SINIR POLİSİ İÇİN BİR EĞİTİM SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ TR04/IB/JH/05

SINIR POLİSİ İÇİN BİR EĞİTİM SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ

TR04/IB/JH/05

Avrupa Birliği Dış Sınır Kontrolleri

El Kitabı

Aday Ülke: TÜRKİYE

Üye Ülkeler: Lider Üye Ülke: İSPANYA

Ortak Üye Ülke : MACARİSTAN

2

İÇİNDEKİLER

1.1. GENEL AÇIKLAMALAR ......................................................... 5

1.2. TANIMLAR ....................................................................... 5

1.3. SINIR KONTROLÜNÜN PRENSİPLERİ ........................................ 6

1.3.1. Genel Prensipler ........................................................ 7

1.3.2. Belirli Prensipler ........................................................ 9

1.3.2.1. Sınır kontrollerinin belirli prensipleri ........................... 9

1.3.2.2. Sınır Gözetiminin Belirli Prensipleri ............................ 10

2. SINIR KONTROL SİSTEMİNİN ORGANİZASYON VE İDARESİ .................. 12

2.1. SINIR KONTROL SİSTEMİ .................................................... 12

2.1.1. Sistemin Amacı ......................................................... 12

2.1.2. Sistemin görevleri ...................................................... 12

2.1.3. Sistemin Organizasyonu .............................................. 12

3. SINIR GÖZETİM VE KONTROLLERİ UYGULAMASI .............................. 15

3.1. SINIR GÖZETİMİNİN HİZMET TÜRLERİ .................................... 15

3.1.1. Temel Hizmet ........................................................... 15

3.1.2. Güçlendirilmiş Hizmet ................................................ 15

3.1.3. Özel Hizmet ............................................................. 15

3.2. HIZMET EYLEMININ YÖNTEMI .............................................. 16

3.3. SINIR KONTROLÜNÜN ÖNLEMLERİ ........................................ 17

3.3.1. Kimlik Kontrolü ......................................................... 17

3.3.2. Uyarı, Para Cezası Uygulaması ...................................... 17

3.3.3. Alıkoyma ................................................................. 17

3.3.4. Yakalama ................................................................. 18

3.3.5. Üst, Valiz ve Araç Araması ........................................... 18

3.3.6. (Olay yerinde) güvenliğin sağlanması .............................. 18

3.4. SINIR TRAFİK KONTROLLERİ ............................................... 18

3.4.1. Sınır Kontrol Prosedürleri ............................................ 18

3.4.2. Hiyerarşi ................................................................. 18

3.4.3. Genel Mesleki Görevler ............................................... 18

3.4.4. Sınır Geçişinin Genel Kuralları ...................................... 19

3.4.5. Sınır Kapılarındaki Kontroller ........................................ 19

3.4.5.1. Minimum kontroller ............................................... 22

3.4.5.2. Kapsamlı Kontroller ............................................... 23

3.5. SEYAHAT BELGELERİNİN GEÇERLİLİĞİ VE SAHTELİĞİ ................. 24

3.6. SINIR GEÇME NOKTASININ YERİNE GÖRE SINIR KONTROL TİPLERİ . 27

3.7. SEYAHAT BELGELERININ DAMGALANMASI............................... 27

3.8. KONTROLLERIN HAFIFLETILMESI ......................................... 29

3

3.9. GERI ÇEVIRME (REFÜZE) .................................................... 29

3.10. SCHENGEN YEKNESAK VIZE ÇEŞITLERI ................................. 31

3.11. OTURMA İZNİ ................................................................ 35

3.12. DIPLOMATIK, RESMI YA DA HIZMET PASAPORTU SAHIPLERI VE

ULUSLAR ARASI KURULUŞ MENSUPLARI ....................................... 35

3.13. YEREL SINIR TRAFIK SISTEMINDEN YARARLANAN SINIR BÖLGESINDE

IKAMET EDENLER .................................................................. 36

4. SINIR GÖZETİM VE KONTROLLERİ SIRASINDA UYGULANAN YÖNTEMLER 39

4.1. SINIR KONTROLLERI ......................................................... 39

4.1.1. Kara Sınırları ............................................................ 39

4.1.1.1. Yerel Sınır Trafiği .................................................. 39

4.1.1.2. Kabin dışındaki kontroller ........................................ 39

4.1.1.3. Kabinde bulunan pasaport kontrolörünün görevleri .......... 40

4.1.2. Demiryolu Trafiği kontrolleri: ....................................... 41

4.1.3. Hava Sınırları ............................................................ 42

4.1.3.1. Havalimanındaki Kontroller ...................................... 42

4.1.4. Deniz Sınırları ........................................................... 44

4.1.4.1. Deniz trafiğindeki genel kontrol prosedürleri ................. 44

4.1.4.2. Yolcu gemilerine yapılan kontroller ............................ 45

4.1.4.3. Eğlence teknelerinde yapılan kontroller ....................... 47

4.1.4.4. Kıyı Balıkçılığı ile ilgili kontroller ............................... 48

4.1.4.5. Feribot bağlantıları ile ilgili kontroller ......................... 48

4.1.4.6. İç suyolları gemi taşımacılığı ..................................... 49

4.2. SINIR GÖZETİMİ............................................................... 49

4.2.1. Gözetimin amacı ....................................................... 49

4.2.2. Gözetim devriyesinde aranan özellikler:.......................... 50

4.2.3. Gözetim yöntemleri ................................................... 50

4.2.4. Sınır kontrolü yapan teşkilatların görevleri ...................... 51

4.2.5. Sınır kontrol teşkilatlarının geçici görevleri ...................... 52

5

1. GENEL

1.1. GENEL AÇIKLAMALAR

El Kitabının Amacı: Sınır Kontrolü El Kitabının (bundan sonra El Kitabı olarak

ifade edilecektir) yayımlanma amacı, sınır kontrolünü gerçekleştiren

teşkilatların uluslararası sözleşmelerde, ulusal mevzuatlarında ve devlet

idaresinin diğer hukuki araçlarında ve iç hükümlerde belirtilmiş görevlerini,

standart bir sisteme alınmış prensipler temelinde, kaynakların ve araçların

etkin kullanılması ile personel yapılanmasında sistemleştirilmiş hizmet

personeli ve teşkilat unsurları arasında (amaca) uygun iş bölümü ile yüksek

seviyede, çözmeye muktedir olmalarını sağlamaktır.

Tavsiye Edilen Kullanıcı Alanı: El Kitabının kullanıcı alanı, devlet sınırı

düzeninin idame ettirilmesi ve sınır kontrolü görevi alan teşkilatların

personelini ve kurumsal birimlerini kapsar. El Kitabının önerilerinin

uygulanması görevlerin standart prensipler temelinde yerine getirilmesine

yardımcı olur, teşkilatlar ve hizmet personeli arasındaki işbirliğini sağlar,

Türkiye‟nin ulusal egemenliği ve güvenliğinin garanti edilmesine katkıda

bulunur.

Tavsiye Edilen Uygulama Biçimleri: El Kitabının önerilerini, özellikle sınır

kontrol hizmetlerinin organizasyonu, yönetilmesi, kurumsal yetki alanlarını

uygulayan ve faaliyetleri devlet sınırı düzeninin sürdürülmesi ve yasa ihlalinde

bulunan kişilere karşı yasal adımın atılması ile bağlantılı teşkilat birimlerinin

ve hizmet personelinin uygulamasını önermektedir. El Kitabının önerileri,

teşkilatların ve hizmet personelinin diğer güvenlik, asayiş ve yurt savunması

faaliyetleri ile bağlantılı görevlerine değinmez.

1.2. TANIMLAR

1. Dış Sınırlar, Schengen Devletleri kara sınırlarıdır, bunlara nehir ve göl

sınırları, deniz sınırları ve bunların hava limanları, nehir limanları, deniz

limanları ve göl limanları dahildir, ancak bunların iç sınır olmaması

gerekmektedir.

2 „Topluluğun serbest dolaşım hakkından yararlanan kişiler‟ AB, Avrupa

Ekonomik Topluluğu (AET) ülkeleri ve İsviçre vatandaşlarıdır aynı zamanda bu

kişilerin aile fertleri ya da bu kişilere eşlik eden ya da katılan kişiler de

uyrukları ne olursa olsun bu gruba dahildir.

6

3. 'AB vatandaşı' Avrupa Birliği‟nin bir üye ülkesinin vatandaşı olan herhangi

bir kişiyi ifade eder.

4. 'Üçüncü Ülke Vatandaşı‟ Topluluğun serbest dolaşım hakkından

yararlanmayan herhangi bir kişiyi ifade eder.

5. „Sınır Muhafızı‟ Topluluk ya da ulusal mevzuat uyarınca bir sınır kapısına ya

da sınır boyunca veya sınırın hemen civarında sınır kontrol, gözetim ve

denetim görevini ifa eden atanmış herhangi bir kamu görevlisini ifade eder.

6. “Sınır yönetimi” özellikle sınırı geçme niyeti ya da eylemine karşılık olarak

sınır kontrolleri ve sınır gözetimini de içine alan ve bir sınırda

gerçekleştirilen, sınır kontrolleri ve sınır gözetiminden ibaret olan bir

faaliyettir.

7. „Sınır kontrolleri‟ sınır kapılarında gerçekleştirilir, amacı kişilerin, bunlara

ait ulaşım araçlarının ve sahip oldukları malların, Schengen Devletlerinin

sınırlarına giriş çıkış hakkına haiz olup olmadığını belirlemektir.

8. „Sınır gözetimi‟ sınır kapıları arasındaki sınırların ve belirlenen açılış

saatleri haricinde sınır kapılarının kişilerin sınır kontrollerinden kaçmasını

önlemek üzere gözetimidir.

9. “Minimum kontrol” kural olarak, birliğin serbest dolaşım hakkından

yararlanan kişilere, bu kişilerin kimliğini ve AB/AET/CH üyeliklerini ve

ailelerindeki AB/AET/CH üyesi olmayan kişilerle üyelik bağlarını teyit etmek

amacıyla uygulanan bir kontroldür. Seyahat evraklarının geçerliliğini kontrol

etmek, tahrifat ve sahtecilik emarelerini araştırmak amacıyla evrakların hızlı

ve doğrudan kontrolünden ibarettir. Bu kontrol, ilgili veritabanları dahilinde,

çalıntı, haksız yollardan alınmış, kayıp ya da geçersiz belgelerle ilgili bilgiye

başvurmayı da içerebilir.

