andere - Noorderzon

Theater Tuig - Schraapzucht (Groningen)

Ons jaar 2010 was bijzonder vanwege ons 20-jarig bestaan. Met hulp van partners, fondsen, vrienden en oude bekenden, hebben wij een nòg voller jaar met extra programma’s gerealiseerd. Het jubileumjaar bestond uit het online her – en vertellen van de geschiedenis van Noorderzon en uit de realisatie van een visueel ‘kado’ in de binnenstad van Groningen: een jubileumroute van ver-schillende interactieve video-installa-ties tijdens het festival. Als kapstok han-teerden wij het gehele jaar dat er telkens op de 20e van de maand een jubileumbericht verscheen of een activiteit of ‘onthul-ling’ plaatsvond. Het publieke startpunt voor de viering van ons 20-jarig bestaan werd gemarkeerd door twee voorstellin-gen van Theater Tuig in de Voormalige Zakkencentrale Groningen op 12 en 13 mei. Twee keer uitverkocht, twee keer geweldig, twee keer écht Noorderzon in de lente.

In 2010 verkochten wij – mede dank-zij de introductie van webverkoop en natuurlijk een prachtig programma – weer iets meer entreetickets dan voorgaande jaren. De Noorderzon pro-grammering wordt ieder jaar uit-dagender; ons publiek blijft trouw en groeit zelfs met ons mee. Uiteraard brachten we zoals gewend, gezelschap-pen en artiesten uit alle uithoeken van de wereldbol naar Groningen. En werkten we daartoe samen met een aantal internationale partners. We vergaarden lovende pers en een goede publieke respons. Naast het prachtige natuur-lijke decor van het Noorderplantsoen, heeft Noorderzon zich inmiddels over minstens zoveel – zo niet meer! –

Caribou (Canada)

locaties ‘DownTown’ uitgewaaierd. Ons publiek weet de weg naar deze locaties in

de binnenstad, ook feilloos te vinden.

Noorderzon is voor de periode 2009-2012 structureel gesub-sidieerd door het Fonds Podiumkunsten, Gemeente Groningen en de Provincie Groningen. Gezamenlijk vormen deze subsidies zo’n 41% van onze totale inkomsten. In 2010 is ons begrotingsvolume eenmalig toegenomen voor de viering van het jubileum. Er is €25.000 uit de algemene reserve ingezet ten behoeve van de viering van het jubileum. We sluiten het jaar af met een resultaat ad - €35.902 wat volledig ten laste wordt gebracht van het eigen vermogen. De komende jaren willen wij – met het oog op zwaar weer op komst in de culturele sector – ons eigen vermogen weer aanzuiveren.

Internationale gasten en makers komen graag naar Groningen. Meer dan honderd internationale professionals trokken naar Groningen om Noorder-zon te bezoeken. Met ondersteuning van het Theater Instituut Nederland startten wij dit jaar voorzichtig met een bezoekersprogramma. In 2011 zetten wij dit graag voort. We werkten samen op internationaal niveau met partner Grand Theatre Groningen en (co)-produceerden nieuwe voorstel-lingen van Chelfitsch (Japan), Claudio Stellato (Italië) en MaisonDahlBonnema (België). In samenwerking met collega-festivals in Zürich, Ljubljana en Hamburg brachten wij o.a. Pichet Klunchun (Thailand) en JeckoS Dance (Indonesië) naar Europa. Cineast Amirali Navaee (Iran) verbleef in residentie bij ons en het Grand Theatre, om te werken aan zijn project ter ere van het jubileum.

LOD - Muur (België)

Niwa

geki

dan

Peni

no -

Fru

s-tr

atin

g Pi

ctur

e Bo

ok f

or

Adul

ts (

Japa

n)

De basisorganisatie van Noorderzon is stabiel en kent weinig tot geen verloop. De directie wordt gevormd door Femke Eerland (34), met aan haar zijde artistiek directeur Mark Yeoman (49). Ee-rland is op haar verzoek in 2010 0,8 fte gaan werken in plaats van full time. Dit om deels plaats te maken voor ‘nog jonger’ bloed, zoals Noorderzon al jaren doet, deels om haar hori-zonten te kunnen verbreden. We zijn trots op het relatief jonge team van Noorderzon, waarin mensen intern worden opgeleid. In 2010 hebben zich geen mutaties voorgedaan in de personele bezetting.

Proef Noord (Groningen)

Er zijn zes bestuurs-vergaderingen ge-weest in kalenderjaar 2010. In 2011 dienen er volgens de richt-lijnen voor cul-tural governance twee bestuursleden het bestuur te ver-laten. De procedure voor het vinden van opvolgers is reeds gestart.

In de aanloop naar en tijdens Noorderzon werden wij ge-

visiteerd door keurmeesters van de Green Key, namens de

stichting KMVK. Noorderzon par-ticipeerde in de pilot voor het

functioneren van het handboek en de spelregels voor dit keurmerk.

In september volgde het officiële bericht dat we de eerste toe-

kenning van het duurzaamheidskeur-merk voor meerdaagse publieks-

evenementen in Nederland mochten ontvangen. Wij zijn trots en blij

dat onze pioniersrol op het gebied van duurzaamheid met een Zilveren

Green Key voor 2011 is beloond.

Claudio Stellato - L’Autre (Italië)

NOS-verslaggever en cultuurjournalist Jeroen Wielaert opende het festival in de Noorderkerk. Hij prees daarbij Noorderzon als een festival dat zijn ‘gelijke niet kent in Nederland’. Hij blikte echter ook vooruit: ook in augustus lag de culturele sector al zwaar onder vuur. Wielaert riep op tot strijdvaardigheid en geheven hoofden. Op 20 november 2010 was Noorderzon een van de organiserende partijen van de succes-volle Schreeuw voor Cultuur in Groningen. En al in december schreven wij vol passie een beleidsplan 2013-2016 voor de Provincie Groningen die zijn cultuurnota vervroegd heeft met het oog op voorgenomen bezuinigingen. Noorder-zon blijft actief in diverse netwerken om zijn positie, maar ook om die van de culturele sector in zijn algemeen, zo goed mogelijk te beschermen.

Tenslotte een korte vooruitblik op 2011. Op po-litiek- strategische niveau zagen wij natuurlijk in 2010 reeds de voortekenen van volle agen-da’s voor de komende jaren. De bezuinigingsmaat-regelen van zowel het Rijk, Provincie als Gemeente Groningen zijn nog niet volledig uit-gekristalliseerd. Noorderzon wordt door drie overheidslagen gezamenlijk ondersteund, waardoor wij op drie niveaus het discours en de actualiteit moeten volgen. De 1e concrete maatregel die ook Noorderzon en zijn publiek treft – de verhoging van het BTW-tarief op entreetickets, van 6 % naar 19% – is inmiddels een feit. Het worden jaren van lobbyen, plannen schrijven en strategie. Maar wij zijn er klaar voor! Inmiddels zijn de voor-bereidingen voor de volgende editie – de 21e – van Noorderzon in volle gang en zijn de contouren van het prachtige programma duidelijk aan het worden.

Figuurlijk: zwaar weer

Pichet Klunchun Dance Company - Nijinsky Siam ( T h a i l a n d )

Noorderzon 2011

Daarnaast zijn wij natuurlijk al die mensen die zich al jaren – sommigen al sinds het prille begin van ons festival - belangeloos inzetten voor Noorderzon, zeer erken-telijk voor hun hulp.

Dhr. Bert van slochteren - voorzitter

Wij zien u graag op Noorderzon 2011: donderdag 18 tot en met zondag 28 augustus. Namens het bestuur van de Stichting Noorderzon Groningen

Cultuurjournalist Wilfred Takken (NRC Handels-blad) beschreef Noorderzon dit jaar als volgt:

‘Het festival Noorderzon, dat twintig jaar bestaat, is een aantrek-kelijke hybride geworden. Het is een internationaal theaterfestival vergelijkbaar met De Internationale Keuze van de Rotterdamse Schouwburg en het Brusselse Kunstenfestivaldesarts, waar experimentele regisseurs zoeken naar de grenzen van wat theater is. Daarnaast is veel laagdrem-pelig beeldend theater te zien, en artistiek verantwoord circus en variété (…) Anderzijds is het een zomerfestival à la Parade. Het kleur-rijke festivalhart in het Noorderplantsoen bevat veel horecatentjes en poppodia. In kleine tentjes zijn zeer korte, lokale shows en Gimmicks te zien (…)’ NRC Handelsblad, 20 augustus 2010.

