Post on 17-Mar-2023
C od ex ju ris bohernici.
S hirka zzikonüv a präv nich pa
mä.tek éeakjch, jezna nlepsäna jsouc
C odex juris bohemici"roku 1867 v y
chäzeti poéa la , dospéla.po dueém'
den
potud , Z e po C-itaj1
'
c v to i tento nynéjäi
sv a zek, v ydäno sv a zküv d v a nflcte.
S bfrka déh'
se na (1i (t om i).
dilov é na sv a zky (p a r t e s). sv a zky
pa k za boba tiu’
lätky na djlce
(s e c thm e s).
U v eieywv zini dailo se sice pod le
m zv rhu na pi ed zp0 i‘izeného ‚
a v éak
0 kul ll uöti nml«»pmxätély . a by se
310 pi°i tum pui
'
ädkem chrono logi
ckym pi‘
0 d se,C im Z se sta lo , 2 0
sv a zky podnes v yda né mileZ eji r az
l iénj*m dobäm a Z e v v däv äny jsou na
pi eskziélm .
S mmam tuto uäsledup ci v yéitä
sv a zky jiz v yélé , ja k0 2 i sv a zky
budm ci,kreré2 zna éeny jsou zav or
kami
Ö ästi jeéf é nev yda né budou od
nynéjéka v ychäzeti tim poi a dem ,
Z e mezery chronologi0 ké v yplfiov a.ti
se budou posloupné .
(“äst , kret a nejbh
'
2e v yjde, ohsahov a ti bude pamätky pra v a mést
ského ze stoleti XIV tého, i bude
zna éena. : Tomi II . pa rs 4 .
A P R 1 8 1913
V on de r,unter dem G emmmt
titel C odex juris bohemici“ im J .
1867 begonnenen S ammlung der G e
setze und R echtmlm kmäler B öhmens
sind im L a ufe der 29 Jahre zwöl f
Lief erungen erschienen.
D ie a ls Hauptbeatandtheile
geltenden B ände (T o m i) zerf a llen
in Theile (P a r t e d ie Theile a ber
bei grosser F ülle v on M a teria l
gleichen C ha r a kters in A bschnitte
(S e c t io n e s).Obgleich die Publica tion einem
in v o rhinein geregelten Pla ne f olgt ,wa r es gleichwol a us ma nnigf a chen
G ründen untbunlich,die chronolo
gische F o lgeordnung streng einzu
ha lten ,und so ka nn es , d a ss die
bisher erschienenen zwölf Liefe
rungen unterschiedlichen Zeita ltern angehören und promiscue
a n die Ö ff entlichkeit gela ngt sind .
D a s na chfolgende V erzeichniss
f ührt die bereits erschienenen. sowie
die in V orbereitung befindlichen
Liefe rungen, letztere mit K lamme rn
gekennzeichnet, a uf .
D ie noch a usstehenden Lie f erungen,
r osy . B ände, Theile und
A bschnitte sollen v on nun a n dera r t
erscheinen, da ss die Lücken in
chronologiswher O rdnung a usge
f üllt w erden .
D ie nirchstfo lgende Lieferungwird a ls Tomi II . pa rs 4 . die
S ta dtrechte des XIV . Ja hrhundertsentha lten.
U v o d .
M ezi zav ody, kterjmuz kräl a cisa i* K a rel IV .. opra v dov ;9
tento otec v la sti“,obda 1‘il zeme koruny lieské , neposledni
m isto zaujimä. za ]oi eni korunniho a rchiv u, kde jako v bez
peéné sohrani uklädäny a chov änv listiny, prav a v e1‘ejného
zemi téch se tjkajici.
Z ak1a da ci listina za cho v a la. se, a r
”
: v ynechä.nim jména
p rv niho registra tora ponékud porouchanä, v téchto slov ich z
„K a rolus etc . N otum fa cimus, quod dudum siquidem
m a tura considera tione pra ehabita cordi nobis frequenter ex stitit,littera s priv ilegia le.s corona e et regni B oemia e a R omanis
pontificibus et recolenda e memoria e div is R oma norum Impe
r a toribus et regibus, pra edecessoribus nostris,obtenta s et
a lia s similiter a liorum principum. be r chum,comitum et nobi
lium, pro a ntedicti regni utilita te hineinde congesta s in
summam colligere et per idoneum rectorem et registra torem
cm stituere in locis certis propensius eustodiri.’
V da léim postupu ustanom je K a rel pr v niho registra tora
korunniho,a te témito slov y :
D e lega lita tis et eircumspectionis industria honorabilis
de familia ris, obtinentes pra esumptionem fiducia e
singula r is, sibi a c sua e custodia e univ ersa. et singula priv ilegia
et littera s, qua e et qua s de pra esenti habemus a ut obtine
bimus a nnuente Domino in futurum,ha rum serie deputamus ,
ut ea sdem sua distinctione pr a ev ia registret et repena t in
ordinem , serv et. custodia t'
et gubernet, ut, quotiens de una
v el pluribus ca rum neeessita tem habuerimus. nobis possit et
v a lea t ex pedire eeleriter et responder e.
I jest otäzka . kdo by] tento pr v ni registr a tor? M y
ne v ähajice rozhodue za nähe poklzidäme J ana ie éeného S a x a
z M ule .
J ohannes dictus S ex o Mule. knéz diecese Z v érinské ,
popr v nikräte slov e registra torem a. korrekterem dv orske kan
celäi*e r . 1355. D o P rahy pi‘isel tusim ode dv ora knii.ete M iku
lä.äe Münsterberského (J ohannes S a x o prothonota riw curia e
N icola i ducis Munsterbe1gm1sis R . 1361 obdräel prev isi
na beneficium kostela Vysehra dskéh0 a r . 1363 na kanov nich i
p1‘i kostele sv . S tépzina v B amberce, té2 i t1
'
eti \ ika rstv i p1'
i
nov é za lozené kralov ske kaple v N orimbe1 ce.
R . 1365 prosil za nähe 0 1811 1" 11 dv ora pa pe2ského, aby
mu udélena. byle 1nilost t. j . prebenda nejaha ; 0 0 2 se i sta lo ,auf. pa pefi J anov i da l ka nov nictv i pii kostele sv . P a v la v e
Wormsu, roku pak 1375 ka nov nictv i a kant0 rstv i p1‘i kostele
Lubeckém s ton podminkou, a by za to pa stil prebenda
Wermskou. V udölov a cim liste z r . 1375 pra v i pa pei , ze J an
S a x o podle slov cisa 1‘
ov jc h jest registra torem listin eisa i‘ov jch.
a te jiz po äestnä.cte let (tedy od r . a ze v tomto no
v ohini muebe slu2by prokaiza l také stolci papeäskému.
J aké milesti J a n S a x o poi iv a l 11 cisa ie, v idno z toho,
ze v yka zujic jemu jakoz'
zto registra torov i (a rchiv aiii) po jednéh1"iV 11e tj*denniho pla tu z a rbury kralov ske na Herzich K utnjwzh,deklädä. cisa i v jmlov né , ze tento pla t ma jemu züsta ti do
ziv ota , bez rozdilu, kterém by po.<ta v eni on,registra tor .
byl, ano i tehda , kdy2by se z milesti B eii dosta lo mu bod
11osti biskupské (pra esulatus officium).
0 biskupstv i dob1‘e mohlo pomjréleti se p1
‘i S a x ov i, auf.byl
jiz nékolika terjrm kanov nikem . K anov nikem by] sice také
F ridrich, syn S tromayerüv z N orimberka , tez registra tor
eisa 1‘sk51, a le hla v né beräi diichodü 11a krälcv sk1?eh sta tcich.
.lestliie F r . slov e nota ria s K a rsst-eynensis, nota rius de K a rsstyn,
tedy se nota'
1 1‘stv i tote v zta huje k düchodiim ze zbozi krälo v
ského. nikoli k a rchiv u, kter3‘i toho jeätö ani chov an
nebyl 11a K a rlsteinö prav e dosta v eném.
Tim 1i1e'
ne mü2e za pr v niho registra tora (a rchiv é 1‘e) po
klz'
1dün byti J an R eichmut z G elnha usen, jel1a byl sice knézem a
v rchnim registra torem eis. ka neeläie (1866 a v sak 0 ne
ja kém postupu na biskupsh* i 1
'
e éi 11 nähe b_3"t1 1181110 1110 . Ta ke
'
— VII
r . 1375 odeäel s bisk11pen1 J anem ze S tiedy na Mora v u, jsa
1 s bisknpem v nemilost v za t 11 cisa 1‘e .
Listiny za Z im bytu K a rlov a i za kra lov äni V äcsla v ov a
chov äny jsou ne na K a rlsteiné, jak se namnoze za to mai,
a j*br2 na hra dé P razekém, p1
'°i kancelz
'
1ii cisa r‘
ské a kralov ske,
a by l1ned byly po ruce,kdykoli by jich bylo tieba . P o smrti
kr 111e V äcsla v a odneseny jsou i se dska n1i a s kr»runov a énimi
znaky na pe v ny hra d K dy2 pa k hra d tento r . 1422
posti2en poi zirem, p1‘e v ezeny v zäcnosti tyto do N ov eho P lzné ,
az koneéné okolo r . 1436—37 ulozieny jsou na K a rläteinském
hra dé (i)sky zen1ské jiz na K a rlsteinö se chor aji, i v äecbna
jinä prav a ze1nskä v äie ze1ne (:eské,i s kornn1
'
1 krälov stv ie.
Let. ceske z 1 5 . v éku.)
V ten éa s,za purkra bstv i pana M enha rta z Hra dec,
prohlednuty jsou a rchiv a lie zemské i uloi eny do étyr truhlic ;
od tech dob korunni a rchiv slov e ta ke „K a rléteinskj a rchiv“
.
V pr v ni truhliei uloz'
aeny byly bully z la te a majestatov é
cisa iüv i listov é na v äechny zeme korunni. B rulni s (:etnj*
mi
prehradk ami obsa hov a la sn1louv y r akouské , listy braniborské
listy na manstv i (:eskzi, listy 1nora v ské a 31m'
1 pisma . V e tieti
hyla registra berni a horskz'
1 . Ö tv rtai toho (:a su neobm hov a la
nic v azného.
0 listinäch K a rlSteinskjch mluv il na sn1rtedlné pesteli
kräl S igmund, pi'imlouv aje se za zete sv ého A lbr echta za
krä.le : „P roste2 zadajtez a v eliee na pominajte2 v äeho kra lovstr ie, a f. deern mi
'
l i syna p1‘ipusti a pi
'ijnn'
1 v sprav u a. pa
nov ani kr a lov stv ie mého, pozoruj10 e prav piibuznosti a. dé
dicstv ie v edle listu s x la t1'
1 bulh'
1,v né 1nZ to zjev né pise se.
ze 2emské pohla v i tak dedi jak2 i sV 11 (V iz 26-1, str . 284 :
List K a rlüv ze dne 7. dubna pozoru‚nce take zz'
1pisuov
mezi kernn1'
1 (zesk1'
1 a kni2etstv im rak1'
1sky'
m kterézto pied
kov é jich schov a Ii s1'
1 i za peéetili, slibujic ty zäpisy za se a
za jich erby i bud1'
wi pod pi'isa ln
'
1 v er 11l'
1 dr2eti, mini i mésta ,
a té1‘
i také od R ak1'
13kjch a jich zen1i v Sech té2 form1'
1 rev ersy
na K a rléteiné le2ie s zla ti'
1 b11111'
1.“
(V iz dn11uv y z r . 1364 a
1366 e. 531,532
,533
, 535 , 537, 538 a
0 pozdéjéich os11dech korunniho a rchiv u jednäno bude
v da léi publika ci listin stätnich ; zde toliko bud podotéeno,
ze po bit-v e B élohor ské a rchiv z K a rléteina pieneéen do
sklepeni kostela S v a tov itskébo v edle ha ply sv . V äcsla v a kde2
po 11ékterych proménzich pozüsta l. 0 dkudi jn1éno „A rchiv un1
S . Wencesla i“ .
Z na iizeni eis. M a rie Theresie jedna cast listin piene
sena do eis. tajnébo a rchiv u dv o1s kého v e V idni, p0 6tem
2 14 ; osta tni züsta lv v P ra ze,kdei nyni jsou v opa teie kräl.
a rchiv u zen1ského.
V pi°iton1nén1 dile poja ty jsou listiny A r chiv u K a rlstein
skebo , resp. S v a te - V äw la v ského bucl pluym tex tem nebo
regestärné , podle dülei itosti sv e ; krome toho jeäté Tada listin
stätnich odjinud v za tych.
N ékteré poh1‘eäky tiskov é v na dpisich ja ko na str . 1 .
(R eca pitula tio), pak pi°i éislech 9 , 236. 253 a sna d i jinde
la ska v jr ctenz'
u‘sinn opra v i.
D ov réeno v e Vysokém Hyte dne 12 . mes. kv étna 1896.
na. zä.v érku pa deszttileté litera rni ü nnosti v yda v a telov y.
Vyda v a tel .
P a rs prior.
R E G A P IT Ü LA T I O
d o c u m e n to r um ju r is p ubli c i r em ; m bl ica m r egn a n
tib us P i em y s lid e’
s ta gen tinm et in l im’
s tom o
p r inw co nte ntor um , rub‘
ecto'
s «l iq u ibus d om am e ntis
ea ; e'
od em a ev o m u tter r ep e r tis .
Litera e G regorn V II. papa e super usu mitra e 10 73.
(G od . I .
Litera e G rego rn V II. papa c de r itu s la v ice in B oe
mia 1 0 80 . (G od . I .
P riv ilegium episcopa tns P ragensis renov a tirm 1 0 86.
(G od . I .
D e electionis B oemia e pr incipum conlirma tione 1 1 26.
(G od . I .
Litera e F riderici I. Imp. dignitatem rega lem duci
V lad isla o l l . impertientis 1 1 58, 18. J a n. (G od . I.
Literae Innooentn I ll . papa e super priv ilegus regui
B nem ia e 1 20 4 , 1 5 . A pr . (G od . I.
Litera e Innocentii II I. papa c super rega li dignita te
P remysla i 1 20 4 , 1 9. A pr . (G od . I.
P riv ilegium episcopa tusOlomucensis 12 0 6. (G od .I.
F rider ici IL Imp. pr iv ilegium super liberta tibus
regn i B oa nine 12 12 , 26. S eptembris. (G od . I.
C a l jur . ho lz. l l . 1 .1
C isa i F ridrich v ysv obozuie krälov stv ie ceske ode v äeeh dani pené
äityeh v öéné,které2 jsü dav a li k jeho dv oru spra v edliv é. V té bulli dav s.
ma c,ktery by koli v olen byl za kräle, aby od cisa ie prijel rega lia . V té2
bulli v äeeky meze, kterak 911 koli odtr2eny od kralov stv i ceskeho, aby
mohly za sé shromdtdény biti. K ciaatov u dv oru jezditi nemé , ne21i na
ti'i mieta : Do N ormberka , B omberka a Hempurka . A také v té bulli damna v üli krali éeskému, chce- li posla ti tii str. odéncuov neb t1‘i sta kriv en
dati,kdy2 by cisai jel na korunov énf. A v tet bulli ma c dav a kr6.li
deskému, aby bisknpy ev e a v esti mohl v jich biskupstv i a léna jim
podé v a ti maji. A nno 1212. (A . K . N a sv obody zum? €eské pn'
oilvgia .)
D ona tiones regi B oemiae a F riderico II. Imp. faeta e .
1 2 12 , 20 . S ept. (G od . I.
List s zla t11 bulli ciesa ie F ridricha, 31m2 v yzn£v é , i e ten zamek
F los piipojuje a dav a k koruné ceske k v öénosti so v äim pfl eluéenstv im .
It. K rajina Milin a R ächenba ch a Lichtenstein hrad a 1111 tom také zbozi
M antile, Luc a k tomu hrad Donin. Da tum 12 12 . (A . K . d ieo oé na
zdmek F loc.)
D ona tiones ma rehioni Mor a v ia e a F r iderieo l l .
Imp. fa cta e. 1 2 12 , 26. S ept. (G od. I .
B ulle zla ta eiesai'
e F ridricha,krale sieilského
,kdet ma rkrabi mo
ra v skému Henrychov i uam pod manstv ie M ol dau a Mokrä. Da tum 12 12.
(A . K . N a Hold -
a u a Ma ler ei.)
G onflrma tio electionis Wenwsla i I. in regem B oe
mia e ddo 1 2 16, 26. J ulii. (G od. I.
G iesa 10 F ridricha bulla zla ta , 2e dav a. pov oleni k v eleni kraleV äesla v a syna Ottoga rov a . Jabez datum jest anno 12 16. (A . K . N a
n obody s em! €a ké p n'
oilegia .)
G ompositio et concordia de sta tu ecclesia e in B oemia .
12 2 1— 1223. (G od. I.
Litera e super jur e consecra tionis coronationisque
regum B oemia e a r chiepiseopo Moguntinensi competente.
1 2 28. (G od. I.
Weneesla i I. in regem conflrma tio imper ia lis dde .
1 231 . (G od. I.
B ulle zlata. F ridricha. eiera f e, J erusa lemského, sieilakého kr61e ,
kterjmi potv rzuje krali Väcsla v ov i, synu kräle O ttoga ra , kralov stv i sov äim jeho pf islufienstv im,
i zemémi,a zapov idé v sem knie2a töm sv étskym
i duehov nim a lega töm, aby proti tomu nebyli. D a tum anno 1231 . (A . R .
N a s v obo dy zemä dea kd'
p riv ilegia .)
G onflrma tio liberta tum coolesia e P ragensis. 12 58.
(G od. I .
P r iv ilegium episcopa tus Olomueensis contirma tum
et a notam . 1 2 56. (G od. I.
Litera e Alex and ri IV . pa pae super eorona tione
P remysla i Ota ca r i II. 1260 . (C od . I.
Litera e 0 t11ea r i P remysla i Il . regis liberta tes
ecclesiae P r agensis confi rma ntis. 1 262 . (G od . I.
Inv estitura regis P remysla i Ota ka ri II. 1262 ,9 . A ug . (G od . I.
P remysla i II. regis in heredem U l rici ducis con
stitutio . 1 267, 4 . Dec. (G od . I.
P a ctio de confinio inter Mora v iam et duea tnm
Opo liensem . C a . 12 67. (G od. I.
C lemens papa IV . Ota ca ro reg i indulget, ut term s,
qua s de ma nibus Litwa norum v el a liorum infid elium
er ipuerit, non solum ad ma nus suas retinero, sed otia ru de
ipsis, absque tamenpra ejud icio f ra tr um Ord .Teutonieorum,
l ibere disponere possit. 1268, 26. J an. (A r ch. 8. Wem .
C rea tio prineipa tus Oppa v iensis. C a . 1 269. (G od . I.
S tepha nus a rehiepiseopus C olocensis, Lamper tus
A gr iensis , J ob Quinqueeeclesiensis, P hilippus Wa ciensis,P a ulus Vespr imiensis, Timotheus Z agrabiensis et La di
sla us Timmensis episcopi pro S tepha no r ege Hunga r ia e
jura nt, illum formam pa cis cum 0 ta ea ro rege inita o
obser v a turum esse. 1 271 , 2 . J uin . (A r ch. S . Wenc.
E m l. II.
Tra ctatus pa cis inter P remysla um 0 ta ea rum II.
B oemiae et S tephanum U nga ria e regem. 1271 , 14 . J ulii.
(G od . L
P a etum de bonis comitum olim de B ogen. 1273.
(G od . I .
Infeudatio P remysla i 0 ta cari 11. de B oemia et
Mora v ia . 1276, 2 5 . N ov . (G od . I .
Depeetio inter R udolpbum et P remyslaum 0 tam rum
[l . fa cts . 12 77, 6. Maji. (G od . I.
P a eis eonv entio inter R udolphum et P remysla um
Ota ca rum l l . renov a ta . 1277, 1 2 . S ept. (G od . I.
P a ctio“
inter R udolpbum regem et B oemos fa cto .
1 278, m. Oct. (G od . I.
Priv ilegium R udolpbi R om. reg . civ ita ti E grensi
da tum. 1279 , 7. J unii. (G od . I.
Tr a cta tus inter G unegundim dominam Oppa v ia e
et W ladislaum ducem Opoliem em. 1279. (G od. I.
S ententia R udolphi R om. regis de ex a ctionibus v i
ex tor tis. 23. A ug . 1283. (G od . I.
List R udolfs,kräle 11
'
mského , kterii na lezö. se 11111 11151,i e htoi
by pfi nueenim k éemu pf inucen byl, fie toho pov inen dr2eti nenie . A druhy
v tdi slov a. i tiet1'
d v au jest. Da tum a.. 1283. (A . K . N a coobody ccm!
deské
B a rones B oemia e prom ittuut Wencesla o regi fideli
ta tem et homagium, simulqne pa cem et eoncordiam cum
a liis ba ronibus ter ra e B oemia e. 1 284 , 24 111111. (A r ch. S .
Wem . E m’. II. 1316,
C oncordia e nnio super principa tu Oppa v iensi.
1 2 86—87. (G od. I.
Obla tio duca tus 0 poliensis regi B oemia e. 12 89 ,1 0 . J a nua r ii. (G od . I.
List s mnoho pedetmi knie2ete K a zimirs Opolského, kterfi . pi!e
kräli V a csla v ov i eeskému,ze se i m dédice s tiem kniei etstv im pad
manstv ie podav a krali éeskému i jeho buddcim . 1289. (A . K . P od da
non! k lénu km'
eäete Op o lskdh0
P ermuta tio ter ra rum et bonorum inter F ridericnm
ma rchionem M issnensem etWencesla um II . 1289 , 6. F ebr .
(G od . I.
Lite ra e R udolphi R om reg is de oflicio pineerna tus
et de jure electora li regibus B oemia e competente.
1 289, 4 . M a r t. (G od. I.
G essio ter ra e M isnensis a R udolpho R om. rege r a ti
fi ea ta . 1 289, 13. M a rt. (G od L
List R udolfs kräle timského, te F ridrich, ma rkrabé nniäenské, pred
sttipil p1ed ného a presil i v moc da l zb0 2 1'
sv 6,kterét mél v lu2ické
zemi, krali R udolfo v i, aby mu man dä.ti 16110 ua to zbotie, a jmenov any
'
R a dolfus da l jest krali V a csla v ov i jak2to krali eeskému to pod manstv ie.
D a t . 1289. (A . K . Ma m tv t'
e v zemi luät'
cké .)
Litera e R udolphi R om . regis super ter ra et pr in
cipa ta Wr a tislauiensi. 1 290 , 22 . J ulii, 25 . et 26. S ept.
(G od . I .
List R udolfl‘
a,kräle iimského
,te krali V 6esla v ov i deskému dé v ä.
na knie20 tstv io V ra tisla v ském sv é präv o, i buddc1'
m kra löm éesky'
m .
D a tum 1290 .
List R udolffa,kr6.le iimského, ze krali V a csla v ov i öeskému dav a.
v äecka ma nstv i J indiicha nekdy knie2ete V ra tisla v ského,se v ä1
'
m jich
pi isluäenstv fim . 1290 . (A . K . N a clezské km'
e‘
z'
etstv ü 0 kr a lov l ti
m ajoctd too d.)
Infenda tio ca striWissenek in B reisgov ia siti 1290 ,1 3. S ept (A r ch. S . Wenc. E mler II.
Literae confi rma toria e R udo lphi R om. regis de
iu re pincorna tus et electora tus r egi B oemia e compe
tente. 1290 , 26. S ept. (G od . I.
Liter ae obliga tionis dueum 0 poliensium. 1 2 9 1 ,
1 7. J anua rii. (A r ch. a u l. Vindobon . F id ler,B öhmens
Her rschaf t in P olen. E mler II.
G sstr i S ka la in duca tu C ra eo v iensi in manus regis
B uemia e infeuda tio. 1 2 9 1 , 7. F ebr .
List Henricha z B zov purkrabi hra du S kä.ly knie2etstv ie
k ra kov ského, kdei v yznd v ä, fie jest ten z5mek prijel a. piijimä. od kräleV 6csla v a ceskeho a dédicöv piijima ti 1116. v manstv ie . (A . K .)
N otum etc.
,quod ego Henricus deWosehow, purcra v ius
ca str i dioti S ca la siv e S teyn, siti in terra sen duea tu G ra
cov ia e, in Weneesla i regis B oemia e pra esentia constitutus, non
v i nee dolo aut metu a lique inductus,sed bone et spontanea
v olunta te mea,
recognoscens dictam torram sen duca tum
necnon ipsum ca strum S ca la siv e S teyn et G a strum N ov um
circa S laucov iam a c a lia ca stra et munitiones, qua s a duee
quondam Wra tisla v ia e‚D . Henrico , in terra G ra cov iensi tenui
et teneo,a d dictum regem d
‘
é jure a c ra tionabiliter pertinere,castra ipsa in ipsius regis manibus resigna v i tanquam v ero
domini terrae. Ipse a utem rex ea stra ea dem,v id . S ca lam
et N ov um G a strum mihi concessit et contulit, per me
et heredes meos in feudum et jure feudi ab eodem rege a c
suis heredibus possidenda A ctnm,et da tum in B runna
1291 , VII. Idus F ebr . IV . indietionis. (A. K. N a hr a d S ka'
lu
moustoc'
. A r ch. a u l. Vind ob. F id ler,B ohmens Her r schaf t in
P olen II. E m ler II.
Infeuda tio et inv estitura Weneesla i 1 1. per Adolphum regem. 1 292 , 1 0 . et 13. M aji. (G od . I .
Term e P lisnensis et E girefl sis oppignora tio. 1 292 ,I l . M aji. (G od. I .
R enuntia tio ter ra e G ra cov ia e et S a ndomir is e in
fa v orem regis B oemia e. 1 292 , 9. Oct.
List V idimus‚kde2 Jakub G nozenskj a rcibiskup a v edle nébo
duchov nf i sv étäti v yznämaji, 2e V la disla v knie2e sira zské a kuja v ské ,pf ijimä. kr6.le V äcsla v a ceskeho za sv ého pra v ého a dédiéného pana , jemupf isahu v éruosti uéinil a slibuje jeho ani bud1icich kra luov eeskjch
v lmie2etstv i kra kov ském a sandomérském a v ma rkra bstv i mora v ském
nehyndrov a ti ani pf ek52eti ; pakliby to uc‘.inil , 2 0 mm! svych, knie2etstv i
sira zského a kuja v ského , ma témuz kra.li prepaxInriti ; také se podda'wé
v duchov ni pokutu, jestli2e by toho slibu nezdr2el. (A . K . K a ia‘
f a S yr a d oké p odda l sc kr d löm öeslcgjm .)
N os Ja eobus D. gr . 91. G nezdensis ecclesia e a rehiepi
scopus, notum fa cimus univ ersis pra esentium notitiam habituris,
quod illustris princeps dominus Wla dislaus, dux G uja v ia e et
S yra dia e, in domini pra ecla rissimi et serenissimi regis B oe
mia e, ducis C ra cov iae et S udameria e a c ma rehionis M ora v ia s,
et nostra a e v enerabilium fra trum nostrorum,dem. P ragensis
et Olomucensis episc0 porum,heenon et illustrium principum,
Dei gra tis dueum B oleslai Mazov ia e, K a zimiri B ytomensis,
B olesla i Opoliensis, N icolai Opa v iensis et a lia ram nobilium
p lur ium et beran1un pra esentia eanstitutus sponte renau
tia v it juri ano, quod sibi in ter ris G ra ca v iae et S udameria e
c ompeteba t v el competere v ideba tur ; promittens eidem dem.
r egi fidelita tem et a ssistentiam contra omnem hominem in
futurum. E t hoc ibidem proprio juramenta firma v it,se nostra e
subjiciens ex communica tionis sententia e et cam per nos contra
se petens promulga ri, quod ipsam incur reret ipso fa cto, si
c ontra pra edicta v eniret v el a liquod pra‘
.edietorum.
D atum in ca stris auto S yra z 1292 , VII. Idus Octobris.
(A r ch. a ul. Vz'
nd . F id’cr . E m ler II .
Testimonium de rege B oemia e in dominum a duee
W la disla a P olaniensi'
a ccepta . 1 292 , 9 . Oct. (A r ch. a ul .
V inci. F id ler . E m ler 11 .
lnfeudatia oppidi Dresdae a tque castr i R adeburg .
1 2 94 . (G od , I.
List od biskupe miéenského Lenha rts (sie), i e krali V acsla v a v ié eskemu a jeho dédicöm
,bud11c1
'
m kra löm eeskym,B razd
'any mésta a dv uor
hra d R ademburg pad manstv ie da l . D a t. 1294. (A . K . N a B r a‘
z'
d'a ny
m äc tn a dow r a hr ad R a dcmbu rk.)
Weneeslaus rex Thobia e P ragensi episcopo pro
bonis episcapa tus Z br asla v , B ochin, a liisque, qua s a lim
O tsk a rus rex suis usibus a ut civ ita tibus rega libus
M junx era t, a lia ha us in commuta tianem tra dit. 1 295 .
1 1 . A ug . (A r ch. 8. Wem . E m l. II.
Adolphus R om. r ex Heinrica ad v oca to de P lawe,ea str um suum K in sberg pro 60 0 ma rcis a rg. obliga t
1 2 96, 20 Ma rt. (A r ch. S . Wenc.)
P r amissio de'
terra P lisnensi et E grensi in a v entam
fa cts . 1298. 1 2 . F ebr . (G od . I.
Literae A l berti regis de ca r ana a rege B a emia e in
cu r ia imper ia li debite non gestea da . 1 298, 1 7. N ov .
(G od I.
List A lbrechts kra.le fi mského,ktery
'
mäto dav a sv oboda a v isada
kra li éeskému, ze pod korumi nenie pov inen shiäiti v 1115 11u av ém a rci
denka v ském‚ net pn koruuov zini ciesa ie ma pad korumi sedéti podle
eiesa 1e na sv ém mieste. Da tum 1298. (A . K . N a w a lmdy ccm! öeské
p r iv ilsgia .)
E mtia v enditio civ ita tis P erna e m tihabita . 1298,22 . N o v . (G od . I .
Weneesla i II. in ea pitaneum term s M isnensis,
O rienta lis et P lisnensis canstitntio . 1298. (G od . I .
W la disla i ducis P olania e pramissio de obla tione
duca tuum sa a rum M ajor is P ol«.uiae, P azna nia e , P amerenise, Lancicia e ‚ G uya v ia e et S yrazia e in feudum
regis B oemia e. 1 299 , 23. A ug . (A r ch. a u l‚ Vinci. F id ler .
E m ler II
Weneesla i II. de D resda , R a debe rg et Denia inv e
sti1ura . 130 0 , 1 9 . A pr . (G od . I.
Terr itor n S adov iensis recupem tia 130 0 , 29 . Jua n .
(G od . I.
G ancessio de Maja ri P a la nia subjuga nda Wenee
sla a II . da ta . 130 0 , 29 . J unii. (G od I.
Term e Lusa tia e per Theador ieum ma r chionem
a rehiepiscapa Magdeburgensi abla tio . 130 1 . (G od . I.
List Theodorilm. la ntgrabi durinského, kde2 prodé.v d zemi lutick11
a rcibiakupov i M agdburskémn, a v tem lista hned v ypisnje meze téhof.
ma rkrabstv ie. 180 1 . (A . K . N a zems'
luiickü. r egion-
um .)
List Theodorika lantgrabi durinského, kde2 prad5 v ä zemi lu2 ickü
a rcibisknpav i M agdburskému a za se ji pa d léna od téhoi. a rcibiskupa
piijimé , kde2 pak tyz a rcibiskup v äeho toho pr6v a postüpil kra löm cesky'
m‚
kde2 se to site v e sv rchupsanich registf ich nejda . 130 1 . (A . K . 0 p r o
d é ni r em! luäs'
cké.)
F a edus inter Weneeslaum 11. et regem F r a ncia e
contra A lbertum regem R ama na rum . 130 3. (G od. I .
G onv entio inter A lbertum regem R ama na rum et
Weneesla um III. 1 30 5 , 18. A ug . (G od . I.
G enera lis ca nfi rma tia priv ileg ia r a m regum B a emia e .
130 5 , 2 0 . A ug . (G od . I.
10
23. O ct.
,regnum B a emia e nullas a lia s littera s impera torum possidere
quam bullam auream F riderici II . 12 12 unam et 12 16 a lteram.
A nna 1323 mentia fit de quibusdam documentis, „in quibus et per
qua s ba rones regni B aemia e se abliga v era nt A lberto regi R emanorum ,
quod nullum deberent sibi in regem B a emia e a ssnmere, nisi unum es
principibus et de demo dueum A nstria e“. Documents ha ec commemo
rantur apud P etrum abba tem A ula e R egia e, v a canturque „a rdua priv ilegia“
,
„priv ilegia qua edam fortissima,in quibus maja res ba rones B a emia e
temporibus A lberti R am. regis, dueum A ustrias geniteris, ipsis hisca du
eibus A ustriae plura incaute juramenta fecerant et premissa .“Qnomm decumentorum anno 1323 a ducibus A ustria e regi J eanni
restitnter nm,contex tue et teuer plane igneratur , documentis ipsis ex pa st
v erisimillime ex stinetis
R udelfus dux A ustria e in genera li
‚
conv entu regni B aemia e dicha s
8.—15 . Oct. 180 6 celebra ta
,Heinrice duee K a rinthia e a tnoto
,in regem
est electa s, dux itqne ux orem E lisabetham ,regisWeneeslai II. v iduam.
(C hr a n. A ula e R egia e , Ohr en . B u rea u a tque a cisci a d
a nnum
N as J ohannes episcepus P ragensis, Heynce de Duba ,Thebias de B eehingen, Heinricus de R esemberg eamera rius,
A lbertus de S eberg, R eyn1undus de Luchtemburg subcame
ra rius, Heinricus de Lype, U lrica s de Luchtembnrg, judicesjura ti et univ ersita s civ ium in F rage
A d univ ersa lem notitiam eupimus per v enire, quod a de
mina nostre A lberto, R omanerum rege, a lia s littera s, gra tia s
et priv ilegia regnum B ehemia e ta ngentia nee petiv imus nee
habemus, nisi littera s infra scriptes, quas sub bulla eures.
regnum B ehemia e habere dinescitur, (et qua s) pra efa tus rex
ipsi regne B ehemia e sui gra tis eenfirma v it.
Qua ram littera rum teuer de v erbe a d v erbum dinescitur
est ta lis
F ridericus div ina fa v ente elementia R emanerum impe
ra ter electus etc.
Da tum in nobili civ ita te B a siliensi V I . K a l. Oct.
12 12,26. S ept.)
(Viel. C odec: jur is B ohemios'
I .,
F ridericus soeundus div ina fa v ente elementia R emanerum
rex semper augustus etc.
A cta sunt ha ee a . D . iuca rna tienis M G G XV I . septimo
K a l. A uguoti 12 16,26. J ulii). Da tum apud U lmam.
( Vid . C odec: jur is B ehemicz'
I.
Da tum P raga o X° ka l. N ov . Ind. V ., anne DeminiM G C G VI"
(Or ig. a r ch. o. r . a u f . Vindobonensz'
s. E m ler II
2 . G enfirmatio priv ilegia ram qua tuor civ ita tibus
te rr a e Opa v ionsis.
130 6, 18. Deeembr is.
In nomine Demini. A men. N ov erint univ ersi pra eseutes
et pe steri, quod nes N icola us D . gr . dux , dominus et v erus
her es torra e Opa v ia e, diloetis fidolibus, singnlis et univ ersis,
qua tuor civ ita tum nostra rum Opa v ia e, Lebsycz, J ogordorph
et V r ewdinta l civ ibus,fa v a ro1n gra tia e nostra e contulimus ot
secuu dum bonev elontia e nostra e gremium v olunta rio et libera
liter un1v erse aporimns, in ea v id .,quod eorum priv ilegia ,
gr a tia s, dona tiones et jura per eesdem civ es habita s v el
ha bita a uto tempu3, que se nostre demiuie denne conmise
rent , gra ta s et gra ta , inv iela biles et inv iela ta consér v a re
fid e liter promittimus ot pra esentis scripti pa trocinio commu
nim a s. E t ut pra edieternm civ ium nostr a rum fidelis dev otie,
qua so nostre deminie conmiseruut, a lia ram torr a ram incelis
a d nostram dieienem tra nseundi pa tulum sit ex emplum, nes
de siugnla ri gra tia et bonignita to eis ca s gr a tia s ot pra erega
tiv a s , per nes de nov a colleta s,continuentos, tenere cuuctis
temp o ribus promittimus illiba ta s, v id . ut nulli civ ium pra odic
tam m qua tuor civ ita tum quidpiam injnria o, eppressionis,
v io lentino ont eaptiv ita tis sine jure et absque judieie inferrea nt iufligore dobeamns nee inferre nostri heredes et succes
ser o s deboant in futurum,sed si qnid quer imonia e, culpa e
v ol c ausa e inter pra efa tes qua tuor civ ita tum civ es emorserit,
ha ee omnia mediante jure, justitia et judicns a equita te ca r ri
gero promittimus ot sepire.
In enjus roi testimonium pra esens priv ilegium ipsis
et eer am posteris perpetne prefuturnm eeuscribi fecimus et
nestris sigillis perpetne eensigniri.
A ctnm Opa v ia e XV . K a l. J a nua rn 130 6. Da tum ibidem
per menus P a uli, prethoneta rii cnria e nostra e.
(O r ig. in a r chiv e cur 1'
a c Op a v iensis. B 0 6ek, G od . M er . V
1 98. et
3. G ella tie regni B aemiae a rege R ema nerum A lber ta
fi lns suis fa cto .
130 7, 18. J an.
A lbertus D. gr . R emanerum rex etc.
E tsi puritete fidoi ot etfectus dnlcodine,quibus magni
ficus et ex celleus R udelfus, rex B ehemia e, primegenitus et
princeps N ester ca rissimus,minori functus regimino, N ebis et
sa cre R omane Imperia utilitor et ebseqniese compla cere
studnit, gra tiesius inv ita ti, eidem R udolfo do regne B ehemia e,
principa ü bus, duca tibns, ma rel1iena tibus, deminiis, terris, benis,
juribus, jurisdictieuibns, haneribns et portiuontiis quibuscunquo, quecnnque conseentur nomine
,ex magnifiei principio
Weneesla i memora ti regni regis a v unculi nostr i ca ris
simi obitu sine liberis ma seulis heredibus logitimis doee
dentis v eeantibns et a d N a s v elnt a d feedi dominum a c
a d idem Imperium rev ersis logitime et a portis, qua s, qua s et
qua e idem quendem a v unculns noster Weneeslaus, peter suns
,
sa ra ria s ot princeps N ester ca rissimus,a N obis et oadem
Imperia ulle n1nquam tempere tenuerunt, habuernnt et etiam
pessedernut, prov ideudum dux erimus, ipsumque regne B ehemia e
et univ ersis praofa tis deminiis, torris et juribus pra efeeeri
mus apud P ra gam : idem tamou apud Z ueymam in N ostra
constitutus pra esentia , pra elibatnm regnum et univ ersa a c
singule supra seripta in mea ns N ostra s regia s libero rosigna
v it, petons et N estrao instanter supplicans M ajesta ti, ut sibi
et illustribus F rederice, Leupelde, A lberto, Henrico et Otteni,suis fra tribus, filiis et principibns N ostris ca rissimis
, quibus
f r a terna e ea r ita tis duleodinem ot afi‘
eetnm estondere v eluit
in elf ectu, si ipsum, quod div iua a v ertant auspicia , sine
liberis ma sculis decedere centigerit, pra eneta tum regnum cum
principetihus ot deminiis antedietis eenfor ro, ex libera lita tis
r egia o boneficentia digna remur .
N a s,qua s a d ipsius R udelfi et a liernm fra trum promo
tienem v etiv em nominis et honoris ex a lta tienem nen solum
a eqnita tis inv ita t ra tio, v ernm etiam na tura lis inducit a ii’
ectus,
ipsis pa terna e pieta tis a ffectentes elementiam importiri, pium
pra efa 1i R udelfi cenc_
eptum propositum a pprebantos multi
formitor ot ejusdem insta ntiis (et)suppliea tionibns fe v erabiliterinclina ti
, pra oneta tnm regnum B ehemia e cum principetibus,
duca tibns, ma rehiena tibus, deminiis, terris, benis, juribus,
jurisdictieuibns, heneribns et portinetiis omnibus supra
scriptis a e univ ersis et singulis eliis, qua e memora ti principesW . et W.
,quondam reges B ehemia e, a lle nmquam tempere
quecnnque titule tenuerunt, habuernnt out etiam pessiderunt,
p ra efa te R udolfo et F riederice, sue ot Leupeldi fra trie sni
a bsentis nomine, A lberta , Henrico et Otteni fra tribus, filiis
N a stris ca rissimis, si ipsum R . (quod absit) sine liberis ma sculis,heredibus logitimis, docedere ceutigerit, a d ejusdem regni
B ehemia e principum,magna tum, ba renum ot nobilium preces
hnmiles et eensensum,eencessimns, contulimus, dena v imus,
tr a didimus, et ipsos R udolfum, F ridorieum,sue (et) fra tris sui
Leupeldis absentis nomine, A lbertmn, Henrieum et Ottenem
sceptre N astra rega li, cum ha sta rnm v ex illa ta rum perreetiene
et tra ditione, prent meris est, de eedem regne B ehemia e ;
pr incipa tibns, dominus, benis, juribus et univ ersis eliis supra
d ictis inv ostiv imus ; nee neu et ipsum regnum cum univ ersis
et singulis pra enetetis eisden1 fra tribus N ostris filiis conce
d ime s, eenterimus, denamus, tra dimus,ot eesdem de ipsis
omnibus et singulis pra efa tes N estros filios pra esentibns
liber a liter inv estimns.
V elentes et erdinentes,nt preodietus R udelfns ot sui
legitimi heredes ma sca li in ipso regne B ehemia e et univ ersis
14
a lns a e singulis suprascriptis plone jure gaudea nt et frusntur ,a c a djieientos ox presse, nt pra eliba te R udolfo
,ent fm 1mm
snorum a ltem ,sine logitimis heredibus decedenti, gra da tim
sueeeda t cum suis masculis heredibus logitimis fra ter senior
tum: superstos, ipsesque R ndelfum et F ridorieum,sue et
Leupeldi f ra tris sui a bsentis nomine A lberta n,Henr ieum et
O ttenem fra tres, filies N estres ca rissimes, supra dieti R ndelfi
libe ro et ex presse a d hoc inter v eniento canseusu, in pra efa
to ru1n regni B ehemiae et eorum omnium,qua e superius sunt
e x pressa , possessionem misimns et tenere pra esentium mittimus.
corpora lom.
Qui etiam R ndelfns constitnit. so, sni et pra emisserum
snorum fra trum nomine, supra scripta amnia et singula pa ssi
dere do plenitudine N ostra e petesta tis regiao, cnins immen
sita s et mensnra et qua e etiam perficit imperfeetum,defectns
quesqne in pra emissis hebitos, si qui sunt, de corta scientia
tollentes emuine a c supplentes univ ersa et singnla , si que de
jure sunt v el esse v identnr in pra emissis a rticnlis imperfeete .
N ulli ergo hominum emuine licea t baue N ostra s een
eessionis, cella tienis, dena 1i0 uis, tra diü enis, inv estitura e, erdi
netienis, a dditienis, in pessesienem corpora lem missienis ot
supplotienis paginam inf ringere, ent ei in a lique ansu te
mera rie contra ire.Quad qui fa eore pra esnmpsorit,gram m N estm e
(M ajesta tis) ofl'
ensam so nev erit iucnrsnrum.
In querum omnium et qua rumlibet praemisserum testi
moniun1 ev idens a tque robur perpetne dura tnrum pra esens
scriptum ox inde censeribi et M ajesta tis N estra o a ppensiene
sigilli jnssimns cemmuniri.
Da tum apud Z neymam,XV . ka ]. F ehm a rn
,Ind . V ., 130 7.
(E G od . ca se. a r chiv i Vindob. ,comp lectcnte f orm a le r r egis
A lber ti I . P a la ckgi F ormelbilcher I.
,1 24 . E m ler II.
,21 23.
Instr umentum hujus tenor is nen inv enioba tur nee in r egio
a r chiv e C a r loteinensz'
nee in loco a lio .)
4 . Hyncenis de P rzibisla v s Henrico regi homagium .
130 7, 2 . Oct.
P ost 1na rtem R ndelii regis (130 7, 4 . J ul11) in regem B a emia e , pest
pesito F riderieo duee A ustria e, R nclelii morta i fra tre, v ecet11s est Hein
ricus,dux K a rinthiao. (1307, 15 . A ug .)
N as Hinco de P rzibislews domina Heinrice, B ehemia e ot
P e lonia o regi, K a rinthia e duci et camiti Tirelis,de fidelita te
sibi et heredibus suis futuris per nos ser v anda perpetne
nostre ot heredem nostra rum nomine pra estitimus debitum
sa cmmontum, promittentes fide da te nomine jnramenti, quod
ipsi domina regi et heredibus suis perpetne fidelos et ebodi
enteo esse v oluma s, niehilque contra eos nmquam a ttempts
bimus v el fa ciomus v erbe v el fa cto , publiee v el occulte,sed
petius ipsis a dha erontes eos tete pa sse contra amuem hominem,
quandecunque ot quetiescunque nobis manda v erit, jnv a bimusfidelitor . D a tum in C olonia a . D . 130 7
,V I. N onis Oct.,
indict. VI .
(A r ch. S . Wenc. E mb r II.,
5 . Littem e nobilium Mem v iae duci A ustr ine missee .
130 7, 31 . Augusti.
N obiles ma rehienatus M o ra v ia s significa nt littoris dde . 31 . A ug . 1307,
so recepisse a F riderieo duee A nstrieo quoddam priv ilegium, quod nulli
nude reperitur et cujus teuer penitus est ignetns. V orba littera rnm qua e
hnc a ttinont, sunt sequontia
„S erenissime principiet domina sue ea rissimo, D .F riderice,
duci A nstria e et S tyr ia e, domina C a rnielee, M a rchia e a c P ertus
N a enis, J eannes Olomucensis episeopus, necnon univ ersita s
nobilium terra e M era v ia e
M eg. V . cum dobita rev erentia et houere a d ubores
gra tia rnm a ssurgimus a ctiones pro eo, quod nobiles ter ra e
nostra e, qui fnorunt in nostra e lega tionis eiiicie nuper a d
V estram E x cellentiam deputa ti, in petitienibus V ebis ex pa rte
nostri prepesitis, gra tiese fuistis a c fa v er abilitor inclina ti ;
licet duee ex petitienibns, qua e nostra e etiam insorta e fuerentlitera e, in priv ilegie nobis per V estram D emina tienem con
cesse, nen fuerint anneta ta o,qua s tamou, preut de v estra
speramus elementia,fa ciotio in indnlte nobis priv ilegie a ppli
ea ri etc.
“ D a tum B runna e,P ridie K a l. S ept.
(Lichnowsky G esch. des H. Ha bsbu rg I I. C hytil VI.
a dd it. 14. E m ler II.
6. Homagium civ ita tis G nrzimensis Henrico regi
pra estitum .
130 8, 2 1 . Ma rtn .
Quad nes serenissime et ea rissime domina , domina nostre
Henr ico, B ehemiae ot P elonia o regi, duci G a rinthia e et camiti
Tir olis, et illustri demina o A nna s B ohemia s et P eloniao
regina e, conserti sues, a e futuris heredibus suis, si qua s eis
simul clomentia div ina dene v orit, neu coa cti nee V i ent meta
a lique inducti, sed bene libero. et spontanoa v oluntate nostre
emni freude, delo ma le,
a ccesieno, ca use ot ex cusa tieno
(1uibuslibet ex clusio, pra estitimns fidelita tis debitum sa cramon
tum, pramittontos nostre et heredem nostr a rum nomine, quodipsum dominum Henrieum et heredes sues futnros
,si qua s
cum pra edicta domina A nna regina nostre habusrit, qua sex nune reges B ohemia s et domines nostra s v eres a c logiti
mos esse a sserimus, pro uestris dominis habere perpetne v e
lumus, et eis ee cuilibet ipserum, qui pro tempere regne B e
hemia e pra ofuorit, ebsequi obedieuter , prompto et fideliter ,ipsisque a sta re et ses centre amuem hominem inv a re, quantecumque et qnetiescumqns manda v erint, tetis na stris v iribus
a tque pa sse, et nihil contra i_psos ent eorum a liquem nun
quem eeca siene v el cause a ccepte rs v el fa eero per nes v el
a lium ent a lia s,v erbe v el fa cto
, publics v el eecnlte.
In cujus premissienis nostra s testimonium pressentes
littera s sigillo civ ita tis nostra s dux imns sigillandas.
Datum in G nrzim a . D. 130 8,K a l. A pril. Indictions V I.
(Inter P r c'
v c'
legz'
a r egis et r egni B eemz'
w . A. K. G olda s t
S upp lem. XX. E mler II.
7. F ridericus dnx Austrine rennntiet B eewise et
Merev iee in fa v a ron Heinr iei regis electi.
130 8, 14 . Augusti.F ridericus dux A ustrias rennntia t omnibus juribus „a lles des rechts
v ud der A nspr uech, die er het oder geha ben ma cht a n dem G hunigr‘
ich
zu B ehem v nd an dem La nde zo M e rhern v on sines sol. v a ters wegen,
wilen G hunig A lbrechts v on R om oder v on since brueders wegen,
wilen G hunig R udolfs v on B ehem,oder v on den Lanthsrron
,oder v on der
9. B aemi eb cheerv aü ene juramenti regi Henrico
pr a estito ebsel v nntnr .
1310 , 2 5 . Juli.
A . D . 1310 , feria V I a uto festem S . Jacobi apost. , ceram d . Hen
rica R em anerum rege pro tribuna li sedente apud F rankenfurd in demo
fra trum S . A ntenii,circnmstentibus principibns, ba renibus et v esa llis
Imperii, ex pa rte nobilium , civ ium ot hominum regni B a emia e propositum
ex atitit et a eircumsta ntibus per sentsntiem inqnisitum, quod cum
iidem nebiles, civ es et homines illustri Heinrico, filie quondam Hsinha rcli
ducis C a rinthia s, ex eemmnnicetianis publics (sie) innoda te, tamquam regi
B a emiae fidelita tis et homegii praestiterint juramentum , utrnm hujusmodi
juramentnm toneentnr ex juris debite observ ers ?
S uper quo communi distante sententia principum, v id . d . PetriMognntiuenois a rchiopiscepi et v on. f ra trum Joannis A rgentinensis,
S ibotonis S pirensis episc0 porum,Henrici abbetis F uldensis, et illustrinm
principum,d. R udolphi ducis S ex onia o, v iri nobilis de Luzelburg Wa lra ami,
G uidenis de F landria , B ertholdi de R onnenberg et G erlaci de K ossew
eemitnm,nostre (i. e. R ndolphi eomitis pa la tini R honi ducis B a v a ria e)
et a liorum quem plurinm nobilium, indica tum et pronuntia tnm ex atitit
et diffinitnm,nebiles
,civ es ot homines praedicti regni ed obsorv etianem
hnjusmodi juramenti ex juris debite nulla tenns obliga ri.
(A r ch. i. r . M . Vindoh. Liber v entua to'
n o'
muc a r chia'
ein. P r ag.
r ef cr t, quod ha ns a bso luto'
onem ta to lmntur a r chicpn'
ccopm C o lonicm ü ‚
6p iccozms A rgentincnsn'
s et a r chicp c'
scopus Hogmmtinus littcr is die 25 . Ju l.
F r a nkmf u r ts'
«ich'
s . E mi. II. 2222
1 0 . Henr icus rex R ema ne rum promittit fl lium suum
J ea nnem , E lisabetham fi liem Weneesla i II . regis B a emia e
ma r ita ntem, in regem B a emia e so promoturum .
’
131 0 , 25 . J ul.
Henricus rox R emanerum promittit F rankenfurdi V III. K a l . A uge . D. 1310 , quod v otiv is et instantiv is preeibns ba renum ,
nobilium,civ i
ta tum et hominum regni B aemia e fe v orebiliter inchnetus et nt sta tus
ejusdem regni selubriter reformstur , Johannem comitem Luczenbnrgensom
filium sunm, et non a lium in regem B aemia e pra oficist, quem simul
„inclyta e domicella o E iyzebeth, na tee quondam Weneesla i regis B aemiae ,
qnamprimnm a d N ostros eonspectns eedem porv enerit, legiüme comla.bimnsin meritum.
“
(R ota cio oz Vetuctiasimo lc'
br o civ ita tis P r agensis0 :r cerp ta a pud E mler II .
2226. Idem tasta tu r , etie m n cundum notitia m in eodsm Libr o v etustin u'
mo
contcntam,B rsdohehu: comes p o la tinus B hom
'
et a r chicpi rcopus C d om'
em io.
E mler II. 2227,
1 1 . Libertetes regne et incelis regni B a emia e 11
Joa nne rege auto eorona tionem pr omissa o.
131 0 , 2 5 . Deeembr is.
J ehannos D ei gra tia B a emia e ot P elonia o rex . sa eri
Imperii eitra montos v ica rins genera lis, a c Lucemburgensis
comes, omnibus in perpetuum.
G lorieo rega lis eulmon a ttollitnr , tempusrlne da tur v itee
felicita ti productius, dam rex ameri, nen timori,desiderano,
non sa o‘
v ientis sed diligontis petius in snbjocternm a ssumit
gubernatione eflicium. N am dam ipsis in rogo . ot regi in eis,
sie compla cet, ex huiusmodi ca rita tiv a o rocsptionis eperibus
pex et ex pecis totins beni precedit stabilita te fomentam,ot
p1um illud regis pa eifici, quo humanum gonns, nt honesto
v iv a t, a ltorum non la oda t, jus snum nuicniquo tribua t
,infer
ma tur,decrotum a d snum feliciter infelici da dam tr ansgres
sione abelitnm rev oca tur otfoetum. Qua proptor nes, qui geborustioni regni B aemia e suporna snmns dispositions prespositi,
sie in ipso v iv sro,sieque D ee a ux iliante propenimus dirigore
a ctns nostra s,quod nil sibi v end ieot odium v el fa v or nsurpot
illieitus,sed omnie ex ca riteto composite inter nos ot ipsius
regni incoles fidei, ameris et dilectionis porpotua e sontient
firmita tem. E t nt huius nostri la uda bilis D ee fov ea te propositi
iidom regnieola o in offica ci ot benigna sentiant presoentiono
progressum,hoc eis promittimus e t a d hoc nos fideli ot cen
sta nti promissienis v incnle obligamns
1. Quad v onerabilom in C hrista pa trom dominum J ohennom,
P regonsom episc0 pnm, principom nostrum dilectum,ot succes
soros sues,ipsom P ra geusem occlesiam,
totumqne elernm,
nee neu nobiles ot terrigena s, regniqno ipsius populum uni
v ersnm,bone ot possessiones ipsorum,
in eorum consor v abimus
juribus, et eorum liborta tos,eonsuotudinos, priv ilogia ot jur a
qua elibot, tem in judieio quem ex tra judicium, firma ot illibeta
sor v abimns, nee ea immuta bimns nee diminnomns in a lique,
sed oa ot per nos tsushima s ot por a lias teneri et sor v a ri
somper ab omnibus immutabiliter fa ciomus,nee ahqnibns,
euiuscnnqne eonditionis ent sta tus fnorint, hominibus a lique ,2*
20
qua e pr a edictis juribus, consuotndinibus, priv fl ogiis v el liber
ta tibus pm ojndiea ro possont, priv ilogia da bimus, imo da te ab
e liis pra esentibns rev eeamns .
II. E t ne huius genora lita tis ambiguum ea lnmniosa e
quispiam intorprsta tienis figura tiono a dhibits in pra edicta o
nostras v olunta ti eontra rium ot ipsorum regnieola rum odibilom
refera t intelloctum : eernmdom rogmcola rum jura,qua e magis
dila cida tiono ot a porta intolligontia opus ha bont, per hoc non
rev oca tis neo diminntis eliis, promissa queqno nostre , qua esis super sisdem juribus ot quibusdem certis a r tieulis obsor
v andis pra ostitimus, pressentis scripti ma nda v imus annota tione
includi.
III . S pecia liter enim ha ee jura regnieola o ipsos a b a ntiqno
heba isso et. a nobis ot successoribus nostris habere dobero
pra esentiba s profitemur
IV . Quad v idelicet nobiles et terrigena o ipsi non tonontur ,nee nos ipsos a d hoc dobomus a lique ra tione eompollore, quoda d ex poditionem precedent a liquem ultra quem meta s tor ra ramB oe
'
miee et Mora v ia o so ex tendant, nisi hoc eb eis, nt ultra
meta s ipsos a d ex poditionom precedent, nostris possumus
proeibus v el dena riis ebtinere. S ed cum ipsis terris B aemia e
et M ore v ia o v el osram a ltori dofondonda o v el pa cificanda e
imminorot nocessitas, a d hoc siv e ox peditione siv e ser v itio
a lio opus essot, B oomi et M ora v i, simnl v el div isim, prout
bonnm et sta tus torra r am ipsorum ex egerit, procedero neces
sa rio tonobuntnr .
V . G ellecta genera lis queqno, qua e v ulga ritor hom e
dicitur , nee per nos nee per successores nostra s reges B aemia e
ipsi regne dobet imponi v el rocipi, nisi in duobus ca sibns
infr a scriptis : A d corona tionom v idelicet regis, ot a d quamlibet regis filiem ma rita ndam. E t tunc collecta ipso hoc mode
solv etur : V idelicet quilibot lanons v el molendinnm super damen,
quotquot rotes hebuerit,unum fortonom a rgenti, et qnilibet
a rtifex moehanicns de a rtificio sue, qua elihot taberna et quodlibetmolendinnm super riv a lnm,
etiamsi pluros rotes hebuerit, unum
lotonem a rgenti, et si a rgenti a sus non fuerit, pro fertone XV I,
pro lotono IIII grosses P ra gensos ; de a gris a utem, qui
per lanoos distincti nen (sunt), do a ra tro unum fortonom nobis
ipsius colleeta o nomine solv ere tonobuntur . Illes a utom
a gros, lanoos, a rtificos, molendina rios ot molendina solnmmodo
colleeta o pra edicta o snbjocte ot obnox ia esse dicimus, de quibusdominis eorum consns solv itur , ot (qua e non) sunt ipsorum
dominaram v el ser v itorum suorum a sibus deputa ta_ S i qua ea utom ex eis v el sorv iteros domina ram ipsorum pro serv itio
sue tenont, v ol ipsi domini pro so colnnt
,suis v el ca ria r am
sna rum v ol bonoram suorum officiis v el cnstodiis doputa rnnt,
d icimns non dobero solv i collectam.
VL A ntiquum etiem regnieola r am ipsorum jus, quoda liquornm pm odecossor am nostra rum
,regum B oomorum,
tempo
r ibns abelitnm et abnsu rev oca tum fuera t,ronev a ntos, descr
nima s st in perpetne de cotero v olnmus stabilita te manoro
quod quicunqno filiis ma sculis non relictis decossorit,
filia e
superstites in heredita te ot benis pa ternis succedent. S i autom
nee filios nee filia s habens et nulla de benis suis in v ita v ol
in morte dispositions fa cto deceda t prox imieres usqne a d
qua rtum consanguiuoita tis gra dnm ma sculini v ol feminini sex us
heredes in benis suis omnibus ot horsdita to snceedant. Quibusnon ex istentibns
, et logitima bonornm suorum dispositions,
prout pra emissum ost, per doesdontos non fa cto , ed nos tunc
demnm bone decedentium ta litor dev olv antnr . E t hoc idem
in benis eorum, qui pro delictis suis ca pita li puuiuntur sen
tontie , v olnmus obsor v a ri. Lieere a utom v olnmus omnibus
filiorum ot filia rum postoritete ca rentibus ot ca pita li, ut dictum
ost,sententia paniondia , do benis suis in v ita st in morte
disponere, prout eorum pla cuerit v olunta ti.
V II. G otomm ut ama is,qua e do nobis ipsis nebilibus ot
ter rigeuis regni B a emia e possit oriri suspicio v el displicendi
ma teria enfora tur,hanc nobis legom cum a dimplendi nocessi
te te imponimns ot hoc in nobis ot successor ibus nostris
porpotua e obliga tionis obsor v etione firmamus,quod nullnm
ca pita noum, nullnm purcra v ium v el ca stollanum in ca stris
nostris,nullnm boneficia riam v el officia lem a liquem in B oemia
v el M ora v ia v el in cnria nostre ponemus elionigonam,nee
bone, possessiones v el ea str a v el effieie a lique a lienigenis
22
ipsis in porpotunm v el ad tempus da bimns,neo eos hors
dita ro in regne B eewise a liqna litsr admittemns ; sed pra edicta
amnia in B ooma s v el in Morev os ta ntum per nos its dispon
sa ri dobero decrsv imns, quod (nem nobis lieere a lind judicamus.
V III. E t ne snbrepa t a lia,quod uns v ia sub siucora
sellieitudino prohibetur , hoc pra edict3o nostras logi cnm
a equa li obsorv etionis nocessitete a djnngimus, quod nullnm
a lienigouam v el ex tra noum in B oomia v el M ora v ia heredita tes.
ea stra , possossienes , bone immobilia v el jure a lique omoro
v el ompta retinero a liqna liter edmittemus ; sed si a licui do
ta liba s bone hnjusmodi dena ta v el lege ta v el forte in dotom
domina e a licujns do B oemia v el Mora v ia fuerint assigna ta ,
v el quecnnque a lio titule por v enerint ed onndom, so a die,
que a d sum per v enerint, intr a a nnum v endere a licui torrigeua o
tonoa tnr ; quod si non foeerit, omnia pr a edicta , qua e fuersta ssoeutus
,tune a d prox imieres ipsius dominae eonsangninoos
sta tim post ipsius a nni terminam dev elv entur .
E t quis omnia ot singnl a sa pra dieta torrigeuis ipsis
firma somper v olnmus ot illiba ta sor v a ro, promittimus, quodcum fa v ente D omino in regem B aemia e fuerimus corona ti,
litera s pra esentis tonoris cum majoribns sigillis nostris rega
libus, quibus tunc utomnr , sigilla ta s triplica ta s ipsi domina
episcapa P ragensi ot tor rigeuis intra da ss septimana s e die
coronetionis nostra s dere nulla teuns obmittomus
(P a la clcy’
,F ormolbucher I. 1 29 C odex jur . boh. II.
2 . p . 192 . C hytz'
l VI . 1 8. E ml. II.
Jeannes,Heinrici V II . R emanerum regis filius primogenitus,
31. A ugusti 1310 ed petitionom B oomorum in solsmni conv entn S pira e
a pa tre recepit regnum B a emia e. E odem quo die celebreta e sunt nuptia o
na v i regis cum E lisabetha,
filia Weneesla i II . B a emia e regis M ouse
D ecombri,die Henricus I. rex B a emia e
,dev ictus o ea stra P ragensi in
B a v a riam ov a sit ; die autom 25 . ejusdem monsis incolse te rra e fidelita tem
jura runt regi J oanni, quo die publica te ost promissio liberta tum et
jurium regni B a emia e a nov a rege da ta
„ S ie prime et capita li regni B a emia e civ ita te Progonoi primum
pra e omnibus e liis civ ita tibus et ca strie habite in regne B a emia e, omnes
a lia s civ ita tes et ea stra regni so regi Johanni et rogina e E lisabeth un
animos sa bdiderunt Tandem post ha ee 11 N euss (7. F obrua rn,requirontibns
23
m onitis ot potitionibus bar 0 num rox Johannes por Pottum a rchiopiscopum
M aguntinnm,.ia occlesia P ragensi more rogie oonsocretnr ot tem ipso
quem rogina E liza beth roga libns insigniis doca rantur“
. (P o lk a o a C hr on .)
12 . F ridericus dux Austr ia s Joa nni regi restituit
ma rchiona tum Morev ine.
131 1 , 30 . Hort.
F ridericus D . gr . da x A ustria s ot S tyr ia o, dominus
G erinthia e, recognoscimns ot publics profitomur , quod eifectentes cum magnifieo domina J ohenuo, B . ot P . rege, in ama ris
pnrita te ot dilectionis v incnle solide solida ri, tra cta tus inter
ipsum regem ex uns. ot nos a c fra tres n ostres per strenuos
v iros U lr icnm do G lingenborg ot Thoodoricum do P illidsdorfl‘
,
consilia rios nostra s, a d hoc plenum manda tum habontos nostre
nomine ex a ltem pa rte initao ec ordina tionom hineiudo fa ctem
ra tes et firmoshabere v olontos, pro nobis ot fm tribns nostris pro
mittimus et a d hoc nos pr a esentibns firmiter obligamus, quodma rchioua tum Mora v ia s nobis por soron. dominum nostrum Hen
ricam, R om. regem illustrem, obliga tum,libero et absolute red
dima s ac littera s essignetienis dioti d. regis R emanerum nobis
super so tra dita s, ropra esonta v imns regi B a emia e memora to.
In cujns rei testimonium sigillum nostrum pra esentibns
ost appensum.
Datum P a ta v iao A . D . 131 1 , III. K a l. A prilis.
(Ludewig, R elig. V. 627. D obner M on. I V, 284. C hgtz'
l
(Jod. M er . VI. 44 E m ler III. 6 et
13. 0 ppignom tio ter ra e Opa v ieo.
131 1 , 1 1 . J unii.
N as B oloslaus,Heinricus otW ladisla ns D. gr . ducos S losia o
dominique Wra tisla v ia o ot Logenicz, una cum B eruha rdo
ot Heinrico, ducibns Z lesieo dominisque de V orstemboreh
illustr ibus, pa trnelibus nostris ca rissimis, promittimus bone
fide sine deli eeptiono, nos obligantes ox cellonti a c magnifico
principi, d . J ohanni B . et P . regi, a ffini nostre ea rissimo,
suisqno hered ibus et successoribus logitimis, quod quendacamquo nobis v el heredibus ea t successoribus nostris logitimis
ecto millia ma rca rum grassa ram denar iorum P ragensium,sox a
ginta qua tuor grossis pro quolibet ma rco eompntandis, solv erit,
_ 24 _
pro quibus nobis terram Opa v ia o (prout in litteris desnpor
eonfectis docotur) nomine pignor is obliga v it,ja d requisitionom
sui v el cui doputa v erit sen quem a d hoc constitnorit, ipsam
terram Opa v ia o cum univ ersis juribus ot pertinentiis suis, sieut
nobis obliga te ost,sibi rosignabimus libero ot absque contre
dictions qua libet supra dicta .
P romittimus insuper fido pa ra , quod sieut jura v it ot
promisit Hea ricns de S ylicz, ca stolla nus ca stri dioti G reez
prope civ ita tom Opa v iam, sie ot a lii,qua s in ca stollanos
ibidem pra ofici contigerit, a nteqa am pra eficia ntur , a d hoc
jura bunt et promittent, idem ca strum a d mea ns dem . regis
pra edicti v el cui disposnorit, postquam sibi de pra edicta peeunia o
solutions eonstiterit,a bsque more siv e dispendie resigners .
S uper quibus pressentes fiori ot nostris et supra dieto
rnm B ernha rdi a e Henrici dueum sigillis fecimus communiri.
E t nos B ernha rdus et Henr 1eus'
,rocognoscoutes nos promisis
so pra emissa et omnia sie a cta esse, sigilla nostr e una cum
sigillis dietornm ducam,nostrarum pa trnelium,
in eorum testi
menium a ppesuimus huic scripto .
Da tum in Olomntz a . D. 131 1,Idus J nln.
(C hytil VI . 52 . G r ünhagen II. 466. E m ]. III.
14 .
'
l‘
ra etetus super merchiea a tu Mor a v ice inter J o
annem regem B a emia e et F r ider icum da com A ustr ia s
ord ina tus e rege R emaner um fi rma tur .
131 1 , 1 5 . J unii.
Heinricus R emanerum rex etc .
U t inter illustres J aha nnom,B . et P . regem, pr 1mogo
nitnm N ostrum ot F ridericum da com A ustria s amplioris
amicitia o foodora persov orsnt, tra cta tus son comporta tionem
inter eesdem super ma rchiona tu M ore v ia o nuper ordina tes
a pud E gram a pprobemus, leudamus et sisdem ex pressam
consonsnm N ostrum et beniv olum a dhibomus etc.
Da tum in ca stris a uto B r ix iam XV I. K a l. J ul11 a . 131 1 ,
regni v era N ostri anno tortio.
(K ur z, F r iedr ich (I. S cha ue 423. C hytil VI . 47.
E ml. III.
- 26
A d fa stigie sceptrigeri diedoma tis, div ina disponsnto
elementia , sublima ti, a d hoc fer v ontibus v otis intendimus, ut
nostri regiminis tempere nostra s dieieni subioctis libertes
opta ta prov ouia t, v iténtur porieula so a ma lignomm protecti
incursibus quietosedeant, sedendo quiescentinpulcritudine pacis,in tabernecnlis fida eia o a c tompora lium menoant roqn1e opulonta .
quod tunc selubria s fieri et commodins ox pediri credimus, si ins
snum tribna tnr cuilibot ot ultra debitum non a rtsta r . Hoc
sans a ttendentes, omnos regni nostri B aemia e ot M ora v ia s
principes, occlesiesticos et secula res, ba rones, nobiles, presla tos,
cloricos ot uuinorsos nostra s dieieni subioctos, pie fa v oris ap
plausa feuorabiliter amploctentos, sisdem dux imuspromittondum
1. Quad omnie eorum jura , eonsuotudinos, quae st qua sa nostris habuerint st habere consv ov ornnt pra odecossoribns,
ra te habere v olnmus ot tonore et oadem inconv ulse consor
v a re, necnon quod omnie eorum priv ilogia , qua s a nostris
habent pra odecossoribns, v olnmus nostris confirma ro sigilli! .
II. P reotsma ut nostri subieeti uberiorom nostra s piota tis
sentient beniv oleneiam, promittimus, v t nullam stonrem v el
ex a ctionom,qua e hom e v ulga ritsr dicitur , nisi nos v x orom
ducors contingorot, son in liberaram nostra rum, filiorum ot
filierum, coniuga li copulaciono, ab eis a liqua tonus ex igomus.
III. C eterum,ut nostri regni regnieolao a d v olunta ria pro
v ocsma s obsoquia , pollicomur sisdem,quod numquam a lieni
a ltsri quem M ora v o in Merev ie a liquod officinm snppao eom
mittomus.
IV . Insuper commani v ote pa rentum eifoetentium succes
sionom seem dev olv i a d postoros, clomontor a ssentiontoanolumus, quod liberis, filiis et filiaba s sen fra tribus, eorumv o filiis
infra qua rtam genora tionom ox ta ntibus,a licuins 1mstri subditi
bone a d nos tamquam v a cantia , nisi propter crimon confis
eanda foront, dev elv a utur , sea nostre a era ria applicontur .
V .P erro ut suis'
utilita tibusnostri subditiquietinointendantet commodins conquioseant, hans eis dux imns fa cere gra tiam
specia lom, quod ultra meta s regni nostri B a emia e st ma rehi
ena tus M a ranise, a d querum dofonsionem principes, ba rones,
nobiles regni nostri B aemia e et ma rehiena tns M a ranise contra
_ 27 _
omnem hominem nobis a ssisters fidelitsr promiserunt, pro snb
jugat,ipno a lienino terra e elionigoneo eos inv itos nulla tsnns
compolloma s.
VI . P ostremo cum steurem,qua e berne v nlga riter dicitur ,
in casibns saporius ex pressis, nee nen in eorena tione regis
Baemia e,in quo ca sa berna etiem ost tollonda , a eeipero nos
contigerit, nolumus, ut plus quem nous for te a rgenti do lenoo
roqtirotur v el a liqua tonus ox iga ta r .
Qua e omnie ot singula sigillis nostr a s ex celloncioo focimus
communir i.
Da tum B runna e XIIII". K a londa s J a lu a . D . 131 1 ,
roga orum v era nostr arum anno prime .
(O r ig. membn in a r chiv e m a rch. M or a v ia e sub N . 1 . inter
P riv ilegi0 . C onfirm a tio hujus constitu tionis in libr o domini
C tiborii de C imburh K niha Tev a €ov skd“cum v er sions bem ico .
J ur a pr ima or a M a r . p . 36—38. C hytil VI. 49.E mh III.
17. Joannos rox recognoscitjus a rchiopiscopi Megantinensis regem B a emia e coronendi.
13 1 1 . 9 . Augusti.Jeannes B . ot P. rex rocognoseit, „
rov . in C hr . pa tmm ,d .
Petrum a rchispisc 0 pum M ognntinum ,a d instantiam ot procos nostra s
ac nostrarum ba renum nos in regem B a emia e, prout a d sum do jure hocSpecta bat ot spocta t do jure ot eonsuotudino
,corona sse ec impesuisso
nostre capiti regelo dioti regni d'a doma ot nobis c lio. insignia roga lis
ad eeronationom ipsom spoctantia ia 1pondisss ; pro quo sibi M ma rc. org .,
sieut ses a nobis rocopit, dedimns, sieut si proindo danda e ment tom de
coa sa etndino quem do jure.
“
Dat. P ragaoV . IdusA ugasti a .D . 131 1 . rsgnorumnostra rum anno prima .
(S enke 1berg S electa jur is II. 1 18, G udcmzs G od . dip l.
ca aed. III. B öhmer R eg. E m ler III.
Littoris dd . P ragae 1311 . auto fostum S . M icha elis da tis petiv it
Jeannes rex,ut Hermannus a rchiopiseopus Moguntinus v ices sues pro
corona tiene rogina e B aemia e committa t snfi‘
raga nois suis, episcapa sc . P ra
gensi ot O lomucensi. (D oba er Mon. I V . 284 , C hyt. VI .
18. B eronesMor a v ia e, F r ider icus deLina v ia , N icolaus
mv enis dux , U lrica s de B ozkowiez, G ozwinus, F r iduscho
et G untherus de B ra a diz a e M a czko dictus Mona chus, a
Jeenne rege in gretiam reoopti, eidem a tque ca pite use
sue Mera v ioo deineops fidelita tem et ser v itio sue pr e
mittuut.131 2 , 2 0 . J uhn
(A r ch. S . Wenc. E mler III.
19 . F rider icus et Leepeldus, ducos A ustria o, sub
mittunt so quoa d jus sibi in ma rchioa atum Mor a v ia s
pro ma re. a rg . competono odiete Heinr ici V II.,
ent post obitum ejusdem quod quinque arbitri sa un
tia v erint.1 312 , 2 5 J uln .
(A r ch. S . c c. E m i. III.
20 . F r ider icus, dux Austria s, de summa . peeunia o
Henrico R om . lmp mutua te eos summa s defa lca t, d e
quibus Jeannes rex R oomies so ex pediv era t
1 312 , 27. J ulii.
(A r ch. 8. Wem . E mi. III.
2 1 . Hermannus ot fra tres ojus do S onburg rena nti
ent offieio sa ppee G adanonsis et per tinentiis ejns.
131 2 , 1 5 . S ept
N ov erint quod nos omnibus juribus et a ctionihus,
qua s nobis in offieio suppe G a danonsis et pertinentiis ojusex quecumquo cause eompotnnt a d praosons v ol possont com
petere in futurum,ot litteris son priv ilegiis quibuscnmque
super hiis a R emanerum v el B a emia e rogibns ent eliis quibuslibot porsonis sub quecnnque forms v ol coa coptiono v erberum
traditis son consessis,ronuntiomus ex presse et de hujusmod i
juribus et a etienibus serenissimo domina nostre,d . J oanni,
B . ot P . regi, libero codimus a c idem effieium cum suis
portinontus univ ersis beniv ole rosignamns, v olea tos emuine ,ut littera s et priv ilegio hujusmodi sint ca ses , ir rita ot v iribus
v a cua , et nullnm do ea otero tom in judicio quem ex tra, robur
obtiuoant firmita tis, ox eoptis litteris dioti domini nostri r egis
— 29
B ., quas do nov a super benis ad dictam suppam pertinentibus
sub simili da ta herum littera rum roeepimns ob eodom.
Datum P raga o XV II. K a l. G et. a . D . 1312 .
(A r ch. 8. Wem . A r ch. c. r . a u l. Vindobon. B a lbin
F riderico a tque f ra tribus ojus ds S ehennenba rch Heinricus R om
rer litteras quondam F ridorico , eorum pa tri, super officio snppa o in K a da no
cum suis a ppertinentiis a c quibnsdam eliis tribus v illis in siedem litte ris
coa tontis por A lbertum R om. regem tradita s, coa firma v it littorie 31 . J an .
1310 N erimbmgeo da tis. (E ml . II.
22. E x plena tie jurium inter Ludov icum R ema nerum
et J eannem B a emia e r egem.
1314 , 4 . Dec
Ludowicus D ei gra tia R emanerum rox somper augustus.
U ninemis pressentes litera s inspoeturis gra tiem suam et
omas bonnm .
A d univ ersita tis v ostra o notitiam v olnmus per v enire,
quo N as, a ttendontos gra to et frnctuoso obsoquia ,qua e N obis
et Imperia illustris J oannes, B aemia e et P elonia o rox , princeps
N ester dilecta s, iam da dam ex hiba it et impendit a c impendere
patent in futurnm,nee non gra v es ox ponsa s ot laboros v a rios,
quassustinnit circa N ostram promotionem in regem R ema nerum.
promittimus oidom bone fido tenoro pressentiam
Quad N a s, tote passe N ostra , contra omnes homines
assistoma s in suis regnis, deminiis e liis, honoriba s ot inriba s
quibuscunquo ha bitis a c juste a c rocionebilitor habendis, ultra
Rhenamot eitra, quandoennqne et quotioscunque fuerit nocesse,
retinendis ot etiem his rocuporandis ot odipiécoa dis, qua e a d
ipsum st dicta regne ot dominia debout et eensuov eront perti
nero, ee spoeia litor omnie ea stra , terra s, possessiones, dominia
jure, quas nmquam possodit d . m. rex Weneeslans, socer
sans, ubieunqno fuerint
,dam v ix it, in pa rtibus P elonia o
,
C racov iao, M isnensi terra et a libi ; ee promittimus et offieiomus
propasse N ostr a , quod idem rox B aemia e sisdem pa eifiee gendero
v olset, ot sum in iisdom tnebimnr a c oa sibi concedomus in
loudnm, ac dsfondomns.
— 30
Insuper omnie priv ilegio sibi et suis praedecessoriba s
in regnis ot deminiis antedietis, coniunetim v el div isim,concessa
ot indulta , omnes gratia s, dona tiones ot liber totos a rogibus
R emanerum sen imperotoribus fa cta s innouamus et pra esentibns
confirmomus.
P romittimus etiem, si continga t, da com Letha ringia e
B raboutia o etLimburgioe,eonsangninoum diotiregis B .,decedore
,
liberis proprii corporis non rolictis, quod N a s eidem regi B . in
duca tibns ontedictis cum eorum inriba s ot pertinentiis a dipis
condis ot rotinondis,sieut prox imiori duci, tote pa sse N ostra
contra omnes homines ossistomns, st in omni a lio dominia , in
quo successor sa ns logitimus doberot suecedere,et de sisdem
ipsum regem infeodabimus a c oma s ins, quod N as ra tione
Imperii possemus potere in dicto successiono eidem regi B .
libera litor remittomus.
Item promittimus, Qua d N as ipsum regem nee ultra
montos nee eitr a a d porlamonfum v el ox peditionom N ostr am,
priv a tem v el .publicam,sine eins v olunta te iro eogemus ultra
priv ilegio sibi v el suis pra edecessoriba s a div is R emanerum
rogibus sea impora toribus concessa,nee propter hoc efi
”
onsem
N ostram incurret v el indigua tienom.
Item promittimus, quod ipsum regem B aemia e, nobiles,
v a sollos, ca strenses,ministeria les, civ es, eppidanos ot quesounqus
subditos,occlesia stieos ot sa oculeros sues, regnornm suorum ot
dominiornm, sow abimus et tnobimnr por socrum Imperium in
libertotibus,benis consuotndinibns et sta tutis suis hucusquo
por eos habitis et nsita tis, ot quod nullnm ex pra emissis a d
indicium curios N ostras ev oeabimus nee ev oca ri permittemns,
quamdin idem rex qua orolantibus do eis perotns fuerit fa cere
institia o complsmontnm.
Item promittimus proeura ro et officoro pro passe N astra ,quod dnx A ustrias omnes litores
,qua s habot, v irtute querum
a liquod ins sibi posset v indieoro in regne B aemia e v el eine
appsudieiis out in nobilius,civ ibus ot incelis dietl regni,
rostituot,quas etiem v iv ente domina Henrico, R emanerum
impora tore b. m.,roddero promisit.
Item promittimus proeura ro st officore pro pa sse N ostra
quod R udolphus, dnx B a ua rieo, germanns noster , omnes litera sobliga tionnm ot promissionnm, qua s habot ot habuit a b eodom
rege ot v on. B a ldov ino, Trev erensi a rchiopiseopo, principo N astra
dilecto, sigillis eorum sigilla tas accesieno promotionis fa cionda o
de eodom rege B a emia e in regem R emanerum, por ipsum
d a com restituot.
Item cum dux A ustria s tonset in Mora v ia quosdam
ter ra s, v idelicet Z nomam ca strum st oppidum et B oerlicz
oppidum,cum eorum pertinentiis pro eorta peeunia o snmmo
obliga ta 3, et qua edam pero dieta e peeunia o sit sola ta , pro
mittimus dictum da com a d hoc inducere, nt dicta s terra s, ca strum
ot oppida cum eorum univ ersis a ttinontiis eidem regi rostituot,media nte snmmo peeunia o, a t tenetur .
Item promittimus, quod summas pocunierum promissms
et a dhnc solv ondas nobilibns v iris G er. camiti J ulia consi,
A dolfo camiti do Monte et Otteni de K ük e dicto rege B oo
mies occasione sues promotionis in regem R emanerum sisdem
porsolv ema s, iux to suorum continentiam litera rum a dieto
r ege B a emiae ipsis eoneessa rum, ot eidem dicta s litera s sues
obliga torios super dictis pocunierum sammis da tes liberes
r estitui procnrabimus ot fa ciemus.
Item obligamns sibi pro docsm millibns merca rum a rgenti
terr am E gronsom ot ea stra V los ot B a rkenstoin, cum omnibus
r ega libns, deminiis, more ot mix to imporio, frnctibus, roditibus,
inriba s ot eliis quibuscunqno pertinentiis pro ex pensis fa ctis
per eundem occa sione promotionis nostra s in R emanerum
regem, quousque sibi out suis heredibus do dicta snmmo
integrs fuerit sa tisfa ctum, porcipiondis (fructibus) sibi et herod iba s suis in sortom mia imo eompnta ndis,
In querumDa tum G olenia e II. N ones D eeembris a . D . regni
v er a N ostri anna I .
(E liter a r ecognit. B a lduini a r chiep isc0 p i Tr eocr onsis a b
a nno cujns or ig. in a r chiv e C . R . A a l. Vindobon. sem a ta r,
communica cü D r . F r . Pa la chj. C hytil VI. a dd. 22 .
E m l. III.
32
23. C iv ita tis oppignora tie .
131 5 , 26. A ug .
Wir Ludewich, v on gotes gona den R oomischor chünig,
zo a llen zeiten meror dez reiches, sa biston unseren lieben
getrowon dem ra t v nd der gemein der purger v on E ger
v nsor beide v nd a lloz gnot.
Wir la n euch wizzen, da z wir durch gemeinen fr amea
v nd ers des reiches v nd a uch durch frido v ilna eh der chri
stenheit, euch mit gowoenlichem dienst v nd v ndorta onichoit
der ir R oomischem reiche schuldich seit,dem hochgoberuem
J oha nnes, chiinigo v on B eheim v nd des reiches getrowen
fut aten, v orsotzet haben. M ans wir ewor boscheideuhoit, wen
er v os bosundor geha izzon ha t. da z er euch hilflich v nd f tir
dor lich sein wolle a n a llen sa chen,da z ir im a n v nsor sta t
v ndorta onich v nd gehorsam seit. Vnd wizzot, gewinne wir
den gewa lt, den wir gerechte haha sollen, da z wir immer
da rua ch tra chten wollen,wie wir a uch zorsehtou sta ten wider
bringen v nd euch er la ssen v mh die pfenning, da wir euch
im v mb gosotzet haha , v nd seit v ns a n dison sa chen gehorsam,
a ls lieb euch a lle v nsor ers sei.
D er brief ist gehn zu Bienchen dez erota ges na ch sand
B a rtholomes tech, da ma n zo lt v on C hr istes goburt dreuzehon
hundert ja r , da rua ch in dem famfzohenden ja r , ja dem ersten
ja r unsers reiches.
(O r ig. d r eh. cin. E gr a . K u r scha er E ger u . B ehm : m
E mi. III.
24 . P etri do R esombereh, supremi r egni B comerorh,
promissie , quod tetis v ir ibus J ea nni r eg i B . a ssistere
ot adha erero v ult1315
,2 5 . N o v .
D a t. P ra ga o VII. K a l. D ec. D . 1315 .
(E m ler II I.
2 5. P ethonis do Turgow promissie , quod J oa a a i regi
cum munitienihns G rediss et Arnow perpetne ser v irs
34
28. Duca tus Opa v ionsis N ico la i duci denne in
1318, 3. J uln .
Johannes rex N icolao,
filio N icolai ducis Opa v ia o, filii na tura lis
quondam regis P riomysl a l . Otta ca fi , qui por W eneeslaum quendam regem ,
illium logitimum dicti Otta ca ri, do duca tu Opa v iensi ex pulse s fa it, ducotum
eundem contulit. ( P a lin)
List Mikeléäo knio2eto Opa v skéhe, i e jest pfija l léno toho huloi ststv ie Opa v ského od kräle eeskoho i hudücich krälno v eoskjeh 1318. (A K .)
N a s N icola us D. gr. dux Oppe v ia e. A d univ ersorum tem
pressentiam quem futurorum notitiam tenore pressentiam
eupimus per v enire, quod cum serenissimus dominus noster ,
d . J oannos B . ot P . rex ec L. comes illustr is, considsra tis fidoi ot
sor v itierun'
1 nostra rummoritis, quibus nes sues munifica o libera lita tis gra tiam meruisso cognov it, a c pensotis utilibns ot fidolibns
por nos sibi proostitis et preosta ndis sor v itiis, ex sue muni
fice libera lita to nobis et heredibus nostris in foudum ot jurefondi contulerit in perpetnum terr am sen ducotum snum
Oppev ionssm cum dignita te ot titule duca tus ipsius, necnon
cum civ ita tibns‚ costris, munitionibus, v illis, pessessionibus ot
univ ersis eliis pertinentiis, ntilita tibus, prev entibus ot juribusterra e son duca tus ipsius, prout in priv ilegio sue super hiis
nobis da to, ha ee omnie plonins ot ox prossius continenta r : nos
pro nobis et heredibus nostris recipientes in foudum e dicto
d . nostre rege ipsum ducotum cum omnibus ot singulis supra
dictis sibi recipienti pro so ot suis heredibus a c successoribus,rogibus B ehemia e , tamquam v era fendi pra edicti domina
focimus ot focimus homagium.
P romittontos ipsi fidelitotom,dev etionom,
obediontiem
a e rev erontiam porpotuem per pressentes corpora li por nos
intorpesito juramento, erdinendo ot emuine fiori v olende, a t
heredes et successoros nostri in ipso foudo sea da cota suece
dentos, de moniba s ejusdem domini nostri regis et pra odictorumsuorum heredem a c sa ccessorum idem foudum sen ducotum
rocipsro jure fendi a c eis homagium,fidelita tsm,
dev otionom
et obediontiam oe rev erontiam pra odicta s, intorpesito etiem
jur amento, promittore a c similiter fa cere in porpotuum tensantur .
— 35
Obligantes nihilominus nos, heredes et successores nostra s
pr a edictos sub pra emissajuramenta corpora liter pra estito, solemuistipula tions interpasita , ipsi domina nostre regi, heredibus et
successoribus suis praefa tis promittimus, quod quatiescumque
et. quandocumque ipse dominus noster rex jnsserit et ojus
jusserint successores, ipsum et eos juv abimus et ja v a ri v olnmus
per heredes et successores nostras contra amuem hominem
tideliter tote pa sse, tamquam ojus fidelis v a sa lla s‚neenan a d
omnia et singula in perpetuum,qua e jura feudi ex igunt et
requirunt et etiam qua e quisque fidelis v a sa llus sua v era
domina fa cere potest in omnibus a tque debet .
Hoc a utem specia liter ex presso , quod si nos v el quemcumque ex nostris heredibus et successoribus nobis sueceden
tibus in duca tu pra edicta continget decedere, filiis logitimis
non relictis : ex tunc sta tim duca tus ipse cum omnibus et sin
gulis snpra dictis ad dictum dominum nostrum regem et heredes
a c successa res sna s pra edictas et a d regnum praedictum
B a emia e libero rev erta tur .
P ramisimus denique et promittimus solemui interpa sita
stipula tiane, ut pra emissum est, pro nobis, heredibus a c suc
cessoribus nostris praedictis sub pra esnita juramento, pra edicta
omnia et singula pra edictorum firmiter ser v a re perpetua et
inv ia labiliter adimplere.
Testes . . In quorumDa tum P ragao V . N on. J uln A . D . 1318.
(A. K . A r ch. S . Went . C hytil VI. 1 36. G r ünhagen
II. 467. E ml. III . 454 . P u lka v a a d a .
29.P r amissia ba ronibus et nobilibns duca tus
Omv iensis a duee N icola a fa cto .
1318, 1 9 . J uln .
N as N icolaus D. gr . dux Opa v ia e . A d univ ersorum na ti
tiam v olnmus per v enire, quod v olentes dilecta s fidelss nostra s,
ba rones et nabiles ipsius duca tus nostri Opa v iensis, qua s plena etgra tiasa fa v oris appla usu amp]ectimur ‚
a d debita et gra tuita
pr a v a ca re ser v itia, pa llicemur sisdem
, quod eos in omnibus
34
36
illis juribus et banis cansuetudinibus, qua e et qua s ba rones
et nobiles regni B aemia e et ma rchiana tus M a ra v ia e habent
et abtinent, quibus et eos uti et ga ndere v olnmus, promittimus
conser v a re ; da ntes eis ha s nostra s litera s nostra sigillo et
serenissimi domini nostri, domini J ohannis, B aemia e et P olo
nia e regis a c Lucemburgensis camitis,sigilla ta s in ev idens
testimonium super eo.
Da tum B runna e A . D . 1318, XIV . K a l . A ugusti.
E t nos J ohannes D . gr . B . et P . rex ac L. e.,a d instan
tiam et petitionom illustris N icola i, ducis Opa v ia e. principis
nostri dilecti,na stra sigilla a d melia rem pra emissorum certitn
dinem pra esentibns dnx imns appendenda .
D a t. anno, 10 0 0 et die pra edictis.
(E r enov a tz'
one a b a nno 1339 in a r chiv 0 S ta tuum Op a v ia e,
30 . C a nfirma tia pr iv ilegiorum duca tus Opa v iensis .
1318, 19. J ulii.
N a s N icola us D . gr . dux Opa v ia e, promittimus fide bana ,
quod dilectis fidelibus nostris,ba ranibus et nobilibns duca tus
nostri Opa v iensis, quas gra tia prasequimur specia li, omnia pr iv i1egia per reges B aemia e ipsis concessa
,cum quibus jure a pud
nos se juv a re debant et pa ssent, et cum quibus apud dominumnostrum
, d . J oannem B . an P . regem a c L. o. se juv isse de
buissent et etiem potuissent ra ta et gra ta v olnmus et incan
v ulsa ser v a re,sub herum,
qua s sigilla nostra una cum sigillis
ser . domini nostri,d . J ahannis B . et P . regii a c L. c.
,sigilla ri
r aga v imus, testimonio liter a rum .
Da tum B runna e A . D. 1318 XIV . K a l . A ugusti.
E t nos J ohannes D . gr . B . et P . rex a c L. comes, a d
instantiam et petitianem illustris N icola i, ducis Opa v ia e, pr in
cipis nostri dilecti, na stra sigilla ad majorem pra emissorum
certitndinem pra esentibns dux imus a ppendenda .
Da tum anno, 10 0 0 et die pra edictis.
(E r enov a tz'
0 ne a nni 1339,ut sup r a . C hytil VII.
31 . B enessiide M iche lsberch r ecognitio , quod J a a nnesr e x sibi ether edibus suis thela ncum snum in Mina r i B a le
s la v ia cum jur e fo rensi ipsius oppidi da na v er a t.
1318.
(P r iv . r egni.)
32 . Munitia nis Ka 1nnik infeuda tio .
1319, 9. J anua r ii.
Z ä m e k K o m y k : List Henricha z K amyku, Z e jest sie pa dm a.nil
s K amykem zämkem sv ym kreili Janov i,éeskému kra li jeho budücim ,
k ra.l a om l!a skim. D a t. 1819.
(A . K. G od. jur . boh. II . 3, p . 31. E ml. III.
33. Munitia nis S chr ekow infeud a tia .
1319, 19. J anua r .
S t i e k o v 7.am e k : List P eäka z S tieka v a , fie ten zämek S tieka v pad
ma nil krfl i J anov i a jeho budücim,kral a om éeskjm. Da t. 1319 .
(A. K. G od . jur . boh. II . 3, p . 32 . l . III.
34. Ludov icus , R am . r ex , Henr ieum et Dyema nem
d e C hold itz de univ ersis fendis ab Imper ia eis compe
t9 ntibus infeuda t a tque moneta m in C ha lditz tena ndaw
zon0 0 d it.1319, 29. M a r t.
(A r ch. S . Wa rm . E m i. a d a . 1 318, III .
35 . J oa nnes rex qua dom inus ma r chia e B ud is
s inensis pr omittit jur a hujus ter r a e se ser v a turum .
1319 , 31 . August.A nna 1319
,mense A ugusta , princepsW a l (de)mam a
,ma rchio B randen
burgensis, qui patentia et div itiis super omnes sna s antecessores m a rchiones
ex c rev era t, sine heredibus et liberis est defunctus. Igitur circum edentes
principes ma x inca eperunt v icinia res sibi occupa re civ itates : Heinricus,
dux S ilesia e, B oloonis ducis fi lius,Ga rlics obtinuit et Lubanum,
licet
a ntiquis temporibus a d regnum specta v erint B oema rum ,J oanni v era
,regi
B a emia e,ba rones et civ es de districtu B udissinensi homagium pra estil ere .
(C hr on . A ula e R egia e.)
— 38
A nna 1819 Joannes rex civ ita tom G a rlicz cum districtu et terri
torio suis, «nee a lim de ma rchia B udissinensi, a d quem antiquitus pertio
neba t legitime , a liena ta fuerst, ab Henrico duee S losia o,domina de
F urst@mberg , a d regnum B aemia e libere redux it, per reges et regnum
B . heredita rie perpetuo possidondam . (P u lk.)
N ote : Otto ma rchio B randenburgensis terram B udessenensem div isit,panens a d c a s t r um e t c i v it a t em B u d e s s e n Lubawe civ ita tem
,
N yzwa z, K ouigsbruke cum eorum a ttinontiis et Hoyerswerde dimidium.
„D istinctio judicii B udessin incha abitur in illo la co , ubi oritur f lumen Lubetowe et protendetur directe usque a d terminas B a emia e, et descendet per
descensum pr a edicti fluminis usqne a d la cum ubi dicta Luba ta ca dit in
Maja rem Z prev v am ,et procedet de ipse Z prewa per semitam quae dicitur
M usa ten- stic,a c deinde per candem semiten usqne in v illam G abelenze
directe usqne in flumen quod dicitur N iza .
“
„Item a d c i v i t a tem G o r l iz ponimus civ ita tom Luban, S chauen
berg , R otenberg, ca str um Landiscrone et dimidium Hoyerswerda . Distinctiojudicii pertinentis a d Gorliz inchoa bitur in illo la co, nbi oritur flumen
Lnba te et serv abitur in a scensu et descensu, prout superius est ex pressum“
.
(K öhler , Ober la usitz I.,
J ahannes D . gr . B . et P . rex , L. comes a c ma rchia e
B udissinensis dominus, omnibus in perpetuum. S a llicituda jugis.
cura e guberna tianis et amministra tianis reipublica e, qua inces
santer premimur , nos ex cita t a dea , quod circa celsitudinem
gla ria e majesta tis, reguarum,heredum et subditarum nostra
r um quietem mente v ersautes, nactes insampnes ducimus,ut
regnarum nostra rum integrita tem, hana ris heredum et subdi
ta rum nostra rum prosperita tem, pro futur is et effica cibus fulci
mentis procura re v a leamus.
S ane ma rchia et prov incia terra e B udissinensis tote a d
nos legitime dena luta , quia que ipsius ma rchia e B udissinensis
inca lis nostra s serenita ti iux ta purita tis suse fidei debitum se
beniv a le recommendantibus et recommitentibus nobis fidelita tis
oma gis pra estantes et corpora li fide aa rum procura ta rum inter
posita ta cientes, se et sua v na cum tata ma rchia et prov incia
B udissinensi nostra e diciani spontanee submiserunt,jur e poli
a equum et jux ta celsitudinis nostra e regia e ma iesta tis benigni
ta tem dignum a c ra tiani cansentaneum fore censemus, dicta e
ma rchia e et pra v incia e B udissinensis inca la s ta lium pra eraga ti
v a rum priv ilegiis insigniri, et sincerita tem fidei ipsorum can
d ignamur gra tia rnm v icissitudinibus recampensa re, ut ipsi de
nostra s regiae ma iesta tis dominia digne passint et merita de
bea ut gr a tula ri.
U t igitur perpetua e fidei firmita tis fundamentum,inca
la rum pra edicta e ma rchia e et prov incia s B udissinensis erga
nos,heredes et successores nostra s a a amplios et perfectins
per diuturna rum cantinua tianem temporum suscipia t incre
mentum,quominus a b inmedia ta r egimine nostra , heredum et
successa rum nostrarum fuerint sequestra ti, ipsius B udissi
nausis ma rchia e et prov incia s incolis promittimus, quod nee pernos
,nee per heredes a ut successores nostra s ipse ma rchia
et prov incia B udissinensis, sed nee pra ecipua é civ ita tes
B udissin,C amencz et Lubawia cuiquam supp(a e) nomine
concedi, canferri aut committi, nee obliga ri, nee v endi a ut
permuta ri ulla v mquam tempa re debeant, spansiane uostra
r egia perpetuo v a litura .
A diicientes,quod dicta e ma rchia e et prov incia e B udissi
nensi incolse a d nulla s petitiones steure nobis, heredibus ent
successoribus nostris erunt a liqua tenus obliga ti.
Insuper ut ba rones, nabiles et v a sa lli dia tea ma rchia e
et prov incia e inca la e se nastra ga udeant subesse regimini et
dominia la etabundi, ipsos et quemlibet ipsorum in eorum
inribus,quibus a div is regibus B aemia e, pra edecessoribus
nostris felicium recorda tianum,se mhnita s a sserunt
, plenius
et gra tiosius conser v a re promittimus.
Ipsa rum siquidem juris esse cansentienda fa temur , quodinfra meta s ma rchia e B udissinensis pra edicta e, et non ex tra ,
nobis,heredibus et successoribus nostr is promptes fidelita tis
obsequia fa cere tenebuntur .
V erum quis ca stella ni ca stri B udissin perpetua ti a sse
runtur ex specia lium priuilegia rum dano ta li gandere, qua dnee de ca strensibus pheudis diati ca stri B udissin, nee de a liis
passessionibus, qua s obtinent ant in futurum abtinebunt, a li
quov is serv itutis genere teneantur abna x ii,huic a ssertiani
jux ta nostra rum benignita tum pia s canfidentia s a ures credule
pra ebentes, eidem amnia et singula iura et priv ilegiorum
— 40
ipsorum ca stellana rum emunita tes pra edicta s, prout eis ba ctenus
rite usi sunt,de nostra s celsitudinis gra tia , gla ria e majesta ta
pra esentibns confirmamus.
M plius autem,ut fida et merita commendanda et ex tol
lenda precaniis dilectorum nostrarum fidelium burgensium
cinita tis B udissinensis fldelitatis ex imieta s ea specia liorum
insign1atnr , jux ta nostrae regia e munificencia e libera lita te'
m
pra e ca eter is liberta tum, beneficia rum et gra tia rnm muneribus,
quo ipsos prae ceteris a d nostra e celsitudinis gloriam ampli
andam na v imus inhia sse et laboriosis cana tibus insudasse et
ut etiam ex eo specia lis cammadi fructum consequantur et
abtineant, quo sub titula dicta e ciuita tis B udissinensis tote
ma rchia pra edicta discretiv a nomine se tamquam a digniori
gandet nuncupa ri : ipsam ciuita tem B udissin et eins burgenses
in perpetuum de nostra e liber a lita tis munificencia ta lium
liberta tum priuilegiis insignimus, quod omnie a lladia infra
unius dimidii millia ris spa cium ab ipso civ ita te B udissin
immedia te mensnrandum,qua e ipsi civ es a ut a lter ipsorum
jam justa passident titula aut in futurum ipsos aut quemlibet
ipsorum legitime passidere cantigerit, jure successianis heredita rie eis approprianda dux imus et inca rpora nda , per ipsos aut
a lterum ipsorum iusta titula perpetua pa ssidenda . Hoc a diecto
de nostra e regia e munificencia gra tia e fulcimento, quod ipsi
civ es a uf. a lter ipsorum, quanda et quaciens dicta a llodia infra
metas pra edicta s sitä. inter se mutuo emerint v el v endi
derint,v enditares resigna re, emptores v era debito mada ea
recipere et per manum judicis civ ita tis B udissinensis here
dita rii, qui pro tempare fuerit, inv estiri a d ea dem perpetuo
tenebuntur .
In cujus rei testimonium pra esentes litera s fieri et sigilla
majestatis nostra e jussimus communiri.
D a t. P raga e per manus v ener . J ohannis,Wissegra densis
pra epa siti, regni B a emia e cancella rii, principis nostri dilecti, II.
K a l. S ept. d. 1319, regua rum v er a nostr a rum a . IX°.
(A r ch. 8. Wem . K ohler Ober la usitz I. p . 1 64.
E n d. III . 519.
42
HenricusD . gr .dux S lesia e, dominus de J a ur et F urstenberg.
U t modus et orda gesta rum nostra rum, qui effica ci per
manentia perpetua aportet et debet subsistere et solide per
manere,in memorabiiibus recorda ntur et redigantur jugiter
v a lituris, v igor a equita tis et orda postula t ra tianis. Hinc
igitur est,quod nos Henricus dux pra edictus a d perpetuam
rei memoriam pra esentibns recognoscimus, quod ma tura deli
ber a iane pra ehabita et omnium et singula rum fidelium et
cansilia riorum nostra rum consilio a ccedente . et laude re
signamus et dedimus a c dana v imus. quinima praesentibns
resignamus, damus et danamus amnia et singula jura , qua esiv e ex a rigine nostra e na tiv ita tis et sanguinis qua rum
cunque pragenita rum nostra rum, v el ex successione legitime ,
siv e feuda li titula a sa cra Imperia v el R amanorum rege v el
a quacumque a lio depend_
eant dominia , nobis, heredibus a c
successoribus nostris in ma rchiis, prov inciis, ter ris et passes
sionibus Luzicensi,Lubucensi et B udissinensi, a c etiem
in civ ita te F rankenford sita prope ripam fiuminis dia ti
Oder a, v el a d ea s v el a d a lteram ea rum unquam compe
tierunt,campetunt v el in futurum competere paterunt quo
cunque titula siv e mada,cum omnibus et singulis civ ita tibns
‚
appidis, ca stris,ca stellis, munitianibus, fa ris, v illis, a llodiis,
camitibns, liber tinis, ba ranibus, ministeria 1ibus, v a ssllis, inquilinis et a cca lis
,a d pra edicta s ma rchia s, prov incia s, terra s et
possessiones et a d civ ita tem F rankenford praedictam de jurev el consuetudine qua cunque mada v el titula spectantibus,
serenissima principi domina J oanni, B . et P . regi, L. camiti,
ma rchia eque B udissinensi domina , heredibus et successor ibus
ejus in perpetuum tenenda, pa ssidenda , pa riter et habenda .
E x presse nos, pra efa tns dux Henricus, nullum heredum super
stitem habentes,heredum et successorum nostra rum nomine
renunciantes in bis scriptis omni beneficia in integrum resti
tntianis, interdicti, de da la a ctionis
, beneficia cujuscunquejuris, quo quis resigna tianem,
da tia nem et dana tianem per se
fa ctam retra cta ra pa ter it a ut potest.
Testes etc.
In cuius rei etc.
—43
Da tum in ea stra prope O lsnitz, X . K a l. Octabris a . D. 1319
(B a lbin'
M z'
sc. I., VIII. Ludewz'
g B el. V. 537. K öhler,
U rl: . d . M . N z'
eder la usz'
tz I . 1 1 7. G od. R a udm'
c. E m ler
38. Heinr icus, dux S lezia e et dominus in Jeuer ,cedit J oanni r egi jus snum in tor r am Lusa tia e et B ud is
sin. una cum civ ita te F ra nk fur t super ()der am .
1319, 22 . S eptembr is.
S erenissima principi, domina suo generoso, domina R om.
Imp. v el R amanarum regi, qui pro pa rte sua semper fuit a ugusta ,
Henricus, D . gr . S lezia e dux , dominus in F urstenberge , debita
fidelita tis ser v itia a d qua elibet genera ma nda ta rum.
C um ma ture delibera tiane pra ehabita et cammunica to
consilio nostra rum fidelium,illustri pr incipi, domina J asuni,
B . et P .
‘
regi, L. camiti,ma rchionique B udissinensi, hered ibus
et successoribus eins resigna v imus, dedimus et dana v imus
omnie. et singula jur a , qua e siv e ex nostra s nativ ita tis pra x i
mitate et sanguinis qua rumcunque pragenitarum nostra rum,
v el ex successione legitime. qua cunque, siv e feoda li titula a
Vabis v el a quacnnque a lia domina dependentia in ma rchiis,
prav inciis et terris Lusicensi,Lubucensi, B udissinensi et civ i
ta te F ranccenv a rt prope ripam fluminis diati Odera sita ; cumomnibus et singulis juribus a c pertinentiis univ ersis, v el a d
ass v el a d a lteram sa rum specta ntibus, nobis et praedeces
saribas nostris unquam competierunt, competunt nunc sen
competere pa terunt in futurum ,V estra a Maj. omnes ma rchia s,
prov incia s. ter ra s et possessiones pr a edicta s et jura ea rundemcum omni debita rev erentia pra esentibns resignamus, nee
non ut ea sdem et quamlibet ea rum cum suis juribus et pertinentiis univ er sis eidem illustri principi, D . J asuni, B . et P .
regi, L. camiti, ma rchia eque B udissinensis domina canfera tis,ipsumque, heredes et successores e1us a d eesdem et quamlibet
aa rum inv estia tis, sincere et a ffectua se supplicamus. B auun
tiamus quoque omnibus beneficiis et juribus quibuscunque
circa huiusmodi resigna tianem,da tianem et doua tianem, prout
in literis nostris, super huiusmodi canfectis, plenius cantinetur
P er V estra a Mai. decretum de certa fiducia nihilaminus pote
rimus confirma ri
Da tum in ea stra prope Olsnitz A . D. 1319.
(Ludewig B el. V. 537. K öhler S amm l. der U rk. des
M . Ober la usitz I . 1 18. E m l. III.
39 . Ludo v icus R am . rex a ppr aba t oessionem ma r
chia e B udissinensis .
1320 , 13. S eptembr is.
N as Ludov icus D. gr . R amana rum rex s. a .
A d univ ersam notitiam pra esentibns v olnmus per v enire ,
quod N as illustris J oannis, B . et P . regis a c L. camitis, pr in
cipis et a ffinis N ostri cha rissimi, afi‘
ectum et ingentem solli
citndinem,quem circa N as et Imperium gerit a ssidue, a d v er
tentes,ipsumque J aannem a d prosequendum commodum et
hana rem Imperii a liqua rum retr ibutianum repensa a llicere
cupientes, sibi, heredibus et successoribus suis, B aemia e regibus,
ma r chiam et terram B udesinensem et civ ita tem C amentz a c
univ ersum dominium ea rundem,qua e a d Imperium ex ea
,quod
quondam Wa ldema rus,ma rchio B ra ndenburgensis, sine herede
decessit,fuerst dev oluta , damus, cancedimus et danamus ex
eerta'
N astra scientia in feudum et jus feudi tenendum et
pa ssidendum perhenniter , cum civ ita tibns‚ censibns, ca stris,
munitianibus, appidis, v illis
,ma lendinis, silv is, v enefi anibus,
rubetis, pra tis, pa scuis, equis a qua rumv e decursibus et uni
v ersa liter cum omnibus et singulis juribus qua cunque nomine
censeantur et in quibuscunque rebus cansista nt,quae a d
ipsam terram B udissinensem et civ ita tem C amentz pertinere
digna scnntnr . V a lentes, nt ipse J oa nnes, heredes et successores
sui,B aemia e reges, terram et civ itatem pra edictam cum uni
v ersis pertinentiis et juribus suis pra ena ta tis habere, jure
dominu tenere et pa ssidere perpetuis temporibus debeant,
N obisque et Imperia debita fidelita tis obsequia , utjus feudornmex igit, de terra et civ ita tibus pr a edictis pra esta re teneantur .
In cuius rei testimonium pra esentes literas fieri et sigillis
M ajesta tis N a stra e jussimus communiri.
Da tum in castris prape v illam Ha sula ch, Idus S eptembris
D . 1320 , regni v era nostri anna sex to.
(A r ch. S . Wenc. Vi'
d imus ep iscop i J oa nnis O lomna . a b a .
1339 . K öhle r Ober la usitz I . 1 23.—C hytil, G od .
—E m ler III.613)
40 . lmpigno r a tio super F la zz et B a rkstein fa cto
U l r ica lantgr a v ia Leuthembergensi.
1321 , 4. M a i.
List Ludwika iimského kräle, kdei za sta v uje F las a Pa rksteinU lrichov i lankra bi z Lv ickenberka v 180 0 ht. iez. penez, a. potam za
v érné slu2by sepas l mu na téch z£mcich 40 0 hr . té2 iez penéz ; tu ta ké
za v azuje se,i e za sv ého 2 iv ota nemä. v yplé ceti od ného ani ad dédicüv
jeho . (A . 15. E m ler m .
41 . Heinr icus de Wa ldenberch et Albertus burgr av ins de Lyzenic recognoscunt se a J oa nna r ege ca strum
et oppidum B udyn pignor is la ca pro 220 0 sex . gr . P rag .
recepisse .
1321 , 9. M an .
(A r ch S . Wa rm . E m ler III.
42 . P r omissia nes r egi J oa nni a Lud awica
r ege post v icto rium Muldo r fensem fa cta e .
1322 , 4 . Oct.
Ludawicus rex R potentia Joannis in praelio Mulderfeusi suii'
ultus
gla riosam v ictoriam est a deptus. P romisera t ita que ei B randemburgensem
ma rch1am, qua e pro tunc ex morte \V a ldema ri ma rchionis absque liberis
ma sculis defuncti v aca v it, in .feodum conf er re et civ ita tes A ldembureh,
C zwikaw et K empnitz pro eerta peeunia rum summa titula pignoris obliga re ,
da tis et v a lla tis pramissionibus super eo . (Pu lka wa . )
da z wir unserm lieben swa ger bescheiden haben und
bescheiden zu nemen a cht gr a zze turnays an U nserm za lle
zu B a chera ch, der er v iere sol nemen und aufheben a n der
schult,der wir im schuldich sein
,der da ist hundert tusent
phunt und zweintzich tusent pfnnt ha ller a tc.
da z wir durch liebe und dienst, den uns unser lieber
fü rst und swager etc . an dem strite bei M uldorf getan
ha t, geloben, seinem aydem F riderich dem jungen, ma rch
gra fen v on M issen, ze leihen die la ut Düringen, M issen und
da s Osterlant, die v on uns und dem riche ze leben geen etc.
da z wir für cha st und scha den, den unser etc . an
dem strite bei Muldorf geta n und genommen ha t, gegeben
haben und geben a lle die gev angen, die er gev angen ha t an
dem selben stritte,ze scha ffen mit in in seinen frum und nutz
in a lle weis a ls er beste cha n und ma ch, und swa z er v on
in geha ben und gewinnen ma ch,cz sei a n erbe, burgen oder
a n gute , da s ist unser gute Wille, und swa s des, da z er v on
in a lso gewinnet, v on uns und dem riche ze leben ruret,da z
geloben wir im ze leihen und in da r inne ze beha lten und
ze beschim en.
da z wir umb den nutzen und erbern dienst, den uns
und dem riche unser lieber fürste und swager J ahans, chunig
v on B ehaim und v on P olen, geta n ha t an dem stritte bei
Muldorf im E ger die sta t und da s la ut mit den v esteu
Hohemberg, S eberg, K ynsperg, mit herscheft, rechten, v ogtayen,
clostern,burchlehen
,inden
,manscha ft
,nützen und mit a llem
dem da s da cza gehör t, für zehen tusent ma rch silbers, drei
phunt ha ller für ie die ma rch zu reiten,und a uch für zehen
tusent ma rch,die wir im v or da r a uf geben haben
,a ls er
des unser briefe geha bt ha t, dieselbe sta t,la ut und v esteu
ze haben und ze niezzen v on im und seiner erben an a llen
absla ch,swas si sein geniesen a ls lang nuez da z wir es oder
unser na chchumen an dem r iche v on im oder seinen erben umb
die v orgena nten zweintzich tusent ma rch silbers wider losen.
da z wir umb den nutzen und erbern dienst etc.,
v ersetzen unser und des riches state A ltemburch, burch und
sta t,Z wichowe et C hemnitz mit dem lenda
,herscheft, rechten,
clostern, kirchlehen, v ogtayen und mit a llem dem da s da cza
geba rt, fur zehen tusent ma rch silbers, drei phunt heller für
ie die ma rch ze reiten,die selben stette, burcb und laut v on
im,v on seinen erben oder swem er es a ntwurtet, ze haben
und ze niezzen an a llen absla ch etc .
— 47
da z wir gelobt haben und geloben da z haus zu
Hohemberg, da z wir unserm lieben fur sten und swager etc.
m it a ndern unsern briefe v ersetzet haben, ze ledigen und ze
entweren und in seine oder seiner erben gewa lt lediclich zu
a ntwur ten zwischen hie v ud ostern,die nehest knmt.
(B öhmer R oy. Imp . E m l. I V. 80 1
43. D iploma J ohannis regis a d ordina ndum sta tum
civ ita tis E gr a e .
1322 , 23. Oct.
A nno 1322 Joannes rex de civ ita te et prov incia E g rensi pro XXmillibns ma rca rum per Ludo v icum,
regem R om .,sibi obliga tis, et de e liis
tribus civ ita tibus imperia libus eidem similiter obliga tis pro debitis e liis ,
v id . A ldenburg, C zwikow et C ytz (Z iéa , Z eitsch) se nomine Imperii intro
mittit. (Ohr en. A u la c R egine.)
A nno 1322 Ludov icus, rex R am ,regi B aemia e civ ita tem et terram
E grensem in XX millibns ma roa rum pro damnis, qua e ipse rex ra tione
Imper ii sustinnit , pignore obligsv it. (B auen M inor ita .)
Wir J oha ns,v on ga tes gena den chunig ze B ehem v ud
ze P a lau v ud gra d'
e ze a zemburch, v eriehen v ud tuon chunt
a llen den, die disen brief sehen und ba ren lesen.
daz wir den bescha iden luten,den burgern v on E ger ,
da r vmbe daz sie sich guotlich na ch dem geba t v nd geheizze
v nsers durchluchtigen herren, hern Ludwiges chunig v on R ome,z
’
a llen ziten meror dez riches,zu v ns geka r t ha ben mit der
sta t zu E ger v ud v us gehuldet haben v ud gelabent holt v ud
trewe zu wesen a ls irem rechten herren, gelobe wir in stete
ze beha lden a lle die rechte, die si v on R amischau keysern
v ud R amischau chunigen biz her bra cht haben v ud in red
lichen v on in v ir lihen sint.
E Z ist auch v nsor Wille, da z a llez da z,da z ieczund bei
dem gerichte ist, dabei belibe, nicht v on uns da r abe ze nemen.
Wir gelobn a uch, daz wir cheinen bern nach landstiwer
v on dem lande nemen wellen.
Wir wellen a uch,da z die v orgenanten burger v on E ger
mit cheynem chamerer v on B ehem nicht schnllen ze scha ifen
haben, snnder mit uns v ud mit unserm hauptma n oder
richter , den wir in geben.
Wir tuon in auch die gena de, da z die juden zu E ger
mit der sta t uns dienen sullen.
D er na ch gelobe wir , da z wir sie nieman furbaz v erseczen
wellen.
V ud v er lihen in a uch v on sundern gena den, da z sie
ozolles v ud v ngeldes ledig v nd v rei sullen v a rn in a llen
v nsern gebieten, und des selbes ozolles v ud v ngeldes sulleu
a lle v nser burger v ud a lle unsere leute v on a llen unsern
landen da zu E ger auch v rey und ledig sein.
D er v ber geben wir in disen brif m it. v nserm jnsigl
v irsiglt, der ist gegeben ze P ra g des sunnabendes v or sand
S ymon J uda s tak,da man cza lt v on C hristes geburt dr au
czehenhundert ja re der na ch in dem zwei und zweingisten
ja re,U nser riche in dem czwelften ja re.
(P elzel K . K a r l. I V. U r l: . n.48. D r iv e/r A eltcrc G eschichte v .
E ger . K ün chner II . E m ler III.
44 . P r omissia r egis J oa nnis de berna per B oemiam
non a ccipienda .
1323, 20 . A ug .
K rö.l J an slibuje berné nebra ti, led by kteni deern v ddv a l, a toliko
po v érdunku z länu, totizt po 16 gr . V tém2 lista slibuje obyv a tele pii
jich präv ich za chov a ti. Da tum toho listu 1323 (A . K .)
N as .Ia annes rex recognosc1mus, nos de regna nostro
B aemia e et ab inca lis ipsius regni recepisse omnes bernas,
qua s nobis jux ta cansuetudinem ha ctenns obser v a tam pro
corana tione nostre et ma rita gia sen capula ma rita li nostra rum
filia rum,qua e na tee sunt usque mada , debebant et tenebantur
v el deberent a ut tenerentur da re .
P rofitentes etiam,nos jus a d a liquem bernam recipi
endam pr 0 pterea ulterius non habere,a c promittentes, quod
a dictis inca lis et de regna pra edicta accesione hujus v el
a lia qua cumque ca usa nunquam in antea a liquam recipiemus
bernam nee petemus, nisi tantum si nobis a liquae filia e post
da tam pra esentium disponente div ina gra tia na scerentur, et
tunc pro illis, v id . pro qua libet esrum,dum ad annos nubiles
50
P romittimus pra eterea , nulli a lienigena e a liquem muni
tionem rega lem v el ca strum a liquod snppa o nomine v el a lio
quocnmque mada committers v el loca re ent purgra v ium fa cere
in sisdem,nisi tantum M a ra v is.
C a eternm quis. bene decet ut unusquisque in suo jure
ser v etur , promittimus pra efa tos inca la s nostra s in omnibus
juribus tenere firmiter et fa v orabiliter conser v a re, nee eos
contra jus a liqua liter perturba re.
Ha ec autem omnie et singula nos promittimus ser v a tnros.
In cujus rei testimonium pra esentes littera s ex inde fier i
et sigillo nostro majori jussimus communir i.
Da tum B runae a . D. 1323, V . K a lenda s S eptembris.
(O r igina le in a r chiv o ter r a e M or a v ia e sub. N r . 4. inter
P r iv ilegia . Inser tum p r iv ilegio M or a oia e a M a thia rege a .
1479 da to. K niha Team!. p r a ebet v ersionem boemicam.
C hytil VI. 1 75. E mler IH.
46. J oannes r ex episcopo a tqne ecclesia e Olomu
censi omnie. pr iv ilegia ca nfirma t.
1323, 4. S ept.
N a s J ohannes D . gr . B . et P . rex a c L. comes.
N a tum fa cimus univ ersis tam pra esentibns quam futuris,quod considerantes a ttente fidei et dilectionis afl
'
ectum, quemrev . C anra dus Olomucensis episcapus, princeps noster dilectus,
a d celsitudinem nostram gassit laudabiliter ha ctenus et gerit
laudabiliter in pra esenti, a c pra iuda v olentes sibi et propter
ipsum ecclesiae sna s Olomucensi condigna e gra titudinis re
pendia ex hibere z episcopo et ecclesia e pra efa tis omnes liber
ta tes,immunita tes et gr a tia s a c jura qua ecumque episcopo et
dicta e ecclesia e a c ca pitulo Olomucensi per felicis memoria e
quondam reges B aemia e, nostras pra edecessams, collata sen
concessa , ex carte nostre. scientia ra tificamus, a pprobamus a c
etiam confirmamus, firmiter promittentes ipsi episcopo et succes
soribus ejus, Olomucensibus episcapis, a c ecclesia e pr aedicta e
hujusmodi liberta tes, immunita tes et gra tias a c jura nulla
nmquam tempare infringere, sed potius semper v olnmus dictum
ep isoapum et successores ejus pra efa tos a c ecclesiam a nte
d ictam canfa v ere, protegere et canser v a re fa v or abiliter et
in v iolabiliter in eisdem.
In cujus rei testimonium praesentes litera s ex inde fieri
e t sigillo nostro majori jussimus communiri.
Da tum B runnea e. D . 1323, II. N anes S eptembr is.
(E cod ice pm'
v il. episc. O lomuc. ea =scr . B oäek. C odes:
M a r . VI. 236. E rnler III.
47. J oa nnes r ex stutnit, ne inco lse duca tus Opa
v iensis duci N icol a o bernam dont, uisi ta l is B ohemis
e t M a r a v is r ecipia tur .
1323, 13. S ept.
N a s J ohannes D. gr . B . et P .
.
rex ac L. comes .
R ecognoscimus et fa temur tenore pra esentium univ ersis,
nos de r egna nostro B a emia e et ab inca lis ipsius regni rece
pisse omnes berna s, qua s nobis iux ta cohsuetudinem ha ctenns
a bser v a tam pro corana tione nostre et ma r itagia sen copula
ma rita li nostra rum filia rum, qua e na tee sunt usque mada .
debebant et tenebantur v el deberent ent tenerentur dere.
P rofitentes etiam ,nos ins a d a liquem bernam recipiendam
ulterius pr0 pterea non ha bere,ec promittentes, quod a dictis
inca lis et de regna pra edicta occa sione huius v el a lia qua
cnmque ca usa numquam inentee a liquem recipiemus bernam
nee peeuniam,nisi tantum si nobis a liqua e filia e pa st da tum
pra esentium disponente diuina gra tia uescerentur,et tnnc pro
illis,v idelicet pro qua libet osram, dum a d annos nubiles
perv enerit et tra dita fuerit copula e ma rita li, past hoc imme
dia te cla psa uno anna inca la e pra edicti univ ersi et singuli
pra edictam bernam per unum fertanem, v idelicet sedecim
grossos dana ria s, dere de laneo quolibet tenebuntur .
C upientes etiam,ut terra nostre sen duca tus Oppeuiensis
et ipsius incolse ea dem grecia et iuribns, quibus ba rones et
nobiles nostri B a emia e et More v iee utuntur , frui v a leant et gen
dere,ipsi nostra e terra e sen ducetui Oppauiensi so eins inca lis
4.
de libera lita te nostre. regia hanc dux imus gra ciam fa ciendum,
ut ba rones et nobiles a c incolse ipsius illustri N icoleo, duci
Oppauiensi, principi nostro dilecta , a d nullam bernam inanta s
teneantur . P romittentes et v a lentes, ut pra ef atus dux ins a d
a liquem bernam recipiendam habere non dahest nee etiem
petere v el recipere, nisi dumta x a t e nostris B aemia e et M a
rev ieo inca lis reciperemus, tunc incolse pra efa ti duca tus bernam
per unum fertanem,v idelicet sedecimgrossos dena r ios, ut pra e
mittitur , dere de laneo quolibet tenebuntur .
In cuius rei testimonium pra esentes fieri et sigillo nostro
ma ia ri iussimns communiri.
D a tum B runna e a . D . 1323, Idus S eptembris.
(E s: or igina li in a r chiv o C onv entus p ublici duca tus S ile
sia c comm. C hyt. VI. 180 . E n d. III. 90 5 . ex tr .)
4s. D ebitum Ludov ici Imp . in ea str a Hirschberga ssecnr a tnm .
Z dm ek H i r ép e r k. List ciesa i'e Ludwike , kde2 piipisuje pänu
z Pla v na isst set hf iv en S ti‘. (A . K .)
1323.
49. P a x et unia inter J a annem r egem B a emia e ,C a r o lum regem U nga r ia e a tque ducos Austr ine et S tyr ia e.
1323, 18. S ept.
M . A ugusta 1328 U nga ria e et B a emiae reges, C a rolus sc . et Joannes,
in regua rum terminis jux ta A lbum E cclesiam (Holié , Weisskirchen) conv enere et tra cta tus amicabiles facere . (C hr . A u la e R .)
Wir J ohans v on G ottes gena den G hunig ze B ehem
v ud ze P olen v ud G re fe ze Luczemburch. V eriehen offentlichen
mit disem brife v ud tun chunt a llen den, die in an scheut,
lssant oder horent lesen, da z v nser lieber B ruder, der Hoh
geborn furste, G hunig ka rel v on v ngern, v ns v ud die Hoh
goborn fursten und herren,hern F ridrichen, Leupolden,
A lbrechten,Heinrichau v ud Otten. gebrudern, Herczogen ze
Oster rich v ud ze S tyr , unsern lieben S chwagern, v ersunet v ud
v errichtet ha t,lieplich v ud gutlich, mit v nsern willen, ba ident
ha lben, vmb a lle die chrieg v ud missehelung, die zwischen
v us v ud v nseren La ndau ba identba lben gewesen sint v ncz v i
d isan heutigen tage, a lso, da z wir furba z, dieweil wir lebe,
ga ntze fruntscba ft v ud sune m it ein ander ha ben snllen, a n
a lliz generde . Wir sullen auch v i die v orgenanten Herren
v ud furs ten, v nser liebe S wager , na ch v f iron La ut Osterricb
v ud S tyr v ud da z da rzu gaba ret, nicht zogen ze scha den,
noch dur ch v nser Lande, B ehem v ud M erbern v nd da z de r
zu gaba ret, la zzen ziehen, na ch yman gesta ten ze ziehen, der
in v nsern Landau gesezzen ist ; az were denne, dez ein
R omischer C hunige v i sie ziehen und schad ige wolt, dem mugu
wir bebolfen sein mit a ndern Leuten v ud Dienern, die wir
haben v ud gewinnen, an a lein mit den Leuten, die in v nsern
La ndau za B ehem v ud ze M erhern v ud wa z da rzu gaba ret,
mit den snlleu wir v i sie nicht ziehen. Wir nemen a uch auz
v nsern lieben B ruder , den v orgenanten G hunig v on v ngern ,
da z wir dem ha lfen mugen v ud d ienen, a ls v nser gelubde gen
im stent, v ud da z die sune, freuntscba ft v ud gelubde, a ls
v orgeschriben ist, v on v ns v nzebrachen v ud stete beliben,
des haben wir zu den Heiligen geswore, stete ze ha ben,an
a llez gov erda . U nd geben deruba r den v orgenanten Herren
v ud furstau, v nsern lieben S wagere, Herczogn ze Osterricb
v nd ze S tyr ‚disan B rit, mit v nsers lieben B ruder
,des
C hunigs v on V ngern, v ud v nserm,da rna ch v nser fursta u,
C anra tes B ischofs ze Olomun0 z, v ud N ycla ss Herczagen ze
Tr oppow, v ud v nser liben getrewen, G ra f Heinrichs v on
wilnaw,Heinrichs v on der Lypen des a lden, Heinrichs v on
der Lypen, seines S unes,P eters v on R osemherch
,wilhelms
v on La ndstein, v lricbs v on dem N iwen Hause, wackens v on
C rawa rn v ud Thymens v on C a ltiez Insigel, die sie ze einer
zeuchnuzze der v orgenanten sune v ud sa che durch v nser
beta willen geben bebaut, v ersiga lten.
Wir ka rel v on G ates gena den, G hunig ze Vngern, C unra t
B ischof ze Olomuncz,N ycla s Herczog ze Troppow,
Heinr ich
G ra f ze wilnaw, der a lt v ud der J ung Heinrich v on der
Lypen, P eter v on R osembercb, Wilhelm v on Landstein,v lricb
v on dem niwen Hause,wa cke v on C rawern v ud Thyme v on
C a ltiez, v a riaban oiientlich mit disam B rife, da s wir der S una ,
der frnntscba ft v ud der richtigunge, a ls v or geschriben ist,
gezeng sin, v ud haben durch beta des v orgena nten C hunigs
v on B ehem v ud v on P olen v a d G ra fen ze Luczemburch,zu
einem v rchunde, mit samt dem sinen, gegeben v nser Insigel
an disan B rif .
D er B rif ist gegeben ze G a ding an der M a rch, des S unntags
v or sand M a theus Tag, da man aza lt v on C hristes geburt drau
zabanhundert J a r v ud da rna ch in dem dran v ud da rna ch in
dem dran v ud zwa inzigisten J a re.
(K ur z Oester r eich unter F r iedr ich dem S cha uen . B eilage
XXIII. s. 479. C hyt. VI. 242 . E m l. HI .
50 . R ennncia tia successioni B oemica e per Leo
poldnm dueem Austr ine .
1324 , 26. F ebr .
D e libera tions Henrici ducis A ustrise. A . D . 1323 in die N a t . C hr .
(25. D ec .) Henricus dux A ustria s, anno pra eterito (1322) captus in proelio
Muldorfensi, qui v incula tus ferreis campadibus per ebdomadas a cta in
ea stra ja cuera t B urgilino (i. c. K r iv oklat), interv enientibus pectis et
tra cta tibus Pregam v enit. A lters die abinde processit, fra trasque sna s
duos,ducos in A ustria , v isitzwit
, qui cum conditionihus et pectis ab ipso
duee cepto f a ctis nollent a cquiescere, Henricus dux sta rs v olens quem
promisera t fida, pristina e se captiv ita ti in die b. M a thia s a p. (24. F ebr .)
coepit ul troneus mancipa re .
In festo autam b. B a rtolomei subsaquante U ngsria e a t B a emiae
reges, C a rolus sc . et Joannes,in regua rum terminis jux ta A lhem E cclesiam
pa riter conv ena re. Ibi inter a lia s tra cta tus amicsbilas, qua s insimul
bahua ra,tra ctetum est, quod idem Henricus dux libera tus de sus ex titit
captiv ita te. P romisit v era idem Henricus dux J oanni regi nov em millia
ma rc . a rg . dere et qua edam a rdua priv ilegia resigna ra (ba beba nt enim
apud se duces A ustriee priv ilegis qua edam fortissima,in quibus ipsis
majores ba rones B a emia e temporibus A lberti R om. regis, dueum A ustria e
genitoris, plura inca ute juramenta facera nt et promisse).Ha a s omnie simul cum priv ilegiis Henrici ducis K a rintia e, qua e super
regnum ha buit B a emia e,resigna rc ducas A ustrise promiserunt. Ita qua pro
horum certitudine promissorum civ itas Le cum oppida W itra et eliis muni
tianibus regi B a emia e obliga tur, et civ ita s Z no(y)ms cum ea stra , qua e
antea e regna abstra cta fuerst, regi redditur et regna iterum a duna tur .
(C hr om A u la e R . a d
N a s Leapoldus, D . g. dux A ustriee S tiriee. A d uni
v ersorum notitiam tenore pra esentium eupimus dev enire, quod ,
— 55
q uis mediante illustri principe, D . C a rola Hungerise rege,f r a tre nostro cha rissimo, inter magnificum prim ipem D .
J ahannam B obemise P olonia e regem a c comitem Lueam
burgensem, nos sc illustres principes, ducos A ustria e
S tirise,fra tres nostras cha rissimos, super omnibus discordm
,
l itibus cantra v arsiis, qua e hinc inde v ertebsntnr, compo
sitio amicabilis firma cancordia inter vm it, sponte libero ,
ex ma turo delibera to consilio, nostro heredum
nostra rum nomine renunciamus omni juri, omnique satiani
qua estiani, quod v el qua e in regna B obemise v el ma rchiaua tu
sau terra M ora v ise, in toto v el in pa rte, ex quecnnque ca usa ,
quocunque jure v el titula ent mada , nobis heredibus nostris
competebsnt ba ctenus, competunt in pra esenti v el possent
quomodolibet campstore in futurum,nihil juris v el a ctionis
fa temur in sisdem dicimus recognoscimus nos habere. E t
si quid juris v el a ctionis habuissemus v el habere potuissemus
in ipsis, de hoc spontanee übers. v olunta te nostre etiem
ma turo delibera to consilio pra ebebito super hoc sa epius
cum ba ronibns nobilibns nostr is, tota liter concessimus
concedimus d . regi B obemise antedicto, its , quod nunquamsibi v el heredibus aut successoribus suis de hoc a liquem
brigam mov ebimus nee a liquem qua estionem ; imo potius ipsum
dominum regem B ohemia s heredes successores sna s
da so semper quietos store pa cificos promittemus.
P romittentes sub corpora li pra estito juramento omni
freude a c dolo ex clusis, ipsi domina regi B ohemia s omnes
litera s omnia que priv ilegia instruments , qua e habemus sau
habere dignoscimur , sub quibuscunque formis sen tenoribus
v erborum, super quibuswnque concessionibus donationibus
obliga tionibus v el eliis quibuscunque modis a c contra ctibus
nobis heredibus nostris per qua scunqua persona s, cujuscunque sta tus, conditionis v el pra eminentia e ex titerint, etiemsi
Imperia li v el rega li pra efulserint dignita te, per d . regem
B obemise de regna ipso B ohemia s v el ma rchiona tu M ora v ia e
v el a lique pa rte ipsorum fa ctis,sta tim sibi resigna re in
suam tra da ra potesta tem ; sic quod nullsm de ipsis lita ris sau
priv ilegiis nobis unquam reser v a bimus v el retinebimus quaqua
ma da,
nihilominns ca ssantes, a nnullantes irritantes ec
ca sses,nulles irrita s decernentes esse v a lentes hujus
modi litera s priv ilegia instruments,its quod nunquam
nobis v el heredibus nostris a liquid juris,utilita tis, cammodi
v el hana ris, in judicia v el ex tr a judicium, a licujns roboris
obtiuoant firmitstem,nee etiem nobis a tfera nt v el conferant
ent efl'
erre v el conferre possint (ent) a liqua liter ullo tempare
sufl‘
regeri, nee non e nobis heredibus nostris estrinx erunt (sie)et pro quibus nos
, v el ipsorum eliquos v el a liquem,nos v el
heredes nostri possemus quocuuque mada impetere v el
ma v ere, etiem per qua e possemus quomodolibet nobis v el heredibus nostris, sibi v el nobis, in regna B obemise terr a
M ore v ia e v el a lique pa r te ipsorum, jus a liquod v endica re.
C a eterum promittimus sub debito pra estiti juramenti et
sine amnis da li freudis a dmix tions, procnra re fideliter
efficere cum eifactn,quod fra ter noster
,dominus F r idericus ,
dux A ustria s, postquam e captiv ita te dimissus fuerit, intra
duos menses immedia te sequentes, ra te firma habshit omnie
singula supra dicte , a t nihilominns super bis omnibus per
sum inv ia labiliter abser v endis plenerie a dimplendis sues
specia las cansimiles petentes litera s, suo sigilla ta s sigillo.
debit d . regi B obemise antedicta , nihilominns jura bit ta ctissa crosenctis e v engeliis corpora liter omnie singula supra
dicta , omni freude dolo semotis, perpetuis temporibus tenere
firmitar ser v ere.
P reemisse autom omnie singula , prout superius ex pli
muntur, promittimus sub v irtute pra estiti juramenti et etiem
omni freude da la ex clusis,semper tenere a c ha bere sc
inv ia labiliter obsorv ere,
et contra es v el eorum a liquod
ulla unquem tempa re, de jure ent fa cto, non fa cere nee
v enire ; renunciantes sponte ex presse in bis omnibus
singulis, nostro heredum nostra rum nomine, ex ceptioni
da li ma li in fa ctum a ctiani,beneficia rastitutiouis in
integrum,constitutiani consuetudini cuilibet in omnibus
liter is apostolicis et eliis ab impereta ribus sen regibus
R amanorum v el a b eliis quibuscuuque nobis concessis v el
concedendis,omnique juris tern canonici quem civ ilis eux ilio,
dreizich tausendt merche ; sehe er aber das, dez wir si v or
der frist gehoben machten an grossen S chaden, so suln wir
aber damit tun, swa s in lieb ist, an gev ärde.
Da rna ch wollen wir seiner Tochter , die unser S un da
nemen soll, geben und beweisen zechen ta usant ma rch S ilbers
desselben gewigedes in dem La nde ze Merherrn anti V esten, anti
U rber und auf gewisser guita r , damit sie wohl (bericht) Wirt,und da rzu berichten wir sie, ir widerlegung zweinzich tausend
M a rche, und auch ir M orgengabe in demselben lande, a uch mit
gewisser ga lt, damit si wo] bericht Wirt na ch des landes
gewouheit.
U nd da s v orgenant gut geben Wir im fur a lle die
snspra cbe und recht,die er gibt a uf da s C hunichreich ze
P eheim,und fur a llen den S cha den, den er v on denselben
C hunichreicb gibt haben genomen. U nd wa r , dez im des lnza l
deucht, da s wir im getan und geben haben umb die v orge
sehriban v a rzeichenussa , so soyu wir das ybera in kamen, da s
wir da s ybergen gegangen soyu und uns v erbunden haben
hinder den hochwirdigon F urstau harrn P eldewein E rtzbischoff
ze Trier und hinder unsern ha rrn B ischoff Heinraichen ze
Trianda , und swa s die zwon erfinden, da z wir hinzu tun
sulon, es say an der S ume des gutes oder an der F rist oder
an der gewissheit, des soyu wir gebunden ze v olfiren und
stet ze haben,an a lle v erziechenusse.
Da rna ch wollen wir unsern S un, der sein Tochter nimetea leicbon
,ab es G ottes Willen ist, v oraus geben da s La ut
zo M a rborn mit Leuten und mit gut und mit a llen den rechten,
die da rzu geha rent, und besuuderlich a ller der P erchwerch
ha lber , die in P eheim und in M a rborn syut, es say an golde
oder an S ilber oder swelcborlay er tz si soyu, und da rzu da s
Land Troppeu mit a llen den rechten, a ls wir es inne haben ,
und da s Land ze G letz mit a llen den R echten und da rzu
gohort, ganz und ga r , und da s Land zo B udischin mit a llen
den rechten,und da rzu geha rent, ger und ganzloichen, lewt
und gut.
Wir wollen a uch im unser Mumon, die v orgenant ist,
entwurton gen Insprukke a uf S and G a llen tech, da r sanierst
kumt, und wollen a uch selber da rkommen und unsern S un
mit uns dahin bringen, und da rzu a lle die, der wir zu unsern
Teydungen und gewisha it bedurifeu, a ls v or und hernech
geschrieben stet, damit diassi S a che gev esteut und bestettiget
werden, und damit wir auch v ergewissen da s v orgenant gut.
Wir snlen a uch zu bringen da s unserei Land und Lewt,
die wir unsern S un v oraus geben unserm S wager v on
C ha rnton schweren und hulden zu der C hinde haut, ob wir
nicht enweren (das G ott nich gebe), des er ir P fleger und
F urmund say, bis da s si zu iron tagen kament.
We r auch (das G ott nicht gebe), da s unser Mume sturbe
an erben,so sulant die zechen tausend ma rch
,die wir ir
haben geben, uns und unser E rben wider angefellen, aber
mit ir Morgangeb mag sy tun und scha ffen, swa s si will,
und ir leibgeding und ir widerlegung, die zwa inzich ta usend
Ma rch sullont unsern S hwegor v on C ha rinden und sein E rben
wider angefe llen.
Wir v ariaban a uch des, ab unsors S wagers tochter
v on C ha rindten, die unser S un nimet, an erben v erfur
, so
snllen die zechen ta usend M a rch,die wir ir geben haben,
unse rn S wager v on C ha rinden und sein E rben wider a nge
v a llen, aber die zwa inzich tausend Ma rch, ihr leibgoding
und ir widerlegung, die sullont uns und unser E rben wider
angefa llen ; aber mit ir Morgengab mag si tun und scha ffen,
swes si will.
Wir snllen auch des gebunden soyu, swanne die C hint
zu iron ta gen koment, da s si denne zu eina nder gelegt werden
oder v orme len, ob wir soyu ze R a th und ybera in worden
,
und ob wir in der F rist nicht ouwa rou (das G ott nicht gebe),so sulu wir es ze erkennen geben welche unser freunde,
und diener die S a che an unser sta tt v olfuren und v ollenden,
a ls v orgeschriben staat. U nd snllen da s tun, so wir na chst zu
einander kamen,und ab wir nicht ouwa rou, so snllen unser
freunde und”
diener , den es empfolchen ist, v on unsern wegen
gewa lt ha ben zu v a dorn an unsern S wager v on C ha rinden,
und an die,den es auch v on seinen wegen empfolchen ist
,
ze v olfiren und ze enden.
—60
Wir snllen a uch a uf den tech gen Insprukko bringen,
da die hochzeit soyu soll, a lle die, der unser S hweger v on
C ha riudon beda rtf zu der gewissheit und zu der bestättigung,
und da s sol er auch herwider tun a n a lles gev a rde, der
wir beidonthelbon bedurfl'
en. U nd sweu wir si a uf den tag
nicht gehoben machten an a lle a rgliste, so snllen Wir boy
unseren treweu an einander v erha issan, das wir si zu
einander bringen auf einen endete tech,des wir denne
beideutha lben ze R a th werden, damit die v orgenanten S a che
a lle v olfurt und besta tiget werden. E r soll auch seinen R a th
senden in unser Land , a ls v orgeschriben staat, umb die hulde
einzunamen, und des snllen wir a uch hinwidar tun.
Wir geheissen auch bey unsern ayde und bey unsern
treweu a lles, da s die v orgeschriben hend v ost sagt und
sprichst, zo v olfuren und stet ze haben, und a uch da s unser
getrewe A rnoldt v on P ittingen und B ernha rdt v on Z uuenburcb
geschworen bebaut auf unser selon und auf unser er a .
U nd da s da s a lles stet und unzerbr achen belaiba, geben
wir im disam br‚ia lf v orsigelton mit unsern heuganden Insigel
zu einem U rkunde der Wahrheit.
D a s ist geschehen und der br iah'
ist gehen v or Munt
zilles da man zeit v on C hristes geburt drayzeben hundert
J ahr und da rna ch in dem v ier und zwa inzigistan J ahr , dä
M ontages na ch S end P eters und S and P eulsteg.
(S teyer ar C omment. p r o bista r . A lber ti II. p . 596. c ta b.
Oe110p 0 11t. C hyt. VII . 264. E ml. III. 998 st
52 . P r om issio J oannis r egis de berua per B oe
miem non eccipianda .
Druhy list kra le J anuov v tar. slov e (ca 1323)bned pa dv d letd . (A . K .)
1325 , 15 . Mer t.
A . 1325 rex da R heno ra v ertitur et Pregam ingraditur in die b.
G regorii pepeo (12 . Ha rt) . V enit autom non solum ob hoc rex,ut reginam
aerna ra t, sed ut pocuniam a b omnibus ex torquoret. Igitur post duos
menses, quibus tunc in regna 1nansit, por div ersos ex a ctionum ma dos
millie ma rc . a rg. in dena riis,ut dicabetur mihi e regis officia libus,
congregsv it. P a r tem v era hujus peeunia o secum ad R honum detulit,
pa rtem ereditoribus deputa.v it. (C hr on. A nte c R .)
—61
(Idem contex tus ut supre sub n.
Da tum in genera li colloquio P raga o a . D . 1325 ,
Idus Hertii.
(A. K. E mler III.
53. D ispensa tio Hyneonis ducis S lezia e et domini
de Jawer .
1325 , 8. M a n.
N a s J ohannes D. gr . B . et P . rex sc L. comes,a d uni
v ersorum v olnmus tenore pra esentium notitiam dev enire,quod
nos illustrem principem,Hyncanem ducam S lezia e et dominum
in J ewa r,sororium nostrum ca rissimum,
de omnibus ot sin
gulis tra cta tibus et contr a ch'
bus, nobiscum super G orlicz,
haben,S oraw et S enf tenberg tem civ ita tum quem ca strorum
at terrae Lusetiea resignetionum,commissionum at jurium
sibi in sisdem compotentium a d nos dev a lutorum,corem ser .
domina nostro d . Ludov ica R om. rege at eliis nobis fa ctis,necnon snas v a sa llos, ba rones ot civ es munitionum pra edicta rum
da omnibus fidalita tis bomagiis, per eos nobis proostitis, con
cordie super nos ot ipsum amicabili at pleneris ca lebrete,
fatemur et dicimus ebsolutum perpetua et a eternum a bso lutos.
In cujus rei
Datum P r aga o V III . Idus M ap a . D . 1325 .
(E cop ia sooo. XVI. a r chiv i G o r liczensis v id im a ta typ is
ex cusait K öhler Ober - La usitz I. 134 E n d,III.
54. Otto , Albertus et Ha rtma nnus fr a tr es burgr a v nin K irchberg , ecclesia e S . Leurentii E r fordia o quosdam
mansus in v illie A lkeslebon et eliis conferunt.
1325 , 6. J ulii.
(A r ch. 8 . Wem .)
55. P r iv ilegio rum ecclesia e P r agensis eonfirma tio .
1325 , 24. S ept.
(Vida G od. ju r . bob. II . 3, p ag.
62
56. P r omissio r egis Joennis da berua pa r Mor a v iam
non r ecipienda .
1327,31 . J a n.
