم نو ، و خانوادهخانه در قبال تیمسئول رینظگوناگون، های هنیدر زم

.ردیگ یماستفاده قرار

در مناب، مختلف تعاریف زیادی از مس ئولیت پ یری ارای ه ش ده و ص احب نظ ران ب رای

ی در نظ ر گرفت ه و آث ار متع ددی را ب رای ه ر ی ک و اجتم اع مسئولیت پ یری دو بعد فردی

ی عن ی، یعرفلحاظ و بهیی پاسخ دادن، توانای معنی به از نظر لغوی ریپ تیمسئول». اند برشمرده

در مح دوده ف رد ک ه نی ای عن ی مناسب، یریگ میتصم منظور از. گرفتن مؤثرمناسب و میتصم

که؛ به طوری کندی ریگ میو تصمجامعه از او دارد، انتخاب کهی انتظاراتی و اجتماعی هنجارها

کلم س )« دی شووخاطر شیو آسا تیموقعی، منیا شیافزای مثبت، انساناین امر موجب روابط

(.3112،وداریز، به نقل از 1نیبو

ی خود با گروه اجتماع و تعاملدر روابط هر شخص کهی را ا فهیوظی عنی، یریپ تیمسئول

یا مسئولی ت (. 34: 3133ی نژاد،سبحان، به نقل از 3130ی نژاد،شعار)د ده دارد انجا جامعهو

کهی را و انتظاراتی بوده اجتماعو مقررات نیقوانی با هماهنگفرد در که نیاپ یری، یعنی

منظور »؛ و (34 :3133ی نژاد،از سبحان، به نقل 2،3312فورد)جامعه از وی دارد برآورده سازد

را به شیخویی توانای حدود آدم کها ست نیاخود، در قبال تیمسئول ای یفرد تیمسئول از

، به امکاندهد و تا سرحد زییتم گریکدی از یفرعی و نظر اصلرا از آنهای بشناسد، درست

« ادا کند بر خودرا شتنیخو، حق گریدی ریتعبو به دینمااقدا کیهر یی شکوفاپرورش و

خود بر زندگی و رفتارمسئولیت اجتماعی یعنی این که متوجه تأثیر اعمال (. 3 :3113ی،لقمان)

، ظاهر شودی فرد شخصی زندگدر رفتار مسئوالنهاثر کهی ، زماندیگران باشد؛ به عبارت دیگر

تیمسئول جینتاآثار و کهی هم و زمان گردد یمی مطرح شخصی ریپ تیمسئولصورت نیر اد

از . میهستی را شاهد ریپ تیمسئولی اجتماعمرد بر گردد، بُعد همهی فرد به جامعه و ریپ

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . Clemes&Bean 2 . Ford


ی وجدان محفوظ ها و سرزنش شیخوفرد از وجدان کهاست نیای ریپ تی مسئولی فردآثار

فرد از رشیپ سبب زینی اجتماعو در بُعد ردیگ یمی شتریبمحدودش بهره از عمراست و

نیبزرگتراز کهبه تعلق را ازیو نی به دنبال دارد وی برای را شتریب و احترا شده گرانیدی سو

(.12: وداریاز زه نقل ، ب3133فرو ، کیار)د ساز یه می انسان است برآوردروان-یروحی ازهاین

در ص ورت نب ود ح س ک ه در خصوص آثار و نتایج مسئولیت پ یری جوانان بای د گف ت

خواه د ی جامعه به وج ود برای فرد و هم برای هم و مشکالتی در افراد، مسائل ریپ تیمسئول

بزرگ شدن او فقط محدود به جنبه که شود یم لیتبدی بزرگ سال فردجوان به کی یزمان. آمد

ی ابی و اس تقالل خود مستقل شود نیوالدآن به مرور زمان از در کنار بلکهی نباشد؛ وی جسمان

، موج ب دوا و تیمس ئول نیو تمر شود یمی حاصل ریپ تیمسئولدر روند کهی است ندیفرآ

ی و، فت د یناتف اق در جوانی امر نیاگر چن. است شیخوی به اتکایی و خودکفا هیروحی داریپا

در زی ن ن ده یدر آو برق رار کن د افراد جامع ه ارتب اط ریسا وخود رامونیپبا تواند یمی سختبه

د ش خواهدی دچار اختالالت... و تیهوی، احساس شغلی ریگمختلف، ازجمله جهت های هنیزم

(. 3 : 3113بخش، اضیف)

بر اس اس هرکدا اگر که اند زندهموجود کی یاعضامانند هر جامعهی، افراد از نظر اجتماع

ی ه ر کش ور شرفتیو پی ترق. شود یم، جامعه دچار عد تعادل نکنند تیفعالنقش محول خود

ی خود ها تیمسئولمرد آن کهی ای مرد آن جامعه دارد و در جامعه شناس تیمسئولی به بستگ

ب ا ای ن . س ت ین کش ور آن ش رفت یپو سعادت و ریخی به دیام، نکنندبدان عمل ارا ندانند و ی

ی تصمیم گی ری مبنا، احساسات را مواق، شتریبساز جامعه ا ست، ندهیآ کهاوصاف، قشر جوان

ی روزان ه خوش ؛ فقط ل ت و شدیندیب ندهیآبه که، بدون آن دهد یمقرار رفتار در اعمال و د خو

ی، راحت ،ی جامعه و خ انواده هنجارهایی به اعتنای بعلت، نیهمو به شود یمهدف او نینخست

و م ورد عالق ه نس ل ب مطل و ش تر یببودن، انیاطرافو نیوالدی امر و نهی، به دور از طلبتنو

دهند ینمی نشان خوشی رو، چندان تیمسئولو فهیوظ، فیتکلجوانان نسبت به . شود یمجوان

به آنهاهمین غفلت و کم توجهی . زندیگر یم، کند جادیا تیمحدود آنهای برا کهچه هر آنو از

. آ ن محرو شوند دیفواکه از شود یماین امر مهم، موجب


ی اجتم اع ی زندگی در روند جامعه پ یری توس ط عوام ل ها مهارتهمان طور که بیان شد

ه ک ه نق ش خ انواد ه ، ل ا ض رورت دارد ب ردیگ یمجامعه از جمله خانواده در فرد شکل کننده

. فرد است اشاره شود... ی و، اخالقینی روا ها یژگیو ریسای و ریپ تیمسئول گ ار حس هیپا

تیمسئول هیروح جادیای مهم در گرانیدالگو و سرمشق و نیاول نیوالد، تیمسئول نیدر تکو

ی ه ا س ال نیدر نخست کودکو مادر با رفتار پدری چگونگ و ل ا خود هستند کودکانی در ریپ

از ت ا آموزند یمدارد؛ یعنی کودکان از رفتار والدین بیشتر کودک تیبر شخصی ادیزی، اثر زندگ

ی در جهت حمایت از ترقی نوجوانان ه محکمپشتوان تواند یممحیط خانواده شکی ب. گفتارشان

ق درت ب ر ،ی پ در و م ادر ش دن برای الز ها مهارترابطه ای نزدیک، کسب نیتأمو جوانان،

ی نم ا تم ا ن ه ییآه ر فرزن د . ی آن ان باش د ب را ی ارتباط خوب و الگوی رفت اری مثب ت قرار

ک ه اند بودهیی ها آنجوام، نیتواناتر که آموزد یمبه ما خیتار. ی خود استخانوادگی ها خصلت

حال، نیا؛ اما با (02 :3110ی جو،سبحان)و سازمان را داشته است ادیبن نیتریقو آنهاخانواده در

لی دلجامع ه یعن ی خ انواده ب ه کنن ده ی اجتم اع عنص ر نیمؤثرتر که میهستامروزه شاهد آن

هم ه جانب ه فرزن دان را دارد؛ تی تربو توان پ رداختن ب ه کمتر فرصتخود ندهآیفزاشتغاالت

ری ز ت وان یم ی فرزندان از دو جه ت ریپ تیمسئولحس جادیارا در نیوالد عملکرد نیبنابرا

ی ریپ تیمس ئول ی ح س ری گ ش کل م ان، رش د و آنه ا نادرست عملکرد نیهمبرد و سؤال

ک ه ی هس تند مس ئول ری مادر غ، همان پدر و نیوالدی از اسو، عده کیاز . شود یمفرزندانشان

ن د یفرآ رای زی را ب ه فرزن دان خ ود آم وزش د هن د؛ ریپ تیمسئولهرگز قادر نخواهند بود

