RP1046 v. 1 - World Bank Documents
-
Upload
khangminh22 -
Category
Documents
-
view
1 -
download
0
Transcript of RP1046 v. 1 - World Bank Documents
BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI
TỔNG CÔNG TY ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN ĐƯỜNG CAO TỐC VIỆT NAM
DỰ ÁN ĐƯỜNG CAO TỐC
ĐÀ NẴNG - QUẢNG NGÃI
KẾ HOẠCH GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG VÀ TÁI
ĐỊNH CƯ
Quyển 1 - Đoạn Đà Nẵng
(Bản dự thảo dành cho công bố thông tin, đang chờ thẩm định từ Ngân hàng thế giới)
Tháng 6 - 2010
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang i
MỤC LỤC
MỤC LỤC .................................................................................................................. i
CÁC BẢNG BIỂU ........................................................................................................ i
CÁC HÌNH ................................................................................................................ ii
CÁC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................................................... i
ĐỊNH NGHĨA CÁC THUẬT NGỮ ................................................................................ ii
TÓM TẮT .................................................................................................................. v
I. Mô tả dự án ...................................................................................................... 1
I.1. Dự án .................................................................................................................................... 1
I.2 Phạm vi dự án tái định cư ...................................................................................................... 2
I.3.Giảm thiểu thu hồi đất và các tác động do tái định cư ......................................................... 4
II. KHUNG PHÁP LÝ ............................................................................................... 5
II.1. Khung pháp l{ của Việt Nam ................................................................................................ 5
II.2 Chính sách tái định cư không tự nguyện của WB (PO 4.12- Tháng 12-2001) ...................... 6
II.3. Những khác biệt chính giữa các chính sách của Việt Nam và chính sách của WB về tái
định cư không tự nguyện ....................................................................................................... 6
III. CÁC CHÍNH SÁCH PHÁP LÝ ................................................................................. 9
III.1. Các mục tiêu ....................................................................................................................... 9
III.2. Tiêu chuẩn hỗ trợ đền bù và di dời .................................................................................... 9
III.3. Các nguyên tắc và quyền lợi đền bù ................................................................................... 9
III.3.1. Các nguyên tắc về giá thay thế ....................................................................................... 9
III.3.2. Chính sách đền bù đối với đất nông nghiệp .................................................................. 10
III.3.3. Đền bù đối đất thổ cư ................................................................................................... 12
III.3.4. Đền bù đối với nhà ở/các công trình kết cấu khác ........................................................ 12
III.3.5. Đền bù mồ mả ............................................................................................................... 13
III.3.6. Đền bù đối với hoa màu, cây cối ................................................................................... 13
III.3.7. Đền bù thiệt hại do mất thu nhập và/hoặc do mất các tài sản kinh doanh/sản xuất... 13
III.3.8. Đền bù đối với những người bị ảnh hưởng tạm thời trong quá trình thi công ............ 13
III.3.9 Đền bù thiệt hại đối với các tài sản công cộng ............................................................... 14
III.3.10. Trợ cấp và hỗ trợ phục hồi trong giai đoạn chuyển tiếp ............................................. 14
IV. CÁC ĐIỀU KIỆN KINH TẾ XÃ HỘI ........................................................................16
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang ii
IV.1. Các điều kiện kinh tế xã hội chung của khu vực bị ảnh hưởng ........................................ 16
IV.2. Khảo sát các điều kiện kinh tế xã hội của những hộ dân bị ảnh hưởng .......................... 16
IV.2.1. Các đặc tính nhân khẩu học của những người bị ảnh hưởng ....................................... 17
IV.2.2. Trình độ học vấn ............................................................................................................ 17
IV.2.3. Việc làm và thu nhập .............................................................................................. 18
IV.2.4. Thu nhập của các hộ gia đình ........................................................................................ 19
IV.2.5. Các hộ dưới mức nghèo ................................................................................................ 19
IV.2.6. Các dịch vụ công cộng ................................................................................................... 19
IV.2.7 Tiện ích và các dịch vụ .................................................................................................... 20
IV.2.8. Các vật dụng sinh hoạt .................................................................................................. 21
V. CÁC TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC THU HỒI ĐẤT ...........................................................22
A. Tác động lên các loại đất ....................................................................................22
B. Tác động trên các kết cấu xây dựng ....................................................................25
C. Các tác động lên hoa màu và cây cối ...................................................................29
D. Thiệt hại của các hộ kinh doanh và nghề nghiệp .................................................29
F. Tác động lên các nhóm có khả năng dễ bị tổn thương ........................................30
G. Các yêu cầu tái định cư ......................................................................................31
Tóm tắt các tác động ..............................................................................................31
Ma trận quyền lợi ..................................................................................................32
VI. BỐ TRÍ TÁI ĐỊNH CƯ .........................................................................................45
VI.1. Khả năng xây dựng các khu TĐC....................................................................................... 45
VI.2. Quá trình thiết lập khu TĐC và chính sách TĐC................................................................ 48
VI.3. Chi phí đầu tư khu TĐC..................................................................................................... 51
VI.4. Các nội dung TĐC được PMU 85 và Ban đền bù và GPMB Huyện triển khai khi kế hoạch
TĐC đã được phê duyệt. ....................................................................................................... 51
VII. Phục hồi và cải thiện thu nhập .........................................................................52
VIII. THAM VẤN CỘNG ĐỒNG, THAM GIA CỦA CỘNG ĐỒNG VÀ CÔNG BỐ, CÔNG
KHAI THÔNG TIN ....................................................................................................58
VIII.1. Mục đích, nội dung tham vấn và công bố thông tin ...................................................... 58
VIII.2. Tham vấn trong quá trình chuẩn bị kế hoạch GPMB. .................................................... 58
VIII.3. Tham vấn trong giai đoạn thực hiện Kế hoạch TĐC ....................................................... 64
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang iii
VIII.4. Công bố ........................................................................................................................... 64
IX. BỐ TRÍ THỰC HIỆN ...........................................................................................65
IX.1. Trách nhiệm ...................................................................................................................... 65
IX.2. Bố trí thực hiện ................................................................................................................. 67
IX.3. Triển khai thực hiện kế hoạch tái định cư ........................................................................ 72
X. GIÁM SÁT VÀ ĐÁNH GIÁ ..................................................................................76
X.1. Giám sát nội bộ .................................................................................................................. 76
X.2. Giám sát độc lập ................................................................................................................ 76
XI. CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI ........................................................................79
XII. CHI PHÍ VÀ NGÂN SÁCH ...................................................................................81
XII.1. Giá đền bù ....................................................................................................................... 81
XII.2. Dự toán ............................................................................................................................ 82
PHỤ LỤC A .............................................................................................................. 1
PHỤ LỤC B .............................................................................................................. 6
PHỤ LỤC C .............................................................................................................13
PHỤ LỤC D .............................................................................................................20
PHỤ LỤC E ..............................................................................................................26
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang i
CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 1: Tiến độ thực hiện kế hoạch tái định cư với các hoạt động chính ................. vii
Bảng 2: Dự toán chi phí tái định cư cho khu vực Đà Nẵng ........................................ ix
Bảng I-1: Tiêu chuẩn kỹ thuật chung của dự án ......................................................... 1
Bảng I-2: Huyện và xã mà đường cao tốc sẽ đi qua ................................................... 2
Hình I-1: Tuyến đường của dự án .............................................................................. 3
Bảng IV.1: Các đặc tính nhân khẩu học của những người bị ảnh hưởng ................. 17
Bảng IV.2: Cơ cấu độ tuổi của những người dân bị ảnh hưởng .............................. 17
Bảng IV.3: Trình độ học vấn của chủ hộ gia đình ...................................................... 18
Bảng IV.4: Trình độ học vấn của những người dân bị ảnh hưởng ............................ 18
Bảng IV.5: Các loại nghề nghiệp ............................................................................... 18
Bảng IV.6: Số hộ nghèo dựa trên chuẩn nghèo của Bộ Lao động, Thương binh và Xã
hội ............................................................................................................. 19
Bảng IV.7: Số hộ được kiểm tra sức khỏe định kì nằm trong vùng bị ảnh hưởng ..... 20
Bảng IV.8: Số hộ có khu vực vệ sinh và có nguồn nước sinh hoạt ........................... 20
Bảng IV.9: Các vật dụng sinh hoạt của các hộ đã điều tra ........................................ 21
Bảng V.1: Số hộ và chủ hộ bị ảnh hưởng do thu hồi đất ........................................... 22
Bảng V.2: Diện tích các loại đất trong khu vực bị ảnh hưởng ................................... 22
Bảng V.3. Những ảnh hưởng nghiêm trọng trên đất nông nghiệp ............................ 23
Bảng V.4. Tình trạng pháp lý về quyền sử dụng đất ................................................. 23
Bảng V.5: Số hộ có nhà ở bị ảnh hưởng toàn bộ và số hộ bị mất đất ở các huyện .. 24
Bảng V.6: Tình trạng pháp lý về quyền sử dụng đất ................................................. 24
Bảng V.7: Số nhà bị ảnh hưởng toàn bộ ở các huyện (diện tích bị ảnh hưởng toàn bộ
hoặc một phần nhưng phần còn lại không thuận lợi để sống) .................. 26
Bảng V.8: Diện tích nhà bị ảnh hưởng toàn bộ theo cách phân loại nhà .................. 26
Bảng V.9: Các ngôi nhà bị ảnh hưởng một phần ở các huyện .................................. 26
Bảng V.10: Diện tích nhà bị ảnh hưởng một phần theo cách phân loại nhà ............. 27
Bảng V.11: Thiệt hại các công trình xây dựng khác .................................................. 28
Bảng V.12: Các tác động lên hoa màu và cây cối ở các huyện ................................ 29
Bảng V.13. Các hộ kinh doanh quy mô nhỏ bị ảnh hưởng ........................................ 30
Bảng V.14: các nhóm có khả năng dễ bị tổn thương ................................................ 30
Bảng V.15: Số hộ được nhận đất ở khu vực tái định cư ........................................... 31
Bảng V.16: Tóm tắt các tác động .............................................................................. 32
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang ii
Bảng V.17: Ma trận quyền lợi ................................................................................... 33
Bảng VI-1. Các hộ phải di dời và khả năng của các khu tái định cư (theo huyện) .... 47
Bảng VI-2: Các bước quy hoạch và phát triển và triển khai bố trí TĐC ..................... 50
Bảng VII.1: Tham vấn với các cơ quan, NGOs địa phương về khả năng thực hiện
các chương trình/hoạt động phục hồi kinh tế ............................................ 54
Bảng VII.2: Các chương trình tiềm năng, nguồn vốn vay và các khóa đào tạo có thể
được xem xét để phục hồi thu nhập và cải thiện sinh kế cho người dân bị
ảnh hưởng của dự án ............................................................................... 54
Bảng VIII.1: Cuộc gặp ở các huyện bị ảnh hưởng .................................................... 59
Bảng VIII.2: Mong muốn, lựa chọn của những người bị ảnh hưởng về mô hình phục
hồi kinh tế .................................................................................................. 63
Bảng IX.1: Lịch trình đề xuất thực hiện kế hoạch tái định cư với các hoạt động chính
.................................................................................................................. 73
Bảng XII-1: Tóm tắt chi phí tái định cư ước tính cho đoạn Đà Nẵng ......................... 83
CÁC HÌNH
Hình I-1: Tuyến đường của dự án .............................................................................. 3
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang i
CÁC TỪ VIẾT TẮT
CPC Uỷ Ban Nhân Dân Xã
DPC Uỷ Ban Nhân Dân Quận
DCSCC Ban Đền bù và Giải phóng Mặt bằng Huyện
DARD Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
DOC Sở Xây dựng
DOF Sở Tài chính
DONRE Sở Tài nguyên Môi trường
DPI Sở Kế hoạch và Đầu tư
DOT Sở Giao thông
DMS Khảo sát kiểm tra chi tiết
DP Người dân bị ảnh hưỏng
EMA Đơn vị giám sát độc lập
FS Nghiên cứu khả thi
GoV Chính phủ Việt Nam
IDA Hiệp hội Phát triển Quốc tế của Ngân hàng Thế giới
IOL Kiểm kê thiệt hại
LURC Chứng nhận quyền sử dụng đất
MOF Bộ Tài chính
MOLISA Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội
MONRE Bộ Tài nguyên Môi trường
MARD Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
MOT Bộ Giao thông
NGOs Các tổ chức phi chính phủ
PIP Sổ tay thông tin về dự án
PMU85 Ban quản l{ dự án 85
PPC Uỷ Ban Nhân dân tỉnh
SES Khảo sát kinh tế - xã hội
TOR Các điều khoản tham chiếu
$ US Đồng đô la Mỹ
VND Đồng Việt Nam
WB Ngân hàng Thế giới
WU Hội Liên hiệp Phụ nữ
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang ii
ĐỊNH NGHĨA CÁC THUẬT NGỮ
Hỗ trợ
Hỗ trợ thêm cho những người bị thiệt hại tài sản (đặc biệt là các tài
sản có giá trị sinh lợi), thu nhập, việc làm hoặc các nguồn kiếm
sống; bổ sung thêm vào chi phí đền bù đối với các tài sản thu hồi để
đạt được tối thiểu là khôi phục các tiêu chuẩn và chất lượng cuộc
sống hoặc phải cải thiện hơn.
Ngày Khoá sổ Kiểm
kê
Ngày bắt đầu thực hiện công tác khảo sát, điều tra và thống kê tài
sản. Các cơ quan chức năng phải thông báo ngày Khoá sổ Kiểm kê
cho những người bị ảnh hưởng và các cộng đồng địa phương. Bất
cứ người nào di chuyển vào địa bàn dự án sau thời hạn này sẽ
không được bồi thường và hỗ trợ tái định cư.
Khảo sát Kiểm kê Chi
tiết (DMS)
Hoàn thiện và/hoặc chuẩn xác các kết quả Kiểm kê thiệt hại (IOL),
mức độ nghiêm trọng của các tác động và danh sách những người
bị ảnh hưởng bởi dự án. Chi phí đền bù, trợ cấp và tái định cư cuối
cùng được xác định sau khi hoàn thành công tác Khảo sát Kiểm kê
Chi tiết (DMS). DMS sẽ do các Ban Đền bù và Giải phóng Mặt bằng
Huyện tiến hành trong giai đoạn thực hiện kế hoạch GPMB (RP) sau
khi hoàn thành cắm mốc giải phóng mặt bằng.
Những người bị ảnh
hưởng
Thuật ngữ này được sử dụng trong chính sách OP 4.12 của Ngân
hàng Thế giới. Các cá nhân hay hộ gia đình, tổ chức, cơ quan tư
nhân hay cơ quan công cộng bị ảnh hưởng bởi dự án, bao gồm i)
các tiêu chuẩn sống bị ảnh hưởng tiêu cực; ii) các quyền sử dụng
nhà, đất (bao gồm đất ở, đất thương mại, đất nông nghiệp, đất
rừng và/hoặc đồng cỏ), nguồn nước hoặc bất kz các tài sản cố định
hay lưu động bị thu hồi, bị chiếm hữu, bị thu hẹp hoặc các tài sản
khác bị ảnh hưởng tiêu cực hoàn toàn hoặc từng phần, lâu dài hay
tạm thời; iii) công việc kinh doanh, việc làm, địa điểm làm việc, nơi
ở bị ảnh hưởng tiêu cực cho dù có/không có phương án thay thế.
DPs bao gồm những người bị ảnh hưởng do công tác thu hồi đất để
thi công dự án (tạm thời hoặc lâu dài) và để mở rộng khu vực tái
định cư cho các hộ bị ảnh hưởng.
Quyền lợi Bao gồm một loạt các biện pháp đền bù, trợ cấp (bao gồm hỗ trợ
phục hồi thu nhập, hỗ trợ di dời, thu nhập thay thế , tái định cư và
hỗ trợ cho những người bị ảnh hưởng có điều kiện sống thấp v.v)
để thực hiện mục tiêu của kế hoạch GPMB.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang iii
Cộng đồng chủ Cộng đồng các hộ nằm trong khu vực tái định cư hoặc các nhóm
cộng đồng tiếp nhận các hộ tái định cư.
Phục hồi/cải thiện
sinh kế
Khôi phục hoặc cải thiện các nguồn thu nhập và kế sinh nhai của
những người bị ảnh hưởng thông qua việc thực hiện các chính sách
của kế hoạch GPMB.
Kiểm kê Thiệt hại
(IOL)
Thuật ngữ dùng để chỉ quá trình xác nhận, xác định vị trí và đo đạc
tất cả các tài sản cố định sẽ bị thu hồi hoặc bị ảnh hưởng tiêu cực
bởi dự án, bao gồm ( không hạn chế và không phải là danh mục
toàn bộ ) đất ở, đất thương mại, đất nông nghiệp, ao hồ; các căn
hộ, cửa hàng và các công trình khác như hàng rào, lăng mộ, giếng
nước; các cây cối có giá trị thương mại, các nguồn thu nhập và kế
sinh nhai. Kiểm kê thiệt hại cũng bao gồm công tác đánh giá các tác
động tiêu cực lên đất đai, lên tính chất của các tài sản cũng như các
tác động tiêu cực đối với dân sinh và sức sản xuất của những người
bị ảnh hưởng. Kiểm kê Thiệt hại được thực hiện trong quá trình
chuẩn bị kế hoạch GPMB.
Thu hồi đất Là quá trình mà theo đó toàn bộ hoặc một phần đất và các tài sản
đang chiếm hữu, sở hữu, cư ngụ hay sử dụng buộc phải thu hồi
hoặc các tài sản, đất đai khác do nhà nước thu hồi từ các cá nhân,
hộ gia đình, tổ chức và cơ quan tư nhân hoặc bị thu hồi theo thoả
thuận. Quyết định thu hồi đất sẽ được thực hiện thông qua 2 bước:
i) Quyết định do UBND Tỉnh thành phố ban hành đối với toàn bộ
diện tích của dự án và sau đó, ii) Quyết định do UBND các huyện
ban hành đến từng cá nhân.
Tái định cư
Thuật ngữ chỉ sự di dời hữu hình của những người bị ảnh hưởng từ
nơi ở hoặc các địa điểm kinh doanh trước dự án.
Những người có khả
năng bị tổn thương
Bao gồm các cá nhân hay nhóm người có thể phải chịu sự mất cân
đối hoặc đối mặt với nguy cơ bị tách ra khỏi nhịp điệu phát triển
của xã hội do các tác động của dự án lên đất đai và phục hồi tài sản
hoặc tái định cư, cụ thể như sau : i) phụ nữ là chủ hộ có người phụ
thuộc; ii) các hộ gia đình có người tàn tật; iii) các hộ gia đình nằm
dưới mức nghèo theo chuẩn của MOLISA; iv) Những trẻ em và
người già không có các phương tiện sinh sống khác; v) các hộ bị mất
đất;
Những người bị ảnh
hưởng nghiêm trọng
(SAP)
Thuật ngữ chỉ những người i) sẽ bị thiệt hại 20% hoặc hơn tổng số
đất sản xuất và/hoặc tài sản, thiệt hại 10% hoặc hơn tổng nguồn
thu nhập và ii) những người buộc phải di dời.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang iv
Giá trị thay thế Thuật ngữ chỉ chi phí đã tính toán trước khi di dời để thay thế các
tài sản, đất đai bị ảnh hưởng mà không khấu trừ thuế, và/hoặc các
chi phí giao dịch như sau:
- Đất sản xuất (đất nông nghiệp, ao cá, vườn cây ăn quả,
rừng) tính theo giá đất trên thị trường hiện nay với sự so
sánh giá đất trong huyện với các khu vực xung quanh, nếu
không định giá được thì tính theo tính theo giá trị sản xuất
tương đương;
- Đất ở tính theo giá thị trường hiện nay, phản ảnh giá bán
cập nhất nhất của đất và nhà ở tương đương trong huyện
với các khu vực xung quanh, nếu không định giá được thì
tính theo giá bán đất ở các nơi có đặc tính tương tự;
- Nhà ở và các công trình liên quan khác tính theo giá vật liệu
và nhân công theo giá trên thị trường hiện nay không tính
khấu hao và giá trị còn lại;
- Cây trồng chưa thu hoạch tính theo giá cây trồng tương
đương trên thị trường tại thời điểm đền bù;
- Cây trồng và cây cối lâu năm được đền bù bằng tiền mặt
tương đương với giá trên thị trường hiện nay theo loại cây,
độ tuổi và giá trị sản xuất (trong tương lai) tại thời điểm đền
bù;
- Các cây lấy gỗ được đền bù theo giá mới nhất trên thị
trường tuz theo đường kính mỗi cây tại độ cao đỉnh.
Khảo sát giá thay thế Thuật ngữ chỉ quá trình xác định giá trị thay thế đất đai, nhà cửa và
các tài sản bị thiệt hại khác theo các khảo sát của các tư vấn đánh
giá độc lập.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang v
TÓM TẮT
1. Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Theo kết quả nghiên cứu của JETRO, một trong các nguyên nhân chính gây tai nạn giao thông
trên tuyến QL 1 A là do “giao thông hỗn hợp”. Vận chuyển công nghiệp, lưu thông dân sinh,
lưu thông đường dài và tuyến ngắn, các phương tiện như ô tô, xe đạp, xe máy đều cùng lưu
thông trên tuyến QL1 A. Tuyến đường cao tốc dành cho lưu thông đường dài sẽ góp phần
giảm tai nạn giao thông.
Dự án Xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi dự kiến sẽ cải thiện hệ thống giao
thông đường bộ thông qua việc i) hình thành một tuyến đường an toàn dành cho các
phương tiện vận tải hạng nặng và có tốc độ cao và ii) tăng cường thể chế để quản l{ hệ
thống đường cao tốc. Thông qua việc thực hiện các mục tiêu trên, tuyến đường cao tốc này
cũng được hoạch định để phục vụ các mục tiêu chiến lược sau:
(a) Hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội quốc gia
(b) Hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội miền trung Việt Nam
(c) Góp phần cải thiện môi trường
(d) Cải thiện an toàn giao thông
Tuyến đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi băng qua hai tỉnh (Quảng Nam và Quảng Ngãi)
và một thành phố (Đà Nẵng) với tổng chiều dài tuyến là 140 km và là tuyến thu phí 4 làn xe (
hai làn mỗi chiều) .
Kế hoạch tái định cư tóm tắt những tác động của dự án đường cao tốc đi qua thành phố Đà
Nẵng. Gần 8km của tuyến đường cao tốc chạy qua huyện Hòa Vang, cũng đồng nghĩa với việc
tuyến đường đi qua 3 xã của thành phố Đà Nẵng.
2. Các tác động do việc thu hồi đất
Theo quy chế Việt Nam, chiều rộng hành lang đường của dự án phải là 70m. Dựa trên diện
tích được yêu cầu này, các tác động do việc thu hồi đất ở thành phố Đà Nẵng được tóm tắt
như sau:
Tổng cộng có 424 hộ ở 3 xã sẽ bị tác động bởi công tác thu hồi đất của dự án, trong đó:
- 62 hộ bị thiệt hại về đất ở, một phần hoặc toàn bộ, với tổng diện tích bị ảnh hưởng
là 38.498 m2
- 395 hộ bị thiệt hại về đất nông nghiệp với tổng diện tích bị ảnh hưởng là 370.374
m2.
- 88.067 m2 diện tích các loại đất khác (đất công cộng) bị ảnh hưởng
- Khoảng 9.075 m2 diện tích đất rừng (đất công) sẽ bị thiệt hại.
- 59 hộ thiệt hại một phần/toàn bộ về nhà với tổng diện tích nhà bị ảnh hưởng là
2453 m2
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang vi
- 389 hộ gia đình sẽ được nhận đất đền bù ở khu vực tái định cư, trong đó có 25 hộ
phải di dời do mất đất ở, 352 hộ phải di dời do mất đất nông nghiệp và 12 hộ kinh
doanh.
- 2 cơ quan đơn vị sẽ bị thiệt hại về tài sản.
3. Khung pháp lý và khung chính sách
Kế hoạch GPMB được triển khai dựa trên các Bộ luật của Chính phủ Việt Nam (GOV) và
Chính sách của Ngân hàng Thế giới về Tái định cư không tự nguyện (OP 4.12 -
Tháng12/2001).
Chính sách của GOV về đền bù, trợ cấp và di dời đã được cải thiện đáng kể trong những năm
gần đây (Luật đất đai-2003; Nghị định 197-2004; Nghị định 84-2007...) và sát với các quy
định theo Tiêu chuẩn của Ngân hàng Thế giới về Tái định cư không tự nguyện (OP 4.12).
Các mục tiêu chiến lược và các nguyên tắc của Chính sách Đền bù và Tái định cư của Dự án
bao gồm : i) giảm thiểu việc thu hồi đất đến mức thấp nhất có thể và nếu không thể giảm
thiểu được thì các chính sách phải được phát triển thêm để ii) đảm bảo những người bị ảnh
hưởng nhận được tiền đền bù thoả đáng theo giá thay thế và trợ cấp di dời để duy trì mức
sống như khi chưa có dự án hoặc phải được cải thiện hơn.
Ngày Khóa sổ Kiểm kê của dự án là ngày hoàn thành việc thống kê những người bị ảnh
hưởng và lập bản Kiểm kê thiệt hại. Chính quyền địa phương dưới sự chấp thuận của chính
phủ sẽ quyết định ngày Khóa sổ kiểm kê. Những nhà chức trách có liên quan có nhiệm vụ
thông báo ngày Khóa sổ kiểm kê chính thức cho các bên có liên quan.
4. Tham gia của cộng đồng và tham vấn cộng đồng
Tổ chức các buổi tham vấn, các buổi tiếp xúc và thảo luận ở các xã với sự tham dự của các hộ
bị ảnh hưởng các các cơ quan chức năng địa phương. Những người bị ảnh hưởng và các viên
chức ở các cấp khác nhau từ thành phố đến các xã cũng như các tổ chức phi chính phủ
(NGOs) địa phương đã được tham vấn về các khía cạnh khác nhau của công tác đền bù và tái
định cư như chính sách đền bù và tái định cư, lựa chọn cách thức đền bù (bằng tiền mặt
hoặc hiện vật, đền bù bằng tiển mặt để tự di dời hoặc di dời đến các công trình tái định cư sẽ
được dự án xây dựng sau này), các chương trình ưu đãi phục hồi/ phát triển sinh kế… Các
công cụ và kênh tham vấn khác nhau đã được áp dụng và thiết lập. Những người dân bị ảnh
hưởng, NGOs, các cơ quan chức năng địa phương, các phòng ban liên quan ở các huyện và
thành phố Đà Nẵng cũng đã có { kiến phản hồi. Các hoạt động tham vấn cộng đồng vẫn được
thực hiện trong quá trình thực hiện dự án. Vào giai đoạn đầu của quá trình thực hiện dự án
và kế hoạch tái định cư, Sổ tay thông tin về dự án sẽ do Ban quản l{ Dự án 85 chuẩn bị và
phổ biến đến các hộ bị ảnh hưởng và được dán ở các nơi công cộng.
5. Bố trí tái định cư và phục hồi sinh kế
Có 329 hộ buộc phải di dời tổng diện tích đất khu vực tái định cư được yêu cầu là 35.120m2.
Các công trình này sẽ được hoàn thiện với các cơ sở hạ tầng vật chất và các dịch vụ xã hội
như các đường trung tâm, hệ thống cung cấp nước và năng lượng, hệ thống thoát nước và
xử l{ nước thải...
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang vii
Dự án sẽ phát triển các chương trình phục hồi kinh tế cho những người bị ảnh hưởng
nghiêm trọng và các nhóm người có khả năng bị tổn thương để đảm bảo họ có thể cải thiện
hoặc ít nhất là phục hồi các điều kiện sống như thời điểm trước khi di dời. Các chương trình
này sẽ được đề xuất dựa trên tham vấn với những người bị ảnh hưởng và các cơ quan liên
quan, đặc biệt là NGOs địa phương.
6. Bố trí thực hiện
Trách nhiệm của tất cả các cơ quan liên quan từ trung ương đến địa phương được quy định
rõ ràng trong Nghị định 197/ND-CP-2004 và Nghị định 84/ND-CP-2007.
VEC thuộc Bộ Giao thông Vận tải, là cơ quan quản l{ chính của dự án. VEC có trách nhiệm
trong việc thực hiện dự án đường cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi, trong đó bao gồm khung
chính sách tái định cư.
PMU 85, đại diện của VEC, có trách nhiệm trực tiếp trong việc quản l{ hàng ngày mọi khía
cạnh trong các công việc của dự án này như lập quy hoạch, lập trình, thiết kế, ngân sách,
thực hiện, theo dõi, đánh giá, đảm bảo sự phối hợp tổng thể của dự án, giám sát các hoạt
động tái định cư, và phối hợp/ liên lạc với Ngân hàng Thế giới.
PMU85 sẽ cung cấp sự chỉ đạo tổng thể và sự liên kết chặt chẽ với các huyện và các xã trong
việc thực hiện dự án và việc tái định cư.
UBND thành phố Đà Nẵng và các Sở ban nghành liên quan chịu trách nhiệm xem xét, phê
duyệt thu hồi đất; chi phí đền bù theo giá thay thế, triển khai các công trình tái định cư và
chỉ đạo các cơ quan trực thuộc trong quá trình thực hiện kế hoạch GPMB.
UBND huyện, các Ban đền bù GPMB huyện (DCSCC), các xã bị ảnh hưởng sẽ chịu trách nhiệm
thực hiện Khảo sát kiểm kê chi tiết , chuẩn bị phương án đền bù cho các hộ và cá nhân bị ảnh
hưởng, chi trả đền bù cho những người bị ảnh hưởng cũng như giải quyết các khiếu nại nếu
có.
7. Tiến độ thực hiện
Tiến độ thực hiện kế hoạch tái định cư được đề xuất dựa trên tiến độ thi công của dự án với
các hoạt động chính được tóm tắt trong bảng dưới đây.
Tiến độ thực hiện kế hoạch tái định cư với các hoạt động chính (kế hoạch này sẽ được sửa
đổi sau khi hoàn thành biểu tiến độ thi công dự kiến).
Bảng 1: Tiến độ thực hiện kế hoạch tái định cư với các hoạt động chính
Các hoạt động Thời gian dự kiến
1. Chiến dịch công bố thông tin: Công khai và phổ biến thông tin của kế hoạch tái định cư trên các trung tâm thông tin của Ngân hàng Thế giới tại Washington DC, VIDIC Việt Nam và văn phòng UBND thành phố Đà Nẵng. Bản tóm tắt khái quát về dự án và kế hoạch tái định cư được phổ biến đến tất cả các cộng đồng và những người bị ảnh hưởng.
15/7/2010 đến 30/8/2010
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang viii
Các hoạt động Thời gian dự kiến
2. Cập nhật những khảo sát đo đạc chi tiết về dân số của các hộ di dân
1/8/2010 đến 31/12/2010
3. Bắt đầu lập phương án phục hồi thu nhập 1/11/2010 đến 31/3/2011
4. Thi công các công trình tái định cư 30/7/2011 đến 31/12/2011
5. Chi trả phí đền bù và di dời cho những người bị ảnh hưởng. 1/12/2010 đến 30/4/2011
6. Di dân 1/2/2012 đến 31/7/2012
7. Giám sát
1/10/2010 đến 31/12/2012
8. Đánh giá thực hiện việc tái định cư 06/2013
8. Công khai và phổ biến thông tin
Các thông tin chính về dự án, công tác đền bù và hỗ trợ sẽ được tóm tắt trong Sổ tay thông
tin về dự án (PIB) và sẽ được phổ biến đến tất cả những người bị ảnh hưởng khi kế hoạch tái
định cư (RP) được các cơ quan chức năng phê duyệt. Ban Quản l{ dự án 85 có trách nhiệm
công khai RP cuối cùng. RP và/hoặc bản tiếng việt về các quyền lợi sẽ được công khai ở các
huyện và các xã bị ảnh hưởng cũng như ở văn phòng Bộ Tài nguyên Môi trường và Sở Tài
chính thành phố Đà Nẵng. Kế hoạch tái định cư hoàn chỉnh sẽ được công khai tại trung tâm
thông tin của Ngân hàng Thế giới và văn phòng VIDIC của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam.
Báo cáo giám sát độc lập trong quá trình thực hiện RP sẽ được gửi đến các xã, các huyện bị
ảnh hưởng và các Sở ban nghành liên quan của thành phố Đà Nẵng.
9. Quy trình xử lý khiếu nại
Qui trình xử l{ khiếu nại (GRC) ở 3 cấp (xã/huyện và tỉnh) sẽ được bắt đầu trước khi thực
hiện việc tái định cư và công bố công khai ra cộng đồng. Ở mỗi cấp, các thành viên hội đồng
sẽ bao gồm 5-7 đại diện từ PMU, 1-2 đại diện ở mỗi 3 cấp của CRC, 1-2 đại diện từ các tổ
chức thông tin/CBOs/NGOs…, Hội Luật sư…và đại diện của các hộ di dân để có thể giải quyết
các vấn đề liên quan đến những người dân bị ảnh hưởng bởi dự án. Nếu không thể giải
quyết được những khiếu nại của người dân ở cấp xã và huyện, người dân bị ảnh hưởng có
thể phản ánh những khiếu nại của họ theo 4 bước sau:
- Giai đoạn đầu: ở cấp xã
- Giai đoạn hai: ở cấp huyện
- Giai đoạn ba: ở cấp tỉnh/thành phố
- Giai đoạn cuối cùng: tại toà án.
Người phản ánh khiếu nại sẽ khồng phải nộp phí hành chính và phí khiếu nại.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang ix
10. Chi phí và ngân sách
Bảng 2: Dự toán chi phí tái định cư cho khu vực Đà Nẵng
TT Các mục Tổng chi phí
(đồng)
Giá hối đoái
(1USD = 19,000
đồng)
I Tiền đền bù đất 43,802,327,500 2,305,386
II Tiền đền bù cho xây dựng 3,036,664,000 159,824
III Tiền đền bù cho những tài sản khác 1,857,304,000 97,753
IV Tiền đền bù cho cây mùa vụ và cây
lâu niên 3,694,821,000 194,464
V Chi phí phát triển khu vực tái định cư 14,048,000,000 739,368
VI Chi phí cho cơ sở vật chất 430,000,000 22,632
VII Tiền đền bù cho thiệt hại của các hộ
kinh doanh 307,500,000 16,184
VIII
Tiền trợ
cấp/ Trợ
giúp
Tiền trợ cấp phục hồi
chức năng 2,540,700,000 133,721
Tiền trợ cấp cho những
công nhân bị ảnh hưởng
từ vùng khác
693,000,000 36,474
Tiền trợ cấp cho các hộ
có diện tích nhà nhở
hơn 30 m2
437,500,000 23,026
Tiền trợ cấp cài đặt
điện, nước, điện thoại… 311,500,000 16,395
Tiền trợ cấp vận chuyển 267,000,000 14,053
Chi phí sửa chữa nhà 3,635,400,000 191,337
Tiền trợ cấp thuê nhà 186,900,000 9,837
Tiền rợ cấp cho các hộ
có khả năng dễ bị tổn
thương
1,956,000,000 102,947
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang x
TT Các mục Tổng chi phí
(đồng)
Giá hối đoái
(1USD = 19,000
đồng)
Tiền thưởng khuyến
khích 1,936,000,000 101,895
Tiền trợ cấp thay việc 5,290,000,000 278,421
IX Chi phí quản l{ (2% của I-VII) 1,343,532,330 70,712
X Chi phí cho RCS 30,000,000 1,579
XI Chi phí giám sát và đánh giá (1% của
I-VI) 668,691,165 35,194
XII Tổng (I-VII) 84,430,616,500 4,443,717
XIII Chi phí dự phòng 10% 8,443,061,650 444,372
Tổng số tiền 94,915,901,645 9,439,290
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 1
I. Mô tả dự án
I.1. Dự án
Theo kết quả nghiên cứu của JETRO, một trong các nguyên nhân chính gây tai nạn giao thông
trên tuyến QL 1 A là do “giao thông hỗn hợp”. Vận chuyển công nghiệp, lưu thông dân sinh,
lưu thông đường dài và tuyến ngắn, các phương tiện như ô tô, xe đạp, xe máy đều cùng lưu
thông trên tuyến QL1 A này. Tuyến đường cao tốc dành cho lưu thông đường dài sẽ góp
phần giảm tai nạn giao thông.
Dự án Xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi dự kiến sẽ cải thiện hệ thống giao
thông đường bộ thông qua việc i) hình thành một tuyến đường an toàn dành cho các
phương tiện vận tải hạng nặng và có tốc độ cao và ii) tăng cường thể chế để quản l{ hệ
thống đường cao tốc. Thông qua việc thực hiện các mục tiêu trên, tuyến đường cao tốc này
cũng được hoạch định để phục vụ các mục tiêu chiến lược sau:
a) Hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội quốc gia
Theo kết quả khảo sát về dịch vụ tiếp vận được thực hiện tại thời điểm Nghiên cứu JETRO
năm 2007, 20 % phương tiện qua miền Trung Việt Nam có điểm đến cuối là Hà Nội và Quảng
Nam, hơn 40 % phương tiện qua lại đoạn Đà Nẵng- Quảng Ngãi là các xe đường dài đến
Miền Bắc và Nam Việt Nam. Tuyến đường cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi sẽ là trục giao thông
quan trọng nối hai vùng Bắc Nam của Việt Nam.
b) Hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội Miền Trung Việt Nam
Tuyến đường cao tốc ĐN- Quảng Ngãi được xem là có vai trò rất quan trọng trong việc vận
chuyển hàng hóa và hành khách của cả nước cùng với QL 1 A. Hơn nữa, tuyến đường này dự
kiến cũng sẽ góp phần kết nối vận chuyển quốc tế của tam giác kinh tế (Lao PDR - Cambodia -
Vietnam) qua hành lang kinh tế Đông Tây (EWEC) đến các Cảng ở Miền Trung Việt Nam.
c) Góp phần cải thiện môi trường
Các điều kiện môi trường dọc theo QL 1 A đang ngày càng tồi tệ hơn do dung lượng giao
thông quá cao. Tuyến đường cao tốc sẽ góp phần cải thiện môi trường dọc tuyến QL1A
thông qua việc tiếp nhận lưu thông các phương tiện đường dài.
d) Cải thiện an toàn giao thông
Tuyến đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi băng qua hai tỉnh (Quảng Nam và Quảng Ngãi)
và một thành phố (Đà Nẵng) với tổng chiều dài tuyến 140 km và là tuyến thu phí 4 làn xe (
hai làn mỗi chiều). Quy chuẩn kỹ thuật chung của dự án được mô tả trong bảng 2.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 1
Bảng I-1: Tiêu chuẩn kỹ thuật chung của dự án
TT Các mục Đơn vị Trên toàn bộ dự án Khu vực Đà Nẵng
1 Độ dài đường Km
139.149 (Bao gồm
131.129 Km đường
cao tốc và 8.02 Km
đường nối với QL 1A)
8
(Từ Km00 tới
Km8)
2 Loại đường
4 làn đường (chuẩn
bị cho đường 6 làn
trong tương lai)
4 làn đường
(chuẩn bị cho
đường 6 làn trong
tương lai)
3 Tốc độ di chuyển 120 km/h 120 km/h
4 Chiều rộng đường m 26 26
5 Mặt đường Nhựa đường và bê
tông
Nhựa đường và
bê tông
6
Tần suất lũ xuất hiện Cầu lớn: 1/100 Cầu lớn: 1/100
7
Diện tích đất yêu cầu m2 9,605,859 506,014
8 Diện tích nhà sẽ bị phá hủy m2 66,288 2,453
9
Cầu/
Cống
Cầu vượt kênh Cái/m 74/7,942
977 m Cầu vượt Cái/m 26/4,299
Cầu cạn Cái/m 26/2,587
Cống thoát nước Cái/m 238/13,198
10 Hầm Cái/m 01/540 0/540
11 Đường
ngang
Đường giao Cái 09 1
Cống qua đường Cái 254 6
12
Cơ sở hạ
tầng
Khu vực dịch vụ Cái 02 0
Bãi đỗ xe Cái 04 0
Trung tâm quản l{
giao thông Cái 01 0
Văn phòng điều
hành đường cao tốc Cái 01 1
Trạm soát vé Cái 02 1
Trạm thu phí Cái 07 0
(Nguồn: Các qui định liên quan trong Báo cáo Nghiên cứu khả thi của dự án đường cao tốc Đà Nẵng-
Quảng Ngãi do TEDI thực hiện, tháng 2 năm 2010)
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 2
I.2 Phạm vi dự án tái định cư
Tóm tắt các tác động của công tác tái định cư của đoạn tuyến cao tốc qua địa bàn thành phố
Đà Nẵng. Đoạn tuyến này có chiều dài khoảng 8 km qua địa phận huyện Hòa Vang và 3 xã
trong nội thành thành phố Đà Nẵng. Danh sách các huyện và xã mà đường cao tốc sẽ cắt
ngang được liệt kê trong bảng I.2.
Chiều rộng của đường là 70m. Tác động của việc thu hồi đất trong dự án tái định cư được
điều tra dựa trên thiết kế trong bản khảo sát tính khả thi và bản đồ địa chính những xã bị
ảnh hưởng. Tác động của việc thu hồi đất sẽ được cập nhật với bản điều tra đo đac chi tiết
(DMS) sau khi đã có bản thiết kế kỹ thuật chi tiết và mốc phân giới được chính quyền địa
phương và PMU 85 cắm mốc. Tuyến đường cao tốc của dự án được trình bày trong hình I.1
Bảng I-2: Huyện và xã mà đường cao tốc sẽ đi qua
Số lượng Huyện Xã
1 Hòa Vang
Hòa Nhơn
Hòa Phong
Hòa Tiến
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 3
Hình I-1: Tuyến đường của dự án
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 4
I.3.Giảm thiểu thu hồi đất và các tác động do tái định cư
Đội ngũ tư vấn kỹ thuật và tư vấn môi trường xã hội của dự án cũng như các các cơ quan
chức năng địa phương đã nỗ lực thực hiện nhiều biện pháp để giảm thiểu các tác động do
thu hồi đất trong nhiều giai đoạn khác nhau theo nghiên cứu của dự án. Các buổi tham vấn
giữa các bên liên quan đã được tổ chức. Dựa trên { kiến phản hồi của họ, hướng tuyến đã
được điều chỉnh để tránh các tác động tiêu cực lên môi trường và thu hồi đất. Kết quả của
việc điều chỉnh hướng tuyến này là số lượng hộ dân bị di dời giảm đi đáng kể so với hướng
tuyến ban đầu do TEDI đề xuất trong báo cáo Nghiên cứu Khả thi. Những điều chỉnh nhằm
giảm thiểu các tác động do việc thu hồi đất, đặc biệt là giảm đáng kể số hộ buộc phải di dời,
được tóm tắt dưới đây:
Chiều dài của tuyến đường đi qua khu vực thành phố Đà Nẵng khá là ngắn, khoảng 8 km.