N as J oannes etc.,recognoscimus etc ., quod quis sieut
prius eliquociens dilecti fidelas nostri, ba rones, nabiles et
wla dykones terra e nostra s M ora v ia s,sie et nunc sd instan
tiem nostram pro multiplicibus dabitis nostris, quibus in insta nt1opprimimur , qua e sine ipsorum edjutorio nullo mada a v edere
poteremus, bernam siv e collectem regiam gener a lem nobis
dederunt ec indulserunt grets promptitude, de sole ipsorum
beniv olentie , non de jure : nos pra iuda eis gra ta v icissitudine
occurra ro cupiantes, sincere pr omisimns et promittimus, quodnullsm de ea otero nobis da ri in ipse terra nostre bernam
siv e collectem regiam ent per nullum modum recipi fa ciemus
nostris temporibus, nisi pro ma ritagia elicujus filia a nostra e
sau capula ma rita li, si que nobis inantas ultra ass, qua e jemna tee sunt
,danta D omino legitime na seorentur sau na sea retur,
tnnc denique ee a d nubendum a dults et tra dite , per ferta nem,
v id. XV I gr .
P rag. par ipsam terr am nostram M ora v iam de laneo
quolibet bernam siv e collectem regiam recipere nobis idea
licebit, quod ra tione merita gii hujusmodi nullas civ ita tes
nostra s, munitianos ent bone roga lis obliga re ent a liena re
a liqua liter dobeamns.
S imiliter pro a licujus filia rum nostra rum corana tione
etiem asudom bernam ent collectem regiam recipere possumus.
si eliquand0 ipsum in regem B aemia e a t in ipso regna v olnmus
ent dahea t coraneri.
S pecia liter etiem promittimus, quod nulles munitionas
ipsius terrae nostra e M . ex trsueis v el edv enis quibuscnmque
donera,obliga re ent committere dobeamns.
Herum etc.
Da tum B runnea II . K a l. F ebr . a . D . 1327.
(O r igina le in a r chiv 0 S ta tuum m a r chiona tus M or rw io e
N . 2. inter P r iv ilegim C ontez tus legitur in confi rm a tiouo
p r iv ilegia r am r egis M a tthia s a b 0 . 1 479 : K niha Tov a é'
ov skd,
a bi et v er sio bohem ica . C hytil VI . 323. E m ler III .
— 63
57. U nia inter J oanuem regem B a emia e et P o lonize
at C a r o lum r egem U nga r ia e.
1327, 13. F ebr .
N as C a rolus D . gr . rex Hungeria e, recognoscimus at ed
univ ersorum notitiam tenore pra esentium eupimus per v enire,
quod nos cum magnifico principe d . J a anne, B . et P . rege
illustri a c L. comite, f ra tre nostro cha rissimo, indisso
lubilis a c indiv idueo amicitia e unionom permanere cupiantes,ad ipsius unionis robur et porpotuam firmitetem sincere fide
promittimus,
ipsum d . regem B . contra omnem hominem,omni tem
pare, in quov is necessita tis erticulo a t in locis quibuslibat,tote passe nostro, quandoennqne por sum requisiti fuerimus
,
adiuv are, illustribus ducibns A ustria e, qui nunc sunt, fra tribus
nostris,dumtex a t ox eoptis ; contra quas, si pra edictus rex
Bohemia s hostilita r cum ex ercita procossarit, sedam tonebimus
in quieto, usqne eis ha s in pa rte a liquod ferre v olnmus sub
sidium v el iuv aman, nee edmittora , quod do regna nostro
Hungaria a‘
ipsis a lique subsidie per qua scunqua nostras regni
calss sil‘
erantur . S i a utom ipsi ducos terra s pra edicti d . regis
B . inv sderant, tunc nos sibi tenemnr ta to succurrere pa sse nostro,
prout super eo pa r ipsum d . regem B . fuerimus requisiti.Ipse quoque similiter v ice v ersa , si eidem ducos A ustriae
terras nostra s ulla v nquam tempa re inv a da rent, teneetur
nobis sd requisitionom nostram totius sues potentise subsidio
succurrere appa rtuna .
E t quandoennqne ipse d. rex B . snas homines nobis in
aux ilium trensmiserit, illis in pebulo aqua rum,tantummodo
intrs metas regni nostri, tenebimur pra v idare ; et ipse simi
liter nostris, quas sibi quandoennqne miserimus, homines intre
metas regni sui in solo equorum pebulo prov idobit.
A d ma ioris autom mutua o dilectionis nostr a e ev idens
ligamentum illustrem Ladisleum, primogenitum nostrum,inclita e
Annas, natee dioti d. regis B .
, postquam s sede apostolica
Super consenguinita ta disponsetia , pro que obtiuoa de tem
dictae d. rex quem nos tanshimur in prox im0 a d ipsam
64
sedem a postolicam nostras nuntios destina re, fuerit abtenta,
infr a sex menses immedia te sequentes tradimus et ma tr imo
nia li foedere in la co,quem idem d . rex et nos dux erimus
mutuo depuh mdum, promittimus copula re . Qua d si disponsetio
huius a pra edicta sede apostolica ists v ice nequierit abtineri,
contractus ipsius ma trimonii teua ri debobit usque a d triennium
in suspenso, et interim a ta rque nostrum, v idelicet tem d . rex
B . antedictus quem nos, bone dde et toto passe pro dispon
sa tione huius tanshimur labora re.
P ostquam v era ipse disponsetio obtenta fuerit, et prae
dicta filie ipsius regis B . duodecimum eeta tis sues annum
complev a r it, ex tunc ipse d . rex B . sta tim oem merita suo
La d isla o pra edicta tenetur usqne a d meta s sa epedißti regni
nostri Hunga rias trammittere, et intre annum abinde com
puta ndum ipsi na tee sues decam millie mar ca rum grossor um
P ragensium, LV I grossos pro mama qua libet computando, in
B rode Hunga rice li nomine dota litii tenebitur assignera ; qua edecem millia ma rserum nos ibidem tanshimur recipere in
regnum nostrum, quocunqua tempa re nobis pla cuerit, deduc
turi,sa epe dicta d . rege B . pro uniuersis suis regnieolis pro
mittente, quod usqne ed castrum nostrum Tranchiniense
secure pra edicta peeunia deducetur . N os v era v ice v ersa
pro dota licia sa apedicti filii nostri XV millia merca rum
ergenti, its quod qua a libet a d v a lorem LV I grossorum F ra gen.
so ex tendet, tanshimur a ssignera .
D ote litium v era supra dietum, quod ab v troque la tero
totum se a x tendit a d XXV millia,in infra scripiis banis
div isum its : X millia , qua e pro dota licia filia a pra edicti d ,
regis B .,et XV millia , qua s pro dota litio pra efa ti fi lii nostri
designantur , ex nostris v idelicetciv ita tibus ragina libus V ersuche,
S egusd , Leba d , C haby, A renges cum suis camitibus, officia libus,
v illis et pertinentiis uniuarsis ; item v ille S teritorn, B urg,
S leeba s, duee v illes A cha t,B a lcha s, Wibus, D a ra ry, C hahine,
Wiloch cum omnibus suit utilita tibus pra edicta X millia ma r
ca rum ; item P osage cum toto suo districtu. ca stris, civ ita
tibns‚v illis, a ppidis at e liis suis pertinentiis uniuersis pra a fa ta
XV millia ma rserum sunt pa r nos certitudinsliter danomineta .
- 66
dere tanshimur et promittimus ta nquam bone propria nostre .
Idom quoque d . rex B . sntodictus liberis nostris in regna
nostro Hungaria s fa cere st eos defsndere tenebitur v ice Verse ,
si nos (quod absit) migrere continga rst eb ha s luca .
U t a utom ha ee omnie et singula pra emissa a c etiem es ,
qua s in unions prius inter nos et sa epadictum regem B aemiae
habita et ordinste sunt,in omnibus a t pa r omnie permanoant
semper sa lv a , in ecclesie S . J a cobi a pud fra tres minores in
ciuitets nostre Tyrua uie super magnum a ltere, pra esentibns
testibus a d hoc specia litsr conv a cetis,iure v imus, testimanio
sa cr asenctorum euenga liorum,omni freude st dolo amnino
cessentibus, irrev ooebilitor et inv iolabiliter edimplers ra te et
firma semper tenere et habere a c perpetuo obsor v ere ; nee
contra es v ol a a rum a liquod ullo unquam tempa re de iure v el
de fa cto fa cere v el v enire.
E st autom inter esstere constituturn,quod tem sa epadicta
nete pra efa ti d . regis B .,quem etiem memorstus filius noster.
dum sibi fuerint, ut pra emittitur , trensmittendi, sani st immunes
ah omnibus defectibus mantis ot corporis, sieut condaoet.
habesntur .
In quorum presdietorum et robur praesentes fiari litteras
st sigillo nostro euthentico focimus robor a ri.
Da tum Tirneuia a Idus F abruer n,e . D . 1327
(A. K. A d v er ba F ejer i VII. 3. et Ludewign R eliquia s
V. ea: cussum ap ud C hytil. G od . M a r . VI. 327. et ap ud E m ler
58. B olsa dux Opoliensis decla r a t so esse v a sa l lum
J oannis regis r a spa ctu ter r a e F a lkenbergensis.
1327. 18. F ebr .
E odem tempa re (1327) multi ducos Polonia s a d J om nem regem
B a emia e,v isitantem eorum termina s
,v enerunt eiqns fidem et dex trem
sub forms bomagii ultronei pra ebuerunt, E rst enim tunc rex sub ta li inten
tione, quod C ra cov iam cum regna Polonia s sibi sbla tam cuperet in menu
v a lida ra cuperere. (C hr on . A ula e R egia s.)
List B olka knieäeto Opolského, te jest pad léno piija l od kreis
Jaus. zemi sv 1i Hlohov M enéi. (A . K .)
— 67
N as P olka D . gr . dux Opulisnsis ot dominus in V a lchan
berg, recognoscimus et fa temur tenore pra esentium univ ersis,
nos esse principem et v a sa llum magnifici domini nostri J oannis
B . et P . regis a c comitis L. et ab so terram nostram V a lchan
herab cum suis civ ita tibns‚ v id V elchenberch, G lagouia mina rc
et C zulcss neenan S trelitz oppida cum munitions ibidem et
P r a nsyn munitions, cum etiem v illis, hominibus, v a ssllis et
mfl itibus ed ipses spect a ntibus a c eliis suis pertinentiis uni
v ersis, in quibuscnmque consistent, qua s nunc bahama s at in
posterum sumus quocnmque titq heb1turi, nostro, heredum
et successor um nostra rum nomine,dueum Opulisnsium et
domina rum ibidem in V elchenberch, recepisse in feudum et
a b ipso tenere a c passidere jure st titula fauda li, v olentes,
quod heredes et successores nostr1 ducos Opulisnses st
d omini in V a lchanbsrch pra elibeti, jux ta littera rum contineu
tiem,qua s pra sfsto domina nostro, rege B .
,super so rece
pimus et habemus, quandoennqne pra edictam ter ram nostram
v aca re contigerit, sem eb ipso domina nostro rege ent e suis
her edibus v el successoribus suis,B . regibus, in faudo recipere
temper deinca ps debaent at tenere et fa cto sibi ser v andee
perpetua e fidelita tis hamagia , sieut et nos nunc spontenee et
libers v olunta te focimus,si v el eis
,ta nquam ejus v el eorum
princeps et v esss lus, sincere fide intendere dehesht et pa rero.
In cujus rei testimonium pra esentes littera s fieri st sin
gillo nostro jussimus communiri.
A ctum Opa v ia o e . D. 1327,K a l. M ertn.
(A . K . P ulka v a . G r ilnhagcn II. 30 3. E mi“ III. 1
59. K a zimirus dux Tessinensis r ecognoscit so esse
v a sa l lum J oannis r egis .
1327, 18. F ebr .
List K a zimirs kuietete Téäinského, kdei v yzndv d , te 8 tim se
v éirh cart ma nah mieti bude,jest ma nem kräle bask6ho a jeho buddcich
po v ééné easy . 1327.
N as K a zimirus D . gr . D . dux Thesschinensis recognos
cimus et fa temur tenore pra esentium univ ersis,nos esse prin
5*
cipem et v a sa llum magnifici domini, domini nostri, d. J oannis
B . et P . regis illustris a c samitis L., ot ab so ta rram nostr a m
Tesschynonsem cum suis civ ita tibus et ca stris, v id. Tesscbyn
civ ita te cum ea stra , F reysnsta t et B elitz civ ita tibns‚Z chot
schow et J amnitz appidis cum munitionibus et Ostrev ia eastr a,
cum etiem v illis (ut snp r a in liter ie p r a eced ß tctibus
Da tum ot a ctum in Opa v ia e . D .,1327, K a londa s M er tii
duodecimo .
(A.K. A r ch. S . Wenc. P u lha om G n'
lnh. II. 559
E mler III.
60 . Wl a dislaus dux C ozlensis r ecognoscit se esse
v a sa l lum r egis B a emia e .
1327, 19. F ebr .
List V ladisla v a knieiete K ozelského,ze od kreis Jana na sv 6. pam tv i
K azlé léno pfija l a zev azuje se budticim krälöm taskjm pad manstv i. (A . K .)
N as Wla dislaus dux C oslensis recognoscimus et fa tem u r
tenore pra esentium univ ersis,nos esse principem et v a sa llum
magnifici domini nostri, domini J o_
a nnis B . et P . regis illustr is
a c L. comitis, et ab so terram nostram C oslensem cum suis
civ ita tibus K osla , P outhum, P eyzencbreschin a c ca stris, v id .
Tost et S lsbstyn, cum etiem v illis, hominibus, v a ssllis e t
militibus a d ipsss et ipse spectantibus so eliis suis pa r ti
nontiis univ ersis, in quibuscunque consistent,qua s et qua e
nunc habemus st in posterum sumus quocunque titula habitur i,nostro, heredum ot successorum nostrarum
,dueum C oslensium
nomine, r ecepisse in feudum st ab ipso tenore a c passid er e
jure a c titula feoda li; v olea tos, etc. (ut sup r d in liter is p r a e
cedentibus sub n.
Herum nostra rum testimanio litera rum da tum in Opa v ia
a . D . 1327, XI. K a i M a rtii.
(A . K. P u lka v a . G rünh. II. 417. E nd . III.
61 . J a annes r ex W1a dislaum ducam K oslensem in
protectionem snum r a cipit.
1327, 19. F ebr .
N as J ohannes D . gr . B . et P . rex a c L. comes, notum
focimus tenore pra esentium univ ersis, quod , quis illustr is
69
Wladizisus dux K ozlensis ob specia lis amoris sfi'
0 ctum, quemad nostram gerit ca lsitudinsm, princeps ot v esa lius noster
esse decrev it, ter ram suem K oziensem cum omnibus civ ita
tibes, v id . K ozls , P outhym,
P eyzenckreschin et ca stris, v id.
Tost et S laba tyn, cum etiem v illis (ut sup r a in litter is p r a e
wdeutibus n.
P romittentes sum,heredes et successores snas pra edictae
in omnibus suis P olonica libus juribus, dismnsnte Domina ,maguifice conser v sre et tamquam fquemlibet principem et
v asalium nostrum ubilibot defenders a c tuari.
F e v entes etiem ot concedontes sibi in perpetuum, ut
fiiii sni legitimi, quas nunc habet et Dominus sibi supera ddi
derit, in pra edicta terra sue K ozlensi sibi inv icem semper
succedere debeant, jure et titula feoda li, ent eis non ex sten
tibus,dlise sues logitimss, v el etiem sisdem non superstitibus,
iiiustres S emowitb et G eorgium, fra tres snas,in ipse terra de
regii fa v or is plenitudine succedero jure v olnmus feoda li, its
tamou,quod iidom pra efa tum terram C ozlensom cum suis
pertinentiis preanotetis, quandoennqne sam v a cere confinga rit,s nobis, heredibus ot successoribus nostris
,regibus B . sa epa
dictis,semper teneantur in feodum recipere es etiem passidere.
In cujus rei
Da tum Opa v iao a . D . 1327, XI K al. M a rt.
(t t. VI . 846. G n'
lnhagen II. 41 7. E m l. III.
62. Jo a nnes r ex Leseonem ducam R a tibor iae in
suem protecü onem r acipit.
1327, 19. F ebr .
N as J oannes D. gr . B . ot P . rex a c L. comes, notum
facinas tenore pra esentium univ ersis, quod, quis illustris
Lesko, dux R a tiboriansis, ab specia lis amoris sii
'
ectum,quem
ad nostram gerit colsitndinem, princeps et v esa lius noster esse
dacra v it, te rram suem R a tibor cum suis civ ita tibus et ca stris,
v id. Ra tibor civ ita s cum ea stra , Oa sis , S ar ot P lesna civ ita
tibne at K iawicz civ ita te sibi obliga te , R ibinek ca strum sum
oppida , cum etiem v illis, hominibus, v a ssilis a c militibus ed
ipsa s et ipsam spectantibus, et eliis suis pertinentns univ er sis ,in. quibuscunque consistent, qua s et qua e nunc possidet et
inposterum quocunque titula possidobit, suo, heredum et succ es
sor um suorum,dueum R etiboriensium,
in nostris spontanen. et
übers v olunta te resignsns manibus e nobis reca pit in feod um
et fa cto nobis por sum debitee fideiitstis hama gia nobis, be r e
dibus et successoribus nostris,regibus B .
,ta nquam princeps
ot v a sellus noster ec regni nostri B . promisit fideliter inten
dere et pa rere : nos ipsius subjectioni benev ole so in ha s
pa rte grets v icissitudine occurrere disponsntos, ipsum in
nostram,heredum ot successorum nostr a rum, regum B . pr a e
dicta rum, protoctionem ta nquam principem et v a sa llum nostr um
recipimus et tutelem, promittentes, sum, heredes et successo r e s
snas preedictas in omnibus sibi competentibus juribus, disponente Domino, magnifico conser v ere et tanquam quemlibet
principem a t v a sa lium nostrum ubilibot defenders ec tue r i.
F ev entes et concedontes sibi in perpetuum,ut filii su.i
isgitimi a c filisa , si quas ent si qua s habet v el hebuerit, in
pra edicta terra sue R a tibor sibi inv icem semper succede r e
dehesht jure a t titula feoda li. Quibus si ca ruerit, ex tunc
ipsam terram suem, post ipsius Leseonis dacessum,
jure congruopossid0 ndam possit in v ita sue a lieni principum a d nos
,be
redes et successores nostra s,reges B . sntodictos, debitum
per faoda ies semper habenti respectum,st v elast resigunr e .
R esigna tio v era ha ee nobis debebit per sum,cui t erre ipse
resignats fuerit, intimeri, quem ra tsm et grstam nos promittimus
ha bituros.
Quo si forte non fa cto ma rte preeoccupetus fuerit, ex tunc
ed pr 0 pinquiorem suorum consenguineorum, quicunqno fuer it,ipse terra R a tibor sit absque difficuitete qualibet dev oluts ,jure nobis recipiendi terram ipsam s nobis
,heredibus et
successoribus nostris, regibus B . pra chteretis, et ha bendi in
feodum,ut pra emittitur , reser v a to.
In cujus rei
Da tum Oppa v ia e s . D. 1327,XI. K a l. M a rian.
(A r ch. 8. Wem . G r ünhagen II. 379. E m i. III.
71
63. J oannes r ex K a zimirum ducam Tessinensem in
v asalium r a cipit.1327, 24 . F ebr .
J ohannes et gr . B . et P . rex a c L. comes, recognoscimus
et sd univ ersorum notitiam v olnmus tenore pra esentium per
venire, quod quis illustris K szimirus dux Theschinensis ob
specialis amoris sfi'
a ctum,quem a d nostram gerit eslsitudinem ,
princeps et curia lis noster esse decrev it, terram suem Ta schinansem cum suis civ ita tibus et ca stris
,v id. Taschen civ ita te
cum eastra , F reista t ot B eiicz civ ita tibus, S catschaw et
Jemnicz appidis cum munitionibus et Ostrsv ia ea stra cum
etiem v illis,hominibus (ut sup r a in litter is 62) s nobis recapit in
hereditatem suem, heredum sc successorum suorum,dueum
Taschinonsium,in perpetuum, et fa cto nobis per sum debitee
fidaiitatis hamagia nobis,heredibus et successoribus nostris
,
regibus B aemia e,tanquam princeps noster sc regni nostr i
B aemiae promisit fidaliter intendere et pa rere : nos ipsius
subjectioni benev ole es in ha s pa rte grsta v icissitudine
occurrere disponsntos, ipsum in nostram,heredum et succes
sorum nostrarum,regum B aemia e presdietorum , protecti
onem tanquam principem et subditum nostrum r acipimus
et tutolsm, promittentes sum
,heredes a c successores sna s
in omnibus sibi competentibus juribus, disponente Domina,
magnifice conser v ere et tamquam quamiibet principem ot
subditum nostrum ubilibot defenders et tueri. F ev entes etiem
et concedontes sibi in perpetuum,ut fiiii sui legitimi
cum suorum successoribus logitimis in pra edicta terra sue
Taschinensi sibi inv icem semper succeda re dobeant jure et
titula bereditsrio,ed fa ciendum et dimittendum suem jux ta
v oluntetem.
A d majoris quoque ox prassionsm gra tia s nostra s
praefata K a zimiro concedimus et fa v emus, ut si illustrem
Jahannam,ducam Osswienczinensem,
fra truelem snum, prin
cipem nostrum dilectum,siv e in futurum qua scunqua principes
et domiuos Osswieczimensos absque liberis logitimis ex
88 genitis decedere cantigsrit, quod ex tunc ipsius v el
ipsorum terra et duca tus Osswieczimensis a d eundem
72
K a zimirum ec heredes ipsius in perpetuum plena dev olv a tur
et ha beetur .
In cujus rei
Da tum in B antung a . D . 1327,V I. K a l. M a rtn.
(G r ilnhagen II. 560 . E ml. III.
64 . Ja annes dux Oswicensis ter r am Oswicenssm in
feudum r ecipit a J oanne r ege B a emia e.
1327, 24 . F ebr .
List knéze Osv étimského Jana , kde£ v yzndv d , i s to knietetstv io
Osv étimské piijsl pa d léno od kreis deského i jeho buddcich. 1327.
N as J ohannes D . gr . dux Oswisucinensis et scolesticus
C rscov iensis recognoscimus et fa temur tenore pra esentium uni
v ersis, nos esse principem et v a sa lium megnifiei principis,domini nostri J ohannis, B . et P . regis illustris ec comitis L.
,
et a b so terram nostram Oswisucinensom cum suis civ ita tibus
et ca stris, v id . Oswisucin civ ita te cum ea stra,Zethar civ ita te
,
K ant, Z ipsche , W adowicz et S pikowitz appidis, cum etiem
oppida llis v illis etc. (ut sup r a in litter is 58,
_
59,
Da tum in B outung a . D . 1327, V I. K a l. M a r tii.
(A. K. P u lka v 0 . G r ünhagen II. 577. C hyl. VI .
846. E m l. III.
65. B ussk a dictus T-lux a a r ege J oanne in fendum
r ecipit ca strum snum E gr am .
1327, 4. M a r t.
A d univ ersorum notitiam ego B ussko, dictus Tlux s , cnpio
per v enire, quod ego meo so successorum et heredum meorum
nomine ca strum maum E gram cum triginta ma rserum reddi
tibne et tribus a ra turis a d ipsum spoctentibus in manibus
maguifici et ex cellentis domini mei, domini J ohannis B ohemia s
et P olonia s regis a c Lucemburgensis comitis,resignsns spon
tenes et libare v olunta te ab ipso recepi in feudum,recognoscens
me ipsius feudoterium a t v a sa lium fa cto sibi per me debitee
fidelitstis hamagia a c etiem de hoc corpora li sibi pra estito
- 74
Media a utom tempa re, quo hujusmodi discussio fa cts non
fuerit, ipsum ca strum nobis per pr a efa tum C anra dum de Milein
v el a lium,quem Henricus v el heredes sui sa epadicti in ea dem
ea stra burgre v ium v el rectorem, pr a elibsto farsitan C anra do
non ex stente, nostro nomine instituerint, pa rere debebit ed
fa ciendum de ipso contre quascunqua nostra s semulos, quidquid
nostris usibus v idebitur ermodire.
P romittentibus nobis sincere, Henrieum etHenriei heredes
sc sna s in preeliba to dominii P iewe successores, tanquam nostras
feuda tsrios et v a seiios nostra , heredum a c successorum nostro
rum,regum B a emia e, nomine, in
“
omnibus sibi competentibus
juribus megnifice, disponente Domina , cansor v sre at ab injnriis
qua rumlibet defenders ec tueri.
In cujus testimonium
D a t. P raga o a . D. 1327, qusrto Idus M a rtu.
(Inclusum p etitioni dom ina r a m d e P la we ddo . 1347
P elzel K . K a r l I V. U rk. I . 1 0 2 . E nd . III.
67. D ea le r a tio dominornm de P lawen super ter r a
P ia v nansi.1327, 13. M a r t.
List pens Henrycha sta räieho s pana Henrycha mlsdöieho, pai.nua v
z P la v ns,so 311 so dobrov oiné i sv é dédice a budusi pad maustv ie podda li
kräli J anov i taekama i jeho dedicam s buddcim,ktalam éeskjm . (A . K .)
N a s Henricus senior do P lawen ot eins fiiius, Henricus
senior,recognoscimus et fa temur tenore pra esentium univ ersis,
nos esse v a sa lios megnifici domini, domini nostri J a aunis, B . et P .
regis illustris sc comitis L.
,et ab so principele dominium nostrum
P lawen cum suis munitionibus st banis, v idelicet ea stra
Lubawa,munitionem J ahensgrune ,
ca strum S choensneck,
munitionem P ionswitz, munitionem La pidem,munitionem dictum
Tirbil et G stondor f,cum etiem v illis, hominibus et v a ssilis,
militibus a d ipsos et ipse spectantibus a c e liis suis perti
nentiis univ ersis,in quibuscunqus consistent, qua s st qua e
nunc habemus et imposterum sumus a d idem nostrum dominium
quocnmque titula habituri, nostro,heredum sc successorum
nostra rum nomine recepisse in feudum et eb ipso tenere a c
passidere jur e et titula fouda ii. V a lentes quod heredes sc
successores nostri, domini in P lawen preeiiba ti, quandoennqne
saepadictum dominium v a ca re cantigsrit, ipsum sb eadem
domina nostro rege ent s suis heredibus sen successoribus,
rogibus B obemise, in feodo recipere semper deinceps dabeant
ot tenere, et fa cto sibi pa r eos serv enda o porpotua e fideli
tetis hamagia , sieut et nos nunc
°
sponta nee et übers
v olunta te focimus, ei v el eis ta nquam eins v el eorum v esa iii
sincere flde cum pra edictis banis omnibus intendere dabeent
et psrare.
Hujus rei testes nostri sunt v esa iii infra scripti perti
nentes sd nostrum dominium pra eliba tnm,v idelicet strenui
milites Tossa de S choeneneck, suus filius C anra dus, D itricus
de Tossenuelt, C unrsdus dictus S ek ot N icolaus, fra ter sune.
miiita ris, Henricus de M echwitz, E berha rdus de Widersperch,C unrsdus de M iiin et Heinzeiinus dictus R ada r
,milita ris
,et
quem piuras a lii fida digui.
In cuius rei
Det. P raga o e . D . 1327 III . Idus M ertii.
(A. K. E mler III.
68. Infeuda tia ter r a e P la v nensis.
M a r t.
List psna Henryche sta rS isho z P ie v ne,Z e isst piijsi iéno od
kreis Jens éeského e i s ma po v ééné ea sy manem byti i jeho buddci. 1327.
N as Henricus edv oca tus de P lawo senior et Henricus,
ipsius fiiius senior, recognoscimus tenore pra esentium et
fa temur,quod licet a lim pragenitorss nostri ha use memoriee
quondam a v iris spectabiiibus, comitibus de E berstein, terra e
S a x anise,retr a sctis temporibus dominium eorum in P lawe
,
quod nunc tenemus at a d nos ex successiono legitime dev o
lutum, in fa udo recepisse a c etiem possedisss noscentur
,
tamou quis dudnm eorundem comitum generetio its quodsnperstas nullus remansit
, penitus est ex tincts,multorum
sspiantum,qua s super so requisiv imus, sumus ca rte et sans
informations edocti, quod ipsum nostrum dominium P lewe
76
cum omnibus suis juribus et pertinentiis in faudo quo
cunque dominorum nobis pla cuerit, nunc recipere a c tenere
licite v a lea mus. N as ob specia lis amoris a fi'
ectum, quem ad
u nguifici principis. domini nostri, d . J oa nn'
m B . et P . regis
illustris a c comitis L. celsitudinem gerimus , ipsius nos
rocognoscoutes es se faodfl a r ios et v asellos , pra eliba tnm
nostrum dominium in P lawe cum suis munitionibus et banis, v id.
ea stra Lubow. mum tione J ahensgrun, ea stra S chonek‚muni
tions P ionswitz, munitions La pide dicta , munitions dicta
Tirbil et G a tndor f cum etiem v illis (nt sup m in d ip l.
E t nos Tessa de S choeneck, A rna ldus de V a lchenstein,
G aozo de Henke, Heinricus de Mechwitz, C anra dus de S ek,
E berha rdus de Tirhi et C anr a dus de M ilin, milites, nee non
N icola us d ictus S ek, N icola us de D obenecir et Heinricus dictus
R oeder , milita res sen a rmigeri pra edictorum domino
nostra rum de P lawe, quorum sumus homines et v esa iii, pre
cibus inclina ti, pra tastamur pra emissa omnie, prout superius
continentur, per eosdem dominos nostra s nobis, pra esentibns
st con»e ntientibus,de ca rte scientia esse facts.
In quorum etc.
D a t. P raga o a . D. 1327, XVIII. K a i. A prilis.
(A. K. O r ig. a rch. Vinci B a Ib. M isc. D ec. 1.
69. B o lesla us dux Opo liensis recogna seit se esse
v a sa lium regis B a emia e respeetn ter r a e Opo liensis.
1327 5 . A pr .
A . K . List B oiesia v a kuie2ete Opolského, jim v yzuäv ä i e jestn euem kreis J a na , éeského in die, se v semi sv jmi pa ustv imi 1328.
N a s B oiesia us, D. gr . dux Opoliensis, recognoscimus
tenore pra esentium et fa temur,nos esse principem et v a sa lium
megnifici domini nostri, d . J oannis B . et P . regis et L. comitis,et a b so terram nostram Opolienssm cum civ ita te Opa l ot
ea stra ibidem, cum civ ita te R a senbercb et eastra C ra sscow,
cum a ppidis, v illis etc . (ut sup r a in 11. 58, 59 ,
v olentes et decernautes,quod heredes et successores
nostri,ducos Opolienses memora ti, a domina nostro rege, here
dibus et successoribus suis,regibus B . preeiiba tis prsefetam
tarr am nostram, quandoennqne sem per ma rtam a lisujus ducis
ibidem v a sa re cantigsrit, in feodo recipere semper deiuseps
d ehesht et habere etc.
Da tum V ra tisla v ise a . D . 1327 in die P a lma rum.
(A. K . G rü nh. II. 30 4. E ml. [II.
70 . A cquisitio civ ita tis V r a tisla v iensis.
1327, 6. April .Tempore isto quo rex J oannes moretus est in regna
B a emia e, v enit sd ipsum Heinricus V I .,dux S issies, dominus civ ita tis
W ra tisls riae , habuitque cum rege tra cta tum de duca tus resigna tione.
Huis r ex prov inciam G lscansem a d tempa re v ita e ducis possidandsm pro
dusetu assigna t, sibique deputa t M ma rsss a rg . annis singulis a fisco
r egia , quoad v ix erit, percipiendss. Igitur in die b A mbrosn ep (4. A pr .) rexcum duos Wra tisia v ism perv enit et so da civ ita te et omni ducis dominia
,
a ccedento plurinm consilio, jure perpetuo intromisit,its sa ns
, quod dux
duca tum snum regis nomine a d v itam suem debest pa ssidere. (C hr on. A u la c R .)
A . D . 1327 in octsv s S . Joannis B . Joannes rex in regnum snum
ra v ertitur et sa ibidem ex istente inter B oieslsum,Henrieum et W isd islsum
ducos S issies grandis est orte diesensio,ta litor
, quod a lte r ad a lterius
proeurandum destrustionis dispendium anhelsret . E rst enim duca tuum
dictorum fra trum ta lis div isio
B oleslsus, qui sororem rogina e B aemia e ux orem habuit nomine
M a rga rethen , pro pa rts sue B regensem et a lia s civ ita tes et ea stra
ejusdem districtus possedit. His B oieslaus ex dicta ux ors sus duos
ba baha t fil ios, W eneesla um et Lodv icum . A lta r v era f ra ter Henricus
civ itatom Wrstisia v iensem et N ov iforem em cum suis districtibus
possideha t . Tertius Wisdisla us civ ita tom Legnicenssm et ejus terri
ta f ium obtinsbat.
S enior ita qua f ra ter B oleslsus Wla disisum, juniorem f ra trem snum,
sub S pa abtinendse pa ternee por tionis sues a d slerisetum indux it, qui
usqne sd discona tus ordinsm est promotus. B ainda Henrieum,secundum
f ra trem,ex so quod de ux o rs sus
,dusum A ustria s sorore
,ma sculins prole
ca raba t, multum oppressit. Qui Henricus sonsidsrsns se a d v e rsus f ra trem
sd debitum non passe tueri, J oa nnem regem a ccessit secumque tra cta tus
iniv it, jux ta tra cta tus quondam Henrici ducis W ra tisie v ise, pa trui pa tr is
sui , ut sibi civ ita tom et distristum G iesensem,sd v ita e dumtsx a t tempa re ,
— 78
deputa ret et Joannes rex post ma rtam ejusdem Henrici duca tum Wra tizie
v ieu3em et ejus ciü ta tes a tque pro v incien pro se , regna et sorona
B a emia e imperpetuum a btineret .
Quos tra ct a tus rex Joannes gra tunter a cceptans sibi civ ita tom et
districtum G la censem cum omnibus pertinentiis a ssigna v it, et v ice v ersa
Henrisus regem J oannem per fidelita tum homogiurn tu n nobilium quem
civ ium ,civ ita tum et districtunm pra cd ictorum securum reddit in pra emissis.
E t sic rex Jom nes hoc, quod quondam temporibus B udolphi R om .
r egis per Weneeslaum (II .) a lim B a emia e regem,super dev olutions duca tus
W ra tisla v iensis in tra cta tibus conceptum ex titera t, et postea mortuo
Henrico, protunc duee W ra tisla v iensi, eine liberia per Henrieum cogn.
V entrosurn, pa truum snum. pa trem pr a edicta rum B olesia i
,Henrici et
Wisdisizi, qui se de dicta dusetu W ra tisla v iensi de f a cto iutromisera t
ipsumque sd heredes snas pra edicta e, licet pr a eter debitum et jus, dedu
x sta t, protunc sd a ffectum perdux it (F a lk. C hr on.)
In nomine Domini A men. F idelita tis nostra s dex temm
merita hiis liberelius importimur , in quibus fidei sa r ita tisque
sinceritss persmplius reper itur . E x so nos J ohannes, D. gr .
B . et P . rex somesque L.
,a d mama riam sincera a fidei purita te
rev oca ta,quem nobis illustris princeps dam. Henricus dux
S issies et dominus Wra ü sle v iensis, prse ca storis amicis suis
exhibuit propter fev orem et fidusiam,quem ed nos toto ca rds
suo gassit et sdhus gerit, a deo quod totem terram suem
Wra tisia v iensem so iure,sieut ipse sam ha buit et possedit,
a d mea ns nostra s, v irinm sompos sna rum, v olunta ria resigna v it
ob sommune terra s sues sommodum et honorsm,dissretis et
constantis fidei v iris nobis quem plurimum dilectis, feodalibus,
sansuiibus, iura tis, scabinis Wra tiziev iensibus a tque elia rum
civ ita tum eiusdemque terra e totius inca lis uniuersis, bone fide
omnique sine doio, per pra esentes demus, promittimus publics
et spondemus, quod idem ingenuus princeps, smicus noster
dilectus, dominusHenricus, dux S losia o et dominusWra tislsv ia s,
cui ex debito eandem tenemus fidem quem nobis, debet esse
totius v ita e sues temporibus et perma nere civ ita tis \Vra tizisfi ss,
s lierum civ ita tum,sa stra rum
,oppidorum, v illsrum, v a sa liorum
a tque totius terra e Wra tiziev iensis v erus cum plena possessiane
dominus, et non a lter, v idelicet sum titula
,anctorita to,
dignitate, utilita tibus, prov entibus, perceptionibus, ex a ctio
nibus, pertinentiis, feodo, iudisiis, iure pstrona tus suorum
— 79
omnium beneficiorum acciesiesticor um et genera liter sum omni
dominia et iure,nulio penitus sx ciuso
,quibus hucusquo usus
est,v a luti ex pa terns successiono pruedistam suem terram
post div isibnem cum fra tribus suis ducibns S losia o, B oiezsiso
B regensi et Wla dosla o Legniszensi dominis habitam,tenuit
annis pluribus et possedit, solo hamagia per preedistos siv es
e s fideles sau faoda ies Wra tizie v ienses nobis, heredibus es
successoribus nostris, B a emia e regibus, semper reser v a to,
its quod nullum debeant habere dominum v erum, quamdiu
v ix erit, quem eundem. F ids firma a djisentes serto et v olun
te rio ex promissa , quod si dominus dux Henr icus pra edictus
tempa re sussedento pa r nos et heredes nostra s v el per
quascunqua legitimas successores nostras, B a emia e reges,
(quod absit) ex quocunque proposito et osca sione s terra
W ra tiziev iensi, eins iuribus et dominia preedistis, quibuscunque
censea ntur naminibus, ettempta tus fuerit a lisha ri,tr ausponi
ent quosunque mada ab es tra nsmute ri,etiem 31 de hoc
nostra s,heredum nostrarum et successorum nostra rum, regum
B a emia e,reseperint littera s spesis les, ex nuns prout ex tunc
iibere ex oiastione sa epadictis feoda libus, civ ibus es eliis
pra edicta e terra e Wra tizie v iensis inca lis pra ecipimus firmiter
et mandamus, quod huiusmodi manda tum , quemsdmodum eorum
fidei bene sonv anit et banori, reputere debeant irritum et is sue.
E tiam si quodcunque feodum suo tempa re v acere son
tigerit, illud a nobis debet sussipi, sed idem dominus ddx
Henricus pra efa tus debet habere sonferendi ipsum plana riam
potesta tem. Insuper si eliqua s nostris sum inimicis gwer res
inierimus, tuns omnes munitiones pra edicta e nobis debant tuns
et omni tempa re speriri, sis tamou, quod dicta rum d . Hen
r isus dux pra edictus quietusmanest possessor v ita e sues tempor ibus sieut prius.
A st. Wra tiziev ia e a . D . 1327, prox ima fer ie II. post
d iem P a lma rum.
(G rü nhagen und M a rkgr af Lehens und B esitzurhzm den
S chlesienß I , 66. S ommer sberg, S s. r er . 817. I . 893. Lum'
g,
G od . G an z. H, 1 11 . Lünig, C orp . jur . f and. I I. 63. B öhmer ,
R eg. Imp . 191 , n.
- 80
71 . P romissio J oa nnis r egis de ter r a W r a tisla
v iensi a ca r a na B a emia e nunquam a lienanda .
1327, 6. A pr .
N as J ohannes D . gr . B . et P . rex es L. comes, tocagua s
cimus et a d univ ersorum tem pra esentium quem futurorum
notitiam tenore pra esentium v olnmus per v enire, quod dilec
torum fidelium nostra rum,civ ium W ra tisia v iensium, gra tse
dev otionis et sincerse fidei promptitudine, quibus nostra e
colsitndini sompia cuerunt bestenus et sompia ca re tanentur et
pa terunt in futurum,benigno pensantes a tfectu es v olentes
ipsos’
perinde, quanta uberius poterimus, prosequi gra tiose,sincere promittimus eos et aa rum quamiibet es univ ersos
terr a e W ra tisiev iensis insolss a t faoda ies in omnibus sibi
competentibus juribus et iibsrta tibus sau immunita tibus super
omnibus banis suis in civ ita te W r a tisiev iansi et ex tra oem
sitie,super quibus priv ilegie v el qua scunqua euthentisas litera s
v el a lia s ev idens pa terunt testimonium demonstra ra,ex qua
cunque ra tionsbiii ent ev identi sonsessione v el donetione d .
m. dusum S ilesia s es dominorum Wra tisla v ionsium sibi fa cts,
de benignita te regia in perpetuum conser v a re, et jur e , liberta tes es inmunitetes hujusmodi ipsis v ol ipsorum suipiem
nullstenus v iola re. Qua s potius prout prov ide es ra tionabilitorfestes sunt ipsis, ut super div ersis suis insommodis es pres
suris,quibus a ttriti sunt ba ctenus
,nov a o r espira tionis sub
nostro feiisi dominia remedie v otiv e suscipient, spprobsndes
dux imus et etiem sonfirmendss,absolv sntos eos perpetuis
temporibus a detianibus sau soiutionibus genera lis colleeta o
regia e, qua e v ulgo berua disitur ‚. et v olentes ser v iü is suis
a t subsidiis,qua e ser v ire es dere sonsua v erunt ba ctenus,
gretiase in posterum contenta ri.
P reedistam quoque ter ram Wra tisia v iensem'
et univ ersos
eine insolss in quibusliba t iustis ca usis contra qua scunqua
persona s, sesuia res et essiesiestises, principes es principum
subditos, super hereditetibus, dabitis v el suipis eliis confov a re
ubilibot potentise nostra s dex ters disponsntes pr a efsta s siv es
Wra tislev ienses es etiem N ov iforenses nes non totius terra e
libet sensis suis dilectos fideios nostras civ es es faoda ies
Wra tisisv ionses ad forum essiesiestisum, antequam siv es ipsos
in iudisio civ ili et faoda ies preedistos in iudisio prov incia li
sonv ania i,idem sierus trahere similiter non preesuma t ; in
quibus siquidsm iudisiis,si ipsi claro iusticia conv enions fuerit
denega ta , ex tunc prosequendi iure sue coram spiritua li judice
plenam behaa t potesta tem.
In quorum omnium pra edicta rnm robur at testimonium
pressentes litera s fieri et sigillo nostro majori jussimus robora ri.
A ctum Wra tisis v ine A . D . 1327, prox ims ferie
secunda post diem pa lma rum
(G r ünha gen und M a rkgr af , Leh m und B esitznrkundca
S chlesien : I, 67. B öhmer , R eg. Imp . 19 1 , n.
72 . Ludo v icus B r a ndenburgensis et Lusetiea ma r
shio , R eynekino de A delendorp , civ i de B er lin, in fendum
confert r editus quinque ta lento rum in v illa M a rs .
1327, 21 . M a n . (R appin.)
(A r ch. S . Wonc.)
73. Otto senio r et Otto junior f ra tr es de Lodbnrsh
et de B ergow ,bone sue in A utiquo et N o v o S ebersh
a tque civ ita tom et ca strum B ol ina J oha nni r egi in
feudum ofl‘
erunt.
1327, 31 . M a n et 7. J unn .
(A r ch. S . Wem . V. G od . j. b. II. 3, p. 32 . E ml. I V
1332,
74 . J oannes rex Ottani et Otta ni fr a tr ibus ds La den
bur eh djetis de B a rgow , qui bone sue S eber sh a tque
B ilina ei in feudum ofl‘
orebant, v il lam suem P eszsshow
titu la fauda li conf or t.
1327, 31 . M a n.
(A r ch. 8. Wem .)
83
75. C astr i S pa rmberg infeuda tio .
1327.
List P eczolda S psranbergks , i s so poddt v 6 v maustv ie s zdmkem
at yn S permbergem so d v éms v si P lintendorf a U llrychsreut m u
J anov i a jeho buddcim, kr£löm deskym,k v 56nosti. 1327.
(A. K. Lüuig G od . G em . dip l. I. 998. E mler I V.
A ddenda
76. U da lrici de Hanau , resp. Ja annis samitis de
S panheim fidejussio pro summa Henr ico K a r inthia e
d uci a r ege Joa une sol v enda .
1328, resp. 18. F ebr .
U lrich Herr zu Hanna , leistet fiir Jahsun K . v . B . B ü rgscha f t über
Prager M a rk S ilber, die derselbe an Heinrich Herczog v on K a em ton ,zu red en ha t.
(A r ch. S . Wea r . R ieggers A r ch. II. 595. E ml. III .
141 9,
77. N icola i ducis 0 pa v iensis fidejussio pro
mor e . in te v a r am Henriei K a r inthiee ducis Tyro liqus
samitis.
1328, 30 . J nlii.
Wir N yclas v on. gotes gena den herczag za Troppaw
da z wir gelobt und geha izzon haben v ud recht puerge sein
worden dez bochgeporn furstau,hertzog Heinrichau v on
C hernden v ud gra uen zo Tyrol, gen in v ud gen a llen einen
erben, cz sein soon oder toecbter , umb v iertzig ta usent ma rk
silbers prager gewigdez, fuer v nsern lieben herren v ud hoch
geporn fursten, chunig J ohens'
en v on B ehaim D er selben
pfenning geua liont in zehen tausent ma rk zu ansers herren
mumen. D er nach geusllsnt im zwanzig ta usent ma rk silbers
des selben gewigdez fuer die heimstewr chuniginne v row
A nneu, seiner wirtinne D er na ch gsv a llsnt im zehen
tausent ma rk silbers P rager münzze fiir den spruch, den im
der Wirdig horre pyschof Heinrich v on Tryend v ud der hoch
geporn fiirste berczog Heinrich v on B ayern v nd pfa llentz
68
84
gref ze R ein hin zu gesprochen bebaut, a ls die bentiest
sprechent, die v nsor payde herren gen einander der umb
geben bebaut. D er summa pringot a lso v iertzig tausent merk
pregar münzzen.
D er v orgenanten pfenning v erheizzen wir im ze geben
uf send Mycheis tag, der schirst shv mpt, fünf tausent merk
der na ch aber v on dem selben sand Mychals tag über ein ja r
zehen tausend ma rk etc.
D er brief ist gegeben ze B r v nne, da man zeit v on
C ristos gspuert 1328 ja r , das sunneebents na ch sand J a cobs tag.
(A r ch. r . r . a u l. Vinrlob. t til VII. 852 . E m l. III.
78. C iv es Z noymenses prom ittunt Henr ieum dueem
K a r inthia e pa stmor tem J a a nnis r egis tutor am libero rum
suorum a gna sser e v olle .
1328, 3. August.Henricus dux C a rinthia e
,a lim rex B a emia e, littorie 1327, 20 . N ov .
detis Joennom regem B aemia e tuta rem liberis suis instituit et v ice
v ersa Joannes rex Henrieum dueem fesit tutorem fiiiorum suorum,ut
pa tet e regesto ab anno 1328 : Quidam B a emia e optima tes jussu Joannisregis promittunt, so colla borsturos, ut foedus et contra ctus inter regem
et dueem fa cts efi'
ectui dantur,nempe ut post mortem regis Joannis
omniq fiiiorum tutor sit et omnium bonorum a dministra tor dux Henricus.
“
(E m l. III . 1392 ,
S lib Z nojemskjch z rozkdzsnie kreis J ens knie2sti K orytsnskému,te slibili jsu s piissha ii po smrti téhoz in die knezi Heuryshov i
K orytenskému jakofito poruéniku déti krdls Janov ich 1328. (A . K ).
D er S ta t Znaim V erschreybung, da z sie auf K a nig Johans zu
B ehem geba t Hertzog Heinrichen v on K em ten bahuflicb sein sollen,
v ermag der tayding und glubd zwischen inan sufgerisht.
Wir richter burgsrma istor und die gesworn a lle
der stet ze Z naym da z wir v on dem gesshefts v ud gebota
v nsers liben herren,des ha shgeporn shv nig J ohansen v on
B . und P . etc ., v erheizzen v ud gelobt haben mit treweu an
sydes stet dem odeian haben fusrsten, herzogen Heinr ichen
v on C ha rndon etc .
, stete helfen ze haben a lle der ta iding und
gelubba , di szwisshen v nserm v orgenanten herren und im
geschehen sint, a ls diseiben v nsers üben herren hentfeste
— 85
sa gent, di er im der v ba r geben ha t, v ud namlich,daz der
se lbe hercoge fuermunt v ud ga rheba sein so],ab az ze
schulden chumt, v nsers sgensntsn herren chunig J obsnsen
chinde,die er iezunt ha t oder na ch gewinnst
G eben na ch C hr . geburd 1328, an S end S taphsns tag
d es ma rterer , a ls sein lishnam funden wa rd .
(A. K. A r ch. c . r . a u f. Vindob. G hyt. VI. 285.
E m l. III.
79. Ottanis samitis pa la tini fldejussio pr o summa
duci K a rinthiae o. J oanne rege sol v ende .
1328, 21 . S ept.
Otto Pfa lzgra f zu R hein 11. Herzog in B a iern,leistet dieselbe
B ü rgschaf t wie U lrich Herr zu Hanau (d . i. v erbü rgt sich fü r K . Johannum ma rk silbers Prager Gewichtes zuhanden des Herzogs v on
C ha rnten). D a t. P urghausen, am S . Mettha eus des zwölf boten und swane
gelisten Tag 1328.
(A r ch. S . Wenc E ml . III.
80 . F oedus J oa nnis regis sum gener a li f r a trum
domus Theutonisa e magistra contra W ied isleum r egem
K r a so v ia e .
1329 , 12 . Ha rt.
A . 1 329. Joannes rex strenuo. v side et magnifiss contra Litusnos
ot paganos in bellisis a ctibus ex ercuit opera : Ipse ad remotiores pagenorum
transiv it terminas, suntque ibi per ipsum 1nnita miiia trusidsta et sirsi
tor tria milia gentiiitinm baptiza ta . A d ba ss omnie f ra tres crusifori de domo
Teuthonica sus aux ilia pra ebuerunt fideiiter et consilio . (C hron . A uto s R egia e.)P ra ccedoba t foedus cum f ra tre Wernhero, magistro genera li, a tque
f ra tribus domus Theutonisae , terr a e P ruzzia e dominis,anno supra dicto
iu eastra Torunem i initum,secundum quod reges B a emia e ipsis, m agistro
et f ra tribus , sd eorum requisitionom contra regem K resov ise, gentis Litv ana rum f autorem ,
dehesht toto passe sub ex pensis et damnia propriis
sssistere , consiliis et aux iliis opportunis.
Litteris die 3. A pr . 1329 in eadem ea stra da tis Josunes rex dicta
magistro et f ra tribus terra s D obrynensem , quem diciani sen potesta ti sues
ipsorum edjutorio subegora t, et M azoü ensem, quem sdhus forta ssis subi
gere sum contingat, sequs lance per medium div idens, medieta tem utriquo
ripse siv e littori fluv ii Wizle contiguem ,cum omnibus ipsorum terra rnm
castris,munitionibus etc. dedit, cantt et donsv it.
(E m ler III. 1 533,
81. Homagiun Weneesla i, ducis Ma zov ia e et domini
P loccnsis, Jom ni regi B a on ine et suis successoribus,B a emiae rogibus , fa ctum .
1329, 29. Ma r i.
Weneesla um dnx l la zov ia o a tque te rrae P locensis J en ni regi, contra
Lituanos cum ex ercitu procedenti, litteris die 29. Ha rt. 1329 in ea stra P lesk
super W isia tn da tis a c sü tcn promisit contra W la disla um regem K ra kov ize ,
Litua nos contra fra tres domus Teutonica c mljun ntem
List V as91sv a lmici e1e Mazuiského , te zemi sv ll Ha zadslrou a paustv ieP loccnslré so v äim panstv im jish pad m ustv ie od im ilo J ana éeshého
pfija l jest a za v nznje so jemu pom£ha ti proti nopü toiöm. 1329 . (A . K .)
N as eneosla us, D . gr . du: M a zo v ia o et dominus P lo
«ansis,r onsta ro v olnmus tenore pra esentium univ ersis, quod
nos post habitos inter maguificum principem,dominum J oannem
B . ot P . regem es L. comitem,dominum et a ffinem nostrum
m rissimum,ex uns et nos ex eltern pa rte v a rias anfra stus
et disr:ordias,sta tus ot hana ris nostri sommodum a ttendontos,
de consilio ot fa v oro amisorum et fidelium nostra rum nomine
«oncorda v imns in huns modum
Quad v idelicet nos,heredes ot successoros nostri pra o
1licti terram nostram M a zov ionsem bereditsriam et ex
gontilinm ma nibus eroptam,sieut ad nos deducts est penitus,
liberem et a nullo unquam imporet0 ra ent etiem rege in
feudum prius rocaptem,cum cestris nostris P lozck, scilicet
V issegrsdo et G ostinin,civ ita tibus et v illis loca tis ma is ent
c irca es losendis, nobilibns. ba ronibus, militibus, v assilis et
hominibus eliis es ceteris omnibus et singulis pertinentiis suis
et appandiis, in quibuscunque sonsistsnt ent quacunque sen
seantur nomine,es banis eliis
,quae nunc possidemus ent
imposterum possidsbimus titula sub qua cunque, eis, regi, here
dibus et successoribus suis,sponte et libero ex sense subscripts
resignsre, es sam sau es ab ipsis, rege, heredibus et succes
soribus suis,B . regibus ot P .
,in feudum
, perpetuis a da ta
pra esentium inantas temporibus, pra estito per nos, heredes at
successores nostras fideiitstis debitee hamagia et corpora li
nihilominns juramento, recipere et habere, dictisque regi,heredibus et successoribus suis
,a d requisitionom eorundem
de banis supra dictis pa rere et intendere tanquam v eris nostris
dominis,ipsisque sorv iondo juv a re contra quamiibet mundi
principem v el hominem fideiiter, pro ta tis nostris v iribus,
teneamur .
P romittentes omnie ot singula supra dista bone fide, da lo
et freude quibuslibet ex clusis,firmiter et inv ioiabiiiter conser
v a re , nes contra es v el eorum a lique , jure v el facto, ulio
unquam ea su v el tempa re fa cere v el v enire. R ennncisntes
ex pr esse in omnibus bis ex ceptioni da li ma li, in fa ctum
a stia ni, benefisia rastitutiouis in integrum, sonstitutioni et
sonsuetudini quibuslibet omnibus, literis a postolicis et eliis
quibuscunque nobis concessis v el concedendis,omnique juris
tem ca nonici quem civ ilis eux ilia , quo v el quibus contra preemissa v el eorum a liquod nobis
,heredibus et successoribus
nostris praefa tis quacunque tempa re v el mada passat in eliquo
suffragium genera ri. Imo et si fortesse (quod Deus s v ertet)nos ipsi, heredes et successores nostri pra edicti contra dicta
v el eorum a liquod mada eliquo ent tempa re ex sesserinius,v olnmus ex tunc
, prout ex nuns amnis et singula bone nostre ,
qua scunqua habuimus, ut pra edicitur , ipso fa cto fore perdite
et a d ipsos, regem,heredes et successores snas, legitime et
retionabiliter dev oluta .
TestesDa tum in P ioszk
,s. D . 1329 qusrte ferie post dominicem
Oculi mai semper .
(A. K. Ha lb. VIII. 240 . A lter a s litter a s ejusdemtenon
'
s br cv ior es ddo. 1329,29 . M a r l . Ib.
82 . J oannes dux S losia o at dominus S tina v ia e,
terr am suem Ja suni r egi r esignsns sam in fendum ab
ea dem r ege r acipit.
1329 , 29 . Apr ilis.
A . 1329 ducos Polonia s et S issies, quorum numerum nunc nescio
pro multitudine, fere omnes regis Joannis serv itiis se mancipant, fidemque
praestßnt. (C hr on . A ula c B egis a .)List Jana hnie2ete S lezslrého , i s so poddei s sv !mi zemémi Lubyn
a G oran so v äfm jish pana v änim krali Jsnov i i buddcim krdlöm deskym
pad manstv ie 1329. (A . K .)
88
N os J oannes, D . gr . dux S lezia e et dominus S tina v ia e, a d
univ ersorum notitiam tenore pra esentium v olnmus perv enire,
quod nos delibera tione ma turo. et consilio diligenti pra ebebito,
fa v ore quoque et consensu fidelinm et amicornm nostrornm
ex pressis, nostrum principa liter ‚hominum
,civ ita tum et terra rnm
nostra rum snbscripta rnm a ttendentes profectnm inantea et
sommodum,ipsa s terra s, civ ita tes nostras et ca stra , S tyna v iam
v idelicet,Lnebin, G oram civ ita tes cum ca stris eis adja cen
tibus et bonn nostro. a lia, qua ecnnqne possidemns in pra esenti
v el possossnri sen habitnri sumus disponente Domino in
futuro, cum omnibus suis jurions, liberta tibns et dominio,
quibus a nostris a d nos per v enernnt pra edecessm ibns, ex eo
quod magnificum principem,dominum nostr um cha rissimum,
dominum J oannem B . et P . regem a c comitem L., post a ssnmptnm
sibi duca tus et ter ra e Wra tisla xv iensis dominium,inferendo
damna ipsius duca tus et territorio,districtni et hominibus
,
dignoscimnr perturba sse, in ma nns regis ipsius sponte et
libere nostrornm heredum et successorum nostrornm nomine
resigna ntes, nt nullum contra nos inantea. de ex oessibns retro
a etis per regem ipsum a.nt a lium suo nomine instanretnr judioium v el nt profera tnr sententia , rege pra edicto, suo, heredum
a o successorum snorum nomine, in feudum perpetuum rece
pimns. P romittentes nostro, heredum et successorum nostrornm
pra efa tornm nomine,
sibi,heredibus et successoribus suis,
B oemia e regions ante dictis,de ca etero terris
,civ ita tibns‚
ca stris et bonis nostris soepe dictis tanquam v eris nostris
dominis intendere fideliter et pa rere, obedientiam et üdem
ipsis debita s ex hibendo.
In quorum etc.
Da tum Wra tisla v ia e a . D . 1329, III. K a l. M an.
(A. K. A r ch. 8. Wem . G r ünhagen I. p . 1 29 .
E m l. I II . 1 548. P ullca v a .)
83. D ecla r a tio Henr ici ducis de Jawor super v en
ditione civ ita tis a tque terr a e G or lieensis.
1329 , 3. M a ii.
A . 1329 G orlicz civ ita s, qua e ab antiqno tempore abstra cta fuera t
ra tione dotis propter nuptia s a regno B aemia e, ad regem J oannem
_ 90 _
S ponte et libero resigna v imns habenda s, regenda s,ntifrnenda s per
ipsum,heredes a t successores sues praefa toé a c etiam possi
denda s. R enuntiantes in bis perpetuo nostro, heredum a c
successorum nostrorum nomine pra edictornm, ex ceptioni doli
ma li,in fa ctum a ctioni
,beneficio restitntiom
'
s in integrum,
omni juris aux ilio,tam canonici quam civ ilis, literis quoque
a papa, Impera toribus a nt R om. regions impetra tis v el etiam
impetrandis, a c a liter quov is adminicnlo,quod v el per succes
sionem horedita riam a ut infendataü onom imperia lem v el a lium
quemcunqne modum,nobis
,heredibus v el successoribus nostr is
antedietis competeret v el competere forta sse posset, per quodnobis snfl
‘
raginm fern"
,regi v ero, heredibus a nt succesoribns
suis sa epe dictis dispendium v el impedimentum a liquod gene
ra ri,rennntiantes.
P romittentes omnia et singula nostra snpra scripta
firmiter obser v a re et contra ea,v el eorum a lterum,
in toto
v el in pa rte, nullo unquam tempore siv e casn,dolo
,fraude
v el ingenio a liquo de jure v el fa cto per nos ipsos, a lium ant.
per a lios fa cere ant v enire.
In quorum etc.
Da tum et a ctnm Wra tislawia e in die inv entionis s. crucis
a . D . 1329.
(E n: a r ch. Tr ebon. K ohler,U rk. des M . Ober la usitz I.
152 . E m la r III.
84 . Henr icns dux S losia o, dominus de F ur stemberget in Janer , Imper a tor i r efert, se civ ita tom G or licz regi
B oemia e v endidisse.
1329, 3. M a n.
S erenissimo principi a c domino suo,dom. Imperatori a c
R omanorum regi semper angusto Henricns D . gr . dux S lezia e,
dominus de F urstemberg et in Jeuer debita e subjectionis rev erentiam cum pa ra to ubilibot famnla tn.
S erenita tis V . colsitndini pra esentibns indicamns, ex presse
confitentes, quod nos incita ti qua dam ex causa ra tionabili,
civ ita tom nostram G orliz, quam cum a llis bonis nostris a V obis
in feodum recipere consuev imns‚cum toto suo territorio a c
appendicns, magnifico principi d . Joanni B . et P . regi a c L.
comiti, sororio nostro ca rissimo
, pro certis bonis a liis por
ipsum nobis in regno B oemia e coram multis assigna tis prin
cipibns, v endidimns, ipsam sibi, heredibus et successoribus
suis jure heredita rio sponte et libero resignantes a c renanti
antes nostro, heredum a c successorum nostrornm nomine,omni
dominio,a ctioni, impetitioni, liti, juri, literis et a dminiculis,
quae nobis a uf. heredibus sen successoribus nostris, modo
quov is v el ex cansis quibuscnmque, competunt v el competere
possont in eisdem. Qua pr0 pter C . V . a picem a doramns, qua
tenus dictam v enditionem nostram dignemini approba re
civ ita tom ipsam cum bonis suis et appendiciis, nt pra edicitur ,
omnibus, ipsi regi, heredibus et successoribus suis a c regno
B oemiae perpetuo, de certa nostra sciencia , confirmantes.
D a t.V ra tisla v ia e a . D . 1 329,die Inv entionis sancta e C rncis.
(Ludewz'
g R e] . V. 539. E m l. III.
85. Joannes r ex B oleslanm da com Lignicensem de
possessionibus suis her edita fi is, r egi in fendum obla tis,infeuda t.
1329, 9. M an .
A . 1329 mense M aio B oleslans,dux S lesia 0
,dominus B rigensis,
civ ita tom Lignicz cum suis pertinentiis, quam a f ra tre suo Wla disla oclerico v i abstulit et sune dicioni subdidit, a Joanne rege jure feoda li
qm i coa ctus suecepit et a d ejus obsequia perpetuo cum suis heredibus
86 u trinx it. (P a lit , chr on.)
In gotos namen Amen.Wir Johnns v on gotos gena den knnigze B eheim und ze P olan und gra f ze Lucembnrch, v erjehenund tün ze wizzen a llen den, die disen brief sehout lesen
oder horent lesen, da z wir mit beda chtem mut,mit unserm
guten willen, mit unserer manne ra t,mit dem hochgeporn
fursten, hern B olezlawen hertzogen v on S lezien und herrn ze
Lygnitz, umo a lle bra che und krig, die zwischen uns und im
v on siner brüder wegen, hern Heinrichs und hern V lotken,
hertzogen v on S lezien und herren v on B rezlab, bisher gewert
haben umb daz laut ze Lygnitz, burk und sta t,Haynow, bnrk
und stat, G oltperch die sta dt
,C hotzenow, die burk und swa s
da rczn gehört, ge3ünet und geeynet und swiclichen bsrichtsnt
sin,a lso da z wir im,
sinen erben und na chkomelingen dieselben
und a lle andere ihre eygen laut, die er v on sinem,siner erben
und na chkomeling namen uns mit willen und nnbetwungen
oufgeben ha t, und unser , unserer erben und na chkomslingen,
chunigen v on B eheim,und onch unsers riches ze B eheim man
da v on worden ist, sie sein v srsa tzt oder nnv ersa tzt, wo sie
die haben ietznnt bede, hi diseit der Oder und dort genseit,
und die herna ch gewinnen, swo sie die gewinnen, v sr ligen
haben ze einem rechten erblehen. Dieselben la ut sin benantLygnitz, burk und sta t
,Haynow, burg und sta t, G oltperch
die sta t, K otzenow die bnrk,B ryg, bnrk und sta t, N smptsch,
burk und sta t, G low die sta t
, G ro'
tkow die sta t,N amzlow.
burk und sta t,B erolsta t
,burk und sta t
,C rutzebnroh, bnrk
und sta t,Lantsperch, Tyefense und B izin mit wichpilden,
derselben burge und stets und swa z da rzu gehör t, laut, gnot
und leut,ez sei v erlehsnt oder unv erlehent, mit a llen rechten,
v riheit und nuetzeu,a ls sie v on a lder und im eldsrn an sie
komen und pracht sint. U nd gelob wir mit unsern trewen an
a lle a rgelist v on unsern,unserer erben und na chkomeling
wegen und meinen die egena nten unsern swager , sin erben
und na chkomeling ze la zzen und beha lden gegen a llermaniclich
bei a llen im rechten und bis a ller v reiheit, in welcher weys
da z a n sie komen und pra cht ist v on iren v orfa rsu, und
nicht hindern,ez sie an manscha ft
, gulde, zinsen, zellen, ge
richten, dem obersten und dem nidersten, in burgen, steten,
dörfern und uf den la nden,a llerhanden bsrkwerch a n golde,
silber , plie, tzin oder swie da z ertzt genant sei,müntzen,
phnffen, clostern, munchhov en, kyrchlehen, jnden oder wiltba r,swa ran da z leit
,a lso da z die sgenanten unser swa ger , sein
erben und na chkomsling mnsgsn v rielich a n a lle v rag und
urlonp brechen und boweu news oder a lds v ests, swa sie des
gelust, iren landen ze frome und ze gnot.
G escheh onch, da z irs man, rittermsssig leut,mit den
v orgenanten unserm swager , sinen erben oder na chkomelingen
oder sie selbe mit im egnanten mannen herna ch oder ietz
und icht haben ze richten oder ze sa chen,da rumb snlls wir
_ 94 _
unser erben und na chkomeling des ersten anbieten. U nd ob
wir sie denne nicht koufi:en noch enloesten umb daz guet, da
si ein ander man umb koufi”
en oder loesen wolde,so mugen
si einem andern irem genozzsn oder einem fugelichen manns
die sta t oder v esten v erkoufi”
en oder v ersetzen ; und swer sie
koufl‘
et oder ze pfande innimt, der sa l sie v on uns, unsern
erben und nachkomeling ze lehen snphahen und nomen gelieber
wys, a ls unser S wager , sein erben oder na chkomeling sie haben
gehabt ; doch snlls wir und unser erben oder na chkomeling
a llewege macht haben, dieselbe sta t oder v esteu zu lossen,
v mb da z gnot, da rumb sie v a rsa tzt ist,ob sie derselben sta t
oder v esteu selber nicht enloesen, mit snlcher bescheidenheit,
da z wir und unser erben oder na chkomelingin unserm swager
und sinen erben die oftgenante stet oder v esteu sullen wider
geben zu lossen,wenns sie die geloesen muegsn, mit a llem
rechten,a ls sie v on in v ersa tzet ist. S wa z aber sie gutes an
stete und an gewichpildet v esteu irn mannen v erkoufi'
en oder
v ersetzen, des enduerfen sie uns nicht a nbieten, die ez v on
dem oftgenanten unserm swager und seinen erben oder na ch
komelingen ze leben enpfahen und nemen.
D isc v orgeschriben red a lle loben wir mit guten trewen,
a n a rglist, ewiglich stet und gantz ze beha lden, und da rnber
so geben wir im disen brief v ersigelt mit unserm insigel zu
einem oli'
enne v rkund und getzugnüzze der wa rheit. D er ist
gegeben ze B rezlab, da man za lt v on C hristes geburd 1329
an dem nehsten dynstag na ch des heyligen crutz tag, a ls ez
funden wa rt.
(A .K. G olda st B eyl. 26 G r ünhagen I .30 2 . E ml. III.
1 556. Vida p r ocessa m Lehnicensem a b 0 . 1546. Tief tr unk
86. Henr isus, dux S lezia e et G logov ia s a c dominus
S aganensis , possessiones sna s r egi Joanni resignans
ea sdem ab so in feudum r ecipit.
1329, 9. M a n .
List Henrycha knie2ete Hlohov ského a Z aganského, i s es poddév i.
krali J anov i i buddcfm kré löm i koruné éesk6 pod m anstv ie so v semi
sv jmi knieäetstv imi 1329 .
—95
In nomine D omini amen.
N ov erint univ ersi tem pressentes quam posteri, notitiam
praesentium ant copiam ha bituri, quod quis nos Henricus‚
D. gr . dux S lezia e et G logov ia s a c dominus S aganensis, ob
specia lis amoris a lfectum,quem erga magnifici principis,
domini J ohannis B . et P . regis a c L. comitis,domini nostri
cha rissimi gerimns celsitndinem,habito nobis cum amicis
quoque a c fidelibus nostris consilio diligenti a c delibera üoue
mature, a ccedentibus etiam fa v ore et consensu eorundem ex
pressis a d subscripts , bonnm in hoc nostrum principa liter ,conseqnenter autom fldelinm,
terra rnm, civ ita tum,hominum
et bonorum omnium nostrorum infra scriptorum commodnm
shtumque inantea pa cificum perpendentes, princeps et v a sa llus
suns,heredum, successorum snorum, B oemia e regum a c ipsius
regni B aemia e, in perpetuum fieri et fore decrev imns, omnia
et singula boua nostre sub sisdem liberta tibus a c iuribns,
quibus a pra edecessoribns nostris a d nos per v enisse noscnntur ,omnesque terra s nostra s, qua s a d pra esens possidemus v el
possidebimus quocnnqne titulo in futuro, tum eitra quam ultra
fluv inm, qui Odera dicitur , cum civ ita tibus a c ca strie eis a dia cen
tibus a c eliis, S agano v idelicet, V reinsta t, S protaw, G runemberch,
K rozzsn, N uenbnrch,Wa rtenberch, M a lnitz , P nsa , P obersberch,
C zulchow, S wibosin, Lnbnaw,
B utnicz, B eutschicz, K opaniz,
a da tendorf , N etka , B abiumost, P remund , P rsibow,Tre
beshow cum ceteris forta liciis et municionibus nostris omnibus,appendiis, dominiis etc . nostro, heredum et successorum no
stremm,S leziae st G logov iae dueum a c dominornm S aganensium,
nomine in regis ipsius manibus sponte et libero resignantes‚
ab so in feudum recepimus perpetuum,fa ctoque sibi per nos
fideüü tis debita s homegio, pra estito corpora li nihilominns iure
mento,ipsi regi, heredibus et successoribus suis pra edictis
tanquam v eris dominis nostris v elut princeps et v esa llus eorum
regniqne B oemia e antedictipa rere deinceps promisimns et inten
dere in eosdem et contra quemlibet principem et hominem
ipsos pro v iribus fideliter a diuv a re ; reser v a te nobis a edificandi
ac restaurandi munitiones nov a s in terris nostris et bonis
praemissis et destruendi unteres, ubieunque et quandoennqne
96
nobis v idebitur pro nostro,terra rnm praedicturum et hominum
nostrorum commodo ex pedire libere fa culta te .
V olentes et firmiter sta tuentes, ut, si forte nos, heredes
aut successores nostri subla ti de medio fuerimus, heredibus
logitimis et pra esertim masculinis non relictis, ex tunc iam
dicta bona nostra , terra e, civ ita tes et oppida cum omnibus
pertinentiis suis,ut pra edicitur, a d fra tres nostros, principes
illustres,d . C onradum v idelicet
,dueem S lesia e et G logov iae,
dominum O lsnensem, a c d . Joa nnem
,dueem S lezia e et G logov ia e
a c dominum S tyna v ia e, heredesqus ma sculos dunta x a t, si quosreliquerint, si a utem nullos post se masculos reliquerint, a d
regnum B oemia e pra edictum libere et heredita rie debebunt
pertinere.
Hoc tamen a diciendum dux imus nomina tim,quod si nos
ipsi, heredes v el successores nostri pra efa ti cum clericis, cinibus,
rusticis et J udels nostris a liquid causa e, qua estionis v el indicii
instaura v srimus, de his et huiusmodi rex,heredes et succes
80 1 es sui pra edicti nobis, heredibus v el successoribus nostris
superstitibns intromitters se non debeant quov is modo. S i v ero
nobiles v el fideles terra rnm nostra rum supra scripta rum debitam
per nos,heredes v el successores nostros de suis qua estionibus
ant cansis nobis motis, de quibus iux ta litera rum rega lium
da ta rnm nobis continentiam,secundum fidelium nostrorum
sentenciam et dictamen subire tenemnr et fa cere judicium ,
a sseqni non possint insticiam : regem,heredes et successores
suos pra enota tos adire poterunt, libere querela s ipsorum proponere et defectns, nosque heredes et successores nostri pra edicti
cita ti ibidem coram rege v idelicet, heredibus et successoribus
suis,B oemia e regibus, ubieunque fuerit, B oemia e aut P olonia s
coram a ltem v ero principe per eos a d hoc indice depnta to ,
sisti tenebimur in terra W ra tisla v iensi dunta x a t indicio, fa cere
et subire de nobis,heredibus v el successoribus nostris conque
rentibns quibuslibet insticia e complemsntnm.
Illud insuper specifice decrev imns ex pr imendum,quod si
forta sse nos,heredes v el successores nostros gra v a tos inopia ,
debitis ent a lia causa r a tionabili a liqua territorii et dominii
aliquanti de nostris v endere aut obliga re continget munitionem
—98
quia nos C onradus, D . gr . dux S lezia e et G logov ia e et dominus
in Olsna , ob specia lis amoris a ffectum, quem erga magm'
fici pr in
elpis, d . Joaunis B . etP . regis a cL.comitis,domininostri ca rissimi,
gerimus celsitndinem, ha bito nobis cum amicis quoque et fidelibusnostr is consilio diligenti et delibera tions ma ture , a ccedentibus
etiam fa v ore et consensu eorundem ex pressis a d snbscripta ,
bonnm in hoc nostrum principa liter , consequenter a utem fide
lium,terra rnm,
civ ita tum,hominum et bonorum nostrorum
omnium infra scriptorum commodnm sta tumque ina ntea pa ci
flcum perpendentes, princeps et v esa llus suns, heredum a c
successorum snorum,B . regum a c ipsius regni B oemia e, in
perpetuum fieri et fore decrev imns,omnia et singula bona
nostra sub sisdem liberta tibus et jur ibus, quibus a pra edecessoribns nostris ad nos per v enisse noscnntur
,omnesque terra s
nostra s, qua s a d pra esens possidemus v el possidebimus quo
cunque titulo in futurum,tam eitra quam ultra fluv ium, qui
Odora dicitur , cum civ ita tibus Wa rtenberch, Olsna , Mylitsch,
Trebenitz, Tra chenburch, Wa low,Lubest, Wynczk, Herremsta t
et ca stris eis a dja centibus, cum eliis,P loczk v 1d P rnsnitz,
S andewel, cum omnibus suis a ppendiis, dominiis, oppidis, r illis,
a llodiis,fendis
,feuda libns, nobilibns et plebejis, juribus, reddi
tibus, prov entibus et utilita tibns ea rundem, quocnmque v ocentur
nomine v el in quibuscunque consistant rebus, nostro, heredum
et successorum nostrorum,S lezia e et G logov ia e dueum et
dominornm Olsnensinm nomine,in regis ipsius manibus sponte
et libere resignantes, ab so in feudum recepimus perpetuum,
fa ctoque sibi per nos fidelita tis debita s homagio, pra estito cor
poreli nihilominns juramento, ipsi regi, heredibus et successo
ribus suis pra edictis, ta nquam v eris dominis nostris, v elut
princeps et v a sa llus eorum et regni B oemia e antedieti, pa rere
deinceps promisimns et intendere in eosdem et contra quemlibet
principem et hominem ipsos pro v iribus fideliter adjnv a re.
R eser v a ta nobis a edifica ndi a c instaurandi munitiones
nov a s in terris et bonis nostris pra edictis et destruendi r eteres,nbicunque et quandocunque nobis v idebitur pro nostro, terra rnm
pra edicta rum et hominum nostrorum commodo,a tque ex pediendi
libere fa culta te.
V olentes et firmiter sta tuentes,ut, si forte nos
,heredes
a nt successores nostri snbla ti de medio fuerimus, heredibus
legitimis et pra esertim ma sculis non relictis, ex tunc bona jem
dicta nostra , terra e, civ ita tes et oppida , cum omnibus suis
pertinentiis, ut pra edicitur , a d fra tres nostros, principes illustres
d . Henrieum v id. dncem S lezia e et G logov ia e, S aganensemque
dominum,a c d . J ohannem dncem S lesia e et G logov ia e a c do
minum S tyna v ia e, heredesqus suos, ma sculos dunta x a t, si quosreliquerint, si autem nullos post se ma sculos legitimos reliu
querint, a d regnum B oemia e pra edictum libere et heredita rie
debeant pertinere.
Hoc tamsu a dp ciendum dux imus nomina tim,quod si nos
ipsi, heredes v el successores nostri pra efa ti cum clericis,
civ ibus, rusticis v el juda eis nostris a liquid causa e, qua estionisa ut judicii instaura v erimus : de his et de huiusmodi rex et
heredes sui pra edicti nobis, heredibus v el successoribus nostris
superstitibus intromitters se non debeant quov is modo.
S i v ero nobiles v el fideles terra rnm nostra rum supra
scripta rum debitum per nos,heredes v el successores nostros
de suis qua estionibus siv e cansis nobis motis, de quibus jux talittera rum rega lium da ta rnm nobis continentiam,
secundum
fidelium nostrornm ssntentiam et dictamen subire tenemnr
et fa cere judicium,a sseqni non possit justitiam : regem,
heredes
et successores suos pra enota tos a dire poterunt libere, querela sipsorum proponere et defectns, nosque heredes et successores
nostri praedicti, cita ti ibidem cor am rege v id . et heredibus
a c successoribus suis B . regibus, ubieunque B oemia e fuerint
aut P olonia s, coram a ltero v ero principe, per eos a d hoc judicedeputa to , sisti tenebimur et tenebuntur in terra Wra tisla v iensi
dunta x a t judicio, fa cere et subire de nobis, heredibus et successoribus nostris conquerentibus quibuslibet justitia e comple
mentum.
Illud insuper specifice dux imus ex primendum,quod si
forta sse nos, heredes v el successores nostros, gra v a tos inopia ,
debitis aut a lia causa ra tionabili,a liqnam territorii et dominii
aliquanti de nostris v endere v el obliga re continget munitionem
principi nobis aequa li aut etiam territorium non habentem,
— 10 0
a lteri regno B oemia e competenti fideli v el v a sa llo nostro
ex tunc munitionem eundem,siv e territorium behcet et domi
nium siv e non, v endendam et obligandam ipsis regi, heredibus
et successoribus suis, B . regibus, ex l1ibers pr a e ca eteris debe
amus. Qui si ipsam emere v el in pignore a ccipere noluerint,
princeps ipse mun1tionem pra edictam territor ium v id . habentem
emeus ant in pignore tenens, in feudum ipsam recipere tene
bitur ab eisdem,ipsisque tamquam v eris suis dominis ser v ire,
pa rere et intendere de ea dem. A lter v ero,non princeps, emeus
v el in pignore tenens munitionem nostram,territorium a ut
dominium,ut pra edicitur , non habentem
,a nobis, heredibus
et successoribus nostris sam in feudum recipiet. Hoc a djecto,quod rex
, heredes et successores sni antedicti munitiones
snpra dicta s pro summa ea dem, pro que obliga ta e fuerint v el
v endita e, redimere v a lsa nt, quando v elint.
Illud etiam pra eterire nolumus, quodsi rex , heredes a c
successores sni antedieti,nos
,heredes v el successores nostros
in a djutorinm sibi per nos pra estandum a d pa rtes a liena s
ex tra B oemiam v el P oloniam ev oca v erint, snbv enientiam nobis
debitam,ne ser v itiis nimiis aut intolera bilibus pra egra v emnr ,
fa cere teneantur .
In quorum omnium etc.
Da tum et a ctum Wra tisla v ia e a . D . 1329,VI. Idus M a ii.
(A. K . P a lka v a . Lud ewig V. 630 . B a lb. VIII.
225 . S ommer sberg S c. I. 832. E m ler III. 1 558.
G r ünh. II.
88. C iv ita tis G or liccnsis r egno B oemia e inco r po
r a tio , pr iv ilegiis ei simu l confirm a tis .
1329 , 19. M a n .
J ohannes D . gr . B . et P . rex a c L. comes, omnibus
quibus pra esentes ex hibita e fuerint, in perpetuum .
A b eo, per quem reges regnant et imperant, principa tus
regum et principum emana v it a uctorita s,nt v irga a eqnita tis
et disciplina s subditos sibi regant populos, ba cnloqne cor
rectionis et justitia e ba rba ra s snbigant et cor riga nt na ü ones.
— 10 2
R ecognoscimns nichilominus, quod, si civ es iam disti
procurante sen mandante a duoca to ipso hostes ciuita tis ant
nostros insequendo a ut etiam inv a dendo dampnifica ti ra ciona
biliter fuerint, ipsa sna dampna eis tenebimur resa rcire.
S i quis v ero feuda lium districtus G orlitzensis bona sna ,
qua e possidet, quocnnqne titulo v endere sen a liena re decreuerit,per a duoca tnm pra efa tum licenciam recedendi de sisdem sibi
da ri simpliciter inhibemns, quousque per v iam amoris,a eqnita tis
v el insticia e cum suis omnibus compona t creditoribus, quibusscienter praesens debitorie fuera t obliga tus.
E t ne quis, euiuscnnqne conditionis, sta tus v el pra eemi
nencia e fuerit, taberna s unam v el plures infra distantiammilia ris
unius a ciuita te ipse de nov o pra esnma t omnimodo instaura re,
v el tutelam J uda sorum G orlitzensinm,quos cinibns sa epedictis
gnbernandos, regendos et ab injuriis quibuslibet perpetuo
defensandos nostro,heredum et successorum nostrorum prae
pictornm nomine et v ice committimus curam,sibi ansu temera rio
v endica re.
In quorum omnium testimonium et cautelam ampliorem
pra esentes literas fieri et sigilli nostri majoris pa trocinio
fecimus robora ri.
D atum et a ctnm G orlicz a . D . 1329, XIV. K a l. Jnun.
(E cop ia R udolfi ep iscop i ddo. G odow 25 . N ov . 1424 in
a r chiv o ein. G od iczensis a sser v a ta typ is emo. Tschapp e et
S tenzel. K öhler I.
89. V itko episcopns M isnensis contesta t div isionem
bonorum inter f r a tr es suos dom . Henrieum etThymonem
de K olditz .
1330 , 5 . F ebr . (M ogelin.)
(A r ch. S . Wenc.)
90 . U lr icns comes de Leuchtenberg decla r a t se esse
v a sa l lum Joannis r egis in medieta te ca str i P eczenstein.
1330 , 9. F ebr .
List Oldiicha lantgrabi z Laytmberka , i e od krale Jana na
zö.mek P eczenstein 16110 pfijaL 1330 .
(A. K. E mler III .
10 3
91 . F oedus Joa nnis r egis cum ducibns A ustr ia e.
1330 , 9. M a ii.
Wir J ohens chunig ze B eheim v erishen „da z wir durch
liebe und freundscha ft und durch v rid und gena de a ller unser
la nde und leut uns mit einer la utern frnntschafl‘
t gema chet
und v erbunden haben ze den hochgeborn fürsten A lbrechten
und Otten, herzogen ze Osterrich und ze S teyer und K ernten,ze C hreyen, anti? der M a rch und ze P ortna io, und si sich her
wider ze uns,di weil wir leben, ze ba iden seiten
,und auch
unser jetweder chinde,da z die in derselben puntnusse snllen
sein a lle,die weil wir , ir v a ter , leben, zu einer ganzen trennt
scheft und einer frenntlichen helfl’nusss wider a ller menüich
,
an die heiligen kirchen und da z E iche und chunig K a rel v on
U ngern, den wir a lso bescheidenlich ausgenommen haben na ch
unsern brieten, a ls di sagen, die er v on uns ha t.
W ir nemen aucha us herzogHeinrich v on B eyrenden eltern,v nsern aydem,
mit solcher bescheidenheit, ob er mit den her
tzogen v on Ostefi ch krigen wurde oder si mit im,möcht wir si
denne mit einander nicht berichten, so sullen wir stille sitzen
in dem krieg und einem aufl‘
den andern nich beholfl‘
en sein.
Wir nemen auch aus den edelen man, gra f U lrich v on
Wirtenberch, a lso ob er mit den v orgenannten herzogen v on
Osterr’
ich oder si mit im wurden krigen, so snllen wir ma cht
haben uns enzenemen, da z freuntlich ze v errichten um a lle
sechs, die ietzund oder herna ch zwischen in sind, und wie
wir dieselben sa che v errichten, des sullend si uns baident
ha lben gev olgig sein.
U nd ze gelicher weiss habent sie a usgenomen den
erwirdigen fü rsten den bischof v on S tra zburch, a lso beschei
denlich, ob wir mit im oder er mit uns kriegen wurden, da z
deme diselben hertzogen a uch ma cht sullen haben,dieselben
sa che ze v er richten frev ndtlich, und wie sie die sa che v er
richtent, des sollen wir beidenthaben gev olgig sein.
Wir sullen a uch wider die egenannten hertzogen v on
Osterrich, cha iser Ludwigen v on R om,oder ob ein ander
chunig oder cha iser ufgestunde, er wer einwelich oder nicht,
deheins kriges zu legen.
E s ist a uch gele idingt, da z unser keiner sich v erbinden
fü rbez gen nimend sol, ez nem einer den andern a us mit
namen, und a uch a lso, dez ez dieser puntnusse an disen
briefen nicht schade. Wenns auch dez E iche firrbez ledig wirt
wollen wir uns denne um da s E iche ennemen und da rnach
stellen, so sullen uns diselben hertzogen v on Osterich da rzu
beholfl'
en sein,freuntlich trewlich
,und sullen si da inne
besorgen mit a llen sa chen,a ls wir des notd iirf tig sein und
de z wir ez dester bez erzngen miigen.
Wer a ber,dez wir uns um dez E iche nicht ennemen
wolten und si da rua ch stellen wolten, so snllen wir in da rzu
beholfl‘
en sein, freuntlich trewlich, v ud sullen wir si de inne
besorgen a uch mit a llen sa chen,a ls sie des notdnritig sein
v nd dez sie es deeter bez erzngen mögen.
Wer aber , dez der v orgenant herzog A lbrecht oder
hertzog Otte sein bruder , des G ott nich sugehe, ebgienge nnd
stürbe, so sol doch dieselbe puntnusse stet beleihen zwischen
unser und ir einen,der denne lebst, und unsern beiden chinden
in a ller der ma zze,a ls v orgeschriben stet.
Wer a uch,dez si beide abgiengen und nicht suweru, des
G ott nicht wolle, so sullen wir irre chinde, la ut und leut
pfleger sein mit gentzen tuen, a ls unsers selbers kinde, a ls
lange nutz dieselben ire chinde zu iren tagen komen ; a lso
sullen si a uch herwider,ob wir abgiengen, unser kinde, land
und leut pfleger sein mit denselben trewen, als ir selbes
chinde auch,a ls lang nutz unser chinde zu ihr en ja ren komen,
an generde.
U nd da rumb loben wir dise puntnusse, a ls v orgeschriben
stet, gantz und stets ze haben bei dem side, den wir da rumb
gesworn haben ze den heiligen ewengelien, und geben da rüber
disen brief v ersigelt mit unserm grozzen insigel, daz da ran
hanget, zu einer gezngnnzze der wa rheit.
D er ist geben ze Landow,do man za lt v on C hristes
gepnrde drewzehen hundert ja r , da rna ch in dem dreizzigsten
ja r , der nechsten mitwochen na ch dem suntag, wenns man
singet : C anta te D omino.
10 6
post unum annum, postquam desponsa te fuerit ea rum a lique,
ent filium nostrum in regem B oemia c corona ri,tuuc enim
licebit nobis, et non prius, bernam ab ipsis, per fertonem
tantum dc lanco quolibet, a ccipcrc ct recipere, et non ultra .
P ra cterca ct bona nostre fide et sincere promittimus, ipsos,
episcopos, clerum,religiosos ct civ ita tum civ es
,in receptions
berna s a licujns a ba ronibus (et) nobilibns terr a rnm nostra rum
non sejungere, ent contra ba rones et nobiles in berna s a licujns
singula ris d a tions ab ipsis similiter sequestra re et div iderc ;
sed v olnmus, ut ipsi omnes et singuli a d solutioncm et da ti
ouem a licujns berna s nobis v el heredibus ent successoribus
nostris persolv endam insimul sint a stricti. S i contra rium
a liquod per nos v el filium nostrum ent a lium ex pa rte nostri
qumncunquc fuerit a ttempta tnm,ipso fa cto ex nunc prout ex tunc
omnibus et singulis ipsius regni nostri incolis, v id . epi
scopis, clero, religiosis, nobilibns, ba ronibus ct civ ita tum civ ibus
pauperibus ct div itibus, bernam ipsam nobis, heredibus et
successoribus nostris denegandi, mutuo se juv andi et nobis
resistendi,in ha s pa r te tantum in solidum, plenam et liberam
pra cter quamv is nostram displiccntiam damns pra esentibns
fa culta tem.
B a rum qua s coram principibns, nobilibns sen quibuscunqueeins demonstra rc poternnt, in testimonium super so da ta rnm
majori sigillo signa ta rum.
D a tum Tust a . D . 1331 , in octa v a A ssumptionis glor . V irg.
(Lib. v el. P r ag. C hyl . VI. supp l. 29. E ml. III.
94. Joannes dux S lezia e et dominus S tina v ia e omne
ins propr ieta tis et successionis in civ ita te ct ter r itorio
G logov iensi post petrem Henr ieum ent fr a tr em P r im
konem sibi competens r csigna t et tr a dit J o anni r egi .
1331 , 1 . Oct.
List knie2cte S téna v ského,Z e knie2etstv ic Hlohov ské zeste v il
h ell J anov i v e dv d tisicich hiiv ntch. 1331.
N os J oannes D . gr . dux S lezia e et dominus in S tina v ia,
notum ficri v olnmus univ ersis tem pra esentibns quam futuris,
— 10 7
pressentes litera s inspecturis, quod nos animo delibera to
metur oquc consilio,sani mente ct corpore, totum jus proprie
tetis ec dominii,dev olutionis et successionis heredita ria s,
quod ex pa rte domini quondam genitoris nostri, dom. Henrici,
ent ex pa rte dom. P rymkonis, b. m.,fra tris nostri, dusum
G logov ia e. in ipse civ ita te G logov , territorio, juribus, r edi
tibus, censibus, prov entibus, suisque a ppendiis st pertinentiis
omnibus et singulis, quibuscunque nominibus censcantur , nobis
ha ctcnus competiit ent in pra esenti competit v el competere
poterit in futuro, megnifico principi, domino nostro, d. J oanni
regi B . a c P . a c comiti L. et heredibus suis, pro 20 0 0 marcerum
P olonici pagamenti, 48 grossos P ragensium dena riorum pro
ma rca qua libet computando, qua s ab ipso domino rege recepisseperetes pra esentibns nos ta temur , v endidimus, cessimus et
resigna v imus libere in pra esentia illustrium principum et
d ominornm,B olesla i v id. ducis S lezia e, domini Lignicensis,
dom . C onra di, fra tris nostri ca rissimi, ducis G logov ia e et
domini S tina v ia e, dom. Wytigonis episcopi Mysnensis, ct a li
orum magnorum nobiliumquc multorum v irorum,conv oca tis
et ev oca tis ad hoc civ ibus G logov iensis univ ersis, quos omnes temd iv ites quam pauperes,juv enes quam sense, sex us etiam utriusque
,
in loco publico ante hospitium dioti dom. regis, hoc est ante
domum Henrici filii quondam E cka rdi civ is G logov iensis, con
v ocev imus,e pra estito nobis homagio et fidclitetis debita e
juramento ct lige qua libet, quibus nobis tenebantur ha ctcnus
et a stringebantur , absolv imus et absolutos a nobis et heredibus
nostris, si quid a dhuc nos habere contigerit, eos fore, publics
pronunciemus ; dirigentes et demonstr antes sen transfcrcntcs
eos ed ipsum regem ct heredes suos,tanquam homines ligios
et fidelcs a d v eros legitimos ct heredita rios, dc cetero suos
dominos, doli, fraudis ct ma litia e fomento quolibet procum moto.
R ennnciantes sponte in his scriptis ct ex presse nostro
ct her edum nostrorum nomine, omni jur i, proprictati et dominio,qua e nobis in pra edictis civ ita te G logov et ter ritorio ipsius
ec ceteris annotetis superius hucusque competiv crunt, com
petunt pra cscntia liter ent competere poterunt in futuro quoqno
modo, ex ceptioni nihilominns dolima li, in fa ctum a ctioni,bene
10 8
ficia restitntianis in integrum, literis quoque a pa pa , R omanorumimpcra toribus ct impcra tore siv e regibus ct rege impetrandis
a c etiem impetra tis, omnique juris anx ilio tem canonici,
quam civ ilis, quibus preescnti nostr a s v enditioni, cessioni ec
rcsigna tioni sponta neee ma da posset a liquo deraga ri ent etiam
obv ieri ; ct promittentes bona fide, nostro ct heredum nostro
rum nomine, praedictum contra ctum nostrum pressentem
v enditionis se.,cessionis a c rcsigna tionis nostra s v olunta ria e
omnium superius ex pressorum inv iolabiliter perpetuis inantea
temporibus obser v ers et contra preemissa v el pra emissorum
a liquid, de jure siv e de fa cto, per nos ipsos, a lium v el a lia s,
nulla unquam tempore fa cere v el v enire ent eliqueliter contra ire .
In quorum omnium testimonium,memoriem et cente lem
pressentes ficri et sigillorum,nostri v idelicet ct v en. petr is
in C hrista domini Wytigonis, Mysncnsis episcopi, nee non
civ ium sen civ ita tm. G lagov iensis e nobis rogetorum,eppensia
nibus feoimus robora ri. E t nos Wytigo D . gr . Mysnensis
episcapus, judex , scabini et civ es G logov ienses a ntedicti a d
preces d . J ohannis ducis snpra dicti, sigilla nostre pra esentibns
in testimonium enerra torum superius omnium ct singnlorum
dux imus appendenda .
Da tum et a ctum G lagov iec in die b. R emigii e . D . 1 331 .
(A. K. A r ch. 8. Wem . G r ünh. I, 133. —E m l.
95 . J oannes rex pr iv ilegie civ ita tis G logo v iens is
ca nfirma t, pr omittens dictam civ ita tc1n nunquam a r egna
B a emia e a lienandem .
1331 , 2 . Oct.
(R egestum a pud G r ilnhagen ea: libr o nigr a civ ita tis G la
gouia e. E m l. III.
96. Duces S lezia e B a lesla us, Wencesla us et Lud e
v v icns , domini Legnicenses , ter r a s sues J oa nni r eg i
r esignantes eesdem ab ipso in feudum r ecipiunt.
1331 , 13. D ec .
N a s B olcslaus, c ccs1a ns et Ludv icns D . gr . duc es
S lezia e ct domini Liguicsnsss, ed univ ersorum tem pra esentium
— 1 10
dominu dev olv entur . S i tamen,urgente ca su a liquo, civ ita tcm
nostram a liquem siv e ca strum cum territorio v el sine territorio
nos v el heredes nostri v endere campcllamur principi v el nobili
v ira a lteri, qui civ ita tsm ipsam v el castrum a nobis v el here
dibus nostris in feudum recipere v oluerit et ha bere, ipsam v el
ipsum sisdem regi, heredibus et successoribus suis emende a ifcrrc
tenebimur et ex hiberc, pretia si v oluerint, compa renda sin autem,
ex tnnc licebit nobis illam v el il lud v ir o fidcli et idonea v endere ,
qui in feodum ipsam v el ipsum eb ipsis rege, heredibus ent
successoribus suis recipiet, fa cturus et ex hibiturus eis ser v iü a
debite , jux ta ma rem suorum fidelium elia rum ct cansueta .
M andamus igitur univ ersis et singulis, ba ronibus, nobilibns,
clientibus, v esa llis, fidelibus, civ ibus, appidanis, v illanis ec ceteris
nostris hominibus, omnibus et singulis, qui nunc sunt v el crunt
tempore futuro, qua tenus snpra dictis regi et successoribus, heredibus suis, si (quod absit) ut pra edicitur , nos et heredes nostri
decesscrimus heredibus mesculinis non relictis,tanquam v eris
et neturelibus dominis suis, ed quas ipsos pra esentibns ordi
namus et dirigimus, ser v itiis ct modis eliis,jux ta communcm
fidelinm P olonia s cansuetudincm intendere debeant et pa rere.
TestesDa tum P ragee, in die b. Lucia c a . D . 1331 .
(A r ch. S . Wenc. G r ünhagen I . 306. E m l. III .
97. D e castr is et civ ita tibus in Imper ia a J oa nne
rege non a cquir cndis.
K . Jahsun v ereinigt sich mit K a iser Ludwig dahin, da ss der ersteresich keiner zum R eich gehörigen B urg oder S tad t unterziehen 80 11 ohne
des K a isers Willen, der ihm jedoch die leben, die er jetzt ha t, f iir seine
schädcn la ssen soll .
1331 , 19. D ec . (F r ankenfurt)
(B ohmer, R eg. Imp . E m l. III .
98. P a ctum milita r e inter Ja annem r egem et
F r ider icum lantgr a v ium Thnr ingcnsem .
1332, 6. J uni .
Wir v erichcn aifcntlich, da z wir durch s
'
undcrlich lieb
und fricntscha ft, die wir ze einander haben,und bczzcrung
11 1
vnd frid v ud gena de v nser beider lande v nde leute willen,
einmuticlich v nd eintrechticlich v bcrcin chamcn sein,a lso da z
wir a lle v nser beider lebtage an einander beholfen sullen sein
gegen a lle die,die an v nser , des v orgenanten chunges B eheim,
Merhern v ud P olen, v ud v nser, des egenant ma rcgra feu
Meisen, Duringen, Osterlont und P lisnerlant , la ut v ud herschefte ,stozzen, der v einde wir wem ,
mit hunder t mannen mit helmen,
wre of te oder wenns v nser einer den andern des crment und
beda rf ; a lso bescheidenlich, swenn v nser einer dem a ndern
hundert man mit helmen ze helfe sendet, daz er den die
chaste geben soll, v ud ob sie scha den nemen, den sol der
,
der dez v olkc gesendet ha t, selber tr agen, v ud ob sie frumen
nemen,cz wer mit v esteu oder mit genangen, der fr v nd sol
des herren sein,ze dem sie gesent werdent. E z ist a uch
geret und geteidingct zwischen v ns, ab v nser einer dem
andern durch notdurft v ber die hundert man mit helmen, mit
zwa in hunder t mannen oder mer oder minner,seinen dinst
haben wolte gen seinen v einden, a ls v orgeschriben ist : da r v bcr
sol iecslicher v nder v us czwcnn seiner manns chiesen ; die v ier
sullen v ollen gewa lt haben v on v nser beider wegen ze sprechen
vmb dinst v ud v mb scha den,v ud swa z dann die v ier cin
muticlich sprechent bei iren trewen, a ls cz sie dunchct redlich
sein,da z sol v on v ns beiderscit an a lle widerrede chra ft
haben v ud genez v ud stet belibcn. E z ist auch geteidingct,
daz wir beidentha lben dez romisch reich ouz nemen,sunder
ob ein chaiser oder ein romisch chunig in v nser eines laut
ze scha den ziehen wa ltc,so sol der a nder an a llez generde
stille siezen v ud dem selben chciser oder r amischcn chunge
weder mit ra t na ch mit ta t, na ch mit la nden, noch mit leuten
an a lle a rgliste dchein dinst noch dhein helfe tun. V ud wer
getan, da z wir J ahans,chunig ze B eheim
,des v orgenanten
mercgrefcn v on M cisen dinst v ud hclf beda rftcn,dez snlls
wir im v or einem manede embisten v ud ze wizzen tun in die
stet ze Dresden ; wer aber , da z v us F ridrich,mercgref v on
Meisen,des egenantcn chunges v on B eheim dinst v ud helfe
not wurde,da z snlls wir im gelicher weis einem monede v or
in die burch ze P ra g v erbotschcftcn v ud empietcn.
—112
D er ist gegeben, da man zelt v on C hristes gebur t drea
zehenhundcrt ier , v ud der na ch in dem zwei und d reizigisten
ierc, a n dem pfingstabcnt.
(E x or ig. a r ch. r eg. D r esd . typis ewcusait E ml. III.
99. P a ctum concor dia s inter Ludo v icum R om . Imp.
et regem J oa nnem .
1332 , 23. Aug ‘
usti.
V erichen und tun chund, da z wir na ch richtigung des
ha chwirdigcn herrn B a ldwins, ertzbischa f ze Trier , v ud andrer
v nserr friunt v ud ra t ein gantz ewig v ereinung v ud friunt
scha ft v mb a lle bruche, auf la uf v ud missehelung, die zwischen
v us biz her gewesen sint, gema chet ha ben v ud ma chen sie
auchmit disem brif, a ls hie gesahriben stet, a lso da z wir beider
seit an einander behalten sullen sein wider a ller menlich, si
sein geistlich oder wertlich, wie si genant sein, si sein hoch
oder nidcr , ze a llem dem,da z wir itzund inne haben oder
noch ein gewinnen. U nd wir chunig J ohans v nser tochter
A rmen v nsers her ren des cheisers sun, dem hochgeborn fursten
hern Ludawig, ma rkgra fe ze B ra ndenburch, ze einer eelicher
housfrawcn geben, v ud snllen die selben antworten zwischen
hie v ud send Lucas tag, der schirist chomet, gegen F r a nken
for t in die stet, in der gewa lt, die v nser herr, der cheiser , der
zu benennst v ud erwellct. U nd sol man die selben v nser
tochter beha lten nutz ostern, die schirist choment, v ud dennen
v ber ein ier , a lso da z der hyra t v ud zulegung zwischen in
niht geschehen sol a uf die rede,dez wir in der v rist v er
suchen snllcn, ob wir disponsetiann v ud v rleub v on dem stul
ze R om erwerbe mugen r her die sipteil, die zwischen in ist,
v ud sullen auch da z werben, so wir beste mugen, an a llen
a rgen list ; machte wir cz aber in der v rist erwerben, so
ma g man sie auch 9 ze samen legen. G eschehe des a llez niht,so sullen wir
,der cheiser
,die v orgenanten jnnchfrowen A t men,
swenn sie v nser swagcr , der chunig, na ch der v orgena nten
v rist v ordert, der na ch in v ier wochen den R ein ze te l a nt
wor ten gen P ingen oder gen C hobelcntz oder singen B eheim
1 14
Wir,der cheiser
,sullen dem chunig v on B eheim auf die
v on B erne nicht beholfen sein und sol v us auch der vmb niht
menen ; wir wollen auch in wider den chunig nicht bebolfen
sein,sunder sullen wir sie friuntlich weisen mit v nsern brifen
v ud botscha ften, da z si im widcrgeben v ud la zzen v olgen, da z
si im genomen bebent. W a lten si aber des niht gehorsam sein
im wider ze geben P richse die stet v ud swa s sie im genomen
bebent,da mag er si an greifen an a llen guten, die si inne
bebent, v ud dez sol niht wider v us sein.
Wer aber , da z wir , der cheiser,den v on B erne zulegten
v ud beha lfcn wem,so mag v nser v orgenanteer sweger , der
chunig, v usma nen v ud sullenwir imtun, a ls unser brif sprechent.
Ouch scha tzen wir,der chunig v on B eheim
,dez wir
v nser leben v on v nsern herren, dem cheiser , empfehcn sullen
v on v irtzehen ta g na ch dem oster tag, der schirist chomet,
v ber ein ier an a lles v ertzichen, wir mugen sein denn mit
seinem guten willen v ud gunst lenger v berik werden.
Wir , der cheiser , nemen ouz mit namen v nser oheym v on
Ostericb v ud a lle v nser v ettern, pfa ltzgra fen bey R ein v ud
her tzogs in Obern und in N idcrn B eyern, v ud v nsern aheim,
den hertzogen v on C herndcn, v ud v nsern eidem,ma rgra f
F ridrich v on M eissen,a ll gema inclich auf recht.
S a nemen wir , der chunig v on B eheim, ouz die hertzogen
v on Ostericb, den hertzogen v on C herndcn, den ma rkgra fen
v on M eissen, hertzogen Heinrich v on B eyern, v nsern eidem,
den chunig v on F renkrich, den chunig v on Vngern, v nsern
v ettern den ertzbischof v on Trier , den ertzbischof v on C holen
v ud den gra fen v on G nlich, auch a ll gema inlichen auf ein recht.
S underlichen sullen auch die gegcnburtig brief v ud
einung stet und v ntzerbrachcn beliben,unschedlich a llen
v nsern v ordern brifcn,wenn a lso v i]
,a ls si v srendert sein mit
disem gegenwertigen brife.
V rid da z da z a lles stet v ud v ntzerbrachcn beleihe, der
geben wir disen brif mit v nser beider insigel v ersigelt, v ud
ze einer merer steticheit v ud sicherheit haben wir B a ldwin,
v on ga tes gna dcn ertzbischof ze Trier v ud pfleger des heiligenstules ze M eintze, v nser insigel an disen brif ze v nsers herren
cheiser Ludawig v ud v nsers v ettern des chuniges v on B eheim
beider insigel hängen la ssen.
V ud des ist geschehen v ud der brit ist gegeben ze
N nrmberch an sand B ertholomei about des zwelifbotcn, da man
ze lte v on C hristes geburt d rcuzebenhundert ier v ud der na ch
in dem zway v ud dreizigisten ierc, in dem echzehenden ier
v nser, cheiser Ludowigs, richs v ud in dem funften v nsers
cheisertomes.
(E m ler III. 1
10 0 . J oannis r egis cum Alberto et Ottone ducibns
Austr ia s et S tyr ia e amicitia e contr a ctus.
1332 , 30 . N o v .
Wir J ohans, chunig ze B ehem, v ud wir A lbrecht und Ott,
her czagen ze Oesterreich, v erishen, da z wir uns lieplich v ud
v reuntlichen mit einander v ereynet haben durch v rid v ud
nucz a ller v nser land v nd üuete, v ud da z dest nimer a rch
wanes v nd zwiucls zwischen v us sei, so haben wir bederseitt
an sydes stet gelobt, dez v nser istweder dem ander oder den
a ndern getrewe v ud gewer sei, v ud zwiscbcnt v nsern chindern,nach nicht ger noch tra cht, dez dem ander oder den andern
weder an leib, eren noch gut scha de sei,noch niemant da rauf
sterkch noch enweis mit dheinen sa chen, an a llez generde.
Wer auch, dez ieman v nser syut weders scha den werben
wollte oder wurbe mit wa rten oder mit werchen‚dez sol der
ander oder die andern fuerabamen v ud wenden, a ls v erre er
mag oder a ls v erre si mogen, v ud sullen v ns furbez getrew
lichen v ud genczlich an einander la zzen leibes, eren v ud gutes.
Wir wellen auch,da z a lle punde stet beleihen, die
v nser istweder gegen sinen v reunden getan ha t. G emaynlichen
bederseitte haben wir da z heilig E yabe euzgcnomcn, da rzu
v nsern lieben bruder , kunig C ha rlen v on Vngern, v ud den
herczogen v on C herndcrr S o habenwir , chunig J abans, sunderlich
auzgcnomen den knnig v on F renkchriche, die erczbischolfi'
v on
Trier v ud v on C olen, den ma rgra fen v on M issen, den gra fen
v on Oulieh v ud v nsern eydem,herczog Heinrichen v on P ayern .
80
1 16
S o haben wir berczog A lbrecht v ud berczog Ott euzgenomen
auch besuuderlich den erczbischolli'
v on S a lczburch, denbischolif
v on P ezzaw, den herozogen v on S a chsen v ud berczog Otten
v on P er em , v nser ohcm, v ud die pischoelf v on C ha stencz
v ud v on S tra zburch. V ud wellen doch da rinne tun dez beste,
dez wir mugen, mit wa rten v ud mit werkchen, da z zu v rennt
scha ft v ud aynung gehoeret v ud zeuchst v ud dez chrieg
v erchomen mag, mit guten trewen, an a llen a rgen list.
D er geben ist ze Wien,da man v on C hristes gebuerde
zeit tusent drev hundert ja r , da rna ch in dem zway v ud
drizzigistem ja r , an send A ndres des zwelifp0 tcnta g.
(A. K. K a nig J oha nsens Va reim mge und buntnuns
mit A lbr echten und Otten her zogen zu O ster reich und zu S teyer .
Lünig, 0 0 11. G am e. I., 1 0 0 7. B öhmer,R eg. Imp . p . 253
,
n. 187. E mler III.
10 1 . F r iczkonis de E gerberch infeuda tio bonor um
F ünfhnnden, N echra nicz , B rziei an et Wyk lcbitz cum
per tinentiis.
1332 , 24 . D ec . (P a risins.)P é t ip sy : List F ricke z E grberga , kdez Petipsy e jine v si pa d
.
ma rinje krali J anov i e bndricr'm jeho, kra löm éeskjm. 1332.
(A. K. C a rl . j. b. H. 3. p .
10 2 . Otto et C a rnim duces P omeraniee cum Ludo v ica
1na r chione B randeburgensi ineunt pacem tr ium a nnorum .
1333, 28. J a n. (Lippen )
(A r ch. 8. Wem .)
1 03. Infenda tio ca str i Kostomla t.1333.
K o s t om l a t y : List B oris z R yzmberka , te prodav e hred E a sto
m lety a m osta v uje sob6 e bndtictm,aby léno sab6 piijimuli k R yzm
berku. 1333.
(A. K. G od. j. b. II. 3. p .
1 18
ultra fertonem nos, heredes v el successores nostri ent eliquis
officielium nostra rum eos campcllere non possemus v el a rters ,
non obstantibus quibuscunque juribus, consuetndinibus, priv ilegiis, stetutis
,ordina tionibus v el edictis, quibus, quantum
hujnemadi gra tia s nostr a s obv iu ent, esse et inte lligi v olnmus
tota liter deroga tum.
D et. epud S Hubertum a . D. 1334, for . 11. post festum
N a t. b. M a ria s v irg.
(E ta b. ter r a r egni B . ap ud E ml. I V.
107. C apitulum R egensburgcnse v endit pra v entus
de ca stellis S tenli'
et Werde.
V erkenfbrief hundert a nt geldes R egenspurg0 r pfenigs v on dem
S tift zu R egenspnrg auf den V esteu S tanfl und Werde F riedrichen dem
A wer v on P remberch n. E udigern dem R eichen. (A . K .)
108. C er a lns ma r chio Otta ni, duci Austr ia s , inrpignor a t civ ita tem Z noym cum eastra ibidem pro da te l itio
soror is sune A nna s.
1335 , 23. F ebr .
(C hr on. A ula e R eg. a d a . 1335. C hyt. VII. 38.
E m l. I V.
1 0 9. A l ber tus ct Otto duces Austria s promittunt
restitutionem civ ita tis Z na yma e pro da te impignor a ta e
so lutis ma rc. a rg . ejusdem dotis.
1335 , 10 . Ma rt.
(A r ch. 8. Wem . C hgt. VII. 41 . E ml . I V.
11 0 . Impignor a tio ca str i Adelburg a Ludo v ica
Imp. pro 20 0 0 ta l . F r ider ico de A we pr a epa sito R egens
pnrgensi et C uonr a do C zintzennbouer feste .
1335 , 23. A pr . (N nrnberch.)List ciesa ie Lud v ika , kde2 zämek A dlburk zasta v uje F rid ricbov i
Z a lbr (sie). 1335 . (A . K .)
1 19
Té zasta v y po v olenis krale Jena éeskébo jek0 2to korferäte d v ém a
listy. c nim,druhjm i tietim listem Hendricha Mohutského a rcibiskupe ,
B aldnine Trierskéha,ka rferäte ddo. 30 . J unii 1335 . (A . K .)
List Lnd v 1'
ka merkrebi bramburského, karferste, ddo . 12 . Me rt .
1335. (A . K .)
Dv e listy R udolfs knietete sa ského, ka rferfite ddo . 12 . Mertrr 1335,
kdet ti v 9icbni nadepsanr'
korferétov é dav aji pov a leni k zasta v e, e kterich2listnov jest da tum 1335 . (A . K .)
111 . C onv entio inter K a zimirum P olonia s r egem et
C arolnm m a r chionem Morev ia e de pa ce ser v a nda .
1335 , 28. M a ii.
K a zimirns, D . gr . rex P olonia s neo non terra rnm C re
coniac, S andomiriee, S ira dia e, Lanciciee, C nyev iec, P ama ra
nieeque dominus et heres, univ ersis, pressentes littera s inspec
turis,sa lntem et pr a esentibns fidem dere.
A d univ ersita tis v sstra e notitiam tenore pra esentium
v olnmus per v enire, quod nos de ma turo, sa na et delibera to
nostro et nostrarum cansilia riorum consilio,treuga s et treu
gerum foedere cum magnifica principe, domina K era la ,regis B . ea L. comitis primogenita , merchionc M ora v ia s, hinc
e festo b. J oennis ba ptistee prox ime instentc ed scqucns
festum eiusdem bea ti J oannis inclusiv e, a d ennum nunc pra
x ime secuturum,hodie in D ei nomine iniv imns amicebiliter
et inimus.
P romittentes pra edictes treuga s pro nobis a c pro ba ro
nibus, nobilibns et fidelibus nostris
,omnibus et singulis cuius
cumquc sta tus, eminentia e, canditionis sen dignitetis ex istent,
qui pro nobis et nostri contempla tions fa ciunt ct etiam fa cere
praetcrmittunt, usque ed dictum festum ct terminum b. J oannis
B . attendere, serv a re et ir refregebiliter custodire secure, libere
pacifice ct quiete, nee v mquam tempore media pendentibus
et durentibus ipsis treugis, per nos sen a liquas ent a liquem
de nostris fidelibus ct nostra s subiectis diciani, contrev cnire
v erbo, facto, pa ciencia , conniucncia , eux ilia , consilio v el feuare.
P allicemur etiam firmitcr et spondemus, preenomina ta s
treugas ec ipsa rum canditiones, pa cte , pa ctiones, canv entiones
120
et sollempnita tcs qua scumque inibi apposites et eorum quadlibet ra te , gra te , firma ct irrefregebilia es incommntebilia
ex este diligencie tenere beniv ole et habere a c inv iolabiliter
obserua re , omni melo ingenio, dola et studio penitus procul motis.
C eterum pra edictis treugis ct ipserum pestionibus es
interiectionibus superius nominetis, megnificos principes, fra tres
nostras ca rissimos, dominos K a rolum illustrem U nga riee regem,
necnon P remislium S ira disnsem et Wlodkonen Lansisiensem
dnces, pra esentibns dux imus includendos et includimus ; qui
quidem domini,“
rex et dnces pra edicti, ipsa s treuga s firma re,
a ssecura re ct a pproba re debent per sues litteras et ssriptu
rerum munimente necnon snutione fideiussoria suorum ct per
suos idonea s v asa llos. Idem v era dominus,M ora v ia s ma rchio,
id ipsum ipsis dominis, regi U nga riee et ducibns pra edictis,
fa cere et a ssecura re debebit.
S ans insuper a djisimus et promittimus, quod, si fa rta sse(quod absit) a liquem v el a liquas ex nostrrs ipsa s treuga s
v el ea rum interiectiones et canditiones v ia la re ent contra
ca s a liquo casu v el mada v enire continga t, ex tunc ed denunci
etionsm et manitionem solam et v nicam dicti domini ma r
chionis M . festem publics in ea stra v el civ ita te K a liss,
nos nostras nuntios et embessia ta res idonea s ad K a liss infra
spa tium duorum mensium a die dsnunciesionis pra edictae
continue numcrandorum transmitters v olnmus et tenemnr . Ipse
v era etiam dominus ma rsbio M . suos K a liss tenebitur et
debebit infra distos duos menses destina re nnnsios, proposi
tura s et demonstreturos se ltem v ltime die pra edicta rum duorum
mensium,nisi secpefa tus dominus merchio M . et nos de a lie
die antisipande v el pastergende continga t fa rta sse v nenimiter
concorda re, quoties v el quomodo, qua litcr sen per quempiam
ipsee treugas fuerint v iola tee, resepturosque ibidem iux ta
bonorum v irorum arbitrium ad hoc communiter eligendorum
super obiestis et illa tis dampnis et iniuriis emcndam et
sa tisfa stiansm sompetentcm. Ipsis a utom nunsiis pra edicti
domini ma rshionis M . v olnmus et promittimus de securo ct
libero prov iders condustu, insepto et inchoa to in B a rsz v eniendr
K a lis, et ibi pla citendi, standi, demoraudi et ebinde a d prae
—122
N os v era , pra edicti S pisimirus sestellenus C reeouiensis,
Mistuijus S endomiriensis, N icola us C ra soniensis pa la tini, P etrus
S endomiriensis, Mistigneus E edomensis ca stellani, C riuosa ndius
C resov iensis ct Henrisus S endomiriensis snbsamere rii, men
da tis gloriosi domini nostri K ezimiri D . gr . illustris P olonia s
regis , v a lentes obedire pra edictis omnibus interfnimns, st in
testimonium snfficientissimnm pra esentibns nostre sigilla do
x imus appendenda . Da tum et a ctum anno,die et laca antedietis,
(C hgtz'
l VII., 41 . E ml. I V.
112 . C onv entio inter J a a nnenr dueem S tina v iensem
et regem J a ennem de subjections te r r a e dusa lis .
1335 , 7. J un11 .
N os J ohannes D . gr . dux S lezia e ct dominus S tina v ia e,
pra esentibns publics recognoscimus et fa temur, quod nos cum
meguifiso et ex cellente principe, domina nostro J oanne, rege
B .
, et cum inclyto domina C a rola , primogenito disti domini
regis, merchione Moreuia e, sonuenimus amicebiliter et singula s
causes sonsorda v imus,in has v idelicet, quod ipsi siv ita tcm
F r a uenstadt et districtum sum omnibus suis nobilibns, burgen
sibus et juribus, dominiis, appidis, castris, v ass llis et perti
nentiis, quibus ce prius possidebamus, et qui duci C onredo ,
fra tri nostro,homagium pra estiterunt, eb ea dem fra tre nostro
tenentur itera to disbrigare, et hoc fa cere infra hinc et festum
sansti M icha elis prox ime afl'
uturum. E t quando ipse rex es
ma rchio M . pra edictam siv ita tcm F ra uensta dt sum pertinentiis
suis pra edictis a b hamagia fa cto, ut dictum est,nobis disbri
ge v er int et etiam potesta ti nostra s a ssigna v crint, nes non
quedringenta s ma rca s poloniselis pouderis, XLV 1fl grossos pro
mersa qua libet computando, infra hinc et dictum festum S .
Micha elis nobis sa tisfecerint : tunc nos sta tim pra efa ta domina
regi B . heredibus et successoribus suis ordinebimus et fa ciemus
et efl‘
ectua liter prosurabimus fieri homagium et fidelite tis
inramentum perpetuo per v a sa llos et burgsnses civ ita tum
S tina v ia e, F ra uensta dt, G ore,Labyn, Lynde , P a lshowitz,
C olowen cum ca stris et per tinensiis nniuersis et a lia s incoles
terra rnm nostra rum nniuersos.
— 123
E t pra edicta. hama gia sen fidslitetis wrementa ipse rex
B .
,heredes et successores sui pro se perpetuo debebunt reti
nere,te li a diecte conditions, quod fra ter dux Henricus S ega
nensis et sui heredes instem ipsorum portionem post mor tem
meam in pra edictis ter ris nostris ex pectebunt, ex ceptis dun
ta x a t F ra uenstadt etLubin civ ita tibus cum univ ersis districtibus
et dominia ipsorum qua e dicta d . nostro regi, heredibus et
successor ibus suis absolute et libere remanebunt.
P ostquam a utem v asa lli, homines et burgenses pra efa ti
fid elitetis homagium sen inramentum dicta regi et suis here
dibus fessrint : ex tunc sta tim ipse d. rex et sui heredes omnes
pr a edictos v a sa llos, burgsa sse sen homines v el incoles ad nos
remitters debet, sisdem pra esiperc etmendere, ut nobis prompte
obedient, pereent et intendant tanquam ipsorum domina iusta
temporibus v ita e nostrae use a nobis unquam recedere sen
dev ia re propter a liquem causam,quam ipse d . rex ent sui
heredes nobis edinv euire passent mada quov is.
P ramisimus etiam firmiter et tenemnr dicta d. regi et
suis heredibus, quod preefetos v a sa llos, homines et burgenses
circa ipsorum jura debeamus fev a rebiliter conser v irre .
P reetsrce dictus d . rex pro ss ct heredibus suis nobis
sincere promisit, quod pro pa ssessionibus nostris sen terris
nunquam laborabit, sed potius eesdem terra s nostr a s a v iolen
tiis et iniuriis quornmcunqne v ita e nostra s temporibus tenebitur
megnifics defenders et tueri.
Insuper si eliqui nobiles, burgenses ent incola e terra rnm
nostra rum homagium et fidelitetis inramentum dicta d . regi
B ent heredibus suis fa cere renuerint et ipso pr a estito hamagia
nobis obedire nes promittere itera to nolcnt : ex tunc ipse rex
B . ent heredes sui et nos eosdem renitentes sen rebelles v i
compellers tenebimur a d pra edictum homagium ct fidelita tem
dicta d . regi et obedientiam nobis fa ciendam.
E t si nos pra edictam cinitetcm Lubin infra qua drienniumcontinuum ex solucrs potucrirnus, in huiusmodi ex solutions
subsidium ipse rex tertium dena rium nobis dere tenetur . S i
a utem ipse rex ent sui heredes ipsam prius ex soluerent,
ex tunc da tis sibi per nos duebns perübus siv ita tcm sandem
124
nabis tenebitur a ssigners ; its tamen, quod ipse semper civ ita s
Lubin cum ea stra et territorio suo postnostrum obitum ed eundem
regem B . st heredes suos esse debebunt illica st libere de v olute .
D einde ipse rex denuo per litera s sues et tra cta tus
pridem in Wra tisla v ia nobiscum bebitos retifica re tenebitur
pra eter Lubyn et quingsntes ma rsa s pandsris et numeri pree
dictorum,ds quibus ipse rex et heredes sui soluti crunt ct
liberi, ex eo quod pra edictus noster f ra ter dux , Henricus
S eganensis, et heredes sui successionis in media pa rte terra rnm
nostra rum, prout superius ex primitur , respectum obtiuebunt.
P romittimus etiam omnia et singula pra edicta bone fide
laca preestiti corporeliter iurementi custodire, a ttendcre et
infra hinc et festum bea ti M a rtini prox ime afi‘
uturum obser
v ers et efl‘
ectua liter a dimplere, nes contra ea v enire v el
fa cere per nos, a lium v el a lias, dejure, cansuetudine v el de fa ctoelioguin preefa ta e terrae nostra s ipso fa cto ed dictum dominum
regem et heredes suos dsbsbnnt esse dev oluta s ; de quibus terrisnostris ipse rex ent heredes sui se tuuc intromitters pa terunt
et debcbunt, recusetione, contra distione et impedimentis cassa n
tibus quibuscunque, rsnnntientcs in bis omnibus st singulis
snpra dictis ex ceptioni da li ma li, in fa ctum a stiani, beneficio
rcstitutionis in integrum, constitutioni, consuetudini, literie et
indulgentiis a postolicis, imperielibus v el a R oma norum regibus
impetra tis v el impetrandis, v el omnibus e liis tern iur is canonici,
quam civ ilis eux ilia, per quod nobis sutfregium e dicta d . rege
et heredibus suis pra cindicium posset quomodolibet genera ri.
In quorum etc.
A ctum et da tum P rege a . D . 1335 septimo die J nun.
(G r ünhagen I . 138,sw a rchiv o cin. Vr a tisla v . C hyt.
VII. 61 . E m l. I V.
113. B a lduinus a r chicpisca pusTrev ir cnsis liter a sLn
dov ici R om . regis 1314 IV . D ec . J ounni r egi da tes v idima t.
1335 , 18. Augusti.List V idimus ercib. B elduina , kde2 sv éda 1nr
'
däv 6, kterekLud v r‘
k iimskykräl ze v a zuje so J anov i, krdli éeskému, pomocen byti pra ti v sem e jeho pi'iv éem,
soü piedkov é , krali cesti, dr2a li, za cbov eti e zuoste v iti 1335 . (A K
— 126
tenore praesentium v olnmus publics dev enire, quod cum ser.
princeps, dominus J ohannes B . rex et illustris dominus C a rolus
primogenitus ejue, ma rchio M ora v ia s, pro sc et suis heredibus
preetendentes commodnm et tra nquillita tem regua rum B aemiae
et P olonias es regnigenerum et inca la rum ipsorum nes non
cantempletionc et intuitu serenisaima rum principum, domini
C a roli Hunga rias regis et disti K a _
zimiri P olonia s regis, supien
tesque ipsis regnis et hominibus hinc inde sa lubri prov iders
remedio, qua tenus prov ide enimerum et corporum periculis
sa lubriter abv ietur , sponte es libere renunciev erint omni iuri,a ctioni, ex ceptioni, propricta ti, dominia ct titula regni P olonia s
eis in so competentibus, sub paene ex cammunicetianis, promit
tentes pro se et heredibus suis contre huiusmodi rennntia ti
anem et cessionsm non contra v enire a lique occesione, ingenio,
fa cto pa riter et sermone, prout in eliis eorum litteris plenius
cantinetur . E x ceperunt tamen ex cipiuntqns gencrosas principes,
dominos dnces infra scriptos, v a sa llos eorum,cum eorum duca
tibus, terris, banis, dominiis ct pertinentiis quibuscunque, qua etempore preestiti lramegii possiderunt et omni mada et forms ,
quibus dicti domini dnces ipsis dominis regi B aemia e et ma r
slrioni M ora v ias et eorum heredibus siv e ipsorum diciani
subiecerunt se successores dnces et duca tus eorum et dominia
cum a ppendentiis quibuslibet suis suo et heredum suorum
dominia tota liter reser v entur . E x ceperunt etiem terras Wra ti
sle v iee et G logov iee sum omnibus per tinentiis, districtibus et
dominia ad ipsam spectantibus qua qua mada . Domini a utem
dnces st duca tus pra edicti hi sunt : domini B a lcsleus Ligni
sensis et B regcnsis, Henrisus S agencnsis et C rasncnsis,C on
redus Olsinensis, J ohannes S tina v icnsis S lezia e dnces, B alko
dc Opal, B a lko de F a lkenberg, A lbertus de S trelitz, Wla disla us
C oslensis etB ytumiensis,Wenceslaus princepsM esov iee, dominus
in P lozk, Lesko dc R a tbbor, J oannes Oswentimensis ct Wlad i
slaus de Tesshin.
N as ita que v a lentes fev orem et indissolubilem dilectionis
amisitiem inter pra cfa ta s dominos, regem B a emia e et ma r
chionem Mora v ia s et P olonia s, gra tantcr hinc inde benev ole
emplecti, promittimus pro ipso domina rege nostro P olonia s ,
127
quod idem dominus rex P olonia s sisdem dominis regi B aemia e
et m a r chiani M ora v ia s optime fev et de omni iure, dominia et
propr icta te, qua e bebent v el se habere esserunt in dominiis,
ducibns et duca tibus pra edictis, ipsa sque nullo mada unquam
tempore impediet super ipsis nes dnces ent duca tus ipsos
v indicebit, impetet v el essumet in pracindicium dominornm
pra edicta rum regis ct merchionis et heredum suorum, ipsasque
super sisdem in nullo penitus per se v el heredes snas a liqueliter molcstebit, poenam et sev eritetem sx communicetionis ipso
fa cto,si contra v enerit, incursurns. Insuper pro ipso domina
rege P olonia s et suis heredibus omni a stiani, ex ceptioni, pra e
ssriptioni et appositioni iuris, com uetudinis ent etiem fa cti,
siqua e ent a liquod eorum ipsisdomina regi P olonia s entheredibussuis in sa epedictis daminiis, ducibns ent duca tibus eorum pa ssent
eliqueliter suifrega ri ent competere quolibetmada in eisdem,non
obstantibus eliqnibusmunimentis, litteris, scripturis, pa ctis, pa cti
onibus, sta tutis, reformationibus ent eliis quibuslibet ordina ti
onibus sub quecnnque forme v erborunr conceptis, etiam si ta lia
forent, de quibus de v erbo ed v erbum epecia lem et ex pressem
oporterct fieri mentianem,quibus omnibus et singulia ct cuilibet
eorum'
ex certe nostre scientia esse ct intelligi v olnmus penitus
derogetum. P romittentes sub fidei pra estito inmmenio , quodsaepe fetus dominus rex P olonia s preemisse omnie et singula hinc
intre festum b. G e lli prox imum retificebit es suis petentibns
approbebit litteris, greteque, ra te ct firma per omnie obser v ebit.
In quor um omnium testimonium a tque robur pressentes
conscribi et nostrarum sigillorum pa tra ciniis fesimns communiri.
Da tum et a ctum in Trcncinio anno et die supre diebis.
(Ludcwig R ei. V. S ommer sb0 rg S er. r . B ü . I. C hytil
VII. 56. E ml. IV.
1 15 . C onfa eder a tia a tq ue unia inter C a r a lum r egem
Hunga r ia s et Ja annem r egem B a em ia e , C a r a lum ma r
chionem et J oannem C a r inthia c dncem insta ur a ta .
1335 , 3. S ept.
N as C a rolus, D . gr . rex Hunga ria s, memoriee sommen
dentes tenore pra esentium significamus, quibus ex pedit,univ ersis,
quod nos et filios nostra s es heredes heredumqne nostra rum
successores et regne nostre , cum inclyto principe d . J ohanne,
eadem gra tia rege B . illustri et comite L.,fra tre nostro
ea rissimo, es magnifisis dominis C a rola , primagenito, merchione
More v iae, et J oanne, duee C erinthiee, filiis eiusdem ipsorum
que heredibus, cupisntes fra terna s dilectionis v inculo uniri et
cum ipsis in sincerita tis afl‘
ectu, indissolubilis emisitia e firma
constantia . pcrpetuo et inv iolabiliter permanere, absque omnidolo et dissimula tionis frande, pure et dev ote, pra esentibns
nos obligamus simul cum Ludov ica nostro primagenito ed
sencta D ei ev engslia corpora li pra estitojuramento, promittentes,quod nos et filii nostri eorumque heredes dictum dominum
J ohannem, regem B aemiae, fra trem nostrum, et filios suos
pra edictas eorumque heredes es regnum snum B a emia e pree
dictum cum terris eiusdem regni santiguia, contre omnes st
quaalibet homines, cnjusque conditionis, sta tus st hanaris
ex istent, ex ceptis inclytis principibns, dominis R oberto, Iheru
selem et S icilia s, ec C ezimiro, P olonia s regibus, nes non filiis
et heredibus eorundem et genera liter omnibus prox imis, nobis
in linea consenguiuitatis ettinentibns, in Ita lia st in quibuslibet
eine pa rtibus constitutis, v oluma s et tenemnr pcrpetuo edjuv ere.
Ita v idelicet, quod, si ipse rex et sui heredes ex tra
meta s regni sni B aemiae hostilcm processum contre v isinos
et sanfines eorum ad v crsa rios v el eorum a lterum hebuerint
ex tunc, ed petitionom ipsorum, gentis nostra e a rmigeres et
segittnriee subsidio et eux ilia, prout malius poterimus, ipsum
v el filios suos, ent eorundem heredes, cum tote nostre regni
Hungeriee potentia edjnv a re eine freude et dolo promittimus
et debsmus.
S i eutem meta s praedicti regni sui B a emia e quispiam
eorundem edv ersa riorum intrev erit, ipsum ct filios suos es
eorundem heredes et regnum cum pertinentiis suis santiguia
potenter ct hostiliter inv esurus : ex tuns nos et filii nostri
v el filiorum nostra rum heredes, eundem regem B a emia e, filios
snas ent heredes eorum, cum tote nostre regni Hunga r ia s
potentia ed requisitionem suem, filiorum ent heredum suorum,
promittimus persona liter ct tenebimur edjuv ere .
130
a liquem discardiem sen guerrem contigeret suboriri : ex tunc
ed unionem pa cis ct conca rdiec cum ipso dev enire nolumus
sine ipso rege B aemia e et filiis suis es heredibus, sub v irtute
preestiti secmmenti, nisi primitns a d hoc dicti fra tris nostri,
regis B a emiae, filiorum suorum et heredum eorum, ex pressus
consensus essesscrit et v oluntes.
C a eterum quotiescnnque nos, reges, filios et heredes
nostras ent gentes nostras, preestendo subsidium ent mada
a lio quocnnqne conv enire contigerit v el pla cuer it, semper tuti
et illeesi esse debeamus mutuo et penitus securi.
Ha ss omnia et singula , sub v irtute prius preestiti secre
menti, pro filiis nostris et heredibus sub poene ex communice
tionis pepelis perpetua e, promittimus pra esentibns inv iolabiliter
observ ers, et ipse etiem fra ter noster, dominus rex B aemia e
,
pro se, filiis suis et heredibus, eadem nobis, filiis nostris et
heredibus v icev ersa, prout in pra emissis decla retum erticula tim
ex istit, debent et tenentur , sub juramento et poene pra edictisirrefregebiliter obser v ers.
In quorum omnium et singulorum superscriptorum testi
manium et perpetnem firmita tem nos,dictus rex Hunga ria s
cum dicta Ludov ica , neta nostro, pressentes scribi fesimns
literas, sigillorum nostra rum pendentium munimine robora ta s.
Da tum in A lto C astro, die dominice prox ime ante festum
N a tiv itetis b. V irginia e . D. 1335 .
(C hgt. VII. 81 . E mler IV.
116. Tr cugee pa cis inter Ludov icum R om . Imp . et
J oannern regem .
1335 , 16. S ept. (R egensburgii.)
(E m ler I V.
1 17. K a zimirus P o lonia s r ex ex cause r ennntia ti
onis r egna et titula P o lonia s obliga t se J a anni regi
pr o XX mil libns sex . gr . P r ag .
1335 , 12 . N ov enrbr is.
C ezimir v s D ei gra tia P olonia s rex , principa lis debitor,S hitka C ra couiensis, P etrus S endamsriensis ca stellani, N isaleus
de B a crey, woiwode de C ra conia , M . S andomeriensis woiwade,G essko, M antroske, index curiee C ra couiensis, P a ssek de
B ocrcy, S andomerensie index prouincielis, C zeloi, in R etomis
dominus, K eziment subsemererius, Henricus subsemererius
S endomerieneis, Werne cestellanus de Winitia , A ndorsmonossifilius Lowczy et P ecosleue S libnik, fidcinssa rss ipsius regis,
domini nostri, eb ipso sonstituti ed infra scripte a tque detitenore pr aesentium recognoscimus, dicimus et publics confi
temnr , nos teneri et remanere obliga tos megnifiso principi,
domina J asuni regi B aemia e st suis heredibus de summa
et quantita te v iginti millium sex agena rum gra ssa r am dena
d arum P ragensium, in que dicta domina regi B aemia e decem
mills esx egenes dicta rum dena riorum iam soluimns in una
parte; in a lie nero pa rte nobili v iro domina Henrico de Lippe
de qua tuor millibns sex agena rum dista rem grossorum setis
dedimus,et securitetem fesimns sufficientcm in sex millibns
sex ag. grossorum P ra gensium praedicta rum,ossesiane et ex
causa rcnnncia tiouis festes nobis, regi P olonia s, per ipsum
dominum regem B aemia e de ipso regna et titula P olonia s.
Ipsem nero pesnniem residuem sex millium sex agena rum
grossorum P ra gensium promittimus bone fide in festo resur
rectionis Domini prox ime v enturo, eidem domina regi B aemiae
es suis heredibus nel eorum nuntiis, a d hoc specia ls manda tum
habentibus, dere, a ssigners et solv ere sub nostris periculis et
ex pensis, in R a tibor appida nel si ipsum oppidum intermedio
tempore de ipsius domini regis B aemia e ct sui principie,domini Leskonis, ducis ibidem,
manibus ex trehi contingeret,ex tuns in cinitete Oppeuia in M orev ia dere tenebimur et
assigners ipse sex millie grossorum P ragensium bonorum et
legelium,v el v a larem ipsorum in euro v el ergenta , iux ta ta x am
communem duorum v irorum,ex utreque pa rte electa rum, omni
dilations et procrestinetione penitus procul ma tis. Qua d si
non faceremus et dictam pesnniem in toto v el in pa rte, in
locis et termino preefa tis non sa luerimus, ex tnnc fideiussores
praedicti immediate cinitetcm Oppa v iee ingredi promittimus
et tenemnr in certe domo, quem nobis ipse dominus rex
B aemiae v el heredes et nuntii sni a d hoc deputa ti essigne
9*
132
uerint, absteginm fa cturi ibidem et mansuri inibi nes eb inde
ex ituri more cansueta , qui in bis ser v eri solitus et haberi,
dance sex millie sex agena rum et nihilominns mille esx egenes
grossorum P ragensium posna e nomine pro damnis es interesse
fuerint in locis ct modis pra edictis integra liter persolntee.
S i antem a liquem v el a liquas ex nobis (quod absit) antesolutionem dicta e peeunia o de ha s luca migr a re continga t, tuns
promittimus eine frande, a lium v el a lia s in lacum decedentium
v el decedentis substituere st panere obliga tum sen obliga tos
ad implctionem omnium et singula rum pra emissorum,quem nel
quas ipse dominus rex B aemia e v el heredes ent nuntii sui
ds regna P olonia s dux erint nomiuandum. Insuper promittimus,
quod si nos, fidciussa res pra edicti, ipsum absteginm mada et
forme, ut preedix imus, non sem a v erimus, v el de ipso obsta gio
ex iremus, pra edicta peeunia non soluta
,quod tnnc megnifici
principes, dominus C a rolv s, rex Hunga ria s, domina E lisabeth,rcgine Hunga ria s, es Ludouicns, filius eorum
,litteras renun
cia tionis super regna ct titula P olonia s penes eos deposites,
dictis regi B aemia e et suis heredibus debea nt et teneantur
libere et licite rcstituere, eine omni difficultate et eine nostre
requisitions v el mendeto. E t nihilominns seepe fa tis regi
B a emia e et eorum heredibus in mille sex agenis grossorum
P ragensium posna e nomine v olnmus abligeri.
E a rnur serio testimanio littera rum,quibus nostre sigilla
dux imus apponsnde .
Da tum inWyscgra do inHunga ria a . D . 1335 die 12 . mensis
N ov embris.
(Ludewig R d iquia e V. C hgt. VII. 89. Em l. I V.
118. K a zimir us P olonia s rex dc pa ss cum J oa nne
r ege ser v anda .
1335 , 19. N ov cmbr is.
In nomine Domini ernen. N as K ezimirns D. gr . rex
P olonia s. U niuersa rum noticiee deferimus per pressentes, quodterra rnm peccm et treuquilitetsm pro v iribus nutrire cupi
sntes, ordinamus et indissolubiliter obserua ri debere v olnmus
et promittimus, quod si a liquem discordia s meteriam insurgere
134
C um autem spolia tores quascunque de regna nostro
in terra s quornmcumque principum fendelium domini regis
B aemia e memora ti (quod absit) trensire contingeret spolia
conmissnri : v olnmus st mandamus per principes ct sepiteneas
regni nostri eosdem effica siter inpediri et si fieri pa terit
detineri ; eliaquin dampna per epa lietorcs huiusmodi feste
ipsimet lessis de propria rssercire debebunt. Ipsi a utem spolia
tores in regnie B a emia e et P olonia s st in omnibus terr is
omnium principum regibus subiectis et a dheerentibus siedem
effica citer sint prossripti. Ipsi quoque eciem post festem
emendam de spoliis memora tis tamquam degeneres et infames
in sonspectu omnium principum et bonorum penitus sint
abiscti st v ox eorum tamquam funcste et reprobe contre
neminem eudia tur .
Illud etiem specia litsr ordinemus et promittimus inv iola
biliter obserua re, quod quicumque notebiliter prossripti fuerintv el in regna Hunga rias, P olonia s ent B aemia e sen ter ris e li
quibns principum siedem subiestornm ent edheerentium siedem
in omnibus dictis regnie et terris pro prossriptis haberi
debebunt, sic quod sum in eliquo locorum praenominetorum
a liquie talis repertus fuerit,ma x in ipsum tamquam in
hominem omni jure priv a tum nlsio ultime hebca t ex erceri.
In quorum omnium testimonium pressentem litteram fier i
et nostri sigilli munimine communiri.
A ctum et da tum in Wissegreda in Vnger ia die S ancta eE lizabeth e . D . 1335.
(Ludawig R eliquia e V. C hgt. VII. 91 . E m l.‘
1 V.
1 19. C era lus Hunga ria s r ex testetnr r ennntia ti
a nem P o lonia s .
1335 , 19. N ov .
N as C era lus D gr . rex Hunga ria s memoriee sommen
dentcs, tenore pra esentium signifisamus, quibus ex pedit, uni
nereis, quod, quia illustr is princeps, dominus J oha nnes, per
eandem rex B aemia e, fra ter noster serissimus, sues litera s
priv ilegietas super rennncietione iuris et tituli regis, regni
135
P olonia s et a lia rum terrerum‘
in siedem literie suis ex pressa rum,
sx cellenti principi, domina C ezimiro, per pra edictam gretiem
r egi dicti regni P olonia s, similiter fra tri nostro, per eundem
d ominum regem B aemia e et filios eine feste , ed nostra s ma nns
ta nquam hominis communis et quem prout filium eine a ssum
seret, essigneuit, idea nos eidem domina regi B aemia e, fra tri
nostro et filiis eine, promittimus firmiter et sincere, quatenussi d ictus dominus C eeimirus rex P olonia s, in festo pa scha s
D omini prox ime nunc v enturo,sex millia ma rserum so modo,
q uo debet,eidem domina regi B aemia e v el filiis eine non
soluerit ent conditiones sen obliga tiones pro ipse solutions
f estes et firmetiones in specrelibns literie conteutes et ex
pressa s non ieserit nes compleuerit, ex tnnc nos v el filii
nostri eidem domina regi B a emiae v el filrrs eine ent dicta e
lite ra s in specie re'
stituemns ent ed solnendum pra edicta sex
m illie ma rserum sex agena rum srimus obliga ti.
In cuius promissionis testimonium pressentes sigillo nostro
euthentioo fesimns communiri.
Da tum in elta ea stra Wiscgredo in festo bestes E lisabeth
e. D. 1335 .
(Ludewig R eliquia e V. C hgt. VII . 92 . E m l. I V.
120 . K ezimirus P o lonias rex r oget J a a nnem B a emia e
r egem,nt ter r am D obr inenscm r estitua tW la dislea duci.
1335 , 23. N o v . (Wissegr a d
(A r ch. 8. Wem . E ml. I V.
121 . J oannes r ex siv ita tcm et ca strum P yrnis
d enna in feudum recipit ab ecclesia M isnensi.
1336, 27. Janua r .
R ecsptio civ ita tis et ca stri P yrnis feste est ta li mada : R ex
Joannes, cum nonnullorum frde diguomm testimanio plena m a ccspera t
no titiam, quod civ ites et ca strum P yrnis ab entiquo specta rent in feodum
ed ecclesiem Misnensern,ipsom siv ita tcm cum ea stra d . Witkani episcopo
M isnensi nomine ipsius ecclesia e libere restituit. Idernque episcopns
„dictam suem ecclesiam cupiens tento decore re propugna tore , rege
B aemia e, sonditianemque ipsius ecclesiae de bona in melius roddsrc
meliorem,ipsam siv itatcm cum ea stra une cum banis univ ersis specta n
tibus ed castrum Douyu, dependentibus in feodum ab ipse M isnensi
ecclesia . regi J oanni, ejusqns successoribus, regibus B aemia e , contulit
in feodnm honorebils , regem per birstum de sie in signum v a sellsg ii
inv estiens. R ex autem siv ita tcm et castrum una cum banis pra edictis e b
ipso episcopo in feodum perpetuum a ccepit, promittens debitum fidelita tis
homagium, obedientiem et rev srentiam episcopo a tque ecclesia e M isnenei
exhibitnrnm.
“
(E x cerp tum ca: liter is a . 1336, 27. J an. a r ege datis
pr a esenü R udolf o S amania c ducis etc. E ml. I V.
122 . Litern V itkonis episcopi Misnensis super feodo
P m ensi r e i colla to .y g1336.
List V itka biskupe Mifiensk6ha ne P eruo, es pro obmnu kri lno v
desk3cb jim ta mésto dena pad manstv ie i jich buddoim . (P ii tour by]
E udolfus knieäs saské a jini sv édkov 6.) 1336. (A K .)
123. J oannes dux S lesia e et dominus S tina v ia e
J ounni r egi pro civ ita te et ter r a G logo v iénsi, quam ab
so a d tempa r e v ita e sna s pa ssidendanr a ccepcr a t, du
ca tum snum S tina v iensem cum civ ita tibus S tina v ia ,_G or e , Lubin et F rauensta dt cedit, cisque in perpetnum
rennntia t.1336, 30 . Jan.
List Jana huictete slszskébo, 29 pro to dobrodinie sobé od krtle
Jane ubinéné , ie jest jemu do eiv ota sv éha k ni lv ä.ni dal Glogov sc v äim
pf islur'
renstv iur, an zees ja kotto v déénj toho 116s t61nn2 krä.li desk6mn,
dedicam i buddcim,knie20 tstv is S tyne v ské s mösty e s jinimipiisluänostmi.
1336. (A . K .)
Ten list jest podruhé aepet.u. (A . K .)
In nomine Domini A men. N as J oannes D . gr . dux S lezia e
st dominus S tynev iee, memoriee commendeutss, ed univ ersorum
notitiam tem pra esentis quem futuree a eta tis eupimus tenore
pra esentium perv enire, quod prov ide st ma ture delibera tionc
et consilio nostro et fidslium nostrarum preebebitis es libere
st bone v olunta te, non coa cti,non compulsi, nulle freude in
dusti sen da lo eliquo circumv enti, pure, libere, sponte et
irm v ocebiliter inter v iv os, commoditetem sen ntilite tcrn nostram
pra edicta e, minerie meta lli, a uri, ergenti, supri, stenni, plumbi,
ferri v el generis a lterius, pute lepidibns sa lis v el eliis obv en
tianibus quibuscunque, in quibuscunque rebus consistent, in
integrum cum omni nsn sen requisitions nobis et eis v el pro
eis rebus ex a lique eernm mada e liquo psrtinents, nil in
eadem dusetu sen terris sen pertinentiis ipse rum nobis et
quibuscunque heredibus et successoribus nostris proprieta tis,
juris, a ctionis v el dominii penitus reserv entss, sed siedem
duc a tui et terris cum pertinentiis ipserum cedentes, abdica ntcs
st in totnm rsnnntientcs.