گ ر یدرا از رفت ار مس ئوالنه ک ه نخواهد شد مگر آن کاملی فرزندان در خانواده ریپ تیمسئول

ی لیدر خی مادرپدر و نیچنفرزندان متأسفانه؛ اما ندیببخود نیوالد مخصوصاًی خانواده، اعضا

مادرش ان چگونه پدر و که نندیب یم آنها. خود هستند نیوالد مسئوالنه ریرفتار غشاهد ها نهیزماز

ی ه ا تیئولمس ادر قب ال فرزن دان و ی تیمس ئول ی خ ود، همچ ون اص ل فیوظادر ارتباط با

دیس )د یی داراث ر س و متقابالً در فرزندان زین نیوالدعمل نیاو کنند یمی خالی شانه همسردار

(. 2 :3113نژاد،

شیب تیمسئولبا احساس ( اطال کممتعهد و مسئول ولی )ن یوالد، برخی از گریدی از سو

ی فرزن دان ریپ تیمسئول حیصحی ها روشموجب به مخاطره افتادن فرزندشان در قبال از حد

ی فرزندان خود هس تند؛ دوس ت ندارن د چرای چون و ب نیخادم، نیوالددسته از نیا. شوند یم


ی جای از حت فرزندشانتا خرند ین می را به جاهر سخت؛ کنندی را تجربه ناکام نیتر کوچک آنها

نی االبت ه . ی انجا دهندکوچک کاری حت خواهند ینم آنهای بنوشد؛ هرگز از آبخود بلند نشود تا

، ی خ ود افراطی ها تیحمای با ولی ندارند؛ بدمتعهد و دلسوز ولی ناآگاه منظور نیوالدگروه از

د برن یم نیاز بی را در فرزندان خود ریپ تیمسئولحس جهینتو در و استقاللاعتماد به نفس

ب ه خص وص ، گ ر یدما نسبت به جوام، جامعهدر نیوالدنو نیا(. 3113، سالک یلیاسماع)

جوان ان ک ه ش ود یم امر موجب نیهمو خورند یم مچش به شتریب، افتهی و توسعه یغربجوام،

یی برس ند و و خودکف ا مرحل ه اس تقالل ه ب رت ر ید گریدی کشورهاجامعه ما نسبت به جوانان

:3113بخ ش اضی ف)کنن د کسبی ریچشمگ ریتأخ را با تیمسئول رشیپ جرأت و جسارت

1.)

خ اطر نیهم ب ه ،شوند یمی فرزندان دچار اشتباه روانی سالمت ارهایمعدر نیوالدمعموالً

ی روانی و اخالقی کمبودهای ول؛ آورند یمی ضعف به حساب نوعی فرزندان را جسمی کمبودها

. ی شمارندنمی بر کاسترا نقص و ها تیاز مسئول زیو گر

ان مسائل اجتم اعی مش کالت اجتم اعی نه اد خ انواده را عالوه بر آن، امروزه صاحب نظر

ی اجتم اعی را مرب وط ب ه ض عف ه ا یناهنجاربسیاری از و عللمورد توجه و دقت قرار داده

بخش ی از معض الت اجتم اعی را در خ انواده های هو ریش دانند یمعملکرد سر پرستان خانواده

ی ه ا زوج، اف زایش ط الق در ن زد جوانانو ؛ مسائلی مانند بزهکاری نوجوانان کنند یو مجستج

ق ات یاز تحقارتباط بس یاری نیهمدر ... . و از خانه فرار فرزنداندزدی و سرقت، اعتیاد، ،جوان

در خ انواده ی شدن فرد و اجتماعتربیت تیاهمبه نحوی بر ،انجا گرفته در زمینه اعتیاد جوانان

ی ای ن تحقیق ات تم ام ب اً یتقرتأکید دارد؛ یعنی جوانان ادیبر اعتو جو خانوادگی طیشرا ریو تأث

خانواده و چگونگی تربیت وال دین طیمحی از ناشعمده گرایش جوانان به اعتیاد را از عللیکی

از و جوان ان ی، بر ضعف عملکرد خ انواده و ع د برخ ورداری نوجوان ان طور کل و بهدانسته

. اند دهیورز دیتأکی الز زندگی ها مهارت

و جواناننظران این حوزه، که با نوجوانان و صاحبنظا آموزشی اندرکاران دستهمچنین

و س هل ی رفتاری دانش آموزان در محیط مدرسه ها یناسازگارلل بسیاری از ، عسر و کار دارند

در و کوتاهی وال دین ها خانوادهی را ناشی از ضعف عملکرد درسدر انجا تکالیف آنهاانگاری

.کنند یمبیان ها بچهی منطق تیهدا


در تی و تربمطالعات انجا گرفته و دیدگاه ص احب نظ ران ح وزه تعل یم های هیافت از ریغ

ام ور در انج ا ی جوان ان و کوتاهو در نتیجه سهل انگاری ها خانوادهضعف عملکرد خصوص

ه بس یاری از ک ی دارن د آگ اه شیب و ک م عامه مرد هم از این ام ر که رسد یممحوله به نظر

یی ب ه نح وه ابت دا ی ه ا تیمس ئول به وظ ایف و آنهارفتارهای غیرمعمول جوانان و بی توجهی

. شود یمانگاری والدین مربوط و سهلدر خانواده و کم کاری آنهااجتماعی شدن

بای د ب ه ،بر فرزن دان نیوالدتسلط زانیمدر ارتباط با کم رنگ شدن ،عالوه بر موارد فوق

و ب ر رواب ط می ان اعض ای خ انواده آن ریو ت أث و عصر ارتباطاتی شدن از جهانشرایط ناشی

ش کل ریی تغی شدن، موجب از صنعتحاصل و تحوالت رییتغ. کارکردهای آن اشاره کرد کاهش

از آثاریکی . رنگ شدن کارکردهای آن گردیده است و کمگسترده به هسته ای از حالتخانواده

ی والدین ها ارزشی جامعه و در نتیجه تفاوت در ها ارزش ،یسر رییتغنامطلوب چنین شرایطی،

؛ چون تغییرپ یری در نسل باشد یمو فرزندان و کاهش ارتباط و همبستگی میان اعضای خانواده

؛ ل ا ای ن م ورد مه م س بب ردیگ یمصورت عتریسرو آسانتر، اما در نسل جدید دشوارترقدیم

. شده است آنهاجامعه پ یری و کاهش کنترل و نفوع والدین بر فرزندان

ب ا جوام ، و دیو مفتعامل سازنده در کنار ،، برای ایجاد جامعه ای متعادل و ایده آلنیبنابرا

الز های هنیزمو میکنی تالش انسانی ها آرمانو ها ارزشتحقق در جهتی دیگر باید ها فرهنگ

نی ا، مگ ر ابدی ینمتحقق امر نیا .میساز ایمهآل را دهیای ا جامعهبه دنیرسو آنهای تحقق برا

ی، زن دگ ی ها مهارتو آموختن حیصح تیترب هیسانسل جوان جامعه مقصد را بشناسد و در که

. ی اجتما خود باشدفرداگر نسل تیهدای، ریپ تیمسئولاز جمله

همه عوامل و نهادهای اجتم اعی کهامر نیاپژوهش با اععان به نیادر زینبا این اوصاف ما

ی افراد، نقش دارند ریپ تیمسئول، از جمله ها مهارتبه سهم خود در ارتباط با آموزش و انتقال

ب ه ای ن ترتی ب . می ا پرداخت ه ی جوان ان ریپ تیمسئول شیدر افزای نقش خانواده بررستنها به

تقوی ت های هی فرزندان و را ریپ تیمسئول قیعمی شناخت برای است تالشپژوهش حاضر،

«ی جوان ان ریپ تیدر مسئولی نقش خانواده بررس» ؛ به عبارت دیگر هدف اصلیدر خانوادهآن

.است

ی ها شاخصبا ادبیات موضو الز به یادآوری است که مسأله اجتماعی شدن و در ارتباط

ی شناسی، روان تیترب علو وی شناسروان ژهی، به ویانسانمختلف علو های هآن مورد توجه رشت


ی در علمهای هشاخ نیانظران و صاحبی بوده فرهنگی شناس و مرد ی شناسی، جامعه اجتماع

آنهایک از و هریی مطرح کرده ها دگاهیدی زندگی ها مهارتاجتماعی شدن و آموزش نهیزم

ی ایزوای زندگی در افراد و جامعه پ یری را از ها مهارتنقش عوامل موثر در رشد و ایجاد