Hướng tuyến ban đầu theo đề xuất của TEDI trong báo cáo Nghiên cứu Khả thi (TEDI F/S
2005) đã được kiểm tra chặt chẽ để giảm thiểu các tác động tiêu cực về mặt xã hội cũng như
tính khả thi về mặt kỹ thuật. Nghiên cứu JETRO và nghiên cứu bổ sung theo yêu cầu của WB
cơ bản áp dụng hướng tuyến cũ do TEDI xuất trình cho đoạn Đà Nẵng. Từ ngày 10/12/2009,
Tư vấn thiết kế của TEDI bắt đầu điều chỉnh hướng tuyến tại các khu vực: Km0+000 đến
Km16+000 theo Thông báo 422/TB-BGTVT do Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải k{ ngày
23/9/2009 và Thông báo 594/TB-BGTVT k{ ngày 25/9/2009 để giảm thiểu các tác động tiêu
cực về xã hội. Sau khi kiểm tra lại nghiên cứu bổ sung của WB, Tư vấn đề xuất một số điều
chỉnh chính từ Km 0+000- Km 8+0001 để giảm thiểu các tác động tiêu cực lên môi trường và
xã hội.
Km 0 đến km 8
Từ Km0+000 hướng tuyến thay thế nghiêng về phía tây của đường do Nippon Koei thiết kế
để tránh việc phá bỏ cột điện cao thế 500kV ở Km0+800.
Từ Km3+000 đến Km6+000, tuyến đường chạy song song với đường do Nippon Koei thiết kế
với khoảng cách 100m để tránh việc di chuyển cột điện cao thế 500kV ở Km4+500.
Vì vậy, hướng tuyến được điều chỉnh để tránh di dời 2 đường dây điện cao thế 500 KV.
1 Mặc dù việc điều chỉnh hướng tuyến là từ Km0 đến Km16, khu vực từ Km8 đến Km16 thuộc về tỉnh
Quảng Nam và sẽ được đề cập trong kế hoạch tái định cư của khu vực Quảng Nam.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 5
II. KHUNG PHÁP LÝ
Những luật và qui định có liên quan của chính phủ Việt Nam xác định khuôn khổ pháp l{ cho
việc bồi thường, tái định cư và phục hồi chức năng theo dự án và các chính sách bảo vệ xã
hội. Nếu có sự sai khác giữa các Luật, Nghị định, Thông tư của Chính phủ Việt Nam với các
chính sách và yêu cầu của WB thì phải áp dụng các chính sách và yêu cầu của WB, phù hợp
với Thông tư số 131/2006/ND-CP (áp dụng trong trường hợp “sai khác giữa bất kz điều
khoản nào theo hiệp ước quốc tế trong Viện trợ Phát triển Chính thức (ODA) cho Nước
CHXHCN Việt Nam như đã k{ kết với các Bộ luật Việt Nam thì các điều khoản theo hiệp ước
quốc tế trong ODA sẽ được ưu tiên áp dụng “- theo mục 2, khoản 5). Điều khoản này cũng
được đề cập trong Nghị định số 197/2004/ND-CP đối với công tác đền bù và tái định cư khi
chính phủ thu hồi đất với mục đích bảo vệ an ninh, lợi ích từ các công trình quốc gia và công
cộng cũng như phát triển kinh tế. Nghị định số 17/2003/ND-CP, ban hành các quy định về
thực thi tính dân chủ ở các xã bao gồm các yêu cầu trong công tác tham vấn và sự tham gia
của người dân các xã.
II.1. Khung pháp lý của Việt Nam
Các chính sách đền bù, tái định cư và trợ cấp của Chính phủ Việt Nam được cải thiện qua các
thời kz, đặc biệt là Luật đất đai 2003 do Quốc hội thông qua. Nhiều Bộ luật, Nghị định, Thông
tư và các Bộ luật sửa đổi; các Nghị định do Chính phủ Việt Nam ban hành để cải thiện các
chính sách về thu hồi đất, đền bù và trợ cấp. Các chính sách thu hồi đất, đền bù và trợ cấp
cũng cải thiện đáng kể các yêu cầu của công tác tham vấn, tham gia, phổ biến thông tin, giám
sát và đánh giá. Đối với các dự án do các Ngân hàng Quốc tế tài trợ, Chính phủ Việt Nam
cũng phê chuẩn việc bỏ qua một số điều khoản cần thiết để phù hợp với các tiêu chuẩn quốc
tế đối với tái định cư không tự nguyện.
- Luật đất đai 2003/QH11, đây là bộ luật quản l{ đất toàn diện của Việt Nam.
- Nghị định số 197/2004/ND-CP do Chính phủ ban hành ngày 03/12/2004 về việc
đền bù, phục hồi và tái định cư trong trường hợp nhà nước thu hồi đất và được
bổ sung bằng Nghị định số 17/2006/ND-CP.
- Nghị định số 188/2004/ND-CP và 123/2007 do Chính phủ ban hành, quy định
phương pháp định giá đất và ban hành khung giá đất trong công tác thu hồi đất.
- Nghị định số 84/2007/ND-CP do Chính phủ ban hành ngày 25/05/2007, quy định
bổ sung về ban hành Chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, thực hiện
quyền sử dụng đất, quy trình đền bù, hỗ trợ trong công tác phục hồi đất và giải
quyết các khiếu nại.
- Thông tư 57/2010/TT-BTC của Bộ Tài chính ban hành ngày 16/4/2010 quy định về
dự toán, sử dụng và quyết toán chi phí đền bù cho việc tái định cư và hỗ trợ trong
trường hợp thu hồi đất.
- Thông tư số 114/2004/TT-BTC quy định chi tiết các phương pháp định giá đất
(phương pháp đối chiếu trực tiếp và phương pháp thu nhập).
- Nghị định số 17/2003/NĐ-CP quy chế thực hiện tính dân chủ tại các xã, bao gồm
yêu cầu tham khảo { kiến và sự tham gia của các người dân trong xã.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 6
- Nghị định số 131/2006/ND-CP quy định về quản l{ và sử dụng nguồn vốn ODA.
Nghị định số 131/2006/ND-CP áp dụng trong trường hợp “sai khác giữa bất kz
điều khoản nào theo hiệp ước quốc tế trong Viện trợ Phát triển Chính thức (ODA)
cho Nước CHXHCN Việt Nam như đã k{ kết với các Bộ luật Việt Nam thì các điều
khoản theo hiệp ước quốc tế trong ODA sẽ được ưu tiên áp dụng “- theo mục 2,
khoản 5.
- Nghị định 69/2009/ND-CP về sửa đổi quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất,
đền bù và tái định cư. Nghị định này cũng quy định nhiều hỗ trợ cho các hộ bị ảnh
hưởng nghiêm trọng, đặc biệt là các hộ buộc phải di dời và mất đất nông nghiệp.
- Thông tư 14/2009/TT-BTNMT ban hành ngày 01/10/2009 hướng dẫn chi tiết về
việc thực hiện đền bù, tái định cư và hỗ trợ tái định cư, quy trình thu hồi đất,
phân phối đất đai, cho thuê đất.
- Quyết định 36/2009/QĐ- UB của Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng k{ ngày
24/12/2009 về chính sách thu hồi đất và tái định cư.
II.2 Chính sách tái định cư không tự nguyện của WB (PO 4.12- Tháng 12-2001)
Mục tiêu của chính sách tái định cư không tự nguyện:
a) Tái định cư không tự nguyện cần được tránh hoặc được giảm đến mức tối thiểu,
bằng cách đưa ra nhiều phương án có thể lựa chọn trong quá trình thiết kế kỹ thuật.
b) Trong trường hợp tái định cư không tự nguyện là không thể tránh khỏi, các chương
trình tái định cư cần được thực hiện như những chương trình phát triển bền vững,
xem xét các lợi ích của dự án đối với những người dân bị ảnh hưởng bằng cách đưa
ra các nguồn đầu tư hiệu quả đồng thời tăng cường sự tham gia của họ trong chương
trình, kế hoạch Tái định cư.
c) Những người bị ảnh hưởng cần được hỗ trợ để bảo đảm điều kiện sống và mức sống
của mình ít nhất tương đương hoặc tốt hơn trước khi di dời khi bắt đầu thực hiện dự
án.
II.3. Những khác biệt chính giữa các chính sách của Việt Nam và chính sách của WB về tái
định cư không tự nguyện
Nhiều chính sách và biện pháp thực thi của Việt nam hài hòa với các chính sách của Ngân
hàng Thế giới. Các chính sách tương thích quan trọng bao gồm:
a) Đối với các vấn đề về chiếm dụng đất và các quyền hợp pháp khi đền bù thì cách tiếp
cận của Chính phủ Việt Nam và Ngân hàng Thế giới hài hòa với nhau. Việt Nam thi
hành Chính sách mà theo đó những người chưa có quyền sử dụng đất nhưng có đủ
điều kiện được luật pháp công nhận có thể nhận được đền bù thiệt hại tương đương
100% giá đất trừ đi thuế và phí đăng k{ quyền sử dụng đất kể từ ngày 15/10/2003
( Mục 42, 49 và 50 của Luật Đất đai 2003) .
b) Những người có đăng k{ hộ khẩu thường trú được quyền lựa chọn tái định cư ở địa
điểm tốt hơn hoặc đền bù bằng tiền mặt, hoặc kết hợp cả hai.
c) Công tác tái định cư không chỉ cải thiện cơ sở hạ tầng và các dịch vụ xã hội mà còn
đem lại các tiêu chuẩn sống tốt hơn.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 7
d) Hỗ trợ cho những người bị ảnh hưởng trong giai đoạn chuyển tiếp và bố trí đơn vị
chịu trách nhiệm thông tin cho người dân bị ảnh hưởng và thông qua đơn vị này để
thương lượng đền bù và kiến nghị.
e) Đền bù theo giá trị thay thế được quy định trong Mục 6 của Nghị định 197/2004/ND-
CP ban hành ngày 03/12/2004 “những người có đất bị thu hồi sẽ được đền bù đất với
mục đích sử dụng đất tương tự. Nếu không đền bù bằng đất thì đền bù bằng tiền mặt
tương đương với giá trị sử dụng đất áp dụng vào thời điểm thu hồi đất. Nếu có sự
chênh lêch về giá trong trường hợp đền bù bằng khu đât mới hay nhà thì sẽ được giải
quyết bằng tiền mặt” và Mục 19 trong Thông tư cũng quy định rằng “nhà và công
trình phục vụ sinh hoạt sẽ được đền bù theo giá trị xây dựng mới các nhà, công trình
theo tiêu chuẩn kỹ thuật tương tự.”
Với công bố của Luật Đất đai 2003 và phê chuẩn của Nghị định số 197/2004/ND-CP và số
188/2004/ND-CP, Nghị định 84/2007/ND-CP, các chính sách và phương pháp thực thi của
Chính phủ trở nên hài hòa hơn với các chính sách an toàn xã hội của WB. Tuy nhiên, các điều
khoản và các nguyên tắc được thông qua đối với dự án sẽ thay thế các điều khoản trong các
nghị định liên quan hiện hành có hiệu lực ở Việt Nam khi xuất hiện bất kz sai khác nào, phù
hợp với Nghị định số 131/2006/ND-CP về quản l{ nguồn vốn ODA. Các sai khác chính giữa
chính sách của Việt Nam với chính sách OP 4.12 của Ngân hàng Thế giới về tái định cư không
tự nguyện như sau:
- “Tác động đáng kể” được hiểu là thiệt hại 30% đất nông nghiệp hoặc hơn theo
Nghị định 197, Nghị định 69. Trong chính sách OP 4.12 thì được hiểu là thiệt hại
10% hoặc hơn các tài sản, đất sản xuất;
- Nghị định 197 thừa nhận những người sử dụng đất bất hợp pháp hoặc những
người sử dụng đất không có các giẩy tờ, tài liệu chỉ khi họ đang sử dụng đất ổn
định từ trước 15/10/1993; Tuy nhiên, theo như các điều khoản chính sách của
WB, tất cả những người dân bị ảnh hưởng tính đến hạn chót của dự án sẽ vẫn có
quyền được hưởng đền bù cho tài sản của họ cũng như những hỗ trợ di dời.
- Luật Đất đai và Nghị định 197 quy định khấu trừ đền bù tài sản và đất đai trong
một số trường hợp;
- Nhà cửa và các kết cấu sẽ không được đền bù nếu xây dựng trái phép, xây dựng vi
phạm kế hoạch sử dụng đất hoặc xâm phạm hành lang an toàn đã được phân
ranh giới;
- Các ngôi nhà và các kết cấu sẽ chỉ được đền bù ở mức 80% giá trị của chúng nếu
xây dựng trên đất không đủ điều kiện được đền bù. Nếu nằm trong đất dự án, tất
cả những xây dựng bị ảnh hưởng sẽ được trả 100% giá trị thay thế.
- Nghị định 197 chỉ thừa nhận các đối tượng kinh tế hoặc kinh doanh bị ảnh hưởng
bởi dự án nếu họ có chứng nhận kinh doanh (vd: không thừa nhận kinh doanh
không đăng k{). Nếu nằm trong đất dự án, các hộ kinh doanh có đăng k{ hay
không có đăng k{ sẽ vẫn được hưởng đền bù và trợ giúp cho những thiệt hại của
họ
- Nghị định 197 chỉ thừa nhận những người bị ảnh hưởng mất công việc trên cơ sở
lâu dài (vd:nếu họ thuộc đối tượng dôi dư do mất địa điểm kinh doanh) và những
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 8
người bị ảnh hưởng có hợp đồng lao động với một đơn vị hoặc chủ thể kinh tế có
đăng k{ kinh doanh;
- Theo Nghị định 197, Nghị định 69, trợ cấp di dời và tạo nguồn thu nhập chỉ cung
cấp cho những người bị ảnh hưởng hoạt động trực tiếp trong lĩnh vực sản xuất
nông nghiệp và trong trường hợp hơn 30% đất nông nghiệp của họ bị ảnh hưởng.
Tuy nhiên, trong dự án, nếu việc mất dưới 30% tài sản gây ảnh hưởng nghiêm
trọng đến thu nhập hộ gia đình và sinh kế của họ, những người dân bị ảnh hưởng
sẽ vẫn nhận được sự hỗ trợ việc làm và phục hồi thu nhập kinh tế.
- Nghị định 198, Nghị định 123 về khung giá đất đền bù giới hạn giá trần của đất
hơn; vì vậy trong một số trường hợp đất sẽ không được đền bù với giá trị thay
thế. Trong dự án, Nghiên cứu về giá thay thế sẽ được thự hiện bởi một chuyên
gia thẩm định giá để quyết định tỷ lệ giá thị trường và đảm bảo tiền đền bù được
trả đúng với giá tiền thay thế.
- Chính sách OP4.12 về tái định cư không tự nguyện của WB quan tâm đến nhóm
gia đình có khả năng dễ bị tổn thương có mức sống thấp hơn chuẩn nghèo, mất
đất, người già, phụ nữ làm chủ hộ gia đình, những người tàn tật và các dân tộc
thiểu số. Dự án nên cung cấp cho các hộ gia đình có khả năng dễ bị tổn thương
này sự hỗ trợ bổ sung đặc biệt.
Khi phê chuẩn kế hoạch GPMB và tái định cư thì các sai khác đã được phân tích ở trên cũng
được các cơ quan có thẩm quyền của Chính phủ phê duyệt.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 9
III. CÁC CHÍNH SÁCH PHÁP LÝ
III.1. Các mục tiêu
Mục tiêu tổng thể của chính sách tái định cư bao gồm: (i) tránh hoặc nếu không thể tránh thì
giảm đến mức tối thiểu các tác động do việc tái định cư; (ii) nếu các tác động do việc thu hồi
đất là không thể tránh khỏi thì phải chuẩn bị kế hoạch tái định cư sao cho đảm bảo những
người bị ảnh hưởng sẽ không lâm vào hoàn cảnh khó khăn hơn trước, ít nhất là duy trì hoặc
cải thiện các điều kiện sống và khả năng tạo nguồn thu nhập của họ trước dự án. Người dân
bị ảnh hưởng có nhiều cơ hội được hưởng lợi từ dự án cũng như tham gia vào quá trình lập
kế hoạch và thực hiện dự án, vì thế đem lại { nghĩa về quyền sở hữu qua việc thực hiện các
mục tiêu phát triển này.
III.2. Tiêu chuẩn hỗ trợ đền bù và di dời
Ngày Khóa sổ kiểm kê của dự án cũng là ngày hoàn thành công tác kiểm kê những người bị
ảnh hưởng và kiểm kê thiệt hại (IOL). Ngày khóa sổ kiểm kê sẽ được cơ quan chính quyền địa
phương quyết định theo dưới sự phê duyệt của chính phủ Việt Nam. Chính quyền địa
phương cần thông báo ngày Khóa sổ kiểm kê cho những cơ quan có liên quan. Những người
chuyển đến khu vực tái định cư sau ngày khóa sổ kiểm kê sẽ không còn quyền nhận tiền đền
bù và hỗ trợ di dời. Những người bị ảnh hưởng đủ tiêu chuẩn để nhận hỗ trợ đền bù và phục
hồi bao gồm: (a) những người có quyền hợp pháp chính thức đối với đất đai hoặc các tài sản
khác; (b) những người ban đầu không có quyền sở hữu hợp pháp chính thức đối với đất đai
hoặc các tài sản khác nhưng có quyền yêu cầu các quyền hợp pháp dựa trên pháp luật của
Việt Nam, dựa trên các tài liệu mà họ sở hữu như các biên lai thuế đất và hộ khẩu, hoặc
được sự cho phép của chính quyền địa phương trong việc cư trú hoặc sử dụng các khu vực
đất bị ảnh hưởng bởi dự án; và (c) những người không có quyền hợp pháp được công nhận
hoặc khiếu nại về đất mà họ đang cư trú.
Những người bị ảnh hưởng theo (a) và (b) được đền bù 100% theo giá thay thế đối với đất
bị thiệt hại, bồi thường các tài sản phi đất đai mà họ sơ hữu và hỗ trọ bằng tiền mặt hoặc
hiện vật nếu cần thiết. Những người bị ảnh hưởng theo (c) được đền bù 100% theo giá thay
thế đối với các tài sản phi đất đai của họ và hỗ trợ tái định cư, thay cho đền bù đối với đất họ
đang cư trú hoặc các hỗ trợ khác nếu cần thiết để đạt được các mục tiêu được trình bày
trong Kế hoạch GPMB và TĐC này với điều kiện những người này cư trú trong khu vực dự án
trước ngày Khóa sổ kiểm kê.
Những người cư trú trong khu vực dự án sau ngày Khóa sổ kiểm kê sẽ không được hưởng
bất cứ chính sách đền bù hoặc hỗ trợ nào.
III.3. Các nguyên tắc và quyền lợi đền bù
III.3.1. Các nguyên tắc về giá thay thế
Tất cả các chi phí đền bù đều dựa trên các nguyên tắc về giá thay thế hoặc thay thế bằng
hiện vật. Trong trường hợp đền bù bằng tiền mặt, giá thay thế là giá trị được tính trước khi
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 10
thực hiện di dời để thay thế tài sản bị ảnh hưởng mà không khấu trừ thuế hoặc các chi phí
giao dịch. Các nguyên tắc về giá thay thế như sau:
a) Đất sản xuất (đất nông nghiệp, đất nuôi trồng thủy sản, đất vườn, đất rừng) dựa trên
giá thị trường tại thời điểm hiện tại phản ảnh giá bán thực tế tại địa phương, trong
trường hợp không xác định được giá bán, dựa trên giá bán hiện tại của các địa
phương có các điều kiện tương đương, phí và thuế cấp giấy CNQSDĐ hoặc nếu không
có các cơ sở trên, dựa trên giá trị sản xuất của đất;
b) Đất ở được đền bù theo giá đất thực tế trên thị trường phản ảnh giá bán, trong
trường hợp không tính được theo giá đất hiện nay thì dựa theo giá bán ở các khu vực
có các đặc điểm tương đương, chi phí và thuế đối với Chứng nhận quyền sử dụng
đất.
c) Nhà ở và các công trình kết cấu liên quan được đền bù dựa trên giá nguyên vật liệu
và nhân công trên thị trường hiện nay mà không trừ khấu hao hoặc giá trị còn lại và
các khoản phí.
d) Cây trồng hàng năm được đền bù tương đương với giá cây trồng trên thị trường tại
thời điểm đền bù.
e) Đối với cây lâu năm thì đền bù bằng tiền mặt theo giá thay thế tương đương với giá
trên thị trường hiện nay theo loại cây, độ tuổi, và giá trị sản xuất (sản xuất trong
tương lai) tại thời điểm đền bù.
f) Đối với cây lấy gỗ thì đền bù bằng tiền mặt theo giá thay thế tương đương với giá
trên thị trường hiện nay theo loại cây, độ tuổi và giá trị sản xuất tương đương tại thời
điểm đền bù dựa trên đường kính mỗi cây tại chiều cao đỉnh.
Trong trường hợp đền bù bằng hiện vật thì tuân theo các nguyên tắc đền bù như sau:
a) Đất ở sẽ được đền bù bằng với diện tích đất bị thiệt hại và có cùng các điều kiện so
với khu vực bị ảnh hưởng như vị trí, cơ sở hạ tầng vật chất và các dịch vụ xã hội hoặc
tốt hơn.
b) Đất sản xuất sẽ đền bù cùng loại và cùng năng lực sản xuất và sẵn có để sử dụng tại
thời điểm chuyển giao các khu đất bị ảnh hưởng cho dự án.
c) Các công trình và kết cấu liên quan sẽ được đền bù theo các điều kiện thay thế.
d) Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở cho người dân bị ảnh
hưởng không phải đóng thuế và phí, nếu không thì thuế và các chi phí phải được tính
vào gói đền bù cho các các hộ bị ảnh hưởng.
III.3.2. Chính sách đền bù đối với đất nông nghiệp
Những người bị ảnh hưởng đủ tiêu chuẩn được hưởng các hình thức đền bù và các biện
pháp phục hồi như sau: Quy trình chung đối với công tác đền bù thiệt hại về đât nông nghiệp
sẽ tuân theo quy định bố trí “đât đổi đất” tương đương với năng lực sản xuất và phù hợp với
mong muốn của những người bị ảnh hưởng. Nếu diện tích đất được đền bù nhỏ hơn hoặc có
chất lượng thấp thì những người bị ảnh hưởng theo tiêu chuẩn sẽ được đền bù bằng tiền
mặt tương đương với mức chênh lệch so với diện tích đất bị thiệt hại. Tuy nhiên, nếu không
có sẵn đất hoặc những người bị ảnh hưởng muốn nhận đền bù bằng tiền mặt thì áp dụng các
nguyên tắc sau:
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 11
(a) Những người có quyền sử dụng đất hợp pháp và được pháp luật công nhận:
(i) nếu những người bị ảnh hưởng bị thiệt hại 20% hoặc ít hơn trong tổng diện tích
đất của họ và phần đất còn lại vẫn còn giá trị kinh tế thì đền bù bằng tiền mặt đối với
diện tích đất bị thiệt hại theo 100% giá thay thế.
(ii) nếu các hộ bị thu hồi hơn 20% diện tích đất nông nghiệp thì cùng với việc đền bù
bằng tiền mặt đối với diện tích đất bị thiệt hại theo 100% giá thay thế (hoặc đối với
toàn bộ khu đất bị ảnh hưởng nếu diện tích đất còn lại không còn giá trị kinh tế),
hoặc đất thay thế có giá trị sản xuất tương đương, dự án sẽ cung cấp các hỗ trợ phục
hồi để đào tạo và tăng cường các công việc họ đang làm hoặc chuyển đổi sang các
công việc mới, kết hợp với các hỗ trợ kỹ thuật như mở rộng sản xuất nông nghiệp, tín
dụng nông nghiệp...
Các hình thức hỗ trợ sẽ do tư vấn quyết định để đảm bảo thích hợp và hỗ trợ các biện pháp
một cách hiệu quả để hỗ trợ cho những người bị ảnh hưởng phục hồi năng lực kiếm thu
nhập và các mức thu nhập.
(b) Những người có quyền sử dụng đất tạm thời hoặc quyền sử dụng đất theo hợp
đồng cho thuê
(i) nếu những người bị ảnh hưởng bị thiệt hại 20% hoặc ít hơn so với tổng diện tích
đất họ đang sử dụng thì sẽ được đền bù tương ứng với chi phí đầu tư còn lại trong
khu đất hoặc 30% giá đất thay thế.
(ii) nếu những người bị ảnh hưởng bị thu hồi hơn 20% trong tổng số diện tích đất họ
đang sử dụng thì ưu tiên đền bù bằng đất thay thế đối với những người có quyền sử
dụng đất tạm thời hoặc nếu không có sẵn đất thay thế để đền bù theo quy định “đất
đổi đất”, theo yêu cầu của những người bị ảnh hưởng thì sẽ áp dụng đền bù bằng
tiền mặt tương ứng với chi phí đầu tư còn lại trong khu đất hoặc 30% giá đất thay
thế.
(c ) Những người sử dụng đất không được công nhận quyền sử dụng đất hợp pháp
(i) Thay vì đền bù bằng đất, những người bị ảnh hưởng sẽ được đền bù tương ứng
50% giá đất thay thế.
(ii) Đối với những nông dân nghèo, gia đình có khả năng dễ bị tổn thương và bị ảnh
hưởng nghiêm trọng bởi dự án, bao gồm những nông dân không có ruộng đất thì
được ưu tiên cấp đất trồng trọt tương ứng với diện tích đất trồng trọt theo đầu
người trong xã, đã được quy định theo Nghị định 64/1993/CP, hoặc nếu không có
sẵn đất để đền bù hoặc theo yêu cầu của những người bị ảnh hưởng thì sẽ hỗ trợ
thêm các chương trình huấn luyện/phục hồi để đảm bảo ít nhất là khôi phục hoặc cải
thiện các mức thu nhập và tiêu chuẩn sống của họ.
Trong trường hợp những người bị ảnh hưởng sử dụng đất công (nằm trong chỉ giới thi công)
nằm trong khu vực bị thu hồi phục vụ dự án thì khi chuyển giao đất cho chính quyền họ sẽ
không được đền bù đối với diện tích đất công này nhưng được đền bù đối với hoa màu và
cây cối theo 100% giá thị trường.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 12
III.3.3. Đền bù đối đất thổ cư
a) Đối với những người bị ảnh hưởng do thiệt hại đất thổ cư không có các công trình kết
cấu: Đền bù bằng tiền mặt đối với diện tích đất bị thiệt hại theo giá thay thế.
b) Đối với những người bị ảnh hưởng bị thiệt hại đất thổ cư với các công trình kết cấu
được xây dựng trên đó và phần đất còn lại vẫn còn khả năng để xây lại nhà (tối thiểu
40 m2 ở khu vực thành thị và tối thiểu 100 m2 ở khu vực nông thôn) thì sẽ được đền
bù bằng tiền mặt một phần đất bị thiệt hại theo giá thay thế và đền bù 100% các
công trình kết cấu bị ảnh hưởng theo 100% giá thay thế. Nếu nhà ở/kết cấu bị ảnh
hưởng một phần thì đền bù chi phí sửa chửa phục hồi lại như điều kiện ban đầu hoặc
tốt hơn.
c) Đối với những người bị ảnh hưởng do thiệt hại đất thổ cư với các công trình kết cấu
trên đó và phần đất còn lại không còn khả năng để xây lại nhà ( ít hơn 40 m2 ở khu
vực thành thị và ít hơn 100 m2 ở khu vực nông thôn) thì được hưởng các quyền lợi
sau:
Đối với những người có quyền sử dụng đất hợp pháp hoặc được pháp luật công nhận đối với
khu đất bị ảnh hưởng thì có thể lựa chọn một trong các cách thức đền bù sau:
- Cung cấp đất thổ cư thay thế (lô đất tái định cư) với diện tích đất tương đương, ở
vị trí tương tự và có giấy tờ xác nhận quyền sở hữu đất mà không mất bất kz chi
phí nào. Khu tái định cư sẽ được phát triển cơ sở hạ tầng cơ bản bao gồm các
đường dẫn vào, hệ thống cung cấp điện nước, các đường ống thoát nước ít nhất
tương đương với các điều kiện tại nơi ở trước đây.
- Đền bù bằng tiền mặt đối với toàn bộ đất thổ cư theo 100% giá thay thế và hỗ trợ
thêm cho hộ dân tự TĐC tương đương với chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng vật chất
cho 1 lô đất ở khu TĐC.
Đối với những người bị ảnh hưởng không có các quyền sử dụng đất hợp pháp đối với diện
tích đất bị ảnh hưởng thì được hỗ trợ tương đương 30% giá thay thế. Đối với những hộ gia
đình có khả năng dễ bị tổn thương không còn đất thổ cư ở khu vực phường/xã bị ảnh hưởng
nơi họ đang sinh sống thì dự án sẽ cấp lô đất TĐC có diện tích tối thiểu theo quy định ở Khu
tái định cư hoặc ở địa điểm tái định cư riêng lẻ đã có giấy tờ xác nhận quyền sở hữu đất (40
m2) hoặc theo yêu cầu của những người bị ảnh hưởng, hỗ trợ tương đương 60% giá đất thay
thế để họ tự sắp xếp tái định cư.
III.3.4. Đền bù đối với nhà ở/các công trình kết cấu khác
Những người bị thiệt hại về nhà ở/các công trình kết cấu khác sẽ được đền bù như sau:
i. Đối với nhà ở bị ảnh hưởng hoàn toàn (bao gồm nhà bị ảnh hưởng hoàn toàn hoặc bị
ảnh hưởng một phần nhưng phần còn lại không thể sử dụng do các vấn đề về kỹ
thuật hoặc không thích hợp để sử dụng): Các công trình kết cấu bị ảnh hưởng hoàn
toàn sẽ được đền bù theo 100% giá thay thế đối với vật liệu và nhân công, bất kể có
quyền sở hữu đất đối với khu đất bị ảnh hưởng hoặc giấy phép xây dựng các công
trình kết cấu bị ảnh hưởng hay không. Số tiền đền bù sẽ đủ để xây dựng các công
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 13
trình kết cấu tương tự trước đó theo giá thị trường hiện nay. Không trừ khấu hao và
giá trị vật tư còn lại.
ii. Đối với nhà ở/công trình kết cấu bị ảnh hưởng một phần thì dự án sẽ cấp chi phí sữa
chửa thêm, cùng với tiền đền bù để những người bị ảnh hưởng có thể phục hồi hoặc
cải thiện các điều kiện sống trước đây.
iii. Đối với các công trình kết cấu khác/các tài sản cố định thì sẽ được đền bù bằng tiền
mặt theo 100% giá thay thế.
iv. Những người thuê nhà với mục đích để ở sẽ được hỗ trợ tương đương giá trị phần
còn lại theo hợp đồng cho thuê, nhưng không vượt quá tiền thuê trong 3 tháng và
được hỗ trợ di chuyển tài sản cũng như được hỗ trợ trong việc tìm kiếm chỗ ở thay
thế,
III.3.5. Đền bù mồ mả
Đền bù đối với việc di dời mồ mả sẽ bao gồm các chi phí để đào, di dời, cải táng và các chi
phí liên quan khác (phù hợp với một số phong tục truyền thống). Các gia đình hoặc các tập
thể bị ảnh hưởng sẽ được đền bù bằng tiền mặt.
III.3.6. Đền bù đối với hoa màu, cây cối
Đối với hoa màu hàng năm và lâu năm, không kể có quyền sở hữu đất hợp pháp hay không
thì các hộ nuôi trồng sẽ được đền bù theo 100% giá thị trường đối với hoa màu bị ảnh
hưởng và đền bù theo giá thay thế đối với các cây lâu năm bị ảnh hưởng (cây lấy gỗ và cây
ăn trái).
III.3.7. Đền bù thiệt hại do mất thu nhập và/hoặc do mất các tài sản kinh doanh/sản xuất
Đối với những người bị ảnh hưởng do mất thu nhập và/hoặc các tài sản kinh doanh/sản xuất
do thu hồi đất thì quy trình đền bù sẽ được tiến hành như sau:
i. đền bù bằng tiền mặt đối với thiệt hại do mất thu nhập trong giai đoạn chuyển tiếp,
tương đương với thu nhập bình quân một tháng cho giai đoạn ít nhất là 3 tháng;
ii. nếu các tài sản kinh doanh hay sản xuất bị thiệt hại thì đền bù bằng tiền mặt đối với
các tài sản/kết cấu kinh doanh bị thiệt hại theo 100% giá thay thế mà không trừ khấu
hao;
iii. nếu việc kinh doanh phải di dời thì những người bị ảnh hưởng sẽ được cấp vị trí kinh
doanh thay thế với diện tích, khả năng tìm kiếm khách hàng tương đương và phù hợp
với mong muốn của họ hoặc đền bù bằng tiền mặt cho diện tích kinh doanh bị ảnh
hưởng theo giá thay thế đồng thời hỗ trợ thêm các chi phí vận chuyển để di dời các
tài sản.
III.3.8. Đền bù đối với những người bị ảnh hưởng tạm thời trong quá trình thi công
Đối với các tài sản và đất đai bị ảnh hưởng tạm thời thì những người bị ảnh hưởng được đền
bù như sau:
(a) Đối với đất trồng trọt: Đền bù theo 100% giá thị trường đối với các cây cối và hoa
màu đang trong vụ thu hoạch. Thực hiện các biện pháp cải thiện chất lượng đất trồng
trọt bị ảnh hưởng nghiêm trọng hoặc bị axit hoá để phục hồi hoặc cải thiện chất
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 14
lượng đất trước đây. Nếu thời gian sử dụng đất của dự án vượt qua 2 năm thì những
người bị ảnh hưởng có hai sự lựa chọn :(i) tiếp tục sử dụng đất hoặc (ii) chuyển đất
cho dự án và được đền bù như thiệt hại vĩnh viễn.
(b) Đối với đất thổ cư: Đền bù theo 100% giá thay thế đối với tất cả các tài sản lưu động
bị ảnh hưởng. Phục hồi hoặc cải thiện chất lượng đất trước khi trao trả lại cho chủ sở
hữu.
(c) Đối với các tác động tạm thời lên việc kinh doanh: Đền bù mất thu nhập tạm thời
tương đương thu nhập bình quân hàng tháng. Đền bù theo 100% giá thay thế đối với
các tài sản lưu động bị ảnh hưởng và phục hồi hoặc cải thiện để chất lượng đất tốt
hơn trước đây.
(d) Đối với các công trình kết cấu bị thiệt hại do nhà thầu gây ra: Theo các quy định trong
hợp đồng, nhà thầu phải thi công cẩn trọng để tránh phá huỷ các tài sản, công trình.
Nếu gây hư hỏng, nhà thầu phải chi trả đền bù ngay lập tức cho các gia đình, tập thể,
cộng đồng hoặc các cơ quan chính quyền bị ảnh hưởng với giá đền bù tương đương
với mức áp dụng cho các tài sản tương tự của dự án. Thêm vào đó, các tài sản bị phá
huỷ phải được phục hồi nguyên trạng ngay sau đó.
Các chính sách đã đề cập ở trên sẽ được áp dụng cho các trường hợp bị ảnh hưởng do việc
triển khai xây dựng các công trình tái định cư riêng lẻ hoặc nhóm công trình TĐC.
III.3.9 Đền bù thiệt hại đối với các tài sản công cộng
Đối với các công trình công cộng như trường học, các cây cầu, nhà máy, nguồn nước, đường
xá, hệ thống rác thải bị phá huỷ thì dự án phải đảm bảo các công trình trên sẽ được phục hồi
hoặc sửa chữa mà người dân không phải trả bất kz chi phí nào.
III.3.10. Trợ cấp và hỗ trợ phục hồi trong giai đoạn chuyển tiếp
Những người bị ảnh hưởng sẽ được quyền lợi dựa trên các loại tác động khác nhau như:
(1) Trợ cấp để ổn định cuộc sống nếu những người bị ảnh hưởng được đền bù bằng
tiền mặt đối với đất nông nghiệp:
- Hỗ trợ cho các hộ bị mất từ 20% đến 70% đất nông nghiệp trong vòng 6 tháng
(30kg gạo/người/ tháng) nếu họ không phải di dời (diện tích đất còn lại lớn hơn
300 m2) và trong vòng 12 tháng nếu như họ phải di dời. Trong những trường hợp
đặc biệt (khu vưc khó khăn về kinh tế xã hội), sự hỗ trợ có thể kéo dài tới tối đa là
24 tháng.
- Hỗ trợ tương đương đối với các hộ bị mất trên 70% diện tích đất nông nghiệp
trong vòng 6 tháng nếu họ không phải di dời (diện tích đất còn lại lớn hơn 300
m2) và trong vòng 12 tháng nếu họ phải di dời. Trong trường hợp đặc biệt, hỗ trợ
có thể kéo dài tối đa tới 36 tháng.
(2) Trợ cấp đối với đất nông nghiệp liền kề đất thổ cư, đất vườn, đất ao hồ phụ cận
đất thổ cư nhưng không phải là đất thổ cư: hỗ trợ thêm (30% đến 70% giá đền bù
đất thổ cư liền kề) đối với đất vườn, đất ao hồ và (20% đến 50% giá đền bù đất
thổ cư liền kề) đối với đất nông nghiệp.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 15
(3) Nếu đền bù theo phương thức “đất sản xuất đổi đất sản xuất”, những người bị
ảnh hưởng sẽ được hỗ trợ các cây giống, các chương trình khuyến nông lâm
nghiệp, quản l{ nông nghiệp... (theo Khoản 4, Mục 20 của Nghị định 69/2009).
(4) Hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp bằng tiền mặt gấp 1,5 đến 5 lần so với số tiền đền
bù cho đất nông nghiệp hoặc cấp khu đất hoặc căn hộ hoặc địa điểm kinh doanh.
(5) Đối với các lao động bị ảnh hưởng do việc thu hồi đất thổ cư từ các khu vực đất
công hay khu vực kinh doanh: Hỗ trợ trong suốt giai đoạn chuyển tiếp (theo đề
xuất thì 750.000VND/người/tháng trong 6 tháng).
(6) Hỗ trợ cho các lao động bị ảnh hưởng (những người sử dụng đất công để sản xuất
hoặc đất sản xuất kinh doanh) với số tiền tương đương với số tiền đền bù đối với
diện tích đất họ đang sử dụng.
(7) Nếu giá bán đất ở các khu tái định cư cao hơn giá đất thổ cư bị thiệt hại thì những
người bị ảnh hưởng sẽ được nhận lô TĐC mà không phải trả thêm chi phí.
(8) Đối với các hộ không còn đất, được hỗ trợ thông qua hình thức “đất đổi đất’ với
các thuộc tính tương tự để sử dụng mà không phải trả bất kz chi phí nào. Diện
tích đất tối thiểu là 40 m2 hoặc đền bù bằng tiền mặt tương đương nếu những
người bị ảnh hưởng lựa chọn phương án tự TĐC (đề xuất 40.000.000VND/hộ).
(9) Các hộ có diện tích nhà ở bị ảnh hưởng nhỏ hơn 30 m2 (bao gồm ảnh hưởng một
phần và toàn bộ) sẽ nhận được hỗ trợ thêm bằng tiền mặt để cải thiện nhà mới
của họ, phù hợp với tiêu chuẩn tối thiểu (cấp 4) trong diện tích (30 m2). Số tiền hỗ
trợ theo đề xuất là 2.500.000VND/m2.
(10) Các chi phí lắp đặt hệ thống nước sinh hoạt, điện thoại ở nơi ở mới được đề xuất
là 3.500.000VND đối với mỗi hộ di dời.
(11) Trợ cấp ngừng kinh doanh đối với hộ kinh doanh không có giấy phép kinh doanh
là 3.000.000VND/hộ cho thời gian tối thiểu 3 tháng và tối đa 6 tháng để giải quyết
thiệt hại thu nhập trong quá trình tái lập các cửa hàng dự kiến trong thời gian 3
tháng. Các hộ kinh doanh có giấy phép kinh doanh mà thu nhập bị ảnh hưởng sẽ
được đền bù hoặc hỗ trợ cho thiệt hại của họ lên tới 50% thu nhập hàng năm dựa
trên thu nhập trung bình hàng năm trong vòng 3 năm vừa qua dưới sự thông báo
của cơ quan thuế trong vòng 3 tháng.
(12) Nhóm người có khả năng bị tổn thương (người dân tộc thiểu số, hộ gia đình phụ
nữ là chủ hộ, các hộ nghèo, các hộ có người tàn tật, người già không nơi nương
tựa): Hỗ trợ thêm tối thiểu 12.000.000VND/hộ trong 12 tháng để bổ sung thêm
lao động giúp họ sửa chữa lại nhà và tái thiết lập cuộc sống.