U t a utem ba ss nostre cessio,dona tio et resigna tio pra
v ide et ra tionebiliter consumma te st celsbrete robur firmitetis
pcrpetuee obtiueet, promittimus bone fide, corporeliter pra estito
juramento, contre sem nunquam nllo tempore, festo v el jure,fa cere v el v enire per nos
,a lium v el a lia s
, pelem v el occulte ,
in ta ta v el in pa r te, nes sem rev oca re in v ita v el in ma r te,
ossesiane v el sense quacunque, rennncientes sponte et ex
presse pra nobis nostr isque heredibus v el successoribus uni
v ersis ex ceptioni da li ma li, in fa ctum a stiani, beneficio resti
tutionis in integrum, canstitutioni et cansuetudiui cuilibet,
literie, priv ilegiis sen indulgentiis apostolicis, imperielibus sen
e R omenis regibus impetr a tis sen etiem impetrandis, omnique
juris canonici v el civ ilis eux ilia, per quod nobis, heredibus et
successoribus nostris posset a liquamado sntfreginm,ipsi v e ra
regi B .,heredibus et successoribus suis posset praejudicinm
gener a ri.
M andantes firmiter st pressipientes univ ersis et singulis
feoda libus, v esa llis, militibus, clientibus, scr v itoribus, civ ibus,
appidanis, v illanie, setsrieque insolie et hominibus in d icta
dusetu S tynev iee et eliis terris nostris residentibus, cujuscuuque sta tus, conditionis v el precemincntia c ex istent, que
tcnus dicta domina regi B ., snisque in perpetuum hered ibus
v el successoribus tanquam v eris et na turelibus dominis suis
debitee fidelita tie homagium ct juramentum fa cere debeant et
preesta rc, ipsisque obedieutiem,dev otionem,
fidem et rev e
rcntiem in omnibus et per omnia tamquam dominis eorum
v eris et na turelibus fa cienda ; nam e fide, dev otions et obedi
139
entie, nes non e fidelita tis ct homegii juramento, quibus nobis
esseut estricti, absolv imus st a bsolutos es liberos dicimus,fesimns ct omnimoda nunciemus, ta liter , quodammodo ed nos
et heredes v el successores nostras tanquam ed dominos suos
nullum respectum habere debeant,ent a liquo juramento, ho
magia sen fidelita te nobis de cetero in a eternum estringantur .
In quorum etc.
A ctum et da tum P raga o e . D . 1336 ferie secunda pro
x ima ante festum puriflcetionis b. M a ria s v irg.
(A. K. G r ünhagen I. 1 39. E ml. I V.
124. Hildcgerns de N a zzow cur iem suem in v illa
Dursda r f cum XV libr is bellensibns annnis r editibns
11 J oanne r ege in feudum recipit.
1336, 23. F ebr . (P r egee.)(A. K.)
125. S tipnla tia nes foeder is bellici inter J oannem
regem ct Ott0 nenr a r chiepisca pum M agdebur gensem
contra ma r chionem B randenburgenscm.
1336, 2. J unii.
Joannes rex cum Ottone,a rchiepiscopa Magdeburgenei, e . 1336
Pragao foedus contre Ludov icum ma rchionem B randenburgeneem ct ed
intarsa ipsius inire desrsv it, cujus foederis stipula tiomrs ba ss erunt
N as dictum d . a rchiepiscapum,si cum pra efa ta ma rchione
et sibi a dheerentibus sen a djutoribns suis a liquid fa cere ha bucrit
, in propriis ex pensis et absque refusions dempna rum nobis
Der sum fa ciends, si qua e sibi a ssistendo enetineremns, cum
C galeatis et totidem lev ibus hominibus, thomces v el pa userie
habentibus, debebimus et promittimus amicebiliter edjuv ere.
E t si ipsius d. a rchiepiscopi nostreequc gentes siv e
homines insimul a duna ti in terris dicti merchianis v el sibi
adheerentium a liqua s munitiones, civ ita tes sen ea stra ex pugne
Verint, illa rum sen illorum media pa rs d. a rchiepiscopo et a lie
medieia s nobis pertinere debcbrt .
S i v era res a lia s reseperint v el septos quoscuuquc deti
nuerint ent a lie lnsre queliecunque repa rta v eriut, ba ss nostri
et ipsius d . a rclr homines inter sc jux ta erma turern et perso
na rum numer am div idere tenebuntur .
D epecta tiones a utem,si qua e in terris merchianis ct
a djutorum ipsius festes fuerint, nobis et ipsi d . ersh. sammu
niter pertinebnnt.
S i v era homines nostri, hominibus er sh. ebsentibns, a li
qua s munitiones, civ ita tes sen ea stra a cquisicrint, ille nobis
absolute pertinere debebunt.
S ique per ma rchionem ent quemv is snum edjuta rem
a lique munitia,civ ita s siv e ca strum ed ipsum ersh. per tinens
v el pertinentes v elleta v el v e lla tnm fuerit, in so seen nos
sibi, quento poterirnus fortiores, v enire tenebimur et pr a
mittimus in succursum .
P reetsrce promittimus ipsi a rsb.,ut si continga t nos
a liquem sum ma rchione et sibi a dheerentibus fa cere v el inire
conca rdiem siv e treuga s, eesdem cum ipsis nisi de consensu
ct consilio ipsius ercb. et sa incluso eidem concordia s st
treugis, nullamado fa ciemus.
(E s: R iedelii G od . dip l. B r a nd. E m l. I V.
126. Liter a e B olkanis ducis S ilesia s et dom ini in
Munsterberg , quibus ter r a s sues Munsterber ch, R eichen
ba ch, F r ankcnstcin, S obotka , P a tzkaw etc . J a suni r eg i
in feudum ofl'
crt, eb eoque per osculum ct r ca ssnmpti
a usm bir eti ces recipit, hoc a djecto , quod dcficiente e li
quando mescnle sobole duca tus ipse ed r egnum B a em ia e
de v o lv i debea t.1336, 29. Augusti.
List B a lkuov knieäete slezského,ze jest pf q el od krele Jaus. ée3kéba
knietetstv ie sv é slezske ss v äemi mésty i pana v änim jish pad menstv ie
1336. (A . K .)
Illo tempore (1335) misit nos (K a rolum)peter na ster (rex Jom nes) cum
pulchra ex ercitu super dncem S lezia e nam. B olkanem,dominum Munster
bergensem ; nam ille dux non eret pr inceps neque v a sa llus petr is nostri
et regni B a emia e. Pa ter tamen noster a cquisisret siv ita tcm W r a tisle
v iensem per d . Henrieum V II,dncem W ra tisle v iensem, qui heredes non
— 142
S i autem liberos legitimas relinquere nos continga t, hu
fca deles regni B . perpetuis esse temporibus censcbuntur,
quibus legitimam a eta tem non habentibus preefa tus dominus
rex B . eorum tutor crit legitimus et cura tor .
R enuntiantes in pra emissis etc. etc.
N a s v era pra efa ti domini ducis v a sa lli, pute Henrisus
de Hngv icz, Hermennus de P etersweldt, Henricus de S thercz,
R heinkcrus de P issawzhein, J oannes de B udow et J oannes de
B ussov e, es civ ita tum consnles, puta M unsterberg, R eyshen
ba ch, F rankenstein, S trelitz et K ant,a d requisitionem disti
domini nostri, ducis illustris, promittimus et v olnmus pro nobis
et civ ita tibus nostris omnie et singula precmisse et quod libetpra emissorum per ipsum dominum nostrum B a lkonem feste
,
gra te , reta , firma ct incammutabilia a ttendsre st obser v e rs
et irrefregebiliter custodire . P romittentes etiam bone fide et
menu testis ev engeliis D ei, pra edictis ent eorum a lieni e x
que v is causa , ossesiane ent ca sn,de jure ent de fa cto
,nullo
unquam tempore contra ire, rsnnntientcs etc. etc.
A ct. ct det. S trnbingec in festo desolletionis b.
J oannis B ept. e . D . 1336.
(S ommer sberg I. 484. G rü nhagen II. 1 28. E m l. I V.
127. Hildegerns de N a zzow et Metze contbor a l is
ejue cur iam in v il le Dur sdor f e J oa nne r ege in fendum
sussipiunt.
1336, 20 . S ept.
(P elzel, K . K a r l I V. U r l: . 18. C hgt. VII., 90 . E ntler
I V.
128. P etitio J oannis r egis in causa ca r ana tionis
r ogina e B a smino.
1336, 27. S ept.
Joannes rex , intendens reginam B ea tricem , cantbora lenr suem ,P rega e
rega li diadema te fa cere sa lemniter corona ri, Heinricum,sedis M agnu
tinensis a rchiepiscapum,credens cum propter langem locornm distantiam
non pa sse solemnita ti corona tionis personeliter interesse, roga t , ut ancto
143
r1ta tem suem sen v ices sna s Joanni P ragensi st Jasuni Olomucensi episcapis,Mognntinis snlf ragam is, v el V itkoni episcopo Misnensi et cuilibet aa rum
in solidnm sonsedere digna retnr , ite ut d . rcgine de eorum v el a lterius
ipsorum manibus v a leat st possit regni B aemia e rsga le diedema , ut ma ria
est, sussipers.
(E liter ie J oa nni: r egis 27. S ept. 1336 P r ague d a tis. E m l. I V.
B ea trix rcgine anno subseqnente, XV . K a l . Jnun (18. M ajü , in eastra
P ragensi ab J oanns ‚ ejnsdem ecclesiae episcopo, corona regni coronata estJoanne rege eine corona et ebsque rega libus indnv iis a ssistente (C hron.
A nla e R eg.)
1 29. U nia inter C a r a lum U nga riee r egem, J oa nnem
B a em ia e regem , dnces Austr ia s, C a r a lum ma rchionem
Mor a v ia s et Ja annem comitem Ty ro lcnsem .
1336, 9. Oct.
In Deinomine A men. G loriasum genns v istoriee titulusque
triumphi lendiflnns perhibetur , gla rie decoretur v ir tntum, dum
inter orbis prima tes pa cis perpetues libetur osculum, per quoddissensionum seditianes eminus prapelluntur et subditis dulsioris
trenquillita tis commode se lubrins propinentur .
N os ita que K a ra lus D. gr . U nga riee, J oa nnes B aemia e
reges, A lber tus st Otto A ustria s, S tyries et K a riuthiee dnces,
K ara lns ma rchio M ora v ia s, et J oannes, comes Tyrolis, anima d
v ertentes mutuem hinc inde inter nos cansenguinitetem, pa ren
telem et effiuitetem sanguinis et generis, quibus ed inv icem
propaginis a rigine sonnectimur multimode na tura li, cupisntes
que summapere regnis et terra rnm nostra rum dominiis com
madum past tot et tentes efflistianes et ca lemitetes innnmera s
feliciter indu'
cere,qua tenus snbditi nostri la eti de nostre ple
na rie cancardie unioneque sempiterne esse sentient plenius
sonsoletos, foedus et unionis perpstua e v inculum pro nobis
ct heredibus nostris,bone fide et sincero spiritu,
'
testis sor
poreliter secrasenctis ev engeliis, inter nos dux imus fideliter
sanncstendum.
P romittentes firmiter et sincere esse inv icem mutuo
edjnv ars juv amine, intre regua rum ,terra rnm et dominia rum
nostrarum dunta x a t limites, habitornm sen etiem imposterum
habendarum,sub ex pensis penis et v ini nobis per cum
,in
cujus ser v itrrs tnnc sonstituti fuerimus, ministra ndi, sed dampnis
propriis, omni ea tempore, quo eliqni sen a liquie ex nobis ent
terra e ipsius per a liquem sen a liquashostiliter cum ex ercitu,menu
potenti, insiedemterrissuisfuerintimpugna ti,sta tim quemprimumrequisiti fuerimus, eine procrestinetiane et dila tions quibuslibet,
a ux ilia que, fev ore, consilio et dilectione fra terne prosequi eta desse rebus pa ritsr a t personis usqne ed v ita e nostrae tempare,
pro totis v iribus nostris ct pa sse, a d v ersus quemlibethominem v el
personam cujuscunqne sta tus, conditionis,dignite tis es eminentiac
ex istent, etiem sirega lientcujuscunqne ex cellentiee titula pra eful
gea nt sen eminentia c fuerint decora ti, nemine penitus ex cepta to.
P romittentes pa ritsr et epondcntes, da la v el ingenio
melis sau diletio’
nc quibusv is sema tis, non quecsitis sx cusa tiane,
snbterfugiis ent colora quibuscunque, pra efa ta omnie et sin
gula et quodlibet eorum a ttendere, ser v a re et inv iolabiliter
custodire, ipsa que ra te , gra te , firma et insommutebilie irrefrege
biliter obser v ere, nes nllo unquam tempore contre ea ent eorum
a lique sen a liquod opera , conniv entia ent sermonc per se ent a lia s,da jure ent de fa cto, directe v el indirecte, quomodolibet v enire .
S ans stetuimus insuper ct descrnimns, quod si is een hi,
qui de nobis ev oca ti pro fereuda nobis subsidio eorum
v enientes,serta s terra s
, ea stra ent munitiones in huiusmod iserv itio a cquisicrint, ecquisite ejue crunt
, qui a lium sen a lia s
pro subsidio implora v it, res v era mobiles ct captiv i a cquisitiesquirsntis erunt libere
,librte st impune.
In quorum omnium testimonium a tque robur perpetuum
pressentes litera s canscribi et sigillorum nostra rum pa traciniis
jussimus communiri.
Datum in E nse in die S . Dyanisrr e . D . 1336.
(Or ig. a r ch. a ulici Vind. C hytil VII. 132 . E mler l V.
130 . Jo a nnes r ex r cnnntiet a urui jur i et ectiani eia tque J ounni filio sna in C a r inthia , C ernia lia et Mer chia
competenti.1336, 9. Octobr .
N as J ahannes D . gr . B aemia e rex a c Lucemburgensis
comes tenore pra esentium recognoscimus st publics profitemnr ,
146
regis es suorum heredum cum suis pertinentns liberam tra
dere potesta tem. Quad si non fessrimus, ex tunc ipse dominus
rex et sui heredes ed meia rcm centelem ex nunc prout ex tunc
siv ita tcm et ca strum Welsperch, qua e nunc tenet, tenere
debebit inentee et etiam pa ssidere, et nihilominns pra ef a tus
A lbertus de E ausbensta in a promissa septiv ita tis sues v incnlo
absolv i non debebit, quousque pra efa tum castrum inLuntenburchin praedicti domini regis et heredum suorum potesta tem de
ducetur . Quo ea stra Luntenburch disbriga ta st in pra efati regis
v el suorum heredum tra dito,civ ita s sum sestra Welsperch
pra edicta ed manns dicti A lber ti de R a uchcnsteyn et suorum
heredum redire debant, penitus absolute , et nihilominns ipse
dictus A . de R . e promissa septiv ita tis über debet esse ps
nitns et solutus.
A ct. et det. in E nse in die b. D idnysrr e . D . 1336.
(C hgt. VII. 139. E m l. I V.
132. Alberti a t Ottonis , dusum A ustr ia e , pra missio ,
quod ca strum (ireyfl'
snber ch et ca strum in S tein in
manns filii J oannis r egis sunt d a tur i.
1336, 9. Octobr .
(A . K . C hytil VII. 138. E m l. I V.
133.Henr isus, dux S lesia e, dominus de F urstenber ga t in J awor , obliga tionsnr Z ita v iec cum duobus ca str ie
J oanni r egi r el a x a t.
1337, 4 . J a nua r .
Henrisus dux,
resipiens e Joanne rege siv ita tcm G logov iam et
terram totam cum v a sellis etc .
‘
tensndam,utifrneudam ed v itae sue s
tenrpa re et etiem pa ssidendem ,in recompensam relex a t obliga tione rn
Z ita v iee et cestrornm C zynanis (Ojv 1'
n) et R honow,ei (Hsnriso duci) per
J oannem regem ra tione da tis propter nupties d . A gnetis, conthora lis
quond am ducis,in XIX millibns ma rc . festem
,in hunc modum
,nt univ ersi
civ ita tis Z ita v iee siv es sa stra rumque distaram burgra v ii, homines et
v esa lli territorii ejusdem regi B a emia e f a cient et preestent fidelita tis
homegiurn.
E st etiam canstitutum,ut si Henricus dux liberis massa lia post ee
non relictis desssserit, civ ita s Z ita v ie a d regem B a emia e dev olv a tm: ; ai
— 147
v era liberos ma sculos hebuerit, qui cum superv ix crint, tunc civ ita s, eastra
et territorium pra edicta in XIX millibns ma rs . duci et sisdem heredibussub mad a pristini pignoris romm ebunt ; insuper ea stra C zinonis et R honaw ,
qua e a e re a lieno dnx obliga v era t, disbriga re st solv ere tenebitur .
A ctum V ra tisla v ise 1337,in acta v e Innosentum .
(K öhler Ober la usitz I. E ml. I V.
1 34. Henricus, dux S lesia e , dominus ds F urstambergst in Jaw r , siv ita tcm G a r liccnscm confert J oannr reg i
pro c iv ita te a t ter r itor io G logov iensi.
1337, 4. J anua r .
1397. (A . K .)
N as Henrisus, D . gr . dux S lezia e et dominus de F ors ten
berg at in J awa r , ed univ ersa rem notitiam tenore pra esentium
v olnmus perv enire, quod , sum megnifisus princeps, (1. J ohannes, .
B . rex es L. comes, sororius noster serissimus, siv ita tcm suem
G logov iam cum districtibus et territoriis suis et univ ersis perti
nentiis ea rundam nobis dedarit ed tempa re nostra s v ita e,nos
v icev ersa in specia lis indicium amisitia e, siv itatcm G orlesen3em
cum districtu et territorio suis, dominia ,jurisdistione,jure,honore,fortelitiis, theoloneis, ca str ie, appidis, v illie, v eeellis et eernm
insolie,J ndeeis, silv is, nemaribus, jure petrona tus asslcsia rum
et univ ersis suis pertinentiis, damns sibi et her edibus suis ct
libere, sponte et bone v olunta te, nostro et heredum nostrarum
hebendarum sen a lia rum propinqu0 rnm nostra rum quornmcunqne
nomine,condeecendimus ct cedimus de siedem,
rennncientes pro
nobis stheredibus habendis sen prapinquis nostris quibuscunque ,
omni juris a stiani tem canonici quem civ ilis, si qua e nobis v elhered ibus nostris habendis sen propinquis, ut pra emittitur ,
competunt v el competere possont quolibet ma da in futurum .
E t si quas litera s v el priv ilegie e rege R omanorum v el impe
retore, principibns, civ ibus v el eliis quibuscunque ha bemus
farsitan, per quas v el qua e secuturo tempore ipsi domina regi
heredibus es successoribus suis,B . regibus, per nos es heredes
nostras hebendos sen propinqnos a ctia v el qua estio de civ ita te ,ro*
ter ritorio et districtu pra edictis posset eliqueliter suboriri de
jure v el de fa cto, illa s v el ille irrita s,sa ssee
,v ecues esse
v olnmus et ina ues nes a licuius in antea habere roboris firmi
ta tam. P romittentes sincere ct bona nostre fidc , pra estito
juramento,contr a pra emisse omnie et singula per nos heredes
nostra s hebendos sen propinqnos nunquam fa cere v el v enire,
nes etiam motu eliquo ettemptere, de jure v el de fa cto,nes
quov is ingenio ed impediendum, quo pra emisse sunt, opem v el
operem a d hoc dere.
In cujus ats.
Da tum Wra tislev iea a . D . 1337 in osta v e Innosentum .
(A. K. G r itnhagen I. p . 141 . E ml. IV.
135 . Henr icus dux S lesia e dominus d a F ur stcnrba rgst in J awr , r esignet J oa ne i r egi et suis her edibus civ i
ta tam Luben cum oppida F r idbcrg , Z er ew st Tr iba l .
1337, 4 . J a nner ii.
List Henrysha knic2ete slezského a jev orskéha , cc jemu kräl Jancesky da l mésto Hlohov 11 to do siv ota jeho
,an pa k zese
,knier
'
re Henrych
jmanov anY , za ta del JM sti Luben s mésteékem F rydberkern, Za rov a
Tribul se v är'
m ph'
sluäenstv r'
m a pena v änr'
m 1337. (A . K .)
N a s Heinricus D . gr . dux S lezia e, dominus de F urstin
bergc st in J awor , ed univ ersorum notitiam tenore pra esen
tium v olnmus per v enir e, quod sum ser anissimns d . J oannes
B . rex es L. comes,sororius noster serissimus, s iv ita tcm
G logov iem et districtum ed v ita e nostra e tempar e deda rit,
nos v icev ersa pro nostro passe pro bujne nobis impansis beneficiis recompensem non immerito
, ubi potucrimus, fa cere cupi
antes,siv ita tcm nostr am Luben sum oppida nostro F ridbcrgs,
Za rew et Tribul sum ca strie ct v esa lletibus, jur ibus, v id . et
S enftinba rgc, Za chow ct Zwet sum ea rnmdem omnium posses
sionibus, reditibus, hominibus st dominia et rebus eliis, in
quibuscunque consistent,usqne ed a quem Quas dictam,
- a ut
a lia s nbicunque sitie, ed pra edictum dominum pertinentibus,omni so jure, quo hucusque tennimus st ed nos dignoscuntur
per v enire, dicta d . regi, heredibus et successoribus suis,B a emia e regibus, pra esentibns essignamus, et nobilibns v iris
1 50
a la rurutem sa eculerem quem religiosum, praefetee G lagov iensis
civ ita tis siv es, pa uperes ct div ites, necnon J udeeas, quemlibet
in jure suo et sibi competenti, quo a quondam ducibns et
dominis G logov iensibus et eb ipso dam. rege hucusque gev iei
sunt, fa v era inentee v olnmus et eb omnibus v iolsntiis et injuriis fe v orebiliter ct inv iolabiliter pcrser v ere, nes nllo unquam
tempore ipsos, coniunetim v el div isim,in rebus v el persone
contre justitiem et jure, ut pra emittitur , eis competentia sen
libertetes eis festes afi'
endere, nes etiem quidqnem v endere,
obliga re v el eliena re in civ ita te,districtu et territorio ente
dictis promittimus, nisi ta ntum pro temporibus v ita e nostra e .
P rofitamnr etiam,quod si nos liberos auf filies ha bere
continga t, nobis superstitos v el superstites, hiis non obsta n
tibne, quamprimum diem cleussrimus ex tremum, preenote te
civ ita s, districtus et ter ritorium G logov iense cum hominibus
et toto dominia ed pra efa tum dam. regem,heredes et succes
sores suos et ed regnum B aemia e libere dev olv entur .
In cujus etc .
A ctum et da tum Wra tislev ia e a . D . 1337 in oste v e
Innosentum.
(A . K . G r unh. I. p . 143. C hyi. VII. 10 3.
E m l. I V.
137. Henr icus dux S lesia e , donrinus in F urstenbe r gct J a v or , pr omittit se v ell e r egem B . in siv ita tcm G logo v
imnritte r e ipsumque juv a r e .
1337, 4 . J a n.
N a s Heinricus D . gr . dux S lezia e, dominus in F ur stin
berg a t in J awor,a d notitiam univ ersorum tenore pra esentium
v olnmus per v enire, quod cum megnificns princeps, dam l oheune s
B . rex illustris a c comes L.,sororius noster serissimus
, civ i
ta tem suem G logov iam cum toto terr itorio et dominia es e liis
univ ersis per tinentiis, ma tus zela sincera e emisitia c, nobis p r o
v ita e nostr a e temporibus danev crit, da tis nobis suis litter is
super ea,nasque ed recompensem v icev crse congruam e t
desibilcm,ubi poter imus, non inmérito pro v iribus intende r e
— 1 51
v alentes,ne etiem per donetionem ter ra e je1n pra edicta e nobis
festem ipse dam. rex B . in quibuscunque sensis e lique liter
scducetur, herum serie promittimus firmiter et sincere es
etiem a stringi v olnmus, quod ipsum dam. regem et suos in
dictam siv ita tcm G lagov iem et ca stre , oppida et fa rta licie ,
quotienscunquc et quandoennqne opportunum fuerit, eine tamen
nostr o es nostra rum pra ejudicio et gra v ernine st ex tra , dimit
tere promittimus et spondemus, nihilominns ipsum d . regem
contr e sna s a dv crsa rios sibi injuriantes in B aemie et P olonia
sum pra edictis firmitetibus et nostris v iribus promittimus
adiuv a re.
In cujus rei
A ct. a t det. Wra tislev ia e e . D . 1337 in ostev e Innosentum.
(A. K. G r ünhagen I. 144 . E m l. I V.
138. Hen r icus dux S lesia e , dom inus in F ur stenbergst J ev a r , nnionem init cum J oa nne rege et C a ro la
marchione.
1337, 6. J an.
N a s Heinricus D. gr . dux S lezia e, dominus de F urstembergstin J awar , ed univ ersorum notitiam tenore preescutium_
v olnmus
perv enire, quod, quia cum illustribus principibns, dam: J oa nnc
B . rege es comite L. necnon K a ra lo„ma rchione M .
, ejusdemregis domini primagenito, sororiis nostris ce rissirnis
, a d pleni
orem concordia s perv enirnus nnionem et telia cum ipsis colli
getionis intr aiv imus foedere , quod nos ipsos in regna B . sen
terra M . eliisque terris ipsorum P olonia s sum tote nostre
patentie, quotiens a t quando eis nesesse fuerit, fideliter a djuv ers contra ipsor um a dv crsa rios eis injnria ri v a lentes
,sub
Propriis nostr is dispendiis debeamus,ipsi v era in ex pensis
nobis tunc prov iders tenebuntur .
S i antem in dicta rum dominornm obseqnus cum e liquorebelle v el rebellibus ipsorum bellum cempcstre in dictis terr iseorum inierimus, demna , qua e nos sustinera contingeret, nobisresercire sunt estricti
,sed ed eos lucra
,qua s rcporta v crimus ,
Pertiuebnnt.
152
S i v era cum sie ex tra limites suos ed elicnes ter ras
prosesserimus in eorum ser v itrrs, tunc non solum pro ex pensis,
v erum etiem pro damnis, qua e sustinusrimns, nobis respan
dere tenebuntur et pro ser v itiis nostris sem que contenta ri
ent subsistera possimus, fa cere recompeusanr.
D et. Wra tisle v ia e in cpiphenia Domini a . D. 1337,
nostri sub eppensiane sigilli in testimonium pra emissorum .
(E tr a nsscr ip to r egis S igismud i ddo . 1426, 20 . M a r t:
A r ch. c. r . a ulicum Vind . C hgt. VII. 1 5 1 . G r ün/ra gen
488. E ml. I V.
139. S epa r a tio distr ictus disti P rudnik ,siti jux ta
ter r am Opa v ia e .
1337, 6. J an.
Jom nes rex,K a rola primagenito suo sonssntisnte, districtum. ter ram
et siv ita tcm, qua e Prudnik in v ulga ri sau N ov a C iv ita s dicitur , site rn
jux ta tetrem Opa v iae , B a lesla o duci Opulisnsi et domina in F a lkenberg ,
pro 20 0 0 ma rserum gr . P rag. poloniselis numeri v endit cum omnibus juribu sa t metis
,sieut sem domini de R osenberg pa ssederunt ; insimul dicta e
districtum,terram et siv ita tcm a djungit terra e F a lkenbergsnsi, e ter ra
B aemia e, Mora v ia s et Opa v ia a sepa ra ta s .
D et. Wra tislev ia e ferie II. in die epipheniee Domini e . 1337.
(G f ilnh. II . 30 5. E m ler I V.
140 . B a lesleus, dux S lesia e et dominus in F rus ta n
berg a t Munsterberg , siv ita tcm F r ankenstein a ppignor a t
J oanni r egi.1337, 7. J anua r .
List B olke knieiete Mynstrbarskéha , ze z61nek sv uj a mésto F ra nk
stain zeste v il (cia seii) K e rlov i a neusho v a l- liby B uoh jeho bez dédisno v
muzekeho pohla v r'
,fie ten zdmek md spadnriti ne krärle caské . 1337. (A . K .)
N as P olka , D. gr . dnx S lesia e et dominus in F ursta u
berch a t in M unsterbersh,recognoscimus megnifica et ex cellenti
principr, domina J oenni, B . regi illustr i es comiti L,domina
nostro ea rissimo,in dnabns millibns ma rserum grossorum
dena riorum P ragensium poloniselis panderis, quedr eginte a cta
grossos pro ma rce qua libet computando, de que summa pesn
niee idem dominus noster rex nos ax pediv it a deo quod conten
—154
141 . B a lko dux Munsterburgensis det J oa nni r eg i
at suis successo r ibus plenum potesta tem ad ex so l v endnm
ca strum cunr civ ita te R ichanba chensi.
1337, 8. J a nner rr.
List B olkuov knie2ete slezského,ze zdmek sv noj R yshnrbach
i s méstern driv e krali J anov i, deskémn krali, po smrti sv é , jestlii.e by
bez dédisuov essl . 1337. (A . K .)
N as B a lko, D . gr . dux S lezia e et dominus de F urstin
berg et de M unstirberg, damns ct concedimus megnifico e t
ex cellenti principi, domina nostro ea rissimo, d . J oanni, regi B .
es comiti L., ca strum nostrum et siv ita tcm R ichinbech cum
districtu ct eliis omnibus ct singulis dominiis, liberta tibus ,
per tinentiis suis ct juribus, a sa ranissimis principibns, petrnis
nostr is, B olsone ct Heinrico ducibns S widniczeusibus, quibusobliga te pignoris titula ex istunt, pro duobns millibns ma rce rum
grossorum dena riorum P ragensium poloniselis panderis et
numeri, ex solv endi et redimendi plenam ct omnimodem
potesta tem. V a lentes, nt idem d . rex sum suis succes
soribus, B . regibus, ca strum a t siv ita tcm R ichinbech cum
suis pra edictis omnibus a ppendiciis, si nos et heredes nostra s,
legitimis heredibus non relictis,de ha s luca (quod absit)
migrere contigerit, plena jure ct dominia pa ssideant et
habeant perpetuis temporibus. S ed pra emissis nullamodo
obsta ntibus, quendocunque dicta
,ca strum et siv ita tcm,
cum
eliis ipsorum eppendiciis e dicta d . rege in dictis pccuiriis
nos v el heredes nostri ex solv srimns : ex tunc ipse d . rex
et sune capitaneus, quem ibidem pra efacerit, sta tim nobis
v el nostris heredibus de dicta ea stra a t civ ita te es eliis
omnibus pra edictis et singulis suis pertinentiis eine omni dolo
ct absque difficnlte te et contra dictione qua libet cedere ct
condeecendsre tenebuntur .
Hernm a ts.
A ctum Wra tislev ia e e . D . 1337,ferie IV . post festum
spiphaniee Domini prox ime .
(A. K. G r unh.‚l l . 488. E ml. I V.
155
142. B a lkonis ducis S lesia e etdomini de F ur stenbergct Manstirba rg obliga tio de inenndo no v a ma trimonio .
1337, 8. Jan .
B a lko dux resagnossit, quod si tra ctu tempa ris continga t prins
consortem suem rebus ex imi humanis,ipse cum a lie nov um contrahera
ma trimonium nulletcnus v ult, nisi de Joannis regis B aemia e licentia specia li.Dat V ra tisla v ia s 1337, V I. Idus Jan.
(G r ünhagen III. 132 . E m l. I V.
143. B a lko dux S lesia e , dominus in F urstinbergobliga t siv ita tcm S tr elyn Jounni r egi.
1337, 9 . J anua r .
N as P olka D. gr . dux S lesia e, dominus in F urstinbsrch,ed univ ersorum pra esentium et futurorum notitiam v olnmus
perv enire, quod megnifisa principi, dam. J a enni B . regi illustri
ac comiti L.,domina nostro ea rissimo, heredibus es succes
soribus suis siv ita tcm nostrern S trelyn sum ea stra ibidem,
judicia curiee st judicetu prov incia li, oppida Wensaw,terri
torio, districtu, pertinentiis et limitibns suis univ ersis ab
antiquo ed ille spectantibus, necnon jurisdictione, dominia ,pheudis, phendelibus, v esa llis, v esa llegiis, smphyteutis et ed
glebeur a dstrictis hominibus, J udeeis, es omnibus et singulis
liberta tibus, jura petrona tus et pra esenta tionibus asslcsia rum ,
juribus, obv entianibus, prov entibus, censibus, utilita tibus, nsibus,frustibus
, usnfructibus et emolumcntis quibuscunque, qua liacunque sint a t in quibuscunque rebus ca rreistent v el causista re
paterunt in futurum, in duobns millrbus trccentis mer cis
grossorum P ra gensium poloniselis numeri et pandcris pignori
obligev imns ; in une pa rte, quem quidem pesnniem ipse d . rex
in nostris debitis ed preces nostra s, non per v e cx igcnte neces
sitete nostra , pause credita res nostra s persolv it, tum in peeunia
numerate , turn etiam in rebus e liis quibuscunque, in a lie v er a
parte in quedringentis mercis grossorum,numeri at pander is
praedicta rum, in quibus a lique bone ed S trelyn specta ntia , per
nos obliga te pignori per ipsum d . regem,her edes et succes
sores suos ex solv i debebant ; in tertia S iqnidem pa r te, in illa
quantita te peeunia e, pro que siv es S trelnenses pro nobis in
siv ita tcm W ra tisle v ia e ent a libi a pud C hristienos v el J udeeos
tenentur,quem ipsos persolv ere continget, jux ta clera docu
menta et proba tiones idonea s et snffisicntes civ ium S trelnensium
pra edicta rum ; at in querte pa r te in quinqueginta mercis
eiusdsm panderie, qua s secundum conscrentiam et proba tionem
ipsorum civ ium S trelnensium in fabrise a edificiorum ca stri
ibidem ipsos impendere continget a tque dere.
P romisit etiam nobis ipse d . rex firmitcr es spopondit,
quod ipsam siv ita tcm S trelin cum ea stra et pertinentiis suis
univ ersis nobis absque diffisultets reddsra debeet et rcstituere ,quanda cunque nos ent filins noster v el heredes nostri ipsi d . regi
heredibus ent successoribus suis ipsam ta telem summam et
quentitetem peeunia o decrev imns persolv ere, eendemqus in
civ ita te Wra tisle v ia e coram consulibus, qui pro tunc ibidem
crunt, pra efa ta d . regi, heredibus v el successoribus suis prec
fetis, v el ipsorum nomine consulibus sisdem dux erimus a ssi
gnandem et etiem preesentendem ; frustibus et utilita tibus
per eos ex inde perceptis sen etiam percipicndis in ea rte
principa lis peeunia o sie per nos minime defa lcendie, qua s v el
qua s propter nonnulles ipsorum impensa s et onera ibidem
perferende sie libera litsr condanemus.
S i v era (q. e .) nos et filinm nostrum absque legi
timis ma sculis heredibus de ha s luca, prinsqnem pre e
dicte ex eclm rimus, migrere continget : ex tnnc ipse civ ita s
S trelyn cum ea stra es omnibus ct singulis pertinentiis ,limitibus
,dominiis
,liberta tibus st juribus suis univ er sis
superius nomina tis. a d ipsum d . regem,heredes et suc
cessores suos reges B ., prout et a lie dominia,terra e et
bone nostre omnia,libere et eine difficulta te esse debeburrt
illico dev olute .
Testes etc .
In quorum etc .
Da tum Wra tisle v ia e ter . V . intre octa v es spipha nie e
Domini e . ejusdem 1337.
(G r ün h. II. p . 30 8. E ml. I V.
sentencum,legibnsqne prospectem mnnda nis . ea prout geruntur ,
singula scriptume fnlcimentis singulttritr.r perhenneri : nos
J oha nnes D . gr . B . rex,L. comes cupisntes non ignore re
in pra esentierum superstites , ina ntas futur is notitia s pa tefisri
praesentibns decla ramus, quod sonstituti in pra esentia nostre
illustres principes nostri,domini Wla disla us B ithumieneis,
K m imirus Tessinensis, B oles la ns V e lgenbmgensie, B a lko
Opulisnsis, A lbertus S treliczensis et J oha nnes Oswsczi
nensis, dnces et v asa lli nostri dilecti, qua estionem mov sba nt
illustri N isa lso, Oppa v iee et E a thiboria s duci
, principi nostro
et v a se llo fideli, super ipso duse tu R ethiborisnsi, de quo
ipsum post decesenm felicie recordetionis Leszkonis, illustris
ducis E a thihoriensis,infeodev imue. a sscrentes iidem dnces
,
dictum dnsa tnm E . a d se iure heredita ria e successionis legi
time pertinere, petentes cum insta ntie ipsum da sem N icolenm
de dusetu R . et eliis terris,quas idem dnx Laszka possedera t
et tennsra t, per nos sentcntie liter emov sri, ipsisque dicta e
terras sanferd in feudum,se etiem inv estiri sollempnite r
de sisdem.
S uper quibus petitionibus idem dnx N icolaus, qui ibidem
pra esens eret,respondit, (quod) dncetum R . et a lias terr a s
per mortem ducis Leszkonis pra edicti v a sentes, ed ipsum
ana sque heredes legitime fore da v olntnm et dev oluta s, et quodipsum dncetum et a lia s terra s, sieut pra edicitur , v äca ntes e
nobis ta nquam e v era domina te lium feoda rnm inste et legi
time in feodum recepissct. P etane ipse dux N icolaus terminum
iuris a d deliberandum et respondendum super pra emissis et
eorum quolibet sibi pa r nos preefigi et essigneri.
Que petitions in qua estioncm deducta , utrum edmittende
esset, nos ma ture delibera tionc preebebita et communiseto
v en. episc0 porum, principum et ba ronnm nostra rum consilio,
dicta duci N icolea terminum iuris iux ta sues petitionie formem
per nostrum interlocutoriam iudisev imus concedendnm. V identes
a utem,quod ta lis iuris terminus in longi temporis spa tium
iux ta legum tramites possit protrehi et diti'
eri,dictae pertes
indnx imus, ut terminum ed procedendum in dicta nega tia
sra stinam diem ex tunc inmedia ta esquentem ultra assepterent.
—1 59
Quo termino v eniente et pa rtibus pra edictis nobis pro
tribuna li sedentibus persona liter coram nobis conpercntibns,
quaestio suborta eret inter ipses pa rtce, quo iure, utpote
palanice li ent feoda li, dicta qua estio tr a cta ri, agita ri deberat
et finir i,esserentibns pra edictis ducibns, quod cum ipsi P a loni
essent st iux ta continentiem littera rum nostra rum ipsis du
cibus ins polonisele in suis dumtex a t terris habendum et
ex ercendnm dedissemus, eos in dictis qua estionibus in iure
polonise li, et non feoda li, conser v ere et secundum polonisele
ins eos eudirc, desidere et difflnire deberemus ; duee v era
N icolea e sontra ria asserenta et a llegante, quod cum disti
dnces a ssent v a sa lli ct feodeterii nostri, idemque dux N icolaus
esset v a sa llus et feudeta riue noster , ipsi quoque dnces super
duca tu R . et super cesterie terris,ut pra edicitur , qui inqnem
duca tus queeque terra e essent feode nostre , tanquam v eri d a
mini feodi et petroni, ergo inter pertes pra edicta e super rebus
feoda libus non polonise li, sad feoda li iure esse procedendum,
(et) quia duca tus R . et ca stcree ter ra e in quecstionem, nt
praedicitur , deductes non infr a limites terra rnm dicta rum
dusum,sed sub nostra e ma iesta tis dicione tanquam specia ls
dominium et hana rebile feodum,illustri persona a dumtex a t dc
bitum, distincte pa rmenerent, ipse quoque dux N icolaus esset
sum omnibus terris suis de fora nostro feoda li, st cum ipsi
dnces sint a ctores contra cum,eine forum utpote feodele
,et
non ipse dux N icola us dusum pra edicta rum,utpote pölonica le,
sequi deberent et tenerentur .
N as siquidem, quo iure pra edicta rum merita in ca use
praedicta prossderemus, multis tra cta tibus preebebitis, inter
ipses pertes inv enire non v elentes,tendem cum principibns,
magnetibne et ba ronibus cesterisque nobilibns lacum,in quo
pro tfibuna li sedebemus, mutantes, nos la cum recepimus in
sequestrum et a singulis pro ntrequa per tinm pra edicta rum
industis quecsiv imns, quid cuilibet eorum v ideretnr in dicta
quaestiane iux ta ea,quae pra edicta sunt
, potius polonica li
quam feoda li iure fa rst procedendum E t licet multitnda megna
v enerabilium,illustrium
,ingenua rum ct nobilium persona rum
petitionee et ellegetiones ducis N icola i pra edicta e ta nquam
— 160
insta s et ra cianehiles fore edmittendas indicessent tamen disti
dnces pro sna intentions, v id. quod iure polonica li in causa
pra edicta fa rst procedendum, piur as consimilium persona rum
v oces habere inv enieba ntur .
C umqua ed ha ns santentiam pro distia ducibns iure polo
nise li procedere disponemmns, idem dnx N icola us santiens
iuri sna feoda li circa duce tum R . et castcree terra s praedictae
v erisimiliis r demgeri, nes consentire v olens, quod na ture sui
feoda lis iuris, quo sna s terra s praedicta e a nobis ha ctcnus
tenurt et tenet, in ins polonicum ,utpote in forum a suo iure
a lienum et amnino div ersum, trensfer retur , omnibus pra eter
missis e nobis resedcbet.
C umqua safl osum enimum uk iscsndi st v indiesndi contra
dncem N icoleum pra edictum propter telem recessnm a no bis.
nt praedicitur , essnmpsissamue, v identes amici ipsius ducis
N icola i matum animi nostri contra ipsum,se a pud nos inter
pouchant pro ea dem. A d quornm insta ntiem dicta e qua estioneset causes nobis a ssumpeimns telitcrque ordinendum, diffiniendunr
dux imus et tenendum,quod dictus dux N icola us te rram R a tibor
et siv ita tcm cum ea stra R a tiboriensi, Z a r , P lessinem et Loslew
civ ita tes et ca strum R ibnik cum oppida ibidem et cum omni
bus inhabitetoribns terra rnm pra edicta rum,euiuscnnqne sta tus
ent conditionis ex istent, prout dictus dux Lsszko tenuit, una
etiem cum dusetu Oppev ia c es cum omnibus et singulis digui
tetibus, honoribus et iuribns, iurisdictionibus, dominiis utilibns
directis,theseurornm abscanditorum et publicornm,
miner a linm
ent in messes na tura ent a rte reda ctornm. una cum monetis.
theloneis et genera liter et singula riter cum omnibus et sin
gulis duca libus insignrrs pro es st pro omnibus et singulis
suis v eris et legitimis heredibus utr iusque sex us messnlini
et feminini, prout etiem in eliis litteris nostris dicta illustri
N icolea , duci Oppa v ia a , principi et fideli nostro dilecto, per
nos super ersdam ducetibus et dominiis da tis plenius na v imus
contineri.
Idem autem dux N icola us civ ita tes ctmunitiones, v idelicet
C ozlam et G liv icz infra hinc et crestinem diem post pur ifi
cetionem b. M a ria s v irginis prox ime nobis at in persone nostm
mederi sapientes, ipsi illustri N icolea , duci Oppa v ias st
R a tiboria e, heredibus et successoribus suis utriusque sex us,
promittimus pro nobis et heredibus es successoribus nostris,
regibus B aemiae, (quod eos) et eorum quemlibet e quecnnque
inpetitiane et a ctions dusum pra edictarum heredumqne suorum,quas sibi ent a lieni heredum suorum utriusque sex us super
terra et dusetu R . et singulis dominus, qua e felicis records
sionis Leszko, dux praedictus, passedit et tenuit, ipsiconiunetim
v el div isim, ent heredes eorum,unquam mov ereut, disbriga re
v olnmus et tenemnr indempnesque redders penitus st quietos.
S i qui v era a lu, cujussunque sta tus ent canditionrs ex i
stent, illustrem ducam N .
, principem nostrum,ent heredes
ejue utriusque sex us, super phaudis, qua e a nobis abtinent et
eb heredibus nostris, regibus B . obtiuebunt, inpetierint ent
ipsis ent a lteri ipsorum ma v erint quesstionsm in judicia v el
ex tra judicium, in pa rte v el in ta to : ipsis gra tiaes et effica citer
ederimus et tote nostre potentia , cum omni jura pheudeli,prout petroni ec domini pheudorum sna s v a sa llos da juretenentur defenders, jugiter defendemns.
C eterum ipsum ducam N icolaum, heredes st successores
eine utriusque sex us, nullo a lio iure censa ri v olnmus ent in
a liquo foro super dictis fendis conv eniri, nisi foro, more et
iure principum A lemaniee v asa llorum a lia rum,et non P olonias,
omnibusque es singulis duca libus dignitetibus st honoribus,
quibus a lii principes A lemaniee v a sa lli bestaune usi sunt et
utentur,ipsum dncem N icolaum, heredes et successores eine
utriusque sex us, insigniri, potiri v olnmus et gendere.
R ennntientee ex presse in bis scriptis pro nobis et here
dibus nostris,regibus B .
, omni indigna tioni, si quam idem dux
N . ad ha ee neque tempare quocnnqne seen insurrisset, omni
bnsqne es singulia estionibns et quaestionibus, litibus et contro
v ersiis, quas nos possemusent heredes nostri passent ipsi duci
N . et heredibus ejus utriusque sex us super pra edictis dominiis,titulis, juribus, possessianibns ct utilita tibus ingsrere a lique
tsnns v el mov ere.
R sv ocentes etiam de ca rte nostre scientia omnes et
singula s dona tiones, inpheuda tiones, consessiones, obliga tiones
— 163
et qu ecnnque ordina tiones sen dispositiones, si quas fesimns
per nos v el interpositus personee, per quascunqua modos v el
formas litera rum ,in quantum cuilibet litera rum dicta duci N .
per nos sub nostris sigillis ent sigillo data rnm contreries
fuerint, sub quecnnque forme v erborum, etiem si de ipsis v el
da ipsorum a lique in eliis ent in hiis nostris literie oporterct
de v erbo a d v erbum fieri mentianem, qua e ct quemlibet eernmpraesentibns cessemns etc.
In cujusA cta sunt haee Wra tislev ia e presentibns etc.
D et. ibidem ferie III prox ime post octe v am spiphaniee
D. e . d . 1337.
(G r ünh. 11. 383. E m l. IV.
147. Jo annes rex B . et C er a lus ma rchio M . f r a tr i
bns Thautonicis hospita la r iie in P rnssie protectionem
suem prom ittunt.1337, 5 . M a rt.
In gotie namen emen. Wand die erba ren geistliche
lawta,der hameister v ud die brudere des Ordens des
Spita ls Vnsir F renwcn v on dem dewtscben huwse v on J eru
sa lem,durch breitnngs des cristengloubens v ud merungc
gotis- dinstis nicht ellcync thun gross v nczsliche host v ud
arbeit R egen die v inde des cruses,beiden genend , in pflege
lishin herferten, sunder auch v nczcgelich ererr lcyp v esa tzcn
v nd wegen v nsz a n des blutes r enst v ud des todcs strik,a ls
wir selber haben gesehen v ud irf a rsn,da rumb wir J oannes
v on gotie guedcn kunig czu B ehcmsn v ud grefe azu Luczem
burg, v ud wir K a ra lns, v nsirs v orga rrantsrr herren kunigis
erstgeba rn son, me rggra ue ezu Merhern, v if des wir v nsir
v orfarn,der hogwirdigen kunige v on B ehemen, pfet na ch
v olgen, die sich behulii'
lich, v ud gnnstlich den v orgcsprochenen
meister , brudcren, hant bewieset v ud dem orden da rumb durch
crer und v nsir v ud v nsir nochkamslinge sa le trost und heil,v fi
‘
des die teilhefi'
tig werden ercr guten werck . so gelobe
wir v or uns v ud v nsir erben v ud a ller v nsir nochkamelingc
durch keynerlsy sechs wills, denne lntcrlichin durch got den
164
hameister v nd die bruders gameinlichin des dewtscben Ordens
v orbenent czu beschirmen, v ud nicht da rumb dez wir keynis
rechtis a dir geweldas v orderuuge azu an haben wellan v mb
die beschirmen ezu den landen, die hirua ch genurnit sind, v nd
in beyneu sa chen widdir sie ezu eiene ; v ud wollen sie v nrdern
v ud v ort a idingen ezu a llem erem rechte, v ud auch besuuder
ozu erss ordens prinilegien, die in gegebin sind abir die bei
denisch cristen gelaubis nicht enbent, v ud wa s sie ezu
scha ffen haben, kegen a llen eren v msessen, die vmb C olmer
land, P omererlend, P ruwsenland gesessen sind, v ud v mb endir
sunderliche land, die a n den v orgenanten landen gelegen
betwyngsn mogen, die v ngeloubig sint. V ud auch sunder lichin
sie ezu v ordern in dems hans azu R ome mit ganczen truwen.
Were abir des, des der meister v nd die bruders v orbe
numpt v nsir hulife a dir v nsir erben a dir nachkomelinge duriftenmit gewapniter hend kegen den, die an v nresbte geweld thun,
welden : so snllen sie czu v ns senden ers erba ren bothen, wie
die denn abir eye v mb die hulde mit v ns kament adir mit
v nsirn lewten a dir na ch v ns mit v nsirn erben a dir noch
kamelinge. D ie wir a dir v nsir erben adir noshkomeliugs da rczn
schicken, da ran es] v ns v ud in gungen.
V fi‘
des desse ding ganaz v ud v ncznbrochlichin blieben,
so haben wir dessen briti gegebin benestant mit v nsirn grosen
ingesegeln. D esse ding sint gericht v ud geschesn in der eis d
czu lesslew na ch der geba rt v nsirs Herren tusent dreyhunder t
in dems sehende v ud draysigstcn J a re, an dems A ssshetege.
D as sind gcczug etc .
(Voigt G od. dip l. P m ss. C hgt. VII. 1 55 . E ml. I V.
148. C oncor dia inter Joannem B a emiae et K a zimirnm
P olonias r egem super difliiniendis sont ro v er siis f a cts .
1337, 12. M a r t.
N as J oannes B . et K ezemirus P . D . gr . reges, univ ersis
pra esentes litera s inspoeturis sa lntem et notitiam subscriptarum. S elus, v ita et perennis trenquillites, benadictio pesis
redist es cla ris fulgoribus per orbis refulget climeta , dum
- 166
Quibus ca strie ct forte lisus ex pugna tis et acquieitis, ipse
penitus destrua ntur et banis eorundem v enditis lessis indilete
fia t emenda , nisi ta lis ea stra ent fa rta licie terra rnm sonfinin
contingerent ; tnnc enim dominornm a rbitrio tompora lium relin
quetur, an es magis destrui v elint, ent potius, ipsis locatis
hominibus pa cifisis, ipse pro se et terra rnm defensians reser
v ere, prius damns pa ssis sa tisfectione condigne pra emisse.
C um a utem spolia tores quascunqua de una regna a d a liud
a c ed terrae nostra s disionie ent principum nobis subjectornm
(quod absit) contingeret trensire , spolia cammissnri : v olnmus
ct mandamus per sepitenea s ut1insqne pa rtie, ipsos ma leficos
per fore publics proclama ri es effica citer impediri et (si fisri
poterit) detineri ; elioqnin dampna per huiusmodi spolia toms
feste ipsimet, in quorum munitionibus et apud quas reperti
fuerint, lessis ds propria infra duee (nt pra emittitnr) septi
mense,resa rcire tenebuntur et hoc ipsum quod ipsi spoliatores
in pa reecutione pa ti debebnnt. Ipsi autem epa lia tores in
regnie B aemia e et P olonia s pra edictis es in omnibus nostris
et principum nobis subjectornm ter ris effica siter sint pro
ssripti st in pra edictis omnibus regnie a tque ter ris pro
profugis ha beentur, ut v ox ipsorum tanquam fnueste et reprobe
contra amuem hominem reputetnr , dance nostrum utriusquegretiem mereentur abtinere.
C eterum v oluma s inv iola biliter ordinantes, quod cum
pra fugi sau spolieta res huiusmodi de una regna ed eliud cum
spoliis v el eine spoliis a cccdunt, per terrigeues eiusdam regni,
ed quod fugiunt, in agnitionc st in insequutione eorum se
inv icem fidclitcr adjuv ant. A lias ipsi, qui pro eux ilio et juv a
mine in agita tions huiusmodi spolia torum requisiti, inobedientesfuerint a t rebelles
, nostrum ambarum indigna tionem pr ocul
dubio es nov erint incursuros, st nihilominns iidem requisiti etrebelles omnie damns inde saquute , eine quev is difficnltnto,
persolv ent eisdem, per quas fuerint super huiusmodi insecntione(ut preemittitnr) requisiti.
V a lnmus etiam,ut ba ss nostre pesis ordina tio pa r decem
annos continue camputandos in suo robore immuta biliter ct
inconsnsse perscv sret.
167
In huius etc .
A ctum ct da tum P oznania a , die S . G regorrr papes a . D .
1337, indictions V .
(Or ig. a r sh. a u l. Vindob. K odelcs d ip l. Wielopolehi IlD ogiel G od . P ol. E ml. I V.
149. F oedus milita re Ottonie et B arnim ducnm cum
Joa nne rege.
1337, 12 . Ma rt.
A . 1337, 12 . K urt. Otto dnx S tetynensie, P omoraniee, S lav ise et
C a sse biea , ejusqns filins unigenitus, nomine B a rnim , promisernnt littorie
P ozna nia e da tis J oanni regi B . tempare et laca ad ejus requisitionem in
subsidium et juv amsn a d terra s sues v iros centum ga lea tos destinare ;
quibus in ex pensis rex prov iders obligaba tnr, damns a arum, quae reseperint,
duee snfl'
erente . Tenor herum littera rum idem est nt in tasdere cum
a rchiepiscopo M agdeburgensi e 1336 inita (v ide 125 .
(A r ch. a u l. Vid . E m l. IV.
150 . Joannes dux S tina v ia e v endit civ ita tom et
ca strum G a r Joenni r egi et ab eadem r ege senden
siv ita tcm et castrum uns cum civ ita te F r awenstat in
feudum sussipit.1337, 27. Ma r t.
K . List kniei ete Jana slezského,i e zemi ev ri G a r s zdmkem,
méstem a so v är'
m pir'
slueenstv im prodev e e proda l kr61i Janov i deskému,dédicöm a bndricim za tiefe hü v en gra ov
,a 28 kr6.l Jan z zv ldttnie
milosti del zdmek,mesto, krejinn tu s mestem F rencnstet jemu za ss
ni iv £ni da sv éha 2iv ota 1337.
In nomine Domini A men. N as J oenncs D . gr . dnx Z lesia c.
dominus S tynev ia e, ed univ ersorum notitiam tern praesentium
quem futurorum v olnmus publics perv enire, quod nos bone et
nostre libere v olunta te, senimente et corpore, ma turo et de
libereto nostro nostrorumqus pra ev ia sonsilia riorum consilio,
eponte et libere, non compulsi, non coa cti, nes a lique prev i
tetis suggestionc illecti, terram nostram G orem cum civ ita te
at ea stra G ore, territorio et omnibus ct singulis limitibus,dominia , honore, jurisdictione, bayllie ma ri et mix ti imperii,
— 168
juribus, pa traciurre et pra esenta tionibus ecclesia sticorum bene
ficiorum,nes non v a ssllis, fauda libus, v esa llegiis, feodis, emphi
teatis et ed glehem edscriptis hominibus es univ ersis juribus,censibus, frustibus, usibus, nsufrustibus, pra v entibus et obv en
tianibus suis univ ersis, quae et qua lescnnqne sint st in quibuscunque rebus consistant v el consistera paterunt in futurum,
st cum omnibus liberta tibus et utilita tibus, agris, sultis et
insultis, planis, v a llibus, montibus, cempis, pra tis, pascuis,
v ena tionibns, eucupetianibus, pissinis, molendinis, pisca tionibus,
equis equerumqua desursibus, silv is, rubetis, nemoribus et
eliis singulis pertinentiis ct a ppendiis suis screnissima principi,
domina nostro, domina J asuni ea dem gra tia B . regi, comiti
L. et nomine suo suis heredibus een successoribus, B . regibus,
juste, rite, legitime at ra tionebiliter ex hibitis sa lennitetibus et
ceremoniis v enditionis at emptionis, qua e in huiusmodi con
tra ctibns edhiberi consuev erunt, v endidimus, v endimusqne, v era
titula ct nomine v enditionis tra dimus, stipnla tiona mutue inter
nos hinc inde celsbrete, pro mills merchis grossorum dena ri
oru1n P ragensium poloniselis numeri pesnniee perstee. Quampesnniem nos profitemur percepisse et habere ipsum dominum
regem et successores eine da ipse pccunia solutos nasque
quietos, publics cognoscentes. Ipse autem dominus rex ipsam
terram G orem cum civ ita te cestroqus G are et territorio suo ,
nes non v a ssllis et utilita tibus suis, uns cum civ ita te F rev sn
stadt, ex pedite ct ex solute pause dominum C anradum O leni
sensam dncem,f retrem nostrum
, nobis in feudum hana rebile et
perpetuum dedit,cum eliis terris nostris et civ ita tibus possi
denda , fruende, utende at utifrusnde et habenda,usqne ed
tempare v ita e nostra e, pa cifise et quiete, tuns demnm post
mortem nostram ed ipsum dominum regem ct successores suos,
B aemia e reges, protinus libere dev ol v euda . Ipse a ntem ter r a
G orensis cum cinita tc F ra v euststt ct ipserum v assllis st
hominibus nobis interim in v ita nostre intendere, pa rere, chedire
et eubessa debant, subsesaquc promittere, absque omni pre s
stita fidelitetis hamagia ent etiem juramento. V erum tamen
ipse terra pra efa ta F ra v cnstett es v a sa lli ct homines eorum
sta tim pra efa ta domina regi nomine suo snisque successoribus,
170
et disbrigandis imposterum, prout peter et fra ter nostri posse
derunt et habuernnt, essigna te et donata nobis quoa d nsu
frustum per dominum regem B . inclytum et usqne a d tempare
v ita e nostra s ntifrnenda per nos et possidende, post martam
antem nostram pra efa ta castrum et oppidum K ant cum C amerer
dorf et utilita tibus es pertinentiis suis univ ersis, par nos
passeseis et habitis, a d ipsum dominum regem st successores
suos, B aemiae reges, debent protinus rev olv i.
Hamm nostra rum testimanio litera rum.
D a tum V ratisla v ise a . D . 1337, ferie sex ta prox ime ante
dominicam La stere.
(A. K. G r iinhagcn I. 88. E m le r I V.
152 . Henr ici ducis S lesia e dominique in Jawer et
F urstenberg liter a s, quo ma da r ex Ja annes ei indul
ser it a civ ita te S ita v iansi bernam ex iger c .
1337, 28. Ma r t.
List kuiei eta Henrishe J ev orského, 28 e v noli kröle éeského v za l
berui ze sv ysh poddenjsh a te polov ici t6 berné me ab14titi na v yplem
zboi i zesta v enjsh 1337. (A . K .)
N as Henricus D. gr . S lesia e dux,dominus in J ewer ct
F urstenbersh, univ ersis pra esentes litera s inspectur is v olnmus
fa re notum,quod cum megnifisus dominus J ohannes B . rex
nobis indulserit, nt a civ ita te at banis civ ium st hominum
S ytta v iensium ds ma rce qua libet unum lotonem grossorum
nomine ex actionis ex igeramus, promittimus firmiter et tenemnr ,
quod nos madictetem totius pesnniee illins ex ectes nomine
dicti d . regis et pro so in summa 20 0 0 ma rserum,in que
carte bone et possessianes ed ca strum K ant spectantie et
districtum ibidem sunt obliga te pignori, pro ex solutione eorum
defa lca re in ipse summa , pa rtsm mediem ipsum d . regem
contingentsm tota liter deducendem.
Hamm serie litera rum
Da tum Wra tislev ia e e. D. 1337, die dominice que
canta tnr Lastere.
(A. K. G rü nhagen I. 88. E mler I V.
— 171
153. Henr isus dux S lesiae et dominus in Jev or
obliga t sepitenea s suos in ea stra Kant a d sponsionsm
Ja suni r egi fa ciendum .
1337, 28. Ma rtrr.
List Henryshe kuiefiste S lezskébo, 28 kolilrrt.t koli haytmana uv odilby ne z6.mek sv noj a mésta sv ého K ant, 28 ta likrtt krfl i éeslrémn, kmliJ anov i
,slibov a ti ma. i e jemu sld2iti a jeho paslncha ti me. 1337. (A . K .)
154. Tr ansa ctio nuptia lis inter C a ra lum r egem
U nga r iee et Joaunem r egem B a emia e a tque“
C a r a lum
m a rchionem M or a v ia s.
1338, 1 . Ha rt.
N a s C era lus D . gr . rex Hungeria e, commendantes ms
m oriee tenore pra esentium,quibus ex pedit, _
significamus uni
v ersis, quod licet inter ex cellentes principes, J oannsm v id.
e a dem gra tia regem B a emia e,comitem L.
,fra trem nostrum
cer issimnm,et C a ra lum primagenitnm, ma rchionem Mora v ia s
nes non J aha nnam ducam C erinthiee,comitem Tirolis
,filios
suos, eb une,et nos
,d . Ludov icum primagenitnm et dominos
A udream scilicet,dncem C a lebriec, nos non S teffenum
,na tos
nostr as cerissirnas, pa rte ex eltere perpetuee unionis et
emisitia e foedere v elidis instrumentis st literie mutuo con
tr a cta et firrna te et inita iam pridem, prout fere dinoscuntur
eufficieuter , hinc inde inter nos consenguineos qua esita ex istant
tamen, ut so fortius, ca melius ipse compositionis foedere es
no v as pa rentelee contra ctus notis st obligementis fortioribus
super v anientibus inter nos nostrosquc filios et preenotetum es
pr eememora tum dominum C a ra lum ma rchionem,utra rnmque
nostr a rum heredes, in perpetnec sta bilita tis memoriem tanquamfirmiore roborsntur , ordina tionibus superioribus et compositi
onibns, tanquam pra edictis prioribus literie prox ime utriquo
unitis, sa lv is et suis iuribus ct v igoribus, quoa d omuss at
singulas suos erticulos, ex prceeianes, promissioncs et sponsiouee
mutnorum subsidiorum, jur amento firmetiones, persona rum
qne ex ceptiones et v incnlornm canditiones, pcrpetuo absque
omni deminutione at defectu permansuris et perdura turis,
172
etiem cum ea dem d . C a rola , ma rchione, nos ct disti filii nostri
a d hans nov a s compositionis formem et specia lis prox imita tis
dev enimns nnionem.
Qui, ultra pra edictam mutuem sompositiancm et pr iorie
pa rentela s sanguinis caunex iouem,sibi specia litsr a str ingi
cupisntes, nos et screnissima principisse , domina E lizabeth,
rcgine Hunga ria s, consors nostre ca rissima , sub v irtute iure
menti a d sencta D ei euengelia preestiti, v irgiuem preccellentam,
daminam M a rgerethem ,filiam domini C a roli, merchionis M ore
uia e,nomine disti domini Ludouici, primogeniti nostr i, es pro
ipso ex nunc recepimus, a bsque omni freude et da lo legitime,
in ux orem nostri Ludov ici, primogeniti nostri, regis Hunga ria s.
S icut etiem nos,Ludouicns primagenitus, pra esentibns
protestamnr , quod ex nuns dominam M a rga rethem, filiam domini
C a roli, merchianis M aranise, testis secrasenctis euengeliis,
corpora li pra estito inramento, sponte ct libere recepimus legi
time in ux orem, qnsma dmodnm ipse dominus genitor noster
et domina genitrix nostre ipsern nostro nomine et pro nobis
in ux orem legitime, eutoritetc pra esentium,noscitur recepisse,
dummoda domina dicta M a rga retha nunc et infra terminum
tra ductionis et treditionis ta lcm'
corpa relsm non petietur de
festum, pro qua non immerito a tanta principe posset rsfuta ri.
Quam a festo b. M icha elis a ra ir. prox ime a fi'
uturo,currents
anno incernetiouis Domini 1338 in prima reuolntione einsdem
festi, pro dicta domina Ludouico, pr imagenito nostro, in cini
ta ts B runne a ssnmi ct recipi, sincere et bone fidc. quolibetda la ct freude procul motis, tra ducers et tra duci fa ciemus et
prosurabimus, D eo nobis comitente.
Hoc delibera to, quod idem d . C era lus ma rchio cum ea dem
domina , M a rga retha , filia sue,la ca treditionis et tra ductionis
einedem, pro titula da tis et dota licii desam millia ma rserum
grossorum P ragensium bonorum,LXIV grossos pro ma rce
qua libet computando, ex tunc ipso domina Ludv ica , prima
genito nostra , per ipsum danda,eutoritetc litera rum sna rum
deputauit, teli errpressiaue media nte, quod d ie treditionis et
tr a ductionis ipsius filia e sna s nos et dominunr Ludov icum,
nostrum primagenitnm,sen nostra s nunsios, quas a d hoc cum
174
V iginti quinque millium ma rserum se ax tendit. P ro quibus ex
nunc, prout ex tnnc, ea stra nostra,v idelicet Z egadiennm et
Hezinis, elio nomine B achs nomina tum,cum eorum pertinentiis
et cum plena dominia , iure eorundem et sna rum pcrtinentia rnm
at specia litsr cum iuribus petrona tus asslcsia rum, promittimus
eine dolo et frande ipsi dominee M a rgerctha e dere,tredsre
et obliga re, suo seen occurrente (quod absit iux ta cansuetu
dinem nuptia lis juris regni B ohemia s rcdimende eb ea dem.
Insuper ra tione nov a s prox imita tis, que utrinqne mutuo
se estrinx it ipse dominus C era lus ma rchio cum nobis et nostris
filrrs, nos e canuersa eidem ex sincera e dilectionis efl'
ectu
contre cuuctae inimicoe tenemnr mutuo a diuua rs, its quod st
ipsius domini ma rchianis inirnici nostr i arnut et similiter
nostras inimicoe ipse pro suis inimicis ha bebit ct raputabit.
N osque ex emore pa terna li et fra terna li ipsorumqus
elfectioni filieli st similiter fra terna li, nos a t utra rnmque
nostra rum filias mutue v icissitudine contra omnes insidientas
es rcbellentss ediuuabimns ; sombasitionibus tamen, inter
eundem regem B a emia e ct snas filios pra edictae, nasque et
similiter nostras filios, prox ime literie, ut pra edictum est supre ,
rn suis v igoribus permansuris.
Hess igitur omnia st singula st quodlibet pra emissorumprout de uerbo ed uerbnm pra esentibns sunt inserte , sub v ir tute
prine preestiti a d sencta Dei euengelia inramenti,etteudere
at custodire promittimus es firmiter es iuniolabilitar obesruer s .
In cuius gastee rei memoriem nostrum et pra edicta e
domina a regi,na e, consortis nostra s,sigilla es etiem ipsius
domini Lndanisi sigillum, quo nunc ntitur , dux imus preesen
tibne a ppandendum .
A ctumet datum inWisegred, dominice Inv ocanit, a . D. 1338.
(Ludewig V. 487. C hytil VI. 190 . B w l. I V.)
155. F oedus inter C a r a lum regem U nga riee et
C a ra lum ma r chionem Mor a v ia s .
1338, 1 . M ertrr.
N as C eralus D . gr . rex Hunga r ia s, tenore pra esentium,
quibus ex pedit, significamns univ ersis, memoriee commendemus,
175
quod cum nos ex nov a s pa rentelea contra ctu inter ex cellentem
principem dominum C ar a lum,inclytiprincipie d . J asunia B aemiae
regis primagenitnm,ma rchionem M ora v ia s, heredes suos ab
uns, et nos nostrosquc filios pa rte ex eltere, pro domina
Ludov ica , nostro primagenito, st in ejue persone nunc inita
et firmeto, ‚ex eltetioncm et augmeutum hanaris ipsius d. C a roli
ma rchionis heredumqne suorum,ut nostrum commodnm pro
prinm i. e. s conv erso ipse nostrum a t heredum nostra rum,
similiter ut snum proprium,merita repntamns, quia nobis
nostrisque heredibus bone et sincere fide promisit, sub v irtute
ed sencte D ei ev engelia per cum preestiti juramenti, quod siquendaque meguificum principem d. C esimirum regem P olonias
absque heredibus ma sculis decedere contingeret ab ha s v ita,
quod tnnc pro suis v iribus omnibus et passe nobis, regi Hun
gar ia e, nostrisque heredibus, snum ex hibebit et preestebit
eux ilium et jnv emen, nt nos nastriqua heredes ipsu1n regnum
P olonia s ex ea nobis debitum sen debendnm,suo edinti snb
sidia essequemur , ut nostram dev enia t in potesta tem,es plena
juri nostro v el heredum nostra rum regnum sit subjeetum.
E t quia etiem sub eadem pra estito juramento nobis promisit
,quod si decessionem pra edicti d. C a simiri absque lrsrede,
ante cansummetianem ma trimonii inter d . Ludov icum,nostrum
primagenitnm pra efa tum,et preecellautem v irginsm d. M erge
ritem filiem suem dc nov a firma ti fieri continga t, non minus
ed pra emisse obtiuende snum passe ex ponat, quibus jem ipsumma trimonium esset sonsumma tum : nos e conv ersa pro nobis
nostr isque filus et heredibus memora tis,sub v irtute per nos
sibi preestiti juramenti, similiter promittimus et sincere fide
essumimus, quod sipra efa tus d . C esimirus, rex P olorria e, heredes
ent successores sui dnces in P olonie residentes, principes et
v asa llos, civ ita tes, ca stre , homines sen qua scunqua jure suo
genitori et sibi,es inclyto principi, d . J oanni duci C a rinthiee
es fra tri ejusdem ma rchionis in ipso regna P olonia s, quoa dipsos dnces, principes et v a sa llos competentia , quibuscunque
senesantur naminibus, sibi v indicers et ettrehere sonereutur,
ipsos farsita n dnces ct v a sa llos regis B ohemia s et domini
ma rchionis es fra tr ie sni pra edicti sau homines hostiliter
— 176
inv a dendo. E t si ab bis constibns a d diligentem requisitionem
nostram,quam cum diligentia nos interponsre promittimus,
deeistera non cnrereut : ca tuno nos pra efa ta d . C asimiro, regi
P olonia s,heredibus et successoribus ipsius, a dv ersum dnces,
v asa llos et homines praedictae nullnm debemus ders aux ilium
st juv amen.
P reetsrce nos pro nobis et nostris heredibus ipsi d.
ma rchiani, snisque heredibus sub eadem fic juramento sincere
promittimus, quod ei procesen temporis regnum P olonia s, ut
pra emittitur , in nostram ent successorum nostra rum dev enerit
potesta tem,quod tunc nos v el nostri heredes dictae dnces
pra efa ta d . J asuni r . B ., genitori ejusdem ma rchionis, sibi ct
suo fra tri subjecta s, civ ita tesque, ca stre, lrominee et v a sa llos
een a lie jura qua scunqua ipsis ducibns, principibns at v a ssllis
competentie in dicta regna P olonia s, quibuscunque distin
qnentur naminibus, nobis v el nostris heredibus v indicers, nsur
pa rc et ettrehere non debeamus per nos v el a lia s, quov is in
genio, publics v el occults.
Imo, si sa epedicti dnces, principes et v asa lli, civ ita tes,
ea stra et homines memora ti regis B aemia e, ma rchionis st
f ra trie ejusdem pra edicti, ss nobis ent nostris heredibus regnumP olonia s tnnc ha bentibus
,snbjiccre v elleut a t eppeterent
eorum propria v olnnta tc : has in v a sa llos st homines nostra s
eccepta ra et recipere non debebimus, nes quicqnem cum siedem
disponendo quaqua modo, in eorundem regis B aemia e, ipisue
ma rchionis es fra trie sui pra ejudicinm et gre v emen.
Hoc specia litsr a djecto,quod nos nastriqua heredes, nulli
penitusprincipum senhominum cnjuscnnqua conditionis ex istent,nostrum impendemus sau ex hibsbimns a ux ilium
, qui pra edicta e
dnces, principes et v a sa llos, petronos ipsius ma rchionis at fra trie
sui, eb ipele et eorum potesta te a lieuere quomodolibet a tten
ta rent ; imo ipsos d . regem B aemia e, ma rchionem et snum
fretrem in juribus in dictis ducibns, principibns st v a ssllis
,
ipsis competentibus. fev orebiliter prosequcmur .
Ha ss igitur omnie et singula , et quodlibet pra emissum,
prout da v erbo ed v erbum pra esentibns sunt inserta , sub
v irtute prine preestiti juramenti ed sencte D ei ev engelie
178
benigniter : nos ita que pra e fa tos C anra dum et Henrieum,dnces
S lesia e pra e dic ta e, eurplio ri bene v ob: utia e st gre tioS im i a deslu
prosequi pra e cete ris d isponentes, ipsorumqus suppliea tionibns
nobis porrectie benignius inclina ti, amuem contrectum pree
fa tum, qusmedma dum in dicta cantinetur priv ilegio, de libe
ra lita te regia et de serie nostre scientia ra tificamus, a ppro
bemus et pra esentis scripti pa tracinia coufirmamus.
E x ceptis tamen ex presse civ ita te st ea stra Lubyn cum
univ ers a suo districtu, ter ritorio et dominia,neenan univ ersis
et singulis jur ibus, honoribus, utilita tibus, reditibus, nobilibns.
v esa lletibus, feudeü s v el non feude tis, hominibus et eliis perti
nentiis omnibus,in quibuscunque rebus consista nt v el qua
cumpre censeentur nomine,quem
,quod et qua e nobis, here
d ibus et successoribus nostris pcrpetuo proprieta tis titula
rsser v amus.
C onsedimus quoque libera liter et conferimus pra edictis
t'
oura da O lsuicerrsi et Heinrico S aga nensi duc ibns, ipsoruruque
hered ibus in perpetnum,ex dispositions disti ducis J oa nnis
S tyne v ieusis presfetem terr am sen duce tnm S tynev isnssm ,
es . S tyne v iam, G a rem,V re v enstedt cum ca strie ipsis adje
ceutibns,N ov um C iv ite tam Lyndem,
ca strum Heincv ndomh,l’a lkmv itz
,G abenemfounromnibus ipsorum d istr ictibus, in feudum
hana rebile et l1eredita rinm,v olentes ut eesdem terra s cum
omni so dominia,jure et titula
,quibus a lia s ipsorum ter ra s
et duca tus a nobis tenent in feudurn,ex nunc inentee perps
tuis temporibus e nobis, heredibus at successoribus nostris,
B ohemia s regibus, in feudum ha bere et recipere debeant
ct pa ssidere.
P romittentes pro nobis ct heredibus nostr is bone fide,
omni ebsque «la lo, ipsos C anra dum et Henrieum dnces pres
d ictos a c heredes ipsorum,in ipsorum jur ibus dicti duca tus
S tyne v isnsis, nt pra emittitur , rnanutcrrerc st defenders st
gretiosins conser v a re , nes eundu1n duca tum per nos ent
heredes nostra s impeterc v el a liquem ipsis proindo mo v erc
brigam,a ctionem v el quesstionsm ; rsnnntientcs nilrila rniuus
ex presse omni contra ctui inter nos et pra efa tum dncem
J olrauuern super pra efa tis terris pridem inita et fa cto, et
179
omnibus juribus, qua e nobis et heredibus nostris competunt
v el competere pa ssent ex contra ctu hujusmodi, quem quidemsontrectnnr et jura inde subsecuta , quibus nos jur a re possemuscessemns
,irritemus et tota liter annullamus .
Omnia igitur et singula etc .
In cuius rei testimonium etc .
A ctum et da tum in A ldeuer . in die a nnuncia tionis b. V .
gloriosee, a . D . 1338 .
(E libr o a rchiv i Vr a tisla v iensrs A nna les dev olutionis“anti
tula ta tgp is ex cussit G r ünha gen I. 1 51,r esp .
1 57. J oa nnes r ex (‘
our a da duci S lesia e et domina
Olsniccnsi concedit, quod so a bsque her ed ibus masculis
decedentc fil ia ejus Hedw igis in omnibus tor r is ejuesusseder e pa ssii. jur ibus co r o rrec r egni B a emia e , a que
illee dependent. semper sa l v is .
List kräle Jene ceskeho,28 knézi K unretov i O lsänickémn k tomu
däv £ sv é pov oleni, a by «leere jeho Hed v ike v äecko jeho zbozli . po jehosmrti méle
, pad lénem kr1iluov desk$ ch. 1338
1338, 25 . M a r in .
J ohannes D. gr . B . rex es L. comes,notum esse v olnmus
tenore pra esentium univ ersis,quod nos illustris pr incipie d .
C onra di, ducis S issies et domini Olsniccnsis, principie et fidelis
nostri dilecti, ingentem erda ris a tl‘
cctnm et ingentem sollicitu
dinsm,quem a rga rega lc sulmcn a ssidne gerit et semper
gessit, _intsrne mentis cousidcr a tiaue a nimed v crtentes, ipsum
que ed prosequendum commodnm at lronorcm nostrum fer v cntius
a liqua rum retributiounm reconwsnea e t specielium gra tia rnm
presroga tiv a e llicere cupiantes, ha us sibi gretiem dux imus
faciendam : quod si (quod a bsit) pr a efa tum ducam eb ha s
luca migra ndo , a bsque berede v el heredibus ma sculis decedere
contingeret, quod ex tunc illis sue,dicta Hed v igie, quem ha bet
in pra esenti, v el legitimi sui heredes de ipsius corporc descen
dentes,omnes sna s terra s dominia et possessianes, qua s ipse
dux habet in pra esenti v el ha biturus esset in posterum, plena
juris titula eppr ehcndera lrcraditerie a t passidere pa cificc
180
pa ssit a t debea t, at in siedem omni so jure,ma da st format
succedere heredita rie possit et deheet, ta nquam proles v elsr etrnescnline . Qua s quidem terra s pra edicta e lilie sue es einsdem
filii v el filiee, heredes legitimi de corpore ipsius dessandentes,
e nobis et heredibus nostris in feudum semper habebunt st
recipient, et ipse , tanquam nostre fida lis st princeps, ma r e
a lia rum principum nostra rum,debite obsequie fida lita tie tens
bitur ex hiberc ; non obstantibus quibuscunque canstitutionibns ,
jur ibus, sta tutis, consuetudiuibns et eliis. stiemsi ta lis assent,
da quibus in genere v el in specie ex pressem aporteret fie r i
mentionam ; quibus omnibus, in quantum huiusmodi nostr a e
gra tia s et concessioui obv ie re pa ssent. esse v olnmus et inte lli
giurus tota liter derageiunr.
In cuius rei etc.
Da tum in A ldcna r in die a nnuncia tiouis b. M a ria s V
e . D . 1338.
(A. K . A r ch. S . Wenc. G r unh. II. 24 .
IV.
158. (‘
a nr a dus dux S lesia e ct dom inus O lsnisa ns is
J oa nnem regem a d ebito a bso l v it. q uo r a tione lmm a g ri
a t v a sa llutus a i dc te r r is suis fa cti sibi obliga lra tu r .
338, 26. M a r tii.
N a s C anra dus D . gr . dnx S lesia e Olsniccnsis, notum
fesimns tenore pra eseutrnm univ ersis, quod, quia ma gnifieus
pr inceps, dominus noster a c princeps, dominus J a enues, D . gr . B .
re x a c L. sa rua s,a d 110 stra s a .ti
'
sctiv a s iusta ntia s es 811pplicetioncse x insigni st specia li fe v o re, et gra tia r antrectnm v enditio nis
,
ord ina tionis et emptionis inter 116 8 st fra trcm nostrum,dnc em
Honricnm de S egeno , ex uns 81 dncem J oannem S tina v ia e .
etiam fra trcm nostrum,super terra et dusetu S tina v ia e pa r ts
ex e ltern initum et celebra tnrn, per sna s litera s et priv ilegie
geusrosius ra tificanda confirma v it : nos huiusmodi gra t io so
t'
a v cr inobis impa r tiio gra ta s v isissitnrlinis ex hibitionc occur re red ispositb pra e fa tum dominum regem es ipsius heredes a c
a lia s quoslibst, quorum inter est v el interessa pa tcst, omnibus
161 . O tto und G a rm in herzoge zu S tettin u . P om
mern : F r iedenschluss mit dem 111a rkgr a fsu Ludwig v on
B r andenburg .
1338, 14 . Augusti.(A r ch. S . Wem .)
162 . Henr icus Moguutincusis a r chiepisca pum elec
tor Imper ii, consentit abliga tiani pigno r a titiee castri
Adelburg .
1338, 18. Augusti. (P ingen.)Z tsta v y z4mku A dclburkn pov oleni listsm Henryshe Mohntekého
a rcibiskupe .
(A. K . Vida hujus tom i n.
163. J o a nnis B a emia e r egis in obliga tioneru ca str i
A delbur ch nt pr incipie Imper ii ca usensus .
1338, 22 . ()ctobr i (in M eduna .)Té zdstev y pa v oleni krede Ja us. éeského jekoi ta ka rferéta dv éma list_v .
(A . K. I V.
164. K a zimirus P o lonia s r ex sum J oanne B . r ege
ct C a r ola m a r chione M a r . am icitia e v inculum col lig a ns,
r ennntia t omni jur i in pr incipetibus Laguiceusi. B r e
geusi. S aga nensi, K r o sncnsi Olsnisausi, S tina v isns i,
Opa liensi, F a lkenbergensi, S tr a lccerrsi,'
I‘
sssineusi, K o
zlensi, B ytomeuSi, M a zo v iensi, P locensi, R a tiba r ens i
et Oswietimensi. a tqne civ ita tibus V r a tisla v iensi ct
G logo v ieusi.1339, 9 . F ebrua r rr.
List K a simira kr :ilc polského, v ném2 sc pakleds snrlr'
rv e s krelenr
Jausm ceskjm a K a rlenr synem jeho, kterek an, sv rshu psany K ezinrir ,dev e jim knie2etstv ie V ra tisla v sk é e Hlohov ské ss v ein pin
‘
sluäenstv r’
m a
bud dcim kra löm deskjm .
Druhy' list téh0 2 K azimirs ne teu2 s1nluv u v tdi slov a i rokutéb0 2 da tum .
K a zimirue D . gr . P a l. rex univ ersis pra esentes litera s
inspecturis sa lntem st notitiam subscriptorunr. S eins st v ita
183
ct psrhsunis trenquillites, bena dictio pesis, irra dia ta sla ris
t‘
ulgoribus per orbis clerius refulget climeta , du1n regna rurn
subd itis et terra rnm insolie prov idetnr de commodis et inter
principes desidera tes gra tia s unia es indissolubilis ea rita tis
tasdere gretiasins emplectuutnr. C um ita que sieut sta tus pra e
redentium temporum demonätret, inter ma gnificoe principes,
dominos J ohannem B . regem st'
a rolnm,ipsius primagenitnm,
ma rchionem M ora v ia s. illustres,fra tres nostras ceriseimos, es
progenitores et pra edecessorce ipsornnr, pa rte ex uns , nasque
es progenitores nostras, pa rte ex eltere,nonnulles seducti
once, efflictionee et multiplices ca lemitetes, seedesqne perso
na rum es rer um hinc inde per tcnrpora egitetee na ssentur
a c damns pcrpetrete , propter qua e regua rum et tsrra rurn
nostra rum gubernecula ntrobique gra v ia pertnlere dispendia et
jectnra s innnmera s quotidie ha buernnt : nos his tot et ta ntis
cupisntes sa lntifcre obv iere periculis, quin imo sie fiuem impo
nero seluta ram,a lfectentss a ttentis eti
'
sctibue cum jem dictis
dominis rege a tma rchione firmam et perpetnem smicitiee gretiern
es fra terna s dilectionis v inculum ir refregebiliter colligere, in
hoc v a tis eorum st nostris sa tisfa cientes,libenti a uimo reco
gnoscimus, dicimus et publics protestamnr , nos in megnificis
principibns, dominis ducibns, B oleeleo Legnicensi et B regensi,
Henrico S eganeusi et C ra sncnsi,("
onredo O lsnensi, J oenne
S tine v iensi, S lesia e ducibns, neenan B a lkone Opa liensi, B a lkone
dc F e lckinberg, A lbertode S treletz,V ledisla oTesshincnsi,dncibns,
V la disleo C ozlensi st B ytamansi, (Weneeslea)principe M esov iee,domina in P lozck,Leskone R a tiboriensi, et J oa nne Oswietirnensi,
ducibns et v a ssllis eorum, cum ipsorum ducetibus et dominiis,
terris,districtibus
, jurisdictionibus, pertinentiis, metis, eppen
diis et limitibus antiquie quibuscunque, neenan civ ita tibus V ra ti
sla v ise ct G logov iee cum districtibus, lirnitibns, e ffictibus ct
pertinentiis eernm univ ersis,nullum jus, praprieta tem v el do
minium, possessianem ent titulum habere ent habuissc , com
petere v el compa tiisse eliqueliter in sisdem. P romittentes ipsos
dominos regem et ma rchionem ent heredes,cohc redcs v el
successores eorum, super preenominetis ducibns et ducetibus
eorum sen etiem civ ita tibus. V ra tisla v iensi et G loga v iensi cum
pe rtinentiis suis, per nos v el heredes, coheredss et suc
cessa res nostra s, ent a lias qua scunqua , nullo unquam tempore
impedire, moleste rc V a l impete rc, nes dnces es duca tus ipsos
et ipsorum pertinenties nobis ent heredibus nostris v endica
bimns ent etiem a ssnmamns, in ipsorum regis, ma rchionis v el
heredum eorum pr a ejudicinm v el gra v amen, quin imo plesct
nobis et optime fa v cmus sie in siedem ; rennncientes insuper
et cedentes pro nobis ct heredibus, coheredibus st succes
soribus nostris,omni jur i
,a stiani
, qua estiani, propricta ti st
titula in perpetuum ,si qua e nobis ent heredibus v el succes
soribus nostris competeba nt, campa terent v el competere passent
quomodo libet in futurum .
P romittentes etiem sub tidc preestiti juramenti, testis
secrasenctis ev engeliis et nihilominns ex cammunicetionis leise
sententia a , contre hujusmodi nostram rennntia tionem,cessionsm
et promissionem a lique a ctions,impetitione, suggestione , studio,
ingenio, jure, fa cto a tque v erbo na qneqnam v enire, non obsta n
tibne a liquibus pa ctis, pa ctionibus, sta tutis, rsformetionibus
ordina tionibus, consuetudiuibns, pr a escriptionibus, conv enti
auibns, munirnsntis, indulgentiis, priv ilegiis v el literie eposto
liste, imperielibus, ent eliis quibussurrquc scriptnrie impetra tis
v el in posterum impetrandis, nasuan juribus quibuscunque te rnjuris senanici civ ilis ent etiam municipa lis, sub quecnnque
forme v erborurn v el prola tions corrceptis v el in posterum son
cipiendis, stiemsi ta lis forsnt,quibus dc v erbo a d v erbum
specia lsnr et ex pressem opor terct neri quomodolibet menti
auern ; qua s omnia et sirrgule et quod libet singula r um cases,
irrite , v ecna et ina nie esse et intelligi v olnmus, nulliusqne
fore efficeciec penitus ent momenti,ipsis etiam ex ca rte nostre
scientia per omnia deragemus.
In quorum onrrrium testimonium a tque robur psrpetuunr
pra esentes scribi fscirnus et nostra rum sigillorum munimine
robora ri
Da tum C ra sov iee in oste v e purifica tionis S . M a ria s V .
a . D . 1339 .
(A. K. A r ch. S . Wenc. G o lda st A pp . 29 .
G r unhagen I. p . 4. E m ler I V. 642 .
—186
pfandes weiz inn han, a ls lange, biz wir oder unser na ch
chomen an dem riche di'
selben gut v on in wider losen, a ls
di brief sprechent di da rnber geben sint. K eysersperk und
wa z der zu gohort, dez sol dem keyser und dem R omischen
riche v erlihen und bebent der knnig v on B eheim oder sin
erben sich dez v erzigen.
(E m ler I V.
166. Joa nnes Olom . ep. et R udo lphus dux S ex onia e
liter a s Ludowici R . r egis da tes in ca str is prope He
sula ch 1320 . 13. S ept. tr a nssnmi fa cia nt.
1339 , 10 . Aprilis. (F r agen.)
List Jana , biskupe Olornückého , a R udolfe, knie2ete sa ského,i e sni
v idéli «=e e neporuéitedlnj liR t Ludv ika krale iimského, kde2 tyz kräl
v yznz'
w6,i e krali J anov i öeskému a polfikému krali a jeho buddcim ,
cesk3‘m
kra löm,dév e merkrebstv ie B udiéinské a mésto K amenice s jich se v äim
piialuäenstn'
m . 1839 . (A . K .)
(Vida hujus tomi n. 39 E m ler I V.
167. Joa nnis r egis et C a roli ma rchionis ennntietio
de berua boemiceli.1339 , 1 . Jnm n
It. Tietf list teba a krale Jane a K erle syne jeho , markrehi mora v ského
, jim2 se obe za v a znji pod pf isehü na sv etém éteni néinémi a
pod kletlni za sv é dédice a bndüci potom ‚berné nebreti
,lec by syn se
jeho korunov el aueh te by kter1i v dé v a l dcern, tehdy potom v roee tolikoobecm
’
berui po puol hi*iv né z lä.nn
,toti2 28. gr. Da tum toho 1339 .
N os J oha nnes D . gr . B . rex a c L. comes.
N otum esse v olumas tenore pra esentium univ ersis, quod licetpra ela ti, ba rones, nobiles et a lii regnicola e regni nostri B oemiae
onmes collecta s genera les sen berna s hucusque de ipsorum
beniv olentie nobis plena rie ex pediv erint. tamen ipsi ev identem
et nrgentissimam necessita tem nostram et debitorum gr a v ia
onera , qua e propter gwerra rum et discordia rnm turbetiones
multiplices, tem contra Impera torem ,quem duces A nstria e ac
a lios a emulos v icinos nostros div ersimode habitas hucusque
187
notebiliter sustinuimns, ed sufl'
ocämdnm debitorum huius
modi v oraginem, nec non ed recup'
erandnm et redimendnm
r ega lia nostra , qua e per obliga tionem et elios modos a camera
r egia distra cta sunt et a liena ta , ut ipsis recnperetis‚incolis
regni nostri opta tee quietis et pecis commode in insü cia e
ce rtitudine eo selubrins prom rere possimus : ipsi ba rones sen
r egnieola o collectem genera lem sen regiam,qua e berua v olge
r iter nuncupetur, de bonis ipsorum ex mere ipsorum libera
lif ete et beniv olencie, et non ex eliquo jure. a d pra esens nobis
d a bunt ec dere solv ere et ex pedire beniv ole promiserunt,
e x ceptis dunta x a t illis ba ronibus sen nobilibns, qui de non
solv ende sen non denda berua de nostre v olunta te inramentum
p ra estiterunt, qui ed solutionem ipsius bernac nulla tenus
tenentur nee cam debebnnt. de re v el ex pedire.
Quepr 0 pter considera to ingenti a rdoris et dev ocionis
ipsorum eifectu, quo erge rega lc culmen in pra emissis ferv ide
etficiuntur , v olentesqne gra te v icissitudine ipsorum occurrere
beniv olenciee, promisimns et promittimus pro nobis, heredibus
et successoribus nostris,bona fide, et sa crosanctis ev engeliis
ta ctis corporeliter iurev imus et iuremus, quod de ca etero in
perpetuum nullo unquam tempore a pra efa tis proceribus,
ba ronibus sen incolis regni pra edicti, ent ab ipsorum heredibus,
liberis et successoribus non debemus ent possumus a liquem
collectem genera lmn sen ber nam petere, ex igere ent r ecipere,
ent ex igi sen recipi per nos,a lium v el a lios quomodolibet
nmquam permittemns
uisi in ca su, quo tem de jure,quam de approba te
ha ctcnus consuetudine merito nobis ent heredibus nostr is
debetnr , ntpnta , si a liquem filiornm nostrorum rega li diede
mete corona ri in regem continga t, ent a liquem ex filiebus
nostris, si qua s habuerimns, dum ed annos nubiles per v enerint,
nuptui son a d meritandnm tredider imns, et postquam meriteta
fuerit, postea per unius anni specinm tunc ipsam bernam
licite et de jure recipere, petere et ex igere poter imus e regni
colis nostris pra edictis, v idelicet per mediam ma rcam rega lem,
v iginti octo grossos dunta x a t pro media ma rce computando,
de quolibet laneo sen manao.
— 188
E t ed ampliorem pra edictornm securitetem et ca utelam
sponte et delibera to animo nos obligamus et submittimus a d
poenam sentenciee ex comumnicetionis camera e domini pepee,
quem nos et inclitus K a rolns ma rchio Mon, primogenitus
noster ca rissimus, ent a lii nostr i heredes et successores, ipso
fa cto v olnmus incurrere et ipse sentencie liger i, si contra
pra edictam nostram promissiouem. iidem et inramentum pree
stitum nmquam fa cere ent v enire a ttempta remns.
P reefetus etiam K a rolus, primogenitus noster , sub fidei
suee pe rita te promisit similiter et iura v it, si (quod absit) de
hoc medio tolleremur , omnia pra edicta etteudere et inv iola
biliter obser v e re .
In cuius rei testimonium pra esentibns nostrum sigillum
est a ppensum .
E t nos K a rolns ma rchio M, pr imogenitus domini regis
B oemiee pra edicti, omnia et singula suprescripta promisimns
bona fide, corporeliter pra estito juramento, sa crosenctis tectisev engeliis, illibeta obser v ere et constanter custodire ; et si
nmquam secus fa ceremns,ex tunc v olnmus sentenciam ex com
munica tionis camera e domini pa pa c, quam in nos sponte ex tunc
ferimus, ipso fa cto incurrisse .
Hamm testimonium litera rum, quibus sigillum nostrum
une cum sigillo dioti d . genitoris nostri iussimus a pplica ri.
Da tum P rega e ferie tertia inf ra octe v a s festi C orporis
C hristi e. eiusdern 1339 .
(A. K. C hyt. VII. 237. B wl. I V.
168. N ico la us Winkler bone sue , sc . o ppidum et
munitionem V elkenew, et qua e in iud icio suo Lompez
her edita r ie habet, in regis J oa nnis ma nns r esignans ea
ab ipso in feudum r ecipit.
List Mikulese Winklere,i e krzili J anov i éeskému e buddcim
kre16m bcsk$vm sehe i dedice sv é s mésteékem V a lknov i s rychtou podav e
se k lénu i v éecky dedice i dr2itele potomni 1339 .
1339,3. J unii. (P r agee , )
(A. K . E m i I V. A dd.
190
secrosenctis tectis ev engeliis, corporeliter iurev imus et juramns .
quod de ca etero in perpetuum nullo nmqua m tempore e pra e
fa tis ba ronibus et nobilibns,heredibus et successoribus corum
non debeamus ent possimns a liquem collectam generelem sen
bernam petere , ex igere ent recipere, sen ex igi ent recipi per
nos,a lium v el e lios quomodolibet permittemus, nisi in ca su
quo tem de jure,quem de a pproba te ha ctcnus consuetudine
merito nobis ent nostris debetnr heredibus, pnte si nos per
mittente Domino contingeret in regem B oemia e corona ri, v el
filiam nostram,si quem ina ntea hebuerimns et dunr bene in
annis merite ri continga t, et cum merito nup3erit, tnnc deinde
post unius anni spa tium ipsam bernam de quolibet laneo perv iginti et octo grossos P ragenses recipiendo dumtex a t, eb
ipsis ba ronibus et nobilibns ec v niuersis nostr i merchiona tus
incolis licite petere, ex igere et recipere, poterimus et debemus.
E t ed firm10 rem pra emissorum omnium certitudinem et
securitetem sponte nos obligamus et submittimus ed poena m
sentenü ee ex commnnica tionis domini pa pa c , quem nos,heredes
et successores nostri ipso fa cto incurrere v olnmus et ipse
ligeri sententia , si contra pra emisse nostre v ote , nostram
fidem et juramentum preestitum nllo v mquam tempere pra esn
meremns ent fa cere v el v enire .
In cuius rei testimonium pr a esentes fier i iussimus sigilli
nostr i a tque domini et genitor is nostri ca rissimi munimine
roboretis.
N os quoque J oha nnes, B oemiee rex ec Lucemburgensis
comes, recognoscimus univ ersis,quod ba rones et nobiles terra e
et ma i* chiona tns M ora uia e a d nostr a rum et primogeniti nostr i
pra edicti instentia s, preesentem bernam dere unanimiter et
fideliter promiserunt, ob quod una cum ipso primogenito
nostro a d obser v etionem omnium preedictorum per ipsum
promissornm inv iolabilem. sa crosa nctis tectis ev engeliis, cor
pore li pra estito sa cremento,sub omnibus conditionibns pree
missorum nos fideliter estringimus et consta nter .
A ctnm et da tum B runa e V .
o N ona s J ulii a . D. 1339 .
(O r ig. a r ch. ter r a e M or e v ia e. C hyt. VII.
19 1
171 . N ico la i ducis 0 pev iensis literee , quod duca tus
sni snbd itos et v a sa llos v e lit conse r v a re in co rum
liber ta tibus.
1339, 8. J(1111 .
List knie2ete Opa v ského M ikuldäe, te päny, rytierstv o i méste
knie2etstv i opa v ského slibuje zechov a ti podle jich v isa d , jekot pek ty
jich v jsa dy v epsény jeti v ten list. 1339 .
N os N icolaus D. gr . dux Opa v ia e . A d univ ersorum noti
tiam tenore pra esentium v olnmus per v enire, quod nos conteutiste re v olentes nostris terminis, liberta tibus et gre tiis da tis
et impensis nobis e domino nostro , d . J oanne B . rege serenis
simo , cum gra tia rnm a ctionibus debitis et dev otis, v olentes
que proinde jus snum nuicniqne snbditorum nostrornm tribuere
et nobiles, ba rones et v a sa llos penes liberta tes et justitieshabita s corum inv iolabiliter conserv a re
, promittimus pra eta to
domino nostro et heredibus ec successoribus eins,B . regibus,
pro nobis et heredibus nostris, firmiter et tideliter spondemus
pure et sincere,omnes et singe los ba rones, v a sa llos et nobiles
terra e Opev iensis, prout nobis ipse dominus noster dedit et
tredidit per sues litera s, querum tenor ta lis est
(Vida hujus tom i
S ecnndee v ero litera e tenor est ta lis
(Vida hujus tom z'
n.
in eorum jur ibus, liberta tibus, priv ilegiis et gra tns a ntiqnisa B oemiee regibus habitis et obtentis, ma nutenere, ser v ere et
inv iolabiliter custodire, cosque eisdem gretiis etjuribusutifa cere
et permittere plene v olnmus et gendere . A d_ncientes a d majorem
decla retiouem et e v identiem ia cti cla riorem,quod si nos a lieni
v el a liquibus de terrigenis, nobilibns v el v a sa llis justitiem jux taterrae consuetudinem fa cere recuseremns
,ex tunc licite et sine
nostre la esione ent otfensa a d dominum nostrum regem pote
runt appella re, ipse a utem d . rex nos per snum nuntium a d
mouere debet de justitia ex hibende . E t si nos tunc demnm
passis gra v amen v el injnr iam, justitiem fa cere minime cura
192
remus,ex tunc ipse d . rex secundum terra e consuetudinem
justitiem eis fa cere tenebitur et debebit.
In cuius
Da tum in O lomno die VIII. mensis J uln a . l) . 1339.
(O r ig. unum in a r chc'
v o S ta tuum Op a v iensium ,a lter am in
a r chiv o a u l. Vz'
ndob. A . K. C hytil VII. 243. E mler
I V.
172 . N icolaus du x Opa v ia c J o a nni r egi tr a clit o ppi
clnm a mentcl cum ca stro E delstein .
1339. 8. .lul ii.
D einde peter mens (Joannes rex ) processit v ersus M ora v iam v olens
destruere N icoleum decem Opa v ia c et R a tiboria e, quem petri meo v ix
reconcilia v i Dedit tamen pa tri meo ea stra et peeuniem multem . Vita C a r o li.)
N os N icola us D . gr . dux Opa v ia c univ ersis et singulis
v olnmus fore notum,quod nos recognoscentes inobedientiam
nostram, que ofi
'
endimus oculos majesta tis regia e domini nostr i.regis B oemia e serenissimi, v olentesque gretiem cum humani
tete debite setisfectwne condigna in conspectu regis inv enire.
preefa to d . regi et heredibus suis in heredita tem perpetnem
et heredita rie,sponte et libere , non compulsi, non coa cti, nee
e liquo ingenio sen dolo inducti sen deduct1 oppidum Zuck
mantel cum Hermansta d oppido et A rnoldsdortf v illa et cum
ca stro E delstein,necnon e liis pertinentiis et a urifodinis suis
ibidem ex istentibus et qua e fieri poterunt in futurum,damns.
tredimus et essignemus, cum omnibus et singulis eliis juribusnecnon territorio ibidem et pertinentiis suis et cum pleno
mero et mix to dominio , liberta tibus, jurisdictionilms, beyhaet omnibus et singulis, nobilibns et v esa llis, hominibus et
jud a eis, a d v ocetie et jure petrona tus ecclesierum et omnibus
eliis nsibus, utilita tibus, obv entionibns, fructibus. usnfructibus
et a fflictibus suis, qui et que les sunt m quibust*e rebus con
sistent v el consistere pcterunt in futurum,et prou t nos
tennimus et possedimus, quov is titulo et modo, per ipsum
dominum regem a c heredes et successores ipsius heredita rie
possiduude , utende et perpetuo tenenda,de cisque dispositi
194
qua e illustris N icola us dux Opa v ia e, princeps noster
dilectas, culmini nostro cum inconv ulsa e fidei constantia
hucusque ex hiba it ser v itia et ex hibere poterit in futurum,
ed v ertentes ipsi N icolao, duci preedicto ec suis here
dibus utriusque sex us, tem filiis quem filia bns legitimis de
corpore ipsius procmntis et procreandis te r ram et duca turn
R a thiboriensem cum civ ita tibus et ca stris snbnotetis, sc.
R a tbibor civ ita tem cum ca stro,Zae r
,P lezinem et Loslanr
civ ita tes, R ybnik ca strum cum oppido etc. in pbeodum
damns per eundem N icola um ducam Opa v ia c et heredes
suos sen filios sen filia s sna s pra edictes , quibus etiam dictus
Hlesco, dnx R a thiboriensis, dicta m terram et duca tum, post
quam ipsum non esse contigerit, de nostris fa v ore et bene
pla cito olim contulera t, tenenda S pecia liter a utem ex nostra e
majesta tis munifioentie dncem N icolenm,heredes et successores
suos hec concedimus et v oluma s liberta te potiri, quod iidem
a nionique a llem ipsis quocnmque tempore quesstionsm mov enti,non jure polonica li v el elio quocnmque, pra eterqnam juretheutonica li principum v a sa llorum Theutonicorum debeant re
spondere, suo siquidem iure ipsum,heredes et successores suos
insigniri, perfrui v oluma s jugiter et gendere
In quorum
E t nos C a rolus,d . regis B . primogenitus, ma rchio M
snpra dictis omnibus et singulis tra cta tibus inter fuimus, pree
misseque omnia et singula ex pa rte d . genitoris nostri pra edicti
trecte v imns, promittentes pra esentibns pro nobis et fra tribus,
heredibus ec successoribus nostris, ee omnia ra te et gra te
perpetnis tenere temporibus a tque observ ere flrmiter,sub
nostra s fidei purita te , nostrum etiam sigillum une cum sigillo
dem. g enitoris nostri pra esentibns a ppendendo in testimonium
pra emissorum.
A ctnm et da tum Olomucz, ferie V I . ante festum S . M a rga
retha s v irg. prox imum a . D . 1339 .
(G od . d ip l. S ik a . VI. G r ünhagen II. 385.
E mler I V.
195
174. J o a nnes r ex a d petitionem N ico la i episcopi'
I‘
r iclentini ecclesia e episco pa li Tr identinee eonr eclit
insigne sen a rme S . Weneesla i. ma r t_v r is B o emia e .
1339, 9. A ugusti. (V r a tisla v iee .)
(B ohmer R eg. Imp . n. 269. E ncler IV.
175 . l)ec la r a tio J oa nnis r eg is et (‘
a r o l i ma r chionis
in c a usa civ ita tis et ca stri Lubv n.
1339, 22 . A ugusti.
In nomine domini A men . N os J ohannes D . gr. rex a c
ad univ ersorum deferimus notionem, quod nos de ma turo et
delibera to} procerum, ba ronum a c feoda linm,necnon consili
eriorum et fidelinm nostm rum consilio, ex mere v olunta te et
certe scientia , non per errorem,illustri principi. d . B olezla o.
duci S lezia e et domino in Lignitz, sororio nostro ca rissimo ,
suis heredibus et legitimis successoribus,rite v endidimns et
recionebiliter resigna v imus pro qua tuor millibns quedringentiset v igintiqninqne mercis grossorum P ra gensium,
numeri et pa ge
menti polonica lis, nobis iam integreliter ex peditis, cinitetcm
nostra m Lubyn cum «restro a dia cente eidem,eins districtu,
feod a libus et homagio eorumdem,cum pleno et toto dominio
,
juribus, jurisdictionibus, munitionibus et incolis eoru1ndem,cum
agris cnltis et iucnltis,mericis, silv is, forestis, mellicid iis, v ene
turis, pisca tnris, theloneis, moneta , juda eis, eduoce tis, judiciis
snpremis et infimis,cum jure petrona tus ecclesia rum ec pree
sentetionibns ea rnmdem et beneficiorum omnium,cura torum
siv e non cnretorum. et eliis omnibus ec singulis a ppendiis et
utilitatibus quibuscunque nominibus v ocitentnr , nullis nobis
et nostris heredibus juribus sen utilita tibus in eisdem cinitete,
ca stro et districtu penitus reser v etis.
S pecia litemne cum v illis de districtu R udensi ed eundem
districtum Lubynensem comunctis, nomina timque cum omnibus
et singulis pertinentns, sieut ea ndem cinitetem , eins ca strum
et d istrictum inclyti duces J oha nnes dominus S tyneuia e et
Henricus, eins peter retroectis temporibus ha buernnt et sicnt.
13*
- 196
ad nos eb eisdem perv enerunt ec sica t in suis terminis et
ga dibns cnc umferencia liter sunt distincti,nomine v eri feodi
e nobis et nostris successoribus, B . regibus in a ev um et per
petuis temporibus libere possidendos, v endendos et in a sus
necesserios conv ertendos, et in eis a edificere sen f rengere et
per omnia disponere tamquam in e liis ipsorum propriis
et her editeriis bonis, debebnnt et poterunt secundum co rum
libitum v olnnta tis ; abrenuntientes et cedente s pro nobis et
nostris hered ibus, omni iur i, jurisa ctioni, impetitioni sen repe
titioni,qua e nobis
,sufl
"
rega nte iure quocnnqne, in d ictis civ i
te te,ca stro et eins d istrictu a c onmibus eor um appendiis
competunt in pra esenti v el competere poterunt quomodolibet
in futurum
In quorumDa tum et a ctnm in B udyssin e . l ). 1339, prox mna die
dominice a nte festum b. B a rtholomei a p.
(O r ig. a r ch. a u l. Vindob.”Icytz
'
l. VII. 248. E mur
IV.
176. l)ecla r a tio dom ino rnm de l.rgnioz in causa
c iv ita tis et ca str i Lubyn .
1339 , 24 . A ugusti.
N os B olezleus,D . gr . dux S lesia e et dominus Legnicensis,
necnon Wencesla us et Ludov icus,eiusdem filii
,recognoscimus
univ ersis, quod ex cellentissimis principibns et dominis nostr is
ca r issimis,J oanni regi B . a c I.. comiti
,et C a rolo
,eins primo
genito, merchioni M ore v ia e, promisimns in solidum bone nostre
tide et sine dolo, si ipsi a N a tiv ita te b. M a ria e V . prox ime
a d duos annos continuos ent infra illum terminum,quando
ennqne v oluerint, qua tuor millie ma rce rum quedringente s
ma rca s et v iginti quinque merces grossorum polonici pega
menti nobis dederint coram consulibus Legnicensibus, simul
et same] deneriis cum pe ra tis, quod tuno ipsis civ ita tem Lubyn
cum ca stro et eins d istrictu et omnibus eorum a ppendiis, sicut
ed nos a b e isdem per v eneruut, eine contra dictione redder s
debeamus. S i a utem nobis illem peouniam in dicto termino
198
dilecti, christiani et juda ei, continuis periculis jem dudnm
propter nos fuerunt et sunt ex positi sicut signum a d segittem,
gra te v icissitudine in recompensem pra emissorum ipsis occur
rere disponentes sieut decet, bene gretiem ex libera lita te
regia dux imus fa ciendam,quod omnes litera s et singula pr iv i
legia sub quocnnqne tenore v el sub quecnnque v erbornm con
ceptione, qua s et qua e e div is Impera tor ibns, R oma norum
regibus, ab antecessoribns nostris f . m. regibus B ociniec so
a nobis bebent et habere dinoscuntur, sub omnibus punctis,
cla usulis et a rticnlis, qnema dmodum in literis pra edictis con
tinentur, ra tificamus, epprobamus et de certe nostre scientia
confirmamus, semper tamen sa lv o jure nostro ; sincere pro
mittentes,ipses et ipse gretes et gra te tenere, habere et
inv iolabiliter obser v ere.
E t ut dictos civ es et incoles dicta e civ ita tis E grensis
amplioris preerogetiv a gra tia e prosequi v ideemur , ipsos con
sortio eliomm nostrorum fidelinm a c incola rum regni nostri
B oemia e eggregeri v olnmus et pra esentibns aggregamus, sub
omnibus priv ilegiis, liberta tibus, pra erogetiv is et gr a tiis,
quibus a lii nostri civ es et incoles regni B oemiee ga udent et
potinntur , dioti nostri civ es E grenses gendere et potiri
debeant perpetnis tempor ibus inentee pa cifice et quiete.
S ic tamen,quod nostri homines et fideles omnium ter
rerum nostra rum,cujnscunque sta tus sen conditionis fue rint,
eisdem liberta tibus, priv ilegiis, preeroga tiv is et gra tiis, nt
pra edicitur , e conv erso in civ ita te, ter ra et districtu E grensi
gendere et potiri debeant licite et impune.
M andantes etpreecipientes firmiter etdistricte,bancnostr a s
indulsionis gretiem eb omnibus et singulis, ba ronibus, nobilibns,militibus
,clientibus
,civ ibus et civ ita tum judicibus in corpor e
regniB oemiee consistentibus inv iolabiliter et illeesam obser v ere ,
sicuti indigna tionem nostram gre v issimam v oluerint ev ita re.
Herum nostra rum etc.
Da tum P ragee die dominice post festum corporis C hristi
prox ime , a . D . 1341 .
(Inclum m liter is C a r oli IV.. a b a . 1347, 25 . S ep t.— P clzcl
K . K a r l I V. U r l: . 48. E m ler I V.
199
181 . Ordina tio J oa nnis regis de successione in regno .
1341 , 1 1 . J unii.
N os judex et jura ti a c univ ersita s civ ium Meioris civ ita tis
P ra gensis recognoscimus et a d nniv ersornm tern pra esentium
quam futurorumnotitiamherum serie litera rumeupimus perv enire,
quod quia ex cellentissimus princeps. dominus noster ,d . J ohannes,
inclytns rex B . ec L. comes, a . D . 134 1 . 1eria 11 . infre octe v es
C orporis C hristi,conv oca tispra ela tis, principibns,ba ronibus,nobi
libns, consulibus sen juretis pra edicta e civ ita tis P ragensis et a lia rum civ ita tum regni B oemia e, civ ibus nee non consilieriis sen
embessetoribus civ ita tis Wra tislev iensis, ibidem preesentie liter
a sta ntibns, te lem coram eisOrdina tionemdul itpublice feciendam,
v olens cam habere robur perpetuee firmita tis, bene v idelicet
Qua ndocunque ex permissione div ina ipsum dominum
regem a b hec v ita (quod absit) migrere contigeret, q uod tuncsta tim nos et pra edicta civ ita s P ragensis a d illustrem prin
cipem dominum C a rolnm,dioti domini nostri regis B oemia e
primogenitnm,ma rchionem Morev ia e, snosqne heredes dunta x a t,
et a d nullum a lium jux ta Ordina tionem pra edicti domini nostrir egis respectum omnimode ha bere debeamus.
N os ita que ipsius domini nostri regis mendetis, ee que
decet rev erentia obedire hnmiliter cupientes, pro nobis, here
dibus et successoribus nostr is promittimus bona et sincere
fide firmiter et spondemus, quod qnendocunqne seepedictnm
dominum nostrum regem B oemia e decedere contingeret ab ha c
v ita , ex tunc a d ipsum dominum ma rchionem Mora v ia s here
desque suos et a d nullum a lium v oluma s ha bere respectum ,
sibique tanquam v ero et legitimo domino nostro in omnibus
et per omnie intendere, pa rere et chedire fideliter cum eifectu.
B a rum nostra rum testimonio litera rum. D a t. anno et die etc.
(Or ig. a r ch. a ul. Vindobon. P elzel. C a r l IV. U rk. 25.
C ool. j. 6. II. p . 2 , 188. E m lor I V.
182 . K a zimirus , P o lonia e r ex , cum J o anne r ege et
C a r olo ma r chione reno v a t foedus amicitia e.
1341 , 13. J ulii.
A . 1341 domina M a rga retha , filie regis Joa nnis, merita suo Henrico
duee B a v aria e v iduate et filio unigenito de ha c v ita snbla to,v enit P ragam
— 20 0
die 20 . Men, qua e cum megna solempnita te ab univ erso clero et a populo
honoriiice est suscepta E t illico fit tra cta tus inter regem P oloniam et
ipsen de ma trimonio contrahendo . P ostquam v ero de hoc inter ipsum et
regem B . fina liter esset compromissum et conco rda tnm,ipse inclyta domina
H . aegritndine ex stitit gra v a ta . V enitque P regam sponsns ejus, rex P .
deccnti et ma lte militia stipa tns et pa ra tus a d celebrandem nuptia rum
solempnita tem . D ie tertie a nte festum S . Ma rga reth e (l l . J ulii.) ille rega lis
flos cla rissimi germinia ema rcnit, decidit et decessit. (F r a nc.
N os K ezimirus,D. gr . P olonia s rex , a d univ ersorum
notitiam tenore pra esentium v olnmus perv enire, quod cum
dudnm magnificos principes, d . J ohannem regem B . et (1
K a rolum, ejus pr imogenitum,ma rchionem M orev ia e, illustres ,
in petrem et fra trem nostros essumpserimus a c ipsi nobis
inclytam M erge rethem, quendam comitissam pa la tinem R eni,
ducissam B e v eria e, filiam et sororem suem piee memoriee,
spoponderint tra dere ma tr imonia liter in ux orem,nosqne pro
miserimus ipsos semper et in omnibus ta nquam petrem cerne lem
et fretrem uterinum tener e et contre omnem hominem inv ero ;
cumque nobis tendem jux ta v oca tionem et informa tionem
ma trimonii ipsorum ed consummendum ma trimonium et cele
brendum nuptia s huiusmodi v enientibus, dicta domina Merge
rethe , sponse nostre ea rissime,sicnt Domino plecuit, v iem
sit univ erses ca rnis ingressa : propter hoc ligam siv e v inculum
dilectionis, unionis et fid ei,considera nti animo et ingenti
desiderio inter nos ntrinque initum tota liter et firma tum,dis
solv i noleutes quomodolibet ent corrumpi, sed v olentes id
ipsum potins nov is colligetionibus et sincero foedere indisso
lubiliter innov eri et per fectius roboreri, pra estito tectis per
nos secrosanctis ev engeliis, corpora li inramento, promisimns
et promittimus in hiis scriptis ex nunc jurantes, semper in
omnibus et nbique pra edictu m regem B . tamquam petrem
cernelem et dominum ma rchionem tanquam fretrem uterinum
tenere,eorumque et regni ter ra rnm sna rum profectnm,
honorem
commodnm omni tempore tote diligentia fideliter procura re et
eis in regno ec ter ris suis et ex tra in persone propria et
rebus ec potentia nostre a ssistere et in omnibus v ita e nostr a e
temporibus contre omnem v iv entem hominem cuiuscnmque
precemincntia c, conditionis ent sta tus ex ista t, nullo penitus
—20 2
dendum eesdem contra preefetos dominos, petrem et fra trem
nostros, pro v iribus edjuv ere .
S i Ver 0 idem dominus rex U nga riee terra s ipsorum
similiter dev esteturus intreret : ex tunc pro defensione ipse rum
terra rnm sna rum cum ipsis, ta nquam filius et fra ter , prompte
et constanter sta bimns et ipsos inv abimns toto v irium nostra rum
omnium potentetn.
In quorum omnium testimonium pra esentes litte ra s tieri
et sigillorum nostrorum munimine iussimus robora ri.
A ctnm P ragee pra esentibns v enerabili domina J ohanne ,
episcopo Olomucensi, a c illustribus principibns, dominis B olezla o
dnce S lezia e et domino Liguicensi, B olkone S widnicensi et
N icola o Oppe v ia e et R a thiboriee ducibns, nee non fidelibns
nostris dilectis, Heymenno de Duba , domino in N a chod , dicto
Ha se, Hincone dicto Hlawecz, J eskone dicto Iure , subcame
ra r io C ra cov iensi, J escone v enetore C ra cov iensi, M a czkone
B erkwicz ca stellano Lendensi. et S egneo pra eposito S . M icha e lis
in ca stro C ra cov iensi, v icecencellerio curiee nostra e, testibns
a d pra emisse v ocetis pa riter et a ssumtis,quorum etiem sigilla
pra esentibns ed meiorem ev idenciem sunt a ppense .
Da tum e . D . 134 1 in die b. M a rga retee v irg. gloriosa e .
(O r ig. c. r . a r ch. a ul. Vindobonem is. C hytil VI I. 333.
E m ler V.
183. F oedus am icitia e inter K a zimirum r egem P o lo
nia s et C a r o lum ma rchionem roboretur .
1341 , 13. Jnlii.
N os K ezimirus D . gr . rex P olonia s etc . A d univ ersorum
notitiam tenore pra esentium v olnmus per v enire, quod cum
serenissimus princeps, d . J oha nnes rex B . comes L.,et d .
C a rolus, primogenitus eins
,ma rchio M ore v iae
,fra tres nostr i
ca rissimi, inclytam M a rga retam comitissam peletinetns B heni,ducissam B a v a rorum
, dicti domini regis filiam ec domini me r
chionis sororem felicis memoria e,dudnm nomine inramenti
tra dere promiserit ma trimonia liter in ux orem ; nos quoqueeodem nomine promiser imns v ice v ersa , ipsos fra tres nostres
semper et in omnibus ta nquam fra tres uter inos tenere et
sieut nosmet ipsos prosequi contre omnem hominem et inv a re ;
cumque nobis tendem,iux ta v oca tionem et confoedera ti«mem
ipsorum, pro consnmma ndo ma trimonio et nuptiis celebrendis
v enientibus,dicta domina M a rga rete, sponse nostre ea rissime
p. r .,Deo v o lente
,v iem sit univ erses cernis ingressa : propter
hoc ligam sen v inculum dilectionis et fidei ipsorum, ex nostro
ingenti desiderio initum,inter nos ntrobique ta liter et firmetnm
deperire noleutes eliqueliter ent corrumpi, quam,ut ipsum
potins ampliori tirmita te et sinceriori foedere roboretur ec
v igee t jugiter ec persistet, pra estito, tectis per nos seem
sa nctis ev engeliis, inramento corpora li, promisimns et pro
mittimus in bis scriptis
A ntedictum d . ma rchionem,fra trem nostrum,
a dhuc ex nunc
in a ntea,semper et ubiqne, quam din
,Domino fev ente, v ix e
r imus,tamquam fra trem uterinum tenere , sunmque ec terremm
sna rum profectnm,honorem,
commodnm pro omni posse a c
tote diligentia fideliter procura re et sibi in terris suis cum
nostre persone rebus a c p otentia nostre a desse et contra
omnem hominem v iv entem,omni freude et doli scrnpnlo proenl
motis,nullo prorsa s ex clnso , euiuscnnqne conditionis ent sta tus
ex istet, firmiter a dheerere, cumque in singulis negotiis ev enien
tibus et necessita tibus suis prosequi et inv a re consiliis eux iliiset juv eminibns opportunis.
Hoc solum ex presso, quod nisi processn solo tempor is
ipsum d . ma rchionem cum ex cellentissimo principe, d . C a rolo
rege Hunga ria s illustri, fra tre nostro, gnerrem suscita re et
terra e ipsius menu potenti intra re contingeret : ex tunc licebit
nobis et poterimus a c tenebimur cum ipso domino, rege Hun
gariee, sta re et cum in suis terr is dunta x a t ed defendendum
eesdem,contra pra efa tum dominum ma rchionem pro v iribus
adiuv a re .
S i v ero idem d. rex Hunga riee terra s ipsius d . ma r
chionis similiter dev eetetnrns intreret : ex tunc pro defensione
eiusdem ma rchionis et terra rnm sna rum cum ipso tanquam
— 20 4
fra tre uterino sta rs et cum ed inv em tenebimur et spondemus
tote v iriam nostra rum omnium potente tn.
In quorum etc .
A ctnm P ragee praesentibns testibus e . D . 1341 , in die
M a rgerctha e v irg.
(Or ig. c. r . a r ch. a u l. Vind. C hytil VII . 334. E mler
IV .
184 . F oedus inter K a zim irum I’o lonine r egem et
ma r chionem de no v o firma tu r .
1341 , 13. J a lu .
In nomine domini A men. La udabile fore proba tur per
ma x ime et honestnm,nbi v ote pr incipum ed concordias fiectuntur
nnionem, per quem pa x nutritur et commodis prov idetur sabdi
torum. P roinde nos K a zimirns D . gr . rex P olonia s , indissolubile
v inculum inter nos et serenissimum principem,d . K a rolum,
ma rchionem M orev ia e illustrem,fra trem et sororium nostrum
ce rissimnm, perpetnis perma nere temporibus et ipsum in v nsce
ribus gerentes ea rita tis ec toto nostro conamine prosequi inomnibus cupientes, non obstante
,quod eiusdem domini ma rchi
onis soror , domina M a rga retha , comitisse pa la tina R eni, ducissa
B ev eria e f . r .,qua e nobis ma trimonia liter debuit copule ri, sit
nniuersee cernis v iem ingresse, et ne propter hoc lige dilecti
onis a c amicebilis coniunetio v idea tur et fidei pnr ita s disjnngiinter nos et dissolui
,sibi a nimo ingenti ec desiderabili perpe
tueeqne unionis sie fa ctee : promittimus bone fide tamquam fra triuterino
,in omnibus consiliis, eux iliis, plecitecionibus, tra cta
tiba s a dheerere, et nnex ime in contrehendis amiciis ma trimo
nie libus,qua s Deus nobis concedet. fa ciendis, de nostre pr 0 pria
persone a c puerornm nostrorum ipsum prosequi et sine eiusdemv olunta te nihil fa cere ent ettemptere quoquomodo, nisi prine
ipsius consilio,a ux ilio
,consensu ec specia li super hoc requisite
v olunta te. Qua s omnia promittimus et singula in hiis scriptis
inv iolabiliter obser v er s.
A ctnm P ragee a . D . 134 1 .
(O r ig. c. r . a r ch. a u l. Vind . C hytil VII. 374 ,
E mler I V.
20 6
189. F r iderici et Ottonie d icto rnm f r a trum bnrgra
v io rnm de D enia et Henr ici da pifer i de B urn ca str i
D oniu cum suo dominio et m a nibus jur ibus et per ti
nentiis e J o a nne r ege B . et ejusdem he red ibus et suc
cessor ibus et ejusdem regni co rona in per petuum et
her edita r ium feudum susceptio .
1341 , 7. S eptembr is .
List F ridrichuov e Ottuov bra tin'
z D onina,i e od krdle ceskeho
pi‘
1ja l jest v zasta v e hred D onin v jisté an1nmé pod menstv ie v écue
kra löm éeskjm sam od sehe i od sv 3‘ch dédicov
,buddcich dr2ite lich
téhoi zämku late 1841 .
(A . K . G od . j. b. 1 1. 3, p . 35. E mler 1 v . moi.)
190 . Joa nnis episcopi O lonmcensis et R udo lphi
ducis S a x onia e , V id imus liter a r um Henr ici ducis S lesia e .
domini de J a wr et de F irstemberch, r esigna tionis et
rennntia tionis mer chia r nm B udessinensis ct civ ita tis
F r ankenfur t a d Ö der em .
1341 , 17. S eptembr is . (P r a gee )List Jana biskupe 0 10mückého a R udolfs knietete sa ského
,so an
v idéli d v e listy knietete Henrycha slezského ; v jednom stoji, i e jest t3‘x'cJ indi‘ich de l a za psel krfl i J anov i, éeskémn krali i buddcim kra la om(zeskjm,
v 8ecka sv d pr6v e na ma r5e lstv i, krejindch, zemiech ev jen; dr uhy'
m
listem v yzné v ä, ze jest témnt krali J anov i éeskémn a buddcim kra löm
deskym mésto sv e Gorlici prodel. 1341 . (A . K .)
(Vida liter a s Henr ici ducis 1319,n. 36 et
191 . B o leslei ducis S lezia e , dom ini Legnicensis
et B r egensis liter a e , quod ex indulto J o a nnis r eg is
possit pigno r i a lique bone sna de r e , dnnnnodo ee rnm
ex so l v end i po testa s her ed ibus ent r eg ibus B oemia c
r eser v etnr .
1341 , 17. S eptembr is .
N os B oleslans D. gr .,dux S lezia e et dominus Lignicensis
et B regensis, r ecognoscimus tenore pra esentium univ ersis,
quod cum megnificns princeps et dominus ec soror ius noster
ca rissimus, d. J oannes B . rex a c L. comes,nobis bene v ole
20 7
umcesserit et indulserit, ut a liquem v el a liqua s munitionum
nostra rum, quamcnmque v el qua cunque, regi P olonise pro
quatuor millibns ent domino B olkoni, duci S lezia e et domino
S v idnicensi, pro duebns millibns ma rcerum polonici pagamenti,
prout in eliis literis dioti domini regis nobis da tis continetur, pos
simns pignori obliga re : v olentes igitur preefa to domino regi
B . so nobis, nostrisque heredibus pra ecipue in hoc preecev ere.
promittimus bona fide et sincere , praefetes munitiones sen
munitionem preefa tis dominis, regi P olonia s ent duci S v idni
censi, non a liter titulo pignoris obliga r e, nisi semper reserv a te
nobis ent nostris heredibus ent preefa to d . regi ent suis
heredibus libere ent p lena rie potesta te, eesdem munitiones sen
munitionem ex solv endi (et) redimendi in ca summa pecunia e ‚
pm que fuerint obliga ß e.
E t si (quod absit) nos ent pra edicti nostri heredes et
filu pra edicta e munitiones v el munitionem ex imere v el redi
mere non possemus : ex tunc pra efa tus d. rex ent sui heredes,
et nullus a lius hominum,dictes munitiones v el munitionem
redimere et liberam poternnt et debebant in summa pecunia e ‚
pro que fuerint obliga tes, quandocnnque eis v idebitur oppor
tunnm et melius ex pedire. E t ces v el cam tem din hebeent
in pignor e, quousque nos et heredes nostr i filii et heredes
praefa ti cas redimere poterimus, secundum modum, quo ipses
v el ipsam pra efa tus rex P olonia s ent dnx S v idnicensis prius
tenuernnt nomine pignoris, ut pr ine est ex pressum.
P romittimus etiam et tenebimur ab illo,cui pree
fetas munitiones v el munitionem obliga v erimns, dicto d .
nostro regi, ent suis heredibus litera s ordina re pa tentes,
quod ipses v el ipsam pra efa to domino regi B . ent suis
hered ibus et nulli a lteri restituet et det sine contra
dictions qua libet a d redimendnm, quandocnnque v idebitur
eis ntilins ex pedire.
Hamm etc .
D a tum P ra gee ferie II. prox ime post festum E x e ltionis
S . crucis e. 134 1 .
(G r ünhagon 1. 315. E m ler IV.
20 8
192. J oa nnis regis B . P etro P lick et suis heredibus
et successo r ibus ca stri N e_v dek cum suis pertinentiis
in fendum concess it» et jud icii ca pitis ad ea ndem a r r em
edjnnctio .
1311 , 20 . S eptembr is . (P r a gee )List kräle Jane
,kdez di v ä pod léno P etro v i P likov i z£mek N aydek
ae v snm pf islu%nstv im.
K. G od. i. 6. II. 3, p . 37. E u ler I V..
193. (‘
onfir lna tio pr iv ileg i«»rnm civ ita tis Wr a ti
sle v ia e per (‘
am lum ma rchio nem .
1341 , 24. S eptembr is .
K a rolus, regis B . primogenitus, ma rchio M ora v ia s. A cce
dentes ed nostram preesentiam fideles pa terni nobisqne sin
cere dilecti consnles W ra tisla v i0 nses nomine totia s univ ersi
ta tis civ ita tis Wra tisle v iensis,fa cto nobis ex manda to d .
genitoris nostri per suem delibera tionem propriem et snorum
consilieriorum potiorum pertrecta to fidelita tis promisso, sie
quod post decessnm pr a enomineti genitoris (quod a bsit) ad
nos dumte x a t tamquam ed pr imogenitum snum,et non ad
a lium, ha bere deberent respectum,nobisqne tamquam regi
B oemiee et domino eorum legitimo et na tura li et heredita rio
pa rere, intendere et chedire fideliter cum eii'
ectu, sieque, prout
pridem per d . genitorem nostrum priv ilegietor ie ordina tum
ex istet, quod a corona regni B oemia e tota liter indiv isibiles et
irremotebiles in perpetnum esse deber ent : iidem pa terni et
nostri consnles W ra tislev ienses nomine civ ita tis et uni
v ersita tis humili precum instentie petiv erunt, qua tenus ipsisomnes dona tiones
,concessiones, inmuniteta tes, liber ta tes, iure
et priv ilegie ipsorum,qua e v el qua s a b omnibus et singulis
dominis,eorum pricipibus, a prime funda tione civ ita tis et
specia litsr e d . genitore nostro obtinnerunt,super quibus
sna rum bebent littera rum confirmetiones, similiter ra tifica re,
a pproba re et gretificere de benignite te solite sub inr amento
pra estito digna remur . E a pr 0 pter nos dictorum consnlum,iide
lium peternornm et nostrorum Wra tisle v iensium instis pre
cibns fe v orebiliter inclina ti, dicta e civ ita ti Wra tislev iem i e t
—210
suee, v el eo non ex stente, heredes et successores suos pro
dominis nostris legitimis et na turelibus habere v olnmus et
debemus, eisque ex tunc homagium fidelitetis preestere sohtum
et consuetum.
Herum etc .
A ctnm et da tum P oznania e in orestino S . M icha elis
a rch„sub a . D. 134 1 .
(A. K. G o lda st. S upp l. 25 . C hyi. VII. 359 .
Ia‘
m ’er IV.
195 . B o leslei ducis S lesia e , domini Legnicensis et
B r egensis , l iter ee, quod ex mendeto v iv a c v oeis J oa nnis
reg is B . C a r o lo, pr imogenito ojus fi lio
, promittit pr o se
et hered ibus suis homag ium pr eeste r e ut ipsius na tu
r e li dom ino .
1341 , l . Octobr is .
N os B olesleus D . gr . dnx S lesia e et dominus Legniczensis,
tenore pra esentium recognoscimus univ ersis pro nobis et nostr is
heredibus quod maguifico principi domino K a rolo, serenissimi nostri dom. regis B oemia e primogenito, merchioni M or a
v ia e, sororio nostro ca rissimo, einsque heredibus et successo
ribus in regno B oemia e, ex jussu et mendeto nobis v iv e v oce
per ipsum dom. nostrum regem B oemia e fa cto, nostre bone
fide dux imus firmiter promittendum,quod cum dominum
nostrum, pra efa tum regem,decedere contigerit eb hec v ita
,
quod tunc pra edictum dominum K a rolum,et non a lium,
ra tione
primogenitura e suee, et ipso non ex istente
,suos heredes ent
successores in regno jem dicto B oemia e habere v oluma s pro
nostris na turelibus et legitimis dominis, cisque ex tunc fide li
tetis homagium preestere debitum et consuetum.
D et. P oznow secunda ferie prox ime post festum S .
Michahelis a rch.,a . D. 1341 .
(G old a st S upp l. 24 . C hytil VII. 360 . E m ler I V.
2 11
196. Joannes dux S lesia e et dominus S tina v ia e,
jubente J oa nne r ege promittit null i a lter i quem
C a r o lo ojus pr imogenito se fidelita tis homa g ium
pr a estiturum .
1341 , 2 . O ctobr is.
N os J ohannes D . gr . dux S lezia e et dominus S tyneuia e ,
recognoscimus pro nobis et nostris heredibus,quod receptis
serenissimi principis domini nostri ca rissimi, domini J ohannis
regis B oemia e, petentibus litteris, in quibus nobis firmiter men
da v it, nos sub debito inramenti nostri sibi preestiti seriosius
requirendo, nt sta tim v isis pra edictis suis litteris, megnifico
principi domino K a rolo ipsius d . regis primogenito, ma rchioni
M ora uia e, et suis heredibus, ipso non ex istente, promissnm
fa cere debeamus,in sum ca sam, quod si (quod a bsit) ipsum
d . nostrum regem pra edictum decedere contigerit eb hec v ita ,
quod tunc pra edictum dominum C a rolum,et non a lium
,ra tione
pr imogenitura e suee, et ipso non ex istente suos heredes habere
debeamus pro nostris dominis na turelibus et legittimis, cisqueex tunc fidelita tis homagium preestere debitum et consuetum.
N osque omni ce, que decet
,rev erentie pra edicti d . nostri
regis manda tis et requisitionihus nobis fa ctis, nt pra emittitur ,
pr0 mptius inclina ti, ed omnia et singula fa cienda , prout supe
rins sunt ex presse, tempore se a d hoc oflerente, nos et nostros
heredes sub bone nostre fide sinceriter obligamus.
S ub testimonio
Da tum et a ctnm P oznania e ferie III. prox ime post festum
M ichehelis a rch. b. a . D. 134 1 .
(A r ch. 8. Wem . Ludcwig. C hytil VII. 361 .
E mler I V.
197. B ened ict us pa pa X II. concedit J o anni episcopo
P r agensi, nt C a ra lum ct conjngem ipsius B lencam innn
g a t et cor onet in ecclesia episcopa li P r agensi.
1341 , 15 . ()ctobr is .
V enerabili fra tri, episcopo P ra gensi. N uper ed nostrum
fid e digne rela tione per v enit auditnm,quod cha rissimus in
14*
—219
C hristo filius noster , J oannes, rex B a emia e illustris, certis
ca usis retianabilibus sna dentibus,dilectum filium,
nobilem
v irum C a ra lum, primageni snum,ma rchionem M a rev ine ,
praponit in regem facere B aemia e corona ri. V erum quia
corona tio et inunctia regis et regina e B a emia e, qui sunt pro
tempa re, a d a rchiepiscapum Moguntinum, qui pro tempa re,
ex istit, de antiqna et a pproba te consuetudine dicitur perünere
a c ama is jurisdictio et auctorita s Henrici a rchiepiscopi M agnu
tini (qui a d v ersus D aum et senctem R omanam ecclesiam,e
que hana res et beneficia multiplicia re cepisse digna ssitur , se
obnox ium reddidit et ingretnm) per processus epostolica s
ejus demeritis ex igentibus tota liter est suspense, nec potest
ipsius regis propositum sine prov identie sedis epostolicne adim
pleri : nos, qui bonnm sta tum regis a c primogeniti preedictorum
a c regni B a emia e diligimns et honorem v a lentes in ha c pa rte
per ipsius sedis prov identiem opportnnum remedium a dhibere
ec de tna e cir cumspectianis industr ie plenam in Dominofidnciam abtinentes, F reternita ti tua e, ut dictum primagenitnm
in regem et dilectem in C hrista filiem,nobilem mulierem
B lancem, suem consortem,in reginem B a emia e, a d hoc ipsius
regis eccedente consensu, hec v ice euctorita te a postolica innn
gere et coronere in tue P ra gensi ecclesie v elea s jux ta con
suetudinem et solemptnitetem in telibns ha ctcnus obser v etes,
auctoritete pra edicta ,tenore pra esentium dux imus concedendum.
P er hoc a utem ecclesia e M oguntinee a c successoribus
ejusdem Henrici, a rchiepiscopis M oguntinis, qui erunt pro
tempore, in obed ieutia et dev otione nostre et successor um
nostra rum a c ipsius R omana e ecclesia e persistentibus. nullum
v oluma s in pra emissis imposterum pra ejudicinm genera ri.
N ulli ergo etc.
Da tum A v inione Id . Oct. pontif VII.
(G olda 1 t8upp l. 27 B a lbin M isc. I. VI. —E mler l V.
198. Joannes r ex decla ret, duces A nstr ia e non
tener i pr a etex ta r ennntia tionis K a r inthia e X millia
ma r ce rum eidem so l v ere v el pigno r e Lee etWa idho fen
2 14
20 0 . C e ra lus ma rchio A lberto duc iAustrine , S tyr ia eet K a r inthiee , promittit. lite ra s pe tr is sui super rennn
tia tione duca tui K a r inthia e IX . Oct. a . D . 1336 in E nse
d a te s tenere et obser v ere
(Vid . n . 130 p r a esentis Gmiicis.)
1341. 15 . Deeembr is. (V iennae .)
(t til VII. 365 . E u ler I V.
20 1 . C er a lus ma r chio decla r a t se a ducibns A nstr ia e
pecuniam X mil] . ma rc . v el pignor e Lea et W a idhofen
pr o rennntia tia ne K a r inthia e non petere v elle , da nec
littera e hujus r ennntia tionis e J oanne duee , f ra tre suo ,ux o re aja s M e rga retha et so rore hujus fuer int robo ra ta e .
(Vid . similem ded a r a tioncm J oa nnis r egis sub. n. 198 p r a o
sentis G odicis.)
1341 , 15 . D eeembr is. (V ienna e.)
(C hytz'
l VII 367. E mler I V.
20 2. Alberti ducis A ustr ia e etc . liter a e , quod a
C a r o la ma r chione pr o rennntia tione K a r inthia e et sa ln
tione ma r c . super civ ita tibus Lea etW aydha fen
cum ea str a Waydha fen a ssecureta rm impeti non debea t,da nec lite ra e hujus rennntia tionis e J a a nne fllio r egis
Ja ennis et M a rga rethe ejus ux or e fuer int sigill a ta e .
1341 , 15 . D eeembr is. (V iennee.)
(C hytil VII . 368. E rnler I V.
203. Albertus dux A ustr ia e promittit C a r a lum mer
chionem juv a r e contre Ludo v icum Imp .
1341 , 15 . D eeembris.
N os A lbertus D . gr. dnx A ustria e, tenore pra esentium
publice, bone fide, tectis corpore liter secrasenctis D ei ev a n
geliis, promittimus pro nobis et fratruelibus nostris, F riderico
2 15
e t Leopolda , ducibns et heredibus nostris, firmiter et spon
d emus. quod si dominum Ludov icum Impera torem,magnificum
e x cellentem principem, dominum C a ra lum, More v ia e ma rchionem
e nt heredes ipsius, intre meta s et limites terra rnm et dami
h ia rum suomm et petris sei, domini regis B aemia e, nunc
ha bita ram et hebenda rum sen ecqnirendomm infuturum,hosti
liter mann potenti impugnere sen ex ercitueliter inv adere con
tinget : eundem ipsum dominum C a ra lum et heredes ipsius
c ontre pra enominetum Ludov icum a diuv a re v olnmus et tenemnr ,
e isdem personis et rebus nostris adesse tatis v iribus et pa sse,
omni dila tions, protestetione et procrestinetiane penitus pra cul
m otis. quamprimum per eos ent a liquem eomm requisiti fuerimus,sub ex pensis penis et v ini eorum, sed dispendiis ra rnm nostra rum
a tque propriis damnia .
C eterum hoc etiem a diectum v oluma s, promittentes, quods i ii v el hi, qui de nobis pro fereuda subsidio pra efa ta domina
C a rola ma rchiani et heredibus ipsius per ipsum ent a liquem
suorum ev ocati fuerint et ev oca ti certes terra s, possessiones,
e a stra ent munitiones in huiusmodi serv itiis a cquisicrint,
a cquisite eins crunt, qui elios sen a lium pro pra esidia
e v oca v it ; res v era mobiles et sese mov entes et personee
ceptiv a tee, ibidem acquisitae, crunt ecqnirentis libere, licite
et in toto .
P romittentes firmiter et spondentes, dola .v el ingenio
melo, omni prorsns prev itete, ex cusetione, snbterfugiis, ex em
tione sen qua esita colore ent eliis preetex tibus quibusv is pracul
sema tis, pra emisse omnie et singula et eorum quodlibet a ttendere, serv ere et iuniolabilita r custodire, neo nllo unquam tem
pa re contre ea ent eorum a lique sen a liquod , a liquid opereri.facere v el tolera ra
,etiem conniv entia , per se ent elios, directe
v el indirecte,de iure ent etiam de fa cto
, quelitercunque.
In quornm
Da tum Wiennee, sabbetho prox imo ante diem beeti
Thames, ep, e . D. 1341 .
(Ludewig. Lichnov skg. Lünig. C hytil VII. 367.
E rnie—r I V.
2 16
20 4. a t 20 5 . C a nfoeder etia nes et uniones inter
A lbertum ducam A ustr ia e et F r ider icum et Leupo ldnm
f retrueles sna s, a tque C a r a lum ma r chionem Mo r e v ia e,
quod pr a efa ti dnces ejusdem ma rchionis subd ito s contra
ipsum juv a r e ent in suis ter r is fa v er a v el r efugium eis
pr a ber e na lint, et v ice v er se .
1341, 16. D eeembris. (V iennae .)
(t til VII. 371 372 . E m ler I V. 1 0 48 d’
:
206. Infeudetio medietetis ca stri B eldenek .
1341 .
List K refl'
tuov z Hohemloh,ze na pül hredu B eldenek od kr31e
Jana léno piüel . 134 1 . (A . K )
20 7. P r omissio de v illie Asch, S elbe et R edwicz
e civ ita te E grensi non a lienendis
1342 , 21 . Junna ru .
Johannes rex ed civ ium, jureta rum et totius civ ita tis E grensis
petitiones promittit A sch, S elv a a t R edwicz cum singulis eorum utilita
tibus, juribus at pertinentiis ab ipse civ ita te E grensi et judicia ejusd emnllo unquam tempa re nee elianere nee segr ega re nee mitti per quem
piem a liena ri.
(B ohmer R eg. E mler I V.
208. C a r olus ma rchio civ ibus E gr ensibus impe r
titur l iber ta tes a t immunita tes civ ita tis B runa e per
ta tnm mer chia netum Mor ev ia e.
1342 , 28. Janua rn .
K a rola s, d . regis B . primogenitus, ma rchio M . D ilectis
fidelibus pa ternis at nostris magistro cansulnm,consilio a t
communita ti civ ium at hominum in E gra , selutam cum pleni
tudine ama is boni. G rete habentas in ocnlis nosr.ris v estra a
fida litetis absequia , domina genitori nostro et nobis per v os
ex hibita multipliciter at impense , sperantesqua ae nobis ex hi
beri prapensins in futurum, v obis et v estris postaris ec suc
2 18
tyrum. pa tranornm nostra rum Wencesla i et C ristini, a d honorem
D ei omnipotentis priv ilegie et gra tia s ipsis et ecclesia e Olo
mucensi pra edicta e e pra edecessoribns nostris, d . m. B aemiae
regibus a t ma rchionibus More v ia e concessa s et da tes, digna
remur ax innete nobis clementie gra tiosius innov ere. Qnorum
quidem priv ilegiar am tenor de v erbo a d v erbum dinoscitnr
esse ta lis
Vid . G od . j. 0 . I.
N a s itaqua v estigiis pragenita rum nostra rum cla ree
memoriee soliti inhea rere, ec dictam secrasenctem O lomu
censem acclasiam,cujns defensor ex dispositione div ina a x i
stimus et petronus, in suis juribus plenissimo conser v era
v olentes, pra efa ta priv ilegie, gra tia s et immunita tes iam dictae
ec tanorem priv ilegiamm ipsom m et omnie et singula in
eisdem de v erbo ed v erbum cantenta , hadie in D ei nomine
innov emus,rana v emus, epprobamus, retificemns, gretificamns,
a c ea omnie et singula ra te, gra te at firma a c inconv nlse
pa rsev arere perpetnis temporibus cupientes, pressentis scripti
pa tra cinia da carte nostre scientia confirmamus.
N ulli ergo hominum licea t.
A ctnm at da tum Olomucz ferie II. in festo P esca e . I).
1342 indictiona X.
(P elzel, If . K a r l I V. U r l: . 159. E s: or igina li a r chiv i
K r cmsir ensis C hytil VII.
210 . Liter a e K a zimir i regis P olonina cir ca civ ita tes
N emslev iem , K reuzenbur g , B yczinam et K unzenstadt.
1342 , 1 1 . M en .
List K ezimira kräla polskéha , za (ciasa f i) K a rla v i B olesla v ov i etc.
za sta v il mäste sv d nektars. v e 30 0 0 hü v ndch gr . P r .
N as K a zimirus D . gr . rex P olonia s promittimus etc.
ex cellentissimis at megnificis principibns, d . K era la d. regis
primagenito, ma rchiani M .,B a lezla o et suis filiis Wencesleo
et Ludwico S lezia e et N icolea Opa v ia c et R atiboria e ducibns,
civ ita tes at munitiones N emslev iem,C reucenbnrch
,B yczinem
et C huncensta dt nobis pro tribus millibns gr . den. P rag.
pol. pa g. par eos in festo S . Trinita tis prox im0 obliganda s ec
omnes eorum litera s, cnjuscnnqua tenoris fuerint, nobis et
antea tredites super illis, sta tim postquam ca utio de solv endis
eisdem tribus dicta rum mer . millibns nobis feste fuerit et
eorum promisse ex plev erint, prout in eorum literis hujusmodicantinetur , restituera ee libere sine quev is difficultete cedere
da eisdem.