راتیتأث نییجهت تب جیرامطرح و های هما ضمن مطالعه دیدگا. اند قرار دادهمختلف مورد توجه

ی ریادگی، یجمعوجدان های هی جوانان نظریریپ تیمسئولی حس ریگ بر شکلخانواده

با استناد به ورا مورد استفاده قرار دادیم یتیتربی ها و سبک وهیو ش یاجتماعی، نقش اجتماع

. اند دهیپژوهش ارائه گرد نیا یرهایآنها متغ

روش تحقیق جمعیت مورد مطالعه تحقیق حاضر را کلیه : ی انجا گرفته استشیمایپمطالعه حاضر به روش

که با استفاده دنده یمتشکیل آنهاو یکی از والدین 1شهر دماوندسال ساکن 31 تا 31جوانان

نفر 044)نفره انتخاب گردید، 044از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای نمونه ای

تحقیق برای تعیین واحد های نمونه به شرح زیر نیدر ا(. آنهانفر از والدین 044و جوانان از

. دیگردعمل

نمونه مورد . ودب شهر دماوندی انتخاباتهای هی پژوهش فهرست حوزریگچارچوب نمونه

. دیگردحوزه انتخاباتی در شهر یادشده انتخاب 04پژوهش از نیامطالعه در

34ی، انتخاباتحوزه 04 انیاز می باشد آمار از جامعهی بهترنمونه ما برآورد که نیای برا

نییتعی در مرحله اول انتخاب و تصادف، به صورت 30133131104، 1134130، 3، 0،0 حوزه

ی هر حوزه شمارش و با ها بلوکحوزه مشخص شده، تعداد 34شدند؛ سپس با حضور در

برای . ی انتخاب شدتصادفبه صورت چهار بلوک، از هر یک، هر حوزهی ها بلوکاحتساب

در ساکنی خانوارهای معین شده، آمار مشخصی از تعداد ها بلوکتعیین افراد مورد نیاز از

بر که شهر دماونددر ساکنی خانوارهای با توجه به ولنبود؛ ی یادشده در دسترسها بلوک

های هی حوزها بلوک نیانگیم نیهمچنبود و 2خانوار 34013تعداد آن 3112 یسرشمار اساس

بلوکدر هر کهقرار داشت، برآورد شد در هر حوزه بلوک 34متوسط به طور که شده نییتع

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ3 درشهردماوند انجا شد 3113-11تحقیق درسال .

2 . www.farmandaridamavand.com


در بلوکو در مجمو از چهار پاسخگو 34 هر بلوک از؛ ل ا باشند یم ساکنخانوار 24حدوداً

با توجه . شد نییتعنفر 044حوزه 34 انیپاسخگوتعداد تینهانفر انتخاب و در 04هر حوزه

تعداد از نظرات والدین نیهمپرسشنامه از نظرات جوانان و به 044به امکانات محدود مالی

.تفاده شده استدر این مقاله فقط از نظرات جوانان اس. تکمیل شد

، پرسشنامه بوده و (شیمایپ)مطالعه با توجه به نو روش مورد استفاده نیاابزار پژوهش در

ی، درصدی، فراوان ،یتوزاز ها داده فیتوصی برا .دیگردی آورجم، قیطر نیااطالعات از

. گردید ی استفادهآماری ها از آزمون رهایمتغ نیبی روابط بررسبه منظور نیهمچننمودار و

:باشد یم ریزبه قرار قیتحق نیامورد استفاده در های هابزارها و پرسشنام نیبنابرا

و ندیبامری پرورفرزند های هویش اسیز مقعبارت است اه ابزار سنجش مورد استفاد

لبته ا. تطرح شده اس قیتحقی مستقل و وابسته رهایمتغبا توجه به کهپرسشنامه محقق ساخته

یکسان های هو پرسشنامه جداگانه با تعداد گوید( نجوانان و والدی)جامعه مورد مطالعه برای

. ی مشابه تهیه شدها سؤالو رهایاز متغ کیهر برای

هینظر بر اساس که نیوالداقتدار هینظری است از اقتباسی فرزند پرورهای هویش پرسشنامه

شده است و نیتدوی منطق، مستبدانه و اقتدار رانهیگ سهلی پرورفرزند وهیشاز سه ندیبامر

وهیشبه عبارت 34ی مستبدانه، پرورفرزند وهیشعبارت آن به 34 کهعبارت است 14شامل

یی این ایپا زانیم. ی مربوط استمنطقاقتدار وهیشعبارت هم به 34و رانهیگ سهلی پرورفرزند

وهیشی برا، 30/4 رانهیگ سهل وهیشی سؤاالت برا کرونباخی آلفابا اعمال ها پرسشنامه

برای هر سه شیوه تربیتی با توجه به و بوده 33/4ی منطقاقتدار وهیشی براو 30/4مستبدانه

. باشد یم 30/4حاضر نتایج پژوهش

پرسشنامه محقق ساخته به قرار بر اساسی این پژوهش رهایمتغدیگر کرونباخی آلفا زانیم

:باشد یمزیر

گویه استفاده شده است که 3ی درونی شده در فرزندان از ها ارزشبرای سنجش میزان

زانیمبرای بررسی نقش الگویی خانواده و نیهمچن؛ باشد یم 23/4مقدار آلفای کرونباخ آن

است؛ 33/4گویه استفاده شده که مقدار آلفای کرونباخ این متغیر 1آن بر رفتار فرزندان از ریتأث

گویه استفاده شده 0از در خانوادهدادن فرزندان و مشارکتپ یری نقش ریمتغش برای سنج

.باشد یم 31/4 کرونباخی آلفااست که مقدار


ی و میزان تأثیر آن بر رفتار مسئولیت پ یری درون کنترلی ها اهر و سنجشی منظور بررسبه

2درونی کنترل ریمتغمون برای پیش آز در مرحلهالبته . گویه استفاده شده است 0از فرزندان هم

یادشده، عدد قابل قبولی نبود، های هکه آلفای کرونباخ گوی از آنجاشد، اما در نظر گرفته هیگو

که همبستگی بیشتری با متغیر وابسته داشته، در مرحله آزمون اصلی به عنوان 0و 3های هگوی

نماینده این شاخص مورد استفاده قرار گرفته است؛ برای سنجش احساس مسئولیت، چه در بعد

نتایج به دست بر اساسکه دیگردگویه در پرسشنامه طرح 31فردی و چه در بُعد اجتماعی آن،

متغیرهای های همحاسبه شد؛ و مقدار آلفای کرونباخ گوی 30/4ونباخ آن آمده، مقدار آلفای کر

به آلفای آنهامیزان قرار داشتهوالدین هم در سطح قابل قبولی در پرسشنامهمورد سنجش

ریمقادبنابراین . متغیر های مورد سنجش در پرسشنامه فرزندان نزدیک بودهای هکرونباخ گوی

مورد نظر یها فیطهای هیرهای فوق، نشان از همسازی درونی گویمتغهای هگوی کرونباخی آلفا

. گردد یماست که در سطح قابل قبولی قرار داشته و بدین وسیله پایایی آن تأیید

پژوهشهای هافتیم ورد ه ی نمون س ن نیانگی مبدست آمده از پرسشنامه فرزندان مشخص شد ک ه جینتا بر اساس

را پس ران آنه ا درص د 01درصد افراد نمونه را دخت ران و 20سال بوده و 33ی، حدود بررس

30درص د، 1/31ه ا س اله 31: بوده اس ت بیترت نیبدسن ریمتغی پراکندگ. دهند یم لیتشک

درصد 33ها ساله 33درصد، 3/33ها ساله 33درصد، 1/31 ها ساله 32درصد، 1/31 ها ساله

. بوده است 313/3آنها سن اریمع و انحرافرصد، د 3/01 ها ساله 31و

نیب د . از آن بودند تر نییپاو پلمید مدرکی دارا انیپاسخگو شتریب، التیتحصسطح از نظر

درصد 2/12و کلیسدر سطح آنهادرصد 24/ 1یی، ابتدادر سطح آنها درصد 3/31:که بیترت

. بودند پلمیدهم در سطح نهاآ

التیتحص ی سن، ج نس و رهایمتغ تیوضعاطالعات به دست آمده از پرسشنامه بر اساس

ز ا. ددرص د م رد بودن 02و زن نیوالددرصد از 22از نظر جنس : باشد یم ریزبه قرار نیوالد