(13) Các trợ cấp:
- Cho các hộ gia đình chính sách theo quy định của Chính phủ (các hộ thuộc diện
chính sách, bà mẹ VNAH, các thương binh, liệt sỹ). Nếu các hộ đủ tiêu chuẩn nhận
nhiều hình thức hỗ trợ cho những gia đình có khả năng dễ bị tổn thương thì chỉ
được nhận một mức hỗ trợ cao nhất.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 16
- Hỗ trợ di chuyển đối với các hộ di dời: hỗ trợ di chuyển vật liệu 3.000.000VND/hộ
hoặc tương đương chi phí di dời thực tế (nhân công, phương tiện vận chuyển)
nếu di dời trong tỉnh/thành phố. Các hộ bị ảnh hưởng di dời đến các tỉnh khác sẽ
được hỗ trợ tối thiểu 5.000.000VND/hộ hoặc tương đương chi phí di dời thực tế
(nhân công, phương tiện vận chuyển).
- Hỗ trợ di chuyển vật liệu để di dời đối với các shop kinh doanh riêng lẻ tối thiểu là
2.500.000VND/hộ (đối với các shop riêng lẻ) hoặc tương đương chi phí di dời
thực tế (nhân công, phương tiện vận chuyển) nếu di dời trong tỉnh/thành phố.
Các hộ bị ảnh hưởng di dời đến các tỉnh khác sẽ được hỗ trợ tối thiểu
5.000.000VND/hộ hoặc tương đương chi phí di dời thực tế (nhân công, phương
tiện vận chuyển).
Các hỗ trợ khác do mỗi tỉnh thành quyết định dựa trên các điều kiện ở địa phương (theo
Khoản 23 của Nghị định 69/2009).
IV. CÁC ĐIỀU KIỆN KINH TẾ XÃ HỘI
IV.1. Các điều kiện kinh tế xã hội chung của khu vực bị ảnh hưởng
Thành phố Đà Nẵng nằm giữa vĩ độ 15055’ và 16014’Bắc, và kinh độ 107O18’ 108O20’Đông,
nằm ở Miền Trung Việt nam, cách Hà Nội 759 km và cách TP HCM 960 km. Đà Nẵng nằm
thuận tiện trên trục giao thông Bắc Nam (QL 1A) và đường sắt, đường biển và đường hàng
không. Phía Bắc giáp Thừa Thiên Huế, phía Nam và phía Tây giáp Quảng Nam và phía Đông
giáp biển Đông.
Tổng diện tích của Đà Nẵng là 1,283.4 km2 và dân số là 800,000 người. Đà Nẵng là một trong
các trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học và công nghệ của cả nước, đặc biệt ở khu vực Miền
Trung và Tây nguyên. .Trong những năm gần đây, Đà Nẵng đã có bước phát triển liên tục và
ổn định cùng với các tiến bộ trong đời sống xã hội, hạ tầng hiện đại và quy hoạch đô thị tốt
hơn. Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân 12.47% trong giai đoạn 2001-2006 và 11.04% trong
năm 2008. Nền kinh tế địa phương đã được tái kết cấu tích cực, với thành phần công nghiệp
và xây dựng chiếm 47.59%, dịch vụ chiếm 49.4% và nông lâm ngư nghiệp chiếm 3.01%.
IV.2. Khảo sát các điều kiện kinh tế xã hội của những hộ dân bị ảnh hưởng
Kiểm kê Thiệt hại và khảo sát kinh tế xã hội đã được tiến hành trong khoảng thời gian từ
tháng 12/2008 đến 03/2009. Tuy nhiên, do những chuyển đổi trên tuyến đường mà TEDI đã
khảo sát (12/2009), điều tra bổ sung đã được thực hiện trong tháng 1/2010 theo như kế
hoạch điều chỉnh tuyến đường của TEDI. Các dữ liệu về tình hình kinh tế xã hội của các hộ bị
ảnh hưởng trong dự án bao gồm 114 hộ gia đình. Sự lựa chọn các hộ gia đình cho khảo sát
kinh tế xã hội dựa trên kết quả kiểm kê thiệt hại (IOL), và các hộ bị thiệt hại nghiêm trọng do
mất đất nông nghiệp và các hộ kinh doanh. Khảo sát kinh tế xã hội các hộ gia đình chiếm
27% của tổng số 424 hộ bị ảnh hưởng trong thành phố Đà Nẵng. Các cuộc họp chính thức và
không chính thức cùng những cuộc thảo luận nhóm với chính quyền địa phương và những
bên liên quan khác bao gồm NGOs địa phương đã được tổ chức trong quá trình thực hiện
khảo sát kinh tế xã hội.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 17
Tại thời điểm khảo sát các thông tin kinh tế xã hội, tư vấn phải thực hiện khảo sát trên cơ sở
báo cáo Nghiên cứu Khả thi. Các khu vực bị ảnh hưởng chưa được xác định và chưa được
cắm mốc. Vì vậy, đặc điểm kinh tế xã hội của các cộng đồng và người dân có khả năng bị ảnh
hưởng bởi dự án được trình bày dưới đây cần thiết phải được cập nhật sau khi hoàn thành
thiết kế chi tiết và cắm mốc ranh giới dự án và công bố chính thức cho chính quyền và người
dân địa phương. Kết quả khảo sát các thông tin kinh tế xã hội của các hộ bị ảnh hưởng bởi
dự án được trình bày dưới đây.
IV.2.1. Các đặc tính nhân khẩu học của những người bị ảnh hưởng
Theo các kết quả thống kê và điều tra thiệt hại (IOL) của 114 hộ dân (461 người) sinh sống tại
khu vực bị ảnh hưởng bởi dự án, toàn bộ đều là người Kinh. Qua quá trình khảo sát kinh tế
xã hội cho thấy không có sự hiện diện của bất kz người dân tộc thiểu số nào nằm trong đoạn
tuyến Đà Nẵng.
Trên toàn bộ đoạn tuyến Đà Nẵng, trung bình mỗi hộ có khoảng 4 người. Tuổi đời trung bình
của toàn bộ dân số được khảo sát là 35 tuổi với tỷ lệ nam là 48.3% và nữ là 51.7%. Đặc điểm
nhân khẩu học (theo xã) được trình bày trong phụ lục A.
Bảng IV.1: Các đặc tính nhân khẩu học của những người bị ảnh hưởng
(Đoạn Đà Nẵng)
Huyện
Tổng số hộ
bị ảnh
hưởng
theo thống
kê và kiểm
kê thiệt
hại
Người bị ảnh hưởng Cỡ hộ (%) Tỷ lệ giới
tính
Dân số
Cỡ hộ trung
bình
(người/hộ)
Dưới
4
người
/hộ
5-8
người/
hộ
Trên 8
người/
hộ
Nam
(%)
Nữ
(%)
Hòa Vang 114 461 4,0 75,6 23,7 0,7 48,3 51,7
Tổng 114 461 4,0 75,6 23,7 0,7 48,3 51,7
Bảng IV.2: Cơ cấu độ tuổi của những người dân bị ảnh hưởng
Huyện
Tổng số
hộ bị ảnh
hưởng đã
khảo sát
Dân
số
Tuổi
trung
bình của
dân số đã
khảo sát
Nhóm tuổi (%)
Dưới 5
tuổi
5- 18
tuổi
18- 35
tuổi
36- 55
tuổi
Trên 55
tuổi
Hòa Vang 114 461 35,3 8,5 15,6 33,5 26,6 15,8
Tổng 114 461 35,3 8,5 15,6 33,5 26,6 15,8
IV.2.2. Trình độ học vấn
Tỉ lệ mù chữ trong số những hộ được khảo sát là 4.7 % và 37.3 % trong tổng số dân được
khảo sát đạt trình độ trung học cơ sở, 32 % đạt trình độ tiểu học hoặc thấp hơn, khoảng 18.8
% đạt trình độ trung học phổ thông và chỉ 7.2 % đạt trình độ cao đẳng hoặc đại học.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 18
Đối với chủ hộ gia đình, tỉ lệ mù chữ chiếm 4.3 %, số chủ hộ đạt trình độ tiểu học hoặc thấp
hơn chiếm 39.3%, hơn 34.9% đạt trình độ trung học cơ sở. Phân tích chi tiết trình độ học vấn
của các chủ hộ và những người bị ảnh hưởng được khảo sát được trình bày trong Bảng IV.3
và Bảng IV.4.
Bảng IV.3: Trình độ học vấn của chủ hộ gia đình
Huyện
Tổng số chủ hộ được
khảo sát
Trình độ học vấn của các chủ hộ bị ảnh hưởng
Mù chữ (%)
Trình độ tiểu học hoặc thấp hơn
(%)
Trung học cơ sở (%)
Trung học phổ thông
(%)
Cao đẳng và đại học (%)
Hòa Vang 114 4.3 39.3 34.9 18.6 3.0
Trung bình 114 4.3 39.3 34.9 18.6 3.0
Bảng IV.4: Trình độ học vấn của những người dân bị ảnh hưởng
Huyện
Tổng số
dân được
khảo sát
Trình độ học vấn của những người bị ảnh hưởng
Mù chữ
(%)
Trình độ
tiểu học
hoặc thấp
hơn
(%)
Trung học
cơ sở (%)
Trung học
phổ thông
(%)
Cao đẳng và
đại học (%)
Hòa Vang 461 4.7 32.0 37.3 18.8 7.2
Trung bình 461 4.7 32.0 37.3 18.8 7.2
IV.2.3. Việc làm và thu nhập
Các ngành làm việc chính trong khu vực dự án bao gồm nông nghiệp, kinh doanh, công
nghiệp, cán bộ nhà nước, lao động có chuyên môn, tư nhân được trình bày trong bảng dưới.
Nông nghiệp là ngành chiếm số phần trăm cao nhất trong các nghề, chiếm 55.3%. Không có
tỷ lệ người thất nghiệp nào bởi vì ngoài những ngành nghề rõ ràng như công nhân, cán bộ
nhà nước… , những người còn lại được liệt vào danh sách những người làm nghề nông. Chi
tiết các ngành nghề được trình bày trong phụ lục A.
Bảng IV.5: Các loại nghề nghiệp
Huyện Số dân
đã khảo sát
Nông nghiệp
(%)
Kinh doanh
(%)
Công nhân (%)
Cán bộ nhà
nước (%)
Lao động
chuyên mồn (%)
Tư nhân (%)
Khác (%)
Hòa Vang 279 55.3 9.7 11.5 3.9 7.0 8.5 4.0
Tổng 279 55.3 9.7 11.5 3.9 7.0 8.5 4.0
Chú thích: Số dân khảo sát của 114 hộ gia đình phân bổ từ 18 tuổi đến 55 tuổi.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 19
IV.2.4. Thu nhập của các hộ gia đình
Hơn 55.3% số dân bị ảnh hưởng là những gia đình làm nghề nông. Vì vậy, nguồn thu nhập
chính của người dân vùng bị ảnh hưởng là từ các hoạt động nông nghiệp.
Thu nhập trung bình đầu người của người dân vùng bị ảnh hưởng là 867.000 VNĐ/tháng.
Thu nhập trung bình đầu người (theo xã) được trình bày trong phụ lục A.
IV.2.5. Các hộ dưới mức nghèo
Chuẩn nghèo cho người dân thuộc khu vực dự án thời kì 2006- 2010 được đặt ở mức
200.000 VNĐ/người/ tháng ở vùng nông thôn và 260.000 VNĐ/người/ tháng ở vùng đô thị2.
Tuy nhiên, do đa số diện tích dự án nằm ở khu vực nông thôn, các tiêu chuẩn đánh giá mức
nghèo được áp dụng cho vùng nông thôn là chính (200.000 VNĐ/người/ tháng)
Khoảng 77.5% số hộ có thu nhập trung bình đầu người hàng tháng trên 200.000 VNĐ. Kết
quả điều tra cho thấy một tỷ lệ lớn (29.8%) số hộ có thu nhập trung bình đầu người hàng
tháng dưới 200.000 VNĐ và họ cần nhận được sự quan tâm hỗ trợ đặc biệt trong quá trình
tái định cư. Chi tiết về số hộ nghèo ở mỗi xã được trình bày trong phụ lục A.
Bảng IV.6: Số hộ nghèo dựa trên chuẩn nghèo của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội
Xã
Tổng số
hộ đã
khảo sát
Thu nhập đầu
người dưới
200.000 VNĐ
Thu nhập đầu
người từ 200.000
đến 500.000 VNĐ
Thu nhập trên
500.000 VNĐ
Số hộ % Số hộ % Số hộ %
Hòa Vang 114 34 29.8 60 52.6 20 17.5
Tổng 114 34 29.8 60 52.6 20 17.5
IV.2.6. Các dịch vụ công cộng
Sức khỏe
Trong những huyện bị ảnh hưởng, vấn đề sức khỏe phổ biến nhất là bệnh cúm, ngộ độc thức
ăn, ỉa chảy, và các trường hợp thương tích do tai nạn giao thông. HIV/AIDS là một mối quan
tâm lớn mặc dù số lượng người bị truyền nhiễm không phải là nhiều trong thời gian hiện tại.
Có một số lượng lớn trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng, trong khi số người biết về
phương pháp tránh thai lại tương đối thấp.
Ở mỗi xã đều có một trạm y tế xã, và ở mỗi huyện đều có một bệnh viện. Tuy nhiên, trong
khu vực dự án thì cơ sở vật chất y tế khá nghèo nàn, thiếu thuốc và thiếu y tá.
Theo điều tra, chỉ khoảng 32% số hộ gia đình được kiểm tra sức khỏe định kì. Chỉ khoảng
22.4% số dân đã khảo sát (họ là những người lao động chuyên môn, công nhân, và cán bộ
nhà nước) có bảo hiểm sức khỏe.
2 Nguồn: Quyết định số 170/2005/QĐ- TTg
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 20
Bảng IV.7: Số hộ được kiểm tra sức khỏe định kì nằm trong vùng bị ảnh hưởng
Huyện Tổng số hộ đã
khảo sát
Kiểm tra sức khỏe
định kì
(%)
Không kiểm tra sức
khỏe định kì
(%)
Hòa Vang 114 31.7 68.3
Tổng 114 31.7 68.3
Giáo dục
Tất cả các xã đều có trường mẫu giáo và một trường tiểu học và trung học cơ sở. Tuy nhiên,
cơ sở vật chất của các trường khá nghèo nàn và nhiều làng ở rất xa trường học. Nhiều người
lớn chỉ hoàn thành 6 năm, hoặc 4 năm hoặc chỉ 1 năm tiểu học. Khó khăn về kinh tế khiến
cho nhiều em nhỏ bỏ học. Việc thiếu trường học và không có nhiều cơ hội cho những ngành
nghề phi nông nghiệp dẫn đến việc giới trẻ không có động lực lớn cho con đường học hành.
Chi tiết về số hộ gia đình có cơ hội được tiếp xúc với các dịch vụ cộng đồng được trình bày
trong phụ lục A.
IV.2.7 Tiện ích và các dịch vụ
Cung cấp nước
Khoảng 15.1% số hộ đã khảo sát có kết nối đến hệ thống nước sạch và 84.9% số hộ sử dụng
nước uống lấy từ giếng khoan. Trong số 84.9% số hộ ở trên, chỉ có vài hộ sử dụng hệ thống
lọc nước cho hệ thống nước uống trong gia đình. Nguồn cung cấp nước bị hạn chế trong
mùa khô, và bị ô nhiễm trong mùa mưa. Nguồn cung cấp nước nghèo nàn có thể là một
trong những nguyên nhân gây ra tỷ lệ bệnh ngộ độc do nước cao trong khu vực.
Điện
100% các xã bị ảnh hưởng có điện được nối với lưới điện quốc gia và có máy đo riêng. Tuy
nhiên, điện thường xuyên bị mất trong mùa khô.
Vệ sinh
Khoảng 13% số người bị ảnh hưởng có hố xí 1 ngăn và 85% sử dụng hố xí 2 ngăn; 3% còn lại
không có khu vực vệ sinh.
Chi tiết được trình bày trong phụ lục A.
Bảng IV.8: Số hộ có khu vực vệ sinh và có nguồn nước sinh hoạt
Huyện
Tổng số
hộ đã
khảo sát
Hố xí 2
ngăn (%)
Hố xí 1
ngăn (%)
Hố xí trên
ao, hồ (%)
Nước sinh
hoạt
(%)
Giếng
(%)
Hòa Vang 114 84.7 12.5 2.8 15.1 84.9
Tổng 114 84.7 12.5 2.8 15.1 84.9
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 21
IV.2.8. Các vật dụng sinh hoạt
Phần lớn dân số có kết nối với hệ thống viễn thông, ví dụ, hơn 89% số hộ có TV, và khoảng
64% số hộ có điện thoại.
Bảng IV.9: Các vật dụng sinh hoạt của các hộ đã điều tra
Huyện Số hộ đã
điều tra
Số hộ có
điện thoại
(%)
Số họ có
xe máy
(%)
Số hộ có
TV
(%)
Số hộ có
đầu máy
video
(%)
Số hộ có
máy giặt
(%)
Hòa Vang 114 64.0 61.7 89.0 38.0 10.7
Tổng 114 64.0 61.7 89.0 38.0 10.7
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 22
V. CÁC TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC THU HỒI ĐẤT
Tổng cộng 424 hộ trong 3 xã của 1 huyện thuộc thành phố Đà Nẵng sẽ bị tác động do việc
thu hồi đất của dự án đường cao tốc. Bao gồm:
- 62 hộ sẽ bị tác động do mất đất ở (toàn bộ hoặc chỉ một phần) với tổng diện tích bị ảnh hưởng là 38,498 m2.
- 395 hộ sẽ bị tác động do mất đất canh tác với tổng diện tích là 370,374 m2.
- 88,067 m2 các đất khác (đất công) sẽ bị tác động.
- Khoảng 9,075 m2 đất rừng (sản phẩm của đất rừng) sẽ bị ảnh hưởng.
- 59 hộ sẽ bị ảnh hưởng một phần hoặc toàn bộ do mất nhà với tổng diện tích nhà bị ảnh hưởng là 2,453 m2.
- 389 hộ sẽ được nhận đất ở khu vực tái định cư, do họ phải di dời do mất đất ở (đã có xây dựn và chưa có xây dựng) bao gồm 25 hộ, do mất đất canh tác (352 hộ) và hộ kinh doanh (12 hộ).
- 2 tập thể và tổ chức bị ảnh hưởng do thiệt hại tài sản.
Số hộ bị ảnh hưởng do thu hồi đất ở mỗi huyện được trình bày trong bảng V.1 ở dưới. Chi
tiết về tác động của việc thu hồi đất tới các hộ gia đình (theo xã) được trình bày trong phụ
lục B.
Bảng V.1: Số hộ và chủ hộ bị ảnh hưởng do thu hồi đất
Huyện Số hộ bị ảnh hưởng Số người bị ảnh hưởng
Hòa Vang 424 1738
Tổng 424 1,738
A. Tác động lên các loại đất
Các tác động đến các loại đất khác nhau ở các huyện được trình bày trong Bảng V.2 ở dưới và theo xã được trình bày trong phụ lục B
Bảng V.2: Diện tích các loại đất trong khu vực bị ảnh hưởng
Huyện
Diện tích đất
ở bị mất
(m2)
Diện tích đất
nông nghiệp
bị mất (m2)
Diện tích đất
rừng bị mất
(m2)
Diện tích
các loiạ đất
khác3 bị mất
(m2)
Tổng
(m2)
Hòa Vang 38,498 370,374 9,075 88,067 506,014
Tổng 38,498 370,374 9,075 88,067 506,014
3 Các loại đất khác hoặc Đất công là đất được sử dụng với mục đích khác, không cho nông nghiệp,
trồng rừng hay sinh sống. Nó bao gồm đất trống dọc theo các con đường, mặt nước; đất di tích lịch
sử văn hóa; đất sử dụng cho mục đích an ninh và bảo vệ quốc gia; và những loại đất với mục đích sử
dụng đặc biệt khác như đất cho các chất thải công nghiệp.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 23
Đất ở, đất nông nghiệp, đất sản xuất lâm nghiệp và các loại đất khác là những loại đất chính
bị thiệt hại do dự án. Trong các loại đất, đất nông nghiệp có diện tích bị thiệt hại lớn nhất,
370,374 m2. Một diện tích lớn đất sản xuất lâm nghiệp và các đất khác được người dân và
các cơ quan. Các hoạt động xây dựng đường cao tốc, vì thế, có ảnh hưởng đáng kể đến các
loại đất trên 9,075 m2 và 67,716 m2 theo thứ tự. Diện tích đất ở bị ảnh hưởng là 38,498 m2.
Từng loại đất được nói đến chi tiết trong các phần sau.
1. Thiệt hại về đất nông nghiệp
Số hộ bị ảnh hưởng nghiêm trọng do mất đất nông nghiệp (mất hơn 20% tổng diện tích đất
nông nghiệp của họ) ở các huyện và số hộ có diện tích đất nông nghiệp bị ảnh hưởng toàn bộ
(bị ảnh hưởng toàn bộ hoặc phần diện tích đất còn lại nhỏ hơn 300 m2) được trình bày trong
bảng V.3 ở dưới.
Phần lớn các hộ gia đình trong khu vực dự án có diện tích trung bình 200,000 m2 đất nông
nghiệp. Như thấy trong bảng V.3 ở dưới, 395 hộ bị ảnh hưởng do mất đất nông nghiệp,
trong đó 352 hộ bị mất hơn 20% số đất và 60 hộ bị mất 70% tổng số đất nông nghiệp họ
đang nắm giữ. 60 hộ này được xem như toàn bộ diện tích đất của họ bị mất, do vậy, việc di
dời là cần thiết và dự án sẽ phải đền bù cho toàn bộ phần đất.
Bên cạnh đó, đối với những hộ bị mất hơn 20% số đất, dự án phải tìm nguồn thu nhập và
đánh giá mức độ phụ thuộc vào thu nhập nông nghiệp để có kế hoạch đền bù hợp l{.
317 hộ có Sổ Đỏ; 42 hộ chưa chuyển nhượng với Sổ Đỏ, nhưng có quyền được nhận Sổ Đỏ;
36 hộ không có quyền được nhận Sổ Đỏ. Những hộ gia đình này là một phần trong việc di
dân tự nguyện hàng năm từ các địa điểm khác tới khu vực dự án, nơi được ưu đãi với đất đai
màu mỡ và thời tiết trung hòa. Tuy nhiên, những hộ này chưa được chính quyền địa phương
chấp nhận. Đây là lí do họ không có quyền được nhận Sổ Đỏ.
Bảng V.3. Những ảnh hưởng nghiêm trọng trên đất nông nghiệp
Huyện
Diện tích đất
nông
nghiệp
(m2)
Số hộ bị ảnh
hưởng do mất
đất nông
nghiệp
Số hộ có <20%
tổng diện tích
đất nông
nghiệp bị ảnh
hưởng
Số hộ có từ
20% đến 70%
tổng diện tích
đất nông
nghiệp bị ảnh
hưởng
Số hộ có hơn
70% tổng diện
tích đất nông
nghiệp bị ảnh
hưởng
Hòa Vang 370,374 395 43 292 60
Tổng 370,374 395 43 292 60
Bảng V.4. Tình trạng pháp lý về quyền sử dụng đất
Huyện
Số hộ bị ảnh
hưởng do mất
đất ở
Tình trạng pháp lý về quyền sử dụng đất
Số hộ có Sổ Đỏ
Số hộ chưa chuyển
nhượng cùng với
Sổ Đỏ
Số hộ không có
quyền nhận Sổ Đỏ
Hòa Vang 395 317 42 36
Tổng 395 317 42 36
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 24
2. Thiệt hại về đất ở
Số hộ có nhà bị ảnh hưởng hoàn toàn (ảnh hưởng hoàn toàn hoặc ảnh hưởng một phần
nhưng phần còn lại ít hơn 100 m2 đối với khu vực nông thôn và ít hơn 40 m2 đối với khu vực
thành thị) và số hộ bị mất đất ở ở các xã được trình bày trong Bảng V.5.
Bảng V.5: Số hộ có nhà ở bị ảnh hưởng toàn bộ và số hộ bị mất đất ở các huyện
Huyện
Diện tích
đất ở bị
mất (m2)
Số hộ bị
ảnh hưởng
do mất đất
ở
Số hộ bị
ảnh hưởng
toàn bộ
trên vùng
đất ở đã có
xây dựng
Số hộ bị
ảnh hưởng
toàn bộ
trên vùng
đất ở chưa
có xây
dựng
Số hộ bị
ảnh hưởng
một phần
trên vùng
đất đã có
xây dựng
Số hộ bị
ảnh hưởng
một phần
trên vùng
đất chưa có
xây dựng
Hòa Vang 38,498 62 23 2 36 1
Tổng 38,498 62 23 2 36 1
Theo như bảng V.5 trên, 62 hộ bị ảnh hưởng do mất đất ở, trong đó 37 hộ bị ảnh hưởng một
phần, cả có xây dựng và chưa có xây dựng. Phần đất còn lại đủ cho hộ gia đình có thể tiếp
tục cuộc sống của họ; vì vậy, biện pháp di dời là không cần thiết. 25 hộ bị ảnh hưởng toàn bộ
và cần phải di dời sẽ được nhận tiền đền bù; và dự án sẽ phải đền bù cho toàn bộ phần đất.
Bảng V.6: Tình trạng pháp lý về quyền sử dụng đất
Huyện
Số hộ bị ảnh
hưởng do mất
đất ở
Tình trạng pháp lý về quyền sử dụng đất
Hộ có giấy chứng
nhận sử dụng đất
Hộ chưa chuyển
nhượng cùng giấy
chứng nhận sử
dụng đất
Hộ sẽ không có
quyền nhận giấy
chứng nhận sử
dụng đất
Hòa Vang 62 50 8 4
Tổng 62 50 8 4
50 hộ có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, 8 hộ chưa chuyển nhượng cùng giấy chứng
nhận sử dụng đất, nhưng có quyền hợp pháp để được cấp giấy chứng nhận sử dụng đất, 4
hộ không có quyền nhận giấy chứng nhận sử dụng đất. Lí do những người dân không có
quyền nhận giấy chứng nhận sử dụng đất là vì họ thay đổi mục đích sử dụng đất một cách
bất hợp pháp, từ đất nông nghiệp và các loại đất khác thành đất ở. Khi những hộ này bị ảnh
hưởng do việc thu hồi đất, theo như quyết định 36/2009/ QĐ- UB của UBND thành phố Đà
Nẵng, k{ ngày 24/12/2009, những hộ này sẽ được nhận đền bù theo mức giá loại đất ban
đầu của họ.
3. Thiệt hại về đất Lâm nghiệp
Tổng số 9,075 m2 diện tích đất lâm nghiệp bị thiệt hại trong quá trình thực hiện dự án. Phần
lớn là sản phẩm lâm nghiệp (chi tiết trong bảng V.2).
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 25
Khoảng 80% đất rừng thuộc về đất rừng công, phần còn lại (20%) được cung cấp cho người
dân địa phương qua 135 chương trình. Số hộ bị ảnh hưởng do mất đất rừng dưới 135
chương trình cần được khảo sát trong thời điểm làm khảo sát DMS.
4. Thiệt hại về những loại đất khác
88,067 m2 diện tích đất khác bị ảnh hưởng bởi dự án. Tuy nhiên, loại đất này thuộc về cộng
đồng, không phải các hộ gia đình; vì thế, các hộ địa phương sẽ không bị ảnh hưởng bởi loại
đất này.
B. Tác động trên các kết cấu xây dựng
1. Thiệt hại về nhà
Dựa trên các tác động của dự án, 2 loại nhà bị ảnh hưởng được thu thập bao gồm những nhà
bị ảnh hưởng toàn bộ và bị ảnh hưởng một phần. Mỗi loại nhà được thảo luận cụ thể theo
những phần phụ sau. Những nhà được thu thập bao gồm những nhà trên vùng đất ở (đất ở
đã có xây dựng) và nhà của các hộ kinh doanh.
1.1. Những nhà bị ảnh hưởng toàn bộ
Số hộ bị ảnh hưởng hoàn toàn do bị mất 23 nhà, cũng là số nhà bị ảnh hưởng. Nhà của họ
không đủ lớn để họ tiếp tục sống tại đó, vì vậy biện pháp di dời là cần thiết. Trong những
căn nhà này, 5 loại nhà đã được xác định, trong đó nhà cấp 4 và nhà tạm được ưu tiên bởi
những người sống trong loại nhà này là những người nghèo. 14 căn hộ của loại nhà cấp 4 bị
ảnh hưởng hoàn toàn; trong đó 3 nhà có diện tích đất còn lại nhỏ hơn 30 m2. 3 nhà tạm bị
ảnh hưởng toàn bộ, và cả ba có diện tích đất còn lại nhỏ hơn 30 m2. Tất cả các ngôi nhà này
(3 nhà cấp 4 và 3 nhà tạm) cần được hỗ trợ để cải thiện ngôi nhà tới mức chuẩn tối thiểu
như được đề xuất trong chính sách về quyền lợi.
Tổng diện tích bị ảnh hưởng là 1,588 m2, trong đó 915 m2 đất nhà cấp 4; 305 m2 nhà cấp 2;
275 m2 nhà cấp 3; 93 m2 nhà tạm.
Không có nhà trong vùng đất không phải đất ở.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 26
Bảng V.7: Số nhà bị ảnh hưởng toàn bộ ở các huyện (diện tích bị ảnh hưởng toàn bộ hoặc
một phần nhưng phần còn lại không thuận lợi để sống)
Huyện
Tổng số hộ
có nhà bị
ảnh hưởng
toàn bộ
Số nhà
bị ảnh
hưởng
Cấp Số hộ có diện tích
nhỏ hơn 30 m2
14 2 3 4 Nhà
tạm Cấp 4 Nhà tạm
Hòa Vang 23 23 0 3 3 14 3 3 3
Total 23 23 0 3 3 14 3 3 3
Bảng V.8: Diện tích nhà bị ảnh hưởng toàn bộ theo cách phân loại nhà
Huyện
Tổng diện
tích bị ảnh
hưởng (m2)
Diện tích bị ảnh hưởng (m2)
Cấp 1 Cấp 2 Cấp 3 Cấp 4 Nhà tạm
Hòa Vang 1,588 0 305 275 915 93
Tổng 1,588 0 305 275 915 93
1.2. Những nhà bị ảnh hưởng một phần
Tổng số hộ bị ảnh hưởng một phần do thiệt hại về nhà và số ngôi nhà bị ảnh hưởng của mỗi
loại và diện tích của chúng được trình bày trong bảng V.8 và V.9 ở dưới:
Bảng V.9: Các ngôi nhà bị ảnh hưởng một phần ở các huyện
Huyện
Tổng số hộ có nhà
bị ảnh hưởng một
phần
Số nhà bị ảnh
hưởng một
phần
Loại nhà
Cấp 1 Cấp 2 Cấp 3 Cấp 4
Hòa Vang 36 36 1 3 9 23
Tổng 36 36 1 3 9 23
4 Các cấp nhà được quy định theo Thông Tư số 07/LB- TT ký ngày 30/9/1991, trong đó:
- Nhà cấp 1: Nhà xây bằng gạch và bê tong, có cơ sở vật chất đầy đủ và hoàn thiện (bếp, toilet,
vệ sinh, điện và nước…)
- Nhà cấp 2: Nhà xây bằng gạch và bê tong; cơ sở vật chất không đầy đủ và hoàn thiện như
nhà cấp 1.
- Nhà cấp 3: Nhà xây bằng gạch, mái ngói hoặc fibro, cơ sở vật chất bình thường.
- Nhà cấp 4: Nhà xây bằng gạch hoặc gỗ, mái ngói, cơ sở vật chất nghèo nàn.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 27
Bảng V.10: Diện tích nhà bị ảnh hưởng một phần theo cách phân loại nhà
Huyện
Tổng diện
tích bị ảnh
hưởng (m2)
Diện tích bị ảnh hưởng (m2)
Cấp 1 Cấp 2 Cấp 3 Cấp 4
Hòa Vang 865 25 85 290 465
Tổng 865 25 85 290 465
36 hộ có nhà bị ảnh hưởng một phần, và đó cũng là số lượng nhà bị ảnh hưởng một phần.
Nhà cấp 4 có số lượng nhà bị ảnh hưởng nhiều nhất là 23 nhà. Không có nhà tạm nào bị thiệt
hại.
Tổng diện tích bị ảnh hưởng là 865 m2.
Những ngôi nhà bị ảnh hưởng một phần này sẽ nhận được tiền đền bù với giá thay thế cho
những diện tích bị ảnh hưởng cùng với tiền trợ cấp sửa chữa, giúp cho người dân có thể cải
thiện điều kiện nhà ở của họ.
2. Thiệt hại về các kết cấu xây dựng khác
Các kết cấu xây dựng bao gồm bếp (riêng biệt khỏi nhà ở), chuồng gia cầm, các xây dựng
khác với mái lợp fibrô xi măng, sân xi măng, hàng rào tường gạch, cổng sắt, mộ, giếng. Diện
tích hoặc số lượng của những loại kết cấu bị ảnh hưởng ở cấp huyện được trình bày trong
bảng V.11 ở dưới. Thiệt hại ở những kết cấu xây dựng khác được trình bày trong phụ lục B.
Bếp có diện tích bị ảnh hưởng lớn nhất là 1,315 m2; tiếp theo đó là diện tích sân xi măng
(1,274 m2), các xây dựng khác với mái lợp fibrô xi măng (990 m2), hàng rào tường gạch (764
m2), chuồng gia cầm (596 m2), và cuối cùng, diện tích bị ảnh hưởng ít nhầt là cổng săt với 255
m2. Số lượng mộ và giếng bị ảnh hưởng là khá lớn, 135 mộ và 34 giếng.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 28
Bảng V.11: Thiệt hại các công trình xây dựng khác
Huyện Bếp (m2) Chuồng gia
cầm (m2)
Các xây
dựng khác
với mái lợp
xi măng fibro
(m2)
Sân xi măng
(m2)
Hàng rào
tường gạch
(m2)
Cổng sắt
(m2)
Số lượng mộ
Số lượng
giếng
Hòa Vang 1,315 596 990 1,274 764 255 135 34
Tổng 1,315 596 990 1,274 764 255 135 34
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 29
C. Các tác động lên hoa màu và cây cối
Hoa màu được trồng trên đất nông nghiệp, và cây cối được trồng trên cả đất nông nghiệp
lẫn đất ở. Các loại hoa màu chính bao gồm lúa, bắp, và cây bao gồm mía, cây keo, bạch đàn.
288,890 m2 diện tích trồng lúa, 46,444 m2 diện tích trồng bắp, 35,040 m2 diện tích trông mía,
và 9,075 cây keo sẽ bị tác động. Tổng số các loại cây khác bị ảnh hưởng là 585.
Bảng V.12: Các tác động lên hoa màu và cây cối ở các huyện
Huyện Lúa
(m2) Bắp (m2)
Cây mía
(m2)
Cây keo
(cây)
Bạch đàn
(cây)
Các loại
cây khác
Hòa Vang 288,890 46,444 35,040 9,075 0 585
Tổng 288,890 46,444 35,040 9,075 0 585
Số hộ bị ảnh hưởng do thiệt hại về diện tích hoa màu và số hộ bị ảnh hưởng do mất diện tích
đất nông nghiệp là như nhau 395 hộ. 62 hộ bị ảnh hưởng do thiệt hại về cây. Thêm vào đó,
tổng cộng có 262 hộ bị ảnh hưởng do thiệt hại hơn 9,600 cây keo và các loại cây khác.
D. Thiệt hại của các hộ kinh doanh và nghề nghiệp
Các hộ kinh doanh ở đây là các hộ kinh doanh nhỏ như hàng rau, tạp hóa và những sản phẩm
cần thiết khác cho cuộc sống. Những hộ kinh doanh này được chính thành viên trong gia
đình quản l{, họ không thuê người làm; vì vậy, không có sự ảnh hưởng tới người làm.
21 hộ kinh doanh nhỏ (shop riêng lẻ) bị ảnh hưởng, trong đó 12 hộ phải di dời. Những hộ
kinh doanh bị ảnh hưởng này (12 hộ) có quyền được chuyển tới khu vực tái định cư hoặc
một khu vực chợ. Các hộ còn lại (9 hộ) bị ảnh hưởng một phần do dự án. Diện tích đất còn lại
đủ cho họ có thể tiếp tục kinh doanh. Các hộ phải dựa vào tổng diện tích bị thiệt hại và
nguồn thu nhập buôn bán của họ cần được cung cấp sự hỗ trợ cần thiết. Nếu như họ có
nhiều nguồn thu nhập (nghĩa là họ có nguồn thu nhập khác ngoài thu nhập từ kinh doanh
như thu nhập từ làm nông…), sự hỗ trợ sẽ khác với các hộ mà nguồn thu nhập duy nhất là từ
kinh doanh.
Số liệu về các hộ kinh doanh chính bị ảnh hưởng và các cơ sở sản xuất, đã đăng k{ hoặc chưa
đăng k{, đều chưa được thu thập ở thời điểm này. Số liệu cần được thu thập trong quá trình
làm điều tra DMS.
Trong các hộ kinh doanh quy mô nhỏ bị ảnh hưởng, 11 hộ có đăng k{ kinh doanh, 10 hộ
không có đăng k{ kinh doanh. Các hộ này sẽ nhận tiền đền bù theo quy định của chính sách
đền bù. Thu nhập của các hộ này khá cao, thu nhập trung bình hàng tháng của từng hộ là 3.6
triệu VNĐ.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 30
Bảng V.13. Các hộ kinh doanh quy mô nhỏ bị ảnh hưởng
Huyện
Số hộ kinh
doanh bị ảnh
hưởng
Số hộ kinh
doanh bị
ảnh hưởng
phải di dời
Số hộ có
đăng ký
kinh doanh
Số hộ
không có
đăng ký
kinh doanh
Thu nhập trung
bình của các hộ
kinh doanh bị
ảnh hưởng
(VND/hộ/tháng)
Hòa Vang 21 12 11 10 3,642,857
Tổng 21 12 11 10 3,642,857
E. Tác động lên các tài sản và công trình công cộng
Tất cả các tài sản và công trình công cộng bị ảnh hưởng bởi dự án cần phải di dời, bao gồm:
- Một cột điện cao thế 500 kV ở xã Hòa Phong
- Ba cột điện cao thế 220 kV
- Hai cột điện cao thế 35 kV
- Năm cột điện cao thế 10 kV, và
- Mười bốn cột điện cao thế 0,4 kV
Tất cả các cột điện cao thế thuộc về sở điện Đà Nẵng.
- Năm bốt điện thoại thuộc về bưu điện Đà Nẵng.
F. Tác động lên các nhóm có khả năng dễ bị tổn thương
Nhóm các các nhóm có khả năng dễ bị tổn thương bao các các gia đình nằm dưới chuẩn
nghèo của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (34 hộ), hộ có phụ nữ là chủ hộ (93 hộ), hộ
được hưởng chính sách xã hội5 của chính phủ (36 hộ).
Bảng V.14: các nhóm có khả năng dễ bị tổn thương
Huyện
Số hộ nằm dưới chuẩn
nghèo của Bộ Lao động,
Thương binh và Xã hội
Số hộ hưởng chính
sách xã hội
Số hộ có phụ nữ là
chủ hộ
Hòa Vang 34 36 93
Tổng 34 36 93
Hiện tại, thông tin về các hộ dưới chuẩn nghèo và nhóm dễ bị tổn thương được dựa trên
khảo sát mẫu. Tuy nhiên, số hộ chính xác cần được xác định qua khảo sát đo đạc chi tiết để
xác định quyền lợi được đền bù.
5 Các hộ hưởng chính sách là hộ của các chiến sĩ anh hung, mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình của các
liệt sĩ đã chiến đấu và hi sinh cho Tổ quốc.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 31
G. Các yêu cầu tái định cư
Dựa vào các số liệu ở trên, bảng V.15 đã trình bày số hộ cần phải di dời do mất đất ở, hoặc
được nhận lô đất nhỏ do mất đất nông nghiệp, do thiệt hại về các kết cấu xây dựng khác và
các hộ kinh doanh. Như thấy trong bảng, 389 hộ sẽ được nhận đất ở khu vực tái định cư,
trong đó 25 hộ phải di dời do mất đất ở (đã có xây dựng và chưa có xây dựng), do mất đất
nông nghiệp (352 hộ), mất hộ kinh doanh (12 hộ).
Bảng V.15: Số hộ được nhận đất ở khu vực tái định cư
Huyện
Số hộ phải
di dời do
mất đất ở
đã có xây
dựng
Số hộ phải di
dời do mất
đất ở chưa
có xây dựng
Số hộ được
nhận đất ở
khu tái định
cư do mất đất
nông nghiệp
Số hộ kinh
doanh bị
ảnh hưởng
phải di dời
Tổng số hộ
phải di dời
hoặc được
nhận lô đất
nhỏ ở khu
tái định cư
Hòa Vang 23 2 352 12 389
Tổng 23 2 352 12 389
Tóm tắt các tác động
Dựa trên các mô tả về các tác động ở những phần trước, tóm tắt các tác động được trình
bày trong bảng V.16 sau:
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 32
Bảng V.16: Tóm tắt các tác động
TT Các mục Số hộ bị ảnh
hưởng Đơn vị Số lượng
I Đất
1 Đất nông nghiệp 395 m2 370,374
2 Đất ở 62 m2 38,498
3 Sản phẩm đất lâm nghiệp
Số hộ được
điều tra qua
DMS
m2 9,075
4 Đất khác - m2 88,067
II Xây dựng
1 Nhà cấp 1 1 m2 25
2 Nhà cấp 2 6 m2 390
3 Nhà cấp 3 12 m2 565
4 Nhà cấp 4 37 m2 1,380
5 Nhà tạm 3 m2 93
6 Các xây dựng khác 59 m2 5,194
III Hoa màu và cây cối
1 Hoa màu 395 m2 370,374
2 Cây rừng - cây 9,075
3 Các loại cây khác 262 cây 9,660
IV Thiệt hại của các hộ kinh
doanh 21
VNĐ/hộ/thán
g 3,642,857
V Tài sản và công trình công cộng
Cột điện cao
thế Cột 25
Cột điện thoại Cột 5
VI Các điều kiện tái định cư 389 Người 1,591
Ma trận quyền lợi
Ma trận quyền lợi đền bù và di dời được trình bày trong Bảng V.17 ở dưới.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 33
Bảng V.17: Ma trận quyền lợi
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
1. Đất sản xuất
(Đất nông
nghiệp, nuôi
trồng thủy
sản…) trong
hoặc ngoài diện
tích đất ở.
