ก...

ก

การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรอง งานและพลงงาน กรณศกษา: โรงเรยนมธยมวดเขาสกม

พฒนชนน คงอย

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการสอนวทยาศาสตร

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา มถนายน 2562

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยบรพา

ค

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไปไดดวยความกรณาจาก ดร.ภทรภร ชยประเสรฐอาจารยทปรกษาหลก และ ดร.ศรณย ภบาลชนม อาจารยทปรกษารวม ทกรณาใหค าปรกษาแนะน าแนวทางทถกตอง ตลอดจนแกไขขอบกพรองตาง ๆ ดวยความละเอยดถถวนและเอาใจใสดวยดเสมอมา อกทงใหก าลงใจมาตลอดในระยะเวลาการวจย ผวจยรสกซาบซงเปนอยางยง จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสนดวย ขอกราบขอบพระคณผชวยศาสตราจารย ดร.สมโภชน อเนกสข ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารย ดร.วรากร ทรพยวระปกรณ กรรมการสอบวทยานพนธ ทไดกรณาสละเวลาอนมคามารวมสอบวทยานพนธ ตลอดจนใหค าแนะน าและแกไขขอบกพรอง ท าใหวทยานพนธมความสมบรณมากยงขน ขอขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.สมศร สงคลพ ดร.กตตมา พนธพฤกษา ดร.ธนาวฒ ลาตวงษ นางสาวณฐญา หนองเตาด า นางดวงกมล รกษสจรต ไดเปนผทรงคณวฒ ใหความอนเคราะหในการตรวจสอบ รวมทงใหค าแนะน าในการปรบปรงแกไขเครองมอทใช ในการวจยใหมคณภาพ สงผลใหวทยานพนธฉบบนถกตองและสมบรณยงขน ขอขอบพระคณผอ านวยสถานศกษา คณะครและนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2561 โรงเรยนมธยมวดเขาสกม ทใหความรวมมอเปนอยางดในการเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการวจย ท าใหวทยานพนธฉบบนส าเรจไดดวยด ขอขอบพระคณ คณแมสรพร คงอย คณพอถวล คงอย และครบาอาจารยทกทาน ทใหทนการศกษา ความชวยเหลอ ใหก าลงใจ และคอยสนบสนนผวจยเสมอมา คณคาและประโยชนของวทยานพนธฉบบน ผวจยขอมอบเปนกตญญกตเวทตาแดบพการ บรพาจารย และผมพระคณทกทานทงในอดตและปจจบนทท าใหขาพเจาเปนผมการศกษา และประสบความส าเรจมาจนตราบเทาทกวนน

พฒนชนน คงอย

ง

57910036: สาขาวชา: การสอนวทยาศาสตร: กศ.ม. (การสอนวทยาศาสตร) ค าส าคญ: กจกรรมโครงงานเปนฐาน/ ผลสมฤทธทางการเรยน/ ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนบรณาการ/ เจตคตทางวทยาศาสตร พฒนชนน คงอย: การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรอง งานและพลงงาน กรณศกษา: โรงเรยนมธยมวดเขาสกม (LEARNING MANAGEMENT USING PROJECT-BASED LEARNING ACTIVITIES ON “WORK AND ENERGY” CASE STUDY: MATHAYOMWATKHAOSUKIM SCHOOL) คณะกรรมการควบคมวทยานพนธ: ภทรภร ชยประเสรฐ, วท.ด., ศรณย ภบาลชนม, ปร.ด. 186 หนา. ป พ.ศ. 2562. การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ กอนเรยนและหลงเรยน ทไดรบการจดการเรยนร โดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน 2) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงาน หลงเรยนกบเกณฑรอยละ 70 3) เพอศกษาเจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนโดยใชการจด การเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กลมเปาหมายทใชในการวจย ไดแก นกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนมธยมวดเขาสกม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2561 จ านวน 13 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) แผนการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน 2) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 3) แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ 4) แบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร การวเคราะหขอมลโดยใชคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยสรปไดดงน 1. ผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ หลงเรยนทไดรบการจดการเรยนร โดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน สงกวากอนเรยน 2. ผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ หลงเรยนทไดรบการจดการเรยนร โดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานสงกวาเกณฑรอยละ 70 3. เจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนดวยการใชการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานในภาพรวมอยระดบด (μ= 4.19, σ = 0.83)

จ

57910036: MAJOR: SCIENCE TEACHING; M.Ed. (SCIENCE TEACHING) KEYWORDS: PROJECT-BASED LEARNING ACTIVITIES/ ACHIEVEMENT/ INTEGRATED SCIENCE PROCESS SKILLS/ SCIENTIFIC ATTITUDE. PATCHANON KONGYOO: LEARNING MANAGEMENT USING PROJECT-BASED LEARNING ACTIVITIES ON “WORK AND ENERGY” CASE STUDY: MATHAYOMWATKHAOSUKIM SCHOOL. ADVISORY COMMITTEE: PATTARAPORN CHAIPRASERT, Ph.D., SARUN PHIBRANCHON, Ph.D. 186 P. 2019. The purposes of this research were 1) to compare learning achievement and integrated science process skills before and after learning management using project-based activities. 2) to compare learning achievement and integrated science process skills after learning management using project-based activities with 70 percent criteria, 3) to study scientific attitude of students with learning management using project-based activities. The participants were 13 of eleventh grade students who studied in the second semester of 2018 academic year at Mathayomwatkhaosukim School. The research instruments consist of 1) Lesson plans learning management using project-based activities 2) Learning achievement test, 3) Integrated science process skills test, 4) Scientific Attitude Test. The data was analyzed by Mean and Standard Deviation. The results of this research indicated that: 1. The post-test score of learning achievement and integrated science process skills after learning management using project-based activities were higher than the pre-test. 2. The post test score of learning achievement and integrated science process skills after learning using project-based learning were higher than 70% criterion. 3. Scientific attitude of students after learning management using project-based activities was found at a high level. (μ= 4.19, σ = 0.83)

ฉ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย....................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ.................................................................................................................. จ สารบญ......................................................................................................................................... ฉ สารบญตาราง............................................................................................................................... ซ สารบญภาพ.................................................................................................................................. ฎ บทท

1 บทน า.................................................................................................................................. 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา.................................................................... 1 วตถประสงคของการวจย.......................................................................................... 6 ประโยชนทไดรบ..................................................................................................... 6 ขอบเขตของการวจย.................................................................................................. 6 กรอบแนวคดในการวจย........................................................................................... 7 นยามศพทเฉพาะ....................................................................................................... 7

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ........................................................................................... 11 สาระการเรยนรวทยาศาสตร รายวชาฟสกสเพมเตม 2.............................................. 11 ทฤษฎการเรยนรทเกยวของกบการจดการเรยนร...................................................... 13 การจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน (Project-based learning)......................... 17 ผลสมฤทธทางการเรยน............................................................................................ 38 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร......................................................................... 44 เจตคตทางวทยาศาสตร............................................................................................. 57 งานวจยทเกยวของ.................................................................................................... 67

3 วธด าเนนการวจย................................................................................................................. 70 กลมเปาหมายทใชในการวจย.................................................................................... 70 รปแบบการวจย......................................................................................................... 70 เครองมอทใชในการวจย........................................................................................... 71 การสรางและการหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย.............................................. 71 วธด าเนนการทดลองและการเกบรวบรวมขอมล...................................................... 83

ช

สารบญ (ตอ)

บทท หนา การวเคราะหขอมล.................................................................................................... 83 สถตทใชในการวเคราะหขอมล................................................................................. 84

4 ผลการวเคราะหขอมล........................................................................................................ 87 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล........................................................................ 87 การเสนอผลการวเคราะหขอมล............................................................................... 87 ผลการวเคราะหขอมล............................................................................................... 87

5 สรปผลและอภปรายผล....................................................................................................... 96 สรปผลการวจย......................................................................................................... 96 อภปรายผลการวจย.................................................................................................... 96 ขอเสนอแนะ............................................................................................................. 103

บรรณานกรม................................................................................................................................ 105 ภาคผนวก..................................................................................................................................... 112 ภาคผนวก ก......................................................................................................................... 113 ภาคผนวก ข......................................................................................................................... 118 ภาคผนวก ค......................................................................................................................... 140 ประวตยอของผวจย...................................................................................................................... 186

ซ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 หนวยการเรยนร เรอง งานและพลงงาน.......................................................................... 13 2 การสงเคราะหขนตอนของการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน.............. 29 3 แบบแผนการทดลองแบบกลมเดยวทดสอบกอนทดสอบหลง........................................ 71 4 การวเคราะหตวชวด สาระการเรยนรและจดประสงคการเรยนรสาระท 5 เรอง

งานและพลงงาน..............................................................................................................

72 5 การก าหนดจ านวนแบบทดสอบทตองการใหสอดคลองระหวางสาระการเรยนร

กบจดประสงคการเรยนร.................................................................................................

74 6 การก าหนดจ านวนขอของแบบทดสอบทตองการ ใหสอดคลองกบทกษะกระบวนการ

ทางวทยาศาสตรขนบรณาการทตองการวด.....................................................................

79 7 การเปรยบเทยบคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เรอง งานและพลงงาน

ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กอนเรยนและหลงเรยน และคาขนาดของผล.........................................................................................................

88 8 คะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เรอง งานและพลงงาน

ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ตามพฤตกรรมการเรยนรทางดานสตปญญา กอนเรยนและหลงเรยน....................................................................

89 9 การเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เรอง งานและ

พลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เทยบกบเกณฑรอยละ 70 (14 คะแนน จากคะแนนเตม 20 คะแนน).......................................................

91 10 การเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ

เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กอนเรยนและหลงเรยน และคาขนาดของผล..................................................................

92 11 คาเฉลยคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการแตละทกษะ

เรอง งานและพลงงานทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หลงเรยน..........................................................................................................................

93

ฌ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 12 การเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ

ของนกเรยนเรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงาน เปนฐาน เทยบกบเกณฑรอยละ 70 (14 คะแนน จากคะแนนเตม 20 คะแนน)..................

93 13 คะแนนเฉลยเจตคตทางวทยาศาสตรแตละลกษณะทไดจากการท าแบบวดเจตคต

ทางวทยาศาสตรกอนเรยนและหลงเรยน (คะแนนเตม 5 คะแนน)..................................

94 14 แสดงผลการประเมนระดบความเหมาะสมของผเชยวชาญ แผนการจดการเรยนรท 1

เรอง งานของฉน..............................................................................................................


เรอง รถพลงงานหนงยาง.................................................................................................


เรอง บนจจมปแสนสนก..................................................................................................


เรอง สงอาหารใหฉนท....................................................................................................

122 18 แสดงคาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร

ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน...................................................................

123 19 แสดงผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) ของแบบทดสอบ

วดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน จ านวน 40 ขอ...................................

125 20 แสดงผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) ของแบบทดสอบ

วดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน จ านวน 20 ขอ...................................

126 21 แสดงคาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวางขอสอบกบทกษะทตองการวด

ของแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน......................................................................................................

128 22 แสดงผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) ของแบบทดสอบวด

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน จ านวน 30 ขอ..................................................................................................................

130

ญ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 23 แสดงผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) ของแบบทดสอบวด

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน จ านวน 20........................................................................................................................

131 24 แสดงคาดชนความสอดคลอง (IOC) ขอความทแสดงถงเจตคตทางวทยาศาสตร

ในดานตาง ๆ...................................................................................................................

133 25 แสดงคาอ านาจจ าแนก (rxy) ของแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร จ านวน 30 ขอ............. 134 26 แสดงคาอ านาจจ าแนก (rxy) ของแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร จ านวน 20 ขอ.............. 135 27 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกสทไดจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน (คะแนนเตม 20 คะแนน)......................................

137 28 คะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ทไดจากการท าแบบทดสอบ

วดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการกอนเรยนและหลงเรยน (คะแนนเตม 20 คะแนน)................................................................................................

138 29 คะแนนเจตคตทางวทยาศาสตรทไดจากการท าแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร

หลงเรยน (คะแนนเตม 100 คะแนน)...............................................................................

139

ฎ

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1 กรอบแนวคดในการวจย.................................................................................................... 7 2 แสดงกระบวนการทางปญญา 6 ขนของบลม (Benjamin Bloom’s taxonomy of

educational objectives)......................................................................................................

39

1

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

การเปลยนแปลงไปของสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจการเมองและสงคมโลกทงในแงของความรวดเรวของกระแสการเปลยนแปลงและรปแบบทแตกตางไปจากเดม สงผลใหประเทศไทยตองเผชญหนากบการแขงขนททวความรนแรงมากยงขน การมเทคโนโลยและนวตกรรมเปนของตนเองจงเปนปจจยหลกทจะท าใหเกดการเจรญเตบโตและเพมขดความสามารถในการแขงขน ของประเทศอนจะน าพาประเทศของเราไปสการพฒนาทย งยน (Sustainable development) จากสภาพการณดงกลาวการเตรยมความพรอมของประเทศในการทจะรบมอกบการเปลยนแปลงตาง ๆ จงตองมการพจารณาในหลายมต ทงน ปจจยส าคญประการหนงกคอปจจยทางดานเทคโนโลยและก าลงคนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยการพฒนาปจจยทงสองดงกลาวตองด าเนนไป พรอม ๆ กน เพอใหสอดรบกบทศทางการพฒนาประเทศในภาพรวม การพฒนาก าลงคน ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนหนงในกลยทธส าคญภายใตแผนกลยทธดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (พ.ศ. 2547-2556) ซงรบผดชอบโดยส านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทน.) ทมวตถประสงคหลกเพอพฒนาขดความสามารถของประเทศไทยใหพรอมรบกระแสการเปลยนแปลงอยางรวดเรวในโลกในยคโลกาภวตนและสามารถแขงขนไดในระยะยาว ภายใตวสยทศน “ประเทศไทยมเศรษฐกจทเขมแขง เปนสงคมความรทแขงขนไดในสากล มความมนคงและประชาชนมชวตทด” ทงนเพอตอบสนองตอ ความตองการของภาคเศรษฐกจและสงคม (มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, 2555, หนา 2-3) ประเทศไทยไดถกผนวกเขาไปในเวทการแขงขนทงในระดบโลก ระดบทวป ระดบภมภาค และแนนอนวาประเทศไทยนนคงไมสามารถกาวไปถงจดททดเทยมกบคแขงไดถาขาดการศกษาทด อยางเชน ในการเตรยมคนเขาสประชาคมอาเซยน สงส าคญทสดคอเรองการศกษา ควรยกเครองการศกษาพรอมกนทงระบบ คอ ตงแตระดบกอนวยเรยน ประถม มธยม มหาวทยาลย และตองพฒนาคณภาพของ “คร” ไปพรอม ๆ กนดวย สวนเรองการสอน สงตองท าโดยเรงดวนเรองแรกคอ ตองท าใหเดกเลกการเรยนรแบบทองจ าใหได ตองเลกสอนใหเดก ๆ ทองจ า ซงนคอการเปลยนความคดทงระบบ (สรนทร พศสวรรณ, 2556, หนา 150) และในศตวรรษท 21 เปนยคใหมแหงการเรยนรทมงเนนการพฒนาผลสมฤทธของนกเรยน (Student outcomes) ใหม

2

ความสามารถในหลากหลายมต ตามคณลกษณะทตองการในศตวรรษท 21 ซงนกเรยนตองมทกษะความสามารถใน 4 ดาน คอ มความรในวชาหลก (Core subjects) ทกษะการเรยนรและนวตกรรม (Learning and innovation skills) ทกษะดานขอมลขาวสารการสอสารและเทคโนโลย (Information, media and technology skills) ทกษะชวตและประกอบอาชพ (Life and career skills) การกาวสศตวรรษท 21 และความจ าเปนในการสรางบคลากรทมคณภาพเพยงพอทจะชวยยกระดบขดความสามารถทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศ (มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, 2555, หนา 28-29) วทยาศาสตรมบทบาทส าคญอยางยงในสงคมโลกปจจบนและอนาคต เพราะวทยาศาสตรเกยวของกบชวตของทกคน ทงในการด ารงชวตประจ าวนและการงานอาชพตาง ๆ ดงนน ทกคน จงจ าเปนตองไดรบการพฒนาความรทางวทยาศาสตร เพอใหมความรความเขาใจในธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางขน สามารถน าความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค และมคณธรรม (กระทรวงศกษาธการ, 2551, หนา 94) และฟสกสเปนสาขาหนงของวชาวทยาศาสตรทมบทบาทส าคญในการพฒนาประเทศ เนองจากเปนวชาพนฐานของวทยาศาสตรและเทคโนโลยอนทนสมย ความรทางฟสกสเปนรากฐานในการพฒนาตาง ๆ เชน ดานวศวกรรม สถาปตยกรรม การแพทย จงถอไดวาวชาฟสกสเปนหวใจส าคญของวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย จากความส าคญของ การเรยนรในวชาฟสกส การจดการเรยนรในวชาฟสกสจงตองเนนกระบวนการเรยนรทนกเรยนเปนผคด ลงมอปฏบตดวยตนเอง ศกษาคนควาอยางมระบบดวยกจกรรมหลากหลาย ทงการท ากจกรรมภาคสนาม การสงเกต การส ารวจตรวจสอบ การทดลองในหองปฏบตการ จากทผวจยเปนผสอนในโรงเรยนมธยมวดเขาสกมในทกรายวชาของฟสกสไดพบวานกเรยนสวนใหญในระดบชนมธยมศกษาตอนปลายแผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร ไมชอบเรยนวชาฟสกส โดยใหเหตผลวาเนอหาในวชาฟสกสนนคอนขางยากมาก ซบซอน เขาใจยากและยงตองอาศยความรพนฐานในวชาคณตศาสตรมาใชในการค านวณอกดวย ท าใหนกเรยน เกดความเบอหนาย ขาดแรงจงใจในการเรยน ถงแมจะตงใจในเรยนรมากขนาดไหน แตนกเรยนโดยสวนใหญกยงบอกวาไมเขาใจเนอหาในวชาฟสกส ท าใหนกเรยนเกดเจตคตทไมดตอวชาฟสกส นอกจากนนนกเรยนยงขาดการน าความรไปประยกตใชในชวตประจ าวน สงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนคอนขางต าและไมเปนไปตามเกณฑทโรงเรยนไดก าหนดไวคอรอยละ 70 ซงสอดคลองกบผลการทดสอบ O-NET ในระดบโรงเรยนของโรงเรยนมธยมวดเขาสกม 3 ปยอนหลง ชนมธยมศกษาปท 6 วชาวทยาศาสตร ผลการทดสอบปการศกษา 2558-2560 พบวา มคะแนนอยท 33.08, 32.56 และ 26.04 คะแนน ตามล าดบ (สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน), 2560) แสดงใหเหนวาการจดการเรยนรในรายวชาวทยาศาสตรยงคงเปนปญหาทสมควร

3

ตองไดรบการแกไขและจากการสมภาษณนกเรยนทเรยนอยในระดบชนมธยมศกษาปท 5 นนพบวาเนอหาวชาฟสกสเรอง งานและพลงงานเปนเรองทยากทสดในการเรยน เพราะพลงงานเปนเรอง ทเปนนามธรรมไมสามารถจบตองได นกเรยนตองอาศยจนตนาการในการเรยนสง ตองใชความเขาใจและความสนใจในการเรยนมากเปนพเศษ (นพชย พมทอง, สมภาษณ, 23 กมภาพนธ 2560) นอกจากนโรงเรยนมธยมวดเขาสกม จดเปนโรงเรยนมธยมขนาดเลก มจ านวนนกเรยนในแตละหองเรยนโดยเฉลย 12 คน ผเรยนมจ านวนนอย นกเรยนมกจะขาดแรงจงใจในการเรยน เพราะสอการเรยนการสอนในรายวชาวทยาศาสตรเกาและไมพรอมใชงาน ท าใหผเรยนขาด การลงมอปฏบต ซงสอดคลองกบผลการทดสอบ O-NET จ าแนกคะแนนตามกลมสาระการเรยนรในรายวชาวทยาศาสตรของปการศกษา 2560 พบวา สาระการเรยนรท 5 เรองพลงงานมคาคะแนนเฉลย 21.09 คะแนน (สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน), 2560) ซงมคะแนนนอยทสดในทกสาระของรายวชาวทยาศาสตร ซงเปนสาระการเรยนรท 5 ดงนนผวจยจงมความสนใจศกษาการจดการเรยนรเพอเพมความรความเขาใจในเนอหาฟสกส เรอง งานและพลงงาน เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนมธยมวดเขาสกม นอกจากนสภาพการสอนในปจจบนเปนแบบบรรยายทเนนเนอหามากกวา การปฏบต ท าใหนกเรยนขาดการลงมอท าการทดลองเพอหาความรทางวทยาศาสตร ซงทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทส าคญทจะชวยท าใหการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนประสบความส าเรจได คอ ทกษะการทดลอง เปนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนผสมผสานหรอ ขนบรณาการ ทกษะการทดลองเปนการรวมเอาทกษะกระบวนการขนพนฐานหลายทกษะไวรวมกน โดยนกวทยาศาสตรใชการทดลองเปนเครองมอในการหาค าตอบของปญหา ตรวจสอบสมมตฐาน ทตงขน ในขนตอนการทดลองจะมการน าเอาขนตอนตาง ๆ ของกระบวนการวทยาศาสตร มาประกอบกน เชน ก าหนดนยามเชงปฏบตการ การก าหนดตวแปร การออกแบบการทดลองและด าเนนการทดลองอยางรอบคอบ การสงเกตและบนทกผลการทดลองอยางละเอยด ตลอดจน การตความหมายขอมลทบนทกไวไดอยางถกตองและตรงไปตรงมา (ทวศกด จนดานรกษ และพศาล สรอยธหร า, 2553) ซงเปนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการทงหมด ดงนนจดมงหมายของการศกษาควรเนนการสอนนกเรยนใหรจกและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการแสวงหาความรตาง ๆ การไดมาซงทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทนอกเหนอไปจากการไดขอเทจจรงทางเนอหาวชานน ถอวาเปนคณคาสงสดของการเรยนวทยาศาสตร เพราะไมเพยงแตนกเรยนจะใชทกษะเหลานเพอใหไดมาซงความร ความเขาใจ ทางเนอหาวชาเรยนเทานน นกเรยนยงใชทกษะดงกลาวเพอแกปญหาตาง ๆ ทเกดขนภายนอกหองเรยนอกดวย (วรรณทพา รอดแรงคา, 2544) และประกอบกบผวจยไดสงเกตจากการท ากจกรรมของ

4

นกเรยนทโรงเรยนหรอการจดกจกรรมการเรยนทใหนกเรยนท างานหรอปฏบตกจกรรมกลม ผลจากการสงเกต พบวา นกเรยนยงแบงการท างานไดไมดนก ท าใหผลการปฏบตงานรวมกน ยงไมมประสทธภาพเทาทควร การจดการเรยนรทเนนใหนกเรยนไดลงมอปฏบตมหลากหลายรปแบบ ซงการน าโครงงานวทยาศาสตรเขามาเปนสวนหนงในกระบวนการเรยนรสามารถปญหาดงทกลาวมาขางตนได และการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ซงเปนการจดการเรยนรทเนนใหนกเรยนเรยนรดวยตนเองผานการลงมอปฏบตโดยใชวธการทางวทยาศาสตร (Sciencefic method) สามารถท าใหนกเรยนเกดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการได การท าโครงงานเปนการศกษาเพอคนพบความรใหม สงประดษฐใหมและวธการใหม ดวยตวของนกเรยนเอง โดยใชวธการทางวทยาศาสตร มครเปนผใหค าปรกษาแนะน า และการใช วธสอนโครงงานเปนวธของการจดการเรยนการสอน ใหนกเรยนท าโครงงานดวยการใชวธการ ทางวทยาศาสตร กคอการใหนกเรยน ใชความคดตาง ๆ ในแตละขนตอนจดเปนกระบวนการคด ทนกเรยนใช การเปดโอกาสใหนกเรยนใชการคดนนบอย ๆ เปนการพฒนาใหนกเรยนเกดทกษะการคด (พมพพนธ เดชะคปต, 2556, หนา 25-27) สงส าคญอกอยางหนงทจะตองปลกฝงใหเกด ในจตใจของนกเรยน คอ เจตคตทางวทยาศาสตร ซงเปนตวก ากบการคด การกระท า การตดสนใจในการปฏบตงานทางวทยาศาสตร ดงค ากลาวทวา “บคคลทมเจตคตทางวทยาศาสตร จะเปนผทชวยใหการด าเนนงานตาง ๆ ในการศกษาคนควาทางวทยาศาสตรบรรลผลส าเรจ (พชรา ทววงศ ณ อยธยา, 2537, หนา 64) การจดกจกรรมการเรยนรดวยโครงงาน ก าลงเปนเรองทไดรบความสนใจจากครผสอนเปนอยางยง นกการศกษาตางใหการยอมรบวาเปนการเรยนรทด เนองจากสอดคลองกบการปฏรป การเรยนรทยดนกเรยนเปนส าคญอยางแทจรง กจกรรมโครงงานท าใหนกเรยนไดมโอกาสเรยนร ในสงทตนเองอยากร นกเรยนไดรจากการปฏบตจรงไดคนควาหาค าตอบดวยตนเองโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร จงเปนกจกรรมททาทาย สนกสนาน และนาภมใจอยางยง ตลอดจนกระบวนการของโครงงานเปดโอกาสใหนกเรยนไดเรยนรจากสงแวดลอม สงคม ชมชน ธรรมชาต และกลมคนตาง ๆ ซงลวนอยภายนอกหองเรยน (สถาบนพฒนาความกาวหนา กรงเทพมหานคร, 2545) จากความส าคญของกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรขางตน การน ากจกรรมโครงงานวทยาศาสตรเขามาใชในการเรยนการสอนวทยาศาสตร จงมความเหมาะสม เพราะเปนกจกรรม ทเนนการสรางความรดวยตนเองของนกเรยนโดยการบรณาการสาระความรตาง ๆ ทตองการร ใหเออตอกน หรอรวมกนเสรมสรางความคด ความเขาใจ ความตระหนก ทงดานสาระและคณคาตาง ๆ ใหกบนกเรยนโดยอาศยทกษะทางปญญาหลายดาน ๆ (ลดดา ภเกยรต, 2544, หนา 19) ท าให

5

นกเรยนไดพฒนาการเรยนร สรางองคความรไดดวยตนเอง สงเสรมกระบวนการคด ไดแสดงถงความคดสรางสรรค ลงมอปฏบตจรง สามารถสรางผลงาน แกไขปญหาตาง ๆ และยงสามารถท างานรวมกบผอนไดด (ชาตร เกดธรรม, 2547, หนา 5-6) การจดการเรยนรโดยใชโครงการเปนฐาน เปนการเรยนรทเปดโอกาสใหนกเรยนเลอกสงทศกษา ก าหนดเรองทจะศกษาหรอโครงการทสนใจจะท า เปนการศกษาดวยตนเองในสงทคลายคลงเกยวของกบชวตจรงหรอสภาพปญหาทเปนจรงในชวตประจ าวน เปดโอกาสใหนกเรยนใชความร ความคดทลกซง เชอมโยงสมพนธกนจนไดความรใหมทมความหมายสอดคลองและเชอมโยงกน ไดใชทกษะทมในการท างานตามความตองการและความสนใจ ท าใหนกเรยนไดพฒนาความรบผดชอบ ความมวนยในตนเองและความรอบคอบในการปฏบตงาน (ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต, 2541) ซงสอดคลองกบงานวจยของราตร เสนาปา (2559) ทไดใช การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเปรยบเทยบทกษะการเรยนรขนพนฐานในศตวรรษท 21 เรอง งานและพลงงาน วชาฟสกส กอนและหลงเรยน พบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนมการพฒนาทางทกษะการเรยนรขนพนฐานในศตวรรษท 21 ทเพมขนหลงจากทไดรบการจดการเรยนร ซงอยในระดบทดเยยมและนกเรยนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เปนฐาน รายวชาฟสกส เรอง งานและพลงงาน อยในระดบมากทสดและยงสอดคลองกบงานวจยของยพน ใจตรง (2552) ไดศกษาเกยวกบการใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการวทยาศาสตร ผลการวจยปรากฏวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรโดยใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรสงกวาเกณฑทก าหนดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และคะแนนผลสมฤทธดานทกษะกระบวนการวทยาศาสตรโดยใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร สงกวาเกณฑทก าหนดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จงกลาวไดวาการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานรวมกบทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนบรณา สามารถเพมผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการวทยาศาสตร การคดวเคราะห การคดสงเคราะห คดแกปญหา คดสรางสรรคและเจตคตทางวทยาศาสตรใหเกดขนกบผเรยนได จากสภาพการณขางตน จงท าใหผวจยสนใจทจะน ารปแบบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานมาเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน เพมทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนบรณาการและเจตคตทางวทยาศาสตร ในรายวชา ฟสกสเพมเตม 2 เรอง งาน และพลงงาน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 แผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร โรงเรยน

6

มธยมวดสกม เปนโรงเรยนมธยมขนาดเลก มนกเรยนแผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร จ านวน 1 หองเรยนตอหนงระดบชน วตถประสงคของการวจย 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจด การเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กอนเรยนและหลงเรยน 2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจด การเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานหลงเรยนกบเกณฑรอยละ 70 3. เพอเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กอนเรยนและหลงเรยน 4. เพอเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานหลงเรยนกบเกณฑรอยละ 70 5. เพอศกษาเจตคตทางวทยาศาสตร ของนกเรยนดวยการใชการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรอง งานและพลงงาน ประโยชนทไดรบ 1. ไดกจกรรม/ แผนการจดการเรยนรวทยาศาสตรโดยใชการจดการเรยนร โดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานในวชาฟสกส ชนมธยมศกษาปท 5 เรอง งานและพลงงาน ทจะชวยเพมผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกส ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการและเจตคตทางวทยาศาสตรใหกบนกเรยน 2. เปนแนวทางส าหรบครผสอนในการพฒนาการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานในรายวชาฟสกสเรองอน ๆ 3. นกเรยนสามารถน าทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการไปประยกตใชในการแกปญหาตามวธการทางวทยาศาสตรได ขอบเขตของการวจย ในการวจยครงน ผวจยไดก าหนดขอบเขตของการวจยไวดงน 1. กลมเปาหมาย 1.1 กลมเปาหมายทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนแผนการเรยนวทยาศาสตร- คณตศาสตรชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนมธยมวดเขาสกม จ านวน 1 หองเรยน 13 คน ภาคเรยน ท 2 ปการศกษา 2561

7

2. ตวแปรทศกษา 2.1 ตวแปรอสระ คอ การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน 2.2 ตวแปรตาม คอ ผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนบรณาการและเจตคตทางวทยาศาสตร 3. เนอหาทใชในการวจยครงนไดแก เรอง งานและพลงงาน ในวชาฟสกสเพมเตม 2 ชนมธยมศกษาปท 5 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ซงประกอบดวยเนอหาดงน 3.1 แรงและงาน 3.2 พลงงาน 3.3 กฎการอนรกษพลงงานกล 3.4 การประยกตกฎการอนรกษพลงงานกล 4. ระยะเวลาทใชในการวจย ระยะเวลาทใชในการวจยครงน ด าเนนการในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2561 ใชเวลา ในการทดลอง 16 ชวโมง โดยผวจยเปนผด าเนนการจดการเรยนรและเกบรวบรวมขอมล

กรอบแนวคดในการวจย การวจยครงน สามารถน าเสนอกรอบแนวคดในการวจยไดดงน ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

นยามศพทเฉพาะ 1. การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หมายถง การจดกจกรรมการเรยนรทเปดโอกาสใหนกเรยนไดท าการศกษาคนควา ไดลงมอปฏบตและไดมโอกาสในการน าเสนอผลงานดวยตนเองโดยมขนตอนการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน 5 ขนตอน ดงน

การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน

1. ผลสมฤทธทางการเรยน 2. ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนบรณาการ 3. เจตคตทางวทยาศาสตร

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

8

1.1 ขนก าหนดสถานการณ หมายถง เปนขนทกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจ ในการเรยน โดยการตงค าถามกระตนใหนกเรยนไดคดหรอการสรางสถานการณสมมตในชวต ประจ าวนขนมาและมกจกรรมททาทายใหนกเรยนเกดการแขงขนกนในหองเรยน 1.2 ขนวางแผน หมายถง เปนขนทนกเรยนไดรวมกนวางแผนการด าเนนกจกรรม การตงสมมตฐาน การก าหนดและควบคมตวแปร การใหนยามเชงปฏบตการ วางแผนการสรางชนงาน เลอกวธการสรางชนงานทดทสดใหมความเหมาะสมกบการแกปญหาในสถานการณ ทก าหนดใหจากขนสรางความสนใจและออกแบบการทดลอง 1.3 ขนปฏบต หมายถง เปนขนลงมอท าการทดลองตามทนกเรยนไดออกแบบ การทดลองไว รวมถงการปรบเปลยนแกไขชนงาน การตความหมายขอมล บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลอง 1.4 ขนอภปราย หมายถง เปนขนทนกเรยนไดน าความรและชนงานออกมาน าเสนอใหกบเพอนและอภปรายรวมกนในหองเรยนและรวมกนสรปองคความรทไดเรยนในครงน โดยมครแนะน าและเพมเตมความรใหสมบรณและถกตอง 1.5 ขนประเมนผล หมายถง ครท าการประเมนผลนกเรยนตงแตดานกระบวนการปฏบตงาน การน าเสนอและผลงาน 2. ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความรความสามารถในการเรยนรของผเรยน ซงสามารถวดไดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานพลงงาน ทผวจยสรางขน โดยวดพฤตกรรมทางดานสตปญญา (Cognitive domain) ตามแนวคดของ Benjamin S. Bloom โดยวดความสามารถในการเรยนร 6 ดาน ดงน 2.1 ความรความจ า หมายถง การวดผลการเรยนรจากประสบการณเดมทนกเรยน ไดเรยนรผานมาแลว หรอนกถงเรองราวทเรยนผานมาไดอยางถกตอง 2.2 ความเขาใจ หมายถง การวดผลการเรยนรจากการแปลความหมาย การตความ การขยายความ โดยน าความรทไดจากความจ ามาใชและยงคงความหมายเดม 2.3 การน าไปใช หมายถง การวดผลการเรยนรจากการการน าความรและความเขาใจในเรองราวทตนเองมไปใชแกปญหาทแปลกใหมหรอปญหาในท านองเดยวกบเรองนนได 2.4 การวเคราะห คอการวดผลการเรยนรจากการการจ าแนก แยกแยะ การหาความส าคญ ความสมพนธและหลกการ จากเรองทเรยนได 2.5 การคดสงเคราะห หมายถง การวดผลการเรยนรความสามารถในการรวมเรองราวตาง ๆ หรอสงตาง ๆ เขาดวยกน ประกอบกนเปนเรองราวใหม หรอแนวความคดใหม ซงประกอบไปดวย การคดสงเคราะหทสามารถนามาใชในการสรางสรรคสงใหม การคดสงเคราะห

9

เพอการน าบทสรปไปประยกตใชหรอตอยอดความร การคดสงเคราะหเพอความเขาใจทชดเจน แจมแจงและครบถวน การคดสงเคราะหเพอน าไปสการแกไขปญหา การคดสงเคราะหเพอน าไปสการคดสรางสรรค 2.6 การประเมนคา หมายถง การวดผลการเรยนรดานความสามารถในการตดสนเกยวกบคณคาของเนอหาและวธการตาง ๆ อยางมหลกเกณฑ รวมถงการวจารณและแสดง ความคดเหนตอเหตการณและการกระท าตาง ๆ 3. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ หมายถง พฤตกรรมทเกดขนจากการปฏบตจากการศกษาคนควาทดลอง และการฝกฝนในการเรยนรของแตละบคคลโดยการใชวธการทางวทยาศาสตรใหไดมาซงความร ซงประกอบไปดวยทกษะกระบวนการขนบรณาการ 5 ทกษะ ดงน 3.1 ทกษะการตงสมมตฐาน หมายถง ความสามารถในการใหค าอธบาย ซงเปนค าตอบลวงหนากอนทจะด าเนนการทดลองซงอาจจะถกหรอผดกได เพอตรวจสอบความถกตองเปนจรงในเรองนน ๆ ตอไป 3.2 ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร หมายถง การชบงตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรทตองควบคมในสมมตฐานหนง ๆ 3.3 ทกษะการใหนยามเชงปฏบตการ หมายถง การก าหนดความหมายและขอบเขตของค าตาง ๆ (ทมอยในสมมตฐานทจะทดลอง) ใหเขาใจตรงกน อธบายถงสงทสงเกตได และสามารถระบการกระท าซงอาจไดจากการวด ทดสอบ หรอจากการทดลอง 3.4 ทกษะการทดลอง หมายถง กระบวนการปฏบตการเพอหาค าตอบหรอเพอทดสอบสมมตฐานทตงไว โดยสามารถเลอกใชอปกรณไดเหมาะสมและถกตอง 3.5 ทกษะการตความหมายขอมลและการสรป หมายถง การบอกความหมาย การแปลความหมาย และบรรยายลกษณะหรอสมบตของขอมลทมอย แลวสรปหรอบอกความสมพนธของขอมลนน 4. เจตคตทางวทยาศาสตร หมายถง คณลกษณะของผเรยนทเกดขนหลงจากทไดเรยนวชาวทยาศาสตร การแสดงออกถงการมจตใจทเปนวทยาศาสตร ความรสกตอการเรยนวทยาศาสตร ลกษณะและพฤตกรรมของผทมเจตคตทางวทยาศาสตร ม 6 ลกษณะ ดงน 4.1 มความอยากรอยากเหน หมายถง การสนใจใฝรในสงใหมทเกยวกบปรากฏการณธรรมชาตอยเสมอ มการซก การถาม การอาน และการศกษาคนควาเพอหาค าตอบของปญหาอยางมเหตผล

10

4.2 ความมเหตผล หมายถง การแสดงความคดเหน การตรวจสอบความถกตองและการยอมรบในค าอธบายอยางมเหตผล เชอในความส าคญของเหตผล แสวงหาเหตผลของเหตการณตาง ๆ กอนทจะใหการยอมรบหรอใหค าอธบายใด ๆ ไมเชอโชคลาง ค าท านายหรอสงศกดสทธ ตาง ๆ ทไมสามารถอธบายดวยวธการทางวทยาศาสตร 4.3 ความเพยรพยายาม ความอดทน หมายถง การมจตใจทมงจะแสวงหาความร ไมทอถอยตออปสรรค การอดทนตอการโจมตคดคานและความผดพลาดตาง ๆ ทรอคอยค าตอบของปญหาทถกตอง เมอมความลมเหลวกพรอมทจะปรบเปลยนวธการศกษาใหม 4.4 ความซอสตย หมายถง การน าเสนอขอมลตามความเปนจรง โดยปราศจาก ความล าเอยงหรออคต ไมชอบใหความชอบหรอไมชอบสวนตวมามอทธพลเหนอการตดสนใจใด ๆ 4.5 ความใจกวาง หมายถง การยอมรบฟงความคดเหนของผอน ค าวพากษวจารณหรอขอโตแยงทมเหตผลโดยมขอมลทเชอถอไดมากกวาของตน เตมใจทรบความรความคดใหม ๆ ไมยดมนในแนวความคดของตน ยอมรบการเปลยนแปลงและยนดจะเผยแพรความรแกผอน 4.6 ความละเอยดรอบคอบ หมายถง การมการวางแผนในการท างานและท างาน อยางมระบบระเบยบ ละเอยดรอบคอบกอนตดสนใจ 5. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง เครองมอวดผลสมฤทธ ทางการเรยนฟสกส หนวยการเรยนเรองงานและพลงงาน ทผวจยไดสรางขนเปนแบบปรนยชนด 4 ตวเลอก จ านวน 20 ขอ 6. แบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรบรณาการ หมายถง เครองมอวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการทผวจยสรางขน เปนขอสอบแบบปรนย 4 ตวเลอก ไดแก ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร ทกษะการตความหมายขอมลและการสรป ทกษะ การใหนยามเชงปฏบตการ ทกษะการทดลอง ทกษะการตงสมมตฐาน ทกษะละ 4 ขอ รวม 20 ขอ 7. แบบวดเจคตทางวทยาศาสตร หมายถง เครองมอทใชวดพฤตกรรมแสดงออกและความรสกตอการเรยนวทยาศาสตรซงผวจยสรางขนตามวธการของลเครต (Likert) ซงเปนขอค าถามทมลกษณะการตอบแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating scale) 5 ระดบความคดเหน คอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง ประกอบดวยขอค าถามเชงนมาน (Positive) และขอค าถามเชงนเสธ (Negative) รวมทงหมด 20 ขอ 8. เกณฑรอยละ 70 หมายถง คะแนนจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรอง งานและพลงงานและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5 แผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร เทยบกบเกณฑเปาหมายของโรงเรยนมธยมวดเขาสกม ซงนกเรยนตองผานเกณฑรอยละ 70

11

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

งานวจยเรอง ผลการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรอง งานและพลงงาน เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการและเจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กรณศกษา: โรงเรยนมธยมวดเขาสกม ผวจย ไดท าการศกษาเอกสารทเกยวของดงน 1. สาระการเรยนรวทยาศาสตร รายวชาฟสกสเพมเตม 2 2. ทฤษฎการเรยนรทเกยวของกบการจดการเรยนร 3. การจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน (Project-based learning) 4. ผลสมฤทธทางการเรยน 5. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 6. เจตคตทางวทยาศาสตร 7. งานวจยทเกยวของ

สาระการเรยนรวทยาศาสตร รายวชาฟสกสเพมเตม 2 สาระการเรยนรวทยาศาสตร รายวชาฟสกสเพมเตม 2 เรอง งานและพลงงาน ชนมธยมศกษาปท 5 ผวจยไดศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนมธยมวดเขาสกม ดงมรายละเอยดตามค าอธบายรายวชาฟสกสเพมเตม 2 ดงน ค าอธบายรายวชาฟสกสเพมเตม 2 ค าอธบายรายวชาฟสกสเพมเตม 2 แผนการเรยน วทยาศาสตร-คณตศาสตร โรงเรยน มธยมวดเขาสกม ศกษาหลกการของกลศาสตรในเรอง งาน พลงงาน ความสมพนธระหวางงาน และพลงงานจลน กฎการอนรกษพลงงาน ก าลง เครองกลอยางงายและประสทธภาพของเครองกล โมเมนตม การชนกนของวตถและกฎการอนรกษโมเมนตม การเคลอนทแบบหมน ทอรกและ ผลของทอรกทมตอสภาพการหมน สภาพสมดลและเงอนไขทท าใหเกดสมดล สภาพยดหยนของวตถและมอดลส โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร การสบคนขอมล การส ารวจตรวจสอบ เพอใหเกดความร ความเขาใจ ความคด มความสามารถในการสอสารสงทเรยนร การตดสนใจ การน าความรไปใชในชวตประจ าวน มจตวทยาศาสตร จรยธรรมคณธรรมและคานยมทเหมาะสม

12

ผลการเรยนร 1. อธบายงานและวเคราะหงานของแรงตาง ๆ 2. อธบายพลงงาน พลงงานจลน พลงงานศกย และความสมพนธระหวางงานและพลงงาน 3. อธบายและใชกฎการอนรกษพลงงานกลวเคราะหการเคลอนทในสถานการณตาง ๆ 4. อธบายการท างานของเครองกลอยางงาย 5. อธบายโมเมนตม และความสมพนธระหวางแรงและโมเมนตมทเปลยนไป 6. อธบายการชนของวตถ กฎการอนรกษโมเมนตม และวเคราะหการชนกนของวตถ 7. อธบายการเคลอนทแบบหมนและความสมพนธของปรมาณทเกยวของกบการหมน 8. อธบายทอรก โมเมนตความเฉอย และความสมพนธระหวางทอรกกบโมเมนต ความเฉอย 9. อธบายโมเมนตมเชงมม และกฎการอนรกษโมเมนตมเชงมม 10. อธบายพลงงานจลนของการหมนของวตถทมการเคลอนทแบบหมน 11. อธบายสภาพสมดลของวตถ และวเคราะหสภาพสมดลตามเงอนไขของสมดล 12. อธบายผลของแรงคควบ โมเมนตของแรงคควบทมตอสมดลของวตถ 13. อธบายสภาพการเคลอนทของวตถและผลของแรงทกระท าตอวตถ 14. ศนยกลางมวลและศนยถวงของวตถ 15. อธบายการไดเปรยบเชงกลของเครองกลอยางงาย 16. อธบายสภาพยดหยนของของแขงและมอดลสของยง จากการศกษามาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนมธยมวดเขาสกม และค าอธบายรายวชาฟสกสเพมเตม 2 ของโรงเรยนมธยม วดเขาสกม ผวจยน าหนวยการเรยนรเรอง งานและพลงงาน มาใชประกอบการวจยโดยมเนอหา 4 ขอ ไดแก แรงและงาน พลงงาน กฎการอนรกษพลงงานกล การประยกตกฎการอนรกษพลงงานกล ตามตารางท 1 เพอน าขอมลทไดจากการศกษาไปใชเปนแนวทางในการออกแบบแผนการจด การเรยนรทชวยสงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรวทยาศาสตรและพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน พฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

13

ตารางท 1 หนวยการเรยนร เรอง งานและพลงงาน

ผลการเรยนร จดประสงคการเรยนร ศกษาหลกการของกลศาสตรในเรอง งาน พลงงาน ความสมพนธระหวางงานและ พลงงานจลน ความสมพนธระหวางงาน และพลงงานศกย กฎการอนรกษพลงงาน การประยกตกฎการอนรกษพลงงานกล

1. สามารถอธบายการเกดงานได 2. สามารถค านวณหางานจากสถานการณ ทก าหนดใหได 3. ทดลองเพอหางานตามสถานการณทก าหนด ใหได 4. อธบายสมการทใชหาพลงงานศกยได 5. ค านวณหาพลงงานศกยโนมถวงและ พลงงานศกยยดหยนของวตถได 6. ใชกฎการอนรกษพลงงานมาค านวณ หาความยาวของบนจจมปได 7. ทดลองเพอหาความสมพนธระหวางงาน และพลงงานศกยได 8. ออกแบบและสรางแบบจ าลองบนจจมป 9. น ากฎการอนรกษพลงงานไปใชค านวณ และอธบายการเคลอนทได 10. ออกแบบแบบรางเครองสงอาหารได

ทฤษฎการเรยนรทเกยวของกบการจดการเรยนร แนวคดทฤษฎทเกยวของกบการนามาประยกตใชในการจดการเรยนรแบบโครงงาน เปนฐาน มดงน ทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง (Constructivism) ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2541) ไดสรปแนวคดของทฤษฎการสรางความรดวยตนเองไววา การสรางองคความรเปนเรองเกยวกบกจกรรมทางกลไกและกลามเนอทเปนรากฐานของการปฏบตการของสมอง การเจรญงอกงามทางสตปญญาเปนผลมาจากการปะทะสงสรรค (Interaction) กบสงแวดลอม ท าใหเกดการพฒนาไดเชนเดยวกบการพฒนารางกายและ จะพฒนาถงขดสดในระยะวยรน วกอทสก (Vygotsky) นกจตวทยาชาวรสเซย และเพยเจต (Piaget) นกทฤษฎการเรยนรในกลมพทธนยม (Cognitivism) ใหความสนใจศกษาเรองพฒนาการทางเชาว