10. “Kapsamlı Kontrol”, Topluluğun serbest dolaşım hakkından yararlananlara

uygulanan minimum kontrolün aksine üçüncü ülke vatandaşlarına uygulanan

kontroldür. Bu kontrol, üçüncü ülke vatandaşının bir Schengen Devletinin

topraklarına giriş yapma (ve çıkış yapma) şartlarını yerine getirip

getirmediğinin sınır muhafızı tarafından kontrol edilmesinden ibarettir.

11. “İkinci hat kontrolleri” tüm şahısların kontrolünün yapıldığı yerden („ilk

hat”) uzakta özel bir yerde yapılan ek kontrollerdir.

1.3. SINIR KONTROLÜNÜN PRENSİPLERİ

7

Sınır kontrolünün temel prensipleri, sınır kontrolünü icra eden tüm teşkilat ve

personel faaliyetine etki eden, eylemlerinin amaçlarını ve motivasyonunu

oluşturan görüş ve çabaları ifade eder. Bunlar:

- Ülkenin güvenliği, ulusun egemenliğinin korunması ve hukuk‟un

üstünlüğü prensibinin benimsenmesi,

- Kanunlara uyulması, insan hakları ve çevrenin korunması,

- Kullanıma verilen donanımın ekonomik ve verimli bir şekilde

kullanılmasıdır.

1.3.1. Genel Prensipler

Sınır kontrolünün genel prensipleri yukarıda belirtilen prensiplerin, pratik

deneyimlerden çıkarılan sonuçlar ve uygulama tarafından doğrulanan teorik

tezlerin birleşiminden oluşur.

- Sınır kontrol sisteminin koordinasyonu: Devlet ve müttefiklerinin

güvenlik politikası amaçlarına uygun olması, sınırda meydana gelen

değişiklikleri takip etmeye ve problemleri çözmeye ve devlet sınırının

düzenini idame etmeye muktedir olmayı ifade eder. Uygulanması

sırasında, sınır ve buna ait alanlar sınır kontrolünü icra eden

teşkilatlar arasında boşluk kalmayacak şekilde paylaştırılır ve yetki

alanlarına bırakılır. Sınırdaki durumda meydana gelen değişiklikler

halinde güvenlik tarafından talep edilen ölçüde kuvvetlerin, araçların

yerleri kaydırılır ve başlıca görevi icra eden teşkilatların

güçlendirilmesi için hiyerarşik düzenleme yapılır.

- Alanda ve zamanda sürekli sınır kontrolü: Sınır bölümleri ve bunlara

ait sınır alanlarının sürekli kontrol altında tutulması, oradaki yasa

ihlallerinin sınır kontrolü görevi verilmiş ve işbirliği yapılan

teşkilatların faaliyetleri tarafından sınır bölümü ve yetki alanının tüm

noktasında – teşkilat tarafından fark edilmesini, ortaya çıkarılmasını

ve önlenmesini ifade eder. Sınır kontrolünü icra eden teşkilatların

kuvvetlerinin ve araçlarının bazı yönlerde yoğunlaştırılması, ancak

yetki alanının tamamına yayılan uygulanması ile, sınır kontrolü

hizmetlerinin zamanda ve alanda doğru organizasyonu ile; teknik

araçların uyumlu kullanımı ile; ve işbirliği yapılan birimlerin geniş

ölçüde dahil edilmesi ile gerçekleştirilebilir. Doğru uygulanması,

devlet sınırı ve buna ait sınır alanının tek bir noktasının dahi

kontrolsüz kalmamasını ve sürekli olarak devlet sınırında oluşan

8

tehlike durumlarının giderilmesine muktedir olacak miktarda ve

nitelikte kuvvetin bulundurulmasını ifade eder.

- Derin/ikinci hat kontrolleri: Hizmet personelinin çok hatlı, sınır

kontrolüyle görevlendirilen teşkilatların yasa ihlalinde bulunan

kişilere karşı birden çok, kademeli, ardı ardına sürekli etki yapılması

için yerleşmelerini/konuşlanmalarını ifade eder. Geçekleştirilmesi

sırasında, sınır kontrolünü icra eden teşkilatlar yasa ihlalinin yönüne

göre yetki alanlarının tüm derinliğinde oluşturulan hatlarda, birbirini

alanda ve zamanda boşluk bırakmaksızın kaplayarak hizmet

sistemlerini oluştururlar ve işbirliği yapılan birimlerin dahil edilmesi

ile yasa ihlali eylemlerinin yetki alanlarının tüm derinliğinde ortaya

çıkarılmalarını sağlarlar.

- Sınır kontrol faaliyetinin yoğunluğu: Yasa ihlalinde bulunan kişilerin

faaliyetlerinin sürekli olarak ortaya çıkarılmasına, önlenmesine ve

bunlara karşı başarılı mücadele şartlarının meydana getirilmesine,

yasal işlemlerin gerçekleştirilmesine yönelik aralıksız faaliyettir.

Uygulamada, yasa ihlali eylemlerinin yerinin ve zamanının önceden

tahmin edilmesiyle, önlenmesine yönelik önlemlerin alınmasıyla,

kuvvetleri-araçların doğru gruplandırılmasıyla, ihlalde bulunanların

araştırılması ile gerçekleşir. Sınır kontrolüne iştirak eden teşkilatların

kararlığını ve devlet sınırı ile bağlantılı yasa ihlallerinin önlenmesinde

ve yasa ihlalinde bulunanlara karşı işlemde yılmaz duruşu ifade eder.

- Manevra prensibi: Kuvvetlerin ve araçların, uygulanan yöntemlerin

ve işlemlerin amaca ve plana uygun değiştirilmesi, alanda ve

zamanda yapılan değişikliği, yasa ihlalinde bulunanlar bakımından

beklenmedik uygulamayı ifade eder. Gerçekleştirilmesinin kaçınılmaz

şartı manevraların niteliğinin, yerinin ve zamanının gizli tutulmasıdır.

- Şaşırtma prensibi: Sınır kontrolünü icra eden personelin

kuvvetlerinin ve araçlarının beklenmedik ortaya çıkışını, bir yerden

başka yere aktarılmasını, faaliyetinin zaman-zaman köklü ve hızlı

değiştirilmesini ifade eder. Gerçekleştirilmesi rutin hizmet ile

mümkün değildir, hizmet sisteminin sürekli modernleştirilmesini,

teknik araçların yenilenmesini, hizmet personelinin hukuka göre

belirlenmiş hareketini ve mesleğe uygun iş takibi yapmayı gerektirir.

- Kuvvetlerin yoğunlaştırılması prensibi: Kuvvetlerin ve araçların bazı

9

yönlerde ve dönemlerde, sınırdaki durumda gerçekleşen değişiklikler

ve risk faktörleri ile bağlantılı olarak, daha yoğun uygulanmasını

ifade eder. İstatistik analizlerin kapsamlı değerlendirilmesini, risk

faktörlerinin doğru saptanmasını, yasa dışı eylemlerin olası

yönlerinin, alanının ve zamanının tam olarak belirlenmesini

gerektirir. Genel risk faktörlerinin dikkate alınmasının dışında,

beklenmedik olayların olması durumunda da bazı yerlerde ve

dönemlerde hızlı kuvvet-araç yoğunlaştırmaya imkan sağlaması

gerekir. Tüm bunlar bilgilerin sürekli toplanmasını, analizini, gerekli

kararların alınmasını, oldukça hareketli olan destek birimlerinin

eğitimini ve uygulanmasını gerekli hale getirir.

- Çok taraflı işbirliği prensibi: Sınır kontrolünden sorumlu Kurum ile

işbirliği yapmakla yükümlü veya sınır kontrolüne bir şekilde yardım

eden teşkilatların ve personelin faaliyetinin alanda ve zamanda

sürekli uyumlaştırılmasını, işbirliği çerçevesinde koordinasyonunu

ifade eder. İşbirliğinin organize edilmesi en üst seviyeden daha

alttaki seviyelere doğru yönelir ve daha üst organ düzeyleri

tarafından belirlenmiş faaliyetleri kapsar.

1.3.2. Belirli Prensipler

Belirli prensipler bazı sınır kontrol meslek alanlarında ve bunu icra eden

teşkilatların faaliyeti sırasında uygulanırlar.

1.3.2.1. Sınır kontrollerinin belirli prensipleri

Sınır kapılarında hizmet veren teşkilatların ve kişilerin faaliyetinin başlıca

şartlarını belirler.

- Sınır kontrollerinin sıklığı: Pasaport işlemcisi personelin kendileri

için norm olarak belirlenmiş yasalara, mevzuatlara ve iç talimatlara

uyması, faaliyetin icrası sırasında yasa ihlali ve hizmet ihlali

olmuyorsa gerçekleşir.

- Sınır kontrollerinin güvenliği: Kontrol sırasında tüm yasa ihlali

eylemleri ve şartlarının ortaya çıkarılmasını ifade eder ve sınırı

geçme sırasında ne devlet güvenliği, ne de sınırı geçenlerin meşru

çıkarı zarar görmez. Hizmet personelinin yüksek derecede mesleki

hazırlığını, hizmet deneyimini; tam ve güncel bilgiler ile yüklenmiş

enformasyon sistemini; tehlike durumlarının bertaraf edilmesine

10

hazırlanmış önlem planlarını ve uygun donanıma sahip, tehlikelerin

bertaraf edilmesine hazırlanmış personeli gerektirir.

- Sınır kontrollerinin zamanı: Kontrol sürecinin sürekli, birbiri ardına

gerçekleştirilmesini, yığılmaların önlenmesi için bazı süreçlere ayrılan

zaman normlarına uyulmasını ifade eder.

- Sınır kontrollerinin organizasyon düzeyi: Şayet yolcu ve araç

trafiği, kontrolün kategorisine göre ayrılır ve trafiğin yığılma

olmaksızın seyri için yeterli kontrol yeri ve hizmet personeli mevcut

ise gerçekleşir.

- Sınır kontrollerinin esnekliği: Değişen güvenlik ve trafik şartlarına

uyabilmeyi ifade eder. Güvenlik açısından gerek görüldüğü takdirde

kontrolde uygun katılaştırmalar uygulamaya konulur, aniden artan

trafik durumunda ise bazı kontrol süreçlerinin bırakılması ise

kontrolün hafifleştirilmesini ifade eder.

