M HKA 2019 Jaarverslag

MHKA2019 Jaarverslag

Inhoud

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

3

In

houd

1 INLEIDING 10

2 AFDELINGSNIEUWS 16

2.1 PRESENTATIE

2.1.1 Programmering

2.1.2 Productie

2.1.3 Cinema Zuid | De Cinema

2.2 ABCD

2.2.1 Museaal Onderzoek

2.2.2 CKV – Centrum Kunstarchieven Vlaanderen

2.2.2.1 Situering

2.2.2.2 Waarderingskader

2.2.2.3 Veldanalyse kunstarchieven Vlaanderen

2.2.2.4 Voorbeeldtrajecten

2.2.2.5 Dienstverlening en netwerking

2.2.2.6 Adviescommissie

2.2.2.7 Communicatie

2.2.3 M HKA Bibliotheek

2.2.3.1 Afdeling Kunst

2.2.3.2 Afdeling Film

2.2.4 Collectiebeheer

2.2.4.1 Nieuwe aanwinsten 2019

2.2.4.2 Bruikleenverkeer

2.2.4.3 Preventieve conservering

2.2.4.4 Restauratie / conservatie

2.2.4.5 Objectregistratie

2.2.4.6 De Vrielynck collectie

2.2.4.7 Panamarenkohuis in de Biekorfstraat

2.2.5 Content Management / Digitale werking

2.2.5.1 Ensembles.org

2.2.5.2 Technische documentatie & analyse

2.2.5.3 Statistieken

2.2.5.4 Webplatformen

2.2.5.5 Digitale bezoekersaantallen –

onderzoeks- en tentoonstellingsplatformen 2019

2.3 PUBLIEKSWERKING

2.3.1 Lokaal geworteld, internationaal verankerd

2.3.2 Verbredend en verdiepend publieksaanbod

2.3.3 Evenementen en externe samenwerkingen

2.3.4 Communicatie

2.3.5 Personeel en organisatie

2.4 ONDERSTEUNING

2.4.1 Financiën en HR-beleid

2.4.2 Organisatie en beleid

2.4.3 Renovatiewerken Panamarenkohuis

2.4.4 Evaluatie infrastructuur

2.4.5 Veiligheid en welzijn op het werk

2.4.6 Raad van Bestuur en Algemene Vergadering

3 SOCIAAL-ECONOMISCH VERSLAG 70

3.1 Omzet (uitgaven versus inkomsten)

3.2 Personeel

3.3 Werkingskosten

3.4 Groei subsidies en toelagen

3.5 Kunstenaars

4 VERWERVINGEN – BRUIKLENEN 2019 76

4.1 Aankopen 2019

4.2 Schenkingen 2019

4.3 Werken in bruikleen aan het M HKA

4.4 Bruiklenen 2019

4.4.1 Langdurige bruiklenen 20194.4.2 Tijdelijke bruiklenen 2019

5 BEZOEKERSAANTALLEN 2019 94

5.1 Betalende bezoekers 2019 – museum

5.2 Gratis bezoekers 2019 – museum

5.3 Bezoekers filmwerking 2019

5.4 Extra Muros

5.5 Panamarenkohuis

5.6 Analyse bezoekers

5.6.1 Analyse diversiteit betalende bezoekers5.6.2 Spreiding bezoekers binnenland5.6.3 Leeftijden

5.7 Digitale bezoekersaantallen

5.7.1 Social media: resultaten per tentoonstelling5.7.2 Website M HKA.be 5.7.3 Onderzoeks- en tentoonstellingsplatformen

6 M HKA TENTOONSTELLINGEN 102

6.1 LAURE PROUVOST – AM-BIG-YOU-US LEGSICON

6.2 AMBERES – Roberto Bolaño’s Antwerpen

6.3 BROODTHAERS – Soleil Politique

7 COLLECTIETENTOONSTELLINGEN 112

7.1 De Collectie

7.2 Collectiegebonden presentaties

7.2.1 Charlemagne Palestine –

“”” hhheiligggkkkarrrousellldddommm “””7.2.2 Reaching Out. Hommage aan Jan Cox7.2.3 Lost & Found North-7 Expedition 7.2.4 Alfons Hoppenbrouwers – Harmonische Werken7.2.5 Sveta Shuvaeva – Lake View Limited Offer7.2.6 Guillaume Bijl “40 jaar installaties” 1979–2019 (Viering)

7.3 Archieftentoonstellingen

7.3.1 Hugo Roelandt & de jaren ’80 – AIGUA I AIGUA7.3.2 Leon Van Essche – Een keuze uit de verzameling

van Wilfried Wynants7.3.3 Narcisse Tordoir – MQ

7.4 Speciale Toonmomenten

7.4.1 In memoriam Isi Fiszman7.4.2 Ibrahim Mahama, On Monumental Silences, 20187.4.3 Panamarenko, Prova Car, 1967

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

5

In

houd

8 IN SITU 122

8.1 # 10: Lars Von Trier – Melancholia: De diamant

8.2 # 11: Hedwig Houben – SWEEP, TAP, SWOOOOOP

8.3 # 12: Dimitri Venkov – GRAVITY CONTROL

9 LODGERS 128

9.1 Salon de Peinture

9.2 Failures of Cohabitation – HISK @ M HKA

9.3 Nick Lodgers – NICC@ M HKA

10 INBOX 134

10.1 Antoine Waterkeyn

10.2 D.D. Trans – Frank Tuytschaever

10.3 Leendert Van Accoleyen – TRANSPORT NAAR MARS – Prijs Hugo Roelandt

10.4 Ziekenhuisschool

10.5 Shelf Publishing (Troebel Neyntje)

10.6 Drawing as a Thinking Tool – Prijs Stockmans Art Books

10.7 Furkart Ephemera

10.8 Vlad Monroe’s Parade

10.9 Flexboj & L.A. – Release Superstars Magazine n°2

10.10 Ion Grigorescu (Europalia Roemenië)

10.11 Marlies De Clerck – Slice of Life

10.12 Ane Vester – An ordinary colour

11 EXTRA MUROS 148

11.1 Museum E

11.2 Samenwerking met CLUB SOLO

12 EVENEMENTEN 154

12.1 STRUCTURELE EVENEMENTEN

12.1.1 Art’s Birthday 12.1.2 Artist Talk: A Title Made Out of Thirty One Letters

by Evelin Brosi & Elvis Bonier12.1.3 5e Antwerp Art Weekend 201912.1.4 Artist Talk: Antwan Horfee

12.2 OCCASIONELE EVENEMENTEN

12.2.1 De Nacht van ideeën –

Eén nacht op aarde om samen na te denken

12.2.2 Dig It Up – Inspiratiefestival digitale kunsten cultuurbeleving

12.2.3 Anne Teresa De Keersmaeker & Rosas – The Dark Red Research Project

12.2.4 Prijs voor de opmerkelijkste tentoonstelling van 2018 uitgereikt door AICA België

12.3 EVENEMENTEN BEMIDDELING

12.3.1 Ateliers12.3.2 Familiedagen12.3.3 Conversaties12.3.4 Yoga @ M HKA12.3.5 Slow Art Day12.3.6 Dag van de dans13.3.7 Erfgoeddag – Kiezen12.3.8 Meet Me at M HKA12.3.9 Poster & Booksale12.3.10 Pukkelpop & Art United: blackwave. @ M HKA12.3.11 Museumnacht – 15e editie12.3.12 Activiteiten tijdens de Antwerp Pride12.3.13 Cultuurmarkt12.3.14 Nocture onderwijs12.3.15 MUKA Prints – de aller-aller-allerlaatste editie12.3.16 Full Circle x M HKA – Borokov Borokov12.3.17 Kunstendag voor kinderen

13 PUBLICATIES 168

13.1 Flankerende publicaties

13.1.1 Laure Prouvost – LEGSICON 13.1.2 AMBERES – Roberto Bolano’s Antwerpen 13.1.3 Marcel Broodthaers: Soleil Politique13.1.4 Allan Sekula: Collective Sisyphus

13.2 Tijdschriften

13.2.1 AFTERALL13.2.2 E-FLUX

14 ARTtube 172

15 CINEMA ZUID | DE CINEMA 176

15.1 Cinema Zuid – Filmhistories

15.2 Cinema Zuid – Reeksen

15.3 Cinema Zuid – Off-Stream

15.4 Cinema Zuid – P/Re-Run

15.5 Cinema Zuid – Matinees

15.6 Cinema Zuid – Zazie op zondag

15.7 Cinema Zuid – Extra

15.8 De Cinema

15.9 Filmeducatief aanbod

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

7

In

houd

16 EXTERNE WAARDERING 188

16.1 Vragen aan de instelling en medewerkers

16.2 Buitenlandse werkopdrachten

16.3 Bezoek aan toonaangevende kunstmanifestaties en

tentoonstellingen in binnen- en buitenland

16.4 Opleidingen en leermogelijkheden binnen en buiten de instelling

17 ORGANOGRAM 198

18 SEMI-VASTE MEDEWERKERS M HKA 202

18.1 Wijk-werk-medewerkers

18.2 Jobstudenten

18.3 Artikel 60

18.4 Vrijwilligers

19 BEDRIJVENCLUB EN SPONSORWERVING 208

19.1 Activiteiten

19.2 Ledenaantal

19.3 Specifieke sponsoring

19.4 M HKArt Circle

20 NOCTURNES EN VERHUUR ACCOMMODATIE 214

21 VRIENDEN VAN HET M HKA 218

22 FOTOCREDITS 224

1 Inleiding

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

11

1 In

leid

ing

In2019werdhettrajectnaareenvolwaardigmuseumconcreet.

InjanuarilanceerdeministerGatzdeOpenOproepvoordenieuwbouwdieopviercomponentengestoeldis:eententoonstellingscomponent,decollectiecomponentdienuquasiontbreekt,eenonderzoekscomponent,eneenevenementiëleforumfunctiedievanhetnieuwemuseumeenderderuimtevoordebredemaatschappijzalmaken.Daardoorzalhetinternationaalexcellentieniveau,datdedecretaleindelingalscultureel-erfgoedinstellingvereist,alvastalinfrastructureelkunnenwordengehaald.

Inmeimaaktederegeringdevijfarchitectuurformatiesbekendaanwieeenschetsontwerpwordtgevraagd:BAUKUNST,BrusselmétMadeinsàrl,Zwitserland;THOMASPHIFER&Partners,NewYork;SANAA,Tokyo;MARIEJOSEVANHEEARCHITECTEN,GentmétSchenkHattori,SugiberryenWimGoesArchitectuur;en51N4E,Brussel,métCarusoStJohn,London.

Wathetinstellingstrajectbetreft,antwoorddedeministereindaprilopdeoriënteringsnotaoverdetoekomstigeinstellingwerkingdiedeRaadvanBestuurhemeerderhadgestuurd.Daarbijvroeghijonderandereomdenotaverderuittewerkenineentoekomstigebeleidsvisie,beleidsplanenbusinessplan,waarbijhijwenstedathiervooreenprojectplaneneenstructuurzouwordenuitgetekend.

InoktoberkeurdedeRaadvanBestuureenontwerpvanrouteplan2020-2027goed,geschreveninsamenwerkingmetRossinant.Daarinwordtvoorvierstrategischeontwikkelingsveldenvia15deeltrajectendediversestappenbeschrevendienodigzijnombinnenhettijdsbestekvoorafgaandaandeheropeningtekunnentransformerentoteeninstellingdiedenieuweinfrastructuurkanbespelenendiefunctioneertvolgenshetdecretaleverwachtingspatroonvoorcultureel-erfgoedinstellingen.Voordezestappenwordtgekekenwaarzebinnendebestaandecapaciteitkunnenwordenopgenomen,ofbijkomendeexternecapaciteitnodigis,ofhetwenselijkisdatdeaanzetmeteeninstitutioneelverankerdwordtomdediversesprongenterealiseren.

MHKAzettein2019ookaleenaantalbelangrijkeconcretestappen,vanuithetbesefdatdeexpertise-opbouwnaarhetnieuwemuseumtoe,ookinhetbestegeval,metvoldoendecapaciteit,eenzaakvanlangeademis,dieenkelstapperstapkangezetensubstantiëleinspanningenzalvragen.Eenbelang-rijkebeslissinginditperspectiefwasdeverhuisvandefilmmusealewerkingnaardegrass roots-ecologievanDeStudio,dielaterwordtvermeld.

BinnendezelfdeontwikkelingsperspectiefbeslistedeRaadvanBestuurookomovertegaantotdeaanwervingvaneengeassocieerddirecteurdievoorpresentatiezalinstaan,zodatdealgemeendirecteurkanfocussenophetinstellings-eninfrastructuurtraject.DitwerduiteindelijkdehuidigeseniorcuratorvanMHKA,NavHaq.

MHKAontwikkeltookgestaagzijnmusealekernwerkingverderdoor,waarbijhetbijvoorbeeldzijnsuccesvolleplatformensembles.orgwillatendoorlichtenmethetoogopdestrategischeontwikkelingervan.DaarbijvroeghetaanhetNederlandsebureauRaadSaameenanalyseovernoodzakelijkeenwenselijkeinhaalbewegingenopvlakvandemusealewerking.Uitdatonderzoekkwamnaarvorendatervoorbehoudenbeheerminstens10extramensennodigzijn.Dehuidigecapaciteitbinnendeafdelingcollectiebeheerbedraagtmomenteel4VTE.

Eenbelangrijkestapnaardetoekomstwasookdeofficiëlestartop1januari2019vanhetCentrumKunstarchievenVlaanderen(CKV),naenkelejaren

vanconcretevoorbereidingenopgrondvandeaandachtvoorarchief-eninformatiegedrevenwerkingdieMHKAnualmeerdaneendecenniumuitdraagt.HetCentrumkreegvandeVlaamseoverheideenrelatiefbescheidenstartsubsidievan200.000euro.BovenopbeslistedeRaadvanBestuuromeenbijkomendeinspanningteleverenvanuitMHKA,omCKVinstaattestellenookdeeigenarchieventeontsluiten,enwerdergezochtnaarprivateinbreng.CKVstarttemethetopstellenvaneenwaarderingskader,eenveldanalyseenvoorbeeldtrajecten.

Watdebeleidsbeslissingenvoordecontinuewerkingbetreft–meteenteleurstellendeuitkomstvaneenverhogingdienietbovendievandelande-lijkemusealagwaarbijdeVlaamseGemeenschapnietdevoogdijoverheidis,enwaarbijniethetcriteriumvaninternationaleexcellentiewordtverwacht–werdendekritischekanttekeningenvandedirectieomtrentdeprocedureinjuniformeelbevestigddoordeevaluatievandeadministratiediestelde:“Deprocedure voor de beoordeling van de aanvraag van werkingssubsidies voor de reeds bestaande cultureel-erfgoedinstelling was onvoldoende aangepast aan de specificiteit van dit type organisatie. Deze procedure zou best in zijn geheel herdacht worden. Ook het feit dat sommige organisaties een sterke band hebben met de Vlaamse Gemeenschap is daarbij een aandachtspunt.”

MHKAklokteditjaarafnetonderdeduizendkunstenaars‘waarvoorhetietsbetekende’.Met339kunstenaarswerktehetactiefsamen(productieenaanpassingenvannieuwwerk,lezingen,symposia,voordrachten,kunstenaarsgesprekken,concerten,…).In660gevallenginghetlouterompresentatiezonderinteractiemetdekunstenaar(hetophangenvankunstwerken,film-envideoprojecties,…).

DeaanzettotmusealiseringaanpubliekszijdeheefthetprofielvanMHKAveranderd;hetzorgtvooreenverhogingvankorte,incidentelebezoeken.Enerzijdsisersindsdeherinrichtingvandegelijkvloerseverdiepinghetembryovaneengratistoegankelijke,permanenteopstellingvandecollectiemetaansluitenddaarbijhettentoonstellenvanaanvullendewerken,recenteaankopenofschenkingenintweedaarvoorvoorzieneruimten,enin2019opeenandereplekookonderandereProva CarvanPanamarenkoenhetwerkOn Monumental SilencesvanIbrahimMahama.Anderzijdszijnookdearchiefpresentatieseenvastewaardegeworden;dezetoondenin2019mettentoonstellingenHugoRoelandt,LeonVanEsscheenNarcisseTordoirhoebelangrijkdeaanwinstenzijndieookopditvlakgedaanworden.

Met117.317bezoekerslaghetbezoekersaantalin2019lagerdanin2018,watkanwordentoegeschrevenaanhetontbrekenvaneenbredeblockbuster zoalsSanguine,eneenextramuroscollectietentoonstellingzoalsMiddle GateII– Het verhaal van DimpnainGeelin2018.Hetscoortdaarmeewelalinordevandevoor2022vastgelegdeverwachtingenvandeVlaamseGemeenschapindebeheersovereenkomst.DebuitenlandsebezoekersbetroffenvoordehelftNederlanders,daarnavooralDuitsersenFransen.Opvallendistochdatopnieuwnadeklassiekelanden(UK,USA,Italië)ChinaenRuslandopplaats7en8,staan,metduseenàtweebezoekersuitdielandenperdag.

In2019realiseerdeMHKAmetMarcel Broodthaers: Soleil PolitiquehetderdeluikvanzijntriptiekvanreferentiekunstenaarsbinnendeAntwerpseavant-gardescène.Voorhettweedeluikervan,JamesLeeByars,werdhetdoorAICABelgiëgelauwerdmetdeonderscheidingvantentoonstellingvanhetjaar.

MHKAgooideookhogeogenmetAM-BIG-YOU-US LEGSICON,heteerstemid-careeroverzichtooitvanLaureProuvost,dieeerderdeEngelseTurnerprijswonenlaterin2019hetFranspaviljoenopdeBiënnalevanVenetiëzouinnemen.OpnieuwmaakteMHKAhiermeeeenscharniertentoonstelling

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

13

vaneenkunstenaarophetmomentdatdievaneenincrowd-waarderingeeninternationalereferentiewerd.

Dederdegrotetentoonstelling,Amberes,benaderdedeinternationaliteitvanAntwerpenalssituatievanuithetgelijknamigeboekvandeChileenseschrijverRobertoBolaño.Hetgafdevertalingvanditboekuit.Metpublicatiesgelieerdaandegrotetentoonstellingen,naastdeverderedeelnameaanAfterall,zetteMHKAzijnpublicatiebeleidopinternationaalniveauvoort.

BinnenhetkadervanINSITUtoondeMHKAeenbijzonderprojectvandeDeenseregisseurLarsvonTrier,vervolgensdeNederlandsekunstenaresHedwigHoubenentotslotdeRussischekunstenaarDimitriVenkov,vanwieMHKAeerdereenschenkingvaneenwerkontving.

EensteedsbelangrijkerecomponentindewerkingvanMHKAisdeinbrengvandeartistiekegemeenschap.HetinnovatieveLODGERS-programma,waarbijdekabinetruimtenineensamenwerkingmethetAntwerpseresidentieprogrammaAIRterbeschikkingwerdengesteldvoorinitiatievenenorganisatieszondereeneigententoonstellingsruimte,werdafgerondmetdepublicatieSustainability is not Enough.Hetprogrammawerdideëelverder-gezetdooreensamenwerkingindezeruimtesmetdekunstenaarsverenigingNICCviahetprogrammaNickLodgers.Daardoorkwamhetmeteenookindehectiekvandeprotestentegendebezuinigingenophetcultuurbudgetterecht,waarophetconstructiefantwoorddedoorinzijnmailsalsbaselinedeslagzinvandekunstenaarsmeetenemen:“Zonder kunstenaars geen kunst”.

DeINBOX-werking,metkortlopendepresentatiesindialoogmetdekunst-scène,isinmiddelseenvastewaardegeworden,metonderandereaandachtvoorpublicatiesvanboeken,affiches,multipelsendergelijkedoorexternepartnersdieregelmatigooktoteenspecifiekepersaandachtleidt.

Watdeevenementiëlewerkingbetreft,was2019eenscharnierjaar,dathopenwetoch.MHKAorganiseertenontvangtookineigenhuistalvankleineevenementen,sindsenkelejarensuccesvolzoveelmogelijkgeconcentreerdopdeverlengdedonderdagavondopeningen,enmetalsgroterehetevenementArt’sBirthday,deopeningenenMuseumnacht,enoccasioneleevenementenzoalsin2019The Dark Red Research Project vanAnneTeresaDeKeersmaekerinsamenwerkingmetdeSingel.DebelangrijksteevenementiëlecelinMHKAisechtertochwelhaarfilm-enbeeldcultuurwerking.

OmdatMHKAzichbewustisvandeurgentieenuitdagingvaneentijdigeinstitutioneleontwikkelingomstrakshetnieuwegebouwtekunnenbespelen,zethetaleerstestappenindezerichting.DaarbijnamhetdegewaagdebeslissingomdegoedlopendeCinemaZuid-werkingteverhuizennaardeopeenjongpubliekgeoriënteerdeDeStudio.Hetwildaardoorzijnteammeerintensiefincontactbrengenmeteengrass roots-werkingendefilmmusealewerkingreedshierininbedden.Hetzietinhetnieuwemuseumdefilm-musealewerkingimmersalseenruggengraatvooreenverbredeevenementiëlewerkingindenieuweForumcomponentvanhetprogrammavaneisen.Diewilhetniet(helemaal)zelforganiseren.Naastdepraktischeresultaatsover-eenkomstmetDeStudioisereenveelverderreikendeintentieverbintenis;erzalwordenonderzochtofDeStudionietdezeverbredeevenementiëlewerkingkangaantrekken.Op29augustus2019vondalvastalseerstestaphiernaartoedeGrandOpeningplaatsvandetotDeCinemaherdoopte(samen)werking.

KoenDerkinderenenAnneliesThoelenversterktenin2019deRaadvanBestuur,NathalievanBarenvervoegdedeAlgemeneVergadering.

1 In

leid

ing

2 Afdelingsnieuws

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

17

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s2.1 PRESENTATIE

2.1.1 Programmering

Gedrevenvoorendoorkunst(enaars)zorgdeMHKAin2019eenstemeervooreenveelzijdigjaarprogrammavanzowelexclusievealsdiversegrotereenkleineretentoonstellingen,bijzonderecollectie-enarchiefpresentaties,verrassendeevenementenenrandactiviteitenevenals,niettevergeten,eenuniekaanbodvanfilmvoorstellingen.

MHKA,jaargang33,verwelkomdehiermeein2019danooknietminderdanbijna118.000bezoekersonderzijndak.

In2017koosMHKAervooromzijnactiviteitenvan‘kunsthalwerking’teverleg-genenopteerdeervooreenbreedpublieksmuseummeteenmuseaalprojectteworden.Hiertoewerdeneenaantalnieuweformatsinhetlevengeroepen,o.m.archieftentoonstellingen,collectiegerelateerdeexpo’s,semi-permanentecollectiepresentaties…diein2018en2019verderwerdenuitgebouwd.

Watbetreftdesemi-permanenteopstellingvancollectiewerkendiegetoondwordeninhetlabyrinth,indegroepstoegangenindecentraleleeszaalwerdenerenkelenieuwewerkenindekijkergeplaatst,o.a.hetwerk‘JennyHaniver’vanMichèleMatyn.Deruimtelinksachterdebaliewerdopnieuwbenutomenkeleaankopenofschenkingentetonenenwasin2019hetpodiumvoordeProva CarvanPanamarenkoenhetwerkOn Monumental SilencesvanIbrahimMahama.

Derondeenderechthoekigezalenpalendaanhetlabyrinthophetgelijk-vloerswerdeningezetvoorzeergevarieerde,collectiegerelateerdepresentaties.

Indepunt-enaangrenzendezaal,gesitueerdrechtsopdebenedenverdieping,werddereeksINSITUverdergezet.Hetgaathierommiddelgrotetentoonstel-lingenwaarbijproductievannieuwwerkenexperimentelepresentatiedoorjongeenmidcareerkunstenaarsvooropstaat.EerstwerdMelancholia: The Diamond vanLarsvonTriervoorgesteld,gevolgddoorHedwigHouben.HetjaarwerdafgeslotenmetdepresentatievanDimitriVenkov.

Opdevolledigetweedeverdiepingvondenopnieuwdegrotetentoonstellin-genplaatsàratovan3perjaar.HetjaarbegonmetdetotnugrootsteexpositievanhetwerkvankunstenaresLaureProuvost.DezesolotentoonstellingwerdgevolgddoordegroepstentoonstellingAMBERES.2019werdafgeslotenmeteenlangverwachtetentoonstellingvanMarcelBroodthaers.

EensteedsbelangrijkerecomponentindewerkingvanMHKAisdeinbrengvandeartistiekegemeenschap.MHKAsteltsindsvierjaarzijn6everdieping,deLodgers-ruimte,terbeschikkingvaninitiatievenenorganisatieszondereeneigententoonstellingsruimte.Voorhetseizoen2018-2019isditdekunste-naarsverenigingNICCmethetprogrammaNickLodgers.

Debevindingenenconclusiesvandithosting-formatkregenin2019hunbeslaginhete-book Sustainability is not Enough.

ErisookhetINBOX-conceptopde5everdiepingdatgratistoegankelijkis.DeINBOX-ruimtewordtvoorbehoudenvoorverrassendemini-expo’s,één-maligofinreeksenmeteenduurvariërendvanééntotmaximaalvierweken.Aandezekleinepresentatieszijnalofnietreflectievemomentengekoppeld:kunstenaarsgesprekken,symposia,debatten,boek-enmultipelpresentatiesmaarookperformancesenconcertenzorgdenvoorzoweleenverdiependealseenverfrissendedynamiek.Dezebescheidenpresentatieslatenonstoeintegaanopdevragenuithetveld.Wekunnenerkortmeeopdebalspelenenzezijneenpotentieelomeennieuwbezoekerssegmentaantetrekken.De

INBOX-activiteitenleiddenbovendienmeermaalstotschenkingen,publicatiesvanboeken,affiches,multipelse.d.doorexternepartnersenzegenererenspecifiekepersaandacht.Eenwin-winsituatie…

MHKApresenteertaleentijdjeextramuroswerkenuitdeeigencollectiebijpresentatiesvanClubSoloinhetNederlandseBreda.

VoorhetprojectMuseumE,eenduurzamesamenwerkingrondhedendaagsekunstmetbewonersvanhetwoonzorgcentrumImmaculatainEdegem,werdeneveneensMHKA-collectiewerkengepresenteerd.

Destructureleevenementenwerdenop17januari2019traditiegetrouwingeluidmetdefeestelijkevieringvanArt’sBirthday.

Bovendienwerdenooktalvanoccasioneleevenementen,momentenvanreflectieofartistiekecreatie,ingepland.DiewerdenzowelgeïnitieerddoordeafdelingPresentatiealsdoordecollega’svanBemiddeling.Hetgingzowelomboekvoorstellingen,performances,lezingen,debattenalsfilmvoorstellingenenworkshops.

MHKArealiseerdein2019ookheelwatpublicaties.Hetbetreftzowelpapierenalsdigitaleeditiesenzewerdenzowelineigenbeheeralsinco-productiemetexternepartnersuitgegeven.OokdesamenwerkingmethetEngelstaligeinternationalekunsttijdschriftAfterallwaarvanMHKAco-uitgeveris,werdverdergezetenresulteerdeindepublicatievandenummers47en48vanditgerenommeerdetijdschrift.

Samenvattendkunnenwestellendatin2019hetMHKAeenstemeerzijnbestebeentjevoorzetteomeeninhoudelijkdivers–vanmondiaaltotlokaal,vangisterentotvandaag–vanwetenschappelijkspannendtotvisueelintrige-rend,aanbodaanfilms,tentoonstellingenendaaraangelinkteactiviteitenterealiserenenditvooreenruimpubliekvanzowellekenalsexperten.Voor een volledig overzicht zie hoofdstukken 6 t.e.m. 13.

2.1.2 Productie

2019waseenheelinteressantjaarvoordecelProductie,metstimulerendeenuitdagendeprojecten.

Interneorganisatie

2019waseenjaarvanprofessionaliseringencompetentieontwikkelingbinnendecelProductie.Deexpertiseindeproductievancomplexeendelicatetentoonstellingenwerdaangescherptdoorprojectenzoalso.a.LaureProuvost,AM-BIG-YOU-USLEGSICONenMarcelBroodthaers:SoleilPolitique.Hetprogrammavan2019vroegeenverhoogdniveauvanaandacht,organisatieenzorgvuldigheidvandeproducentenendetechnici,dieaanhetsuccesvandezetentoonstellingenhebbenbijgedragen.

Desamenwerkingmeteenvastepoolvangemotiveerdeenervarenexternetechniciblijfteenanderebelangrijkefactordiehetsuccesvanonzeprojectenmogelijkmaakt.

Inhetafgelopenjaarisdeteamgeestvandedrieproducentenverbeterd.Eriseengoedesamenwerkingencollaboratievehoudingbijhetaanpakkenvanproblemenenonverwachtesituaties,vooraltijdensdeopbouw.

Regelmatigingeplandeoverlegmomenten,afentoemetdecollega’svandeafdelingcollectie,biedendekansomdeinternecommunicatieteverbeteren,efficiënterdagelijkseactiviteitenteplannen,feedbacktegeveneninterneprocessenteanalyseren.Ditleidttoteenvoortdurendeverbeteringenprofessionalisering.

Methetoogopverdereprofessionaliseringwordenopleidingenenvormingsmomentenaangemoedigd.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

19

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sTijdelijketentoonstellingen

Detentoonstellingenopdetweedeverdiepingwarenelkophunmanieruitdagendeensuccesvolleprojecten.AM-BIG-YOU-US LEGSICONwasdegrootstesolotentoonstellingtotnutoevanhetwerkvandemultidisciplinairekunstenaresLaureProuvost.AMBERES verzameldewerkenvanmeerdandertigkunstenaarsrondeenreflectieoverdestadendemanierwaaropkunstenaarsdeervaringenvandestadinverschillendevormenvertalen.

ProductiesloothetjaargoedafmetMarcel Broodthaers: Soleil Politique.DeINSITU-tentoonstellingenblijvenuitdagendeenboeiendeprojecten

diedecreativiteitentechnischevaardighedenvandecelProductiestimuleren.TenslottezorgdendetentoonstellingenvanINBOXopnieuwvooreen

dynamischeencreatievevibeindebovenstezaaltjesvanhetmuseum.

Sindseenachttaljaarsteltdeproductiecelopregelmatigebasisstagiairstewerkbijdevoorbereidingenenuitvoeringenvandeverschillendeprojecten.

In2019nodigdeMHKAonderzoekscuratorEkaterinaVorontsovauitomondersteuningtebiedenvoordetentoonstellingMONOCULTUURdieindezomervan2020zalplaatsvindeninhetMHKA.VorontsovaiskunsthistoricametexpertiseinkunstuitdevoormaligeUSSR.

In2019ondersteunden6stagiairesdeCelProductie:

ChristinaChatzokou-TsigkouBachelorinEngelsetaalenLiteratuur,NationalenKapodistrianUniversiteitvanThessalonikiPeriode:14.01—17.05.2019Project:LaureProuvost

AnastasiaBensoussanMasterinManagementvanCultureleInstellingen,UniversiteitPantheon-Sorbonne,FrancePeriode:11.02—11.06.2019Project:AMBERES

NikoletaPlatiaMasterinManagementofCulturalInstitutions,UniversityCollegeLondon,QatarPeriode:13.05—07.06.2019Project:LaureProuvost/AMBERES

LinaEjdaaBachelorinKunstgeschiedenis,UniversiteitvanAmsterdan,TheNetherlandsPeriode:01.07—04.10.2019Project:Broodthaers

IoannaArvanitiBachelorinKunstgeschiedenis,UniversiteitvanAthenePeriode:19.08—18.11.2019Project:Broodthaers

AnnaLaganovskaMasterinCultureleStudiesPeriode:29.11—09.03.2020Project:ElsDietvorst

Alsmuseumvindenwijhetbelangrijkomstudentendemogelijkheidtegevenpraktischeervaringoptedoenopdewerkvloer.Wijvindenhetookbelangrijkdatzijhetmaximaleuitdezestagekunnenhalen.Omdezeredenwordenzeookzeerdichtbijdewerkingbetrokkenengevenwezerelatiefveelverant-woordelijkheid.Hierdoorlerenzeverantwoordelijkheidtenemen,zelfstandigwerkenenlerenzehetbelanginzienvanaccuraattewerken.Erwordtzeersterkdenadrukgelegdopopvolging,elkedagopnieuw,zelfsvandekleinstetaken.Onzeervaringleertdatzedoorgaanszeertevredenhunstagebeëindi-genenmerkendatzeeenenormepraktischeervaringhebbenopgedaan.Hetbelangrijksteisdatzehunstageeindigenmeteenpositiefgevoel,zowelnaarhetleerprocestoe,alshetMHKAalsinstelling,datzedaaropeenpositievemanieropterugblikkenenerpositiefoverpraten.Hetzijnonzeambassadeursinhetinternationalekunstenveld.

Takenwaarbijstagiairesingeschakeldworden:— opzoekenvaninformatieoverkunstenaarsenkunstwerken— correspondentiemetkunstenaarsenbruikleengevers— opvragenvanoffertebijkunsttransportfirma’s— planningopmaken(verschillendeplanningenopverschillende

momenteninhetproces)— verslagenmakenvandeprojectvergaderingen— aanhalenvankleinmateriaal— accommodatieentransportvoorzienenregelenvoordekunstenaars— onderzoekvoorpublicaties— opvang/ontvangstvandekunstenaars— onderzoekenontwikkelingvanprocessenvanhetmuseum

2.1.3 CinemaZuid|DeCinema

Indezomervan2019sloegenhetMuseumvanHedendaagseKunst(MHKA)vzwenVillanellavzwdehandeninelkaar.CinemaZuid,defilmmusealewerkingvanhetMHKA,verhuisdeinjuni2019naarhetkunstencentrumDeStudio,waarerinsamenwerking,enaanvullendopdebestaandeprogram-maformats,eennieuwefilmwerkingwerdopgezet.HetgezamenlijkinitiatiefkreegdenaamDeCinema.Op29augustusvonddeGrandOpeningplaats.

HethoofddoelvandezesamenwerkingishetsamenbrengenvandetweewerkingenineentoekomstgerichtbeeldcultureelverhaaldatpastbinneneneenvoorafnameisopdetoekomstigeenbeoogdeForumwerkingvanhetMHKA,enzointespelenopdeverwachtingenvaneendiverseninternati-onaalpubliek.TegelijkertijdwerddefilmmusealewerkingzoalsuitgebouwddoorCinemaZuidverdergezet,waarbijmaximaleontsluitinghetstreefdoelis;consolideren,optimaliserenensituerenineentoekomstgerichtkader.TevenswilVillanellahaarfilmwerkinginschrijvenineenbrederbeeldcultureel-verhaal,waarbijbeeldendeentoegepastekunstwordensamengebrachtmetpodiumkunstenenmuziek.

Devoorliggendesamenwerkingbiedteenuniekeontwikkelings-enexpe-rimenteerruimte.DesamenwerkinggeeftalvastvormaandegeambieerdeMHKAForumwerkingenontwikkeltformatsdietransponeerbaarzijnnaarhetnieuweMHKA-gebouw.MetdezeuniekesamenwerkingwillenhetMHKAenDeStudiohetcultuuraanbodhedendaagserendynamischermaken.HetMHKAgenietinternationaaleensterkereputatieenvonddevoorbijejareneensteedsbrederpubliekmetzijnnieuweprofilering.DeStudioisgehuisvestindevoormaligeStudioHermanTeirlinckaanhetMechelsepleinenismeteenmixvantheater,dans,muziek,literatuur,festivalsendebatteneenbreedpodiumvooreenjongpubliekeneencentrumvoorjongtalent.Metmeerdan75.000bezoekersin2018vormtDeStudioeenvandegrootstebottom-upinitiatieveninVlaanderen.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

21

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sDeCinemamaaktgebruikvantweenieuwefilmzalenmeteencapaciteitvan49en160personen.DevasteformatsvanhetvroegereCinemaZuidzoalsReeksen,FilmhistoriesenOff-streamwerdenverderuitgewerktenspeleninopdeactualiteitendemaatschappelijkeenartistiekerelevantievooreenbreedpubliek.Onderanderespraakmakendedocumentaires,animatiefilms,experimentelefilmsencultklassiekerskomenteruginhetfilmaanbodinDeStudio.

1. DeCinemaprogrammeertmeteenaantalvaste“slots”waarbijrekeninggehoudenwordtmetdetechnischemogelijkhedenenhetbeoogdpubliek.Dereguliereprogrammatieheeftalsbasistweevertoningenperdag(om20uen20u30),maaropwoensdag,donderdag,zaterdagenzondagzijnerookmatineevertoningenom14u30.Opwoensdag-enzaterdagnamiddagrichtendematineevoorstellingenzichspecifiekopeenfamiliepubliekmetbekendeenminderbekendemaarsteedsverfrissendefamiliefilms.Opdonderdag-enzondagnamiddagzijndematineevoorstellingenopgebouwdrondklassiekersuitdefilmge-schiedenis,diehetpubliektransporterennaardegoudendagenvandecinema.DezeslotszijndefactogrotendeelsdevroegereprogrammatievanCinemaZuid.

2. DeCinemaprobeertklassiekefilmprogramma’stelatensamengaanmetthematischefilmselecties.RADICAALverzameldefilmsdieopeenintegralemanierhetactueleonderwerpvanradicaliseringbehandelden,AMBERESzochteencinematografischevertalingvandecuratoriëlezoektochtvanMHKArondeenspecifiekboekvanRobertoBolaño.POP/CULTwerktedeinhoudvaneentheatervoorstellingvanDeStudiouittoteenfilmselectie.

3. DeCinemacombineertdeprogrammatielijnenvanhetvroegereCinemaZuidmetdenieuweprogrammatiemogelijkhedendiegebodenwordendoordenieuwecontextwaarinzezichbevindt.Eenvandezemogelijkhedenishetinspelenopfirstruns,hetmeermaalsvertonenvannieuwereleases.Deeerstezesmaandenstondenvollediginhettekenvaneenlandschapsverkenningenhetaftastenvandenieuwemogelijkheden.Erwerdengesprekkengehoudenmetdistributeursenanderevertonersomdeverschillendespelersvanhetveldenhunwerk-wijzetelerenkennenenopdiemanierookdeplaatsvanDeCinemabinnendefilmsectorvormtegeven.

4. DeCinemalegteensterkaccentophetevenementieelkaraktervanvelevertoningen.Erkomenmeermaalsperweeksprekersoverdevloer.Livemuzikanten,masterclasses,lezingen,inleidingen,Q&A’smakendeeluitvanhetprogramma.Ditvereistgroteinspanningenvanhetpersoneelmaarhetresultaatisergwaardevolvoordecinemabezoekers.Filmwordtopdezemaniergekaderdinhetverhaaloverbeeldcultuurindebredezinvanhetwoord.

DeCinemastaatincontactmethaarklantenmaarstaatooktendienstevanfilmmakers,deacademischewereldenvertegenwoordigersvanhetbredemiddenveld.OnzesterkstepartnerszijnopditmomentDeStudioenhethogeronderwijs,metnamedeactievesamenwerkingmetKASKA-DKOendeUAntwerpen.InsamenwerkingmethetToneelhuisenBlackHistoryMonthwerdenfilmreeksengeprogrammeerd.DeCinemagingooksamenwerkin-genaanmetmeerderefilmfestivals(Offscreen,Anima,Jihlava,…),metCinematek,methetMAS,metCINEAenanderebelangrijkefilmorganisaties,methetfilmtijdschriftFilmmagie,metGirlsonFilm,etc.MaarnetzoalsDeStudioisDeCinemaookeen‘huisvanmakers’:westaanopenvoorsamenwerkingmetindividuelekunstenaarenfilmmakers,jongofgevestigd.Datvertaaltzichinregelmatigevertoningenvanexperimentelecreatiesenkortfilms.

TotslotnamDeCinemaheteducatieveaanbodvanCinemaZuidovermetworkshops,filmsàlacarte(schoolvoorstellingenwaarbijdefilmsdoordeschoolwordengeselecteerd),filmsuithetaanbodvanJEFenMooov.DeschoolwerkingvanDeStudioenDeCinemawerkenintensiefsamen.

2.2 ABCD

2.2.1 Museaalonderzoek

In2016steldeMHKAeenreflectienotaMuseaal Onderzoekopomtoteenonderzoeksplantekomen.Dezevisienotabrengtdiverseonderzoeksperspec-tievenwaarmeemuseaalonderzoekzichkanverbindeninkaartentrachteenantwoordteformulerenopdevraagnaareeneigenbepalingvanmuseaalonderzoek,dat–sterkgekenmerktdooreeninter-entransdiciplinaireaanpak–bestmet‘forensischonderzoek’vergelekenkanworden.OokwordenindenotaenkeleeigenschappenomschrevendiealgemeengeldenvoorditmuseaalonderzoekenhoeMHKAdezeinzijnmuseumwerkingoperationaliseert.

Sinds2002vormdeMHKAeensystematischepraktijkvanonderzoekenbeeldvormingvanzijncollectie,dievoorlopigzouwordenafgerondin2013methettweedecollectieoverzichtsboek‘HetKaraktervaneenCollectie’.ParallelhieraanontwikkeldeMHKAeenhistoriografischevisie,metcentraaldevraagnaardeinternationalenaoorlogseavant-garde,eneencontextueleonderzoekspraktijk.BeidewordenmomenteelinbelangrijkemateverdergezetophetsamenwerkingsplatformvandeEuropesemuseumconfederatieDeInternationale.

DevoorbijejarenrichtteMHKAzichdanookophetgeleidelijkuitbouwenvaninstrumentendiedeonderzoekoutputkunnenkwantificerenenzichtbaarmaken,zoalshetin2011opgestarteensembles.orgdathetkerninstrumentvormtwaaropdezeoutputgerichteontwikkelingenuitgelijndzijn.Daarnaastwordtonderzoekookontslotenviainstrumentenzoalsdiscursieveweb-platformen,hetvideo-interviews,endiversedigitaleonderzoekplatformen.

Hetverzamelenenbundelenvaninhoudelijkeinformatieoverdenieuweaanwinstenwerdookin2019verdergezet.Voor23collectiekunstenaarswerdengedegenenduurzamemeertaligecollectietekstengeschreven,metafgeleidepubliekgerichteteksten.

In2019kendeMHKAeenbeleidsvoorbereidendeopdrachttoeaanexternen,m.n.eenanalysemetbetrekkingtotnoodzakelijkeenwenselijkeinhaalbewe-gingenmusealewerkingeneendraftRouteplan2020-2027.DezeopdrachtenkaderdenbinnenhetinstellingstrajectdatMHKAmoetlopenomtegen2027eenwerkinguittebouwenopniveau.VoordeanalysevannoodzakelijkeenwenselijkeinhaalbewegingenmusealewerkingwerdberoepgedaanopRaadzaamvzwdieeennulmetinguitvoerdemeteenanalysevandebestaandesituatieenduidelijkeaanbevelingenophetvlakvanpersoneel,informatiebeheer,behoudenbeheerenophetterreinvanwerkprocessen.Dezeindicatievestudiekomtuitopeennoodzakelijkkadervan11vtevoordecontinuewerking(basiswerking),eneennoodzakelijkvolumedaarbovenopvan9vtevoordeinhaalbewegingen.Echterindetoekomstzienweonsgenoodzaaktmeteenveelbeperkteregroeiwaarbijeenminimumkadervoordecontinuewerkingdientvastgelegdtewordenomhethuidigewerkvolumehanteerbaartemaken.Paralleldaaraanwillenwedeachterstandenverderinkaartbrengen,beheersbaarmaken,engerichtebeperkteinhaaltrajectenopzetten.Dekeuzevandieinhaaltrajectenzoudenineenrouteplanverderdienenuitgewerktteworden.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

23

2.2.2 CKV–CentrumKunstarchievenVlaanderen2.2.2.1 Situering

ReedseendecenniumlangbestaaterinhetMHKAeenarchief-gestuurdecollectievisieeneenaanzettotarchiefwerking.Naderealisatievaneenarchiefinfrastructuurendepotindezomervan2017,werdeinddatjaareenbeleidsplan‘dienstverlenenderol’ingediendonderheterfgoeddecreetopdateenveldondersteuningafgelopenjaar2019konstarten.

HetCKVlegtzichtoeopdezorgvoorkunstarchieveninVlaanderen.Beeldendekunstarchievenennalatenschappenbehorenonlosmakelijktotonscultureelerfgoed.Zewordenechterherenderbewaardenzijnvaaknietofgedeeltelijkontsloten.Hetisondermeerdaaromnoodzakelijkdaterafzon-derlijkeaandachtkomtvoorbehoud,beheerenstructureringvanbeeldendekunstarchievenennalatenschappen.OmditveldgoedtebedienenwilhetCentrumKunstarchievenVlaandereneengedistribueerdmodelhanteren,waarinbewaring,zorg,betekenisgevingenbredeontsluitinginbelangrijkematedecentraalgebeuren.

Kortom,omdehogenoodaaneenintegraalveldbeeld,aanmeerver-bindingen,aanhetzichtbaarmaken,valoriserenenactiverenvanarchivalischpotentieelencapaciteit,aanhetoverzichtelijkmakenvanondersteunendeexpertisesinVlaanderenenaankadersbuitenVlaanderenontstondeenCentrumvoorKunstarchievenVlaanderenindeschootvanhetMHKA.

HetCentrumrichtzichoparchiefvormersuithetbredeveldvandeheden-daagsebeeldendekunst:kunstenaars,kunstenaarscollectieven,galerieën,kunsthallen,curatoren,verzamelaars,kunstcritici,kunstorganisaties,…

DienstverleningalsookresultaatgebondentrajectenstaancentraalindewerkzaamhedenvanhetCKV.

2.2.2.2 Waarderingskader

Eeneerstestapnaarhetzorgdragenvoorenvaloriserenvanbeeldendekunstarchievenennalatenschappenisdewaarderingervan.HetCentrumontwikkeldedaartoein2018eenwaarderingsmodeldathetafgelopenjaarinzetteinenkele(proef)trajecten.Omhetwaarderingskadertelatensporenmethetdynamischebeeldendekunstenveld,werdreflectieophetwaarderingskadergeorganiseerdbegin2019tijdenseenbijeenkomstvandeAdviescommissieCKV(ziepunt2.2.2.6).Aandehandvaneenconcreetpraktijkvoorbeeld(nalatenschapHugoRoelandt)bodendediverseledenvandecommissieconstructievefeedbackophetopzetvanhetmodel.Eenlacuneinhetmodelbleekeenwegingofwaarderingvandevernetwerkingvandekunstenaar:getuigthetarchiefvaneenbijzonder,uitgebreiden/ofsignificantnetwerkwaarbinnendekunstenaarfunctioneert?Dievraagnaareennetwerk/groeps–dimensiewerdopgenomeninhetgeactualiseerdewaarderingskader.

In2019werdentweeconsulenten(1,5VTE)MelanieDeboutteenAnnelienDeTroijeneenprojectmedewerker(0,5VTE)ChrisStraetlingaangeworven.ZijvolgdeneenopleidingWaarderen,georganiseerddoorFARO.VoortsmaaktCKVdeeluitvandecollegagroepWaarderen,FARO.

2.2.2.3 VeldanalysekunstarchievenVlaanderen

Inhetvroegerearchiefdecreetwerdenvanaf2004doordetoenmaligethema-archievenenlandelijkeexpertisecentraactiesondernomenrondhetinkaartbrengenvanerfgoed.Binnendekunstengingdatomthema’sarchitectuur(nu:VAi),podiumkunsten,muziek(nu:CEMPER)enliteratuur(Letterenhuis).VoorhetkerkelijkerfgoedgebeurdedatdoorhetCRKC.

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s

Binnendecontextvanhetkunstendecreetstarttein2013PACKEDvzw,hetexpertisecentrumdigitaalerfgoed,methettraject‘Erfgoedzorgindekunstensector’.Indattrajectwerdtussen2014-2015eenbehoefteanalysearchievenencollectieshedendaagsebeeldendekunstopgesteld.Verschillendeactorenwerdendaartoebevraagd:estates,galerieën,privéverzamelaars,kunstenorganisaties,onderzoekers,…Intotaalginghetom20respondentenwaarvan1kunstenaar.EenaantalzakenuithetrapportzijnondertussengerealiseerdzoalsdeoprichtingvandenCollectieplanVlaanderen,ditisArchiefpuntVlaanderen(2017)endetoekenningvaneenstartsubsidieaanhetCentrumvoorKunstarchievenVlaanderen(2019).

Sindsbegin2019werktCKVaaneenlonglist/indexvan500kunstenaars,250kunstinstellingenofgalerieënalsookeenoverzichtvandebestaandestichtingenofestates.Bedoelingisdatdezemappingvanaf2020(opbasisvanhetwaarderingskader)verderdedienstverlenenderolvanCKVopeenfijnmaziger,kwalitatievemanierstuurtendeprioriteringactiveert.ArchiefbankVlaanderen,Kunstenpunt,MeemooVlaamsInstituutvoorhetArchiefendeanderemuseavoorhedendaagsekunstvormenhierdebelangrijkstpartnersentoetsstenen.

2.2.2.4Voorbeeldtrajecten

HetCKVbouwdein2019eenaantaltrajectenverderuitwaarbijarchiefzorg,kennisdelingenexpertise-opbouwsleutelbegrippenzijn.Dezevoorbeeldtra-jectenhebbenbetrekkingopkunstenaarsarchieven(levendeactor),archievenbeheerddooreenestateoferven(wijlenactor);dearchievenbevindenzichinprivaatbezit(extern),ofzijnondergebrachtbijhetMHKA(intern).

Deonderzoekstrajectenvan2019werdenopgedeeldinviercategorieënoftypes:basisinventarisatie,diepteinventarisatie,digitale(oeuvre-)catalogi,experimenteletrajecten.Hierondervolgteenoverzichtvandetrajectengestarten/ofuitgevoerdin2019,mettelkenséénvoorbeeldnadertoegelicht.

Type1:Basisinventarisatie

HetCentrumrichtzichopdepubliekeontsluitingvanarchieven,zowelinprivéalsinpubliekbeheer.HetCentrumverzorgtdaartoedebasisinventa-risatievankunstarchievenopvoorbeeldigewijze.Hetdoetdatvolgensdegeldendearchiefstandaarden.Doelisomjaarlijks6tot8archieventevoorzienvanzulkebasisinventarisatie.

HetCKVnamin2019eenaanvangmetdiverseprojectenvanhettype‘Basisinventarisatie’,dezebestaatuiteenkennismakingsgesprek,eenplaatsbezoekenarchiefbeschrijving(ISAD-G)eneventueelplaatsingslijst.HetgaatdaarbijomdearchievenvanWillyVanEeckhout,SergeLargot,CelOverberghe,MultiArtGallery/PaulIbou,JozefVanRuyssevelt,VicGentils(AnnieGentils),Montevideo(AnnieGentils),MarcHolthof,LucFierens,LutgartdeMeyerenFikvanGestel.

Voorbeeldcase:ArchiefLucDeleu–T.O.P.Office

T.O.P.Office(theTurn-OnPlanningOffice)iseenarchitectuur-enstadsplan-ningscollectiefdatin1970isopgerichtopinstigatievanLucDeleu(1944).IndatzelfdejaarhoudtDeleuookzijneerstesolotentoonstelling:hijneemtdanafscheidvandearchitectuurindezelf-georganiseerdeAntwerpsegalerij‘Vacuümvoornieuwedimensies’.Totophedenheefthijnochdearchitectuur,nochdekunstopgegeven.Hijzietbeidealsnauwverwantemanifestatiesvanhetdenken;‘ikbeneenkunstenaar,omdatikeenarchitectben.’

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

25

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sT.O.P.Officeissteedsradicaalgerichtgeweestophetverhogenvanhetpotenti-eeltotmaatschappelijkereflectieenditopzeerdiversemanieren.DeleuisomtebeginneneenkrachtigeaanwezigheidindeVlaamseenBelgischearchi-tectuurscene,metlegendarischeconfrontatiesmetdeordevanarchitecten,enmettegendraadseinzichtendiegeneratiesarchitectuurstudentenhebbengevormdenhetarchitectuurdebatintraveneusbeïnvloed–ondermeerdenuzopopulairenotie‘ontwerpendonderzoek’werddoorhemgelanceerd.Hetkoninginnenstukvandezekritisch-discursievecapaciteitiszijnin1980gepubliceerd‘OrbanistischManifest’dateenstedenbouwkundigdenkenopwereldschaalbepleit.

Ditdenkenleidtooktotovervelejarenlopendemaatschappelijk-steden-bouwkundigereflectieruimtenzoalsVIP-City,diedelocatiezijnvanzowelheterodoxonderzoek,alsvanradicalebeeldenzoalshet‘gelijkmatigoverdewereldbevolkingverdelenvandebewoonbareoppervlakte’envaninallerleivormenoperationeeluitgewerktetoepassingenwaardooreendergelijksysteemzoukunnenfunctioneren.

Deradicale‘Orbanistische’beeldvoorstellenbestaannietenkelbinnendezegrotekadersmaarookautonoomerbuiten.Zebestaanzowelinplan-ofmaquettevormalsinreëleacties,zoalsbijdeoefeningeninschaalenperspectiefofdecontainerconstructies.

Zezijnverwantaande–binnenofbuitenhetkadervanwedstrijden–gelanceerdeconcreteplanologischeofarchitecturalezetten.

DatalleszouhaastdoenvergetendatT.O.P.officeookeensolidecapaciteitalsrealiserendarchitectenbureauheeft;dekritischeconsistentievanhetbureaulijktinhetverledenookaanleidingtezijngeweestvoorhetarchitectuurveldomdezemogelijkheidte‘vergeten’.

Ditallesbetreftintrinsiek-architecturaleenstedenbouwkundigeinhouden.TochzijndebeeldendekunstvoorDeleuenT.O.P.officesteedseencruciaalveldgeweest.Hetinformeerdehoudingenmethodologieënenhetwasdebestemmelingvooreenbelangrijkdeelvandepraktijk.Deoutputvanditdeelheeftdaardoorookhetbeeldendekunstsysteemalsvormgevingskader.Veelvanderadicalebeeldvoorstellen,maarookdepubliekepresentatiesvanarchi-tecturaal-planologischezettenenvanmaatschappelijk-stedenbouwkundigereflectieruimtenvondenplaatsbinnendebeeldendekunstruimteenwordenookhierbinnengedistribueerdengeborgd.Zekunnenenmoetendaarominzekerematewordengezienalsdeelvandezebeeldendekunstruimte.

HetCKVonderzoektsamenmethetVlaamsArchitectuurinstituut(VAi)hoeopduurzamewijzezorgtedragenvoorhetarchief,kennisenideeëngoedvanLucDeleu/T.O.P.office.Watzijnmogelijkhedenomeennalatenschapteorganiseren?Watkaninpubliekdomeinblijvenenhoekaneennalaten-schapdeonderliggerzijnomdepraktijktevoeden,zowelvanT.O.P.officealsvananderekunstenaarsenontwerpers?HetorganiseerdedaartoediversebijeenkomstentussenT.O.P.office,CKV/MHKAenVAi.Tijdenstweebeslotenstudienamiddagen(2019)werdentevensactorenuitdeacademische,architec-tuur-enbeeldendekunstveldbetrokkenominbrederverbandnaarantwoor-dentezoekenomtrenthetborgenenvaloriserenvanhetarchief.

Zie ook punt 2.2.2.5

Type2:Diepteinventarisatie

Naastbasisinventarisatiewordtervoorsleutelarchieveneendiepte-inventari-satiegemaakt(reeksenstukniveau).HetCKVverbindtzodoendekunstarchie-ven,decontextualiseringervanenkunstwerkenineenvirtueleruimte.

Projectenvanhettype‘Diepte-inventarisatie’opgestartin2019warenhetarchiefvanSvendThomsen,decollectieWilfriedWynants(archiefLeonVanEssche,tijdschriftLabrisencollectievisuelepoëzie),hetarchiefJanCox,hetarchiefI.C.C.(InternationaalCultureelCentrum)endearchievenvanAndrewWebb,PaulBervoetsenJefLambrecht.Voordatlaatstearchiefwerdmedioaprileenhalftijdseprojectmedewerkeraangenomen.

Voorbeeldcase:NalatenschapJefLambrecht

JefLambrechtwasnaastjournalist,ookschrijverenbeeldendkunstenaar.Zijnwerkkanalsgeëngageerdenkritischwordenbeschouwd.AlsstudentinLeuventijdensdewoeligejarenzestigishijbevoorrechtegetuigevandeontwikkelingenvandenaoorlogsegeneratie.Zijnwerk“AnarchismebijProvo1965-67”isnietalleeneengedegenanalysevaneengeneratie,maarfungeerttevensalseenijkpuntwaaraanmeneendeelvanLamrechtsartistiekepraktijkkanmeten.Zijnvolledigenalatenschapbiedteenblikopdezeenanderebe-langrijkesleutelmomentenuitdenaoorlogsegeschiedenis.Dezeomvangrijkenalatenschapbestaatondermeeruitbrieven,foto’s,geluids-enbeeldopnames,affiches,drukwerk,schetsen,oeuvreenobjecten.

JefLambrechtrealiseerdenaastbeeldendwerkenartistiekgeoriënteerdeperformancesookmeerklassieketheaterteksten,poëzieenjournalistiekepublicatiesoverondermeerdeproblematiekvanhetMidden-Oosten.HetliterairewerkwerdovergedragenaanhetLetterenhuisinAntwerpen.

Nadeovereenkomstmetdebeheerdersvandeartistiekenalatenschap,devzwSamarkand,isereenbasisbeschrijvingenwaarderingvanhetarchiefopgesteldenopbasisdaarvaneenoverdrachtgeorganiseerd.HetarchiefisindiversetransportennaarhetarchiefdepotvanhetMHKAgebracht,waarhetwerdgeschoond,zuurvrijverpaktenwaarheteeneersteordeningkreegmethetoogopinventarisatieinAdLibin2020.Sommigestukkenwerdenalvastgefotografeerd(ca.130stuk)engedigitaliseerdinhogeresolutie(ca.2700stuk).Vandenegatievenendia’swerdentevensdelengedigitaliseerd(ca.1100scans).Audio-envideomediazijngedeeltelijkopexcelsjablonenvanVIAAopgelijst;vooralrecentereformatenzoalsVideo8,VHS,mini-DVbijdevideo’s,enCompactCassettes,MicrocassettesenMD’sbijdeaudiobestanden.

Dekeuzeomhetartistiekeoeuvre/nalatenschapvanJefLambrechtalscaseoptenemenindedepotwerkingheeftmeerdereredenen.Teneersteisheteenklassiekgevalwaarbijwaardevolmateriaaleninformatienahetoverlijdenvandekunstenaarineenprecairesituatievertoefdeenvoorlopigeopslagnodigheeft.Tentweedeisheteenorganischgegroeidgeheel,zogoedalsvolledig,datmitsordeningenontsluitingeenwaardevoloverzichtbiedtopeenartistiekepraktijkentijdsperiode.

Type3:Ontwikkelingenontsluitingvanvoorbeeldtrajectenindevormvandigitale(oeuvre-)catalogi

HetCentrumontsluitkunstarchieven,nalatenschappenenestatesdigitaalmetvoorrangvoorsleutelarchieven.Metbehulpvanhetwebplatformensembles.orgwordenarchieven,contextenencollectiesaanelkaargekoppeldenmaatschap-pelijkgeactiveerd.

Watbetrefthettype‘digitale(oeuvre)catalogi’vonderop13februari2019eenoverlegplaatsmetdestuurgroepPhilippeVanSnick.MetinventariseringendigitaliseringwerdeenaanvanggenomenbijhetarchiefvanMarkVerstockt,inhetverlengdehiervanvondeeninterviewmetdeweduweIovanOostveldtplaatsop16december2019.

Voorbeeldcase:JefVerheyenArchief

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

27

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sCKVwerktvanaf2019samenmethetJefVerheyenArchiefomhetonderzoekende(digitale)ontsluitingvanhetoeuvreenhetarchiefvandekunstenaarJefVerheyen(1932-1984)voortebereiden.CKVzetindezehetweb-platformEnsemblesterbeschikkingbijdeontwikkelingvanhetoeuvre-overzichtendecontextualiseringvanbelangrijkearchiefstukken.Hetprojectwerdopgedeeldindriefases.Tijdensdeeerstefase,gestartinapril,wordtgetrachthetintegraaloeuvre(werkopdoekenpapier,edities)ophetweb-platformgeregistreerd.Dezedatabaseismomenteelongoing.Eind2019werdenreedszo’n400werkengeregistreerdaandehandvanverwerktearchiefdocumentenzoalsinventarissenvandekunstenaarendochter,tentoonstellingscatalogi,monografieën,publiekecollecties,veilingberichtenenandereinventarissen.Infunctievanbovenstaandewerderreedseenselectiearchiefstukkenge-scand,ingevoerden(deels)beschreven,zoalsaffiches,uitnodigingen,notitie-boekjes,schetsen,bruikleendocumenten,foto’s,artikelsencorrespondentie.Indetweedefase,ligtdenadrukopdedigitalisering,invoerenbeschrijvingvandezearchiefstukkenophetweb-platform.Tenslotte,indederdefase,vindthetcontextualiserenplaatsaandehandvandearchief-enoeuvrestukken.Hetonderzoekresulteertineenbreedoverzichtskadermetfocusopthema’s,tentoonstellingen,publicatiesensamenwerkingenmetkunstenaarsengaleriehouders.

Immers,van1954tot1984baandeJefVerheyenconsequentzijneigenzinnigewegbinnendegeschiedenisvandeVlaamse,Belgischeeninternationaleabstractekunst.KenmerkendisdatdejongeVerheyenweliswaarmedeoprichterwasvandevernieuwingsgezindeAntwerpseGroep58,maarhijdezejongeexperimentelenalin1960verlietomzijneigenNieuweVlaamseSchoolopterichten.DatfeitgetuigtnietalleenvanVerheyensscherpekritischezin,maarookvanwatFreddyDeVreein2004alsvolgtomschreef:‘Hijgedroegzichsnelalseenbuitenstaanderindekunstscènevanzijntijd,enditterwijlhijvandiescèneeigenlijkhetmiddelpuntwildezijn.’

OnderzoekvanzijnarchiefmoetophelderenwatVerheyensgedraginhetalgemeenenzijnnietonopgemerktgeblevenexituitG58inhetbijzondermotiveert.MisschieninteresseerdeVerheyenzichmindervoorhetexperimentansich(datwilzeggen:voorhetexperimentalskunstomdekunst)enwildehijzichlieververdiepenindemogelijkhedenvandeabstractekunst.Alleszinsgroeiendewoorden‘extase’en‘essentialisme’vanaf1959uittotdesleutelbegrippenvanzijneigenkritischebeschouwingenwaarmeehijopzoekwildegaannaarhetuniversele.DeschildersteldezichmeermaalsvragendiedemeestevanzijntijdgenotenuitdeG58misschienminderbezighielden.Verheyenwasnietalleeneenmanvanbeelden,maarookvanideeën.(Ref.‘ThelastModernists–JefVerheyen,PaulDeVreeandthe“Flemishlandscape”ofthe1960s’in:JefVerheyen,LePeintreFlamant,tent.cat.,LangenFoundation(11.09.2010—16.01.2011),Brussels:ASAPublishers,2010:p.113.)

DeontsluitingvanhetarchiefiscruciaalomeenbeeldtekrijgenvanwaarVerheyensideeënstroombleefkomen.Ongetwijfeldhebbendevriendschap-penmetschrijversalsIvoMichielsenPaulDeVreemaarookmetzijnzelfgecureerdenetwerkvangaleristen(HansLiechti,IrisClert,AxelVervoordt,GalleriaPater,HubertusSchoeller…)hemopdatvlakmeegevormd.‘Ligtdeuniversaliteitindetraditie?’vroegVerheyenzichbijvoorbeeldafineentekstdiehijlietverschijnen.Vaneenevenbelezen‘intellectualisme’getuigtookhetmanifestwaarmeehijin1959zijnNieuweVlaamseSchoolopdewereldloslaat.EenzekereretoriekvandeVlaamseBewegingschemertdoorinhetmanifestengetuigtwellichtvandeinvloeddieschrijversalsIvoMichielsenPaulDeVreeophemhebbenuitgeoefend.

