T.C.KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü

34.KAZI

SONUÇLARITOPLANTISI

1. CİLT

28 MAYIS - 1 HAZİRAN 2012ÇORUM

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayın No:159-1

YAYINA HAZIRLAYAN Dr.Haydar DÖNMEZ

Kapak Fotoğrafı: Sait BAŞARAN “Enez (Ainos) 2011 Yılı Arkeoloji Kazısı”

ISSN:1017-7655

Pegasus Görsel İletişim Hizmetleri

ÇORUM-2013

28.05.2012 - 01.06.2012 tarihlerinde gerçekleştirilen 34. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, Hitit Üniversitesi ile Çorum Valiliği’nin katkılarıyla gerçekleştirilmiştir.

Sempozyum bildiri kitapları ise Hitit Üniversitesi’nin katkılarıyla basılmıştır.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

ÇORUM VALİLİĞİ

Not: Kazı raporları, dil ve yazım açısından Klâsik Filolog Dr. Haydar DÖNMEZ tarafından denetlenmiştir. Yayımlanan yazıların içeriğinden yazarları sorumludur.

335

2011 YILI AÇÇANA HÖYÜK, ANTİK ALALAKH KENTİ KAZI ÇALIŞMALARI

K.Aslıhan YENER*Murat AKAR

Hatay İli, Reyhanlı İlçesi’ne 20 km. uzaklıkta ve Asi Nehri’nin kıyısında yer alan Aççana Höyük/Antik Alalakh kentinde 9. sezon çalışmaları toplam 12 adet 10x10 metreden oluşan açmalardayapılan kazı çalışmaları ile tamamlanmıştır1. Höyükte Orta Tunç II, Geç Tunç I-II ve Erken Demir Çağı’na tarihlenen tabakalar incelenmiştir (Harita 1).

alan 1

32.57 Açması2

32.57 yılı açması, IV. tabaka sarayının avlusunda yer almaktadır. 2006 yılından beri sistematik olarak sürdürülen çalışmalarda, Aççana Höyük ve Yakın Doğu kronolojisini ilgilendiren Orta-Geç Tunç Çağı geçişini stratigrafik bulgularla yeniden değerlendirmek hedef alınmıştır. Alalakh kenti Orta Tunç II Çağı’na ait en erken yapı evreleri 32.57 açmasında açığa çıkarılmıştır.

2010 yılında açığa çıkarılan ve açma stratigrafisine göre 5.evreyi temsil eden yapı kompleksinin kazı çalışmalarına devam edilmiştir. Kerpiç duvarların üç metreye kadar korunageldiği yapıya ait beş ayrı taban seviyesi tespit edilmiştir. Yükselen taban seviyeleri ile birlikte duvar kalınlıkları ve mekânın kullanımı ile ilişkili olarak değişiklikler de yapıldığı gözlenmiştir. Örneğin, açmanın kuzeybatı kanadında yer alan odaya açılan kapının 5C-5A evrelerinde kapatıldığı anlaşılmıştır. Yapının kuzeybatısında yer alan mekânın bir mutfak olarak kullanıldığı, farklı taban seviyelerinde açığa çıkarılan ocaklardan anlaşılmaktadır.Her taban seviyesinde bölgesel bir yangının izleri mevcuttur.Yapının güney kanadının ise, 5B evresinde apsidal forma sahip bir duvar ile çevrelendiğini 2010 yılına ait raporumuzda belirtmiştik3. 5C-5E evrelerinde ise güney alanda apsidal duvar kullanımının olmadığı ve bu alanda çok sayıda çöp çukurunun yer aldığı tespit edilmiştir. Binanın doğu kanadı ise bir sokak alanıdır ve kalın bir dolgu tabakasının varlığı, açmanın kuzeydoğu köşesinde gerçekleştirdiğimiz sondajdan anlaşılmaktadır. Bu çalışma ile birlikte yapının erken evrelerine ulaşılmadığıanlaşılmaktadır (Resim:1). 5C evresinde bir seramik fırınına ait olabileceğini düşündüğümüz kalıntılar açmanın kuzeydoğu köşesindeki sokak alanında açığa çıkarılmıştır.