14

ปญญา กระบวนการรคดหรอกระบวนการทางปญญา โดยทกระบวนการรคด หมายถง กระบวนการของสมองในการปรบเปลยน ลด ตดทอน ขยาย จดเกบและใชขอมลทรบเขามาทางประสาทสมผส การบอกความหมายของสงทรบรสงเดยวกนส าหรบแตละคนยอมตางกน เนองจากการมประสบการณทแตกตางกน แนวคดดงกลาวเปนรากฐานส าคญของทฤษฎการสรางความรดวยตนเองโดยใหความส าคญของกระบวนการและวธการเรยนรของบคคลในการสรางความรความเขาใจจากประสบการณ เชอวาการสรางความรเปนกระบวนการทงทางดานสตปญญาและสงคม การเรยนรเปนเรองเฉพาะตว การตความหมายของสงทเรยนรเปนไปตามประสบการณเดม ความเชอ ความสนใจและภมหลง ฯลฯ พจนา ทรพยสมาน (2549, หนา 17-18) ไดกลาวถงการน าทฤษฎการสรางองคความร ดวยตนเองไปใชในการจดการเรยนรสามารถท าไดดงน 1. ผลการเรยนรมงเนนทกระบวนการสรางความรโดยนกเรยนตองฝกฝนการสรางความรดวยตนเอง 2. เปาหมายของการเรยนรเปลยนแปลงจากการถายทอดสาระความรทตายตวเปนวธ การเรยนร 3. นกเรยนตองเรยนรจากประสบการณจรง ไดจดกระท า ศกษาส ารวจ ลองผดลองถก จนเกดเปนความรความเขาใจ 4. ใหนกเรยนไดใชปฏสมพนธทางสงคมเพอการรวมมอในการแลกเปลยนเรยนรรวมกน 5. นกเรยนเปนผเลอกสงทตองการเรยน ตงกฎระเบยบ รบผดชอบและแกปญหา การเรยนของตนเอง 6. ครเปลยนบทบาทจากผถายทอดความรเปนผอ านวยความสะดวกชวยเหลอนกเรยนในการเรยนร การเรยนรเปลยนจากการใหความรเปนการใหนกเรยนสรางความร 7. การประเมนผลการเรยนรใชวธการทหลากหลายและยดหยน ทฤษฎการสรางความรดวยตนเองโดยการสรางสรรคชนงาน (Constructionism) พจนา ทรพยสมาน (2549, หนา 6-7) ไดสรปแนวคดของทฤษฎการสรางความร ดวยตนเองโดยการสรางสรรคชนงานไววามพนฐานมาจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ เปยเจท (Piaget) ซงเพเพอรท (Papert) แหงสถาบนเทคโนโลยแมสซาชเซตสเปนผพฒนาขน โดยมแนวคดวาการเรยนรทดเกดจากการสรางพลงความรในตนเองและดวยตนเองของนกเรยน หากนกเรยนมโอกาสไดสรางความคดและน าความคดนนออกมาเปนรปธรรมทชดเจน เมอนกเรยนสรางสงใดสงหนงขนมาในโลกกหมายถงการสรางความรขนในตนเองนนเอง ความรทนกเรยน

15

สรางขนในตนเองนจะมความหมายตอนกเรยนจะอยคงทนไมลมงาย สามารถถายทอดใหผอนเขาใจความคดของตนเองไดดและเปนรากฐานใหสามารถสรางความรใหมไดอยางไมมทสนสด จดเนนของทฤษฎการสรางความรดวยตนเองโดยการสรางสรรคชนงานอยทการใชสอเทคโนโลย วสดอปกรณทเหมาะสม ซงจะชวยใหนกเรยนสรางการเรยนรและผลงานตาง ๆ ดวยตนเองตามความถนด ความสนใจในบรรยากาศทมทางเลอกหลากหลาย ใหนกเรยนทมวยความถนด ความสามารถและประสบการณแตกตางกนไดชวยเหลอซงกนและกน สรางสรรคความร ผลงานและพฒนาทกษะ ทางสงคมภายใตบรรยากาศทอบอนเปนมตรและมความสข สชน เพชรกษ (2544) ไดกลาวถงการประยกตใชทฤษฎการสรางดวยความรดวยตนเองโดยการสรางสรรคชนงาน มหลกการส าคญในกระบวนการสงเสรมการเรยนร คอ 1. การเชอมโยงสงทรแลวกบสงทก าลงเรยน 2. การเปดใหโอกาสนกเรยนเปนผรเรมท าโครงการทตนเองสนใจใครร และไดรบ การสนบสนนอยางเหมาะสมจากคร ผซงไดรบการฝกฝนใหมความเขาใจในกระบวนการเรยนรอยางลกซง 3. เปดโอกาสใหนกเรยนมการแลกเปลยนความคด กระบวนการเรยนร และน าเสนอ ผลการวเคราะหของตนเอง 4. ใหเวลาท าโครงการอยางตอเนอง ทฤษฎการท างานกลม เยาวพา เตชะคปต (2517) ไดน าเสนอทฤษฎการท างานกลมทนาสนใจไว ดงน 1. ทฤษฎการท างานรวมกน ไดรบการพฒนาขนมาโดยจอรจ โฮเมนส (Gorge Homans)ทฤษฎนอธบายเปนหลกการส าคญไววา การกระท ารวมกนเปนกลมประกอบดวยองคประกอบพนฐานส าคญ 3 ประการ คอ กจกรรม การกระท ารวมกนและความรสก องคประกอบทง 3 จะเกยวของกนโดยตรง กลาวคอ ถาหากวาบคคลยงมสวนรวมในกจกรรมมากเทาใดการกระท ารวมกนและความรสกของเขาจะมมากขนดวย บคคลตาง ๆ ภายในกลมตองไปเกยวของกบบคคลอนไมเพยงแตอยใกลชดกนเทานน พวกเขาจะตองท าการตดสนใจตดตอ สอสาร สนบสนน ประสานงานเพอใหการท างานประสบผลส าเรจตามเปาหมายของกลม สมาชกภายในกลมหรอองคกรทเกยวพนกนในลกษณะดงกลาวมแนวโนมทจะรวมกนเขาเปนกลมทมพลงสงมาก กลาวโดยสรปแลวทฤษฎนเชอวา การท างานกลมนนจะตองใหไดทงผลงานและความรวมมอรวมใจของผท างานประกอบเขาดวยกน 2. ทฤษฎกระบวนการกลม กระบวนการกลมเปนเรองการท างานของกลม ทฤษฎน มงศกษาหาความรเพอจะน าไปใชในการปรบปรงหรอเปลยนแปลงทศนคตและพฤตกรรมของคน

16

อนจะเปนประโยชนในดานการเสรมสรางความสมพนธและปรบปรงการท างานของกลมใหมประสทธภาพ เนอหาของทฤษฎนจงมงศกษาเรองธรรมชาตของคน พฤตกรรมของคน ธรรมชาตของกลม ลกษณะการรวมตวของกลมองคประกอบตาง ๆ ทส าคญของกระบวนการท างานของกลมเปนตน ส าหรบประโยชนของการท างานกลม ไดมผกลาวไว ดงน Dunn (1972) ไดกลาววา การสรางกลมเลก ๆ ทมความสมพนธตอกนในการเรยนจะเปนการปองกนไมใหเดกมความรสกโดดเดยวหรออยคนเดยว เนองจากมการท างานรวมกนตางฝาย ตางรบฟงความคดเหนของกนและกน และชวยกนรบผดชอบในดานการเรยนดวยความเชอมน ในตนเอง นอกจากนการเรยนโดยการท างานเปนกลมยงท าใหรสกสนกสนานและสรางความสามคคภายในกลมใหตางวางใจวาแตละคนจะชวยกนสงเสรมใหกลมมความกาวหนา Young (1972) ไดอธบายขอไดเปรยบของการเรยนโดยใหท างานเปนกลมวา 1. ครมโอกาสน าพลงกลมของนกเรยนมาใชประโยชนตอการจดการเรยนร ท าใหคร มเวลามากขนในการชวยเหลอนกเรยนแตละคน เพราะนกเรยนจะเปนผอธบายกระบวนการเรยนรซงกนและกนในกลมของตนเอง ในขณะทครอธบายปญหาทกลมอนสงสยและแกปญหาไมได 2. การท างานของครมความตอเนองมากขน เพราะแบงกลมนกเรยนแลวแทนทคร จะตอบปญหานกเรยน 25-40 คนทงชนกจะเปนวาครตอบปญหาของกลมเพยง 4-5 กลมเทานน ปญหาทจะมาถงครตองอธบายใหฟงจงมกเปนปญหาทกลมชวยกนตอบแลวตอบไมไดเทานน 3. บรรยากาศในการเรยนเปนกนเองมากขนท าใหนกเรยนรสกสบายใจและไมเครงเครยดเมอท างานรวมกนเปนกลม 4. ชวยแกปญหาทไมกลาแสดงออกของนกเรยนบางคน เพราะการท างานรวมกน จะท าใหทกคนรสกวาตนมความส าคญตอกลมเทา ๆ กน ความเชอมน ในตวเองกจะถกกระตน ใหเพมมากยงขนและความเชอมน ในตวเองนจะเรมตนภายในกลมกอนเพราะนกเรยนสวนใหญ จะมความประหมานอยหรอไมประหมาเลย เมอเสนอปญหาทของใจของเขาตอกลมแตจะประหมามากเมอเสนอปญหาตอนกเรยนทงหอง 5. การเรยนของกลมจะชวยลดปญหาเกยวกบระเบยบวนยของนกเรยน 6. การเรยนเปนกลมจะเสรมสรางความสามคค ฝกรบผดชอบหนาทของตนเอง 7. ฝกใหนกเรยนเปนผทกวางขวางในการคนหาความรจากแหลงตาง ๆ 8. ฝกหดการเสนอแนะและการซกถามรวมทงสงเสรมความคดรเรมสรางสรรคกบนกเรยน

17

ในงานวจยครงน ผวจยไดน าแนวคดทฤษฎทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง โดยใหนกเรยนไดสรางความรดวยตนเอง นกเรยนเรยนรจากประสบการณจรง ทฤษฎการสรางความร ดวยตนเอง โดยการสรางสรรคชนงาน โดยใหนกเรยนเชอมโยงสงทรแลวกบสงทก าลงเรยนเพอใหนกเรยนสามารถรเรมท าโครงงาน และน าทฤษฎการท างานกลมมาใชในการจดการเรยนร โดยจดใหนกเรยนทมระดบความสามารถตางกนรวมกนเปนกลม กลมละ 4 คน เพอใหสมาชกในแตละกลมไดชวยเหลอกนแกปญหา และฝกการท างานรวมกบผอน จดมงหมายทางการศกษา (Taxonomy of educations) ชวลต ศรค า (2552, หนา 1-4) กลาววา บลมและคณะ จดพฤตกรรมการเรยนรของ Benjamin Bloom ซงไดพฒนาขนในชวงศตวรรษท 6 ของศตวรรษท 20 (1950-1959) โดยใชหลกจ าแนกอนดบ (Taxonomy) ซงแยกพฤตกรรมการเรยนรออกไดเปน 3 ดาน คอ 1. พฤตกรรมดานพทธพสย (Cognitive domain) ไดแก ความรความจ า (Knowledge) ความเขาใจ (Comprehension) การน าไปใช (Application) การวเคราะห (Analysis) การสงเคราะห (Synthesis) และการประเมนคา (Evaluation) 2. พฤตกรรมดานจตพสย (Affective domain) ไดแก การรบร (Receiving) การตอบสนอง (Responding) การเหนคณคา (Valuing) การจดระบบและการสรางกรอบความคด (Organization and conceptualising) และการสรางลกษณะนสย (Characterization by value or Value concept) 3. พฤตกรรมดานทกษะพสย (Psychomotor domain) ไดแก การเลยนแบบ (Imitation) การท าตามแบบ (Manipulation) การท าอยางถกตอง (Precision) ความชดเจนในการปฏบต (Articulation) การท าอยางเปนธรรมชาต หรออตโนมต (Naturalization)

การจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน (Project-based learning) ความหมายของโครงงานและโครงงานวทยาศาสตร การท าโครงงาน หมายถง การศกษาเพอคนพบความรใหม สงประดษฐ ใหมและวธการใหม ดวยตวของนกเรยนเอง โดยใชวธการทางวทยาศาสตร มครอาจารยและผเชยวชาญเปนผใหค าปรกษา ความรใหม สงประดษฐใหมและวธการใหมนนทงนกเรยนและครไมเคยรหรอ มประสบการณมากอน (พมพนธ เดชะคปต, 2556, หนา 25) โครงงานวทยาศาสตร หมายถง กจกรรมทเปดโอกาสใหนกเรยนไดศกษาคนควาและ ลงมอปฏบตดวยตนเองตามความสามารถ ความถนด และความสนใจ โดยอาศยกระบวนการ ทางวทยาศาสตร หรอกระบวนการอนใดไปใชในการศกษาหาค าตอบในเรองนน ๆ โดยมครผสอน คอยกระตน แนะน า และใหค าปรกษาแกนกเรยนอยางใกลชด ตงแตการเลอกหวขอทจะศกษา

18

คนควาด าเนนการวางแผน ก าหนดขนตอนการด าเนนงานและการน าเสนอผลงาน โดยทว ๆ ไป การท าโครงงานสามารถท าใหทก ๆ ระดบการศกษา ซงอาจท าเปนรายบคคลหรอเปนกลมกได ทงนขนอยกบลกษณะของโครงงาน อาจเปนโครงงานเลก ๆ ทไมยงยากซบซอน หรอเปนโครงงานใหญทมความยากและซบซอนขนกได (กระทรวงศกษาธการ, 2544, หนา 1) โครงงานวทยาศาสตร เปนการจดการเรยนรแบบหนงทท าใหนกเรยนไดเรยนรดวยตนเองไดปฏบตจรงในลกษณะของการศกษา ส ารวจ คนควา ทดลอง ประดษฐคดคนดวยตนเอง โดยม ครเปนผคอยกระตน แนะน าและใหค าปรกษาอยางใกลชด ในการจดกจกรรมการเรยนรโครงงานหมายถงกระบวนการท างานทนกเรยนท าดวยตนเองตามจดประสงคทก าหนด แลวเสนอผลงาน ตอผสอน (ชาตร เกดธรรม, 2547, หนา 5) โครงงานวทยาศาสตร หมายถง การเรยนโดยผานกจกรรมทเกดจากความสนใจการศกษาคนควาและปฏบตจรงของนกเรยนทมการจดระบบ และกระบวนการในการเรยนรทางวทยาศาสตรของนกเรยน เพอใหไดค าตอบทตนเองตองการเรยนรอยางลกซง ซงทกขนตอนจากประสบการณจรงดวยตนเองหรอกลมความสนใจของนกเรยน (ถวลย มาศจรส และมณ เรองข า, 2549, หนา 16) จากความหมายของโครงงานวทยาศาสตรขางตน สามารถสรปความหมายของโครงงานวทยาศาสตรไดวาโครงงานวทยาศาสตรเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหนกเรยนไดท าการศกษาคนควา ไดลงมอปฏบตและไดมโอกาสน าเสนอผลงานดวยตนเอง ตามความสนใจของนกเรยน โดยมครผสอนคอยกระตน แนะน า และใหค าปรกษาแกนกเรยนอยางใกลชด ตงแตการเลอกหวขอ ทจะศกษา คนควา ด าเนนการวางแผน ก าหนดขนตอนการด าเนนงาน การน าเสนอผลงานและ การประเมนผล ซงอาจจะเปนโครงงานเลก ๆ ทไมยงยากซบซอน หรอเปนโครงงานใหญทม ความยากและซบซอนขนกไดขนอยกบบรบทของนกเรยน จดประสงคของการจดการเรยนรแบบโครงงาน นกการศกษาหลายทานไดกลาวถงจดประสงคของการจดกจกรรมโครงงานใหนกเรยน ดงรายละเอยดตอไปน ลดดา ภเกยรต (2544) กลาวถงจดประสงคของการจดการเรยนรแบบโครงงานวาโครงงานเนนใหนกเรยนเรยนรดวยตนเอง มสวนรวมในการเรยนรและปฏบตเองโดยเชอมน ในศกยภาพการเรยนรของตนซงเปนการพฒนาความคดอยางอสระของนกเรยน จราภรณ ศรทว (2542) กลาวถงจดประสงคของการจดการเรยนรแบบโครงงานวาตองการกระตนใหนกเรยนรจกสงเกต ตงค าถาม ตงสมมตฐานและแสวงหาความรดวยตนเอง เพอตอบค าถามทตนอยากร รจกสรปและท าความเขาใจกบสงทคนพบ

19

เพชรา วงศประไพโรจน (2545) กลาวถงจดประสงคการจดกจกรรมโครงงานไวดงน 1. เพอใหนกเรยนไดใชความรและประสบการณในการปฏบตงานตามความสามารถความสนใจและความถนดของตนเอง ซงเปนการพฒนานกเรยนอยางเตมศกยภาพ 2. เพอใหนกเรยนไดศกษาหาความรจากแหลงความรตาง ๆ ดวยตนเอง 3. เพอใหนกเรยนไดฝกการท างานอยางเปนระบบโดยใชกระบวนการแกไขปญหา ตามระเบยบวธการวทยาศาสตรดวยใชการสงเกต การตงค าถามและตงสมมตฐานได 4. เพอพฒนาความคดสรางสรรค 5. รจกสรปและท าความเขาใจกบสงทคนพบ 6. เพอใหนกเรยนมเจตคตทดตอการปฏบตงานและเหนคณคาของการใชกระบวนการแกไขปญหาอนเปนการสรางลกษณะนสย จตพสยใหเกดกบนกเรยน จากทกลาวมาเกยวกบจดประสงคของการจดการเรยนรแบบโครงงานสรปไดวา เพอตองการใหนกเรยนเรยนรดวยตนเอง เพอตอบค าถามทนกเรยนสนใจและใหนกเรยนไดฝก การท างานอยางเปนระบบ ประเภทของโครงงาน ประเภทของโครงงานวทยาศาสตรสามมารถแบงตามลกษณะของกจกรรมทแตกตางกนดงน ชาตร เกดธรรม (2547) แบงลกษณะของการด าเนนงาน ซงแบงเปนประเภทใหญ ๆ ได 4 ประเภท คอ 1. โครงงานประเภทส ารวจขอมล รวบรวมขอมลจดประสงคเพอส ารวจรวบรวมขอมลดานตาง ๆ แลวนามาจ าแนกเปนหมวดหม และน าเสนออยางมระบบ เพอใหเหนความสมพนธของเรองดงกลาวไดชดเจนยงขน และไดผลดยงขนโดยในการท าโครงงานประเภทน นกเรยนจะตองใชวธการตาง ๆ ในการส ารวจรวบรวมขอมล เชน การสมภาษณ สอบถาม ส ารวจ 2. โครงงานประเภทศกษาคนควา จดประสงคเพอแสวงหาความรจากแหลงวทยาการตาง ๆ เชน หองสมด ส านกงานสถาบน เวบไซตตาง ๆ ผเชยวชาญหรอผรในเรองนน ๆ โดยตรง เปนการฝกฝนหาแนวทาง ในการแสวงหาความรดวยตนเอง ในเรองทยงไมมผใดคดมากอน เพอนามาเทยบเคยงกบความร ทไดโดยตรงจาก หนงสอเรยน ต ารา หรอเอกสารทางวชาการ รวมทงเปนการศกษาคนควาทดลองเพอคนหาหรอตรวจสอบขอเทจจรง หรอทฤษฏ ซงผลการศกษาคนควาทดลองอาจคลาดเคลอน ไมครบถวน

20

3. โครงงานประเภททดลอง ลกษณะของโครงงานประเภทนตองมการออกแบบการทดลอง เพอศกษาผลของตวแปรหรอตวแปรอสระทมตอตวแปรตาม และมการควบคมตวแปรอน ๆ ทไมตองการศกษาทจะสงผลใหการศกษาคลาดเคลอน ขนตอนการท าโครงงานประเภทนจะตองมการก าหนดปญหาตงสมมตฐาน ออกแบบการทดลอง ด าเนนการทดลองเพอหาค าตอบของปญหา หรอตรวจสอบสมมตฐานทตงไว แปรผล สรปผล การท าโครงงานประเภททดลองนในบางครงอาจจ าเปนตองท าการทดลอง เพอศกษาความเปนไปไดเบองตนเสยกอน เพอใหไดขอมลบางประการมาใชประกอบการตดสนใจ ในการก าหนดรายละเอยดตาง ๆ ของการศกษาคนควาจรงตอไป 4. โครงงานสงประดษฐ จดประสงคเพอสงเสรมความคดสรางสรรคจากการสงเกต วเคราะหเครองมอเครองใชหรอวธการในการจดการตาง ๆ แลวพฒนาหรอสรางขนใหมเพอสนองความตองการของสงคม ตามความรความสามารถทมอย การพฒนาหรอสรางชนงานนมกจะเกดขนหลงจากท าโครงงานส ารวจขอมล และโครงงานทดลองมากอน พมพนธ เดชะคปต, พเยาว ยนดสข และราเชน มศร (2556) ไดแบงประเภทของโครงงานเปน 3 ประเภท คอ 1. โครงงานประเภทส ารวจ โครงงานประเภทส ารวจเปนการส ารวจความรทมอยแลวในธรรมชาตหรอสภาพ ทเปนอยในปจจบน (What it is) โครงงานประเภทนเปนโครงงานทมวตถประสงคเพอส ารวจ และรวบรวมขอมลเกยวกบเรองใดเรองหนง แลวน าขอมลทไดจากการส ารวจนนมาจ าแนกเปนหมวดหม และน าเสนอแบบตาง ๆ อยางมแบบแผน เพอใหเหนถงลกษณะหรอความสมพนธของเรองดงกลาวไดชดเจนยงขน การปฏบต ตามโครงงานนนกเรยนจะตองไปศกษา รวบรวมขอมล ดวยวธการตาง ๆ เชน สอบถาม สมภาษณ ส ารวจโดยใชเครองมอ เชน แบบสงเกต แบบสอบถาม แบบสมภาษณ แบบบนทก ฯลฯ ในการรวบรวมขอมลทตองการศกษา 2. โครงงานประเภททดลอง โครงงานประเภทนเปนโครงงานทมวตถประสงคเพอการศกษาเรองใดเรองหนง วาจะเกดอะไรหรอจะมอะไรเกดขน (What it will be) เมอมการทดลองสงทจดกระท าขน คอ ตวแปรตน เพอศกษาวาจะมผลตอตวแปรทตองการศกษาคอตวแปรตามอยางไร ดวยมการควบคมตวแปรอน ๆ คอ ตวแปรควบคมทอาจมผลตอตวแปรตาม

21

3. โครงงานประดษฐ โครงงานประเภทนเปนโครงงานทมวตถประสงค คอ การน าความร ทฤษฏ หลกการหรอแนวคดมาประยกตใช โดยการประดษฐเปนเครองมอเครองใชตาง ๆ เพอประโยชนในการเรยน การท างาน หรอการใชสอยอน ๆ การประดษฐคดคนตามโครงงานนอาจเปนการประดษฐขนมาใหมโดยทยงไมมใครท า หรออาจเปนการปรบปรงเปลยนแปลง และดดแปลงของเดมทมอยแลวใหมประสทธภาพสงขนกวาทเปนอย รวมทงการสรางแบบจ าลองตาง ๆ โครงงานประเภทนมการทดลองเพอปรบปรงแกไขเปนระยะ จงเรยกวาโครงงานทดลองเชงพฒนา กรมวชาการ (2545) ไดแบงประเภทของโครงงานได 4 ประเภท คอ 1. โครงงานประเภทส ารวจ รวบรวมขอมล โครงงานประเภทน นกเรยนเพยงตองการส ารวจและรวบรวมขอมลและน าขอมลเหลานนมาจ าแนกเปนหมวดหมและน าเสนอในรปแบบตาง ๆ เพอใหเหนลกษณะและความสมพนธในเรองทตองการศกษาไดชดเจนยงขน 2. โครงงานประเภทการทดลอง โครงงานประเภทนเปนโครงงานทมการออกแบบการทดลอง เพอศกษาผลของตวแปรหนงทมตอตวแปรอกตวแปรหนงทตองการศกษา โดยควบคมตวแปรอน ๆ ทอาจมผลตอตวแปร ทตองการศกษาไวโดยทว ๆ ไป ขนตอนการด าเนนงานของโครงงานประเภทนจะประกอบดวย การก าหนดปญหา การตงจดประสงคหรอสมมตฐาน การออกแบบการทดลอง การด าเนนการทดลองการรวบรวมขอมล การแปรผลและการสรปผลการทดลอง 3. โครงงานประเภทพฒนาหรอประดษฐ โครงงานประเภทนเปนโครงงานเกยวกบการประยกตทฤษฎหรอหลกการทางวทยาศาสตรหรอดานอน ๆ มาประดษฐของเลนเครองมอ เครองใชหรออปกรณเพอประโยชนใชสอยตาง ๆ ซงอาจเปนการประดษฐสงใหม หรอการปรบปรงเปลยนแปลงของเดมทมอยแลว ใหมประสทธภาพสงขนกได อาจเปนไปในดานวทยาศาสตรหรอดานสงคม อาจรวมถงการสรางแบบจ าลอง เพออธบายแนวคดตาง ๆ ดวย 4. โครงงานประเภททฤษฎ หลกการ หรอแนวคด เปนโครงงานทผท าโครงงาน ไดเสนอทฤษฎ หลกการ หรอแนวคดใหม ๆ ซงอาจจะอยในรปสตรสมการหรอค าอธบายกได โดยผเสนอ ไดตงกตกาหรอขอตกลงขนมาเอง แลวน าเสนอทฤษฎหลกการ แนวคด หรอจนตนาการของตนเองตามกตกาหรอขอตกลงนน หรออาจใชกตกาหรอขอตกลงเดมมาอธบายสงของหรอปรากฏการณในแนวคดใหม ทฤษฎหลกการ แนวคดหรอจนตนาการทเสนอนอาจจะใหมยงไมมใครคดมากอน หรออาจขดแยงกบทฤษฎเดม หรอเปน

22

การขยายทฤษฎ หรอแนวคดเดมกได การท าโครงงานประเภทนมจดส าคญอยทผท าโครงงานตองม ความรพนฐานในเรองนน ๆ อยางดโดยทวไป โครงงานประเภทนมกเปนโครงงานทางวทยาศาสตรเชน โครงงานเกษตรทฤษฎใหม ทฤษฎของจ านวน ฯลฯ แนวทางการจดการเรยนรแบบโครงงาน ส าหรบแนวทางในการจดกจกรรมโครงงานใหแกนกเรยนนนไดมนกการศกษากลาวไว ดงรายละเอยดตอไปน ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2550, หนา 5-6) กลาวถงแนวทางการจดกจกรรมโครงงานวาม 2 แนวทาง ดงน 1. การจดกจกรรมตามความสนใจของนกเรยน เปนการจดกจกรรมใหนกเรยนเลอกศกษาโครงงานจากสงทสนใจอยากรทมอยในชวตประจ าวน สงแวดลอมในสงคมหรอจากประสบการณตาง ๆ ทยงตองการค าตอบซงอาจจะอยนอกเหนอจากสาระการเรยนรในบทเรยน ของหลกสตร มขนตอนทนกเรยนด าเนนการดงตอไปน 1.1 ตรวจสอบ วเคราะห พจารณา รวบรวมความสนใจแกนกเรยน 1.2 ก าหนดประเดนปญหา/ หวขอเรอง 1.3 ก าหนดวตถประสงค 1.4 ตงสมมตฐาน 1.5 ก าหนดวธการศกษาและแหลงความร 1.6 ก าหนดเคาโครงของโครงงาน 1.7 ตรวจสอบสมมตฐาน 1.8 สรปผลการศกษาและการน าไปใช 1.9 เขยนรายงานเชงวจยงาย ๆ 1.10 จดแสดงผลงาน 2. การจดกจกรรมตามสาระการเรยนร เปนการจดกจกรรมการเรยนรโดยยดเนอหาสาระตามทหลกสตรก าหนด นกเรยนเลอกท าโครงงานตามสาระการเรยนรจากหนวยเนอหาเรยนใน ชนเรยนแลวนามาเปนหวขอโครงงาน มขนตอนตาง ๆ ทครตองด าเนนการ ดงน 2.1 เรมจากศกษาเอกสารหลกสตร คมอคร 2.2 วเคราะหหลกสตร 2.3 วเคราะหค าอธบายรายวชา เพอแยกเนอหา จดประสงค และกจกรรมใหเดนชด 2.4 จดท าก าหนดการสอน 2.5 เขยนแผนการจดการเรยนร

23

2.6 ผลตสอ จดหาแหลงการเรยนร ภมปญญาทองถน 2.7 จดกจกรรมการเรยนร ดงน 2.7.1 แจงจดประสงค เนอหาของหลกสตรใหนกเรยนทราบ 2.7.2 กระตนความสนใจของนกเรยนในขอบเขตเนอหาและจดประสงค ในหลกสตร 2.7.3 จดกลมนกเรยนตามความสนใจ 2.7.4 ครใชค าถามกระตนใหนกเรยนมสวนรวมในการจดการเรยนร เชน 2.7.4.1 ท าไมนกเรยนจงสนใจอยากเรยนเรองน (แนวคด/ แรงดลใจ) 2.7.4.2 นกเรยนสนใจเกยวกบอะไรบาง (ก าหนดเนอหา) 2.7.4.3 นกเรยนอยากเรยนรเรองนเพราะอะไร (ก าหนดจดประสงค) 2.7.4.4 นกเรยนจะท าอยางไรจงจะเรยนรไดในเรองน (ก าหนดวธศกษา/ กจกรรม) 2.7.4.5 นกเรยนจะใชเครองมออะไรบางในการศกษาครงน (ก าหนดสอ อปกรณ) 2.7.4.6 นกเรยนจะไปศกษาทใดบาง (ก าหนดแหลงความร แหลงขอมล) 2.7.4.7 ผลทนกเรยนคาดวาจะไดรบคออะไรบาง (สรปความร/ สมมตฐาน) 2.7.4.8 นกเรยนจะท าอยางไรจงรวาผลงานของนกเรยนดหรอไมดอยางไร จะใหใครเปนผประเมน (ก าหนดการวดและประเมนผล) 2.7.4.9 นกเรยนจะเผยแพรผลงานใหผอนรไดอยางไร (การน าเสนอผลงาน รายงาน) 2.7.4.10 นกเรยนแตละกลมศกษาตามทตกลงกนไว (จากค าถามทผสอน ซกถาม) ภายใตกรอบเวลาในแตละครงแตถายงไมส าเรจใหศกษาตอในคาบตอไป 2.7.4.11 นกเรยนทกคนตองสรปองคความรไดดวยตวของนกเรยนเองและ สามารถน าเสนอความรทไดแกเพอนๆและครผสอนได 2.7.4.12 นกเรยนเขยนรายงานเชงวจยแบบงาย ๆ และแสดงแผงโครงงาน 2.8 ครจดแหลงความรเพมเตมใหสมบรณยงขนและเขยนบนทกผลการเรยนร เพชรา วงศประไพโรจน (2545) แบงแนวทางการจดกจกรรมโครงงาน 2 แนวทาง ดงน 1. การจดกจกรรมโครงงานตามความสนใจของนกเรยน เปนโครงงานทนกเรยนสนใจศกษาเรองใดเรองหนงเปนพเศษอาจจะเปนเรองในชวตประจ าวน สภาพสงคมหรอประสบการณ ทยงตองการค าตอบซงอาจจะอยนอกเหนอจากสาระการเรยนรในบทเรยน นกเรยนตองน าความร

24

ทกษะคณธรรม จรยธรรม และคานยมจากสาระการเรยนรตาง ๆ มาบรณาการและก าหนด เปนโครงงานในการศกษาหาค าตอบหรอทดสอบประดษฐสงของขน และสามารถน าไปใชใน การแกปญหาได 2. การจดกจกรรมโครงงานตามสาระการเรยนร เปนโครงงานทนกเรยนเลอกหวขอ ทจะศกษาจากเหนอหาวชาทเรยนในชนเรยนมาก าหนดเปนหวขอโครงงานโดยบรณาการความร ทกษะคณธรรมจรยธรรมและคานยมในกลมสาระการเรยนรนนๆ เปนโครงงานในลกษณะทสนองความสนใจอยากรเพมเตมหรอสงสยในสงทเรยน หรอการน าความรในวชานน ๆ ไปทดลองประดษฐสงของเครองใชได จากทไดกลาวมาเกยวกบแนวทางการจดการเรยนรแบบโครงงาน จงสามารถสรปไดวา ม 2 แนวทางในการจดกจกรรมแบบโครงงาน ไดแก แนวทางทหนงการจดกจกรรมโครงงาน ตามความสนใจของนกเรยน โดยนกเรยนสนใจศกษาเรองใดเรองหนงแลวท าโครงงานเพอหาค าตอบในเรองทอยากร และแนวทางทสองการจดกจกรรมโครงงานตามสาระการเรยนร โดยยด ตวหลกสตรเปนหลก ใหนกเรยนเลอกท าโครงงานตามวชาและเนอหาทเรยนในชนเรยนแลวน ามาเปนหวขอโครงงาน ขนตอนการจดการเรยนรแบบโครงงานวทยาศาสตร การจดการเรยนรแบบโครงงานเปนฐาน มนกวชาการไดกลาวถงขนตอนการจดการเรยนรแบบโครงงาน ไวดงน ชาตร เกดธรรม (2547) ไดแบงเปนขนตอนใหญ ๆ ได 6 ขน ดงน ขนท 1 การคดและเลอกหวขอเรองโครงงาน การเลอกเรองโครงงานควรเปนไปตามความสามารถ ความถนด ความสนใจ และ ความตองการของตนเอง การส ารวจและการเลอกเรองทจะท าโครงงาน เปนขนตอนแรกของการท าโครงงาน ซงเปนขนตอนส าคญมาก หวเรองทจะศกษา คอ ปญหาหรอขอสงสยทผท าโครงงานอยากรอยากเหนและตองการค าตอบซงปญหาหรอขอสงสยทจะศกษานน อาจหมายถงเรองทเปนปญหาจรง ๆ ทประสบ ในชวตประจ าวน ขนท 2 ศกษาเอกสารทเกยวของ การศกษาเอกสารทเกยวของกเพอจะไดขอมลเพมเตมในเรองทจะท าการศกษา ซงจะชวยใหโครงงานประสบผลส าเรจไดมากขน ในขนตอนนจะรวมไปถงการขอค าปรกษา การสอบถามขอมลจากผเชยวชาญ ผทรงคณวฒและผเกยวของ และยงรวมไปถงการส ารวจวสดอปกรณตาง ๆ ในการท าโครงงานดวย

25

ขนท 3 การเขยนเคาโครงของโครงงาน การเขยนเคาโครงของโครงงาน ประกอบดวยหวขอตาง ๆ ทจ าเปน ซงควรประกอบดวยองคประกอบและรปแบบดงตอไปน 1. ชอโครงงาน (ควรเปนขอความทกะทดรด ชดเจน ชชดในเรองทจะท า วาท าอะไร กบใคร อยางไร) 2. ชอผท าโครงงาน/ ชน/ ปการศกษา 3. ชออาจารยทปรกษาโครงงาน 4. ระยะเวลาด าเนนงาน (ระยะเวลาตงแตเรมจนเสรจสน) 5. แนวคด ทมาและความส าคญหรอปญหา (แนวคด และทมาของการท าโครงงาน เรองน) 6. หลกการและเหตผล (เปนการสบคนความรทเกยวกบเรองทใชหลกการหรอทฤษฎอะไรมาสนบสนน) 7. จดมงหมายหรอวตถประสงคทศกษา (สงทตองการใหเกดขนเมอสนสดการท าโครงงาน) 8. สมมตฐานของการศกษา (ถาม) กรณเปนโครงงานประเภททดลอง: ขอตกลง/ขอก าหนด เพอเปนแนวทางในการพสจนใหเปนไปตามทก าหนด) 9. ขนตอนการด าเนนงาน (เปนการก าหนดวา ขนตอนการด าเนนงาน เครองมอวสดอปกรณ สถานท ตลอดจนคาใชจาย) 10. ผลทคาดวาจะไดรบ (ผลทตองการใหเกดขน) 11. เอกสารอางอง/ บรรณานกรม (เอกสาร ขอมลทไดจากแหลงตาง ๆ ทนามาใช ในการท าโครงงาน) ขนท 4 การปฏบตโครงงาน การปฏบตโครงงานเปนการด าเนนงานตามแผนการด าเนนงานทไดก าหนดไวใน เคาโครงของโครงงาน หลงจากทโครงงานไดรบความเหนชอบจากอาจารยทปรกษาหรออาจารยผสอนแลวในการปฏบตงานตามโครงการตองปฏบตดวยความรอบคอบ ประหยด ตองมการจดบนทกขอมลตาง ๆ ไวอยางละเอยด ซงรวมถงปญหา อปสรรคตาง ๆ ดวย ตองจดขอมลใหเปนระบบ ระเบยบเพอทจะไดน าเสนอขอมลไดงายและถกตอง รวมทงเพอทจะใชเปนขอมลในการปรบปรงการด าเนนงานในครงตอไป

26

ขนท 5 การเขยนรายงาน ขนตอนนเปนการเขยนรายงานสรปผลรายงานผล การด าเนนโครงงานและประเมนผล งานของตนเอง เพอใหผอนไดทราบแนวคด วธด าเนนงาน ผลการด าเนนงาน ตลอดจนขอสรปวา ไดผลตามจดประสงคเพยงใด มขอบกพรองอยางไร และมขอสงเกต/แนวคดทไดจากการท างานนอยางไรการเขยนรายงาน ควรใชภาษาทเขาใจงาย กระชบ ชดเจนและครอบคลมประเดนส าคญของโครงงานทไดท าไปแลว รปแบบการเขยนรายงานโครงงานทท าส าเรจแลวใหสมบรณท าได 2 แบบคอ แบบงาย ๆ และเขยนแบบงานวจยซงเปนมาตรฐาน วมลศร สวรรณรตน (2544) ไดกลาวถงขนตอนของการท าโครงงานวทยาศาสตร ม 6 ขนตอน ดงน 1. ตงปญหา สมมตฐานเกยวกบปญหาเพอตอบค าถามของปญหานน 2. ก าหนดตวแปรของการสมมตตวแปรทสงสย (ตวแปรตน) ผลทตามมาจากการสงสย(ตวแปรตาม) และจะตองควบคมตวแปรบาง เพอใหขอมลนาเชอถอ (ตวแปรควบคม) 3. ออกแบบเปนการบอกความสมพนธระหวางตวแปรทงหมดใหเปนรปธรรมปฏบตไดจรง ๆ นาเชอถอ จะใชทกษะกระบวนการใดบาง ในบางครงคนควาตอไปวามผทดลองแลวหรอไมผลเปนอยางไร นกเรยนจะทดลองตออยางไร มความสมพนธกนหรอไม 4. ทดลอง คอ การปฏบตจรง ซงจะตองทดลองหลาย ๆ ครง อยางนอยตอง 3 ครง เพอจะไดผลทนาเชอถอ แตการทดลองบางครงผลการทดลองอาจขดแยงกน ตองเพมการทดลอง ใหมากขนเปน 5 หรอ 10 ครง แลวใชวธเฉลยขอมล หรอเลอกครงทเปนไปไดมาก เปนผลการทดลองขอมลทไดตองบนทกและน าเสนอทงหมด มใชเลอกเอาเฉพาะขอมลทเปนไปตามสมมตฐานเทานนหากครทปรกษาโครงงานวทยาศาสตร ใหนกเรยนน าเสนอแตเฉพาะขอมลดงกลาว แลวจะเปนขอผดพลาดอยางมาก เพราะอาจสรางเดกใหเปนคนไมซอสตย ขาดเจตคตทดทางวทยาศาสตร 5. อภปรายผล น าขอมลทไดจากการทดลอง นามาประเมนผล อภปรายโดยการศกษาจากเอกสารหลกฐานมาประกอบวามขอความแตกตางกนเพราะอะไร นกเรยนจะตองหาเหตผล หรอขอเสนอแนะใหได 6. น าเสนอ นกเรยนน าเสนอขอมลทมาของความรใหม กระบวนการท างานโดย การเขยนรายงาน และจดบอรด แสดงโครงงานวทยาศาสตรทไดจดท า ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2550, หนา 4-5) ไดกลาวถงรายละเอยดขนตอน การจดกระบวนการเรยนรแบบโครงงานไว 4 ขนตอน ดงน 1. ขนน าเสนอ หมายถง ขนทผสอนใหนกเรยนศกษาใบความร ก าหนดสถานการณ ศกษาสถานการณ เลนเกม ดรปภาพ หรอผสอนใชเทคนคการตงค าถามเกยวกบสาระการเรยนร

27

ทก าหนดในแผนการจดการเรยนรแตละแผน เชน สาระการเรยนรตามหลกสตรและสาระการเรยนรทเปนขนตอนของโครงงาน เพอใชเปนแนวทางในการวางแผนการเรยนร 2. ขนวางแผน หมายถง ขนทนกเรยนรวมกนวางแผน โดยการระดมความคด อภปรายหารอขอสรปของกลม เพอใชเปนแนวทางในการปฏบต 3. ขนปฏบต หมายถง ขนทนกเรยนปฏบตกจกรรม เขยนสรปรายงานผลทเกดขนจากการวางแผนรวมกน 4. ขนประเมนผล หมายถง ขนการวดและประเมนผลตามสภาพจรง โดยใหบรรลจดประสงคการเรยนรทก าหนดไวในแผนการจดการเรยนร โดยมผสอนนกเรยนและเพอนรวมกนประเมน พมพนธ เดชะคปต, พเยาว ยนดสข และราเชน มศร (2556) ไดกลาวถงวธการ ทางวทยาศาสตรทใชเปนขนตอนการด าเนนการท าโครงงานเพอหาค าตอบของปญหา ประกอบดวยขนตอนตอไปน 1. ระบปญหา: สงเกต สรปอางอง แยกแยะ เปรยบเทยบ วเคราะห สอสารและก าหนดปญหาเพอหาค าตอบ 2. ออกแบบการรวบรวมขอมล: ตงสมมตฐาน คดเชงเหตผล การพสจนสมมตฐาน การระบตวแปร การนยามเชงปฏบตการ การวางแผนเพอวธเกบขอมล การสรางเครองมอ การวางแผนวเคราะหขอมล 3. ปฏบตการรวบรวมขอมล: การสงเกต การสมภาษณ การสอบถาม การวด การใชอปกรณและเครองมอ การใชตวเลข การบนทกผล 4. วเคราะหผลและสอความหมายขอมล: การสงเกต การแยกแยะ การจดกลม การจ าแนกประเภท การเรยงล าดบ การจดระบบ การใชตวเลขรวมทงการสอความหมายขอมลแบบตาง ๆ เชน ตาราง กราฟ ภาพ เปนตน 5. สรปผล: การแปลผลขอมล การอปนย การนรนย การสรปผลจากขอมลและ ไดกลาวถงการจดการเรยนรแบบเนนโครงงาน ดงน การเรยนร (Learning) คอ การใชกระบวนการเรยนร คอ ทงกระบวนการคดและกระบวนการทางสงคม ท าใหนกเรยนสรางค าอธบายดวยตนเอง เพอตอบค าถามส าคญ (Essential questions) ตามแนวทฤษฎคอนสตรคตวสต ซงจะท าใหนกเรยนไดมผลการเรยนร (Learning outcomes) คอ มความร มทกษะ การคด และมลกษณะทพงประสงคพรอมไดผลผลตหรอชนงาน ซงสามารถรบการประเมนการเรยนรตามสภาพจรง การจดการเรยนการสอนดวยการใชรปแบบการสอนวธสอนและเทคนคการสอน เชน การใชวงจรการเรยนร 5E ทเนนโครงงาน มขนตอนดงน

28

5.1 ขนสรางความสนใจ (Engagement) เปนขนทกระตนใหนกเรยน มแรงจงใจ ในการเรยนบทเรยน โดยการใชค าถามของครและนกเรยนเปนผ ระบปญหาทสนใจศกษา ระบปญหาเพอท าโครงงาน 5.2 ขนส ารวจและคนหา (Exploration) เปนขนทนกเรยนตองก าหนดแนวทาง ในการเกบรวบรวมขอมล เพอตงสมมตฐานโดยจนตนาการวธแกปญหา (Imagine) แลวเลอกวธแกปญหาทดทสดเพอวางแผน (Plan) แนวทางแกไข 5.3 ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) เปนขนทนกเรยนน าขอมลจากการส ารวจมาวเคราะห แปลผลสรปผล และน าเสนอผลทได โดยนกเรยน จะสรางสรรคผลผลตตามขนตอน ทไดวางแผนไวท าใหเกดการแลกเปลยนระหวาง ครกบนกเรยนและนกเรยนกบนกเรยนดวยกน 5.4 ขนขยายความร (Elaboration) เปนขนทนกเรยนน าความรทไดงานไปใชเชอมโยงกบความรเดม หรอน าแนวคดทไดคนควาเพมเตมไปอธบายเหตการณทท าใหเกดความรทกวางขวาง ขนโดยนกเรยนจะสรางสรรคผลผลต (Greate) ตามขนตอนทไดวางแผนไว 5.5 ขนประเมนผล (Evaluation) เปนขนสดทาย โดยนกเรยนจะประเมน การเรยนรของตนเองในดานกระบวนการปฏบตและผลงาน ซงนกเรยนตองปรบปรง (Improve) กระบวนการออกแบบ ขนตอนการปฏบตจนถงผลงานของกลม แลวอภปรายแลกเปลยนความคดเหน ซงอาจเกดปญหาใหม หรอสามารถน าไปประยกตใชในสถานการณใหมได จากการศกษาขนตอนของการท าโครงงานวทยาศาสตรและขนตอนของการจดกระบวน การเรยนรแบบโครงงาน ผวจยไดน าขนตอนของการท าโครงงานวทยาศาสตรและขนตอนของ การจดกระบวนการเรยนรแบบโครงงานของพมพนธ เดชะคปต, พเยาว ยนดสข และราเชน มศร (2556; วมลศร สวรรณรตน, 2544; ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2550) มาสงเคราะหเปนขนตอนการสอนโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานทผวจยใชในการวจยครงน ซงประกอบดวย 5 ขน มรายละเอยดดงตารางท 2

29

ตารางท 2 การสงเคราะหขนตอนของการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน

วมลศร สวรรณรตน พมพนธ เดชะคปต, พเยาว ยนดสข

และราเชน มศร ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ของผวจย

1. ตงปญหาสมมตฐาน เกยวกบปญหาเพอตอบ ค าถามของปญหานน

1. ขนสรางความสนใจ (Engagement) เปนขนทกระตนใหนกเรยน มแรงจงใจ ในการเรยนบทเรยน โดยการใชค าถาม ของครและนกเรยน เปนผระบปญหา ทสนใจศกษาระบปญหาเพอท าโครงงาน

1. ขนน าเสนอ หมายถง ขนทคร ใหนกเรยนศกษาใบความร ก าหนด สถานการณ ศกษาสถานการณ เลนเกม ดรปภาพ หรอผสอน ใชเทคนคการตงค าถามเกยวกบ สาระการเรยนรทก าหนดในแผน การจดการเรยนรแตละแผน เชน สาระการเรยนรตามหลกสตรและ สาระการเรยนรทเปนขนตอนของ โครงงานเพอใชเปนแนวทาง ในการวางแผนการเรยนร

1. ขนก าหนดสถานการณ เปนขนท กระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจ ในการเรยนโดยการตงค าถามกระตน ใหนกเรยนไดคดหรอการสราง สถานการณสมมตในชวตประจ าวน ขนมาและมกจกรรมททาทาย ใหนกเรยนเกดการแขงขนกน ในหองเรยน

29

30

ตารางท 2 (ตอ)


และราเชน มศร ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ของผวจย

2. ก าหนดตวแปรของ การสมมตตวแปร ทสงสย (ตวแปรตน) ผลทตามมาจาก การสงสย (ตวแปรตาม) และจะตองควบคม ตวแปรบาง เพอให ขอมลนาเชอถอ (ตวแปร ควบคม)

2. ขนส ารวจและคนหา (Exploration) เปนขนทนกเรยนตองก าหนดแนวทาง ในการเกบรวบรวมขอมล เพอตง สมมตฐานโดยจนตนาการวธแกปญหา (Imagine) แลวเลอกวธแกปญหาทดทสด เพอวางแผน (Plan) แนวทางแกไข

2. ขนวางแผน หมายถง ขนทนกเรยน รวมกนวางแผน โดยการระดม ความคด อภปรายหารอขอสรป ของกลม เพอใชเปนแนวทาง ในการปฏบต