MeerdaneenschilderalleenwasVerheyeneenongebondenmodernist,eenlaatgeroepenhomouniversaliseninternationalistwaarvanhetbelangalsschakeltussendeBelgischeendeinternationalekunstwereldmoeilijkover-

schatkanworden.VandatlaatstegetuigtalleszinsdeinhetarchiefbewaardeentotdusvernooitontslotenLiberAmiciswaarinJefVerheyenzijnbevriendenetwerkuitbinnen-enbuitenlandaanhetwoordliet.

Type4:Experimenteletrajecten

CKVwilinsamenspraakmetdekunstenaarsvanvandaagdeproblemenmetondermeer‘digitalbornmaterial’en/of‘timebasedart&archives’ondervangen.Vanuiteenlaboratoriumethosenmetaandachtvoorinnovatiemoetditveldvankunstenerfgoedwordendoordachtaandehandvanenkeleexperimenteletrajectenwaarbijinstrumentendienentewordenontwikkelt.

Voorbeeldcase:Archiveringvanperformances/OtobongNkanga

Watkaneengoedepraktijkzijnomperformancesindebeeldendekunsttebewaren?Waaruitbestaathetarchiefvaneenperformancekunstenaar,hoebeschrijfjedecomponentenervan,enderelatiesertussen?Hoeperformancestearchiverenopdatzekunnenwordennagevolgdofbestudeerdzonderdatzehaaraanwezigheidofactievebetrokkenheidvandekunstenaarnodighebben.Ishetvanbelanghetcreatieprocesendediverseperformancestecaptereninbeeldengeluid?Hoekaneenpubliekparticiperenindearchiveringvanperformances?Watkandezearchiefzorgbijdragentotdeeigenartistiekepraktijk?Zijnerbestpraticesvoorhanden?

Erzijntalvanvragenbijhetarchiverenvanperformancekunst.DaaromstartteCKVinsamenwerkingmetprof.TimmydeLaet,UniversiteitAntwerpen,eenprojectronddearchiveringvanperformances.BasisisdeperformancepraktijkvanbeeldendkunstenaarOtobongNkanga(1974).Dedoelstellingvanhetprojectisdrieledig:— ArchiverenvaneenaantalperformancewerkenvanOtobongNkanga— Internationalemappingvanbestpracticesentoolsarchivering

performancesbeeldendekunst— Methodologievoorarchiveringvanperformances

Bijhetbeginvanhetacademiejaarinoktober2019vattentweestudentenUAhunonderzoekaan,metnameronddemappingenronddemethodologie.VoordatlaatstekandestudentberoepdoenophetarchiefvanOtobongNkanga,enstarttezemeteenreeksinterviewsmetdekunstenaresoverhetarchiverenvanhaarperformancepraktijk.

OtobongNkangawerdgeboreninKano,Nigeria.ZebegonhaarkunststudiesaandeObafemiAwolowoUniversityinIle-Ife(Nigeria)enzettezelatervoortaandeEcoleNationaleSupérieuredesBeaux-ArtsinParijs.SindseenjaaroftienwoontzeinAntwerpen.ZewaseerderartistinresidenceaandeRijksacademievanbeeldendekunsteninAmsterdamenvoltooidehaarmasteropleidingbijDasartsinAmsterdam.

Inhaartekeningen,installaties,foto’s,beeldhouwwerkenenperformancesonderzoektNkangadesocialeentopografischerelatiesmetonzealledaagseleefomgeving.Doorhetbegrip‘land’teverkennenalseenplaatswaartoemennietbehoort,geeftzeeenalternatievebetekenisaandesocialeideeënvanidentiteit.Nkangasteltvragenoverdehistorischestructuurvaneenplaats,zowelvanuitfysischalsmetafysischoogpunt.Zeverwijstvaaknaardeverschillendeobjectenenelementeninhaarwerkals‘constellaties’.Constellatieszijnimaginairepatronenofdiagrammenwaarmeezedesnijpunteninkaartbrengtvannatuur,politiek,kolonialeeconomieenverschillendegeografieënengeschiedenissen.

Haarwerkmaaktedeeluitvantalvaninternationalegroepstentoonstellingen.In2019werdentweesolotentoonstellingenaanhaargewijd:Acts atthe

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

29

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sCrossroads,ZeitzMuseumofContemporaryArtAfrica(ZeitzMOCAA),CapeTowninZuid-AfrikaenFrom Where I Stand,TateStIves,SaintIves,Groot-Brittanië.Zeontvingdiverseinternationaleprijzen,inBelgiëontvingzeondermeerin2017deBelgianArtPrize,begin2019deUltimabeeldendekunstinVlaanderen.

HetexperimenteletrajectopbasisvandeperformancesvanOtobongNkangawerdookinternationaalbesprokenmetnameop14/06metSabihAhmedvandeAsiaArtArchive(AAA),enopdebijeenkomst10/09—12/09vandemuseumconfederatieL’internationale.

Acties&doelentrajecten

Voorelktypeprojectwerdenactiefichesopgemaaktmetdaarinopgavevanondermeerdegewensteresultaten,planningenopvolgingalsookbudgette-ring.Omdegewensteresultatentebereikenwerdeneenvastset‘instrumenten’ontwikkeldwaaruitkanwordengeput:— Documentbasisbeschrijvingarchieven(ISAD-Gconform)— Waarderingsgridenstateofsignificance(supra)— Eensjabloonprojectfiche

Opbasisvandevoorbeeldtrajectenwerdhetstappenplanvoorarchiefzorgin2019verderverfijnd,metnaderedefiniëringdienstverlening,koppelingaaninstrumenten,mogelijkhedentotverdiependewerkingenoptiesvoorverderevalorisatie.

FASEI[DV]

FASEII[Type1]

FASEIII[Type2,3,4]

1. Sensibilisering<Basiszorg2. Kennismaking3. Gesprekmet

globaleinventaris4. Archiefbeschrijving5. Waardering6. Statementofsignificance7. FichearchiefbankVlaanderen8. Veldkaart/Website

9. Beslissing10.Projectfiche11. Clearenrechten12.Detailinventaris13. Digitalisering14.Beeldverwerking/

Storage15. Bio/ClosedPlatform

16.Contentverwerking+Ensembles.org

17. Beschrijvingen+Kunsthistorischkader

18.Diepgaandonderzoek19.OpenPlatform

#Outputformats

Overdeopstartenopvolgingvandezeprojecteniserwekelijksinternoverleg.Erwordtvoordeproeftrajectenvertrokkenvanuiteenlong listwaarinmoge-lijkeprojectenwerdenopgelijst,waarvansommigenopgesomdonder2.2.2.4.

Debedoelingisom,doormiddelvandezevoorbeeldtrajecten,expertiseteontwikkelen.Dezeexpertisedieweopbouwentijdenshetdoorlopenvandezetrajectendientvervolgensomdenodigestappentekunnenuitwerkenineenstructuur.Richtlijnenenreferentieswordenverwerktineentoolboxenstappenplanenaangebodenopdewebsitevanaf2020.Dezecoachingvanuitdeeigenpraktijkisbelangrijkomoptimaaladviestekunnenbiedenaananderearchiefvormers.

2.2.2.5 Dienstverleningennetwerking

Dienstverlening

Dienstverleningisonderdeelvaneerdervernoemdeprojecten,maarvondookplaatsbijanderegelegenheden.

a. Besloten studiedag Luc Deleu / T.O.P. office

Dezestudiedagvondplaatsop21/06,PrivateBankDeleninAntwerpen;eenorganisatievanCKVinsamenwerkingmetVlaamsArchitectuurInstituut(VAi,Antwerpen).

WatisdewenselijkelangetermijndoorwerkingvanT.O.P.office,ofhoekanjedepraktijkvanhetbureaucontinuerenenrelevanthouden?Ententweede,hoeomtegaanmetdenalatenschap?Watkaninpubliekdomeinblijvenenhoekandenalatenschapdeonderliggerzijnomdepraktijktevoeden,zowelvanT.O.P.officealsvananderekunstenaarsenontwerpers?OmdezetweegrotevraagstellingentebeantwoorddenbrachtCKVenVAidiversespecialistensamenomelkvanuithuneigenachtergrond,kennisenexpertisenatedenkenoverbeideuitdagingen;vanuitondermeereenreflectieveblikvanarchitectuur-enkunsthistoriciencuratoren,deblikvanuitdeartistieke/ontwerpendepraktijk,vanuiteenbredemaatschappelijkeblik.

Aanwezig:BartDeBaere,StevenVandenBergh,SofieDeCaigny,WouterDavidts,LucDeleu,RebeccaDeleu,ChristopheVanGerrewey,LauretteGillemot,DirkJaspaert,JohnKörmeling,MaartenLiefooghe,UlliLindmayr,KatrienMattelaer,IsabelleDeSmet,PeterSwinnen,DennisTyfus,HansDeWolf;WimLowetenJanStuyck.Verontschuldigd:NicoDockx,XaveerDeGeyter,MildeKooning,NelJanssens,SofieVandeVeldeenMarleenWynants.

b. In 2019 ontwikkelde CKV een raamwerk voor estates

Algemenebeschouwingm.b.t.estates:— Elkeestateisanders,maatwerkisonoverkomelijkennoodzakelijk— Belangvanpersoonlijke,empathischeaanpak— Complexemaardaaromboeiendesituatie:intensevervlechting

vanoeuvremetarchief,vaakookbinnencontextvannogaanwezigeatelierruimte

Naverschillendebezoekenaanestates,kwamenvolgendenodenenbedenkin-genaanbod,relevantvoordetoekomstigewerkzaamhedenvanCKV:— Kosten:conservatiemateriaal,representatie(boeken,reizen),

restauraties,databasesoftware,website— Praktischebeslommeringen:stockage,klimatologischeomstandigheden— Administratie:SABAM,volgrecht,auteursrechten,inventariseren,

documenteren,evt.samenwerkingmetgalerie— Juridischestructurenvoorfoundation/stichting— Catalogueraisonné,ontsluiting,verderonderzoek,legacy

Mogelijketaken,rollen,verantwoordelijkhedenCKV:— HetCentrumtreedtopalsambulanciervoornoodgevallen— Communicatie(website,socialemedia),sensibilisering— Doorverwijzen,adviseren,brugslaan— Veldkaart(registratie):nodenenproblemeninkaartbrengen

Realistischscenarioopkortetermijn:— Websitelanceren— Nadrukopadvieseerderdanop“dieptewerkingsprojecten”

ofvoorbeeldtrajecten”— Veldkaartontwikkelena.d.h.v.registratiekunstarchieven— Archiefbeschrijvingen:zelfopmakenofi.s.m.archiefvormer&

omgeving

Verderteonderzoekenvoordetoekomst:— Ondersteuningindigitalisering— Oplossingenmetbetrekkingtotnooddepot— Waarderingstrajecten

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

31

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sRAAMWERKESTATES

Rollen/BasisfunctiesCKValsfacilitatorvoorestates;ACTIES

RESULTATENOutput

1.ZichtbaarMaken(basisbeschrijving/basisdocument/invulformulier)+lijst

Veldkaart/website

2.Waarderen(interview)

SS/website(quotes)

3.AdviesEXPERTISEONTWIKKELING(specifiek)

CoachingVoorbeeldtrajecten

4.Verbinden(iedereenuitgenodigd)

Ontmoeting+nieuwsbrief

PROJECTDOSSIERS

5.Ambulancier(<specifiekeveldnoden)

—OrdenenenbeschrijvenBasisdocument.Voorverdereontwikkeling/doorstart mogelijkesamenwerkingmetuniversiteiten,werk-economie|ONDERZOEKBv. digitaliseren / optimaliseren ensembles.org Bv. Nooddepot / oplossing zoeken in het bredere veld

—Organisatiereddingsactie

6.Archieftraject(basislinkmetmogelijkarchieffonds)

—Gesprek/Archiefbeschrijving—Waardering—Archieftraject(vervolg)

c. Adviesverlening: bezoeken

Adviesverleninginverbandmetarchiefzorgstaatcentraalbinnenonzewerkzaamheden.

Ditgebeurtbinnenhetkadervanbovengenoemdelopendetrajecten,maarwasookhetgevalnaaraanleidingvaneensinguliereconcretevraagvaneenarchiefvormer.In2020zalhetCKVgaandewegmeerinzettenoppro-actieveacties.

Opvolgendemomentenwerdadviesen/ofpraktischeondersteuningverleendd.m.v.eenbezoek:

Maandelijks— ErvenMarkVerstockt— ErvenJefVerheyen— ErvenJefLambrecht

Tweemaandelijks— SvendThomson(transportAMSAB10/04)— Anne-MieVanKerckhoven

Driemaandelijks— LucDeleu,T.O.P.Office

Op datum— PaulIbou,Multi-ArtGallery(09/01,20/02en23/05)— WernerDeVos,Si&La(27/02en18/04)— J.M.Legrand(09/04)

— AdriaanRaemdonck(ervenJanCox)(11/04)— FikVanGestel(25/04)— LutgartDeMeyer(15/05,25/09)— ErvenBerndLohaus(18/05)— ErvenRaoulDeKeyser(27/05)— EstateBerndLohaus(28/05)— ErvenNicoleVanGoethem(14/06)— FoundationJorisGhekiere(17/06)— FoundationJanVercruysse(17/06)— EstateJanDries(24/06)— ErvenFreddyDeVree(29/07)— ErvenJozefVanRuyssevelt(08/08)— ErvenRafBuedts(09/08)— DanyLobe(13/08)— AnnieGentils(20/08)— ErvenLeonVanEssche(22/08)— CelOverberghe(28/08)— FamilieGuyBleus(06/09)— PhilippeVandenbergFoundation(16/09)— StichtingJohanVanGeluwe(24/09)— EstateKarelDierickx(26/09)— ErvenHugoRoelandt(transport08/11)— VaastColson(04/12)— JanVanVeen(09/12)

d. Workshop

Methetoogophetaanbiedenvaneenworkshoparchiefzorgvoorkunstenaars(vanafjanuari2020)werdenin2019best practicesverzameldbijcollega’smetenigeervaringinhetgevenvanzulkeworkshops.Daarvoorvondoverlegplaatsop23/09metFARO,Brussel(JürgenVanhoutte),op27/09metHistoriesvzw,Mechelen(HendrikVandeghinste)enpermailmetCEMPER,Mechelen(NathalieFerket).Zijsteldenhunkennis,expertiseenmateriaalterbeschikking,opbasiswaarvanCKVeenintroductiearchiefzorgkunstarchiefontwikkeldediebegin2020zalaangebodenworden.

Netwerking

In2019bouwdehetCKVverderaaneennetwerkinhetveldvankunstarchieven(erfgoedgemeenschap,onderzoekers,archiefvormers)inhetkadervandediversetrajectenendelandelijkedienstverlening.Mededoordeaanwervingvannieuwecollega’skonhetnetwerkmetdeerfgoedgemeenschap,archiefvor-mers,onderzoekers…verderversterktenuitgebouwdworden.Netwerkingvondplaatsviastructureeloverleg,opstudiedagenendankzijsamenwerkingen.Eenoverzichtvanonze‘netwerkmomenten’uit2019vindtuhieronder.

Structureeloverleg

a. Werkgroep Privaatrechtelijke archieven

CKVlidvandeWerkgroepPrivaatrechtelijkeArchieven(WPA)vandeVlaamseVerenigingvoorBibliotheek,Archief&Documentatie(VVBAD,Berchem).Overlegmomentvondplaatsop13/06inAVG,Brussel.

b. Overleg landelijke dienstverlenende rollen

DaarnaastmaaktCKVdeeluitvanhetoverleglandelijkedienstverlenenderollen,eenoverlegplatformwaarinde11erkendeorganisatiesonderlingennaardebuitenwereldhunopdrachtenwerkzaamhedenkunnenafstem-men,enwaargezamenlijkestandpuntenkunnenwordeningenomen.DebijeenkomstenvondentelkensplaatsbijhetsteunpuntFARO,Brusselop22/01,05/04,03/10enop14/12.Op16/05vondeencontactmomentmetdebestaande

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

33

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sentoekomstigeerfgoedconvenantenplaatswaardedienstverlenenderollen,waaronderookCKV,hundoelstellingenenwerkingtoelichten,enmogelijkeraakvlakkenmetdeerfgoedconvenantenverkenden.

c. Het Kunstenplatform

HetCKVverenigdezichmetenkelecollega-instellingeninhetkunsten-enerfgoedveldbinnendedenktankKunstenerfgoedVlaanderen(oorspronkelijk:PlatformKunsterfgoed):hetVlaamsArchitectuurinstituut,hetLetterenhuisenCEMPER.Dedenktankwil:— Expertiseuitwisselenophetgebiedvankunstenerfgoed,metname

kunstenarchievenennalatenschappen— Gezamenlijkinstrumentenontwikkelenvoordeondersteuningvanditveld— Samenthemadagen,colloquiaendergelijkeorganiseren

In2019vondvierkeeroverlegplaats,metnameop25/01:startvergadering,MHKA,Antwerpen;op03/04:vergadering,VAi,Antwerpen;op05/09:verga-deringCEMPER,Mechelenenop27/11:vergaderingLetterenhuis,Antwerpen.

d. TRACKS (www.projecttracks.be)

MissieTRACKSengageertzichvoorhetsensibilisereneninformerenvankunstenaarsenkunstenorganisatiesoverdezorgvoorheteigenarchiefen/ofcollectie(s)doorhetondersteunenvandienstverlenendeencollectiebeherendeerfgoedorganisaties.

VisieTRACKSiseennetwerkvandienstverlenersencollectiebeherendeerfgoedor-ganisaties,geflankeerddoordesteunpuntenvoordekunsten-encultureelerf-goedsector,endoorhetDepartementCultuur.

Hetnetwerkfocustopgemeenschappelijkeuitdagingenomtrentdezorgvoorarchievenencollectiesuitdekunstenenlaatruimtevoordeeigen-heidvandedeelnemendepartnerorganisaties.

Demeerwaardevanhetnetwerkishetoptimaaldelenvankennisenexpertisedieefficiënt,doeltreffendendomeinoverschrijdendingezetwordtwaardoordedienstverleningnaarkunstenaarsenkunstenorganisatiesmeergestroomlijndverloopt.

TRACKStreedtopalsgesprekspartnervoorzijnstakeholders.HetTRACKS-netwerkformuleertgemeenschappelijkestandpuntenoverbeleidomtrentdezorgvoorarchievenencollectiesuitdekunstendieuitgedragenwordendoordepartnersuithetTRACKS-netwerk.

DemissievanTRACKSwordtuitgedragendoordepartnersvanhetnetwerk.DepartnerszettenTRACKSinterondersteuningvanderealisatievandeeigendoelstellingen.

Evaluatie2019waseenovergangsjaarvoordeTRACKS-werking.DenieuwebeleidsperiodeinhetkadervanhetCultureelErfgoeddecreetgingeeneerstewerkingsjaarin.BovendienzatPACKED,datsindsdestartvandeTRACKS-werkingereenbelangrijketrekkervanwas,ineenfusietrajectnaarVIAAenmoesthetuitzoe-kenwelkeplekzijnwerking(endusookdebijdrageaanTRACKS)zoukrijgen/behoudenindefusieorganisatie.Datmaaktehetmoeilijkomin2019veelnieuweinitiatieventeontwikkelen.Naaraanleidingvan5jaarTRACKSwerdtotslothetevaluatie-entoekomsttrajectafgerond:— Herzieningmissieenvisie,consensusdoelstellingenkomendejaren— Dienstverleningnaargebruikersverbeterenenreturnvoorpartners

helderkrijgen— Opzettenorganisatie-enbeslissingsstructuur— Rollenenbevoegdhedenafbakenenentoekennen— Organisatiestructuurevaluerenenindiennodigaanpassen

Metditevaluatie-entoekomsttrajectwildenwehetTRACKS-netwerkendeTRACKS-websitealsinstrumentversterkennaardekomendebeleidsperiodetoe.In2018vondenreeds2bijeenkomstenplaatsonderbegeleidingvaneenexterneconsulent,KoenDeblonde(Kessels&Smit).In2019volgdennog2bijeenkomsten(20/01,05/02).PACKEDheefttijdensevaluatie-entoekomst-trajectdoelbewustgekozenomzichna6jaartrekkerschapopdeachtergrondteplaatsenzodatanderepartijenmeeropdevoorgrondzoudentredenendaardoorhunbetrokkenheidzoudenvergroten.InhetlichtdaarvanwerdookbeslotenomdefinancieringvanTRACKSvanaf2020teherbekijken.

Aandehandvandiversemethodiekenwerdgekekennaarwatergoedwasenwaterbeterkonnaardetoekomst.Devolgendezakenwerdeninditkadergerealiseerd:— WeformuleerdendegemeenschappelijkeaspectendieTRACKStot

eenmeerwaardemakenvoordepartnersendedoelgroepen.Opbasisdaarvanwerdeneenmissie,visieendoelstellingengeformuleerd.

— WeverkendendiverseconsortiumstructurenendachtennahoeditopTRACKStoegepastkonworden.Destructuurvanstuur-enwerkgroepwerdpositiefgeëvalueerdenverdergezet.Deopdrachtentakenvanbeideorganenenhoezezichtotelkaarverhoudenwerduitgeschreven.Daarnaastwerdeenwisselendco-voorzitterschapvandestuurgroepingevoerd,netalsvoordecoördinatorvandewerkgroep.

— DewerkingvandeTRACKS-websiteenhetachterliggendkennisplat-formwerdgeëvalueerd.Opbasisdaarvanwerdbeslistzoweldewebsitealshetplatformtevernieuwenenwerdhetproceseffectiefopgestart.

Inhetvoorjaarvan2019werdhettrajectafgerondenkwamdestuurgroepnogdriemaalsamen(07/05,04/10,10/12).Achtorganisatiesmakendeeluitvandestuurgroep:VIAA/PACKED,CEMPER,Kunstenpunt,FARO,VAi,MHKA/CKV,Letterenhuis,ArchiefbankVlaanderen,AMVB.FAROenhetdepartementCultuur,JeugdenMedianemeneenadviserendepositiein.

Werkgroep / websiteIndeeerstehelftvan2019werdenereenaantalnieuwerichtlijnenentoolsgecreëerdenwerdenbestaanderichtlijnenentoolsherwerkt.Onderanderede‘Basiszorg’-paginawerdherwerktenaangepastnaardenieuwemaniervanwerkenwaarbijgeenactieplannenenjaarverslagenperjaarmeeropgemaaktmoetenworden.Daarnaastwerdenerheelwatpraktijkvoorbeeldenvertaald.Deselectieisgebeurdinfunctievandecombinatievanbeschikbaarbudget,raadplegingscijfersinhetNederlandsendatumvanuitvoering.

Indetweedehelftvan2019werktedewerkgroeptoenaareenvernieuwdewebsite.Destructuurvandehuidigewebsitewerdgeëvalueerdenherwerkttoteennieuweheldereeneenvoudigestructuur.Erwerdeenlastenboekopgemaaktenerwerdenverschillendewebsitebouwersomeenoffertegevraagd.NaeenselectieprocedurekwamPlutoniannaarvooralsdesterkstekandidaatenwerdenzijaangenomenvooralvasthetopzettenvandeMediawiki.

Hetuitwerkenvaneenvernieuwdewebsiteisookhetmomentbijuitstekomhetbestaandetekstmateriaalteherschrijven.In2019starttedewerkgroepdanookmethetherschrijvenvanallerichtlijnenentools.

Bijeenkomsten:31/01,15/03,05,05/06,03/07,25/09,03/11

Studiedagen

a. Informatie aan Zee

Op19/09&20/09organiseerdeDeVlaamseVerenigingvoorBibliotheek,Archief&Documentatievzw(VVBAD)dezestiendeeditievanhaartwee-jaarlijkscongresInformatieaanZeeinhetKursaalvanOostende.CKVwas

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

35

2 Af

deli

ngsn

ieuw

saanwezigopbeidedagen.InformatieaanZeeiseeninteractiefgebeurenvoorinformatieprofessionalsmetnaasthetbeursgedeelteeenomvangrijkprogrammavanpresentaties,workshops,panelgesprekkenenproductpresen-taties.KeynotesprekerditjaarwasPaulSmit.Daarnaastwaso.a.ookBarbaraLison,President-electvanIFLA,vandepartij.SamenmetCultuurconnecthaddendeelnemersdekansomoptimaaltenetwerkenopInformatieaanZee.

b. Lancering van de nieuwe Landschapstekening

Op01/10organiseerdeKunstenpuntdelanceringvandenieuweLandschapstekeninginAMUZ,Antwerpen,samenmetprofessionalsuithetkunstenveldenhetbeleid.DeLandschapstekeningvoedtdeStrategischeVisienotaKunsten(2020)vandeVlaamsecultuurminister.Tegelijkiszeeennaslagwerkvoorkunstenaars,kunstwerkers,organisaties,bemiddelaarsenalwiegeïnteresseerdisindeontwikkelingvanhetkunstenlandschapinzijnbredemaatschappelijkecontext.DenieuwepublicatieLandschapstekeningwerdvoorgesteld,eensamenwerkingtussenhetKunstenpunt,hetVlaamsArchitectuurinstituut,hetVlaamsAudiovisueelFondsenhetVlaamsFondsvoordeLetteren.

DaarnavolgdeeentoelichtingdoorVAi,VAF,enVFL.AansluitendwasereenpanelgesprekmetOverlegKunstenorganisaties(oKo),VVSG&DGOnderwijs&Cultuur(EU),enkunstenaarsSarahVanheeenCarolinaMacieldeFrança.

Overleg&samenwerkingen

a. Overleg RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis

Op09/12warenAnnelienDeTroijenEviBert(CKV)tegastbijhetRKD–NederlandsInstituutvoorKunstgeschiedenisinDenHaag,omhetCKVvoortestellenaanDr.TonGeerts(SeniorConservatorModerneenHedendaagseKunst),Dr.JudithNiessen(afdelingshoofdCollectiesRKD),Dr.RamsesvanBragt(ProcescoördinatorAcquisitieRKD).

Inhetkadervandeveldanalyseenhetwaarderingskadervoorkunstenaars-archieven,organiseerdeCKVditoverlegmethetRKD.AlsarchiefinstellingbeheerthetRKDopditmomentbijna2000meterarchiefmateriaal,goedvoorongeveer700archievenoverkunstenaars,kunstenaarsbewegingen,kunsthis-torici,galeriehouders,verzamelaars,vormgevers,restauratorene.a.Dekunst-historischearchievendiebijhetRKDzijnondergebracht,zijnparticulierearchievenineigenbeheermeteenuniekeopbouwenstructuur.Zedienenineersteinstantieverdereraadplegingengebruikvooronderzoekers.

Ofeenarchiefinaanmerkingkomtvoorverwerving,hangtafvandehoeveel-heidteverwerkenmateriaal,maarookhetmaatschappelijkebelangendemusealeweegschaalspeleneenrol.Destaatvaneenarchiefspeeltbijeenmogelijkeacquisitieeenrelatiefkleinerol,maarhetRKDwerktwelaaneennoodregistermeturgentiegevallenomproactieftekunnenhandelennaarfysiekebewaringtoe.

RKDpubliceerthaaroverzichtmetallearchievenindecollectieviaeentoegankelijkedatabase,RKDcollections.Vanheelwatvandezearchieveniseeninventaris,eveneensraadpleegbaarviadedatabaseRKDarchives.

DaarnaastwerktRKDaaneenpermanentgroeiendedatabasevannationaleeninternationalekunstenaarsovereenperiodevandeMiddeleeuwentotheden.Ookkunsthandelaren,-verzamelaarsen-historicizijnopgenomenindezedatabasewaardoordezedeindexvormtopdeomvangrijkekunsthistorischedocumentatieendearchievenvanhetRKD.Maarbovenalisdezeveldkaartgegroeidtotbelangrijkethesaurusdiedoorvelebinnen-enbuitenlandseerfgoedinstellingenwordtgebruiktbijhetontsluitenvanhuneigencollecties.

b. Overleg & uitwisseling met Miriam Windhausen

CKVisin2019gestartmeteenreeksgesprekkenmetMiriamWindhausen,adviseurkunstenaarsnalatenschappeninNederland.Zijstarttein2019methaarproject‘VeldonderzoekKunstenaarsnalatenschappen’inNederland,inopdrachtvanenmetdesteunvanhetMondriaanFonds.LINKDoelisomexpertiseoptebouwenronddeNederlandsveldkaartendecoördinatievannalatenschappen.

Windhausenadviseertkunstenaarsendebeheerdersvannalatenschappen.DaarnaastzetzezichinvoormeeraandachtensamenwerkinginNederlandrondomditonderwerp,metalsdoeleenbeterezichtbaarheidtecreërenvanwaardevollenalatenschappenvoorpubliek.

DeeersteresultatenvanhaarvooronderzoekdeeldezemetCKVindevormvaneenrapport,enzebelichtteookhaarmethodologievooreenveld-kaart.Dezeveldkaartmoeteenoverzichtinvogelvluchtworden.InhetrapportwerdCKVopgenomenalsvoorbeelduithetbuitenland.In2020wordtverderbekekenhoeeensamenwerkingmogelijkkanwordengemaakt.

InopdrachtvandeRijksdienstvoorhetCultureelErfgoed(RCE)eninsamenwerkingmethetRKD-NederlandsInstituutvoorKunstgeschiedenis,zalWindhausendezeveldkaartopstellen.Ditmoeteenoverzichtinvogelvluchtworden,waarmeezesinds1oktoberisgestart.InditplanwerdookoverlegenuitwisselingmetCKVopgenomen.

c. Archiving L’Internationale

Inseptember(10/09—12/09)werdersamengekomeninIstanboelmetdegehelegroepomtrentCollectieenArchivering.Binnendegroep‘Archivering’werderdriedagengebrainstormdomtrentvolgendevragen/bemerkingen:— WhatisthecontextoftheL’Internationalearchiveandwhowilluse

thearchive?— Whatisthecontenttoarchiveandwhy?#Howtoarchiveindividual

L’InternationaleprojectsandL’Internationalememory?— Howdoesthearchiveworktechnically?— Howdoesthearchiverelatetowebsite?— Workshop&TalkbyJohnTain(ArtArchivesandResearchinAsia)

DoelstellingenL’InternationaleArchiveTaskforce— L’InternationaleArchiveTaskforcesupportsresearchdone

byL’Internationalemembers.— L’InternationaleArchiveTaskforceexchangesknowledge/working

methodologiesonhowtoarchiveresultsofthiscollectiveresearchasexhibitions,publications,events,etc.

MogelijkeProjecten:— Monoculture–NavHaq(MHKA)— Pluralism and Nationalism–NickAikens(VAM)— When are we Europeans–MericÖner(SALT)— Never Again(MoMAWarsaw)— 90s Collection Presentation Performance(MNCARS)Pilootproject=‘ResearchintoPoliticalPerformanceArtinthe1990sinFormerYugoslavia’

2.2.2.6Adviescommissie

In2019vondentweebijeenkomstenplaatsvandeAdviescommissie,metnameop21februariinPlus-OneGalleryinBerchem,enop28meiindeKoninklijkeAcademievoorSchoneKunsteninAntwerpen.Decommissiebestaatuit:KaatDebo(ModeMuseum,Antwerpen),KatrienMattelaer(lidRaadvan

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

37

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sBestuurMHKA),FemkeVandenbosch(StudioKoenVandenBroek),MauriceVerbaet(MauriceVerbaetArtCenter),SofievandeVelde(GalerijSophievandeVelde),MichelVermote(ArchiefbankVlaanderen),SteventenThije(VanAbbemuseum,Nederland),TijsVisser(0-projects),JohanPas(KoninklijkeAcademievoorSchoneKunstenAntwerpen)VoorMHKAvolgenBartdeBaere(directeur)enJandeVree(hoofdCollectie)devergaderingenmeeop,voorCKVwarendatEviBertenJanStuyck.

ViadeAdviescommissiewilhetCentrumdecultureel-erfgoedgemeenschap-penactiefbetrekkenbijdewerkzaamheden.InheteersteoverlegwerdhetwaarderingsmodeldathetCKVuitwerktedoorgenomenenbesproken.TevenswerdhetCKV-stappenplanomtrentdedienstverleningvoorgesteldendoordeledenvandecommissievanfeedbackvoorzien.Ineentweedebij-eenkomstwerdnaderingegaanopdeverhoudingprivaat/publiekenlonglist‘archieven’en‘estates’.DewerkingvandeAdviescommissiewordtbegin2020tussentijdsgeëvalueerd.

2.2.2.7 Communicatie

BijdestartvanCKVin2019steldehetCentrumzichvooropdewebsitevanhetMHKA,inderubriek‘Onderzoek’:https://www.muhka.be/research/ckv;deontwikkelingvaneeneigenwebsitewerdbegin2019opgestart.

VoortsberichttehetCKVoverzijnwerkzaamhedenviaInstragram@ckvcentrumenwerdookeenFacebookkanaalopgestartterondersteuningenverderecommunicatieinafwachtingvandewebsite.

a. Instagram @ckvcentrum (01.01.2020 – 386 volgers)

https://www.instagram.com/ckvcentrum/?hl=nlFunctie:Rapporterenbezoekendiversearchiefvormersenarchiefbeheerdersinhetkunstenveld.

b. Facebook (01.01.2020 – 399 volgers)

https://www.facebook.com/ckvcentrum/Functie:Onderdeaandachtbrengeninternationalevoorbeeldenenpartnereventswatbetreftarchiefzorg

c. Website

Inapril2019werdgestartmeteenvoortrajectennadieneenontwikke-lingstrajectvoordeopmaakvaneenwebsitetendienstevanhetCentrumKunstarchievenVlaanderen.

ErwerdvertrokkenvaeenWordpressplatformparallelaanmuhka.be.Onlinevanaf06/02/2020https://ckv.muhka.be.Hierbijwordtookeen

nieuwsbriefvoorzien(4xjaar).HetopzetvandewebsitewerdafgetoetstmetSofieVandeVelde(08/10)

enTomRuette(Kunstenpunt,27/09).

2.2.3 MHKABibliotheek2.2.3.1 Afdelingkunst

In2019isbinnendeafdelingkunstineersteplaatsaandachtbesteedaandefysiekeopschoningvandeboekenrekkenendekastenmetdedocumenta-tiemappen.Alleboekenenrekkenzijnuitgestoftenmeteenzijnboekenenmappenweergeordend,nagekekenenopzijnplaatsgezet.Hieraaniseenachttalmaandengewerktàratovanééndagperweek.

Indetweedeplaatsiseeninhaalbeweginggebeurdquaverwerkingvandeaudiovisuelematerialen.

Hetbibliotheekwerkbinnendeafdelingkunstisuitgevoerddooréénvoltijdsmedewerker,bijgestaandoorviervrijwilligers,dieelkeenhalvedagperweekwerken.

In2019teltdeafdelingkunstvandeonderzoeksbibliotheek114bezoekers(inditcijferwordengeenMHKA-medewerkersofMHKA-gidsenmeegerekend).

Tervergelijking:‘Ik merk meer en meer dat het aantal externe gebruikers van onze bibliotheek in vrije val is. Waar we in 2009 & 2010 nog ca. 980 externe lezers (individuele bezoeken) hadden, waren dat er voor 2018 nog amper 100. Voor 2019 heb ik de cijfers nog niet opgevraagd maar ik vrees dat dat nog minder zal zijn.’WouterClaes,HeadScientificDocumentation|CoördinatorWetenschappelijkeDocumentatie|CoordinateurDocumentationscientifique,RoyalMuseumsofArtandHistory|KoninklijkeMuseavoorKunstenGeschiedenis|Muséesroyauxd’Artetd’Histoire

Bibliotheekcollecties:omvangenverwerking

— Boeken:Einde2019bedraagthetaantalboeken37.348exemplaren.DezevolledigecollectieboekenisopgenomeninhetregistratieprogrammaAdlib.Hetovergrotedeelisgeregistreerdmeteenvolledigetitelbe-schrijving,eenkleinergedeelteenkelmetbasisbeschrijving(titelentechnischegegevens).Erwordtvoortdurendmetterugwerkendekrachtingezetophetvervolledigenvandetitelbeschrijvingen.VerschillendedeelcollectieszijnondertusseneveneensopgenomenindeMHKA-

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

39

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sensemblebank,o.a.dekunstenaarspublicatiesvandejaren’80,depublicatiesvanhetMHKA,depublicatiesvanhetICC,deartistnovels,GA.

Dedeelcollectieartist novelstelteinde2019480boeken,verwerktinAdlibenEnsemblebank.

Dedeelcollectieartist publications(artistbooks&artistcatalogues)isuitgegroeidtot1.878items.

— Tijdschriften:Hetaantaltitels(±970)isongewijzigdgebleven,waarvaneen19-talabonnementenopbinnen-enbuitenlandsetijdschriften.

Standvanzakenexcerperenperartikel: Volgendetijdschriftenreeksen(dienietmeerverschijnen)zijn

vollediggeëxcerpeerdperartikel:Artefactum, Kunstbeeld, Kunst- en Museumjournaal, Kunst Nu (Vereniging voor het Museum van Hedendaagse Kunst Gent), Modern Painters, M HKA-zine, M HKA-krant en M HKA-gids, Stedelijk Museum Amsterdambulletin.

Aanvolgendetijdschriftenreeksen(dienogverschijnen)wordtcontinugewerkt:Artforum,Metropolis M,Flash Art,H artenThe Art Couch.OokisgestartmetdeverwerkingvanOpenbaar Kunstbezit Vlaanderen.

— Audiovisuelematerialen:geregistreerdenbeschreveninAdlib:482videotapes,91audio-CD’s,78miniDV-tapes,387CD-R,464DVD,51audiocassettes,34LP(vinyl),11singles,11.832dia’s.

— Tussenwerken:91items,beschrevenengeregistreerdinAdlib,verpaktinaangepastpapierenbewaardindozen.

— MHKA-persknipsels:volledigopgeschoondecollectie(72ringmappen),dieperartikelwordtgeregistreerdinAdlibencontinuaangevuld.

2.2.3.2 AfdelingFilm

Injuni2019gingRiaHermans(0,8VTE)oppensioenenwerdzijinseptember2019vervangendoorLotteOgiers(0,8VTE).

OmdatdefilmbibliotheeklaterovergeschakeldisnaarhetAdlibBibliotheekSysteem,iserin2019begonnenaanhetopschonenvandedatabase.DeomzettingvanSinebasenaarAdlibzorgdeervoordatboekenenartikelsnietaltijdjuistgeconverteerdwerden.Elkboekwordtnuherbekekenenzonodigverderaangevuld.DitprocesisopgestartenlooptaltotboekmetplaatskenmerkFB9614.Deboekenmetclassificatiecode791.4.052-791.426moetennogherwerktworden.

Deopschoningvandedatabasewordtdooréénvastemedewerker(80%regime)enéénvastevrijwilliger(komt1xperweek)bewerkstelligd.

Recensies,knipsels,eninformatieoverwatbeweegtindehedendaagsecinemawordenelkedagbijgehoudenindesbetreffendedocumentatiemappen(circa60lopendemeter).DeartikelswordenperfilmtitelomsloteninAdlibzodatbezoekersonlinekunnenopzoekenofdeinformatieindefilmbiblio-theekraadpleegbaaris.

In2019werdverdergewerktaanhetscannenvandedocumentatiemap-pen,ditmethetoogopeenlatereonlinewerking.Dedocumentatiemappenzoudenindatopzichtdanookdigitaalgeraadpleegdkunnenworden.Hierwerkteenvastevrijwilligeraan,dieéénkeerperweekkomt.

Erwerdditjaarookverderingezetop‘onlinewerking.’OmdeonlinezichtbaarheidvandebibliotheekuittebreidenwerdervoorgekozenomeenInstagram-kanaal(@mhkabibliotheek)optezetten.Elkedagwordt,afwis-selendkunst-enfilmbibliotheek,eenfotoenbegeleidendetekstgepostomdecollectievandebibliotheekindekijkertezetten.Eind2019teldehetkanaal233volgers.

Omwillevanbudgetzijndelopendetijdschriftenmeervanbelangdandeaankoopvannieuweboeken.Dankzijde29lopendeabonnementenwordtdecollectievandefilmbibliotheeksteedsverderuitgebreidmetinformatieoverhedendaagsethema’sincinema,filmsenregisseurs.

Indezomervan2019verhuisdeCinemaZuidnaardeStudio.DithieldookindatdeVrielynck-verzamelingterugeenplaatsmoestkrijgeninhetMHKA.HierwerddoorCollectieeenplaatsvoorvoorzienineenapartlokaal(aandepuntzaal).Decamera’sentoestellenwerdenhiergestockeerd.OokhetschriftelijkarchiefvanVrielynckwerdopgekuist.Knipselsenfoto’szijningepaktinzuurvrijemappenenwerdenperthemaindozenverpakt.

25studentenenonderzoekerskwamenditjaardefilmbibliotheekbezoeken.

https://www.muhka.be/nl/research/libraries-and-archiveshttp://adlib.muhka.be/kunsthttp://adlib.muhka.be/film

Inapril2017werddeleeszaalophetgelijkvloersgeïnstalleerdmetgeringsuc-ces.In2019werddezeleeszaalveelmeeringebruikgenomendoorbezoekers/lezersenonderzoekers.In2020bekijkenwehoeweookdezebezoekersbeterkunnenbedienen,alsookkunnentellen.

Tijdenshetweekendwordtersteedseenjobstudent(studentenKunstwetenschappen)voorzienomhetonthaalvandebibliotheekendebegeleidingvandebezoekerstevoorzien.

2.2.4 Collectiebeheer

Hetpersoneelsbestandbestaatuit:1vteafdelingsverantwoordelijke,0.5vteexpertcollectie,1,8vtecollectiemedewerkersbehoud&beheeren1vte‘art-handler’.

2.2.4.1 Nieuweaanwinsten2019

Deomvangvandecollectiesteegin2019met340naar4.331aanwinsten.Erwa-ren21aankopenviadeVlaamseGemeenschap,282werkenuit12schenkingen,enerwerden13kleinerekunstwerken,editiesenmultiplesmeteigenbudgetaangekocht.VandeVlaamseGemeenschapkreeghetMHKAmeerderewerkenvanverschillendekunstenaarsinbewaring(ziehoofdstuk4),alsook1langdurigebewaargevingenvanDeVleeshalMiddelburg.

MHKAformuleerdein2013eencollectiebeleidsvisieineencollectiebeleids-plan.Dezevisiebestaatuitvolgendeelementen:— Inhoudelijkiszijgeworteldindeeigenkunstscène,zijndedenaoor-

logseavant-gardeinAntwerpeneninVlaanderen. — Ditavant-gardistischeverledenwordtgebruiktalseenplatformom

demultipolairewereldvanvandaagtebekijkenenaantekunnen. — Daarbijwordendrieinvalshoekengehanteerd,dieeveneens

verankerdzijnindehistoriek: — Eennadrukophetbeeld,datimmerssindsmiddenjaren1980

decentraleuitdagingisvankunstenaarsalsLucTuymans,DavidClaerbout,ofMarijkevanWarmerdam

— Eennadrukopactie,kunstdievertrektvanuithetperformatieve,inAntwerpenstartendmetdehappeningsindejaren1960.

— EenmaatschappijbevragingzoalsdiedemotorisvankunstenaarsalsLucDeleu,RiaPacquée,ofAnne-MieVanKerckhoven.

— Menkandezeinvalshoekenookalsdedrieassenziendiesameneenruimtebepalen:elkgoedperformatiefwerkzalookeenbeeldkwaliteithebben,eenbeeldheeftsteedseenperformatievedimensieenelkgoedkunstwerkheefteenmaatschappelijkpotentieel.DezepositioneringverschafthetMHKAeigenheidencomplementariteittenoverstaanvananderemuseainVlaanderenendeomliggendeinternationaleregio.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

41

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sDebelangrijkstealgemeneprincipesdiehetmuseumhanteertbijzijnverwervingsbeleidkunnenalsvolgtwordensamengevat:— Aanwinstendrageninhoudelijkbijtotdecollectievisievanhetmuseum

zoalsuiteengezetinhetcollectiebeleidsplan;ookschenkingenenlangdurigebruiklenenzulleninditkaderwordenbeoordeeld;

— Hetpubliekwordtmaximaalinzichtverschaftdoorhetverwervenvangerichtereferentiesenvanbetekenisvolleitems;erwordtnietnaarencyclopedischevolledigheidgestreefd.Aanwinstenzulleneenmaximaalhefboomeffectbewerkstelligen;zebetreffenooksymbolischkapitaalenwillendeduurzameimpactvanhetpubliekdomeinviaditengagementzogrootmogelijkmaken;

— Tenslottewordterinhetverwervingsbeleidookeenaantaltechnischevereisteninaanmerkinggenomen,waarondervooraltoekomstigewerkingskostenvoordeteverwervenwerken.

In2019kendedecollectieookeenversterkingvandeinternationaleavant-gar-deuitonzeregioindejarenzestigenzeventigmetnadrukopperformativiteitenmaatschappijkritischengagement.Zokonhetbelangrijkefluxusensembleuitgebreidwordenmetwerkvanperformer,muzikantenbeeldendkunstenaarCharlemagnePalestine.AlsmuzikantmaakthijindejarenzestigenzeventigdeeluitvandeNewYorkseavant-gardeenundergroundscène.Hijwordtbe-kendmetzijnexperimentelecompositiesenperformances.Tijdensdejarenze-ventigbreidthijzijnkunstpraktijkuitmetsculpturenenvideo’s,enperformthijsteedsvakerinhetgezelschapvanknuffelberen.Palestine’swerksitueertzichineenuiterstpersoonlijkewerelddierituelenensjamanismebevat.Depluchenknuffelberenfungerenalskrachtigesjamanistischetotems;Palestinenoemthenliefkozendgoddelijkewezens.ZijnfascinatievoorspeelgoeddierenkomtvoortuithunziellozeanimismedatvoorPalestineeenvoorbeeldisvandehuidigepopcultuur.Hijgeeftheneenbepaaldestatusdoorzeteverheffentotfetisjobjecteninzijnperformances.CharlemagnePalestinesacraliseertopdezemanierhetalledaagseenwilafstandnemenvandeacademische,formeleenintellectueletendensenindeWestersekunstenmuziek.

OokvanIonGrigorescu,decentralefiguurvandeRoemeenseneo-avant-gardeverwierfMHKAeencoherentensemble.Geborenin1945inBoekarest,waarhijnogsteedswoontenwerkt,hadhijeenjeugdgekenmerktdoordeopeenvolgendetrauma’svandeTweedeWereldoorlog,deHolocaustendeopkomstvanhetcommunismeinRoemenië.Inzijnperformances,films,foto’senwerkenoppapier,uitdelatejarenzestig,thematiseerthijzijngespannenrelatiemethetcommunistischeregimevanzijnland.HetverworvenensemblethematiseerteenvandeonderdelenvanhetoeuvrevanGrigorescu:zijnaanhoudendefascinatievoorhet‘oosterse’deelvanhetcultureleenpolitiekeerfgoedvanRoemenië,hetgroteonbekendeofhet‘ID’dathetlandvoortdu-rend‘ontwikkelt’,wordt‘echtwesters’,ookalsdieambitieerookaltijdis.

Met‘Videoklok’(1987-2018)en‘5versus11’(1990)vanAMVKwerddecollectiein2019punctueelversterktmetlandelijkereferentiekunstenaarsdieineeninternationaleavant-gardecontexttesituerenzijn.

MHKAbouwdedooreerdereengagementenindiversebewegingeneensub-stantiëlekunstcollectieopuitdevoormaligeSovjet-Unie,diezingevendkanwordeningezetbinneneenEuraziatischperspectief.In2019kendedecollectieeenuitbreidingmetenkeleaanwinstenvankunstenaarsuitdeMoskousekunstscene,w.o.demonumentaleinstallatie‘SchneevonGestern’vanIrinaKorinadiemetopblaasbarevormeneenwereldcreëertdiehetmiddenhoudttussenongereptenatuurenrationeleconstructie.Dezeinstallatiesteltdepolitiekevraagopwelkegemeenschappelijkegrondeencollectievetoekomstkanbedachtworden.VanAntonVidokleverwierfhetMHKAzijnmeestrecenteproject,defilmtriologie‘ImmortalityForAll:AFilmTriologyonRussianCosmism(2014-2017)’,eendriedeligefilmgebaseerdopdeexcentrieke

theorieënvanNikolaiFederov(1829-1903).InzijnfilmsanalyseertVidokledeinvloedvanhetRussischekosmismeopdetwintigsteeeuwenpeiltnaarderelevantieervanvoordedagvanvandaag.Indeeléénkeerthijterugnaardegrondslagenvandekosmischegedachte(ThisIsCosmos,2014).Deeltweeverkentdeverbandentussenkosmologieenpolitiek(Decommunistischere-volutiewerdveroorzaaktdoordezon,2015)endeeldrieherbergthetmuseumalseenplaatsvanopstanding,eencentraalkosmischidee(onsterfelijkheidenopstandingvooriedereen!,2017).VandeinParijsenBrusselwonendenwerkendeRussischekunstenaresKatyaEV(EkaterinaVasilyeva)verwierfhetmuseumeen‘discreteperformance’metpolitiekeinslag.‘Augenmusik’(2016)iseenperformancediespecifiekreageertopdeFransecontext,waardenoodtoestandwerdopgelegdnadeterroristischeaanslagenin2015.KatyaEVmaaktevoorMHKAeenadaptatievandezeperformance,eenre-enactment,meteenaangepastprotocol,alsookdevolledigedocumentatievandeuitvoeringinParijs.ViadeV-A-CFoundation(Moskou)verwierfMHKAvanEkaterinaMuromtsevadevideo-installatie‘QuartertoTwelve’,geïnspireerddoorhetgedicht‘DeTwaalf’vanAlexanderBlok,enverteltoverhetgevoelvancollectieveverwachtingen,overeenpermanentecyclusvanverandering,overdeevolutievaneenradicalenaareenprogressievesamenleving,vaneenpostindustriëlenaareennetwerkmaatschappij.

OokhetensembleronddeOekraïensekunstenaarNikitaKadanwerdversterktmeteenschenkingvandegrotereinstallatie“Smallhouseofgiants”,Hetiseenreflectieindevormvaneenarchitecturalecollagediedeveran-derdesocialerolvandewerknemerinhetnieuwekapitalistischesysteeminOekraïnethematiseert.

In2019konhetmuseumdecollectieuitbreidenmetenkelereferentiewerkenoverbeeldbevraging.O.a.deinstallatie‘BeforeBefore’vandeFransekunstenaresLaureProuvostiseenaankoopnaaraanleidingvandetentoon-stellingAM-BIG-YOU-USLEGSICONdieindelentevan2019plaatsvond.Detentoonstellingcombineerdevroegevideo’s,recenteinstallatiesennieuwwerkenbelichtehaarexperimentele,gelaagdeenintuïtievepraktijk.DekernvanProuvostsoeuvreisdevraaghoewedepre-verbale,deambigueendesubjectieveaspectenvanonszelf-zijnkunnen(her)ontdekkenenvormgeven.Haarniet-lineaire,meerstemmigeenmultidimensionalewerkenontregelendetraditionelerelatietussenrealiteitenfictie,tekenenbetekenis,objectenafbeelding,toeschouwerenkunstwerkendagenbezoekersuitomopeenanderemaniernaardewereldtekijkendanzegewoonzijn.

VandejongeGhanesekunstenaarIbrahimMahamaverwierfhetMHKAdesculptuur‘OnMonumentalSilences’waarmeeMahamakritieklevertophetkolonialeverledenvanBelgië.HetbeeldiseenzwartrubberenafgietselvanhetmonumentvoorPaterDeDekendoorJean-MarieHérain,opgerichtin1904.In2015voorzaghetdistrictsbestuurvanWilrijkhetoorspronkelijkebeeldreedsvaneeninformatiebordmetdehistorischecontextervan.BelgendominerendegeschiedschrijvingoverCongo.Congolezenhebbenhiergeensteminhethistorischdebat.Netalsindekolonialeperiodeisdewitteblikenstemdominant.

Daarnaastdeedhetmuseumin2019enkeleopportuniteitsaankopenvankunstenaarsuitdescenesdieaandachtsgebiedenzijnvoorhetMHKAenvankunstenaarsvaneldersdiecollectieperspectiefondersteunen,zoalsdeLitouwsekunstenaarArturasRaila,deEngelseAndrewWebb,tweebustesvandeDeensekunstenaarPeterLand,enCevdetErekuitTurkije.

Anderetoevoegingenaandecollectiezijno.a.werkenvanDannyDevos,JanCox,NastioMosquito,enOtobongNkanga.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

43

2 Af

deli

ngsn

ieuw

sDaarnaastverwierfhetmuseumenkelekleinerewerken,editiesenmultiplesvandiversekunstenaars.Vooreenvolledigoverzichtvannieuweaanwinsten,ziehoofdstuk4.

2.2.4.2 Bruikleenverkeer

Dedoelstellingvanhetbruikleenverkeerisdezichtbaarheidvandecollectietemaximaliserendooreenbeleidvancollectie-inzetcomplementairaandecollectiepresentaties,zonderevenweldezetehinderen.In2019gafMHKA205werkenvandecollectieinlangdurigebruikleenaan28publiekeen/ofsemi-publiekeinstellingen.Erwerdenintotaal101werkenuitdeMHKA-collectieinbruikleengegevenvoortijdelijketentoonstellingen,waarvan28werkeningezetin14internationaletentoonstellingen,en73werkenin17lokaletentoonstellingen.Coherentedelenuitdecollectiewerdenuitge-leendinhetkadervandeduurzamesamenwerkingmetWoonzorgcentrumImmaculata/MuseumE!,enhetRogerRaveelmuseumteMachelenvoordetentoonstelling‘HommageaanJefCornelis’.

Vooreenvolledigoverzichtvanhetbruikleenverkeer,ziehoofdstuk4.4.

2.2.4.3 Preventieveconservering

NaaraanleidingvaneeninterneverhuisinKatoenNatievanblok20naarblok3,gingChristineLambrechtsenkelewekenterplekkeomeenvolledigeinventarischeckuittevoeren.ErblekenveelfoutentezitteninhetstockbeheervanKatoenNatie,labelsontbrakenvaakenhetaantalcolliperwerkwasvaakfout.Ongeveer10procentvandecollectieindepothadeenfoutinderegistratie,ditwerdinsamenwerkingmetKatoenNatierechtgezet.

Allekistenenverpakkingenwerdenverderookgereinigdenvernieuwdindiennodig.Erwerdeenlijstbijgehoudenvannieuwekistendienogmoetenwordenaangemaakt.

2.2.4.4Restauratie/conservatie

TijdensdeverhuisvanKatoennatieeind2018enbegin2019werdeengrootdeelvandecollectiegecontroleerd,enwerdenerenkelebeschadigingeneninfectiesaanwerkenvastgesteld.In2019werdenaldezewerkenbehandeld.

— BK5635_M67–RichardDeacon–BodyOfThought. Erwerdengrotedeukenvastgesteldinhetwerk,mogelijkopgelopen

tijdenseeneerdertransport.Samenmetandere,ouderedeukenzorgdeditervoordathetwerknietmeertoonbaarwas.KlaasRemmen,dieinsamenwerkingmetPatrickStorme,eerderhetwerkalrestaureerde,ontdeedhetstukvanzijndeukenenzorgdevooreenalgemenereinigingzodathetweertentoonstellingsklaaris.

— BK7921–KatiHeck–HolyHauruck,dermahlerundihreMuse. Hetinstallatiewerk,bestaandeuitmeerderedelen,vertoondebijéén

onderdeel,deviltenhoed,infectiesporenvanmotten.Erwerdengeenlevendedierengevonden,maarvoordezekerheidheefthetwerkeenreiniginggekregen,enishetbehandeldmetdethermolignum-methodeinhetrestauratieateliervanIparc.

— BK5761_M86–BillWoodrow–BibleBlood. Dezetelvanhetkunstwerkwaszwaaraangetastdoormotten,waardoor

detextielenbekledingvandeonderzijdebijnahelemaalvergaanwas.Dezetelondergingeersteenthermolignum-behandelingomverdere

aantastingtevoorkomen,enwerddangereinigdenherstelddoorhetrestauratieateliervanIparc.

— VH0243–PaulPerryenJoupKleerebezem–MoveableobservationPost.

Detweegiraffenhuidenindeinstallatiezijnsamenopgeslagenineenkist.Onderéénvandeorenwarendodekleermottenzichtbaar.Verderwasergeenschade,dusdegiraffenondergingenenkeleenthermolignum-behandeling,samenmetdeandereobjecteninIparc.

— S222Tapta–Formespourunespacesouple. Dehelftvandescheepstouweninhetinstallatiewerkwarenenkelejaren

geledenzwaaraangetastdoorschimmelsenzijntoengereinigd.Demeestetouwenvertoondenechternogrestantenvandezeoudeinfectie,enrokenalsofernogactieveschimmelaanwezigwas.Erisgekozenomdetouwenvolledigteontsmettenmetalcohol,endaarnatereinigenomnieuweinfectietevoorkomen.

— BK7198_M213–BerlindeDeBruyckere–Spreken Deconstructievanhetwerkwasveelstabiliteitverlorendoorslijt

doorheendejaren,endenadenvandedekensdieaaneengenaaidwerden,kwamenlos.SamenmetdestudiovanBerlindeDeBruyckerewerdbeslistomnietenkeldeschadeteherstellen,maarookomdeinterneconstructieteveranderenenteverstevigen,zodathetwerkindetoekomststabielerstaat.

— BK7225_M223–JanVanOost–Untitled Bijcontrolevooreenbruikleenbleekdathetdoopkleedjeergvergeeld

envervuildwas.ChristineLambrechtsreinigdehetkleedenzettehetteruginoorspronkelijkevormmetstijfsel.

— IvanKozaric–Angel Eenvleugelvanhetwerkwaserafgevallenenverloorteveelmateriaal

omhetnogterugtebevestigen,hetpmma(polymethylacrylaat)vleugeltjewerdvervangendooreennieuw,datkunstmatigverouderdwerdombijderestvanhetwerktepassen.

— Macuga–Onthenatureofthebeast Hettapijtvertoondealenkeljareneenvervormingtijdensophanging,

diehetgevolgwasvandestretchindevezels.InsamenspraakmethetKoninklijkKunstInstituutwerdbeslistdebackingvanhetwandtapijttevervangendooreennieuwe,dieeenbetereondersteuningbiedtaanhetwandtapijtenookdeoudevervormingkonrechttrekken.DerestauratiewerduitgevoerddoorAnjaSmetsenWiesStortelder.

— BK7734_M483–AliceCreischer–TheGreatestHappiness

PrincipleParty TijdensdebruikleenaanJanVanEyckacademiein2018werdentwee

papierenstukkenuitdeinstallatievervuilddooreenvalvanéénvandepoppen.DetekeningenwerdengereinigddoorChristineLambrechts.

— BR54–PianoBenVautier Inhetbinnenwerkvandepianowedeenactievebesmettingdoor

insectenopgemerkt.DepianowerdgefumigeerdennadiengereinigdvooropstellingtijdenseenbruikleenindeAcademievanAntwerpen.

— BK5792–GuyMees–Plint HetwerkstondaltweejaarinhetateliervanrestauratorQuairiaux

Célinevanwegevervormingenindefoto,enwerdin2019gerestaureerdenopnieuwingelijst.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

45

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s— EenmodelschipuithetDockersMuseumvanAllanSekulavertoont

enkelebreukeninhethoutvanhetvoorstevenendezeilenenwerdgelijmddoorJurgenAddiers.

2.2.4.5 Objectregistratie

Verbeteringeninzakedebasisregistratievandemuseumcollectiewerdenpunctueelin2019verdergezet.Debasisregistratiewerdgeleidelijkuitgebreidmetderegistratieperobjectvanstandplaatswijzigingen,interneenexternetentoonstellingen,enlangdurigeentijdelijkebruiklenen.

2.2.4.6 DeVrielynckcollectie

DoorhetwegvallenvandecollectiemedewerkerdieinstondvoorhetbeheerenontsluitingvandeCollectieVrielynck,isdewerkingronddezedeelcollectietijdelijkstopgezet.In2015echterwerdeensamenwerkingsverbandaangegaanmetdeonderzoeksgroepVisuelePoëticavandeUniversiteitAntwerpenenmakenwedeeluitvaneenEuropeesCultureelErfgoedproject(http://www.jpi-culturalheritage.eu)omtrentdemagischelantaarn.ProjectleidervanditprojectisFrankKesslervandeUniversiteitvanUtrecht(anderepartnerszijndeUniversiteitenvanExeter,GironaenSalamanca).DeUAwierfvoorditprojectvooreenperiodevantweejaareendeeltijdseonderzoekeraandieondermeerdecollectiemagischelantaarnenslidesvandeVrielynckCollectieverderzalontsluiten,toevoegenaanEnsemblesalsookaaneeninternationaledigitaledatabank(LUCERNA:http://www.slides.uni-trier.de/)enzichtbaar-heidgevend.m.v.publicaties,workshopsenconferenties.HetEuropeesnetwerkzoudecollectieeengrotereinternationalezichtbaarheidgeveneneenstandaardontwikkelenvoordearchiveringenbewaringvanditsoortcultureelerfgoed.In2019kendeditprojecteenverderzetting.

In2019werdhetresterendedeelvandeCollectieVrielynckdatgestockeerdwerdinhetFoMuverhuisdnaardebinnendepotsvanhetMHKA.

2.2.4.7 PanamarenkohuisindeBiekorfstraat

HetPanamarenkohuiswerdin2013volledigontslotenenispubliektoegankelijk.Sinds2014werdopinhoudelijkvlakdeinventarisatievandeveledocumenten,foto’senobjectendieinhetpandwerdenaangetroffenopeenbehoorlijkpeilgebrachtenwerdenstandplaatsenvanmaterialenperruimtegeregistreerd.

Inhetkadervandesubsidieregeling‘Inhaalbewegingdigitalecol-lectieontsluiting’werdeendossieringediendomhetkenniscentrumrondditbijzondereoeuvreverderuittebouwenin2019.Aandehandvanverdiependebeschrijvingen,bijkomendedigitaliseringenontsluitingzouMHKAdediversedeelcollectiesverderopenstellen.Doorgebruiktemakenvan360°fotografiezouhetPanamarenkohuisinteractiefenvirtueelbezochtkunnenworden.Hetprojectwerdechternietgehonoreerd.

2.2.5 ContentManagement/DigitaleWerking2.2.5.1 Ensembles.org

MHKAEnsembles(ensembles.org)vormtsinds2011eenbelangrijkedigitaliserings-inspanningvanhetMHKA.Hetwordtingezetalscontentma-nagementsysteemvoorcollectie–archivering,beschrijvingvantentoonstel-lingenenevents,digitalecommunicatieenbemiddeling(applicaties–enplatformen)enalsonderbouwvanmuhka.be.Ditwebplatformheeftalsdoeldekunstwerkenenkunstenaarsbetertecontextualiserenmetbehulpvan

nieuwemedia;omzohetonderzoekendekennisdieweontwikkelenduur-zaamtebewarenenteontsluiten.Detoepassingwerdtot2013inhetmuseumontwikkeld,vandaagwordtdetechnischeuitbouwuitgevoerddoor10to1/KoenVanderAuwera.

OmdeensemblebanksuccesvoltemakenheefthetMHKAeenaantalparallelleinspanningengedaan(2014-2018).MHKAwilensembles.orgzobreedeninternationaalmogelijkopstelleninhetveld.MHKAontwikkeldeindeperiode2014-2018debestaandesoftwareverder,metalsdoelstellingexternepartnerszoalskunstenaars,archiefinstellingenofpartnermusea,demogelijkheidtebiedenaandeslagtegaanmeteendatabankdieopengesteldkanwordenofdatakanuitwisselenmetanderetoepassingen.Erwerdtevenseenfront-endtemplateontwikkeltomdiverseonderzoekplatformenbinneneenuniformevisueleidentiteitbinnenhetbrederekunsten-enerfgoedveldaantebieden.

