ห้องเรียนกลับด้านกับการคิดวิเคราะห์...

10
19 วารสารบัณฑตศ กษา ปท่ 14 ฉบับท 65 เมษายน ถุนายน 2560 มหาว ทยาลัยราชภัฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th 3 ห้องเรยนกลับด้านกับการคดว เคราะห์ (CRITICAL THINKING WITH FLIPPED CLASSROOM) วสันต ศรหรัญ* บทคัดย่อ การจัดการเรยนการสอนแบบหองเรยนกลับดาน มุงเนนการสรางสรรคองคความรูดวยตัวผูเรยนเองตามทักษะ ความรูความสามารถและสตปัญญาตามอัตราความสามารถทางการเรยนแตละคน ( Self-Paced) จากกจกรรมทังใน หองเรยนท่เกดจากการเรยนการสอนทางตรงจากครูผูสอน และกจกรรมนอกหองเรยนจากผานส ่อเทคโนโลย ICT หลากหลายประเภทท่มในปัจจุบัน ซ่งผูเรยนตองใช กระบวนการคดวเคราะหในการศกษาขอมูลจากแหลงสารสนเทศ ผานส ่อ เทคโนโลย ICT เพ ่อใหเกดมโนทัศนรวบยอดของเน อหาและทาความเขาใจถงความเร่องราวหรอเน อเร่องตางๆ วา ประกอบดวยอะไร มจุดมุงหมายหรอความประสงคส่งใด ท่สาคัญนันแตละเหตุการณเก่ยวพันกันอยางไรบาง อกทังเป็นการ พัฒนาใหผูเรยนสามารถอธบายการแกปัญหาไดอย างชัดเจนและมเหตุมผล สามารถนาเอาทักษะการคดว เคราะหท่เกดขนนัน ไปประยุกต ใช อไปไดในอนาคต ABSTRACT Flipped classroom learning will focus on knowledge creation according skills, knowledge, abilities, and self- paced of the individual learners from learning experiences provided by teachers, and activities outside classroom using a variety of Information Communication Technology, Which students use critical thinking on Information Communication Technology to create the concept, understanding, and relationship of the elements. Moreover, this learning promotes learners’ critical skill which can be applied in the future. * สาขาวชานวัตกรรมและคอมพวเตอรกษา คณะครุศาสตร มหาว ทยาลัยราชภัฎสกลนคร บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

Transcript of ห้องเรียนกลับด้านกับการคิดวิเคราะห์...

19 วารสารบณฑตศกษา ปท 14 ฉบบท 65 เมษายน – มถนายน 2560

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th

3 หองเรยนกลบดานกบการคดวเคราะห

(CRITICAL THINKING WITH FLIPPED CLASSROOM)

วสนต ศรหรญ*

บทคดยอ

การจดการเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดาน มงเนนการสรางสรรคองคความรดวยตวผเรยนเองตามทกษะ

ความรความสามารถและสตปญญาตามอตราความสามารถทางการเรยนแตละคน (Self-Paced) จากกจกรรมทงใน

หองเรยนทเกดจากการเรยนการสอนทางตรงจากครผสอน และกจกรรมนอกหองเรยนจากผานสอเทคโนโลย ICT

หลากหลายประเภททมในปจจบน ซงผเรยนตองใชกระบวนการคดวเคราะหในการศกษาขอมลจากแหลงสารสนเทศ ผานสอ

เทคโนโลย ICT เพอใหเกดมโนทศนรวบยอดของเนอหาและท าความเขาใจถงความเรองราวหรอเนอเรองตางๆ วา

ประกอบดวยอะไร มจดมงหมายหรอความประสงคสงใด ทส าคญนนแตละเหตการณเกยวพนกนอยางไรบาง อกทงเปนการ

พฒนาใหผเรยนสามารถอธบายการแกปญหาไดอยางชดเจนและมเหตมผล สามารถน าเอาทกษะการคดวเคราะหทเกดขนนน

ไปประยกตใชตอไปไดในอนาคต

ABSTRACT

Flipped classroom learning will focus on knowledge creation according skills, knowledge, abilities, and self-

paced of the individual learners from learning experiences provided by teachers, and activities outside classroom using

a variety of Information Communication Technology, Which students use critical thinking on Information Communication

Technology to create the concept, understanding, and relationship of the elements. Moreover, this learning promotes

learners’ critical skill which can be applied in the future.