2. ขนวางแผน วางแผนการหาค าตอบ และวางแผนการสรางชนงาน เปนขนทนกเรยนไดรวมกนวางแผน การด าเนนกจกรรม การตงสมมตฐาน การก าหนดและควบคมตวแปร การให นยามเชงปฏบตการ วางแผนการสราง ชนงาน เลอกวธการสรางชนงาน ทดทสดใหมความเหมาะสมกบ การแกปญหาในสถานการณทก าหนด ใหจากขนสรางความสนใจ และ ออกแบบการทดลอง

30

31



และราเชน มศร ส านกงานเลขาธการสภา

การศกษา ของผวจย

3. ทดลอง คอ การปฏบตจรง ซงจะตองทดลอง หลาย ๆ ครง อยางนอยตอง 3 ครง เพอจะไดผล ทนาเชอถอ แตการทดลองบางครงผลการทดลอง อาจขดแยงกน ตองเพมการทดลองใหมากขน เปน 5 หรอ 10 ครง แลวใชวธเฉลยขอมล หรอ เลอกครงทเปนไปไดมาก เปนผลการทดลอง ขอมลทไดตองบนทกและน าเสนอทงหมด มใช เลอกเอาเฉพาะขอมลทเปนไปตามสมมตฐาน เทานนหากครทปรกษาโครงงานวทยาศาสตร ใหนกเรยนน าเสนอแตเฉพาะขอมลดงกลาว แลวจะเปนขอผดพลาดอยางมาก เพราะอาจสราง เดกใหเปนคนไมซอสตย ขาดเจตคตทด ทางวทยาศาสตร

3. ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) เปนขนทนกเรยน น าขอมล จากการส ารวจ มาวเคราะห แปลผลสรปผล และน าเสนอผลทได โดย นกเรยน จะสรางสรรคผลผลต ตามขนตอนทไดวางแผนไว ท าใหเกดการแลกเปลยนระหวาง ครกบนกเรยนและนกเรยนกบ นกเรยนดวยกน

3. ขนปฏบต หมายถง ขนท นกเรยนปฏบตกจกรรม เขยนสรปรายงานผล ทเกดขนจากการวางแผน รวมกน

3. ขนปฏบต เปนขนลงมอท า การทดลองตามทนกเรยน ไดออกแบบการทดลองไว รวมถงการปรบเปลยนแกไข ชนงาน การตความหมาย ขอมล บนทกผลการทดลอง และสรปผลการทดลอง

31

32



และราเชน มศร ส านกงานเลขาธการสภา

การศกษา ของผวจย

4. อภปรายผล น าขอมลทไดจากการทดลอง น ามาประเมนผล อภปรายโดยการศกษาจาก เอกสารหลกฐานมาประกอบวามขอความ แตกตางกนเพราะอะไร นกเรยนจะตองหาเหตผล หรอขอเสนอแนะใหได 5. น าเสนอ นกเรยนน าเสนอขอมลทมาของความร ใหม กระบวนการท างานโดยการเขยนรายงาน และจดบอรด แสดงโครงงานวทยาศาสตร ทไดจดท า

4. ขนขยายความร (Elaboration) เปนขนทนกเรยนน าความรท ไดงานไปใชเชอมโยงกบความร เดมหรอน าแนวคดทไดคนควา เพมเตมไปอธบายเหตการณ ทท าใหเกดความรทกวางขวางขน โดยนกเรยนจะสรางสรรคผลผลต (Greate) ตามขนตอนทได วางแผนไว

4. ขนประเมนผล หมายถง ขนการวดและประเมนผล ตามสภาพจรง โดยให บรรลจดประสงคการเรยนร ทก าหนดไวในแผน การจดการเรยนร โดยม ผสอนนกเรยนและเพอน รวมกนประเมน

4. ขนอภปราย เปนขนทนกเรยน ไดน าความรและชนงาน ออกมาน าเสนอใหกบเพอน และอภปรายรวมกน ในหองเรยนและรวมกน สรปองคความรทไดเรยน ในครงน โดยมครแนะน า และเพมเตมความรใหสมบรณ และถกตอง

32

33



และราเชน มศร ส านกงานเลขาธการ

สภาการศกษา ของผวจย

6. อภปรายผล น าขอมลทไดจาก การทดลอง น ามาประเมนผลอภปราย โดยการศกษาจากเอกสารหลกฐาน มาประกอบวามขอความแตกตางกน เพราะอะไร นกเรยนจะตองหาเหตผล หรอขอเสนอแนะใหได

ขนประเมนผล (Evaluation) เปนขนสดทาย โดยนกเรยนจะประเมน การเรยนรของตนเองในดานกระบวนการปฏบตและผลงาน ซงนกเรยนตองปรบปรง (Improve) กระบวนการออกแบบ ขนตอนการปฏบตจนถงผลงานของกลม แลวอภปรายแลกเปลยนความคดเหน ซงอาจเกดปญหาใหม หรอสามารถน าไปประยกตใช ในสถานการณใหมได

- 5. ขนประเมนผล ครท า การประเมนผลนกเรยน ตงแตดานกระบวนการ ปฏบตงาน การน าเสนอ และผลงาน

33

34

สรปไดวาในการวจยครงน ไดศกษาการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรอง งานและพลงงาน โดยมขนตอนการสอนโดยใชกจกรรมโครงงาน ม 5 ขน ดงน 1. ขนก าหนดสถานการณ หมายถง เปนขนทกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจในการเรยนในหวขอยอย (Theme) ของเรองนนโดยการตงค าถามกระตนใหนกเรยนไดคดหรอการสรางสถานการณสมมตในชวตประจ าวนขนมาและมกจกรรมททาทายใหนกเรยนเกดการแขงขนกน ในหองเรยน 2. ขนวางแผน หมายถง เปนขนทนกเรยนไดรวมกนวางแผนการด าเนนกจกรรม การตงสมมตฐาน การก าหนดและควบคมตวแปร การใหนยามเชงปฏบตการ วางแผนการสรางชนงาน เลอกวธการสรางชนงานทดทสดใหมความเหมาะสมกบการแกปญหาในสถานการณ ทก าหนดใหจากขนสรางความสนใจและออกแบบการทดลอง 3. ขนปฏบต หมายถง เปนขนลงมอท าการทดลองตามทนกเรยนไดออกแบบการทดลองไว (รวมถงการปรบเปลยนแกไขชนงาน) บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลอง 4. ขนอภปราย หมายถง เปนขนทนกเรยนไดน าความรและชนงานออกมาน าเสนอใหกบเพอนและอภปรายรวมกนในหองเรยนและรวมกนสรปองคความรทไดเรยนในครงน โดยมครแนะน าและเพมเตมความรใหสมบรณและถกตอง 5. ขนประเมนผล หมายถง ครท าการประเมนผลนกเรยนตงแตดานกระบวนการปฏบตงาน การน าเสนอและผลงาน การวดและประเมนผลการจดการเรยนรแบบโครงงาน ส าหรบในเรองเกยวกบการวดและประเมนผลโครงงาน ไดมนกการศกษาหลายทานกลาวถงไว ดงน สรยา จนทรเนยม (2541) ไดรวบรวมวธการประเมนผลของการท าโครงงานตาม สภาพจรงไว ดงน 1. การประเมนดวยการสงเกต เปนการประเมนดวยการสงเกตพฤตกรรมการท างานของนกเรยนไดแก ความรบผดชอบ ความรวมมอกบหมคณะ ความเชอมนและกลาแสดงออกและสงเกตกระบวนการท างานของนกเรยน 2. การประเมนจากผลงาน โดยประเมนความสามารถจากการวางแผน การสรปใจความส าคญ การเขยนรางงาน 3. การประเมนจากแบบบนทกความรสก เปนการประเมนตนเองดวยการตอบค าถาม สน ๆ เพอสะทอนถงการเรยนรของนกเรยนทงความรความเขาใจ วธคด วธท างาน ความพงพอใจในกระบวนการท างานและผลงานความตองการพฒนาตนเองใหดขน

35

4. การประเมนจากแบบบนทกการเรยนร เปนวธการประเมนผลการเรยนรทนกเรยนบนทกสงเรยนรของตนเองจากการท าโครงงาน 5. การประเมนจากแบบสมภาษณ เปนวธการเกบขอมลพฤตกรรมดานความรสกความคด (สตปญญา) กระบวนการขนตอนในการท างาน วธแกปญหา สงทไดเรยนร 6. การประเมนจากพอตโฟลโอ เปนการประเมนจากแฟมสะสมผลงานทแสดงถงกระบวนการท างาน การพฒนาผลงาน ความรสกตอกระบวนการท างานและผลงาน ความคดสรางสรรค สชาต วงศสวรรณ (2542) กลาววา การปฏบตโครงงานถอวาเปนการเรยนรดวยการปฏบตจรงของนกเรยน แนวทางการประเมนผลการปฏบตโครงงานของนกเรยนจงถอไดวาเปนการประเมน ตามสภาพจรง เปนวธการคนหาความสามารถและความกาวหนาในการเรยนรทแทจรงของนกเรยน การประเมนผลโครงงาน มกรอบแนวทางการประเมน ดงน 1. ประเมนอะไร 1.1 การแสดงออกถงผลของความร ความคด ความสามารถ ทกษะ คณธรรมและคานยม 1.2 กระบวนการเรยนร 1.3 กระบวนการท างาน 1.4 ผลผลต/ ผลงาน/ ชนงาน 2. ประเมนเมอใด 2.1 อยางตอเนองตงแตเรมตนจนเสรจสนโครงงาน 2.2 ตามสภาพจรง 2.3 เปนธรรมชาต 3. ประเมนจากอะไร 3.1 ผลงาน (เอกสาร ชนงาน ฯลฯ) 3.2 การทดสอบ 3.3 แบบบนทกตาง ๆ (การสงเกต ความรสก สมภาษณ ฯลฯ) 3.4 แฟมสะสมผลงาน 3.5 หลกฐานหรอรองรอยอน 4. ประเมนโดยใคร 4.1 ตวนกเรยน 4.2 เพอน

36

4.3 คร 5. ประเมนโดยวธใด 5.1 สงเกต 5.2 สมภาษณ 5.3 ตรวจรายงาน 5.4 ตรวจผลงาน 5.5 ทดสอบ 5.6 รายงาน 5.7 จดนทรรศการ อดมศกด ธนะกจรงเรอง และคนอน ๆ (2543) กลาววา การประเมนผลเปนหวใจส าคญ ทสะทอนภาพความส าเรจของการจดกจกรรมการเรยนการสอน ครผสอนและนกเรยนควรรวมกนประเมนผลวากจกรรมทท าไปนนบรรลตามจดประสงคทก าหนดไวหรอไมอยางไร ปญหาและอปสรรคทพบมอะไรบางและไดใชวธการแกไขอยางไร นกเรยนไดเรยนรอะไรบางจากการท าโครงงาน โดยผประเมนโครงงานอาจด าเนนการดวยบคคลเหลาน 1. นกเรยนประเมนตนเอง จะแสดงออกใหเหนวานกเรยนทเปนเจาของโครงงาน ซงอาจเปนรายบคคลหรอกลมท างาน มความพงพอใจตอขนตอนของกจกรรมแตละขนทไดก าหนดหรอรวมกนก าหนดขนเองเพยงใด เชน มกจกรรมใดทยงบกพรองและจะตองเพมเตมในสวนใดบางหรอความละเอยดรดกมในแตละขนเปนอยางไร 2. เพอนประเมน ผประเมนซงเปนเพอนรวมชนอาจใหขอคดเหนสะทอนภาพเพมเตมเชน ในระดบมธยมศกษาการประเมนโครงงานอาจเรมขยายขอบเขตจากดานการใชภาษาไปถง การแสดงความสมพนธระหวางการตงชอโครงงานกบจดประสงคของโครงงานตามความเขาใจ ของผประเมน วธการศกษาของผประเมน พจารณาการจดรปเลมเพอการน าเสนอโครงงาน ฯลฯ 3. ผประเมนซงเปนครทปรกษาอาจใหค าแนะน าเพมเตมไดในวธการอนทใชในการศกษาหาค าตอบหรอความสมพนธของวชาตามหวเรองทศกษากบวชาอน ขอคนพบทนกเรยนไดจากการท าโครงงาน การน าค าตอบของการศกษาทไดไปใชประโยชน การน าขอคนพบทตาง ไปจากเปาหมายของการศกษาไปใชประโยชนหรอขยายผลการศกษาเปนโครงงานใหม ๆ ฯลฯ 4. ผประเมนทเปนพอแมผปกครองจะไดทราบถงความสามารถ ความถนดทางการเรยนของลกหรอเดกในความปกครอง ความรสก ความตองการของเดกผท าโครงงาน ท าใหสามารถปรบตวปรบใจเพอการสนบสนนทงดานการเงน ก าลงใจ ใหโอกาส ใหเวลารวมกจกรรม

37

ตามความสนใจของเดก ชแนะอปสรรค ปญหาเบองตนทอาจเกดขนระหวางการปฏบตกจกรรม ในขนตาง ๆ ของโครงงานหรอมขอเสนอแนะของการท าโครงงานครงตอไป ฯลฯ 5. บคคลอน ๆ ทสนใจและมสวนเกยวของ อดมศกด ธนะกจรงเรอง และคนอน ๆ (2543) ไดกลาวถงวธการประเมนผลโครงงานวา สามารถใชวธการตอไปน คอ 1. การสงเกต เปนวธการประเมนพฤตกรรมทสามารถท าไดทกเวลาและทกสถานการณทงแบบมและไมมเครองมอในการสงเกต 2. การสมภาษณ การสอบถาม อาจมลกษณะเปนแบบทางการหรอสมภาษณสอบถามขณะปฏบตโครงงานกได 3. แบบทดสอบวดความรความสามารถ (Authentic test) ควรเปนแบบสอบถามปลายเปดเพอดความเชอมโยงระหวางความรความเขาใจเดมกบสงทไดเพมเตมจากประสบการณในการปฏบต โครงงาน ลกษณะส าคญของแบบทดสอบ มดงน 3.1 ครอบคลมสงทตองการวด 3.2 เปนค าถามทเกยวของกบการท าโครงงาน 3.3 บรณาการความรความสามารถไดหลายดานและใชความคดทดลกซงขนตามวย 3.4 มเกณฑการใหคะแนนตามความสมบรณของพฤตกรรม 3.5 เปดโอกาสใหนกเรยนไดคดและเขยนค าตอบเอง 4. การรายงาน เปนการเขยนรายงานหรอเลาขนตอน เลาประสบการณในการท าโครงงานกได เพอใหนกเรยนไดประเมนตนเองจากการไดพดหรอเขยนบรรยายสะทอนความรความเขาใจความรสกนกคด ตามแนวทางการเรยนรทผานประสบการณขณะปฏบตกจกรรมตามโครงงาน 5. แฟมผลงาน เปนการเกบรวบรวมผลงานทมความโดดเดนในชวงเวลาใดเวลาหนง ทรวบรวมไวอยางเปนระบบ เพอแสดงถงความรความเขาใจ ความสนใจ ความถนด ทกษะความสามารถอนแสดงออกถงพฒนาการความกาวหนาหรอความส าเรจในเรองใดเรองหนงหรอ ในหลาย ๆ เรอง หรอจะเปนการเกบผลการประเมนการปฏบตโครงงานในวธท 1-4 ดวยกได ทงนเพอเปนการตดตามพฒนาการการเรยนรของนกเรยนไดอยางตอเนอง จากทกลาวมาสรปไดวา การวดและประเมนผลโครงงานเปนการสะทอนภาพความส าเรจของการจดกจกรรมการเรยนการสอนวากจกรรมทท าไปนนบรรลตามจดประสงคทก าหนดไวหรอไม ซงสามารถประเมนไดหลายวธไดแก การสงเกตผลงาน การสะทอนความรสก การบนทกการเรยนรการสมภาษณและประเมนจากแฟมสะสมผลงานและมผประเมนทหลากหลาย ประกอบดวย นกเรยน เพอน คร ผปกครอง และผทเกยวของ

38

ผลสมฤทธทางการเรยน ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน นกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนไวดงน Good (1959) กลาววา ผลสมฤทธ คอ การท าใหส าเรจ (Accomplish) หรอประสทธภาพทางดานการกระท าในทกษะทก าหนดใหหรอในดานความร สวนผลสมฤทธทางการเรยน หมายถงความสามารถในการเขาถงความร (Knowledge attained) การพฒนาทกษะในการเรยนโดยอาศยความพยายามจ านวนหนงและแสดงออกในรปความส าเรจ ซงสามารถสงเกตและวดไดดวยเครองมอทางจตวทยาหรอแบบทดสอบวดผลสมฤทธทวไป ไอแซงค อาโนลด และไมลใหความหมายของค าวา ผลสมฤทธ หมายถง ขนาดของความส าเรจทไดจากการท างานทตองอาศยความพยายามอยางมาก ซงเปนผลมาจากการกระท า ทตองอาศยทงความสามารถทงทางรางกายและทางสตปญญา ดงนน ผลสมฤทธทางการเรยนจงเปนขนาดของความส าเรจทไดจากการเรยนโดยอาศยความสามารถเฉพาะตวบคคล ผลสมฤทธทาง การเรยน อาจไดจากกระบวนการทไมตองอาศยการทดสอบ เชน การสงเกต หรอการตรวจการบาน หรออาจไดในรปของเกรดจากโรงเรยน ซงตองอาศยกระบวนการทซบซอน และระยะเวลานานพอสมควร หรออาจไดจากการวดแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนทวไป (ไอแซงค อาโนลด และไมล อางถงใน ปรยทพย บญคง, 2546, หนา 7) ไพศาล หวงพานช (2536) ใหความหมายผลสมฤทธทางการเรยนวา หมายถง คณลกษณะ และความสามารถของบคคล อนเกดจากการเรยนการสอน เปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและประสบการณการเรยนทเกดขนจากการฝกอบรมหรอการสอบ จงเปนการตรวจสอบระดบความสามารถของบคคลวาเรยนแลวมความรเทาใด สามารถวดไดโดยการใชแบบทดสอบตาง ๆ เชน ใชขอสอบวดผลสมฤทธ ขอสอบวดภาคปฏบต สามารถวดได 2 รปแบบ ดงน 1. การวดดานปฏบต เปนการตรวจสอบระดบความสามารถในการปฏบตโดยทกษะ ของนกเรยน โดยมงเนนใหนกเรยนแสดงความสามารถดงกลาว ในรปของการกระท าจรงใหออกเปนผลงาน การวดตองใชขอสอบภาคปฏบต 2. การวดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความสามารถเกยวกบเนอหา ซงเปนประสบการณเรยน รวมถงพฤตกรรมความสามารถในดานตาง ๆ สามารถวดไดโดยใชแบบวดผลสมฤทธ จากความหมายขางตนสรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ผลการวด ความสามารถ ในการเรยนรจากเนอหาทไดเรยนมาแลว ซงสามารถวดไดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธในลกษณะตาง ๆ ซงจะไดผลออกมาในรปแบบตาง ๆ เชน เกรด เปนตน

39

การวดผลสมฤทธทางการเรยน Benjamin (n.d. อางถงใน ชวาล แพรตกล, 2520) ไดจ าแนกพฤตกรรมทางการศกษาออกเปน 3 ดาน คอ พฤตกรรมดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย โดยพฤตกรรม ทตองการศกษา คอ พฤตกรรมดานพทธพสย แบงออกเปน 6 ดาน คอ ดานความรความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา พฤตกรรมการเรยนรทแสดงถงความสามารถในการคดหรอกระบวนการทางปญหา คอพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย เนองจากพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย (Cognitive domain) เปนสมรรถภาพทางสตปญญาหรอทางสมองของนกเรยนในการเรยนรสงตาง ๆ ทนกเรยนจะตองอาศยความสามารถทางสมองเปนทตงของการคดในระดบตาง ๆ รวมทงจดจ า เชน การเรยนวชาคณตศาสตร การแกปญหาทางวทยาศาสตร การท าความเขาใจในการอาน การเขยนเรยงความการคดประดษฐสงใหม ๆ เปนตน ซงในป ค.ศ. 1956 บลม (Benjamin Bloom) และคณะไดเสนอแนวคดเกยวกบการรบรหรอพทธพสย (Cognitive domain) วามลกษณะเปนกระบวนการทางปญญาทเปนล าดบขน (Benjamin Bloom’s taxonomy of educational objectives) และจะคอย ๆ เพม ความซบซอนขนเรอย ๆ จนกระทงถงขนสดทายทงหมด 6 ขน ดงแผนภาพตอไปน

ประเมนคา (Evaluating) การสงเคราะห (Synthesis) การวเคราะห (Analysis) การน าไปใช (Application) ความเขาใจ (Comprehension) ความรความจ า (Knowledge)

ภาพท 2 แสดงกระบวนการทางปญญา 6 ขนของบลม (Benjamin Bloom’s taxonomy of educational objectives)

สวนความจ า

สวนความคด

40

ในงานวจยนไดน าแนวคดของบลมไปใชในการวดและประเมนผลนกเรยน โดยแบงระดบการวดออกเปน 6 ระดบ ตามพฤตกรรมดานพทธพสย ดงน ความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะหและการประเมนคา 1. ความรความจ า หมายถง การระลก ทองจ าความรตาง ๆ ทไดผานการเรยนรมาแลว รวมถงการระลกถงขอมล ขอเทจจรงตาง ๆ จนถงเกณฑตาง ๆ ทฤษฎจากต ารา ซงถอเปนขนต าสด ในการวด 2. ความเขาใจ หมายถง ความสามารถทจะจบใจความส าคญของเนอหาทเรยนไดหรออาจแปลความมาจากตวเลข การสรป รวมถงการยอความตาง ๆ ซงการเรยนรในขนนถอวา เปนขนทสงกวาการทองจ าตามปกตขนหนง 3. การน าไปใช หมายถง ความสามารถทจะน าความรทไดเรยนมาแลว ไปประยกตใช หรอเชอมโยงในสถานการณใหม ๆ ดงนน ในขนนจงรวมถงความสามารถในการเอากฎ มโนทศน หลกการส าคญ วธการน าไปใช การเรยนรในขนนถอวา นกเรยนจะตองมความเขาใจเนอหาเปน อยางดเสยกอน จงจะน าความรไปใชได 4. การวเคราะห หมายถง ความสามารถในการแยกแยะเนอหาวชาออกเปนองคประกอบ ยอย หาความสมพนธระหวางสวนยอย ๆ เหลานน ตลอดจนหลกส าคญตาง ๆ ทเขามาเกยวของ การเรยนรในขนนตองเขาใจในเนอหาและโครงสรางของบทเรยน 5. การสงเคราะห หมายถง ความสามารถทจะน าเอาสวนยอย ๆ มาประกอบกนเปน สงใหม การสงเคราะหจงเกยวกบการวางแผน การออกแบบการทดลอง ตงสมมตฐาน การแกปญหาทยากตอการเรยนร เปนการเนนพฤตกรรมทสรางสรรค อนจะสรางแนวคดหรอ แบบแผนใหม ๆ ขนมา 6. การประเมนคา หมายถง ความสามารถทตดสนใจเกยวกบคณคาตาง ๆ ไมวาจะเปน การพด นวนยาย บทกว หรอรายงานการวจย การตดสนใจดงกลาวจะตองวางแผนอยบนเกณฑ ท แนนอน เกณฑดงกลาวอาจจะเปนสงทนกเรยนคดขนมาเอง หรอน ามาจากทอนกได การเรยนร ในขนนถอวาเปนการเรยนรขนสงสดในดานความรความคด สรปการวดผลดานพทธพสยของบลมมทงหมด 6 ขน โดยงานวจยครงนจะเลอกวดผล ทง 6 ขน คอ ความรความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา จดมงหมายของการวดผลสมฤทธ พวงรตน ทวรตน (2530) กลาวถงจดมงหมายของการวดผลสมฤทธวาเปนการตรวจสอบความสามารถของสมรรถภาพทางสมองของบคคลวาเรยนแลวรอะไรบาง และมความสามารถ ดานใด มากนอยเทาใด เชน พฤตกรรมดานการจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห

41

และการประเมนคา มากนอยอยในระดบใด นนคอ การวดผลสมฤทธเปนการตรวจสอบพฤตกรรมของนกเรยนในดานพทธพสย ทเปนการวด 2 องคประกอบ ตามจดมงหมายและลกษณะของวชา ทเรยน ดงน 1. การวดดานการปฏบต เปนการตรวจสอบความรความสามารถทางการปฏบต โดยใหนกเรยนไดลงมอปฏบตจรงใหเหนผลงานปรากฏออกมา สามารถท าการสงเกตและวดได เชน วชาศลปศกษา พลศกษา การชาง เปนตน การวดแบบนจงตองวดโดยใช “ขอสอบภาคปฏบต” (Performance test) ซงเปนการประเมนผลพจารณาทวธปฏบต (Procedure) และผลงานทปฏบต 2. การวดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความรความสามารถเกยวกบเนอหาวชา (Content) รวมถงพฤตกรรมความสามารถในดานตาง ๆ อนเปนผลมาจากการเรยนการสอนมวธ การสอบวดได 2 ลกษณะ ดงน 2.1 การสอบแบบปากเปลา (Oral test) การสอบแบบนมกกระท าเปนรายบคคล ซงเปนการสอบทตองดผลเฉพาะอยาง เชน การสอบอานฟงเสยง การสอบสมภาษณทตองการด การใชถอยค าในการตอบค าถาม รวมทงการแสดงความคดเหนและบคลกภาพตาง ๆ เชน การสอบ ปรญญานพนธ ทตองการวดความรความเขาใจในเรองทท า ตลอดแงมมตาง ๆ การสอบปากเปลาสามารถวดไดละเอยดลกซง และค าถามกสามารถเปลยนแปลงหรอเพมเตมไดตามตองการ 2.2 การสอบแบบใหเขยนขอความ (Paper-pencil test or Written test) เปนการสอบวดทใหผสอบเขยนเปนตวหนงสอตอบ ทมรปแบบการตอบอย 2 แบบ คอ 2.2.1 แบบไมจ ากดค าตอบ (Free response type) ไดแก การสอบวดทใชขอสอบแบบอตนย หรอความเรยง (Essay test) 2.2.2 แบบจ ากดค าถาม (Fixed response type) เปนการสอบทก าหนดขอบเขตของค าถามทจะใหตอบหรอก าหนดค าตอบมาใหเลอกซงมรปแบบของค าถามค าตอบ 4 รปแบบ ดงน 2.2.2.1 แบบเลอกทางใดทางหนง (Alternative) 2.2.2.2 แบบจบค (Matching) 2.2.2.3 แบบเตมค า (Completion) 2.2.2.4 แบบเลอกตอบ (Multiple choice) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เกษม สาหรายทพย (2531) ไดแบงประเภทของการทดสอบออกเปน 3 ประเภท คอ 1. การทดสอบกอนสอนหรอการทดสอบเพอจดต าแหนง (Placement testing) เปนการทดสอบเพอส ารวจความพรอม หรอการทดสอบเพอวดความรพนฐานเดมของนกเรยน กอนท าการเรยนการสอน

42

2. การทดสอบยอย (Formative testing) เปนการทดสอบตามจดประสงคการเรยนร ทก าหนดขนโดยท าการสอบระหวางด าเนนการสอน เพอส ารวจความรความสามารถของนกเรยนวามความรความสามรถเพยงพอทจะเรยนในหนวยการเรยนตอไปหรอไม 3. การทดสอบรวมหรอการทดสอบเพอประเมนผลการเรยน (Summative testing) เปนการทดสอบเพอสรปผลการเรยนภายหลงจากการสอนสนสดลง การวดผลสมฤทธทางการเรยน เปนการทดสอบเพอประเมนผลการเรยน จ าเปนตองมเครองมอในการวด นนคอแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ซงไดมผใหความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนไวดงน ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2531) ไดใหความหมายของแบบทดสอบวดผล สมฤทธทางการเรยนไววา เปนแบบทดสอบทวดความรของนกเรยนหลงจากทไดเรยนไปแลว ซงมกจะเปนขอค าถามใหนกเรยนตอบดวยกระดาษและดนสอกบใหนกเรยนปฏบตจรง ซงแบงแบบทดสอบประเภทนเปน 2 พวก คอ 1. แบบทดสอบของคร หมายถง ชดของขอค าถามทครเปนผสรางขน เปนขอค าถาม ทถามเกยวกบความรทนกเรยนไดเรยนในหองเรยน เปนการทดสอบวานกเรยนมความรมากนอย แคไหน บกพรองในสวนใดจะไดซอมเสรม หรอเปนการวดเพอดความพรอมทจะเรยนในเนอหาใหมทงนขนอยกบความตองการของคร 2. แบบทดสอบมาตรฐาน หมายถง แบบทดสอบทสรางขนจากผเชยวชาญในแตละสาขาวชาหรอจากครทสอนวชานน แตผานการทดลองหาคณภาพหลายครง จนมคณภาพดจงสรางเกณฑปกตของแบบทดสอบนน สามารถใชเปนหลกและเปรยบเทยบผลเพอประเมนคาของการเรยน การสอนในเรองใด ๆ กได แบบทดสอบมาตรฐานจะมคมอด าเนนการสอบบอกถงวธการสอบและยงมมาตรฐานในดานการแปลคะแนนดวยทงแบบทดสอบของครและแบบทดสอบมาตรฐาน จะมวธการในการสรางขอค าถามทเหมอนกน เปนค าถามทวดเนอหาและพฤตกรรมทไดสอน ไปแลว จะเปนพฤตกรรมทสามารถตงค าถามได ซงควรใหครอบคลมพฤตกรรมในดานตาง ๆ ทง 6 ดาน ดงน 1. วดดานความรความจ า 2. วดดานความเขาใจ 3. วดดานการน าไปใช 4. วดดานการวเคราะห 5. วดดานการสงเคราะห 6. วดดานการประเมนคา

43

สมนก ภททยธน (2549) กลาววา แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง แบบทดสอบทวดสมรรถภาพสมองดานตาง ๆ ทนกเรยนไดรบการเรยนรผานมาแลวอาจแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ แบบทดสอบทครสรางขน กบแบบทดสอบมาตรฐาน และแบบทดสอบทดควรมลกษณะ 10 ประการ (สมนก ภททยธน, 2549, หนา 49-53) คอ 1. ความเทยงตรง (Validity) หมายถง ลกษณะของแบบทดสอบทงฉบบทสามารถวดไดตรงกบจดมงหมายทตองการ หรอวดในสงทตองการวดไดอยางถกตองแมนย าความเทยงตรง จงเปรยบเสมอนหวใจของแบบทดสอบ 2. ความเชอมน (Reliability) หมายถง ลกษณะของแบบทดสอบทงฉบบทสามารถ คงทคงวาไมเปลยนแปลงไมวาจะท าการสอบใหมกครงกตาม 3. ความยตธรรม (Fair) หมายถง ลกษณะของแบบทดสอบทไมเปดโอกาสใหมการได เปรยบเสยเปรยบในกลมผเขาสอบดวยกน และไมเปดโอกาสใหนกเรยนท าขอสอบไดโดยการเดา 4. ความลกของค าถาม (Searching) หมายถง ขอสอบแตละขอนนจะตองไมถามผวเผนหรอถามประเภทความรความจ า ตองใหนกเรยนน าความรความเขาใจไปคดหรอดดแปลงแกปญหากอนจงจะตอบขอสอบได 5. ความย วย (Exemplary) หมายถง แบบทดสอบทนกเรยนท าดวยความสนกสนานเพลดเพลน ไมเบอหนาย 6. ความจ าเพาะเจาะจง (Definition) หมายถง ขอสอบทมแนวทางหรอทศทาง การถามตอบชดเจน ไมคลมเครอแฝงกลเมดใหนกเรยนงง 7. ความเปนปรนย (Objective) แบบทดสอบชนดใดจะเปนปรนย จะตองมคณสมบต 3 ประการ คอ 7.1 ตงค าถามใหชดเจน ท าใหผเขาสอบทกคนเขาใจความหมายไดถกตองและตรงกน 7.2 ตรวจใหคะแนนไดตรงกน แมวาจะตรวจหลายครงหรอตรวจหลายคนกตาม 7.3 แปลความหมายของคะแนนไดเหมอนกน 8. ประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง แบบทดสอบทมจ านวนขอพอประมาณ ใชเวลาพอเหมาะ ประหยดคาใชจาย จดท าแบบทดสอบดวยความประณต สามารถตรวจใหคะแนนไดรวดเรว รวมถงการมสงแวดลอมในการสอบทด 9. อ านาจจ าแนก (Discrimination) หมายถง ความสามารถของขอสอบในการจ าแนกผสอบทมคณลกษณะหรอความสามารถแตกตางกนออกจากกนไดด ขอสอบทดจะตองมอ านาจจ าแนกสง เชน ตามทฤษฎการวดผลแบบองกลม (Norm referenced measurement) ถาขอสอบ มอ านาจจ าแนกสง แสดงวาคนกลมเกงท าขอสอบขอนนถก แตคนกลมออนท าไมถก

44

10. ความยาก (Difficulty) ขนอยกบทฤษฎทเปนหลกยด เชน ตามทฤษฎการวดแบบ องกลม ขอสอบทด คอ ขอสอบทไมงายและไมยากเกนไป หรอมความยากงายพอเหมาะ สวนทฤษฎ การวดแบบองเกณฑนน ความยากงายไมใชสงส าคญ สงส าคญอยทขอสอบขอนนไดวดใดจดประสงคทตองการวดไดจรงหรอไม ถาวดไดจรงกนบวาเปนขอสอบทดได แมวาจะเปนขอสอบทงายกตาม จากทกลาวมาขางตนสามารถสรปวาผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ผลการวด ความสามารถในการเรยนรจากเนอหาทไดเรยนมาแลว ซงสามารถวดไดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธในลกษณะตาง ๆ ซงจะไดผลออกมาในรปแบบตาง ๆ ซงจดมงหมายของการวดผลสมฤทธแบงออกเปน 2 ลกษณะ ไดแก การวดดานปฏบต การวดดานเนอหา ซงแบบทดสอบ ทใชวดผลสมฤทธทางการเรยนนนม 2 แบบ ไดแก แบบทดสอบของครกบแบบทดสอบมาตรฐาน

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ไดมผใหความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ไวดงน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร หมายถง กระบวนการทางปญญาหรอพฤตกรรม ทเกดขนจากการปฏบต การศกษาคนควาทดลอง และฝกฝนความคดอยางมระบบจนเกดการพฒนาดานความคด (ภพ เลาหไพบลย, 2542 หนา 14) ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร หมายถง ทกษะทางสตปญญา (Intellectual skills)หรอเปนทกษะการคดทนกวทยาศาสตร และผทน าวธการทางวทยาศาสตรมาแกปญหาใชในการศกษาคนควา สบเสาะหาความร และแกปญหาตาง ๆ รวมทงสรางสงใหมดวยความช านาญ(วรรณทพา รอดแรงคา และพมพนธ เดชะคปต, 2542, หนา 3) ทกษะกระบวนการวทยาศาสตร หมายถง เปนเครองมอของนกวทยาศาสตร ทใชคนควาหาความรของธรรมชาต เปนทกษะทางปญญาทดทสดเทาทมนษยม มนกอใหเกดความรเรมและความคดสรางสรรคดวย (สวฒก นยมคา, 2531, หนา 260) ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร หมายถง ทกษะทางสตปญญาทจ าเปนส าหรบ การเรยนรมโนมตและหลกการชวยใหลงขอสรปแบบอปนยมความเทยงตรงถกตอง หรอเชอถอได โดยทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เรยงล าดบจากกระบวนการทงายไปจนถงกระบวนการ ทซบซอน (Gagne, 1965, p. 10)

45

จากแนวคดของนกการศกษาเกยวกบความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ผวจยจงสรปไดวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร หมายถง พฤตกรรมทเกดขนจากการปฏบต จากการศกษาคนควาทดลอง และการฝกฝนในการเรยนรของแตละบคคลโดยการใชวธการ ทางวทยาศาสตรใหไดมาซงความร ประเภทของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สมาคมอเมรกนเพอความกาวหนาทางวทยาศาสตร (American Association for the Advancement of Science-AAAS) ไดพฒนาโครงการปรบปรงการสอนวทยาศาสตรในระดบอนบาลจนถงระดบประถมศกษา โดยเนนการใชกระบวนการทางวทยาศาสตร และตงชอโครงการนวา วทยาศาสตรกบการใชกระบวนการ (Science a process approach) ไดก าหนดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไว 13 ทกษะ ประกอบดวยทกษะขนพนฐาน (Basic science process skills) 8 ทกษะ ไดแก 1) ทกษะการสงเกต (Observing) 2) ทกษะการวด (Measuring) 3) ทกษะการค านวณ หรอการใชตวเลข (Using numbers) 4) ทกษะการจ าแนกประเภท (Classifying) 5) ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา (Space/ space relationship and space/ time relationship) 6) ทกษะการจดกระท าและสอความหมายขอมล (Organizing data and communication) 7) ทกษะการลงความคดเหนจากขอมล (Inferring) 8) ทกษะการพยากรณ (Predicting) และทกษะขนผสมหรอบรณาการ (Integrated science process skills) 5 ทกษะ ไดแก 1) ทกษะการตงสมมตฐาน (Formulating hypotheses) 2) ทกษะการก าหนดนยามเชงปฏบตการ (Defining operationally) 3) ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร (Identifying and controlling variables) 4) ทกษะการทดลอง (Experimenting) 5) ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป (Interpreting data and conclusion) (พมพพนธ เดชะคปต, 2548, หนา 9-13) การสอนวทยาศาสตรมความจ าเปนอยางมากทจะตองฝกฝนนกเรยนใหรจกน าทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรมาใชในการเรยน ทงนเพอใหนกเรยนไดรจกพฒนาความคดและแกปญหาไดดวยตนเอง ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรแตละทกษะมความหมายดงตอไปน(พวงทอง มมงคง, 2537, หนา 24) 1. ทกษะการสงเกต พวงทอง มมงคง (2537) ใหความหมายของการสงเกตไววา เปนกระบวนการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนง เชน ห ตา จมก ลน หรอ ผวกาย เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถเหตการณ หรอปรากฏการณ เพอใหไดมาซงรายละเอยดตาง ๆ ของสงทก าลงท าการสงเกต วรรณทพา รอดแรงคา และพมพนธ เดชะคปต (2542) กลาววา การสงเกตเปนทกษะพนฐานทจ าเปนและส าคญมากในกระบวนการ คนควาหาความรแขนงตาง ๆ โดยเฉพาะความร

46

ทางวทยาศาสตรสวนใหญมกจะเรมตนจากการสงเกต นกวทยาศาสตรจดวาเปนผมความช านาญและมความละเอยดถถวนในการสงเกตมากกวาคนในอาชพอน ๆ การสงเกตของนกวทยาศาสตร บางครงอาจตองอาศยเครองมอชวย ทงนเพอใหผลการสงเกตมความชดเจนและแนใจยงขน เชน แวนขยายกลองจลทรรศน กลองโทรทรรศน เปนตน การสงเกตทดจะตองใชประสาทสมผส หลาย ๆ อยาง และตองท าอยางละเอยดรอบคอบทกแงทกมม เพอใหไดรายละเอยดขอมลของสงนนมากทสด (พวงทอง มมงคง, 2537, หนา 25) ขอมลทไดจากการสงเกตม 3 ประเภท คอ 1.1 ขอมลเชงคณภาพ เปนขอมลเกยวกบลกษณะและคณสมบตของสงทสงเกตเกยวกบรปราง กลน รส เสยง การสมผส ซงเปนลกษณะหรอคณสมบตทยงไมสามารถระบออกมาเปนตวเลขแสดงปรมาณพรอมหนวยวดมาตรฐานได ตวอยางเชน ขอมลเชงคณภาพของลกอมชนดหนง เปนดงน เมอใชตาด ลกอมมรปรางเปนรปสเหลยม รปกลม มสแดง สเขยว สเหลอง เมอใชหฟง ไดยนเสยงลกอมกระทบพน เมอใชมอสมผส รสกเรยบหรอหยาบ แขงหรอนม เมอใชจมกดม มกลนสมหรอกลนกาแฟ เมอใชลนชม มรสหวาน 1.2 ขอมลเชงปรมาณ เปนขอมลทบอกรายละเอยดเกยวกบปรมาณ เชน ขนาด มวลอณหภม เปนตนอาจบอกโดยการกะประมาณและบอกหนวยมาตรฐานไว ตวอยางเชน ลกอม มขนาดยาวประมาณ 1.5 เซนตเมตร กวาง 1.0 เซนตเมตร และหน า ประมาณ 0.5 เซนตเมตร หนกประมาณ 1.5 กรม 1.3 ขอมลเกยวกบการเปลยนแปลง เปนขอมลทไดจากการสงเกต การปฏสมพนธของสงนนกบสงอน เชน เมอมปฏสมพนธกบสงอนดงกลาว จะชวยใหการสงเกตครอบคลมขอมลไดกวางขวางขน ตวอยาง ขอมลเกยวกบการเปลยนแปลงทไดจากการสงเกต ลกอมชนดหนงเมอใสในน า ดงน เมอใสลกอมในแกวน าทมน าบรรจอยทอณหภมของหอง ลกอมนนมขนาดเลกลงเรอย ๆและในทสดละลายหายไปในเวลาประมาณ 10 น าท ในการสงเกตวตถหรอปรากฏการณแตละครงนน เพอใหไดขอมลถกตองตามสภาพทเปนจรง และมความเชอถอได วรรณทพา รอดแรงคา และ พมพนธ เดชะคปต (2542, หนา 15) ไดเสนอขอควรค านงในการสงเกต ไวดงน 1.3.1 ใชประสาทสมผสใหมากทสด ขณะท าการสงเกต 1.3.2 ประสาทสมผส ลน จะใชเมอแนใจวาวตถนนไมเปนอนตราย 1.3.3 ขอมลจากการสงเกตควรมทงขอมลเชงคณภาพ และเชงปรมาณ

47

1.3.4 ขอมลทไดควรเปนผลจากการสงเกตโดยตรง โดยไมมการลง ความคดเหนสวนตวพฤตกรรมหรอความสามารถทแสดงวาเกดทกษะการสงเกตแลว ดงน 1) ชบงและบรรยายสมบตของวตถไดโดยการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอหลายอยาง 2) บรรยายสมบต เชงปรมาณของวตถไดโดยการกะประมาณ 3) บรรยายการเปลยนแปลงของสงทสงเกตไดลกษณะค าถามทท าใหนกเรยนเกดทกษะ ดงตวอยางค าถามตอไปน 1) กระดาษแผนนมลกษณะอยางไร 2) นอกจากเปนแผนสเหลยม ผวเรยบแลว ยงมลกษณะอยางไรอก 3) เมอใชมอขย ากระดาษแลวรสกอยางไร 4) นกเรยนกะวาแผนกระดาษนยาวประมาณเทาใด 5) ลกกวาดเมอถกความรอน มลกษณะอยางไร 6) เมอน าไปแชน าประมาณ 15 น าท ลกกวาดมลกษณะอยางไร 2. ทกษะการวด ทกษะในการวด หมายถง ความสามารถในการใชเครองมอวดหาปรมาณของสงตาง ๆ ไดอยางถกตอง ความสามารถในการเลอกใชเครองมออยางเหมาะสมกบสงทจะวดแลความสามารถในการอานคาทไดจากการวดไดถกตองรวดเรวและใกลเคยงกบความเปนจรง พรอมทงมหนวยก ากบเสมอ ภพ เลาหไพบลย (2542) กลาววา การวดเปนกระบวนการส าคญส าหรบการคนควา หาความรทางวทยาศาสตร การสงเกตท าใหนกวทยาศาสตรทราบลกษณะ รปราง และสมบตทว ๆ ไปของวตถ แตไมสามารถบอกรายละเอยดทแนนอนลงไปได นกวทยาศาสตรจ าเปนตองอาศยเครองมอตาง ๆ ท าการวดเพอใหไดขอมลถกตองควบคไปกบการสงเกต การวดอาจตองใชเครองมอหลายอยาง ผท าการวดตองเลอกใชเครองมอในการวดไดอยางเหมาะสมกอน การใชเครองมอจะตองศกษาลกษณะของเครองมอและวธการใช ทงนเพอใหสามารถวดปรมาณสงตาง ๆ ไดอยางถกตอง มากทสดในการวด การวดจะตองประกอบดวยองคประกอบ 3 อยาง คอ 1) เครองมอทใชวด เชน ไมบรรทดเครองชง น าฬกา เทอรมอมเตอร 2) คาทไดจากการวดซงเปนตวเลขทแนนอน ไมใชการกะประมาณ 3) หนวยในการวด เชน วดความยาวออกมาเปนเซนตเมตร เมตร วดน าหนกเปนกรมกโลกรม วดเวลาเปนวนาท น าท หรอวดอณหภมออกมาเปนองศาเซลเซยส เปนตน ในการวดแตละครง สงทควรพจารณา คอจะวดอะไร จะใชเครองมออะไรวด เหตใดจงใชเครองมอนนวด จะวดอยางไร การวดปรมาณตาง ๆ ไดตรงกบความเปนจรง มากนอยเพยงไรขนอยกบองคประกอบ 3 ประการ คอ 1. เทคนคการวด 2. มาตรฐานของเครองมอ 3. ความระมดระวง ความละเอยดรอบคอบ

48

พฤตกรรมทแสดงวานกเรยนเกดทกษะการวด คอ 1. เลอกเครองมอไดเหมาะสมกบสงทจะวด 2. บอกเหตผลในการเลอกเครองมอวดได 3. บอกวธวดและวธใชเครองมอวดไดถกตอง 4. ท าการวดปรมาณตาง ๆ ไดถกตอง 5. ระบหนวยของตวเลขทไดจากการวดได ลกษณะของค าถามทท าใหนกเรยนเกดทกษะการวด 1. ถาตองการวดความยาวของรางนนกเรยนจะเลอกใชอปกรณอะไร 2. ท าไมนกเรยนจงเลอกใชไมเมตรในการวด 3. นกเรยนจะวดความยาวของรางไดอยางไร 4. ความยาวของรางทวดไดเปนเทาไร 5. ความยาวของรางทวดไดวาแปดนนมหนวยเปนอะไร 6. อณหภมของแอลกอฮอลในแกวเปนเทาไร 3. ทกษะการค านวณ ทกษะการค านวณ หมายถง ความสามารถในการบวก ลบ คณ หาร หรอจดกระท ากบตวเลขทแสดงคาปรมาณของสงใดสงหนง ซงไดจากการสงเกต การวด การทดลองโดยตรงหรอ จากแหลงอน ตวเลขทนามาค านวณนนตองแสดงคาปรมาณในหนวยเดยวกน ตวเลขใหมทไดจากการค านวณจะชวยใหสอความหมายไดตรงตามทตองการและชดเจนยงขนในการจดกจกรรม เพอฝกทกษะการค านวณใหแกนกเรยน จะตองจดกจกรรมเพอฝกทกษะทเปนพนฐานของ การค านวณตอไปน 3.1 ทกษะการนบและเขยนตวเลขแสดงจ านวนทนบ 3.2 ทกษะการเปรยบเทยบคาของตวเลขทแสดงจ านวนนบ 3.3 ทกษะการคดค านวณโดยการบวก ลบ คณ หาร หาคาเฉลย ฯลฯ พฤตกรรมทแสดงวานกเรยนเกดทกษะการค านวณ มดงน 1. นบจ านวนสงของไดถกตอง 2. ใชตวเลขแสดงจ านวนทนบได 3. บอกวธค านวณได 4. คดค านวณไดถกตอง 5. แสดงวธคดค านวณได 4. ทกษะการจ าแนกประเภท