2.2.5.2 Technischedocumentatie&analyse

Deafgelopenjarenwerdenbinnenonzeinstellingdiversedigitaleprocessenopgestartzondereenduidelijkenduurzaamtoekomstbeeldofbeleid.Omdevingeraandepolstehouden,omdesamenwerkingmetdiversepartnersteoptimaliseren,ishetnodigonzedatabankstructuur–enmethodologie(frontenbackend),alsookdeverwachtingenenambitiesscherptestellen.

Omhetpadvoorverderedigitaledienstverlening(intern–MHKA/CKV&extern–kunstenaars,estatesenzomeer)tevervolledigen,omderelatiemetanderesoft-enhardwaretoepassingenbinnenenbuitenhetmuseumteoptimaliseren,omverdercontenttekunnendelen,teverrijkenofaantebiedenalsopendata,ishetnodigdebestaandeprogrammering,databankstructuur–enmethodologieteevalueren.

ZoisRubyalsprogrammeertaalnietinstaatdenieuweenhedendaagsefunctionaliteitendienodigzijnvooreenadequaatinformatie-encontentmanagementtefaciliteren,back-enfrontendadequaatenblijvendtelatenspreken.

Omeentoekomstgerichtenduurzaaminformatiebeleiduittewerken(2021)werdin2019gestartmeteenevaluatievandedigitalematuriteitvandedatabank-structuurengebruikteprogrammeertaalzodatMHKAindetoekomstdejuisteambitiesvoorensembles.orgkanformuleren.

EeneersteconsultancywerduitgewerktdoorKlaasHemerijckx.

Conclusies

— Ontwikkelomgeving Ruby on Railswasdestijds(2010)zekergeenslechtekeuzeomsnel

eenwebapplicatieoptezettenmaarheeftsindsdienaanpopulariteitingeboet.

EenvandegroteproblemenmetRuby on RailsisdatdeperformancenietgoedcontroleerbaarisdoorhetgebruikvanverschillendeGems(controleovercodekwaliteit/performance)en,zoalshierbovenbeschreven,kunnenerproblemenzijnmetmulti-threadingenhetverwerkenvaninput/outputgegevens.Hetvindenvanontwikkelaarszoudusmeerenmeereenprobleemkunnenworden.

— PostgreSQL VooreenwebapplicatiezoalsEnsembles.orglijktPostgreSQLeengoede

keuzeomdatdezedatabasenogsteedsdemeestgebruikteopensourcerelationele-databaseisenweinigconcurrentieheeft.Firebirdiseenopensourcealternatiefmaarminderwijdverspreidenwordtookminderout-of-the-boxondersteunddoorontwikkelomgevingen.

— Databaseomgeving ZoalseerdervermeldisdeEnsembles.orgwebapplicatieopgebouwdvia

hetMVC modelenwordteropheteerstegezichtgeengebruikgemaakt

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

47

2 Af

deli

ngsn

ieuw

svandemogelijkheidomderelatiestussendatabasetabellentepersiste-renwatblijktuithetonderstaandefysiekedatabasemodeldiagram(datgegenereerdisopbasisvanhetRubyonRailsschemabestand:“schema.rb”)enhet“Model”diagram(datgegenereerdisopbasisvandeRubyonRailscode).Derelatieswordenblijkbaarenkelgelegdinde“Model”MVClaagenditheeftenkelenadelen.

— Hostingomgeving Degemiddeldeperformancevandehostingomgevingisvoldoende

maardewebsiteoptimalisatieisdatechterniet.Erkanverbeteringaan-gebrachtwordeninhetoptimaliserenvandeimagesdoorbijvoorbeeldcompressieofprogressiveJPEGimagestegebruiken(modernebrowserskunnenJPEGimagessnellerweergevenalszemeteenprogressivemethodezijnaangemaakt).Ookdeoptimalisatievandestatischewebsite-inhoud(zoalsstandaardafbeeldingen,javascriptbestanden,…)kangeoptimaliseerdwordendoorbijvoorbeeldhetgebruikvan“Expires”headersen/of“cache-control:max-age”directives.OokhetgebruikvanCDN(ContentDistributionNetwork)kangeoptimaliseerdworden(bijvoorbeelddoorgebruiktemakenvanAmazonCloudFront).

Advies

1. DeEnsembles.orgwebapplicatiewordtverderontwikkeldinRubyonRails.Inditgevalzijnvolgendestappenaanteraden:

— UpgradeRubyonRailsnaardenieuwstestabieleondersteundeversie.— UpgradeRubynaardenieuwstestabieleondersteundeversie.— Optimalisatievanhetgebruikvanimages.— Optimalisatievanhetgebruikvanstaticcontent.— Persisterenvanindexenenforeignkeysindedatabase.— Databasestructuuranalyserenenoptimaliseren.— Eventueeldatabaseconversiescriptontwikkelenomoudedatabase

teconverterennaardenieuwestructuur.

2. DeEnsembles.orgwebapplicatiewordtvolledigherschreven.Inditgevalzijnvolgendestappenaanteraden:

— Inditgevalkanerbestvooreennieuwemeerperformanteenonder-steundeontwikkelomgevinggekozenworden.Dekeuzehiervanisafhankelijkvanverschillendefactorenenzalbestafzonderlijkwordengeanalyseerd.Mogelijkekeuzeszijn:

— PHP:Eenvandemeestgebruiktewebtechnologieënopditmomentmetverschillendeframeworkkeuzes(bijvoorbeeldLaravel,CodeIgniter,Symfony,Zend,…)

— Java:Eenvandemeestvolwassenprogrammeertalen.Opensource,wijdverspreidenzeergoedondersteund.

— Net:Wijdverspreidenzeergoedondersteund.Nadeelisweldatdanwaarschijnlijkzalgekozenwordenvoorhet“Microsoftpad”watkanleidentoteenduurdereontwikkelenhostingkostenbijvoorbeelddekeuzevoorMicrosoftSQLServer(inplaatsvanPostgreSQL).

— Node.js:Ditiseensterkopkomendsoftwareplatform.Integen-stellingtotdegenoemdeontwikkeltalenisNode.jseenopens-ource,platformonafhankelijkeJavaScript-runtimeomgevingdieJavaScript-codebuiteneenbrowseruitvoert(serverside).Voordelenzijndatditeenzeerperformanteomgevingisendeontwikkelinggebeurtinjavascriptwatwijdverspreidenzeergoedondersteundis.Verschillendezeergekendewebsitesgebruikendezetechnologie:Netflix,PayPal,LinkedIn(isovergeschakeldvanRubyonRailsnaarNode.js),…

— …— Grondigeanalyseenuittekenenvandedatabasestructuuralvorensmet

deontwikkelingtestarten.

— Eventueeldatabase-conversiescriptontwikkelenomoudedatabaseteconverterennaardenieuwestructuur.

— Ontwikkelingstartenindegekozenontwikkelomgeving.

3. DeEnsembles.orgwebapplicatiewordtstapsgewijsherschreven.Inditgevalzijnvolgendestappenaanteraden:

— UpgradeRubyonRailsnaardenieuwstestabieleondersteundeversie.— UpgradeRubynaardenieuwstestabieleondersteundeversie.— Optimalisatievanhetgebruikvanimages.— Optimalisatievanhetgebruikvanstaticcontent.— Persisterenvanindexenenforeignkeysindedatabase.— Databasestructuuranalyserenenoptimaliseren.— Eventueeldatabaseconversiescriptontwikkelenomoudedatabase

teconverterennaardenieuwestructuur.— Kiezenvaneennieuwemeerperformanteenondersteunde

ontwikkelomgevingdierechtstreeksconnecteertmetdegeoptimaliseerdedatabase.

— BijvoorbeeldeerststartenmethetontwikkelenvaneennieuweAPIindegekozenontwikkelomgevingendanstapsgewijsdefunctionaliteitenvandeEnsembleswebapplicatieoverzettennaardenieuweontwik-kelomgeving.

4. Debackend(dataopslag)vandeEnsembles.orgwebapplicatievolledigoutsourcen.Inditgevalzijnvolgendestappenaanteraden:

— Kiezenvaneennieuwemeerperformanteenondersteundeontwik-kelomgevingdierechtstreeksconnecteertmetdeexternebackend.

— Eventueeldatabaseconversiescriptontwikkelenomoudedatabaseteconverterennaardenieuwestructuur.

— Ontwikkelingstartenindegekozenontwikkelomgeving.

Eentweedeaudittrajectwerdeveneensin2019opgestartinsamenwerkingmetPackedvzw.

Doelstellingenvanhettraject

1. afbakeningwathetwerkdomeinvanEnsemblebankis(herdefiniërendoelstellingenensembles.org)+definiërenvanfunctioneleeisenaandehandvanuse-cases(30/11/2019)

2. codereviewenevaluatiebeheersmodelvandehuidigeEnsemblebankRubyonrailsapplicatie(03/2019)

3. analysevanbeeldbeheerenvoorstelactieplan(04/2019)4. toegankelijk/herbruikbaarmakenvanbeeldenviaweb

(blauwdruk/IFFF)(05/2020)5. inkaartbrengenvandeverschillendearchiveringsproceduresin

MHKA/CKV(06/2020)6. indevijfdelenbouwstenenvoordigitalestrategiedefiniëren/

aanreiken(11/2020)

2.2.5.3 Statistieken

Voor2019kunnenwe93.062(62.532in2017,88.550in2018)gebruikerstellenmet114.769sessies(83.266in2017,114.474in2018)en364.313(355.957in2017,427.329in2018)paginaweergaves.

Ditbetekentook89,7%(tegenover74,07%in2017,88,1%in2018)nieuwegebruikersen10,3%(25,9%in2017,11,9%in2018)terugkerendebezoekersmeteengemiddeldebrowsetijdvan00:01:54(3:06minin2017,2:44min.in2018).

SindsditjaarwordtdeEngelstaligeapplicatiehetmeestgeraadpleegdgevolgddoordeNederlandstalige,deFranstaligeenalsookdeDuitstalige.

Voor2020verwachtenweopnieuweenstijgingvanminstens7%enmikkenweopeenminimumvan100.000gebruikersdooreenfocusopmeer

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

49

2 Af

deli

ngsn

ieuw

senopendata;publieksvriendelijkecollectie-enkunstenaarsteksteneneenmeerinteractieve&gerestyledefront-end.

2.2.5.4Webplatformen

OnderzoekwordtdoorMHKAnietalseenafzonderlijkdomeingezienmaaralseentransversaleverantwoordelijkheid.Ditiseenfundamenteleinzet.Erkunnenookrelevanteinzichtenkomenvanuitdepubliekswerking,waarmenmerktdatbezoekersinzichtenaandragenenwaarmenformuleringenzoektdiebruggennaarbezoekersslaan,enbijdetechnici,aanwieeenkunstenaarlaatwetenwathijprecieswilenwaarom.Ookdezedienengeborgdteworden,toegevoegdaanhetweefselvaninzichten.MHKAwilzijnhelewerkingmaximaaleenkwaliteitgevenvanhandelenddenkenendenkendhandelen.

Erwerdmeteenvooreendigitalebasisgekozenzodatresultatenopzoveelmogelijkmanierenkunnenrenderenenduurzaamverderindetoekomstkunnenwordeningezet.Opdiemaniergaatonderzoeknietverloren.Alsstrategischekerntaakvanzijnonderzoek-gedrevenmusealewerkingzietMHKAdetoevoegingvaneeninhoudelijkstructurerendelaagaandatabases.Dezekanzoweluitdrukkingzijnvanonderzoekalseenpubliekeontsluitingervanworden.MHKAkanhierdoorzowelonderzoekonthalenalshetaanstu-renofeenreëleinbrenghebbeninonderzoekdatinsamenwerkinggebeurt.Dezeaandachtvooreendergelijkestructureringvandatabasesmaakthetookmogelijkdatdiverseafdelingenvanhetmuseumeeninbrenghebbenendatindedagelijksewerkinginzichtenwordentoegevoegdengeformatteerddieeenbasiskunnenzijnvoorverderonderzoeklater.Ditkanookgesystematiseerdworden:dewerkpraktijkkanbewustgeredigeerdwordenenzoeenbasisvormenvooronderzoeksinspanningen.Zoweldeinhoudelijkeinformatie,destructureringalsdeontsluitingervankunnenincrementeelgroeien.

Alspubliekeenpresentatiegerichteinstellingzalhetmuseumersteedsnaarstrevenomdezecapaciteitontsluitbaarenontslotentemaken.Communicatie-enpubliekswerkingsinspanningenkunnenmetdeonder-zoekslagenindedatabaseverbondenwordenenzoeentoegangwordenomdezeonderzoeksinspanningeneffectiefpubliektemaken.

MHKAmerktedatinzijnwerkinginhoudenvaakvoortdurendhermaaktwerden,endataangemaakteinhoudenmoeizaamensomshelemaalnietkondenwordenteruggevondenindein2005–administratiefopgezette–mappenstructuurvoordigitalearchivering.Hetzaghetzelfdeinzijnsamen-werkingenmetkunstenaars;eenbeeldkeuzediegebeurdewerdeenvolgendekeerb.v.nietaangehoudenenhetdoordekunstenaarontoereikendverklaardebeeldwerddooreenvolgendemedewerkeropnieuwgeselecteerd.

DaaromformuleerdeMHKAin2011hetprojectplanensembles.org;eenCMSdateropgerichtisominhoudenenhunformatteringtebehoudenenincrementeeltestructureren.Items,actoren,enevenementenkunnenwordengeïdentificeerdenvoorzienvaneengroeiendaantaldigitaleassets–visueel

entekstueel–,dieookkunnenwordengeannoteerd.Deitems,actoren,enevenementenkunnenvervolgenswordengerelateerdindiversezingevendestructureringenofensembles.Dezeinzetiseenkwalitatiefonderzoek-gedrevencomplementnaastdesteedsgroeiendemogelijkhedenomdataautomatischteontsluitenenteverwerken.

Bijzonderaandeinzetisookdatdemusealepubliekswerkingslaagendeonderzoekslaagaanelkaargekoppeldzijn.Punctueleonderzoeksresultatenzijnnietnoodzakelijkpubliekontslotenmaarkunnendatwelworden,zodateendigitalegebruikervaneenvoudigecommunicatielagenoverpublieks-vriendelijketekstennaarmeercomplexeinformatiekandoorklikken.

Erzijnnogheelwatstappentezettenomensembles.orgoptimaalineenmusealedigitaleeco-sfeertelatendraaien.Debelangrijkstedaarvangaanomgoedekoppelingenmetanderesystemen,omtebeginnendekoppe-lingaaneenDAM-systeemdateengoededigitalearchiveringkoppeltaanlageresolutiebestandendieophetnetontslotenkunnenworden.Ditiseenprioriteitdievoorhetgehelevelddienttewordenaangepakt.Eentrajectwerdopgestartin2019insamenwerkingmethetDepartementCultuur,Jeugd,enMedia–WaarborgenenBeheren–teamCultuurgoederenmetdebedoelingeenmogelijksysteemteimplementerenvoordeCollectieVlaanderenenMHKA.

MHKAbouwtgeleidelijkinstrumentenuitdiehetinstaatstellenombinnenzijncapaciteittoteenmeerkrachtigeoutputtekomen.Ensembles.orgishetkerninstrumentwaaropdezeoutputgerichteontwikkelingenuitgelijndzijn.Denieuwewebsitediebegin2016werdgelanceerdisopensembles.orggebouwdenookhetreviserenvandeheleinstitutionelesoftware,waarvoorin2015eenopportunityscangebeurde,dienterbijaantesluiten.Daarnaastzijnerechterookinstrumentendiespecifiekopformatteringvaninzichtengerichtzijn:— digitaleonderzoekplatformenzijneenlogischoutputvoorgestructu-

reerdeonderzoekoutputrondeenonderwerp.Naervaringtehebbenopgedaanmetcasuïstischopgezettesitesvanaf2012,startteMHKAin2015meteenformatteringhiervanzodatdergelijkesitessnelkunnenwordengebouwdalseenpublieksgerichtevertalingvanopensembles.orggestoeldonderzoek.

In2019werdengeennieuweplatformenonlinegeplaatst;hetonder-zoeksplatformomtrentdetekstenvanHansTheyswerdherwerktenhetplatformomtrenthetoeuvrevanElsDietvorstwerdopgestart.

http://hanstheys.ensembles.org/ http://elsdietvorst.ensembles.org/— E-bookskunneneenverderedoorwerkingvandigitaleonderzoekplat-

formenzijn.Dezewerkingwerdin2014opgestartalseensamenwerkingtussendepartnersvanDeInternationale;zewerdin2015geoperationa-liseerddoorProjectProjectsenin2017/2018verderingebedindeeigenwerking.In2019werdengeene-booksgemaakt.

— EAASofensembles.org2.0.staattoedatdeensemblesoftwareookwordtaangebodenaanderden,waarbijMHKAwebruimteterbeschik-kingkanstellenzondererzelftoegangtoetehebbenofmetbeperkterechtenineensamenwerkingsverband.

Voorbeeld:http://ensembles.org/ensembles/the-book-lovers

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

51

2.2.5.5 Digitalebezoekersaantallen–Onderzoeks-ententoonstellings-platformen2019

amvk.ensembles.org

PLATFORM/amvk.ensembles.org–2019

Gebruikers 473

NieuweGebruikers 465

Sessies 567

Paginaweergaves 18.594

Sessieduur 00:01:54

hugoroelandt.ensembles.org

PLATFORM/hugoroelandt.ensembles.org–2019

Gebruikers 279


Sessies 337

Paginaweergaves 1.258

Sessieduur 00:02:06

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s

allansekula.ensembles.org

PLATFORM/allansekula.ensembles.org–2018

Gebruikers 187


Sessies 230

Paginaweergaves 841

Sessieduur 00:01:46

2.3 PUBLIEKSWERKING

2.3.1 Lokaalgeworteld,internationaalverankerd

HetMHKApositioneertzichalseenmuseumdatsterkelokaalgeworteldismetdaarnaasteenbredeinternationaleverankering.DezepositioneringisrichtinggevendvoordekeuzesdiewordengemaaktbinnendeafdelingPubliekswerking.Zowelopvlakvanmarketingalsindeontwikkelingvaneenkwalitatiefenuitdagendbezoekersaanbodwordtsteedsvertrokkenvanuitdetweedeling,lokaaleninternationaal.Dezepositioneringenstrategischekeuzesvindenhunweerslagindebezoekersaantallenen-profielen.DesterkelokaleverankeringvertaaltzichineenaanzienlijkaandeelvanbezoekersafkomstiguitdestadenprovincieAntwerpenmeteenbijzondergrotevertegenwoordigingvaninwonersuithetdistrictAntwerpen.OpvlakvaninternationalebezoekersscoortMHKAgoedindetargetlandendiewordenvooropgestelddoorToerismeVlaanderen.HetgrootsteaandeelbuitenlandsebezoekerskomttraditiegetrouwuitNederland.GevolgddoorDuitsland,Frankrijk,Groot-Brittannië,ItaliëenSpanje.HetisbelangrijkomhierbijaantegevendatdeinternationaleMHKA-bezoekersnietloutersamenvallenmetdebuurlandenofEuropesekernspelers.Delijstvanherkomstlandenkenmerktzichdooreenbijzonderediversiteitenonderstreepthetsterkmondialekaraktervanonzebezoekers.OokditjaarstaanRuslandenChinaindesubtopenwinnenelkjaaraanbelang.

VoorhetbereikeneninformerenvaninternationalebezoekersrekendehetMHKAin2019inhoofdzaakophaareigeninitiatievenomdatergeensamenwerkingenwarenmetToerismeVlaanderen.Ondanksdeafwezigheidvandezesamenwerkingbleefhetaandeelvandeinternationalebezoekerconstantenwaservoorbepaaldeherkomstlandenzelfseengroeiwaartenemen(vb.Frankrijk).MaatwerkopvlakvanpersenadvertentiecampagnesmoetendeMHKAaanwezigheidindeinternationalemediagaranderen.DaarnaastmaximaliseerthetMHKAdemogelijkhedenvansocialemediaomhaarboodschapbijeenzobreedmogelijkpubliektekrijgen.Hetinterna-tionaleenzeerbeeldendkaraktervaninstagrammaaktdatditeenbijzonder

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

53

sterkmediumisomMHKAtepositionerenbijeeninternationaalkunstmin-nendpubliek.HetMHKAheeftin2019verdergewerktophetelanvan2018endeinspanningenopvlakvancontentcreatievoordedigitaleforaverderuitgebouwd.Samenmetdeperswerkingvormtdedigitalecommunicatiehetspeerpuntvande(internationale)communicatiestrategie.

Deinternationaleuitstralingénhetbereikvaninternationalebezoe-kerszijnbelangrijkvoordeuitbouwvanhetMHKAmaarintermenvanbezoekersbereikblijfthetaandeelvandelokalebezoekerdominant.Dematewaarinhetmuseumerinslaagtomdeparticipatievandelokalebezoekertemaximaliserenisbepalendvoorhetsuccesopvlakvanbezoekersaantallen.

In2019konMHKAvoorheteersteechtdeeffectenvandeMuseumpaservaren.Dezeergeslaagdelanceringin2018zettezichmeteendoorenhetaantalbezoekersdiehetmuseumbezochtmeteenMuseumpasisinhetMHKAzeerconstant.Voor2019gaathetomeentotaalvan7.213bezoekendoorMuseumpashouders.

IndetoekomstzalMuseumpasdepartnermuseameergedetailleerdeinformatiekunnenverschaffenoverdesocio-demografischegegevensvandebezoekersenhunparticipatiegedrag.DeeerstevoorzichtigecijferstonenaandatdeMuseumpasvooralwordtgebruiktdoorbezoekersbovendevijftigjaaroud.Hetzitdusvooralinhetsegmentvaneenouderebevolkingsgroepwatgeziendeformuleenverhoudingtotanderekortingstarievenzeerlogischis.AlsdezetrendwordtbevestigdenzichtdoorzetdanzoudeMuseumpasbijzondercomplementairkunnenzijnvoorhetMHKA.HetsegmentvandeouderebezoekerisbijhetMHKAvooralvertegenwoordigdbinnendegroeps-bezoeken.BijdeindividuelebezoekersscoorthetMHKAopvallendsterkerbijjongerenendegroepvandertigersenveertigersmaarminderbijdegroepvanplusvijftig.

Methetoogophetverbredenenmaximaliserenvanhet(lokaal)publiekzethetMHKAbewustinopeenbreedpublieksaanbodénsamenwerkingenmetexternepartners.Dezesamenwerkingenuitenzichvaakinactiviteitenmeteensterkevenementieelkarakter.Ditlaattoedateropcommunicatiefvlakeenmomentumkanwordengecreëerdwaaropnieuweofherhaalbezoekerswordenaangetrokken.DepublieksactiviteitendiedoorhetMHKAwordenopgezet,aldannietinsamenwerkingmeteenexternepartner,vertrekkensteedsvanuithetprogrammaenvisievanhetMHKAenbiedeneenbredewaaieraanlaagdrempeligeenkwalitatieveactiviteiten.Voorbeeldenvandezeaanpakzijndefamiliedagenenfinissagesinkadervandegrotetentoonstel-lingen,hetflankerendbezoekersprogrammaeveneensinkadervandegrotetentoonstellingenensamenwerkingenmetderdeninkadervanAntwerpArt,AntwerpPride,Museumnacht,DagvandeDans,Erfgoeddag,KunstendagvoorKinderen,etc.

NaastdeevenementiëlesamenwerkingenmetexternepartnersishetMHKAookstructureelverankerdmetlokalepartners.Ookin2019zettehetMHKAzijnschoudersonderhetprojectARTUNITED.ArtUNITEDiseen,sectoroverschrijdende,driejaardurendesamenwerkingtussenerfgoedinstel-lingen,onderzoeksgroepen,jongerencultuur-enmediaspecialistengerichtopeenmoeilijkertebereikenpubliekvan16-26jarigen.DesamenwerkingtussendepartnersvanARTUNITEDvormteenlerendnetwerkmetalsdoelinzichtenteverwervenenexpertisetedelenrondkunst,design,museumwerkingenhoeditrelevantkanzijnvoor‘Millennials’of‘GenerationZ’.HetMHKAwasbijzonderblijdelanceringvanARTUNITED2019temogenhostenmethetliveconcertophetdakterrasvandeAntwerpsegroepBLACKWAVE.HiermeegavenPukkelpopenArtUNITEDhetstartschotvanhunsamenwerkingdieuitmonddeinzeergevarieerdenkwalitatiefhoogstaandartistiekprogrammaopdefestivalweidegedurendedeganseduurvanPukkelpop.

In2019zagookeengloednieuwesamenwerkinghetlevenslicht.HetMHKAenkunstencentrumDeStudiohebbendehandeninelkaargeslagenvooreensamenwerkingoplangetermijnomdeklooftussenpodiumkunstenen

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s

beeldendekunstentedichten,enzointespelenopdeverwachtingenvaneendiverseninternationaalpubliek.CinemaZuid,defilmwerkingvanhetMHKA,heropendeinaugustusonderdenaamDeCinemaindegebouwenvanDeStudioaanhetMechelseplein.Daarwerdentweenieuwefilmzalengebouwd,meteencapaciteitvan50en160personen.

InvoorbereidingnaardelanceringvanDeCinemawerderineengemengdteam(medewerkersDeStudio,MHKAénDeCinema)onderleidingvanWimViaenegewerktaaneenvisueleidentiteitvoorDeCinemaencom-municatiestrategiemethetoogopdelanceringenopstartfase.HetMHKAwerdvertegenwoordigddoorhetElsVerhaegen,afdelingshoofdPubliekswerkingenMHKAvormgeverChristopheClarijs.HijwerkteinnauwoverlegsamenmetJelleJespersdiealsexternvormgeverwerdaangetrokkenvoordeontwikkelingvandenieuwevisueleidentiteit.DecoördinatievandeontwikkelingvandenieuweidentiteitwerdwaargenomendoorElsVerhaegen.HetteamvanDeStudioontfermdezich,innauwoverlegmetdemedewerkersvanDeCinema,overdeontwikkelingvandenieuweDeCinemawebsite.

InkadervandeinternationaleverankeringvanMHKAwasdeopstartin2019vaneennieuwvijfjaardurendprogrammabinnenhetnetwerkvanL’Internationalezeergoednieuws.OurManyEuropesluidthetnieuwepro-grammavandeEuropesemuseumconfederatie‘L’Internationale’enismedegefinancierddoorhetCreativeEurope-programmavandeEuropeseUnie.Hetnieuweprogrammaiseenverderzettingvandein2013opgestartewerkinginkadervanhetprogrammaTheUsesofArt–TheLegacyof1848and1989(UoA).InkadervandeopstartvanhetnieuweprogrammawerdhetVisiblityTeam,waarinallecommunicatieverantwoordelijkenvandedeelnemendeinstellingenzetelen,belastmetdetaakeennieuwevisueleidentiteitencom-municatiestrategieteontwikkelenvoorhetprogrammaOurManyEuropeséndedaarbijhorenderichtlijnenteformulerenmethetoogopeencorrecteenmaximalezichtbaarheidvandesamenwerkingenbijhorendprogramma.Naasteennieuwevisueleidentiteitenrichtlijnenwerdookgestartmetdeactualiseringvandewebsiteenwerddeinternecommunicatieherbekeken.Delanceringvandenieuwewebsiteéndeopstartvaninternenieuwsbrievenwordtverwachtaanhetbeginvan2020.

2.3.2 Verbredendenverdiependpublieksaanbod

Deaftrapvanhetnieuwetentoonstellingsjaarwerdop8februari2019gege-venmetdeopeningvandetentoonstellingAM-BIG-YOU-USLEGSICONvanLaureProuvost.DezetentoonstellingwasdetotdantoegrootsteexpositievanhetwerkvanLaureProuvost.ZeboodeenbreedoverzichtvanProuvostscarrière,meteenbelangrijkeselectievanhaarvormende“monoloog”-videowerkentotenmethaarrecentegroteinstallaties,entrachtzohetwerktetonenvaneenkunstenaresdiedoordiverseartistieketaleneencomplexdenkpatroonontwikkelt.

Detotstandkomingvandepromotiecampagnegebeurdeinnauwoverlegmethetdekunstenareszelf.Voorhetcampagnebeeldvandetentoonstellingleverdezijzelfeenvariatieaanelementenaanvanwaaruitachtverschillendebeeldentotstandkwamen.Dezenauwesamenwerkingresulteerdeineenuniekecampagnediedetentoonstellingoppassendewijzeindepubliekeruimtezichtbaarmaakte.

Eenreeksvanachtcampagnebeeldenwerdengebruiktineengroot-schaligeaffichecampagneinAntwerpen,BrusselenGent.

HetconceptachterhetcampagnebeeldwerdookverderuitgewerktindedigitalecampagnedieondermeerbestonduiteenvideomontagewaarinLauredebezoekermeeneemtindeopbouwvanenuiteindelijketentoonstel-ling.Dereedsbestaande(inter)nationaleinteresseenwaarderingvoordekunstenaresbijpersenpubliekwerdalleenmaarvergrootdoorhetfeitdatLaureProuvostFrankrijkvertegenwoordigdeopde58steBiënnalevanVenetië.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

55

Deintensievedigitalecampagne,metzwaartepuntopinstagram,zorgdevooreenboostopvlakvanvolgersenzorgdeervoordatdetentoonstel-lingookdigitaalsterkaanwezigwasdankzijdeveelpostsenrepostsdoorbezoekers.Ookopgebiedvanpersaandachtwasdetentoonstellingeenvoltreffer.DeaanwezigheidenmedewerkingvanLauretijdensdepersconfe-rentieenopeningzorgdenvooreenabsolutemeerwaarde.DesamenwerkingmetCharlie Magazinediezowelredactioneleaandachtschonkalseendetentoonstellingindekijkerzetteophaarsocialemediakanalen,ondermeermetwedstrijdvoorgratistickets,werdzeerpositiefervaren.HetbredeengeëngageerdekaraktervanCharlie Magazine wasideaalomLaureteintroduce-renbijeenbrederpubliek.

InkadervandetentoonstellingontwikkeldeteamBemiddelingi.s.m.hetteamCommunicatieeendiverspublieksaanbodaanvullendaanhetstan-daardbezoekersaanbod,methetoogophetaantrekkenvannieuwebezoekersen/ofherhaalbezoekers.Hetflankerendprogrammadatwerdontwikkeldwascomplementairaanhetstandaardbezoekersaanboddatpermanentaanwezigisvoorindividuelebezoekersengroepen.HetMHKAwildemetditflankerendprogrammaeenbredereinhoudelijkewaaieraanbiedeneneenmomentumcreërenomdebezoekernaarhetmuseumtekrijgen.Dezezelfgecreëerdemomentenzijndaarenbovenwaardevollecomponentenomde(digitale)campagnegevarieerdtehoudenendecampagnetevoedenmetrelevanteennieuwecontentoverdemaandenheen.

Defamiliedagop14april2019endefinissageopdelaatstedagvandetentoonstellingkondenopeenzeergrotebelangstellingrekenen.HetMHKAboodopdezemomentendevastewaardenuithaarpublieksaanbodaan,gecombineerdmetnieuweeneenmaligeformuleszoalseenboek-enposterverkoop,enpaaseierenzoektocht,theeceremonieenrondleidingenvoorbaby’senkleuters.TijdensdefinissagewerdookingezoomdopdeopstartvandecollectietentoonstellingenhetnieuweInSituprogrammametHedwigHoubenaandehandvaneengratisperformancedoorHedwigHouben.Zoweldefamiliedagenfinissagewerdenzowelinhoudelijkalsnaarpublieks-bereikzeerpositiefervaren.Vanuitcommunicatiefoogpuntwashetwerkenmetdezetweemomenteneensterketroefvoordecommunicatieaanpak.Integenstellingtoteenpermanentpublieksaanbodbodenditsoortactiviteiteneenextramomentumenpushomdebezoekerservanteoverovertuigeneenbezoekjetebrengenaanhetmuseum.

TijdendeduurvandetentoonstellingwasMHKAeveneenspartner/gastheervoorverschillendeevenementendiedoorderdenwerdengeorganiseerdzoalsSlowArtDayenErfgoeddag.ZoalssteedswerddoorMHKAeenprogrammaopgestelddatvertrokvanuitdeeigenheidvandeprogrammatievandatmoment.MHKAondersteundeookdecommunicatievanPerformatik19,deBrusselsebiënnalevoorperformanceart,waarLaureProuvosttegastwasmetdeperformanceThey Are Waiting For You.

ParallelaandetentoonstellingvanLaureProuvostvondindeINSITUruimteMelancholia: The Diamond plaats. Een prestigieus project met werk van de Deense filmmaker Lars von Trier. InhetMHKAwerddediamantvanvonTriergepre-senteerdineengrote,driehoekigehalmethogeplafonds,indrieverschillendegedaanten:als‘objectopzich’,alseenwandtekstgeschrevendoorvonTrierzelfenalseenVR(VirtualReality)-ervaringdietelkensdooréénpersoongedurendenietlangerdandrieminutenkanwordenbeleefd.OmdezeuniekeenprestigieuzesamenwerkingkrachtbijtezettenontwikkeldehetMHKAinsamenwerkingmetdekrantDe Standaardeenachtpagina’stellendekaternomhetprojecttesitueren.Verderwerdomwillevanhetuitzonderlijkekaraktervandezepresentatieookeenindooraffichecampagneuitgerold.

VoordecampagnevandegroepstentoonstellingAMBERES – Roberto Bolaño’s Antwerpenwerdvoorheteerstgekozenomeengeheeleigenbeeldtaalteontwikkelenenniettevertrekkenvanbestaandekunstwerkenofbeeldendiewerdenaangereiktdoordedeelnemendekunstenaars.AanAntwerpsfoto-

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s

grafeEvaDonckerswerdgevraagdzichondertedompeleninwerkenwereldvanBolano’sAmberes.InAmberesthematiseertBolañodealledaagserealiteitinhetverhaalopeenmanierdiehedendaagsaanvoelt,entotuitingkomtinonderwerpenalsmisdaadencorruptie,seksueelgeweld,relatievewaarheid,hetgeheugen,marginaliteitenurbanisme,demannelijkeblikendezeealsmetafoor.Deexperimentelestructuur,thema’senkaraktersvanAmberes wordengebruiktalsinspiratiebronnenvoordezegroepstentoonstelling,dietoepasselijkAmbereswerdgenoemd–verwijzendnaardeoorspronkelijkeSpaansetitelvanhetboek.

DegeslaagdesamenwerkingmetDonckersresulteerdeineenreekscampagnebeelden,genomeninBarcelona,diewerdenverwerktindeaffiche-campagneendedigitalecampagne.EnkelebeeldenwerdenookopgenomenindetentoonstellingenookdecovervandebijhorendepublicatieswarenvandehandvanEvaDonckers.

InkadervanhetpartnerschapmetdekrantDe StandaardkondenlezersvandekrantDe Standaard opvertoonvaneenvoucherdetentoonstellinggratisbezoeken.InruilvoordezeticketskonhetMHKArekenenoppublici-teitbinnendeonline-enprintkanalenvandekrant.Intotaalbezochten1.193bezoekersdetentoonstellinginhetkadervandezeactie.

Naaranalogiemetdeaanpakvandevoorjaarstentoonstellingwerdooknuvanbijaanvangvandetentoonstellingeenflankerendprogrammavoorgestelddatdieperingingopverschillendeinhoudelijketopicsdiedoordetentoonstellingwerdengethematiseerd.DelinkmetZuid-Amerikaendezeersterkeliteraireinsteekvandetentoonstellingwarenbelangrijkepijlersinderealisatievanhetprogramma.Naastdefamiliedagopzondag1september2019warenertalvaninhoudelijkeactiviteitendiemeerachtergronden/ofverdiepingwildenbiedenbijdetentoonstelling.ZowaserondermeereenartiststalkmetdeelnemendkunstenaarPaulHendrikseeneenlezingdoorLucDeleu,eveneensvertegenwoordigdindetentoonstelling.ErwarenactiviteitendiemeerinspeeldeopdeliterairecomponentzoalsdelezingenoverSpaans-BelgischeauteursénoverhetwerkvanBolaño.OokwarenerondernoemerWORKSTATIONMHKAdiverseworkshopsdieeendiversprogrammaaanbodenrondcentralethema’salsdeFemaleGazeeneenvierdaagseschrijfmarathon.

IndeeerstewekennadelanceringvanDeCinemawerdookeeneigen-zinnigflankerendfilmprogrammaaangebodendatfocusteopZuid-AmerikainhetalgemeenenhetwerkvanBolañoinhetbijzonder.DesamenwerkingmetDeCinemaendemogelijkheidomookopdiemaniereennogdiverseaanvullendprogrammaaantebiedeninkadervaneenMHKAtentoonstel-lingwerdalszeerpositiefervarenenmeegenomennaardetoekomst.Mededankzijditflankerendprogramma,depositievewaarderingenindepersénheteffectvanvastewaardentijdensdezomermaandenalsMuseumnacht,AntwerpPrideendesamenwerkingmetSchattenvanVlieg,kondetentoonstellingafsluitenmetsterkecijfersenzeerpositievereacties.

MetSoleil PolitiqueorganiseerdehetMHKAdeeersteoverzichts-tentoonstellingvandeBelgischesleutelkunstenaarMarcelBroodthaersinzijneigenlandsindseendecennium.DevoorbijejarenwashetwerkvanBroodthaerstezienineenrondreizendetentoonstellingintopmusea,geor-ganiseerddoorhetMoMAenMuseoReinaSofía.HetMHKAkooserechterbewustvooromeeneigenprojecttemaken,zoalshetdateerderdeedvoorJosephBeuysenJamesLeeByars.Soleil PolitiquefocustopMarcelBroodthaersvanuiteenAntwerpsvertrekpuntmetWideWhiteSpaceGallery.

ZoalsteverwachtenkonMHKArekenenopeenzeerruimebelangstellingbijpersenpublieknaaraanleidingvandezeuniekeenlang-verwachteoverzichtstentoonstelling.Opvlakvanpromotiewerdendevastecomponentenzoalsaanwezigheidinhetstraatbeeldindegrotesteden,alsadvertentiesensterkeonlineaanwezigheidaandehandvaneigencontentcre-atiemaximaaluitgespeeld.OmhetpotentieelopvlakvanpersmaximaaltebenuttenginghetMHKAeensamenwerkingaanmethetGenstepers&

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

57

prbedrijfClubParadis.HenwerdgevraagdomdeMHKAperswerkingmeeteondersteunenmethetoogophetmaximaliserenvandeaandachtindeFranstaligemedia.

DoorslaggevendindepromotiecampagnewasdedocumentairedieCANVASnaaraanleidingvandetentoonstellingheeftgemaakt.Dedocumen-tairewashetresultaatvaneenlangdurigeenintensievesamenwerkingtussendemakersvandetentoonstellingendedocumentairemakers.HetfeitdatMHKAruimdriejaarvoorafhadaangekondigdditprojectrondBroodthaerstedoenheeftdeCANVAS-ploegdenodigetijdgegevenomdeproductieinhoudelijkenpraktischrondtekrijgen.Hetresultaatwaseenuniekdocu-mentdataandehandvanuniekegetuigenissen,tegendeachtergrondvandetentoonstelling,inzagegeeftinhetlevenenwerkvanMarcelBroodthaers.DeuitzendingvandedocumentaireopCANVAS,kortnadeopeningvandetentoonstelling,zorgdevooreennietteonderschatteneffectnaareenbreedkunstminnendpubliek.

OokvoordezetentoonstellingwerdvanuitteamBemiddeling,innauwoverlegmethetartistieketeam,eenflankerendprogrammaontwikkelt.VoorheteerstkonechtwordeningezetopdevoordelendiedesamenwerkingmetDeCinemaenDeStudiokondenbieden.InsamenwerkingmetbeidepartnerswerdeenfilmprogrammasamengesteldenverwelkomdeDeStudiohetsymposiumLe Jongleur de mondes.HetsymposiumbenaderdehetwerkvanBroodthaersalsperformatievepraktijkenbrachtjongeonderzoekersentijdgenotenvanBroodthaerssamenrondhetruimtelijkeenvergankelijkekaraktervanzijnoeuvre.

Traditiegetrouwbiedtdenajaarstentoonstellingooksteedsdeinhoudelijkeomkaderingvoordejaarlijkse Onderwijsnocturne.Vertrekkendvanuitdespecifiekethematiekvandetentoonstellingenvanhetmoment,metfocusophetwerkvanMarcelBroodthaers,stelthetMHKAtijdenseenboeiendendiversprogrammahaaraanbodvoorhetonderwijsvooraandeaanwezigeleerkrachtenendocenten.DeoverzichtstentoonstellingvanBroodthaersvormdeookhetvertrekpuntvooreendiversprogrammainkadervanKunstendag voor Kinderen,diedoorhetMHKAwerduitgeroepenalsfamiliedag.MededoorhetsuccesvandeBroodthaers-tentoonstellingkanhetMHKAterugkijkenopeenzeersuccesvolleeditie.Vooralhetaanbodvoordeallerkleinstenwerdbijzondergoedgesmaakt.

2.3.3 Evenementenenexternesamenwerkingen

Naasthetuitgebreidpublieksaanbodinkadervandeverschillendetentoon-stellingsprojecteneneigenevenementenzoalsArt’sBirthdayendefeestelijkeopeningenspeelthetMHKAactiefinopevenementendiedoorandereorganisatieswordengeïnitieerd.VastewaardenzijnErfgoeddag, Dag van de Dans, Museumnacht, Cultuurmarkt en Kunstendag voor kinderen.Deze,vaakbovenlokale,activiteitenbiedenhetMHKAdekansomdeveelzijdigewerkingtetonenaaneenbrederpubliek.Dezeevenementenzijndoorhunopzetsterkdrempelverlagendenbrengenkeeropkeereennieuwpublieknaarhetmuseum.MeteenveelzijdigenuitdagendprogrammaprobeerthetMHKAzoweldenieuwealsdefrequentebezoekerteprikkeleneneenbijzondereervaringtebieden.DezeevenementenzijnookhetmomentbijuitstekomhetfamilievriendelijkkaraktervanhetMHKAbijeenbreedpubliekonderdeaandachttebrengenenhetpermanentaanbodvanhetMHKAindekijkertezetten.

DebescheidenmaarzeersuccesvollesamenwerkingmetAntwerpPridein2018werdin2019verdergezetenuitgebouwd.DewijziginginparcoursvandeAntwerpPride,metalseindpuntdeGedempteZuiderdokken,zorgdeervoordatdatMHKAdeidealelocatiewasterondersteuningvandefestiviteiten.MHKAwasgastheervoordeopeningsreceptievoorgenodigdenopdonderdag.Diezelfdedagwerdookdeaftrapgegevenvoorhetprojectde‘Amsterdam Rainbow Dress’.DeAmsterdam Rainbow Dressbestaatuitallevlag-

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s

genvandelandenwaarhomoseksualiteitbijwetverbodenis.Hetkunstwerkroeptoptotopenheideninclusiviteit.Hetmonumentalewerkmeetmeerdan16meterindiameterenwerdgedurendedeAntwerpPrideindeleeszaalvanhetMHKAtentoongesteld.Metdezepubliekstrekkervanformaatindelees-zaalwasMHKAookeenonderdeelvandeAntwerpPrideProgrammatie.TerondersteuningvanhetAntwerpPrideprogrammaboodMHKAookgratisrondleidingenaanenwasdetoegangtothetmuseumopzaterdaggratis.

Ookeenanderesuccesvollesamenwerkinguit2018werdverdergezet.Samenmettienmusea,kunstinstellingenenzesondersteunendepartnersstondhetMHKAvoorhettweedejaaroprijopdefestivalweideinKievit.Pukkelpopbrengtnietalleenmuzieknaardebezoekermaarmaaktookplaatsvrijvooreenwaarkunstenfestivaltussendepodiaenhetdansgebeuren.DatonderdenoemerARTUNITED.NaeeneersteeerderbescheidenbedrageginghetMHKAin2019aandeslagmetdeambitieomeentrajectuittetekenendatzichnietenkelbeperktetoteentoonmomentopdefestivalweide.MHKAvondinwwhat*,eencollectievekunstpraktijkgevestigdinAntwerpen,eenpartneromsameneenprojectneertezettendatzowelingreepindewerkingvanhetmuseumalsopdefestivalweide.wwhat*werktsamenmetkunste-naarsenniet-kunstenaarsenontwikkelteigenzinnigemanierenomsamentecreërenendezemeerstemmigheidtetonen.MHKAnodigtwwhat*uitomopPKP19samendeactiviteitenvandevoorforvaastfanclub,afgekortvfvf,verdertezetten.DezefanclubtasthetwerkvanbeeldendkunstenaarVaastColsonaf.Zijnvisieisdeleidraadvandefanclub:eengoedkunstwerkwerktnietalleendoorzijnbetekenismaarzetzichverderinonsdagelijksleven.ZijnpraktijkishetvertrekpuntomsamenmetMHKA-gidsenenfestivalgangersactiesteorganiserenvanuiteenclublokaalopdewei.DefanclubnodigtophaarbeurtVaastColsonuitomtijdensPKP19eenwerkuitdeMHKA-collectieterealisereninhetclublokaal.VoorhetMHKAkadertditprojectinhetonder-zoeknaareennieuwemaniervandenkenoverpubliekwaarbijdebezoekerwordtgezienalsmede-eigenaar.Watgebeurteralshetmuseumrelatiesinhetcentrumplaatstenhoekunnenwe(vluchtige)ontmoetingenverzamelenofarchiveren?

DeaftrapvoorARTUNITEDwerdopdonderdag22mei2019gegevenmeteenconcertvandeAntwerpsehiphopbandBLACKWAVEophetdakterrasvanhetMHKA.HiermeewerddesamenwerkingtussenARTUNITEDenPukkelpopvoordeeditievan2019aandepersvoorgesteld.

MHKAnamookafscheidvansuccesvollesamenwerkingenmetexternepartners.TijdensdeherfstvakantievondvoordeallerlaatsteeditievanMUKA PRINTSplaats.PrachtigesteendrukkengemaaktdoorBelgischekunstenaarsvormdentweejaarlijkseenunieketentoonstellinginhetduistereauditoriumvanhetMHKA.Alleenwiejongerisdan19jaarkonkomensnuisterenenzijneigenfavorietekunstwerkkopen.

2.3.4 Communicatie

TeamCommunicatievanhetMHKAwasnauwbetrokkenbijdetotstandko-mingvandenieuwenaamenvisueleidentiteitvanDeCinema,defilmwerkingvanhetMHKAinsamenwerkingmetVillanella.VoordecreatieenuitrolvandenieuwevisueleidentiteitencommunicatielaghetzwaartepuntendecoördinatiebijhetMHKA.HiervoorwerdberoepgedaanopJelleJespers,diealsexternvormgever,samenmetMHKA-vormgeverChristopheClarijsinstondenvoordecreatievanhetnieuwelogoenvertalingineennieuwehuisstijlmethetoogopdelanceringeindaugustus2019.DecoördinatievandenieuwewebsitevoorDeCinemaendeperslanceringnaaraanleidingvandeopeningwerdwaargenomendoorhetcommunicatie-teamvanDeStudio/Villanella.

InaanloopnaardeopstartvanDeCinemawerdenookdeMHKA-kanalendoorgelichtenwerdergekekenwaarenhoehetMHKAgepastaandachtenvisibiliteitkongevenaandevernieuwdefilmwerking.DeMHKA-

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

59

homepagekreegeenvasteDeCinema-bannereninhetmuseumwerdennaastdeaffichesmetheteigenpublieksaanbodooklogo-affichesvanDeCinemaopgehangenomdebekendmakingenverbondenheidtussenbeidehuizenteversterken.

HetMHKAwilmethaarmeervoudigeprogrammatieengediversifi-eerdbezoekersaanbodeenzogrootmogelijkegroepvanmensenaansprekenenovertuigenomteparticiperenaanhetaanbod.HetisdeopdrachtvanhetteamCommunicatieomzowelhetvertrouwdMHKA-publiekalsnieuwedoelgroepentebereikenentegemoettekomenaanhunwensenenhenopdiemanierwetenteenthousiasmerenenwaarmogelijkeenduurzamerelatiemethenuittebouwen.

Digitalemediaencommunicatiewinnenelkjaaraanbelang.OokinhetMHKAisdigitalecommunicatiealsmaarmeergeëvolueerdtotéénvandepijlersvandecommunicatie-enmarketingstrategie.Afgelopenjaarwerdzorgvuldigverdergewerktopditelan.Eendoordachteaanpakenhetefficiëntinzettenvandeverschillendekanalenzorgdeookditjaaropnieuwvooreenaanzienlijkegroeiinhetaantaldigitalevolgers.VooralInstagramblijfteenzeerkrachtigmediumomdeMHKA-programmatieénbelevingtotbijde(potentiële)bezoekerstekrijgen.Dedigitalenieuwsbrievenblijveneenkrachtiginstrumentomdealdannietfrequentebezoekers,diealvertrouwdzijnmethetmuseum,gepastopdehoogtetebrengenvandetentoonstel-lingenenactiviteiten.Deopdelingdievorigjaarwerddoorgevoerdtussendenieuwsbrievendiemeerfocussenopdeinhoudvandetentoonstellingenenanderediemeerinzettenophetpublieksaanbodendeveleactiviteitenwordtgesmaaktdoorhetpubliek.Hetlaattoeomdegepasteinhoudbijdejuistedoelgroeptekrijgenopbasisvandevoorkeurendiedelezersvandenieuws-brievenvoorafzelfhebbenkunnenaangeven.

Hetbelangvandedigitalekanalenzorgterookvoordatdevraagnaarkwalitatievecontent,opmaatvandiekanalen,eenbepalendefactorspeeltinhetsuccesvandecommunicatie.InkaderhiervanheefthetMHKAookditjaardesamenwerkingmetHet Filmhuisverdergezetvoordecreatieenproduc-tievankwalitatievevideo’sterondersteuningvandedigitalecommunicatie.

HetMHKAactualiseerdein2019ookdecommunicatierichtingfamiliesmethetoogophetversterkenvanhetfamilievriendelijkkaraktervanhetmuseum.Hetaanbodendecommunicatienaarfamiliestoewasteversnipperdwaar-doorhetsomsmoeilijkhetjuistepubliekkonbereiken.

OnderdenoemerMHKAFAMILIEwerdeenafzonderlijkeminihuisstijlont-wikkeldomhetaanbodnaarfamiliesbeterindekijkertezetten.Eenspecifiekgebruikvankleurengrafischeelementenkarakteriseertdecommunicatieoverhetfamilieaanbod.Dezevisueleelementenzijnterugtevindeninalleonline-enprintcommunicatien.a.v.hetfamilieaanbod(MHKAhomepage,nieuwsbrieven,flyersvoorvakantieateliersenfamilieaanbod).

ErwerdenookaanpassingendoorgevoerdindetaxonomievandeMHKA-websiteomervoortezorgendathetaanbodvoorfamiliesmakkelijkertevindenwas.Eenbanneropdehomepagelinktmeteendoornaardeactivi-teiteneninhetsubmenuonderdeoptie‘BEZOEK’staatderubriek‘FAMILIE’alseersteopgelijst.

OokdeMHKA-nieuwsbriefwerdherzieninditkader.Naastderegu-lierenieuwsbrievendieduidinggevenbijdetentoonstellingeniserookeenActiviteitennieuwsbrief(maandelijks)waarinhetfamilieaanbodcentraalstaat.Aanvullendwordtervoorelkeschoolvakantieeenextranieuwsbriefgestuurdmetdeactiviteitenvoorfamiliesgedurendedevakantie.HetaanmeldsysteemvandenieuwsbrievenisindiemategedifferentieerdzodatmensenspecifiekvoordeActiviteitennieuwsbriefkunnenaanmelden.

Decontentplanningvoordesocialmedia-kanalenfocustopvastetijd-stippen(voornamelijkweekendsenschoolvakanties)opfamilies.Wemakenhierbijsteedsgebruikvanbeeldmateriaaldatdoorexternefotografenwerd

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s

verzochtmethetoogopdebelevingvanfamiliesinhetmuseumoptimaalweertegeven.

NaastdedigitalecommunicatievormtdenationaleeninternationaleperswerkingdetweedebelangrijkepijlerinhetbereikenvanbezoekersenhetopdekaartzettenvanhetMHKA.Ookhierismaatwerkbepalend.NaastdealgemenebredeVlaamsepersishetbelangrijkomperprojectopmaattekijkenwelkemediaerhetmeestgeschiktzijnbinnenhetBelgischeeninterna-tionaleperslandschapmethetoogophetzogoedmogelijkindemarktzettenvaneententoonstelling.DezeerdiverseensterkinternationaalgeïnspireerdeprogrammatievanhetMHKAzorgtervoordatditvanuiteenzeerbreedperspectiefmoetwordenbekeken.MethetoogopeennogbetermaatwerkginghetMHKAin2019n.a.v.detentoonstellingMarcelBroodthaerseensamenwerkingaanmethetGentsepers-enpragentschapClubParadis.HenwerdgevraagdeencampagneopmaatoptezettenrichtingFranstaligemediaenzoondersteunendtewerkenaandeeigenMHKA-perswerking.Desamen-werkingwerdzeerpositiefervarenenleverdemooieresultatenop.

Opvlakvanexternevisibiliteitzijnsponsorovereenkomstenmetmedia-partnerszeerbelangrijk.De Standaard wasgedurendehetgansejaardevastemediapartnervanhetMHKA.Hierdoorkonhetmuseumrekenenoptalvanvoordelenopvlakvanadvertentiesenbredezichtbaarheid.ZoweldekaternbijdekrantnaaraanleidingvandetentoonstellingLarsvonTrieralsdeticket-actievoorabonneestijdensdezomermaandenwerdzeerpositiefgeëvalueerdintermenvanzichtbaarheidenpublieksbereik.VerderwerktehetMHKAinkadervandeMarcelBroodthaerstentoonstellingsamenmetKLARA.

2.3.5 PersoneelenOrganisatie

BinnenhetteamPubliekszorgwarenheelwatverschuivingen.BinnendegroepvandeerfgoedbewakerseindigdedetewerkstellingvanHenkSummervillein2019nahetstopzettenvanzijncontractin2018.Desamen-werkingmetSlavaShekhi,inhetkadervanhetArtikel60-programma,liepeveneensteneinde.HetteamwerdversterktmetdenieuweerfgoedbewakersDannyKortleven,OlcayBakirenEricDeClercq.NatweewekenverlietEricDeClercqreedshetMHKAenkooshijvooreenanderejobopportuniteit.JamaheerJafaarAl-KhadimiwerdonzenieuwecollegainkadervanhetprogrammavoorArtikel60.

GerdaVanPaemelegingopwelverdienderusteinddecember2019.DeaanwervingsprocedurevooreenvervangervoormedewerkerOnthaalenReservatieswerdeind2019opgestartmethetoogophetaanstellenvaneenopvolgerbegin2020.

KatrienBatens,teamcoachPubliekszorg,behaaldein2020hetbekwaamheids-atteststrategischleidinggevende–DIR01bijdeSecuritasAcademy.Ditnahetvolgenvaneenopleiding(23/01—18/06/2019)conformdebepalingvanhetKoninklijkBesluitvan23mei2018(B.S.18juni2018).

2.4 ONDERSTEUNING

2.4.1 FinanciënenHR-beleid

MHKAslootin2019dejaarrekeningafmeteenwinstvan26.107euro.Aandekostenzijdewerdendeloonkostenlaaggehoudendoorhetpersoneelskadernietvolledigintevullenofaanwervingenenvervangingenlaterdoortevoerendangebudgetteerd.Tevenswerdendeextraprojectmiddelenbestemdvoorcollectie-encontentmanagement,alsookdeprojectmiddelenvoorhetCentrumKunstarchievenVlaanderennietvollediguitgeput.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

61

Aandeinkomstenzijdewerdeneraanzienlijkmeeropbrengstenuitmuseumticketsgegenereerd.

HetHR-teamgingdeuitdagingenvoor2019metveelenthousiasmeaan.In2019werdenerverschillendevacaturesuitgeschrevenennieuwemedewerkersaangeworven.HRinvesteerdeineengedegenonlineHR-toolwaarmeeHR-processen,indeeersteplaatsdeselectie-enaanwervingsprocedures,beterenefficiënterkunnenwordengemonitord.

VoorhetbeheervandejobstudentenstapteHRin2018overnaardedigitaletoolwww.onlinewerkrooster.be.DoordezeoverschakelingboektendeHR-medewerkers,deteamcoachpubliekswerkingendemedewerkerfacilityefficiëntiewinst.Erwerdenverderestappengezetnaarmeerdigitalisering.Debesprekingenmetdesocialepartnersoverdeactualiseringvanhetbestaandearbeidsreglementwerdenvoortgezetmaarwerdenin2019nognietafgerond.

Ookhetprojectronddeevaluatievandefunctieclassificatie,insamenwerkingmetMondea,werdin2019verderuitgewerkt.Hierbijwordtnagegaanofdefunctievereisten-eninhoudnogovereenstemmenmethetbaremiekeloonsys-teem.Ditvereistindeeersteplaatseenherzieningvanallefunctiebeschrijvin-gen,wateenaanzienlijkewerkloadmetzichmeebrengt.Ditprojectwerdnognietafgerondenlooptdoorin2020.

In2020waserookruimtevoorfijnepersoneelsaangelegenheden.HRparticipeerdeactiefindewerkgroeporganisatiecultuur(WOC),eenoverleg-structuurwaarverschillendeHR-materieswordenafgetoetstengeadviseerd.InoverlegmethetWOCorganiseerdeHRhetjaarlijksenieuwjaarsfeestdatplaatsvondeneenpersoneelsuitstapinBrusseli.s.m.BadvanMarie.

DeHR-medewerkerskijkenvooruitnaareen2020datminstensevenuitda-gendwordtdan2019.Hetontwikkelingstrajectvoorleidinggevendenwordtverderonderzochtenopgestart,evenalsdefunctionering-enevaluatiecyclus.

2.4.2 Organisatieenbeleid

HetMHKAstondvooreenhelereeksbeleidsmatigeveranderingsuitdagingendieveelcapaciteitvandedirectievergden,namelijkdeopvolgingvandeprocedurevaneenOpenOproependeopstartenopvolgingvandiversevergadertrajectengerelateerdaaneennieuwmuseumgebouwendeonderhan-delingenmetVillanellaronddeverhuisvandeCinemaZuidfilmwerkingnaarDeStudiomethetoogopdeontwikkelingvaneenforumfunctiebinnendeinstitutioneletoekomsthorizonvanhetMHKA.

Dhr.WimViaenewerdaangesteldomdeovergangvanCinemaZuidnaarhetkunstencentrumDeStudiotebegeleidenenzijnhoofdopdrachtbestonderinomteonderzoekenhoedetweebedrijfsculturenopelkaarkondenwordenafgestemdenhoebeeldendeentoegepastekunstkondenwordensamengebrachtmetpodiumkunstenenmuziek.DitresulteerdenaeenlangprocesvanoverleggenineenkaderovereenkomstmetVillanelladiewerdondertekenddoordebestuurdersmevr.Avontroodtendhr.Romboutshiertoegemandateerddoorderaadvanbestuur.DeCinemawerdop29augustusofficieelgeopend(zieook2.1.3).

Inopdrachtvanderaadvanbestuurwerktehetmanagementteamtweebeleidsvoorbereidendeopdrachtenuit,namelijkeenontwerpvanrouteplan2020-2027eneenanalyseovernoodzakelijkeenwenselijkeinhaalbewegingenopvlakvandemusealewerking.Hetrouteplankwamtotstandinsamenwer-kingmetWimViaene(Rossinant);voorhetcollectiebeheersonderzoekwerdeenberoepgedaanoptweeNederlandseerfgoedprofessionals(RaadSaam).

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s

BeidedocumentendienenomdeeigenlijkekernvraagvanhettoekomsttrajectaantegaanbinnenhetkadervandeverwachtingendiedevorigeministervanCultuurstelde.

Hetrouteplanomschrijftvoorvierstrategischeontwikkelingsveldenentelkensviaenkeledeeltrajecten,dediversestappenindeontwikkelingslijnendieMHKAdientterealiserenombinnenhettijdsbestekvoorafgaandaandeheropeningtekunnentransformerentoteeninstellingdiedenieuweinfrastructuurbespeeltendiefunctioneertvolgenshetdecretaleverwach-tingspatroonvoorcultureleerfgoedinstellingen:

A. Deinfrastructurelesprong SDA.1.GEBOUW SDA.2.COLLECTIEBEHEER SDA.3.ARCHIEFZORG SDA.4.DIGITAALMUSEUM

B. Deinhoudelijkesprong SDB.1.ONDERZOEKSCOMPONENT SDB.2.PRESENTATIEVASTECOLLECTIE SDB.3.TIJDELIJKETENTOONSTELLINGEN SDB.4.FORUMFUNCTIE

C. Despronginpositionering SDC.1.DRAAGVLAK SDC.2.MARKETINGENCOMMUNICATIE SDC.3.LANDELIJKEROL SDC.4.INTERNATIONALEVERNETWERKING

D. Desprongindeonderbouw SDD.1.ORGANISATIE SDD.2.BUSINESSPLAN SDD.3.GOVERNANCE

InhetkadervandemuseumconfederatieL’Internationale,gesubsidieerddoordeEU,werdereennieuwprogrammaopgestartvooreenperiodevanvierjaargenaamd‘OurManyEuropes(OME)’.HetMHKAwerktbinnenditkadersamenmetdeinternationalehoofdpartnersReinaSofia,MACBA,VanAbbe,ModernaGalerijaenMuseumStzuki,metgeassocieerdpartnerSALTenandereinstellingenzoalsdeValandAcademieinZwedenenhetCollegeofArtandDesigninIerland.OMEisgerichtopdeEuropeseartistiekeculturenvandejaren1990enzetinoppublieksontwikkelingentransnationaleuitwisse-lingvanpersoneel.

ReedsenkelejarenbesteedhetMHKAaandachtaanprojectwerking.HetMHKAwerktmetmultidisciplinairewerkgroepenalsplatformvoordeorganisatievantentoonstellingen,waarbijspecifiekeaandachtuitgingnaardefinanciëleopvolgingopprojectniveau.VerderwerdergeïnvesteerdindeverderdigitaliseringenautomatiseringviadeontwikkelingvaneenERP-projectinsamenwerkingmetSparklink/Salesforce.IneeneerstefasewordtergefocustopdeontwikkelingvaneenCRM-module.

2.4.3 RenovatiewerkenPanamarenkohuis

HetMHKAbeheerthetPanamarenkohuis.Hethuisliepbegin2019heelwatschadeopdoorhetnoodweer.Innovemberwerderdaarombeslistomhethuistijdelijktesluitenomrenovatiewerkenuittevoeren(vanaf19/11/2019).Degevelwerdgerenoveerd,deserrewerdvernieuwd,enerwerdenbinnen-enbuitenschilderwerkenuitgevoerd.

TijdensdesluitingwarenerindevastecollectievanhetmuseumtweewerkenvanPanamarenkotebewonderen:deProvaCarendeZwitsersefiets.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

63

In2020,hetjubileumjaarvanPanamarenko,zalhethuisopnieuwopengesteldwordenvoorhetpubliek.

2.4.4 Evaluatieinfrastructuur

In2018vondereenstudieplaatsaandeHVAC-installatiedooreeningenieurs-bureau.Hetresultaatvandezestudiewasdespecificatievaneengebouwbe-heerssysteem,waarvandeinstallatiein2019werduitgevoerd.In2019werdenoudestookketelsvervangendoorcondensatieketels(Klimaatfonds).Deachtergevelwerdhersteldenopnieuwgeschilderd.Plannenvoor2020:— vervangingverouderdwagenparkdoorgroenerevoertuigen— afrondenbrandcompartimenteringsplan.