بی ترتب ه د ک ه دن یگرد میتقس ساله 33 تا 22و 20تا 03 ،04تا 03لحاظ سن، به سه رده

نیانگیم. قرار داشتنددرصد در رده سو 0/2و درصد در رده دو 24درصد در رده اول، 1/00

سال و 03 ها آن نیتر جوان. باشد یم 3/ 3 آنها سن اریمعسال و انحراف 01حدود نیوالدسن


نظ ر ، هشت مقوله در نیوالد التیتحص زانیمبا در ارتباط. سال سن داشتند 33 آنها نیتر مسن

زانی م نیکمت ر درص د و 13بود، ب ا ح دود پلمید نیوالددرصد مربوط به نیشتریب. شد گرفته

درص د 1/0 و نوشتندارندگان سواد خواندن . درصد بود 2/0د با سوا یب نیوالدسواد مربوط به

ری متغش د انی ب همان طور ک ه . درصد بودند 1/0و باالتر نیز سانسیلفوق مدارکو دارندگان

ی نق ش بررسی برای آن در نظر گرفته شده است که عملکردهال پژوهش، خانواده و ی مستقها

یی خ انواده، الگ و ، نق ش ه ا ارزشی کردن درونی رهایمتغی جوانان، ریپ تیمسئولخانواده در

در نظ ر ی درون ی کنت رل ها اهر جادیاو در خانوادهمشارکت دادن فرزندان زانیمی، تیترب وهیش

مورد س نجش ها در پرسشنامه هیگو نیچندی یادشده با استفاده از رهایمتغاز کیهر . شد گرفته

ی در ریپ تیمسئولی مستقل بر رهایمتغ ریتأثو زانیمجوان درباره انیپاسخگونظر . قرار گرفت

:گزارش شده است 3جدول شماره

ی درونخانواده در ریتأثآن است که انگریببه دست آمده جینتا :ها ارزشی کردن درون ریمتغ

مقدار از نیا. ی قرار داردقبولقابل سطح درجوان انیپاسخگو دیددر فرزندان از ها ارزشکردن

در . درصد 0درصد و کم 2/03 ادیزدرصد، 2/20متوسط : عبارت است از بیترتبه آنهانظر

ی شده فرزندان در جامعه مورد مطالعه از منظر درونی ها ارزش زانیمی ابیارزمجمو

132/0برابر با 1ی از ارتبه نیانگیم) دجوان داللت بر سطح متوسط رو به باال دار انیپاسخگو

(.باشد یم

ی اد ری متغ در م ورد ی فرزندان ها از پاسخبه دست آمده جینتا :یی خانواده الگو نقش ریمتغ

ی ک ه طوری فرزندان دارد؛ به برای در الگو بودن ادیز اریبس ریتأثخانواده که دهد یمشده نشان

متوسط ریتأثدرصد به 2/11و دانسته ادیز اریبسآن را ریتأثمورد مطالعه از جامعهدرصد 2/23

براب ر ب ا 1از ح داکثر زی نی ارتب ه نیانگیم .اند کردهفرزندان اشاره یبرا در الگو بودنخانواده

.دقرار دار ادیزمتوسط و نیبکه باشد یم 212/0

و، مستبدانه رانهیگ سهل ای آزاد یتیترب وهیشسبک سه در ریمتغ نیا: یتیتربهای هویش ریمتغ

درصد جوانان 2/01 کهاست آن ازی حاک ها پاسخ جینتا. گرفت قراری بررسی مورد منطق اقتدار

00ی موافق و منطق اقتداری تیترب وهیشدرصد با 2/00ی آزاد مخالف، تیترب وهیشمورد مطالعه با

رتبه نیانگیم. دمخالف و مخالف بودن باًیتقری مستبدانه، تیترب وهیشبا زین آنهااز درصد 2/11 و


و 212/0ی مستبدانه تیترب وهیشبا ،1/ 31 ،2ی از حداکثر منطقی اقتدار تیترب وهیشی موافقت با ا

باشد یم 042/0آزاد وهیشبا

ریمتغحاصل از اظهار نظر جوانان درباره جینتا: خانواده دردادن فرزندان مشارکت ریمتغ

درصد در سطح 2/31 مقداربا خانواده درمشارکت جوانان زانیمآن است که انگریب ادشدهی

. تاس خانواده دری فرزندان باال نسبتاًی مشارکت ایگومتوسط، سطح دردرصد 03/ 2و ادیز

ادیزمتوسط و نیبکه باشد یم 232/0، 1 راز نگاه فرزندان از حداکث ی مشارکتارتبه نیانگیم)

(دقرار دار

مس تقل پ ژوهش ری متغ نیپنجم عن وان ب ه ریمتغ نیا: یدرونی کنترل ها اهرم جادیا ریمتغ

کنت رل زانی مک ه ده د یمی نشان بررس جینتا. قرار گرفتحاضر در جامعه نمونه مورد سنجش

. باش د یم درص د 03و 2/34ب ا مق دار بیترتو متوسط به ادیز در سطح انیپاسخگوی درون

.از متوسط است شتریبی کمکه باشد یم 312/0 ،1از حداکثر نمره زینی ارتبه نیانگیم

زانیمدرصد جوانان 2/10ی از آن ا ست که حاکپژوهش های هافتی :یریپذ تیمسئول ریمتغ

درصد 2/3درصد متوسط و تنها 30باال، ی خود را در سطح اجتماعی و فردی ریپ تیمسئول

از حداکثر زینی ارتبه نینگمیا. اند کردهی گزارش نییپارا در سطح ریمتغ نیا تیوضعجوانان،

.است ادیزبه کینزدکه باشد یم 11/0 ،1نمره

ی مورد سنجش در ها ریمتغ زانیمو طیشراآن است که انگریب، ارقا جدول فوق نیبنابرا

.مطلوب قرار دارد نسبتاًدر حد قیتحق

به )پژوهش در نزد جوانان یرهایمتغ تیدرباره وضع یمورد بررس جینتا: 0جدول شماره

(درصدانحراف اریمع

(یارتبه )

نیانگیم یارتبه

جمع درصد

(تعداد)

کم(0)

متوسط(2)

ادیز(9)

رهاینام متغ

262./ 132/0 344 ی شدهدرونی ها ارزش 2/03 2/20 0 (044)

272./ 212/0 344

یی خانوادهالگونقش 2/23 2/11 0 (044)

612./ 312/0 344

(044) 2/34 2/34 03

یدرونی کنترل ها اهرم جادیا

مشارکت دادن فرزندان در خانواده 2/31 2/03 3 344 /.629


232/0 (044)

402./ 114/0 344

(044) جوانانی ریپذ تیمسئول زانیم 2/10 30 2/3

ف حراان

یمعار

یمنگا

نی(

ایه رتب

)

صددرع جم

(

دادتع

) مالًکا

فخالم

(0)

ف خالم

(2)

قرت

باًیفخالم

(9)

فقموا

(4)

مالًکا

فقموا

(2)

ی ها وهیش یتیترب

110/0 412/2 344

(044) 2/33 2/01 01 3 2

آزاد (رانهیگ سهل)

702./ 202/2 344

(044) 3 2/11 00 34 2./ مستبدانه

210/1 082/3 344 (044) 2/0 2/3 03 2/00 2/04

اقتدار یمنطق

نی ی تب و تحقی ق های هبه منظور سنجش فرضی ها افتهپژوهش، برای تجزیه و تحلیل ی نیا در

همبستگی پیرسون، بیضر از، واریانس متغیر وابسته با برآورد سهم هر یک از متغیرهای مستقل

اس ت آن از نتایج بررسی ح اکی . تحلیل مسیر و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است

، ب ا متغی ر وابس ته، یعن ی مس ئولیت پ یری در س طح شدندکه همه متغیرهایی که وارد معادله

معنی داری رابطه ریتفس ودر ادامه به شرح . رابطه معنی داری داشتند درصد 33اطمینان بیش از

پژوهش، عوامل تبیین کننده احساس مسئولیت و مسئولیت پ یری در می ان از متغیرهای کی هر