*Prof. Dr.Aslıhan YENER (Kazı Başkanı) , Koç Üniversitesi, İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü, İstanbul/TÜRKİYE. e-mail: ayener@ku.edu.tr.Dr. Murat AKAR (Kazı Başkan Yardımcısı), Koç Üniversitesi, İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Laboratuvarı, Istanbul/TÜRKİYE. e-mail: makar@ku.edu.tr.12011 yılı çalışmaları Koç Üniversitesi’nin akademik desteği altında, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Fund For Amuq Valley Excavations ve Institute for Aegean Prehistory vakıflarının malî desteği ile gerçekleştirilmiştir. 2Açma Başkanı: Nurettin Bataray (Çanakkale Üniversitesi), Açma Asistanı: Gökhan Maskar (Mustafa Kemal Üniversitesi).3 Yenerve Akar 2010, Yener (baskıda).

336

Yapının uzun süre kullanılmasıyla bağlantılı olarak, her taban seviyesinin bir sonraki taban seviyesinin inşasından önce boşaltıldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle yapıya ait in situ malzeme grupları ve çanak çömlek parçaları çok azdır. Yapının iç mekânlarında bulunan çanak çömlek parçaları arasında Amik-Kilikya boyalıları ve Orta Tunç Çağı’na özgü mineral katkılı pişirme kapları bulunmaktadır (Çizim 1).

Açmanın güneydoğusunda 2007 yılında açığa çıkardığımız ve düzenli olarak kazısına devam edilen derin çukurun dibinde ise 17-18 yaşlarında bir genç kıza ait bir iskelet bulunmuştur. Bu iskeletin pozisyonuna bakarak kişinin kasten bu çukura atıldığını söyleyebilmekteyiz (Resim: 2). Çukurun kazıldığı seviye, açma stratigrafisine göre 2. ve 3.evrelere denk gelmektedir. 32.57 açması 3.evre mimarîsi Genç Tunç I Çağına tarihlenmektedir ve Yakın Doğu arkeolojisini yakından ilgilendiren Yamhad Krallığı’nın çöküşü sonrasına ve Mitanni İmparatorluğu’nun etkilerinin Alalakh’ta ortaya çıkışı sürecine dair önemli bilgiler sunmaktadır. 2008 yılında 3. evreye ait sokağa atılmış bir insan iskeleti açığa çıkarılmıştı. Bu bağlamda 2011 yılında bulunan bu yeni insan iskeleti ile birlikte, çivi yazılı metinlerde4 ve İdrimi heykeli üzerindeki metinde5 bahsi geçenve iç isyanlar ile birlikte kentte yaşanan karmaşa ve politik dengesizliğin izlerini arkeolojik bulgular ile kanıtlamaktayız. Yine bu çukurdan bir âdet ağırşak, kemik âlet ve fildişinden yapılma, geometrik motiflere sahip bir silindir mühür ele geçirilmiştir ( AT 15872: Resim: 3, Çizim: 2).

Açmanın güneybatısında yer alan ve Geç Tunç I Çağında kullanılmış olan çöp çukurundan, dönemin üslubuna uygun ve kalıp yöntemi ile üretilmişbir kadın-tanrıça figürini ele geçirilmiştir. Ancak bu figürini benzerlerinden ayıran önemli bir özellik, tasvirde kullanılan başlığın farklılığıdır ( AT 15813: Resim: 4, Çizim: 3). Benzer silindirik ve muhtemelen tüylü başlıklar, Yazılıkaya’daki tanrıça kabartmalarında da görünmektedir.

Alan 4

64.72 Açması6

Höyüğün güney tepe düzlüğünde 2006 yılından beri devam eden kazı çalışmaları sonucunda Woolley IV. tabaka ile çağdaş olabileceğini düşündüğümüz bir yapı katına ulaşılmıştır. 64.72 açmasının kendi stratigrafisine göre 4.evre olarak tanımlanan bu yapının iç ve dış mekânları incelenmiştir.Yapıyı tahrip eden bir yangına ait izler hem iç hem de dış mekânda gözlenmektedir (Resim: 5). Açmanın kuzeydoğusunda yer alan fırın ise, Geç Tunç IIA Çağına ait örneklerden farklılık göstermektedir. Apsidal forma sahip olan uzantısı, fırın tipolojisinde yeni bir örnektir. Fırının içinde bulunan bir bakır cevheri ve fırının çevresinde bulunan çok sayıda cam veya fayans cürufu ve cam parçaları bu fırının çok amaçlı kullanıldığını göstermektedir (Resim: 6). Aynı fırının giriş kısmında yer alan krater formlu bir kapta ise, burçak olduğu saptanan bitki kalıntıları bulunmuştur. Bu yapı katındaki fayans, cam ve türevi malzemenin yoğunluğu Alalakh’taki Tunç Çağı vitrifiye malzeme üretimine dair önemli bilgiler vermektedir7.

