حقوق بین الملل خصوصی 1

75
وق ق ح ن ی ب ل ل م ل ا ی ص و ص خ ی ص و ص خ ل ل م ل ا ن ی ب وق ق ح ان م ه وق ق حه ك ت ف گ ه و" ت خ ’ردا پ ن) در ا+ اش ك ن ك ه د ب2 اي يوص ص خل ل م ل ا ن ی ب وق ق ح+ ت ح ب ه ورود ب ل ار ب ق ت مو ك حه را ك2 ی ف2 ير ع ي ن2 ی ن خ ن2 ي د كه ا+ اش ي2 ی م راد ف ط ا روابر پ م ك كه حا ت س ا2 وري) ام ا ر ل واعد ا ق وعه م ج م ی م د ب ك ت ل دو+ رش گ2 ي د رف ط واعد ق ت2 ي م ك حا ن2 ي ر ا گ كه ا ت ق ا2 وص ي ص خ وق ق ح در وان ت م ه ا2 راد ي ف ط ا روابر پ ام ر ل ا ن2 ي ه و ا" ت ق ر ر پ را ف ن2 ي ا ارر گ و ا ت س ا2 ی ص را وق ق ح ان م ه ا جd ن2 ي ا ا كه ي ت ق ا2 واهد ي خ2 ی م و م ع ه ت ن ح د+ اش ي2 دي واع ق وعه م ج م وان ن ع ه را ب پ) ا وان ت2 ی م و ت ق ا2 واهد ي خ2 یل ل م ل ا ن ی ب ه ت ن ح رد گد ي) 2 ی مل( 2 ي2 ي ا2 ب ق را ع ح2 هاي ر ر م ار وق ق ح( ن2 يه ا د ك ب ك2 ی م ت مو ك ح د+ اش ه ي ت+ س ود دا خ و2 ی ج ار ل ح م عاx ك2 ب م ك ت س د ن) ه در ا ك2 ی ق و ق ح ط كه رواب ود+ ش2 ی م م2 ي س ف ي2 ی ص و ص خ و2 ی مو م ع ه اخ+ ه دو ش ود ب خ2 ی مل وق ق ح د بd ي ما ه) ل ل م ل ا ن ی ب1 ل ل م ل ا ن ی ب وق ق ح- 2 ی م و م ع2 . 2 ی ص و ص خ ل ل م ل ا ن ی ب وق ق ح- 1

Transcript of حقوق بین الملل خصوصی 1

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��صوصی ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ح�ق�

وق� ه�م��ان� ه ح�ق��� ت� ك��� ه و گ�ف� ت��" ن� پ�'رداخ�� ك��اش+ در ا( ه ك�ن� د ب���� اي���2 ص��وص ي�� ین� ال�مل��ل خ�� وق� ب�� حت+ ح�ق��� ه ب�� ل ار� ورود ب���� ب��� ق��

ه ح�ك��وم�ت� ی2 را ك�� ف� ي<2 ع��ر ن� ي�� ی2 ن� د ك�ه اي�2ن� خ���' اش�+ �راد می2 ي�� ط اف� وري2 اس�ت� ك�ه ح�اك�م پ��ر رواب�� ام ا( واع�د ال�ر� موعه ق� میم�ج�

د گ��رش+ دول�ت�ك�ب� ي<2 واع�د ط�رف� د ت� ق� ت� ك�ه اگ�ر اي�2ن� ح�اك�مي2 اق�� صوص ي�2 وق� خ�� وان� در ح�ق� اه�م ت�� �راد ي�2 ط اف� پ��ر رواب��ام ر� ه و اي�2ن� ال�� ت�" ر رق�� �راپ��� ن� ف� ر ار� اي�2 ی2 اس��ت� و اگ�� وق� راص�� ا ه�م�ان� ح�ق�� ج� dن 2fا اي ت� ك�ه ي�� اق�� واه�د ي�2 ه ع�مومی2 خ�� ت� ن� د ح�� اش�+ ي��

دي2 واع��� موعه ق� وان� م�ج� ه ع�ن� را ب�� �fپ وان� ا( ت� و می2 ت�� اق�� واه�د ي�2 ین� ال�مللی2 خ�� ه ب�� ت� ن� رد ح�� گد� ي2 ) م�لی2 ( ي�� 2fي ا ب2 ع�راق�� ه�اي2 ح�� ار� مرر�وق� ه اي�2ن� ) ح�ق�� د ك�� د ح�ك�وم�ت� می2 ك�ب�� اش��+ ه ي�� ت� ود داس��+ ی2 وخ��� ارج� كx ع�ام��ل ح��� ن� دس��ت� ك�م ب��2 ه در ا( ی2 ك�� وق� ط ح�ق�� ك�ه رواب���

ود م می2 ش����+ س���ي2 ف� صوص���ی2 ي�� ه ع�م���ومی2 و خ�� اخ� ه دو ش����+ ود ب����� وق� م�لی2 خ����� د ح�ق���� ب���� dfي ین� ال�مل���ل ( ه�ما ین� ال�مل���ل1ب�� وق� ب�� - ح�ق����صوصی2 . 2ع�مومی2 ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� - ح�ق�

1

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ن� ع ا( ب<� ا د و م�ب��� گ��و می2 ك�ب��� ب� ین� ال�مل��ل گ�ف� هاي2 ب�� م�ان�� ار� ه��ا و ش��� ان� دول�ت� ط م�ب��2 ین� ال�مل��ل ع�م��ومی2 ار� رواب���� وق� ب�� ه ح�ق��� ك���

ه اب�� ف� اش��� ه م�ب� ت� ك�� ین� ال�مل��ل اس��� ي2 ب�� 2fي ا ض��� ه ق�� ین� ال�مل��ل و روب���2 ادات� ب�� رف� و ع��� ین� ال�مل��ل ، ع��� دات� ب�� ا م�عاه��� ع�م��دي��

دارد . ه م�لی2 ( ي�� ت� ب�� سي� ی2 و م�وپ�+ري2 ) ن�� ي2 ك�اق� 2fراي مان��ت� اج�� ض��

ت� : وان� گ�ف� صوصی2 می2 ت�� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ف� ح�ق� 2fعري ك�ه در ي��

گی2 گ��وي�� وره�ا و ح�' اع ك�ش��+ ب��� �fن� ال�مل��ل ( ايی ا ب�� لی2 ) ي���2 ر داح�� ي2 ی2 ع� وق� ط ح�ق� صوص رواب�� �ي2 ك�ه در خ�� fن� و م�ق�رراي ی2 واب�� موعه ق� م�ج�

د . حت+ می2 ك�ب� ن� و م�جاك�م ب�� ی2 واب�� ت� ق� ر ص�لاخ�ي2 ظ£ اع ار� ب�� ب� �fن� اي ی2 پ��ر اي�2 وق� اع�مال م�ق�ررات� ح�ق�

د و ار� ر داري���� وپ�+ ی2 و م�� اق� ي2 ك�� 2fراي مان��ت� اج��� ه ض��� دي2 اس��ت� ك�� واع��� ین� ال�مل�ل ع�م�ومی2 داراي2 ق� وق� ب�� اف� ح�ق�� ر ص��� ه پ��� ك��د : گ��و می2 ك�ب��� ب� لی2 گ�ف� وع اص��� گ��اه ( 1س��ه م�وض���� ام�ن� ت� ، اق�� عي2 اي�� ام�ل ي���� اص ) ش���+ ج� ي2 اش���+ 2fي ا ب��2 ع�راق�� م ح�� س��ي2 ف� ع2- ي�� - وض����

ان� ب2 ارخ�� ی2 ح�� وق� ع رس�می2 ( . 3ح�ق� عارص� مراح�� ن� ، ي�� ی2 واب�� عارص� ق� عارص� دادگ�اه ه�ا ، ي�� عارص� ه�ا ) اع�م ار� ي�� - ي��ه ت� ه دو دس��� د ب���� ب� صوص��ی2 ه�س��ت" ین� ال�مل��ل خ�� وق� ب�� ه در ح�ق��� دي2 ك��� واع��� اه�وي2 1ق� د م��� واع��� م می22- ق� س��ي2 ف� كلی2 ي�� د ش���+ واع��� - ق�

د . وي�� ش�+

2

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��واع�د م�اه�وي2 ت� .ق� ون� م�لی2 اس��� ات�� اده ار� ق���� ف� ها م�لاك�x اس�ت� �fن د و در ا( ب� عارص� ه�ست" ع ي�� ه رف�� وط ب�� �fد ك�ه مرت ب� واع�دي2 ه�ست" ق�

را �fپ�� خ� ا( اش��� ت� ي�' عي2 اي�� ه ي���� وط ب���� �fد مرت�� واع��� ه ق� وع ب���� ا رخ���� ی2 ي���� ارج� ا ح���� �ي2 ي���2 fراي ص اپ���2 خ� لان� ش���+ ا ق�� ي���2 ك��ه ا( ب� 2fورد اي اه در م��� ر گ��� لا ه��� م�ب+

ت� عي2 اي�� اص ) ي���� ج� ي2 اش���+ 2fي ا ب��2 ع�راق�� م ح�� س��ي2 ف� ه ي�� وط ب���� �fاه�وي2 ( مرت�� د ) م��� واع��� ت� . و اي�2ن� ق� اق�� ی2–ي���2 وق� ع ح�ق��� گ��اه ( و وض���� ام�ن� اق��اس�ت� . اي�� ب2 ارخ�� ح��

ون� ات�� ص ق��� ي2 ح� ش�+ ه ن�� ه�ا ب��� ت� د و ي�" ب�� dمی2 ك�ت ما ح��ل ن�� ي2 ف� ه را م�س�ت� ت�2 ع ق�� ار� ب�� له م�ت" Çه م�س�ا د ك�� ب� واع��دي2 ه�س�ت" كلی2 ؛ ه�م�ان� ق� د ش��+ واع�� ق�

ل م�اده عارص� اس�ت� . م�ب+ حت+ ي�� وع ب�� د . ك�ه ه�مان� م�وض�� ي�� ت� )7ح�اك�م می2 پ�'ردار� كلی2 اس��� اع�ده ش�+ كx ق�� .م ك�ه ب�2 ق�د . و ب� اس���+ ود می2 ي�� وع خ���� ن��� ع دول�ت� م�ت� ب<� ا ه ي���� ص��ت2 خ� وال ش�+ ت+ اخ��� ه ار� خ�ي2 گاب���� ن2 Ëاع ي� ب��� �fه اي ده ك��� م��� ن� ا( ع��ارص� ( و در ا( ل ي�� ح���

د . دار می2 پ�'ردار� ون� ص�لاخ�ب2 ات�� ین� ق�� عب2 ها ي�� ت� ن� م�اده ي�" اي�2وان� مل��ه می2 ت���� ه ار� ج�� ي2 دارد ك��� 2fي ا اوت� ه��� ف��� گی2 و ي�� اط ، وان��س��ب� ب��� �fلی2 اري وق� داح�� ا ح�ق��� صوص��ی2 ي���� ین� ال�مل��ل خ�� وق� ب�� ح�ق���

د ار� : ب� "fاري لی2 ع�ب� وق� داح�� صوصی2 و ح�ق� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ین� ح�ق� گی2 ب�� ت� : وان��سب� گ�ف�

پ<2رد .   -1 د� ر می2 ي�' ي2 +fب ا ل ي�� وق� داح�� صوصی2 ار� ح�ق� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ح�ق�

لی2 اس�ت� .   -2 وق� داح�� گر ار� ح�ق� ي<2 عكاش د صوصی2 اي�� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ح�ق�3

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��م .   -3 ي2 لی2 ه�ست� وق� داح�� واع�د ح�اك�م پ��ر ح�ق� اده ار� ق� ف� ار اس�ت� اح�' صوصی2 ي�� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ل ح�ق� Çل م�ساب� جلب2 پ��راي2 ب��

لی2 ؛ وق� داح�� ا ح�ق� صوصی2 ي�� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� اط ح�ق� ب� �fاريصوصی2 اس�ت� .   -1 وق� خ�� ط ح�ق� ان� رواب�� وع�س+ وع ه�ر دو م�وض�� ر م�وض�� ظ£ ار� ب��ه اس�ت� .   -2 اب�� ل ه�ر دو م�س+ Çوه ح�ل م�ساب� ن2 س�+

د .   -3 ب� را ه�ست" مان��ت� اج�� ه�ر دو داراي2 ض��

ه اس�ت� .   -4 ین� دادرسی2 وپ2fر+ ب�2 ه ه�ر دو داراي2 ا( دگ�ي2 ب�� رس�ب2لی2 ؛ وق� داح�� ا ح�ق� صوصی2 ي�� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� اوت� ح�ق� ف� ي��

لی2 اس�ت� .   -1 ا داح�� لی2 صرق�� وق� داح�� ع ح�ق� ب<� ا لف� ام�ا م�ب� ن� صوصی2 م�ح� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ع ح�ق� ب<� ا م�ب�لی2 اس�ت� .   -2 وق� داح�� ي�ر ار� ح�ق� ش+ ي Ëصوصی2 ب� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ق� ح�ق� 2Ùت م�ضادل�   -3 لی2 ع�ام���� وق� داح�� ا در ح�ق���� ت� ام���� ی2 اس���� ارج� ل ح����� صوص���ی2 ع�ام���� ین� ال�مل���ل خ�� وق� ب�� ی2 ، در ح�ق���� وق� ط ح�ق���� در رواب�����

ست� . ي2 ی2 ب�� ارج� ح��

4

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ست�   -4 ي2 ن� ب�� ی2 ن� لی2 خ�' وق� داح�� ی2 اس�ت� ام�ا در ح�ق� ارج� د ع�ام�ل ح�� ن� ا خ�' كx ي�2 ه ب�2 ش+ صوصی2 ه�مي2 ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� در ح�ق�

.صوصی2 ؛ ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ل ح�ق� Çه م�ساب� ن� ب�� ت� د پ�'رداح�� واي�2 ده ع�ملی2 1ق� اي�2 ده ع�لمی2 . 2- ق�� اي�2 - ق��

ص��ر  -2 ها ع�ي� ت� 2fكظرف� اي �ي2 ك�ه ي�2 fي م�ا ی2 اس�ت� و ر� وق� اد ، اع�مال ح�ق� اص ، اس�ب� ج� ام�ل ام�وال ، اش�+ ده ع�ملی2 ؛ ك�ه ش�+ اي�2 ق��صوصی2 ح�اك�م اس�ت� ؛ ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� واع�د ح�ق� د ق� اش�+ ی2 ي�� ارج� ح��

لی2  -1 وق� داح�� ل ح�ق�� Çه م�س�اب� وط ب��� �fش+ مرت� ش��+ خ� كx ب�� صوصی2 ب�2 ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ه ح�ق� وط ب�� �fل مرت Çده ع�لمی2 ك�ه ، م�ساب� اي�2 ق��د و ؛ اش�+ ه ي�� ت� راف� داس�+ لی2 اش+ وق� داح�� ل ح�ق� ه ح�داق�� ان�2ست� ب�� ص می2 ي�� خ� اس�ت� و ش�+

ود . لی2 می2 ش�+ ل داح�� Çا گ�ران�2ش+ م�ساب� ین� ال�ملل ي�� وق� ب�� ه ح�ق� وط ب�� �fن� مرت گر ا( ي<2 ش+ د ش+ خ� ب��

ن� ؛ ی2 واب�� عارص� ق� ات� ي�� ضل اول ؛ ك�لب2 ق��

�رار می2 ده�د ؛ حت+ ف� ل را م�ورد ب�� Çه ار� م�ساب� ود دو دس�ت� ضل خ�� اي�2ن� ق��ن� ی2 واب�� عارص� ق� م و اص�طلاح�ات� ي�� اه�ي2 ه م�ف� وط ب�� �fل مرت Çست� م�ساب� ح� ب��

عارص� . ن� و روش+ ح�ل ي�� ی2 واب�� عارص� ق� لمرو ي�� ه ق�� وط ب�� �fل مرت Çدوم م�ساب�5

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ن� ؛ ی2 واب�� عارص� ق� م و اص�طلاح�ات� ي�� اه�ي2 حت+ اول : م�ف� م�ن�

6

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ن� ؛ ی2 واب�� عارص� ق� هوم ي�� م�ف�

ل د ع�ام���� ن���� ا خ�' كx ي����2 ال�ت� ب����2 طه دح����� واس���� صوص���ی2 ت�� ی2 خ�� وق� ط���ه ح�ق���� كx راب�� ه ب����2 ت� ك���� �ي2 اس���� fي ا م���� ن� ر� ی2 واب�� ع���ارص� ق���� له ي�� Çم�س���اط�ه ر اي�2ن� راب�� اك�م پ��� ون� ح��� ات�� ین� ق���� ع�ب2 ن� م�واردي2 م�طلوت� ي�� ی2 ن� د . و در خ�' دا می2 ك�ب� ب2 ëاط ي� ب� �fور اري د ك�ش+ ن� ا خ�' ه دو ي�2 ی2 ب�� ارج� ح��د در ب��� dدواج� ك�ت ران� ار� د در اپ���2 واه�ب��� خ� د ب�� ام�ت� داري���� ران� اق���� ه در اپ���2 ش��وي2 ك��� �ران�� ن� و م��رد ف� لا ؛ ر� ت� . م�ب+ ی2 اس��� وق� ح�ق���

صوص�ی2 ( ی2 خ�� وق� ط��ه ح�ق��� دواج� ) راب�� ي2 اي�2ن� ار� ي<2 و ه ار� ش�� را ك�� م ج��' ي2 ه ه�س�ت� ن� م�واخ�� ی2 واب�� عارص� ق��� له ي�� Çا م�سا ا م�ا ي�� اي�2ن� ح��ام�ت� در طه اق��� ه واس�� گ�ر ب��� ي<2 وي2 د د و ار� ش�� دا می2 ك�ب�� ب�2 ëاط ي� ب�� �fش�ه اري �ران�� ور ف� ه ك�ش�+ ن� و مرد ب��� ودن� ر� شوي2 ت�� �ران�� ه واس�طه� ف� ب��

ون� ات�� ا ق����� ي����2 ه ا( م ك���� ي2 ت� دا ك���� ب���2 ëدو.اج� را ي� ر اي�2ن� ار� اك�م پ����� ون� ح���� ات�� د ق����� اي����2 ا ي�� ج���� dن 2fه در اي ود . ك���� وط می2 ش����+ �fران� مرت��� ه اپ����2 ران� ب����� اپ����2ه وخ��� ا ت�� له ي���� Çان� ( ؟ ك�ه در اي�2ن� م�س��ا �fي ون� م�لی2 ا( ات�� واس�طه ق�� شه ) ت�� �ران�� ون� ف� ات�� ا ق�� ن� و مرد ( ي�2 گاه ر� ام�ن� واس�طه اق�� اپ�2ران� ) ت��

ه م�اده ه7ب�� وط ب���� �fل مرت�� Çت+ م�س��اب� اك�x اپ�2ران� ار� خ�ي2 م در ح�� ي2 ه م�ف� ارخ� اع ح�� ب� �fي2 اپ�2ران� ك�ه م�ق�رر می2 دارد ؛ اي� ي< ق� . م�دن� و ی2 واب�� ع ق������� دات� م�طت������2 ه در ورود م�عاه������� ت������2 Çfي وق� اد ت+ ح�ق������� ن� ار� خ�ي2 ی2 ن� ود و ه�مح������' ت� خ�������� ه و اه�لي2 ص������ت2 خ� وال ش�+ اخ�������

ود . شه ح�ل می2 ش�+ �ران�� ون� ف� ات�� ع ق�� ق� ه ي�� عارص� ب�� له ي�� Çود . ك�ه در اي�2ن� م�سا د ت�� واه�ب� ود خ�� وع خ�� ن� م�ق�ررات� دول�ت� م�ت�

7

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ه ون� اپ�2ران� ب���� ات�� د ه�مان� ق�� اش�+ ن� ه�م در اپ�2ران� ي�� �ي2 و ا( fن� و مرد اپ�2راي ین� ر� دواج� ب�� ه اي�2ن� ار� چ' اب�� ن� ك�ر خ�' ه د� م ب�� ن�'ش لار�

ی2 وق� ط��ه ح�ق��� ی2 در اي�2ن� راب�� ارج� ه ع�ام��ل� ح��� �ي2 اس�ت� ك�� fي م�ا عارص� ر� ن� م�ظرج اس�ت� ن�'ش ي�� ت2 وح�� ون� م�لی2 ر� ات�� وان� ق�� ع�ن�

ع��ارص� اع�ت+ ي�� ی2 ي���� ارج� ص��ر ح���� وان� ع�ي� ه ع�ن��� ن� ب���� ت2 وح�� ش��وي2 ر� �ران�� ت� ف� عي2 اي�2 ال ي���� ه در اي�2ن� م�ب��+ ود ك��� صوص��ی2 وارد ش���+ خ��

ه م�ظ�رج می2 راي2 خ��ق� اس��ت� ك�� ها در مرح�ل�ه اع�م�او اج��� ت� ن� ي�" ی2 واب�� عارص� ق� له ي�� Çت� م�سا وان� گ�ف� ه . ن�'ش می2 ت�� ت� گ�س+

ت� و اي�2ن� ع( اس���� مت���� ت� ن�� ق� ) اه�لي2 ی�ن� خ���� له داش����+ Çه م�س���ب وق� ب����� ود م�س���ن� ر� خ����� ي2 ق� ب����� راي2 خ���� ود و اي�2ن� اع�م���ال و اج����� ش����+

ت� عي2 اي�� ه ي��� وط ب��� �fد مرت� واع�� ر اش��اش ق� ه پ��� �ي2 ك�� fي ا م�� ا ر� �ي2 ي��� fاري ه ع�ب�� ت� اس��ت� و ب��� عي2 اي�� ه ي��� وق� ب��� ود م�س�ن� ر� خ��� ي2 ع ب��� مت� ت� ن�� اه�لي2

ورداري2 ر خ��� ن� پ��� گ�ان� ار� ا( گان�� ن2 Ëه ي� ی2 ك�� وق� ا ح�ق�� ع ي��2 مت�2 ت� ن�� گ�و ار� اه�لي2 ب� م گ�ف� ص ده�ي2 ي2 ح� ش�+ لی2 را ن�� ع�ه داح�� ت� ه و ي�� گاب��� ن2 Ëم ي� ي2 �fواي ن� dي�

ده ی2 م�ح�روم ش��+ ی�ن� ح�ف� ع و داش��+ مت�� ین� ال�مل�ل ار� ن�� ط ب�� ص�ی2 در رواب��� خ� ه ش�+ چ�' اب�� ن� اپ��راي�2ن� خ�' ب�� ود ؛ ي�� د ت��� واه�� ده خ�� اي�2 ي2 ق�� د . ي�� وي�� ش�+

ین� ال�مل��ل دگ�ي2 ب�� ي��� �ردي2 در ر� ه ف�� �ي2 اس��ت� ك�� fي ا م��� ن� ر� ی2 واب�� عارص� ق��� را ك�ه ي�� د ج�' واه�د ش�+ خ� عارص� م�ظرج ب�� له ي�� Çد م�سب اش�+ ي��ن� ر ا( اك�م پ��� ون� ح�� ات�� ین� ق��� ع�ب2 د و م�طل�وت� ي�� ي��2 ادت+ ا( ع�ارص� ح�� ن� ي�� ر ا( اك�م پ��� ون� ح�� ات�� ن� ق��� عت2 ین� ي�� د و ب�� اش�+ ی2 ي�� داراي2 ح�ف�

ات� وح����� ع���دد ر� ا ي�� ق� ط�لاق� ي����2 وع ( ار� خ���� ن���� ود ) دول�ت� م�ت� ون� م�لی2 خ����� ات�� ق� ق����� ه اي2 ط�ن���� گاب����� ن2 Ëه ي� چ���' اب�� ن� لا خ�' د م�ب+ اش����+ ق� می2 ي�� خ����

ان� وعه ش���+ ن� م�وض���� ی2 واب�� ات� در ق��� وح���� ع��دد ر� ا ي�� ه ط�لاق� ي���2 ي2 ك��� 2fي وره�ا ق� را در ك�ش��+ د اي�2ن� خ��� واي���� می2 ت�� د ن�� اش���+ ده ي�� م�ح��روم ش���+8

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��د اش���+ ود ي�� ی2 م�وخ���� ه ح�ف� �ي2 اس��ت� ك��� fي ا م��� ن� ر� ی2 واب�� عارص� ق��� ه اي�2ن� ك�ه ي�� چ� ن2 ت" dد� . ن�'ش ب� ماي�2 را ن�� ل اپ�2ران� ( اج�� ده ) م�ب+ ه ش�+ ت" اخ�� ب� س�+ودن� و ع��دم ن�� ورت� ي�� م ن�'ش در ض�� ي2 Çfي م�ا را ن�� را اج��� �fپ� ون� ح�اك�م در م�ورد ا( ات�� اوت� ق�� ف� ن� م�ت� ی2 واب�� ین� ق� م ار� ب�� واه�ي2 خ� و م�ا ب��وق� در ال ق���� د . ن�'ش در م�ب���+ د ش����+ واه���� ی2 خ�� ف� ت� dت� م�ت ق� اس���� ه اع�م���ال خ���� وط ب����� �fه مرت��� ن� ك���� ی2 واب�� ع���ارص� ق���� ع ي�� مت���� ت� ن�� اه�لي2

رد ا پ���� ه اي�2ن� ط�لاق� ي���2 د ك��� ي���2 ود می2 ا( وخ���� ن� ت�� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� �ي2 ي�� fوري هض��� ت" اخ�� ب� ت� س���+ مي2 ه رس��� وج� ب���� ون� م�لی2 ر� ات�� ق� ق���� ات� ط�ن��� وح���� ر�د . ي�2 ود ا( وخ�� عارص� ت�� ان� ي�� �fي ون� م�لی2 ا( ات�� ا ق�� ن� ( ي�2 ت2 وح�� ا ر� وج� ي�2 گاه ) ر� ام�ن� ون� اق�� ات�� ن� ق�� عت2 ود و در م�ورد ي�� ش�+

ن� : ی2 واب�� عارص� ق� دان�2ش+ ي�� ب2 ëعوام�ل ي�ها ( .   -1 ط دول�ت� ین� ال�ملل ) گ�شي�رش+ رواب�� ادلات� ب�� ط و م�ب� وش�عه رواب�� ت��

اپ�2ر   -2 ررات� ش��� ه اع�م�ال م�ق�� ار م�لی2 ب���� گ��د� وي�� ات�� اره ق�� ی2 ) اح��� ارج� ون� ح��� ات�� راي2 ق��� ار م�لی2 و ام�كان� اج�� گد� وي�� ات�� ماص� ق�� اع��وره�ا ( . ك�ش+

ن� م�لی2 ( .   -3 ی2 واب�� اوت� ق� ف� وع و ي�� ن� وره�ا ) ي�" لی2 ك�ش+ ن� داح�� ی2 واب�� ین� ق� اوت� ب�� ف� ود ي�� وخ��ها ؛   -1 ط دول�ت� گ�شي�رش+ رواب��

9

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ه ی2 ب�� وق� طه ح�ق� كx راب�� �ي2 م�ظرج اس�ت� ك�ه ب�2 fن� در ض�وري ی2 واب�� عارص� ق� له ي�� Çا ك�ه م�سا ج� ب�� دا2ار� ا( ب��2 ëاط ي� ب� �fور اري د ك�ش+ ن� ا خ�' ي�2

ط�ه اص��ر اي�2ن� راب�� م�ام ع�ب� د ن�� اش��+ ب� ی2 ي�� ارج� وره�اي2 ح���� ه ك�ش�+ وط ب��� �fه مرت� خý وخ�� ه ه�ي ی2 ب��� وق� ط�ه ح�ق�� ه اي�2ن� راب�� چ��' اب�� ن� د ولي2 خ�' می2 ك�ب��

ط ق��� �رص� ف�� ن� ف��� ه در اي�2 د ك��� اش�+ دواج� اپ�2ران� ي�� �ي2 و م�جل ار� fن� اپ�2راي ت2 وح�� لا ر� د م�ب+ اش�+ ور ي�� كx ك�ش+ اك�x ب�2 لمرو ح�� ی2 در ق�� وق� ح�ق�

�ي2 fي ا م�� ا ر� ش ي��� ي' ود : ش�� می2 ش��+ ن� ح�ادت+ ن�� ی2 واب�� عارص� ق� ود و ي�� را می2 ش�+ ن� اج�� ت2 وح�� ون� م�لی2 ر� ات�� وان� ق�� ه ع�ن� ون� اپ�2ران� ب�� ات�� ق��ت� م�ج���ل عي2 اي�� گ���اه ي����� ام�ن� وان� اق�� ه ع�ن���� ود ) ب����� ش���+ ی2 وارد ن�� وق� ط���ه ح�ق���� ی2 در اي�2ن� راب�� ارج� ص���ر ح����� د و ع�ي� كب� س���+ ه اي�2ن� خ�ض���ار ن�� ك����

د وع ع�ف���� ی2 ء م�ج���ل وق���� وع س���+ كس���ت� و…وق���� ه اي�2ن� خ�ض���ار ش�+ ن� ك���� ا ه�می2 د ام���� ي����2 می2 ا( ود ن�� وخ����� ن� ت�� ی2 واب�� ع���ارص� ق���� ( ي��ین� ه ب�� dحت ان� در ص��� طس��+ ر� رواب�� ي2 ه��ا ب���� د و دول�ت� م��� ود ا( وخ���� ین� ال�مل��ل ت�� دگ�ي2 ب�� ي���� �راد در ر� صوص��ی2 اف��� ط خ�� ام�ك��ان� گ�ش��ي�رش+ رواب����

د پ<2ر ش���+ د� ن� ام�ك�ان� ي���' ی2 واب�� ع�ارص� ق�� دان�2ش+ ي�� ب��2 ëت� ي� اق�� ه   -2ال�ملل گ�شي�رش+ ي�2 م��اص� او ب��� ار م�لی2 و اع�� د� ون� گ��� ات�� ه ق���� ار� اح����وره�ا ؛ گر ك�ش+ ي<2 اع�مال م�ق�ررات� د

اره اي2 د و در ي���' ه ده�ب� ار� ور اح�� كx ك�ش+ ی2 ب�2 اص� ار و ق�� گد� وي�� ات�� ست� ك�ه ق�� �fن ن� ا( ی2 واب�� عارص� ق� اد ي�� ج� هت� اب�2 روط ج�� گر ش+ ي<2 ار� دط ق�� ار م�لی2 ف�� گ�د� وي�� ات�� ه ق�� چ�' اب�� ن� ش خ�' ي' د . ش�� ب�� 2fي ما را ن�� ود اج��� ور خ��� اك�x ك�ش�+ گري2 را در ح�� ي<2 ور د ون� ك�ش+ ات�� د ك�ه ق�� ب� dول ك�ت ن� م�وارد ق��

گ��ر ي<2 د� د ماي�2 را ن�� ود را اج�� وع خ�� ن� ور م�ت� ون� ك�ش+ ات�� د ك�ه ق�� اش�+ ه م�كلف� ي�� ش+ ر� ه�مي2 ي2 ی2 ب�� اص� د و ق�� داي�� ود را ص�ال�خ ي�� وع خ�� ن� ون� م�ت� ات�� ق��10

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ي�را ار� ي2 لاح� ون� ص��� ات�� ات� ق���� ج��� ت� ی2 پ��ر ام�كان� اي�� ن� ت� ن� م�ب� ی2 واب�� عارص� ق� پ<2را ي�� ت� ر� واه�د داس�+ خ� ن� م�وردي2 ب�� ی2 واب�� عارص� ق� ي��ش اي�2ن� ام�ك��ان� ي' ود ش�� می2 ش��+ ن� م�ظ��رج ن�� ی2 واب�� عارص� ق��� گه ي�� ي<2 ات� ش�لت� گ�ردد د ج� ت� ه اي�2ن� خ�ق� اي�� چ' اب�� ن� ون� و خ�' ات�� ین� ق�� ب��

عارص� اس�ت� . اع�ت+ ص�دوت+ ي�� ا م�لی2 ( ي�� ی2 ي�� ارج� ون� ح�� ات�� ین� ق�� ات� ) ب�� ج� ت� اي��ن� م�لی2 ؛   -3 ی2 واب�� اوت� ق� ف� وع و ي�� ن� ي�"

ور د ك�ش�+ ن��� ا خ�' ه دو ي���2 ه ب��� د ك�� ی2 واح�� وق� له ح�ق��� Çم�س�ب xك صوص ب���2 �ي2 م�ظرج اس�ت� ك�ه در خ�� fي م�ا ن� ر� ی2 واب�� عارص� ق� ا ك�ه ي�� ج� ب�� ار� ا(ن� ی2 واب�� ل ق��� ر راه ح��� د والا اگ��� اش���+ ه ي�� ت� ود داس���+ �ي2 وخ���� اوي� ف� وره�ا اح�كام م�ت� لی2 اي�2ن� ك�ش+ ن� داح�� ی2 واب�� د در ق� دا می2 ك�ب� ب2 ëاط ي� ب� �fاري

ا ورد ط�لاق� ي���2 لا در م��� ود . م�ب+ د ت��� واه��� ده خ�� اي���2 ي2 ق�� ون� ي�� ات�� ن� ق���� ا ا( ن� ي���2 ات� اي�2 ج�� ت� گ�ر اي�� ي<2 د د اش�+ كسان� ي�� لف� ي�2 ن� وره�اي2 م�ح� ك�ش+

ا ص���وص ط�لاق� ي����2 گ���اه ( در خ�� ام�ن� وع اق�� ن���� ور ) م�ت� ن� اي�2ن� دو ك�ش���+ ی2 واب�� ه در ق���� چ���' اب�� ن� ران� خ�' ه در اپ����2 گاب����� ن2 Ëن� ي� ت2 وح�� دواج� ر� ار�ه ش���+ ع���ارص� ه�مي2 ه در ي�� را ك���� ت� ج����' ی2 اس���� ف� ت� dود م�ت خ���� ود ب�� ع���ارص� خ����� گ���ر ي�� ي<2 د د اش����+ ب� �ي2 ي�� اوي� ف���� ن� ي�� ار ا( +fي��� دواج� و اح�ك���ام و ا( ار�

ت� را اس�ت� . ون� ص�لاخ�ي2 ات�� ن� ق�� عت2 م�طلوت� ي��

 

11

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��عارص� دادگ�اه ه�ا . ن� و ي�� ی2 واب�� عارص� ق� طه ي�� راب��

ا اه ه��� ع��ارص� دادگ��� د در ي�� ي�2 ش+ می2 ا( ي ëن� ب� راي2 ا( ون� ح�اك�م و اج�� ات�� صی2 ق�� ي2 ح� ش+ له ن�� Çن� م�سب ی2 واب�� عارص� ق� كه در ي�� ي<2 طور ه�ماب��

ا ط�ه م��� اك�م اس��ت� . و در اي�2ن� راب�� ع�ارص� ح�� ین� دو ي�� م�ه ب�� م ن�'ش م�لار� ي2 ه ه�س�ت� صی2 دادگ�اه ص�ال�خ م�واخ�� ي2 ح� ش+ له ن�� Çا م�سا م�ا ي��م . ي2 ورد می2 ك�ت� ر� پ��رخ�� ي2 د خ' ن� ا خ�' ي��

ود .   -1 ن� ش�+ ت� روس�+ حت+ ص�لاخ�ي2 د ب�� اي�2 ي2 ي�� 2fدر ه�ر دعوايین�  -2 ع��ب2 ل ار� ي�� ب��� د ق�� اي���2 اه ي�� ه دادگ��� را ك��� ت� ج���' ن� اس��� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� له ي�� Çل م�س��ا ل ار� ح��� ب��� اه ق�� ت� دادگ��� لاخ�ي2 ین� ص��� ع��ب2 ي��

د . ماي�2 ر ن�� ظ£ هار ب�� ود اظ�£ ت� خ�� ا ع�دم ص�لاخ�ي2 ت� ي�2 ه ص�لاخ�ي2 ت� ب�� سي� ون� ح�اك�م پ��ر دعوي2 ن�� ات�� ق��وال  -3 ه اخ��� وط ب���� �fي2 مرت�� 2fاه دع��واي ر گ��� لا ه��� س��ت� . م�ب+ ي2 ون� م�لی2 ب�� ات�� ت� ق���� لاخ�ي2 ل��ه ص��� ه مي�ر� م و ب���� اه م�لار� ت� دادگ��� لاخ�ي2 ص���

ا د ام�� وع را داري��� ه م�وض��� دگ�ي2 ب��� ب2 ت� رس�� لاخ�ي2 ران� ص�� اي2 اپ��2 اه ه�� ود دادگ�� گان� در اپ�2ران� م�ظ�رج ش��+ گان�� ن2 Ëه ي� صت2 خ� ش�+

دارد ) م�اده ت� ي�� ون� اپ�2ران� ص�لاخ�ي2 ات�� حت+7ق�� ا ب�� د ي���2 دا ك�ب� ب2 ëاط ي� ب� �fم ع�مومی2 اري ظ£ ا ب�� له ي�� Çكه م�سب ب� 2fي2 ( . م�گر اي� ي< ق� م�د

12

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ون� ات�� وان� ق���� ه ع�ن��� ر� ب���� ي2 ران� را ب���� ون� اپ���2 ات�� ت� ق���� ران� م�كل��ف� اس��� اه اپ���2 ال�ت� دادگ��� ه در اي�2ن� ح��� د ك��� ي���2 ش+ ا( ي ëاح�ال��ه ب�

د . ماي�2 را ن�� م�ق�رر دادگ�اه اج��

ه د ك�� اش��+ ا ( ي�� د ي���� ن�� ا خ�' كx ي���2 ) ب���2 ی2 ارج� صوص��ی2 ع�ام��ل� ح��� ی2 خ�� وق� ط�ه ح�ق�� كx راب�� ه در ب��2 د ك�� ي�2 ود می2 ا( وخ�� ن� ت�� ی2 واب�� عارص� ق� �ي2 ي�� fي م�ا ر�ع ب<� ا ه ي���� صت2 خ� لااخ�وال ش�+ عارص� اس�ت� م�ب+ ت� ع�دم ي�� ن� م�وخ�� ن� و ع�دم ا( ی2 واب�� عارص� ق� اع�ت+ ي�� اصر ي�� ود اي�2ن� ع�ب� وخ��

م . وي�2 ارج� می2 ش�+ لی2 ح�� وق� داح�� د ار� ح�ق� اش�+ ت� ( ي�� عي2 اي�� ی2 ) ي�� ارج� لی2 اس�ت� و اگ�ر ع�ام�ل ح�� وق� داح�� ح�ق�

د و ب��� ي<2 ی2 گ�و س��ن� ا ن�� �ي2 ي�2 fاي ت� د� ن� ص�لاخ�ي2 ه ا( د ك�ه ب�� ي�2 ش+ می2 ا( ي ëر� ب� ي2 ی2 و دادگ�اه ب�� اص� ت� ق�� حت+ ص�لاخ�ي2 ر� ب�� ي2 لی2 ب�� وق� داح�� در ح�ق�ه كت�� ن� ي�� ن� اي�2 ی2 واب�� ع��ارص� ق��� ورت� ي�� د . و در ض��� ن� می2 ك�ب�� ت� را روس��+ لاخ�ي2 ه اي�2ن� ص�� ص��ی2 اس��ت� ك��� خ� ام�ت� ش�+ م�جل اق��

ا اي�2ن� د ام���� اش����+ ه ي�� ت� وع را داس����+ ه م�وض����� دگ�ي2 ب����� ب2 ت� رس���� لاخ�ي2 اه م�لی2 ص���� ت� دادگ���� ه م�مكن� اس���� ت� ك���� ت� اس���� رd اه�مي2 Çاپ� ح����لا د ؛ م�ب+ واه�د ش�+ خ� ون� م�لی2 ب�� ات�� اع�ت+ اع�مال ق�� ت� ي�� ص�لاخ�ي2

ع ه رف���� ده ك��� ه ش���+ ت��� ا گ�ف� ب��� �رارداد ك�ت� ن� ف��� د و در اي�2 ماي���2 د ن�� عف��� ش م�ت� ي2 Çوب� �رار دادي2 در ش��� ی2 ف��� راق� ر ع��� اج�� ا ي���� �ي2 ي���� fي ل�م��ا ر ا( اج�� اه ي���� ر گ��� ه���

اه ود و دادگ���� ران� م�ظ���رج ش����+ اه اپ����2 له در دادگ���� Çت� اي�2ن� م�س���ب ه م�مكن� اس���� ت� ك���� ران� اس���� ون� اپ����2 ات�� ع ق����� ب<� ا لاف� ي����� ن� اخ��

13

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��اه د دادگ��� ن��� ر خ�' ود ه��� می2 ش���+ ن� ن�� ر ا( ران� پ���� ون� اپ���2 ات�� ام ق���� ر� اع�ت+ ال��� اه ي���� ت� دادگ��� لاخ�ي2 ا اي�2ن� ص��� د ام��� اش���+ ال�خ ي�� ران� ص��� اپ���2

دگ�ي2 اس�ت� . ه رس�ب2 ص�ال�خ ب��عارص� دادگ�اه ه�ا ؛ ن� و ي�� ی2 واب�� عارص� ق� طه ي�� راب��

د ؛ د ض�ورت� پ��رور� می2 ك�ب� ن� ه خ�' طه ب�� اي�2ن� راب��عارص� دادگ�اه ه�ا ن� و ي�� ی2 واب�� عارص� ق� ین� ي�� ي�راك�x ب�� وه اس+ ال�ف� : وخ��

عارص� دادگ�اه ه�ا . ن� و ي�� ی2 واب�� عارص� ق� ین� ي�� راق� ب�� وه اش+ ت� : وخ��عارص� دادگ�اه ه�ا . ن� و ي�� ی2 واب�� عارص� ق� ل ي�� اب�� ف� ر م�ت� ي2 +fب ا ج� : ي��

د ح�ال�ت� اس�ت� . ن� ه خ�' عارص� دادگ�اه ه�ا ؛ ك�ه ب�� ن� و ي�� ی2 واب�� عارص� ق� ین� ي�� ي�راك�x ب�� وه اس+ ال�ف� : وخ��ع .   -1 ب<� ا ه م�ب� ت� م�ت2 اه�ت� در ر� ب� س�+وع�ات� .   -2 دال و م�طال�عه م�وض�� اه�ت� ار� ل�جاط£ روش+ اس�ب� ب� س�+ي�مان� .   -3 ر ش�اخ�� ظ£ اه�ت� ار� ب�� ب� س�+م ع�مومی2 .   -4 ظ£ حت+ ب�� هت� ب�� اه�ت� ار� ج�� ب� س�+

14

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ه .   -5 ن� دادرسی2 وپ2fر+ ی2 Çfب ود ا( وخ��ع ؛   -1 ب<� ا ه م�ب� ت� م�ت2 اه�ت� در ر� ب� س�+

ال�خ اه ص��� ه دادگ��� ت��� ین� ال�مل��ل گ�ف� رف� ب�� ه در ع��� م ك��� 2fداري xي�رك� ع م�ش��+ ب<� ا ي2 م�ب��� 2fي ا ض��� ه ق�� ین� ال�مل��ل و رو ب���� رف� ب�� ه در ع��� ك���د . اش�+ ش ( می2 ي�� گلي2 گاه ) ان�� ام�ن� ع اق�� ب<� ا ه م�لی2 ي�� صت2 خ� ده اس�ت� و اخ�وال ش�+ واي�� گاه خ�� ام�ن� م�جل اق��

ده م��� ود ا( وخ���� ي2 ت�� 2fي ا ض��� ه ق�� له رو ب���� ب2 وس��� صوص��ی2 ت�� ین� ال�مل��ل خ�� وق� ب�� د ح�ق��� واع��� ي�ر ق� ش��+ ي Ëش��ه ب� �ران�� مل��ه ف� وره�ا م�ن� ج�� ی2 ك�ش��+ رج� در پ����ه اول ع درخ��� ت��� ن� م�ت� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� له ي�� Çه در م�س��ب اه و خ��' ع��ارص� دادگ��� له ي�� Çه در م�س��ب ي2 خ��' 2fي ا ض��� ه ق�� ه روب���2 ط��وري2 ك��� ت� ب�� اس���

اده لا م��� د . م�ب+ ي���2 مار می2 ا( ش��+ اده 3ن�� ن� و دو م��� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� له ي�� Çه م�س��ب ور ب���� �ي2 اي�2ن� ك�ش��+ ي< د ه15 و 14 ق� م��� ن� ب���� �ي2 ا( ي< د ق� م���اده ق� م�� ه . ط�ن�� ت�" ا پ�'رداخ�� اه ه�� ع�ارص� دادگ�� له ي�� Çه3م�س�ب ت� ب��� س�ي� ام��ات� ن�� ط£ ي� dت� و اي� ي2 ت� ه ام�� وط ب��� �fن� مرت� ی2 واب�� ن� ق�� �ي2 ا( ي< د ق� م��عه ت� د ) ي�� شه ش�كون��ت� داري��� �ران�� �ي2 ك�ه در ف� fي مام ك�سا ه–ن�� ت� ن� دس�� ی2 ا( ن� ول خ�� ق�� ر م�ت� ي2 وال ع�� راس��ت� . ام�� م اج�� ه ( لار� گاب��� ن2 Ëي�

شه اس�ت� . �ران�� ون� ف� ات�� ع ق�� ب<� ا ر� ي�� ي2 د ب�� م�ده اي�� گان� در ا( گان�� ن2 Ëي� xه ك�مك ولي2 ك�ه ب�� ق� ر م�ت� ي2 ار� ام�وال ع�واد ق� م��� ع��ه15 و 14و ط�ن��� ت� ر ي�� ی2 اگ��� ن� د خ��� اش���+ ه ي�� گاب���� ن2 Ëاع ي� ب��� �fان� و اي ش��وي�2 �ران�� ین� ف� ه ب�� ي2 ك��� ي<2 او ش��ه در دع��� �ران�� اي2 ف� اه ه��� دادگ���

ال ب�� س��هدر ق�� �ران�� ارج� ف� ش�وي2 در ح��� �ران�� �رد ف� ن� ف��� ر اي�2 ی2 اگ�� ن� د خ�� ب� دگ�ي2 ه�س�ت" ب2 ه رس�� د ه�م ص�ال�خ ب�� اش�+ ب� شه ي�� �ران�� م ف� ي2 ه م�ف� ارخ� ح��15

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ي<�ي2 د ون� م��� ات�� ه ق���� ر خ��' د . اگ��� دگ�ي2 داري���� ب2 ت� رس��� لاخ�ي2 ش��ه ص��� �ران�� اي2 ف� اه ه��� دادگ��� ر� ي2 د ب�� اش���+ ه ي�� ت��" پ<2رق�� د� �ي2 را ي�' fعه��داي ی2 ي�� ارج� كx ح���� ب���2

اه ورد دادگ��� ي2 در اي�2ن� م��� 2fي ا ض��� ه ق�� ا روب���2 ت� ام��� اك�ت� اس��� د ش��� ه اي���� گاب���� ن2 Ëر دو ي� ه��ا ه��� �fن ن� ا( ت2 رق�� ه ط��� ي2 ك��� ي<2 او ورد دع��� ش��ه در م��� �ران�� ف�

ه اس�ت� . ت" اخ�� ب� دار س�+ ب� شه را ص�لاح�ن2 �ران�� ف�

وع�ات� ؛   -2 دلال و م�طال�عه م�وض�� اه�ت� ار� ل�جاط£ روش+ اس�ب� ب� س�+ود وخ��� اط ت�� ب�� �fه ه��اي2 اري مات� و دس�ت� سي2 ف� ی2 ي�� وق� وع�ات� ح�ق� دن� م�وض�� همب2 هي�ر ف�� لی2 پ��راي2 ن�� وق� داح�� طوري2 ك�ه در ح�ق� ه�ماب��

له Çاط راه ح��ل م�س�ا ب�� �fه ه��اي2 اري ت� مات� و دس�� س�ي2 ف� ن� ي�� كم�كx اي�2 وان� ي�� ن�� ص�ی2 ي�� خ� ل ش�+ Çا م�س�اب� ورد ي��� ا در پ��رخ��� د ي��� ورده اي��� ا(ود و اده می2 ش���+ ف� ت� لی2 اس��� وق� داح�� اط ح�ق��� ب��� �fاي2 اري ه ه��� ت� مات� و دس��� سي2 ف� ن� ي�� ر� ار� ه�می2 ي2 ن� ب�� ی2 واب�� عارص� ق� دا ك�رده در ي�� ب2 ëرا ي�اده ف� ت� ین� دادگ�اه ص�ال�خ اس��� عب2 لی2 پ��راي2 ي�� وق� داح�� اط ح�ق� ب� �fه ه�اي2 اري مات� و دس�ت� سي2 ف� ر� ار� ي�� ي2 عارص� دادگ�اه ب�� ه ي�� ت� م�ت2 در ر�

د . ص می2 ك�ب� خ� لی2 م�ش+ وق� داح�� ت� دادگ�اه ه�ا را در ح�ق� واع�دي2 ك�ه ص�لاخ�ي2 �ي2 ه�مان� ق� fاري ه ع�ب� م و ب�� ي2 می2 ك�ت�

گ��اه ام�ن� اه اق�� ت� دار ، دادگ�� لاخ�ي2 اه ص��� ه دادگ�� ده ك��� اع�� ن� ق�� لا اي�2 د . م�ب+ اش��+ ل اع�م��ال می2 ي�� اب���� ر� ق�� ي2 ین� ال�مل��ل ب��� اوي2 ب�� در دع��وق� ده م�هم ح�ق��� اع��� كx ق�� ك��ه ب���2 ب� 2fا اي د ي���� ت� ك�ب��� ي2 عف� گ��اه وي2 ي�� ام�ن� اه اق�� ده را در دادگ��� واي���� د خ�� اي���2 ان� ي�� واه��� ت� و خ�� ده اس��� واي���� خ��

ده اس�ت� ه ش�+ ت" پ<2رق�� د� ر� ي�' ي2 ین� ال�مللی2 ب�� لی2 اس�ت� در دع�اوي2 ب�� داح��16

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ي�مان� ؛   -3 اه�ت� ار� ل�جاط£ ش�اخ�� ب� س�+

وار اس��ت� در ن� ه��ا اس�� �fن اي2 ا( ب��� ر م�ت� ن� پ���� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� ود دارد و ي�� ن� وخ��� ی2 واب�� عارص� ق�� ه ي�� ت� م�ت2 مات� اش�اسی2 ك�ه در ر� سي2 ف� ي��

اد ج�� ین� دو مرح�ل�ه اب�2 ن� ب�� ی2 واب�� ع��ارص� ق�� له ي�� Çه در م�س�ب طور ك�� �ي2 ه�م��اب�� fاري ه ع�ب�� ارپf�رد دارد . ب��� ر� ك��� ي2 ا ب��� اه ه��� ع��ارص� دادگ�� ه ي�� ت� م�ت2 ر�ین� ع���ب2 ین� دو مرح�ل���ه ي�� ر� ب�� ي2 ا ب����� اه ه���� ع���ارص� دادگ���� له ي�� Çت� در م�س���ب اوت� اس���� ف���� ین� ال�مل���ل ي�� ر ب�� ي2 +fب ا ود� و ي����� ق���� ق� و مرح�ل���ه ي�� خ����

ن� و م���رد اه ر� ر گ���� لا ه���� د . م�ب+ وي�� ل می2 ش����+ Çاب���� اوت� ق�� ف���� ین� ال�مل���ل اح�ك���ام ي�� ر� ب�� ي2 +fب ا ود� و ي����� ق���� له ي�� Çاه و م�س���ب ت� دادگ���� لاخ�ي2 ص����ه اي�2ن� دع�وا دگ�ي2 ب��� ب2 راي2 رس�� ران� پ��� اه اپ��2 ا دادگ�� ي��2 د ك�ه ا( 2fد دي اي�2 دا ي�� ب� �fد اي وع ك�ب� ه دادگ�اه اپ�2ران� رخ�� ی2 پ��راي2 ط�لاق� ب�� ارج� ح��

ت� مي2 ه رس���� ق� ط�لاق� ب����� ه���ا خ���� �fن ون� م�لی2 ا( ات�� ق� ق����� ن� ط�ن���� ت2 وح�� ا ر� ي����2 ت� ا( لاخ�ي2 ورت� ص���� ه ؟ و در ض���� ا ب����� ت� دارد ي����2 لاخ�ي2 ص����ین� ال�ملل ( ر ب�� ي2 +fب ا ود� و ي�� ق� له ي�� Çر ؟ ) م�سب ي2 ا خ� ده ي�2 ه ش�+ ت" اخ�� ب� س�+

م ع�مومی2   -4 ظ£ حت+ ب�� هت� ب�� اه�ت� ار� ج�� ب� س�+

حت+ ن� و ه�م در ب�� ی2 واب�� ع��ارص� ق�� حت+ ي�� ی2 ه�م در ب�� ارج� ون� ح���� ات�� راي2 ق���� ر اج��� ه پ��� �ي2 اس��ت� ك�� fي ا Çاي� ب� ت# گر اس�ب� ي<2 اه�ت� د ب� س�+

ی2 ار� رج� لا در پ����� ود . م�ب+ وط می2 ش����+ �fم ع�م���ومی2 و اح�ال���ه مرت��� ظ£ ه ب�� ه ب����� واردي2 ك���� ل م���� ود دارد م�ب���+ ا وخ����� اه ه���� ع���ارص� دادگ���� ي��ران� اه اپ��2 د دادگ�� ب�� dرا م�ظ�رج ك�ت �fپ� ران� ا( اه اپ��2 ی2 در دادگ�� ارج� ن� و م�رد ح��� ر ر� ال اگ�� ر� اس��ت� م�� ي2 ن� خ�' ی2 ن� ط خ��' ق� م�مال��كx ش��

17

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��را �fپ���� د و ا( ي������ ار� می2 ر� ي<� ن� ش����ر رع�ی2 ار� اع�م����ال ا( ر ش����+ ظ����£ ن� ار� ب�� ت� ا( وع�ي2 ه و م�من����� لاق� خ�س����ت� م ع�م����ومی2 و اح�� ظ£ اط�ر ب�� ج����� ب��

د . می2 ك�ب� اع�مال ن��ه ؛   -5 ن� دادرسی2 وپ2fر+ ی2 Çfب ا(

ه ار� ط��رف� ت� واس�� ن� خ�� ام�ی2 لا ط��رج دع�وا و ي��� ت� م�ب+ ه اس��� ر+ 2fن� دادرسی2 وپ�� ی2 Çfب د� ا( م�ب� ار� ب2 وط�ه ي�� �fواس�ت� مرت ك�ه ط�رج درخ��ار اس�ت� . ب� ي2 اع�ن� واس�ت� وي2 ي�� ده�د والا دادخ�� ن� ي�� ام�ی2 ان�2ست� ي�� واه�ان� می2 ي�� ده ك�ه خ�� واي�� خ��

ه دو ض�ورت� اس�ت� . لاف� ب�� ن� عارص� دادگ�اه ه�ا ؛ ك�ه اي�2ن� اخ�� ن� و ي�� ی2 واب�� عارص� ق� ین� ي�� ي�راق� ب�� وه اف� ت� : وخ��عارص� دادگ�اه ه�ا .   -1 ه ي�� وط ب�� �fواع�د مرت ن� و ق� ی2 واب�� عارص� ق� ه ي�� وط ب�� �fواع�د مرت ت� ق� لاف� در م�اه�ي2 ن� اخ��عارص� دادگ�اه ه�ا .   -2 ه ي�� وط ب�� �fواع�د مرت ن� و ق� ی2 واب�� عارص� ق� ه ي�� وط ب�� �fواع�د مرت ضلت� ق� لاف� در خ�� ن� اخ��عارص� دادگ�اه ه�ا .   -1 ه ي�� وط ب�� �fواع�د مرت ن� و ق� ی2 واب�� عارص� ق� ه ي�� وط ب�� �fواع�د مرت ت� ق� لاف� در م�اه�ي2 ن� اخ��

ود . ا می2 ش���+ ف� دار اك�ت� ب� ون� ص�لاح�ن2 ات�� ین� ق�� عب2 ها ، ي�� ت� ن� ي�" ی2 واب�� عارص� ق� م�د در ي�� ن� ا( ی2 واب�� عارص� ق� حت+ ي�� طور ك�ه در ب�� ه�ماب��

د ب� ه ه�س�ت" ت�� �fي ا ن� دو ح�� ی2 واب�� ع�ارص� ق�� ه ي�� وط ب��� �fد مرت� واع�� �ي2 ق� fاري ه ع�ب�� د و ب��� می2 ك�ب�� طور م�اه�وي2 ح��ل ن�� ما و ب�� ي2 ف� له را م�ست� Çو م�سبت� ) م لاخ�ي2 د ص��� ی2 را واح���� ارج� ون� ح��� ات�� گر ق��� ي<2 د و گ�اهی2 د ب� dfدار می2 داي ب� ون� اپ�2ران� را ص�لاح�ن2 ات�� ی2 گ�اه ق�� عن� ق� م (7ي�2

18

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��اه و ت� دادگ�� لاخ�ي2 ه ص�� وط ب��� �fل مرت� Çط�ور اش�اس��ی2 م�س�اب� ما و ب�� ي2 ف� ا م�س��ت� اه ه��� ع�ارص� دادگ�� ه ي�� وط ب��� �fد مرت� واع�� ك�ه ، ق� در ح�ال�ب2ه د و ب����� می2 ده�ب���� اء ن�� گ���ري2 ارح����� ي<2 دار د ب� لاح�ن2 ون� ص���� ات�� ه ق����� له را ب����� Çه م�س���ب خý وخ���� ه ه�ي د و ب����� ب���� dل می2 ك�ت ن� دادرس���ی2 را ح���� ی2 Çfب ا(وع ن�� ون� دول�ت� م�ت� ات�� ء ق��� ر� �ي2 ج��� وي� ات�� ه ق��� ی2 ك�� ي<2ن� م�ع�ن� د د ي��� ب� ه ه�س�ت" ت�� �fي ا كx ح�� ا ب��2 اه ه�� ع�ارص� دادگ�� ه ي�� وط ب�� �fواع�د مرت �ي2 ق� fاري ع�ب�

ین� كx دع��واي2 ب�� ه ب���2 دگ�ي2 ب���� ب2 ه رس��� ال�خ ب���� ران� ص��� اي2 اپ���2 اه ه��� اه دادگ��� ر گ��� لا ه��� د . م�ب+ ب��� dfمی2 داي ت� ن�� لاخ�ي2 د ص��� اه را واح���� دادگ���ود . ما ح�ل می2 ش�+ ي2 ف� ت� دادگ�اه م�ست� له ص�لاخ�ي2 Çد م�سب ب� اس�+ ال�مللی2 ي��

ع  -2 ون� در وض��� ا خ��' اه ه�� ع�ارص� دادگ�� ه ي�� وط ب��� �fد مرت� واع�� ن� و ق� ی2 واب�� ع�ارص� ق�� ه ي�� وط ب��� �fواع�د مرت ضلت� ق� لاف� در خ�� ن� اخ��

ر اس��ت� ظ�£ د ب�� ي�ر ار� م�ض�ال�خ اش�اس��ی2 م�� ش��+ ي Ëراد ب�� ع اف��� ب<� ا ی2 و م�ب�� وق� ن� م�ض�لحت� ح�ق�� ی2 واب�� ع�ارص� ق�� ه ي�� وط ب��� �fد مرت� واع��� ق�

ر ل پ����� ن� اص���� ی2 واب�� ع���ارص� ق���� وع ي�� ت� و در م�وض����� ی2 اس���� وق� ه ح�ق���� ت���� ن� ي�ر داراي2 ح�� ش���+ ي Ëن� ب� ی2 واب�� ع���ارص� ق���� ن� ي�� اپ��راي�2 ب���� ي��كه ، ی2 اس�ت� . در ح�ال�ب2 ارج� لی2 و ح�� اع داح�� ب� �fساوي2 اي ن��

عارص� دادگ�اه ه�ا ه ي�� وط ب�� �fواع�د مرت ع ق� اپ��راي�2ن� در وض�� ب� ت� پ��ر می2 گ�ردد ي�� ه ح�اك�مي2 ي2 ) دادگ�اه ( ب�� 2fي ا ض� ت� ق�� له ص�لاخ�ي2 Çم�سب

ه ت��� ن� ي�ر داراي2 ح�� ش��+ ي Ëاه را ب� عارص� دادگ��� ن� ي�� اپ��راي�2 ب� رد ي�� �رار می2 گ�ي2 ت� ف� ه� اول اه�مي2 اسی2 دول�ت� در درخ� م�ضلحت� س�ب2

ت� عي2 اي�� ه ل�ج�اط£ ي��� لی2 ب��� اع داح�� ب�� �fراي2 اي عارص� دادگ�اه را م�عم�ول پ��� وع ي�� ل در م�وض�� ن� دل�ب2 ه ه�می2 اسی2 اس�ت� و ب�� س�ب219

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ���رار ف� ف��� 2fردي�� xك ی2 در ب���2 ارج� لی2 و ح���� اع داح�� ب��� �fد و اي ه��ره اي���� ي2 ن�� ه��ا ي�� �fن گ��ان� ار� ا( گان�� ن2 Ëه ي� د ك��� وي�� ل می2 ش���+ Çاب��� �ي2 ق�� fاي ار� ب��2 ه��ا ام�ت� �fن ا(

ل م�واد د� . م�ب+ ري�� می2 گ�ي2 ار� را داده در15 و 14ن�� ب��2 ان� اي�2ن� ام�ت� ت� ش���+ عي2 اي�� اط�ر ي���� ج��� ان� ب�� ش��وي�2 �ران�� ه ف� ه ب���� شه ك��� �ران�� �ي2 ف� ي< ق� م�ده ي2 ك���� 2fر دع���واي ده���� اش����+ ش���ه ي�� �ران�� ارج� ف� عه���د ه�م ح����� راي2 ي�� ام�ت� ، اج����� ر م�ج���ل اق����� ی2 اگ���� ن� د خ���� اش����+ ش���وي2 ي�� �ران�� ن� ف� رف� ا( كx ط���� ب����2

د . دگ�ي2 می2 داي�� ه رس�ب2 شه را ص�ال�خ ب�� �ران�� دادگ�اه ه�اي2 ف� ر� ي2 ب��

اده ق� م�� عه�دات�14ط�ن�� راي2 ي�� راي2 اج��� د م�مكن� اس��ت� پ��� اش��+ ه ي�� ت� داس��+ ام�ت� ي�� ش��ه اق���� �ران�� ر در ف� ی2 اگ�� ن� ه را خ�� گاب��� ن2 Ëع�ه ي� ت� ، ي��ع��ه ت� ن� ي�� ی2 ن� ود ه�مح��' ده ش���+ واي���� �را خ�� ش��ه ف��� �ران�� اه ف� ه دادگ��� ت� ت� رده اش��� د ك��� عف��� ش��وي2 م�ت� �ران�� كx ف� ال ب���2 ب��� ش��ه در ق�� �ران�� ه در ف� �رار دادي2 ك��� ف���

ش�ه �ران�� اه ف� ه دادگ�� ش�ه ب��� �ران�� ع�ه ف� ت� ال ي�� ب�� ه در ق�� ارخ�� د در ح�� عف� �راردادي2 م�ت� عهدات� ف� راي2 ي�� وان� پ��راي2 اج�� ی2 را می2 ت�� ارج� ح��ار ك�رد . اخ�ض�

اده ق� م��� ر15ط�ن��� ق��� كx ي�� ا ب���2 ی2 ي���� ن� ارج� خ��� ه در ح���� �رادادي2 ك��� عه��دات� ف��� راي2 ي�� راي2 اج���� ت� پ���� ش��ه م�مكن� اس��� �ران�� ع��ه ف� ت� ر ي�� ، ه���ار گ�ردد . شه اخ�ض� �ران�� ه دادگ�اه ف� د ك�رده اس�ت� ب�� عف� ه م�ت� گاب�� ن2 Ëي�

واد ) ال 15 و 14اي�2ن� م��� ا ش��� دارد و ي���� خý ح�كمی2 ي���� د ه�ي ب� اس���+ ی2 ي�� ارج� ن� ح���� ت2 رق�� ه ط��� ي2 ك��� 2fورد دع��واي اه1948 ( در م��� دادگ���

ي2 2fي ا ض�� ه ق�� ك�ه رو ب��� ب� 2fا اي د ي��� �fي2 دادي� Çار را گ�د� وي�� ات�� اط�رش��كوت� ق�� ه ح�� دگ�ي2 ب�� ود پ��راي2 رس�ب2 ت� خ�� ه ع�دم ص�لاخ�ي2 شه ب�� �ران�� ه�اي2 ف�20

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ه اي�2ن� دگ�ي2 ب���� ب2 ه رس��� ت� ب���� س��ي� ش��ه را ن�� �ران�� اي2 ف� اه ه��� ت� دادگ��� لاخ�ي2 ه و ص��� س��ت� ت� را م��ردود دان�� لاخ�ي2 دم ص��� ش��ه اي�2ن� ع��� �ران�� ف�

�رار داد . ول ف� ن� ا م�ورد ق�� دع�اوي2 را صراخ�ن�كش ا ع� ه ام��� ت��" پ<2رق�� د� ی2 را ي�' ارج� ان� ح���� واه��� �ي2 ار� خ�� fراي ده اپ���2 واي���� ه خ�� ت� واس��� ن� خ�� ام�ی2 ص��وص ي���� ه در خ�� ان� ك��� ودم��� ون� خ�� ات�� ر� در ق���� ي2 ب����

ه ) م�اده ست� دان�� ول ي�� ن� �ي2 ( . 144اي�2ن� را ق�� ي< ن� دادرسی2 م�د ی2 Çfب ون� ا( ات�� ق��ان� می2 ده�د . س+ عارص� دادگ�اه ه�ا را ن�� له ي�� Çودن� م�سب اسی2 ت�� ود س�ب2 ك�ه اي�2ن� م�وارد خ��

عارص� دادگ�اه ه�ا . –ج� ن� و ي�� ی2 واب�� عارص� ق� ل ي�� اب�� ف� ر م�ت� ي2 +fب ا ي��xك ت� ب����2 ن� اس���� ی2 واب�� ع���ارص� ق���� له ي�� Çم�س���ب xك ك���ه ب����2 ب� 2fر اي صوص���ی2 ع�لاوه پ����� ین� ال�مل���ل خ�� وق� ب�� له ح�ق���� Çر م�س���ب ه ه��� ا ك���� ج���� ب�� ار� ا(ر ي2 +fب ا ت� ي���� ي� ه س��� ود دارد ك��� گی2 وخ���� س��ب� كx ه�مي� عارص� ب�2 وع ي�� ین� اي�2ن� دو ت�� ن� ب�� اپ��راي�2 ب� د ي�� اش�+ ر� می2 ي�� ي2 عارص� دادگ�اه ب�� له ي�� Çم�سب

عارص� می2 گ�ردد . وع ي�� ل اي�2ن� دو ت�� اب�� ف� م�ت�ن� :   -1 ی2 واب�� عارص� ق� عارص� دادگ�اه ه�ا در ي�� ر ي�� ي2 +fب ا ي��

21

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ل ار� ب�� د ق�� اي��2 ی2 ي�� اص�� ن� اس��ت� و ق�� ی2 واب�� ع�ارص� ق�� له ي�� Çر ح��ل م�س�ب دم پ��� ا م�ف�� اه ه�� ع�ارص� دادگ�� له ي�� Çه ح��ل م�س�ب ا ك�� ج� ب�� ار� ا(

د . ن�'ش ر ك�ب�� ظ�£ ه�ار ب�� ود اظ�£ ت� خ��� لاخ�ي2 ا ع��دم ص�� ت� ي��2 لاخ�ي2 ه ص�� ت� ب��� س�ي� دار ن�� ب� لاح�ن2 ون� ص�� ات�� ن� در م�ورد ق�� ت� م گ�رق�� صمي2 ب��

عی2 . ت2 Ëن� امري2 اس�ت� ط�ن ی2 واب�� عارص� ق� عارص� دادگ�اه ه�ا در ي�� ر ي�� ي2 +fب ا ي��ر ود اپ��+ را ش��+ ع اج��� موف��� د ن�� اي��2 ه ي�� �ي2 ك�� وي� ات�� ین� ق��� ع�ب2 ص�وص ي�� ن� دادگ�اه در خ�� ا ا( ن� ي�2 ه اي�2 اع دعوي2 ب�� ر� را در ارح�� ي2 +fب ا ن� ي�� ه اي�2 چ� ن2 ت" dب�

ر ت� ح�ك��وم�ت� پ���� لاخ�ي2 ه ص��� �ي2 ك��� وي� ات�� ود در ق�� اع ش�+ ور ارح�� ه دادگ�اه ك�دام ك�ش+ كه دعوي2 ب�� ب� 2fرا ك�ه پ��ر خ�ست� اي ارد ج�' می2 گ�د�

�راد ه اف��� ص��ت2 خ� وال ش�+ ش ام�� گلي2 صوصی2 ان�� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� ق� ح�ق� لا ؛ ط�ن� ود م�ب+ اوت� می2 ش�+ ف� ن� دعوي2 را دارد م�ت� ا(ع ب<� ا �راد ي���� ه اف��� ص��ت2 خ� وال ش�+ ران� ام�� صوص��ی2 اپ���2 ین� ال�مل��ل خ�� وق� ب�� ق� ح�ق��� ك��ه ط�ن��� ت� در ح�ال�ب2 گ��اه اس��� ام�ن� ون� اق�� ات�� ع ق���� ب<� ا ي����اه ش در دادگ������ گلي2 م ان�� ي2 �ي2 م�ف� fراي وه�ر اپ������2 ن� و ش������+ ص�����وص ط�لاق� ر� ي2 در خ�� 2fر دع�����واي ال اگ������ ت� . ح������ ون� م�لی2 اس������ ات�� ق�������را ن� اج������ ورد ا( گ����اه در م����� ام�ن� ون� اق�� ات�� وان� ق������ ه ع�ن����� ان� را ب������ گلس����ب� ون� ان�� ات�� ش ق������ گلي2 ی2 ان�� اص����� ود ق�� ش م�ظ����رج ش�����+ گلي2 ان��

ن� ط�لاق� ) دع��واي2 ط�لاق� ( در ر ه�می2 ك��ه اگ��� رد در ح�ال�ب2 د ك��� واه��� وان�خ�� ه ع�ن��� ران� ب���� ون� اپ���2 ات�� ود ق���� ام��ه ش���+ ران� اق�� اه اپ���2 دادگ���ه ان�2س���ت� ك���� د می2 ي�� ري����� ش ط�لاق� گ�ي2 گلي2 ون� ان�� ات�� ق� ق����� ش و ط�ن���� گلي2 اه ان�� ر در دادگ���� د . ) اگ���� د ش����+ واه���� را خ�� ن� اج����� ت2 وح�� ون� م�لی2 ر� ات�� ق�����

22

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��م ي2 ف� راي2 م�س�ت� ت� اج��� لي2 اي�� ی2 ق��� ارج� اه ح��� خý ح�كم دادگ�� ود و ه�ي ان�2ت� ش��+ ر� رع�� ي2 ف�� ت� هت� ي�" ران� ج�� ر� در اپ��2 ي2 ن� ب��� ات� ا( ف� ي<2 ر ش+ ط و ن�� راب�2 ش+

دارد ( . ي��عارص� دادگ�اه ه�ا .   -2 ن� در ي�� ی2 واب�� عارص� ق� ر ي�� ي2 +fب ا ي��

ن� در ی2 واب�� ع��ارص� ق�� ر� ي�� ي2 +fب ا ی2 اس��ت� ي��� طف� عی2 و م�ي� ت2 Ëن كx ام��ر ط�� ه ب��2 ن� ك��� ی2 واب�� ع�ارص� ق��� عارص� دادگ�اه در ي�� ر ي�� ي2 +fب ا لاف� ي�� پ��ر ح��

ر ح��ل دم پ��� اه م�ف�� ع�ارص� دادگ�� له ي�� Çه ح��ل م�س�ب طور ك�� را ه�م�اب�� د ج��' ان� می2 ك�ب�� ماي��2 ی2 ن�� طف� ر م�ي� ي2 اه�را ع�� عارص� دادگ�اه ط��£ ي��ر ر پ���� وج�� ن� م��� له اي2 ك�ه ح�ل ا( Çه م�مكن� اس�ت� م�سب گوب�� د ك�ه ح�' ي�2 ش+ می2 ا( ي ëصور ب� ن� اس�ت� اي�2ن� ب�� ی2 واب�� عارص� ق� له ي�� Çم�سا

د . اش�+ ه ي�� ت� ر� داس�+ ي2 +fب ا ن� ي�� د در ا( واي�� ن� گر اس�ت� ي�� ي<2 له د Çح�ل م�سب

ه ا ك�� ج��� ب�� ا ار� ا( د . ام��� اش��+ ر ي�� ین� دادگ�اه ص�ال�خ م�وپ�+ عب2 دار در ي�� ب� ون� ص�لاح�ن2 ات�� ین� ق�� عب2 ه م�مكن� اس�ت� ي�� گوب�� گر ح�' ي<2 ارت� د ه ع�ب� ب��ا وام�� له را ت�� Çر دو م�س�ب ی2 ه�� اص�� د ق�� گر داري��� ي<2 ك�د ا ي�2 كx ي��� ب�<2 د dر ط�ه پ�� ن� راب�� ی2 واب�� عارص� ق�� له ي�� Çعارص� دادگ�اه ه�ا و م�سب له ي�� Çم�سب

ت� لاخ�ي2 ص��وص ص��� د در خ�� ماي���2 را ن�� د اج���� اي���2 ه ي�� �ي2 ك��� وي� ات�� ر خ�س��ت� ق���� ي2 پ���� 2fي ا ض��� دگ�ي2 ق�� ب2 ا رس��� ج��� ب�� ش در ا( ي' رد و ش��� ي2 ر می2 گ��� ظ��£ در ب��ان� 2fهودي��� هت� ط�لاق� ن�2 ه���ود ج�� ون� ن�2 ات�� ق� ق����� لا ؛ ط�ن���� د . م�ب+ ماي����2 ود را اع�لام می2 ن�� ت� خ����� لاخ�ي2 رده و ص���� ر ك���� ظ���£ ه���ار ب�� ود اظ�£ خ�����

ال�ت� دارد و دح���� ود ي���� ات� وخ���� ف� ي<2 ر ش��+ ه ن�� ن� گ�وب���� ش��ه اي�2 �ران�� ك��ه در ف� �fي ال ا( ت� ح��� ی2 اس��� ه�ن� د� ات�� م��� ف� ي<2 ر ش��+ ام ن�� ج��� ه اب�� وط ب���� م�ن���23

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ه ت� . ب����� ل اس���� اط���� ش���ه ي�� �ران�� ون� ف� ات�� ق� ق����� ی2 ط�ن���� ه�ن� د� وع ط�لاق� م���� ن� ت����� د و اي�2 ه اي����� ت���" رداخ�� ي' ی2 را در ط�لاق� ب�� ه�ن� د� ات� م���� ام���� م�ف�ه ان� روس���ی2 ك��� 2fهودي�� ورد ط�لاق� ن�2 ور را در م���� اي2 اي�2ن� ك�ش��+ اه ه��� ت� دادگ���� لاخ�ي2 ش���ه ص��� �ران�� الي2 ف� وان� ع��� ت��<2 ل د ن� دل�ب���2 ه�می2

ی2 ك�رده اس�ت� . ف� د ي�� م می2 داي�� ی2 را در م�ورد ط�لاق� لار� ه�ن� ام�ات� م�د� ال�ت� م�ف� را دح�� �fپ وع ا( ن� ون� دول�ت� م�ت� ات�� ق� ق�� ط�ن�

ه در وده ك��� ه ت��� له م�واخ�� Çا اي�2ن� م�س��ب ی2 ي���� اص��� ي<2ن� ض�ورت� ك�ه ق�� د وده ي�� ن� ت�� ی2 واب�� عارص� ق� ه ي�� وط ب�� �fله اص�لی2 مرت Çب ت� م�ت2 ف� ت2 در ح�ف�ل Çاب��� ش�ه ق�� �ران�� ور ف� الي2 ك�ش�+ وان� ع�� ت�<2 ون� د ه خ���' ها ب�� د� . ال�ت� ماي�2 را ن�� ان� ( را اج�� 2fهودي ا ن�2 شه ي�2 �ران�� ون� ) ف� ات�� م�ورد ط�لاق� ك�دام ق��

ورد ش��ه در م��� �ران�� اي2 ف� اه ه��� ت� دادگ��� لاخ�ي2 دم ص��� ه ع��� ر اي�2ن� ام��ر ب���� ي2 +fب ا حت� ي���� وده ب�� ش��ه ت���� �ران�� ون� ف� ات�� ت� ق���� لاخ�ي2 دم ص��� ه ع��� ب����عارص� دادگ�اه ه�ا ( . ان� راي2 داده ) ي�� 2fهودي ط�لاق� ن�2

ن� . ی2 واب�� عارص� ق� اص�طلاح�ات� ي��ي2 2fي ا ض� ت� ق�� اري2 و ص�لاخ�ي2 گد� وي�� ات�� ت� ق�� ال�ف� : ص�لاخ�ي2

اري2   -1 گد� وي�� ات�� ت� ق�� ص�لاخ�ي2ي2   -2 2fي ا ض� ت� ق�� ص�لاخ�ي2

واع�د ع�ادي2 عارص� و ق� واع�د ح�ل ي�� ت� : ق�24

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��عارص�   -1 واع�د ح�ل ي�� ق�

واع�د ع�ادي2   -2 ق�

ف� وص�ت2 اط ت�� ب� �fه ه�اي2 اري ج� : دس�ت�اط   -1 ب� �fه ه�اي2 اري دس�ت�ف�   -2 وص�ت2 ه ه�اي2 ت�� دس�ت�

ي2 ي2 و پ��رون� مرر� ن� درون� مرر� ی2 واب�� د : ق�ي2   -1 ن� درون� مرر� ی2 واب�� ق�

ي2   -2 ن� پ��رون� مرر� ی2 واب�� ق�

�ي2 fاي ا د� ی2 ي�2 ن� ن� ع�ن2 ی2 واب�� صی2 و ق� خ� ن� ش�+ ی2 واب�� ه�ـ : ق�صی2   -1 خ� ن� ش�+ ی2 واب�� ق�

�ي2 (   -2 fاي ی2 ) د� ن� ن� ع�ن2 ی2 واب�� ق�

گري2 ي<2 ن� د ی2 واب�� و : ق�25

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ون� م�لی2 1 ات�� گاه 2- ق�� ام�ن� ون� اق�� ات�� ء 3- ق�� ی2 وع س+ ون� م�جل وق� ات�� - ق��د 4 م س�ب� ي2 ط£ ي� ون� م�جل ي�" ات�� ت� اراده 5- ق�� ون� ح�اك�مي2 ات�� د 6- ق�� وع ع�ف� ون� م�جل وق� ات�� - ق��ون� م�ق�ر دادگ�اه   -1 ات�� ق��

ي2 ؛ 2fي ا ض� ت� ق�� اري2 و ص�لاخ�ي2 گد� وي�� ات�� ت� ق�� ال�ف� : ص�لاخ�ي2وع  -2 ر م�وض����� د پ���� اي����2 ع���ارص� ي�� ن� م�ت� ی2 واب�� ین� ق���� ه ار� ب�� ت� ك���� �ي2 اس���� وي� ات�� ص ق����� ي2 ح� ش���+ ور ن�� ط���£ اري2 ؛ م�ي� گ���د� وي�� ات�� ت� ق�� لاخ�ي2 ص����

گ����اه �fن د و ا( دواج� می2 ك�ب����� ش����ه ار� �ران�� س����ی2 در ف� گلي2 كx م����رد ان�� ا ب�����2 ش����وي2 ي������ �ران�� ن� ف� كx ر� لا ب�����2 د . م�ب+ ن� ح�ك����وم�ت� ك�ب����� م�عت2

د� . در ري���� گي2 د ط�لاق� ي�� واه�ب� خ� ه ب�� ت" اخ�� ب� ت� س�+ ه رس�مي2 ون� اپ�2ران� ط�لاق� را ب�� ات�� ق� ق�� ون� ط�ن� د و خ�' ب� 2fي ه اپ�2ران� ا( ن� ب�� ت2 وح�� ر�د ب� عارص���� ا ه�م در ي�� ون� ي���� ات�� د ق���� ن��� ص��وص اي�2ن� ط�لاق� خ�' ش ( 1خ�� گلي2 وه�ر ) ان�� ون� م�لی2 ش���+ ات�� ن�2- ق���� ون� م�لی2 ر� ات�� - ق����

شه ( �ران�� ه3) ف� ت� ك��� ن� اس��� اري2 ا( گد� وي�� ات�� ت� ق�� له ص�لاخ�ي2 Çن� ) اپ�2ران� ( . در اي�2ن� م�سب ت2 وح�� گاه ر� ام�ن� ون� اق�� ات�� - ق��م . اس�ي2 ب� ار� س�+ عارص� ي�� ون� م�ت� ات�� ین� سه ق�� ون� ح�اك�م پ��ر ط�لاق� را ار� ب�� ات�� ق��

26

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ی2 را دارد .  -3 ن� وع م�عن��2 ه م�وض���� دگ�ي2 ب���� ب2 ت� رس��� لاخ�ي2 ه ص��� ت� ك��� اهی2 اس��� ص دادگ��� ي2 ح� ش��+ ور ن�� ط��£ ي2 م�ي� 2fي ا ض��� ت� ق�� لاخ�ي2 ص���

اك�م اه ح���� ص دادگ���� ي2 ح� ش���+ ي2 در ن�� 2fي ا ض���� ت� ق�� لاخ�ي2 ران� م�ظ���رج ص���� ی2 در اپ����2 راق� ین� دو ع���� ه ب�� ي2 ك���� 2fورد دع���واي لا در م���� م�ب+

ا اپ�2ران� اس�ت� . ع�راق� ي�2

واع�د م�ادي2 عارص� و ق� واع�د ي�� ت� : ق�ا  -1 ف��� د اك�ت� ن� ح�ك��وم�ت� ك�ب��� وع م�عت2 ر م�وض���� د پ���� اي���2 ه ي�� �ي2 ك�� وي� ات�� ین� ق��� ع�ب2 ه ي�� ها ب���� ت� د ك�ه ي�" ب� واع�دي2 ه�ست" عارص� ؛ ق� واع�د ح�ل ي�� ق�

اده لا م��� د . م�ب+ ب��� dمی2 ك�ت ل ن�� ما ح��� ي2 ف� ه را م�س��ت� ت��2 ع ق�� ار� ب��� له م�ت" Çد و م�س��ب ب��� dت�7می2 ك�ت ع��ارص� اس��� ده ي�� اع��� كx ق�� �ي2 ب���2 ي< د ق� م���

ان�2س���ت� گ���ان� می2 ي�� گان�� ن2 Ëه ي� ص���ت2 خ� وال ش�+ ه ام���� وط ب����� �fاوي2 مرت��� ه در دع���� داري2 ك���� ب� لاح�ن2 ون� ص���� ات�� ین� ق����� ع���ب2 ط ي�� ق���� را ف�� پ���<2 ر�اوي2 م�ظ����روج را ك����ه دع����� ب� 2fدون� اي د ي������ دار می2 داي������ ب� لاح�ن2 ان� را ص����� �fي���� ون� م�لی2 ا( ات�� د و ق������ ردار� د می2 پ�����' ح�ك����وم�ت� ك�ب�����

د . م ل ك�ب��� ما ح��� ي2 ف� ه7م�س��ت� وط ب���� �fل مرت�� Çت+ م�س��اب� ران� ار� خ�ي2 اك�x اپ���2 م در ح���� ي2 ه� م�ف� ارخ��� اع ح�� ب��� �fرري2 دارد اي م�ق���

ن� و م�ق�ررات� ی2 واب�� ع ق� ه در ح�دود م�عاه�دات� م�طت2 ت2 +fوق� اري ت+ ح�ق� ر� ار� خ�ي2 ي2 ود و ب�� ت� خ�� ه و اه�لي2 صت2 خ� ام�وال ش�+ود . د ت�� واه�ب� ود خ�� وع خ�� ن� دول�ت� م�ت�

27

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ما  -2 ي2 ف� ه را م�س�ت� ت�2 ع ق�� ار� ب�� له م�ت" Çوده و م�س�ب ه اص��ل دع�وي2 ت��� وط ب��� �fه مرت� د ك�� ب� واع��دي2 ه�س�ت" واع�د م�ادي2 ) اش�اسی2 ( : ق� ق�

وق� ء ح�ق��� ر� د ج���� واع��� د . و اي�2ن� ق� ب��� 2fي ما اع ن�� گ��ر ارح���� ي<2 ون� د ات�� ه ق���� لاف� ب���� ن� ع اخ�� راي2 رف���� ك��ه پ���� ب� 2fدون� اي د ي���� ب��� dل می2 ك�ت ح���

اده ت� م�� م��وخ�� وق� ن�� ال ق�� ق� م�ب��+ لا ه�ر گ�اه ط�ن��� د . م�ب+ ب� 2fي حسات� می2 ا( ور ب�� لی2 ه�ر ك�ش+ ع��ارص�7داح�� له ي�� Çي2 م�س�ب� ي< د ق� م���وع ) م�لی2 ( ن���� ون� دول�ت� م�ت� ات�� ه ق������ ی2 ب������ ان�2س����ن� �ي2 ي�� fراي ی2 اپ�����2 اص����� ادي2 ( ق�� د م����� واع����� د در اي�2ن� مرح�ل����ه ) ق� ل ش�����+ ن� ح����� ی2 واب�� ق�����

د . و ك�ب� خ� سن" ن� خ�� له را در ا( Çعه ك�رده و راه ح�ل م�سب گان� مراح�� گان�� ن2 Ëي�

ف� وص�ت2 اط و ت�� ب� �fه ه�اي2 اري ج� : دس�ت�ل  -1 Çل و راه ح�ل ه�ا پ��راي2 ط�رج درس��ت� م�س�اب� Çدي2 م�ساب� ب� ه ي�� ارت� اس�ت� ار� دس�ت� اط ؛ ع�ب� ب� �fه ه�اي2 اري دس�ت�

د . اش���+ ا می2 ي�� �راداده��� ه و ف� ص�ت2 خ� وال ش�+ ام�ل ام�وال . ام�� ش و ش�+ ان�� ج� ل م�ن" Çها در م�ساب� �fن خ ا( ن� راه ح�ل ص�حي2 ت� اق�� و ي�2ده ن� ش���+ ن� م�عت2 ی2 واب�� ع��ارص� ق��� د ي�� واع��� له ق� ب2 وس��� ه ت�� اص��ی2 ك��� ون� ح�� ات�� ا ق���� اط ي���� ب��� �fاي2 اري ه ه��� ت� ه اي2 ار� دس��� ت� ر دس��� را ه��� پ��<2 ر�اط دارد ب��� �fراد اري� ون� م�لی2 اف� ات�� ا ق�� اط اس�ت� ك�ه ي�� ب� �fه اري كx دس�ت� ه ب�2 صت2 خ� لا ام�وال ش�+ د م�ب+ دا می2 ك�ب� ب2 ëاط ي� ب� �fاس�ت� ري

28

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��واد وع در م��� اده 7 و 6و اي�2ن� م�وض���� ق� م��� وال ط�ن��� ده و ام��� م��� �ي2 ا( ي< د ه��ا و966 ق� م��� �fن وع ا( ون� م�ج��ل وق��� ات�� ع ق���� ب<� ا ي����

ق� م �راردادي2 ط�ن� عهدات� ف� ت� اراده اس�ت� . 968ي�� د و ح�اك�مي2 اد ع�ف� عف� ون� م�جل اي�� ات�� ع ق�� ب<� ا ي��ف�  -2 ت2 وص��� ت� را ت�� اط اس��� ب��� �fه اري ت� دام دس��� ل در ك��� ص��ی2 داح���� خ� ی2 ش�+ وق� ط��ه ح�ق��� كx راب�� ك��ه ب���2 ب� 2fص اي ي2 ح� ش��+ ف� : ن�� ت2 وص��� ت��

ص��ی2 خ� لان� ش�+ ا ق�� ر ي���2 ي2 ا خ�� خ اس��ت� ي��2 حي2 دواج� ص�� لان� ار� ا ق�� ي��2 ود ا( ه ش��+ له م�واخ�� Çا اي�2ن� م�س�ب ی2 ي�� اص� ی2 ق�� ن� لا وق�� د . م�ب+ ب� ي<2 گ�و

د اي���2 دا ي�� ب��� �fی2 اي اص��� وارد ق�� م��ام اي�2ن� م��� گ��ر در ن�� ي<2 وارد د ه و م��� ا ب���� گ��ر ي���2 ي<2 ص��ی2 د خ� ه ش�+ ت� ب���� ه اس��� ف��� ق� ت� ي�� رداخ�� ه پ���' م�كل��ف� ب����

ده اع�� ه ق�� وع ب��� ا رخ��� ش ي��� ي' ا ش�� اط اس��ت� ي��� ب�� �fه ه��اي2 اري ت� دام دس�� ل در ك�� ه داح��� ت2 ع ق�� ار� ب� له م�ت" Çص ده�د ك�ه م�سب ي2 ح� ش+ ن��

ین� و ع�ب2 ی2 ( ي�� ارج� ا ح��� ی2 اس��ت� ي��2 اص�� وع ق�� ن�� ون� دول�ت� م�ت� ات�� ا ق��� ه ي��2 دار را ) ك�� ب� لاح�ن2 ون� ح�ل ص�� ات�� عارص� ق�� ح�ل ي��

د . ماي�2 را ن�� ع اج�� موف�� را ن�� �fپ ا(هم ع ارت+ ، س�� ب��<� ل م�وا د م�ب�+ اش��+ ه ي�� ت� ر داس��+ ظ�£ د ب�� را م�� �fپ� راي2 ا( وان��ت� اج��� م��ام خ��� لك�ه ن�� ه ي�� ت�" رداخ�� ي' ون� ب�� ات�� ه روج ق��� ها ب�� ت� و ي�"

…ارت+ و ي2 ن� پ��رون� مرر� ی2 واب�� ي2 و ق� ن� درون� مرر� ی2 واب�� د : ق�

29

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ور  -1 ن� ك�ش��+ ه در ا( �رادي2 ك��� م��ام اف��� ه ن�� ت� ب���� س��ي� ور ن�� كx ك�ش��+ ن� ب���2 م�ی2 ه در ش��رر� ت� ك��� �ي2 اس��� وي� ات�� ي2 ؛ ق���� ن� درون� م��رر� ی2 واب�� ق���

ده ع ش����+ ور واف����� ن� ك�ش���+ ه در ا( والي2 ك���� م���ام ام���� ت� ن�� س���ي� ر� ن�� ي2 ی2 ( و ب����� ارج� ا ح����� لی2 ي����2 ع���ه داح�� ت� م ار ي�� Çfد ) اي كون��ت� داري����� ش����

هاس��ت� . �fن ال ا( ات� و ام�ب�+ ه م�ال�ب�2 ع ب��� ن� راح��� ی2 واب�� ر و ق�� ق�� ن� ك�ت2 ی2 واب�� ن� ق�� ی2 واب�� ن� ق�� ه ك�ام��ل� اي�2 موب�� ود . ن�� را ش�+ اس�ت� اج��ال5م�اده ی2 اع�ج��� ارج� ا ح��� �ي2 ي���2 fراي د اع�م ار� اپ��2 مب��� ي2 ن� م�ف� ه در ا( �رادي2 ك��� م��ام اف��� ه ن�� ران� ب��� ن� اپ��2 ی2 واب�� ه ق� ت� �ي2 ك�ه گ�ف� ي< ق� م�د

ود م�اده د . 8می2 ش�+ ن� اپ�2ران� می2 داي�� ی2 واب�� ع ق� ب<� ا ر� ي�� ي2 ول در اپ�2ران� را ب�� ق� ر م�ت� ي2 ام�وال ع�ود  -2 را می2 ش�+ د اج�� ده اي�� ع ش�+ ا وض�� ج� ب�� وري2 ك�ه در ا( لمرو ك�ش+ ارج� ار� ق�� ی2 اس�ت� ك�ه ح�� ن� ت2 واب�� ي2 ؛ ق� ن� پ��رون� مرر� ی2 واب�� ق�

ه م�واد صت2 خ� ه ام�وال ش�+ وط ب�� �fن� مرت ی2 واب�� ل ق� رون�5 ق� م . م�اده 7 و 6؛ م�ب+ ف� پ���� ر� وض��� ي2 ات� اش�لامی2 ب���� ار� ق� م�ج�د . ي2 داري�� مرر�

30

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ���ي2 fاي ا د� ی2 ي�2 ن� ن� ع�ن2 ی2 واب�� صی2 و ق� خ� ن� ش�+ ی2 واب�� ه�ـ : ق�

ه  -1 وخ��� ت� ت�� عي2 ت� و وض���� ر اه�لي2 د و پ���� ه ح�ك��وم�ت� می2 ك�ب��� ص��ت2 خ� وال ش�+ ر ام��� ه پ���� ت� ك��� ی2 اس��� ن� ت��2 واب�� ص��ی2 ؛ ق� خ� ن� ش�+ ی2 واب�� ق���

ت� عي2 ت� و وض��� اص ار� ل�ج�اط£ اه�لي2 ج� ه اش��+ ی2 اس�ت� ك�� وق� ها ح�ق� �fن وع ا( ی2 اس�ت� ك�ه م�وض�� ن� ت2 واب�� �ي2 ق� fاري ه ع�ب� دارد ب��ت� . ر و اه�لي2 كاج و ط�لاق� و ض�ع�ر و ك�ي� ه ن�� وط ب�� �fن� مرت ی2 واب�� ل ق� د م�ب+ ود داري�� خ��

ر  -2 ه پ���� د ك��� ب� �ي2 ه�س��ت" fت� و م�ع��ام�لاي الي2 اس��� وق� م��� وال و ح�ق��� ه ام��� وط ب���� �fه مرت�� ت� ك��� ی2 اس��� ن� ت��2 واب�� �ي2 ؛ ق� fاي ا د� ی2 ي���2 ن� ن� ع�ن��2 ی2 واب�� ق���

ه وال خ��' ی2 ام��� ارج� ا ح���� د ي���2 اش���+ لی2 ي�� ه داح�� وال خ��' كx اي�2ن� ام��� ه م�ال��� ردد ك��� عط��وف� می2 گ��� اص م� ج� اي2 اش���+ ط ه��� رواب����ول . ق� ر م�ت� ي2 ا ع� د ي�2 ب� اس�+ ول ي�� ق� م�ت�

ل : ی2 ( م�ب+ ن� ه ع�ن2 د و ب�� ب� صی2 ه�ست" خ� ه ش�+ ه ام�وال ) ب�� د و ب�� ب� اص ه�ست" ج� ه اش�+ وط ب�� �fه مرت د ك�ه ب�� ب� ن� ه�ست" ی2 واب�� ی2 ق� پ��رج�

د .   -1 اش�+ د ي�� م س�ب� ي2 ط£ ي� وت� م�جل ي�" ارخ�' ق� ح�' د م�طات�� كل س�ب� د ش�+ اي�2 اد ، ك�ه ي�� كل اس�ب� ه ش�+ وط ب�� �fواع�د مرت ق�

ه ادله و ام�ارات� .   -2 وط ب�� �fواع�د مرت ق�

گر ي<2 ن� د ی2 واب�� و : ق�

31

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��د1 اش��+ ا ي�� ب�2 �fاي2 دي ر ح��� ص�ی2 در ه�� خ� ه ش�+ ود . ك�� ه او م�ظ�رج می2 ش��+ ع ب�� صی2 ك�ه راح�� خ� وع ش�+ ن� ون� دول�ت� م�ت� ات�� ون� م�لی2 ؛ ق�� ات�� -ق��

كx اس�ت� . ب<2 لر+ ون� ي�� ات�� كی2 ق�� Ùي لر+ كx ي�� ون� م�لی2 ب�2 ات�� لا ق�� ود اس�ت� ؛ م�ب+ وع خ�� ن� ون� م�ت� ات�� ع ق�� ب<� ا ه ي�� صت2 خ� در ام�وال ش�+وره�اي22 ون� در ك�ش��+ ات�� ن� ق���� گ��اه دارد . و اي�2 ام�ن� ا اق�� ج��� ب�� ص��ی2 در ا( خ� ه ش�+ ت� ك��� وري2 اس��� ون� ك�ش��+ ات�� گ��اه ؛ ق���� ام�ن� ون� اق�� ات�� -ق����

ود . را می2 ش�+ ي2 اج�� 2fي ا وره�اي2 اروي�' ی2 ك�ش+ كا و پ��رج� ن<2 ش . امر گلي2 ان��ع اس�ت� م 3 ا واف�� ج� ب�� ي2 در ا( ر� ي2 ا خ' وري2 اس�ت� ك�ه م�ال ي�2 ون� ك�ش+ ات�� ء ؛ ق�� ی2 وع س+ ون� م�جل وق� ات�� �ي2 966-ق�� ي< ق� م�دده اس�ت� . م 4 م ش�+ ي2 ط£ ي� ا ي�" ج� ب�� د درا( وري2 اس�ت� ك�ه س�ب� ون� ك�ش+ ات�� د ؛ ق�� م س�ب� ي2 ط£ ي� ون� م�جل ي�" ات�� �ي2 . 969-ق�� ي< ق� م�دن�5 ع ا( ب<� ا ن� ي����� ت2 رق�� عه���دات� ط���� م���وده و ي�� ین� ن�� ع���ب2 را ي�� �fپ��� د ا( ن� ع�ف���� ت2 رق�� ه ط���� ت� ك���� �ي2 اس���� وي� ات�� ت� اراده ؛ ق����� اك�مي2 ون� ح���� ات�� -ق�����

د . م اش�+ �ي2 . 968می2 ي�� ي< ق� م�دده اس�ت� م 6 ع ش�+ ا واف�� ج� ب�� د در ا( وري2 اس�ت� ك�ه ع�ف� ون� ك�ش+ ات�� د ؛ ق�� وع ع�ف� ون� م�جل وق� ات�� �ي2 . 968-ق�� ي< ق� م�ددگ�ي72 ب2 ه دع�واي2 م�ظروخ�ه رس�� ان� دارد و ب��� 2Ùي� ر ا ج�� ج�� ب�� ه دع�وي2 در ا( وري2 اس��ت� ك�� ون� ك�ش�+ ات�� اه ؛ ق��� ون� م�ق�ردادگ�� ات�� -ق��

د . می2 ك�ب�

ه اس�ت� ؛ كت� ون� م�ق�ر دادگ�اه دو ي�� ات�� در م�ورد ق��32

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��دارد .   -1 ود ي�� اق� وخ�� طب� د و گ�اه اي�2ن� اب�� ب� ق� ه�ست" طن� ي2 م�ي� ون� درون� مرر� ات�� ون� م�ق�ردادگ�اه و ق�� ات�� گ�اه�ف�د .   -2 صوصی2 ح�كوم�ت� می2 ك�ب� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� وع ح�ق� لی2 پ��ر م�وض�� Çه دلاي� ون� م�ق�ر دادگ�اه ب�� ات�� گ�اه ق��ران�  -1 ول در اپ���2 ق��� ر م�ت� ي2 ال ع��� اه م��� ر گ��� لا ه��� ي2 . م�ب+ ون� درون� م��رر� ات�� اه و ق���� ون� م�ق�ردادگ��� ات�� ین� ق���� اق� ب�� طب��� ورد اب�� در م���

ه ران� را ب��� ون� اپ��2 ات�� ران� ق��� اه اپ��2 ا دادگ��� ج��� dن 2fود در اي ي2 در دادگ�اه اپ�2ران� م�ظ�رج ش��+ 2fن� دعواي ه ا( ع ب�� د و راح�� اش�+ ع ي�� واف��د . را می2 ك�ب� ع اج�� ه م�وف�� ي2 ( ب�� ون� درون� مرر� ات�� وع م�ال ) ق�� وان� م�جل وق� ع�ن�

ي2 2fران� دع��واي اه اپ��2 اه در دادگ�� ر گ��� لا ه��� ي2 ، م�ب+ ون� درون� م�رر� ات�� اه و ق��� ون� م�ق�رر دادگ��� ات�� ین� ق�� اق� ب�� طب� صوص اب�� و در خ��ران� اه اپ���2 ود دادگ��� ت� م�ظ��رج ش���+ ع اس��� ران� واف���� ارج� اپ���2 ه در ح���� ول ك��� ق��� ر م�ت� ي2 ا ع��� ول ي���2 ق��� ال اع�م ار� م�ت� ه م��� ع ب���� راح����

د . را می2 ك�ب��� ال را اج���� وع م��� ور م�ج��ل وق��� ون� ك�ش��+ ات�� لك��ه ق���� د ي�� می2 ك�ب��� را ن�� ي2 ( را اج���� ون� درون� م��رر� ات�� ران� ) ق���� ون� اپ���2 ات�� ق����ود . ون� م�ق�ر دادگ�اه رع�ان�2ت� ش�+ ات�� ن� دادرسی2 ق�� ی2 Çfب ه ا( وط ب�� �fكل مرت ات�� ش�+ ف� ي<2 ر ش+ ان�2ست� ن�� �رص� می2 ي�� ن� ف� ه در اي�2 ت� ال�ت�

د   -2 ن� ی2 خ�' ف� ي<2 ه ط�ر صوصی2 ب�� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� وع�ات� ح�ق� ون� م�ق�ردادگ�اه پ��ر م�وض�� ات�� اع�مال ق��دگ�ي2 ( . ع در رس�ب2 ب<� ود م�ا ی2 ) وخ�� ارج� ون� ح�� ات�� لع ق�� اط�ر ح�� ه ح�� ون� م�ق�ردادگ�اه ب�� ات�� ال�ف� ؛ اع�مال ق��

33

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ون� د خ���' ن��� اق�� ب2 Ëلاف� ي� ن� وري2 اخ�� ر در ك�ش��+ ال اگ��� ت� ح��� ران� اس��� ن� در اپ���2 ه ا( وط ب���� �fد مرت�� واع��� ه ق� عه ك��� ق� ص��وص ش���+ لا در خ�� م�ب+

ود . ون� م�ق�ردادگ�اه اع�مال می2 ش�+ ات�� د ن�'ش ق�� داري�� عه ي�� ق� صوص ش�+ �ي2 در خ�� وي� ات�� ها ق�� �fن ا(لا ت� . م�ب+ اه اس��� م ع�م��ومی2 م�ق�ردادگ��� ظ£ ا ب�� اپ�2ر ي���� ور م�ع��� ن� ك�ش��+ ون� ا( ات�� ك��ه ق���� ب� 2fاط�ر اي ج��� اه ب�� ون� م�ق�ردادگ��� ات�� ت� : اع�م��ال ق����

ران� ي2 در اپ���2 2fص��وص دع��واي ر در اي�2ن� خ�� ال اگ��� ت� ح��� وع اس��� ران� م�من��� ات� ال�كلی2 در اپ���2 روي�� روش+ م�ش��+ � د و ف��� 2Ùي�� ر ج��

ون� ات�� ت� . و ق����� وع اس���� ران� م�من���� ون� اپ����2 ات�� ا ق����� لاف� ي����� ن� ع اخ�� م ع�م���ومی2 رف����� ظ£ ا ب�� ت� ي����� ال�ف� اط�ر م�ج���� ه ح����� ود ب����� م�ظ���رج ش����+

ود . ن� می2 ش�+ ن� ا( ی2 س+ ان�� م�ق�ردادگ�اه ح��

�ي2 اس�ت� . وي� ات�� د اوص�اف� ق�� اق�� ن� ق�� ت2 كی2 ار� ط�رق�� كه ي� ب� 2fاط�ر اي ج� ون� م�ق�ردادگ�اه ب�� ات�� ج� : اع�مال ق��ق� ه ط�ن��� ص��ت2 خ� ون� ام�وال ش�+ د خ�' ماي�2 ه را در اپ�2ران� اع�مال ن�� صت2 خ� واه�د ام�وال ش�+ خ� د ب�� اش�+ ت� ي�� عي2 اي�� د ي�� اق�� صی2 ق�� خ� لا ش�+ م�ب+

اده ون�7م���� ات�� ران� ق����� اه اپ����2 س���ت� ن�'ش دادگ���� ي2 ت� وي2 م�عل���وم ب�� ه م�لي2 ا ك���� ج���� ب�� ت� و ار� ا( ص���ی2 اس���� خ� ون� م�لی2 ش�+ ات�� ع ق����� ب<� ا ي�����د . م�ق�ردادگ�اه اع�مال می2 ك�ب�

لی2 ت� ط�ف� س�ي2 ص��وص ن�� لا در خ�� د . م�ب+ ي���2 ود ا( وخ��� كx ت�� �راد ش�+ ه اف� ت� وق� م�كت� كه در ح�ق� ب� 2fاط�ر اي ج� ون� م�ق�ردادگ�اه ب�� ات�� د : اع�مال ق��ه ص��ت2 خ� وال ش�+ ء ام��� ر� س��ت� ج���� ون� ن�� ود . خ���' ام��ه ش���+ س��ت� اق�� ات� ن�� ب��� +fران� دع��واي2 اي اه اپ���2 د و در دادگ��� ي���2 ود ا( وخ���� هه ت�� ت� س���+

34

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��كx در ه ش���+ چ��� ن2 ت" dت� و در ب� لاف� اس��� ن� ورد اخ�� س��ت� م��� حت� ن�� د و در اي�2ن� دع��وي2 ص��� اش���+ ون� م�لی2 می2 ي�� ات�� ع ق���� ب<� ا ت� ي���� اس���

ون� ات�� وان� ق����� ه ع�ن���� ران� را ب����� ون� اپ����2 ات�� ران� ق����� اه اپ����2 ر� دادگ���� ي2 ا ب����� ه در اي�2ن� ح����� د ك���� دا می2 ك�ب���� ب���2 ëت� ي� عي2 اي�� كx در ي����� س���ت� ش����+ ن��

د . را می2 ك�ب� م�ق�ردادگ�اه اج��

ن� ی2 واب�� عارص� ق� لمرو و ي�� ق��

اس�ت� . ا ك�ج� ن� ي�� ی2 واب�� عارص� ق� لمرو و ي�� ا ق�� صوصی2 ي�2 ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� لمرو ح�اك�م پ��ر ح�ق� ق��

اس�ت� . ا ك�ج� صوصی2 ي�� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� وع�ات� ح�ق� عاع م�وض�� ش�+ود . ام�ل می2 ش�+ لی2 را ه�م ش�+ ن� داح�� ی2 واب�� عارص� ق� ا ي�� ین� ال�ملل اس�ت� ي�2 عارص� ب�� خصرا ي�� dن� م�ن ی2 واب�� عارص� ق� ا ي�� ي�2 ا(

د . ب� dص می2 ك�ت خ� ن� را م�ش+ ی2 واب�� عارص� ق� لمرو ي�� �ي2 اس�ت� ك�ه ق�� fها ش�والاي ت� 2fايطه صوص��ی2 واس��� وق� خ�� ه ح�ق��� وط ب���� �fط��ه مرت�� كx راب�� ه ب���2 ت� ك��� �ي2 اس��� fي ا م��� ن� ر� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� د ي�� ه ش���+ ت��� ر گ�ف� ش+ پ���� ي ëه ب� ه ك��� گوب���� ه�ماي��

ون� ات�� ین� ق����� ع���ب2 ر� ي�� ي2 ا ب����� د و م�طل���وت� م���� دا می2 ك�ب���� ب���2 ëاط ي� ب���� �fور اري د ك�ش���+ ن���� ا خ�' ه دو ي����2 ی2 ب����� ارج� ل ح����� د ع�ام���� ن���� ا خ�' كx ي����2 ال�ت� ب����2 دح�����ود . واه�د ت�� دار خ�� ب� ص�لاح�ن2