2.4.5 Veiligheidenwelzijnophetwerk

Ophetgebiedvanveiligheidwordtdeingeslagenwegvoortgezet.Stelselmatigwordtgezochtnaarnieuwemanierenomveiligertewerken.HetComitévoorPreventieenBeschermingophetWerk(CPBW)komteenkeerpermaandsamen.In2019werdereennieuweinternepreventieadviseuraangesteld.Sindsenkelejarenwordterjaarlijkseenevacuatieoefeninggehouden.Jaarlijkswordenookverschillendewerknemersonderworpenaaneenmedischonderzoek.Plannenvoor2020:— sensibiliserenveiligheidsbewustzijn,cf.devastgelegdeverantwoorde-

lijkhedenbinnendeWelzijnswet— opstartpsychosociaalonderzoek— organiserenopleidingenVCA(professioneleveiligheidscursussen)

2.4.6 RaadvanBestuurenAlgemeneVergadering

RaadvanBestuur

Op31december2019zetelendevolgendebestuurdersinderaadvanbestuur:— Dhr.HermanDeBode,voorzitter— Mevr.YolandeAvontroodt,ondervoorzitter— Dhr.KoenDerkinderenter vervanging van dhr. Joy Donné— Mevr.AnnickGarmyn— Dhr.JanRombouts— Mevr.AnneliesThoelenter vervanging van mevr. Liesbet Sommen— Dhr.ToonWassenberg— Dhr.VasifKortun,onafhankelijkbestuurder— Mevr.KatrienMattelaer,onafhankelijkbestuurder— Dhr.FrederikSwennen,onafhankelijkbestuurder— Dhr.EugeneTan,onafhankelijkbestuurder

Artikel8vandestatutenvanMHKAbepaaltdateenbestuurderdievrijwilligontslagneemtinfunctieblijfttotinzijnvervangingisvoorzien.

DeraadvanbestuurisdewetmatigevertegenwoordigervanhetMHKAenissamengestelduitzevendoordeVlaamseRegeringvoorgedragenbestuurdersenvieronafhankelijkebestuurders,aangesteldovereenkomstighetdecreetvan22november2013betreffendedeugdelijkbestuurindepubliekesector.

Dehuidigebestuurderswerdenbenoemdvooreentermijndieloopttotenmet31oktobervanhettweedevolledigejaarnadealgehelevernieuwingvanhetVlaamsParlement.

Deledenvanderaadvanbestuurvoerenhunmandaatonbezoldigduit.

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s

Bijdesamenstellingvanderaadvanbestuurwerdrekeninggehoudenmetdeprincipesvanhetdecreetdeugdelijkbestuur,enwerdenerexpertsaangezochtomnaastdepolitiekevertegenwoordigersinhetbestuursorgaantezetelendieactiefgeïnteresseerdzijninhedendaagsebeeldendekunst.

DeraadvanbestuurwildevooréénvandepositiesvanonafhankelijkbestuurdereenpersoonuitVlaanderenmetjuridischetopexpertise.DezebestuurderzetzijnuitgebreideexpertiseinvoordecollectiewerkingvanhetMHKA,meerbepaaldopvlakvanschenkingen,auteurs-ensuccessierechten.

DeraadvanbestuurwildevooréénvandepositiesvanonafhankelijkbestuurdereenpersoonuitVlaanderenmettopexpertiseomtrentcomplexeprojectstructureringenaansturing,gezienhetdoordeVlaamseregeringuitgezettetrajectvooreenvolwaardigemusealeinfrastructuurinnieuwbouwopdesiteZuidersluisinAntwerpen.Dezeexpertzeteltinhetauditcomité,voertcontroleuitopdewerkingvanhetMHKA,geeftadviesaanderaadvanbestuur,enzeteltindestuurgroepBouwproject Toekomstig Vlaams HedendaagsKunstmuseum.

Deraadvanbestuurvondvoortweevandepositiesvanonafhankelijkbestuurderinternationaletopexpertenmetervaringinzakeinstitutioneleeninfrastructurelecultureleontwikkelingstrajectenopinternationaalniveau.Zijzettenhunartistiek-encultureel-inhoudelijkeenontwikkelingsmanage-mentervaringindeinternationalekunstwereldinvoorhetMHKA.Zijwerdenin2019betrokkenbijdeOpenOproepenwerdendoordeVlaamseregeringweerhoudenalsadviserendlidvandegunningscommissieTVHK.In2019woondenzedepresentatiesvandekandidaat-ontwerpteamsbijenformuleer-denzeeenadvies.

DewerkingvandebestuursorganenvanhetMHKAisgoeduitgebouwd.Erwordtgewerktmeteenbredegroepvanbestuurdersdieregelmatigsamen-komtenhaarcontrole-enbeleidstaakkwalitatiefinvult;deledenzettenhunervaring,competentiesennetwerkinvoorhetMHKA.

DeraadvanbestuuristevenseenklankbordvoordewerkingvanMHKAinalzijnfacetten,vandecollectie,presentatie,wetenschappelijkonderzoektotpubliekswerking.

Erwerdentweegespecialiseerdecomitésopgerichtdiederaadvanbestuuropspecifieketerreinenbijstaan,namelijkeenbenoemings- en remuneratiecomité,diedevereistenvaststellenwaaraandeonafhankelijkebestuurdersdienentevoldoenophetvlakvanbekwaamheden,kennisenervaring,eneenaudit-comitémetalskerntaakdebewakingvandefinanciëlerapporteringenendecontrolevaninterneenexterneaudit-enorganisatieprocessen.

DeVlaamseRegeringsteldetweeregeringsafgevaardigdenaanomtoezichtuitteoefenenopdewerkingendefinanciëlesituatievanhetMHKA.MevrouwKristinaHouthuysissinds2010afgevaardigdevandeVlaamseministerbevoegdvoorCultuur,enmevrouwKarinHeremansissinds2015afgevaardigdevandeVlaamseministerbevoegdvoorFinanciënenBegroting.Deregeringsafgevaardigdenwordenopallevergaderingenuitgenodigdenopdezelfdewijzealsdebestuursledeninkennisgesteldvandedagordeendevoorbereidendestukken.Beideafgevaardigdenzetelenmetraadgevendesteminderaadvanbestuur.

Deraadvanbestuurberaadslaagdevierkeerin2019omhetbeleiduittestippelenenbeslissingentenemen,namelijkop25maart,3juni,7oktober,en2december.

Devergaderingenwerdengeleiddoordevoorzittervanderaadvanbestuurofbijdiensafwezigheiddoordeondervoorzitter.

Debestuursledenuithetbuitenlandengageerdenzichoméénoftweevergaderingeninpersoonbijtewonen.

InhetlichtvandegroteuitdagingenwaarhetMHKAindehuidigebeleidsperiodevoorstaat,vondenerdaarnaastookeenaantaltussentijdse

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

65

voortgangsgesprekkenplaats(inpersoon,telefonischofviaconferencecall)enwerdensommigebestuursledengemandateerdomoverbepaaldecomplexedossiersbeslissingentenemen.

Deraadvanbestuuroefentondermeerdevolgendebevoegdhedenuit:— hetvastleggenvanrichtlijnenvoordeinrichting,deoriëntatie,de

organisatie,decoördinatieendekwaliteitsbewakingvandewerkingvanMHKAenhetbewakenvandeafstemmingvandekrachtlijnenhiervanophetcultuurbeleidvandeVlaamseGemeenschap;

— hetvastleggenvandebestuursstructuren;— hetbepalenvandelijnenvanhetarbeidsreglement;— degoedkeuringvandebeleidsplannen;— hetjaarlijksvastleggenengoedkeurenvandebegroting,dejaarreke-

ningenhetjaarverslag,alsmedehetvastleggenvandeprincipesvantoewijzingvandemiddelen;

— hetbepalenvandepersoneelsformatie;— hettoezichtopdeuitvoeringvanhetmaatschappelijkdoel;— alleaankopenvankunstwerkenboven17.500euro;— allesubstantiëleschenkingen;alleanderewettelijkvoorderaadvan

bestuurvoorbehoudenbevoegdheden.

Zoalsvastgesteldinhethuishoudelijkreglementdelegeerdederaadvanbestuurdevolgendebevoegdhedenaandealgemeenenzakelijkdirecteur:— hetaanwervenenontslaanvanpersoneelsledenanderedandedirectie

endeledenvanhetmanagementteam;— hetstellenvandadenenhetafsluitenvanalleovereenkomsten

welkevoordedagelijksewerkingnoodzakelijkzijnbinnendeperkenvandedoorderaadvanbestuurenalgemenevergaderinggoedgekeurdebegroting;

— postvolmachtengemandateerdebijopenbareenprivatebankinstellingen;

— hetdagelijksbeheerzowelinadministratievealsinfinanciëletransacties;— hetondertekenenvanalleaktenenverbintenissenvandagelijks

bestuur.

Deraadvanbestuurbehandeldein2019devolgendeagendapuntenen/ofnambeslissingenbinnendevolgendedomeinen:

NieuwesamenstellingvanderaadvanbestuurBenoemingenenontslagen:besluitvandeVlaamseRegeringhoudendedevervangingvandebestuursorganenvanMHKAvzw

kennisname

Voordracht(ere)ledenalgemenevergaderingAanvaardingvoordrachtledenalgemenevergadering

goedkeuring

Externeaudit:aanbevelingenenactiesinhetkadervandeadministratieveorganisatieeninternecontrole

goedkeuring

Jaarverslag2018 goedkeuring

Jaarrekening2018 goedkeuring

Verantwoordingvanhetnegatieveresultaat2018 kennisname

Goedkeuringbegroting2020 kennisname

Rapporteringauditcomité:— Budgetuitvoering— SubsidiesVlaanderen;exploitatietoelagestadAntwerpen— Procedurewijzigingarbeidsreglement;aanstellingmandataris

inzakeherzieningarbeidsreglement— FunctiestudieuitgevoerddoorcelHR

o.b.v.hetorganisatieadviesbureauMONDEA— Bewakingswet:briefaankabinetCultuurenhetDepartement

CJMaangaandedeinterpretatievandewetronddeinternebewakingsdienstendeaanpassingervanaandevereistenvandebredemuseumsector

— RSZ-werkgeversbijdrageenregelingbinnenparitaircomité329.01

goedkeuring/kennisname

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s

OntwerpantwoordopbriefministerGatzaandeRvBaangaandedevisienotaHorizon M HKA op nieuwe locatie

goedkeuring

Toekomstigebeleidsvisie–beleidsvoorbereidendeopdrachten:1. Analysenoodzakelijkeenwenselijkeinhaalbewegingenmuseale

werking,kennisnameRapportRaadSaaamErfgoedprojecten2. Routeplan2020-2027

goedkeuring

ToekomsttrajectbeeldcultureleenfilmmusealewerkingToekomstscenarioCinemaZuidensamenwerkingmetcultuurhuisDeStudioTijdelijkeverhuisvanCinemaZuidnaarDeStudioNieuwenaamgevingCinemaZuid:MHKADEStudioProductieKaderovereenkomstMHKA–Villanella–praktischeuitwerkingSamenstellingadviesraadfilmwerkingenkrijtlijtenwaarbinnendeadviesraadhaarwerkingvormgeeftEvaluatieCinemaZuid–DeCinema

goedkeuring

ToekomsttrajectnaareenvolwaardigemuseuminfrastructuurvoorVlaanderenInfrastructuurtraject:standvanzaken

kennisname

InstitutioneeltrajectAanwervingsproceduregeassocieerddirecteur

goedkeuring

InstitutioneeltrajectAanwervingsprocedurevoordefunctievanSeniorCuratorenCurator

kennisname

CKV:samenstellingadviesraad kennisname

Aankopenenschenkingen2019Kaderhandgiften/schenkingen

goedkeuring

Vergaderdatabestuursorganen2020 kennisname

AlgemeneVergadering

DeAlgemeneVergaderingoefentdevolgendebevoegdhedenuitconformdewettelijkeverplichtingen:— statutenwijziging;— benoemingenafzettingvanbestuurders;— goedkeuringvanbegrotingenenrekeningen;— vrijwilligeontbinding;— aanvaardingenuitsluitingvaneffectieveentoegetredenleden;— bepalenvandebezoldigingvandecommissarissen;— kwijtingaandebestuurdersenaandecommissarissen;— deomzettingineenvennootschapmetsociaaloogmerkenallegevallen

waarindestatuteneenbeslissingvandealgemenevergaderingvereisen.

Dealgemenevergadering,waarinookalleledenvanderaadvanbestuurzetelen,komtjaarlijkstweemaalsamen,namelijkinmaartomhetjaarverslagenderekeningengoedtekeuren,enindecemberomhetactieplanendebegrotingtebekrachtigen.

DealgemenevergaderingiseensleutelgegevenindegovernancevaneeninstellingalsMHKA.DevzwMHKAteldeop31/12/201933effectieveledenen29ereleden.Deereledenzijnnietstemgerechtigdenwordenuitgenodigdvoordealgemenevergaderinginmaartbijdevoorstellingvanhetjaarverslag.In2019namendrieledeneervolontslagentradendrienieuweeffectieveledentoetotdevzw.Eeneffectieflidwerdbenoemttoterelid.

Defocusvangoedbestuurligtopdewerkingendesamenstellingvanderaadvanbestuurendealgemenevergadering.Daarnaastiserinderelatiestussendebestuurdersenhetmanagementenderelatiesmetdiversestakeholdersaandachtvooreenbredeinvullingvanhetbegripdeugdelijkbestuurdieeenmaatschappelijkverantwoordeaanpakvooropstelt.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

67

DeuitdagingvanhetMHKAbestaaterinomindekomendejareneenduurzamewaardetecreërenvoorallestakeholdersendezelatendoorsijpelennaarallegeledingenindeinstelling.Zowerdenin2018debestuursorganennauwbetrokkenbijdevraagnaarhetprogrammavaneisenenhetonderzoekdatimport.exportArchitecturevoertalsvervolgophunonderzoeksamenmetAnteaGroupenRebelnaardelocatieenprogrammavaneisenvoordenieuwbouwenkregenzein2019eenupdatevandestandvanzaken.

Dealgemenevergaderingbeslisteomhetmandaatvandehuidigecommissa-ris-revisortehernieuwenvooreentermijnvandriejaar.

2 Af

deli

ngsn

ieuw

s

3 Sociaal-economischverslag vandewerking

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

71

3 So

ciaa

l-ec

onom

isch

ver

slag

va

n de

wer

king

Decijfermatigegegevenshierondervermeld,zijneen‘momentopname’.Hetbetreftdeaantallenenbedragenop31/12/2019,m.a.w.geengemiddeldeoverhetjaar.

3.1 OMZETUitgavenversusinkomsten

Totaaluitgaven Totaalinkomsten Groei%inkomsten Resultaatvanhetboekjaar

2012 6.159.021,00 6.022.780,00 5,03 -136.241,00

2013 5.984.123,00 6.001.739,00 -0,35 17.616,00

2014 6.544.419,00 6.631.862,00 10,50 110.813,00

2015 6.286.962,00 6.479.171,00 -2,30 192.209,00

2016 5.980.166,00 6.166.035,00 -4,83 185.869,00

2017 6.600.297,00 6.429.225,00 4,27 -171.072,00

2018 7.885.546,00 7.729.179,00 20,22 -156.367,00

2019 7.130.941,43 7.157.048,68 -7,40 26.107,25

3.2 PERSONEEL Aandeelloonkostenindetotaleuitgaven

Totaleuitgaven Loonkost %tavuitgaven–inv.subsidies

2012 6.159.021,00 3.376.286,00 54,8%

2013 5.984.123,00 3.587.109,00 59,9%

2014 6.586.992,00 3.607.886,00 54,8%

2015 6.286.962,00 3.420.643,00 54,4%

2016 5.980.166,00 3.414.992,00 57,1%

2017 6.600.297,00 3.557.001,00 53,9%

2018 7.885.546,00 3.824.953,00 48,5%

2019 7.130.941,43 3.759.514,84 52,7%

3.3 WERKINGSKOSTEN

Presentatie

TotaleUitgaven Presentatie %totaleuitgaven

2012 6.159.021,00 887.262,00 14,41%

2013 5.984.123,00 683.461,00 11,42%

2014 6.544.419,00 968.469,00 14,80%

2015 6.286.962,00 728.517,00 11,59%

2016 5.980.166,00 885.682,00 14,81%

2017 6.600.297,00 878.377,00 13,31%

2018 7.885.546,00 1.910.611,00 24,23%

2019 7.130.941,43 911.578,74 12,78%

ABCD

TotaleUitgaven ABCD %totaleuitgaven

2012 6.159.021,00 221.695,00 3,60%

2013 5.984.123,00 229.240,00 3,83%

2014 6.544.419,00 266.254,00 4,07%

2015 6.286.962,00 229.240,00 3,65%

2016 5.980.166,00 515.423,00 8,62%

2017 6.600.297,00 596.851,00 9,04%

2018 7.885.546,00 313.619,00 3,98%

2019 7.130.941,43 333.785,49 4,68%

Publiekswerking

TotaleUitgaven Publiekswerking %totaleuitgaven

2012 6.159.021,00 546.476,00 8,87%

2013 5.984.123,00 434.896,00 7,27%

2014 6.544.419,00 488.787,00 7,47%

2015 6.286.962,00 434.896,00 6,92%

2016 5.980.166,00 207.546,00 3,47%

2017 6.600.297,00 246.223,00 3,73%

2018 7.885.546,00 594.069,00 7,53%

2019 7.130.941,43 603.381,77 8,46%

Infrastructuur

Huisvestingenonroerendeinfrastructuur Quaafschrijving

2012 348.000,00 194.068,00

2013 207.569,00 195.202,00

2014 287.822,00 218.574,00

2015 302.411,00 203.104,00

2016 204.823,00 195.493,00

2017 315.323,00 366.706,00

2018 306.706,00 440.656,00

2019 383.834,62 437.356,22

3.4 GROEISUBSIDIESENTOELAGEN

jaar Vl.Gem. %groei stad %groei

2012 4.645.000,00 1,00% 118.348,00 73,02%

2013 4.726.000,00 1,74% 68.349,00 -42,25%

2014 4.727.000,00 0,02% 224.298,00 228,17%

2015 4.615.000,00 -2,37% 75.000,00 -66,56%

2016 4.661.000,00 1,00% 75.000,00 0,00%

2017 4.740.000,00 1,69% 75.000,00 0,00%

2018 5.006.000,00 5,61% 75.000,00 0,00%

2019 5.557.000,00 11,01% 75.000,00 0,00%

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

73

3.5 KUNSTENAARS

Werkingmetkunstenaars 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Actief1 129 162 165 389 358 303 373 339

Passief2 641 644 997 509 561 503 817 660

Totaal 770 806 1.162 898 919 806 1.190 999

1 productie- en aanpassingen van nieuw werk, lezingen, symposia, voordrachten,

kunstenaarsgesprekken, concerten …

2 louter presentatie van de werken zonder interactie: ophangen kunstwerken,

filmen videoprojecties …

4 Verwervingen– Bruiklenen2019

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

77

4 Ve

rwer

ving

en –

Brui

klen

en 2

019

4.1 AANKOPEN2019

AANKOPENVLAAMSEGEMEENSCHAP–MHKA2019

AMVK— Videoklok,1987-2018— 5versus11,1990

CharlemagnePalestine— PlushiannnooInwiennn,2018

IrinaKorina— Yesterday’sSnow/Schneevongestern,2018

IbrahimMahama— Onmonumentalsilences,2018

PeterLand— Girl,2012— Boy,2012

AntonVidokle— Immortalityforall,2014-’18

IonGrigorescu— Iamoriental— Iasi(boek)— Iasi(foto)— Affiche1— Affiche2— Affiche3

Raila— Columnofconcern

LaureProuvost— BeforeBefore,2011

AndrewWebb— HeavenlyFlowers,2014— Crispinsymphony,z.d.

CevdetErek— Ruler1(Cairo,2007)— Ruler1(IstanbulLatin,2008)— Ruler1(Antwerp,2009)

EIGENAANKOPENMHKA2019

JimmieDurham— Rekje

DDTrans— Landscape,2018

PhilippeVanSnick— AgaveAmericana,2019

Anne-MieVanKerckhove— T-shirt,2019

LaureProuvost— Editie,2018

WernerDeVos— Zondertitel(editie),2007

IdrisSevenans— ShelfPublishing,2019

NelAerts— Theservantserves,editie,2019

DoraGarcia— Ialwaystellthetruth,andallmoneyisfalse,editie,2019

Flexboj&L.A.— PortretAMVK,2019— PortretLuc,2019— PortretRinus,2019— PortretRia,2019

4.2 SCHENKINGEN2019

D.D.Trans— Smoke,2017— Couleurs(wasrek),2017— Landscape‘Vive’,2018

InaWudtke— Swinglesson,2013

GalerijDeZwartePanter— 232affiches

HugoHeyrman— Vis,1963

XoánAnleo— Cadeadereacción.ParemosaSIDA,1990— Elcuerpoquesiente,1991— (PROTECCIÓN),1990— Resistencias.Loqueuncuerpopuede,1994— (Ins)urgencia,1992— Nuestradefensa.Nuestrofuturo,1993— Sinfinal,2018— Transmisión.Abrazatucuerpo,2018— Replicante.Noticiasdelfuturo,2018— Cuerposdeseguridad.Legitimadefensa,2018— TestdeTuring:humano/replicante,2018— Estrategiareplicante.Célulasquetransportanoxigneo,2018— Cuerposreplicantes,2018— Hazloviral:noabandonestucuerpo,2018

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

79

4 Ve

rwer

ving

en –

Brui

klen

en 2

019

KasperBosmans— VoorstudieArt’sBirthday2018,2018— VoorstudieArt’sBirthday2019,2018— VoorstudieArt’sBirthday2020,2018

NikitaKadan— Smallhouseforgiants,2012

MaxCouper— Shrinkingbeach,2002— Thewatertractor,2019

HedwigHouben— Phewzlopffffffff,2019— Phewzlopffffffff,2019— Brooms,2019

EricDeKuyper— Theatrumopticum,1993-’95

MichèleMatyn— JennyHaniver,2017-2019

DecollectiewerkingwordtalvelejarenstructureelondersteunddoordeVriendenvanhetMHKAviaschenkingen.Voor2019:

Mapmethoutsnedes— Delas4estacionesyotrosdialogos,4xilografiasVictorRamirez,1991,

JoséM.Sancho

Mapmetmonotypes— Clubdelmono,1991,GabinetdeMonotips

IgnaceVanIngelgom— Middelheim,2006

DennisTyfus— Ondertitelsstempels,2019— Ondertitels(1/100),2019

IvesMaes— Recyclablerefugeecamp,2009

ElsDietvorst— Drijfhout,2015— Drijfhout,2015

PaulVanHoeydonck— Fallenastronautlitho(20/50),2006

VaastColson— Clearlythere’sno‘inhere’without‘outhere’,2017— Sigarenkistje–Invitationtomeetwithkindness(2/66),2007

OtobongNkanga— O8blackstonesoap,2017

IgnaceVanIngelgom— Popov(11/50),2006

Anne-MieVanKerckhoven— VanKerckhovenAnne-Mie(19/30),2004

ErmiasKifleyesus— Hundredtimes(28/100),2014

Rombouts&Droste— Wiezoekt(7/150)

PaulGees— Grafiek,2002

NickAndrews— Wanderingeye

LucDeleu— Xerografiemetvoorstellen,1mx1m

WernerMannaers— Saladdays,bewerktefoto

4.3 WERKENINBRUIKLEENAANHETMHKA

WerkeninlangdurigebruikleenvandeVlaamseGemeenschap

DannyDevos— WurgervanSint-Anneke,1994— Wurger/GazetvanAntwerpen,1994— Wurger/DeNieuweGazet,1994— WurgervanLinkeroever/HetLaatsteNieuws— SonofSan

JanCox— DeMartelgang,eersteval,1980— DeMartelgang,tweedeval,1980— DeMartelgang,derdeval,1980— Hethoofdwordtindezakgedaan,1973— DegeestvanHolofernesmediteert,1973— Hetvolkjubelt,1973

NastioMosquito— TransitorySuppository:Act#IINo.Pruritus.No.Ani— FuckAfrika

OdeDeKort— “0O”— Circle1— Untitled

CatharinaVanEetvelde— ilk<egg_contrapunctus>preparation<chorus>

KasperDeVos— Studienaardeanatomievanhetzijn— Antenna

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

81

4 Ve

rwer

ving

en –

Brui

klen

en 2

019

MaryamNajd— MediterraneanBlanketI

FrankTheys— Dr.YangDan’sCatScan

MiraSanders— InlandVoyagesinanInlandVoyage,2016-2018

OtobongNkanga— TsumebFragments,2015

ArianeLoze— Impotence,2017

WERKENINLANGDURIGEBRUIKLEENVANDEVLEESHAL–MIDDELBURG

OlaVasiljeva— WCride

4.4 BRUIKLENEN2019

4.4.1 Langdurigebruiklenen2019

KabinetvandeVice-eersteministerendeMinistervanBuitenlandseZakenInstitutionelehervormingen,FODBuitenlandseZaken,BuitenlandseHandelenOntwikkelingssamenwerkingP&OGebouwenbuitenlandRoerendPatrimonium–Kunst&Antiek,Karmelietenstraat15,1000Brussel

— PatrickVanCaeckenbergh,Tekening van Oude Bomen, winter 2010-2011,2010,BK7799_M503_1



EU-Berlaymont–EuropeanCommission,Officeforinfrastructureandlogistics,1049Brussel

— MartheWéry,Untitled,1974,S0239— HennySchrijver,Innerlandscape early day,1986,VH0154— HennySchrijver,Innerlandscape late at night,1986,VH0155

VOKA,KamervanKoophandelAntwerpen–Waasland,ZetelAntwerpen,Markgravestraat12,2000Antwerpen

— MichelangeloPistoletto,Cittadellarte,2003,UFO2003_022

HofVanBeroep,Waalsekaai35A,2000Antwerpen— JeanBilquin,Zonder titel,1985,S0086— HugoDeClercq,Mandala,1973,S0108— BernardPagès,Crayon Petite Maille,1974,S0022— BernardPagès,Crayon, Grande Maille,1974,S0020— BernardPagès,Crayon Maille Moyen,1974,S0021— BernardPagès,Doré, Grand Maille, petite pinceau,1974,S0017— BernardPagès,Doré, Maille moyenne, petite pinceau,1974,S0018— BernardPagès,Doré, petite Maille, petit pinceau,1974,S0019

— BernardPagès,Zonder titel (Grillage Triple Torsion Maille de 10 mm),1971,S0016

— LaurentCruyt,Zonder titel (testbeeld),s.d.,S0103— BerlindeDeBruyckere,Zonder titel,1994,BK6867_D— BerlindeDeBruyckere,Zonder titel,1994,BK6867_E— J.C.Farhi,Jack and Jill,1986,S0136— DréSprankenis,Winipeg,1973,S0219— ThéVanBergen,Zwart-wit-zwart,1979,S0225— GeorgesFlips,Cyclus,1988,S0139— L.VanMalderen,Mégalithes 54 + 122 + 124,1979,S0230— L.Gerdes,Schwarzes Bild VI,1987,S0011— L.Gerdes,Schwarzes Bild VII,1987,S0012— WillyVanSompel,Ondergaand in het Westen,1983,BK5762_M87— J.deGuimarães,Ange Blue,1983,S0005— DanielDezeuze,Claie inachevée,1974,S0007— WalterSwennen,Zonder Titel 1,2005,M00120— WalterSwennen,Zonder Titel 2,2005,M00121

UIA,UniversiteitAntwerpen,Universiteitsplein,2610Wilrijk— PolMara,Niche de ma poule aux diamants,1980,S0183— EddyNolf,Zonder titel,1978,S0195— HugoDeclercq,Mandala,1973,S0109— CelOverberghe,Zonder titel,1958,S0200— YvesDeSmet,Hammering, snowing, eating & pouring,1973,S0123— PhilippeVandenberg,Zonder titel,1981,S0227

AllenandOveryLLP,Antwerpen,België— JanenPaulSchietekat,Herinnering aan een reis,1987,BK5575_M57— KoenvandenBroek,190 #1,2004,BK7658_M419— Panamarenko,Copyright Panamarenko,2005,S0340— GertRobijns,Untitled (replica Frize),2003,BK7521_M360— BernardFrize,Ouverture (Overture),1998,BK7195_M210— PieterLaurensMol,Specific Impulse,1985,BK5759_M84— GuillaumeBijl,Sorry,2014,M00228— JamesCasebere,Cell with Rubble,1997,BK6933_M165— ManondeBoer,Untitled (Sylvia & Annemiek),2001,BK7674_M429— BartStolle,Debris,2011-2012,BK7798_M502— DonaldJudd,Untitled,1988,BK7213_M220A_ J

AllenandOveryLLP,Brussel,België— DavidNash,Crack and Warp Column,1996,BK6934_M166— PaulCasaer,Hert,1994,S0068— LucTuymans,Altar,2002,BK7409_M267— KateBlacker,Portable Glory,1986,BK5217_M30— OlgaTobreluts,Modernisation,partIII,2002,S0485_03— WilliamSweetlove,Muse,s.d.— Panamarenko,Panamarenko. Thermo Voltaic Convertor,2001— Panamarenko,Panamarenko. Scotch Gambit,2002— Panamarenko,Panamarenko. Das Flugzeug,1968— Panamarenko,Panamarenko. Atom and Manpower,1975— Panamarenko,Panamarenko,1978— Panamarenko,Panamarenko. Raven’s Variable Matrix,2000— VahramAghasyan,The Ruins of our Time,2007,BK7728_M477— RomaPas,Zonder titel,2002,VH0286a— RomaPas,Zonder titel,2002,VH0286b— GuyMees,Lost Space,1991,BK5971— DirkBraeckman,M.F.-G.D.-99,2000,BK7266— CharifBenhelima,Minus Two,2006,BR07_DB07— CharifBenhelima,Permanent Address,2006,BR07_DB10— CharifBenhelima,Playtime,2005,BR07_DB11

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

83

4 Ve

rwer

ving

en –

Brui

klen

en 2

019

— CharifBenhelima,Park,2005,BR07_DB09— JanVercruysse,Agnes Sorel ou les Avant-Gardes,1988,BK6094— VanessaVanobberghen,Tracing Cheikh Anta Diop,2014,S0494— JohnBaldessari,Throwing 3 Balls in the Air to get a Straight Line

(best of 26 attempts),1973,M00063— SergeyBratkov,Portrait of the Lawyer and his wife,2000,BK7491_M343— JanCox,Papageno,1976,S0491_32— JanCox,Papageno,1976,S0491_33— TinaGillen,Waterschute I,1999,BK7060_M206— RobertZandvliet,Zonder Titel,1999,BK7042_M201

VlaamseOverheid–DepartementInternationaalVlaanderen–Buitenland,VlaamsHuisMadrid,Spanje

— JuanMuñoz,Conversation piece with a stick,1994,BK6846/M148— JorisGhekiere,Zonder Titel,2008,BK7712/M461

VlaamseOverheid–DepartementBuitenlandseZaken–AlgemeneAfvaardigingvandeVlaamseRegeringinWenen,Oostenrijk

— CarlaArocha,Persiana,2004,BK7828_M532— HichamBenohoud,Petites Images coupées,2004,BK7623_M391— BertDeBeul,Zonder Titel,1994,BK6921_M160B— BertDeBeul,Zonder Titel,1994,BK6921_M160D— RaoulDeKeyser,Maaigem en Kabinet,1991,BK5914— JefGeys,Een dag, een nacht, een dag,2002,BKW00009_1— JefGeys,Zonder titel,2002,BKW00009_4— JorisGhekiere,Zonder titel,2007,BK7713_M462— WalterSwennen,Popelier + poppermeke,s.d.,BK7688_M440C— WalterSwennen,Zonder titel,s.d.,BK7688_M440G— WalterSwennen,Zonder titel,s.d.,BK7688_M440K— WalterSwennen,Zonder titel,s.d.,BK7688_M440N— LucTuymans,Shore,2005,BK7645_M410— LucTuymans,Niks,2003,UFO35— LucTuymans,Die Zeit,1994,BK6923_M162— LucTuymans,Het gesprek,1995,S0286— LucTuymans,Firewood,1994,BK6922_M161— KoenvandenBroek,190 #2,2004,S0390

VanInnis&Delarue,KantoorAntwerpen,België— Panamarenko,Reis naar Egypte I,1990,M00081— Panamarenko,Reis naar Egypte II,1990,M00082— KoenvandenBroek,Orange Border,2001,BK7658_M420— PeterRogiers,Zonder titel,1998-1999,BK7035_M194— Ben,C’est le courage qui compte,1987,S0027

CabinetofCommissionerMarianneThyssen,Employment,SocialAffairs,SkillsandLabourMobilityEuropeanCommission,Brussels,Belgium

— AnaTorfs,Toast,2003,BK7613_M384— KoenvandenBroek,Zonder titel,2013,S0490— Panamarenko,Blimp,2013,S0480

VlaamseOverheid–KabinetvanVlaamsministercultuur,media,jeugdenBrusselSvenGatz,Brussel,België

— DannyMatthys,Terras,1974,S0386— Jean-MarieBijtebier,Untitled,1997,BK6945_M172— AlainArias-Misson,The G D Public Poem,1968-2011,S0446— AlainArias-Misson,Poemx, the Baptismal Public Poem, Knokke,

1970,S0447— EddyDeVos,Mexican Revolution,1996,BK7040_M199B

— Denmark,Six Days a Week,1998,BK7201_M216— RaoulDeKeyser,Zonder Titel,1988,BK5634_M66— RaoulDeKeyser,Centrum,1991,S0411— BertDeBeul,Zonder titel,1994,BK6921_M160C— MichelangeloPistoletto,Zonder Titel,2004,M00036a— PaulDeVree,People,1974,BK3954— KerimRagimov,Human Project: Portrait n°13,1994-2003,S0288— DavidClaerbout,Nasty Girl (Christmas Wishes),2012,BK7806_M510— DavidClaerbout,Untitled (communist girl),2012,BK7807_M511— DavidClaerbout,Untitled (Meditation without feet),2012,BK7805_M509— BerlindeDeBruyckere,Zonder Titel(selectie3tekeningen),1994,BK6867— PaulDeVree,Love,1976,BK3350— ThierryDeCordier,Le discours Alpin,1987,BK5610_A— RaoulDeKeyser,Maaigem en kabinet,1991,BK5914

UNAIDS,ZwitserlandenDepartementInternationaalVlaanderen,Brussel,België

— DavidNash,Vessel and Volume,1986,BK5493_M46— TeunHocks,Untitled,1989,BK5909_M103

KabinetvanVlaamsMinistervanBegroting,FinanciënenEnergie,BartTommeleinKreupelenstraat2,1000Brussel

— EricColpaert,Les promeneurs,1987,BK5910_M104— HichamBenohoud,Salle de classe (serie 2, 2000-2002),2000-2002,

BK7624_M392— ThierryRenard,Zon-en feestdagen,1999,BK7061_M207— DannyMatthys,Beneficio Guatemala,2010,S0460_01— DannyMatthys,Close reading,201,S0460_02— DannyMatthys,Massive Gold,1979-2010,S0460_20— DmitryGutov,But, for true need – You heavens, give me that patience,

patience I need. “Or in a nutshell Patience”,2013,S0487— MarinKasimir,Labor & Artifex,1989,BK7030_M190— MarcVanderleenen,Zonder titel nr 2007,BK7038_M197B— MarcVanderleenen,Zonder titel nr 974,BK7038_M197A

StaatssecretarisvoorBestrijdingvandesocialefraude,PrivacyenNoordzee,PhilippeDeBackerFinanceTower,Kruidtuinlaan50bus155,1000Brussel

— LucTuymans,Worshipper,2005,BK7641_M406— RicardoBrey,Birthplace,2014,M00211— AltheaThauberger, Hiker’s Bliss (not afraid to die),2003,BK7565_M365— LidwienvandeVen,Untitled,2000,BK7261_M231— RonnyDelrue,Zonder titel,1996,BK7027_M188A— RonnyDelrue,Zonder titel,1997,BK7027_M188B— RonnyDelrue,Zonder titel,1997,BK7027_M188C— BertDeBeul,Zonder titel,1993,BK6921_M160A

BurgemeesterenSchepenen,StadTongeren,AcPraetorium,PatrickDewaelMaastrichterstraat10,B-3700Tongeren

— NicolàsUriburu,Project coloration Trafalgar Square Fountains,1974,S0224— RicardoBrey,Birthplace,2014,M00211— IdoBar-El,Untitled,2000,BK7313_M249— BertDeBeul,Untitled,1992,BK6126_M126

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

85

4 Ve

rwer

ving

en –

Brui

klen

en 2

019

VlaamseOverheid,AgentschapBinnenlandsBestuur,AfdelingOost-VlaanderenKoninginMariaHendrikaplein70bus1,9000Gent

— GeryDeSmet,Sociale Controle,1998,BK7290_M242B— GeryDeSmet,Kost en inwoon,2001,BK7290_M242C— GeryDeSmet,Als bouwen kunst wordt,2001,BK7290_M242E— DannyMatthys,Vertikalen, begrenzing van weiland,1974,S0318— MarcMaet,Het Hart,1984,BK7683_E

ProvincieOost-Vlaanderen,ambstwoningvandegouverneur,Vlasmarkt11,9000Gent

— RaoulDeKeyser,Pénétrant,1995,BK6961_E

KabinetMaggieDeBlockMinistervanSocialeZakenenVolksgezondheidKruidtuinlaan50bus175,1000Brussel

— MichelMouffe,La limite des anges,1999,BK7043/M202— WoutVercammen,Massa’s,1972,BK7837_M531— MahaMaamoun,Cairoscapes,2003,BK7835_M529(3vande7)

AmbassadevanBelgiëinIndia,NewDelhi,India50nShantipath,Chanakyapuri,NewDelhi

— BoranHansda,Kanhu portrait,2008,BK7702_M452_C— BoranHansda,Sidhu portrait,2008,BK7702_M452_B— CKRajan,Untitled,1992-1996,BK7653_M416(6collages)

AmbassadevanBelgië:AlgemeneAfvaardigingvandeVlaamseRegeringKoninginnegracht86,2514AJDenHaag,Nederland

— NadiaNaveau,Mr. Bunnykins Autumn Days,2008-2012,S0473— JanCox,Oh! Those Voices, Boston, 1972,1972,S0491_25— RenéHeyvaert,Untitled,1974-1981,S0408_08— RenéHeyvaert,Untitled,1974-1981,S0408_07— RenéHeyvaert,Untitled,1974.1981,S0408_14— LucTuymans,Plant,2003,BK7678_M4334— PaulDeVree,A Rose,1964-1965,U_2002_3— PaulDeVree,Coscienza,1975,BK7615_M386— PaulDeVree,Rose,1971-1981,BK7287_M239_10— PaulDeVree,Het leven is een baccarat,1966-1981,BK7287_M239_02— PaulDeVree,Une autre histoire d’O,1966-1981,BK7287_M239_01— PaulDeVree,Homage to Mrs. Martin Luther King,1968-1979,

BK7286_M238_04— PaulDeVree,Toute prédication,1966-1979,BK7286_M238_01— WoutVercammen,Vlaams Landschap,1972,S0234— Panamarenko,Pepto Bismo (studie),1990-1995,P109— Panamarenko,Antwerpse Luchtschipbouw 4 juni-31 augustus 2005,2005— DannyMatthys,Zonder titel— JanVercruysse,Fontaine/Lustre,1991,BK6098— JanVercruysse,Facile à Faire,1989,BK6096— HansOpdeBeeck,Merry Go Round,2005,UFO_081— WalterSwennen,Zonder titel,s.d.,BK7688_M440D— WalterSwennen,Zonder titel,s.d.,BK7688_M440I— WalterSwennen,Zonder titel,s.d.,BK7688_M440O— WalterSwennen,Zonder titel,s.d.,BK7688_M440M

NationalMuseumofContemporaryArt,Athens(EMST),Athens,GreeceKalliroisAv.,11743Athens,Greece

— DannyMatthys,Vivre D’Abord,1979,BK7573_M368— DannyMatthys,Brabantdam 59,1975

KabinetGeertBourgeois,Minister-presidentvandeVlaamseRegeringenVlaamsMinistervanBuitenlandsBeleidenOnroerendErfgoedMartelaarslein19,1000Brussel

— FredBervoets,Liefde aan de Schelde,2007,BK7647_M411— FredBervoets,Zonder Titel,2009,S0424_1— FredBervoets,Zonder Titel,2009,S0424_2— FredBervoets,Zonder Titel,2009,S0424_3

KabinetLiesbethHomans,Viceminister-presidentvandeVlaamseRegeringenVlaamsMinistervanBinnenlandsBestuur,Inburgering,Wonen,GelijkeKansenenArmoedebestrijdingArenbergstraat7,1000Brussel

— DanVanSeveren,Zonder Titel,1992,BK6055_M115

MuseumHofVanBusleydenFrederikdeMerodestraat65,2800Mechelen

— JimmieDurham, Tower,2009,BK7723_M472

DOMITYSEmeraldHavenLéonStynenstraat40,2000Antwerpen

— LucTuymans,Ballroom Dancing,2005,BK7642_M407— VaastColson,Kalpetran,2003,BK7611_M382— PhilipHuyghe,Double Portrait (left),1997,BK6929_A

EuropeseRekenkamer12,rueAlcideDeGasperi,L-1615Luxemburg

— ArthurEranosian, Dageraad,2018,S0585— MelissaGordon,Material Evidence(WallCroppingI),s.d.,VH1004— MelissaGordon,Material Evidence(WallCroppingII),s.d.,VH1005— LucTuymans,Surrender,2014,BK7827_M531— WalterSwennen,Zij die van hier zijn zijn van hier,2007,BK7649_M413— DirkBraeckman,R.P.- B.X.- 00,2000,BK7267— FikVanGestel,Toscana II,1995,BK6967_M176— Jean-MarieBytebier,Zonder titel,1997,BK6944_M171— FredBervoets,Zelfportret in huiskamer,1991,BK6121_M121

AIRAntwerpenVZWPloegstraat27,2000Antwerpen

— WalterSwennen,Zonder titel,1982,BK5124_M2

4.4.2 Tijdelijkebruiklenen2019

DePont,Tilburg,NederlandTheReturn29.06.2019—17.11.2019

— LucTuymans,Antichambre,1985,BK5777_M92— LucTuymans,La Correspondance,1985,BK7270

DraiflessenCollectiongGmbH,Mettingen,DuitslandFaith19.05.2019—18.08.2019

— FrancisAlÿs,When Faith Moves Mountains,BK7510

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

87

4 Ve

rwer

ving

en –

Brui

klen

en 2

019

MuseumofModernArtinWarsaw,Warschau,PolenTheAnti-fascistExhibition30.08.2019—17.11.2019

— GoshkaMacuga,On the Nature of the Beast,2009,BK7732_M481

TheLosAngelesCountyMuseumofArt,LosAngeles,VerenigdeStatenvanAmerikaTheAllureofMatter:MaterialArtfromChina02.06.2019—05.01.2020

— PengYu, Exile,2000,M00033

MunchmuseetOslo,Oslo,NoorwegenMoonrise.Dumas-Munch29.09.2018—13.01.2019

— MarleneDumas,Sacrifice,1993,BK6152_M134

CentroCalegodeArteContemporanea,SantiagodeCompostela,SpanjeRenéHeyvaert08.03.2019—16.06.2019

— RenéHeyvaert,Untitled,1981,S0393

Wiels,CentrumvoorHedendaagseKunst,Brussel,BelgiëMultipleTransmissions:ArtintheAfropolitanAge25.05.2019—18.08.2019

— JeanKatambayi, Trotation,1992,S051

ClubSolo,Breda,NederlandJulikaRudelius26.01.2019—03.03.2019

— KokaRamishvili,War from my Window,1991-1992,S0435_3— KokaRamishvili,Change,2005,S0435_1

ClubSolo,Breda,NederlandMerijnBolink19.05.2019—23.06.2019

— C.K.Rajan,Untitled,1992,BK7653_M416

CultuurcentrumHasseltVZW,Hasselt,BelgiëFestivalvandeControle24.03.2019—16.06.2019

— TausMakhacheva,Tightrope,2015,S0504_2

NetwerkAalst,Aalst,BelgiëDialogueswithpeople,ImogenStidworthy06.04.2019—23.06.2019

— ImogenStidworthy,I hate,2007,BK7696_M447

LECAP–Centred’ArtsPlastiquesdeSaint-Fons,Saint-Fons,FrankrijkTausMakhacheva13.04.2019—08.06.2019

— TausMakhacheva,Types du Caucase,2013,S0504_3

MuseumofModernArtplusMuseumofContemporaryArtMetelkova,Ljubljana,SloveniëSouthernConstellations:ThePoeticsoftheNon-Aligned07.03.2019—31.08.2019

— BabiBadalov,I am Euromental,2015,BK7896

GalerieSofieVandeVelde,Antwerpen,BelgiëGroupShow,TheBareNecessity16.03.2019—05.05.2019

— CharlottePosenenske,Vierkante Buizen Reeks DW,s.d.,BK7846

FondazionePrada,Milaan,ItaliëSanguine.LucTuymansonBaroque18.10.2018—25.02.2019

— LiliDujourie,The Kiss,1986,BK5216_M29— JanVercruysse,Atopies (VIII),1986,BK7249_A-G— BruceNauman,Good Boy, Bad Boy,1982,BK5953_M111— BerlindeDeBruyckere,In Flanders Fields,2000,BK7276_M235

DeLeerexpert/Ziekenhuisschool,Antwerpen,BelgiëShowingOffFour28.02.2019—22.03.2019

— LawrenceWeiner,XXY Y,2011,M00151— OtobongNkanga,Black Stone (Carved to flow),2018— AlexanderLee,The botanical Factory 3,2017— TausMakhacheva,Tightrope,2015— AllanSekula,Harmony Ball Herman Melville Pot Bely— AllanSekula,Vintage handmade boat— AllanSekula,Lego Maersk Sealand Container Ship— AllanSekula,Ebi Plastic Sushi

RogerRaveelmuseum,Machelen-Zulte,BelgiëHommageaanJefCornelis15.06.2019—15.10.2019

— GuillaumeBijl,Compositions trouvées(A’L’AFFICHEProchainement),1994,BK6136

— PaulDeVylder,Het Theorema van Zeuxis,BK6865— JefGeys,Villa M. te Zedelgem – Loppem – 1989 – Stéphane Beel,1991,

BK5929_A— JefGeys,Villa M. te Zedelgem – Loppem – 1989 – Stéphane Beel,1991,

BK5929_a1— GuyMees,Espace Perdu,1964,BK6078— GuyMees,Portretten,1969,BK7207— JanVercruysse,La Feinte,1982,BK6855— JanVercruysse,Fontaine/Lustre,BK6098— GertVerhoeven,Geelkopje,1996,BK6904— LiliDujourie,Koraal,1978,BK6158— LiliDujourie,Passion de l’été pour l’hiver (Oostende),1981,BK6161— EugenioDittborn,The 15th History of the Human Face

(The Children of Breughel),1993,BK6853_M144— LucTuymans, Ijzertoren,1995,BK6871— RiaPacquée,Zonder titel van 1-9,1992,BK6182— LeoCopers,Gouden Strop en Stoel,1979,BK5203_M16— PatrickVandenEynde,Zwarten,1995,BK6903

VeilinghuisBernaerts,Antwerpen,BelgiëKontrapunt16.05.2019—29.05.2019

— DannyDevos,Jockel, The Murders of Jutta Rahn, Klara Tesmer and Maria Hettgen,1993,BK007946_01

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

89

4 Ve

rwer

ving

en –

Brui

klen

en 2

019

ContemporaryArtCentre,Vilnius,LitouwenBloodandSoil:DarkArtinDarkTimes14.06.2019—18.08.2019

— IzmailEfimov,32 Aquarel Paintings,s.d.vanM00284_01totM00284_32— DonnaKukama,Not Yet (and No One Knows Why),2009,S0496

MuseumE–Immaculata,Edegem,België,08.11.2018—09.04.2019

— VaastColson,No more Superheroes,2001,M00159— VaastColson,“CONTAINERS & ACOUSTICS. We’ re in toghether,

you’re in it alone Type (John)”,BK7832_M527— VaastColson,Goofy,s.d.,S0564— VaastColson,Quest Object,2013,M00178— VaastColson,I am a son, a colson,2014,S0527— VaastColson,Screwed, een selectie aangepaste ophangsystemen,

2011,S0458— VaastColson,Wishing Well Edition,2011,M00157

MuseumE–Immaculata,Edegem,België11.06.2019—31.12.2019

— BerlindeDeBruyckere,Zonder titel,1994,BK6867/E— BerlindeDeBruyckere,Zonder titel,1994,BK6867/G— BerlindeDeBruyckere,Vrouw in Boom,1995,BK6867/K— JanCox,Zonder titel,1978,S0491_46— WalterSwennen,Leeuw,2007,BK7686_M438— JuanMunoz,Conversation piece with a stick,1994,BK6887_M184— KatiHeck,Mucki Veteran,2014,M00229_01— AlainArias-Misson,The Congress of the Birds,1979,M00237

CentraleforComtemporaryArt,Brussel,BelgiëRESISTANCE26.09.2018—27.01.2019

— RobertFilliou,Boîte Optimiste n° 2 – Vive le marriage,1969,M00007— RobertFilliou,Optimistic Box n° 1,1968,M00006

Base-AlphaGallery,Antwerpen,BelgiëWITHALITTLEHELPFROMMYFRIENDS29.08.2019—05.10.2019

— Sven’tJolle,De betere klasse heeft ook recht op ontspanning: jong en onwetend en arbeider met ballonmuts,1998,BK7269_A_B

CentrePompidou,Parijs,FrankrijkExtra!Lefestivaldeslittératuresvivantes11.09.2019—15.09.2019

— AlainArias-Misson,Vietnam Public Poem, Brussels,1967,S0445— AlainArias-Misson,Poemx, the Baptismal Public Poem, Knokke,

1970,S0447— AlainArias-Misson,Chomsky Generative Grammar Public Poem,

Brussels,1972,S0448

MuseumM,Leuven,BelgiëRenéHeyvaert28.09.2018—10.02.2019

— GuyMees,Imaginair Ballet,1998,BK7206— RenéHeyvaert,Zonder titel,1981,S0393— RenéHeyvaert,Zonder titel,1974-1975,S0392— RenéHeyvaert,Zonder titel,1976,S0407— RenéHeyvaert,Zonder titel,s.d.,S0408_05— RenéHeyvaert,Zonder titel,s.d.,S0411— RenéHeyvaert,Zonder titel,s.d.,S0410

CultuurcentrumKnokke-Heistvzw,BelgiëStephanBalkenhol27.10.2018—13.01.2019

— StephanBalkenhol,Eckfigur,1999,BK7199_M214

VanAbbemuseum,Eindhoven,NederlandTausMakhacheva:Storeroom22.09.2018—06.01.2019

— TausMakhacheva,Way of an Object,2013,S0504_1

MuseumDhondt-DaenensTransitorySuppository13.10.2019—12.01.2020

— NastioMosquito,Transitory Suppository: Act # II No. Pruritus. No. Ani,2016,BK008201

VZWKunst–StichtingIjsbergStadsfestivalDamme201913.09.2019—08.12.2019

— BerlindeDeBruyckere,Maria Cossijns,1994,BK6867_F— BerlindeDeBruyckere,Zonder titel,1995,BK6867_M— BerlindeDeBruyckere,Hangen in Boom,1995,BK6867_O— BerlindeDeBruyckere,Zondr titel,1995,BK6867_P

DeArtesisPlantijnHogeschoolAntwerpenArticulate/TempusFlux23.10.2019—25.10.2019

— BEN(Vautier),Pianofluxusconcert,s.d.,BR54

BoghossianFoundation–VillaEmpain,Brussel,BelgiëOfLinksandExiles15.11.2018—03.02.2019

— HassanDarsi,Portraits de Famille, Série V: Souk Had Oulad Fraj,2004,BK7636_M404

HetZoekendHert,Antwerpen,BelgiëHetdansendedenknvanhetzoekendhert11.09.2019—30.10.2019

— JanCox,The Dancers (2),1962,S0491_23

DocumentaundMuseumFridericianum,Kassel,DuitslandAMVK09.11.2018—24.02.2019

— Anne-MieVanKerckhoven,Videoklok,1987,BK2019_01— Anne-MieVanKerckhoven,Attributen en Substantie,1994,BK6894— Anne-MieVanKerckhoven,5 versus 11,1990,BK2019_02— Anne-MieVanKerckhoven,Destructief intellect met te flauw verleden,

1976,BK7529,— Anne-MieVanKerckhoven,Van Boeken Dromen,BK7545

BoghossianFoundation–VillaEmpain,Brussel,BelgiëEkphrasis.WritinginArt24.10.2019—09.02.2020

— JefGeys,!Vrouwenvragen?,1965-2004,BK7524_M363

MuseumHofvanBusleyden,Mechelen,BelgiëSemi-permanentecollectie17.06.2018—16.06.2019

— PascaleMarthineTayou,Pascale’s Eggs,2014-2018,BK007986

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

91

4 Ve

rwer

ving

en –

Brui

klen

en 2

019

Mu.ZEE,Oostende,BelgiëGuyMees–TheWeatherisQuiet,CoolandSoft24.11.2018—10.03.2019

— GuyMees,Happening News 11, 1965, nr 5. Guy Mees, Hugo Heirman, Panamarenko

— GuyMees,Portretten,1969,BK7207— GuyMees,Portretten,1971,BK7309_M245— GuyMees,Portretten,1974,BK7308_M244— GuyMees,Zonder titel (trap),UFO2008_008— GuyMees,Trap— GuyMees,Water te Water,1970,S0278

CultuurcentrumStrombeek,Grimbergen,BelgiëDisplacementandTogetherness18.10.2019—10.12.2019

— 16archiefstukkenICCArchiefAndréCadere

ADNPlatform,SantCugatdelValles,SpanjeFingersCrossed14.12.2019—15.04.2020

— NicolasUriburu,Kleuringen:kleuringvanhetBonapartedok,Antwerpen,1974

5 Bezoekersaantallen 2019

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

95

5 Be

zoek

ersa

anta

llen

201

95.1 BETALENDEBEZOEKERS2019–MUSEUM

Totaal jan febr maart april mei juni juli aug sept okt nov dec

Museumticketsstandaard 14.758 1.014 1.434 1.695 1.646 1.642 717 760 916 262 1.607 1.604 1.461

Standaardinkomticket 9.629 607 684 1.087 860 667 449 718 764 242 1.168 1.210 1.173

BetaaldaanbodPubiekswerking 5.129 407 750 608 786 975 268 42 152 20 439 394 288


Museumticketsreductie 24.666 1.301 2.081 2.990 2.232 1.930 1.311 1.399 1.963 1.054 3.013 3.025 2.367


Museum–anderebezoekersmetreturn

10.526 641 607 974 621 729 505 729 855 1.189 1.348 1.159 1.169

Returnandere(ruilovereenkomsten),o.a.

Vouchers 1.376 27 15 34 26 22 15 110 209 874 2 20 22

Museumpas 7.213 375 499 761 422 589 344 474 461 229 1.094 962 1.003

…


SubtotaalMuseumBetaald(standaard+reductie)

50.030 2.976 4.152 5.689 4.499 4.301 2.533 2.888 3.734 2.505 5.968 5.788 4.977

Subtotaal Museum Betaald in 2018 (standaard + reductie)

70.646

5.2 GRATISBEZOEKERS2019–MUSEUM


Museum–gratiskassa 16.140 1.838 2.327 893 952 772 1.069 358 4.511 240 1.688 901 611

Bezoekersgratiscollectiezone 28.520 808 489 2.406 1.292 213 1.691 2.703 2.574 5.019 4.447 3.547 3.331

SubtotaalMuseumGratis(gratisaankassa+CollZone)

44.660 2.646 2.816 3.299 2.244 985 2.760 3.061 7.085 5.259 6.135 4.448 3.942

Subtotaal Museum Gratis in 2018 (gratis kassa + Coll Zone)

51.911

TOTAALBEZOEKERS(gratisenbetalend)

94.690 6.430 7.457 11.394 8.035 5.499 6.984 8.652 13.393 12.783 16.530 13.783 12.270

TOTAAL BEZOEKERS in 2018 (gratis en betalend)

122.557

5.3 BEZOEKERSFILMWERKING2019


CinemaZuid/DeCinema 22.627 1.991 3.766 2.986 1.835 1.823 0 0 0 1.392 1.868 3.917 3.049

Reguliereprogrammering 17.655 1.630 2.347 1.906 1.528 1.558 1.392 1.838 3.043 2.413

Bemiddeling(onderwijs) 4.972 361 1.419 1.080 307 265 30 874 636

5.4 EXTRAMUROS

Geenprojecten.

5.5 PANAMARENKOHUIS


Panamarenkohuis 80 20 30 30 0 0 0 0 0 0 0 0 0

2019TotaalMHKA(Museum+Film)betalend 72.657TotaalMHKAGratis 44.660

TOTAALMHKA 117.317

Leesook2.3.1Lokaalgeworteld,internationaalverankerd.

5.6 ANALYSEBEZOEKERS

5.6.1 Analysediversiteitbetalendebezoekers(herkomstlanden)

Herkomstland jan febr maart april mei juni juli aug sept okt nov dec Totaal %

Nederland 602 584 930 740 514 555 533 815 494 979 1.145 1.049 8.940 50,2

Frankrijk 115 212 276 377 155 104 121 217 85 261 261 244 2.428 13,6

Duitsland 96 69 234 238 210 194 187 219 216 394 171 194 2.422 13,6

Verenigdkoninkrijk 27 99 121 121 101 50 82 83 86 108 78 83 1.039 5,8

Verenigdestaten 19 25 40 60 31 54 41 27 31 54 39 36 457 2,6

Italie 29 41 43 56 18 33 56 101 40 50 47 26 540 3

Rusland 22 47 41 47 60 21 29 41 39 38 31 22 438 2,5

China 24 34 32 38 17 20 37 22 27 47 16 30 344 1,9

Zwitserland 17 7 11 25 63 17 26 40 15 30 24 13 288 1,6

Japan 23 33 21 17 18 13 14 27 22 21 29 14 252 1,4

Spanje 4 24 18 20 10 8 12 29 13 16 13 17 184 1

Australie 4 8 1 11 6 20 22 22 22 18 11 24 169 0,94

Polen 2 9 15 8 12 8 19 21 9 13 23 15 154 0,86

Canada 5 6 13 10 7 8 17 22 9 14 14 16 141 0,79

Totaal 989 1.198 1.796 1.768 1.222 1.105 1.196 1.686 1.108 2.043 1.902 1.783 17.796

Overige 2.080

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

97

5 Be

zoek

ersa

anta

llen

201

95.6.2 Spreidingbezoekersbinnenland

Spreidingbezoekersbinnenland 2019 2018

ProvincieAntwerpen2000-2999 23.285 32.022

Oost-Vlaanderen8550en9000-9999 3.245 4.853

BrusselsGewest1000-1299 3.312 3.491

VlaamsBrabant1500-1999en3000-3499 1.784 2.950

West-Vlaanderen8000-8999 1.401 2.041

Limburg3500-3990 953 1.340

Luik4000-4990 312 316

WaalsBrabant1300-1495 107 190

Henegouwen6000-6599en7000-7999 149 165

Luxemburg6600-6997 29 137

Namen5000-5999 69 89

Totaal 34.646 47.594

SpreidingbezoekersStadAntwerpen 2019 2018

Antwerpen2000 6.352 10.144

Antwerpen2018 3.131 3.759

Berchem2600 1.061 1.493

Borgerhout2140 887 1.148

Antwerpen2060 583 983


Wilrijk2610 573 807

Deurne2100 722 799

Ekeren2180 296 366

Merksem2170 312 331

Hoboken2660 329 281



BerendrechtZandvliet2040 299 130

Totaal 15.395 21.469

5.6.3 Leeftijden

2019 2018

Kind0–6jaar 710 763

Kind7–12jaar 1.372 1.363

Kinderen12–17jaar 908 1.016

Jongeren18–25jaar 10.500 10.033

60plus 4.255 11.078

5.7 DIGITALEBEZOEKERSAANTALLEN

5.7.1 Socialmedia:resultatenpertentoonstelling

januari2019—mei2019:LaureProuvost

Facebook

Posts Nieuwevolgers Events

Van13.205naar13.887=+682

Twitter

Tweets Nieuwevolgers

Van3.449naar3.500=+51

Instagram

Posts Nieuwevolgers

Van9.550naar12.550=+3000

juni2019—september2019:AMBERES

Facebook

Posts Nieuwevolgers

Van13.887naar14.223=+336

Twitter


Van3.500naar3.551=+51

Instagram

Posts Nieuwevolgers

Van12.550naar14.400=+1850

oktober2019—december2019:MarcelBroodthaers

Facebook

Posts Nieuwevolgers

Van14.223naar14.554=+331

Twitter


Van3.551naar3.560=+9

Instagram

Posts Nieuwevolgers

Van14.400naar16.000=+1.600

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

99

5 Be

zoek

ersa

anta

llen

201

95.7.2 WebsiteMHKA.be

Websitemuhka.be01.01.2019—31.12.2019

Uniekepaginabezoekenhomepage 162.767

Gemiddeldetijdoppagina 58sec

Bouncepercentage Tussen39,35%en40,07%

5.7.3 Onderzoeks-ententoonstellingsplatformen

Ziehoofdstuk2.2.5.5Digitalebezoekersaantallen–onderzoeks-ententoonstellingsplatformen.

6 MHKA Tentoonstellingen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

103

6 M

HKA

Te

ntoo

nste

llin

gen

6.1 LAUREPROUVOST–AM-BIG-YOU-USLEGSICON08.02 — 19.05.2019M HKA, Antwerpen | 2e verdieping

Dezetentoonstellingwasdetotdangrootsteexpositievanhetwerkvankun-stenaresLaureProuvost.ZeboodeenbreedoverzichtvanProuvostscarrière,meteenbelangrijkeselectievanhaarvormende“monoloog”-videowerkentotenmethaarrecentegroteinstallaties,entrachttezohetwerktetonenvaneenkunstenaresdiedoordiverseartistieketaleneencomplexdenkpatroonontwikkelt.DezeretrospectievenameenduikindefilosofischedieptesvanProuvostswerk,evenalsindenotiesvanhetpreverbaleendestrijdigheiddaarvanmethetverbale.

DetentoonstellingtoondeeenomvangrijkgedeeltevanhetwerkvanProuvostmeteenbijzondereaandachtvoordedenkwijzediedekunstenaresontwikkeltomdecomplexetoestandvanhetmentaletekunnenbeschouwen.Haarwerkenvindenhunweerklankindebelangrijkewetenschappelijkefilosofischeenpsychoanalytischetheorieënvanhalverwegede20eeeuw.Hierondervaltookhetwerkvandepioniersvandeobjectrelatietheorie,zoalspsychoanalyticaMelanieKlein,diedekernaspectenvandemenselijkeintellectueleenemotioneleontwikkelingbestudeerdezoalsdietotstandkomtdooronzerelatietotobjectenendebuitenwereld.HaarkunsttoontookraakvlakkenmetdefilosofischewerkenvanSimonedeBeauvoir,endanvooralalshetgaatomdebehoefteaanerkenningvanonzefundamentele‘ambigu-iteit’alsmensomvrijheidtekunnenervaren.HetwerkvanProuvosttrachtopgelijkaardigewijzedefundamenteleomstandighedenvanhetmenselijkesubjecttesituereninhetverliesvanbetekenisdatzichindemodernistischedualiteittussennatuurencultuur,intuïtieenredeafspeelt.

Detentoonstelling,dieooknieuwwerkvandekunstenarestoonde,belichtteineenallesomvattendesettingdeexperimentele,gelaagdeenintuïtieveaspectenvanProuvostswerkwijze.Zeboodbezoekerseenuniekmomentomstiltestaanbijhetwerkvaniemanddiealseenvandemeestoriginelekunstenaarsvanhaartijdwordtgezien.ProuvostwondeMaxMaraPrizein2012endeTurnerPrizein2013.In2019vertegenwoordigdezeFrankrijkopde58steBiënnalevanVenetië.Inmaart2019opendeLaureProuvostPerformatik19,deBrusselsebiënnalevoorperformanceart,metdeperformanceThey Are Waiting For You.ZewoontenwerktinAntwerpen.