In cujns
A ctnm et da tum C ra cov iea sebbeto post festum a scen
si0 nis Domini prox ima e. 1342 .
(A. K. G n'
tnhagen l . 31 7. E mler I V.
211 . J oannis ducis S tina v ia e obliga tio nomine
pigno r is ca str i et civ ita tis G a r C a r o la ma r chia ni,r egis B a emia e pr imagenito .
1342 , 3. Jnun .
List Jane kniezete S téna v ského,ze hred e mésto sv é G a r zestev il
prv orozenému synu kräle Jsna v 80 0 0 hiiv néch.
N a s J oannes D . gr . dux S lezia e et dominus S tina v ia e,
recognoscimus etc .,quod bona delibera tionc et ma turo consilio
cum fidelibns nostris preebebitis, nostram preaspicientes con
ditianem fiari ma lioram,ex cellenti et megnifico pr incipi, domina
nostro cerissimo, C a rola , serenissimi regis B .,v ari nostri
domini primagenito, ma rchiani M .,heredibus at successoribus
suis,castmm et civ itetam G a r cum territorio et districtu
,
nee non v illis, possessianibns, greniciis limitibus,metis
terminis, agr is cultis at iucnltis, pra tis, pa scuis, silv is,
rubetis,nemoribus
,v anetionibns, eucupetianibus, equis eque
rumqua decursibns, pisca tionibus, molendinis ad a qua e v el
ad v antum ex positis, montibus, v a llibus, planis, habitis a t
bebandja , v a ss llis et hominibus,honoribus, jurisdictionibus
plenoque dominia , nnllo diminuto penita s v el ex cepto, ec eliis
220
juribus, fm ctibns, utilita tibus et pertinentns univ ersis, quibuscunque naminibus cansea ntur , prout ed nos a nostris progeni
toribus per v enerunt et sicut ea dem hucusque dinoscimnr
pa ssedisse, pro acta millibns ma rcerum gra ssa ra m dena riorum
P ragensium polonici pagamenti rite et ra tionebiliter nomine
pignoris obliga v imus et de ca rte scientia pra esentibns
obligamus.
Ta litar , quod da ea stra pra edicta G a r dunta x a t ed
pra esens sibi cessimus a t id suee tredidimus a t essignev imus
potesta ti ; civ ita tam v era G a r cum territorio et omnibus enta
dictis pertinentiis, fructibus a t utilita tibus quibuscunque, pro
v ita e nostra e tempa re da pra efa ti d . ma rchionis M. baniv a
lentie et concassu sine impedimento quolibet pa ssidere debe
bimus et tenere, sed post mor tem nostram ea dem civ ita s at
at territor ium cum pra edictis omnibus suis pertinentiis et
appendiis a d pra edictum C a ra lum ma rchionem M ., heredes
at successores suos sine difficulta te qua libet et absque r asi
stantia sau ranitentia cnjuscnnqua , pro pra edictis acta millibns
ma rcerum libere nomine pignoris dev olv entnr habenda , tenenda
ntifruenda et pecifice possidende .
P romittimus bone fida v ice et nomine jur amenti, preefeto d . ma rchiani
,heredibus et successoribus suis cum pree
dicta e civ ita tis G a r nee non civ ita tis nostra e S tina v ia e a c
omnium a lia rum nostra rum munitionum san forte licia rum eper
tione ec omni que v elemus potentie contre quemlibet hominem,
cnjuscnnqua pra eaminentiee, conditionis ent sta tus ex ista t,
etiem si nobis consenguinitete v el a ffinita ta quomodolibet sit
a strictns,a ssistere a t fidelita r a dheerere, quandacunque et
quotiescnnque per cum ent. per snas ca pitenaos v el officietos
fuerimus requisiti.In quorumA ctnm et da tum Wra tislev ia e, ferie septime infra octa v a s
C orporis C hristi e . D . 1343.
(A. K. C hytil VII. 413. G n'
inhagcn I . 161 .
E ml. I V.
222
214. P reczleus episcopns V retislev iensis ta sta tur .
B a lesleum B regensem , B a lkonem F a lkenbergensem ,
B a lkonem Opolienssm , V la disleum K ozlensam , Ka zimir um Tessinensem , N ica laum ()pa v iensem et B a tibo
rensem ec S ema v itnm G liwicensem dnces omnie dominia
sue Ja enni r egi in pr aesentia fi lii aja s C a ro lima r chionis
M . r esigna sse , ea que ab ea dem rege et corona r egni B . in
feudum perpetuum r ecepisse et civ ita tem V r a tisla
v iensem homagium heredita rium regi et corona e reg ni
B . ex hibtü sse , decla retajne regem B . esse pa tr a num imme
d ia tum episca petus V r etislev iensis ter r erumque aja s .
1342 , 1 . Julu .
List P recla v a , biskupe V ra tisla v ského, i e B olesla v , B elek a jm d
knie2a te slazskd. v äecko zboi i sv é , coz kazdy zv ldät mél,v zdeli sd a
sstüpili kr6.li J anov i ceskému dédiéné a tu zemi a zbozi od téhofi Jenav menstv ie piije li e od krälua v ceskjch i koruny éeské püjimeti m a ji.
V tom ta ke listu v yzné.v ä zyz biskup, ze v hidyky a konäelé méste
V ratisla v i té2 pied nim v yzneli, Z e knie2a Henrych pa sledni slezské,de l
a setupil méste V ra tisla v i se v éim präv em a pf isluäenstv im krali J anov ideskému v ééné , aby od koruny ceské nerozdia lué bylo . 1342
In nomine Domini A men. N as P raesleus, D ei et a postolicee
sedis prov idantie episcopnsWra tisle v iensis, omnibus pra esentes
litera s intuentibns publice profitemur , quod magnifici principes,d . B a lesleus B regensis, B a lko F e lcamba rgansis et B a lko Oppo
liensis,Wla disla us C oslensis K a zimirusThesschinensis, N icola usOpa v iensis et R a thiboriansis a c S amov itus G lyv icensis, dnces
nostra e Wra tisle v iensis dioccesia , in nostre pra esentia con
stituti, sponte recognov erunt at publice sunt confessi, se
munitiones sna s a t terra s ipsis subjecta s, singuli sues terr a s
et munitiones, in manns serenissimi principis, d . J oannis regis
B a emia e resigna sse, dictesqua munitiones et ter ra s ta liter
resignetes ab eadem domina J ohanna rege, suo et heredum
suorum nomine,regni B aemia e in perpetuum feudum recepisse ,
juramentum quoque fidelita tis a t homa gium ipsi regi B a emia e
et suis heredibus sau successor ibus legitimis pro se et a a rum
heredibus preestitisse.
223
S imiliter etiam nabiles terrae et causa les civ ita tisWra ti
slev iansis,suo et civ ita tis ec univ ersita tis ejusdem civ ita tis
nomine, in nostre pra esentia sonstituti, sponte recognov a runt
et publice sunt confessi, p . m. Henrieum,sex tum at ultimum
a lim ducam W ra tislev iensem,ipsius duca tus W ret. dominum
heredita rium,civ ita tem Wret. et ducetum ipsius cum suo honore
,
jur isdictione a t distr ictu eidem domina regi donesse, tra didissa
et cessissa sponte et libere de eisdem per regem pr a edictum
et heredes ipsomm,non div idendo ea e regna B a emia e sau
corona regni aiusdem, pa rpetuo possidende ; saqua , univ ersita tesat singula res parsanes civ ita tis a t a liomm oppidarum a c loca ram
dia ti W ra t duca tus eidem domina J a anni, regi B a emia e at suis
heredibus, v erum et fidela homa gium preestitisse, promittentes
firm iter, quod regibus et corona e regni B a emia e homagium,
iidem et juramente fidelitetis pa r ipsos preestite eidem domina
regi a c suis heredibus pa rpetuo fideliter abser v ebunt.
Que re ex cellans princeps, d . C a rolus, ma rchio M . prima
genitns dioti regis, qui pra edictis recognitioni a t confessioni
a li'
nit coram nobis, e nobis instanter postulens, ut sibi super
eisdem r acognitionibus et confessionibus nostra s deramus
testimonia les litera s, at nihilominns si a liquem v el a liquas
da pr a edictis v enire contra raligionam juramenti preestiticontingeret in futurum,
ipsos ad obser v etionam huiusmodi juramenti compella re per cansurem acclasia sticem cureramns. N a s
igitur pa rsanes tern regis quem primogeniti preedictorum speci
elibus fev oribus proseqnantes, dicta d . C a rola ma rchianipra esenti
et d ., genitori suo regi, ebsenti, de consilio nostri capita li
promittimus et'
spondemus, pro nobis a t successoribus nostris,
quod si quis ducnm preedictorum ,heredum et successorum
(quod non credimus) fieret in futurum transgressor propr ii
juramenti, nos ipsum v el ipsos a d conser v etionem fidai et
jur amenti per cansurem a cclasia sticem ed requisitionem dicto
rum dominornm regis et ma rchionis, postquam nobis da tra ns
grassione huiusmodi constiterit legitime, compellemns.
Insuper cum d icta d . ma rchione, v ice regia at sue , telem
iniv imns conca rdiec nnionem,quod nos nulli regi v el principi
ipsos impugnera v a lenti, contra ipsos, dominos regem at ma r
—224
chianam,heredesque ipsorum, preestebimns eux ilium, consilium
v el fev orem,imo sinceree dilectionis e ffectu desidera ntes dioti
d . J oa nnis regis, ba radam et succesorum suorum,regum
B a emia e, r ampublicam selubrifer prospereri, sibi tanquam
petrono principa li in duca tu Wretisla v iansi, sieut memor a tns
dux Henricus sex tus a t ultimus petronus fuisse dignoscitur
eb antiquo,cui inmedia ta successit d . rex pra efa tus, muniti
o
ones nostra s, ecclesia e et terra e N ysansis, qua rum planum
dominium at liberum nos habemus, contr a qua scunqua reges
et dnces ex tra tamen nostram W ret. dioecesin,consistentes,
dictum d . regem fa rsita n inv edentes, eperiemue et fa ciemus
pro defensians pa tria e, a bsque tamen nostro at ecclesia e
Wret. ec snbditorum nostra rum dampna v el pra ejudicio, eper ir i.N obis v era a t cepitulo reci; ientibus nomine ecclesia e
nostra e promisit v ice regia at suo nomine d . ma rchio
snpra dictus, quod ipsi nos, a ccla siem nostram at terra s ipsius,
eb omnibus regum, principum , potentum at tyrannorum,
mex ima B a emia e et M ore v ia e a t qua rumlibet a lia ram inv a si
anibns, impugna tionibus et injnr iß pro v iribus protegent et
etiem defensebunt.
P a r pra emisse tamen priv ilegiis.dona tionibus a t liber ta tibus
da tis et concessis per quondam princ ipes S lezia e eidem nostr a e
ecclesia e, non intandimus a liquod pra ejudicinm genera re.
In quorumA ctnm et da tum in domo habitetionis C ruciferornm
O rdinis S . J oannis Hia rosolimita ni prope Wra tisle v iam rn
octev a b. J oannis B . e . D. 1342 .
(A . K . A r ch. S . Wenc . C hyi. VII. G r un
ha gen 6. E m ler I V.
215 . P r iv ileg io rum ecclesia e V retisle v iensis pe r
Jer a lum ma r chionem ca nfi rmetio .
1342 , 1 . Julii.
In nomine Domini emen. N a s K a ra lus,domini regis B .
pr imogenitus, ma rchio M ora v ia s considerentes sincerita tis
a ffectum, quo re v erendns in C hrista peter , P rzedzla us, Wra ti
lantes ; ex ceptis dumtex a t illustribus principibns, d. Henrico
J eworiansi a t B a lkone S wydnicensi ducibns, contre qua s interris ipsorum eundem dominum apiscopum,
ecclesiam et cepi
tulum Wret. preedictos non tenebimur a djuv a ra , nisi fa rsitaniidem dncem ipsum dam . apiscopum ,
ecclesiam v el ca pitulum
in banis apiscopelibus, ecclesia e sau cepitnli in duca tu Wra ti
sle v iensi sen in terr is ducnm e liorum pa tran0 rum ec nostra rum
v a sa llom m sitie, per turbera fa rsita n canerentur , tunc episcopo,
ecclesia e a t cepitulo snpra dictis contra dnces eosdem ed
pra estandum eis a ux ilium v olnmus obliga ri.
Insuper episcopo. ecclesia e et cepitulo memora tis pro
mittimus bone fide,quod nos ent dominus genitor noster
apiscopum,a ccla siem et cepitnlnm ec clerum sa culerem civ i
ta tis a t dioecesis Wret. necnon qua scunqua la icos eorum
snbdita s in banis ecclesia e consistantas, nullo unquam tempa re
a ggra v ebimns ex ectionibus,ta liis
,solutionibus
,collactis, petiti
onibus pacunierum ,anima lium
,annonernm
,ser v itutum, v ectu
rerum v el a lia rum anga ria ram sen perengerierum, quocnnqne
censeantnr nomine, ent dascensibus v el stetionibus a d v illes
at a llodia episcopi, capituli et ecclesia e preedictorum,sad
jux ta priv ilegiorum suorum tanoras ipsis in hiis scriptis
marem, plenam at omnimodem concedimus liberta tem .
In qua rum
A ctnm at da tum Wra tisle v ia e, in octev a s. J ohannis B .,
a . D. 1342 .
(S tenzel. t til VII .
216. Ludo v icus dux S lezia e, dominus Legnicensis ,f r a tr em snum ducam Weneeslaum , ca nstituit negotiorum
gestor em a pud C a r a lum ma r chionem .
1342 , 16. J a lu .
In nomine Domini A men. N ov erint univ ersi ec singa li
pra esentium notitiam habituri, quod nos Ludov icus D . gr
dux S lezia e, dominus Legnicensis, de fida lium subdita rum
nostra rum consilio,fecimus, constitnimns et prout melius pos
227
sumus, ordinamns illustrem principem dominum Weneeslaum,
dncem S lezia e a t similiter dominum Legnicensam, fra trem
nostrum ca rissimum,nostrum v erum a t legitimum procura torem,
negotiorum nostra rum gestorem at nuntium specielem a d com
parendum et sa suo,nostro
,terra rnm nostra rum
,inca la rum
earundem,ec omnium subdita rum nostra rum,
cnjuscnnquaconditionis fuerint
,nomine cor am ex cellenti at megnifico prin
cipe, d . C a rola , serenissimi domini nostri, d . J aennis B . regis
primagenito, ma rchione M .,a v unculo at domina nostro ca ris
simo , preesentendnm .
Dentes et concedentes eidem fra tri at procura tori nostro
planum manda tum ec liberam at omnimodem potesta tem, pree
dictes terra s nostr a s cum civ ita tibus, munitionibus, appidis,
v illis, pra ediis, territor iis, districtibus, juribus, jurisdictionibus,honoribus a t pertinentiis univ ersis
, pra esentibns at futuris,in querum sau quorum possessione jem samus ent ax heredi
ta rie successiane qua rumlibet peterna rum bonorum at terra rnm
aiusdam arimus in futurum, pra efa ta d . C a rola , v ice et ancto
riteta regia d . petris sui, regis B . snpra dicti, ec ba radam
suomm,
regum B . nomine, recipienti a t danuo conferenti
nostro,heredum
,successorum,
nobilium,v a sa llorum a t quorum
libat subdita rum nostra rum nomine rasignendi, nos a c eesdem
terras nostra s, nec non preedictos snbditos nostra s regis B .
diciani et dominia submittendi, jur isdictionam regiam in nos
ec saepa d ictos snbditos nostra s quoslibst essumandi, nee non
rennntiandi, obligandi, ca v andi, terra s nostra s preedictes cum
omnibus suis a ppendiis et per tinentiis suis snpra dictis ab ipso
d. C a rola,domini nostri regis B . primagenito, ma rchione M .
,
v ice et a uctoritete regia , qnema dmodum pra emittitur , con
ferente in perpetuum ec heredita rium feudum pro nobis,
heredibus a t successoribus at subditis nostris omnibus r aci
piendi, sibique jura mentum fida litetis in animem nostram
preastendi ec a lie omnia a t singula fa ciendi, qua e v erus et
legitimus procura tor fa cere potest et debet et qua e circa
eiusmodi necesseria fuerint v el etiem oppor tnne , sau qua e intelibns reqnim ntur at qua e nosmet possemus at fa cere debe
remus, si persona liter ent preesentieliter a dessemns, stiemsi
228
ma nda tum ex igent speciela v el si ma ioram cesnm ent cleriorem
interpreta tianem v arborum raquirerant, quam superius est
ex pressam.
P romittentes nos ra tum, gretnm et firmum perpetnis
tempor ibus habituros, sub bonorum nostra rum omnium hypo
thace, quidqnid pa r pra edictum d . Weneesla um,
ducam S leziae,
dominum Legnicensem, fra trem et procura torem nostrum,a ctum,
ga stum et legitime procuretum fuerit in pra emissis et quolibetpra emissorum.
In cuius
A ctnm et da tum in a llodio jux ta riv ulnm Lea , districtus
V retisle v iensis, a . D . 1342,indictiona X . mensis J ulii die
qnerta decime , pra esentibns etc.
(A r ch. 8. Wem . G o lda st S upp l. 28. C hytil VI I. 428.
G m uha gen I. 318. E m ler IV.
217. Ludov icus rex Hunger ia e , promittit pa cta inte r
C a r a lum r egem Hunga r iee et C a r a lum m a r chionem inita
in V yssegr a d e . 1338, 1 . Mert. obser v e re .
1342 , 3. Augusti. (V yssagr a d)(C hytil VII. 312 . E mler I V.
218. Dccla r etio de infeuda tione ca str a r um B ietaw
et C ornstein in M or e v ie .
1342.
List pana Hendryche, Ja ne e J i1ike bra t z B ietov a , za s B ietov em
e C ornsteinem sd menov é kräle ceskeho po v 5acky ea sy . D a t. 1342 .
(A. K. C hytil VII . 19. 332 . G od . j. 0 . II. 60 .
E m7. IV.
219. C er a lus ma r chio K a zimir a P ola niec r egi a d
debite qua edam cer tis terminis persol v ende sese oblig a t.
1343, 24 . Apr ilis . (K r aka v iee)
(A r ch. S . Wenc. t iil VII. 19. 342. B utler I V.
singula s, qua s pro nunc et ex successiona san dev olutione
possidebimus et abtinabimus a c a lia s,D eo nobis fe v enta , qua
modolibet sub ipsius d . regis a t regni B . dominia , qua e faoda les
fuerint,edipisci poter imus in futurum,
eb eadem domina nostro
rege et a corona regni B ., quandocnnque manda tum et inti
metnm nobis fuerit, in feudum personis propriis snscipe re at
preestere da sa r v endo perpatuea fidelitaü s hamagia solitnm
juramentum .
V a lentes nihilominns ex nunc prout ex tunc pra efa ta d .
regi necnon successoribus suis, regibus a t corona e regni B .,
tanquam na tura li legitimo domina nostro, in omnibus ex hiber a
r a v erentiem a t honorem a c ubilibet intendere fidelita r et
pa rere, ipsisque toto pa sse et omni nostre potentie in neces
sitete qua libet a ssistere, prout v ari principes et v a sa lli suo
domina sunt obnox ii quomodolibet et estricti.
E t ed pra emisse singula edimplanda fidelita r no'
s in
solidum et heredes ec successores nostra s, non v i nac metu
coseti na c a lia s subornati,sad spontanee v olunta te meturoqna
consilio et bone delibera tionc preebebitis, tenore pra esentium
obligamus, rennntiantas da ca rte scientia pro nobis, heredibus
at successoribus nostris omni beneficio juris cujnslibet necnona x captionis suffragioat emmninicula , quibus contre pra emisse v eleorum a liquod de jure v el de fa cto ullis unquam temporibus can
treir a possemus quomodolibet v el v enire, sau per qua e preedictorum omnium ex ecutio passat v el daba rat eliqua tenns impediri.
Testes In cujns
A ctnm at da tum in ea stra P ragensi III. K a l. A ngusti
e . D. 1343.
(A r ch. 8. Wem . C hytil VII. 363. G runh. I. 321 .
E mler IV.
222. C a rolus ma rchio canfirmet pr iv ilegie et liber
ta tes dominornm Legnicensium .
1343, 30 . J uln .
N a s C a rolus,regis B . primogenitus, ma rchio M .,
recogno
scimus et a d univ ersorum notitiam v olnmus per v enire, quod
231
quia per fa cti ev identiam bene consta t, il lustrem principem,
dominum B a lesleum,ducam S lezina
,dominum B regensem,sa ra riam
nostrum ca rissimum, sues terra s
,ca stre, civ ita tes, munitiones
et oppida , qua s at qua e habet a t habuit, cum suis districtibus,
territoriis, v illis, hominibus, nobilibns, militibus, fandelibus at
v a ss llis,nac non eliis pertinentiis at appendiis univ ersis, eb
ex cellentissimo at megnifico principe, domina J abanna , B . rege,
genitore nostro cerissimo, et a regna B aemia e, sui ec heredum
suomm nomine,dudnm in fendum perpetnum suscapisse, sibique
da ser v endo perpetna e fidelitetis hamagia pr a estitisse solitnm
jur amentum, prout in litteris super hoc per ipsum dominum
genitoram datis plenius cantinetur : idaoqua promittimus, bone
fide, v ice et nomine juramenti, pra edictum dncem B a lesleum
na c non illustres principes dominos Weneeslaum et Ludov icum
dnces S lezia e,dominos Lignicenses, ipsamm filia s et heredes
legitimas, ev nncnlas nostras ca rissimos, nac non terr a s,bone ,
possessiones et homines eorundem,qua s habent at obtinant
ent obtinabunt imposterum at habebunt, circa qua alibet digni
te tes, hana res, gra tias, liberta tes at jure , quibus pragenitorssipsorum a c ipsi sunt usi pr idem quomodolibet at gev isi, a t
specia litar circa puncta , cla usules et erticulos, ut in diati
domini genitoris nostri litteris cantinetur , quantum nostri a d
pra esens interest ent intererit in futurum, ubilibet conser v ere
et nunc nt antea manutenere necnon prosequi fev orebilibuset tua ri ipsis at cuilibet in aa rum opportunitetibus at nacces
sitetibus nostris consiliis et eux iliis, prout decet et ex pedit
assistendo.
In cuius
A ctnm at da tum P ragee e . D . 1343 III. K a l. A ugusti.
(C hytil VII. 496. G rünhagen 1 . 320 . E ml. IV.
223. Wencesleus et Ludv icns fr atr es, dnces Legni
censes, pr a fitentur se esse v a sa l los r egni etregis B a emia e .
1343, 30 . Julu .
N as Wencesleus at Ludov icus fra tres, D . gr . dnces
S lezia e, domini Legnicensas, recognoscimus etc.,quod quia ,
— 232
per a lia s nostra s carti tenoris literas profitemur , nos ab ex cel
lentissimo principe, domina nostro ce rissimo, d . J oenne rege, et
a regna B . terra s nostra s at possessiones univ erses et sin
gules, qua s habemus ent ex successione sau dev olutions
peterue v el a lia s, sub dominia regis et regni B . , qua e phaoda lesfuerint
,obtinebimus in futumm,
in pheodo et jure pheodi ahtina re a c ipsius d . regis et successorum suomm regum a t regni
B . nos esse merita principes et v a sa llos : idcirca promittimus
in solidnm,bona fide, v ice et nomine juramenti, quod ex nunc
ed megnificum principem, d . C a ra lum,a ntedicti domini nostr i
d . J a annis regis primagenitnm,ma rchionem M ora v ia s, a v un
culum et dominum na stmm ca rissimum, tanquam ed ipsum
dominum regem habere respectum in omnibus et ubilibet
debeamus, sibique et manda tis suis intendere fidelitar et pa re re,
pra efa ta quoque domina nostro rege, div ina jnbante clementiedecadante v el ipsum in v ita quomodolibet a nnuente, ter r a s
nostra s preedictes ab ipso d . C a rola , quandocnnque v olue r it
et mandev a rit, in pha adum perpetuum snscipere a c preeste re
sibi de ser v endo parpetuee fidelitetis hamagia solitnm jur amentum
,nac non omnia et singula , qua e in dictis literis
continentur , obser v ere fideliter a t implere.
In cuius rei
A ctnm et da tum in ea stra P ragensi, tartia III . K a l.
A ugusti e. D . 1343.
(A r ch.8. Wem . C hytil VII. 495 . G r ünhagcn II. 322 .
E mler I V . 130 8. Ha m m liter a rum tr a nssump tum et conjzr
ma tio a S igismundo R om . et B . r ege 20 . M a r t.
224. P a ctia inter C a r a lum ma r chionem etLudov icum
Imp . de tr eugis sar v andis.
1343, 13. S eptembris. (P r agee)
C era lus ma rchio da ss wir genomen haben und nam en
mit a llen unsern landen und lawten einen sa tz und f r ide
mit . herrn Ludwaig, der sich kaysa r nanet,seinem sune
,
dem ma rcgra fen zu B randenburg, und a llen iren halfel'
n,ir en
234
cupientes, S pecia li mendeto et ex presso nihilominns consensu
periter et a S sensu, nobisqne pluries a d. consilium insimul can
v aca tis, bone delibera tionc et ma turo consilio inter nos pree
bebitis, prospicientes a t a nimo ra v a lv enta s pra efa ti domini
nostri ducis honorsm,commodnm et profectum passe multi
pliciter ra snlte ra , nostrumqua a t successorum nostra rum
conditionem fieri ma lioram,
ex cellentissimis a t magnifici3
principibns, dominis J a suni B . regi a c camiti L.,absenti ta nquam
pra esenti, at C a rola , eins primagenito, ma rchiani Morev iae,
genitoris sui ec sna rum heredum et successorum,regum et
corona e regni B . v ice, nomine recipienti fa temur libenter , desi
deranter at gandenta r , pro nobis, heredibus a t successoribus
nostris ex nunc inantea a t in perpetuum fida lita tis homa gium
pramississe et de ser v endo fidelitetis hamagia corporelia
juramente solito more fideliter preestitisse.
In ca sn,quod si pra efa tus dux N icoleus absque legitimis
heredibus eb eo par mescnlinam linaem dascandentibus (q . e .)decadera t
,ent si huiusmodi suos heredes legitima s, si quas
genera v erit, ent quotiescnnque teles heredes post se eliis
mescnlinis heredibus non relictis decedere dispositione div ina
contigerit, tum sta tim,ex nunc prout ex tunc, et a conv a rso
ex tunc prout ex nunc, a d preefetos principes, d . J oennam regem
B ., C a ra lum ejus primagenitnm, ma rchionem M . et etiem ed
ipsamm heredes et successores, reges a t a d ca ronam regni
B ohemia e,tenemnr at libenter v olnmus ec debemus habere
respectum, ec deinceps perpetnis temporibus eis ubilibet a t
in omnibus tanquam v eris na turelibus et legitimis dominis
intendere,obedire fidelita r et pa rere, nac a d a liud quodcunque
dominium daclina re,sed circa reges, coronem et regnum
B a emia e pa rpetuo remanere.
P romittentes nostro,heredum et successorum nostra rum
nomine stipulanti v ice et nomine omnium, qua rum interest v el
interesse poterit, in v irtute preestiti juramenti, memor a tis
principibns, d . J oanni regi B ., C a rola eins primagenito, mer
chiani M . a c ipsorum heredibus a t successoribus,regibus et
corona e regni B .,contre pra emisse singula v el a lique pra emis
sorum nunquam nllis temporibus, v erbo v el fa cto, jura v el
potentie , siv e quov is ingenio v el colore , publice v el occulte,
v enire v el eis in eliquo contra ire, sub‘
rerum nostra rum,
heredum et successorum nostra rum omnium mobilium at immo
biliam hypotheca .
R ennnciantes nihilominns de ca rte nostre scientia sim
pliciter a t ex presse a ctioni, qua estiani, repetitioni et omni
beneficio euiuscnnqne juris, canonici v el civ ilis, consuetudina riisen municipa lis, quibus contre pra emisse a t eorum a liquod
v enire nunc v el imposterum daberemue quomodolibet v el
possemus.
In quorumA ctnm et da tum in F rankenstein (Monstirberg) in die
fe lix ti baeti pa pa c e . D . 1343.
E t nos N icola us D . gr . dux S lezia e a t dominus in
M unsterberg, non coa cti quomodolibet v el dacapti, preahebite
ma ture delibera tione nobiscum at cum fidalibns a t consilie riis
consilio diligenti recognoscimus at fa temur, pra edicta univ ersa
et singula de nostro specia li mendeto a c de ca rte nostre
scientia fore fecta , ipsisque nostrum benev olum a dhibemns
consensum,sigillum nostrum une cum civ ita tis pra edicta e et
v a sa llorum preedictorum sigillis pra esentibns in robur pa rpa
tnum a ppandentes.
A ctnm et da tum anno,die a t la ca pra edictis.
(A. K. A r ch. 8. Wem . C hytil VII . 51 0 . G r un
hagen II. 136. E m ler I V.
226. D acla r etia N icola i, ducis S lezia e , domini in
M onsterberg , da civ ita tibus suis non v endendis.
1343, 14. Octobris.
N a s N icolaus D . gr . dux S lezia e a t dominus in M onster
berg, nostro et heredum nostra rum nomine (si qua s fuer imushabitur i) promittimus bone nostre fide a t sine omni dola
ex cellentissimis pr incipibns a t dominis nostris,J oanni B . regi
neenan illustri C a rola ma rchiani M . primagenito, heredibus at
successoribus ipsamm,regibus B .
,nulla s civ ita tes nostra s,
— 236
munitiones,oppida , cestr a sau ter ra s, nisi ca ptiv ita te, debito
megna sau ingenti pa nperta te nut a lie que v is inev itabili neces
sita te nos publice et notorie occupa nta , v endere et obliga re
quov is mada . S iqne in ca su necessita tis inev itebilis, ut prea
mittitur , unam v el piuras ex nostris munitionibus sen civ ita tibus
eliis obliga re et forta ssis v endere (quod Deus e v erte t) prea
missis conditionibns cager amnr . ipsam at ipses pr imitus
sa ranissimis dominis nostris et ipsorum heredibus, B . regibus,
superius a x pressetis, v anelem a t v ena les ex hibebimus, per
ipsos, si decra v erint, pretia compa renda a Quam v el qua s si
forte per nos at heredes nostra s requisiti,e die raquisitionis,
ipsis de ca rte scientia suorum a tque nostra rum nobilium
fa cienda , post terminum XIII septimena rnm non ama rent a t
emere non cura rent,licea t nobis a c heredibus (si qua s fev ante
Domino haberemus) munitiones, ca stre, civ ita tes sau terra s
nostra s elteri persona e in dignita te, nabilita ta nobis a equa liv el ma iori
,v endere v el etiem obliga re. Qui tamen eesdem a
pra edictis dominis nostris et eorum a ltero in feodum a ccipi
at neque prius ipsum amptorem, entequem ipses terra s, civ ita tes
v el ca strum ec a lterum ipsorum e pra edictis dominis nostris in
feudum a ccipiet, in possessionem tenebimur mittere corporelem.
P reesantinm
Da tum Monsta rberg, ferie III. prox ime ante diem S . G a lli,
a . D . 1343.
(Ladewig R ei. V. E s: a nna libus dev olutionis a r ch. cin.
Vr a tisl. G r ün/1. C hyt. VII. 512 . E m l. I V.
227. M ana steru Henr ichaw obl iga tio erga reges B .
1343, 14. Octobr is .
List apa ta e konv ente kléätera Henrychov a , kdei krä.le Jena éeskéhoa K erle syna jeho prv orozeného, piijimeji e k nim se znaji jeho k panu6mdédiénjm, proto te Mynsterbarg, F rankenstein ne né po knia 2a ti Mikulö.éov i
spedlo penstv i
N a s fra ter J ohannes div ina miseretione ebba s. J ohannes
prior , J ohannes G osconis subprior , N icola us a us ca llererius
et canv entus monestarii Heynrichow,nostro at successorum
238
regi B . necnon C a rola,ipsius pr imagenito, M . ma rchiani, here
dibus et successoribus ipsorum, regibus B . et corona e regni
einsdem, in ca sn
,si nos
,heredibus non relictis, moreremur
ent a lio quo v is ma da ter ra s ex heredita ri contingeret, fidelita tis
homagium pra estiterunt, pr a eter qua sdem rebelles, qui a ssumpte
a ccesiona cuiusdem homegii fa cti (ut a sserunt) a d manns
a lterius, eutor itetc
,imo tamerite te propr ia a t rebella tiane,
nostrum manda tum, quemv is justnm et o rdina rium,contemp
nentes ; in nostri hana ris pra ejudicinm et domina r am nostra rum
dispendiam et jectnram,a c demnm in suem dasoletianem pa r
petuem , quam non inja sta mererentur , homagium fida lita tis
huiusmodi fa cere nolna runt : qua propter ed occurrendum da lo
sitetibus a t defectibus pra enota tis promittimus bona nostre
fida a t sine omni dolo snpra dictis dominis nostr is et ipsorum
heredibus a c successoribus (nt preefertur), a d v ersus huiusmodicontuma ces at rebelles
,tem ipsorum quem nostra rum , quotiens
et qua ndo par eos fuerimus requisit1 a d cogandum ipsos pro
fecianda dia tea fida litetis hamagia , tatis nostn s v iribus et
potentie fidelita r subv anire,ut
,quod motu v irtutis propria e
fa cere contempserunt, seltem cogantnr a x equi rebus et corpo
ribus non modicum fa tiga ti a t v ir tus inv itia te pra v aniet. quem
corrnpta e v olunta tis a stutie denaga v it.
P reesantinm
D a tum Monstirbarg, ferie III. prox ime ante d iem S . G a lli
a . D . 1343.
(E s: a nna l. dev olu tionis a r ch. cin. Vr a h'
sla v . G r unha gen
II. 1 39 . E mher I V.
229. B a leslens dnx Legnicensis C a ro la ma r chia ni
M . promittit de summa debiti 120 0 sex . gr . P r . se defa l
anta r a la , quidqnid in damnis, sumptiba s et ex mnsis
ex inde deper ier it.
1343,23. Octobris . (V r a tisla v ia e .)
(A r ch. S . Wenc . G r unh. I. 323 ex tr . E m l. I V.
— 239
230 . C er a lus ma r chio r ecognoscit se tanor i duci
B olesla o , domina B r egensi, in 120 0 sex . gr . P r ag .
1343, 24 . Octobr is . (F r a nkenstein)
(A . K . G r unha gen II. 323. E m ler I V.
231 . C lemens pa pa V I. ecclesiem P r egensem in
met ra polita nam er igit, e subjectia ne ecclesia e M oga nti
nensis ex imit, eiqa e tem O la mucansem quem La ta n1yslensem r ecens in ca thed rem erectem ecclesia s sa ff re
ganea s a ssigna t.
1344 , 30 . Apr il is . (A v inione )
(A r ch. 8. Wenn. C hytil VII. 392 G od . 19 II. 3,
p. 20 5 . E m ler IV.
232 . C l emens papa V I. a r chiepisca po P r agensi
faculta tem cancedit regem B oe1niee iua ugeud i, cor a
nandi et cea ta r e hujusmodi sa lemnia r egelia ei
conferand i.1344 , 5 . M en .
C lemens episcapus, ser v us sa r v a rnm D ei.
A d perpetnem rei mama riam. R omanns pontifex e D eo,
par quem reges regnant et principes imperant et qui solns
habet in regna hominum potesta tem ,constitntus super gentes
et regne ille , qua e ed utilita tam regum ec principum et sa bdi
tomm suorum sa lntem a t pecam ex pedira conspicit, obser v enties
entiques commuta ndo quendaque, prout opportunita s tem
poris requirit, in melius, da potesta tis planita dina ordina t
at disponit.
S ana pro pa rte cha rissimi in C hrista filn nostri,J oannis
,
regis B aemia e illustris, petitio nobis ex hibita contineba t,quod
alim reges B aemia e a d snccassionam regni sa i B a emia e v enientes
de manibus a rchiepiscopi M ognntinensis, tunc ipsorum matra
politeni, suee inunctionis a t corona tionis solamnie consuev ernnt
recipere a b entiquo, sad in nullo elia nisi solam quia ma tr apoliteni a rant eorum
,sibi subjecti quomodolibet a x istahent.
C um antem nos pr idem cer tis,iustis
,honestis et ra tionebilibus
_ 240 _
ca usis sna dentibus ecclesiem P r agensem infra dictum regnum
B a emia e consistentem,tunc ecclesia e Maguntiuensi sudragnneam
et ma trapolitico iure subiectam,delibera tiane cum fra tribus
nostris, sa ncta e R oma nae ecclesia e ca rdina libus, pra ahab1ta
prov ide et ma tur e et de ipsamm consilio a c a postolica e plani
tudina potesta tis, a jure a c subjectione pra edictis per nos
ex emptam tota liter et sed i a postolica e immedia te subjecta m,
in ecclesiem metra polita nem dux erimus erigendam,ipsam digni
tete et euctoriteta metropolitica n1hilaminus deca rendo, fa it
nobis pro pa r te regis a insdem insta nter a t humilitar suppli
ca tum, ut concadera , quod reges B a emia e, qui erunt de ca etera
dam a d regni pra edicti snccassionam eos contigerit dev enire,
suee huiusmodi unctionis et corona tionis solemnia da manibus
a rchiepiscapi P ragensis, qui erit pro tempa re , recipere v a lasan
et idem a rchiepisca pus illes eis possit deinceps perpetnis futuris
temporibus impendere, de benigniteta a postolica dignammus.
N as igitur delibera tionc pra ev ia et ma ture super his
habite ex certis ca nsis nos a d ha ee retianabiter iudncentibus,
suppliea tiani huiusmodi benignius inclina ti, quod a rchiepiscapusP ragensis, qui est et erit pro tempa re, gretiem et communionem
ainsdem apostolica e sedis ha bens,reges preedictos B aemiae,
in fide a c dev otione pra efa tee R omanorum ecclesia e persistentas,
qua s ed sncca ssionam v enire contigerit snpra dictem,inunv are
ec ca rona re cum sa lamnita te debite. v a lea t, ipsiqna reges per
petnis futuris temporibus solemnia inunctionis et corona tionis
huiusmodi de ma nibus ipsius a rchiepiscopi dev ota possint reci
pere, auctoriteta pra edicta , tenore pra esentium indulgemus.
N ulli ergo amnino hominum licea t bene paginam nostra e
concessionis infr ingore, v el ei ensu temera rio contra ire ; si
quis antem hoc fa cere pra esnmpserit, indigna tionem omni
potentis D ei a t baetornm P etri et P a uli,a postolaram eins,
nov erit sa incursurum.
Da tum A v inions, III. names M a ii, pontifica tns nostri
anna secunda .
(A r ab. 8. Wenc. G o ldnsf,S upp
’. XXXII.
VII. 395. E mler I V.
— 243
234. U nia inter F rider icum ma rchionem Misa ua et
C a r a lum ma r chionem Morev ia e .
1344, 20 . S eptembris .
Wir F riederich v . G r. g. landgrefl‘
in D oringan, merggrefi‘
zu M eissen,und wihr C a rolus, v on derselbigen guedcn ma rg
gra tf znM ahra ru, erstgebohrner sohn das durchleüchtigan furstau
und herren, herren J ohennsen, khünigas zu B öhaiman, bekennen
offenlich, da s wihr durch sonderliche liebe und frenndschefl
'
t,
die wihr zueinander haben,amb besserung, fried und gna d
unser lieben land und lebte willen,a inmuetiglich und aintrach
tiglich übereinkomman seyn, a lso da s wihr a lle unsere leheta ga n einander geholf en sollen seyn gegen a llen den
,die ann
unsers,des ma rggra fan v on M eissen lenda und herrscha fl
‘t,
und unsers,das ma rggreflbn zu M ahra ru und B ohmen, auch
B ohlen stossen,der seind wihr wahren mit hundert ma nn mit
helmen, wie oift oder wenn unser ein dem andern des ermahnet
und bedürfi‘
a lso bescheidenlich, wenn unser ein dem andern
hundert mann zu bultia sendet,da ss er denn die cost geben
soll, und ab si scha den nehmen, den soll der , der a lso v olkh
gesendet ha t, selber tragen, und ob sie frommen nehmen,es
wer e mit v hesten oder mit gefengenen, der fromme soll das
her ren seyn, zu dems sie gesandt seyn.
E s ist auch ga redt und geteidingct zwischen uns, ob unser
einer des a ndern (durch) notturfl'
t über die hundert manns mit
helmen, mit zwei hundert manns oder mehr oder minder
dienst haben wolle gegen seinen feinden, a ls v orgeschrieben
ist,da rüber soll jeglicher unter a nne zwan seiner ma nns
khiasan, und die v iehr sollen v ollen gewa lt haben v on_
unsa r
beyder wegen zu sprechen amb dienst und scha den ; und (wa zdenne) die v ier einmüatiglich sprechen bey ihren traüen
,a ls
sie es dunckhet redlich seyn, da s soll v on a nne beyderseitb
aha a ller wiedarrede krefi‘
t haben und stete bleiben.
E s ist a uch geteidingct, des wihr beidentha lben da s
römische reich eusnehmen, sonder ob ein kheyser oder
römischer khunig in unser eines lendt zu scha den ziehen
wolte, so soll der andere aha a lles gefehrde stille sitzen und
— 244
demselben kha yser oder ramischau khünige weder mit ra th
oder mit tha t, noch mit landen, noch mit leuten, a nn kba inen
a rgen list, keinen dienst noch hülifa than.
U nd geschehe es, da ss wir , F r iedrich ma rggra if zu Meissen ,
des v orgenanten ma rggra fi‘
an zu M ahra ru, unsers swehers, dienst
und hülifa bedürtf tan, des sollen wir ihme v or einen mona th
antbiathen in die burg zu P rage. Were a ber , da ss uns, C a ro la ,
ma rggr a f an zu M ahra ru, des dickgenennten merggreffen zu
Meissen dienst und hülfl‘
a noth würde, des sollen wihr ihm e
gleicher weise ein moneth v or in die stadt Dresden v arpoth
scha fften und antpiethen.
A uch bekennen wihr, da ss wihr dem otl‘
tgananntan me r
greifen zu M ahra ru, unseren swäher , mit guatan treüen an syd es
sta tt globat ha ben und globen a uch ann diesen brieif , da ss wihr
a lle die, die in seinen la nden oder seinen la iithan zu scha d en,
oder seinen wiedersa cha rn oder feinden zu bulti‘
, oder zu
f'
rommen durch unser land zuegen oder ziehen, wandern o d er
reithen woltan, nicht durch unser land ziehen wollen la ssen,
sonder wihr sollen sie v erhindern,so wir meist müagan, a ha
ellerley gefehrden.
E s ist a uch geredet, ob der abegenennta ma rggra ff v on
M ahraru sein land oder seine laiitha v on jemand , der oder d ieunsere landen gesessen wa ren, geraubt wurden, v on denne o d e r
v on den, den sollen wihr zuband , a ls es uns oder unse r n
ha uptmann inn dem land zu wissen wird , v erkündiget, bey
einem mona th,der e lla rna chsta da rna ch geba t, rechtes hellf e n ;
thaten wihr das nichts, a lso da ss der adar die , die de beschuld ig a t
werden, rechts a usgingen, so sollen wihr unsern ahagammn teu
sweha r , den ma rggra ifan v on M ahra ru , wieder dieselbigen m it
der hand aha gefehrde helfl‘
an.
Wa re auch ihr keiner,der oder die inn denselben unse r s
sweha rs landen reubat,beheuset oder besessen in unse r n
landen,und giengen rechtes a us
,wenn sie beschuldigat wir d ,
a lso da ss wihr seine v hesten besetzen miistan, wenn wir d em
ma rggrefl‘
en oder seine ambtmenne inn die burgk zu F r a ge
da s dray wochen zuv ohr wissen lia san und antbiten, so so ll
er unns fnnfl'
zig mann mit helmen senden,den wihr k oät,
246
235. E jnsden1 unionis (234) litte r ee 11 C a rola m a r
chione edita e .
1344 , 20 . S eptembr is . (S ygene.)
(G onlcwlus idem u t in dip lom a “ p r a ecedenti.)
(A r ch. S . Wono. C hytil VII. 554. E nz/cr I V.
236. C onv entio de filie C a ro lis ma rchionis filio
F r iderici Missnia e ma rchionis desponsa nda .
1344, 20 . S eptembr is .
Wir J ohans v on ga tis gena den chunig zu B eheimen v nd
gra ue zcu Lutzcembnrg, bekennen o ffinlichan an disam ga in
wertigen brife und tun kunt a llen den,die in sahent od er
horin lesen, daz wir mit guter betra chtunge v nd wolbedechtam
mute v ns v nd v nsern landen v nd luten zcu sunderlichem nutzer
v nd gute gateydingit ha ben, dez der wolgabom fa rsta K a r el,
v nsir erstegaborner sun v nd ma rcgrev en zcu Merhern, d es
hochgeborn furstau,herren F rida riches, mercgreuen zcu Myssna ,
v nsirs liban swegirs, sun, eime der noch unbewibet ist, welchen
wir oder derselbe v nser sun der zcu kisin, siner tochta rn,
einer die er ycznnt ha t oder die im noch G a r. bescher t, welche
a uch v nser swaga r , der mercgrane oder sine sune, ab er in
das abaginge (da z G ot wende), kisen wollen, ga lobit ha t v nd
ga lobit an sinem brine, den er im der v bir ha t gegeben, zcu
rechter a zcu geben v nd sel im die zcu lagen v on sa nta
Michelsteg, der schirest kumit,v ba r a cht ier , die a ller ne st.
na ch einander v a lgan snllen oder er a b sie das aintra chtig
lichin mit einander zcu ra ten werden.
Ouch sa ] derselbe v nser sun,der me rcgreue, siner tochter
zcu des v orgenanten v nser s swegirs sune irma a lichin wir te
zcu einer widerlegunga ires lipgedingis v nd ma rgingahe geben
v nd berichten zcehen tusint schock breittar pregisscher gr a s
schen, v nd sel iz der v mb bestellen v nd unserm Swa ger , d em
mercgreuen v nd sinen erben,da z a ls gawis ma chen, dez in
der an genuge er die hindere zcu semmene gelagit werd en,a ls iz hie v or stet beschribin.
- 247
D ie bszca lunga des selben geldis sa i gesehen v nuorzcogin
lichen bi a ime iera der na ch a ller nast,a ls die kinders bi
eina nder gelegin habin.
Iz sei auch,der obegananta v nser sweger , der merc
gra us zcu Myssne, v nsirs sunes tochter zcu lipgedings wider
ma chen die na ch beschriban v esten : Dresden, die sta dt mit
dem ha v e de sslbins,da z ha s zcu dem Terende, dez ha s v nd
dez stettchen zcu R a deberg mit welden, wisen, wa zzern,
v ischa rien, wiltpensn, da rlfa rn, gerichten, menschefte , zcollan,
muntzcen v a d gemainlich mit a llen eren rechten v nd nutzcan,
besucht v nd v nbesucht, wie die nemin mugin gehebin, die zcu
den selben dreyen v esten gehorin v nd geba rt habin, da sie
mer cgra ua C lemme (dem G ate gena de) ihne ha tte a ls v errc,
als der gute, die zcu den selben v esten gehorin v nser swagsr
der mercgreua innig ist v nd yzcunt an disam hutigin tags
inne ha t, v nd da z sel er auch enden v nd v olzcihan, es die
kinders zcu semmene gelegit wardiu, a lz da z his v orstat
beschriban.
Iz ist auch geredit, gascha (da z G ot nicht an wolle), dezv nsirs son0 s, des mercgreuen v on marha ra tochter
, der na ch
a ls sie bi der mercgreuen, v nsirs swegirs, v orgenanten sune
gelegin hatten, v orschiada aus kinders v nd nicht langer were,
so snllen die v orgeschriben zcshen ta ssa t schock v nsirme
sune und sinen erben v nd die obgenantin v esten v nserm
swagsrs v nd sinen erben wider gsuellsn. Hatten sie aber dach
ein kint oder kinders mit einander,so se] dez selbe ga lt bis
unserm swager v on Myssns v nd dem kinde oder kindern
blibin, v nd da z in v nser sum, ab iz nicht v or gesehen wars
bazce ln und gentzlichen geben.
S turba a ber unsirs swegirs, das mercgreuen, sun er denne
v nsirs sunes tochter , so sa l sie da rna ch die v orbeschribsn
v esten v nd wa z da rzea gabarit, zcu irma libs, v nd nicht
lenger , eb end1rs des v orgeschriben ga lt v on v nserm sune
bazca lt wirt, beha lden v nd geniezsn a ls ires rechtis lipge
dingis ; iz were denne,dez der ma rcgra ue v on Myssns oder
sine a rbin die selben v esten v nd wa z der zcu gaba rit, v mb
die v orgeschriben zcshen tusint schak zcu in lozin woldin,
248
da v or solds sie in v nsirs sunes tochtir gntlichan v nd a us
a ller lsy swernizze wider gabin v nd sa i auch dez a lso ma chin
mit guter v nd mugslicher gewischeit v nd bestellen, dez sie in
v mb da z selbe galt, wanna sie wollen, wider wa rdin v nd a uch
wenns sie ebsgst v nd stirbet, dez sie denne an den d ike
genenten v nsern swegir , den mercgra v en v on Myssne, a b e r
zcu der zhit lshinde ist, oder an sine erbs'
n v nd na chkum e
lings einer herscheft,
v nd niemanden a nders, lediglichsn
wider gena llsn.
Da ch bekennen wir , dez wir durch beta willen d es
obeganantan v nsirs sunes,da s mercgreuen v on M a rhara , v o r
in v nd mit im a lle disa stucka der v orbeschribsn frauntscha ft
in gutin truwin ga lobit zcu dem ha iligin gesworn, und v nse r s
brius der v ba r gegeben habin, da z wir v nd er mit v ns d ie
enden v nd v olczihsn snllen in a lle der wies, a ls si hir v o r
sint begriflin, aus a rgelist.
V nd a lso selbins, a ls wir geta n ha bin,se] a uch v nse r
sun, der mercgreue v on M erhern,dez gelaben v nd swe r sn
dem dickagenentsn v nserm Swager v on Myssns, so er a l le r
schierst zcu im knmit.
Vnd zcu v rknnde der v ba r geben wir disan br if m it
v nserm kuniglichan insigel v oruestant, der gegeben ist z c u
S ygans na ch gotis geburta dryzcenhunder t ja r , da rna ch in
dem fir v nd firzcigisten jere an santa M a tha i a binde , d e s
heiligen zwelfbotan v nd ewenga listan.
(A r ch. S . Wenc . t til VII. 555 st 556. E mler I V.
237. P r omissio Ja una is regis et C a ro li ma r chio n is
ds civ ita te K la dsko e cor ona regni B oe1niee non a liena nd e .
1244, 20 . N ov embr is.
N a s J oannes D. gr . B . rex a c L. comes, C era lus ejusd emprimogenitus, ma rchio M J oa nnes D. gr . dnx C erinthie e ,
Tirolis et G or itiea comes. N otum fecimus univ ersis pra esen te s
litera s inspecturis, quod nos in nostro a nimo prapensins re v o l
v entss, qua liter ca strum nostrum necnon civ ita s at distric tu s
noster G la censis ex so,quod ipse preatsritis temporibus n a n
a a llis nostris sx eogsntibus appa rtunita tibus div ersis obliga r e
— 250
v ma nstv ie, a puojéil ta ké jmenov anémn knie2eti Henrychov i knieietstv i
Olsnického , jestlize by bez dédicuov K unra t, knieZ e Olsnické, sie!. 1344 .
Wir Heim eich v . G . gn. berczog zu S lezie, her re zu
G logow und zu S a gan, v eriehen und bekennen etc ., da z wir
mit beda chtem muet,mit guetem ra t und willen a ller unserr
v reunde, willichlichund unbetwungen, haben v on dem hogeborn
mechtigen fursten, hern J ohannes, chunig du B ehem, gra fen
zu Lucemburc, obristen fursten in S lezie und herren zu
B reczlab, unserm rechten lehenherren, a lle v nser lande und
G logow ha lbe und wa s da r an genort, da wir recht zu ha ben,
mit im weipilden und grenicen, a ls di unser v a ter zu sel. bed .
ha t an uns bra cht, mit purgen, v esteu, steten, leuten und
guet und mit a llen den rechten, di wir da r inne ha ben,
heut a n diesem tag fur uns und unser erben und na chkhomen
mit rechter eier und gevv onha it zu rechtem lehen und zu
manscha ft enpfangen.
A uch ha t der selbe unser herre, der chunig, dur ch
besuuder gna den und gunst, di er zu uns ha t, uns und
unsern erben a lle unsere v etern, herzog C onra des v on der
Olsnicz und herzog Hannus v on der S tyna Lande, ob sie a n
erben v erscheiden, v erlihen.
U nd haben wir für uns und unser erben und na chkhornen
gelobt und v erheizzen an a idessta t mit gueten trwn, a n a lle
a rglist, im und seinen erben und na chkhomen, chunigen zu
B ehem, mit den v orgenanten landen a llen,di wir nu haben
oder herna ch gewinnen, di zu lehen gen v on dem chunicreich
zu B ehem, getrwlichwa rten, dienen und tuon an a llen im nöten,
na chgewonha it der lande und a ls ein belebenter furste und m a n
seinem rechten her ren wa rten,dienen und tnen zu rechte sol .
S o sollen a uch der v orgena nt unser herre, seine er ben
und na chkhomen, chunig zu B .
,uns und a lle unser erben und
na chkomen v er ta idingen, beschermen und auch behelfen a n
a llen unsern nöten, a ls ein herre seinen man zu recht so l
v erta idingen und behelfen gegen a llermenlich, zu a l len
unsern rechten.
S o sullen a uch des v orgenant unser herre, sein erben
und na chkhomm,chunig v on B .,
nach unsern und unser v or
25 1
genanten v etern landen und v esteu nicht stellen,tra chten
noch sten, es gesch(e) da nne mit unserm und mit unser erben
und na chkhomen gnetem willen,und sullen uns pci den
landen, weipilden und v esten und bei a llem rechten gwon
ha iteu und grenicen la zzen bleiben und a uch da peibeha lden.
U nd wa s wir v esteu ha ben v er lorn und uns zebrochen
sein v on dem kunig v on C ra cow, der sullen si uns helfen
und ra ten wider gwinnen und ze bowen, so daz wir furba s
mugen unser land und gronitz beha lden.
U nd da r ubr etc.
G egeben zu P r ag an S a nd C lementen tag na ch C hr .
geburd dreucehen hundert ja r in dem v ier und v ircigisten ja r .
(A. K. G r ünhagen I. 163. E mler I V.
239. Heinricus, dux S lezia e, dominus in G logow ,
obliga t se a d recipienda s ter r a s sua s titulo fendi a
rege B oemia e .
1344 , 23. N ov embr is.
List Henrycha knéze S lezského a Hlohw ského , kterak jest slib
ncmil (ciesa ii) K a rldv i, i e po smrti kräle Janov e od ného jakofito od
lmile ceskeho v äecka panstv f pod léno pfijima ti a jeho za pana miti chce
Wir Heinrich v . G . g. herzog zu S lezie und herre zu
G logow und zu S agan, v eriehen und bekennen etc .,da z wir
mit. beda chtem muet und mit gnetem willen unbetwungen globt
haben und globen mit gueten trwn, an a ller a rge list, fur uns
und unser erben und na chkomen,dem hogebornen fursten,
hern K a rlen, unsers gnedigen herren
,hern Joha us chunigs
zu B ehem erstgebornem sune, ma rcgra fen zu Merhern,wenns
er na ch seines v a ter tod (den G ot noch lange friste) chunigwirt zu B ehem, daz wir danne a lle unser la nde, di wir nu
haben oder noch gewinnen, di zu leben gen v on dem chunicr‘
ich
zu B ehem,wellan und sullen v on im zu rechtem lehen nemen
und empfaheu und im da nne wa rten und gegen im a llez da z
v olfurn,halden und v olbringen, des wir uns gegen unserm
252
v orgena nten he rren, dem chunia . seinem v a ter , heut a n disem
tag mit a ndern unsern briefen ha ben v e rlubt und v erpunden.
U nd da ruber etc.
G eben zu P ra g a n sa nt C lementen tag na ch C r . geburt
d reuzehenhunder t ja r in dem v ier und v irzigisten ja r .
(A. K. C hytz'
l VII. 561 . G r ilnhr:gon I. 164.
% le r I V.
240 . E piscopi et ca pita li V r a tisla v iensis l ite ra e de
r eceptione in feudum oppid i G ro tkow cum pertinentiis
ejusdem a J oa nne rege .
1344 , 23. N o v embr is .
List P recla v a biskupa V ra tisla v ského a i ka pito ly , Z e 1uésto G rotko v ,
které2 js1i k1'
1pili od B olesla v a knie2ete slezskél m 11 je ta k dr2 1'
, pi'
üa li,jako jest knie2e B olesla v d ri a l
,v manstv i od krale Jana 11 koruny ceske
In nomine Domini,A men. N os P reczla us D . gr . episcopns,
Henricus de B a ruth pra epositus, S tepha nus deca nus, Henricus
schola sticus, totumqne ca pitulum ecclesia e Wr a tisla v iensis,
omnibus et singulis pra esentes litera s inspectur 1s v olumus esse
notum a c tenore pra esentium publice profitemur, quod oppidumG rothcow cum terra et districtu a c omnibus et singulis jur ibus
et pertinentiis ipsius, quod dudnm a b illustri principe d . B olesla o ,
duee S lezia e et dominn B regensi, rite a c ra tiona biliter compa
ra v i1nus pro nobis et nostra Wr a tisla v iensi ecclesia pra edicta ,
quod dudnm etia m dictus dux B olesla us a b ex cellentissimo
principe et domino nostro, J oha nns rege B ., in feudum ha buit
et possedit, recepimus nostro et dicta e nostra e \V ra tisla v iensis
ecclesia e nomine in v erum feudum a b eodem domino rege
B .,domino nostro, cui ra tione ter ra e d icta e G rothcov iensis ad
jura tenda lia secundum na turam v eri fendi tanquam v a sa llus
et princeps domino suo sumus obliga t1, sibique et suis here
dibus,1 egibus B oemia e , qui pro tempore fue1 int, ta nquam v eris
fendi dominis nos et nostri successores occa sione dicta e terrae
G rothcov iensis constanter et fideliter de cetero intendere
tenebimur et pa rere .
254
primitus et pra estito ab eadem episcopo et procura toribus
antedictis solito et debito juramento , inv estiv imus et pra esen
tibns inv estimus, ut ipsi, episcopns et ca pitulum a c successores
eorum nobis et heredibus nostris, successoribus, regibus B a emia e,
qui pro tempore fuerint, tamquam v eris pheodi dominis ra tione
bonorum pra edicta rum constanter et fideliter de cetera pa reant
et intendant.
In cujus
A ctnm et da tum P ra ga e pra esentibns etc . in d ie S .
C lementis a . D . 1344.
(G r unhagon I I. 20 9. E m ler I V.
242 . P r omissio P recla i ep. V r a t. dc litte ris supe r
G rotkow ex hibendis.
1344 , 24. N ov embr is .
List P recla v a biskupa V ra tisla v ského , kde2 slibuje, i e i s kapitolü
V ra tisla v skü chce dati list pad v elikü pecot1 sv ui krali J ano v i ceskémnna G ra tkua v , ze je pi
°ijima v manstv i.
N a s P reczla us D . gr . episcopns Wra tisla v iensis, recognos
cimus tenore pra esentium littera rum,nos ex cellentissimo prin
cipi, domina nostro, d . J oanni regi B .,bona fide pramississe
a c promittimus per pra esentes, quod qua sdam littera s recognitionis nostro majori sigillo munita s, in quibus nos una cum
ca pitula nostro Wra tisla v iensi prafitemur oppidum G rotkow
cum ejus districtu a c omnibus juribus et per tinentiis suis
a dicta serenissimo principe, d. rege B .,in v erum feudum
recepisse, procurabimus sigillo dioti nostri Wra tisla v iensis
ca pita li pendenti singula ri
In cuius rei
A ctnm et da tum P raga e in domo regia V III . K a l.
D eeembris a . D . 1344 , pra esentibns han. dominis, J ohanns
a rchidia cona G logov iensi, Ottone de Donin Ticzcone et
N icola a dictis de P a nowicz, canonicis nostris Wra t., a c a liis
pluribus fide dignis.
(A. K. C hytü VII. 563. G r unha gen II. 21 0 .
E mler VII.
— 255
243. Wencesla us et Ludo v icus dnces, Legnicenses
dom ini, pr omittunt omnes ter r a s snas fend i nomine
r ecipere v elle C a ro la s. t. r ege B a emiae .
1345 , 30 . J uln .
N as Wenceslaus et Ludov icus fra tres, D. gr. dnces S lezie,
domini Legnicenses, recognoscimus et a d univ ersorum v olnmus
notitiam perv enire, quod, quia per a lias nostra s certi tenoris
liter a s prafitemnr , nos ab ex cellentissimo principe, domina
nostro ea rissimo, d . J ohanne rege, et a regna B ohemia e terra s
nostra s et possessiones univ erses et singula s, qua s habemus
a c ex snccessione S en dev olutione pa terna v el a lia s sub
dominia regis et regni B ., qua e feuda les fuer int, obtinebimus
in futurum,in feudo et iure fendi obtinere, a c ipsius domini
regis et successorum suorum,regum et regni B a emia e, nos
esse merita principes et v a sa llos : idcirco promittimus in
solidum bona fide v ice et nomine inramenti, quod ex nunc
a d ma gnificum principem,d . K a rolum,
antedicti domini nostri
regis J oannis B a emia e primagenitnm,ma rchionem M ora v ia e;
a v unculum et dominum nostrum ca rissimum,ta nquam a d ipsum
dominum nastmm ca rissimum regem,ha bere respectum in
omnibus et ubilibet debeamus, sibique et manda tis suis inten
dere fideliter et pa rere, pra efa ta quoque domina nostro rege
div ina inbente clementia decedente v el ipso in v ita quomodolibet annuente, terra s nostra s pr a edicta s ab ipso d . K a rola
,
qua ndacunque v oluerit et manda v erit,in feudum perpetuum
snscipere a c pra esta re sibi de ser v a ndo perpetua s fideli
ta tis hamagia solitnm inramentum, nee non omnia et sin
gula , qua e in dictis literis continentur , abser v a re fide liter
et a dimplere.
In cuius
A ctnm et datum in ea stra P ra gensi III. K a l. A ugusti
a . D. 1345 .
(A. K. P olzel K . K a r l. I. U rk. 167. C hytil VII. 614.
Em ler I V.
- 254
primitus et pra estito ab end
antedictis solito et dab“
tibus inv estimus
eorum nobis e'
qui pro 19
bonorur9 A t
“
et in‘ ngus 1 .
„a frika Lehniekého , Z e Lehnicöv prije l pa d léno da
Liv"
o o o
'M
Ludov icu
s gr . dux S lez1a e et dommus L1gn1ceums,
serenissimi principis, domini nostri gra tiosi, d . d .
regis et comitis L.,et plurimorum principum,
nobi
.loa nnl
z„li0 f llm nostr a rum fidelium,inter nos ex una , et
—trem principem dominum Weneesla um,dncem S lezia e et
“m;-„um in G oltberg, fra trem nostrum ca rissimum, pa r te ex
322113 super omnibus civ ita tibus,ca stris, a ppid is et te rris
nostri a d ha ec pertinentibus, cum eorum honor ibus, dom 1nns,
v „sa llatibus et univ ersis a ttinentus
,in quibuscunque rebus
consista nt sen naminibus censeantur , div isio abv enerit, in qua
pro pa r te nostri sorte civ ita tem et terram recipimus Ligni
censem, quam , nt debuimus, ab ipso domina nostro rege pro
tinus cum omnibus suis honoribus,dominiis
,v a sa lla tibus a c
a liis pertinentiis suis in feudum suscapimus et suscipimus
per pra esentes, ta nquam a domina nostro na tura li, ab eo,
heredibus et successoribus suis,B . regibus, tenendum,
ha bendum et per nos pa ssidendum jure fauda li, sieut ea s
pridem illustrissimus princeps, dominus B a lesla us, pa ter
noster,dux S lezia e et dominus B regensis, a c nos, fra tres
dicti,cum a dhuc essemus indiv isi
,a b ipso nostro regi d igna s
oimur tennisse.
N OS"m„ tenore pra esentium univ ersis, quod, quia in
Hamm nostra rum testimanio litera rum.
Da tum W 1'
a tislm 'ia e in v igilia S . Laurentu a . D. 1345 .
(A r ch. S . ""enc . G r u nhngen II . 328. E m ler
I V.
‚4 dominus Legni
J o a nnis r egis d iv i
11 inter se et f ra trem
in G oldberg. omnes ter ras
corona r egni B . in feudum
258
N as C anra dus D . gr . dnx S lezia e et dominus Olsnicensis,
recognoscimus pro nobis, heredibus et successoribus nostris
et a d univ ersorum notitiam tenore pra esentium v olnmus per
v enire, quod nos ob meram et ev identem nostram necessi
ta tem,in quam ra tidue dominiorum incur rimus ex ev entu
captiv ita tis et perditione equorum et a rmorum nostra r um
hominum,qua e nobis per d . regis C ra cov ia e homines sunt illa ta ,
pro solv endis autem damnis dictis et ca ptiv is ab eorum capti
v ita te a bsolv endis, sereniss1ma principi et domina nostro ,
d . J oanni regi B . et camiti L heredibus et successoribus suis
mediam pa rtem nostra e civ ita tis G a r et terra e G orensis e t
mediam pa rtem oppida rum nostra rum S tina v ia e et C oeben, a c
civ ita tem nostram V rowensta ttex nunc integram,sed postmortem
illustris domini J oannis,ducis S lezia e et domini G orensis fra tr is
nostri, tunc mediam, ita quod a lia medieta s a d illustrem dominumHenrieum ducam S lezia e et dominum S aganensem, pa truum
nostrum,dev olv a tur
,quam etiam idem dominus noster r ex .
heredes et successores sui sibi ex tunc restituere et redde r e
tenebuntur libere et absque omni pecunia rum tra ditione pro V
millibns ma rca rum pa lanica lis pa gamenti et numeri, cum qua
siquidem pecunia e summa pra edictus dominus rex hominibus
nostris pra edictis a pud nos, nt pra emittitur, receptis damnis
ipsorum damna pro pa rte nostri et pro nobis solv ere est
a strictus et qua e pro nobis sa lv it et jem in pa rte ex pedi v it
et nos absolv it et ulterius usque a d consumma tionem summa e
pra edicta e tenebitur ex pedire, cum omnibus dicta rum civ ita tum
et appidorum pra edicta rum dominiis,honoribus, jure pa tr a
na tus ecclesia rum cura ta rum et non cura ta rum,v a sa lla tibu s
,
agris, cultis, nemoribus, silv is, rubetis, pra tis, pa scuis. a q u is
riv is a qua rumque decursibus, v ena tionibus, a ucnpa tionibus, pisc a
tionibus, judiciis cum ba yliis et potesta te judicandi a c a liis
omnibus et singulis esrum et ea rnmdem juribus et pertinentiis ,in quibuscunque rebus consista nt sen naminibus a ppellentur ,
justo emptionis titula v endidimus et v endimus per pra esentes, p e reum
, heredes et successores suos ha benda , tenenda et perpetnis
temporibus possidenda a c utifruenda et de ipsis pro ipsor um
v olunta te disponendi liberam et amnimodam tra dimus potesta tem ‚
— 259
A cta sunt haee praesentibns illustribus principibns,
dominis Wla dislao B uthumensis et N icola a Oppa v ia e et R a ti
boriae ducibns, per nos a d pra emissa omnia et singula pro
testibus v aca tis specia liter et roga tis, quorum sigilla una cum
sigillo nostro in ev idens testimonium pra emissorum pra esen
tibns sunt appense.
N os v era Wlad . et N icolaus D . gr . dnces snpradicti recogno
scimns nos emptioni et v enditioni interfuisse snpradictis et
nostra sigilla , una cum pra edicti domini C onra di ducis sigillo,ad 1psius roga tum,
in testimonium omnium pramissorum dux imus
appendenda .
Da tum Wra tisla v ia e feria sex ta ante festum A ssumptionis
b. Virginis prox ima a D . 1345.
(A. K. G m uhagon I . 165 . C hytz'
l VII. 61 6.
Emler IV. 1 591
247. Medieta tis ca str i G a r per Ja a nnem regem emptio .
1345, 12 . Augusti.List Jana knie2ete S tyna v skéha . ie J an desky kräl kupil polo v ici
zd1nku a mésta G a r po knie2eti K unretov i 0 1eänickém
J oannes D. gr . dux et dominus S tina v iensis, notum
facimns univ ersis, quod quamv is pridem serenissimus princeps
et dominus noster , d . J oannes B . rex a c L. comes,ab illustri
principe duce C anr a da O lsnensi,fra tre nostra
,successionem
siv e dev olutionem medieta tis ca s: ri et civ ita tis G a ra v cum tote
districtu, ex a ctianibus, iuribns, jurisdictionibus, utilita tibus et
pertinentiis suis, v a sa llis, civ ibus, scultetis, rusticis, fendis, metis
etterris suis et ta ta superiorita tis dominia , nullo penitus ex cepta ,rite et ra tionabiliter emerit, nihilominns a nobis ea ndem medie
Ia1em ca stri,terr itorii et a ppendia rum cum suis pertinentiis, nt
praefertur. in v ita nastra justo emptionis titula pro mille quingentis ma rcis gross P ra g. diguoscitur compa ra sse, etc.
P ra esentium etc .
Datum W r a tisla v ia e in fer ia V I . prox ima a nte festum
A ssumpt. h. M a r ia e v irg.,anna iilii sni 1345 .
(A. K . G r ü nba gen I . 1 66. E mur I V.
N '
— 260
248. P riv ilegio rum et liberta tum episoapa tus V ra
tisla v iensis per Jom nem r egem canflrma tio .
1345. 13. Augusti.In nomine Domini amen. N a s J ohannes d . gr. rex B .
,comes
L.,dux S lezia e a c dominus Wra tisla uiensis, univ ersis et sin
gulis pr aesentes litera s inspectur is v olnmus esse notum ,quod
anima d v ertentes perpensius, quod licet omnium piorum opernm
A ltissimus sit retributor, ea tamen, quae ad div ini cultus finnta ugmeutum in remunera tiane apud ipsum sunt pra ecipua et
priora , ab rev erenciam D ei et ss. J ohannis B . et J ohannis E v .
Wra tislauiensis ecclesia e pa tran0 rum,quas specia li dev otions
sincerius v eneramur, omnia et singula priv ilegia , gra tia s, liber
ta tes a c indulgentia s per quoscunque duces S lezia e et dominos
Wra tisla uienses, comites et ba rones, pra edem ssa res nostras
ibidem, et per nostram regiam majesta tem domina episcopo,
ca pitula et'
clera Wra tisla uiensis ecclesia e concessa s et da ta s
sen concessa et da ta , ra ta s et gra ta s sen ra te et gra ta ha
bentes,ea s et ea , cujnscunque cantinentia e et tenoris ex istunt,
recognoscimus, innov amus, approbamus et nichilominus ex
nostre ce1ta scientia pra esentibns confirmamus,imo etiam
ex nunc de nov o de benignita te regia pra efa tis dam. episcopo
et ca pitula , clero et singula ribus personis ecclesia e Wra tisla
uiensis,dignitetibns, persona tibusque ejusdem,
in omnibus
banis eorum, v illis et a llodiis cum suis pertinentiis, et spe
cia liter et nomina tim in v illis episcopi (n0 mina v illa r um), meram
plenam et amnimodam in hiis scriptis libera liter d iv ina e remu
nera tianis ob respectum donamus, la rgimur et concedimus liber
ta tem,nichil amnino nobis nostrisque heredibus et successoribus
juris, jurisdictionis, census ant ser v itutis deinceps reser v entes.
P ra eterea d'
e pieta te regia gra tiose fa v emus et cance
dimus dam. episcopo, ca pitula et singula ribus personis Wra t.
ecclesia e pra edictis et successoribus, qui pro tempore fuerint
eorundem, quod sna a llodia in terris nostris site, pro pa rte
v el in toto, in v illa s theutunica li jure loca re et ex ponere, et
e conv erso v illa s in a llodia redigere aut reducere possint et
v a lea nt, prout ipsis v el eorum a lieni ex pedite v idebitur pro
262
251 . Ottonis, R einck anis et N icola i fr a trum de
G lubos a J oanne r ege ca str i C a rpenstein cum judicia
pr o v incia li sen her edita r io in Landek ter r a e G lad
censis in fendum susceptia .
1346, 14. F ehm a rn .
List Otua v R einczln'
iv a. Hikulfl e bra th' z G laubicz , i e zeimek
K erpenstein se v ä1m pii sluäenstv im krfl i J anov i a bud1'
wim kra löm éeskjm
pad menstv ie da li.
(A .. K . P elzel K a r l I V. I. C hytil I V. 472 ca:tr .
G r ilnhagcn 11. 172. E m ler IV.
252. C lemens V I. pa pa J o anni regi indu lget, ut
quilibet episca pns aut abba s ca tholicus in ejus a tque
successorum ejus , r egum B ., pr a esentia missa rum
sa lemnia in pa ntifica libus nbicunque, non petita ad hoc
or dina r ia rum licentia , celebr a re possit.
1346, 6. M a ii. (A v inione)
(A r ch. 8. Wem .)
253. B ulls C lementes pa pa e de corona S . Weneesla i
custodienda .
1346, 6. M an .
C o r ona S . W eneesla i. C era lus electus Imwra ta r P ragam intra v it
et in crestiuo S . E gidii in regem B a emia e corana tur , uns.cum domina B lanca .
C oraham antem, qua ipse rex corona tus est, dana v it S W encesleo ,
ejus capiti in ecclesia P ra gensi cer tis diebus imponendam ,decernens , ut
omnes reges B aemia e, sui successores, ea dem debeant corona corona r i et
illo die corona tionis sna s dunta x a t uti,ipsum die ea dem ad nocten in
manns decani et sa cristae P ragensis, qui de na tione boema esse debet,
restituera cum efl'
ectu,sub poena ex cammunica tianis per d . pa pam propter
hanc causam la tae .
Item sta tuit et literie suis idem rex firma v it, ut quilibet suorum
successorum, qui eadem corona erit sequuturis temporibus corana ndus,
tenea tur solv ere capitula P ragensi ra tione mutua tianis dictae co rona e
C C C sex . Prag. in utilitatam ecclesia e et ca pituli conv ertendas (Hm . Min .)
— 263
C lemens episcapus, ser v us sa r v a rnm D ei.
A d perpetnem rei memoriem.
P ersona rum illustrium v a tis, illis pra esertim, qua e v ene
ra tionem sanctorum respiciunt, tenemnr et cnpimus fa v a ra
biliter subv enire. E x hibita siquidem nobis dilecti filii, nobilis v iri
C ar oli,ma rchionis Mora v ia e
, primogeniti charissimi in C hr .
filii nostri, J a annis regis B aemia e illustris, petitio contineba t,
quod ipse ob dev otionem et rev erentiam S .Weneeslai, a lim ducis
B aemia e, de nov a fieri fecit quoddam sa tis pretiosum regium
dia dema,illudque gloriaso ca piti diati sa ncti, cuius corpus in
P ragensi requiescit ecclesia , dona v it et fecit a pponi, ea inten
tione , ut ab ipso capite non debea t amov eri, nisi dunta x a t
quando regem B ., qui pro tempa re fuerit, de nov o ca rona ri
v el a lia per eundem regem sa lemnia , quae rega lis dia dema tis
nsnm ex igerent, in civ ita te v el suburbiis P ra gensibus sa len
niter contigeret celebra ri; quo ca su licea t pra efa ta regi
diadema ipsum recipere, sic taman, quod ipsum ea dem die
corona tionis v el celebra tionis huiusmodi eidem beste capiti
repanere tenea tur.
V erum quia idem ma rchio, sieut ea dem subjungeba t
petitio, pertimescit, ne a liqui propter magnam pretia sita tem
ipsius diadema tis sen a liam causam ipso dia dema te abuti pra e
sumant,nobis humiliter supplica v it, nt super hoc de opportuna
prov iders remedia digna remnr . N as igitur ipsiusma rchionis inhac
pa rte dev otis suppliea tionibns inclina ti, a nctorita to pra esentium
districtins inhibemus,nt nullus, tam clericus quam la icus, cuius
cunque pra eeminentia e, dignita tis nut sta tus ex ista t, andest v elpra esnma t dia dema pra edictum quocnnqne mada , titula , occa
sione v el ca usa a liena re,distrahere sen pignori obliga re ; a lioquin
omnes et singulas, qui secus a ttenta re pra esnm erint, pra eter
alias paenas ln ta 1es a canone promulga tes, ex communica tionis
santentiam,a que nonnisi prius dia dema ipsum ca piti pra e
dicta repa suerint, nec tunc per a lium quam R omanum ponti
ficem, pra eterquam in ma rtis a rticulo, absolv i possint, incurrere
v oluma s ipso fa cto.
N ulli ergo amnino hominum licea t, hanc paginam nostra s
inhibitionis et v olunta tis intringere, v el ei ansu temera rio
— 264
contra ire. S i quis a utem hoc a ttenta re pra esumserit, indigna
tionem omnipotentis D ei et bea torum P etri et P a uli,a p. eins,
se nov erit incursurum .
Da tum A v enious II. N ona s M ap , pontifica tusnostrianno IV .
(A r ch. 8. Wem . O r ig. a r ch. ca p . P r ag. E m l. I V.
254. F oedus amicitia e J ohannis filii regis F r a nc ia e
cum C a ro la .
1346, 30 . M an .
J ohannes primogenitus filins regis F rancise , dnx N or
mandia e, G enermia e, comes P icta v ia e, A ndegauia e, S enomansis,
omnibus ha s litera s v isuris sa lntem. S cire v olnmus,quod nos
promisimns et inra uimus et promittimus, quod in quocnmq ue
sta tu sumus aut esse poterimus, nos erimus v erus et lega lis
amicus nostri pra eca rissimi et bene dilecti fra tris, dom ini
K a roli de B oemia,D . gr . regis R oma norum,
et pueror nm
sna rum, pra esentium et futurorum
,et honorem eorum , pr o
fectum et a ngmenta tionem procurabimus omnibus modis, quibusfa cere
, procura re poterimus bona ma da . E t si nos sciemus a ut
scire poterimus quocnmquemodo, quod a liquis eorum procur a r e tdampnum,
nos impediemus ta to nostro pa sse et eos a d iuua
bimus et fa rtifica bimus omnibus modis, quibus poterimus, contr aomnes illos, quicumque essent
, qui eorum v erecundiam a ut
dampnum procura rent.
In testimonium huius nos fecimus a pponi nostrum ma gnum
sigillum a d ha s littera s
Da tum in tentarns nostris ante A ngv v illon, penultima d ie
M ap a . D. 1346.
(P elzel, K a r l IV . U rk. 138. C hyt. VII.664. E mI. IV.1
255 . U nia J ohannis filu regis F r ancia e cum C a
r o la r ege .
1347,4. Augusti.
J ohannes, primogenitus filius regis F r a ncia e, dux N o r
mandia e et G enermia e, comes P icta nia e, A ndegauia e et S ena
mansis,fa cimus scire, quod nos considerentes ama rem a ffin i
— 266
ha bere v olnmus et tenere et ea dem incanv ulsa conser v a re,
nee non quod omnia priv ilegia eorum, qua e a nostris ha bent
pra edecessoribns, v olnmus nostris canfirma re sigillis.
P raeterea ut nostri subjecti nberioris nostra e pieta tis
sentiant beniv olentiam, promittimus, quod nullam steuram v el
ex a ctianem, que berna v ulg. dicitur. nisi nos ux orem ducere
cantingerit v el a liquem filiorum et filia rum nostra rum tra dere
eapula tioni coniunga li, a b eis a liqua tenns ex igemus.
C eterum ut regni nostri incola s a d v olunta ria pra v ocemus
obsequia , pollicemur eisdem,quod nunquam a lieni a lteri quam
M a ra v a in M ora v ia et B aema in B oemia a liquod officium
eommittemus.
Insuper communi v oto pa rentum,a tfeeta ntium succes
sionem et bona sna dev olv i a d postera s, clementer a ssenti
entes v olnmus, quod liberis, filiis et filiabus, sen fra tribus eorumque filiis usque a d qua rtam genera tianem non ex istentibus
a licuius subditi nostri bona a d nos, ta nquam a d regem, v a ca ntia ,
nisi propter crimen canfiscanda forent, dev olv entur een nostro
a era ria a pplicentur .
F erro ut suis utilita tibus nostri subditi quietins intenda nt
et commodins conquiesca nt, baue eis gra tiam dux imus fa ce re
specia lem,quod ultra meta s regni nostri B a emia e nobiles
einsdem regni et ma rchiana tus M ora v ia s pro subiuga tione
a lterius terra e eos 1nv itas nulla tenus compellemns.
(P clzel K . C a r l I V. 1 . 1 92 . G elnha usen C o llec la rius
Hof m a nn S am luny unged r uckt0 r N a chr ichten 1 787. LX VI I.)
257. C a r o lus R om . et B . r e x , sta tuit, a r chiepiscopo s
P r agenses debere in posterum r eges B . cor ona r e, eisd em
dia dema imponer e a c gla dium , pamu 1n et sceptr um ea c
ta r a que insignia rega lia cum so lempnita te debita tr a der e ,r e v ocans et ir r ita ns omnia jur a a r chiepiscopa rum M agnutinensium circa candem ca rona tionem .
1347, 1 . S eptembr is.
radu korunov éni kra lua v éeskjch. List pad zla t11 bulli eiesa i*e
K a rla potv rzuje , Z e kra löm éeskjm piislusi korunov éni a ma zani ad a rci
biskupe P ratekého.
267
K a ra lns D. gr . R oma norum rex semper augustus et B . rex .
A d perpetnem rei memoriem.
Inna ta ca rdi nostro benignita s circa fidelium et dev o
torum nostra rum hana res et commode continuis intenta v igiliis,
v atis ipsorum annuere jugiter et prapensins nos inducit, quo
tiens poscentium v ox est juste ; in hoc enim libera lita tis nostra enon erra t intentio, sed rega lis sceptri fa stigium ex ta llere
sa lnbriter a rbitra tur . S a ne a d nostra s celsitndinis v enerabi1es
a rchiepiscapusP ragensis, Olomucensis,Wra tisla v iensis etLuthe
muschelensis episcopi, necnon illustres J ohannes K a rinthia e
comesque Tyra lis et G oricia e, germanns noster ca rissimus,
N icolaus Opa v ia c et R a tiboria e, B olca Opuliensis, Wencesleus
S lezia e, B olca S lezia e, K a zimirus Teschinensis, Henricus S aga
neneis et J ohannes S lezia e duces, J adocus de R osemberg,
Wilhelmus de Landstein, B ertoldus et C zenko de Lippe fra tres,Wanka et B eneseius de V a rtemberg, J esca de Michelsberg,
Hinco de N a cha d, J esca de Wa rtemberg, Hinco de S lev cn,
U lricns et Henricus filius eine de N ov a domo, J esca de G rawa r ,
S tephanus de S teremberch et J erosla us de S ternberch, a c
ea eteri pra ela ti, duces, principes, ba rones, proceres et nobiles
regni nostri B a emia e, pra esentiam a eeedentes, nobis humiliter
supplica runt, quod , cum ecclesia P ragensis per sanctissimum
petrem, dominum C lementem,div ina prov identia pa pam sex tum,
a d nostri, dum essemus in minoribus constitnti,insta ntiam et
requestam, in metrapolita nem ecclesiem cum plenitudine jurismetropolitici ex a lta ta fuerit et erecta
,ut regibus B a emia e,
quod ipsi de ca etera sa cra e unctionis et corona tionis solennia
per manns a rchiepiscopi P ra gensis moderni suorumque succes
sorum, a rchiepiscapa rum P ragensium,in perpetuum recipere
v a lea nt, indulgere et concedere libera liter digna remur .
N as utique a ttenta ecclesia e P ra gensis ex a lta tiane et
erections praefa ta , non absque prov ide consideretiane, quodde jure creandi sunt de v ico populi magistra tus, quodque si
a rchiepiscapus M oguntinensis a d diatem a ccederet P ragensem
ecclesiem pro dictis sa cra e unctionis et corona tionis sa len
niba s, ofl‘
erente se ca sn, sieut sa leha t, ante ex a lta tionem et
creationsm huiusmodi,non lov e a rchiepiscapis P ragensibns
pra ejudicinm oriretur, fa retque fa lcem in messem panere
a lienum ; a ttendentes etiam ingra titndinis ma culam, que Hen
ricus de W irnburg, quondam a rchiepiscapus M oguntinensis
ipsiusque ecclesia e ca pitulum, propter a dha esionem Ludov ica
quondam de B a v a r ia, per sanctam R omanam ecclesiem suis
demeritis ex igentibns, una cum suis camplicibus et a dheeren
tibus condampna to, fa ctam contra sa nctam dictam R omanam
ecclesiem a c regnum R omanum et sa crum Imperium, et ob
hoc idem Henricus per sa nctam R omanam ecclesiem deposita s
dampnabiliter a sperguntur delibera tione pra ev ia et ma ture
super hiis cum nonnullis regis R omanorum,futuris Impera to ris
coelectoribus, et a liis principibns, nostra e tunc temporis
a ssistentibus majesta ti, habite, a e de ipsorum consilio pleniori,
dictumque regnum B a emia e dulcora sis fa v oribus a c honoribus
gra tiosis, in quantum ex div ina nobis prov identia permittitur ,
proseqnisummapere cupientes, pra edicta rum pra ela ta rum,dueum
,
principum, ba ronum, procerum et nobilium,qua s honoris et
felicis sta tus regni R omani et sa cri Imperii fideles sollicita s
et sedulos pra e ceeter1s camproba v imus zela tores,supplica
tioni, quam hiis et nonnullis cansis a liis, qua e ra tionebiliter
ha s indueunt,ra tiani cansonam et a eqnita ti pra x imam mer ita
reputamus, benignius et libera lius inclina ti
quod a rchiepiscapus P ragensis, qui est et erit pro tem
pa re, reges preefetos B a emia e corona re, eisdemque dia dema
imponere, a o\gla dium, pomum et sceptrum ceetera que insignia
rega lia tra dere cum solennita te debite v a lea t,ipsique reges
perpetnis futuris temporibus dicta e corona tionis a e diadema tis,
gla dii, sceptri et a lia rum insignium rega lium impositianis et
treditionis sa lennia et prout a d regem pertinent, de manibus
ipsius a rchiepiscopi et successorum suorum dev ote possint
recipere, prout per sa nctissimum pa tre1n dominum nostrum
pra edictum,de sa cre inunctione et consecra tione
,ceeterisque
sa lemnita tibus et insignibns a d forum spiritua le pertinentibus,eisdem regibus et a rchiepiscopis P ragensibus, snisque succes
soribus, in ex a lta tiane et erectiane dicta e P ragensis ecclesia e
a d nostri instantiam,ut pra edicitur , est concessum,
de nostra s
R omana e regia e plenitudine potesta tis a c ex carte scientia
270
Hajns rei testes sunt : J ohannes M issnensis, A peczco
Lubecensis episcopi, R udolfius senior S a x onise, sa cri R oma n
imperii ma resca lcus, R udolfus eins filius et F ridericus de Tek
duces, A lbertus et Woldema rus fra tres de A nha lt, V lricus de
Helfenstein, Hugo de Hochembereh, F ridericus de Z olernn,
A lbertus et G untherus de B a rbei comites, J oha nnes dominus
in Mekelburch, C ra fto de Hohenloeh, Henricus de B runek,
U lricns dominus in Hanaw,Henricus de E rberstein, E berha rdus
et Henricus de Wa lkse,a c E gidius dominus de R ademaker ,
R omani regni pra efa ti principes et ba rones.
D a tum P raga e a . D . 1347,Indictiane XV .
,K a lend . S ep
tembris, regua rum nostra rum anno secunda .
(A. K. G oldmst S upp l. XXXII I. C hytil V II.
258. Ordo corona tionis regum B a emorum .
1347, 2. S eptembr is.
I. Or do a d cor a nandum r egem B oema rnm . P rima
a rchiepiscapus P r agensis cum pra ela tis, principibns et ba r o
nibus a ssociabnnt principem in regem coranandum in Wisse
gra dum,et ibi a dorantes redeunt cum eo a d eéclesiam metr a
polita nem, v espera s audituri. D einde pe ra ctis v esperis dedu
catur princeps per pra edictos in la cum,nbi tha lamus est
solempniter pra epa ra tus. D emum mane, in pulen prima e, a rchi
episcapus et sui suti'
raganei a liique episcopi et pra ela ti ca u
v enient in ecclesia metrapolitam induendi suis pontifica libus
et a liis sui sta tus insigniis et ibi pr acessione ordina ta, plena
rie, gla dio sancti Weneesla i,crucibus
,thuribula et a qua bene
dieta pra ecedentibus pra eceda nt a d deducendum principem d e
snpredieto tha lama a d ecclesiem. Quibus v enientibus a d la cum,
nbi princeps in tha lama decumbit indutus per summum r egis
B aemia e eamera rium sanda liis, tunica et pa llio appraepa ra tis,associa tus principibns et ba ronibus, incensa tum incenso e t
a spersum a qua benedicta lev et a rchiepiscapus per manum a d
surgendum. Tune unus ex episcapis diaa t ibidem bene am ti
onem :„Omnipotens non receda t.
“ Tune suscipient illum d uo
271
episcopi dex tra la e v a que honorifice pa ra ti, habentes sanctorum
re liquia s colla pende 11res , a cuius la tere non discedant usque a dtinem ; duca nt cum 111 medium ecclesia e a nte a lta re S ancta e
C rucis. a rchiepiscopo et processione pra ecedentibus.
Inter a rchiepiscapum et principem de tha lama ex euntes
o r dina te proceda nt pr incipes et ba rones, insignia rega lia , v ide
licet coronam. sceptrum, pamum, gla diam et ca etera deferentesq ua s eamera rius regni B a emia e ba ccella eis v iem pa rans pra e
cedet. Qua e insignia omnia in elteri sancti V iti, cum ibidem
per v eniren',honor ifice repana nt.
P ra cessio a utem erit a tha lama iam dicta per se lem
r egiam ex eundo per pa rtsm,qua e reS picit sa nctum G eorgium ,
e t in eorum transitu megna eampa na sonetur C um a utem
e x ierint de tha lama , unus ex episcapis incipia t responsorium
is tud : „E cee ergo enim D omina s.
“
Quo finito et principe in media ecclesia e'
ante a lta re S ancta e
C rucis rev erenter sta tuto,dica tur a clerieis ha ee antiphona
„ F irmetur manns fa ciem tuam. A lleluja .
“ P sa lmus : „M iser i
c a rdia s Domini. G loria petri. S icut erst in prineipio. F irmetnr
ma nns tue . (Itera ndo.) Quo finita unus ex episcapis dica t hanc
o ra tianem : Deus qui scis v ela st etprodesse. P er DominumTune princeps a dora tis reliquns sanctorum in e lteri
S a ncta e C rucis pa sitis, cum processione a nte a lta re sa ncti V iti
deducetur et ibi super sede rega liter pra epa ra ta prastra to et
a liis principibns, episca pis et pra ela tis in suis sedibus similiter
decenter pra epa ra tis eanstitntis,unus episcapa rum incipia t
psa lmum : „ E x audia t te Quo finita dica t v erbum : „Domine
,
sa lv um fa c regem. Deus, humilium institutor , qui nos S ancti
S piritus illustra tione consola r is, pra etende super hunc famulum
tuum N . gretiem tuam,ut per eum tnum in nobis a desse sen
tiamus a d v entum. P er omnia A lius episca pus : „Omnipotens
merea tur . P er C hristum
Hoc fa cto fia t sermo a d clerum et a lter a d populum sub
eadem tempore, brev iter .
P ostea metra polita nus med iocri distincta que v oce prin
cipem inter roget : „V is sancta m iidem a ka tholicis v iris tra ditam
tenere et eper ibus iustis ser v ire R espondea t : „V olo .
“ Inter
— 272
raget : „V is regnum a D eo tibi concessum secundum institiam
pa trum tuorum regere et defendere R espondea t : „In quantum
div ina fultus a dintorio a c sola tio omnium fidelium suorum
v a luero,
°
ita me fideliter per omnia a etnrum esse promitto.
“
Tune metrapolitanus a ffetur populum h18 '
V61‘b18 dicens
„Vultis te li principi a c rectori v os snbicere
,ipsiusque regnum
firma fide sta bilire a tque iussionibus illins obtempera re, iux ta
a postolum : Omuis a nime potesta tibus sublimioribns subdita
sit siv e reg1 qua si pra ecellenti? “ Tunc a circumsta nte clero
et populo una nimiter dica tur :„R ädi, rädi, midi.
“
Tune metr a p0 1itanus cum omnibus episcapis dica t bene
ora tianem : „Te inv ocamus regere merea tnr .
“
Que finita principe et metrapolita no cum ceteris episcopie
prostra tis lega tur leta nia , quam a rchiepiscapus incipia 1, can
tores v era prosequa utnr usque a d v ersum : „ U t preesentem
famnlum“cum a liis sequentibus v ersibus et ora tionibus usqne
a d ora tianem„D eus inena rr a bilis
“
,quam a liquis ex epi
scapis dica t.
A rchiepiscopus diest deinde : „ K yr ie eleysan.
“
Ora tio : „Dens qui populis v a lea t per v enire . P er da
minum„B enedic glorietur in regna . P er C hristum
Item ora tio : Omnipa tens sa lusque papulorum. Qui tecum
A lius episcopns dica t : „Deus inena r ra bilis quod ipse pr a e
sta re dignetur .
“ Tune a rchiepiscapus dica t hanc ora tianem :
„Dominus qui papulis“
(ut supre). S equitur a d missam in
troitus : P rotector noster millia .
“ P sa lmus : „Quam d i
lecta Ora tio :„Qua esumus v a lea t per v enire. P er
Lectio epistola e bea ti P etri apostoli : „C a rissimi esta te D o
mino nostro.
“ G ra dua le : D iriga tur v espertinum.
“ V ersus
Domine v ehementer .
P ost epista lam,choro cantante gra dua le, duo a bba tesmitra ti
in ca pella sancti Weneesla i recipient oleum sa crum, quod e rit
in ea lice megna repositum, qui ca lix ta tus coapertus a r it cum
panno sericeo, et deferent rev erenter ante a lta re sancti V iti
,
tentoria super eos ex tenso. C a licem v er a de manibus eorum
rev erenter cum osculo a ccipiens a rchiepisca pus pana t in e lte ri,
D einde finita A lleluia cum sequentia metrapolita nus pro eeda t
274
da tum,metrapolita no dicsnte : „
A ccipe gla diam mersa ris
regua re. Qui cum A ccinctus a ntem enss,similiter ab illis
a rmilla s a ccipia t. dicsnte metrapolitano : „A ccipe a rmilla s sin
cerita tis et sa pisntia s div ineeque eircumda tianis indicium, quibusintelligas omnes opera tianss tua s contra hostes v isibiles a t in
v isibiles passe esse munites.“ B ensdicsndo anulo : „B ensdic
benedica ntur . P er C hristum Quanda imponitur anulus,
dica tur ha ee ora tia : „A ccipe dignitetis sa ecula sa eculorum,
A men.
“ B a inda a ccipia t snsem,nude a ccinetus fuera t, et sum
super a lta rs D eo ofl“
era t ; quem comes a liis sups1ior v el ma ior ,
qui sit pra esens, redimet et redemptum ante sum fa rst.
C um da t sceptrum st cum poma diaa t a rchiepiscapus
„A ccipe sceptrum dominum nostrum.
“ P a st sceptrum st
v irgam :„Omnium domina in regna . P er C hristum . B ene
dictio corona e regis v el regina s. S equitur : „Deus tuorum
replea tur .“Hic a sperga tur a qua benedieta minuta tim super
coranam a tque si per metrapolitanum v el episcapum incen
satnr st impona tur capiti per metrapolitanum,a ssistentibus
omnibus episcopie et dicentibus : „A ccipe coronam fine
glorisris. Qui v iv it O ra tio : „Deus psrpetuita tis ingiter
famula tur . P er Dominum A ntiphana : C onforta re st esta
robustus v ir et obser v a manda ta domini D ei tui, ut ambules
in v iis eins et custodia s csramonia s eins et pra scspta eins
et tsstimonia st indicia et quocnnqne te v erteris, confirmet te
D eus.
“ E t sta tim dica tur benadictio super sum,qua e st in
tempa re synodi—dicsnda est : „
B ensdica t tibi esse eon
sortem. A men.
“ Ora tio : „ C lerum a e populum potiri mers
antur . A men. Quad ipseD einde corona tus honorifics per chorum duca tur de elte ri
ab episcapis usque solium,ca nsnts chora responsorium istud :
„Desiderium anima e eins B a inda diest sibi a rchiepiscapus
sie :„S ta et rstins st plsbis conétitua t.“ In hoc laca sedam
sum fa cia t dominus metropolita na s super solium,dicsnda : „
In
hoc regni qui tecum Tune det illis osculum pacis
eunctus antem elerica rum castus te li rscta ri gra tnlans senan
tibus tympanis a lte v oce cancinna t : Te Deum laudamus
Vulgus v era :„Hospadine, pamiluj ny.
“
275
P rofessia regis ante solium coram D eo et clero st pa *
pa la z „P rofiteor st pramitto nostra rum preestere. A men.
“
II. Ordo ad benedicendum r eginam ,qua e debet con
secra ri sta tim post fa ctam eansecra tionsm regis, hoc ma da
S ta tim so cor ana ta et sam benedici et corana ri inbente,
crins soluta et capite discapsrto a duobns episcapis deducitur
ante a lta re et prostra ta ante debet ora re ; que elsv a ta a b ora
tions ab episcopia debet iterum caput inclina rs. Hoc fa cto a rchi
episcapus dica t ora tianem :„Omnipotens sempiterne est
mundum qui A lia benadictio einsdem coram aptima tibns
ante a lta ra per metrapolitanum dicsnda : „Deus qui solnscards pra sficia t. P er C hristum N otandum est
,quod tunica
rsgina e et camisia debant esse apsrta e a nte usque a d ca rri
giam et dominus a rchiepiscapus debet inungsre sam da a lso
sancto in modum crucis in capite et pecta re st in sea pulis ;
dum inungit sie :„In nomine petris sa ecula rum A men.
“
Ora tionss post unctionem : S a ncti spiritus quaa s a ux iliante domina nostro J esu C hriste, qui
Ora tio : „Omnipotens sempiterne indigne. P a r do
minum
P a st istam ora tianem detur regina a sceptrum a b a rchi
episcopo, a lterius modi quam sceptrum r egium,a t v irga con
similis v irga e regia e, a bsque ora tionibus. Tune debet a nulus
immitti digito eins dicente metr apolita no : „A ccipe annulum
per v enire . P er Item a lie : Deus cuius est contenda t.
P er C hristum S equitur benadictio corona e : Deus tuorumcorona fidslium (nt supre) Que finita debet ei imponi ab
a rchiepiscopo corona in capite ipsius, quam impositam susten
ta re debant undiqus ba rones. A rchiepisopus antem debet dicsrs
sie :„A ccipe coranam coronsris.
“ Item a lie : O fficia nostra s
indignita tis qui cum Deo Item ora tia : „Omnium da
mine corrobora re gla riam. P a r . .
P ast istam ora tianem ba rones, qui coranam eins susten
tant. deducunt sam a d solium,ibi sede pa ra ta colloca tur ,
associa nta ipsam v snerabih abba tissa mana stsrii sancti G eorgii
in ea stra P ragensi ordinis sa ncti B ensdicti, qua e propter
18*
— 276
dignitetem sui v a ca turs et v aca ta corana tiani rsgina a debet
semper interesse, circumstantibus sam ba ronibus st ma tr a nis
nabilia ribns regni B a emia e.
In obla tiane v era,in pa ce fereuda st in communions
penitus est orda regis superius anna ta tus abserv a udus.
S equitur benadictio v ex illi : „Inelina D omina eurem tuam
a d preces nostra s humilita tis st per inter v entum bea tiM icha elis
a rchangeli tui div ina rumqne caelestium v irtutum pra esta nobis
a ux ilium dex tera s tua s, ut sieut benedix isti A braham a d v er sus
quinqne reges triumphantem a tque Da v id regem in tui nom inis
lande triumpha les cangressus ex ercentsm, benedicere st sa ncti
fica rs digneris hoc v ex illum,quod ab defensiansm sa ncta e
ecclesia e contra hastilcm rabiem defertur,qua tenus per v ir
tutam sancta e crucis triumphum et v icta riam se ex ha stibus
a cquisisse la stentur . Qui cum pa tre
Hic finitur ea rana tia st immedia te sequitur ev angelium
secundum M a tha sum : „In illo tempa re A beuntss pha risa s i
consilium inierunt,ut raperent J esum in sermane et q ua e
sunt Dei,D eo.
“
E t notandum,quod dum legitur ev angelium,
rex st rcgine
debant daponsrs ea rana s sna s,st lscta sv engelia ma ior in te r
a rchiepisca pos v el episcapa s a ccipit librum sv engslii et d e fe r t
domina regi a scula nduni et postee rsgina a et postea d om ina
a rchiepiscopo missam celebranti. C redo dicitur st offertor ium
„Intenda v aei a ra tianis mass rex maus et Dans maus, quonia ma d ts araba D omina .
“ P ast afl‘
erta rium v era ba rones v el magna tes
deducunt regem a d eltere, coranam eins coram so deferente s,
rex a ntem debet afl'
er rs unum pansm a lbum et a rmillam a rgen
team plenam v ina st a urum, prout regia e digniteh v idebitur
ex pedira , et rcgine similiter ; st in eunda st redeunda gla d ius
nudus defera tur coram rege st sceptrum .„Munera qua ssumus
domina ts la rgiente usqne qua qua proficia nt. P er eundemS equitur benad ictio solempnis super regem et populum
a nte A gnus dei : „Omnipotens Deus ca r isma tum suorum no s
lacuplst ia cundita ts st regem nostrum ecclesia stica e pa c is
perfrui fa cia t tranquilhta tsm. A men. A ngelum sa nctum ubiq ue
ei custadem tribua t st defensa rem tem sibi,quam nobis v ir
A eta s C a roli IV .,R om . regis,
in r egem B a em ia e a o . 1 34 7, 2 . S cp tmnbr is P r a ga e
259. C er a lus r ex J a annem ducam S tynev ia e in
f andst de ter r a S tynev ia a d v ita e tempa re .
1347,1 1 . S eptembr is.
C era lus D. gr . R . rex s. a . st B . rex illustri J oanni, duci
S tynev ia e, principi sna dilecto,suem gretiem et selutam
C um tua s pstitianis abla ta nobis series cantinerst, quodtu nobis post felicis nostra s corona tionis tempa re, dum nobis
debita e fidelita tis homa gium pra sstitissss, fer v entibus desider iis
a ifsreha s,qua tenus tibi ducetum siv e principa tum,
quem a lim
a b illustri domina J a a nns, cslebris memoriee genita re nostro
ea rissimo, a lim rege B .,in pheudum tennisse praba ris, v ir tute
regni B aemia e, cujus nunc regimini D omino disponente fe liciter
pra esidemus, cum suis liberta tibus, immunita tibns, honoribus
et gra tiis, sieut eundem ha ctcnus passedisti. in pheudum,dum
v iv sres,confer re ds rega li magnificsntia dignarsmur :
nos ducetum siv e principa tum tuum cum omnibus
honor ibus, gra tiis et immunita tibns, ut sum ha ctcnus tennisti,
nam . cum medieta te civ ita tum S tyne v ia e st G a r , districtunm
st a ppendia rum,fructunm st utilita tum pa rtinantium a d ee sdem
,
in quibus media pa rs nobis st tibi rssidua prov enire debebit,
neenan appidis R udna , P a lkswitz, Tilia , et pignoribus tuis Hernstet et Winczik et ea stra R itzsn in pheudum a d v ita e tua s
tempa re conferimus et danamus
Da tum P raga e a . D . 1347, Indictions VL, III . Idus
S eptembris, regua rum nostra rum anna secunda .
(G r unhagen I. 1 67
— 279
260 . C a rolus R omanorum st B a emia e r ex a pproba t
et confirma t liter a s pr iv ilegia les civ ita tis E gr ensis.
1347, 25. S eptembris.
Herolus D . gr . R am. rex s. a ., et B . rex
,notum fecimus
univ ersis. Liest a d persequsnda v ote fidelinm in hiis pr a esertim,
qua e ra tiani cansentiunt, a d ta nta ampliorem pragressnm regia
celsitudo se na v it abnax iam,quento div ina e dispensa tianis
gra tia pluribus damina tur : illorum ta men v a tiv a s preces a tten
tiam ex a udire tenetur , quas v irtutum approba te constantia et
fidslium obsequia ram laudabilita s recommenda t.
S ana cum dilecta rum nobis fidslium nostrarum, civ ium
E grensinm, pro se et univ ersita te sna abla ta nobis petitio
cantinerst, qua tenus siedem litera s, qua s a rec. mem . R ama
narum st B a emia e regibus, nomina tim a div a R udolfo etnonnullis
a liis es a nobis, dum essemus ma rchio M ora v ias, obtinuisse na s
cnntnr , approba re et confirma re dignamur
P rima s etanim litera e tenor ta lis eret
(Litter a e P r cmysla z'
17. (M : E yr a s 1 266. C od .jur . boh.l .54 )Item secunda litera sanaha t in ha ee v erbe :
„A lbertus D . gr . R am. rex s. a . univ ersis R omani Impsrn
fidelibus pra esentes litera s inspecturis gretiem suem at omne
bonnm. D ignum censemus st cansenta neum ra tiani, ut eis, qui
iide et dev otions pra e a liis se a d nostre et Imperii benepla cita
exhibent pramptia res, pra e ceteris etiam plus impenda t nostre
ssrenita s gr a tia s et fa v or is. Hine est, quod prudsntium v irorum,
cim'
um E grensium, fidelium nostra rum dilecta rum, gra te et
fidslia ser v itia , qua e nobis et Imperia impendernnt ha ctenus
et impendere cantinua tians la udabili non desistunt, benignius
adv ertsntes, ipsis bene specia lam gretiem dux imus fa ciendam,
ut inanta s ex tra civ ita tsm E grensem super quecnnque etiam
actions a d nullum judicium pra v incia le ev oca ri debea nt siv e
trahi, nisi querulantibus in civ ita te ea dem per judicem, qui
pro tempa re fuerit ibidem,justitia danegetur .
P ra esentium ste.
Da tum in Ha ilprunnsn septimo K a l. J uln a . 130 5,regni
v era nostri anna septimo.
“
P ra eterea tertie litera in lingua theutonica sie sanaha t
(Littcr a c J oa nnis r egis ddo . P r a ga e 1322 , 23. Octobr is.
C odec: jur . boh. II. 1 . n.
Item qua rta litera hunc tsna rem eantinaba t
(Litter a s J oa nnis r egis ddo. P r aga o 1341,1 0 . J ulii.
C odex jur . boh. II. 1 . n.
P ra eterea quinta s litera s ta lis eret tenor
(Littcr a e C a r olim a r chionis ddo.n a c 1342,28. J a hua r a .
C odes: jur . bob. II. 1 . n.
N as igitur a d supra dietorum civ ium nostra rum supplicationis insta ntiam,
quae justitiem sonst et non discedit a tra
mite ra tianis, pra eser tim cum juste pstsntibus non sit dans ;
gandus a sssnsus superscripta s litera s div a rum principum.
pra edecessa rum nostra rum tem R omanorum quam B a emia e
regum,nomina tim div i R udolphi R am. regis litera s, qua e inci
pinnt : R udolphus D. gr . R am. rex s. a . omnibus in perpetuum.
R ega lis throni (ddo. Vienna s,1 279
,7. J unii. C odex
5. I. st illustris J a annis,quondam B . regis, geni
toris nostri dilecti,st nostris de v erbo a d v erbum, prout
scripta sunt,in omnibus suis eapitulis st cla usulis et teno
ribus,ut pra efertur , ae ca rte nostre scientia informa ti ds
omnibus pra emissis, non dolo circumv scü ent er rors seducti,
sed de nostra s rega lis munificentia s a sssnsu et beneplacita
specia li innov amus, a pprobamus, ra tificamus st canfirmamns‚
decernentes ipses a uctorita ts regia , que patimur, integr a e et
plena ria e ex istera firmita tis, pra esentium sub nostro sigillo
testimanio litera rum.
Da tum P raga e a . D . 1347 Indictions I.,septimo K a l.
Octabris, regua rum nostra rum anno secunda .
(Or ig. a r ch. E gr em z'
s. P elzel K . C a r l I V. XLVIII.)
261 . B a lduini a r chiepisca pi Trev ersnsis cum Os
r ola IV . R am . r ege de cer tis ba nis (Lux emburg st C ulon)canv entia .
1348, 17. F ehm a rn . (C a lania s.)
(A. K. C hytil VII.
est juste ; in hoc enim libera lita tis nostra s non a rret intentio,
sed rega lis sceptri fa stigium ex tollers sa lnbriter a rbitra tnr .
S ana a d nostra s celsitndinis v snersbilss a rchiepiscapus
P ragensis, Olomucensis st Luthomusslensis episcopi, necnon
illustres J ohannes, K a rinthise comesque Tyra lis st G oricia e,
germanus noster ca rissimus,a c N icola us, Opa v ia c et R a ti
boria e dnces, ca sterique pra ela ti, dnces, principes, ba rones,
proceres et nabiles regni nostri B a emia e et psrtinentiamm
einsdem, pressentiam a eeedentes
,nobis humiliter supplicam nt,
ut qua sdam litter a s F riderici, div i R ama namm Impera toris,
pra edecessoris nostri, nobis pa r ipsos ex hibita s, querum tenor
et series sequitur in ha ee v erbe
(D ip loma F r ider ici I. Imp . dd a . R a tisbona c 1158, 18. J a nu
a r u,hujus C odicia tom . I. n.
nostre confirma r e a uctorita ts regia digna remur .
N as utique pra efa ta rum pr a ela ta rum, dumm, principum ,
ba ronum, pracemm et nobilium, quas hana ris st felicis sta tus
R oma ni regni et sa cri Imperii fidelss et sollicita s pra e ca eteris
na v imus zela tores,ipsumque regnum B aemia e R omani regni
membmm fa re nobilius, suppliea tionibns benignius inclina ti,
pra efa tus littera s a c omnia et singula contents in eisdem
landamus, ra tificamus, a pprobamus, confirmamns et de no v a ex
ca rte scientia de nostra s R omana e regia e plenitudine potesta tis
demus, tenore pra esentium conferimus et danamus.
V a lentes de uberia ri dano gra tia s R omana e regia e st ca n
cedentes ex presse, quod tem in judicia quam ex tra , ubieumqus
necessa rium fuerit ent etiam opportunum,nostris praesentibns
v a lut pra edictis a rigina libus litteris adhibea tnr ab omnibus et
singulis plena fidss,nostra sque pra esentes dictis a eqnipa llers
a rigina libus per amnis,decernimus, pra ecipimus et mandamus.
Hujus rei testes sunt : G er la cus a rchiepiscapus M agun
tinensis, sa cri Imperii pa r G erma nism a rchi«: ancella rius, R a
dnlphus sen1or , dux S a x ania s,
sa cri Imperii ma rssca lcus,
R adnlphus junior,S a x anies st F ridericus ds D ock dnces
,
J ohannes purgra v ins N urnbsrgensis, U lricns lantgra uius de
Lyugksmberch, F ridericus de Or lamund , V lricus ds Helfen
stein et R adnlphus de Wertheim comites,P etrus de Hewy,
283
C ra fta ds Hasnla eh, G otfridus de P runeck, E berha rdus ds
Wa lkss, F ridericus de \Va lkse, E gla lt'
di F riberg et P ur
cha rdns de E lrba th,R oma ni regni pra efa ti principes et ba rones.
In quorum omnium testimonium et a d certitudinem ple
nia rsm pra esentes fieri jussimus et nostra s ma iesta tis sigilli
eppensiane muniri.
Da tum P raga e a . D . 1348, Indictions prima , V II. Idus
A prilis, regua rum nostra rum anna secunda .
(A. K. A r ch. S . Wenc .)
264 . C er a lus IV . R am . rex confirma t litter a s F r i
derici II. R om . regis , B a silese 26. S ept. 1212 super
elections r egum B a emia e da tes.
1348, 7. Apr ilis.
Listy dv a cia sa ie K a rls,jeden 3 zla td bulli a druhy 8 meiestatem,
obs v slov a jedna stajné , ktsrjm2 patv rzqie C ech6m a mac au s, a by sabé
mahli za kreis v a liti bez piskö.2ky ciesa ina v a idée,Imhof. se jim zd1i
a arcibisknp casky ka runa v a ti i ma za ti kri le me,a a msze piisluäeiic1
k zemi ceské stäti ma,a ke d v oru ciasa iskému d a B amberka . da N orm
berga a da M a rsbe rga jeti me, a knieie polské ssebü v esti me, kdy2 se
jemu isst nadéli na prad v édéti da,ne ka runov äinie s ciasa iem ; na chce- li
kräl poslati ti°i ste odéncuo v , aby da l tf i ste hf iv an D a tum P raga e anno
1348 a druhéha jest da tum anno 1355 .
K ar ola s D . gr . R omanorum —rsx s. a . et B aemia e rex .
A d perpetnem rei mama riam .
Inna ta ca rdinostro benignita s circa fidelium et da v a ta rum
nostrarum hana res a t commode continuis intenta v igiliis, v a tis
ipsorum sunner a jugiter nos inducit. quotiens poscentium v ox
est juste ; in hoc enim libera lita tis nostra s non a rret intentio,
sed rega lis sceptri fa stigium ex tollers sa lnbriter a rbitra tur .
S ans a d nostra s celsitndinis v ener a bi1es a rchiepiscapus
P ragensis, O lomucensis, W ra tisla uiensis st Luthamuschslensis
episcopi, necnon illustres J ahannss, K a rinthia e comesque'I‘
yrolis
et G a ricias, germa nus noster cha rissimus, a c N icolaus Oppa v ia s
et R a tiboria e dnces, ca eter ique pra ela ti, dnces, principes, ba
rones, proceres et nabiles regni nostri B aemia e et pertinen
tiarum einsdem, pressentiam a eeedentes, nobis humiliter
supplicam nt,ut qua sdam littera s F riderici
,div i R omanorum
Impera torie a lecti, pra edecessoris nostri
,nobis per ipsos ex hi
bites,
’ querum tenor et ser ies sequitur in ha ee v erbe
(Liter a e F r ider icz II. R om . Imp . ddo. B a silea e a . 12 12 ,
26. S ep t. Haja s codz'
cis tomz'
I. n.
nostre canfirma rs auctorita ts regia digna remur .
N a s utique pra efa ta rnm pra ela ta rum. ducnm, principum,
ba ronum, procerum et nobilium,
qua s honor is et felicis sta tus
R omani regni et sa cri Imperii fideles et sollicitas pra e ca eter is
na v imus zela tores,ipsumque regnum B a emia e R omani regni
membrum tere nobilius, suppliea tionibns benignius inclina ti,
pr a efa ta s littera s a e omnia et singula contents in eisdem
landemus, ra tifieamus, a pprobamus, canfirmemus et de no v a
ex certa’
scientia de nostra e R omana e regia e plenitudine pa
testa tis, pr a efa tis, regna , pra ela tis, ducibns, principibns, ba r o
nibus, proceribus et nobilibns a c univ ersita ti regni ipsius e t
pertinentia rum ejusdem,a d usum et opus regum B aemia e in
perpetuum demus, tenore pra esentium conferimus et donemus ,
omnem diminntionsm et defectum,si quis in pra emissis fuer it,
de uberiori dano majesta tis R omana e regia e et plenitudine po
testa tis repa rantes omnimode et supplsntes.
V erumtamen si circa contents in pra efa tis litteris nan
nulli ca lumpnieri, ent ea interpreta ri sinistre, sen in sensum
reprabum decla ra rs,imo v srius abseura ri fa rsitan niterentur
,
a d tollendum ds media omne dubium v el obscurum, quibusdicta rum series a spergitur litera rum. nt regni B a emia e pr a s
fa ti, ipsiusque inca la rum sta tus in sincere Imper ii dilectionis
persev sret canca rdia et unita tem in v incnlo pa cis ssr v et,a c
incolse dicti regni hiis qua e dissidenties ma teria pa ssent essetemporibus pra futuris et anima rum st corporum inde nesei
turis periculis rsrumqus dispendiis prov enturis sollsrti pra e
v antions,entequem a rdia ntur , tem prudsnter quam sa lnbrite r
pra scisis, tamquam mansueti ter r am hereditsnt st in pa cis
multitudine dslsctsntur : electiansm regis B a emia e in ca se
dumtex a t st ev entu, quibus de gsnss logia , pragenis v el seminsent prasapia rega li B aemiae ma sculus v el femelle snperstas
286
ma rchiana tus Mora v ia s sigillo ante ipsorum a t nostra s corana
tianis sa lemnita tem usi fuimus ; in cuius bulla e a nrea e circum
fsrentia a pa rte ma iesta tis scripta sunt v erbe ists : F r ider icus
D eigr a tia S icilie r es: D uca tus A pulie et P r incip a tus C ap 1w,et ab
illa pa rte, nbi est impressio cuiusdem ca stri C hr istus o incit,
C hr istus r egna t, C hr istus inp cr a f , ex istunt sans et integra , omni
ca rentes v icia, cammunita e.
N ulli ergo amnino hominem licea t bene nostra s la udati
onis, ra tifica tianis, a pproba tionis, canfirma tionis, danetianis.
repa ra tianis supplementi, interpreta tianis, decla ra tianis, rsv a
ca tianis,ca ssa tianis, irrita tianis st a nnulla tianis pa ginam in
fringers, v el ei a usu temera rio in a liquo contra ire , contra riam
v era fecientss,si qui fuerint (quod absit), ultra indigna tionem
nostra s celsitndinis R oma na e, quam ab hoc ss nov erint gra
v iter incursuros, milla ma rsa s a uri puri nostro et R omani
regni fisco component, ipse rum v idelicet medieta tem nostra s
st successorum nostra rum,R omanorum regum st Impera torum,
curiee sau esma ria s et rsliquam pa ssis iniuriam ir rsmissi
biliter a pplicandam .
In quorum omnium testimonium et a d certitudinsm pls
nia rem pra esentes fieri iussimus et bulla eures typa ria nostr a s
M a iesta tis impressa pra ecepimus communiri.
Huins rei testss sunt G erla cus a rchiepiscapus M agun
tinsnsis S a cri Imperii per G ermanism ca ucsla rius, R udolphus
senior dux S a x ania s , S a cri Imperii mersschelcus, R udolphus
junior S a x onia e st F ridericus ds Deck dnces. J oa nnes purg
gra uius N ursmbsrgensis, V lricus la nggra uis de Lyuekembe rg,
F ridericus de Or lamund,V lricus ds Helti
'
ensta in st R udolphus
ds Wertheim comites,P etrus de Hewy , C ra f ta de Hasnla eh,
G a tfridus de P runeck,E berha rdus ds Wa ltss
, F ridericus de
Wa ltss, E glof de F riberg et B urcha rdus de E lrba ch. R oma ni
regni pra efa ti principes et ba rones.
Da tum P raga e a . D . 1347 Indictions pr ima , V II. Idus
A prilis, regua rum nostra rum anno secunda .
(A.K. A r ch. S . Wenc. G o lda st A pp . C h
VII .
- 287
265 . C er a lus IV ., R am . r ex , conflrma t litter a s ddo .
121 6. 26. J u l ., quibus F rider icus I. R om . rex a lecti
a nem Weneesla i. fi lii pr imogeniti r egis Oda crii in
regem B a emorum r a tem habet.
1348, 7. Aprilis .
List K a rluov kta rjmt pa tv rzuje listu F ridricha (ciesa ie), kteryz
po tv rzuir: krd.le V écsla v s sync krala O ta ksra v a ne krfl a v stv i ceské,
kts réhaz pdni a rytia istv a z jadna stajné v uole sabé s po v o lenim kr6le
O ta ka ra v e v a lili za kreis.
C a rolus D . gr . R oma norum rex semper a ugustus et
B oe1niee rex .
A d perpetnem rei mama riam.
Inna ta ca rdi nostro benignita s circa fidelium et dsv a tamm
nostr a rum hana res et commodo. continuis intanta v igiliis, v a tis
ipsorum sunnera jugiter nos inducit,quotiens poscentium v ox
est juste ; in hoc enim libera lita tis nostra s non a rret intentio,
sed rega lis sceptri fa stigium ex tollers sa lnbriter a rbitra tur .
S ans a d nostra s celsitndinis v enerabi1es a rchiepiscapusP ra
gensis, Olomucensis stLuthamusslensis episcopi, necnon illustres
J ohannes, K a r inthia e comesque Tyra lis et G a ricia s, germanus
noster ca rissimus, a c N icola us, Opa v ia e et R a tiboria e dnces,
ca eterique pra ela ti, dnces, principes, ba rones, proceres et na
biles regni nostr i B a emiae et pertinentia r um einsdem, pres
sentiem a eeedentes,nobis hu1n1liter suppliea runt, ut quaedam
littera s F riderici,div i R oma norum regis, pra edecessoris nostr i,
nobis per ipsos ex hibita s, qua rum tenor et series sequitur in
ha ee v erbe
(D ip lom a F r ider ici [I. R om. r egis ddo. ap ud U lmen: 1216,
26. J ulii. Hujus C od icia I. n.
nostre canfirmere a uctorita ts regia digna remur .
N as utique pr a efa ta rnm pra ela tamm,dueum, principum,
ba ronum, procerum st nobilium,qua s hana ris st felicis sta tus
R omani regni st sa cr i Imperii fida las et sollicita s pra e ca s
teris na v imus zela tores, ipsumque regnum B aemia e R omani
regni membrum fors nobilius, suppliea tionibns benignius incli
na ti, pra efa tss littera s a c omnie st singula contents in siedem
288
landemus,ra tificamns, approbamus, canfirmamus et de nov a
ex ca rte scientia de nostra s R oma na e regia e plenitudine pa
testa tis pra efa tis, regna , pra ela tis, ducibns, principibns, bera
nibus, proceribus st nobilibns a c uniusrsiteti regni ipsius et
psrtinentiamm ejusdem,a d usum et a pus regum B aemiae
im perpetuum damns, tenore pra esentium conferimus st da
nemus ; omnem diminntionsm et defectum,si quis in pra emissis
fuerit,ds uberiori dano majesta tis R omana e regia e et plenitu
dine potesta tis repa ra ntes omnimode et supplsntes, ec omne
dubium et obscurum pro pa rts st in feua rsm ipsorum
regum B aemia e interprstentes et etiem decla rantss, non ab
sta ntibus legibus, consuetudiuibns, nsibus, abser v a utns.juribus
municipa libus v el communibus, sta tutis sen edictis, fa ctis st
editis ineantrerium quibuscnmque, qua s et qua e, quantum a d
hoc, a c si fa rent nomina tim et de v erbo a d v erbum scr ipta
pra esentibns et inserta , rev ocamus, cessemns, ir ritamus, a nnul
lamus et de dicta R omana e regia e plenitudine potesta tis decer
nimus firmita tis fors nullius penitus v el momenti.
N ulli ergo a pplicandem (a t in d ip loma te p r a scedsnii.)In quorum omnium testimonium et a d certitudinsm ple
niorem pra esentes fier i iussimus et nostra s ma iesta tis sigilli
eppensiane muniri.
Huius rei testss sunt (a t in d ip lom a te p r a sccd enti).
Da tum P r a ga e a . D . 1348,indictions prima , V II . Idus
A prilis, regua rum nostra rum anna secunda .
(A. K. A r ch. S . Warm. C hytil VII .
266. C a rolus IV ., R am . rex . ca nfi rma t liter a s R ica rd i
r eg is R om .,ddo . 9. Augusti 1262 .
1348, 7. Apr ilis .
List K a rlua v (cia sa ie), je2to pa tv rzuje listu R icha rds kr6le nmskéhoje2to da v e potv rzeni 1: 1 i Otaka rov i na kra lov stv i ceské a zsmé pi'
1'
ele
ésjici a k tomu jemu a jeho dedicam ra kdsk11 a styrsl1 1i zemi piipajuje ,
jek0 2ta dédiai toho .
290
In quorum omnium testimonium et a d certitudinsm pls.
nia ram pressentes fieri jussimus et nostra s ma jesta tis sigilli
eppensiane muniri.
Da tum P raga e a . D. 1348. Indictions prima , V II . Idus
A prilis, regua rum nostra rum anno secunda .
(A. K. G olda st A pp . XXXIH.)
267. C er a lus IV ., R om . rex ,ca nfirma t litter as
R udolphi r egis ddo . E gr es 1289, 4. M a r t. de o fficia
pincsrna tus et de jure elector a l i regibus B . competente.
1348, 7. Apr ilis.
B ulle zlet6 (oiassie) K a r ls , V kteréi pa tv rzuje listu R udolfs ihn
skéha kräle na ésnkov stv ie kri deskému dané . K teréha fito R udolfs jestlist pii tom,
jehoi da tum a . 1289 na ésnkov stv ie i ta ké na v olen1'
kr£ls
in'
mskéha,i e jej spojnje jedna stajné s jinymi ka rferéty .
Druhy list (cia sa ie) K a rla v tez sla v a,jeho pad zla t11 bul li, toho
t6:2 pa tv rzuje.
K a rolus,D. gr . R omanorum rex semper a ugustus et
B a emia e rex .
A d perpetnem rei memoriem.
Inna te ca rdi nostro benignita s circa fidslium et dev o
ta rum nostra rum hana res et commode continuis intenta v igiliis
v a tis ipsorum sunnera jugiter nos inducit, quotiens poscentiumv ox est juste ; in hoc enim libera lita tis nostra s non a rret intentio ,
sed rega lis sceptri fa stigium ex tollers sa lnbriter a rbitr a tur .
S ans a d nostra s celsitndinis v enerabi1es a rchiepisca pus
P ragensis, Olomucensis st Luthamusslensis episcopi, na c non
illustres J ohannss, K a rinthia e comesque Tyra lis et G a r icia s,
germa nus noster ca rissimus,a c N icola us, Opa v ia c et R a tibor ia e
dnces, a c cesta ri pra ela ti, dnces, principes, ba rones, proceres
et nabiles regni nostri B a emia e et psrtinentiamm einsdem, pra e
sentiam a eeedentes, nobis humiliter snpplica runt, ut qua sdam
litera s R udolphi, div i R oma norum regis, pra edecessoris nostri,
nobis per ipsos ex hibita s,querum tenor st series sequitur in
ha ee v erbe
(D ip loma R udo lp hiR om . r egis ddo. E yr a s 1 289, 4. M a r ta .
Hujus C od icis tom . L n.
nostre confirma re auctorita ts regia digna remur .
N as utique . momenti (a t in p r a ecedenti dip lom a te).
N ulli ergo a pplicandam (a t in p r a ecedenti dip loma te).
In quorum omnium testimonium et ed certitudinsm ple
nia r am pra esentes fieri iussimus et nostre s ma iestatis sigilli
eppensiane muniri.
Huius rei testss E lrba ch (a t in dip lom a te p r a ecedenti)
Da tum F ra ge a . D. 1348,Indictions prima , VII. Idus
A pr ilis, regua rum nostra rum a nna secunda .
(A. K. A r ch. 8. Wem .)
268. C a r o lus, R om . rex , confirma t litter a s R udolphi
regis R om . ddo . E r for dia e 1290 , 22 . J ulii, pr incipa tum
Wra tisla v isnssm r egibus B a emia e concadentas.
1348, 7. Aprilis.
List K a rla kräle iimskéha ‚ Z e v idél list R udolfs kräle iimského,
kterjm2 v yznäv é , i e sv 6 präv a dav a kri Vscslsv a v i s buddcim kra löm
csskym i ka runé éeské na knie20 tstv i V ra tisla v ském ,a toho K a rel jmena
v anj pa tv rznje.
K a ra lus D. gr . R omanorum rex semper a ugustus et
B aemia e rex .
A d perpetnem rei mama riam.
Inna ta ca rdi nostro benignitas cir ca fidslium st da v o
torum nostra rum hana res et commode continuis intenta v igiliis,v atis ipsorum sunnera jugiter nos inducit, quotiens poscentiumv ox est juste ; in hoc enim libera lita tis nostra e non a rret intentio ,sed rega lis sceptri fastigium ex tollers sa lnbriter a rbitra tur .
S ans a d nostra s celsitndinis v enerabi1es a rchiepiscapus
P ragensis, Olomucensis st Luthamusslensis episcopi, nac non
illu tree J ohannes, K a rinth1ee comesque Tyrolis et G a ricias,
germanus noster ca rissimus, a c N ica laus, Opa v iss st R a tiboria e
dnces, ca eterique pra ela ti, dnces, principes, ba rones, proceres
19°
et nabiles regni nostri B a emia e et pertinentia rum einsdem prae
sentiam aeeedentes, nobis humiliter supplica runt, ut quasdam
litera s R udolphi, div i R omanorum regis, pra edecessoris nostri,
nobis per ipsos ex hibita s,querum tenor et series sequitur in
ha ee v erbe
(D ip loma R udolphi R om . r egis ddo . E x f a rd ia n 1290 ,22 . J ulii. Hujus C od icia tom . I . n. 84 lit. A .)
nostre cantirma re a uctorita ts regia digna remur .
N a s utique momenti (u t in dip loma £c pr a c«denti).
N ulli ergo a pplica ndam (nt in d ip lom a te p r a ecedenti).
In quorum omnium testimonium et a d certitudinsm ple
nia rem pra esentes fisri jussimus et nostra s majesta tis sigilli
eppensiane muniri.
Huius rei testss sunt (a t in dip loma te p r a ecederzh'
)
Da tum P ra ga e a . D. 1348, Indictions prima , V II. I dus
A prilis, regua rum nostra rum a nna secunda .
(A . K. A r ch. 8. Wem . B a lbiri M isc. I. p .
269. C a r o lus IV ., R om . r ex ca nflrma t l itter a s
R udo lfi R om . regis ddc . E r for dia e 1290 , 25 . S eptembris
super infeuda tia ne pr incipa tunm W r a tislev ia e et S lezia e.
1348, 7. Apr il is.
List (oiesa ie) K a rla , 20 R udolfus kräl iimsk19 pov oleni dass, i s
knie2e Vra ü sla v ské paddsv a se V äcsla v a v i krzili ta sk6mu a sv é präv o
jemu d6v 6.
K a ra lus D. gr . R am. rex s. a . a t B a emia e rex .
A d perpetnem rei memoriem.
Inna ta ca rdi nostro benignita s circa fidslium et dev o
ta rum nostra rum hana res st commode continuis intenta v igiliis,v a tis ipsorum sunnera jugiter nos inducit, quotiens poscentiumv ox est inste ; 1n hoc enim libera lita tis nostra s non er ra t intentio,
sed rega lis sceptri fa stigium ex tollers sa lnbriter a rbitra tur.
294
K a rolus D . gr . R oma norum rex s. a . st B a emia e rex .
A d perpetnem rei mama riam .
Inna ta ca rdi nostro benignita s circa fidelium st dev o
ta rum nostrarum hana res st commode continuis intenta v igiliis,
v a tis ipsorum sunnera jugiter nos inducit, quotiens poscen
tium v ox est juste ; in hoc enim libera lita tis nostra s non a rret
intentio, sed rega lis sceptri fa stigium ex tollers sa lnbriter
a rbitra tur .
S ans a d nostra s celsitndin.s v snersbilss a rchiepiscapus
P ragensis. Olomucensis, Wra tisla v isnsis atLuthamusslensis epi
scapi, necnon illustres J ohannes, K a rinthia e comesque Tyrolis
et G a ricia s, germanus noster ca rissimus, a c N ica laus Opa v ia s et
R a tiboria e dnces, ca eterique pra ela ti, dnces, principes, ba rones,
proceres stnabiles regni nostri B a emia e st pertinentia rum eins
dem, pressentiam a ccedentss, nobis humiliter supplica runt, ut
qua sdam littera s R udolphi, div iR omanorum,regis, pra edecessoris
nostri, nobis per ipsos ex hibita s, querum tenor et series sequitur
in ha ee v erbe
(D ip lom a R udo lphi r egis R om . dda . E rf ordia e 1290
26. S ep t. Hujus C od icis tom . I. n . 84 lit. C .)
nostre canfirma re auctorita ts regia digna remur .
N OS utique momenti (s t in dip lom a te pr a c% dentz).
N ulli ergo a pplicanda s (ut in dip lom a te p r a ecedenti).
In quorum omnium testimonium st a d certitudinsm ple
niorem pra esentes fieri jussimus st nostra s ma iesta tis sigilli
eppensiane muniri.
Hujus rei testss sunt (a t in d ip loma te p r a ecedenti).
Da tum P raga e a . D. 1348,Indictions prima , V II. Idus
A prilis, regua rum nostra rum anna secunda .
(A . K . A r ch. S . Wenc. B a lbin I. p . 183. C hytil
VII .
— 295
271 . C era lus IV ., R om . rex , canfl rma t litter a s
R udo lfi r egis ddo . E r fordia e 1290 , 26. S eptembris ds
jur a pincsrna tns et electa r a tus r egi B a emia e competente .
1348, 7. Aprilis.
B ulle slet6. ciesa ie K a rla,kdet v 111 pa tv rznje iimského kré le
R udolf s listu na bias v a lem‘
kr61a nah ciasa is timskéha 11 na flankov stv ie ,
pi’i kte rémäta list 15110 1 kreis R udolfs jest, kterémut da tum 1290 , a ciesa 1e
K a rla bude datum 1348. A v tems listu tis1'
c hf iv en paklé.d6 pokuty zla ta
liteho, p6t set da h
'
äe a pét da koruny caché .T6hai ciasa te majoet6t druhy v 155 slov a jako bulla , i t6hot dns da tum.
K a rolus D. gr . R omanorum rex s. 11. et B a emia e rex
A d perpetnem rei mama riam.
Inna ta ca rdi nostro benignita s circa fidelium et dev o
torum nostra rum hana res st commode continuis intenta
v igiliis, v atis ipsamm sunnera ingiter nos inducit, quotiens poscentium v ox est inste ; in hoc enim libera lita tis nostra s non
ar ret intentio, sed rega lis sceptri fa stigium ex tollers sa lu
brita r a rbitra tur .
S ans a d nostra s celsitndinis v snersbilss a rchiepiscapus
P ra gensis, Olomucensis, Wra tisla v isnsis st Luthomislensis epi
scopi, neenan illustres J oha nnes, K a rintia s comesque Tira lis et
G a r icia s, germanus noster ca rissimus, a c N icola us, Opa v ia s et
R a tiboria e dnces, ca eteriqui pra ela ti, dnces, principes, ba rones,
pra ceres et nabiles regni nostri B ohemia s et psrtinentiamm
einsdem, pra esentiam a ccedentss, nobis humiliter supplica runt,
ut qua sdam litera s R udolfi, div i R amanam m regis, pra ede
cessoris nostri, nobis per ipsos ex hibita s, querum tenor st
series sequitur in ha ee v erbe :
(D ip loma R udolphi r egis ddo . E rf or dia e 1290 , 26. S ep t.
Hujus C odicia tom . I. n.
nostre canfirma re auctorita ts regia digna remur .
N OS utique momenti ( a t in d ip loma te
N ulli ergo applicendis (a t in dip lom a te p r a ecedenti).
296
In quarum omnium testimonium st a d certitudinsm ple
nia rem pra esentes fieri iussimus et bulla eures tipa ria nostras
ma iesta tis impressa pra ecepimus communiri.
Huius rei testss sunt (ut in d ip loma te p r a ecedenti)
Da tum P raga e a . D. 1348, Indictions prima , V II. Idus
A prilis, regua rum nostra rum anna secunda .
(A. K. A r ch. 8. Wem . G olda st A pp . XXXIV.
C hytil VII.
272 . C er a lus IV ., R am . r ex , confi rma t litter a s Albertir egis R om . ddo . N ur smbsrga e 1298, 17. N o v embris. de
co rona a rege B . in cur ia imper ia li debite non gestanda .
1348, 7. Apr ilis.
K a rolus D. gr . R omanorum rex semper augustus et
B a emia e rex .
A d perpetnem rei mama riam.
Inna ta ea rdi nostro benignita s circa fidelium et dev o
tomm nostra rum hana res et commode continuis intenta v igiliis ,
v a tis 1psa rum sunnera ingiter nos inducit, quotiens poscentiumv ox est inste : in hoc enim libera lita tis nostra s non a rret
intentio, sed rega lis sceptri fa stigium ex tollers sa lnbriter
a rbitra tur.
S a ns a d nostra s celsitndinis v snersbilss a rchiepiscapus
P ragensis, Olomucensis et Luthamusslensis episcopi, neenan
illustres J ohannes, K a rinthia e comesque’
I‘
yrolis et G a ricia s ,
germanus noster ca rissimus, a c N icola us, Opa v ia s et R a tiboria e
dnces, ca eterique pra ela ti, dnces, principes, ba rones, proceres et
nabiles regni nostri B a emia e et per tinentia rum einsdem pra e
sentiam a ccedentss, nobis humiliter supplica runt. ut qua sdam
littera s A lberti, div i R omanorum regis, pra edecessoris nostri,
nobis per ipsos ex hibita s, qu'
erum tenor et series sequitur inba ss v erbe
(D ip lom a A lber ti R om . r eges, d a tum N a r imberga e 1 298,"7. N ov . Hujus C odicis tom . I.
nostre canfirma rs a uctorita ts regia digna remur .
298
N as utique pra efa ta rnm pra ela ta rum et dueum, principum,
ba ronum, procerum a t nobilium
,qua s hana r is et felicis sta tus
R omani regni st sa cr i Imperii fideles sollicita s et sedulos pra e
ca eteris na v imus zela tores, ipsumque regnum B aemia e R omani
regni pra efa ti fors membrum nobilius, suppliea tionibns beni
gnius inclina ti, amnis st singula priv ilegie , fonds. jura, liberta tes, oppida , ea stra , dana ria et gra tia s a nobis et div is regibus
et Impa ra ta ribns R oma nia , pra edecessoribns nostris,regibus
B aemia e concessa et concessa s, sub tenore et serie quibus
cunque, ds nostre auctor ita ts R omana regia st plena rie pa
testete sc ex ca rte scientia innov amus, epprobamus, ra tifi
camus, canfirmamns et pressentis scripti pa tra cinia de nov o
conferimus et donemus , omnem diminntionsm st defectum si
quis in pra emissis fuerit, repa rantes omnimoda st supplsntes,
omne dubium et obscurum pro pa rte in fev orem regni et
regum B aemia e ds uberiori dano nostra s majesta tis R oma na eregia e et plenitudine potesta tis interpretantes et etiam decla
rantss ; non obstantibus legibus, consuetudiuibns, obser v entiis.
juribus communibus, municipa libus, sta tutis sau edictis, fa ctis st
editis in contra rium quibuscnmque et cuiuscuque tenoris ex i
stent,qua s st qua e, inquentum pra esentibns v el eti
'
ectu pra e
sentium fa rsnt cantra ria ent contre ries, a c si fa rent nami
netim ds v erbo a d v erbum scripta st scriptes, inserte pra e
sentibus v el inser ta a et de quibus pra esentibns a ppa r ta ret fieri
mentia specia lis, rev ocamus, cessemns, ir ritamus, annihilamus
et de dicta e R omanae regia e plenitudine potesta tis v olnmus
et decrev imns firmita tis fors nullius penitus v el momenti.
N ulli ergo a pplicendam (a t in dip lom a te p r a cesdm ti.)
In quorum omnium testimonium et a d cer titudinsm pls
nia rem pra esentes fieri iussimus et nostra s ma iesta tis sigilli
muniri eppensiane.
Huins rei testss sunt ba rones (a t in dip loma te
p r a ecedenti).
Da tum P r a ga e a . D. 1348,Indictions prima , VII. Idus
A prilis, regua rum nostra rum II .
(A. K. A r ch. 8. Wem . G olda st A pp . XXXV.)
299
274. C a roli IV ., R om . st B . regis, de mer chia netu
Mor a v ia s , episcopa te O lomucensi st duca tu Opa v iensi
cenfeudis co rona e B os1nia s ordina tio .
1348, 7. A pr ilis .
List ciasa i*e K a rla,kde2 v äech prev a sv aba d ma rkra bstv i ma
ra v skému potv m nje a to v yznti v ä, Z e biskupo v é a louuiéti,
1na rkrebi
mora v éti s knie2a ta apa v ské , ka likrät by ka li toho pa tishi bylo , fie msjiléno pf ijima ti a piisahy obyéejné kra luam csskym dé la ti.
C a rolus D . gr . R omanorum rex semper augustus et
B a emia e rex .
A d perpetnem rei memoriem.
N on modicas famee precanentis titulas moderni temporis
mer atur pa sterita s, si quod pra edecessa rum insta ura v it la u
danda pra v isio, v igilanti eure prosequitur et telibns prov ides
circumspectianis munit sa ler tiis,ut fructuosa s ca utela e duca tu
pr a eambulo, v iv a ci successorum memoriee commendetur .
S a ns cum insignes st magnifici principa tus, v idelicet spi
scopa tus Olomucensis, ma rchiana tus M ora v ia s et duca tus Opa
v ia e, langa iam et antiquo tempor is tra ctu a cla ree memoriee
illustribus a lim regibus st ducibns B a emia e,a lim eidem regna
B a emia e pra ssidentibus, et a corona a c domina regni pra efa ti
in feudum semper ha biti fuer int et possessi, et v snersbilss
Olomucensis ecclesia e entistitss, necnon illustres ma rchianes
M ora v ia s et Opa v ia s dnces, a lim B aemia e regibus et ducibns,
pragenita ribus et pra edecessoribns nostris,in susceptiane
feudornm st in eins,qua e a d v a sa lla tus specta nt absequia ,
v aluti dominis suis a rdineriis st na ture libus debitam semper
ex hibuerint rev ersntiem et hana rem ;
1 . sieut hoc littera s div i F riderici R oma norum Impe
ra ta ris a ugusti, qui de ca r te sna scientia in prima ipserum
cla ree memoriee W la dislaum,ducam B os1nia s illustrem ,
dum
v iv eret, heredes st successores suos, v irtutis et sx cellenha e ipsius
industrie rite pascsnts, entequem eundem ed regnum B a emia e
carona ri contingeret, gestanda cir culo deca ra v it, ut eadem
insigni circulo a dinster Impera torum et regum R oma norum,
in netiv itetis C hristi et S a lv a ta ris nostri, pa schs et penthe
castes, neenan bea torum Wenczesla i et A da lberti pa tran0 rum
B a emia e festiv ita tibus uteretnr : qui tamen circulus eidem
duci a nemine pra eterquam a P r a gensi ent O lomucensi s p i
scopis v el eorum a ltero, qui dum a lterum a x eis a bssss cantin
geret, v ices suppleret amba rum, in pr a edictis festiv ita tibu s
fuers t impanendus ;
(B itter a s F r ider ici I. Imp . ddo. 1 1 58, 18. J a nua r .
C odex j. 5. I.
2 . se in secunda littsra cla ree memoriee illustri Otta ka ro
prima et successoribus suis, pra ecla ris B aemia e regibus, ob
insignia et gra te ser v itia , quibus sa crum R oma num Imperium
diga is honoribus prosequi studueruut, inv estiendi sc infeudand iepisca pa s pra efa ti regni B aemia e plenam tribuit fa culta tem ;
(Vid. C 0 d . j. 5. I. 1 9, a d a nnum
3. et littera s div i F riderici sa oundi,R oma norum regis ,
in quibus ex primitur , quod illustr is Henricus ma rchio M a r a
v ia e et univ er sita s 1nagna tum et nobilium B a emia e de
a sssnsu st v olunta te illustris O ttakeri,quondam B a emia e regis ,
proa v i nostri ea rissime illustrem Wenczesla um. primagenitnm
ipsius, in regem snum slsgerint, et ea dem ela ctia per supr a
dictum F ridericum R oma norum regem fuerit a pproba te ;
(Litter a ß F r ider ic i Imp . ddo. 1 21 2 , 26. S ep tembr is.
C a d . j. n.
4 . et littera s div i R ica rdi, a lim R oma norum regis, qui a ucto
rita te sna,sieut protestetur in litteris, pra efa tum regem O tta
ka rum, pr a a v um nostrum,dum a dhuc v itam a eeret in huma nis
,
de regni B aemia e et ma rchiana tus M ora v ia s principa tibus et
omnibus fendis a d ea dem spectantibus inv estiv it ;
(Litte r a e R ica r d i R . r egis ddo . 1 262,20 . A ugusti.
C odex j. 5. n .
5 st specia liter daneü a cla ree memoriee illustr is O tta ka ri
secundi quondam B a emia e regis, proa v i nostri dilecti, quampetri illustris N icola i, ducis Oppe v ia e pressentis, fecisse dinos
citur, dum ter ram Mora v ia s div idens ducetum siv e principa tum
Oppe v iensem crea uit ex nov a , ipsumque ducam Oppev ia e, quemds ma re suee benignitetis gra tia sublime v it in principem, heredes
- 30 2
regibus B aemia e, sieut ex pra emissis ca lligitur , compa tit st
competeba t ibidem, pra edicta rege Ottaka ro v el suis succes
soribus,B aemia e regibus, in a liquem personam inste a estime
tiane pr a ssumimus fors trensla tum,nisi utique titulum fendi
et superiorita tis dominium sibi st successoribus suis,B aemia e
regibus, prov ide reser v a rint,sieut etiam nos, qui non a liunde
ob hoc ex ample ca lligimus, dum essemus in minor ibus consti
tuti,eundem merchianetum cum omnibus suis daminiis
,hana
r ibus st pertinentiis a cla ree memora s illustr i J oha nns,qua n
dam B oemiee rege, genitora nostro cer issimo, dinoscimur
tennisse ; pra esertim cum etiam crestia siv e nov a ordina tia
dict1 duca tus siv e pr incipa tus Oppe v isnsis mada supra dieta
r ite fuerit instaur a ta .