4 Von Dassow 2008.5 Smith 1949.6 Açma Başkanı: Sim Belik ( Tübingen Üniversitesi), Açma Asistanı: Selen İneci (Mustafa Kemal Üniversitesi).7 Koç Üniversitesi yüksek lisans öğrencisi Gonca Dardeniz tarafındanGenç Tunç II dönemine ait fırınlardan alınan örnekler üzerinde Koç Üniversitesi Yüzey Teknolojileri Araştırma Laboratuvarlarında yapılan taramalı ışın mikroskopu, XRD ve XRF analizleri, Alalakh’ta yerel cam veya fayans endüstrilerine işaret etmektedir.

337

64.73 Açması8 Yine Alan 4’te 2008 yılında açığa çıkarılan ve bir işlik olduğunu düşündüğümüz

3. evre mimarî yapının doğu kanadını incelemek üzere 64.83 açmasında çalışmalara devam edilmiştir. Bu alanda, M.Ö.14. yüzyılın ikinci yarısına tarihlediğimiz 2. evre Hitit dönemi anıtsal kale yapısının kerpiç duvarlarının kaldırılması ile 3.evre yapısının doğuya doğru olan uzantısı incelenmeye başlanmıştır. Bir sokak alanı ve buna bağlı bir dış duvarın çevrelediği ve çok sayıda küçük fırın ve çalışma alanının 2008 yılında açığa çıkarıldığı yapının doğu kanadında ise köpek bacağı şeklini andıran bir kapı sistemi ortaya çıkarılmıştır (Resim: 7). Bu tarz kapı sistemleri Woolley kazılarına göre M.Ö.15. yüzyıla tarihlenen 5.tabakada yer almaktadır9. Bu yenisonuçlara göre, bu saptamanın yanlış olduğu anlaşılmaktadır. Açma ve Alan 4 stratigrafisine göre 3. evreyi temsil eden ve Geç Tunç IIA Çağına tarihlenen bu yapı katını anlamak amacıyla 2012 kazı çalışmaları binanın kuzeye ve doğuya olan uzantılarının açığa çıkarılması ile devam edecektir. Alan 4’ten elden edilen stratigrafik bulguların, saraylar bölgesi kronolojisi ile eşleştirilmesi hedeflenmektedir.

alan 3

45.44 ve 45.45 Açmaları10

Höyüğün kuzeydoğu yamacında yer alan 45.44 ve 45.45 açmalarında kazı çalışmalarına devam edilmiştir. 45.44 açmasında 2007 yılından beri devam edilen kazılarda şehir duvarına bitişik bir şekilde inşa edilmiş domestik yapılar incelenirken, aynı zamanda şehir duvarının dışında yer alan Alalakh mezarlığı da sistematik olarak incelenmektedir.

Orta Tunç Çağından Geç Tunç Çağında M.Ö. 14. yüzyılın sonlarına kadar yerleşimin olduğu yerleşkede, şehir savunma sistemlerinde belirgin değişiklikler olduğu tespit edilmiştir. Orta Tunç Çağında masif kerpiç savunma duvarlarının kullanıldığı görülmektedir. Açma içerisinde tespit edilen Orta Tunç Çağı duvarının kalınlığı yaklaşık 5 metreyi bulmaktadır. Aynı alanda yer alan Geç Tunç Çağı duvarları ise daha küçük ölçeklidir (Resim: 8). Jeoarkeolojik çalışmalara göre Asi Nehri’nin eski yatağı höyüğün doğu kanadını sarmaktadır11. Bu yatağın hangi dönemde höyüğün doğu kanadından geçtiği bilinmemektedir ancak şehir duvarları ve bölge coğrafyası arasındaki ilişkiye bakarak, Asi Nehri’nin yatağının Geç Tunç Çağı’nda doğal bir koruma sağladığı ve bu nedenlesavunma duvarlarının da buna göre şekillendiğini ve ölçeklerinin küçüldüğünü düşünebiliriz.