Tentoonstellingscurator:NavHaq,SeniorCurator,MHKATentoonstellingsarchitectuurdoorDiogoPassarinhoStudio

PublicatieZiehoofdstuk13.1.1Flankerendepublicaties.

PERSAANDACHT

NATIONAAL

— Feeling

— De Standaard

— Charlie Magazine

— La Libre Belgique

— De Tijd

— L’Echo

— De Standaard


— VRT NWS

— Subbacultcha

— H ART

— LArt Même

INTERNATIONAAL

— Le Monde

— Artforum

— Madame Figaro

— Frankfurter Allgemeine Zeitung

— WideWalls

— ArtBahrein

— e-flux

— Artnet

— Artdaily

— Liberation

DIGITALE COMMUNICATIE

— Nieuwsbrieven

— Digitale uitnodiging voor events

— Activiteit op website

— Highlight op homepage

— Opening night als activiteit op website

— Opening night op homepage

— Facebook event opening night met teasers

— Facebook events naar aanleiding van

de activiteiten

— Delen van persartikels op alle

sociale mediakanalen

— Videoproductie ter ondersteuning van

algemene promotie

6.2 AMBERES–ROBERTOBOLAÑO’SANTWERPEN07.06 — 15.09.2019M HKA, Antwerpen | 2e verdieping

Eententoonstellinggeïnspireerdopeenroman,eenstadeneenscènemetkunstenaars:Anne-MieVanKerckhoven,ImogenStidworthy,SophiePodolski,CevdetErek,MichèleMatyn,AndreaFraser,LucDeleu,GeorgesSmits,AllanSekula,LaureProuvost,LucTuymans,BartPrinsen,DavidLamelas,JimmieDurham,KatrinKamrau,RuthSacks,WalterSwennen,ChantalPeñalosa,NicolásUriburu,StephenWillats,PaulHendrikse,MarleneDumas,RinusVandeVelde,DannyDevos,EvaDonckers,AlainAyers,MathieuVerhaeghe,AlainRobbe-Grillet,AdrienTirtiaux,LaurieParsons,GordonMatta-Clark,HugoRoelandt,RiaPacquéeenitemsuithetArchiefRobertoBolaño.

RobertoBolaño’svroegeexperimentelenovelleAntwerpgetuigtvanderauweenergiediehijlaterzalontwikkelenoméénvandemeestorigineleschrijversvanzijngeneratieteworden,enblijftzogoedalsonclassificeerbaar.Antwerp,geschrevenin1980maarpasgepubliceerdin2002,kortvoordedoodvandeauteur,iseensterkgefragmenteerdverhaaldatdevormvandetraditioneleromangrotendeelsnaastzichneerlegt.Hetverhaalvolgtgeenlineaireverhaalvormenontwikkeltzichdoorheeneenveelheidaanperspectieven,beelden,scènesenpersonagesdietelkensinverschillendevormenwordenopgeroepen.Hetgeheelblijftongrijpbaar.

InAntwerpbevolkendetectives,slachtoffers,kunstenaars,alterego’senvagebondeneenenigmatischverhaal.Bolañothematiseertdehedendaagserealiteitdoorheenonderwerpenalsmisdaadencorruptie,seksueelgeweld,relatievewaarheid,geheugenenuitwissing,marginaliteitenurbanisme,demannelijkeblikendezeealsmetafoor–elementenwaarindegeschiedenisenrealiteitvanAntwerpenweerklinken.Destructuur,thema’senkarakterarchetypenvanAntwerp werdenindezetentoonstelling–dietoepasselijkAmbereswerdgenoemd,verwijzendnaardeoorspronkelijkeSpaansetitelvanhetboek–gebruiktalsinspiratiebronnenvoorverschillendewijzenvanreflectie.

DefeitelijkerelatievandenovellemetAntwerpenblijftongrijpbaarenzelfsietwatabsurd:“In Antwerpen werd een man gedood toen zijn auto werd overreden door een vrachtwagen vol varkens”isdeschijnbaarwillekeurigeanekdotediehoofdstuk49opent.Tochresoneertdeinnovatievemaniervanschrijven–dievelestijlen,scenario’s,personagesenperspectievensamen-brengt–metdekenmerkenvandevisuelekunstin,ofgeïnspireerddoor,destad–eenscènedieookveleposities,generaties,dynamiekenenbewegingenomvat.EententoonstellinginAntwerpendieinspiratieputteuithetboekkandemultipliciteitvanperspectievendieAntwerpoproeptgebruikenomaantezettentotreflectiesoverdestadendemanierwaaropkunstenaarsdeervaringenvandestadinverschillendevormenvertalen.

Curator:NavHaq

Publicatie Ziehoofdstuk13.1.2Flankerendepublicaties.

— Foto’s en verslag van opbouw op Facebook

en Instagram

— Insta story verslaggeving tijdens de opening

— Insta story om de activiteiten aan te kondigen

— Insta story om het begin en einde van

de tentoonstelling aan te kondigen

— Instagram posts met werk uit

de tentoonstelling

— Delen van bezoekersfoto’s en opinies

op Instagram

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

105

6 M

HKA

Te

ntoo

nste

llin

gen

Randactiviteiten

HaarlandwaarallesmagEenlezingoverSophiePodolskidoorCarolineDumalin27.06.2019 — 19u30-20u30Expo Amberes

DeBelgischekunstenaresSophiePodolski(1953-1974)isnietlangnahaarvroegedoodindevergetelheidgeraakt.TochvondhaarvisueleenpersoonlijkepoëzieookbuitendeFranstaligewereldweerklank,dankzijdepublicatievanhaarenigemanuscript.HaarnaamduiktbijzondervaakopindetekstenvanRobertoBolaño,diehaaradoreertenzichmethaaridentificeert,nogversterktdoorhetfeitdatzeinhetzelfdejaargeborenwaren.DeaantrekkingskrachtvanPodolski’sopstandigeenbevlogenlevenswerkwasdeaanleidingvoordezelezingdoorCarolineDumalin.

CarolineDumaliniscuratorbijWIELSCentrumvoorHedendaagseKunstinBrussel.ZeisdesamenstellervanLe pays où tout est permis/The Country Where Everything Is Permitted(2018),deeerstemonografischetentoonstellingenpublicatiegewijdaanhetveelzijdigegrafischeoeuvrevanSophiePodolski.

Antwerpen,yournextcruisestop!EenlezingdoorLucDeleu18.07.2019 — 19u30-20u30Auditorium

LucDeleu’szoektochtnaareennieuwsoortstadsplanningvertrektvanuitbeeldendekunst.In1990ontwierphijeencruiseterminalvoordehavenvanAntwerpen,dielinker-enrechteroevermetelkaarzouverbinden.WaaromAntwerpeneerdereenstadvantunnelsdanvanbruggenisgebleken,ontdektejetijdensdezelezing.

Eenboekvoordegeesten–AntwerpenvanRobertoBolañoEenlezingdoorJasperVervaeke25.07.2019 — 19u-20u30Auditorium

WelkeplaatsheeftdeenigmatischeromanAntwerpeninhetlevenenoeuvrevanRobertoBolaño?Ishetboekeigenlijkweleenroman?Envooral:watheefthettemakenmetAntwerpen?Eenlezingdiezochtnaarantwoorden,maartegelijkertijdnieuwevragenopwierp.

JasperVervaekeisdoctorindeletterkunde.HijdoceerdeSpaansetaalenSpaans-AmerikaanseliteratuuraandeUAntwerpen,UGentenKULeuven.Naastartikelsinvaktijdschriftenpubliceerdehijrecensies,interviews,opiniestukken,essaysenvertalingen(Spaans-Nederlands)inkrantenenliterairemagazines.

InsamenwerkingmetLatijns-AmerikacentrumMundana,eenontmoetingsplaats,cultuurcaféenpodiumvoorkunst,literatuur,cultuurengastronomie.Mundanawileenbrugslaantussendebeideregio’sendemensendieerwonen.

LosBelgicanos–Spaans-AmerikaanseschrijversinenoverBelgiëEenlezingdoorJasperVervaeke07.08.2019 — 19u-20u30Mundana – Paardenmarkt, Antwerpen

JulioCortázar(Argentinië),AlejoCarpentier(Cuba),JulioRamónRibeyro(Peru),RobertoBolaño(Chili)enJuanGabrielVásquez(Colombia):hetzijnmaarenkelevoorbeeldenvanvooraanstaandeSpaans-Amerikaanseschrijvers

dieeenbandhebbenmetBelgië.Welkbeeldscheppenzevanonsland?BelgiëdooreenSpaans-Amerikaansebril.

InsamenwerkingmetLatijns-Amerika centrum Mundana.

ArtistconversationPaulHendrikse–Eengesprekmetdekunstenaar22.08.2019 — 19u30-20u30Auditorium

MHKA’sseniorcuratorNavHaqgingingesprekmetPaulHendrikse,dievoordetentoonstelling‘Amberes – Roberto Bolaño’s Antwerpen’hetwerkQuiet Signsmaakte.Deinstallatiebestaatuitkleienreplica’sgelinktaandeerfenisvanvoormaligburgemeesterLodeCraeybeckx,diehetnaoorlogseAntwerpenvormgaf.

Voertaal:Engels

FINISSAGE-activiteiten

SachaVanLooenImogenStidworthyingesprek14.09.2019 — 16-17u30M HKA, Antwerpen | Auditorium en in de tentoonstelling

SachavanLoowerktvoordeAntwerpsepolitieenanalyseertstemopnamesdiezijngemaakttijdenshetverhorenvanverdachten.Hijisblindsindszijngeboorteenbegrijptderuimtedoormiddelvanakoestiekenzijnhoogont-wikkeldeecholocatievaardigheden.HetinspireerdeImogenStidworthyin2011tothetmakenvanhetwerk‘Sacha’.Op14septemberontmoettenzeelkaaropnieuwengingeningesprekoverhetwerk,overluisteren,overdetectives,zelfsover‘TheWire’.

Voertaal:Engels

AmberesVoordracht15.09.2019 — 14-16u30Auditorium, in de tentoonstelling en op het dakterras

Dichter,auteurenbedrevenpodiumdierDavidTrochbrachtdeNederlandsevertalingvanAmberes: Antwerpen.Integraal.Alle56hoofdstukken.

JennyHaniverPerformance15.09.2019 — 15-16uIn de tentoonstelling en op de Scheldekaai

DatBritsezeelieden‘Jeune d’Anvers’nietuitgesprokenkregen,magnietverbazen.Deverbastering‘Jenny Haniver’inspireerdeMichèleMatyntoteenindrukwekkendeinstallatiebestaandeuitvijfdelen,metnamenalsStarfish Rock,DroolenVery Very Happy.TijdensdezeperformancebrachtMatynhetwerktotleven,entotaandeSchelde.

FeestvarkenAantafelmetdekunstenaar15.09.2019 — 16-18uIn de tentoonstelling en op het dakteras

ToenMathieuVerhaeghezijnwerkFeestvarkentitelde,wasalduidelijkdatereenfeestzoumoetenvolgen.ToenVerhaegheom16udeIberischehamaansneed,luiddedathetsmakelijkeeindevandetentoonstellingin.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

107

6 M

HKA

Te

ntoo

nste

llin

gen

PERSAANDACHT

NATIONAAL

— H ART

— De Standaard

— Gazet van Antwerpen

— KNack

— De Tijd

— Metro

— Het Laatste Nieuws

— Het Nieuwsblad

— Feeling

— Klara

— Apache

— Knack Weekend

— VRT NWS

INTERNATIONAAL

— Metropolis M

— Art Dependence


— Nieuwsbrieven







— Facebook events naar aanleiding van de

activiteiten

— Delen van persartikels op alle sociale

mediakanalen


algemene promotie


en Instagram



— Insta story om het begin en einde van de

tentoonstelling aan te kondigen

— Instagram posts met werk uit de

tentoonstelling

— Delen van bezoekersfoto’s en opinies op

Instagram

BEMIDDELINGSINSTRUMENTEN

VOLWASSEN BEZOEKERS

— Muurtekst (NL, EN, FR) met geïntegreerde

werken van Eva Donckers

— Betalende brochure met teksten per

kunstenaar/werk(en)

— Extended labels met teksten uit brochure

en QR-code

— Applicatie in Ensembles.org

— Uitgebreid randprogramma met lezingen

en kunstenaarsgesprekken

— Finissage met activiteiten voor jong en oud,

gevolgd door afterparty

— Diverse workshops

GROEPEN/ONDERWIJS

— Geleide rondleidingen voor iedere leeftijd

— Zomerateliers voor kinderen

GEZINNEN

— Gezinsspel in Salon

— Salon ingericht met verwerkingsopdrachten

— Aangepast programma naar aanleiding

van Museumnacht

GIDSEN

— Gidsenrondleiding door de curator

CROPRooftopbrunch&markt15.09.2019 — 11-13uIn M HKAFE en op het dakterras

AFTERPARTYLatinGroovemetDJBartPrinsen15.09.2019 — 21u In Bato Batu (Lange Nieuwstraat 16)

6.3 BROODTHAERS–SOLEILPOLITIQUE04.10.2019 — 19.01.2020M HKA, Antwerpen | 2e verdieping

MarcelBroodthaersiseenvandemeestintrigerendekunstenaarsuitdetwintigsteeeuw.Vanafhetmomentdathijzijneersteobjectenindewereldzettotvandaagproberenkunstcritici,onderzoekers,tentoonstellingsmakersenliefhebbersvattekrijgenopdezecomplexe,belezen,humoristischeenongrijpbarekunstenaar.DezefascinatiezorgtervoordathetwerkvanBroodthaersinternationaalvertegenwoordigdisinbelangrijkecollectiesendewereldrondreistinoverzichtstentoonstellingen.

DepolitiekedimensieinhetoeuvrevanBroodthaersblijftvaakonderbelicht.Hijmaaktdanookgeenexplicietpolitiekofsociaalgeëngageerdekunst,maarontwikkelteenoeuvredatmeerindirectoverrelatiesreflecteert.Detentoon-stellingSoleil PolitiquebenaderdeBroodthaersvanuithetideedatkunstaltijdpolitiekis,endatpolitiekeenconstantonderhandeleniszonderslotsom.Dezetentoonstellingkaderdeineenreekstentoonstellingenrondsleutelfigurenvandenaoorlogseavant-gardedieactiefwareninAntwerpen.NaJoseph

Beuysin2017enJamesLeeByarsin2018,onderzochtSoleil PolitiquehetoeuvrevanBroodthaersmetalsrodedraadzijnactiviteitenindeWideWhiteSpaceGalleryteAntwerpen.

Soleil Politique wasdeeersteoverzichtstentoonstellingvanBroodthaersinBelgiësindstienjaar.Detentoonstellingboodeenomvattendbeeldvandebreedteaanthematieken,media-enpresentatiestrategieënvanBroodthaers.ZowasvoordeeerstekeerooitzijnmajestueuzefinaleDécor: A conquest by Marcel Broodthaers(1975)inonslandtezien,eenmeerdangenereuzebruikleenvandeV–A–CFoundationuitMoskou.Tegelijkertijdtoondenwezeldententoongesteldewerkenenmateriaaldatwerdgevondentijdenshetvoorbereidendonderzoek.

DetentoonstellingontleendehaartitelaanhettweeluikSoleil Politique et fig.1 fig.2 fig.12 fig.0 fig.Auit1972.Opeenbestaandeeducatieveafbeeldingvandezonenenkeleplaneten,voegtBroodthaershetwoord‘politique’toe,waarmeehijlijkttevragenwaardeechtemachtinhetuniversumligt.Deaardeheefthijuitgewist,alseenwaarschuwing.

Broodthaerszetpoëzieinomconventiesinvraagtestellen.Opdiemanierprobeerthijweerstandtebiedenaanelkpolitieksysteemdatvanhetcreërenvansymboleneencentraaldoelmaakt.AlsgeenandervoorzagBroodthaersdatookdekunstwereldhieraannietontsnapt.HetwerkvanBroodthaerstoontdatwatopeengegevenmomentalsde‘natuurlijkorde’wordtbeschouwd,steedshetresultaatisvanpolitiekepraktijkenendusvanhetuitsluitenvananderemogelijkheden.Broodthaersherinnertonseraandatdewereldaltijdandershadkunnenzijn.

Curatorenteam:LotteBeckwé,BartDeBaere,LilianeDewachter,MariaGilissen-BroodthaersenMarie-PuckBroodthaers.

DitprojectwerdgerealiseerdmetsteunvandeV-A-CFoundation.

PublicatieZiehoofdstuk13.1.3Flankerendepublicaties.

DetentoonstellinggingvergezeldvaneengelijknamigecatalogusdieenkeleminderbekendebronnenopdieptomnaastdemijlpalenuitBroodthaers’oeuvrezijntentoonstellingeninAntwerpentecontextualiseren.Erwerdennieuweteksteninopgenomen:AnnyDeDeckeroverdetentoonstellingenvanMarcelBroodthaersindeWideWhiteSpaceGallery,Marie-PascalGildemynoverde(namenvan)personeninhetwerkvanBroodthaers,HannahBrückmulleroverLa Banque(1964-1967)endevroegeperformancesvanBroodthaers,LotteBeckwéoverIsiFiszmanenla morale d’artiste! Ha! Ha!,ingeleiddooreeninterviewmetMariaGilissen-BroodthaersdoorYolaMinatchyeneentekstvanBartDeBaere.DecataloguswerduitgegevendoorhetMHKA.

Verdiependprogramma

Onderwijsnocturne23.10.2019

HetMHKAverwelkomdeleraarsencultuurbemiddelaarsomzichtijdensdeonderwijsnocturneinhetMHKAtelateninspirerenmetrondleidingendoorheendetentoonstelling‘MarcelBroodthaers–SoleilPolitique’eneenverdiependelezingoverhetwerkvanBroodthaers.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

109

Laconquêtedel’espace.LesexpositionsdeMarcelBroodthaersGeorganiseerddoorJeunesseetArtsPlastiques(J.A.P.)inBOZAR,Brussel26.10.2019

Laconquêtedel’espace.LesexpositionsdeMarcelBroodthaers(1964-1976)doorMargauxVanUytvanck,doctoraatsassistenteinkunstgeschiedenisaandeULB.HaaronderzoekrichtzichopdekunstenaarMarcelBroodthaersen,breder,deBelgischekunstinde20eeeuw.

MarcelBroodthaers(Brussel,1924–Keulen,1976),auteurvaneencomplexenproteïschwerk,iseensleutelfiguurindekunstvande20eeeuw.TergelegenheidvandeMUHKA-tentoonstellingwerdindezeconferentiehetwerkendecarrièrevanBroodthaersgeanalyseerdopbasisvanvierbelangrijketentoonstellingendietussen1964en1976inBelgiëenEuropawerdengeorganiseerd.

Familiedag(KunstendagvoorKinderen)17.11.2019

ScreeningCanvas-documentaire“HetABCvanMarcelBroodthaers”21.11.2019 — 19uAuditorium

SymposiumMB–Le jongleur de mondes07.12.2019

InhetkadervandetentoonstellingvanMarcel Broodthaers – Soleil PolitiqueorganiseerdehetMHKAeensymposiumdathetwerkvanBroodthaersbenaderdealsperformatievepraktijk.Le jongleur de mondesbrachtjongeonderzoekersentijdgenotenvanBroodthaerssamenrondhetruimtelijkeenvergankelijkekaraktervanzijnoeuvre.HetmeertaligsymposiumgingdoorinDeStudioenindetentoonstellinginhetMHKA.

— 10u50-13u15:WebegonnenmetdrielezingendoordoctorJorisD’hooghe,doctoraatsstudenteMargauxVanUytvanckenscheppendkunstenaarRolandVandenBerghe.(NL)

— 14u:MargauxVanUytvanckgingingesprekmetJacquesCharlier,MarcelleDumont&JeanHarlezenRolandVandenBerghe.(FR)

— 15u15:Avant-gardewandelgesprekvanDeStudionaarhetMHKA— 16u-18u:InhetMHKAginghetsymposiumverderindetentoonstel-

lingMarcel Broodthaers – Soleil PolitiquemeteengesprektussenBroodthaersdoctorandiHannahBruckmüller&MichalB.Ron(ENG).Weslotenafmeteenvragenronde.

— Daarnaastwasertot18udemogelijkheidomdetentoonstellingtebezoeken,voordegelegenheiduitgebreidmeteenééndagsvitrinevoordereferentiebibliotheekvanMarcelBroodthaersinaanwezigheidvandeverzamelaarJohanSmets.

WorkshopRiso–MultipliéillimitébyWorkstationMHKAOnderbegeleidingvanEmmaVerhulstenNathanGotlib15.12.2019

MarcelBroodthaersRetrospectieve:Screeningvan45mmfilmsvanMacelBroodthaers09.01.2020 In De Cinema | De Studio

Zevenjaarvoorzijnplechtigeentréealsbeeldendkunstenaar,realiseerdeMarcelBroodthaerszijneerstefilm.Ooktijdenszijnverderecarrièrewasvoor

6 M

HKA

Te

ntoo

nste

llin

gen

PERSAANDACHT

NATIONAAL

— H ART

— De Standaard


— Knack

— De Tijd

— Le Vif Focus

— Feeling

— Le Soir

— Trends

— De Morgen

— L’Echo


— Het Nieuwsblad

— Humo

— Knack Focus

— Le Vif

— ATV

— Radio 1

— Musiq’3

— Klara

— Canvas

— Feeling

— VRT NWS


— L’Echo

INTERNATIONAAL

— Metropolis M

— NRC Handelsblad

— Art Dependence

— Art Daily

— L’Oeil

— Art Review


— Nieuwsbrieven







— Facebook events naar aanleiding van

de activiteiten

— Delen van persartikels op alle sociale

mediakanalen

— Videoproductie ter ondersteuning van algemene

promotie

— Foto’s en verslag van opbouw op Facebook en

Instagram



— Insta story om het begin en einde van

de tentoonstelling aan te kondigen


de tentoonstelling


op Instagram

cinemaeenbelangrijkerolweggelegd.Uittitelsals‘Lapipesatire’(1969),‘AFilmbyCharlesBaudelaire’(1970),‘EaudeCologne’(1974)of‘LaBatailledeWaterloo’(1975)blijktnietalleenBroodthaers’opmerkelijkeomgangmetdegeschiedenisendemogelijkhedenvancinema,maarzijnomvangrijkefilmrepertoirebiedtbovendieneenextraperspectiefopdestrategieënachterzijngeheeloeuvre.

7 COLLECTIE- TENTOONSTELLINGEN

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

113

7 CO

LLEC

TIET

ENTO

ONST

ELLI

NGEN

7.1. DECOLLECTIE28.04.2017 — 05.04.2020M HKA, Antwerpen | Gelijkvloers links – labyrint

Vanafapril2017toonthetMHKAeenpermanentebasiscollectiemetreferen-tiekunstenaars,dehedendaagsehelden,dehistorischetrekkersensmaakma-kersuitdewereldwijdecollectievanhetmuseum.Decollectietentoonstellingisgratistebezoekenopdegelijkvloerseverdieping.Ookeldersinhetmuseumzijnpermanentgeïnstalleerdecollectiewerkentezien.

DezewerkenzijngekozenuitdeMHKA-collectiediemomenteeluitongeveer5000werkenbestaat.DeruggengraatervanzijneigenaankopenenwerkendiedoordeVlaamseGemeenschapzijnverworven.DaarnaastzijnerschenkingenenenkeleanderepubliekefondsendiehetMHKAontsluit.Hetcollectieverhaalvertrektvandenaoorlogseavant-gardeinAntwerpenenVlaanderen,engebruiktditverledenalsuitgangspuntomdemultipolairewereldvanvandaagenvandetoekomsttebegrijpen.

DeMHKA-collectieontwikkeltzichronddriemanierenomkunsttebenaderen:beeld,actieenmaatschappij.Hoewelgeenenkelwerkuitsluitendondereenvandezenoemersvalt,zijnhetnuttigeinstekenomdeeigenheidendecomplementariteitvanonzecollectieteonderzoeken.Beeld,actieenmaatschappijkunnendedrieassenzijndiesamenderuimtevaneenwerkbepalen:elkperformatiefkunstwerkheefteenbeeldkwaliteit,kijkenisactieenelkkunstwerkverhoudtzichtotdemaatschappij.Dezeopdelingwildanookvooraleenaanzetvormenvoorhetpubliekomininteractietegaanmetdewerkenennieuweverbandenteleggen.

Decollectietentoonstellingstaatopgesteld— inhetlabyrinthmetwerkenvan:

MarinaAbramovic&Ulay,DirkBraeckman,JamesLeeByars,DavidClaerbout,ThierryDeCordier,RaoulDeKeyser,LiliDujourie,MarleneDumas,JimmieDurham,JanFabre,DanFlavin,JefGeys,JanHenderikse,Ilya&EmiliaKabakov,GordonMatta-Clark,AlmagulMenlibayeva,OtobongNkanga,CadyNoland,Panamarenko,MichelangeloPistoletto,CindySherman,JoëlleTuerlinckx,LucTuymansenJanVercruysse

AlshommageaanPhilippeVanSnick,dieop4juli2019overleed,werdzijnwerk‘10dagen–10nachten’(1985)uitdeMHKA-collectie,indekijkergeplaatst.

— indetoegangvoordegroepenmetFluxus-werkenvan:GuillaumeBijl,PaulDeVree,RobertFilliou,AndreaFraser,AnnaBellaGeiger,CarlosGinzburg,RustamKhalfin&YuliyaTikhonova,MartinKippenberger,LeaLublin,DannyMatthys,EugenioMiccini,LucianoOri,ORLAN,AnatolyOsmolovsky,LambertoPignotti,Sarenco,NicolásUriburu,BenVautier,PengYu

— indeleeszaalmetkleinerewerkenvan:EvgeniyAntufiev,AlainArias-Misson,CharifBenhelima,PeterBuggenhout,JamesLeeByars,VaastColson,LucDeleu,ElsDietvorst,ReinDufait,JanFabre,Hans-PeterFeldmann,RobertFilliou,HamishFulton,JefGeys,NSHarsha,SuchanKinoshita,IvanKožaric,BerndLohaus,TausMakhacheva,YerbossynMeldibekov,GuyMees,JacquelineMesmaeker,FanoiMhkize,MarlowMoss,NadiaNaveau,RiaPacquée,Panamarenko,LaureProuvost,TimothySegers,Takis,KoenTheys,LucTuymans,KoenvandenBroek,PaulVanHoeydonckenwerkenuitdeCollectieR.Vrielynck

7.2 COLLECTIEGEBONDENPRESENTATIES

7.2.1 CHARLEMAGNEPALESTINE–“””HHHEILIGGGKKKARRROUSELLLDDDOMMM“”””19.01 — 05.05.2019M HKA, Antwerpen | Gelijkvloers – ronde zaal

DeNewYorks-BrusselseCharlemagnePalestineiseenmultidisciplinairkunstenaardienietineenhokjeisondertebrengen.Hijmaaktedeeluitvandeavant-gardeendetotdeverbeeldingsprekendeundergroundscèneinNewYorktijdensdejarenzestigenzeventig.PalestineisookverwantaanFluxus,enkunstenaarszoalsRobertFilliou,JamesLeeByars,GordonMatta-Clark,LaurieAndersonenPhilipGlass.

Vermaardomzijnlegendarischeperformances,enwerkmetvideoenmuziek,ishijvandaaghetmeestbekendvoorzijnindrukwekkendemultimedialeinstallatiesmetpluchenknuffeldierendie,opgevatalstotaalkunstwerken,alleaspectenvanzijnartistiekepersoonlijkheidomvatten.

7.2.2 REACHINGOUT.HOMMAGEAANJANCOX18.05 — 01.09.2019M HKA, Antwerpen | Gelijkvloers – ronde zaal

In2019vierdenwehet100stegeboortejaarvanJanCox(1919-1980),demede-oprichtervandeJeunePeintureBelge,endeinternationalespilfiguurbijdestartvandeAntwerpsegalerieDeZwartePanter.Hijmaakteerzijnsterkstewerken,gekenmerktdoorcompositiesmeteenmagische,surreëlesfeer,enmetverwijzingennaar‘klassieke’thema’salsgeweld,wreedheidenkwetsbaar-heid.Coxbeschouwdehetkunstenaarschapbovendienalseenartistiekenhumanistischproject.

MHKAbenaderdeJanCoxalshedendaagskunstenaar,enzoomdevoornamelijkinopzijnlatereoeuvremetwerkendiemenals‘bronwerken’of‘pilootwerken’kanomschrijven.Hetzijnwerkenwaarindekunstenaaropavontuurgaatenexperimenteert,scherpewerkendieookvandaagnogheelfrisblijvenendetoeschouweraanzettentotreflectieoverdemenselijkeconditie.


— Herhaaldelijk posten van foto’s

uit de collectie

— Nieuwsbrieven







en Instagram


— Insta story om het begin en einde van de

tentoonstelling aan te kondigen


de tentoonstelling


op Instagram


— Nieuwsbrieven

— Activiteit op de website

— Highlight op de homepage

— Foto’s gedeeld via Instagram en Facebook

— Insta stories


— Muurtekst: titel op de benedenverdieping

(NL, EN, FR)

— Titelbordjes

— Teksten en archiefmateriaal worden

opgenomen op Ensemble.org

— Rondleidingen


— Nieuwsbrieven




— Insta stories



(NL, EN, FR)

— Titelbordjes



— Rondleidingen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

115

7 CO

LLEC

TIET

ENTO

ONST

ELLI

NGEN

7.2.3 LOST&FOUNDNORTH-7EXPEDITION14.09.2019 — 05.01.2020M HKA, Antwerpen | Gelijkvloers – ronde zaal

North-7iseenkunstenaarscollectiefdatin2013opgerichtwerddoorstudentenvandeSchoolvoorJongeKunstenaarsvanSint-Petersburg,endePROARTEStichtingvoorCultuurenKunstinSint-Petersburg.DegroepbestaatmomenteeluitAlexandrTsikarishvili,NestorEngelke,PetrDyakov,LeonidTskhe,AnnaAndrjievskaya,NestorKharchenko,OlegKhmelev,LizaTsikarishvilienvrienden.

Dekunstenaarsvoerenonderzoeknaarthema’szoalsidentiteitenpolitiekzonderrekeningtehoudenmetbestaandeinstitutionelevoorschriftenen/ofintellectueletendensen.Hoeweldegroepexperimenteertmetzeeruiteenlopendemediaenereenheterogenevormentaalopnahoudt,spelenperformanceseenessentiëlerolinhunartistiekepraktijk.

MetdezaalvullendeinstallatieNorth-7 Museum maaktehetkun-stenaarscollectiefvoorhetMHKAeeneigenmuseumindevormvaneenklassieketempel,datdocumentatieoverenarchiefvanalhunartistiekeprojectenenactiviteitenbevat.

7.2.4 ALFONSHOPPENBROUWERS–HARMONISCHEWERKEN19.01 — 05.05.2019M HKA, Antwerpen | Gelijkvloers links – rechthoekige zaal

LevenenwerkvanAlfonsHoppenbrouwers(1930-2001),lidvandecongregatievandeBroedersvandeChristelijkeScholen,wordtgekenmerktdooreengrotemaatschappelijkeenpedagogischebetrokkenheid,gekoppeldaaneenartistiekeencultuurgebondenvisie.Naastarchitect,docentenmedeoprichtervanhetSint-Lucasarchiefwashijookbeeldendkunstenaar.VanuiteeninteressevoorGestaltpsychologie,barokmuziekenarchitectuurontwikkeldeHoppenbrouwersgeometrischwerkwaarinhijonderzoekthoeabstracteopposities–figuurversusachtergrond–encognitieveopstellingenvaningewikkeldewiskundigeberekeningenvormgenererenenkleurkunnenordeneninhetplattevlakvandeplastischeruimtelijkheid.

7.2.5 SVETASHUVAEVA–LAKEVIEWLIMITEDOFFER18.05 — 01.09.2019M HKA, Antwerpen | Gelijkvloers links – rechthoekige zaal

SvetaShuvaevawordtgeborenin1986inBugulma,Tatarstan(Rusland).In2003gaatzestuderenaandeSamaraStateUniversityofArchitectureandCivilEngineering.Vanaf2008volgtzelessenaandeonofficiëlehedendaagsekunst-


— Nieuwsbrieven




— Insta stories



(NL, EN, FR)

— Titelbordjes



— Rondleidingen


— Nieuwsbrieven




— Insta stories



(NL, EN, FR)

— Titelbordjes



— Rondleidingen

academievandeRussischekunstenaarencuratorVladimirLogutov.Van2011tot2016werktzeindecollectievestudiovanVladimirSmirnovenKonstantinSorokininMoskou.In2013opentzedeSvetlanaGallery,haareigengalerieineenkastinhaarappartement.SvetaShuvaevahanteertverschillendemedia:tekenen,collage,schilderen,beeldhouweneninstallaties.

InhaarinstallatiesopentSvetaShuvaevaeendialoogoverpolitieke,economischeenmaatschappelijketendensen.Zecreëertdenkbeeldigesituatieswaarbijdetoeschouwerdeelwordtvandeinstallatie.Haarwerkenzijnfunctioneelenperformatief,zezijngelaagdenkritisch.InhaaroeuvrefocustzeopdespanningdieinRuslandbestaattussenenerzijdseennieuwevrijheiddieechterneoliberaalenkapitalistischis,enanderzijdsdeutopievandegelijkheidvanhetcommunisme,waarnietvraagenaanbodmaarproductiedeeconomiestuurt,maarwaarbijookhetbureaucratischeapparaatsteedsopdeloerligt.

ShuvaevaheeftzichlosgemaaktvandeSovjet-enpost-Sovjetstijlen,enhaareigenidioomontwikkelt.Naasteenesthetiekdiedoetdenkenaancon-structivismeenminimalisme,gebruiktzeheelwatreferentiesdieverwijzennaardepopart.Zeverwerktvaakbanaleconsumptiegoedereninhaarkunst,enookhaarironie,hetgebruikvanstereotiepesymbolen,hetverwerkenvancollagesenvanreclame,enhetreproducerenvanalledaagseobjecteninongewonematerialenrefererenaandepopart.Daarnaastiserookeendirectelijnmethetdadaïsmewaarbijvooraltoeval,tekstenreadymadeseenrolspelen.

DetitelvandeinstallatieLake View Limited Offeriseenletterlijkequoteuiteenreclamecampagnevoordeverkoopvanvastgoed.Demarketingstra-tegieisduidelijk:mensenlokkendoorheneenparadijselijklevenvoortehoudenentegelijkdepotentiëlekoperonderdrukzettenomvlugtereageren.Deinstallatieiseenarchitecturalestructuurdieeenreproductieisvaneenkantoorruimtewaarbureaucratieweligkantieren.Eenruimtedieverwijstnaarlokettenzalen,balies,kassa’s.Delegegangmetloketteniseenpapierenreplica,eenduplicaat.Deloketten,eenstopcontact,eenventilatieroosters,eendeur,…zijnallemaalgemaaktvanpapier,zopreciesdatjebijnanietopmerktdathetomreproductiesgaat.SvetaShuvaevaheefteenillusiegecreëerd.

Lake View Limited Offerhoudthetmiddentusseneenabsurdeopenbareruimteeneenpapierenfatamorgana.Hetgaathierimmersnietomeenfunctioneelgebouw,maaromeenfragielereproductievaneenkantoordatbestaatuitpapierenwandeneneenhoutenraamwerk.Daarenbovenheeftderuimteookhaarfunctionelebetekenisverlorenwanterisgeenenkelebediendeaanwezig,niemandomjeverdertehelpen.Zoweldestructuuralsdewerkingzijnillusoir.HetbiedtShuvaevademogelijkheidomdekafkaiaansebureaucratietepresenteren.Zogezegdwordthierdelaatstekansgebodenomeenidealewoningtekopen.Maarhetblijktdaterhelemaalgeenmogelijkheidisomietstekopen.Devoorgeschoteldedroomisonbereikbaar,maartegelijkontstaaterookruimtevoordeeigenverbeelding.

NaastdeinstallatieLake View Limited OffertoondedetentoonstellingookeenreeksgrafischeenbeeldendewerkenvanSvetaShuvaeva.


— Nieuwsbrieven




— Insta stories



(NL, EN, FR)

— Titelbordjes



— Rondleidingen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

117

7.2.6 GUILLAUMEBIJL“40JAARINSTALLATIES”1979-2019(VIERING)14.09.2019 — 05.01.2020M HKA, Antwerpen | Gelijkvloers links – rechthoekige zaal

MetAutorijschool ZstarttedeBelgischekunstenaarGuillaumeBijlin1979hetbeginvaneenhelereeksinstallatiesdiehijzelfTransformatie-installatiesnoemt.Metdezereeksheeftdekunstenaardevoorbijeveertigjaareenoeuvreopgebouwdwaarinhijeenfictievereconstructiemaaktvanonzetijd.

In1979schrijftBijleenfictiefpamfletwaarinhijdeoverheidlaatbesluitendatkunstmaatschappelijkirrelevantisendatkunstruimtesomge-vormdmoetenwordentotruimtesmeteensociaalnut.Heteerstekunstwerkindit‘Kunstliquidatieproject’isdeinstallatieAutorijschool Z.HierbijsluitdekunstenaardeAntwerpsegalerieRuimteZentransformeertzeineennuttigemaatschappelijkeinstelling;eenautorijschool.Deruimtewordtingerichtzoalseenklaslokaalvaneenrijschoolenwordtzoeenperfectenabootsingvandewerkelijkheid.Deensceneringiszopreciesuitgevoerddattoevalligevoorbijgangersverondersteldendatdegalerieeffectiefeenautorijschoolwasgeworden.Deillusiewasperfect.

GuillaumeBijlrealiseertzichdathijbijhetmakenvandeinstallatiealseenbeeldhouwerhandeldeindekeuzeenordeningvandeobjecten.“In feite is elke installatie die ik maak zeer beredeneerd. Het blijft een decor dat ik maak. Het is op een bewuste, beredeneerde manier samengesteld om de realiteit weer te geven”.

7.3 ARCHIEFTENTOONSTELLINGENM HKA, Antwerpen | Gelijkvloers rechts

Sinds2017toonthetMHKAwisselendearchiefpresentatiesmethetoogopdebewaring,documentatieenontsluitingvanbeeldendekunstarchievenennalatenschappen.Hetprogrammavanarchiefpresentatieswordtsamenge-stelddoorEviBertenJanDeVree.

7.3.1 HUGOROELANDT&DEJAREN’80–AIGUAIAIGUA19.01 — 05.05.2019

DeBelgischekunstenaarHugoRoelandtwaseenvandepioniersvandeperformancekunstinBelgiëindejarenzeventigentachtig.Hijwaseenartist’s artistdiebuitendekunstmarktopereerdeeneenscherpooghadvoordemaatschappij.Doorzijnvisieopfotografieenperformancekunsttecombineren,evolueerdeRoelandtnaareenpersoonlijkemengelingvanperformance-eninstallatiekunstwaarvoorhijhetlabelpost performance bedacht.

HugoRoelandtschonkeendeelvanzijnnalatenschapaandeKoninklijkeAcademievoorSchoneKunstenAntwerpen,waarhijdocentfotografiewas.Zijnpartner,LydiaVanLoock,endeAcademiebeslotenomhetkunstenaarsarchiefinzijngeheeltebewarenalseenonderzoeksplatformenhetteschenkenaanhetMHKA.Hetmuseumzalzijnkennisenexpertisegebruikenomhetkunstenaarsarchiefteconserveren,tedocumenterenentoe-gankelijktemakenvoorhedendaagsekunstenaars,studenten,onderzoekersenhetgrotepubliek.Hetgehelearchiefstartin1973enloopttot2015waarbijdezepresentatiearchiefmaterialenenobjectentoondeuitdejarentachtigmet

7 CO

LLEC

TIET

ENTO

ONST

ELLI

NGEN


— Nieuwsbrieven




— Insta stories



(NL, EN, FR)

— Titelbordjes



— Rondleidingen

reminiscentieaanhetAuto Matic Art Project(Brussel,1983),Circulatie (Brussel,1983/Waasmunster,1985)enPavimenti (Antwerpen,1987).DaarnaastwasereenheruitvoeringvanAigua Bellugada / The Shape of Water(1985)tezienophetdakterras.

InsamenwerkingmetLydiaVanLoockenMarcHolthof.Meerinformatieoverhetarchiefenhetonderzoeksprojectis

beschikbaarviahugoroelandt.ensembles.org.

7.3.2 LEONVANESSCHE–EENKEUZEUITDEVERZAMELING VANWILFRIEDWYNANTS

18.05 — 01.09.2019

LeonVanEssche(1919-1993),dedoorFluxusgeïnspireerdebeeldendekunste-naarendichter,waseenpioniervandeBelgischeconcreteenvisuelepoëzie.In1962washijmede-oprichtervanhetalternatieveenneo-experimenteleliterairetijdschriftLabris(1962-1973),datdoorjazzgeïnspireerdepoëziebe-vatteenvooralbekendstondvooreenhermetischepoëzieopvatting.HetmeestraadselachtigezijndehaastonleesbarebeeldgedichtenvanVanEssche,dievaakdevormaannemenvanlijn-enpunttekeningen,abstract-geometrischeenpsychedelischecomposities.Laterbouwdehijeenplastischoeuvreuit,meergeschoeidop‘informele’leest.Deplastisch-poëtischepraktijkvanVanEsscheleuntaanbijdiverseesoterischeenoccultetradities,engeeftzichmoeilijkprijswaardoorhetgehuldblijftinmysterie.Dezearchiefpresentatietrachttenaasteensynthetiserendoverzichtookinzichttekrijgenindegeheimzinnigebeeldtaalexperimentenvandezeenigmatischefiguur.

7.3.3 NARCISSETORDOIR–MQ14.09.2019 — 05.01.2020

DezearchiefpresentatieomvatteeenselectiemaquettesvanNarcisseTordoir(Mechelen,1954).Dezemaquettes–gemaakttussen1989en1996–zijnplastischegetuigenvaneenspecifiekwerkprocesentonendeontwikkelingvanvormen,beeldmotievenengedachtenvandekunstenaar.Deschaalmodellenzijnmeerdandriedimensionaleschetsenoftechnischeoefeningen;zetonenonsdevoortdurendezoektochtvandekunstenaarnaarnieuwemanierenomnaarschilderkunsttekijken.

Narcisse Tordoir – MQ boodookeeninkijkinderealiteitvanhetmakenvankunst:nietelkwerkkanmeteengemaaktworden,entochwilhetbestaan.Deze“werkenopschaal”lietenTordoirtoeomhetpleziervanhetcreërentevrijwarenvandebeperkingenenfrustratiesvandefinaleproductievaneenwerk.Tegenwoordigmaaktdekunstenaarookgebruikvandigitalemiddelenomzijnideeënvormtegeven.Dezemaquetteszijnechterderesultatenvaneenmaniervanwerkengeworteldineennoganalogebeeldcultuur.


— Nieuwsbrieven




— Insta stories



(NL, EN, FR)

— Titelbordjes



— Rondleidingen


— Nieuwsbrieven




— Insta stories



(NL, EN, FR)

— Titelbordjes



— Rondleidingen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

119

Descenografievandepresentatiewasgebaseerdopmuurschilderingenuit1996dieTordoirinzijnateliergemaakthadenophetgebruikvanfellekleureninzijnmeestrecentewerk.DetentoongesteldemaquetteszijnonderdeelvaneenschenkingvanmeerdanhonderdschaalmodellendoordekunstenaaraanhetMHKA.

Narcisse Tordoir – MQ werdsamengestelddoorSamuelSaelemakers.

7.4 SPECIALETOONMOMENTENM HKA, Antwerpen | Gelijkvloers rechts, voor IN SITU-ruimte

7.4.1. INMEMORIAMISIFISZMAN

IsiFiszmanwaseensleutelfiguurvandeAntwerps-Brusselsekunstscènesindsheteindevandejaren1960.Hijbelichaamdehetpotentieelaanengagement,vrijheidenradicaliteitvandiescène.HijwasookintensiefbetrokkenbijdehistoriografieendaarmeehettoekomstprojectvanhetMHKA.Hijoverleedonverwachtop8januariinUkkel.Wezullenzijnsteun,medewerking,visieenhumor,zijnwijsheidenzijnverhalenmissen.

WijtoondendeeditievanJosephBeuysRose für Direkte Demokratie (getoondvan07.02tot31.12.2019).HetlaatstegroteplanvanFiszmanwasomsamenmetKlausStaeckenKasperKönigdezeeditiemassaalopnieuwuittegevenaaneenzeerdemocratischeprijs.Datwasurgent,vondhij.WijtoondeneveneensFiszmanswerkvanAngelVergara‘VlaamseBlack(Vogelvrij)’(2000)(getoondvan01.06.2018tot16.02.2019),evenalstweesculpturenvanBerndLohausdiein2018teruggevondenwerdenineendepotvanERCOLAenaanFiszmantoebehoorden(getoondvan01.06.2018tot14.05.2019).IsiFiszmanhadbijlevenbeslistomdeze3kunstwerkenteschenkenaanhetMHKA…Doorzijnonverwachteoverlijdenkondieschenkingnietgeformaliseerdworden.

7.4.2 IBRAHIMMAHAMA,ON MONUMENTAL SILENCES,2018CollectieMHKA,Antwerpen/CollectieVlaamseGemeenschap18.02 — 16.09.2019

On Monumental Silences iseenrubberenafgietselvanhetmonumentvoorPaterDeDekeninWilrijkdoorJean-MarieHérain,opgerichtin1904.DezerecenteaanwinstvandeMHKA-collectieisdeeinduitkomstvandeinteractieveartistiekereflectieronddesculptuurdoorIbrahimMahama,gecureerddoorAntoniaAlampivoordeAntwerpsekunsthalExtraCity,ineensamenwerkingmetMiddelheimmuseum.

In2015voorzaghetdistrictsbestuurvanWilrijkhetoorspronkelijkebeeldreedsvaneeninformatiebordmetdehistorischecontext,opgesteldinsamenwerkingmethetKoninklijkMuseumvoorMidden-AfrikainTervuren.RecentzeideAntwerpsekunstenaresOtobongNkangadatweronddezesculpturenkunnensamenkomenomdetitelsenverhalendieermeesamengaanteheroverwegenenzohetgesprekteopenenvooreenveelheid

7 CO

LLEC

TIET

ENTO

ONST

ELLI

NGEN


— Nieuwsbrieven




— Insta stories



(NL, EN, FR)

— Titelbordjes



— Rondleidingen


— Herhaaldelijk posten van foto’s uit de collectie

aanperspectieven,eerderdanéénenkelverhaal.DatisookdeinzetvanIbrahimMahama.

7.4.3 PANAMARENKO,PROVACAR,1967CollectieMHKA,Antwerpen/CollectieVlaamseGemeenschapvanaf 15.05.2019

DezesupersnelleautoopveeltefragielewielensymboliseertvolgensPanamarenko“demuziekvankoerswagensophetcircuit.”Hetmeestopmer-kelijkeaandezeracewagenisdetegenstrijdigheiddieerinvervatzit.Enerzijdszorgtdegestroomlijndevormgevingvooreenfuturistischeuitstraling,ander-zijdsondermijntdenonchalanteuitvoeringendeafwijkendemateriaalkeuzeelkeillusievanfunctionaliteit.Panamarenkogebruiktblik,hout,formicaenkarton.Alleswordtbijelkaargehoudendoorschroefjes,siliconeenzichtbarelasnadendiemeehetkarakterendeuitstralingvanhetobjectbepalen.

Doordegammeleconstructieenhetgebrekaanfunctioneleelementenzoalseenmotor,batterijofstuur,staatdezekoerswagenmeteenbeenineenvroegereperiode,toenPanamarenkonog‘stilleobjecten’maakte.TegelijkverraadtdetechnischeuitstralingPanamarenko’sfascinatievoorwetenschapentechniek.DeProva Car isdaaroméénvandesleutelwerkenvandeBelgischeavant-gardevandejarenzestig.

Terwijlvelemuseavolopvoorbereidingentroffenomop5februari2020Panamarenko’s80steverjaardagtevieren,overleedhijonverwachtsop14december2019zodathettonenvanditwerkineensookeenhommage-presentatiewerd.





8 INSITU

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

123

8 IN

SIT

UHetINSITUprogrammapresenteertmiddelgrotemonografischetentoon-stellingenvanbelangrijkejongeenmid-careerkunstenaarsuitdehelewereld.Hetrichtzichopcreatieopdrachtenvoornieuwekunstwerkenenexperimentelepraktijkenindegrootsteenmeestatypischetentoonstellings-ruimtevanhetMHKA.HetINSITU-programmastaatonderdeleidingvanNavHaq,SeniorCuratorinhetMHKA.

8.1 #10:LARSVONTRIER–MELANCHOLIA:DEDIAMANT08.02 — 05.05.2019M HKA, Antwerpen | Gelijkvloers rechts – puntzaal

LarsvonTrieriseenbelangrijkestemindehedendaagsecultuur,éénwaarsteedsreikhalzendnaaruitgekekenwordt.Watzouzijnvolgendeactieofuitspraakzijn?Zijnonvoorspelbaarheidvormteencruciaalonderdeelvanhetgenoegendatdekunstenaaronsverschaft.Inhetvoorjaarvan2019,voorheteerstinmeerdantwintigjaar,presenteerdehijeennieuwwerkdatspeciaalisontworpenvooreententoonstellingscontext.

DeeerstedocumentairedievonTriermaakteopdefilmschoolgingoverdiamanten,enzijnfascinatievoordezestenenissindsdienbehoudengebleven.Enkelejarengeledenlanceerdehijhetideeom‘herbewerkingenvanzorgvuldiggeselecteerdediamantentemakendieelkthematischuiteenvanmijnfilmsvoortkomen’.

MHKAhadhetgenoegenMelancholia: The Diamondvoortestellen.DetentoonstellingwerdgerealiseerddoorLarsvonTrierinsamenwerkingmetMarianneSlotenLeonidOgarev,diedittentoonstellingsprojectheeftgeïni-tieerdenondersteund.Indezecontextvormdediteennieuwebenadering–zekervoorhetMHKAmaarookvoorvonTrierzelf.Melancholia: The Diamond,zowelalstentoonstellingenalsevent,zowelalsdenkbeeldenalszelfverklaardmonument,ondermijndeenherformuleerdeonsbegripvanentertainment,interactiviteit,artistiekeexperimentenenkritischereflectie–netdieelemen-tenwaarmuseavanhedendaagsekunstmeebegaanzijn.

Omdeessentievanzijnin2011uitgebrachtefilmMelancholiateherarticuleren,lietvonTriereenzeldzametweelingdiamant–tweestenendiehonderdenmiljoenenjarengeledenmetelkaarzijnvergroeid–opambiguewijzeslijpen:nietruwmaarooknietafgewerktmetgepolijsteoppervlak-kenzoalsdediamantindustrievereist.Voorzoverweweten,isditdeenigediamantvandezegrootte(ongeveer12karaat)dieeerderineendenkvormdanineendraagbaarkunstwerkisverwerkt.Hijkannietineenringofbrochegemonteerdworden;hijkanalleenvastgehoudenenomenomgedraaidwordendooreentoeschouwerdiezijnzorgvuldiggekalibreerdeonregelma-tighedeninspecteert.

InThe Time-Image,zijntweedeboekovercinema,bedachtdefilosoofGillesDeleuzedeterm‘kristalbeeld’omnietalleendecomplexiteitvanhetspiegelentebeschrijven,maarookhoehetverloopvandetijdkanwordensamengetrokkentoteen‘extreempunt’.InhetMHKA,alsomditteillustre-ren,werddediamantvanVonTriergepresenteerdineengrote,driehoekigehalmethogeplafonds,indrieverschillendegedaanten:als‘objectopzich’,alseenwandtekstgeschrevendoorvonTrierzelfenalseenVR(VirtualReality)-ervaringdietelkensdooréénpersoongedurendenietlangerdantweeminutenkonwordenbeleefd.

Wedurventestellendatdezemanipuleerbarereal-timesimulatievandetweelingdiamant–ontwikkeldengeproduceerddoorLeonidOgarevinMoskou–ookietsnieuwswasinzoweldehedendaagsekunst-alsdevirtuelerealiteit-endiamantwereld.Hetsteldeiedereeninstaatomdesteentebekij-kenalsofhijinderdaadhetwaarschijnlijkeresultaatisvandefilmMelancholia:eendodetweelingplaneetdieronddraaitindezwarteruimte.Wekondenhemvasthouden,omdraaien,terugduwen,eroverdromenenzelfsinhethalfgeslepen,halfruweoppervlakdoordringenenzwervendooreeninnerlijkuniversumvanlicht.

DediamantwerdgeslependoorANWERPCUT–MikeAkiki.DeVRwerdgeproduceerddoorAnastasiyaTarasova,hoofddigitaleproductiebijIPOGAREV.DetentoonstellingwerdgecoördineerddoorAndersKreuger,seniorcuratorvanhetMHKA.

Melancholia: The DiamondwerdvergezelddooreenuitgebreidscreeningsprogrammainCinemaZuid,dearthousecinemadiedeeluitmaaktvanhetMHKA.AllefilmsvanLarsvonTrier,metinbegripvanzijnnieuwstewerkThe House that Jack built,werdenerinfebruari,maartenapril2019voorgesteld.

8.2 #11:HEDWIGHOUBEN–SWEEP,TAP,SWOOOOOP18.05 — 01.09.2019M HKA, Antwerpen | Gelijkvloers rechts – puntzaal

DewerkenvanHedwigHoubenbeschouwenonzerelatietotobjecten,endanvooraldemanierwaaropweermeeleven,enhoezeeenrolkunnenspelenindevormingvanonszelf.Haarvideo’sdocumenterenperformancesdiedekunstenaarvaakpresenterenvanuithetperspectiefvandederdepersoonindialoogmetzichzelfendesculptuurdiezemaakt.Deuiteindelijkesculpturen,vaakvervaardigtuitmateriaalzoalsplasticine,lijkenopongewonevergankelijkevormen,enwordenpersoonlijkhedentoegeschrevenzoals‘It’,‘TheHand’of‘TheOther’.Dedialoogtussenelkpersonage–verteller,kunstenaarenobject–vormtuiteindelijkhetcentraleonderwerpvanhetwerkdatideeënoverpersoonlijkesubjectiviteitopent.

VoorhaartentoonstellinginhetMHKA,haareerstesolotentoon-stellinginBelgië,presenteerdeHoubennaastrecenteprojectenookeennieuwereekswerken.EennieuwwerkmetdetitelPhewzlopffffffff(2019)iseenperformanceeneenscriptmeteendialoogoverderelatiestusseneenreekspersonages–eenreeksgipsensculpturengenaamd‘Homer’,eenpersonagegenaamd‘Body’,gespeelddoordekunstenaarzelf,enhetpubliekineenrolmetdenaam‘X’.DitnieuweprojectwerdtentoongesteldsamenmethetrecentewerkDe Freule en de Gladiool(The Mistress and the Gladiola)(2017)–dathetspectrumvanemotiesonderzochtvandeschoonoudersvandekunstenaar,nadatzedeuitdagingwarenaangegaanommeteenopval-lendkunstwerkdatdekunstenaarinhunhuishadgeplaatstteleven,enhetwerkBorborygmus(2017),gebaseerdopeenperformancewaarinonomatopee-achtigegeluidenwordengebruiktomdeinnerlijkeverteringvanhaarkarakter‘I’weertegeven.

HedwigHoubenwoontenwerktinBrussel.ZevolgdehaarartistiekeopleidingaandeAKV/St.Joost,Breda(2002-2006);deKunstacademieDüsseldorf(2006-2007);enhetHogerInstituutvoorSchoneKunstenVlaanderen(HISK)(2010-2011).Houbenwasin2017dewinnaarvandeCharlotteKöhler-prijs.Haareerderesolotentoonstellingenomvatten:You and I,SpikeIsland,Bristol(2016)enThe Hand, the Eye and It,1646,DenHaag(2013).Groepstentoonstellingenomvatten:LofotenBiennial,Lofoten(2015);UnScene,Wiels,Brussel(2015);Don’t You Know Who I Am? Art After Identity Politics,MHKA,Antwerpen(2014);andSix Possibilities for a Sculpture,LaLoge,Brussel(2013).


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


de promotie online



(NL, EN, FR)

— Gratis folder met inleiding over de kunstwerken

en grondplan (NL, EN, FR)



M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

125

8 IN

SIT

UHedwigvoerdeeenperformanceuit19meiom14u,alsonderdeelvanhetAntwerpArtWeekend.

8.3 #12:DIMITRIVENKOV–GRAVITYCONTROL21.09.2019 — 05.01.2020M HKA, Antwerpen | Gelijkvloers rechts – puntzaal

DimitriVenkoviseenbeeldendekunstenaarenfilmmaker.ZijnwerkenhandelenoverhethistorischeenpolitiekelandschapvanRuslandendaarbui-ten.Zijnunieke,eigenzinnigebenaderingvanhetfilmmakenonderzoektdetraditionelegenresvanbeeldvorming–vandocumentairetotsciencefiction–enissteedsdoorspektmeteenzekerepoëzieenontroering.Elkwerkishetresultaatvanlanglopendeonderzoeksprocessendietelkensleidennaarfilmsmeteenverschillendeeigenheid.Tochkunnenweeenaantalterugkerendethema’sontwaren,zoalsondermeerheteffectvanpolitiekenideologieopdesamenleving,ofhetbestaanindemodernestad,ookophetniveauvanhetindividu.VoorzijnsolotentoonstellinginhetMHKApresenteerdeVenkovvierrecentefilmsdiesameneensoortvierluikvormen.ZezijnconceptueelverbondendoorhetideevanwatVenkovbeschrijftalseen“reductievanexpressiemiddelen”,verwijzendnaardeevolutievanhetingewikkeldeverhaalvanzijneerderewerkenennaardesoberemuzikalestructuurdiedelaterewerkenkenmerkt.ChronologischgezienevoluerendefilmsMad Mimes(2012),Krisis(2016),The Hymns of Muscovy(2018)enThe Shining Will Come Crashing Down(2019)vanformelecomplexiteitnaareenvoud.Mad Mimes,defilmdieVenkovruimebekendheidgaf,iseennep-antropologischestudievaneenfictievesekte,gevestigdineencommunenaastdeMoskouseringweg,dieleeftvanafvaldatlangsderandvandewegwordtgevonden.Krisis (2016)toonteenlive-actiereënsceneringvaneenFacebook-discussietussenRussischeenOekraïensekunstenaars,gereconstrueerdalseensoortprocesnaaraanleidingvanhetneerhalenvanhetstandbeeldvanLenininKievtijdensdeprotesteninMaidan.The Hymns of Muscovy(2018)toonteenreisdoordeplaneetMuscovy–deomgekeerdetweelingvanMoskou,waarbijdearchitecturalebouwstijlenvanMoskouwordengeregistreerdinrelatietotelektronischevariatiesopdemuziekvanhetSovjet-enRussischevolkslied.ZijnnieuwefilmThe Shining Will Come Crashing Downiseenvolleybalspeldatinmuzikaletermenwordtvertaald.Dewervelendezwaartekrachttartendeperformancevandespelers,gefotografeerdmeteenhogesnelheidscamera,wordteenamalgaamvantonenentemporaliteitendieverwantzijnaandieindegereedschapskistvaneencomponist.Deaanwezigheidvandezwaartekrachtvormteenrodedraadindezewerken,zowelesthetischalsvisueletegenstander,maarookfiguurlijkomdeernstvanonzehuidigesociale,politiekeenecologischeproblementebeschrijven.

DimitriVenkovwoontenwerktinMoskou,Rusland.ZijnwerkenwerdententoongesteldopDocumenta14inAtheneendebiënnalesvanrespectievelijkMoskou,BergenenGöteborg.Hijontvingtallozeprijzen,waaronderdeKandinskyPrize,deprijsvandeInternationaleFederatievanFilmcritici(FIPRESCI)ende4deOberhausene-fluxprize.VenkovbehaaldeeenMasterofArtsinfilmgeschiedenisaandeUniversiteitvanOregon.ZijnfilmKrisiswerdin2018aangekochtvoordeMHKA-collectie.


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


de promotie online



(NL, EN, FR)






— Nieuwsbrieven




— Insta stories


de promotie online



(NL, EN, FR)





9 LODGERS

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

129

9 LO

DGER

S9.1 SALONDEPEINTURE

17.01 — 17.02.2019M HKA, Antwerpen | 6e verdieping

InonsSalon de Peinture,konjerustigverpozentussenhetwerkvanmeerdanvijftigBelgische(ofinBelgiëwonende)schilders.ZoalsheteenFransSalonbetaamt,werdjevanboventotonderverleiddoorschilderkunstvangevestigdewaardenzoalsFredBervoets,LucTuymansenWalterSwennen,ofjongtalentzoalsVedranKopljar,AnnaZacharoffenGijsMilnius.Deofficiëleopeningwasop17januari,gelijktijdigmethetfeestelijkeArt’sBirthday!

— Lijstvandeelnemendekunstenaars:AtelierPicaPica,JürgenAddiers,NelAerts,MagnusAndersen,NickAndrews,Jean-BaptisteBernadet,BramBogart,FredBervoets,MichaëlBorremans,KasperBosmans,JeanMarieBytebier,AntoineCarbonne,MichielCeulers,MarliesDeClerck,RaoulDeKeyser,DamienDeLepeleire,GeryDeSmet,MichaelDebatty,GastonDeMey,CatharinaDhaen,IlseD’Hollander,Alfredd’Ursel,SachaEckes,JustinFitzpatrick,JefGeys,KeesGoudzwaard,KatiHeck,AlfonsHoppenbrouwers,SanamKhatibi,VedranKopljar,SergeLargot,BertLezy,JacquesLizène,WernerMannaers,MennoMeewis,GijsMilius,YolaMinatchy,MaryamNajd,OtobongNkanga,CelOverberghe,XavierNoiret-Thomé,TessaPerutz,RogerRaveel,JeanSchwind,TimothySegers,RiyadhShakir,BenSledsens,Boy&ErikStappaerts,WalterSwennen,MitjaTušek,LucTuymans,PhilippeVandenberg,KoenvandenBroek,CaroleVanderlinden,JanVanriet,GuyVanBossche,DirkVanderEecken,PhilippeVanSnick,WoutVercammen,AngelVergara,JefVerheyen,PieterVermeersch,AneVester,LeenVoet,AntoineWaterkeyn,MartheWéry,AnnaZacharoff/Flexboj&L.A./FredBervoets,HugoClaus&JanDecleir/VaastColson&DennisTyfus

9.2 FAILURESOFCOHABITATIONHISK@MHKA16 — 19.05.2019M HKA, Antwerpen | 6e verdieping

Detentoonstellingintroduceerdehetwerkvan14kunstenaarsuithettweedejaarvanhetHISK-programma.DetitelFailures of Cohabitationverwijstnaardeonwaarschijnlijkheidvanhetechtesamenlevenenweerspiegeltopspeelsewijzedebijhorendeervaringvannabijheidenanderszijn,netalsdeeigenlijkenatuurvandegroepsexpositie.Dezetentoonstellingvondplaatsn.a.v.AntwerpArtWeekend(16—19mei).

— Metwerkvan:SofiaCaesar,LisettedeGreeuw,FrancescaFerreri,EvaGiolo,JohnaHansen,Megan-LeighHeilig,SinaHensel,RoelHeremans,MirtheKlück,HannahMevis,MarkPožlep,BárbaraSánchezBarroso,GintauteSkvernyte,IngelVaikla.


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


— Muurtekst: algemene introductie (NL, EN, FR)

— Brochures: deze werden geregeld in de loop

van de residenties aangepast (NL, EN)

— Teksten en archief materiaal worden opgenomen

op Ensemble.org

— De LODGERS staan zelf in voor het organiseren

van activiteiten

Curator:DaniellaGéo.

9.3 [email protected] — 31.12.2020M HKA, Antwerpen | 6e verdieping

Ishetmogelijkvoorkunstenaarsomautonoomteopererenbinneneeninstitutioneelkader?