35

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��د ك�ه ؛ دا می2 ك�ب� ب2 ëهوم ي� �ي2 م�ف� fي م�ا ن� ر� ی2 واب�� عارص� ق� ن�'ش ي��

د . –اولا اش�+ اص ي�� ج� صوصی2 اش�+ وق� خ�� ط ح�ق� ه رواب�� م�جدود ب��ا ب���2 �fي ا وت�–ي�+ ارخ�' ه در ح����' ت� ك���� ن� اي�2ن� اس���� ال�ف� ا( ه���وم م�ج���� ردد . م�ف� ی2 گ���� لف� ین� ال�مل���ل ي�� وق� ب�� د در ح�ق���� اي����2 ن� ي�� م�ج���دوده ا(

ن� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� د و ي�� وي�� ط می2 ش���+ ر اي�2ن� رواب���� اك�م پ���� لی2 ح��� ن� داح�� ی2 واب�� لاف� ق��� ن� ورت� اخ�� ه در ض��� د� ك��� اش���+ ب� لی2 ي�� وق� داح�� ح�ق���

د . ي�2 می2 ا( ود ن�� وخ�� ت��

كه ؛ ي<2 ح�ال در م�وردود ؟ ن� می2 ش�+ ی2 واب�� عارص� ق� ام�ل ي�� ین� ال�ملل ش�+ ه ب�� ا ، اداري2 و م�ال�ت2 ر� وق� ج�� وع�ات�� ح�ق� عاع م�وض�� ا ش�+ ي�2 ال�ف� : ا(

وق� ام�ل ح�ق��� را ش���+ �fپ�� د و ا( ب� ل ه�س��ت" اب���2 عی2 ق�� ت2 لم��رو وس��� ن� ق�� ی2 واب�� عارص� ق� ل�مان� پ��راي2 ي�� كا و ا( ن<2 مر ل ا( وره�ا م�ب+ ی2 ك�ش+ در پ��رج�د . ب� dfر� می2 داي ي2 ین� ال�ملل ب�� ه ب�� وق� م�ال�ت2 ین� ال�ملل و ح�ق� اداري2 ب�� وق�� ین� ال�ملل ، ح�ق� اي2 ب�� ر� ج��

ه در  -1 Çي2 ك���� fاي ر� ر ج���� دودي2 پ���� ه ح��� ا خ��' ران� ي����� ون� اپ���2 ات�� ه ق����� ت� ك��� حت+ ش���ر اي�2ن� اس��� ین� ال�مل���ل ؛ ب�� اي2 ب�� ر� وق� ج����� در ح�ق���ی2 ارج� ا دادگ�اه ح�� ی2 اپ�2ران� ص�ال�خ اس�ت� ي�2 ن2 Çfي ا ر� ا دادگ�اه ج�� ي�2 راس�ت� و ا( ل اج�� اب�� د ق�� وي�� ع می2 ش�+ ارج� اپ�2ران� واف�� ح��

36

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��وان� می2 ت��� ور ن�� لمرو ك�ش��+ ارج� ار� ق�� ت� ام�ا ح�� ي2 عف� ل ي�� اب�� ور ق�� ل ك�ش+ ود در داح�� ع ش�+ رمی2 واف�� ور ج�� ارج� ك�ش+ لا ه�ر گ�اه در ح�� م�ب+

Çي2 ك�ه در م�واد fي ا ب� ت# ت� ك�رد م�گر در م�وارد اس�ب� ي2 عف� را ي�� �fپ ارج�5 و 4ا( رمی2 در ح��� اه ج��� ر گ�� م�ده و ه��� ات� اش�لامی2 ا( ار� ق� م�ج�ن� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� ین� ال�مل��ل ي�� ل� ب�� ال�ت� ع�ام��� ه ع�لت� دح���� رد ب���� ي2 ام گ��� ج��� ور اب�� ی2 ك�ش��+ ارج� ا ح���� لی2 ي���2 ت� داح�� ي2 ت� ه ام��� ران� ع�لت��2 اپ���2

دگ�ي2 ب2 راي2 رس��� دار پ���� ب� ین� دادگ�اه ص�لاح�ن2 عب2 دار و ي�� ب� ي2 ص�لاح�ن2 2fاي ر� ون� ج�� ات�� ین� ق�� عب2 ر� ي�� ي2 د و م�طلوت� ب�� ي�2 ود می2 ا( وخ�� ي2 ت�� 2fاي ر� ج��

رام اس�ت� . ه ج�� ب��ت�  -2 ع��ال�ي2 ر ف�� ه پ���� دار� ه اي���� ا خ��' ران� ي���� ع اداري2 اپ���2 ه مراح���� ت� ك��� حت+ ار� اي�2ن� اس��� ین� ال�مل��ل ، ب�� وق� اداري2 ب�� در ح�ق���

د اش���+ ده ي�� ل ش���+ كب2 س��+ ه ن�� گاب���� ن2 Ëوري2 ي� ی2 در ك�ش��+ رك�ن� اه ش��+ ر گ��� لا ه��� د . م�ب+ ارت� داري���� ط��£ ه ب�� گاب���� ن2 Ëی2 ي� ف� ت2 ا ح�ف� ی2 ي���2 وق� اص ح�ق��� ج� اش���+

وري2 ه ك�ش+ ون� خ' ات�� ع ق�� ب<� ا ن� ي�� ي2 ا( 2fي اش�ا ب� ت� و س�+ ي� له ي�+ Çد م�سب ت� ك�ب� عال�ي2 د و ف�� اش�+ ه ي�� ت� ی2 داس�+ عن� د در اپ�2ران� ش�+ واه�ب� خ� ب��

اس�ت� . اص  -3 ج� ر اش���+ دودي2 پ��� ه ح�� ا خ�' ات� ي��� ه م�ال�ب�2 وط ب��� �fن� مرت� ی2 واب�� ه ق�� حت+ ار� اي�2ن� اس�ت� ك�� ین� ال�مللی2 ، ب�� ه ب�� وق� م�ال�ت2 در ح�ق�

ر ات� پ��� ون� م�ال�ب�2 ات�� ا ق��� ي��2 د ا( وت� ك�ب�� ران� ق�� ش�وي2 در اپ��2 �ران�� �ردي2 ف� لا ف�� راس��ت� . م�ب+ ل اج�� اب��� ه ق�� گاب�� ن2 Ëی2 ي� وق� ی2 و ح�ق� ف� ت2 ح�ف�

ر . ي2 ا خ� ن� ح�اك�م اس�ت� ي�2 ارت+ اپ�2ران� پ��ر ا(37

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��و  -4 كx ش��� ین� ال�مللی2 ار� ب�2 ه ، اداري2 ب�� اي2 م�ال�ت2 ر� وق� ج�� ه ح�ق� وط ب�� �fل مرت Çن� م�ساب�ی اط�ی2 ب�� ب� �fر اري اسي2 ف� ن� ي�� ا اي�2 ن� ي�� اپ��راي�2 ب� ي��

ات� م��ردود وح���� ع��دد ر� ش��ه ي�� �ران�� ور ف� ون� در ك�ش��+ ه خ���' ه اي2 ك��� گوب���� ود دارد . ي�� ن� وخ���� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� ه ي�� وط ب���� �fل مرت�� Çو م�س��اب�

واج� ار� ون� ار� د خ����' ي����2 ش+ ا( ي ëات� ب� وح����� ع���دد ر� له ي�� Çش���ه م�س���ب �ران�� ی2 در ف� ارج� ر ح����� ق���� كx ي�� ه ب����2 ع ب����� ر راح����� ال اگ���� ت� ح���� اس����ي2 در 2fاي ر� له ج���� Çم�س��ب xك ون� ب���2 د ولي2 خ���' ب� ود ه�س��ت" ون� م�لی2 خ�� ات�� ع ق�� ب<� ا ت+ ي�� �راد ار� اي�2ن� خ�ي2 ه اس�ت� و اف� صت2 خ� ام�وال ش�+ر ال اگ��� ت� . ح��� رق�� د گ��� واه��� �رار خ�� ت� ف��� ي2 عف� ورد ي�� ش��ه م��� �ران�� ون� ف� ات�� ع ق���� ب<� ا ی2 ي���� ارج� ع��ه ح���� ت� ت� ن�'ش ي�� ا م�ظ��رج اس��� ج��� dن 2fاي

دع�ی2 ص م���� خ� هاي�2ن� ش����+ وع ب����� ا رخ����� ود و ي����� ن� م�ظ���رج می2 ش����+ ی2 واب�� ع���ارص� ق���� له ي�� Çم�س���ب xك د ب����2 اش����+ ود ي�� ك���اج اول خ����� طلان� ن�� ب��ك�اج ص�وص ن�� ه در خ�� ر اش��اش ح�كمی2 ك�� ش�ه پ��� �ران�� ي2 ف� 2fاي ر� اه ج��� ش دادگ�� ي' ود . ش�� له ح��ل ش��+ Çان�2ست� م�س�ب ون� م�لی2 وي2 می2 ي�� ات�� ق��

د ك�رد . واه�ب2 ر خ�� ظ£ هار ب�� ات� اظ�£ وح�� عدد ر� هام ي�� ه ان�� ت� ب�� سي� ود ن�� ص�ادر می2 ش�+له Çا م�س��ب ا ي���� لك��ه م��� س��ت� ي�� ي2 ن� ب�� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� ر ي�� ل پ���� لی2 دل�ب��2 وق� داح�� ا ح�ق��� ی2 ي���� وق� وع�ات� ح�ق��� ل م�وض���� ب��2 Ëن ن� ق�� اط اي�2 ب��� �fا اري ام���

راي2 له اج��� Çه م�س�ب گ�امی2 ك�� �ي2 ه�ن� fاري ه ع�ب�� ن� . و ب���� ی2 واب�� ع�ارص� ق�� له ي�� Çا م�س��ب ه ي��� م ب�� ي2 ن� در م�كان� روپ��رو ه�ست� ی2 واب�� راي2 ق� اج��ا ل م�وارد م��� ب2 Ëن ن� ق�� پ<2را در اي�2 د ر� ي�2 می2 ا( ود ن�� ه وخ�� ن� ب�� ی2 واب�� عارص� ق� ود ي�� �ي2 م�ظرج می2 ش�+ fي ا ي2 ، اداري2 و م�ال�ب2 2fاي ر� ن� ج�� ی2 واب�� ق�

ن� . در ی2 واب�� ع�ارص� ق�� له ي�� Çا م�س�ب ه ي��� م ب��� ي2 رو ه�س�ت� ي2 ( در م�ك�ان� روپ��� 2fاي ر� الي2 ، اداري2 ، ج��� ن� ) م�� ی2 واب�� راي2 ق�� له اج�� Çا م�سب ي��38

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��د اي��2 لی2 ي�� ون� داح�� ات�� اه ق��� ی2 و گ�� ارج� ون� ح��� ات�� اه ق��� ع�ارص� گ�� واع�د ح��ل ي�� ودن� ق� ه ت�� ت� �fي ا ه ع�لت� دو ح�� ن� ب�� ی2 واب�� عارص� ق� حت+ ي�� ب��

را ودش+ را اج��� ون� م�لی2 خ��� ات�� ه م�كل�ف� اس��ت� ق��� ش�+ ی2 ه�مي2 اص�� د و ق�� ب� ه ه�س�ت" ت�� �fي ا كج� گ�ر ي�2 ي<2 ن� د ی2 واب�� ك�ه ق�� ردد در ح�ال�ب2 اع�م�ال گ��د ماي��2 ت� ن�� لاخ�ي2 ان�2س��ت� اع�لام ع��دم ص�� د می2 ي�� ماي���2 را ن�� ع اج��� موف��� ود را ن�� وع خ���� ن��� ون� دول�ت� م�ت� ات�� د ق�� واي�� ن� dد و اگ�ر ي� ماي�2 ن��

ه د ب���� واي���� می2 ت�� ی2 ن�� اص��� د ق�� ه ش���+ ت" اخ�� ب� دار س���+ ب� لاح�ن2 ی2 ص��� ارج� ون� ح���� ات�� ك��ه ق���� ب� 2fن� ن�'ش ار� اي ی2 واب�� ع��ارص� ق��� له ي�� Çك��ه در م�س��ب در ح�ال�ب2د . ت� ك�ب� ی2 اس�ت� اع�لام ع�دم ص�لاخ�ي2 ارج� ور ح�� �fت ون� مر� ات�� كه ق�� ب� 2fل اي دل�ب2

له Çلك��ه م�س��ب د ي�� ي���2 می2 ا( ود ن�� وخ���� ن� ت�� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� له ي�� Çن� ال�مل��ل م�س��بی الي2 ب�� ا ، اداري2 و م��� ر� وق� ج���� ك��ه در ح�ق��� ب� 2fه اي چ��� ن2 ت" dن�'ش ب�

ارج� ن� ح����� ی2 واب�� ع���ارص� ق���� لم���رو ي�� ه���ا را ار� ق�� ت� 2fت� اي ه���ي�ر اس���� ش ن�� ي' ت� ش���� ون� در م�ك���ان� م�ظ���رج اس���� ات�� لم���رو ق����� ین� ق�� ع���ب2 ي��

م . ي2 �fداي صوصی2 ي�� وق� خ�� ط ح�ق� ه رواب�� خصر ب�� dن� را م�ن ی2 واب�� عارص� ق� ه و ي�� ست� دان��ل در ر� داح���� ي2 ن� ب���� ی2 واب�� ل ق��� ع��ارص� داح���� ك��ه ي�� ب� 2fا اي ت� ي���2 ین� ال�مل��ل اس��� ط ب�� ه رواب���� خص��ر ب���� dن� م�ن ی2 واب�� ع��ارص� ق��� ا ي�� ي���2 ت� : ا(

ن� اس�ت� ؟ لمرو ا( ق��

ال�ت� ع�ام��ل� طه دح��� واس�� صوص�ی2 ت�� ی2 خ�� وق� له ح�ق�� Çم�س�ب xك ه ب��2 گ�امی2 اس��ت� ك�� ن� ه�ن� ی2 واب�� ع�ارص� ق�� د ي�� ه ش��+ ت�� ه گ�ف� ه ك�� گوب��� ه�ماي��

ن� ی2 واب�� ین� ق���� له ب�� Çم�س���ب xك ه در ب����2 د ك���� ن���� اق� می2 اق�� ف���� اه اي�� د و گ���� اش����+ ل می2 ي�� ف� ور م�س���ت� د ك�ش���+ ن���� ا خ�' ه دو ي����2 وط ب����� �fن� ال�مل���ل مرت���ی ب��39

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��وري2 وح��دت� ه در ك�ش�+ وري2 ص�ادق� اس�ت� ك�� ت� در ك�ش+ عي2 ود و اي�2ن� وض�� عارص� ح�ادت+ می2 ش�+ ور ي�� كx ك�ش+ لی2 ب�2 داح��

الات� لا ؛ در اي���2 د . م�ب+ ب� اس���+ ه ي�� ت� ی2 ح�ك��وم�ت� داس���+ لف� ن� ن� م�ح� ی2 واب�� له واح�دي2 ق��� Çه م�سب ت� ب�� سي� ه اي2 ك�ه ن�� گوب�� د� ي�� اش�+ ب� ن� ي�� ی2 واب�� ق�

ك����ا ) ن<2 مر ج����ده� ا( اع�ت+51م�ن" ن� ي������ د و اي�2 ورداري������ ر خ�� لی2 پ������ لال داح�� ف� ت� ء ار� اس����� ر� ه����اي2 ج������ ون� اي�2ن� دول�ت� ال�ت� ( خ�����' اي�����2كا می2 گ�ردد . ن<2 مر ل ا( ن� در داح�� ی2 واب�� عارص� ق� ي��

ی2 ار� م�ق�ررات� د و پ��رج� ل�مان� ح�كوم�ت� می2 ك�ب� ن� ا( ی2 واب�� اره اي2 ار� ق� ور� ي�' اش ول�رن� ه�ن� ل�ر� واجی2 ا( ر� در ت�� ي2 شه ب�� �ران�� در ف�ود . می2 ش�+ را ن�� واجی2 اج�� ن� ت�� ه اه�الي2 اي�2 ت� ب�� سي� شه ن�� �ران�� �ي2 ف� ي< ون� م�د ات�� ق��

ه رد . ك��� ه ك��� عه م�لاخ�ط��£ ت2 ر س���+ ي2 ان� ع��� ب��2 �fه اپ�2راي ص��ت2 خ� وال ش�+ ه ام��� ررات� ب���� وان� در م�ق��� ر اي�2ن� راي2 می2 ت���� ي2 ط��£ ران� ه�م ب�� در اپ���2عه م�ص��وت� ت2 ر س���+ ي2 ان� ع��� ب��2 �fه� اپ�2راي ص��ت2 خ� وال ش�+ ان�2ت� ام��� ه رع��� ار� ون� اح���� ات�� ده ق���� اده واح��� ت� م��� م��وخ�� ورد1312ن�� ، در م���

ان�2س��ت� ا می2 ي�� ده دادگ�اه ه��� ه ش�+ ت" اخ�� ب� ت� س�+ ه رس�مي2 ان� ب�� �fي ه�ت� ا( ت� م�د� عه ك�ه م�وخ�� ت2 ر س�+ ي2 ان� ع� ب2 �fه� اپ�2راي صت2 خ� ام�وال ش�+ه عه ك�� ت2 ر س���+ ي2 �ي2 ع��� fراي �راد اپ��2 ن� اف��� �ي2 اي�2 fاري ه ع�ب��� د و ب�� ان� را رع�ان�2ت� ك�ب� �fي ه�ت� ا( داول در م�د� له م�ب� Çواع�د و ع�ادات� م�سب ق�

ق� اض�ول ت+13 و 12ط�ن� ده ار� خ�ي2 ه ش���+ ت" اخ�� ب� ت� س�+ ه رس�مي2 می2 ( ب�� حی2 ، ك�لي2 ی2 ، م�سن2 ن� س+ رن�� ان� ) ر� س+ ه�ي� ق� اش�اسی2 م�د�د . ب� ان� ه�ست" ودش�+ ون� خ�� ات�� ع ق�� ب<� ا دگ�ي2 ( ي�� واي�� د خ�� ي�� �رر� ت� ، ف� كاج و ط�لاق� ، ارت+ و وص�ي2 ه ) ن�� صت2 خ� ام�وال ش�+

40

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��د . اش��+ اك�م ي�� ی2 ح�� لف� ن� ن� م�ح� ی2 واب�� ن� ق�� لم��رو ا( ور و در ق�� كx ك�ش�+ اع ب��2 ب��� �fن� ايی ه ب�� �ي2 اس��ت� ك�� fي ا م��� ن� ر� ی2 واب�� لی2 ق��� ع�ارص� داح�� ن�'ش ي��

ین� وق� ب�� ین� ع�لم�اي2 ح�ق�� ر ؟ ب�� ي2 ا خ�� ن� اس��ت� ي��2 ی2 واب�� ع�ارص� ق�� ن� ه�م�ان� ي�� ی2 واب�� لی2 ق�� ع�ارص� داح�� ا ي�� ي��2 ك�ه ا( ب� 2fص�وص اي در خ��ر اس�ت� ؛ ظ£ لاف� ب�� ن� صوصی2 اخ�� ال�ملل خ��

وع ر دو ت��� ه ه�� د اس��ت� ك�� ف�� �رارداده و م�عت� ه�ا را م�لاك�x ف�� �fن ی2 ا( ن� اه�ت� ق��� ب� ی2 س��+ ن� ي<2 مله ش�او ان� م�ن� ج�� داي�� وق�� ی2 ار� ح�ق� پ��رج�

ت� واح�دي2 عارص� داراي2 م�اه�ي2 ن� اي�2ن� اس�ت�ي�� د و ا( ب� dان� می2 ك�ت ب2 Ëله را ي� Çم�سب xك ی2 ب�2 ن� را ك�ه ه�ر دو ار� ل�جاط£ ق�� د ج�' ب� ه�ست"

ود . ات� ش�+ ج� ت� ون� اي�� ات�� د ق�� ن� ا خ�' ین� دو ي�2 دار را ب�� ب� ون� ص�لاح�ن2 ات�� ك�ه ق��ن� ی2 واب�� لی2 ق��� ع��ارص� داح�� ن� و ي�� ی2 واب�� ین� ال�مل��ل ق��� ع��ارص� ب�� ین� ي�� ه ب�� د ك��� د ي���� ف��� ش��وي2 م�عت� �ران�� ه ف� ب���2 و ا( �ي2 ت���� ر ي� ي2 ط��£ گ��ر ب�� ي<2 ی2 د رج� و پ����

ع��ارص� ك��ه ي�� �fي ال ا( ود ح��� وط می2 ش���+ �fور مرت�� كx ك�ش��+ ه ب���2 ه��ا ك��� ت� ن� ي�" ی2 واب�� لی2 ق��� ع��ارص� داح�� ه ي�� را ك��� ت� ج���' اوت� اش�اس��ی2 اس��� ف��� ي��ت� ه�اس�ت� . عارص� ح�اك�مي2 ن� ي�� ی2 واب�� ین� ال�ملل ق� ب��

ع��ارص� لم��رو ي�� ه ار� ق�� ت� ك��� اص اس��� له ح���� Çم�سب xك ن� ب�2 ی2 واب�� لی2 ق� عارص� داح�� له ي�� Çد م�سب شوي2 ك�ه می2 گ�وي�2 �ران�� ن� ف� اري�� ر� ي�� ي2 و ب��ارج� اس�ت� ن� ح�� ی2 واب�� ین� ال�ملل ق� ب��

ن� ؛ ی2 واب�� لی2 ق� عارص� داح�� ن� و ي�� ی2 واب�� عارص� ق� ان� ي�� اوت� اس�ت� م�ب2 ف� موع ي�� ت+ م�ج� ن�'ش م�ن� خ�ي241

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ه1 ش�ه ك�� �ران�� ران� و ف� ر اپ��2 ي2 ط�£ ي2 ب�� 2fي وره�ا ك�ه در ك�ش�+ �fي ال ا( ت� ه�اس��ت� ؛ ح�� اك�مي2 ع�ارص� ح�� ص�ورت� ي�� ن� ب�� ی2 واب�� عارص� ق� -ي��

ه خý وخ�� ه ه�ي ا ب��� ت� ه��� اك�مي2 ع��ارص� ح��� له ي�� Çاس�ی2 م�س�ب ت� س�ب2 اك�مي2 ه ع�لت� وح��دت� ح�� د ب��� ب� ط ه�س�ت" صورت� دول�ت� ن��سي2 ب��

لاف� و ن� ن� اخ�� ی2 س��+ ان�� ن� را ح�� ی2 واب�� دت� ق��� د وح��� واي���� د دول�ت� می2 ت�� ات� ك�ب��� ج��� اه م�ض��لحت� اب�2 ر گ��� ود و ه��� می2 ش���+ م�ظ��رج ن��

د . ن� ك�ب� ی2 واب�� عدد ق� ي��ه در2 ص�ت2 خ� وال ش�+ ص�وص ام��� لا در خ�� ه م�ب+ را ك��� س��ت� . ج��' ي2 كی2 ب�� ا ي� ام��� ود ال�ر� ه می2 ش��+ ت��" پ<2رق�� د� ه��ا ي�' �fن ه در ا( ي2 ك��� 2fي ا ل ه��� -راه ح���

د واي��� می2 ت�� ن� ن�� ی2 واب�� لی2 ق�� ع�ارص� داح�� ه در ي�� ص�ت2 خ� له ام�وال ش�+ Çكه م�سب ود در ح�ال�ب2 را می2 ش�+ ون� م�لی2 اج�� ات�� ن� ق�� ی2 واب�� عارص� ق� ي��ون� ات�� ك��ه در ق���� ب� 2fا اي د . و ي�2 ت� واح�دي2 داري�� عي2 اي�� ع ه�مه ي�� ق� ت� ي�2 �راد د� �رص� پ��ر اي�2ن� اس�ت� ك�ه اف� را ف� د ج�' اش�+ ون� م�لی2 ي�� ات�� ع ق�� ب<� ا ي��

ع ب<� ا ی2 اس��ت� ي��� ال�ن� ر اي��2 ص در ه�� خ� ه و ش��+ ت�" پ<2رق�� د� گاه را ي�' ام�ن� كا اق�� ن<2 مر ه ولي2 ا( ست� ه�ت� دان�� اوت� را م�د� ض� اپ�2ران� م�لاك�x ق��د . اش�+ ال�ت� می2 ي�� ن� اي�2 ون� ا( ات�� ق��

صوص���ی2   -1 ین� ال�مل���ل خ�� وق� ب�� ك���ه در ح�ق���� �fي ال ا( ود دارد ح���� ي2 وخ����� 2fي ا ض���� ه ق�� دت� روب����2 ران� ام�ك���ان� وح���� وق� اپ����2 در ح�ق����م 2fداري ه ي�� وح�دت� روب�2

ست� .   -2 ي2 ن� ب�� ی2 ن� ین� ال�ملل اي�2ن� خ�' وق� ب�� ون� واح�د اس�ت� ام�ا در ح�ق� ات�� ع ق�� لی2 ام�كان� وض�� وق� داح�� در ح�ق�42

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��می2  -3 ه ن�� اخ�ت��2 كx ي�� ی2 ب���2 اص��� ن� ق�� ی2 واب�� لی2 ق��� ع��ارص� داح�� د در ي�� وي�� ط اداره می2 ش���+ ص��ورت� دول�ت� ن��س��ي2 ه ب�� ي2 ك��� 2fي وره�ا در ك�ش��+

ل��ف� در اي�2ن� ن� ن� م�ح� ی2 واب�� ه ق��� را ك��� د ج���' ودداري2 ك�ب��� گ��ر خ���� ي<2 ه د اخ�ت��2 ون� ي�� ات�� راي2 ق���� م ع�م��ومی2 ار� اج���� ظ£ اد ب�� ب� ت" ه اش��� د ب���� واي���� ت��

ود ار خ����� گ���د� وي�� ات�� ور ق�� ن� راي2 دس���� د ار� اج����� واي����� می2 ت�� ی2 ن�� اص���� د و ق�� وي�� ع می2 ش����+ دي2 وض����� ار واح���� گ���د� وي�� ات�� ط ق�� وس���� وره�ا ت�� ك�ش���+

د . ی2 ك�ب� ëح ن2 ëشري�ا اي�2ن� ع�ارص� اس��ت� ام�� وع ي�� ن� ت��� ین� اي�2 اه�ت� ب�� ب� ی2 س��+ ن� د ار� ل�ج�اط£ ق��� ن�� ر خ�' ك�ور ه�� د� ا م�� اوت� ه�� ف�� ه ي�� ه ب��� وخ�� ا ت�� ك�ه ي��� ب� 2fه اي چ�� ن2 ت" dب�

د وي�� لی2 پ��رسی2 ش�+ وق� داح�� ی2 ح�ق� عن� ود ي�2 اس�ت� خ�� اي2 م�ب� ان�2ست� در ح�� د و می2 ي�� داري�� ین� ال�مللی2 ي�� ه ب�� ت� ن� ن� ح�� ی2 واب�� ق�

ن� ی2 واب�� عارص� ق� هاي2 ح�ل ي�� روس�+ود دارد عارص� دو روش+ ع�مده وخ�� پ��راي2 ح�ل ي��

می2 . ر� ا ج�� ال�ف� ( روش+ اض�ولي2 ي�2ست� ات� ان�� ج� ت� ا اي�� ی2 ي�2 وق� ت� ( روش+ ح�ق�

كي�ت� ، ن� م� می2 ؛ در اي�2 ر� ا ج�� ال�ف� : روش+ اض�ولي2 ي�2

43

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ده  -1 اع�� وان� ق�� ه ع�ن�� ا را ب��� ب�� كx م�ت� د ب��2 اي�2 دا ي�� ب� �fرد . ) اي �رار گ�ي2 ول ف� ن� می2 م�ورد ق�� ر� ده ج�� ب2 ا ع�ف� له اص�لی2 ي�2 Çم�سب xك د ب�2 اي�2 دا ي�� ب� �fاي

�رار ده�د . ( ت� ف� ي2 ه�ت� ش+ د� ي ëب� xك وان� ب�2 ه و ع�ن� ت" ر گ�رق�� ظ£ ي2 در ب�� 2fداي ب� �fايد .   -2 ماي�2 اع�ده اع�مال ن�� ن� ق�� ود را پ��ر اش�اش ا( ات� ك�لی2 خ�� 2Ùي ر ظ£ ب��

ه  -3 ون� م�لی2 ك��� ات�� ده ق���� اع��� م ق�� ي2 اس���+ ت� ي�� عي2 اي�� د ي���� واع��� ع ق� ب<� ا ی2 اگ�ر ي���� عن� د . ي�2 ماي�2 اج� ن�� ب� dت ات� ك�لی2 اس�ب� 2Ùي ر ظ£ ن� ب�� اص را ار� ا( اح�كام ح��د ك�ه م�ض��ال�خ 2fم دي واه�ي2 م ن�'ش خ�� ي2 حت+ می2 ك�ت� له م�ورد ب�� Çرا ح�اك�م پ��ر م�سب �fپ م و ا( ر می2 گ�ي2ري�2 ظ£ ون� اس�ت� را در ب�� ی2 پ��ر خ�� ن� ت� م�ب�

د . �رار می2 ده�ب� عاع ف� حت� ش�+ ی2 را ب�� وق� ه ح�ق� ت� ن� اسی2 ح�� س�ب2

ی2  -4 وق� ه ح�ق�� ت�� ن� اس�ی2 اس��ت� و ح�� ت� س�ب2 اه�ي2 ول داراي2 م��� صوص��ی2 ع�لی2 الاض��� ین� ال�ملل خ�� وق� ب�� در اي�2ن� روش+ ح�ق�رد . �رار می2 گ�ي2 اسی2 ف� ه س�ب2 ت� ن� عاع ح�� حت� ال�ش+ له ب�� Çم�سب

طور  -5 ود ب�� اك�x خ�� گر را در ح�� ي<2 وره�اي2 د ن� ك�ش+ ی2 واب�� ست� ك�ه ق� ي2 ی2 م�كلف� ب�� خý دول�ن� د ك�ه ه�ي دي�� ف� ه م�عت� ت� ي2روان� اي�2ن� رس�+ ëب�

ي2 2fي ا د . ح��� اش��+ اخ�ق� ي�� گ�ري2 ي��� ي<2 ور د ور خ��ق� اس��ت� م�مكن� اس��ت� در ك�ش�+ كx ك�ش�+ ه در ب��2 چ' ب�� را ا( د� ج�' ماي�2 م�طلق� اع�مال ن��

د ماي�2 ون� م�لی2 را اع�مال ن�� ات�� ست� ق�� ي2 ي2 ك�ه ص�لاج ب�� 2fي ا ی2 را و ح�� ارج� ون� ح�� ات�� اء دارد ق�� ض� ي" ك�ه اق��

44

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ا  -6 �رس�ت� ي�2 ر ف� د ) م�هاج�� ب� �fي ا ور را می2 ي�2 اص ه�ر ك�ش+ ع ح�� اف�� له م�ب� Çم�سب xك ن� در ح�ل ب�2 ی2 ن� داران� اي�2ن� روش+ ه�مح' ط�رق��

ر وري2 م�ه��اج�� ر ك�ش��+ لا اگ��� د . م�ب+ ب��� dاج� می2 ك�ت ب� dت ب� ن� را اس��� ع��ارص� م�عت2 ن� ي�� ه ا( وط ب���� �fش اح�ك��ام مرت�� ي' پ<2ر ( ش��� د� ر ي���' م�ه��اج��ع ب<� ا ه را ي���� ص��ت2 خ� وال ش�+ د ام�� ه ده�ب�� Çه اراب�� ص�ت2 خ� وال ش�+ ه ام�� وط ب���� �fل مرت� Çد راه ح�لی2 پ��راي2 م�س��اب� واه�ب� خ� د ، ب�� اش�+ پ<2ر ي�� د� ي�'ه د ك���� ب���� dت ب2 Ëن� می2 ي� ود را در ا( ت� م�ض���لحت� خ����� �رس���� ر ف� ور م�ه���اج�� ر اي�2ن� ك�ش���+ اك�x و اگ���� م ح����� س���ي� گ���اه ش�ي2 ام�ن� ون� اق�� ات�� ق�����

ون� ( م خ�� سي� د ) ش�ي2 �رار ده�ب� ون� م�لی2 ف� ات�� ع ق�� ه را م�طت2 صت2 خ� ام�وال ش�+ین�ظ£م�لاح  -7 اس�ت� ب�� د س�ب2 ب� ي<2 د ؛ ع�لت� اي�2ن� اس�ت� ك�ه می2 گ�و ب� dfی2 می2 داي وق� ات� ح�ق� دم پ��ر م�لاخ�ض� اسی2 را م�ف� ات� س�ب2

اده ك�رد ب2 ëی2 را ي� وق� ل ح�ق� Çوان� ه�مه اش+ م�ساب� می2 ت�� ه اي2 ك�رده ك�ه ن�� گوب�� ال�مللی2 ع�رصه را ي��د .   -8 ب� ي<2 ی2 گ�و اج� ب� dت ا اس�ب� مول ي�2 اص س�+ كي�ت� را ح�� ن� م� ي2روان� اي�2 ëب�

xك ن� را در ب���2 ی2 واب�� ع��ارص� ق��� ل ي�� د ح��� واع��� ت� و ق� عي2 اي�� ه ي���� وط ب���� �fد مرت�� واع��� ه ق� ت� ك��� ي2روان� اي�2ن� روش+ اس��� ëه ار� ب��� ب���2 و ا( �ي2 ت���� ي�

ل د ح��� واع��� ه ق� ت� اي�2ن� ك��� ه اس��� ب���2 و ا( �ي2 ت���� ر ي� ظ��£ ه ب�� ه ب���� رادي2 ك��� ا اپ���2 رد ام��� ي2 ده می2 گ��� 2fادي�� ه��ا را ي�� �fن ین� ا( اوت� ب�� ف��� د و ي�� �رار می2 ده��� ف���

ك�ه �fي ال ا( د ؛ ح�� را می2 ك�ب�� ون� م�لی2 را اج��� ات�� اه ق��� ی2 و گ�� ارج� ون� ح��� ات�� اه ق��� ی2 گ�� اص�� ه ق�� د ك�� ه داري��� ت�� �fي ا ه دو ح�� ت�� ن� ن� ح�� ی2 واب�� عارص� ق� ي��د . و اش���+ ود می2 ي�� وع خ���� ن��� ون� م�ت� ات�� راي2 ق���� ه اج���� ه م�كل��ف� ب���� ش��+ ی2 ه�مي2 اق� د و ك��� ب� ه ه�س��ت" ت��� �fي ا كx ح�� ت� ب���2 عي2 اي�� ه ي���� وط ب���� �fد مرت�� واع��� ق�

45

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ه را ك�� د ج��' ت� ك�ب�� عي2 اي�� د اع�ط�اي2 ي��� واي��� می2 ت�� د ولي2 ن�� ا اع�لام ك�ب�� �fي� ا ب� +fا اي ا ي��2 ب�� ن2 ف� ص�ی2 ي�2 خ� ت� ش�+ عي2 اي�� ورد ي��� د در م�� واي��� ی2 می2 ت�� اص�� ق��

اط دارد ب� �fها اري ت� دول�ت� ه ح�اك�مي2 اسی2 اس�ت� و ب�� ا س�ب2 �fاي له د� Çم�سب xك ت� ب�2 عي2 اي�� ي��ست� ؛ در اي�2ن� روش+ ، ات� ان�� ج� ت� ا اي�� ی2 ي�2 وق� ت� : روش+ ح�ق�

ا م�ض��ال�خ  -1 اري2 ي���� د ) گ��� ب��� dو می2 ك�ت خ� س��ن" د خ�� اش���+ ع��ارص� ي�� ه ار� ي�� ت� ر دس��� ت� ه��� اس��� ه م�ب� ري2 ح�كمی2 ك��� ظ��£ ار� ل�ج��اط£ ع�لمی2 و ب��

گ��اهی2 د و ن�� ماي���2 ل ن�� له را ح��� Çه اص��ل م�س��ب م ك��� گ��ي2ري�2 ر ي�� ظ�£ د را در ب�� واع��� م ك�ه ك�دام ق� ي2 گاه می2 ك�ت� لكه ن�� م ي�� 2fداري اسی2 ي�� س�ب2طحی2 ( . ه س� اس�ت� ع�لمی2 ب��

ه  -2 گ��اه ب���� لك��ه ن�� د ي�� ب��� dمی2 ك�ت رف� ن�� ت� ط��� ص��ي2 خ� ه ش�+ گ��اه ب���� دارد ) ن�� ود ي���� ی2 وخ���� ح��ن+ ل ب�� اب���� ر ق�� ي2 ل م�س��لم و ع��� ا اص��� ه ي���2 ت2 �رص���� خý ف� ه�ي

د ( . ب� dكل می2 ك�ت م�ش+

�رار دارد .   -3 ن� ف� ی2 ا( وق� ه ح�ق� ت� ن� عاع ح�� حت� ال�ش+ له ب�� Çاسی2 م�سا ه س�ب2 ت� ن� ح��له را ار� ل�ج�اط£ ع�لمی2  -4 Çلك�ه راه ح��ل م�س�ب رد ي�� ي2 می2 گ�� �رار ن�� ر ف�� ظ�£ د ب�� ی2 م�� وق� طه ح�ق�� اب�� ین� ص��� ع�ب2 ور در ي�� ع ك�ش�+ ب<� ا م�ضال�خ و م�ب��

ا م�ساع�د م�هم ا ي�� د م�ساع�د ي�2 اش�+ ه ي�� ه ه�ر خ' چ� ن2 ت" dد و ب� ب� 2fي ما ف� ن�� اس�ت� را ك�ش+ ون� م�ب� ات�� ا ق�� د ي�� ب� د و می2 ك�وس�+ ب� dو می2 ك�ت خ� سن" خ��

ون� م�هم اس�ت� . ات�� ف� ق�� لكه م�هم ك�ش+ ست� ي�� ي2 ب��46

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ت� ؛  -5 كس��ان� اس��� وره�ا ي�2 ا و ه�م��ه ك�ش��+ ن� در ه�م��ه ح���� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� ل ي�� Çعت� م�س��اب� ت2 Ëن روه روش+ و ط��� ن� گ��� ر اي�2 ظ��£ ه ب�� ب����

ه ص�ت2 خ� وال ش�+ ر ام�� ه پ��� �ي2 ك�� وي� ات�� ن� ق��� ي<2 ي�ر ي� اش�� ه م�ب� د ك�� ر ش��+ ه پ��� چ�� ن2 ت" dن� ب� ه اي�2 ق� ب��� ن�2 خف� ر ب�� ي2روان� اي�2ن� روش+ در اپ��+ ëر ب�� لا اگ�� م�ب+

وره�ا ودن� ك�ش���+ ت� ت����� �رس���� ر ف� ا م�ه���اج�� پ<2ر ي����2 د� ر ي����' له م�ه���اج�� Çه���ا م�س���ب �fن راي2 ا( گ���ر پ����� ي<2 ت� د ون� م�لی2 اس���� ات�� د ق����� ح�ك���وم�ت� ك�ب����

كسان� اس�ت� . ا ي�2 له در ه�مه ح�� Çعت� م�سب ت2 Ëرا ك�ه ط�ن دارد ج�' م�وردي2 ي��

د .    -6 ب� ي<2 لی2 گ�و جلب2 ا ب�� مول ي�2 ي2روان� اي�2ن� روش+ را ع�ام س�+ ëب�ي�ر اس�ت� ؟ –ش : ك�دام روش+ ) اض�ولي2 ي� اش� عارص� م�ب� ی2 ( پ��راي2 ي�� وق� ح�ق�

م .   -1 ي2 ی2 ع�مل ك�ت� س+ ي� ب�2 د گ�ر� اي�2 لكه ي�� د ي�� ب� ست" ي2 ا ب�� طع ك�ارگ�س+ طور ق�� ها ب�� خý ك�دام ار� اي�2ن� روس�+ ه�ي

د روش+  -2 اش����+ ه ي�� ت� ه داس����+ لت���� ی2 ع�� وق� ا ح�ق���� اس���ی2 ي����2 ه س�ب2 ت���� ن� ك���ه ح�� ب� 2fر خ�س���ت� اي م و پ����� گ���ي2ري�2 ر ي�� ظ���£ ه در ب�� داگ�اب����� له را ح�� Çر م�س���ا ه����

م ؛ ي2 اس�ت� را اع�مال ك�ت� م�ب�ت� اع�م��ال  -3 اس��ی2 اس��� ه س�ب2 ت��� ن� ي�ر داراي2 ح�� ش��+ ي Ëه ب� ا ك��� اه ه��� ت� دادگ��� لاخ�ي2 ت� و ص��� عي2 اي�� ر ي���� ي2 ط��£ �ي2 ب�� fي وع�ا ورد م�وض���� در م���

كه ، �fي ي�ر اس�ت� ؛ ح�ال ا( ي� اش� ي2 م�ب� ر� ا ج�� روش+ اض�ولي2 ي�2

47

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ���راد ع اف�� اف�� ه�ا م�ب�� �fن ی2 اس��ت� و در ا( وق� ه ح�ق�� ت�� ن� ي�ر داراي2 ح�� ش�+ ي Ëه ب� ا ك�� �رارداده�� ه ف� وط ب��� �fل مرت� Çر م�ساب� ي2 ط£ �ي2 ب�� fي وع�ا پ��راي2 م�وض��

ی2 اص��� لا : ق�� ي�ر اس��ت� م�ب+ ي� اش� ست� م�ب� ات� ان�� ج� ت� ا اي�� ی2 ي�2 وق� اسی2 ل�جاط£ می2 گ�ردد اع�مال روش+ ح�ق� ي�ر ار� م�ضال�خ س�ب2 ش+ ي Ëب�

ن� ی2 واب�� ین� ق�� اه ب�� ر گ�� ارد و ه�� گ�د� را ي�� ع اج��� ه م�وف��� ت� اپ�2ران� را ب��� عي2 اي�� ون� ي�� ات�� د ق�� اي�2 ه ي�� ش+ �ي2 ه�مي2 fاع اپ�2راي ب� �fي2 در م�ورد اي� fاپ�2راي

�ي2 fراي اع�ف� ) اپ��2 ت� م�ض�� عي2 اي�� ق�ر داراي2 ي��� كx ي�� د و ب�2 ي�2 ود ا( وخ�� ی2 ت�� عارص� ی2 ي�� ارج� ت� ح�� عي2 اي�� ن� ي�� ی2 واب�� ت� اپ�2ران� و ق� عي2 اي�� ي��هی2– وج�� ی2 او ت���� ارج� ت� ح���� عي2 اي�� ه ي���� د و ب���� داي���� �ي2 ي�� fراي ط اپ���2 ق��� ص را ف�� خ� ان�2س��ت� اي�2ن� ش���+ �ي2 می2 ي�� fراي ی2 اپ���2 اص��� د ق�� اش���+ ی2 ( ي�� ارج� ح����

ر ت� . پ���� اس��ی2 اس��� ا س�ب2 �fاي�� وع د� كx م�وض����� ت� ب����2 عي2 اي�� ه ي����� را ك��� ارپf�رد دارد ج���' ي2 ك���� ر� ا ج����� ولي2 ي���2 ا روش+ اض��� ج���� dن 2fد و در اي كب��� ي��كش ؛ ع�

ه و ت� ه داس����+ لت���� اس���ی2 ع�� ه س�ب2 ت���� ن� ر ح�� ی2 پ����� وق� ه ح�ق���� ت���� ن� د ح�� اش����+ ده ي�� د ش����+ عف���� ی2 م�ت� ارج� �ي2 و ح����� fراي كx اپ����2 ین� ب����2 راردادي2 ب�� � اه ف���� ر گ���� ه����

ی2 اع�مال گ�ردد وق� ان�2ست� روش+ ح�ق� ود و می2 ي�� واه�د ت�� خ� ون� اپ�2ران� ب�� ات�� ع ق�� ب<� ا ام�ا ي�� �رارداد ال�ر� ن� ف� ی2 ار� ا( اس+ عهدات� ي�� ي��

.

ضل دوم   ق��

48

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ن� ی2 واب�� عارص� ق� ی2 ي�� ح� ب<2 ار كام�ل ي�� دان�2ش+ و ن�� ب2 ëي�

ود ؛ م می2 ش�+ سي2 ف� ه دو دوره ي�� ن� ب�� ی2 واب�� عارص� ق� ی2 ي�� ح� ب<2 ار كام�ل ي�� دوره ن���رن�   -1 ر ف� ود و در اواج�� روع می2 ش�+ لادي2 ش+ ده�م م�ب2 �رن� دوار� ر ف� م ؛ ك�ه ار� اواج�� 2fدي د . 18دوره ق�� اي�� ان� می2 ي�2 اي�2 ي�'�رن�   -2 ل ف� د ؛ ار� اواب�2 2fدي د . 19دوره ح�� اي�� ا دوران� م�عاصر ادامه می2 ي�2 ده و ي�� روع ش�+ م ش+

م : 2fدي دوره ق��م�ده ود ا( ه وخ�� كي�ت� ب�� ا م� در اي�2ن� دوره سه ي��

�رن�   -1 ي2 ) ف� 2fي ا ال�ب2 ب� 2fكي�ت� اي م ( . 14 و 13م��رن�   -2 شوي2 ) ف� �ران�� كي�ت� ف� م ( . 16م��رن�   -3 دي2 ) ف� كي�ت� ه�لب� م ( . 17م�كي�ت� ،   -1 ن� م� ي2 ؛ اي�2 2fي ا ال�ب2 ب� 2fكي�ت� اي ال�ف� : م�

�رن� م�ده . 12در ف� ود ا( وخ�� م ت��وده . ن� ش+ ار� او ي�� ي ëن� اس�ت� و ب� ی2 واب�� عارص� ق� كي�ت� ي�� ن� م� ت� : اول�ی2

49

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ن� ( . ی2 واب�� عارص� ق� دان�2ش+ ي�� ب2 ëرط ي� ن� ش+ ي2 ) اول�ی2 2fي ا ال�ب2 ب� 2fهاده�اي2 اي ین� ن�� اد ب�� 2fي ضادي2 ر� ي" ط اق�� ود رواب�� ج� : وخ��

ن� ( . ی2 واب�� عارص� ق� دان�2ش+ ي�� ب2 ëرط ي� ن� ش+ هري2 . ) دوم�ی2 اري2 س�+ ج� ن� ب�� ی2 واب�� اوت� ق� ف� د : ي��ر ي2 ون� ع�� ات�� راي2 ق��� اع�ت+ ام�ك�ان� اج��� ه ي��� ن� ( ك�� ی2 واب�� ع�ارص� ق�� دان�2ش+ ي�� ب�2 ëرط ي� ن� ش�+ وم�ی2 اري2 ) ش�� ج�� ط ب�� ه : گ�ش�ي�رش+ رواب���

د ( . 2fم�جلی2 گ�ردي

ي2 ؛ 2fي ا ال�ب2 ب� 2fكي�ت� اي ی2 م� وق� ع ح�ق� ب<� ا م�ب�د (   -1 اش�+ ع می2 ي�� ب<� ا ري2fن� اي�2ن� م�ب� م . ) اص�لی2 پ�� 2fدي وق� رم ق�� ح�ق�

وري2   -2 رات�� اح�كام امي'ان�   -3 حب2 ی2 م�سن2 ه�ن� وق� م�د� ح�ق�

ن� م�جل .   -4 ی2 واب�� داول و ق� ع�رف� م�ب�

د . اش�+ ی2 می2 ي�� وق� ن� ح�ق� ارح�ت2 كي�ت� ش�+ ن� م� گر اي�2 ي<2 ام د ي��ل و ) ارب��������� كي�ت� ي�� ن� م� لی2 اي�2 ش اص��������� د ) 1314-1375م�وس��������� ال�������� ري2fن�1327-1400 م ( ي�� هورپ�� م ( و م�س�������+

ی2 اك�ورش ) وق� ن� ح�ق� ارح�ت2 د . 1182 – 1260ش�+ اش�+ م ( می2 ي��50

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ي2 : 2fي ا ال�ب2 ب� 2fكي�ت� اي ضات� م� خ� م�ش+

كي�ت� . ن� م� ال�ف� : روش+ ك�ار اي�2هادي2 . ت� س+ ي ëت� : راه ح�ل ه�اي2 ب�

كي�ت� . ل م� ف� ج� : ي��كي�ت� ن� م� ال�ف� : روش+ ك�ار اي�2

مول اس�ت� .   -1 لی2 و ع�ام ال�ش+ جلب2 ه ب�� ت� ن� ی2 اس�ت� و داراي2 ح�� وق� كي�ت� ح�ق� كx م� ي2 ب�2 2fي ا ال�ب2 ب� 2fكي�ت� اي م�

ودن�  -2 ص��ی2 ت���� خ� ودن� و ش�+ ی2 ت���� ن� م�ت2 ل ش��رر� دار اص��� اس��ی2 ( و ط�رق���� ه س�ب2 ت� ) ب���� ی2 اس��� وق� هت� ح�ق��� ن� ج�� كي�ت� ار� ا( ن� م� اي�2ور واح�د اس�ت� . �ي2 در ه�ر ك�ش+ وي� ات�� ش+ ق�� كي�ت� ارر� ن� م� ر اي�2 ظ£ ست� و ار� ب�� ي2 ن� ب�� ی2 واب�� ق�

مود .   -3 دا ن�� ب2 ëی2 ك�ه م�ظرج اس�ت� ي� عارص� وع ي�� ه ت�� ه ب�� وخ� ا ت�� د ي�� اي�2 ح�كم ه�ر م�ورد را ي��

ع�ارص�  -4 ل ي�� ون� ح��� ات�� ه ق��� د ك��� دي���� ف� س��ت� و م�عت� ي2 ن� ب�� م�ی2 كx ش�رر� ه ب��2 خصر ب�� dود م�ن ت� ش�+ اق�� كه ه�ر ح�كمی2 ك�ه ي�2 ب� 2fی2 اي عن� مول ي�2 ع�ام ال�ش+لی2 و ع�ام دارد . اي2 ع�ف� ب� م�ت�

ي2 2fي ا ال�ب2 ب� 2fكي�ت� اي هادي2 م� ت� س+ ي ëت� : راه ح�ل ه�ا ب�51

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ل و  -1 ضاف� ، ع�ف� ه اب�� د ب�� اي�2 ود راه ح�ل ي�� و ك�رد و در ض�ورت� وخ�� خ� سن" را خ�� ن� را پ��رسی2 و م�ی�ن� اپ�� ی2 واب�� ت� ق� د م�اه�ي2 اي�2 ي��

مود . كا ن�� م ان�� وق� ش�لي2 د�ات� ك�رد .   -2 ج� ت� ون� ص�ال�خ را اي�� ات�� مود و ق�� دي2 ن�� ب� ه ي�� ف� لاف� را ط�ت� ن� د م�وارد اخ�� اي�2 ي��د .   -3 2fروع گ�ردي طع ش+ اط ار� اي�2ن� م�ق� ب� �fه ه�اي2 اري اء دس�ت� س+ شر م�ي�د .   -4 2fاد گ�ردي ج� كي�ت� اب�2 ن� م� �ي2 ار� اي�2 fي ا ف� ي<2 ر ش+ ل م�اه�وي2 و ن�� Çم�ساب� xك كب2 ف� ي��

د اس�ت� .   -5 اد ع�ف� عف� ت� م�جل اي�� عارص� ح�اك�مي2 واع�د ي�� اص�ل پ��ر ق�داري2 اس�ت� .    -6 اي�2 كx اص�ل ي�' رم ب�2 وع ج�� ون� م�جل وق� ات�� م ار� ق�� Çfراي مودن� ج�� ت� ن�� عي2 ت� ي��

دا ك�رد .   -7 ب2 ëلی2 ي� ج� م�ان� ب�� اس�ت� ار� اي�2ن� ر� ا م�ب� ن� ي�� ی2 واب�� را و ق� ل اج�� اب�� اس�ت� و ق�� ن� م�ب� ی2 واب�� ق�

كي�ت� د م� ف� ج� : ي��كي�ت� .   -1 اي2 م� اي�2 مر�

اط . ب� �fه ه�اي2 اري دان�2ش+ دس�ت� ب2 ëال�ف� : ي�ی2 . وق� دي2 ح�ق� ب� م ي�� سي2 ف� م ي�� سي� داع ش�ي2 ت� : اي��

52

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��دگ�ار� . ه راه ح�ل ه�اي2 م�اي�� Çج� : اراب�

كلی2 ار� م�اه�وي2 . ل ش�+ Çم�ساب� xك كب2 ف� د : ي��عارص� . ه ح�ل ي�� م اول�ت2 سي� اد ش�ي2 ج� ه : اب�2

كي�ت� ؛   -2 م�عان�2ت� م�ده . ی2 ش�+ لف� ی2 ي�� ارج� ون� ح�� ات�� ی2 م�لاك�x اع�مال ق�� ارج� اع ح�� ب� �fال�ف� : اط�لاع اي

وع�ات� . ت� ك�ردن� م�وض�� سی2 و ل�ح� 2fون رج ت�� ودن� روش+ ش+ ي2 ت�� 2fداي ب� �fت� : ايات� . ف� وص�ت2 له ت�� Çف� م�سب ج� : ع�دم ك�ش+

ط��ه ه خ�ي2 وط ب���� �fرد ) مرت�� ی2 ارت+ می2 پ���� وق� وال م�ن��� لا اولاد ار� ام��� ون� م�ب+ ات�� ت� ق���� رك�ي2 ه و پ���� 2Rب�� ر� ح� ه ب�� رف� ب���� ن� ج��� ت� رداح�� د : پ���'ت� اص اس���� ج� وال –اش����+ ه ام���� وط ب����� �fت� ) مرت��� ه اولاد اس���� عل���ق� ب����� ی2 م�ت� وق� وال م�ن���� ا ام���� گ���اه ( ي����2 ام�ن� وع– اق�� م�ج���ل وق����

م�ال ( .