N e ex interpreta tione sinistra qua rumlibet, ent ex du
hista tibus,abscurita tibus v el ev entibus cantreriis quibuscunque
nostris,heredum et successorum nostra rum
,regum B aemia e st
corona e regni pra efa ti jur ibus, hana ri st sta tui v elast impa
sterum quomodolibet da raga ri, communica to super hiis nenn]
la rum sa cri R omani Imperii principum,ba ronum et procerum,
fidslium nostr a rum , consilio specia li, pra edictis omnibus de
v erbo a d v erbum, prout superius ex primuntur , intelleetis st
in ex amen delibera tss a e prov ides discussionis edductis, a ucto
ritets R oma norum regia interpr etemur , pr anuntiamus, ditfinimus,
protestamnr , dicimus es da carte nostre scientia decla ramus,
snpra dictas principa tus insignes, v idelicet episcapa tum
Olamucansem,merchiane tum M ora v ia s et ducetum Oppe
v ia e, a d iur isdictionem st d irectum dominium regum st
corona e regni B a emia e iure specters, quodque episcopi, ma r
chiones st dnces pr a efa ti, l eredss et successores ipsorum
imperpetuum principa tus eosdem et pra efa ta dominia , quotiensper mor tem ent a liis ca nsis legitimis rite v eca v srint
,a nobis,
heredibus st successoribus nostr is,B aemia e dunta x a t regibus
et a corona r egni B aemia e, a bsque r anitentia sau difficulta ta
in feudum rev erenter snscipere, nobisqe a c dictis heredibus
et successoribus nostris,B a emia e regibus, et corona e regni
presta ti, in ca sibns a ntedictis homegii, obedieutia s a c subjec
tionis debita e cansusta inramenta corpore liter fa cere tenea ntur ;
30 3
omnem defectum,si quis in litteris st priv ilsgus dicta rum
Impera tomm st regum R omanorum memor iee recolenda e,ent
etiam in pra esentibns, sen in dona tions illustris Ottaka r i
secundi,regis B aemia e, proa v i nostri, ut si forta ssis ducetum
Oppe v ia e absque R omani principis et superioris licsntie crea rs
non potuit, v el si ea dem dona tio juri communi cantra r ia v ide
ra tur, que v is abscurita te, interpreta tians dubie v erba rum
defectu, ent ex a lie occa sione v el ca usa campertus fuerit,
supplsntes de plenitudine R oma norum regia e potesta tis.
N an obstantibus legibus, consuetudiuibns, nsibus, abserv a u
tns, jur ibus, municipa libus v el communibus, sta tutis sau ed ictis
publicis v el priv a tis, fa ctis st editis in contra rium quibus
cunque, qua s et qua s,quantum a d hoc, a c si nam1na tim et de
v erbo a d v erbum pra esentibns inseripta et inserta cansisterent,
etiam si ds hiis iure v el cansuetudine deberst fieri mentia
specia lis, rev ocamus, cessemns,ir ritamus, a nnullamus et de
d icta e R oma nae regia e potesta tis plenitudine , decernimus fir
mita tis fors nullius penita s v el momenti.
N ulli ergo (a t in dip loma te p r a ecedenti) a ppliw ndam.
V enera bili G erla ca a rchiepiscapa M aguntina , sa cri Impern
pe r G ermanism a rchica ncslla rio,illustribus R udolfo senia re, sa cri
Imperii a rchima rsschca llo, R udolfo juniors, ipsius neta , S a x o
nia a , F riderico de Teck ducibns spectabilibus, J ohanns burc
gr a v ia N ursmburgensi, U lrica lentgr a v ia Luctenbergensi,
F riderico ds Or lamunde, U lrica de Helfenstsin et R udolfo de
Wer theim camitibus,nobilibns P etra de R aw, C r a stane ds Hohen
loeh, G a tfr ida de B runscke, E birha rda et F r iderico ds We lse ,
E glolfa de F rybsrg st B urcha rda de E lrba ch, nostris et sa cri
R omani Imper ii principibns st fidelibus, testibus a d pra emisse .
P ra esentium etiam sub nostra s ma iesta tis sigillo testi
manio littera rum.
Da tum P ra gee a . D . 1348, Indictions prima , V II. Idus
A prilis, regua rum nostra rum a nna secunda .
(A. K. A r ch S . c c. B a lbin Misc. VI II. p . 1 65 .
G oldm t. S upp l. 36. P elzel,K a r l I V. U r k. 1 58 C hytil
VII.
30 4
275 . C e ra lus IV ., R om . rex , deducts serie a bliga
tionum regna B . de ducetibus S ilesia s a tq ne ma rchia e
B ud issinensi et G o r licsnsi a lim fa ctam m , sa edam duca tus
regna B . in per petnum a ucto r ita ts R om . regia a djung itst inco r por a t.
1348, 7. Apr ilis .
List (cissa ie) K a rla , ktera k ta kniefietstv ie polské a slezsk e k koruné deské k v éöna sti pad menstv ie obratil .
K a rolus D. gr . R am. rex s. a . et B . rex .
A d perpetnem rei memor iem.
N on modica s cammandetur (a t inp r a ecedc nti d ip loma te).l . S ans licet pridem recolenda e memoriee div us F ridericus
R . Imp. a ugustus, preedeesssa r noster,de singula ri sna s ba ni
gnita tis munere cla ree ra ca r da tianis illustriWla disla a , quondamB . duci, qui regnum B . ante corana tiansm suem rsgeba t, st suis
heredibus, B . regibus, censum de ter ra e P olonia s, quem a nte
cessorss ejus, dnces B .,a P a lania multis tempor ibus a cci
pcrc cansue v era nt. qusmque P olonia s et S lezia e dnces secro
Imperia solv ere teneba ntur, prout 1n litteris Impera tor is
pra efa ti e v identer ex primitur , liber a liter dux erit eraga ndum :
ipsi quaqua ducss P olonia s st S lezia e eundem censum illu
stribus pragenita r ibus st pra edecessoribns nostris,B regibus,
in signum subjectionis debita e a t in recognitianem sui
super ior is dominii rite perso lv er int multis temporibus retro
a ctis : tamen ed ha bunda tia ris ca utsla e pra esidium tr a ctu
temporis dicti dnces suo,heredum et successorum suorum
nomine a tque v ice pr incipa tus, terr a s et dominia sue a
cla ree memorie e illustr i J oha nns, quondam B . rege, geni
tora nostro cerissimo,dum v iv eret
,st demnm a nostre
celsitndine, dicta nostro genitora defuncta , et a corona regni
B . in feodnm cum solempnita te debite suscsperunt, nobisqne
a c dicta genitori nostro. dum v iv er et,ta nquam corona e regni
B . pra estiterunt sa lemniter obedieutia s,homa gii, subjectionis
st tidslita tis debita e corpore lia juramente ;
(D ip lom a IV'
r ider ici I . ddo. Ita tisbona e 1 158,18. J a m :
a r ii. C odes: ju r . boem . I
— 30 6
Vid. ct C . j. 5. I. n. 70 (P a ctio inter R udolphum r egem ct
B oemos 1278 f a cta ) necnon hujus tom i 70 . (A cquisitio
civ ita tis Wr a tisla v isnsis.)
3. st quamv is ma rchia B udissinensis et G a rlicensis, qua scum ca eteris civ ita tibus, appidis et pertinentiis suis ad regnum
et coranam B . ab antiquo pertinuit, per illustrem Otaka rnm
quondam regem B .
, pra a v um nostrum, in pa rsanes illustrium
quondam B randenburgensium ma rchianum ex certis et ra ti
onebilibus causis a liena ta fuerit, a liquanda tamen ma rchionibus
pra edictis absque sex us ma sculini heredibus decedentibus a b
ha c v ita , nabiles, militcs, clientes, civ es et univ ersi inco lse
merchiae B udissinensis et G orlicsnsis pra efa ta a anima dv s r
sione debite cognoscentas, qua litsr a d regnum st coran am
B . tanquam a d immedia tum et na tura ls dominium dudnm p er
tinuerant, a d subjectianem et obsdientiem diati illustris
J ahannis, quondam B . regis genitoris nostri, ta nquam ad or d i
na rium,legitimum st na tura lem dominum snum st a d coran am
regni B .
, ds cujus gremio dudnm constiterant, ut pra efer tur ‚
delibera tionc non impra v ida redierunt
(Litter a e J oa nnis r egis ddo. P r aga e 1319,31 A ug.
Vid. n. 35. et hujus C ool. I. n.
N as igitur indefessam sa llicitudinis operam a t diligentiam
ex quisitem,quam sa epedicti proa v us, peter et pragenito r ss
nostri ca rissimi, quondam B . reges, a d abtinendum subjecti
anem,v a sa llagium et obsdientiem illustrium S lezia e et P olonia s
ducam, principum st fidelinm nostramm, principa tus st duca tus
Wra tisla v isnsis et S lezia e,et etiem B udissinensem et G o r li
csnssm ma rchiam,ut pra efertur ‚
non absque magnis impansiset infinitis laboribus habuernnt, in nostra s mentis scis continuo
rev a lv cntes, ut v ir tutis ipsorum f requentia et sa llicituda la bor is
pra eteriti sub felici nostro regimine sa lidetur : ds R oma na e
regia e potesta tis plenitudine stetuimus,quod omnes supr a
dicta s sententies et cla usules imperielium st rega lium litte
ra rum, qua s a d proba tianem dicta rum intentianum eddux imus,
semper st ubique in judicia et ex tra st in singulis a ctibus
30 7
et priv a tis, quotiens tenorem praesentium legi siv e promulga ri
cant1gerit, ejusdem effica cia e, v igoris et a uctorita tis ex istsnt,
a csi in figuris propriis origina lia v iderentur, et pra ecipua
cum ea dem originelia per nos a c nonnullos R omani regni prin
pas, ba rones st proceres a sculta ta et ex aminate fuerint dili
genter , a c demnm communica to super omnibus pra emissis
nonnullorum R omani regni principum , baronum et nobilium
consilio specia li,
pra edictis omnibus da v erbo a d v erbum, prout superius
ex primuntur , intellsctis at in ex amsn delibera ta e et prov ides
discussionis edductis, ne ex interpreta tiane sinistra quorumlibst nostris
,ba radam et successorum nostra rum,
regum B . et
co rona e regni, ejusdem juribus, honoribus st sta tui v ela st inpostemm da raga ri, auctorita ts R omana regia dictos S lezia e,
P olonia s st ceeteros praedictos dnces, nostra s principes et
v a sa llos cum principa tibus, feodis st v a sella giis ipsam m, pra e
se rtim cum a corona regni immedia te dependeant, dictum
quoque ducetum Wra tisla v isnssm cum civ ita te Wra tisla v isnsi
et ca eteris appidis ibidem,neenan ma rchiam B udissinensem
st G orlicsnssm cum v a ssllis, v esa llegiis, feodis, feadeta riis,
utilita tibus,fm ctibus, obv entianibus, jurisdictionibus, judiciis,
honoribus, juribus, consuetudiuibns et omnibus dicta rum du
ca tus st ma rchia s pertinentiis regna et corona e regni B _
pra efa ti in perpetuum a djungimus, incorporamus, a scribimus,eppropriamus st indiv isibilita r a c insspa ra biliter counimus.
S pecia liter etiam et ex nomine interpretamur , pranun
tiamus,diffinimus, protestamur et dicimus so da carte nostre
scientia dacla ramus, quod pra efa ti dnces S lezia e st P olonia s,
heredes et successores ipsorum,inperpetuum quotiens duca tus
eosdem ent a lterum ex eis v a ca re cantigsrit, ipsos v el ipsum
e nobis,heredibus st successoribus nostris
,B aemia e dumtex a t
regibus, et a corona regni B aemia e presta ti, absque ranitentia
sau difficulta te in feodum teneantur suscipe1 e, nobisqne,
her edibus et successoribus nostris,B . regibus et corona e
regni ejusdem hamagii, obedieutia s, fidslita tis a c subjectionis
debita e teneantur st debea nt preestere et fa cere corporelia
juramente .
30 8
S upplentee omnem defectum, si quis in litteris et priv i
legiis dicta rum Impera tomm et regum R . m. r . ent etiam in
ordinations sen tra cta tu dicti genitoris nostri, quam cum
pra efa ta Heinrico septimo st ultima Wra tislev iae st S lezia e
duee habuisse dinoscitur,
sen in reditu nobilium,militum
,
civ ium et inca la rum B udissinensis et G orlicsnsis ma r chias,
qui a d coranam regni B .
,nt pra emittitur , ex ca usis legittimis
redierunt, v el in pr aesentibns nostris literie v erborum defectu,
interpreta tiane dubie , sententia rum abscurita te v el a lie q ue v is
occa sione compertus fuerit, de ca rte nostre scientia es da
praedicta R omana e regia e plenitudine potesta tis, non obsta n
tibus legibus, cansuetudinibus, nsibus, obser v entiis, juribus
municipa libus v el communibus,sta tutis sen edictis publicis
v el priv a tis, f a ctis st editis in contr a r ium quibuscunque .
Qua s st qua e, quantum a d ha ee, ecsi nomina tim et de v erbo
a d v erbum pra esentibns inseripta et inserta cansiste r ent,
stiemsi da bis jure v el consuetudine deberet fieri mentia
specia lis, rev ocamus, cessemns,irritamus, annullamus et de
dicta e R oma na e regia e potesta tis plenitudine decernimus
firmita tis fors nullius penitus et momenti.
N ulli ergo hominum licea t bene nostra s ordina tionis,
inca rpa ra tianis, inv iscera tianis a scriptianis, a ppropria tianis,
eanjunctianis, interpreta tianis, pranuntia tianis, diffinitianis,
pra tssta tianis. declera tianis decreti,defectunm suppletia nis,
rev oca tianis, ca ssa tianis,irrita tianis a c ennula tianis pa
ginam infringers v el ei a usu temera rio in a liquo contr a ire.
C antrerium v era fa cisntes, si qui fuerint (quod absit), ultra
indigna tionem nostra s celsitndinis,quam ab hoc se no v er int
gra v iter incursuros, milla merca s a nri puri nostro st R am .
regni fisca component, ipserum v id . medieta tem nostra s sau
successorum nostramm curiee sau camera e, rsliquam pa ssis
injnriam irrsmisibilitsr a pplicendam.
V ener . G erla ca
D a tum P raga e a . D . 1348, Ind. I.,septimo Idus A pr ilis,
regua rum nostra rum anno secunda .
(A. K. A r ch. S . Wenc. G ränhagcn 8
— 310
M ichelsberg, Wanke v on Wa rtenberg unnd J abet v on R osen
berg, v eriehen unnd thun kunt a il'
enlich mit diesem brief a llen
den, die in sebent, horent oder lesent, da s wir dabei gewesen
seint unnd da s gesehen und gehart haben unnd deruba r zu
getzeugsn geschriban uund gebeten sein und gazangan a uch
des mit krafl'
t ditz br iefs,des der hochgeborne fa rsta unnd
herre,herr Woldma r , ma rggra f zu B randenburg unnd zu
Lanntsberg, des heiligen R amischau R eichs ertzkamerer , enge
sehen ha t die trewe und die gna ds, die ima der a llerdur ch
leuchtigist furste und unser gnedigsr herre,herr K a rl, R omischs r
kunig, zu a llen zeiten mersr des R eichs, unnd kunig zu B ehem ,
erzayget uund bewieset ha t uund nachwa l ertzsigsn ma g, und
hat den v orgenantenunnsern herren, dem R amischaukunige unnd
kunige zu B ehem, sein erben und na chkamsnn, ka nigan zu
B ehem, und demselben kunigreich unnd der G ran zu B ehem
geben uund v erschriben mit ssinenn brisfen : die ma r ck zu
Lusitz mit dem land und mit a llen stetten, v esten, merkten
dörfern, herren, mannen, lehen, v erlehanten guten, r ittem ,
knachtsn, schulthsisen, gepauern, mit welden, puschen, be rgen,
grundenn, slichten, wa ssern und wa ssereleuiftsn uund mit a llen
rechten, gewanheiten, freyheiten, eren, wirden, gnldenn, nutzen
unnd herrscha ii‘
ten unnd mit a ller zugeha rnnga , wie ma n d ie
mit bssnndsrn warten benennen mag, a ls er unnd sel iger
gedechtnus seine v orfern, ma rggra uen zu B ranndenburg, d ie
selben mercke zu Lusitz mit dem lannt besessen ha t. U nnd
ha t gelobt mit guatan treweu, ongsv erd , da s er a lle stete,
v ehsten, herren, ritter , kuechte, burger , schulthsisen, geba nsrn
unnd a llermeniglich inn derselben mercke uund lannt zu Lusitz
an der v orgenanten unnsern her ren, den R amischau k a niguund kunig zu B ehem,
seinen erben und na chkamen, kunigen
zu B ehem,an a llen furgetzag leiten unnd weyssn so l le
unnd wa lls.
U nnd ha t a uch gelobt fur sich,sein erben unnd na ch
kamen,ma rggra uenzu B ranndenburg, da s sie demselben unnse nn
herren, sein erben uund na chkomen,kunigen zu B ehem
, d a r zu
mit a ller ma cht,wie uund wenn sie da s em ensn
,mit ga ntzen
trewen behultfen sein wollen, wider a llermeniglich, niem a nt,
— 31 1
aszunsmben, da s sie die v orgenanten ma rke zu Lusitz mit dem
lannt,sta tten, merkten, herren, mannen, rittern und knachtsn
unnd mit a ller zugeham ng, a ls v orgeschriben sta at, ga r und
gentzlich erkriegen und in treu, gehorsam bringen, unnd da rumb
sagt er mit kra ff t seiner brieue ledig und las a lle herren, ritter ,knachts
, stets, burger , schulthsisen, bewern und a llermeniglich,die in der v orgenanten ma rck und lannt zu Lusitz wanha iftigsein oder da rin geboren, a ller huldunge, treweu uund sydes,der sie im un d seligér gedechtnus seinen v a rfa rn, ma rggrauen
zu B ranndenburg, v erbunden gewesen seint ; uund welche
unnter in da s v on inn selber hören wollen,den gelobt
er mit guatan trewen, an generde, da s er in da s selber
sagen wa lls mit seines selbs munde uund in sein offen
brief deruba r geben, ob sie des muten,unnd ha t geboten
in a llen gemainlichen uund itlichen besuudern, mit kra ift
seiner brieue, gleicher weys a ls ob er selber in da s gebate
mit seines selbs munde, da s sie dem v orgenantem unserm
gnedigen herren,dem R amischau khuig uund kunig zu
B ehem,seinen erben uund na chkomen
,kunigen zu B ehem ,
buldan,sweren und gela ben sollen ga trew, gehorsam unnd
unterthenig zu sein a ls iren rechten erbherren. unnd ha t
sich v erzigsn, f ür sich,seine erben unnd na chkomen, ma rg
grsuen zu B randenburg, mit beda chtem mnte mit. gnetem
willen uund mit v ollen r a te a lles rechtes, a nspreche unnd
anrsdnnge, die sie zu der v orgenanten ma rck uund lannt zu
Lusitz, herren, steten, v esten, mannen, burgern, leuten, a rmann
uund reichen, uund a ller zugehörunge, a ls v or geschriban ist,
haben, gehabt haben oder gehaben ma chten, uund beinamen
ab er zu den steten B udissin und G or litz uund ir zugeha rnngs
dhein rechts oder anspreche gehabt ha tte, der begibt und v er
zeihst her sich, mit kr afi'
t seiner brieue.
U und v ba r da s bitet er den a llerdurchleuchtigisten furstau
unnd unnsern gnedigen herren, herrn K erl R amischau kunig
unnd kunig zu B ehem,de v orgenanten, des er die agena nte
seine gabe der ma rcke und des laundes zu Lusitz, di er dem
kunigreich uund der cronan zu B ehem recht und redlich
gethan ha t, a ls v or geschriban sta a t, geruche zu confirmirsn
312
uund zu bestetigen mit seiner kuniglichan gewa lt, die er ha t
v on den heiligen R amischen R eich, wenn er a llenn gebrechen
seiner brieue, ob keiner der inn ist, derfullen wöll, v nnd an
a ller stet Intern uund pessern, wenn er des v on dem v or
ganantem v nnserm herren, seinen erben v nnd na chkamen,
kunigen zu B ehaim, gamut v nnd dirmenet wirt, inn der besten
weise, so derselbe gebreche srfullet v nnd gebessert werden mag.
A uch bekennen v nnd getzeugsn wir , da s der v or gena nt
hochgeborns furste v nnd herre, herr Woldma r , ma rggra f zu
B r anndenburg v nnd La nntsbs1g , inn besuudern seinen br ienen,
da wir auch zu gazangan inngsschriben seint, seine stimme
uund chur , die er ha t a ls ein ma rggra f zu B ranndenburg a n
der wa l eines R amischau kunigs, an den v orgenanten unnsern
gnedigen her ren, her ren K a rl R amischen kunig uund kunig zu
B ehem, geben uund ksrstha t, v nnd ha t gelobt inn gua tan tr eweu,
an generde, des er in habenn v nnd ha lten wolle zu einem R ami
schenkunig v nnd seinen rechtenherren v nnd gen im a lles da s thun
solle v nnd wolle, da s er gen einem R amischau kunig v nnd seinen
rechten herren pillich v nnd durch recht zu thun pflichtig ist.
Vnnd bei namen ha t er gelobt, da s er demselben v nnserm
herren, dem R amischenn kunig v nnd kunig zu B ehem, bsy
gestsndig v nnd gehiilfflich sein wolle v ud solle mit a ller seiner
ma chtwider a ller meniglich, niemant v sznnemder , dieweil er lebt.
V nnd des zu urkunt v nnd zu ewigenn gedechtnus v nnd
sicherheit geben wir v nnsern brief v ersigelt mit unnsern innge
sigeln, der geben ist zu Tempelberg be) F urstenwa lt, da ma n zeit
v on C hristus gebur t dreytzshsnhundsr t ja r in dem a cht unnd
v isrtzigisten ja r , desnachstsn dannrstags na ch sannt Micha lsta g.
(A. K. C hytil VII. 853 et 854. Luniy C . G em .
d ip l. 1 . 71 . XC )
279 . Woldsma rns m a r chio B r andeburgsnsis injungitinca l is ma rchia s Lusetiea , ut pr a sstsnt homagium C a r o la
regi B a emia e .
1348, 2 . Octobr is.
List W oldima ra ma rkrabi brambnrského , kde2 pü e v äem sta v öru do
ma rkrabstv ie lu2 1ckého, aby (ciesa ii) K a rlov i s jeho dedicom,budticim kra .ldm
teskym, pf isahu a paddana st ubinili jeho pra v ym sv jm a dédiénjm pannam .
— 314
ermant werden, huldung, trewung unnd side ledig sagen uund
la ssen wollen mit unser selbs mund unnd auch a n den v or
genanten unsern herren, den R amischau kunig und kunig zu
B ehem,seine erben und na chkomen, kunig zu B ehem,
weyssn
und leiten wollen, an furgetzng uund an a lles hindernneze
M it urkunt d itz briefs v ersigelt mit unserm innsige l,
der geben ist zu Tempelberg bei furstsnwa ldt, da ma n ze lt
v on C hrists geburt drsitzehenhunder t ja r , da rua ch inn dem
echt uund v iertzigsten ja r , des nschstenn D onnrstags na ch
sent M ichelstag.
(A. K. Lum'
g I. n. XC I.)
280 .Wo ldsma rns ma r chio B r andsburgensis injung itU lr ica de P ak (et de S a raws), ut hom agium pr a estst
C a ro la r egi B a emia e .
1348, 2 . Octobr is.
List ma rkra bi brendsburského Woldim a ra,kda2 v yznäv d , ze (cies a ii)
K a rlov i jakaäta krali éeskémn a J Msti dedicam a buddcim kra l6m i-ssk_ym
sav e ma rkrabstv ia ln2ické v ééné v dedictv ie a piika zuje a uia dniku , a by
pa stüpil J Msti té zeme.
(A . K . Luniy 71 .
281 . C iv ita tis F r ankensteinensis a ppigna r a tio .
1348, 15. N o v embr is . (V r a tisla v ise)
(A . K. Luniy I. n. XC !V.)
282 . R enov a tia conca rdiec a tque unionis inter K a z i
m iru1n r egem P olonia s et C a r a lum r egem B a emia e .
1348,22 . N o v embr is.
K a zimirus D . gr . rex P olonia s . N otum fecimus univ e rsis,
quod super ma terns cantrov ersia rum,dissensionum et que rum
libet iniuria rum,qua s ha ctenus v igusrunt inter serenissimum
principem,d . K a rolum,
R omanorum regem semper angustum
st B aemia e regem,ex uns
,st nos pa r te ex eltere
,de e lta s t
— 315
ba sso, in appido N amislov isnsi, Wra tisla v isnsis diocesis, a nno
et die snbscriptis in hune modum dux imus amicebiliter
canca rdandnm,
quod sincere fide sub pra estito inramento st sine
omni da lo promittimus snpra dicta R omanorum et B aemia e
regi, fra tri nostra , perpetnem dilectionem st f ra ternam amici
tiam cuuctis ina ntas futuris tempor ibus inv iola biliter ah
ser v a re,sie quod ipse v ersa v ice nobis sub inramento simili
a d obser v etionam sa rundsm dilectionis et amicitia s tensa tur,
prout in a ntiquis litteris nostra s concordia s inter sum a t nos
a liquotiens celebra ta s plenius cantinetur .
E t snpra dictis unioni et amicitia s illustrem principem
d . B a lkonem,ducam S wydnicsnssm,
nepotem nostrum dilectum,
cassa nte omni dissensionis ma teria,si que inter pra edictum
regem et eundem ducam,nepotem na stm m ,
ha ctcnus est ha
bite , dux imus includendum ,si super hiis per supra dietum
ducam B olconsm in iuridicam discussiansm illustris at magni
fici principie, d . A lberti, A ustr ia e, . S tyria s et C a rinthia e ducis
consensum fuer it inf ra triduum e die cra stina continuo cam
putendnm.
S pecia liter etiam promittimus et spondemrs , quod mediatempa re. quo per suifra gium st inv amen pra edicti K a roli,
R oma norum et B aemia e regis, a d v ersus C rucifera s de D ome
Thea tanica sau B a v a ra s in ma rchia B ra ndeburgsnsi mensntes,
meta s regni nostri P olonia s non rscupera v srimus, ha stibus
et a smulis dioti regis non ca opera ri v el a ssistere eux ilio.
consilio st fa v a re. R scupsretis tamen limitibus regni nostri pra e
dicti promittimus sub fide st inramento superius ex pressis pra e
dicta R omanomm et B a emia e regi a d v ersus omnem hominem
aux ilieri,a ssta re et a ssistere, rews U nga riee dumte x a t ex cepta ,
prout in a ntiquis litteris nostris est emressum, et pra edictum
regem et fideiussorss eine, qui nobis suis pstsntibus litteris
pro qua dam summa pecunia e promiserunt de pra edicta peeunia ,
nullis nmquam temporibus ammonere .
S iqne a dintor io D ei et supr a dieti regis sufl'
ragia med i
antc, metis nostri regni habitis pr imitus st obtsntis a liqui
occupetorss de banis et deminiis ed regnum nostrum P olonia s
non per tinentibus, ex termiha ti et ex pulsi fuerint, medieta tem
bonorum st dominiamm huiusmodi supra dieti R oma norum et
B a emia e regis, residuem v era nostris usibns decernimus
a pplicendam .
In cuius etc .
Da ta in N emisslow appida diocesis, Wra tisla v isnsis, d ie
s . C ecilia e V irg. a . D . 1348.
(P e lzel K . K a r l I V. w ie. C LXX. C hytil VIII. 869 .
C f . hujus tom i 71 .
283. Otto M a gdeburgsnsis a rchiepisca pus Ke r a laB a em ia e r egi Lusetiam in feudum confer t.
1348, 2 . D eeembr is .
List knéze biskupe O ty M aydburského , kde2 ns zemi lu2 ick1'1 dev amenstv ie K a rlov i a jeho dedicam
In nomine Domini amen. N a s O tto D . gr . sa ncta e M agd a
burgensis ecclesia e a rchiepiscapus, recognoscimus in his scr iptis,
quod ter ram Lusa cies cum omnibus juribus et pertinentiis suis,
quam illustr is princeps Woldsma rns,ma rchio B ra ndsnburgensis,
a nobis et ecclesia nostre tenuit in pha adum st nobis liber e
resigne v it, serenissimo et ex ce llentissimo principi, domina nostro
gra tia sa , d . K a rula regi R oma norum et B a emia e felic ite r
regna nti, ta mquam regi B oe1niee , snisque germanis et e o r um
heredibus v eris, prout idem Woldsma rns et sui pragenito r ss
eandem ter ram cum suis iuribus et pertinentiis e nobis s t
ecclesie nostre in pha a dum tenusrunt,contulimus in pha a dum
pscifice pa ssidendem, propter spam suee promotionis st d ona ti
a nis in futurum,qua s gra te v icissitudine nobis et ecc lesia e
nostr a s da nts Domina rspehdet in recompensem candignem .
In pra emissorum a ntem testimonium ut robur fim ita tis
obtineent et a b hominum memorie non la ba ntur , pra esentes
littera s eidem domina nostro tr a di fecimus,nostro sigillo
sigilla ta s.
Da tum et a ctnm Wittenberg a . D . 1348, II . die m ensis
D eeembris.
(A. K .)
318
mercgreuen ze M erhern v ud grauen ze Lucemburg. v us v a r
bunden haben v uda v oreinet v uda globit, mit geswornsm cy cle ,
in guten truwsn, a n a lle generde, dez wir in v nde a llen ir en
arbin awiclichin beha lten snllen v nde wollen sein, ze beha l
dene ire fnr3tintum, erbe, land, herschefte, gut, ers v uda ge
wanheit, die sie iezunt ha ben oder na ch gewinnen mugen,
wie v nde v on welchen sa chen, di a n sie qnemsn. wider a lle r
menuglich, niema nd v zzcunemen, v on den sie angegriffen a d ir
beschedigst wurden in dheiner weis, a dir welchen v uda w en
si a ngriii'
en v nde beschedigen woltan, na ch dems, a ls d e r
hulfe not wirt, so wir beste mugen, an generde.
Doch habent der v orgenants v nsir herre v nde se ine
brudir v ns globit, da z sie an v us,
v ns1re a rbin v nde na ch
komen, zewissehen wyna chtsn, die schiret kamen,v uda dennen
v bar ein ganczaz ja r , wider die hachgsba rnen furstau v ud a
herren, her ren Ludswigsn v uda S tephan, herezagen in B ayern ,
v nde ire bruders, siswan des ka isirs kindira , v nsirs fra
keiner hnlfe mutan noch begern snllen v f ir gut, land a d ir
erbe ze zeihen. Were aber , da z die v orgenanten hereza gen
v f den v orgena nten v nsirn her ren, seine bruders,ire rycha .
t'
umtentnm,berschsfte v nde land czugen, snllen v uda wollen
wir v nserm herren,seinen brudirn, ze beha ldsne ire r eiche
,
furstentum,herschef te v uda la nds
,wider d ie selbin herezagen,
a ls wider anders ire fisnde v uda widersa chen behnlfen
sein, so wir beste mugen v uda a ls der hulfe not wir t, a us
generde.
Wa re auch, da z wir a dir v nsir a rhl a innswendig d er
v orgenanten frisst mit der v orgena nten herezagen ze B ayern
ze kriegen wurden, in welchir schiebt da z geschehe, so scha l
furbez die f rist v z sein, v nde snllen v nde wollen wir furbez
den v orgenanten v nserm herren, seinen brudiern, iren a rbin
v nde na chkamen, v uda der cranen ze B ahaman,wider d ie
selbin herozogen a ls wider a ndier ire fisnde v nde widersa chsn
behulfen sein.
U ndc des ze v rknnde v uda ze gedechtuizz haben wir
F riderich la ntgra ns ezu Duringen v nde mercgreue ze M issseu,
v nde wir F riderich v uda B a ltha za r, seine sune, die obgena nteu,
v nsir insigel geleit an disen brief, v uda v ba r da s globen wir
mit gesamtir baut, mit geswornsm a eyde, in guten truwsn, an
a ls genard, da z wir der ha chgsba rnen ludewiges v uda wilhelms,
v nsir kindir v nde b1 udir , insigel, wenns si mundig werden,
scha ffen wollen a n disan brief,so wir schirst mugen. Wer
abir , da z sie v on hindirnisse oder v on dheinen sa chen, welcherlei
die wa rn, an disan‘
brief nicht qnemsn, da rua ch sa ] dirre brief
a lle cra f t haben, v uda in a lle den gelubden, ayden, v a rbnntnuzz
v nde ma cht blieben, a ls ab die sa lbin insigel an kamen wa ren.
Mit geczuge dies briefes, der gegeben zcu Dresden,na ch
G atis geburd driczahsnhund irt ja r, der na ch in dems a cht
v nd v irczigisten ja re a n S ende Thoma stage, da s heiligen
zcwelfboten.
(Luniy I. n. XC V. P elzel,K . K a r l I V. C LXI V
287. Litter a e C a roli regis super unions cum lant
gr a v iis Thuringia s.
1348, 29. D ecembr ie. (Dr eeda s .)
(C o«te :ctus m uta nd is idem ut in d ip loma te p r a ecedenti.
C hytil VII.
288. F ridr ichs lantgr a fen zu D or ingsn v ud ma rk
g r a f an zu Meissen fiir sich und seine söhne ewigliche
erbeinigung und v srbiindnnss mit Ka rin R . K . a ls
ka niga zu B ehem , dem ma rkg r a fen zu M erhern und
ihr en na chkommen.
1348, 29. D ecembr ie.
Wir F riderich v on G ottes guedcn lantgra f zu Duringen,ma regra f zcu Myssen, in dem Osterla nde v uda zcu La ndes
berg, gra f zcu Orlamunde v uda herre des la ndes zcu P lyssen,
v a riaban v uda tun kunt oifenlichsn mit disam brife a llen
den, die in sehen,ba ren oder lesen, da z wir durch gemeines
nuzces willen, fridas v uda gema ches v nsarsr lands beidersit,
v ud auch umb sunderer frundscha iit bsgsrung und liebe,die
v us da rzcu leitet, v us mit dem a llerdurchluchtigsten fursten
320
v uda unserm gnedigen herren, her r K a rl, R amischen kunige ,
zcu a llen zeiten mersr das reiche,v uda kunige zcu B eha im ,
v uda den hochgeborn furstau v uda herren J ohanssn herzcogen
zcu K ernthen, grauen zcu Tirol v nde zcu G or tz, v ud W en
oslawan, sinen brndsrn, ifen erben v nd na chkomen, kungen z cu
B oheim, v uda der cranen da sslbes, ma rcgra fe zcu M ehr sn
v uda gra uen zu Lucemburg, v on v nserer v nde der hochgebo r n
F r iderichs, B a ltha za rs, Ludewiges v ud Wilhelms , v nser sune,
v ud a ller v nser v ud ira r erbn v nde na chkomeu wegen, fursta u
v uda herren der v orgenanten v nser r herschefte v ud lande m it
v ollem ra te v nd mit wa lbeda chten mute v a reinte v uda v o r
bundsn v ud v oreinen v uda v orbinden v ns mit disam gega n
wer tigen brief,und geloben mit geswornsm side, in gu ten
truwsn, an a lles generde, da z wir v uda die v orgenanten v nse r
sune F riderich, B a ltha za r , Ludewig. Wilhelm v nd v nser a l le r
erben v uda na chkomen,la ntgra usn zcu Duringen, mercgre ue n
zcu Myssen, in dem Oster lande v uda zcu La ndespsrg, gr a uen
zcu Or lamunde v uda her ren des landes zcu P lysssn. in a lle n,
iren erben v ud na chkomen,kungen zcu B eheim v nde d e r
cranen da sslbis, me rcgreuen zcu M erhern v uda gra uen z c u
Lutzcembnrg, zcu beha lden ire turstsntbum,erbe
,la nde
,ha r
scha fts, gut, ers v uda gewanheit, die sie yzcunt haben od e r
na ch erkrigen v uda gewinnen, wie oder v on welchen sa chen ,
die a n sie qusmen, ewiglichen beholfsn snllen v uda wo l len
sin,wider a llermenlich
,niema nden v zzcunemen. v on den sie
a ngegriffen, gehinder t oder beschadigt wurden, oder wen sie
a ngrifi'
en, hinde rn oder bescheiigen woltan, in dha ine w ie ;na ch dem a ls der hulfs in zcu widerstsn oder die enzen
gritl‘
en not wir t,so wir beste mugen, an generde .
U nds des zcu urkunde v uda ewigen gedechtnuzz ha be n
wir F riderich,lantgrans zcu Duringen, mercgreue zcu M y ssa n ,
in dem Oster la nde nude zcu Landespsrg, gra f zcu Orlamnnd
v uda herre des la ndes zcu P lysssn. v ud wir F ridrich und
B a ltha za r , sine sune v orgenanten, v nser insigel gelegt an d isen
B rief, v nde v ba r dez geloben wir a lle dri mit gesamm en 1e r
ba ut,mit geswornsm ende
,in guten truwen. an generde , v o r
die v orgenanten hochgeborn Ludewigen v uda Wilhelm, v nse r
— 322
289 F r id rich, ma rkgr a f zu Meiszen 11. seine sahne
F rid r ich u . B a ltha sa r , v erbinden sich dem K. Ka r l IVv on den na echst künf tigen weihna chten a n gegen die
her zoge v on B a iern hil fe zu leisten.
1349, 4. J a nua r ii. (D resda s.)
(A r ch. 8 . Wem .)
290 . R udolf der jünger e und O tto herzoge zu
S a chsen, erkennen Ka r l IV . a ls röm ischen König an
und v erbinden sich mit ihm gegen a l le seine feinds.
1349, 17. F ebrua r ii. (C olonia e)
(A r ch. 8. Wem .)
291 . R udol fus dnx pa la tinns definit dotem A nna s
fi lia s suee, C a r a lum r egem ma r itsnti, danda 1n.
1349 , 4 . M a r tii.
Wir R udolf v on G a tes guedcn, pfa llnczgra ue zu R yn und
berczog in B ayren und dez beyligen R amischau R iches christer
trnchseitze, bekennen uns otfenlioh mit disam brif und dun kunt
a llen den die disen br it‘
sehsnt,lesen oder horent lesen, da z es
zwischen dem a llerdurchluchtigstem fursten, unserm gnedigmn
hern und libsn sune. hern K a rl v on G a tes guedcn R omischem
K unig, zu a llen zitsu merrer dez R iches und kunig zu B ebeym,
a n eynem tsyl und uns a n dem a ndern, umbe die fruntscba ft,
die zwischen uns beydersyt begriffen und v olfurst ist, da z er
d ie hochgeborn A nnan, unser lieb dochter , zu synsr a liaban
konen und wir tin genomen ha t, a lso geteydingt, geret und
ubereyn kamen ist :
D ez uns der v orgena nt unserr gnediger her re und über
sune,ob wir da z zu r a t wurden
,da z wir ein elichs wirtin
nemen woltan, der zu gera ten und beholfsn sayn so], mit ga nczen
trewsn,a n a ll generde .
U nd were,da z wir sune gewunneu, so sol unser r l aut
und lute,stet und v esten den selben unsern si
'
1nen v srlsyben
und uf si erben,a lso bescheidenlich
, da z unserm v orgena ntem
323
hern v olge sein zugelt und morgengabe, die in der selben
f runtscba ft hansut ist,der summa ist sechs tusent sweirer
ma rk lötiges silbers : di wir yn bawisan snllen und beweisen
uf pfa ntscha ft, die her na ch geschriban sta nt : uf den Herten
stsin,A urba ch
,Velden
,da z B leche und v f den N eydstein und
wa z d a rzu geha ret, besucht und unbesucht,ob der erde und
under der erde,uf wa lde, wa zzer r und weide, mit a llen rechten
und herscheften. die der zu geha rent,
Wer a ber , da z die durchluchtig A nna , unser libs dochter ,
sein a lich wirtin, v a rgienge er denn unser v orgenanter her re
und süne,so sol die selbe morgenga be ym v erbleiben, die wile
er lebst, und na ch seynen dot werden unsern erben, ab wir
die la zzen, sunder ob der v orgena nt unser her re und sune,
mit unsern andern dochtern, dheinerlsy ga lt sy zu bera ten,
nz gaben hate , da z sol seinen erben und na chkomen,kungen
zu B echeim , v on derselben morgenga be und zngslt zu v or
beza lt werden und auch, ab er ichtss ubrigs ur. gaben hats
mit den v orgenanten unsern dochtern,da z selbe snllen unser
erben sinen erben und na chkamen gentzlich richten und baza lan.
Were aber , da z die morgenga be bezzsr r wa rs, da nn da z
ga lt, da z unser herre und liber sdns v z geben hate, a lz v or
geschriben stet : so sol daz ubrig a lznma l v a lgan unsern erben.
Were a ber , dez unser v orgna nter her und sune er wen
die v orgna nt durchluchtig frows A nne v orgienge, si beten
erben oder nicht : so soll a lle ir ma rgsnga b und leiptgeding,
der summa ist nun tusent m ark sweirer lotigss silbsrz,da z
er'
uussrer dochter v erschriben und bescheiden ha t uf Techows
und uf P hreymbsrg der burgen und uf Ta cbov s der stet,
ritter und knachtsn, burgern, eds ln und unsdeln, und uf
wa lde, wa zzer und weide, besucht und unbesucht, ob der
erde und under der erde, mit a llen rechten,herscheften und
mit a llem dem da z da rzu geba rt, dez er sy ie gewsre a ls
fur stin leiptgedingz recht ist, ssczsn sol, so er schirst mag,
an ga v a rds‚ hie zwischen und sa nd J oha ns B a ptisten ta g, der
schirst knmt, ir v a lgan, die wile sy lebt, v ud na ch irem dot
wider zukamen zu unsere libsn hern und suha s erben und
sunes erben und na chkomen.
R eyn, hertzogen yn B ayern, das heyligen R amischa u R eichs
obersten camersr v erichsn und tbun kund etc.
D a ss wir mit dem ellerdurchleuchtigsten fursten und
unserm gnedigen ha rrn herrn K a r ll,R amischau honig und
honig zu B ehmeu,harrn J ohansen und Wencesleusn seinen
brudern, um a lle misfel, krieg und auleutf, d ie zwischen ihn
und uns gewesen sind , klein oder gra s, wie sie herkamen
sind v on unserm v a ter seligen, oder v on andern sa chen,uns
freundlich und einmutiglich v orsunt und v or richtet ha ben,
da ss a ller za rn und v ordschtnis, die da yn yr ksyns waysa
zwischen inen und uns unsern beydern heltfa rn und dienern
v ntz an diesen heutigen ta g gewesen seint, v orsenst und a b
seyn sollen und nymmer v srnuwa t werden sollen, yn a rge,
zu ksynen zeyten, und wen es a uch gered und getedingt ist,
da ss a lle gefangen zu beyden seytsn, pfeifen und leihen,edel
und unedel, wie sie gena ut seyn, die in dem v orgenanten krieg
geta ugt seyn, ledig und los sein sollen,ungeuer lich‚
und a uch
da ss a llen unserm getraweu und dienern, geistlichen und
weltlichen,ihr srb
,kirchen
, pfand und gutt, die in dem
selbigen krieg genahmen sind beyden seiten, a n a lle be
schwerung und hindernüss, wider werden sollen, und ob wir
in wenig der zeit und da uer krieg und misbellung zwyschsn
uns gewsrt ha ben, ima nt zu beyden seiten beschedigst oder
beschwert hatten,den wir ihr lehn und gott in fremde
hands v orlieben ha tten,da ss solchs v orlsyhsn wie da s
gascheen ist, mit britfeu oder ohne brid'
, a llen unsern dienern
und unterthansn beyden seiten, geistlichen und weltlichen,
unsched lich seyn sollen, und sollen dieselbigen unser diene r
und untsrtheneu beyden seiten bey a llen ihren lehngiitern
und rechten bleiben, dabey wir sie beyderseit ha lten und
gnediglich la ssen sollen. Denon globen wir mit gutten treweu
ungsfa rlich, da ss wir a n unserm teil,a lle die v orgenante
tsdigung und stuck. in a ller der ma sse . a ls oben geschrieben
stehst, gantz stet und unv orrnckt haben und ha lten sollen
und wollen,und deruba r zu einem urkund geben wir diesen
britf, v ersiegelt mit unserm ingssisgel, der geben ist zu E ltv il
na ch C hristi gebur t A . 1349 am dinstag v or pfingste n.
(A r ch. S . Wenc. Lum'
g I . XC VI. C hytil VI II.
293. R einha rd her r zu Westa rburch, gelobt K a r ln IV .
a ls G r a fen zu Luzemburg rechts manscha ft zu leisten.na chdem er da rum schon v on K. J oha nn einst 70 0 ha rent.
gulden erha lten.
1349, 6. J unn . (M oguntn )
(A r ch. 8. Wem .)
294. Ludo v icus ma r chio B r andeburgsnsis de sub
ditis C a r ol i r egis .
1349, 25 . J unu .
Wir Ludwig v on G a ts gnedsn ma rggra f ze B ra ndenburg
v ud czu Lusicz,daz heyligen R amischa u reichs oberster
kamrer, pha lenczgra f bym R eyn, berczog in B eiern v ud yn
K a rudan, gra f ezu Tirol v ud czu G örz und der goczhauser
A gley , Trient v ud E r ichsen v ogt v orgehen v ud tuen chunt
mit diesem brief a llen den,dy yn sebent oder horent lesen,
de r wir mit den a llerdurchluchtigest fü rsten, hern K a r l dem
R amischau kuning, cze a llen czsiten mersr dez R eichs v ud
kuning ezu B ehaim,v nserm hern v ud lieben ohem
,v mb a llen
krieg v ud misbellung, dy czwissem im v nd seinen brudern,
v us v nd v nsern geswistergiden gewesen ist,freuntlich v or
richtet sein, v ud ha ben v nsern offen brief gegeben, da z a lle
iz lust, burger , chsufleut, v ud sundir dy v on F rage v ud a uch
a ndir. die in v nsers v orgenant herren v ud ahems la nden cze
B ehaim v ud a ndirswa wansnd sint,mugen v ud schullsn la dik
v ud frey v ud sicher v or a llem v tba ltsn v ud hindernusss in
v nsrer la ut, W I dy gena ut sint, wa ndern v ud czihen,a lso da z
sie czollen, mutsn, recht v ud gewanheit, di v on a lter her ge
wesen ist, berichten v ud tuen suln. Do v on gebiten wir a llen
v nsern emptleuten. v icztumsn, richtern, pflegern, wie sie
gena ut sind, v ud a uch burgerma istern, r a ten v ud burgern
gema inlichen a ller v nser la nds v ut stet,v nsern lieben ge
treuwsn,ernslich v ud v esticlich by v nsern hulden, da z sie
dez v orgena nten v nsers heran v ud ahaman burger , ka ufleut
v nd a uch ander seine lute,wen sie in v nsrs v la ut v a rsn
v ud wandern,weder a n kein noch an gut nicht a uf ha lten.
328
noch hindern suln, noch snturren, noch ismant anders gesta tan,
daz man sie a ufha lt a dir hinder , sundir schullsn sie in ir
v ordrung hilf v ud ra t bawisan v ud mitteilen, dez sie v nge
hindirt bliben.
M it v rcbund diez briefs v orsigelt mit v nserm ingssigel.
D er geben ist ze F rankenfurt na ch C ristas gepurt d rances
hundirt ja r v ud in dem neun v ud v ierczigsten ja r , an donemtagna ch J ohanssn B a ptisten ta g.
(A r ch. S . Wenc E m libr a ein. P r a ga e v etustissim o
P elzel,K a r l [ V. n . LVI] . C hytil VII. 94 1 et C ela ko v flcy
C . m a n. I.
295 . D ominorum de P la v sn petitio , ut a C a rola
r ege in jur ibus suis et pr a eser tim in possessia ne
ca str i V oytspsrk conser v sntur
1349, 15 . Octobr is .
List. kterji. se p1'
äe (eiesa r1) K a rlov i té doby kra li rimskému , ad
pana Heurycha R aysa z Pla v na,Henrichs sta rsiho z W aydy, Henrichs
mla dsiho bra tii, pa uuov z P la v na . ca r. se hra du V aytzperku da tjée .
S erenissimo principi a e domina ipsorum gra tioso . d .
C a rola , R oma norum regi, Henricus R ense de P lawe, Henr icus
senior de Wyde , Henricus senior et Henricus junior , fra treset domini ds P lawe. se et sue a d omnie genera ser v itutis.
N ov erit v estra imperia lis majesta s v snsranda , nos litera sinclyti domini nostri, r egis B .
,v sstr 1 genitoris b. m .
,super
ins feuda le ca stri V oytsperg v idisse, lagissa , tra cta sse , ma ni
busqus pa lpa sse, qua s dioti domini in P lawe amici omnes
a dhuc tenent firmiter in potesta te, st hoc in fids, in que im
perio st v obis a dstricti sumus, publice profitsmur in bis
scriptis. Querum litera rum tenor ta lis est :
N O S J oa nnes etc. (hujus C od icis
Qua rs V . Maj. domina tionsm dux imus a ttenta st dev ote
flagiia ndam,qua tenus snpra dicta s amicos nostra s, a d v oca tos
ds P lawe,ln jure ipsorum et pr a ecipua in juri feudeli ca stri
— 330
in banis v enerabilis Olomucensis episcopi, principie nostri, st suc
cessorum ipsius, quam a lia rum ba ronum a c inca la rum Mora v ia s.
quotiens eesdem secundum a pproba tem regni nostri B a emia e
consuetudinem per nos, heredes siv e successores nostr a s, B a emia e
reges, ex legitimis ca nsis ex igi sau requiri continga t et dum
nobis siv e dictis heredibus et successoribus nostris iura de
bentur , reditibus, prov entibus, censibus, ex a ctianibus, poenis
a t amandis, ma rc et mix to imperio, iuribus pe trona tus eccle
sia rum a t bensficia rum quornmcumque, necnon cum omnibus
iuribns,honoribus, dignitetibns, obv entianibus, consuotndinibus,
a dheerentiis et singulis per tinentiis suis, quibuscnmque spe
cia libus naminibus st v acabulis possint et v a leant a x pra ssa ri,
in feudum nobile et insigne et iusto fendi titula a nobis,
heredibus st successoribus nostris,regibus B a t a corona
regni presta ti, ha bendum,tenendum, passidendum sc utifrn
andun1 pa rpetuo demus, confer imus et donemus,
I l. P ra esertim,cum eundem merchianetum M or a v ia s
dudnm cla ree rscorda tionis illustres pragenitorss st pra edeces
sorssnostri, quondam reges B .,a div is R omanorum Impa ra ta r ibns
st regibus memoriee v eneranda e in fendum tsnusriut er etiem
in feudum preesentie liter ta usent,et demnm ec da conse
quanti illustres quondam ma rchianes Mora v ia s eundem prin
cipa tum a B aemia e regibus ulterius in feudum tenuerint,ut
sie st inantas supredictus princeps et fra ter noster dilectus,
heredes st proheredes sui, ma rchianes M ora v ia s, dictum ma r
chianetum a nobis, heredibus a t successoribus nostr is, B .
regibus, et a corona regni B . etiam in feudum pa rpetuo tenere
debeant,sieut etiam nos
, qui non a liunde ab hoc ex ample
ca lligimus, dam essemus in minoribus canstituti,eundem mer
chianetum cum omnibus suis honoribus, dominiis et pertinentiis
a cla ree memoriee illustri J aba nna , quondam B . rege, genitora
nostro cerissimo, dinoscimur tennisse.
III. S icut etiam illud a rgumento probabili ex litteris div i
F riderici,R omanorum regis, in quibus a x primitur, quod illustris
Henr icus, protunc ma rchio M ora v ia s. et univ ers ita s ma gna tum
st nobihum B a emia e ds a ssansu illustris Ottaker i, quondam
331
B a emia e regis, proa v i nostri, Weneeslaum primagenitnm ipsius
illustrem in regem snum slsgerint, et ea dem a lsatia per snpra
dictum F ridericum R omanorum regem fuerit a pproba te , et ex
litteris div i R icha rdi,R oma norum regis similiter. in quibus
idem a d insta r a lia rum Impera torum et R omanorum regum
illustrem Ottekamm secundum,quondam B . regem, pro so,
heredibus et successoribus, B . regibus, da pra edicti regni B .
et merchianetu M . principa tibus st feudis a b ipsis depen
dentibus inv estiv it, qua s deligenter esculta r i at in a x emen
prov ide discussionis a dduci fecimus,ev identer a ccipitur et
colligitur manifeste .
(Viti. litter a s F r id e r ici II. r eg. a o. 1 21 6,26. J u ln ap ud
U lm am da ta s. Hujus C odicia I. n. 27. Vid. et litter a s
R icha r d i R . r egis a o . 1 262,9. A ugusti A guisgr a ni da ta s.
B uja c C a d ic 1'
s I.
IV . V enerabili J abanna , Olamucensi episcopo, consenguineo
nostro. neenan illustri N icola a duee Opa v ia e, principibns nostris,
heredibus st successoribus ipsorum dumtex a t ex ceptis.
Quorum a lterum, v idelicet Olamucansem episcapum st
successores einsdem ,v irtute littera rum recolenda e memoriee
div a rum F rider ici Impera toris, st F rider ici. regis R oma norum
a ugusta e potsntia e, preedscessorum nostra rum, in quibus iidemillustr i Ottakro prima , quondam B . regi, et suis successoribus ins
et potesta tem inv estisudi episcapa s regni B . pra enota ti, at v ene
ra bili O lomucensi episcopo, qui fuit pro tempa re, snisque succes
soribus insignem circulum Wla disla o B . duci, qui dictum regnum
ante corona tionem suem rsgeba t, a t einsdem Wla disla iheredibus
in N etiv ita tis C hrist1, P a scha e, P enthecostes et bea torum W an
casla i et A da lberti, pa tran0 rum B .,festiv ita tibus
,sd insta r Impe
ra torum st R omanorum principum imponendi, ut tamen a nemine
preeterquam a P ragensi v el Olomucensi episca pis, ent eorum
a ltero, qui dum a ltamm a besse contingeret, v icss suppleret
amba rum,immei deberet, licsntiam a t fa culta tem gra tiosius
erogem nt et hoc sdictis a c manda tis imperielibus et regiis
pa rpetuo sta tusrunt.
Vid. lif ter a s F r ider ici I.Imp .dd a . 1 1 58, 18. J a nu a mzR a tisha
r is e do ta s. Hujus C odicis I. 16. C f . et hujus C od icis I.
332
A lterum v era , v idelicet ducam Opa v ia e , heredes et suc
cessores ipsius, propter dana tionem cla ree memoriee illustris
Ottaka ri secundi. quondam B . regis, proa v i nostri quam petrieinsdem ducis fecisse dinoscitur , dum ter ram M ora v ia s div idens,ducetum et principa tum Opa v iensem crea v it ex nov a , ipsumque
ducam, quem ds ma re sues benignitetis gra tia sublima v it in
principem, heredes et successores ipsius unecum duca tu
sen principa tu pra efa ta sibi et heredibus a c successoribus
suis, regibus B a emia e, a c einsdem regni corona e v oluit imme
dia te eubessa ; nobis etiam, heredibus a c successoribus nostr is,
B . regibus, et einsdem regni corona e, tamquam rem a ppro
pria tam et insspa rabiliter incorp0 ra tam regna B . praefa ta
specia liter a t ex nomine rsser v amus.
(Vid. hujus C od icis I. n .
V . D s R omana e regia e potesta tis plenitudine sta tuentas‚
quod omnes snpra d icta s santentia e et clausules impar ia lium
a t rega lium litter a rum,qua e a R oma norum Impa ra ta r ibns et
regibus, pra edecessoribns nostr is, dictis B . regibus et princi
pibns, regna at corona e B . indulta e nascuutur et qua s a d
proba tianem dicta rum m tentionum a ddux imus, semper st ubiqne,
in iudicio et ex tra . se in singulis a ctibus, publicis st priv a tis,
quotiens pra esentium tenorem lsg1 siv e publiceri cantigsrit,
einsdem a ffica cia e,v igor is st a uctorita tis ex istent, a c si in
figuris propriis origina lia v iderentur ; so pra ecipua , cum ea dem
origina lia pridem per nos a c nonnullos R omani et B . regua rum
principes, ba rones et proceres, illustri J oha nns ma rchione
M ora v ia s, fra tre et principe nostro pra edicta , ibidem in pra e
sentia constituto,a sculta ta et ex amina te fuerint d iligenter ,
sieut etiam nos, pragenitorss et pra edecessorss nostri, B . reges
illustres,in supra dietorum iurium v ers et juste possessiane
pa r stitimus pra escr 1ptions temporum diuturna e t d iv ina ta v anta
clementia persistimus in preesenti.
V I. Deca rnentes a c edicto regis deinceps pa rpetuo sta tu
entes, quod snpra dictus princeps st fra ter noster , heredes st
proher edes sui,ma rchiones M .. eundem merchianetum e nobis
v a lut rege B a emia e, heredibus et successoribus nostris, B . regibus.
334
heredibus a b bee luca migrere contingeret, regnum B a emia e
pra efa tum, necnon omnes principa tus a t dominia , qui a d dictum
regnum B aemia e pertinent, nomina tim comita tum Lucembur
gensem cum omnibus suis pertinentiis, a d supra dietum fra trem
nostrum,ent eo non ex tents, heredes siv e proheredes suos
legitimas sex us ma sculini,Mora v ia s ma rchiones, absque elec
tione siv e a ssumptiona a lie et a bsque difficulta te qua libet
dev olv a tur , st quod is, cuius tunc iure p ra efa ta st v ir tute
decla r a tionis pra edicta e interesse v idebitur , in B aemia e regem
a ssumi et ca ronsri debea t, impedimento quolibet non obsta nte ;
qui deniqui nostris, heredum, proheredum siv e successorum
nostr a rum,regum B a emia e
, filiabus, si qua s dimiserimus, decongruenti sta tu, secundum regni B aemia e consuetudinem a ppro
ba tem. tenebitur st debebit decenter et magnifice prov iders.
IX . N eque nos, heredes v el successores nostri, B a emiae
reges, dictum regnum B aemia e, v el snpra dicta s princeps a t f ra ter
noster v el heredes sui, ma rchiones Mora v ia s,merchianetum
eundem,in toto v el in pa r te, occa sione filia rum nostra rum
ntrobique ent a lie ca usa qua cumqus dona ra , v endere, obliga re
ent a liena rs debebimus a liquo dismembra tionie ent scqucstra
tionis modo, quo pra efa ti regni B a emia e corona et principatus
ec dominia , qua s a d idem regnum B a emia e pertinent, specia liter
comita tus Lucemburgensis cum suis pertinentiis, ut pra efertur‚
a dictis Mora v ia s ma rchionibus, v el pra efa ti ma rchiana tus
dev olutia e nobis,heredibus et successoribus nostris, B aemiae
regibus, posset in ca sibns pra enota tis quomodolibet rsmov eri.
X. C a eterum pr a edictus princeps et fra ter noster dilectus
huiusmodi nostra s gra tia s la rgitions contantus,merchiane tum
M ora v ia s supra dietum cum digne gra tia rnm a ctions suscepit,
neque ipse, heredes st proheredes sui,ma rchiones M ora v ias,
a nostre celsitudins , heredibus ent successor ibus nostris, B aemia e
r egibus, a liud quidquam per div isionem,successionem ab in
testeto, v el a lio quov is titula,iure v el fa cto, pa terunt sau
debebunt repetere ent ex igera , nisi quod ipsis de singula ri
fa v ore et nostra s mentis beneplacita libera liter dux erimus
erogandum.
— 335
XI. R ennntia v it etiem dictus fra ter noster pro se et dictis
heredibus et prohera dibns suis ma rchionibus M ora v ia s,omni
iur i st iuris satiani, si quod v el quam in regna B oe 1niee ent
ca ete r is nostra s dicianis principa tibus et daminiis habere
potuit ent posset, potuerunt sa u paterunt quomodolibet in
futur um, canonnm etiam et legum a ux iliis, ec omni iuris bene
ficio, quibus ordina tiani, dispositioni et rennntia tioui pra efa tis
posset in tato v el in pa r te elique liter deraga ri.
X II . P romisit etiam pro se et d ictis heredibus ec prohere
dibus suis lega liter st bona tids , omnes et singula s nostra s st
corona e regni B . principes ecclesia stica e et sa ecula res, ubi
cumq ue rssidea ut, nostre. diciani subiecta s, in omnibus et
singu lis ipsorum pr iv ilegiis, juribus, gra tiis. liberta tibus, literiset emuniü tibus
, tem in banis quam in hominibus ipsorum,non
oifsnd ere, immo v srius ipsos et eorum quemlibet dictis priv i
legiis , literie. iuribus et ca eteris conditionibns pra enota tis
liber e gendere permitters et potiri.
XIII . E t a d ca utslam cer titudinis amplioris nos uns cum
principibns, ba ronibus, nobilibns et civ ita tibus regni B . pro nobis,
heredibus et successoribus nostr is,B . regibus, ex uns
, dictus
quoque fra ter noster uns cum ba ronibus, nobilibns a c civ ita
tiba s M ora v ia s pro sa,snisque heredibus et prohsr adibus,
ma r chionibus M ora v ia s, pa r te ex e ltere,super omnibus punctis,
titulis, a rticnlis et sententiis pra slibetis, non per error am ent
in prov ide. sed ma ture delibera tionc pra ev ia fecimus a t pra esti
timus corporelia inramenta ; qua e etiam heredes et succes
sores nostri, reges B .
,imposterum in corana tione sna , a d quam
a c a d a lie honorem a t sta tum regni B . cancernentia d ictus
ma r chio, heredes et proheredes sui, sieut a lii B . principes
v oce ti. v enire dabebunt, unecum principibns, be mnibus, nobi
libus ec civ ita tibus regni B . presta ti, qui pro tempa re fuerint,
pr e este re et fa cere tenebuntur . Heredss quoque et proheredes
einsdem nostri iretr1s dictum merchianetum M or a v ia s , dum
ca sns v a ca tianis ipsius amerser it, a nobis, heredibus et succes
soribus nostris,B . regibus, qui tamen eundem merchianetum
dum honore solito quessiti fuer int, infra limites regni B .
336
a bsque difficnlta te conferre debsbunt in feudum infra unius
anni spa tium,a die v eca tionis continuo rev olv sndi, cum
debite solempnita ta recipient st t'
a cient a c pra sstebunt tam
pors susceptionis siv e infeuda tionis huiusmodi cum suis
ba ronibus, nobilibns a c civ ita tibus ma rchia s pra eliba ta s a d
insta r pa trum siv e pragenita rum suorum,consimilis iuramenta .
XIV . E t specia litsr univ ersi st singuli principes . ba rones,
nabiles,a c civ ita tes regni B . et ma rchiana tus M . preedictorum
nobis, heredibus et successor ibus nostris. regni B .,so pra efa ta
f ra tri nostro, heredibus st proba rsdibns suis, ma rchionibus M .,in
ca su nbi contra pr a efa tam ordina tiansm siv e dispositionem in
tota v el in pa r te v enire v sllsmns, mit a lter ex nobis dictis
tra cta tibus contra iret, consentire non debant ent in telibns
abedire, per qua e praemisse omnia v el a lterum ipsorum possont
diminui sau turba ri.
XV . S upplsutss omnem defectum,siquis in litteris et priv i
legiis dicta rum Impera torum st R omanorum regum memoriee
recolenda e ent etiam in pra esentibns nostris literis, que v is
abscurita te, interpreta tione dubie,occa sione sen ca usa com
pertus fuerit, de snpra dicta s R omana e regia e plenitudine
potesta tis non obstantibus quibuscunque lagibus. cansuetudi
nibus,nsibus, obser v entiis,juribus municipa libus v el communibus,
sta tutis sen edictis publicis sen priv a tis, fa ctis a t editis in
contra riam,qua s et qua e
,quantum ad hoc, a csi nomina tim
a c ds v erbo a d v erbum pra esentibns inser ipta et inserta
cansisterent,stiemsi de hiis iure v el cansuetudine deberet
fisri mentia specia lis, rev ocamus, cessemns, irritamus, a nnul
lamus et de dicta e R omana e regia e potesta tis p lenitudine
decernimus firmita tis fors nullius penitus v el momenti.
XV I. N ulliergo hominum licea tbene nostra s danetianis.ca l
la tionis,aucta rizationis
, pranuntia tianis, decla ra tionis, defectuum
suppletionis, rev oca tianis, ca ssa tianis, irrita tionis et annulla
tionis pa ginam infringers v el ei ausu temera rio contrair e :
contra rium v era fa cientss,si qui fuerint (quod a bsit), ultra
indigna tionem nostra s R omana e celsitndinis,quam a b hoc se
nov erint gra v iter incursuros, milla ma rca s auri puri nostro
338
norum semper a ugustus et B oe1niee rex,de nostri sta tus
honore solita fra terna e pieta tis clementia sollicitud1nem gercus
et ex afi‘
ectu desidera ns conditionem nostram de singula r i
sa i fa v oris et. benignitetis munere fieri meliorem , nobis, here
dibus et proheredibns nostris legitimis, ma rchionibus M ora v ia e ,
sex usma sculini, nobilem et insignem principa tum,v idelicet ma r
chiona tum Mora v ia e, cum civ ita tibus, terris, districtibus, v illis,oppidis, v illis, mona steriis, pra epositur is, ba ronibus, v a sa llis,
militibus, clientibus, civ ibus, rusticis, emphiteutis, agricolis,
et censitis et a d glebam estrictis, ca stris, munitionibus, pra ediis,
agris cultis et incultis,montibus. v a llibus, planis, silv is, nemo
ribus, rubetis, v irgnltis, pa scuis, pra tis, v ena tionibns, encapa
tionibus, piscinis, pisca tur is, v ineis, equis a qua rumque decursibus,monta nis auri
,a rgenti, stenni, plambi v el cuiuslibet a lterius
generis meta llorum, jurisdictionibus, ba iliis, judiciis, dominiis,bernis tam in bonis rev erendi in C hristo petris, domini J oha nnis
O lomucensis episcopi, consanguineinostri dilecti, et successorum
ipsius, quam eliorum ba ronum a c incola rum M ora v ia e, quotienseesdem secundum a pproba tem regni B oemia e consuetudinem
per antedictum dominum et fra trem nostrum,heredes et. suc
cessores ipsius, B oemia e reges, dominos nostres, ex legitimis
ca nsis ex igi sen requiri continget et dam eis iure debentnr,
reditibus, pro v entibus, censibus, ex a ctionibus, poenis et emendis,
mero et mix to imperio, jur ibus pa trona tus ecclesia rum et bene
ficiorum quornmcumque , necnon cum omnibus juribus, hono
ribus, dignitetibns, obv entionibus, consuetudiuibns, a dheerentiis
et singulis per tinentiis suis, quibuscnmque specia libus nominibus
et v oca bulis possint sen v a lea nt ex pressed ,in pheudum nobile
et insigne et insto pheudi titulo , a b ipso, heredibus et succes
sor ibus suis, regibus B oemiam,dominis nostris, et a corona
regni pr a efa ti habendnm ,tenendum, possidendum a c utifrn
endum perpetuo dedit, contulit, et dona v it.
II. P r a esertim cum eundem ma rchiona tum Mora v ia e dudnm
cl . rec. illustres et ex cellentes principes, reges B oemia e, domini
nostri,a div is R oma norum Impera toribus et regibus memoria e
v eneranda e in pfeudum tennerint, demumque de consequenti
illustres quondam ma rchiones M ora v ia e, pra ede0 essbres nostri,
—339
eundem principa tum a pra edictis B a emia e regibus, dominis suis,
a lterius in pfeudum tenuerint, ut sic et in antea nos, heredes et
proheredes nostri, ma rchiones M ora v ia e, dictum ma rchionatum
a pra efa to domino et fra tre nostro, heredibus et successoribus
ipsius, B oemia e regibus, et a corona regni B oemia e etiam in
pfeudum tenere perpetuo debeamus, !sicut etiam snpra dictus
dominus et fra ter noster , qui non a liunde ob hoc ex empla
collegit, dum esset in minoribus constitutus, eundem ma rchio
na tum, cum omnibus suis honoribus, dominus, et pertinentiis
a recolenda e memoria e illustri principe, domino J ohanna ,
quondam B oemia e rege, domino et. pa tre nostro ca rissimo, dinos
citur tennisse.
III. S icut etiam illud a rgumento probabili ex litteris
celebris memoria e div i F riderici,R omanorum regis, in quibus
ex primitur , quod illustris Henricus, protunc ma rchio M ora v ia e,noster pra edecessor , et univ ersita s magna tum et nobilium
B oemia e de a ssenso illustris et ex cellentis principis, domini
O ttaka ri quondam B oemia e regis, dominum Wenezeslaum, primo
genitum ipsius illustrem,in regem suum elegerint, et ea dem
electio per supra dietum dominum F ridericum R oma norum
regem,fuerit. a pproba te , et ex litteris celebranda e memoria e
div i R icza rdi, R omanorum regis similiter , in quibus idem a d
insta r a liorum Impera tomm et R oma norum regum illustrem et
ex cellentem principem,dominum Ottekamm secundum
,quondam
B oemia e regem, pro se,heredibus et successoribus suis
,B oemia e
regibus, dominis nostris,de pra edicti regni B oemia e et ma r
chiona tus M ora v ia e principa tibus et pheudis ab ipsis depen
dentibus inv estiv it qua s de cer ta nostra scientia diligenter
audiv imus et a d plenum intellex imus,ev identer a ccipitur et
colligitur manifeste .
IV . R ev erendo in C hriste pa tre, domino J ohanne Olomucensi
episcopo, consanguineo nostro, necnon illustri principe, domino
N icola o, duce Opa v ia e, heredibus et successoribus ipsorum,
dumtex a t ex ceptis.
Quorum a lterum,v idelicet O lomucensem episc0 pum et
successores einsdem,v irtute littera rum recolenda e memoria e
div orum F riderici Dupera toris et F riderici regis R oma
norum a ugusta e potentia e, in quibus iidem illustri principi,domino Ottaka ro primo, quonda rn B oemia e regi, et suis
successoribus, B oemia e regions, dominis nostris,ins et. po
testa tem inv estiendi episcopos regni B oem1a e pra enota ti, et
rev erendo in C hristo petri, domina et episcopo Olomucensi,
qui pro tempore fuit, snisque successoribus, insignem circulum
domino Wla disla o,B oemia e duci illustri
, qui regnum pra e
dictum ante corona tionem suem regeba t, et einsdem W ladisla i heredibus et successoribus
,dominis nostris
,in N a ti
v ita te C hristi, P a sce, P enthecostes a c bea torum Wenczesla i
et A da lberti, pa trenorum B oemia e, festiv ita tibus, a d insta r
Impera tomm et R omanorum principum imponendi, ut tamen
a nemine pra eterquam a rev erendis in C hristo pa tribus,
dominis P ragensi v el Olomucensi episcopis a ut eorum a ltero,
qui dum a lterum abesse contingeret, v ices suppleret amborum,
imponi deberet, licentiam et fa culta tem gra tiosius eroga runt
et hoc edictis a c manda tis imperielibus et regiis pe rpetuo
sta tuerunt.
A lterum v ero,
v idelicet. illustrem principem,dncem
Opa v ia e, heredes et successores ipsius, propter dona ü onem
cla ree memoria e illustris et ex cellentis principis, domini Otta
ka ri secundi,quondam B oemia e regis, quam petri einsdem ducis
fecisse dinoscitur , dam merrem M ora v ia e div idens, duce tum et
principa tum Opa v iensem crea v it. ex nov o,ipsumque dominum
dncem,quem de mera suee benignitetis gr a tia sublima v it in
pr incipem,heredes et. successores ipsius una cum duca tu siv e
principa tu pra et'
a to sibi, heredibus a c successoribus suis. r egibus
B oemia e, dominis nostris,a c einsdem regni corona e v oluit
inmedia te subesse, dictus serenissimus dominus et fra ter noster
etiam sibi,heredibus et successor ibus suis
,B aemia e regibus,
dominis nostris, et eiusdem regni corona e tamquam rem a ppro
pr ia tam et insepa ra biliter incorpora tam,regna B a emia e prao
fa to specia liter et ex nomine reser v a v it.
V . E t.de R oma nee regia e suee potesta tis plenitudine sta tuii,
quod omnes supra dicta e sententia e et cla usula e Imperia lium et
r ega lium littera rum,qua e R . Impera toribus et regibus, pr a ede
342
V II. E t quamv is de jure communi et positiv o consta t,
quod v a sa llo non relictis legittimis ma sculini sex us heredibus
moriente, pfeudum de sui na tur a a d ipsius pfeudi dominum justo
titule rev erta tur , tamen, ut v ia dubieta tibns et ca lumpniis
preecludi v a lent, consilio senior i dictus dominus et fr a ter
noster pronuntia v it, diffiniv it et in suis litteris decla ra v it, ut.
quotiens nos, heredes a ut proheredes nostros, ma rchiones
M ora v ia e, absque ma sculini sex us heredibus continget dece
dere, quod ma rchiona tns M ora v ia e pra edictus ad ipsum,heredes
et successores ipsius, reges B oemia e, dominos nostros, et
ejusdem regni coronam a bsque difficulta te libere rev erta tnr ; ut
tamen dictus dominus et fra ter noster , heredes et successores
sui,B oemia e reges, domini nostri
,v el a lter sorum, qui pro
tempe re fuerit,nostra s
,heredum et proheredum nostrorum
filia s, si qua s dimiserimns,a d sta tum ordina re decentem et
ea rum'
cuilibet,dum ma trimonio copula ta e fuerint, a die con
summa tes copula e, infra unum annum decurrentem continuo , de
decem millibus ma rcerum a rgenti grossorum P ra gensium paga
menti rega lis de pecuniis berna e, qua e ob candem ca usam in
ma rchiona tu pra edia to insta nr a ri debebit, tenebuntur , nt jurisest et. obser v a ta e consuetudinis. pro v iders.
V I II . A diecit etiam dictus fra ter noster et. dominus de sin
gula rimunere gra tia e specia lis et ob illum sincerita tis a tfectum,
quo nos prosequitur fa v orose, ut quotiens ipsum (quem Deuscustodia t), heredes ent succe ssores ipsius, reges B .
,dominos
nostros,non r elictis ma sculini sex us heredibus, a b ha c luce
migra re contingeret, quod ex tunc regnum B oemia e pra efa tum,
necnon omnes principa tus et. dominia,qua e a d dictum regnum
B oemia e pertinent, nomina tim comita tus Lucemburgensis cum
omnibus suis per tinentiis, a d nos,ent. nobis non ex istentibus,
heredes nostros legitimos ma sculini sex us, Mor a v ia e ma rchi
ones, absque electione siv e a ssumptione a lie et absque d iffi
cnlt.a te qua libet dev olv a tur , et. quod is, cuius tunc jure pr a efa to et. v irtute decla r a tionis pra edicta e interesse v idebitur , in
B oemia e regem a ssumi et corona ri debea t,impedimento qno
libet. non obsta nte ; qui denique dioti domini et fra tris nostri
heredum, proheredum siv e successorum snorum
,regum B oemia e,
dominornm nostrornm, filia bus. si qua s dimiser int. de con
gruenti sta tu, secundum regni B oemia e consuetudinem a ppro
ba tam. tenebitur et debebit decenter et magnifice prov idere.
IX . N eque snpra dictns dominus et fra ter noster , heredes
v el successores sa i, B oemia e reges, domini nostri, pra efa tum
regnum B oemiam ,a ut nos, heredes sen proheredes nostri, ma rchi
ones M ora v ia e, ma rchiona tnm eundem,in toto v el in pa rte, occa
sione filia rum nostra rum ntrobique nut a lia ca usa qua cumque
dona re,v endere, obliga re aut a liena r e debebimus a liquo dimem
bra ü onis a ut seqnestra tionis modo, quo pra efa ti regni B oemia e
corona, principa tus et dominia , qua e a d idem regnum B oemia e
per tinent, specia liter comita tus Lucemburgensis cum suis perti
nentiis, ut pra efertur ‚a nobis, heredibus et proheredibns nostris,
ma r chionibus M ora v ia e,a ut dicti ma rchiona tus de v olutio dicto
domino et fra tre nostro, heredibus et successor ibus suis, regibus
B a emia e, dominis nostris, posset in pra enota tis ca sibns qno
modolibet rsmov eri.
X . N osque huiusmodi serenissimi domini et fra tris pie.
gra tia et la rgitione contenti,ma rchionetnm M ora v ia e, supra
dictum cum digna gra tia rnm a ctione suscepimus, neque nos,
heredes sen proheredes nostri,ma rchiones M ora v ia s a dicta
domino et fra tre nostro, heredibus et successoribus suis,
B oemia e regibus, dominis nostris, a liud quidquam per div isi
ouem , successionem ab intesta to,v el a lio quov is titulo , jure
v el fa cto, poterimus sen debebimus repetere a nt ex igere, nisi
quod ipsi de singula ri fa v ore et mentis benepla cito nobis
libera liter dux erint erogandum .
XI. R ennntia ntes ex presse pro nobis a c dictis heredibus
et proheredibus nostris, ma rchionibus M ora v ia s omni juri et
jurisa ctioni, si quod v el quam in regno B oemia e a ut ca eteris
sua e et ipsorum dicionis principa tibus et dominiis°
ha bere
potuimns aut possemus, potuerunt sen poternnt quomodolibet
in futurum, ca nonnm etiam et legum a ux iliis a c omni jurisbeneficio
, quibus ordina tioni,dispositioni et rennntia tioni pra e
fa tis posset in toto v el in pa rte a liqna liter deroga ri.
XII. P romittimus etiam pro nobis et dictis heredibus a c
proheredibus nostris lega liter et bona fide, omnes et singulos
_ 344 _
diati domini et fra tris nostris et coronae regni B a emia e prin
cipes,°
ecclesia sticas et sa ecula res, nbicumqnc residea nt, ipsius
diciani subjectos, in omnibus et singulia ipsorum priv ilegiis,
litteris, juribus, gra tns, liberta tibus, et immunita tibns, tam in
banis quam hominibus ipsamm,non afl
'
endere, imma v erius
ipsos et eorum quemlibet diatia priv ilegiis, litteris, juribus et
ca eteris conditionibns praenota tis libere gaudere permittere
et potiri.
XIII. E t a d ca utelam certitudinis amplioris dictus dominus
et fra ter noster , una cum principibns, ba ronibus, nobilibns et
civ ita tibus regni B aemia e, pro se, heredibus et successoribus
suis,B aemia e regibus, dominis nostris, ex una , nasque una
cum ba ronibus, nobilibns a c civ ita tibus “ora v ia e pro nobis,
heredibus et probarsdibns nostris, ma rchionibus Mora v ia e,
pa r te ex a ltem , super omnibus punctis, cla usulis et sententiis
pra eliba tis. non per erra rem a nt inprov ide, sed ma tura delibe
ra tione pra ev ia , fecimus et pra estitimus carpora lia juramenta ;qua e etiam dicti domini et fra tris nostri heredes et sncca s
sores, reges B aemia e, domini nostri, in posterum in ca rona
tiane sna,a d quam a c a d a lia honorem et sta tum regni B a emia e
cancernentia nos heredes et proheredes nostri,ma rchiones
M or a v ia e, sieut a lu principes B aemia e, v a ca ti v enire debebimus,una cum principibns, ba ronibus, nobilibns a c civ ita tibus regni
B aemia e pra efa ti, qui pro tempa re fuerint, pra esta re et fa cere
tenebuntur . Heredes quoque et proheredes nostri,ma rchiones
M ora v ia e,dictum ma rchiana tum,
dum ca sus v a ca tionis ipsius
amerserit,a pra edicta domina et fra tre nostra
,heredibus et
successoribus suis,B aemia e regibus, dominis nostris, qui taman
eundem ma rchiona tnm,dum honore solito qua esiti fuerint, infra
limites regni B aemia e, absque difficulta te conferre debebunt in
pfeudum infra unius anni spa tium,a die v a ca tianis continuo rev ol
v endi, cum debita solempnita te recipient et fa cient et pra esta bunt
tempa re susceptionis siv e impfenda tianis huiusmodi cum suis
ba ronibus,nobilibns a c civ ita tibusma rchiae pra eliba ta e, adinster
pa trum siv e pragenita rum suorum,cansimilia juramenta .
XIV . E t specia liter univ ersi et singuli principes, ba rones,
nabiles a c civ ita tes regni B a emia e et ma rchiana tus Mora v iae
346
N icola a N eumburgensis ecclesia rum episca pis, na anau illu
stribus et ma gnificis principibns et dominis, dominis R udolpho
duce S a x onise, R uperto comite pa la tina R eni et duee B awa ria e,
et nobilibns v iris Wilhelma de La ntsta yn, J aba nna de Michels
perch, Henr ico de Luchtemburch, A ndrea de Duba , J a docode R ozemberch
,Ta ssane de S cuhraw, S hinkane de Ha zmbur ch,
J ohanna de S termberch, B uscone de Willa rticz, B a scona de
Z wierzeticz,regni B a emia e ba ronibus, dicti domini et f ra tris
nostri fidelibns,et demnm nobilibns S tephano et J a r asla a de
S termberch, B ernha rda de C zimbnrch, J ohanns de B ozcowicz‚
Henrico de Luchteuburch dicta de W etawia,J enczone
et P ra czkone dictis de Lomnicz, ba ronibus et fidelibus
nostris dilectis, testibus a d pr a emissa .
P ra esentium sub nostro sigillo testimanio litter a rum
da ta rnm P ra ga e a . D . 1350 jubileo , in die bea ti S tephani
P ra tama rtyris.
(A . K. A r ch. s. Wm . C hytil VII .
298. C a str i Ha rtenberg infeuda tio .
1350 , 2 . J anua r ii. (P r aga e )
List,kde2 Taut z S emprun a A lbrecht z Hertmberkn v yzn6v ap ,
te hra d Hertmberk jest v Ö echäch a slnäi k lénu kra.li éeskémn a ze jest
jim (ciesa i) K a rel znov u léna poda l l. 1350 (v Laketském kra31).
(A. K A r ch. 3. Wem .)
299 . J oa nnis ma r chionis M a r . littera e , quibus pro
mittit, quod r egi B . a d r ecuper anda ejusdem r egni jur acontr a quemlibet aux il io sit futur a s et de subditis
r egum nu llo ma da se intr amittet a ut eos defendat.
1350 , 4. Ja nua rn .
N a s J ohannes, D. gr . ma rchio Mor a v ia e, notum ta cimus
univ ersis,quod nos a ttendentes et in a nimo rev olv entes
serenissimi a c inv ictissimi principis et domini a c fra tris nostri
gra tiasi, d . K a roli R . s. a . et B . regis, sincerita tis a fi'
ectum et
piam gra tiam ,quibus a d meliora tianem nostra e conditionis
,
sieut in 0 pera tionis efi‘
ectu pa tenter a ppa ruit, studuit intendere
gra tiasa , promittimus bona noü ra fide, sine dola , dicta domina
nostro a d v ersus omnes principes, nobiles, ba rones, v a sallos et
a lia s qua scunque homines, cujnscumque pra eeminetia e, gra dns
siv e dignita tis ex istent, nulla penitus ex cepta , in omni ev entu
siv e ca sn, quotiens necessita s incubnerit, et nomina tim a a
ex presse a d recupera tianem jurium ,ntilita tum et pertinen
tia rum,qua e de corpore regni et corona e B a emia e qua v is
occasione sen ca usa a liena ta siv e distra cts noscnntur , a dv ersus
principes, ba rones, v a sa llos a c acteras homines diati regni et
corona e, fideles ipsius et snbditos, qui occa sione pra efa ta non
contenti forta ssis,quod hujusmodi utilita tes, jura et pra v entus
regni et corona e B a emia e repetantur a b eis a ut a lie. inten
tiane qua cumqus, contra pra edictum dominum et fra trem
nostrum ca lcaneum rebellionis erex erint,quotiens et quando
per ipsum ant suo nomine requisiti fuerimus, a ux ilia ri, coapera ri et a ssistere fideliter , sieut decet, aux iliis, remediis et
consiliis oppor tunis. P romittimus etiam et sincere spondemus,
nos de principibns, ba ronibus, v a ss llis et subditis domini et
fra tris nostr i v erbo, fa cto, persua sione aut consilio non intra
mittere, imo quotiens a liquis ex eisdem qua cumqus temerita te
contra pra efa tum dominum nostrum insurrex erit, nos insurgentis
sen rebellantis ipsius contnma ciam, una cum pra efa ta domina
nostro , campescere et refrena re tenebimur et debemus.
P ra esentium
Da tum P raga e a . D. 1350,indictiona tertia
,II . N ona s
J anua rii
‘A. K. B r a ndl VIII.
30 0 . F r idr ichs, B a lta za r s, Ludewigs und Wilhelms,lantgr a fen zu Dur ingen und ma rkgr a fen zu M eissen
mit K a r ln dem R ömischen Ka nig a ls Ka nig zu B ehem ,
J ohannsen ma rkgra fen zu Merhern und Wentzlawen,seinen brudern, einung und v erbiindnus.
1350 , 6. F ehm a rn . (B udissin )List F ridricha ma rkra bi miéenokéha , lantkrabi durinského, kdeä se
za v a zuje, dédice i buddci sv é , K a rlov i éeskému krali, dédicöm i buddcim .
348
List lantgrabuov durinsk$ ch, ‚kdat za v a zuji se,dedica i budnai,
K a rlov i krali éeakému, déd icöm i budiicim ,v éacky z6.v a zky a d jiab otce
F ridricha ma rkrabi miäanského néinéné dr äati a za chov a ti.
(A. K. B r a nd l VII ] .
30 1 . Ludwig ma rkgr a f zu B r a ndenburg v erspr icht
C a r ln IV . einen v ollkommenen V ollma chtsbr ia f , damit er
ihn, seine B rüder und La nde v on dem über sie v a r
beengten K ir cbanbann bef reien helfe .
1350 , 16. F ebrua rii. (B udiasih .)
(A r ch. S . Wenc.)
30 2. M a rgr a v u B r andaburgensas r annntiant omni
jur i suo super ter r is B udissinensi et G o r licansi.
1350 , 16. F ebrua r ii.
List Ludv ika a Lud v ika (R imanina l ma rkrabi bmmbnrského , jimiv yzné v ap s jinymi bra th
’
mi sv ymi, i s es odiiekaji v éaho prav a , kter6t
811 méli na zemi B udiü nslni a Gorlice.
List Ludv ika a Lud v ika ma rkr abi B ramburského , jimt v yzné v a ‚u
s jmymi bra tiimi sv ymi, as se odiikaji v 5eho pr6v a , kta réé. sü meli na
zemi B udiäinnké a G or lica . 1350 . (O tém2 listy IV .)
Wir Ludwig v nnd Ludwig genant d er R amer , v on G ots
gena den ma rggranen zu B ra nndenburg und zu Lusitz, des
heiligen R amischau R eichs oberste kamarer , pfa ltzgra uan bei
R ain v nnd her tzogen in B ayern. V ariaban v nnd tha n kunt
ofl'
anlich mit die - em brief a llen den, die in sahen, ba ren oder
lasann,da s wir mit wa lbeda chtem mnta v nnd mit ra t v nnser
ga trawan v nnd a uch mit rechter wissen, für unus,a ll v nnser
brucder , v nnser v nnd ir erben v nnd na chkamen, ma rggra uen
zu B ra nndenburg ewiglichen, v nns v ertziagen haben v nnd
v artzeihan a ller der rechten, a nradung v ud anspra che, ob wir
eine a ls ma rggra uefl zu B ra ndenburg v nnd zn Lusitz geha bt
haben v nnd habenn oder gehaban ma chten zu dem lannd a zu
B udissin v nnd zu G örlitz v ud zu den steten, lehen, mannen,
ma nnscha iften,waychbilden v nnd kra issan, die da rzu geha rent,
geistlichen v nnd werntlichen, v ud beinamen zu den eda ln
350
na chkamen, ma rggrauen zu B randenburg ewiglichen, a ller
derselben ha nntfasten v nnd briana , ob dha ine zu liesht quaman
oder furbra cht wurden.
Mit v rknnt ditz brifs v ersigelt mit v nnsern innsiga ln,
der geben ist zu B udissin na ch C hrists geburt dreytzahan
hundert jar v nnd da rna ch inn dem fiiniftzigsten ja re, am
dinsta g na ch dem sunta g, a ls man singet da s ampt Inuoca v it
(A . K .)
303. D ecla r a tio C a r oli a d ordina tionem Joannis da
successiono pertinens.
1350 .
(Littar a e congm .a c civ ita tum r agia rum La nc e et Ö a sla v ia e
25. F ebr ., N am e P lzna e a tqne Lutomer z'
cz'
a e 31. J ulii, G un'
m a e
9. A ug.,K a da na e 23. S ep t. , G la tov ia e 27. N o v embr z
'
s,B ud iv oys
4 . D ecembr ie,A lta s M u ta e 1 5. D ecembr z
'
s etc.)
N a s judex , jura ti at univ ersita s ciuium civ itatis C olonia a ,
J a romir , U sk s. A . notum fa cimus univ ersis :
Qua d pridem a d manda tum serenissimi a c inv ictissimi
principis a t domini nostr i gra tiasi, domini C a roli R omanorum
semper a ugusti a t B aemia e regis, nobis communiter par v irum
nobilem, dominum R ussonem de Luticz regni B a emia e snbca
mera rinm, in consilium conv oca tis, pra efa tus dominus R usso
v ice a t nom1na pr a edicti domini nostri gr a tia si, nos cum
insta ntia requisit, nt considera ta antiqua regni B aemia e con
suetudina dudnm la udabilita r obser v a ta nac non ordina tiona
prov ida , quam cla ra e memoria e illustris princeps a c magnificns
dominus dominus J oannes quondam B aemia e rex , genitor
einsdem domini nostr i,ma tur a delibera tionc instituisse dignas
citur , qua ipse pra efa tum dominum nostrum,R om. at B a emia e
regem, primagenitnm snum ,einsque heredes et successores,
pa r ma sculinam lina am descendantes ab ipso, in pra efa ta regna
suo B a emia e suos heredes et successores esse constitnit, v oluit
et decre v it,nos etiam illustri principi at domina nostro, domina
Wencesla o, pra efa ti domini nostr i R om. et B a emia e r egis
primagenito, corporelia juramenta hamagii, obedieutia s a tquefida lita tis debite pr a esta r amus.
— 35 1
N a s igitur pra efa ti regni B a emia e a pproba ta e et lande
bilita r abser v a tee consuetudini na c non ordina tioni pra edicta e,
quam pra efa tus dominus noster , dominus J oa nnes a lim B a emia e
rex memoria e recolenda e, prov ide delibera tionc pridem instituit,a ssensum pra ebere v olentes a t debitee fida lita tis obsequiis a c
obedieutia solita ea fa r v antium inha er are, animo delibera to ,non per errorem ent improv ida , sad omnibus v a tis communiter
a ccedentibus
I. E idam domina nostro Wencesla o hujusmodi juramentecorporeliter pr a estitimus a t pra estamus, nac non promisimns
a t promittimus bone nostre fide at sine omni delo, pro nobis,her edibus et successor ibus nostr is in perpetuum,
a d pra efa tum
dominum nostrum Weneesla um,in cesu nbi forta sse serenis
simum dominum nostrum, genitoram ipsius (quam Deus omni
potens custodire dignetur), a b ha c luce migrere contingeret,
immedia te habere respectum ,sibique tamquam regi B aemia e
na c non v er a legitimo at na tura li domina nostro in omnibus
a t singulis pa r ere ec intendere a t a bsque amnis contra dicti
onis, impedimenti sa u difticnlta tis obsteculo fidelita r obedire .
II. P romittentes nihilominns bona nostre fide, sine dolo,
pr o nobis,heredibus et successoribus nostr is
,ut pra emittitur ,
ea dem juramente corporelia de fide , lege lita te et obedieutie
ser v endis, non a x ta nta pr a efa ta domina nostro Wencesla o suo
primagenito, v el illo non ex istente saniori suorum heredum,
III. v el ipso a bsque heredibus decedente, fra tr i suo
saniori, si quam hebuer it,
IV . ent illo decedente, saniori einsdem fra tris har adi. a t sie
demnm inantea sanioribns fra tribus ec seniorum fra trum sani
or ibus heredibus in linea sex us ma sculini procedendo continue,
preestere a t corporeliter fa cere perpetnis temporibus
afl'
uturis.
P reesantinm sub nostra e civ ita tis sigillo testimanio
littera rum .
Da tum e . D. 1350 jubileo etc.
(E cop ia r ia p r im'
l. r egni B a em ia e P elzel, K a r l I V.,U rk.
LX!V. [neunte a nno 1350,1 7. J a nua r z
'
i,na te e est C a r o la I V.
ea: no v a u x o r e A nna, fih
'
a R udo lp hi B a v a r ia e ducis comitia
que p a la tim'
, fi lius, cui inditum ea t namen petr oni B aemia e
Weneesla i.)
30 4. C iv ita tis E gra e de impignor a tiona ter r a e
E grensis anuntia tio .
1350 , 13. M an .
Pnrkmistra a redy mésta C hbe list,ze sd pfija li za dédiéné pä.ny
slib ubinili Ottaga rov i, V acsla v ov i a Janov i a buddcim kra la om éaskyma ka rnné ceské
, dakadz by v ypleceni nebyli. Da tum toho listu 1850 ,jeti dv a listy jadnoho late .
W ir burgermaista r , der r a t, die schepphen, di hent
werkmeister v ud burger gema inlich der stet zu E ger v a riaban
v ud tun kunt olienlich mit disam briue a llen den, die in
sehen oder ba ren lesen
1 . da z wir v ud di stet zu E ger mit dem lande v ud a ller
zugehorung v on dem heyligen R amischau R eiche den durch
leuchtigen v ud den hoc'
hgeboran furstau v ud herren seliga r
geda ahtnuzz, her ren Ota ka r , herren Wentzlaw v nd her ren
J oha ns, a twan kanigan zu B ehaim
,iren erben v ud na chkomen,
kv nigan zu B eha im,v mb etlich summa geldes zu rechtem
pfa nde recht v ud redlich v ersetzet sein ; dez v ns a llen a n
zweifel kunt v nd wo] wissentlich ist, v ud da non,wenn wir
in disan zeiten a n den a llerdurchleuchtigsten furstau v nd
v nsern gana digan her ren, herren K a rl, R amischau kv nig zu
a llen zeiten ma rer daz R eichs v ud kv nig zu B eha im,noch
seines v a ter tod,kv nig J oha ns selig, v nsers liban herren, mit
rechte kamen sein.
2 . D a rumb haben wir dem obgena ntan v nserm herren,
kv niga K a rl, a ls einem kv nig zu B eha im,seinen erben v ud
na chkomen, kv nigen zu B eha im, mit wolbedechtam mv t, mit
gentzem ra t,mit rechter wissen v ud mit gutem willen für
v us, v nser erben v nd na chkamen zu einem rechten pfa nda
gehuldet. gelobt v ud gesworen, buldan, gelaben v nd sweren
mit guten treweu an gena rd, getrewe, gehorsam v ud v nder
tenig zu sein a ls v nserm rechten herren ellewag v ud a lle
stund on widerrad v ud an a ll hindernuzze v ntz a n di zeit,
— 354
furstau,landen
,herschafl
‘
ten, leuthen und undefihanan, wo
die gelegen oder gesessen seindt, einen ganczen stetten. friadt,
nugafehrlich ba iden seiten, gema cht, globd und v erschrieben
ha ben,stete zu ha lten ein ganczes jahr , enzueheban v on
diesem heutigen tag : da v on globan wihr in guatan trauen,
ohn gefehrde dem obgenandtan unserm ha r rn,dem R a a
mischen khunig und khunig zu B ohemen,und seinen erben,
khunigen'
zu B ohemen, da ss wihr unser land , herrscha ft,
heuser, v hesten, stette
,mannscha ft
,laute v ndt a lle zuge
ha rnng, wie man die benennet, an kha inen fürsten, herrn,
noch sausten an kheinen mann ohne dasselbigen unsers her rn,
des R amischau khunigs undt der v organendten seiner erben
wort,wissen undt sonderlichen willen zeigen, weisen, v a r
mechen und v erschreiben wollen zu eigen, lehen. zu erbe
oder sonst in kha ine weise,in unserm leben oder na ch ihrem
todo, inwenig den v orbenenten jahr , eusgenohman da ss wihr
der hochgebornan furstin, frewen A gnes, unser lieben ehelichen
wirtin,ihr leibgeding muegen bessern mit v hesten oder mit
andern sa chen,nuhr zu irr eines la ibe.
U ndt wihr K . v . Z einan,Th. v . S chellandorif und N . v .
S iifridau globan mit dem v orbenandtan v nserm herrn,dem
herezagen, und v or ihm,mit gesambta r hand, in gua tan treuen,
ohn gefehrde, dem obgenandtan a llerdurchleuchtigisten fursta u
und ha rrn,dem R amischau khunig, und seinen erben, khunigen
zu B ohemen, da ss in solche gluebda , die v orgeschriben sein,
die unser v orbenendter her, der berczog, gethen ha t. v o r
sich und seine suhne,ob er die gewinnat, umb ihre land ,
ha rscha ii‘
t,sta te und v hesten
,laute und a lle zugehorung nicht
zu v erweisen,v erma chen
,noch in kha ine weise zu v orschreiben,
ganz statha unv or rnckt v ollfueret und geha lten werden sollen,
ohn gefehrde, v on wort zu worte, nndt in a ller meinung, a ls die
selben gluebd a in d iesem brief geschrieben undt begr iffen seind t .
M it urkkund etc.
G eben zu S chweidnicz am hagatan tag na ch unse r
Lieben fra uen hima lferth, e . D. 1350 .
(E codz'
ce N ostz'
tzia no ewsc. P elzel,K . K a r l I V. n. C LX VII .)
355
308. Homagium a civ ibus E grensibus Wencesleo
C a r o li IV . pr imagenito pr a estitum.
1350 , 26. Augusti.W ie die sta dt E ger aus gebat kunig K a rls zu B ehem seinem arst
gabornan snhn, herzog Wanczleuen, ba ldung und ga lubnns getan ha t.
Wir burgerma ister , der ra t,die schopffen, die hentwergs
meister v ud die burger gema inlich der stet zu E ger v a rjahenv nd thun kunt ofl
"
anlich mit diesen brief a llen den, die in
sehen oder ba ren lesen : Wenn der a llerdurchleuchtigst furste,v nser gnediger her re, R omischa r kunig K a rel, zu a llen zeitten
ma rer des R eichs v nnd kunig zu B ehem,v nns geboten ha t
v ud zu v us da rumb den ada ln herren R ussen v on Lutitz
gesa nnt ha t, da s wir seinem erstgebornem sun,dem hoch
gebornan furstenn, v nnserm herren, herrenWantzla uen,hulden,
geloben uund schweren scha lten : da sselb v nsers herren geba t
haben wir mit getrawer gehorsam a ngasan, a ls wir a ltzeit
na ch seinem willen v nnd gebota thun wollen, getreulich v ud
v nua r drossenlich, na ch a ller v nnser ma cht,v nnd deuon haben
wir v or v us, v nser erben v ud na chkomen,mit wa lbeda chten
muete , mit genutzam ra t, mit rechter wissen v nnd mit gua tan
willen zu einem rechten pfands a ls wir v on dem heiligen
R ömischen R eich gen B ehem v ersetzt sein v nnd a ls wir dem
obgannantam v nnserm herren, ka nig K a reln, v nser brief deruba r
v orma ls gaben ha ben, desselben v nsers herren a rstgabornan
sun,v nsern v orbenantem herren, herren Wantzlewen, gahnlt,
gelobt v ud gesworn, buldan, geloben v nnd sweren, mit der
bescheidenheit,ob seins v orgenanten v eta rn, v nsers herren
,
herr en K era la , nicht war (das G ot nicht wolle), demselbenv nnserm jungen herren, herren Wantzlewan, v nd dieweil er
zu seinen jeran der v a rnunif t nicht human ist, seinem v or
mund v ud pflaga r an seiner stet, oder ob sein nicht wa r,
seinem a ltistan bruader da rna ch, mit guatan tr awen, an generde,
getrew, gehorsam v nnd v nterthanig zu sein, a ls v nserm rechten
herren, zu a ller zeit , in der v orgeschribnen weis, a ls wir v nns
gain v nnsern oiftgenanten herren, herren K a reln, mit buldan,eiden
, gelubden v nnd brienen abma le v erbunden v ud v er
strickt haben
356
M it urkunt ditz briefs v ersigelt mit v nser stet innsigel,
der geben ist zu E ger , da ma n zelt v on C hristus geburt dm it
zehenhunda rt ja r, da rua ch in dem fünli'
tzigisten ja r , das
nachsten donrstegs na ch sent B a rtholomeus des heiligen
zwelflboteu ta g.
(A. K.)
30 9. Homagium civ ita tis W r a tisle v ia e W encesleo ,
C a ro li IV . pr ima genito , pr a estitum.
1351 , 2 . Janua rn . (Wr a tisle v ia e )C onsula s
,jura ti et civ es W r . ed manda tum C a roli IV dam . W en
cesleo, primagenito ejus, tanquam ha radi regni B a emia e homagium pra esta nt .
(Wencesleus inte ra a anno 1350 , 30 . D eeembris,infens unius anni, mortuus est.)
N a s consula s, jura ti et univ ersita s civ ium civ ita tis
Wra tisla v isnsis tenore pra esentium notum fecimus univ ersis,
quod a d manda tum serenissimi et inv ictissimi principis a t
domini nostri gra tiasi, d. C a roli R . r . s. e . et B . regis, et
jux ta antiquam regni B aemia e consuetudinem dudnm lauda
bilita r obser v a tem, neenan ordina tiansm prov idem, quam cl .
mam. illustris et megnificus pr inceps a t d ominus noster , d .
J oannes quondam B . rex, genitor ipsius, ma ture deliber a tionc
institnisse dignoscitur , que ipse pra edictum dominum nostrum,
R om. et B . regem, primagenitnm snum,ejusque heredes et
successores per ma sculinam lina am descendantes ab ipso in
pra efa ta regna suo B . suos heredes esse constitnit, v oluit at
decrev it, illustrissimo principi nostro, d . Wencesla o , pra efa ti
domini nostri, R . et B . regis, primagenito, animo deliberato ,non pa r errorem ent improv ida , sed omnibus v a tis periter
a ccedentibus, in pra esentia d . C onra di da F elkgnheim,capi
tanai nostri,et nonnullorum nobilium a c fide dignorum corpo
re lie juramente homegii et obedieutia s a tque fidelita tis debita e
pra estitimus at pra estamus ; necnon promisimns a t promittimus
bone fide nostre et sine da lo, pro nobis
,heredibus et succes
soribus nostris in perpetuum, ed pra efa tum dominum nostrum
Weneesla um in cesu, nbi for ta sse ser anissimnm dominumnostrum,
genitoram ipsius (quem D eus omnipotens custodire digna tur)ebhec luca migrere contingeret, immedia tum habere respectum,
— 358
312 . Treuga e Alberti comitia A nha ltansis.
1351 , 20 . M a ii. (P r aga e )
A lbrecht v on h ahanian, gra f v on A nha lt, schliazt auf v erla ngen
kön. K a rls IV für sich und seine bundesgenossen einen wa fi‘
enstillsta nd
mit dem pfa lzgra.fen Ludwig und dessen v arbiindeten in dem kriege wegender ma rk B randenburg .
(A r ch. 8. Wano.)
313. F oedus cum S tephano pa latino R heni.
1351 , 18. Augusti. (F irm a .)
S tephan pfa lzgra f und hartzog in B eiern, v erbindet sich mit honig
K a rl IV . und der königin A nna zu gegenseitiger unterstützung und hilfe
in B eiern gegen jedermann.
(A r ch. S . Wenc.)
314. Henr icus dnx G logov iansis at S aganensis
ducetum P loczansem in feudum suscipit.
1351 , 7. S eptembr is.
List Henrichs knia2ete Hlohov ského, te knia2a tstv ie P locanoké,
kterét jest spedlo ne krä.la ceskeho, pfija l jest pad léno od krä.luov
caskych a na to pf isahu ntinil .
N as Heinricus D . gr . dux G logov iea et dominus S age
nensis, notum fecimus etc .
,quod quia serenissimus ec inv ictis
simus princeps et dominus, d . K a rolus R om. 3. a . at B . rex ,
dominus noster gra tiosus, nobis neenan illustri domina a A nna s,
consorti nostra s lagitimea , heredibus a t successoribus nostris
ducetum P loczencia e, qui per mortem illustr is principis, d .
B olcanis a lim ducis ibidem,sororii nostri dilecti, v a ca v it et
ad cor anam regni B . noscitur ordina rie dev olutus, da singu
la ri suee majestatis gra tia , cum suis dominiis a t pertinentiis
dignum dux it libera liter conferendum, prout in literis ejusregelibns desuper editis plenius at lucidius est ex pressem
idcirco animo delibera to at nostra rum fidelium eccedante con
silio, suscapto pra efa ta duca tu siv e principa tu in phoudam
insigne, dicta domina nostro regi, heredibus et successoribus
suis, regibus B . et corona e regni ejusdem,in perpetuum iide
lita tis homagn a t obedieutia s a c subjectionis solita s preesti
timus et preastamus v irtute pra esentium corpore lia juramente .
P romitttimus etiam pro nobis, heredibus ec successoribus
nostris bona nostre fida et sine omni dolo imperpetunm, pree
fa to domina nostro regi, heredibus a c successoribus suis regibus
B . et ejusdem regni corona e, fidslita r a ssistere at pa rere st
obedire, sieut v a sa lli principes na turelibus st ordina rns dominis
suis noscnntur ex debito obliga ri.
P ra esentium
Da tum F irnis a . D . 135 1 in v igilia N et. b. M a ria s
v irg. gloriosa e .
(A. K. G runhagen II. 1 74, a bi sub du ca tu P la centia e
imp r ap r ie intelligz'
tur comita tus G la dcensia B r a nd l VIII.
315. Ludo v icus ma r chio B rend aburgansis comesque
pela tinus R heni, cedit jur e sue C a r ola regi B a emia e.
1351 , 16 S eptembr is.
List Ludv ika br amburského, felckrabi ne R eyné, jim2 v yzn6v 6, 2a
R udolf f a lckrebia z R eynu dev e v äa cko sv é präv o (cissa ii) K erlov i po sv é
smrti jek0 2to kra.li éeskému i budf1cim kta lam bekym ,c0 2koli me nah
mieti bude ne R ayné nebo v B a v aiich. K tomu jest jmena v any Lud v ikmarkrabi sv é da l pov olenia .
Wir Ludwig v . G . gn. ma rkgra fe zu B r andenburg und
zu Leusicz,des b. R eichs oberster cemmsrar , pfa lzgra f bei
R a in,herzog zu B a yern unndt in K arnten
, grefi'
zu Tyrolundt zu G orz uund v ogt der gotteshesusar A gley, Trient undB rix en
,v a riahan und thuan kundt ofl
‘
enlichmit diesem briefs :
Wenn der hochgeborn furst unnd herr,her r R udolfl
'
pfa lczgrafi'
bei R ain, des b. R öm . R eichs obrister trukhsess
u. herzog in B ayern, unser lieber herr v etter , dem a . d . furstau
und herrn,herrn K a r l R . khunig, zu a . z. m . d . R . und khunig
zu B ohsm,unnssrm lieben gnedigen herrn, n. der d . furstin
und f rewen,f rewen A nnan, R . khunigin, nunsa r lieben frewen
unndt mueman, seiner ehelichen wirttin,u. ihr beider khindsr
uund erben,es seind sahne oder tochter
, a lle seine lendt,
herrsche lft, v hesten 11 . leute in der P felcz u . in B ayern u. wo
— 360
die gelegen sein, 11 . a lle seine pfendtscha ift, v on wama er die
inne ha t, 11 . a lles, da s er furba ss noch gawunna , mit gnetem
willen eusgericht u. geben ha t n. wihr uns mit wolbedechtam
must v or unus, nunsa r erben u. na chkhoman, a lles rechten,
a nspruchs u. engeradung, die wihr da rczua in dhaine weiss
ha ben u ha ben machten, v erziehen ha ben.
A usganohmen den rechten, die ein pf le 0 zgr a f bei R ein
ha t 11 . haben soll an der wei u . churs eines R amischau khu
a igas, eines khunftigsn kheissrs, u. andern ahran u.wirdigkeitsn,
die zu der v orgenandten pfelcz u. churs geha rent, u den
gra fescha iftan u. menschefl‘
ten,die v on der pfelcz u . churs zu
lehen rurent ; die bei uns 11 . unnsern erben ewiglich bleiben
sollen, a ls in briefen, die wihr dem ahg. unnsern herrn de rubar
ga ben haben, v ollkhomlichen begrilfan 11 . geschrieben ist etc.
M it urkundt diass briefs, der geben ist zu Dresden na ch
C hr . geburt 135 l stan jhere, am freita gs v or Metthei.
(E sad . N a stiz. apud P elzei„ K . K a r l I V. U rk. C XLIII.)
316. C iv ita s N ise B a emia e r egibus a pa r ta .
1351 , 1 . N o v embr is. Wr a tislev ia e.)
List mösta N iay, ts ze zv lé.ätnieho rozké zania P recla v a biskupeV ra tisla v ského e kepitoly, slibili 311 a slibup ciesa r1 K e rlov i
,ded icöm e
a bnducim éeskym krelöm,ze proti nému e proti ésskym kra löm zednsho
nameji piijima ti a ni püététi do jiab méste e Z e jemu maj i pamocni bi ti(A. K. G r -ilnhagen I.
317. V enditio civ ita tis F r ankensteinensis.
1351 , 9. N o v embr is.
List M ikuhiäa knia2a te M ünsterberského,Z e jest prodel (ciesen )
K a rlov i, budd cim kta lam ceskym i koruné cssks, mésto F ra nkenstein ss
v elm pi isluäenstv im k kläétsru K amenci za 60 0 0 kop gr . P r .
N a s N icola us D. gr . dux S lesia e, dominus M ünsterbsrgensis,notum fecimus univ ersis tenore pra esentium in perpetuum,
quoda nimo delibera to st fidelinm nostra rum ma turo a ccedente con
silio,considerentes in hoc utilita tam nostram et prosfl cisntes
ra lsm dominum, v eros ordina rios sau na tura les dominos ra
spactnm habere debea nt ipsisque in omnibus fidelita r obedire.
R ennntientee fidelitsr pro nobis, heredibus et succes
soribus nostris pra edictis omni juri etc .
In cuius rei testimonium et robur pa rpetuo v a liturnm
pra esentes fia ri et nostri sigilli munimine robora ri v oluimus
at pro firmioris ca utsla e pra esidia , ut v idelicet pra efa ta domina
regi, heredibus at successoribus suis,regibus et corona e regni
pra efa ti, abnndentius cev aa tur , illustres et megnificos principes
ec dominos B olconem S v idnicensem, C anra dum Olsnicenssm,
Ladisla um Tesshinensem dnces, petruos at eonsangninoos
nostras,necnon specta bilsm dominum M a thiam comitem de
Trensch, fr a trem nostrum dilectum,a ttenta rogev imus, ut
testss sint at v elint ex istera omnium pra emissorum ,sieut
etiem ipsi ed nostra s supplica tionis instantiam testimonium
pa rhibent da pra emissis.
Da tum Wra tislev ia e a . D 1351 feria IV . ante festum
b. M a rtini sp.
(A. K . B r a nd l VIII .
318. J oannes dictus de R esta , miles , C a r o la regi
omnie iur e aus in v il le S tr igonowitz at in decem
mensis sitis in Wilczkow a pud W r a tislev iam r esigna t.
1351 , 4 . D eeembr is. (W r a tislev ia e )List Jans B este , ze v äecko sv é prüv o . kter62 jest mal v e v si S trigano
v icich, a z dasieti lanü v e V li:kov é postupuje a dev e macné (cissa ii) K a rlov i.
(A. K. P elzd K . K a r l I V. 71. C XX. B r a nd l VIII.
319. C onv entio d a R uper ti jun. a ceptiv ita ts liber a
tione et ter r a e Lusicansis impignor a tions .
1351 , 24 . D ecembr ie. (Lukow .)
Ludwig ma rkgra f zu B ra ndenburg und Lausitz schliaszt einen
v ertrag mit seinen brüdern und dem ma rkgra fen zu Heiszen wegen
lösung R uprechts da s jüngern aus der ga f angenschef t und wegen v sr
sa tzung der N ieder—Lausitz zu diesem zwecks .
(A r ch. 8. Wem .)
—363
320 . Litta r a a S tephani pa la tini comitia ds homi
niba s regni B osmies non r ecipiendis.
1351 .
List S tépena f a lckra bi, kdez sa zev azuje, dédice a v é i budna i, 2a
iAdna'
ho mans nah alu2sbného ölov éka krali ceskému piisluäejiciho nachcapiijima ti ani koho fedrov a ti usb zdrtom ti pra ti krali bask6mm dedicam
i buddcim. (A K )
321 . C a str i P odebr ad in fendum nobile col latio .
1352, 28. J anner ii. (P r agee )C era lus IV . nobili B oczkani de K unstat, familia ri suo , a tque hera
dibus suis,masculis dumtex a t, castrum Podebra d in feudum nobile confert.
(A r ch. 8. Wem .)
322 . Acquisito ca str i S trelecka .
1352 , 6. F ebruer ii. (P ragee )Jesko
, S denko et Woyslaus, filii quondam S dankw is da Wa lsczaw,
fetentur, sibi a C a rola rege pro eastra ipsorum S tra lecka plena a t integra
sa tisfa ctum fuisse.
(A r ch. 8. Wem .)
323. P romissio C a r oli IV . civ ibus V retisle v ien
sibul feste .
1352 , 10 . F ehrua ru .
E t nt pra efa ta civ ita s Wra tisla v isnsis, civ es st inhabi
tata res ipsius, so felicioribns incrementis proficia nt, quo jur isdictionam duca tus et dominii Wra tisla v isnsium la tior ibus
,
aux iliante D eo, contigerit limitibus amplia ri, promittimus et
de regia benignita te spondemus, pra efa tis consulibus et uni
v ersita ti civ ita tis preedictes pro nobis, heredibus et succes
soribus nostris,regibus B a emia e, imperpstuum, omnes terra s
,
civ ita tes, ca stre , oppida , munitiones , v illes et districtus P olo
nia s, qui a t qua s dona tions, emptions, ex pugna tione, dev olutionsent e lio quo v is titula ed nos
,heredes et successores nostra s
,
reges B a emia e, mad a quocnnqne per v enerint, pra edicta e
civ iteti W ra tislev ia e , ducetui, dominia et territorio ipsius,sub sisdem iuribns, liber ta tibus, gretiis et conditionibns, sieut
ed nos per v enerint, et demnm regna nostro st corona e B aemia e
— 364
ad insta r dicta e civ ita tis Wr . incor pora re, inv iscerere, ednna re,
conjungers et insspa ra biliter counire a t ter ra s, civ ita tes, ca stre ,oppida , munitiones, v illa s st districtus hujusmodi e pr a efa ta
civ ita te, duca tu, dominia st territorio Wr .,regna st corona
B ., in toto sen in pa rte, conjunctim sau div isim, a lique ra tione
v el ca use, ingenio sau colore qua esitis. nullis unquam tempo
ribus a liena re,rsscindere sen quomodolibet rsmov ere
P ra esentium
Da tum P ragee e . D . 1352 , Indict. quinta , IV . idus F ahrn
ern, regua rum nostra rum anno sa x to.
(E s: libr a civ it. Wr a t. typz'
s sx sc. G r ünhagan I. 70 . Viel.
canfim . Wenees la i I V. 1378. Ib.
324. C o l letionis ca str i P odebr a d a ppr oba tio .
135 2 , 1 1 . Meii. (P r a ga e )Joa nnes ma rchio Mora v ia s co lla tioni ca stri P odsbrad nobili B oczkoni
da K unsta t f a cta e a ssentit 0 amqua ra tem ha bet .
(A r ch. S . Wenc.)
325 . P r iv ilegiorum ecclesia e P r agensis confi r
metio gena r a lis.
1352 , 12 . M an . (P ragee )
(C a ntex tus legitu r in nostr o G od. j. ba em . II. 3, p . 220 .
326. C estr o rum B oräanstein et E ga rberg infeuda tio .
1352 , 5 . Octobr is. (P r agee )B o r äe nät s in e E g a r be r g List A lbrechte , F ridr
'
cha a J stiicha
bretii z Sumberka , ze zémsk B a rBenstein a E ga rberg od kre luov ceskych
pad léno piijima li.
(A . K . B r a ndl VIII. 174 . G od . j. 6. u .,3, p . 39
327. Henr icus v on dem B erg cum fi lms ca strum
snum S piasz C a ro la IV . r egi B a emia e ma chst in fendum .
1353, 10 . J a nua rn . (M aneza .i
List Henrycha z B erge, E rherte e Jindiicha synuov jeho , i a 8 zAmkemS pia sz se za v e z11ji v menstv ie (aisesti) K erlov i i budücim kre luöm ceskym
a koruné ("a ské k v éc
'
:nosti.
(A .. K. P elzel K . K a r l 1 V. U rk. C C XIX.)
— 366
330 . C onv entio C a r o li regis, Joannis ma rchionis st
duca m A ustria e.
1353, 14 . M a r tu .
Wir K a rl v on G ottes gua du R oamischar kunig z. e . z.
m. d. R . und kunig ze B ehaim,A lbrecht berczog za Oesterreich,
ze S teir u. ze K a rnden, J ohens ma rggreue ze M erhern 11 .
R udolf des obgenanten ha rczog A lbrechts erstgeborner sun,
v on denselben G ates gneden, fur uns selber u. a lle unser
bruader : bakhannen u. tuen chunt offanlich mit disam brief
a llen den, di in sehen oder hoerent lesen, da s wir durch
angeborn libs, Inter trnwe n. sta tt v reuntscha f t, di v on ge
meinscheifts der gaburds u. des gesla chts a llweg zwischsnt
uns gewesen sind u. mit hilfe G ottes snllen ewehliah unv errukt
in v rauntlicher gueta r sezze belibe , ze sunderlich troste u.
gua du unser gatrawan unda rta nen, uns e lla sempt mit wolbe
dachten muete, mit ra te unsrer fürsten. herren u. getrewe
u. mit rechter wizzn, zasemme v erbundn hebn n. v erbinden
uns fuer uns u. unser erbn sweglich, in guatan trawen, an
gawa rd u. mit dem side, den wir ellasempt deruba r gesworn
bahn uf den heiligen sv engelisn, u. gelobin in kra ii'
teu der
selben v srbuutnuzze in gua tan steten trawn,des wir inwendig
den kriezzsn u. gemerken unsir kunglicha fuerstanthnms u.
herscheffta‚di uns v on erbscha ft angehoerand u. di wir iezunt
innhebn oder mit hilfe G oczs fuerba s noch gewinnen, einander
getrewlsich u. v renntlich beholfin sin wollin u. sulln wider
a llermenlichs, niament anzgenomen.
U . in den zeiten, so eines oder mer wenn eines under
uns furstentum,herschefta u . la nd v eintlich angegriffen werdn,
so sulln u. wa lin wir endir zehent, a ls wir das a rmanet werden,
an oufscha p 11 . an a lles v erziehn dem oder denselbn mit leib
u. mit guet, ra t, hilfe, gunst u. bruderlich lieb.mit a ller ma cht
beigastandig u. geholfen sin uf unsern eigsnuschedu n. v erlust.
di weil wir labn, wider einen ietlichsn menschen n. persona ,
in welichen eren oder wesen er sei 11 . ab er a uch in kuniglichan
wirdn ware ; niamendis a uzzunamen, a ls da v or begrifl‘
en ist.
A uzgenomen doch den kunig v on V ngsr, wenn wir mit
dem in a lln den bunden belibn sollen a ls die brief segent
— 367
die wir , der ahg. R . kunig, dieweil wir ma rgreua ze M shern
wa ren, u. sehgsr gedechtnuzze die hochgeborn fursten, herr
K erl ze U nga rn u. her r J ohans za B ehem kunga , u. herr Otte
berczog ze Oester reich u. wir ahg berczog A lbrecht u. auch
wir ahg. J ohans me rgra ue ze Merhirn, in den zeiten graue
ze Tyrol, eina nder gegsbn bahn.
(D ip loma da tum in A lta C a str o, 1335 , 3. S ep t. Viti.
hujus C od icia n.
Wen dieselbn brief u. hund nnv srrnket u. nnzebrochn
belihen sollen,in solicher bescheidnha it : Wa s v esten
,la nd
,
burge u. sta tt in des landen gewunnen werden, der unser
hilf bega rt, des diselbn im ungehindert heliben sulln ; a ber
v erut hab n ge v sngan mag u. sol unser istlicher zu einem
11c beha lten, der sii mit einer a rbeit archriegt u gewinnst ;
und in welches helfe wir sein, der sol uns chost gaben, brot,
wein 11. hier na ch der la nde gelegenheit, a lle die zeit, uncz
wir in einer hilfe belihn.
U nd di ahg. v erbuntnuzz, gelubta u. side ga labu u. wolln
wir stet u. unv srrucket bahn u. ha lten n. dawider niemer
gstuen noch streben,mit dem rechts oder mit der ta t
, ga leich
oder abwegs, mit wa rken, wa rten, sinnan, entschuldigung,helfr adan oder v erbin
,selber oder mit isma nt anders, heimlich
oder offenba r oder sust, in daheinsnwsis, wie man di ken
oder ma g sunder lich benennen.
M it urahund diazs brie fs v ersigeltmit v nsern ingasiglsn etc.
D er gehn ist za Wienne,da ma n zelte na ch C hr . geburd
driczehsnhundert ier u. da rua ch in dem drew- und- funfczigstsn
ier,da s nachstan donrsta g v or dem pelmtag u. unsrer
,des
ahg. R amischen kunigs, reiche in dem sibendn iera .
(A r ch. S .Wann O r ig. a r ch. ter r a eM a r . B rund! VIII.
331 . C onfi rma tio pr iv ilegiom m episcope lis accla
siee Olomucensis.
1353, 5. Men .
C a rolus D. gr . R om. rex s. a . et B . rex . A d perpetnem
rei memoriem .
368
E tsi regia e majesta tis circumspecta benignita s de in
nete pieta tis clementie omnium subjectornm commodis v igi
lantsr intendit,a d illorum tamen quietem a t sta tum trenquillum
anadem smgnleris dignetionis e ifsctu inclina tnr pra pensins,
quas amplia ria sedulitetis et fidei gra te constantia recom
mendet. S ans v en J oannis O lomucensm episcopi, pl'
l ll C lpl S ,
consilieru st dev oti nostri dilecti, cla re quidem et eccepta
merita necnon immobilie fidsi purita tsm,quibus ipse tamquam
nostri zela tor hana ris, sieut ex perientie taste collegimus, aslsi
tud inem nostram necnon cla ree memoriee illustrem J oa nnem,
quondam B . regem, genitoram nostrum dilectum,honora sse
digna ssitur , cla ree nostra s mentis intuitu limpidius intuentes :
a nimo delibera to, sa no etiam pr incipum,ba ronum et pro cerum
regni nostri B . a ccedente consilio, omnes et singula s littera s
et priv ilegie, qua s et qua s felicis rscorda tionis v snersbilss
a ntistites dicta e O ]. ecclesia e. pra edecessores sui, super quibuscnmque jur ibus, liber ta tibus, gra tiis, honoribus, immunita tibns,terris, ca stris, jurisdictionibus, pheudis, sen a liis quibuslibet
frustibus, reditibus, prov entibus, sen rebus ejusdem ecclesia e,
quibus etiem naminibus eppella r i v a leant, cansuetud inibus,
usibns, obser v entiis, siv e in scripta reposite sen nsn utsntium
a pproba tis, eb illustribus quondam B . regibus, ma rchionibus
M . ent a liis principibns, ba ronibus, v a ssilis sau clericis, C hristi
fidelibus, obtinuisse noscnntur . in omnibus suis sententiis
, teno
ribus, punctis st clausulis de v erbo a d v erbum prout scr iptes
sunt, a csi tanor a s omnium pra esentibns inserti cansiste rent,
stiemsi da bis jura v el consuetudine deberet in serie prea
ssntium distincte fieri mentia S pecia lis, de regia e potesta tis
plenitudine es da ca rte nostre scientia epprobamus, ra tificemus
et solite pieta tis clementie confirmemus.
N ulli ergo penitus hominum etc .
P ra esentium etc.
Da tum P ragae a . D . 1353, Indictions sex ta,nonis M aß ,
regua rum nostr a r um a nno septimo
(O r ig. a r ch. K r amsir . P slzsl K . K a r l C XVIII .
B r a nd l VIII.
— 370
mies nomine r egis P olonia s confert oppida B ieczin et
K r euzeha rg , cumque at B o lconam ducam S v idnicensem
ob omnibus dabitis pro pa r ts r eg is P o lonia s ebsa l v it.
1353, 27 M eii.
List Lud v ika krela uherského , jimz v yzn6v ä, kts rak ciasni* K a rol
jemu a K a zimirov i Lr£li polskému knis2a tstv ie P locenské dem a za to an
jemu mésta éke B yéin a K rucsmburk poddé.v é v menst v ie, i budricim
kra löm össkjm.
N a s Ludov icus D . gr . Hunga ria s etc . rex , notum fecimus
univ ersis, quia serenissimus et inv ictissimus princeps et do
minus,d. C a rolus R . s. e . et 8. rex , occa sione sinceree
dilectionis et fe v orosi e li'
ectus, quo personam nostram necnon
megnifici principis, d . K a zimiri, regis P olonia s illustris, f ra tris
nostri dilecti, pie benignita te prosequitur , nobis ambobns,
heredibus et successor ibus nostris, Hunga ria s et P olonia s
regibus, ducetum P locczsnssm cum a ppendiis, dominia a t pa rti
nentiis suis, neenan omnie jura,qua s sibi in pra edicta P loc
czensi duca tu a t a liis principa tibus M ezov iee competunt, rite
dona v it, sieut in literis fa ctis desuper lucidius cantinetur : nos
tanta fa v ori v olentes v icam rependera et benignis a c freternis
ex hibitionibus ipsius reletiv ea dilectionis studio respondsre,
sibi, heredibus et successoribus suis,regibus B et ejusdem
regni corona e, oppida B itczyn st K rautzebsrg cum v esa llis,
districtibus, metis, dominus st circumfsrsntiis suis, delibera
t ione pra ev ia et seno fidelium nostra rum a ccedente consilio,
a uctorita ts procura torie , que in hoc st omnibus infr a scr iptis
a c eorum quolibet nomine st v ice dicti regis P olonia s . nostri
fra tris, plena potimur , reddimus et restituimus ; univ er sos st
singulas v a sa llos,civ es, homines st inha bitetores a ppidorum
et pcrtinentia rnm hujusmodi nostro et dioti regis P . nomine
eb omni fidslita tis et subjectionis hama gia , juramentis a t promissionibus nobis ntrobique pra estitis, v irtute pra esentium
a bsol v entes,ipsumque regem R om. et B . necnon illustrem
principem, d. B a lkonem,ducam S widnicensem,
consenguinsum
nostrum, fidsjussores et compromissorss ipsorum, ab omnibus
dabitis,in quibus pra sis te regi P olonia s per litera s sen a lio
quov is mada obliga ri noscnntur , nomine st v ice, quibus supre,
371
liberos et quitta s dimittimus st penita s absolutos, nomina tim
at ex presse civ es S widnicenses sau a lias qua scunqua homines
duca tus ejusdem,ab omnibus promissis, quae occa sione telium
debitorum pr o parte ducis pra e fati regi pra edicta P olonia s
fecsrunt, v oce v el scripta , pra esentibns a bsolv entes.
Insuper promittimus, nos atficea itsr obliga ntes, pra edicta
fra tr i nostro, R om. a t B . regi, amnino fa cere et ectua liter
proeura ro, quod pra efa tus fra ter noster , P . rex , infra specium
qua tuor mensium a da ta pra esentium computendorum hujus
modi ordina tiansm,compositionam,
do‘
netionam, cessionsm st
omnia a lie et singula per nos ordinete et feste , dona te siv e
cssse , cum dicta fra tre nostro,R . et B . rege, nostro pr aprio
st ejusdem fra tris nostri,regis P ., nomine a t v ice retificehit
,
accepta bit et epprobebit st in nullo penitus contredicst v el
fa cia t sau etiem dev iabit, imo pra edictis omnibus st singulia
se conforma ndo snum essensum et consensum ex presse a dhi
bebit es super pra emissis eidem fra tri nostro , R . et B . regi,
litera s sues debit et sx hibebit, qua libet occa sione rslega ta .
In quorumDa tum B udee e . D . 1353, V I. J unn, regni a ntem nostri
duodechno.
(A. K. A r ch. 8. Wem . G o ld a st A pp . XL] .
G r ü nhagen I. 332 . B r a nd l VIII.
334. C iv ita tis Tekkando r f impignoretio .
1353, 19. J unii. (Tekkando r f)Der S tadtra th v on Tekkandorf gelobt a uf bef ahl herzog A lbrechts
v on B eiern dem könige K a r l IV . a ls pfand fü r gulden gehorsam
und unterthänig zu sein.
(A r ch. 8. Wem .)
335 . D a s nuptia l is ducissa e Legnicensi super civ i
ta te Tekk ando r f a ssigna te .
1353, 19. J unn . (P essov 1a a .)A lbrecht pfa lzgra f und herzog in B eiern gelobt dem K . K a rl IV .
dessen muhma , die herzogin v on Ligniez , zur aha zu nehmen und v er
schreibt ihr gulden morgengabe a uf der S ta dt zu Tekkandorf .
(A r ch. S . Wenc.)
336. B a lko , dux S lezina , dominus S v idnicensis, ter ra s
sues leget Anna s , C a r oli IV . conjugi.
1353. 3. J a lii.
List knie2ete B a lke , to s po v olenim (ciesa ia) K a r la smluv n namil
s A nmi, kralov nu iimslnl , kdyi by bez dédicöv säel, tehdy te kniefiatstv i
S v idnické a J a v a rské na ni pf ipadnd ti maji.
List knazs B a lke,kta rak smlüv u nömil s pem
'
A nmi, krä.lov nti
iimslni, jestli 2eby bez dédicuov ste]. i s to na ni pfi padnouti mi . n to
s pov olenim cisanta K a rla delo so . (A . K .)
Wir B a lke v . G . gn. berczog v on S lezien, herre v on
F urstinberg, czu der S wydnicz und czu dem J awir , bekennen
und tun kunt oli'
enlich mit disam Driv e a llen den, di in sebent
oder ba ren lesen, da z wir ha ben angesehen die sund ir licha
gena de und truntliche gunst dez a llirdurchluchtigsten furs ten
und herren, hern K a r ls R amischau kunigs zu a llen czeitan
ma rer des r ayahs und kunigs czu B ehem, unshs libsu
ganadigan her an,die er uns u. unserm geslachts beweyset
ha t mit der konsoha ft,die geschehin ist zwischen im
an einem teil und der durchluchtacstsn fur s tinne. v rowen
A nnan, der R amischau koniginns und koniginns czu B ehem,
unsir libsu v rowen und mumen etczwanne herezagenHeynrichs,
unsirs brudir , tochtir , an dem andern und da rumb geben,
ma chen und v orschreibin wir der ahg. unser libsu f rowsn
und mumen a ls einer koniginns czu B eha im und iris leibis
a rbin,die sie mit dem obgenantsn her ren, dem kunig, ha ben
wirdit,unsir herozogetum, furstintum und herschef t czu der
S widnioz und zu dem J awir mit den steten S wydnicz, S tregon,
Heyn, Landshut, R ychsmbech, N ympcz, J awir , Lewinbsrg,
Hirsperg, B onczleb und C zobotsn,mit den v esten und ma rkten
G rsifisnstein, G rentl‘
smbsrg, Lan, S chonow,K liczdor f, Ha rns
berg, K insberg, mit a llen mannen, manscha ften, lehen, lehen
scheften, v er lahntan guten, gerichten, czollen, munczen, czinssn,
gulden, kraizen, weichpilden, kirchlenen, pfrundin und gets
ga ben, welden, puschen, pergsn, schlichten, wa zzsrn, wezzir
lauftsn. mulan, wizen, weiden, geyegde, v ogilweide. rechten,
nuczsn, gewohnheiten und a llen czugehornngen, wy ma n die
benennen ma g mit sunderhchen wa rten,nichtis nicht usczs
374
bedirmen. der da gleich gut und gswizz say, dem erstin an
seine stet sstcza,a n dem der ahg. unsir v rowen a dir iren
erben muge billichen gaungsu, und dez derselbe czuv or sich
a ller gelubde, syds und treweu v orbunden ha be der ahg.
unsern v rowen, der kuniginna a dir iren a rbin, gleich seinen
v or v ern, an daz stet her geseczet wirdit.
Wer a uch, da z die ahg. unsir genediga v rows und liebe
mume we rtehde dez ahg. enev a llss es,wanna sie in gawsre
kame,a lso sturba , da z sie libessrbiu dem ahg unsirm herren
nicht gewunne : so snllen a lle ma n, ritter , kuechte , burggra v sn,
burger und a lle lendsezzen a lle der ahg. syds und gelubde
ledig sein doch in sulchir bescheidinheit, dez dem obg: unsirm
herren, dem kunga und seinen erben, da z ahg. sega lt nude
haimstewer der ahg. czehentussnt schak gev ollen sol a dir mit
pfendin gesichir t werden, in silir der ma zze, a ls da v or be
griffin ist, da z sa domite tun und la zzen na ch v rsya r willskur
und da z gebin, wsme sie wollen.
Wer auch, da z die ahg. unsir v rows und mama den ahg.
unsirn her ren, den kunig, obirlebste und eynsn endirn man
name an unsirn ra t mit willen : so snllen beide, sie, der man
und a lle kint, die sie mit im gewinnst, in dem ahg. unsirn
furstentumen und herschef ten nichtss haben.
Ouch ist geredit und ga teidinget, dez die ahg. unsir
v rows, die kunsginne und unsir libs mums, noch ysment v on
iren wagen uns und unsir erben mannesgsschlechta umb
dheinerlsi erbteil adir umb kein a ndern sa chen enrsdan adir
ansprechin snllen andirs,wenns da v or geschrsbin ist
Ouch meinen und wellan wir : S ay da z sa che,da z uns
esha ftige not antreten wirdit,umb gev enknuzze, kriege adir
endir geschichte, unsir oder ensir ma nns sera und libs czu
losen, da z wir denne derselben unsir furstentuma , laut und
Into gawe ldig sein ze tun und ze la zzen doch in guten trawen,
an ga v ards.
Dornech sintdsmel da z uns der ahg. unsir gned1gsr herre
mit sulchin seinen gena den gunstlich und f runtlich begria
ha t, so gelobin und wollen wir im mit guten tr awen,an gs
v srde, beigsstsndig und geholfen sein wedir a llermeniglich,
nymende ufczunemsn,und in nimmer nndirwegen la zzen
,mit
libs noch mit gute, und a lle seine v einde snllen unsir v einde
sein, und ma nnen und wollen a uch keine seins wed irseahir
a dir v inde, cristun, juden adir hsyden, in unsern landen hansen,hov sn ha lden a dir v a rteidingen, sundir wir gunnen im und
sinen emplutan, da z ses dieselbin a ngreilfen und rechtv a rtegen
snllen und mugen, wo sie der bekamen,in a llen unsern her
scheften und la nden.
Mit urkunde diez briv es v a rsigilt mit unserm grozziru
inssgil, der geben ist zuder S wydnicz a n der nastan mitte
wochen na ch sa nth P etirs und P a uls tage der heiligen czwelf
boten, na ch C ristus gsbur ths dr a iczsnhundirt ja re und in demdreyundfunfczigistsn ja re .
(A. K. A r ch. S . Wenc. G rünhagen I . 497. D is
p a sz'
tia B a lkam'
s app r oba ta est litter is C a r oli I V. Imp . S widnicis'
a . 1353,3. J u ln da tis .
337. Litter a B o lca nis, ducis F ü rstenbergausis, super
r eceptiona ca str i S ohotan.
1353, 3. J uhr.
List B a lke knie2a ta F iirstamhs rského, j1mz v yznev a , ktera k (ciasa i)
K a rel C zobotan (S oba tku'
) do jeho 2iv ote jemu am , a jastli2a by A nne
kralo v na iimske, bez dédicua v mm'
zského pohla v i seäla ,tehdy to mä. za se
na kre‘
.le össké huddcné pi lpa dmiti.
(A. K . G r ünhagen I .
338. A ttesta tio qua tuor dacim civ ita tum S lezina .
1353, 4 . J ulii.
Listov é misst S lezskych, zajmana : S v idnice. S tregon, G rylfemberg,Hirschbe rg, R eyn, R ichinbech, Jawr , G reifi'
snétein, Lahn, Landeshut, Ham s
ps rk , Lewenbsrg,S chonow
,B nnzlowa . Ta ta mösta jeduostsjn6 v yzn6v aji,
i s B a lko knie2a S lezske A nne cia sa ie K a rla man2a lca , v äam dédicöm jejimi buddcim ceskym kra löm da l jest penstv l v äa cko S v idnické e J a v o rské
sa v 5ami zamky, mésty e v äim k tomu piislusanstv im ; a jastliZ a hy tan,
B a lko, po sob6 dedica mu2ského pohla v i zuosta v il, tehdy ti dédicov é majicia se i*o v né, dédicöu. jejim e hudücim dati deset tiefe kap groäöv .
(A. K. Lum°
g I.)
339. F oedus burgr ev iorum N ormbergensium cum
r ege C a r ola IV .
1353, 15 . J uln .
List Jana a A lbrechts, purkra bf N ormberskjch, kds2 sehe, d édica
i bud11ci zev a zuji K a rlov i éeskému ma n, dedicam i budücim pamocni byti
pra ti v äam napiätslthu „ab.
Wir K a rl V . G . gn. R . kunig z. e . z. m . d . R . und kunig
za B ehaims,bekennen u. tun kunt ofi
'
enlich mit disam hriue
a llen den,die in sehen oder ba ren lesen : Wanna die a deln
J ohanns u. A lbrecht burggrausn zu N urnberg u. F rider ich,
burgra uen J ohannsen sun,unser u. das heil. R eichs gatrawan,
fur sich,ir erben u . na chkomen ewiglichen uns gelobt u.
gesworen haben u. sich des ze uns v erbunden, da z sie uns,
unsern erben u. na chkamen,kunigen ze B ehaim ewiklichen
,
mit a ller ira r ma cht beigsstsndig u. beholfsn sein snllen u.
wollen wider a llermeniglich, die uns a n unsern erben, pfendeu,
guten n. herscheiften hindern, antweren o. beschedigan wollen,
11. beinamen wider a lle, die uns, die a rena u. des kunigrich
za B ehaim an des hochgeboren R udolfss, pfnllentzgreusn bei
R ein u. her tzogen in B ayern, unsers lieben swehirs u. furstau
landen, v esten, guten, la uten u. zugeha rnngsn in der P t'
a llsntz
u. in B ayern 11. wo die gelegen sint, n. in a llen seinen pfent
scha ff ten, v on wsms er die inne ha t oder furba s gewinnst,
wider sulcher briue la ut u. kuntscha ift, a ls wir v on dem ahg.
herzog R udolfsn 11 . a uch andern lutsn ha ben 0 . haben werden,
11 . wider a lle, die uns in a llen unser landen, guten 11 . ba r
scha fften,die wir ietzund inne ha ben od . furbes mer geka uten
a . zu setzung, pfands o . sust in dhaine weis derkrigen,
hindern o. beschedigen woltan,o . uns derselben in dha ine
weis antweren,a ls in brinau, dye wir v on in inne haben ist
v ollankumenlich begriffen
da v on geloben wir n. v erbinden uns mit v olbada chtammeta , mit rechter wizzen, in guten tr awen
,mit geschwornen
side,den wir deruba r tzu den heiligen geta n haben, u. an
a lle generde, fur uns unser erben u. na chkamen, kunigen zu
B ehem ewiklichsn. den ahg. burggra usn zu N urenberg, iren
erben u. na chkomen,
341 . F oedus Ludo v ici r egis Hunga r ia s cum r egi
bus B a emia e .
1353, 15 . S eptembr is.
List Lud v ika kra la uha rského, kta ryz sa ze v azuja a budd ci kräle
uherske i ka ruuu uherslni na v éönost k relöm öaskym,i s ma pom5ha ti
krali össkému ne ka 2dého clov öka .
Ludov icus D . gr . rex Hunga ria s, notum fecimus univ ersis,quod a ttendentes intimi ama ris fiagrentiam st puree dilecti
onis a ffectum,quibus serenissimum principem,
d . C a ra lum regem
R omanorum a t B osmorum,illustrem tretram nostrum pra eca
r issimum, pie f requentsr cerita ts camplectimur , non immer ito
singula ri quodam a rdore a d hoc iunitimur , ut inter sum et
nos firma ra possimus indissolubilis v inculi nnionem ; sa propter
animo delibera to st sena presesdsnte consilio promittimus pro
nobis,heredibus et successoribus nostris, regibus Hunga ria s
a t ejusdem regni nostri corona , bone nostre fida , sine omni
dolo a t sub juramento corpora li, quod desuper pra estitimus
tectis ev engeliis secrasenctis, supredicto regi C a rola , heredibus
at successoribus suis, regibus B . st ejusdem regni corona e
imperpstuum , cum ipso in perpetne liga et indissolubili unions
menere, ipsiqna a d v ersus unumquemqus hominem, regem, prin
cipem et cujnscumque dignitetis, gra dus sau conditionis ex ista t,
omni que v e lemus potentie fr equentsr a ssistere a t fidsliter
subv anira a ux iliis et consiliis oppor tunis. illustribus C ezimiro
P olonorum rege et A lberto duee A ustria s emborumqua here
dibus dumtex a t ex ceptis .
P romittimus fids que supre , quod si a liquanda filios siv e
filies obtinusrimus in futurum. quod illos v el illes ma r itagia
sau nuptui capulere nolumus nac debemus quibuscnmque
personis a bsque preedictorum regum B . consilio, fa v ore et
licsntia specia li.
P ra esentium
D a tum B udee a . D. 1353, Indictions sex ta
,mensis S a p
tembris die da cime quinte .
(A. K. B r a nd l VIII. 222 )
— 379
342. E x solutio munitionum in c omita tu Lux em
burgensi.1353, 29. Octobr is. (Haganau)
R uprecht der ältere, pf a lzgra f und herzog in B eiern, gönnt demkönige K a rl IV . und seinen erben
,da ss sie a lle v on ihm in der gra fscha ft
Lux enburg zu pf and besessanen v esten binnen zwei j ahren a uslösen können .
(A r ch. S . Werne.)
343. E nuntia tio R uper ti, comitis pa la tini, super
v enditions ca stra rum at oppida rum a comite pa la tino
R udolfo C a r ola IV . feste .
1353, 29. Octobr is. (Hagana u.)List R uprechta f a lckrebi, kda2 sa odiflré. v äim obyöejöm ,
ze na chca
proti tomu uöiniti, a ls r eecho to zechov 6v eti,co jest R udolf f a lkrabie
K a rlov i iimskému össkému krali da l, a ls tek jakz dano jest , zechov eti mai .
(A. K. Lum'
g I. n. C XXXII.)
344 . V enditio ca str a rum a t civ ita tum e R uper to ,comite pa la tino R heni, r egna B a emia e feste .
1853, 29. Octobr is.
List R uprechte sta rsiaho, f a lkra bi, za za XII tisic hr 1v en stribra
lit6ho prod6ny jsü tyto z6mky : N eunsta dt, S torsnstein, Hyrso v e Liechtenstein
, potom za XX tisic tyto mésta a méstaöka : S ulcba ch, R osenberg,Hortenstein
,N eidstein, Turandorf etc . (ciaseii) K erlov i ja kofito krali
éeskému, dédicöm i buddcim, e tech v äech zemköv postupuje se v ätm präv em .
List B uprechte f a lckra bi, kde2 se za v ini prodaj töchto möst e
zamkuov : N uansta tu. S torensta inu, Hirschov a , Lichtsnsteina za XII set
hi . str., potom prodaj S ulzba chu, R a zmba rke , Hertsnsteinu, N eidsteinu ,
Tyrrendorfu, Hypoldst0 inu, Lichtenaku, F r ankanherga , E schenba chu, Hers
brucku, A uerba chu, V elden, P eguicz, F la ch e Hohensteinu se v sim pfi slu
ienstv im,duchov nim i sv étskym, taz ze XX . set hi ati . Tu také za v ire,
ie z Hempruku, z A uerba chu, z Hohensteinu léno piijimatimap od iiäa . 1353.
N as R upertus senior , D ei gra tia comes pa la tinus R hsni etc.
N otum fecimus tenore pra esentium univ er sis, quod nos
animo delibera to, amisorum nostra rum a ccedente consilio et
de ca r te nostre scientia, serenissimo principi et domina
,
d. C a rola, R omanorum s. e . at B a emia e regi, domina nostro
gra tia sa , heredibus a t successoribus suis, regibus B a emia e et
einsdem regni corona e, heredita ria et pa rpetuo pro ma r
cerum puri ergenti, quibus ipse illustrem'
principem,d .
R upertum jun.,filium nostri
_
fretris, a captiv ita te sue de pa r
tibus S a x onies libere v it, infra scriptes munitiones : N eunsta t,
S tornstein, Hirschaw et Lichtenstein, et demnm pro XX mil
libus ma rcerum puri a rgenti, qua s ln usus congruos fs]. mam.
illustris principis, d . R udolphi, a lim comitis pa la tini R heni st
ducis B ev e ria e, petris nostr i dilecti
,de ca rte nostre scientia
impendisse et mutua sse d igna ssitur , infra scriptes munitiones,
civ ita tes st oppida : S ulczba ch, R osenberg, Hsfl ensteiu, N eid
stein, Tur rsndorif , Hilpoldstein, Hohenstein, Lichtanekk, F r an
kenberg, La uffen, E schenba ch, Hersbruck, A v erba ch, V elden,
B agnitz et B lech st quidqnid pra edictus f ra ter noster in
B a v a r ia tenuit st possedit, cum omnibus v illis, hominibus,
dominia , banis, judiciis, bannis, teloniis. conductibus, fors
sta riis inhibitionibus, ferina , reditibus, censibus, utilita tibus,
poenis, silv is. rubetis, v anetionibns, eucupetianibus, pra tis. pe
scuis, equis , ma lendinis, equerumqua decursibus, piscinis, piscatur is,montibus, v a llibus,pla nis,metis, circumfa rantiis,distr ictibus,
a t omnibus utilita tibus super st sub terra , quibus etiam no
minibus sx pr imantur , militibus, clientibus, v a ss llis, v esa llegiis,
feudis, feuda ta riis, banis fauda libus, jur ibus petrona tus eccle
sia rum, colla tionibus beneficiorum, ser v itoribus propria ta riis,
pignoribus eb Imperia sau quocnnqne a lio modo, nac non
omnibus pertinentiis, heredita tes et proprietetes suo jure,pignore st obliga tiones etiam suo mada rite a t ra tionebiliter
v endidimus, sub omnibus conditionibns et modis,sieut sedam
pra edictus fra ter noster possedit a t tenuit et sieut ed nos
per mor tem ipsius fuerunt heredita ria dev olute .
