Belarus Turkey Economic Relations

42
Belarus Türkiye Ticaret İlişkileri: Dünü, Bugünü ve Yarını Торговля между Турцией и Беларусью: вчера, сегодня, завтра Trade between Turkey and Belarus: Past, Present, Future 1

Transcript of Belarus Turkey Economic Relations

Belarus Türkiye Ticaret

İlişkileri:

Dünü, Bugünü ve Yarını

Торговля между Турцией и

Беларусью:

вчера, сегодня, завтра

Trade between Turkey and

Belarus:

Past, Present, Future1

SERKAN GÜMÜŞ

MİNSK 2014

[email protected]

Belarus Türkiye Ticaret İlişkileri: Dünü, Bugünü

ve Yarını

Ülkeler arasında ekonomik işbirliğinin sağlanması

için gerekli ön koşullarından biri dış ticaret

ilişkilerinin başarılı şekilde gelişmesidir. Günümüzde

Türkiye, Belarus Cumhuriyeti için uluslararası

işbirliğini geliştirme yönünden en çok gelecek vaat

eden ülkelerden biridir. Çünkü ,Yakın Doğu’da, Kuzey

Afrika’da ve Orta Asya’da itibarı olan ve etkisi

görülen Türkiye, dünyanın en hızlı gelişen ülkeleri

arasındadır . Bu araştırmanın hedefi, Belarus ve

Türkiye için karşılıklı yarara dayalı ilişkileri

2

geliştirmek amacıyla yürürlükte olan anlaşmalar

doğrultusunda gelecekle ilgili ekonomik işbirliği

fırsatlarını değerlendirmektir.

Belarus Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında

ilişkiler 1991 yılında Belarus’un bağımsız bir devlet

olarak uluslararası arenaya çıkmasıyla başladı.

Belarus-Türkiye ticari ve ekonomik ilişkileri aşağıda

tablo 1’de gösterilen anlaşmalar çerçevesinde

gelişmektedir.

Tablo-1 – Türkiye Cumhuriyeti ile Belarus Cumhuriyeti

arasında yapılan ticari ve ekonomik anlaşmalar

Anlaşmanın adı Tarih Ticari ve ekonomik işbirliği anlaşması 08.08.1993Karşılıklı yatırımları teşvik anlaşması 08.08.1995İkili vergilendirmeyi önleme anlaşması 24.07.1996Veterinerlik alanında anlaşma 02.03.2005Karantina ve bitki koruma alanında işbirliği

anlaşması

02.03.2005

Ekonomik sorunları inceleyen hükümetlerarası

kurulun toplantı protokolu No. 5

11.10.2006

Not- Kaynak: Belarus Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği

Türkiye ile Belarus arasındaki ticaret hacmi

özellikle son yıllarda çok hızlı biçimde artış

3

göstermektedir . Tablo 2’de verilen bilgiler bunu

yansıtmaktadır.

Tablo 2 – Türkiye ile Belarus arasında ticaret hacminin

gelişimi, milyon dolar

Dönemler Ticarethacmi

İhracat İthalat Denge

2002 40,8 20,1 20,7 -0,62003 49,1 19,6 29,5 -9,92004 67,7 26,4 41,3 -14,92005 109,9 37,6 72,2 -34,62006 153,1 38,6 114,5 -75,92007 206,8 67,7 139,0 -71,32008 332,1 108,9 223,1 -114,22009 226,7 79,2 187,6 -108,42010 362,8 104,8 257,9 -153,12011 447,7 129 318,7 -189,72012 499,4 145,2 354,2 -209Ocak-Temmuz 2013

340,5 117,5 223,0 -105,5

Ocak-Temmuzagöre 2012,%

132 127,5 122,9

Not – Kaynak: Belarus Cumhuriyeti Ankara

Büyükelçiliği

Belarus Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında

dış ticaret ilişkileri istikrarlı bir gelişme hızına

sahiptir. 2002 yılından itibaren iki taraflı ticaret

hacmi 12,2 kat artmış ve 2012 yılında 499,4 milyon

dolara çıkmıştır. 2012 yılındaki ihracat hacmi de 354,2

4

milyon dolardır ve bu 2002 yılındaki rakamdan 125,2

milyon dolar daha fazladır. Aynı dönem içinde ithalat

17,1 kat artmıştır. Mal ve hizmetlerin alım satımında

açık 104,9 milyon dolar azalmıştır. Ocak-Temmuz 2013

yılında Belarus ile Türkiye arasında ticaret hacmi

340,5 milyon dolara çıkmıştır ( %132 artış). Belarus’un

ihracatı 117,5 milyon dolar rakamına ulaşmıştır (%12,5

artış). Türkiye’den ithalat ise 223 milyon dolar

olmuştur (%22,9 artış).

Belarus’un ticari ortakları içinde Türkiye ticaret

hacmi olarak 20.sırada, ihracat olarak 25. Sırada yer

almaktadır. Ticaret hacmi yönünden Türkiye; Avusturya,

Danimarka, Kanada, Norveç, Finlandiya, İsviçre, İsveç,

Japonya ve Güney Kore gibi ülkelerin önünde yer

almaktadır.

Belarus ihracatının temelini; maden ürünleri

(%45,39), gübre (%19,34), işlenmemiş deri , işlenmiş

deri ve keten kumaşlar (%22,7), turba ve petrokimya

ürünleri (%2,12), cam elyafı, takım tezgahları,

rulmanlar, röntgen cihazları (%0,82), alkollü içecekler

(%0,54) oluşturmaktadır. (Tablo 3)

Tablo 3 – Ocak- Temmuz 2012-2013 dönemi içinde

Belarus’un Türkiye’ye ihracatı

Ürün adı Ocak- Temmuz Ocak- Temmuz Artış5

2012г. 2013г. %Hacim, ton

Toplam,bindolar

Oran, %

Hacim ,ton

Toplam,bindolar

Oran, %

Et ve balık ürünleri, peynirler 4 71,4 0,07 11 65,8 0,06 92,16Alkollü içecekler 440 309,5 0,31 530 631,5 0,54

204,04

Tütün ürünleri 23 274,2 0,27 10 132,8 0,11 48,43Turba ve petrol ürünleri, gaz 9142

3646,3 3,65

48388

2486,5 2,12 68,19

Kimyasal maddeler 2736

7508,5 7,51 4304

7238,4 6,16 96,40

Gübre 330689433,

3 9,433912

622719

,119,3

4240,8

4Araba lastiği 120 676,2 0,68 -  -  - -Deri maddeleri ve kürk 60 173,2 0,17 108 341,3 0,29

