Ο Νόμος της κατάργησης της Ιονίου Ακαδημίας και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στα Επτάνησα.

Το Φ.Ε.Κ. Νο 61. 29/12/ 1865 που δημοσίευσε τον νόμο της καταστροφής της εκπαίδευσης στα Επτάνησα. Θα ακολουθήσει μια συνοπτική ανάλυση σχετικά με το τι ίσχυε στην εκπαίδευση στην Επτάνησο πριν από την ψήφιση του Νόμου. Η διαφορετική γραφή δείχνει μερικές αντιστοιχίες του πριν από τον εν λόγω Νόμο.

Περί διοργανώσεως της εκπαίδευσεως κατά την Επτάνησον

Νόμος ΡΗ! 29 Δεκεμβρίου 1865

Περί της Διοργανώσεως της Εκπαιδεύσεως κατά την Επτάνησον

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ο Α!

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν,

Περί διοργανώσεως και εκπαιδεύσεως κατά την Επτάνησον.

Άρθρον 1

Καταργούνται

Α) Το Αρχοντείον της Παιδείας εν Επτανήσω.

Τις 31/5/1828 με την υπ’αριθ.16 πράξη του Γ! Κοινοβουλίου συστήνεται Γενική Επιτροπή Δημοσίας Εκπαίδευσης.

Α) Άρχων της παιδείας (Πρόεδρος της Επιτροπής Εκπαίδευσης) ο Ανδρέας Μουστοξύδης 1832. Επέστρεψε στην Κέρκυρα μετά το θάνατο του Ιωάννη Καποδίστρια, από τον οποίον του είχε ανατεθεί ο τομέας της εκπαίδευσης του νεοσύστατου κράτους. ΤονΣεπτέμβριο του 1832, υποβάλει μια μνημειώδη έκθεση «περί της κατάστασης της εκπαίδευσης και της βελτίωσης αυτής». Η κατάσταση διαιρείται σε οκτώ μέρη: 1) Πανεπιστήμιο, 2) Ιεροσπουδαστήριο,3) Δευτερεύοντα Σχολεία 4) Αλληλοδιδακτικά σχολεία, 5) Βιβλιοθήκη,6) Σχολή Καλών Τεχνών,7) Μουσείο, 8) Βοτανικός κήπος.

Β) 2ος Άρχων της παιδείας ο Στάμος Γκαγκάδης. 3ος Άρχων ο Κόμης Δελαδέτσιμας. Τελευταίος Γραμματεύς της Γενικής Επιτροπής Εκπαίδευσης, διορίστηκε ο Αντώνιος Λευκόκοιλος, Κόμης Δούσμανης.

Β) Η Ιόνιος Ακαδημία.

Λόγω των πολλών δημοσιευμάτων για το πρώτο Ελληνικό Πανεπιστήμιο αρκούμαστε σε μια φωτογραφική παρουσίαση τόσο τωνστιγμών του ιδρύματος, αλλά και μερικών καθηγητών του.

Τα φύλλα της Gazzetta degli Stati Uniti delle Isole Jonie, no 335/1824 που περιγράφουν την τελετή των εγκαινίων 17/5/1824 που έλαβε χώρα στη Σπιανάδα

Αφιέρωμα του Γεράσιμου Ι.Σαλβάνου και Βάσως Γ.Σαλβάνου από το βιβλίο τους: Η ΙΟΝΙΟΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑ Ο ΙΔΡΥΤΗΣ ΑΥΤΗΣ ΚΟΜΙΣ ΓΥΛΦΟΡΔ ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΑΙ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΣΤΑΙ ΑΥΤΗΣ

Στην σελίδα 96 του αναφερόμενου βιβλίου γράφει την τελετή του Νοεμβρίου 1826 για την έναρξη του σχολικού έτους 1826-1827.

Το έτος 1823-1824 δίδασκαν οι καθηγητές, Χριστόφορος Φιλητάς, Αθανάσιος Πολίτης , Λόρδος Γύλφορδ, (αυτοί οι τρεις αποτελούσαν την Σύγκλητο,) Θεόκλητος Φαρμακίδης, ΚωνσταντίνοςΑσώπιος, Νικόλαος Πίκκολος, Ιάκωβος Λουσινιανός, ο Σκώτος Φραγκίσκος Βελφούρ, ο Ανδρέας Ιδρωμένος και ο Γεώργιος Ιωαννίδης.

Φωτογραφίες μερικών καθηγητών του Ιόνιου Πανεπιστημίου:

Γ) Το εν Κερκύρα Ιεροσπουδαστήριον.