395 người bị
ảnh hưởng
1.1. Thiệt hại (<20%
đất nắm giữ)
Một lô đất đơn bị ảnh
hưởng: Phần diện tích
còn lại của lô đất bị
ảnh hưởng vẫn còn
hiệu quả kinh tế đế sử
dụng và đáp ứng sản
lượng dự kiến của cá
nhân.
43 người bị ảnh hưởng
(a) Người sử dụng đất có
(i) giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất (Sổ Đỏ) hoặc (ii)
trong quá trình yêu cầu giáy
chứng nhận quyến sử dụng
đất (iii) có quyền được cấp
giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất theo như quy định
của chính phủ Việt Nam.
32 người bị ảnh hưởng
- Đền bù bằng tiền mặt với giá thay thế (chi phí từ thuế và các
chi phí chuyển đổi) cho các diện tích đất bị ảnh hưởng.
- Đối với đất phi tài sản: xem mục chú thích kèm theo về tiền
đền bù cho các tài sản khác ở phí dưới.
- Quá trình chuẩn bị xin hồ sơ và
xin quyết định về việc thu hồi đất,
công bố thông tin/ phổ biến
(DMS, gói đền bù và hỗ trợ (kế
hoạch đền bù), thanh toán đền
bù) được làm theo Điều khoản
53, 55, 57 và 58 của Nghị định
84/2007 và điều khoản 27, 28,
29, 30 và 31 của Nghị định
69/2009.
- Các hộ bị ảnh hưởng phải được
thông báo ít nhất 90 ngày trước
khi thu hồi đất bởi dự án (Luật
Đất đai 2003; Khoản 39- Mục 2).
Chủ đất sẽ nộp đất trong vòng 20
ngày kể từ ngày DCSCC trả đầy đủ
tiền đền bù đất (Điều khoản 58
của Nghị định 84/2004).
Đối với các hộ có khả năng dễ bị
tổn thương, nông dân bị ảnh
hưởng nghiêm trọng, bao gồm
người bị mất đất, di dời đất nông
nghiệp bình đẳng theo đầu người
ở các xã theo như được quy định
trong Nghị định 64/1993/CP,
hoặc nếu không có đất để di dời
hoặc, theo như yêu cầu của
(b) Người có quyền sử dụng
đất tạm thời và quyền thuê
đất.
5 người ảnh hưởng
- Không đền bù cho đất công và đất được di dời bởi GOV/ chính
quyền địa phương cấp cho các tổ chức mà không cần thanh
toán để có đất cho chính phủ hoặc những người bị ảnh hưởng
sử dụng đất công, đất thuộc quyền quản l{ của doanh nghiệp,
nhưng chi phí thay thế đầy đủ cho đất phi tài sản và đầu tư đất
đai cho người sử dụng đất.
(i) nếu phần đất đai bị mất đại diện 20% hoặc ít hơn tổng số
diện tích đang được sử dụng bởi người bị ảnh hưởng, họ sẽ
được nhận tiền đền bù theo mức đầu tư còn lại trên phần đất
hoặc 30% giá thay thế phần đất.
(ii) nếu hơn 20% diện tích đất đang được sử dụng bởi người bị
ảnh hưởng bị thu hồi, các đất khác với quyền sử dụng tạm thời
được ưu tiên nhận đền bù. Nếu không có đất để đền bù theo
quy định “đất đổi đất”, theo như yêu cầu của người bị ảnh
hưởng, tiền mặt sẽ được trả theo mức đầu tư còn lại hoặc 30%
giá đất thay thế.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 34
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
(c) Người sử dụng đất không
có giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất
6 người bị ảnh hưởng
Người bị ảnh hưởng sẽ nhận được hỗ trợ tương ứng với 50%
giá đất thay thế. Thêm vào đó, việc phục hồi chức năng/ hỗ trợ
đào tạo sẽ được cung cấp.
những người bị ảnh hưởng như
lựa chọn đã được thông báo.
1.2. Thiệt hại nghiêm
trọng (>20% lô đất bị
ảnh hưởng toàn bộ)
Lô đất đơn bị ảnh
hưởng: Để thu hồi
được toàn bộ nếu
phần đất còn lại không
còn sử dụng được hoặc
không đạt được sản
lượng dự kiến, vì vậy
toàn bộ phần đất phải
được thu hồi. Điều này
sẽ được quyết định bởi
DCSCC và đồng tình với
các hộ bị ảnh hưởng
trong quá trình điều
tra DMS.
352 người bị ảnh
hưởng
(a) Chủ đất
(i) với giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất; hoặc
(ii) trong quá trình yêu cầu
giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất; hoặc
(iii) có quyền yêu cầu giấy
chứng nhận quyền sử dụng
đất.
285 người bị ảnh hưởng
(i) Tiền mặt đền bù với chi phí thay thế (không mất chi phí
chuyển đổi) cho toàn bộ khu đất nếu không có đất thay thế
hoặc
(ii) Đất-đổi-đất với giá trị sản xuất tương ứng và thời kz an
toàn, nếu có đất thay thế trong địa phương (Nghị định
197/2004 và Điều khoản 16 của Nghị định 69/2009). Tuy nhiên,
dù có đất thay thế, nhưng người bị ảnh hưởng có thể chọn đất
đổi đất hoặc lấy tiền mặt theo giá thay thế.
- Đối với đất phi tài sản: Xem quyền lợi cho đất phi tài sản được
trình bày trọng mục tiếp theo ở dưới.
- Hỗ trợ cân bằng đời sống (Mục 2, Điều khoản 17 của Nghị
định 69/2009).
- Hỗ trợ cho đất nông nghiệp trong diện tích đất ở, đất vương,
đất ao không được công nhận như đất ở (Mục 3 của Điều
khoản 17 và Mục 1 và 2, Điều khoản 21 của Nghị định 69/2009)
- Nếu đền bù bằng “đất đổi đất”, người bị ảnh hưởng sẽ được
hỗ trợ với cây giống, chương trình mở rộng nông- lâm nghiệp,
chăn nuôi… (Mục 4, Điều khoản 20 của Nghị định 69/2009).
- Hỗ trợ chuyển đổi nghề, việc làm với tiền mặt gấp 1,5 tới 5 lần
tiền đền bù đất nông nghiệp hoặc được di dời tới 1 lô đất hoặc
chung cư hoặc đất cho kinh doanh.
Điều này được xem như một điều
khoản tương tự trong Nghị định
197/2009 và điều khoản 16 của
Nghị định 69/2009 ND-CP của
GOV
- Các hỗ trợ khác mà mỗi tỉnh
hoặc thành phố có thể quyết định
dựa trên điều kiện của địa
phương (Điều khoản 23 của Nghị
định 69/2009).
- Các hộ bị ảnh hưởng phải được
thông báo 90 ngày trước khi thu
hồi đất bởi dự án (Luật Đất đai
2003; Điều khoản 39- Mục 2). Chủ
đất sẽ nộp đất trong vòng 20
ngày kể từ ngày DCSCC đã trả đầy
đủ tiền đền bù và các tiền trợ cấp
khác.
(b) Người có quyền sử dụng
đất tạm thời và quyền thuê
- Không đền bù cho đất công hay đất di dời bởi GOV/ chính
quyền địa phương cấp đất cho các tổ chức hoặc người sử dụng
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 35
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
đất.
37 người bị ảnh hưởng
đất công hoặc đất dưới quyền quản l{ của các công ty, nhưng
được đền bù toàn bộ giá thay thế cho đất phi tài sản và đầu tư
trên đất cho chủ đất. Tiền trợ cấp cho người làm việc bị ảnh
hưởng bằng với tiền đền bù đất (Mục 3, Điều khoản 69/2009
của Nghị định 69/2009). Chi tiết về tất cả sự hỗ trợ và tiền trợ
cấp xem mục 9 ở dưới.
Như chính sách đã được đề cập trong mục (b) và (c) ở trên.
(c)Người sử dụng đất không
có được công nhận quyền
sử dụng đất.
30 người bị ảnh hưởng
Như các chính sách đã được đề cập trong mục (b) và (c) ở trên.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 36
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
2. Đất ở có
vườn.
62 người bị ảnh
hưởng
2.1. Thiệt hại
(ví dụ: đất vẫn còn khả
năng sử dụng và không
phải di dời). Điều này
sẽ được quyết định bởi
DCSCC và đồng tình với
các gia đình trong thời
gian khảo sát DMS.
Trong khu vực đô thị,
diện tích đất ở không
bị ảnh hưởng nhỏ hơn
40 m2 và trong khu vực
nông thôn, diện tích
đất ở không bị ảnh
hưởng nhỏ hơn 100 m2
và hình dạng của các lô
đất còn lại được người
dân bị ảnh hưởng chấp
thuận để sắp xếp lại
các ngôi nhà.
37 người bị ảnh hưởng
(a) Chủ đất với
(i) giấy chứng nhận sử dụng
đất hoặc (ii) trong quá trình
thu hồi giấy chứng nhận sử
dụng đất hoặc (iii) có quyền
được lấy giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất theo quy
định của GOV, hoặc (iv)
những người có quyền theo
tập quán, như thành viên
các nhóm dân tộc thiểu số.
31 người bị ảnh hưởng
- Đối với phần bị thu hồi vĩnh viễn: Đền bù bằng tiền mặt với
giá thay thế (không mất thuế và/hoặc các chi phí chuyển đổi).
- Đối với đất phi tài sản, xem quyền lợi cho các đất phi tài sản
khác được mô tả trong các mục ở dưới.
- Không đền bù cho đất công và đất di dời do GOV/ chính
quyền địa phương cấp cho các tổ chức hoặc các cá nhân bị ảnh
hưởng, nhưng chi phí thay thế đầy đủ cho đất phi tài sản và
đầu tư trên đất cho chủ đất. Sự trợ cấp cho những người làm bị
ảnh hưởng trong thời kì chuyển đổi (Đề xuất là 750,000
VNĐ/người/tháng trong 6 tháng).
- Các hộ bị ảnh hưởng phải được
thông báo ít nhất 180 ngày trước
khi thu hồi đất bởi Dự án (Luật
Đất đai 2003; Điều khoản 39-
Mục 2). Chủ đất sẽ nộp đất trong
vòng 20 ngày kể từ ngày DCSCC
trả đầy đủ tiền đền bù đất.
(b) Người sử dụng với quyền
sử dụng tạm thời hay quyền
thuê để sử dụng đất.
04 người bị ảnh hưởng
- Những người bị ảnh hưởng sẽ được đền bù cho thiệt hại đất
tạm với 30% mức chi phí thay thế.
- Chi phí sửa chức cho các xây dựng bị ảnh hưởng một phần
hoặc trợ cấp sinh hoạt phí đầy đủ cho các xây dựng bị ảnh
hưởng toàn bộ.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 37
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
(c)Người sử dụng đất nhưng
không được công nhận
quyền sử dụng đất.
02 người bị ảnh hưởng
Người bị ảnh hưởng sẽ không được đền bù cho thiệt hại trên
đất bất hợp pháp.
2.2. Thiệt hại nghiêm
trọng
(ví dụ: đất không còn
có thể tiếp tục sử dụng
và toàn bộ phần đất
phải di dời). Điều này
sẽ được DCSCC quyết
định và đồng tình với
các hộ bị ảnh hưởng
trong quá trình làm
khảo sát DMS. Trong
khu vực đô thị, diện
tích đát ở không bị ảnh
hưởng phải ít hơn 40
m2 và trong khu vực
nông thôn, diện tích
đất ở không bị ảnh
hưởng phải ít hơn 100
m2.
25 người bị ảnh hưởng
(a) Chủ đất với
(i) giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất hoặc (ii) trong
quá trình thu hồi giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất (iii)
có quyền để yêu cầu giấy
chứng nhận quyền sử dụng
đất theo như quy định của
GOV, hoặc (iv) những người
có quyền lợi đặc biệt, như
thành viên của các dân tộc
thiểu số.
19 người bị ảnh hưởng
Những người bị ảnh hưởng có các lựa chọn:
(i) Tiền mặt đền bù với chi phí thay thế (không mất chi phí
chuyển đổi) cho toàn bộ khu đất cộng với hỗ trợ tự di dời
tương ứng với giá đầu tư cho từng hộ ở khu vực tái định cư
(Điều khoản 19 của Nghị định 69/2009), hoặc (ii) lô đất ở khu
tái định cư sẽ do PMU 85 phụ trách xây dựng cũng như các
đóng góp của họ với người thuê nhà.
- Đối với chủ hộ không có đất, cung cấp hỗ trợ tương tự cho
những người thuê mà không tính họ bất kì chi phí nào (Mục 1
Điều khoản 19 của Nghị định 69/2009). Diện tích đất không
được nhỏ hơn 40 m2 hoặc đền bù với lượng tiền mặt tương
ứng, nếu người bị ảnh hưởng muốn tự di dời (đề xuất với
40,000,000 VNĐ/hộ)
- Đối với đất phi tài sản: Xem quyền lợi cho đất phi tài sản được
trình bày trọng mục tiếp theo ở dưới.
- Đối với việc hỗ trợ di dời, theo như Nghị định 197 và Điều
khoản 18 của Nghị định 69/2009. Chi tiết xem mục 9 ở dưới.
- Dự án, thông qua DCSCC và Ủy ban Nhân dân (CPC), sẽ thu hồi
và phát triển khu vực nhóm tái định cư nếu ít nhất 15 hộ bị ảnh
hưởng bị mất hoàn toàn đất ở trong khu vực làng mà họ sẵn
sàng dịch chuyển tới khu vực tái định cư đã nói đến thay cho
nhận tiền đền bù cho diện tích đất ở bị mất của họ. Mỗi lô đất
sẽ không nhỏ hơn 100 m² trong khu vực nông thôn và không
nhỏ hơn 40 m² trong khu vực đô thị và sẽ có khu vực vệ sinh
- Các hộ bị ảnh hưởng phải được
thông báo ít nhất 180 ngày trước
khi thu hồi đất bởi Dự án (Luật
Đất đai 2003; Điều khoản 39-
Mục 2). Chủ đất sẽ giao đất trong
vòng 20 ngày kể từ ngày DCSCC
trả đầy đủ tiền đền bù đất.
Quá trình đền bù một lô đất sẽ
được thực hiện như sau:
- Nếu giá của các lô đất ở khu vực
mới có giá trị lớn hơn giá trị của
các khu đất bị ảnh hưởng thì
những người bị ảnh hưởng sẽ
được nhận một lô đất mới mà
không mất thêm chi phí nào (Mục
1 Điều khoản 19 của Nghị định
69/2009). Nếu giá của các lô đất
ở khu vực mới có giá trị tương
đương với giá trị các khu đất bị
ảnh hưởng thì những người bị
ảnh hưởng sẽ được nhận một lô
đất mới mà không có bất kz sự
cân bằng nào. Nếu giá của các lô
đất ở khu vực mới có giá trị nhỏ
hơn giá trị của các khu đất bị ảnh
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 38
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
riêng. Một vài lô đất chuẩn có sẵn cho các hộ không có đất
(40m2 một lô). Kế hoạch tái định cư và xây dựng tuân theo các
tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) và sẽ có những cơ sở vật chất cơ
bản (cơ sở hạ tầng và dịch vụ xã hội như đường dẫn vào,
đường liên tỉnh, trường mầm non, đường dây điện thoại, lưới
cấp điện, xử l{ chất thải, cấp nước sinh hoạt…).
- Không đền bù cho đất công và đất di dời do GOV/ chính
quyền địa phương cấp cho các tổ chức hoặc các cá nhân bị ảnh
hưởng, nhưng chi phí thay thế đầy đủ cho đất phi tài sản và
đầu tư trên đất cho chủ đất.
hưởng thì những người bị ảnh
hưởng sẽ được nhận một lô đất
mới và tiền mặt cho sự khác biệt
về giá. Kế hoạch và bản thiết kế
chi tiết cho khu vực tái định cư sẽ
được tư vấn của DCSCC trong ban
tham vấn cùng các bên liên quan
và sau đó sẽ được PC của thành
phố Đà Nẵng phê duyệt. Quy định
chi tiết về di dời sẽ được DCSCC
phát triển thông qua tham vấn
với huyện, xã và những người bị
ảnh hưởng, sau đó cần sự phê
duyệt của huyện PC.
(b) Người sử dụng với quyền
sử dụng tạm thời hay quyền
thuê để sử dụng đất
04 người bị ảnh hưởng
Đối với những người bị ảnh hưởng, kể cả người không có
quyền hợp pháp hay có quyền hợp pháp đối với đất bị ảnh
hưởng, đều có quyền được nhận tiền hỗ trợ tương ứng với
30% chi phí thay thế.
Đối với những người có khả năng
dễ bị tổn thương mà không còn
đất ở trong khu vực phường/xã bị
ảnh hưởng, dự án sẽ cung cấp
một lô đất ở với diện tích nhỏ
nhất ở các khu vực tái định cư
chung hoặc khu vực tái định cư
riêng, với quyền tới khu đất (lô
đất 40 m2); hoặc theo như yêu
cầu của những người bị ảnh
hưởng, theo như những lựa chọn
của họ, lượng tiền hỗ trợ tương
ứng với 60% chi phí thay thế đất
để họ có thể tự sắp xếp lại việc di
dời.
(c) Người sử dụng đất
nhưng không được công
nhận quyền sử dụng đất
02 người bị ảnh hưởng
Đối với những người bị ảnh hưởng, kể cả người không có
quyền hợp pháp hay có quyền hợp pháp đối với đất bị ảnh
hưởng, đều có quyền được nhận tiền hỗ trợ tương ứng với
30% chi phí thay thế.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 39
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
1. Kết cấu xây
dựng
59 người bị
ảnh hưởng
3.1.Tác động thêm
(khu vực không bị ảnh
hưởng của ngôi nhà
vẫn có thể sử dụng
được và có thể duy trì
từ khía cạnh kỹ thuật,
vì vậy, không cần phải
di dời.
Các chỉ số về một tác
động bên ngoài về ngôi
nhà sẽ được DCSCC
quyết định với sự hỗ
trợ kỹ thuật từ Sở xây
dựng của tỉnh hoặc
huyện và phải có được
sự đồng tình từ chính
quyền các xã và các hộ
bị ảnh hưởng trong
quá trình làm điều tra
DMS.
36 người bị ảnh hưởng
Chủ xây dựng có hoặc không
có chứng nhận được công
nhận về quyền sở hữu đất;
có hoặc không có quyền xây
dựng.
36 người bị ảnh hưởng
- Đền bù bằng tiền mặt với giá thay thế cho những phần bị ảnh
hưởng (không trừ khấu hao và giảm giá cho các vật liệu cứu
hộ).
- Đối với các hộ có diện tích nhà nhỏ hơn 30 m2
, họ sẽ được
nhận hỗ trợ tiền mặt bổ sung để cải thiện nhà mới của họ
nhằm đạt mức chuẩn tối thiểu cho nhà (Cấp 4) trong khu vực
(30 m2). Số tiền đề xuất là 2,800,000 VNĐ/m
2.
Việc tính toán tỷ giá sẽ được dựa
trên diện tích bị ảnh hưởng trên
thực tế, chứ không chỉ diện tích
sử dụng được.
3.2. Tác động nghiêm
trọng
(nhà bị thu hồi một
phần bởi dự án nhưng
không còn có thể sử
dụng tiếp hoặc toàn bộ
Chủ xây dựng có hoặc không
có chứng nhận được công
nhận về quyền sở hữu đất;
có hoặc không có quyền xây
dựng.
23 người bị ảnh hưởng
- Đền bù bằng tiền mặt dựa trên giá vật liệu thị trường hiện tại
và giá lao động mà không khấu hao hay giảm giá vật liệu xây
dựng cho toàn bộ công trình hoặc đền bù bằng hiện vật như
nhà ở khu vực tái định cư.
- Đối với các hộ có nhà bị ảnh hưởng mà giá trị đền bù nhỏ hơn
số tiền cần thiết để xây dựng một ngôi nhà tiêu chuẩn (Cấp 4)
Việc tính toán tỷ giá sẽ được dựa
trên diện tích bị ảnh hưởng trên
thực tế, chứ không chỉ diện tích
sử dụng được.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 40
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
công trình bị thu hồi).
Hai trường hợp có thể
là (i) Phần đất ở còn lại
có thể tái xây dựng
(tương đương hoặc lớn
hơn 100 m2 trong khu
vực nông thôn và 40
m2 trong khu vực đô
thị) hoặc (ii) đất ở nhở
hơn 100 m2 trong khu
vực nông thôn và 40
m2 trong khu vực đô
thị (không phù hợp cho
xây dựng lại), vì vậy các
hộ phải di dời tới khu
vực mới
23 người bị ảnh
hưởng
với diện tích 30 m2, hỗ trợ bổ sung bằng tiền mặt hoặc hiện vật
(vật liệu xây dựng) để cải thiện nhà mới của họ nhằm đạt mức
tiêu chuẩn tối thiểu trong khu vực (Nhà Cấp 4 với diện tích là
30 m2). Giá đề xuất là 2,500,000 VNĐ/m
2.
- Chi phí kết nối nước và điện sinh hoạt, điện thoại ở nơi ở mới
là 3,500 VNĐ/hộ.
- Đối với hộ có nhà trên khu đất không phải đất ở và không có
nhà ở những nơi khác, họ sẽ được di dời tới lô đất chuẩn ở khu
vực tái định cư hoặc hỗ trợ với tiền mặt tương đương nếu
người dân muốn tự di dời.
- Đối với việc trợ cấp, xem các mục phụ ở dưới.
- Trợ cấp sinh hoạt phí chuyển tiếp (Xem mục 9 ở dưới) và trợ
cấp vận chuyển cho các hộ di dời (Điều khoản 18 và 20 của
Nghị định 69/2009): Trợ cấp vận chuyển vật liệu là
3,000,000VNĐ/ hộ hoặc tương ứng với chi phí di dời thực tế
(lao động, vận chuyển) nếu di dời trong khu vực Tỉnh/ Thành
phố. Các hộ bị ảnh hưởng muốn di dời sang tỉnh khác sẽ được
hỗ trợ không dưới 5,000,000VNĐ/ hộ hoặc tương đương với
chi phí di dời thực tế (lao động, vận chuyển).
4.Các công trình
phụ (bếp, trang
trại, hàng rào,
sân, vệ sinh,
etc)
59 người bị
ảnh hưởng
Thiệt hại hay tổn thất
của tài sản
59 người bị ảnh hưởng
Chủ xây dựng có hoặc không
có chứng nhận được công
nhận về quyền sở hữu đất;
có hoặc không có quyền xây
dựng.
59 người bị ảnh hưởng
Đền bù bằng tiền mặt dựa trên giá vật liệu thị trường hiện tại
và giá lao động mà không khấu hao hay giảm giá vật liệu xây
dựng
Việc tính toán tỷ giá sẽ được dựa
trên diện tích bị ảnh hưởng trên
thực tế, chứ không chỉ diện tích
sử dụng được..
5. Hoa màu và
cây cối, sản
Thiệt hại hay tổn thất
của tài sản
Chủ sở hữu bất kể tình trạng
thuê
- Hoa màu mùa vụ và sản phẩm nuôi trồng thủy sản tương
đương với giá thị trường cho hoa màu/sản phẩm nuôi trồng
Những người bị ảnh hưởng sẽ
được thông báo trước nhiều
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 41
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
phẩm nuôi
trồng thủy sản
457 người bị
ảnh hưởng
457 người bị ảnh
hưởng
457 người bị ảnh hưởng
thủy sản ở thời điểm đền bù;
- Đối với cây hoa màu lâu năm, đền bù bằng tiền mặt với chi
phí thay thế tương ứng với giá thị trường hiện tại dựa trên loại
cây, tuổi, và giá trị năng suất (sản phẩm tương lai) ở thời điểm
đền bù.
- Cây lấy gỗ dựa trên đường kính ở độ cao ngang với ngực theo
giá thị trường hiện tại
tháng trước khi họ phải di dời.
Hoa màu trồng sau khi thời hạn
chót được đưa ra sẽ không được
nhận đền bù.
6.Cơ sở vật
chất công cộng
0
Thiệt hại hay tổn thất
của tài sản
Chủ tài sản
Đền bù (i) bằng tiền mặt để trang trải chi phí khôi phục cơ sở
vật chất hoặc (ii) bằng hiện vật dựa trên việc đàm phán giữa
DCSCC và chủ sở hữu tài sản.
7. Xã- thuộc sở
hữu tài sản, tài
sản tập thể
02 người bị ảnh
hưởng
Thiệt hại hay tổn thất
của tài sản
02 người bị ảnh hưởng
Làng, phường, xã, huyện,
các đơn vị tỉnh nhà nước
Đền bù (i) bằng tiền mặt để trang trải chi phí khôi phục cơ sở
vật chất hoặc (ii) bằng hiện vật dựa trên việc đàm phán giữa
DCSCC và chính quyền xã hoặc với chủ sở hữu tài sản.
8.Mộ/Lăng
10 người bị
ảnh hưởng
Phải di dời mộ hoặc
lăng
10 người bị ảnh hưởng
Các hộ hoặc nhóm hộ bị ảnh
hưởng
10 người bị ảnh hưởng
- Mọi chi phí cho khai quật, di dời và chon lại sẽ được hoàn trả
bằng tiền mặt cho các gia đình bị ảnh hưởng.
- Các ngôi mộ sẽ được khai quật và di dời một cách phù hợp
theo đúng truyền thống.
- Phải di dời không muộn hơn 2
năm kể từ ngày chôn. Vì vậy, cầm
được trả và di chuyển sớm để
tránh nguy cơ bị trì hoãn việc xây
dựng dự án.
9. Thiệt hại về
thu nhập/đời
sống do thiệt
hại về đất sản
xuất
352 người bị
Tác động nghiêm trọng
tới thiệt hại vĩnh viễn
của 20% hoặc hơn tổng
số đất sản xuất.
352 người bị ảnh
Chủ đất
(i) với giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất;
(ii) trong quá trình yêu cầu
giấy chứng nhận quyền sử
dụng;
- Các hỗ trợ để cân bằng cuộc sống (Mục 2 Điều khoản 17 của
Nghị định 69/2009) nếu những người bị ảnh hưởng được đền
bù đất bằng tiền mặt:
(i) – Hỗ trợ cho những người bị ảnh hưởng do mất 20-70% đất
nông nghiệp của họ trong 6 tháng (30 kg gạo/người/tháng) nếu
họ không phải di dời (diện tích đất còn lại lớn hơn300 m2) và
trong 12 tháng nếu họ phải di dời. Trong những trường hợp
Số tiền sẽ được đưa ra theo đợt 6
tháng 1 lần để trùng với mùa gặt
khi các hộ bị ảnh hưởng đang
tham gia chương trình phục hồi
thu nhập để có thể phục hồi thu
nhập/đời sống của họ trước dự
án.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 42
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
ảnh hưởng hưởng (iii) có quyền để yêu cầu
giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất
(iv) các hộ bị ảnh hưởng với
hợp đồng thuê đất bị ảnh
hưởng
352 người bị ảnh hưởng
đặc biệt (các khu vực khó khăn về kinh tế xã hội) sự hỗ trợ có
thể lên tới tối đa 24 tháng.
(ii)- Tương đương với những người bị ảnh hưởng hơn 70% đất
nông nghiệp, hỗ trợ trong 12 tháng nếu họ không phải di dời
(diện tích còn lại lớn hơn 300 m2) và 24 tháng nếu họ phải di
dời. Trong những trường hợp đặc biệt, sự hỗ trợ có thể lên tới
tối đa 36 tháng.
(iii) Hỗ trợ cho đất nông nghiệp trong khu vực đất ở, đất vườn,
đất ao liền cạnh đất ở những không được coi là đất ở (Mục 3
Điều khoản 17 và Mục 1 và 2 Điều khoản 21 của Nghị định
69/2009): hỗ trợ bổ sung (từ 30% đến 70 % chi phí đền bù cho
đất liền cạnh đất ở) cho đất vườn, đất ao và (từ 20% đến 50 chi
phí đền bù cho đất liền cạnh đất ở) đất nông nghiệp.
- Nếu đền bù bằng “đất đổi đất”, người bị ảnh hưởng sẽ được
hỗ trợ với cây giống, chương trình mở rộng nông- lâm nghiệp,
chăn nuôi… (Mục 4, Điều khoản 20 của Nghị định 69/2009). Số
tiền sẽ tương ứng với mục (i), (ii) và (iii) ở trên.
- Hỗ trợ chuyển đổi nghề, việc làm với tiền mặt gấp 1,5 tới 5 lần
tiền đền bù đất nông nghiệp hoặc được di dời tới 1 lô đất hoặc
chung cư hoặc đất cho kinh doanh ot.
10. Thiệt hại về
thu nhập/đời
sống do hộ kinh
doanh phải di
dời
21 người bị ảnh
Tác động thêm
9 người bị ảnh hưởng
Chủ các hộ bị ảnh hưởng
9 người bị ảnh hưởng
- Chủ cửa hàng phải phải sửa chữa lại sẽ được bồi thường
100% chi phí thay thế cho đất bị ảnh hưởng.
- Những người bị ảnh hưởng sẽ được nhận trợ cấp sinh hoạt
phí nếu công trình yêu cầu phải tái xây dựng và chi phí sửa
chữa.
- Những người bị ảnh hưởng sẽ có quyền được trợ cấp đặc biệt
nhằm phục hồi thu nhập để bù đắp cho thiệt hại về thu nhập
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 43
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
hưởng trong quá trình chuyển đổi.
Tác động nghiêm trọng
trên các shop hoặc các
loại dịch vụ
12 người bị ảnh hưởng
Các chủ shop phải di dời dù
họ là người thuê
12 người bị ảnh hưởng
- Tiền trợ cấp vận chuyển vật liệu cho các shop tư sẽ khônd
dưới 2,500,000VNĐ/ hộ (đối với shop tư) hoặc tương ứng với
chi phí di dời thực tế (lao động, vận chuyển) nếu di dời trong
khu vực Tỉnh/ Thành phố. Các hộ bị ảnh hưởng muốn di dời
sang tỉnh khác sẽ được hỗ trợ không dưới 5,000,000VNĐ/ hộ
hoặc tương đương với chi phí di dời thực tế (lao động, vận
chuyển)
- Tiền trợ cấp do gián đoạn kinh doanh đối với hộ kinh doanh
không đăng k{ kinh doanh dưới 3 tháng là 3,000,000VNĐ/hộ
để trang trải thiệt hại về thu nhập trong quá trình tái mở lại
cửa hàng mà có thể mất tới 3 tháng.
- Hỗ trợ cho các hộ có đăng k{ kinh doanh có thu nhập bị ảnh
hưởng sẽ là đền bù hoặc hỗ trợ thiệt hại kinh doanh tương ứn
với 50% thu nhập hàng năm của họ dựa trên thu nhập trung
bình hàng năm trong vòng 3 năm trước như đã được thông
báo cho cơ quan thuế trong vòng 3 tháng.
Những người bị ảnh hưởng sẽ
được ưu tiên việc di dời kinh
doanh dọc theo đường cao tốc,
đường xã, và dọc theo các kênh
đào gần cầu hoặc chân cầu để
tăng tối đa lợi nhuận kinh doanh
của họ. Trong thời điểm đền bù,
tiền trợ cấp sẽ được điều chỉnh
phù hợp, tránh lạm phát.
11. Nguy cơ cao
của sự hao
mòn/khó khăn
do mất nguồn
cung cấp cơ bản
Thiệt hại hay tổn thất
của tài sản
Các hộ có khả năng dễ bị tổn
thương bị ảnh hưởng không
tính đến các tác động
nghiêm trọng. Nhóm hộ có
khả năng dễ bị tổn thương
được định nghĩa trong phần
Định Nghĩa.
- Hỗ trợ bổ sung không dưới 12,000,000VNĐ/hộ trong vòng 12
tháng để trang trải cho việc bổ sung nguồn nhân lực nhằm giúp
họ xây lại nhà và tái lập cuộc sống.
- Có quyền tham gia vào chương trình Phục hồi thu nhập
- Trợ cấp cho hộ gia đình theo
quy định của Chính phủ (các hộ
chính sách, mẹ các anh hừng,
thương binh, liệt sĩ). Nếu hộ có
đủ tiêu chuẩn cho hơn một sự hỗ
trợ bổ sung cho người dễ bị tổn
thương, chỉ có một nhóm dịch vụ
với giá trị lớn nhất được áp dụng.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 44
Loại thiệt hại/
Tác động Điều kiện áp dụng
Người có đủ điều kiện
được đền bù Các quyền lợi
Thực hiện thỏa thuận
12. Tác động
tạm thời
Thiệt hại tạm thời về
đất
Người sử dụng các đất bị
ảnh hưởng
- Đối với phần diện tích được sử dụng tạm thời trong quá trình
xây dựng (không quá 2 năm thu hồi đất): (i) thuê bằng tiền mặt
không ít hơn tiền thu nhập mà bắt nguồn từ các tài sản bị ảnh
hưởng trong thời gian gián đoạn; (ii) khôi phục lại đất trong
vòng 3 tháng sau khi sử dụng; PMU 85 sẽ trả đầy dủ chi phí
thay thế hoặc “đất đổi đất” nếu nhà thầu không thành công
trong việc khôi phục lại đất bị ảnh hưởng trong vòng 3 tháng
sau khi đã ngưng sử dụng (thỏa thuận giữa các bên sẽ được
giám sát bởi các cơ quan giám sát độc lập).
Nếu chất lượng đất sẽ bị thay đổi
triệt để khi những người bị ảnh
hưởng quay trở lại, yêu cầu
những người bị ảnh hưởng để
thay đổi laoị đất sử dụng, sau đó
họ nên được đền bù cho tất cả cá
chi phi dự kiến cho các thiệt hại.
13. Các tác
động khác có
thể sẽ được
nhận dạng
trong quá trình
thực hiện
- - Quyền được đền bù và các hỗ trợ khác sẽ được cung cấp theo
như chính sách đền bù.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 45
VI. BỐ TRÍ TÁI ĐỊNH CƯ
Dựa trên các kết quả của báo cáo kiểm kê các thiệt hại, được thể hiện trong Chương V, số
lượng hộ phải di dời, kết quả tham vấn lựa chọn phương thức tái định cư mong muốn ( tự tái
định cư hay nhận lô tại khu tái định cư do dự án xây dựng) và nhu cầu xây dựng các khu tái
định cư ở các huyện được thể hiện trong bảng VI.1 dưới đây.
Tổng cộng có 389 hộ phải di dời, trong đó 25 hộ muốn tự di dời và 364 hộ muốn dời tới khu
tái định cư. Điều này sẽ tiếp tục được khảng định trong quá trình thực hiện và số lượng
chính xác những người bị ảnh hưởng sẵn sàng di dời tới khu vực tái định cư do dự án tài trợ
và đối với những người tự di dời sẽ được quyết định dựa theo ban tham vấn. Những người
bị ảnh hưởng sẽ được yêu cầu khẳng định lại quyết định của họ trên giấy tờ.
Đối với các hộ lựa chọn tự di dời, đền bù và hỗ trợ di dời sẽ được cung cấp. Đối với những
người di dời tới khu vực tái định cư, số lượng hộ đã đủ (hơn 20-25 hộ) để lập khu vực tái
định cư và có đủ đất cho khu tái định cư trong khu vực các xã. Đặc biệt, ở xã Hòa Phong, chỉ
có 6 hộ sẽ di dời, có nghĩa là không đủ để lập một khu vực tái định cư riêng biệt, vì thế
những hộ này sẽ chuyển đến các khu vực khác đã được xây dựng và vẫn còn chỗ trống.
VI.1. Khả năng xây dựng các khu TĐC
Qua kết quả thảo luận với chính quyền các xã, khả năng xây dựng các khu TĐC cần thiết tại
các xã như sau :
Như mô tả trong chương 8 về việc tham vấn với chính quyền xã và huyện về khả năng sắp
xếp đất đổi đất, các huyện và xã bị ảnh hưởng khẳng định họ rằng không còn khu đất công
sẵn có nào để thay thế cho khu đất nông nghiệp. Tuy nhiên, huyện và xã bị ảnh hưởng công
bố rằng việc mua đất nông nghiệp trong địa phương họ là không khó. Đối với các bờ đất có
khả năng di dời, thông tin đã được thu thập từ chủ tịch các huyện và xã bị ảnh hưởng thông
qua vòng tham vấn thứ nhất và thứ hai và sau đó qua các cuộc gặp với những người bị ảnh
hưởng ở các xã bị ảnh hưởng trong vòng tham vấn thứ hai, khả năng săp xếp cho việc di dời
ở từng xã bị ảnh hưởng bao gồm các khu vực có thể được chủ dự án phát triển và các khu
vực đã được lên kế hoạch hoặc đang được xây dựng bởi chính quyền địa phương và những
người khai hoang đất mà những hộ di dời có thể tự giải quyết với chủ đất hoặc PMU85 và
DCSCC sẽ phải đàm phán với chủ khu vực để sắp xếp cho các hộ di dời. Khả năng của các khu
vực đất ở trong từng xã bị ảnh hưởng được trình bày ở dưới.
Chính quyền huyện Hòa Vang góp { với Đội Quản l{ dự án rằng họ nên lên kế hoạch cho
nhốm di dời và nếu các hộ muốn di dời tới khu vực di dời, dự án nên mua các lô đất từ
những người khai hoang đất hơn là xây dựng những khu vực mới.
1) Có 2 khu vực ở xã Hòa Nhơn (i) khu vực đầu tiên có diện tích khoảng 6,000 m2 trong
phường Phước Hùng, chủ cũ là chính quyền địa phương. Khu này cách khu đất ở cũ khoảng
600 m. Khu này rất gần với các đường nối giữa xã, trạm y tế, trường mầm non, và nhà văn
hóa cộng đồng. Đường dẫn điện 110 KV, 35 KV và 0.4 KV cũng gần với khu vực này. Khu vực
được đặt trên đất nông nghiệp vì thế không có hộ nào phải di dời tới chỗ mới. (ii) Một khu vực
khác là ở phường Phú Hòa 1 với diện tích khoảng 6,000 m2 đến 10,000 m2. Khu vực này gần với
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 46
một đường nối xã (rộng 11m với chất liệu asphalt), trạm y tế, trường mầm non, và nhà văn hóa
cộng đồng., khoảng 1 hay 0.5 km tới khu đất ở cũ. Đường dẫn điện 110 KV và 0.4 KV cũng gần
với khu vực này. Khu vực được đặt trên đất nông nghiệp nên không có hộ nào phải di dời tới chỗ
mới.
2) Có một khu vực ở xã Hòa Phong thuộc huyện Hòa Vang. Khu vực có diện tích khoảng 11,000
m2 ở phường Cam Trung, chủ sỡ hữu cũ là chính quyền địa phương. Khu vực này cách khu đất ở
cũ 300 m. Khu vực rất gần với đường nối xã, trạm y tế, trường mầm non, và nhà văn hóa cộng
đồng. Đường dẫn điện 0.4 KV cũng gần với khu vực. Khu vực được đặt trên đất nông nghiệp vì
vậy không có hộ nào phải di dời tới chỗ mới.
3) Có 2 khu vực ở xã Hòa Tiến (i) khu vực đầu tiên có diện tích khoảng 10,000 m2 ở phường
Thạch Bồ, chủ sở hữu cũ là chính quyền địa phương. Khu vực này cách khu đất ở cũ khoảng 400
m. Khu vực rất gần với các đường nối xã, trạm y tế, trường mầm non, và nhà văn hóa cộng đồng.
Đường dẫn điện 15 KV và 0.4 KV khá gần với khu vực. Khu vực này được đặt ở trên đất nông
nghiệp vì vậy không có hộ nào phải di dời tới chỗ mới. (ii) Khu vực khác ở phường Lê Sơn 11 với
diện tích khoảng 5,000 m2 tới 7,500 m2. Khu vực này cũng gần với đường nối xã, trạm y tế,
trường mầm non, và nhà văn hóa cộng đồng, khoảng 600 m cách khu đất ở cũ. Đường dẫn điện
0.4 KV cũng khá gần khu vực này. Khu vực được đặt trên đất nông nghiệp vì vậy không có hộ nào
phải di dời tới chỗ mới.
PMU 85 sẽ thực hiện các cuộc tham vấn rộng rãi với chính quyền xã và huyện để phát hiện
các khu vực tái định cư có khả năng và hoàn thiện các khu vực trong tham vấn thêm với
những người bị ảnh hưởng phải di dời để đảm bảo địa điểm của khu vực tái định cư là có thể
chấp nhận được với họ.
Phân phối đất ở khu vực tái định cư: việc phân phối đất ở khu vực tái định cư ở trên được đề
cập như sau:
1. Đối với những người bị ảnh hưởng, những người có đất nông nghiệp bị ảnh hưởng
và phải di dời, họ có quyền được nhận một lô đất 100 m2
2. Đối với những người bị ảnh hưởng, những người có đất nông nghiệp bị ảnh hưởng
nghiêm trọng và những người bị thiệt hại về kinh doanh, họ có quyền được nhận một lô đât
có diện tích tối thiểu là 40 m2
Dựa trên các yêu cầu về đất, các lô đất từ 5 khu tái định cư sẽ được cung cấp cho những
người bị ảnh hưởng như được trình bày trong bảng VI.1 ở dưới6.
Số lượng khu vực tái định cư sẽ được phát triển phải dựa vào số người bị ảnh hưởng chấp
nhận di dời tới khu vực tái định cư do dự án tài trợ. Hơn thế nữa, nếu như khả năng chứa
của khu vực tái định cư ở huyện ít hơn yêu cầu, một số người bị ảnh hưởng sẽ được lựa
chọn để di dời tới khu tái định cư ở huyện liền kề với diện tích đất ở nhiều hơn ở khu tái
định cư cũ.