- Sınır kontrollerinin etiği: Sınır kapısı tesislerinin bakımını,

hizmetlerin yüksek seviyede sunulmasını, hizmet personelinin saygılı

ve aynı zamanda kibar tutumlarını ifade eder.

1.3.2.2. Sınır Gözetiminin Belirli Prensipleri

- Arazi ve Alan bilgisi: Sınır kontrolünü gerçekleştiren teşkilatlar ve

hizmet personeli için özellikle önemlidir. Hizmetin organize edilmesi

sırasında yasa ihlalinde bulunan kişilerin ortaya çıkması muhtemel

sahaların, izleme ve sinyal araçlarının en etkili işletilebileceği yerin

ihtiyatla seçilmesi gerekir.

- Kamuflaj ve hizmet faaliyetinin gösterilmesi: - Genel prensipler ile

uyumlu olarak – devriyelerin beklenmedik bir şekilde ortaya çıkmasını

sağlar, aktif olarak mücadele edilmesini, yasayı çiğneyen kişilerin

şaşırtılmasını mümkün kılar, yasa dışı eylemi planlayanlar çevresinde

caydırıcı güç olarak etki yapar. Önemli şartı, hizmet personelinin

ketumluğu, hizmetle bağlantılı veriler ile ilgili bilgisinin

sınırlandırılmasıdır. Tebdili kıyafet ile kendini gizlemek ve kendini

gösterme itinalı ön hazırlık gerektirir, uygulanması durumunda

bunların yaptığı etkileri de göz önünde bulundurmak gerekir.

- İnsan kaynakları ve teknik ekipmanın senkronize bir şekilde

kullanımı: Kurulmuş teknik aletlerin denetimsiz kalmamasını ifade

11

eder. Her halükarda otomatik çalışan ve sinyal veren cihazların

sinyali üzerine tepki vermeyi, sinyalin nedeninin araştırılmasını, kayıt

edilmesini ve gerekli müdahaleyi sağlamak gerekir.

- Sürekli irtibatın sürdürülmesi: Enformasyonun sürekli toplanmasını

ve iletilmesini sağlar, kuvvetlerin aktarılmasını ve ek görevlerin

verilmesini, sorunla karşılaşanlara yardım etmeyi mümkün kılar.

Temel şekli muhabere cihazları arasında bağlantıdır, ancak sinyaller,

işaret vermeler ile olan bağlantıyı ve hizmet personelinin evraklar ile

veya parola ile kim olduğunun belirlenmesini de organize etmek

gerekir.

- Doğa ve hava koşullarına uyum: Kuvvetlerin ve araçların devriye,

keşif becerilerinin ve hava koşullarına uyum yeteneklerinin uygulama

limitleri bakımından dikkate alınmasını ifade eder. Bu limitler içinde

ise kuvvetleri ve araçları her zamanki sınır koşulları tarafından arzu

edilen ölçüde sınır korumada uygulamak gerekir.

- Destek kuvvet bulundurma (Ani Müdahale Ekibi): Sınır koruma

hizmetinde bulunanlara hızlı ve etkili bir şekilde yardıma muktedir

olan, devriye görevlerinin genişletilmesine veya açıkta kalan hizmet

unsurlarının telafi edilmesine imkan veren bir kuvvetin ve araç

gerecin daima hazır bulundurulması gerekir.

12

2. SINIR KONTROL SİSTEMİNİN ORGANİZASYON VE İDARESİ

2.1. SINIR KONTROL SİSTEMİ

Anayasada ve diğer mevzuatlarda belirlenmiş çalışma amaçlarına ve

görevlere sahip teşkilatların sınır kontrolü yapma talimatı verilmiş

birimlerinin, işbirliği yapılan teşkilatlar ile ortaklaşa devlet sınırından

geçiş yapan kişilerin kontrolünü, yasa ihlallerinin önlenmesini, yasayı

çiğneyen kişilerin ortaya çıkarılmasını ve bu kişilere karşı yasal işlemin

başlatılmasını sağlayan konuşlanması ve faaliyetidir. Sistemin entegre

edilmesini sınır kontrolünün koordine edilmesinden sorumlu Bakanlık

yürütür.

2.1.1. Sistemin Amacı

Sistemin amacı devlet sınırının düzenini bozan veya tehlikeye sokan

eylemlerin önlenmesini, ortaya çıkartılmasını, sona erdirilmesini ve

devlet sınırından geçişin şartlarına sahip olmayan kişilerin giriş-transit ve

çıkışlarının engellenmesini sağlamaktır.

2.1.2. Sistemin görevleri

Sistemin görevleri sınır kapılarında gerçekleştirilen sınır trafiği kontrolü,

sınır kapıları arasında kalan sınır bölümlerinin koruması ve gözetimi,

sınırda meydana gelen ulaşımın kontrolü, gümrük kontrollerinin icra

edilmesi ve yasayı çiğneyen kişilere karşı yasal işlemlerin

gerçekleştirilmesidir. Bazı görevler mevzuatlarda işaret edilen silahlı

teşkilatların görevleri arasında yer alırlar.

2.1.3. Sistemin Organizasyonu

Sınır kontrolünün organize edilmesi tüm kurumsal seviyede yönetim

fonksiyonlarının uygulanmasında kendine has içerikle ortaya çıkmakta ve

organik bir şekilde teşkilatların yönetimlerinin genel görev sistemine

yerleşir, bunun kendine özgü kısmını oluşturur.

Aşağıdakileri kapsar:

- Sınırdaki durumla ilgili bilgilerin sürekli toplanmasını, analizini,

işlenmesini, geleneksel veya elektronik araçların yardımı ile

depolanmasını ve iletilmesini. Bilgiler bakımından, meydana gelmiş,

süren veya hazırlık safhasında olan yasa ihlallerine ilişkin verilerin

kullanılması fevkalade önemlidir ki, bunlardan devlet sınırının

13

güvenliği açısından yüksek risk oluşturanlar her halükarda önceliğe

sahiptir. Bunun ötesinde kendi kuvvelerinin ve araçlarının durumu,

komşular ve işbirliği, sınırın öbür yanındaki sınır kontrol organları,

ikamet eden sakinler ve arazi ve hava durumu hakkında ki bilgilerin

işlenmesini de sağlamak gerekir. Üst organlar tarafından çıkartılan

yakalama emri, hizmette bulunan personelin raporlarını,

soruşturma, istihbarat organlarının bilgilendirmelerini, komşuların,

komşu ülkelerin sınır kontrol organları tarafından aktarılan bilgileri,

hakkında işlem başlatılan kişilerin sorgulanması sırasında elde edilen

bilgileri ve orada ikamet eden sakinler tarafından yapılan ihbarları

enformasyon kaynağı olarak dikkate almak gerekir.

- Sınırdaki durumla bağlantılı, büyük ihtimalle gerçekleşen yasa

ihlallerinin niteliğinin, yerinin, zamanının saptanmasını, sınır

trafiğinin oluşumunu öngörmeyi içine alan risk faktörlerinin analizini.

Sınır kontrolünün organize edilmesinden sorumlu yöneticiler sürekli

risk analizi yaparlar, bu analiz sırasında meydana gelmiş,

beklenebilir ve süren yasa ihlalleri temelinde yasa ihlallerinin bazı

sınır bölümlerinde ve bazı dönemlerde olma olasılığını tespit

ederler, sınır trafiğinin beklenebilir büyüklüğünü ve bunun

temelinde beklenebilir durumun oluşumunu değerlendirirler, yasa

dışı eylemlere karşı hareketin gerekliliğini fark ederler.

- Kuvvetlerin-araçların uygulanmasına ilişkin kararların ön hazırlığını.

Ön hazırlık sırasında karar alma için gerekli alternatifler işlenir,

kendi araçlarının, işbirliği yapılan organların uygulanmasının imkanı

dikkate alınır.

- Yasa ihlalinde bulunan kişilerin eylemlerini önlemek, sona erdirmek

veya engellemek üzere alternatif kararlar arasındaki seçimi ifade

eden gerekli kararların alınmasını. Bu kararlar aynı şekilde uzun veya

kısa vadeli problemlerin çözümüne ve operasyonel durumların

muamelesine ilişkin de olabilirler.

- Ast teşkilatlara ve personele standart davranışın içeriğini, icra

şartlarını verecek kararların içeriğinin iç hükümlere veya planlara

geçirilmesini daha sonra bunların ilgililere iletilmesini.

- Sınır kontrolüne iştirak eden teşkilatların ve kişilerin çalışmasının

koordinasyonunun, işbirliğinin organize edilmesini ki bu sırada

14

yönetim, icrada yer alan teşkilatlar ve kişilerin faaliyetlerini

uyumlaştırır, faaliyetlerin gerçekleştirilmesi için gerekli insan

kaynakları, donanım ve mali şartları tahsis eder.

- Sınır kontrolüne katılan teşkilatların sürekli idaresini kendi yapısal

birim yönetimini ve gerekli operasyonel müdahalelerin yapılmasını.

Yönetim, altında çalışan teşkilatlara sürekli etki yapar, olumsuz

şartların oluşmasını engeller, gerekli ise müdahale eder, yeni

görevler verir ve maddi-teknik ve insan kaynakların şartlarını

yeniden düzenler.

- İcrada yer alan daha alt teşkilatlar ve kişilerin faaliyetlerinin düzenli

olarak kontrolünü. Kontrol sırasında yönetim sınır kontrolü

sisteminin işletilmesi için alınmış kararlarının doğruluğundan, ast

teşkilatların ve kişilerin çalışmasının sonucundan, hatalarından,

gerekli şartların mevcut olduğundan ve etkin bir şekilde

kullanıldığından emin olur. Düzenli ve teşkilatların tüm

faaliyetlerine yönelen kontrolü arzu edilmeyen olaylar ve

durumların oluşmasını engelleyebilir, yönetimin olumsuz durumların

engellenmesi için zamanında müdahalesini mümkün kılar.

15

3. SINIR GÖZETİM VE KONTROLLERİ UYGULAMASI

Sınır muhafızları için hazırlanmış bu el kitabının amacı Türk sınır

muhafızlarının görevleriyle ilgili en iyi uygulamaları, tavsiyeleri ve yol

gösterici bilgileri sıralamaktır. Bu el kitabı aynı zamanda sınır

muhafızları için sınırlar boyunca alınması gereken karar ve önlemler

bakımından bir kullanıcı el kitabı olmak üzere de geliştirilmiştir.

Bu el kitabı, özellikle kişilerin sınırda kontrolünü konu almaktadır.