.میپرداز یم اند داشتهتأثیر را بر مسئولیت پ یری نیشتریب هیی کرهایمتغو نجوانا

تحقیق، همبستگی این متغیر با مسئولیت های هیافت بر اساس: ها ارزشی کردن درون ریمتغ

همبستگی مثبت در . است که نشانگر همبستگی مثبت و متوسطی باشد یم 003/4 باپ یری برابر

ی جامعه را در فرزندان بیشتر درونی کنند ها ارزش ها خانوادههر چه کهی است معن نیبداینجا

. میزان مسئولیت پ یری آنان بیشتر خواهد شد

نی اکه باشد یم 030/4میزان همبستگی بین دو متغیر برابر با :الگویی خانواده نقش ریمتغ

رفت ار وال دین و می زان ب ودن الگ و بیانگر همبستگی مثبت و نسبتاً متوسطی است؛ یعن ی زانیم


احساس مسئولیت پ یری جوانان به طور همگا و در حد نسبتاً متوسط با ه م اف زایش یافت ه و

.مستقیم میان آن دو برقرار است یک رابطه مثبت و

ی تربیتی و مسئولیت پ یری ها سبکو ها وهیشهمبستگی بین متغیر : تربیتیهای هویش ریمتغ

؛ اما نکته قابل توج ه در دهد یمکه رابطه مثبت و نسبتاً ضعیفی را نشان باشد یم 031/4 ابرابر ب

منطقی ب ر می زان مس ئولیت پ یری اث ر شیوه تربیتی اقتدار هاین است ک ادشدهی ریمتغارتباط با

؛ باش د ینم دارای سطح معنی داری قاب ل قب ول (هزاد و مستبدانآ) رمثبت داشته و دو شیوه دیگ

ه ای هبچ کنن د یم وال دینی ک ه از ش یوه تربیت ی اقت دار منطق ی اس تفاده طفق کهی معن نیبد

.ی دارندرتریپ تیمسئول

متغیر ب ا مس ئولیت نمیزان ضریب همبستگی ای: خانواده دردادن فرزندان مشارکت ریمتغ

نیب د اس ت؛ آنه ا است که بیانگر همبستگی مثبت و نسبتاً ضعیف می ان 043/4 اپ یری برابر ب

در شکل گی ری ح س آنهامعنی که واگ اری نقش به فرزندان در امور خانواده و مشارکت دادن

.مسئولیت پ یری و فراگیری این مهارت توسط فرزندان تأثیر دارد

ی و درون کنت رل ی ه ا اه ر میزان همبستگی دو متغیر : ی کنترل درونیها اهرممتغیر ایجاد

اس ت؛ آنها انیم؛ این مقدار نشانگر همبستگی متوسط و مثبت باشد یم 033/4ی ریپ تیمسئول

ی ش ود، وی را بیش تر ب ه تلق یری به عنوان یک ارزش برای فرد مه م یعنی هرچه مسئولیت پ

وال دین و کنت رل وی چ ون نظ ارت گ ر یدتا عوامل دهد یمسوق شیها تیمسئولسمت انجا

.نسایری

انی در مپ یری تیمسئولنتایج تحلیل رگرسیونی عوامل تبیین کننده 0در جدول همچنین

ن ، ضریب تعی ی 230/4ضریب همبستگی چندگانه برابر ، جدول نیدر ا. جوانان درج شده است

درصد 13به دست آمده که حاکی است 134/4برابر ه و ضریب تعیین تعدیل شد 101/4برابر

و بقی ه یعن ی باشد یمنظر این پژوهش د از تغییرات متغیر وابسته ناشی از متغیرهای مستقل مور

.است درصد تغییرات مربوط به عوامل ناشناخته دیگر 33

تبیین مسئولیت پذیری جوانان بر اساس متغیر های نقش خانواده: 2جدول شماره

ی ها شاخص

آماری

ضریب همبستگی

چندگانه

ضریب

تعیین

ضریب

تعیین

تعدیل شده

اشتباه معیار برآورد

مدل

معنی

(Sig)داری


444/4 31301/3 134/4 101/4 230/4 مقادیر

متغیرهای مس تقل ( Beta)و ضرایب استانداردشده ( B) نشده داستاندارضرایب 1در جدول

اعداد این جدول مقدار ت أثیر متغیره ای مس تقل ب ر مس ئولیت . بر متغیر وابسته درج شده است

،143/4ی کنت رل درون ی ب ا ها اهر جادیا ریمتغاستاندارد شده بیضرا. دهد یمپ یری را نشان

ب ا شیوه تربیتی اقتدار منطق ی ،321/4با ، نقش الگویی خانواده 333/4با ها ارزشدرونی کردن

. پ یری فرزندان تأثیر دارند تیبر مسئول 310/4و مشارکت دادن فرزندان در خانواده با 313/4

، تمامی لیدلبه همین . هر یک از متغیرهای یادشده دارای رابطه معنی داری با متغیر وابسته است

قابلی ت تعم یم ب ه رهای مستقل و متغیر وابسته با توج ه ب ه س طح معن ی داری روابط بین متغی

.جمعیت را دارند

ضرایب مسیر متغیرهای مستقل خانواده بر مسئولیت پذیری فرزندان: 9جدول شماره

ی مستقلرهایمتغضرایب استاندارد

نشده

ضرایب استاندارد

شدهمقدار

tآزمون

معناداریSig

B Std.Error Beta 443/4 121/1 010/0 244/3 مقدار ثابت

434/4 331/0 333/4 402/4 333/4 در خانواده ها ارزشدرونی کردن

433/4 043/0 321/4 430/4 303/4 نقش الگویی خانواده

نقش پذیری و مشارکت دادن

فرزندان در خانواده220/4 021/4 310/4 331/0 414/4

413/4 333/0 313/4 403/4 434/4 شیوه تربیتی اقتدار منطقی

444/4 000/0 143/4 433/4 031/4 ی کنترل درونیها اهرمایجاد

مسئولیت پذیری فرزندان : متغیر وابسته


مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای مستقل مدل رگرس یونی ب ر متغی ر راتیتأثبه منظور بررسی

مس تقیم و غیرمس تقیم راتیت أث در این مدل، حاصل . شد استفاده ریمستحلیل اگرا یاز دوابسته

.وابسته نشان داده شده است ریبر متغمتغیرهای مستقل

گیری نتیجه، نقش الگویی ها ارزشپژوهش، رابطه عملکرد خانواده در قالب مفاهیم درونی کردن نیا در

ی کنترل ها اهر یوه و سبک تربیتی، میزان مشارکت دادن فرزندان در خانواده و ایجاد ش ،خانواده

اساس بر. مسئولیت پ یری فرزندان مورد بررسی قرارگرفته است زانیم با خانواده دردرونی

ی چند متغیره ها لیتحل ازبه دست آمده های هی و یافتتجرب ومناب، نظری مرور ازنتایج حاصل

گفت که میزان مسئولی ت پ یری جوانان تا حد متوسطی توان یمپژوهش، نیا درانجا شده

شاهد این مدعا تأیید همه . است آنهاکلی خانواده و نحوه اجتماعی شدن عملکرد ریتأثتحت

این تحقیق از لحاظ آماری و رابطه مثبت و معنی دار همه متغیرهای مستقل پژوهش های هفرضی

بدست آمده است /. 13مقدار ضریب تعیین چون و ؛پ یری فرزندان استبا متغیر مسئولیت

توان یمرا به عوامل ناشناخته دیگر ریتأثو بقیه شود یمدر حد متوسط گزارش ریتأث نیامقدار

:به نتایج زیردست یافت توان یماین پژوهش های هافتی ازی کل طوربه . منتسب نمود


از متغیرهای مربوط به عملکرد کی هراست که بین آن ازنتایج حاصل از پژوهش حاکی -

.ی وجود دارددارخانواده با مسئولیت پ یری جوانان، رابطه مثبت و معنی

توان یم فرد دری کنترل درونی ها اهر و ایجاد ها ارزشبا بحث درونی کردن ارتباط در -

فرد بیشتر درونی کند و ی اجتماعی مورد قبول جامعه را در ها ارزش هگفت که هرچه خانواد

مختلف بیشتر شده های هشود، احساس مسئولیت فرد در زمین نهینهادبیشتر ی اجتماعیها ارزش

علت این است که . و آمادگی بیشتری را برای انجا تکالیف مربوط به خود خواهد داشت

شود یمجب و مو دارد ریتأثی درونی شده بیش ازهر چیز دیگر بر رفتار مسئوالنه فرد ها ارزش