49

ทกษะการจ าแนกประเภท หมายถง ความสามารถในการจดจ าแนกหรอเรยงล าดบวตถหรอสงทอยในปรากฏการณตาง ๆ ออกเปนหมวดหม โดยมเกณฑในการจดจ าแนก เกณฑดงกลาวอาจใชความเหมอน ความแตกตางกน หรอความสมพนธอยางใดอยางหนงกได โดยจดสงทมสมบตบางประการรวมกนใหอยในกลมเดยวกน แนวทางสรางเสรมทกษะการจ าแนกประเภทใหแกนกเรยน การจ าแนกมประโยชนตอตวนกเรยนมากในแงทเปนกระบวนการ ขนพนฐานทฝกใหนกเรยนรจกแบงประเภทสงของ ตลอดจนขอมลตาง ๆ ใหเปนระเบยบเรยบรอย ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนจะมงใหฝกทกษะทเปนพนฐานของการจ าแนกประเภท 3 ทกษะดวยกน คอ 4.1 ฝกทกษะเรยงล าดบหรอแบงสงตาง ๆ โดยก าหนดเกณฑขนเอง 4.2 ฝกทกษะการเรยงล าดบหรอแบงสงตาง ๆ จากเกณฑทผอนก าหนด 4.3 ฝกวเคราะหเกณฑทใชในการเรยงล าดบหรอการแบงสงตาง ๆ จากสงทพบเหนในชวตประจ าวน หรอจากบทเรยนตาง ๆ พฤตกรรมทแสดงวานกเรยนเกดทกษะการจ าแนกประเภท 1. เรยงล าดบหรอแบงพวกสงตาง ๆ จากเกณฑทผอนก าหนดใหได 2. เรยงล าดบหรอแบงพวกสงตาง ๆ โดยใชเกณฑของตนเองได 3. บอกเกณฑทผอนใชเรยงล าดบหรอแบงพวกได 5. ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลา ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลา หมายถงความสามารถในการระบความสมพนธระหวางสงตอไปน 5.1 ความสมพนธระหวาง 2 มตกบ 3 มต 5.2 สงทอยหนากระจกเงากบภาพทปรากฏในกระจกเงาจะเปนซายขวาของ กนและกนอยางไร 5.3 ต าแหนงทอยของวตถหนงกบอกวตถหนง 5.4 การเปลยนแปลงต าแหนงทอยของวตถกบเวลาหรอสเปสของวตถทเปลยนแปลงไปกบเวลา แนวการสรางเสรมทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลาใหแกนกเรยน จะตองจดกจกรรมเพอฝกทกษะทเปนพนฐานของการหาความสมพนธระหวางมตฯตอไปน 1. ทกษะการวาดรปและรปทรงเรขาคณตตาง ๆ 2. ทกษะการหาเสนสมมาตร หรอระน าบสมมาตรของรป 2 มต หรอรปทรง 3 มต 3. ทกษะการหาความสมพนธระหวางรป 2 มต และรปทรง3 มต

50

4. ทกษะการค านวณทเกยวกบระยะทาง ความเรวและทศทางของ สงตาง ๆ โดยเปรยบเทยบกบสงอางอง 5. ทกษะการหาความสมพนธของสงทอยหนากระจกเงากบภาพทปรากฏในกระจกเงา พฤตกรรมทแสดงวานกเรยนเกดทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลา ดงน 1. ชบงรป 2 มตและวตถ 3 มตทก าหนดใหได 2. วาดรป 2 มตจากวตถหรอรป 3 มตทก าหนดใหได 3. บอกชอของรปและรปทรงทางเรขาคณตได 4. ระบรป 3 มตทเหนเนองจากการหมนรป 2 มตได 5. เมอเหนเงา (2 มต) ของวตถแลวสามารถบอกรปทรงของวตถ (3 มต) ทเปนตน ก าเนดเงาได 6. เมอเหนวตถ (3 มต) สามารถบอกเงา (2 มต) ทจะเกดขนได 7. บอกรปของรอยตด (2 มต) ทเกดจากการตดวตถ (3 มต) ออกเปน 2 สวนได 8. บอกต าแหนงหรอทศทางของวตถหนงได 9. บอกไดวาวตถหนงอยในต าแหนงหรอทศใดของอกวตถหนง 10. บอกความสมพนธของสงทอยหนากระจกและภาพทปรากฏในกระจกวาเปนซายหรอขวาของกนและกนได 11. บอกความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงต าแหนงทอยของวตถกบเวลาได 12. บอกความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงขนาดหรอปรมาณของสงตาง ๆ กบเวลา 6. ทกษะการจดกระท าและสอความหมายขอมล ทกษะการจดกระท าและสอความหมายขอมล หมายถง ความสามารถในการน าขอมล ทไดจากการสงเกต การวด การทดลอง และจากแหลงอนมาจดกระท าเสยใหมโดยวธตาง ๆ เชน การจดเรยงล าดบ จดแยกประเภทหรอค านวณหาคาใหม เพอใหผอนเขาใจความหมายของขอมล ชดนนดขนโดยอาจน าเสนอในรปของตาราง แผนภม แผนภาพ กราฟ สมการ เขยนบรรยาย เปนตน แนวทางสรางเสรมทกษะการจดกระท าและสอความหมายขอมลแกนกเรยน การจดกจกรรมการเรยนการสอนเพอสรางเสรมทกษะการจดกระท าและสอความหมายขอมล ผสอนจะตองจดกจกรรมเพอมงใหนกเรยนไดมโอกาสฝกทกษะทเปนพนฐานของการสอความหมายขอมลในดานตาง ๆ ดงตอไปน 6.1 ทกษะการพดหรอเขยนบรรยายลกษณะสงตาง ๆ ดวยภาษา งาย ๆ กะทดรดชดเจน ผอนสามารถเขาใจและปฏบตตามได

51

6.2 ทกษะการแจกแจงความถขอมล 6.3 ทกษะการเรยงล าดบและจ าแนกประเภท 6.4 ทกษะการคดค านวณขอมลเพอใหเกดคาใหมทมความหมายมากขน 6.5 ทกษะการเลอกรปแบบในการน าเสนอขอมล 6.6 ทกษะการก าหนดและออกแบบการน าเสนอขอมลในรปแบบตาง ๆ 6.7 ทกษะการน าเสนอขอมลตามรปแบบทก าหนด พฤตกรรมทแสดงวานกเรยนเกดทกษะการจดกระท าและสอความหมายขอมล ดงตอไปน 1. เลอกรปแบบทจะใชในการเสนอขอมลไดเหมาะสม 2. บอกเหตผลในการเลอกรปแบบทจะใชในการเสนอขอมลได 3. ออกแบบการเสนอขอมลตามรปแบบทเลอกไวได 4. เปลยนแปลงขอมลใหอยในรปใหมทเขาใจดขนได 5. บรรยายลกษณะของสงใดสงหนง ดวยขอความทเหมาะสมกะทดรดจนสอความหมายใหผอนเขาใจได 6. บรรยายหรอวาดแผนผงแสดงต าแหนงของสถานทจนสอความหมายใหผอนเขาใจ ลกษณะค าถามทท าใหนกเรยนเกดทกษะการจดกระท าและสอความหมายขอมล เชน 1. ปรมาตรของกอนหนทวดไดจากการแทนทน าเหลาน ควรน าเสนอในรปแบบใด จงจะเขาใจงายขน 2. ท าไมจงน าเสนอในรปแบบของตาราง 3. ลกษณะของตารางควรเปนอยางไร 4. นกเรยนจะเปลยนแปลงขอมลปรมาตรกอนหนเหลานอยางไรจงจะเขาใจงาย 7. ทกษะการลงความคดเหนจากขอมล ทกษะการลงความคดเหนจากขอมล หมายถง ความสามารถในการอธบายขอมลทมอยอยางมเหตผล โดยอาศยความรหรอประสบการณเดมมาชวย ขอมลทมอาจไดมาจากการสงเกต การวด หรอการทดลอง ค าอธบายนนเปนสงทไดจากความรหรอประสบการณเดม ของผสงเกต ทพยายามโยงบางสวนของความร หรอประสบการณเดมใหมาสมพนธกบขอมลทตนเองมอยแนวการสรางเสรมทกษะการลงความคดเหนจากขอมลแกนกเรยน การลงความคดเหนจากขอมลนอกจากจะมความส าคญตอการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร และทางดานอน ๆ อกมากมายแลวยงเปนประโยชนอยางมากตอการพฒนาคณภาพชวต ชวยสรางเสรมเจตคตทางวทยาศาสตรใหเปนคนมใจกวาง ยอมรบ ความคดเหนทมเหตผลของผอน มองปญหาและคดค าตอบหลาย ๆ ประเดน

52

ไมปกใจเชอในเรองใด ๆ มากจนเกนขอบเขต หากยงไมมการทดสอบยนยน การจดกจกรรมเพอสรางเสรมทกษะ การลงความคดเหนจากขอมลจะตองจดกจกรรมใหนกเรยนไดใชความรและประสบการณ อธบายขอสงสยหรอเพมเตมความคดเหนใหกบขอมลทไดจากการสงเกต และการวดอยางมเหตผล พฤตกรรมทแสดงวานกเรยนเกดทกษะการลงความคดเหนจากขอมล ผทมทกษะการลงความคดเหนจากขอมล จะตองมความสามารถอธบายหรอสรปโดยเพมความคดเหนใหกบขอมล ทไดจากการสงเกต โดยใชความรหรอประสบการณเดม มาชวยลกษณะค าถามทท าใหนกเรยน เกดทกษะการลงความคดเหนจากขอมล ลกษณะค าถามทน าไปสการลงความคดเหนจากขอมล ตองเปนค าถามทถามแลวผตอบจะตองตอบโดยการอธบาย หรอเพมเตมความคดเหนใหกบขอมล ทสงเกตไดอยางมเหตผล โดยใชความรหรอประสบการณของตนเอง ตวอยางค าถามทน าไปส การลงความคดเหนจากขอมล เชน 1. นกเรยนคดวาเปลอกไขทไดรบแจกเปนเปลอกไขอะไร 2. จากลกษณะของกงหนลมทนกเรยนเหน นกเรยนคดวากงหนลมนจะหมนดหรอไม 3. นกเรยนคดวาอะไรเปนสาเหตทท าใหน าเนา 4. ท าไมอณหภมของแอลกอฮอลจงสงกวาน า 5. เมอนกเรยนอานขาวหมอเทวดาแลว นกเรยนคดวาหมอเทวดาเปนคนอยางไร 8. ทกษะการพยากรณ ทกษะการพยากรณ หมายถง ความสามารถในการท านายหรอคาดคะเน สงทจะเกดขนลวงหนา โดยอาศยการสงเกตปรากฏการณทเกดซ าๆ หรอความรทเปนหลกการ กฎ หรอทฤษฎ ในเรองนนมาชวยในการท านาย การท านายอาจท าไดภายในขอบเขตของขอมล แนวการสรางเสรมทกษะการพยากรณใหแกนกเรยนการสรางเสรมทกษะการพยากรณใหแกนกเรยน จะตองจดกจกรรมทเปนพนฐานตอการท านาย 3 ทกษะ คอ 8.1 ทกษะการคาดคะเนสงหรอเหตการณตาง ๆ ทเกดขนโดยใชขอมลของสงนน ทมอยเปนเครองมอ 8.2 ทกษะการท านายผลขอมลโดยการค านวณ 8.3 ทกษะการท านายผลจากขอมลโดยการวเคราะหจากกราฟ พฤตกรรมทแสดงวานกเรยนเกดทกษะการพยากรณ ดงตอไปน 1. ท านายผลทจะเกดขนจากขอมลทเปนหลกการ กฎหรอทฤษฎทมอยได 2. ท านายผลทจะเกดขนภายในขอบเขตของขอมลเชงปรมาณทมอยได 3. ท านายผลทจะเกดขนภายนอกขอบเขตของขอมลเชงปรมาณทมอยได

53

ทกษะขนสงหรอทกษะกระบวนการวทยาศาสตรขนผสม ม 5 ทกษะ รายละเอยด แตละทกษะ มดงน 1. ทกษะการตงสมมตฐาน ทกษะการตงสมมตฐาน หมายถง ความสามารถในการใหค าอธบาย ซงเปนค าตอบลวงหนากอนทจะด าเนนการทดลอง เพอตรวจสอบความถกตองเปนจรงในเรองนน ๆ ตอไปสมมตฐาน เปนขอความเพอแสดงการคาดคะเน ซงอาจเปนค าอธบายของสงทไมสามารถตรวจสอบโดยการสงเกตได หรออาจเปนขอความทแสดงความสมพนธทคาดคะเนวาจะเกดขนระหวางตวแปรตนกบตวแปรตาม ขอความของสมมตฐานนสรางขน โดยอาศยการสงเกตความรประสบการณเดมเปนพนฐาน การคาดคะเนค าตอบทคดลวงหนานยงไมทราบหรอยงไมเปนหลกการ กฎ หรอทฤษฎมากอน ขอความของสมมตฐานตองสามารถท าการตรวจสอบโดยการทดลองและแกไข เมอมความรใหมได 2. ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร การก าหนดตวแปร หมายถง การชบงตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรทตองควบคมในสมมตฐานหนง ๆ ในการศกษาคนควาทางวทยาศาสตรไดแบงตวแปรออกเปน 3 ประเภท ดงน 2.1 ตวแปรอสระหรอตวแปรตน (Independent variable) คอ สงทเปนสาเหตทท าใหเกดผลตาง ๆ หรอสงทเราตองการทดลองดวาเปนสาเหตทท าใหเกดผลเชนนนจรงหรอไม 2.2 ตวแปรตาม (Dependent variable) คอ สงทเปนผลเนองมาจากตวแปรตน เมอตวแปรตนหรอสงทเปนสาเหตเปลยนไป ตวแปรตามหรอสงทเปนผลจะเปลยนตามไปดวย 2.3 ตวแปรควบคม (Controlled variable) คอ สงอน ๆ นอกเหนอจากตวแปรตน ทมผลตอการทดลองดวย ซงจะตองควบคมใหเหมอน ๆ กน มเชนนนอาจท าใหผลการทดลองคลาดเคลอนการควบคมตวแปร หมายถง การควบคมตวแปรอน ๆ นอกเหนอจากตวแปรตน ซงจะท าใหผลการทดลองคลาดเคลอนถาหากวาไมควบคมใหเหมอน ๆ กน 2.4 บงชไดวาตวแปรใดไมไดรบการควบคมใหคงทในการทดลอง ถงแมวาตวแปรเหลานนจะเปลยนแปลงไปในแบบเดยวกนในทก ๆ กรณ 2.5 บอกไดวาสภาพการณอยางไรทท าใหตวแปรมคาคงท และสภาพการณอยางไรไมท าใหคาตวแปรคงท 3. ทกษะการตความหมายขอมลและการสรป การตความหมายขอมลและการสรป หมายถง การบอกความหมายหรอบรรยายลกษณะหรอสมบตของขอมลทมอย แลวสรปหรอบอกความสมพนธของขอมลนน ขอมลทางวทยาศาสตรสวนใหญมกอยในรปของสญลกษณ ตาราง รปภาพ หรอกราฟ ฯลฯ ทรวบรวมรายละเอยดตาง ๆ

54

ของขอมลไวอยางครบถวน และกะทดรด สะดวกตอการน าไปใช และการน าเอาขอมลไปใชจ าเปนตองตความหมายของขอมลดงกลาว ใหอยในรปของภาษาพด หรอภาษาเขยนทสอความหมายกบคนทว ๆ ไปไดโดยเปนทเขาใจตรงกน การตความหมายของขอมล แบงเปน 1. การตความหมายของขอมลจากกราฟ 2. ควรใหรายละเอยดทชดเจน และเพยงพอตอการน าไปใชประโยชน 3. รายละเอยดของขอมลจากกราฟบางสวน อาจแปลใหมาอยในรปของตาราง เพอใหเขาใจงายขน 4. ผลทไดจากการตความหมายของขอมลน าไปสการลงความเหนได การตความหมายขอมลจากแผนภมหรอรปภาพ ผทมทกษะการตความหมายของขอมลและการสรป ตองมความสามารถในการกระท าสงตอไปน คอ 1. หาค าตอบลวงหนากอนการทดลอง โดยอาศยการสงเกต ความรและประสบการณ 2. สรางหรอแสดงใหเหนวธจะทดสอบสมมตฐานได 3. แยกแยะการสงเกตทสนบสนนสมมตฐาน และไมสนบสนนสมมตฐานออกจากกนได 4. ทกษะการใหนยามเชงปฏบตการ การใหนยามเชงปฏบตการ หมายถง การก าหนดความหมายและขอบเขตของค าตาง ๆ (ทมอยในสมมตฐานทจะทดลอง) ใหเขาใจตรงกน และสามารถทดสอบหรอวดได นยามเชงปฏบตการ มสาระส าคญ 2 ประการ คอ 4.1 ระบสงทจะสงเกต 4.2 ระบการกระท าซงอาจไดจากการวด ทดสอบ หรอจากการทดสอบ สงทควรค านงในการใหนยามเชงปฏบตการ มดงน 1. ควรใชภาษาทชดเจน ไมก ากวม 2. อธบายถงสงทสงเกตได และระบการกระท าไวดวย 3. อาจนยามเชงปฏบตการมากกวา 1 นยามกได ขนอยกบสถานการณสงแวดลอมเนอหาในบทเรยน 5. การทดลอง การทดลอง หมายถง กระบวนการปฏบตการเพอหาค าตอบหรอเพอทดสอบสมมตฐานทตงไว ภพ เลาหไพบลย (2542) กลาววา การทดลอง หมายถง กระบวนการปฏบตการเพอหาค าตอบ หรอทดสอบสมมตฐานทตงไว ในการทดลองจะประกอบดวยกจกรรม 3 ขนตอน คอ

55

1. การออกแบบการทดลอง หมายถง การวางแผนการทดลองกอนลงมอทดลองจรง เพอก าหนดวธด าเนนการทดลองซงเกยวกบการก าหนดและควบคมตวแปร และวสดอปกรณ ทตองการในการทดลอง 2. การปฏบตการทดลอง หมายถง การลงมอปฏบตการทดลองจรง ๆ 3. การบนทกผลการทดลอง หมายถง การจดบนทกขอมลทไดจากการทดลอง ซงอาจจะเปนผลของการสงเกต การวด และอน ๆ ปยวรรณ ตาค า (2545) ไดก าหนดพฤตกรรมบงชทกษะการทดลอง คอ 1. ก าหนดวธการทดลองไดถกตอง และเหมาะสม โดยค านงถงตวแปรตน ตวแปรตามและตวแปรทตองควบคม 2. ระบอปกรณและสารเคมทจะตองใชในการทดลองได 3. ปฏบตการทดลองและใชอปกรณไดถกตองและเหมาะสม 4. บนทกผลการทดลองไดคลองแคลวและถกตอง จากทกลาวมาเกยวทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สามารถสรปไดวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ม 13 ทกษะ เปนทกษะกระบวนการขนพนฐาน 8 ทกษะ ไดแก ทกษะการสงเกต ทกษะการวด ทกษะการค านวณหรอใชตวเลข ทกษะการจ าแนกประเภท ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา ทกษะการจดกระท าและสอความหมาย ของขอมล ทกษะการลงความคดเหนจากขอมลและการสรป และทกษะการพยากรณ ทกษะ ขนบรณาการ 5 ทกษะ ไดแก ทกษะการตงสมมตฐาน ทกษะการก าหนดนยามเชงปฏบตการ ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร ทกษะการทดลอง และทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป ซงในงานวจยครงนผวจยไดเลอกประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการเพราะทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการนนจะเกดไดนกเรยนตองเกดทกษะขนพนฐาน ขนกอนอยแลว การประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วรรณทพา รอดแรงคา (2540) ไดกลาววา การประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรม 2 รปแบบ คอ การประเมนโดยใช แบบทดสอบชนดเลอกตอบ (Multiple-choice paper-and-pencil tests) และการประเมนพฤตกรรมการใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร (Performance assessment) การประเมนโดยใชแบบทดสอบชนดเลอกตอบเปนวธเกาดงเดม ในขณะทการประเมนพฤตกรรมเปนแนวทางเลอกใหมในการประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ซงเนนวธการทางวทยาศาสตรทเปนวตถประสงคส าคญ

56

1. การใชแบบทดสอบชนดเลอกตอบในการประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ในระหวางป ค.ศ. 1960-1970 ไดมการพฒนาแบบทดสอบซงวดกระบวนการสบเสาะหาความร แบบทดสอบทพฒนาขน มจ านวนเพมขนตามจ านวนทกษะทตองการทดสอบ แรกเรมเดมทแบบทดสอบเหลานไดถกพฒนาขนเพอตอบสนองตอหลกสตรวทยาศาสตรแผนใหมตอมาไดพฒนาแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการขนพนฐานและขนผสม (วรรณทพา รอดแรงคา, 2540,หนา 166-167) หลกสตรวทยาศาสตรในระดบมธยมศกษามแตหลกสตรวทยาศาสตรทางชววทยา(Biological Science Curriculum Study: BSCS) เทานนทแบบทดสอบไดออกแบบมาใชวดความสามารถทางทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร แบบทดสอบนมชอวา กระบวนการ ในการทดสอบทางวทยาศาสตร (The processes of science test) ซงใชวดวานกเรยนมความสามารถในการกระบวนการทางวทยาศาสตรอยางไร 2. การประเมนพฤตกรรมในการใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ปจจบนไดม การเนนวธการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทนอกเหนอจากการใชแบบทดสอบ ใหนกเรยนท า แบบทดสอบทใชกนอยในปจจบนโดยเฉพาะอยางยงแบบทดสอบชนดเลอกตอบไมไดใหนกเรยนลงมอท าการทดลองอยางจรง ๆ เพอทดสอบความเขาใจและทดสอบทกษะ การแกปญหาในสถานการณใหม ๆ นนคอ นกเรยนไมจ าเปนตองลงมอปฏบตการทดลอง การประเมนพฤตกรรมจงเปนวธใหมในการประเมนผลการเรยนร และเปนเครองมอหนงทใชในการเปลยนแปลงระบบการศกษาในประเทศสหรฐอเมรกาในปจจบน (วรรณทพา รอดแรงคา, 2540, หนา 173-174) นกวจยและนกวทยาศาสตรจากมหาวทยาลยแคลฟอรเนย (The University of California) และจากสถาบนเทคโนโลยแคลฟอรเนย (The California Institute of Technology) ประเทศสหรฐอเมรกา ไดพฒนาวธการประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 4 วธดวยกน คอ (วรรณทพา รอดแรงคา, 2540, หนา 173-174) 1) การสงเกตพฤตกรรมการลงมอการปฏบตการทดลองของนกเรยนโดยผเชยวชาญ 2) การประเมนสมดบนทกทนกเรยนใชบนทกวธด าเนนการทดลอง 3) การใชไอคอน (Icon) ในสถานการณจ าลองจากเครองคอมพวเตอร (Computer simulation) 4) การตอบค าถามสน ๆ ทเกยวกบการออกแบบการทดลอง การวเคราะห และ การตความหมายขอมลจากสถานการณทก าหนดให

57

การประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสามารถประเมนได 4 วธ ไดแก การสงเกตพฤตกรรมการ การประเมนจากสมดบนทก การใชไอคอน การตอบค าถามสน ซงในการวจยครงนผวจยจะท าการประเมนนกเรยน 2 วธ คอ การสงเกตพฤตกรรมในกระบวนการท างานและการประเมนจากผลงาน

เจตคตทางวทยาศาสตร เจตคตทางวทยาศาสตรเปนสงส าคญ เปนสงทท าใหนกเรยนตงใจเรยน สนใจเรยน และสามารถแสวงหาความรได จะชวยท าใหเกดผลส าเรจในการเรยนเปนอยางด ความหมายของเจตคตทางวทยาศาสตร นกการศกษาไดใหความหมายของเจตคตทางวทยาศาสตรไดดงน วรรณทพา รอดแรงคา และพมพนธ เดชะคปต (2542, หนา 6-7) ไดใหความหมายของเจตคตทางวทยาศาสตรไววาเปนลกษณะทาทหรอพฤตกรรมทบคคลแสดงออกมา ซงขนอยกบความรสกของแตละบคคล ลกษณะของผทมเจตคตเปนคณสมบตทเออตอการเปนนกคดหรอ มทกษะการคดและกระบวนการทางวทยาศาสตร ณฐพงษ เจรญพทย (2543, หนา 11) ไดกลาววา เจตคตทางวทยาศาสตรมความหมายแตกตางจากเจตคตโดยทวไป ซงเปนความรสกของบคคลตอสงเราในสงคม เจตคตทางวทยาศาสตรเปนความพรอมทเกดจากประสบการณการเรยนรทจะแสดงเปนพฤตกรรมตอบสนองตอสงเรา ตาง ๆ หรอสภาพการณตาง ๆ โดยมองคประกอบทส าคญคอ ความคด ความรสก และพฤตกรรม ทแสดงออกมาเนองจากผลของความคดและความรสก สรศกด แพรด า (2544, หนา 20) ไดสรปวา เจตคตทางวทยาศาสตร หมายถง พฤตกรรมหรอแนวความคดของบคคลทแสดงออกถงความเปนผมความร ความเขาใจ หรอความเชอ ทางวทยาศาสตร ซงเมอเกดขนในตวบคคลแลวจะมประโยชนตอการศกษาคนควาหรอความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร สนย เหมะประสทธ (2540, หนา 2) ไดใหความหมายของการมเจตคตทางวทยาศาสตรหมายถง การทนกเรยนมความรสกนกคดทกอใหเกดนสยและคณสมบตทปรากฏใหเหนเปนพฤตกรรม ซงไดแก ความเปนคนชางสงเกต ความอยากรอยากเหน ความมเหตผล ความมใจกวางความเพยรพยายาม ความซอสตยและความรอบคอบ จากความหมายของเจตคตทางวทยาศาสตรขางตน สามารถสรปความหมายของเจตคตทางวทยาศาสตรไดวา เจตคตทางวทยาศาสตรเปนลกษณะทเกดขนหลงจากทไดเรยนวชาวทยาศาสตร เปนการยดมนในวธการทางวทยาศาสตรและการแสดงออกถงการมจตในทเปนวทยาศาสตร เชน

58

การตงค าถาม การคนหาขอมลและความหมายของขอมล ความตองการทจะพสจน ความเคารพ ในหลกของเหตและผล การพจารณาจากหลกฐานขอมลและการพจารณาถงผลทจะเกดตามมา คณลกษณะทมความเกยวของกบเจตคตทางวทยาศาสตร ไดแก ความอยากรอยากเหน ความมเหต มผลความพยายามมงมน ความรบผดชอบ ความซอสตย เปนตน ความส าคญของเจตคตทางวทยาศาสตร นกการศกษาและนกวทยาศาสตร ไดกลาวถงความส าคญของเจตคตทางวทยาศาสตร ไวดงน ณฐพงษ เจรญพทย (2543, หนา 13) ไดกลาววา เจตคตทางวทยาศาสตรเปนคณลกษณะ ทมความส าคญตอนกวทยาศาสตรและบคคลทวไป เนองจากเปนองคประกอบทส าคญทชวยให บคคลเกดการแสวงหาความรอยางไมมทสนสด รวมทงอทธพลตอการคดและการกระท า ตลอดจนการตดสนใจของบคคลอน ๆ ดวย Martin (1994, p. 203) ไดกลาวถงความส าคญของเจตคตทางวทยาศาสตร ไว 3 ประการ ดงน 1. เจตคตเกดขนกบความพรอมทางจตใจ ถาเดกเกดเจตคตทางบวก เดกจะรบรมโนมตเนอหาสาระ และกจกรรมทางวทยาศาสตรตลอดจนบคคลทเกยวของกบวทยาศาสตรไดเปนอยางดถาเปนเดกทไมพรอม เดกจะขาดความกลาทจะปฏสมพนธกบบคคลหรอสงตาง ๆ ทเกยวของกบวทยาศาสตร 2. เจตคตไมใชสงทมมาแตก าเนดนกจตวทยา กลาววา เจตคตสามารถเรยนรไดและสามารถจดประสบการณใหเดกเกดเจตคต นอกจากนเจตคตของเดกสามารถเปลยนแปลงได โดยอาศยประสบการณทเพมพนขน 3. เจตคตเปนสงทเปนพลวตร อนเนองมาจากประสบการณใหม กอใหเกดการพฒนา เจตคตดานอารมณและความรสกและเจตคตดานสตปญญา ซงเจตคตทงสองสวนนน าไปส การตดสนใจและการประเมนคณคาของสงนน ๆ พระเทพเวท (ประยทธ ปยตโต) (2536, หนา 202) กลาววา ในหลายกรณเจตคต ทางวทยาศาสตรส าคญยงกวาเนอหาวทยาศาสตร เพราะองคความรทางวทยาศาสตรนนในครงหนงอาจถกตอง แตตอไปอาจคนพบวาผด แตเจตคตทางวทยาศาสตรเปนหลกยนทเปนประโยชนแกชวตมนษยโดยตรง ตวความรนนอาจจะเอาไปใชไดหรอไมไดยงไมแนแตเจตคตเปนแนวปฏบต ในชวตประจ าวนของมนษย เพราะฉะนนจงตองเนนเจตคตทางวทยาศาสตร

59

Gauld (1992, pp. 111-121) ไดกลาววา เจตคตทางวทยาศาสตร เปนสงส าคญส าหรบ การด ารงชพเปนนกวทยาศาสตร ซงนกเรยนทเรยนวทยาศาสตรควรมความรเกยวกบพลงแรงขบ ทนกวทยาศาสตรใชในการท างาน ดงนน เจตคตทางวทยาศาสตรจงควรพฒนาใหเกดขนกบนกเรยนดวยเหตผล 2 ประการ คอ 1. ในการเรยนวทยาศาสตร นกเรยนจะตองปฏบตกจกรรมวทยาศาสตรในลกษณะ ทคลายคลงกบการศกษาของนกวทยาศาสตร เพอจะไดเกดความเขาใจในงานทางวทยาศาสตร และลอกเลยนแบบการท างานเยยงนกวทยาศาสตรมาใชในชวตจรง 2. นอกจากการลอกเลยนแบบเจตคตทางวทยาศาสตรมาเปนของตนเอง ซงจะชวยใหเกดความเขาใจในธรรมชาตของวทยาศาสตรและงานทนกวทยาศาสตรท าไวแลว เจตคตทางวทยาศาสตร กยงเปนลกษณะของบคคลททกคนจะตองมและน าไปใชในการด ารงชวตดวย จากความส าคญของเจตคตทางวทยาศาสตร กลาวไดวา เจตคตทางวทยาศาสตรเปน สงส าคญมากกวาความรทไดจากการเรยนวทยาศาสตร เจตคตทางวทยาศาสตรเปนเปนสงทท าใหนกเรยนตงใจเรยน สนใจเรยน และสามารถแสวงหาความรไดดวยตนเองเนองจากเขาใจถงหลกการทางวทยาศาสตร ซงท าใหนกเรยนเกดการพฒนาตนเองและความถนดเพอจะใหเกดผลส าเรจ ในการเรยนอนเปนผลใหมเจตคตทดตอไป ลกษณะและพฤตกรรมของผทมเจตคตทางวทยาศาสตร นกวชาการหลายทานไดรวบรวมลกษณะและพฤตกรรมของผทมเจตคตทางวทยาศาสตรไวดงน สรศกด แพรด า (2544, หนา 20-21) ไดจ าแนกลกษณะส าคญของบคคลทมเจตคต ทางวทยาศาสตร ออกเปน 9 ประการ คอ 1. ความมเหตผล 1.1 อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล 1.2 หาความสมพนธของเหตผลทเกดขน 1.3 มหลกฐานขอมลอยางเพยงพอ 1.4 เหนคณคาในการใหเหตผล 2. ความอยากรอยากเหน 2.1 ศกษาคนควาเพมเตมอยางเปนระบบและตอเนอง 2.2 กระตอรอรนทจะแสวงหาความรและประสบการณใหมอยเสมอ 2.3 แสวงหาความรดวยวธการตาง ๆ 2.4 ตระหนกถงความส าคญของการแสวงหาความรเพมเตม

60

3. ความรบผดชอบ 3.1 ปฏบตหนาททไดรบมอบหมายจนเสรจสนและตรงเวลา 3.2 ใชและเกบรกษาวสดอปกรณอยางมระบบระเบยบและปลอดภย 3.3 ปฏบตการทดลองหรอกจกรรมการเรยนอยางตอเนองจนสนสดกระบวนการ 3.4 ไมทอถอยเมอการท างานมอปสรรคหรอลมเหลว 4. ความรวมมอในการท างาน 4.1 ท างานรวมกบผอนไดและอาสาในการท างาน 4.2 สละเวลาในการท างาน และการศกษาคนควา 4.3 มความอดทน ความพยายาม และรวมกจกรรมดวยความชนชม 4.4 มความตงใจแนวแนตอการเสาะแสวงหาความร 5. ความใจกวาง 5.1 รบฟงความคดเหน ค าวพากษวจารณ หรอขอขดแยง 5.2 ยอมรบความเปลยนแปลงและความกาวหนาใหม ๆ 5.3 ยอมรบความคดเหนเมอผอนมเหตผลดกวา 5.4 ปรบปรงงาน ออกแบบการทดลอง และสรปเมอมขอมลทดกวา 6. ความซอสตย 6.1 รายงานหรอน าเสนอผลการทดลองหรอการศกษาตามความเปนจรง 6.2 ปฏบตกจกรรมตามขอก าหนดและควบคมตวแปรอยางรดกม 6.3 บนทกขอมลตามความจรงและละเอยดถกตอง 6.4 เหนคณคาของการเสนอขอมลตามความเปนจรง 7. ความมระเบยบรอบคอบ 7.1 ปฏบตตามระเบยบ ขอตกลงหรอกตกาของกลม หองเรยนและหองปฏบตการ 7.2 ปฏบตการทดลองดวยวธการทางวทยาศาสตร 7.3 ปฏบตการทดลองตามค าแนะน าในบทปฏบตการ 7.4 ใชวจารณญาณกอนทจะตดสนใจใด ๆ 8. ประหยด 8.1 เลอกใชวสดทเหมาะสม หางาย ราคาถก 8.2 ใชวสดอปกรณอยางประหยดหรอเทาทจ าเปน 8.3 ซอมแซมและบ ารงรกษาวสดอปกรณ 8.4 ใชเวลาวางใหเปนประโยชน

61

9. ความคดสรางสรรค 9.1 ออกแบบการทดลอง การบนทกผล และการรายงานการทดลอง 9.2 สรางหรอจดหาวสดอปกรณทดแทนไดอยางหลากหลายและประหยด 9.3 ตงค าถาม บอกประโยชน และคาดคะเนในสงทจะเกดขนใหมากทสดจากรปภาพหรอสถานการณ 9.4 เปนนกทดลอง นกคดคน นกพยากรณ นกเทคโนโลย Diederich (1967, pp. 23-24) ไดเสนอองคประกอบของเจตคตทางวทยาศาสตรไวดงน 1. เปนคนชางสงสยไมเชอในสงตาง ๆ ในทนท 2. มความเชอมนวาจะมวธการแกปญหาได 3. ใชวธการทดลองเพอพสจนหลาย ๆ วธ 4. มความแมนย า 5. ชอบคนหาสงใหม ๆ 6. เตมใจทจะเปลยนแปลงความคดเมอมเหตผลมากกวา 7. สภาพ ถอมตน 8. ซอสตยตอการใหความจรง 9. มเจตคตทเปนปรนยยอมรบขอสนบสนนทเชอถอได 10. ไมเชอโชคลางไสยศาสตร หรอเรองทพสจนไมได 11. ตองการค าอธบายชแจงทางวทยาศาสตร 12. ตองการความสมบรณถกตองของสงทเรยนร 13. ไมตดสนใจอยางรวดเรว 14. บอกความแตกตางระหวางสมมตฐานและค าตอบทไดจากการแกปญหา 15. ยอมรบขอตกลงเบองตน 16. มการตดสนใจไดวาสงใดเปนปจจยส าคญขนพนฐานและเปนความส าคญทวไป 17. เชอถอและยอมรบโครงสรางทางทฤษฎ 18. เชอถอและยอมรบในการวเคราะหขอมล 19. ยอมรบหลกการของความนาจะเปน 20. ยอมรบการสรปดวยเหตผลทน าไปใชไดทวไป ภพ เลาหไพบลย (2542, หนา 4-5) ไดเสนอองคประกอบของเจตคตทางวทยาศาสตรไว ดงน

62

1. ความอยากรอยากเหน นกวทยาศาสตรตองมความอยากรอยากเหนเกยวกบปรากฏการณธรรมชาตเพอแสวงหาค าตอบทมเหตผลในปญหาตาง ๆ และจะมความยนดมาก ทไดคนพบความรใหม 2. ความเพยรพยายาม นกวทยาศาสตรตองมความเพยรพยายาม ไมทอถอยเมอมอปสรรค หรอมความลมเหลวในการทดลอง มความตงใจแนวแนตอการเสาะแสวงหาความร เมอไดค าตอบ ทไมถกตองกจะไดทราบวา วธการเดมใชไมได ตองหาแนวทางในการแกปญหาใหมและความลมเหลวทเกดขนนนกถอวาเปนขอมลทตองบนทกได 3. ความมเหตผล นกวทยาศาสตรตองเปนผมเหตผล ยอมรบในค าอธบายเมอมหลกฐานหรอขอมลมาสนบสนนอยางเพยงพอ อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน ตรวจสอบความถกตองสมเหตสมผลของแนวคดตาง ๆ กบแหลงขอมลเชอถอได แสวงหาหลกฐานและขอมลจากการสงเกตหรอการทดลอง เพอสนบสนนหรอคดคนหาค าอธบาย มหลกฐานขอมลอยางเพยงพอเสมอกอนจะสรปผล เหนคณคาในการสรปผล เหนคณคาในการใชเหตผล ยนดใหมการพสจนตามเหตผลและขอเทจจรง 4. ความซอสตย นกวทยาศาสตรตองเปนผมความซอสตย บนทกผลหรอขอมล ตามความเปนจรงดวยความละเอยดถกตอง ผอนสามารถตรวจสอบไดในภายหลง เหนคณคา ของการเสนอขอมลดวยความเปนจรง 5. ความมระเบยบรอบคอบ นกวทยาศาสตรตองเหนคณคาของความมระเบยบรอบคอบวามประโยชนในการวางแผนการท างานและจดระบบการท างาน น าวธการหลาย ๆ วธ มาตรวจสอบผลการทดลองหรอวธการทดลอง ไตรตรอง พนจพเคราะห ละเอยดถถวนในการท างานท างาน อยางมระเบยบเรยบรอย มความละเอยดรอบคอบกอนตดสนใจ 6. ความมใจกวาง นกวทยาศาสตรตองเปนผมใจกวางทจะรบฟงความคดเหนของผอนรบฟงค าวพากษวจารณ ขอโตแยงขอคดเหนทมเหตผลของผอนโดยไมยดมนในความคดของตนเองฝายเดยว ยอมรบการเปลยนแปลง ยอมรบพจารณาขอมลหรอความคดเหนทยงสรปไมได พรอมจะหาขอมลเพมเตม สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2538, หนา 28-30) ไดก าหนดคณลกษณะของผทมเจตคตทางวทยาศาสตรไว 6 ดาน ไดแก มความอยากรอยากเหน มความรบผดชอบและเพยรพยายาม มเหตผล มระเบยบและรอบคอบ มความซอสตย มใจกวาง คณะอนกรรมการพฒนาการสอนและผลตวสดอปกรณการสอนวทยาศาสตรทบวงมหาวทยาลย (ทบวงมหาวทยาลย, 2525, หนา 55-57) ไดกลาวถงลกษณะของผทมเจตคต ทางวทยาศาสตรไวดงน

63

1. มเหตผล คอ เชอในความส าคญของเหตผล ไมเชอโชคลาง ค าท าน าย หรอสงศกดสทธตาง ๆ ทไมสามารถอธบายไดตามวธการทางวทยาศาสตร และตองการทจะรวาปรากฏการณตาง ๆ นนเปนอยางไร และท าไมจงเปนเชนนน 2. มความอยากรอยากเหน คอ มความพยายามทจะเสาะแสวงหาความรในสถานการณใหม ๆ ตระหนกถงความส าคญของการแสวงหาขอมลเพมเตม ชางซก ชางถาม ชางอาน เพอใหไดค าตอบทสมบรณยงขน และใหความสนใจในเรองทเกยวกบวทยาศาสตร ทก าลงเปนปญหาส าคญในชวตประจ าวน 3. มใจกวาง คอ ยอมรบค าวพากษวจารณ เตมใจทจะรบความรความคดใหม ๆ และเตมใจทจะเผยแพรความรและความคดเหนแกผอน 4. มความซอสตยและมใจเปนกลาง คอ สงเกตและบนทกผลตาง ๆ โดยปราศจาก ความล าเอยงหรออคต ไมเปลยนแปลงหรอแกไขขอมลทตนคนพบวาขอมลนนจะไมสนบสนน สมมตฐานของตน และ มความมนคง หนกแนน ตอผลทไดจากการพสจน 5. มความเพยรพยายาม คอ ไมทอถอย เมอการทดลองมอปสรรคหรอลมเหลว และมความตงใจ 6. มความละเอยดรอบคอบกอนตดสนใจ คอ ใชวจารณญาณกอนทจะตดสนใจใด ๆ และหลกเลยงการตดสนใจและการสรปทรวดเรวเกนไป รตตยา มนตะทม (2543, หนา 25) ไดสรปไววา ผทมเจตคตทางวทยาศาสตร ควรจะมลกษณะดงตอไปน 1. ความอยากรอยากเหน หมายถง ชางซก ชางถาม ชางอาน เพอใหไดค าตอบเปนความรทสมบรณแบบยงขน ใหความสนใจในเรองทเกยวของกบวทยาศาสตรทก าลงเปนปญหาส าคญ ในชวตประจ าวน มความตองการทจะถามวา ท าไม และอยางไร 2. ความมเหตผล หมายถง เชอในความส าคญของเหตผล แสวงหาเหตผลของเหตการณตาง ๆ และหาความสมพนธของสาเหตนนกบผลทเกดขน ยอมรบในค าอธบายเมอมหลกฐานหรอขอมลมาสนบสนนอยางเพยงพอ ไมเชอโชคลาง ค าท าน ายหรอสงศกดสทธตาง ๆ ทไมสามารถอธบายตามวธการทางวทยาศาสตรได 3. ความเพยรพยายาม หมายถง การท ากจการงานทไดรบมอบหมายใหส าเรจไมทอถอยเมอการทดลองมอปสรรคหรอลมเหลว มความแนวแนตอการเสาะแสวงหาความร 4. ความใจกวาง หมายถง ยอมรบการวพากษวจารณและยนดใหมการพสจนตามเหตผลและขอเทจจรง เตมใจทรบรความคดใหม ๆ ไมยดมนในความคดเหนของตน ยอมรบการเปลยนแปลง เตมใจทจะเผยแพรความรและความคดเหนแกคนอน

64

5. ความซอสตยและมใจเปนกลาง หมายถง สงเกตและบนทกผลตาง ๆ โดยปราศจากความล าเอยงหรออคต ไมชอบใหความชอบหรอไมชอบสวนตวมามอทธพลเหนอการตดสนใจ ใด ๆ เปนผมความซอตรง ยตธรรม 6. ความละเอยดรอบคอบ หมายถง การใชวจารณญาณกอนทจะตดสนใจใด ๆ หลกเลยงการตดสนใจทรวดเรวเกนไป จากทกลาวมาเกยวกบลกษณะและพฤตกรรมของผทมเจตคตทางวทยาศาสตร พบวา ม 6 ลกษณะสามารถเปนคณลกษณะรวมและมความสอดคลองกน จงสรปไดวา ลกษณะของผทม เจตคตทางวทยาศาสตร ควรจะประกอบไปดวย 6 ลกษณะ ดงน 1. มความอยากรอยากเหน หมายถง การสนใจใฝรในสงใหมทเกยวกบปรากฏการณธรรมชาตอยเสมอ มการซก การถาม การอาน และการศกษาคนควาเพอหาค าตอบของปญหาอยางมเหตผล 2. ความมเหตผล หมายถง การแสดงความคดเหน การตรวจสอบความถกตองและ การยอมรบในค าอธบายอยางมเหตผล เชอในความส าคญของเหตผล แสวงหาเหตผลของเหตการณตาง ๆ กอนทจะใหการยอมรบหรอใหค าอธบายใด ๆ ไมเชอโชคลาง ค าท าน ายหรอสงศกดสทธ ตาง ๆ ทไมสามารถอธบายดวยวธการทางวทยาศาสตร 3. ความเพยรพยายาม ความอดทน หมายถง การมจตใจทมงจะแสวงหาความรไมทอถอยตออปสรรค การอดทนตอการโจมตคดคานและความผดพลาดตาง ๆ ทรอคอยค าตอบของปญหา ทถกตอง เมอมความลมเหลวกพรอมทจะปรบเปลยนวธการศกษาใหม 4. ความซอสตย หมายถง การน าเสนอขอมลตามความเปนจรง โดยปราศจากความล าเอยงหรออคต ไมชอบใหความชอบหรอไมชอบสวนตวมามอทธพลเหนอการตดสนใจใด ๆ 5. ความใจกวาง มายถง การยอมรบฟงความคดเหนของผอน ค าวพากษวจารณหรอ ขอโตแยงทมเหตผลโดยมขอมลทเชอถอไดมากกวาของตน เตมใจทรบความรความคดใหม ๆ ไมยดมนในแนวความคดของตน ยอมรบการเปลยนแปลงและยนดจะเผยแพรความรแกผอน 6. ความละเอยดรอบคอบ หมายถง การมการวางแผนในการท างานและท างานอยางมระบบระเบยบ ละเอยดรอบคอบกอนตดสนใจ จากทกลาวมาเกยวกบลกษณะและพฤตกรรมของผทมเจตคตทางวทยาศาสตร สามารถสรปไดวา ผทมเจตคตทางวทยาศาสตรจะแสดงลกษณะพฤตกรรมดงตอไปน มความอยากรอยากเหน ลกษณะทแสดงออก คอ มความพยายามทจะเสาะแสวงหาความรเพอหาค าตอบนน ๆ และรจกหาขอมลเพมเตม เชนการถาม การซก การอาน เพอใหไดค าตอบทเปนความรทสมบรณแบบยงขน เปนผมเหตผลโดยลกษณะทแสดงออก คอ การยอมรบในค าอธบายอยางมเหตผล ไมเชอในสงท

65

ไมสามารถอธบายไดดวยวทยาศาสตร ความใจกวางมลกษณะทแสดงออกคอมความเตมใจทจะรบรความคดเหนใหม ๆ และเตมใจทจะเผยแพรความรและความคดเหนแกผอน สามารถทจะท างานเปนกลมไดและมความรวมมอในการท างาน มความซอสตยมลกษณะทแสดงออก คอ การบนทกผลตาง ๆ โดยปราศจากความล าเอยงหรออคต ไมชอบใหความชอบหรอไมชอบสวนตวมามอทธพลเหนอการตดสนใจใด ๆ มการวางแผนในการท างานทด ไมรบดวนในการตดสนใจ มความมระเบยบรอบคอบ และมความคดสรางสรรครจกดดแปลงสงตาง ๆ แนวทางการพฒนาเจตคตทางวทยาศาสตร การพฒนาเจตคตทางวทยาศาสตรนน พชรา ทววงศ ณ อยธยา (2537, หนา 63) ไดกลาวถงแนวทางการพฒนาเจตคตทางวทยาศาสตร ดงน 1. เปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกประสบการณตาง ๆ เพอการเรยนรทางวทยาศาสตร โดยใชวธการทางวทยาศาสตรและทกษะทางวทยาศาสตร 2. ใหนกเรยนมสวนรบผดชอบกจกรรมการเรยนวทยาศาสตร เชน การท างานกลม การรบฟงความคดเหนของผอน และการแสดงความคดเหนอยางมเหตผล 3. เปดโอกาสใหนกเรยนฝกการสงเกต การใชค าถาม การสรางสถานการณ ในการแกปญหา 4. ผสอนควรเตรยมกจกรรมทหลากหลายของประสบการณแปลกใหมเราความสนใจ 5. ท าใหนกเรยนเขาใจในขอบเขตและวงจ ากดของวทยาศาสตรและเขาใจอทธพล ของวทยาศาสตรทมตอมวลมนษยและสงแวดลอม 6. กระตนใหนกเรยนสนใจความกาวหนาทางวทยาศาสตร เพอใหเกดความคดรเรม ใหม ๆ เพอแกปญหาแบบตาง ๆ เชน อานจากวารสาร สงพมพ การทศนศกษา การจดชมผลงาน ของผอน เปนตน จากทกลาวมาเกยวกบแนวทางการพฒนาเจตคตทางวทยาศาสตรนน การพฒนาเจคต ทางวทยาศาสตรถอวาเปนสงทมความส าคญมาก เปนสงทตองพฒนาเพอใหนกเรยนไดเกดเจคตทดทางวทยาศาสตรและสามารถเรยนวทยาศาสตรไดอยางมความสข การพฒนาเจตคตทางวทยาศาสตรนนจะตองพฒนา ดงน เปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกประสบการณตาง ๆ เพอใหเกดการเรยนร ทางวทยาศาสตร ใหนกเรยนมสวนรบผดชอบกจกรรมการเรยนวทยาศาสตร เปดโอกาสใหนกเรยนฝกทกษะตาง ๆ ของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ใหนกเรยนไดสมผสประสบการณแปลกใหมเราความสนใจ กระตนใหนกเรยนสนใจความกาวหนาทางวทยาศาสตร เพอใหเกดความคดรเรมใหม ๆ เพอแกปญหาแบบตาง ๆ เชน อานจากวารสาร สงพมพ การไปทศนศกษา การจดชมผลงานของผอน เปนตน