3.1. SINIR GÖZETİMİNİN HİZMET TÜRLERİ

Sınır kontrolü sadece sınır kapılarında yapılan, kişilere ilişkin kontrolleri

ve sınır kapıları arasındaki sınırın korumasını kapsamaz, iç güvenlikle ilgili

riskler ve dış sınırların güvenliği ile ilgili olası tehlikelerin analizini de

kapsar. Bunun için sınır kapılarında meydana gelen kontrollere ve sınır

korumaya yön veren şartları, kriterleri ve detaylı kuralları saptamak

gerekir.

3.1.1. Temel Hizmet

Yasaya aykırı eylemlere karşı sınır kontrolünü icra eden teşkilatın

kuvvetlerinin ve araçlarının uygulanmasının yeterli olduğu hizmet

yöntemidir.

3.1.2. Güçlendirilmiş Hizmet

Kanuna aykırı eylemlere karşı sınır kontrolünü icra eden teşkilat

kuvvetlerinin ve araçlarının aktarılmasının ve uygulanmasının

gerekçesinin olduğu ve de sınır bölgesinde kısıtlayıcı önlemler alınmasının

gerekli hale gelebildiği hizmet yöntemidir.

3.1.3. Özel Hizmet

Kanuna aykırı eylemlere karşı sınır kontrolünü icra eden teşkilatın

yöneticisi tarafından sağlanan kuvvetler ve araçların bir yerden başka

yere aktarılmasının gerekçesinin olduğu ve sınır bölgesinde kısıtlayıcı

önlemlerin alınmasının gerekli hale gelebildiği hizmet yöntemidir.1

1 Macar Sınır Muhafaza Sınır Asayişi Yönetmeliği 126. sy. Budapeşte 2007

16

3.2. HİZMET EYLEMİNİN YÖNTEMİ

Hizmet görevinin yerine getirilmesi sırasında işlem yapan kişinin faaliyeti,

mevzuata uygun, kararlı, etik ve nazik olmalıdır.

Bunun için sınır muhafızı:

İşlemi günün vaktine, işlemini yaptığı kişinin cinsiyetine, yaşına uygun

selamlama –şayet üniforma taşıyorsa selam vererek – ve planlanan işlemin

adlandırılması ile başlar.

Üniformalı sınır muhafızı işlemin bitirilmesinden sonra, işlemini yaptığı

kişinin ricası üzerine hizmet kimliğini göstermek ile yükümlüdür.

Sivil elbise ile işlem yapan sınır muhafızı –işleme başlamadan önce-

işlemini yaptığı kişiye sınır muhafızı olarak işlem yaptığını bildirmeli,

hizmet kimliğini göstererek sınır kontrolünü yapan organın mensubu

olduğunu kanıtlamalıdır. Selamlamadan kaynaklanan gecikme şayet işlemi

yapılan kişinin işlem yaptırmaktan kaçınması veya saldırıya yönelmesi

veya devriyenin güvenliğini başka şekilde tehdit gibi tehlikeleri taşıyorsa

selam verme ihmal edilebilir.

Sınır Muhafızı, hizmet saatleri dışında şu hallerde işlem yapmalıdır:

- Sağlıklı ise,

- Alkollü içkiden etkilenmemiş, ilaç, uyuşturucu etkili diğer ilaçlar

nedeni ile uyuşuk durumda değil ise,

- Görevli devriye yerinde yoksa ve haber vermekle gecikme, önlem

alınmaması devlet sınırının düzeni, can ve mal güvenliği için başka bir

şekilde önlenemeyecek tehlike oluşturuyorsa,

- Görevde bulunan devriyeye yardım etmek gerekiyor ise,

- Başlatılan işlemin başarıyla bitirilebilmesi için gerekli araç ve

gereçlere sahip ise.

Şayet işlemi yapılan kişi sınır muhafızının ilk sözlü uyarısına cevap vermez

ise, sınır muhafızı “kanun namına” sözlerinin bildirilmesi ile kişiyi uyarır,

şayet kişi itaat etmez ise zorlayıcı tedbirlere başvuracaktır.

Şayet şartlardan dolayı sınır muhafızı işlemi beklenildiği kadarıyla

başarıyla tamamlayamayacak ise önlemin başlatılmasından önce yardım

17

istemelidir.2

3.3. SINIR KONTROLÜNÜN ÖNLEMLERİ

Bilgilendirme talep etme, sınır muhafızının yardım sunma ve

bilgilendirme yükümlülüğüdür.

Sınır muhafızı ikamet yeri, davranışı, yanında bulunan nesneler, araçlar

ve diğer şartlar temelinde yasa dışı eylem yapmayı çağrıştıran ve de

devriye hizmeti görevinin gerçekleştirilmesi için gerekli bilgilere sahip

kişiden bilgilendirme istemelidir. Bilgi istediği kişinin kimliğini tespit

etmelidir.

3.3.1. Kimlik Kontrolü

Sınır Muhafızı görevini ifa ederken kimliğini saptaması gerektiği kişinin

kimliğini kontrol etmelidir, çünkü:

İkamet yeri, tutumu, beraberindeki eşyalar, araçlar ve diğer şartlar

temelinde kişiye karşı önlem almanın gerekli hale geleceği varsayılabilir,

daha sonraki işlemde rolü olabilir (tanık, tercüman, ihbar eden)

kimliğinin kontrol edilmesi talep edilmiştir.

Eğer talep üzerine yapılan kimlik kontrolünde bir suça veya kural ihlaline

yönelik verilere ulaşır ise söz konusu eylem ile ilgili yetki alanına uygun

olarak önlem alır.

3.3.2. Uyarı, Para Cezası Uygulaması

Sınır muhafızı kişiyi kural ihlali veya diğer yasaya aykırı eylemde

bulunmaya yöneldiği tutumundan vazgeçmesi konusunda uyardığı ve

sonuçları olacağı için (para cezası uygulaması) bu davranıştan uzak

durması konusunda uyardığı önlem şeklidir.

3.3.3. Alıkoyma

Alıkoyma sınır muhafızının kimliğini belgeleyemeyen, kimliğini

belgelemeyi reddeden veya kimlik kontrolü uyarısına uymayan ve de

bilgilendirme istediği kişiyi –bilgilendirme süresince- önlem alınan yerden

ayrılmasını kısıtlaması veya bir sonraki önlemin icra edilmesine kadar

bulunulan yerden kişinin ayrılmasını engellemesidir.

2 Macar Sınır Muhafaza Sınır Asayişi 31-33. sy. Budapeşte 2007

18

3.3.4. Yakalama

Yakalama sınır muhafızının birisini tutuklama emri veya başka bir

teşkilatın kararı temelinde ve kendi girişimi üzerine kişisel özgürlüğünü

kısıtlaması ve ilgili yetkili kuruma teslim etmesidir.

3.3.5. Üst, Valiz ve Araç Araması

Arama öncesinde devriye öncelikle aranan veya varsayılan eşyaların

teslim edilmesini belirtir. Aksi takdirde kıyafetlerde, paketlerde-araçta

arama yapacağı konusunda uyarıda bulunmalıdır.

3.3.6. (Olay yerinde) güvenliğin sağlanması

Sınır muhafızı, sınır asayişi ve soruşturma yürütme görevinin yerine

getirilmesi sırasında herhangi bir suç, kural ihlali, kaza veya diğer

olayların yerinde değişiklik yapılmasını yasaklamak ve engellemek

yetkisine sahiptir.

3.4. SINIR TRAFİK KONTROLLERİ

3.4.1. Sınır Kontrol Prosedürleri

Pasaport muamelesi hizmeti sınır trafiği kontrolünün icrasının temel

şekillerinden birisidir.

3.4.2. Hiyerarşi

Pasaport işlemcisi/kontrolörü doğrudan hizmet grup amirine, hizmette

sınır kapısı nöbetçi (amirine) bağlıdır.

3.4.3. Genel Mesleki Görevler

- Kontrol sıra düzenine, trafik kontrol teknolojisine ve sınır kapısı

düzenine ilişkin kurallara uymalıdır.

- Çalışması sırasında mesleğe uygun ve kararlı bir şekilde seyahat

belgesinin kontrolü için sağlanmış bilişim teknolojileri, pasaport

inceleme ve muhabere cihazlarını, arka plan malzemelerini ve

dokümanlarını kullanmalıdır.

- Giriş yapmak için başvuran yabancılarda normlara göre giriş ve

ikamet şartlarının mevcut olup olmadığını kontrol etmeli ve normlara

aykırı olanların girişi engellenmelidir.

- Çıkış yapmak için başvuran yabancılarda ilgili mevzuatlar ve icraya

19

ilişkin önlemler temelinde ülkede ikamet etmenin kurallarına uyulup

uyulmadığını kontrol etmelidir.

- Vize verilmesi sırasında vize verilmesine ilişkin kurallara ve

yasaklama hükümlerine uyması gerekir.

- Mevzuatta belirtildiği şekilde araçların ve gönderilerin kontrolü

yapılmalı, yasaya uygun giriş ve çıkış yaptırılmalı ve kişilerin yasaya

aykırı sınır geçişlerini engellemelidir.

3.4.4. Sınır Geçişinin Genel Kuralları

Sınırı geçmek üzere başvuranların kontrolü temel olarak sınır kapısına

varış sırasına göre gerçekleşir.

Devlet sınırından, uluslararası sözleşmelerde ve mevzuatta belirlenmiş

şartlar ile –şayet uluslararası sözleşme veya mevzuat istisna

oluşturmuyorsa – yalnızca trafik için açılmış kara, demir, deniz ve hava

sınır kapısında sınır kontrolünü gerçekleştiren organ ve kanunlarla

yetkilendirilmiş başka mercilerin kontrolü ile geçiş yapılabilir. Tarifeye

göre seyahat eden otobüslerde, trende veya gemide seyahat eden kişi

seyahat belgelerinin ve sınır geçişinin diğer şartlarının kontrolü, seyir

halinde de icra edilebilir. Tarife ile yol almayan araçta taşıyıcının talebi

üzerine seyir halinde kontrol icra edilebilir.

Hava araçlarında yolculuk edenlerin seyahat belgesi ve sınır geçişinin

diğer şartlarının kontrolünü hava aracının ülkenin alanına inmesinden

sonra ve de kalkışından önce icra etmek gerekir.

3.4.5. Sınır Kapılarındaki Kontroller

Sınır geçiş noktalarında yapılan sınır kontrollerinin ana amacı, sınırı geçen

herkesin Schengen Devletleri alanına ait giriş koşullarını yerine getirip

getirmediğini teyit etmektir.