* สาขาวชานวตกรรมและคอมพวเตอรศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎสกลนคร

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

20 GRADUATE STUDIES JOURNAL 13(65) April - June 2017

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th

บทน า ในการเรยนการสอนยคปจจบนไดมรแบบการจดการเรยนการสอนทหลากหลาย ทใชน ามาสงเสรมและแกปญหา

การจดการศกษาในดานตางๆ อยางตอเนอง ทงนเพอมงเนนพฒนาผเรยนใหเกดคณลกษณะตางๆ ทตองการในยคปจจบน ท

มความเจรญกาวหนาดานเทคโนโลยและมการสอสารสงผลตอการเปลยนแปลงของแหลงสารสนเทศและความรในสงคม

ดงนนการจดการเรยนการสอนจงตองปรบเปลยนใหสอดคลองกบกระบวนทศนการเรยนรใหม เพอใหผเร ยนเปนบคคลทม

ความสามารถแสวงหาความรไดดวยตนเอง โดยเฉพาะความสามารถในการใชเทคโนโลยในการแสวงหาความรไดอยางเตมท

(สมาล ชยเจรญและคณะ. 2551) การทจะพฒนาประชากรไทยใหมคณลกษณะดงกลาวไดอธบายสาระส าคญไวตาม

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทใหความส าคญในการจดการศกษาทเนนผเรยนเปนส าคญ โดยในหมวด 1

มาตรา 8 การจดการศกษาเปนการจดการศกษาตลอดชวต สงคมมสวนรวมในการจดการศกษา พฒนาสาระ และ

กระบวนการเรยนรอยางตอเนอง หมวด 4 มาตรา 22 หลกการจดการศกษาตองยดหลกทวาผเรยนมความส าคญทสด และ

มาตรา 24 กระบวนการเรยนรตองจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจ ความถนดและความแตกตางของ

ผเรยน ฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และประยกตใชเพอปองกนและแกปญหา ใหผเรยน

เรยนรจาก ประสบการณจรงการฝกปฏบตใหท าได คดเปนท าเปน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2545)

หลกการดงกลาวตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาตจะเหนไดวาทกษะกระบวนการคดยงเปนสวนส าคญและยง

ตองไดรบการสงเสรมใหกบผเรยน เนองจากการคดเปนปจจยภายในทมอทธพลตอการกระท าและการแสดงออกของบคคล

ผ ทมความสามารถในการคดสงกจะสามารถ แกปญหาตางๆ ลลวงไปไดและมการพฒนาชวตของตนเอง ดงนน การพฒนา

ความสามารถในการคดจงเปนสวนส าคญของการพฒนาผเรยนใหสามารถอยในสงคมทมการเปลยนแปลงรอบดานอยางม

ความสข

รปแบบการเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดานเปนอกรปแบบหนง ทไดมการน ามาใชในการพฒนาการเรยนการ

สอนและแกปญหาการเรยนการสอนในยคทมแหลงขอมลขาวสารและสอเทคโนโลย ICT ทหลากหลายเนองจากการ

รปแบบเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดานมงเนนการสรางองคความรของผเรยนตามทกษะ ตามความรความสารมารถ

และสตปญญาของผเรยนแตละคน อกทงยงใหอสระกบผเรยนในดานความคดและรปแบบการแสวงหาความรจากแหลงการ

เรยนรนอกชนเรยนสนบสนนการคดวเคราะหและแกปญหา ความคดสรางสรรค และการมปฏสมพนธกนของผเรยนเนนการ

สบคน ใหการเรยนรทมการสงเสรมสนบสนนผเรยน โดยยดผเรยนเปนส าคญซงรปแบบดงกลาวสอดรบกบการเปลยนแปลง

การศกษาในยคปจจบนเปนอยางยง

ความหมายและความเปนมา “หองเรยนกลบดาน” หองเรยนกลบดานเปนรปแบบทเกดจากการจดการเรยนการสอนในระดบมธยมในโรงเรยน Woodland Park High

School เมอง Woodland Park รฐ Colorado สหรฐอเมรกา โดยครสอนวทยาศาสตรสองทานชอ Jonathan Bergmann และ

Aaron Sams แนวคดการจดกจกรรมเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดาน เกดจากครทงสองทานพบปญหาจากกจกรรมการ

เรยนการสอน เนองมาจากผเรยนหลายๆ คนไมสามารถเขามาเรยนในชนเรยนไดตามเวลา อนเนองมากจากสาเหตหลายๆ

ประการรวมถงปญหาทเกดจากเนอหาในวชาเรยนทไมสามารถจดไดหมดภายในชวเรยน Jonathan และ Aaron จงมแนวคด

จาก 1) พจารณาเลอกเทคโนโลยทมความเปนไปไดทจะน ามาใชกบนกเรยน และนกเรยนสามารถน าขนมาเรยนไดขณะ

เดนทางทาง หรอในเวลาวางจากอปกรณหรอเครองมอ ทนกเรยนม เชน คอมพวเตอร แทบเลตสมารทโฟนหรอแลบทอป