197,06

Kereste 2706 416,9 0,421894

51463,

4 1,25351,0

2

Kumaşlar 4374134,

4 4,13 4704809,

7 4,09116,3

3

İplik 871818600

,918,6

01051

221010

,817,8

8112,9

6Taş, maden vediğer doğal maddelerden ürünler 80825

48081,9

48,08

108751 53330

45,39

110,91

Makina ve teçhizat 68 509,9 0,51 170 962,2 0,82

188,70

Taşıma araçlar ve

7 35,4 0,04 146 2022,2

1,72 5712,43

6

parçalarıDiğer 36 6128 6,13 48 286,3 0,24 4,67

Toplam 13839

010000

0 1002315

1911750

0 100117,5

0Not – Kaynak: Belarus Cumhuriyeti Milli İstatistik

Kurumu

Ocak-temmuz 2012 dönemine göre ocak-temmuz 2013

döneminde Belarus ihracatının artışı ulaşım araçlarının

ve parçalarının 5.7 kat (1986.8 bin dolar), kerestelik

ürünlerinin %251.02 (1046.5 bin dolar), azotlu ve

potaslı gübrenin %140.84 (13285.5 bin dolar) satışının

artması ile sağlanmıştır. Bu artışı sağlayan temel

etken satışların fiziksel hacminin 93129 t. artmasıdır.

Ancak turbanın ve petrol ürünlerinin (1159.8 bin

dolar), lastiklerin (676.2 bin dolar), et, balık ve

peynir ürünlerinin (5.6 bin dolar) satışları

azalmıştır.

Belarus’un Türkiye’den yaptığı ithalatın temelini

tarım ürünleri (%41.35), tekstil ürünleri (%18.08),

ulaşım araçları ve parçaları (%10.51) oluşturmaktadır.

(Tablo 4).

Tablo 4 – 2012-2013 döneminde Türkiye’den yapılan

ithalat

Ürün adı Ocak-temmuz 2012 Ocak-temmuz 2013 Artış ,%

Miktar, t.

Tutar, bindolar

Oran, %

Miktar,t.

Tutar, bindolar

Oran, %

7

Meyve ve kuruyemiş 9051

23742,7

13,09 8079

25258,6

11,33

106,38

Sebze 913523352

,512,8

71127

336027

,216,1

6154,

28Diğer tarım ürünleri 39039 19480

10,74

34921

30930,7

13,87

158,78

Madensel ürünler 21073

9421,1 5,19

18900

9324,6 4,18

98,98

Kimyasal ürünler 20512 921,1 0,51

21602 933,2 0,42

101,31

Kauçuk 63029707,

2 5,35 71006654,

6 2,9868,5

5

Plastik 25208390,

6 4,62 306210600

,1 4,75126,

33Kerestelik ağaç 425 784,7 0,43 592

2836,4 1,27

361,46

Kumaş 446315157

,8 8,35 324511647

,9 5,2276,8

4

İplik 635423899

,613,1

7 7021 2580611,5

7107,

98Örgü olmayan malzemeler 228

1224,2 0,67 313

2227,6 1,00

181,96

Halı 104 568,6 0,31 98 646,8 0,29113,

75Giyim ve ayakkabı 116

4545,8 2,51 171

6813,8 3,06

149,89

Taştan ve diğerdoğalmalzemelerden yapılan ürünler 6863

7397,8 4,08 4398 7127 3,20

96,34

Makina ve teçhizat 1841

15969,6 8,80 2391

15002,7 6,73

93,95

Ulaşım araçları ve parçaları 1848

12244,7 6,75 3376 23445

10,51

191,47

Diğer 639 4640 2,56 954 7717, 3,46 166,8

8 33

Toplam13051

318144

8 1001274

9622300

0 100122,

90Not. – Kaynak: Belarus Cumhuriyeti Milli İstatistik

Kurumu

Ocak-temmuz 2012 dönemine göre ocak-temmuz 2013

döneminde Belarus ihracatının artışı; kerestelik

ürünlerinin 2051.7 bin dolar (3.6 kat), ulaşım

araçlarının ve parçalarının 11200.3 bin dolar (%91.47),

örgü olmayan tekstil ürünlerinin (burulmuş bez

parçaları, havlu kumaşlar) 1003.4 bin dolar ( %81.96),

sebzelerin 12674.7 bin dolar ( %28.54), giyim ve

ayakkabının 2268 bin dolar (%49.89) satışının artması

ile sağlanmıştır. Bu artışı sağlayan temel etken

Türkiye’den ihraç edilen malların fiyatlarının

artmasıdır.

Ocak-temmuz 2013 döneminde Belarus ile Türkiye

arasında dış ticaret açığını oluşturan temel ürünler

şunlardır: meyve ve sebze (-92216.5 bin dolar), araba

parçaları (-21422.8 bin dolar), tekstil ürünleri (-

13861 bin dolar), madensel ürünler (-9324.6 bin dolar).

Ocak-temmuz 2012 döneminde ihracat-ithalat ilişkileri

sonucunda açık şu ürünlerde oluşmuştur: meyve ve sebze

(-66575.2 bin dolar), tekstil ürünleri (-17546.3 bin

dolar), donatım ve teçhizat (-15459.7 bin dolar), araba

parçaları (-12209.3 bin dolar).

9

Son 10 yılda Belarus-Türkiye ticari ve ekonomik

ilişkilerinde çok hızlı gelişme görülmesine rağmen

karşılıklı ticaret hacminin artış hızı ülkeler

arasındaki iş birliği potansyelini yansıtmamaktadır. Bu

durumu ortaya çıkaran etkenler şunlardır:

- Belarusluların ve Türklerin karşılıklı

ilişkilerdeki yüksek değişim hızına hazırlıksız olması;

- Belarus kurumlarının Türk ortaklarla işbirliği

yapma konusundaki tecrübesizliği;

- İş ortakları ve uluslararası ticaretin nasıl

yapılabileceği konusunda gerekli bilgilerden yoksun

olunması [1];

- Belarus’taki resmi prosedürlerin fazla olması ve

ithalatı ikame politikasının yürütülmesi. Bu durum

Türkiye ile ticaretin gelişmesini yavaşlatıyor;

- Devletin özel sektör üzerindeki büyük etkisi.

Türk şirketleri bu durumdan kaygı duymaktadır [2, c.