شوي2 2  �ران�� كي�ت� ف� -م�

53

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ���رن� شوي2 ف� �ران�� كي�ت� ف� راي2 روش+ اض�ولي2 ، 16م� ف� ه�ا و اج�� وص�ت2 له ت�� Çم�سب

كي�ت� ن� م� دگ�ان�� اي�2 ب� 2fي ما ن��

ف� ه�ا   -1 وص�ت2 له ت�� Çف� م�سب م ( 1566-1500دو م�ولن� ) ك�اش�+ي�ره )   -2 dfااب 2fم ( 1590-1519دري

دوم�ولن� ؛ عارص� اس�ت� . ل و ح�ل ي�� Çهت� ط�رج م�ساب� ي2 ار� ج�� 2fي ا ال�ب2 ب� 2fكي�ت� اي هاي2 م� ی2 روس�+ ده پ��رج� ه ده�ب� Çال�ف� : وي2 اراب�

ه اع�م���ال ت� ك���� رار داده�اس���� � ادي2 اراده ف���� ر� ر ا( اك�م پ����� ون� ح���� ات�� ك���ر ق����� ب� ت� و م�ت� ش���وي2 اس���� �ران�� كي�ت� ف� ش م� ت� : م�وس����

ا اراده� د ي���� ب��� dfواي ن� ن� ي�� ت2 رق�� د ط��� راي2 ع�ف��� ر ار� ق� م�جل اج��� ي2 مرده اس�ت� . ) ع� ار� س�+ د را م�ج� ر ار� م�جل ع�ف� ي2 گري2 ع� ي<2 ون� د ات�� ق��د . ( ه ده�ب� Çود اراب� �رار داد خ�� گري2 را پ��راي2 ف� ي<2 ون� م�جل د ات�� ود ق�� خ��

صی2 اس�ت� . خ� ن� ش�+ ی2 واب�� ی2 و ق� ن� ن� ع�ن2 ی2 واب�� ش+ ق� ح� ه دو ب�� ون� ب�� ات�� مات� ق�� سي2 ف� كر ي�� ب� ج� : م�ت�ي�ره dfاب درر+

ن� اس�ت� . ی2 واب�� ودن� ق� ی2 ت�� ن� م�ت2 كر ط�رج شرر� ب� ال�ف� : وي2 م�ت�54

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ی2 اس�ت� . اج� ب� dت مول و اس�ب� اص ال�ش+ ي<2ن� اض�ولي2 ، ح�� كx دك�ي�ر ت� : اي�2ن� اص�ل ب�2

ه : ه سه دس�ت� ن� ب�� ی2 واب�� م ق� سي2 ف� كر ي�� ب� ج� : م�ت�ل می2 ده�د . 1ج� كب2 س+ ن� م�جلی2 ك�ه اص�ل را ن�� ی2 واب�� - ق�د . 2ج� ي2 داري�� 2fي ا ب� ت# ه اس�ب� ت� ن� صی2 ك�ه ح�� خ� ن� ش�+ ی2 واب�� - ق�د . 3ج� ب� ن� م�جلی2 ه�ست" ی2 واب�� لط ك�ه در ح�كم ق� ن� ن� م�ح� ی2 واب�� - ق�

ي�ره dfاب كي�ت� درر+ د م� ف� ي��ال�ف� : م�عان�2ت� ؛

ست�   -1 ي2 ی2 ب�� اص ك�اق� ج� ش+ ام�وال و اش�+ ح� ه دو ب�� اط او م�جدود ب�� ب� �fه ه�اي2 اري دي2 دس�ت� ب� م ي�� سي2 ف� ي��

د .   -2 دي�� مرده ش�+ ده س�+ 2fادي ی2 ي�� وق� ع ح�ق� ب<2 ا اع�مال و وق��ت� : م�جاس�ن�

ن� اس�ت� .   -1 ی2 واب�� عارص� ق� ه ي�� ت� م�ت2 اد روش+ اض�ولي2 در ر� ج� ا اب�2 صی2 ي�� خ� ی2 و ش�+ ن� ه ع�ن2 ن� ب�� ی2 واب�� م ق� سي2 ف� ي��

د .   -2 ه اي2 ش�+ اب�2 اع�ت+ م�طال�عات� ي�' كاري2 و ي�� ن� ن� ك�ار اي�� اي�255

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��دي2 ؛   -3 كي�ت� ه�لب� م�

كي�ت� ن� م� دگ�ان�� اي�2 ب� 2fي ما ن��

ل وات� )   -1 م ( 1677-1610ب�'ان� وات� )   -2 م ( 1714-1647ر+كx ه�وپ��ر )   -3 ب<2 ( 1694-1636اول�ر

دي2 ؛ كي�ت� ه�لب� ضات� م� خ� م�ش+

ه   -1 ت��" ون� را م�لاك�x گ�رق�� ات�� ودن� ق���� ل م�جلی2 ت���� م و اص��� س��ي2 ف� اص ي�� ج� وال و اش���+ ش+ ام��� ح� ه دو ب�� ن� را ب���� ی2 واب�� كي�ت� ق��� ن� م� اي�2اس�ت� .

ه داده اس�ت� .   -2 Çدي2 اراب� 2fدي دي2 ح�� ب� ه ي�� ی2 دس�ت� وق� ع ح�ق� ب<2 ا پ��راي2 اع�مال و وق��

ین� ال�مللی2 را  -3 اك�ت� ب�� dر ان�2ت� م�ض��ال�خ و پ���� لك��ه رع��� د ي�� می2 داي���� ی2 ن�� وق� عه��د ح�ق��� ی2 ار� ي�� اس��+ ی2 را ي�� ارج� ون� ح���� ات�� راي2 ق���� اج����د . ی2 می2 داي�� ارج� ون� ح�� ات�� راي2 ق�� م�لاك�x اج��

دي2 ؛ كي�ت� ه�لب� د م� ف� ي��56

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ي�ره� اس�ت� .   -1 dfراب شوي2 در ر+ �ران�� كي�ت� ف� ده م� كي�ت� ادامه ده�ب� ن� م� اي�2د .   -2 ار م�ظرج ش�+ ن� ي�� ین� ال�مللی2 اول�ی2 اك�ت� ب�� dر اص�ل پ��صوص�ی2 می2   -3 ین� ال�مل��ل خ�� ی2 ب�� وق� ی2 ح�ق�� ف� اع�ت+ ي�� وع�ی2 ي��� ه ت��� ی2 ب���� وق� عه��د ح�ق��� ه ل�جاط£ ع�دم ي�� ین� ال�مللی2 ب�� اك�ت� ب�� dر هوم پ�� م�ف�

ود . ش�+

ه��ا می2   -4 گ��ر دول�ت� ي<2 ه د ه ب���� ر+ 2fعه��د وپ�� دم ي�� ی2 ع��� ه م�ع��ن� ام�ع��ه ب���� ان�2ت� م�ض��ال�خ و ح�� ه ل�ج��اط£ رع��� اك�ت� ( ب���� dر ه��وم ) پ���� اي�2ن� م�ف�د . اش�+ ي��

م : 2fدي د و ق�� 2fدي اوت� دوره ح�� ف� ي��لی2   -1 ه داح�� ت��� ن� ن� ح�� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� ردد و ي�� ه رور� می2 گ��� ور ب���� كx ك�ش��+ اي2 ب���2 رف� ه��� ن� و ع��� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� م ي�� 2fدي در دوره ق����

ت� . داس�+د .   -2 دا می2 ك�ب� ب2 ëن� ال�مللی2 ي�ی ه ب�� ت� ن� ن� ح�� ی2 واب�� عارص� ق� د ي�� 2fدي در دوره ح��اس�ی2  -3 ت� س�ب2 اك�مي2 م��دن� وح��دت� ح�� ود ا( وخ��� ت� و ت�� اق�� اوت� ي��2 ف�� ه�ا ي�� اس�ی2 دول�ت� ت� س�ب2 اك�مي2 ط ح�� راب�2 د ش�+ 2fدي� در دوره ح��

د . ي2 ش�+ 2fي ا وره�اي2 اروي�' ن� در اك�ي+ر ك�ش+ ی2 واب�� ق� وح�دت� ق� خق� اع�ت+ ب�� ي��57

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ���رن�   -4 م ار� ف��� 2fدي ان� دوره ق���� م��� ا 12ر� �رن� 19 ي���� د ار� ف��� 2fدي�� ان� دوره ح�� م��� ك��ه ر� �fي ال ا( وده ح��� ال می192 م ت���� ه ح��� ا ب���� م ي����

د . اش�+ ي��د 2 2fدي - دوره ح��

د ار� ؛ ب� "fاري د ع�ب� 2fدي كي�ت� ه�اي2 دوره ح�� م�

�رن�   -1 �ي2 ف� fي ل�ما كي�ت� ا( م 19م�ي2   -2 2fي ا ال�ب2 ب� 2fد اي 2fدي كي�ت� ح�� م�

ود ؛   -3 ام�ل می2 ش�+ كي�ت� ش�+ ه دو م� ود ب�� شوي2 ك�ه خ�� �ران�� د ف� 2fدي كي�ت� ح�� م�

ین� ال�ملل اول . –ال�ف� گ ب�� ن� ل ار� خ�� ب� ق��ین� ال�ملل اول . –ت� گ ب�� ن� عد ار� خ�� ي��

�ي2   -1 fي ل�ما كي�ت� ا( م�

كي�ت� ن� م� دگ�ان�� اي�2 ب� 2fي ما ن��

ی2 ن� ي<2 ي�ر ج� . ش�او اخ� ي�ر ت� . ش�+ ال�ف� . واخ�58

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��كي�ت� ؛ ن� م� ضات� اي�2 خ� م�ش+

ن�  -1 ی2 واب�� راي2 ق���� اي2 اج����� ب���� اش و م�ت� ه اش���� دي2 ك���� كي�ت� ه�لب���� لاف� ع�لم���اي2 م� ر ح�� ت� . ) پ����� ی2 اس���� وق� ی2 ح�ق���� لش���ف� كي�ت� ق�� م�

ی2 م�ظ��رج وق� ی2 و ح�ق��� لش��ف� ص��ورت� ق�� ن� را ب�� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� له ي�� Çد م�س��ب ب� س��ت" ین� ال�مللی2 می2 دان�� اك�ت� ب�� dر ی2 را پ���� ارج� ح����ص ده�د ( . ي2 ح� ش+ دار را ن�� ب� ون� ص�لاح�ن2 ات�� ی2 ق�� وق� ه اض�ول ك�لی2 ح�ق� ه ب�� وخ� ا ت�� د ي�� اي�2 ی2 ي�� اص� د ك�ه ق�� د ي�� ف� د و م�عت� ب� dمی2 ك�ت

عارص� ( .   -2 ه دارد ) پ��راي2 ح�ل ي�� وخ� ن� ت�� ی2 واب�� ع ق� ور وض�� ط£ عت� و م�ي� ت2 Ëه ط�ن ب��ي�ر ؛ ات� واخ� 2Ùي ر ظ£ اض�ول ح�اك�م پ��ر ب��

ون� دول�ت�  -1 ات�� د ق����� اي����2 ی2 ي�� اص���� گ���ر ق�� ي<2 ور د ون� ك�ش���+ ات�� ور و ق����� كx ك�ش���+ لی2 ب����2 ون� داح�� ات�� ین� ق����� ع���ارص� ب�� دوت+ ي�� ع ح���� در م�وف�����د . را ك�ب� ود را اج�� وع خ�� ن� م�ت�

دام  -2 راي2 ك��� دف� او اج���� ه ه��� د ك��� ف� ك�ب��� ار را ك�ش��+ گ��د� وي�� ات�� د روج اراده ق�� اش���+ ه ي�� ت� داس���+ ود ي�� خ وخ���� 2fون� ص��رب ات�� ر ق���� اگ���ی2 . ارج� ا ح�� ون� اس�ت� م�لی2 ي�2 ات�� ق��

ه می2 ده�د .   -3 وخ� طف� ت�� ون� ع� ات�� ه ق�� لشف� ون� و ق�� ات�� ا ق�� ی2 را ي�� اص� ق��ي�ر اخ� ده ش�+ ب2 اض�ول ح�اك�م پ��ر ع�ف�

59

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��د .   -1 وع ك�ب� ود رخ�� ون� م�لی2 خ�� ات�� ه ق�� د اول ب�� اي�2 ی2 ي�� اص� د اس�ت� ك�ه ق�� ف� ي�ر م�عت� د واخ� ب� dfي وي2 ه�مااء ده�د .   -2 وع را ارح�� ی2 م�وض�� ارج� ون� ح�� ات�� ه ق�� ا ب�� ب� د ي�� اش�+ ه ي�� ت� ود داس�+ ون� وخ�� ات�� اگ�ر ق��ه در  -3 وري2 ك��� ون� ك�ش��+ ات�� ق� ق���� ه پ��رس�ی2 و ط�ن��� داگ�اب���� ط��ور ح�� ی2 را ب�� وق� ط ح�ق��� د رواب��� اي��2 د ي�� اش��+ ه ي�� ت� داس��+ ود ي�� ون� م�لی2 وخ��� ات�� ر ق���� اگ��

م�ده راي2 ده�د . ود ا( وخ�� طه ت�� ا راب�� ج� ب�� ا(�رار داده اس�ت� .   -4 اد ف� ف� ت� dاص را م�ورد اي� ج� ه ام�وال و اش�+ ن� ب�� ی2 واب�� م ق� سي2 ف� م ي�� سي� ش�ي2

ود .   -5 را ش�+ ان� اج�� �fي گاه اص�لی2 ا( ام�ن� ون� اق�� ات�� د ق�� اي�2 گان� ي�� گان�� ن2 Ëت� ي� عي2 ت� و وض�� ل اه�لي2 Çدر م�ساب�ود و  -6 را ش��+ د اج��� اي��2 گاه ي�� ام�ن� د ارت+ ، اق�� ب� dfي د م�ا اش�+ د ؛ اگ�ر ك�ل ام�وال ي�� كx ش�+ كب2 ف� ه ي�� ل ب�� Çاب� د ق�� اي�2 ل ام�وال ي�� Çدر م�ساب�

وع م�ال م�لاك�x ع�مل اس�ت� . د م�جل وق� اش�+ كx م�ال ي�� اگ�ر ب�2ی2 ) ن� ي<2 ضات� ش�او خ� م ( 1779-1861م�ش+

ام داده اس�ت� .   -1 ج� اس�ت� اب�� اج� م�ب� ب� dت ق� و اس�ب� ي<2ن� ه�اي2 ش�ات�� ا م�طال�عه دك�ي�ر هود و ك�ارش+ را ي�� ار� م�س+ او ن��سب2هور اس�ت� .   -2 ی2 م�س+ وق� ي�رك�x ح�ق� ام�عه م�ش+ ه ح�� ي<2ن� او ب�� دك�ي�رشوي2 دارد .   -3 �ران�� ان� ف� داي�� وق�� ان� ح�ق� ادي2 در م�ب2 2fي ي2روان� ر� ëب�

60

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ی2 ن� ي<2 د ش�او اي�2 اض�ول ح�اك�م پ��ر ع�ف�

وق�–ال���ف� وت� ح�ق��� ارخ�' صوص�ی2 ار� ح��' وق� خ�� ط��ه ح�ق��� كx راب�� اه ب��2 ر گ��� ی2 ؛ ه��� وق� ي�رك�x ح�ق�� ام�ع�ه م�ش��+ ا اص��ل ح�� ن� ي��2 ي<2 ي�ر دك���

كی2 ار� لی2 ي� ررات� داح�� مول م�ق��� ط��ه را م�ش��+ د راب�� اي���2 ا ي�� ج��� dن 2fرد در اي ي2 ر گ��� ور را در پ���� د ك�ش��+ ن��� ر رود و خ�' �راپ���� ور ف� كx ك�ش��+ لی2 ب���2 داح��ه راه ه�ا ب���� �fن وق� ا( ي�رك�x ح�ق��� اي2 م�ش��+ ب��� ه م�ت� وش�ل ب�� ا ت�� د ي�� اي�2 د ي�� ب� اس�+ حی2 ي�� وره�ا ( م�سن2 ها ) ك�ش+ �fن لا اگ�ر ا( ست� ؛ م�ب+ وره�ا دان�� ك�ش+

ت� . اق�� ي�رك�x اس�ت� ي�2 ح�ل م�ش+

د . –ت� اص رد می2 ك�ب� ج� ه ام�وال و اش�+ ن� ب�� ی2 واب�� م ق� سي2 ف� اره ي�� �fان� را دري ب2 ت� ب2 س+ ي ëد� ب� اي�2 او ع�ف�ر�–ج� ي2 ي�ر را ب��� اخ� وي2 ش��+ ي2 ار� ش�� رار� ی2 اپ��� وق� اع�ده ح�ق� اد ق�� ج� ون� م�جل اب�2 ات�� د و ق�� ي�ر را رد می2 ك�ب� اع�ده م�جل م�جاك�مه واخ� او ق��

د . رد می2 ك�ب�ده اس�ت� . –د ع ش�+ ول واف�� ن� وره�اي2 ه�مسان� م�ورد ق�� ن� ك�ش+ ی2 واب�� ع ق� ب<� ا ی2 در م�ب� وق� ي�راك�x ح�ق� ه اس+ 2Rب ر ظ£ ب��

ی2 ؛ ن� ي<2 م ش�او سي� ش�ي2

ت� .   -1 اس�+ د گ�د� اي�2 �رق� ي�� سان� ف� ت� ه�اي2 ان�� عال�ي2 سان� و ف�� ی2 ان�� وق� ط ح�ق� ین� رواب�� ب��

ت� .   -2 ن� ش�اخ�� ی2 را م�عت2 وق� ا ح�الات� ح�ق� ط ي�2 د رواب�� اي�2 عارص� ي�� ا ه�ر ي�� ورد ي�� در پ��رخ��61

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ست� .   -3 وط دان�� �fوري2 مرت ه ك�ش+ را ب�� �fپ وان� ا( ن� ا ي�� ت� ي�� ر گ�رق�� ظ£ گاهی2 را در ب�� ان�2 طه ي�' ا راب�� پ��راي2 ه�ر ح�ال�ت� ي�2

ال و  -4 وع م��� ون� م�ج��ل وق��� ات�� رد ) وي2 ق���� ي2 ام می2 گ��� ج��� ی2 اب�� ن� ه راخ��� ال�خ ب���� ون� ص��� ات�� ات� ق���� ج��� ت� گ��اه اي�� ان�2 ین� ي�' ع��ب2 ن�'ش ار� ي��

د ( ون� ص�ال�خ م�لاك�x ع�مل می2 داي�� ات�� وان� ق�� ه ع�ن� م�ان� ب�� ت� دادگ�اه را ه�مر� ص�لاخ�ي2ی2 ؛ ن� ي<2 ي<2ن� ش�او ه دك�ي�ر 2Rب ر ظ£ د ب�� ف� ي��

ول   -1 ن���� ده او م�ف� ه ش����+ Çم اراب���� س���ي� ده و ش�ي2 ه ش����+ ت���" پ<2رق�� د� ن� ي�' لی2 ا( جلب2 ی2 و روش+ ب�� وق� ي�رك�x ح�ق���� ام�ع���ه م�ش���+ ه ح�� 2Rب��� ر ظ£ ط ب�� ق���� ف��اده اس�ت� . ن� اق�� ب2 ي��

گ��اه   -2 ان�2 ی2 و ي�' وق� الات� ح�ق��� وع و ح��� عت� وض���� ت2 Ëن ل ط��� ارپf�ردي2 . م�ب��+ ه ك��� د ب���� اع�ی2 داري���� ي�ر� dfه اب�� ت��� ن� ه او ح�� ت��" ك��ار رق�� م ن�� اه�ي2 م�ف���ی2 . وق� ح�ق�

ا  -3 ده و ص���رق�� ا ش����+ ر� ره���� ي2 ي2روان� او ب����� ëط ب���� وس���� د و ت�� داري����� ی2 ي�� ن� اس���� ارپf�رد ع�ملی2 م�ب� د ك���� ب� ي�راع�ی2 ه�س���ت" dfه اب��� ي2 ك���� 2fي ا روش+ ه����ود . اده می2 ش�+ ف� ی2 اس�ت� س+ ي� ب�2 گ�ر�

ی2 ( 2 ن� ن2 ج' dكي�ت� م�ن ي2 ) م� 2fي ا ال�ب2 ب� 2fد اي 2fدي كي�ت� ح�� -م�62

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ی2 ) ن� ن2 ج' dكي�ت� م�ن ن� م� ده اي�2 ب� 2fي ما دار و ن�� وده . 1817-1888ط�رق�� م ( ت��

ي2 ؛ 2fي ا ال�ب2 ب� 2fد اي 2fدي كي�ت� ح�� د م� اي�2 ع�ف�1-   xن� م�لاك� ی2 واب�� ي2 ق��� رون� م��رر� لطه پ���� د ش��� اي���2 ین� ال�مل��ل ي�� ط ب�� ده و در رواب���� ع ش���+ اص وض���� ج� راي2 اش��+ ن� پ���� ی2 واب�� ولا ق�� اض��

د . اش�+ ع�مل ي��

راي2  -2 �راد و اج���� ت� اف��� عي2 اي�� م��ده ) ي���� �ي2 ن�� fي ا اي�2 ت� م�لی2 ك�مكx ش�+ ن� و گ�شي�رش+ ح�اك�مي2 ی2 واب�� ودن� ق� صی2 ت�� خ� ه ش�+ كي�ت� ب�� ن� م� اي�2د ( . اش�+ ون� م�لی2 ي�� ات�� ع ق�� ب<� ا ه ي�� ش+ د ه�مي2 اي�2 ن� ي�� ی2 واب�� ق�

ي2 ؛ 2fي ا ال�ب2 ب� 2fداي 2fدي كي�ت� ح�� اض�ول م�ن� .   -1 م�ی2 ه شرر� �راداس�ت� ب�� ه اف� ه ب�� ود دول�ت� ن��ست� وخ���رار می2 ده�د .   -2 ر ف� ظ£ هي�ر م�د ب�� ع م�لت� را ن�� اف�� ون� م�لی2 م�ب� ات�� ود و ق�� ع می2 ش�+ اص وض�� ج� ع اش�+ اف�� ط£ م�ب� ون� پ��راي2 ح�ق� ات�� ق��

كي�ت� ات� اض�ول م� Çاي� ب� ت# اس�ب�د .   -1 واه�د ش�+ خ� د اع�مال ب�� اش�+ ین� ال�مللی2 ي�� م ع�مومی2 ب�� ظ£ ال�ف� ب�� ن� م�ج� ی2 واب�� اگ�ر ق��رار داده�ا .   -2 ت� اراده در ف� ه اض�ول ح�اك�مي2 وط ب�� �fاخ�ت+ مرت م�ب�

63

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��اد .   -3 م اس�ب� ي2 ط£ ي� كل ي�" ه ش�+ وط ب�� �fن� مرت ی2 واب�� ق�

ي2 ( ؛ 2fي ا ال�ب2 ب� 2fد اي 2fدي كي�ت� ح�� ه ) م� 2Rب ر ظ£ د ب�� ف� ي���راد را .   -1 وق� اف� ه ح�ق� د ب�� ون2fت� می2 ك�ب� ق� اسی2 و دول�ت� را ي�� ت� س�ب2 ي�ر ح�اك�مي2 ش+ ي Ëاي�2ن� اص�ل ب�داده اس�ت� .   -2 ه ي�� Çه راه ح�لی2 اراب� صت2 خ� ت� در ام�وال ش�+ عي2 اي�� اوت� ي�� ف� اي2 ي�� پ��ري��

ده اس�ت� .   -3 س+ ص ن�� خ� ا م�ش+ ف� ت2 ون� م�لی2 و م�جل دق�� ات�� لمرو ق�� ق��

عی2 دارد .   -4 ات� وارده پ��ر اص�ل گ�شي�ره وس�ت2 Çاي� ب� ت# اس�ب�م�ده اس�ت� ) م�جاس�ن� (   -5 ه ع�مل ا( ادي2 ب�� 2fي هره پ��رداري2 ر� ی2 ن�� وق� لف� ح�ق� ن� ام ه�اي2 م�ح� ط£ ي<2ن� در ب�� ار� اي�2ن� دك�ي�رشوي2 3 �ران�� د ف� 2fدي كي�ت� ح�� - م�

ه اس�ت� ؛ اخ� ود دو ش�+ كي�ت� خ�� ن� م� اي�2ین� ال�ملل اول . گ ب�� ن� ل ار� خ�� ب� شوي2 ق�� �ران�� د ف� 2fدي كي�ت� ح�� ال�ف� : م�

ین� ال�ملل اول . گ ب�� ن� عد ار� خ�� شوي2 ي�� �ران�� د ف� 2fدي كي�ت� ح�� ت� : م�ه ؛ ی2 ب�2 ن� كي�ت� ي�' ا م� ین� ال�ملل اول ي�2 گ ب�� ن� ل ار� خ�� ب� شوي2 ق�� �ران�� د ف� 2fدي كي�ت� ح�� ال�ف� : م�

64

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��كي�ت� ؛ ضات� م� خ� م�ش+

ه اس�ت� )   -1 ي2 ب�2 كي�ت� ي�' ن� م� ده اي�2 ب� 2fي ما ( . 1875 – 1916ن��ه داده .   -2 Çی2 اراب� وق� ي<2ن� ح�ق� كي�ت� دك�ي�ر ن� م� اي�2لال و  -3 ف� ت� ل اس��� ت� و اص��� ه اس��� س��ت� ین� ال�مل��ل ع�م��ومی2 دان�� وق� ب�� Çي2 ار� ح�ق��� fي ر� صوص��ی2 را ج���� ین� ال�مل��ل خ�� وق� ب�� ح�ق���

د . اش�+ ات� وي2 می2 ي�� 2Ùي ر ظ£ اي2 ب�� ب� ها م�ت� ت� دول�ت� اخي�رام ح�اك�مي2هاس�ت� .   -4 لال دول�ت� ف� ط£ اس�ت� لكه پ��راي2 ح�ق� ست� ي�� ي2 ین� ال�مللی2 ب�� اك�ت� ب�� dر ی2 ار� پ�� اس+ ی2 ي�� ارج� ون� ح�� ات�� راي2 ق�� اج��دارد .   -5 اري2 ي�� ب2 ن� ه اح�� ت� ن� عارص� ح�� واع�د ح�ل ي�� ق�

ي2    -6 رون� م�رر� ي2 و پ��� ه درون� مرر� د اس�ت� ب�� ف� دارد و م�عت� ول ي�� ن� اص و ام�وال را ق�� ج� ه اش�+ ن� ب�� ی2 واب�� دي2 ق� ب� م ي�� سي2 ف� ي��

ن� . ی2 واب�� ودن� ق� ت��

د .   -7 ب� اس�+ ه ي�� ت� می2 داس�+ Çر دان� د اپ�+ اي�2 ي2 ي�� د و پ��رون� مرر� اش�+ د ع�مومی2 و ع�ام ي�� اي�2 ي2 ي�� ن� درون� مرر� ی2 واب�� ق�

ن� دارد .   -8 ي�ماع�ی2 ا( ان�2ت� اخ�� ه ع�� هت� ي2 ن��ست� ا پ��رون� مرر� اع�ده� درون� ي�2 راي2 ك�دام ق�� ص اج�� ي2 ح� ش+ ن��

ه ؛ ي2 ب�2 كي�ت� ( ي�' ن�� ) م� ي<2 د دك�ي�ر ف� ي��65

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ع��ارص�  -1 ك��ه ي�� م��وده در ح�ال�ب2 �رص� ن�� ا ف��� ت� ه��� اك�مي2 ا ح��� ه��ا ي���2 ع��ارص� دول�ت� ارت� ار� ي�� ن� را ع�ب��� ی2 واب�� ع��ارص� ق��� ه ي�� ه ب���� ي2 ب���2 ي�'

ین� ال�مللی2 . دگ�ي2 ب�� ي�� �راد اس�ت� در ع�رصه ر� صوصی2 اف� ط خ�� ن� رواب�� ی2 واب�� ق�

ست� .   -2 ي2 ی2 ب�� ی2 ك�اق� وق� ل ح�ق� Çدگ�ي2 م�ساب� ن ح' ن2 ëه ل�جاط£ ي� ي2 ب�� ي2 و پ��رون� مرر� ه درون� مرر� ن� ب�� ی2 واب�� م ق� سي2 ف� ي��

ه   -3 ت� د داس���+ واي���� ی2 می2 ت�� لف� ن� هاي2 م�ح� دف�� ون� ه��� ات�� ت� و ق���� راد اس��� ل اپ���2 اب���� ام�ع��ه ق�� �رد و ح�� ه ج�م��ان�2ت� ار� ف��� ن� ب���� ی2 واب�� م ق��� س��ي2 ف� ي��

د . اش�+ ي��ون�   -4 ات�� ء اوص���اف� ق���� ر� د ج���� اي���2 ه��ا ي�� ت� 2fون� اي راد اس��ت� خ���' ل اپ���2 اب���� ر� ق�� ي2 ون� ب���� ات�� ون� و دوام ق���� ات�� ه ق���� ت� دادن� ب��� ع�م��وم�ي2

د . وي�� م�حشوت� ش�+

ه   -5 س���ت� د دان�� ب���2 ون� م�لی2 م�ف� ات�� د ق����� ن���� ع���ارص� خ�' ل ي�� راي2 ح���� اص���ی2 پ����� ه� ح�� ف���� ي<2 ود ط�ر كالات� م�وخ����� م���ام اش����+ ا ن�� ه او ي����� 2Rب��� ر ظ£ ب��

اس�ت� . ین� ال�ملل اول ؛ گ ب�� ن� عد ار� خ�� شوي2 ي�� �ران�� د ف� 2fدي كي�ت� ح�� ت� : م�

د ار� ؛ ب� "fاري كي�ت� ع�ب� ن� م� دگ�ان�� اي�2 ب� 2fي ما ن��

ر 1 ه 2- ش�ومي2 ب�2 و ا( �ي2 ت�� ن� . 3- ي� اري�� - ي��66

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ر ؛ ي<2ن� اض�ولي2 ش�ومي2 دك�ي�ر

اسی2 اس�ت� ( .   -1 ي<2ن� وي2 اض�ولي2 اس�ت� ) م�لاك�x او م�لاك�x ه�اي2 س�ب2 دك�ي�رون�  -2 ات�� ا ق��� ام��� اوي2 ال�ر� ت� دع��� اه�ي2 Çي2 اس��ت� و م��� fي ا ض��� كلی2 و ق�� ن� ش��+ ی2 Çfب ت� ا( لاخ�ي2 د ص��� ون� م�لی2 در ح�� ات�� راي2 ق���� ط اج��� ق��� ف��

ست� ( . ي2 ون� م�ق�ردادگ�اه ب�� ات�� ع ق�� ب<� ا ام�ا ي�� ل م�اه�وي2 دعوي2 ال�ر� Çست� . ) م�ساب� ي2 م�ق�ردادگ�اه ب��

ن� اس�ت� .   -3 م�ی2 ون� در شرر� ات�� راي2 ق�� ه اج�� د ب�� ف� وي2 م�عت�ون� م�لی2 اس�ت� .   -4 ات�� ع ق�� ب<� ا ه ي�� صت2 خ� ه ام�وال ش�+ وط ب�� �fل مرت Çم�ساب�ی2 اس�ت� .   -5 وق� گاه اس�ت� م�ن� ام�ن� ون� اق�� ات�� ع ق�� ب<� ا ول ي�� ق� ه م�ت� ت2 +fاريول دارد .    -6 ن� �رار داده�ا را ق�� ت� اراده در ف� اص�ل ح�اك�مي2دات� .   -7 م س�ب� ي2 ط£ ي� ع م�جل ي�" ب<� ا اد ي�� م اس�ب� ي2 ط£ ي� خوه ي�" ب��

ه و اب�2 �ي2 ت�� ن� ي� ي<2 دك�ي�رن� اس�ت� .   -1 ی2 واب�� ی2 ق� ن� ه ق�� ت� ن� ه ح�� د ب�� ف� ه م�عت� ب�2 و ا( �ي2 ت�� ود ي� ن� ت�� ی2 واب�� ماع�ی2 ق� ي� ت� اخ�� ه م�اه�ي2 د ب�� ف� ه ك�ه م�عت� ي2 ب�2 لاف� ي�' پ��ر ح��

د .   -2 ودن� م�لاك�x می2 داي�� صی2 ت�� خ� اي2 ش�+ ه ح�� ن� را ب�� ی2 واب�� ودن� ق� ی2 ت�� ن� م�ت2 اص�ل شرر�67

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��خ می2 ده�د .   -3 ي2 رخ�� ون� م�لی2 را پ�� ات�� ت� ق�� ت� و اه�لي2 عي2 در وض��د .   -4 ن� می2 داي�� ی2 واب�� عارص� ق� اسی2 ي�� ه س�ب2 ت� ن� ی2 ار� ح�� اس+ ون� م�لی2 را ي�� ات�� ت� ق�� راي2 ص�لاخ�ي2 اج��

ن� اري�� ن� ي�� ي<2 دك�ي�رست� .   -1 ي2 ن� ب�� ی2 واب�� ودن� ق� ی2 ت�� ن� م�ت2 اص�ل پ��ر شرر�ا  -2 ه ي����� ت��� ن� ت� دو ح�� د ولي2 م�مكن� اس��� ب� ه ه�س���ت" ه ه�م وان��س���ت� ا ب����� ودن� ع�موم���� مول ت���� اص ال�ش���+ ودن� و ح����� ی2 ت����� ن� م�ت2 ه ش���رر� ر خ��' گ����

هاد می2 ده�د . ( ت� س+ ي ëون� م�لی2 را ب� ات�� راي2 ق�� د� . ) راه ح�ل اج�� اش�+ ب� وام�ا ي�� گر ت�� ي<2 ه�مد

ورده اس�ت� .   -3 ود ا( وخ�� لی2 را ت�� �ي2 داح�� ي< ی2 م�د وق� هاي2 ح�ق� م�ان�� ل ش�ار� جلب2 ی2 پ��ر ب�� ن� ت� روش+ م�ب�ود.   -4 ل ش�+ جلب2 م م�لی2 ب�� سي� ن� ش�ي2 ی2 واب�� د ق� اي�2 ور ي�� ن� ه�ر ك�ش+ ی2 واب�� عارص� ق� دات� ك�ه پ��راي2 ح�ل ي�� ف� م�عت�

شوي2 ؛ �ران�� ي<2ن� م�عاصر ف� دك�ي�رد ار� : ب� "fاري كي�ت� ع�ب� ن� م� دگ�ان�� اي�2 ب� 2fي ما ن��

ول 1 ق� ت2 ا ي�� شور ي�� ر� 2- پ�'رق�� ي2 روب�� ي2 ر+ 'Ùي ور ت<� ه 4- م�وري2 3- ل�ر ت2 �fي2 ل�وك�اش 5- ش�اراي ي<2 - ل�وشوي2 ؛ �ران�� كي�ت� م�عاصر ف� اض�ول م�

68

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��د .   -1 ب� ن� ه�ست" ی2 واب�� ودن� ق� ي2 ت�� دار اص�ل پ��رون� مرر� ه�مه ط�رق��

ه ك�رد .   -2 وخ� ین� ال�مللی2 ت�� ارت� ب�� ج� ات� ب�� ب2 ص� ي� ه م�ضال�خ و م�ف� د ب�� اي�2 ي��مود .   -3 اده ن�� ف� ن� اس�ت� ه ك�رد و ار� ا( وخ� ی2 ت�� ف� ت2 Ëطن وق� ب�� ه ح�ق� د ب�� اي�2 ي��

عارص� �ي2 ح�ل ي�� fاع�ده اپ�2راي اع�مال ق��ع���ارص� ل ي�� Çلش���ه اي2 ار� م�س���اب� ر ح�� ن� دارد و ه���� ی2 واب�� ع���ارص� ق���� ورد ي�� اص در م���� امی2 ح����� ط���£ وري2 ب�� ر ك�ش���+ ه ه���� ه ك���� گوب����� ه�ماي��

ام ه��اي2 ط�£ ین� اي�2ن� ب�� گی2 ب�� ع�ادل و ه�م�اه�ب� ك�ه ي�� ب� 2fراي2 اي د ن�'ش پ��� دا می2 ك�ب�� ب�2 ëاط ي� ب�� �fی2 اري وق� ام ح�ق�� ط�£ د ب�� ن�� ا خ�' ه دو ي�2 ن� ب�� ی2 واب�� ق�

دار ب� لاح�ن2 ور ص��� دام ك�ش��+ ون� ك��� ات�� ل��ف� ق���� ن� ن� م�ح� ی2 واب�� ین� ق��� ه ار ب�� م ك��� ي2 Çfي م��ا د م�عل��وم ن�� اي���2 س��ت� ي�� ح� م ب�� 2fوري ود ا( وخ���� ی2 ت�� وق� ح�ق���

د . ي�2 را در ا( ه اج�� ع ب�� موف�� دار ن�� ب� ون� ص�لاح�ن2 ات�� ه ق�� گوب�� كه ح�' ب� 2fگر اي ي<2 اس�ت� و دضل اول : ق��

ی2 ( . وق� ام ه�اي2 ح�ق� ط£ عارص� ) ب�� م ه�اي2 ح�ل ي�� سي� ین� ش�ي2 طه ب�� راب��ود دارد ؟ عارص� وخ�� م ه�اي2 ح�ل ي�� سي� ین� ش�ي2 طه ي2 ب�� ا راب�� ي�2 ا(

69

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ود دارد   -1 اه�ت� ه�اي2 اش�اسی2 وخ�� ب� عارص� س�+ م ه�اي2 م�لی2 ح�ل ي�� سي� طوط ك�لی2 ش�ي2 ین� خ�� ست� ك�ه ب�� �رص� اول ان�� ف�

.می2 گ�ردد .   -2 ی2 ن�� لف� م ه�ا ي�� سي� لاف� اي�2ن� ش�ي2 ن� ع اخ�� ب<� اه�ت� ه�ا م�ا ب� ست� ك�ه س�+ �fن �رص� دوم ا( ف�

ی2 ( .   -3 وق� اد . اع�مال ح�ق� اص . اس�ب� ج� ود دارد ) ام�وال اش�+ اط وخ�� ب� �fه اري ی2 دس�ت� وق� ام ه�اي2 ح�ق� ط£ در ه�مه ب��صور اس�ت� .   -4 ل ب�� اب�� هت� ق�� عارص� ار� دو ج�� م ه�اي2 ح�ل ي�� سي� لاف� ش�ي2 ن� اخ��

اط . ب� �fه ه�اي2 اري ت� 2Ùي واي2 د لاف� در م�حن" ن� ال�ف� : اخ��عارص� . واع�د ح�ل ي�� هت� ق� لاف� ار� ج�� ن� ت� : اخ��

اط ؛ ب� �fه ه�اي2 اري واي2 دس�ت� هت� م�حن" لاف� ار� ج�� ن� اخ��گ���ر  -1 ي<2 ور د ه ك�ش���+ وري2 ب����� ت� و ار� ك�ش���+ ر اس���� ظ���£ لاف� ب�� ن� ت� اخ�� �ي2 اس���� fي وع�ا ه م�وض����� ام�ل� خ���' اط ش����+ ب���� �fه اري ت� ر دس���� ك���ه ه���� ب� 2fاي

ه م�حش��وت� ص�ت2 خ� وال ش�+ ء ام�� ر� ا ج��� ال�ب�2 ب� 2fل�م�ان� و اي ران� ، ا( وق� اپ���2 ل ارت+ در ح�ق� Çلا م�ساب� اوت� اس�ت� م�ب+ ف� م�ت�د . وي�� ء ام�وال م�حشوت� می2 ش�+ ر� شه ج�� �ران�� كه در ف� �fي د ح�ال ا( وي�� می2 ش�+

70

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ف�  -2 ت2 وص��� ه اس�ت� ت�� ه ك�دام دس�ت� وط ب�� �fی2 مرت لاق� ن� وع اخ�� ی2 م�وض�� وق� ت� ح�ق� ین� م�اه�ي2 عب2 ت� ي�� ف� ت2 له ك�ه در ح�ف� Çاي�2ن� م�سب

ود . ده می2 ش�+ ام�ب2 ي��اط ؛ ب� �fواع�د اري ا ق� عارص� ي�2 واع�د ح�ل ي�� هت� ق� لاف� ار� ج�� ن� اخ��

ت� ار�1 د و م�مكن� اس���� ب� س���ت" ي2 كس���ان� ب�� ل���ف� ي�2 ن� وره�اي2 م�ح� ه در ك�ش���+ ش���+ اط ( ه�مي2 ب���� �fد اري واع���� ع���ارص� ) ق� ل ي�� د ح���� واع���� -ق�ا و ال�ب��2 ب� 2fش��ه ، اي �ران�� ران� ، ف� د اپ��2 ب��� dfي وره�ا م�ا ی2 ك�ش��+ ه در پ��رج� صت2 خ� لا ام�وال ش�+ د ؛ م�ب+ ب� اس�+ اوت� ي�� ف� گر م�ت� ي<2 ور د ه ك�ش+ وري2 ب�� ك�ش+

وره�اي2 ك�������ا و ك�ش�������+ ن<2 مر ش و ا( گلي2 د ان�� ب�������� dfي ي2 م�ا 2fي وره�ا ك������ه در ك�ش������+ �fي ال ا( ت� ح�������� راد اس������� � ون� م�لی2 اف������� ات�� ع ق�������� ب<� ا ا ي�������� ب2 �fي ا ب' اس��������گاه اس�ت� . ام�ن� ون� اق�� ات�� ع ق�� ب<� ا اوي2 ي�� ب� 2Ùي د اش�كاي��

اص��ی22 له� ح�� Çن� م�س��ب ه ا( چ��� ن2 ت" dه در ب� ردد ك��� ع��ارص� می2 گ��� وع�ی2 ي�� دوت+ ت���� ت� ح��� ي� ع��ارص� س��� ل ي�� د ح��� واع��� لاف� در ق� ن� -اخ��د . ب� ي<2 را اح�اله گ�و �fپ ود ك�ه ا( م�ظرج می2 ش�+

ود3 ور وارد می2 ش���+ كx ك�ش��+ ه ب���2 ا ام�والي2 ك�ه ب�� ه ي�2 صت2 خ� ی2 ح�اك�م پ��ر ام�وال ش�+ وق� م ح�ق� 2fي ست� ك�ه رر+ �fن حرك�x : ا( عارص� م�ن" -ي��ط���ه كx راب�� اه ب���2 ر گ���� �ي2 ه���� fاري ه ع�ب���� د و ب���� ب���� ي<2 ح���رك�x ( گ�و ع��ارص� م�ن" وق� ) ي�� ین� ال�مللی2 ح�ق���� ر ب�� ي2 +fب Çا ه ي����� د ك��� ب� دي2 ه�س��ت" واع���� ع ق� ب<� ا ي����ر ق�� كx ي�� اه ب��2 ر گ�� لا ه�� د . م�ب+ دا می2 ك�ب�� ب�2 ëاط ي� ب�� �fاوت�� اري ف�� ی2 م�ت� وق� ام ( ح�ق�� ط�£ م ) ب�� س�ي� ه دو ش�ي2 والي2 ب��� ان� م�ن�� م�� ی2 در دو ر� وق� ح�ق��

71

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��رد � ن� ف��� ه اي�2 ص��ت2 خ� وال ش�+ ر ام��� د پ���� اي���2 ون� ي�� ات�� دام ق���� ه ك��� د ك��� ي���2 ش+ می2 ا( ي ëوال ب� رد اي�2ن� ش��� گ��ي2 ران� را ي�� ت� اپ���2 عي2 اي�� ی2 ي���� ارج� ح����

د . ح�كوم�ت� ك�ب�

ف� ه�ا : وص�ت2 له ت�� Çم�سب

ه  -1 ت� د ؛ دس���� ب���� dfي ود ، م�ا م می2 ش����+ س���ي2 ف� اط ي�� ب���� �fاي2 اري ه ه���� ت� ه دس���� ل���ف� ب����� ن� ی2 م�ح� وق� ط ح�ق���� ن� رواب����� ی2 واب�� ع���ارص� ق���� حت+ ي�� در ب��اد . ی2 ، اس�ب� وق� اص ، اع�مال ح�ق� ج� ام�وال ، اش�+

د .   -2 ب� ي<2 ف� گ�و وص�ت2 رد ت�� گي2 �رار م�ي2 اط ف� ب� �fه ه�اي2 اري كx ار� دس�ت� ل در ك�دام�ب2 Çار� م�ساب� xك كه ك�دام ب�2 ب� 2fص اي ي2 ح� ش+ ن��

ی2 اس�ت� .   -3 وق� وع امر ح�ق� ین� ت�� عب2 ارت� ار� ي�� ف� ع�ب� وص�ت2 ت��

ف� وص�ت2 ارك�ان� ت��م و  -1 ي2 ك�ت� ف� ي�� 2fعري� ه را ي�� ص�ت2 خ� وال ش�+ ه ام�� �ي2 ك�� fي ا م�� ا ر� ی2 ي��� ع�ن� م ؛ ي�2 ي2 ت� ف� ك�� 2fعري� له را ي�� Çده م�س�ب ل ده�ب�� كب2 س�+ اصر ن�� د ع�ب� اي�2 ي��

ص خ� ن� م�ش��+ ف� ا( ت2 وص��� اط و ت�� ب��� �fه اري ت� م دس��� ي2 �fواي می2 ت���� ت� ن�� ي2 اس��� 2fي ا ه��� ر� ي2 ه خ' ام�ل خ��' ه ش���+ ص��ت2 خ� وال ش�+ ه ام��� م ك��� ي2 �fداي ي����م . ي2 ك�ت�

72

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ك�ه  -2 ب� 2fل ار� اي ب��� ی2 ق�� اص� را ك�ه ق�� د ؛ ج�' ب� عارص� ه�ست" اع�ده ح�ل ي�� دم پ��ر اع�مال ق�� ف� ه�ا م�ف� وص�ت2 كه ت�� ب� 2fه اي ی�ن� ب�� ه داش�+ وخ� ت��

ه )7م�اده صت2 خ� ده ام�وال ش�+ ل ده�ب� كب2 س+ اصر ن�� ه ع�ب� ت� ب�� سي� د ن�� عارص� اع�مال ك�ب� اع�ده ح�ل ي�� كx ق�� وان� ب�2 ه ع�ن� را ب��د . ب� ه ه�ست" د ك�ه در ك�دام دس�ت� ص ك�ب� خ� ها را م�ش+ �fن د و ا( ر ك�ب� ظ£ هار ب�� ان�2ست� اظ�£ ت� ( می2 ي�� عي2 ت� ، وض�� اه�لي2

م�ام  -3 ی2 در ن�� وق� ط ح�ق�� ف� رواب��� ت2 وص�� ر ت�� ه اگ�� را ك�� م ؛ ج��' ي2 اس�� ب� د ن��س+ اي��2 ل�ف� را ي�� ن� وره�اي2 م�ح� ی2 ك�ش+ وق� اوت� ه�اي2 ح�ق� ف� ي��ط راب�2 ص ش��+ ي2 ح� ش��+ لا ن�� د . م�ب+ �ي2 می2 ش���+ fي ا ش��� ار ا( دار ك��� ب� لاح�ن2 ون� ص��� ات�� ین� ق���� ع��ب2 گ��ر ي�� ي<2 د د �fت� می2 ك�ردي�� عي2 ت� ده ي�� اع��� كx ق�� ار� ب���2د اي����2 د ي�� ت� ع�ف���� اه�ي2 ه م���� ع ب����� ط راح����� راب�2 ص ش���+ ي2 ح� ش���+ م و ن�� ي2 ط£ ي� ون� م�ج���ل ي�" ات�� ق� ق����� د م�ط���ات�� اي����2 د ي�� ب� م س���� ي2 ط£ ي� رر� ي�" ه ط���� ع ب����� راح�����

كلی2 دار م�ش��+ ب� لاح�ن2 ون� ص��� ات�� ین� ق���� ع��ب2 ود در ي�� كس��ان� می2 ت���� ا ي�2 ور ه��� د در ه�م��ه ك�ش��+ اش���+ ن� ي�� ت2 رق�� ور ط��� ط��£ ون� م�ي� ات�� ق� ق���� م�ط��ات��

صوص��ی2 د م�خ� واع��� ع ق� ب<� ا ی2 ي���� وق� ف� اع�م��ال ح�ق��� وص�ت2 ور ت�� ست� و در ه�ر ك�ش+ ي2 ن� ب�� ی2 ن� ه اي�2ن� خ�' اب�� اش�ف� م�د ام�ا م�ب� می2 ا( ش+ ن�� ي ëب�

رط گ��ر ش��+ ي<2 ی2 د رج� د و در پ���� ب� م س��� ي2 ط£ ي� ه ي�" ع ب���� رط راح���� وره�ا ش��+ ی2 ك�ش��+ رج� ص��وص را در پ���� ه خ�� رط ب���� لان� ش��+ لا ق�� ت� م�ب+ اس���

وره�اي2 ی2 ك�ش��+ وق� د ح�ق��� واع��� اي2 ق� اوت� ه��� ف��� ه ي�� د ك��� ات� می2 ك�ب��� ج��� د . ن�'ش اي�2ن� اب�2 ب��� dfد می2 داي ت� ع�ف��� اه�ي2 ه م��� ع ب���� راح����م . ي2 �fداي لف� را ي�� ن� م�ح�

73

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��ق� م�اده لا ؛ ط�ن� م992م�ب+ ي2 ط£ ي� ت� ي�" وس���+ ود ت�� ه ض�ورت� خ�� ود را ب�� امه خ�� ت� ي�� د وص�ي2 ب� dfواي می2 ت�� د ن�� اع ه�لب� ب� �fد اي �ي2 ه�لب� ي< ق� م�د

ران� دي2 در اپ��2 كx ه�لب�� ر ب��2 ال اگ�� ود دارد ح�� ان� وخ��� �fي� راي2 ا( ر� پ��� ي2 د ب��� ور ه�لب�� ارج� ك�ش+ ی2 در ح�� ت� خ�ن� وع�ي2 ن� م�من� د و اي�2 ب� dك�تران� صوص��ی2 اپ���2 ین� ال�مل��ل خ�� وق� ب�� ك��ه در ح�ق��� ب� 2fه اي ه ب���� وخ��� ا ت�� د ي���� م ك�ب��� ي2 ط£ ي� ت� ي�" وس���+ ود ت�� ص��ورت� خ���� اي2 ب�� ام��ه ه��� ت� ي�� ي2 وص���

وال ت� اي�2ن� ش���� هاس���� �fن م ا( ي2 ط£ ي� ون� م�ج���ل ي�" ات�� ع ق����� ب<� ا اد ي����� ب� اه�ر اس���� ورت� ط����£ ون� م�لی2 و ض���� ات�� ع ق����� ب<� ا اص ي����� ج� ت� اش����+ اه�لي2ون� ات�� ع ق���� ب<� ا ورت� ي���� ه در اي�2ن� ض��� كلی2 اس��ت� ) ك��� ط ش���+ راب�2 ء ش��+ ر� ام�ه ج���� ت� ي�� ي2 م وص��� ي2 ط£ ي� رر� ي�" ا ط�� ي���2 ه ا( م�ظ��رج اس��ت� ك���

اط�ل اس�ت� ( . د و ي�� ون� ه�لب� ات�� ع ق�� ب<� ا صورت� ي�� ي� 2fت� اس�ت� ) ك�ه در اي رط اه�لي2 كx ش+ ا ب�2 اپ�2ران� ( ي�2ك�اج اس��ت� ح��ال ط ص��حت� ن�� راب�2 ی2 ار� ش�+ ه�ن� د� ات� م�� ف� ي<2 ر ش�+ راي2 ن�� ان� اج�� وي�� ل ت�2 ور ه�ا م�ب+ ی2 ك�ش+ ال دوم : در پ��رج� م�ب+

می2 ك��اج ن�� حت� ن�� ط ص��� راب�2 ی2 را ار� ش���+ ه�ن� د� ات�� م���� ف� ي<2 ر ش��+ ن� ن�� راي2 اي�2 ه اج���� وري2 ك��� �ي2 ( در ك�ش��+ fي ا وي���� ن� و م��رد ) ت�2 ین� ر� ر ب�� اگ����ود اي�2ن� ش�وال م�ظرج اس�ت� ك�ه ؛ ع ش�+ كاجی2 واف�� د ن�� ب� dfداي

ون� ات�� د ق��� اش��+ كلی2 ي�� ط ش�+ راب�2 ء ش+ ر� ط م�اه�وي2 ، ك�ه اگ�ر ج�� راب�2 ء ش+ ر� ا ج�� كلی2 اس�ت� ي�2 ط ش�+ راب�2 ء ش+ ر� ی2 ج�� ه�ن� ات�� م�د� ف� ي<2 ر ش+ ا ن�� ي�2 ا(

ون� دول�ت� ات�� د ق��� اش��+ ه ي�� ص�ت2 خ� وال ش�+ ء ام�� ر� ر ج��� خ اس��ت� ولي2 اگ�� حي2 ك�اج ص�� ردد و اي�2ن� ن�� را می2 گ�� د اج��� اد ع�ف�� عف� م�جل اي��

اط�ل اس�ت� . كاج ي�� ود و ن�� ن� داده می2 ش�+ طلان� ا( ه ب�� كاج ح�كم ب�� ود و اي�2ن� ن�� را می2 ش�+ ان� اج�� �fي م�لی2 ا(74

وق� ین� ح�ق� صوصی ال�ملل ب�� خ��صوص����ی2 ) ین� ال�مل����ل خ�� وق� ب�� ات� م�طال�ع����ات� ح�ق����� ن� در ك�ب����� اري�� ف� را ي������ ت2 وص����� ار ت�� ن� ي������ حكرده1899اول�ی2 رب�2 ش����+ ( ن��

اس�ت� .

 

75