นอกเหนอจากการเรยนในชนเรยน

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

21 วารสารบณฑตศกษา ปท 14 ฉบบท 65 เมษายน – มถนายน 2560

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th

Jonathan Bergmann และ Aaron Sams ผคดรปแบบหองเรยนกลบดาน

แหลงทมา : http://stillwatergazette.com/2013/06/19/educators-flip-at-session/

2) โดยมกจกรรมตางๆ เปนตวเชอม เชน อเมลจากนกเรยนทมขอสงสย อเมลจากครผสอนตงค าถามไปยงนกเรยน บทความ

หรอเนอหาตางๆ เกยวกบเนอหาวชาทอยบนเวบไซด

Jonathan และ Aaron ไดกลาววารปแบบหองเรยนกลบดาน เปนวธการทครอบคลมการใชงานและประยกตใช

เทคโนโลยอนเทอรเนต เพอยกระดบการเรยนรในหองเรยนตางๆ ของคณเพอใหคณสามารถใชเวลามากขนในการม

ปฏสมพนธกบนกเรยนแทนการบรรยายหนาชนเรยนเพยงอยางเดยว ซงวธการทถกใชเปนสวนใหญมกจะท าการสอนโดยใช

วดโอทถกสรางขนโดยคร ซงนกเรยนสามารถเรยนรไดนอกเวลาเรยน Jonathan และAaron เรยกกวาหองเรยนกลบดาน

(Flipped Classroom) เพราะกระบวนการเรยนและการบานทงหมดจะ “พลกกลบ” สงทเคยเปนกจกรรมในชนเรยน เชน การ

จดบนทก (lecture) จะถกท าทบานผานทางวดโอทครสรางขนและสงทเคยตองท าทบาน (งานตางๆ ไดรบมอบหมาย) จะน ามา

ท าในชนเรยน (อนศร หงษขนทด. 2556)

สรปแนวคดรปแบบหองเรยนกลบดาน หองเรยนกลบดานเปนรปแบบการเรยนการสอนทครตองเปลยนแปลงบรบท

ของครผสอน จากการสอน เปนการจดเตรยมแหลงการเรยนรและกจกรรมทเออตอการเรยนรของผเรยน เพราะการเรยนร

จากรปแบบหองเรยนกลบดาน จะเนนกจกรรมทผเรยนจะตองท าความเขาใจ จากเนอหาทครจดเตรยมใหนอกหองเรยน หรอ

จากแหลงการเรยนรสารสนเทศอนๆ เพอน าความรทไดจากการศกษาสรปเปนองคความรดวยตวเอง กลบมาท ากจกรรมใน

หองเรยนรวมกบเพอนและครผสอน ในลกษณะทวา “เรยนทบาน ท าการบานทโรงเรยน”

รปแบบการเรยนแบบ “หองเรยนกลบดาน” แนวคดของหองเรยนกลบดานในเบองตนนน มบทสรปเปรยบเทยบใหเหนถงรปแบบของการจดการเรยนการสอน

แบบกลบดาน (Flipped Learning) กบรปแบบการจดการเรยนการสอนแบบเดม (Traditional Learning) กลาวคอการจดการ

เรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดานนนจะมงเนนการสรางสรรคองคความรดวยตวผเรยนเองตามทกษะ ความร

ความสามารถและสตปญญาของเอกตบคคล (Individualized Competency) ตามอตราความสามารถทางการเรยนแตละคน

(Self-Paced) จากมวลประสบการณทครจดใหผานสอเทคโนโลย ICT หลากหลายประเภทในปจจบน และเปนลกษณะการ

เรยนรจากแหลงเรยนรนอกชนเรยนอยางอสระทงดานความคดและวธปฏบต ซงแตกตางจากการเรยนแบบเดมทครจะเปนผ

ปอนความรประสบการณใหผเรยนในลกษณะของครเปนศนยกลาง (Teacher Center) ดงนนการสอนแบบกลบทางจะเปนการ

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

22 GRADUATE STUDIES JOURNAL 13(65) April - June 2017

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th

เปลยนแปลงบทบาทของครอยางสนเชง กลาวคอครไมใชผถายทอดความรแตจะท าบทบาทเปนตวเตอร (Tutors) หรอโคช

(Coach) ทจะเปนผจดประกายและสรางความสนกสนานในการเรยน รวมทงเปนผอ านวยความสะดวกในการเรยน

(Facilitators)ในชนเรยนนนๆ (สรศกด ปาเฮ. 2556)

รปแบบการเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดาน

แหลงทมา :http://www.richmedia.in.th/?p=294

การจดการเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดาน (Flipped Classroom) ซงเปนรปแบบการเรยนการสอนเนนการ

สรางผเรยนใหเกดการเรยนรแบบรอบดานหรอ Mastery Learning นนจะมองคประกอบส าคญทเกดขน 4 องคประกอบท

เปนวฏจกร (Cycle) หมนเวยนกนอยางเปนระบบ ซงองคประกอบทง 4 ทเกดขนไดแก

องคประกอบทง 4 การจดการเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดาน (Flipped Classroom)