Noorderzon is een jaarlijks terug ke-rend 11-daags Performing Arts Festival,Met een onderscheidend hoogwaardig artistiek profiel en als basis een internationale en lokale program-mering op het scherpst van de snede, In combinatie met een zeldzaam lage drempel, spreekt Noorderzon een uit-erst breed en divers publiek aan: van professional tot beginneling. Wij waren erg blij met

deze recensie: Takkens omschrijving is eigenlijk een directe vertaling van onze mis-sie voor de periode 2009-2012.

Noorderzon ontstond in 1991 uit een ander evenement: de Zomermanifestatie. De eerste jaren was Noorderzon een combinatie tussen een (Gronings) muziekfesti-val en het rondreizende theaterfestival De Parade. In 1993 werd Noorderzon echter helemaal zelfstan-dig en ontwikkelde het zich als een groot zomers feest met als basis met name Nederlands en lokaal werk in combinatie met een paar spectaculaire inter-nationale voorstellingen. In 2001 werd huidig artistiek directeur Mark Yeoman aangetrokken, met als op-dracht een nieuwe koers te ontwikkelen. De Britse Yeoman bracht een groot internationaal netwerk met zich mee en de lijn voor een internationaal per-forming arts festival werd ingezet. Samen met - nu algemeen directeur - Femke Eerland bouwden zij sinds 2001 aan het Noorderzon van anno 2010: wijd erkend als spannend, kwalitatief hoogstaand en als belangrijke aanvulling op het landelijke aanbod.

Noorderzon beleefde zoals reeds aangestipt in dit verslag, in 2010 een bijzondere editie: de 20e! Afgelopen jaar leek het ons tijd

om die ‘woelige’ 20 jaar van Noorderzon eens in beeld te brengen.

We formuleerden uitgebreide plannen voor een jubileumprogramma, voor de uitvoering zochten wij tevens hulp bij allerlei partners. De animo

om eenmalige eens extra uit te pakken werd breed gedragen. Wij heb-ben een redactie opgericht en hebben twee soorten geschiedschrijving

toegepast: na research, sleutelpersonen uit de geschiedenis van Noorderzon interviewen over hun werkzaamheden voor en met Noorderzon en hun

herinneringen. Op dit moment zijn er 29 interviews afgenomen en online gedeeld. Anderzijds hebben wij een open inschrijving gedaan: mensen konden hun ver-halen met ons delen: op dit moment zijn er 80 verhalen binnen. Oude mythes en Noorderzonfenomenen zijn onderzocht en beschreven door redactielid Harma Zant: van steekijs tot hoeveel dagen Noorderzon nu eigenlijk is?

Het is een lange en interessante weg geweest om te komen waar we nu zijn. Immers, een nieuwe (artistieke) koers, betekent dat de andere organisatieonderdelen ook mee moeten kunnen gaan in deze koers. Vanaf ‘survivaljaren’ 2001- 2004 hebben wij ons mogen verheugen in opwaartse lijnen op alle niveaus van Noorderzon. De structurele bijdrages van de drie ondersteunende overheden zijn gestegen, de organisatie is gepro-fessionaliseerd, de groei op alle fronten - in o.a. publieksaantallen, in profilering – hebben wij adequaat weten te faciliteren en onze artistieke ‘eigenzinnigheid’ wordt breed gedragen. Om Noorderzon een nog betere stedelijke inbedding te geven en artistiek ook het beste van Groningen te kunnen presenteren, hebben wij gedurende deze jaren ook gebouwd aan Noorderzon DownTown. Een artistieke samenwerking tussen Noorderzon en de vele prachtige culturele instellingen die Groningen rijk is.

Snow - Silhouettes (Groningen)

Daarnaast hebben wij – in samenwerking met het RHC Groninger Archieven en oude bekenden – alle oude materialen verzameld – van programmaboekjes tot posters – gedigitaliseerd en online gedeeld. Een aparte website, direct gelinkt aan de Noorderzon website, was de verzamelplek hiervoor. Uiteraard startte dit deel van het project al ver voor het festival.

Het fysieke startschot van ons 20-jarig bestaan werd op Hemelvaartsdag in mei gegeven. Samen met Grand Theatre Groningen organiseerden wij twee voorstellingen van Theater Tuig in de Voormalige Zakkencentrale aan het Eemskanaal Groningen. Twee keer uitverkocht (900 bezoekers), twee keer écht Noorderzon in de lente.

Het ‘fysieke’ jubileumdeel bestond ook uit een videoprojectie-route in de binnenstad, als gratis cadeau aan alle helpende handen van de afgelopen jaren, aan al ons publiek. Voor een deel gemaakt door Groningse kunstenaars: Pavlov E-lab, Snow en Studio Frank&Lisa, Sebastiaan van den Brink. En voor een deel door internationale cineasten: Amirali Navaee (Iran) en Srinivas Krishna (Canada). Van 21.00 uur tot middernacht tijdens het festival, sierden deze lichtende cadeautjes de openbare ruimte. Wij zijn erg trots dat wij deze projecten aan de stad hebben kunnen tonen, een prachtige aanvulling op ons programma.

Tenslotte organiseerden wij in het Noorderplantsoen een Human Libary. Dit is een ‘menselijke bibliotheek’ waarin bezoekers een vrijwilliger konden lenen. Een veertigtal vrijwilligers en andere Noorderzonners hadden zich aangemeld om uitgeleend te worden en hun verhaal te vertellen aan een vreemde. De reacties op dit project waren bijzonder positief.

Wij danken alle vrijwilligers, alle bezoekers, alle inwoners van Groningen, het binnenstadsfonds van de Gemeente Groningen, het Prins Bernhard Cultuurfonds, het VSB Fonds, het J.B. Scholtenfonds, RHC Groninger Archieven, Stichting GAVA, Poparchief Groningen, AVL-concept, Lichtpunt Theatertechniek en AB Inbev en vele anderen voor hun bijdrages. In 2011 sluiten wij het jubileum officieel af.

Daarnaast programmeerden wij de Nederlandse premières van gloednieuwe voorstellingen van Pichet Klunchun (Thailand, i.s.m. festival Zürich) , Edit Kaldor (Amsterdam), Jecko Siompo (Indonesië, i.s.m. festival Hamburg) en de grensverleggende theatermaker Gisèle Vienne (Frankrijk). Voor deze laatste werd in locatie De Oosterpoort een waar bos gebouwd. Andere publieklievelingen waren de ontwapende persoonlijk verhalen van Quarantine & Company Fierce in hun voorstelling Susan and Darren, de intelligente dansvoorstelling van Compagnie Adrien M en het erotische, absurdistische theater van het Japanse gezelschap Niwagekidan Penino (i.s.m. festival Zürich).

Jeckos DANCE Terima Kost (Indonesie)

Wij delen voorstellingen, decorstukken en reiskosten met bijvoorbeeld het Zürcher Theaterspektakel, Kampnagel Hamburg en Hebbel am Ufer (Berlijn). Daarnaast maken wij ons met gezelschappen samen sterk voor een bijdrage van buitenlandse fondsen in de tegemoetkoming van bijvoorbeeld reiskosten. In 2010 droegen Cultures France, Culture Ireland, the British Council, Japan Foundation en Saison Foundation bij, veelal rechtstreeks aan het gezelschap.

De artistieke krenten uit de pap in 2010 waren legio. Sinds een aantal jaren is DownTown (alle locaties in de binnenstad en de partnerinstellingen) een onlosmakelijk onderdeel van Noorderzon. Daarom openen we op zowel een DownTown- als een Noorderplantsoenlocatie. De voorstelling Ali van het Franse Compagnie MPTA in de Noorderkerk werd voorafgegaan door een gloedvolle openingsspeech van cultuurjournalist Jeroen Wielaert. De energieke en ontroerende voor-stelling Fuck My Life – een samenwerking van Vlaamse maker Pol Heyvaert en 14 Ierse jongeren – werd door Pol Heyvaert zelf ingeleid. Beide voorstellingen konden rekenen op zeer lovende recensies in de pers en een enthousiast publiek.