Με την υπ. Αριθ. 89/5.6.1827 πράξεως του Β! Κοινοβουλίου, συστήνεται το Ιεροσπουδαστήριο. Τις 31/5/1828 με την υπ’αριθ.16 πράξη του Γ! Κοινοβουλίου, συγχωνεύεται η Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας με αυτήν του Ιεροσπουδαστηρίου. Ουσιαστικά το Ιεροσπουδαστήριο αποτελεί παράρτημα του Πανεπιστημίου.

Δ) Το εν Κερκύρα Γυμνάσιον

Ε) Τα Λύκεια Κερκύρας, Κεφαλληνίας, Ζακύνθου, Λευκάδος, Ιθάκης, Παξών και Κυθήρων.

Άρθρο 2

Οι μαθηταί του Γυμνασίου Κερκύρας θέλουσι διατηρηθή εν αυτώ, τρεφόμενοι μεν, αλλ’ ουχί διδασκόμενοι μέχρι τέλους Δεκεμβρίουτου παρόντος έτους, επιτηρούμενοι υπό αναγκαίου προσωπικού, όσον εκ του υπάρχοντος ήθελε νομίσει αναγκαίον να διατηρήση τοΥπουργείον προς τούτο.

Άρθρο 3

Η Δημόσια Βιβλιοθήκη Κερκύρας διατηρείται, διευθυνόμενη υπό ενός Εφόρου έχοντος έναν βοηθόν και ένα κλητήρα.

Η Διοίκησις δε και η χρήσις αυτής θέλουσι κανονισθή δι’ ιδίου Κανονισμού του Υπουργείου της παιδείας.

Άρθρον 4

Η Κυβέρνησις δύναται να συστήσει δια Βασιλικού Διατάγματος ενταις Ιονίοις Νήσοις βαθμηδόν ή δια μιας τέσσερα Γυμνάσια και δώδεκα το πολύ Ελληνικά Σχολεία.

Με το θέσπισμα αριθ.99/11.5.1804 προβλέπονταν 40 σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης κατ’ αναλογία στα νησιά με τους αντιπροσώπους στην Νομοθετική συνέλευση ήτοι:

Στην Κέρκυρα Σχολεία 10

>> Κεφαλονιά >> 10

>> Ζάκυνθο >> 10

>> Λευκάδα >> 4

>> Ιθάκη >> 2

>> Παξούς >> 2

>> Κύθηρα >> 2

----------------------------------------------

Σύνολο 40 !!!!!!!!

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΛΛΗΛΟΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΕΠΤΑΝΗΣΟΥ  (σχολεία στα οποία οι μαθητές των ανώτερων τάξεων δίδασκαν τα παιδιά που φοιτούσαν στις κατώτερες )

Τον Ιούλιο του 1825 ο Κόμης Γκίλφορδ υπέβαλε στην Γερουσία έκθεση του διδασκάλου Ι.Φωκά, η οποία περιγράφει την κατάστασητων σχολείων, πλην αυτών της Λευκάδος λόγω σεισμών.

Σύνολο μαθητών πλην Λευκάδας : 1289

Εις το εν Κερκύρα Γυμνάσιον θέλουσι προς τοις άλλοις διδάσκεσθαι η Αγγλική και Ιταλική γλώσσα και το Εμπορικόν δίκαιον κατά τους περί τούτων οργανισμούς.

Άρθρον 5

Οι θέλοντες να καταταχθώσιν εν τοις συστηθησομένοις ΕλληνικοίςΣχολείοις και Γυμνασίοις μαθηταί υποβάλλονται εις εξετάσεις

κατά τα νενομισμένα περί των κατά πρώτον προσερχομένων εις τα Ελληνικά σχολεία και Γυμνάσια.

Άρθρον 6

Συσταίνεται εν Κερκύρα Ιερατική Σχολή συμφώνως προς τους κειμένους νόμους.

Άρθρον 7

Η μισθοδοσία των εν τω άρθρω 3 αναφερομένων υπαλλήλων κανονίζεται ως εξής:

α) Του Εφόρου κατ’ έτος δραχμάς 1410

β) του Βοηθού >> >> >> 720

γ) του Κλητήρος >> >> >> 430

Άρθρον 8

Πάσα προηγούμενη διάταξις διέπουσα τα της μέσης και ανωτέρας παιδείας εν Επτανήσω καταργείται.