45.44 açmasının doğu uzantısı olan 45.45 açmasında sistematik olarak incelenen Alalakh mezarlığında 30 adet mezar daha ortaya çıkarılmıştır. Orta ve Geç Tunç Çağları boyunca mezarlık alanı olarak kullanılan bu alanda her mezar bir erken dönemmezarını tahrip etmektedir. 45.44 açmasında yapılan çalışmalara göre Alalakh’ta ölülerin şehir duvarının dışına gömüldüğü tespit edilmiştir.Ölü gömme geleneklerine bağlı olarak mezarlarda genellikle ‘S’ formlu Orta TunçÇağı kapları bulunmuştur. Her mezarın neredeyse bir başka mezarı tahrip ettiği bu alanda aynı zamanda ikincil gömü adetleri de tespit edilmiştir. İkincil gömü adetinin kasıtlı olarak mı yoksa bir diğer mezarın tahribi

8Açma Başkanı : Adam Green (New York University ), Açma Asistanı: Michelle Lim (University of Southern California).9 Woolley 1955.10 45.44 Açma Başkanı: Jonathan Weiland, Mike Hayes, 45.44 Açma Başkanı: Jonathan Weiland, Açma Asistanı Ezgi Emre (İzmir 9 Eylül Üniversitesi).11 Yener 2010, Yener (baskıda).

338

sırasında kalıntıların başka bir alana taşınması sonucunda mı oluştuğu kesin olarak bilinmemektedir.

45.45 açmasında Orta Tunç Çağı mezarlarının bulunduğu dolgu toprakta özel olarak işlenmiş bir taş kap bulunmuştur (AT 14614: Resim: 9, Çizim: 4). Bu taş kaba ait paralel örnekler, Orta Krallık Döneminde Mısır’da bulunmaktadır ve bu tür kapların ‘göz sürmesi’ ve makyaj için kullanıldıkları bilinmektedir12. Bu anlamda Mısır taş kaplarının Doğu Akdeniz’deki dağılımı, Orta Tunç Çağı kültürlerarasıilişkilere dair önemli bilgiler sunmaktadır.

alan 2

44.85, 44.86, 44.94, 44.95, 44.96 Açmaları13.Höyüğün kuzeydoğu tepe düzlüğünde yeni açılan 5 adet açmada, Aççana Höyük

son dönem Geç Tunç IIA tabakalarının incelenmesi hedeflenmiştir. Tabakaların tarım nedeniyle son derece tahribata uğradığı gözlemlenen bu alanda iki ana mimarî tabaka açığa çıkarılmıştır.2. tabakaya ait kerpiç mimarînin çok iyi bir şekilde koruna geldiği 44.94 açması, büyük bir yapının avlu ve girişini temsil etmektedir. Bu alanda, çok sayıda orta ve büyük çaplı seramik gruplarının in situ tespit edildiği mekânlar dışında aynı zamanda su ile ilişkili çalışmaların yapıldığı pişmiş tuğladan yapılma bir platform ve buna ait su kanalları tespit edilmiştir (Resim: 10). Seramik döşemenin yapıya girişte bir patika olarak kullanıldığı gözükmektedir.Bu yapının geniş bir avluya açıldığı 44.95 açmasında ise avluda bir mezar tespit edilmiştir. M.Ö. 14. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Alalakh’ta ölü gömme âdetlerinde bir değişiklikten söz etmek mümkündür. Orta Tunç ve Geç Tunç I Çağları’ndaölü gömme âdetlerine bağlı olarak özellikle şehrin dışındaki mezarlık alanları tercih edilirken Alalakh Son Tunç Çağı tabakalarındamezarlık alanı olarak evlerin tabanları ya da avlularının kullanımında belirgin bir artış olduğu gözlenmektedir. Bu mezarlarda ‘S’ formlu basit kapların mezar hediyesi olarak kullanılması geleneği ortadan kalkmış ve yerini metal iğnegibi ziynet eşyalarına bırakmıştır. Alalakh’ta gerçekleştirilen çalışmalar M.Ö 14. yüzyılın ikinci yarısında Hitit etkisinin varlığına dair kanıtlar sunmaktadır. Bu bağlamda mezar kültüründeki değişiklik ve Hitit otoritesinin toplumsal yaşamdaki etkileri, üzerinde durulması gereken bir konudur. Bu tabakalarda aynı zamanda 2007 yılı kazılarında tespit ettiğimiz Hitit minyatür kaplarına ilâve olarak yeni örnekler bulunmuştur. Alalakh’ın son dönemlerini temsil eden bu yapı katları tarım nedeniyle çok fazla tahribat görmüş durumdadır. Bu tabakalara ait dolgu toprakta bir tablet parçası bulunmuştur (AT 13062). Tabletin sağ üst köşesi mevcuttur. Bunun yanı sıra Mitanni üslubunda işlenmiş bir taş silindir mühürde (AT 15142) ise hiyeroglif Luvice sembollerin olduğu görülmektedir. Bu sıra dışı tasvir, Alalakh’taki çok kültürlü yapının tasvir sanatı üzerindeki etkisine dair önemli bir örnektir.

alan 1

32.42 ve 32.52 Açmaları14

2008 yılında kazılan ve 32.42 açmasının güneyinde yer alan 32.52 açmasının üst

12 Aston 1994.13 Açma Başkanları: Nancy Highcock,Sneh Patel (New York University), Mike Hayes, Lillian Green, Enrico de Benedictis (University of Florence).14 Açma Başkanı Eda Atasever (Mustafa Kemal Üniversitesi).

339

dolgu toprağında Erken Demir Çağı’na ait seramik grupları açığa çıkarılmıştı. Yamaç eğiminin daha az olduğu 32.42 açmasında bu seramik gruplarına ait bir yapı katının varlığıtespit edilmiştir. Kırık seramiklerin sandık duvar üsluplu bir binanın temelinde yapı malzemesi olarak kullanıldığınıdüşündüğümüz Erken Demir Çağı yapısı, Tayinat Höyük’te bulunan Demir Çağı malzemesinden daha erken bir grubu temsil etmektedir (Resim:11). Handmade Burnished Ware ve Geç Hellas IIIC orta gelişmiş seramik grupları ele geçirilmiştir.

Bu alanda 32.52 açmasında Demir Çağı tabakalarından bir önceki yapı evresini temsil eden anıtsal Hitit kale yapısının 32.52 açmasındaki kerpiç duvarları kaldırılmaya başlanmıştır15. Bu şekilde 4.dönem sarayı ile çağdaş tabakaları açığa çıkarmak ve Alalakh stratigrafi ve kronoloji çalışmasında eksik olan 4. tabaka materyal kültür ve yapısını anlamak hedeflenmiştir.

Sonuç

2003 yılından beri devam eden çalışmaların sonuçlarına göre Aççana Höyük, antik Alalakh kenti Geç Tunç Çağı kronolojisi şaşırtıcı bir biçimde değişmektedir. Kabul edilenin aksine Alalakh’ta M.Ö.13. yüzyılı tanımlayabilecek arkeolojik materyal yok denecek kadar azdır. Örneğin Alalakh’ta ele geçirilen Miken kaplarının hepsi Geç Hellas IIIA:2 olarak yeniden tanımlanmıştır. Karbon 14 tarihlemelerinden de bu bilgiyi doğrular sonuçlar alınmıştır. M.Ö. 14.yüzyılın sonu veya M.Ö. 13. yüzyılın başında terk edilen höyükte yerleşimin M.Ö 13. yüzyılda sadece tapınak alanı ile sınırlı olduğunu düşünmekteyiz. Alalakh Mukiş Krallığı’nın başkenti olmasının yanı sıra aynı zamanda İştar’ın da şehridir ve önemli bir kült merkezidir.Başkent M.Ö. 13. yüzyılın ikinci yarısında başka bir yere taşınmış olsa dahi tapınağın bir müddet daha kullanılmış olması gerekmektedir.

ArkeoPark Projesi ve Kazı EviTayinat ve Aççana höyüklerini kapsayan Amik Ovası Arkeo-Park Projesi

kapsamında her iki höyükte başlatılması planlanan sarayların koruma ve restorasyon projesi Kaplan Fund tarafından maddî olarak desteklenmektedir. Bu proje kapsamındaki gelişmeler ve sonuçlar 2013 yılında bilgilerinize sunulacaktır. Fund for Excavations in the amuq Valley Vakfı tarafından bağışlanan yatakhanenin yapım çalışmaları tamamlanmıştır. Böylelikle 45 kişilik bir ekibin uygun şartlarda konaklayabileceği bir ortam yaratılmıştır. Ofis, laboratuvar ve depo çalışmalarına olanak sağlayan Alalakh kazı evi, Amik Ovası ve Alalakh malzeme kültürünü yakından incelemek isteyen bütün akademisyenlere açıktır.

15 Akar (baskıda).

340

KaynaKçawebsitesi (www.alalakh.org)AKAR, M.

baskıda The Late Bronze Age Fortresses at Tell Atchana/Alalakh. Architecture and Identity in Mediterranean Exchange Systems, in K.A. Yener,ed., Across the Border: Late Bronze-Iron Age Relations between Syria and Anatolia.Amsterdam: Peeters.

ASTON, B.G. Ancient Egyptian Stone Vessels:Materials and Forms (1994), Heidelberg:

Heidelberg , Orientverlag.SMITH, S.1949

The Statue of Idrimi. Occasional Publications of the British Institute of Archaeology at Ankara, London.von DASSOW, E.2008

State and Society in the Late Bronze Age: Alalah under the Mittani Empire. Studies on the Civilization and Culture of Nuzi and the Hurrians 17. CDL Press, Bethesda, Md.WOOLLEY, L.1955

Alalakh: An Account of the Excavations at Tell Atchana in the Hatay, 1937- 1949. Report of the Research Committee of the Society of Antiquaries of London 18.Society of Antiquaries of London, London.YENER, K.A. Baskıda Imperial Demise and Forging Emergent Kingdoms, in K.A. Yener,ed., Across the Border: Late Bronze-Iron Age Relations between Syria and Anatolia. Amsterdam: Peeters.YENER, K.A. BaskıdaA Monumental Middle Bronze Age Apsidal Building at Alalakh, in N. Stampolidis, Ç. Maner, K. Kopanias eds. NOSTOI. Indigenous Culture,

Migration +Integration in the Aegean Islands + Western Anatolia during the Late Bronze + Early Iron Age. Istanbul: Koç University Press.

YENER, K.A.2010 Aççana Höyüğü 2009 Yılı Çalışmaları, 32. Kazı Sonuçları Toplantısı, Ankara: General Directorate of Antiquities and Museums.

341

Harita 1: Aççana Höyüğü 2011 yılı Kazı Alanları ( Çizim: Murat Akar).

342

Resim 1: 32.57 Açması 5E evresi hava fotoğrafı. (Fotoğraf Murat Akar).

Resim 2: 32. 57 Açması 3.evreye ait derin kuyuda bulunan insan iskeleti (Fotoğraf: Murat Akar).

343

Resim 5: 64. 72 Açması 4. evre genel görünümü (Fotoğraf :Murat Akar).

Resim 3: Geometrik motifli silindir mühür, Geç Tunç I dönemi (Fotoğraf: Murat Akar).

Resim 4: Pişmiş topraktan Tanrıça Figürini (Fotoğraf: Murat Akar).

344

Resim 6: 64. 72 Açması 4. evre cam örnekleri (Fotoğraf: Murat Akar).

Resim 7: 64.83 Açması 3. evre hava fotoğrafı (Fotoğraf: Murat Akar).

345

Resim 8: 45. 44 Açması hava fotoğrafı. Orta ve Tunç Çağı şehir duvarları (Fotoğraf: Murat Akar).

Resim 9: 45.45 Açması. Mezar buluntusu Mısır taş kabı (Fotoğraf: Murat Akar).

346

Resim 10: 44.94 Açması 2. evre hava fotoğrafı ( Fotoğraf: Murat Akar).

Resim 11: 32.42 Açması, Erken Demir Çağına ait seramik döşeme alanlar.

347

Çizim 1: 32.57 Açması 5. evre boyalı seramikleri (Çizim: Emily Arauz).

Çizim 2: Geometrik motifli silindir mühür, Geç Tunç I dönemi (Çizim: Ayça Sarıönder).

348

Çizim 3: Pişmiş topraktan Tanrıça figürini (Çizim: Ayça Sarıönder).

Çizim 4: 45.45 Açması. Mezar buluntusu Mısır taş kabı (Çizim: Ayça Sarıönder).