نیازی گریدی انجا وظایف محوله را در خود احساس کند تا براوی انرژی الز و مورد نیاز که

دررو نتایج به دست آمده نیهمبه توجه و ت کر دیگران در انجا دادن وظایفش نباشد؛ از

که نظا ارزشی جوانان، تحت تأثیر نظا ارزشی سایر کند یم دیتأکنکته نیا برحاضر نیز قیتحق

ی اجتماعی به فرزندان ها ارزشدر انتقال آنهاو ل ا باشد یموالدین ژهیو بهاعضای خانواده،

.دخود نقش عمده ای دارن

در آنها رفتاررفتار والدین برای فرزندان، نتایج تحقیق نشان داد که بودن الگو نهیزم در -

رفتار گرانید وبا خود ارتباط درپ یری فرزندان اثر مثبت دارد و هرچه والدین تیمسئول

رایزپ یری جوانان نمود بیشتری خواهد داشت؛ تیمسئول در آن اثری داشته باشند، تر مسئوالنه

و والدین، اولین گروه مرج، دیآ یمی نفوع اجتماعی به حساب ها مهارتهمانند سازی یکی از

اقتباس ها بچهی سوکه رفتارهایشان به عنوان الگو از شوند یممحسوب ها بچه «مدیگری مه» زا

مختلف مطابق با دیگری نوعی خود که والدین هستند عمل های هدر زمین کوشند یم ل ا وشده

. نمایند

ی اقتدار منطقی با پرور فرزندو معنی دار شیوه مثبت ریتأثاین مطالعه های هیافت گرید از -

انسانی اتیخصوص و ها یژگیوبه نظرمی رسد این شیوه تربیتی با . مسئولیت پ یری است

خبری است و نه ( شیوه تربیتی آزاد)ی بی حد و حساب آزاد ازنه آن دراست؛ چون تر متناسب

ی توجهی شیوه از ب نیا در(. شیوه تربیتی مستبدانه) قکنترل و سخت گیری بدون استدالل و منط

اساسی و منطقی جوانان که در زمره عوامل منفی و های هتفاوتی والدین نسبت به خواست و بی

خبری نیست؛ بنابراین، نتایج این پژوهش، همانند تحقیقات انجا شده رود یمبازدارنده به شمار

ی همچون بامریند اثر شیوه تربیتی اقتدار منطقی را در شکل گیری غربی پژوهشگران سواز


یی دو شیوه تربیتی کارآاما در مقابل، این پژوهش، عد . دهد یمپ یری مورد تأیید قرار مسئولیت

علت کهگفت توان یمپ یری جوانان را هم نشان داده است؛ ل ا تیمسئول برآزاد و مستبدانه

های هیی ضعیف و اثر نامطلوب این شیوکارآ خاطرتربیتی به وهیش دومخالفت جوانان با این

. تربیتی بر رفتار جوانان است

تأثیر مثبت میزان مشارکت دادن زینهمچنین این بررسی وجود ارتباط آماری معنی دار و -

؛ یعنی است داده قرارآن بر مسئولیت پ یری جوانان را مورد تأیید اثر وفرزندان در خانواده

واگ ار و ها بچهی بیشتری را به ها تیمسئولو ها نقشزندگی روزمره، انیجر درهرچه خانواده

بیشتر تقویت آنهارا در کارهای مربوط به اعضای خانواده سهیم کند، حس مسئولیت پ یری آنها

تر بیش رایزآماده تر خواهد کرد؛ رت گبزری ها تیمسئولرا برای انجا آنهاخواهد شد و

ژهیو بهناشی از یادگیری وی در جریان اجتماعی شدن، زند یمرفتارهایی که از انسان سر

. اجتماعی شدن طوالنی مدت او در خانواده است

مورد مطالعه دماوندی باور دارند جوانان اکثراست که آن انگریبنتایج بررسی این مطالعه -

یی قرار داشته و بین کارآیی باالاعی در حد پ یری، در بُعد فردی و اجتم تیمسئول نظرکه از

خانواده با میزان مسئولیت پ یری جوانان رابطه مستقیمی وجود دارد؛ یعنی هرچه خانواده در

ی ها مهارت انجا در ها بچهعمل کند، عملکرد تر ب مطلوزمینه اجتماعی کردن فرزندان بهتر و

مطالعه حاضر، رابطه نیهمچن .دش خواهد بهترزندگی، ازجمله مسئولیت پ یری بیشتر و

مورد تأیید قرار جوانان درمطلوب عملکرد خانواده را با شکل گیری حس مسئولیت پ یری

و بر اهمیت نقش خانواده و عملکردهای مناسب و مطلوب آن در ارتقا و ایجاد دهد یم

.کند یم دیتأکی اجتماعی، ازجمله مسئولیت پ یری جوانان ها مهارت

یی است که در ارتباط با موضو مسئولیت پ یری ها پژوهشهای هج این مطالعه مؤید یافتنتای

ی و منطق، تأثیر رابطه عاطفی حساب شده و همکارانمطالعه برونفی . اجتماعی انجا شده است

بر عالوه . شدن فرزندان مورد تأیید قرار داده است رتریپ تیمسئولرا در و فرزندانمیان والدین

والدین را یکی از موان، عمده رشد حس غیرمنطقی و کنترلی افراطی ها تیحمابرونفی ،نیا

لین کورتر باور دارد که ایجاد فرصت برای . آورد یممسئولیت پ یری در فرزندان به حساب

شیافزادر امر یادگیری، موجب تقویت اعتماد به نفس و آنهادانش آموزان و مشارکت دادن


م، ه 1یشناخت -ی اجتماعدیدگاه های هیافت. شود یمدر انجا کارها آنهااحساس مسئولیت

ی فردی ریپ تیمسئولحس تیتقوی مؤثر در ها روشی از کی را یالگوساز قیطری از ریادگی

دیدگاه فوق صورت گرفته نشان داد که بر اساسکه لریو متحقیقات امیهویچ جینتا و د؛ندا یم

آنهاحس مسئولیت پ یری فردی را در تواند یمآموزش از راه الگوسازی در دانش آموزان

رفتار مسئوالنه از کهنشان داد زینی جو سبحان و نژاد دیساشرف السادات های هیافت. افزایش دهد

تیمسئولی در آموزش توجهبل ی فرزندان عامل قاسورفتار از نیا مشاهدهو نیوالدطرف

میو سههمچنین مهیا نمودن شرایط قبول مسئولیت برای فرزندان آنها. است کودکانی ریپ

ی در فرد ریپ تیمسئولی برای رشد و تقویت مناسبدر کارها را فرصت بسیار آنهاکردن

ی ساالن بزرگشرط داشتن که کند یمی ریگ جهینت شیها افتهدر ی زینی لیاسماعی غالمعل. دانند یم

وی، مسئولیت دادن از نظر. است و خانواده خانه دری مسئول کودکان تیترب، در جامعهمسئول

. شود یمبه کودکان در خانواده، سبب ایجاد حس مسئولیت پ یری در فرد

ی صورت گرفته در داخل ها قیتحقپژوهش حاضر و نتایج های هیی بین یافتهمسوبنابراین،

است که عملکرد خانواده در جریان اجتماعی کردن تیواقع نیااز کشور بیانگر و خارج

آنهاو رفتارهای مسئوالنه با فرزندانی اجتماعی، روابط منطقی والدین ها ارزشفرزندان، انتقال

ی شیوه تربیتی مناسب، نقش بسیار مهمی در شکل دهی حس ریکارگ بهمختلف و های هنیدر زم

.انان داردمسئولیت پ یری جو

: شود یمبا توجه به نتایج حاصل از پژوهش پیشنهاد های زیر مطرح در خاتمه

ی کنترل درونی از میان متغیرهای مستقل ها اهر و ها ارزشکه متغیر درونی شدن از آنجا -3

تحقیق، در ایجاد و تقویت حس مسئولیت پ یری جوانان مؤثرتر شناخته شده است، بنابراین

و تربیت فرزندان خود به این موضو بیشتر توجه میامر تعلدر ها خانواده که شود یمپیشنهاد

ی جامعه در فرد و ها ارزشی کردن و درونی، با تقویت و ظاهرکرده و به جای کنترل بیرونی