Tenslotte produceerden wij dit jaar voor de derde en laatste keer het project Format GAVA, dat hedendaagse kunstenaars verbindt aan het audiovisueel archiefmateriaal van Stichting Gronings AudioVisueel Archief (GAVA). Deze coproductie met GAVA en Studio Frank&Lisa duurde drie jaar en kwam tot stand in samenwerking met de Mondriaan Stichting. We sluiten Format GAVA met een goed gevoel af: diverse spin-offs zijn ontstaan, van vertoning op het IFFRiG tot nieuwe samenwerkingsverbanden.

Sinds 2008 hebben wij in samenwerking met Grand Theatre Groningen sterker ingezet op het (co)-produceren van werk van internationale makers. Noorderzon heeft geen uitgebreide producerend structuur, maar productiehuis Grand Theatre wèl. Door krachten- en kennisbundelingen hebben wij in 2010 weer mooie voorstellingen mogelijk gemaakt. Het Japanse gezelschap Chelfitsch was een aantal weken te gast om aan de nieuwe voorstelling We Are the Undamaged Others te werken en deze tweemaal te laten zien. Inmiddels is deze voorstelling al op veel toonaangevende internationale podia te zien geweest. Daarnaast (co)-produceerden wij dit jaar nieuwe voorstel-lingen van: het Belgische gezelschap MaisonDahlBonnema, de Italiaanse/Belgische maker Claudio Stellato en de film van cineast Amirali Navaee. Allen waren ook een periode te gast in het Grand Theatre om deze voorstellingen te ontwikkelen. Uit deze periode van gezamenlijk verblijf zijn niet alleen vriendschappen ontstaan, er schijnen ook nieuwe projecten uit te zijn ontsproten..de toekomst zal het leren. Een waardevolle toevoeging aan de culturele infrastructuur, zowel lokaal als internationaal.

Gisèle Vienne - This is how you will disappear( F r a n k r i j k )

Onze artistieke partners brengen voorstellingen in binnen onze program-mering en wij programmeren in de theaters van onze partners. Daarbij functioneert Noorderzon als een kleine infrastructuur en presentatieplek binnen de infrastructuur van Groningen. Een platform voor vele prettige partnerschappen en diverse discplines, zowel op lokaal als inter-nationaal vlak. Zo presenteerden wij lokaal werk van onder meer Mads Wittermans, Stichting Peerd, Theater de Citadel, Kunstbende Groningen en vele kleine Groningse (gelegenheids-)gezelschappen. Voor Proef Noord – van o.a. NNT, CBK en Platform GRAS - sloot acteur Peter Vandemeulebroecke zich elf dagen op met een varken, een paar konijnen en kippen. Het tweede gedeelte van het festival speelde hij een voorstelling waarin biologisch eten een belangrijke rol speelde.

Voor ons muziekprogramma op gratis podium Dok en concerten in de Spiegeltent wordt de expertise van Peter Sikkema (o.a. EuroSonic Noorderslag, Oosterpoort) en Joey Ruchtie (EuroSonic Noorderslag, Rotown) ingezet. Met dit jaar als hoogtepunten Caribou (Canada), Fool’s Gold (VS), Megafaun (VS) en Vieux Farka Touré (Mali). Door een eerste – en leuke – samenwerking met Vera – Club for the International Pop Underground konden wij een uniek concert van HEALTH (VS) presenteren in het Noorderzon programma en speelde Monotonix (Israël) in Vera als succesvolle afsluiter van Noorderzon. Samen met Prime Concerten organiseerden wij in de Joodse Synagoge een opvoering van het langste strijkkwartet ter wereld van Morton Feldman door het Italiaanse Quartetto d’Archi di Torino. Het Groningse initiatief Ham Radio Communications richtte voor de derde keer een huiskamer in het Noorderplantsoen in en presenteerde daar vijf dagenlang een prachtige muziekprogramma voor een klein publiek.

Noorderzon kent inmiddels veel subprogramma’s… zoals een ‘feest van de kunsten’ ook behoort te zijn, vinden wij. Met Filmtheater Images was er weer een filmweek, gedeeltelijk in het teken van Japanse cinema. Samen met Buro05 organiseerden wij een uitgebreid literair programma en een debat over ‘Holland’ onder leiding van Bas Heijne. Studio Frank & Lisa brachten een prachtig dagelijks lezingen-concept getiteld Nirvana met als rode draad het thema ‘geluk’ en de Groningse cabaretier Arno van der Heyden beleefde alweer de tiende editie dagelijkse talkshow Arno’s Apéritief. Onze speelweide waar het groots opgezette kinderprogramma te vinden was, werd weer druk bezocht.

Een mooie nieuwe toevoeging aan het programma was dit jaar de Qu3. Een wetenschapscentrum uit-gevoerd door Science Center Groningen. Een gigantische kubus midden in het Noorderplantsoen, waar zo’n 5000 mensen zich onderdompelden in kennis. Wetenschap bleek – net als alle andere disciplines- een mooie en waardevolle toevoeging aan ons uitgebreide aanbod. WERC - Guerilla actie (Groningen)

Dit was het tweede jaar van de cul-tuurnotaperiode 2009-2012. Noorder-zon ontvangt van drie overheden gezamenlijk structurele subsidie. Deze subsidies vormen een kleine 41% van onze begroting. De Gemeente Groningen draagt 250.000 euro bij, de Provincie Groningen 111.100 euro en het Fonds Podiumkunsten 301.541 euro. Onze plannen Who Do We Think We Are voor 2009 – 2012 zagen wij eind 2008, ‘beloond’ worden met lovende beoordelingen en een uitbreiding van onze financiële basis naar het volume zoals bovenstaand beschreven. In deze plannen stipten wij aan dat wij ons risicoprofiel over 2005 – 2008 al had-den zien toenemen; de eigen inkomsten vormden meer dan 72% van onze begro-ting. Ook gaven wij aan, ons succes en groei bijna als een straf te ervaren. Immers, ieder is geneigd groei en suc-ces eenzijdig te vertalen naar ‘meer inkomsten’ en niet naar verwachting-en, noden, behoeftes en stijgende kosten. Bovenal wilden wij onze laag-drempeligheid kunnen waarborgen. Met een uitbreiding van onze structurele subsidies voelen wij ons gesterkt door de drie overheden. We zijn er nog niet, maar we zitten wat ruimer in de jas.

Peter Shub - Stand Up and Fall Down (Duitsland)

Dit jaar is het begrotingsvolume eenmalig uitgebreid met een budget voor de viering van ons 20-jarig bestaan van het festival. Het bestuur van Noorder-zon heeft daarvoor 25.000 euro van het eigen ver-mogen ingezet. In 2010 hebben we tevens broodnodig onderhoud aan en investeringen in ons netwerk en servers verricht. Ondanks tegenvallend weer, zagen we een stijging in de verkoop van entreekaartjes en slechts een lichte daling in onze horeca-inkomsten. We sluiten het jaar af met een negatief resultaat van - 35.902 euro. Dit resultaat wordt volledig ten laste gebracht van het eigen vermogen, wat afneemt tot 67.396 euro. De bestemmingsreserve Fonds Podium-kunsten is op 0 (nul) euro leeg geboekt. In 2011 en 2012 willen wij het eigen vermogen weer aanzuiveren.

D e weersom-standigheden hebben – getuige de afgelopen jaren – minder impact op onze grootste onze-kere inkomstenbronnen entreegelden en horeca, dan jaren geleden. Noorderzon is redelijk weersbestendig gebleken en in 11 dagen is er altijd wel wat zonneschijn te vinden. Bezoekers (125.000 in 2010) laten zich niet zomaar afschrikken. Onze directe opbreng-sten / eigen inkomsten (in 2010: 925.877 euro) vormen echter wel de grootste inkomsten van onze exploitatie, moeten veelal allemaal in die 11 dagen ver-diend worden en kennen altijd een variabel deel, zoals horeca, sponsoring en ticketverkoop. Er wordt daarom conservatief begroot en geprobeerd om zoveel mogelijk inkomsten, waar mogelijk, in een vroeg stadium zeker te stellen.Naast eenmalige bijdrages voor onze jubileumviering, heeft Noorder-zon naast de structurele subsidies weinig tot geen (structurele) bijdrages uit fondsen of andere publieke middelen.