แหลงทมา : http://usergeneratededucation.wordpress.com/2011/06/13/the-flipped-classroom-model-a-full-picture/

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

23 วารสารบณฑตศกษา ปท 14 ฉบบท 65 เมษายน – มถนายน 2560

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th

1. การก าหนดยทธวธเพมพนประสบการณ (Experiential Engagement) โดยมครผสอนเปนผชแนะวธการ

เรยนรใหกบผเรยนเพอเรยนเนอหาโดยอาศยวธการทหลากหลายทงการใชกจกรรมทก าหนดขนเอง เกม สถานการณจาลอง

สอปฏสมพนธ การทดลอง หรองานดานศลปะแขนงตางๆ

2. การสบคนเพอใหเกดมโนทศนรวบยอด (Concept Exploration) โดยครผสอนเปนผคอยชแนะใหกบผเรยน

จากสอหรอกจกรรมหลายประเภทเชน สอประเภทวดโอบนทกการบรรยาย การใชสอบนทกเสยงประเภท Podcasts การใชสอ

Websites หรอสอออนไลน Chats

3. การสรางองคความรอยางมความหมาย (Meaning Making) โดยผเรยนเปนผบรณาการสรางทกษะองค

ความรจากสอทไดรบจากการเรยนรดวยตนเองโดยการสรางกระดานความรอเลกทรอนกส (Blogs) การใชแบบทดสอบ

(Tests) การใชสอสงคมออนไลนและกระดานสาหรบอภปรายแบบออนไลน (Social Networking & Discussion Boards)

4. การสาธตและประยกตใช (Demonstration & Application) เปนการสรางองคความรโดยผเรยนเองในเชง

สรางสรรค โดยการจดทาเปนโครงงาน (Project) และผานกระบวนการนาเสนอผลงาน (Presentations) ทเกดจากการรงสรรค

งานเหลานน

รปแบบการเรยนแบบ“หองเรยนกลบดาน” สงเสรมกระบวนการคดวเคราะหอยางไร

จากหลกการขององคประกอบทง 4 จะเหนไดวาในแตละองคประกอบทงหมดเนนการสรางองคความรจากแหลง

การเรยนรทหลากหลาย ผเรยนตองใชกระบวนการคดวเคราะหในการศกษาขอมลจากแหลงสารสรเทศ เพอใหเกดมโนทศน

รวยยอด และในองคประกอบทสองของรปแบบการเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดานจะเหนชดทสดในเรองของการ

สงเสรมกระบวนการคดวเคราะห เพราะผเรยนจะตองศกษาขอมลจากแหลงสารสนเทศ ผานสอเทคโนโลย ICT เพอใหเกด

มโนทศนรวบยอดของเนอหาและท าความเขาใจถงความเรองราวหรอเนอเรองตางๆ วาประกอบดวยอะไร มจดมงหมายหรอ

ความประสงคสงใด ทส าคญนนแตละเหตการณเกยวพนกนอยางไรบาง อกทงเปนการพฒนาใหผเรยนสามารถอธบายการ

แกปญหาไดอยางชดเจนและมเหตมผล และน าขอมลทไดจากการศกษาไปใชในการแกปญหา

กระบวนการคดวเคราะห

ความหมายของการคดวเคราะหพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ใหความหมายค าวา คด คอ ท า

ใหปรากฏเปนรป หรอ ประกอบใหเปนเรองขนในใจ ใครครวญ ไตรตรอง สวนค าวา วเคราะห มความหมายวา ใครครวญ

แยกออกเปนสวนๆ เพอศกษา ใหถองแท ดงนน คดวเคราะหจงมความหมายวา ท าใหปรากฏเปนรปหรอเปนเรองขนในใจ โดย

การใครครวญ ไตรตรอง โดยการแยกออกเปนสวนๆ เพอศกษาใหถองแท นกการศกษาและนกจตวทยาไดศกษาและให

ความหมายของการคดวเคราะหไว ดงน

ทศนา แขมมณ และคณะ (2544) กลาววา การคดวเคราะห หมายถง การแยกขอมลหรอภาพรวมของสงใดสง

หนงออกเปนสวนยอยๆ แลวจดขอมลเปนหมวดหม ตามเกณฑทก าหนดเพอใหเขาใจและเหนความส าคญของขอมล

Watsan and Glaser (Watson & Glaser. 1964 : 11 อางถงใน มาลน ศรจาร. 2545 : 40)ใหความหมายของการ

คดวเคราะหวา เปนสงทเกดจากสวนประกอบของทศนคต ความรและทกษะ โดยทศนคตเปนการแสดงออกทางจตใจ

ตองการสบคนปญหาทมอย ความรจะเกยวของกบการใชเหตผลในการประเมนสถานการณการสรปความอยางเทยงตรงและ