DezevraagleiddetoteensamenwerkingtussenMHKAenledenvanhetNICCwaarbijdekunstenaarseeneigenprogrammavantentoonstellingenenlezingencureerdenonderhetdakvaneenmuseumenonderdenaam‘NickLodgers’.

NickLodgersbezettedezesdeverdiepingvanhetMHKAgedurendedeperiodevaneenjaarenorganiseerdevijftentoonstellingenenzesartisttalks.

#1Uitbeleefdheid(09.06 — 07.07.2019)

EententoonstellingwaarindeledenvanderaadvanbestuurvanhetNICCzichvoorstelden:CarlaArocha&StéphaneSchraenen,GuillaumeBijl,EvelinBrosi&ElvisBonier,CelCrabeels,YannickGanseman,VedranKopljar,PierreMertens,ImgeÖzbilge,RiaPacquée,EllenPil,Sarah&Charles,LievenSegers,SarahSmolders,PhilippeVanDamme,KoenvandenBroeck&JohnBaldessari,WouterVanderHallen,RinusVandeVeldeenShanglieZhou

artist talk #1 door en voor Nick Lodgers13.06.2019—18u30auditorium

#2Iwouldprefernotto(18.07 — 13.10.2019)

DeFransekunstenaarDanielBurenwijstnaarverluidtnooiteenuitnodigingvooreententoonstellingaf,tenzijdeomstandigheden‘slecht’zijn.Eenbelangrijkedeelvanderolvaneenkunstenaarinhethedendaagseprofessionelekunstcircuitisaanwezigheid.Elkegelegenheidmoetwordenbenut,elkekansmoetwordengegrepen.Maarwatmaaktdeomstandigheden‘slecht’?Wanneerenwaaromishetaanvaardbaarvooreenkunstenaaromeendeelnameaftewijzen?Dezekleinschaligetentoonstellingtoondewerken,verhalenendegeruchtenrondkunstenaarsdienietlangerwillendeelnemen.Zewezenuitnodigingenaf,beslotentijdelijkafstandtenemenvandekunstwereld,oftrokkenzichvolledigterug.

MetwerkenvanBasJanAder,MaurizioCattelan,ThierryDeCordier,MarcelDuchamp,DavidHammons,JefGeys,CadyNoland,Panamarenko,LaurieParsonsenCharlottePosenenske.EententoonstellinggecoördineerddoorLodeGeensvoorNickLodgers.


— Nieuwsbrieven




— Insta stories






op Ensemble.org


van activiteiten

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

131

9 LO

DGER

SArtist talk #2 Tehching Hsieh – Tehching Hsieh Lifeworks 1978-199912.09.2019—19uauditorium

NickLodgersorganiseertmettrotseenartisttalkmetkunstenaarTehchingHsieh.DetalkkadertindefinissagevandetentoonstellingIwould prefer not to.TehchingHsiehisgeboren31december1950inNan-Chou,Taiwan.Hsiehverlaatvroegtijdigdeschoolbankenin1967enstartmetschilderen.Nadathijzijnlegerdienstbeëindigt(1970-1973),heeftHsiehmeteeneeneerstesoloshowinthe gallery of the American News BureauinTaiwan.KortdaarnastoptHsiehmetschilderen.HijmaakteenactieperformanceJumpwaarbijhijbeideenkelsbreekt.Hijstarteencarrièrealszeeman,enkanopdezemaniervoetaandegrondkrijgenindeVerenigdeStaten.Injulivan1974komtHsieheindelijktoeineenkleinehavennabijPhiladelphia.Veertienjaarlangzalhijereenillegaleimmigrantzijn,tothijamnestiekrijgtin1988.

Vanafdelatejaren70maakteHsiehvijfOne Year PerformanceseneenThirteen Year Plan,zowelbinnenalsbuitendemurenvanzijnstudioinNewYorkCity.Opbasisvanlangeduur,waarbijkunstenlevennaastelkaarkwamentestaan,slaagdeHsieherineenradicalevormvanhe-dendaagsekunstneertezetten.DeeersteOne Year PerformancesmaakteHsieheenbekendenaamindeNewYorksekunstscène.Delaatstetweestukken,bewustzichterugtrekkenduitdekunstwereld,zettendetoonnaareenvoldongenonzichtbaarheid.Sindshetmillennium,vrijvanderestrictiesomgeenwerktetonenovereenperiodevandertienjaar,heeftHsiehzijnwerkgetoondinNoord-enZuid-Amerika,AziëenEuropa.ZijnrecentetentoonstellingDoing TimewerddoorTaiwangerepresenteerdopde57stekunstbiënnaleinVenetië(2017).One Year Performance (1980-1981)istentoongesteldinTateModern,Londenin2017-2018.MomenteelleeftHsiehinBrooklynenwordthijgerepresen-teerddoorSean Kelly Gallery.

#3Zonderkunstenaarsgeenkunst(21.11 — 06.02.2020)

Hetwoord“kunstenaar”kwamnietéénmaalvoorinhetbeleidsplanvancultuur.DaaromorganiseerdehetNICCeenvisueelantwoordopdenieuweaanpakvancultuurvandeVlaamseregering.

Vanafdonderdag21novembergooidehetNICChaargeplandeprogrammatieonderhetdakvanhetMHKA,deNickLodgersruimte,voornovember-december-januariom.Elkedonderdagvan18tot21uwerdderuimtevrijgegevenvooreenreactieviadiscussie/debat/performance/voor-drachtophetnieuwebeleiddoorkunstenaars,cultuurmakers,kunstenaars-groeperingenenanderendiehunstemwillenlatenhoren.Zehieldenditaantotenmet5februariomdatzehetdebatdatopverschillendemanierenactiefwas,nietwildenlatenstilvallen.

LucDeleubrachtopdonderdag21novemberom18u“lessisless”aanopdemurenvandeNickLodgersruimteengafhiermeehetstartschotvooreenparallelletentoonstellingonderdezelfdenaam(Zonderkunstenaarsgeenkunst)waarinweineengroeiendeengraduelebewegingvandriemaandenderuimtevermeerderdenmetwerkdateenvisuelereactiegeeftophethuidigeentoekomstigebeleidvancultuur.Aldeactiesdieplaatsvonden,inclusiefdeinstallatievandewerken,werdengedocumenteerdengedeeldmetdehashtag,#lessisless.Hetresultaathiervanwerddoorgegevenaandeministervancultuurendebeleidsmakers.

— Deelnemendekunstenaars: WalterSwennen,LucDeleu,MichaelVanDenAbeele,

WoutVercammen,FredBervoets,GerardHerman,LeoCopers,DaniëlDewaele,RiaPacquée,JennyHolzer,BarbaraKruger,JosDeGruyter&HaraldThys,OtobongNkanga,ChristineClinckx,ChantalAkerman,AdrianaBustos,HenriVanDeVelde,MessieursDelmotte,GoeleDeBruyn,SanamKhatibi,AnneDaems,LesLevine,EdithDeKindt,Boy&ErikStappaerts,LeenVoet,LudoMich.

Opvolgendedonderdagavonden(van18tot21u)wasiedereenwelkominhetMHKAomteluisteren,kijken,participeren:— 28november2019 LeoCopers–Remakeswastika1969-1985— 5december2019 WilliaMenzel(1907-1995)–Speculaasplanknaaren

voorHenryVandeVelde GoeledeBruyn–z.t.(thevisitor)— 12december2019 SelinAydinol–no.8 LudoMich–Meteorfromanotherdimension Performances:

PieterDeClerck–Passie MarthaBalthazar–Stayingwiththetrouble Mink&Luuk–Honey,How’dyoulikeyouregg?— 26december2019 RiaPacquée–MadamevisitingtheOpen-AirMuseumBokrijk DodiEspinoza–CassiusClay JennyHolzer–aT-shirtedition Performance:

DollyBingBing–cybersexualfantasy


— Nieuwsbrieven




— Insta stories






op Ensemble.org


van activiteiten

10 INBOX

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

135

10

INBO

XHetMHKAreserveertsinds2014devijfdeverdiepingvoorverrassendeinterventiesenintiemepop-uppresentaties.INBOXiseenplaatsdieinspireertenverrast,enonseenblikguntinhetuniversumvanbevlogendenkersendoeners.MetINBOXcreëerthetMHKAruimtevooreenaantalvandevragendievaakaanhetmuseumwordengesteld.HetprogrammawordtsamengestelddoorLilianeDewachter.

10.1 ANTOINEWATERKEYN11.01 — 03.02.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

Waterkeynspraktijkmanifesteertzichdoorhetperpetueelschrijvenenher-schrijvenvannarratieveconstructiesofintriges.Noemhemeenhedendaagseiconoclast:hijmaaktmisbruikvandearchetypesenpersonagesdiesymboolstaanvoorhetmenselijkerfgoed.Ineendubbelebewegingbrengthijeeneerbiedigehommageaandeuniverselebibliotheek,terwijlhijdiesimultaandemystificeert.Hijtransfigureertdeconstitutievanheticoonendieketterijhoudtnietopwanneerhetgebeenteblootgelegdwordt.Zijnwerkenkunnenalsbastaardenvaneensculpturaaloverspelmetdeschilderkunstwordenbeschouwd.Hetzijnrekwisietendiegeenszinsbedoeldzijnomhuninitiëleverhaallijnopnieuwoptevoeren.Zedienenteontsnappenaandeperikelsvaneenbanaleenlegeallegorischevalkuil.Degepresenteerdeinstallatieverkeertalshetwareineenpre-anekdotischetoestand.Alsineendepotofopslagplaatswachtendeobjectenaf,zwevendinhetapriorivaneentheaterstuk,entegelijkvoerenzehetverhaalopdankzijdeblikvanmogelijkepassanten.

Voordezepresentatiewerdenertweemultipelsaangemaakt,nl.eent-shirteneenmagneet.

10.2 D.D.TRANS–FRANKTUYTSCHAEVER08.02 — 03.03.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

Inonzemeestonachtzameogenblikkenzijnwevaakdebrutaalstekun-stenaars.Iedereenkentze;tekeningendieachteloosontstaantijdenseentelefoongesprek,sculpturenalshetplatgekauwdehoedjevaneenbalpen,ofdetotbalgeknedewikkelvaneenkoekjeaaneensaaietafel.Hetzijndiezeldzameovergeblevenkerendatwe,dikwijlsuitverveling,zachtjesuitonsgecultiveerdehoofdvallenendoenzondermeer.Toutcourt.

Zeherinnerenaaneenonbevangen,tactielekennismakingmetdedingen.Vooraldeschijnbaarwaardelozekneusjesdieonsenmasseomringen,omarmtDDTrans.Eensimpeleschuursponsiszovervangbaardatwezelfsvergatenereenkleurvoorteverzinnen.Daardoorhebbennetzulkekleinodenhetmeestrandom,eerlijkenuitzinnigpalet.Datgeldtookvoordeballon,dieinalzijnfutiliteitalleenvoorspeldient.Hijkannauwelijksenslechtstijdelijkeendingkanzijn,alswehemwatluchtschenkenenereenknoopindraaien.DDTranssavoureertentransformeertdieonschuld.Hijverknooptzemetde


— Nieuwsbrieven




— Insta stories

— Facebook event voor de afzonderlijke

activiteiten


— Algemene introductietekst in plakletters

in drie talen, die heel de reeks kan

blijven hangen.

— De kunstenaars of betrokken partij kan op

een krijtmuur de naam, een eventuele titel en

de duurtijd van de tentoonstelling noteren.

— Titelbordjes met QR codes (niet voor

alle afleveringen)

— Infofiches aangeleverd door de kunstenaar

(NL, EN, FR)

— Teksten op Ensembles.org

— Rondleidingen

ondraaglijkelichtheidvaneenkitscherigschilderij.Hijkoesterthetstiekemespelvaneenjongetjemetvaders’aansteker.Indatvrijblijvendexperimentschuiltvaakdegrootstemelancholie.Hijverhiteenrietjetotdetweebunge-lendehelftenvaneentraan.Eencollectioneurverklaardehetwerk‘spannender dan Jaws’.Tweeversmoltenprikkersworden‘bfifty2’gedoopt,eentitelmetdeladingvaneenbommenwerper,vooreendingvaneencent:atoomkunst,spanningvervatinhetallerkleinste,tragedieopkousenvoeten…

Ontwaarikineenkinderfiets,diewezohopeloosontgroeien,eensoortnostalgienaardieonbevangenkijk?Onsdonkereklavierstaatopeindig,daarontkomjenietaan.Metdeleeftijddampthetglasaanensluipennodeloosveelwaardenensérieuxtussenonsendewereld.HetwerkvanDDTransoogtonooglijklicht,maarhetiseenvolgehoudeninspanningomdeomgangmetdedingenhelderenpretentieloostehouden.Ennetindiekleinemarge,diekorteketentussenzienenmaken,schuilthetgrootsterendementaanpoëzieentover.—FrederikVanLaere

Naaraanleidingvandezepresentatiewerddepublicatie‘D.D. Trans tout court’uitgegeven(GalerieValerieTraan,Antwerpen)endemultipel‘Landscape 2018’(20ex.;genummerd&gesigneerd;35x50cm)gerealiseerd.

10.3 LEENDERTVANACCOLEYEN–TRANSPORTNAARMARSPrijsHugoRoelandt08.03 — 31.03.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

LUISINPELSOphetmomentdatikdezetekstschrijfhebikgeenideewatLeendertVanAccoleyeninpettoheeftvoordeInboxvanhetMHKA.Misschienheefthijzelferooknoggeenideevan,entastdeorganisatievanhetMHKAdusooknoginhetduister.Datisgeenenkelprobleem.IkgaernamelijkvanuitdatdezejongekunstenaardekansdiehemalswinnaarvandePrijsHugoRoelandtgebodenwordtmetbeidehandenaangrijpt.Benieuwdbenikwel,wantikkenLeendertaleentijdje.

Elkeorganisatieheeftbehoefteaaneenluisinhaarpels,eenindividuofgroepjevanindividuendathetbeleidirriteertenalerthoudt.TotvoorkortwasLeendertVanAccoleyendieluisvoordeKoninklijkeAcademievoorSchoneKunstenAntwerpen.Toenikzijnwerkvoorheteerstzagnaaraanlei-dingvaneentussentijdseevaluatieinhetatelierbeeldhouwkunst,deedhetmedenkenaanderammelendeantimachinesvanJeanTinguely.IkmeenmeteherinnerendatLeendertopdatmomentweinigofnietsoverTinguelywist.Datverbaasdemeoverigensniet,wantLeenderthieldernietvanmijnlessen‘hedendaagsekunst:neo-avant-gardes’uittezitten.

Hetstatische,monolithischekaraktervantraditionelebeeldhouwkunstsprakhemevenminaan.Geleidelijkkregenzijnbewogenenbewegendeobjecteneenuitgesprokenperformatiefkarakter.OphetmomentdatLeendertgingexperimenterenmetzelfgecreëerdeovensraaktehijietsnieuwsen


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

137

10

INBO

Xavontuurlijksaan.Ruwgemetseldofinelkaargelastbraaktenzijnrudimen-tairehoutovensnietenkelwolkenengensters,maarookvreemdegeluidenuit.Inhunkoortsigehitteenbizarreuitstralinglekendezesculpturenoplevendewezensdievoortdurendgevoedmoestenworden,ondertussendeecologischevoetafdrukvandeAcademieaanzienlijkvergrotend.

OpeenandermomentzagikLeenderttijdenseenjuryinExtraCityalseenlenigeaapeenschrielesculptuurvanbalkenbeklimmenomvervolgensplaatstenemenopeenzitje,zo’nzesmeterbovendegrond,netonderhetplafondvandetentoonstellingsruimte.Devraagdiezichstelde:waarhoudtdesculptuuropenbegintdeperformance,enomgekeerd.Doordievermengingvanbeidekaders(hetsculpturaleenhettheatrale)gedroegLeendertzichalseenluisindepels,temeeromdatzijnactieduidelijkeenweigeringinhieldenigeinformatieoverzijnwerkofzijninspiratiebronnen(‘voorbereidendonderzoek’)telekken.

RonddietijdbegreepikdatLeendertwoondeenwerkteineenflinkebestelwagendiehijeigenhandighadingerichttoteenwoon-enwerkruimte.Datsteldeheminstaatzijnmobielewoning/atelierteplaatsenwaarhetnodigwas.Regelmatigbleekditdeparking(‘verbodenvoorstudenten’)vandeAcademietezijn.Dezelfdeparkingwerddoorhemgebruiktomeenplasticslurfaandegevelvandeschooltebevestigen,ofmateriaaltedeponeren.Ookdemanierwaarophijzijnwerkruimtetransformeerdetoteenpermanentdepotvanrecuperatie-enwerkmateriaalzorgderegelmatigvooroverlastennoopteweleenstotfysiekingrijpen.

Denaam‘Leendert’werdzowatsynoniemvanonvoorspelbaresituatiesen‘brandjesblussen’.Maarzijnwerkkonenkanopeenunaniemewaarderingrekenen,zoweldievanstudentenendocentenalsdievanexternejuryleden.DeAcademielevertLeendertdanookmeteenmengelingvanfierheidenopluchtingafaanhetwerkveld.MetvruchtafgestudeerdindevrijekunstenisLeendertvanafnudedrooméndenachtmerrievandecurator.Wehopendathijnoglangdeluisindepelszalblijven.Wijhebbenalvastonzeplichtgedaan.—JohanPas,Antwerpen,Februari2019

indeINBOX-ruimte–5everdiepingInstallatieTransport naar Mars,2019Kasseien,hout,touwenmens

ophetdakterras(stadskant)–4everdiepingZingende kachel V,2018MetaalperformancesOpdonderdagen14,21en28maart2019,telkensom19u,lietLeendertVanAccoleyenzijnzingendekachel‘zingen’.

MetdesteunvanStadsbaderNV,AGVESPA,ArtesRoegiersenStadAntwerpen.


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen

10.4 ZIEKENHUISSCHOOL05.04 — 28.04.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

Scholenorganiserenregelmatigcultureleactiviteitenzoalstoneel-enfilm-voorstellingen,workshopsenmuseumbezoeken.KinderenenjongerendieaanDeLeerexpertZiekenhuisschoollesvolgenmissendezemogelijkhedenvaak.RedengenoegvoorDeLeerexpertZiekenhuisschoolenhetMHKAomvoorhetvierdejaaroprijdehandeninelkaarteslaan.OokditjaarreisdeneenaantalwerkenuitdeMHKA-collectieafnaardeziekenhuisschool,waardeleerlingenkenniskondenmakenmethedendaagsekunst.

Onderbegeleidingvanprofessionelekunstenaarsexperimenteerdendeleerlingenvervolgensinworkshopsmetverschillendematerialenenmedia.Dezetentoonstellingwaseenverhaaloverdeverwondering,hetexperiment,deactieendecreativiteitdieontstaanalskinderenenjongerenwordenblootgesteldaanhedendaagsekunst.VoorhetMHKAkaderdeditprojectinhetonderzoeknaareennieuwemaniervandenkenoverhetpubliekwaarbijdebezoekervanuitdialoog,participatieenco-creatiewordtgezienalsmede-eigenaar.

DitjaarwerdendekinderenenjongerenbegeleiddoorkunstenaarsMattiasDeLeeuw,CatharinaDhaen,NathanGotlib,GeertHautekiet,JenteHendrickx,PeterHolvoet-Hanssen,LienHüwels,LudivineLechat,MarieMichielsen,IngridSchildermans,Styrofoam,LoriTuerlinckx,SaskiaVanderGuchtenElineVanRiet.

ZelietenzichinspirerendoorwerkenuitdeMHKA-collectievanAlexanderLee,TausMakhacheva,OtobongNkanga,AllanSekulaenLawrenceWeiner.

Erwerdn.a.v.ditprojecteencatalogus“ShowingOff4:Becausewecare”gepubliceerd,vormgegevendoorAnkeDePotterendecoverwerdontworpendoorNathanGotlib.80pp.;Nederlands;kleurillustraties;15x21cm

10.5 SHELFPUBLISHING(TROEBELNEYNTJE)03.05 — 02.06.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

OnrealistischinitiatiefTroebelNeyntjenodigdezijnvriendenuiti.s.m.Dr.J.S.Stroopomeensdiepinschapenschuifteduiken,omvervolgenssamenineennieuweeditieverwerktteworden,onderdevormvaneenplankmeteenarchiefschuiferonder,getiteld“ShelfPublishing”.

UiteraardmetdevolledigesteunvandevzwEngelsetaalmoppenvoorNederlandstaligen.Flauwekulwillneverdie!

— Metwerkvan:

AARSismTonePauwels,JolijnBaeckelandt,NienkeBaeckelandt,NicolasBal,LarsenBervoets,RobbyBlondbaard,JoCaimo,


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

139

10

INBO

XMichelaDalBrollo,JorisDeHondt,J.Krissis,DamienDeLepeleire,WernerdeVos,JanDewanckel,Flexboj&L.A.,MaikaGarnica,RienSchellemans,IdrisSevenans,HansTheys,ZenaVandenBlock,SaskiaVanderGucht,DriesVanLaethem,AmberVanluffelen,VincentVanMeenen,LisaVantorre,ThomasWillemen.

Tijdensdepreviewopdonderdag2mei,lasVincentVanMeenenzijn“Inleiding”voorenwasereen‘actie’doorJorisDeHondt(aanstekers).

10.6 DRAWINGASATHINKINGTOOL–PRIJSSTOCKMANSARTBOOKS07.06 — 30.06.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

Detekeningisdemeestdirectevormomeenideeofgedachtetevisualiseren.Zeverbeeldtdeeersteaanzettotcreatieindevormvanschriftuur,eenschets,eenreeks.Somsintuïtiefalsaanzettotietsanders,somsdoordachtalseenartistiekmediumopzich.

Hettekenenkanfungerenalsprocesmatigdenken,alsonderzoekstool,alsbeeldendeoutput.

VoordestudentenvandeKoninklijkeAcademievoorSchoneKunstenAntwerpenistekeneneenmanierombeeldenengedachtenteontsluiten,teontdekken,invraagtestellen.Vaakverlaatdetekeninghetatelierniet.

UitgeverijStockmansArtBookswilditzichtbaarmakenviaeenprijsdieeenontsluitingvanditverborgentekenenmogelijkmaakt.

DeexpoDrawing as a Thinking Toolboodeeninzageinhetwerkvanéénvandetweelaureatenvoordezeeersteeditie2019:YiZhang(°1996,China)vandeopleidingInSitu.ZijdeeltdeprijsmetNannaSofieResekeMikkelsen(°1994,Denemarken)opleidingGrafischOntwerp,vanwieinhetnajaar2019eenkunstenaarspublicatieuitkomt.

YiZhangbehaaldehaarbachelorSchilderkunstaandeGuangzhouAcademyofFineArts,Guangzhou,China.Zijvolgtmomenteeldepre-masteropleidingVrijeKunsten–InSituaandeKoninklijkeAcademievoorSchoneKunstenAntwerpen.

Detekeningen,objecteneninstallatiesinINBOXkregendeverzameltitelNothing.


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen

10.7 FURKARTEPHEMERA05.07 — 04.08.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

Hetbegonallemaalop24juni1983indeZwitserseAlpenmetdeperformancevanJamesLeeByars:‘adropofblackperfume’.Vanafdevolgendezomerentotin1996inviteerdeMarcHostettler,uitgever,galeristinNeuchâteleninitiatorvanFurkArt,nietminderdanzestigkunstenaarsinhetoudehotelFurkablick.Ditwerdin1893gebouwdopdeFurkaPass,nietvervandeRhônegletsjer.OpinitiatiefvanMarcHostettlerveranderdedezelocatievanjunitotseptember–hetmooieseizoenendeperiodedatdebergpasopenis–ineenartistieklaboratorium,eenplaatswaarduurzameenefemerewerkenontstonden.

NaastPanamarenko,dieerinhetbijgebouwintrokenerzijneerstevliegrugzakkenenarcheopteryxenrealiseerdewarenero.m.ookwerken,ingrepenenperformancestezienvanRemKoolhaas,JennyHolzer,RichardLong,StanleyBrouwn,FilipFrancis,MarioMerz,GüntherFörg,ClaudeRutault,IanHamilton-Finlay,GretchenFaustenveleanderenuinternationaalgereputeerdekunstenaars.

DeexpositieFurkArt ephemeratoondeoorspronkelijkedocumenten(uitnodigingen,affiches,prentbriefkaarten,briefwisseling)metbetrekkingtotdeartistiekeingrependieerindieperiodeuitgevoerdwerden.Dezedocumenten,veelaluitgegevendoorHostettlerwerdenbijeengebrachtdoorThomasRodriguez.

Hetensemblewerdchronologischgebrachtenaangevuldmetgefilmdeengeschrevengetuigenissenvankunstenaarsenprotagonisten–ondermeerUlay,GuillaumeBijl,PerKirkeby,FrançoisMorellet,HamishFulton,JohnArmleder,MarkLuyten,LawrenceWeiner,IsiFiszman,RenéZäch,RiaPacquée,GlenBaxter,JacquesHainard,LucDeleu,RomanSigner.Hetgafonseenbeeldvandebijdragenvandezeverschillendepersoonlijkhedenenmaaktedemenselijkedimensievanditavontuurdateendiepeindruknalietbijeenhelegeneratievandekunstwereld,zichtbaar.

Curator:ThomasRodriguezGerealiseerdmetdesteunvanGreylightProjects/WouterHuis

10.8 VLADMONROE’SPARADE09.08 — 01.09.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

NaaraanleidingvandeAntwerpPride(8-11.08.2019)organiseerdehetMHKA,insamenwerkingmetPhilippeHuyghe,eensolotentoonstellingvannooiteerdergetoondewerkenvandeveelzijdigeRussischekunstenaarVladMonroeindeINBOX-ruimteopde5everdieping.

VladislavMamyshev-Monroe,éénvanRuslandsbelangrijksteperformance-kunstenaars,verdronkopzaterdag16maartineenhotelzwembadopBali,waarhijsinds2007woonde.ZijnonverwachtedoodschoktedeRussische


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

141

10

INBO

Xartistiekegemeenschap,diehembewondertalseenemblematischefiguurvandeRussischekunstwereldenalscharismatischepersoonlijkheid.De43-jaaroudekunstenaar,ookbekendalsVladMonroe,werdhetbekendstmetzijnimitatiesvanprominentefiguren,vanHitlerendepaustotPoetinenMarilynMonroeaanwiehijliefdevolzijnbijnaamontleende.

IkontmoetteMamyshev-Monroevoorheteerstalsjongemanindejaren1980inzijngeboortestadSint-Petersburg.HijwaseenbeschermelingvanwijlenfilosoofenkunstenaarTimurNovikovenlidvandiensNewAcademy-beweging.IndietijdwasereenhemelsbreedverschiltussendekunstwereldvanSint-PetersburgendievanMoskou,waarwegretiginternationaletrends,endanvooraldieindewestersekunst,volgden.InSint-Petersburgwerktendekunstenaarsveeleeropeeneiland,watineenveeleigenzinnigerbenaderingresulteerde.

“Mamyshev-Monroewasdebelichamingvandieperiodezondergrenzen.”

Mamyshev-Monroe’scharisma,talentenflairkwamenalheelvroegaanhetlicht.Hijwasnietalleeneenbegaafdkunstenaar,hijkwamookopenlijkuitvoorzijnhomoseksualiteit,ietswattotopvandaaginRuslandtaboeis.Indejaren1980,toenhijzijndienstplichtvervulde,verkleeddehijzichvoorheteerstalsMarilynMonroeengebruiktedaarvooreenpaaroudegordijneneneenpruikvaneenetalagepop.DezeeersteperformancealsdeHollywood-ster,draaideuitopeendirectontslaguithetlegereneenkorteopsluitingineenpsychiatrischekliniek.AlleperformancesvanMamyshev-Monroewarenevenelektriserend.Hijverkleeddezichalshistorischeofpolitiekefiguurenhetpubliekwasgefascineerddoordegeloofwaardigeennatuurlijkemanierwaarophijdiepersonenbelichaamde.Maarhetwasmeerdanlouteracteren–hetwasperformancekunstophaarbest.IkzethemzonderaarzelenopgelijkehoogtemetMarinaAbramovic.IndeloopderjarenportretteerdehijeenaantalbekendefigurenalsDostojewski,ElizabethI,CharlieChaplinenJezus.In2007wonhijmetderemakevandeklassiekeSovjet-komedieVolgaVolga,waarinhijdevrouwelijkehoofdfiguurdigitaalvervingdoorzichzelf,deprestigieuzeKandinskyPrijs.HiermeevestigdehijookzijnreputatiealseenvandebelangrijksteRussischevideokunstenaars.

“Deopenheidoverzijnhomoseksualiteitmaaktehemtoticoonvandehomo-gemeenschap.”

IneenanderebefaamdeperformanceopPiraatTV(Piratskoye televideniye),eenparodieoptelevisiediehijsamenmetNovikovoprichtte,suggereerdehijdatLeninnazijndoodineenpaddenstoelwasveranderd.Hijbrachtditopeenzoovertuigendeenernstigemanier,datkijkersverbijsterdgeloofdendatdezetheorieauthentiekwas.BijzonderinteressantwasdemanierwaaropMamyshev-Monroedegrenzentussenhetopenbareenprivélevendeedvervagen.Ookalshijnietaanhetwerkwas,bleefhijperformen.Wathijookzeiofdeed,hijtrokaltijdalleaandachtnaarzich.

EnkelejarengeledenpraatteikmethemopdeFriezeArtFairinLonden.WestondenbeidenindestandvandeXLGallery,diemeerderevanzijnwerkenverkocht.HijwaseerdernonchalantgekleedenwepraattenRussischenvrijwelmeteenverzameldezichtoeschouwersrondomons.Erwasietsinzijnmaniervanspreken,zijnvoorkomenenzijnlichaamstaaldatelkmomentineenartistiekstatementveranderde.Hijfascineerdemensenendatwaszijnmeestonweerstaanbaretalent.Recentermaaktenzijnoptredensinvrouwenklerenenopenheidoverzijnseksualiteithemtoteenicoonvandehomobeweging.In2010,nadathijinelkaarwasgeslagenomdathijgaywas,zettehijfilmpjesoverzijnverwondingenenherstelopFacebook,ensprakopenlijkoverdehomofobieinRusland.

Ikvermoeddathijdelaatstejarenmeerenmeernostalgischterugkeeknaardievroegeperiode.Inhetbeginvandejaren1990toendeartistiekeundergroundindeschijnwerpersstond,leekallesmogelijk.Zodenkikdathetvandaagnietmeermogelijkzouzijnomeenpolitiekgeladententoonstellingtebrengenineenoperationelegevangenis,zoalsdiegenediehijin1991inMoskousberuchteButyrka-gevangenisorganiseerde.Mamyshev-Monroewas

debelichamingvandieperiodewaarinallesmogelijkwas.Toenhetklimaatbegonteveranderen,raaktehijgedesillusioneerdenbrachtmeerenmeertijddooropBali.ZijndoodiseenverliesvoordeRussischekunst.HijwasvaninhetbegineenstuwendekrachtindecontemporaineRussischekunstwereldenhijlaateengroteleegteachter.Erisniemandmeerdiedecomplexiteitvandelaatstedriedecenniazolevendigbelichaamt.—JosephBackstein,26maart2013

10.9 FLEXBOJ&L.A.–RELEASESUPERSTARSMAGAZINEN°206.09 — 29.09.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

Voordetweedeeditievan‘Superstarsmagazine’namhetkunstenaarsduoFlexboj&L.A.wederomdecentralevraag‘Watbetekenthetomvandaagsuccesvoltezijnindekunsten?’onderdeloep;Welkemechanismesleidennaarsucces?Hoegajedaarmeeomen‘besmet’hetjekunst?Welkerolspeelthetbeleid?

Eensuperstarzijnisnietloutereencommercieelgegeven.Zebenaderenhetookalsietswatgrenstaanplezierengeluk,bevragendevluchtigheidervanenproberenomtegaanmethuneigenverlangenernaar.Uithunvraagstellingenblijkteenkritischehoudingtenaanzienvandekunstmarktenhaarelitairerandjes,de(vermoeide)criteriavoorkunstendemanierwaaropkunstenaars,curatoren,verzamelaarsenbeleidsmakerszichtotelkaarverhouden.ViadekeuzevoordegeïnterviewdepersonenreflecterenFlexboj&L.A.ookoverhuneigenfascinatiesenartistiekestellingnames.IndezeeditievieldekeuzeopWimDelvoye,RiaPacquée,HansTheys,Anne-MieVanKerckhoven,RinusVanDeVeldeenLucDeleu.Zelatendekunstenaarsnietalleensprekenoverhuneigenlevenenwerk,maarpolsenooknaardeuitda-gingenvoorbeginnendekunstenaarsenhetveranderendekunstenlandschap.Elkinterviewisgrondig,scherp,diepgaand,persoonlijkmaarookgrappigwathettijdschrifteenbelangrijktijdsdocumentmaaktoverhethedendaagsekunstbedrijf.Tegelijkishetookeensubjectiefrelaasovereigeninspiratie-bronnen,ambitiesentwijfels.

VoorhettijdschriftrealiserenFlexboj&L.A.geschilderdeportretten,reclamebeelden,spotprenteneneencoverbeeldwaarinhunhumoristischebenaderingvanhetgegeven‘superstar’aanwezigis.Devragendiezezichzelfstellen,gooienzevoordevoetenvandeverschillendepersonenbinnenhetkunstbedrijf.Tegelijkertijdishetvolledigetijdschriftzelfookeenkunstwerkwaarinhetkunstenaarsduohuntemperament,stijlenideeënnaarvorenkomen.Hetgemaaktestatementbijhetaanvattenvanditproject,isnietgering.Dehumorenhetabsurdismedieeengrootaandeelhebbenindittijdschrift,wordenopde‘juiste’manieringezetwaardoor‘lachenmet’nietloutergemakkelijkenvulgairwordt,maargedurfd,doordachtenmesscherpzonderdeintegriteitvanhungastengeweldaantedoen.—VictorRutkiewicz,Antwerpen,juni2019


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

143

10

INBO

X

10.10 IONGRIGORESCU(EUROPALIAROEMENIË)04.10 — 03.11.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

IonGrigorescuiseencentralefiguurvandeRoemeenseneo-avant-garde.Geborenin1945inBoekarest,waarhijnogsteedswoontenwerkt,hadhijeenjeugdgekenmerktdoordeopeenvolgendetrauma’svandeTweedeWereldoorlog,deHolocaustendeopkomstvanhetcommunismeinRoemenië.Inzijnperformances,films,foto’senwerkenoppapierthematiseerthijzijngespannenrelatiemethetcommunistischeregimevanzijnland.

HetMHKAverwierfeencoherentensemblevandekunstenaar.DezeselectiethematiseerteenkenmerkendaspectvanhetoeuvrevanGrigorescu:zijnaanhoudendefascinatievoorhet‘oosterse’deelvanhetcultureleenpolitiekeerfgoedvanRoemenië,hetgroteonbekendeofdeidentiteitdiehetlandvoortdurend‘ontwikkelt’,waarambitieeerdergeoriënteerdisals‘echtwesters’.

10.11 MARLIESDECLERCK–SLICEOFLIFE08.11 — 01.12.2019M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

Wezienzevenoversizedolieverfschilderijenopdoek.Zebeeldenfruitmandenaf.Elkemandheefteenspecifieke,opvallende,feestelijkestrik.Ditisduidelijkeengeschenk;eengeschenkaanhethedendaagselevenofaaneenpersoondiewatmeerlevenkangebruiken.

Dedonkereachtergrondengevenonsgeengripopruimte.Enkeldelichtreflectieopdestukkenfruitgeeftonseengevoelvandiepteentijd.Hetthemakomtonsbekendvoor.Wekennendelangetraditievanstillevensindeschilderkunst.Onswijzendoponzevergankelijkheidenonnatuurlijkedrangvoorovervloed.Onsdwangmatigmoraliserenddatnietenkelhetaardsemaarookhetverstandelijkenoodzakelijkisendatalleseindigtmetdedood.

Ondankszijnpopulariteitbevindthetstillevenalsonderwerpzichhistorischindelaagsteordevanartistiekeerkenning.


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen

“The still life is the foot soldier in the army of artists.”

Slice of Life;kleine,preciezeoftrivialedetailsvanhetdagelijksleven,grenzendaanhetabsurde,ineendualiteittussenkomischeendramatischegebeurtenissen.EenrechtstreekselinknaareenBelgischgevoelvoorhumorenironie.Evidentiesengebruikenwordenuithuncontextgehaaldenopnieuwgeactualiseerd.Hetalledaagsewordtgeïsoleerdengeherinterpreteerd.Deschilderkunstalseenspiegelvooronsbestaan.Slice of lifeisnietenkeleenonderzoeknaardestatusveranderingvanhetthemamaareenpersoonlijkonderzoeknaardetraditievandeschilderkunstzelf.

“Life is short, art is long, painting will survive.”—MarliesDeClerck

10.12 ANEVESTER–ANORDINARYCOLOUR06.12.2019 — 05.01.2020M HKA, Antwerpen | 5e verdieping

Hetisdenormalegangvanzakendatwemetkleurenenruimtesomgaanzondererverderbijstiltestaan.Hetkanmoeilijkzijnpreciesonderwoordentebrengenhoejejebijeenbepaaldekleurvoelt,ofwatjeeroverdenkt.Enhetkanmoeilijkzijnpreciesteomschrijvenhoehetisomjeineenbepaaldekamertebevinden,integenstellingtotinanderekamers.DewerkenvanAneVesterinspirerenjeomjebewustertewordenvandievluchtigesensatiesvanruimteenkleur,misschiendoorhuneenvoudenduidelijkheid.Zenodigenjeuit–ofzemakenhetmogelijk–omdewereldteherontdekkenviahungereduceerdalfabetvankleineverschillen,verschillendiegewoonlijkonderdeaandachtsdrempelliggen.

Dekleurenindewerkenkunnenwordenbeschouwdalsgevondenentiteitenofreadymades,aangezienzeafkomstigzijnvaneenspecifiekeplaatsenverwijzennaarspecifiekedingen,ruimtesenwoorden.Dekleurenwordengekozenengecombineerdomdatzebestaan(ofbestonden)–voorbijenvoorafgaandaanhetschilderijindeconcreterealiteit.Abstractieisgeengeslotenuniversum(enomgekeerdishetookgeenvolledigopenuniversum)maareerdereensoortconcentratieofechovaneenbepaaldecontextdiemogelijknietmeerbestaat.Hoeweldeschilderijenzichverhoudentotherinneringenaanbepaaldegekleurdefenomenen,makenzezichooklosvandiefenomenen.Beidezijn,enzijnnietlanger,verbondenmetdewereldvandingendievoorafbestonden.Dekleurisaltijdookietsanders,eensoortemancipatie,eengebeurtenisinhetnu,eneenpotentieelnieuweervaring.DeAmerikaanseschrijfsterGertrudeSteinwaszeergevoeligvoorditsoortparadoxen,zoalsblijktuitdezepassageuitTenderButtons(1914):“An ordinary color, a color is that strange mixture which makes, which does make which does not make a ripe juice, which does not make a mat.”


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

145


— Nieuwsbrieven




— Insta stories


activiteiten




blijven hangen.





alle afleveringen)


(NL, EN, FR)


— Rondleidingen

Fragmentuit“TheResonanceofColour”vanMagnusThorøClausen,2019.(vertalinguithetDeensdoorDanMarmorstein)

DezepresentatiewerdgerealiseerdmetdesteunvandeDeenseAmbassadeinBelgiëenTheDanishArtsFoundation.

10

INBO

X

11 ExtraMuros

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

149

11

Extr

a Mu

ros

11.1 MUSEUME

CollectiepresentatiemetwerkenvanVaastColsontotmei2019AIR:wwhat

Wwhat*–MHKA–ImmaculatawaseenartistiekesamenwerkingbinnenhetkadervanMuseumE!Wenodigdenbewoners,vrijwilligers,personeelenfamiliesuittotactieencreatie.wwhat*werktsamenmetkunstenaarsenniet-kunstenaars,ontwikkelteigenzinnigevormenvanco-creatieenmanierenomdezemeerstemmigheidtetonen.WezetteninWZCImmaculatadeactiviteitenvandevoorforvaastfanclub,afgekortvfvf,verder.DezefanclubtasthetwerkvandehedendaagsebeeldendekunstenaarVaastColsonaf.Zijnvisieisdeleidraadvandefanclub:eengoedkunstwerkwerktnietalleendoorzijnbetekenismaarzetzichverderinonsdagelijksleven.Zijnpraktijkishetvertrekpuntomactiesteorganiseren.

Wwhat*–MHKA–Immaculatawaseengezamenlijkezoektochtnaardemuzevandehedendaagsekunst.TegelijkisonzeambitieomdewerkingvanMuseumE!teversterkenvoordetoekomstendekloofdiesomslijkttebestaantussenkunstenleventedichten.VanuiteenwerkplekinCafé-Kletskopzettenwecollage-,teken-,perforeer-enperformatieveactiesop.Wefocustenopherhaling,omkering,hetkomenengaanvandingenenhetritmevanhetdagelijksleven.Hetresiduvandezeactiesvormdedebasisvaneensculptuur,filmofinstallatiewaaraanbewoners,vrijwilligers,personeelenfamiliessamenwerktenendietijdenseenslotactieop09.02.2019aandewereldwerdgepresenteerd.

CollectiepresentatiemetwerkenvanJanCox,WalterSwennen,AlainArias-Misson,KatiHeck,BerlindeDeBruyckereenJuanMunoz,juni2019—december2019AIR:MaartjeCoolen(25maarttot29juni2019)

VanafaprilwasMaartjeCoolendriemaandenlangde‘huis-kunstenaar–ArtistinResidence’’inImmaculata.Tijdensdeze3maandenzagjeinCaféKletskopdenieuwe“artistinresidence”aanhetwerk.MaartjeCoolenhaderhaaratelieringericht.Zijiseenvatvolideeën.Alsofereenappelboomuithaarhoofdgroeit,waaruitze1voor1deappelspluktdierijpzijn.ViakleinevoorzettenwerdenonzeresidentendoorMaartjeuitgedaagdommeetefilosoferenentebrainstormenoverkunst.Nietalleenvoorliefhebbersvanbeeldendwerk,wanterwerdtijdensdezeperiodeookmetwoordengespeeld.

AIR:LeoReijnders(1julitot5oktober2019)

LeoReijndersstartteeenmailartprojectopmetalsachterliggendideedebewonersvanwoonzorgcentrumImmaculatainEdegemteconnecterenmetdebuitenwereld.CLOUDFORCEONEverbindtmensenovergrenzenheenenzonderonderscheid.Ofjeeenberoemdekunstenaarbentofeenleek,enkeldeopenheidvangeestendeenergieomeenzelfgemaaktof–gekozenansicht-kaartmetdepostoptesturen,isvereist.Alsonderwerpkoosdekunstenaarvoor“TheWorldofArtandFood”;zoontvinghijwerkenuit18verschillendelanden.Hijspeeltmethetideeomditmailartproject–zolanghijerplezieraanbeleeft–vooreeuwigenaltijdverdertezetten,alseenrondreizenduithangsbordvandesamenwerkingtussenkunstenaarsenmensenmeteencreatievegeest.Op5oktoberpresenteerdeLeoReijndersCLOUDFORCEONEinWZCImmaculatenmaaktehijerookeenvideoopnamenaaranalogiemethetvorigemailartprojectLETSKYTHELIMIT.https://www.youtube.com/watch?v=QuGjW-tJKPE&t=643s

11.2 SAMENWERKINGMHKAMETCLUBSOLO

KunstenaarsinitiatiefClubSolo(Breda,NL)presenteertsolotentoonstellingenvanbeeldbepalendekunstenaars.Naastnieuwwerktonenzijsleutelwerkenuithunhelecarrière.BijelkepresentatiewordthetMHKAuitgenodigdomeenwerkuitdeeigencollectietoetevoegenaandetentoonstelling.

SOLO20–JULIKARUDELIUS26.01 — 03.01.2019 (opening 26.01 tijdens Cultuurnacht Breda)

HetoeuvrevanJulikaRudelius(Duitsland,1968;woontenwerktinAmsterdam)bestaatuitfilms,video’senperformances.Samenvormenzeeenarsenaalaangrensverleggendeenuitgesprokenwerkenoverthema’salsgeld,schoonheid,emotioneleafhankelijkheid,machtenmisbruikvanmacht.

Vaakgaanhaarwerkenoverdefinanciëleeliteenhoediedesamenlevingbeïnvloedt.Zegebruiktstereotypenenvooroordelenalsmiddelomhaaronderwerpenscherptekrijgen.Haarpersonageszijnreëlemensenmetechtegevoelens,diewegraaggeloven.Maarinhaarkunstmatiggeregisseerdemonologenwordendeintimiteitenexpressiegeënsceneerd.Rudeliusbalanceertdaarinmetprecisietussenverleidenenafstoten.

InClubSolotoondeRudeliusnaastdrievideo-installatiesvoorheteersteenserietekeningen.Daaringingzeopeennieuwemanierommetdeensceneringenstileringvanbeelden.Detekeningenzijneenpersoonlijkeassemblageoverafhankelijkheid,onderwerpingenindoctrinatie.Zekomenvoortuitherinneringenenangsten–ervaringendienietzijntefilmenoftefotograferen.

JulikaRudeliusisalstutorverbondenaanDeAteliers,AmsterdamengeeftlesaanYaleUniversity,NewHaven(VS).

KeuzevanhetMHKAMHKAreageerdeopdetentoonstellingvanRudeliusmettweewerkenvanKokaRamishvili(Tbilisi,Georgië).Hijmaaktgebruikvanverschillendemediaenthema’swaarmeehijreageertopdeveranderingeninwaardendiehijsignaleertindesamenleving.Dereekszwart-witfoto’sWar From My Window,1991-1992iseencommentaaropdebloederigeconflicteninGeorgiënadeonafhankelijkheidsverklaringvan1991.Dezwart-witvideoChange,2005iseenvandebelangrijkstewerkenvanRamishvili.DefilmwastezienopdeBiënnalevanVenetiëin2009.

CLUBSOLO22–MERIJNBOLINK19 mei — 23 juni 2019

MerijnBolink(Amsterdam,1967)zoektinzijnwerknaardeessentievandedingen.Doordeconstructieenreconstructietoetepassen,probeerthijdewereldtebegrijpen.

Hijisgefascineerddoordesnelheidwaarmeedetechniekzichopditmomentontwikkelt.Hetfenomeenartificiëleintelligentieverkeertvolgenshemnogineenprilontwikkelingsstadium,waarineenmooiemixvanfilosofieenpoëziezijnteontdekken.Hijvergelijkthetmeteenkinddatleertspreken:hetcreëertgrappigezinnendieineenseenkernvanwaarheidkunnenbevatten.

Bolinkscentralevraagis:watzietGoogle?Omdaarachtertekomen,verwerkthijinzijnambachtelijkgemaaktesculptureneninstallatiesdeslimmebeeldherkenningssoftwarewaarmeeGooglemensen,plaatsenen


— Nieuwsbrieven


— Foto’s gedeeld via Instagram


— Titelbordjes

— Rondleidingen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

151

11

Extr

a Mu

ros

dingenidentificeert.Hijdenktdatdeartificiëleintelligentiezichindekomendejarenradicaalzalontwikkelenenwilinzijnwerkdieontwikkelingdocumenteren.

VoorzijntentoonstellinginClubSolomaakteBolinkdeinteractieveinstallatieGrand Piiiiiano Oracle(2019).Hetwerkiseensculpturaalmuziek-instrumentwaarindeGoogle-assistentzichmanifesteert.Deassistentisgeenstatischgegeven,maareenlerendsysteem:alstoeschouwerkunnenweheteenvraagstellen,waarnadevleugelalseenorakelhetantwoordspeelt.

DekeuzevanhetMHKA,AntwerpenHetMHKAreageerdeopdesolovanMerijnBolinkmethetcollagewerkUntitled (Mild Terrors) (1992-1996)vanC.K.Rajan(Kerala,India,1960).Decollagesbestaanuitassemblagesvanfoto’senbeeldmateriaaldatafkomstigisuitpopulairetijdschriften.Rajancombineerttegenstellingen,zodatzesameneennieuweeenheidkunnenvormen.HijcombineertbeeldenvandeIndiasecultuurmetvoorstellingenuitdeWestersebeeldcultuur.


— Facebook post die het project voorstelt

12 Evenementen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

155

12

Even

emen

ten

12.1 STRUCTURELEEVENEMENTEN

12.1.1 ART’SBIRTHDAY–JUBILEUM17.01.2019

In1963riepFluxus-kunstenaarRobertFilliouzijnverjaardaguittotdeofficiëlegeboortedagvande‘kunst’.DitstatementineenParijsebargroeideuittotdiverseArt’sBirthday-feestenwereldwijd.

DitjaarorganiseerdehetMHKAvoordeelfdemaalhetfeesttererevandekunst.

Programma— 19u30:Inhuldiginggevelpaneel‘INTHESTUDIO’vanFlexboj&L.A.— 20u00:VerwelkomingdoorBartDeBaere StateoftheArtsdoorAlanQuireyns— 21u00:Boekrelease:BertLezy.DeDagelijkseLezy3, 365tekeningenvanhetjaar2018— 21u30:VerjaardagstaartvanGuillaumeBijl MuzikaleopluisteringdoorIsaakDuerinck&EwoutLehoucq Coverbeeld:EricCroes— VoordegelegenheidvanArt’sBirthdaynodigdehetMHKAtraditie-

getrouweenreeksjongeengevestigdekunstenaarsuitvandemeestverschillendedisciplines,omartistiekeinterventiestedoeninenrondhetmuseum.GeïnitieerdinsamenwerkingmetMarnixRummens.

— YurieUmamoto,LemuelQuiroga,DorianChavez,BartiraPereia,Eric-ArnalBurtchy,BenjaminVandewalle,CharlemagnePalestine,Honoréd’O,WardWeisenW_WH_AT*.

12.1.2 ARTISTTALK:ATITLEMADEOUTOFTHIRTYONELETTERSBYEVELINBROSI&ELVISBONIER31.01.2019 — 19uAuditorium

Eenkorteintroductievanzesendertigletters:EvelinBrosi&ElvisBonier’stalkgebeurdeinhetkadervan‘WordsFly,WritingRemains’,hetseminarvanDavidMarotovoorTheMasterofResearchinArt&DesignaandeSt.LucasSchoolofArtsinAntwerpen.Dezelezingwashetpubliekedeelvanhetseminarprogramma,datwerdgehostdoorMHKA.

PERSAANDACHT

— Klara

— H ART

— De Standaard



— Highlight op de homepage van muhka.be

— Facebook event met teasers en programma

— Insta story voor het event met

aankondiging programma

— Insta story tijdens het event met

verslaggeving performances en events

— Nieuwsbrief aankondigingen

— Album met foto’s op Facebook

— Facebook banner



— Highlight op homepage muhka.be (occasioneel)

12.1.3 5eANTWERPARTWEEKEND201916 — 19.05.2019

HetMHKAparticipeerdeaanhet5eAntwerpArtWeekendmeteenartisttalkvanAntwanHorfee(16.05),eenperformancedoorHedwigHouben(INSITU)(19.05)eneententoonstelling‘FailuresofCohabitation’doorHISKopde6everdieping(16—19.05).

Ooknogopzondagiserom15:00deboekpresentatievan‘Showmeyours&I’llshowyoumine’inhetMHKA,gevolgddooreensigneersessiemetVaastColsonenKatiHeck.

12.1.4 ARTISTTALK:ANTWANHORFEE16.05.2019 — 19uAuditorium

EenartisttalkmetAntwanHorfee(Plus-OneGallery),gemodereerddoorBentVanLooy,naaraanleidingvandetentoonstelling‘AntwanHorfee–Gigamaku’inPalaisdeTokyo(20.02—12.05.2019).

12.2 OCCASIONELEEVENEMENTEN

12.2.1 DENACHTVANIDEEËN–EÉNNACHTOPAARDEOMSAMENNATEDENKEN31.01.2019

DeNachtvanideeënnodigdejeuitomtekomenluisterennaardenkersvanverschillendeachtergronden(schrijvers,politici,journalisten,artiesten,modeontwerpers,ondernemers,enz.)tijdenseenmomentdatbreektmetdenormvanacademischeconferenties.Wevierdenhetdenkentijdensallerleiconferenties,theater,performances,vertoningenenconcerten.

DeNachtvanideeën,dieeenopenuitnodigingisaanallecultureleenkenniscentrainFrankrijkenoverdehelewereld,ismetanderewoordeneenvernieuwendeformulevoorintellectueleentransdisciplinaireuitwisselingen.Hetevenementbiedtontmoetingenaanopongebruikelijkeplaatsenonderhettekenvankennisdelingenreflectietussenlanden,disciplinesengeneraties.

In2017werddeNachtvandeideeëngeorganiseerdincirca100culturelehoofdstedenoverdehelewereld(o.a.Londen,Berlijn,Brussel,Rabat,PraagenBuenosAires).NaarmatedeNachtvandeideeëntijdzonesdoorkruistversprei-dendeecho’szichdoorheendeverschillendesocialemediaenwordtheteventeenwereldwijdehappening.

InBelgiëvondde3deeditievandeNachtvanideeënplaatsin3steden:— Antwerpen:Economischenoodsituaties–Nadenkenoverongelijk-

hedeninhetMHKA(MuseumvanHedendaagseKunst)— Brussel:Ecologischenoodsituaties–Nadenkenoverdeaarde

inhetKANAL-CentrePompidou(Museumvoormoderneenhedendaagsekunst)

PERSAANDACHT


— H ART


— Facebook event

— Nieuwsbrief aankondiging

— Website activiteit


— Facebook event



M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

157

12

Even

emen

ten

— Luik:Politiekenoodsituaties–NadenkenovergrenzeninhetThéâtredeLiègeenhetCitéMiroir

Wijnodigdenjeuitomdeconversatieaantegaanmeto.m.PaulMagnette,ChantalMouffe,GenevièveFraisse,LuukvanMiddelaar,VincianeDespret,MassimoFurlanennogveleanderen.

DeNachtvanideeëninBelgiëwasgeorganiseerddoordeFranseAmbassadeinBelgië,deAllianceFrançaisevanAntwerpen,deAllianceFrançaiseBruxelles-EuropeendeAllianceFrançaisevanLuik,insamenwer-kingmetMHKA,Kanal-CentrePompidou,ThéâtredeLiège,CitéMiroirenCentrePompidou.

MetdesteunvanhetInstitutFrançais,ThalysenLaFondationdeFrance.

12.2.2 DIGITUP–INSPIRATIEFESTIVALDIGITALEKUNST-ENCULTUURBELEVING26.02.2019

DigItUp.Eeninspiratiefestivalvolontmoetingenmetinteressantemensen,technologieënenartistiekeervaringen.Opdeaffichestondentientalleninspiratiesessies,workshops,praktijkvoorbeeldenenenkelegerenommeerdesprekersalsMayaVanLeemputvanKenniscentrumAppliedFuturesResearchenThierryGeertsvanGoogleBelgium.Weverkendennieuwevormenvanbeleid,cultuureducatie,multimediakunst-encultuurbeleving.Inschrijvenkanvanafnu!

Indevoormiddaggingenwetijdenseenplenairgedeeltedieperinopdigitaleinnovatieenwatditbetekentvoordetoekomstvandecultuursector.Indenamiddagwasereenruimaanbodaanworkshopseninspiratiesessies.

DitfestivalwasmogelijkdankzijdesamenwerkingmetStadAntwerpen,JEF,DeAmbrassade,MHKA,VitamineCenFaro.

Locatie:ZuiderpershuisenMHKA.

12.2.3 ANNETERESADEKEERSMAEKER&ROSAS–THEDARKREDRESEARCHProject05 — 08.09.2019

InsamenwerkingmetdeSingelenMHKAcreëerdeAnneTeresaDeKeersmaekerThe Dark Red Research Project,een‘workinprogress’inhetmuseum.

Dedansersvertrokkenvanuitdemeestbasalebewegingvanhetmenselijklichaam:ademen.HettwaalfdeligeOpera per flautovandeItaliaansecomponistSalvatoreSciarrinovormdemethaarbijzondereademtechniekenhetvertrekpuntomdebewegingvandansenmuziekmetelkaarteverbinden.FluitistenChryssiDimitriouenMichaelSchmidzettenmetditmuzikaalpaletdedansersaantotbewegingeninhetspoorvanhunademhaling.Dedansersantwoorddenmeteenstilconcertdatzichaftekendeinderuimte.Hetresul-taatwaseenchoreografischexperimentinsituwaarbijueenuniekeinkijkkreeginAnneTeresaDeKeersmaekerswerkproces.


— Facebook event




— Facebook event



12.2.4 PRIJSVOORDEOPMERKELIJKSTETENTOONSTELLINGVAN2018uitgereiktdoorAICABelgië07.11.2019 — 19uLeeszaal

DetentoonstellingJAMESLEEBYARS–THEPERFECTKISS,georganiseerddoorMHKAensamengestelddoorLotteBeckwé,werddoorde111ledenvandeBelgischeVerenigingvanKunstcriticiverkozentotdemeestopmerkelijketentoonstellingvanhetvoorbijejaar.

Deprijswordtjaarlijkstoegekendaaneententoonstellingdieeenbelangrijkebijdrageheeftgeleverdaanhethuidigdebatoverkunst.Devorigetentoonstellingendiegehonoreerdwerden,zijn:LiliDujourie.Plooienindetijd,S.M.A.K.,GentenMu.ZEE,Oostende(2015);MiraSanders,InlandVoyagesinAnInlandVoyageinARGOS,Brussel(2016)enHetafwezigemuseuminWIELS,Brussel(2017).

12.3 EVENEMENTENBEMIDDELING

12.3.1 ATELIERS

HetMHKAiseenplaatsvoorkunst,avontuurenplezier.Elkeschoolvakan-tiekomenkinderensamenomhuneigenkijkopkunstteontdekkenenzelfvormtegeven.Tijdensdezeatelierskentcreativiteitgeengrenzen.Onzegidsengaantelkensmeeoppadomteschilderen,filmen,fotograferen,toneelspelenenzoveelmeer.

— KROKUSKRIEBELSdi 05.03 & vr 08.03.2019

voor3ekleuterklast.e.m.6eleerjaar

— LENTEATELIERSdo 11.04 & vr 12.04 + do 18.04 & vr 19.04.2019

Voor3ekleuterklast.e.m.6eleerjaar09.04 & 10.04.2019

Voorjongeren12+11.04 & 12.04.2019

Voorjongeren15+

— ZOMERATELIERS23 & 24.07.201922 & 23.08.2019

— HERFSTATELIERS30 & 31.10.2019

PERSAANDACHT

— De Groene Amsterdammer

— De Standaard


— Facebook event



— Insta story ter ondersteuning promotie

PERSAANDACHT

— H ART


— Facebook event


— Instagram

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

159

12

Even

emen

ten

— KERSTATELIERS26 & 27.12.201902 & 03.01.2020

12.3.2 FAMILIEDAGEN

— OPEXPEDITIE14.04.2019

— AMBERES–Stadvanhier,stadvanpapier01.09.2019

DimitriLeuekwamuitzijnfavorieteboekvoorlezen.

12.3.3 CONVERSATIES

Opdonderdagavondkonjevan19u30tot20u30plaatsnemenbijéénkunst-werkuitdevastecollectievanhetMHKA.Samenmeteengidsenzijn/haarexpertisegingjeeenconversatieaanmethetwerk.Ditkonopverschillendemanieren:eengoedgesprek,eenbeeldendeinterpretatie,vrijeassociaties,…

— 16.05.2019:Conversatiemet‘InfiniteYield’vanOtobongNkanga— 23.05.2019:Conversatiemet‘RestEnergy’vanMarinaAbramovic&Ulay— 13.06.2019:Conversatiemet‘IntheCloset’vanEmilia&IlyaKabakov— 27.06.2019:Conversatiemet‘Watiskunst?’vanLéaLublin


— Facebook event





PERSAANDACHT

— Het Nieuwsblad


— Facebook event








— Facebook event



12.3.4 YOGA@MHKA

Omdaterplaatsmoetzijnvoorallerleivormenvanzingevingenontspanninginhetmuseum,organiseerdehetMHKAyogasessiesinhetmuseum,onderbegeleidingvanVeerleDeSchutter.

10 & 24.01, 21.02, 7 & 21.03, 4 & 18.04, 2 & 16.05, 13 & 27.06, 11 & 25.07, 8 & 22.08, 5 & 19.09, 17 & 31.10, 14 & 28.11, 12.12.2019

12.3.5 SLOWARTDAY06.04.2019

Wistjedateenmuseumbezoekergemiddeldslechts17secondennaareenkunstwerkkijkt?Op6aprilstondenwedaarbijstil(!)envierdenweSlowArtDay,dedagwaaropinternationaaltraagaankunstwerdgedaan.InhetMHKAkonjeterechtvoorsessiesVERPOZENINDECOLLECTIE,waarbijje45minutenlanginééncollectiekunstwerkdook.

JekonookaansluitenbijdeworkshopHARMONISCHTEKENEN,waarjebewustleerdekijken,luisterenentekenen.

12.3.6 DAGVANDEDANS27.04.2019

Op27april2019zettehetMHKAopnieuwdedeurenopenvooriedereendiehoudtvandans.Ditjaarcombineerdenwetweeuniekedansvoorstellingen:eenchoreografiediedeschoonheid,krachtennoodzaakvandezoneert(ophetdakterras)eneenduisterstukgeïnspireerdophetritmevandemaan(ineendonkeremuseumzaal).Nadienkonjeeenpersoonlijkeboodschapderuimteinsturen.

— LUX–FrancescaSaraullo AlsballetmetdezoncreëertLUXeeninteractieveonderdompeling

inzonlichtenlucht.Doortespelenmetpoëtischecorrespondenties,vonddezeervaringplaatsinenronddeSkyspace-sculptuurvanJamesTurrell.

— Mydear,mydearestdust–DorianeDubostDessertine Choreografie:DorianeDubostDessertine

Performers:LibbyWard,DorianeDubostDessertine

— Mydear,mydearestdust.Installatie–MichelVaerewijck Kunstenaar/ingenieurMichelVaerewijckinspireerdezichop‘Mydear,

mydearestdust’voorhetmakenvaneenmachinedieeenpersoonlijkeboodschapvandeaardewegkansturen,rechtdeoneindigheidin.

PERSAANDACHT

— Metro


— Facebook event








— Facebook event



M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

161

12

Even

emen

ten

12.3.7 ERFGOEDDAG–KIEZEN28.04.2019

Zondag28aprilwashetookErfgoeddaginhetMHKA.Van11tot18uhadjedekansomalletentoonstellingengratistebezoekenmetrondleidingenindetentoonstelling‘LaureProuvost:AM-BIG-YOU-USLEGSICON’,decollectietentoonstellingenookachterdeschermen,d.w.z.inhetdepotvanhetmuseum.

12.3.8 MEETMEATMHKA04.05.2019

HetMHKAorganiseertalenkelejareninteractieverondleidingenvoormensenmetbeginnendedementieenhunmantelzorger.MeetMe@MHKA,ontwikkeldinsamenwerkingmetdeUniversiteitAntwerpen,richtdeaan-dachtopderijkeemotioneleenintellectueleervaringendieeenmuseumbe-zoekkunnenuitlokken.Terwijlhet(kortetermijn)geheugenvanmensenmetbeginnendedementiemerkbaarachteruitgaat,geldtdatnietvoordefantasie.Dieblijftveellangerlevendigenrijk.Samenkijkennaarkunststimuleerthetzelfbewustzijnendezelfexpressievandedeelnemers.

Eengidsnamiederegeïnteresseerde(zorgbehoevendofniet)graagmeeoppaddoorheendezintuiglijketentoonstellingLAURE PROUVOST – AM-BIG-YOU-US LEGSICON.

— Opdethee@MHKAFE 12u30-14u JekoninnavolgingvanLaureProuvostdezinneprikkelendewereld

vankruidenentheeontdekken:eentheesommeliertoondejedevelefacettenvaneenperfectgezetkopjethee.