112-114];

- Belarus Cumhuriyeti mevzuatının yeterli olmaması:

kanunların ve kuralların fazla olması ve sık sık

değişmesi;

- Şirketlerden alınan yüksek vergiler [3].

Türk yatırımcıları için verimli koşullara, güçlü

üretim temeline ve gelişmiş tarım alanlarına sahip olan

Belarus Cumhuriyeti, karşılıklı işbirliğinin

10

geliştirilmesine ciddi şekilde katkı sağlayabilir.

Karşılıklı yarara dayalı en fazla gelecek vaat eden iş

alanları şunlardır: ticaret, üretim sanayi, hafif

sanayi, ulaşım ve lojistik.  Bu durum aşağıdaki

adımların atılmasıyla gerçekleştirilebilir [2, c. 92-

94]:

1) Kalitenin, yeni yöntem ve tekniklerin

geliştirilmesi ve uluslararası alanda daha fazla

ticaret yapılabilmesi için ortak sanayi bölgelerinin

kurulması. Ortak sanayi bölgelerinin kullanımı, ileri

teknoloji ürünlerinin ortaya çıkmasını sağlayıp her

iki ülkenin ekonomilerinin kar oranlarını ve rekabet

gücünü arttıracaktır;

2) Şehirlerin inşa edilmesine ve geliştirilmesine,

çevre kirliliğinin önlenmesine, farklı üretim

türlerinin iyileştirilmesine yönelik ortak sanayi

bölgelerinin kurulmasıyla bazı avantajlar ve

muafiyetler sağlanabilir :

- ithal gümrük vergilerinin kaldırılması;

- iki ülkenin arasında kar ve sermayenin serbest

dolaşımı;

3) İhracatın geliştirilmesine, Türkiye ve

Belarus’un dünya pazarına tam teşekküllü çıkmasına

katkı sağlayacak sektörel dış ticaret örgütlerinin

kurulması. Bunun gerçekleştirilmesi , Belarus’un

11

ihracat faaliyetlerini kolaylaştıracak ve dünya

sahnesindeki rekabet gücünü arttıracaktır;

4) Tekstil ve giyim sektöründeki işbirliği, ürünlerinRusya Federasyonuna ve Bağımsız Devletler Topluluğuna serbestçe ihraç edilmesini sağlayacaktır.

5) Belarus’un güçlü olduğu makine üretim sanayiialanında işbirliğinin yapılması.Türkiye , Belarus’unEuro-3, Euro-4 ve Euro-5 standartlarına uygun karataşıma araçlarından, traktörlerlerinden, tarımaraçlarından ve bu alandaki tecrübelerindenyararlanabilir. Ayrıca Belarus da Türkiye’nin yüksekperformans ssergilediği alanlardan faydalanabilir;

6) Türkiye’de oldukça gelişmiş olan turizm alanındaişbirliği;

7) Afrika gibi gelecek vaat eden bölgelerdeişbirliği. Tüm mallarının yüzde doksan beşini oluşturanithalatı 250 milyar dolardan fazladır [2, s. 95].Afrika’da gelişen yatırım ve ihracat alanlarışunlardır: gıda, tarım ve sınai ürünleri, tekstilmalları, mobilya, otomobil parçaları, tarım makine vearaçları, altyapı ve inşaat hizmetleri. Afrikaithalatının temelini oluşturan ürünler Türkiye veBelarus tarafından ortaklaşa bu bölgeye ihraçedilebilir.

Ancak, Afrika’daki talebi tam olarak karşılayabilmekiçin Belarus ve Türkiye daha yakın işbirliğikurmalıdır. Bu işbirliği, hükümetler düzeyinde ithalatve ihracat, gümrük ve vergi usulleri, imtiyaz veayrıcalıklar gibi konularda mevzuat düzenlemesi

12

yapılarak sağlanabilir. Bu adımların atılmasıylabirlikte her iki ülkenin rekabet gücü artacaktır.

Karşılıklı işbirliği, yarar ve dostluk temelinedayanan Türkiye ve Belarus ilişkiler gelişmesiyle;

1)Türkiye ve Belarus arasındaki ticaret dengesi;

2)Ticaret hacminin artması;

3)Her iki ülkenin dış ticaret açığının azaltılması ;

4)Her iki ülkenin dünya ticaretine katılımınınarttırılması;

5)Dünya sahnesinde Türkiye’nin ve Belarus’un diğerülkelerle rekabet gücünün artmasını sağlayacaktır.

Sonuç

Türkiye’ye ait son dönemlerdeki yüksek ekonomik gelişimgöstergeleri uzun yıllardır Türk hükümeti tarafındanizlenen etkin dış politikanın sonucudur. Türkiyeyıllardır rekabetçi bir ortam oluşturmaya ve gittikçedaha iyi kalitede mallar üretmeye öncelikvermektedir. Bunlar ekonominin gelişimi için anaunsurlardır. Türkiye bu süreçte önemli ekonomikbaşarılar elde etmiş dünyada en güçlü 20 ekonomiarasına girmeyi başarmıştır.

Belarus ve Türkiye ekonomisinin birçok ortak noktasıblunmaktadır. Bu nedenle dış ticarette kamu ve özelsektörün işbirliğinin sağlanması özellikle çokönemlidir.

Türkiye ve Belarus arasında ivedilikle çözülmesibeklenen hiçbir sorun bulnmamaktadır. Bu da iki ülkearasındaki ilişkilerin gelişmesine elverişli bir ortam

13

sunmaktadır. Belarus ihracatını oluşturan temel ürünlerşunlardır: maden ürünleri, gübre, ketenli kumaşlar,turba, takım tezgahları. Ocak - Temmuz 2012-2013döneminde fiziki ticaret hacminin 93129 ton artmasıihracat artışını sağlayan ana faktördür. Belarus’unTürkiye’den yaptığı ithalatta temel ürünler arasındaşunlar yer alır: tarım ürünleri, tekstil malları, taşıtaraçları ve parçaları. İthalatın yükselmesinin anasebebi fiyat artışıdır.

Belarus - Türkiye ticari ve ekonomik ilişkileri hızlıgelişim göstermesine rağmen işbirliği potansyeli tamanlamıyla gerçekleştirilememiştir. İki ülke arasındatam teşekküllü bir ortaklık Türkiye’nin Belarusüzerinden Bağımsız Devletler Topluluğu pazarınagirmesini; Belarus’un ise Türkiye üzerinden Afrika veOrta Doğu pazarında etkisini arttırmasınısağlayacaktır.