การเขาใจในความเปนนามธรรม สวนทกษะจะประยกตรวมอยในทศนคตและความร

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

24 GRADUATE STUDIES JOURNAL 13(65) April - June 2017

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th

ชาตร ส าราญ (2548) ไดใหความหมายของการคดวเคราะหวา การคดวเคราะหคอ การรจกพจารณา คนหา

ใครครวญ ประเมนคาโดยใชเหตผลเปนหลกในการหาความสมพนธเชอมโยง หลอหลอมเหตการณทเกดขนไดอยางสมบรณ

แบบอยางสมเหตสมผลกอนทจะตดสนใจ

ประพนธศร สเสารจ (2551) ไดใหความหมายของการคดวเคราะหไววาหมายถงความสามารถในการมองเหน

รายละเอยดและจ าแนกแยกแยะขอมลองคประกอบของสงตางไมวาจะเปนวตถ เรองราว เหตการณตางๆ ออกเปนสวนยอยๆ

และจดเปนหมวดหม เพอคนควาความจรงความสมพนธ แกนแท องคประกอบหรอหลกการของเรองนนๆ สามารถอธบาย

ตความสงทเหน ทงทอาจแฝงซอนอยภายในสงตางๆ หรอปรากฏไดอยางชดเจน รวมทงความสมพนธและความเชอมโยงสง

ตางๆ วาเกยวพนกนอยางไร อะไรเปนเหต สงผลกระทบตอกนอยางไร อาศยหลกการใดจนไดความคดเพอน าไปสการสรป

การประยกตใช ท านายหรอคาดการณสงตางๆ ไดอยางถกตอง

วนส แกวประเสรฐ (2556) ไดใหความหมายของการคดวเคราะหเปนทกษะในการพจารณาสงตางๆจากขอมลท

รวบรวม ซงประกอบดวยการวเคราะหเนอหา ดานความสมพนธและดานหลกการจดการโครงสรางของการสอความหมาย

เปนการคดจ าแนกแยกแยะขอมล และท าการรวบรวมเปนหมวดหม เชอมโยงเพอคนหาความสมพนธและสาเหตทแทจรงสงท

เกดขน

สรปความหมายของระบวนการคดวเคราะห หมายถง แยกขอมลออกเปนสวนๆ เพอท าความเขาใจถงความเรองราว

หรอเนอเรองตางๆ วาประกอบดวยอะไร มจดมงหมายหรอความประสงคสงใด และสวนยอยๆ ทส าคญนนแตละเหตการณ

เกยวพนกนอยางไรบาง และเกยวพนกนโดยอาศยหลกการใดและประเมนคาโดยใชเหตผลเปนหลกในการหาความสมพนธ

เชอมโยง หลอหลอมเหตการณทเกดขนไดอยางสมบรณ

จากความหมายของการคดวเคราะห พบวากระบวนการคดวเคราะหเปนพนฐานส าคญในการสรางมโนทศนรวบ

ยอด (Concept Exploration) ซงเปนองคประกอบหลกของรปแบการเรยนแบบหองเรยนกลบดาน เพราะผเรยนจะตองศกษา

แหลงสารสนเทศจากแหลงการเรยนรทหลากหลายนอกหองเรยน เพอทจะสรปองคความรทไดออกมาเปนมโนทศนรวบยอด

ของตวผเรยนเอง และน าองคความรทไดไปใชในการอภปรายแบบออนไลนหรอในหองเรยน เกดเปนเวทการแลกเปลยนเรยนร

ระหวางผเรยนกบผเรยน เพอทจะหาจดเดน จดดอยของเรองทศกษา และเสนอแนะสงทเหมาะสมอยางมความเปนธรรมและ

เปนไปได ครผสอนจะมหนาทในการสงเสรมสนบสนน ใหผเรยนทกคนไดแสดงความคดเหนทไดจากการสรางมโนทศนในเรอง

ทไดไปท าการศกษานอกหองเรยน และกระตนใหผเรยนเกดความขยายตอเนองจากความคดเดม

ขนตอนการคดวเคราะห

การศกษาแหลงการเรยนรทอยนอกหองเรยน หรอจากแหลงการเรยนรทครจดเตรยมใหกลบผเรยน เพอไป

ศกษากอนทจะกลบมาท ากจกรรมในหองเรยนของรปแบบการจดการเรยนแบบหองเรยนกลบดาน เปนกระบวนการทผเรยน