R ennntientes ex presse pro nobis,heredibus ec successo
ribus nostris in perpetuum omni juri, impeditioni, a rr asta
tioni, si qua e nobis a d preedictes munitiones, civ ita tes, oppida
et pertinenties, sieut ex primuntur superius, competierunt. ha c
tanus competunt sa uposssut competere quomodolibet in futurum ;
rennntiantas omni canonnm at legum eux ilio, legibus, consti
tutionibus, sanctionibus, decretis at decrata libus impera torum
v el epostolicorum,cansuetudinibus, ritibus et observ entiis
— 382
346. E nuntia tio R uper ti junior is, comitia pa la tini,in cause v enditionis ca str a r a m a t civ ita tum a R uper to
sanior e fa'
ctee .
1353, 5 . N o v embr is. (Hageno v iee)
List R uprechts mla däiaho f a lkra bi, 20 jest proda l e postüpil tech
zemkuov , möst a mésteöek uehoie dotöenych (aisesti) K a rlov i, dédicöm
i budd cim caskym kra löm , a v äam obyv eta löm téch zamkuov meet e
méstaéak ukezuje na cisaste) K a rla e jeho dedics i buddci ja kotto ne
dédiöné jich päny .
(A. K. A r ch. S . Wenc. B r a nd l VIII. 232. P elzel
K a r l I V. 11 . C LXXXIV.)
S equuntur a lia s litter a s de eadem
List R uprechta ata ra ba,f elckrabi, 2a sv rshu jmsnov ené zamky,
méste a mösta öke s pi fsluéanstv im prod ltny jsü (ciasaii) K a rlov i a tu es
odiike v 5eho präv a a napa du, 0 0 2 by mé l nebo miti mohl k tem z6mköm,
za sa i za dbdica sv é .
List R uprechta sta réieho , kde2 ss oznemujs prodaj tech z6mköv ,
möst a méste5ek v äem obyv a ta löm ,duchov nim i sv étsk37m, a ukezuje jim
na (ciaseia) K a rla a ne hudüci össké krä.le ja kotto na dédiöné p6ny a te
v äscky propau9ti ze v äeho a libu a ph'
sah sobé uöinénych.
List druhy téhoi. R uprechts sta räisho za v ite_nci v
_
sobé to coat
prv ni, v name se piikezuja v äam oby v a tslöm téch z4mkuov , a by sm a
ösnstv ia (ciasa ii) K a r lov i a budd cim kralöm ceskym slihov a li.
List R uprechta m la ds1ho , kdez taz v yzuä.v t., ja ko nahoie dotöeno
isst , a odi1'
ké. se v äaho präv a ducho v niho i sv étského za sehe i za dédics
sv é i budd cf .
List R uprechts mladäiaho la tinsky, kdat se pr1zn4v é ka d luhu
uejprv 12 0 0 0, potom 20 0 0 0 hi . ati . a te za to proda l sv rshu jmenov ané
zboi i 1353. (P i-i tom listu té2 jsd paca ti kniet et ducho v nich i sv étskych.
List mla dmaho R uprechta k a by v a ta löm taz ja ko sv rchu jmeno v enäv yznäv ajici.
List R uprechts mledéieho pr 1v olujici k tomu ke v semu, cos jestR udolf fe lckr abé be v orské zamé v zdel a posteupil cissa ii K a rlov i a cia
sa io v né. a v äam déd icöm jep ch.
—383
List G erlaka a rcibiskupe Mohutského. kds2 piiv oluja ke spojani
S ulcbachn a jinjch zdmkuov a meet ciesa ii K a r lov i a koruné ceeké ubi
nén6 od R uprechta sto räieho i mla déieho .
347. A cquisitio ca str i Hohenstein cum Her sbruk
et Auerba ch.
1353, 5 . N ov embr is.
List R uprechta mladäieho na prodaj Hohensteinu ,Hersbruku a
A nerba chu (ciasati) K a rlov ija koé to kr6.li éeskému dédiéué a k koruné össké .
List la tinsk! R uprechta sta räieho v taz slov e .
(A. K. Lum'
g I . n. C XXXV.)
348. Homagium civ ita tis S ulzba chensis.
1353, 18. N o v embr is.
List mésta S ulczba chu, i s jsü pa v innost a piisahu uöinili ciesa ii
K erlov i ja kotto kr6.li össkému e dédichm i buddcim beskym ktalam, ja kottodédién3m sv jm p5nöm.
(A. K. Lum'
g I.)
349. Acquisito ca str a r um Ha r tensta in et N eidstein.
1353, 18. N o v embr is. (S pir a e .)List R uprechta st. f a lckra bi
,i s es riiznica hyla mezi B uprechtem
ml. 21 Lipoltem biskupsm B embsrskjm o zamky Ha rtenstein, N eidstein a
jich piisluäenstv i, v seh s ob1i strand sv » lili se a poda li ne G erla cha MO
hutského a V ilema K olinského a rbibisknpy . 0 0 2 by oni v yikli, a by to piija li.
(A. K. G a ida st A pp . XXX VII. B r a nd l VIII.
350 . Arbitr ium in causa ca stra rum Hertensta in
in N eidstein.
1353, 19. N o v embr is .
List V ilema K olinského a Gerla chs 110 hutského a rcibiskupa , i s ne
tech hra dich Hortsustein a N eidstein,které2 jsü (cieseii) K erlo v i a krali
beskému a ka runé baské prodéuy, biskup Lupolt B amberskj zedneha prav ename ; na mestecko V elden, tietie stra un lssu V eldnerforst tolika uni léno ;
pfi tom za v a zuji toho biskupe , i s es mit odiici téch zärnkuo v .
(A. K. G o ld a st A pp . XXX VIH .)
351 . E nuntietio episcopi B abenbergeusis in ca use
ca stra rum Ha r tenstein et N eidstein.
1353, 22 . N o v embr is.
List Lupolta biskupe B ambsrského, kde2 pod le v yiknuti a rcibiskupiivK a linského e M ahutského v yzn6v é , i s ne tech zAmcich Hortenstein a
N eydstein zedného prüv a name sohé piisluéajiciho, a ls es v äecko prav o
prils21'
(ciesa ii) K a r lov i, kra li öeskému ,dedicam i buddcim kr6.löm össkjm .
(A . K. G a lda st A pp . XXXIX. B r a ndl VIII .
35 2 . Quitta ntia J oannis purgr a v ii N o rmbergansis
pro ca stris F loss a t P a rkstein.
1353, 24 . N o v embr is . (S pir a e .)
Johann burggra f zu N urmberg quittirt den K ouig K a r l IV . über
70 0 0 ma rk silber,womit er die v esten F loss und Pa rkstein samt zugehör
v on ihm für die krone B öhmen eingelöst ha t .
(A r ch. 8. Wem .)
353. P r incipes s lactor a s tssta ntur , civ ita tam E gr a m
et ea str a F lozz et P a rkstein r egna B a emia e esse im
pigno r a ta .
1353, 4 . D eeembr is.
List G erla cha a rcibiskupa Mohntského . jem! piizn6v é , ze z5mek
a meiste C hab k koruné öeské za stev sn a d R iss v e XL tisicich hr 1 v nöcü
stiibra liteho , a zümek pii tom F la s a Pa rkstein sa v semi pf islu50 nstv imi.
a te t62 penstv ia ktalam csskjm a ka runé össké v i dycky züsta ti mt ,
dokeda by nahoie psané. same dena nebyla .
List Vilema a roihiskupa K olim kého ddo . 3pira s v m slov a a
téhoz da tum .
List B a lduina a rcibiskupa Trierekého v m slov a ddo . M ogm tia e
22 D eeembr is.
List R uprechta sta rsleho f a lkrabi ddo S piree ddo. 4 . Decembrie.
List R udolfe knis2a ts sa ského v taz slov e ja ko f a lckr abuov e léta
téhot . 1354 .
List Ludv ika ma rkrabi hramburského ; taz sv édéi ja ko jmych
korferstuov . 1355 .
A tech v äach korferstuov ka 2dého dv e listy jsü : jeden la tinsky
a druhy néma cky.
386
snum B aemia e occa sione dubitetionum telium dampna qua ev is,
impedimente sen dispendia petietur , animo delibera to es da
ca r te nostre scientia notum fecimus et fa temur :
quod pra siste E grsnsis civ ita s cum sna territorio et
ea str a siv e munitiones F lozz et P a rkstein cum appidis, v illis,
nobilibns, plebejis, pa uperibus at div itibus, circumferen iia a t
omnibus pertinentiis suis, qua e infr a meta s siv e limites ter
rerum,ca stra rum sau munitionum huiusmodi situantur , pr a efa ti
domini nostri regis tamquam regis B .
,heredum et successorum
suorum,regum B . et einsdem r egni corona e, pignus et obliga tio
dudnm fuerunt et sunt pro quedreginta millibus ma rcerum puri
a rgenti pandar is antedicti.
E t eandem obliga tionem siv e pignoretionem confirmemus
da carte scientia sub omnibus modis et conditionibns, ut pres
fertur , ipsisque obliga tioni st pignoretioni fe v orem, v olunta tam,
v erum at planum consensum a ppanimus v a lut a rchiepisca pus
M aguntinensis et per G erma nism erahica ncela rius et princeps
elector sa cri Imperii snpra dicti, pra esentium sub nostro sigillo
testimanio littera rum.
Da tum S pires ;a . D . 1353,feria qua r ta prox ime ante
diem S . N icola i ep.
(A. K. A r ch. S . Wenc. B a lbin VIII. 218—230 .
La m'
y I. n. C XXX VII. B r a nd l VI II.
354. Ludo v icus de Hohenloh tr a nsfer t fa a de a d
ca str um R eichenek spectantia in r eges B a emia e .
1353, 12 . D ecembr ie. (M ancze .)
(E ca d. N ostitz K a r l I V. n. C LXXIX.)
355 . E piscopi B a benbergensis enuntia tio de infeud a
tiona ca str i R eichanek .
1353.
List Lupolta biskupe B ember5kého , Z e (ciesa ii) K a rlo v i e buddcimkreiöm ca skym a koruué éesl-sé postupuje za 1uku R eicheua ku
, it to pad
menstv ie dav a koruné ceske. (A . K .)
— 387
356. R upertus jun. comes pe letinus consentit v en
ditioni ca stri S tornstein et oppid i N euensta dt.
1353, 30 . D ecembr ie. (Moguntine.)
List R uprechta mladäieho f a lckrabi, za zämak S tornstein a mesto
N euamta dt dédiénö a v böné piisluäi (ciasa ii) K a ria r i ja koi to krali baskémua koruné ésské i odiiak6. sa v ésho präv e sv ého .
(A. K. Lu nig I. n . C XLII.)
357. D ebitum episcopi R etisbonansis super ea str a
S taulf et Wer de funda tum.
1353, 1 . S eptembr is (s .
List F ridricha biskupe R ezenského , za jest dlui en R udigerov i
C funtua v,a isstlitsby mu jiab nsdel na sv . J iri, tehdy aby tu snmmu
mal ne zémku S taufi'
. List téhoi. biskupa , ts R udigerov i e mente lce
jeho C funtuov za M funtuov proda l ; jestli2eby mu v ra ce nsda l, tebdyjemu on me postüpiti téch zä.mkuov S teuli'
a Werde .
F ridrich bischof zu R egensburg ,schuldscha in über 10 0 pfund R eg .
pfeu. fiir R udiger den R eichen, grösstsnthsils für den bau der v esten
Domsta uf .
(A. K. A r ch. S . Wen c.)
358. Litteree G a r la ci, a r ch1episcopi Ma guntinensis,alector is, v enditioni ca str i Hohenstein et a ppidor um
Hsrsbruk et A uerba ch a ssentientis.
1354, 7. J a nua rn .
List Gerla chs , a rcibiskupe M ohntského, kterymz prodaja Hohensteina
,Herspruku a A uerba chu pot v rzuje a k nému piiv oluje .
G erla cus D. gr . 8. M aguntinensis sedis a rchiepiscapus ,
sacri Imperii pa r G ermaniam a rchica nca llerius N otum fecimus
univ ersis,quia illustres principes st domini, R upertus senior
et R upertus junior , comites pa la tini R hani et dnces B ev eria e,consenguinei nostri, animo delibera to, amicorum suorum a cce
dente consilio es da ca rte scientia , serenissimo pr1ncipi ec
domina,d. C a rola R . s. a . et B . regi tanquam regi B .,
here
dibus et successoribus suis, B . regibus, st einsdem regni
coronae, subscriptem munitionem Hohenstein et oppida Hers
388
brucka et A uerba ch, qua e e sa cro Imperia in feudum depen
dont, cum omnibus juribus, dominiis, utilita tibus at pertinentiis
suis, quibuscunque eppellentur naminibus, in v erum feudum
heredita r ium rite et ra tionebiliter v endiderunt, sub omnibus
conditionibns et modis,sieut sedam munitio , oppida et per ti
nanties ex ma rte f. r . illustris principia, d . R udolfi, quondam
comitis pa la tini R heni et ducis B ev eria e, ad ipsos legitims psr
v ene1unt, sieut in literis super ea dem v enditions fa ctis et
editis plenius est ex pressum : nos intuentes eifactuosum desi
derium comitum pa la tiuorum et ducnm B e v eria a preedictorum,
considerentes etiem immotee fidei a t v irtutis constantiem, que
illustres B . reges secruin Imperium continuetis crabro studiis
honorant, v enditioni pra efeta e nostrum benev olum consensum
edhiba re decrev imns, ipsumque sub omnibus conditionibns et
modis,sieut in literis desuper editis inv enitur ex pressam ,
a pprobamus st confirmemus, animo deliber a to et de ca rte
nostre scientia , v alut a rchiepiscapus M aguntinensis at pr inceps
elector sacri Imperii supredictus.
In cuius rei
Da tum M aguntia e a . D . 1354, feria prox ime post E pi
pha niam Domini.
(Litter a e ejusdem tenor is ca eter orum electam m : B a ldu im'
a r chiep iscap i Tr ev ir ensz'
s (M O . 8. J a nua r iz'
1354,Wilhelm i a r chi
ep iscop i C a laniensis ddo . 8. J a hua r a 1354,R udolf ; com itia
S awom'
a e ddo. 29. S ep t. 1354, Ludov ici ma r chionis B r a nden
burgensz'
e ddo. 5. Dec. 1355, R uper ti cam. pd a tini sen. et
jun. ddo 1353. Lum'
g C . G . D . I. B r a nd l
V III.
359. C a rolus, R . et B . r ex , comita tum Lucembu r
gausam in ducetum a r igsns f ra tr em snum Weneesl a um
ducam ibidem instituit.
1354 , 1 2 . F ehm a rn . (Metis.)
(B r a ndt VIII.
390
dienst, di sin eltern, atwsnn hochgeborn kuhige zu B ehem,
dem obgenanten R eichs er lichen v ud nützlichen od‘
t getan
haben ; wen : a a uch dez künigriche zu B ehaim ein adlsz wir
digaz gelied ist der R ömischen cranen, so meynten v ud wa lten
si sulahan scha den des obgenanten künigrichs zu B eheim v er
nunfticlichen v nta rsten durch di besundsr trswa , de mit
si a ls kur fursten dem heyligen R eiche v ersundan sein, a uf d ie
rede, dez der obgenant v nser herre dez selbe sein künigricha
v ud di crone zu B eha im durch sulchen zwayuel icht besched igt
oder gehindert werden, so haben si beka ut mit wolbedechtam
mute,mit rechter wizzen v ud mit iren ofl
'
nen brinau, da z di
obgenant stet zu E ger mit dem la nds'
v ud di v esten F lozz
v ud P a rckstein mit mercktsn, dorflbrn, mit edlen v ud uned len,
a rmen v ud reichen, kreizzen v nd a llen zugehoernugeu, d i in
den gemarchen der selben lande v ud v esten gelegen v ud
gesezzen sin, das obgenanten v nsers herren a ls eines kungs zu
B eha im, siner erben v ud na chkumen, kungs zu B ehem v ud a d er
cranen des selben kungricha rehte pfentscha fte lange gewesen
sein v ud noch sein für v irtzigtusent me rck lotigs silbe rs
sulaba s gswihtes, a ls da v or begriffen ist.
V ud di selben pfentscheft haben di selben kurfursten
besta tigt mit rechter wizzen in a ller der mezza a ls da v or
begriffen ist, und haben a uch der zu geben ire gunst, willen
v ud wort, a ls si da s ma cht ha ben a ls kurfursten des heiligen
R oamischsn R eichs.
D as haben wir angesehen di redliche gazaugnllzze v ud
kuntliche v nderweisungs, a ls douor geschriban stet v ud d a v on
wir der obgenant burgerma ista r , der ra t v ud di burger ge
ma inlich der stet zu E ger mit ra te, gunst, wizzen, willen v ud
wor te v nser gsmsinschefte , v nbstwungsn, mit freyer wilkur
v ud mit wolbedahtsm muts, für v ns,v nser erben v ud na ch
kumen, so ha ben wir gshuldet, gelobst v ud gesworen,
hulden, geloben v nd sweren dem obgena nten v nserm herren,
kungs K a r ls, a ls einem kungs zu B eha im,sinen erben v ud
na chkumen, kungen zu B ehem v ud der cranen des selben
kungrichs, da z W in zu den v esten F lozz v ud P a rckstein
semméntlichsn zu einem rshtsm pfa nds fur die obgenanten
391
v ir tzigtusent merck silbers, a ls d a v or begriffen ist, getrewe,holt
, v ndertenick v ud gehorsam sein wollen v ud snllen a ls
v nsern rechten herren.
'
M it v rkiinde ditzs brines v ersigelt mit unser stet insigel,der geben ist zu E ger na ch C rists geburta v bar dreutzehen
hundert ier v ud der na ch in dem v ir v ndfünfzigsten ier a n
dem nehsten sv ntega na ch Ostern, a ls man singt „Qua si
ma da geniti“.
(A . K. A r ch. S . Wem . K ilr schner V.)
361 . Munitio Ha lfenberg r egi B a emia e apa rte .
1354, 24. J unu . (s.
Heinrich schenk v on F riedburg und U lrich schenk v on R eichenak
a ls v ormiinder der weisen zu E hrenfels,v erbünden sich fü r ihre mündel ,
da ss die v este Helfenberg dem K önige K a rl IV . für seine lebzeiten stets
offen geha lten werden solle .
(A r ch. S . Wem .)
362 . Ludo v ici ma r chionis B ra udehu rgensis sunn
tia tionss obliga tor ia s .
1354 , 1 . Augusti. (S ulzba chu .)
List Ludv ika , ma rkrabi bramburského, za k tomu ke v semu piiv o
luje, sa i jest knie2e R udolf v zda l (cia sa i'i) K a rlov i e A nne (ciam ia v né)
e dédicöm jiab,nic sobé nevymiehnjs , nez 0 0 2 präv e ma k v oleni iimského
krele,a léna , kteraz z toho präv a jekoz
'
zto korferste od sta rsdä.v ne me.
a uziv e‘
Ludv ik,ma rkrabi B rembursky, zev azuja sa , dédice i budnai sv é , nissan
K a rlov i jakoäto kraili éeskému, J anov i ma rkra bi more v skému,dédicöm
i buddcim, Z e name niiädného hra du,tv rze
,mésta
,eni ktsrého clov ahs
v jich zemi odcizov eti, lee by dobrov olué bylo dapuätieno.
List Ludv ika,ma rkrabi B ramburského, kdez se
,dédice i budc sv é
ze v a zuja , ta zémkua v , mést, mésta isek eni kteréha jiuého zbotis piislu
äsjiciho k krälov st v i össkému. ma rkr a bstv i mora v skému nachca a name
k-npov a ti, let: by zv lé.äté bylo jemu dopuéténo .
(A. K. Lum'
g I. C XLVIII.)
— 392
C a str i Werdak infeuda tio .
1354.
List Oldn cha z B runska , ze zä.mak W ardak od (ciesa is) K arla padléno prijel e ze v a zuja sa buddcim krelöm teskym e koruné ta ské k v ééuostipad menstv ie . (A . K .)
364. U nia S tephani pa la tini comitis cum C a rola IV .
1355 , 9. M a r tii. (P ayne )S tephan, pf a lzgra f und herzog in B eiern, schlisszt für sich und
seinen bruder , ma rkgra fen zu B randenburg, und könig K a rl IV . und
dessen bruder Johann,ma rkgra fen zu Ha shran
,einen V ertrag uber a lle
bisherigen irrungen und fehden,mit v a rzichtlaistung auf a lle, v on seinen
v ettern an die krone B öhmen v erka uften stadte und besitznngan.
(A r ch. S . Wenc .)
394
sieut ex div isione regua rum ca lemite tes horrsuda e consurgunt
et odiosee saditionis scenda lo fidelium ragnicola rum quiss
desidera te contunditur,sie a duna tis regni v iribus in pa cis
pulshritudine, in fidncia e ta berna culis st opulsnte requiefidelis populus conquiescit st gra tis la eta tur commod is sub
gra to regimine principis gra tiosi.
S ana,desidera ntes, ut regni nostri pra edicti B . multi
pliciter dudnm spere te felicites ex ubsr ta tibus et commodis
a ugmenta felici proficia t, quibus tem na turea pm cerita s sin
gula ri quedem influsntia ,quam cla ree memoria e illustrium
quondam regum B ., pereutnm ec pra edecessorum nostra rum
,
lenda bilie quidem st v enerande studie prov ida runt eidem,
consideremus et a d hoc pra ecipua ecism nostra s mentis can
v ertimus, que liter infra scr iptes civ ita tes, munitiones, ca stre,
ter ra e, districtus et territorie, quorum st querum nomine
inferius ex primuntur , qui et qua e cum pra efa ta regna nostro
B . immedia te confinant, pro regum illustrium B . at ejusdemregni corona e commodis st profectibus, ed honorsm S . R .
Imperii non solum ex pedient, imo necessa ria v ideentur ; tum
quia regibus B aemia e ex ter r is hujusmodi ed electianem R .
principis cum ca eteris coelectoribus suo tempa re fa ciendam
pra esta tur eccedendi securita s ; tum qu1a a dminicula ipserum
reges B . curiam Imperia lem da more in N urnberg celebra ri
consuev it, pro tra cta ndis Imperm sa cri commodis. profectibus
st necessita tibus oppor tunis, ampliori commodo a t proniori
v olunta ti non tem v a lsbunt, quam etiam delecta bunt ecceda rs ;
tem quia terra rnm hujusmod1 spa tia regni B aemia e v elut
insignis membr i serenit .tis cssa rea e insignis requirit nobilita s ;
turn quia civ ita tes, ca stre , mun1tiones et la ca,quorum inferius
annotetio fia t specifice , post ra pines, spolia , strages et saditi
onss innnmera s st periculosa discrimina , quibus singulia v ia
tor ibus tra nsitus v sta betur , nunc div ina e propita tionis munere
regis B a emia e regni st nobilium ragnicola rum ibidem di5po
nsnta potentie in tra nquillita tem opta tee pa cis regimine gra to
conducta s, emoena prospsrita ta gandentes quibuslibet ma rca
toribus, psregrinis v ia toribus st personis eliis tutum a ccessum,
sta tum a t trensitum indubia pollicsntur , ut ex hoc non solum
— 395
dioti regni nostri B aemiae, v erum multorum reguarum a t
principa tunm neo non rsipublica e commode continuetis prespa
rita tibus a ugea ntur .
Ideoque animo delibera to, prudenti nihilominns principum ,
comitum, ba ronum et procerum nostra rum a d hoc a ccedente
consilio a c ds ca rte nostre scientia , habito m apectu a d census
ev identes ex pm ssa ta s super ius et ad a lie motiv a similiter,
qua s Imperia lem celsitudinem a d hoc prosequendum ra tione
biliter inducsbent, munitiones eesdem,ca stre , oppida , terra s,
utp. S ulzba ch, R osenberg, N eydstein, Hir tanstein, Hernstein,
Hildpoldstsin, Lichtsneke, Turrendorf , F r ankenberg, A urba ch,
Hersbruk, Leuten, Velden, F la ch, E schenba ch, P egnicz, Huascha
et Weidsnstsin,qua e et qui fuerunt a liquanda felicis memoriee
illustris R udolphi, a lim comitis pa la tini R heni et ducis B e v eria a ,
sa ca ri nostri dilecti, qua s st qua e eb illustribus R uperto seniorest R uperto juniors, similiter pa l. comitibns a t ducibns B e v eria e,sororiis nostris, v a lut res a d . ipsos per mortem dicti sacari
nostri, ipsorum petrei at prapinguioris consenguinsi, ordina rie
a t na tura li successiono legitime dev oluta s pretia nostro com
peresss dignoscimnr . A a demnm munitiones et oppida , v idelicet
Hirsow,N euensta dt, S tornstein et Lichtenstein, quae fuerunt
dicta rum R uper ti ssnioris a t R uperti junioris, pa la t. comitum,
peterue lis heredita s, quesqus similiter nostro pretia emimus
eb eisdem. E t insuper munitiones infra scriptes, v idelicet P lay
stein. R eichsnstain, R a iohanecka , Husscke, S tra lenfsls, S pis
und R uprechtstsin, qua e e regna st felici corona e B oemia in
feudum rite dependunt, st oppidum B a rnow,quod a mana stsrio
Wa ldsa ssen etiam nostre peeunia dignoscimur oompa ra sse ; et
a lia s terra s,qua s in A lamenuia nostre sollicitudine regnum
pra edictum B . tenet et possidet, cum omnibus districtibus,
terr itoriis, v illis,a ppidis, v a sa llis
,v esa llegiis, fendis, feud a
ta riis,militibus, clientibus, civ ibus, judicibus, soultetis, rusticis,
emphiteutis et ed glsbem a strictis. a gris cultis et iucnltis,
monü bus,v a llibus. planis, v iis st inv iis, silv is, rubetis, v ir
gultis, pa scuis pretorum,v enetionibus a c aucnpa tionibus, equis
equerumqua decursibus, stegnis, lecubus, pe ludibus, pa scuis,
pisca turis, ma lendinis, censibus, reditibus, pro v entibus, ahv an
—396
tionibus, utilita tibus, honorantiis, sma lumentis, te llns, poenis,
mulctis judioiorum et a liis undacunque prov eniantibus, manatis
et a uctorita ts cudsndi monates euri, a rgenti Ha llen. et a lterius
cunii cnjuscnnqua ; quam quidem auctoritetem per totam samdam
petriam et pertinenties ejus, par totum pra edictum nostrum domi
nium ex tendi v olnmus, nbicunque delibera tionc nostre sen regum
B ., heredum ent successorum nostra rum,ea dem monate dacrste
fuerit fa ciends, J uda eis st omnibus a liis psrt1nsntiis, qua e ent a d
pra edicta sau a lterum ipsorum S pectant sau specta rs debant
quov is titula ,
nac non metis, ga dibus, grenicus, circumfa rantus st limi
tibus suis,sieut eb eliis banis circum a dja cantibus circum
fa rantia litsr sunt distinsta , jur ibus, jurisdictionibus, dominiisutilibns a t directis, homagiis et homegielibus a tque a nri,
a rgenti, stenni, plumbi, cupri, ferri et a lterius cnjuscnnquameta lli minaris et omnibus eliis in, sub a t super terra con
sistsnü bus, quibuscunque etiam specia libns v ocebulis v a leant
d asigna ri,
pra efa ta regna nostro B aemia e et ipsius felici corona e,
nobis, heredibus et successoribus, B . regibus, auctorita ts cee
sa rae incorporamus, a djungimus, ettribuimus, inv iscsremus et
de Imperia lis nostra s potesta tis plenitudine pa rpetuo at irre
v ocebiliter counimus.
D acernentes et hoc Imperia li parpetuo sta tuentas sdicto ,
quod non licea t a lieni illustrium regum B .heredum a t successorum
nostra rum,dicta ca stre
, civ ita tes,munitiones, terra s, oppida ,
v illa s, v essa llagia , dominia ent pertinenties, ut pra emittitur , in
toto v el in pa rte, quibusv is etiem ingenio, sx cusa tiane, prea
tex tu sen colore qneesitis v endere, scindera, obliga re, per
o
muta rs div idere ent e lio quov is mada a potesta te regum, regni et
corona e B . rsmov ere ; imo v srius decernimus et hoc imperia li
sd ioto ex presse v olnmus, omnia pra edicta et eorum quod libetsub omnibus modis s t distinctionibus. sieut a x prsssentur
superius, per illustres reges B . a bsque diminutions qua libet
ed regni pr a edicti B . et felicis ipsius corona e gloriem ammodo
necessa r ia et integrita te perfecta non solum custodiri, v erum
etiem prapensins retineri. E t licet de pa snis regum B . illustr ium,
— 398
principum, ba ronum st nobilium regni B . pra edicti prae
sentia,tectis corporeliter secrasenctis scripturis ev engelicis,
entequem de manibus v ener. F ragens. a rchiepiscopi sau a lte
r ius episca pa rum regni B . pra efa ti, nostra rum principum,coro
neti fuerint sen secrem regiam suscsperint unctionem,at
pra edictis pa snis, iuflictis sen non inflictis praedicta
nihilominns in suo robore persev erant.
P resta rse omnibus st singulis in pra edictis terris, castris
civ ita tibus, munitionibus et. pertinentiis residentibus sau psrti
nentibus ad eesdem , ha s sdiote li legs C a esa rea districtius inbi
bsmus, ne quis, cnjuscnnqua conditionis sx istet,occa sione
debitorum sen qua liscunque a lterius ca usee in banis a lterius
a uctorita ts , imo v srius temerita te propria pignore preesuma t
eccipere , nisi hoc coram nostr is judicibus prov incia libus par
dafinitiv em santentiam obtinuisse uoscetur ; cujns tamen sen
tanties v igore a d rsceptionem pignornm nolumus a lique ra tione
procedi, nisi in pra esentia judicia lis nuntii, quem nostri judices,quorum interfuerit, ed ex ecutionam telium dux erint destinendum.
Habita tores etiam nostri dominii pra edicti et pertinen
tierum ipsius, v el qui ca stre , munitiones, curia s, damns ent
possessiones ibidem hebuerint, non eudaant preesumptioue teme
ra ria a dv ersus ter ra s et dominia nostre a c pertinenties regni
nostri B . a lique , qua e in damnum sau dispendium regni ejusdem,r agnicola rum st terra rnm v ergera posssut, quomodolibet ettam
pta re ; nul li etiem telium habitentium sau possidentium bone, res
et pra edia in ter ris nostr 1s pra edictis, stiemsi ta lis.hereditetis ‚
proprieta tis sen quov is a lio titula possiderent, a lique r a tione
licea t da banis st rebus telibns, sitis in limitibus nostr i pra edicti
dominii, sa a lieni e lteri domina , cujus etiem pra eeminentia e
sau nobilitetis sx istet, v essellegio, hamagia ent a lla quov is
titula subjicers, sub—posne perditionis omnium bonomm suorum
,
qua s tuuc temporis in nostris terris et dominiis obtineret.
U t etiem terra e, civ ita tes, munitiones, ea stra et la ca pree
dicta so uberiori prosperitete ga udea nt, quo v irtuosa justitiafuerint delibera tionc v irtuosiprincipis a ttentius custodita , daca r
nimus et hoc sdicto C a eserea dux imus pa rpetuo sta tuendum,quod
nullus princeps elector sau a lter princeps, dnx , comes, bero,
399
miles, cliens, clericus siv e la icus, civ is ent civ ilis univ ersita s
sen clerica le collegium,sau a lie qua scunqua persona ecclesi
estice v el sa culeris quascunqua homines nostr a s dicta rum
terra rnm, dominiorum et districtunm nostra rum, cnjuscnnquasta tus
, gra dus sen conditionis ex istent, pro quecnnque ca usa
civ ili,crimina li sau mix te ed a lie quascunqua judicia secula ria
ex tra dictum districtum. judicium sau territorium citers sau
ev oca rs pra esnma nt, sau quemcunqua hominem,etiam raum
notorie ent quem in ipso ma leficio a ctua li fugitiv o pede
insequentes ipsi fuerint persecuti, de pra edictis terris et
judiciis nostris potentsr a uferre,nisi de judicum et offioielium
nostra rum, quornmint er fuerit, scientia , mendeto sau licentie
specia li ; quodque nulli penitus hominum da banis et posses
sionibus quibuscunque, sitia in terr is, territor iis, dominiis et
districtibus nostris pra edictis, licea t a libi coram quocnnqne
judice, jurisdictiona et domin1is, preeterquem et coram nostris
judicibus prov incia libus, quorum inter fuerit, et cora m con.
sistoriis sau schreunis judioiorum pro v incia lium pra efa ti nostri
dominii responders.
Quodque etiam nulli penitus, ut pra emittitur , pra ete r
quam nobis, heredibus st successoribus nostr is, regibus B .,
licea t in pra edictis terr is nostris st deminiis habere homines
hujusmodi, quimuudlsute v ulga r iter eppellentur , st quod omnes
st singa li, cujus etiam gra dus, hana ris et sta tus fuerint, qui
se a d v ersus quascunqua snbditos nostra s in ter ris et dominiis
nostr is pra efa tis jus ent a ctionem ha bere contender iut, non
a libi nisi dunta x a t coram judicibus nostris prov incia libus, ut
pra edicitur, in locis consuetis a ccipient justitia e complemsntnm.
In defectu v er a justitia e, puta si judices in a dministra ndo
justitiem sa (quod absit) negligentes redderent, ent si propter
iuiquita tem santentia e se quis lamenterstur a ppressum ,licea t
pa r ti, cujus interfuerit, in cesu dicta rum gra v eminum ed
nostram,heredum at successorum nostra rum,
regum B aemia e,
audita riem a ppellere, ut tunc qua estiouis dubiates jux ta con
dignum pa r sum judicem,quem regum B . gra te prov isio dele
gandum dux erit, ra tione pra ev ia dirimetur . A que tamen
sententia non a lia s, nisi ed illustr ium regum B . camerem
v olnmus a ppella ti ; ra sa r v eta nihilominns nobis, heredibus et
successoribus nostris, B . regibus, fa culta te at potesta te libere,
quascunqua homines de ter ris, munitionibus, locis et districtibus
nostris pra edictis, dum et quotiens nobis pla cuerit, quecnnquera tione sau etiem libera lita te a rbitrii, ed nostri pressentiam
ev ocera sau per judices nostra s citers, constituera st in judiciate li jux ta ma rem proceders, sieut regni B aemia e antiquaet andum obser v a te tenet et tenuit consuetudo. S i quid antema d v ersus pra edicta sen a lterum ipsorum in contemptum Imper i
a lis nostri decreti fiera t per quemcunqua , in quecnnque diguitete, honore v el statumensutsm, nos omnia et singula a ttempta ß
sen ettemptande , quocnmque mada sau que literoumque fiersnt,
annullamus, cessemns, dastruimns a t a uctorita ts Imperia li ec de
ca rte nostre scientia , v iribus v ecuemus st pro non fa ctis haberi
decernimus ; neque ex his a liquem ed observ etionam, sa tisda
tionem sau quodcunque a liud quomodolibet v olnmus obliga r i.
S i quis v era in terra nostre pra edicta rssidsntiem fa ciens
ent bone , res et possessianes habens,ibidem se in pra e
judicium nostri dominii ed ebene judicia tra x erit, sen a libi
residens de possessianibns suis sitis in dicta nostro dominia
sub a lterius cnjuscnnqua judicia dux erit respondendum, ent
si quis persona da rebus ed dictum dominium nostrum pertinens
ent non pertinens, homines nostra s ed eliene judicia cite v erit :decernimus et hoc Imperia li parpetuo sancimus sdicto, quodcitetionss hujusmodi et qui se v olunta ria citari sustinuerit
,
nac non proteotores, judices a t ca usidici, qui se sub colore,
quem illi homines, qui muudlsuthe dicuntur v ulgeriter , solent
preetendere, a lterius cnjuscnnqua protectioni commiser int,
sen qui teles in protectionem receperint, st quilibet eorum
specifics et singula rita r quedr a ginte ma rcha s pur i auri nomine
poenes campanet, ab eisdem at eorum quolibet, quoties contrafa ctum fuerit, irremissibiliter sx igandes, qua s regum et pree
dicti regni nostri B a emia e usibns decernimus epphcnnda s. N on
obstantibus quibuscunque priv ilegiis, litteris ab Imperia sa cro
sen a liunde obtentis, liberta tibus, ex emptionibus v el indultis,sta tutis, rsformetionibus et juribus communibus, municipa libussen priv a tis, editis sau edendis in posterum,
loquentibus in
— 40 2
List s zla td bulli ciesa io K erle, ze ciasei F rid rich dev a V ladisla
v a v i knia2eti piod korunov 6nim pla t rocnf ne kniat a totv i polské e slazsk6,
e ten pla t jest jim odpuätén a ze ta se podda li v menstv ie krali teskémue toho jest ciesa i K a rol potv rdil . 1355 .
368. S tepha ni comitia pa la tini litter a s obliga tor ia s .
1355 . 20 . Aprilis. (P rison)List S tépfine fe lckrabi
,kda t . sehe, dédioa i budc sv é z ev a zuja
cieseii K o t la r i, dödicöm i buddcim,i a nem6 kupo v a ti v zemi össké
zedného zamku, meiste , mostecke , eni ktarého slu20 bného bez pa v o loni
zv ldätm'
ha piijimeti.
(A. K . La m'
y I . n. C L. D abner I V. B r a nd l
369. C onv entio Joannis regis F rencorum cum
C a r ola r eno v ete .
1355 , mense Men .
C iasa i K a rel , bosky krel , zev a zuja dédico i budc krale éeské kralifranoskému
,dedicöm i buddcim krelöm f rancskym .
J oanues D. gr . F rencorum rex . N otum fecimus univ ersis
tem pra esentibns quam futuris,quod sieut pridem a nimo deli
bera to, dum a dhuc essemus in minoribus canstituti, cum
screnissima principe C a rola IV ., div ina fa v ents clementia
R omanorum Impera tora s. a . a t B aemia e rege illustri, fra tre
nostro pn scarissimo,sub a nno domini 1347
,dum adhuc ipse
in minoribus canstitutus fa rst, pro nobis necnon filiis at liberis
nostris, v idelicet C a rola , primagenito nostro, duos N ormandia e
et delphina V iennensi, et P hilippa , nltimoganito nostro, tum
ra tione geneelogiee, tum ra tione sincerissima e dilectionis, que
personam ipsius a x afi‘
eotu sincero prosequimur , foedere circa
oolliga tionas, promissioncs at uniones iniv imns, prout litera e
utrinque da tes desuper cla rins a ttesta ntnr : sic et nunc eadem
promissa st colligenties a d insta r pra emissorum foederum in
D ei,se lv a toris nostri, nomine, pro consoletione regua rum st
gra te sa lnte subjectornm nobis a x ntrequa parte fidelium,sieut
ex pra ecadsntibus peot1s rite quidem toneri d1gnoscuntur , inno
v amus,firmamus et corroboremus, sub tenoribus infra scriptis.
40 3
Inprimis siquidem promittentes bona nostre fida,sine
omni dolo et v irtute juramenti, quod desuper ed ev engelie
sa ncte jurev imus, pro nobis neenan dictis filiis et liberia
nostris, heredibus st successoribus nostris,regibus F r ancia e,
sau quornmcunqne e liorum titula rum ex stiterint, pra efa ta
sc r enissima principi C a rola , R omanorum Impera tori st regi
B a emia e,heredibus st successor ibus suis
,B aemia e regibus,
quod ammodo inentee a c etiem in .psrpotnum ipsorum st
cuiuslibst a x sis rsgelas et boni a tque perfecti emici erimuset honorsm, uberem sta tum
, commodnm at profectum eorum
semper promo v abimus omnibus modis, edjutoriis et inganiis,
sieut unquam melius poterimus, ec univ ersum damnum ipsorum,
quod eis in personis, honore v el rebus irrogeri posset, dum
ed nostri notitiam porv enerit, fida liter e v ertemus, ipsa sque at
eor um quemlibet a d resistendum omnibus eorum ed v ersa riis
et hastibus, qui ta lis damna contra eos sau eorum a lterum
in pra ejudicinm hana ris, sta tus et conditionis eorum quomodolibet molirentur , ipsasque pra edictos Impera torem st regem
B a emiae edjuv ahimus st fortificebimus tote nostre potentia ,consilio, eux ilio st a lio mada quo poterimus meliori, st rea liter
ot effectiv e ed v ersebimur et opponemus nos omnibus regibus,
pr incipibns et eliis, euiuscnnqne sta tus, eminentia c ent dignitetis
existent, qui ipsorum dispendium, jecturem sen v erecundiam
procureront, et honorsm, profectum et sta tum eorum custo
diemus rega liter jux ta passe.
E t ne post amicebilis huiusmodi unionis et amicitia s
gretam conca rdiam a liqua s dubietetes inter nos ntrobique
quecnnq ue ra tione consurgant et ut futuris scanda lis v ia sau
ma teria preecluda tur , delibera tionc ma ture rite promisimns,v idelicet quod nos ec dicti nostri filii st heredes supradietum
Impera tomm in possessiane omnium et singula rum,civ ita tum,
terra rnm, ca stra rum, jurisdictionum, dominia rnm, pa rtinantium
et jurium a d imperium R omanum quomodolibet spectantium,
nbicunque ta lis fuerint constitute , non impediemus ent inv e
demus, sau da telibns pra edictis juribus et possessianibns,sieut ex primuntur superius, nos intromittemus, v el inv a di,
molesteri ent so da bis intromitti constituemus, pa tiemur et
— 40 4
mstinebimus, v erbo, fa cto v el suggestu ; imo v srius sum sub
fide st juramento, quibus supre , ed menutanandum pr a edicta
et eorum quodlibet tote nostre potentie tenebimur fideliter
promov a re, sieut idem Impera tor R omanorum st B a emia e rex
nobis a c dictis filiis st liberis nostris v ice v ersa promisit fid e
et juramento, quibus supre , nos st dilectos filios at liberos
nostr as in omnibus civ ita tibus, ca stris, terris, jurisdictionibus,dominiis, pertinentiis et quibuslibetjuribus ed regnum F rencia e
sau quesv is ipsorum dominia specta ntibus, promov ere fidelita r
at in eorum sau eernm possessiane non impedire ent mole
sta rs sen inv a dere v el nos molester i ent inv a di constituera ,
imo v srius promisit fids st juramento, quibus supre , nobis a d
menutanandum, pa ssidendum et conser v endum pra edicta eux ilio,
fa v ore et consilio modis sx pre ssa tis superius fidelitsr subr a
nir s ec snpra dicta s uniones, confoederetionos et colligentia s
sub omnibus conditionibns ex pressa tis superius inv iolabiliter
obser v ere.
Quad ut firmum et sta bile manea t in futurum, sigillum
nostrum pr a esentibns literie dux imus epponsndum.
Da tum P a risu,a . D. 1355 mense M ap .
(B a lbz'
n VIII . p . 53. G old a st S upp ’. XXXIX.
num er um 255 hujus C adicz'
s.)
370 . A cquisitio ca str i Tum - S ta uf , ecclesia e
bananai pertinentis.
1355 , 12 . J uln . (S ü czbechn )
List biskupe R azenského, 2 0 ciea i K arel besky v ypla til ten z6msk
S tauf a obratil k koruné casino v menstv ie,a k tomu biskup jmanov anj
da l sv é pa v oloni i buddcich biskupuov R ezenskyoh.
List Gerla chs, B oemunda e V iloma a rcibiskupd v , R uprechts fe lckrabiLudv ika ma rkrabi ; ti v äichni sv é pa v oloni dav aji ciosa ii K a rlov i ua ua
l amek S tauf .
(A . K. P a u l,K a r l [ V. n. C C LXI.)
— 40 6
profitsmur , a v obis,domina nostro tamquam rege B .
, v sstrisqua
heredibus et successoribus legitimis, similiter rogibus B .,mama
return oppidum G rotkow necnon terram a t districtum ipsius cum
suis pertinentiis univ ersis et singulis ha bere et tenere in
feudum et nomine v eri fendi, v asque et eosdem v estros heredes
sen etiem successores esse v eros pa trouas nomine ecclesia e
nostra s pra efa ta s, jux ta presscripte rum litera rum continentiem
st tenorem ; pa ra ti quoque suma s profiteri st ra cognoscsra effi
ceciter hoc ipsum in futurum omni tempa re, Domino concedonte .
In cujus
Da tum Wra tisle v ia e in cepitulo nostro VIII . K a l. Octobr is
e. D . 1355 , pra esentibns etc.
(A r ch. cap . Wr nt. S tenzet B istumeurk.
hagen II .
372 . C a ro lus IV . auctor ita ts Imper a tor ia confirma t
colla tionem Mo r a v ia s titula fendi fa ctam .
1355 , 27. S eptembr is .
List cieseie K a rla , kdy2 v yznüv é , to s redü néktorjch knie2 a t
duchov uioh i sv étskych i ta ke pdnuor a Elechticumr kre lov stv ia ceskehoredou
,za jest da l ma rkrebsl v ia mora v ska Jona v i bratm sv ému pa d
menstv ie ; e kdy2 by B uoh nauchov el cieseia K a rla bez dedicuov,ta nah
,
na ma rkra bi Jsna e na jeho dédica , me spedndti krblov st v ie ceské beze
v äeho d a liiaho v olani.
In nomine sancta e et indiv idua e Trinitatis felicite r amen .
K a r a lus qua rtus div ina fa v ents clementia R om. Imp.
s. e . st B . rex .
A d perpetnem rei memoriem.
Inter cetera s sollicitudinum eures
(C a ntemtus idem qu i in litter is C a r o li R am . r egis d ie
26. D ec. 1 349 da tis. Vida n.
(S ign um s s r en 1 3 8 1m 1 p r 1 n 0 1 p 1 s s t d om in i K a «
r o l i q u a r t i R om. Im p. in v ic t i s s im i s t g l o r io s is s im i,
B a em ia e r e g is.)
Testes hujus rei sunt : V enerebiles A rnestus a rch. P ra g.,
P rsczleus Wra tisle v .
, J ohannes O lomuc.,J ohannes Lutha
muschl., Theodricus Minden. et F ridericus R a ti3pon. eccle
sia rum episcopi, illustres R upertus junior , comes pa la tinus
B oni et dux B ev eria e, W la disla us Tesshinensis, J ohannes
O ppe v ia e, B a lko F elksnbergsnsis et B a lko Opulisnsis ducos,
pr incipes nostri, specta biles B urgha rdus burggra v ius M agda
burgensia , magister curiee imperia lis, Henricus de Swa rozburg,J oha nnes de R soz et A lbertus da A nha lt comites, et nabiles
J oha nnes de R osemba rg et J ohannes de S ternberg, S binko de
H a semburg, B oczko da C unsta t et D owsssius da K empnitz
et a lii quam pluros nostri fidsles
P ra esentium sub bulla eures typerio majesta tis impressatestimanio liter a rum.
Da tum P ragee e . D . 1355 , Indictions octe v a , V . K a l.
O ctobris. regua rum nostr a rum a nno decimo, Imperii v era prima .
(A. K. G a lda st supp 1. XL B r a nd l VIII . 317)
373. C onv entio R udolphi S a x onies ducis cum C a r ola
super ma tr imonio fi lia e ducis cum J oa una burgr a v io
M a gdeburgensi inita .
1355 , 29. S eptembr is. (P r aga e )R udolf herzog zu S a chsen und dessen sohn R udolf geben dem Johann,
bu rggra fen v on M agdeburg und gra fen v on R ötz,ihre tochter und schwester
dem wunsaho des K . K arl IV . gsma esz zur ehe mit der bedingungf da ss ihrleibgedinge , wenn sie kinderlos stü rbe, der krons B öhmen anhaimfellen soll .
(A r ch. S . Wenc .)
374 . E nuntia tio duca m S lezia e in ca usa duca tuum
B yta miensis st C oslensis .
1355 , 3. Octobr is.
N a s C anra dus O lsnicensis st K a zimirus Tesshinensis
D . gr . dnces a b una, et nos B a lko F a lkembsrgansia , B a lko
Opulisnsis a t J ohannes Oswsczinensis sedam gr . dnces, pa rte
ab a lie . notum fecimus tenore pra esentium univ ersis,quod
licet serenissimus a c inv ictissimus princeps at dominus K a rolus
R om Imp. s. e . et B . rex , dominus noster g1n tiosns, tamquamrex B . in v ir tute regni st corona e B . et ex superioriteta do
— 40 8
minu, quod sibi in nos at ceeteros principes a c principa tus
sau duca tus P olonia s rite compatit, planum et nota riam jushaba a t in at super Bytumiensi et C oslensi ducetibus a t do
miniis ed eosdem spectantibus, st iidem duca tus ad ipsum
tamquam regem B . et dominum nostrum per mor tem illustrium
principum, ducam B ytumiensium et C oslensium, petris et filii,
qui terra s sa edam et duca tus e pra efa ta domina nostro tam
quam rege B . necnon ab ipsius regni B . corona in feodum
tennisse noscnntur , sint jura communi at a pproba te terra rnm
P olonia s lauda bili cansuetudine ds ca rte nostre scientia legi
time dev oluti a c ed ipsum v a lut feodi dominum tamquam res
justo titula dev oluta s,sieut pra emittitur , psrtinea nt plena jure :
tamen pra efa tus do}
minus noster ex inna ta s sibi benignitetis
officio a t gretiosi fa v oris munificentia nobis indulsit,quod
inter nos mutuo de juribus nobis competentibus ex periri pos
simus st super terris siadem sau ducetibus v iem diffinitionis
sau compositionis emplecti, justitia v el emora .
N os igitur considerete tem singula ris benignitetis gra tia ,
qua e dominus noster pra edictus cadeudo juri suo pra edicta
sibi,ut pra emittitur , notorie competenti, nos, sta tum et con
ditionsm nostram fev orose prosequitur , ns tem insignis ectus
gretiosee v irtutis luet dispendium ent sibi v el suis heredibus,B . regibus, dominis nostris, in damnum prov aniet, qua e in
nos munificentie libera li distribuit : protestamnr , dicimus,recognoscimus et a d publicam omnium psrducimus notionsm ,
quod ex hujusmodi cessione gra tia sa , qua e ds msri fa v or is
pieta te pra cessit, nullum pra efa ta domina nostro, regi B ., hero
dibus st successoribus suis, B . regibus, dominis nostris, a t
ejusdem regni corona e circa futures dev olutionss terra rnm
nostra rum, principa tunm, duca tuum et pcrtinentia rnm qua rum
libet,quotiens eosdem sau eesdem in cesu simili v el elio quov is
legitimo titula v a ca re contingat, possit sau deboet damnum
sen pra ejudicinm genera ri.
P r a esentium etc.
A ctnm P ra gee e . D . 1355, sebbeto prox imo post diem
S . Weneesla i.
(G r itnhagen II . 422. B r a nd l VIII .
— 4 10
in regna corona B . ei succedere contingeret, pro nobis ac
successoribus nostr is imper pstuum a ttendemus, obser v ebimus
at edimplebimus fida liter,sine dolo.
P ra esentium
Da tum P ragee e . D. 1355 , Indictions V III .
,II . N onss
mensis Octobris.
(A . K. G old a st. B a lbin VIII. 5 2 B r a nd l
VIII.
377. Litter ea super ducetibus S lesia e necnon terris
G or licsnsi et B udsssinsnsi a o . 1348, 7. Apr ilis da tes, aC a r ola IV . Imper a tor a r eno v a utnr et confirmantnr .
1355 , 9 . Octobr is.
List s zla tu bulli ciesa l*e K a rla .
In nomine sancta e et indiv idua e Trinita tis feliciter A men.
C a rolus IV . div ina fa v ents clementia R . I . s. a . at B . rex .
A d perpetnem rei memoriem.
Insignes leudebilis famee titula s moderni tampa ria me
rstur gloriose pa sterita s, si,quod praedecessorum illustrium
circumspecta pridem insta ura v it pro v isio, v igila nti cur a pro
sequitur et gra ta s sa llicitudinis munit officio, ut fructuosi
laboris sola rtie peranni successorum commandentur memoriee
st ex consequentie bonorum opernm qua si a x rslucanti speculo
v stnsta tis surga t de felicibus mortuis felix memorie rsdiv iv e .
S ans licet pridem a pplicendum (ut in dip lom a te
hujus C od icia n .
M u t a t a : 1 . illustrium S lezia e et Polonia s ducnm, „v id Ligni
censis,B regensis, Munsterbergonsis, O lsnensis, G logo v iensis, S aga
nensis, Opoliensis, F a lcka nbergensis, S trelicensia , Teschinensis , C oslensis,B ithumiensis, S tinev iensis et Oswetinensis, principa tus M mov ia e at
duca tus in P loczk“
,
2 . principa tus a t duca tus Wra tisla v isnsis st S lezia e „necnon civ ita tes
v id . W ra tisle v iam,N ov umforum
,. F ra nkenstein,S tine v iem
,G a r a t mediam
pa rtsm G logov iem ,N emsle v iem et pertinenties ipse rum
“
,
3. per nos a t nonnullos „ S R omani Imperii“
principes,4 . cum civ ita te W ra tisla v isnsi
, „N ov ifm ensi
,F reukensteinsnsi
, S ti
nev iensi, Ga rausi, G lago v iansi“ ,
4 1 1
(S ignum s e r e n is s im i p r in c ip is a c d om in i,
d . C a r o l i IV ., R om a no r um im p e r a t o r ie s omp e r
a u gu s t i.)Testes hujus rei sunt : V enera bilis A rnestus
,P ragensis
a rchiepiscapus, illustris R udolfus senior , dux S ex oniee, sa cri
imperii a r chima rsca lcus, a v unculns noster , ec v enera bilis
P retzla us Wra tisla v isnsis, ca ncella rius aula a nostra s, J ohennss
Olomucensis, J oannes Luthomischlsnsis, Theodoricus M indensis
stHenricus Lubicoensis ecclesia rum episcopi illustres R udolfus
junior S ex oniee et J oannes Opa v iensis ducos ; spectabilas B urgha rdus ma gister curiee nostr a s Ma gdaburgensis, Heinricus ds
S chwerczburg, J ohannes M egdaburgsnsis et A lbertus de A nha lt,comites, et nabiles J oha nnas de R osenberg, J ohannes ds S tern
berg, S binko de Ha ssmburg. B ahnsleus da S wennanberg, B oczko
de K unsta t, D owessius ds K empnitz st Dirions de U ses et
a lii quam plures nostri fideles.
P ra esentium sub bulla a urae typerio nostra s imperia lis
majesta tis impressa testimanio litera rum.
D a tum P ragee e . D. 1355, Indict. V III., octev a Idus
Octobris,regua rum nostrarum anno X .
,Imperii v era I.
(A. K. G old a st A pp . XL. B r a nd l VIII., 321 _
G f itnha gen I.
378. C a stri feoda l is P odebr a d a ccessor ium.
1355 , 1 0 . Octobris. (P r aga e )C era lus IV . B oczkoni do C hunsta t, pincerna s curiee suee rega lis,
indulgst, ut curiem in v ille V ykleky, quam quondam N iemcza ds Tiekwie
in obliga tions tanaha t, e heredibus ejus redimere eaque jura , quo bone inPodebr ad , tenere possit .
(A r ch. Ö . Weno.)
5 . et omnibus d ictaran duca tus a t ma rchia s pertinentiis „v a lut utile
et immedia tum dominium nostrum regni B a emia e pra ef a ti, eidem“
,
6. de R omana e regia e potesta tis plenitudine stetuimus menti
da dam ds plenitudine R om a norum regia e potesta tis sta tuendum dux imus,
ita at nunc ex ca rte scientia stetuimus da nostra s Imperia lis plenitudinepotesta tis
“.
— 4 12
379. Ludo v icus ma r chio B r andobnrgeusis rennntia t
suo at f r a tris sui Ottonie nomine omni jur i in ma r chiaB udessinensi.
1355 , 30 . N o v embris.
List Ludv ika ma rkrabi bramburského, jim2 so i bm tra sv 6ho, knézo
Otu, odiiekä. ciesa ii K erlov i i buddcfm krelöm bask3m ne me rkrabstv f
lui ickém prev e sv 6ho. (A . K .)
380 . E nuntia tio ejusdem Ludov ici super v enditions
ca strom m in B a v a r ia .
1355 , 1 . D eeembris.
zev a zek Ludv ika bramburského ma rkrabi, kdai so ze v azuja oiesa ti
K er lov i,Jenov i ma rkr abi ma rev skému. dédioöm i buddcim
_]t ,fie name
so téhnü ti na bev orske zamky,mente usb cotkoliv ök k korunö am e
ph'
slu éj (A . K .)
381 . A ttes principum electa rum Ludo v ici B r an
dehurgeusis, S tephani comitia et R udolfi ducis super
v enditions S ulczha chii etc.
1355 , 1 . Decembrie.
List Ludv ika R ima niue bremburského , v ktorém k prodep a apojem'
zämkuov,most
,möcteöek S ulcba chu a jinych piiv oluje jako jinä. knisäeta
a ka rfiräto v é.
List S tépä.na fe lokrebi, kde2 po smhiv é mezi kr5lem K a rlam cie
seiem e jim u5in6né a v äecky rüznice v yznev e prodej od R uprechta st.
i ml . ubinénj o ty zamky,mésta i méstsöka sv rshu jmanov anxt, e v tom
také odh'
ké. se v äeho prev a i ndpa du,kterj2 by mél nebo jm1
'
ti mohl an
nebo dedioi a buddci jeho k tem zämköm.
List knie2a te R udolfo sa ského,v kterém2 l. prodap z5mkuov
,mést
a möstaöek piedieéenjch (oiaseii) K erlov i a k ka runé spojenis dobrjm rozmyslem pa v oloni dev a. (A . K .)
382 . D acla r etionis C a ro li IV . Imp . super ducetibus
P olonia s et S lezia e ab sla ctor ibus appr oba tio .
1355 , 1 1 . Decembr ie. (illetis)K onfirmeci na to : List G a rleka a r a . M ohutského korforéta 1355
a ra . Trisrského ka rf a räta 1356,V ilbelma a ra . K olinského 1356, R uperta
— 4 14
388. C estr orum B leyenstein et R ichenstein in
feudetio .
1356, 5 . J anua rn .
List R udolfe kniaztete seského,te J an a O ldiich lantkrabi z Laytm
burka podddv aji se cissel* l K . ja kofito kreli össkému e jeho budticim ,
kra löm össkjm,s zamky B lsyenstoinam a B yohanstsinom pad léno.
(A. K. S im iles litter a e B a a rm nd i et Wilhelm i a r chi
ep iscap a r um ddo. 20 . A p r ilis 1356 N ormberga e. R up er ti
comitis p a la tini dda . 6. J a nua r ii 1356 N a rmbergm .)
389 . E lectom m Impern liter a e de inca lis B a smino
a d judicia ex tr a nsa non ev oca udis , de mineris et monate .
1356, 7. Ja nner ii.
Listy Eesti korferstdv , duobov nich G a rla cha a rcibiskupe Mohutského ,
V iléme K olinského, B oemunda Triorského, sv étskjch R uprechta fa lckrabi
z R eynu, R udolfs knia teta seského , Ludv ika f oton6ho R omana e, ma rkrabibramburského , ze ni2adny z koruny besk6 v on z zemb name k nitbdnjm
sandom pehAnén byti, pa k o hordch i o mince ra 2anf .
N as G erla cus etc .
C um per recolenda e memoriee div os R omanorum Impe
ra tores st reges illustribus quondam regni B aemia e regibus
cla ree memoriee ec regna B aemia e et ejusdem regni corona e
a lim concessum fuerit et indultum,sitque in eadem regna e
tempare, cujns contra rii ha die non ex ta t memorie , cansuetudine
la uda bili incolv ulsa ser v a te,diuturnitete temporum a t pr ee
scripta moribus utsntium sine oontredictionis ent intsrruptionis
obsta culo introductum, quod nullus princeps, ba re , nobilis, miles ,cliens, civ is, burgensis sau rusticus, nulla denique persona
ejusdem regni a t pcrtinentia rnm ejusdem ubique oonsiétentium,
cnjuscnnqua sta tus,dignitetis, pra oeminantia a v el conditionis
ox ista t, ed cnjuscnnqua a ctoris insta ntiam ex tra regnum ipsum
ed quodcunque tribuna l sau a lterius, preeterquem regis B . a t
judionm rega lis curiee suee, judicium cita ri poterit sau tr ahi
nac v oceri debea t perpetnis inantas temporibus, siv e paesit
C umqua serenissimus a c inv ictissimus princeps et de
minus, d . C a rolus qua rtus div ina , fa v ents clementie R oma
norum Impera tor semper a ugustus et B a emia e rex illustris,
—4 15
dominus noster gra tiosus, priv ilegium,consuetudinem a t in
dultum hujusmodi Imperia li a uctorita ts et de plenitudine Impa
r a toria a potesta tis innov a ns et confirmans dux erit stetuendum,
ut si quispiam preedictorum, pute princeps, ba re, nobilis, miles,
elians, civ is, burgensis sen rusticus. ent a lie qua scunqua psr
sona praemisse ed cnjuscnnqua tribuna l ex tra regnum pra e
dictum B a emia e in quecnnque ca use criminah, civ ili v s1 mix te
sa u super quecnnque nogotio cita tus fuerit quocnnqne tem
pa re v el citete, oomperera v el in judicia respondsrs minime
tenea tur ; sique a dv ersus hujusmodi non comparantes v el non
compa rantsm a quocnnqne judicia ex tra nsa ex tra regnum ipsum
B a emia e constituto judicielitsr procedi, processus fieri v el sen
tanties inter locutoria s v el diffinitiv ss, unam v el plures, in qui
buscunque pra enomitetis causis siv e nagotiis quo v is mada fieri
v el promulga ri contingeret, ea dem a uctorita ts st potesta te cite
tienes, prea cepts , processus et santentia e hujusmodi na c non
ox eoutiones a t omnie , quae ex eis v ol a liquo eorum quov is
modo sa cute irr ite v erit penitus et ca sserit
A djioisndo ex presse et a uctorita ts simili decsrnendo. ut
qnemadmodum in pra edicta regna B aemia e e tempa re, cujnscontra ri i non habetur memorie, jugiter obser v a tum ex istit, its.
nulli prorsns principi, ba roni, nobili, militi, elionti,civ i
, bur
gensi sau rustico,nulli demnm personee sen incolse regni
B aemia e seepe dioti, cnjuscnnqua sta tus, pra eaminentiee, diguite tis v el conditionis ax istent v el sx istet, e quibuscunque pro
cessibus,sententiis inter locutoriis v el diffinitiv is, siv e pr a scaptis
regis B aemia e ent judieum curiee suee, na c non sx scutionibus
eorundem contra se in rega li judicia sau coram regis, regni
et curiee preedictorum judicibus fa ctis ent la tis, habitis v el
fa randis inanta s sau fiendis, a d quodcunque a liud judiciumlicea t a ppellere, prov ocetionesqua sau eppella tiones hujusmodi,si qua s inter hoc interponi contigerit, so ipso v iribus non
subsistere et appellentes ipsos poenam perditionis ca ussrum
ipso fa cto sta tueuta s incur risse
N eanon a uctor ita ts Imperia li et de car te sue scientia
dacla rev erit, quod ipse et omnes successores sui,B aemia e
reges, univ erses a uri et a rgenti fodines a tque minera s stenni,
— 416
copri, fer ri, plumbi st a lterius cnjuscnnqua generis meta lli a c
etiem selis,tem inv enta a quem inv eniandes in posterum qui
buscunqua temporibus in regna suo B a emiae pra edicta e c
terris, deminiis
“
,territoriis st districtibus eidem regna subjectis
at omnibus pertinentiis suis, tenere juste possint et tenere potuerint in presta rito et legitime passidere, nac non J udesos justotitula habuisse et habere et thelonie a pra eterita institute
sau indicts pa rcipa ra et nov a r a tionebiliter instituera potuisse
et pa sse
N ee non monetas auri et a rgenti in omni laca a t pa r te
regni sui B a emia e pra edicti st subdita rum si terra rnm a c
psrtinentiam m, nbi ipse, heredes ent successores sul, B aemia e
reges, decra v erint, ipsisque pla cuer it, audi fa cere et mender e ,
sub omni mode et forme in pr aedicta regna B aemia e circa
ta lis consuetis, usque a d ha ee tempa re lauda bilita r obser v atisQuodque v irtute imperia lis adioti et cansuetudine diutius
introducta licea t B aemia e regibus pa rpetuo tempa re e quibuscuuque principibns, magnetibus, comitibns so personis a liis
qua scunqua terra s. ca stre, possessiones, pra edia sen bona
emere, comperera ‚ in donum v el dona fi ansm ex quecnnque ca use ,
ent in obliga tionem recipere, sub telium terra rnm,ca strarum ,
posssssionum, pra sdiorum v el bonorum conditions cansueta , ut
v idelicet pra pria recipientur v el compa rantnr ut propria , liber e
v elut libere et sa,qua e dependent in feudum sau dona ta a o
compa reta , ta litor teneantur ; its tamen, quod ipsi reges B aemia eda bis, qua e hoc mada compa rev arint v el rscsperint et regna
B a emia e epplicanda dux erint, a d consuete a t debite jura de
telibns sa cro ex plande et reddenda Imperia pa rpetuo sint
a stricti,sieut in forms C onstitutionum pra edicti domini nostr i
Impera toris, qua s desuper nostro et a lia rum slactorum prin
cipum consilio adidissa dignoscitur , plenius est ex pmssum
N as igitur pra emisse amnis et eorum quodlibet, sieut insolsnni curiee N oramba rgsnsis celsbretione in semmene can
silium nobiscum et cum ca eteris principibns, coelectoribus
nostris, habitum per ipsum dominum nostrum,
d . Impera torem ,
deducts multoqus studio v sntilete st retionabilie fuerunt judi
esta . recognoscimus da nostro consilio et plena processisse
— 4 18
psrieulosis diletionibus impediri, futuris, a uctore Deo, cupi
sntes periculis sa lnbriter obv iere, ste tuimus Imperia li a ucto
ritete preesenti lage perpetnis temporibus v a liture decernimus ,
ut, postquam iidem principes electores secula ras eorum
quilibet esse desisrit, jus, v ox potestes electionis hujusmodi
a d filium snum primagenitnm,legitimum,
la icum,illo v era non
ex tents, ed ejusdem primogeniti primagenitnm,similiter la icum .
libere eine contra dictione cuju3piam dev olv etur .
S i v era primogenitus hujusmodi absque heredibus
masculis legitimis la icis sb ha s luca migreret, v irtute prae
sentis Imperia lis adioti jus, v ox potestes electionis pree
dictes ed soniorom fra trem la icum per v sram pa teruelsm
linsem descendantem deinceps sd illins primagenitnm,la icum ,
dev olv etur .
E t ta lis successio in primogenitis heredibus pr in
cipum eorundem in jure potesta te pra emissis perpetnis
temporibus observ stur ; aa tamen conditions modo,ut si prin
cipem electa ram,sen ejus primagenitnm,
ent filium soniorom
la icum,mori heredes ma sculos legitima s, la icos, defectum
eeta tis pa tientss relinquere contigerit, tua s fra ter senio r
ejusdem primogeniti tutor eorum a dministra tor sx istet,
dance senior ex eis lsgitimsm a eta tem a ttigsrit ; quam
in principe electors decem a cta annos oompletos can
sa ri v olnmus stetuimus pa rpetuo et heba ri ; quem dum a tti
gerit, jus, v ocam potesta tem omnia sb ipsis depen
dentie tutor ipse sibi tota liter cum officio tenea tur protinus
a ssigna re.
S i v era a liquem ex huiusmodi principa tibus ipsorum
Imperia S . v a ca re contingeret, tunc impera tor sen rex R oma
norum, qui pro tempare fuerit, de ipso prov iders debebit
poter it‚ tanquam de re a d se Imper ium legitims dev olute .
S elv is semper pr iv ilegiis, juribus consuetudiuibns regni
nostri B a emia e super elections regis in cesu v a ca tionis pa r
r agnicolss, qui jus ha bent a ligendi regem B a emia e,fa oisnde
jux ta continentiam eorundem priv ilegiorum ohser v a tam
consuetudinem diuturnem, a div is R omanorum Impa rata ribns
iv e r egibus obtantorum,quibus ex hujusmodi ssnctione Impa
4 19
ria li in nullo pra ejudica ri v olnmus, imo ipse decernimus
nunc perpetnis futuris in omni suo tenore forme indu
biem tenere roboris firmita tem.
C aput V III. D e r e g is B a em ia e r a gnic o l a r um
ejus imm u n it e t s.
C um per div os R omanorum Impera t0 ras reges, pra e
decessar as nostras, illustribus B aemia e regibus, pragenito
ribus a t pra edecessoribns nostris, neenan regna B aemia e, ejus
demque regni corona e alim concessum fuerit gra tiosius in
dultum, sitque in regna eadem s tempa re, cujns contra rii hadienon ex istit memorie, cansuetudine laudabili incanv ulsa sar v a ta ,diuturnita ta tempa rum pra escripta , moribus utentium eine
oontredictionis ent interruptionis obsta culo introductum,quod
nullns princeps, ba re, nobilis, miles, cliens, civ is, burgensis sen
rusticus, nulla denique persona ejusdem regni pertinen
tiamm aja s nbicunque consistantium,cnjuscnnqua sta tus,
dignitetis, presemiusntia e v el conditionis sx istet, a d cujuscunque ectoris instantiam ex tra regnum ipsum,
ed quodcunque
tribuna l sau a lterius, preeterquem regis B aemia e judicumrega lis curiee sues judicium cite ri poterit siv e trahi na c
v oceri debea t, perpetnis inantas temporibus, siv e possit z
ideoqus priv ilegium, consuetudinem indultnm huiusmodi,auctorita ts Imperieli da Imperia lis potesta tis plenitudine
ex ca rte scientia innov entas etiem confirmentes,ha o pree
senti nostre canstitutiona Imperia li perpetnis temporibus v eli
tura stetuimus, ut si contre priv ilegium, consuetudinem in
dultum pra efa tum quispiam preedictor um, puta princeps, ba re,nobilis, cliens, civ is
,burgensis sen rusticus
,ent a lie qua e
cunque persona pra emisse, a d cnjuscnnqua tribuna l ex tra
regnum pra edictum B a emiae, in quecnnque ca usa crimina li,
civ ili, mix te , sau super quocnnqne nagofio citetus fuerit
quocnnqne tempa re v el citete , compa rere v el in judicia respondare minime tenea tur . Quadsi a dv ersus hujusmodi non cam
pa rsntes v el non compa rantsm,a quocnnqne judice, cujus
cnnqua auctor ita tis sx istet, ex tra regnum ipsum B aemia e
constituto, judicielitsr procedi, processus fieri, sau sententia s
interlocutoria s v el dafinitiv es, unam v el plures, in quibuscunque pra snomina tis ca nsis siv e nagotiis, quov is mada fier i
v el promulga ri contingeret, a uctorita ts praemisse , da plenitu
dine insuper a ntedictee Impera toria s potesta tis, cite tionss,
pra aeepta , processus sententia s hujusmodi, neenan ex ecu
tianes omnie, qua e ex eis v el a liquo eorum quomodolibet
esqui a c tenteri possint v el fieri, irritamus penitus cessemns.
A djiciantss ex presse sdicto Imperia li parpetuo v a liture,
sedam auctor ita ts da pra emisse potesta tis plenitudine de
cernautes, nt qnema dmodum in pra edicta regna B a emia e
e tempa re, cujus contra rii non habetur memorie, jugiterobser v a tum ex istit, its nulli prorsns principi, ba roni, nobili,
militi, clienti, civ i, burgeusi sau rustico, nulli demnm personee
sau incolse regni B a emia e sa epedicti, cnjuscnnqua sta tus.
pra eeminentia e, dignitetis v el conditionis ex ista nt v el sx istet,
a quibuscunque proeessibus, sententiis interlocutoriis v el
d iffinitiv is, siv e pra scaptis regis B a emia e ent qua rum libet
suorum judicum,necnon sx scutionibus eorundem contr a se
in rega li judicia sau coram regis, regni, sau preedictorum
judicum tr ibunelibns fa ctis ent la tis,habitis v el fa randis in
antea sau fiendis,licea t a d quodcunque a liud judicium a ppel
lere , prov ocetiones quoque sau eppelletiones hujusmod i, s1
qua s contra hoc interponi contigerit, so ipso v ir ibus non sah
sistent eppellentss ipsi poenam perditionis ca usa rum ipso
fa cto se nov erint incur risse .
C a put LX. D e a u r i,a r g e n ti a t a l is r um S p e c ie r um
m in a r is.
P reesanti constitutions in perpetuum v a liture stetuimus
so da ca rte scientia decla ramus,quod successores nostr i,
B a emia e reges, neenan univ ersi singuli principes electores,ecclesiestici secula ra s. qui pa rpetuo fuerint, univ ersa s a uri
a rgenti fodines a tque mineres stenni,cupri, ferri, plumbi
a lterius cnjuscnnqua generis meta lli,a c etiem selis
,tem
inv antes quam inv enienda s in posterum quibuscunque tempo
ribus in regna pra edicta ec terris pertinentiis eidem regna
subjectis, necnon supr a dieti principes in pr incipa tibus, terris,
— 422
cipes electores,tem ecclesia sticae quam secula ras, successores
legitimas heredes ipsorum, plene ex tendi v olnmus, sub
omnibus modis conditionibns, ut pra efertur ‚
(A r chetyp en a lim P r a gm se,
nunc a r chiv i o. r . a u lici
Vind abonensis a lia ex emp la r ia sem.)
391 . A urifodina r um R eichonsteinensium emptio
v enditio .
1356, 17. F ehm a rn . (P r agee)List B a lke knie2eta slezského
,to s pov olenim cieseie K a rla kaupil
Hory zla té R oychensteinské , ktaré piisluäoji k F ra nkensteinn, a ty p o
jeho smrti ms,ji za se spedmiti ne cieseie K ,dédice jeho i k kornné .
(A. K. Lunig I. C LXI.)
392 . Littor ea C a roli IV . Imp. et A nna s Imp . rev e r
sa lss da subditis dominiorum S v idnicz etc . non a lianandis .
1356, 4. Apr ilis.
List classic K erle 3. ciosa iov ny A nny,v kta rémi so a déd ic a
i budüci krä.lo deské zapisuji a za v szuji, so nsmaji odciziti ani odprod a ti
nitädného mans ani (:lov éka od téchta mést, z6mköv a zboti S v idnice,
S tishom,Hayn, Landeshuts. R eychemba ch, (N impsch, C zobotsn), F r
‘
iburg ,
F fi dberg, Jev er , Lewinbsrg, B unczlowe, Hirsberg, S chonow,Lehen, G rifien
berg e F ridborg na d K v isou. 1356
(A. K. Vidimus H ila n i a dm . P r ag. ep isoap . a b a n n o
1464 . A r ch. S . Wenc. G r ünhagen I.
393. F oada r is inter C esimirum P o lonia s r egem et
C a r a lum IV . e . 1348 initi r sno v a tio .
1356, 1 . M a il .
K a zimirus D . gr . rex P olonia s etc. N otum fecimus
univ er sis, quod quia screnissima a c inv ictissimo principi et
domina , d . C a rola R . I. s. a . a t B . r ., in tra cta tibus ha bitis
inter majestetem suem eb uns et nos pa rte ex a ltero, in
oppida suo N emisle v ie sub a . D. 1348 Indictions prima , d e
cimo K a lendes D eeembris, regua rum ipsius a nno tertie sub
titula r omeno regia , quo illis temporibus u‘
eha tur, sub jure
mento rite promisimns, sie et nunc animo delibera to a t me
turo procerum nostra rum a ccedente consilio, mada consimü i,
423
sub ea dem juramento, deliber a to promittimus perpetnem di
lectionem et fra ternam emicitiam cuuctis inantas futuris tem
pa ribus inv iola biliter obser v ere,sieut ipse v ersa v ice nobis
sub juramento a lia s fa cto ad obser v etionam sa rundsm dilecti
onis st amicitia s tenea tur, prout in a ntiquis litteris nostra s
conca rdiec inter nos st sum a liquoties celebra ta s plenius
ca ntinetur .
P romisit etiam dictus d . Imper a tor sub juramento a lia s
pr a estito bone fide st sine dolo, nobis a d v ersus quemlibet
hominem at nomina tim contra C rucifsros ds D ome’
l‘heutonice ,
sa u etiam contra B a v a ros et qua scunqua e lios in merchianetu
B randamburgensi manantes m pr aprie persona , si commode
fieri poterit, v el in persona illustris principis, d . J ohannis
ma rchionis M ora v ia s, fr a trie sui secundogeniü cla ree memoriee
illustris d . J ohannis,quondam regis B aemia e genitoris sui
,
cum sex ingsntis hominibus ga lea tis a ssistere et amicebiliter
sutf ra ga ri ; illo pra eser tim tempa re, cum bleda et sega tes sunt
in campis. E t si quispiam inimicorum ante tempus messium
quocnnqne tempa re ter ra s nostra s inv eda rst. sub pra emisso
juramento a bsque delo promisit contra insultum eorundem
inimicorum nostra rum toto suo pa sse nos a djuv a ra .
E t si prima v ie cum hominibus eisdem nos a d v ersus
inimicos nostra s limites regni nostri non recupsreremus, tunc
sscunda rio ed requisitionem nostram qua dringentos geleetos
nobis destina re promisit st tenebitur sub suis damnis, sump
tibus et_
sx psnsis, its tamen, quod nos suo sx srcitui pra edicta ,
quamdiu in regna nostro ma rem tra x erit,ds esculantis et
poculantis tenebimur et promittimus pro v iders.
E t si (quod non spsramus) prima st secunda v is non
recupsr a ramns limites ejusdem regni nostri, tunc tertie et qua rtav ice st quoties nacesss fuer it, nobis sub juramento et fids
pra emissis jux ta snum pa sse sine delo sutfraga ri promisit et
tenetur , tem din quousque, ut pra edicitur , rscuperemus limites1 agni nostri.
Quibus ra cupere tis pra efa ta d . Impera tori et regi B .
a ssistere st esta rs tenebimur a d v ersus omnem hominem, sx capto
r ege Hunga ria s, prout in a ntiquis nostris literis est ex pressum.
424
Insuper , quamdiu sifsctorum preedictorum a d v ersus ini
micos nostras essecuti non fuerimus, sibi non tenebimur sud'
re
ga ri ; hoc tamen a djecto, quod in hoc media suis inimicis per
nos v el nostras non coopsrebimur v el a ssistsmus apsrs, con
silio v el fa v ore, a t snpra dicta s ga lea tos, quas in a djutoriumnobis d estina re tenetur, sumptibus et ex pensis a c refusions
damnorum eine delo rsspicere promittit, quamdiu ex tra nostrum
dominium fuerint oonstituti.
S iqne limitibus regni P olonia s, sufi'
regio suo obtantis,
a liqui occupetores ds banis et dominus a d regnum nostrum
P olonia s non per tinentibus, ex termina ti v el ex pulsi fuerint,
medieta tem bonorum et dominiorum hujusmodi pr a edicti d.
Impera tor is st regis B aemia e,residuem v era nostris usibns
decernimus applicendum.
E t omnia st singula , qua s in hujusmodi nostris litteris
contents noscnntur , de v erbo sd v erbum,sieut ibidem sx pri
muntur, sd literem inv iolabiliter obser v ere promittimus et
tenemnr. sub omnibus mod is et conditionibns, prout in eisdem
litteris sub da to,la ca a t tempa re pra eliba tis inv enitur ex pressum ;
so dunta x a t ex cepta , quod ds pecuniis omnibus, da quibuseesdem litera e mentionsm constituunt, dictus d . Impera tor st
B . rex a c fidc_j11sso res et compromissora s sui libari sint tota
liter a t penitus a bsoluti,sieut serenissimus princeps, d . Ludo
v icus rex Hunga ria s, fra ter noster ca rissimus, pra efa tum d .
Impe ra torem st regem B . de ipsis pecuniis eutor itetc proeu
retoria v ice a t nomine nostris a bsolv isse d inescitur a t sieut
etiam nos pra efa tum d . Impera torem et regem B .,fidejussores
et compromissoras ipsius ed insta r dioti regis Hunga ria s spe
cia libns litteris nostris rite quietev imus a t liberos dimisimus
ec penitus a bsolutos.
S i v era (quod absit) pra ed ictum sulf ragium nobis pa r
nos requisita s fa cere v el mittere neglax erit, ex tunc pro eademsnti
'
ragio ,quoties neglex erit, ipsum et filios suos, si qua s
habua rit Domino pa rmittsnte, ent so absque heredibus dess
dsnte. illustrem principem,d . J ohanns1n ma rchionem Mora v ia s ,
f ra trem snum pra edictum,in sum ossum, nbi sibi a t regna
B a emia e successerit, debebimus st poterimus anunonere.
426
396. C a stri Wildenstein infeuda tio .
1356, 3. M a n . (P r aga e )List R ydige ra z S pornsku, kteryme ss zev a zuja s namkam arym
Wildensteinem pad menstv ie ciesa ii K . i buddcim kra löm ceskym . (A . K .)
397. J oa nnes F r a ncom m r ex obliga t ss C a r ola
Imp . et r egi.1356, 111 . M an . (P a r isn s.)
Odpa v éd'ne prv m
'
zer ezek od toho Ja na kräle F rancského , bdes sezev a zuja , dédica i buddc i kräls f rencské cieseii K er lov i
,krAli össkému ,
dédioöm i buddcim poméba ti. (A . K .)
(A. K. Of . P elzel K . K a r l I V. 11. C C LXXI.)
398. Domini e R osanherg , P etrus, J a docus, U lr icns
et Ja nnuos f ra tr es , subjiciunt sa integ ra lita r C a ro la r egi.
1356, 21 . J unli.
(B a lbin VIII . 66. B r a nd l IX.
399 . C ompr omissum Weneesla i ducis Legnicensis
cum C a tha r ina ma tr e sue .
1356, 26. J uln . (P r aga e )List smluv öi mezi knie2atsm V äwsla v em z Lebnic e knéimi K awi inü
,
ma tkd jeho , mezi nimi2 jest cissei K a rel v ypov éd ubinil (A . K .)
40 0 . J a nnuos ma rchio M o r a v ia s promittit, si sum
pa r successionem in r egem B a emia e corona ri contiger it ,
quod nihil penitus ab so r egna st corona. a lianahit.
1356, 1 . A uge ati.
N a s J oha nnes D. gr . ma rchio M ora v ia s. N otum fecimus
tenore pra esentium univ ersis, quod a ttendentes la boros multi
plicss a tmultes circumspectianis sola r tism ,quibus serenissimus
at inv ictissimus princeps st dominus, d . K a rolus IV . R . I . s .
e. et B . rex,dominus noster gretiosus, regnum B a emia e et
felicam ipsius coranam feliciter a x a lta v it,ut huiusmodi prov idi
la boris gretum a x er citium afl‘
sctu non ca rest, sed quod per
sum felici pr incipio or tum suscapisss dinoscitur , sollicitud ine
succedentium sibi regnum B aemia e pro regni gla rie felici
semper incremento proficiet et bes tes sortis fa v ore dila tstur,
427
promittimus bone fida , eine delo,at sub juramento, quod
super so a d sancte Dei ev engelie corporeliter preastitissa
dinoscimur , pro nobis, heredibus st successoribus nostris
omnibus,quod in ev entum, nbi iux ta d acla retiana s a lia s, qua s
pra edicti domini nostri disposuit la ndende pro v isio, nos sen
heredes nostras in regna B a emia e contingat v olunta te div ina
suecedere, quod tunc in eadem insta nti, prine et entequem
nos ent dicti heredes nostri a d pra efa ti regni fa stigia coro
nemur et entequem do manibus P ragensis a rchiepiscapi nos
sau dictos heredes nostras eandem coranam continga t susci
pere, in pra esentia principum, ba ronum, procerum at nobilium
ec etiem civ ita tum dioti regni B a emia e qua s a t qua s tnnc
interesse contingat sau qui commode poterint et v oluerint in
teresse edhibitis ceremoniis st sa lemnitetibus consuetis et
dabitis, publice iura bimus, super sanctis Dei e v engeliis, tecto
ligne sancta e crucis, quod nunquam a liquo tempere princi
pa tus , dominia , v a sellegia , v a sa lla tus st pertinenties regni
B a emia e a lienehimus e liquo etiam a liena tianis titule, quibuscnmque v elast specia libns v ocebulis dasigna ri, imo v erlus
pra edictum regnum, principa tus, dominia , v a sa lla tus at perti
nanties ipsius, in sue plene a t psrfacta integrita te at plene
ebsque omni diminntione serv ebimus et ad incrementum ta lium
principa tunm, dominia rnm,v a sa lla tnnm et pcrtinentia rnm regni
st corona e B a emia e intandamus continuo fer v entibus deside riis
bone fide a t iux ta nostra rum v irium fecultetem.
P ra esentium sub nostro sigillo testimanio littera rum.
D a tum P raga e e . D. 1356 die a d v incnle sa ncti P etri
A postoli gloriosi.
(A. K. G 0 lda et S upp l. XLI V. B r a ndl I V.
40 1 . Littar a eM ejor is civ ita tis P r agensis ddo . 5 . A ug .
1356 ; a ccadunt litter a s civ ita tis Olomucensis, B runensis,Z noymensis a tque Ig le v iensis dde . 9. Augusti 1356.
1356, mense Augusti.List B rnénskjcb mosten, kde2 v yzné.v eji, jestliby B uoh ma rkrab
mora v skébo boz dödicua v muzsksbo pohla v i uaucbe v a l, i s to ma rkrabstv ia
ma spa dnd ti na kräle éeského, a tu uka zuji na listy,kteiiz su us to
zdélaini mezi cla ssism K a rlem a m a rkra bi mera v skjm Janem.
— 428
Ta kov ye list od Z nojomskycb V zu slov a i téhoi la te da tum.
Od J ihla v skjcb v m slov a a da tum toboz la te .
Od Olomuckych ta kev j2 a . tébot léta da tum .
N a s judex et jura ti M aja ris civ ita tis P ragensis.
N otum fecimus ten press. univ .,quod quia in literie serenis
simi principis a c inv ictissimi domini, d . K era li Imp. s . a . st
gloriosissimi B . regis, domini nostri generosi, qua s ipse seno
principum,ba ronum et procerum suomm a ccedente consilio
,
animo delibera to , non p'
er errorem,sed ex ca rte scientia , illustri
et megnifico principi. d. J ohanni ma rchiani M ., ga rmano suo,
super int'
euda tione ma rchiana tus M . et ejus pertinentiis erogasse
dignoscitur , qua edam specia lis eleusula reperitur ex presse, cujustenor siv e summa sequitur in ha ee v erbe : „E t quemv is de jur acommuni quomodolibet remov eri
“. Vid a 296et297. a r t. V II .)
(Litt. civ it. m er a m: N a s jeden: et jur a ti eiv es
civ ita tis etc., quod qu ia in liter ie m agnifici et ex cellenti: p r in
cip ia , d . J oa nnis , m a rchionis M or a v ia e, dom ini nostr i gr a tia si
scr enissima a c in v ictissima p r incip i et dom ina d . K a r ola R . I .
v . 0 . et gla r ia eissim a B . r egi, sup er r ecognitia ne f end i m a r chi
a na tu s M o r a v ia e etc.)C onsidsra to nihilominns a t ex tra formam pra ecedentis
a rticuli diligenter inspecta , quod si conaertes siv e conjuga s
pra edicti domini nostri Impera toris a t regis B neenan ma r
chiams M. sau cerum a lteram, in tempa re obitus a lterius
dominornm preedictorum pra egna ntss sau pra egnentem fors
contingeret, quod tunc proles ipse , si ma sculina fuerit, petri
suo jux ta formam ex pressem in preecedenti erticulo sine qua
libet difficultete sncceda t ; si v era fe1nella fuer it, quod tunc
prov idsa tur eidem,sieut superius est ex pressum .
A dja cit etiem d . Imp. a t rex B . praedictus et similiter
ex tra erticulum contentum in litteris inf euda ü onis pra edicta e,ed hebuuda tioris ca utsla e pra esidium rite decrev it, quod in
snpra dictis pr incipa tibus, v id . r egna B . et merchianetu M .
primogenitus in regem siv e ma rchionem a ssumi debea t,ent
so nen ex istente,secundogsnitus, v el in defectu socundegeniti,
si forta sse non fa rst, ta rtiogenitus, ent quer tagenitus, v el quintegsnitus, quique fuer int et sieut sa ca sns obtuler it v ita e sau
430
heredes at successores, ma rchiones Mora v ia s, tamquam sd
v erum et na tura lem dominum, fide
,hamagia et obsdientie
ha bere respectum,sibique in dietls ca sibns, secundum formam
praecedentis a rticuli et a llerum decla retionum, qua e ex primuntursuperius, v el suis heredibus a t successoribus, ma rchionibus
M orev iae , tamquam v eris legitimis na turelibus a t a rdineriis
dominis nostris in omnibus obedire, dum tamen pra efa ti mer
chianes M ora v ia s ent a lter eorum, cuius iux ta decla retienem
preeocdantium summa rum tunc interfuerit, filiabus regum B .,
dominornm nostra rum,si qua s post so dimiserint, rite prov i
dasnt, ut pra efertur ‚
In cuius rei
Da tum P ragee e . D . 1356 die quinta mensis A ugusti
(O r ig. in a r chiv e S ta tuum M or a v ia e inter p r iv ilegio n. 5
et 1 16. G a lda et S upp l. XLV—XLVII. D abner M an. I V.
B r a nd l IX,29
,31
,32
,33
,
40 2 . C astri F reudenberg cum a ppide F r iedland
1356, 8. Augusti. (P r agae )F r e u d om ba rg a F r id l e nt. List J eäku0 v z R otde lov ic , Z e ciesa i
K a rel, kräl cesky, prodev e jemu zAmak F rydomhorg s mésteökem F rid
lentem, e k tomu Z e jej pad léno piijel a zev a zuja so buddcim krelöm
beskym i koruné.
(A . K. B r a nd l IX.
403. F r a tm m da B ischo fsworde obliga tio feoda lis.
1356. 1 . S eptembris.
List P ev la , F rantiska e Jindi icbe z B ischofswerdu,kterjmi v yzn5
v ajl za so i ze sv é stryce e buddci, es so poddh aji kra löm caskym akoruno pa d léno k v é (:na sti.
(A. K. Lunig I. n . C LX VII.)
431
40 4. C astriJa no v ica cum oppida Ja no v ica infeudatio .
1356, 4 . Octobris. (S ulczbacbil)J a no v ic e s m ös t e ék em. List R eckuov z Janov ic, Z e zä.mak
J anov ica i s möctotkam od classic K a rla piijel pad léno e zev a zuja sa
budd clm kre luem caskym a koruné .
(A . K . B r a nd l IX. 38. (Jod . II . 3, p .
40 5. C a stri W ildenfels infeud atio .
1356, 16. Octobr is. (S ulzba chn .)List F ridrichs , J otiiche , A lbrechts a Oty bra tii z W ildenf a lsu, 2 0
sd z6mek W ildenfels ciesa ii K . a buddcim kra löm ceskym pa d léno podda li.
A lbrecht F orsch z Tum or e. ktera k jménem ensch bretii léno piijel
od ciese ie K . na z£mak W ildenfels a ktera k od budticich krelöv ceskycb
a koruny piljima tl md .
(A . K . Lunig I. n. C LXII .)
40 6. V enditio ca stri Z leb.
1356.
l by. List A nsi.ky n6kdy man2elky Hynkov y z Z lebno v,2 0
zAmak Z leby proda la cieseii K a rlev i i buddcim jeho, kra löm ceskym ,
i koruno. (A . K .)
407. P r incipes slacto res Impern testentnr digni
tetem a r chipiucerna tus et v otum sla cto ra le competer e
rogibus B a emia e .
1356, 1 1 . D eeembr is .
List a rcibiskupe M ohntského G a rla che , kca ryz v yznev e kräle ceskehoi buddoi kreis taské pra v é e dédiéné äenky iiéské a te pii v a lanl cla ssic
v koruné podle cla ssic sedéti me,a ls slushy jemu v koruné ciniti name
,
a pi l v olsni classic s nimi spoleöné bla su sv ého uziv eti mit.
N 0 8 G erla cus D . gr . s. M oguntinensis sedis a rchiepiscapus,sa cri R omani Imperii per G erma nism a rcbica ncellerius.
A d perpetnem rei memoriem.
D esidera tee pa cis landende pra esidia absque principum
guberna tions felici perseepe ta nquam na v em remiga destitutem
dubiorum anfra ctibus fluctua r a contingit et tanta periculosius
et utique majori dispendio, quento rector as publica s, illustres
v id . principes, qua s div ina prov idsntia in consoletionem sul
432
fldelis populi clemente
r instituit, jur ibus et potentiefuerint
negligentllls destitut
1..
Quo bt, ut pr 1nc1pum quorumhbst emu
nitateS ‚nabilita tes et jure d 1hgenter custedm debeant st m a us
intagrite te ser v e r1, a c K lem m mamma , qu1 tanquam fundemsnte
er. columnee fa rtissima e sa cri Imperia lis eedificii thr onum ces
sa reum gra tis a ttollunt dacorlbus, quibuscunque D ei gra tia pie
dignetiouetredidit sum a ligere, cuius potentie totius mundielis
machines r agitur mona rcbia .
S ana licet de juribus ssren1ss1m1 pr 1nc1p1s, domini regis
B a emia e a lectoris, illustr issimi conprincipis st collegao nostri,
nulle sit ent fuer it juris sau fa cti dubieta s, quin ipse ah
a ta v ia , proa v is, ev is et pragenita ribus suis,a d insta r nostri
et qua rumlibet eliorum coelectorum principum in sla ctions
R omani regia a d imperium promov eud i plane jura sit f ruitus
ha ctcnus et f rua tur , sieut hoc luce cla rins semper epperuit
ab so tempere, cuius a pud homines memorie non ex istit
tamen quia nonnulli fi111 tenabre rum ocnlis coacutisntibus e
div ina luca r smoti, in ma ridiana cleritete pe lpitent sieut in
noctibus, st ofi‘
endicule a t la quaos preepa ra nt iuiquita tis et
sca larie, diebolice inv idia suggerente, jugum v srite tis deferrs
pra e ma ls gra v issimi panda ris cosgula ti mendecii nequeuntes,
super ipsis offendiculis corruunt et suorum la qua is iniquerumconcaptunm se inv olv unt, ut lueam tenebra s judicant et tens
br a s ipsam lueam
igitur ed a bundentioris ca utsla e presidium, ut pr a efata
screnissima pr incipi, domina regi B aemia e, heredibus et suc
cessoribus suis, regibus B a emia e. in perpetuum securius cev e
a tur et omnium dubista tum amputentur celumnia s et ns
quibuslibet otiose loquentibus melignendi ma teria relinquetur ,
a nimo delibera to, non per er rorem ent improv ida , sed multa
lnv sstigetione pra ev ia et a multis v eridica informa tions rs
cepts , ma turo consilio,uns cum univ ersis a liis coelecto ribus,
conprincipibus at collagis nostris,tem S pirituelibus quem
sa culer ibus, de ca rte nostre scientia,recognoscimus, d1cimus
a t dictente conscientie publice profitsmur : quod serenissimi
principes st illustres B . reges sb sta v is, proa v is, ev is et prage
nita ribus suis ab so tempere, cuius a pud homines memorie
434
40 9. P rincipes electo res testa ntur , P lawen esse
r egum at corona e B a emia e feudum perpetnum .
1356, 12 . D eeembr is.
K orfarétov é R l ss pa v oluji a potv rzuj1'
menstv ie Pla v na , aby pem'
z Pla v na i jich penstv ia sluäela k manstv i po v écue ca sy koruno éeské .
G er la cus D . gr . s. M . 8. a rchiepiscapus, sa cri Imperii pa r
G ermanism a rchicencellerius.
A d perpetnem rei memoriem .
Inter multiplica s imparia lium sollicitudinum medita tionas,
quibus serenissimia c inv ictissimiprincipia et domini, d . C era li1V .,
d . f . cl. R om. Imp. s. e . a t B . regis illustris, domini nostri gra
tiasi, genera sus a nimus pro gr a te subdita rum quiete hinc indedistrahitur , ed deaidera tam pecam a t felix a ugmeutum insignis
regni sul B . eculos delibera tionis sna s, sieut dignum est,quedem
specielitete couv erait, tantoque (oa ntemtus ut in p r 0 0 3m i0
bulla e a nr ea e ddo . 5 . A p r . 1355,n . 365 p ag. 393) gra tiosi.
S ana , sieut notorium esse dignoscitur , queliter nobilis
v ir , quondam Henricus senior de P lawen, oppidum snum P lawen,
etc. (ex p ositia histor ica , Of . n . 66. 67, 68,
D esiderens ergo megnapera idem serenissimus dominus
noster,d . Imp.,
ut pra edicti regni sul B . diutius aptete multi
pliciter felicita s a x uba rta tibus et commodis v a sa llorum nobi
lium augmeuto felici proficia t, a d hoc pra ecipua se lem
mentis suee conv er tsns, que liter infra scriptum foudum,v id .
oppidum P lawen cum appidis, v illis, banis, territoriis, districtibus
st e liis omnibus et singulis superius sx prsssa tis, qua e cum
eodom regna suo immedia te confinent, pro illustrissimorum
principum, dominornm regni B . at ejusdem regni corona e com
modis at profectibus, ed honoram 3. R om.Imperii, non solum
ex pedient, imo necessa ria e v idaentur (sequ itur c0 ntex tus
s imzlis qui est in bulla a ur ea dd o. 1 355 , 5 . A p r . Vida n . 365 ,
p ag. sugeantur ,
animo deliber a to, diligenti nihilominns a t ma turo nostro
et a llerum principum st comitum, procerum et ba ronum et
fidellum sa cri Imperii at suorum a ccedente consilio. ds ca rte
scientia , habito rsspectu ed ca usa s ev identes superius jemex presses a t ed a lle juste motiv e , qua e imperia lem ejus celsi
— 435
tudinem a d hoc prosequendum ra tionebiliter inducebant, recepto
a b eodem Henrico et Henrico fra tribus fideliß tis, ut pra e
mittitur , et. homagn juramento solito et solenni, ta ctis per eossanctis ev angeliis, ipsi domino nostro Imperatori et regi B .
ipsos de memora to feudo edhibitis,debitis et consuetis solem
nita tibus inv estiv it ; imperia li perpetuo v a lituro temporibusdecernens edicto
, ut praedicti Henricus et Henricus fra tres et
eorum in feudo sen oppido et bonis suprascriptis heredes et suc
cessores, ex nunc inantea sui ta nquam regis B . et corona e regniacsuccessorum suomm,
B . regum,v asa lli et feuda les censeantur
et sint ; oppidum quoque et bona omnia supredicto. per ipsos
a b eadem domino nostro, d . Impera tore ut a rege B . et acorona. et successoribus suis, regibus B . memora tis
,dependere
censeantur in fendum, rea literque dependent et tanquam ta lia
ab ipso et ab ipse. corona. et successoribus regni B . perpetuo
teneantur ; idem dominus noster et. corona et. successores pra e
dioti,reges B ., omni jure, eminentia , superiorita te et dominio,
quod et qua e v ero, legitimo a c ordina rio fendi domino in feudalibus et v a sa llis et eorum feudis de jure et more v el oon
suetudine competit, inconv u1se et immuta biliter , perpetuo et
absque quov is impedimento gaudeant et fruantur .
C umque pra efa ti Henricus et Henricus fra tres de memo
ratis oppido,’
bonis et per tinentiis tanquam v ero feudo ab
ipso domino nostro Impera tore ut rege regnoque et a. corona
B . legitime dependente, sibi tanquam regi B .,na tura li, here
dita rio et ord ina rio domino suo, sieut pra emittitur , obedieutia e,
homegii et subjectionis debita e pra estiterunt juramentum,
teneantur etiam et debeant heredes et successores eorum
perpetuo, dam et quoties ca sns emerserit, dicto domino nostro,heredibus et successoribus eins, B . regibus et einsdem regni
corona e, preestere et fa cere consimilia juramente ; sub poenis
omnibus, qua e v a sa llomm negligentiis in einsdem regni B .
priv ilegiis infliguntur . F eudum etiam pra edwtum cum omnibus
ab eo dependentibus sub omnibus conditionibns, modis et
v erborum ex pressionibus, sicuti pra emittitur , dicto regno B .
et. ipsius regni corona e in perpetuum anctorita to imperia li
sa epe dictus dominus noster,dominus impera tor , de imperia lis
28"
436
sua e plenitudine potesta tis incorpora v it, a djunx it, a ppropria v it,annex uit, insepa rabili%r univ it et inv iscera v it ; omnem defectum,
si quis in his ex pa rte solemnita tis omis'
sa e, obsonr ita tis, du
bieta tis sen defectns v erborum a uf. sententia rum v el a lio quov is
modo comper tus fuerit, de jam dicta e imperia lis plenitudine
potesta tis supplev it, non obstantibus legibus, constitutionibne
v el sta tutis publicis sen priv a tis a ut municipa libus in contra
rium editis, quibus omnibus, si et in quantum pra ecedentibus
ejus intentionibus et. fa ctis in toto a uf. in pa r te contra r ia e cen
sentur , autorita te et potesta te pra edictis simpliciter deroga v iß.
D ecernens et sta tuens (n. 365, p . 396) retineri.
Quod si quis (n. 365, p . 397) sub omnium jurium,
liberta tum, gra tia rnm et bonorum,quibus rega lis benignitas
prov idit eisdem, amissioné.
Teneantur etiam (n. 365, p . 397, 398) persev erent.
N os igitur , qui supra , G erla cus, a rch. Mog. s. I . per G .
a rchicancella rius, ex eisdem ra tionibus et. ev identis ca nsis,
quibus antedictus serenissimus princeps et dominus noster,
dominus Impera tor , circumspecta sna prov identia motus
fore dignoscitur et ex omnibus pra edictis ta nquam ex
motiv is legitimis s. R om. imperii magnifi_
cum sta tum pro
spicientibus propensius anima ti, snpra dictis infeuda tioni,
incorpora tioni, a djunctioni, a ppropria tioni, annex ioni, unitioni,
decreto , inhibitioni, sta tum,deroga tioni, poenamm adinnctioni
et. omnibus a liis, qua e ex pressa te superius, v elut a rch. bl og.
3. I. per G . a rch. et princeps elector , animo delibera to et sano
pra ecedente consilio, nostrum benev olum consensum a dhibemns
pr a esentibns et essensum,a c snpra dicta omnia et singula et
eorum quodl ibet in omnibus suis tenoribus,sententiis. punctis
et cla usulis, de v erbo a d v erbum , prout supra v identur ex
pressa , ex officii nostri debito la udamus, a pprobamus, ra tifi
camus et de certa nostra scientia confirmamu3 plenissimo,
perpetuis temporibus v a liture .
P ra esentium sub nostro sigillo testimonio litera rum.
Da tum Metis anno D . 1 356 feria secunda ante diem
hea ta e Lucia e v irginis .
(A . K. B a lbin VIH .)
— 438
41 1 .Debitum C a roli, la cumtenentis regis F r encorum.
1356, 28. D ecembr ie. (Metis.)C a rolus, primogenitus et la cumtenens regis F rancorum ,
confitetur
se a C a rola IV . summam 50 millium florena rum pro necessitatibus regni
F rancia e mutuo recepisse, a d quornm solutionem sese obliga t .
(A r ch. S . Wm o.)
412 . Infenda tia a r cinm P leyenstein et R eichenstein
ab elector ibus approba tur .
1356.
List G erla cha a ra . M ah. ,v nemt sv édamia dav a, te Hanni (J an)
lantkrabi z Leuchtenba rka od sehe a od bra tra sv ého Oldf icha pfija li sdléno na zamka P leyensteiné a R eichensteiné ad ciesa i
‘
e K . R ka rnné Geské.
List R uprechta st. fa lckra bi na R eynu, f.a J an lantkra bi Leuchtam
bersky pied néha i jin6 korf eréty piedstaupil a v yzna l , i e se jest dobrov olné s sv ymi zamky P leyanatein a R eichenstein ciesafi K . i budücim
krälöm éeskym pad menstv ie podda l. a na to jest R uprecht za se i za
jine ka rferéty pov oleni d a l .(A . K . C f .
413. Mona stern P ergen cum ea stra P retenstein regi
B a emia e obliga tio .
1356.
List abetyäe z kläätera F ergen i kanv entu, 2 0 so clesan K . bu
bucim kta lam éeskjm s zämkem P rettnstein za v 6za li, prati nému nebjti,
a le jemu i budücim kr a löm éeskym slütiti. (A . K .)
414 . D omini de B echa ldschienen r egi B a emia e obli
ga tia feud a l is.
1356.
List Leopa rda z B eecha ldachienen, i a 8 sesti dv ory v a B ezecnov a
s mljnem B a lanov a v si O ldiichov icemi ciesa i*i K . a huana in kt a laméeskjm i koruné un s so v menstv ie. (A . K .)
415 . C a str i Hoyer swörd a aquisitio emptitia .
1357, 28. Jm m et 1 . N o v embris.
List,kde2 J an a Gunther hra bov e z S chwa rzburka , prodä.v sgr aiesa ii
K er lov i a J M sti budücim krelöm éeskjm ,ze.meh Hoyerswerd pro XIV
sex . gr . P r .
(A . K . Lum'
g I. n . C LXX VII C LXXIX.)
439
416. Munitionum Landscr an et Tuchor a z in Lu a tia
a tque ca str i F r id la nd et Hammer stein in B . infeuda tio .
1357, 8. N ov embris (s.
List F ridricha z B ybrsteine, ze zamek F ridlend a Hammerstein a
t v rzi Lanckröna a Tuchora zi se v äim piisluäenstv im poddäv ä. v menstv ieciesa ii K e rlov i a buddcim kra löm ée
'
skym a zev azuja se koruné na v éc'
:nost.
(A. K. A r ch. 8. Wem . Lum'
g I. n. C LXX VIII.
G od . II. 3. p .
417. Oppidi et munitionis P egniczensis emptio
v enditio .
1357, 16. N ov embr is. (G recz .)
List U lrycha a J ans. lantkrabi z Luttmbergku, 2 0 an ciesa ii K erlov i,
éeskému kr6.li, dédiéné proda li za V set k. gr . P ra tekjch düchady, kter6
sd v sta rém mésté P egnic na penézich, obili, eyrich a jinjch v éceoh.
List U lrycha a Jana lantkra bi z Luttmbergku, Z e dobra v a lné
s radü sv ych piätel proda li mésto a tv rz P agnicz s d v ory a jinymi v écmi
pf isluäejicimi za IK set k . gr . P ra tské mince ciesa ii K erlov i jak0 2taéeskému (krali), dedicam i budd cim éeskjm kräluom a koruné oeské.
List ticb2 U lrycha a J ana , kdez' pf il_
mzuii v äem obyv a telöm v P egnici,a by podaani byli a piisaha li ciesa ii K erlov i éeskému krali a koruné éeskéjakoi to av im dédiénjm pünöm .
(A . K. La m'
y n. C LXXX—C LXXXII .)
418. P r omissio Alberti comitis pa la tini.1357, 27. Deeembris. (P r aga e)
A lbrecht pfa lzgra f und herzog in B a iem ,v erbindet sich für sich
und seinen bruder, herzog Wilhelm ,dem K a iser K a rl IV . a ls könige in
B öhmen stets treu u . behilflich zu sein gegen jedermann.
(A r ch. 8. Wem .)
419. C a str i D ittr esdor f infeuda tio .
1357.
List Theodorika , Wolfa rta a Oldiicha bra th'
z S a czenhofl'
en, te 86
zämek sv fij D itrechsdorf podda li ciesa ii K . v menstv ie i budücim
kre16m beskym .
A jest druhy list v taz slov a . (A . K .)
_ 440 _
420 . R eceptio ca str i P a rkstein et oppidi W ayde ad
v ita e tempa r e per episca pum M indensem .
1357 (s. et
List D itricha biskupe M iudenskéha , ze ze zv l£ätni milosti ciesai
K a rel räéil jest jeho a bderiti zämkam P a rksteiuem a méstem W eydü , a tu
za v a zujc se, 2 0 pa jeho smrti beze v äech nesnézi ten zimek se v éim mt
za se krali éeskému a koruné éeské piipadmiti. (A . K .)
421 . A l berti comitia pa la tini obliga tio .
1358, 1 . J anua r ii. (P r aga e )List A lbrechta f a lckra bi, kde2 se
,dédice i budüci zev a zuja K erlov i
G eskému krali dédicöm i bud1icim,ze nemä hra du6v , mést etc . v zemi
teské kupo v a ti a ni kteréha usedlého v slu2bu piijima ti, bez pov olenie
zv läätuieho.
(A. K . „mg 1 . n. C LXXXIII.)
422 . Albr echt pfa lzgr a f u . her zog zu B eiern , v er
zichtet f iir sich u . seine erben auf a lle a nspriiche zu
den landen u . fürstenthümern, die zum kön. B öhmengebor en, u . v erbindet sich, die könige v on B ohmen in
denselben f reund lich zu fördern.
1358, 2 . J a nua rn . (P r aga e )
(A r ch. S . Wenc.)
423. Liter a e ma rchianum M isna e et la ntgr a v iorum
Thur ingia e, quibus pr omittunt, quod tem ipsi quam
her edes eorum pcrpetuo v elint eux ilio esse C a ro la IV .
et Ja ana i ma r chiani.
1358, 1 . M a r tu . (P r aga e)List se timi peéetmi knie2ete F rid richa , B a lta za ra a V ilema lant
kra ai z Durink a ma rkra bi M iéenskych, kdei sd se i sv é dédice za v £za li
ciesa i*i K erlov i i ma rkrabi Juha v i mora v skému i bud1icim kra löm éeskjm
ze maj i pam£ha ti J im proti ka 2dému.
List F ridricha , B aha za ra a V ilema lantkra bi durinskjch, ma rkrabi
mifienskych, kaaz sebe, dedice i budüci v ééné za v a zuji K erlov i kraliéeskému
,dédicöm i bud1icim v äem kta lam éeskjm pamocni biti.
(A. K. La m'
y I . n. C LXXX". B r a nd l IX.
— 442
426. C a str i Kostelec super N igr a S ilv a infeuda tio.
1358, 18. Apr ilis.K o s t 0 1 0 c. List J 0 3kuov z K ostelce, te zém0 k a v es K ostelea na d
C ernymi lesy poddé v ä ciesa i i K erlov i a buddcim kra löm éeskjm pad menstv ie.
(A . K. C odex j. b. H. 3, p .
427. P ermuta tio ca stra r a m K ostelec et V elis.
1358, 1 . M a ii.
List pana J a us. W a rtemberského ze jest f reyma rk uc1nil s ciesa iem
K a rlem ua zamek K ostelec a jine v esmce za zdm0 k Velié i s méstem a
jinymi v semi k tomu pf isluéejicimi. (A . K .)
428. Ter r igena rum E gr ensium enuntia tia de terr a e
E grensis impigno retione .
1358, 1 1 . Man .
List E ndigte z S porneku a v äech jinych manua v , v yzné v ajici, a é sdkoli listo v é na zasta v a C heba ztra ceni, 2 0 oni o tom dobie v ed i, 2 0 an
byli za sta v eni : M ésto C heb s jinjmi piislu5 0 nstv imi v e hi . ati .
éistéha a liteho,a 20 se piizn0 v aji k té za
_
sta v e a v ni tr v ati chtéji v érné
a pra v‘
é se pfi dr2 0 ti kr61ua v a koruny éeské az do v jpla ty .
W ir R üdger v on S pa rneck, TrostWinchler v on K insperch,eltel v ud jungel brüder di Tassen, C hunra t N eypergef v on
N eyperch, C hunra t N eyperger v on P rampuch, Heinrich v ud
E ngelha rt di R aben v on Wildstein, M ichel v ud N icla s brüder
di F örster v on selben, Haus v ud Wentzla b brüder di G özwein
v on dem Libenstein, gesezzen in dem E gerlande, bechennen
ofi‘
enlich mit disam brif
(C ontewtus idem a t in litter is civ ita tis E gr a e ddo. 1354,n.
D es haben wir angesehen di redlich gezeuchniiss v ud
kuntlich v nterweisunge a ls da v or geschriben stet, v ud da
v on wir,di obgenanten B udger v on S pa rneck, Trost Winchler ,
bede Tassen. bede N eyperger , bede R aben, bede F örster
und bede G özwein, gesezzen in dem egenanten E ger
lande, mit ra t v nd wizzen, v nbetwungen, mit freyer'
Willkür
v ud mit wolbedechtam mut,fiir uns v nser erben v nd na ch
kamen ha ben gehuldet, gelobt v ud gesworn, hulden, geloben
— 443
v ud awa ren dem obgenanten v nserm her ren keyser K a r ln a ls
einem künig zu B ehem,sinen erben na chkamen, kunigen zu
B ehem , v ud der cranen des selben künigreichs. da ss wir
geleiaher weis a ls wir mit der stet v nd dem la nde zn E ger
v ud mit den v esteu F lozz v nd P a rkstein semmeuthlichen zu
einem rehten pfende fiir die obgenanten v irtzigtansent merck
silbers v ersetzt sein a ls da v or begriffen ist, in getrewe, holt,
gehorsam v ud beigestendig sein schüln v nd wellen a ls v nserm
rehtem herren.
Mit v rkünde ditzs brifs v ersigeltmit v nsern, der abena nten
R udgers, Trosts, cltels v ud jüngels, C hunra ds v ud C hunra ds,
Heinrichs v nd E ngelha rts, M ichels v ud N icla ss insigeln, die
dar an ba ugent. v nd mit meinem, des Hansen Hülers, purgers
zu E ger , insigel, da z ich a uch de r zu geha ngen hab für di
obgenanten bede G özwein, di min eninchel sint, der fiirmunt
v nd pfleger ich bin, wen si selb na ch niht insigel haben.
G eben zu E ger, da man zelt v on C rists geburt dreutzehen
hundert ier . der na ch in dem ahtv ndfiinftzigsten ier , des nehsten
£reytages na ch v nders her ren anf v a rt ta g.
List A l brechta N otha ii'ta a syna jeho také A lbrechts, kt0 i‘ü v yzn£
v eji ja ko sv rchupnani mana v e o zasta v e C heba . 1358.
(A. K. A r ch. S . Wenc. La m'
y I. n . C LXXX VI
K u r schner VI.)
420 . R udolphus , dux S a x onise , litter a s F r ider ici II.
R . I . ddo . 1212 , 26. S ept. de ea str a V loss etc . et ddo .
1231 mense J nlio a ducibns A ustria e , in quornm pote
sta te dudum fuerunt, C a ro la IV . Imp . r eddita s, tr ans
samit et landet.
1358, 17. J un . (N urnberg .)
(A r ch. s. Wenc. C f . I. u. 25 , 34 et 11.
430 . R udolph, her zog zu S a chsen , bekennt, d a ss
die V este F loss der k r one B öhmen r echtes eigen 11 .
nicht in der pf andscha ft des E ger landes mitbegr iil‘
en sei.
1358, 28. J unii. (N urnberg .)
(A r ch. S . Wa rm.)
444
431 . A cquisitio quornnd am r edituum episcopi B am
bergensis in A ntiqno P egnicz etc.
1358, 28. J unn . (B amberga e .)
Leupoldus B ambergensis episcapus consentiente ca pitula ecclesia e
suee fa tetur se certos f ructus, pra v entus et reditus in A ntiqua P egnicz,
B run,Ha imbrun, Lnbeustein, N eunhof , S teiu0 urent et Ibentstuck C a rola IV .
et corona e regni B . 60 0 sex . gross. Prag. v endidisse.
(A r ch. 8. Werte.)
432 . C a ro lus IV . Imper a tor canflrma t litter a s F r i
der ici II. R om . Imp . anno 1212 , 26. S ept. B a silea e da tes
r 0 5pectu da netia nis ca str i F la ss.
1358, 30 . Junu .
Maiesta t ciesaie K a rla,kteryz v sahe za v ir6. list ciesa te F rid richa
o z0mlm F loss,krajine M iliné etc. A ten ta ké list za v irä. v sa bé list
ciesaie F ridricha déda .
C a rolus Qua rtus etc. etc.
Licet cla ree memoria e illustres quondam B . reges, pra
genitores nostri, certa priv ilegie et littera s super quibusdem
ca stris,terris et rebus a liis, qua e specifice ex primuntur in
eis, a sa cro R omana Imperia pra ecla ris et a cceptis meritis
obtinuisse noscantur,sicut hoc in priv ilegiorum tenor ibus
manifestius decla retum tamen, prout a ssertione illustris A l benti,
A ustria e, S tyr ia e et C a rinthia e ducis, principia et a v unculi
nostri dilecti,rite comperimus, huiusmodi littera e et priv ilegie
in sue et pragenita rum ipsius, ducnm A ustria e, potesta te
fuerunt multa jem tempore, nee a d nsns nostra s sen pr a ge
nita rum nostra rum,regum B .
,ha ctenua per v enerunt ; ex ea
pr a ecipue, quod cla ree memoria e illustris Joann0 s, quond amB a emia e rex
, genitor noster dilectus, in prima soaesan suo
a d regnum B . pra efa tum,ta nquam a dv eua , jurium, liberta tum
et conditionnm regni B . et sta tus eins igna rus nescieba t, si
teles littera e habita e forent in thesauris regni et corona e
pra edicta e, ent in eins tanquam B . regis potesta te cansisterent,
qua s tamen pra e fa tus dnx A ustria e, dictus a v unculns noster ,
446
rabur firmita tis obtineent at in sna v irtute perdurent, a csi
proprieta tis, fendi v el a lterius juris, in litteris pra edictis ex
pressi, conditio nunquam ioret errore, negligentia sen a lia s
quomodolibet inter rupta .
N nlli ergo hominum licea t ha nc nostra e decla retionis,
pranuntia tianis, diffinitianis sen sta tuti paginam infring0 re sen
ei quov is a usu temera rio contra ire, sub poena mille ma rca ra m
pur i a rgenti, qua s a b ca , qui contra fecerit, toties quotiescontra factum fuerit
,irremissibiliter ex igi v olnmus et recipi
a c ca rum medieta tem nostri imperia lis a era rii siv e fisci,resi
duam v era pa rtem illustrium B a emia e regum nsiha a applica t i.
(S ignum s e r e n i s s im i p r in c ip is a c d om in i, d .
C a r o li IV . R . I . in v ic t is s im i 0 t g l o r io sissim i, B . r egis.)Testes huius rei
Da tum N urnberg a . D. 1358, Indictiane XI., secunda
K a lendes J nlii, regnorum nostra rum anno XII., imperii IV .
(A.K. A r ch. S . Wenc. P elzel K . K a r l I V. n. C C LVI ,
B rund! IX.
List V ilhalma K olinského (dd o . C o lon ia e 1358,3. A ugusti), G e rlach
Mohutskéha (ddc . E r cnfcls 1358,2 0 . B oemunda Trierskéha ami
biskupe (dd o . Trev er ia 1358,22 . J u lii), R uprechta fa lckrabi na B eynu
(dd o . G em ir aheimb 1358 14 . A ugusti), dv a listy R udolfs kni0 2 0 te sa skéha
(d do . N ormhcrga e 1359,28. Ludv ika bramburskéha ma rkrabi
(dd o . P r aga e 1360 , 1 . Otty ma rkra bi bramburského (ddo . P r a ya o
1360 , 2 . F ebr). A ti v äichni karfirstov é sv jmi listy v yznäv aii, fie
ten zämek F la s jest pra v e dédictv ie kra lua v ceskych a a ékoliv ék v tom
listu, kdat jest C hab za sta v en k korunö ceske a pii tom zminka jest a tomzémku F lossu, 20 jest to se sta lo z amyln a 2 0 to k zadne 0k0 d0 korun0 öeskéname b9ti.
(A. K. Lum'
g 1. n. C LXXX VII,C XC
,C C VIII
,C C IX.)
433. P r incipum electa rum ennntia tiones in ca usa
v enditionis castr a rumHohenstein , Herspruk etAuerba ch.
1358, mense Julia .
List R uprechta st. fa lckrabi,2 0 Hohenstein, Herspruk a A uerba ch
k B iäi lehem piisluéeji a k 25dnémn jinémn. (dd o . Heidelln rga e 5 . J u lii.)
(A. K. La m'
y I , n. C XC I.)
List R udolf a kmezete sa ského , 20 mu sv 0damo jest a prodap Hohensteinu. Hersprnku a A uerbachu a 1 0 z téch léno béf e a d R ise. (dd o . N o rm
be rga c 22 . J u lii.)
V ilema K olinskéha , G arla cha M ohutského a B oemunda Trierského
a raih. lista v é o prodaji téch zämkuov .
(A. K La m'
y I . n. C XC I , C XC'III.
434 C a stri S premberg a cquisitio emptitia .
1358, 20 . Augusti. (S ulzba chii.)List la ntkrabi durinskéha F ridricha , kd0 2 z0mek sv dj S premberg
pradé v 6 ciesaii K . i jeho buddcim,kra löm éeskym
(A. K. La m'
y I . n. C XC I V.)
435. Liter a e r ev ersa les ducnm O lesnicensium de
ser v itio ca stri Milicz .
1358, 26. S eptembris. (Wra tislev ia e )List cat 80 zémku M ilite dotjée, kdat K unr6.t kni0 20 O leänické
v yzn£v 6 za se i za sv é dédice, 20 hred jeho Miliö ma v 2dycky otev i 0 n
byfi kra löm ceskym ke ka 2dé potiebé , pra ti v sem iidem,zadnéha
nev ymiiiujic.
(A. K . B a lbin VIII. p . 228. G r ünhagen II.
436. E mptio oppidi B ernow ad ca strum F loss.
1358, 7. Octobr is.
Lista v e dv a M iknlase opa ta W a ltm sskéha , 2 0 ciesa t K . j a ko kräleasily v ypla til mésteleka B ernow i s v esnicemi k zamka F lossn
,a to
obré til k ka run0 60 0% ua v éöna st .
N as fra tres N icola us abba s etc., conv entnm fa cientes in
nostro monasteria Wa ldsa ssen, C isterciensis ordinis, R a tisbo
nensis diocesis, notum fecimus tenore pra esentium univ ersis,
quod cum v illam B a rhaw,quam serenissimus et inv ictissimus
princeps et d ., d. C era lus R om. Imp. s. a . et B . rex illustris,
dominus noster gretiosus, nunc in oppidum v er ti et mura r i
constitnit, infra scripta e v illa e v id . E henfeld , B reytenbrun
cum desertis G erbersreut et S teinbach cum suis pertinentiis
448
ad ca strum F laz et jurisdictionem eins dudnm et ab a ntiquospecta v erint et a dhuc rite pertineaut, et mana sterio nostro
Wa ldsassen a cla ree memoria e quondam illustribus B . regibus,
na turelibus et heredita riis dominis ca stri pra edicti, nomine
et titula v eri pignoris pro D sex . grossorum P ragensium
usua lis et cur rentis moneta e rite fuerint obliga ta e, sieut
eesdem obliga tionis sen pignoris titula dictum mona sterium
nostrum Wa ldsa ssen possedit et tenuit multis temporibus
retroectis ; et cum praefa tus dominus noster pro 80 ta nquamB . rege, heredibus et successoribus suis
,B . regibus, et
einsdem regni corona dictum oppidum cum v illis, juribus
et pertinentiis memora tis, qua e et qua s possedit et possidet,a religioso v iro domina F ra ncisco, tunc abbate et a conv entn
nostris cum debitis'
et appa rtunis sa lemnitatibus obser v a tis,
etiam omnibus,quae de jure v el a pproba te cansuetudine ordinis
nostr i obser v anda fuerunt, pro antedictis quingentis sex agenis
grassa r am P ragensium juste redemerit et centum sex agena s
grossorum preedictorum nobis a ddiderit de gra tia S pecia li,
pecuniam ipsam, utpote sex ingenta s sex agena s grossorum
huiusmodi, nobis solv endo intergra liter et complete.
C um igitur de teli redemptione sic legitime fa cts. cansta t
nobis indubie et peeunia pra efa ta integra liter et sine diminn
tione soluta fuerit et nostr i mana sterii congruentibus usibns
ntiliter a pplica ta : nos ipsam redemptionem sen ex solutionem
cum omnibus a b ea dependentibus ra tam et gra tam habentes,
dictum oppidum B ernaw cum supra scriptis v illia , scü icet
E henfeldt, B reytenbrnnn a c v illie desertis G erbersreut et
S teinba ch cum agris, pra tis, campis, pa scuis, forestia , terris
cultis et iucnltis,decimis, judiciis, censibus, reditibus et
pro v entibus, equis,equerum decursibus, ma lendinis, pisca ti
onibus, v iis et inv iis a c omnibus et singulis eorum juribus a c
pertinentiis, qua esitis a c inqnirendis, quibuscunque naminibus
nnn0 upentur , infra dicti oppidi et v illa rnm et solitudinum
pra emisserum limites et circumferentia s situa tis, a d praefa tum
dominum nostrum Impera torem tanquam B . regem,heredes et
successores suos, reges B .
, et einsdem regni coraham v olnntarie,
animo delibera to a c ca pitula ri consensu remittimus tanquam
Iidem castrum snum R abenstein a c bona sna in regna B . site omnia
C a rola v endidisse, pecuniamqne recepisse f a tentur , ‚omnique jnri in eisdem
in perpetuum rennntiant.
(A r ch. S . Wer e.)
438. Henr ici R ays inv estitur a de ea stra S tein.
1358, 23. N ov embr is. (P r aga e)
J an Henrych R ays z Pla v na v yzné.v d , 2 0 jest piijel léno na hred
ieceny S tein od biskupe M indenského, mocnéha diedm'
ka ciesa ie K .,11 JM sti
r a ce jakoi ta kräle ceskeho .
(A. K . Lum'
g I . n . C XC V.)
439. E piscope s W r a tisla v iensis cum cepitulo r eco
gnoscunt oppidum G r otkow tener e se nomine fendi.
1358, 29. N o v embr is.
List P recla v a biskupe V ra tisla v ského a ka pitoly, 2 0 piija li a pr i
jimaji mésto G rotko v v menstv ie od krale Jana ceskeho , dédicöv jehoi budücich a koruny ceske.
Druhy list téhot biskupe i kapitoly, 2 0 mésto G rotkov piijim aji e
budüci jich piijima ti maj i v menstv ie od ciesa ie K a r la a budücich éeskjch
kra löv v taz sla v a a da tum jedna stajné .
In nomine Domini A men. N a s P reczlans D . gr . epi
scopns etc .,totumque ca pitulum W r a tisla v iensis ecclesia e,
notum fecimus tenore pr a esentium univ ersis,quod cum b . 111 .
illustr is pr inceps, d . B a leczla us, quondam dux S lezia e et
dominus B regensis, dum v iv eret,oppidum G rotkaw cum terr a ,
distr ictu, munitionibus a c omnibus et singulis gr eniciis, metis.
circumferentiis, jur ibus et pertinentiis suis, quod , qua s et qua e
a cl. rec. ma gnifico e'
t ex cellenti principe, d . J oanne a lim B .
rege, domina et petrono nostro , teneba t in feudum,a nimo
delibera to, sa no etiam fidelium suorum a ccedente consilio ,
nobis et ecclesia e nostra e W ra tisle v iensi v endiderit et
nos et ecclesia nostre W ra tisla v iensis pra edicta in posses
sione dioti oppidi et per tinentia rum ipsius fuerimus multa
jem tempore retroecto,a c idem oppidum et eins per tinenties
a pra efa ta domina nostro, B . rege, v elut superiore fendi domina ,
in feudum et justo a c legitimo fendi titula , jure, more et con
45 1
ditione fendi a cceperimus, sibique pra estiterimus homa gu ,
obedieutiee et fidelita tis debitum jur amentum : igitur animo
delibera to, non per erra rem ent improv ide. sed omnium com
muni a ccedente v oto pa riter et consensu, nobis pluries ob hoc
persona liter in ca pitulum conv acetis, pra efa tum oppidum
G r a tkaw cum terra,districtu
,munitionibus et omnibus et
singulia juribus et per tinentiis suis,nostro et ecclesia e nostra e
W r a tisla v iensis nomine, a serenissima et inv ictissimo principe
et domina , d . C a rola R . I . s. e . et B . rege illustrissimo, do
mino et petrono nostr o gra tia sa , ta nquam B . rege et regni et
corona e B . herede legitimo, in feudum a c v eri et justi fendititula suscepimus, sibique et corona e regni B . pra estitimus,
prout v eri v a sa lli v era . ordina rio, legitimo et justo fendidom ina jure tenentur
,obedieutia e
,subjectionis, homegii et
fid elita tis debitum et solitnm juramentum.
P romittimus etiam v irtute et v igore einsdem jur amenti
per nos sa lemniter et legitime preestiti pro nobis et suc
cessoribus nostris et ecclesia e W ra tisla v iensis in perpetuum,
pr a efa ta domina nostro Impera tori ta nquam regi B .,heredibus
et successoribus suis, B . regibus, et einsdem regni corona e
ta nquam v eris, a rdineriis, na turelibus, heredita riis et legitimis
dominis nostris occa sione dicta rum oppidi, terra e, distr ictus
et dominii G rotkowiensis et per tinentiernm ipsius, ta nquamv eri et legitimi v a sa lli pa rere, obedire et intendere in
omnibus simpliciter , a d qua e v a selli dominis suis heredi
ta riis, superioribus et legitimis obliga ri noscnntur .
P romittentes nihilominns v irtute et v igore juramenti
pra ed icti pro nobis et successoribus nostris, pra efa tis dominis
nostris et petronis, B . regibus, quod quotiescnnque regem B .,
dominum et pa tranum nostrum,ma ri continget, quod tunc
episcopns W ra tisla v iensis, qui pro tempore fuerit, une cum
melioribus pra elatis ecclesia e, nomine et v ice sni et ca pituli,
ed corana tionem futuri regis debebunt a ccedere et ibidem
corana ta rege sta tim eb ipso oppidum pra efa tum,terra s
,
dictrictnm et pertinenties in feudum snsciper e et tempore
susceptionis huiusmodi innov a re juramentum ex pressetnm
superius. A o ipse episcapus, qui pro tempore fuerit, v elut
29*
— 452
a lii principes lign, capitulum v era v elet v a sa lli regni et
corona e B .,berua , telliis sen ex ectianibus ec ceteris grev a
minibus ex ceptis, ed qua s et qua e non recognoscimus nos
teneri, fa cere tenebuntur , toties quoties inmarte regis B . sen
Wra tislev iensis episcopi, cesnum muta bilitete pa scente, fuer it
oppor tunum.
P raesentium sub nostris sigillis testimanio litera rum.
D a tum et a ctum Wra tislev ia e, tertie K a l. D ecembr is
a . D . 1358.
(A . K. A r ch. 8. Wem . S omm ar sbery I. G r am
ha gen I l.
440 R ecognitia daminn super ducetibus S lezia e,
ex ceptis ducetibus S widnicensi et Janr ensi, a t incluso
episca pa tn Wr a tisla v iensi.
1358, 30 . N ov embr is.
List P recia v a biskupe V ra t. e v si kapita ly, kdei 0 0 ciesa ii K .
jek2ta 0 0 skému krali déditué e k kornné ceske sezn6v aji jaki to k d é
diénym a prev y'
m pannam ,téz jej majica jako nekdy kreis Jana za sv ého
p6na z tech zamköv a möst V ra tisla v i, N enma rktu, q keusteinu
,
N amysloü . Dmhj list v tät slov a .
N as P reczlans D. gr. episca pus etc .,totumque capi
tulum Wr a t1sla v iensis ecclesia e, notum fecimus tenore
pra esentium univ ersis : Quie serenissimus a c inv ictissimus
princeps et dominus, d . C era lus R . I. s. 11. et B . rex
illustris, dominus et pa trones noster gretiosus, tanquam B .
rex , principa tus, duca tus,terra rnm,
districtunm et civ itatis
W ra tisla v iensis, oppidi N ov iforensis et a liarum oppida rum et
omnium,qua e pertinent a d pra emisse , heredita rius, ordina rins
a c na tura lis dominus et legitimus heres ex istit, sieut etiam
cla ree memoria e illustris princeps, d . J oannes,quondam B .
rex , ipsius genitor , pro se, heredibus et successoribus suis,
regibus B . et einsdem regni corona , omnia pra edicta et eorum
quodlibet ex dona tione piee recorda tionis illustris principis
quondam d. Henrici,sex ti et ultimi ducis Wra tisla v iensis
,
heredita rio,justo et legitimo titula possedit , et quia omnium
— 454
pa riter et essensu nobis ob hoc pluries persona liter in cepitul o
cangregetis, pro nobis et successoribus nostris in perpetnum
recognoscimus et tenore pra esentium publice prafitemnr , quod
pra efa tus dominus noster Impera tor ta nquam B . r ex pro se,
heredibus et successoribus suis,B . regibus et einsdem regni
cor ona , est pa tronna noster principa lis et dominus ra tione
Wra tisle v iensis ecclesia e et bonorum ipsius, qua e habemus incommuni v el in singula ri, in ter ris siv e distr ictibus W ra tisle
v iensi,N a v iforensi, F rankensteinensi et N emsla v 10 nsi, quas
et qua s inpra esentia rum obtinet et ipse ent sni heredes et
successores regni B . (fa v ents Deo) futuris temporibus ahti
nebunt, quodque a d ipsum,heredes et successores suos, B .
reges, regnum et coraham B a emia e tanquam pr incipa lem pa
tranum et dominum nostrum tenemnr et v olumes fidelem
habere respectum ec ipsos tanquam principa les petronas et
dominos nostra s juv a re fideliter,sicut et ex pedit, diga is hono
ribus v enera ri.
E t licet qua edam a lie bona nostre et ecclesia e nostra e
pra edicta e sint etiam hincinde in ter ris et principa tibus
ducnm S lezia e et Opuliensis, regna B . incorpora tis et unitia ,
nt pra emittitur , quia tamen omnes principa tus huiusmodi a
regna et corona B . in feodum dependent : idcirco fa temur
etiam bone nostre ea dem, preeterquem ea , qua e sunt in Swidni
censi et J a urensi duca tibns,fore in regna B . constitu1e .
P rotestamnr tamen ex presse, quod bone huiusmodi a d
nella onere pecunia ria , personelia siv e rea lia , sint cniqnam
penitus obliga te .
P romittentes bone fide nostra , sine omni delo, pra efa tis
dominis et petronis nostris,B . regibus, pro nobis et succes
soribus nostr is,quod quotiescnnque regem B .,
dominum et
pa tranum nostrum,mori contingat, quod tunc episcapus Wra ti
sla v iensis, qui pro tempore fuerit, una cum melioribus pra ela tis
ecclesia e, nomine et v ice sui et ca pita li, a d corana tionem futuri
regis, tanquam a d sa lemnita tem et ga udium petroni et domini
nostri a c Wra tisla v iensis ecclesia e, tenebuntur et debebunt
a ccedere et ibidem corana ta rege sta tim ab ipso oppidum
G rotkaw cum ipsius terra et districtu et omnibus ec singulis
— 455
ju ribus et pertinentns nomine Wra tisla v iensis ecclesia e in
f eodum snscipere et tempore susceptionis huiusmodi jurementum hamagii, fidelita tis, obedieutia e a c subjectionis, quoda lia s pra efa ta domina nostro Impera tori ta nquam B . regi
r a tione oppidi et terr a e jem dicta rum pra estitimus, solenniter
innov a re.
A a ipse W ra tisla v .ensis episcapus, qui pro tempa re fuerit,
v elut a lii principes ligii, ca pitulum v era einsdem ecclesia e tan
quam v a sa lli regni et corona e B . omnia et singula fa cient, qua ejux ta priv ilegie et consuetudines regni et corona e B . fa cere
tenebuntur , toties quoties ca snnm muta bilita te pascente in
ma rte regis B . sen W ra ti3la v iensis episcopi fuerit opportunem,
ham a,ta llns sen ex ectionibns a c ca eteris gra v eminibus ex
ceptis, a d qua s et qua e non recognoscimus nos teneri.
U t etiam respublica regni et corona e B . pro magnifi
centia pe tronorum et dominornm nostra rum, B . regum,et
subdita rum regni pra edicti gra te sa lnte, felicia quondam in
cremente suscipiens, felicibus a uctore Deo snccessibns
engea tnr : promittimus bona nostre fid 0 et sine omni dolo
pro nobis et successoribus nostris in perpetuum, pra efa ta
domina nostro Impera tori tanquam B . regi, heredibus et snc
cessoribus suis, B . regibus, quod nulli unquam regi, principi
sen a lteri persona e v el hominibus, euiuscnnqne sta tus, digni
tetis, gradus sen conditionis ex istent, qui regni et corona e
B a emia e principes, principa tus et duca tus, civ ita tem Wra ti
sla v iensem et a lie similiter in nostre Wra tisla v iensi diocesi
sen a libi sitas ent site,na c non dominia , jure , meta s sen pro
v incia s ipsorum impugna re, ofl‘
ender;e v el inv a dere niterentur ,
a d v ersus dominos et pe tronos nostras, B . reges, qui pro tem
pore fuerint, pra estabimns et fa ciemus pra esta ri ent fieri
sustinebimus a nobis v el nostris subjectis eux ilium,consilium
v el fe v orem,imo omnes et singela s munitiones nostra s et
ecclesia e Wra tisla v iensis, nomina tim terra e N ysensis, qua e
ter r a N ysensis (disponente Domina ) preeterquem a d super
scr ipta et infra scr ipte promisse , juv amina et epertnra s libere
semper ex stitit et ex istit,
a c a lia s munitiones, nbicunque
fuerint canstituta e, a dv ersus inv a sores, impugne tores sen a lien
— 456
sa res qnoslibet, complices,'
a djntores et fa utores a a rum, pra efa ta
domina nostro Impera tori tanquam B . regi, heredibus et snc
cessoribus,B . regibus, ca pitaneis, officia libns et kominibus
ipsorum , dum et quoties a ppa rtunita s illud ex egerit, pr o de
tensione pa tria e, principa tunm, duca tuum,dominia rnm, jurium ,
pertinentia rum et bonorum regum,regni et corona e B ., qui et
qua e ex primuntur superius, promittimus, debemus et v oluma s
aperire fideliter et efficere ec procura re per homines, officieles
et commissa rios nostra s, absque cuinslibet difficnlta t-is obice
lega liter a periri; sic tamen, quod idem dominus noster, heredeset successores ipsius, reges B .
,non fa cient cum inv a soribns,
hastibus et eemulis huiusmodi pra eter v olnntetem nostram
conca rdiam, v el quod a lia s reddamnr indempnes, a c contra omnes
et singula s inv esores,oppressores et molesta tores nostras,
ecclesia e nostra e et bonorum ipsius, tueantnr et pro v iribus
defenda nt.
B a rum
A ctnm et da tum Wra tislev ia e. ultime die mensis N o
v embris a . D. 1358.
(A . K. Luniy I. n . C XC VI . G r unhagen I.
441 . C iv ita tis P la v na hom agium .
1358.
List méste Pla v na,2 0 jest jim pen z Pla v na rozk62 a l , kdy2by jeho
B uohneuchov a l bez dédicuov a by piisahn udéla li ciesa ii K . a jeho buddcimkra löm éeskjm ,
a tu piisehu hned s1i udéla li ciesa ii K erlov i. (A . K .)
442 . Henr icus a d v oca tus de G erow , snbdidit se
cum ca stris et civ ita tibus suis B a emia e r egibus.
1358.
List Henrycha f ayte z G erov e , kd 0 2 nejprv kv ituje ciesa i'e K a rla ,
dedice i bndüci z dluhn,kterymz jemu pa v in0n byl sl . p. kr6.l J an ;
ptitom paddäv ä. se dédiéné i budna i sv e se v semi zamky,tv rzemi, m0 3ty ,
0 0 2 ma nebo mieti bude , ciesa ii K erlov i ja k0 2 ta krä.li 0 0 0kému, d0dicömi bud1icim
, jim slibnje poma cee byti, zamky sv e v äecky i tv rze etc . otev titi
kn potiebé . (A . K .)
448. Infeudetio a rcis S tein r ena v a ta .
1358.
List pa na Henrycha R eysa z P la v na , ° 2 0 znov u s zdmkem svym
S t e in pa dda l se i sv e bnd11ci pad léno ciesa ii K . ja ko kra.li éeakému a
jeho bndücim . (A . K .)
List Henryche v ojte P la v enského, jmena v anéha R ays, v n0m2 v yzné v éK erlov i ciesa ii a krali éeskému
,20 ja ko otec jeho
,bra tti teké püjima li
v léno tv rz S tein blizko A ldenburgka , tek i 0 11 piijim5 a na té tv r zi , 2 0
kr0.la v é cesti maji mieti a ta v iem'
. (A . K .)
449. C a stri Hirschberg super S a le obliga tio .
1359 , 2 . Janner ii.
List ciesa ie K a rla , 2 0 ztmek Hirschb0 rk v yp la til ad päua z Pla v naahra cuje k ka runé éeské .
C er a lus Qua rtus etc . Quia ca strum Hirsberg super flnv io
S a le, N nrembergensis diocesis, sitnetum,quod de sa cr i R omani
Imperii mero dominia a c utili nee non immedia te proprietete
constitit, illustri F riderico ma rchiani M isnensi, principi et con
senguineo nostro dilecto, pro mille dncentis mercis pur i
a rgenti gra v is panderis et sex ingentis sex agenis grassa rem
P r agensium usua lis et currentis manotee abliga tnm reperit
nostre serenita s,quod ipse ma rchio a specta bili Henrico Lango
de P lawen pro supra scriptis etiam pecuniis nuper libera sse
dignoscitur, quod et1am multa iam tempore in manibus dicti
de P lewen et pragenita rum eins nomine pignoris ex stitit, qui
etiam ex forme obliga tionis non teneba ntur fructus in sorte
principa li decntere, sieut in literis obliga tionis huiusmodi ex
pressiv e cantinetur, et tamdin in manibus a lia rem perstitit,
ut v idelicet negligentia guberna torum eedificia ca lleberentur
et structura e tra ctu jem v etusta tis ebsumptee reinem quotidieminerentur, pra edia etiam deserteri et destrui rite conspex imus
P ropter quod et a lia s cansa s legitima s, qua e enimum
nostrum a d hoc fa ciendum ra tionebiliter inducebent, animo
delibera to,sa no principum, ba ronum et procerum nostrarum
a ccedente consilio,dictum ca strum 0 manibus pra efa ti ma r
chionis peeunia regni nostri B . a d honorem et ntilita tem sa cr i
Imperii dux imus redimendnm et pro reha bitiane et recnpe
459
ra tione diotica striec pertinentia rum einsdem eidemma rchiani et
suis fra tribus supra dicta s mille ducenta s ma rcha s puri a rgenti
gra v is panderis et sex ingenta s sex agena s grossorum P ragen
sium usua lis et currentis moneta e solv imus et ex pediv imus
integra liter et complete.
N e igitur illustres reges B heredes et successores nostri.
regnum et corona B . impensis huiusmodi fra uda ri v elesht et
inde incommoda et ja ctura s sustineant, nude merita gra ti
a rnm a ctiones et fructum reporta re merentur , sed potius eis
eb Imperia sa cro, cuius in hoc procnretur utilites, de huius
modi pecuniis legitime sa tisfia t, regibus B .
, heredibus et suc
cessoribus nostris necnon regna et corona e regni B . ca strum
pra edictum cum suis pertinentiis, fructibus, utilita tibus et
rebus e liis a d ha ee spectantibus, quibuscunque etiam nomi
nibus v a leant a ppella ri, sieut inmanibus et possessione dicta rum
ma rchianum et de P lewen antea fuisse noscnntur , pro ante
dictis mille ducentis ma rchis puri a rgenti gra v is panderis et
sex ingentis sex agenis grossorum P ragensium usua lis et cnr
rentis moneta e nomine et titula justi et v eri pignoris a ucto
rita te imperia li pra esentibns obligamus a d habendum,tenen
dum et utifruendnm,dance ipsis regibus, regna et corona e
B . de pra edicta summa pecunia e a sa cro R omano Imperia
fuerit 1ntegra liter et plena rie sa tisfa ctum,f ructibus in sor te
principa li non defa lcaudis, cum sint a deo tenues, quod non
sufficiant pro dicti ca stri gnberna tione et custodia pracurandis.
(S ign um s e r e n is s im i p r in c ip is e t d om in i, d .
C a r o l i etc .)
Testes hujus rei etc
P r a esentium sub Imperia lis nostra e ma jestetis sigillo
testimanio litera rum.
Da tum Wra tislev ia e a . 1359 indictiona XII., qua rtanona s J anua rii, regnorum nostra rum a nna XIII.
, imperii IV .
S v olem'
v äech karferétov k v yplet0 zemke Hiréperka k koruné ceske.
G erla che (13. B oemunda (13. V ilhelma a rcibisknpüv (2 7.R udolfa kni0 20 te sa skéha (22 . H a r t), R uprechta f a lckrabiz R eynu (25 .
Ludv ika ma rkrabi brembnrského (1360 , 1 . F ebr .)Ti v 2i0 kni pov a luji k v jpla té tého2 zämku k koruné 0 0 8110 .
(A . K . P elzel, K a r l I V. 11 . C C LXVIH .)
— 460
450 . E pisca pns cum ca pitula W r a tisla v iensi mer
chianem J a annem in ev entum a ccipient in r egem B a emiae
1359, 8. F ebrua r ii.