Kaynakça

1)Zalesskiy, B.L. Belarus – Türkiye: Küreselleşme çağında medya iletişiminin özellikleri / B. L. Zalesskiy // Materialy IX mezinarodni vedecko-prakticka conference ‘Dni vedy-2013’. –Dil 27. Politicke vedy: Praha. Publishing House ‘Education and Science’ s.r.o. – C. 31-39

2)Belarus-Türkiye:İşbirliği yolları : 25 şubat 2011 yılında ikinci uluslararası bilimsel konferansın sonuçları.– Minks: Yayınevi ‘Chetire Chetverti., 2011. – 318 s.

3)Türkiye’nin ekonomik gelişimi ve Belarus Cumhuriyetiyle işbirliğinin perspektifleri

14

[Elektronik kaynak]. – Minsk, 2013. – Ulaşım rejimi: http://economics.basnet.by/files/Analit_3.pdf. – Erişim tarihi: 10.10.2013

Торговля между Турцией и Беларусью: вчера, сегодня,

завтра

Успешное развитие международных торговых отношений

- благоприятные предпосылки для расширения

15

экономического сотрудничества стран. На современном

этапе развития Республики Беларусь одним из наиболее

перспективных направлений расширения международного

сотрудничества - Турция. Обусловлено это тем, что

Турция является одной из быстро развивающихся стран

мира, а также она имеет влияние и авторитет на Ближнем

Востоке, Северной Африке и Центральной Азии. Цель

исследования – оценить перспективные направления

двусторонних торговых отношений в рамках действующих

соглашений для обеспечения взаимовыгодного

сотрудничества Беларуси и Турции.

Отношения между Республикой Беларусь и Турецкой

Республикой начали развиваться в 1991 году после выхода

Беларуси на международную арену в качестве независимого

государства. Торговые и экономические белорусско-

турецкие отношения развиваются в рамках заключенных

соглашений, представленных в таблице 1.

Таблица 1 – Торгово-экономические соглашения между

Турецкой Республикой и Республикой Беларусь

Название ДатаСоглашение о торговом и экономическом сотрудничестве

08.08.1993

Соглашение о взаимной поддержке инвестиций 08.08.1995Соглашение о предотвращении двойного налогообложения

24.07.1996

Соглашение в области ветеринарии 02.03.2005Соглашение о сотрудничестве в области карантина и защиты растений

02.03.2005

16

Протокол №5 заседания межправительственной комиссии по экономическим вопросам

11.10.2006

Примечание – Источник: Посольство Республики Беларусь в

Турецкой Республике

Объем торговли между Турцией и Беларусью

стремительно увеличивается, особенно за последние годы,

что отражают данные таблицы 2.

Таблица 2 - Динамика товарооборота между Беларусью и

Турцией, млн. долл. США

Периоды Товарооборот

Экспорт Импорт Сальдо

2002 40,8 20,1 20,7 -0,62003 49,1 19,6 29,5 -9,92004 67,7 26,4 41,3 -14,92005 109,9 37,6 72,2 -34,62006 153,1 38,6 114,5 -75,92007 206,8 67,7 139,0 -71,32008 332,1 108,9 223,1 -114,22009 226,7 79,2 187,6 -108,42010 362,8 104,8 257,9 -153,12011 447,7 129 318,7 -189,72012 499,4 145,2 354,2 -209Январь-июль2013

340,5 117,5 223,0 -105,5

К январю-июлю 2012,%

132 127,5 122,9

Примечание – Источник: Посольство Республики Беларусь в

Турецкой Республике

17

Внешнеторговые отношения между Республикой

Беларусью и Турецкой Республикой характеризуются

устойчивой динамикой роста. С 2002 года двусторонний

объем торговли возрос в 12,2 раза, что составило в 2012

году 499,4 млн. долл. США. Объем экспорта за 2012 год

составил 354,2 млн. долл. США, что на 125,2 млн. долл.

США выше показателя 2002 года. Объем импорта за

аналогичный период возрос в 17,1 раза. Отрицательное

сальдо внешней торговли товарами и услугами ухудшилось

на 104,9 млн.долл. США. В январе-июле 2013 году

товарооборот между Беларусью и Турцией составил 340,5

млн. долл. США (динамика 132%). Белорусский экспорт

достиг отметки в 117,5 тыс. долл. (динамика 12,5 %),

импорт из Турции – 223,0 млн. долл. (динамика 22,9 %).

Среди торговых партнеров Беларуси Турция занимает

20 место по объему товарооборота и 25 место - по

экспорту. По объему торговли Турция опередила такие

страны, как Австрия, Дания, Канада, Норвегия,

Финляндия, Швейцария, Швеция, Япония, Южная Корея.

Основу белорусского экспорта составляют

металлопродукция (45,39%), удобрения (19,34%),

необработанные шкуры, дубленая кожа и льняные ткани

(22,27%), торф и продукты нефтехимии (2,12%),

стекловолокно, металлорежущие станки, подшипники,

18

рентгеновская аппаратура (0,82%), крепкие спиртные

напитки (0,54%) (таблица 3).

Таблица 3 – Структура белорусского экспорта в Турцию за

январь-июль 2012-2013гг.

Наименованиепродукции

Январь-июль2012г.

Январь-июль2013г.

Темпроста, %Объем

, т.Сумма,тыс.долл.США

Уд.вес,%

Объем, т.

Сумма,тыс.долл.США

Уд.вес,%

продукты из мяса, рыбы, сыры 4 71,4 0,07 11 65,8 0,06 92,16крепкие спиртныенапитки 440 309,5 0,31 530 631,5 0,54

204,04

табачные изделия 23 274,2 0,27 10 132,8 0,11 48,43торф, нефтепродукты, газы 9142 3646,3 3,65 48388 2486,5 2,12 68,19химические соединения и вещества 2736 7508,5 7,51 4304 7238,4 6,16 96,40

удобрения 33068 9433,3 9,43 3912622719,

119,3

4240,8

4Шины 120 676,2 0,68 -  -  - -кожевенное сырье, мех 60 173,2 0,17 108 341,3 0,29

197,06

древесина 2706 416,9 0,42 18945 1463,4 1,25351,0

2

Ткани 437 4134,4 4,13 470 4809,7 4,09116,3

3

Нити 871818600,

918,6

0 1051221010,

817,8

8112,9

6изделия из камня, металла идр. природ. Матер 80825

48081,9

48,08

108751 53330

45,39

110,91

машины и оборудование 68 509,9 0,51 170 962,2 0,82

188,70

транспортные средства и

7 35,4 0,04 146 2022,2 1,72 5712,43

19

комплектующиепрочие 36 6128 6,13 48 286,3 0,24 4,67

Итого13839

0 100000 10023151

9 117500 100117,5

0Примечание. – Источник: Министерство статистики и

анализа Республики Беларусь

Рост объема белорусского экспорта в январе-июле

2013 года по сравнению с январем-июлем 2012 года был

обеспечен увеличением поставок транспортных средств и

комплектующих к ним в 5,7 раз или на 1986,8 тыс.долл.