— Ontmoetingtussenkunstenmuziek14u-15u30

Jekononderprofessionelebegeleidingcreatiefaandeslaggaanmetkunstenmuziek:jebeleefdezodewerkenvanAlfonsHoppenbrouwersopverschillendemanieren.

— Kunstenaarinhuis 11u-17u DoorlopendmaakteMaartjeCoolen(kunstenaarinresidentiein

MuseumE!)portretteninwoordenbeeldvandeelnemers.MuseumE!iseenduurzaamsamenwerkingsverbandvanhetMHKAmetWZCImmaculata.Hetprojectgaatuitvandekrachtvanheden-daagsekunstommensendichterbijelkaartebrengeneninteractietelatenontstaan.

PERSAANDACHT



— Facebook event








— Facebook event



12.3.9 POSTER&BOOKSALE19.05.2019 (14-17u)

TijdensdeFinissagevandetentoonstellingLaureProuvosthieldenweeenPosterenBooksaleophetdakterras.

12.3.10 PUKKELPOP&ARTUNITED:[email protected]

Pukkelpoppresents:ArtUnited.KickoffonMay22withanexclusiveblackwa-ve.museumsessionatMHKA.

Op22meigavendeherenvanblackwave.eenexclusiefoptredendatwerdbijgewoonddoorslechtstweehonderdgelukkigen.Eenexclusiefevenementvraagtnatuurlijkomeenexclusievelocatie.HetdakterrasvanhetMuseumvoorHedendaagseKunstAntwerpen,datwerdverlichtdoordeondergaandezon,diendealsachtergrondvoordezeuniekeshowcase.Hetoptredenvanblackwave.wasdeaftrapvanhetkunstenprojectARTUnited,eeninitiatiefvanPukkelpopsamenmettienmuseaenverschillendekunst-instellingen,metalsdoelomkunstenmuziektecombinerenenmeerdeeltelatenuitmakenvandejongerencultuur.

12.3.11 MUSEUMNACHT–15eEDITIE03.08.2019

Zaterdag3augustuswashétmomentomdeAntwerpsemuseaopeenver-rassendemanierteontdekken.20museahielden‘snachtshundeurenopenenverleiddenjemetspeedrondleidingeneneenovervloedaanactiviteiten.Oponsprogrammaonderandere:gratisrondleidingen,Chileensekeuken,workshopmetMichèleMatyn,literaireportretten,plaktattoos,meditatieinplasticineentalvanmuseumspelpleziervoorjongenminderjong.

PERSAANDACHT


— ATV

— Het Belang van Limburg

— De Standaard

— Studio Brussel


— Facebook event








— Facebook event




— Facebook event







M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

163

12.3.12 ACTIVITEITENTIJDENSDEANTWERPPRIDE8 — 11.08.2019

Naasteengratismuseumbezoekwaarbijjekonaansluitenbijeengegidsterondleidingstondenooknogvolgendeactiviteitenophetprogramma:

— AMSTERDAMRAINBOWDRESS DeAmsterdam Rainbow Dressbestaatuitallevlaggenvandelanden

waarhomoseksualiteitbijwetverbodenis.Hetkunstwerkroeptoptotopenheideninclusiviteit.Hetmonumentalewerkmeetmeerdan16meterindiameterenprijktegedurendedeAntwerp PrideindeinkomsthalvanhetMHKA.

— ILOOKSTUNNING–EENLECTURE(-PERFORMANCE)OVERQUEERLICHAAMSBEELD

08.08.2019 TweejaarwerkteNealLeemputalsartistiekonderzoekeraanhet

ConservatoriumvanAntwerpenaaneenonderzoeksprojectnaar‘deleesbaarheidvanniet-normatievelichaamsbeelden’viahetwerkvandeDuitsefilmmakerR.W.Fassbinder.Indezelezingzoomdehijinophoewevandaagkijkennaarniet-normatievelichaamsbeelden,zowelinhettheater,alsindemediaenpopulairecultuur.Hoeisonzekijkopgenderenseksueleidentiteitgeëvolueerdsindsdejaren70?

— WORKSHOPMARATHONTHE(FE)MALEGAZE 08.08.2019 Waarombovenstaandetiteleigenlijkveelbeterkan?Datontdekte

jetijdensdeze11-uur-durendeworkshopmarathonoveridentiteitenidentificeren,overdenkenensprekeninbinairesystemen,overloskomen–enloslatenvantunnelvisiesenstereotypes.Geïnspireerddoor‘Ilookstunning–eenlecture(performance)overqueerlichaamsbeeld’vanNealLeemputenmetsettingindeexperimenteletentoonstelling‘Amberes–RobertoBolaño’sAntwerp’werktenwetoenaareenonzichtbaartoonmomentopeendakterrasmetdeondergaandezonopdeachtergrond.

12

Even

emen

ten

PERSAANDACHT

— Knack Weekend

— Metro


— Het Nieuwsblad

— Feeling


— Facebook event







PERSAANDACHT



— ATV

— Het Nieuwsblad


— Facebook event







12.3.13 CULTUURMARKT25.08.2019

GansedaggratistoeganginhetMHKAenwewarenopdecultuurmarktookvertegenwoordigdmeteenstandje.

12.3.14 NOCTURNEONDERWIJS23.10.2019

12.3.15 MUKAPRINTS–DEALLER-ALLER-ALLERLAATSTEEDITIE26.10 — 03.11.2019

PrachtigesteendrukkengemaaktdoorBelgischekunstenaarsvormdeneenunieketentoonstellinginhetauditoriumvanhetMHKA.Alleenwiejongerisdan19jaarmochtkomensnuisterenengenietenvandatmoois.Metjespaar-centenkonje(voordeallerlaatstekeer)jeeigenkunstwerkkopen.Deprintlanddeenkelewekenlaterineengroteenvelopbijjethuisopdedeurmat.€42perkunstwerkGratistentoonstellingvoor-19jaarMetwarmedankaanFransenMagdavanGils,debezielersvanMukaprints.

12.3.16 FULLCIRCLEXMHKA–BOROKOVBOROKOV10.11.2019

HetstadsfestivalFULLCIRCLEsloegdehandeninelkaarmetMHKA.Onsmuseumalséénvande12locatieswaardatweekendgefeestwerddus.JekoneenbezoekaandeMarcelBroodthaersretrospectievecombinerenmeteennamiddagdansenopdedeuntjesvanBorokovBorokov.

PERSAANDACHT

— De Standaard


— ATV


— Facebook event




— Facebook event




— Facebook event





PERSAANDACHT

— ATV



— Studio Brussel


— Facebook event





M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

165

12.3.17 KUNSTENDAGVOORKINDEREN17.11.2019

IederedagisKunstendagvoorKindereninhetMHKA!Entochdedenwenogeensextraonsbestopzondag17november.Diedaggavenmusea,kunstenorganisatiesencultuurcentrainVlaanderenenBrusselaaniedereentot12jaar(enhun(groot-,plus-,mee-)ouders)degelegenheidomkennistemakenmetallesoortenkunst:muziek,dans,theater,…

InhetMHKAfocustenweopallekinderenvandewereld.EnookeenbeetjeopMarcelBroodthaersenzijnmosselpot.


— Facebook event







12

Even

emen

ten

13 Publicaties

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

169

13

Publ

icat

ies

13.1 FLANKERENDEPUBLICATIES

13.1.1 LaureProuvost–Legsicon

Dezeuitgebreidepublicatieverscheennaaraanleidingvandetentoonstelling“AM-BIG-YOU-USLEGSICON”(08.02—19.05.2019)enwerduitgegevendoorMHKAenBookWorks.Onderdetitel‘LEGSICON’isdepublicatiealseensoortwoordenboekopgevat,datdevelesleutelideeënensymboleninhetwerkvanProuvostomvatenbespreekt.

— Teksten door Celidor Aikvost, Nuar Alsadir,

Paul Becker, Dodie Bellamy, Paul Buck,

Sophie Collins, Marie Darrieussecq,

Bart De Baere, Melissa Gronlund,

Nicoline van Harskamp, Nav Haq,

Alistair Hudson, Elisa Kay, Martha Kirszenbaum,

Brian Kuan Wood, Peter Kubelka, John Latham,

Huw Lemmey, Kathy Noble, Elizabeth Price,

Bernard Prouvost, Laure Prouvost,

Natasha Soobramanien, Jonas Staal,

Barbara Steveni, Abdellah Taïa, Maija Timonen,

Murtaza Vali, Anne-Mie Van Kerckhoven,

Agnès Varda, Timotheus Vermeulen,

Emily Wardill, Marina Warner, Mark Webber,

Lawrence Weiner

— 384 pp.; 24,5 × 17 cm; kleurillustraties

— Engelstalig

— ISBN 978-1-90601-299-1

— D/2019/4828/1

— Catalogusnummer M HKA 199

13.1.2 Amberes–RobertoBolano’sAntwerpen

Dezetentoonstellingscatalogusisuitgegevenalspublicatiebijdetentoonstelling‘Amberes–RobertoBolano’sAntwerpen’(07.06—15.09.2019).

— Teksten door Nav Haq en Lot Wens.

— 103 pp.; 17 x 11 cm; zwart-wit illustraties

— Nederlands-Engels

— ISBN 978-9-07282-864-4

— D/2019/4828/2


+

— Publicatie ‘Antwerpen’

(= Nederlandse vertaling van de roman

‘Amberes’ – Roberto Bolaño)

— 86 pp.; 17 × 11 cm

— Nederlands (vertaald uit het Spaans

door Alina Glastra van Loon)

— ISBN 978-9-07282-863-7

13.1.3 MarcelBroodthaers:SoleilPolitique

Dezepublicatieverscheentergelegenheidvandetentoonstelling‘MarcelBroodthaers:SoleilPolitique’inhetMHKA,van4oktober2019totenmet19januari2020.Ditprojectishetresultaatvandesamen-werkingtussenMHKAenV-A-CFoundation,metactievemedewerkingvandeEstateMarcelBroodthaers.

— Teksten door Bart De Baere,

Maria Gilissen-Broodthaers & Yola Minatchy,

Anny De Decker, Lotte Beckwé,

Marie-Pascale Gildemyn

— 155 pp.; 30 × 20 cm, zwart-wit en

kleurillustraties

— Nederlands-Frans met Engelse bijlage

— ISBN 978-9-07282-866-8

— D/2019/4828/3


13.1.4 AllanSekula:CollectiveSisyphus

UitgegevendoorCarlesGuerra,AnjaIsabelSchneider&HildeVanGelder.FAT,Barcelona/MHKA,Antwerp/LGC,Leuven,2019.

— Tekstbijdragen door Jürgen Bock,

Bart De Baere, Carles Guerra,

Anja Isabel Schneider, Allan Sekula,

Hilde Van Gelder & Jeroen Verbeeck.

— 240 pp.; 17 × 23 cm; zwart-wit en

kleurillustraties

— Engels-Spaans

— ISBN 978-3-96098-690-4


13.2 TIJDSCHRIFTEN

13.2.1 Afterall

Sinds2007ishetMHKAmede-uitgevervanhetviermaandelijkseinternationalekunsttijdschriftAfterall.‘AJournalofArt,ContextandEnquiry’luidtdehandzameomschrijving,enhetdaarinweerklinkendeenthousiasmevooronderzoekenbevragingsluitnaadloosaanbijdekritischekunstvisiediehetMHKAsindslangetijdaankleeft.DeruggengraatvanelkAfterall-nummerbestaattelkensuitdemonografischeessays–tweetekstengewijdaanhetwerkvanvierkunstenaarspernummer.MaarelkeuitgavevanAfterallbevateendrietalspecifiekkunst-encultuurhistorischebeschouwingendiehetnodigetegenwichtbiedenvoordiemono-grafischefocus–deindividueleartistiekepraktijkalshetcentraleprincipevanhethedendaagsekunstlandschap.Indezeessays,dieeenbreedgammaaanonderwerpenbestrijken,scheptAfterallruimtevooreenreflexievebenaderingvandehedendaagsebeeldcultuurinhetalgemeen.

Spring/Summer2019(#47)

Contextueleessays:—ExhibitA:NotesonaForensicTurnin

ContemporaryArt(CharlesStankievech)—UnapologeticSoundingsof

Afro-PortugeseCreativity(CarlosGarridoCastellanoandJerssiEsperançaRestinoPaulo)

—‘ATestTube’ofNewArt:NaiquaandtheRentalGallerySystemin1960sJapan(ReikoTomii)

Kunstenaars:—GülsünKaramustafa

(VasifKortun,AnaLongoni)—NaeemMohaiemen

(VijayPrashad,KaelenWilson-Goldie)—ArayaRasdjarmrearnsook

(ClareVeal,FilipaRamos)

Events,Werken,Tentoonstellingen:—(Tran)scribedHistory:ThaoNguyen

Phan’sPalimpsestVisionsofColonialismandConversion(NoraA.Taylor)

—PrivilegingCommunityVoices:CulturalRevitalisationinMuseologyandContemporaryArtfromPapuaNewGuinea(MichaelA.Mel)

—Counter-Imaginaries:‘WomenArtistsontheMove’,‘SecondtoNone’and‘LikeaVirgin…’(SerubiriMoses)

—ReconstructionofaReconstruction:ConstantinBrâncușiinMultipleHistoricalFrames(DariaGhiu)

Autumn/Winter2019(#48)

Contextueleessays:—Blue,Bling:OnExtractivism

(HeatherDavis)—TheSleepingAncestors(PeterD.Sipeli)—HowDoWeKnowWhatLatin

AmericanConceptualismLooksLike?(MiguelA.Lopez)

—SocialRealism:TheTurnsofaTerminthePhilippines(PatrickD.Flores)

—DecolonialAestheSisandthePost-SovietArt(MadinaTlostanova)

—DisobedientVideoinFranceinthe1970s:VideoProductionbyWomen’sCollectives(StéphanieJeanjean)

—LetThisDarknessBeaBellTower(TonyChakar)

Kunstenaars:—DineoSesheeBopape—KarrabingFilmCollective—KerryJamesMarshall—Yanomami—TrinhT.Minh-ha—BabiBadalov—InjiEfflatoun

13.2.2 E-flux

e-fluxiseenvandebekendstedigitaleinformatiekanalenbinnendehedendaagsekunst.OpgerichtinNewYorkin1999bereikthetnetwerkmetzijne-mailnieuwsbrieven,websiteenprojectenzowatdagelijkszo’n50.000mensen.Sindseind2008geefte-fluxbovendienhete-fluxjournaluit,eenmaandelijksepublicatiemetessaysenanderebijdragesvan‘demeestgeëngageerdekunstenaars,schrijversendenkersvanditmoment’,zoalse-fluxhetzelfbeschrijft.Sindsdezomervan2010kanelknummerookgedownloadworden.

e-fluxwerkteimmersalvaninhetbeginaaneenprint-op-vraag-systeem,waarbijverschil-lendemuseaenanderekunstinstellingen,aldanniettegeneenkleinevergoeding,eenexemplaarvandepublicatiezoudenkunnenvoorzien–endatsysteemissinds2010inwer-king.HetMHKAiseenvandeinstellingenwaarjeopvraageenprintvandenummersvane-fluxjournalkuntkrijgen.

In2019verschenendenummers96,97,98,99,100,101,102,103,104.

14 ARTtube

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

173

14

ARTt

ube

In2018beslisteARTtubeermeetestoppen.Erwerdgeencontentmeertoegevoegdaanhetcollectievevideoplatformovertentoonstellingen,kunstendesign.De44video’sdiehetMHKAindeafgelopenjarenrealiseerdevoordekanalenvanARTtubeendieeigendomzijnvanhetMHKA–losvaneenaantalgezamenlijkevideoproducties–kanjenogsteedsonlinebekijkenviahttps://www.arttube.nl/musea/m-hka

HetMHKAbeslistein2019eeneigenYouTube-kanaaltevullenenaantebiedenmetalleeigenARTtube-producties.

15 CinemaZuid| DeCinema

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

177

15

Cine

ma Z

uid

| De

Cin

ema

* stille films begeleid door de vaste

pianisten van Cinema Zuid: Ronn Andriessen,

Jacques Motmans, Wim Lauwert en Hilde Nash

** live in Cinema Zuid

*** les en introductie door Wouter Hessels,

docent Filmgeschiedenis KASK-DKO, RITCS

en Vesalius College (VUB)

15.1 CINEMAZUID–FILMHISTORIESDins-endonderdagen

Dezereeksbestaatinhoofdzaakuitklassiekersensleutelfilmsenisdusdeidealeinstapvoorwievatwilkrijgenopdefilmgeschiedenis.Dereeksrichtzichnietalleentotstudentenofgevorderden,maaristoegankelijkvooriedereen,voorkennisisnietvereist.

i.s.m. de afdeling filmen videokunst

van de Koninklijke Academie voor Schone

Kunsten-DKO, de Karel de Grote-Hogeschool

en Universiteit Antwerpen.

Januari

Fellini Satyricon; Federico Fellini

Katzelmacher; R.W. Fassbinder

Sajat Nova – Nran Goejne (De Kleur van

de Granaatappels); Sergej Paradzjanov

The Learning Tree; Gordon Parks

***Les 400 Coups; François Truffaut

Dillinger È Morto; Marco Ferreri

They Shoot Horses, Don’t They?; Sydney Pollack

Ma Nuit Chez Maud; Eric Rohmer

***Midnight Cowboy; John Schlesinger

Februari

Goto, l’Ile d’Amour; Walerian Borowczyk

Women in Love; Ken Russell

L’Enfant Sauvage; François Truffaut

***Kes; Ken Loach

Z; Costa-Gavras

Leeuweriken aan een Draadje; Jirí Menzel

Al-Mummia (De Nacht waarin de Jaren

worden geteld); Shadi Abdel Salam

Maart

Il Conformista; Bernardo Bertolucci

Der Händler der Vier Jahreszeiten;

R.W. Fassbinder

Touki Bouki; Djibril Diop Mambety

Rendez-vous à Bray; André Delvaux

Sunday, Bloody Sunday; John Schlesinger

***Le Fantôme de la Liberté; Luis Buñuel

Die Angst des Tormanns beim Elfmeter; Wim Wenders

La Nuit Américaine; François Truffaut

April

Les Valseuses; Bertrand Blier

***The Conversation; Francis Ford Coppola

All the President’s Men; Alan J. Pakula

Alice doesn’t live here anymore; Martin Scorsese

The Man Who Fell To Earth; Nicolas Roeg

Providence; Alain Resnais

L’Albero Degli Zoccoli; Ermanno Olmi

Manhattan; Woody Allen

Stalker; Andrej Tarkovski

Mei

My Dinner with André; Louis Malle

L’Argent; Robert Bresson

Love Streams; John Cassavetes

True Stories; David Byrne

***Rosetta; Jean-Pierre & Luc Dardenne

Der Himmel über Berlin; Wim Wenders

The Last of England; Derek Jarman

Chocolat; Claire Denis

15.2 CINEMAZUID–REEKSENVrij-enzondagen

InhaarreeksenopvrijdagenzondagbelichtCinemaZuidhetwerkvaneenregisseurofanderefilmpersonaliteit,eengenre,stijl,deproductievaneenland,ofhaaktinopeenactueelthema.

Januari/Februari

CAINE & CONNERY

The Ipcress File; Sidney J. Furie

Alfie; Lewis Gilbert

The Italian Job; Peter Collinson

Get Carter; Mike Hodges

Educating Rita; Lewis Gilbert

The Hill; Sidney Lumet

The Offence; Sidney Lumet

Zardoz; John Boorman

The Man Who Woud Be King; John Huston

The Wind and The Lion; John Milius

The Untouchables; Brian De Palma

LARS VON TRIER

Het eerste deel van de reeks Lars Von Trier

bevatte het vroege werk van de Deense filmmaker:

de Europa- en de Harten van Goud-trilogie. De

Europatrilogie bestaat uit The Element of Crime

(1986), Epidemic (1987) en Europa (1991) en gaat

over traumatische periodes in het verleden en de

toekomst van Europa. De Harten van Goud-trilogie

met Breaking the Waves (1996), The Idiots (1998)

en Dancer in the Dark (2000) gaat dan meer over

naïeve heldinnen die hun ‘harten van goud’

bewaren ondanks de tragedies die ze meemaken.

Het tweede deel van de reeks liep in maart/april

in combinatie met vier films van Carl T. Dreyer,

de filmmaker die Von Trier het sterkst beïnvloedde.

Op 1, 2 en 3 februari kon je tijdens onze Re-run

‘The House that Jack Built’ zien.

Deze reeks was naar aanleiding van de tentoon-

stelling ‘IN SITU: Lars Von Trier’ in het M HKA

van 6 februari tot en met 5 mei 2019.

The Element of Crime

Epidemic

Europa

Breaking The Waves

The Idiots

Dancer in the Dark

Maart/April

LARS VON TRIER (DEEL 2)

Dancer in the Dark

Dogville

Manderlay

The Boss of it All

Antichrist

Melancholia

Nymphomaniac Vol. I

Nymphomaniac Vol. II

CARL T. DREYER

Vampyr

Vredens Dag

Ordet

Gertrud

BLACK HISTORY MONTH

Jean-Michel Basquiat: The Radiant Child;

Tamra Davis

Sembène!; Samba Gadjigo, Jason Silverman

Paris is Burning; Jenny Livingstone

Feel Like Going Home; Martin Scorsese

ANTOINE DOINEL-CYCLUS

Antoine et Colette; Jean-Pierre Léaud,

Marie-Frances Pisier, Rosy Varte

Baisers volés; François Truffaut

Domicile Conjugal; François Truffaut

L’Amour en Fuite; François Truffaut

Mei

HOMMAGES AAN STANLEY DONEN, ANDRÉ PREVIN,

MICHEL LEGRAND, HACQUES DEMY EN ALBERT FINNEY

Les Parapluies de Cherbourg; Jacques Demy

Singin’ in the Rain; Stanley Donen, Gene Kelly

Irma La Douce; Billy Wilder

Saturday Night and Sunday Morning; Karel Reisz

Under the Volcano; John Huston

TSAI MING-LIANG

Rebels of the Neon God

Vive l’Amour

The River

**AFSTUDEERPROJECTEN

KONINKLIJK CONSERVATORIUM ANTWERPEN

The Language of Music Through Silent Cinema:

La Sortie des Ouvriers des Usines Lumière

+ L’Arrivée du Train en Gare de la Ciotat;

Auguste & Louis Lumière

A Dog’s Life; Charles Chaplin

→ Stille films met live muziek gecreërd door

Patrick Namur en uitgevoerd door studenten

van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen

Sherlock JR; Buster Keaton

→ Stille film met live muziek van Simon Van

Hoecke live uitgevoerd door Jens Verboven,

Martijn Vincken, Amy Geurtjens, Dirk

Vanmanshoven en Maarten Peeters

Percussion Landscapes

Un Chien Andalou; Luis Buñuel, Salvador Dalí

+ Lago Argento; Martin Jaroszewicz

+ Le Voyage Dans la Lune; Georges Méliès

→ Stille films live begeleid door Aldo Aranda

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

179

15

Cine

ma Z

uid

| De

Cin

ema

15.3 CINEMAZUID–OFF-STREAMWoensdagen

Eeneigenzinnigprogrammametspraakmakendedocumentaires,bijzondereanimatiefilms,avant-gardeenexperimentelefilms,cultklassiekers,curiositeitenenfilmsmeteenbehoorlijkrandje.Hetlabelopzichiseenwaarborgvooraltijdweereenprikkelendeavondfilm.

Januari

My Generation; David Batty

Kusama: Infinity; Heather Lenz

When Arabs Danced; Jawas Rhalib

The Honeymoon Killers; Leonard Kastle

Sabata; Gianfranco Parolini (Frank Kramer)

Februari

Hi, Mom!; Brian De Palma

Calcutta; Louis Malle

Funeral Parade of Roses; Toshio Matsumoto

Bonanza: Rid the Wind; William Witney

Maart

The Oscar Nominated Short Films 2019 Live Action

→ Een compilatie van 5 Oscargenomineerde korte

speelfilms

— Detainment; Vincent Lambe

— Fauve; Jeremy Comte

— Marguerite; Marianne Farley

— Mother; Rodrigo Sorogoyen

— en de winnaar: Skin; Guy Nattiv

Buñuel en El Laberinto de Las Tortugas;

Salvador Simó, Manolo Galiana

→ gekozen uit het programma van het

Animafestival (Brussel, 01-10.03.2019)

A Long Way Home; Luc Schaedler

Nekromantic; Jörg Buttgereit

→ gekozen uit het programma

‘Dood op film’ van het Offscreen Festival

(Brussel, 13-31.03.2019)

April

Cold Case Hammarskjöld; Mads Brügger

The Observed; Amir Farsijani

Unwelcome in Tehran; Mina Keshavarz

W.R.: Mysteries van het Organisme; Dušan Makavejev

Another Day of Life; Raúl de la Fuente, Damian Nenow

Mei

Your Face; Tsai Ming-Liang

**Het Leven Eener Groote Abdij; Carlo Qeeckers

→ ingeleid door Steven Jacobs en

Gertjan Willems, Universiteit Antwerpen

Allegro non Troppo; Bruno Bozetto

The Bird with the Crystal Plumage; Dario Argento

Insect; Jan Švankmajer

15.4 CINEMAZUID–P/RE-RUN

ElkweekendkanjeinCZ3dagenlanggenietenvaneenrecentefilmdiewijgraageen(extra)kansgevenenjullieter(her)ontdekkingaanbieden.Vangroteprijswinnaars,overdebuutfilmstotnooiteerdervertoondeuniekefilmexemplaren,inp/re-runvindjehetallemaal.Verderlatenwejullieonderdenaam‘PleasereleaseMe’graagelkeindevandemaandtelkensweergenietenvaneenfilmdieinBelgiënietuitgegevenwordt,maardiewejullieabsoluutnietwillenonthouden(i.s.m.KnackFocus,KunstencentrumBuda,Kaskcinema,CinemaZed,TheRoxyTheatre,RITCSBrussel).

Januari/Februari

Los Versos del Olvido; Alireza Khatami

The Sisters Brothers; Jacques Audiard

Lazzaro Felice; Alice Rohrwacher

The House that Jack built; Lars Von Trier

Cold War; Pawel Pawlikowski

Roma; Alfonso Cuarón

PLEASE RELEASE ME

Hard Paint; Filipe Matzembacher & Marcio Reolon

Leave No Trace; Debra Granik

Maart/April

Columbus; Kogonada

**3 Faces; Jafar Panahi

→ ingeleid door Prof. Dr. Tom Paulus,

docent filmstudies aan UA

Don’t Worry, He Won’t Get Far On Foot;

Gus Van Sant

**First Reformed; Paul Schrader

→ ingeleid door Prof. Dr. Anke Brouwers,

filmdocent aan HoGent, KASK en filmexperte

voor Cinema Canvas

Transit; Christian Petzold

Doubles Vies; Olivier Assayas

Climax; Gaspar Noé

PLEASE RELEASE ME

Blue My Mind; Lisa Brühlmann

An Elephant Sitting Still; Hu Bo

Mei

Donbass; Sergei Loznitsa

Capharnaüm; Nadine Labaki

Pajaros de Verano; Cristina Gallego, Ciro Guerra

PLEASE RELEASE ME

The Kindergarten Teacher; Sara Colangelo

15.5 CINEMAZUID–MATINEES

DeMatineesopdonderdagnamiddagvanCZzijnaljareneenbegrip:zijbiedencinemazoalsdieeigenlijknietmeergemaaktwordtenindecinemazelfnogmaarzeldentezienis.Filmsdieooitpopulairwarenenwaarindesterrenvanweleerhetbestevanzichzelfgaven.Defilmwordenkortingeleid.

i.s.m. Radio Minerva

Januari

High Noon; Fred Zinneman

Un Taxi Pour Tobrouk; Denys de la Patelliere

Dial M for Murder; Alfred Hitchcock

Les Fantômes du Chapelier; Claude Chabrol

The Italian Job; Peter Collinson

Februari

Rear Window; Alfred Hitchcock

Cactus Flower; Gene Saks

Le Deuxième Souffle; Jean-Pierre Melville

Gone With The Wind; Victor Fleming

Maart

The Country Girl; George Seaton

Le Silencieux; Claude Pinoteau

The Wild Bunch; Sam Peckinpah

To Cath A Thief; Alfred Hitchcock

April

L’Armée des Ombres; Jean-Pierre Melville

Sweet Charity; Bob Fosse

Le Clan des Siciliens; Henri Verneuil

Topaz; Alfred Hitchcock

Mei

High Society; Charles Walters

Garde a Vue; Claude Miller

Butch Cassidy and the Sundance Kid;

George Roy Hill

Espion, Lève-toi; Yves Boisset

15.6 CINEMAZUID–ZAZIEOPZONDAG

DemaandelijksekinderprogrammatievanCinemaZuid,dieopzondagochtendfamiliesnaardefilmtrekt.Erwordensteedsfilmsvoorverschillendeleeftijdscategorieëngeprogrammeerdindetweezalen(+3en+5)zodatgezinnensamennaardefilmkunnenkomenenervoorelkwatwilsaangebodenwordt.Tijdensdefilmswordterdemogelijk-heidgebodenomverjaardagsfeestjestehouden.Dejarigewordtgevierdmeteenkroonenversierdestoelendefeestviederskrijgensnoepzakjes.Defilmswordenkortingeleiddoortweeanimatrices,diebijverjaardagsfeestjesookdejarigeindebloemetjeszetten.

Januari

Casper en Emma – De Bergen in; Arne Lindtner Naess

Het Ongelooflijke Verhaal van de Mega Grote Peer;

Jorgen Lerdam, Philip Einstein Lipski,

Amalie Nesbaek Fick

Februari

Pudding T; Michael Hegner

Rosie & Moussa; Dorothée Van den Berghe

Maart

Gus; Christian De Vita

Dilili in Parijs; Michel Ocelot

April

Beeldige Beestjes; verschillende regisseurs

Kikkerdril; Simone Van Dusseldorp

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

181

15

Cine

ma Z

uid

| De

Cin

ema

15.7 CINEMAZUID–EXTRA

11.01.2019

Blue Silence; Bülent ÖztÜrk

31.05.2019

Stop Making Sense; Jonathan Demme

ZOMERFILMCOLLEGE2019

ROBERTO ROSSELLINI THE SHADY 80’S

07-13.07.2019

DE STUDIO ANTWERPEN

Samen met Cinema Zuid, De Studio, Cinema in

De Studio en Cinea organiseerden we ook dit

jaar het Zomerfilmcollege. 7 dagen lang doken we

onder in twee filmhistorische thema’s; gerenom-

meerde filmspecialisten uit binnen- en buitenland

gidsten je door de filmgeschiedenis aan de hand

van een programma vol diepgravende lezingen en

vertoningen van zowel originele 35 mm kopieën

uit de collectie van CINEMATEK als recente

digitale restauraties.

Roberto Rossellini: Cinema Aperto

Filmwetenschappers Steven Jacobs (UA), Hilde

D’haeyere (KASK School of Arts), Tom Paulus (UA)

en Anke Brouwers (KASK School of Arts) doken

in de rijke en baanbrekende carrière van de

Italiaanse cineast Roberto Rossellini (1906-

1977). Het programma – gecureerd door professor

Steven Jacobs – bracht voornamelijk het minder

bekende en minder gewaardeerde werk onder de

aandacht en toonde aan dat Rossellini’s oeuvre

het (her)ontdekken meer dan waard is.

The Shady 80’S: American Cinema Below the line

In de jaren 1980 groeide een generatie jonge

filmmakers op in het kielzog van de Amerikaanse

‘auteurscinema’ van de jaren 1970. Het programma

op het Zomerfilmcollege 2019 bood een divers

beeld op deze ‘andere Amerikaanse film’ uit

de jaren 1980 en bracht een aantal van deze

vaak vergeten of miskende films opnieuw onder

de aandacht. Hiervoor haalden we niet alleen

Zomerfilmcollege ‘regulars’ Cristina Álvarez

López en Adrian Martin naar België, maar mochten

we ook Amerikaans filmcriticus Nick Pinkerton

(Film Comment, Artforum International, Sight &

Sound, …) voor de eerste keer verwelkomen.

15.8 DECINEMAPROGRAMMATIE

Vasteprogrammaformats,filmklassiekers,experimentensamenwerkingen,…

15.8.1 GrandOpening–DeCinema

29.08.2019 van 20u tot 3u

Film,talks,virtualreality,dj’s,concertenparty!RisingstarNoraDarienvastewaardeJanDecleirhuldigdenDeCinemaofficieelin.DaarnagooidenweallezalenopenvooreenduistereliveshowvanBoltRuin,eenvirtualrealitytrip(metinleidingdoorproducerVitalijusZhukas),eenselectiekortfilms,…OnderwegbotstejeopeenkunstwerkvanBenSledsensofkonjeéénvandeartvideo’sgeselecteerddoorhetMHKA,checken.TomBarman,DjHengstenAltijdBrijsdraaideniedereendenachtin.

DeCinemapionierdeindeopeningsweekmetVIRTUALREALITY

27.08 — 01.09.2019

Degelijkenissenmetdefilmgeschiedeniszijnopmerkelijk:indebegintijdvooralopgevoerdalssensatieenattractieengeleidelijkaanhetterreingewordenwaarinteressantekunstenaarsenvertellershunwegvindenenbeginnenteexperimenterenmethetmedium.HetisopmerkelijkdatjeomdemeesteVR-installatiestebelevennogsteedsnaarhetbuitenlandmoet.LabiennaleinVenetiëenFilmmuseumEyeinAmsterdamspelenopditvlakeenbelangrijkerol.ArtesisPlantijnHogeschoolenDeCinemasloegendehandeninelkaaromhetbesteenhetbelangrijksteinVirtualRealitynaareigenlandtehalen.

VR-projectievanTrailofAngels,eenwerkvandeLitouwseregisseuseKristinaBuožytèiseendroomreisinhethiernamaals,gebaseerdopdeschilderijenenmuziekvanMikalojusKonstantinasCiurlionis,eenvandepioniersindeabstractekunstinLitouwen.

15.8.2 Programmaformats

#FILMHISTORIES

Dezereeksbestaatinhoofdzaakuitklassiekersensleutelfilmsenisdusdeidealeinstapvoorwievatwilkrijgenopdefilmgeschiedenis.Dereeksrichtzichnietalleentotstudentenofgevorderden,maaristoegankelijkvooriedereen,voorkennisisnietvereist.

i.s.m. de afdeling filmen videokunst van de

Koninklijke Academie voor Schone Kunsten-DKO, de

Karel de Grote-Hogeschool en Universiteit Antwerpen.

September

An Affair to Remember; Leo McCarey

Pixote: A Lei do Mais Fraco; Hector Babenco

The House is Black + Nuit et Brouillard +

La Soufrière; Forough Farrokhzad, Alain Resnais,

Werner Herzog

Hiroshima Mon Amour; Alain Resnais

Araya; Margot Benacerraf

Badlands; Terrence Malick

Heaven Knows, Mr. Allison; John Huston

Korte Pioniersfilms; Diverse regisseurs

Around the World in 80 Days; Michael Anderson

The Gold Rush; Charles Chaplin

Night of the Living Dead; George A. Romero

Bonjour Tristesse; Otto Preminger

Lacombe Lucien; Louis Malle

La Noire de … + Borom Sarret; Ousmane Sembène

Oktober

Rio Bravo; Howard Hawks

The General; Buster Keaton, Clyde Bruckman

→ lezing door Wouter Hessels,

docent Filmgeschiedenis KASK-DKO,

RITCS en Vesalius College (VUB)

→ stille film, muzikaal begeleid

door Juan Carlos Bonifaz

Rams; Grímur Hákonarson

1789; Arian Mnouchkine

Sleepy Hollow; Tim Burton

Kiu + Toki Bouki; Njiiri Karago +

Djibril Diop Membety

To Kill a Mockingbird; Robert Mulligan

→ ingeleid door Hannelore Goossens,

i.s.m. bibliotheek Driehoek, Ekeren

Les rendez-vous d’Anna; Chantal Akerman

All Quiet on the Western Front; Lewis Milestone

The Killers; Don Siegel

De stomme van Portici (The Dumb Girl of Portici);

Lois Weber, Philips Smalley

2001: A Space Odyssey; Stanley Kubrick

The Magic Flute; Ingmar Bergman

Eraserhead; David Lynch

Point Blank; John Boorman

Sunrise: A Song of Two Humans; F.W. Murnau

→ lezing door Wouter Hessels,

docent Filmgeschiedenis KASK-DKO,

RITCS en Vesalius College (VUB)

→ stille film, muzikaal begeleid

door Menno Buggenhout

Exterieur nuit; Jacques Bral

Gojira; Ishirõ Honda

Dressed to Kill; Brian De Palma

Pandora’s Box; Georg Wilhelm Pabst

King Kong; Merian C. Cooper, Ernest B. Schoedsack

The Wind Will Carry Us; Abbas Kiaorstami

November

Gone with the Wind; Victor Fleming

Mother; Vsevolod Pudovkin

The Misfits; John Huston

Toni; Jean Renoir

→ lezing door Wouter Hessels

Blonde Venus; Josef von Sternberg

Riso Amaro; Guiseppe Di Santis


The Man Who Shot Liberty Valence; John Ford

Doctor Zhivago; David Lean

Breakfast at Tiffany’s; Blake Edwards

Who’s Afraid of Virginia Woolf?; Mike Nichols

East of Eden; Elia Kazan

West Side Story; Robert Wise

The Apartment; Billy Wilder

Sunset Boulevard; Billy Wilder

December

Citizen Kane; Orson Welles


Pickpocket; Robert Bresson

The Loneliness of The Long Distance Runner;

Tony Richardson

A Bout de Souffle; Jean-Luc Godard


West Side Story; Robert Wise, Jerome Robbins

My Twentieth Century; Ildikó Enyedi


#MATINEES

DeMatineesopdonderdagnamiddagvanCZzijnaljareneenbegrip:zijbiedencinemazoalsdieeigenlijknietmeergemaaktwordtenindecinemazelfnogmaarzeldentezienis.Filmsdieooitpopulairwarenenwaarindesterrenvanweleerhetbestevanzichzelfgaven.Defilmwordenkortingeleid.

i.s.m. Radio Minerva

September&Oktober

DEBORAH KERR & ANGIE DICKINSON

From Here To Eternity; Fred Zinnemann

An Affair to Remember; Leo McCarey

Hean Knows, Mr. Allison; John Huston

Bonjour Tristesse; Ott Preminger

Rio Bravo; Howard Hawks

The Killers; Don Siegel

Point Blank; John Boorman

Dressed to Kill; Brian De Palma

November&December

(NO) LOVE LOST

Gone with the Wind; Victor Fleming

The Misfits; John Huston

Doctor Zhivago; David Lean

The Glass Bottom Boat; Frank Tashlin

Breakfast at Tiffany’s; Blake Edwards

Who’s Afraid of Virginia Woolf?; Mike Nichols

East of Eden; Ellia Kazan

West Side Story; Robert Wise, Jerome Robbins


Sunset Boulevard; Billy Wilder

#FAMILIE

September

De Avonturen van No-No; Mathieu Auvray

Monky; Maria Blom

Dikke Vrienden; Diverse regisseurs

Toy Story; John Lasseter

Stuart Little; Rob Minkoff

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

183

15

Cine

ma Z

uid

| De

Cin

ema

Oktober

The Iron Giant; Brad Bird

Felix; Roberta Durrant

Supa Modo; Likarion Wainaina

Het verloren vriendje en andere verhaaltjes;

Philip Hunt

De wereld rond en rond; diverse regisseurs

November

Coco; Lee Unkrich & Adrian Molina

Zibilla staat op haar strepen; Isabelle Favez,

Martina Svojikova, Marjolaine Perreten

De Geur van Worteltjes; Arnaud Demuynck,

Rémi Durin, Anne Viel, Pascale Hecquet,

Marjorie Caup

December

Kapsalon Romy; Mischa Kamp

The Wizard of Oz; Victor Fleming

#BELGICA

OOSTENDE 07.09 — 11.09.2019

FilmFestivalOostendebrachteenselectievandebesteVlaamsefilmsvanhetvoorbijejaaropnieuwonderdeaandacht.OpdeslotdagwerdendeEnsorsuitgereiktenmochtentoeschouwerseenPublieksprijstoekennenaanhunfavorietefilm.DeCinemawildemetdezeselectiefilmsvaneigenbodemerkennenenwaarderen.MetDe helaasheid der dingen,deallereerstewinnaarvandeVlaamseFilmprijsvoorBesteFilm,slotenweOOSTENDEopdedagvandeuitreiking,onpartijdigaf.

Oh Willy … / Ce Magnifique Gâteau!;

Emma De Swaef & Marc James Roels

Girl; Lukas Dhont

Engel; Koen Mortier

Trio; Ruth Beeckmans, Matteo Simoni,

Bruno Vanden Broecke

Hellhole; Bas Devos

De Helaasheid der Dingen; Felix Van Groeningen

Oktober

De stomme van Portici; Lois Weber,

Phillips Smalley

#RELEASE

Oktober

Hustlers; Lorene Scafaria

Mjólk; Grímur Hákonarson

November

By the Name of Tania; Bénédicte Liénard &

Mary Jiménez

→ in aanwezigheid van de makers

The Report; Scott Z. Burns

Beats; Brian Welsh

December

Instinct; Halina Reijn

The Aeronauts; Tom Harper

15.8.3 Thematischevoorstellingen

BehalvefilmsvertonenwilDeStudiometspecialeprojectenookhetmaatschappelijkedebataanzwengelenrondcinema.Vanafseptemberlieperzo‘Canon2.0’:vertoningenvanfilmsdiedeidentiteitvancinemahebbenbepaald,maardiezichnietbeperkentotde‘Noord-Atlantische’regio.Vanafseptemberwerdernagedachtoverradicaliseringinhetthema‘Radicaal’.

CANON2.0

Decanonisalleswatwemoetenkoesteren,alleswatwezekermoetendoorgeven.Defilms,deverhalen,deregisseurs,desterren.Filmsdiedeidentiteitvancinemahebbenbepaald,mensendieonshebbenontroerdendoenlachen,auteursdieonshebbenuitge-daagdengrenzenhebbenverlegd,verhalendieonshebbengeboeid,diedemenslatenzieninzijnpuurstevorm:deschoonheid,deverwondering,debelevenis.DecanonvandezejongekunstvormbeperktezichtniettotdeNoord-Atlantischeregio,dezeontdekkingstochtgingallekantenop.Hetwaseenwebvanfilmsuitverschillendecontinentenmetraakpuntenquavorméninhoud.CANON2.0legdeverbandentussengerenommeerdefilmsencinemadiebuitendegrenzenvandegekendecanonleven.

September

Marketa Lazarová; Frantisek Vlácil

→ Ingeleid door David Gunzburg

Once Upon a Time in the West; Sergio Leone

The House is Black + Nuit et Brouillard +

La Soufrière; Forough Farrokhzad, Alain Resnais,

Werner Herzog

Hiroshima Mon Amour; Alain Resnais

Araya; Margot Benacerraf

Around the World in 80 Days; Michael Anderson

The Gold Rush; Charles Chapline

Hard Boiled; John Woo

Dirty Harry; Don Siegel

Oktober

1789; Ariane Mnouchkine

→ Ingeleid door Alex Mallems

Gojira; Ishiro Honda

The Magic Flute; Ingmar Bergman

November

Woman in the Dunes; Hiroshi Teshigahara

King Kong; Merian C. Cooper, Ernest B. Schoedsack

AMBERES

28.08 — 12.09.2019

NetzoalsvoordegroepstentoonstellinginhetMHKA,diendendesfeervanhetboekenBolañozelfalsinspiratievooreenrijkefilmreis,metalsfocusLatijns-Amerika.

Blow-Up; Michelangelo Antonioni

Roma; Alfonso Cuarón

Pixote: A Lei Do Mais Fraco; Hector Babenco

Tarde Para Morir Joven; Dominga Sotomayor Castillo

Y Tu Mamá También; Alfonso Cuarón

DEEERSTEKEER

16.09 — 26.09.2019

DeCinemagingopzoeknaardiebijzondere,betekenisvolleeerstekerendiehetverdienenomnogeensophetgroteschermteverschijnen.Weselecteerdenhiervoornietenkelheropvoeringenvanhethistorischedebuutvaneenregisseurofeenster,maarooktechnologischeevolutiesenontwikkelingenbinnendefilmindustrie.

Badlands; Terrence Malick

Een Ander Zijn Geluk; Fien Troch

Gummo; Harmony Korine

Toy Story; John Lasseter

La noire de … / Borom Sareet; Ousmane Sembène

Shallow Grave; Danny Boyle

Naissance des pieuvres (Water Lilies);

Céline Sciamma

La vie sur terre; Abderrahmane Sissako

TRASHTUESDAY

ElkelaatstedinsdagvandemaandwaserplaatsvoorTRASHTUESDAYinDeCinema.Filmhoeftnietaltijdlichtenblinkendtezijn.Afentoemaghetookgoedkoop,smerigenongepast.Datistrash.Hetgevoelvaneengroezeligevideotheek,waardeinteressantsteVHS-bandenachtereengordijntevindenzijn.

September

Night of the Living Dead; George A. Romero

Oktober

Santo contra los zombies; Benito Alazraki

November

Tromeo & Juliet; Lloyd Kaufman

December

Tusk; Kevin Smith

1999

06.09 — 28.10.2019

Hetmagischefilmjaar1999waseentijdwaarinfilmencinemanogonlosmakelijkverbondenwaren.Jehadnetdvd’s,nogVHSenvideotheken,maardefilmbelevingspeeldezichvooralafindebioscoop.1999brachtonsblockbustersalsFight ClubenThe Matrix,dieeenwereldwijdecultveroorzaak-ten.IndatzelfdejaarwerdenechterookfilmsalsBeing John Malkovich,The Wind Will Carry Us,RosettaenMagnoliagecreëerd.Defilmproductiein1999zattussensensati-oneleovervloedengrimmigrealismein,deperfectevoedingsbodemvooreenfilmreeks.

The Virgin Suicides; Sofia Coppola

Stuart Little; Rob Minkoff

The Matrix; Lana & Lilly Wachowski

Magnolia; Paul Thomas Anderson

The Wind will Carry Us; Abbas Kiarostami

The Iron Giant; Brad Bird

Sleepy Hollow; Tim Burton

Garage Olimpo; Marco Bechis

The Talented Mr. Ripley; Anthony Minghella

The Wind Will Carry Us (Bad ma ra khahad bord);

Abbas Kiarostami

La vie sur terre; Abderrahmane Sissako

Fight Club; David Fincher

RADICAAL

26.09 — 19.11.2019

Bij‘radicalisering’denkjemeestalaandenegatieveuitwassenervan.MaarwashetverzetvanGhandi,desuffragettesofMartinLutherKingooknietradicaal?Veelsocialeverwezenlijkingenenveranderingenindegeschiedeniswerdenteweeggebrachtdoorradicalebewegingendiedegangbarenormenuitdaagden.Vandaagwordenjongerenletterlijkomdeorengeslagenmetalwatradicaalis.Ongeachtonzeachtergrond,gender,af-komst…Radicaalzijnweblijkbaarallemaal.OnderdenoemerRADICAALselecteerdeDeCinemafilmsdieverschillendefacettenbinnenditfenomeenbelichten.

Lacombe Lucien; Louis Malle

→ Met nabespreking door historicus

Bruno De Wever

Timbuktu; Abderrahmane Sissako

Layla M; Mijke De Jong

Charlie Wilson’s War; Mike Nichols

BlacKKKlansman; Spike Lee

Adam’s Apples; Anders Thomas Jensen

All Quied on the Western Front; Lewis Milestone

Le Jeune Ahmed; Luc & Jean-Pierre Dardenne

Suffragette; Sarah Gavron

Selma; Ava DuVernay

Gandhi; Richard Attenborough

Malcolm X; Spike Lee

Weldi; Mohamed Ben Attia

La Haine; Mathieu Kassovitz

→ Live soundtrack Asian Dub Foundation

Paradise Now; Hany Abu-Assad

Lumumba; Raoul Peck

Elephant; Gus van Sant

Utoya: July 22; Erik Poppe

The Reluctrant Fundamentalist; Mira Nair

Das Weisse Band; Michael Haneke

→ Slotevent met rondetafelgesprek

LOSTINNIGHTLIFESPECIAL

12.10.2019

24 Hour Party People; Michael Winterbottom

LOVEATFIRSTSIGHT

19.09 — 22.09.2019

Eenfestivalmetwerkvan(nieuwe)artiestenopverschillendeplekkeninhartjeAntwerpen,dieeenstaalkaartbiedenvanjongemakersdiewerkeninhethierennu.DefilmswerdengekozendoorTimeauDeKeyserenLisaboaHoubrechts,beidenverbondenaanhetToneelhuis–P.U.L.S.project.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

185

Waithood; Louisiana Mees

Model Young Gestures; Hannah Bailliu

Étangs Noirs; Pieter Dumoulin & Timeau De Keyser

La Fleurière; Ruben Desiere

Un pays plus beau qu’avant; Hanne Verhoustraete /

Cassette for timescapes

Braided Love; Rand Abou Fakher / Cinémaximiliaan

GIRLSONFILM

GIRLSONFILMiseenfeministischfilmcol-lectiefdatcinemadoorenovervrouweneenbrederplatformwilbezorgen.DeCinemascreendenfilmsdievrouwelijkeervaringencentraalplaatsengekoppeldaaneeninteressantegastsprekerdiedefilmvaneenkorteinleidingvoorziet.Inditgesprekwerddefilmgeduidinzijnmaatschappelijkeenfilmhistorischecontextenwerdergewezenopeenaantalbelangrijkescènesofdetails.

Oktober

Les Rendez Vous d’Anna; Chantal Akerman

→ Ingeleid door Camille Bourgeus, onderzoekster

verbonden aan het Research Centre for Visual

Poetics aan de UA.

November

The Lure; Agnieszka Smoczynska

→ Ingeleid door Anaïs van Ertvelde, historica

en auteur bij De Bezige Bij en onderzoekster

aan de Universiteit Leiden.

December

Sister Act; Emile Ardolino

→ Ingeleid door Soe Nsuki, comédienne,

DJ en breakdancer

L’AFRIQUEC’ESTCHIC

Verspreidoververschillendelocatiesindestadvondjeinoktoberdriewekenlangliterairehappenings,culinaireavonden,film,comedy,fashion,danseneenbreedscalaaannieuwemuziekenstijlen.TijdensL’Afrique c’est chic cureerdeAdamsMensaheenuitdagendfilmprogrammainDeCinemavan3totenmet24oktober2019.

Sometimes in Autumn + Antwerp All Star Band;

Adams Mensah

→ Kortfilm, docu en concert

Felix; Roberta Durrant

Yao; Philippe Godeau

Supa Modo; Likarion Wainaina

Kiu; Njiiri Karago

Touki Bouki; Djibril Diop Mambéty

Hello, Rain; C.J. ‘Flery’ Obasi

Rafiki; Wanuri Kahiu

Une Place Dans L’Avion; Khadidiatou Sow

3 Idiots And A Wiseman; Kobi Rana

Kaniama Show; Baloji

My Friend Fela; Joel Zito Araújo

POP/CULT

Hoepopcultuuronzebeeldvormingenperceptivevanderealiteitbeïnvloedt,datwordtmeteenduidelijkalsiemanddezin-netjes“phonehome”of“I’llbeback”opvangt.Eenblikvanherkenning,hetgevoelvanbegrepenwordendooreencollega-nerd.Hetzijnvooraldeblockbustersdieopgenomenwordeninhetcollectievegeheugen.Dezefilmsoverstijgenhunmakers,zijnniet(ofnetzéér)gebondenaaneentijdsgeestenkregenwortelsinonsbewustzijn.Dezefilmswordenpubliekdomein.

Oktober

The Wolfpack; Crystal Moselle

Top Gun; Tony Scott

The Dark Knight-trilogie; Christopher Nolan

— Batman Begins

— The Dark Knight

— The Dark Knight Rises

The Terminator; James Cameron

November

Terminator 2: Judgement Day; James Cameron

Reservoir Dogs; Quentin Tarantino

Back to the Future; Robert Zemeckis

The Mark of Zorro; Fred Niblo

Jurassic Park; Steve Spielberg

Santo contra los zombies; Benito Alazraki

Jaws; Steven Spielberg

PLEASERELEASEME

Oktober

Retrospekt; Esther Rots

November

Shadow (Ying); Zhang Yimou

December

The Dead Don’t Die; Jim Jarmusch

HANDTRAXSPECIAL

18.10.2019

Exterieur nuit; Jacques Bral

DIRKDEWACHTERPRESENTEERT

16.10.2019

Eraserhead; David Lynch

DOCU

November—December

Barbara Rubin and the Exploding NY Underground;

Chuck Smith

Amazing Grace; Alan Elliott, Sydney Pollack

Le cadeau; Myriam Van Imschoot

On Air; Manno Lanssens

15

Cine

ma Z

uid

| De

Cin

ema

HETBREEBEELDKORTFILMFESTIVAL

08 — 10.11.2019

Dit festival verhuist voor haar zevende editie

naar De Studio.

FILMMAGIEPRESENTEERT

25.11.2019

A Vida Invisível de Eurídice Gusmão; Karim Aïnouz

KERST

27.12.2019 — 05.01.2020

The Wizard of Oz; Victor Fleming

Mary Poppins; Robert Stevenson

15.8.4 Niet-thematischevoorstellingen

September

Us; Jordan Peele

Tel Aviv on Fire; Sameh Zoabi

Booksmart; Olivia Wilde

Siner; Emilie Verhamme

Diego Maradona; Asif Kapadia

Varda par Agnès; Agnès Varda

Ray & Liz; Richard Billingham

Teen Spirit; Max Minghella

Oktober

Booksmart; Olivia Wilde

Apollo 11; Todd Douglas Miller

Sometimes in Autumn + Antwerp All Star Band;

Adams Mensah

Shadow of the Vampire; E. Elias Merhige

Mobile Homestead

→ Ingeleid door John C. Welchman

November

120 Battements par minute; Robin Campillo

Apocalypse Now; Francis Ford Coppola

Beats; Brian Welsh

A Hard Day’s Night; Richard Lester

A Vida Invisivel De Euridice Gusmao; Karim Aïnouz

→ Ingeleid door Bjorn Gabriëls

Museo; Alonso Ruizpalacios

→ In aanwezigheid van de makers

Carte Blanche Marc Didden; Een redelijk leven /

Sailors Don’t Cry; Lauranne Van den Heede,

Marc Didden

→ In aanwezigheid van de makers

The Man Who Shot Liberty Valance; John Ford

December

Blue Movie; Wim Verstappen

15.9 FILMEDUCATIEFAANBOD

Inhetfilmeducatiefaanbodvoorhetsecun-dairenhogeronderwijsfocustDeCinemaopdeartistiekeinhoudenhetverscherpenvanhetactievekijkproces.SamenmetdeUniversiteitAntwerpen,CINEMATEKenCineapresenteerdenweeenavontuurlijkfilmaanbod:films,lesmateriaal,workshopsenlezingen.DiversesuccesvolleinitiatievenwareninDeCinemategast.

Filmklassiekers

Omjongereneenruimerbegriptelatenontwikkelenvanwatzijophetschermzien,moetenzebewustwordengemaaktvandeelementendiehenalstoeschouwerbeïnvloedenenvandemanierenomhierkritischmeeomtegaan.Dedieperliggendebetekenisvaneenfilmzitmeestalvervatindecodesenconventieswaarmeefilmcommuniceert.Datgaatvantechnischeeninhoudelijkeartistiekekeuzestotderuimerecontextwaarbinnendefilmgemaaktwerd,alsookdemanierwaaropdefilmnaarhetpubliektoegepromootwordtviadetrailer,postersenpromotiemateriaal.Doorjongerenhieropeenbewusteenactievemaniernaartelerenkijkenwordthunonafhankelijkdenkenenkritischanalysevermogengestimuleerd.Ditaanbodbeoogtookheteerherstelvandeklassiekefilm.Visionaireregisseursmetfilmsdienazinderenofnogsteedseenstempeldrukkenopdehedendaagsecontextversiereneenplaatsinonzefilmlijst.

16 ExterneWaardering

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

189

16.1 VRAGENAANDEINSTELLINGENMEDEWERKERS

Optredenalsspreker,moderatorofpanellidopeenbijeenkomst,symposium,colloquium,seminarie,rondetafelgesprek,workshop,opening,lezing,…

BartDeBaere28—29.10:V-A-CPressConference,Moskou

JanDeVree26.04:LezingoverMeetme@MHKAinhetkadervansymposium‘15jaarBIDOEM’,UAntwerpen10.09:LezingoverdeperformancepraktijkvanOtobongNkangainhetkadervanL’Internationale,SALT,Istanboel11.09:ModeratorworkshopsL’InternationaleCollectionGroupmeeting,SALT,Istanboel05.10:CentrePompidouPublicPoemAlainArias-Misson,Parijs28.11:Openingtentoonstelling‘Reallytheyarefromanotheruniverse’vanJurgenAddiers,Solvynsstraat48,2018Antwerpen18.12:ReinaSofiaPublicPoemAlainArias-Misson,Madrid

JanStuyck21.06:BeslotenstudienamiddagLucDeleu/T.O.P.office,i.s.m.VlaamsArchitectuurInstituut,locatie:DelenPrivateBank,Antwerpen

PietVanHecke18.02:SprekerRondetafelgesprekkenCultuureducatie,DepartementCultuur,JeugdenMedia,Brussel28.05:ProgrammameetingJeugdhuizenencultuur,JeugdhuisVagevuur?Lokeren17.12:LezingDedrieB’s,AcademieNoord,Brasschaat

Gastdocentschap

NavHaqHISK,RoyalAcademieofFineArtsAntwerp,departmentFineArts(Sculpture)

Mandaatineenbestuursraad,adviescommissie-ofbeoordelings-commissie

EviBertLidstuurgroepTracks (projecttracks.be)

BartDeBaereBestuurderCIMAMBestuurderCAHF(ContemporaryArtHeritageFlanders)ExpertvandecommissieKunstindeSenaatLidaankoopcommissieCharleroiLidstuurgroepstudieopdrachtMHKALidstuurgroepschenkingenvanhedendaagsekunstenaars–KoningBoudewijnstichtingLidalgemenevergaderingTouchTimeLidalgemenevergaderingWIELS21.02en28.05:deelnameaanadviescommissieCentrumKunstarchievenVlaanderen(CKV)

JanDeVree21.02en28.05:deelnameaanadviescommissieCentrumKunstarchievenVlaanderen(CKV)

LilianeDewachterLidvanderaadvanbestuurLUCASchoolofArtsLidvanderaadvanbestuurvandeKoninklijkeAcademievoorSchoneKunstenAntwerpenLidvanderaadvanbestuurvanSintLucasAntwerpenLidvanderaadvanbestuurLLSPaleis

NavHaqLidraadvanbestuurkunstenaarsplatformJubilee,BrusselLidraadvanbestuur‘Denieuweopdrachtgevers’,Brussel

Mandaatinjury

GiuliaBellinetti23.01:EuropaliaCurator’sAward,Europalia,Brussel

BartDeBaerePresentContinuous2019,Moskou03—04.09:DeelnameaanselectiejuryvoorOngezien#4samengestelduitmuseumdirecteursenbedrijfsleidersvoordetentoonstellingvan03.08—04.09.2019inhetHavenhuis,Antwerpen,georganiseerddoorProspektai.s.m.DOPplatform

LilianeDewachterJurylidArtContestSelectiecommissieaanwervingcuratorieelassistentHedendaagseKunst–MMuseum

NavHaqAAIRAntwerpen,STRTSchot-prize2019

JanStuyck01.10.2020:JuryUltima2019voorRoerendErfgoed,DepartementCJM,Brussel

PietVanHecke17.06:JuryBachelorproevenKunstenCultuurbemiddeling,KDG,Antwerpen

Tekstenenpublicaties

BartDeBaereBeeldendekunstvraagtmaatwerk,opiniestukinDeStandaard

JanDeVree“Evenwherewedonotlive,weareathome!–PaulDeVreeandtheexperienceofFlanders”,in:AlainArias-Misson,PublicPoems,50yearsofwritingonthestreet(edicionesAnimetricas,Madrid)“LucFierens.Streamofconsciousness”,in:LucFierens,Puntidivistaedipartenza(FondazioneBerardelli,Brescia,2019)

Zie ook hoofdstuk 13 – Publicaties M HKA

16

Exte

rne

Waar

deri

ng

Interviewgesprekken(voorradioentelevisie,geschrevenpers,studenten,enz.)

DebelangrijkstepersberichtenoverMHKAwordengepubliceerdophttps://www.muhka.be/nl/press

BartDeBaere(selectie)Verscheideneinterviewsvoorradioentelevisieenvoorkrantenentijdschriften,o.a.live-uitzendingPompidou(Klara)overdetentoonstellingMarcelBroodthaersenDimitriVenkov,decollectiepresentatieGuillaumeBijl,archiefpresentatieNarcisseTordoirenINBOXtentoonstellingIonGrigorescu,leeszaal,MHKA,Antwerpen

JanDeVree10.07:InterviewdoorstudentenCultuurmanagementoverscriptieenwerkingMHKA06.11:Interviewdoor(Almati)20.11:InterviewdoorSarahVerreycken(VKC)

JanStuyckEviBert,JanStuyck,Als archief kunst wordt (en omgekeerd).In:Museumpeil53/54(winter2019),p.20-21.

Adviserendgesprekken(selectie)

HeelwatmedewerkersvanhetMHKAhad-deneenmedebeslissendeen/ofadviserendesteminoverlegmomentenmetexternen.