ی کنترل درونی، موجبات شکل گیری حس مسئولیت پ یری در فرزندان خود را ها اهر ایجاد

. فراهم کنند

ی اهمیت بیشتری دارااجتماعی شدن فرد در خانواده نسبت به سایر نهادها از جهاتی -0

ی رسمی است؛ ها آموزشاست، که یکی از این جهات، مدت زمان طوالنی آن نسبت به

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1.Social-Cognitive Theory


بر آنهابنابراین، والدین باید به نقش الگویی خود توج ه داشته و آگاه باشند که آثار رفتارهای

بیشتر با ها بچهاست که یادآوریهمچنین الز به . به زمان حال نیست فرزندانشان منحصر

که رفتارهای آنان مورد پ یرش سازند یمی آنان را درونی ها ارزشهمانندسازی داشته و والدینی

.حاکم باشد آنهای بین و خوببوده و روابط مناسب ها بچه

وه تربیتی را به طور ارادی مناسب ترین شی دیباشیوه تربیتی، والدین در انتخاب -1

این است که دهد یمو نتایج تحقیق هم نشان رسد یمنچه به نظر ، آحاضر در حال. برگزینند

، مناسب ترین شیوه ها خانوادهمطابق با شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه و همچنین وضعیت

و هم شیوه رانهیگ سهلهم شیوه . ی استاقتدار منطقبخش نانیو اطمتربیتی، همان شیوه قاط،

با انتخاب روش اقتدار . کنند یممستبدانه بر تربیت تأثیری ندارند و ما را از اهداف تربیت دور

و از این طریق شود یمدر امور خانواده مهیا ها بچهمنطقی، زمینه برای مشارکت و دخالت دادن

و ل ا چنین فرزندانی، بدون دستورات و اعمال نظر دیگران ابندی یمفرزندان مستقل پرورش

. دهند یمکارهای خود را انجا

مؤسسات رایزاست، تیاهم حائزنتایج پژوهش حاضر از لحاظ آموزش و پرورش نیز -0

هآموزشی بعد از نهاد خانواده دومین نهاد اجتماعی است که در امر اجتماعی کردن افراد جامع

دانش آموزان برای کردن ریپ جامعه زین آنهانقش دارد و همانند خانواده هدف (دانش آموزان)

ی که با گرانیدی آموزشی، معلمان و ها طیمح دربنابراین . پ یرش و ایفای نقش در آینده است

در زمینه مسئولیت پ یری، الگوی مناسبی برای دانش توانند یمدانش آموزان سروکار دارند

ی اجتماعی ها تیمسئولرا برای آنهابا مشارکت دادن دانش آموزان در مدرسه آموزان باشند، یا

.آماده سازند

منابع

اپ دو ، چروش، سهران، ت«جامعه شناسیهای هنظری»، (3113)قی ، تآزاد ارمکی.

ـ روان نهیزم»، (3113) گرانیال و د تالیر، نسونیاتک ی نق محم د : ، ترجم ه «لگـارد یهی شناس

.نتشارات رشد، اهمکاران، جلد اول، تهرانو ی براهن

ی نق محم د : ، ترجم ه «لگـارد یهی شناسروان نهیزم»، ( 3131) گرانیو دا ل تالی، رنسونیاتک

.، جلد دو ، تهران رشد، چاپ هشتمهمکارانی و براهن


انتش ارات ،، ته ران کاردانعلی محمد : ترجمه ،«یاجتماعی شناسروان »، (3133)استوتزل، ژان

. چاپ پنجم، گاه تهراندانش

ی و نحـوه تعامـل اجتماع-یفرهنگی رهایمتغرابطه »، (3110) همکارانمحمد و دیسی، اسعد

. 0، شماره 3ی، سال شناختعلو های هتاز ،«رانیدر ابا نوجوانان نیوالد

ی، پورافک ار نصرت اله : ، ترجمه«لگاردیهی روانشناس نهیزم»، ( 3112) گرانید دوارد؛، اتیاسم

.اپ هشتم، چسازان ندهیآهران جلد اول، ت

نام ه انی پا، «فرزنـدان کـردن ی در اجتمـاع نقـش خـانواده »، (3131) ری ، امیقمصری اکبر

.یبهشتی ارشد، دانشگاه کارشناس

ون د یپی ت یترب -یآموزش ماهانه هینشر، «یشناسجامعه نهییدر آجوان »، ( 3110)عظم ، ایابیاط ،

.132شماره

چ اپ راهگش ا ، رازیش ما ه ر، : ، ترجمه«یاجتماعی ریادگی هینظر»، ( 3130) لبرت ، آباندورا ،

.لاو

ه ران ، تین ائب هوش نگ : ، ترجم ه «یاجتمـاع قـا یتحقحوه انجام ن»، ( 3133)ل ، ارز، تکریب ،

. نتشارات روشنا

و ی علمی زاده، انتشارات حاج: رجمه، ت«کودکان تیتربی ها دیکل»، (3133) کارلهارت، کیپ

.اپ اول، چیفرهنگ

لنتشارات بعثت، چاپ او، اهران، ت«و نوجوان رشد کودکی روانشناس»، (3131)پارسا، محمد.

چاپ هشتم ،مت، س، تهران«یشناسجامعه های هینظر»، ( 3114)ی، غال عباس توسل.

ی، ته ران ثالث محسن : ، ترجمه«معاصر در دورانی شناسجامعه هینظر»، (3130)رج ، جتزریر ،

.ی، چاپ دو علم

، ی، مه دو : ، ترجم ه «جامعـه در مقابلی ساختارخانواده به منزله »، (3133)ی دیهاروزن باو

. ی، چاپ اولنشر دانشگاه مرکزتهران،

اپ اول، چطره، ق، تهران«یریپذ تیمسئول»، (3113) نیعبدالحس، انیرفعت.

ـ بر جامعـه ی ای جامعه، مقدمه آناتوم»، (3131)پور، فرامرز ،یرف ، ه ران ، ت«یکـاربرد ی شناس

.اپ اول، چی انتشارسهام شرکت

ی شناخت جامعه ها روشی بر امقدمه ها و پنداشته کند و کاوها»، ( 3113)رام رز ، فپور ،یرف

.ی انتشار، چاپ دوازدهمسهام ، شرکتهران، ت«یاجتماع قا یو تحق


ـ تکی نوجوانـان بـا ریپذ تیمسئولی پرورش حس چگونگ»، (3134) یی، اسداله زنگو بـر هی

. مدرس تیترب ، دانشگاه«ی اسالمتیتربی مبان

پـرورش های هویو ش در اسالمی ریپذ تیمسئولی نظری مبانی بررس»، ( 3112) بای، فروداریز

ی، دانش گاه تیتربی و علو شناسروان دانشکدهی ارشد، کارشناسنامه انیپا، «ییابتدا در دورهآن

. تهران

ماپ هشت، چتهران، سروش ،«ی خانوادهشناس بر جامعهی ا مقدمه»، (3112) اقر ، بیساروخان.

ـ تحقی ها روش»، (3114)اقر ، بیساروخان ه ران، پژوهش گاه عل و ، ت«یاجتمـاع در علـوم قی

.اپ سو ، چلد دو ، جیفرهنگ و مطالعاتی انسان

ه ران، پژوهش گاه عل و ، ت«یاجتمـاع در علـوم قیتحقی ها روش»، (3113) اقر ، بیساروخان

.، چاپ هفتمجلد اولی، فرهنگ و مطالعاتی انسان

افـزار ی بـا نـرم اجتماع در علومی آمار لیتحل»، ( 3113)ی ، علیساعSPSS For Windos ،

.اپ سو ، چمهر انیکتهران، «(یاجتماع قیتحق بر روشی درآمد)

لاپ او، چمت، ستهران، «قیدر تحقی ریگی بر نمونه امقدمه »، (3130)یی، حسن سرا.