США, продукции из древесины на 251,02% или 1046,5 тыс.

долл. США, азотных и калийных удобрений на 13285,5

тыс.долл. США или на 140,84%. Основной фактор,

обеспечивающий такой рост, - увеличение физических

объемов поставок на 93129 т. Одновременно с этим

сократились поставки торфа и нефтепродуктов (на 1159,8

тыс. долл.), шин (на 676,2 тыс.долл.), продукции из

мяса, рыбы, сыров (на 5,6 тыс. долл.).

В структуре импорта из Турции в Беларусь

преобладают сельскохозяйственная продукция (41,35%),

текстильные товары (18,08%), автотранспортные средства

и их комплектующие (10,51%) (таблица 4).

Таблица 4 – Структура импорта из Турции за январь-июль

2012-2013гг.

Наименованиетоваров

Январь-июль2012г.

Январь-июль2013г.

Темпроста, %Объем

, т.Сумма,тыс.до

Уд.вес,

Объем, т.

Сумма,тыс.до

Уд.вес,

20

лл.США

% лл.США

%

фрукты и орехи 905123742,

713,0

9 807925258,

611,3

3106,3

8

Овощи 913523352,

512,8

7 1127336027,

216,1

6154,2

8

прочие с/х товары 39039 1948010,7

4 3492130930,

713,8

7158,7

8минеральные продукты 21073 9421,1 5,19 18900 9324,6 4,18 98,98химическая продукция 20512 921,1 0,51 21602 933,2 0,42

101,31

резина 6302 9707,2 5,35 7100 6654,6 2,98 68,55

пластмасса 2520 8390,6 4,62 306210600,

1 4,75126,3

3

древесина 425 784,7 0,43 592 2836,4 1,27361,4

6

Ткани 446315157,

8 8,35 324511647,

9 5,22 76,84

Нити 635423899,

613,1

7 7021 2580611,5

7107,9

8

нетканые материалы 228 1224,2 0,67 313 2227,6 1,00181,9

6

Ковры 104 568,6 0,31 98 646,8 0,29113,7

5

одежда и обувь 116 4545,8 2,51 171 6813,8 3,06149,8

9изделия из камня идр. природ. матер 6863 7397,8 4,08 4398 7127 3,20 96,34машины и оборудование 1841

15969,6 8,80 2391

15002,7 6,73 93,95

транспортные средства и комплектующие 1848

12244,7 6,75 3376 23445

10,51

191,47

прочие 639 4640 2,56 954 7717,8 3,46166,3

3

Итого13051

3 181448 10012749

6 223000 100122,9

0Примечание. – Источник: Министерство статистики и

анализа Республики Беларусь

21

Рост объема импорта из Турции в январе-июле 2013

года по сравнению с январем-июлем 2012 года на 22,9%

был обеспечен увеличением поставок продукции из

древесины на 2051,7 тыс. долл. США или в 3,6 раз,

транспортных средств и комплектующих к ним на 11200,3

тыс.долл. США или 91,47%, нетканых текстильных

материалов (жгуты, ворсовые ткани) на 1003,4 тыс.долл.

США или 81,96%, овощей на 12674,7 тыс.долл. США или

54,28%, одежды и обуви на 2268 тыс.долл. США или

49,89%. Основной фактор, обеспечивающий такой рост, -

увеличение цен на товары турецкого экспорта.

Основными товарными позициями, сформировавшими

отрицательное сальдо внешней торговли Республики

Беларусь с Турцией в январе-июле 2013 года, являются

фрукты и овощи (-92216,5 тыс. долл.), комплектующие к

автомобилям (-21422,8 тыс. долл.), текстильные товары

(-13861 тыс. долл.), продукты минерального

происхождения (-9324,6 тыс. долл.). В январе-июле 2012

года отрицательное сальдо в результате экспортно-

импортных отношений сложилось по таким товарам, как

фрукты и овощи (-66575,2 тыс. долл.), текстильные

товары (-17546,3 тыс. долл.), машины и оборудование (-

15459,7 тыс. долл.), комплектующие к автомобилям (-

12209,3 тыс. долл.).

22

Несмотря на стремительное развитие белорусско-

турецких торгово-экономических отношений за последние

10 лет, темпы роста объемов взаимной торговли не в

полной мере соответствуют потенциалу сотрудничества

между странами. Сдерживающими факторами являются:

- отставание массового сознания белорусского и

турецкого народов от темпов изменений в двусторонних

отношениях;

- неопытность белорусских предприятий в

сотрудничестве с турецкими партнерами;

- отсутствие необходимых знаний о партнерах и

ведении международного бизнеса [1];

- избыток процедур и проведение политики

импортозамещения в Беларуси, что замедляет продвижение

дел в области развития турецкого бизнеса;

- обеспокоенность турецких компаний влиянием

государства на развитие частного бизнеса [2, c. 112-

114];

- несовершенство законодательной базы Республики

Беларусь: большое количество законов, правил и их

частое изменение;

- существенный удельный вес налоговой нагрузки [3].