Tomoko Mukaiyama - Wasted

Sponsoring

Hoewel het hier in het Noorden ontbreekt aan veel bedrijvigheid en hoofdkantoren van be-drijven, doen wij het relatief goed op het ge-bied van behoud en aanwas van nieuwe sponsorpart-ners. Al jaren hebben wij uitstekende relaties met AB Inbev (Dommelsch), Dagblad van het Noorden, Rabobank Stad en Midden Groningen en Essent. Aan deze lijst voegden wij dit jaar het mooie be-drijf Conclusion (hoofdkantoor in Utrecht) toe. We zien echter wel dat er ook niet veel groei meer zit in de eigen inkomsten die we kunnen ge-nereren. Onze kaartverkoop en horecaoperatie zijn door ons eigen ondernemerschap vrijwel geopti-maliseerd en gemaximaliseerd. Wij willen daarin ook vasthouden aan onze missie: laagdrempelig-heid houden wij hoog in het vaandel, evenals toe-gankelijkheid voor professional tot beginneling. Dat betekent onder andere een gratis toegankelijk terrein, geen overdadige sponsoraanwezigheid, vriendelijke prijzen, gratis programma. Het huidige debat over het verhogen van eigen inkomsten en vergroten van sponsorinkomsten, volgen wij op de voet.

Tomoko Mukaiyama - Wasted

Chelfitsch -We Are the Undamaged Others (Japan)

Sinds de wereldwijde bankencrisis en het formeren van het regeerakkoord, zijn er grote bezuinigings-operaties ophanden en liggen de Kunsten onder vuur. Uiteraard zijn wij actief in het discours en wordt er achter de schermen nagedacht over scenario’s voor de komende periode. De uitvoering van 2011 en 2012 wordt – waar mogelijk – voortgezet zoals voorgenomen. De invulling van de bezuinigingen voor de periode 2013 – 2016 is op de drie overheidsniveaus nog onzeker.

De communicatie van Noorderzon is voor ons voor het grootste gedeelte een gezamenlijke verant-woordelijkheid. En dat als communicatiedoel op zich. Iedere stafmedewerker communiceert met be-langrijke relaties en stakeholders en is derhalve woordvoerder en ambassadeur van Noorderzon. Fes-tivals kennen een communicatiedynamiek die naar een finale toewerkt. Om dit te doorbreken en ook in de herfst- en wintermaanden zichtbaar te zijn en te blijven, hebben wij ons de laatste twee jaar ingezet voor onze jaarrond communicatie. Dus geen ‘onregelmatig verschijnende’ nieuws-brief meer, maar een maandelijkse bijvoorbeeld.

Een belangrijk uitgangspunt van Noorderzon is om jaarlijks de service naar de bezoekers te vergroten en de inhoud van onze communicatie te verdiepen. Dat doen wij door onze marketingcam-pagne niet uit te breiden met meer ‘papier’, maar juist door voor de inhoud van onze campagne meer de diepte op te zoeken. Daarvoor ontwikkelen we nieuwe manieren om mensen bij het festival te be-trekken - van de inzet van social media tot door ons samengestelde pakketjes van voorstellingen.

In 2009 kenden we een succesvolle start van de in-zet van social media, afgelopen jaar kwam de grote doorbraak. Aan het eind van 2010 hadden wij 5000 Facebookvrienden, meer dan 2000 twitter-volgers en versturen wij onze digitale nieuwsbrief aan bijna 6000 abonnees. Opmerkelijk is tevens dat de door-braak van social media, het bezoek en gebruik van onze website nog steeds niet in de weg zit: deze zijn in 2010 weer gestegen. Dat betekent dat wij online een mooie drietrapsraket hebben gecreëerd van: (1) de website waarop wij informatie plaat-sen (meer dan 130.000 unieke bezoekers en bijna 1.100.000 pageviews in 2010) (2) de maandelijkse nieuwsbrief waarmee wij een verzameling informatie verspreiden en (3) de social media waarin wij de snel en kort de aandacht kunnen vragen voor talloze kleine en grote berichten, feitjes, speldenprikjes.

Niv Sheinfeld and Oren LaorDance Projects-Big Mouth (Israël)

Social media geeft ons ook mogelijkheden om (nog meer!) te leren van wat onze bezoekers goed en niet-goed vin-den van Noorderzon. Het is de meest pure vorm van aan-dacht: mensen kiezen bewust om je te volgen, om dit vervolgens te delen met andere vrienden of om aandacht aan je te besteden. Hier leren wij veel van over onze toon, over onze berichtgeving, over wat mensen online aanspreekt. Ook onze interactiviteit wordt groter: bezoekers vragen ons direct en wij kunnen op maat antwoorden.

Het ‘service op maat bieden’ is iets dat wij de komende jaren willen voortzetten en uit-breiden. Het past bij Noorderzon: we houden van details, van maatwerk, van de dialoog. In 2009 lanceerden wij het mailadres [email protected] waarop mensen hun vragen over het uitgebreide programma konden stellen. In 2010 werd hier, tot ons genoegen, weer meer ge-bruik van gemaakt. Dit sterkt ons in de gedachte dat mensen ons vertrouwen, op zoek zijn naar richting en wellicht voorheen geen kaartje kochten omdat ze niet wisten waar naartoe te gaan.

Een andere extra service die wij in 2010 introduceerden, was een reeks filmpjes waarin artistiek directeur Mark Yeoman in informele setting zijn keuzes voor het programme-ren van voorstellingen toelichtte. Met zijn zoontje op schoot en een kippenhok op de achtergrond vertelde hij in maximaal 3 minuten over de gekozen voorstellingen. Deze filmpjes werden op YouTube erg goed bekeken met tussen de 250 en de 1200 views per item.

Natuurlijk brachten wij dit jaar ook weer een prachtig papieren magazine uit. Speciaal voor het jubileum uitge-breid naar liefst 116 pagina’s dik en voorzien van een mooi gebonden ruggetje. Het was een prachtig document om ons 20-jarig bestaan mee te vieren. De oplage hebben wij wat teruggebracht van 40.000 naar 35.000, mede omdat er steeds meer informatie on-line wordt gezocht. Zoals elk jaar waren de media weer volop betrokken bij Noorderzon, zowel op nationaal, regionaal en soms ook internationaal niveau. Omdat ons internationale programma almaar wijder vertakt is, is het niet meer zeldzaam dat wij op allerlei internationale blogs, op online media en in kranten als The Herald Tribune en New York Times worden vernoemd als span-nende Europese speelplek. Daarnaast was de kwalitatieve aandacht van de landelijke kranten overweldigend en beheerst Noorderzon ook de pagina’s van de regionale en lokale media. Het Dagblad van het Noorden besteedt bijvoorbeeld traditioneel dagelijks een hele pagina aan het festival, naast een katern dat deze krant uitbrengt voorafgaand aan het evene-ment. Onze totale landelijke media-aandacht van alleen de geschreven pers vertegenwoordigt een inkoopwaarde van meer dan een half miljoen euro.

In 2010 zijn we overgestapt op een nieuw kaartverkoopsysteem, mede met het oog op het verhogen van service en verkoopsnelheid. We hebben nu de

mogelijkheid om online kaarten te verkopen via Ideal en creditcard en om een tweede kaartverkooppunt in de binnenstad te realiseren. Vanaf 26 juli was het

al mogelijk om voor het gehele programma kaarten te kopen via onze nieuwe website en via een kiosk in de binnenstad, tegenover het kantoor van Noorderzon. Zowel het

online verkopen als de kiosk waren een groot succes. Voor aanvang van het festival had-den wij al meer dan 60 procent van onze kaarten verkocht. Het was voor ons dan ook goed

om te constateren dat wij, ondanks het soms tegenvallende weer, nog nooit zoveel kaarten hebben verkocht. De bezettingsgraad was onverminderd hoog: voor het gehele programma rond de

80%, het internationale main programme zat voor bijna 85% vol. De bezettingsgraad naar genre geeft het volgende beeld: Theater (82%), Circus en Variété (86%), Muziek (87%) en Dans (94%).

Kiosk in de binnenstad

We zijn trots op die goede mix van sociaal en cultuur die Noorderzon tot een succes maakt. Een bandlid van Elliott Brood verwoordde het mooi op zijn weblog: ‘also shown are some cellphone pics from the Noorderzon Festival, which is a fan-tastic art and culture fest in a local park that is mostly free, and features multiple forms of art. The park was full and the demographic was (enviously) everybody from very young to very old. Oh the Dutch, doing it right again.’