هی، نش ر «یاجتمـاع ی ها تیو مسئولی جهانانواده، تحوال خ»، (3110)ی اتعلی، حی جوسبحان

.132، شماره وندیپی تیترب -یآموزش ماهانه

ـ نامـه در بری اجتماعی ریپذ تیمسئول»، (3133)ی مهدی نژاد، سبحان ـ ای کنـون ی درس و رانی

.سمدر تیتربدانشگاه ،یدکتر، رساله «ندهیآی برای طرح

نش ر ه ران ، تاله راسخ کرامت: ، ترجمه«ی جوانانشناسی جامعه مبان»، ( 3113)شفرز، برنهارد ،

.اپ سو ، چین

ی و افسـردگ بـا نیوالـد ی رفتـار ی الگوارتباط »، (3114) همکارانی و علی، بروجنضرغا

ـ ، دوره س و ، نوب ت ش هرکرد ی پزش ک عل و دانش گاه ، مجل ه «در نوجوانـان ی افکار خودکش

. 03-20،دو

انش کده عل و ، د«اجتمـاعی در علـوم وتریکامپرس نامه کاربرد د» ،(3111)یحیی، علی بابایی

.اجتماعی دانشگاه تهران

(3133( )صنویسنده نامشخ) ،« یافـزار آمـار در نرمرگرسیون چند متغیره SPSS »رجم ه ، ت :

.لاپ او، چدانشگاهی نشر جهادیحیی علی بابایی تهران، موسسه

فص لنامه «ی نوجوانـان در سـازگار ی خانوادگی الگوهانقش »، (3112) فوالد چنگ، محبوبه ،

.یبهشت دیشه دانشگاهخانواده ، پژوهشکدهال دو ، شماره هفت، سیپژوهخانواده


و ی فیپاش ا ش ر حس ن : رجم ه ، ت«یرفتـار در علومی پژوهش مبان»، (3130)ن ا. در، فنجریکرل

.ی نور، آواهران، جلد اول، تی زندنجفجعفر

در خانـه ی رستانیدبی نوجوانان ریپذ تیموثر بر مسئولی عوامل بررس»، (3113) رهیمن، کردلو

.زییپا، 3، شماره ، دوره چهار مشاورهجله رشد ، م«و مدرسه

ه ران ، ت«اقتصادی -اجتماعی قا یدر تحق ها داده لیو تحلپردازش »، (3112)لیل ، خکالنتری،

. اپ دو، چریفش

ـ تحقروش »، (3131 )ن وا ل وک ، وکامپنهود، مونی، ریویک : رجم ه ، ت«یاجتمـاع در علـوم قی

.هران، تاپ چهار ، چرهنگ معاصر، فهران، تگهر کین نیعبدالحس

چ اپ ینش ر ن ه ران ، تیمن وچهر ص بور : رجمه ، ت«یشناسجامعه »، ( 3111)ی ، آنتوندنزیگ ،

.مازدهی

هران چ اپ شناسان، ت جامعه، انتشارات «ژوهش نامه نویسی، پپژوهش»، (3111)لیل ، خمیرزایی

.لاو

تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانش گاه ته ران، «یآماری ها روش»، (3110) می، کرمنصورفر ،

.مچاپ شش

ـ ی و چگونگ قیتحقی ها روش»، (3133 )م ری، مینراق فیس ی، عزت اله؛نادر در ی آن ابیارزش

.بدر، تهران، چاپ چهار و انتشارات قاتیدفتر تحق، «یتیترب بر علوم دیبا تاکی انسان علوم

،نش ر ی، ته ران، بیناهوشنگ :رجمه، ت«یاجتماع قا یدر تحق شیمایپ»، (3112)ی ا. یددواس

.اپ هفتم، چین

ی و اجتمـاع ی هـا مهـار بـا نیوالـد ی پرورفرزند سبکارتباط »، (3113) دهیفری، وسفی

، س ال شاهد دانشگاه، دانشور رفتار ماهنامه ،«یرستانیدبی دانش آموزان پنداریی از خود ها جنبه

. 00شماره چهاردهم،

هینما، قابل دسترس در «در کودکانی ریپذ تیمسئول»، (3113)همکاران ی و غالمعلی، لیاسماع

. www.namaye.net:درس، آمدرس تیترب دانشگاه

اب ل دس ترس ، قیاجتم اع علو یکیالکترون، مجله «فصل نو»، (3113)عباس ، تیموری آسفیچی

. www.fasleno.comسایتر د

تیساابل دسترس در ، ق(3113)ه مان، سیخالدwww.pajoohe.com .

قاب ل دس ترس در «ی فرزنـدان ریپذ تیمسئولانواده و خ»، (3113)ت شرف السادانژاد، ا دیس ،

. www.namaye.net: درس، آمدرس تیترب دانشگاه هینما

http://www.namaye.net/

http://www.fasleno.com/

http://www.pajoohe.com/


اب ل دس ترس ، ق«کودکانی به ریپذ تیمسئولو آموزش نیوالد»، (3113) یمهدی نژاد، سبحان

. www.namaye.net: درس، آمدرس تیترب دانشگاه هینمادر

آدرس(3113)ن رایمرکز آمار ا تیسا ، :www.sci.org.ir.

آدرس(3113)د ی دماونفرماندار تیسا ، :farmandaridamavand.com www..

کـارکرد ی و پـرور فرزنـد هـای هویشقایسه م»، (3113)و همکاران صدرالسادات، سید جالل

اب ل دس ترس در ، ق«ی و عـادی رفتـار ی اختالال دارابد سرپرست، های هدر خانواد خانواده

.www.sid.ir:درس، آسایت جهاد دانشگاهی

ـ »، (3113 )ه فوالد چنگ، محبوب ، قاب ل «در کودکـان ی ریپـذ تیمسـئول انواده و پـرورش خ

. www.namaye.net: درس، آمدرس تیترب دانشگاه هینمادسترس در

هی نما، قاب ل دس ترس در «در نوجوانـان ی ریپذ تیمسئول»، (3113) یعلبخش، محمد اضیف

.www.namaye.net:آدرس ،مدرس تیترب دانشگاه

ـ نـد آیدر فری فردی ریپذ تیمسئولبه آموزاندانش قیتشو»، (3113) نیل، کورتو ، «یریادگی

. www.namaye.net:آدرس ،مدرس تیترب دانشگاه هینمای، قابل دسترس در امیص: رجمهت

دانش گاه هی نما، قاب ل دس ترس در «یریپذ تیمسئولانواده جوان و خ»، (3113)د ی، احملقمان

.www.namaye.net:آدرس ،مدرس تیترب

هی نما، قابل دسترس در «یریپذ تیمسئولو تیمسئول تیاهم رامونیپ»، (3113 ) -ف ،مداح

.www.namaye.net: درس، آمدرس تیترب دانشگاه Aufseeser, Dena, Jekielek, Susan, Brown, Brett, (2006) The Family Environment &

Adolescent Well-being: Exposure To Positive &Negative Family Influences,

University of California San Francisco,www.childtrends.org.

Bridgeman, Jo &Keating, Heather, Peterson,Reck(1999) Family First-Keys To

Succeful Family Functioning,Virgenia State University.

3.Brewer, M.(2001) Teaching Your Child Responsibilhty, Pagewisein,

Proquest, Social Science Journals. 4.Belsky, J.(1990) Parental 8 nonparental Child Care and Children,s

Socioemotional Development: A Decade In Review Journal Of Marriage and The

Family.

5.Compaghone, N.( 1995) Teaching Responsibility To Rural Elementary Youth ,

Going Beyond The Urban: A – Risk Boundaris.

http://www.sci.org.ir/

http://www.namaye.net/

The role of the family in youth responsibility

Alibabaie Yahya 1, Sadrollah Oskoo2

Today, responsible behavior of youths in the society is one of the

important issues. Regarding this fact, family occupy an important

place in the social institutions. Family makes adjustment to social

norms for the children by founding educative and behavioral

patterns, playing various social roles and socializing its members

at different levels. Accordingly, the aim of this paper is to study

the role of family in the responsibility of the youths. A multistage

cluster sampling was designed to gather the needed data. A

sample of respondents, of which 200 were at the ages of 13 to 18

and the rest were their parents was selected to conduct a survey.

Here, only the views of young ones have been analyzed. A

combination of, collective conscious theory, social learning

theory, social role theory, were used as the theoretical framework

of the research. According to the results, the desired function of

the family in the process of socialization, at the levels of making

values internalized, parents being pattern for their children, the

degree of responsibility of children and doing household jobs,

and finally, applying logical authority method contribute to the

formation and reinforcement of the youths responsibility.

Abstract

Youth Responsibility, Family, Internalization of Values, Logical Authority

Method, Parenting Method

Keywords

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . Assistant Professor of Sociology, University of Tehran, [email protected]

2. M.A in Research of Social Problems, [email protected]

بررسی نقش خانواده در مسئولیت پذیری جوانان / The role of the...

Documents

Transcript of بررسی نقش خانواده در مسئولیت پذیری جوانان / The role of the...