Имея выгодные условия для турецких инвесторов,

мощную промышленную базу и развитое сельское хозяйство,

Республика Беларусь может существенно повлиять на

23

уровень двустороннего сотрудничества. Наиболее

перспективные сферы взаимовыгодного бизнеса – торговля,

машиностроительный комплекс, легкая промышленность,

транспорт и логистика.   Это возможно путем [2, c. 92-

94]:

1) создания совместных технопарков, целью которых

будет – развитие качества и инноваций и торговля ими на

внешнем рынке. Использование совместных технопарков

обеспечит появление высокотехнологичных товаров,

которые существенно повлияют на рост прибыльности

экономик двух стран и уровень их конкурентоспособности;

2) создания совместных промышленных зон с целью

строительства и развития городов, предупреждения

загрязнения окружающей среды, создания различных видов

производства через использование ряда преимуществ и

льгот:

- отсутствие таможенных пошлин на продукцию при

ввозе;

- свободное передвижение прибыли и капитала между

двумя странами;

3) создания секторальных внешнеторговых

организаций, которые будут способствовать развитию

экспорту продукции, а также выходу Турции и Беларуси на

мировые рынки. Использование данного инструмента

упростит Республике Беларусь экспортную деятельность, а

24

также повысит ее конкурентоспособность на мировой

арене;

4) сотрудничества в секторе текстиля и одежды, что

позволит свободно экспортировать продукцию в Российскую

Федерацию и СНГ;

5) сотрудничества в машиностроительном секторе,

используя мощь данного сектора в Республике Беларусь,

ассортимент сухопутных автотранспортных средств,

тракторов, сельскохозяйственных машин, которые

соответствуют требованиям Евро3, Евро-4 и Евро-5, а

также опыт в данной отрасли. Данное сотрудничество

позволит Турции удовлетворить потребность в

автотранспорте, а Республика Беларусь – в тех секторах,

где зарекомендовала себя Турция;

6) сотрудничества в секторе туризма, где опыт

Турции имеет огромное значение;

7) сотрудничества в перспективном направлении

развития - Африка, импорт которой измеряется более 250

млрд долл., что составляет около 95% товаров [2, с.

95]. Ключевой потенциал для вложения инвестиций и роста

экспорта имеют такие сектора, как продукты питания,

сельскохозяйственная и промышленная продукция,

текстильные товары, модулируемая мебель, автозапчасти,

сельскохозяйственная техника и инструменты, услуги

инфраструктурного и строительного назначения.

25

Необходимая продукция, которая составляет основу

африканского импорта, может быть поставлена Республикой

Беларусь и Турецкой Республикой совместно в полном

объеме.

Однако, для насыщения Африки импортом, Беларусь и

Турция должны наладить тесное сотрудничество, которое

будет достигаться через проведение на правительственном

уровне решений таких вопросов, как урегулирование

законодательства по вопросам импорта и экспорта,

таможенных и налоговых процедур, предоставления льгот и

преференций и других. Совокупность проводимых

мероприятий положительно повлияет на уровень

конкурентоспособности обеих стран.

Развитие отношений Турции и Беларуси на основе

взаимного уважения, взаимной выгоды и сотрудничества

позволит:

1) сбалансировать торговлю между Турцией и

Беларусью;

2) нарастить товарооборот;

3) уменьшить отрицательное сальдо в экспортно-

импортных операциях между Турцией и Беларусью;

4) расширить долю участия в мировом товарообороте;

5) повысить конкурентоспособность стран на мировой

арене.

26

Высокие результаты в экономическом развитии

Турецкой Республики за последнее время - результат

осуществления грамотной многовековой

внешнеэкономической политики. Создание конкурентной

среды, повышение конкурентоспособности производимой

продукции, - ключевые критерии в области экономики,

которые Турция старалась осуществить на протяжении

долгого времени. Как результат, страна добилась

заметных экономических результатов - заняла устойчивую

позицию в двадцатке значимых экономик мира.

Экономика Республики Беларусь имеет много общего с

экономикой Турции. Особенно полезен опыт в сфере

государственно-частного партнерства во внешнеторговой

деятельности.

Отсутствие проблем во всех сферах отношений между

Турцией и Беларусью обеспечивает благоприятную среду

для развития связей между обеими странами. Основу

белорусского экспорта составляют металлопродукция,

удобрения, льняные ткани, торф, металлорежущие станки.

Основной фактор, обеспечивающий рост экспорта, -

увеличение физических объемов поставок за январь-июль

2012-2013гг. на 93129 т. В структуре импорта из Турции

в Беларусь преобладают сельскохозяйственная продукция,

текстильные товары, автотранспортные средства и их

27

комплектующие. Рост объема импорта обусловлен ростом

цен.

Несмотря на стремительное развитие белорусско-

турецких торгово-экономических отношений, потенциал

сотрудничества не реализован. Результатом

реализованного потенциала будет повышение роли на

мировой арене, а также в экономиках стран восточной

Европы и СНГ, а через Турцию – в Африке и на Ближнем

Востоке.

Литература:

1. Залесский, Б.Л. Беларусь – Турция: особенности

медийного взаимодействия в эпоху глобализации / Б. Л.

Залесский // Materialy IX mezinarodni vedecko-prakticka

conference “Dny vedy–2013”. – Dil 27. Politicke vedy:

Praha. Publishing House “Education and Science” s. r.

o. – С. 31–39.

2. Беларусь-Турция: Пути сотрудничества : Материалы

второй междунар. науч.-практ. конф. 25. февр. 2011. —

Минск: Издательство "Четыре четверти"., 2011. — 318 с

3. Экономическое развитие Турции и перспективы

сотрудничества с Республикой Беларусь [Электронный

ресурс]. – Минск, 2013. – Режим доступа:

http://economics.basnet.by/files/Analit_3.pdf. - Дата

доступа: 10.10.2013

28

29

Trade between Turkey and Belarus: Past, Present, Future

One of the favorable prerequisites for the economic

cooperation between countries is the successful

development of foreign trade relations. At present

Turkey is one of the most promising directions for the

Republic of Belarus in the context of international

cooperation development. It is explained by the fact,

that Turkey is the fast developing economy which has

great influence in Middle East, North Africa and

Central Asia.

The objective of the present research is to

evaluate possible directions for bilateral trade

relations development between Turkey and Belarus within

the scope of present agreements that will be beneficial

for both countries.

The economic relationships between Belarus and

Turkey originated in 1991 when Belarus appeared at the

international arena as an independent state. Belarus-

Turkey commercial and economic relations evolve within

the framework of concluded agreements shown in table 1.

Table 1 – Commercial and economic relationships between

Belarus and Turkey

Title DateCommercial and economic cooperation agreement 08.08.1993Agreement on mutual protection of investments 08.08.1995

30

Double taxation avoidance agreement 24.07.1996Agreement on veterinary medicine 02.03.2005Cooperation agreement on quarantine and plantprotection

02.03.2005

Record of intergovernmental commission meeting No. 5 on economic issues

11.10.2006

Note – Source: Belarusian embassy in Turkey

The trade turnover between Turkey and Belarus has

grown rapidly, especially in recent years. This

dynamics is displayed in table 2.