66

การวดเจตคตทางวทยาศาสตร บญธรรม กจปรดาบรสทธ (2531, หนา 42) ไดกลาวถงการสรางแบบวดเจตคตตามแนวของลเครทวา มหลกการส าคญ 3 ประการ คอ การสรางขอความ การใหคะแนนขอความ และ การคดเลอกขอความ ซงมวธดงน 1. การสรางขอความ จะสรางขอความขนใหมลกษณะเปนบวกและลบพอ ๆ กนจ านวนไมนอยกวา 20 ขอความ เมอไดขอความแลวน ามาก าหนดค าตอบอาจจะเปน 3 ค าตอบ 5 ค าตอบ หรอ 7 ค าตอบกได แตสวนมากใช 5 ค าตอบ คอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง 2. การใหคะแนนขอความ จะยดเนอความของขอความเปนหลก ถาขอความใดมลกษณะเปนบวก คอ มเนอความเปนไปตามวตถประสงค หรอขอความใดมลกษณะเปนลบ คอ มเนอความตรงกนขามกบวตถประสงค จะใหคะแนน ดงน ขอค าถามเชงนมาน (Positive) 5 คะแนน เมอตอบวา เหนดวยอยางยง 4 คะแนน เมอตอบวา เหนดวย 3 คะแนน เมอตอบวา ไมแนใจ 2 คะแนน เมอตอบวา ไมเหนดวย 1 คะแนน เมอตอบวา ไมเหนดวยอยางยง ขอค าถามเชงนเสธ (Negative) 5 คะแนน เมอตอบวา ไมเหนดวยอยางยง 4 คะแนน เมอตอบวา ไมเหนดวย 3 คะแนน เมอตอบวา ไมแนใจ 2 คะแนน เมอตอบวา เหนดวย 1 คะแนน เมอตอบวา เหนดวยอยางยง 3. การเลอกขอความ ลเครท ไดเสนอไว 2 วธ คอ การหาคาสหสมพนธรายขอกบคะแนนรวมและการหาความสอดคลองภายในตามเกณฑ ซงการหาความสอดคลองภายในตามเกณฑ เปนการทดสอบความแตกตางระหวางกลมสงและกลมต า และน าคะแนนไปวเคราะหรายขอดวยการทดสอบคาท (t-test) 4. น าขอความทคดเลอกมาแลวเรยบรอยเปนแบบวดเจตคต เขยนค าชแจงในการตอบแบบวดอยางชดเจน โดยระบใหผตอบแบบวดเขยนเครองหมายใหตรงกบความรสกของตนเอง ทมตอขอความแตละขอความนน

67

5. น าแบบวดเจตคตไปทดลองใชกบกลมตวอยางทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยาง ทใชจรง ซงจ านวนกลมตวอยางควรจะมอยางนอย 5 เทาของจ านวนขอความ วเคราะหคณภาพของขอความแตละขอความ โดยก าหนดน าหนกของระดบเจตคต ถาตอบเหนดวยอยางยง ส าหรบขอความเชงนมานหรอขอความสนบสนนให 5 คะแนน ถาตอบวาเหนดวยให 4 คะแนน ลดหลนตามล าดบ ถาตอบวาไมเหนดวยอยางยงให 1 คะแนน ในทางตรงกนขามถาตอบวาเหนดวยอยางยงส าหรบขอความเชงนเสธหรอขอความไมสนบสนนให 1 คะแนน ถาตอบวาเหนดวยให 2 คะแนนเพมตามล าดบ จากการทกลาวมาเกยวกบการวดเจตคตทางวทยาศาสตร ผวจยจะด าเนนการสรางแบบวดเจตคตตามแนวของ ลเครท โดยจะสรางขอความทใชวดเจตคตทางวทยาศาสตร จ านวน 20 ขอ ใชการใหคะแนนขอความของการวดเจตคตทางวทยาศาสตรตามวตถประสงค การเลอกขอความวด เจตคตทางวทยาศาสตรจะใชวธการหาคาสหสมพนธรายขอกบคะแนนรวม โดยทนกเรยนเปน ผประเมนเจตคตทางวทยาศาสตรดวยตนเอง

งานวจยทเกยวของ งานวจยภายในประเทศ ยพน ใจตรง (2552) ไดศกษาเกยวกบการใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการวทยาศาสตร ผลการวจย พบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรโดยใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรสงกวาเกณฑทก าหนดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 คะแนนผลสมฤทธดานทกษะกระบวนการวทยาศาสตรโดยใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร สงกวาเกณฑทก าหนดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 มเจตคตเชงบวกตอวทยาศาสตรอยในระดบมาก และมเจคตตอวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ณฐนร จ ารสแสง (2552) ไดศกษาเกยวกบการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรดวยการจดการเรยนรแบบโครงงานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ผลการวจย พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนใชแผนการจดการเรยนรแบบโครงงาน สงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ศวารกษ ชนะสงคราม (2553) ไดศกษาเกยวกบการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ระหวางการจดการเรยนรแบบโครงงานวทยาศาสตรกบการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความรผลการวจยพบวาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

68

ของกลมทจดการเรยนรแบบโครงงานวทยาศาสตร และกลมทจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความรไมแตกตางกน สนย ดวงมาก (2547) ไดศกษาเกยวกบการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยใชรปแบบการสอนเพอพฒนาการคดและการท าโครงงาน ผลการวจยพบวานกเรยนทกคนทไดปฏบตกจกรรม ฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรดวยตนเองสม าเสมอ สงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร เฉลยรอยละ 80.34 และผลสมฤทธทางดานกระบวนการทางวทยาศาสตรเฉลยรอยละ 80.11 ซงสงกวาเกณฑทก าหนดไวรอยละ 70 ชยากร สาลผลน (2549) ไดศกษาเกยวกบการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตร ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนดวยวธการสรางองคความรดวยตนเองกบวธการสอนแบบปกต ผลการวจย พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และเจตคตทางวทยาศาสตร ทไดรบการสอนดวยวธการสรางองคความรดวยตนเองสงกวานกเรยน ทไดรบการสอนแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 งานวจยตางประเทศ Jacknick (1992 อางถงใน สรางค ตระกลราษฎร, 2547, หนา 57) ไดศกษาผลการสอนวทยาศาสตรโดยเนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ของนกเรยนประถมศกษาเกรด 2 จ านวน 240 คน แบงเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมทดลองไดรบการสอนโดยเนนการฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร กลมควบคมไดรบการสอนตามปกต ผลการวจย พบวา กลมทดลอง มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสงกวากลมควบคม แตผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรของกลมควบคมสงกวากลมทดลองอยางมนยส าคญทางสถต Kimmel (1998 อางถงใน วชนนท บญศร, 2548, หนา 52) ไดท าการวจยเรอง “การสอนวชาวทยาศาสตรและวชาคณตศาสตรโดยใช โครงงาน SMART (ใชแหลงการเรยนรและเทคโนโลย) งานวจยนศกษาโดยคณะผเชยวชาญในดานวชาการ กลมตวอยาง คอ เดกพการในรฐนวเจอรซประเทศสหรฐอเมรกา วตถประสงคเพอทจะพฒนาการเรยนการสอนในวชาวทยาศาสตรและวชาคณตศาสตรใหมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน การสอนดวยโครงงาน SMART จะใชแหลง การเรยนรและเทคโนโลยชวยในการสอนของครและชวยพฒนาการเรยนในกระบวนการกลม ซงประเมนผลโดยครผสอน ครทปรกษา ผปกครองและครแนะแนว ผลการวจย พบวา โครงงานนสามารถพฒนาสมฤทธทางการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรและวชาคณตศาสตรใหสงขน

69

นอกจากนยงสามารถใชพฒนาการเรยนการสอนในรายวชาอน ๆ ไดอกดวย ปจจยทส าคญในการมสวนรวมใหโครงงานประเภทนประสบความส าเรจ คอ ผปกครองและครทปรกษา Anfara (2000 อางถงใน วชชนนท บญศร, 2548, หนา 73) ไดท าการวจยเรอง “การจดกจกรรมการเรยนแบบโครงงานวทยาศาสตรทมผลตอการพฒนางานวจยน” มวตถประสงคเพอจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบโครงงานวทยาศาสตร มผลตอการพฒนาการเรยนการสอนกลมตวอยางจากโรงเรยนมธยมศกษา Delaware โครงงานวทยาศาสตรนประกอบดวย ผเชยวชาญ ดานหองปฏบตการคอมพวเตอร ไฟฟา และอปกรณการสอสารอน ๆ การทดลองใชเวลาในการเตรยมประมาณ 4-8 วน ครสามรถสาธตวธการใชเทคโนโลยแลวนกเรยนสามารถใชเทคโนโลยสรางความเขาใจในหลกการทางวทยาศาสตรและสบเสาะหาความรดวยตนเอง เครองมอทใช คอ แบบสงเกต แบบสมภาษณ แบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ผลการวจย พบวา นกเรยน เกดการเรยนรแบบโครงงานวทยาศาสตร 5 รปแบบและเกดความรขนพนฐานเพมมากขน นกเรยน ชอบรปแบบการสอนโครงงานวทยาศาสตรมากเพราะจะท าใหนกเรยนเกดความตระหนก เขาใจหลกการวทยาศาสตร และสามารถปฏบตโครงงานวทยาศาสตรได Ahuja (1994) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเจตคตและการใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในวชาวทยาศาสตร ทใชการเรยนรแบบรวมมอกบการเรยนแบบปกตของนกเรยนเกรด 7 รฐโอไอโอ ผลการวจย พบวา นกเรยนกลมทเรยนแบบรวมมอมผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาวทยาศาสตรสงกวากลมทเรยนแบบปกต แตมผลทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไมแตกตางกน จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ พบวา การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานสามารถชวยเพมผลสมฤทธทางการเรยน เพมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตร ซงในงานวจยน ผวจยสนใจทจะศกษาผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตร เรองงานและพลงงาน โดยใชการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ซงจะเปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกการคนควาหาความรดวยตนเอง ไดลงมอปฏบตดวยตนเอง ฝกการวางแผนการประดษฐชนงานดวยตนเอง ฝกการท างานเปนกลม ตลอดจนการประยกตใชความรในการแกปญหาสถานการณ ใหม ๆ เพอเปนแนวทางในการเพมผลสมฤทธทางการเรยน เพมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตรในวชาวทยาศาสตรของนกเรยนใหสงขน

70

บทท 3 วธด าเนนการวจย

การวจยครงนเปนการศกษาการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานทสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการและเจตคตทางวทยาศาสตร กรณศกษา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 เรอง งานและพลงงาน ในการศกษาคนควาครงน ผวจย ไดด าเนนการตามขนตอน ดงน 1. กลมเปาหมายทใชในการวจย 2. รปแบบการวจย 3. เครองมอทใชในการวจย 4. การสรางและการหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย 5. วธการด าเนนการทดลองและการเกบรวบรวมขอมล 6. การวเคราะหขอมล 7. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

กลมเปาหมายทใชในการวจย

กลมเปาหมาย กลมเปาหมายทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนแผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร ชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนมธยมวดเขาสกม จ านวน 1 หองเรยน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2561 จ านวน 13 คน

รปแบบการวจย การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi-experimental research) ด าเนนการทดลองตามแบบการวจยแบบ กลมเดยวทดสอบกอนทดสอบหลง (One group pretest posttest design) (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ, 2543) ซงมแบบแผนการทดลองตารางท 3

71

ตารางท 3 แบบแผนการทดลองแบบกลมเดยวทดสอบกอนทดสอบหลง

กลม สอบกอน ทดลอง สอบหลง E O1 X O2

สญลกษณทใชในแบบแผนการทดลอง E หมายถง กลมทดลอง O1 หมายถง การทดสอบกอนเรยนของกลมเปาหมาย O2 หมายถง การทดสอบหลงเรยนของกลมเปาหมาย X หมายถง การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน ประกอบดวย 1. แผนการจดการเรยนรโดยใชการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกส เรอง งานและพลงงาน 3. แบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ 4. แบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร

การสรางและการหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย 1. แผนการจดการเรยนรโดยใชการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน มขนตอนการสราง ดงน 1.1 ศกษาผลการเรยนรในรายวชาฟสกสเพมเตม 2 ชนมธยมศกษาปท 5 ตามหลกสตรของโรงเรยนมธยมวดเขาสกม เรอง งานและพลงงาน 1.2 วเคราะหเนอหาและจดประสงคการเรยนรวทยาศาสตรจากหลกสตรสถานศกษา กลมสาระวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท 5 ของโรงเรยนมธยมวดเขาสกม โดยก าหนดเนอหาสาระท 5 เรอง งานและพลงงาน ซงไดเนอหา 4 เรอง ใชเวลาทงสน 16 ชวโมง ดงรายละเอยดในตาราง ท 4

72

ตารางท 4 การวเคราะหตวชวด สาระการเรยนรและจดประสงคการเรยนรสาระท 5 เรอง งานและพลงงาน

ผลการเรยนร สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร เวลาเรยน(ชวโมง)

น าหนก

1. บอกความแตกตาง ของความหมายของ งานในชวตประจ าวน กบงานในวชาฟสกส 2. ค านวณหางานของ แรงทใชในการเคลอน วตถในแนวตรง

แผนการจดการเรยนรท 1 - งาน (Work) ในวชาฟสกสเกดจากการออกแรงกระท าตอวตถแลววตถเคลอนทไปในแนวของแรงทกระท า โดยปรมาณงานทท าจะขนกบแรงและการกระจด การ - ค านวณหางาน (W) สามารถค านวณไดจากผลคณของแรงกบการกระจดตามสมการ W = F•S

1. สามารถอธบายการเกด งานได 2. สามารถค านวณหางานจาก สถานการณทก าหนดใหได 3. ทดลองเพอหางาน ตามสถานการณทก าหนด ใหได 4. มความสนใจ ตงใจใน การเรยนและการท ากจกรรม กลม

4 25

3. บอกความหมายของ พลงงาน 4. ค านวณหาพลงงาน จลนของวตถเมอทราบ มวลและอตราเรว ของวตถ 5. ค านวณหา การเปลยนพลงงาน จลนของวตถ เมอทราบมวลและ อตราตน อตรา เรวปลายของวตถได

แผนการจดการเรยนรท 2 - พลงงานเปนปรมาณทบงบอก ถงความสามารถในการท างาน ในวชากลศาสตรจะเกยวกบ พลงงาน 2 ประเภท ไดแก พลงงานในวตถทก าลงเคลอนทหรอมความเรว เรยกวา พลงงานจลน และพลงงานนวาพลงงานศกย - พลงงานจลนคอพลงงาน ของวตถทก าลงเคลอนทมความสมพนธกบงาน คอ “งาน ทท าใหวตถเคลอนทจะท าให วตถมพลงงานจลน ซงมคา

เทากบ 2mv21

1. บอกความหมายของ พลงงานได 2. ค านวณหาพลงงานจลนของ วตถเมอทราบมวลและ อตราเรวของวตถได 3. ออกแบบและประดษฐรถ จากขวดพลาสตกได 4. มความสนใจ ตงใจ ในการเรยนและการท า กจกรรมกลม

4 25

73


ผลการเรยนร สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร เวลาเรยน(ชวโมง)

น าหนก

6. บอกความหมายของ พลงงานศกย พลงงาน ศกยโนมถวงและ พลงงานศกยยดหยน 7. ค านวณหาพลงงาน ศกยโนมถวงและ พลงงานศกยยดหยน ในสปรง 8. อภปรายกฎ การอนรกษพลงงาน กลได 9. น ากฎการอนรกษ พลงงานกลอธบาย การเคลอนทได

แผนการจดการเรยนรท 3 - พลงงานศกยของวตถ ซงอยในทสงจากระดบอางอง เรยกวา พลงงานศกยโนมถวง สามารถหาไดจากสมการ

mghE p = พลงงานศกยของสปรงหรอวสดยดหดได ทถกอดหรอดง เรยกวา พลงงานศกยยดหยน สามารถหาไดจากสมการ

2

2

1ksEp

- กฎการอนรกษพลงงานกล คอ กฎทแสดงถงผลรวมของพลงงานกลรวมของวตถจะมคาคงทเสมอ

1. อธบายสมการทใชหา พลงงานศกยได 2. ค านวณหาพลงงานศกย โนมถวงและพลงงานศกย ยดหยนของวตถได 3. ใชกฎการอนรกษพลงงาน มาค านวณหาความยาวของ บนจจมปได 4. ทดลองเพอหาความสมพนธ ระหวางงานและพลงงาน ศกยได 5. ออกแบบและสรางแบบ จ าลองบนจจมป 6. มความสนใจ ตงใจ ในการเรยนและการท า กจกรรมกลม

4 25

10. อภปรายกฎ การอนรกษพลงงาน ได 11. น ากฎการอนรกษ พลงงานกล ไปประยกตใชใน การค านวณและ อธบายการเคลอนท ได

แผนการจดการเรยนรท 4 - กฎการอนรกษพลงงานกล (Law of conservation of mechanical energy) สามารถนามาใชอธบายปรากฏการณตาง ๆ ไดอยางกวางขวาง ซงจะชวยใหเขาใจเรองนน ๆ ไดงายขน

1. น ากฎการอนรกษพลงงาน ไปใชค านวณและอธบาย การเคลอนทได 2. ออกแบบแบบรางเครอง สงอาหารได 3. มความสนใจ ตงใจใน การเรยนและการท ากจกรรม กลม

74

1.3 ด าเนนการเขยนแผนการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เรอง งานและพลงงาน โดยใหครอบคลมจดประสงคการเรยนรและเนอหาทใชในการทดลอง จ านวน 4 แผน ซงโครงสรางของแผนการจดการเรยนร ประกอบดวย 1.3.1 ผลการเรยนรทคาดหวง 1.3.2 จดประสงคการเรยนร 1.3.3 สาระส าคญ 1.3.4 สาระการเรยนร (เนอหา) 1.3.5 สมรรถนะส าคญของผเรยน 1.3.6 คณลกษณะอนพงประสงค 1.3.7 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ 1.3.8 กระบวนการจดการเรยนรซงเปนไปตามล าดบขนตอน ดงน 1) ขนก าหนดสถานการณ 2) ขนวางแผน 3) ขนปฏบต 4) ขนอภปราย 5) ขนประเมนผล 1.3.9 ภาระงาน 1.3.10 สอ/ แหลงการเรยนร 1.3.11 การวดและประเมนผล 1.3.12 น าแผนการจดการเรยนรทเขยนเสรจแลว เสนอตออาจารยทปรกษา เพอพจารณาตรวจสอบสวนประกอบตาง ๆ ของแผน ผลการเรยนรทคาดหวง ความสมพนธระหวางสาระการเรยนร สาระส าคญ จดประสงคการเรยนร และเวลาเรยน การจดกจกรรมการเรยนรและเครองมอตาง ๆ ทใชในการประเมน และน าไปปรบปรงแกไข 1.4 น าแผนการจดการเรยนรทปรบปรงแกไขแลวเสนอตอผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน ประกอบดวย ผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน ดานการสอนวทยาศาสตร ดานเนอหาวชาฟสกส ดานการจดกจกรรมการเรยนร และดานการวดและประเมนผล เพอประเมนคาความเหมาะสมของแผนการจดการเรยนร ไดแก ผลการเรยนร จดประสงคการเรยนร สาระส าคญ เนอหา สมรรถนะ คณลกษณะ กจกรรมการเรยนร ภาระงาน สอ แหลงการเรยนร การวดและประเมนผลของแผน การจดการเรยนร โดยมรายละเอยดและเกณฑในการประเมน ดงน

75

การประเมนความเหมาะสม ใชเปรยบเทยบกบมาตราในแบบประเมน โดยน าค าตอบของผเชยวชาญแตละทาน ใหคาน าหนกเปนคะแนน ดงน คะแนน 5 หมายถง เหมาะสมมากทสด คะแนน 4 หมายถง เหมาะสมมาก คะแนน 3 หมายถง เหมาะสมปานกลาง คะแนน 2 หมายถง เหมาะสมนอย คะแนน 1 หมายถง เหมาะสมนอยทสด การแปลความหมายคาเฉลยคะแนนน ามาเปรยบเทยบกบเกณฑซงใชแนวคดของพนท ใตโคงปกต (ไชยยศ เรองสวรรณ, 2533, หนา 138) ดงน คาเฉลย 4.50-5.00 หมายถง เหมาะสมมากทสด คาเฉลย 3.50-4.49 หมายถง เหมาะสมมาก คาเฉลย 2.50-3.49 หมายถง เหมาะสมปานกลาง คาเฉลย 1.50-2.49 หมายถง เหมาะสมนอย คาเฉลย 1.00-1.49 หมายถง เหมาะสมนอยทสด การก าหนดเกณฑคาเฉลยของความเหมาะสม คอ ถาคาเฉลยของความคดเหนผเชยวชาญตงแต 3.50 ขนไป และมคาความเบยงเบนมาตรฐานไมเกน 1.00 (พวงรตน ทวรตน, 2543, หนา 117) จะถอวาแผนการจดการเรยนรมคณภาพเหมาะสมในเบองตน ซงแผนการจดการเรยนร มคา ความเหมาะสมอยระหวาง 4.40-5.00 ซงถอวามคาความเหมาะสมมาก (ภาคผนวก ข หนา 122-129) 1.5 ด าเนนการปรบปรงแผนการจดการเรยนรตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ในประเดนทผเชยวชาญแนะน า ไดแก การระบพฤตกรรมทสามารถวดและประเมนไดชดเจน 1.6 น าแผนการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรอง งานและพลงงาน ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทผานการประเมนคณภาพจากผเชยวชาญแลว ไปทดลองใช (Try out) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง โดยผวจยเปนผด าเนนการสอนดวยตนเอง เพอตรวจสอบความเปนไปได ความถกตอง ความเหมาะสม และบนทกปญหาขอบกพรองตาง ๆ ทพบแลวน ามาแกไขและปรบปรงกอนนาไปใชจรง 1.7 น าแผนการจดการเรยนรทผานการทดลองใชแลว มาปรบปรงแกไขและจดพมพเปนฉบบสมบรณ เพอน าไปทดลองใชจรงกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5/ 2 โรงเรยนมธยม วดเขาสกม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2561 ตอไป

76

2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ผวจยไดด าเนนการสรางและตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนตามล าดบขนตอนตอไปน 2.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 คมอตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร หลกสตรสถานศกษาของโรงเรยน มธยมวดเขาสกม คมอแนวทางการวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เอกสารเกยวกบการวดและประเมนผลกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร แผนการจดการเรยนร เนอหาและผลการเรยนรเรอง งานและพลงงาน 2.2 ศกษาทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของกบวธการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก 2.3 สรางตารางวเคราะหขอสอบ โดยพจารณาจากสาระการเรยนรและจดประสงคการเรยนร เพอเปนแนวทางในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยท าการวดพฤตกรรมการเรยนรทงหมด 6 ดาน ไดแก ความรความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ดงแสดงรายละเอยดในตารางท 5 2.4 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน แบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก (Multiple choice) จ านวน 40 ขอ ตองการใชจรง 20 ขอ ใหครอบคลมเนอหาและจดประสงคการเรยนร โดยใหมสดสวนจ านวนขอในแตละจดประสงคการเรยนร ตรงตามตารางวเคราะห

77

ตารางท 5 การก าหนดจ านวนแบบทดสอบทตองการใหสอดคลองระหวางสาระการเรยนร กบจดประสงคการเรยนร

จดประสงคการเรยนร

จ านวนขอสอบ

รวม (ขอ)

ตองการจรง (ขอ

)

ขนคว

ามรความจ

า

ขนคว

ามเขาใจ

ขนการน

าไปใช

ขนการวเคราะห

ขนการค

ดสงเค

ราะห

ขนการป

ระเมนค

า

1. สามารถอธบายการเกดงานได

2 (1)

2 (1)

- - - - 4 2

2. สามารถค านวณหางานจากสถานการณ ทก าหนดใหได

- 6 (3)

- - - - 6 3

3. บอกความหมายของพลงงานได 2 (1)

- - - - - 2 1

4. ค านวณหาพลงงานจลนของวตถ เมอทราบมวลและอตราเรวของวตถได

- - 8 (4)

- - - 8 4

5. อธบายสมการทใชหาพลงงานศกยได 2 (1)

- - - - - 2 1

6. ค านวณหาพลงงานศกยโนมถวงและ พลงงานศกยยดหยนของวตถได

- - 4 (2)

- 2 (1)

- 6 3

7. ใชกฎการอนรกษพลงงานกล มาค านวณหาความยาวของบนจจมปได

- - 2 (1)

- - - 2 1

8. น ากฎการอนรกษพลงงานกลไปใช ค านวณและอธบายการเคลอนทได

- 4 (2)

2 (1)

2 (1)

- 2 (1)

10 5

รวม 40 20 หมายเหต: ตวเลขทอยในวงเลบ หมายถง จ านวนขอสอบทตองการจรง ตวเลขทไมไดอยในวงเลบ หมายถง จ านวนขอสอบทงหมดทออก 2.5 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทสรางขน เสนอตออาจารยทปรกษา เพอตรวจสอบความเหมาะสมและความสอดคลองของจดประสงคการเรยนรกบพฤตกรรม

78

ทตองการวดของขอค าถามในแตละขอ รวมทงความเหมาะสมของภาษาทใช แลวจงน าขอเสนอแนะไปปรบปรงแกไข 2.6 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทปรบปรงแกไขแลว เสนอตอผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน ประกอบดวย ผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน ดานการเรยน การสอนวทยาศาสตร และดานการวดและประเมนผล เพอประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบแตละขอกบจดประสงคการเรยนร โดยใชแบบประเมนทผวจยสรางขน ซงมเกณฑการใหคะแนน ดงน +1 เมอแนใจวาแบบทดสอบตรงกบจดประสงคการเรยนรทตองการวด 0 เมอไมแนใจวาแบบทดสอบตรงกบจดประสงคการเรยนรทตองการวด -1 เมอแนใจวาแบบทดสอบไมตรงกบจดประสงคการเรยนรทตองการวด 2.7 น าผลการประเมนของผเชยวชาญมาวเคราะหหาคาเฉลย แลวพจารณาเลอกแบบทดสอบทมคาดชนความสอดคลอง (IOC) มากกวาหรอเทากบ 0.5 ขนไป ถอวาใชได (พวงรตน ทวรตน, 2543, หนา 117) ซงถอวาเปนแบบทดสอบทมความสอดคลองและเทยงตรง เชงเนอหา แตหากมคาต ากวาผวจยจะด าเนนการปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ เพอใหไดขอสอบทมคณภาพ ซงแบบทดสอบมคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.60-1.00 (ภาคผนวก ข หนา 130-131) 2.8 จดพมพแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แลวน าไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/ 2 โรงเรยนมธยมวดเขาสกม ทผานการเรยนเรอง งานและพลงงาน มาแลว จ านวน 12 คน 2.9 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนมาตรวจสอบใหคะแนน แลวน ามาวเคราะหคะแนนรายขอ เพอหาคาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) (ไพศาล วรค า, 2555, หนา 300-301) แลวคดเลอกแบบทดสอบทมคาความยากงาย (p) ตงแต 0.20-0.80 และคาอ านาจจ าแนก (B) ตงแต 0.20-1.00 จานวน 20 ขอ โดยค านงถงความครอบคลมจดมงหมายการเรยนและโครงสรางของขอสอบทก าหนด จากการวเคราะหคณภาพ พบวา แบบทดสอบมคาความยากงาย (p) ตงแต 0.42-0.75 และคาอ านาจจ าแนก (B) อยระหวาง 0.22-0.57 (ภาคผนวก ข หนา 132-133) 2.10 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทมคาความยากงาย และคาอ านาจจ าแนกตามเกณฑทก าหนด มาวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบทดสอบทงฉบบแบบองเกณฑตามวธของโลเวทท (Lovett’s method) (ไพศาล วรค า, 2555, หนา 285-287) ไดคาความเชอมน เทากบ 0.93 (ภาคผนวก ข หนา 134)

79

2.11 จดพมพแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน จ านวน 20 ขอ เพอน าไปใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลตอไป 3. แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ 3.1 ศกษาทฤษฎ วธการสรางแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนบรณาการจากหนงสอคมอการวดประเมนผลวทยาศาสตร การสอนวทยาศาสตรทเนนทกษะกระบวนการตามแนวหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 3.2 ก าหนดรปแบบของแบบวด เปนแบบก าหนดสถานการณทางวทยาศาสตร โดยแตละสถานการณมค าถามเปนแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก โดยวดทกษะกระบวนการณทางวทยาศาสตรขนบรณาการทง 5 ทกษะ 3.3 สรางตารางก าหนดโครงสรางของขอสอบ เพอสรางแบบทดสอบวดทกษะ กระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ใหสอดคลองกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ไดแก ทกษะการตงสมมตฐาน ทกษะการก าหนดนยามเชงปฏบตการ ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร ทกษะการทดลอง และทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป โดยจะด าเนนการสรางแบบทดสอบ จ านวน 30 ขอ แตตองการใชจรง จ านวน 20 ขอ ดงรายละเอยดในตารางท 5 ตารางท 6 การก าหนดจ านวนขอของแบบทดสอบทตองการ ใหสอดคลองกบทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนบรณาการทตองการวด

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร จ านวนขอทออก จ านวนขอทใชจรง ทกษะการตงสมมตฐาน 6 4 ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร 6 4

ทกษะการก าหนดนยามเชงปฏบตการ 6 4

ทกษะการทดลอง 6 4

ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป 6 4 รวม 30 20

3.4 สรางแบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เปนขอสอบ แบบปรนยชนดเลอกตอบ (Multiple choice) 4 ตวเลอก ซงในแตละขอมค าตอบทถกตองเพยง ขอเดยว แบบทดสอบ มจ านวน 30 ขอ ตองการใชจรงจ านวน 20 ขอ

80

3.5 น าแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการทสรางขนเสนอตออาจารยทปรกษา เพอตรวจสอบความถกตองของการสรางแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เนอหา รวมทงความเหมาะสม ของภาษาทใชแลว จงน าขอเสนอแนะไปปรบปรงแกไข 3.6 น าแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการทปรบปรง แกไขแลว เสนอตอผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน ประกอบดวย ผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน ดานการสอนวทยาศาสตร ดานเนอหาวชาวทยาศาสตร ดานการจดกจกรรมการเรยนร และดานการวดและประเมนผล เพอประเมนตรวจสอบคาดชนความสอดคลอง (IOC) (พวงรตน ทวรตน, 2543, หนา 117) ของขอค าถามแตละขอกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการทตองการวด โดยใชแบบประเมนทผวจยสรางขน ซงมเกณฑการใหคะแนน ดงน +1 เมอแนใจวา ขอค าถามมความสอดคลองกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนบรณาการทตองการวด 0 เมอไมแนใจวา ขอค าถามมความสอดคลองกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนบรณาการทตองการวด -1 เมอแนใจวา ขอค าถามไมมความสอดคลองกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนบรณาการทตองการวด 3.7 น าผลการประเมนของผเชยวชาญมาวเคราะหหาคาเฉลย แลวพจารณาเลอก แบบทดสอบทมคาดชนความสอดคลองมากกวาหรอเทากบ 0.50 ขนไป (พวงรตน ทวรตน, 2543, หนา 117) ซงถอวาเปนแบบทดสอบทมความสอดคลองและความเทยงตรงเชงเนอหา (Content validity) แตถาหากมคาต ากวา 0.50 ผวจยจะด าเนนการปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ เพอใหไดขอสอบทมคณภาพ ซงแบบทดสอบมคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.60-1.00 (ภาคผนวก ข หนา 136-137) 3.8 จดพมพแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ วชาวทยาศาสตรทปรบปรงแลว แลวน าไปทดลองใช (Try out) กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/ 2 โรงเรยนมธยมวดเขาสกม จ านวน 12 คน ซงมสภาพใกลเคยงกบกลมตวอยาง จากนนน าผลจากแบบทดสอบมาตรวจใหคะแนน โดยใหคะแนนขอทตอบถก 1 คะแนนและขอทตอบผด 0 คะแนน 3.9 น าแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ และผลคะแนนทไดไปวเคราะหหาคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) ของขอสอบเปนรายขอ (พวงรตน ทวรตน, 2543, หนา 129) แลวคดเลอกขอสอบทมคาความยาก (p) ตงแต 0.20 ถง 0.80 และคาอ านาจจ าแนก (B) ตงแต 0.20 ถง 1.00 (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ, 2543, หนา 185-187)

81

จ านวน 20 ขอ จากการวเคราะหคณภาพ พบวา มคาความยาก (p) ตงแต 0.33-0.75 และคาอ านาจจ าแนก (B) อยระหวาง 0.33-0.83 (ภาคผนวก ข หนา 138) 3.10 น าแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการทมคา ความยากและคาอ านาจจ าแนกตามเกณฑทก าหนด มาวเคราะหหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบทงฉบบแบบองเกณฑโดยใชวธของโลเวทท (Lovett’s method) (ไพศาล วรค า, 2555, หนา 285-287) ไดคาความเชอมนเทากบ 0.94 (ภาคผนวก ข หนา 139) 3.11 จดพมพแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ จ านวน 20 ขอ เพอน าไปใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลตอไป 4. แบบทดสอบวดเจตคตทางวทยาศาสตร ผวจยไดด าเนนการสรางโดยมล าดบขนตอนดงน 4.1 ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวกบเจตคตทางวทยาศาสตรและศกษาเทคนคการสรางแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตรในลกษณะทคลายกน 4.2 สรางแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร โดยก าหนดคณลกษณะของเจตคตทางวทยาศาสตรทตองการสรางแบบวดซงใหครอบคลมพฤตกรรม 6 ดาน มความอยากรอยากเหน ความมเหตผล ความเพยรพยายาม ความอดทน ความซอสตย ความใจกวาง ความละเอยดรอบคอบ 4.3 แบบวดเจตคตทางวทยาศาสตรเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ตามรปแบบของ Likert ประกอบดวยขอค าถามเชงนมาน (Positive) และขอค าถามเชงนเสธ (Negative) จ านวน 30 ขอ เลอกใช 20 ขอ การใหคะแนนแตละขอมเกณฑใหคะแนนโดยก าหนดดงน ขอค าถามเชงนมาน (Positive) 5 คะแนน เมอตอบวา เหนดวยอยางยง 4 คะแนน เมอตอบวา เหนดวย 3 คะแนน เมอตอบวา ไมแนใจ 2 คะแนน เมอตอบวา ไมเหนดวย 1 คะแนน เมอตอบวา ไมเหนดวยอยางยง ขอค าถามเชงนเสธ (Negative) 5 คะแนน เมอตอบวา ไมเหนดวยอยางยง 4 คะแนน เมอตอบวา ไมเหนดวย 3 คะแนน เมอตอบวา ไมแนใจ 2 คะแนน เมอตอบวา เหนดวย 1 คะแนน เมอตอบวา เหนดวยอยางยง

82

4.4 เกณฑการแปลความหมายคาเฉลยเจตคตทางวทยาศาสตร โดยใชจดตด ของคาเฉลยเปนเกณฑในการแบง ดงน คาเฉลย 1.00-1.49 หมายถง มเจตคตทางการเรยนวทยาศาสตรอยในระดบนอยทสด คาเฉลย 1.50-2.49 หมายถง มเจตคตทางการเรยนวทยาศาสตรอยในระดบนอย คาเฉลย 2.50-3.49 หมายถง มเจตคตทางการเรยนวทยาศาสตรอยในระดบปานกลาง คาเฉลย 3.50-4.49 หมายถง มเจตคตทางการเรยนวทยาศาสตรอยในระดบด คาเฉลย 4.50-5.00 หมายถง มเจตคตทางการเรยนวทยาศาสตรอยในระดบดมาก 4.5 น าแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร จ านวน 30 ขอ ด าเนนการสงไปใหผเชยวชาญจ านวน 5 ทาน ทมความรความช านาญ ตรวจความตรงเชงเนอหาและพจารณาความเหมาะสมของการใชภาษา ลกษณะของขอความตาง ๆ ทปรากฏในแบบประเมนทแสดงความรสกหรอการปฏบตในทางบวกและทางลบ และพจารณาวาขอความนนวามความเกยวของกบประเดนใดบางใน ทางวทยาศาสตรและมสวนส าคญใดทจะสามารถวดเจตคตทางวทยาศาสตร โดยผวจยไดก าหนดเกณฑในการก าหนดการใหคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญแตละทานตามประเดน ดงน +1 หมายความวา เมอขอค าถามนนมความสอดคลองกบการวดเจตคต ทางวทยาศาสตร 0 หมายความวา เมอไมแนใจวาขอค าถามนนมความสอดคลองกบการวดเจตคต ทางวทยาศาสตร -1 หมายความวา เมอขอค าถามนนไมสอดคลองกบการวดเจตคตทางวทยาศาสตร 4.6 น าแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตรทไดท าการปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะ ไปใหผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน ประกอบดวยผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน ดานการเรยน การสอนวทยาศาสตร และดานการวดและประเมนผล ท าการตรวจความตรงตามเนอหาเปนรายขอ แลวน าผลการตรวจของผเชยวชาญมาหาคาดชนความสอดคลอง มากกวาหรอเทากบ 0.5 ขนไป ถอวาใชได (พวงรตน ทวรตน, 2543, หนา 117) ซงถอวาเปนแบบทดสอบทมความสอดคลองและเทยงตรงเชงเนอหา แตหากมคาต ากวาผวจยจะด าเนนการปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญเพอใหไดขอสอบทมคณภาพ ซงแบบทดสอบมคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.80-1.00 (ภาคผนวก ข หนา 141-142) 4.7 น าแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร ทปรบปรงแกไขแลวตามค าแนะน าของผเชยวชาญไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จ านวน 12 คน ซงเปนกลมเดยวกบ ทท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและแบบวดทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนบรณาการ แลวน าผลมาวเคราะหเพอหาคาอ านาจจ าแนกของขอความ (rxy)

83

เปนรายขอโดยการหาคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (สมนก ภททยธน, 2549, หนา 222) แลวคดเลอกขอค าถามทมคาอ านาจจ าแนกตงแต 0.20-1.00 ไดแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร จ านวน 20 ขอ ทมคาอานาจจ าแนกตงแต 0.24-0.70 (ภาคผนวก ข หนา 143) 4.8 น าแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตรทมคาอ านาจจ าแนกตามเกณฑทก าหนดแลวน ามาวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตรทงฉบบ โดยการหาคาสมประสทธแอลฟา (α-Coefficient) โดยใชสตรของครอนบาค (Cronbach) (สมโภชน อเนกสข, 2554, หนา 108) ไดคาความเชอมนของแบบวดเจตคตเทากบ 0.86 (ภาคผนวก ข หนา 144) 4.9 จดพมพแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร จ านวน 20 ขอ เพอใชเปนเครองมอ ในการเกบรวบรวมขอมลตอไป

วธด าเนนการทดลองและการเกบรวบรวมขอมล 1. แนะน าขนตอนการท ากจกรรมและบทบาทของนกเรยนในการจดการเรยนร

2. ท าการทดสอบกอนเรยน (Pretest) กบนกเรยนกลมเปาหมาย โดยใชแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ

3. ด าเนนการสอนตามแผนการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรอง งานและพลงงาน ใชเวลาในการสอน 16 ชวโมง กบกลมเปาหมาย โดยผวจยเปนผด าเนนการสอนดวยตนเอง

4. เมอสนสดการสอนตามก าหนดแลว จงท าการทดสอบหลงเรยน (Posttest) กบกลมเปาหมาย โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการและแบบทดสอบวดเจตคตทางวทยาศาสตร

5. น าผลคะแนนทไดจากการตรวจแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการและแบบทดสอบวดเจตคตทางวทยาศาสตร มาหาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานตอไป

การวเคราะหขอมล 1. ท าการวเคราะหขอมลผลการทดสอบกอนเรยนผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการดวยคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

84

2. ท าการวเคราะหขอมลผลการทดสอบหลงเรยนผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการและเจตคตทางวทยาศาสตร ดวยคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน 3. ท าการวเคราะหวเคราะหขอมลดวยสถตขนาดของผล (Effect size)

สถตทใชในการวเคราะหขอมล 1. คาเฉลย

หาคาเฉลยของคะแนน ( X ) โดยใชสตร (ลวน สายยศและองคณา สายยศ, 2543, หนา 306)

X = N

X

เมอ X แทน คาเฉลยของคะแนน X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด N แทน จ านวนนกเรยนในกลมตวอยาง 2. สวนเบยงเบนมาตรฐาน

สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) โดยใชสตร (ลวน สายยศและองคณา สายยศ, 2543, หนา 307)

SD =

N

XX

เมอ SD แทน สวนเบยงเบนมาตรฐาน )X-(X แทน ผลรวมของคะแนนลบดวยคะแนนเฉลย N แทน จ านวนนกเรยนในกลมเปาหมาย 3. สถตทใชในการหาคณภาพเครองมอ

หาความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการและแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร โดยใชดชน ความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร (สมโภชน อเนกสข, 2554, หนา 102)

IOC = N

R

85

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร R แทน ผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ N แทน จ านวนของผเชยวชาญ 3.1 หาคาความยากงาย (P) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนและแบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ (สมโภชน อเนกสข, 2554, หนา 113-118)

P = NR

เมอ P แทน ความยากของขอสอบ R แทน จ านวนคนทตอบถก N แทน จ านวนคนทงหมด 3.2 หาคาอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบองเกณฑของเบรนแนน (Brennan) เรยกวา ดชน B (B-Index หรอ Brennan Index) มสตรในการค านวณ ดงน (สมบต ทายเรอค า, 2555, หนา 107)

B = 21 N

L

N

U

เมอ N1 แทน จ านวนคนรอบร (หรอสอบผานเกณฑ)

N2 แทน จ านวนคนไมรอบร (หรอสอบไมผานเกณฑ) U แทน จ านวนผร ตอบถก L แทน จ านวนผไมรอบร ตอบถก 3.3 หาคาความเชอมนแบบองเกณฑโดยใชสตรของโลเวทท (Lovett) ค านวณได จากสตร ดงน (สมบต ทายเรอค า, 2555, หนา 110)

rcc =

2

2

11

CXk

XXk

i

i

เมอ rcc แทน คาความเชอมน Xi แทน คะแนนของผสอบแตละคน k แทน จ านวนขอสอบทงฉบบ C แทน คะแนนจดตด

86

3.4 หาคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร โดยหาคา Item-total correlation โดยใชโปรแกรมส าเรจรป 3.5 หาความเชอมนของแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร โดยการหาคาสมประสทธแอลฟา (α-coefficient) โดยใชสตรของครอนบาค (Cronbach) (สมโภชน อเนกสข, 2554, หนา 108)

α =

2tS

2iS1

1nn

เมอ α แทน สมประสทธความเชอมน n แทน จ านวนขอ Si

2 แทน คะแนนความแปรปรวนแตละขอ St

2 แทน คะแนนความแปรปรวนทงฉบบ 3.6 หาคาขนาดของผล (Effect size) (สมโภชน อเนกสข, 2554, หนา 120) จากสตร

γ = σ

1μ0μ

เมอ γ คอ ขนาดของผลทเปนคาสมบรณ 1μ0μ คอ ความแตกตางของคาเฉลย σ คอ คาเบยงเบนมาตรฐาน หา σ จากคาเฉลยของคาเบยงเบนมาตรฐานทงสองกลม (Cresswell, 2005, p. 194 อางถงใน สมโภชน อเนกสข, 2554, หนา 120)

σ= 2

1σ0σ

เกณฑเพอใชพจารณาขนาดของผลของโคเอน (Cohen, 1988, pp. 25-26 อางถงในสมโภชน อเนกสข, 2554, หนา 121) ดงน Effect Size γ นอย < 0.20 ปานกลาง 0.50 มาก > 0.80

87

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล การเสนอผลการวเคราะหขอมลในการวจยในครงน ผวจยไดก าหนดสญลกษณและอกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล เพอสอความหมายในการเสนอผลการวจยใหเขาใจตรงกน ดงน Z แทน จ านวนนกเรยนในกลมเปาหมาย μ แทน คาคะแนนเฉลย σ แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน

การเสนอผลการวเคราะหขอมล ผวจยไดเสนอผลการวเคราะหขอมลตามล าดบ ดงน 1. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กอนเรยนและหลงเรยน 2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจด การเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานหลงเรยนกบเกณฑรอยละ 70 3. ผลการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กอนเรยนและหลงเรยน 4. ผลการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานหลงเรยนกบเกณฑรอยละ 70 5. ผลการศกษาเจตคตทางวทยาศาสตร ของนกเรยนดวยการใชการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรอง งานและพลงงาน

ผลการวเคราะหขอมล 1. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจด การเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กอนเรยนและหลงเรยน แสดงดงตารางท 6

88

ตารางท 7 การเปรยบเทยบคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กอนเรยนและหลงเรยน และคาขนาดของผล

คะแนน (μ) (σ) คาขนาดของผล กอนเรยน 7.38 1.94

4.19 หลงเรยน 15.15 1.77

จากตารางท 7 พบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน มคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนเทากบ 7.38 และ 1.94 ตามล าดบคดเปนรอยละคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนเทากบ 36.90 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนเทากบ 15.15 และ 1.77 ตามล าดบคดเปนรอยละคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนเทากบ 75.75 เมอเปรยบเทยบ พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน (ภาคผนวก ข หนา 146) จากตารางท 7 พบวา คาขนาดของผล (Effect size) มคาเทากบ 4.19 อยในระดบมาก แสดงวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หลงเรยนและกอนเรยนคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนมความแตกตางกน โดยทคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน(μ = 15.15) สงกวากอนเรยน (μ = 7.38)

89

ตารางท 8 คะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เรอง งานและพลงงานทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ตามพฤตกรรมการเรยนรทางดานสตปญญา กอนเรยนและหลงเรยน

เลขท

กอนเรยน หลงเรยน คะแนนพฒนาการ

ความรค

วามจ

า

ความเขาใจ

การน

าไปใช

การวเคราะห

การคดส

งเคราะห

การป

ระเมนค

า

ความรค

วามจ

า


การน

าไปใช


การคดส


การป

ระเมนค

า

ความรค

วามจ

า


การน

าไปใช


การคดส


การป

ระเมนค

า

(2) (7) (8) (1) (1) (1) (2) (7) (8) (1) (1) (1) % % % % % % 1 0 2 3 1 0 0 2 5 8 1 0 1 100 60 100 0 0 100 2 1 3 4 0 1 1 2 7 4 1 1 1 100 100 0 100 100 0 3 1 2 3 0 0 0 2 4 5 1 1 0 100 40 40 100 100 0 4 1 4 2 1 0 0 2 7 6 1 1 1 100 100 67 0 100 100 5 2 3 2 1 0 0 2 5 5 1 1 1 0 50 50 0 100 100 6 1 2 1 0 0 0 2 5 5 1 1 1 100 60 57 100 100 100 7 1 3 1 1 1 0 2 5 7 1 0 1 100 50 86 0 0 100 8 0 1 2 1 0 0 2 5 7 0 0 1 100 67 83 0 0 100 9 2 4 3 1 0 0 1 6 5 1 0 1 0 67 40 0 0 100 10 2 2 3 0 0 1 2 6 5 1 1 1 0 80 40 100 100 0