6 Cần lưu { rằng, việc xây dựng hệ số phát triển cho khu vực tái định cư là khoảng 2,2 lần
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 47
Bảng VI-1. Các hộ phải di dời và khả năng của các khu tái định cư (theo huyện)
Huyện
Số hộ
phải di
dời
Số hộ muốn tự
di dời
Số hộ muốn
di dời tới
khu tái định
cư
Diện tích tái
định cư yêu
cầu (m2)
Số khu vực
tái định cư
có tiềm
năng
Diện tích
của khu vực
tái định cư
có tiềm
năng(m2)
Ghi chú
Hòa
Vang 389 25 364 35,120 05 38,000
Chủ sở hữu của khu đất cho khu vực tái định
cư là chính quyền địa phương. Tất cả các khu
tái định cư đều gần với đường nối xã, trạm y
tế, trường mầm non, và nhà văn hóa cộng
đồng. Đường điện gần với khu tái định cư.
Tổng 389 25 364 35,120 05 38,000
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 48
VI.2. Quá trình thiết lập khu TĐC và chính sách TĐC
Các lô đất thổ cư bị ảnh hưởng toàn bộ có nhà trên đất (các hộ bị ảnh hưởng phải di dời): Lô
đất không còn phù hợp để sử dụng và toàn bộ tài sản phải được thu hồi. Người dân bị ảnh
hưởng được quyền bố trí TĐC nếu diện tích đất thổ cư còn lại không bị ảnh hưởng < 40 m2 ở
khu vực thành thị và < 100 m2 ở khu vực nông thôn. Nội dung này sẽ được các Ban đền bù
và GPMB Huyện xác định và thống nhất với các các hộ bị ảnh hưởng trong quá trình khảo sát
kiểm kê chi tiết.
Người dân bị ảnh hưởng toàn bộ đất thổ cư và nhà có thể chọn một trong 2 phương án sau:
(i) Đền bù bằng tiền mặt theo giá thay thế (không bị trừ thuế và chi phí giao dịch) cho
toàn bộ diện tích đất cộng với tiền đền bù tự TĐC, hoặc
(ii) Nhận đất tại khu TĐC do Ban đền bù và GPMB Huyện xây dựng.
Dựa vào sự khác biệt về giá giữa đất ở và khu đất mới, quy trình đền bù đất tại Khu TĐC như
sau:
a. Nếu giá bán lô đất ở khu vực mới có giá trị hơn giá trị khu đất ở bị ảnh hưởng, những
người bị ảnh hưởng sẽ được nhận đất mà không mất thêm chi phí. Nếu lô đất có giá
trị tương đương với khu đất mới, những người bị ảnh hưởng sẽ được nhận đất mà
không được trả thêm phần chênh lệch.
b. Nếu lô đất tại khu TĐC có giá trị thấp hơn giá trị của lô đất ở bị ảnh hưởng, người dân
bị ảnh hưởng sẽ nhận lô đất TĐC và phần chênh lệch bằng tiền mặt.
c. Phương án và thiết kế của khu TĐC sẽ do tư vấn của PMU 85 hoàn thiện và được
UBND thành phố Đà Nẵng phê duyệt.
d. Các quy định cụ thể về phân lô TĐC sẽ được Ban đền bù và GPMB Huyện thiết lập sau
khi tham vấn với chính quyền các xã và người dân bị ảnh hưởng và sẽ được UBND
Huện chập thuận chính thức.
e. Đối với các hộ bị thu hồi nhà, hỗ trợ thông qua phương án đất đổi đất có đặc tính
tương đương và được cấp giấy tờ mà không phải trả bất cứ khoản chi phí nào. Diện
tích đất được đổi không < 40 m2 hoặc đền bù bằng tiền mặt theo giá trị tương
đương, nếu người dân bị ảnh hưởng chọn phương án tự TĐC.
Số lượng đất ở khu vực tái định cư sẽ được quyết định dựa trên sư mong muốn của những
người bị ảnh hưởng.
Sau khi các các hộ bị ảnh hưởng có quyết định cuối cùng về phương án tái định cư mà họ
mong muốn, các nội dung công việc cần thiết, mốc thời gian và trách nhiệm của các bên liên
quan được thể hiện trong công tác thiết kế, xây dựng và bố trí các hộ bị di dời vào các khu
TĐC được thể hiện qua các bước dưới đây.
a. Ban đền bù và GPMB Huyện sẽ đề xuất các vị trí TĐC lên UBND Thành phố Đà Nẵng
chấp thuận (Tổng diện tích khu TĐC, số lô, diện tích lô...).
b. P Ban đền bù và GPMB Huyện sẽ chuẩn bị đề cương tham chiếu cho công tác quy
hoạch và thiết kế chi tiết, lựa chọn tư vấn thực hiện các nội dung công việc này.
c. Ban đền bù và GPMB Huyện trình quy hoạch và thiết kế chi tiết TĐC cùng với dự toán
xây dựng và báo cáo đánh giá tác động môi trường cho các khu TĐC lên Sở Xây dựng,
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 49
Sở TN và MT thành phố Đà Nẵng xem xét trình UBND Thành phố chấp thuận thu hồi
đất và quy hoạch chi tiết các khu TĐC.
d. Ban đền bù và GPMB Huyện triển khai khảo sát kiểm kê chi tiết, chuẩn bị phương án
đền bù cho từng hộ dân bị ảnh hưởng,trình các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt
phương án đền bù và chi trả tiền đền bù cho các hộ dân bị thu hồi đất đê xây dựng
khu TĐC. Triển khai công tác đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng khu TĐC (có thể
bao gồm xây nhà TĐC nếu các các hộ bị ảnh hưởng mong muốn dự án xây nhà TĐC)
e. Phân lô cho các hộ dân và cấp Giấy CNQSDĐ về sở hữu nhà ở.
f. Trong quá trình chuẩn bị quy hoạch chi tiết, Ban đền bù và GPMB Huyện sẽ (i) tham
vấn các hộ dân phải di dời để thống nhất vị trí cuối cùng xây dựng khu TĐC, diện tích
lô, chi phí, các điều kiện thanh toán, tiến độ tái định cư và quy trình phân lô tái định
cư cho các hộ dân; (ii) thông báo cho các các hộ bị ảnh hưởng nếu giá trị lô đất được
phân thấp hơn giá thay thế của lô đất ở bị thu hồi, phần chênh lệch sẽ được trả cho
các các hộ bị ảnh hưởng bằng tiền mặt ; (iii) các văn bản thống nhất được công bố tại
UBND các xã. Các Ban đền bù và GPMB Huyện cũng sẽ xem xét phân lô thích hợp cho
các hộ dân kinh doanh và đảm bảo lô TĐC được phân có điều kiện phù hợp tiếp tục
kinh doanh.
Về thời gian chi trả đền bù cho các hộ bị ảnh hưởng ít nhất 4 tháng trước khi di dời để người
dân bị ảnh hưởng có đủ thời gian xây dựng lại nhà. Các hộ bị ảnh hưởng sẽ không di dời cho
đến khi đã được phân đất và người dân bị ảnh hưởng đã nhận đủ tiền đền bù và trợ cấp
theo mức được duyệt.
Sau khi hoàn tất việc lựa chọn khu TĐC và được sự thống nhất của các các hộ bị ảnh hưởng,
các bước quy hoạch và phát triển khu TĐC được tóm tắt trong bảng VI.2 dưới đây.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 50
Bảng VI-2: Các bước quy hoạch và phát triển và triển khai bố trí TĐC
STT Bước Thời gian/Số ngày
dự kiến Đơn vị chịu trách nhiệm
1 Khảo sát cuối cùng và đề xuất vị trí 12/ 2009 đến
30/4/2010
Ban đền bù và GPMB Huyện và
PMU 85
2 UBND Thành phố chấp thuận 1/7/2010 đến
30/7/2010
PMU 85 và Ban đền bù và GPMB
Huyện trình UBND thành phố Đà
Nẵng
3 Chuẩn bị Đề cương tham chiếu và lựa
chọn Tư vấn quy hoạch và thiết kế chi tiết
1/8/2010 đến
30/8/2010
PMU 85 và Ban đền bù và GPMB
Huyện
4
Chuẩn bị dự thảo quy hoạch chi tiết theo
tiêu chuẩn Việt Nam (cơ sở hạ tầng, quy
hoạch phân lô, nhà trẻ, chợ…)
1/9/2010 đến
30/10/2010
Tư vấn dưới sự giám sát của PMU
85 và Ban đền bù và GPMB
Huyện
5 Tham vấn với các bên liên quan về quy
hoạch TĐC, ghi nhận phản hồi
1/11/2010 đến
15/12/2010
Tư vấn với sự hỗ trợ của PMU 85
và Ban đền bù và GPMB Huyện
6
Hoàn thiện công tác hoạch định bao gồm
EIA, phương án đền bù khu TĐC, trình
DOC, DONRE, DOF xem xét trình UBND
Thành phố chấp thuận. Công bố kế hoạch
được chấp thuận tại các xã bị ảnh hưởng
16/12/2010 đến
30/3/2011
PMU 85 và Ban đền bù và GPMB
Huyện
7 Thiết kế chi tiết và lập HSMT dựa trên
quy hoạch chi tiết.
15 /4/2011 đến
15/5/2011 Tư vấn của PMU 85
8
Mời thầu, đánh giá thầu và lựa chọn nhà
thầu xây dựng khu TĐC. Châp thuận kết
quả đấu thầu của các cấp có thẩm quyền
và thông báo kết quả trúng thầu cho nhà
thầu thắng thầu
15 /5/ 2011 đến
15 /7/ 2011 PMU 85
9 Thi công xây dựng khu TĐC 30 /7 2011 đến 30
/12/2011 Nhà thầu
10 Chia lô 1/1/ 2012 đến
30/3/2012 Nhà thầu
11 Phân lô cho các các hộ bị ảnh hưởng theo
quy định
1/1/ 2012 đến 30
/3/2012
PMU 85 và Ban đền bù và GPMB
Huyện và xã
12 Xây dựng nhà ở và các hạ tầng dịch vụ xã
hội ( song song)
30/10/2011 đến
30/5/2012 Các hộ dân và Nhà thầu
13 Các hộ dân TĐC 1/2/2012 đến
30/7/2012
Các hộ dân với sự hỗ trợ của
chính quyền địa phương
Các hộ bị ảnh hưởng chọn phương án nhận tiền để tự TĐC sẽ được đền bù đầy đủ tất cả các thiệt
hại (đất và tài sản trên đất), trợ cấp tái định cư và trợ cấp cho giai đoạn chuyển tiếp. Ban đền bù
và GPMB Huyện và chính quyền các xã sẽ hỗ trợ các các hộ bị ảnh hưởng trong quá trình mua đất
và thủ tục cấp các giấy CN. Ban đền bù và GPMB Huyện cũng sẽ hỗ trợ các gia đình bị di dời (nếu
cần) làm việc với các doanh nghiệp phát triển đất ở tại địa phương trong trường hợp người dân bị
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 51
ảnh hưởng muốn mua lô hoặc căn hộ tại các khu do các doanh nghiệp này hoặc huyện phát triển
(không phải do dự án thực hiện).
VI.3. Chi phí đầu tư khu TĐC
Theo chính sách về quyền lợi được hưởng và các nguyên tắc được mô tả trong mục VI.2 ở trên, chi
phí đầu tư khu TĐC sẽ được hoàn trả từ tiền đền bù đất ở của các hộ dân (Người dân bị ảnh
hưởng nhận tiền đền bù cho đất thổ cư bị thu hồi và mua lại đất tại khu TĐC ). Tuy nhiên, để đạt
được mục tiêu của kế hoạch TĐC, các hạng mục sau đây sẽ không được tính vào giá bán đất trong
khu TĐC (do chủ đầu tư chịu).
i. Chi phí khảo sát địa hình, địa chất và thủy văn;
ii. Chi phí hoạch định vị trí xây dựng, TKCT và lập EIA;
iii. Chi phí xây dựng đường dẫn vào khu TĐC ; và
iv. Chi phí đầu tư các dịch vụ xã hội như trạm y tế, nhà trẻ, nhà văn hóa cộng đồng…
VI.4. Các nội dung TĐC được PMU 85 và Ban đền bù và GPMB Huyện triển khai khi kế hoạch TĐC
đã được phê duyệt.
Các nội dung TĐC sau cần được PMU 85 và Ban đền bù và GPMB Huyện triển khai khi kế hoạch
TĐC đã được phê duyệt:
(i) Chốt danh sách các hộ phải di dời theo từng xã sau khi hoàn thành công tác kiểm kê chi
tiết, dựa trên mốc GPMB trên thực địa.
(ii) Thống nhất với các các hộ bị di dời về phương án tái định cư lựa chọn (vào khu TĐC hay
vào các khu đang hoặc sẽ được xây dựng tại xã không thuộc dự án hoặc tự TĐC).
(iii) Triển khai các bước và cơ chế phê duyệt vị trí xây dựng, quy hoạch và TKCT, dự toán,
đấu thầu, thi công và giám sát thi công khu TĐC , phân lô và cấp giấy CNQSDĐ cho các hộ bị
di dời.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 52
VII. Phục hồi và cải thiện thu nhập
Theo kinh nghiệm thực hiện công tác GPMB và TĐC, trừ khi có biện pháp giảm thiểu, TĐC không tự
nguyện cho các dự án thường phát sinh các vấn đề nghiêm trọng về kinh tế, môi trường và xã hội,
hệ thống sản xuất bị chia cắt, người dân có nguy cơ nghèo đói do mất đất sản xuất hoặc mất
nguồn thu nhập, người dân tái định cư tại các môi trường mới không phù hợp với kỹ năng sản xuất
hoặc cạnh tranh gay gắt hơn về nguồn nguyên liệu sản xuất; các nhóm họ hàng bị phân tán, các
yếu tố văn hóa, truyền thống và tinh thần giúp đỡ lẫn nhau có thể không như trước hoặc mất đi.
Thêm vào đó, một số người dân bị ảnh hưởng do vị trí xã hội hay điều kiện kinh tế sẽ ít có khả
năng tái lập cuộc sống hơn những người khác và vì thế có nguy cơ trở nên nghèo hơn. Vì thế, đền
bù theo giá thay thế chưa đủ mà phải có phương án hỗ trợ TĐC bằng nhiều hình thức khác nhau và
chương trình phục hồi kinh tế để đảm bảo người dân bị ảnh hưởng bởi dự án có điều kiện sống
không được tệ hơn trước khi có dự án hoặc phải cải thiện sinh kế và tiêu chuẩn sống tại nơi ở mới.
Chương trình phục hồi và cải thiện sinh kế là bắt buộc trong chính sách TĐC không tự nguyện của
Ngân hàng TG. Chính phủ Việt nam đã cải thiện chính sách thu hồi đất, đền bù và hỗ trợ theo từng
thời điểm, đặc biệt là chính sách hỗ trợ để đảm bảo người dân bị ảnh hưởng bởi dự án có điều
kiện sống không được tệ hơn trước khi có dự án hoặc phải cải thiện sinh kế và tiêu chuẩn sống tại
nơi ở mới. (vd, Luật, Nghị định của CP Việt Nam như Luật đất đai năm 2003, Nghị định 197 /2004,
và Nghị định 69/2009 ….).
Người dân bị ảnh hưởng đủ điều kiện hưởng các chính sách hỗ trợ khác nhau để phục hồi và cải
thiện sinh kế bao gồm các hộ dân bị ảnh hưởng nặng nề (hộ phải di dời và hộ mất hơn 20% đất sản
xuất) và các nhóm dễ bị tổn thương. Theo kết quả kiểm kê thiệt hại, có 416 hộ bị ảnh hưởng
nghiêm trọng và các hộ có khả năng dễ bị tổn thương (chiếm khoảng 98% tổng số hộ bị ảnh
hưởng). Quyền lợi để phục hồi kih tế và cải thiện đời sống được trình bày trong Chương 3 và như
sau:
(1) Hỗ trợ ổn định đời sống nếu người dân bị ảnh hưởng nhận tiền đền bù đất NN bằng tiền mặt
i. Hỗ trợ cho hộ dân mất từ 20% đến 70% đất NN trong vòng 6 tháng (30kg
gạo/người/tháng) nếu họ không phải di dời (diện tích còn lại là hơn 300 m2) và trong vòng
12 tháng nếu những người bị ảnh hưởng phải di dời. Trong những trường hợp đặc biệt (các
khu vực khó khăn về kinh tế xã hội), sự hỗ trợ có thể lên tới tối đa là 24 tháng.
ii. Hỗ trợ tương đương cho các hộ dân bị mất hơn 70% đất NN, hỗ trợ trong vòng 12 tháng
nếu như họ không phải di dời (diện tích còn lại là hơn 300 m2) và trong vòng 24 tháng nếu
họ phải di dời. Trong trường hợp đặc biệt, hỗ trợ có thể lên tới tối đa là 36 tháng.
(2) Hỗ trợ đối với đất NN liền kề đất ở, đất vườn ao hồ liền kề đất ở nhưng không được công nhận
là đất ở: Hỗ trợ thêm từ 30 % đến 70% giá đền bù của đất ở liền kề cho đất vườn, ao hồ và từ 20 %
đến 50% giá đền bù của đất ở liền kề cho đất NN.
(3) Nếu được đền bù theo phương án đất đổi đất, người dân bị ảnh hưởng sẽ được hỗ trợ giống
cây trồng, các chương trình khuyến nông lâm nghiệp và chăn nuôi…(theo Mục 4, Điều 20 của Nghị
định 69/2009).
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 53
(4) Hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, tạo việc làm bằng tiền mặt hoặc tương đương 5 lần mức đền
bù đất NN hoặc được phân 1 lô, căn hộ hoặc 1 lô đất để kinh doanh
(5) Người lao động bị ảnh hưởng do thu hồi đất ở từ đất công hoặc đất của doanh nghiệp: trợ cấp
cho người lao động bị ảnh hưởng trong giai đoạn chuyển tiếp (Mức đề xuất là VNĐ 750.000
/người/tháng cho 6 tháng ).
(6) Trợ cấp cho người lao động bị ảnh hưởng (đất công bị ảnh hưởng hoặc đất của doanh nghiệp)
tương đương với mức đền bù đất đang sử dụng.
(7) Trợ cấp ngừng kinh doanh cho các hộ không có đăng k{ kinh doanh tối thiểu 3 tháng theo mức
hỗ trợ VNĐ 3.000.000/hộ để trang trải cho thu nhập bị mất trong thời gian gây dựng kinh doanh
tại địa điểm mới, dự kiến khoảng 3 tháng. Hỗ trợ cho các hộ có đăng k{ kinh doanh mà có nguồn
thu nhập bị ảnh hưởng tương ứng với 50% thu nhập hàng năm của họ dựa theo thu nhập trung
bình hàng năm trong vòng 3 năm trở lại đây theo như các khai báo của họ với cơ quan thuế.
(8) Các nhóm dễ bị ảnh hưởng (các cộng đồng dân tộc thiểu số dễ bị ảnh hưởng, chủ hộ gia đình là
phụ nữ, hộ nghèo, hộ có người tật nguyền, người già néo đơn không nơi nương tựa): hỗ trợ thêm
tối thiểu VND 12.000.000/ hộ cho giai đoạn 12 tháng để giúp các hộ này có chi phí trang trải cho
nhân công xây dựng lại nhà cửa và tái lập sinh kế.
(9)Các hỗ trợ khác theo quy định của thành phố tùy theo điều kiện thực tế tại địa phương (Điều 23
Nghị định 69/2009).
Quy trình tham vấn với các người dân bị ảnh hưởng về các phương án phục hồi kinh tế khác nhau
được mô tả trong bảng VII.1 của Chương VII ở dưới. Về nhu cầu phục hồi kinh tế, tư vấn của PMU
85 đã thực hiện các nội dung sau:
(a) Nỗ lực tìm kiếm đất NN để đền bù theo phương án đất đổi đất cho đất NN bị thu hồi.
Nếu không có đất sản xuất, nguy cơ của các hộ nông dân bị ảnh hưởng là rất cao. Do vậy, Tư vấn
đã tham vấn với lãnh đạo các huyện và xã bị ảnh hưởng, gặp gỡ các chuyên viên địa chính và quản
l{ đất đai tại các xã, các các hộ bị ảnh hưởng và người dân địa phương sống trong vùng bị ảnh
hưởng bởi dự án để tìm kiếm quỹ đất thay thế cho đất NN bị thu hồi. Chính quyền và người dân
địa phương khẳng định không có đủ quỹ đất có sẵn trong xã để đền bù thay thế cho những người
bị ảnh hưởng (đã được mô tả trong Chương 8). Tuy nhiên, điều tra cho thấy có một chợ đất, cả đất
nông nghiệp và đất ở ở thành phố Đà Nẵng. Điều này đã được xác định bởi lãnh đạo huyện, xã
trong các cuộc họp được tổ chức ở các huyện bị ảnh hưởng vào thời điểm từ tháng 12/2009 tới
tháng 1/2010. Để đảm bảo những người bị ảnh hưởng có thể mua đất sản xuất với số tiền mặt
được đền bù, Dự án sẽ đảm bảo tiền đền bù cho đất bị ảnh hưởng là với giá thay thế ở thời điểm
đền bù và cùng với lãnh đạo huyện và xã giúp người dân với quá trình mua đất và lấy những giấy
tờ hợp pháp cho khu đất họ đã mua. Cơ chế hỗ trợnhững người bị ảnh hưởng mua đất sản xuất
cần được phát triển bởi Ban đền bù và GPMB trong kế hoạch tái định cư bổ sung.
(b) Các cơ hội việc làm và các chương trình phục hồi thu nhập
Mặc dù đã có các biện pháp nêu trên, dự án sẽ lập kế hoạch và triển khai một chương trình phục
hồi thu nhập phù hợp và mang tính bền vững cho các hộ dân đủ điều kiện tham gia tùy theo nhu
cầu. Từ tháng12/2009 đến tháng 1/2010, Tư vấn đã làm việc với nhiều tổ chức khác nhau, bao
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 54
gồm các NGOs tại Đà Nẵng để thảo luận và xác định các cơ hội việc làm tiềm năng, các chương
trình đào tạo và cho vay vốn và phục hồi thu nhập đang được triển khai tại các địa phương mà
người dân bị ảnh hưởng có thể tiếp cận được. Đồng thời, cũng thảo luận về các chương trình của
dự án và các yêu cầu cơ bản để các hộ dân có đủ kiều kiện có việc làm. Các tổ chức cung cấp
những khoản vay nhỏ đã được khám phá. Tham vấn với các bên liên quan được mô tả chi tiết
trong chương 8. Nhằm mục đích tham vấn cho các hoạt động phục hồi kinh tế, Tư vấn đã làm việc
với các đơn vị sau;
Bảng VII.1: Tham vấn với các cơ quan, NGOs địa phương về khả năng thực hiện các chương
trình/hoạt động phục hồi kinh tế
Cuộc họp Địa điểm Thời gian Các cơ quan tham vấn
Huyện Hòa
Vang – Thành
phố Đà Nẵng
Ở văn phòng
của cơ quan
tham vấn
Từ 12 đến
15/12/2009
- Phòng Lao động, thương binh và xã hội huyện.
- Trung tâm dạy nghề và định hướng việc làm.
- Trung tâm Khuyến nông
- Hội Nông dân
- Hội phụ nữ
- Chi nhánh Ngân hàng xã hội
Qua quá trình tham vấn, các chương trình tiềm năng do Huyện đề xuất, các chương trình đang
triển khai tại địa phương và nguồn lực triển khai tại thành phố được tóm tắt trong bảng VII.2 dưới
đây.
Bảng VII.2: Các chương trình tiềm năng, nguồn vốn vay và các khóa đào tạo có thể được xem xét
để phục hồi thu nhập và cải thiện sinh kế cho người dân bị ảnh hưởng của dự án
Huyện Các thông tin chính về các chương trình khả thi
Huyện Hòa Vang - Trung tâm dạy nghề có 35 giảng viên. Vocational training center has 35
trainers. Đào tạo dạy nghề này có thể tổ chức các khóa CNTT, may mặc công
nghiệp; cơ khí, điện, kế toán… Khóa học từ 03 hoặc 6 tháng tới 2 hoặc 3 năm.
Trung tâm đã thực hiện hỗ trợ kỹ thuật về làm nấm, nuôi trồng thủy sản và các
hỗ trợ kỹ thuật khác về hoạt động nông nghiệp.
- Trung tâm Khuyến nông có 5 nhân viên đang làm việc ở văn phòng trung tâm
và 10 người làm việc ở các xã. Nhân viên của trung tâm này xuất thân từ gia
đình theo nghề nông và ngư nghiệp. Các chương trình được thực hiện ở huyện
như chăm sóc gia súc (bò, lợn, gà…) và trồng đường, lúa, cây ăn quả. Các
chương trình này được thực hiện với sự kết hợp của liên hiệp phụ nữ huyện và
Hội nông dân.
- Hội Nông dân đang thực hiện các chương trình giảm nghèo, hỗ trợ vay vốn
cho học sinh nghèo, vay vốn cho các hộ làm nông và thủy sản…
- Liên hiệp Phụ nữ đang thực hiện các chương trình như vay vốn cho các hộ
nghèo có phụ nữ làm chủ hộ, tài chính vi mô cho các chương trình giới tính…
- Chi nhánh ngân hàng chính sách và xã hội đang thực hiện 7 chương trình vay
vốn để phát triển kinh tế, cho các hộ nghèo, cho các học sinh nghèo, để cải
thiện cơ sở vật chất khu vực vệ sinh… Các hộ nghèo không thể vay quá
30,000,000 VNĐ và với 0.65% lãi/tháng.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 55
Ở Đà Nẵng, nhiều công ty đăng các cơ hội việc làm trước văn phòng của họ, các tờ rơi tuyển dụng
được thấy ở nhiều nơi công cộng và các văn phòng xã. Điều này là do thực tế nhiều công ty đang
cần cả công nhân không có tay nghề và công nhân có tay nghề. Việc làm cũng có thể thông qua Bộ
Lao động, Thương binh và Xã hội của thành phố Đà Nẵng.
(c) Thiết kế và triển khai các chương trình phục hồi thu nhập
Theo kết quả tham vấn các cơ quan chức năng địa phương, các tổ chức khác nhau và các hộ bị ảnh
hưởng, các chương trình/hoạt động nông nghiệp và phi nông nghiệp được liệt kê xem xét trong
quá trình lập một chương trình phục hồi thu nhập phù hợp, đáp ứng nhu cầu và sự chuẩn bị của
các hộ dân đủ điều kiện:
- Thí điểm một số chương trình sản xuất và tạo việc làm lựa chọn được sự hậu thuẫn của
chính quyền thành phố và huyện. Đào tạo nghề và tạo công ăn việc làm phi nông
nghiệp nên là ưu tiên hàng đầu.
- Sản xuất nông nghiệp chuyên sâu cho các hộ nông dân vẫn còn đất sản xuất.
- Ưu tiên việc làm cho người có đủ trình độ, cả nam và nữ trong quá trình thi công và vận
hành của dự án.
- Chương trình đào tạo kỹ năng cho người dân bị ảnh hưởng có nguyện vọng được đào
tạo ở một số lĩnh vực. Chương trình đào tạo nên theo hình thức (i) các khóa đào tạo
nghề; (ii) nông nghiệp chuyên sâu; (iii) chăn nuôi; (iv) nuôi trồng thủy sản; (v) quản l{ cơ
sở kinh doanh nhỏ.
- Đối với các hộ có mong muốn thành lập các doanh nghiệp nhỏ, dự án sẽ tổ chức các hội
thảo về thành lập doanh nghiệp (phát triển { tưởng, các kỹ năng kinh doanh, marketing
và quản trị tài chính cơ bản).
Các hoạt động phục hồi kinh tế trên nhìn chung chưa cụ thể, mang tính tạm thời ban đầu vì thế,
không thể được sử dụng làm cơ sở cho công tác hoạch định chi tiết. Trong quá trình triển khai
khảo sát kiểm kê chi tiết, tư vấn sẽ hỗ trợ công tác thiết kế, thực thi các chương trình phục hồi thu
nhập và sẽ triển khai quá trình xác định các hoạt động sinh kế của mỗi hộ thông qua việc đánh giá
các nhu cầu cụ thể của từng hộ so với lựa chọn, khuynh hướng và mức độ chuẩn bị và đánh giá
mức độ hỗ trợ bên ngoài cần thiết để các hộ dân thực hiện các hoạt động khôi phục sinh kế đã lựa
chọn. Tư vấn sẽ tiến hành khảo sát và đánh giá các cơ hội việc làm, các hình thức cho vay và đơn vị
đào tạo khi đánh giá nhu cầu và cơ hội cho từng hộ có đủ điều kiện tham gia chương trình phục
hồi thu nhập.
Mục tiêu chủ yếu của chương trình phục hồi thu nhập là giúp các hộ bị ảnh hưởng nặng nề tái lập
lại nguồn sinh kế và nếu không được cải thiện tốt hơn, cũng phải đạt được các tiêu chuẩn sống
như trước khi có dự án. Bên cạnh các tiêu chuẩn chi phối chính sách TĐC của dự án, chương trình
phục hồi thu nhập phải tuân thủ các quy tắc sau: đáp ứng các nhu cầu cụ thể, phù hợp với mức độ
chuẩn bị của các hộ dân, có tính bền vững và hướng đến khả năng tự quyết định và tự lực hơn là
phụ thuộc, tăng cường luật pháp và công bằng, nhận thức xã hội, nhạy cảm về giới và phù hợp về
môi trường.
Hơn nữa, tùy thuộc vào nhu cầu, lựa chọn và nguồn lực vật chất và con người của từng các hộ bị
ảnh hưởng và khả năng đáp ứng của dự án, mỗi hộ tham gia chương trình có thể có nguồn sinh kế
chính, bù thêm các hoạt động sinh kế phụ, đặc biệt khi nguồn sinh kế chính không mang lại thu
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 56
nhập tức thì ví dụ như chăn nuôi hoặc trồng hoa màu. Các hoạt động sinh kế phụ có thể giúp các
hộ dân có phương tiện sinh sống hàng ngày tạm thời. Một yếu tố chính của chương trình là để bảo
đảm các hộ bị ảnh hưởng có phương tiện sinh sống hàng ngày.
PMU 85 sẽ chuẩn bị các sách hướng dẫn thông tin và phân phát cho các hộ dân và văn phòng
UBND xã. Các nội dung thông tin sẽ bao gồm, tuy nhiên không giới hạn các mục sau:
- Sản xuất (NN và phi NN)/các hoạt động tạo thu nhập: loại chương trình, chi phí đầu tư
và lợi nhuận ròng, thời gian tạo dòng thu nhập, tính bền vững và các rủi ro.
- Các cơ hội có liên quan đến dự án : Nhu cầu về loại nhân công, thời hạn hợp đồng,
lương và chế độ tối thiểu, tiến độ, các yêu cầu tối thiểu về trình độ của công nhân,
người liên lac.
- Các cơ hội việc làm: tên và địa chỉ của tổ chức, đặc điểm của tổ chức, số nhân công yêu
cầu, các yêu cầu cơ bản về trình độ công nhân, đào tạo, lương và chế độ tối thiểu,
người liên lạc.
- Đào tạo kỹ năng : loại hình đào tạo, mục tiêu, thời gian, chi phí người tham gia đào tạo
phải trả, trình độ của người được đào tạo, loại hình chứng chỉ được phát sau khi kết
thúc đào tạo, tìm kiếm việc làm.
- Tiếp cận vốn vay: loại hình vay, yêu cầu cho vay, điều kiện thanh toán và lãi xuất, các rủi
ro có liên quan.
Tư vấn của PMU 85 sẽ bao gồm các chuyên gia ở các lĩnh vực khác nhau sẽ thiết kế, thực thi và
quản l{ các chương trình khác nhau. Quá trình lập kế hoạch phù hợp cho các chương trình phục
hồi thu nhập cho các hộ dân sẽ bắt đầu cùng lúc với quá trình khảo sát kiểm kê chi tiết. Công tác
thu thập dữ liệu và khảo sát sâu về nhu cầu và cơ hội sẽ được thực hiện song song với công tác
khảo sát kiểm kê chi tiết. Các hoạt động phục hồi thu nhập khác nhau đã được lập kế hoạch và
thống nhất với các hộ bị ảnh hưởng sẽ được đưa vào kế hoạch GPMB cập nhật, bao gồm phân tích
rủi ro và quảng bá cho các chương trình này. Việc thực hiện chương trình sẽ được giám sát thường
xuyên để đảm bảo đạt được các mục tiêu và được đua vào báo cáo tiến độ GPMB thường kz. Công
tác đánh giá chương trình phục hồi thu nhập sẽ được triển khai để tổng kết các kết quả đạt được,
xác định các yếu tố tác động bổ sung nếu cần thiết và để rút ra các bài học kinh nghiệm. Đối với
các hộ tham gia các chương trình phục hồi thu nhập, các hoạt động phục hồi thu nhập cũng chính
là sự hỗ trợ được hưởng từ dự án như đã mô tả ở trên.
(d) Quá trình phục hồi thu nhập trong giai đoạn thực hiện kế hoạch GPMB
PMU 85 và Ban đền bù và GPMB Huyện sẽ triển khai các hoạt động và các bước sau đây để hỗ trợ
các các hộ bị ảnh hưởng nặng nề.
- Chốt danh sách người dân bị ảnh hưởng nặng nề tại mỗi xã, tham vấn và chốt lựa chọn
của người dân bị ảnh hưởng tham gia chương trình hoặc tự tạo công ăn việc làm.
- Dựa trên tiến độ thu hồi đất (kết nối với tiến độ thi công theo yêu cầu), tiến hành thiết
kế các chương trình khác nhau (các mục tiêu, danh sách người được đào tạo, kế hoạch
đào tạo, quảng bá, phân tích rủi ro, chi phí của chương trình/hoạt động, giám sát và
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 57
đánh giá). Sẽ tốt hơn nếu (i) triển khai chương trình phục hồi kinh tế trước khi thu hồi
đất cho dự án; (ii) thử nghiệm một vài chương trình trước, rút kinh nghiệm cho các
chương trình sau; (iii) mỗi chương trình phải được thiết kế kỹ lưỡng với sự tham gia của
các bên có liên quan và phân tích chi tiết về các rủi ro có thể xảy ra, quảng bá chương
trình để đảm bảo tính bền vững và (iv) cơ chế giám sát và đánh giá hiệu quả để rút ra
bài học kinh nghiệm cho các chương trình sau.
- Xác định yêu cầu của các công ty, đánh giá trình độ của các hộ bị ảnh hưởng, đánh giá
đào tạo và các chứng chỉ yêu cầu để các hộ dân đáp ứng yêu cầu tuyển dụng việc làm;
- Đánh giá đội ngũ nhân lực, các cá nhân đủ trình độ để giảng dạy cho các chương trình.
Xác định các trang thiết bị và phương tiện cần thiết. Phát hành các chứng chỉ. Xác định
chi phí đào tạo của người giảng dạy và người được đào tạo.
- Sự phù hợp của công tác đào tạo đối với từng cá nhân, kết nối việc làm sau khi đào
tạo .
- Công bố thông tin để thông báo kịp thời cho các hộ dân về các chương trình đào tạo
hiện có7, thời gian, kinh phí và tầm quan trọng của các chứng chỉ cho các đơn vị đào tạo
ban hành.
- Xác định: các điều khoản rõ ràng và yêu cầu để các hộ dân được vay vốn, điều kiện và
lãi suất, khả năng trả nợ của các hộ dân, vai trò của PMU 85 và Ban đền bù và GPMB
Huyện tạo điều kiên/ hỗ trợ các hộ dân vay vốn, các chi phí phát sinh trong quá trình
xin vay, tính bền vững và đánh giá rủi ro để đảm bảo các hộ bị ảnh hưởng sau này
không lâm vào cảnh nợ nần.
Công bố thông tin để thông báo chính xác cho các hộ dân về các điểm thuận lợi và bất lợi của từng
chương trình.
- Thiết lập cơ chế và giám sát chặt chẽ việc sử dụng tiền đền bù của các hộ bị ảnh hưởng
để giúp họ tránh rủi ro và tối đa hiệu quả đầu tư từ tiền đền bù. Đặc biệt quan tâm các
nhóm dễ bị tác động, người dân bị ảnh hưởng dự định tự tạo việc làm bằng các hệ
thống đánh giá và giám sát.
7 Cần lưu { rằng, một thành viên của từng hộ có quyền được hỗ trợ phục hồi thu nhập sẽ được tham gia vào bất kz
chương trình đào tạo nào, vì thế, ít nhất 30% số người ứng cử sẽ là phụ nữ.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 58
VIII. THAM VẤN CỘNG ĐỒNG, THAM GIA CỦA CỘNG ĐỒNG VÀ CÔNG
BỐ, CÔNG KHAI THÔNG TIN
VIII.1. Mục đích, nội dung tham vấn và công bố thông tin
Các mục tiêu chung của kế hoạch tham vấn và chương trình công bố thông tin là để thông báo và
lấy { kiến phản hồi của các bên có liên quan về tất cả các vấn đề trong công tác lập kế hoạch GPMB
và TĐC. Các mục tiêu cụ thể bao gồm :
- Chia sẻ đầy đủ các thông tin về dự án người dân bị ảnh hưởng , chính quyền địa
phương và các bên có liên quan khác như các NGOs địa phương (vd, bối cảnh của dự
án, mục đích, các phương án tuyến nghiên cứu, các vấn đề về môi trường và TĐC).
- Để thu thập thông tin về các nhu cầu và các phương án ưu tiên của người dân bị ảnh
hưởng, các cộng đồng địa phương, chính quyền địa phương, NGOs địa phương cũng
như phản ứng/ phản hồi của họ về các phương án tuyến nghiên cứu, các chính sách
đền bù GPMB và các vấn đề có liên quan khác.
- Để tranh thủ sự hợp tác và tham gia của người dân bị ảnh hưởng, các đơn vị có liên
quan trong tất cả các giai đoạn của quá trình lập kế hoạch và triển khai GPMB và TĐC.
- Để đảm bảo tính minh bạch trong tất cả các hoạt động liên quan đến thu hồi đất và
TĐC và các biện pháp phục hồi.
Công bố thông tin, tham vấn và sự tham gia của cộng đồng đã và sẽ được triển khai trong suốt quá
trình triển khai kế hoạch GPMB và TĐC và thông qua nhiều kênh và công cụ khác nhau:
- Họp với lãnh đạo thành phố, huyện, xã, làng và đại diện của các cơ quan chức năng
chính để nghiên cứu các chính sách đền bù và TĐC của thành phố, các nguyên tắc xác
định chi phí đền bù và khả năng đất đền bù thay thế, khả năng thực hiện các chương
trình phục hồi kinh tế, điều kiện việc làm tại địa phương, cùng với các nội dung khác.
- Họp với các tổ chức tại địa phương như hội phụ nữ, hội nông dân, mặt trận tổ quốc, hội
cựu chiến binh để thu hút sự quan tâm và đề xuất của họ cho kế hoạch GPMB và TĐC
của dự án.
- Họp với tất cả các xã và các hộ bị ảnh hưởng, triển khai các cuộc họp nhóm với phụ nữ,
người già, người dân tộc thiểu số và các nhóm dễ bị tác động khác.
- Phân phát các sách hướng dẫn về chính sách đền bù đến lãnh đạo các xã và người dân
bị ảnh hưởng
- Tiến hành khảo sát điều kiện kinh tế xã hội và tài sản bị ảnh hưởng, tham vấn người
dân về lựa chọn vị trí các khu TĐC, phương án đền bù, đất đổi đất hay đền bù đất bằng
tiền mặt, các đề xuất cho chương trình phục hồi kinh tế cũng như các mối quan tâm của
các nhóm khác nhau.
VIII.2. Tham vấn trong quá trình chuẩn bị kế hoạch GPMB.
Từ tháng 12/2008 đến tháng 3/2009 và từ tháng 12/2009 đến tháng 1/2010, nhiều cuộc họp với
các bên liên quan như các ban ngành tỉnh, UBND Huyện, lãnh đạo các xã bị ảnh hưởng, Ban đền bù
và GPMB, Hội Nông dân, Trung tâm dạy nghề, Trung tâm Khuyến nông, Viện quản l{ vốn vay hoặc
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 59
ngân hàng, Ban quản l{ khu công nghiệp đã được tổ chức. Các mục tiêu chính, các nguyên tắc về
đền bù và tái định cư cũng như tất cả những sự hỗ trợ bổ sung đã được đem ra thảo luận ở các
buổi họp. Việc tham vấn cho công tác chuẩn bị cho kế hoạch tái định cư bao gồm 2 vòng:
a) Vòng 1 là về kế hoạch tái định cư sơ bộ
Trong tháng 12/2008, PMU 85 cùng với sự hỗ trợ của đội di dời đã tổ chức cuộc gặp với huyện Hòa
Vang. Cuộc gặp này đã giới thiệu với chính quyền địa phương và NGOs địa phương về:
i. Thông tin chung về dự án
ii. Danh sách các huyện, xã bị ảnh hưởng và quy mô đất sẽ bị dự án thu hồi
iii. Mục tiêu và quy định của kế hoạch tái định cư theo như các yêu cầu của GOV và bao
gồm chính sách của Ngân hàng Thế giới về tái định cư không tự nguyện.
iv. Thời gian của cuộc khảo sát kinh tế xã hội và kiểm kê thiệt hại
v. Phục hồi đời sống cho dân qua kế hoạch tái định cư
vi. Phương thức bồi thường và di dời (lựa chọn phương thức bồi thường bằng tiền mặt
hoặc bằng hiện vật)
vii. Vấn đề giới tính trong kế hoạch tái định cư; và
viii. Cơ chế tham gia, khiếu nại, giám sát và đánh giá thông qua tất cả các giai đoạn chuẩn bị
và thực hiện kế hoạch tái định cư. Cuốn sổ thông tin về đền bù và tái định cư cho vòng
1 của việc tham vấn được chuẩn bị dưới sự thỏa thuận của PMU 85 và sẽ được phân
phát tới tất cả những người tham gia trong các buổi họp.
