Havens, markten, percelen en andere vormaspecten van de middeleeuwse stad. Een aanzet tot nader...

Marcel IJsselstijn - @stadshistorie

En nu?

In deze presentatie:

•Verstedelijking in de middeleeuwen: kennis uit de atlas

•Kennislacunes: havens en markten

•Twee denkrichtingen voor vervolgonderzoek


Uitdaging voor toekomstig onderzoek•Kleinere schaalniveaus: straat, bouwblok, perceel

•Voorbeelden: Schoonhoven (Visser); Maastricht (Meischke); ’s-Hertogenbosch (Van Drunen); Utrecht (De Bruijn)

•Interdisciplinair en methodisch vernieuwend



Zierikzee, kadastrale minuut 1832 © R.A.F. Smook

Zierikzee, veranderingen 1832-1980 © R.A.F. Smook


1832 (Kadastrale minuut)

1698 (F. de Wit)

1560 (J. van Deventer)


Coventry © K. Lilley


Coventry, plan-eenheden © K. Lilley

Een alternatieve methode?

•Stadsmorfologische methode gaat uit van inertie: er is nauwelijks tot geen verandering na aanleg straat of perceel

•Is dat zo? Die vooronderstelling an sich is ook het onderzoeken waard

•Alternatieve methode gebruiken om vormverandering te reconstrueren: casus Leiden



Straetbouc, S. van Dulmanhorst, 1588-1597NL-LdnRAL, SA II (1574-1816), 501A, inv.nr. 5153

Ontwikkeling percellering Breestraat


Noordzijde Zuidzijde 1600 1832 2013 1600 1832 2013

Totaal aantal percelen

77 88 63 77 88 86

Onveranderd

- 52 (59%) 46 (73%) - 45 (51%) 74 (86%)

Veranderd - 36 (41%) 17 (27%) - 43 (49%) 12 (14%)


Noordzijde Zuidzijde

1600-1832 1832-2013 1600-1832 1832-2013

Splitsingen 13 3 10 -

Samenvoegingen 5 6 2 12

Herindelingen 5 - 3 2

Versmalling of verdwijning

- - 2 1

Ontwikkeling percellering Breestraat


Eigenaren percelen en huizen, 1582-1588

Maanboekje Heilige Geesthuis

Maanboekje Catharinagas

thuis

1380

1423

Duizenden akten van eigendom en overdracht

onroerend goed (14de-16de eeuw)

13..?

Maanboekjes:

- Lijst met renteplichtigen

- Jaarlijks bedrag

- Onroerend goed als zekerheidstelling (perceel of huis)

- Zeer lange looptijd

Akten van eigendom en overdracht onroerend goed:

- Hoogte koopsom/rente

- Namen koper en verkoper

- Straatnaam

- (soms) huisnaam

- Buren ene zijde

- Buren andere zijde

Tot slot: wat hebbie d’r aan?

•Kennis over middeleeuwse stedenbouw vergroten en verbeteren

•Stedenbouwkundige structuur van hedendaagse binnensteden beter begrijpen

•Praktijk van monumentenzorg, ruimtelijke ordening en ontwerp in binnensteden


Havens, markten, percelen en andere vormaspecten van de middeleeuwse stad. Een aanzet tot nader...

Documents

Transcript of Havens, markten, percelen en andere vormaspecten van de middeleeuwse stad. Een aanzet tot nader...