Ons publiek is divers. Er is program-ma voor alle publieksgroepen, afkom-sten, van jong tot oud. Natuurlijk zijn festivals lokale aangelegenheden, dus komen er veel bezoekers/kaartko-pers uit de stad Groningen (ongeveer 65%) maar ook meer en meer uit de pro-vincies Groningen (16%), Drenthe (7%) en Friesland (3%). De rest van de be-zoekers komt van overal en nergens. In al onze communicatie proberen wij – in lijn met onze missie - de drem-pels tot deelname zo laag mogelijk te houden. En daar slagen wij goed in!

Het thema duurzaamheid is volledig geïntegreerd in onze festivalcampagne – Noorderzon en duurzaamheid zijn geen twee losse elementen meer. Natuur-lijk ligt er wat betreft duurzaamheid in de communicatie een belangrijke rol voor het bewust maken van de bezoek-ers. Overal op het terrein hebben wij dit jaar - op mooie duurzame borden - aangegeven welke duurzaamheidsmaatre-gel wij op die plek hebben getroffen en wat dit oplevert, daarnaast hangen overal bordjes om de bezoeker mee te laten doen, bijvoorbeeld om het water-verbruik in het toilet te verminderen. Uiteraard zijn onze publiciteitsma-terialen zo duurzaam mogelijk gepro-duceerd. Ons magazine is gedrukt op gerecycled papier en al ons printwerk en overig drukwerk wordt bewust gepro-duceerd. Wij proberen de papierberg elk jaar zoveel mogelijk te reduceren.

Compagnie Adrien M - Cinématique(Frankrijk)

De grootste ‘hobbel’ voor een projectorganisatie als de onze, is de getrapte informatieoverdracht stroomlijnen in de aanloop naar ons evenement en daarin als team te blijven functioneren. Immers, iedere maand naar het festival toe, komen er meer mensen bij tot het hoogtepunt tijdens het festival, wanneer er nog eens 500 vrijwilligers bij komen. Om alle flexibele medewerkers van alle organisatieonderdelen goed aan te kunnen sturen, hebben we een management team gevormd wat op regelmatige basis vergadert. Daarnaast hebben we een lunch – stafvergadering geïntroduceerd: vanaf februari wordt er met de ‘grote’ groep van projectmedewerkers eenmaal per maand vergaderd en eenmaal gezamenlijk geluncht. Het management team bestaat uit de artistiek en algemeen directeur en de leiding-gevenden van de belangrijkste organisatiefuncties. We hebben de vruchten van deze constructieve overleggen reeds kunnen plukken: zowel de aanloop als het festival zelf, als de afronding van editie 2010 verliepen erg soepel. En, met minimale extra inhuur van personeel, is in 2010 een heel extra jubileumprogramma op de schouders genomen. Daarnaast is algemeen directeur Eerland in 2010 een dag per week minder gaan werken; een deel van haar werkzaam-heden is met goed gevolg uitgezet bij intern opgeleide, jonge mensen.

In ons beleidsplan 2009-2012 Who Do We Think We Are – the story so far schreven wij dat onze personele basis te smal was. En dat wij veel jonge mensen in-house

opleiden, maar deze ook willen kunnen behouden. Deze twee probleemgebieden pakken wij sinds 2009 stap voor stap aan. Het intern opleiden blijven wij graag doen – dit

festivalvak is nu eenmaal voor het grootste deel alleen in praktijk te leren. De mensen die we de afgelopen jaren hebben opgeleid, proberen we te behouden. De bezetting – en

om daarmee ook aan onze jaarrond relevantie te kunnen tegemoetkomen – is licht uitgebreid.

Wij spraken al eerder over het feit dat Noorderzon een soort infrastructuur op zich is. In artistiek opzicht, maar ook in strategisch opzicht. Wij hebben ons dan op diverse manieren verbonden met andere culturele instellingen in Groningen, Nederland en Eu-ropa. In Europees opzicht zijn wij lid van IETM (Informal European Theatre Meeting). Op landelijk niveau zijn wij aangesloten bij Kunsten ’92 en maken wij samen met nog een 15-tal andere landelijke theaterfestivals deel uit van de festival-sectie van de VSCD (Vereniging van Schouwburg en Concertgebouw Directies). Binnen Groningen bestaat sinds 2008 de G7, een informele strategische alli-antie van Noorderzon, EuroSonic Noorderslag, Grand Theatre, Noorderlicht, Vera, ForumImages en Jonge Harten Festival. In dit overleg bespreken wij ‘met de benen op tafel’ en veel plezier allerlei onderwerpen die cultuurbreed spelen. De G7 laat geregeld van zich horen, geeft advies en roert zich in de culturele en politieke discussie.

We menen dat we op de goede weg zijn. Iets meer personele in-zet geeft ‘vet op de botten’ en geeft de ruimte om als or-ganisatie in te kunnen spelen op de actualiteit en op onze dynamische omgeving. Wij menen dat Noorderzon niet alleen tijdens het festival een belangrijke schakel is in de kwets-bare culturele infrastructuur in en om Groningen. Maar ook door het jaar heen. Op duurzaamheidgebied. Als organisator van een complex evenement. Als culturele partner en collega. En we hebben door onze stevige artistieke basis door het jaar heen ook méér te vertellen. Gesprekken voor een mooi inter-nationaal project beginnen soms al één of twee jaar voordat het zover is. Deze projecten verdienen ook meer aandacht en communicatie dan wij in dat ene festivalmomentum kunnen ge-nereren. We willen onze bezoeker betrekken bij onze program-mering vanaf het moment dat deze actueel is. Daar zijn we in 2010 voorzichtig mee begonnen, in 2011 zetten we dit voort. Noorderzon kent weinig tot geen verloop; een vaste en hechte ploeg werkt al jaren met veel plezier aan het telkenmale verbeteren van dat mooie ‘kunstenfeest’.

We menen dat we op de goede weg zijn. Iets meer personele in-zet geeft ‘vet op de botten’ en geeft de ruimte om als or-ganisatie in te kunnen spelen op de actualiteit en op onze dynamische omgeving. Wij menen dat Noorderzon niet alleen tijdens het festival een belangrijke schakel is in de kwets-bare culturele infrastructuur in en om Groningen. Maar ook door het jaar heen. Op duurzaamheidgebied. Als organisator van een complex evenement. Als culturele partner en collega. En we hebben door onze stevige artistieke basis door het jaar heen ook méér te vertellen. Gesprekken voor een mooi inter-nationaal project beginnen soms al één of twee jaar voordat het zover is. Deze projecten verdienen ook meer aandacht en communicatie dan wij in dat ene festivalmomentum kunnen ge-nereren. We willen onze bezoeker betrekken bij onze program-mering vanaf het moment dat deze actueel is. Daar zijn we in 2010 voorzichtig mee begonnen, in 2011 zetten we dit voort. Noorderzon kent weinig tot geen verloop; een vaste en hechte ploeg werkt al jaren met veel plezier aan het telkenmale verbeteren van dat mooie ‘kunstenfeest’.

Noorderzon staat midden in de samenleving en dat willen we ook graag! Dat werd afgelopen jaar extra duidelijk als we kijken naar de enorme variëteit aan en hoeveelheid debatten, panels en gesprekken waar wij in 2010 voor zijn uitgenodigd. Inmiddels zijn wij met onze kleine organisatie specialist op het vlak van duurzaamheid, vrijwilligersbeleid, citymarketing, evenementen-management, fondsenwerving, internationalisering en delen wij die kennis veelvuldig en graag met de verschillende sectoren in de maatschappij.

Noorderzon krijgt veel aanvragen voor het lopen van een stage. Wij willen stages goed kunnen begeleiden, daarom

nemen wij per jaar niet bij voorkeur meer dan 4 stagiaires aan. In 2010 liepen Stephan Keereweer (Communicatie Hanze

Hogeschool Groningen), Marieke Hietkamp en Thomas Datema mee met onze organisatie, met ieder verschillende projecten onder

hun hoede. Allen hebben met goed gevolg hun leertraject afgerond en wij zien de komende jaren nog wel ‘plekjes’ voor ze bij Noorderzon.

