Oud landschap verGISt zich. GIS in archeologie en landschapsonderzoek

47
Oud landschap verGISt zich geografische informatiesystemen (GIS) in archeologie en landschapsonderzoek een inleiding Menne Kosian Onderzoeker Ruimtelijke Analyse Afd. Landschap

Transcript of Oud landschap verGISt zich. GIS in archeologie en landschapsonderzoek

Oud landschap verGISt zich

geografische informatiesystemen (GIS) in archeologie en landschapsonderzoekeen inleiding

Menne KosianOnderzoeker Ruimtelijke AnalyseAfd. Landschap

GIS in archeologieVan oude methodiek……naar nieuwe

LandschapsonderzoekVan site niveau naar microregioVan regionaal naar superregionaalInterdisciplinaire aanpak

Speciale datasetsDigitale Hoogtemodellen (DEMs)Historische kaarten

Implicaties voor het veldwerk

WARNING! Valkuilen van digitale afhankelijkheid

GIS in archeologie en landschapsonderzoek

[email protected] landschap verGISt zich

2/46

C.J.C. Reuvens (1793-1835)

Van de oude methodiek…

[email protected] landschap verGISt zich

3/46

[email protected] landschap verGISt zich

4/46

naar de nieuwe.

[email protected] landschap verGISt zich

5/46

[email protected] landschap verGISt zich

6/46

Van site niveau tot microregio...

[email protected] landschap verGISt zich

7/46

[email protected] landschap verGISt zich

8/46

[email protected] landschap verGISt zich

9/46

tot superregionaal niveau.

[email protected] landschap verGISt zich

10/46

Meer dan alleen archeologische datasets...

bodemkaart

[email protected] landschap verGISt zich

11/46

Bodemkundige landschappen van noordwest Europa

geomorfologische kaart

[email protected] landschap verGISt zich

12/46

Landschapsreconstructie Dorestad in 800nC

immateriële data

[email protected] landschap verGISt zich

13/46

Landschapsreconstructie Drentse Aa op basis van veldnamen

maken multidiciplinaire analyses van het landschap mogelijk.

[email protected] landschap verGISt zich

14/46

[email protected] landschap verGISt zich

15/46

DEMs, een speciale dataset

[email protected] landschap verGISt zich

16/46

AHN

[email protected] landschap verGISt zich

17/46

[email protected] landschap verGISt zich

18/46

[email protected] landschap verGISt zich

19/46

[email protected] landschap verGISt zich

20/46

harbour area

4th and 5th century AD

harbour area

6th and 7th century AD

harbour area8th century AD

harbour area

[email protected] landschap verGISt zich

21/46

Hoofdwaterafvoer van het Rijn-systeem6e eeuw7e eeuw8e eeuw

verzand

verzand

Dorestad

Een andere speciale dataset:historische kaarten

[email protected] landschap verGISt zich

22/46

[email protected] landschap verGISt zich

23/46

[email protected] landschap verGISt zich

24/46

1584 1666

[email protected] landschap verGISt zich

25/46

158416661773185019252008

morphological change 1925 - 2005

Burgzand site

Scheurrak site

Seger van den Brenk

[email protected] landschap verGISt zich

26/46

[email protected] landschap verGISt zich

27/46

[email protected] landschap verGISt zich

28/46

[email protected] landschap verGISt zich

29/46

[email protected] landschap verGISt zich

30/46

[email protected] landschap verGISt zich

31/46

Indicatief model voor oud bos aan de hand van historische kaarten, veldopnames van indicatiegewassen en Floron-data

[email protected] landschap verGISt zich

32/46

Combineren van kaarten en archieven

[email protected] landschap verGISt zich

33/46

[email protected] landschap verGISt zich

34/46

[email protected] landschap verGISt zich

35/46

Spreiding vanberoepsgroepen

Implicaties voor het veldwerk:-Zet je administratie op zodat je met ruimtelijke analyses kan werken (goede coördinaten in gescheiden velden)

-Zorg dat je administratie koppelbaar is (concordantielijsten, spoor/vlak/put relaties)

-Zorg dat je administratie koppelbaar is met andere sites en onderzoeken (denk aan je naamvoering, gebruik gestandaardiseerde beschrijvingen en thesauri)

-Denk in het veld al aan wat voor landschappelijke koppelingen je direct kan maken (dit kan gevolgen hebben voor de opzet van je databases)

-Schakel interdisciplinair specialisten in (wat voor gegevens hebben zij nodig, en wat kunnen ze jou bieden?)

[email protected] landschap verGISt zich

36/46

Lies - to - Children

[email protected] landschap verGISt zich

38/46

dr. Jack Cohen dr. Ian Stewart

Lies-to-Children

A lie-to-children is a statement that is false, but which nevertheless leadsthe child's mind towards a more accurate explanation, one that the childwill only be able to appreciate if it has been primed with the lie

[email protected] landschap verGISt zich

39/46

Waar is het papiertje in de lucht?

[email protected] landschap verGISt zich

40/46

Patroonherkenning

de “echte” grafheuvel

Lie-to-Children:

Celtic field,Bosbouwperceel,Akkerontginning,…?…?…?

[email protected] landschap verGISt zich

41/46

“Turn right here”

Cost Distance Analysis

[email protected] landschap verGISt zich

42/46

oranje = GRASSrood = ArcGISgeel = IDRISI standaardpaars = IDRISI met minder steile hellingengrijs = herderspaden

Uit: Rupert Gietl, Michael Doneus en Martin Fera;Cost Distance Analysis in an Alpine Environment:Comparison of Different Cost Surface Modules. CAA 2007

[email protected] landschap verGISt zich

43/46

Economische waarde van monumentenzorg‘Rond de Voorstraat,met zijn vele rijks-monumenten zijnmensen bereid meerte betalen voor hunwoning’ (onderzoek SpinLab VU)

[email protected]

VerGISsen is mensenwerk

44/46

… of willen mensen graagin het oude centrum wonen,en zijn daar per definitiemeer (rijks)monumenten?

[email protected]

VerGISsen is mensenwerk

45/46

Blijf zelf nadenken!

[email protected]

VerGISsen is mensenwerk

46/46

Oud landschap verGISt zich

geografische informatiesystemen (GIS) in archeologie en landschapsonderzoek