Table 2 – Belarus-Turkey turnover dynamics, million US

dollars

Period Turnover Export Import Balance2002 40,8 20,1 20,7 -0,62003 49,1 19,6 29,5 -9,92004 67,7 26,4 41,3 -14,92005 109,9 37,6 72,2 -34,62006 153,1 38,6 114,5 -75,92007 206,8 67,7 139,0 -71,32008 332,1 108,9 223,1 -114,22009 226,7 79,2 187,6 -108,42010 362,8 104,8 257,9 -153,12011 447,7 129 318,7 -189,72012 499,4 145,2 354,2 -209January-July 2013

340,5 117,5 223,0 -105,5

31

% toJanuary-July 2012

132 127,5 122,9

Note – Source: Belarusian embassy in Turkey

Foreign trade relations between Belarus and Turkey

are characterized by the stable growth dynamics.

Bilateral trade volume between these countries

increased by 12,2 times from the year 2002 and

constituted 499,9 million US dollars in 2012. Export

volume for the year 2012 reached 354,2 million US

dollars, which is 125,2 million US dollars more than in

2002. Import volume went up by 17,1 times for the same

period. Negative foreign trade balance grew by 104,9

million US dollars. Trade turnover between Belarus and

Turkey made up 340,5 million US dollars for the period

January-July 2013 (132% to the similar period of the

previous year). Belarusian export constituted 117,5

million US dollars (the growth by 12,5% to the previous

period), whereas import was 223,0 million US dollars

(the growth by 22,9% to the previous period).

Among the trade partners of the Republic of Belarus

Turkey ranks 20th in trade turnover and 25th in export.

By trade turnover indicator Turkey is ahead of such

countries as Austria, Denmark, Canada, Norway, Finland,

Switzerland, Sweden, Japan, and South Korea.

32

The core products of Belarusian export are metal

production (45,39%), fertilizers (19,34%), raw hides,

crops, and flax fabrics (22,27%), peat and

petrochemicals (2,12%), glass fiber, metal-cutting

equipment, bearings, and X-ray equipment (0,82%),

strong spirits (0.54%) (see table 3).

Table 3 – The structure of Belarusian export to Turkey

for the period January-July 2012-2013Products January-July 2012 January-July 2013 Growt

hrate,%

Volume, t

Value,

thsdUS

dollars

Percentage

Volume, t

Value,thsdUS

dollars

Percentage

Meat, fish, and cheese products 4 71,4 0,07 11 65,8 0,06 92,16Strong spirits 440 309,5 0,31 530 631,5 0,54

204,04

Tobacco products 23 274,2 0,27 10 132,8 0,11 48,43Peat, petrochemicals, gases 9142

3646,3 3,65 48388 2486,5 2,12 68,19

Chemicals and compounds 2736

7508,5 7,51 4304 7238,4 6,16 96,40

Fertilizers 330689433,

3 9,43 3912622719,

1 19,34240,8

4Tires 120 676,2 0,68 -  -  - -Raw stock, fur 60 173,2 0,17 108 341,3 0,29

197,06

Wood 2706 416,9 0,42 18945 1463,4 1,25351,0

2

Fabrics 4374134,

4 4,13 470 4809,7 4,09116,3

3

33

Fibers 871818600

,9 18,60 1051221010,

8 17,88112,9

6Products of stone, metaland other natural materials 80825

48081,9 48,08

108751 53330 45,39

110,91

Machinery and equipment 68 509,9 0,51 170 962,2 0,82

188,70

Vehicles andtheir parts 7 35,4 0,04 146 2022,2 1,72

5712,43

Other 36 6128 6,13 48 286,3 0,24 4,67

Total13839

010000

0 10023151

9 117500 100117,5

0Note – Source: National Statistical Committee of the

Republic of Belarus

Belarusian export growth in January-July 2013 as

compared to January-July 2012 is conditioned by the

increase in exports of vehicles and their parts by 5,7

times (1986,8 thousand US dollars), wood products by

251,02% (1046,5 thousand US dollars), nitrogen and

potash fertilizers by 140,84% (13285,5 thousand US

dollars). The principal factor for such growth is the

expansion of physical trade volume by 93129 tones. At

the same time the volumes of the following products

decreased: peat and petrochemicals by 1159,8 thousand

US dollars; tires by 676,2 thousand US dollars; meat,

fish and cheese products by 5,6 thousand US dollars.

Among the key products of Belarusian import from

Turkey are agricultural products (41,35%), textile

34

goods (18,08%), vehicles and their parts (10,51%) (see

table 4).

Table 4 – The structure of Belarusian import from

Turkey for the period January-July 2012-2013Products January-July 2012 January-July 2013 Growt

hrate,%

Volume, t

Value,

thsdUS

dollars

Percentage

Volume, t

Value,

thsdUS

dollars

Percentage

Fruits and nuts 9051

23742,7 13,09 8079

25258,6 11,33

106,38

Vegetables 913523352

,5 12,87 1127336027

,2 16,16154,2

8Other agriculturalproducts 39039 19480 10,74 34921

30930,7 13,87

158,78

Mineral products 21073

9421,1 5,19 18900

9324,6 4,18 98,98

Chemicals 20512 921,1 0,51 21602 933,2 0,42101,3

1

Rubber 63029707,

2 5,35 71006654,

6 2,98 68,55

Plastic 25208390,

6 4,62 306210600

,1 4,75126,3

3

Wood 425 784,7 0,43 5922836,

4 1,27361,4

6

Fabrics 446315157

,8 8,35 324511647

,9 5,22 76,84

Fibers 635423899

,6 13,17 7021 25806 11,57107,9

8

Nonwoven 2281224,

2 0,67 3132227,

6 1,00181,9

6

Carpets 104 568,6 0,31 98 646,8 0,29113,7

5Clothes and footwear 116

4545,8 2,51 171

6813,8 3,06

149,89

Products of stone and

6863 7397,8

4,08 4398 7127 3,20 96,34

35

other natural materialsMachinery and equipment 1841

15969,6 8,80 2391

15002,7 6,73 93,95

Vehicles andtheir parts 1848

12244,7 6,75 3376 23445 10,51

191,47

Other 639 4640 2,56 9547717,

8 3,46166,3

3

Total13051

318144

8 10012749

622300

0 100122,9

0Note – Source: National Statistical Committee of the

Republic of Belarus

Belarusian import growth in January-July 2013 as

compared to January-July 2012 is explained by the

increase in imports of wood products by 2051,7 thousand

US dollars (by 3,6 times), vehicles and their parts by

11200,3 thousand US dollars (by 91,47%), nonwoven

products (tight plates, pile cloths) by 1003,4 thousand

US dollars (by 81,96%), vegetables by 12674,7 thousand

US dollars (by 54,28%), clothes and footwear by 2268

thousand US dollars (by 49, 89%). This growth is mainly

caused by the Turkish export products price increase.