Binnen een festival bestaan talloze ‘operaties’ en daarvan is het vrijwilligersbeleid een hele zware en een hele belangrijke. Onze vrijwilligers zijn onze ruggengraat, we kunnen het niet genoeg zeg-gen. Meer dan 500 (!!!) mensen droegen in 2010 vrijwillig bij aan het slagen van deze 20e editie. In totaal werkten zij maar liefst meer dan 13.000 (!!!) uur. Dat maakt Noorderzon tot een van de grootste vrijwilligersorganisaties van Noord-Nederland en dat maakt het vrijwilligersbeleid tot een absoluut speerpunt. Dit jaar hebben wij een nieuw plan geïntroduceerd: naast diverse kennismakingsbijeenkomsten en evaluaties met vrijwilligers, hebben wij tevens een klankbordgroep uit de groep gevormd om ideeën en keuzes aan voor te kunnen leggen. Daar gaan we in de toekomst zeker mee door. Daarnaast hebben we een nieuw rooster-systeem ingezet, om nog meer op maat service te kunnen aanbieden. De komende jaren gaan wij door met investeren in het beleid rondom het werven van, maar vooral behoud van een dergelijk toegewijde ruggengraat!

Het bestuur van Noorderzon werkt met de 23 aanbevelingen voor goed cultureel bestuur van Stichting Kunst & Zaken (Cultural Governance), het Bestuur-Directie model is onze structuur, waarbij het bestuur op afstand functioneert. Er is een helder aftreedschema, we volgen de richtlijnen voor goed werkgeverschap en er wordt eenmaal per jaar zonder de directie vergaderd. Het bestuur bestond in 2010 uit voorzitter Bert van Slochteren en algemene leden Lineke Kortekaas, Jan Hendrik Jansen, Rob Janssen en Baukje Jensma. Baukje heeft in 2010 een volgende (en laatste) termijn geaccepteerd. In 2011 dienen er twee nieuwe bestuursleden toe te treden, waartoe de wervingsprocedure reeds is gestart. Het bestuur vergaderde in 2010 op 8 februari, 22 maart, 17 mei, 2 augustus, 13 september en 22 november. In de vergadering van 14 maart 2011 werd deze jaarverantwoording vastgesteld.

Bij het schrijven van dit bestuursver-slag is Noorderzon 2011 alweer een eind op de rit. Noorderzon is inmiddels een wijdvertakte organisatie en loopt mee in de vaart der festivals. Program-mering en partnerschappen vangen aan veelal één en soms twee jaar voor een editie. Zo kunnen wij nu al onthullen dat het New Yorkse gezelschap Phantom Limb deze zomer te gast is, om een maand te werken aan hun nieuwe voorstelling 69° S. die op Noorderzon 2011 zijn wereld-première beleeft. Het wereldberoemde Kronos Quartet voorziet de productie van een soundtrack en de regie is in handen van Tony Taccone, een van de drijvende krachten in de Amerikaanse theaterwereld.

20 jaar Noorderzon: Srinivas Krishna-When the Gods Came Down to Earth (Canada)

Een dergelijke samenwerking kan alleen ontstaan vanwege een goede en gezonde culturele infrastructuur in Groningen. Het investeren in de ijle infrastructuur van Groningen blijft essentieel voor de toekomst. Daarom zien wij een toenemend belang van onder andere de G7 en een verenigde sector in plaats van een verdeelde. Natuurlijk zien we dat belang ook op nationaal en internationaal vlak. Een mooi concreet voorbeeld voor 2011 is dat wij de gastheer worden van the Director’s Circle. Een Amerikaans overleg van twintig belangrijke grote Amerikaanse theaterprogrammeurs en –producenten. Het vindt dit jaar voor de derde keer plaats, na Dublin en New York wordt Noorderzon / Groningen de derde plek. We zien dit mede als een bevestiging van onze relevantie. Organisator Mark Russell (ook directeur van het prestigieuze Under the Radar Fes-tival) was in 2010 te gast op Noorderzon en schreef op Facebook: Mark Russell: ‘is having a fine time in Groningen. The Noorderzon Festival is amazing. Chelfitsch’s “We are the Undamaged Others” is a powerful, beautiful, challenging masterpiece.’

Maar er zijn ook minder positieve vooruitzichten. Er wordt een nieuwe Provinciale Staten geformeerd en een Eerste Kamer. Van beide is het ongewis hoe zij hun sec-tor zullen (kunnen) beschermen in het huidige politieke klimaat. Hetzelfde geldt voor de Gemeente Groningen: de inhoud van de bezuinigingsronde is nog onbekend. Inmiddels is wel bekend dat zowel de Gemeente Groningen als het Rijk de huidige periode niet zullen verlengen naar 2014, ten bate van een overgangsjaar. Dat bete-kent dat 2011 voor het grootste gedeelte in het teken zal staan van lobby, dyna-misch zijn en plannen maken en schrijven. De plannen voor de cultuursector stemmen tot dusver niet vrolijk. Of en hoe de cultuursector deze grootste bezuinigings-operatie sinds decennia die op stapel lijkt te staan, kan doorstaan is ongewis.

Omdat Noorderzon plaatsvindt na 1 juli 2011, moeten ook wij vol-gens de nieuwe regelgeving 19% BTW heffen op onze toegangskaarten (i.p.v. 6%). Dat betekent dat wij in 2011 – met een zelfde pro-gramma-omvang – 25.000 à 30.000 euro bruto meer moeten ‘ophalen’ op de kaartverkoop om dezelfde netto-inkomsten te kunnen gene-reren. Uiteraard blijven wij ons sterk maken om nieuw, onbekend en uniek werk voor iedereen toegankelijk te houden. Er is echter een omslagpunt waarop je publiek gaat verliezen. Dit is naar onze inschatting niet per se de veelvuldige bezoeker, maar juist de publiek dat eens per jaar gaat, publiek waar je wat drempels voor weg moet nemen. Voor een deel (zie publieksonderzoeken Noorder-zon voorgaande jaren) ook ons publiek. Wij weten niet precies waar dat omslagpunt ligt en menen dat met de BTW verhoging een risico met betrekking tot het brede publieksbereik wordt genomen.

De gemeente Groningen – die ons de afgelopen twee jaar fi-nancieel steunde bij het mogelijk maken van ons duurzaam-heidbeleid – heeft onder druk van bezuinigingen, zijn beleid deels moeten herzien. Het is daarom de vraag of wij onze voortrekkersrol op het gebied van duurzaam-heid zo voortvarend kunnen voortzetten in de volgende jaren. Wij hopen dat wij ondersteuning vinden om te kunnen blijven pionieren op dit zeer belangrijke onderwerp.

Ondanks de donkere wolken, zien we natuurlijk uit naar onze volgende editie. En we doen er natuurlijk alles aan om dat ‘mooie feest van de kunsten van iedereen’, zo te houden. We hebben er zin in. Te beginnen aanstaande augustus: Noorderzon 2011: 18 t/m 28 augustus.

Pol Heyvaert - Fuck My Life (België/Ierland)

Januari:

APAM (New York, VS),

EuroSonic Noorderslag

(Groningen, NL)

April:

IETM (Berlijn, Duitsland),

2 Turven Hoog Festival (Almere, NL), Esbjerg Festival (Esbjerg, Denemarken), Pazz Festival

(Oldenburg, Duitsland), Springdance (Utrecht, NL) en

voorstellingen in Calais (Frankrijk), Lissabon (Portugal), Brussel (België),

Cork (Ierland) en Gent (België)

Mei:

Juni:

Oerol (Terschelling, NL),

Gideon Festival

(Groningen, NL) en voorstellingen

in Kortrijk (België)

Juli:

Over het IJ

(Amsterdam, NL), New

A t t r a c t i o n (Groningen, NL)

Augustus:

T h e a t e r f e s t i v a l Boulevard

(Den Bosch, NL), E d i n b u r g h I n t e r n a t i o n a l

Festival (Edinburgh,Schotland) en voorstellingen in

Hasselt (België)

September:

Zürcher T h e a t e r s p e k t a k e l (Zürich, Zwitserland),

Take Root (Groningen, NL)

en voorstellingen in Montreal (Canada) en

Lyon (Frankrijk)

Oktober:

Dublin Theatre Festival

(Dublin, Ierland), OUT.FEST

(Lissabon, Portugal)

November:

Jonge Harten Festival (Groningen, NL)

en voorstellingen in Glasgow (Schotland),

Rome (Italië), Basel (Zwitserland), Zürich (Zwitserland), Wenen (Oostenrijk), Brussel (België) en Freiburg (Duitsland)

Festival aan de Werf

(Utrecht, NL)

Een overzicht van de festival, evenementen en voorstellingen die de staf van Noorderzon afgelopen jaar heeft bezocht als inspiratie voor Noorderzon 2010 en 2011. De voorstellingen in de Nederlandse theaters zijn hier niet in opgenomen.