Bir Schengen Devletine giriş yaparken, üçüncü ülke vatandaşlarınca

yerine getirilecek olan giriş koşulları aşağıdaki gibidir:

Geçerli bir seyahat belgesine veya kişilerin sınırı geçmesine hak

tanıyan bir belgeye sahip olmak;

Gerekli olduğu yerlerde geçerli bir vizeye sahip olmak. Ancak, eğer bir

üçüncü ülke vatandaşı bir Schengen Devletince verilmiş bir oturma

iznine sahipse, bu oturma izni Schengen vizesine eşit sayılır. Bu

20

denklik, bir oturma izni ya da iltica başvurusunun incelenmesi sırasında

verilen geçici izinlere uygulanamaz;

Ziyaret amacının ispatlanması ve ziyaret edilecek olan Schengen

Devlet(ler)inde kalma koşulları ve kalmak istenen süre, kendi ülkesine

dönüş (ya da kabul edileceği kesin olan bir üçüncü ülkeye transit geçiş

için örneğin bu ülke tarafından verilmiş bir oturma iznine sahip

olduklarından) için yeterli asgari geçim imkânlarının bulunması ya da

bu imkânları yasalara uygun bir şekilde elde edecek bir imkânının

bulunması;

Kendisiyle ilgili Schengen Bilgi Sisteminde (SIS) girişinin reddedilmesi

yönünde uyarı olmaması;

Kamu düzenine, iç güvenliğe, halk sağlığına ya da Schengen

Devletlerinden herhangi birinin uluslararası ilişkilerine tehdit olarak

kabul edilecek bir kişi olmamak. Bu, söz konusu kişinin giriş yapmasına

yönelik reddi gerektiren, ulusal veritabanında hiç bir uyarının

bulunmaması durumunda kişinin giriş koşulları sağlanır.

Çıkışta doğrulanması gereken ana koşul, seyahat belgesi sahiplerinin

sınırı geçmesine imkân tanıyan belgenin doğruluğunun ve gerekli

olduğu yerlerde, üçüncü ülke vatandaşının kamu düzenine, iç güvenliğe

veya Schengen Devletlerinden herhangi birinin uluslararası ilişkilerine

zarar verebilecek biri olmadığının teyit edilmesinden ibarettir.3

Yukarıda belirtilen koşullar AB vatandaşlarına ve genel bir kural olarak

herhangi bir üye ülkeye kimlik ya da pasaport göstererek basitçe girebilecek

olan ve Topluluğun serbest dolaşım hakkından yararlananlara uygulanmaz.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa Birliği Temel Haklar Şartında

belirtilen temel haklar sınır geçmek isteyen herkes için garanti altına

alınmalıdır.

Özellikle, görevlerini ifa ederken, sınır muhafızları insan saygınlığına tam

olarak saygılı olmalı ve insanlara cinsiyet, ırk veya etnik köken, din, ya da

inanç, engel, yaş ya da cinsel yönelimlerinden dolayı ayrımcılık yapmamalıdır.

Görevlerinin yerine getirilmesinde aldığı herhangi bir önlem, bu gibi

önlemlerle ulaşılmaya çalışılan hedeflerle doğru orantılı olmalıdır.

3 Macar Sınır Muhafaza Sınır Asayişi 31-33. sy. Budapeşte 2007

21

Uygulanabilir uluslararası, birliğe ait ve ulusal mevzuat uyarınca seyahat eden

herkes yapılacak kontrolle ilgili bilgilendirilmeyi ve profesyonel, dostça ve

nazik bir muameleyi hak etmektedirler.

Geçiş noktasından sorumlu olan sınır muhafızı etkin bir sınır kontrolü

gerçekleştirilebilmesi için yeterli sayıda uygun personeli konuşlandırmalıdır.

Sınır kontrolünü yaparken sınır muhafızları için tavsiyeler:

Seyahat belgelerini alırken her zaman önce seyahat eden kişinin

yüzüne bakın ( seyahat eden kişinin yüzündeki akılda kalıcı özellikleri

mümkün olduğu kadar çok aklınızda tutmaya çalışın);

Seyahat eden kişinin özelliklerini elinizdeki fotoğrafla ve seyahat

belgesinde belirtilen tanımla kıyaslayın, aynı şekilde bunları

gerektiğinde vize bilgileri ile de kıyaslayın (bu, sahteciliği ayırt etme

konusunda yardımcı olacaktır);

Seyahat belgesini, sahte veya tahrifat yapılmış olma ihtimalini ortadan

kaldırmak için baştan sona kontrol edin (sayfaların numaralama, baskı,

ve dikişleri, basılan damga ve kaşeler, diğer kişilerin dahil olması,

özellikle de kişisel bilgiler sayfasında yapılan tüm değişiklikler seyahat

eden tarafından açıklığa kavuşturulmalıdır);

Dosya sistemindeki bilgileri kontrol ediniz, bunu yaparken lütfen

sürekli seyahat eden kişiyle sözlü iletişim içinde olunuz ve davranış ve

tepkilerini gözlemleyiniz (örneğin; telaş, saldırgan tavırlar, işbirliği

yapmaya aşırı gönüllü olma);

Giriş damgasını basmadan önce, kişinin Schengen Devletleri sınırları

içerisinde yaptığı son ziyaretin her 6 aylık sürede izin verilen 3 aylık

süreyi aşmadığından emin olunuz;

Seyahat eden kişiye sanki potansiyel bir suçlu ya da yasa dışı

göçmenmiş gibi davranmayınız. Sorulan tüm sorular çok iyi

dengelenmiş olmalı ve dostane bir biçimde sorulmalıdır.

Seyahat eden kişi tarafından sorulan sorular müdahale olarak

algılanmamalı ve gerçekçi ve nazik bir şekilde cevaplanmalıdır.

Giriş ve çıkışta herkes minimum kontrolden geçmelidir, buna kişinin kimliğinin

yine aynı kişinin sınırı geçmesine imkan tanıyacak belgelerle uyuşması da

dahildir. Minimum kontrol sıklıkla seyahat belgelerinin hızlı ve doğrudan

22

kontrolünü içerir, buradaki amaç; bu belgelerin geçerliliğini kontrol etmek,

tahrifat ve sahtecilik işaretlerini fark edebilmektir. Bu kontrol çalıntı, kayıp

ve geçerliliği olmayan belgeler konusunda ilgili veritabanlarına danışmayı da

içerebilir.

Minimum kontrol Topluluğun serbest dolaşım hakkından yararlanan kişiler için

bir kural olmalıdır.4

3.4.5.1. Minimum kontroller

- Aracın kabul edilmesi, gözden geçirilmesi,

- Pasaport işlemcisinin/kontrolörünün günün saatine uygun selam

vermesi (Türkçe veya yolcu tarafından bilinen dilde),

- Seyahat belgesinin alınması, tipinin tespit edilmesi,

- Seyahat belgesine göre yolcunun uyruğunun, vize muafiyetinin, vize

yükümlülüğünün tespit edilmesi,

- Kimliğinin tespit edilmesi,

- Seyahat belgesine kayıtlı kişilerin hazır bulunduğunun tespit edilmesi,

- Seyahat belgesinin orijinalliğinin, geçerliliğinin tespit edilmesi,

- Ayrıcalık tanınanlar, kimlik belgesi ile yolculuk edenler istisna olmak

üzere seyahat belgesi muamelesi,

- İstatistiksel verilerin toplanması,

- Yapılan kimlik tespitinin gözden geçirilerek, seyahat belgesinin

yolculara geri verilmesi,

- Pasaport işlemcisinin işlemi biten yolcuyu selamlaması.

Minimum kontrolün sonuçları:

- Yolcuya geçiş yaptırılabilir,

- Yolcunun kapsamlı kontrolü gerekebilir,

- Yolcuya geçiş yaptırılmaz.

4 Schengen El Kitabı II. Bölüm Sınır Kontrolleri Kısım I. 1.1-1.4.

23

3.4.5.2. Kapsamlı Kontroller

Kapsamlı kontrol sınır geçiş şartlarının tam olarak, ayrıntılı kontrolünü

ifade eder. Kontrol noktasında ve bunun için belirlenmiş özel kontrol

yerinde icra edilebilir.

Kapsamlı kontrol çerçevesinde, minimum kontrolün ötesinde aşağıdakileri

icra etmek gerekir;

- Sınır geçme şartlarının mevcut olup olmadığının kontrol edilmesi,

- Yolcunun, aracının verilerinin sınır önlem arşivlerinde kontrol

edilmesi,

- Araçla geçiş halinde sürücü belgesinin kontrolü.

Kontrol noktasında icra edilecek görevler:


- Pasaport işlemcisinin/kontrolörünün günün saatine uygun selam

vermesi (yolcu tarafından bilindiği tahmin edilen dilde),

- Seyahat belgesinin alınması, çeşidinin tespit edilmesi,

- Seyahat belgesine göre yolcunun uyruğunun, vize muafiyetinin veya

vize yükümlülüğünün tespit edilmesi,



- Seyahat belgesinin orijinalliğinin, geçerliliğinin tespit edilmesi,

- Sınır geçme şartlarının mevcut olup olmadığının kontrol edilmesi,

- Araç kontrolü (yasal kullanım, sigorta, bagaj ve yolcu koltuğunun

kontrolü),

- Yolcunun, aracının sınır önlem arşivlerinde kontrol edilmesi,

- Veri kayıt görevleri,

- Seyahat belgesinde bulunan kayıtların, damgaların kontrolü,

- Seyahat belgesinin (ekleri) muamelesi, ihtiyaca göre kayıtların

yapılması,

- İstatistiksel verilerin toplanması,

24

- Yapılan kimlik saptamasının gözden geçirilerek, seyahat belgesinin

yolculara birer birer geri verilmesi,

- Pasaport işlemcisinin işlemi biten yolcuyu selamlaması.

Kapsamlı kontrole tabi tutulan yolcuların tüm sınır önlem arşivlerinde

kontrolünü ve pasaportunun muamelesini her halükarda icra etmek

gerekir.5

Kapsamlı kontrolün sonuçları:

- Yolcuya geçiş yaptırılabilir,

- Yolcuya geçiş yaptırılmaz,

- İşlemin başlatılması.

Ayrı Bölümde Yapılan Kontroller

Kontrol yerine yönlendirmeyi müteakiben kapsamlı kontrol çerçevesinde

diğer ayrıntılı kontrole geciktirilmeden başlanması gerekir ve kontrol,

şüphenin kanıtlanmasına veya şüphenin giderilmesine kadar devam

etmelidir.