89

90


เลขท

กอนเรยน หลงเรยน คะแนนพฒนาการ

ความรค

วามจ

า


การน

าไปใช


การคดส


การป

ระเมนค

า

ความรค

วามจ

า


การน

าไปใช


การคดส


การป

ระเมนค

า

ความรค

วามจ

า


การน

าไปใช


การคดส


การป

ระเมนค

า

(2) (7) (8) (1) (1) (1) (2) (7) (8) (1) (1) (1) % % % % % % 11 2 2 4 0 0 1 2 7 6 1 0 1 0 100 50 100 0 0 12 2 3 3 0 0 0 2 6 4 1 0 0 0 75 20 100 0 0 13 2 2 3 0 0 1 2 4 4 1 0 1 0 40 20 100 0 0

X 1.31 2.54 2.62 0.46 0.15 0.31 1.92 5.54 5.46 0.92 0.46 0.85 53.85 68.33 50.22 53.85 46.15 53.85 SD 0.75 0.88 0.96 0.52 0.38 0.48 0.28 1.05 1.27 0.28 0.52 0.38 51.89 21.62 28.60 51.89 51.89 51.89

90

91

จากตารางท 8 แสดงใหเหนวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 5/ 2 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน มคะแนนพฒนาการดานผลสมฤทธทางการเรยนรายดาน พบวา ดานความเขาใจมพฒนาการอยในระดบมากทสดรอยละ 68.33 รองลงมา เปนดานความรความจ า วเคราะห การประเมนคา ซงมคะแนนเทากนอยทรอยละ 53.85 ดานการน าไปใชมคะแนนอยท รอยละ 50.22 และการคดสงเคราะหมคะแนนอยทรอยละ 46.15 ตามล าดบ 1. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจด การเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานหลงเรยนกบเกณฑรอยละ 70 (14 คะแนน จากคะแนนเตม 20 คะแนน) ดงแสดงในตารางท 8 ตารางท 9 การเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เรอง งานและ พลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เทยบกบเกณฑ รอยละ 70 (14 คะแนน จากคะแนนเตม 20 คะแนน)

คนท คะแนน หลงเรยน

เกณฑ ผาน 14 คะแนน



1 17 ผาน 8 15 ผาน 2 16 ผาน 9 14 ผาน 3 13 ไมผาน 10 16 ผาน 4 18 ผาน 11 17 ผาน 5 15 ผาน 12 13 ไมผาน 6 15 ผาน 13 12 ไมผาน 7 16 ผาน

เฉลย X = 15.15, SD = 1.77

จากตารางท 9 พบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน มคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนเทากบ 15.15 และ 1.77 ตามล าดบ เมอเปรยบเทยบกบเกณฑ (14 คะแนน จากคะแนนเตม 20 คะแนน) ซงสงกวาเกณฑรอยละ 70 และเมอพจารณาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกเรยน พบวา มนกเรยนไดคะแนนผานเกณฑรอยละ 76.92 และไมผานเกณฑรอยละ 23.08 ตามล าดบ ซงมนกเรยนทมคะแนนต ากวาเกณฑ พบวา คะแนนต ากวาเกณฑ 1-2 คะแนนเทานน

91

92

2. ผลการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการของเรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กอนเรยนและหลงเรยนและคาขนาดของผล แสดงดงตารางท 10 ตารางท 10 การเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กอนเรยนและหลงเรยน และคาขนาดของผล

คะแนน (μ) (σ) คาขนาดของผล กอนเรยน 8.62 1.89

3.85 หลงเรยน 14.92 1.38

จากตารางท 10 พบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงาน เปนฐาน มคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนบรณาการกอนเรยนเทากบ 8.62 และ 1.89 ตามล าดบ คดเปนรอยละคะแนนเฉลยทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการกอนเรยนเทากบ 43.10 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการหลงเรยนเทากบ 14.92 และ 1.38 คดเปนรอยละคะแนนเฉลยทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการหลงเรยนเทากบ 74.60 เมอเปรยบเทยบพบวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการหลงเรยนสงกวากอนเรยน (ภาคผนวก ข หนา 147) จากตารางท 10 พบวา คาขนาดของผล (Effect size) มคาเทากบ 3.85 อยในระดบมาก แสดงวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หลงเรยนและกอนเรยนคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการมความแตกตางกน โดยทคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการหลงเรยน (μ= 14.92) สงกวากอนเรยน (μ = 8.62)

93

ตารางท 11 คาเฉลยคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการแตละทกษะ เรอง งานและพลงงานทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หลงเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ (μ) (σ) ทกษะการตงสมมตฐาน 0.88 0.32 ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร 0.73 0.45 ทกษะการใหนยามเชงปฏบตการ 0.79 0.41 ทกษะการทดลอง 0.75 0.44 ทกษะการตความหมายขอมลและการสรป 0.81 0.40

จากตารางท 11 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5/ 2 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เกดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ทกษะการตงสมมตฐานมคาเฉลยคะแนนมากทสด (μ = 0.88) รองลงมา คอ ทกษะ การตความหมายและการสรป (μ = 0.81) ทกษะการใหนยามเชงปฏบตการ (μ = 0.79) ทกษะ การทดลอง (μ = 0.75) และทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร (μ = 0.73) ตามล าดบ 3. ผลการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานหลงเรยนกบเกณฑรอยละ 70 (14 คะแนน จากคะแนนเตม 20 คะแนน) ดงแสดงในตารางท 12 ตารางท 12 การเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ของนกเรยน เรอง งานและพลงงาน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงาน เปนฐาน เทยบกบเกณฑรอยละ 70 (14 คะแนน จากคะแนนเตม 20 คะแนน)





1 16 ผาน 8 14 ผาน 2 15 ผาน 9 17 ผาน 3 13 ไมผาน 10 16 ผาน

94






4 15 ผาน 11 16 ผาน 5 16 ผาน 12 15 ผาน 6 15 ผาน 13 12 ไมผาน 7 14 ผาน

เฉลย X = 14.92, SD = 1.38

จากตารางท 12 พบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการหลงเรยนเทากบ 14.92 และ 1.38 เมอเปรยบเทยบกบเกณฑ (14 คะแนน จากคะแนนเตม 20 คะแนน) พบวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการหลงเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 70 และ เมอพจารณาคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการหลงเรยนของนกเรยน พบวา มนกเรยนไดคะแนนผานเกณฑ จ านวน 11 คน คดเปนรอยละ 84.62 และไมผานเกณฑ จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 15.38 ซงมนกเรยนทมคะแนนต ากวาเกณฑ พบวา คะแนนต ากวาเกณฑ 1-2 คะแนนเทานน 4. ผลการศกษาเจตคตผลการศกษาเจตคตทางวทยาศาสตร ทไดรบการจดการเรยนร โดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานหลงเรยน ดงตารางท 13 ตารางท 13 คะแนนเฉลยเจตคตทางวทยาศาสตรแตละลกษณะทไดจากการท าแบบวดเจตคต ทางวทยาศาสตรกอนเรยนและหลงเรยน (คะแนนเตม 5 คะแนน)

ลกษณะของเจตทางวทยาศาสตร หลงเรยน

ระดบ (μ) (σ)

มความอยากรอยากเหน 4.08 0.84 ด ความมเหตผล 4.15 0.83 ด ความเพยรพยายาม ความอดทน 4.31 0.80 ด

95


ลกษณะของเจตทางวทยาศาสตร หลงเรยน

ระดบ (μ) (σ)

ความซอสตย 4.15 0.84 ด ความใจกวาง 4.21 0.87 ด ความละเอยดรอบคอบ 4.23 0.84 ด

รวม 4.19 0.83 ด จากตารางท 13 พบวา คาคะแนนเฉลยเจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5/ 2 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ในภาพรวมมคาเฉลยเทากบ 4.19 ซงอยในระดบด เมอพจารณาคะแนนเฉลยเจตคตเจตคตทางวทยาศาสตร รายดาน พบวา นกเรยนมเจตคตทางวทยาศาสตรความเพยรพยายาม ความอดทน (μ = 4.31) มคาเฉลยเจตคตทางวทยาศาสตรมากทสด รองลงมา ไดแก ความละเอยดรอบคอบ (μ = 4.23) ความใจกวาง (μ = 4.21) ความซอสตย (μ = 4.15) ความมเหตผล (μ = 4.15) และมความอยากรอยากเหน (μ = 4.08) ตามล าดบ

96

บทท 5 สรปผลและอภปรายผล

การวจยครงนมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการและศกษาเจตคตทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน กลมเปาหมายทใชในการวจยครงนไดแก นกเรยนแผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตรชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนมธยมวดเขาสกม จ านวน 13 คน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2561 ซงเปนโรงเรยนทผวจยไดปฏบตงาน เครองมอทใชในการวจย ไดแก 1) แผนการจดการเรยนรการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรอง งานและพลงงาน จ านวน 4 แผน 2) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เปนแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 20 ขอ มคาความยากงายอยระหวาง 0.42-0.75 คาอ านาจจ าแนก 0.22-0.57 มคาความเชอมนเทากบ 0.93 3) แบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการเปนแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 20 ขอ มคาความยากงายอยระหวาง 0.33-0.75 คาอ านาจจ าแนกตงแต 0.33-0.83 มคาความเชอมนเทากบ 0.94 และ 4) แบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ จ านวน 20 ขอ มคาอ านาจจ าแนกอยระหวาง 0.24-0.70 คาความเชอมนเทากบ 0.86 ซงท าการวเคราะหขอมล โดยเปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการและเจตคตทางวทยาศาสตร กอนเรยนและหลงเรยน เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการกบเกณฑรอยละ 70 โดยใชคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

สรปผลการวจย 1. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หลงเรยนสงกวากอนเรยน 2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หลงเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 70 3. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หลงเรยนสงกวากอนเรยน 4. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หลงเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 70

97

5. เจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานหลงเรยนคะแนนเฉลยเจตคตทางวทยาศาสตรอยในระดบด

อภปรายผลการวจย จากการศกษาผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ และเจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน มประเดนการอภปราย ดงน 1. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หลงเรยนสงกวากอนเรยน และผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานหลงเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 70 ทงน เปนผลเนองมาจากการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานทผวจยไดน ามาใชในการวจยครงน เปนรปแบบการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญ ใหนกเรยนสามารถสรางองคความรไดดวยตนเอง โดยใชวธการทางวทยาศาสตร ซงมขนตอนในการจด การเรยนร 5 ขนตอน ดงน 1.1 ขนก าหนดสถานการณ นกเรยนจะเกดแรงจงใจในการเรยนในเรองนน จากการตอบค าถามทกระตนใหนกเรยนไดคดและค าถามนน เปนค าถามทตองคดตอเนองเพอน า เขาสบทเรยน เชน ในเรองงานของฉน ครมภาพนกเรยนคนอวนกนคนผอมออกแรงดนโตะ นกเรยนตองตอบค าถามวาผลจากการออกแรงดนโตะจะเปนอยางไร และนกเรยนคดวาทนกเรยนทงสองคนดนโตะนนมงานเกดขนหรอไม เมอนกเรยนไดตอบค าถามทงสองค าถามแลว นกเรยน กจะเกดแรงจงใจในการหาค าตอบวางานเกดขนไดอยางไร หรอการสรางสถานการณสมมตขนมาและมกจกรรมททาทายใหนกเรยนเกดการแขงขนกนในหองเรยน เชน ในเรองรถพลงงานหนงยาง มสถานการณวานกเรยนตองประดษฐรถพลงงานหนงยางทมสมรรถนะสงสด เพอชงเงนรางวล โดยก าหนดใหประดษฐรถจากขวดน าพลาสตกและใชพลงงานในการวงจากหนงยาง ท าใหนกเรยนในแตละกลมอยากประดษฐรถพลงงานหนงยาง ทสมรรถนะสงสดและเกดขอสงสยวาจะใชเกณฑใดในการวดสมรรถนะของรถพลงงานหนงยาง ซงเกณฑทก าหนดในการวดสอดคลองกบเรอง ทเรยนกคอเรองการเปลยนแปลงพลงงานจลน จากทกลาวมาจะเหนวาเปนสถานการณทผเรยน มความสนใจมาก ท าใหนกเรยนรสกสนกกบการเรยน ไมเครยดและมความกระตอรอรนท อยากเรยน

98

1.2 ขนวางแผน นกเรยนจะรวมกนวางแผนการด าเนนกจกรรมภายในกลมจาก ขนก าหนดสถานการณ เชน ในเรองสงอาหารใหฉนท จากสถานการณทนกเรยนตองออกแบบเครองสงอาหารเพอสงอาหารไปยงเพอนทตกหนาผา นกเรยนกระตอรอรนในการออกแบบวธการสงอาหารจากอปกรณทก าหนดให เพอสงอาหารไปยงจดหมายทตองการพอด หรอในเรองบนจจมปแสนสนกทนกเรยนตองศกษาเรองพลงงานศกยโนมถวงและพลงงานศกยยดหยนจากใบความร เพอน ามาสรางบนจจมปตามเงอนไขทก าหนด ผวจยพบวา ถงแมวานกเรยนจะตองศกษาความรจากใบความรแตนกเรยนกไมเบอหนายนกเรยนกระตอรอรนในการศกษาหาความร เพราะมเปาหมายวาตองน าความรทไดไปสรางบนจจมปใหส าเรจ 1.3 ขนปฏบต นกเรยนจะลงมอท าการทดลองตามทนกเรยนไดออกแบบการทดลองเอาไว เปนขนการเรยนรอกขนทนกเรยนมสนกสนานจากการลงมอปฏบตและการทดลอง เชน ในเรองบนจจมปแสนสนก นกเรยนมความสนกในการสรางบนจจมปตามแบบทนกเรยนไดวางแผนไว มการน าความรมาอภปรายกนภายในกลม เพอสรางแบบจ าลองบนจจมปใหสมบรณทสด และชวงท าการทดลองปลอยบนจจมป เปนชวงทนกเรยนสนกสนานมากทสด นกเรยนในแตละกลมลนวาบนจจมปของกลมตนเองจะตกลงตามเงอนไขทก าหนดไวหรอไม นอกจาความสนกสนานแลวนกเรยนยงสงเกตสงทเกดขนในระหวางปลอย บนจจมปดวย เชน ยางทยดยดมากไปหรอไม มอทปลอยบนจจมปนนตรงกบความสงทไดวดไวหรอไม ท าใหนกเรยนไดรบความรในระหวางเรยนจากการลงมอปฏบตจรง 1.4 ขนอภปราย นกเรยนจะน าชนงานออกมาน าเสนอความส าเรจ ปญหาทเกดขน การแกปญหาของกลมตนเอง และสรปความรทไดเรยนในเรองน ซงนกเรยนสามารถน าเสนอผลงานไดดและสรปความรไดถกตอง เชน ในเรองงานของฉน นกเรยนตองออกแบบการทดลองจากการทดลองเดมแตปรบพนโตะใหเอยงท ามม 30 องศาแตใหไดงานทมคาเทาเดม ซงนกเรยน ในแตละกลมออกมาน าเสนอผลงานการออกแบบการทดลองทมโอกาสท าใหเกดงานเทาเดม (นกเรยนเขาใจหลกการเกดงานวาเกดจากผลคณระหวางแรงกบระยะทาง เมอพนเอยงเพมขน นนหมายถง แรงมากขน นกเรยนกจะลดปรมาณของระยะทางลง เชน เพมแรงเสยดทานเพอใหงานมคาเทาเดม) และนกเรยนกลมอน ๆ กใหความสนใจตงใจฟง และซกถามกลมทน าเสนอผลงาน 1.5 ขนประเมนผล เปนขนทครท าการประเมนผลงานของนกเรยน เชน ในเรอง บนจจมปแสนสนก ครตองประเมนความถกตองของการตอบค าถามในใบกจกรรม ซงใชวธการแลกเปลยนกนตรวจระหวางกลมและเฉลยไปพรอมกน ประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการในแบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ประเมนเจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนในแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร สอดคลองกบแนวคดของพมพนธ

99

เดชะคปต (2556, หนา 25-27) ทกลาววา การท าโครงงานเปนการศกษาเพอคนพบความรใหม สงประดษฐใหมและวธการใหมดวยตวของนกเรยนเอง โดยใชวธการทางวทยาศาสตร มครเปนผใหค าปรกษาแนะน า และการใชวธสอนโครงงานเปนวธของการจดการเรยนการสอนใหนกเรยนท าโครงงานดวยการใชวธการทางวทยาศาสตร กคอการใหเดก ใชความคดตาง ๆ ในแตละขนตอนจดเปนกระบวนการคดทนกเรยนใช การเปดโอกาสใหนกเรยนใชการคดนนบอย ๆ กเปนการพฒนาใหนกเรยนมทกษะการคด เชนเดยวกบแนวคดของกรมวชาการ (2545, หนา 219) ซงกลาววากระบวนการเรยนรวทยาศาสตรอยางแทจรงของนกเรยน ไมไดเกดจากค าบอกเลาของครหรอนกเรยนเพยงจดจ าแนวคดตาง ๆ ทมผบอกเทานน แตเปนกระบวนการทนกเรยนจะตองสบคน เสาะหา ส ารวจ ตรวจสอบ และคนควาดวยวธการตาง ๆ จนท าใหนกเรยนเกดความเขาใจและ เกดการเรยนรนนอยางมความหมาย จงสามารถสรางเปนองคความรของนกเรยน และเกบขอมล ในสมองไดยาวนาน และน าประสบการณมาแกปญหาตาง ๆ ทจะเขามาในชวตประจ าวนได ในรปแบบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานนน มโอกาสใหนกเรยนไดฝกการท างานเปนกลม ไดท างานรวมกนกบเพอน ท าใหนกเรยนเกดความสนกสนาน เมอพบเจอปญหาตาง ๆ นกเรยนจะปรกษาหารอกนในกลมเพอแกปญหา และนกเรยนจงเกดความภาคภมใจเมอสามารถท างานไดเปนผลส าเรจ สอดคลองกบภพ เลาหไพบลย (2542, หนา 275-276) ไดกลาววา การปฏบตกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร นกเรยนจะไดรบการสงเสรมใหท างานเปนกลมโดยไดรบการสงเสรมใหมการคดอยางอสระ สรางความเชอมนในตนเอง ครเปนเพยงผชวยใหค าแนะน าและโครงงานวทยาศาสตรยงเปนการชวยพฒนานกเรยนแตละคนใหอยจดสงสด ซงขอคนพบจากงานวจยนสรปวา 1) การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานนนท าใหนกเรยนสรางความเขาใจในเนอหาทเรยนมากขนและน าความรทไดไปประยกตใชในการแกปญหาในชวต ประจ าวนได เพราะรปแบบการจดการเรยนรนน าสถานการณในชวตประจ าวนมาเปนเรองในการเรยนร ซงแตละสถานการณจะมเงอนไขททาทายใหนกเรยนอยากแกปญหานนใหได เชน ในเรองบนจจมปแสนสนก ซงหวขอนตองการใหนกเรยนไดเรยนเรอง พลงงานศกยโนมถวง พลงงานศกยยดหยน กฎการอนรกษพลงงาน นกเรยนตองสรางแบบจ าลองบนจจมปตามเงอนไขทก าหนด ในการสรางบนจจมปนนนกเรยนตองใชความรทง 3 เรอง ไดแก พลงงานศกยโนมถวง พลงงานศกยยดหยน กฎการอนรกษพลงงาน มาใชในการสรางแบบจ าลองบนจจมป นกเรยน ตองเขาใจเนอหาทง 3 เรอง ถงสามารถสรางแบบจ าลองตามเงอนไขทก าหนดไวได เมอนกเรยน พบกบปญหาทเกดขนในชวตประจ าวนของนกเรยน นกเรยนสามารถน าความรความเขาใจและกระบวนการทเกดขนจากการเรยนไปใชแกปญหาได

100

2) นกเรยนสามารถปฏบตงานเปนกลมไดมากขน ในการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานนน นกเรยนตองท างานกนเปนกลมในทกขนตอนของการจดการเรยนร เชน เรองบนจจมปแสนสนก นกเรยนแตละกลมจะตองชวยกนคดค าตอบจากค าถามทครถามในแตละสถานการณ ตองรวมกนออกแบบการทดลอง สรางผลงาน รวมกนหาขอผดพลาดของชนงานท ไมเปนไปตามผลการทดลองทตองการ รวมกนสรปผลการทดลองทได ในกระบวนการตาง ๆ น นกเรยนจะมการปรกษา อภปรายความรกนในกลม ซงสงผลใหเกดการเรยนรและมความเขาใจ ในเนอหามากขน จนเกดการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนทง 6 ดาน ไดแก ดานความร-ความจ า ดานความเขาใจ ดานการน าไปใช ดานการวเคราะห ดานการสงเคราะห และดานการประเมนคา เมอพจารณาคะแนนพฒนาการดานผลสมฤทธทางการเรยนรายดาน พบวา ดานความเขาใจ มพฒนาการอยในระดบมากทสดรอยละ 68.33 รองลงมา เปนดานความรความจ า วเคราะห การประเมนคา ซงมคะแนนเทากนอยทรอยละ 53.85 ดานการน าไปใชมคะแนนอยทรอยละ 50.22 และการคดสงเคราะหมคะแนนอยทรอยละ 46.15 การจดการเรยนรดวยกจกรรมโครงงานเปนฐานชวยพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน ในทก ๆ ดาน พบวา ในภาพรวมนกเรยนมพฒนาการระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบงานวจยของราตร เสนาปา (2559) ทไดใชการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเปรยบเทยบทกษะ การเรยนรขนพนฐานในศตวรรษท 21 เรอง งานและพลงงาน วชาฟสกส กอนและหลงเรยน พบวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนร โดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และยงสอดคลองกบงานวจยของยพน ใจตรง (2552) ไดศกษาเกยวกบการใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการวทยาศาสตร ผลการวจย พบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรโดยใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรสงกวาเกณฑทก าหนดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 คะแนนผลสมฤทธดานทกษะกระบวนการวทยาศาสตรโดยใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร สงกวาเกณฑทก าหนดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 มเจตคตเชงบวกตอวทยาศาสตรอยในระดบมาก และมเจตคตตอวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญ ทางสถตทระดบ .01 2. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน หลงเรยนสงกวากอนเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจด การเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานหลงเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 70 ทงนเปนผลเนองมาจากการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานทผวจยไดน ามาใชนน ขนตอนในการการจด

101

การเรยนรทผวจยไดสงเคราะหขนนนมแนวคดมาจากวธการทางวทยาศาสตร ในการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานขนท 2 และ 3 ของการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงาน เปนฐาน คอ ขนวางแผนและขนปฏบต มการน าทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการมาใชในการจดกจกรรมการเรยนร ขนวางแผนนกเรยนไดรวมกนตงสมมตฐาน ก าหนดและควบคมตวแปร ก าหนดนยามเชงปฏบตการ ขนปฏบตทนกเรยนจะตองบนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลอง ซงเปนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการทงหมด ตวอยางเชน ในเรองงานของฉน นกเรยนตองตงสมมตฐานทแสดงความสมพนธระหวางมวล (m) และงาน (J) ตองก าหนดตวแปรตน ตวแปรตาม ตวแปรควบคม ก าหนดนยามเชงปฏบตการ ตองเขยนแสดงขนตอนการทดลอง เขยนวสดอปกรณทใชบนทกผล การทดลองลงในตารางและสรปผลการทดลอง ทกแผนการจดการเรยนรกจะมขนตอนของขนวางแผนและขนปฏบตทคลาย ๆ กบทยกตวอยางไปขางตน ท าใหนกเรยนไดเพมการใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการตลอดการจด การเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน สอดคลองกบภพ เลาหไพบลย (2542, หนา 14) ทไดกลาวถงความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนกระบวนการทางปญญาหรอพฤตกรรมทเกดขนจากการปฏบต การศกษาคนควาทดลองและฝกฝนความคดอยางมระบบจนเกดการพฒนาดานความคด จากการวจยครงนสรปไดวา 1) แผนการจดการเรยนรทใชการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เปนกจกรรมปฏบตการทดลองทกแผนทเนนใหผเรยนเปนผลงมออยางเปนขนตอน และเนน ใหนกเรยนไดฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการทกแผนการจดการเรยนร และ แตละแผนการจดการเรยนรจะก าหนดสถานการณทเปนปญหาชวตประจ าวนใหกบนกเรยน ปญหาทเกดขนกจะน าไปสกระบวนการเพอคนหาค าตอบ ผเรยนจะไดใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการซงเปนทกษะทใชในการคนควาหาความรทางวทยาศาสตรเพอหาค าตอบ ท าใหผเรยนเกดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการจากการปฏบตการทดลอง การใชเครองมอและอปกรณตาง ๆ และฝกความคดอยางเปนระบบในการแสวงหาความร 2) การสงเกตพฤตกรรมระหวางท ากจกรรม พบวา หลงจากประเมนผลการสอน ในแตละแผนการจดการเรยนรแลว ผลการประเมน พบวา นกเรยนมคะแนนการประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการทเพมขนเรอย ๆ จนถงแผนการจดการเรยนรสดทายพบวา ครไมจ าเปนตองคอยแนะน าในขนตอนทเกยวของกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรแลว นกเรยนแตละกลมสามารถลงมอปฏบตกจกรรมไดเอง จากทกลาวมาจะเหนถงการพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการของนกเรยนในการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ซงสอดคลองกบงานวจยวจยสนย ดวงมาก (2547, หนา 107-110) ไดศกษา

102

เกยวกบการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยใชรปแบบการสอนเพอพฒนาการคดและการท าโครงงาน ผลการวจยพบวานกเรยนทกคนทไดปฏบตกจกรรม ฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรดวยตนเองสม าเสมอ สงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร เฉลยรอยละ 80.34 และผลสมฤทธทางดานกระบวนการทางวทยาศาสตรเฉลยรอยละ 80.11 ซงสงกวาเกณฑทก าหนดไวรอยละ 70 เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ทกษะการตงสมมตฐานมคาฉลยคะแนนมากทสด (μ = 0.88) รองลงมาคอทกษะการตความหมายและการสรป (μ = 0.81) ทกษะการใหนยามเชงปฏบตการ (μ = 0.79) ทกษะการทดลอง (μ = 0.75) และทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร (μ = 0.73) ตามล าดบ สรปไดวา นกเรยนเกดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการผานการปฏบตกจกรรมโดยใชโครงงาน 3. เจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 คาคะแนนเฉลยเจตคต ทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงาน เปนฐาน มคาเฉลย 4.19 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.83 พบวา คาคะแนนเฉลยเจตคตทางวทยาศาสตรอยในระดบด เมอพจารณาคะแนนเฉลยเจตคตเจตคตทางวทยาศาสตรรายดาน พบวา นกเรยน มเจตคตทางวทยาศาสตรความเพยรพยายาม ความอดทน (μ = 4.31) มคาเฉลยเจตคตทางวทยาศาสตรมากทสด รองลงมา ไดแก ความละเอยดรอบคอบ (μ = 4.23) ความใจกวาง (μ = 4.21) ความซอสตย (μ = 4.15) ความมเหตผล (μ = 4.15) และมความอยากรอยากเหน (μ = 4.08) ตามล าดบ ทงนเปนผลเนองมาจากวธการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ทผวจย ไดน ามาใชในการวจยครงน เปนการจดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ นกเรยนจะเกดการเรยนรไดดวยการคด ลงมอปฏบตหรอศกษาคนควาดวยตนเอง ตลอดจนการท ากจกรรมรวมกนเปนกลม จากการสงเกตพฤตกรรมนกเรยนระหวางท ากจกรรม พบวา นกเรยนมความกระตอรอรนและใหความรวมมอในการปฏบตกจกรรมเปนอยางด มความเพยรพยายามในการสรางชนงาน จนส าเรจ นกเรยนมความกลาแสดงออกในการน าเสนอผลงาน กลาทจะซกถามกบเพอนระหวางกลมในชวงเวลาน าเสนอผลงานซงจะเกดการอภปรายระหวางกลมตามมาเสมอ นกเรยนมความสนกกบการเรยน มความตนเตนทไดท าการแขงขนกนระหวางกลม เชน เรองบนจจมปแสนสนกทนกเรยนมความสนกสนานมากในการแขงขนปลอยบนจจมปตามเกณฑทก าหนดไว สอดคลองกบพชรา ทววงศ ณ อยธยา (2537, หนา 64) ทกลาววา สงส าคญอกอยางหนงทจะตองปลกฝงใหเกดในจตใจ คอเจตคตทางวทยาศาสตร ซงเปนตวก ากบการคด การกระท า การตดสนใจในการปฏบตงาน ทางวทยาศาสตร ดงค ากลาวทวา “บคคลทมเจตคตทาวทยาศาสตร จะเปนผทชวยใหการด าเนนงาน ตาง ๆ ในการศกษาคนควาทางวทยาศาสตรบรรลผลส าเรจ เมอพจารณาคาคะแนนเฉลยหลงเรยน

103

ของลกษณะของเจตคตทางวทยาศาสตรรายดาน พบวา มคาเฉลยคะแนนมากไปหานอย ไดแก ความเพยรพยายาม ความอดทน ความละเอยดรอบคอบ ความใจกวาง ความซอสตย ความมเหตผล มความอยากรอยากเหน ตามล าดบ สอดคลองกบงานวจยของชยากร สาลผลน (2549, หนา 86) ไดศกษาเกยวกบการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนดวยวธ การสรางองคความรดวยตนเองกบวธการสอนแบบปกต ผลการวจย พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตร ทไดรบการสอนดวยวธการสรางองคความรดวยตนเองสงกวานกเรยนทไดรบการสอนแบบปกตอยางมนยส าคญ ทางสถตทระดบ .01 และยงสอดคลองกบงานวจยของยพน ใจตรง (2552) ไดศกษาเกยวกบการใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรเพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการวทยาศาสตร ผลการวจย พบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรโดยใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรสงกวาเกณฑทก าหนดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 คะแนนผลสมฤทธ ดานทกษะกระบวนการวทยาศาสตร โดยใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร สงกวาเกณฑทก าหนดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 มเจตคตเชงบวกตอวทยาศาสตรอยในระดบมากและมเจคต ตอวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป 1. การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ตองใชเวลาในการจดกจกรรม การเรยนการสอนคอนขางมาก ครผสอนควรมการปรบความยดหยนของเวลาในการจดกจกรรมการเรยนรใหมความเหมาะสมกบความสามารถของผเรยน 2. การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานนนมขนปฏบตใชเวลานานมาก ซงสามารถแบงภาระงานทสามารถสงงานลวงได เพอลดเวลาในการจดการเรยนร 3. การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ครผสอนควรมเทคนคทางจตวทยา เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจในการเรยนมากยงขน เชน การกลาวชมเชย หรอการใหรางวลส าหรบกลมทแขงขนชนะ ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ชวยใหนกเรยนสามารถสราง องคความรไดดวยตนเองผานกระบวนการท างานกลม สงผลใหเกดการเรยนรและเขาใจในเนอหา ทเรยนมากขน มทกษะกระบวนทางวทยาศาสตรขนบรณาการเพมขน และมเจตคตทางวทยาศาสตร

104

เพมขน ดงนน ควรมการวจยโดยใชการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐานในรายวชาฟสกสเรองอน ๆ เชน เรองโมเมนตม ไฟฟา 2. ควรมการศกษาวจยการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ในตวแปรอน ๆ เชน ทกษะในการเรยนรในศษวรรษท 21 ความสามารถในการแกปญหา เจตคตตอวชาฟสกส ความคงทนในการเรยนรเพมเตม เพอใหผเรยนไดเกดการเรยนรอยางเตมรปแบบและเกดประโยชนตอชวตประจ าวนของนกเรยน

105

บรรณานกรม

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2540). การประเมนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2539. กรงเทพฯ: กรมวชาการ. กรมวชาการ. (2545). คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: กรมวชาการ. กระทรวงศกษาธการ. (2544). เอกสารชดเทคนคการจดกระบวนการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญ ทสด “โครงงาน”. กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ. กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2545). การคดเชงประยกต. กรงเทพฯ: ซคเซส มเดย. เกษม สาหรายทพย. (2531). เอกสารประกอบการสอนวชาวดผล 401 การวดผลการศกษา. พษณโลก: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ พษณโลก. จ านงค ทองชวย. (2551). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตร โดยใชการสอนรปแบบซปปารวมกบเทคนคการใชค าถามของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 6. วารสารวทยบรการ, 19(3), 2. จราภรณ ศรทว. (2542). โครงงานทางเลอกใหมของการสรางปญญาชน. วารสารวชาการ, 33-38. ชยากร สาลผลน. (2549). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบ การสอนดวยวธการสรางองคความรดวยตนเองกบวธการสอนแบบปกต. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการจดการการเรยนร, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา. ชวลต ศรค า และชยศกด ลลาจรสกล. (2552). การอบรมเชงปฏบตการ เรองการจดกจกรรม การเรยนรเพอสงเสรมการคดวเคราะห สงเคราะห คดสรางสรรค และประเมนคา. กรงเทพฯ: โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒปทมวน. ชวาล แพรตกล. (2520). เทคนคการเขยนขอทดสอบ. ม.ป.ท. ชวาล แพรตกล. (2525). เทคนคการวดผล (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: กรงสยามการพมพ. ชชวาลย เรองประพนธ. (2543). สถตพนฐานพรอมตวอยางการวเคราะหดวยโปรแกรม MINITAB SPSS และ SAS. ขอนแกน. คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.

106

ชาตร เกดธรรม. (2547). เทคนคการสอนแบบโครงงาน. กรงเทพฯ: สรยาสาสน. เชดศกด โฆวาสนธ. (2520). การวดทศนคตและบคลกภาพ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. เชดศกด โฆวาสนธ. (2525). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. กรงเทพฯ: ส านกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ไชยยศ เรองสวรรณ. (2533). เทคโนโลยการศกษา ทฤษฎและการวจย. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ณฐนร จ ารสแสง. (2552). ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทเรยน ดวยการเรยนแบบโครงงาน หนวยสมนไพรทองถน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. งานนพนธการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาหลกสตรและการสอน, คณะศกษาศาสตร, มหาวทยาลยบรพา. ณฐพงษ เจรญพทย. (2543). พทธจรยวตรคดสรรจากความสอดคลองและการปลกเราเจตคต ทางวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. ถวลย มาศจรส และมณ เรองข า. (2549). นวตกรรมชด แนวการจดกจกรรมการเรยนการสอน โครงงาน (Project). กรงเทพฯ: ธารอกษร. ทบวงมหาวทยาลย. (2525). ชดการเรยนส าหรบครวทยาศาสตร เลม 1. กรงเทพฯ: ทบวง. ทวศกด จนดานรกษ และพศาล สรอยธหร า. (2553). ชดพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร (Science 3) (พมพครงท 7). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. นพชย พมทอง. (2560, 23 กมภาพนธ). นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 แผนการเรยนวทยาศาสตร- คณตศาสตร โรงเรยนมธยมวดเขาสกม. สมภาษณ. นชนารถ บญโกย. (2551). การพฒนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนร คณตศาสตร ชวงชนท 3 ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. บญธรรม กจปรดา. (2531). การวดและประเมนผลการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ปรยทพย บญคง. (2546). การศกษาปจจยบางประการทสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนวชา คณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยและสถตทางการศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.

107

ปยวรรณ ตาค า. (2545). ผลการใชชดกจกรรมเพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ของนกเรยน ชนมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชา วทยาศาสตรศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเชยงใหม. พจนา ทรพยสมาน. (2549). การสอนใหนกเรยนแสวงหาและคนพบความรดวยตนเอง. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พวงทอง มมงคง. (2537). การสอนวทยาศาสตรระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ: วสทธพฒนา. พวงรตน ทวรตน. (2530). การสรางและพฒนาแบบทดสอบผลสมฤทธ. กรงเทพฯ: ส านกทดสอบ ทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. พวงรตน ทวรตน. (2543). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร (พมพครงท 8). กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. พชรา ทววงศ ณ อยธยา. (2537). การพฒนาการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร. ใน สารตถะและ วทยวธทางวทยาศาสตรหนวยท 5-7. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. พนนทร คงคาเพชร. (2554). สถตนนพาราเมตรก = Nonparametric statistics. กรงเทพฯ: แดเนกซอนเตอรคอรปอเรชน. พมพพนธ เดชะคปต. (2548). วธวทยาการสอนวทยาศาสตรทวไป. กรงเทพฯ: พฒนาคณภาพ วชาการ (พว.). พมพนธ เดชะคปต, พเยาว ยนดสข และราเชน มศร. (2553). การสอนคดดวยโครงงานการเรยน การสอนแบบบรณาการ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พมพนธ เดชะคปต, พเยาว ยนดสข และราเชน มศร. (2556). การสอนคดดวยโครงงานการเรยน การสอนแบบบรณาการ ทกษะในศตวรรษท 21 (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. เพชรา วงศประไพโรจน. (2545). การจดกจกรรมการเรยนแบบโครงงาน. วารสารศกษาศาสตร. 2-7. ไพศาล วรค า. (2555). การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: ตกสลาการพมพ. ไพศาล หวงพานช. (2526). การวดผลการศกษา. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ไพศาล หวงพานช. (2536). วธการวจย. กรงเทพฯ: งานสงเสรมวจยและต ารากองบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. ภพ เลาหไพบลย. (2542). แนวการสอนวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง) (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

108

ภทรา นคมานนท และวรรณ รปข าด. (2529). ลกษณะและแนวทางแกปญหาการเรยนของนกศกษา วทยาลยครจนทรเกษม = Learning problems and the way to so. กรงเทพฯ: วทยาลยครจนทรเกษม. มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. (2555). คมออบรมพฒนาคร ผสอนเรองการจด การเรยนรแบบใชโครงงานเปนฐาน ส าหรบโครงการโรงเรยนเทคโนโลยฐาน วทยาศาสตร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. ยพน ใจตรง. (2552). การเพมผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทาง วทยาศาสตรและเจตคตตอวทยาศาสตร โดยใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร เรอง ของเลนพนบาน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5. วทยานพนธการศกษา มหาบณฑต, สาขาวชาหลกสตรและการสอน, คณะศกษาศาสตร, มหาวทยาลยบรพา. เยาวพา เตชะคปต. (2517). ทฤษฎกระบวนการกลมสมพนธส าหรบการสอนในระดบประถมศกษา. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาประถมศกษา, บณฑตวทยาลย, จฬาลงกรณมหาวทยาลย. รววรรณ องคนรกษพนธ. (2523). การวดผลการศกษา. ชลบร: ภาควชาหลกสตรและการสอน. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ บางแสน. รตตยา มนตะทม. (2543). เจตคตเชงวทยาศาสตรของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน ในโรงเรยนสงกดเทศบาล เขตการศกษา 9. การคนควาอสระการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยมหาสารคาม. ราตร เสนาปา. (2559). ผลการจดการเรยนรแบบโครงงานเปนฐาน ทมตอทกษะการเรยนร ขนพนฐาน ในศตวรรษท 21 รายวชาฟสกส เรอง งานและพลงงาน ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม. ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2531). หลกการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: ศกษาพร. ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2538). เทคนคการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2543). เทคนคการวดผลการเรยนร (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ลดดา ภเกยรต. (2544). โครงงานเพอการเรยนร: หลกการและแนวทางการจดกจกรรมการเรยน. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

109

วรรณทพา รอดแรงคา และพมพนธ เตชะคปต. (2542). การพฒนาการคดของครดวยกจกรรม ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: เดอะมาสเตอรกรปแมเนจเมนท. วรรณทพา รอดแรงคา. (2540). การสอนวทยาศาสตรทเนนทกษะกระบวนการ. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.). วรรณทพา รอดแรงคา. (2544). การสอนวทยาศาสตรทเนนทกษะกระบวนการ (พมพครงท 2) กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.). วารรตน ชนกน าชย. (2532). การศกษาความสมพนธระหวางทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร กบสมรรถภาพทางพทธพสยตามแนวของบลม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ในเขตจงหวดเชยงใหม. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการบรหาร การศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเชยงใหม. วชชนนท บญศร. (2548). การพฒนาแผนการเรยนรแบบโครงงานสาระสงมชวตกบกระบวนการ ด ารงชวตเรอง พชสมนไพรทองถน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรชนประถมศกษา ปท 4. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาหลกสตรและการสอน, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยสารคาม. วมลศร สวรรณรตน. (2544). โครงงานวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: พฒนาคณภาพวชาการ (พว.). ศรวรรณ เจษฎารมย. (2551). รายงานการวจยผลการจดการเรยนร โดยใชวธการทางวทยาศาสตร ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1. วารสารวทยบรการ มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 35-45. ศกด สนทรเสณ. (2531). เจตคต. กรงเทพฯ: รงวฒนา. ศวารกษ ชนะสงคราม. (2553). การเปรยบเทยบความสามารถในการคดสรางสรรคและทกษะ กระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ระหวางการจดการเรยนร แบบโครงงานวทยาศาสตรกบการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร. วทยานพนธ การศกษาครศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการจดการเรยนร, คณะครศาสตร, มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา. สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน). (2560). ระบบประกาศและรายงาน ผลสอบโอเนต. เขาถงไดจากhttp://www.newonetresult.niets.or.th/AnnouncementWeb/ PDF/SummaryONETM6_2560.pdf สถาบนพฒนาความกาวหนา. (2545). ยทธศาสตรการปรบวธเรยน การเปลยนวธสอนเพอเตรยมส ความกาวหนาในอนาคต. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาความกาวหนา.

110

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2538). การน าของเลนทางวทยาศาสตร ไปใชในการเรยนการสอนวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอน วทยาศาสตรและเทคโนโลย. สมนก ภททยธน. (2549). การวดผลการศกษา (พมพครงท 5). กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สมบต ทายเรอค า. (2555). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. มหาสารคาม: ส านกพมพมหาวทยาลยมหาสารคาม. สมโภชน อเนกสข. (2554). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. ชลบร: มหาวทยาลยบรพา. สมโภชน อเนกสข. (2556). วธการทางสถตส าหรบการวจย (พมพครงท 6). ชลบร: มหาวทยาลยบรพา. สรศกด แพรด า. (2544). ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร. อบลราชธาน: สถาบนราชภฏ อบลราชธาน. ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. (2541). การประกนคณภาพการศกษาเลมท 1 แนวทางการประกนคณภาพการศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2541). การปฏรปการเรยนรตามแนวคด 5 ทฤษฎ. กรงเทพฯ: โอเดยนสแควร. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2550). การจดการเรยนรแบบโครงงาน. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. ส านกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน (สสค.). (2554) ชดขอมลเผยแพร เดกไทยเกงแคไหนในเวทโลก. เขาถงไดจาก http://apps.qlf.or.th/member/ UploadedFiles/prefix-15082557-113333-Ak9118.pdf สชาต วงศสวรรณ. (2542). โครงงานการเรยนรส าหรบศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: วชาการ. สชน เพชรกษ. (2544). รายงานวจย เรอง การจดกระบวนการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา ในประเทศไทย. กรงเทพฯ: สถาบนเทคโนโลยเพอการศกษาแหงชาต. สนย ดวงมาก. (2547). การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนชนประถมศกษาและทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธศกษาศาสตร มหาบณฑต, สาขาวชาการวชาประถมศกษา, คณะศกษาศาสตร, มหาวทยาลยขอนแกน. สนย เหมะประสทธ. (2540). การเสรมสรางศกยภาพนกเรยนกรงเทพมหานครดานวทยาศาสตร และมตสมพนธ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

http://apps.qlf.or.th/member/

111

สรางค ตระกลราษฎ. (2547). การเปรยบเทยบผลการเรยนรทางวทยาศาสตรของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 5 ระหวางการสอนแบบโครงงานวทยาศาสตรกบการสอน แบบปกต. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาหลกสตรและการสอน, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม. สรนทร พศสวรรณ. (2556). Asean อาเซยน รไว ไดเปรยบแน. กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตง แอนดพบลชชง สรยา จนทรเนยม. (2541) โครงงานภาษาองกฤษเพอพฒนาศกยภาพและคณลกษณะของนกเรยน. ชยนาท: โรงเรยนครประชาสรรค. สวฒก นยมคา. (2531). ทฤษฎและทางปฏบต: ในการสอนวทยาศาสตรแบบสบเสาะหาความร. กรงเทพฯ: เจเนอรล บคเซนเตอร. อญชญ ธรรมสทธ. (2541). การสรางขอสอบวดพฤตกรรมดานพทธพสยทงหกดานตามแนว ของบลม โดยใชการวเคราะหตวประกอบในการตรวจสอบระดบของพฤตกรรม. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเชยงใหม. อดมศกด ธนะกจรงเรอง และคนอน ๆ. (2543). โครงงาน. วารสารวชาการ, 17-24. Ahuja, A. (1994). The effect of a cooperative learning instructional strategy on the academic achievement, attitudes toward science class and process skill of middle school science student. Dissertation Abstracts International, 55(4), 3149. Diederich, P. B. (1967, February). Components of scientific Attitude. The Science Teacher, 34(2), 23-24. Dunn, R. (1972). Team learning and circles of knowledge. Practical Approaches to Individualizing.West Nyack, New York: Packer Publishing. Gagne, R. M. (1965). Psychology issues in science a process approach in psychological bases of science a process approach. Washington D.C.: American Association for The Advancement of Science. Gauld, C. F. (1992). The scientific attitude and science education: A critical reappraisal. Science Education, 66(1), 111-112. Good, C. V. (1959). Dictionary of education. New York: McGraw-Hill. Martin, R. E. (1994). Teaching science for all children. Ohio: The Ohio State University. Young, C. (2010). Team learning. The Arithmetics Teacher, 19, 8.