Festivals, evenementen en voorstellingen:

Noorderzon presenteert veel werk van internation-ale artiesten. Waar komen ze allemaal vandaan?

Noorwegen: De Utvalgte, Lasse Passage

Spanje: Maria Jerez, El Mur

Frankrijk: Compagnie MPTA, Gisèle Vienne, Compagnie Adrien M, Jéranium & Man’hu

Italië: Claudio Stellato, Quartetto d’Archi di Torino

Ierland: Tieners uit Pol Heyvaerts FML

België: Pol Heyvaert, MaisonDahlBonnema &

Needcompany, LOD & Beursschouwburg, Halory

Goerger, Isbells, Don Fiasko, Aernoudt

Jacobs, Balthazar, Marble Sounds

Duitsland: Peter Shub/Shubcraft

Internationaal FilmFestival Rotterdam in

Groningen (Groningen, NL), VRAK Festival

(Brussel, België) en voorstellingen in

Luik (België), Gent (België) en

Hamburg (Duitsland)

Ecomotive (Gent, België), Storm op Komst (Turnhout, België), Tweetakt (Utrecht, NL) en voorstellingen in Maubeuge (Frankrijk) en Berlijn (Duitsland) April: IETM (Berlijn, Duitsland), 2 Turven Hoog Festival (Almere, NL), Esbjerg Festival (Esbjerg, Denemarken), Pazz Festival (Oldenburg, Duitsland), Springdance (Utrecht, NL) en voorstellingen in Calais (Frankrijk), Lissabon (Portugal), Brussel (België), Cork (Ierland)

en Gent (België)

Februari:

Maart

Groot Brittannië: Quarantine & Company Fierce,

Ant Hampton and Glen Neath, Jon Allen, The

Hand, Meursault, Rue Royale, Munch Munch

Groningen (stad)

Groningen (provincie)

Drenthe

Friesland

Rest van Nederland

Buitenland

Groningen (stad)


Drenthe

Friesland

Rest van Nederland

Buitenland

Herkomst Bezoekers 2010

Groningen (stad)


Drenthe

Friesland

Noord Holland

Overijsel

Utrecht

Gelderland

Zuid Holland

Brabant

Zeeland

Limburg

Flevoland

Buitenland

Proc

ente

n

64,8

4%

Aantal Online

transacties

1573

2009 2008

16,2

4%

7,34

%

3,17

%

2,47

%

1,40

%

1,32

%

1,07

%

0,99

%

0,41

%

0,04

%

0,04

%

0,00

%

0,66

%

394

178

77

60

34

32

26

24

10

1

1

0

16

72%

15%

5%

2%

5%

1%

73%

15%

NB

NB

*11%

1%

Brazilië: Enrique Diaz e.a.

Indonesië: JeckoS DANCE

Thailand: Pichet Klunchun Dance Company

Japan: Niwagekidan Penino, Chelfitsch,Tomoko Mukaiyama, Ichi

Canada: Theatre Replacement, Srinivas Krishna, Caribou, Eliott Brood

Zwitserland: Irene Schweizer’s Where’s Africa Trio

Mali: Vieux Farka Touré

Denemarken: Mi Bubba & Mi

Australië: acrobat, Fleur Elise Noble

Zweden: Lars Ludvig Löfgren, Alarma Man

Israël: Niv Sheinfeld and Oren Loar Dance Projects, Monotonix

Verenigde Staten: Julie Atlas Muz and Friends, Megafaun,

Red Bastard, HEALTH, Laura Veirs and the Hall of Flames,

The Low Anthem, Charles Gayle, Surfer Blood, Fool’s Gold,

Local Natives, Sleepy Sun, Diego’s Umbrella

2010 53.578

2009 47.459

2008 43.550

2007 40.485

2006 39.956

(New) Circus/Variété – 5016 ticketsacrobat – PropagandA (Albury, Australië) – 4 voorstellingen in de Oosterpoort * 834 ticketsCompagnie MPTA – Ali (Lyon, Frankrijk) – 4 voorstellingen in de Noorderkerk * 1087 ticketsJulie Atlas Muz and Friends – The Great Distraction of 2010 (New York, VS) – 4 voorstellingen in de Spiegeltent * 1158 ticketsPeter Shub/Shubcraft – Stand Up and Fall Down (Hannover, Duitsland) – 6 voorstellingen in de Ophelia Tent * 1067 ticketsRed Bastard (New York, VS) – 4 voorstellingen * in de Ophelia Tent * 870 tickets

Dans – 3741 ticketsClaudio Stellato – L’Autre (Brussel, België en Milaan Italië) – 4 voorstellingen in het Grand Theatre * 420 ticketsCompagnie Adrien M – Cinématique (Grenoble, Frankrijk) – 3 voorstellingen in de Romeo Tent * 1446 ticketsJeckoS DANCE – Terima Kost (Room Exit) (Jakarta, Indonesië) – 2 voorstellingen in de Romeo Tent * 992 ticketsNiv Sheinfeld and Oren Laor Dance Projects – Big Mouth (Tel Aviv, Israël) – 2 voorstellingen in de Noorderkerk * 468 ticketsPichet Klunchun Dance Company – Nijinsky Siam (Bangkok, Thailand) – 2 voorstellingen in de Oosterpoort * 415 tickets

Theater – 6448 ticketsAnt Hampton and Glen Neath – The Bench (London, GB) – 8 dagen in het plantsoen * 33 ticketschelfitsch – We Are the Undamaged Others (Tokio, Japan) – 2 voorstellingen in het Grand Theatre * 135 ticketsDe Noorderlingen – WunderBar (Groningen, NL) – 5 voorstellingen in de Spiegeltent * 1000 bezoekers (gratis)De Utvalgte – Skuggar (Shadows) (Nessodden, Noorwegen) – 2 voorstellingen in de Oosterpoort * 245 ticketsEdit Kaldor – C’est du Chinois (Amsterdam, NL) – 2 voorstellingen in het Grand Theatre * 232 tickets Enrique Diaz e.a. – otro or weknowitsallornothing (Rio de Janeiro, Brazilië) – 2 voorstellingen in de Noorderkerk * 268 ticketsGisèle Vienne – This is how you will disappear (Grenoble/Parijs, Frankrijk) – 2 voorstellingen in de Oosterpoort * 733 ticketsHalory Goerger – Métrage Variable (Lille, Frankrijk) – 2 voorstellingen in het Grand Theatre * 175 ticketsLOD & Beursschouwburg – Muur (Gent, België) – 2 voorstellingen op het Ciboga Terrein * 220 ticketsMads Wittermans – Tulp (Groningen, NL) – 8 voorstellingen op locatie * 266 ticketsMaisonDahlBonnema en Needcompany – Ricky and Ronny… (Brussel, België) – 2 voorstellingen in het Grand Theatre * 119 ticketsNiwagekidan Penino – Frustrating Picture Book for Adults (Tokio, Japan) – 4 voorstellingen in het Prinsentheater * 276 ticketsPol Heyvaert – FML (Fuck My Life) (Gent, België en Cork, Ierland) – 3 voorstellingen in de Romeo Tent * 1248 ticketsQuarantine & Company Fierce – Susan and Darren + dansworkshop (Manchester, GB) – 5 voorstellingen in het Prinsentheater * 400 ticketsStichting Peerd – Groot Hunzeland (Groningen, NL) – 3 voorstellingen * in het Aatheater * 300 ticketsTheatre Replacement – WeeTube * (Vancouver, Canada) – 4 voorstellingen * in de Ophelia Tent * 431 ticketsVrouw Holland – Vrijheid van de slechte smaak (Groningen, NL) – 2 voorstellingen in de Spiegeltent * 367 tickets

Voorstellingen voor Kids – 1060 ticketsFleur Elise Noble – 2 Dimensional Life of Her (East Brunswick, Australië) – 5 voorstellingen in de Citadel * 418 ticketsJéranium & Man’hu – Pendule (Naillat, Frankrijk) – 5 voorstellingen in de Citadel * 288 ticketsTheater de Citadel – Een hoofd vol (Groningen, NL) – 7 voorstellingen in de Citadel * 354 tickets