The following products formed the negative balance

of Belarus foreign trade with Turkey in January-July

2013: fruits and vegetables (-92216,5 thousand US

dollars), auto parts (-21422,8 thousand US dollars),

textile goods (-13861 thousand US dollars), mineral

products (-9324,6 thousand US dollars). In January-July

36

2012 such items as fruits and vegetables, textile

goods, machinery and equipment, and auto parts showed

the negative trade balance: -66575,2, -17546,3, -

15459,7, and -12209,3 thousand US dollars respectively.

Despite the swift development of commercial and

economic relations between Belarus and Turkey over the

last 10 years, the mutual trade growth rate does not

fully reflect the potential of cooperation between

these countries. Such situation is caused by the

following constraints:

- the unreadiness of Belarusian and Turkish people

to the high rate of change in bilateral relations;

- the lack of experience in doing business with

Turkish partners typical for Belarusian enterprises;

- the lack of necessary knowledge about the

partners and the ways of doing business internationally

[1];

- bureaucratic procedures and import substitution

policy pursued by the Republic of Belarus, which deters

the development of Turkish business in Belarus;

- strong influence of the government on the

development of private business, which is the point of

certain concern for Turkish companies [2, c. 112-114];

- the imperfection of Belarusian legislation:

great amount of laws, rules, and their frequent change;

37

- considerable percentage of tax burden imposed on

companies [3].

The Republic of Belarus can have great influence on

the level of bilateral cooperation between Belarus and

Turkey by means of favorable conditions for Turkish

investors, strong industry and agriculture. The most

promising areas for mutually beneficial business are

the trade, engineering industry, light industry,

transport and logistics. The realization of directions

proposed is possible by force of [2, c. 92-94]:

1) the establishment of joint industrial parks with

the purpose of quality and innovation development and

further trade in them within international scope. The

use of joint industrial parks will ensure the creation

of high-technology goods that will influence

considerably on the profitability and competitiveness

of both countries;

2) the establishment of joint industrial zones that

will be utilized for cities building and development,

environmental pollution prevention, the improvement of

various types of production by taking advantage of:

- absence of import duties;

- free profit and capital flows between two

countries;

38

3) the creation of sector foreign organizations

that will contribute to export expansion and full-

fledged participation of Belarus and Turkey in the

world market. The implementation of this measure will

facilitate Belarus export activity and enhance its

competitiveness on the international arena;

4) the cooperation it the sphere of textile and

clothes, which will promote free export of these

products to Russian Federation and other CIS-countries.

5) the cooperation in machine building sector which

is particular powerful in the Republic of Belarus.

Turkey can benefit greatly by using Belarusian fleet of

land vehicles, tractors, agricultural machinery that

meet Euro3, Euro4 and Euro5 standards as well as

Belarusian experience in this field. At the same time

Belarus will benefit in those sectors where Turkey

demonstrates high performance level;

6) the cooperation in tourist sector especially

developed in Turkey;

7) the cooperation in such promising direction as

Africa. Its import constitutes more than 250 billion US

dollars, which is 95% of all goods [2, с. 95]. The key

spheres of interest for investment and export growth in

Africa are the following: foodstuff, agricultural and

industrial products, textiles, furniture, auto parts,

39

agricultural machinery and instruments, infrastructure

and building services. All core products of African

import can be exported to Africa jointly by Belarus and

Turkey.

However, Belarus and Turkey should establish close

cooperation to completely satisfy the African market

demand. The cooperation can be established through the

settlement on governmental level of such issues as

legislation harmonization in import and export sphere,

in customs and tax procedures, in granting benefits and

preferences, etc. When implicated together, these

measures will have positive impact on the

competitiveness of both countries.

The development of Belarus-Turkey relations in the

context of mutual benefit and respect will enable:

1)balanced trade between Belarus and Turkey;

2)turnover increase;

3)reduction of negative foreign trade balance

between countries;

4)extended participation of countries in the world

turnover;

5)enhanced competitiveness of countries on the

international arena.

40

High economic development indicators of Turkey in

recent times are the result of competent foreign policy

pursued by Turkish government for centuries. During a

long period of time Turkey sought to competitive

environment and high level of competitiveness of

manufactured products, which are the keystones of

economic development. As a result Turkey achieved

considerable economic results and is now among the 20

most powerful economies of the world.

The economy of the Republic of Belarus has very

much in common with Turkish economy. Especially

important is its experience in the establishment of

partnership between government and private sector in

foreign activity.

The lack of pressing problems in all fields between

Belarus and Turkey create favorable environment for

their cooperation. The core products of Belarusian

export are metal production, fertilizers, flax fabrics,

peat, and metal-cutting equipment. The principal factor

of export growth is the expansion of physical trade

volume by 93129 tones from January-July 2012 to

January-July 2013. Among the key products of Belarusian

import from Turkey are agricultural products, textile

goods, vehicles and their parts. Import growth is

mainly caused by the price increase.

41

Despite the swift development of commercial and

economic relations between Belarus and Turkey, the

potential of cooperation between these countries is not

fully realized. The result of full-fledged partnership

between Belarus and Turkey would be their increased

influence on the international arena, mainly on

European and CIS markets via Belarus and on African and

Middle East markets via Turkey.

Sources of information:

1. Zalesskiy, B.L. Belarus – Turkey: peculiarities

of media interaction in globalization period / B.L.

Zalesskiy // Materials of the ninth international

theoretical and practical conference “Dny vedy–2013”. –

Dil 27. Politicke vedy: Praha. Publishing House

“Education and Science” s. r. o. – p. 31–39.

2. Belarus – Turkey: Ways of cooperation: Materials

of the second theoretical and practical conference

February, 25, 2011. – Minsk: Publisher “Four quarters”,

2011. – 318 p.

Turkey economic development and prospects of cooperation with the Republic of Belarus [Electronic source]. – Minsk, 2013. – Mode of access: http://economics.basnet.by/files/Analit_3.pdf. - Date of access: 10.10.2013

42