112

ภาคผนวก

113

ภาคผนวก ก - รายชอผเชยวชาญ

- หนงสอขอความอนเคราะห

114

รายละเอยดผเชยวชาญ

1. ผชวยศาสตราจารย ดร.สมศร สงคลพ อาจารยภาควชาการจดการเรยนร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา 2. ดร.กตตมา พนธพฤกษา อาจารยภาควชาการจดการเรยนร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา 3. ดร.ธนาวฒ ลาตวงษ อาจารยภาควชาการจดการเรยนร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา 4. นางสาวณฐญา หนองเตาด า หวหนากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

โรงเรยนมธยมวดเขาสกม

5. นางดวงกมล รกษสจรต ครโรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดจนทบร

วทยฐานะช าน าการ ผเชยวชาญดานโครงงาน

115

(ส าเนา)

ท ศธ 6214/ ว 2897 คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา ต.แสนสข อ.เมอง จ.ชลบร 20130

13 ธนวาคม 2561

เรอง ขอความอนเคราะหในการตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอเพอการวจย

เรยน

สงทสงมาดวย เคาโครงยอวทยานพนธ และเครองมอเพอการวจย จ านวน 1 ชด

ดวย นายพฒนชนน คงอย นสตระดบบณฑตศกษา หลกสตรการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการสอนวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา ไดรบอนมตใหท าวทยานพนธ เรอง “การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรอง งานและพลงงาน กรณศกษา: โรงเรยนมธยมวดเขาสกม” โดยอยในความควบคมดแลของ ดร.ภทรภร ชยประเสรฐ ประธานกรรมการ ขณะนอยในขนตอนการสรางเครองมอเพอการวจย ในการนคณะศกษาศาสตร ไดพจารณาแลวเหนวาทานเปนผเชยวชาญในเรอง ดงกลาวเปนอยางด จงขอความอนเคราะหจากทานในการตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอ เพอการวจยของนสตในครงน

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา หวงเปนอยางยง วาคงจะไดรบความอนเคราะหจากทานดวยด และขอขอบคณอยางสงมา ณ โอกาสน

ขอแสดงความนบถอ (ลงชอ) เชษฐ ศรสวสด (ผชวยศาสตราจารย ดร.เชษฐ ศรสวสด) รองคณบดฝายวชาการ ปฏบตการแทน คณบดคณะศกษาศาสตร ปฏบตการแทน ผปฏบตหนาทอธการบดมหาวทยาลยบรพา

ภาควชาการจดการเรยนร โทรศพท 0-3839-3486, 0-3810-2019

116

(ส าเนา)

ท ศธ 6214/ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา ต.แสนสข อ.เมอง จ.ชลบร 20130

1 กมภาพนธ 2562

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลเพอหาคณภาพของเครองมอการวจย

เรยน ผอ านวยการโรงเรยนมธยมวดเขาสกม

ดวย นายพฒนชนน คงอย นสตระดบบณฑตศกษา หลกสตรการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการสอนวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา ไดรบอนมตใหท าวทยานพนธ เรอง “การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรองงานและพลงงาน กรณศกษา: โรงเรยนมธยมวดเขาสกม” โดยอยในความควบคมดแลของ ดร.ภทรภร ชยประเสรฐ ประธานกรรมการ มความประสงค ขออ านวยความสะดวกในการเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 และนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5 (แผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร) โดยผวจยจะขออนญาตเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง ระหวางวนท 4 กมภาพนธ พ.ศ. 2562-11 กมภาพนธ พ.ศ. 2562 อนงโครงการ วจยนได ผานขนตอนการพจารณาทางจรยธรรมการวจยของมหาวทยาลยบรพาเรยบรอยแลว

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา หวงเปนอยางยงวา คงจะไดรบความอนเคราะหจากทานดวยด และขอขอบคณอยางสงมา ณ โอกาสน



117

(ส าเนา)

ท ศธ 6218/ 0325 คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา ต.แสนสข อ.เมอง จ.ชลบร 20130

1 กมภาพนธ 2562

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลเพอการวจย

เรยน ผอ านวยการโรงเรยนมธยมวดเขาสกม

ดวย นายพฒนชนน คงอย นสตระดบบณฑตศกษา หลกสตรการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการสอนวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา ไดรบอนมตใหท าวทยานพนธ เรอง “การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน เรองงานและพลงงาน กรณศกษา: โรงเรยนมธยมวดเขาสกม” โดยอยในความควบคมดแลของ ดร.ภทรภร ชยประเสรฐ ประธานกรรมการ มความประสงค ขออ านวยความสะดวกในการเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 (แผนการวทยาศาสตร คณตศาสตร) โดยผวจยจะขออนญาตเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง ระหวางวนท 15 กมภาพนธ พ.ศ. 2562 ถงวนท 7 มน าคม พ.ศ. 2562 อนงโครงการวจยนไดผานขนตอน การพจารณาทางจรยธรรมการวจย ของมหาวทยาลยบรพาเรยบรอยแลว

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา หวงเปนอยางยง วาคงจะไดรบความอนเคราะหจากทานดวยด และขอขอบคณอยางสงมา ณ โอกาสน



118

ภาคผนวก ข - ตารางแสดงผลการประเมนระดบความเหมาะสมของผเชยวชาญ - ตารางแสดงคาดชนความสอดคลอง - ตารางแสดงผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) - ตารางแสดงผลคะแนนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

119

การวเคราะหความเหมาะสมของแผนการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมโครงงานเปนฐาน ตารางท 14 แสดงผลการประเมนระดบความเหมาะสมของผเชยวชาญ แผนการจดการเรยนรท 1 เรอง งานของฉน

รายการการประเมน คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

เฉลย SD ระดบความเหมาะสม คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5

1. สาระส าคญ 1.1 ความถกตอง 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 1.2 ภาษาทใชชดเจนเขาใจงาย 5 5 4 5 5 4.80 0.45 มากทสด 2. จดประสงค 2.1 ระบพฤตกรรมทสามารถวดและประเมนไดชดเจน

5 5 5 4 4 4.60 0.55 มากทสด

2.2 ขอความชดเจนเขาใจงาย 5 5 5 4 5 4.80 0.45 มากทสด 3. สาระการเรยนร 3.1 ใจความถกตอง 5 5 5 4 5 4.80 0.45 มากทสด 3.2 เนอหาเหมาะสมกบเวลา 5 5 5 4 5 4.80 0.45 มากทสด 3.3 เนอหาเหมาะสมกบระดบของนกเรยน

5 5 5 4 5 4.80 0.45 มากทสด

4. กระบวนการจดการเรยนร 4.1 เรยงล าดบกจกรรมไดเหมาะสม 5 5 5 4 4 4.60 0.55 มากทสด 4.2 เหมาะสมกบเวลาทสอน 5 5 5 4 5 4.80 0.45 มากทสด 4.3 นกเรยนมสวนรวมในกจกรรม 5 5 5 4 5 4.80 0.45 มากทสด 5. สอและแหลงการเรยนร 5.1 สอความหมายไดชดเจน เขาใจงาย

5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด

5.2 เหมาะสมกบเวลาทสอน 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 5.3 นกเรยนมสวนรวมในกจกรรม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 6. การวดและการประเมนผล 6.1 วดไดครอบคลมเนอหาสาระ 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 6.2 ใชเครองมอวดผลไดเหมาะสม 5 5 5 5 4 4.80 0.45 มากทสด

120

ตารางท 15 แสดงผลการประเมนระดบความเหมาะสมของผเชยวชาญ แผนการจดการเรยนรท 2 เรอง รถพลงงานหนงยาง




5 4 5 5 5 4.80 0.45 มากทสด


4 4 5 5 5 4.60 0.55 มากทสด

4. กระบวนการจดการเรยนร 4.1 เรยงล าดบกจกรรมไดเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 4.2 เหมาะสมกบเวลาทสอน 4 5 5 4 4 4.40 0.55 มาก 4.3 นกเรยนมสวนรวมในกจกรรม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 5. สอและแหลงการเรยนร 5.1 สอความหมายไดชดเจนเขาใจงาย 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 5.2 เหมาะสมกบเวลาทสอน 4 5 5 5 5 4.80 0.45 มากทสด 5.3 นกเรยนมสวนรวมในกจกรรม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 6. การวดและการประเมนผล 6.1 วดไดครอบคลมเนอหาสาระ 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 6.2 ใชเครองมอวดผลไดเหมาะสม 4 5 5 5 5 4.80 0.45 มากทสด

121

ตารางท 16 แสดงผลการประเมนระดบความเหมาะสมของผเชยวชาญ แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง บนจจมปแสนสนก




4 5 5 4 4 4.40 0.55 มาก


5 5 5 4 5 4.80 0.45 มากทสด

4. กระบวนการจดการเรยนร 4.1 เรยงล าดบกจกรรมไดเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 4.2 เหมาะสมกบเวลาทสอน 5 4 5 5 5 4.80 0.45 มากทสด 4.3 นกเรยนมสวนรวมในกจกรรม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 5. สอและแหลงการเรยนร 5.1 สอความหมายไดชดเจนเขาใจงาย 5 4 5 5 5 4.80 0.45 มากทสด 5.2 เหมาะสมกบเวลาทสอน 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 5.3 นกเรยนมสวนรวมในกจกรรม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 6. การวดและการประเมนผล 6.1 วดไดครอบคลมเนอหาสาระ 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 6.2 ใชเครองมอวดผลไดเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด

122

ตารางท 17 แสดงผลการประเมนระดบความเหมาะสมของผเชยวชาญ แผนการจดการเรยนรท 4 เรอง สงอาหารใหฉนท




4 4 4 5 5 4.40 0.55 มาก


4 4 5 5 5 4.60 0.55 มากทสด

4. กระบวนการจดการเรยนร 4.1 เรยงล าดบกจกรรมไดเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 4.2 เหมาะสมกบเวลาทสอน 5 5 5 4 5 4.80 0.45 มากทสด 4.3 นกเรยนมสวนรวมในกจกรรม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 5. สอและแหลงการเรยนร 5.1 สอความหมายไดชดเจนเขาใจงาย 5 5 5 4 5 4.80 0.45 มากทสด 5.2 เหมาะสมกบเวลาทสอน 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 5.3 นกเรยนมสวนรวมในกจกรรม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 6. การวดและการประเมนผล 6.1 วดไดครอบคลมเนอหาสาระ 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด 6.2 ใชเครองมอวดผลไดเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.00 0.00 มากทสด

123

การวเคราะหแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน เพอหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร

ตารางท 18 แสดงคาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

จดประสงคท ขอท คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

R IOC

(∑R/ N) คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5 1 1 1 1 1 1 1 5 1.00 2 1 1 1 1 1 5 1.00 3 1 1 1 1 1 5 1.00 4 1 1 1 -1 1 3 0.60

2 5 1 1 1 1 1 5 1.00 6 1 1 1 0 1 4 0.80 7 1 1 1 -1 1 3 0.60 8 1 1 1 1 1 5 1.00 9 1 1 1 0 1 4 0.80 10 1 1 1 1 1 5 1.00

3 11 1 1 1 1 1 5 1.00 12 1 1 1 1 1 5 1.00

4 13 1 1 1 1 1 5 1.00 14 1 1 1 1 1 5 1.00 15 1 1 1 1 1 5 1.00 16 1 1 1 1 1 5 1.00 17 1 1 1 1 1 5 1.00 18 1 1 1 1 1 5 1.00 19 1 1 1 1 1 5 1.00 20 1 1 1 1 1 5 1.00

124


จดประสงคท ขอท คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

R IOC

(∑R/ N) คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5 5 21 1 1 1 0 1 4 0.80 22 1 1 1 1 1 5 1.00

6 23 1 1 1 1 0 4 0.80 24 1 1 1 1 1 5 1.00 25 1 1 1 1 1 5 1.00 26 1 1 1 1 1 5 1.00 27 1 1 0 1 1 4 0.80 28 1 1 1 1 1 5 1.00

7 29 1 1 1 1 1 5 1.00 30 1 1 1 1 1 5 1.00

8 31 1 1 1 1 1 5 1.00 32 1 1 1 1 1 5 1.00 33 1 1 1 1 1 5 1.00 34 1 1 1 1 0 4 0.80 35 1 1 1 1 1 5 1.00 36 1 1 1 1 1 5 1.00 37 1 1 1 1 1 5 1.00 38 1 1 1 1 1 5 1.00 39 1 1 1 1 1 5 1.00

40 1 1 1 1 1 5 1.00

125

การวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงงาน

ตารางท 19 แสดงผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) ของแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน จ านวน 40 ขอ ขอท คา p คา B ผลการประเมน ใชเปนขอท ขอท คา p คา B ผลการประเมน ใชเปนขอท

1 0.92 0.68 ใชไมได ตดทง 21 0.67 0.22 ใชได ตดทง 2 0.75 0.38 ใชได 1 22 0.75 0.54 ใชได 11 3 0.75 0.38 ใชได 2 23 0.58 0.24 ใชได ตดทง 4 1.00 0.83 ใชไมได ตดทง 24 0.75 0.54 ใชได 12 5 0.58 0.24 ใชได ตดทง 25 0.42 0.10 ใชไมได ตดทง 6 0.67 0.39 ใชได 3 26 0.42 0.43 ใชได 13 7 0.33 0.11 ใชไมได ตดทง 27 0.83 0.69 ใชไมได ตดทง 8 0.58 0.24 ใชได 4 28 0.42 0.26 ใชได 14 9 0.50 0.08 ใชไมได ตดทง 29 0.50 0.25 ใชได ตดทง 10 0.75 0.38 ใชได 5 30 0.50 0.42 ใชได 15 11 0.75 0.54 ใชได ตดทง 31 0.50 0.42 ใชได 16 12 0.75 0.54 ใชได 6 32 0.50 0.08 ใชไมได ตดทง 13 0.58 0.24 ใชได 7 33 0.58 0.40 ใชได 17 14 0.50 0.25 ใชได ตดทง 34 0.67 0.22 ใชได ตดทง 15 0.33 0.11 ใชไมได ตดทง 35 0.25 0.13 ใชไมได ตดทง 16 0.75 0.38 ใชได 8 36 0.42 0.26 ใชได 18 17 0.83 0.53 ใชไมได ตดทง 37 0.25 -0.04 ใชไมได ตดทง 18 0.58 0.57 ใชได 9 38 0.67 0.22 ใชได 19 19 0.50 0.25 ใชได 10 39 0.67 0.39 ใชได 20 20 0.42 -0.07 ใชไมได ตดทง 40 0.67 0.22 ใชได ตดทง

หมายเหต: การตดขอสอบบางสวนทมคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) อยในเกณฑ ทก าหนดทงนน เนองจากผวจยตองการใหไดขอสอบทครอบคลมวตถประสงคและเวลา ทใชในการตอบขอสอบ

126

ตารางท 20 แสดงผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) ของแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน จ านวน 20 ขอ

ขอท คา p คา B ขอท คา p คา B 1 0.75 0.38 11 0.75 0.54 2 0.75 0.38 12 0.75 0.54 3 0.67 0.39 13 0.42 0.43 4 0.58 0.24 14 0.42 0.26 5 0.75 0.38 15 0.50 0.42 6 0.75 0.54 16 0.50 0.42 7 0.58 0.24 17 0.58 0.40 8 0.75 0.38 18 0.42 0.26 9 0.58 0.57 19 0.67 0.22

10 0.50 0.25 20 0.67 0.39 หมายเหต: ไดคาความเชอมนเทากบ 0.93

127

การวเคราะหหาคาความเชอมนแบบองเกณฑของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง งานและพลงงาน โดยใชสตรของโลเวทท (Lovett’s method)

2

2

11

CXk

XXkr

ii

cc

เมอ k = 20 iX = 147

2iX = 1945

22 )( CX i = 729

ccr =

729120194514720

1

ccr = 72919

194529401

ccr = 13851

9951

ccr = 1-0.07 ccr = 0.93

128

การวเคราะหแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงงาน เพอหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบทกษะทตองการวด

ตารางท 21 แสดงคาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวางขอสอบกบทกษะทตองการวด ของแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน

ทกษะ ขอท คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ R IOC

(∑R/ N) คนท 1

คนท 2

คนท 3

คนท 4

คนท 5

1. ทกษะการตงสมมตฐาน 1 -1 1 1 1 1 3 0.60 2 0 0 1 1 1 3 0.60 3 0 1 1 1 1 4 0.80 4 1 1 1 1 1 5 1.00 5 1 1 1 1 1 5 1.00 6 1 1 1 1 1 5 1.00

2. ทกษะการก าหนด และควบคมตวแปร

7 1 1 1 1 1 5 1.00 8 1 1 1 1 1 5 1.00 9 1 1 1 1 1 5 1.00

10 1 1 1 1 1 5 1.00 11 1 1 1 1 1 5 1.00 12 1 1 1 1 1 5 1.00

3. ทกษะการใหนยาม เชงปฏบตการ

13 1 1 1 1 1 5 1.00 14 1 1 1 1 1 5 1.00 15 1 1 1 1 1 5 1.00 16 1 1 1 1 1 5 1.00 17 1 1 1 1 1 5 1.00 18 1 1 1 1 1 5 1.00

129


ทกษะ ขอท คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ R IOC

(∑R/ N) คนท 1

คนท 2

คนท 3

คนท 4

คนท 5

4. ทกษะการทดลอง 19 1 1 1 1 1 5 1.00 20 1 1 1 1 1 5 1.00 21 1 1 1 1 1 5 1.00

22 1 1 1 1 1 5 1.00 23 1 1 1 1 1 5 1.00 24 1 1 1 1 1 5 1.00 5. ทกษะการตความหมาย 25 1 1 1 1 1 5 1.00 ขอมลและการสรป 26 1 1 1 1 1 5 1.00 27 1 1 1 1 1 5 1.00 28 1 1 1 1 1 5 1.00 29 1 0 1 1 1 4 0.80 30 1 0 1 1 1 4 0.80

130

การวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน

ตารางท 22 แสดงผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) ของแบบทดสอบวด ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน จ านวน 30 ขอ ขอท คา p คา B ผลการประเมน ใชเปนขอท ขอท คา p คา B ผลการประเมน ใชเปนขอท

1 0.75 0.50 ใชได 1 16 0.42 0.83 ใชได 11 2 0.50 0.33 ใชได ตดทง 17 0.42 0.50 ใชได 12 3 0.67 0.67 ใชได 2 18 0.42 0.17 ใชไมได ตดทง 4 0.50 0.33 ใชได 3 19 0.25 -0.17 ใชไมได ตดทง 5 0.67 0.00 ใชไมได ตดทง 20 0.42 0.83 ใชได 13 6 0.42 0.50 ใชได 4 21 0.58 0.17 ใชไมได ตดทง 7 0.50 0.33 ใชได 5 22 0.50 0.33 ใชได 14 8 0.33 0.33 ใชได 6 23 0.67 0.67 ใชได 15 9 0.67 0.33 ใชได ตดทง 24 0.50 0.33 ใชได 16 10 0.50 0.33 ใชได 7 25 0.75 0.50 ใชได 17 11 0.67 0.67 ใชได 8 26 0.50 0.67 ใชได 18 12 0.25 0.17 ใชไมได ตดทง 27 0.67 0.67 ใชได ตดทง 13 0.50 0.67 ใชได 9 28 0.17 0.33 ใชไมได ตดทง 14 0.67 0.33 ใชได ตดทง 29 0.33 0.33 ใชได 19 15 0.58 0.83 ใชได 10 30 0.50 0.33 ใชได 20

หมายเหต: การตดขอสอบบางสวนทมคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) อยในเกณฑ ทก าหนดทงนน เนองจากผวจยตองการใหไดขอสอบทครอบคลมวตถประสงคและเวลา ทใชในการตอบขอสอบ

131

ตารางท 23 แสดงผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (B) ของแบบทดสอบวด ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน จ านวน 20 ขอ

ขอท คา p คา B ขอท คา p คา B

1 0.75 0.50 11 0.42 0.83 2 0.67 0.67 12 0.42 0.50 3 0.50 0.33 13 0.42 0.83 4 0.42 0.50 14 0.50 0.33 5 0.50 0.33 15 0.67 0.67 6 0.33 0.33 16 0.50 0.33 7 0.50 0.33 17 0.75 0.50 8 0.67 0.67 18 0.50 0.67 9 0.50 0.67 19 0.33 0.33

10 0.58 0.83 20 0.50 0.33 หมายเหต: ไดคาความเชอมนเทากบ 0.94

132

การวเคราะหหาคาความเชอมนแบบองเกณฑของแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง งานและพลงงาน โดยใชสตรของโลเวทท (Lovett’s method)

2

2ii

cc CX1kXXk

1r

เมอ k = 20 iX = 124

2iX = 1632

22 )( CX i = 784

ccr =

784120163212420

1

ccr = 78419

163224801

ccr = 14896

8481

ccr = 1-0.06 ccr = 0.94

133

การวเคราะหแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร เพอหาคาดชนความสอดคลองของขอความทแสดงถงเจตคตทางวทยาศาสตรในดานตาง ๆ

ตารางท 24 แสดงคาดชนความสอดคลอง (IOC) ขอความทแสดงถงเจตคตทางวทยาศาสตร ในดานตาง ๆ ขอท คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ R คา IOC

(∑R/ N) คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5 1 1 1 1 0 1 4 0.80 2 1 1 1 1 1 5 1.00 3 1 1 1 1 1 5 1.00 4 1 1 1 1 1 5 1.00 5 1 1 1 1 1 5 1.00 6 1 1 1 1 1 5 1.00 7 0 1 1 1 1 4 0.80 8 1 1 1 1 1 5 1.00 9 1 1 1 1 1 5 1.00

10 1 1 1 1 1 5 1.00 11 1 1 1 1 1 5 1.00 12 1 1 1 0 1 4 0.80 13 1 1 1 1 1 5 1.00 14 1 1 1 1 1 5 1.00 15 1 1 1 1 1 5 1.00 16 1 1 1 1 1 5 1.00 17 1 1 1 1 1 5 1.00 18 1 1 1 1 1 5 1.00 19 1 1 1 1 1 5 1.00 20 0 1 1 1 1 4 0.80

134

ตารางท 24 (ตอ) ขอท คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ R คา IOC

(∑R/ N) คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5 21 1 1 1 1 1 5 1.00 22 1 1 1 1 1 5 1.00 23 1 1 1 1 1 5 1.00 24 1 1 1 1 1 5 1.00 25 1 1 1 1 1 5 1.00 26 1 1 1 1 1 5 1.00 27 1 1 1 1 1 5 1.00 28 1 1 1 1 1 5 1.00 29 1 1 1 0 1 4 0.80 30 1 1 1 1 1 5 1.00

ตารางท 25 แสดงคาอ านาจจ าแนก (rxy) ของแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร จ านวน 30 ขอ ขอท คา rxy ผลการประเมน ใชเปนขอท ขอท คา rxy ผลการประเมน ใชเปนขอท

1 .46 ใชได ตดทง 16 .28 ใชได 11 2 .70 ใชได 1 17 .49 ใชได 12 3 .49 ใชได ตดทง 18 -.25 ใชไมได ตดทง 4 .44 ใชได 2 19 .32 ใชได 13 5 .69 ใชได 3 20 .55 ใชได ตดทง 6 .43 ใชได 4 21 .13 ใชไมได ตดทง 7 .22 ใชได ตดทง 22 .27 ใชได 14 8 .34 ใชได 5 23 .35 ใชได 15 9 .24 ใชได 6 24 .53 ใชได 16

10 .49 ใชได 7 25 .60 ใชได 17 11 .34 ใชได 8 26 .65 ใชได 18

135

ตารางท 25 (ตอ) ขอท คา rxy ผลการประเมน ใชเปนขอท ขอท คา rxy ผลการประเมน ใชเปนขอท

12 .10 ใชไมได ตดทง 27 .27 ใชได ตดทง 13 .68 ใชได 9 28 .58 ใชได 19 14 .65 ใชได ตดทง 29 .52 ใชได ตดทง 15 .66 ใชได 10 30 .44 ใชได 20

หมายเหต: การตดขอสอบบางสวนทมคาอ านาจจ าแนก อยในเกณฑทก าหนดทงนน เนองจากผวจย ตองการใหไดแบบวดทครอบคลมวตถประสงคและเวลาทใชในการตอบแบบวด ตารางท 26 แสดงคาอ านาจจ าแนก (rxy) ของแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร จ านวน 20 ขอ

ใชเปนขอท คา rxy ใชเปนขอท คา rxy 1 0.70 11 0.28 2 0.44 12 0.49 3 0.69 13 0.32 4 0.43 14 0.27 5 0.34 15 0.35 6 0.24 16 0.53 7 0.49 17 0.60 8 0.34 18 0.65 9 0.68 19 0.58

10 0.66 20 0.44 หมายเหต: ไดคาความเชอมนเทากบ 0.86

136

การวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โดยหาคาสมประสทธแอลฟา (α-Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach)

หาคาความแปรปรวน จากสตร

เมอ n = 12 X = 882 2X = 777924

2X = 66234

แทนคา St2 =

=

=

=

= 127.91

2tS St2 = 23.27

n = 20

จากสตร =

แทนคา =

= 1.05 × 0.82 = 0.86

137

ตารางท 27 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกสทไดจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน (คะแนนเตม 20 คะแนน)

คนท คะแนนกอนเรยน คะแนนหลงเรยน 1 6 17 2 10 16 3 6 13 4 8 18 5 8 15 6 4 15 7 7 16 8 4 15 9 10 14

10 8 16 11 9 17 12 8 13 13 8 12 ( X ) 7.38 15.15 SD 1.94 1.77

138

ตารางท 28 คะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ทไดจากการท าแบบทดสอบ วดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการกอนเรยนและหลงเรยน (คะแนนเตม 20 คะแนน)

คนท คะแนนกอนเรยน คะแนนหลงเรยน 1 8 16 2 11 15 3 9 13 4 5 15 5 10 16 6 9 15 7 7 14 8 6 14 9 11 17

10 8 16 11 9 16 12 11 15 13 8 12 ( X ) 8.62 14.92 SD 1.89 1.38

()

139

ตารางท 29 คะแนนเจตคตทางวทยาศาสตรทไดจากการท าแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร หลงเรยน (คะแนนเตม 100 คะแนน)

คนท คะแนนหลงเรยน 1 89 2 86 3 78 4 88 5 87 6 91 7 84 8 81 9 87

10 69 11 86 12 74 13 89 ( X ) 83.77 SD 6.52 ระดบ ด

140

ภาคผนวก ค เครองมอทใชในการวจย

141

แผนการจดการเรยนรท 3 หนวยการเรยนร งานและพลงงาน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 5เรอง บนจจมปแสนสนก รายวชา ว32202 (ฟสกส 3) เวลา 4 ชวโมง โรงเรยนมธยมวดเขาสกม ผสอน น ายพฒนชนน คงอย

ผลการเรยนร 1. บอกความหมายของพลงงานศกย พลงงานศกยโนมถวงและพลงงานศกยยดหยน 2. ค านวณหาพลงงานศกยโนมถวงและพลงงานศกยยดหยนในสปรง 3. อภปรายกฎการอนรกษพลงงานกลได 4. น ากฎการอนรกษพลงงานกลอธบายการเคลอนทได จดประสงคการเรยนร เมอนกเรยนไดเรยนรตามแผนการจดการเรยนรนแลวนกเรยนสามารถ 1. บอกความหมายของพลงงานศกย พลงงานศกยโนมถวงและพลงงานศกยยดหยนได (K) 2. ค านวณหาพลงงานศกยโนมถวงและพลงงานศกยยดหยนของวตถได (K) 3. ใชกฎการอนรกษพลงงานมาค านวณหาความยาวของบนจจมปได (K) 4. ทดลองเพอหาความสมพนธระหวางงานและพลงงานศกยได (P) 5. ออกแบบและสรางแบบจ าลองบนจจมป (P) 6. มความสนใจ ตงใจในการเรยนและการท ากจกรรมกลม (A) สาระส าคญ วตถทอยในทสงจากระดบอางองและสปรงทถกอดหรอยด มพลงงานทพรอมจะท างาน เราเรยกพลงงานทมอยในวตถอนเนองมาจาก “ต าแหนง” ของวตถเชนนวา พลงงานศกย พลงงานศกยของวตถซงอยในทสงจากระดบอางอง เรยกวา พลงงานศกยโนมถวง สามารถหาไดจากสมการ Ep = mgh สวนพลงงานศกยของสปรงหรอวสดยดหดไดทถกอดหรอดง เรยกวา พลงงานศกย

ยดหยน สามารถหาไดจากสมการ Ep = 2ks21 กฎการอนรกษพลงงานกล คอกฎทแสดงถงผลรวม

ของพลงงานกลรวมของวตถจะมคาคงทเสมอ หรอจะกลาวอกนยนง คอ ผลรวมของพลงงานจลนและพลงงานศกยมคาคงทเสมอ พลงงานรวมของระบบจะไมสญหายแตจะเปลยนจากพลงงานหนงไปเปนอกพลงงานหนงเทานน

142

สาระการเรยนร พลงงานศกย (Ep) คอ พลงงานทมในวตถซงยงไมมการเคลอนท จะมคาขนอยกบระดบความสงหรอต าแหนงของวตถนน พลงงานศกยโนมถวง ในการยกวตถมวล m ใหสงขนในแนวดงจากพนดนเปน ระยะ h ดวยความเรวคงตวจะตองออกแรง F ซงมขนาดเทากบขนาดน าหนกของวตถ mg งานทท าใน การยกวตถนเทากบ Fh เนองจาก F เทากบ mg ดงนน Fh = mgh เรยกปรมาณงานนวา พลงงานศกยโนมถวงของวตถ ถาใชสญลกษณ E แทนพลงงานศกยโนมถวง จะเขยนพลงงานศกยโนมถวงของวตถซงอยสงจากพนดนเปนระยะ h ไดเปน

Ep = mgh

หนวยของพลงงานศกยโนมถวงในระบบเอสไอคอ จล และเปนปรมาณสเกลารเชนเดยวกบงานและพลงงานจลน ซงกลาวไดวาพลงงานศกยโนมถวงของวตถทอยสงจากพนดนเปนระยะ h มคาเทากบ mgh เมอเทยบกบพนดน ในทนถอวาพนดนเปนระดบอางองและพลงงานศกยโนมถวงของวตถ อยทระดบอางองทมคาเปนศนย พลงงานศกยยดหยน ถาออกแรงดงสปรงใหยดออกจากต าแหนงเรมตน จะมความรสกวามแรงจากสปรงดงมอ การออกแรงอดสปรงใหหดเขาจากต าแหนงเรมตนกเชนเดยวกน จะรสกวา มแรงจากสปรงดนมอ แรงทมอดงสปรงกบแรงทสปรงดงมอเปนแรงคกรยา-ปฏกรยา แรงทสปรงดงหรอดนมอท าใหสปรงเคลอนทกลบสต าแหนงเรมตน เรยกต าแหนงเรมตนนวา ต าแหนงสมดล ขณะทเราดงสปรงใหยดออกหรอกดใหหดจากต าแหนงสมดลนนมพลงงานสะสมอยปรมาณหนง พลงงานทสะสมอยในสปรงขณะทยดออกหรอหดเขาจากต าแหนงสมดลนเรยกวา “พลงงานศกยยดหยน” พลงงานศกยยดหยนในสปรงหาไดจากงานของแรงดงหรอแรงกดสปรง แรงทใชดงหรอกดสปรงจะม ความสมพนธกบระยะทางทสปรงยดหรอหด ขนาดของแรงทใชดงสปรง F จะแปรผนตรงกบระยะยดจาก ต าแหนงสมดล s ของสปรง คาคงตวสปรงของสปรงแตละอนจะไมเทากนขนกบความแขงของสปรง และเปนคาคงตวในชวงจ ากดชวงหนง สามารถหาไดจากความชนของกราฟระหวาง F กบ s และจากกราฟจะพบวา F มขนาดไมคงตว แตเพมขนอยางสม าเสมอ งานของแรงทดงสปรงใหยดออกเปนระยะ s จากต าแหนงสมดลหาไดจากผลคณระหวางขนาดของแรงเฉลยกบระยะทาง คอ ( )

FssF

W21

=2+0

= แทนคา F = ks จะได 2

21

= ksW

143

จะเหนวางานของแรงทดงหรอกดสปรงใหมระยะเปลยนไป s จากต าแหนงสมดลจะเทากบ 2

21

ks

ปรมาณนกคอ พลงงานศกยในสปรง ซงเรยกวา พลงงานศกยยดหยน (Ep) ของสปรง และเขยนเปนสมการไดวา

Ep = 2ks21

หนวยของพลงงานศกยยดหยนเปนจล เชน เดยวกบหนวยของงาน สมรรถนะส าคญของนกเรยน ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต ความสามารถในการใชเทคโนโลย คณลกษณะอนพงประสงค รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตยสจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนในการท างาน รกความเปนไทย มจตสาธารณะ ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการทเกดขน ทกษะการตงสมมตฐาน ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร ทกษะการใหนยามเชงปฏบตการ ทกษะการทดลอง ทกษะการตความหมายขอมลและการสรป

144

กระบวนการจดการเรยนร 1. ขนก าหนดสถานการณ (50 นาท) 1.1 ครตงค าถามหรอใหนกเรยนอภปรายเพอส ารวจความรเบองตนเกยวกบบนจจมป เชน นกเรยนรจกกจกรรมบนจจมปหรอไม บนจจมปมลกษณะอยางไร 1.2 ครใหนกเรยนศกษาวดทศนเกยวกบบนจจมป จากนนใหนกเรยนรวมกนอภปรายในประเดนดงตอไปนและตอบค าถามลงในใบกจกรรม 1.2.1 ความรวทยาศาสตรดานใดบางทเกยวของกบบนจจมป (แนวค าตอบ สมบตของวสด การเปลยนรปพลงงาน แรงโนมถวงของโลก) 1.2.2 นกเรยนตองค านงถงปจจยอะไรบาง เพอใหเลนบนจจมปสนกและปลอดภย (แนวค าตอบ ความยดหยนของเชอก น าหนกของเชอก น าหนกของผกระโดด ความยาวเชอก และความสงของจดปลอยบนจจมป) 1.3 ครก าหนดสถานการณใหกบนกเรยน ดงน “ ถานกเรยนในกลมเปนทมงานออกแบบบนจจมปใหกบบรษทแสนสนกสนาน นกเรยนตองออกแบบบนจจมปใหกบนกทองเทยวทมาเลนบนจจมป บรษทตองการใหนกเรยนสรางแบบจ าลองบนจจมป เพอใหนกทองเทยวไดเลนบนจจมป โดยมเงอนไขวา ผทจะกระโดดบนจจมปจะกระโดดลงมาอยใกลพนมากทสด โดยทหวไมกระแทกพน นกเรยนจะออกแบบจ าลองบนจจมป และสรางบนจจมปอยางไร จากเงอนไขและวสดอปกรณทก าหนดให” 2. ขนวางแผน (20 นาท) 2.1 ครแบงกลมนกเรยนกลมละ 5 คนคละความสามารถ 2.2 ครใหนกเรยนรวมกนศกษาเนอหาเรอง พลงงานศกยโนมถวง พลงงานศกยยดหยน กฎการอนรกษพลงงาน จากใบความรท 1 และใบกจกรรม เรอง บนจจมปแสนสนก เพอน าความรไปใชในการสรางบนจจมป 2.3 จากสถานการณทก าหนดใหและกจกรรมท 1 ครใหนกเรยนแตละกลมรวมกนออกแบบและวางแผนขนตอนการท ากจกรรม เพอ เชอมโยงไปสการสรางแบบจ าลองบนจจมป 2.5 ครใหนกเรยนแตละกลมรวมกนวางแผนการสรางบนจจมปตามเงอนไขท ก าหนดไว 2.6 นกเรยนบนทกรายละเอยดขนตอนการวางแผนการสรางบนจจมปลงใน ใบกจกรรม เรอง บนจจมปแสนสนก

145

2.7 นกเรยนรวมกนระดมความคดชวยกนตงสมมตฐาน ก าหนดตวแปรตน ตวแปรตาม ตวแปรควบคม นยามเชงปฏบตการจากสถานการณและกจกรรมทก าหนดใหแลวบนทกลง ในใบกจกรรม 3. ขนปฏบต (80 นาท) 3.1 นกเรยนรวมกนทดลอง หาความสมพนธระหวางระยะทสายรดของหรอยางยดยดออกกบขนาดของแรงทใชดงเชอก และหาความสมพนธระหวาง ระยะทเชอกยดออก (s) มหนวยเปนเมตรกบแรงทใชดงเชอก (F) มหนวยเปนนวตน และออกแบบตารางบนทกผลการทดลอง โดยมครเปนผใหความชวยเหลอและใหค าแนะน า จดหาวสดอปกรณทจ าเปน 3.2 นกเรยนน าขอมลทไดจากการทดลองในขนตอนท 3.2 น าเสนอออกมาใหอยในรปกราฟแสดงความสมพนธระหวางระยะทเชอกยดออก (s) กบขนาดของแรงทใชดง (F) และ ใหนกเรยนแสดงวธการค านวณหาคาคงตวสปรงในเสนเชอก (k) การค านวณหาความยาวของเชอกทใช แลวบนทกผลการทดลองและตอบค าถามลงในใบกจกรรม 3.3 นกเรยนสรางแบบจ าลองบนจจมปตามทไดวางแผนไว และบนทกภาพราง การออกแบบชนงานลงในใบกจกรรม 4. ขนอภปราย (20 นาท) 4.1 นกเรยนแตละกลมน าเสนอแบบจ าลองบนจจมปของตนเองวาสามารถน าไปงานไดจรงหรอไม 4.2 นกเรยนรวมกนอภปรายและแสดงความเหนในกรณทบนจจมปของและกลมนนไมสามารถใชงานได และสามารถระบสาเหตของปญหา เพราะเหตใดจงเปนเชนนน 4.3 ครใหนกเรยนรวมกนสรปองคความรทไดเรยนไปวนน การประยกตใชประโยชนในชวตประจ าวนโดยครคอยเพมเตมความรใหมความชดเจนและสมบรณยงขน 5. ขนประเมนผล (30 นาท) ครท าการประเมนผลนกเรยนจากผลงานดงน 5.1 ความถกตองของผลการศกษาคนควา การทดลอง การตอบค าถามในใบกจกรรม 5.2 การอภปรายและการน าเสนอชนงาน 5.3 แบบจ าลองบนจจมปตามเงอนไขทก าหนด ภาระงาน แบบจ าลองบนจจมป

146

วสดอปกรณ วสด จ านวนตอกลม วสดประเภทเชอกทยดได เชน สายรดของ ยางยด ยาว 2 เมตร ชนดละ 1 เสน วสดประเภทเชอกทยดไมได เชน เชอกปาน เชอกปอ เชอกฟาง ยาว 3 เมตร

ชนดละ 1 เสน

เครองชงสปรง 0-50 นวตน 1 เครอง ไมบรรทด ไมเมตร หรอสายวด 1 อน/ เสน ถงทรายมวล 500 กรม 2 ถง

สอการเรยนร 1. หนงสอเรยน รายวชาเพมเตม ฟสกส เลม 2 ชนมธยมศกษาปท 4-6 กลมสาระ การเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 2. ชดกจกรรมของสนกกบบนจจมป ทมา http://www.stemedthailand.org/wp-content/uploads/2016/04/M4student.pdf 3. ใบความร เรอง พลงงานในบนจจมป 4. ใบกจกรรม เรอง บนจจมปแสนสนก แหลงการเรยนร 1. หองสมด 2. อนเทอรเนต การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวดผล เครองมอวดผล เกณฑการประเมนผล 1. ดานความร (K) - บอกความหมายของพลงงานศกย พลงงานศกยโนมถวงและพลงงานศกยยดหยนได (K)

- การตอบค าถาม - ตรวจค าตอบจากใบกจกรรม

- แบบประเมน การตอบค าถาม - ใบกจกรรม เรอง บนจจมปแสนสนก

-นกเรยนตอบค าถามไดอยางถกตองรอยละ 70 - นกเรยนไดคะแนน รอยละ 70 ขนไป ผานเกณฑ

147

สงทตองการวด วธการวดผล เครองมอวดผล เกณฑการประเมนผล - สามารถค านวณหาพลงงานศกยโนมถวงและพลงงานศกยยดหยนของวตถได (K) - สามารถใชกฎ การอนรกษพลงงาน มาค านวณหาความยาวของบนจจมปได (K)

- ตรวจค าตอบจากใบกจกรรม

- ใบกจกรรม เรอง บนจจมปแสนสนก

- นกเรยนไดคะแนน รอยละ 70 ขนไป ผานเกณฑ

2. ดานทกษะกระบวนการ (P) - ทดลองเพอหาความสมพนธระหวางงานและพลงงาน ศกยไดกระบวนการ (P) - ออกแบบและสรางแบบจ าลองบนจจมป (P)

- สงเกตจากการปฏบตการทดลองและการตรวจค าตอบ - การสงเกตพฤตกรรมจากการปฏบตการทดลอง - การสงเกตพฤตกรรมจากการปฏบตการทดลอง

- แบบประเมนการทดลอง - แบบประเมนการ ทดลอง - แบบวดทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตร ขนบรณาการ

- นกเรยนไดคะแนนจากแบบประเมน การทดลองรอยละ 70 ขนไป ผานเกณฑ - นกเรยนไดคะแนนจากแบบประเมน การทดลองรอยละ 70 ขนไป ผานเกณฑ

3. ดานเจตคต (A) - มความสนใจ ตงใจในการเรยนและการท ากจกรรมกลม (A)

- สงเกตจากพฤตกรรม - แบบวดเจตคต ทางวทยาศาสตร

- ระดบคณภาพอยในเกณฑดขนไป

148

บนทกหลงสอน 1. ความส าเรจในการจดการเรยนร แผนการจดการเรยนรท 3 วนท 15 กมภาพนธ 2562 แผนการจดการเรยนรนท าใหผเรยนเกดการเรยนรตามจดประสงคทก าหนดไวในแผน ไดแก นกเรยนสามารถบอกความหมายของพลงงานศกย พลงงานศกยโนมถวงและพลงงานศกยยดหยนได นกเรยนสามารถสรางบนจจมปและปลอยบนจจมปไดส าเรจตามเกณฑทก าหนดไว แสดงถงวานกเรยนสามารถค านวณหาพลงงานศกยโนมถวง พลงงานศกยยดหยน และใชกฎ การอนรกษพลงงานได 2. ปญหา/ อปสรรคในการสอน ระยะเวลาทนกเรยนใชในการประดษฐบนจจมปมากกวาทครก าหนดไวให 3. แนวทางในการแกไข ด าเนนการแกไขโดยใหนกเรยนมาประดษฐบนจจมปนอกเหนอเวลาเรยน ไดแก ชวงเวลาพกกลางวน ชวงเยนหลงเลกเรยน 4. การปรบปรงแผนการจดการเรยนร ปรบปรงในสวนของใบกจกรรมโดยปรบใหสอดคลองกบขนตอนการสอนมากยงขน และเพมเตมรปภาพใหชดเจนมากขน

149

ใบความรท 1 พลงงานในบนจจมป 1. พลงงานจลน พลงงานจลนเปนพลงงานในวตถทก าลงเคลอนทหรอมความเรว ก าหนดสญลกษณ Ek

แทนพลงงาน-จลน v แทนความเรว และ m แทนมวลของวตถ จะไดวา Ek=

21 mv2

หนวยของพลงงานจลน คอ กโลกรม เมตร2 ตอ วนาท2 (kg·m2/ s2 ) ซงเทากบนวตนเมตร (N·m) หรอ จล (J) 2. พลงงานศกย พลงงานศกยเปนพลงงานทถกเกบสะสมไวในวตถตาง ๆ เนองจากต าแหนงหรอภาวะของวตถ พลงงานศกยของวตถซงอยในทสงจากระดบอางอง ซงเกดจากแรงโนมถวงของโลก ทกระท าตอวตถ เรยกวา พลงงานศกยโนมถวง (Gravitational potential energy) สวนพลงงานศกยของสปรงทถกอดหรอดงซงเกดจากแรงยดหยนของสปรง เรยกวา พลงงานศกยยดหยน (Elastic potential energy) ก. พลงงานศกยโนมถวง ก าหนดสญลกษณ Ep แทนพลงงานศกยโนมถวง พลงงานศกยโนมถวงของวตถซงอยสงจากระดบอางองเปนระยะ h จะมคาเปน

Ep = mgh

หนวยของพลงงานศกยโนมถวงในระบบเอสไอ คอ จล (J) และเปนปรมาณสเกลารเชนเดยวกบงานและพลงงานจลนจะเหนไดวาคาของพลงงานศกยโนมถวงของวตถนนขนอยกบต าแหนงของวตถเมอเทยบกบระดบอางอง ข. พลงงานศกยยดหยน ถาออกแรงดงสปรงหรอวสดทยดหดไดยดออกจากต าแหนงสมดล จะมความรสกวา มแรงจากสปรงหรอวสดทยดหดไดดงมอ การออกแรงอดสปรงหรอวสดทยดหดไดใหหดเขาจากต าแหนงเรมตนกเชนเดยวกน จะรสกวามแรงจากสปรงดนมอ แรงทมอดงสปรงกบแรงทสปรงดงมอเปนแรงคกรยา-ปฏกรยา แรงทสปรงดงหรอดนมอท าใหสปรงเคลอนทกลบสต าแหนงเรมตน เรยกต าแหนงเรมตนนวา ต าแหนงสมดล พลงงานทสะสมอยในสปรงหรอวสดทยดหดไดขณะท ยดออกหรอหดเขาจากต าแหนงสมดลนเรยกวา “พลงงานศกยยดหยน” พลงงานศกยยดหยน

150

ในสปรงหาไดจากงานของแรงดงหรอแรงกดสปรง แรงทใชดงหรอกดสปรงจะมความสมพนธกบระยะทางทสปรงยดหรอหด ขนาดของแรงทใชดงสปรง F จะแปรผนตรงกบระยะยดจากต าแหนงสมดล s ของสปรง นนคอ F ∝ s หรอ F = ks และ k เปนคาคงตว เรยกวา คาคงตวสปรง ซงหมายถงแรงทท าใหสปรงยดหรอหดตอความยาวหนงหนวย และมหนวยนวตนตอเมตร (N/ m) คาคงตวสปรงของสปรงแตละอนจะไมเทากนขนกบความแขงของสปรง และเปนคาคงตวในชวงจ ากดชวงหนง สามารถหาไดจากความชนของกราฟระหวาง F กบ s

(ทมา: http://www.stemedthailand.org/wp-content/uploads/2016/04/M4teacher.pdf) ทงน เราสามารถหาคาคงตวสปรง (k) ไดจากความชนของกราฟระหวางระยะทาง

ทสปรงยดออกกบ ขนาดของแรงทใชดง หรอ sFk

=

(ทมา: http://www.stemedthailand.org/wp-content/uploads/2016/04/M4teacher.pdf) จะเหนวางานของแรงทดงหรอกดสปรงใหมระยะเปลยนไป s จากต าแหนงสมดล จะเทากบ 2

21

ks ปรมาณนกคอ พลงงานศกยในสปรง ซงเรยกวา พลงงานศกยยดหยน (Ep) ของ

สปรง และเขยนเปนสมการไดวา

151

2

21= ksE p

หนวยของพลงงานศกยยดหยนเปนจล เชนเดยวกบหนวยของงาน 3. กฎการอนรกษพลงงานกล กฎการอนรกษพลงงานกล (Law of conservation of mechanical energy) คอ กฎทแสดงถงผลรวมของพลงงานกลรวมของวตถจะมคาคงทเสมอ หรอจะกลาวอกนยนง คอ ผลรวมของพลงงานจลนและพลงงานศกยมคาคงทเสมอ พลงงานรวมของระบบจะไมสญหาย แตจะเปลยนจากพลงงานหนงไปเปนอกพลงงานหนง 4. การประยกตกฎการอนรกษพลงงานกล กฎการอนรกษพลงงานกลใชในการอธบายและบรรยายการเคลอนทของวตถ เชน การเคลอนทแบบวงกลมในระน าบดง การเคลอนทแบบฮารมอนกอยางงาย การเคลอนทภายใตสนามโนมถวง เมอพจารณาบนจจมปจ าลอง ซงเปนการปลอยถงทรายทผกเขากบปลายเชอกจากทสง ถาก าหนดวาเชอกทใชเปนเชอกเบาและไมมมวล จะมพลงงานทเกยวของ คอ พลงงานจลนและพลงงานศกยอธบายได ดงนกอนปลอยถงทรายจะมเพยงพลงงานศกยโนมถวงของถงทรายและ เมอกระโดดแลว ชวงทเชอกยงไมยดพลงงานศกยโนมถวงลดลง และพลงงานจลนของถงทรายเพมขน ชวงทเชอกยดออก จะมทงพลงงานศกยยดหยนของเชอก พลงงานศกยโนมถวงและพลงงานจลนของถงทราย ขณะเชอกยดออกมากทสด จะมแตพลงงานศกยโนมถวงของผกระโดดและพลงงานศกยยดหยนของเชอก สวนพลงงานจลนของผกระโดดเปนศนย การเปลยนรปพลงงานเหลานเปนไปตามกฎการอนรกษพลงงานกล นนคอ ณ ต าแหนงตาง ๆ พลงงานกลจะมคาคงตว จากกฎการอนรกษพลงงานกล พลงงานศกยโนมถวงทจดสงสด = พลงงานศกยยดหยนทจดต าสด

2

21= kdmgh

152

(ทมา: http://www.stemedthailand.org/wp-content/uploads/2016/04/M4teacher.pdf)

เชอกเสนทไมยด (x)

เชอกเสนทยดได (l)

ระยะยดของเชอกเสนทยดได (d)

153

ใบกจกรรม เรอง บนจจมปแสนสนก ตอนท 1 จากการศกษาวดทศน เกยวกบบนจจมป จงตอบค าถามตอไปน 1. ความรวทยาศาสตรดานใดบางทเกยวของกบบนจจมป ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. นกเรยนตองค านงถงปจจยอะไรบาง เพอใหเลนบนจจมปสนกและปลอดภย ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ตอนท 2 ศกษาสถานการณทก าหนดให ดงน “ ถานกเรยนในกลมเปนทมงานออกแบบบนจจมปใหกบบรษทแสนสนกสนาน นกเรยนตองออกแบบบนจจมปใหกบนกทองเทยวทมาเลนบนจจมป บรษทตองการใหนกเรยนสรางแบบจ าลองบนจจมป เพอใหนกทองเทยวไดเลนบนจจมป โดยมเงอนไขวา ผทจะกระโดดบนจจมปจะกระโดดลงมาอยใกลพนมากทสด โดยทหวไมกระแทกพน นกเรยนจะออกแบบจ าลองบนจจมปอยางไร จากเงอนไขทก าหนดให โดยใชวสดอปกรณดงตอไปน ในการทดลอง วสด จ านวนตอกลม วสดประเภทเชอกทยดได เชน สายรดของ ยางยด ยาว 2 เมตร

ชนดละ 1 เสน วสดประเภทเชอกทยดไมได เชน เชอกปาน เชอกปอ เชอกฟาง ยาว 3 เมตร

ชนดละ 1 เสน เครองชงสปรง 0-50 นวตน

1 เครอง ไมบรรทด ไมเมตร หรอ สายวด

1 อน/เสน ถงทรายมวล 500 กรม

2 ถง

154

สมมตใหนกเรยนสรางแบบจ าลองบนจจมป โดยสมมตมวลของถงทราย 1 กโลกรม แทนน าหนกของนกทองเทยวทจะกระโดดบนจจมป (ถงทรายจ านวน 2 ถง มดตดกน) ก าหนด ใหความสงของหอกระโดด 3.5 เมตร ในการกระโดดครงนก าหนดใหใชเชอกทเปนวสดทยดไดและไมยดอยางละ 1 เสน ใหนกเรยนวางแผนการสรางแบบแบบจ าลองบนจจมปตามแนวคด ของนกเรยน ออกแบบบนจจมป และออกแบบขนตอนการทดลอง เพอ ใหถงทรายตกลงมาใกลพนมากทสด โดยทถงทรายไมกระทบพน ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 4. การทดลองหาความสมพนธระหวางระยะทเชอกยดออก (s) มหนวยเปนเมตร กบแรงทใชดงเชอก (F) มหนวย เปนนวตน โดยใหนกเรยนออกแบบตารางบนทกผลการทดลอง และหาคาคงตวสปรง (k) ของเชอก จากกราฟ ความสมพนธดงกลาว และตอบค าถามตอไปน สมมตฐาน (แสดงความสมพนธระหวาง ระยะทเชอกยดออก (s) มหนวยเปนเมตร กบแรงทใชดงเชอก (F) มหนวยเปนนวตว) .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ตวแปรตน .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ตวแปรตาม ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

155

ตวแปรควบคม .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... นยามเชงปฏบตการ พลงงานศกยโนมถวง หมายถง .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... พลงงานศกยยดหยน หมายถง ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. กฎการอนรกษพลงงานกล หมายถง ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. แสดงขนตอนการทดลองหาความสมพนธระหวางระยะทเชอกยดออก (s) มหนวยเปนเมตร กบแรงทใชดงเชอก (F) ............................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................