จะตองใชกระบวนการคดวเคราะหเพอทจะสามารถสรปเปนองคความรของตนเอง ซงกระบวนการคดวเคราะห

ทศนา แขมมณ (2544) ไดกลาวถงขนตอน ดงน

1. ก าหนดวตถประสงคในการคดวเคราะห/จ าแนกแยกแยะขอมล

2. รวบรวมศกษาและจดระบบขอมล/เรอง/สงทวเคราะห

3. ก าหนดเกณฑ ในการวเคราะห/จ าแนกแยกแยะขอมล

4. จ าแนกแยกแยะขอมลตามเกณฑเพอใหเหนองคประกอบของสง/เรองนนอยางครบถวน

5. หาความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆ และความสมพนธของขอมลในแตละองคประกอบเพอใหเหน

วาสวนยอยตางๆ มความสมพนธกนและประกอบกนเปน โครงสราง/ภาพรวมไดอยางไร

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

25 วารสารบณฑตศกษา ปท 14 ฉบบท 65 เมษายน – มถนายน 2560

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th

6. น าเสนอผลการวเคราะห

7. น าผลการวเคราะหมาตอบค าถามตามวตถประสงค

ศรนธร วทยะสรนนท (2544) ไดกลาวถงขนตอนการคดวเคราะหไวดงน

1. การรวบรวมขอมลทงหมดมาจดระบบหรอเรยบเรยงใหงายแกการท าความเขาใจ

2. การก าหนดมตหรอแงมมทจะคดวเคราะห

3. ก าหนดหมวดหมในมตหรอแงมมทจะคดวเคราะห

4. แจกแจงขอมลทมอยลงในแตละหมวดหม

5. น าขอมลท แจกแจงเสรจแลวในแตละหมวดหมมาจดล าดบ เรยงล าดบ หรอจดระบบใหงายแกการท า

ความเขาใจ

6. เปรยบเทยบขอมลระหวางแตละหมวดหม ในแงของความมาก – นอย ความสอดคลอง – ความขดแยง

ผลบวก – ผลลบ ความเปนเหต – เปนผล ความตอเนอง เปนตน

ประพนธศร สเสารจ (2551) ไดกลาวถงขนตอน กระบวนการคดวเคราะห ซงมขนตอนตางๆ ดงน

1. ก าหนดสงทจะวเคราะหวาจะวเคราะหอะไร ก าหนดขอบเขตและนยามของสงทจะคดใหชดเจน เชน

จะวเคราะหปญหาสงแวดลอม ปญหาสงแวดลอม หมายถง ปญหาทเกยวกบขยะในโรงเรยน

2. ก าหนดจดมงหมายของการวเคราะห วาตองการวเคราะหเพออะไร เชน เพอจดล าดบ เพอหาเอกลกษณ

เพอหาขอสรป เพอหาแนวทางแกไข

3. พจารณาขอมลความร ทฤษฎ หลกการ กฎเกณฑ ทใชในการวเคราะห วาจะใชหลกความรใด เปน

เครองมอในการวเคราะหและจะใชหลกความรนน ควรใชในการวเคราะหอยางไร เชนจะจ าแนกหรอจดหมวดหมของสงตางๆ

เปน 2 กลม จะใชเกณฑอะไร จ าแนกเกณฑสงทมชวตและไมมชวต หรอสงทเกดตามธรรมชาตหรอไมเกดตามธรรมชาต

4. สรปและรายงานผลการวเคราะหไดเปนระบบระเบยบชดเจนการวเคราะห เปนทกษะทสามารถพฒนาได

จากประสบการณอนหลากหลายเปนการระบความส าคญของขอมลการแจกแจง จ าแนกแยกแยะขอมล บอกความสมพนธ

บอกเหตผลในสถานการณตางๆ ได การคดวเคราะหเปนการจดการขอมล อยางมขนตอนเปนทกษะการคดในระดบสง

จากขนตอนของนกการศกษาขางตนทกลาวถง จะเหนไดวากระบวนการคดวเคราะหมการแบงขนตอนออกมาเพอให

ครและผเรยนสามารถเขาใจถงการคดวเคราะหได เนองจากการคดวเคราะหมลกษณะเปนกระบวนการ หรอวธการ ไมใช

เนอหาสาระหรอเนอหาความร ผเรยนจ าเปนจะตองไดรบการฝกฝนและสงเสรมจากครผสอนเพอให นกเรยนสามารถ

ด าเนนการคดตามขนตอนนนๆได ซงสอดคลองกบองคประกอบการจดการเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดาน ทใหผเรยน

จะตองศกษาแหลงสารสนเทศจากแหลงการเรยนรทหลากหลายนอกหองเรยน ทผสอนไดท าการจดเตรยมใหกบผเรยนไดท า

การเรยนและสรปองคความรทไดออกมาเปนมโนทศนรวบยอดของตวผเรยนเอง

ผลประโยชนทเกดจากการเรยนแบบหองเรยนกลบดาน ”ไมไดมแคดานการสงเสรมกระบวนการคด

วเคราะห” จากทกลาวมาขางตนจะเหนไดวารปแบบการจดการเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดานเปนกจกรรมทไมได

สงเสรมกระบวนการคดวเคราะหเพยงอยางเดยว แตคณประโยชนของการสอนแบบหองเรยนกลบดาน (Flipped Classroom)

ท Bergmann และ Sams กลาวไวในหนงสอของเขาทชอ Flip Your Classroom : Reach Every Student in Every Class Every

Day ไดสรปใหเหนถงกจกรรมทนาสนใจและสอดรบกบการเรยนการสอนทยดผเรยนเปนศนยกลาง สรปไดดงน

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

26 GRADUATE STUDIES JOURNAL 13(65) April - June 2017

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th

1. เพอเปลยนวธการสอนของคร จากการบรรยายหนาชนเรยนหรอจากครสอนไปเปนครฝก ฝกการท าแบบฝกหด

หรอทากจกรรมอนในชนเรยนใหแกศษยเปนรายบคคลหรออาจเรยกวาเปนครตวเตอร

2. เพอใชเทคโนโลยการเรยนทเดกสมยใหมชอบ โดยใชสอ ICT ซงกลาวไดวาเปนการน าโลกของโรงเรยนเขาส

โลกของนกเรยนซงเปนโลกยคดจตล

3. ชวยเหลอเดกทมงานยง เดกสมยนมกจกรรมมาก ดงนนจงตองเขาไปชวยเหลอในการจดการเรยนรโดยใชบท

สอนทสอนดวยวดทศนอยบนอนเทอรเนต (Internet) ชวยใหเดกเรยนไวลวงหนาหรอเรยนตามชนเรยนไดงายขน รวมทงเปน

การฝกเดกใหรจดการจดเวลาของตนเอง

4. ชวยเหลอเดกเรยนออนใหขวนขวายหาความร ในชนเรยนปกตเดกเหลานจะถกทอดทงแตในหองเรยนกลบ

ดานเดกจะไดรบการเอาใจใสจากครมากทสดโดยอตโนมต

5. ชวยเหลอเดกทมความสามารถแตกตางกนใหกาวหนาในการเรยนตามความสามารถของตนเอง เพราะเดก

สามารถฟง-ดวดทศนไดเองจะหยดตรงไหนกได กรอกลบ (Review) กไดตามทตนเองพงพอใจทจะเรยน

6. ชวยใหเดกสามารถหยดและกรอกลบครของตนเองไดท าใหเดกจดเวลาเรยนตามทตนพอใจ เบอกหยดพกได

สามารถแบงเวลาในการดเปนชวงได

7. ชวยใหเกดปฏสมพนธระหวางเดกกบครเพมขน ตรงกนขามกบการทเรยนแบบออนไลน การเรยนแบบ

หองเรยนกลบดานยงเปนรปแบบการเรยนทนกเรยนยงคงมาโรงเรยนและนกเรยนพบปะกบคร หองเรยนกลบดานเปนการ

ประสานการใชประโยชนระหวางการเรยนแบบออนไลน และการเรยนระบบพบหนา ชวยเปลยนและเพมบทบาทของครใหเปน

ทงพเลยง (Mentor) เพอน เพอนบาน (Neighbor) และผเชยวชาญ (Expert)

8. ชวยใหครรจกนกเรยนดขน หนาทของครไมใชเพยงชวยใหศษยไดความรหรอเนอหา แตตองกระตนใหเกดแรง

บนดาลใจ (Inspire)ใหก าลงใจ รบฟงและชวยเหลอ สงเสรมผเรยนซงเปนมตส าคญทจะชวยเสรมพฒนาการทางการเรยนของเดก

9. ชวยเพมปฏสมพนธระหวางเพอนนกเรยนดวยกนเอง จากกจกรรมทางการเรยนทครจดประสบการณขนมา

นน ผเรยนสามารถทจะชวยเหลอเกอกลซงกนและกนไดด เปนการปรบเปลยนกระบวนทศนของนกเรยนทเคยเรยนตามค าสง

ครหรอท างานใหเสรจตามก าหนด เปนการเรยนเพอตนเองไมใชคนอน สงผลตอเดกทเอาใจใสการเรยน ปฏสมพนธระหวาง

นกเรยนดวยกนจะเพมขนโดยอตโนมต

10. ชวยใหเหนคณคาของความแตกตาง ตามปกตแลวในชนเรยนเดยวกนจะมเดก ทมความแตกตางกนมาก

มความถนดและความชอบทแตกตางกน ดงนนการจดกจกรรมการสอนแบบหองเรยนกลบทางจะชวยใหครเหนจดออน

จดแขงของผเรยนแตละคน เพอนดวยกนกเหน และชวยเหลอกนดวยจดแขงของแตละคน

11. เปนการปรบเปลยนรปแบบการจดการหองเรยน ชวยเปดชองใหครสามารถจดการชนเรยนไดตามความ

ตองการทจะท า ครสามารถท าหนาทของการสอนทส าคญในเชงสรางสรรค เพอสรางคณภาพแกชนเรยน ชวยใหเดกรอนาคต