N a s P reczlaus D . gr . episcapus, P etrus de Luna pra epa
sitns et capitulum ecclesia e Wra tisla v iensis, notum fecimus
tenore pra esentium univ ersis et a d ma nda tum serenissimi ec
inv ictissimi principis et domin1,d . C a roli IV . (1. f . cl. R om. Imp.
s. a . et B . regis, domini nostri gra tiasi, qui nobis hoc ta nquamrex pr a ecepisse et iniunx isse dinoscitur , a nimo delibera to, non
per err a rem ent improv ide, sed sa no nobiscum et cum amicis
nostris pra ecedente consilio, pro nobis et successoribus nostris
in perpetuum promisimns et bona fide,sine da lo, promittimus
illustri principi, d . J oha nni, ma rchiani Morev ia e, fra tri sna
nnico germana , quod in eum cesum,ubi pra efa tum dominum
nostrum hnpera torem et B aemia e regem non relictis legitimis
ma sculini sex us heredibus sen heredum suorum proheredibus
in linea ma sculina descendentibus ab eadem, mori contigerit,
a d pra efa tum dominum ma rchionem M ora v ia e de banis suis
in Wr a tisla v iensi. N a v iforensi, N amsla v 1ensi, F rankensteinensi,
G logo v iensi, S tyna v iensi et G orensi districtibus et in a liis
ter ris corona e et regna B aemia e utili dominia et immedia te
subiectis, tanquam a d principa lem pa tranum de terra v era
et appida G rotkov iensi et eins pertinentiis ta nquam a d v erum
legitimum, ordina rium,heredita rium et na tur a lem dominum
nostrum,B aemia e regem,
et ad neminem a lium fide, de v otione,
hamagia , subiectione et obedientia v olnmus habere respectum,.
et ei tunc ta nquam regi B aemia e v era , legitimo, ordina r io,
heredita rio et na tura li domina nostro,nos quidem episcopns
supra dictus v elut princeps, nos v era pra epositus et ca pitulum
praefa ti v elut subditi et dev oti regni et corona e B a emia e.
fidelitetis, dev otionis,obedieutia e, subjectionis et homegn
preestere et fa cere deb1ta et solita iuramenta .
P ra esentium sub a ppensis sigillis testimanio littera rum.
Da tum Wra tisle v ia e a . D . 1359, fer ie VI. prox ime post
d iem s. D orothea e v irg.
(S omm ersbwg I. B r a nd l IX.,
462
hornngen sol werdin den endirn v nsirs egena nten brudirs, des
mercgreuen, kindan, a lso da s sie a lleweg v on der cranen v nd
dem kunigreich ze B eheim fuerstliches lehen sei, a ls sie a uch
v orma ls gewesin ist v ud noch ist, v nd sol auch da v on nymmer
empfremdit noch gesundir t werden.
V nd v tf di rede,da s die egenante konsoheft, di wir
v nsir s llir drier landen, fuerstentumen v ud herscheften zu
f rid v nd ze guedcn v ud G ate zu lobe v nd zn dienste getei
dinget v nd gelobt haben, zu eynem guten ende bra cht werde
so meynen v nd wollen wir a llesampt v on dem pebistlichem
stnle dorubir dispensa cien v ud lanbe suchen v ud werben, mit
guten trewen v nd mit ga nczem steten fleizze etc.
Vud wir der obgena nt berczog B a lke v on den S widnicz ,
geloben in guten trewen an generd : S ay da s sa che, da s wir
v on G a ts v erhenknuzze a lso v erscheiden, da s wir eliche leibes
erben ma nnis geschlechte hindir v us nicht la zzen da s denne
di durchleuchtigste fuerstyn v ud frawe, fraw A nne,R omische
keisirin, ze a llen zeiten mererin des R eichs v ud kunigin zu
B eheim,v nsir gnedige irewe v nd liebe mnme v nd ires leibes
erben, die sie mit v nserm herren, dem keisir , dem v orgenanten,
haben wirdit, v nsir herozogtum,fuerstentum
,herschefte, land ,
leute v ud a lle zugehoernngen. wo die gelegen sint, di wir
icznnt haben adir mit hilfe ga tes fuerbes noch gewynnen,
erben v nd besiczen sullen, genczlich v ngehindert.
Wer abir , da s die egena nt v nsir frawe, die keisirn, a lso
v er schiede, da s sie eliche erben mannis geschlechte mit v nserm
herren, dem keisir,nicht hette : so sullen di egenanten v nsir
her azogtum,fuerstentum
,herschefte, la nd
,leute v ud a lle
zngehorungen, a ls douor begriffen ist, nuer a llein v ff den sun
v nsirs swa gers, des ma rcgr a fen v on M erhern, v ellen v ud erben,
der v n31rs herren,des keisirs
,tochtir haben wirdet, di er mit
v nsir frewen,der keisirin, icznnt ha t adir noch gewynnet,
v ud v fi‘
des selben sv nes leibes erben,di v an v nsirs herren
,
des keisirs, v ud unsir frewen,der keisirin, tochter bekamen
werden, v ud v fl‘
nyma nten andirs in dheynenweia V nschedlich
doch der hochgeborn fuerstyn, frewen A gnezen, v nsir wir tin,
in irem leipgedinge, wenn sie a lle di obgenanten fuerstentum,
463
la nd leute v ud herschefte mit a llem nucze haben v ud besiczen
sol, nuer zu iren lebeta g0 n etc.
Wer auch, des di egenante v nsir liebe frawa v nd mume,
di keisirin, na ch v nsirs herren, das keisirs, tode eynemandirn
man name, wi da s a v ch gaschee, v nd mit dem selben kindir
ha tte, sie waren toechtir adir snena : di snllen in a llen v nsirn
egenanten fuerstentumen, ha razogtumeu, ba rscha ften, landen
v nd leuten, wo di gelegen sin. nichtes haben in dheinenwais,
na a r a lleyne v nsirs herren, des keisirs, leibeserben, di er mit der
egenanten v nsir lieben frewen v nd mumen, der keisirin, ha t adir
ha benwirdet, disnllen sie erben v nd besiczen, v ud nyma nt a ndirs,
in der ma zze, a ls v on sv nen v nd v on tochtirn douor begrifl‘
an ist.
Ouch meynen v ud wellan wir , egenante fuersten a lle
d rie,da s a lle brine, di wir v orma ls enander gaben haben,
v mb welche sa che da s sei,in iren cr attan bleiben suchen 0 11
a lso v il a ls in disan brinau da ran v erkerit ist ; v ud hyneman
sol v nsir , des egenanten B a lken, wirtin a lles das ha lden v nd
v olleufueran, da s sie angehoerit, noch laut v nsir v ud auch
ir selbes brine, di wir v ud sie doruba r geben ha ben.
V ud di obgenanten teidinge v ud gelubde in a lle der
ma zza a ls sie da uor begriffen sint,v ut da rczn a lle andir v nsir
hriue v mb a lle teidinge v ud sa chen, gelaben wir a lle drie,
v nsir ytlichir, dem a ndern in guten treweu an genard ganaz
stete v ud v nuerukit ze haben v ud za ha lden v ud ze nolfueran
getrewlich, an widirsprechin v ud an a llis hindirnuzze, a ls
v er rc wir da s an gena rd v on v nsirm geistlichin v a tir , dem
pabst, beha lden v nd irwerben muogan.
V nd di egenanten gelubde v nd ir ytlicha s besundir in
a llir der ma zze, a ls sie donor begriffen sint, geloben wir a lle
drie in guten trawen, an gena rd v nsir a llir mannen v nd
burgern in a llen v nsirn fuerstentumen, la nden, steten, v esten
v ud ba rscha ften, den di nu leben oder noch sin werden in
knnftigen zeiten, da s wir sie stete v ud ganaz haben ha lden
v nd v olczihen wellan, a ls v orgeschriben ist.
V ud da rubir haben wir a lle drie mit gemeynir willakuer
zu gaozeng v nd ze gedechtnuzze gakore die nochgaschriben
v n31r buerger v ud diener etc .
— 464
V nd wir A nna , v on ga ts guedcn R omische keisir in, ze
a llen zeiten ma r ar in des R eichs v ud kunigin za B ehaim,
geloben in guten trawen, an gena rd , das wir a lle di egenanten
teidinge v ud sa chen in a lle der ma zze, a ls sie douor begriffen
sint, a ls v erre sie v us barneren v ud v us angean, ga ncz stet
v nd v nnerukit ha lden v ud haben wollen v ud snllen v ud di
auch enden v ud v ollenfueren na ch a llem v nsirm v ermuogen.
Mit v rchund diaz brines, der mit v nsir a llir insigiln
geuestint ist.
G eben zu B r aslaw noch C rists geburt dreuczehenhundert
ier in dem nennundfunfczigsten ja re, v nsir des egenanten
keisirs keisirtum in dem v ierden v ud v nsir reiche in dem
dreuczehenden ja r , an sent V a lentinus tek, des heiligen
mertereris.
(O r ig. a r ch. S ta t. M or . P elzel K . K a r l I V. 11. C C LXXX V.
B r a nd l IX.
452 . P r iv ilegium S tedicensc.
1359, 12 . M an .
D . K a rolus serenissimus Imp. R om . et B . rex cum ba ronibus inv e
nerunt, quod homines heredita rii i. e. dédici v illa e S ta dicz debant ammodo
inperpetuum a b omni solutions census sau a lie ex a ctiaue quecnnque liberi
esse et absoluti, prout a funda tione et principio diatea v illae ex stitarnnt ,
ex ceptis dunta x a t berua genera li et def ensione terra e, ed quam prout a lii
ter rigena e obligantnr . (D olcy zemské, Qua tcm us P r zisn a konis 1359 , 1 2 . Ma xi .)
In nomine sancta e et indiv idua e Trinita tis feliciter . A men.
C a rolus IV . d . f . cl. R om . Imp. s. a . et B . rex .
A d perpetnem rei mama riam.
C um inter ca etera humana e conditionis fra gilita tis suf
fregia , quibus genus mor ta linm in suis poena lita tibns potissime
ra la v a tnr , prima ev ee liberta ti fa v or multns'
deba a tur , qua e si
nannunqm m subleta ex cansis ei nov ercantibus sau quomodolibet impedita pro tempa re fuerit, iis tamen cassantibus ipse
ut qua ev is res a lie ed suem pristinam de fa cili ra v ertitur
na turam : hinc est,quod v enientes a d pra esentiam nostram
dilecti fidelas nostri et coheredes, Ludolphus Z yrota at C unzie
R a dasta , fra tres germani de v ille S ta dicz, in districtu B ieli
466
gulis anga rus et pa ra ngerns, personelibns, ra e libus et mix tis,
et pra esertim a berna regia et a liis quibusdem iectionibns et
v ex a tionibus eos et l iberos a c a a rum heredes pa rpetuo libertamns.
D ecernimus tamen et decra to regia sancimus, nt pra efa ti
heredes a c a a rum liberi et heredes v irgem illem da rida m
coryli per ipmm P r ziemisl de stimnlo suo in egro S tedicz
prapa ga to, continuo fa v eant, custodiant a tque nutrient, in me
moriem ta ntee et ta lis rei,qua e inibi dignoscitnr ta liter ev enisse .
V olumns postremo et stetuimus pa rpetuo, ut pra ef a ti
heredes ipsorumqne liber i et her edes omnes et singula s nuces,
qua s dia tea v irga e coryli prodnx erint, nobis et successoribus
nostris,B . regibus teneantur annis singulis fideliter pra esenoer e .
N ulli igitur fidelinm nostra rum licea t ha nc liberta tis
nostra e gretiem inf ringere ent a i a usu temera rio quomodolibet contra ire , indigna tionem regiam e t poana s gra v issima s
pro motu regia infligenda s, si secus quispiam a ttenta re pra a
sumpser it, sa nov erit incursnrnm
(S ign um s e r em s s 1m 1 p r 1 n 0 1 p 1 s e t d o m in i, d .
C a r o l i IV .)Testes huins rei sunt
Da tum P ra ga e a . D . 1359, Indict. XIV ., qua rta Idus M a ii,
r egnorum nostr amm a nno ter tio decimo,imperii v era quinta .
453. Henricus La ngns de P law en r ennntia t‚ju ri
suo her edita r io in P lawen .
1359, 29 . Ma n . (P r ag a e )Heinr ich der Lange v on P lanen,
v erzichtet a uf den bei v erka ufd er herrscha f t Pla uen v orbeha ltcnen erba nf a ll zu gunsten der krane B ahm 0 n
11 S pr icht die m anscha f t derselben v on ihrer leh0 n3pliicht la s.
(A r ch. S . Wenc . Litta r a e gemina e d uo.)
454 . Munitio Tenesberg r eg ibus B a emia e a pa r ta .
1359 , 20 . J unii. (P r a ga e )Jilga P a ulsdorfe r v on Tenesberg v erbü nde t sich dem K . K a rl IV .
mit seiner v este Tenesberg gegen jedermann .mit ansnahm 0 seines v ett0 rs
Heinr ich,zu dienen 11 . sie zu seine r notdurf t immer off en zu ha lten.
(A. K. A r ch. 8 . Wem .)
455 . B a r tholdi episcopi E ichstetensis histor ica
r a letio da pr imordiis ma nester ii ma nia l ium O . S . B .
B erg 0 nsis.
1359, 9. Augusti.
(A. K. P olzel, K . K a r l I V. n . C C LX.)
456 . E mptio v enditio jur ium mana steru B ergansis
in ea str a Hohenstein et oppida Ha rsbrnk .
1359, 25 . S eptembr is. (B ergen.)
List hle v ni aba tyse a konv entu kldétera B ergen,kde2 proddv aj i
v äecko pr0 v o sv é,0 0 2 man ua zamky Hohensteinn a v Herspruku ja ko2to
na gruntia ch sv jch, pn tom mleyn, d v 0 lanky a piisluimost gruntü ke
d v a rn, kter92 jest na piik0 pé , a tu sa za v a zuji, 2 0 na sv j ch gruntich
nameji sta v éti a ni dap1iätéti, 0 0 2 by na piek02kn nebo k ék0 d0 mahlc
byti tému2 zamka nebo mésteökn. (A . K .)
457. E mptio v enditio ca str i S pr emberg .
1359, 9. N o v embr is. (P r aga e )
List J ena 0 Jindticha bra tii, hra bi z S chwa rzburka , 2 0 v äeako pr0 v o
av é, které2 méli k S pramberkn, ciesa i*i K er lo v i a J M sti dédicöm a buddcim
kra löm éeskjm prod0 v aji
Johann 11 . Günther gehn‘
1der, gra fen zu S chwa rzburg, erkl a eren,
dass sie a ls R eis. burgma nan zu S pa remberg K a rl IV . 11. der K rone B . stets
getreu u . gehorsam sein wa llen.
(A . K. A r ch. b'
. Wenc. La m'
y I. n. C C II.)
458. E mptio v enditio sil v a e V eldna r fa rst.
1359, 7. D ecembr is.
List Lupolta biskupe B emba rského a ka pita ly, 2 0 811 s dobr3‘m roz
myslem proda li strenke sv d lesa V eldnerf a rstu v edle P egnicz, jdüce
k S ulcpa chu , za 20 0 kop gr. P r. i slibuji za sehe i ze budna i sv é , 2 0 to
pm i ahti zdr2eti cia sa ii K erlov i, teskému man a ka rnné 0 0 3110 v 0 0n0 .
Druhy list v t0 2 sla v a téh0 2 léta .
(A. K. La m'
y I. n. C C III.)
459 B a lkanis ducis S lezia e ax cnsa tio at subjectionis
promissia .
1359, 29. Deeembr is .
B olca dnx F a lkenbergensis decla ra t literas 11 aa P ra czla a Wret.
episcopo scriptes corona e B . nullum pra ejudicinm genera re debere. ea que
nullum a lium dominum ha bere nac heredes ent successores snas habere
pa sse preeterquem reges B . et ejusdem regni coranam .
List kni0 2 0 ta B a lke F a lkamberského , kde2 knéza biskupe V ra tisla vsk0ho piipra v il pied kr0 le polskéha . joa jeho nepiitelem,
e pra ti nimm
mluv il nesln0né v eci,2 0 to name bjti ke fik0 dé kr6.li éaskému a ka rnné .
P i’i tom v yshev,a 2 0 mimo krtle ceského 2£dného p0 na nemé jiného u02
Jiab Hat,0 20 0 v äacky av é v éci 11 krali teskémn hlad 0ti 1116 a 11 0 d em
sanduam stäv a ti a uch piad témi a sobami,koho2 by krälov é éeäti k sende
posta v ili.
N a s B olca D . gr. dnx F a lkenbergensia notum fecimus
tenore pra esentium univ ersis, quod litera s illes, quibus rev e
rendnm in C hrista petrem, dominum P reczlaum episcapum
Wra tisla v iensem,ed pra esentiam regis C ra cov ia e prov oca v imns,
ipsi episcopo in ta edium et displicentiam,cum 0 0 tempa re
essemus hostis ipsius, et quod nostrae mentis non init,
quod a x illis literis dominis nostris,regibus et corona e regni
B .,a liquod deberet damnum sau pra ejudicinm genera ri : notum
fecimus ec etiem profitemur publice, quod teles litera e, quasepiscopo pra efa ta sen a liis destina v imns
,a c etiam v erbe, quae
dix imus in ca use pra edicta , dominis nostr is,regibus B . et
ejusdem corona e, nullnm damnum afier re dehesht quov is modo,quodque nullum a lium dominum ha bemus preeterquem B . regem.
E t promittimus pro nobis,heredibuset successoribusnostris
bona fide, sine da lo, quod coram pra edictis dominis nostris, B .
regibus sen coram ca pitanao regni B ., cui v ices sna s com
mittenda s decrev erint, cuilibet pr incipi sen in dignita te
principis constituto de justitia ra spondebimus et juri pa ra
bimns at ab eis justitiem recipiemus similiter . S i v era cniqnam
elteri in nabilita ta principia non ex istenti a d v ersus nos a ctia
sau jus quov is mada competeret, illijustitiem fa cere tenebimur
in nostre curia et coram v a sa llis nostris,ea conditione, quod
rex B .,dominus noster
, qui pro tempa re fuerit, si ca usam ad
ipsum prov oca ri contingeret, a liquem ex suis a d nostri judicis
470
463. Jns pr easenta tia nis a d ca pel lam in Ta rnow.
Instrumentum , kd0 2 P ra cla v , biskup V ra tisla v skj , v yzn2 v 5 , 20 pa
r1'1znici
,kter£2 jest byla mezi ciesa iem K er lem
,éaskim in d em,
0 h is
2etem Hanrychem Hloh1 v skym 0 pr6v o padeci kapla v Terua v é,takov ä
jest smhiv a u0 inéna,aby ciesa f K a rel ja kotto tesky lu d! jadud a kniai e
hlohov ské druhé méli pod0 0 i, a tek v ööné a by obepa lm'
stredn e po
d0 v ali. (A . K )
464. R annntia tia Henr ici Longi da P la v na .
1359 .
List Henryche ieéanéha D lonhého z Pla v na , ktery'2 p1'ée rytierstv u
a krajine P la v enské , 0 zuamuje, jak0 2 jest udéla l u0jaké spa léauie s Hen
rycham m la déiem z Pla v na a ponév a d2 jest ta ndé la l bez pa v olauie hrt le
éaskéha , 2 0 aa toho v äeho odiiaké. po v äa ea sy .
Listy jine d v a r0 v né tekov e ja ko sv rchni i téh0 2 léta . (A . K .)
465 . A ttestnm super jur isdictione ca stra rum S pa rmberg et R eichenstein.
1359.
List Henrycha f ayte z G a rov a,2 0 rychty, kta ré2 zdmköm Spam
b0 rku a R eychenstayuu piislnéaji, v menstv i dr21‘
od ciesa i*e K a rla e od
koruny éeské . (A . K .)
466. A cquisitio ca str i R otenberg .
1360 , 20 . J a nua r ii. (P lassenba rg .)List A lbrechta a F ridricha , purkrabi N am harakjch,
2 0 0 11 hred
R ottmberk proda li ciesa f i K e rlov i ja ko krali taskému e jeho bndücim .
A brecht 11 . F riedrich burggra fen zu N ürnbe rg v erka ufen an K . K a rl IV .
11 . das kön. B öhmen ihr lehenra cht a uf der burg R oteuberg, die Heinrich
der W ildensteina r v on ihnen zu leben ha tte,um 30 0 0 gulden.
(A . K. A r ch. S . IV«nc.)
467. Ludo v ici et Ottonis ma r chia num B r a ndabnr
gensinm in ca usa ca str i F loss enuntia tio .
1360 , 2 . F ebrua rn . (P r a ga e )Ludwik d . R ömer , ma rkgra f zu B ra ndenburg , bekannt , dass die v este
F loss des kön B öhmen rechtes eigen sa i n . nicht in die pf andscha f t der
sta dt n. des landes E ger gehöre. E benso O tto der ma rggra f zu B .
(A r ch. S . Wenc.)
—471
468 C a stri R otenberg emptio v end itio .
1360 , 17. F ebrua r ii. (P r aga e )
List Henrycha z Wildensteina,kterak proda v ä R ottmba rg ciesa r1
K e rlov i e buddcim jeho, kra löm ceskym,za pet tisic e za osmdesét kop gr . 0 .
List N a rmba rskych, 2 0 Henrych z Wildensteinn sezna l pi‘
0 d nimi, 20
jest prijel ze hred R a ttmbe rg 50 80 kop gr . 5.
List Henricha z W ildenstexna , kde2 kv ituje oiasa ie K a rla z 50 80 kop
gr . e.,kta r0 2 v za l ze hred R ottmberg .
(A. K. La m'
y I . n. C C X ,C C XI.)
469 . C a stri P lesberg infeuda tio .
1360 , 1 2 . Ma r t1 1 . (K a r lst )
List kni0 2 0 Hamiéa,fa lckrabi ned R ynam,
2 0 tv rz P leysberg jestmenstv ie kornny 0 0 sk0
(A. K. Lum'
g I. n . C C XII.)
470 . Definitio lim itum ter r a e in plega Ta chov iensi.
1360 , 15. M an .
Wir P rzemko u. Tibe ld v . B isamberg u. B uso v . W il
ber tiz, r a d tleut0 u. scheidleute, erkoren eintrechtiglich v on
dem a . d. furstau u. herrn,herrn K a rln R . ka iser z. e. z.
merern des R eichs u . kunige zu B eheim, a n einem theil n.
herrn U lrich dem Wa ldaner an dem andern theil,umb diese
na chgeschriebene sa chen,da rumb in zweiung seien gewest u.
uns dieselben ampfolen ba ut in der kundscha ft zu erfa ren
u. zu entscheiden bekennen u . thun kunt afi'
entlich mit
diesem brief, a llen den, die ihn sehen oder hören lesen, da sswir
uns getrewlich erfa ren haben a n erben leuten, an den ed len
manan v om lande, a n dem burger v on Ta cha nf 11 . a n den
C hoden v or dem W a lde 11 . haben da ssa lb mit leiblicher a nge
sicht empfunden, da ss die v esten S aha llnberg, die der Wa ldaner
geba uet ha t, auf dem theil des kunigreichs zu B eha im geba uet
ist,das zu Ta chaw gehoret.
— 472
A ndarwerb umb da s dorif Weltkirchen, da s die muncha
v onWa ldsechssen v arkanfl'
t ha ben dem v orgenandtenWa ldaner,
sprechen wir , die ra thsaute v orgenandt, da ss die müncha v on
Wa ldsa chssen da sselbe dorf Wa ldkirchen a ls a nder des klosters
gnth u. erbe wol n. mit rechte v erkaufl'
enmachten demWa lda ner
v orgenandt, 11 . was der Wa ldaner anders gute umb die münche
geka nfl'
t ha t da selbs in dem gamerka , da s gaba ret zu dem
kunigreich zu B ehaim n. zu dem gamercka zu Ta chaw.
A nderwerb umb die grenz n. des gemercke zwischen F loss
u. Wa ldkirchen sprechen wir , die obg. ra thleut, mit kunt
scha fft u. er fa rnng a ls v orgeschr ieben ist
Wa s gelegen ist auf jenem theilen das bech n. des
wa ssarla ufl'
s, ganandt „
zu dem B rucklin“
, da sselbe gabaret a lles
zu der v esten F loss u. in da s gemercke da selbs ; und was
a uf diesem theil der bech u. des wa sserlanfl‘
s genandt „zu dem
B r a ckln“
gelegen ist, des gaba ret zu Wa ldtkirchen
A nderwerbumb den l1oensta ndten wa ldt da sslbs,sprechen
wir ra thleuta obgenandt, da s derselbe hoestandte wa ldt zu
Techew gehor a t n. ist ga r der B ehem Weldt.
A lle diese ahg. sa chen etc .
G eben zu P rag na ch C hr . geburt dreizehen hundert n.
sechzig ja r , am freyta g na ch dem heiligen N on- tag.
(Lum'
g I. n. 0 0 1V.)
471 . C ur ia a duo in v illis Henchl ingen et Weisen
ba ch jur a fendi per tinent a d R otenberg .
1360 , 4. .lnlii. (N a rmberga a .)
S chultheiss und schüppen der stadt N um berg bezangen, da ss zwei
höfe zu Henchlingen und zwei höfa zu Weissenba ch zu der v este R oten
ba rg a ls böhmische K ronlehen wieder eingelöst werden können(A r ch. S . Weno.)
472. Liga C a r o li et J oa nnis ma r chionis cum R udolfo
duee A ustria e .
1360 , 5 . S eptembr is.
C era lus IV .
,Joannes ma rchio M ora v ia s et R udolphus dnx A ustriae
foedus mutuum ineunt a d a ux ilia sibi inv icem fereuda .
474
regna continent, A ustria , S tyria , K a rinthia , C a r niola , M a rchia
S le v onica a t P or tus N a onis cum a a rum pertinentiis hostilita r
inua d i contingeret : tunc a lii sta tim,sieut ammoniti sen requi
siti fuerimus,a bsque diletione sau proroga tione quibuslibet,
illis corpore, rebus, consilio, eux ilio, fa v ore a t dilectione tr a
terna cum omni nostre potentie snbv enire v olnmus et debemus,
sub nostris propriis d ampnis et periculis, quamdiu v ix er imus,
a dv ersus unumquemq 0 0 hominem et personam,cuiuscumqus
dig nitetis, hanar is et sta tus sx istet, etiam si regia fnlgea t
dignita te, nullo ex cepto . sicut superius est ex pressum.
A d te lem nichilom1nus snbv entionem nos pra edicti Impa
ra tor tamquam B . 1 0 11 et ma rchio M . illustri R udolfo A ustria e,
S tyria e et K a rinthia e duci et suis fra tr ibus non tenebimur
in terris a a rum,qua s in A lsa tia et S v ev ia tenere noscnntur,
neque ipsi v icev ersa ed ha ee a nx ilia in terris Luczembnrgensi,
Limburg0 nsi et B ra bentia e duca tuum et a a rum pertinentiis
obliga ri debebnnt qnov ismodo.
E a conditione, qua e civ ita tes, ca stra at munitiones
in terr is eins v el a a rum, qui suil
'
ragia postula v er int. ex pu
gna ta e et obtanta e fuerint a bsque omni impedimento sint illins
v el illorum , in quorum terr is et daminiis, ut pra emittitur , fuerint
a cquisiti, res v er a mobiles a t ca ptiv i sint et esse dehesh t eins
v el a a rum, qui ta lia obtinner it sen obtinuerint suis sollicitudine
et lebore.
E t in cuius a dintor io nos fuerimus, ille nobis ex pensa s
eroga re tenebitur, puta panem,
v inum a t cer v isiam iux ta
terra rnm consuetudinem,ta to tempa re, quo nos in eins conti
gerit a dintorio perma nere .
V olumus etiam sub fide inramento pra efa tis, quod omnes
a liee colligetiones, qua s pridem inv icem fecimus, pra esenti
colliga tioni nullum debea nt pra ejudicinm gen0 ra re.
Quam quidem ligam preesentem,iuramenta a t prom1ssr
ones fa cta et fa ctes desuper promittimus et v olnmus firma et
incanv ulsa ser v ere, bona fide,absque omni da lo
,et non contra
fa cere v el v enire qnov ismodo.
E t nos pra edicti Impera tor K a rolus, tamquam B . rex , et
J oha nnes ma rchio M ., qui in pra esenti liga una persona repu
475
ta ri debemus, ex cipimus in liga pra esenti serenissimos principes
d. Ludov icum U nga riee regem et dominum K a zimirnm regem
P olonize, quibus a ux ilieri pro defensione terr a rnm sna rum
v olnmus et debemus. E t nos, qui supre , dux R udolfus pro
nobis et nostris fra tribus consimiliter ex cipimus in liga pra e
senti pra efa tum regem U nga riee, et illustres principes, d.
Lndv icum senioram ma rchionem B randenburgensem,dominem
M a rga retham ux orem suem,et ma rchionem Meinha rdum,
aa rum
filinm, quibus etiem a nx ilia 1‘i pro defensione ter ra rnm sna rum
v olnmus et debemus.
P ra esentium
Datum in campis prap0 E zzlingem a . D. 1360 , N onis
S eptembris, regnorum etc.
((A r ch. S . Weno. O r ig. a r ch. sta t. M a r . B r a nd l IX.
186, r esp .
473. C er a lus et J oa nnes m a r chio r ennntia nt omnibus
jur ibus sibi in ter r is A ustria e competentibus.
1360 , 5 . S eptembr is .
K a rolus qua rtus div ina fa v ente clementia R oma norum
Impera tor semper a ugustus et B . rex , et J oha nnes, ma rchio
M or a v ia e, notum fecimus tenore pra esentium univ ersis, quodnos cum illustri R udolfo
,duce A ustria e, S tyr ia e et K a r inthiee,
genera , principe et a v unculo nostro dilecto,super omnibus
displicentiis et dissensionum ma teriis, qua e inter nos sunt
usque in preesentem diem a lterntrum v entila ta e, ita suma s
inv icem raconcilia ti amicebiliter a t uniti, quod nos, Impera tor
pr a edictus, ejusdem gener inostr i, ducis R udolphi, esse v olnmus
dominus gretiosus, nos quoque jem dictus ma rchio M ora v ia e
bonus amicus pa rpetuo esse tenebimur dicti ducis.
Quam ob ram animo delibera to , sano principum, comitum,
nobilium et fidelinm nostr a rum a ccedente consilio et ex cer ta
scientia , rennntiamus pro nobis, heredibus et successor ibus
nostris, regibus B a emia e a t ma rchionibus M ora v ia e, pa rpetuo
omni juri, impetitioni a t a ctioni,qua s super duca tibns, princi
— 476
pa tibns, ter ris et dominus A ustria e, S tyria e, K a rinthiee, C a r
niola e,M a rchiae S cla v onia e et P ortus N aonis, a liis etiam ducis
ejusdem terris, principa tibus a c dominiis et a a rum per tinentiis
univ ersis, nbicunque aitis, quov is mada bahnimus, ha bemus
v el habere possemus.
P romittimus igitur bona fide at sine d0 10 , sub jur amento,quod super ao corporeliter ed sa ncta pra estitimus ev engelie,
eidem duci, fra tribus et heredibus suis, quod nos pro pra edictisduca tibns, principa tibus, dominiis a t per tinentiis eorundem
nunquam sta bimus, v erbis v el fa ctis, jure, impetitione v el elio
quov is modo, publice v el occulte, sed eos in pra emissis per
petno permittemus pa cifice et libere permanere, eisque in
defensione ipsorum contra omnem hominem, cnjuscnnqua digui
tetis, hana ris v el sta tus ex ista t, qui eos in pra emissis impe
dire v el molesta re quereret nllo mada . etiam si ta lis regia
dignita te pra ecelleret, a bsque delo nostris a ux iliis fideliter
a ssistemns.
P romittimus insuper bona fide, absque da lo , in v irtute
pra edicti per nos preestiti juramenti, quod nos dicta duci
A ustria e et fra tribus suis pra edictis omnia priv ilegie , litteras et
munimenta , qua e super pra ed ictis habemus siv e tamquam de
heredita riis, siv e obliga tionibus, cessionibus, dana tionibus siv e
a lia s, quov is modo, stiemsi priv ilegie , litterae a t muniments
hujusmodi nobis et pragenita ribus nostris ab Impa ra ta r ibns
v el regibus ent a lia s a quov is a lio da ta essent, in ta tnm resti
tuere et integra liter a ssignera et nihil borum a pud nos qno
modoliba t reser v a ra ; sique a lique priv ilegie , liter a e v el
munimenta unquam futuris temporibus prov enirent ed lucem,
v olnmus aa inntilia et inv elida fore,nobisqne, heredibus
et successoribus nostris nullnm a ifarre profectnm, dicta
que duci, fra tribus et successoribus suis nullnm pra ejudicinm
genera re.
A d ha ee promittimus bona 60 0 a t in v irtute pra edicti jummenti per nos preestiti, sine da lo, quod omnia supra scripta nostrepromisse firma semper et inv iola ta perpetnis v olnmus abser v a re
temporibus, et contra ea nunquam fa cere quov is mada ; rennntiantes pro nobis
,heredibus et successoribus, regibus 8. et
— 478
et a a rum, pa rpetuo omni iuri, impetitioni a t a ctioni, qua ssuper regna et corona regni B ohemia e etmerchianetu M ora v ia e .
terris et principa tibus a a rum in P olonia , in terra de S ulczba ch
et a liis ter ris, qua s ipsi in A lema nia obtinant. qua e a d regnum
B aemia e specta nt et cum ipso confinant,et super omnibus
a liis a a rum terr is, pr incipa tibus a t qnee dominiis et a a rum
pertinentiis univ ersis, nbicunque sitis, quov is mad a ha bnimns
habemus a t habere possemus, et nomina tim illi jur i, quod a x
pa rte illustris principis C a tha rina e, pra edicti domini nostri
Impera toris filia e ,conthora lis nostra e cha rissima a , ha bere
possemus nem id ipsum jus nobis sutf raga ri non debet. nisi
for te d noster Impera tor et d . ma rchio memora ti a t a a rum
heredes ma sculini sex us,qua s ha bent a d pra esens v el sunt
in posterum habitur i,ita decaderant, quod ipsi legitima s past
se non relinquerent corporum suorum heredes,sex us, ut pra e
mittitur, ma sculini.
P romittimus igitur bona fide et sine da lo,sub juramento ,
quod super eo corpore liter a d sancte pra estitimus ev engelie,
pr a edicta domina nostro Impera tor i nt regi B . et (1. J oanni
ma rchiani M . et heredibus eorundem pro nobis, f ra tribus at
heredibus nostris pra edictis, quod nos pro pra edicta regna et
corona B merchianetu M . et omnibus superius 0 11pressa tis
nunquam sta bimus,v erbis v el fa ctis, jure, impa titione v el elio
quov is modo , publice v el occulte, sed eos, dominos Impera torem
ut regem B . et J oa nnem ma rchionem M . et a a rum heredes,in
pra emissis parpetuo permittemus pa cific0 et libere perma nere.
P romittimus etiam bona fide, sine dolo , in v irtute pra e
dicti per nos pre estiti juramenti, quod nos d . nostro Impe
ra ta ri et d . ma rchiani pra edictis omnie priv ilegie et litera s et
munimenta, qua e super pra edictis ha bemus titula heredita rio,
obliga torio, pignoretitio, fendi concessionis, danetianis, san
a liis titulis quibuscunque, etiamsi priv ilegie , litera e et muni
menta huiusmodi ed nostram et pra genita rum nostra rum po
testa tem ab Impa ra ta ribns v el regibus R omanorum ent per
sonis a lus quomodolibet dev enissent,a d planum restituera
et integra liter a ssignera et nihil a a rum a pud nos a liqnamodo
reser v a ra .
479
S iqne a lique pr iv ilegie . litera s ent instr uments pra e
senti nostra e rennntia tioni contra r ia a ut contre ries unquam
e liquo tempa re in lueam pra dir 0 contingeret. v olnmus a t
nostra e intentionis ex istit,quod nullius sint effica cia e, v ir
tutis,roboris ent momenti, sed inutiles computentnr. neque
nobis, heredibus a t successoribus nostr is a liquid utilita tis
a d ducent sau v a leant domina nostro Impera tori pra efa ta
ta nquam B , regi et ma r chiani M .,hered ibus et successoribus
a a rum a liquod pra ejudicinm genera re .
P romittimus etiem bona fide a t in v irtute pra edicti jura
menti per nos preestiti. sine dolo , quod omnia nostre supra
scr ipta promisse firma semper et inv iola ta perpetnis v olnmus
obser v ere temporibus et contra ea numquam fa cer0 quov is
ma da rennntia ntes eXpresse ec de cer ta scientia pro nobis, fra
tribus,heredibus et successoribus nostr is omni ca nonici a t civ ilis
juris eux ilio a t omnibus constitntionibus pepe lium,imperia li
umqne v olnminum,terra rnm cansuetudinibus, omniqne beneficio
et obser v antia e,quibus nos contra ha ee tua r ipossemus, quibusv e
v el per qua e domina nostro Impera tori nt regi B . et ma r
chiani M .
,heredibus et successor ibus a a rum,
regibus B . et
ma rchionibus M ore v ia e, in supra sciptis regna , principa tibus,
terris a tque dominiis nllnm posset unquam impedimentum v el
periculum imminere .
P ra esentium
Da tum in campis prope E zzlingen e . D . 1 360 , prox imo
die S abba ti a nte na tiv . V irg. glor
(A . K. B a lbin V I”. 77. B r a nd /. I V.
475 . P r omissio C a ro li l v . et J oa nnis ma r chionis
da pro tega ndis subditis duca m A ustr ia e.
1360 , 5 . S eptembr is .
W ir K a r l v on ga ts gneden r omischer ka iser,za a llen
zeiten ma rer des reichs und kunig ze beheim, und J ohans
v on denselben gna den ma rggrafl‘
ze M erhern, bekennen und
tun kunt oifenlich mit d isam brief? a llen den, die in sehen
oder horan lesen, da z wir durch besunder f reuntscha ft und
— 480
lich, die wir billich ha ben und ymmer haben snllen und
wollen v est0 0 1ich‚mit ganzen steten treweu 2 0 dem hoch
geborn R udolf, herzogen za Osta rreich, ze S teyrn und ze
K arudan, unserm lieben eydem,fursten und oheim,
und seinen
briida rn, gelobt haben mit guten treweu und geloben a uch
mit diesem briefs mit rechter wizzen :
D ez wir a lle ire gr a fen, pfafl‘
en, layen, ritter, knechte,
kauilenta , burger und a lle andere laut, die za yn und yr en
landen geboren, schirmen und fridau snllen und wollen in
a llen unsern landen, wo sie durchv a rent oder da rynnan
wonan, v or a llen angriffen und irrungen und gemainlich v or
a llem gewa lt und unrecht,a lso, da z sie la ibs und gutes in
a llen unsern landen und gebietten sicher sein snllen on ga v a rd,
a ls fürderlich,a ls ob sie uns selber angehorteu.
Wer aber,da z ir dheiner in unsern landen und gebietten
angegriffen, geirret oder geschadigt wurde, so snllen und
wollen wir dem oder den, oder die den angrifi‘
, die irrung
oder den schaden geta n hatten, na chfolgen a ls unsern feinden
und stra zzra ubern, und sie da rzu ha lten und nöten v esta clich
und ernstlich,a n laibe und gute, nutz uff die zeit, das sie
dieselben angr iff, irrung und schaden gentzlich widertun,
a blegen und bazzara dem oder den, die den schaden
erliden haben.
A uch sollen und wollen wir das v orgenanten na sers
ayden , des herzogen und seiner brudern, koudenta nicht
besweren mit dheiner neuen stra zze, noch bsa tzunge, sunder
wir snllen und wollen sie beleihen la zzen in a llen unsern
landen by snlcher wandlung‚stra zz0 n und guter gewohnheit,
a ls sie mit unsern v ordern v on a lter herkamen sint.
U nd da sselbe ze gleicher weis umb a lle stuck, die v or
an disam brief begriffen sint,snllen a uch der v orgenant
hertzog, unser eidem und oheim, und seine brüder gen uns
und a llen den unsern ha lten und stet haben, a ls si uns des
auch ihr bried“
gegeben ha ben.
M it urkund ditz br iefs v ersiegelt mit unsern auhengendeninsigeln, der geben ist zu felde by E zzlingan, na ch C hristus
geburt dreutz0hn hundert ja r , da rua ch in dem sechzigstenjar
- 482
480 . C a stri S tra lanfels emptio v end itio .
1360 , 4. D ecembr ie.
List Henrichs,J a tticha a opet Henrichs z S tr a lmfa lsu, 2 0 sd p ro
deli ciesa f i K a r lov i a buddcim kra löm cashim zämek jiab S tra lmf a ls
d édiéné ze püldev 0 te ste kop gr . (A . K .)
481 . Littar a e C a ro l i R om . Imp . dc permntetione
ca str a rum Lntterbnr ck et Hohenstein cum a ppid is A l an
et Heuba ch in Alem annia pro ca str ie P a rkstein et
Ka r lswa ld a tque oppida W ayde .
1360 , 4. D eeembr is.
List ciesa ie K a rla,kd0 2 hra dy Lnttrbnrg a R osenstein, mést0 0 ka
A lan a Heuba ch,které v S v 0 bich mi a k kor nné 0 0 0 11 0 piß lnäely , sméni l
a smé1'
1uje na Pa rkstein a K a rlswa ld,hra dy s za Weydü mésto
v C hebském kraji. Druhy list némeckj v te2 sla v a a ten roznm
ja ko prv n1'.1360 , 31 , A ug . comites W irtenb0 rg E berha rdus at U lricns submi
serunt se gra tia s Impera toria et restituerunt sibi duo aptims ce stra
A cha lm et S tauf en .
In nomine sancta e et indiv idua e Trinita tis feliciter . A men.
C a rolus IV . d . f . cl. R am. Imp. s. e . et B . rex .
A d perpetnem rei memoriem.
D um imminentium nobis cnra rum v a rieta tem, quibushnmeros nostra s ax 3. Imperii susceptione subjecimus, nostr esecum rev olv it serenita s, multum nos eidem obnox ios inv a
nimua Imperia , quo mundia li ma chinea anata ra Domino pra asidemus ; multum in regni nostri B .
,quod insigne et ex cellens
ipsius Imperii membmm ex istit, profectibus et augmeutis nos
decet prospicer 0 , cuius sublima tio s. Imperia a d gloriam et
imperia le fa stigium in illins felicita te feliciter sublima tur .
Hina est, quod cum v enera bilibus a t illustribus ipsius sa cri
Imperii principibns elactoribus,habito prid em super v eriis
Imperii necessita tibus consilio et delibera tionc ma turis, inter
ca etera illud nobis occurrit praecipua consideretiona pensandum ,
queliter illins eux ilio, cuius nutn coelestis simul et terrestr ia
disponnntur , ex igente rerum ordine cum v icta rioso nostra e
majesta tis ex ercitu pa r tas S uev iee a upa r ingressi ca strum
—483
A cha lm et Hoensta utf a d jus et propricta tem Impern s.
specta ntia et ex multa tempa re ab ipso a lienata , in pristinum
jus et pr aprieta tem imperia lem recnpera v imus a t in a ntiquamradux imus potesta tem. U bi etiam eadem tempare cestra Lauter
bnrg et R osenstein na c non oppida A lan et Hauba ch per
specta bilas Ludov icum seniorem et Ludov icum juniorem,comites
de Oettingen, fida les nostra s dilectos,v enditioni pelem ex po
sita de theseura regni nostri B aemia e pro eadem regna at
eins insigni corona compa ra v imus et ipse in eorundem regni
et corona e B a emia e transtulimus, univ imus at funda v imus
potesta tem.
C onsequenter una cum eisdem principibns a lectoribus
considera v it et rite perpendit nostre serenita s, quomodo pro
gubernetione impa ria lium terra rnm,tam in S uev ie
,quam in
a liis regionibns conv icinis, cestra A cha lm et Hoenstanif ante
dicta , licet in se supra modum essent utilia , tamen pro cer
tiori megnifica tione et sa cri Imperii prapaga tiona et ampha
tione districtunm finitimornm indigebant, ta lemque dila ta tionem
dictis ca stris A cha lm a t Hoenstaufl'
ec dominia imperia li
proficuam ax permntetione, qua e de ca stris Luterburg et
R osenstein na c non appidis A llen et Heuba ch pra edictis
eorumque districtibus fieri potera t, v isum fuit nobis et pra e
dictis principibns passe utilissima ordina ri, 0 0 quod ea dem
cestra , oppida et districtus cum jem dictis ca stris A cha lin at
Hoenstautf confina re a c utra rnmque limites sese contigere
dignosm ntur .
P ra eterea prov ide a t saga ci una cum pra edictis princi
pibus a lectoribus discussione nostre sollicite pensa v it subli
mita s, queliter ca strum P a rkstein et ca strum K a r lswa ld
,
situm in terra E grensi cum centum mensis terra e ed illud
specta ntibus, oppidum Wayde et eorundem bona , v illa e, per
tinentiee et districtus, licet de imperia li proprieta te consistant,
non sunt tamen ca eteris imperie libus contigua et magis regna
nostro B . sen ter ris einsdem,qua s trans silv am boemica lem
in B a v a r ia justis et ra tionebilibus titulis conqnisiv it, conjunctasunt contingue et v icine et cestra Lutterburg at R osenstein
Imperia sa cro, a tque cestra P a rkstein et K a r lswa ld regna et
484
ca ronea B . ma gis ex pedient, sieut hoc alectornm pr incipum
decrev it prov isio, qui missis inspectoribus permntetionsm
huiusmodi utilam dicta v erunt
Quam ob ram, nullo quidem pa tria e netelis efl'
ectu ent
na tura lis successionis amora , sed solum D aum et conscientiea
debitum nostra e ha benda pra e ocnlis, ad ea qua e sa cro Impe ria
a c regna nostro B .,nobili et insigni eine membro, amplia s
conv enire,fructumqne a t commodnm uberins a tfa rre pa sse
prospicimus, una cum principibns a lectoribus pra edictis v oto
unanimi eciem mentis nostre conv ertimus a nimoqua deliber a to
et sano praedicta rum principum a lectornm a t eliorum pr incipum
a c procerum sa cri Imperii a ccedente consilio, pra edicta bona
decrev imns et bonnm esse inr auimus, hincinde inter Impe
rium ax una a t regnum nostrum B . pa rte ex eltera a d
inv icem pa rmnta re.
Hinc est, quod nos tanquam impera tor de antedictorum
a lectornm consilio et essensu concordi v ice et nomine nostri
et S . Imperii cum illustri J oanne,ma rchione M ora v ia e, fra tre
et principe nostro percerissimo, quem pro nobis ut rege
B a emia e a d supra scripta et a lie genera liter et specia liter
a dministra torem, procura torem a tnegotiorumgestorem serenita s
nostre constitnit, pra edicta cestra Luterburg et R osenstein,
na auan oppida A llen et Heuba ch cum aa rum v illis, banis,
possessianibns, districtibus et pertinentiis univ ersis pro scriptis
supra ca stris P a rksteyn et K a rlswa ld necnon oppida Wayde
et a a rum et cnjuslibat 1psa rum v illis, banis, possessianibns et
pertinentiis univ ersis, plenoque jure,fundo, praprietete et
dominia ntrobique rite et ra tionebiliter permnta v imus et
tenore pra esentium a uctoritate nostre ca esa rea a x certa
scientia permntamus.
E t nos quidem Impera tor pra edictus imperia li auctorita teet nomine ca stris P a rkstein et K a rlswa ld , oppida Wayde et
omnibus aa rum banis,v illis
, possessianibns, dominia , juribus
et pertinentiis antedictis cessimus, rennntiamus et animo permn
tetionis huiusmodi regna B . et insigni eine corona e appropr i
amus, annectimus, inv isceramus pa r 1ter et unimus, a c in jus
proprietetam regni, corona a c regnum B . pr a edictarum ex certa
482. C onv entio R udo lphi ducis A ustria e cum C a r ola
rege B a emia e ct Ja ba nna ma r chione M or a v ia e
1360 , 13. Decembr ie.
Z i v a zek R udolfo. knie2ete rakdsk0ho, kde2 sam za se i za sv é dé«
disa slibuje ciesa i'i K er lov i a jeho dédicöm a buddcim ta sk3m kra löm,
jestli2cby 0 0 v zniklo mezi paddanymijejich s obd strand , 2 0 to mt urov n£no
bysi piételsky podle sta rodé v nieha obyéeje tech zem i.
Wir R udolf v . G . gn. hertzog ze Oesterreich, za S teyer
und ze karudan. B ekennen und tun kund ofi'
enlich mit d isam
brief a llen den, die in sehen oder hoeren lesen, da z wir mit
dem a llerdurchluchtigisten fiirstan und unserm gnedigen herren,
hern K a r ln R amischam K aysar, ze a llen cziten ma rer des
ichs und kunge ze B eha im,a ls mit aime kungs ze B ehem,
und mit dem hochgebornan fursten, hern J ohansen ma rch
gr a fen ze M erhern, unserm lieben oheim,iren erben und
na chkamen,kungen ze B ehem und ma rchgra fen ze Merhern,
a n einem teile, und zwischent uns und unsern brua dern,
herozogen ze Oesterreich, ze S teyr und ze K arnden, und unser
a ller erben an dem andern, einmuetiklich, fruntlich und
gutlich uber ein kamen sin :
S ay daz sa che, da z zwischent unsern lantherran, ma nan,
lantsezzen und untertanen, die unter uns beiden siten
und in unsern landen gesezzen sein, dheinerley ufl auf , stazz
oder krieg entstunden‚in welher Wise da s geschehe : die sol
man mit dem recht oder mit fruntscba ft na ch der la nde
ba iden. siten a lten rechten und gewanheit enden und berichten .
Were aber , da z zwischen uns selben sulche stoezz und
ergeruug entstunden‚die mit frauntscha ft nicht berichtet
werden machten (das G ot v or si), da rumba snllen und wellan
wir beiden siten a ls oft das not geschieht, fur das ha ilge
R ich komen,fur einen R amischau kaysa r und kung, der ie
2 0 den ziten sein wirdet. U nd wa s uns doselbs da s r echt
v indet und er teilet, da sol uns beiden siten gentzlich a nga
nugen, und snllen und wellan wir demselben rechten gehorsam
und undertenig sin,ane hindernuzz und a ne a lles wid er
sprechen.
—487
Doch in solcher bescheidenheit, da z a lle briefe,die wir
beidensiten einander geben haben,derinne wir uns beiden
siten a ller anspra ch, rechtes und v orderung, die wir emb
a lle unsere la ut beidensiten gen eina nder gehaban machten,
v ertzigen haben, in iren ganzen kreften beliben,wen wir
dieselben gancz und stet haben wellan und snllen in guten
treweu und sna a lles generde.
U nd dez ze nrkund gaben wir disan br ief beeigelten
mit unserm insigel, der geben ist ze N urenberg, an S . Lucien
tag, na ch C hr . gab. 130 0 ja r , da rua ch in dem 60 sten ja re.
(A r ch. S . Weno. la t. A rch. ste t. M a r . inter P r iv ilegr'
a
8. B r a nd l IX. 20 7 et
483. C onv entio C a r oli IV . et J oannis m a r chionis
cum R udolpho duee A ustria e.
1360 , 13. D eeembris.
Herolus IV . d . f . cl. R om. I. s. a . et B . rex et J oha nnes
D . gr . ma rchio M ora v ia e, notum fecimus tenore pr a esentium
univ ersis, quod nos cum illustri R udolfo, A ustria e, S tyria e et
K a r inthia e duee, a v unculo nostro dilecto, et fra tribus suis
,
ea rnndem terra rnm ducibns, necnon heredibus et successo
ribus aa rum in terris einsdem, v idelicet inter nos ex una et
eos pa rte e ltere , unanimiter amicebiliter et beniv ole concar
da v imus a t conv enimus in hunc modum
Qua d si unquam inter noster ba rones, v a sa llos,terri
gena s et snbditos sub nostre dicione at in terris nostris
a lterntrum r esidentes qua ecumqne dissensio,qua estio v el
discordia susciteta quocnmquemodo fuerit et ex orta : illa
debebit justitia v el amore jux ta utra rnmque terra rnm entiqua
jura et consuetudines d irimi et sapiri.
S i v era inter nosmetipsos dissansio huiusmodi (quodabsit) v el scanda lum oriretur
,qua e v el quod amore sau ami
cebiliter diffiniri non posset, super illa v el illo, quotienscumque
a liquid ta le a cciderit,a d sa crum Imperium siv e a d Impera
torem v el regem R omanorum , qui pro tempa re fuerit, debebimus
habere recursum. E tquidqnid ibimedia nte justitie dicta tum fueritet inv entum ,
in 0 0 debebimus utrimque omnimode contenta ri
a c teli juri siv e sententia e a bsque contra dictione at difficultetequecnnque intendere.et pa rere. Ha c tamen conditione inter
posita et a djecta , quod omnes littera e per nos hincinde tra
dita s, per quas omni a ctioni, juri et impetitioni, qua s super
terris nostris a dinv icem habere possemus, mutuo rennntia v imns,in sna plenissime maneant firmita te. V olumus etanim et de
bemus huiusmodi littera s bona fide et absque dolo ra ta s et
firma s jugiter obser v ere .
P ra esentium sub sigillorum nostra rum eppensiane testi
manio littera rum.
Da tum N urmberg a . D . 1360 Indictiane XIII. Idus
D eeembris, regnorum nostrarum, qui supra , Impera toris anna
quinta decimo, Imperii v era sex to.
(K ur z, R udolph I V B r a nd l IX,
484 . R udolphus dux A ustria e de non recipiendis
subditis r egum B a emia e.
1360 , 13. D eeembris .
Z 0 v azek R udolfo. knie2ete ra luiského . kd0 2 sam za se i ze av é
d0dice slibuje ciesa ii K a rlov i a jeho dédicöm a buddcim kra löm éeskjm,
20 20 dného poddanného z kr0 10 v stv ie ceskeho a z ma rkra bstv ie mora v ského
k sobé name piijima ti uni z jinych zemi,kter02 piisluéeji k C echöm, sa i
jich pra ti kra löm éeskym fedro v a ti
N a s R udolphus D . gr. A ustr ia e, S tyria e et K a r inthiee
dux . N otum fecimus tenore pra esentium univ ersis, quod nos
screnissima a c inv ictissimo principi et domina nostro gra tia sa ,
d . C a rola R . I . s. a . et B . regi, et illustri principi, domina
J oanni,ma rchianiM or a v ia e, a v unculo nostro cerissimo, ipsorum
heredibus et successoribus,regibus B . et ma rchionibus M .
,
animo delibera to et bona fida , sine da lo, amicebiliter et ex
certa scientia, pro nobis. fra tribus nostris et omnium nostra rum
heredibus et successoribus, A ustria e, S tyriae et C a rinthia e
ducibns, promisimns et promittimus per praesentes, quod nos
nullnm principem,ba ronem,
terrigenam, v a sa llum,militem,
clientem v el subditum eorundem, ecclesiesticum v el sa eculerem,
in ipsorum terris, puta in B oemia , Mora v ia . P olonia , B udessin,
490
wir mit wolbedechtam mute und mit ra te unserr ga trawn
dem a llerdurchleuchtigstem fiirsten und unserm gnedigen
har rn,herrn K a rln R oamischem kheyser , ze a llen ziten ma rer
da s reichs, und kunig ze B ehaim a lz einem kunig ze B eheim,
und dem hochgeborn furstau, hern J ohansen ma rgra fan ze
M erhern fur uns, unser bruder und unserr a ller erben,
hertzogen ze Ostarreich,ze S teyr und ze K arnden, gelobt
haben und geloben auch,in guten trawn, a n generde : W er
da z sa che,da z dheinerley J uden a us im landen, furstentumen,
barscha ften und st0 ttan, wo die gelegen sind und wie man
die sunderlich nennet, under uns ziehen woltan, da z wir
diselben mit nichts empfaheu. ufnemen, schirmen oder ha lten
wollen oder snllen,az wa r dann mit der egenanten unsers
ha rrn, des keysers, a lz eins kunigs zu B ehem und der
ma rgra fan v on M erhern, unsers oham,und irr erben
gutem willen.
D as geben wir ze urkund disan brife besigeltan mit
unserm insigel, der geben ist ze N urnberg und s. Lucien tag,na ch K rists gepurte 130 0 ja r , da rua ch in dem 60 stam ja r .
(O r ig. a r ch. S ta t. M a r . P r iv . n . 1 0 . B r a nd l IX.
487. Imp. C a rolus IV ., r ex B . d a J udeeis e te rra
R udolphi ducis A ustr ia e in B oemiam non r ecipiendis.
1360 , 13. D ecembr ie.
(C ontemtus muta tz'
s muta nd z'
s idem u t in dip lom a te p r a e
cedenti. S teyrer . B r a nd l IX.
488. E p15 0 0 pus R agensbnrgensis v end it a r cam suem
Tum - S ta uf C a rola r egi.
1360 , 21 . D eeembr is .
F rid rich biskup R ezensky v yzuav a. kterak pntv rzuje a prad£v e
zdmek sv öj Tum - S ta ufi‘
cieseii K erlov i a buddcim kra löm beskym i koruné.
(A . K . P elzel K . K a r l I V. 11 . C C LXII.)
489. A ttastnm super ca str is P a rkstein et C a r ls
w a l d a tque oppida Weiden.
1361 , 30 . Jsnnsr u .
V fiech kor ferstuov 1111 to pov olenie a pa t v r zenie (la t. s n0m.)V äickni karferäto v é pf iv olnji té embué e toho potv rzuji s dabrjm
rozmyslem, piipojujics Pa rkstein a K a rlswa ld s m0 stem W 0 ythi ciesa f i
K er lov i jaka2to krtli ceskému d00 i0 110 a k horent .
G erla cus D. gr. s. M ag. sedis a rchiepiscapus, s. I. per
G erma nium a rchicancellar ius.
N otum fecimus tenore pr a esentium univ ersis, quod cum
serenissimus a c inv ictissimus princeps et dominus, dominus
C a rolus IV . 0 . f. cl. R om. Imp. s. 0 . at B . rex illustris,do
minus noster gretiosus, zela amorosi afi'
ectus, quem a d sa crum
R omanum Imperium et regnum et coranam B aemia e animo
gerit sollicito, pro utra rnmque incrementis felicibus, infra
scriptam permntetionsm inierit et eandem Imperia libus literie
suis firma v erit. Illa rum tenor est in ha ee v erbe
(Instrumente n ddo . N ormbergensz'
s 1360,5 . D eeembr is.
Vida n. 481)
a ttendentes supra scriptam permntetionsm a d Impern
sa cri honorem et felix augmeutum,necnon pro commodo et
sa luta regni et corona e B . tem solicite quam saga citer ema
na sse, sicuti de hoc per fide dignos et idoneas inspectores,quas a d hoc prov ideudum,
nostre et eliorum coelectorum,
acclasia sticorum et secula rium principum,transmisera t deli
bereta prov isio, cla r issimis sumus rela tionibus informa ti,eidem permntetioni, a ppropria tiani, annex ioni, inv iscera tiani,
desrsto, inhibitioni, sta tuto deraga tioni, poana rnm adjectioninac non omnibus et singulis ab bis et a a rum quolibet dependentibus, sieut seria tim superius ex primuntur , v a lut a rchi
episcapus M aguntinensis, sa cri Imperii per G ermanism a rchi
cancella rius et princeps elector , animo delibera to et sano
pra ecedente consilio consausimus et enimum nostrum bene
v olum pra esentibns a dhibemns, ea demquem omnia et eorum
quodlibet in omnibus suis punctis, a rticnlis, sententiis,teno
ribus et cla usulis de v erbo a d v erbum prout sunt ex presse
— 492
superius, ex officii nostri debito a pprobamus, la udamus et a x
certa nostre scientia confirmamus plenissime perpetnis tem
pa ribus v a liture .
P ra esentium sub eppensiane sigilli nostri testimanio
liter a rum.
Da tum A scha ffenburg, sabba to prox imo ante festum puri
fica tionis B . V irg. eo . 1361 .
(R udobfi S cl avonia e d ucis ddo. N ormberga e 1 360 , 13. D ecb.
R up er ti com itis p a la tim'
ddo. 1361,28. J a nu a r ii. Wilhelm i
a r ch ddo. Lac/mich 1361 7. F ebr . B oemund£ ddo . Tr ev eri
1361,16. F ebr . Ludov ici M a r ch. B r a nd . ddo. N ormberga s
1 361,28. F ebr .)
(A. K. A r ch. S . Wenc. Lum'
g I. C C XXIX
C C XXXIII. Vida et 11 .
490 . C a stri V elesin at B a tch infeuda tio .
1361 , 6. Ma r tii. (N ormberga e.)V a l e äin s R a tn i a 11 0 8 0 0 m é s t o . List P etruov z M ichilsperks ,
2 0 z0mak V a laéin s R a tni a mésto Hücce poddäv aji pa d menstv ie cicsa ii
K . i buddcim kra löm ceskjm.
(A . K . G od . 11 . 3. p .
491 . D ominornm de Y senburg obliga tio respecte
dominii W ilma r .
1361 , 16. M a r tn . (N ormherg .)List F ilipa z Y samburka , 2 0 zämek sv 1\j s mastem Wylma r p0 d
menstv ie d0 v 5 ciesa ii K erlov i a potomnim kra löm ceskym . (A . K .)
492 . C estr orum Luterburg et R osenstein etc. a rge
ea str a P a rkstein et Ka r lswa ld permntetia .
1361 , 17. Apr il is. (N ormberga e.)List ciesa ie K a rla , kde2 hra dy Luterburgk a R osensta in, méstecks
A lan a Heuba ch, které v S v abich sd,
a k koruné 0 0 8110 ptislusely,
sm0nil a sméhuje za Pa rkstein a K a iiwa ld hra dy a za Weyda , mésto
v C habském kraji.
Druhy list nemecky téh0 2 ciesa ie K a rla v t52 sla v a a v tan rozum
ja ko pr vni.
— 494
493. Munitionis A lt N ontwor th infeuda tio .
1361 , mense Aprili.List hrabi R udolfs. 20 jest prijel tv rz A lte N ontwort ad ciesa te
K a rla i od buddcich kra luov 0 0 0 kjch pad menstv ie . (A . K .)
494. S er v itia ad ca strum R ottmberg .
1361 , mense Aprili.List nékterjch znamenit90h z rytieistv a , jan2 sla vu burgmanov é ,
kt0 212 se za v a znji, ktera k maji s1112iti 11 hradn R ottmbnrkn, kdy2 by byliobesltni od kre.la ceskeho. (A . K .)
495 . Munitionis P etipsy (F ünfhunden) infeuda tio .
1361 , 27. M a ii. (P r aga e )
List F ridricha z F ünfhunden, 20 jest prije l tv rz (Petipsy) se v 51'
m
k tomu piisluäenstv im (B te2 any , V ikletice, D rahonice N echa zenice) od
c iesa ie K . 1 od budücich kra luov ceskych pad léno . (A . K .)
496. Weneesla i r egis (1361 , 26. F ebr . N ormberga e
na ti) cum E lisabeth illis pnr cr a v ii N ormbergensis
d asponsa tio .
1361 , 3. resp . 6. J unu . (P r aga e )
K a rl IV . v erlobt seinen sohn Wenzel mit des burggra fen F ried rich
v on N ü rnberg tochter E lisabeth. K a is. A nna giebt zu dieser v erlobung
ihre einwilligung .
(A r ch. S . Wenc .)
497. C onv entio inter C a r a lum IV . ct Ja bennam
ma r chionem ex una et dnces A ustr ia e pa rte a x a ltera .
1361 , 14. J nun .
W ir K a r l v on G a tes gena den R ömischer kaysar , ze a llenzeiten marer des reichs und kunig zu B ehem,
und wir J ohenns
v on denselben G a tes gna den ma rgra f ze M erhern,in der
— 495
bescheidenheit, daz wir beide in dyasen sa chen eine person
ma chen, bekennen und tun kunt oii‘
enlich mit dysem brietf
a llen den, die yn sehen oder horent lesen, da z wir für uns
und unser erben mit rechter wizzen, in guten treweu, an
ge v srde. v erheizzen und gelobt ha ben, und v erheizzen v e
sticblich mit dlsem briefi”
und auch bey geswornen leiplichen
ayden, die wir sunderlich da rumb geta n haben
Wer da s sa che,das yemand , inwelchenwirden oder wesen
der say, den hochgeborn R udolfen hersages ze Oesterreich, ze
S teyr , und ze K arnden, unsern des egenanten kaysars eydem,
und fürsten,und die hochgeborn F rida ricben, A lbrechten und
Leupolten seine brüder her tzogen derselben landen, unser beider
haben oheim, oder ir erben, angreifen adir beschedigen wolde
in dhaine weis an iren landen und herschefi'
ten za Oesterreich,ze S teyr , ze K arudan, ze C hra in, uf der Windischen M a riah
und 2 0 P ortanaw v ud iren zngehorungen, die sie ycznnt inne
haben oder mit hillie G a tes fuerbes noch gewinnen, da z wir
zuha ut, a ls wir das v on yn oder v on iren wegen a rmanet
werden. mit leib und gut, mit a llir v nser ma cht denselben
herzogen und iren erben beigestendig und geholfen sein snllen
und wöllen getrewlich und förderlich, an gev srde, wyder .
sllir mannichlich, nyama nd ausgenommen .
Doch a lso, da z die püntnuzz, die wir , der v orgenant
keysbr K a r l und der ma rgra f zu M erhern, mit dem egenanten
herzogen R udolf und seinen brudern v or E zza lingau gema cht
haben, und a lle die briev e, die wir einander daselbst geben
ha ben,in im crafi
"
ten genzlich und unv errucket snllen bleiben,a ls wir dieselben püntnuzz und briv e, die ze E szlingen geben
sint,a bir nu v on newen dingen ze den heiligen gesworn
haben, stet za ha lden.
M it U rkund diz briev es v ersigelt mit unsern ingesigeln,der geben ist zu B ndweys na ch C hristus geburt dreutzen
hunder t ja r , da rna ch in dem ein und sechzigisten ja r des
nehesten M ontags v or S ant V eyts tag unser des egenanten
kaysa rs reiche in dem funfzenden, und des keysertums in
dem sibenden J a re.
(S teyr er . B r a nd l IX. 244 . Of . 91. 472
496
498. C onv entio E sslingansis a ducibns A ustr iae
firma ta .
1361 , 14. Juni.
Wir R udolfi‘
v ud wir F riderich v on G a tes gna den
herozogen ze Oesterreich, ze S teyer v ud ze K arnden, gebrueda r ,
bechennen v nd tun kunt offenlich mit disam brief a llen, d ie
in ansehen oder haeren lesen, da z wir fur uns v ud die hoch
geborn A lbrechten v ud Leupolten, auch unser haben prueder ,
herzogen der egenanten lande, v ud fur a ll v nser erben, mit
rechter wizzen, in guten trawen, a n gena rd, v erheizzen v ud
gelobt haben v ud v erheizzen v estiklioh mit disam brief v ud
auch bey gesworn leiplichen ayden, die wir sunderlich da rumb
geta n haben°
Were da s sa che, da s iemant, in welichen wirden oder
wesen der sei,den a llerdurchleuchtigisten furstau v nd
herren hern K a rln R ömischen kaysa r , ze a llen zeiten ma rer
der reiches v ud kunig za B eha im , v nsern lieben gnedigen
herren v ud v etter, v nd den hochgeborn hern J ohansen, ma r
gra fen ze M erhern, seinen bruader , v nsern lieben oeham, die
in disa r sa che ein person, oder ir erben angreitfen a dir ba
schedigen wolt in dheiner weis an irn landen v nd furstentumen
ze B ehem,M erhern
,P olen, S ulczpa ch v ud ewa z da s kv nigra ich
ze B eha im in teutschen landen ha t, da s da ran stoezzet, da s
sie ieczunt inn habent adir mit hilife G ottes fuerba zz noch
gewinnen, v ud irn zugehoerungen : da z wir zehent,a lz wir
das v on in oder v on irn wegen a rmant werden,mit leib v ud
mit gut, mit a ller v nser ma cht dem egenanten v nserm herren,
dem kaysa r v nd dem ma rgra fan v on M erhern v ud irn erben,
beygestendig v ud geholf en sem snllen v ud wellan getrewelich
v ud furderlich, an gena rd , wider a ller menklich, niemant auz
genommen.
Doch a lso, da z die puntnuzze, die wir , der v orgenante
berczog R udolfi ,fur v ns v ud die egenante v nser prueda r
mit den obgena nten v nserm herren, dem kaysar , v ud dem
ma rgra fan v on Merhern, seinem prueder , v or E zzlingen
gema cht haben, v ud a lle die brief . die wir einander deselbes
gegeben haben, in irn abreiten ganczlich v ud v unerrukcht
498
und mit guten, an a lle ga v erda , wider s llir menuiglich, nymand
a usgenomen, in welchen wirden, eren a dir wesen der say,
in sulcher mazze, war der ist adir wirdet, dem eyna r under
v ns v eynt ist adir wirdet, dem snllen wir die andern a lle za
gleicher waysa v eynt sein, und snllen auch einander in a llen
sachen beigestendig und geholfi‘
en sein,a ls v esticlich, a ls
endlichund a ls ernstlich, a ls unv erzogenlich und a ls getrewlich,
a ls ob die sa che unser yeglichen besundsr angiang und sein
eygen ding were, an a lle ga v erde und a rge list.
U nd in welchen krieg wir a lso mit einander v ellen a dir
kamen gegen wem a dir wo da s say adir werde, da soll sich
unser deheiner nicht v a rteidingen noch berichten adir sensu
an des andern und der andern sllir wizzen, ra t und willen.
Ouch ensol unser deheiner dabein grazze, redliche und
ernstliche oder namhafi‘
te sa che v erantwerten, anfehan, nach
enden, noch deheins püntnuzze mit yemanden machen a n der
ea dem sllir wizzen, ra t und willen, und sol auch unser
deheiner sich silber, noch seine kynd, die wir nn haben
adir hinna ch gewinnen, die nicht v erlobt sint, v arheyra tten ,
denn mit der andern sllir wizzen, ra t und willen.
Da rüber snllen wir auch einander getrewe und. gawer seinfur a ll ander laut und sol unser yeglicher des andern schad en
wenden, sein unz und a re fürdern,und snllen auch einander
eren und gutes v erantwerten und v ersprechen, getrewlich und
frewntlich, wider a llir menuichlich, nyemaud ausgenommen, mit
warten und mit werken, heimlich und offenba r , a ls v erra wir
kunnau und mugen, an a lle ga v a rds. S wa z wir auch v orma ls
püntnüzzen mit yemand, war der ist, gema cht haben, die snllen
dyser püntnüzze silir ding unschedlich seyn
Mit urkunt ditz briv es v ersigelt mit unsir a ller ingesi
geleu, der gehen ist zu F rage nach C hristus geburt draw
tzaban hundert ja r , da rua ch in dem ein und sechzigsten ja r ,a n S ant P eters tag ketenfeyer , und des egenanten keisers
R eiche, des R ömischen in dem sechzenden, des B ehaimischen
in dem funtfzenden, und das K eysertnms in dem sibenden J a ra .
(A r ch. S . Wow . Luniy I . C C XII. S teyer " 323.
B r a nd l IX.
— 499
50 0 . Oppidi Ma re (S eesta dtl , E r v enice) infeudatio .
1361 , 4. Augusti.H 5 0 t e ö k o M a r a a v s i k t o m u. List Heimen a B erna rtz
bra tti z S umburka,2 0 mösteöko M a re i jin0 v esnice (S ayf ridt, Deynha rts,
Hohandor f , Tattsw, G esow et silv s F rydenbsch ent S cheydemba ch) padmenstv ie d6v aj1
‘
kr0 1i K a rlov i a jeho budüa1'm,krala om beskym i ka run0
(A . K . G od. j. 5. u . 3, p .
50 1 . C eralus IV . restitnit oppidum a mantel cum
cestra E delstein N icola a duci Opa v iensi.
1361 , 21 . A ugusti.
C era lus IV . 0 . f . cl. R . I. s. 0 . et B . rex , illustri N icola a ,duci Opa uia e et R a thihoria e, principi et consenguineo suo
dilecto, gretiem suem et omne bonnm.
C onsenguinee cha rissime ! Qnia pridem cl. mom . illustris
J oannes, quondam B . rex , genitor noster cha rissimus, a d
suggestiouem sinistram a emulorum tuorum es da appido tuo
C zukmanta l et cestra E dlstein cum aa rum pertinentiis intro
misit et a te litera s quasdam eccepit, quibus tu rennntia v sra s
pro te et tuis heredibus omni juri et titula , qui v obis circa
oppidum et ca strum pra edictum competere pa terunt quouis
ma da : nos v era post obitum antedicti genitoris nostri, a tten
d entes, quod oppidum et ca strum huiusmodi cum suis per
tinentiis a d principa tum tuum eine ducetum Opauia e indubie
pertinebant, quodque tibi dehebet insticia snadente restitui,
tibi eadem restituimns, sieut ee D ei fa v ore et nostra e pieta tis
pra esidia pa cifice possides in pra esenti.
Quaprapter , ne inposterum super antedictis oppida et
cestra a c eorum pertinentiis a lique surga t in tui sau heredum
tuorum pra cindicium ma teria dubitandi, a d publicum deducimus
ectionem et pra esentia scripti pa tracinia decla ramus, quod pra edicta , v idelicet oppidum C zukmantl et ca strum E delstein, cum
omnibus a arum pertinentiis, de corpore tui duca tus Opauia e
dudnm fuerunt et sunt, et sa ad habundantem cautslam, animo
delibera to, non per errorem ent improuide, sed ma turo prin
cipum,ba ronum ec procerum nostrarum a ccedente consilio ,
32*
dicta tuo duca tui Opa uia e da nano incorpor amus, inv isceramus,
a diungimus et auctor ita te regia B aemia e es da certa nostre
scientia reunimus, decernautes
,quod intromissio ta lis pa r
genitoram nostrum sie feste, ut pra emittitur , et interrupti o
posseSsionis inde sequuta nullnm debeant tibi ent tuis here
dibus circa preescriptionis ent a lterius jur is cniuslibet titulum ,
quo possessiones sar v antur illesa e , damnum sen pra eiudicium
ganar a re, litera s quoque , qua s pra efa ta genitori nostro desupereroga sse dinosceris, si quae in lucem prodirent
'
,in quantum
pra esentibns contra ire v a lerant, cessemns, annihilamus, ir ritamus,
dastruimns et nullius ammodo fors v olnmus roboris a c momenti.
P ra esentium sub Imper ia lis ma iesta tis nostro sigillo testi
manio litera rum .
Da tum P ra ga e a . D . 1361 , Indictions qua r ta decima
XII. K a l. S eptembris, regnorum nostr a rum R oma ni a nno sex to
decimo, B a emia e quinta decimo, Imperii v er a septimo.
(G r unhagen II. 479 B r a nd l IX,250 . Vida n .
50 2 . Ar cis Hohenstein infeud a tio .
1361 , 26. Augusti. (P r aga e )H o h a 11 s t 0 i n. List Heurycha B erky z Dnhé
,2 0 bra tr jeho Hynek
z Dubé pornönikem ha ndéle l na zdmek Hohenstein a 2 0 léno piijel od
ciesa i*e K . i zev a zuja se buddcim kra luöm deskym i koruné .
Heinrich B erka v . Dube bekannt a ls v ormund der sahne u . tochter
seines v erst. bruders Hynek,da ss dasen v este Hohenstein a ls böhm
kronlehen dem K . K a r l stets offen u . dienstba r geha lten werden soll.
(A. K. A r ch. S . Wenc. Luniy I. n. C C XLI.
G od . II. 3. p .
503. Munitionis Hausenf eld infeuda tio .
1361 , 14 . S eptembris. (La ufen.)
U lrich 11 . E berha rt v on Hausanfeld lehensrev ers an K a rl IV . a ls.
könig v on B öhmen wegen ihrer v este Hausenfeld .
(14Tab. S . I’V8 R C .)
50 8. Infeudetio castr a rem B a ldenek ,Wilr aut, Kirchberg at S a la .
1361 .
List K ra ffta z Hohenloeh, 2 0 zemeh 1B 0 1deneke ciesei‘i K erlov i a
hudücim krelöm éeskjm d0 v 6. a ze v a zuja es 8 tém i v semi zä.mky ttemi
Wylreut, K irchberg 0 S ulc k v 0 0nasti pad menstv ie . (A . K .)
List K ra f tnov z Hohenloeh, 2 0 ev ntv rz Wylried pa d menstv ie di v a
ciesa r 1 K . i potomuim kra luam deskym . (A . K .)
50 9. S er v itia a d ca strum R eichenak .
1361 .
List Ludv ika e V enita bra tii, kde2 v yznt v eji za sehe, dédioe a bu
düc1'
av é, 20 sd proda li iekn sv ü, la nky a 0 0 2 méli pad zämkam R eiche
nekem,ciesaii K a rlo v i
,taskému kr0 1i, za ctyri ste hiiv en ha léf uov a 20
oiasa t to zho21'
za se jest jim milostiv 0 da l,tak aby v écue za v t.zéni byli
11 1 i baskému a kornné 0 0 0 110 , kdy2 by ohesläni byli, piija ti ka 2dj stm
druhy na R attmherg. (A . K .)
51 0 . C astr i et oppidi Wertheim infeuda tio .
1362, 4. Jannerii. (N ormbarga e.)List hrabi E hrherda z Wertheimu ,
20 v menstv ie se podd0 v ä
s zamkem i méstem Wertheimem (v esnici Heiligenkreuz a piiv ozem pics
Hohen) ciesa ti K . i hudücim krelöm taskym a jest s muohjmi p0 0 0 tmi,
a druhy jest rov né takov i v te2 sla v a a tého2 léta .
(A. K. A r ch. S . Wanc. Luniy I. n. C C XLVI .)
51 1 . C a str i B iatov infeuda tio .
1362 , 25 . J anua r ii. (B runa e )B i e to v . List J indiichuov , J annov a J iiikuov bra tti z B ita v a . 20
sie podd0 v aji knie2eti Janov i m a rkrabi mora v skému se v éim sta tham svym
pad menstv ie (B étov hred , Z orustain hred a P i‘i0 0 p).
(A. K. A r ch. S . Weno.)
512. C urtis G ibelsburg ed ca strum R ottemberg
infeuda tio .
1362 , 24. F ehm a rn . (R ottamberga e .)List K undr ata Horda r a (Ha rder) na d v uor Hybelspurk (G iebalspurk).ktery°2 od ciesa ie K . mai ; jest pi°i R ottmherku .
50 3
List K uudra ta Horda ra , 2 0 ciesa i K . keupi1 od n0ho k korun0 0 0 sk0d vuor G yblspurk, a potom mu jej dsl za se pad léno, aby z toho elu2il
k R ottmherku.
List K undm te Horda ra ml., 20 proda l lanky V ra s ciesa f i K . a dine
mu to za se menstv ie, aby slau2il k hradu R ottmherku.
List t0ho2 K undra ta Horda ra m ledäieho na lauky V ras te 11 lénu
dena j811 ad ciesai a K a rla .
(A. K. Lunig I . n . C C XLIX.)
513. A cquisitio ca str i Adelburg emptitia .
1362. 17. M a rtii. (N ormha rgea .)Listo v é na A delburg, kd0 2 ti
‘i korfirstov é v yzu0 v aji (Gerla ch a rcih.,
R upertus f a lckrabi 0 R udolf kni2 0 sa ské), 2 0 ciesa t K . v yplstil z0m0 k
A de lburk za sv é v la stnie peni0 2 0 a. jej obratil k koruné baské .
(A. K. A r ch. S . Wenc.)
514. C a stri G ra czen infeud a tio .
1362 , 7. Men . (C hruml ov n .)N a v y h r e d p 4 n u o v z R a zm b e r k e . List P etruov a 0 1diichuov
bra tii z R ozmba rka , 20 N a v y hred , sv noj ze.meh, od cisaste K a rla v menstv ie
piijim11ji a za v a zuji sa hndücim kra löm ceskym se v äim piisluäenstv im.
(A. K. m . G od . j. 5. II. 3. p .
5 15 . W eneesla i, ducis S lezia e, domini Legnicensis,obliga tio .
1362,17. Jnun .
N as Wencesleus D . gr . dnx S lezia e et dominus Legni
czensis, promittimus bona nostre fide, sine omni dolo, pra esen
tibus et spondemus serenissimo principi et domina K a rola IV .
(1. 1. cl. R om. Imp. s. a . et B . regi tamquam domina nostro
v er a , heredita rio et na tura li, Legnicz tem ca strum quam civ i
ta tem cum ejus districtu cumque suis pertinentiis univ ersis
et singulis nunquam v endere, neque a nobis et nostr is here
dibus quomodolibet a lianere.
B a rum etc.
Da tum in P iska a . D . 1362,XV . K a l. J uln .
(A r ch. a ul. Vind . G r omhagen I .
516. C ommercium inter B oemiam et ter ra s a rchi
episcopi Tr a v er ansis .
1362 , ex eunte mense D ecembr i.
List a rcibiskupa Triersk0ha a kapitoly, kde2 sehe i sv é budna i
za v azuji K erlov i krali ceskemu, dédicöm i buddcim , 20 lid0 j iab v obojim
pa nstv i a kr0 10 v stv i maji sv obodni byti e gleytov eni. (A . K .)
517. C a str a ra m K auczburg a t F ra nkenberg in
feuda tio.
1362
List G erla cha z Hohenloeh, 2 0 zemeh K auczpursky a F rankem
bsrsky a d cisaste K . jako2to kr0 10 éeskéha phjfl l pa d menstv ie a zev a zujase buddcim kra la om ceskym a horne é 0 0 3110 . (A . K .)
518. A cquisitio ca str i Wilenzha im emptitia .
1363, 28. Janua r"
. (N ormberga e .)List K unra ta E rkingera v a sync z S a uusheimu, 2 0 cia sa r1 K . a buddcim
kra luöm beskjm a ka rnné d0diéné a k v éénosti prod0 v 2 Wilenzhaim za
270 0 funtnov ha léiuov .
(A . K. A r ch. S . Wenc. Lunig I. n. C C L. )
519. C onv entio cum ma r chionibus B r a ndenburgen
sibus super ducetibus S v idnicrmsi et J a ur ensi a c
ma rchis Lusiczensi.
1363, 18. Mer t11 . (N o rmberga e .)
Wir K a rl etc . bekhenan etc.,da ss wihr haben a ngesehen
die besondere f reundschafi‘
t u. getreue stete lieh der hoch
gebornan Ludwiges des R ömers u. Otten gebriider , ma rkgra fen
zu B randenburg, des heil . R eichs obristen cammerern,unsern
lieben oheimen n. fürsten, damit sie unser kha iser lichen ser
u. wirds a llweg f reundlich u. mit ga nczen steten fleiss gemeinst
haben 11 . noch stettichen meinen, 11 . da v on mit r a th unsrer
fiirsten 11. a uch ander unsern getreuen u. underthanen, mit
wolbedechtam must u. gnetem willen u. mit rechter wissen,
haben wihr ibn globet u. globan ihn a uch im guatan treuen,
ohn gefehrde, da ss wihr die hochgeborna E lisabeth, unsere
liebe tochter , dem aegenantenma rkgra fen Otten v on B randen
50 6
zu dem J anar 11. wa s da rczn gehört, na ch ausrichtung erba rer
biderber lute, die wir beiderseit derazu kisen 11 . geben werden.
U nd dieselben lendt soll man uns zu handt bewisen u. ritter
n. knachte,mann n. bürger 11. a lle landtsessan derselbigen
lendt sollen uns, unsern erben n. na chkomen, khünigen zu
B ohemen u . der kronan des khünigreichs zu B ohem, da ra uf!
ha lden, globan u. schweren ; da ss wahre denn, da ss die
aegenanten Ludwig 11. O tto, marggra fan zu B randenburg,
mit unserm aegenanten schwager , berczog B olckhen, da s
bestellen 11 . gescha ffen möchten, da ss ihr die v orgenanta
herezagthumb n. fiirstenthumb zu der S chweidnicz n. zu dem
J anar mit ihr zugehörung 11. was ihr sonst erbes ha t, uns,
unsern erben, na chkhoman, khünigen zu B oheim u. der erahnen
des khünigreichs zu B oheim,williglich liesse ; daran soll uns ,
unsern erben u. na chkhoman,khünigen zu B ohemen, ganczlich
u. wol gauuegsn ; und wenn da s geschieht, so sollen in die
lendt, die sie da rumb an uns geweist haben, v on uns denn
ledig 0 . los sein.
M it urkhundt etc .
Da tum N urnberg e . M C C C LXIII. sabbetho prox imo ante
dominicam J udica,regnorum etc.
(E cop ia r ia N ostitzia no P elzel, K . K a r l I V. 11. C C XX VI.
R iedel G od . B r a ndeb. I I.
520 . M a rchionr s B r andeburgenses r ecipiunt Wence
sla um r egem st J ohennem ma r chionem in confra terni
ta te1n a t bonorum unionom.
1363, 18. M a r t11 .
List Ludv ika a O ty, ma rkrabi hramhursky‘ch, kde2 ciesa ie K erle 0
V dcsla v a , tasheba kre10 , i dédice jeho nynéjsi i bndüci pohla v i mu2ského,
ptijim0 ji za pra v é dédica bramburské a ln2ické zemé . ( C onf r a tem il a s et
un ia bono r um .)
Wir Ludwig gena ut der Homer , 11. wir O tte gebrndsr ,
v on G . gn. merkgra uen zu B randamburg u . zu Lusicz
bekennen wenn wir in gegenwortigkeit des a . d . fursten
50 7
n. herren, ham K a rls etc. den hochgebornan fursten, hern
Wenczlewen, des keisers arstgabornan son,11. a lle des keisars
erben, mannes gaschlechtes, wie uil er der mit hilfe G ats furbez
mer gewinnst, u. derselben kinder , erben u. erbes erben, 11. ab
die a lle nicht waren, der hochg. fursten, hern J ohansen ma rk
grauen zu M erhern,11 . seine erben n. erbes erben, mannes
geschlechtes, awiclich zu uns in unser bruderschafl‘
t n. erbes
schafl'
t genomen u . empfangen haben, da s sie mitsampte v ns
in eygenscheften, leben 11. herschef ten, fiirstentnmen u. wirden
furba s mer merkgrauen zu B r andemburg u. zu Lusicz sein,
wesen u. heissen snllen,u. da z sie a lle n. ir iglicher besundsr ,
wie uil der wirdet, sich merkgra uen zu B randemburg u. zu
Lusicz haben,ha lten, nennen u. schriben mugen u. snllen,
u. der ma rkgra fl‘
schefl‘
te u . furstentume zu B randemburg u. zu
Lusicz czaichan u. wa pan in banyren 11 . auch sust na ch furstau
lichen sit0 n a llweg u. zu a llen iren notdurften, eren u . wirden
na ch freier willekur ufl‘
wa r fen u. fursn mugen, gleicherweis
a ls wir selber 11 . a ls se]. gedechtnuss merkgra uen zu B . u. zu
L.,unser v orfa rn, v orma ls geta n haben.
U nd wenn wir auch dem egenanten hern Wenczlawen,
unsers hern, des keissrs erstgebornem sone,unserm libsu
bruder u. mitg0 0 rbe, u. a llen da s egenanten unsers hern, des
keisers, erben mannes geslechte, wieuil er derselben furbez
mer gewmnet, u. derselben kinds erben u. erbes erben, 11 ab
die a lle nicht waren, dem hochgebornan furstau, hern J ohansen,merkgra uen zu M erhern, u. seinen erben u . erbes erben,
mannes geslechte, des mit gutem willen gegunst ha ben. da z
die b. g. fursten herre B a lke ha rczog zu S lesien u. herre zu
der S widnitz u. zu dem J ewer, u. der egena nt her J ohans,
ma rkgra f zu M erhern, die leben 11. furstentumen u. der ma rk
gra fschafl‘
te beynaman zu unser libsu bruder,hern Wenczlawan,
hant 11. a ller der,die da s angaet, a ls da v or begriffen ist, recht
u. redlich empfa ngen ha ben, wenn wir dieselben leben a lle
mit gutem willen,mit fahnen der ma rkgrefschefte zu B ra ndem
burg u. zu Lusitz u. mit anderer gewonliehen schonha it u .
czirheit unserm herren, dem kaisser,ufgela zzen haben 11. er
dieselben lehen a lso v er liehen ha t durch unser sunder liche
beta a llen den. die da v or geschriben seint, a lzo der. wir 11 .
sie die mitema nder tragen snllen,wir
,die obgenanten ma rk
gra uen L. n. O . n. unser erben u. erbes erben mannes
geslechte, in nuczlicher geweer , 11 . sie ir der ma zz a ls douor
n. herna ch begriffen ist
douon meynen 11 . wollen wir mit wolbedechtam mute mit
ra te unser getrewen, mit gutem willen u mit rechter wissen
W ere da s sa che. da z wir , die ob. g. merkgra uen L. n. O .
e lzo sturben, da z WIP eliche unsers leibes erben, mannes
geslechte, hinder uns nicht liszzsn, oder ob wir auch erben
gewunnen u . die a lso v orgiengen, da z sie ires leibes erben,
mannesgeslechts . hinter yn a uch nicht liszzsn,wanna oder in
welchen zeiten da s ga schee, da z denne zu ha nt die ob. g.
ma rkgra ffschefta u. furstentume zu B randemburg u . zu Lusicz
m it dem obristem cammermeisterampte des R eichs, mit der
stimme,der kur u. der wei eines ramischcn kunigs, eines
kumf 1igen kaiser uf den 0 . g. hern Wenczlawen, unsern
libsu bruder , der unser gleicher m 1tga erb ist u. sein sol
u . uff a nder unsers her ren, des keisers, erben, ma nnes
geslechts awiclich lediclich, ungehindert 11 . a n a lle
irrunge v ellen sol etc .
M it urkund dicz brieues der geben ist zu N ursm
berg, na ch C rists gepur t 130 0 ja re u. da rua ch in dem 63stam
ja re, a n dem nehsten samsta g v or dem suntag, so man singet
J udica in der v esten.
(A . K. R iedel II. 2 )
521 . C onv entio inter m a r chiones B r a ndsburgenses
et dncem S v idnicensem super ter r a Lusetiea .
1363, 18. Her tii. (N ormberg a e.)
List ma rkra bi bramburskjeh, Lud v ika a O ty, kd0 2 dt v aji kni0 20 ti
S v idnickému na lu2ické zemi v ypla ty ,a jestli2e by ty2 kni0 20 S v idnické
bez dédicöv umiel, 2 0 ta v ypla ta mi. piisluäati pr v orozeuému synnciesa f e K . a jeho dédicöm a buddcim
,kra löm &askj
‘m .
(A. K. R iedel II.
— 5 10
tempare sai regiminis emit, construx it sen de nov o quibuscnmque titulis a cquisiv it, sen a cquira re, emere et construcrs
poterit quomodolibet in futurum, cum sint notissime bona libere,
non dapendentia in feudum ab a liquo, v endere, dana re, obliga re,
permntere, testa ri, lsga re st in quascumque nsns benapla titos
sub ea liberta te, sieut eadem emit,construx it sau a cquisiv it,
de nov o canv ertare v elast pro suee libitn v olunta tis.
Quam intenü onem suem et fina lis suee v olunta tis consti
tntionsm in omnibus suis sententiis, clausulis a tque punctis
nos laudamus, approbamus, roboramus et de certa nostre
scientia ra ta s per nos et heredes nostra s, reges B a emiae, et
omnes elios haberi v olentes c'
t gra ta s. S i quis antem dictam
constitntionsm a t dispositionem suem cona r0 tur infringers,
v el ei quomodolibet ausu temera rio contra ire, nos et heredes
nostri, reges B aemia e, tnnc ei, qui in merchianetu M ora v ias
secundum constitntionsm a t dispositionem suem sibi succedet,
a ssistere v olnmus et eundem gra tiose juv a re ; dantes a d hoc
opem et operam studiosem, quod utique telem processum
bebaut constitntio et dispositio snpra dicta ; signa nter v a lentes
ed omnie snpradicta manutenenda et conserv anda in suis
v igoribus illustrem Wencezlaum, primagenitnm nostrum B oe
mies regem,modis omnibus obliga ri.
P ra esentium sub nostra e Imperia lis majesta tis sigillo
testimanio litera rum.
Da tum P raga e anno 1363, Indictiane prima , XII. K a l. J nlu,regnorum nostra rum anno decimo septimo, Imperii v era nano.
(O r ig. a r chiv i S ta tuum M o r a v ia s. P elzel K . K a r l IV.
n. C C LXXXIX B r a nd l IX. 317. Vida n.
523. C iv ita tes B a emia e in dotem regina e eonstitutas .
1363, 15 . S eptembr is.
N as judex , jura ti et univ ersita s civ ita tis (dota lis).N otum fecimus tenore pra esentium univ ersis : Qnia serenis.
simus a c inv ictissimus princeps et dominus C a rolus IV . div ina
fa v ents clementie R omanorum Impera tor semper augustus et
B a emiae rex illustris, animo deliberato, sano principum, ba
— 5 1 1
ronum a t procerum eine a ccedente consilio, de cer ta sna
scientia , serenissima e principi at domina e, domina e E lisabeth,R omanorum Impera trici semper augustus et B aemia e regina e,illustri legitimse suee consorti, domina e nostra s gretiosee
civ ita tem nostram pra edictam cum certis a liis civ ita tibus,
qua e in litteris einsdem domini nostri ex pressentur distinctius,cum omnibus censibus, reditibus, fructibus, utilita tibus, judiciis,daminiis et univ ersis pertinentiis suis, in quibuscunque rebus
consistant, quibus etiam naminibus v a leant a pp0 1]a ri, nullo
penitus ex cepta , in v erum, justnm at ordinatum dota litium,
sieut dota litiornm regina lium jure deposcunt, a d tempa re v ita eipsius domina e nostra e pra edicta e dedit, contulit et dona r it,
modis et conditionibns infra scriptis, v idelicet : quod ea dem
screnissima princeps et domina nostre et nos cum aa simi
liter nostro domina regi B aemia e, qui pro tempore fuerit, to te
potentie , omni dde et diligentia a dv ersus quoslibst inv a sores
regni et corona e B a emia e in procurandis, manutanendis a c
defensandis juribus, commodis, profectibus et honoribus einsdemregni et corona e pa ritsr debeamus a ssistere, a c ipsi B aemia e
regi, domina nostro, nullis unquam temporibus a dv erseri, quodque dominus noster rex B a emia e, qui pro tempa re fuerit, pra e
fa tam serenissimam principem dominam teneatur et debea t in
huiusmodi suo dota litio tam in civ ita te nostre quam in locis
a liis,nbi hoc jux ta formam litera rum domini nostri pra edicti,
sibi da tum, colla tum et a ssigna tum fors dignoscitur , toto tem
pa r a v ita e eins domina e nostra e benigne megnifico et fa v orebili
patr a cinia defensa ra , neque eidem domina e nostra e injnriam a c
v iolentiem in 0 0 fa cere sen fa cianti consentire, dere v el con
c edere aperam v el fev orem ; sie tamen, quod ma x defuncts supra
d icta serenissima domina nostre omnes civ ita tes,ca stre , red
d itns, pra v entus et pertinenties ta lis dota litii, nt pra emittitur ,a d dominum nostrum regem B aemia e
, qui pro tempare fuerit,absque impedimento sen difficulta te qua libet libere rev ertantur .
S iqne post obitum praefa ti serenissimi principis domini nostri,Impera toris et B aemia e regis (quem Deus omnipotens benignssue misericordia in longuev e sanita te custodire dignetnr)pra efa tadomina nostre Impem trix et B aemia e rcgine ad secundas
nuptia s conv ola r et, a x tunc, dum rex B a emia e, qui pro tem
pa rs fuerit, eidem domina e nostra s sex millie sex agena rum
grossorum P ragensium usua lis et currentismoneta e persolv er it in
pa ra ta peeunia integra liter et complete, sta tim a d ipsum regem,
qui pro tempa re fuerit, nac non regnum et cor anam B a emia e re
spectum habere d 0 110 l1imus, si0 ut etiam promisimns et tenemnr
ideoqus a d manda tum singula re supra dicti serenissimi principis
et domini nostri,Impera tor is et B aemia e regis, animo delibera to,
sano pra ecedente consilio , de v erbo, scitu et ex presse v olunta te
totius univ ersita tis nostra s,nobis ob hoc pluries a d consilium
conv a cetis, super omnibus ex messa tis superius de v erbo a d
v erbum, prout ex presse sunt et sieut in literis einsdem domini
cla riore distingunntur notitia, pra efa tus domina e nostr a s fids
lita tis homa gium fecimus et fecimus. promisimns et pr omittimus
jura v imns et juramus, a a , sieut ex pr esse sunt,ra te , gra te a t
a ccepta ha bere et tenere ta nquam fidela a subditi et non
contra fa cere v el v enire , v erbo v el fa cto, publice v el occults.
P ra esentium sub nostra s civ ita tis sigillo testimanio
litera rum .
Da tum in snpr a dicta civ ita te nostre A lta Muta a . D.
1358 in die sancti M a ttheei a postoli et e v a ngelista e G ra ss
ea dem a nno in v igilia s. Ludmila e etc .
(A . K .)
524 . Ludo v icus ma r chio B r . r ennntia t jur ibus ineastr a , civ ita te et d istr ictu S pr emberg sibi com
pstsntibus .
1363, 26. O ctobr is . (Angermunde.)
Ludwig der R ömer , 1110 rkgra f zu B randenburg 11 . Lausitz, bekannt,da ss sein bruder
,ma rkgra f Ludwig, burg , sta dt 11 . land zu S premberg
einst dem ma rkg ra fen F ried rich v on M eissen zu leben v erliehen habe 11.
entsagt ferneren eusprüchen da rauf .
(A r ch. S . Wene. J oa nnes nota r ia s p ublimw,d am . F r i
der ico ma r chione M isnensi p etente, litera s p r a ecedentes sub sa i
nota fi a tus signo tr a nssumpsit.)
5 14
530 . P a cis unio inter B oemiam et M or a v iam ex
una et U nga r iam a tque Austr ium pa r te ex a ltem .
1364, 10 . F ebrua r ii.
Wir K a rl, v on gets gna den R omischer keyser , czu a llen
czeiten merer dez R eichs, wir Wentzsla , a uch v on gats gna den
kunig ze B ehem und ma rggrafi'
ze B randenburch, des ieczunt
genanten unsers lieben herren und v a tters keyser K a rls sun ,
und wir J channs, v on derselben gots gnaden ma rggra f eze
Merhern, desselben unsers herren,des keysers, bruder , v or uns
und v or a lle unser erben, sunn und tochter an einem ta yl, und
wir Ludwig, v on gots gnaden kunig ze U ngern, und wir
B udelli,A lbrecht und Leupolt, auch v on gots gna den her
ozogen ze Ö sterreich, ze S teyr und ze K eruden, herren ze
C hra in, auf der W indischen M a rch und P ortenaw, gra fen ze
Habspurch, ze Tyrol, ze P hirt, und ze K yburg, ma rggrafl‘
en
ze P urgow und lantgra fen in E lsazzen, v or uns r nd v or a lle
unser erben, sun und tochter , v on unser besunder puntnuzze
wegen a n dem andern tayl.
V errieben,bekennen und tun kunt ofi
“
enlichen mit disem
brief a llen den, die in sebent, lesent oder horent lesen, da z
wir auf itwedre1n tayl, na ch guter v orbetra chtunge, wizzent
leich,mit ra te unser getrewn geistlicher und weltlicher fü rsten
und lantherren,die unsers gesworn ra ts sein, durch teydunge
und hende der durchleuchtigen hochgeborn erberm und weisen
K a threin v on B ehem, unsers des v orgenanten keyser K a r ls
tochter , und unser des egenanten hertzog R udolfi'
ns v on Oster
reich eliche Wirtin,a uf den spruch, den furma ls die hoch
geborn fürsten, her K a zimir zu P olen und her tzog B olko v on
den Sweydnicz, czwischen uns geta n hant, uns beidentha ls
mit einander , v or uns und a lle unser freunt, helfer und diener
v ereyniget, v errichtet und gesuent hant, freuntlich und gutlich,a ller der stözz, missehellunge und widerwirtichkeit, die wir
under einander mit werten,werken und geberden umb dha i
nerlay sa che a noz auf disen heutigen tag gehabt haben.
U nd sullen auch genczlich ab sein a ll die sn pra ch und
v orderunge, die unser dweder teyl zu dem andern umb seine
5 15
land, leute oder guter uncz a uf disch gegenwertigen zeit
dheines weges gehabt hat .
B a ramb ze v ester sicherheit, ewiger und ganczer ste
tikcha it derselben f reuntscha ft und suene, haben wir a uf
beidem teile einander gelobt und v erheizzen bey unsern
trewen und mit den worten unser furstlichen wirdikheit , und
ha ben auch da rumb gesworen leiblich eyde ze den heyligen, mit
a ngerürten händen auf das heilig ewangelii und auf des
holczs des heiligen chreuczs, da s dweder ta il kriegleich oder
wider seinen willen na ch des andern landen, na ch leuten,
furstentume,na ch herscheften
,freyheiten, rechten, wirdin,
na ch eren,die er nu ha t oder herna ch gewinnet, wo die
gelegen oder wie die gena ut sind oder werdent, zu dheinen
zeiten ymmer gestellen, noch in da ran bekrenchen, v erirren
oder beschedigen sol in dheinem weg, und a uch nieman ra ten,
helfen noch gehelen, heiml ich noch offenlichen,der in da r
a n in dha ine weis besweren, irren oder phrengen wolte,a n
a lle gev erde und a rglist.
U nd da ruber ze einem v esten, offen,ewigen urkunde
haben wir,die v orgenanten keyser K a rl v on R om, ka nig
Ludweig v on U ngern, ka nig Wenczsla v on B ehem,ma rgg1 afi
‘
J ohans v on M erhern, R udolff, A lbrecht und Leupolt herozogen
ze Ö sterreich, unsere 1nsigele gehenkt an disch brief, der
geben ist ze B runne na ch K rists geburde drewzehen hunde1 t
ja r und da rna ch in dem v ier und sechczigistem ja re, auf sandS cola 3tice tage, der heiligen junchv rown, unser , keyser K a rls,reiche in dem a chczehenden und des keysertums in dem
neunden ja re.
(O r ig. a r ch. S ta t. M a r . B r a nd l IX. 338 (la t.) et
531 . C onv entio de mutue successione inter B oemiam
et A nstr iam .
1364, 1 0 . F ehm a rn .
Wir K a rl v on G ots gnaden römischer kayser , ze a llen
zeiten merer des R eiches 11 . kunig zu B ehem, wir Wenzlau,
auch v on G ets gna den kanig ze B ehem und ma rgra f ze
B randemburg, des yezund genanten ansers lieben herren und
38*
— 5 16
v a ters, ka ß er K a rh1, sun,und wir J ohans
, v on denselben
G a tes gna den ma rgra fe ze M erhern,desselben unsers herren,
des ka isers, bruder , an a inem ta il und wir R udolf,A lbr echt
und Lewpolt gebruder, v on G otes gna den hertzogen ze O ester
reich, ze S teier, und ze K ernden, herrn ze K ra in, a uf der
Windischen M a rch und ze P ortenaw, gra fn ze Ha b3purg,
ma rgr a fen ze P urgaw und lantg ra fen ze E lsa zze,und wir
M a rgret v on Oester reich, der yezunt gena nten hertzogen
swester , weilent ma rgräfin ze B randemburg, herzogin ze P a yrn
und G rev ia ze Tyrol, an dem andern ta ile : v eriehen, be
kennen und tun kunt ofi'
enlich a n ha iden ta iln mit disem
briefe a llen den, die in sehen, hör en oder lesen,nun und
herna ch ewicleich
D a r na ch ordnung und geschieht des a llmächtigen
G ets wir ba identha lben durch eina nder v on na turen und
der gepurt wegen des geschlechts sieppleich ze e inander
geboren, in solcher ma sse. da z dweder ta il under uns ga r
abgienge und v erfiire a n eleiche leiberben, da z derselbe
ra il dem a ndern a ller sein laut, furstentume und herschefi'
t0 .
die er a lso hinter im liesse, pilleich und v on rechte gunnen sol
v ur a lle a ndere leute, da z da rumb wir in dem namen, a ls
da v or,a uf ba iden teillen
,na ch guter v orbetra chtung, mit
rechter wissen, na ch ra te, willen und gunst a ller unser fürsten,
lantherrn,r ittern und knechten, burgern und lantsezzen in
a llen unsern landen und steten, die notdürf tig da r tzu wa ren,
mit a ller der ordnunge, bescha idenha it und kra ft, werten,
werehen und geberden, die na ch geistlichen und weltleichen
rechten oder gewonha iten und na ch dhein0 rlay la ndrechten
oder f_
reyha 10 0 n da rtzu gehören, ayna nder getan haben, recht
und red leich, solchgemechtnisse, ordnung und gabe, a ls herna ch
bescha iden ist.
D a z ist ze merken, ob da z geschehe (da v or G ott sey),da s wir , die v orgenant ka iser K a rl v on R om,
kunig Wenzla
v on B ehem und ma rkgra f J ohans v on M erhern und unser
a ll eleiche kint, sun und töchter , die wir nu ha ben oder
herna ch gewinnen, a bgiengen und v erfiiren a n eleich leiberben,
und a uch ob dieselben unser kint leiberben gewinnen, d ie auch
— 5 18
Wir ha ben a uch in dem namen, a ls da v or,auf ba iden
ta ilen wissentlich fur uns selber und fur a ll unser erben und
erbes erben, a ls v or bescheiden ist, ewicleich gesworn leipleich
ayde ze den heyligen mit a ngerurten henndten a uf da s heilig
ewangelium, und a uch gelobt mit unser trewen und mit den
werten unser furstleichen wirdika it, da z wir a uf dwederm
ta il wider dise v orgeschriben unser gemechtnuse, ordnung
und gabe mit uns selber oder a ndern leuten, weder mit ge
richte, noch an gerichte, noch mit dha inen andern sa chen,
des rechten oder der ta t, heimlich noch ofl'
enleich, nymer
getun sullen noch wellen, und auch niemand gehelen, der
dawider tuen wolte, an a lle gev erde. U nd v erzeichen uns a uch
da rumb ba ident ha lbe in dem namen,a ls da v or , solicher aus
zuge und fund 0 , damit wir in dem namen, a ls v or, a uf dwedern
ta il,herna ch komen oder sprechen möchten, da z wir diser ge
mechtnusse und gabe betwungen wa ren, oder da z dweder ta ile
den andern unredleich oder unpilleich da rhinder pra cht hete,
oder da s si nicht recht und red leich da rhinder pra cht ha te, oder
da s si nicht recht und redleich geschehen weren, und wider
sagen auch da rumb heltfe und ra te a ller geistlichen und welt
lichen richter , rechten und gerichten, sunderlich dem rechten,
damit man v ersert0n und entwerten leuten zu hillfe kumt und
wider in gewer setzet, und dem rechten, da z da sprichet, „ge
ma ine v erzeichunge v erfa che nicht,es gehe da n a in besunder
d a v or“
,und a lle ander geistlichenund weltleichen,geschriben und
ungeschriben, gestifi'
ten und ungestitt'
ten, fanden und unfunden
rechten, freyha iten, lantrechten und gewonha iten, und a llen hant
v esteu und briefen, die wir inn ha ben oder herna ch gewinnen
möchten, damitwir a uf ha iden ta il oder yemand v on unsertwegen
wider dise v orige schreiben unser ordnung, gemechtnüsse
und gab, a llecleich oder bey ta ilu, getun möchten, in d ha inem
wege, an a lle gev erde.
U nd wer (da G ot v or sei), da z wir auf dwederm ta ile
uns selber v orgessen und ymer da rwider icht geteten, oder
des wir nicht getrawen, oder uns dweder ta ile fürma ls dha ine
briefe geben bette, oder herna ch dha ine a nder brief geben,die wieder dise v orgeschriben unser ordnung, gemechtnus und
5 19
ga b in dha inen wege weren : di sullen irr , uppig, tot und abe
sein und dha in kr a fft haben noch gewinnen, wann wir in
solcher geschichte mit diesem briefe wissentleich a bnemen,
v ernichten, tötten und wider rufen genzlich, und soll a lla in
diser brife und des geleiche v on und na ch a llen anderen
briefen, die dise sa che ber iiren, in seiner kra f t genzlich und
ewicleich beleihen, an a lle gev erde und a rge liste .
U nd wir , der v orgenant ka iser K a rl v on R ome, ha ben
auch a ls ein römischer ka iser wissentlich mit ka iserlicher
mechte v olkomenha it dise v orgeschriben ordnunge, ga b und
gemechtnus durch frides und gema ines gutes willen, na ch ra te
der fürsten des heiligen reiches, geistlicher und weltleicher ,
die da zema l bei uns wa ren, ha iden tha iln v erhenget, gegiinnet,
beweret, bev estet, bestetig0 t, recht und redleich, v erbeugen,
gönnen, bewüren, bev estenen und bestetigen si a uch fur uns
und unser na chkomen an dem heiligen reiche, ewicleiche mit
disem briefe, in a ller der ma sse,a ls v orbescheiden ist, an a lle
gev erde. U nd ob da s wer,da s dha in ka iserleich recht oder
gesetz, die nu funden und geschriben sint oder herna ch
funden und geschriben werden, wider dise v orgeschriben unser
gemächtnuss, ordnung und gabe in dha inen wege, a lleclich
oder bey ta ilen, weren : die hemen wir abe, widerrutl'
en, ‚tötten
und v ernichten si in disen sa chen mit unsern ka iserleichen
gwa lt, gentzleich und ewicleich, wan wir wellen und meinen
in dem namen,a ls v or
,da z dise gemeöhtnusse, ordnung und
gabe auf ha iden ta ilen ewicleich in ganzer und v ester stetig
ka it unv erbrochenleich beleihe und geha lten werde, in a ller
ma sse,a ls v orbescheiden ist, an a lle gev erde.
D a rumb v on ha iden v orgenanten ta iln gepieten wir
v estikleich, bey unsern hulden
,a llen unsern geistlichen und
weltlichen fürsten, prela ten, gr a fen, freyen, dienstleuten, lant
her ren,rittern und knechten, purgern und lantsezzen a uf dem
la nnda und in den stetten,und a llen unsern untertanen
gema inleich, in welchem wesen und wie sie genant sein, da z
si die v orgenant unser ordnung, gemechtnus und gabe und
solch geschichte, a ls v or geschriben stet, geloben und sweren
ze den heiligen, stete ze ha lten und ze v olfuren genzlich,
520
wa nn es zu schulden kumt, a n a lle widerrede und gev erde.
und a uch da ruber geben ir e offene v ersigelte briefe.
U nd da ruber ze einem wahren v esteu, offenem und
ewigem urkunt a ller der v orgeschriben ordnung und sa chen
haben wir,die v orgenant ka iser K a r l v on R ome
,ka nig
Wenzla v on B ehem und ma rgra f Joha us v on Merhern, fur
uns und fur a lle unser erben und erbes erben, ewicleich, a ls
v orbescheiden ist, an a inem ta il
, und wir , die v orgena nten
R udolf, A lbrecht und Lewmlt geprueder , hertzogen ze Oster
reich, und wir , die egenant M a rgret, ir swester , für uns, unser
erben und erbes erben, ewicleich, a ls v orgeschriben stet, a n
dem andern ta il unser insigel geheuget an disen brief .
D a s ist geschehen und ist diser brief gegeben ze
B runne na ch K ristes geburde drewtzehen hundert ja r , d am ach
in dem v ier und sechzigisten ja re, a n der heiligen jungfrawnsand S chola stice tage, unser , ka iser K a r ls, reiche in dem a cht
zel1ndem und des kaysertums m dem newnendten ja re .
(O r ig. a r ch. a u f . Vinci. B r a nd l IX.
532 . P rocer es B oemia e essensum pr a eb0 nt eid em
conv entioni et unioni.
1364, 1 0 . F ehm a rn .
Wir J oha ns burkgra f ze M a idburg und gra f ze Ha rdekg,hofmeister des kayser lichen hofs
,Heinz v on der Leyp0 n,
ma rescha lch des kunigreichs ze B ehem, B enesch v on W a r tem
berg, burkgra f des ha us ze P rag, P othe v on C za stolowitz,
J a reslaw v on S ternberg, Thyme v on K olditz, Ha ske v on
S weretitz, P eter v on Wa r temberg genant K ossam, F ridreich
v on S chonemburg, Hynke Hlawa tz v on der B uben, J eske v on
Wilha r ticz, J eske C ossawora , J eske gena nt P ta zek v on P irk
stein, B rzenke v on S wihow, J a reslaw v on B rzesnitz und
B ozke v on P odiebra d,lanntherr en des kunigreichs ze B ehem,
bekennen,v eriehen und tun kunt offentleich mit disem briv e ,
d a z der a llerdur chleuchtigiste und die hochgebornan fursten,
unser gnedigen herren, her K a r l, römischer kayser , ze a llen
zeiten merer des reichs, her Wenzlaw kunig ze B ehem, sein
sun, und herr , J ohans ma rkgra f ze M erhern, des v orgenanten
—522
534. P r omissiones ter r a e A ustr ia e fa ctum
1364, 12 . F ehm a rn .
Wir C a rl, v on G ottes gna den römischer kayser , ze a llen
zeiten merer des reichs, wir Wenzla,a uch v on G ottes gena den
khönig ze B eheim und ma rggra f ze B ra ndenburg, des yeznnd
genanten unsern lieben herren und v a tters kaysa r C a r ls sohn,und wir J ohannes, v on derselben gna den G ottes ma rggrafl
'
ze
M erhern,desselben unsers herrn des kaysers brucder , v eriehen,
bekennen und tuen khund , a llesament,otl
‘
entlich mit disem
briett'
e a llen denen, die in sehen, hören oder lesen, nun und
hinna ch ewiglich, a ls wir a lle a n einem ta ille, und die hoch
gebohrnen herzog R udolph, herzog A lbrecht und herzog
Leepold gebriider , herzoge ze Oesterreich, ze S teyr und ze
K herndten, her ren ze G rein, a uf der windischen M a rch und
ze P or tenaw, greifen ze Habspurg, ze Tyrol, ze P fiird und
K yburg, ma rggra fen ze P urgaw und land'
gra fen in E lsas,
und die hochgeborn M a rga rethe v on Oester reich, der iezt
genanten herzogen schwester,weillend ma rggra fin ze B randen
burg, herzogin ze B eyrn und gra finn ze Tyroll an dem andern
teille ubera in obomen scind in solcher weiss und be
scha idenheit
G eschieht (da v or G ott sey), ob unser dweder ta ill und
des kind und kindes kind,die wir nun haben oder hernach
gewönnen, abgiengen, v erfüeren ohne eliche leibserben, da s
desselben teils land die a lso erblos wurden, gefa llen sollen
a uf dem a ndern teil],da s wär
,die v orgenanten kayser C a rl
v on R ome, könig Wenzla v on B ehem und ma rggra f J oha nnes
v on M erhern}? a n unserm ta ille fur uns und fur a ll unser
erben und erbes erben ewiglich, die wiir da zu binden, v er
ha issen und gelobt haben, wissentlich, mit unsern fürstlichen
trewen und gnaden, v erha issen und geloben auch v estiglich
mit disem briefe :
Ob sich des hiena ch in kunfltigen zeiten ymmer gefuegte,
da s durch v erhängnus des a lmächtigen G ottes, in des willen
und gewa lt a lle ding steent,der obgenanten herzog R udolphs,
unsers eidemsf,und schwagers, herzog A lbrechts, und herzog
Leopolds, herzogen ze Oesterreich, und der hochgebornen
Ma rga rethen, irer schwester , und ir a ller kinde und kindes
kinde erblich land an uns a lso gefiellen, da s danne wur
und a ll unser kind und kindes kind , die uns G ott noch gehen
ma g, und derselben leib erben, ewiclich, a lle geistlich und
werentliche fiirsten, ebbt, pröbst, clöster und a lle pfafi‘
heit,
gra fen, f reyen, landherrn, dienstleut, ritter und knechte, die
in demselben la nden,fürstentum und herscha fften gesessen
seynd und da rzu gehörent, und die land gema iniclich, sullen
und wellan beleihen la ssen v olliglich uund genzlich bey a llen
iren leuten und guettern, würden und eren, rechte, freyheiten,
gena den und guten gewonha iten, die sy v on a lter gehabt und
herbr a cht bebent und die sy denne ze ma l an uns bringent,
0 110 a lle gev erde und a rgeliste.
M it urchundt dis briefes, v ersigelt mit unserm a nhan
genden insigeln, der gegeben ist ze B runne na ch C hristes
geburde, dreyzehen hundert ja r , da rna ch in dem v ier und
sechzigsten ja r , an dem nechsten monta ge v or st. V a lentins
tag, unsers, khaysers C a rls, reiche in dem a chtzehenden und
des kayserthums in dem neundten ja r .
(O r ig. a r ch. a n!. Vinci. B r a nd l IX.
535 . P romis.siones ter r a e B oemia e fa cta e.
1364 , 12. F ehm a rn .
Wir R udoltf , A lbrecht und Leupolt gebruder, v on G otes
gna den herczogen ze Osterich ze S teyr und ze K ernden, heren
ze K ra in, a uf der weudischen M a rch und ze P ertenau, gra fen
ze Ha bspurg, ze Tiroll, ze P hirt und ze K yburg, ma rgra fen
ze P urgaw und lantgra fen in E lsa zz, und wir M a rgreth v on
Ostarreich, der iecz genanten herzoge sweeter, willent v on
G ots gnaden ma rchgrefin ze B randenburg, herzogin ze B eyrn
und grefin ze Tiroll,v erleben, bekennen und tuen kunt a lle
samt oifentlich myt diesem brie fe a llen den, die yn sebent,
borcut a dir lesent, nu und hiena ch ewichlich : A ls die durch
leutigen hochgeborne v ürsten, herrn K a rl, romischer kayser ,merer des reichs, kunig Wenczla v on B eheim,
sein sun, und
ma rgra f Johens v on Merrenn, sein bruder, an einem teile,und
wir in dem namen, a lz dov or . a n dem a ndern ta ile, in sulchir
geschicht (do v or G ot sei): ab unser deweder te il und der
kint und kindes kint, die wir nu haben a dir herna ch «e
winnen,abgiengen und v orfören a n eliche leiberben
,da z des
selben teiles la ut,die a lso erblos werden, gefa llen snllen ent
den andern teil,da z wir
,die v orgena nten herzogen v on
O sterich, und wir die egenant M a rga r eth, ier swester, an
unsern teil,für uns und v ur a lle unsre erben und erbes erben,
ewichlich, die wir der zu binden und heiszen und globt
haben,wissentlich
,mit unse rn fürstlichen treuwen und gna den,
und heizzen und globen a uch v esticlich mit diesem briefe :
Ob sich da z hiena ch in künf tigen czeiten gefiigette, daz
d urch v orhengnuzz des a llmechtigen G otes, in des willen und
gewa lt a lle dink stent, des obgenanten unsers herren, keysers
K a rln v on R om,und der v orgeda chten unsern liebenoheim
,kanig
Wenczla s v on B eheim und ma rchgra f ,J oha ns v on Merhern
und ir a ller kinder und kindes kindern erbleich la nd e r uns
a lso gev ielen, da z den wir und a lle unsre kind und kindes
kint, die uns G ot noch gehen mak, und derselben leiberben.
ewichlich,a lle stett, merktt und lantleut
,die zu denselben
iren la nden,furstentumen und he rscheften gehoreut, snllen
und wol len beleihen la zzen v ollichleich und geuczlich hy a llen
iren güttern, wirden und eren,r echten, f reiheiten, gnaden und
guten gewohnheiten, d ie sie v on a lter gehabt und herbracht
bebent und die sie denne ze ma le a n uns bringent, an a lle
ge v erde und a rgliste .
M it urchunde diez br iefes v ersigelt m it unsern anhan
gendeu ingesigeln, der gegeben ist ze B rune a n mentag noch
dem suntag Inv oca v it, na ch C r istes gebur t dreuczehen huudirt
ja r , und da rna ch in dem v ier und sechczigisten jahr .
(G od d ip l. P r ag. civ . P e l2 0 l K . K a r l I V. ur l: . C C C !)
536. C iv ita tes A ustr ia e , S tyr ia e. C a r a ntenia e et
C e r nio lia e a ssentiunt unioni snpr a dicta e .
1364 , 18. F ebr ua r ii.
(Idem contex tus ut sup r a
— 5 26
Listn0kterj chpodda u3‘ch, 2 0 ciesa i* K a rel ziiedil , jesthzeby ma rkrabieO ta bez dédicuov säel
,tehdy ta kniei etstv ie sv idnické a ja v orské maji
spa dmiti na A 12bétu. manielku jeho, ja ko na ciesa tom doern. (A . K .)
(Her zogtum n . f ur stentum der la nde zu d er S widnitz zu
d em J a wr,a ls sint : S widnitz bus u . sta d
,J a wr
,R ychemba ch
h. u . s.,N ym cz h. u . s. , C zoboten h. u . s.
,S tr ega w h. u . s.,
B onczlow h. u . s . ,Lewembu rg h. u . s.
,G mfi
'
emh rg d ie stud.
Lhen h. u . s . ,S chonowe h. u . s.,
Hir sba y h. u . s .,Hoyn h. u . s
La nd nhute d ie s ta d,C liczdorfl
'
,G ryfi enstein
,K yna st, F a lken
ste in, Ounr a tswa lde. Hor neberg,K insberg,
Wa ldenburg.)
543. Incola e ma r chia e B r andehurgensis recogne
sonnt se in a v enta m'
subjectos fore regibus B oemia e.
1364, 25 . J unii. (S oldini.)
Die mannen der ma rk zu B randenburg, nam. Ludwig Hesse 11. Ha asgebrüder v on F a lkenbe rg, Henning n. La dik v . N euenwiedel n. neun
andere ritter bekam en,da ss sie dem zwischen K a rl 11. dem ma rkgra fenOtto v . B randenburg geschlossenen v ertrage gema esz der krane B öhmen
anheimfa llen u . erblich v erbunden sein sollen, soba ld die fil rstenthiimer
S chweidnitz u. Jana r dem ma rkgra fen Otto 11 . seiner gemahlin E lisabeth,
d es kaisers tochter , db0 rantwortet sein würden . (A rch. S . Wen c.)
S iebzehn stödte der ma rk B randenburg namentlich K önigsberg,
M arin, B ernwa lde, S chauen, S oldin , Lippen, N en- B erlin,A rnsvra lde n. a . leisten
d ieselbe bü rgscha ft wie in der v orhergehenden urkunde . (A rch. S . Warm.)
F ünf städte der ma rk B randenburg : E uerswa lde, B ernau, S truszberg,M ünchberg u. M ittenwa lde leisten dieselbe bürgscha f t. (1364, 15 . Julii
F r a nkofu r ti. A r ch. S . Wenc. R ied el II.
544. A ttestum Ludo v ici regis U nga r iee de pace
inter C a r olum et dnces A ustr ia e inita .
1364, 22. S eptembr is. (C r a co v ia e.)
Ludov icus rex U nga riee pecam per K a zimirum regem Polonise et
B a lkonem dueem S v idnicensem inter C a rolnm IV .,W eneeslaum filinm et
J oannem ma rchionem Mora v ia e,f ra trem eja a , ab una
,a tque R udolphum
A lbertum et Leopoldum dnces A ustria e etc. parte ab a ltem confectam,
r a tam habet, a pproba t et pra estito corpora li juramento observ ere promittit.
(A r ch. S . Weno.)
527
545 C iv es de G ubbin, Luko v et S ummer feld r eco
g noscunt ma rcau1 Lusicensem v enditam esse r egibus
B oe1niee .
1364, 11 . N o v embr is . (Luko v a e.)
List m0sta G uhina ; seznävm1 , Z e po smrti kneze B olka sv idnického
maji pf isluBeti k kora ne ceske.
List mä f an Lukov akjch, 2 0 jsü proda.ni dédiéné krali éeskému a jehod edicöm,
buddcim kra löm öeskjm. List mésta Lukov a , 2 0 ma rkrabéprodel luäickri zemi kra.li V öcsla v ov i
List mésta S omerfeldu, ze ma rkrabstv ie lu2ické prodéno jest kraliV dcsla v or i öeskému. (G a bbin 15 . N o v .)
(A . K. Luniy I. n. C C'
LX—C C LXII.)
546. R mo v etio conv entionis a rchiepiscoporum M o
guntensium cum regibus B oemia e .
1364.
List A dolfa ercibiskupa M ohntského,v kterém2 zev a zuje sehe a
k a pitolu i a rcibiskupstv ie Mohutské v ten spuosob a zdv azek prv é uöinénym ezi G erla chem d . p. a rcibiskupem M ohntskym ,
ciesa ii K erlov i a V acsla
v ov i krali é0 8kému dédicöm i buddcim . (A . K .)
547. C a str i Tenesberk infeud atio .
1364.
List J iljiho P aulsdorfa z Tenesherka , 2 0 z6mek T . zev a zuja kraliV dcsla v ov i i buddcfm kra löm ceskym a kora ne, kteréi menstv ie hylo pr v ék R üi ; 9. to se sta lo s pov olenim ciesa ie K . (A . K .)
548. E nuntia tio f r a trum de R ottemsta dt de ca str o
R ottemsta dt non r ea edificando .
1365 , 14. Ja nua rn . (P r aga e )
List Gordona , Ondieje, Wolfganga , Hanuäe a K unrade bra tti ZengeriiB ottmsta dtu, 20 s ciesa iem K a t lem o z6.mek R ottmsta dt, kteryz jest
zboi*il, smldv n uéinili a 20 kraluov ceskych z toho napomina ti nemaji abez jich v dle zemke zuse sta v éti nemaji.
(A. K. A r ch. 8. Wem . Luniy I. n. C C LXIV.)
549 . G am lns IV . episcopis O lomucensibus confert
titulum com itum ca pd la e r eg a lis B o emia e .
1365, 1 . M a r tii.
K a rolus IV . f . cl. R . Imp. s. a . et B . rex . V enera bili
Johenni Olomucensi episcopo, rega lis ca pella e B oemia e comiti,
principi et de v ote suo dilecto gre tiem suem et omne bonnm.
Inter a lia s sollicitudines, quibus cir ca disponendos ho
nores ste tuum et dignita tum, qui et qua e a felici regna nostro
B . et eins insigni corona r ite dependent, frequentis diligentia e
studio et a ccura ta mentis soller tia semper intendimus, illud
nostra s medita tioni singula ri quedem imagine occurrit ntique
pra ecipuum, queliter a d leudem C rea toris a ltissimi et ob cla ree
memor ia e illustr ium progenitorum nostrorum,quondam B . regum,
quinos pra ecesserunt feliciter , sa lntis remed ia , a uctore Domino,qui cuneta tuetur
, ca thed ra linm ecclesia rum,qua s antedictum
regnum nostrum B . felici guberne tione complectitur , v enera
bilem sta tum empliorihus continuo liber ta tum a c dignitetum
honor ibus decoremus. C onsid0 ra ntes igitur ecclesiesticos princi
pa tus huiusmodi nostr a s tempor a lis dicionis, ut pra emittitur ,
tanto plus honor is et dignitetis snscipere, tantoque la tioris
securita tis tra uquilla ri fiducia et sub umbra regia e pr otecti
onis quiescere, quento corona e rega li B . ec regio diede
1na ti de clementis principis bonita te conspicua benigniori
fuerint gra tia v icina ti. U t igitur O lomucensis ecclesie tue,
cui nunc dispensetione div ina pra eesse dinosceris, nostra e
libera lita tis gra tia a cceptis sublev etur honoribus et d igni
ta tum officns honoretur,tantoque ipsius pra esnles, qui pro
tempere fuerint, pr incipes nostr i,for tins ad nostros, regum et
c0 1 ona e B . a nimentur honores, subjectionem et iidem,quento
plur a se v iderint e majesta te regia beneficia recepisse : a nimo
deliber a to, non per errorem ent inpro v ide, sed sa no principum,
ba ronum a c procerum nostrorum a ccedente consilio, a uctori
ta te regia B . a c de cer ta scientia,te
,dev otum nostrum ca ris
simum,et univ ersos successores ta os
, Olomucenses episcopos,
pra efa ti regni nostri et corona e B . principes et dev otos,
ammodo imperpetuum rega lis capella e B . comites fecimus,
ordinamns, constituimus, er igimus, instituimus et creamus.
— 530
(et) principis nostri dilecti, megnificum sta tum et honoris ipsius
a ugmeutum conspiciunt, fer v entius inclinamur , promittimus de
singula ri freterna e pieta tis fa v ore et bona fide spondemus
pra esentibns, sine dolo, dicto fra tri nostro a d v ersus principes,
ba rones, nobiles, v a sa llos et elios quoscumque homines, cuius
cumque pra eeminentia e, gra dus siv e dignitetis ex istent, nullo
penitus ex empto, in omni ev entu siv e cesu, quoties necessitasincumberit, et nomina tim et ex presse a d recnpera tionem jurium,
utilita tum et per tinentia rum,qua e de corpore dioti mer chi
onetus que v is occa sione sen ca use a liena ta siv e distra ete
noscnntur, a dv ersus ba rones et v a sa llos a c ceeteros homines
einsdem ma rchiee, fideles ipsius et snbditos, qui occa sione
pra efa ta non contenti forta ssis, quod huiusmodi utilitetes,
jura et prov entus ma rchia s repeta ntur a b eis, ent a lle inten
tione quecnmque contra pra edictum fra trem nostrum ca lcanenm
rebellionis erex erint, quoties et quando per ipsum ent suo
nomine requisiti fuerimus, a ux ilia ri, coopera ri et a ssistere fraterno zelo
, prout decet, remediis et consiliis opportunis.
P romittimus etiam et sincere spondemus, dictum fra trem
nostrum, principa tum et ma rchionetum ipsius cum omnibus suis
a ttinentiis,in omnibus suis jur ibus, honoribus et gra tiis megni
fice conser v a re, ipsumque et principa tum eundem cum omnibus
suis a dheerentiis, ut pra efertur ‚ab omnibus v iolentiis, oppres
sionibus et iniuriis tueri et defendere generose, neque nos de
ba ronibus, v a ss llis et ca eteris subditis suis v erbo, fa cto,
persua sione sen consilio intromittere, imo quoties a liquis ex
dictis ba ronibus, v a sa llis et ca eteris suis subditis a d v ersus
eundem fra trem nostrum qua cumque temerita te per rebel
lionem ent a liam inobedientiam sen contuma ciam quov is ingenio
sen colore qua esito insurgere pra esnmpserit, nos una cum dicto
fr a tre nostro temerita tem repungnantis, insurgentis sen rebel
lantis huiusmodi compescere et refrena re tenebimur et debemus.
P ra esentium sub Imperia lis nostra s ma iesta tis sigillo
testimonio litera rum.
Da tum P ragae a . D . 1365 , Indictiane ter tie , V III . K a lendae
A pr .,regnorum nostrorum anno decimonono, Imperii v ero decimo.
(O rig. a r ch. S ta tuum M a r . B r a nd l IX.
— 531
551 : A rchiepiscopom m P r agensium in lagetos a po
stoliea e sedis per diocesin P r agensem, R a tishonensem ,
B ambergensem et M isnensem per petne pr omotio .
1365 , 28. M a ii.
U rba nus episcopns, ser v us sar v a rnm Dei. V enerabili fra tri
J oenni a rchiepiscopo P ragensi, in P ragensi pro v incia necnon
in R etisbonensi, B ambergensi et Missnensi civ ita tibus et dioce
sibus apostolicae sedis lega to, sa lntem et apostolicam bene
dictionem.
E x debito pa stora lis officn cupientes, quod subd iti et pra esertim in sortam Domini ev oc
'
eti jux ta piam disraositionem regis
pecifici sint pudici, pa cifici et modesti, illa libenter stetuimus
et concedimus, per qua e prompte semper ed peccandum hu
mena fragilita s tanta strictius ab illieitis refrenetur et cum
ex cesserit, dfl igentius corriga tun quento pluribus et forti
oribns fuerit gubernacnlis coa rcta ta . q ue tunc libentius
fa cere delectemur, cum a d hoc mundanorum regum et principum
v ote ex sincere ceritats concurrunt.
N uper siquidem ca rissimus in C hristo illins noster, K a rolus
R om . Imp. s. a . a c B . rex illustr is, coram nobis et fratribus
nostr is ex posa it, quod in B ambergensi, cujns diocesani et ecclesiaB ambergensis R omanee ecclesia e immedia te subjecti, a c in
R a tisponensi, qua e de S a lzeburgensi, et in M isnensi diocesi,qua e de Megdeburgensi prov inciis ex istunt, sint plurima castre
,
terra e, v illa e et la ca ad regem B oemiae, qui est pro tempore ,justis titulis pertinentia , qua e per ipsum pro regno B aemia e
v el elios pro 0 0 tenentur et pa citice possidentnr , et in quibusetiam ca stris, terris, v illis et locis plurima e plebania e et eccle
eine ec multitudo cleri consistnnt, quodque persona e ecclesi
astica e ibidem ex istentes sint nimium dissoluta e, div inis offlciis
et honostis moribus non v a cantes, plura que beneficia ecclesi
astica se inv icem non compa tientia insimul dampnabiliter
detinentes, ex quibus indev otio populi, anima ram pericula ,
aliaque mada et scanda la plurima snbsequuntur , ipsequo impe
rator ex illis, quae a b ipserum persona rum diocesani ex supe
rioribus minime corriguntur , plurimnm conturba tur .
— 532
Qua re dictus impera tor nobis humiliter supplica v it, ut
tem in B ambergensi, R a tisponensi et Misnensi civ ita tibus et
diocesi super pra emisse diligenter prov idendo, quam etiam
in tue prov incia P regar si, qua e in regno B oemia e consistit,ut ibidem pleniore a uctorita te v irtutes ex colantur et v itia
ex stirpentnr et ut etiam P ra gensis ecclesia in sna prov incia
amplia s honoretur,te et successores tuon
,erehiepiscopos
P ragenses, qui erunt pro tempore , a postolica e sedis lega tos
perpetnos ibidem constitnere et crea re de benignita te a po
stolica digna remur .
N os ita que pra emissis omnibus diligenter a ttentis a c
super his informa tione recepta et cum dictis fra tribus delibe
ra tione preebebita , ipsius impera toris in ha c pa rte supplica
tionibus inclina ti, de dictorum f ra trum consilio preedictes civ ic
ta tem et diocesin R a tisbonensem ab omni jurisdictione, dominiaet potesta te, qua e a rchiepiscopus S a lzeburgensis, qui est pro
tempere et qui in prov incia sue S a lzeburgensi, de que dicta
civ ita s et diocesis R a tisbonensis, ut pra efertur ‚ex ista nt, a po
stolica e sedis lega tus fors dicitur , in ipsis civ ita te et diocesi
R a tisponensi jure sen ra tione dicta e lega tionis habet sen sibi
quomodocunque et quelitercunque competunt v el competere
possnnt, et ab ipse lega tione dunta x a t,ex certa scientia
et de a postolicae potesta tis plenitudine , in totum ex imimns
et plena rie liberemus, teque et successores tuos,P ragenses
a rchiepisc0 pos, qui crunt pro tempere, perpetuos apostolicae
sedis lega tos in eisdem prov incia tna a c in B ambergensi,
R a tisponensi et M isnensi civ ita tibus et diocesi auctorita te
a postolica fecimus, constituimus et creemns,tibi et eisdem
successoribus in eisdem tue. prov incia a c civ ita tibus et diocesi,
ut ibidem ev ella tis, dissipetis atque plantetis et omnia et
singula , qua e ed hujusmodi lega tionis officinm de jure per
tlnent, ex ercere et fa cere v a lea tis, v ices nostra s et lega tionis
officium perpetuo committentcs, necnon contra dictores quoslibet et rebelles auctorita te nostre per censuram ecclesiesticam
,
appelletiöhe postposite , compescendi fa culta tem plenam et
liberam concedentes n'
on obstantibus quibuscnmque constitnti
onibus neenoa priv ilegiis apostolicis, gretiis et literis eidem
— 534
und tha n kunt otionlioh mit dissem brief a llen den, die in sehen
oder horen lesen, da z in unser a ls eines kunigs zu B eha im gegen
wertigkeit khumen ist der hochgeborne Wenczlaw,berczog
v on Troppew, unser lieber furste und getrewer, etwen ha rczogN ikla s v on Troppew seligen bruder , und ha t mit wolv er
da chtem mutts. unbezwungen und a uch mit rechter wissen,
dem hochgebornen J ohennsen, herozogen zu Troppew und
R a thibor , seins egenanten bruders sun, a uch unsern lieben
fursten und getrewen, a lle die enfelle, recht,anspreche und
v orderunge, die er a ls ein rechter erbe und eelicher unge
sunderter bruder berczog N ikla as des egenanten gehabt ha t,
ha t, gehaben oder gewannen mag zu dem herezogthumb und
furstenthumb zu Troppew und a uch la nden, steten, burgen,
dienern, lauten und guttern, die da rzu geboren, recht und
redlichen a ufgeben und gereicht in unser hende, a ls solche r
furstenthumb und herscha fl‘
t recht und gewonheit ist ; und
dieselben recht haben wir a ls ein kunig zu B eheim dem
egenanten herozogen Hansen und seinen erben durch seiner
getrewen dienste willen, die er uns v on langen zeitten bisher
gethan ha t, v on unsern sunderlichen gna den und mit rechte r
wissen v erliehen, v er leihen auch mit kuniglicher macht v on
B eha im, a ls wir zu recht sollen.
Mit urkunt dicz briefs v ersigelt mit unsern ka iserlichen
majesta t insigel, der geben ist zu P rag na ch C rists gepur t
dreiezehenhundert und da rua ch im sechs und sechczigsten
ja r , am freitag v or unser frawentag lichtmesse, unser reiche
im zwenczigsten und des kayserthumb im eylfi'
ten ja r .
(B r a nd l IX. 41 1 G r ünhagen II.
555 . C oncessio ejusdem duca tus per Wenee
slaum r egem .
1366, 30 . J anua rn .
Wir Wenczlaw,v on gotee genaden kunig zu B eha im
,
ma rggra tl'
zu B ra ndenburg und zu Lussiez, ha rczog zu Luczem
burg und zu S lesien und grad'
zu S ulczba ch, bekennen und
thun kunt offentlich mit diesem brie lfe a llen den, die in sehen
oder heren lesen,da z in unser gegenwertigkeit kommen ist
der hochgeborn Wenczlaw,ha rczog zu Troppew, unser lieber
furste und getrewer , a twa n ha rczog N ikla s v on Treppaw seligen
bruder , und ha t mit wolv erda chtem mutta , v nbazwungan und
auch mit rechter wissen, dem hochgebornen J oha nnssenn,
herozogen zu Troppew und zu R a thibor , seins egenanten bruders
sun,auch unserm lieben furstau und getrewen, a lle die anuelle,
rechte, anspruch0 und v orderunge, die er a ls ein rechter erbe
und ein elicher ungesunder ter pruder ha rczogen N icla s des
egena nten gehabt ha t, ha t, gehaban oder gewinnen mag zu
dem harczogthnmb und furstenthumb zu Troppew und auch
la nden, statten, burgen, dienern, leutten und gnttan, die da rczn
geboren, recht und redlichen a ufgeben und gereicht in unser
hands, a ls sollicher furstenthumb und herschefte recht und
gewonheit ist ; und dieselben recht ha ben wir a ls ein kunig
zu B eheim dem egenanten ha rczog B a hnsen und seinen erben
durch seiner getrewer dienst willen, die er uns v on langen
zeitten bisher geta n ha t, v on unsern sunderlichen gna den und
mit rechter wissen v er lihen und v erleihen auchmit kuniglicher
ma cht v on B eha im,a ls wir zu recht sollen.
Mit urkund dicz briefl‘
s mit unserm kuniglichan a nha n
gandan insigl, der geben ist zu P rag na ch C hristi gepurt
dreyzehen hundert ja r , da rua ch in dem sechs und sechczigisten
ja r , am freytag v or unser lieben f rawenta g liechtmesse, unsere
kunigreichs im dritten ja re .
(P clzel Wenz. V. B r a nd l IX.,41 2 )
556. Inv estitio Joa nnis ducis Opa v iensis da duca tu
R a tibor ensi.1366, 30 . J a nua rn .
Wir K a r l v . G g. R . k. z. a . z m. d . R . u. k . z. B eheim
B ekennen und thun kunt offentlich mit dissem brief a llen
den, die in sehen oder horan lesen, dez fur uns komen ist
der hochgeborn J oha nnes, ha rczog zu Troppew und zu R a thibor ,
unser lieber furst und getrewer , und ha t uns demutiglichen
geba tten, da z wir im und seinen erben da s ha rczogthnmb zu
R a thibor mit a llen seinen herscha titan, burgen, stetten, la nden,
leuten und gutten und a llen andern rechten und zngehorungen,
536
die v on uns und der cronen zu B eha im zu lehen geen, v on
unsern sunder lichen gnaden v erleihen geruhten. D as haben
wir a ngesehen sein red liche beta und auch die steten ge
trewen dienst,die uns
,der cronen zu B eha im der ege
na nte harczog Hans oft nuczlichen gethan ha t und
furbes thun wi] und mag in kunfitigan zeitten, und haben
im und seinen erben, mit wolv erda chtem mutta und mit ra te
unser furstau und mit rechter wisse, da s egena nte ha rczog
thumb R a tibor mit den na chgeschriban burgen, stett0 n und
merckten : R a tibor,B oslaw,
Z a r , P lessen, R ibnik, N iklaw,
K ozel und G libicz und a llen a ndern herschefften, gerichten,
landen,leuten
, guttan, nuczan, gelten und zngehorungan. wie
man die mit sunder lichen werten benennen mag, in a llen iren
granczan, die zu demselben ha rczogthnmb geboren, a ls sie
atwan ha rczog Lesko zu R a thibor , des egenanten harczog
Hanns oheim,besessen und gehabt ha t, und v on im v ud seiner
schwester A nnan, ha rczog Hannsen mutter , an denselben
harczog Ha nnsen geerbet und gefa llen sein,v on unsern sunder
lichen gna den genadiglich v er liehen und leihen a uch v on unsern
handen, a ls wir da s zu rechte thun selten und mochten. U nd
dieselben ha rczogthnmb, herscha fft, burge und stette, land und
leute und gut, ha t er a uch v on uns a ls v on einem kuhig zu
B eha im,seinen rechten her rn, wirdiglichan entpfangen.
M it urkhunt dicz briefs v ersigelt mit unsern ka iser lichen
majestet insigel, der geben ist zu P rag na ch C hristi geburt
dreizehenhunder t,da rua ch in dem sechs und sechczigistan ja r,
am nagsten freitag v or unser frawentag liechtmesse, unser
reiche im zwenczigsten und da s kaysser tums in dem eyltften jare.
(B r a nd l IX. 413. G r unha_qen II. 386. S im iles litter a e
r egis Weneesla i. B r a nd l IX.
557. U nio heredita r ia inter B oemiam et A ustriam
r ano v a ta .
1366, 26. M a r tu . (P r aga e)C a rolus Imp .
,W encesleus rex a t Joha nnes ma rchio reno v ant Ordi
na tionem super mutue de v olutione inter B oemiam at A ustriam.
(Tr a nsm mp tum ep iscop i B ar tholdi B r ix cnsis ddo . 1427,
26. F ebr . G o ld a st d e jur ibus r egni B . B r a nd l IX.
- 538
fidelita tis, homagu, subjectionis at abedientia e, sieut in susceptione fea da rum cansuetum est fiari
,sibi nt regi B aemia e pra a
stiterimus corporelia jur amente , sieut etiam nostri heredes et
successores legitimi, ma rchiones Mora v ia e, ma sculini sex us,
eundem merchianetum cum a ttinentiis einsdem ab ipso ut a
rege B aemia e, heredibus at successoribus suis, regibus B aemia e
et a corona regni einsdem,in fendum recipere tenebimur et
habere ; a a tamen conditione natantar adiecta , quod idem
ma rchiana tus cum pertinentiis suis in eum censum, nbi nos,
heredes et successores nostri legitimi, ma rchiones M ora v iae,
sex us ma sculini, sine heredibus legitimis ma sculini sex us
da caderemus,a d ipsum ut a d regem B aemia e, heredes et suc
cessores sna s,reges B aemia e, a t a d cora ham einsdem regni
inmedia ta dev olv etur, sieut pra emisse omnia in a liis litteris
desuper canfa ctis plenius sunt ex presse.
N a s tamen ax lida lita ta at dilectione dabitis, commodi
ta tibus diati domini Impera toris, heredum et successorum
suorum pra edicta rum prov idere cupiantes, sibi bona fide, a bsqueomni da la et sub jur amento, quod desuper v iv a v oce a d sa ncte
D ei ev engelie corporeliter pra astitisse dinoscimur , pro nobis,
nostrisque heredibus et successoribus, ma rchionibus M ora v ia e,
promisimns, quod homines ipsorum,feuda ta ria s, v as
'
a llas et
elios quoslibst subjectos, ba rones, nabiles et ignabilas, eccle
sia stica s et sa ecula res, contre ipsorum v olunta tem at in pra e
judicium ipsorum in banis, qua e in regna B a emia e obtinant,
nunquam det'andemus, protegemus, pra laquemur , manntanebimus,nac ipsos tuebimur in futurum, sieut etiem ipse, heredes et
successores sui praedicti contra nostrum,heredum et succes
sorum nostrarummarchianumMora v ia e v olunta tem a t innostrum
pra ejudicinm nostras homines, feuda ta rias, v a sa llos et e lios
quoslibst subjectos, ba rones, na biles et ignabiles, ecclesia sticas
at sa ecula res, qui in merchianetu M ora v ia e bona obtinant,
in eisdem banis defendere, manutenere, protegera , prologa i
ent tueri e liqueliter non debebnnt.
N a ta nter etiam pro nobis,dictis nostris heredibus et
successoribus, M ora v iae ma rchionibus, sibi, heredibus a t suc
cessoribus suis, B aemia e regibus, animo delibera to et de certa.