Tư vấn của việc di dời đề xuất thảo luận các vấn đề sau:
i. Diện tích đất ở còn lại cần phải di dời (tư vấn đề xuất diện tích 40 m2 cho khu vực đô
thị và 100 m2 cho khu vực nông thôn)
ii. Khả năng dàn xếp đền bù “đất đổi đất” ở huyện, xã, đặc biệt là đất nông nghiệp
iii. Nguy cơ tiềm ẩn nếu không có đủ đất sản xuất cho việc đền bù
iv. Mong muốn của người dân và chính quyền địa phương về các phương thức di dời (tới
khu vực tái định cư hay tự di dời)
v. Chi phí đền bù
vi. Khả năng việc làm và chương trình phục hồi kinh tế ở các địa phương
vii. Cơ chế thanh toán và khiếu nại
viii. Vấn đề về giới và nhóm người có khả năng dễ bị tổn thương
Các cuộc họp tổ chức ở huyện Hòa Vang được trình bày trong bảng sau:
Bảng VIII.1: Cuộc gặp ở các huyện bị ảnh hưởng
TT Huyện Thời gian Địa điểm Người tham gia
1 Huyện Hòa Vang Tháng 3/2009 Văn phòng huyện Hòa Vang
03 lãnh đạo của UBND huyện
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 60
Phản hồi từ các cuộc họp được thu thập và phân tích như sau:
- Diện tích đất ở còn lại cần thiết để di dời là 40 m2 cho khu vực đô thị và 100 m2 cho
khu vực nông thôn. Bên cạnh đó, hình dạng của phần đất ở còn lại cũng được xem xét.
Nếu diện tích lớn hơn 40 m2 ở khu vực đô thị và 100 m2 ở khu vực nông thôn, nhưng
hình dáng không phù hợp để xây nhà, di dời sẽ được áp dụng. Đối với đất sản xuất,
nhiều người tham gia yêu cầu nếu như diện tích đất còn lại không còn giá trị kinh tế, dự
án phải thu hồi toàn bộ phần đất.
- Nói đến khả năng của mô hình đền bù “đất đổi đất” ở các huyện, xã, đặc biệt là đất
nông nghiệp: Tất cả các xã và huyện xác nhận rằng không còn đất công để đền bù cho
đất nông nghiệp. Tuy nhiên, phần lớn những người được phỏng vấn nói rằng việc mua
đất từ những hộ khác trong khu vực bị ảnh hưởng là không khó, biết rằng giá đất đền
bù khá cao so sánh với giá đất khá cao trong khu vực địa phương.
- Những quan tâm về chi phí đền bù: Huyện Hòa Vang nói rằng các chi phí đền bù cần
dựa trên giá cả thị trường, đặc biệt đối với đất nông nghiệp. Giá đền bù nên được khảo
sát và đánh giá bởi những nhà đánh giá độc lập. Tiềm năng về việc làm và các chương
trình phục hồi kinh tế trong khu vực địa phương: Người tham gia trong các cuộc họp
yêu cầu hỗ trợ vay vốn cho những người bị ảnh hưởng để phát triển kinh tế hộ gia đình,
đào tạo dạy nghề và cơ hội làm việc trong khu vực xây dựng của dự án. Thành phố Đà
Nẵng có các chương trình đào tạo cho những người dân bị ảnh hưởng từ thu hôi đất.
Những kỹ năng cần thiết bao gồm ngành công nghiệp may mặc, cơ khí, điện tử… Chính
quyền địa phương đưa ra đề nghị rằng dự án không nên trả tiền mực cho các hộ để họ
tự tạo ra việc làm; dự án nên được tổ chức thông qua các chương trình hoặc hoạt động
để đảm bỏa sự trợ cấp phục hồi kinh tế được sử dụng với mục đích đúng đắn và với
một kết quả bền vững.
- Cơ chế thành toán và khiếu nại: Tất cả những người tham gia các cuộc họp đề xuất Ban
đền bù huyện, Ban Tái định cư và GPMB nên thanh toán đền bù qua lãnh đạo xã
và/hoặc tại văn phòng xã. Bên cạnh đó, cả 2 vợ chồng trong một hộ được yêu cầu phải
có mặt ở thời điểm thanh toán đền bù.
- Vấn đề giới tính và nhóm người có khả năng dễ bị tổn thương: Phần lớn những người
tham gia đề xuất rằng dự án nên chú { đặc biệt tới việc phục hồi kinh tế cho các nhóm
người có khả năng dễ bị tổn thương (người già, người tàn tật, gia đình nghèo, và các hộ
phụ nữ làm chủ hộ…)
- Năng lực và kinh nghiệm của Ban đền bù huyện, GPMB và tái định cư với các dự án
được trong nước và nước ngoài đàu tư: Tất cả các huyện xác nhận họ có ban đền bù
huyện, ban GPMB và ban tái định cư, họ có thể thực hiện kế hoạch tái định cư của dự
án (họ đã làm điều tra DMS, tính toán đền bù, sắp xếp thanh toán. Tuy nhiên, họ yêu
cầu các ban ngành này cần có năng lực xây dựng, đặc biệt để thực hiện kế hoạch tái
định cư theo như yêu cầu của ngân hàng Thế giới và các chương trình phục hồi kinh tế.
CÁc huyện cũng cần các phương tiện làm việc cho ban đền bù của họ để thực hiện kế
hoạch tái định cư một cách hiệu quả.
b) Vòng thứ 2 của việc tham vấn là kế hoạch tái định cư bản dự thảo và bản chính cuối
cùng.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 61
Mục đích của vòng tham vấn này là:
- Phổ biến thông tin tới các bên liên quan (người bị ảnh hưởng, chính quyền địa phương,
NGOs địa phương, Trung tâm đào tạo nghề địa phương, Trung tâm Khuyến nông, Phát
triển khu vực đất ở, thiết kế xây dựng, nhà thầu…), đặc biệt ở cấp xã nhiều thông tin chi
tiết liên quan tới dự án và kế hoạch đền bù và tái định cư (bản thảo chính sách quyền
lợi, cố gắng trong việc tìm kiếm đất thay thế để đền bù, khu vực tái định cư tiềm năng ở
từng xã, lựa chọn của những người bị ảnh hưởng trong chương trình phục hồi kinh tế
và năng lực và kinh nghiệm địa phương trong việc thực hiện phục hồi đời sống, tiềm
năng nghề nghiệp trong khu vực công nghiệp và đối với các phương thức di dời…)
- Lấy phản hồi từ các bên liên quan về việc chuẩn bị bản dự thảo và bản cuối cùng của kế
hoạch tái định cư.
Từ tháng 9 đến đầu tháng 11/2009, vòng tham vấn thứ 2 đã được thực hiện. Trong thời gian này,
các bên liên quan, các công cụ và nội dung dung tham vấn như sau:
i. Chuẩn bị và phổ biến thông tin tới tất cả các hộ bị ảnh hưởng và các xã bị ảnh hưởng về
đền bù và tái định cư cho vòng tham vấn thứ 2. Sổ thông tin bao gồm (a) thông tin
chung về dự án, (b) tóm tắt nội dung chính liên quan tới kế hoạch tái định cư (mục tiêu
và quy định, khung hợp pháp, chính sách quyền lợi, tác động của việc thu hồi đất,
chương trình phục hồi kinh tế, sắp xếp tái định cư, sắp xếp thực hiện, cơ chế DMS, phê
duyệt về việc thu hồi đất và kế hoạch đền bù cho từng hộ, thanh toán, khiếu nại, giám
sát, thời gian thực hiện). Sổ thông tin này được chuẩn bị bởi đội tham vấn tái định cư,
mà sẽ phải gửi tới Ngân hàng thế giới để xem xét lại và phê duyệt bởi PMU 85.
ii. Các cuộc gặp mặt được tổ chức (3 cuộc họp ở 3 xã) với tất cả các hộ bị ảnh hưởng và
đại diện của các xã bị ảnh hưởng. Các cuộc gặp và các cuộc phỏng vấn được tổ chức với
các nhân viên cấp cao của những ban ngành liên quan (Sở TN và MT, Sở Tài chính, Sở
Lao động, Thương binh và Xã hội…) của Đà Nẵng và NGOs địa phương, huyện bị ảnh
hưởng để tham khảo { kiến về tình trạng của bản đồ sủ dụng đất (bản đồ địa chính),
quá trình của DMS, các bước công bố thông tin và phê duyệt việc thu hồi đất, tiềm
nưng của khu vực tái định cư hoặc khu vực đất ở ở từng xã, các kế hoạch đền bù, tiềm
năng của các khu tái định cư, các chương trình/hoạt động khả thi phục hồi kinh tế, tiềm
năng việc làm trong khu vực dự án, vấn đề về giới và nhóm người có khả năng dễ bị tổn
thương cũng như cơ chế khiếu nại và thanh toán tiền đền bù cho những người bị ảnh
hưởng. Các cuộc thảo luận riêng biệt bởi các nhóm khác nhau được tổ chức sau các
phiên họp chung như nhóm những phụ nữ bị ảnh hưởng, nhóm hộ nghèo…; phản hồi
từ các bên liên quan về chính sách quyền lợi, chương trình phục hồi kinh tế cho những
người bị ảnh hưởng nghiêm trọng, hỗ trợ di dời, đối với những nhóm người có khả
năng dễ bị tổn thương, cần năng lực xây dụng để thực hiện kế hoạch tái định cư và các
sắp xếp thực hiện (trách nhiệm, thời gian…) được thu thập.
Phản hồi chính từ các cuộc gặp của vòng tham vấn thứ 2 được tóm tắt như sau:
- Phần lớn những người tham gia ủng hộ bản dự thảo đền bù và chính sách quyền lợi
được phát triển cho dự án.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 62
- Lãnh đạo các xã xác nhận rằng không có các dân tộc thiểu số trong khu vực dự án. Về
khả năng của các khu vực để di dời người dân, những người tham gia nói rằng không có
khu vực nào được lên kế hoạch trong xã. Bảy hộ nói rằng họ có đất ở nằm ngoài dự án
và xác nhận họ sẽ không gặp khó khăn gì trong việc tự di dời. Người dân đề xuất rằng
chính quyền địa phương nên xem xét để cho các hộ bị ảnh hưởng hoàn toàn trên đất ở
được chuyển đổi sang những khu đất khác của họ thành khu đất ở để giảm thiểu nhu
cầu phát triển khu vực tái định cư ở địa phương. Những người tham gia yêu cầu nếu
như khu vực di dời sẽ được xây dựng cho những hộ di dời, khu vực đó phải được phát
triển với chất lượng cơ sở hạ tầng và dịch vụ xã hội thật tốt.
- Trong 114 người bị ảnh hưởng được phỏng vấn, 80% muốn tham gia vào chương trình
phục hồi đời sống. Về lí do họ nhận tiền mặt để tự tìm việc làm, những người tham gia
giải thích rằng họ muốn tham gia các trung tâm dậy nghề, đầu tư vào giáo dục trẻ em,
tham gia chương trình khuyến nông… Khoảng 30% người tham gia trong các cuộc họp
yêu cầu sự giúp đỡ tìm kiếm việc làm sau khi được đào tạo và giúp họ vay vốn. Phần
lớn những người tham gia đánh giá cao chính sách và yêu cầu dự án chú { tới những
nhóm người có khả năng dễ bị tổn thương. Về việc nhận tiền đền bù, những người
tham gia đề xuất rằng cả vợ và chồng nên cùng đến nhận tiền đền bù và cùng k{ vào
biên lai thanh toán.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 63
Bảng VIII.2: Mong muốn, lựa chọn của những người bị ảnh hưởng về mô hình phục hồi kinh tế
Huyện
Tổng số
hộ bị
ảnh
hưởng
nghiêm
trọng
Tổng số
hộ bị ảnh
hưởng
đã được
khảo sát
với chỉ số
và kiểm
kê thiệt
hại
Số hộ
muốn tiền
mặt để tự
tạo việc
làm
Phần trăm
số hộ muốn
tiền mặt để
tự tạo việc
làm
Số hộ
muốn
tham gia
vào
chương
trình phục
hồi kinh tế
Phần trăm
số hộ
muốn
tham gia
vào
chương
trình phục
hồi kinh tế
Hòa Vang 416 114 91 79.8 23 20.2
Tổng 416 114 91 79.8 23 20.2
Tóm tắt của bản dự thảo kế hoạch tái định cư sẽ được PMU 85 chuẩn bị và phổ biến tới các lãnh
đạo của huyện và xã bị ảnh hưởng. Bản dự thảo kế hoạch tái định cư đầy đủ sẽ được gửi tới Sở TN
và MT và Sở Tài chính của thành phố Đà Nẵng để xem xét lại.
Họp cộng đồng: Sau các quyết định về đất, việc thu hồi được thực hiện và trước khi bắt đầu các
thiết kế chi tiết, các cuộc họp cộng đồng sẽ được tổ chức để thông báo thông tin bổ sung cho
những người bị ảnh hưởng và tạo ra cơ hội để thảo luận công khai về các chính sách và thủ tục tái
định cư trong từng khu vực bị ảnh hưởng. Tất cả những người bị ảnh hưởng sẽ được mời để tham
dự các cuộc họp và đóng góp { kiến.
Các thông tin và tài liệu liên quan đến dự án sẽ được phát cho người dân bị ảnh hưởng tham dự.
Phương pháp tổ chức các buổi họp cộng đồng bao gồm:
a. Trình bày trực tiếp, hình ảnh, bản vẽ và các tài liệu của Dự án
b. Tạo cơ hội để những người bị ảnh hưởng trình bày nguyện vọng và được giải đáp các câu
hỏi và { kiến của họ. Khuyến khích người bị ảnh hưởng đóng góp { kiến về các phương án
ổn định cuộc sống, phục hồi thu nhập và các phương án TĐC
c. Ban đền bù và GPMB Huyện và UBND Phường xã, lập một danh sách đầy đủ tất cả những
người bị ảnh hưởng tham gia họp
d. Ban đền bù và GPMB Huyện sẽ ghi chép đầy đủ tất cả những câu hỏi, bình luận, { kiến và
quyết định phát sinh trong các cuộc họp công bố thông tin/tham vấn, và trình bày báo cáo
kết quả các cuộc họp cho UBND thành phố Đà Nẵng. Các buổi họp tham vấn cộng đồng sẽ
bao gồm các nội dung sau: Thông tin về các hạng mục của dự án, các tác động của dự án,
chế độ quyền lợi được đền bù và phương án phục hồi thu nhập cho các hộ dân bị ảnh
hưởng, cơ chế và quy trình giải quyết khiếu nại quyền được tham gia và quyền được
thamm vấn, các nội dung của công tác GPMB, tiến độ thực hiện v.v.. sự nhất trí của người
dân với các đánh giá. Nếu người dân bị ảnh hưởng co { kiến về nội dung của các biểu mẫu,
cũng sẽ được ghi chép và giải quyết tại các buổi họp này.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 64
e. Tham vấn nhóm người dân bị ảnh hưởng nặng nề nhất và nhóm người dễ bị tổn thương về
phương án hỗ trợ ổn định cuộc sống mong muốn của họ.
f. Để đảm bảo tính minh bạch, người dân sẽ được cung cấp bản sao biên bản kiểm kê và bản
tóm tắt các tài sản bị thiệt hại, các đơn giá đền bù được áp dụng và các quyền lợi đền bù
được hưởng.
Tham vấn cộng đồng và sự tham gia của các bên liên quan sẽ được thực hiện trong suốt quá trình
triển khai thực hiện Kế hoạch GPMB để đảm bảo các bên liên quan sẽ tham gia và phản hồi { kiến
liên quan đến tất cả các khía cạnh của kế hoạch GPMB TĐC và đảm bảo triển khai kế hoạch này
minh bạch và hiệu quả.
VIII.3. Tham vấn trong giai đoạn thực hiện Kế hoạch TĐC
Khi bắt đầu triển khai công tác đền bù và TĐC, các cuộc họp và công bố thông tin sẽ được tổ chức
cho các bên liên quan để thông báo về chính sách, quá trình triển khai thực hiện (vd: cơ chế triển
khai DMS, thu hồi đất, quy trình tham gia của cộng đồng và tham vấn cộng đồng, công bố các
quyết định chấp thuận, cơ chế giải quyết khiếu nại, công tác đánh giá và giám sát, v.v…). Các nội
dung này là chính sách bắt buộc của WB và Nghị định 197/2004; 84/2007 và 69/2009 của Chính
phủ. Các nội dung này sẽ do PMU 85, Ban đền bù và GPMB Huyện và chính quyền các xã thực hiện.
VIII.4. Công bố
Ban đền bù và GPMB Huyện sẽ công bố (i) Kế hoạch GPMB và TĐC đã được chấp thuận tại văn
phòng DONRE và DOF của thành phố Đà Nẵng và tại văn phòng UBND huyện bị ảnh hưởng; (ii) Sổ
tay thông tin về đền bù và TĐC sẽ được PMU 85 chuẩn bị và công bố cho người dân bị ảnh hưởng
và chính quyền các xã bị ảnh hưởng. Sổ tay thông tin này ít nhất phải bao gồm các thông tin sau (a)
Cơ sở của dự án, (b) tóm tắt các nội dung chính liên quan đến Kế hoạch GPMB và TĐC (bao gồm
mục tiêu và nguyên tắc, khung pháp l{, chính sách quyền lợi, tác động của thu hồi đất, các chương
trình phục hồi thu nhập, bố trí TĐC, bố trí thực hiện, cơ chế triển khai DMS, phê duyệt thu hồi đất
và đền bù cho từng hộ, chi trả tiền đền bù, khiếu nại, giám sát và đánh giá, tiến độ thực hiện).
Bên cạnh đó, một bản tóm tắt của bản dự thảo kế hoạch tái định cư sẽ được PMU 85 chuẩn bị và
phổ biến tới chính quyền các huyện và xã bị ảnh hưởng. Bản dự thảo đầy đủ của kế hoạch TĐC sẽ
được gửi tới Sở DONRE và DOF của tỉnh Đà Nẵng để họ xem xét lại.
Bản Kế hoạch GPMB và TĐC đầy đủ đã được chấp thuận cũng sẽ được công bố tại trung tâm thông
tin của trụ sở chính WB và tại VIDIC của Ngân hàng TG tại Việt Nam. Bản dịch về Ma trận quyền lợi
sẽ được công bố ở những nơi công cộng ở từng xã.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 65
IX. BỐ TRÍ THỰC HIỆN
IX.1. Trách nhiệm
Các cơ quan đơn vị chính bao gồm chủ đầu tư, chính quyền địa phương, các NGOs địa phương sẽ
chịu trách nhiệm triển khai thực hiện công tác đền bù và GPMB.
(1) Tổng công ty đường cao tốc Việt Nam (VEC) và Ban QLDA 85 (PMU 85)
VEC thuộc Bộ GT-VT (MOT) là cơ quan thực hiện của dự án. VEC chịu trách nhiệm thực hiện dự án
đường cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi, bao gồm khung chính sách tái định cư.
PMU 85, đại diện cho VEC, có trách nhiệm trực tiếp và quản l{ hàng ngày trong việc thực hiện tất
cả các khía cạnh của việc xây dựng đường cao tốc, bao gồm lên kế hoạch, lập chương trình, giải
ngân, thiết kế, thực hiện, giám sát, đánh giá, đảm bảo sự liên kết của toàn bộ dự án và giám sát
các hoạt động tái định cư và phối hợp/liên lạc với Ngân hàng Thế giới. PMU 85 sẽ có những trách
nhiệm chính sau:
- Cập nhật và thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC phối hợp với UBND các cấp và Hội đồng
đền bù và hỗ trợ TĐC của thành phố và huyện và trình nộp Kế hoạch GPMB và TĐC này
cho WB chấp thuận;
- Đảm bảo ngân sách cho công tác triển khai thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC, đảm bảo
ngân sách cho chi trả đền bù (đền bù và tất cả những quyền lợi khác) và TĐC phải kịp
thời và đầy đủ;
- Hỗ trợ chính quyền địa phương, các ban đền bù huyện và GRCs trong việc giải quyết
khiếu nại của các hộ bị ảnh hưởng.
- Hợp đồng với những chuyên gia thẩm định giá để thực hiện khảo sát Chi phí Thay thế
để thiết lập giá cả thị trường phổ biến cho các loại tài sản bị ảnh hưởng khác nhau và
nếu như mức giá được lập cao hơn giá được lập do chính quyền tỉnh, gửi những phát
hiện của RCS đến tỉnh cho việc chỉnh sửa các mức giá để đảm bảo tất cả đền bù được
trả ở mức giá thay thế.
- Hướng dẫn tổng thể và phối hợp chặt chẽ với các sở ban ngành liên quan và chính
quyền địa phương trong các hoạt động liên quan đền GPMB và TĐC của dự án.
- Cung cấp DMS chuẩn hóa và các bản kiểm kê chi tiết và hướng dẫn việc thiết lập hệ
thống quản l{ số liệu ở từng tỉnh và huyện. Phối hợp với chính quyền huyện và xã để
cập nhập thường xuyên thông tin về việc thực hiện tái định cư.
- Trợ giúp định hướng nếu cần thiết cho UBND thành phố, huyện, xã, Ban đền bù và
GPMB Huyện và các nhóm liên quan đến dự án và chính sách GPMB của Dự án và trợ
giúp các nội dung công việc cụ thể liên quan đến công tác chuẩn bị, cập nhật và triển
khai thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC;
- Phối hợp với UBND Thành phố Đà Nẵng để đốc thúc các Ban đền bù và GPMB tại cấp
huyện.
- Cùng với các Ban đền bù và GPMB Huyện, triển khai các hoạt động liên quan đến công
tác chuẩn bị, cập nhật và triển khai thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC như công bố
thông tin của dự án và tham vấn các hộ bị ảnh hưởng và các bên có liên quan khác;
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 66
- Phối hợp với các văn phòng quản l{ sử dụng đất Thành phố/ Huyện trong công tác phân
lô đất thay thế cho các hộ bị ảnh hưởng đủ điều kiện ;
- Giám sát và kiểm soát công tác chuẩn bị, cập nhật và triển khai thực hiện Kế hoạch
GPMB và TĐC
- Hợp đồng với các cơ quan giám sát có kinh nghiệm để thực hiện giám sát độc lập việc
thực hiện tái định cư.
- Chuẩn bị các báo cáo tiến độ thực hiện GPMB và TĐC hàng qu{ và trình cho WB và các
cơ quan liên quan. Nội dung báo cáo bao gồm kinh phí chi trả đền bù và hỗ trợ cho
người dân bị ảnh hưởng, chi phí xây dựng khu TĐC tái định cư, chi phí chương trình
phục hồi thu nhập, giám sát độc lập, chi phí quản l{ và sử dụng chi phí dự phòng).
- Khi hoàn thiện việc thực hiện tái định cư, PMU sẽ có trách nhiệm cho việc chuẩn bị báo
cáo hoàn thiện tái định cư để trình lên Ngân hàng.
(2) UBND Thành phố và các sở ban ngành trực thuộc liên quan
Trách nhiệm của UBND thành phố Đà Nẵng và các cơ quan đơn vị trực thuộc đã được hướng dẫn
trong Nghị định 197/2004, 84/2007 và 69/2009 liên quan đến thực hiện công tác đền bù GPMB và
TĐC.
UBND thành phố Đà Nẵng là đơn vị chịu trách nhiệm tổng thể thực hiện công tác GPMB và TĐC
cho đoạn tuyến Đà Nẵng của Dự án. Các trách nhiệm chính của UBND thành phố bao gồm:
- Trước khi thẩm định dự án, phải kiện toàn tổ chức các Ban đền bù và GPMB Huyện
(DCSCC);
- Thiết lập GRCs tại UBND, ở cấp huyện và xã để đảm bảo sự tham gia của CBOs, NGOs,
và những tổ chức xã hội khác và đại diện của những người bị ảnh hưởng;
- Xem xét và phê duyệt đơn giá các tài sản công và cá nhân bị ảnh hưởng bởi dự án đảm
bảo phản ánh giá thay thế;
- Chấp thuận thu hồi đất cho dự án và phương án đền bù cho từng hộ dân .
- Hướng dẫn công tác cập nhật và triển khai thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC.
- Hướng dẫn giải quyết các nội dung vướng mắc trong giai đoạn thực thi Kế hoạch GPMB
và TĐC .
- Sở TN và MT sẽ xem xét hồ sơ xin thu hồi đất và tham mưu trình UBND thành phố ra
quyết định phê duyệt.
- Sở xây dựng, tài chính và TNMT có trách nhiệm xem xét phương án đền bù và TĐC cho
từng hộ và trình UBND thành phố ra quyết định phê duyệt.
(3) Các Ban đền bù và GPMB Huyện (DCSCC)
Các Ban đền bù và GPMB Huyện do Phó Chủ tịch UBND Huyện làm trưởng ban, sẽ bao gồm lãnh
đạo các sở tài chính, TN và MT, giao thông, NN và PTNT, chủ tịch UBND các xã bị ảnh hưởng và
PMU 85, chủ tịch các xã và PMU 85, cùng với đại diện của Hội nông dân thành phố, hội LHPN và
các hộ bị ảnh hưởng trong thành phố.Trách nhiệm của các UBND Huyện đã được xác định rõ trong
Nghị định 197/2004 và 84/2008. Các trách nhiệm chính của Ban đền bù và GPMB Huyện bao gồm:
- Phối hợp, giám sát và quản l{ các nội dung GPMB và TĐC do các UBND xã thực hiện.
- Cập nhật kiểm kê thiệt hại thông qua Khảo sát kiểm kê chi tiết;
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 67
- Phối hợp với PMU 85 để chuẩn bị Kế hoạch GPMB và TĐC cập nhật trình UBND Thành
phố chấp thuận;
- Triển khai thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC;
- Tổ chức, lập kế hoạch và triển khai các hoạt động GPMB và TĐC tại huyện thay mặt cho
UBND huyện theo chỉ đạo của UBND thành phố và yêu cầu của PMU 85;
- Triển khai khảo sát kiểm kê chi tiết, tham vấn và công bố thông tin, thiết kế và triển
khai các chương trình phục hồi thu nhập, phối hợp với các bên liên quan khác;
- Hỗ trợ xác định và phân đất cho các hộ bị ảnh hưởng đủ điều kiện ;
- Cùng với UBND các xã, hỗ trợ kịp thời cho Uỷ Ban đền bù và GPMB huyện trong việc
phân phối các chi phí đền bù và các quyền lợi khác cho những người bị ảnh hưởng;
- Hỗ trợ giải quyết khiếu nại;
- Chuẩn bị các báo cáo GPMB hàng qu{.
- Ban đền bù và GPMB Huyện cần phải thành lập ít nhất các tổ sau:
- Tổ đo đạc lập bản đồ và khảo sát kiểm kê chi tiết
- Tổ áp giá đền bù và bố trí tái định cư
- Tổ quản l{ dữ liệu (thu hồi đất, DMS, chi trả tiền đền bù, bố trí TĐC và giải quyết khiếu
nại).
- Tổ phối hợp cộng đồng và phục hồi thu nhập, bao gồm giải quyết khiếu nại
(4) UBND các xã (CPC)
UBND các xã sẽ hỗ trợ Ban đền bù và GPMB Huyện thực hiện các nhiệm vụ GPMB và TĐC. Cụ thể,
UBND các xã sẽ chịu trách nhiệm thực hiện các nội dung sau:
- Bố trí cán bộ hỗ trợ Ban đền bù và GPMB Huyện trong việc cập nhật bản đồ địa chính,
lập Kế hoạch GPMB và TĐC và triển khai các hoạt động TĐC;
- Xác định nguồn quỹ đất đền bù thay thế cho các hộ bị ảnh hưởng ;
- Đồng k{ vào các biên bản kiểm kê đền bù cùng với các hộ bị ảnh hưởng;
- Phối hợp với PMU 85 và Ban đền bù và GPMB Huyện để tổ chức tham vấn và tham gia
của cộng đồng
- Hỗ trợ giải quyết khiếu nại và;
- Tham gia tích cực các hoạt động TĐC và các nội dung liên quan khác.
IX.2. Bố trí thực hiện
(1). Kiện toàn tổ chức các Ban đền bù và GPMB Huyện và các nhóm công tác cộng đồng
Các Ban đền bù và GPMB Huyện ở huyện bị ảnh hưởng được thiết lập để thực hiện công tác đền
bù GPMB và TĐC của dự án trên địa bàn huyện. Vì vậy, để triển khai thực hiện công tác đền bù
GPMB và TĐC được thuận lợi, tất cả các Ban đền bù và GPMB Huyện cần phải (i) kiện toàn đội ngũ
cán bộ; (ii) xây dựng năng lực, đặc biệt là xây dựng năng lực về chính sách của dự án, thực thi các
chương trình phục hồi thu nhập, hỗ trợ các nhóm dễ bị tổn thương, quản l{ dữ liệu cơ sở và giám
sát nội bộ; (iii) được trang bị đầy đủ trang thiết bị làm việc. Công tác xây dựng năng lực sẽ được
UBND Thành phố Đà Nẵng và PMU 85 triển khai thực hiện. Hầu hết các Ban đền bù và GPMB
Huyện tại Việt Nam đều có kinh nghiệm thực hiện công tác đền bù theo chính sách Việt Nam,
nhưng thiếu và hầu như có rất ít kinh nghiệm thực hiện các chính sách an toàn của các nhà tài trợ
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 68
quốc tế. Các lĩnh vực mà hầu hết các Ban Quản l{ dự án và Ban đền bù và GPMB Huyện còn yếu là
giám sát nội bộ và phục hồi sinh kế. Để triển khai có hiệu quả các hoạt động phục hồi sinh kế và
kiểm soát tiến trình thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC, cần thiết phải bố trí các cán bộ có trình độ
chuyên môn cho các Ban đền bù và GPMB Huyện và PMU 85. Để triển khai thuận lợi Kế hoạch
GPMB và TĐC, tại mỗi xã sẽ thành lập một tổ công tác bao gồm các chuyên viên địa chính, Phó CT
UBND xã, đại diện hội phụ nữ, mặt trận tổ quốc, thôn…để phối hợp với các Ban đền bù và GPMB
Huyện trong công tác triển khai Kế hoạch GPMB và TĐC.
(2) Hướng dẫn thực hiện và xây dựng năng lực
Để triển khai thuận lợi Kế hoạch GPMB và TĐC, hướng dẫn triển khai thực hiện cần được Tư vấn
chính sách an toàn của PMU 85 và UBND Thành phố Đà Nẵng chuẩn bị với sự hỗ trợ của các sở ban
ngành chủ chốt bao gồm chính quyền các huyện và các xã. Hướng dẫn thực hiện cần nêu rõ các
nguyên tắc, mục tiêu của Kế hoạch GPMB và TĐC và các bước, biện pháp thực hiện được áp dụng
cho từng nhiệm vụ cụ thể, các biểu mẫu đền bù, phương án đền bù, các biên bản giải quyết khiếu
nại và quy trình/ các bước thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC tổng thể và các bước triển khai từng
nội dung công việc cụ thể. (ví dụ như công bố thông tin, hồ sơ thủ tục thu hồi đất, phương án
GPMB, chi trả tiền đền bù, phân lô, giải quyết khiếu nại…)
Kinh nghiệm cho thấy công tác GPMB và TĐC ở Việt Nam không thành công lắm trong nội dung
phục hồi sinh kế và vì thế gây khó khăn và nguy cơ về lâu dài cho người dân bị ảnh hưởng. Các
nguyên nhân chủ yếu là do (i) năng lực thực hiện của các PMU, Ban đền bù và GPMB Huyện và
chính quyền địa phương yếu (ii) các đơn vị thực hiện chỉ có kinh nghiệm về đền bù và tập trung
chủ yếu vào công tác đền bù và bố trí TĐC (iii) thiếu sự tham gia của các đơn vị liên quan vào lĩnh
vực khác nhau của công tác đền bù GPMB, đặc biệt là công tác phục hồi sinh kế. Vì vậy, bố trí thực
hiện và xây dựng năng lực đóng vai trò rất quan trọng. Đội ngũ nhân sự của PMU 85, tư vấn và các
Ban đền bù và GPMB Huyện cần được bố trí phù hợp và có đủ năng lực cho các vị trí công việc
khác nhau, đặc biệt là các chuyên gia có kinh nghiệm quốc tế và trong nước trong các vấn đề liên
quan đến thu hồi đất.
Công tác xây dựng năng lực bao gồm các hội thảo, đào tạo và các nội dung cần tập trung là (i) Mục
tiêu, nguyên tắc của Kế hoạch GPMB và TĐC và chính sách quyền lợi, (ii) Bố trí TĐC; (iii) Các hoạt
động phục hồi kinh tế và tiến độ thực hiện (iv) Các sắp xếp thể chế (v) Cơ chế thực hiện và các yêu
cầu của công tác giám sát và đánh giá, giải quyết khiếu nại (vi) Các điều kiện giải ngân cho đền bù
và GPMB của dự án, đặc biệt là yêu cầu cua WB về đấu thầu và giải ngân.
(3) Chiến dịch công bố thông tin
Khi bắt đầu triển khai công tác đền bù và TĐC, các cuộc họp và công bố thông tin sẽ được tổ chức
cho các bên liên quan để thông báo về chính sách, quá trình triển khai thực hiện (vd: cơ chế triển
khai DMS, thu hồi đất, quy trình tham gia của cộng đồng và tham vấn cộng đồng, công bố các
quyết định chấp thuận, cơ chế giải quyết khiếu nại, công tác đánh giá và giám sát, v.v….). Các nội
dung này là chính sách bắt buộc của WB và Nghị định 197/2004; 84/2007 và 69/2009 của Chính
phủ và sẽ được Ban đền bù và GPMB Huyện và chính quyền địa phương phối hợp thực hiện.
(4) Tham vấn và công bố thông tin
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 69
Công tác tham vấn sẽ được thực hiện với các bên liên quan, đặc biệt là người dân bị ảnh hưởng và
quan trọng là các nhóm dễ bị tổn thương và bị ảnh hưởng nặng nề. Tất cả các hoạt động tham vấn
và công bố thông tin đều phải được ghi chép và lưu trữ đầy đủ. Kế hoạch GPMB và TĐC cập nhật
sẽ được công bố cho người dân bị ảnh hưởng trước khi trình nộp WB xem xét và chấp thuận.
Các Ban đền bù và GPMB Huyện sẽ công bố (i) Dự thảo Kế hoạch GPMB và TĐC cập nhật trước khi
trình nộp WB xem xét và chấp thuận; (ii) Kế hoạch GPMB và TĐC cập nhật lần cuối đã được UBND
Thành phố và WB chấp thuận và (iii) các điều chỉnh cho Kế hoạch GPMB và TĐC do thay đổi phạm
vi hoặc thiết kế.
Các thông tin chính trong Kế hoạch GPMB và TĐC bổ sung cần được công bố cho người dân bị ảnh
hưởng qua Sổ thông tin công cộng, báo,đài/tivi, và các cuộc gặp với những hộ bị ảnh hưởng, bao
gồm (i) các phương án đền bù, TĐC và phục hồi (ii) Kết quả khảo sát kiểm kê chi tiết, (iii) chi tiết
đánh giá tài sản, (iv) chính sách quyền lợi và các điều khoản đặc biệt (v) quy trình giải quyết khiếu
nại (vi) thời gian chi trả đền bù và (vii) tiến độ di dời. Các thông tin trên phải được công bố công
khai tại văn phòng dự án và UBND các xã và cung cấp cho các hộ dân bị ảnh hưởng dưới hình thức
một bản Kế hoạch GPMB và TĐC tóm tắt, tờ rơi hoặc sách hướng dẫn thông tin.
Các báo cáo giám sát tái định cư cũng phải được công bố cho các hộ bị ảnh hưởng và được đăng
tải lên trang web của WB. Trong giai đoạn triển khai Kế hoạch GPMB và TĐC, việc công bố thông
tin phải được thực hiện theo quy trình quy định trong các Nghị định 197/2004, 84/2007 và
69/2009 (ví dụ như bản đồ địa chính cuối cùng, quy hoạch khu TĐC, dự thảo và phương án đền bù
cuối cùng cho người dân bị ảnh hưởng, tất cả các quyết định phê duyệt liên quan đến đền bù
GPMB và TĐC). Một biện pháp hiệu quả là thiết lập các góc thông tin về đền bù GPMB và TĐC tại
văn phòng UBND huyện và các xã bị ảnh hưởng và dán các thông tin cập nhật về GPMB ở các góc
này. Một biện pháp hiệu quả khác là các Ban đền bù và GPMB Huyện nên chuẩn bị một danh sách
các câu hỏi thường gặp và câu trả lời (các câu hỏi của người dân bị ảnh hưởng và trả lởi của Ban
đền bù và GPMB Huyện). Nếu công tác công bố thông tin được tổ chức tốt sẽ giảm thiểu khiếu nại
của người dân bị ảnh hưởng.
(5) Bản đồ địa chính và quyết định phê duyệt thu hồi đất
Sau khi FS được MOT và WB phê chuẩn, tư vấn sẽ bàn giao mốc giới giải phóng mặt bằng và sau đó
PMU 85 và các Ban đền bù và GPMB Huyện sẽ tiến hành cắm mốc ranh giới cho dự án và cập nhật
bản đồ địa chính cho diện tích bị ảnh hưởng bởi dự án, trình Sở TNMT thành phố Đà Nẵng xem xét
và chấp thuận. Chuẩn bị hồ sơ thủ tục trình xin quyết định thu hồi đất (EIA của dự án và các bản đồ
địa chính). Hồ sơ sẽ được trình cho DONRE xem xét tham mưu trình UBND Thành phố ra quyết
định phê duyệt. UNBD Thành phố sẽ ra quyết định thu hồi đất tổng thể cho dự án và UBND Huyện
sẽ ra quyết định thu hồi đất cho từng hộ. Các Ban đền bù và GPMB Huyện chuẩn bị bản đồ địa
chính và danh sách người dân bị ảnh hưởng và dán danh sách tại văn phòng UBND các xã bị ảnh
hưởng.
(6) Huy động tư vấn, đơn vị định giá độc lập và đơn vị giám sát độc lập
Các đơn vị tư vấn sẽ được huy động ngay sau khi hiệp định vay vốn được Chính phủ Việt Nam và
WB k{ kết. Đơn vị thẩm định giá đất và tài sản độc lập cũng sẽ được PMU 85 lựa chọn để cập nhật
khảo sát giá thay thế, trình PMU 85 xem xét trước khi trình các cơ quan chức năng và UBND thành
phố Đà Nẵng phê duyệt. Công tác thẩm định giá sẽ được thực hiện song song với khảo sát kiểm kê
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 70
chi tiết. Đơn vị giám sát độc lập sẽ được lựa chọn trước khi tiến hành khảo sát kiểm kê chi tiết. Các
hoạt động giám sát sẽ bắt đầu ngay khi hoang thành DMS và các quyền lợi dựa trên mức giá đã
định bởi RCS và được UBND phê duyệt. PMU 85 sẽ chuẩn bị đề cương tham chiếu cho công tác
khảo sát giá thay thế và giám sát độc lập. Các tư vấn cho các dịch vụ này không phải là các đơn vị
do các cơ quan nhà nước thành lập hoặc quản l{.
(7). Triển khai khảo sát đo đạc chi tiết
Công tác khảo sát đo đạc chi tiết sẽ được triển khai sau khi UBND thành phố ra quyết định thu hồi
đất và do các Ban đền bù và GPMB Huyện thực hiện sau khi có thiết kế cuối cùng và mốc ranh giới
tuyến dự án. Mẫu biểu thực hiện khảo sát đo đạc chi tiết cũng sẽ tương tự như mẫu biểu kiểm kê
thiệt hại được sử dụng trong Kế hoạch GPMB và TĐC này nhằm thu thập tất cả các thông tin cần
thiết để xác định quyền lợi được đền bù của người dân bị ảnh hưởng. Cần lưu { là tại thời điểm
triển khai khảo sát đo đạc chi tiết, toàn bộ người dân bị ảnh hưởng sẽ được yêu cầu trình nộp bản
sao sổ đỏ hoặc các giấy tờ có giá trị pháp l{ để các Ban đền bù và GPMB Huyện chuẩn bị phương
án đền bù. Các mẫu biểu khảo sát đo đạc chi tiết sẽ được người dân bị ảnh hưởng và các cơ quan
liên quan theo quy định kiểm tra và xác nhận ( đại diện UBND xã, Ban đền bù và GPMB Huyện và
cán bộ khảo sát). Sau đó, UBND xã và Ban đền bù và GPMB Huyện sẽ đóng dấu trên các biểu đo
đạc này và gửi cho người dân bị ảnh hưởng 1 bản copy. Trong trường hợp không thống nhất với
kết quả khảo sát đo đạc chi tiết, người dân bị ảnh hưởng sẽ không k{ vào biên bản đo đạc kiểm kê
cho đến khi các vấn đề bất đồng được giải quyết theo quy trình giải quyết khiếu nại.
Một cuộc khảo sát điều kiện kinh tế xã hội mới sẽ được triển khai nếu Kế hoạch GPMB và TĐC cập
nhật không được triển khai trong vòng 2 năm do các điều kiện nhân khẩu học và kinh tế xã hội có
thể thay đổi đáng kể. Phạm vi khảo sát điều kiện kinh tế xã hội phải bao gồm ít nhất 20% người
dân bị ảnh hưởng nặng nề và 10% những người bị ảnh hưởng khác. Tuy nhiên, thông tin về đặc
điểm kinh tế xã hội của các hộ cần được nhận sự hỗ trợ như: tình trạng thuê, thu nhập hộ (để
đánh giá tình trạng hộ nghèo), những đặc điểm yếu kém khác; cần được thu thập từ tất cả những
hộ bị ảnh hưởng. Hơn thế nữa, cần có sự chú { đặc biệt tới các văn bản, thiệt hại của các hộ đã
đăng k{ và chưa đăng k{ kinh doanh bao gồm các cơ sở kinh doanh và công nghiệp.
DMS sẽ đặc biệt chú { tới quyền sở hữu hoặc yêu cầu về đất trong hành lang đường và thực hiện
tham khảo { kiến rộng rãi với những người bị ảnh hưởng để đạt được sự đồng thuận về các khiếu
kiện và bất kì quyền lợi có thể nảy sinh từ những tham vấn như vậy.