156

ตารางบนทกผลการทดลองความสมพนธระหวางระยะทเชอกยดออก (s) กบแรงทใชดงเชอก (F)

จงเขยนกราฟแสดงความสมพนธระหวางระยะทเชอกยดออก (s) กบขนาดของแรงทใชดง (F) และแสดงวธการค านวณหาคาตอไปน

กราฟความสมพนธระหวางระยะทเชอกยดออก (s) กบขนาดของแรงทใชดง (F)

(ทมา: http://www.stemedthailand.org/wp-content/uploads/2016/04/M4teacher.pdf) วธการค านวณหาคาคงตวสปรงในเสนเชอก (k) ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. การค านวณหาความยาวของเชอกทใช ...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

157

5. สรปผลการทดลอง .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 6. ใหนกเรยนออกแบบชนงานพรอมระบประเภทของเชอกทเลอกใช ความยาวของเชอกเสน ทไมยด (x) ความยาวของเชอกเชอกเสนทยดได (l) และระยะยดของเชอกเสนทยดได (d) ซงไดจากการทดลอง

158

แบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร

ค าชแจง ใหใสระดบคะนนแตละชองตามความเปนจรง โดยใชเกณฑคะแนนดงน 5 = ดมาก 4 = ด 3 = พอใช 2 = ปรบปรง 1= แกไข วนทประเมน.................................เรองทสอน.......................................................... ชน ...................

เลขท ชอ-สกล ความสนใจ ตงใจในการเรยน

การท า กจกรรมกลม

คะแนนเฉลย

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1 5 4 3 2 1 1. 2. 3 4. 5. 6. 7. 8. 9.

10. 11. 12. 13.

เกณฑการใหคะแนน ปฏบตหรอแสดงพฤตกรรมอยางสม าเสมอ ให 5 คะแนน ปฏบตหรอแสดงพฤตกรรมบอยครง ให 4 คะแนน ปฏบตหรอแสดงพฤตกรรมบางครง ให 3 คะแนน ปฏบตหรอแสดงพฤตกรรมนอยครง ให 2 คะแนน ไมปฏบตหรอไมแสดงพฤตกรรม ให 1 คะแนน

159

เกณฑการตดสนคณภาพ ระดบคะแนน ระดบคณภาพ

13-15 ดมาก

10-12 ด

7-9 พอใช 4-6 ปรบปรง

0-3 แกไข

..................................................................

(นายพฒนชนน คงอย ) ผประเมน

.................../................../....................

160

แบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ ค าชแจง ใหใสระดบคะนนแตละชองตามความเปนจรง โดยใชเกณฑคะแนน ดงน 4 = ยอดเยยม 3 = ด 2 = พอใช 1= ปรบปรง วนทประเมน .............................เรองทสอน................................................................... ชน............... เลขท การตง

สมมตฐาน การก าหนดและควบคมตวแปร

การใหนยามเชงปฏบตการ

การทดลอง การต ความหมายขอมลและการสรป


4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.

161

เกณฑการใหคะแนน

ทกษะการตงสมมตฐาน หมายถง ความสามารถในการคดหาค าตอบลวงหนากอนท าการทดลอง ทเปนความสมพนธระหวางตวแปรตนกบตวแปรตามซงอาจไดมาจากการสงเกต ความรหรอประสบการณเดม

เกณฑ คณภาพ

ยอดเยยม (4) ด (3) พอใช (2) ตองปรบปรง (1) การหาค าตอบ ลวงหนา

พดหรอเขยนแสดงค าตอบลวงหนาโดยอาศยความรเดม จากการสงเกต ดวยการใชความสมพนธของตวแปรตนกบ ตวแปรตามไดอยางสมเหตสมผลทกครง

พดหรอเขยนแสดงค าตอบลวงหนาโดยอาศยความรเดม จากการสงเกต ดวยการใชความสมพนธของตวแปรตนกบ ตวแปรตามไดสมเหตสมผลบอยครง

พดหรอเขยนแสดงค าตอบลวงหนาโดยอาศยความรเดม จากการสงเกต การใชความสมพนธของตวแปรตน ตวแปรตามไดอยางสมเหตสมผลบางครง

พดหรอเขยนแสดงค าตอบลวงหนาโดยอาศยความรเดม จากการสงเกต ดวยการใชความสมพนธของตวแปรตนกบ ตวแปรตามอยาง ไมสมเหตสมผล

162

ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร หมายถง ความสามารถในการชบงตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรควบคม ในสมมตฐาน รวมทงความสามารถในการควบคมและการเปลยนคาตวแปร

เกณฑ

คณภาพ ยอดเยยม (4) ด (3) พอใช (2) ตองปรบปรง (1)

ทกษะการก าหนดตวแปร

บงชตวแปรตน ตวแปรตามและ ตวแปรควบคมไดถกตองทกครง

บงชตวแปรตน ตวแปรตามและ ตวแปรควบคมไดถกตองบอยครง

บงชตวแปรตน ตวแปรตามและ ตวแปรควบคมไดถกตองบางครง

บงชตวแปรตน ตวแปรตามและ ตวแปรควบคม ไมถกตอง

บอกวธควบคม ตวแปรตนและ ตวแปรควบคม

บอกวธควบคมตวแปรตนและตวแปรควบคมไดอยางถกตองเหมาะสม ทกครง

บอกวธควบคม ตวแปรตนและ ตวแปรควบคม ไดถกตองและเหมาะสม บอยครง

บอกวธควบคม ตวแปรตนและ ตวแปรควบคม ไดถกตองและเหมาะสม บางครง

บอกวธควบคม ตวแปรตนและ ตวแปรควบคม ไมถกตอง

บอกไดวาผลเกดจากตวแปรใด

บอกไดวาผลเกดจากตวแปรใดบางอยางถกตอง ทกครง

บอกไดวาผลเกดจากตวแปรใดบางอยางถกตองบอยครง

บอกไดวาผลเกดจากตวแปรใดบางอยางถกตองเปนบางครง

ไมสามารถบอก ไดวาผลเกดจาก ตวแปรใดบาง

163

ทกษะการใหนยามเชงปฏบตการ หมายถง การก าหนดความหมายและขอบเขตของตวแปรทอยในสมตฐานทตองการทดสอบใหเขาใจตรงกน และสามารถสงเกตหรอวดได


ยอดเยยม (4)

ด (3) พอใช (2) ตองปรบปรง (1)

ก าหนดความหมาย และขอบเขตของค าหรอ ตวแปรตาง ๆ ใหสงเกตไดและวดได

ก าหนดความหมายและขอบเขตของค าหรอตวแปรตาง ๆ ใหสงเกตไดและ วดได ไดอยางถกตองเหมาะสม ทกครง

ก าหนดความหมายและขอบเขตของค าหรอตวแปรตาง ๆ ใหสงเกตไดและ วดไดไดถกตองเหมาะสมบอยครง

ก าหนดความหมายและขอบเขตของค าหรอตวแปรตาง ๆ ใหสงเกตไดและ วดได ไดอยางถกตองเหมาะสมบางครง

ก าหนดความหมายและขอบเขตของค าหรอตวแปร ตาง ๆ ใหสงเกตไดและวดได ไมถกตอง และไมเหมาะสม

แยกนยามเชงปฏบตการออกจากนยามทไมใชนยามเชงปฏบตการ

แยกนยามเชงปฏบตการออกจากนยามทไมใชนยามเชงปฏบตการ ไดอยางถกตอง เหมาะสม

แยกนยามเชงปฏบตการออกจากนยามทไมใชนยามเชงปฏบตการ ไดอยางถกตอง เหมาะสม

แยกนยามเชงปฏบตการออกจากนยามทไมใชนยามเชงปฏบตการไดอยางถกตอง เหมาะสมบางครง

แยกนยามเชงปฏบตการออกจากนยามทไมใชนยามเชงปฏบตการไมถกตอง

164

ทกครง บอยครง สามารถบงชตวแปรหรอค าทตองการใชในการใหนยามเชงปฏบตการได

สามารถบงช ตวแปรหรอ ค าทตองการใชในการใหนยามเชงปฏบตการไดอยางมเหตผลและถกตองทกครง

สามารถบงชตวแปรหรอค าทตองการใชในการใหนยามเชงปฏบตการไดอยางมเหตผลและถกตองบอยครง

สามารถบงชตวแปรหรอค าทตองการใช ในการใหนยามเชงปฏบตการไดอยางมเหตผลและถกตองบางครง

สามารถบงช ตวแปรหรอค า ทตองการใช ในการใหนยามเชงปฏบตการ ไดไมถกตอง

ทกษะการทดลอง หมายถง ความสามารถในการปฏบตการเพอหาค าตอบจากสมมตฐานทตงไว ไดแก การออกแบบการทดลอง การปฏบตการทดลอง และการบนทกผลการทดลองรปแบบตาง ๆ


ยอดเยยม (4) ด (3) พอใช (2) ตองปรบปรง (1) ความสามารถ ในการออกแบบ

ออกแบบวธการในการทดลองไดอยางถกตองเหมาะสม ทกขนตอนและ ทกครง

ออกแบบวธการ ในการทดลอง ไดอยางถกตองเหมาะสมทกขนตอน บอยครง

ออกแบบวธการในการทดลอง ไดอยางถกตองเหมาะสม ทกขนตอน บางครง

ออกแบบวธการในการทดลอง ไดไมอยางถกตอง ไมเหมาะสม

การปฏบตการทดลอง

ทดลองตามขนตอนทก าหนด

ทดลองตามขนตอนทก าหนดไว ทนเวลา

ทดลองตามขนตอนทก าหนด

การทดลอง ไมเปนไปตาม

165

ไว ทนเวลา ใชวสดอปกรณอยางถกตอง คลองแคลว และเหมาะสม ทกครง

ใชวสดอปกรณอยางถกตอง คลองแคลว และเหมาะสมบอยครง

ไว ทนเวลา ใชวสดอปกรณอยางถกตองคลองแคลว และเหมาะสมบางครง

ขนตอน ไมทนเวลา ใชวสดอปกรณ ไมถกตอง ไมคลอง และ ไมเหมาะสม

การบนทกผล บนทกผลคลองแคลว ถกตอง และออกแบบตารางบนทกผลทเหมาะสมกบขอมลทกครง

บนทกผลคลองแคลว ถกตองและออกแบบตารางบนทกผล ทเหมาะสมกบขอมลบอยครง

บนทกผลคลองแคลว ถกตอง และออกแบบ ตารางบนทกผล ทเหมาะสมกบขอมลเปนบางครง

บนทกผล ไมคลองแคลว ไมคอยถกตอง และออกแบบตารางบนทกผล ไมเหมาะสมกบขอมล

ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป หมายถง ความสามารถในการแปลความหมายหรอบรรยายลกษณะของขอมล ของขอมลเปนความสมพนธระหวางตวแปรตนกบตวแปรตาม

เกณฑ

คณภาพ ยอดเยยม (4) ด (3) พอใช (2) ตองปรบปรง (1)

การแปลความหมายขอมล

การแปลความหมายขอมลไดอยางถกตองเหมาะสมทกครง

การแปลความหมายขอมลไดถกตองเหมาะสมบอยครง

การแปลความหมายขอมลไดอยางถกตองเหมาะสมบางครง

การแปลความหมายขอมลไมถกตอง และไมเหมาะสม

การใชทกษะอน ในการต ความหมาย

ใชทกษะอนในการตความหมายขอมลไดอยาง

ใชทกษะอนใน การตความหมายขอมลไดอยาง

ใชทกษะอนในการตความหมายขอมลไดอยาง

ไมใชทกษะอน ในการตความหมายขอมล

166

ขอมล ถกตองเหมาะสมทกครง

ถกตองเหมาะสมบอยครง

ถกตองเหมาะสมบางครง

การบอก ความสมพนธ ของขอมล

บอกความสมพนธของขอมลไดอยางมเหตผลและถกตองทกครง

บอกความสมพนธของขอมลไดอยางมเหตผลและถกตองบอยครง

บอกความสมพนธของขอมลไดอยางมเหตผลและถกตองบางครง

บอกความสมพนธของขอมลอยาง ไมมเหตผล และไมถกตอง

การสรป ความสมพนธ ของขอมล

สรปความสมพนธของขอมลไดอยางถกตองทกครง

สรปความสมพนธของขอมลไดอยางถกตองบอยครง

สรปความสมพนธของขอมลไดอยางถกตองบางครง

สรปความสมพนธของขอมลได ไมถกตอง

แบบประเมนการทดลอง ค าชแจง ใหใสระดบคะนนแตละชองตามความเปนจรง โดยใชเกณฑคะแนนดงน 5 = ดมาก 4 = ด 3 = พอใช 2 = ปรบปรง 1= แกไข

เลขท ชอ-สกล

การออกแบบและวางแผน การทดลอง

การปฏบตการทดลอง

การบนทกและสรปผล

การทดลอง


5 4 3 2 1 5 4 3 2 1 5 4 3 2 1 1. 2. 3. 4.

167

5. 6. 7. 8. 9.

10. 11. 12. 13.

ความสามารถในการออกแบบและวางแผนการทดลอง เกณฑการพจารณา 1. ก าหนดวธการทดลอง 2. การเลอกใชวสดอปกรณ ระดบคณภาพ คะแนน แปลความหมาย

ดมาก 5 ก าหนดขนตอนและวางแผน เลอกใชวสดอปกรณ อยางถกตองเหมาะสม ด 4 ก าหนดขนตอนและวางแผน เลอกใชวสดอปกรณ อยางถกตองเหมาะสม

บอยครง พอใช 3 ก าหนดขนตอนและวางแผน เลอกใชวสดอปกรณ อยางถกตองเหมาะสม

ไม เปนบางครง ปรบปรง 2 ก าหนดขนตอนและวางแผน เลอกใชวสดอปกรณ อยางไมถกตอง แกไข 1 ไมก าหนดขนตอนและวางแผน เลอกใชวสดอปกรณ ไมถกตอง

168

การปฏบตการทดลอง เกณฑการพจารณา 1. ท าทดลองตามขนตอน 2. การใชวสดอปกรณ ระดบคณภาพ คะแนน แปลความหมาย

ดมาก 5 ทดลองตามขนตอนทก าหนดไว ทนเวลา ใชวสดอปกรณอยางถกตอง คลองแคลว และเหมาะสมทกครง

ด 4 ทดลองตามขนตอนทก าหนดไว ทนเวลา ใชวสดอปกรณและ อยางถกตอง คลองแคลว และเหมาะสมบอยครง

พอใช 3 ทดลองตามขนตอนทก าหนดไว ทนเวลา ใชวสดอปกรณและ อยางถกตองคลองแคลว และเหมาะสมบางครง

ปรบปรง 2 ทดลองตามขนตอนทก าหนดไว ทนเวลา ใชวสดอปกรณไมถกตอง แกไข 1 การทดลองไมเปนไปตามขนตอน ไมทนเวลา ใชวสดอปกรณ

ไมถกตอง ไมคลอง และไมเหมาะสม การบนทกผลและสรปผลการทดลอง เกณฑการพจารณา 1. บนทกผลและสรปผลตามจดประสงคการทดลอง 2. การน าเสนอเปนขนตอน ระดบคณภาพ คะแนน แปลความหมาย

ดมาก 5 บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลอง ถกตอง ตามจดประสงคการทดลองและน าเสนอเปนขนตอนชดเจน

ด 4 บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลอง ถกตอง ตามจดประสงคการทดลองและน าเสนอเปนขนตอนแตไมชดเจน

พอใช 3 บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลอง ถกตอง ตามจดประสงคการทดลองและน าเสนอไมเปนขนตอน

ปรบปรง 2 บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลองถกตอง แตไมครบตาม

169

จดประสงคการทดลองและน าเสนอไมเปนขนตอน แกไข 1 บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลองไมถกตองตามจดประสงค

การทดลองและน าเสนอไมเปนขนตอน

แบบทดสอบหลงเรยน ชนมธยมศกษาปท 5 เรอง งานและพลงงาน

ค าชแจง ขอสอบเปนแบบปรนย จ านวน 20 ขอ ใหนกเรยนกากบาท (X) ค าตอบทถกตองทสด เพยงค าตอบเดยว แลวท าเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบ 1. งานในขอใดมคาเปนศนย ก. ทศของแรงและแนวการเคลอนทตงฉากกน ข. ทศของแรงและแนวการเคลอนทมทศเดยวกน ค. ทศของแรงและแนวการเคลอนทท ามมกน ง. ทศของแรงและแนวการเคลอนทตรงขามกน 2. ขอใดเปนการท างานตามความหมายในวชาฟสกสไดถกตองทสด ก. ครนงตรวจการบาน ข. คนงานยนแบกโตะ ค. นกกฬาตเทนนส

170

ง. นกเรยนหวกระเปาหนงสอเดนขนบนได 3. นายหนมออกแรงแบกวตถ 10 นวตน แลวเดนขนบนไดสง 50 เมตร งานทนายหนมท าไดมคา กจล ก. 500 จล ข. 1,500 จล ค. 2,050 จล ง. 2,500 จล 4. แนนหวกระเปาหนก 20 นวตน เดนทางจากบานไปโรงเรยนไดระยะทาง 1 กโลเมตร งานทแนนท าไดในการหวกระเปานมคาเทาใด ก. 0 จล ข. 20 จล ค. 2000 จล ง. 20,000 จล 5. นยลากกลองไปตามพนราบเปน ระยะ 20 เมตร ดวยแรง 70 นวตน ในแนวท ามม 60 องศากบแนวระดบ งานของแรงทใชลากกลองนเปน เทาใด

ก. 700 จล ข. 700 3 จล ค. 1400 จล

ง. 1400 3 จล 6. ขอความในขอใดกลาวถงพลงงานไมถกตอง ก. พลงงานท าใหเกดแรงกระท าตอวตถใหเคลอนท ข. ถาปราศจากพลงงานแลวทกสงจะสงบนง ค. พลงงานไมเกยวของกบการท างาน ง. พลงงานสามารถเปลยนจากรปหนงไปสอกรปหนงได 7. รถยนตมมวล 1,000 กโลกรม วงดวยความเรว 20 เมตรตอวนาท พลงงานจลนของรถคนนน มคาเทากบเทาใด ก. 1 × 104 จล

171

ข. 2 × 104 จล ค. 1 × 105 จล ง. 2 × 105 จล 8. วตถกอนหนงเดมมความเรว v ตอมาเพมมวลเขาไปอกเปน 2 เทา ของมวลตอนแรกแลวใหวตถตอนหลงมความเรว v เทาเดม พลงงานจลนจะเปนเทาไร

ก. ลดลง 2

1 เทาของตอนแรก

ข. ลดลง 4

1 เทาของตอนแรก

ค. เพมขน 2 เทาของตอนแรก ง. เพมขน 4 เทาของตอนแรก 9. เจปลอยลกบอลมวล 1 กโลกรม ท าใหลกบอลตกลงในแนวดง โดยมความเรวตนเปนศนย เมอเวลาผานไป 2 วนาท ลกบอลนจะมพลงงานจลนเทาใด (ก าหนดคาความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลกมคา 10 เมตร/ วนาท2) ก. 100 จล ข. 150 จล ค. 200 จล ง. 250 จล 10. รถยนตคนหนงมมวล 1,000 กโลกรม เคลอนทดวยอตราเรว 10 เมตร/ วนาท ถาคนขบเรงเครองยนตจนท าใหรถยนตมอตราเรวเพมขนเปน 20 เมตร/ วนาท จงหาคาพลงงานจลนของรถ ทเปลยนแปลงไปมคาเทาไหร ก. 10 × 104 จล ข. 15 × 104 จล ค. 10 × 105 จล ง. 15 × 105 จล 11. วสดทสามารถยดหรอหดได เมอมแรงกระท าการยดหรอหดนมผลมาจากพลงงานประเภทใด ก. พลงงานจลน ข. พลงงานในการยด ค. พลงงานงานศกยยดหยน ง. พลงงานศกยโนมถวง 12. โดมก าลงจะปลอยกอนหนมวล 3 กโลกรม บนตกสง 40 เมตรจากระดบพนดน พลงงานศกย ในกอนหนมคาเทาใด

172

ก. 1,000 จล ข. 1,200 จล ค. 1,400 จล ง. 1,600 จล 13. สปรงตวหนงมความยาวปกต 1 เมตร และมคานจสปรง 100 นวตน/ เมตร ตอมาถกแรง กระท าแลวท าใหยดออกและมความยาวเปลยนเปน 1.2 เมตร จงหาพลงงานศกยยดหยนขณะท ถกแรงนกระท า ก. 2 จล ข. 4 จล ค. 6 จล ง. 8 จล 14. ถา A เปนระดบพนหอง B อยสงจากพนหอง 3 เมตร C อยสงจากพนหอง 7 เมตร แอมน าวตถมวล 3 กโลกรม เดมอยท A ตอมาน าไปวางท B และ C ตามล าดบ จงพจารณาขอความตอไปน (ก าหนดคาความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลก = 10 เมตรตอวนาทก าลงสอง 1. ทระดบ A ถอวาเปนระดบอางอง วตถมพลงงานศกยโนมถวงเปนศนย 2. ทระดบ B วตถมพลงงานศกยโนมถวงเปน 90 จล 3. ทระดบ C วตถมพลงงานศกยโนมถวงเปน 120 จล 4. เมอยทระดบ C วตถมพลงงานศกยโนมถวงมากกวาเมออยทระดบ B 120 จล ขอความใดถกตอง ก. ขอ 1 และ 2 เทานน ข. ขอ 2 และ 3 เทานน ค. ขอ 1, 3 และ 4 ง. ขอ 1, 2 และ 4 15. แบบจ าลองบนจจมปอนหนงมมวล 10 กโลกรม มขนาดความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลกเทากบ 10 เมตรตอวนาท2 ความสงจากพนถงจดปลอยทวดไดมคาเทากบ 4.5 เมตร ก าหนดระยะจากจfตกต าสดถงพนเทากบ 0.5 เมตร คาคงตวสปรงในยางยดมคา 200 นวตนตอเมตร

173

ความยาวเชอกเสนทยดไดขณะทยงไมยดมคาเทากบ 2.0 เมตร ความยาวของเชอกเสนทไมยดจะมคาเปนกเมตร ก. 1 เมตร ข. 1.414 เมตร ค. 2 เมตร ง. 1.732 เมตร 16. ถาปลอยลกบอลใหไหลลงจากภเขาทมระดบความสง 3 ระดบ คอ A, B และ C ทความสงทง 3 ระดบ อตราเรวของลกบอลจะเปนอยางไร

ก. ทระดบความสง A อตราเรวของลกบอลจะมากกวาทระดบความสง B ข. ทระดบความสง B อตราเรวของลกบอลจะมากกวาทระดบความสง C ค. ทระดบความสง A และ B อตราเรวของลกบอลมคาเทากน ง. ทระดบความสง A และ B อตราเรวของลกบอลมคาเปนศนย 17. กลองมวล 6 กโลกรม ทจด ก ม อตราเรว 1 เมตรตอวนาท และเคลอนทไปยงจด ข อยากทราบวาอตราเรวทจด ข มคาเทาใด

ก. 30 เมตรตอวนาท

ข. 40 เมตรตอวนาท

ค. 50 เมตรตอวนาท

ง. 60 เมตรตอวนาท 18. ตอยปลอยถงทราย 5 กโลกรม ตกจากหอคอยสง 7 เมตร ขณะทถง ทรายเคลอนทลงมาไดระยะทาง 4 เมตร ความเรวของถงทรายจะมคาเปนเทาใด

ก. 20 เมตร/ วนาท ข. 20 เมตร/ วนาท

174

ค. 60 เมตร/ วนาท ง. 60 เมตร/ วนาท 19. กฬากระโดดค าถอ เกดการเปลยนแปลงพลงงานอยางไรบาง ก. พลงงานจลน พลงงานศกยยดหยน พลงงานศกยโนมถวง ข. พลงงานศกยโนมถวง พลงงานศกยยดหยน ค. พลงงานจลน พลงงานศกยยดหยน ง. พลงงานศกยยดหยน พลงงานจลน 20. การเลนกระดานลน (ตามรปประกอบดานลาง) มขนตอนการเลน คอ เดกจะตองเดนขนไปต าแหนงบนสดเพอสะสมพลงงานศกยโนมถวงของตวเองใหเพมขนและวางตวในลกษณะทนงลง และปลอยใหตวเองไหลลงมา ณ ขณะนนพลงงานศกยโนมถวงจะถกเปลยนเปนพลงงานจลนซงความสนกของการเลนกระดานลนกคอความเรวตอนไหลลงมายงเรวเทาไหรกจะมความหวาดเสยวและสนกยงขน ใหนกเรยนท าการประเมนวาขอใดตอไปนมหลกการเลนทแตกตางจากกระดานลนทกลาวมาขางตน

(ทมารปภาพ https://www.youtube.com/watch?v=VYjw7uwhwRo)

ก. ค.

https://www.youtube.com/watch?v=VYjw7uwhwRo

175

ทมา (https://www.tnews.co.th/ ทมา (http://www.springfreetrampolinethailand.com/ contents/375151) product-90.html) ข. ง.

ทมา (https://mgronline.com/ ทมา (http://topicstock.pantip.com/blueplanet/ around/detail/9590000079092) (topicstock/E3467553/E3467553.html)

https://www.tnews.co.th/contents/375151

http://www.springfreetrampolinethailand.com/%20product-90.html

https://mgronline.com/

http://topicstock.pantip.com/blueplanet/topicstock

176

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยนชนมธยมศกษาปท 5 เรอง งานและพลงงาน

ขอท เฉลย

1 ก 2 ง 3 ก 4 ก 5 ก 6 ค 7 ง 8 ค 9 ค

10 ข 11 ค 12 ข 13 ก 14 ง 15 ค 16 ข 17 ข 18 ค 19 ก 20 ค

177

แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ วชาวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนมธยมวดเขาสกม

ค าชแจง: แบบทดสอบฉบบนเปนแบบทดสอบชนดปรนย 4 ตวเลอก จ านวน 20 ขอ โดยให นกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว แลวท าเครองหมาย X ลงในขอ ทถกตอง 1. นกเรยนไดท าการทดลองดดสายกตาร 5 เสน ทมคาความตงและความยาวเทากนแตมขนาดเสนผานศนยกลางตางกน เพอเปรยบเทยบเสยงทเกดจากสายแตละเสน ขอใดเปนสมมตฐานของ การทดลองน ก. สายกตารทยาวไมเทากนท าใหเกดเสยงตางกน ข. แรงดดทตางกนท าใหเกดระดบเสยงตางกน ค. การสนของสายกตารท าใหเกดเสยงระดบเดยวกน ง. สายกตารทเสนผานศนยกลางไมเทากนท าใหเกดเสยงตางกน 2. นกเรยนไดไปเทยวงานสปดาหวทยาศาสตร ในงานมการประดษฐจรวดขวดน า นกเรยนไดสงเกตการทดลองยงจรวดขวดน า โดยสบลมใสความดนในจรวดขวดน าทระดบ 40 ปอนด/ ตารางนวปรากฏวายงจรวดขวดน าไดในระยะใกล แลวคอยเพมความดนขนไปเรอย ๆ จรวดขวดน าทยงออกไปกจะยงไกลขนเรอย ๆ จากขอมลดงกลาว นกเรยนควรตงสมมตฐานกอนการทดลองไดวาอยางไร ก. มมปลอยจรวดขวดน ามผลตอจรวดขวดน า ข. ปจจยทมผลตอการพงขนของจรวดขวดน า ค. ความดนมผลตอระยะทยงไดของจรวดขวดน า ง. ปรมาณน าทใสในจรวดมผลตอการพงขนของจรวดขวดน า 3. นกเรยนไดไปเทยวงานแสดงภมปญญาชาวบาน พบสงประดษฐคอ กงหนน าซงท ามาจากไมไผขนาดใหญม 2 วงลอ ขนตอนการไหลเวยนของน าจากมอเตอรชกน าเขาสระบบกระบอกไมไผ ไหลผานมาปะทะกบวงลอเพอใหกงหนหมนคลายเครองจกรกลดเปนศลปะสวยงาม จากขอมลดงกลาวนกเรยนพบวากงหนขนาดเลกหมนไดชากวากงหนขนาดใหญ นกเรยนควรตงสมมตฐานกอนการทดลองไดวาอยางไร ก. ใบพดของกงหนน าทมขนาดใหญชวยเพมความเรวรอบในการหมนของกงหนน า ข. การหมนของกงหนน าขนอยกบความเรวรอบในการหมนของกงหนน า ค. การหมนของกงหนน าขนอยกบจ านวนรอบในการไหลเวยนของน า ง. แรงตกกระทบของน ามากจะท าใหกงหนหมนเรวขน

178

4. บอยขจกรยานไปจายตลาด เสนทางทเขาขจกรยานผานสะพานโคง 2 แหง ทกครงทขจกรยานขนถงกลางสะพานรถจะหยดนง และบอยไดปลอยใหรถวงลงสะพานโดยไมไดเบรคเลย เขาท าเชนนทง 2 สะพานโคงทเขาขผาน เขาอยากทราบระหวางสะพานท 1 และสะพานท 2 รถจกรยาน จะเคลอนทไปไดไกลมากกวากน บอยจะตงสมมตฐานการทดลองนวาอยางไร ก. มวลของจกรยานเปนสาเหตทท าใหรถจกรยานเคลอนทไปไดไกล ข. ความเรวทตางกนเปนสาเหตทท าใหรถจกรยานเคลอนทไปไดไกล ค. ความสงของสะพานเปนสาเหตทท าใหรถจกรยานเคลอนทไปไดไกล ง. ก าลงแรงในการปนจกรยานเปนสาเหตทท าใหรถจกรยานเคลอนทไปไดไกล จากการทดลองนใหนกเรยนตอบค าถามขอท 5-6 การกลงวตถทรงกลมลงมาตามพนเอยง (ตามภาพ) เพอวดความเรว โดยจดพนทเอยง มความยาว 1 เมตร ท ามม 30 องศา กบแนวระดบ ครงแรกปลอยทรงกลมรศม 10 เซนตเมตร ทจดปลอยจนถงพนและจบเวลาการกลงของเหลก ครงท 2 ปลอยทรงกลมรศม 5 เซนตเมตร ทต าแหนงเดมจนถงพน จบเวลาในการกลงของเหลก แลวน าผลการทดลองทง 2 ครงเปรยบเทยบความเรวทพนวาทรงกลมใดจะกลงไดเรวกวากน

5. จากการทดลองขางตน ขอใดคอตวแปรตน และตวแปรตาม ก. รศมของทรงกลม ระยะทางททรงกลมเคลอนทได ข. ความสงของพนเอยง รศมของทรงกลม ค. รศมของทรงกลม ความเรวของทรงกลม ง. ความสงของพนเอยง ระยะทางททรงกลมเคลอนทได 6. จากการทดลองขางตน ขอใดคอตวแปรควบคม ก. รศมของทรงกลม ข. ชนดของวตถทนามาท าทรงกลม ค. ความเรวของทรงกลม ง. ระยะเวลาททรงกลมเคลอนทลงพนเอยง

179

7. ในการทดลองเพอทดสอบวา “เมอปลอยลกบอลจากทระดบความสงตาง ๆ กน ลงสพน ลกบอลจะกระดอนขนลงแตกตางกนหรอไม” ตวแปรตามของการทดลองนคออะไร ก. ลกษณะของการปลอยลกบอล ข. ขนาดของลกบอลทใชทดลอง ค. ระดบความสงของการปลอยลกบอล ง. ระดบความสงของลกบอลทกระดอนขน 8. เจาของโรงงานรถยนตตองการทจะประดษฐรถยนตใหมการประหยดน ามนไดด เขาจงศกษา ตวแปร ซงอาจมผลตอระยะทางทรถยนตวงไดตอปรมาณของน ามน 1 ลตร ตวแปรตวใดมผลตอระยะทางทรถยนตวงไดตอปรมาณ ของน ามน 1 ลตร ก. น าหนกของรถ สของรถ ชนดของน ามน ข. ขนาดของเครองยนต น าหนกของรถยนต ชนดของน ามน ค. สของรถ ขนาดของเครองยนต น าหนกของรถ ง. ชนดของน ามน สของรถ ขนาดของเครองยนต 9. จากการทดลองเรองเลขนยส าคญ ท าการทดลองโดยใชเวอรเนยคาลปเปอรวดเสนผานศนยกลางของทอเพอใชในการค านวณหาปรมาตรของทอ การใหความหมายของค าวา “เสนผานศนยกลางของทอ” ในขอใดชดเจนทสด ก. ระยะทวดจากดานหวถงดานทายทอ ข. ระยะทวดตรงสวนทเลกทสดของทอ ค. ระยะความกวางของหนาตดทอ ง. ระยะความหน าของทอ 10. นกเรยนไดทดลองการเกดภาพจากเลนสนนในหองปฏบตการทางวทยาศาสตรทมดสนท ขอใดเปนการใหนยามเชงปฏบตการของ “การมองเหนชดเจน” ซงสามารถสงเกตและวดไดตรงกน ก. การมองเหนวตถทก าหนดในระยะทก าหนดได ข. การมองเหนสงตาง ๆ ทอยรอบตวไดชดเจนในเวลาอนสน ค. การมองเหนสงทก าหนดภายในเวลาทก าหนดให ง. การมองเหนสงทก าหนดแลวสามารถบอกไดอยางถกตองวาสงนนคออะไร

180

11. จากการทดลองวดน าหนกของลกตมจากเครองชงสปรง ปรากฏวาลกตมลกท 1 หนกกวาลกตมลกท 2 ขอใดเปนนยามเชงปฏบตการของน าหนก ก. น าหนก คอ แรงชนดหนงทมอยในคนเราท าใหสามารถท างานได ข. น าหนก คอ พลงงานชนดหนงทมอยในคนเราท าใหสามารถท างานได ค. น าหนก คอ พลงงานชนดหนงทเกดจากการรบประทานอาหารเขาไปแลว เกดการเผาผลาญพลงงานออกมา ง. น าหนก คอ แรงโนมถวงของโลกทกระท ากบวตถซงเราสามารถทราบไดโดยการใชเครองชงน าหนกมาวด 12. นกเรยนไดศกษาถงขนาดของลอรถทมผลตอความคลองตวในการหมนของลอรถ ครงแรก เขาท าการทดลองโดยใสลอรถขนาดใหญเขาไปในรถคนเลก ๆ และปลอยใหมนวงลงมาจากทสงชน ครงทสองเขาทดลองโดยใชรถคนเลกคนเดม แตเปลยนมาใชลอขนาดเลกและปลอยใหมนวง ลงมาจากทสงชนทเดม นกเรยนจะวดความคลองตวในการหมนของลอรถนนไดอยางไร ก. วดระยะทางทงหมดทรถวงไป ข. วดมมเงยของทสงชนทปลอยใหรถวง ค. วดขนาดของลอรถในการทดลองแตละครง ง. วดน าหนกของรถแตละครงทท าการทดลอง 13. อดมตงสมมตฐานการทดลองวา “ถาเพมความดนอากาศในลกบาสเกตบอลใหมากขน มนจะกระเดงสงขน” เพอทจะทดสอบสมมตฐานน อดมไดน าลกบาสเกตบอลมาหลายลกและ สบอากาศเขาไปในลกบาสเกตบอล อดมจะท าการทดลองเพอทดสอบสมมตฐานของเขาอยางไร ก. โยนลกบาสเกตบอลดวยแรงทแตกตางกนจากระดบเดยวกน ข. โยนลกบาสเกตบอลซงบรรจอากาศทมความดนแตกตางกน จากระดบเดยวกน ค. โยนลกบาสเกตบอลซงบรรจอากาศทมความดนเทากนโดยท ามมตาง ๆ กน ง. โยนลกบาสเกตบอลซงบรรจอากาศทมความดนเทากน จากระดบทแตกตางกน 14. ขอใดเหมาะสมและงายทสดทจะท าการทดลองวา “วตถ 2 กอนมมวลสารเทากนหรอไม” ก. วดขนาดของวตถทง 2 กอน แลวน ามาเปรยบเทยบขนาดของวตถทงสอง ข. วดขนาดของวตถทง 2 กอน น าวตถทงสองกอนมาค านวณหาคาความหน าแนนแลว เปรยบเทยบกน ค. น าวตถทงสองกอนไปแทนทในน า แลวน าน าทไหลออกมาเปรยบเทยบกน ง. วตถทงสองกอนไปชงบนตาชงทมจาน 2 จาน ถามวลเทากนจานจะอยในลกษณะ สมดล

181

15. ตองการท าการทดลองเพอแสดงวา “ลมท าใหผาแหงเรวขนจรงหรอไม” เขาจะตองท า การทดลองอยางไร ก. น าผาเปยก 1 ผน ไปตากไวในทมลมพด ข. น าผาเปยก 2 ผน ไปตากไวในทมลมพด ค. น าผาเปยก 2 ผน ตางชนดกน ผนหนงไปตากไวในทมลมพด อกผนหนงตากไว ทอบลม ง. น าผาเปยก 2 ผน ขนาดและชนดเดยวกน ผนหนงไปตากไวในทมลมพด อกผนหนง ตากไวทอบลม 16. ในการทดลองเพอทดสอบสมมตฐานวา “อตราการระเหยของน าขนอยกบขนาดพนทผว ของน า” การทดลองในขอใดเหมาะสมทสด ก. น าน าทมปรมาณตางกน ใสภาชนะทเหมอนกนตงไวแหงเดยวกนเปนเวลาเทากนแลวสงเกตน าทเหลอในภาชนะ ข. น าน าปรมาณเทากน ใสภาชนะทมพนทหนาตดตางกนตงไวแหงเดยวกนเปนเวลาเทากน แลวสงเกตน าทเหลอในภาชนะ ค. น าน าและของเหลวตางชนดกน ปรมาณเทากนใสภาชนะเหมอนกนตงทงไวแหงเดยวกนเวลาเทากน แลวสงเกตของเหลวทเหลอในภาชนะ ง. น าน าปรมาณเทากนเทใสภาชนะทท าดวยวสดชนดเดยวกน มพนทหนาตดเทากนตงไวแหงเดยวกนแลวสงเกตน าทเหลอในภาชนะตาง ๆ 17. ดนน ามนรปรางตาง ๆ ไดผลออกมาเปนกราฟระหวางปรมาตรกบน าหนกดงรป ถาดนน ามน มปรมาตร 3 ลกบาศกเซนตเมตร ดนน ามนกอนนนจะมมวลกกรม

ก. 50 กรม ข. 60 กรม ค. 70 กรม ง. 80 กรม

182

18. จากขอ 17 จากกราฟควรสรปวาอยางไร ก. ดนน ามนมทงน าหนกและปรมาตร ข. ดนน ามนทมน าหนกมากขนาดจะใหญ ค. ดนน ามนทมปรมาตรมากจะมน าหนกมากตามไปดวย ง. ดนน ามนทมน าหนกมากจะมปรมาตรนอย 19. ในการทดลองชงวตถชนดหนงดวยเครองชงสปรงจ านวนหลายครง โดยเปลยนอณหภม ของวตถนน จาก 0 ถง 100 องศาเซลเซยส ปรากฏวาน าหนกของวตถเทากนทกครง จะสรปผล การทดลองนวาอยางไร ก. วตถนมมวลคงทแมอณหภมจะเปลยนไป ข. วตถทกชนดมมวลคงทแมอณหภมจะเปลยนไป ค. วตถชนดนมมวลคงทเมออณหภมอยระหวาง 0 ถง 100 องศาเซลเซยส ง. วตถนจะมมวลเปลยนไปเมออณหภมสงกวา 100 องศาเซลเซยส 20. นกเรยนไดท าการปนปนปนเปนรปตาง ๆ จ านวน 3 รป และนามาหาคาความหน าแนน ไดผลตามตารางขอความใดสรปความหมายของขอมลนไดถกตอง ตารางแสดงคาความหน าแนนของปนปน

ปนปน มวล (kg) ปรมาตร (m3) ความหน าแนน (kg/ m3) ปนปนกอนท 1 10 4.5 2.2 ปนปนกอนท 2 15 5.6 2.7 ปนปนกอนท 3 20 6.8 2.9

ก. วตถมปรมาตรเพมขนมวลจะเพมขน ข. วตถมมวลเพมขนปรมาตรจะเพมขนดวย ค. วตถทมมวลนอยลงปรมาตรคงท ง. มวลและปรมาตรมคาเพมขน ความหน าแนนจะเพมขนดวย

183

เฉลยแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ

ขอท เฉลย

1 ง 2 ค 3 ก 4 ค 5 ค 6 ข 7 ง 8 ข 9 ค

10 ง 11 ง 12 ก 13 ข 14 ข 15 ง 16 ข 17 ข 18 ค 19 ข 20 ง

184

แบบทดสอบหลงเรยน วดเจตคตทางวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 5 ค าชแจง 1. แบบวดเจตคตทางวทยาศาสตร นมทงหมด 20 ขอ โดยแตละขอจะประกอบดวยขอความ เกยวกบวทยาศาสตร อยทางดานซายมอ สวนดานขวามอเปนระดบความคดเหน 5 ระดบ คอ 5 หมายถง เหนดวยอยางยง หรอ ปฏบตมากทสด 4 หมายถง เหนดวย หรอ ปฏบตมาก 3 หมายถง ไมแนใจ หรอ ปฏบตกลาง 2 หมายถง ไมเหนดวย หรอ ปฏบตนอย 1 หมายถง ไมเหนดวยอยางยง หรอ ปฏบตนอยทสด 2. ใหนกเรยนพจารณาขอความในแตละขอแลวท าเครองหมาย ลงในชองวางท ตรงกบระดบความคดเหนของนกเรยนมากทสดในการตอบแบบวดเจตคตทางวทยาศาสตรฉบบนไมมความคดเหนใดทถกหรอผดเพราะเกดจากความรสกทแทจรงของนกเรยนและค าตอบของนกเรยน จะไมมผลตอการเรยนของนกเรยนทงสน ตวอยางแบบสอบถาม

ขอท ขอความ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 0 เมอเกดจนทรปราคา ชาวบานเรมตเกราะเคาะไมใหราห

เลกอมจนทร

0 00 ตนกหลาบมรแสดงวาตนกหลาบมโรค

185

ขอท

ขอความ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 1. เมอครบอกวาดาวพลโตถกตดออกจากระบบสรยะ

แลว นกเรยนจะรบไปหาขอมลเพมในเรองน

2. เมอนกเรยนดรายการโทรทศนพบรายการขาวนกเรยนจะเปลยนชองรายการหนทนท

3. บอยครงทนกเรยนสงสย แตไมกลาถามใครแลว ปลอยเลยตามเลยจนลมบอยครง

4. นกเรยนมความคดวาการทดลองคนควาจะสามารถ ท าใหพบวธแกปญหาได

5. เมอเพอนแสดงความคดเหนทมเหตผลกควรจะเชอ แมวาจะไมชอบเพอนคนนน

6. เมอนกเรยนไปดดวงมา แลวหมอสงหามดท ากจกรรมบางอยาง นกเรยนจะเชอหมอด เพราะโหราศาสตรเปนเรองนาเชอถอ

7. เมอมคนบอกวาโลกจะแตก นกเรยนจะสวดมนต ออนวอนใหสงศกดสทธชวยเหลอ

8. เมอไดรบมอบหมายใหท างานใด นกเรยนจะพยายามท าใหส าเรจแมวาจะมอปสรรคเพยงใด

9. เมอพบปญหายาก ๆ นกเรยนจะคนควาหาแนวทางแกปญหาจนถงทสด

10. เมอนกเรยนไดท าการทดลองแลวพบอปสรรคนกเรยนกจะเลกท าทนท

11. เมอนกเรยนไดท าการทดลองไดผลการทดลองแตกตางจากของเพอน นกเรยนกไมเปลยนตวเลข ใหตรงกบเพอน

12. นกเรยนจะลอกขอสอบเพอน เมอนกเรยนมโอกาส 13. เมอนกเรยนท าการทดลองแลว นกเรยนจะยอมรบ

ผลการทดลองทตรงกบทฤษฏเทานน

186

ขอท

ขอความ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 14. เมอครมอบหมายใหนกเรยนเปนผประเมนการรายงาน

หนาชนเรยนของเพอน นกเรยนจะใหคะแนนตาม ความเปนจรง แมวาจะไมชอบเพอนคนนนกตาม

15. แมวาผลงานของนกเรยนจะชนะเลศการแขงขน แตเมอมคนมาบอกวายงบกพรองอย นกเรยนกจะแกไขปรบปรง

16. นกเรยนจะรสกไมพอใจทครเฉลยค าตอบในวชาวทยาศาสตรแลวเพอนคนหนงตอบถกทง ๆ ทค าตอบของเพอนคนนนตอบไมเหมอนกบเพอนทงหมด ในหอง

17. นกเรยนมความคดเหนวา การอภปรายแลกเปลยนความคดเหนระหวางเพอนในหอง ท าใหเสยเวลาเปลา

18. เมอนกเรยนไดรบขอมลมา นกเรยนจะใชวธการวเคราะหขอมลโดยใชวจารญาณ กอนทจะท าการสรปขอมลนน

19. เมอท าการทดลองแกปญหาไดขอมลไมตรงกน นกเรยนจะทดลองหลาย ๆ ครงจนไดขอมลทเชอถอได

20. เมอถงชวโมงวทยาศาสตรนกเรยนมกลมน าอปกรณการทดลองมาเสมอ

ก...

Documents

Transcript of ก...