— 539
nostre scientia , bona dde, sine omni da la , promisimns, et super
ao ba ronum et fida lium nostra rum communica to consilio sana
et ma turo promittimus pa r haec scripta , quod nos et diati
nostri heredes et successores, ma rchiones Mora v ia e, praefa tum
regnum B aemia e, ettinentia s at pertinenties einsdem singula s
a dicta domina nostro, heredibus at successoribus suis pra a
dictis, jure accla siastica v el civ ili ent fa cto ta cite v el ex
presse, par nos, a lium sen a lias, a lique occa sione, ra tione v el
ca usa , directe v el indirecte, quov is ex quisito ingenio v el
colore,nunquam imperpetunm,
in tata ent in pa rte, aufl‘
eramus
nac a uffarr i, quantum in nobis est,sine omni da la quomodo
libet permittemus, nac ipsum regnum B aemia e cum suis
pertinentiis nobis v endica bimus, a pplicabimus ent regnum
B a emia e eliqueliter impatemus ; nisi m eum aasum,nbi dictum
dominum nostrum Impera torem,heredes et successores suos
preefetos absque heredibus legitimis ma sculini sex us decederecontingeret, quia tunc dictum regnum B aemia e cum suis a tti
nentiis a d nos, heredes et successores nostra s, ma rchiones
Ma re v ine, esset da v olntnm. E t nos,heredes a t successores nostri
pra efa tum merchianetum cum a ttinentiis at pertinentiis suis ab
dicta domina nostro Impara ta re ut a rege B aemia e, heredibus
ct successoribus suis, regibus B aemia e, et a corona regni pra e
diati in feudum illustre at insigne recipere et omni tempare
tenere debebimus, prout in a liis litteris desuper tra ditis plenius
est ex pressum, qua s littera s in omnibus suis clausulis, san
tentiis, tenoribus et punctis, sieut scripta e sunt, in suo robore
per omnia v olnmus r emanere. E t a d omnie et singula pra edicta
et a a rum quodlibet, prout ex pressantur superius, obser v a nda
nos bone fide,absque omni dola , at in v irtute ca rpora lis jura
menti pra edicti de certa nostre scientia obligamus.
P ra esentium sub a ppensa majori nostro sigillo testi
manio littera rum.
Da tum P raga e a . D. 1366 in die sanctorum Tihur tn
at V a leria ni mert.
(A r ch. S . Wenc. G olda st p . 319. B r a ndl IX. 425 .
S imila r r ev er sa les C a roli I V. Huber R eg. Imp .)
— 540
561 . Insta lla tio ducis P iemysla i Tessinensis.
1366, 21 . Aprilis.
List Premka knia tete Tésinskéha,1 0 od ciesate K a rla piijel sv é
knü stv i Téäinsk6 a ze v a zuja se v iem kra löm deskym buddcim v menstv ie
i korun0 ceské , a pifsahu na ta u5inil.
Wir P rzymak v . G . g. ha rczog zu Taschin und zu B uthum
bekennen und tun kunt ofl'
anlich mit diesem briefe a llen den, die
ihn sebent oder baren lesen, da z wir v or etlichen ja ren in
der stet zu B resla human sein fur den a llerdurchleuchtigsten
furstau und herren, hern K a rl R . k. z. a . z. m . d . r . und k.
zu B eha im,unsern lieben gnedigen her ren, und ha ben an yn ge
mutha t, da z er a ls ein kunig ze B eha im uns a lle unser furstentum,
lent, herschelfte und gut, die v on dem kungreiche und der cranen
za B . lehen sint,v erleihen geruahta , und haben ym dieselben
furstentume, lent u. herschefi’
te benennet, dez ist : da z ha rczogtnm
zu Ta schinmit seinen zngehorungen, B uthum ha lb, Tost, B yzankretzen
,G libycz, S ev a r , C zeles, S wyba und wa z da rzu gehorat
D as ha t er a ngesehen unser dymutige beta und begerung
und ha t uns dieselben ha rczogtum und furstentum mit a llen
iren herschetf ten, eren, wirden und nutzen na ch unser fur
ga be a ls ein khuig zu B . recht und red lich v erlihen.
D as ha ben wir in den czeiten, d a wir die leben v on ym
empfingen, fur uns,unsir erb1n u. na chkamen, herezagen zu
Taschin und zu B uthum,dem egenanten unsern herren, dem
kaiser a ls eynem kunge zu B eheim, seinen erben u. na chkomen,
kungen und der cranen desselben kunigreichs bedechticlich u.
mit rechter wizzengehuldet, gelobtu. gesworen a ls unser rechten,
na turlichen, ordentlichen herscha ffte u. lahanha rmu, da z wir ym
getr ew, gehorsam 11 . a uch unter tenig sein wellan u. snllen, iren
scha den zu wenden u . iren fruman zu werben, zu a llen stunden.
U nd da v on ha t er a ls ein kunig ze B . uns 11 . unsern
erben u. na chkomen dieselben lehen ba stetiget mit a llen
iren zngehorungen, a ls da v or geschriben stet.
M it urkund
G aben zu P rag nach C hristus geburt 130 0 ja r u . in dem
663t0 n ja r , an dem nehsten dynstage v or S anta G eorgen tage .
(A. K . L1m ig I. n. C C LX I V. G rünhagen II.
— 542
Oesterreich, zu S teyer , zu K erndten und zu K ra in, herrn auf
der windischen M erck, zu P artenen, greifen zu Habspurg, zu
Tyroll , zu P fyrdt und zu K yburgk, ma rggrafi‘
an zu B urgaw
und landgrelfen in Obern- E lsa sz an dem andern theil , na ch
ordnung das a llmecht1gen G ottes beeden seiten unter eina nder
v on wegen der na tur und der geburt des geschlechts zu
eina nder sipplich gehören, in solcher mesze , da sz welcher
theil under uns ga r abgienge und sturba ohn ahliche leibs
erben,da sz da rsa lbig theil dem andern a ller seiner la nde, es
say kunigreich, fürstanthumb, gra fischa fitan oder herschef ten,
die er hinder im liesse,billich und durch recht gönnen soll
für a llen a ndern leuten : da rumb haben wir und sie, beeden
seiten,mit wahlbeda chtam mutha , mit rechter wies und mit
r a th der unsern,solcher gemechtnus, ordnung und v ereinigung
gathun recht und redlichen,a ls herna ch
*
geschrieben staba t ;
B ay namen :
1 . Ob da s geschehe (da G ott für sey), da sz wir,der
wegen khayser C a rl, Wenzla kunig zu B eheimb, und J ohannsz
m a rggr a tfen zu M ehren,und unser a ller ehelichen kindt,
sün und tochter,die wir nun haben oder hienach gewinnen,
a bgiengen und stürben ohn eheliche laibs- erben,und a uch
,ab
dieselben unsere kind leibes- erben gewunnan und die auch
f ürba sz ohne ahliche leibs- erben stürben, a lso, deez unsere
lendt, kunigreich, furstenthumb und her rscha fftan rechter
leibes- erben und erbes- erben, die v on unsern und ihren leiben
ehlichbekhemmen, erblos wurde, da sz da nn a ls die v orgena nnte
unsere lendt,kunigreich, fürstenthumb und ha rrscha ii
'
ten, die
wir nun haben oder herna ch gewinnen, mit a llen ihren ge
richten, rechten, nutzen, würden, ahr an, freyheiten und a llen
guten gewahnha iten, die derazu gehören, wie die genant sindt»
ohn a lle hindernüsz erben und erblich gefa llen sollen mit
gentzem v ollkomnen recht a uf die v orgenanten hertzogen zu
O esterreich und a uf ihre header leibs- a rben, süna und töchta r ,a b si die mit hälffe G ottes gewinnen, und auf derselben
ahliche erhas erben ewigklich.
II. G eschehe es aber (da G ott fur sey), da sz die v or
genanntenhertzogen zu Oesterreich, zu S teyer und zu K örndten,
unsere oheimban, a bgiengen und sturban ohn ahliche leibs
erben und a uch ob sie leibes- erben gewunneu, die fürba s30 r
auch ohne leibes- erben sturben, und ihre lendt, furstenthumb,
gra fischa tften und harrschatftan a lso rechter ehlicher leibs
erben und erbes- erben erblos werden, da sz dann a lle die
v orgenannten und andere ihre erbliche lendt, hertzogthum,
furstenthumb, ma rggra fischafi‘
ten, gra fischa ffteu, v esten, stette,
leute und guatter , die sy nun ha ben oder herna ch gewinnen,
mit a llen iren gerichten, rechten, nutzen, wiirdtan, ahran,
freyheiten und guten gewahnhaiten, die da rzu gehören, wie
die genant seyn, ohne a lle hindernüsz erben und gefahlen
sollen mit gentzem und v ollkommenen recht auf uns a ls einem
kunig zu B eheimb, Wentzela en ein kunig zu B eheimb, unsern
lieben sun, seine geschwistreiden, J ohannsen, ma rggra fan zu
Möhren, unsern lieben brudern,seine kindt
,und auf uns und
ihr a ller eheliche leibes- erben, söhne und töchter , und a uf
unsere und derselben ahliche erben und erbes- erben ewigklich,
die v on unsern und ihren leiben ahlichen kommen mögen,
ohn a lle ga fehrte.
III . U nd a uf die rede, da sz die ehganennte v a rma chung,
ordnung, v ereinigung der lenda awigklich in ihren creil‘
tan
ungehindert und unv a rruckht bleiben,so haben der obgenannt
J ohannsz, ma rggreif zu Mähren, unser lieber bruder , und
andere geistliche und weltliche fursten, greifen und herren
mit sambt der gemeinscha ii‘
t derselben chronan und könig
reichs zu B eheimb, mit willen des durchleuchtigen Wenzela as,
khunigen zu B eheimb, unsers lieben sans, irs herren, na ch
ihr em lendt- recht und löblicher gewohnheit, die ahegenennten
A lbrechten und Leopuldan, hertzogen zu Oesterreich, zu S teyr
und K a rndten, zu kunigen zu B eheimb gekhua rt, ob es na ch
laute der ehegenanten v a rm5 0 htnüs, ordnung und v ereinigungder la nde znf ahlan khemme, a lso da sz wir , die ehegenanten
ka nig Wenzla , unser sun, J ohennsz ma rggreti‘
zu M ehr an‚
unser bruder , und unser a llen eheliche erben und erbes- erben,
siin und töchter , a bgiengen und stürben,mit solcher beschayden,
dasz dieselben unsere und ihr a ller lendt und leute, beeden
seiten, welchen theil sie aus gefahlen, bleiben sollen awigklich
544
hey a llen den rechten, freyheiten, gna den und guten gewahn
haiten, die sy v on a lter geha bt und herna ch gebra cht haben,
ohn a lle gefehrde.
IV . In dieser v orgeschriebenen v arma chung, ordnung und
v ereinigung der lande, haben wir und sy, baden seiten. wis
zentlich ausgenommen da s kunigreich zu U nga rn, mit solcher
underschiad, ob es khainem under uns a llen oder unsern erben
und na chkommen würdten mit das kunigas und der landt
leuthe des kunigreichs zu U nga rn willen, da sz der oder die
selben wohl da sselbig auf nemen mögen, in solcher geschieht,
ob derselbe, dem es a lso wirdtet, und sein erben oder erbes
0 rben ohne ahliche leibes- erben stürben, da sz es dann auf
den andern theil nicht gefahlen solle v on wegen der ehegeo
nanten v arma chung, ordnung und v ereinigung der lande,
sondern es soll fehlen na ch willkhör und gewohnheit. der
landtha rran und des lundts zu U nga rn.
V . A uch haben wir und sie, beaden seiten
,wissentlich
für uns selber und für a lle unsere erben und erbes- erben, als
v orgeschrieben ist, geschworen einen leybliehen aydt zu den
heiligen mit angerurten händan auf da s heilig ev angelium und
auch gelobt und geloben mit unsern trauen fürstlichen wirdig
ka it,da sz wir , beaden seiten, wider v orgeschriben v a rma chung
und einigung der lendt, mit uns selber nochmit andern leuten,
weder mit gericht, noch ohne gericht, noch mit einen andern
sa chen,des rechten oder getha t, heimlich oder ofi
"
entlich, immer
gathun sollen na ch wollen, und auch niemandt v erhengen,
gesta tten oder gunnen, da sz er da rwieder thus, in kha ihar
weise, ohn a lle ga fehr te.
V I. U nd war es,da sz unser einer , beeden seiten, sich
v ergassa und immer wider die v a rmachung, ordnung und
einigung der landen icht getheten (da sz G ott für say und dasz
wir nicht getreuen) und ab unser einer , beaden seiten, v orma ls
eine brieif geben hätte oder hernach eine andere brielf gaben,
die wider diese v orgeschrieben v arma chung, ordtnung und
einigung der landts in einem weeg wa ren, die sollen irrig,
v ernichtet, untuglich, todt und ab seyn und khaine krafi‘
t ha ben
noch gewinnen, wenn wir , beedan seiten, ie in solcher geschieht
546
them zu Oesterreich, zu S teyer und zu K erndtan, zu Tyrolund zu Habspurg die gr a fischafl
'
ta und a lles, da s sie v on
dem ehegenanten römischen reich zu lehen haben, es say
f iirstenthum, gra fischa tften‚ herr-scheften, lendt oder lent.
IX. D a s haben wir durch sunderlich diemuttiger hatte
willen der ehgananten fürsten, beaden seiten, und durch des
rechtenwillen, da rumb die na chgeschriebenen fürsten und herren
gefraget, eines theils zu P rag und ein theil zu Wien, a ls sie
in beeden stetten in unser geganwirdigkhait gewesen sind t,
zu dem ersten die hoehgebohrne R udolffen, hertzogen zu
S a chsen, des heiligen reichs ertz-ma schelckh, unserm lieben
oheimb und furstau, Ottan, ma rggrefl‘
en zu B ra ndenburg und
zu Lausitz, des heiligen reichs ertz- cämmerer , unsern lieben
sun und eydem,und die ehrwurdigan P ilgerim, ertz
- bischoif
zu S a ltzbnrg, A lbrechten zu P a szaw, P aulen'
zu F raysingan,
D ieteriehen zu M a intz,Lambreehtan zu S peyern, J ohannes zu
P ritzen, B ernha rd ten zu N ürnberg, R udolti‘
an zu V a rdtan und
P a tarn zu K hur , die bischotfen, und hoehgebohrnen A lbrechten,
hertzogen zu M echelburg, O ttan, lendtgraüan zu Hessen, und
d ie edlen, B urgha rdten. hurggra ffan zu M agdeburg, unsern
ha lfma ister , J ohansen, landtgretfen zu Luttenburg, U lr ich zu
S chamberg, Otten zu Ortemburg, Hermann zu C yli, die greifen,
und andere des heiligen reichs fürsten, präla ten, greifen,
f rey- herren und getreuen, ob wir solche lehen beaden seiten
na ch der ehgananten ha tte billich und durch recht thun und
leihen möchten und solten ; und dieselben ellesambt gemai
niglieh haben uns,mit wolbedechtam mutha
,khundtlieh unter
weiset und mit recht und urta l erfunden und ertha ilet, deez
wir solche lehen durch recht leihen möchten und sollten. in
a ller der ma sse, a ls da v or ihr hatte und bagahrung ge
schrieben stabat.
X . U nd da v on um solche r adtlicha hatte, a ls die v or
genannten khuigWenzla,unser lieber sun, J ohannes ma rggra f
zu M ehren, unser lieber bruder , an einem teil, und die hoch
gebohrnen A lbrecht und Leopoldt, hertzogen zu Oesterreich,
zu S teyer und zu K erndtan, unsere liebe oheimen und fiirsten,
a n dem andern teil, uns a ls ein römischer kayser , ihren
547
herrn, a ls gleiche, gemeine, v ereinte und ungesunderta
wa rter gemeiner anfähle na ch la ut der ehegenanten v er
ma ch1ing, ordtnung und v ereinigung der la nde diemutigklich
gebeten und an a us durch recht gefordert haben und durch
d esselben rechten willen, da sz da rumb in unser khayserlichen
gagenwir digkhait in gericht und urtheil beide zu P rag und
zu Wien funden ist, und bey name da rum,da sz der ehganennt
J oha nnsz,merggra ff zu M ehran, unser bruder , und andere
geistliche und weltliche fursten, greifen und herren mit sambt
d er gemeinschafi'
t der cranen und des königreichs zu B oheim,
d ie v orgenannten hoehgebohrnen A lbrechten und Leupolden,
hertzogen zu Oesterreich, zu S teyer und zu K erndtan, unsere
liebe oheimen, mit willen des durchleuchtigen Wenzla es,
khunig zu B öha im,unsers lieben sune, ihres herrn, na ch
recht und löblicher gewohnheit des la ndes zu kunigen zu
B öha im ainmüthigklich und willigklieh erkha ren haben, ob es
nach lantung der ahegenennten ma ehung, ordtnung und v er
e inigung der lenda zu fehle komme,a lso
,da sz wir , könig
Wenzla,unser sun
,J ohannsz, ma rggra f zu M ehran, unser
bru der , und unser'
a ller erben und erbes—erben, söhna und
töchter abgiengen und stürben.
X I. U nd auch umb da s solche v a rma chung, ordtnung und
v ereinigung der lenda entzwischen den genannten fürsten beiden
s eiten eine ewige söhna und fraundscha fft bringa t, zu ahran,
zu d ienste und zu würden dem heil. römischen reich, zu ge
meinen nutze und auch zu trast, zu friede und zu gna den
d er gemeinen christenhert
XII. S o haben wir für uns. römischer kheysa r und kunig,
unser na chkommen, mit wort, gunst, wissen und willen der
e hur fürstan des heiligen reichs, mit wahlbeda chtam mutha,
mit rechtem wissen und mit v olkhummenheit khayser licher
ma cht dem ahegenennten könige Wenzele , unserm lieben sune,
seinen gaschwisteren, erben und na chkamen, königen zu B öhaim,
J oha nnsen, ma rehkgra ffen zu Mähren,unsern brudern, seinen
kindern, erben und na chkomman, ma rggra ffen zu Mehren, an
e inem theil und A lbrechten und Lanpoldtan, her tzogen zu
O esterreich, zu S teyr und zu K erndtan,iren erben und na ch
— 548
khamman a n dem a ndern theil,mit einander samentlich und‘
ewigklich v erliehent und v er leihen a lle der andern fürsten
thum,herzagthum, ma rggreflischa tften, gra ti
'
scheiften, herr
scha fften,lendt und laut a ls gleichen, gemeinen, v ereinten und
ungesunderten wa rtern gemeiner enfelle , na ch la ute der abge
nanten v a rma chung, ordnung und v ereinigung der lenda , a ls
da v or begriffen und beschrieben ist.
XIII. U nd besta tten auch, confi rmiren und befesten wir
für uns, römische khayser und könige, unser na chkhommen,
mit wort, gunst, wissen und willen der ehurf ürsten des heiligen
reichs a ls ein römischer khayser awi klich die v orgeschriebene
v a rma chung, ordnung und v ereinigung der landte, in a llen
ihren meinungen, sinnen, puncten und a rticnln v on wort zu
wa rte, a ls da v or geschr ieben sta tt. U nd ob einerley gebrechen
des rechten oder getha t, der zierha it und schönheit,die man
durch recht in diesen sa chen billich ga thun und geha lten,
helle und lichte, v ersinnat ware, oder durch finsternösse oder
unv a rnehmliehkeit der sinne und der worte, oder sonst in einer
waisz in diesen v a rma chungan, ordnungen und v a reiniguugen
der lande were, den erfüllen wir v on sonder lichen gna den.
M it urkundt diez briefs v ersigelt mit unserm khayser
lichen insiegel, der geben ist zu S hayma na ch C hristi gaburdt
dreyzehenhundert jahr , da rua ch in dem sechs und sechzigsten
j ahre, an dem nechsten freytage na ch dem heiligen a uff ahrt
ta ge, unser reiche in dem zwentzigstan und des khayserthumbs
in dem zwöltf ten jahre .
(A r ch. S . We re. O r ig. duo a r ch. ca m . Vind ab.
B r a nd l IX.
565 . E nuntia tio C a roli IV . super positi0 na ma rgra
v iormn Mor a v ia e .
1366, 19. M an .
Wir K a rl v on gotes gna den r amischer kaiser , czu a llen
czeiten ma rer des reichs und kunig zu B ehem, bekennen und
tun kunt offenlieh mit diesem briana a llen den,die yn sehen
oder ba ren lesen
550
ja re, an dem nechsten dynstage v or dem heiligen pfingstaga ,
unser reiche in dem czwenzigsten und des ka iser tums in
dem czwelften ja re.
(O r ig. a r ch. S lo t. Mor a v ia e,inter P n
'
v i’cgia 1 2 .
P elze’,K . K a r l I V. n. C C LXXX VII. B r a nd l IX.
566. E nuntietio a r chiepisca pi Maguntinensis, unioni
heredita riae inter B oemiam et Austrium a lectornm no
mine consentientis.
1366, 18. .Inm 1 . (E ltv illa e .)
(A rch. S . Wea r . B r a nd l IX.
567. E piscopus Herbipolensis regna at cor ona e
B a emia e v endit oppidum Y pphofen cum tr ibus ca str is.
1366, 20 . Augusti. (Herhipoli.)List A lbrechts biskupe Wörzbnrského. 2 0 spra v adliv ym trham proda l.
ciesa r1 K .,krali V . a budücim kra löm össkjm dediche mestecko t ofan
a zamky S wamberg, N uwanba rg, Hahenburg, s mésteökem B iba rt s dv oran
za LX tisic kop.
(A. K. P elzel K . K a r l, C C LXIX)
568. C onsensus C a roli Imp . et a rchiep. Magna t
circa Heydensfeld pr o rege Wencesleo emenda .
1366, 25. S eptembr is. (Wü rzburg .)List ciesa ia K a rla , v kterém pov olenia ddv é jako:tta hla v a R iie
krali Vdasla v a v i, aby mohl dédiönö köpiti Haytingsfeld a jine zbo£ie
(M ain- B ernheim,B riasenda rf etc kta ra bylo A lbrechtov i biskupn Würz
burakémn za sta v eno.
List Gerla chs a reibiskupa , 120 s pa v olenim ciesa ie K . krdl V dcsla v
Haydinsfeld a M oin- B ernheim zditi hra diti mü2 0 . (It. 2 7. S ep t.)
(A. K. Lunig I. n. C C LX VII. et C C LXIX.)
569. E nuntia tio Weneesla i ducis Lux emburgensis
super ducetibus suis.
1366, 27. Octobris.
A . 1366 d . Impera tor in N urenberch canstituit v ica rium generalem.
S . Imp . per A lamaniam Weneeslaum B rabentia e a c Lucemburgensem dncem .
Wir Wentzlau, v on G ottes gna den hertzag zu Luzem
burg, zu B ra bant und zu Limburg, v on wegen des a llerdurch
leuchtigsten furstau und herrn, hera n K a rls R amischen keisers,
zu a llen zeiten merers des R eichs und kunigs zu B ehaim,
unsers lieben gua edigen herrn, in Tautschan landen u. in a llen
andern cra iszan u. gebieten, die dissa it da s Lampertischan
gebirges gelegen sind , gemeiner v ica rius etc. bekennen u.
tha n kund otl'
endlich mit diesem bried"
a llen den, die ihn schon
oder hören lesen
Wann der ahegenendte unser gnediger herr a ls ein
römischer kaiser , durch sunderlich sein kaiserlich gna de a us
seinen 11. des heil. R eichs gemeinen v ica rian gema chet ha t
in den ahegenendten landen a . uns 11. unter erben u. na ch
komben a lle enfelle, die v on dem ta ge, a ls seine briefe geben
sindt, die wir da rüber haben, jenseiten des R eyns im a . dem
heil. R eiche ledig werden oder leichte, itzund im a . dem
R eiche v orfa llan wa ren, es seien furstenthumb, gra fischeif te,
herschafl‘
te oder sanst andere güter , wie man die benennen mag
mit eigentlichen sunderlichenwa rten, a ussgenomben den steten,
burgken, la nden u. leuten, die in E lsassen u. anderswo a ber
R ayn die hochgebornen furstau u. herrn herezagen zu Oster
reich, zu S teyer u. zu C a rndten haben ;wenn dem ahegenendten unserm harrn a ls einem kaniga
zu B ehaim, seinen erben u. na chkomben, kunigen zu B ehaim,
dem kanigreicha n. der cranen da selbst a . dem hochgebornen
furstau, herrn J ohansen, merkgra uen zu M a rborn, unserm
lieben bruder, seinen, ka nigan, erben u. na chkomben dieselben
la nde, leute u. güter v orma ls mit briefen u mit redlicher
kundscha fl'
t recht u. redlichen v erma ehet sein, in solcher
meinung, dass wir 11. unser ea liche leibserben a lle andere
solcher furstenthumbe, gra ti‘
schafl'
te, herscheff te u. ander gut,
a ls da v or begriffen ist, uns selber erblich n. ewiglich ba
ha ltan sollen.
M it solcher bescheidenheit, ob es zu solchen schulden
kame (da G ott fiir say), da ss wir a lso stürben, da ss wir
ca liche leibserben hinter uns nicht liessen, dass denn das
ehegenandt unser herzagthumb zu Luzamburg mit a llen den
selben furstenthumhan, gretischa fften, herschefften a . guta rn,
d ie a lso a . in solcher weise, a ls da v or begriffen ist, v orfia len
o der sich v erfa llen hatten, auf den ahegenendten unsern
herrn, den kayser , a ls einen kanig zu B eheimb 11. seine kind t
na ch recht u. gewohnheit unsers harzogthums u. das landes
zu Luzemburg lediglich, erbliglich a . an a lle hindernussa
f a llen sollen.
Mit a rkand dits briefes v ersiegelt mit unserm insiegel,
gaben zu N ürnberg nach C hr. geburt dreizehen hunder t jahr,d a rua ch in dem sechs u. sechzigsten jahr , am S t. S imons u.
J uda s abendt, der heil. zwöltlbaten.
Lunig I. C C LXX.)
570 . Litta r a e obliga tor ia e burg ra v io rum N orm
bergensium .
1366, mense Octobri. (N ormberga e.)
List purkrabi F ridricha N a rmberského,kdeZ sa zev a zuja cia sati
K e rlov i a buddcim jeho, kra löm deskym ,ze jemu md reden a poma cea
b3ti po v äecky ea sy i jeho budüoi, purkrabi N ormber6ti .List F ridricha purkra bi N ormberskéha , kd0 2 sehe, dédice i buddci
podddv ä. v ahn en K erlo v i krali ceskému,dédicöm i bndücim v 0 6né
,
jim poméha ti.
List F ridricha purkrahi N ormba rského, v nemt v yzné v é . j a koi otacjeho a attya za pea li sd so cieseti K erlov i, a krali V öcsla v a v i 5 0 to v iacha
zdr20 ti chce. (A . K .)
List A lbrechts a F ridricha purkra bi N ormbera kich ze dne 31 . mije1358, i e jest jim cieca i K . potv rdil jich prev ca v R iti maji a 120 to po
t v rzeni md bez shady hyti, ca t kralov e éeöti maji v B a v a i1‘
ch i v jiny'ch
zemich némecky'
ch, a ze maji v tom ra dni a pamocni bjti kra löm ceskym,
a by pii tom v ööné za cha v äni hyli. (A . K .)
571 . C a str i P r ichsendor f emptio .
1366, 16. D eeembr is . (S ulzba ch)
Die bruder F uchs v . Dornheim v erkaufen K . K a rl IV . 11. der kraneB öhmen ihre burg P richsanda rf in F ranken um 650 0 pfund heller.
(A r ch. 8. Wem .)
— 554
575 . Munitionis P rysenda r f emptio v end itio .
1367, 18. J anner ii. (Wur zbnrga e.)
List A lbrechts , kanov nika W ürzburského a bratti jeho,kdei:
eiesa r1 K . ja k0 2ta éa skému kröli, dédicöm i budricim cesid m kra löm
pr 0 dt v aji P rysendarf tv rz a v es a odiikaji sa v öeho präv a sv ého, dédicnov
i hudücich sv ych, 0 0 2 tu maji.D v a listy A lbrechts biskupe Wyrczpurského a kapita ly, kdei se
za v a zuji i buddci ka nov n1ky, 2 0 krali V . i buddcim kra löm eeskym
v Haydnsf eldn, F ernheim, P risenda r fu a v_]1 0h piislu£ienstv i 2adné pie
k52ky v ni0 0 m2 nachtéji em iti.
(A rch. S . Wem .)
576. Arcis Michelsfeld emptio
1367, 31 . Junna ru .
List Henrycha a Hanuäe bratf i z M oinberka, jim2 v yzn2 v an,
kterak
ciesa i K . jak2to kr2 l eesky zämak Michelsfa ld (F rankenland) od nich
kdpil za XX funtnov ka laina v .
(A. K. A r ch. S . Wenc . Luniy v . C C LXXIII )
577. MunitionisD rewe infeuda tio .
1367, 21 . M a r tn . (P r aga e )List Henrycha z Pla v na R aysnov , 2 0 jest piijel tv rzi D röv e pad
léno ad kräle a koruny ceské a 2 0 jest ciesa ii K . jak0 2to krdli öesk6mu
pov innost nu nil i jeho pa tamci hudücnö sd pa v inni tiniti a z toho
léno brati.
D ruhj list v t22 sla v a a téh0 2 da tum.
(A. K. A r ch. S . Wenc. Lunig I . n. C C LXX V ,)
578. Litta r a e Henr ici R aus de P la v na super v endi
tione R eichenbach etc.
1367, 21 . M a r tu .
Lis t pana Henrycha R eysa z Pla v na , 20 jest proda l cienati K .
i jeho dédicöm,kre löm tesk5
‘m,R eichenbach
,B ocau (V rotschov ), Ober
R aichanbaeh,K undra tsta rf
,B ryma a e S chönha ch k dédictv i.
A d rahj list rehaz pana Henrycha rov a é v ta.z sla v a i téh0 2
l éta . (A . K )
555
579. N obil ium da S ehonenhurg ex emptio .
1367, 1 . a t 2 . J unii. (C a dena e .)C era lus IV . nabiles B erna rdum et Hermannum de S chonenhurg
ipsorumque snbditos in banis ca st ri Hassenstain, feuda lis corona e regni B .
,
residentes a jurisdictione czuda riorum prov incia lium ex imit.
K . K a rl IV . a ls könig v . B öhmen v erspricht die brüder B ernha rd
11. Hermann v . S chanburg in ihrem rechte zur burg Ha ssanstein v or a llen
eusprüchen der kinder F riedrichs v . S chönburg zu schützen.
(A r ch. 8. Wem .)
580 . C a str i et civ ita tis S to lberg emptio cum
infeuda tiona .
1367, 2 . J unn . (C a dena a .)List panua v S umburkuo v , 2 0 311 proda li hred a mésto sv é S to lberg
kra li V .,krali éeskému, s pov oleniem eiesa ie K .
List ciem i*e K a rla , kterj‘m2 dä.v 6 pov olenia Sumburköm ku proddni
zdmku S tolberka khili V . teskému i buddcfm kra löm éaskym pad v écue léno.
(A. K. Lunig I. n. C C LXXXI.—II .)
581 C a strum Dr ev ko v jure feoda li specta t a d
merchianetum Lusicansem .
1367, 21 . J unn . (B ernow .)List A lbrechta z P echitha l, 2 0 jest s zdmkem D rev kov (a l. F reu
dekop a P rilwitz) manem ma rkrahstv ie ln2ického a 2 0 ma v 2dycky z0mekotev iin hyri tému2 merkrabstv i.
(A. K A rch. S . Wenc.)
582. A ttestum P r ecla i episcopi W r a tisla v iensis
super dona tione duca tus Wra tisla v iensis.
1367, 17. Augusti.List biskupe P recla v e V ra tisla v ského a kapita ly , 2 0 Henrych kni0 20
V ra tisla v ské sasté a posledni da l kni0 20 tstv ia V ra tisla v ské krali Juha v ideskému i buddcim kra löm éa skym .
N a s P reczlaus D . gr . episcapa s, J a eobus de P a czkow
pra epositus, Theoda ricus decanus, S imon schola sticas, totumque
capitulum ecclesia e Wra tisla v iensis, publice recognoscimus pro
nobis a t successoribus nostris et fa temur tenore pra esentium
univ ersis tem pra esentibns quam posterita ti, quod b. m. illustris
princeps, d . Heinricus a lim dnx Wr . sa x tus et ultimus, qui a
pr ima funda tione heredita ria e suis pragenita ribus dictam civ i
ta tom et ducetum Wr . juste, rite, ra tionebiliter a t libere pos
sedit, dictam civ ita tam et ducetum magnifico principi, d .
J oanni regi B .,regna et corona e ejusdem regni, necnon hara
d ibus et successoribus suis, regibus B .,rite, ra tionebiliter et
juridica dona v it, per eos perpetnis temporibus libere possi
d endum. Idcirca recognoscimus, dictos reges B esse v eros et
legitimas dominos civ ita tis et duca tus Wr . pra edicta rum.
In cujns
D a tum Wratislev ia e, decima septime die mensis A ugusti
e . D . 1367.
(A. K. A rch. S . Wonc. G r ünhagen
583. E piscopus V retislev iensis cum cepitulo r e
s igna nt jur ibus suis in duca tu V r a tisla v iensi.
1367, 17. Augusti.B iskupe V ra tisla v skéha a kapito oderöeni spra v edlnosti sv é
na V ra tisla v .
List P recla v e biskupe a ka pito V r ., 2 0 na mésta V ra tisla v
2 1dnich listii namej i a ja stli20 hy potom nékta ii na lezeni byli, 2 0 nameji2 6.dn0 ma ci mieti.
In nomine Domini amen. N a s P reczla us D . gr . episcapus,
J . de P . pra epositus, Th. decanus, S . scolesticus, totumque
c a pitulum ecclesia e Wra tisla v iensis. tenore pra esentiam profi
temur univ ersis,quod licet ed inv ictissimam principem et
d ominum nostrum,d . K a rolum R om . Imp. s. a . a t B aemiae
r egem,quedem esset rela tions dedaetum,
quod qua edamlitera s
,v irtute qua rum jus nobis a t ecclesia e quoa d civ ita tom
W ret. competeret, haberemus : nos tamen ha ee omnia tollem
c upientes, tenore pra esentium publice recognoscimus univ ersis,nullns nos teles ha buisse nee habere litera s super civ ita te
—558
586. C a stri G eylmsheim infeuda tio .
1367.
List G erla cha z Hohenloe,2 0 a lesa ti K . a budücim k ra löm ca shim
i koruné s zdmkem G eylmsheim a méstem pad menstv ie dt v ö. a ten zdmek
ma ote vi*en biti koruné öaské. (A K )
587. C astri et civ ita tis S permha rg emptio .
1367.
List Jana, A lbrechta a Leychera bra tti z S permberka , 20 prad2v aji
zämek sv üj S pa rmb0 rk dédién)‘ i s méstem ciaseii K . i buddcim kra löm
éaskim. (A . K .)
588. C a str i Wa ldenburg emptio cum infeud a tione.
1367.
List r ieseie K .
,kd0 2 zömak W a ldenburg s piisluäenstv im klettern
na d K amenici kupil k ka runé t aské 9. to v léno koruné podda l , a 811 k tomunökteré ph
'
sluénosti v ice .
List Jana. sta rtiaha z Wa ldenburku,ktery2 praddv é eiesa ii K .
ja k0 2ta krali beskémn zämek W a ldenburk se v äim pii sluöanstv im i s fayt
stv im pad léno v é ené kra löm éeskjm a k koruné. (A . K .)
589. Munitionum Luttenberg a t R emda infeuda tio .
1367.
Henrych hrabé z S chwa rzburke v yzuö. rd., 20 léno pf ijimel na tv rze
Lutemborg a R emda ; sehe, dödice i budnai sv é ze v a zuja té2,2 0 jsö
pa r iha i piijima ti i slibuje ciesa ii K ., krali V . öaskému atev ient na téch
tv rzech v éöné . (A . K .)
List hrabi z S chwa rzburka ,Henrycha , 2 0 L . hra d a mésto a R .
hred a mésto prijel jest pad léno od ciesa te K . jak2to kri le éaskéha (A . K .)
590 . C a stri Werdenberg infeudatio .
1367.
List J indr1cha z N otha f t,2 0 cieseii K . i budöcim kra löm éesk3
‘m
ze v a zuja se s zä.mkam Werdemberkem pad menstv ie a me otsv ienj zdmek
byti k v ééna sti ka runé éeské (A . K .)
List Henrycha a Oldiicha,2 0 maj i pad manstv i od koruny öeské
das€1tky na zb0 2 1'
Ha rnngspa rk . (A . K .)
List Henrycha Pressa ta , 20 v menst v ie prije l od ciesa ie K . d v a
d v ory U llreysreut e Z wentenreut. (A . K )
List néktery'
ch poddanych, 2 0 od ciesa ie K i a d hud 1icieh kra lnov
deskych a koruny léno ptije li a piijima ti maji, jek2 se v tom listu
jmenuje . (A . K .)
591 . E x tra d itio litter a r um ma r ehiam Lusetiea
ta ngantium .
1368, 13. J a nua rn . (N o rmberga e .)List Oty ma rkrabi bramburskéha , v ném2 slibuje listy , kter0 2 ma
n e lu2ickü zemi, v rö.titi krali V äcsla v ov i deskému .
List tého2 O ty druhj v tö.2 sla v a i léta .
Otto ma rkgra f zu B randenburg 11 . herzog in B eie rn, v erbindet sich
K . K a r l IV . 11 . k . Wenzel ihren, bei dem kauf der m a rk Lausitz ausge
stellten rev ers zurückzustellen u . erkla ert denselben fortan fü r unkra ef tig .
(A. K. A r ch. S . Wenc. Le nig I. n . C C LXXX".
R iedel II.
592 . P romissio a rchiepiscopi Tr ev irensis.
1368. 5 . F ehrua r ii. (F r a nkfo rdia 0 .)
K uno v on Gatz,erzbischof zu Trier 11 . coadjutor zu K öln , gelobt
d em K . K a rl IV,wenn dessen bruder Wenzel
,herzog v . Lux emburg,
kinderlos stü rbe, ihm o . seinen erben zur erwerbung des herzogtums Lux emburg förderlich n. behilflich zu sein.
(A r ch. S . Wa r m.)
593. P aeta sponsa lia cum F r ider ico burgr a v io
N ormha rgensi inita .
1368, 18. F ehm a rn . (N ormberga e.)F riedrich burggra f zu N ü rnberg. schlieszt mit K . K a rl IV . einen
v ertrag über v erlobung, v erehelichung , aussteuer u . wieda r lage derjenigenkinder beiderlei geschlechts, welche ihnen in den na echsten fünf j ahrengeboren werden.
Derselbe v erlobt seine tochter K a tha rina mit des ha ir—ers sahne
S igismund 11 . bestimmt deren heimsteuer .
Derselbe gelobt dem K . K a rl IV .
,wenn die v orgeschriebene
ehaberednusz durch seine schuld ruckga angig werden sollte,10 0 0 0 0 gulden
z u erlegen u v erpf a a a det ihm da für die sta dt B e iraut u . die burgen
W a rnds u . Wirsberg.
(A r ch. s. Wenc .)
— 560
594. E nuntietio purer a v iornm N o r imbergensium in
ca usa possessionum boemica rum in B a v a r ia .
1368, mense F ebm a r io . (N ormberga e.)
List A lbrechts. a F ridricha purkra b1‘
N am ha rskich, 20 jest nurciesa i K . potv rdil jich prev , co v f isi maji, a 20 to pa tv rzenia mi bez
shady byti, co2 krfl ov 0 öaöti maji v B a v aiich i v jinjch semich a hmeckych,a 2 0 maji v tom ra dni i pamocni byti krfl öm öeskjm,
aby pri tom v ööné»
za chov fini byli . (A . K .)
595 . C a str i et oppidi K o ldicz infeuda tio.
1368, 17. Her tii. (P r aga e )List ciesa ia K a rla , 2 0 p6ni K oldica v é s hrad am i s méstem K oldicem
podda li 0 11 sa kra löm öeskym ,jaka2 pak ten list tf ch2 panov K oldicöv
v ep0 5n jest v list ciesa f skj , 2 0 so k tomu piiznöv aji. (A . K .)
List pa növ K oldicöv , v nem2 se piizndv a _n pa d menstv ie s zan kama méstem K oldic v ééné ka ruu0 ceské . (A . K .)
596. D a v o lutia duca tus S widnicensis at J aurensis.
1368, m . Julio .
A nno 1368, die 28. mensis J uln ,
obiit B a lko dnx S lezia e, dominus
S v idnicensis,absque liberis, per cujns mortem,
cum non esset prapinquiar
heres a d ducetum snum abtinendum,idem duca tus et omnes terra e suee
dev oluta a sunt jure successionis heredita rio a d i llustrem principem
Weneeslaum IV .
,regem B aemiae, et d. Imp. auctoriza rit a c decretum
intema suit, quod hujusmodi terra e a d coranam regni B . debent perpetnis
temporibus pertinere. (B enn o. de c tmu l.)
597. Medieta tis ter r a e et civ ita tis S tinev iensis post
mortem ducis B olkonis dev olutia .
1368, 24. Augusti. (Mutina e.)
Wir K a rl v on G a ts gna den R . kaysa r etc. und kunig
czu B ehaim,cmbietcn den la ndlayten, rittern und knechten,
burgern und insassen des ha lbin landis und der ha lben stad
czu der S teinaw etc. Wa nna ua v on G atis v orhenknizza
B a lke eczwenne harczoge czu der S widnicz v on todis
wagen v orscheiden ist, dem ir czu herren seine lebt0 ge und
a us a . dem Wanczlewen kunge zu B ehaim,a nserma lieben sone,
unsirn erben und na chkomen, kungen zu B . und der cranen
— 562
1369, mense Octahr i.
0 berui zemské listov 6
K röl J an slibuje hera b nebra ti,10 0 by kt0 rö dcern v d0 v a l
,a ta lika
pa v érdunku z länu,tati2 po XV I gr . V tem2 listu slibuje obyv a tele pi
‘i
jiab pr0 v fch za chov a ti. 1323. ( Vida
D ruhj list kr210 Jenna v t22 sla v a,hnad po dv d letö dany.
( Vid a n.
Ti-0 ti list t0ha2 krä.la Jaa a. a K a rla syna jeho, ma rkr abi ma rev skfiha ,jim2 sa aba. za v a zuji pad piisahü na sv . 0 1 0 ni uéinémi a pad kletbü za
sv é dödica i buddci, potom bern0 nebra ti,10 6 by syn se jeho koruna v a l ,
aueh 2 0 by kterü dceru v d0 v a l , tahdy potom v ra ce ta lika abscm'
berui
po pua l hiiv nö z lénu, tati2 XXV III gr. 1338. ( Viola 11.
C tv r tj list oiasa f e K a rluov ; ten ta lika proto, 2 0 jemu t0 hd5 bernédena pro nékt0 rö pa tiaba , odpauöti, kter22 hy najprv z pr2v a nah
z obyöeje möla dena byti.
(A r ch. desky'
V. 362 . 1 466. Ö te-
ni jsri vg}p isov ö a cabad
v P r a ze na ene'
m a v p uostö’
0 suche’
dni. S ta i‘i
60 1 . Littar a e ducetum S v idnicensem cum J aur ensi
post obitum ducis B olkonis spectantes.
C era lus Imp. filio suo, regi W encesleo , dat f a cultatem dispositianis
de diatia ducetibus. (& n'
dnicn 1369,1 1 . Oct. G rü nhagen I .
C era lus Imp. a ccepta per Weneeslaum hamagia promittit incoles
dicta rum duca tuum pea ce a arum liberta tea conserv a r a v elle. ( é eidm'
cii,
1 1 . O ct. 1369 . G rü nha gcn I.
E lisabeth filia C a roli cum A nna S v idnicensi, conjunx A lberti ducisA ustriae, cedit jus snum in diatia ducetibus f ra tri suo, Wencesle o regi.
(S mdnicii, 1369, 1 2 . O ct. G rünh4gm I.
Wencesleus rex pranuntia t, ducetum utrumqua in C a ra lum ut regem
B aemia e esse dev olv endum,si ipse sine liberia obiret. (S v id nic ii, 1 369
,
1 2 . O ct. G r ünhqq an I.
List mést slezskych : S v idnice, Ja v a r , S trihom, R ychanba ch, N ympsch‚
Hayn,Landshut
,Hir0perk, Löwenberk, B anzlaw, S zobatha , F reyburg,
G riffenberg, S chanaw a Lahn, 2 0 z rozkä.zanie kr610 V . bask0ho a A 12h0 ty
sestry jeho etc. ph'
sahu uöinili a sliba v a li ciesa ii K . jeko2to öesk6mu
kra li,dédicöm i buddcim teskym kra löm
,20 pa smrti kre.la V . na 22dného
n0 2 na krale öeské maji spa dnöti. Druhy list od tjch2 möst v t22 sla v a .
(S v idnicii, Oct. A . K . A r ch. S . Wenn. G n’
lnhagen I .
563
60 2 . Weneesla i pr omissio de ducetibus S v idnicensi
atque J eurensi a cor ona B a emia e nunquam segr ega ndis.
1369, 13. Octobr is.
Wir Wenczlaw v . G . g. kanig czu B ehem,ma rkgra f czu
B randemburg u. ha rczog czu S lezi bekennen : Wann die
man, r itter u. knechte der lande S weydnicz u. J awar , unsre
haben getrawen, uns, unser n erben u. na chkomen, kunge czu
B ehem,eyn erbha ldung, ayda u. glubde getan haben a ls iren
rechten, erblichen u. na turlichen barschaften, da rumb so globen
wir fur uns, unser erben u. na chkamen, kunge czu B ehem,
den egenanten mannen, rittern u. knechten der lande, a llen
gemeynlich u. ir iezliehem sunderlich,in guten trawan, an a lles
gev erde : Wenn es czu schulden kommet,da s noch tade der
hochgeborn v rowen, A gh eseh , ha rczoginn derselben la nde, die
lande a ls sie snllen, erblichen an uns komen, da s denn dieselben
mann,ritter u. knechte beider lenda , ir erben u. na chkomen,
a lle gemeynlich a . ir iaczlieher sunderlich, bei a llen iren
rechten,freyheiten, gnaden u. wirden (civ ibus : u. guten
gewanheiten wie man die benennen mag), die sie v on a lten
fürsten herbra cht haben a . die sie mit briefen adir redlicher
kuntscheft na ch des landes recht beweisen magan, siezen u.
bleiben snllen, v on uns, unsern erben u. na chkomen, kungen
czu B ehem u. a llen unsern amptlutan u. gatrawan unge
Welcher auch unser erben adir na chkomen,kunge czu
B ehem, der a ltist wa re, der sol herre derse lben lande sein
11. sich herre da v on schreiben 11. nennen,u. sol auch derselbe
die land Sweydnicz a . J ewor v on eynander nymer gesundem
A uch globen wir den obgenanten mannen, rittern u.
knechten in dem namen a ls da v or , das wir , unser erben a dir
na chkamen, kunge czu B .,sie a lle oder bei teilen v on der
cranen des kunigriches czu B . nymer in dheynen czeiten
v orkoufen, v orpfenden adir empf mmden snllen in dheynen weiz,sunder sie dobay erblich u. awiclich lezzeh u. beha lden.
Mit a rka nd diaz briefes v orsiegelt mit unser kuniglichan
meiesta t ingesigela , geben ezur S wydnicz noch C rists gaba rda
86“
— 564
130 0 ja r , dom a ch in dem 69 - sten ja re,an dem freyta g v or
sant G a llen tage, unsers kungriches in dem sybenden ja re.
(A r ch. p ubl. Vr a tisla v . G r ünhagen I . 51 5 . C a r o li I V.
r ev ersa les ejusdem tenor is ddo. S widnicz 1369 . 1 2 . O ct.
G vü nhagen I .
603. C astr i S chw a rzberg infeuda tio .
1369.
List Jana. a G uutera bra th'
,hrabi z S chwa rzberka , te 5 sä.mkcm
S chwa rzberkem da.v aji sc pod léno krali éeskému i budricim kra löm
6eskj*m . (A . K .)
60 4 . B o lko dux Munsterbergcnsis r ennntia t jurisuo in duca tibus S w idnicensi et Jaur ensi.
1370 , 29. Junna ru .
List B olka knietete slezského, 2e ciesa f K . dosti ucmil jemu za
d ecken napa d , kterfl jest mél k S v idnici a J a v oru méstüm, pr otofi toho
v äeho prav a a mipadu av eho ciceuri K . a budricfm kra löm éeskjm se odh'
kä .
(A. K . G r ünhagen I.
60 5 . Medieta tis Oppidi S chönba ch emptio v enditio .
1370 , 14. F ebr ua r ii.
List E rha rta a F ridricha bra th' z S porneka , fie proda li pdl mbsteéka
S enba ch ciesa i*i K . éeskému krali a buddcim kra löm éeskjm a kornuc.
(A . K. La m'
y 1. n . C C XC III .)
60 6. Oppidi F or stemberg emptio v enditio .
1370 , 3. M a r tii. Wor stenberga c .)
List kläétera G elly v biskupstv i Mmenském,i e j8ü proda li ciesa f i
K . i budü cim krdluom öeskjm i kornuc mestecko F orstemberg.
A nno 1370 Impera tor emit in terra Lusetiae oppidum quoddam
situm super flumen Odra. et prope civ ita tem F rankenford , quod quidem
oppidum v ocatur F urstenber ch. U bi super ripa dicti fluminis construx it
castrum firmum nimis et ipsum oppidum muniv it et trans flumen pontem
construx it. D e hoc f a cto conturba ti sunt principes et potentes illorum
pa rtiam v a lde. (B ene! d e Weitmul.)
(A. K. La m'
y I. C C XC I.)
566
pra edictis, sub magnifici regis potenti r egimine, subjectusnobis populus in amoenissima e pa cis speciosa pulcritudine
conquiesca t.
S ane cum a lia s insignis principa tus, ma rchiona tus Ln
sa tia e, cum certis a liis conterminis eidem et v icinis regi
onibns ex pra esidentium dehili quidem et inordina to regi
mine, a deo gwerra rum, seditionum et a lia rum tempesta tum
gra v a rentur periculis, in manifestam circuma dia centrum domi
niorum perniciem, ut etiam ex his pra efa torum regni et
corona e B oemia e deberent non immerito gra v ia dispendia
formida ri : nos a d procura ndum commode. quietis tranquiflae
supra dictum ma rchiona tum Lusa tia e neo non dominia , v id.
Mulberg, S trel et Werdenhaym cum suis pertinentiis, a. v eris
a tque legitimis principibns, dominis et possessoribns eorum
compa ra v imus et emimus nostra peeunia , a d gloriam S . R .
Imperii et r egni nostri a tque corona e B oemia e commode
pa riter et tutelam.
Ideoque animo delibera to,
sano principum, comitum,
ba ronum a c procerum sa cri Imperii, fidelium uostrorum,a cce
dente consilio, de Imperia lis potesta tis plenitudine a c de certa
nostre scientia , insignem a tque illustrem principa tum ante
dictum,marchiona tum Lusetia e heenon dominia Mulberg, S trel
et Werdehaym cum omnibus Oppidi8, v illis, districtibus, terri
toriis,comitibns, ba ronibus, militibus, clientibus, civ ita tibus,
v a sa llis, v a sa lla tibus, feudis, feuda ta rns, judicibus, soultetis,
civ ibus, rusticis, emphiteotis, a d glebam a strictis et univ ersi
ta tibus civ ita tum,oppidorum,
v illa rum et locorum quorumlibet, cum agris cultis et iucnltis, v iis, inv iis, silv is, nemoribus,
v irgultis, rubetis, pasca is, pra tis, v ena tionibus, a ucnpa tionibus,
a quis a qua rumv e decursibus, stegnis, la cubus, pa ludibus,
piscinis, pisca tur is, molendim'
s,censibus
,reditibus, prov entibus,
obv entionibus, utilita tibus, honorantiis, emolimentis, theloneis,conductibus, ungeltis, ta lliis, ex ectionibns
, judiciis, jur isdicticuiba s a ltis et ba ssis, poenis et mulctis de judicio prov enientibus sen a lia s undecunque, monetis et auctorita te cudendi
moneta s auri,a rgenti, grossorum Ha llensinm sen a lterius coni
impressionis siv e ca ra cteris cuiuscunque,
567
(quam quidem a utorita tem per a ntedictum ma rchiona tum
Lusa tia e et dominia Mulberg, S trel et Werdenhaym et corum
pertinentia s univ erses plene ex tendi v olnmus, ubicunque etiam
nos, heredes, proheredes, poster i aut successores nostri, B oemia e
reges, qui pro tempore fuerint, sta tuere a c ordina re decrev imns,
antedictum monetam endendem fore sen quomodolibet fa ciendam)nee non metis, ga dibus, greniciis, limitibus et omnibus
cir cumferentiis suis, sieut a b a liis e liorum quornmcunque
bonis circum a dja centibus circumferentia liter sunt distincte ,
dominiis directis et utilibns, bomagiis, homagia libus, a tqueauri, a rgenti, stenni
, cupr i et a lteris cuiuscunque meta lli
mineris, J uda eis quoque, camera e nostra e ser v is, tributis et
ser v itutibus corum et omnibus a liis in, sub et super terra
consistentibus,quibus etiam possint seu v a leant specia libns
v ocabulis designa ri‚ antedicto regno nostro B oemia e et einsdem
regni nostri B . felici corona e, majesta tis nostra e heredibus,
proheredibus, posteris a c successoribus nostris, B oemia e
regibus, in perpetuum auctor ita te C a esa rea et de Imperia lis
potesta tis plenitudine adjungimus, ettribuimus, incorporamus, _
inv isceramus et unimus, perpetuo et irrev oca bil iter, sub modo,
jure et forma , sieut hoc umquam fa cere possumus meliori.
D ecernentes et hoc imperia li perpetuo sta tuentes edicto,
quod non licea t qua v is ra tione seu causa a licui illustrium
regum B oemia e, heredum et successorum nostrorum,antedictum
ma rchionetum Lusa tia e a c Mulberg, S trel et Werdenhaym
dominia , necnon cestra etc.
(u t S ulzba ch 1355, p . 396)
a potesta te et dominio regum,regniet corona e B oemia e remov ere.
E t quod si quis illustrium regum B oemia e in contemptum
huiusmodi imperia lis edicti et in pra eiudicium regni et corona e
B oemia e antedictum ma rchiona tum Lusa tia e necnon Mullberg,
S trel et Werdenhaym dominia , civ ita tes etc .
(ut S u lzba ch 1355, p . 397)sub poeua perditionis omnium jurium, priv ilegiorum,
liber
ta tum, gra tia rnm et honorum,quibus umquam eis regum
B oemia e libera lita s prov idit ha ctcnus et dux erit prov ideudum.
568
Teneantnr etiam reges B oemiae, qui pro tempore fuerint
et sint, v irtute huiusmodi imperia lis edicti a d hoc specia liter
obliga ti, ut v idelicet hunc a rticulum
(ut S ulzba ch 1355 , p . 398)
et pra edictis poenis per nos inflictis, ser v a tis v el non ser v a tis,
pra edicta nichilominus omnia et corum quodlibet, prout sunt
ex pressa te superius, in suo robore persev erent.
P ra eterea omnibus et singulis in pra edictis ma r chiona tn
v idelicet Lusa tia e necnon Mulberg, S trel et Werdenhaym
dominiis, civ ita tibus
(u t S ulzba ch 1355, p . 398)dux erint destinandum.
Habita tores etiam pra efa ti ma rchiona tus Lusa tia e, necnon
dominiorum Mulberg, S trel et'
Werdenhaym et pcrtinentia rnm
quarumlibet, v el qui ca stra , munitiones, curia s, domos a ut
possessiones ibidem hebuerint, non andeant pra esnmptione
qua cunqna e, quolibet occa sione sen colore qua esitis, a d ipsos
ma rchiona tnm Lusa tia e pra edictum, necnon in Mullberg, S trele
et Werdenhaym, dominia nostre. et ca etera s regni et coronae
B oemia e pertinenties, a lique qua e in dampnum sen dispendium
regni, regnieola rum et terra rnm v ergere possent, quomodolibet
a ttempta re. N ulli etiam telium habitantinm sen possidentium
bona, ea stra , domos, munitiones sen pra edia in ma rehienatn
Lusa tia e pra edicto, necnon Mullberg, S trel et Werdenhaym
dominiis nostris et corum pertinentiis, etiam si ta lia heredi
ta tis, proprieta tis sen quov is a lio titulo possiderent, a lique
ra tione licea t de bonis et rebus huiusmodi, sitis infra limites
ma rchiona tus Lusa tia e et domimorumMulberg, S trel etWerden
haym ex pressa torum superius, se a lieni a lteri dominio sendomino ,
cuius etiam pra eeminentia e, sta tus sen nobilitetis ex istent, v asa l
lugio, homa gio, feudo aut a lio quov is titulo snbicere, sub poena
perditionis omnium bonorum snorum, qua e tnnc temporis in
eisdem principa tu a c dominiis nostris quomodolibet obtineret.
U t etiam insignis ma rchiona tusLusa tia e pra efa tus, necnon
in Mulberg, S trel et Werdenhaym dominia , ea stra , civ ita tes,
terra e, munitiones et loca qua elibet, qua e de pertinentiis
— 570
iuiquita tem sententia e se quis conqneretur oppressnm,ex tunc
licea t ei,cuius interfuerit, in ca snm dictorum gra v eminum,
ad
nostram,heredum et successorum nostrornm
,regum B oemia e,
a uditoriam a ppella re, qui demnm ca usam sen cansa s huius
modi delega re poternnt a lieni fide digno ex suis subditis, fine
juridico terminandum.
A cuius tamen sic delega ti sententia non a lia s nisi a d
illustrium B oemia e regum, qui pro tempore fuerint, rega lem
cameram a lique. ra tione concedimus a ppella t i. R eser v a te
nichilominus nobis, heredibus et successoribus nostr is, r egibus
B oemia e, fa culta te et potesta te libere, quoscnnqua e homines
ma rchiona tus Lusa tiae, in M ulberg, S trel et Werdenhaym
dominiornm et pcrtinentia rnm omnium,dum et quoties nobis
pla cuerit, quecnnque ra tione sen causa pro nostro benepla cito
a d nostri pra esentiam ev ocandi,
sen per judices nostros
cita ri,constituendi et in indicio ta li jux ta morem proce
dendi, sicut°
regni B oemia e antiqua et dudnm obser v a ta tenet
consuetudo.
S i quod a utem a dv ersus pra edicta sen a lterum ipsorum in
contemptum Imperia lis nostri decreti,neo non in regum,
regni
et corona e B oemia e pra ejudicinm fieret per quemcunqua e in
qua cunqua e dignita te, honore et sta tu manente
nos omnia. etc. (ut S u lzba ch 1355, p . 40 0 ) v olnmus obliga ri.
S i quis v ero etc. (ut S u lzba ch 1355, p . 40 0 ) a pplica ndas.
N on obstantibus etc. (u t S u lzba ch 1355, p . 40 0 ) derogamus.
N ulli ergo etc. (M S ulzba ch 1355, p . 40 1) applica ri.
(S i g n u m s e r e n i s s im i p r i n c i p i s e t d o m i n i
C a r o l i R o m a n o r u m I m p e r a t o r i s i n v i c t i s s im i
e t g l o r i o s i s s im i, B o e m i a e r e g i s.)Testes hujus rex
P ra esentium sub Imperia lis majesta tis sigillo testimonio
litera rum.
Da tum P raga e a . D . 1370,Indictione V III., K a l. A ugusti,
regnorum nostrorum annornm 25,B oemia e 24, Imperii v om 16.
(A. K. A r ch. 8. Wem .)
— 571
610 . C a str i Wcrdek inf euda tio .
1370 .
List Perdana C enga ra z R ottnäta tu, jim2 v yznhv b, Z e z6mekWerdek od ciesa f e K a rla pod léno prijel a za v azuie se buddcim kra lbm
éeskjm pod manstv ie a koruné besk6 s zbmkem R ottnbta dt . (A . K .)
611 . B onorum in F rnmesrent infeuda tio .
1370 .
List F rancnov P layätana rnov , i e zbotie F rumesrent md.pod manstv ieod ciesa f e K . a koruny . (A . K .)
612 . C ur ia e in Lov orsta t emptio .
1370 .
List A lbrechtnov z Lov orsta tu, i e predav a ciesa f i K . a krali V .
i buddcim kra lnom éeskjm dv uor sv üj Lov orsta t. (A . K .)
613. D efinitio terminorum in S il v a B oemia e.
1371 , 7. M a r til.
W ir U lrich u. Jobans landgrauen zu dem Leutenberg
bekennen n. thnn kund offentlich mit diesem brief a llen den,
die ihn sehen oder horen lesen : Wan die edlen her rn, Heinrich
v on dem N euenhaus 11. B usse v . Lusitz, unser liebe freundte ,
die sa chen, die zwischen dem a . d . fürsten u. herrn, herrn
K a rl R . ka iser,z. a . z. merern des R eichs n. kunige zu
B eheim, unserm lieben gnedigen herrn, an einem theil, n. uns
an dem andern theil, omb die grenzen des B oheimschen
Wa ldes v erlaufen ist, durch gebot des obgenanten entscheiden
ha ben, a ls herna ch geschrieben steet
D es ersten haben sie gemerket d rey buchen mit dreyen
crantz unter dem E idemberg auf D ittersdor ff- feld , n. derselb
ra in soll stossen a uf E sela rmer felde,da s da heiset da s
R nttns, a ls v errc unser merke wendet,11 . nicht furba s ;
11 . an der andern seiten v on den dreyen buchen her
wider auf zwischen dem B eheimischen Wa ldt und D ittirs
doth‘
er feldt n. v on dannen hinab gen Hirszteins werts, a ls
v errc R eichenstein begriffen ha t, n. herwider a us gen R eichen
stein felde.
—572
U nd wann der chg. unser herr,der keyser a ls ein ka nig
zu B eheim bestetigt ha t die ehegenandt grenz u. reinen a ls
sie da v or begriffen sind,da rumb sollen u. wollen wir 11 . unser
erben n. na chkomben dieselben grenzen u. ra inungen stet u.
unv errnkt haben u. ha lten, a lso da ss wir n. unser erben u.
na chkomben der v orgenandt grenzen n. ra inungen ein theil,
die an uns gehoret, sollen v on dem eheg. unserm herrn, dem
keyser a ls v on einem kunige zu B eheim,seinen erben n.
na chkomben, kunigen zu B . u. der cronen desselben kunig
reichs zu B .,zu rechtem leben 11. manscha f t haben n. ha lten,
gleich andern gütern, die zu dem R eichenstein geboren, die
wir a uch v on dem chen. unserm herrn, dem keyser a ls v on
einem kunige zu B . n. der cronen desselben kunigreichs, zu
lehen haben n. ha lten.
Mit nrkundt dits brifl'
s v ersiegelt mit unserm insigel,
der geben ist zu N urnberg na ch C hr . geburt dreyzehenhundert
ja r da rna ch in dem einnndsiebenzigsten ja r , am freytag v or
dem sontag, a ls man singt Oculi in der v esten.
(La m'
y I. n. C C XC I V.)
614. Arcis G r a efenberg infeuda tio.1371 , 23. M a r tii. (P r aga e )
List B ertolta Ha llen mbbtbnina N ormberského, ze zamek G rewenberg dav a -
pod manatv ie ciesa ii K . a buddcim kra löm beskjm.
(A. K. La m'
y I. n. C C XC V.)
615 . J oannis ma r chionis Mor a v ia e dismsitio testa
ta'
a .me"1371 . 26. Ma rtli.
In nomine Domini. A men.
J ohannes D. gr. ma rchio M ora v ia e, a d perpetnem rei
memoriam .
Inter ca etera s sollicitudinum cur a s, quibus pro univ er
sorum sta tu fidelinm nostra e celsitndinis a nimus ex inna ta
nobis benignita te distrahitur, illud nostra e medita tioni occurrit
pra ecipuum,ut de honorifico a c decenti sta tu illustrium Jodc
574
meta llornm, jurisdictionibus, baylus, judicus, dominus, berna
necnon bernis,tem in bonis v enerabilis episcopi Olomucensis
et successorum ipsius quam eliorum ba ronum, procerum,
militnm et clientum per totum ma rchiona tum M ora v ia e toties,
quoties eesdem secundum a pprobatem regni B oemia e consuetu
dinem per reges B oemia e ex legitimis cansis ex igi sen requiri
continget, et etiam cum reditibus, prov entibus, censibus,
ex a ctionibns, poenis, emendis, mero et mix to imperio, juribus
petrona tus ecclesia rum et benefici0 rnm quornmcunqne, ex pres
sa te etiam colla tionem canonica tnnm et pra ebenda rum in
O lomno et in B runne,judicium prov incia le sen popra v am,
cameria ria tns et czuda s et a lie. officia singula ad jus ter ra e
pertinentia , dev olutiones cum omnibus juribus, honoribus, diguita tibns, obv entionibus, consuetudiuibns, a dheerentiis et singul is
pertinentiis suis, quibuscnmque specia libns nominibns et V oca
bulis possint sen v a leant nuncupa ri, habendum,tenendum,
possidendnm et utifrnendnm perpetuo et in a e vum,eo omni
jure, dominio et liberta te, quibus cum nosmet hucusque posse
dimns pa cifice et quiete a nostris progm itoribus snpra dictis
(ex clusis tamen portionibus J ohannis et P rocopii, flliorum
nostrornm, fr a trum ipsius, a c corum honoribus, dominiis, juribuset liberta tibus
, jurisdictionibus, bernis et singulis appendiciis,a dheerentiis
, pertinentiis, qua e inferius cla rins et lucidius
a ppa rebnnt, qua e et qua s etiam de v erbo a d v erbum hie pra e
sentibns dux imus inferenda).
Illustri ita qua J channi, filio nostro secundogenito etc.
Illustri v ero P rocopio, filio nostr o juniori etc.
In quornm omnium testimonium etc.
N os quoque J odocus primogenitus, J ohannes secundo
genitus, P rocopius tertiogenitus, fra tres uterini etc.
In cujus rei testimonium etc.
Da tum B rause, feria IV . prox ime post dominicam, qua
cauitnr J udica,a . D. 1 371 .
(Or ig. a r ch. sta t. M a r .,inter p r iv ilegio n. 15 .
B r a nd l X.,
—575
616. Joannis ma rchionis promissio de ser v a ndis
priv il egn s, si in r egem B oemia e pr omov eretur .
1371 , 18. Aprilis.
List Jana ma rkrabi mora v skbho , jestlii e hy nah kra lov st v ie pf ifilo
uch na jeho dédice, i e prv b net hy ktery z nich koruuov 6u byl, ma
pf isiéci prelht6m, panöm a rytierstv n, l e ty v äecky v bci za chov a ti md, co
jest ciena t K a rel nstanov il .
J ohannes D . gr . ma rchio M . N otum fecimus tenore
pra esentium univ ersis :
Licet a lia s serenissimus princeps et dominus, d. K a rolus
R . I . s. a . et B . rex , dominus et fra ter noster praeca rissimus,nobis, heredibus et successoribus nostris legitimis, ma rchionibus
M .,sex us ma sculini, insignem et illustrem principatum, ma r
chiona tum M .,cum a ttinentiis et pertinentiis ejusdem, pr in
cipa tibus v enerabilis Olomucensis ecclesia e et illustris Oppev ia e
duca tu dumta x a t ex ceptis (pra eter bernam regiam genera lem
in bonis episcopa libns dicta e O . ecclesia e, qua e a d nos, heredes
et successor es nostras, ma rchiones M ., pertinet, prout in a liis
literis desuper editis plenius es'
t ex pressnm) pro heredita ria
et pa terna nostra et heredum nostrornm portione in feudum
illustre et insigne concesserit
nosqne dictum ma rchiona tnm cum suis pertinentiis, ut
pra efertur ‚ab ipso domino et fra tre nostro nt a rege B . in
feodum snsceperimus et fidelita tis, homegii, subjectionis et
obedieutia e, sieut in susceptione feodorum consuetnm est fieri,
sibi nt regi B . pra estiterimus corpora lia juramenta , sieut
etiam nostr i heredes et successores legitimi, ma rchiones M .
ma sculini sex us, eundem ma rchiona tum cum a ttinentiis ejusdem
ab ipso nt a rege B .,heredibus et successoribus suis, B . regibus,
et a corona. regni ejusdem imperpstuum in feodum recipere
tenebuntnr ;
ca tamen conditione nota nter a djecta , quod idem ma r
chiana tus cum pertinentiis ipsius in cum ossum,nbi nos,
heredes et successores nostri legitimi, ma rchiones M .
, sex us
ma sculini, sine heredibus legitimis ma sculini sex us decedere
contingerit, a d ipsum ut a d regem B .,heredes et successores
suos, B . reges, et a d ejusdem regni coronam immedia te dev ol
— 576
v antur, sicut pra emisse omnia in a lus litteris desuper con
fectis plenius sunt ex pressa :
N os tamen commodita tibns dioti nostr i domini et fra tr is,heredum et successorum snorum fra terna e dilectionis indicio
prov idere cupientes, eisdem bona fidc, absque omni dolo et
sub juramento, quod desuper v iv o. v oce a d ev angelia sancta
D ei corporeliter praestitisse dinoscimur , promisimns et pro
nobis,illustribus J odoco, nostrisque hered ibus et successoribus
ma rchiona tus M .,J oanne et P rocopio, filiis nostris, necnon
elils nostris filiis fot tesse na scendis, corum heredibus et pro
heredibus, cujnscumque conditionis, sta tus v el pra eeminentia e
forent sen a d quemcunque gra dum dignita tis, principa tunm
siv e dominiornm perv enire possent, promittimus per pra e
sentes, quod pra edictornm regum B . homines, feuda ta rios,
v a sa llos et elios quoslibet subjectos, ba rones, nobiles et igno
biles, ecclesia sticos et secula res, eorundem contra v olunta tem
et in pra ejudicinm ipsorum in bonis, qua e in r egno B . obtinent,
unquam defendemns,manutenebimus, protegemus, proloquemur
aut ipsos tuebimur in futurum ; sicut etiam idem dominus noster
et fra ter,heredes et successores sni, reges B .,
a c etiam a lii
sui filii, na ti et na scendi, corum heredes et proheredes, cujuscumque conditionis, sta tus v el precemincntia c forent sen ad
qnemcumque gra dum dignita tis, principa tunm siv e dominiornm
per v enire possent, contra nostram, heredum et successorum
nostrorum pra edictornm v olunta tem et in nostrum pra ejudicinm
nostros homines, fenda ta rios, v a sa llos, ba rones, a licsque snb
jectos, nobiles et ignobiles, ecclesia sticos et secula res, qui in
ma rchiona tn nostro M . bona obtinent, in eisdem bonis defeu
dere, manutenere, protegere, proloqni et tueri eliqueliter non
debebnnt.
N otanter etiam pro nobis, dictis nostris heredibus et
proheredibus memora to nostro domino et fra tri, heredibus et
successoribus suis, B . regibus, ceterisque suis heredibus et pro
heredibus,ut pra emittitur , a nimo delibera to et de certa nostra
scientia , bona fide et sine omni dolo, promisimns et super eo
ba ronum et fidelium nostrornm ma rchiona tus M . commumca to
consilio sano et ma turo promittimus per ha ee scripta et in
— 578
qua s mutuo desuper sibi dedimus, lucidius est ex pressum ; et
iu cum cesum,nbi dictum dominum et fra trem nostrum,
heredes et successores suos pra efa tos absque heredibus legi
timis ma sculini sex us decedere contingeret, quod tnnc dictumregnum a d nos, heredes et successores nostros, ma rchiones
M ., esset legitime dev olutum,ut in a liis literis desuper tra
ditis plenius est ex n essum. Qua s littera s in omnibus suis
clausulis,sententiis, tenoribus,
et punctis, sieut scr iptae sunt,
in suo robore per omnia v olnmus remanere.
E t a d omnia et singula et corum quodlibet, prout ex pressantur superius, obser v anda nos bona ude, absque omni dolo
et in v irtute corpora lis juramenti pra edicti, de cer ta nostra
scientia firmiter obligamnr .
P ra esentium etc.
Da tum P ra ga e a . D . 1371, Indictioue nous , decimo
qua rta K a l. M a ii.(A. K. B r a nd l X.
,1 1 9. C
'
f . litter a n ddo . P r ague
1349,26. D ec. n. 296 et 297
,necnon littera s dd P r a ga e 1366,
1 4 . A p r‘
. 71 .
617. C a str i et civ ita tis Mulberg infeuda tio .
1371,21 . A pr ilis.
V A csla v a A lbrecht knie2ata sa ské s pov olenim ciesa ie K . proda likrali V acsla v ov i a budücim kra löm ceskym pod léno zamek a mésto
M ülberk a léno od uého piija li a buduci kniet a ta sa ska pod léno za v hza l
k koruub. (A . K .)
618. C a str i Werdenheim infeuda tio .
1371, 21 . Apr ilis .
List kuéze V bcsla v a knie2ete miäenského, v némt prodhv 6 zämck
sv noj Werdenhayn a za v a zuje se s nim v menstv ie k kornné beské . (A . K .)
619. Testamentum Joannis ma r chionis Mora v ia e
per C a r olum IV . a ppr oba tur et cor r obor a tur .
1371,12. M a ii.
K a rolus qua rtus, div ina fa v ente clementia R omanorum
Imper a tor s. a . et B oemia e rex .
— 579
N otum fa cimus tenore pra esentium univ ersis,quod cum
illustris J ohannes, ma rchio Mora v ia e, princeps et fra ter noster
ca rissimus, in et de principa tu et dominio marchiana tus
Mora v ia e, quem sibi et suis heredibus pro pa terna sna portione
in illustre et insigne feodum a nobis tamquam B oemia e rege
e t ipsius regni corona tenendum et perpetuo possidendnin
d edisse et contulisse dinoscimur , inter illustres J odocum,
J ohaunem et P r 0 0 0 pium,filios suos, qua sdam div isionem,
dispo
sitionem et ordina tionem fecerit,disposuerit et sta tuerit, qua s
sui pra edicti ma rchiona tus ba rones et nobiles suis penden
tibus sigillis a ttesta v er int,nobisqne tamquam r egi B . una cum
pra edictis suis filiis cum instantia supplica v erit, qua tenusd iv isionem,
ordina tionem et dispositionem hujusmodi ancto
r ita te regia B . a pproba re, ra tifica re et confirma re gra tiosius
d igna remur , querum quidem div isionis,ordina tionis et dispo
sitiouis tenor sequitur in ha ee v erbe
In nomine D omini amen. J ohannes D . gr . ma rchio
M ora v ia e (u t in p ra ecedenti d ip loma te n.
N os igitur , qui sta tum tranquillum et felicia commoda
pra edictornm nostri fra tris, filiorum et heredum snorum ca ri
ta tiv is desideriis et fra terno semper amore prosequimur , audito
prius et plena rie cognito, quod ta lis div isio, dispositio et ordina tio de unanimi et communi consensu et v olunta te pra e
d ictornm J odoci, J ohannis et P rocopii rite processerint, a d
v otiv a s ipsorum precum instantia s div isionem,ordina tionem
e t dispositionem pra efa tus una cum a ttesta tione ba ronum et
nobilium ma rchiona tus pra edicti, in omnibus suis tenoribus,
sententiis, punctis et clausulis, prout de v erbo a d v erbum
ex pressantur superius, animo delibera to, non per errorem v el
improv ide, sed sano et ma turo principum, ba ronum et procerum
nostrorum fidelium a ccedente consilio ra tificamns, approbamus
et pra esentis scripti pa trocinio de certa nostr a scientia et regia
a uctorita te B oemia e confirmamus.
P ra esentium
D a tum P raga e a . D. 1371 , Indictione none , IV . idus M an,
regnorum nostrorum anno Imperii v om 17.
(O r ig. a rch. sta t. M or . inter P r iv ilegia n. 18. B r a nd l X. 121
37*
580
620 .Littr r a rum super S eeberg et B elina confirma tio .
1371 , 26. Junu . (P r aga e)(
‘
a rolus IV . petente nobili A lberto de B ergow littera s Joannis B .
regis, pa tris sul,super ca stris S eeberg et B elina 31 . M a ii 1327 da te s
confirma t .
(A r ch. S . Wea r. Vid . n . 73 et
621 . Wencesla us dux S a x onia e r ecognoscit r eges
B oemia e dominos esse ma r chia e B r andeburgensis.
1371 , 18. D eeembr is.
List v acsla v a kniezete sa ského,ze ciesa ie K a rla a ceske krale ma
za pra v é dedice ma rkra stv ie bramburského, jestli t eby bez dédicuov
ma rkrabi sese] mui ského pohla v i. (A . K .)
622 . Med ieta tis castri B r eitenstein infeuda tio .
1371 .
List K uura ta z B reitensteina , te ciceuri K . a man V . i huducim
kra löm besk3‘m i kornné puol z£mku B reitensteinu podda l v manstv ie. (A . K .)
623. C a str i G er ow infeuda tio .
1371 .
List Henrycha z Gerov a a Henrycha , syna jeho , ze proda li ciesa iiK . i budücim kra löm beskym pod léno G erow s méstem i v éecky zamky
jin6, kteréi maji, s tan v 3‘minkou, bude—li maci Gerow z toho léna
v ytdhnüti od abatyäe z G radelmburku. (A . K )
624. C astr i B lankenburg et Lubustein infeuda tio .
1371 .
List Henrycha foyta z G erov a a Henrycha syna jeho , ze prodbv ajis pov olen1
'
m cissel*a K . zdmek sv iii B l ankenburk s v esnicemi i se v äim
krali V . beskému i huddcim kra löm éeskj‘m a k tomu zam zuje sie
hudücné k koruné s zbmkcm Lubuäteinern. (A . K .)
625. Quittantia a r chiepiscopi a tque capituli M agd e
burgensis super pecuniis pro Lusa tia eis solutis.
1372 , 25 . Junna ru . (Magdeburg .)Petrus a rchiepiscapus et ca pitulum ecclesia e M agdeburgensis proti
tentur, se a C a rolo imp . et Wencesleo rege per manns Joannis R otlewe ,urbura r ii K utnensis, recepisse 550 0 sex . gr . Prag.
,sibi pro resignafl one
littera rum , qua s super jure terra e Lusa tia e ha bebant, debitas.
(A r ch. S . Wenc.)
— 582
iglicheu kunige, dem kunigreich und der cronon zu B eheim
v on seinen, seiner erben und na chkumen, ma rggra fen und
herren des landes zu Merhern wegen, die sich auch a lso
schreiben wurden, a llewege unschedlich sein sa ] ; an dem
bischofe zu Olomuncz und dem herozogen ozu Troppaw, die
in zeiten werden, aussgenomen dem la uthern uff des bischofl'
s
guten in Merhern, der einen ma rggr a fen und herren des la ndes
zu M erhern angehoret, a ls es in den a lten teilbriefen v oll
komenlicher begriffen ist .
Mit urkund diez briefes, v orsigelt mit unserm kuniglichen
grossten ingsigel, der geben ist zu B ressla na ch G . g. 130 0 ja r,da rua ch in dem 72sten ja re
, an S . S cola sticen ta g der heil.
jungfrawen, in dem nünden ja re ja re unssers kunigreichs.
(O r ig. a r ch. sta t. M a r . inter P r im legia P elzel,
K . Wenc.,u rk. VIII. B r a nd l X
,
627. Alber tus dnx S a x onise r ecognoscit r eges
B oemia e dominos esse ma rchia e B ra ndeburgensis .
1372 , 4. Aprilis.
List A lbrechts knie2ete saského,ze ma za pra v e dedice ma rkra hstv ie
bramburského ciesa ie K a rla, jeho dedice i buddci krhle éeské , jestli Behy
ma rkrabie bramhurské sesel bez dédicuo v mu2ského pohla v i
(A . K. R fc iel II.
628. Munitionis G olsin impignor a tio .
1372, 24. Apr ilis. (C ubito .)
List Gebha rds a S iffryda strycuov z Querfurtu, ze jim elessi K
za sta v il tv rz G olsiu v XV III stech kopach groéich éeskjch.
(A. K. A r ch. 8. WWW . Lunig I . n. C C XC VIH .)
629. Ludo v icus r ex Hunga r ia e una cum ooniugcsna r ennntiant omnibus jur ibus suis in ter r is cor ona e B .
1372, 23. M a i1. (Vyssegr a da e.)
List Ludv ika krale uherského,kde2 se za v a zuje 0 11 s lnfl ov mi m i,
dedici i budücimi uherskjmi krali K erlov i ciesa ri, éeskému krali, dédic6m
— 583
i hudücim kra löm beskym,ze nemen piijima ti aui opanov a ti ü dueho kniefiet
n v ie, ma rkrabstv ie nebo co jiného, co hy k kralov stv i éeskému ptislubelo.
N os Ludov icus D . gr . rex Hunga ria e, D a lma tia e, P olo
niae etc. N otum fecimus univ er s is,quibus interesse v el inter
esse poterit quomodolibet in futurum,quod ob singula rem
interna e cha rita tis a rdorem, quo serenissimum a c inv ictissimum
principem et dominum,d . C a rolnm IV . R omani Imperii semper
augustum et B oemia e regem illustrem,serenissimam principem,
dominum E lisabeth, R om. Impera tricem et B . reginam,
sororem
nostram, et illustrem a o magnificum principem d . Weneeslaum,
B . regem pra efa ti d . Impera toris filium,a c illustres principes
d . J oannem et J odocum,ejus primogenitum,
ma rchiones et
dominos ter ra e Mora v ia e, fra tres nostros charissimos, ceterosque
filios et heredes ipsorum, pic fraternoque sincerita tis zelo com
plectimur : ipsis animo delibera to, non per errorem a ut impro
v ide, sed ma turo principum, ecclesia sticorum et secula rium,
comitum,ba ronum et nobilium
,nostrorum fidelium,
a d hoc
a ccedente consilio et ex certa nostre scientia , pro nobis a c
screnissima principe, domina E lisa beth, consorte nostro. cha
t issime,Hungeria e, P olonise, Da lma tia s etc . regina , neo non
heredibus, heredumqne heredibus et successoribus nostris ,
Hunga ria s, P olonise, D a lma tia e etc. regibus, in perpetuum
promisimns et promittimus, bona fide, dolo et frandi quibus
libet proenl motis et sub eo juramento corpora li, quod nos
et pra edicta domina regina , consors nostra cha rissima , super
lignum v iv ifica e crucis et super sancte D ei ev angelia in manns
rev erendi in C hristo petris, domini J oannis pa tria rcha e A lex a n
drini, apostolica e sedis lega ti, pra estitimus, quod tem nos, quamea dem domina regina , heredes et successores nostri, heredumqne
heredes et successores univ ersi, nunquam a spira re debemus nee
unquam v olnmus a d v endicandum a ut usurpandum nobis v el
ipsis a ut a licni ex nobis regnum B aemia e, principa tus sen
principes a ut preela tos, ecclesia sticos siv e secula res, et signanter
specifice et ex presse ejusdem regni et ejus corona e B . prin
cipes, principa tus et duca tus, v idelicet Wra tisla v ia e, S v idnicia e
J anrensis, Munsterbergensis, Legnicensis, B regensis, Olsni
censie, G logov iensis et C rossni, S aganensis, Opoliensis, F a lken
584
bergensis, S trie1iczensis, Thessiuensis, R a tiboriensis etOppa v ise ‚
K oslensis, B ytombnsis, Osv iciensis, S tina v ia e et G orensis, neo
non ma rchiona tus M ora v ia e,Lusa tia e, B udissinensis et G orli
cousis, sen a lios corum quoscnnque principa tus, duca tus, terra s ,
homines, dominia , civ ita tes, ca stra , sen qua slibet pertinentias
corum,communiter et div isim, in genere sen in specie, siv e
in B oemia, M ora v ia , S lezie , P olonia , S a x onia , B a v a ria , F ra n
conia sen a lia s nbicunque locorum ex ista nt, v el a d v endi
candam sen usurpandum nobis qua scunque v el a licujns corum
meta s, granitia s, ga des sen terminos, a ut jura , liberta tes, pertinenties
,consuetudines v el obser v enties, qua e sen qua s a d
pra esens tenent, habent et possident, sen authore Domino desuo jure a dipisci, habere, tenere, obtinere v el possidere poternnta ut debebnnt quomodolibet in futurum ; sen etiam qua ecunque
a lia a d ipsos quov is modo spectantia , nbicunque site , qua e nonsunt nomina tim inclusa pra esentibns, etiamsi ta lis forent, de
quibus hie her i deberet v el posset mentio specia lis.
E t in cum ossum,si hujusmodi eorum principes, pr inci
pa tus, duca tus, duces, comites, ba rones, nobiles, milites et
clientes,civ es, civ ita tes, oppida , ea stra a ut univ ersita tes,
terr a e sen homines, a ut eorum a liquis v el a liqui se v olunta rie
sen sponte ofi‘
erent nobis ant cfl‘
erre v elleut v el quov is mod o
delibera rent subdere, snbjiccre aut offen e,quod ex nunc, prout
ex tunc, aut ex tunc prout ex nunc promittimus et spondemus pr o
nobis et omnibus et singulis snpra dictis sub juramento et fide
pra efa tis, teles v el ta lem nullstenus a ssumere, recipere sen
a liqna tenns a ccepta r e, quibuscunque a dinv entionibns, ingenio
v el colore qua esitis.
In cujus rei testimonium
Datum inWyssegra d in festo S anctae Trinita tis a . D. 1372 .
(A. K. A r ch. 8. Wem . G o ld a st S upp l. L.)
630 . Oppidi F r id ingen cum a ttinentiis infeuda tio .
‘
1372 , 17. N ov embr is. (P irna e.)
List R udolfs hrahi z Hohemberku,Z e mesto F r$ dingen s 31nimi
v esnicemi (K olbingen, E gerscheiben. R engwishusen), ciesa f i K krali V .
M ohntskjm a biskupem “'
iirzpurskjm s st ra ny druhe, ze sobé maji prof ika 2de
'
mu 2iv ému i jich budüci radni a pomocni byti, krome Otce sv a teho ,pa p0 28 . (A . K )
636. C a str i B abenhausen inteud a tio .
1372 .
List Oldr1cha hra bi z Hanau. v nemz se v yzndv é hy'
ti manem
s zämlrem B abenhüsem k koruné ceske. (A . K .)
List Jana a rcihiskupa M ohntflrého , korfer é ta , i e J an
z Ha nau podda l se v léno s zämkem s méstem B abelha usem
éeské k v éénosti. (A . K .)
637. Litter a e obliga tor ia e Ledisla i ducis Opoliensis.
1372.
List La disla v a knie2ete Opolského , ze jest slihil ciesa ii K . jakoi tokräli éeskému, fie v äecka ta zboiie v slezske zemi pii sv jch mezech od
sta rodäv na za chov a ti chce. (A . K )
638. Arcis Lindau et oppidi M ckern emptio v enditio .
1373, 4 . J unii.
List A lbrechtuov hrabi Lindauského. kter7m prodav a z5mek sv nojLinda u a mesto M okern s manstv im duchov nim i sv étskym i so v äim
piisluizenstv im, jakz jmieuo h3‘ti muoz
,ciesa ii K . i buddcim kra löm éeskym
a ko f une za XII tisic IV k . gr . 6.
(A. K. Lum'
g I . n. C C C I V.)
639. O ttonie m a r chionis B r a udebnrgensis a tque
F r ider ici comitis pa la tini litter a e civ ita tibus ma rchiae
super cessione da ta e .
1373, 18. e t 23. Augusti. (F rancofurti s/O .)List F ridricha f a lckrabi
,kde2 piée méstöm bramburskym, v zü v aje
v äecko s v é pra v o a v äecheu nüpml , ja kj2koli ma. nebo jmieti by mahl ,a uka mje na ciesa i* e K .
,V . kräle -
eského. jeho bra th'
i dedice,ja ko na
dédiéné päny zeme hramburské
Listy Oty ma rkra bi bramburského , kde2 piée a v sem méstöm ozha
muje, ktera k jest dédiéné i s budücimi sv jmi postripil a postupuje ciesai*iK . jak0 2 to krali éeskému. dédicöm i buddcim jich, a v sech na pomiufi , a by
v érnost ubinili a posluéenstv ie slibili jim .
(A. K. Lum'
g I . n . C C C V,C C C VI. R iedel II.
— 587
640 . C a r olus IV . Imp . confirma t nnionem ma r chia e
B r a ndeburgensis et Lusicensis cum regno B oemia e .
1373, 2 . Octobr is . (P r aga e)
List ciesa ie K a r la,kde2 pa tv rzuje sstupov äni od knie2ete Oty
nc1néného zemé bramburské krali V acsla v ov i éeskému, jeho d édicöm
i budücim,a jestli 2eby ti! mu bez dédicuov ex
'
sel , J anov i mora v skémn
ma rkra bi a jeho dédicöm.
List ciesaie K a rla , kd e2 potv rzuje sstupov bni zemé bramhumké a
lu2ické od knietete Oty krali V bcsla v ov i, S igmundov i a J anov i, bra tf im ,
néinéného a spojenie téch zemi bramburské a ln21cké i s piisluäejicfm
kof une beské ubinéné .
(A. K. A r ch. S . Weno. Lum'
g I . n. C C C 1'
I I.)
611 . C a r olus Imp . fi lios W eneesla um , S igismundum
a tque J ohannem inv estit de ma r chis B r andeburgensi.
1373, 2 . Octobr is. (P r aga e)
A . 1373 D . Impera tor quia Otto ma rchio B randeburgensis, gener
sna s,non teneba t promissa sna
, quod quia heredibus ca reha t, ma rchis
dev ol v eretur ad puerca d. Impera toris, sed ex presse v eniens contra pa cta
et plecite , f ecit jur a re civ ita tes illins terra e F riderico , duci B a v a rine, suo
pa trno , et d . Impera torem et fi lios suos, quibus tamen prius civ ita tes
jura v erant, omnino ex cluait,nude Impera tor congrega to ex ercitu intra v it
ta tram B randebnrgenaem .
E t cum a cquisiv isset ca stella qua edam et civ ita tes, v idens ipse
ma rchio se f rauda ri spe, quam habuit in aux ilio regis U nga riee , resigna v it _
terram B r . in m ann d Imp. et liliorum suorum, perpetnis temporibus
rennntians omni juri, quod sibi a ut suis posteris sen pa truis, ducibns
B a v a ria e,competere posset in f uturum.
P ra etex tu resigna tionis sen cessionis ma rchia e B r . dedit Impera tor
ma rchioni Ottoni, nunc duci B a v a ria e, civ ita tes et ea stra regni B oemia e
in pa rtibus B a v a ria e sita s et site. : S ulzba ch civ ita tem et ca strum, R osen
berg ca strum ,K itsu v civ . et c , Herspruk civ . et c Lauffen civ . et c.
,
ca strum F loss,ca strum Lichtenstein, ca strum N eidstein, medieta tem ca stri
B reitenstein, castrum B uchberg,ca strum Lichteneke. ca strum et in pignora
ca strum Tum - S ta ufi'
et ca strum A delburg annuamque pensionem 30 0 0 sex .
gr . P r .,summam 11. termina tim solv endam et pignus fi .
K . K a rl belohnt seine söhne mit der ihm v on seinem eidem herzog
Otto unter zustimmung a ller seiner agna ten abgetretenen ma rkgra fscha it
B randenburg aus ka is . ma chtv cllkommenheit . (A r ch. S . Wenc. R ied el I I.)
588
V eniens Pregam,Otto ma rchio B randeburgensis per tra ditionem
benderii terra e B . cessit libere fi liis d . Impera toria de corum me rchianetu,
et d . Imp . inv estiv it filios suos, v id . W eneeslaum regem , S igismundum et
J ohannem ,f ra tres ejusdem regis a dhuc in infa ntis constitntos
,necnon eis
non ex stantibus d . J ohannem ma rchionem M ora v ia e et filios suos J odocum ,
J ohannem dictum S obéslaw et P rocopium , per tra ditionem v ex illi ipsiu s
ter ra e de eodem ma rchiona tu .
E t sic terra e B r . ina estimabilis bonita tis a tque pretn remansit filns
d . Imp . ent eis eine liberis decedentibus fi liis d . ma rchionis Mora v ia e
heredita rio jure possidenda . (1373, 2 . O ct. B eneseius dc Wer’
lmuel .)
P r o v incc'
a no v a e m a r chia e B r a ndenburgensis ha bet sub
sc r ip ta s civ ita tes
N ov a civ ita s B randomburgenaia . A ntique civ ita s B r .,B erlin, C olonia
F renkchforte, S trusberg, Muncheberg . La ndesberg, E berswa lde. B ernowS eremund
,B reden, Trebin, M ittenwa lde, B elitz, B rezzen, G orczk , N e rv en,
R a teuow,C openik, S pandow, M elra se.
A ntiqua M a r chia
Ta ngermunde, S teyndel , G erdelege, S a ltwedel , N ov a civ ita s S elt
wedel, S eehusen, Osterburg, Werben , A rneburg , S na kenburg
P r nw'
ncia P r ignitz
Ha v elberg. K yritz, Perleberg. Lentzen , P riswa lk , W ittemberge,F reionsteyn, M eyenburg , ca strum nov um . F rid richsdorf , M ernitz
P r ov inc ia U ker a
P remslaw antiqua, . P remslaw nov a,Templin, P ozewa lk, S tra sburg ‚
A ngermünde, Jagow , G yherm a lde, B oiscinburg. Torgelow a ntiquum,
Torgelow nov um .
P r o v incz'
a tr a ns Oder am
K onigewerg, S chowenflyet, B ereuwa lde, F rideberg, N ov um B er lin,
M oryn , S oldin, N ov a Landsberg,Odirherg, S tolzemburg, W oldemberge,
A rnswa lde, Lippene, D rewenburg, B ernsteyn, F rienu*
elde,D rossen
,
R eppin, Ta nkow .
642 . R ennntia tio S tepha ni comitis pa la tini.
1373, 23. N ov embr is . (Landshuta e)List S tef a na sta rs1eho. f a lckra bi, a synüv jeho kdez
'
1 potv rzupsstupo v änie zeme bramhurské knie2etem Ottem uéinéného V äcslev ov i kra li
éeskémn, dédic5m i hudücim éeskjm kre löm,a pii tom v äecko sv e präv o
a näpa d , lateryz by méli uch mahli jmieti k te zemi bramhurské,v zdev aji
a odiiekeji se jeho .
590
647. Obliga tio J o a nnis ducis Meklenburgensis.
1374 , 20 . Men . (P r emzlawia e)
List Jane knie2ete z M eklenherku, a syna jeho, kde2 sehe ze v a zuji
bra try i budüci sv é , ze nechtéji na piekazku byti krali V ecsla v o ci, dédicömi hudücim . v dri eni zeme hremburské , a le pi
‘i v sem panst v i, duchov nim
i sv étském,zuosta v iti.
(A . K . A r ch. S . Wenc. R iedel/
II.
648. Homag ium civ ita tum B r a ndeburgensium .
1374 , 21 . M a ii. (P remzlawia e.)List méste S ta rého B randchurke , kde2 slibuji v brnost krali V A csla
v ov i beskému, dédicbm i huducim a kornuc, na je ze pany jmieti
e ze nemh te zemi: v é i:né od ko runy écské odcizcna byti, spoleéné a ui
rüzno, a dolepseub. m ésta ka 2dé listem cv jm slibuji a tez v yznhv aji N ov iB randeburk
,B erlin
,K oln
,F rankenfurt na d Odrou
,K unigsberg, W a ldem
bcrge , F ridcberg,()sterburg, Hawelberg, D raucnburg, S trussberg, Perle
berg, Münchberg, S ta ry' Landsberg, N ov y Landsberg, Tangermünde. B erna u ,
Drossen, S tenda l , R uppin. Mo ryn. S oldyn , Templin, R a teneu , Ga rdelegen,
K irez,P renclaw
,P r iswa lkc
,B eliz, S eehusen, Werben
,Lippehne ,
N a uen,
E berswa lde, B ernwa ldc , M ittenwa lde, A rnswa lde, S oltwedel sta ry, S olt
wedel no v y.
List od mest bramburskjch, kde:'
z sc pr1znäv a ; 1 k zdpisu mezi
knietetem Ottem e ciesa icm K . i krälem V . ucmbnému. jestlizcby kniefia ta
bramburskä se31i bez dédicuov , ze ta zeme ma spa dmiti na classic K .
,
jeho syn_v i buddci ceske krale .
(A. K . Lum'
g I . C C C XII. R iedel II.
649. D om ino rum de Wedel et duodecim sociornm
B r a ndeburgcnsium obliga tio .
1374, 21 . M a ii. (P r emslawia e)List Haze z W edel ne F a lkenbnrkn e j1nych d v a néctc pi
°i nem, i e
kräle V äcla v a piijima li a piijimeji a dedice jeho i buddci écské krale z a
prev é e dédiéné päny, od ného léno piijima li a. piijimeti v écue maji n a
tyto zamky , mésta e tv rze dolc psané : F a lkenberg zamek , mesto i zem e,S chiv elbein hred
,mbato i piislnéejicie, N ov } Wedel z5mek
,mésto etc .
,
C elica , N urmberg , R etze zamek , mesto, Hochczeyt zbmek,Lnkemlin
,
N ov y B ernov , zamky . Hosterein mésteéko e clo v ozni a v si etc., jakoä
sii'e v listu za v irh se .
(A. K. Lum'
g I. n. C C C XI V.)
— 59 1
650 . C iv ita tis B a rchem et P lauen infeuda tio .
1374, 24 . M a n . (P remzlew ia c .)List
,kde2 peu B ercnt , J an a Laurentius a J an, strycov é , mini
z Werlc , piijimap léno na mésto B a rchim i ta ké na Pla v no i na mucho
jine v éci od kra lnov écskj ch n jich buddcich i poddav ej i se v ééné v menstv ie
i buddcim krelöm éeak$m
List na mesto B a rchim,kdci pen B erna rt, J an a Laurentius
, pdni
z B erle, podda li k lénn mesto B a rchem a piijima li léno od kra lnov écskich
e buda ucné piijimeti maj i.D ie gev ettcrn herrn v . W erle tragen K . K a rl IV . 11 . dessen söhnen
Wenzel, S igmund 11 . Johann a ls ma rkgra fen zu B randenburg zur silhne
fur die ihnen v orma ls v erursa chten scha edcn ihre bisher f reien städte
P a rchcm ,Plauen 11 . Penzlin zu leben auf .
(A . K . A r ch. S . Wen0 . Lunig I. n . C C C XI.
R iedel II. 3.
651 . P romissio de ter r is B ra ndeburg et Lusa tia e
d efendendis .
1374 , 28. M an . (G ubbin.)
C a esa r conv oca tionc f a cts nobilium ct civ ita tum tem regni B ohemia e
quam ma rchia e B randenburgensis in G ubyn circa diem S . Trin . fecit inter
dictum regnum B . ct ma rchiam perpetnem nnionem pro bona sta tu
terra rnm (N ic . d e P ozna nia )l
List kräle V ecsla v e , S igmunds a Jana bra tii jeho , kdc2 po phjetizemb bramhnrské dedicné za v a zuji sehe i sv é dédice i bndüci ceske kr6.le,de chtéji t112 zemi bramburskd e ln2ickü obreirov a ti ode v äech
,kdo£ by
jim na pf ekd2ku byli, a pii jich sv oboddch ziista v iti.
(A .K. A r ch. S . Wenc . Lum'
g I . C C C X V. R iedel II .
652 . U nionis m a r chia e B r andcburgcnsis cum cor ona
r egur B ocmia c confi rma tio imper ia lis.
1374, 29. J unu . (Ta ngermünde )K . K a r l besta etigt a us ka is. ma chtv ollkommenhü t a lle bei a btretung
d er merk B randenburg an die krane B . bisher geschlossenen v erträge .
Wir K a rl v . G . gn R . K eyser , z. e . z. m . d . R . u. I: . v .
B eheim,bekennen u. tun kund öfi
‘
entlich mit diesem brifea llen den
,die yn scheut oder borcut lesen
— 592
Wenn a lle fursten, geistliche u. wer tliche, gra uen, fr ien,
dienstlewte, rittere , knechte u. stede des furstentums der
ma rkgra fscha ft u. ma rken zu B r andenburg uns a ls eynem B .
K eyser furbra cht u. v orgelegt haben, wie da s sie durch ewigen
fr iedes beschützunge u. beschirmungen willen der ma rken zu
B r .,a ller derselben ma rken, lande, stete, slosse, lewte, güter
u. zugehörungen, die v orma ls lange zeit mit mengv a ltigen
swer lichcn kriege v erderbet u. heschcdiget ist u. die auch
die durchleuchtigen Wenzlaw kung zu B eheim,ma rkgra fe zu
B r . 11 , hertzog in S lesien, S igemund u. J ohans gebrndcre,
unsere fursten n. lieben sone, mit des kungreichs u. der
croncn zu B . erblichen landen,steten, giitcrn u. bereitern
'
gelde v orma ls v on dem hochgebornen Otten, hertzogen in
B eyern, zu den zeiten ma rkgra fen zu B r .,ihrem sweger , n. v on
seinen brudern u. v ettern recht n. redclichen gekauft haben
u. der sie auch a ls rechte fursten u. merkgra uen zu B r . in
gernwiclichen lehenen, uncz u. in gewere sitzen u. sein, sich
zu dem kunigreiche n. lande zu B eheim,der merkgrauescha ft
zu Lusitz, dem herzogthumen zu B resslow,zu der S widnitz
u. zu dem J awir u. andern landen, die zu demselben kung
reiche u. der crouch zu B . gehoren, n. da sselbe kungreiche
sich hinwieder in ewge eynunge u. sa ssc zu eren n. dienst
dem heil . R . R eiche genzlichcn gesa tzct haben, mit willen,
wissen, gunst u. v ollbord unsers a ls eines R . K eysers obristen
lehenherreu des e . g. furstentums u. ma rken zu B r .
und die v . g. fursten, grauen, frien, dienstlewte, rittere,
knechte u. stede dem v . g. kung Wenzlaw,S igemunden u.
J ohannsen gebrudern, u. a llen andern iren erben, erbes erben
u. na chkomen, die un sein oder herna ch geboren werden, n.
ob die a lle nicht weren, dem h. g. J ohansen, merkgret'
en zu
M erhern, unserm lieben bruder fursten, a llen seinen erben,
erbes erben u. na chkomen, a ls merkgra uen zu B r ., irem
rechten erbher rn, gelobet u. gesworen haben, da s si cwiclichen
bey dem kungreiche zu B ., der ma rkgra fscha ft zu Lusitz, d en
herzogtumeru zu B reslow,zu der S widenitz u. zu dem J awir
u. bei andern landen,die zu dem kunigreiche zu B . geboren.
cwiclichen bleiben sullen 11. wollen 11 . sich denen nimmer
f ur scie l), da s sie denne eynen iglicheu kung v . B .
, der denne
in zeiten wirdet n. ist, u. mit im seine u. derselben erben,
erbes erben u. nachkomen cwiclichen fur ma rkgra fen zu B r . ,
ire rechten na tur lichen erbherren u. nymand anders haben 11 .
ha lten sullen, 11 .sich v on in, iren erben u. na chkomen, kungen zu B .,
dem kungreiche zu B ., seinen egenanten furstentumen, her
scheften u . auch v on den landen, die da zu geboren, nicht
scheiden noch scheiden la zen in decheiner weis, sunder da s
sie in a ls iren rechten erbher rn getrewe, gewer u. gehorsam
sein snllen, a ls da s a lles in sulchen brinen, die doruber a n
beiden seiten geben sein,v ollenkomcntlicher ist begriffen.
U nd wenn a uch die chg. forsten, grauen, frien, dienst
lewte. rittere,knechte u. stede v or sich
,ire erben u . na ch
komen uf eine seiten u. die egenante unser sone,kung W . ,
S . u. J . fur sich u. andere unser u. ire erben u. na chkomen
u. a uch der v . g. unser bruder , ma rkgra fe J . v . M fur sich,
seine erben u. na chkomen uf die a nder seiten, uns fleizziglichen
gebeten haben, das wir a ls ein R . K eiser , christer leenher
des v . g furstentums der ma rken zu B r ., doruf . da s dieselben
ma rken, ihr lande u. lewte wiederhra cht u. in f riede u. seliche it
gesetzt werden mogte, sunder lichen betra chten wolten, wie
ga r swerlichen u. grozlichen da s e. g. furstentum der ma rken
zu B r ,seine lande , lewte u. güter in v erga ngneu zeiten v on
unfriede u. kriege. der stetlichcn da gewesen ist,v orderbet,
beschediget u. v erwüstet wa ren 11 . noch furbes mer hesche
diget, v erwustet u. v erderbet würden, ob sie sue ra t, schuz
n. hulfe der kunge n. kungreichs zu B . beleihen
u. a uch, wie da s mancherlei herscha f t. stete, lande, slosse,
lewte u . guter demselben furstentume u. der ma rken zu B r .
v on umgesessnen kungen, fursten u. herren, bei namen den
kungen v on Denema rken n. v on P olen,dem hertzogen v on
S a chsen und Lunenburg, dem erzbischof v on M eidehurg, den
hertzogen v on B runswig, v on S tettin, v on M cklenburg u. den
fursten v on A nha lt einesteils erblichen u. cwiclichen 11. eines
teils zu pfandscha ft umb sulche grossen summen geldes, des
dieselben land u . v esteu kawme wert gesein mogten, a be
gebrochen, abedrnngen u. a bgerissen sein, 11 . des auch da sselbe
furstentum u. ma rke zu B r . ane v orsichtigen ra te, schirm u.
hilfe des v . g. kunges u. kungreichcs zu B .,landen u. lewten.
mit nichten wiederbrecht werden mogten, noch in ganzen
steten frieden gesetzet ;
sunder lichen danon, wen da s kungreiche zu B ., seine
fur stentume u. lande an manchen orten mit der e . g. ma rken
zu B r . sue a ller leie ander fursten u. herren la nde under
scha ide u. mitteil an einander gemerkcn u. stiessen, u. wen
auch scheinba rlichen offenba r were, da s dieselben ma rken zu .
B r . derselbe kung v on B . mit seinen 11 . seines kungreichs
zu B . erblichen la nden, lewten, steten, v esteu u. a uch merk
lichen grossen summen bereitcs geldes gekauft ha tte, 11 . a uch
d a s der e . g. kung v on B . dieselben ma rken zu B r .,die v iel
v echc a lzuma le v erphendet u. v ersezet wa s, mit seines kungr eiches erblichen gelde u. gute izund in kurzer zeith merklichen
u . nuzlichen wiedcrbra cht, gelozet u. mit G ates hilfe fridelichen
gema cht bette n. er a uch noch dorna teglichen u. fursichti
glichen seinen fleiz u. a rbeit kcrete u. wendete ;
und haben uns auch fleiziglichen gebeten, da s wir
eigentlichen bedenken wa lten, so des heil. R am. reiches
nomhche sulche furstentume v orweser u. fursten dem R om.
reiche n. desselben reichs keysern u. kungen nuzlichen gera ten
u. gehelfen mogten. u beinamen uf die rede,da s kunge u. da s
kungreich zu B . snlcher lande,stete u. v esteu 11 . auch merk
liche grosse summen geltes, die sie uf die e . g. ma rken zu
B r gewendet haben u. na ch tegelichen da ruf wenden mussen,
a ne scha den bleiben u. die nicht v erloren,da s wir a ls ein
R am . K eyser a lle sa che ebegeschriebene eynungen, stucken
u. sa chen v on keyser licher ma cht geruhten zu bestetigen u .
zu v estenen.
D es haben wir eigentlichen betra chtet sulche mennig
fa ldigcn n. redliche bete u. a uch oifenbe re nottur ft der e. g.
ma rken zu B r , da rumb durch snlcher ahg. bete,sa chen n.
stucken willen, die unsern mut billionen u. red lichen beweget
u. da rzu geneiget haben, sunderlichen dem heil. R . R eiche zu
eren u. wirden,u. uf die rede, des derselben me rken zu B r .
lande n. v esteu bei dem hel l. R . R eiche beleihen u. nicht bei
38'
den e. g. kungen u. kungreichen zu D enema rken u. zu P olen,
die d emselben heil. R . R eiche nichts bekennen noch v on in
ha lten wollen, 11 . a uch da s derselben ma rken zu B r . v on den
u. andern nmgcsessenen furstau u. herren furbes nicht mer
ebegebrochen u. abegedrungen werde, 11 . beynamen a uch durch
ewigen nutz, friede u. selicheit des a g. furstentumes der
ma rken zu B r .,seiner lande u. lewte
haben wir mit wolbedechtam mute, rechter wissen 11 .
ra te unser u. des R eichs fursten, gra uen u. getrewen, die zu
den zeiten bei uns wa ren,die v orgeschriebene eynungeu u.
sa chen, a ls die ni beiden seiten begriflbu u. gascheen sind,
11 . a uch a lle n. igliche briefe, die dornber gehen sein, v on
worte zuwor te bestetiget u. beuestest,bestetigen u. henestenen
v on keis. ma chtv ollkamcnheit mit cra fte diz briefes, u. sezen
u. gebieten mit unser keys. ma cht cwiclichen, da s a lle sulche
ahg. eynungeu u. sa chen, a ls d1c in ihren sinnen,meinungen,
puncten u. stucken begriffen sein, u. a uch a lle n. igliche
brine, die doruber an beiden seiten gema cht u. gehen sind,
v on wa rte zu wor te, a ls die begriffen sein, ewige cra fl‘t u .
ma cht ha ben sullen 11 . da ss dawider niemand'
getun moge
a . snlle in dechciue weis, in welcher lei edel, eren, wirden od .
wesen der sei,11. ab er auch in kunglichen wirden were .
U nd wa re es sa che, da ss dawider jemand tete etc.
D es sind gezuge etc .
M it urkund diz brines v orsiegelt u. mit unser keis. maj.inghesigel, der geben ist zu Tangermunde, na ch C hristus geburtdr eitzchn hundert ja r , da rua ch in dem v ier u. siebenzigsten
ja re, an S . P eters u. P a nels tage, unser reiche in dem a cht
u. zwenzigsten u. des keysertums in dem zwenzigsten ja r e .
(A r ch. S . Wenc . R iedel II.
653. U nia cum P etr a a r chiep . M a gdeburg . et Hein
r ico pr incipe A nha ltensi.
1374, 5 . et 7. J ulii. (Tangermünde )Peter erzbischof in M agdeburg v erbindet sich mit dem röm . K aiser
K a rl u. seinen söhnen K . Wenzel v . B ., S igmund u. Johann a ls ma rk
gr a fen v . B randenburg zu gegenseitiger f reundscha f t, schutz u . hilf e.
— 598
657. C a str i Oso v infeuda tio .
1376.
List Jena st. z M eziilli, ze jest prijel ad knietetc Jcite ma rkra bi
mora v sk6ho zba i i sv é Osov a jine v esnice N ichav , B yteéka etc. pa d
menstv ie. (A . K .)
658. D iv isio duca tus Opa v iensis in pa r tes due e
F urstenw a lde cum E delstein (Jegerdort) et G ra dec
(O e v is).p1377, 18. Aprilis.
1 . A lso da s die zway heuser F urstenwa lde und E delstein ein hanht
sein, 11 . da s ist gef a llen mit seinen zngehorungen herozogc Joha nsen u .
ha rczog N icla s mit dem lose.
Z u dem haubte gebart die stet Jcgcrdorf , die stet Lubschitz , die
stet F reudinta l , die stet C zokmantil, die stet N eukirche u . die helf e :
D er hoff Ha la sawicz u. das dort“
Holeschowicz mit seinen greniczen a ls
es gelegen ist, mit dem kirchlcen zu N epla chawicz etc . etc .
2 . A lso da ss die heuser (Landeck u. G reetz ?) iczt ein teil sein u
das ist gefa llen mit a llen zngehorungen herczeg Wenczlaw und berczog
P rzimken mit dem lose.
Z u demselben haupt geha rt : Troppew die gancze stet mit a ll ihr
zngehorung u. Landeck da s haus m . a . z.,und die stet Hulczin
(R egist Weneesla i. G r ünhagm II.
659. Medietetis ca str i S ternberg infeuda tio .
1377, 23. A prilis. (P rag a e)List ciesa ie K a rla , ze A lbrecht a Z dehék z S ternbergka s polov ici
zämku S ternbergka , méstcékcm a jine v esnice pad léno piijimaji.(A . K . II. 3
, p .
660 . Domini de K r a v a f obliga tio .
1377.
V a k z K r e v e r p od d a l s e v m a n s t v i. List V okna v z K ra v a i ,ze se poddav a se v bim sv jm sta tham (a jmenuje ka id6 ze jm6na) v menstv ieknii eti J anov i ma rkra bi ma ra v skému, a ta ke se za v a zuje, umiel- liby bezdbdicnov mu2skéha pohla v i, i c to v äecka zbafii spadmiti ma ne jmena v a o
néha ma rkrabi i buddci ma rkra bi mora v ske. (A . K .)
599
661 . Oppignor a tio ca str i et oppidi Mulberg .
1377.
List knie2cte Vilema m senského,ze mu kräl V . z6mek i mösta
Mulbc se v äim piisluäenstv im a s ma nstv im S trecv en za sta vuje v e d v d
tisicich kopach groéich. (A . K .)
. 662 . Dispositio W eneesla i ducis Lux emburga e de
duca tus sni dev olutione in fev or em cor ona e B a emia e.
1378, 30 . Jannerii. (Lutzcmhnrg .)
Wenzel v . B öhmen, herzog zu Lutzelburg , Limburg n. B rabant,
v erordnet,wenn er ohne leibliche erben sterben sollte
,da ss da nn sein
herzogthum Lux emburg a uf seinen bruder , ka iser K a rl IV .
,seinen V etter
könig Wenzel , n. ihre na chkamen, die könige v . B öhmen, erblich fa llen soll .
1378, 8. F ehm a rn . (Lutzcmhnrg .)Johann 11 . S imon gra fen zu S panheim ,
Heinrich gra f zu S elm,
A rnold gra f zu Hohenberg, U lrich herr zu V instingen, u. andre 20 herren
im herzogthume Lux emburg, bekennen sich zu der v erordnung ihres
herzog.s Wenzel,da ss na ch seinem erblosen a bsterben sie samt dem
herzogthume der K rone B öhmen a nheimf a llen sollen.
1378, 8. F ehm a rn . (Lutzcmhnrg .)D ie sta edte Lutzcmhnrg, A rlc, E chterna ch, Diedenhofen u . andere
sechs in herz. Lux cuburg bekennen sich zu derselben v erordnung .
(A r ch. S . Wenc.)
663. Oppigna r a tio civ . G la cz , F r a nkenstein etc .
1378, 7. M an .
Wir K a r ll da ss wir für die v ier und sechszig tewsent gulden
ungrische u. boemische, die uns a twan Johanns, ma rckgre v e czu Merhern,unser bruder seeligcr , diweil er lebte
,a n bereitem gelde gehaben ha t
dem J a stcn ma rckgrev en und her rn czu M erhern,unserm lieben v etter
und fuersten,und seinen rechten erben czu einem rechten pfende inant
wortcn, ingebcn und abtreten lediglichsn unsere kunigreichs czu B ehem
stete und ha euser G la cz ha us und sta dt. F ra nkenstein haus und sta dt
Hawilswcrde und N ewcn- Pa czkow.
(G r ünhagen II .
— 60 0
664. C a roli IV . de maneta ordina tia .
1378, 27. N o v embr is.
List ciesa f e K a rla na mine! dblbuie, ze moheu kralov e beati minc1'dela ti v zemi éeské, kdet se jim ha liv eh zdbti a libiti bude, a te ma 1nince
deldha byti, aby ke stu hf iv n4m stin'
hra bistéha a ha lbho dv au6ct hf iv en
médi piisa zeno bylo skra e mincmejstra kr5 lov stv ie ceskeho, nynéjäihoi budüciha . A to nepahnnté za chov hno byti mb, aby grobe z toho stf ibr a
déiäni byli,aby jich sedmdesat dobni jednu hf iv nu stf ibra dr2eli, a d v andct
ha lbiuov k tomu rov uych za graä aby jiab déiéna bylo. A prabfi c dv a
byti maji, jeden kralov sky a druhy pänuov zemskjch. A eez kazdy pü
kezdych suchych duech pä.ny v sa udé zemském md zpra v iti, tak- li sc na
ta prav o dbl6, éili nic ; pa k » li sie jina k nejda , net by an zpra v an l, 2c 1116.
upblen bjti ja ko jiny f a lebnik.
(A . K . S ter nberg U r l: . p . 95 . G od . j. 5 . II. 3, p . 1 66.
C ] . 1466 o mince'
listooé : K reluo a cienai*uo list na minci, aby ke stu
hfi v nä.m éistéhc sth'
bra v ice piisa dy nehylo nez dv anécte hiiv en mbdi, ta k
aby sedmdesäta groéua v za hf iv nu bla a d v an5cte ha lbina v zu grob. It . dv a
v ersucha ry miti maji pi‘i minci, jednaha krdl a druh6ho pfini, ktcif na.
sandé so laji, e ti toho v sa diti i ta ke ssnditi mahli,kdytby chtéli. A r ch
360 109 V.
60 2
1341 . Joa nnis regis O rdina tio dc
successiuue .
F oederis cum K a zimiro P ol .
reno v a tia .
Ijusdem f oederis eorraba ra tio . 1348
P a eans inter K a zimirum et
C a ra lum m a rch.
C a roli et B la nca e eoranutia .
A lberti ducis A ustrine pro
missiones.
U nia (‘
a ra li 1na rrh. cum du
cihua A ustria e .
F a cts cum Ludov ica r ege U ng .
43 . C onv entio de debitis cum
rege Polanie c .
Pa ctio cum Ludo v ica Imp .
F a cultes corona tionis P ra
gensi a rchiepisca pa colla ta .
U nia r um m a r chione Misnia c .
(‘
anv entio de hlia C a roli
m a rch. desponsmulu.
M issa rum so llempnis coram
rege B .
B ulle de ea rona S . W eneesla i.
F oedusJoa nnis F ra ucia c regislilii cum (
‘
a rolo ma reh.
Temp on'
bua C a r o li r egis
(134 —11347. U nia ejusdem Joannis cum
l‘
a ra la .
P romissio C a roli de juribusB . eonsa r v a udis.
—5 1C a r ana tio a rchiepiscopo P ra
gensi competit .
O rdo corona tionis .
2 . S ept. C a r oli in r egem
B a emia e co rona tio.)
48. C a roli R am . regis coufirma
tiones a ntiquorum priv ile
giorum : F r iderici I . ddo . 18.
J a uua ru 11 58,F riderici II .
ddo. 26. S ept . 12 12, F riderici
II . ddo . 26. J ul ii 1216,R ica rdi
ddo . 9 . A ug . 1262, R udolphi
ddo . 4 . M ertu 1289,ddo . 22 .
J ulii, 25 . et 26. S ept. 1290,
A lberti ddo . 17. N o v . 1298.
C ontirma tio jurium ct liber
ta tum regni B .
()rdina tio de merchiane tu
M ora v ia e,episc apa tn O lomno .
a tque duca tu U pa v . neu f endis
corona e .
Duca tuum S lezia e a tque ma r
chia e B udissin et G o rlicz in
r a rpora tio .
P a s ta raum A lberto duee
A ustria e
R enov a tio conca rdiec cum
regibus Polanie c .
(‘
onv entia cum la ntgrev n s
Thuriug .
Litta ra e do ta les A nna n,tilia e
comitia pa la tini.
C oncordia m a rchianum B r a n
deburg .
(‘
am '
entio r um ma n -h. B ra nd .
«le subditis .
M or a v ia e a tque o rdi
na tia de successiono: ba cinic a .
R eceptio f endi.
D a cla re tia O rdina tia nis sue
cessoria e .
(‘
ommc reium cum B a v a ria .
F oedus cum pa la tino R heni.
(‘
essia jurium in B a v a ria .
D e hominibus B a emia e in
B a v a ria non receptaudis.
U nia cum ducibns A ustria e .
F oedus cum purgr a v iis d e
N ormberg .
F a oune regia U nga riee.
A cquisitio ca stra ram in B e.
v e ris .
Pa ctum cum comite pa la tino .
(C a roli r egi. in imp er a tor em
cormaa tio 1355 , 6. A p rilis.)
B ulle de ineorpor a tiane os
stra rum in B a v a ria .
P riv ilegii W la disla i II . ab
a . 1 158 a pproba tio imperia lis.
C onv entio cum Joanne rege
F rencorum .
R ev a ca tia codicia „M aj. C a r .
56. Litteree electorum dc incelis
B . a d judicia ex tranea non
ev a eandis, de minerie et de
maneta .
(‘
anstitutiones B ulla e A urea e,
regem B . nt Impetu a rchi
pincernam ec electa rem , nee
non jura regni B . ta ngentes.
F oederia cum Polanie c r ege
reno v a tio .
Joannes ma rchio M a r . pro
mittit,si cum per sueeessianem
in r egem B . ca rona ri conti
gerit, quod nihil penitus a b ca
regna et corona a lieuabit.
Litta r a e civ ita tum Mora v ia e
et B a emia e idem a ftirma ntium .
Principes electores testa ntur
dignita tem erehipincerna tus
et v otum elector a le competere
regibus B .
Principes electores denno eonsentiunt inea rpora tiani ca stra
rum et oppida rum in B a v a ria .
U nianis rum C a rola , regis
F rencorum prima genito , rena
v a tio .
E pise0 pm et capitulum V r a
tisla v . J oa nnem ma rchionem,
f ra trem (‘
a roli IV .,in ev entum
a eeipiunt in regem .
Priv ilegium S ta dicense .
D efinitio limitum terr a e in
plaga Ta cha v iensi.
Liga cum R udolf o duee
A ustria e.
C a rolus et Joa nnes ma reh.
rennntia nt omnibus juribus interris A ustria e sibi eompcten
tibne. R udolfus dux rennn
tia t omnibus juribus sibi in
terris B a emia e competentibus.
P romissio C a roli et Joannisde pra tegendis subditis dueum
A ustria e .
Littera e imp . de permuta ti
one ca stra rum Lutterhureh
et Hohenstein in A lemannia
pro ca strie Pa rkstein ct K a r lswa ld a tque oppida W ayde .
C onv entio R udolphi ducis
A ustria e cum C a rola etJ oannem a rch. C onv entio C a roli et
Joannis cum R udolpho duee
A ustria e .
R udolphus dnx A . de non reci
piendis subditis regum B .
(‘
a rolus r . e t Joa nnes v ice
v ersa de ea dem re .
R udolphus dnx A . de J uda eis
e B oemia et M ora v ia non
recipiendis. l‘
a ra lus v ice
v ersa .
C onv entio inter C a ra lum et
J oa nnem merck. ex una et
dnces A ustria e pa rte ex a ltem .
(C onv entio E sslingensis.)U nia C a roli, W eneesla i ejuelilii (e . 1361 mense F ebr . na ti)et Joa nnis ma reh. cum d treibus
A ustria e .
L‘
iv ita tes B oc iniec in dotem
regina e eonstituta e .
P a ola unia inter B oemiam et
M ora v iam ex une et U nga
riam a tque A nstria rn pa rte
ex a ltem .
C onv entio de mutue suc
cessione inter B oemiam et
A ustriem .
— 60 4
Proceres B . essensum pra e 1373
baut eidem conv entioni.
Wencesleus rex elector , con
sentit eidem umoni.
P ramissioncs terra e A ustria e
f a cta e . P romissiones terra e
B a emia e isota c .
E piscopi O lomucenses co
mites ca pella e rega lis B oe
mise .
P romissio de Joanne ma rch.
contre a d v crsa rios adjuv ando .
A rchiepiscapi P ra genscs
lega ti sedis epost . per dio
cesin Pra g ., R a tisbon.
,B am
berg. et Misnensem.
U nia heredita ria inter B oc
miam et A ustriam renov a ta .
Joannes m a rchio promittit senullum regni B . subditum
contra regis v olunta tem dc
fensurnm .
U nia heredita ria inter B oe
miam et A ustriam denno
renov a ta .
E nuntia tio C a roli Imp . super
positione ma rgra v ia rum M a r .
—69 . E uuntia tia C a roli super ham a
per B oemiam reeepta .
—70 . A cquisitio et inca rpa ra tia
ma rch. Lusa tia e .
D efinitia termina rum in S ilv a
B a emia e .
o 0 1J oanm s ma reh10m s p1
'
0 111188104
de serv endis priv ilegiis, si in
r egem B . promov erctur .
Ludov icus re x U ng. uns. cum
conjuga sna rennntiant omni
bus juribns suis in terris
corona e B .
U nianisma rchia e B randeburg.
et Lucie . cum regna B . confir - 53
metio imp .
Inv estitio filiorum C a roli do
ma rchis B randeburgensi.
U nianis m a rchia e B rand . cum
corona regni B . canfirma tio
imp .
Littera e super dev olutione
duca tus Lucemburgensis .
D e mona te ordina tia .
A ustria e dnces.
Littera e nobilium M ore v ia e
duci A . missa e .
Dux A . rennntia t B a emia e et
M ora v ia e in fev orem Henrie i
regis electi.
D uees A . Henrico V II . regi
promittunt a ux ilium in a cquit
reuda regna B .
A ustria e dnx M ora v iam resti
tuit Ja suni regi, qui tra cta tusa rege R om. canfirma tur .
C um ducibns A . pa x et unia .
Juri successionis in B oemia
per ducam A . rennntia tio .
F oedus B . cum ducibns A .
A micitia euin ducibns A .
U nia U nga riee et B a emia e
regum,A ustria e dueum , Os
roli ma rchionis et Joanniscomitia . Joa nnes rex re
nnntia t omni juri suo in
C a rintia , C a rniola et M a rchia
in f e v orem dueum A ustria e .
Littera e super rennntia tione
K a rinthia e .
Pignora Wa idhofen ct Le a .
F oedus cum C a rola contra
Ludov icum imp. C onfocde
r a tiones cum C a rola ma rch.
P ecta cum ducibns A ustr ia e
ser v a nda, .
U nia C a roli IV . a tque Joanuisma reh. cum ducibns A ustr ia e .
piunt W eneesla um regem et
J o a nnem m e rch. in conf r a
te rnita tem e t bono rum nni
onem .
R ecognitio subditela e boe
mies e .
O tta nis ma tch. a tque F ride
rici cam . pa ] . littera e super
cessione d a tes . U nionis B .
et Luc. cum regna B . eonfir
me tio imp . Inv estitio W en
eesla i, S igismuudi et Johnnnisde m a rchis B r . R annntia tia
S tepha ni comitis pa l .
Hom agium civ ita tum B ra nde
burgensium . Obliga tio dem .
de Wedel ct duodecim soci
o rnm . P romissio de terr a
B r . defendenda . U nianis
m a rchia e cum co rona B . eon
tir1ns tia imp . R annntia tia
cam . pa l . C onv entio cum
a rch. M a gdeburgensi e t prin
e ipe A nha ltensi. P romissio
dueum B a v a ria e supe r ex so
lutione ca stra rum F loss etc .
a . 1373 a cceptorum .
B ud issinensis ter r a .
1319 . J ura terra e .
E uuutia tio Henric i ducis S le
zia e in c a usa terra e B udissi
nensis et G o rlicsnsis .
R annntia tia Henrici ducis .
t‘
essio .
‘
essionis a pproba tio .
Tr a nsm mptum hujus cessi
onis .
39 . A regna B . non a lienanda .
4 1 . V idimus litter a rum ca ssianis
sb a . 1319 .
—48 . R eguo B . a dnumers tio .
—50 . M a rchianes B ra ndeburg . re
nnntiant omni juri suo in
B ud issin. et G a rlie .
1355 . Litta r a rurn ddo . 1348. 7. A pr .
eonfi rma tio imperia lis.
E gr a civ ita s, ter r itor ium .
1315 . Oppignora tio per Ludov icum
R . r .
—18. P riv ilegiorum per eundem
regem eonfirma tio .
- 22 . D iplom a Joa nnis a d ordi
na ndum sta tum civ ita tis .
C a strum E grensc in feudum
da tum .
—41 . Priv ilegia et cum regna B .
conso rtium .
Liberta tea civ ium . V illa s
A sch etc . 11 civ ita te non
seg rega ndse .
P riv ilegio; mn a pproba tia .
(‘
iv ita tcs E . a regna B . non
segregenda e .
- 1v ium de impignoretionc
ter ra e E gr . enuntia tia .
Hama giuru .
A ttestum a lectornm de impi
gnor a tiane .
A ttestun1 civ ium de ea dem .
A ttestum terrigena rum dc
sod ann
F loss et P a rkstein.
1314 . Oppignora tio per Ludo v icum
P . regem fa cts
—4 1 . Priv ilegia inca la rum de Pa rkstein.
—m . Quitta ncia pro F l . et P .
A ttestum electa rum , E gr am
cum F l . et P . esse impigno
r a tam .
—54 . A ttestum civ ita tis E gra e de
ea dem impignoretione .
—57. R e0 eptio ca stri P . et opp.
W ayde per episcapum M is
nensem .
60 7
1358. A ntiqua e littera e F riderici
Imp . super ea stra F loss ddo_
B a silese 12 12 26. S ept . C a
rola treduntur . A ttestum
terrigenmnun E gr ensium .
R udolphi ducis S ex oniee.
L‘
a nfirn1a tio imp . littera rum
F rideriei I l . E mptio oppidi
B ornow a d F loss.
60 . P ermuta tia c a str a rum in A le
ma nnia pro ca stris Pa rksteinet K a rlswa ld et oppida Wayde(W eiden)A ttestum a lectornm super
ca stris P . et K . cum oppida W .
C a stri F loss etc . pro ma rchis
B ra nd . da ta .
C a stri F loss etc . ex solutio .
F r a ncia c r egnum .
F oedus amicitia e Johannisfilii r egis F ra ncia e cum C a
rola .
—47. U nia ejusdem Joha nnis cum
C a ro la .
C onv entio Ja sunia regis F rauca rum cum (
‘
a ro lo reno v a ta .
J oa nnes F renc orum rex abli
ga t se (‘
a rola Imp . et regi.
C a r o lus jun.,Jo a nnis r egis
F renco rum primogenitus, re
no v a t nnionem cum C a rola .
D ebitum C a ro li locu 1ute11entis
regis F r enco rum .
G o r lieensis ter r a .
1319 . E nuntia tia Henriei ducis
S lezia e .
V enditio terra e et civ ita tis.
R ela tio ducis Henriei.
( . 1v ita tis G . inca rpa ra tio .
Henricus dux pro G a rlic . re
cipit G laga vz
Incols e a regna B . non
a liena ndi.
M a rehia e B udissin . et G a rlic
incorpora tio .
M a rchiones B ra ndeburg . re
nnntiant omni juri suo in
terris B udissin. et Ga rlic .
Imperium .
1314 . E x plena tia jurium inter Ludov icum R et J oannem B .
regem . Of . 1335 .
Ludo v icus R . r . a pproba t
cessionsm ma r chia e B udissi
nensis. 1339 .
P ramissiam s regi J oa nni a
Ludov ica R . rege post v icta
riam Mulder fm sem f a cta e.
D e c a stris et civ ita tibus in
Imperia a Joanne rege non
ecqnirendis.
Pa ctum conca rdie c inter
Ludov icum R . 1 . et regem
J oa nnem .
Treuga r pa cis inter Ludov icum R . I . et Joanne 1u regem .
—39 . F oedus a rnicitia e inter Ludov icum lt. 1 . et Joa nnem regem .
P a r tia inter (‘
a ra lum ma reh.
e t Ludo v icum l t. 1 . de treugis
se r v endie .
P rincipum a lectornm littera e
de inc a lis B . a d judicia ex
tr a nsa non ev oca ndia,de
mina ris et monate .
‘
onstitntiones B ulls e surcea
regem B a emia e ut Imperii
a rehipiueernam a e electa r am,
neenan jura regni B . tan
gentes .
Principes electa r a a testa ntur
dignita tem e rehipincerna tus
et v otum electa ra le compa
tere regibus B .
60 8
Lusicansis ma rchis .
1319 . R annntia tia jurium .
W oldema rus m a rchia'
tn L .
C a rola regi conf ert .
Woldema rus injungit inca lis,ut homagium pra estent Os
rola .
O tto a rch. M a gdeb. Lusa tiam
in feudum confert C a rola .
Terr a e Lusicansis oppigno
r a tio pro R uperti jun. e capti
v ita te ex solv enda .
C onv entio cum ma rchionibus
B r a ndenburg . super ma rchis.
Lusiceu3i.
64 . R ev ersa les dueum S a x onise,
la ntgra v iorum Thuring et
m a rchia num B r and . de terra
Lusicansi.
R ecognitio civ ita tum de emptione v enditione ma rchia e
Lusa tia e .
A ttestum a rchiep .M a gdeburg .
E mptio v enditio ma rchia e
Lusicansis, sa lv a jure duci
S v idnicensi competente .
“
E x tra ditio litter a rum ma r
chiam L . tangentium .
—68.
—70 . A cquisitio et incorpo ra tio
ma rchia e L .
—72 . Quitta ntia a rch. et cap .
M a gdeburg super pecuniis
pro Lusa tia e is solutis .
74 . P romissio de terra Lusa tiadef endenda .
Lux emburg (duca tus).
1348 . D e certis banis cum a rch.
Trev er . conv entio .
49 . D omini de Westerburg obli
gratia .
—53. E x solutio munitionum .
1354 . Wencesleus f r a ter C a roli dnx
L. institntns.
—66. E uuntis tio W eneesla i ducis
super duce tibus suis.
Ma zo v ia e duca tus et F lock .
1329 . F eudum B a emia e . C f . 1339.
—4 1 . P romissio homagu .
—5 1 . Henricus dux ducetum P lo
czentia e in feodum racipit.
—53. E x tra ditia in ma nns regis
P a lonia e .
Misnia c ma rchia na tus.
1344 . U nia inter J a a unem regem et
F ridericum ma rchionem Mis
nia e . U nia inter eundem
ma rchionem et C a ra lum m a r
chianam M or a v ia e .
C onv entio de filia C a roli filio
F riderici desponsa nda .
—49. U nia F riderici cum C a rola
contra B a v a ria e dnces.
Mor a v ia e ma rchia na tus .
130 7. Litter a e duci A ustria e da ta e .
R annntia tia F riderici ducis
- 0 9 . Pignus.
- 1 1 . R estitutio Ja a nn.i regi.Tra cta tus.
Jura et consuetudines.
—12 . J us ducam A ustria e.
B erne .
—27. B erne .
C a ro li in ma rchionem insti
tntio .
— 39. B erne .
Jura et priv ilegie .
- 48. U rdiua tio C a roli ma rchio
na tu1n Mora v ia e Olomucansem episcopstum ct ducetum
Opa v iensem eoneeruens.
( lo lla tio Ja a na i ma rchiani,
a djeeta nam e successionis.
P la v na .
Transla tia c a stri V oigtsberg
1n Henrieum
610
seniorem .
D eela ra tia domina ram de P l .
Infeudetio .
Petitio in ca usa ca stri V oigts
berg .
Pla v na feudum perpetuum .
Henricus de P l . rennntia t
jnri suo heredita rio .
F lock (v ide M a zo v ia ).
P o lonia e r egnum.
1329 . D uca tus M a zov ia e et Plockf eudum B .
R estitutio ter ra e D abrinensis.
C onv entio inter K a zimir um
P . regem et C a ra lum ma rchi
0 118 111 .
Lega ti K a zimiri
Ja a unemrennntia sse
necnon
muni
titula regni P .
rex obliga t se
J oa nni pro XX 1uill . sex . gr .
K a zimirus
Pr a g .
testa ntur
C a ra lum
juri a e
K a zimirus de pm e r um J a
a nne ser v anda .
U nga r iee rex ta sta tur rennn
tia tianem P a lonia e .
C onco rdia regum super cou
tr a v r r .—aiis .
K a zimirus re x rennntia t omni
in principa tibusjuri suo
S lezia e .
S lezia e duca tus s. princi
41 . R ena v a tio f a ederi.< inter K a zi
mirq c t J o a nnem reges a c
C a ra lum me rck .
P a rdus K a zim iri cum C a rola
robo re tur .
Littera e K a zimiri super obli
ga tione qua tuo r civ ita tum .
D ebitum C a roli mawh.—a o
R enov a tio conca rdiec inter
K a zimimm et C a ra lum .
E rga e x tra ditionem duca tus
P loczensis et terr a e M azov ia e
rex Polonia s regi B . conf ert
oppida B yczin a t K ruzburg ,
regemque C a ra lum et dueem
B olcanem S v idnicensem a de
bitis ebsa lv it.
F oeder is inter K a zimirum et
C a ra lum a . 1348 initi rena
v a tia .
K a zimirus rex rennntia t jur ibus suis in due. S v idnic . ct
J a na
Idem rennntia t appidis B yczin
et K ruzhurg pro duca tu P la
censi.
P r agensis episca pa tus.
1325 . P riv ilegiorum per Ja shnameoniirmetia .
—41 . C a roli
—44 . E cc lesia c P ragensis in me t r a
polita nem erectio,ne x u cum
M oguntia soluta .
—47. J us co rona tionis.
l’riv ilegia r um pa r C a ra lum
contirrna tio .
—65 . A rchiepiseopus lega tus S .
A past . pe r diocesin P ra
gensem B a tisbournsmu etc.
ef fir itur .
K azimirus P a l . rex rennntia t
omnibus juribus suis in du
ea tibus
S lezia e duca tus regna et cc
r aua e B . jungunturLittera rum C a roli regis R . ddo .
P ra ga e 1348 noufi rma th»
imperia lis
— 61 1
R ecognitia dami1m super duca
tibus S lezia e, ex ceptis du
cetibus S v idnie ct Jeuer 1358
E numera tio duca tuum S lezia e —72
B u g, duca tus—39 feudum
perpetuum
B ytom , duca tus—39
,—27
E nuntia tio dueum S lezia e in
ca usa duca tuum B ytom . et
C osl.
F a lkenberg , duca tus
B a lko v a sa llus —27,
—39, feu
dum perpetnum
F ra nkenstein, civ .—37
,—43, —48,
- 5 1 . A nrifodina e R ei
chensteinenses
F ü rstenberg ct J a v or .
Henricus dux rennntia t juri suoin terra B udissin in terra
Lusa tia e cum civ . F r ankenV II“? 8. o
C olla tio civ . G brlic . pro civ .
et terr . Glogov .—37
R esigna tia civ . Luben —37P romissio de civ . Glogov f a cts —37U nia cum Joa nne rege et C a
rola merch.—37
Oppignora tio civ . F rankenstein —37Obliga tio civ . S trelln —37R eeeptio ca stri S oba ten —o3
G logo v ia , Henricus v a sa llus —29R eaignstia successionis —31R annntia tia S tin a v ia e pro
G logov —37Henriei promissio de Glogov —37Obla tio fendi —44R eeeptio duca tus P loczencia e —51G lii , feudum perpetuum —42J a v a r .
Henricus super v enditione civ .
et terr a e G orlic .
N otilica tia Imper a tori
C a strum K a nt
Ludo v icus ma rchio B ra nd . re
nuntia t juri sui pa st obitumHenrici de J . sibi compe
tenti
K ozié,duca tus
Wla disla us in protectionem
recipitnr
F eudum perpetuum
E nnntia tio dueum S lezia e
K r osno , duca tus
I.egnioeneie duca tus
B olesla us v a sa lla s .
B a lesleus, Weneesl . a t Lnda v .
v a sa lli
Pignora a liquot
P romissio homaguObliga tio civ ita tum N amyslov ,
U rneburg, B yezin et K un
zeusta dt
Littera e K a zimm regis super
bee obliga tione
Wencesleus negotiorum gesta r
a pud C a ra lum ma reh.—42
Obla tio terra rnm in feudum—43,—45C onfirma tio priv ilegiorum
—43Wencesleus et Ludov icus v e
sa lli
Debitum C a roli ma reh
Div isio terra rnm et cerum in
feudu m receptia
W eneesla i ducis obliga tio
Munsterberg.
B a lko v asa llus
E x sa lutia ca str i et civ . R ichan
ha eh
Juramentum fidelita tis per
civ ita tes —37F ides C a rola ma rch. serv anda —41C iv ita tum F r ankenstein ct
Monsterberg obliga tio
C iv ita tes non v endenda e
M on. Henrichaw obliga tio
Homagium civ . M onsta rberg,
F r ankenstein et S trelln
89"
—612
O leénicensis duca tus M edieta tis terr a e ct civ ita tis
C anra dus v a sa llus pa st 1nortem B olkonis dev o
C ontra ctus super S tina v ia lutia
S uccessio HedwigisDebitum Joa nnis regisObla tio f endiPa rtis media c civ . G a r v en
ditio
Opa lje duca tus
B olesla us v esa llus
F eudum perpetuum
O swiecim ,duca tus —39
Joannes v a sa llus —27, —29M a zo v ia e duca tus et F lock
dominium —39P romissiohomegn C a rola ma rch.
—41R a tibo r duca tus —39Lam a in protectionem reci
piturTr a ditio duca tus N icola a Opal nv estitia N ico la i ducis Opa
v iensis
Inv estitio Johannis ducisS a gen duca tus
Henricus v esa llus
C ontra ctus dueum S a gen. et
O lsnitz . super S tina v ia
Debitum Joa nnis regis
S tina v ia duca tus
Joannes v a sa llus
R esigna t jus successionis in
terr itorio G logov—31
C onv entio de subjectiane —35R annntia tia Josnnia pr o G logov —36V enditio ca stri et civ . G a r —37C ontr a ctus ducnm dc S a gen
et O lsnitz super S tine v ia —38 V r a tisla v civ ita s a cquiritur ,
Homa gii promissio—41 a corona nunquam a lie
C iv ita tis ct cestri G or obliga tio—42 nanda
Oppidi B a lk0 v ic ex solutio—42 P riv ilegiorum eanlirma tio
Johannis ducis a d tempa re Hom a gium
v ita e inv estitio —47 P romissio civ ibus f a cts
S v idnic et J a v a r duca tus.
C onea rdiee unia inter B olcanem
ducam et C a ra lum regem—50
Ludov icus U ng . rex rennntia t
juri suo in ducetibus S V .
et J.B olcanis ducis a soletione debi
torum a bsolutio
B olca terr a s sues legst A nuse
C a roli regis canjugiA ttestum civ ita tum de eadem —53R ev ersa les de subditis S v idnie .
non a lienandis
K a zimirus P a l . rex rennntia t
juribus suis in due . S V . ct J .—56
C onv entio inter C a ra lum ,B ol
canem et Joannem ma rch. M .
—59B olcanis ex cusa tia et subjecti
onis promissio
C onv entio rum ma rchionibus
B ra ndsburg super duca
tibus S V . et JO ttanis ma rchionis B r and .
super de v olutione duca tus
S V . et J . decla retio
J us duci S v id . in ma rchis
Lusic . rcser v a tur .
D a v olutia duca tus S v . et J .
Litter a e ducetum S v . et J.
post obitum ducis B olcanis
speetentes
P romissio de duce tibus S V . et
J. a corona nunquam segre
gandi3
C iv ita tes, ca stre , oppida , municipia , m onester ia ,
ter r itor ie .
Adelburg 1335, —38—41—62
A lkesleben — 25
A llen 60
A rdak 58
A rnow 16
A rnstein —61
A uerba ch —58
B abenha usen —72
B a ldenek —41—61
B a rchem 74
B ergen—56, —59
,- 60
B erkow
B ielina
B ietow
B ischofswörd
B lankenburgB olenow
B a leslev ia minor (junior) —18
B a rsenstein —52
B reitenstein —71B udyne 2 1
B urgha rdsdarf—59
B urgstadtl— 58
C elle S . M a ria s 48
D ittersdor f —57
Danin 4 1
D r ev e 67
D rev kov
Dursdorf
E delstein
E ga rberg
E lsterburg
E rlangen
F or stemberg
F ra nkenbergF reudenberg
F rowdinta l
F rumesreut
56
—0 6,
- 1 1
70
F ünfhunden(P etipsy)—32,—ö lG ens, uf der
tl eilmsheim
G erow
(iiebelsburg
G a lsin
G ra esen
G ra diäé
G ra efenberg
G reitfenberg
G uezeuburg
Hammerstein
Haydak
Hessistein
Ha usenfeld
Helfenberg
Henrichow
Hersbruk
Ha rtenberg
Hertenstein
Heuha eh
Henchlingen
Heydensfeld
Hirschaw
Hirschberg
—4 1
Hayersvs*
ord
Hua rt curia
C hoczien
Ilburg
J anov ic
J egerd a rf
J iczin
C a dan
Kamnik (K amyk)K a rpenstein
K auezburg
K irchberg 61
K la dsko —34,— 37
,—53
,78
K oldicz (C ha ldiez) 68
K a stelee
K ostomla t
K re v a n‘
K reuzberg
K r a sberg
K rysov
C -ur im
C urie (Hat)
La ndek
La ndscron
Lichtenek
Lindau
La bedaburch (Lodburg)Leobschicz — 0 6,
— 1 1
Lomniez
La v a rsta dt
615
- ao,-cc
50 . — 56
- 45,
- 52 .
Lubustein
Lundenburg
Lutiee
Luttemberg
Luttemburg
M a rc (S eesta dtl)M ichelsfeld
M ichelsberg
M ilicz
M oguntia
M okern
Mulberg
Multha l
N eidek
N eidstein
N eusta dt
N ouwort A l t
0 pa v ia civ .
Osov
P eczenstein
B eczkow
P egniez A ntiq.
P eruo
P etips_v (v . F unfhunden)
P le v en
P la v na
F le .sberg (P leysberg)P leyensteiu
P odebra d
P a tenstein
P retenstein
P rua k
P riehsendorf (P rysenda r f) —67
R a benstein 58
R akindor f 4
B a tch 61
R emda
616
R eichenba ch 1367
R eichenek 53,— 58
,— 61
R eichenstein — 50,— 56 —59
R eichenstein 56
R o.eembe1 0 h 1 5
R osenstein . 60
R ottmherg 60 i61 , — 62,
—63
ha ttmsta dt 65
R uprechtsreut—66
S eeberg a ut. et na v .— 27 71
S eesta dtl (v ide M a re)S eybotendorf
S cha tzler
S chellenberg'
S cha uba eh
S chonburg
S chwa r zberg
S ka la (S tein)S onenberg
S pa nhehn
S pa rmha rg
S piesz
S premberg— 58
,—59
,
S ta nd
S tein
S tein
S ta renberk
S ta lburg
S tornstein
S tra leke
S tra lenfels
S tr elow
S ulcz
Ta rnaw'
l‘
eggeudorf
Tenesberg 1359 ,—64
Tiefeugra ben 66
Trident. (a rme S .Wene.) - 39
Trutnaw —65
Tuchora z 58
Tum - S ta ufl' — 55,
—60 ,—61
U eblesbergW a ldenburg
Wa ydhofen
V elesin
V eliis
VVerde
W a rdak
Werdenberg
W erdenheim
W ilhurg (Hburg)Wildenow
Wildenfels
Wildenstein
Wilenzha im
Wilhe lmsdor f
11n1a r
\V ilieut
W interbergWurtemberg
\Vurzburg
Y pfhofen
Z nojem
Z orustain
Z ukmantel
Z uentefryd
Z ita v ieZ ieh