- Böyle bir kontrolü sınır kapısında oluşturulan, bu amaçla belirlenen

yerde, odada veya trafik şeridinde, (diğer işlemlerden) ayrı bir

şekilde icra etmek gerekir. Faktörünü, sebebini güvenlik ve gizlilik

kurallarını göz önünde bulundurarak kişilere bildirmek gerekir.

3.5. SEYAHAT BELGELERİNİN GEÇERLİLİĞİ VE SAHTELİĞİ

Seyahat belgesi şu hallerde devlet sınırını geçmeye hak kazandırır, eğer:

- Giriş işlemini yapan ülke tarafından tanınan devletin bu konudaki

yetkili kurumu tarafından verilmiş ve düzenleyen kurum tarafından

belirlenmiş şekil ve içerik şartlarına uygun ise;

- Kimliğinin tespit edilmesine uygun ve belgeyi gösteren, belgenin

adına düzenlendiği kişi ile aynı ise;

- Seyahat, alan geçerliliğine uygun devlete yapılıyor ve tarihi geçerli

ise.

Seyahat belgesi şu hallerde geçersizdir, eğer:

5 Macar Sınır Muhafaza Sınır Asayişi 86-89 syf. Budapeşte 2007

25

- Kimlik tespiti için uygun değil, zarar görmüş veya sahte ise;

- Yetkili kurum tarafından kullanımdan alınmış ise;

- Başkası tarafından kullanılır ise;

- Kullanım hakkına sahip olan ölmüş ise;

- Geçerlilik süresi dolmuş ise (geçerlilik süresi sonrasında 5 yıl daha

geçerli olan Avusturya seyahat belgesi istisnadır);

- Geçerliliği, kimlik verilerine ilişkin kayıtlar Latin harfleri ile

belirtilmemiş ise;

- Alansal geçerliliği girilmek istenen ülkenin alanını kapsamıyor ise;

- Müteakip kullanım münasebetiyle sınırlı sayıda seyahate hak tanıyor

ise;6

Üçüncü ülke vatandaşları kapsamlı kontrolden geçirilmelidir, bu kontrol

aşağıda belirtilen şekilde yapılmalıdır:

Girişte yapılan kapsamlı kontrol, tüm giriş koşullarının yerine getirilip

getirilmediğini teyit etmeyi içerir, örneğin;

Bir üçüncü ülke vatandaşının sınırı geçmek için geçerli ve süresi dolmamış

belgelere sahip olduğunu ve uygulanabilir olduğu yerde gerekli vize veya

oturma izninin de beraberinde bulunduğunu teyit etme;

Seyahat belgelerinin tahrifat veya sahteciliğe karşı geniş kapsamlı incelemesi.

Uygun olduğu yerde, seyahat belgelerinin, vizelerin ve oturma izinlerinin

incelenmesi sınırı geçme hakkı veren mevcut belgelerin örnekleriyle, vize

etiketlerinin örnekleriyle karşılaştırmalı olarak ve UV lambalar, manyetik

camlar, dik ışık veren özel lambalar, mikroskoplar, belge kutuları ve

gerektiğinde video görüntüsü gibi daha ileri düzey donanım kullanarak

yapılmalıdır.

Söz konusu üçüncü ülke vatandaşının seyahat belgesindeki giriş ve çıkış

damgalarının giriş ve çıkış tarihlerinin karşılaştırılarak, bu kişinin Schengen

Devletlerinde izin verilen maksimum kalma süresini-örneğin her altı ayda üç

ay- henüz aşmadığını teyit etmek için incelenmesi. Üç aylık süre ilk giriş

tarihinden itibaren başlar;

6 Macar Sınır Muhafaza Sınır Asayişi Yönetmeliği 91-93. syf. Budapeşte 2007

26

Söz konusu üçüncü ülke vatandaşının hareket noktası ve varacağı yerin teyit

edilmesi ve yapılan seyahatin amacı ve gerektiğinde buna uygun destekleyici

belgelerin kontrol edilmesi;

Söz konusu üçüncü ülke vatandaşının yaptığı seyahatin süresi ve amacına,

geldiği ülkeye geri dönmesi ya da üçüncü bir ülkeye transit geçiş

yapabilmesine ya da bu imkânları yasal yollardan elde edebilmesine yönelik

olarak yeterli maddi imkânlara sahip olduğunun teyit edilmesi. Maddi

imkânları değerlendirebilmek için, her bir Schengen Devleti tarafından

belirlenen referans miktarlar dikkate alınmalıdır;

Yeterli maddi imkânlara sahip olunduğunun teyit edilmesi nakit para, seyahat

çekleri ve üçüncü ülke vatandaşının sahip olduğu kredi kartları temel alınarak

yapılabilir. Sponsorluk beyannameleri ulusal mevzuatta belirtildiği şekilde ve

eğer söz konusu üçüncü ülke vatandaşı birinin evinde misafir olacaksa ev

sahiplerinden yine ulusal mevzuat dahilinde alınan teminat/davet mektubu da

yeterli maddi kaynak imkanlarına bir kanıt teşkil edebilir;

Çıkışta kapsamlı kontrol şunları içerir:

– Üçüncü ülke vatandaşının sınırı geçmek için geçerli bir belgeye sahip

olduğunun teyit edilmesi;

– Seyahat belgesinin tahrifat ya da sahteciliğe karşı teyit edilmesi;

– Mümkünse, söz konusu üçüncü ülke vatandaşının, kamu düzeni, iç

güvenlik ya da Schengen Devletinin herhangi birinin uluslararası

ilişkilerine tehdit olmadığının teyit edilmesi.

Çıkışta yapılan ilave kontroller şunları kapsayabilir:

– Schengen Devletlerince verilen geçerli bir oturma izni veya topraklarında

kalma ya da yeniden giriş yapma hakkı tanıyan diğer belgelerin bulunması

haricinde, gerektiğinde kişinin geçerli bir vizeye sahip olması;

– Schengen Devletlerinde izin verilen en uzun kalma süresinin aşılmadığının

teyit edilmesi;

– SIS‟ de kişiler ve nesnelere ve ulusal veri tabanında bulunan raporlara

ilişkin uyarılara başvurmak.7

7 Schengen El Kitabı İki Sınır Kontrolleri Kısım I 1.5-1-7

27

3.6. SINIR GEÇME NOKTASININ YERİNE GÖRE SINIR KONTROL TİPLERİ

- Ülkenin kendi alanında (ortak veya kendi başına konuşlanmış olarak)

- Karşı tarafın alanında (ortak veya kendi başına konuşlanmış olarak)

Sınır trafiğinin kontrolü iki komşu devletin alanında ayrı-ayrı ve de

devletlerden birinin alanında birlikte, ilgili uluslararası sözleşmeler,

anlaşmalar temelinde aşağıdakilere göre gerçekleştirilebilir:

- Kendi başına: Yerel şube hizmet personeli kontrol faaliyetini, komşu

devlet sınır kontrol organlarından ayrı, kendi ülkesinin alanında

gerçekleştirir,

- Müşterek: Her iki tarafın sınır trafiği kontrol organı ortak konuşlanma ile

uluslararası anlaşmalarda belirlenmiş şekilde, birbiri ardına kendi

mevzuatlarına göre kontrol faaliyetini gerçekleştirir.8

Bir Schengen Devletince verilen bir oturma izni bulunan üçüncü ülke

vatandaşlarına, genel bir kural olarak, çıktıkları seyahatin amacı ve de maddi

imkânları konusunda soru yöneltilmez.

İlk hatta giriş/çıkış kabinlerinde kontrol işlemlerini yavaşlatmamak için ve

ilave teyit yapma ihtiyacı doğarsa, yukarıda bahsedilen kapsamlı kontroller,

kabinlerden farklı bir yerde gerçekleştirilebilir (ikinci derece kontroller).

3.7. SEYAHAT BELGELERININ DAMGALANMASI

Genel bir kural olarak, tüm ülke vatandaşlarının seyahat belgeleri giriş ve

çıkışta sistematik bir şekilde damgalanmalıdır. Bu damga, kapsamlı bir

kontrolün yapıldığına dair bir kanıt teşkil etmez sadece sınırı geçme tarih ve

zamanını belirlemeye imkân tanır.9

Bu yüzden sınır muhafızları üçüncü ülke vatandaşlarının sınırı geçmelerini

sağlayan belgeleri olağandışı ve beklenmedik durumlarda bile her zaman

damgalamalıdırlar, kontrollerin hafifleştirildiği durumlar da buna dahildir.

Vizesini sınırda alan kişinin de seyahat belgesine damga basılmalıdır.

Vize yükümlüğü bulunan üçüncü ülke vatandaşlarının giriş ve çıkışlarında,

vizenin üstünde ifadelerin okunaklılığını ve vize etiketinin güvenlik

8 Macar Sınır Muhafaza Sınır Asayişi Yönetmeliği 84. syf. Budapeşte 2007 9 Damga basmanın amacı, Schengen alanına yapılan giriş çıkışlar sırasındaki kontrollerde, bir üçüncü ülke vatandaşının Schengen alanında izin verilen ikamet süresine –üç ila altı ay arası- uyup uymadığını doğrulamaktır.

28

özelliklerini etkilememek için mümkünse, vizenin kenarını kaplayacak şekilde

kaşe basılmalıdır. Şayet birden fazla damganın basılması gerekiyorsa, (çoklu

giriş vizesi durumlarında) bu işlem vizenin bulunduğu sayfanın karşısındaki

sayfaya yapılmalıdır. Eğer bu sayfa kullanılamıyorsa, damga bir sonraki

sayfaya basılmalıdır. Makinenin (Pasaport okuyucu) okuyacağı bölgeye damga

basılmamalıdır ve kişisel veriler ve orijinal resmi notların alındığı diğer

sayfaların üzerine damga basılmamalıdır.

Tavsiye edilen uygulamalar:

Damgalar, kişinin en son sınırı geçtiği tarihi bulmak için mümkünse

kronolojik sırada basılmalıdır;

Çıkış damgası giriş damgasının yakınına basılmalıdır;

Kolaylıkla okunabilmesi için damga yatay biçimde basılmalıdır;

Var olan damgaların üstüne damga basılmamalıdır, buna diğer ülkeler

tarafından basılanlar da dahildir.