(8). Sự thành lập của Ủy ban khiếu nại bồi thường
Ủy ban khiếu nại bồi thường8 (GRC) ở 3 cấp (cấp xã/huyện và tỉnh) sẽ được thành lập ở thời điểm
công khai công bố dự án. Ở mỗi cấp, các thành viên ủy ban sẽ có 5-7 đại diện từ PMU, CRC (1-2
người ở mỗi cấp), tổ chức đoàn thể/xã hội dân sự/CBOs/NGOs (1- 2 người), Hội Luật sư/các hiệp
hội… và đại diện những người bị ảnh hưởng, là một cách tích cực để giải quyết các vấn đề của
những người bị ảnh hưởng.
(9). Kế hoạch đền bù, tái định cư và hỗ trợ
8 Ủy ban sẽ được thành lập riêng biệt khỏi Ủy ban tái định cư của huyện
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 71
Cùng với kết quả Nghiên cứu chi phí thay thế như đã được xem xét và phê duyệt bởi UBND, bản
DMS sẽ được sử dụng như nền tảng để chuẩn bị cho kế hoạch đền bù, tái định cư và hỗ trợ cho
từng hộ bị ảnh hưởng. Kế hoạch đền bù, tái định cư và hỗ trợ cho từng hộ bị ảnh hưởng sẽ được
Ban đền bù và GPMB chuẩn bị, được Sở Tài chính xem xét và sau đó được Ủy ban Nhân dân Đà
Nẵng hay do các chính quyền được ủy nhiệm phê duyệt. Danh sách chính thức của những người bị
ảnh hưởng, những thiệt hại của họ, và các khoản thanh toán tương ứng (tiền đền bù và trợ cấp,
tiền thưởng…) sẽ được thông báo đến những người bị ảnh hưởng và đăng tại các văn phòng của
xã bị ảnh hưởng để người dân có thể kiểm tra và gửi phản hồi tới Ban đền bù và GPMB (như đã
yêu cầu trong Nghị định 197/2004 và 84/2007). Sau đó Kế hoạch đền bù, tái định cư và hỗ trợ sẽ
được gửi tới các sở tài chính để xem xét và tới UBND để được phê duyệt. Nếu có bất kz sự bất
đồng nào về kế hoạch đền bù, tái định cư, và hỗ trợ, kế hoạch sẽ không được những người dân bị
ảnh hưởng k{ cho đến khi chúng được giải quyết dựa trên quá trình giải quyết khiếu nại.
(10) Kế hoạch di dời và phát triển khu vực tái định cư
VEC, hay PMU 85 cùng với tỉnh Đà Nẵng sẽ chịu trách nhiệm lên kế hoạch di dời và cho khu vực tái
định cư. Khu vực tái định cư sẽ được đặt gần với ranh giới của dự án và được những người dân bị
ảnh hưởng chấp thuận
(11) Kế hoạch hỗ trợ phục hồi thu nhập
Chương trình hỗ trợ phục hồi thu nhập sẽ được chuẩn bị cho những người bị ảnh hưởng nặng nề
hoặc những người dân phải di dời, hỗ trợ phục hồi thu nhập có thể bao gồm vay vốn tín dụng, đào
tạo dạy nghề, tạo nghề nghiệp…
Hỗ trợ phục hồi thu nhập/đào tạo sẽ được thực hiện trong quá trình thực hiện đền bù cho người
dân bị ảnh hưởng, sau đó sẽ được kết thúc khi đời sống người dân đã được cân bằng tại nơi ở
mới.
(12) Thanh toán đền bù
Quyết định đã được phê duyệt về kế hoạch đền bù, tái định cư và hỗ trợ sẽ được đăng tải ở văn
phòng các xã để thông báo cho người dân bị ảnh hưởng và lãnh đạo các xã. Từng hộ sẽ được cung
cấp một bản Tóm tắt Đền bù trình bày tóm tắt về những tài sản bị ảnh hưởng, mức giá đền bù
được sử dụng để quyết định mức tiền đền bù, và những quyền lợi về trợ cấp và những hỗ trợ
khác. Tất cả các hộ với kế hoạch được chấp thuận sẽ được Ban đền bù và GPMB mời để nhận
những quyền lợi của họ bằng tiền mặt. Việc thanh toán sẽ cần có sự hiện diện của cả vợ và chồng
cùng với CMND của họ. Việc thanh toán sẽ được Ban đền bù và GPMB thực hiện hoặc thông qua
ngân hàng địa phương với sự giám sát của chính quyền địa phương.
(13) Sự phát triển của khu tái định cư và sự di dời của những người dân bị ảnh hưởng
Khu vực tái định cư sẽ được đưa vào sử dụng 6 tháng (hoặc ít nhất 3 tháng) trước khi dự án bắt
đầu xây dựng. Bất kz người dân phải di dời, những người chưa được giao đất ở thời điểm dự án
bắt đầu sẽ được nhận hỗ trợ để thuê nhà để họ ở tạm.
(14) Chuẩn bị báo cáo hoàn thiện tái định cư
Một EMA sẽ được thuê bởi chủ dự án và một bản báo cáo hoàn thiện tái định cư sẽ được chuẩn bị
khi tiền đền bù cho những người bị ảnh hưởng và việc xây dựng được hoàn thành. Bản báo cáo
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 72
hoàn thiện tái định cư sẽ được cung cấp chi tiết các mục và tác động với số người bị ảnh hưởng ở
từng mục, chi phí đền bù chi tiết và những thành phần khác với số lượng tài sản bị ảnh hưởng và
số người bị ảnh hưởng ở từng loại của các thành phần chi phí tái định cư, mức đền bù và tổng chi
phí. Bản báo cáo hoàn thiện tái định cư sẽ cung cấp các chi tiết so sánh về mức đền bù đã được
thiết lập bởi tỉnh và được quyết định dựa trên Nghiên cứu chi phí thay thế để làm rõ mức giá cuối
cùng cho việc đánh giá tiền đền bù phản ánh giá cả thị trường.
Trong trường hợp việc xem xét bởi Ngân hàng phát hiện ra bất kz lỗ hổng nào, tuân thủ theo chính
sách và quyền lợi đã được ghi rõ ràng trong RAP, hỗ trợ bổ sung sẽ được cung cấp cho những
người bị ảnh hưởng, nếu cần.
IX.3. Triển khai thực hiện kế hoạch tái định cư
Lịch trình thực hiện kế hoạch tái định cư sẽ phù hợp với lich trình làm việc của dự án. No cần được
chuẩn bị chi tiết bởi mỗi Ban đền bù và GPMB và đội bảo vệ xã hội của PMU 85 cho các kế hoạch
hàng qu{ hoặc nửa năm. Nhiệm vụ chính và thời gian được lên kế hoạch như trong bảng sau
Do kế hoạch và phát triển khu vực tái định cư và biện pháp phục hồi thu nhập yêu cầu sự kết hợp
giữa nhiều cơ quan và thường xuyên là quá trình chậm và dai lâu, các hoạt động này sẽ được bắt
đầu ngay khi kế hoạch tái định cư cuối cùng được phê duyệt và quá trình thực hiện bắt đầu.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 73
Bảng IX.1: Lịch trình đề xuất thực hiện kế hoạch tái định cư với các hoạt động chính
TT Các hoạt động Thời gian
2009 2010 2011 2012 2013
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 6
1 Chuẩn bị RAP
1.1 Các cuộc điều tra và tham vấn để
chuẩn bị kế hoạch tái định cư
1.2
Bản dự thảo kế hoạch tái định cư
đầu tiện được gửi tới các tỉnh và
ngân hàng Thế giới để xem xét
1.3 Công bố và phổ biến bản dự thảo kế
hoạch tái định cư
1.4
Gửi bản kế hoạch tái định cư cuối
cùng tới ngân hàng Thế giới; các
chính quyền Việt Nam có liên quan
tới GPMB và chấp thuận họ
2 Sự chuẩn bị thực hiện kế hoạch tái
định cư
2.1
Một bản tóm tắt thông tin chung
của dự án và kế hoạch tái định cư
được phổ biến đến tất cả các cộng
đồng và người dân bị ảnh hưởng.
2.2
Sự chấp thuận của UBND Đà Nẵng
về việc thu hồi đất cho khu vực dự
án
2.3
Thông báo cho các huyện, cộng
đồng, DP bị ảnh hưởng về quyết
định của UBND về việc thu hồi đất
cho toàn bộ khu vực bị ảnh hưởng
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 74
TT Các hoạt động Thời gian
2009 2010 2011 2012 2013
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 6
và lập kế hoạch cho DMS.
3 Thực hiện DMS
3.1
Cập nhật khảo sát đo đạc chi tiết và
điều tra dân số những người bị ảnh
hưởng
3.2
Điều tra chi phí thay thế & hoàn
thiện các mức giá bồi thường và
quyền lợi cho từng hộ gia đình.
3.3 Lên kế hoạch chương trình hỗ trợ
phục hồi thu nhập
3.4
Trả tiền đền bù và những trợ cấp
khác cho những người bị ảnh
hưởng
4 Phát triển khu vực tái định cư
4.1 Đề xuất những khu vực tiềm năng
4.2 Sự chấp thuận của các khu vực tiềm
năng của UBND tỉnh/thành phố
4.3
Lựa chọn cuối cùng của kế hoạch tái
định cư trong tham vấn với những
người bị ảnh hưởng
4.4 Chuẩn bị thời hạn tham khảo và lựa
chọn của người tham vấn về việc
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 75
TT Các hoạt động Thời gian
2009 2010 2011 2012 2013
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 6
lên kế hoạch cho khu vực và thiết
kế chi tiết
4.5 Chuẩn bị bản dự thảo kế hoạch chi
tiết theo tiêu chuẩn Việt Nam
4.6
Tham vấn với các bên liên quan về
kế hoạch khu vực, lấy phản hồi từ
họ
4.7 Thông báo kế hoạch được chấp
thuận ở các xã bị ảnh hưởng
4.8
Thiết kế chi tiết và văn bản mời
thầu dựa trên kế hoạch chi tiết
được chấp thuận
4.9 Lựa chọn nhà thầu xây dựng khu
vực.
4.10 Xây dưng khu vực
4.11 Phân lô đất
4.12 Giao lô đất cho hộ dựa trên quy định giao đất
4.13 Xây dựng nhà và dịch vụ xã hội cộng đồng (được hoàn thiện song song)
4.14 Sự di dời của các hộ
5 Giám sát (nội bộ và ngoại bộ)
6 Đánh giá sau khi thực hiện tái định cư
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 76
X. GIÁM SÁT VÀ ĐÁNH GIÁ
X.1. Giám sát nội bộ
Bộ phận thu hồi đất và GPMB của PMU 85 sẽ thực hiện nhiệm vụ giám sát nội bộ cho dự án.
Như vậy, PMU 85 phải thiết lập và duy trì hệ thống lưu trữ dữ liệu tại hiện trường, bao gồm
cơ sở dữ liệu về các hộ bị ảnh hưởng. PMU 85 sẽ cập nhật tiến độ thực hiện công tác GPMB
báo cáo cho Bộ GTVT và WB. Các báo cáo giám sát xã hội sẽ được cung cấp cho các hộ bị ảnh
hưởng và trình cho WB xem xét chấp thuận. Công tác kiểm soát và giám sát nội bộ nhằm đạt
được các mục tiêu sau:
a. Mức đền bù và các quyền lợi khác được tính toán theo đơn giá và quy trình được
chấp thuận trong Kế hoạch GPMB và TĐC, không phân biệt giới, mức độ bị ảnh
hưởng hoặc bất cứ các yếu tố nào khác.;
b. Các hộ bị ảnh hưởng được chi trả tiền đền bù và các quyền lợi khác theo Kế hoạch
GPMB và TĐC đã được chấp thuận, đảm bảo quyền lợi của người dân bị ảnh hưởng
như đã được chấp thuận, bao gồm đền bù bằng tiền mặt, hỗ trợ, đền bù đất thay
thế, các khu TĐC được xây dựng và người dân bị ảnh hưởng chuyển vào sinh sống,
cấp Sổ đỏ cho các hộ dân di dời vào khu TĐC.
c. Các chương trình phục hồi thu nhập được thiết kế và triển khai có các điều chỉnh và
hỗ trợ bổ sung bằng tiền mặt hoặc hỗ trợ khác cho các hộ bị ảnh hưởng tham gia
chương trình nếu cần thiết;
d. Việc công bố thông tin, tham vấn cộng đồng và giải quyết khiếu nại tuân thủ quy trình
đã được quy định trong Kế hoạch GPMB và TĐC được phê duyệt;
e. Các kết cấu hạ tầng và công trình công cộng bị ảnh hưởng phải được phục hồi ngay
sau đó và
f. Quá trình chuyển tiếp suôn sẻ giữa GPMB và bắt đầu triển khai thi công, không bàn
giao mặt bằng cho đến khi các hộ bị ảnh hưởng đã được đền bù và TĐC thỏa đáng.
X.2. Giám sát độc lập
Mục tiêu chính của công tác giám sát độc lập là để xem xét và đánh giá định kz (i) kết quả
thực hiện các hoạt động GPMB và TĐC; (ii) các thay đổi tiêu chuẩn sống và sinh kế (iii) mức
độ phục hồi các điều kiện kinh tế xã hội của người dân bị ảnh hưởng (iv) hiệu quả và tính bền
vững của các chính sách quyền lợi và (v) nhu cầu tiếp tục triển khai các biện pháp giảm thiểu
khác .
Công tác giám sát và đánh giá độc lập cũng sẽ giúp rút ra các bài học chiến lược về hình
thành và hoạch định chính sách thông qua một nghiên cứu đánh giá hậu thực hiện GPMB
được triển khai trong vòng 6-12 tháng sau khi kết thúc tất cả các nội dung đền bù GPMB và
TĐC.
Đơn vị giám sát độc lập sẽ được lựa chọn trước khi triển khai các hoạt động GPMB và TĐC.
Liên quan đến công tác giám sát tuân thủ trong quá trình triển khai thực hiện, các nhiệm vụ
chính của đơn vị giám sát độc lập bao gồm:
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 77
a. Xem xét năng lực triển khai của các Ban đền bù và GPMB Huyện, dữ liệu cơ sở hiện
có và thu thập các thông tin kinh tế xã hội bổ sung nếu cần thiết thông qua chọn mẫu
các hộ bị ảnh hưởng ;
b. Giám sát việc cập nhật và triển khai thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC ;
c. Xác định các sai khác giữa chính sách yêu cầu và thực tiễn triển khai;
d. Giám sát việc giải quyết khiếu nại của các hộ bị ảnh hưởng và
e. Đề xuất cải thiện công tác cập nhật và thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC.
f. Xác nhận người dân bị ảnh hưởng đã nhận đầy đủ tiền đền bù theo như quyền lợi
được trình bày trong bản kế hoạch tái định cư.
g. Tiến hành kiểm toán đền bù và TĐC.
Liên quan cụ thể đến các hoạt động cập nhật và triển khai Kế hoạch GPMB và TĐC, đơn vị tư
vấn giám sát sẽ giám sát và đánh giá các vấn đề cụ thể như sau:
- Tham vấn cộng đồng và nhận thức về chính sách đền bù và quyền lợi;
- - Sự phối hợp giữa các hoạt động GPMB và tiến độ thi công ;
- Quy trình thu hồi đất và giao đất;
- Thi công/xây dựng lại các nhà và vật kiến trúc thay thế trên chỉ giới thi công còn
lại hoặc chuyển tới địa điểm TĐC mới (ngoài chỉ giới thi công);
- Mức độ hài lòng của người dân bị ảnh hưởng về các điều khoản của Kế hoạch
GPMB và TĐC và công tác triển khai thực hiện;
- Cơ chế giải quyết khiếu nại (hồ sơ, quy trình và giải pháp);
- Hiệu quả, tác động và tính bền vững của các chính sách quyền lợi và chương trình
phục hồi thu nhập và nhu cầu cải thiện chính sách và các biện pháp giảm thiểu.
- Xây dựng các khu TĐC (nhà cửa và chợ) sau khi xác định vị trí thông qua tham vấn
người dân bị ảnh hưởng và bố trí TĐC và quá trình cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất.
- Năng lực phục hồi/tái lập sinh kế và tiêu chuẩn sống của người dân bị ảnh hưởng.
Cần lưu { đặc biệt đến các hộ bị ảnh hưởng nặng nề và những người dân bị ảnh
hưởng dễ bị tổn thương;
- Các tác động do GPMB trong giai đoạn thi công.
- Sự tham gia của người dân bị ảnh hưởng trong quá trình cập nhật và triển khai
thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC
Các phương pháp sẽ được đơn vị giám sát độc lập sử dụng trong công tác kiểm soát được
tóm tắt dưới đây :
a. Rà soát lại hồ sơ khảo sát đo đạc chi tiết để thiết lập cơ sở cho công tác kiểm soát và
đánh giá các lợi ích của dự án. EMA sẽ kiểm tra ngẫu nhiên quá trình khảo sát đo đạc
chi tiết với từ quá trình xác định cho đến khi thống nhất k{ vào biên bản. Trong quá
trình triển khai khảo sát đo đạc chi tiết, EMA cũng sẽ giám sát để xác định và đánh giá
mức độ công khai cho người dân bị ảnh hưởng tham gia và minh bạch của quá trình
này.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 78
b. Rà soát lại kết quả khảo sát kinh tế xã hội. Nếu không triển khai được thu hồi đất
trong vòng 2 năm, đơn vị giám sát độc lập sẽ triển khai khảo sát kinh tế xã hội mới.
Khảo sát hậu GPMB cũng sẽ được triển khai trong vòng 1 năm sau khi kết thúc công
tác GPMB. Khảo sát mẫu sẽ bao gồm 20% người dân bị ảnh hưởng nặng nề và 10%
người dân bị ảnh hưởng khác. Người dân bị ảnh hưởng đã được phỏng vấn trong quá
trình cập nhật Kế hoạch GPMB và TĐC sẽ được phỏng vấn lại với các câu hỏi đã được
lập sẵn, đặc biệt chú { đến các nhóm phụ nữ, dân tộc thiểu số, hộ rất nghèo, hộ
không còn đất và hộ dễ bị tổn thương, và các nhóm mục tiêu khác, và cơ sở dữ liệu
phải phân thông tin theo giới, tính dễ bị tổn thương và thành phần dân tộc
c. Phương pháp thẩm định tham gia nhanh (PRA) bao gồm việc thu thập thông tin, xác
định các vấn đề hiện hữu hoặc tiềm năng và xác định các biện pháp cụ thể thông qua
các công cụ mang tính tham gia như a) phỏng vấn các đối tượng cung cấp thông tin
chủ yếu b) thảo luận các nhóm trọng tâm về các chủ đề đặc biệt như tiền đền bù,
phục hồi thu nhập và TĐC; c) các buối họp cộng đồng để thảo luận các thiệt hại của
cộng đồng, tính liên kết của các hộ phải di dời tại cộng đồng và các cơ hội việc làm
trong giai đoạn thi công ; d) quan sát hiện trường trực tiếp, ví dụ như công tác xây
dựng khu TĐC ; e) phỏng vấn chính thức và không chính thức với các các hộ bị ảnh
hưởng, phụ nữ, cộng đồng dân tộc thiểu số và các nhóm dễ bị tổn thương khác để
kiểm soát và đánh giá tiến độ người dân bị ảnh hưởng phục hồi tiêu chuẩn sống và, f)
nghiên cứu chuyên sâu các vấn đề được xác định qua công tác giám sát nội bộ hoặc
độc lập và cần các nỗ lực đặc biệt để giải quyết. PRA cũng sẽ tập trung vào các biện
pháp hiệu quả điển hình .
d. Công tác kiểm toán GPMB và TĐC sẽ được triển khai.Trong quá trình giám sát, EMA
sẽ có mặt tại thời điểm chi trả đền bù cho người dân bị ảnh hưởng. Báo cáo của EMA
cũng sẽ bao gồm các nội dung kiểm toán theo kz báo cáo.
e. PMU 85 sẽ chuẩn bị Đề cương tham chiếu cho Công tác giám sát độc lập và trình WB
chấp thuận trước khi mời đơn vị tư vấn giám sát độc lập Kế hoạch GPMB và TĐC.
f. EMA sẽ chuẩn bị các bản báo cáo giám sát mỗi 3 tháng cho tới thời điểm khi những
người bị ảnh hưởng nhận tiền đền bù và di dời khỏi đất thu hồi. EMA cũng sẽ thực
hiện đánh giá sau tái định cư 12 tháng sau khi việc đền bù và di dời đã được hoàn
thành. Tất cả báo cáo của EMA sẽ được gửi tới PMU 85 với một bản copy gửi trực
tiếp lên Ngân hàng thế giới và VEC.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 79
XI. CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI
Một cơ chế tiếp nhận và giải quyết khiếu nại rõ ràng về thu hồi đất, đền bù và GPMB sẽ được
thiết lập kịp thời và đáp ứng yêu cầu. Tất cả các các hộ bị ảnh hưởng sẽ được thông báo đầy
đủ về quyền và quy trình chi tiết để nộp đơn khiếu nại và quy trình kháng cáo sẽ được công
bố thông qua các chương trình công bố và phổ biến thông tin. Cơ chế khiếu nại và kháng cáo
cũng sẽ được giải thích trong Sổ tay thông tin của dự án được phân phát cho từng người dân
bị ảnh hưởng. Sổ tay thông tin này sẽ được chuẩn bị và phân phối cho tất cả những cộng
đồng bị ảnh hưởng trong các cuộc gặp.
Với mục đích bồi thường và giải quyết khiếu nại, một ủy ban giải quyết khiếu nại ở cấp tỉnh,
huyện và xã đã được thành lập. Ủy ban giải quyết khiếu nại lấy thành viên từ PMU 85,
DRC/CRC, hội luật sư, liên hiệp phụ nữ và CBOs và NGOs khác, và đại diện của những người
bị ảnh hưởng.
Ở mỗi cấp, các thành viên ủy ban sẽ bao gồm 5- 7 đại diện từ PMU, CRC (1- 2 người ở mỗi
cấp), tổ chức đoàn thể/xã hội dân sự/CBOs/NGOs (1- 2 người), hội luật sư/các liên hiệp… và
đại diện của những người bị ảnh hưởng, có thể nói là một cách tích cực để giải quyết các vấn
đề những người dân quan tâm.
Các nhân viên xã, kết hợp với nhân viên của PMU 85, sẽ tạo tất cả cố gắng để giải quyết các
vấn đề của người dân ở cấp xã thông qua tham vấn cộng đồng. Tuy nhiên, khi những người
dân vẫn không hài lòng với kết quả của những cố gắng này và họ có những khiếu nại và phàn
nàn, họ vẫn được khuyến khích để gửi những khiếu nại của họ tới GRC cấp xã.
Những người bị ảnh hưởng có quyền khiếu nại về bất kz khía cạnh nào của việc thu hồi đất
và các yêu cầu tái định cư như quyền lợi, mức giá và thanh toán và phương thức tái định cư
và chương trình phục hồi thu nhập. Người dân có thể khiếu nại bằng miệng hoặc bằng hình
thức viết. Trong trường hợp khiếu nại bằng miệng, ủy ban lắng nghe lời khiếu nại sẽ có trách
nhiệm lập một biên bản trong cuộc gặp đầu tiên với người dân. Những người dân bị ảnh
hưởng sẽ được miễn hoặc PMU 85 sẽ trả tất cả lệ phí hành chính và pháp l{ nảy sinh trong
quá trình giải quyết khiếu nại.
Tất cả các cuộc họp sẽ được các thành viên của GRC ghi lại tại xã tương ứng và ủy ban tái
định cư ở cấp huyện và nhiều bản sao sẽ được cung cấp cho người dân. Các bản sao biên
bản cuộc họp sẽ được cung cấp theo yêu cầu của PMU 85 và WB.
Quy trình giải quyết khiếu nại được đề xuất theo 4 bước được trình bày dưới đây.
Nếu như không thể giải quyết các khiếu nại ở cấp xã hoặc cấp phường, những người dân bị
ảnh hưởng có thể thực hiện theo những bước sau:
Phương thức và các bước giải quyết khiếu nại: Giải quyết các khiếu nại liên quan tới kế
hoạch tái định cư, bao gồm quyết định diện tích và giá trị của các tài sản bị ảnh hưởng sẽ
được thực hiện như sau:
Bước 1: Những người không hài lòng với bất kz vấn đề nào trong chương trình phục hồi kinh
tế và tái định cư có thể thông báo bằng miệng hoặc bằng văn bản tới Hội đồng GPMB ở
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 80
phường/xã của họ, và các cơ quan này sẽ có trách nhiệm giải quyết khiếu nại bằng văn bản
trong vòng 15 ngày.
Bước 2: Những người không hài lòng với quyết định của cấp phường/xã ở Bước 1 có thể
khiếu nại lên Hội đồng GPMB Huyện trong vòng 15 ngày kể từ ngày quyết định ở Bước 1. Hội
đồng GPMB Huyện sẽ chịu trách nhiệm cho việc giải quyết khiếu nại trong vòng 15 ngày.
Bước 3: Nếu người bị ảnh hưởng không thoả mãn với quyết định của Hội đồng GPMB
Huyện, đơn khiếu nại có thể được gửi lên Hội đồng GPMB tỉnh Đà Nẵng trong vòng 15 ngày
kể từ quyết định ở Bước 2. Hội đồng GPMB Tỉnh sẽ đưa ra quyết định của họ về khiếu nại
trong vòng 15 ngày.
Bước 4: Nếu người bị ảnh hưởng vẫn không thoả mãn với quyết định của Hội đồng GPMB
cấp tỉnh thì họ có thể khiếu kiện trường hợp mình lên toà án Hành Chính để có được quyết
định trong vòng 15 ngày kể từ ngày quyết định được Hội đồng GPMB ở cấp tỉnh đưa ra.
Những người lập đơn khiếu nại sẽ không bị tính phí hành chính hay phí khiếu nại.
Cơ quan giám sát độc lập sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra quy trình giải quyết khiếu nại đồng
thời có thể đề xuất thực hiện các biện pháp cụ thể hơn để giải quyết các khiếu nại còn tồn
đọng.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 81
XII. CHI PHÍ VÀ NGÂN SÁCH
XII.1. Giá đền bù
Dự toán chi phí đền bù đất, tài sản bị ảnh hưởng, chế độ hỗ trợ và thực hiện tái định cư cho
Đoạn Đà Nẵng - Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi được lập dựa trên các căn cứ
sau:
Dự toán chi phí đền bù đất, tài sản bị ảnh hưởng, chế độ hỗ trợ và thực hiện tái định cư cho
đoạn Đà Nẵng – Dự án đường cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi được căn cứ trên Quyết định
36/2009/QĐ-UBND ngày 24/12/2009 do UBND thành phố Đà Nẵng ban hành về quy định bồi
thường và hỗ trợ tái định cư và 35/2009/QĐ-UBND ngày 24/12/2009 quy định giá các loại
đất trên địa bàn thành phố. Giá đền bù sẽ được cập nhật theo Quyết định mới nhất do
Thành phố Đà Nẵng ban hành để phản ảnh giá đền bù được cập nhật hàng năm theo yêu cầu
của Nghị định 197/2004/NĐ-CP tại thời điểm thực hiện.
Theo đánh giá sơ bộ về đơn giá đền bù theo giá thay thế, các đơn giá đền bù do UBND thành
phố Đà Nẵng ban hành áp dụng cho các tài sản nhìn chung đã phản ảnh giá thay thế của nhà
cửa, kết cấu cũng như cây cối hoa màu bị ảnh hưởng. Điểm cần lưu { là theo thực tế thực
hiện công tác GPMB và TĐC tại Việt Nam, trong trường hợp giá cả có biến động đáng kể, các
UBND địa phương thường ban hành các quyết định điều chỉnh tương ứng. Luật đất đai năm
2003, đặc biệt là Nghị định 17/2006/CP đã tạo cơ sở pháp l{ cho việc điều chỉnh giá đền bù
phản ánh giá thị trường. Theo Luật Đất đai năm 2003, các đơn giá do UBND thành phố ban
hành phải được cập nhật và công bố rộng rãi vào ngày 1 tháng 1 hàng năm.
Kinh phí hỗ trợ, hỗ trợ TĐC và phục hồi thu nhập bao gồm các mục được mô tả trong mục
III.3.10 của chương III ở trên, chi phí được ngân sách tài trợ cho đầu tư xây dựng khu TĐC
được mô tả trong mục VII.3 của Chương VII.
Dự toán bao gồm chi phí quản l{ thực hiện được tính bằng 2% tổng chi phí đền bù, đồng
thời cũng bao gồm 10 % dự phòng để trang trải các chi phí phát sinh trong quá trình thực
hiện.
Chi phí giám sát: PMU 85 đồng thời chịu trách nhiệm cho việc làm hợp đồng với một hay
một vài tổ chức bên ngoài, chuyên về khoa học xã hội hay khảo cổ học để thực hiện giám
sát việc thực hiện dự án tái định cư phụ. Do chi phí của việc giám sát chưa định mức chi tiết
được thiết lập bởi Chính phủ, ước tính rằng chi phí giám sát chiếm khoảng 1.0% tổng số tiền
đền bù cơ bản. Một hay một vài tổ chức giám sát độc lập quan tâm sẽ chuẩn bị các đề xuất
kỹ thuật và tài chính để đấu thầu và chi phí thực tế sẽ được quyết định qua đấu thầu cho
việc giám sát độc lập.
Chi phí dự phòng: Rút ra từ các dự án đã được thư hiện và từ phía bảo thủ; mức dự phòng
nên vào khoảng 10% tổng chi phí đền bù và chuẩn bị kế hoạch tái định cư.
Trước khi triển khai thực hiện Kế hoạch GPMB và TĐC, tư vấn sẽ thực hiện khảo sát giá thay
thế và đề xuất đơn giá đền bù theo giá thay thế cho UBND thành phố Đà Nẵng để xem xét và
chấp thuận. Sau đó, các đơn giá này sẽ được sử dụng để áp giá trong phương án đền bù cho
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 82
người dân bị ảnh hưởng. Mức giá cuối cùng được thiết lập bởi tỉnh sẽ được so sánh với mức
giá được lấy từ Nghiên cứu chi phí thay thế và, trong trường hợp có những điểm khác biệt
đáng kể, cập nhật bổ sung nếu cần thiết. Mức giá cuối cùng được quyết định và phê duyệt, vì
thế, sẽ được áp dụng vào kế hoạch đền bù cho những người dân bị ảnh hưởng.
XII.2. Dự toán
Tổng dự toán cho công tác GPMB và TĐC cho đoạn Đà Nẵng ước tính là 94,915,901,645
VND, chi tiết theo bảng XII.1 ở dưới. Chi tiết chi phí ước tính được trình bày trong phụ lục C.