Ο παρών Νόμος υπό της Βουλής ψηφισθείς και παρ Ημών σήμερον κυρωθείς, θέλει δημοσιευθή δια της εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθή ως Νόμος του Κράτους.

Εν Αθήναις, την 29 Δεκεμβρίου 1865

ΓΕΩΡΓΙΟΣ.

Με τον Νόμο του 1865 ένα χρόνο μετά την Ένωση της Επτανήσου, διαλύθηκε ότι επί τόσα χρόνια οι Επτανήσιοι προσπάθησαν για την Ελλάδα μέσω των γραμμάτων και των τεχνών.

Για να εξηγήσουμε αυτό το γεγονός, θα πρέπει να αναλύσουμε τογιατί δεν μπόρεσαν να συνυπάρξουν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα οι ιδέες των επτανησίων με αυτές της υπόλοιπης Ελλάδας. Οι επτανήσιοι προσπάθησαν την Ένωση αντιπαρατιθέμενοιστα όπλα του Άγγλου κατακτητή, δηλ. μέσα από το πνεύμα και την

Διπλωματία, εκμεταλλευόμενοι και την διεθνή συγκυρία. Η νίκη αυτή όπως επετεύχθη δεν μπορούσε να θεωρηθεί ισάξια με τις νίκες που επετεύχθησαν με τα όπλα. Αυτό, κατά την άποψή μας, οφείλονταν στην διαφορετική πνευματική κατάσταση που υπήρχε στον υπόλοιπο ελληνικό κόσμο. Η προσπάθεια μεταλαμπάδευσης τουΙονικού πνεύματος προς την υπόλοιπη Ελλάδα, προσέκρουσε σε ένατοίχο. Ο τοίχος αυτός ήταν η μη ικανοποιητική πνευματική εξέλιξη του Ελλαδικού χώρου λόγω του Τούρκου κατακτητή , σε αντίθεση με τους κατακτητές των επτά νησιών των οποίων το πνευματικό επίπεδο ήταν πολύ υψηλό. Είναι γεγονός ότι το πνευματικό επίπεδο του κατακτημένου εξαρτάται από το μορφωτικόεπίπεδο του κατακτητή. Οι επτανήσιοι πάντα αισθάνονταν Έλληνεςκαι όπου κι αν βρέθηκαν, είτε εντός των επτά νησιών, είτε στο εξωτερικό, απέδειξαν περίτρανα την ελληνικότητά τους μέσα από τα γραφόμενά τους, τις τέχνες και τις δράσεις τους. Αυτά δεν ήταν εύκολο να γίνουν παραδεκτά σαν ισχυρά όπλα ελληνικής νίκης από έναν λαό ο οποίος ήταν κάτω από τον Τουρκικό ζυγό για τετρακόσια χρόνια. Το διαφορετικό αυτό επίπεδο παιδείας, οδήγησε πάρα πολλές φορές και σε ακρότητες εναντίον των επτανησίων, αλλά και γενικότερα εναντίον της επτανησιακής κουλτούρας. Όλα αυτά είχαν σαν αποτέλεσμα να χαθούν η να ξεχαστούν μεγάλα επιτεύγματα των ελλήνων επτανησίων και μάλιστα να δημιουργηθεί μία εχθρότητα μεταξύ των εξ΄ανατολής επηρεασμένων ελλήνων με τους δυτικότροπους επτανήσιους. Η διαμάχη αυτή κράτησε για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα και ίσως σε κάποιους τομείς να κρατά έως και σήμερα. Η Ελλάδα, δυστυχώς γι΄ αυτήν, δεν έχει αποκτήσει μέχρι και σήμερα ταυτότητα. Αμφιταλαντεύεται μεταξύ Ανατολής και Δύσης, Δύσης και Ανατολής κι αυτό θα πρέπει κατά την άποψή μας να διορθωθείάμεσα, αγκαλιάζοντας ότι είναι πραγματικά ελληνικό από όπου κιαν αυτό προέρχεται.

Πηγές: Κερκυραϊκά Χρονικά τόμος 5ος Σπυρίδωνος Μ. Θεοτόκη Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΙΣ ΕΝ ΕΠΤΑΝΗΣΩ (1453-1863) Κέρκυρα 1956,Γεράσιμου Σαλβάνου και Βάσως Γ.Σαλβάνου Η ΙΟΝΙΟΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑ Ο ιδρυτής αυτής Κόμις Γυλφορδ, οι καθηγηταί και σπουδασταί αυτης Έκδοση ΙΟΝΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ 1949