Muziek – 3541 ticketsBlaudzun (Utrecht, Nederland) – 1 voorstelling in de Spiegeltent * 339 ticketsCharles Gayle & Irene Schweizer (New York, VS en Schaffhausen, Zwitserland) – 1 voorstelling in de Machinefabriek * 160 ticketsDon Fiasko (Mons, België) – 1 voorstelling in de Spiegeltent * 304 ticketsGriff (Gérouville, België) – 2 voorstellingen in de Spiegeltent * 140 ticketsHEALTH (Los Angeles, VS) – 1 voorstelling in Vera * 373 ticketsIsbells (Leuven, België) – 1 voorstelling in de Spiegeltent * 328 ticketsLaura Veirs and the Hall of Flames (Seattle, VS) – 1 concert in de Spiegeltent * 332 ticketsMegafaun (Durham, VS) – 1 concert in de Spiegeltent * 326 ticketsQuartetto d’Archi di Torino (Turijn, Italië) – 1 concert in de Synagoge Folkingestraat * 106 ticketsThe Low Anthem (Providence, VS) – 1 concert in de Spiegeltent * 338 ticketsTomoko Mukaiyama – wasted the concert (Amsterdam, NL) – concert in de Oosterpoort * 275 ticketsMonotonix (Tel Aviv, Israël) – verplaatst concert naar Vera * 520 bezoekers

Overige - 7674 ticketsArno van der Heyden – Arno’s Apéritief (Groningen, NL) * 1377 ticketsArno van der Heyden – Arno’s Dinnershow (Groningen, NL) * 102 ticketsTomoko Mukaiyama – wasted the installation (Amsterdam, NL) * 717 ticketsScience Centrum Groningen – Qu3 (Groningen, NL) * 5200 ticketsAernoudt Jacobs – 4”33 Tschumi (Brussel, België) * toegang gratisPlatform GRAS e.v.a. – Proef Noord (Groningen, NL) * 278 ticketsFrank Mohr Instituut – expositie masteropleiding (Groningen, NL) * toegang gratis voor bezoekers Oosterpoort

Ham Radio Huiskamerconcerten – 1450 ticketsSexton Creeps | Goslink | Marble Sounds (BE) | Spilt Milk | Awkward I | Lars Ludvig Löfgren (Zweden)| Cpt. Badass | Lasse Passage (Noorwegen) | Megafaun (VS) | I Am Oak | Ichi (Japan) | The Hand (GB)| Elliott Brood (Canada)| Het Gloren | Mi Bubba & Mi (Denemarken) | Meursault (GB)

Format GAVA – 792 ticketsEl Mur (Berlijn/Barcelona) | Freya en Sarah Eshuijs | Ausputzer | Poesie Parnassi | Bosmos | Sensores | Linda Witpaard & Janne de Bruin | Reggie, Robin Hunt & Tollak | Lex en Kris Vesseur | Eklin

Noorderzon Nightclub – 1194 ticketsAccadians | Rue Royale (GB)| Alarma Man (Zweden) | Munch Munch (GB) | Sexton Creeps | The Swains | Lars Ludvig Löfgren (Zweden) | The Walt | Boutros Bubba | Het Vinyl Collectief | Electric Barbarian | Elliott Brood (Canada) | Meursault (GB)

Literaturia – 925 ticketsBas Heijne | Donskoy | Tiemen Hiemstra | Ronald Ohlsen | Van Rossem & Further Sounds | Andy Fierens | Maarten Inghels | Stijn Vranken | Vorlesebühne Utrecht | NoorderZlam | Jankobus Seunnenga | Worm Hoorspelen | Bernhard Christiansen & Isabelle van Dooren | Asfaltfee | Freek Vielen, S. Arnouts en R. de Wit | Zone5300 TheaterStripNacht met o.a. Peter de Wit, Jong en Frij, Jan Vriends, Kito en Vincent, Theo van den Boogaard, Merel Barends en Natasja van Loon

Film – 1323 ticketsMaria Jerez – The Movie | Gaspar Noé – Enter the Void | Wakamatsu Kôji – United Red Army | Yuasa Masaaki – Mind Game | Matsumoto Hitoshi – Symbol | Sono Sion – Love Exposure | Renaud Barret – Benda Bilili! | Banksy - Exit Throught the Giftshop | Sneak Preview | Lasse Persson – Laban maakt er een potje van | Juan José Campanella – El Secreto de Sus Ojos | Tony Gatlif – Korkoro | Luca Guadagnino – Lo Sono l’Amore | Thomas Vinterberg – Submarino

Doe-dingen voor kids en ouders – 4282 ticketsVogeltjevogeltje – De Ding | Atelier SEVA | Theater Rob Heiligers – dOKtr Z | Mobiele Klimtuin | De Buttonbom | Gipsatelier | Kidskist | Tryater – Dixi | Kidslit-eraturia | Grun(n) Gemaakt – De Kunstfabriek

Nirvana – 426 ticketsThijs van den Berg | James Veenhoff (House of Denim) | Marc Cornelissen | The Caretakers | Laurens de Graauw | Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij | Evert de Niet | Liselotte de Koning (Rode Kruis) | Ratu Bagus International | De Keerkring Groningen | Albert Toby | Het Koeienrusthuis | Jongerenwerk.com | Gerda Buddingh | MS Jongerendag Twente | Renzia de Koning

In het plantsoen – 15533 ticketsVincent de Rooij – Boot | De Valsspeler – The Mysterious Mechanic | Arjen Boerstra – Kijkfabriek | Reno Albronda – De Partytent | Werktheater Môi – De Zomerkarava(a)n | AB-Theater – Gronings Beleg | Ida & Jelien – fiftiesFifties | Theatergroep Nizno – Het masker van Kosovo | Het Huis van Waren | Different Trains – DeBalieDeLuxe | De Wonderlijke Wereld – Club Oklahoma | Wim en Michel Velt – Mundo Futuro | Supèr, de Vries en Boegschoten – Groeten uit mijn wereld | AVL-Concept en SF&L – Aqua Luma| SIGN & Jaime Ibanez – FIN Cinematic Theatre | Kunstbende | NoorderZondag (met een culturele markt en diverse optredens in het plantsoen) Muziek in het plantsoen (gratis toegang)Surfer blood (VS) | Vieux Farka Touré (Mali) | Mdungu| Caribou (VS) | Fool’s Gold (VS) | Local Natives (VS) | Sleepy Sun (VS) | Balthazar (BE) | Jon Allen (GB) | Beans & Fatback | The Upsessions | Daily Bread | Rosy Lee | L. Grapps | Cry of Love | Spring | iSwing | Black Prophet | Munch Munch | The Skeatles | Dancelab | Mannen met Kleintjes | Diego’s Umbrella (VS) | The Hillbilly Holler | Kees Krabben Quartet | The HeyZ | Windblock | The Heatmachine | Smederij Jazz Party | Chuck Stars | Songs | Vibes | De Basis | Spotrockers | Stageband | Meursault | Electric Barbarian | Harmonie ’67 | Rodney Elzer Quartet | Touching Souls | De Poppies | Ichi | Jenne!!! | The Jig | DJ Itchy Nutz | DJ Karlijn | DJ Pushin’ Wood Soundsystem | DJ Timsja | DJ Timmid | DJ Pepr | DJ Jazzy Johnson | DJ LPG Sound-system | DJ Erikea | DJ Wizmathics

Druk:

Tienkamp

Tekst:

Femke Eerland en Mark Hospers

Bijdragen:

Bestuur Noorderzon

Foto’s:

Pierre Borasci, Karel Zwaneveld, Stephan Keereweer

Vormgeving jaarverslag:

Grafisch_WERC, Jelle Valk & Hylke Zikken.

([email protected])

Adres:

Stichting Noorderzon Groningen

Postbus 1736

9701 BS Groningen

050 – 314 02 78

[email protected]

www.noorderzon.nl

Dit bestuursverslag is ook te downloaden

via noorderzon.nl

Noorderzon 2011 – 18 t/m 28 augustus

Noorderzon 2010: 19 t/m 29 augustus

andere - Noorderzon

Documents

Transcript of andere - Noorderzon