ของชวตไดดทสด

12. เปลยนคาสนทนากบพอแม ประสานความสมพนธทดระหวางโรงเรยนกบผปกครอง ซงการรบทราบและ

แลกเปลยนความรรวมกนจะท าใหเดกเกดการเรยนรทดได

13. ชวยใหเกดความโปรงใสในการจดการศกษา การใชหองเรยนแบบกลบทางโดยน าสาระค าสอนไปไวใน

วดทศนน าไปเผยแพรทางอนเทอรเนต เปนการเปดเผยเนอหาสาระทางการเรยนใหสาธารณชนไดทราบ สรางความเชอมนใน

คณภาพการเรยนการสอนใหผปกครองทราบ

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

27 วารสารบณฑตศกษา ปท 14 ฉบบท 65 เมษายน – มถนายน 2560

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th

บทสรป รปแบบการการจดการเรยนแบบหองเรยนกลบดาน เปนรปแบบหนงทก าลงไดรบความสนใจเพราะตวองคประกอบ

ของรปแบบทกลามาขางตนนนสอดรบกบการเรยนการสอนทยดผเรยนเปนศนยกลาง มการประยกตใชเทคโนโลยในปจจบน

ในการสงเสรมการเรยนรของผเรยน เนนทกษะการคดในขนสงการคดวเคราะห การคดสงเคราะห และการประยกตใชซง

เหมาะสมกบการจดการเรยนการสอนในยคปจจบนทตองการพฒนาคนในสงคมไทย ใหมคณลกษณะพรอมส าหรบการ

ด ารงชวตและรบมอความเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคตเนองดวยโลกทไรพรมแดน ความกาวหนาของเทคโนโลยการ

สอสาร รปแบบการจดการเรยนการสอนแบบหองเรยนกลบดานเปนวธการใชหองเรยนใหเกดคณคาแกเดกโดยใชการฝก

ประยกตความรในสถานการณตางๆ เพอใหเกดการเรยนรแบบ “รจรง (Mastery Learning)” และเปนวธจดการเรยนรเพอ

ยกระดบและคณคาแหงวชาชพครทปรบเปลยนวธการเรยนรอกรปแบบหนงใหเกดขนผานสอเทคโนโลยทหลากหลายมาใช

(วจารณ พานช. 2556)

เอกสารอางอง

ชาตรส าราญ. “สอนใหผเรยนคดวเคราะหอยางไร,” สานปฏรป. 8(83) : 40-41 มนาคม 2548.

ทศนา แขมมณ. ศาสตรการสอน. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลยพญาไท, 2551.

ทศนา แขมมณและคณะ. วทยาการดานการคด. กรงเทพฯ : บรษทเดอะมาสเตอรกรปแมเนจเมนท จ ากด, 2544.

ประพนธศร สเสารจ. การพฒนาการคด. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน, 2551.

มาลน ศรจาร. การเปรยบเทยบความสามารถดานการคดวเคราะหและความสามารถทางเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสารของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนดวยไฮเปอรเทกซและบทเรยนสอประสมในวชาโครงงาน

วทยาศาสตร. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร, 2545.

วจารณ พานช. ครเพอศษย สรางหองเรยนกลบทาง. กรงเทพฯ : เอสอารพรนตงแมสโปรดกสจ ากด, 2556.

วนส แกวประเสรฐ. การศกษาผลการคดวเคราะหและผลสมฤทธทางการเรยนดวยการเรยนแบบอเลรนนงโดยใชการเรยน

การสอนแบบกรณศกษาของนกศกษาระดบปรญญาตร. วทยานพนธ ศษ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศลปากร,

2556.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพม (ฉบบท 2)

พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ : พรกหวานจ ากด, 2545.

สมาล ชยเจรญ. เทคโนโลยการศกษาและการพฒนาระบบการสอน. ขอนแกน : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน,

2551.

สรศกด ปาเฮ. หองเรยนกลบทาง : หองเรยนมตใหมในศตวรรษท 21. สบคนจาก

http://phd.mbuisc.ac.th/academic/flipped%20classroom2.pdf2556

สวทย มลค า. ครบเครองเรองการคด. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : หางหนสวนจ ากดภาพพมพ, 2547.

อนศร หงสขนทด. หองเรยนกลบดาน. สบคนจาก http://instruction-technical-concepts.blogspot.com2556

Watson. G and Glazer Z E.M. Watson – Glaser Critical Thinking Appraisal Manual. New York : Brace and World Inc,

1964.

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

28 GRADUATE STUDIES JOURNAL 13(65) April - June 2017

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : http://grad.snru.ac.th

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร