تدبّر در سوره مبارکه معارج قرآن کریم با استفاده از...

خداوند جان و خرد بنام

دانشکده علوم اجتماعی

شناسی جامعه :گروه

تحقیق پیشرفته کمّی های روش: درس

دکتر یحیی علی بابایی: استاد

:عنوان تحقیق

سوره مبارکه معارجدر تدبر

01 کیودا مکس افزار نرماده از تفبا اس

1منصوره خائفی: و دانشجو کننده تهیه

(فرهنگی -نظری شناسی جامعهدکتری دوره)

0931تیرماه

1 - [email protected]

01 کیودا مکسافزار با استفاده از نرم / تدبر در سوره مبارکه معارج

منصوره خائفی: شناسی جامعهدکتر یحیی علی بابایی دانشجوی دکتری : استاد

1

سوره مبارکه معارج در تدبر

(میرک نآرق 01سوره)

:مقدمه

در کالم الهی و سپس تذکر به حقایق آن دانسته و بارها ها انسانقرآن کریم هدف از نزول خود را تدبر عموم

أَفالَ یَتدَبَّرونَ القُرآنَ و لو کَانَ مِن عِندِ اهللِ : فرمایند میهمگان را دعوت به تدبر در کتاب الهی کرده است، مثالً

ه، بارها همگان را به قرآن و فهم آن و امامان معصوم نیز در همین رابط( ع) اکرمپیامبر .لَوَجَدُوا فِیهِ اِختِالفاً کَثِیرًا

.اند کرده توصیه

اصالتاً در اختیار متفاوت از تفسیر است که ومیسر ها انسانکه برای عموم استقرآن سطحی از فهمتدبر،

تعریف لغوی با در نظر گرفتن. است( عالمان و مجتهدان دینی) ایشاندر اختیار شاگردان به دنبال آنو بیت اهل

با هدایت الهی از طریق ها انسان، دریچه ارتباط عموم تدبر در قرآن: چنین گفت توان می قرآنی واژه تدبر نیزو

تدبر در قرآن، درواقع. قرآن است های سورهفهم منسجم متن وحی الهی و درک تدبیر موجود در قرآن و آیات

بینی جهاندرکِ جامعِ درنتیجهو کل قرآن و ها سورهاز آیات، بلکه فهم جمعی ای پراکندهنه صرفاً درک نکات

، تدبر، فعالیتی در دیگر عبارت بهاست؛ "فهمیدن همگانی و روشمند ظاهر قرآن"تدبر در قرآن، . قرآنی است

قرآن کریم است، که موجب فهم هر چه بیشتر مباحث مطرح در آیاتجهت انس هر چه بیشتر با ظاهر الفاظ و

دقت در نحوه چینش آیات و و این مهم، با گردد می ها آنیافت پیام هدایتی آن و در های سورهقرآن و

.شود می، حاصل قرآن های سوره

در فرآیند تدبرمحتوایی آیات قرآن بندی دسته



2

در قرآن تدبر، پژوهشگران مؤسسه اند گرفته پیروش و منطقی که عالمه طباطبایی در تفسیر المیزان اساس بر

در یک سوره، به درک ها آنمحتوایی آیات قرآن و سپس فهم ارتباط میان بندی دستهتا با اند نمودهقم تالش

یک کل درواقعقرآن، سوره بوده و هر سوره بندی تقسیماصل در در این روش، . شوند نائلمتدبرانه از قرآن

خود را بیان کرده و مخاطب خود را هدایت مقصود( کالم) فرازچند و یا چندین منسجم است که در یک یا

الهی های هدایتسوره و درون هر سوره کالم به کالم خواند تا در معرض به لذا باید قرآن را سوره . کند می

قرآن ای صفحهحزب و یا به ، حزب جزء جزءبهاما متأسفانه آنچه در جامعه مرسوم است، قرائت . قرار گرفت

.است شدهو محتوایی ندارد و فقط یک مالک کمی در آن لحاظ ؛ که هیچ معیار قرآنی است

و سپس تالش شود میبرای فهم این روش و چگونگی آن، تدبر سوره مبارکه معارج در این نوشتار شرح داده

صورت بهرا و سیر هدایتی سوره معارج ذکرشده های بندی قسمتمکس کیودا، افزار نرمتا با کمک شود می

آن شرح داده های بندی قسمتفرآیند تدبر سوره مبارکه معارج و بدین منظور ابتدا . نشان داد تری روشن

.شود می

فرآیند تدبر سوره مبارکه معارج

و 89 -53، بخش دوم شامل آیات 8-81بخش اول شامل آیات . است شده تقسیماین سوره از سه بخش

.است 53 -44سوم شامل آیات یخش

8-81 آیات :اول بخش

کافری درخواست عذاب : است فهم قابل صورت بدین کند میآنچه آیات نخست سوره مبارکه معارج بیان سیر

و رسول خدا فرماید میتوصیف ناپذیر برگشتو خدای متعالی عذاب درخواستی او را به وقوع حتمی و کند می

که این درخواست از روی شود میتا اینجا فهمیده دهد میرا به صبری جمیل در برابر درخواست او فرمان

، در ادامه برای تعلیل امر به صبر، از نزدیک بودن این عذاب خبر است شده بیاناستهزاء بوده و در مقام انکار

و در انتهای انذار، کند میو با بیانی انذاری، تصور کافران را در خصوص بعید شمردن این عذاب رد دهد می

که پشت کردند و روی برتافتند و به جمع و انباشت مال پرداختند، یعنی داند میویژه کسانی این عذاب را



3

قرار دادن الشعاع تحت منظور بهکافران دنیاگرا :است بندی جمعکل این محتوا بدین ترتیب قابل .کافران دنیاگرا

عذابی که به درخواستبا خواستند می، به تبلیغات منفی روی آوردند، آنان (ص) اسالمدعوت حق پیامبر

عذاب هدیب فضایی منفی و مبتنی بر کذب وع، آن حضرت را به ستوه آورده و بدین ترتنمود میگمانشان بعید

اول آنکه عذاب : کند میدر اذهان عمومی ایجاد کنند، خدای متعالی این دسیسه را با دو رویکرد خنثی

و باز دهد میبه صبر فرمان ادوم آنکه رسول خدا ر. کند میمعرفی یرناپذ برگشتدرخواستی آنان را حتمی و

.کند میدلیل صبر بیان عنوان بهقریب بودن عذاب را

89 -53آیات : بخش دوم

که انسان را به رذیله اعراض از یاد خدا و به جمع اموال و گنجینه کردن آن ای انگیزهاین آیات به اولین سبب و

( و آزمندی شدید حرص) هلعاین سبب، صفت . کند میاشاره دارد می واشدن جاودانهو در آخر دچار آتش

آن به خیر و وسیله بها او ت است نهادهاست، صفتی که حکمت خدای متعال آن را در خلقت انسان به ودیعه

جای بهو کند میسعادت خویش رهنمون شود، اما انسان ناسپاس این وصف را به ضرر خویش فاسد

، مگر مؤمنانی که اهل عمل صالح پیماید میآن راه هالکت دائمی را واسطه بهآن در مسیر سعادت، کارگیری به

که این روست ازایناهل نماز، نه مؤمناناستثناء و ؛واقع خواهند شد موردتکریمکه آنان در بهشت خدا هستند

صفت در ایشان نیست، بلکه بدان جهت است که ایشان این وصف را از مدار کمال خویش خارج نکرده و این

شمرده برکه در این آیات ای صالحهگفتنی است، تقدم نماز بر سایر اعمال . اند نساختهنعمت را به نقمت مبدل

.در دفع رذیله حرص مذموم اثر آشکاری دارد آن داللت دارد، افزون بر اینکه نماز وبرتری، بر شرف شود می

53 -44آیات : بخش سوم

بیشتر از در ظاهر و از مسلمانان است که ایمان آورده و داخل مؤمنین بودند ای طایفهمربوط به موردبحثآیات

، ولی در باطن به بعضی از احکام که بر رسول خدا کردند میاحاطه را( ص) خدارسول اطرافمؤمنین واقعی

خدای سبحان در این آیات توبیخشان کرده که از . کردند نمیو اعتنایی به آن ورزیدند میکفر شده نازل( ص)

و نباید طمع بهشت کنند، چون د بردنو همواره با آن جناب بودن سودی نخواه( ص) خدااحاطه کردن رسول



4

در . آورند ستوهو نه خدا را به قضا و قدر خدا را لغو کنند توانند میو نه شت شوند نیستنداز آنانی که داخل به

و خلقت از نطفه خلقتی است جاری و این طایفه اند شده خلقکه از نطفه دانند میخودشان ها اینضمن

.خدا را از خلقت اشخاص بهتر و داخل بهشت کردن آنان جلوگیری کنند توانند نمی

سوره مبارکه معارج کل هدایتیجهت

شدنی واقعدر قسمت اول از آیات این سوره در ذیل داستان درخواست عذاب بیان کرد که عذابی بعدازآنکه

و کند میرا که مال جمع هرکسیو گر اعراضو آن عذاب آتشی است که هر که هیچ دافعی از آن نیست دارند

مالک گرفتاری آنان به این آیاتدر قسمت دوم از آن بعدازآنکه نیز و ؛کشد میخود سوی به سازد میگنجینه

مالک آن این است که انسان مجهز به غریزه هلع و غریزه حب خیر برای : بدبختی را ذکر کرد و فرمود که

که با آن در برابر هر حقی کند میو وادار کشاند میاو را به پیروی هوای نفس ها غریزهخویش است و این

روز بهصالحان و معتقدین جز به، آتشی که دشو مبتال جاودانهو از این راه به آتش ورزداستکبار شود میمواجه

.یابد نمیاز عذاب پروردگار، کسی از آن نجات ترسیدگانجزا و

آنان به تعجب آمده، سخن مثل کسی که از رفتار نمودهدر قسمت سوم از آیات روی سخن را به همان کفار

و از او جدا اند کردهچپ و راست او را احاطه و از را گرفته ( ص) خدارسول اطراف، چون ایشان گوید می

از آن جناب هایشان دلولی اند نمودهبا چشم ظاهری به آن جناب اقبال و ؛متفرق هایی بادل، اما شوند نمی

یک به یک؟ آیا طورند اینچرا اینان : فرماید میرسول گرامی خود را مخاطب قرار داده خداوند اعراض دارد، لذا

جنت درخدای سبحان مقدر فرموده بااینکهاینان انتظار دارند در عین اینکه کافرند داخل در جنت نعیم شوند؟

از خواهند میبا این توقعشان ها اینکسی را گرامی ندارد، آیا ،که خود استثنا کرده،افراد مؤمن را جز بهخود

و حکم او را نقض و تقدیر او را باطل سازند؟ حاشا که بتوانند، زیرا و او را عاجز سازند؟ خدا سبقت بگیرند

آفریده قادر است از همین نطفه که آنان را آفریده کسانی بهتر از مقدار بیخوار و ای نطفهاز خدایی که آنان را

ایشان بیافریند، کسانی که او را بپرستند و داخل جنتش شوند و در آخر این فصل رسول گرامی خود را دستور



5

به لجبازی وتا همچنان تعطیل کند، آنان را به حال خودشان واگذاردرا به اینکه بگومگوی با آنان دهد می

.دیدار کنند شده دادهکه وعده رسیدنش را تا آن روزی سرگرمی خود مشغول باشند

بنابراین، هماهنگی قسمت اول و سوم به لحاظ محتوایی کامالً روشن است، زیرا در قسمت اول سخن از این

سمت سوم و در ق کردند میو در مقام انکار، آن را درخواست دیدند نمیبود که کافران عذاب را برای خویش

، دانند نمیعذاب را برای خود محقق تنها نهکافران درنتیجهکه طمع ورود به بهشت را دارند، استسخن این

از : گفت توان میدر بیان ارتباط قسمت اول با قسمت دوم نیز چنین . بلکه آرزوی ورود به بهشت هم دارند

ریشه در دنیاگرایی آنان دارد و از کالم دوم انتهای قسمت نخست، دانسته شد که این خیاالت و اوهام باطل

که این دنیاگرایی محصول انحراف در صفت خدادادی هلع است و راه در امان ماندن از انحراف شود میفهمیده

نهایی بندی جمعپس در . اند شده معرفیدر این صفت، نمازگزار بودن است و نمازگزاران واقعی هم در این کالم

است «مقابله با توهم دنیاگرایانه کافران در نفی عذاب از خویش و آرزوی ورود به بهشت»: درصدداین سوره

دوم بخش) درمانیو هم جنبه ( اول و سوم بخش) داردهمچنین گفتنی است این مقابله هم جنبه انذاری

(.سوره

مکس کیودا افزار نرمسوره مبارکه معارج با کمک بندی بخش

مقابله با توهم دنیاگرایانه کافران در نفی عذاب از »، غرض اصلی این سوره شده ارائهبا توجه به توضیحات

این سوره را در ذیل این غرض کلی بندی قسمت توان میبنابراین ؛است «خویش و آرزوی ورود به بهشت

:عبارتند از، شده گفته بخشسه غرضِ اساس بررا نیز افزار نرمکدهای اصلی . قرار داد

عذاب هدسیسه کفار مبتنی بر کذب خواندن وعدرد -8

انحراف در غریزه خدادادی حرص باعث دنیاگرایی و تکذیب عذاب کفار -2

رد توهم ورود به بهشت کفار -5



6

. کنند میرا بیان بخشغرض آن ها آنکه سیر اند شده تشکیلاز کدهای اصلی نیز از چند کد فرعی هرکدام

:دارای زیرکدهای زیر است(رد دسیسه کفار مبتنی بر کذب خواندن وعده عذاب)کد اول

تحقیر قصد بهاز جانب کفار درخواست عذاب -8

پاسخ مبنی بر حتمی بودن عذاب -2

دعوت پیامبر به صبر -5

دلیل صبر عنوان بهقریب بودن عذاب -4

انذار به کفار و رد تصور بعید بودن عذاب -3

ریشه تکذیب و بعید دانستن عذابدنیاگرایی -3

غرض اصلی سوره

کدهای اصلی



7

نیز دارای ( انحراف در غریزه خدادادی حرص باعث دنیاگرایی و تکذیب عذاب کفار)کد دوم

:زیرکدهای زیر است

مالک گرفتاری در دنیاگرایی و تکذیب عذاب، حرص -8

راه در امان ماندن از انحراف در صفت حرص، نمازگزاردن -2

در مقابل کفار دنیاگرا و مکذب ،نمازگزاردن واقعیصفات -5

عاقبت نمازگزاران واقعی -4

زیرکدهای کد اول



8

:زیر است های بخشنیز دارای ( رد توهم ورود به بهشت کفار)کد سوم

طمع و توهم ورود به بهشت -8

تعلیل رد طمع ورود به بهشت -2

نحوه برخورد پیامبر با کفار متوهم -5

و متوهم عاقبت کافران حریص -4

زیرکدهای کد دوم

زیرکدهای کد سوم



9

به هر بخش از آیات شده دادهنمایش کدهای اختصاص

در اینجا یک ) Document Systemبایستی اسناد موجود در بخش شده دادهبرای نمایش کدهای اختصاص

کدهای هر توان میبا این کار . را فعال کرد Code Systemو کدهای موجود در بخش ( سند بیشتر نیست

:کدهای اصلی و فرعی آن را مشاهده کرد توان مینمونه در بخش زیر عنوان به. بخش را همزمان مشاهده کرد

:است شده دادهبرای نمایش بهتر، در جدول زیر، کدهای اصلی و زیرکدهای آن به همراه آیات مربوطه، نشان

کد و زیرکد بخش انتخاب شده

جایگاه کد بخش انتخاب

شده

شده انتخاببخش



10

تفسیر المیزانترجمه اساس برتدبر سوره مبارکه معارج

متن زیر کد دوم کد اصلی ردیف

8

سرآغاز سخن با نام خداست بسم اهلل الرحمن الرحیم

2

رد دسیسه کفار ( الف

مبتنی بر کذب خواندن

عذاب وعده

درخواست عذاب -8

از جانب کفار

تحقیر قصد به

سَأَلَ سَائِلٌ / دیپرس یا شونده واقعاز عذاب یا پرسنده

(8) وَاقِعٍبِعَذَابٍ

5

پاسخ مبنی بر -2

حتمی بودن

عذاب

یا بازدارندهآن را [ و]افران دارد که اختصاص به ک

﴾۲﴿سَ لَهُ دَافِعٌ ینَ لَیافِرکلِّلْ/ ستین

4 مِّنَ / است[ و مراتب]از جانب خداوند صاحب درجات

﴾۳﴿الْمَعَارِجِ یاللَّهِ ذِ

3

سال هزار پنجاهه مقدارش ک یفرشتگان و روح در روز

هِ یةُ وَالرُّوحُ إِلَکتَعْرُجُ الْمَلَائِ/ روند یماو باال یسو بهاست

﴾۴﴿نَ أَلْفَ سَنَةٍ یخَمْسِانَ مِقْدَارُهُ کوْمٍ ی یفِ

3 دعوت پیامبر به -5

صبر (۵)لًا یفَاصْبِرْ صَبْرًا جَمِ/ ویکن ین صبرکپس صبر

7 قریب بودن -4

عنوان بهعذاب

دلیل صبر

﴾۶﴿دًا یرَوْنَهُ بَعِیإِنَّهُمْ / نندیب یمرا دور [ عذاب]را آنان یز

﴾۷﴿بًا یوَنَرَاهُ قَرِ/ مینیب یمش یکنزد[ ما]و 1

9 انذار به کفار و -3

رد تصور بعید

بودن عذاب

ونُ کوْمَ تَی/ چون فلز گداخته شود ها آسمانه ک یروز

﴾۸﴿الْمُهْلِ کالسَّمَاء

﴾۹﴿الْعِهْنِ کونُ الْجِبَالُ کوَتَ/ چون پشم زده گردد ها کوهو 81

88 / نپرسد[ حال] یمیاز دوست صم یمیچ دوست صمیو ه

﴾۰۱﴿مًا یمٌ حَمِیحَمِسْأَلُ یوَلَا



11

82

ه ک کند یمار آرزو کگناه دهند یمشان نشان یآنان را به ا

پسران توانست یماز عذاب آن روز ییرها یاش براک

یفْتَدِیوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یبَصَّرُونَهُمْ ی/ خود را عوض دهد

﴾۰۰﴿هِ یوْمِئِذٍ بِبَنِیمِنْ عَذَابِ

﴾۰۲﴿هِ یوَصَاحِبَتِهِ وَأَخِ/ برادرش راهمسرش و [ زین]و 85

84 هِ یتُؤْو یلَتِهِ الَّتِیوَفَصِ/ دهد یمه به او پناه کرا اش لهیقبو

﴿۰۳﴾

83

عوض ]ن است همه را یزم یه در روکه را کو هر

الْأَرْضِ یوَمَن فِ/ کرد یمو آنگاه خود را رها [ داد یم

﴾۰۴﴿هِ ینجِیعًا ثُمَّ یجَمِ

﴾۰۵﴿ یإِنَّهَا لَظَ کلّاً/ کشد یمزبانه [ آتش]ن است ینه چن 83

﴾۰۶﴿ ینَزَّاعَةً لِّلشَّوَ/ ننده استکو اندام را بر سر پوست 87

81

تَدْعُو مَنْ أَدْبَرَ / برتافته یرده و روکه را پشت کهر

﴾۰۷﴿ یوَتَوَلَّ

[ و حسابش را نگاه داشته]و انباشته گردآوردهو

﴾۰۸﴿ یوَجَمَعَ فَأَوْعَ/ خواند یفرام

89

دنیاگرایی ریشه -3

تکذیب و بعید دانستن

عذاب

[ و حسابش را نگاه داشته]و انباشته گردآوردهو

﴾۰۸﴿ یوَجَمَعَ فَأَوْعَ/ خواند یفرام

21 انحراف در غریزه ( ب

خدادادی حرص باعث

دنیاگرایی و تکذیب

عذاب کفار

حرص، مالک -8

گرفتاری در دنیاگرایی و

تکذیب عذاب جهیدرنت

شده خلق[ تاب یبو ]انسان سخت آزمند که یراست به

﴾۰۹﴿إِنَّ الْإِنسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا / است

28 إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ / ندک عجزوالبهبه او رسد یا صدمهچون

﴾۲۱﴿جَزُوعًا

22 رُ یوَإِذَا مَسَّهُ الْخَ/ به او رسد بخل ورزد یریو چون خ

﴾۲۰﴿مَنُوعًا



12

25

نماز گزاردن راه در -2

امان ماندن از انحراف در

صفت حرص

﴾۲۲﴿نَ یإِلَّا الْمُصَلِّ/ ر از نمازگزاران یغ

24

صفات -5

نمازگزاران

واقعی در مقابل

کفار دنیاگرا و

مکذب

نَ هُمْ یالَّذِ/ کنند یم یداریه بر نمازشان پاک یسانکهمان

﴾۲۳﴿صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ یعَلَ

23 ینَ فِیوَالَّذِ/ معلوم است یه در اموالشان حقکو همانان

﴾۲۴﴿أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَّعْلُومٌ

﴾۲۵﴿ِّلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ /سائل و محروم یبرا 23

27 صَدِّقُونَ ینَ یوَالَّذِ/ ه روز جزا را باور دارندک یسانکو

﴾۲۶﴿نِ یوْمِ الدِّیبِ

21 نَ هُم یوَالَّذِ/ اند مناکیبه از عذاب پروردگارشان کو آنان

﴾۲۷﴿مِّنْ عَذَابِ رَبِّهِم مُّشْفِقُونَ

29 إِنَّ / بود توانند ینممن یاز عذاب پروردگارشان ا چراکه

﴾۲۸﴿رُ مَأْمُونٍ یعَذَابَ رَبِّهِمْ غَ

51 نَ هُمْ یوَالَّذِ/ کنند یمه دامن خود را حفظ ک یسانکو

﴾۲۹﴿لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ

58

[ ن صورتیدر ا]ه کزانشان ینکا یمگر بر همسران خود

تْ کأَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَ یإِلَّا عَلَ/ ستندیوهش نکمورد ن

﴾۳۱﴿نَ یرُ مَلُومِیمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیأَ

52

فراتر نهد آنان همان از حد [ حد]ن یس پا از اکو هر

هُمُ الْعَادُونَ کفَأُوْلَئِ کوَرَاء ذَلِ یفَمَنِ ابْتَغَ/ درگذرندگانند

﴿۳۰﴾

55 مان خود را مراعات یو پ ها امانته ک یسانکو

﴾۳۲﴿نَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ یوَالَّذِ/کنند یم

54 نَ هُم یوَالَّذِ/ اند ستادهیاخود یها شهادته بر کو آنان

﴾۳۳﴿بِشَهَادَاتِهِمْ قَائِمُونَ



13

53 نَ هُمْ یوَالَّذِ/ ورزند یمه بر نمازشان مداومت ک یسانکو

﴾۳۴﴿حَافِظُونَ یصَلَاتِهِمْ یعَلَ

53

عاقبت -4

نمازگزاران

واقعی

خواهند یگرام[ از بهشت] ییها باغه در کهستند ها آن

﴾۳۵﴿رَمُونَ کجَنَّاتٍ مُّ یفِ کأُوْلَئِ/ بود

57

رد توهم ورود به ( ج

بهشت کفار

طمع و توهم کفار -8

برای ورود به بهشت

تو یبه سو اند دهیورزفر که که آنان کچه شده است

﴾۳۶﴿نَ یمُهْطِعِ کفَرُوا قِبَلَکنَ یفَمَالِ الَّذِ/ ندشتابان

51 عَنِ / آورند یماز راست و از چپ هجوم گروه گروه

﴾۳۷﴿نَ ینِ وَعَنِ الشِّمَالِ عِزِیمِیالْ

59

پرنعمته در بهشت ک بندد یماز آنان طمع یکا هر یآ

مٍ یدْخَلَ جَنَّةَ نَعِیلُّ امْرِئٍ مِّنْهُمْ أَن کطْمَعُ یأَ/ درآورده شود

﴿۳۸﴾

41

تعلیل رد طمع -2

ورود به بهشت

/ میدیآفر دانند یم[ خود] ازآنچهن است ما آنان را ینه چن

﴾۳۹﴿عْلَمُونَ یإِنَّا خَلَقْنَاهُم مِّمَّا کلّاً

48

کنم یماد یهرگز به پروردگار خاوران و باختران سوگند

فَلَا أُقْسِمُ بِرَبِّ الْمَشَارِقِ وَالْمَغَارِبِ إِنَّا / مییه ما تواناک

﴾۴۱﴿لَقَادِرُونَ

42

یشیم و بر ما پیاوریشان را بیآنان بهتر از ا یجا بهه ک

رًا مِّنْهُمْ وَمَا نَحْنُ یأَن نُّبَدِّلَ خَ یعَلَ/ نتوانند جست

﴾۴۰﴿نَ یبِمَسْبُوقِ

45

نحوه برخورد -5

پیامبر با کفار

متوهم

ه کرا ینند تا روزک یو باز ندیگو اوهی گذارشان بهپس

لْعَبُوا یخُوضُوا وَیند فَذَرْهُمْ یمالقات نما اند شده دادهوعده

﴾۴۲﴿وعَدُونَ ی یوْمَهُمُ الَّذِیلَاقُوا ی یحَتَّ

44 عاقبت کفار -4

حریص متوهم

ه ک ییند گویشتابان برآ[ خود ی] گورهاه از ک یروز

وْمَ ی( ۴۳) دوند یمافراشته یها پرچم یسو بهآنان

وفِضُونَ ینُصُبٍ یإِلَأَنَّهُمْ کخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ سِرَاعًا ی

﴿۴۳﴾



14

43

است فروگرفتهدگانشان فرو افتاده غبار مذلت آنان را ید

/ شد یمشان وعده داده یه به اک ین است همان روزیا

انُوا ک یوْمُ الَّذِیالْ کخَاشِعَةً أَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ذَلِ

﴾۴۴﴿وعَدُونَ ی

ترسیم نمودار یا نقشه کدها

:زیر است صورت بهنقشه کدهای سوره معارج



15

«پایان»

تدبّر در سوره مبارکه معارج قرآن کریم با استفاده از...

Documents

Transcript of تدبّر در سوره مبارکه معارج قرآن کریم با استفاده از...