Trong trường hợp có chi phí tái định cư bị thiếu, VEC sẽ đảm bảo nguồn vốn bổ sung sẽ được
cung cấp kịp thời.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 83
Bảng XII-1: Tóm tắt chi phí tái định cư ước tính cho đoạn Đà Nẵng
TT Các mục Số lượng tài sản bị ảnh
hưởng Số dân bị ảnh hưởng Tổng chi phí (VNĐ)
Tỷ giá USD
(1USD = 19,000 VNĐ)
I Đền bù đất 506,014 m2 457 43,802,327,500 2,305,386
II Đền bù xây dựng 2,453 m2 59 3,036,664,000 159,824
III Đền bù các tài sản cố định khác 5,194 m2 59 1,857,304,000 97,753
IV Đền bù hoa màu và cây cối
370,374 m2 lúa và hoa
màu mùa vụ và 18,735
cây
657 3,694,821,000 194,464
V Đền bù phát triển khu vực tái định cư 35,120 m2 389 14,048,000,000 739,368
VI Đền bù cơ sở vật chất công cộng 30 cột điện và bốt điện
thoại 02 430,000,000 22,632
VII Đền bù thiệt hại cho các hộ kinh doanh 21 hộ 21 307,500,000 16,184
VIII Trợ cấp/Hỗ trợ
Trợ cấp phục hồi thu nhập 1,642 người 392 2,540,700,000 133,721
Trợ cấp cho người làm việc bị
ảnh hưởng từ những đất khác 154 người 154 người 693,000,000 36,474
Trợ cấp cho hộ có diện tích nhà
nhỏ hơn 30 m2 175 m2 6 437,500,000 23,026
Trợ cấp cài đặt điện, nước, điện
thoại… 89 hộ 89 311,500,000 16,395
Trợ cấp vận chuyển 89 hộ 89 267,000,000 14,053
Chi phí sửa chữa nhà 6,059 m2 36 3,635,400,000 191,337
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Trang 84
Trợ cấp thuê nhà 89 hộ 89 186,900,000 9,837
Trợ cấp nhóm người có khả
năng dễ bị tổn thương 163 hộ 163 1,956,000,000 102,947
Tiền thưởng khuyến khích 484 hộ 484 1,936,000,000 101,895
Trợ cấp chuyển đổi nghề 1,058 người 392 5,290,000,000 278,421
IX Chi phí quản l{ (2% của I - VII) 1,343,532,330 70,712
X Chi phí của RCS 03 xã 30,000,000 1,579
XI Chi phí Giám sát ngoại bộ và đánh giá (1% của I-VI) 668,691,165 35,194
XII Tổng (I - VII) 84,430,616,500 4,443,717
XIII Dự phòng 10% 8,443,061,650 444,372
Tổng số 94,915,901,645 9,439,290
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục A Trang 1
PHỤ LỤC A
HIỆN TRẠNG KINH TẾ XÃ HỘI CỦA CÁC HỘ
DÂN BỊ ẢNH HƯỞNG BỞI DỰ ÁN
(T.P ĐÀ NẴNG)
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục A Trang 2
Đặc điểm nhân khẩu của các hộ dân (theo xã)
Xã
Tổng số hộ bị
ảnh hưởng (theo
điều tra dân số
và kiểm kê các
thiệt hại)
Người bị tác động Cỡ hộ gia đình ( %) Tỷ lệ giới tính
Dân số Cỡ hộ trung bình
(người/hộ)
Ít hơn 4
người/hộ 5- 8 người/ hộ Trên 8 người/ hộ Nam (%) Nữ (%)
Hòa Nhơn 50 205 4.1 64.0 34.0 2.0 48.0 52.0
Hòa Phong 30 117 3.9 83.3 16.7 0.0 49.0 51.0
Hòa Tiến 34 139 4.1 79.4 20.6 0.0 48.0 52.0
Tổng 114 461 4.0 75.6 23.7 0.7 48.3 51.7
Cấu trúc tuổi của số dân khảo sát (theo xã)
Xã Tổng số hộ bị tác
động đã khảo sát Dân số
Tuổi trung bình
của số dân đã
khảo sát
Các nhóm tuổi (%)
Dưới 5 tuổi 5 đến 18 tuổi 18 đến 35 tuổi 36 đến 55 tuổi 55 tuổi trở lên
Hòa Nhơn 50 205 31 8.1 16.2 36.9 27.1 11.7
Hòa Phong 30 117 39 7.1 15.7 34.1 28.9 14.2
Hòa Tiến 34 139 36 10.2 14.8 29.5 23.9 21.6
Tổng 114 461 35.3 8.5 15.6 33.5 26.6 15.8
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục A Trang 3
Trình độ học vấn của các chủ hộ (theo xã)
Xã Tổng số chủ hộ của các
gia đình đã điều tra
Trình độ học vấn của chủ các hộ di dân
Mù chữ
(%)
Tiểu học
(%) Trung học cơ sở (%)
Trung học phổ thông
(%)
Cao đẳng và đại học
(%)
Hòa Nhơn 50 4.0 30.0 36.0 24.0 6.0
Hòa Phong 30 0.0 46.7 33.3 20.0 0.0
Hòa Tiến 34 8.8 41.2 35.3 11.8 2.9
Tổng 114 4.3 39.3 34.9 18.6 3.0
Trình độ học vấn của người dân
Xã Tổng số dân đã khảo sát
Trình độ học vấn của số người di dân
Mù chữ
(%) Tiểu học (%) Trung học cơ sở(%) Trung học phổ thông (%) Cao đẳng và đại học (%)
Hòa Nhơn 205 2.4 22.9 42.0 24.4 8.3
Hòa Phong 117 6.0 43.6 28.2 16.2 6.0
Hòa Tiến 139 5.8 29.5 41.7 15.8 7.2
Tổng 461 4.7 32.0 37.3 18.8 7.2
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục A Trang 4
Nghề nghiệp
Xã Số dân đã khảo sát Nông nghiệp (%) Buôn bán (%) Công nhân nhà
máy (%)
Cán bộ nhà nước
(%)
Lao động có
chuyên môn (%) Tư nhân (%) Khác (%)
Hòa Nhơn 131 51.1 11.5 6.1 2.3 11.5 10.7 6.8
Hòa Phong 74 62.2 9.5 9.5 6.8 4.1 5.4 2.5
Hòa Tiến 74 52.7 8.1 18.9 2.7 5.4 9.5 2.7
Tổng 279 55.3 9.7 11.5 3.9 7.0 8.5 4.0
Thu nhập trung bình hàng tháng tính theo đầu người và số hộ nghèo dựa trên cơ sở chuẩn nghèo của Bộ Lao động, thương binh và xã hội (theo
xã)
Xã
Tổng số hộ
đã khảo
sát
Thu nhập trung bình
theo đầu người
(đồng)
Thu nhập đầu người dưới 200,000
đồng
Thu nhập đầu người từ 200,000
đến 500,000 đồng
Thu nhập đầu người trên
500,000 đồng
Số hộ % Số hộ % Số hộ %
Hòa Nhơn 50 882,000 14 28.0 28 56.0 8 16.0
Hòa Phong 30 889,000 9 30.0 15 50.0 6 20.0
Hòa Tiến 34 832,647 11 32.4 17 50.0 6 17.6
Tổng 114 867,882 34 29.8 60 52.6 20 17.5
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục A Trang 5
Số hộ trong vùng ảnh hưởng được kiểm tra sức khỏe định kì
Xã Tổng số hộ đã khảo sát Số hộ được kiểm tra
sức khỏe định kì (%)
Số hộ không được
kiểm tra sức khỏe
định kì (%)
Hòa Nhơn 50 30.0 70.0
Hòa Phong 30 25.0 75.0
Hòa Tiến 34 40.0 60.0
Tổng 114 31.7 68.3
Số hộ có khu vực vệ sinh
Xã
Tổng số hộ
đã khảo sát
Hố xí 2 ngăn
(%)
Hố xí 1 ngăn
(%)
Hố xí trên
ao hoặc
song (%)
Nước chảy
(%)
Giếng
(%)
Hòa Nhơn 50 76.0 22.0 2.0 2.0 98.0
Hòa Phong 30 90.0 6.7 3.3 16.7 83.3
Hòa Tiến 34 88.2 8.8 3.0 26.5 73.5
Tổng 114 84.7 12.5 2.8 15.1 84.9
Các loại đồ dùng của những hộ đã khảo sát
Xã Số hộ đã
khảo sát
Số hộ có điện
thoại (%)
Số hộ có xe
máy (%)
Số hộ có
TV (%)
Số hộ có
đầu máy
video (%)
Số hộ có
máy giặt
(%)
Hòa Nhơn 50 70.0 80.0 96.0 56.0 10.0
Hòa Phong 30 67.0 52.0 86.0 35.0 10.0
Hòa Tiến 34 55.0 53.0 85.0 23.0 12.0
Tổng 114 64.0 61.7 89.0 38.0 10.7
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục B Trang 6
PHỤ LỤC B
NHỮNG TÁC ĐỘNG
CỦA VIỆC THU HỒI ĐẤT
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục B Trang 7
Số hộ và chủ hộ bị ảnh hưởng bởi việc thu hồi đất ở 3 xã
Xã Số hộ bị ảnh hưởng Số người bị ảnh hưởng
Hòa Nhơn 72 295
Hòa Phong 38 156
Hòa Tiến 314 1,287
Tổng 424 1,964
Diện tích đất bị ảnh hưởng trên các loại đất khác nhau
Xã
Diện tích đất
ở bị mất
(m2)
Diện tích đất
nông nghiệp bị
mất (m2)
Diện tích đất
rừng bị mất
(m2)
Diện tích các
loại đất khác bị
mất (m2)
Tổng diện tích (m2)
Hòa Nhơn 21,356 61,064 0 31,135 113,555
Hòa Phong 0 41,022 0 23,906 64,928
Hòa Tiến 17,142 268,288 9,075 33,026 327,531
Tổng 38,498 370,374 9,075 67,716 506,014
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục B Trang 8
Những ảnh hưởng nghiêm trọng trên diện tích đất nông nghiệp (theo xã)
Xã
Diện tích
đất nông
nghiệp bị
mất (m2)
Số hộ bị ảnh
hưởng bởi
mất đất
nông nghiệp
Số hộ bị ảnh
hưởng dưới
20% đất
nông nghiệp
đang nắm
giữ
Số hộ bị ảnh
hưởng 20%
đến 30% đất
nông nghiệp
đang nắm giữ
Số hộ bị ảnh
hưởng 30%
đến 70% đất
nông nghiệp
đang nắm giữ
Số hộ bị ảnh
hưởng hơn
70% đất nông
nghiệp đang
nắm giữ
Số hộ bị ảnh
hưởng toàn
bộ đất nông
nghiệp đang
nắm giữ
Quyền sở hữu đất
Hộ có Sổ
Đỏ
Hộ chưa
chuyển
nhượng
cùng Sổ Đỏ
Hộ không
đủ tiêu
chuẩn
nhận Sổ Đỏ
Hòa Nhơn 61,064 67 13 22 17 15 12 57 7 3
Hòa Phong 41,022 50 5 21 15 9 6 45 5 0
Hòa Tiến 268,288 278 25 105 112 36 31 215 30 33
Tổng 370,374 395 43 148 144 60 49 317 42 36
Số hộ có diện tích đất ở bị ảnh hưởng (theo xã)
Xã Diện tích đất ở
bị mất (m2)
Hộ bị ảnh
hưởng bởi mất
đất ở
Hộ bị ảnh
hưởng hoàn
toàn số đất đã
có xây dựng
Hộ bị ảnh
hưởng hoàn
toàn số đất
chưa có xây
dựng
Hộ bị ảnh
hưởng một
phần trên đất
đã có xây dựng
Hộ bị ảnh
hưởng một
phần trên đất
chưa có xây
dựng
Quyền sở hữu đất
Hộ có giấy
chứng nhận
quyền sở hữu
đất
Hộ không
chuyển
nhượng cùng
giấy chứng
nhận quyền sở
hữu đất
Hộ không có
quyền được
cấp giấy
chứng nhận
quyền sở
hữu đất
Hòa Nhơn 21,356 35 10 2 22 1 27 8 0
Hòa Phong 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Hòa Tiến 17,142 27 13 0 14 0 23 0 4
Tổng 38,498 62 23 2 36 1 50 8 4
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục B Trang 9
Những nhà bị ảnh hưởng toàn bộ (theo xã) (Khu vực bị ảnh hưởng toàn bộ hoặc chỉ bị ảnh hưởng một phần nhưng phần còn lại không thể duy trì được hoặc không thích hợp cho sinh sống)
Xã
Tổng số gia
đình có nhà
bị ảnh
hưởng toàn
bộ
Số ngôi nhà
bị ảnh
hưởng
toàn bộ
Loại nhà
Cấp 1 Cấp 2 Cấp 3 Cấp 4 Nhà tạm
Hòa Nhơn 10 10 0 1 1 6 2
Hòa Phong 0 0 0 0 0 0 0
Hòa Tiến 13 13 0 2 2 8 1
Tổng 23 23 0 3 3 14 3
Diện tích những nhà bị ảnh hưởng toàn bộ dựa theo từng loại nhà
Xã
Tổng diện
tích bị ảnh
hưởng (m2)
Diện tích bị ảnh hưởng (m2)
Cấp 1 Cấp 2 Cấp 3 Cấp 4 Nhà tạm
Hòa Nhơn 663 0 100 90 410 63
Hòa Phong 0 0 0 0 0 0
Hòa Tiến 925 0 205 185 505 30
Tổng 1,588 0 305 275 915 93
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục B Trang 10
Những nhà bị ảnh hưởng một phần (theo xã)
Xã
Tổng số
hộ có nhà
bị ảnh
hưởng
một phần
Số ngôi nhà
bị ảnh
hưởng một
phần
Loại nhà
Cấp 1 Cấp 2 Cấp 3 Cấp 4 Nhà tạm
Hòa Nhơn 22 22 1 3 7 11 0
Hòa Phong 0 0 0 0 0 0 0
Hòa Tiến 14 14 0 0 2 12 0
Tổng 36 36 1 3 9 23 0
Diện tích những nhà bị ảnh hưởng một phần dựa trên từng loại nhà
Xã
Tổng diện tích
bị ảnh hưởng
(m2)
Diện tích bị ảnh hưởng (m2)
Cấp 1 Cấp 2 Cấp 3 Cấp 4 Nhà tạm
Hòa Nhơn 605 25 85 245 250 0
Hòa Phong 0 0 0 0 0 0
Hòa Tiến 260 0 0 45 215 0
Tổng 865 25 85 290 465 0
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục B Trang 11
Thiệt hại của các công trình khác
Xã Bếp (m2) Chuồng gia cầm
(m2)
Nhà phụ mái lợp
fibro xi măng (m2)
Sân xi măng
(m2)
Tường rào bằng
gạch (m2) Cổng sắt (m2) Mộ Số giếng
Hòa Nhơn 845 394 526 515 309 103 35 16
Hòa Phong 0 0 0 0 0 0 53 0
Hòa Tiến 470 202 464 759 455 152 47 18
Tổng 1,315 596 990 1,274 764 255 135 34
Tác đông trên cây lưu niên và cây mùa vụ (theo xã)
Xã Gạo (m2) Ngô (m2) Mía (m2) Cây keo (m2) Cây khuynh diệp (m2) Số lượng cây
Hòa Nhơn 47,629 7,657 5,778 0 0 354
Hòa Phong 31,997 5,144 3,881 0 0 0
Hòa Tiến 209,264 33,643 25,381 9,075 0 231
Tổng 288,890 46,444 35,040 9,075 0 585
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục B Trang 12
Các hộ kinh doanh nhỏ bị tác động
Xã
Số hộ kinh
doanh bị ảnh
hưởng
Số hộ kinh
doanh bị ảnh
hưởng phải di
dời
Số hộ có đăng
ký kinh doanh
Số hộ không có
đăng ký kinh
doanh
Thu nhập trung bình
của hộ kinh doanh
(đồng/hộ/ tháng)
Hòa Nhơn 12 7 6 6 3,000,000
Hòa Phong 0 0 0 0 0
Hòa Tiến 9 5 5 4 4,500,000
Tổng 21 12 11 10 3,642,857
Các hộ gia đình có khả năng dễ bị tổn thương bị ảnh hưởng
Xã
Số hộ gia đình dưới chuẩn
nghèo của Bộ Lao động,
thương binh và xã hội
Số gia đình hưởng
chính sách xã hội
Số gia đình với chủ
hộ là phụ nữ
Hòa Nhơn 14 5 28
Hòa Phong 9 4 13
Hòa Tiến 11 27 52
Tổng 34 36 93
Số hộ gia đình có quyền được nhận đất ở khu tái định cư
Xã
Tổng số gia
đình có nhà bị
ảnh hưởng
toàn bộ
Số gia đình bị
ảnh hưởng
toàn bộ đất ở
chưa có xây
dựng
Số gia đình được
nhận đất ở khu tái
định cư do mất đất
canh tác
Số hộ kinh
doanh bị ảnh
hưởng phải di
dời
Tổng số hộ gia
đình phải di
dời hoặc nhận
đất ở khu tái
định cư
Hòa Nhơn 10 2 54 7 73
Hòa Phong 0 0 45 0 45
Hòa Tiến 13 0 253 5 271
Tổng 23 2 352 12 389
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục C Trang 13
PHỤ LỤC C
ƯỚC TÍNH CHI PHÍ GPMB VÀ TÁI ĐỊNH CƯ
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục C Trang 14
CHI PHÍ CHO BỒI THƯỜNG ĐẤT BỊ THU HỒI
TT Các mục
Số hộ bị
ảnh
hưởng
Đơn vị Số lượng Giá đơn
vị
Tổng chi phí
(đồng)
I
Loại đất được bồi
thường 43,802,327,500
1 Đất nông nghiệp 12,963,090,000
Hòa Vang 395 m2 370,374 35,000 12,963,090,000
2 Đất rừng 40,837,500
Hòa Vang m2 9,075 4,500 40,837,500
3 Đất ở 30,798,400,000
Hòa Vang 62 m2 38,498 800,000 30,798,400,000
CHI PHÍ CHO THIỆT HẠI CÁC CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG
TT Các mục
Số hộ bị
ảnh
hưởng
Đơn vị Số lượng Giá đơn
vị
Tổng chi phí
(đồng)
II
Chi phí cơ
cấu 4,893,968,000
1 Nhà cấp 1 47,500,000
Hòa Vang 1 m2 25 1,900,000 47,500,000
2 Nhà cấp 2 659,100,000
Hòa Vang 6 m2 390 1,690,000 659,100,000
3 Nhà cấp 3 779,700,000
Hòa Vang 12 m2 565 1,380,000 779,700,000
4 Nhà cấp 4 1,518,000,000
Hòa Vang 37 m2 1,380 1,100,000 1,518,000,000
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục C Trang 15
5 Nhà tạm 32,364,000
Hòa Vang 3 m2 93 348,000 32,364,000
6 Bếp 491,810,000
Hòa Vang 59 m2 1,315 374,000 491,810,000
7
Chuồng gia
cầm 222,904,000
Hòa Vang 59 m2 596 374,000 222,904,000
8
Những cơ cấu khác có mái
lợp fibro xi măng 370,260,000
Hòa Vang 59 m2 990 374,000 370,260,000
TT Các mục
Số hộ bị
ảnh
hưởng
Đơn vị Số lượng Giá đơn
vị
Tổng chi phí
(đồng)
9 Sân xi măng 57,330,000
Hòa Vang 59 m2 1,274 45,000 57,330,000
10 Hàng rào tường gạch 198,640,000
Hòa Vang 59 m2 764 260,000 198,640,000
11 Cổng sắt 15,300,000
Hòa Vang 59 m2 255 60,000 15,300,000
12 Số mộ 472,500,000
Hòa Vang 85 Mộ 135 3,500,000 472,500,000
13 Số giếng 28,500,000
Hòa Vang 34 Cái 34 840,000 28,560,000
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục C Trang 16
CHI PHÍ CHO THIỆT HẠI CÂY LÂU NIÊN VÀ CÂY MÙA VỤ
TT Các mục
Số hộ bị
ảnh
hưởng
Đơn vị Số lượng Giá đơn vị Tổng chi phí
(đồng)
III
Chi phí cho
cây mùa vụ
và cây lâu
niên 2,766,481,000
1 Gạo 1,444,450,000
Hòa Vang 395 m2 288,890 5,000 1,444,450,000
2 Cây mùa vụ 1,222,260,000
Hòa Vang 396 m2 81,484 15,000 1,222,260,000
3
Sản phẩm
cây rừng 6,171,000
Hòa Vang m2 9,075 680 6,171,000
4 Cây khác 93,600,000
Hòa Vang 62 Cây 585 160,000 93,600,000
CHI PHÍ PHÁT TRIỂN KHU VỰC TÁI ĐỊNH CƯ
Huyện Tổng số hộ phải di
dời
Số lô đất
yêu cầu
Diện tích đất
tái đinh cư
yêu cầu (m2)
Giá đơn vị
(đồng/m2)
Chi phí cho diện
tích tái định cư
(đồng)
IV Phát triển khu vực tái định cư 14,048,000,000
Hòa Vang 364 364 35,120 400,000 14,048,000,000
Tổng 364 364 35,120 14,048,000,000
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục C Trang 17
CHI PHÍ THIỆT HẠI CƠ SỞ VẬT CHẤT CÔNG CỘNG
TT Các mục Đơn vị Số lượng Giá đơn vị Tổng chi phí (đồng)
V
Cơ sở vật chất công
cộng 430,000,000
Cột điện 500kV Cột 1 75,000,000 75,000,000
Cột điện 220kV Cột 3 50,000,000 150,000,000
Cột điện 35kV Cột 2 30,000,000 60,000,000
Cột điện 10kV Cột 5 20,000,000 100,000,000
Cột điện 0.4kV Cột 14 2,500,000 35,000,000
Cột điện thoại Cột 5 2,000,000 10,000,000
CHI PHÍ THIỆT HẠI CỦA CÁC HỘ KINH DOANH
TT Các mục
Số hộ bị
ảnh
hưởng
Phí vận chuyển vật liệu Phí do gián đoạn kinh doanh
Tổng chi phí
(đồng) Giá đơn vị
(đồng/hộ) Chi phí
Giá đơn vị
(đồng/hộ/03
tháng)
Chi phí
VI Thiệt hại của các hộ kinh doanh 307500,000
Các hộ kinh
doanh
không có
đăng ký
10 2,500,000 25,000,000 9,000,000 90,000,000 115,000,000
Các hộ kinh
doanh có
đăng ký
11 2,500,000 27,500,000 15,000,000 165,000,000 192,500,000
CHI PHÍ KHẢO SÁT THAY THẾ
TT Các mục Đơn vị Số lượng Giá đơn vị
(đồng)
Tổng chi phí
(đồng)
IX Chi phí khảo sát thay thế Xã 3 10,000,000 30,000,000
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục C Trang 18
TIỀN TRỢ CẤP
TT Các mục Số hộ bị ảnh
hưởng Đơn vị Số lượng
Giá đơn vị
(đồng)
Tổng chi phí
(đồng)
VII Trợ cấp/ Trợ giúp 424 19,926,200,000
1
Tiền trợ cấp phục hồi chức năng
Hộ gia đình bị mất
20% đến 70% số đất
nông nghiệp đang
nắm giữ
Hộ bị mất 20% đến 70%
đất nông nghiệp nắm giữ
và phải di dời
150,000/người/tháng; thời
gian trợ cấp: tối đa 2 năm 0 Người 0 3,600,000 0
Hộ bị mất 20% đến 70%
đất nông nghiệp nắm giữ
và không phải di dời
150,000/người/tháng; thời
gian trợ cấp: 6 tháng 292 Người 1,197 900,000 1,077,300,000
Hộ gia đình bị mất
hơn 70% số đất
nông nghiệp đang
nắm giữ
Hộ bị mất hơn 70% đất
nông nghiệp đang nắm
giữ và được yêu cầu di
dời
150,000/người/ tháng; thời
gian trợ cấp: tối đa 3 năm 49 Người 201 5,400,000 1,085,400,000
Hộ bị mất hơn 70% đất
nông nghiệp đang nắm
giữ và không cần di dời
150,000/ người/ tháng;
thời gian trợ cấp: 1 năm
(12 tháng)
11 Người 45 1,800,000 81,000,000
2
Tiền trợ cấp cho
người lao động bị
tác động từ các
vùng khác
Người 154 4,500,000 693,000,000
3
Tiền trợ cấp cho gia
đình có diện tích
nhà dưới 30 m2
6 m2 175 2,500,000 437,500,000
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục C Trang 19
4
Tiền trợ cấp cài đặt
điện, nước, điện
thoại,…
86 Hộ
86 3,500,000 301,000,000
5
Tiền trợ cấp vận
chuyển 0
Tái định cư trong
tỉnh 86 Hộ 86 3,000,000 258,000,000
Tái định cư ở tỉnh
khác 0 Hộ 0 5,000,000 0
6 Chi phí sửa chữa
nhà
Chi phí sửa chữa cho hộ
có nhà bị ảnh hưởng một
phần
36 m2 6,059 600,000 3,635,400,000
7 Tiền trợ cấp thuê
nhà
Tiền trợ cấp cho việc sinh
hoạt tạm thời của các hộ 350.000/người/ 6 tháng 86 Hộ 86 2,100,000 180,600,000
9
Tiền trợ cấp cho
nhóm hộ có khả
năng dễ bị tổn
thương
Tiền trợ cấp đặc biệt (hộ
nghèo, hộ có người tàn
tật, người già không có
trợ cấp)
163 Hộ 163 12,000,000 1,956,000,000
10 Tiền thưởng khuyến
khích
Điều 30, QĐ 29/2008 -
UBND
424 Hộ 424 4,000,000 1,696,000,000
11 Tiền trợ cấp đổi việc 416 Người 1,705 5,000,000 8,525,000,000
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục D Trang 20
PHỤ LỤC D
Điều khoản tham chiếu
GIÁM SÁT VIỆC THỰC HIỆN DI DÂN TÁI ĐỊNH CƯ
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục D Trang 21
Điều khoản tham chiếu
Giám sát việc thực hiên di dân tái định cư
(Dự án đường cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi)
I. Mở đầu
- Dự án xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi (DQEP) là một trong những
dự án xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông rất quan trọng được chính phủ Việt Nam
phê duyệt bởi quyết định số 412/ QĐ-TTg ngày 11 tháng 4, năm 2007.Thông báo
của thủ tướng chính phủ số 1734/QĐ- TTg ngày 1 tháng 12, năm 2008 yêu cầu
việc sớm hoàn thành dự án này.
- Bản thiết kế kĩ thuật của dự án đã được hoàn thành những bước cơ bản bao gồm
xây dựng và vận hành của đoạn tuyến đi qua một thành phố và hai tỉnh ở miền
Trung Việt Nam là thành phố Đà Nẵng, tỉnh Quảng Nam và Quảng Ngãi. Tuyến
đường là một thành phần trong tuyến cao tốc Bắc Nam.
II. Giám sát bên ngoài
II.1. Mục đích
Mục tiêu chung của việc giám sát là:
a. Phản ánh một cách khách quan cho ngân hàng về việc thực hiện chính sách tái định
cư.
b. Cung cấp công cụ quản lí dự án một cách hiệu quả để đánh giá việc thực hiện kế
hoạch tái định cư ở nhiều giai đoạn; đồng thời nhận dạng các khu vực có vấn đề và
đưa ra các biện pháp khắc phục hậu quả để thực hiện chính sách một cách hiệu quả.
c. Đánh giá hiệu quả của các chính sách xã hội.
II.2. Mục tiêu và chức năng giám sát
Những mục tiêu và chức năng giám sát:
- Xem xét các đường cơ sở có sẵn và thu thập số liệu cơ bản bổ sung kinh tế xã hội,
nếu cần thiết, về các gia đình mẫu bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi dự án và được
nhận bồi thường cho tất cả tài sản bị mất của họ hoặc cho việc tái định cư và
phục hồi chức năng;
- Giám sát việc thực hiện chính sách bồi thường và chiến dịch tuyên truyền thông
tin;
- Nhận biết sự khác biệt giữa yêu cầu của chính sách và triển khai thực tế, cũng
như những sự phản ứng ở địa phương;
- Đưa ra những kiến nghị để cải thiệc việc thực hiên chính sách.
II.3. Phương pháp
Phương pháp giám sát gồm:
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục D Trang 22
a. Ngẫu nhiên xem xét lại các mẫu DMS để kiểm kê chính xác tài sản và quyền lợi. Mỗi
lần nên kiểm kê 30% số mẫu DMS.
b. Ngẫu nhiên xem xét lại các quyền lợi và văn bản bồi thường để đảm bảo việc bồi
thường dựa trên cơ sở “chi phí thay thế” và hoàn toàn phù hợp với yêu cầu chính
sách. Mỗi lần kiểm kê phải bao gồm 30% tổng số DPs, được lựa chọn thông qua
phương pháp lấy mẫu phân tầng ngẫu nhiên.
c. Kiểm tra thực địa ngẫu nhiên, phối hợp với các hoạt động thực tiễn, đảm bảo việc bồi
thường được thực hiện hợp lệ trước khi các công trình xây dựng của dự án bắt đầu;
việc bồi thường được thực hiện dựa trên nguyên tắc chi phí thay thế và sự bất bình
của dân, nếu có, được giải quyết để làm hài lòng người dân phải di dời. Hoạt động
này cần giải quyết cho ít nhất 20% tổng số di dân mỗi năm. Để thực hiện được mục
tiêu trên, việc giám sát những khía cạnh sau được yêu cầu:
- Kiểm kê tài sản bị ảnh hưởng;
- Đánh giá việc bồi thường cho các tài sản bị hưởng dựa trên chi phí thay thế;
- Việc bồi thường được thực hiện trước khi bắt đầu công trình.
d. Thực hiện các nghiên cứu đặc biệt nhằm đảm bảo đầy đủ chi phí bồi thường cho thu
hồi đất và/ hoặc những tài sản cố định khác, so với giá thị trường hiện tại.
e. Kiểm tra thực địa ngẫu nhiên ít nhất 3 tháng một lần, bao gồm ít nhất 30% số người
di dân để kiểm tra:
i. Nếu như PMU85 đã thông báo với người dân về những quyền lợi và tiền bồi
thường của họ; và nếu người dân đã nhận được mẫu đơn để nhận tiền bồi
thường;
ii. Đảm bảo những người dân bị ảnh hưởng có được thông tin đầy đủ về mục
đích và tác động của dự án, chính sách bồi thường và quyền lợi của họ thông
qua chiến dịch tuyên truyền thông tin có hiệu quả;
iii. Xem xét nếu như phản ánh của người dân bị ảnh hưởng được giải thích đầy
đủ và được thực hiện.
Ví dụ
Để xác định mặt định lượng của quá trình thực hiện, nhiều mẫu khảo sát tác động cần được
tiến hành. Mẫu phân tầng nên bao gồm nhóm mục tiêu cho từng thể loại, ví dụ như chủ đất,
chủ hộ bị ảnh hưởng, người thuê nhà hoặc công nhân; những người bị ảnh hưởng bởi sự thu
hồi đất, xây dựng và thu nhập; và những người cần được tái định cư. Trong quá trình thực
hiện đánh giá định lượng các hoạt động thu hồi đất, tất cả các tỉnh và các quận cần được
đền bù; đặc biệt cần có sự chú { đến việc đền bù cho những thị trấn bị ảnh hưởng bởi dự án.
Phương pháp thu thập số liệu
Số liệu và thông tin sẽ được thu thập bằng nhiều cách:
- Phiếu điều tra, được thực hiện với từng cá nhân.
- Phỏng vấn trực tiếp các hộ gia đình bị tác động.
- Đặc biệt chú { tới các nhóm dân được phỏng vấn nhằm tìm ra các vấn đề lien
quan tới các nhóm người, ví dụ như hộ buôn bán tư nhân, nông dân, công nhân
mất việc, người thuê nhà, những chủ hộ là phụ nữ, v.v…
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục D Trang 23
- Họp tham vấn cộng đồng dân về các vấn đề và xác định hướng giải quyết.
- Nhân viên dự án trong ngành.
Phân tích số liệu
Các số liệu và thông tin thu thập sẽ được phân tích theo dự án, vùng ảnh hưởng, khu vực tái
định cư, mức bồi thường, loại tác động, v.v..
Cơ sở lưu trữ dữ liệu
Đội giám sát sẽ lưu giữ một cơ sở dữ liệu của thông tin giám sát tái định cư và sẽ được cập
nhật 3 tháng một lần. Nó sẽ chứa những tập tin nhất định về mỗi gia đình bị ảnh hưởng và sẽ
được cập nhật trong mỗi chu trình thu thập dữ liệu. Những người quản lí dự án sẽ có truy
cập đầy đủ tới tất cả các cơ sở dữ liệu.
Giám sát và đánh giá các chỉ số
Những khía cạnh sau của chính sách tái định cư sẽ được giám sát và tính toán thường xuyên
bởi MA:
a. Đánh giá và thanh toán tiền đền bù
i. Nếu như việc kiểm kê các tài sản bị ảnh hưởng được ghi lại hợp lệ;
ii. Nếu như quyền được đền bù, tái định cư và phục hồi chức năng của những
người di dân được cung cấp đúng cách;
iii. Nếu như sự đánh giá tiền đền bù cho các loại tài sản khác nhau, đặc biệt là
đất và khu xây dựng bị ảnh hưởng, dựa trên giá thị trường hiện tại;
iv. Tiền đền bù được thanh toán theo đúng với mẫu đền bù được phát cho người
dân tái định cư.
b. Liên kết tái định cư và xây dựng
(i) Hoàn thành việc thu hồi đất và các hoạt động tái định cư trên giai đoạn, một phần
hoặc bán phần của dự án ít nhất một tháng trước khi bắt đầu các hoạt động xây
dựng của công trình.
c. Các điều khoản của khu vực tái định cư
i. Những người di dân có quyền được đổi đất lấy đất, được chuyển đến khu tái
định cư và những người có quyền tự chọn nếu muốn chuyển đến khu tái định
cư, cần được tư vấn kĩ càng về địa điểm của khu vực tái định cư.
ii. Sự tham gia của cộng đồng và tư vấn được thực hiện theo đúng thiết kế của
khu vực, địa điểm đất, và các hoạt động di dời.
d. Điều khoản của việc trợ giúp phục hồi kinh tế (Đào tạo, Nghề nghiệp và những sự trợ
giúp hiệu quả có sẵn)
i. Giúp người dân di cư với những tham khảo về sự trợ giúp mà họ cần để phục
hồi kinh tế (chỉ những người dân bị mất việc, mất tài sản, mất cửa hàng buôn
bán của họ mới có quyền được nhận sự trợ giúp để phục hồi kinh tế)
ii. Các thành viên trong những hộ gia đình di dân phải được cung cấp cơ hội
được đào tạo bài bản trong vòng 3 tháng kể từ ngày di dời, nếu như đó là lựa
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục D Trang 24
chọn tốt nhất cho họ. Khóa đào tạo và cách thức giảng dạy sẽ được lựa chọn
dựa trên khả năng và { muốn của người được đào tạo.
iii. Sự trợ giúp phục hồi kinh tế cần phải bao gồm ít nhất 30% số phụ nữ là chủ
hộ gia đình.
iv. Người di dân phải được sắp xếp việc làm mới trong vòng 2 tháng kể từ ngày
thu hồi đất.
e. Tham khảo { kiến cộng đồng
i. Những người dân bị ảnh hưởng phải được thông báo và được tư vấn về các
hoạt động tái định cư, ví dụ như thời gian thực hiện dự án và thời gian di dời
người dân khỏi chỗ ở hiện tại, thiết kế của khu vực tái định cư, địa điểm đất
(Đội khảo sát phải tham gia các cuộc gặp với người dân ít nhất một tháng một
lần để lắng nghe { kiến của người dân, những vấn đề phát sinh và các giải
pháp được đề ra)
f. Mức độ hài lòng
i. Xem xét sự hài lòng của những người dân bị tác động với các mặt của RAP,
đặc biệt là với các mức bồi thường;
ii. Xem xét nếu như người di dân có hài lòng với việc giải quyết bất bình và
những kết quả mà họ nhận được. Cuộc điều tra phải thu thập được kết quả từ
ít nhất 30% số người dân có phản ảnh sự bất bình của họ về nhiều vấn đề.
g. Mức sống của người dân
i. Trong quá trình thực hiện dự án, mức sống của người dân cần được quan tâm
theo dõi và những vấn đề còn tồn tại về đời sống của người dân cần được
phát hiện và thông báo kịp thời.
h. Nhận thức về chính sách đền bù
i. Có nhận thức về chính sách đền bù và những quền lợi mà người dân tái định
cư được hưởng.
ii. Có nhận thức về những chọn lựa mà người di dân được hưởng như đã được
đề cập trọng chính sách thu hồi đất, chính sách đền bù và tái định cư.
iii. Có nhận thức về các thủ tục khiếu nại
iv. Nhận biết nếu như người dân đã được cung cấp sổ thông tin cộng đồng (PIB).
II.4. Khảo sát theo dõi kinh tế xã hội
Chín tháng cho tới một năm kể từ sau các hoạt động tái định cư, MA cần thực hiện một cuộc
điều tra theo dõi kinh tế xã hội để đánh giá tác động của dự án trên mức thu nhập và mức
sống của những người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi dự án. Các hộ gia đình tham gia
vào cuộc điều tra theo dõi kinh tế xã hội này cũng sẽ là những người có cơ sở dữ liệu đã
được thu thập trong giai đoạn trước của các hoạt động khảo sát.
Cũng cần lưu { rằng cơ quan được giao nhiệm vụ khảo sát vào giữa tháng 12 năm 1997 cho
đến tháng 6 năm 1999 đã hoàn thành khảo sát sơ bộ và dữ liệu có sẵn ở văng phòng PMU85
để phục vụ cho việc tham khảo của các cơ quan tham gia k{ hợp đồng.
III. Yêu cầu của báo cáo
III.1. Báo cáo
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục D Trang 25
Cơ quan khảo sát cần chuẩn bị và trình các bản báo cáo sau tới PMU85 và Ngân hàng thế giới
(2 bản cóp pi cho PMU85 và một bản cóp pi tới Ngân hàng thế giới):
- Báo cáo khởi đầu: cần được trình lên 30 ngày sau khi công trình được bắt đầu.
Báo cáo cần có một phần ngắn tóm tắt phương pháp tiếp cận khảo sát, phần xem
xét các số loại sơ bộ được thu thập bởi cơ quan khảo sát (Bản kiểm ke báo cáo
khảo sát về việc thực hiện RAP, ngày 1 tháng 12 năm 1997 cho đến ngày 30 tháng
6 năm 1999), và những vấn đề phát sinh trong quá trình dự án được thực hiện.
- Báo cáo khảo sát hàng qu{: MA cần chuẩn bị một báo cáo toàn diện tóm tắt tất cả
các hoạt động và các mặt của tái định cư và chỉ số khảo sát được đề cập như trên.
Bản báo cáo cần nhấn mạnh những vấn đề phát sinh và kiến nghị những biện
pháp để giảm nhẹ chúng. Báo cáo khảo sát hàng qu{ phải được trình lên trong
vòng 2 tuần tính từ ngày hoàng thành thời gian khảo sát 3 tháng. Bản báo cáo cần
đặc biệt tập trung vào những điểm sau:
i. Quá trình thực hiện các khía cạnh của RAPs;
ii. Sự chênh lệch, nếu có, từ những điều khoản và nguyên tắc cơ bản của
PMU85 về chính sách thu hồi đất, chính sách đền bù và chính sách tái định
cư.
iii. Nhận biết các vấn đề phát sinh và những biện pháp giải quyết được đề ra
để giúp cho PMU85 nắm được tình hình dự án và những vấn đề của dự
án, từ đó, tìm được cách giải quyết hợp lí và kịp thời.
iv. Liên tục cung cấp thông tin về các vấn đề đã được trình báo từ những báo
cáo trước.
III.2. Ngôn ngữ:
Tất cả báo cáo được chuẩn bị bằng 2 thứ tiếng: tiếng Anh và tiếng Việt. Mỗi thứ tiếng được
chuẩn bị làm 3 bản.
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục E Trang 26
PHỤ LỤC E
PHIẾU ĐIỀU TRA DMS
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục E Trang 27
Phiếu điều tra DMS
Dự án đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi
----------------------
Tỉnh Mã số
THÔNG TIN CHUNG VỀ HỘ DÂN
1. Tên chủ hộ:......................................................................................
2. Số nhà:................ Đường:..............................................................................
3. Thôn:……………………. Làng:…….….… ………………………………...
4. Xã: ……………………………….….…………..………………………..
5. Huyện:…………… ………………………………………………………………
6. Dân tộc :………… ..….……………………………….…….
7. Tôn giáo :…… ……………………….……………………………………
8. Số nhân khẩu trong hộ:.......................người
Ngày,.........................................
Chữ kí chủ hộ Chữ kí người điều tra
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục E Trang 28
A1. Phiếu điều tra các cơ sở hạ tầng hiện có
TT Mô tả cơ cấu
Mã công trình
Tổng diện tích(m2)
Thời gian xây dựng
Tình trạng pháp lý
(Xem ghi chú ở dưới)
Quyền sở hữu (Xem ghi chú ở
dưới)
Nếu thuê, tiền thuê
hàng tháng (đồng)
Vật liệu xây dựng (Sử dụng mã ở dưới cho những vật lieu tương
ứng)
Loại nhà như được ghi trong giấy
chứng nhận (chỉ hỏi những hộ có giấy chứng nhận)
Diện tích bị ảnh hưởng (m2)
Nền Sàn Tường Mái Trong
hành lang đường
Tổng
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) (14)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Chú thích:
(2) Mã công trình (5) Tình trạng pháp lý (6) Quyền sở hữu (8-11) Vật liệu xây dựng
1. Nhà ở 2. Nhà phụ 3. Xưởng 4. Cửa hàng/ Nhà hàng 5. Nhà kho 6. Sân (xi măng/ gạch) 7. Nhà vệ sinh riêng
8. Nhà tắm riêng 9. Giếng 10. Chuồng động vật 11. Mộ 12. Hàng rào 13. Khác
1. Có giấy chứng nhận xây dựng 2. Không có giấy chứng nhận xây dựng
1. Thừa kế (từ ông bà, cha mẹ, v.v.) 2. Tự xây dựng 3. Mua từ chính chủ 4. Thuê từ chính chủ 5. Được cho thuê hoặc cung cấp từ chính quyền địa phương 6.Được cung cấp bởi/ thuê từ hợp tác xã/ chủ công ty/ cấc tổ chức khác 7. Khác
1.Bê tông 2. Gạch/ đá/ xi măng 3. Gỗ 4. Sàn gạch 5. Ngói lợp 6. Xi măng fibro 7. Thép/sắt/ tôn tấm
8. Tấm lợp nhựa PVC 9. Nhựa giấy/ Vải 10. Cây lâu niên/ cây tre/ mây 11. Rơm/ lợp lá 12. Bùn/Đất sét/đất thổ 13. Khác
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục E Trang 29
A.2 Phiếu điều tra khu vực đất hiện có
TT Dạng đất
Mã dạng đất (xem ghi chú
ở dưới)
Tổng diện tích (m2)
Loại đất(xem ghi chú ở dưới)
Tình trạng pháp lý (xem
ghi chú ở dưới)
Quyền sở hữu đất (xem
ghi chú ở dưới)
Ngày sử dụng đầu tiên (tháng/ năm)
Nếu thuê, tiền thuê hàng
tháng (đồng)
Diện tích đất bị thu hồi(m2)
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Chú thích:
(1) Mã dạng đất (4) Loại đất (5) Tình trạng pháp lý (6) Quyền sở hữu đất
1. Đất ở 2. Đất canh tác 3. Đất vườn 4. Mặt nước 5. Lăng/Mộ 6. Đất trống 7. Đất thương mại 8. Khác
1. Cấp 1 2. Cấp 2 3. Cấp 3 4. Cấp 4 5. Không thể phân loại
1. Có chứng nhận sử dụng đất lâu dài 2. Có chứng nhận sử dụng đất ngắn hạn 3. Không có chứng nhận sử dụng đất
1. Thừa kế (từ ông bà, cha mẹ, v.v.) 2. Mua từ chính chủ 3. Thuê từ chính chủ 4. Được cung cấp/ thuê từ chình quyền địa phương 5. Được cung cấp/ thuê từ hợp tác xã/ chủ công ty/ các tổ chức khác 6. Đất khai hoang 7. Đất tranh chấp 8. Khác
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục E Trang 30
A.3 Phiếu điều tra cây mùa vụ và cây lâu niên
TT
Cây mùa vụ Cây ăn quả Cây lấy gỗ
Loại cây Phân loại cây mùa vụ (xem ghi chú ở
dưới) Loại cây Loại cây
Phân loại cây (xem ghi chú ở dưới)
Số cây bị mất trong hành lang đường
Loại cây Phân loại cây (xem
ghi chú ở dưới)
Số cây bị mất trong hành lang đường
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Chú thích:
(2) Phân loại cây mùa vụ (5) Phân loại cây ăn quả (8) Phân loại cây lấy gỗ
A. Khỏe mạnh và năng suất tốt
B. Mới trồng (ít hơn 1 tháng)
A. Cây có trái
B. Cây không có tráiring fruit
C. Mới trồng (ít hơn 1 năm)
A. Cỡ lớn và chất lượng tốt
B. Cỡ trung bình và chất lượng tốt
C. Mới trồng (ít hơn 2 năm)
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục E Trang 31
A.4 Phiếu điều tra các hộ kinh doanh
TT Loại hình kinh doanh Thu nhập hàng năm của hộ kinh doanh
(đồng) Tình trạng pháp lý (xem ghi chú ở dưới) Số người làm
(1) (2) (3) (4)
1 Sản xuất hàng hóa
2 Buôn bán
3 Khách sạn/ Nhà hàng
4 Dịch vụ
5 Bất động sản và cho thuê
6 Khác
Chú thích:
(3) Tình trạng pháp lý
1. Hộ có đăng ký kinh doanh
2. Hộ không đăng ký kinh doanh
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục E Trang 32
A5. Những mong muốn và ý kiến của các hộ bị ảnh hưởng
1. Dưới hình thức nào, ông/ bà muốn nhận tiền đền bù cho nhà, đất và các tài sản khác
của mình? ( Khoanh tròn một câu trả lời thích hợp):
a. Tiền mặt
b. Hiện vật
c. Cả tiền mặt và hiện vật
2. Ông/ bà muốn chọn phương thức di dời như thế nào? (Khoanh tròn một câu trả lời
thích hợp):
a. Di dời đến phần đất còn lại của gia đình
b. Mua nhà hoặc khu đất mới và tự di dời tới đó
c. Nhận phần đất trong khu tái định cư và tự xây dựng nhà
d. Nhận phần đất và nhà đã xây sẵn trong khu tái định cư
3. Nếu gia đình của ông/bà có đủ điều kiện để một thành viên trong gia đình được đi
đào tạo theo như chính sách của chính phủ, ông/bà muốn chọn ngành nghề nào cho
thành viên đó được đào tạo?
1. Công nghệ/ kỹ thuật nông nghiệp 2. Thợ máy 3. Điện 4. Điện tử 5. Thợ xây 6. Lái xe 7. Thợ may
8. Thợ mộc 9. Thợ hàn 10. Cắt tóc 11. Học vi tính 12. Kế toán 13. Khác
4. Ông/bà đánh giá thế nào về sự tác động của dự án đến những khía cạnh sau của gia
đình ông/bà? (Người điều tra hỏi người dân về sự đánh giá của họ về những ảnh
hưởng có thể tác động tới gia đình họ)
Các khía cạnh bị ảnh hưởng
Mức độ đánh giá
Rất xấu Xấu Bình thường/
không ảnh hưởng Tốt Không biết
(1) (2) (3) (4) (5)
Thu nhập gia đình
Nghề nghiệp
Việc học hành của trẻ
Sự toàn vẹn của gia đình
5. Ông/ bà có những kiến nghị gì tới chính phủ liên quan tới việc đền bù đất/ nhà và việc
di dời? Nếu có, xin hãy nói rõ (Người điều tra hỏi ít nhất 3 kiến nghị và ghi xuống rõ
ràng và chính xác xuống chỗ trống phía dưới):
a. Kiến nghị 1:
b. Kiến nghị 2:
c. Kiến nghị 3:
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục E Trang 33
B. Phiếu điều tra kinh tế xã hội
(Được thực hiện ở mỗi 1 trong 3 hộ ở trong vùng điều tra)
1. Xin hãy cung cấp thông tin về các thành viên trong gia đình của ông/bà, bắt đầu từ chủ hộ.
TT Họ tên
Quan hệ với chủ hộ (xem
ghi chú ở dưới)
Giới tính 1. Nam 2. Nữ
Năm sinh
Tình trạng hôn nhân (xem ghi
chú ở dưới)
Trình độ học vấn cao nhất (lớp 1-12)
Kĩ năng cao nhất/ trình độ đại học đạt được (xem ghi chú ở
dưới)
Nghề nghiệp (xem ghi chú ở
dưới)
Nơi làm việc (xem ghi chú ở
dưới)
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Chú thích:
(2) Quan hệ với chủ hộ (5) Tình trạng hôn nhân (7) Kĩ năng cao nhất/
trình độ đại học (8) Nghề nghiệp (9) Nơi làm việc
1. Chủ hộ 2. Vợ/ chồng 3. Con 4. Ông bà 5. Bố mẹ
6. Con dâu/rể 7. Cháu 8. Anh/chị/em 9. Các thân nhân khác 10. Không phải thân nhân
1. Độc thân 2. Kết hôn 3. Ly dị/ Ly thân 4. Góa
1. Không có 2. Công nhân kỹ thuật 3. Dạy nghề 4. Cao đẳng 5. Đại học và cao hơn
1. Trồng trọt 2. Chăn nuôi/Thủy sản 3. Công nhân nhà máy 4. Buôn bán 5. Lao động chuyên môn
6. Dịch vụ 7. Cán bộ chính quyền 8. Không làm việc (vì già nua, đau yếu, tàn tật, v.v.) 9. Nghề khác 10. Thất nghiệp
1. Thuộc nơi sẽ bị ảnh hưởng 2. Những nới khác trong làng 3. Nơi khác
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục E Trang 34
2. Xin hãy liệt kê những nguồn thu nhập của gia đình ông/bà (Không bao gồm những nguồn
thu nhập đã được liệt kê ở trên)
Các nguồn thu nhập Ước tính thu nhập hàng tháng
(đồng)
Ước tính thu nhập hàng năm nếu như thu nhập hàng tháng không
thể được ước tính (đồng)
(1) (2) (3)
Trồng trọt
Chăn nuôi/ Thủy sản
Sản xuất hàng hóa
Kinh doanh
Dịch vụ
Bất động sản và cho thuê
Lãi tiết kiệm
Lương, lợi ích xã hội
Tiền từ những nguồn khác
Khác (xin nói rõ)
3. Nguồn nước uống chính của gia đình (khoanh tròn tất cả lựa chọn phù hợp)
1. Vòi nước trong nhà
2. Vòi ngước/bể công cộng
3. Giếng bơm (Loại của UNICEF)
4. Giếng truyền thống (không có bơm)
5. Sông, hồ, suối, ao, kênh
6. Nước mưa
7. Mua từ nơi bán lẻ
4. Kiểu dạng cơ sở vật chất khu vực vệ sinh (khoanh tròn một lựa chọn thích hợp)
1. Vệ sinh xả nước
2. Hố xí bệ
3. Không có hố xí bệ (xây trên đất)
5. Vệ sinh công cộng
6. Hố xí xây trên song, kênh, ao
7. Không có khu vực vệ sinh
5. Nguồn điện chính của gia đình (Khoanh tất cả những lựa chọn phù hợp)
1.Đ iện từ hệ thống quốc gia
2. Điện từ máy phát riêng
3. Điện từ những nguồn khác
4.Không có điện
Dự án đường Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Kế hoạch tái định cư - Đoạn Đà Nẵng Tháng 6-2010
Phụ lục E Trang 35
6. Gia đình của ông/bà có những tài sản/ thiết bị sau không? (Nếu có, xin hãy ghi rõ số
lượng của mỗi loại; nếu không, ghi 0 (không), và không để trống)
TT Tài sản/ thiết bị Số lượng TT Tài sản/ thiết bị Số lượng
1 TV trắng đen 1 Thuyền
2 TV màu 2 Điện thoại
3 Tủ lạnh 3 Xe hơi
4 Máy phát điện 4 Máy bơm nước
5 Xe đạp 5 Máy giặt
6 TV trắng đen 6 Thuyền
7. Thành viên trong gia đình ông/bà có bảo hiểm sức khỏe hay không?
1. Có
2. Không
8. Gia đình ông/bà đã từng được kiểm tra sức khỏe định kì chưa?
1. Đã được kiểm tra sức khỏe định kì
2. Không được kiểm tra sức khỏe định kì
9. Gia đình ông/bà đi khám sức khỏe ở đâu?
1. Trạm xá ở địa phương
2. Trung tâm y tế huyện
3. Phòng khám tư nhân
5. Bệnh viện
6. Các phòng dược
7. Phòng khám Đông y