BartDeBaereDiversegesprekkenmetgedrevenstudentenenonderzoekers

JanDeVree18.01:SchenkingsmodaliteitenarchiefSvendThomson15.03:ArchiveringsprojectMarcVerstockt17.05:LetterenhuisNeleHenderickx05.06:schenkingsmodaliteitenNikitaKadandoorVanMol14.05:SamenwerkingsmogelijkhedenMHKA/DeStudioMarcVerstappen14.05:SchenkingsmodaliteitenNVGdoorSoniaRenson21.05:MaxCouperenErnestvanBuynder29.07:BezoekaanarchiefFreddyDeVree16.09:SchenkingsmodaliteitenarchiefAragão09.10:AtelierbezoekWillyVanEeckhout17.10:BezoekTonyDriscollinhetkadervanMarcVerstockt17.10:SchenkingsmodaliteitenWoodyVanAmen23.10:BezoekSophieLargot,weduweSergeLargo07.11:GesprekoverbeheersplanBiekorfstraatmetSamuelSaelemaeckers

PietVanHecke29.01:InterviewMasterproefCultuureducatieSofieMeulemans08.02:FocusgroepDementieenkunst25.04:InterviewoverMeetMe@MHKAinhetkaderMasterproefLaureVandeputte06.05:LidvandeStuurgroepMultiperspectiviteit,Lerarenopleidingbeeldendekunsten,Antwerpen20.05:ResonantiegroepvernieuwdeLerarenopleidingbeeldendekunst?Academie,Antwerpen04.06:OverlegEducatieveMasterbeeldendekunsten,KunstenInclusief,Academie,Antwerpen26.06:OverlegMasterproef,artistiekpedagogischonderzoek,Academie,Antwerpen22.11:GesprekmetKarelTuytschaverinhetkadervandoctoraatsonderzoekBodyandMaterialReinvented

ElsVerhaegen03.04:KlankbordgroepConnect2Antwerp:NieuweMerkstrategiestadAntwerpen.DenBell,Antwerpen08.04:FocusgroepcultuurbeleidAntwerpen2030,UAntwerpen,stadscampus

WerkbezoekenengesprekkeninhetkadervandewerkingvanhetCKV(CentrumKunstarchievenVlaanderen)enintekenvaneenveldecologiewatbetreftkunstenaarsarchieven;

Ziehoofdstuk2.2.2

Opdrachtinhetkadervannationalesamenwerkingsverbanden

EviBertOndersteuning(viaensembles.org+ICCArchief)onderzoeksprojectVideo Jaren 1970,ARGOS,BrusselOndersteuning(viaensembles.org)onderzoeksprojectEls Dietvorst, Return of the Swallows – Revisited,AP,Antwerpen

JanDeVree06.02:Overleginhetkadervanbeheers-overeenkomstregistratieendigitaliseringMHKA/CVG29.02:Overleginhetkadervanbeheers-overeenkomstregistratieendigitaliseringMHKA/CVG22.03:Overleginhetkadervanbeheers-overeenkomstregistratieendigitaliseringMHKA/CVG19.06:Overleginhetkadervanbeheers-overeenkomstregistratieendigitaliseringMHKA/CVG04.07:Overleginhetkadervanbeheers-overeenkomstregistratieendigitaliseringMHKA/CVG21.11:Overleginhetkadervanbeheers-overeenkomstregistratieendigitaliseringMHKA/CVG05.12:Overleginhetkadervanbeheers-overeenkomstregistratieendigitaliseringMHKA/CVG

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

191

16

Exte

rne

Waar

deri

ng11.12:Overleginhetkadervanbeheers-overeenkomstregistratieendigitaliseringMHKA/CVG

NavHaqOverlegmetMOUSSEMNomadischKunstencentrum,startonderzoeksamenwerkingm.b.t.organiserenvanjaarlijksesolotentoonstellingengezamenlijkeaankoopkunstwerkOverlegmetFLACC,jaarlijksesamenwerkingm.b.t.ondersteuningvankunstenaarbijonderzoekendeproductievaneenkunstwerk

ElsVerhaegen11.03:SectorOverlegVisitAntwerpen,AMUZ,Antwerpen03.04:KlankbordgroepConnect2Antwerp:NieuweMerkstrategiestadAntwerpen.DenBell,Antwerpen08.04:FocusgroepcultuurbeleidAntwerpen2030,UAntwerpen,stadscampus14.06:ArtUnitedCommunicatieoverlegn.a.v.deelnamePukkelpop19,FotomuseumAntwerpen19.06:PersconferentieAntwerpPride,KoninklijkAtheneumAntwerpen03.09:AdviesraadMuseumpas,MuseumM,Leuven

Projectgebondensamenwerkingen

17.01:ArchiveringsprojectPerformancesOtobongNkangai.s.m.UAntwerpen26.02:ArchiveringsprojectPerformancesOtobongNkangai.s.m.UAntwerpen20.03:ArchiveringsprojectPerformancesOtobongNkangai.s.m.UAntwerpen08.05:ArchiveringsprojectWilfriedWynants23.05:AtelierbezoekPOLIBOU05.06:NetwerkeventBankNagelmaeckers18.06:ArchiveringsprojectNicoleVanGoethem08.07:NulmetingvandecollectiedoorRaadzaam05.12:BezoekaanAnnieGentilsi.v.m.collectiepresentatieAndrewWebb

16.2 BUITENLANDSEWERKOPDRACHTEN

Opdrachteninhetkadervaninternationalesamenwerkingsverbanden.

L’INTERNATIONALE–OURMANYEUROPES

In2013starttehetvijfjarigprogrammaThe Uses of Art – The Legacy of 1848 and 1989(UoA).Hetprogrammabestonduittentoonstellingen,symposia,publicaties,magazines,eenonlineforum,eeneducatie-platformenuitwisselingenvanpersoneel.DemuseumconfederatiewaarvanMHKAdeeluitmaakt,DeInternationale,slootin2017hetprogrammaafmetopdeteller1.250.000bezoekers,888.000websitebezoe-kers,21tentoonstellingen,20conferenties,1MAprogramma,21publicaties,eneenonlineforum.DeEuropeseUnieheefteennieuwesubsidietoegekendaandemuseumconfederatievoordeperiode2018—2022voorhetproject‘OurManyEuropes(OME)’.HetMHKAwerktbinnenditkadersamenmetdeinternationalehoofdpartnersReinaSofia,MACBA,VanAbbe,ModernaGalerijaenMuseumStzuki,metgeassocieerdpartnerSALTenandereniet-museumpartnerszoalsdeValandAcademieinZwedenenhetCollegeofArtandDesigninIerland.OMEisgerichtopdeEuropeseartistiekeculturenvandejaren1990,hetpost1989wanneerhethedendaagseEuropawordtgeboren,enzetinoppublieksontwikkelingentransnationaleuitwisselingvanpersoneel.OMEontwikkelteenhedendaagsemuseumstrategieenbiedteenrijkprogrammavanconferenties,tentoonstellingenenexperimentelebemid-deling.AanhetOMEprojectkendedejuryeenevaluatiescoretoevan95op100.Datisuitzonderlijkhoogbinneneenprogrammawaarinmaar18%vandeaanvragenwerdengehonoreerd.

Zie http://www.internationaleonline.org/Zie http://glossary.mg-lj.si/

DeelnameaanonlinevergaderingenmetdeBoDenProjectManagement(BartDeBaere,DieterVankeirbilck)DeelnameaanonlinevergaderingenmetdeEditorialGroup(NavHaq)DeelnameaanVisibility Team meetings(Communicatie)22—24.10:vergaderingBoardofDirectors,Warschau09—13.09:L’InternationaleCollectionTaskforce,SALT,Istanbul13—15.11:MediationMeetingL’Internationale,MACBA,Barcelona17.12:L’InternationaleCollectionMeeting,ReinaSofia,Madrid

AFTERALL

MHKAmede-uitgevervanhetviermaande-lijkseinternationalekunsttijdschriftAfterall,datin1999doorcuratorCharlesEscheenkunstenaarMarkLewisinLondonwerdopgericht.“A Journal of Art, Context and Enquiry”luidtdehandzameomschrijving,enhetdaarinweerklinkendeenthousiasmevooronderzoekenbevragingsluitnaadloosaanbijdekritischekunstvisiediehetMHKAsindslangetijdaankleeft.

V-A-CFOUNDATION

DankzijeenstructurelesamenwerkingmetdeV-A-CFoundationinMoskou,diesinds2009Russischehedendaagsekunstondersteunt,bouwthetMHKAzijnensemblekunstwerkenuitdevoormaligeSovjet-Unieverderuit.

Zie hoofdstuk 2.2.4

CLUBSOLO

In2014ishetMHKAingegaanopdevraagvanhetjongekunstenaarsinitiatief‘ClubSolo’totsamenwerkingenmethenindetoekomsteennieuwprojecttelancerenteropvolgingvanhetrecentgeslotenLokaal01Breda.Dezenieuwevormvansamenwerkingleverteenbijzonderebijdragevoorallebetrokkenpartijen,eninhetbijzonderdeinwonersvanBredaenbredeomstreken,omcollectiewerkenvanverschillendeinternationaletopmuseatekunnenbelevenindialoogmetnieuwenrecentwerkvanregionalekunstenaars.DitinitiatiefwordtmedeondersteunddoorhetVanAbbemuseuminEindhoven.

Zie hoofdstuk 11.2

CAHF

30.01:CollegagroepCAHF27.08:CollegagroepCAHF,projectNachleben

16.3 BEZOEKAANTOONAANGEVENDEKUNSTMANIFESTATIESENTENTOONSTELLINGENINBINNEN-ENBUITENLAND(eenzeerbeperkteselectiewordtopgenomeninditjaarverslag)

o.a.ArtBrusselsendeBiënnalevanVenetië

16.4 OPLEIDINGENENLEERMOGELIJKHEDENBINNENENBUITENDEINSTELLING

Opleidingen

JamaheerJaafarAl-Kadhimiapril—mei:CursusEHBO,MHKA,Antwerpen20.11:MHKAinsamenwerkingmetFailsafeoverbrandeninbraakalarm,MHKA,Antwerpen

FadilAyoujil18.03:OpleidingopmaatbijBOMANVapril—mei:CursusEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen

OlcayBakir20.11:MHKAinsamenwerkingmetFailsafeoverbrandeninbraakalarm,MHKA,Antwerpen

KatrienBatensjanuari—juni:OpleidingStrategischLeidinggevende(personeelTypeA),conformdebepalingenvanhetKBvan23.05.2018(B.S.18.06.2018)doorSecuritasAcademy,Grimbergen.Dithoudtin:—Organisatievandeprivateenveiligheids-

sector:Privaat.—Organisatievandeprivateenveiligheids-

sector:PubliekenSamenwerking.—Regelgevingmetbetrekkingtot

debewaking.—Grondrechtenveiligheid:Strafrecht.—Trainingaandehandvandilemma’s.—Grondrecht&veiligheid:Grondwet,

EuropeesVerdragvandeRechtenvandeMensendePrivacyWetgeving.

—Coachingblok1.—Toegepasteaansprakelijkheid.—SecurityAwareness.—Maatschappelijkeenculturelevorming.—Veiligheids-enrisicoanalyse.—Recentecriminaliteitsontwikkelingen.—Socialeverhoudingenencollectieve

overeenkomsten.25.02:Bijscholing/opfrissingEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

193

16

Exte

rne

Waar

deri

ngGiuliaBellinettimaart—juni:OpleidingNederlands(80uren)Wetgevingvooroverheidsopdrachten

MayaBeyns17.07:OpfrissingscursusBewakingsagent,G4STrainingServices,Assene

ElsBrans25.02:bijscholing/opfrissingEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen

VeerleBydekerke19—20.10:Training‘Dekunstvanhetvragenstellen’,KristofVanRossem

AnnCeulemans17.06:Excel2013-2016voorgevorderden,databankenendraaitabellen,Syntra,Antwerpen03.12:CRM,Salesforceplatform,Sparklink,MHKA,Antwerpen10.12:Internecommunicatie,VVBAD,Berchem

CelinaClaeys25.02:bijscholing/opfrissingEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen20.05:Excelvoorbeginners,SyntraBizz,Berchem

ChristineClinckx25.02:bijscholingbedrijfseerstehulp,VormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderenvzw

MartineDelzenne20.11:MHKAinsamenwerkingmetFailsafeoverbrandeninbraakalarm,MHKA,Antwerpen

AnnelienDeTroijapril—mei:cursusEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen20.06:individueleopleiding‘Waarderen’doorFAROVlaamsSteunpuntvoorCultureelErfgoed,MHKA,Antwerpen

BertDeVlegelaer10.12:opleidinginternecommunicatie,VVBAD,Berchem

KunchokDhondup18.03:OpleidingopmaatbijBOMANV

DirkDumoulin20.05:Excelvoorbeginners,SyntraBizz,Berchem14.11:CommunicerenmetfamiliesdoorToerismeVlaanderen,HofVanBuysleden,Mechelen20.11:MHKAinsamenwerkingmetFailsafeoverbrandeninbraakalarm,MHKA,Antwerpen22.11:Hetonthaalmaakthetverschil,doorMuseumpassenFARO,DenBell,Antwerpen

LodeGeens12.02en26.02:Behoudenbeheer,HeliconConservationsupport,Zoeterwoude17.06:Excel2013-2016voorgevorderden,databankenendraaitabellen,Syntra,AntwerpenWetgevingvooroverheidsopdrachten

NavHaq2019:OpleidingNederlands

AbdelHasnaoui18.03:OpleidingopmaatbijBOMANV

SabineHerrygers17.06:Excel2013-2016voorgevorderden,databankenendraaitabellen,Syntra,Antwerpen10.12:Internecommunicatie,VVBAD,Berchemapril—december:taaltrainingEngelsdoorHappyMondays,MHKA,Antwerpen

GoeleJacquemyn22.05:PresentatieSalesforce,deSingel,Antwerpen03.12:CRM,Salesforceplatform,Sparklink,MHKA,Antwerpen

Jamaheerapril—mei:cursusEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen

JorisKestens20.11:MHKAinsamenwerkingmetFailsafeoverbrandeninbraakalarm,MHKA,Antwerpen

DannyKortleven20.11:MHKAinsamenwerkingmetFailsafeoverbrandeninbraakalarm,MHKA,Antwerpen

RenildKrols20.11:MHKAinsamenwerkingmetFailsafeoverbrandeninbraakalarm,MHKA,Antwerpen

ChristineLambrechts03.05:StudiedagControllingwoodworm,KoninklijkInstituutvoorhetKunstpatrimonium,Brusselapril—mei:cursusEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen

IlseRaps12.02en26.02:behoudenbeheer,HeliconConservationsupport,Zoeterwoudeapril—mei:cursusEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,AntwerpenWetgevingvooroverheidsopdrachten

ReyadhShakir20.11:MHKAinsamenwerkingmetFailsafeoverbrandeninbraakalarm,MHKA,Antwerpen

MarleenReijmen16.01,23.01,29.01:Excel,SyntraBizz,Berchem25.03:opleidingvennootschaps-enverenigingswet10.12:kennismakingmethetESR,UniversiteitGent

GabrielaRib16.01,23.01,29.01:Excel,SyntraBizz,Berchemapril—mei:cursusEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen08.05,15.05,22.05,05.06,12.06:Boekhoudenadministratievoordevzw,SyntraBizz,Berchem

JanStuyck03.12:CRMSalesforceplatform,MHKA,Antwerpen

GeorgesUittenhoutapril—december:taaltrainingEngelsdoorHappyMondays,MHKA,Antwerpen17.06:opleiding,LeuvenWetgevingvooroverheidsopdrachten

SarahvanHapertHetAtelierjaar1+2:ministervanCultuurSvenGatzenhetDepartementCJMstartteeindjanuari2018meteenuniekvormingstrajectrondfondsenwervingvoorcultuurorganisatiesinVlaanderen.InHetAtelier,dekunstvanfriendraising,jaar1werderstrategischenpraktischaandeslaggegaan.Deelnemerslerenstapvoorstaphoezezelfprofessionelefundraisingbinnenhuneigenorganisatiekunnenopzetten.Injaar2konden7organisatiesdittrajectverderzettenensamenmetEmolifehunfundraisingstra-tegieverdiepenenconcretiseren.50andereorganisatieskekenalsbevoorrechtegetuigenmeein‘HetAtelier’vandezevenenkregenviaeenvirtuelebibliotheektoegangtotalleinfo.MHKAiseenobserverendlid,masterclass,88u,EmolifeBelgiumapril—mei:cursusEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen

KaatVannieuwenhuyseapril—mei:cursusEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen19—21.11:VNH,ThomasMoreHogeschool,Mechelen

RoelVanNunen07.11:opleidingADLIB,Gent

LutgardeVanRenterghem20.11:MHKAinsamenwerkingmetFailsafeoverbrandeninbraakalarm,MHKA,Antwerpen

MarjonVanWaelveldeapril:basisopleiding329,sociaaljuridischebasis,sectoraleregelsenafspraken,overarbeidsovereenkomsten,verlofregelingen,kostenvergoedingen,Sociare10.09:opleiding?(educatiefverlof)22.10:opleidingbereidjevooropsocialeverkiezingen

MadikenVerboven18.03:CultureGeek(NXT),whereCulturemeetsDigital,conferentie,Londen24—26.09:Digitalestrategie,ThomasMoreMechelen–Antwerpenvzw22—24.10:Storytelling,ThomasMoreMechelen–Antwerpenvzwapril—mei:cursusEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen

LotWens04.02:Opleidingbetervergaderenapril—mei:CursusEHBOdoorVormingsinstituutRodeKruis-Vlaanderen,MHKA,Antwerpen

AbdelZiani16.01,23.01,29.01:Excel,SyntraBizz,Berchem08.05,15.05,22.05,05.06,12.06:Boekhoudenadministratievoordevzw,SyntraBizz,Berchem

Deelnameaanstudiedagen,workshops,seminaries,symposia&colloquia

JurgenAddiersBezoekaandetentoonstellingHorst,ArtsandMusic,Vilvoorde

GiuliaBellinetti18.06:werkbezoek‘tentoonstellingsproductieenmuseumtechnieken’,M-Museum,Leuven,georganiseerddoorFAROBezoekaandetentoonstellingHorst,ArtsandMusic,Vilvoorde

EviBert03.04:PlatformKunstenerfgoed,VAI,Antwerpen14.05—17.05:Archiving 2019,Lissabon,Portugal05.06:WerkgroepoverlegTracks,VAI,Antwerpen11.06:ContactdagVlaamseerfgoeddatabanken,Antwerpen03.07:WerkgroepoverlegTracks,Cemper,Mechelen05.07:CollegagroepDigitaleParticipatie/FARO,Faro,Brussel04.09:WerkgroepoverlegTracks,Cemper,Mechelen09.09—13.09:L’InternationaleArchive&Collectiongroupmeeting,Istanbul,Turkije19.09—20.09:InformatieAanZee,VVBAD,CasinoKursaal,Oostende04.10:StuurgroepoverlegTracks,Cemper,Mechelen13.11:WerkgroepoverlegTracks,VIAA,Gent18.11:LezingUACultuurmanagement“MarleenStikkeroverInternetenCultuur”05.12:WorkshopDAM’S(KMSKA,Erfgoedinzicht,StadAntwerpen),MHKA,Antwerpen09.12:LezingUACultuurmanagement“BirgitMandel,UniversityofHildesheim“Internationalperspectivesonthechangingrolesofculturalpolicyandculturalmanagement”10.12:StuurgroepoverlegTracks,MHKA,Antwerpen

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

195

12.12:CollegagroepDigitaleParticipatie/FARO,MuseaBrugge,Brugge

LeenBosch07—08.02:BeursRAIAmsterdam(projectiesystemen)18.06:Werkbezoek‘tentoonstellingsproductieenmuseumtechnieken’,M-Museum,Leuven,georganiseerddoorFARO

TomCeelen07—08.02:BeursRAIAmsterdam(projectiesystemen)22.05:PresentatieSalesforce,deSingel,Antwerpen

AnnCeulemans22.05:PresentatieSalesforce,deSingel,Antwerpen

BartDeBaereCIMAMcongres2019,Sydney

AnnelienDeTroij15.10:TalkCeesdeBoeroverhermandevries,RKD,NederlandsInstituutvoorKunstgeschiedenis

LodeGeens18.06:Werkbezoek‘tentoonstellingspro-ductieenmuseumtechnieken’,M-Museum,Leuven,georganiseerddoorFAROBezoekaandetentoonstellingHorst,ArtsandMusic,Vilvoorde

SabineHerrygers22.05:PresentatieSalesforce,deSingel,Antwerpen18.06:Werkbezoek‘tentoonstellingsproductieenmuseumtechnieken’,M-Museum,Leuven,georganiseerddoorFARO

HugheLanooteBezoekaandetentoonstellingHorst,ArtsandMusic,Vilvoorde

IlseRaps18.06:Werkbezoek‘tentoonstellingsproductieenmuseumtechnieken’,M-Museum,Leuven,georganiseerddoorFAROBezoekaandetentoonstellingHorst,ArtsandMusic,Vilvoorde

JanStuyck22.05:ColloquiumFondsvoorCultuurmanagement2019vandeUniversiteitAntwerpen,overconceptbusinessmodeleninterestingpractices19.09—20.09:InformatieAanZee,VVBAD,CasinoCursaal,Oostende

GeorgesUittenhout18.06:Werkbezoek‘tentoonstellingsproductieenmuseumtechnieken’,M-Museum,Leuven,georganiseerddoorFAROBezoekaandetentoonstellingHorst,ArtsandMusic,Vilvoorde

SarahvanHapert29.03:InMHKAwerdde5dePPE(PracticalPhilantropyAcrossEurope)conferentiegeorganiseerd.DitiseenconferentievanKBFUSAlumnienprofessionalsuithetveld.Inspirerendesprekerswerdenhieropuitgenodigdenerwerdendiscussiesaange-gaanmetleidinggevendefondsenwerversuitvoornamelijkdecultureleenonderwijssector.22.05:ColloquiumFondsvoorCultuurmanagement,UniversiteitvanAntwerpenTijdenshetcolloquiumcultuurmanage-mentwerderstilgestaanbijhetconceptbusinessmodelenkwameninterestingpracticesaanboduitverschillendesectoren,zoalsConcertzaalSplendorinAmsterdam,OpenluchtmuseumBokrijkenDeRepubliekinBrugge.28.08—30.08:CASECONFERENTIE,BirminghamCASEEuropepresentedaspeciallycuratedartsandcultureprogrammeaspartoftheCASEEuropeAnnualConference.Spreadacrosstwodaysthisprogrammecoveredavarietyoftopicsbyinternationalspeakers,whileofferingtheopportunitytoconnectandsharewithaninternationalnetworkofadvancementprofessionalsinthefundrai-singbusiness.

PietVanHecke13.03:DagvandeCultuureducatie,DeVooruit,Gent18.03:Commonssymposium:Hackingthesystem:Hackingitssystem,UniversiteitAntwerpen01.04:Conflictenmeerstemmigheid,ExtraCity,Antwerpen16.05:Studiedagfamilievriendelijkerfgoed,Africamuseum,Tervuren

DieterVankeirsbilck22.05:ColloquiumFondsvoorCultuurmanagement2019vandeUniversiteitAntwerpen,overconceptbusinessmodeleninterestingpractices

KaatVannieuwenhuyse04.03:DEN-Event,DeDoelen,Rotterdam,gerichtopdekunstensector,a.d.h.v.presen-taties,casesenwerksessieskreegdebezoekereenbeeldvandekansenenmogelijkhedendiedigitaliseringbiedtvoordewerkpraktijkvaninstellingenenkunstenaars.19.03:Publiek19Inspiratiedag,workshops,praktijkverhalen,demo’s,experts,keynote-enslotspreker,Vooruit,Gent10—12.09:MuseumIdeas,Londen

MadikenVerboven22.05:PresentatieSalesforce,deSingel,Antwerpen

16

Exte

rne

Waar

deri

ng

ElsVerhaegen16—18.01:RemixGlobalSummits,pioneersfromdifferentindustriesexplorethefutureofculture,creativecitiesandthecreativeeconomy,Londen22.05:PresentatieSalesforce,deSingel,Antwerpen08.10:Infodagsoftware-toepassingenvoororganisatiemetgidsenwerkinggeorganiseerddoorToerismeVlaanderen,ViaViacaféBrussel25.10:MuseumNextConferenceDigitalCommunication,TobaccoTheatre,Amsterdam

LotWensmaart:deelnameaanstudiedag‘Ontwikkelenvaneenmindfulmusealepraktijk’doorFARO,Brussel10—12.09:MuseumIdeas,Londen

17 Organogram

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

199

17

Orga

nogr

amOnderstaandetabelgeefteenoverzichtvanhetaantalpersoneelsledenindienstop31december2019verdeeldoverdeverschillendeafdelingenbinnenhetMHKA.Dezewordtvergelekenmetdeinvullingvanhetpersoneelsbestandop31december2018.Naastdeceldirectieenhetdirectiesecretariaatzijnernogvierandereafdelingen,namelijkdeafdelingpresentatie,afdelingpubliekswerking,afdelingABCDenafdelingondersteuning.

2018 2019 Verschil

Algemeenenartistiekdirecteur onbepaaldeduur 1 1 0

Zakelijkdirecteur onbepaaldeduur 1 1 0

Medewerkerdirectiesecretariaat onbepaaldeduur 1 1 0

Totaaldirectie–directiesecretariaat 3 3 0

Afdelingsverantwoordelijkepresentatie onbepaaldeduur 1 1 0

Seniorcurator onbepaaldeduur 1 1 0

Onderzoekscurator bepaaldeduur 1 1 0

Administratiefmedewerkerpresentatie onbepaaldeduur 0,9 0,9 0

CoördinatorCinemaZuid onbepaaldeduur 0,8 0,8 0

Medewerkerprogrammering onbepaaldeduur 1 1 0

Medewerkerprogrammeringencommunicatie onbepaaldeduur 0,8 0,8 0

AdministratiefmedewerkerDeCinema* onbepaaldeduur 0,8 0,8 0

Medewerkeronthaal onbepaaldeduur 0 0,2 +0,2

Projectionist onbepaaldeduur 1,6 1,6 0

Coördinatorproductie onbepaaldeduur 1 1 0

Medewerkerproductie onbepaaldeduur 1,5 1,5 0

Werfleider onbepaaldeduur 0,8 0,8 0

Technicus onbepaaldeduur 3 3 0

Totaalartistiekepresentatie** 15,2 15,4 +0,20

Afdelingsverantwoordelijkepubliekswerking onbepaaldeduur 0,9 0,9 0

Medewerkerpersenediting onbepaaldeduur 1 1 0

Medewerkergrafischevormgeving onbepaaldeduur 0,6 0,6 0

Medewerkerdigitalecommunicatie onbepaaldeduur 1 1 0

Medewerkerbemiddeling onbepaaldeduur 3 2,8 -0,2

Medewerkerreservaties onbepaaldeduur 1 1 0

Teamcoachpubliekszorg onbepaaldeduur 1 1 0

Medewerkeronthaal onbepaaldeduur 3,05 2,85 -0,2

Erfgoedbewaker onbepaaldeduur 3,5 4,5 +1

Totaalpubliekswerking 15,05 15,65 +0,6

AfdelingsverantwoordelijkeMusealeWerking* 1 1 0

Expertcollectie onbepaaldeduur 0,5 0,5 0

Medewerkerbehoud onbepaaldeduur 0,8 0,8 0

Medewerkerbeheer onbepaaldeduur 1 1 0

Expertcontentmanagement onbepaaldeduur 1 0,4 -0,6

Medewerkerbibliotheek onbepaaldeduur 1,8 1,8 0

Medewerkerfotoarchief onbepaaldeduur 0,5 0,5 0

Teksteditor onbepaaldeduur 0,5 0,5 0

Consulentarchieven onbepaaldeduur 1 0,9 -0,1

Archivaris onbepaaldeduur 0 1 +1

ProjectmedewerkerFWO bepaaldeduur 1 1 0

Projectmedewerker bepaaldeduur 0 0,5 +0,5

OnderzoekerJefVerheyen onbepaaldeduur 0 0,6 +0,6

Totaalmusealewerking*** 9,1 10 +1,4

MedewerkerIT onbepaaldeduur 1 1 0

Medewerkerfacility onbepaaldeduur 0,6 0,6 0

MedewerkerMHKAFE onbepaaldeduur 1,5 1,5 0

Medewerkeronderhoud onbepaaldeduur 3 3 0

Boekhouder onbepaaldeduur 2 2 0

Hulpboekhouder onbepaaldeduur 1 1 0

Medewerkerrelatiebeheerenfondsenwerving onbepaaldeduur 1 1 0

Medewerkerevenementenenfondsenwerving onbepaaldeduur 1 1 0

MedewerkerHR onbepaaldeduur 1,6 1,9 +0,3

Totaalondersteuning 12,7 13 +0,3

2018 2019 Verschil

Totaaldirectie+directiesecretariaat 3 3 0

Totaalartistiekepresentatie 15,2 15,4 +0,2

Totaalmusealewerking 9,1 10 +0,9

Totaalpubliekswerking 15,05 15,65 +0,6

Totaalondersteuning 12,7 13 +0,3

Totaalpersoneelsbestand

InVTE 55,05 57,05 +2

Aantal 69 72 +3

* Cinema Zuid veranderde haar naam in de loop van 2019 naar De Cinema

** Presentatie werd omgedoopt tot Artistieke Presentatie

** ABCD/collectie- en contentmanagement kreeg de naam afdeling Museale Werking

18 Semi-vasteMedewerkers MHKA

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

203

18

Semi

-vas

te M

edew

erke

rs

M HK

A18.1 WIJK-WERK-MEDEWERKERS

— AantalWijk-werkersin2019Sinds1januari2018vervangtwijk-werkenhetvroegerePWA-stelsel.Viaditstelselkunnenwerkzoekendenmeteengebrekaanrecentewerkervaringtijdelijkwerkervaringopdoenineenlaagdrempeligewerkomgevingdichtbijhuis.Eenwijk-werkermagmax.60uurperweekpresterenenmax.630uurperjaar.Namaximaal12maandenvolgtdateennieuwestapindebegeleidingnaarwerk.Dewijk-werkerinhetMHKAwerdingeschakeldvoordefunctievanhostinhetmuseum.

— Aantalwijk-werkurenpermaand

maand uren/maand

januari 35

februari 7

maart 0

april 14

mei 28

juni 36

juli 42

augustus 21

september 21

oktober 42

november 35

december 28

Totaal2019 309

18.2 JOBSTUDENTEN

— Aantalstudentenin2019107

— Aantalopgemaaktecontractenin20192.787

— Aantalwerkuren/maand/functiein2019

Functie jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Totaal

BediendebalieMHKA 101,23 180,19 191,75 195,45 51 55 37,25 130,32 81,11 93,38 158,5 217,27 1.492,45

BediendebalieCinemaZuid 35,08 11,5 76,58 89,91 84,5 2 54,17 – – – – – 354

BediendeprojectieCinemaZuid – – 20,75 7,75 – – – – – – – – 34

BediendeMHKAFE 234 230 306,46 275,02 357 346,43 156,67 258,01 199,06 264,6 220,78 238,75 3.086,78

Host 1.137,09 1.670,79 2.097,34 1.789,31 1.068,44 965,95 884,03 744,73 528,91 927,72 789,06 756,86 13.360,23

HostCinemaZuid 51,75 43,33 42,08 34 36,83 10 – – – – – – 217,99

Medewerkerbibliotheekenonderzoek 7 35 49 49 43 56 104 35 38,58 107,38 92,17 84,87 701

HR-medewerker – – – – – 83,6 71 – – – – – 154,6

Totaal 1.566 2.176 2.784 2.440 1.641 1.519 1.307 1.168 848 1.393 1.261 1.298 19.401

— Aantaldagenjobstudenten/functiein2019

Functie Totaalaantaldagen

BediendebalieMHKA 219

BediendebalieCinemaZuid 63

BediendeprojectieCinemaZuid 5

BediendeMHKAFE 421

Host 1.957

HostCinemaZuid 38

Medewerkerbibliotheekenonderzoek 105

HR-medewerker 20

Eindtotaal 2.828

18.3 ARTIKEL60

HetOCMWAntwerpengeeftmensenuitkansengroepeneenduwtjeinderugdoorhenwerkervaringstrajectenaantebiedeninsamenwerkingmetondernemersofdiverseorganisaties.Zokunnenzeervaringopdoenencompetentiesopbouwendiezenodighebbenomeenjobtevindenopderegulierearbeidsmarkt.

MHKAsteltalsindsenkelejaren,insamenwerkingmethetOCMWAntwerpenmedewerkersonderditstatuuttewerk.

— Aantalmedewerkersonderstatuutartikel60 2

— Frequentievantewerkstelling 38uurperweekgedurende8maanden 38uurperweekgedurende2maanden

— Functie Hostmuseum

18.4 VRIJWILLIGERS

— Aantalvrijwilligersin2019: 46 Frequentieinzetvrijwilligers: VrijwilligerszettenzichinvoorhetMHKAofCinemaZuid,

variërendvanenkeleuren,eenhalvetoteenheledag.

— Vrijwilligerstaken: Vrijwilligerswordenopdiverseterreineningezetindewerkingvan

hetMHKAenCinemaZuid. Voordevolgendetakenwerdenvrijwilligersopregelmatigebasis

geëngageerd:

1. Ticket-enzaalcontroleInCinemaZuid:1vrijwilligerperfilmondersteunddoordevastebalie-medewerker.Devrijwilligersstaaninvoordeticketcontrole,ontvangstvanbezoekers,controlezaal,startvandefilmenhetopenenvandedeurenachteraf.— Frequentieactiviteit:dagelijks(nietopmaandag)— Frequentieinzetvrijwilliger:perpersoon2tot4avondenpermaand— Aantaluur:ongeveer1.5uurperdagofavond— Gemiddeldaantalvrijwilligerspermaand:15(x2avonden).

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

205

18

Semi

-vas

te M

edew

erke

rs

M HK

A

2. BibliotheekHetklasserenvanartikels,invoerenvandatagegevensindecomputer,reorganisatievanhetarchief.Ditwordtgedaandooreenvastentrouwteam,datnietmeerwegtedenkenisuitdebibliotheekwerking.— Frequentie:12keerperweek— Frequentieinzetvrijwilliger:1keerperweekperpersoon— Aantaluur:3tot7uur— Gemiddeldaantalvrijwilligersperweek:5

3. EvenementenVoordiverseevenementenmeteenverschillendtakenpakketwerdookberoepopvrijwilligersgedaanin2019.

a. Groteopening— Frequentie:3keerperjaar— Frequentieinzetvrijwilliger:3keerperjaar— Aantaluur:6uur— Aantalvrijwilligers:3

b. Art’sBirthday— Frequentie:1keerperjaar— Frequentieinzetvrijwilliger:1keerperjaar— Aantaluur:6uur— Aantalvrijwilligers:2

c. Museumnacht— Frequentie:1keerperjaar— Frequentieinzetvrijwilliger:1keerperjaar— Aantaluur:4tot8uurpervrijwilliger— Aantalvrijwilligers:2

4. PanamarenkohuisInhetPanamarenkohuisaandeBiekorfstraatinAntwerpenwordentweekeerpermaandrondleidingengegevenaanbezoekersdieditvoorafonlinekunnenboeken.In2019werdener30rondleidingengegeven.Devrijwilligerstaatinvoorhetonthaal,debegeleidingendereceptieachterafenfungeertalsondersteuningaandegidsmochtditnodigzijn.— Frequentie:2keerpermaand— Aantaluur:3uurperrondleiding— Aantalvrijwilligers:1vrijwilligerperrondleiding

5. BookfairWiels–CentrumvoorHedendaagseKunstInkunstencentrumWielswordtjaarlijkseenArtBookFairgeorganiseerd.HetMHKAisdaarvertegenwoordigdmeteenstandwaarvrijwilligershettijdschriftAfterallverkopen.— Frequentie:1keerperjaar— Aantaluur:7uurperdag— Aantalvrijwilligers:4

19 Bedrijvenclub ensponsorwerving

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

209

19

Bedr

ijven

club

en s

pons

orwe

rvin

gDeBedrijvenclubvanhetMHKAwerdopgerichtindejaren1993-1994vanuitdebetrachtingdebedrijfsleidersenmanagersenerzijdsendekunstenaarsenhetmuseumanderzijdsgemakkelijkermetelkaarincontacttebrengen.

Erwerdvanuitgegaandatereenbasisvanwederzijdsebelangstellingbestaatendatdeze,doorhetorganiserenvangerichtemanifestaties,kanaangescherptworden.DeformulevandeBedrijvenclubisgeschiktomdatdebedrijfsleider,viazijncontactenmetdehedendaagsekunst,metcollega-zakenmensentoteendialoogendynamiekkankomen,waarbijhetartistiekeeenstimulansis.

Aandeleden,ereleden,partnersensponsorsbiedtdeBedrijvenclubeenbevoorrechteinkijkentoegangtotdehedendaagsekunst,eenbronvanverbeelding,inspiratieenverwondering,eenontmoetingsplaatseneenforumtotkennismakingmetcollega’suitdezakenwereld.DewerkingbinnenhetMHKAwordtverzekerddooreengroepbestaandeuitdhr.HermanDeBode,voorzittervanderaadvanbestuurvanhetMHKA,mevr.YolandeAvontroodt,ondervoorzittervanderaadvanbestuurvanhetMHKA,dhr.ErnestVanBuynder,voorzittervanderaadvanbestuurvandeVriendenvanhetMHKA,endhr.DieterVankeirsbilck,ZakelijkDirecteurvanhetMHKA.Eenmede-werkervanuithetMHKAondersteuntdebedrijvenwerking.

19.1 ACTIVITEITEN

AangeziendeBedrijvenclubsinds2018opnon-actiefstaat,zijnergeenspecifiekeactiviteitengeorganiseerd.

Deoud-enbestaandeledenvandeBedrijvenclubontvangenuitnodigingenvoordepreviewsvandeopeningenvandegrotetentoonstellingenenvoordeactiviteitenvandeVriendenvanhetMHKA.DaarnaastwordenzeondersteundvanuithetMHKAvoorpersoonlijkebezoekenenopmaataangevraagdeevenementen.

19.2 LEDENAANTAL

HetledenaantalvandeBedrijvenclubvanhetMHKAisnihil.Erisin2018en2019nietactiefgewerktaandeBedrijvenclub.Defocuswerdgelegdophetuitwerkenvaneenstructureelplan,dewelkein2020wordtgeïmplementeerd,methetoogopledenwerving.

— LEDEN €1.000 Aantal:1 VDK Group

VoorgeplandebezoekenaanhetPanamarenkohuisisgekozenomditineenBedrijvenclub-formuletegieten.

— NATURASPONSOR Aantal:3 Leopold Hotel Antwerp, De Olifant en Duvel Moortgat

Leopold Hotel AntwerpInjuli2018gingdesamenwerkingvanstartmetLeopoldHotelAntwerp.Dezeruilovereenkomstbestaatuit33kamers,terwaardevan€2.500.Sindsjuli2019isergeenhernieuwingmetLeopoldHotelAntwerp.Zijzijnvaneigenaarveranderdenerwordtgezochtnaareennieuwesamenwerkingsovereenkomst.

De OlifantIn2019liepookdesamenwerkingsovereenkomstmetDeOlifantverder,diedeverfsponsor/naturasponsorvanhetMHKAbleef.

Duvel MoortgatOokin2019liepdetienjarigesponsorovereenkomstmetDuvelMoortgatverder.Ditvertaaltzichineenjaarlijksekortingvan€1.000opaankoopdrankvoorhetMHKAFE(€10.000voor10jaar).

19.3 SPECIFIEKESPONSORING

Erzijnbedrijvendiespecifieketentoonstellingenofprojectensteunen,waarbijderelatiemetdeBedrijvenclubvanhetMHKAopeensecundaireplaatskomt.DitgeldtvoordeduurzamesamenwerkingtussenhetMHKAenAllen&OveryLLP.In2019gingdezesamenwerkingverder,enditvoornogminstenseenjaar.HetbedrijfondersteunthetMHKAmet€10.000perjaar,inruilvooreenreturnpakketgebaseerdopbruikleenenevenementen.

19.4 MHKARTCIRCLE

DeMHKArtCirclewerdin2014opgestartvanuitdebedoelingomverzamelaarsenkunstliefhebbersinééngroepsamentebrengen.

DeMHKArtCircleiseenselectgezelschapvankunstliefhebbersenkunstverzamelaars.Hetaantalledenisbeperktenhetlidmaatschapisenkelopuitnodiging.

Minstensdriemaalperjaarwordtvoordeledeneenexclusiefkunstevenementgeorganiseerd,waarondertenminsteeenbuitenlandsereis.Uniekekunstontmoetingenstaancentraalenerwordenuitzonderlijkecontactengelegdmetinspirerendemensenopprestigieuzelocaties.Deledenkomeninnauwcontactmethedendaagsekunstenkunstenaarsinbinnen-enbuitenland.Daarnaastbiedtditgezelschapookdegelegenheidomideeënuittewisselen,passievoorkunsttedelen,uniekecollectiesteontdekken,netwerkuittebreiden,potentiëlesamenwerkingenvormtegevenofcontactenteleggen.DeMHKArtCircleheefteenuitermateparticipatiefkarakter.Deledenhebbeninspraakindekomendeactiviteitenendekoersdiedegroepzalvolgen.DeinbrengvandeledenkaninspirerendwerkenvoordeontwikkelingvandevisierondVlaamsehedendaagsekunstinstellingen.

DeMHKArtCirclerichtzichinitieelopeenbeperktgezelschap,meteenjaarpremievan€2.500,metinruildaarvoordemogelijkheidtotdeelnameaandrieexclusieveevenementen.

DezemoreleenfinanciëlesteunzorgtervoordathetMHKAzijnmissiealsmuseumverderkanuitbouwen.Degroepleverteensubstantiëlebijdrageaandewerkingvanhetmuseum.Deuitstralingdiedeinstellingdaardoorkrijgt,maakthetmogelijkomeducatieveprojectenuittebouwen,bijzonderekunstaankopenterealiseren,onderzoekstrajectenoptezetten,fragielekunstwerkenoptimaalterestaureren.

DewerkingwordtbinnenhetMHKAverzekerddooreengroepbestaandeuitmevr.YolandeAvontroodt(ondervoorzittervanderaadvanbestuurvanhetMHKAenvoorzittervandeMHKArtCircle),dhr.DieterVankeirsbilck(ZakelijkDirecteurvanhetMHKA),mevr.SarahvanHapert(medewerkerRelatiebeheerenFondsenwerving)enmevr.GoeleJacquemyn(medewerkerEvenementenenFondsenwerving).DezegroepwildewerkingvandeMHKArtCircleactiverenenoptimaliseren.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

211

19

Bedr

ijven

club

en s

pons

orwe

rvin

gIn2019teldedeMHKArtCircle30betalendeduo’s.Ditiseenstijgingtenopzichtevan2018waarbijer26betalendeduo’swaren.Hetisdebedoelingdatdezegroepzichindetoekomstnogverderuitbreidt.

ACTIVITEITENIN2019

Dinsdag 2 april 2019EenbezoekaandetentoonstellingLaureProuvost–AM-BIG-YOU-USLEGSICON–nadeopeningsurenvanhetmuseum,meteenreceptieenontmoetingmetdecurator.

Zaterdag 27 april 2019EenrondleidingopArtBrusselsdoorcuratorTessaGiblin,curatorendirecteurvandeUniversityofEdinburgh’sTalbotRiceGallery.

Vrijdag 10 mei 2019EenbezoekaandeprivécollectieFibac,inaanwezigheidvanFilipsDeFerm,metnadieneenaangebodenlunch.

Donderdag 17 oktober 2019EenbezoekaandetentoonstellingMarcelBroodthaers–SoleilPolitique–nadeopeningsurenvanhetmuseum,meteenreceptieenontmoetingmetdecurator.

Zaterdag 30 november 2019EenbezoekaandeprivécollectievanAxelVervoordtinKANALenaandevernissagevandetentoonstellingPeterBuggenhout(kunstenaaraanwezig).

Kunst- en designbeurzen in binnen- en buitenlandMogelijkheidvoorgratisVIPticketsvoorverschillendekunst-endesignbeurzeninbinnen-enbuitenland.

KUNSTREIZEN

Woensdag 15 t.e.m. zondag 19 mei 2019: kunstreis naar Jerusalem en Tel AvivErwerdeendagtripgeorganiseerdnaarJerusalemmeteenbezoekaanTheIsraelMuseumwaarbijwedirector,curatorenkunstenaarsontmoetten.InTelAvivbrachtenweeenbezoekaanverschillendegalerijen,deacademie,privécollectievanHaaretz,studiobezoekendeTelAvivArtMuseum.

Donderdag 7 t.e.m. maandag 11 november 2019: kunstreis naar ParijsDereisnaarParijsbestonduiteenbezoekaanDiorArchives,privécollectieDSL,studioFabriceHybert,LouisVuittonFoundation,MuséeBourdelle,privécollectieChantalCrousel,studioKawamata,GalerieGagosian,ChrisDerconinGrandPalais,GalerieCrousel,GalerieMichelRein,GalerieObadia,BreditPratFoundation,privécollectieCorinneEvens,ParisPhotoenCentrePompidou.

20 Nocturnesenverhuuraccommodatie

215

20 No

ctur

nes

en v

erhu

ur

ac

comm

odat

ie

HetMHKAbiedtdemogelijkheidaanbedrijven,organisatiesenparticulierenom(private)nocturnes,evenementenenworkshopsinterichten,binnenenbuitendenormaleopeningsurenvanhetmuseum.

Eennocturneomvateen(geleid)museumbezoekmetgebruikvandeinkomhalenbalievoorontvangstvandegenodigdenenmogelijkheidtotaanbiedenvaneenreceptieen/ofcatering.

Beschikbaremuseumruimteskunnenwordenafgehuurdvoorhetorganiserenvanworkshops,personeelsdagen,brainstormsessies,colloquiaendergelijke.Andersdanbijnocturneszijndeniet-afgehuurdemuseumruimtesineendergelijkgevalafgesloten.

Bovendienwordensteedsmeerprogramma’sopmaatuitgewerkt.

— Verhuuraccommodatiein2004: €8.837,80— Verhuuraccommodatiein2005: €17.836,80— Verhuuraccommodatiein2006: €33.629,05— Verhuuraccommodatiein2007: €31,005,14— Verhuuraccommodatiein2008: €40.054,06— Verhuuraccommodatiein2009: €3.118,00(sluitingMHKA)— Verhuuraccommodatiein2010: €20.629,30— Verhuuraccommodatiein2011: €44.955,84— Verhuuraccommodatiein2012: €45.629,29— Verhuuraccommodatiein2013: €66.582,29— Verhuuraccommodatiein2014: €82.202,77— Verhuuraccommodatiein2015: €101.909,80— Verhuuraccommodatiein2016: €40.268,11— Verhuuraccommodatiein2017: €58.002,29— Verhuuraccommodatiein2018: €59.624,77— Verhuuraccommodatiein2019: €56.230,69

In2019zienweeendalingvandeomzetwatbetreftdezaalverhuur.DitisgrotendeelstewijtenaandeverhuisvanhetvroegereCinemaZuidnaarDeCinema,waarbijdeverhuurnietmeerinhandenvanhetMHKAkwamteliggen.Desondanksdelagereinkomsten,zienweweleenstijgingvandebezoekersinhetmuseumdankzijdeevenementenenzaalverhuur.In2018kondenwemetdeevenementenenzaalverhuurrekenenop3.135bezoekers.Ditaantalsteeginhetjaar2019naar4.927.Verhuuraccommodatiein2019:

Datum Wie Wat Locatie Bedrag Detail

Specifiekelinkmetlopendetentoonstelling

MHKAmet

rondleiding

MHKAzonder

rondleidingCinema

Zuid

18/01/2019 Privévertoning VertoningLaPiscine

CinemaZuid 1.051,50€ 80

19/01/2019 WildCherryPicturesVOF

Vertoningkortfilms

CinemaZuid 1.149,50€ 188

31/01/2019 L’AllianceFrançais

NuitdesIdées MHKA Gratis Relatie-tarief

133

02/02/2019 NVAGT Workshopenreceptie

Auditorium+MHKAFE

777,00€ 40

14/02/2019 ConsularCorpsAntwerp

Rondleidingenreceptie

Expozalen+MHKAFE

774,00€ 21

17/02/2019 ClubZuid Buurtaperitief:rondleidingenreceptie

Expozalen+MHKAFE

150,00€ Relatie-tarief

80

28/03/2019 AnetVanHaaster

Modepresentatie Auditorium+MHKAFE

774,50€ 30

Datum Wie Wat Locatie Bedrag Detail

Specifiekelinkmetlopendetentoonstelling

MHKAmet

rondleiding

MHKAzonder

rondleidingCinema

Zuid

29/03/2019 PPECongres Conferentie Expozalen+auditorium+MHKAFE

Internevent

41

30/03/2019 Privévertoning Vertoningkortfilms

CinemaZuid 484,00€

30/03/2019 Privévertoning Vertoningfilm CinemaZuid 302,50€

18/04/2019 DOP Sessienaakttekenen

Auditorium 60,50€ 13

05/05/2019 CROP Scheldeterras Gratis Samen-werking

97


37

16/05/2019 EMMIEvent Openingsavond Serres+dakterras+MHKAFE+expozalen

43.318,00€ 300

16/05tot21/07/2019

EMMItentoonstellingserres(museum-bezoek)

BijaankoopvanEmmikoffiekunnenconsumenteneengratismuseumticketwinnen

Expozalen 41

05/06/2019 CascoPhilbedrijfs-evenement

Receptie,rondleidingenwalkingdinner

Leeszaal+expozalen

Gratis Samen-werking

JanCox–muziekafgestemdoptentoonstelling

43

05/07/2019 PasdesoucisxSoulfulSessions

Dansfeest MHKAFE+Scheldeterras

2.389,34€ 500

08/08/2019 AntwerpPrideopenings-receptie

Receptie MHKAFE+Stadsterras

418,25€ Enkelpersoneel-kosten

240

11/08/2019 LocalLoveDance

Dansfeest MHKAFE+Stadsterras

1.731,00€ Enkelpersoneel-kosten

350

12/09/2019 FleurPieretsboekvoorstel-ling

Receptie+dansfeest

MHKAFE+Stadsterras

600,00€ Enkelpersoneel-kosten

300


40

2019 Amarant Lessenin2019 Auditorium 2.250,60€ 2.353

Subtotaal 185 4.474 268

TOTAAL 56.230,69€ 4.927

21 VriendenvanhetMHKAvzw

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

219

21 Vr

iend

en v

an

he

t M

HKA

vzw

RAADVANBESTUURENALGEMENEVERGADERING

Deraadvanbestuurkwamin2019vijfmaalbijelkaaromzowelopfinancieelalsorganisatorischvlakbeslissingentenemen,alsookhetverderebeleiduittewerken.Dezevergaderingenvondenplaatsop29januari,4april,28mei,24septemberen28november.

DeAlgemeneVergaderingvondplaatsop28mei2019.

Indealgemenevergaderingvan2019zetelendhr.ErnestVanBuynder,mevr.IngridCeusters,dhr.FrankArts,dhr.HermanDaled,dhr.GeertDeClercq,dhr.JohanDeMuynck,dhr.WalterDeWilde,dhr.RobertLievemont,dhr.Jean-PierreLowetdeWotrenge,mevr.CamillePaulus,mevr.YolandeAvontroodt,dhr.WalterBorms,mevr.KatharinaBroeckx,mevr.VeerleClaessens,mevr.ThérèseDeshayes,mevr.SuzonIngber,mevr.GerrieKinsbergen,dhr.PeterSurmont,mevr.EmmyTob-deToledo,dhr.TheoVervliet,mevr.LisaDeckers,dhr.LucWauters,dhr.LucRochtus,dhr.EugèneVanDePutte,mevr.CarineVanGoethem,dhr.EricVerbeeck,dhr.AxelVervoordt,dhr.IvoVanVaerenbergh,dhr.AdriaanRaemdonck,dhr.BartVanderbiesen,mevr.CarolineAlaert,dhr.YoeriVanlangendonckendhr.MatthieuPauwels.

Volgendepersonenzijnin2019geenlidmeervandeAlgemeneVergadering:mevr.CarolineDeWeverendhr.RolandGillion-Crowet.

Inderaadvanbestuurvan2019zetelendhr.ErnestVanBuynder,dhr.LucWauters,mevr.YolandeAvontroodt,dhr.WalterBorms,mevr.KatharinaBroeckx,mevr.VeerleClaessens,mevr.ThérèseDeshayes,mevr.SuzonIngber,mevr.GerrieKinsbergen,dhr.PeterSurmont,mevr.EmmyTob-deToledo,dhr.TheoVervlietendhr.MatthieuPauwels.

ACTIVITEITEN

VoordeledenvandeVriendenvanhetMHKAwerdenonderstaandeactiviteitengeorganiseerd.

Zondag 13 januari 2019NieuwjaarsreceptieinhetMHKAmeteengegidsterondleidingindeJamesLeeByars-tentoonstelling.DitwerdgevolgddoordereceptieinhetMHKAFEmetdevoorstellingvandeeditie2019eneentoespraak.

Zaterdag 16 februari 2019BezoekaanhetMauriceVerbaetCenter:WAWBuilding.HetbezoekstarttemeteenintroductiedoorKatleenDerijckevanhetMoMu,gevolgddooreengidsrondleidingdoorheendetentoonstelling“Soft?TactieleDialogen”.KunstenaresVeerleDupontwasookaanwezig.

Donderdag 7 maart 20197eHermanTob-lezingi.s.m.InstituutvoorJoodsestudies,UniversiteitAntwerpen.DezelezingwerdgegevendoorProf.JospehKoernerdiesprakoverhetlevenenwerkvandeZuid-AfrikaansekunstenaarWilliamKentridge.

Zondag 10 maart 2019BezoekaandeeerstemusealesolotentoonstellingvandeAntwerpsekunstenaarDennisTyfus,“MyNiece’sPiercedKnees”inhetMiddelheim.

Zondag 14 april 2019RondleidingdoordeLaureProuvost-tentoonstellinginhetMHKA.DeVriendenwerdenontvangeninhetauditoriumdoordecurator,NavHaq,vooreenintroductieengevolgddoorProf.Dr.ErikOger.NadienwerdendeVriendendoordegidsenvanhetMHKAvooreengeleidbezoekdoordetentoonstelling.

Zaterdag 27 april 2019Filmvertoning‘Iwatchedthewhitedogsofthedawn’vankunstenaresElsDietvorstinCinemaZuid.Naeenkorteintroductiedoordhr.ErnestVanBuyndervondeengesprekplaatstussenLisaDeckers,productieverantwoorde-lijkeMoMentendekunstenaresElsDietvorst.

Zondag 5 mei 2019BezoekaanGallerySofieVandeVeldeenPLUS-ONEGallery.ErwerdeenuitlegvoorziendoorSofieVandeVeldeenWillyDeSauter.

Zondag 2 juni 2019Vrijbezoekaandetentoonstelling‘ReachingOut.HommageaanJanCox’.VoorzittervandeVriendenvanhetMHKA,ErnestVanBuynder,enerehoofdconservatorvanhetKMSKA,Prof.Dr.PaulHuvennehaddeneersteengesprekhebbenoverJanCoxenzijnwerk.DaarnakondendevriendeneenvrijbezoekaandetentoonstellingvanJanCoxbrengen.

Zondag 16 juni 2019GeleidbezoekaandezomertentoonstellingAMBERESinhetMHKA,voorafgegaandooreenwoordjeuitlegdoordecurator,NavHaqeneeninleidingdoordhr.GuyPossonalskennervandeLatijns-Amerikaanseletterkunde.

Vrijdag 21 juni 2019DeVriendenwerdenuitgenodigddoorNarcisseTordoirvoorontvangsteneenkijkjeachterdeschermeninzijnatelierteAntwerpen.

Zaterdag 17 augustus 2019RondleidingdoorRiaPacquéedoorheenhaartentoonstellinginhetMiddelheim.

Zondag 22 september 2019Metdeledenjongerdan40jaar,werdeenYoungsterAtelierroutedoorAntwerpengehoudenmetdefiets.DeVriendenkregeneenkijkjeachterdeschermenvandeateliersvanvierjongekunstenaars:TomVolkaert,DeniePut,BendtEyckermansenTomPoelmans.IniederatelierwerdendeVriendenhartelijkontvangenmeteendrankjeeneenwoordjeuitlegdoordekunstenaar.

Zondag 29 september 2019DaguitstapnaarBrussel:meteenvollebusenthousiasteVriendentrokkenwenaarBrusselvooreenbezoekaandeGalerieLaForestDivonnemetdetentoonstelling‘Daphne and me’vanTinkaPittoors.DekunstenareswaszelfookaanwezigvooreenwoordjeuitlegendeVriendenkondengenietenvaneenaangenaamlunchbuffeteneenglaasje.NadientrokkenwenaarBOZARvooreengeleidbezoekindetentoonstelling‘IncarNations’.

Dinsdag 8 oktober 2019BezoekaandeNickAndrewsexpositieindegalerieDeZwartePanteri.s.m.CentrumvoorMexicoStudies,waarbijdekunstenaarmeertoelichtingverstrekteoverzijnreisnaarMexicoendeinvloedopzijnwerk.

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

221

21 Vr

iend

en v

an

he

t M

HKA

vzw

Zondag 20 oktober 2019RondleidingdoorheendeMarcelBroodhtaerstentoonstellinginhetMHKA.

Dinsdag 26 november 2019Naaraanleidingvande100everjaardagvandegeboortevandekunstenaarJanCoxvondeenconcertmetlezingplaatsinhetvoormaligkloostervandeGrauwzustersinAntwerpen.Dezemanifestatievondplaatsi.s.m.decommissiecultuurbeleidvandeUniversiteitAntwerpenendeVriendenvanDeZwartePanter.

Dinsdag 17 december 2019JaarlijkseRebirthDay-lezingdoorDr.GrietDupontoverhaarproject,deDobedoAcademy.Inditprojectstaatdementalegroeivankinderencentraal.Doorcreatiefaandeslagtegaanmetverschillendekunstvormenzoalsbeeld,tekst,bewegingenmuziek,ontwikkelenkinderenhuneigenemotionelevaardigheden.DeontwikkelingvancreativiteitisvanhetgrootstebelangindefilosofievanRebirthDayvanMichelangeloPistoletto.

Dezelezingwerdgerealiseerdi.s.m.deKunstkamervanVOKA–KamervanKoophandelAntwerpen-Waasland.

LEDENAANTAL

LEDENAANTAL 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

GRATIS 2 1 1 1 1 1 1 1 2 1

€10–Junior-26jaar2017 8 2 11

€25–individueel>senior/junior2007 71 89 67 81 94 13

€30–individueel>senior/junior2015 65 66 91 81 85

€30–individueelvanaf2007 110 97 116 114 107 30

€35–individueelvanaf2015 69 104 62 68 64

€35–gezinsformuleStevens&Cie 17

€50–gezinsformulevanaf2007 105 131 145 134 154 47

€55–gezinsformulevanaf2015 100 124 101 115 107

€135–opwaarderinglidmaatschap 1 1 7

€140–opwaarderinglidmaatschap 3

€155–opwaarderinglidmaatschap 1 1

€160–opwaarderinglidmaatschap 1 2

€185–steunendlidvanaf2007 37 40 43 49 51 17

€190–steunendlidvanaf2015 42 88 57 48 64

€650–promotorvanaf2007 5 3 2 6 4 4 3 4 3 4

TOTAALLEDEN 330 379 375 385 408 388 399 324 319 334

TOTAALOPBRENGSTEN 20.420 21.765 21.815 25.195 25.605 27.165 32.950 23.965 22.225 25.545

Hetledenaantalisin2019erlichtjesopvooruitgaanmetin15lidmaatschap-pen.Wezieninenkelecategorieëneendalingvandezelidmaatschappen,maarkunnentevredenzijndatdegrootstevooruitgangtezienisbijdecatego-rieARTLover(steunendelidmaatschappen)terwaardevan€190.Dezetrendmerkenweookopbijdeopbrengstenuitdelidmaatschappen.Ookbijdejuniorenzienweeenstijging,diewekunnentoekennenaandetoenemendeaandachtvoordeze‘Youngsters’.Bijdeactiviteitvanzondag22septemberdiewastoegespitstopdezedoelgroepkregenweeenmooieopkomstengoedefeedback.DezeYoungsterwerkingblijvenwedoorzettenin2020.

SCHENKINGENAANHETMHKA

— InstallatieGatekeeper&GatheringvanMichèleMatyn — Beeldrecht,reproductierechtententoonstellingsrecht — Origineletentoonstellingsexemplaren — Digitalebeeldbestanden — Specificatiesmetbetrekkingtothetopstellenvan

deinstallatiewordtnaaankoopmeegeleverd— InstallatieBilpannenvanMichèleMatyn — Sculptuur — Performancevideo,dezewordensamengetoond,

hoortbijdesculptuur. — PerformanceBilpannen(13’07”)— Making-offvideo:hetbakkenvandebilpannenindepapieroven

vanMichèleMatyn— 2catalogi:BOTERKNIEËN&BILPANNEN,BUTTERKNEES&

THIGHTILES,MichèleMatyn2009-2014,ISBN978-90-6625-182-3— V.v.G.Memoryrevisited,2018,RonnyDelrue— BoekDisconditions,2018,DirkVanderEecken— SPAM,2008,JanHendrikse— MultipleLucTuymans,OOGST,2016— MultipleLaraGasparotto,OOGST,2016— MultipleKatiHeck,OOGST,2016— MultipleWimCatrysse,OOGST,2016— MultipleRichardDeacon,OOGST,2017— MultipleGeertGoiris,OOGST,2017— Multiplegerlachenkoop,OOGST,2017— MultipleMarcNagtzaam,OOGST,2017— Delas4estacionesyotrosdialogos,4xilografiasVictorRamirez,

1991,JoséM.Sancho— Clubdelmono,1991,GabinetdeMonotips— You,Iplatenspeler,2018,AlexandraPhilipsenJanHendrikse— You,I10”plaat,2018,AlexandraPhilipsenJanHendrikse— Middelheim(30/50),2006,IgnaceVanIngelhom— OndertitelsStempels,2019,DennisTyfus— Ondertitels(1/100),2019,DennisTyfus— RecyclableRefugeeCamp,2009,IvesMaes— Drijfhout,2015,ElsDietvorst— Drijfhout,2015,ElsDietvorst— FallenAstronaut(20/50),2006,PaulVanHoeydonck— Clearlythere’sno‘inhere’without‘outhere’,2017,VaastColson— O8BlackStonesoap,2017,OtobongNkanga— Popov(11/50),2006,IgnaceVanIngelom— Sigarenkistje–invitationtomeetwithkindness(2/66),2007,

VaastColson— Anne-MieVanKerckhoven(19/30),2004,Anne-MieVanKerckhoven— Hundredtimes(28/100),2014,ErmiasKifleyesus— Wiezoekt(7/150),Rombouts&Droste— Dialogue#2,2016,KoenvandenBroek— Grafiek,2002,PaulGees— WanderingEye,2010,NickAndrews— Xerografiemet‘Voorstellen’(1mx1m),LucDeleu— UniekbewerktefotodoorWernerMannaersuithetboek‘SaladDays’

22 Fotocredits

M HK

A Ja

arve

rsla

g 20

19

225

22 Fo

tocr

edit

sFoto’s1 Art’sBirthday–gevelpaneel‘INTHESTUDIO’vanFlexboj&L.A.,2019,

fotoMHKA2 Collectiepresentatie:CharlemagnePalestine–

“””hhheiligggkkkarrrousellldddommm“””,2019,fotoMHKA3 CKVopbezoekbijT.O.P.Office,2019,fotoMHKA4 OpbouwINSITU:HedwigHouben–SWEEP,TAP,SWOOOOOP,2019,

fotoMHKA5 AankoopCollectie:CharlemagnePalestine–PlushiannnooInwiennnn,

2018,fotoMHKA6 InstagramprofielMHKAMuseum2019,screenshot7 Tentoonstelling:MarcelBroodthaers–SoleilPolitique,2019–

MarcelBroodthaers,Projection sur caisse,1968,courtesyPrivécollectie,België,fotoMHKA

8 Collectiepresentatie:GuillaumeBijl–“40JAARINSTALLATIES”1979–2019(Viering),GuillaumeBijl–AutorijschoolZ,1979-1989,fotoMHKA

9 INSITU:LarsvonTrier–Melancholia:TheDiamond,2019,fotoMHKA10 NickLodgers–Zonderkunstenaarsgeenkunst,2019,performance

LucDeleu,LessIsLess,2019,fotoNICC/LievenSegers11 INBOX:IonGrigorescu–EencoherentensemblerondhetMoldavisch

oriëntalisme,2019,inhetkadervanEuropaliaRomania2019,fotoMHKA

12 CLUBSOLOi.s.m.hetMHKA,fotoCLUBSOLO13 ARTUnited,MHKAatPukkelpop,2019,uitnodiging14 MHKA-catalogusbijdetentoonstellingLaureProuvost–

AM-BIG-YOU-USLEGSICON15 INSITU:DimitriVenkov–GravityControl,2019,fotoMHKA16 OpeningDeCinemadoorJanDecleir2019,fotoDeCinema17 Tentoonstelling:AMBERES–RobertoBolaño’sAntwerpen,2019,

RinusVandeVelde,Props,2019–Given only one life, …,2019,fotoMHKA

18 Art’sBirthday2019,CactustaartvanGuillaumeBijl,fotoBramGoots19 Tentoonstelling:AMBERES–RobertoBolaño’sAntwerpen,2019,

BartPrinsen,Convergentiepunt,2019,fotoEvenbeeld20 MHKArtCircle,reisnaarParijs,fotoMHKArtCircle21 Krokusateliervoorkinderen:TentoonstellingLaureProuvost–

AM-BIG-YOU-USLEGSICON,2019,fotoMHKA22 VriendenvanhetMHKA:uitstapnaarGalerieLaForestDivonneen

BOZAR–CentreforFineArts–Brussels,fotoVriendenvanhetMHKA23 INBOX:LeendertVanAccoleyen–TRANSPORTNAARMARS,

2019,PrijsHugoRoelandti.s.m.deKoninklijkeAcademievoorSchoneKunstenAntwerpen,fotoMHKA

M HKA 2019 Jaarverslag

Documents

Transcript of M HKA 2019 Jaarverslag