Giriş ve çıkış için kanıt sağlamak amacıyla farklı tip damga kullanılır (giriş için

dikdörtgen damga, çıkış için yuvarlak kenarlı dikdörtgen damga). Bu damgalar

ülkeleri belirten harfler ve sınır karakolunu, tarihi, kontrol numarasını ve

(kara yolu, hava yolu veya deniz yoluyla) giriş ve çıkışta kullanılan ve ulaşım

biçimini belirten resimli simgeleri içerir. Giriş ve çıkış damgaları ve tahrif

edilmiş, sahte, kayıp ya da yanlış basılmış damgalarla ilgili sorular her bir

Schengen Devletince bu amaçla kurulmuş irtibat noktasına sorulabilir.

Her bir sınır kapısı, kontrolleri yapan her bir sınır muhafızına teslim edilen ve

sınır muhafızınca iade edilen giriş ve çıkış damgalarının kaydını tutmalıdır.

Bu, aynı şekilde her bir damganın referansını da içermelidir, bu da daha

sonraki bir tarihte karşılaştırma amaçlı olarak kullanılabilir. Damgalar

kullanılmadığında, kilitlenmeli ve erişimi yalnızca yetkili sınır muhafızlarının

ulaşabileceği şekilde kısıtlanmalıdır.

Damgaların üzerindeki güvenlik kodları bir ayı geçmeyecek şekilde belirli

aralıklarla değiştirilmelidir. Eğer, çıkışta, üçüncü ülke vatandaşının seyahat

belgesinde bir damga bulunmuyorsa, sınır muhafızı pasaport sahibinin

Schengen Devletlerine yasadışı yollardan giriş yaptığını ve/veya maksimum

29

kalma süresini aştığını düşünebilir. Şayet durum böyleyse, ulusal mevzuat

uyarınca bir ceza uygulanabilir.10

3.8. KONTROLLERIN HAFIFLETILMESI

Sınırda yapılan kontroller olağanüstü ve öngörülemeyen durumlarda

hafifletilebilir. Bu gibi olağandışı ve önceden görülemeyen durumlar, yine bu

durumların trafiğin aniden yoğunlaştığı ve sınır kapısında bekleme süresinin

aşırı hale geldiği ve personel, hizmetler ve organizasyon konusunda tüm

kaynakların tükendiği yerlerde ortaya çıkabilir. Bu, diğer sınır kapılarında sınır

geçişini engelleyen, örneğin, birkaç sınır kapısı trafiğinin bir sınır kapısına

yönlendirildiği sel ya da ciddi bir doğal afet durumunda gerçekleşebilir.

Sınır kontrollerinin hafifletildiği yerlerde, prensipte, çıkış yönündeki harekete

oranla giriş yönündeki hareket üzerindeki sınır kontrolüne öncelik

verilmelidir. Kontrolleri hafifletme kararı sınır kapısındaki idareyi elinde

bulunduran sınır muhafızınca verilmelidir. Bu tür kontrol hafifletmeleri geçici

olmalı ve bunu meşru kılacak sebeplere dayandırılmalı ve kademeli bir şekilde

uygulanmalıdır.

3.9. GERI ÇEVIRME (REFÜZE)

Üçüncü ülke vatandaşlarının ülkeye girişleri aşağıdaki durumlarda reddedilir:

a) geçerli seyahat belgesine sahip değillerse;

b) sahte ya da tahrif edilmiş seyahat belgesine sahipse;

c) gerekli geçerli vizeleri ya da bir Schengen Devletince verilmiş oturma

izinleri bulunmuyorsa;

d) sahte vize ya da oturma iznine sahiplerse;

e) yapacakları seyahatin amaç ve koşullarını haklı gösteren uygun

belgelendirme yapamıyorlarsa;

f) Schengen Devletleri alanında 6 aylık dönemde 3 ayı geçirmişlerse;

g) kişinin ikameti ve süresi ve biçimi ya da geldiği ülkeye dönmek veya transit

geçiş yapmak açısından yeterli maddi imkânı bulunmuyorsa;

h) hakkında SIS‟te ya da ulusal veritabanlarında uyarı çıkarılmış kişilerin girişi

reddolunur;

10 Schengen Sınırlar Kodu (Madde 10 ve Ek IV); Yönerge 2004/38/EC (Madde 5); Schengen Konvansiyonu (Madde 21). Schengen El Kitabı Bölüm İki Sınır Kontrolleri Kısım I 4.1-4.6.

30

i) kişiler bir ya da birden fazla Schengen ülkesinin kamu düzeni, iç güvenlik

halk sağlığı ya da uluslararası ilişkileri bakımından tehlike oluşturuyorsa.

Bir üye devlet istisnai olarak aşağıdaki hallerde bir üçüncü ülke vatandaşının

geri çevrilmemesi ve topraklarına girmesine izin verme kararı alabilir:

a) insani nedenlerle, ulusal çıkarlar nedeniyle ya da uluslararası

yükümlülükler nedeniyle (örneğin, bir kişi iltica talebinde bulunuyorsa ya

da uluslararası korumaya ihtiyaç duyuyorsa);

b) eğer kişinin vizesi yoksa ancak sınırda vize almak için gereken kriterleri

yerine getiriyorsa;

c) eğer kişi kendisinin transit geçiş yapmasını sağlayacak ve bir Schengen

Devletine giriş yapmak üzere yine bir Schengen Devletince verilen oturma

izni ya da yeniden giriş vizesine sahipse. Yine de, transit vize ulusal

veritabanlarında söz konusu kişiyle ilgili bir uyarı varsa reddedilebilir.

Topluluğun serbest dolaşım hakkından yararlanan kişilerin girişleri ancak

kamu düzeni ya da kamu güvenliği nedeniyle reddedilebilir, örneğin, bu

kişilerin halleri toplumun temel çıkarlarından birini tehdit eden gerçek,

hemen gerçekleşebilecek ve yeterli oranda ciddi bir tehdit oluşturuyorsa.

Yeknesak vize sadece üçüncü ülke vatandaşının yapılan seyahatin amacını

haklı gösterecek destekleyici belgeler sunamadığı için reddedilmemelidir. Bu

gibi durumda, sınır muhafızınca kişinin vizeyi yasadışı yollardan elde edip

etmediğini ve yasadışı göç konusunda değerlendirme yapmak için soru

sorulabilir. Gerekirse, söz konusu Schengen Devletinin vizeyi veren yetkili

kuruluşlarıyla irtibata geçilebilir. Ancak, vizenin yasadışı yollardan alındığı

ortaya çıkarılırsa, bu tür bir vize sınır muhafızınca iptal edilebilir.

En iyi uygulama: Geri çevirme halleri dışında giriş ya da çıkış damgasının

iptali:

Bir pasaporta daha önceden basılmış olan bir damganın iptal edildiği durumlar

olabilir (örneğin, sınır muhafızı tarafından kazara yanlış damga basıldıysa). Bu

gibi durumlarda, seyahat eden kişinin bunun üzerinde hiçbir mesuliyeti

bulunmamaktadır bu yüzden basılan damga bir kişinin geri çevrilmesi halinde

yapıldığı gibi iptal edilemez. Bu yüzden, pasaportun sol üst köşesi boyunca

birbirine paralel iki çizgi çekerek basılan damgayı iptal etmek önerilir:

Eğer geri çevrilen bir üçüncü ülke vatandaşı hava, deniz veya kara yoluyla

31

seyahat etmişse, taşıyıcı (firma/kişi) bu vatandaş için yeniden derhal

sorumluluk üstlenmek ile yükümlüdür. Taşıyıcı, özellikle, üçüncü ülke

vatandaşlarını getirildikleri ve yolcunun elindeki seyahat belgesini veren

üçüncü ülkeye ya da kabul edileceği kesin olan bir başka üçüncü ülkeye geri

götürmek durumundadır.

Geri çevrilen üçüncü ülke vatandaşı hemen geri alınamadığında, taşıyıcı

gerekli her tür konaklama, geçim ve geri dönüş seyahati gibi masrafları

karşılamalıdır. Eğer taşıyıcı üçüncü ülke vatandaşını geri gönderemezse, bu

kişinin geri dönüşünü diğer yollardan (örneğin bir başka taşıyıcı ile irtibata

geçerek) sağlamalıdır.

Geri çevrilmiş herhangi bir ülkenin vatandaşlarının yasadışı yollardan giriş

yapmasına engel olmak için, sınır muhafızları yerel durumlar temelinde

gereken tüm önlemleri almalıdırlar.

3.10. SCHENGEN YEKNESAK VIZE ÇEŞITLERI

(tüm Schengen Devletleri alanlarında geçerlidir):

"havaalanı transit vizesi” ( “A” tipi vize) : Bu, Schengen Devletlerinin

havaalanlarının transit geçiş alanlarında geçiş imkânı sağlayacak bir

vizedir.

"transit vize” ( “B” tipi vize): Bu vize, bir üçüncü ülkeden diğerine

seyahat eden kişinin Schengen Devletinin topraklarından bir, iki ya da

istisnai olarak birden çok kez geçme hakkı verir. Her bir transit vize

beş günlük süreyi geçemez.

"kısa süreli vize” (“C” tipi vize): Bu vize, kişiye Schengen Devletlerinde

üç ayı geçmeyecek bir süre ikamet imkânı sağlar. İkamet süresi, ilk

giriş yapılan tarihten itibaren 6 ay içinde 3 ayı geçmemelidir;

"ulusal vize" ("D" tipi vize): Bu, bir Schengen Devletince uzun süreli

kalış amacıyla (eğitim, çalışma amacıyla) verilen vizedir ve ulusal

mevzuat tarafından öngörülen prosedürler uyarınca verilir. Bu tip

vizenin alansal geçerliliği vizeyi veren ülkenin sınırlandırmasına tabidir

(aşağıda sözü edilen “D+C” vizeleri hariç). Ancak, bu tür vize alanların

vizeyi veren ülkeye ilk kez ulaşmak ve giriş yapmak için diğer Schengen

Devletlerinden transit geçiş yapma hakkına sahiptir, ancak bunun için

geçerli bir seyahat belgesine sahip olmalıdırlar ve transit geçiş yapmak

32

istedikleri ülkenin geri çevirme ulusal uyarı listesinde isimleri

bulunmamalıdır;

"kısa ziyaret vizesi olarak da geçerli olan ulusal vize" ("D + C" tipi vize):

bu, bir Schengen Devletince verilmiş ulusal bir vizedir (uzun süreli

ikamet amacıyla) ancak bu aynı zamanda ilk geçerlilik tarihinden

itibaren 3 ayı geçmeyecek şekilde diğer Schengen Devletlerine seyahat

etmek için de geçerli olan vizedir. Bu tür bir vize tek tip kısa süreli

vizeler verilebilmesi için öngörülen ortak şart ve kriterler uyarınca

verilmektedir. Örnek: Fransa tarafından verilen bir "D +C" vizesi

vizenin imkan tanıdığı tüm süre boyunca sadece Fransız topraklarında

kalma imkanı sağlamaz, aynı zamanda vize etiketinde belirtilen

geçerlilik süresinden itibaren maksimum üç ay boyunca tüm diğer

Schengen Devletlerine seyahat etme imkanı sağlamaktadır;

- "grup vizesi": Bu, maksimum 30 gün ile sınırlı olan transit vize ya da

kısa süreli vizedir, bu vize bir grup pasaportuna damgalanabilir- ulusal

mevzuatın aksini iddia ettiği durumlar hariç- ve seyahat etme kararı

alınmadan evvel bir araya gelen ve birbirini tanımayan insanların

oluşturduğu grup için, bu grubun üyelerinin alana girmesi, burada

ikamet etmesi ve yine bu ülkeyi grup olarak terk etmeleri halinde

verilir. Bu tür vize 5 ila 50 kişilik gruplara verilebilir. Gruptan sorumlu

olan kişi bireysel bir pasaporta sahip olmalıdır ve gerektiğinde, bireysel

bir vizesi bulunmalıdır. Bu durum, sınırda denizcilere vize verilmesi

konusunda belirli hükümlere bağlı önyargısız uygulamadır;

"sınırlı alansal geçerliliği olan vize” (“LTV B” veya “LTV C” tipi vize):

Bu, kişiye vizeyi veren ya da diğer birkaç Schengen Devletlerinin

topraklarında ikamet ya da transit geçme hakkını veren kısa süreli bir

vizedir. Bu durumda, alansal geçerlilik (bir veya birden fazla Schengen

Devleti) vize etiketinin üstünde belirtilmiştir. Bu tür bir vizenin

verilmesi tamamen istisnai bir durumdur. LTV vizeleri verildiğinde sınır

muhafızları merkezi yetkililerini 72 saat içerisinde bilgilendirmeli, bu

vizenin verildiği kişinin şahsi bilgilerini vermeli ve bu tür vizenin

verilme nedenlerini belirtmelidir;11

Üçüncü ülke vatandaşıyla ilgili aşağıdaki hallerde sınırda vize verilebilir:

11 Konsey Düzenlemesi 539/2001; Schengen Konvansiyonu (Madde 9-17). Ortak Konsolsoluk Bilgileri

33

(a) kişi, kendisine sınırı geçme hakkı veren geçerli bir belgeye

sahipse;

(b) yaptığı seyahati meşru gösterebilirse ve kendini idame ettirecek

maddi imkanı bulunuyorsa;

(c) geri çevrilmesine yönelik SIS sisteminde uyarı yoksa ve Schengen

Devletlerinin kamu düzeni, iç güvenlik, halk sağlığı ya da uluslararası

ilişkilerine bir tehdit oluşturmuyorsa;

(d) kişi, örneğin, zaman kısıtlaması gibi önceden vize başvurusu

yapacak durumda olmadığını kanıtlayabilirse;

(e) kişi giriş yapmak için önceden tahmin edilemeyen ve aniden

ortaya çıkan sebeplerle ilgili belgeli kanıtlar sunarsa. Buna ilaveten,

sınır muhafızı kişinin geldiği ülkeye ya da üçüncü bir ülkeye geri

dönmesinin sağlandığını teyit edebilmelidir.

Vizenin sınırda verilmesi (kural olarak konsolosluk ya da elçilikte verilmesi

yerine) istisnai bir durum olarak kalmalıdır. Vizeye neden bir konsoloslukta

başvurulamadığı ve bu yüzden sınırdan alınması gerektiğinin sebepleriyle ilgili

ispat yükümlülüğü söz konusu üçüncü ülke vatandaşına aittir.

Vize şu şekilde verilebilir:

a) alansal geçerlilik konusunda bir kısıtlama olmaksızın (Schengen yeknesak

vize, tüm Schengen ülkeleri için geçerli). Bu durumda, vize şu şekilde olabilir:

Kısa süreli vize (C tipi);

Transit vize (B tipi); Bu tip vize müracaatçıya, ancak tüm diğer transit

geçilecek ülkeler ve Schengen alanı dışındaki bir gidilecek yer için geçerli

vizesi varsa verilebilir. Bu tür bir vize, ilgili Schengen Devletlerinin

toprakları üzerinden doğrudan transit geçiş yapmaya imkân tanımalıdır.

b) kısıtlı geçerlilikle ("LTV C" veya "LTV B");

Her iki durumda da verilen vize bir girişten fazlası için geçerli olmamalıdır.

Kısa süreli vizelerin geçerliliği 15 günü geçmemelidir; transit vizenin

geçerliliği 5 günü geçmemelidir.

Geçerli olmayan bir seyahat belgesine vize damgası basılamaz.12

12 Schengen El Kitabı İkinci Bölüm Sınır Kontrolleri Kısım I 6.1-7.4.

34

Geçerli Vize

Yabancıların – daimi düzenlemeler temelinde – giriş, transit seyahati, ikamet

ve çıkışa hak kazandıran bir vizeye sahip olmaları gerekir – vizesiz giriş

seyahati yapmayı mümkün kılan uluslararası bir sözleşme istisna olmak üzere.

Yabancının, planlanan seyahatinin amacı ve planlanan kalış süresinin sona

ermesine bağlı olarak eğer (gerekli ise) gidilecek ülke ve transit geçilecek

ülkelerin vizesine ve de döneceği ülkeye seyahat için gerekli geçerli vizeye de

sahip olması gerekir.

Vizenin Orijinalliğinin, Geçerliliğinin Kontrolü

Vize giriş yapmaya, transit geçişe, ikamet etmeye, çıkış yapmaya şu hallerde

hak kazandırır, eğer:

- Yetkili kurum tarafından verilmiş, belirli içerik ve şekil şartlarına sahip

ise;

- Tarihi geçerli ise;

- Tüm (vize dışında) seyahat amacına ve süresine uygun olarak giriş yapma

ve ikamet şartları mevcut ise;

Vize şu hallerde geçersizdir, eğer;

- Belirtilen hakların tespit edilemeyeceği ölçüde zarar görmüş ise;

- Sahte ise;

- Geçerlilik tarihi sona ermiş ise;

- Başkası tarafından kullanılıyor ise;

- Yabancı diğer giriş seyahati ve ikamet şartına giriş yaptığı sırada sahip

değil ise;

- Yabancılar asayişine ilişkin kanununda belirtilenlerin ihlali ile veya

yanlışlıkla düzenlenmiş ise;

- İzin verilen giriş sayısını aşan kullanım durumunda;

- Yabancıya ilişkin ret, giriş ve ikamet yasağı getirilmiş ise – bu yasağı

getiren kurumun izni ile verilmiş olması istisna olmak üzere.

Vize yükümlülüğü olan üçüncü ülke vatandaşlarının giriş ve çıkışları

durumunda damga, imkan ölçüsünde, vizede bulunan işaretlerin veya vize

35

pulunun güvenlik işaretlerinin okunurluğunu etkilemeyecek biçimde kenarını

kaplayacak şekilde vurulmalıdır. Şayet birden fazla damga vurulması gerekli

ise (örneğin çok girişli seyahate hak tanıyan vize durumunda), o zaman

bunları vizenin karşısındaki sayfaya vurmak gerekir. Eğer bu sayfa da

kullanılamıyorsa, damgalama doğrudan takip eden sayfaya yapılmalıdır.

Makineyle okunabilen şerit ve de kişisel verilerin veya orijinal resmi notları

içeren sayfalar damgalanmamalıdır.13

3.11. OTURMA İZNİ

Geçerli ikamet vizesi ile ülkede ikamet eden yabancının talebi üzerine –

ikamet süresinin uzatılması amacıyla – Yabancılar Dairesi ikamet izni

verebilir.

İkamet izninin tipleri:

- Çalışma, gelir elde etmek amaçlı ikamet izni,

- Mesleki eğitim, mesleki hizmet içi eğitim amaçlı ikamet izni,

- Ailenin birlikte yaşaması amaçlı ikamet izni,

- Aile birleştirilmesi amaçlı ikamet izni,

- İnsani mülahazalardan verilen ikamet izni.

3.12. DIPLOMATIK, RESMI YA DA HIZMET PASAPORTU SAHIPLERI VE

ULUSLAR ARASI KURULUŞ MENSUPLARI

Yararlandıkları özel ayrıcalık ve dokunulmazlıklara bakıldığında, Schengen

Devletlerince tanınan üçüncü ülkeler ve hükümetleri tarafından verilmiş ve

görevleri gereği seyahat eden diplomatik, resmi ya da hizmet pasaportu

sahiplerine uygulanabildiği yerlerde vize gerekliliği bulunmasına rağmen sınır

kontrollerinde diğer kişilerden farklı olarak öncelik verilebilir. Bu belgelere

sahip olan kişiler yeterli mali imkânlara sahip olup olmadıklarını kanıtlamakla

yükümlü değillerdir.

Eğer kişi dış sınırda kendisine ayrıcalık tanınmasını isterse, sınır muhafızı bu

kişiden uygun belgeleri, özellikle de akredite olunan devlet tarafından verilen

sertifikalar, diplomatik pasaport ya da diğer belgeleri ibraz ederek sahip

olduğu statüyü kanıtlamasını talep edebilir. Şüphe olması halinde, sınır

muhafızı acil durumlarda doğrudan Dışişleri Bakanlığı‟na başvurabilir.


36

3.13. YEREL SINIR TRAFIK SISTEMINDEN YARARLANAN SINIR

BÖLGESINDE IKAMET EDENLER

Yerel sınır trafik idaresi çerçevesinde verilmiş yerel sınır trafik izni (LBTP)

bulunan komşu bir üçüncü ülkenin sınır bölgesinde ikamet edenler, Üye Devlet

ve söz konusu üçüncü ülke arasında imzalanmış olan ikili anlaşma uyarınca,

sınırı geçerken özel bir muameleden yararlanmaktadırlar, örneğin:

Eğer bir LBTP izinleri bulunuyorsa, vize almalarına gerek yoktur. Eğer bu

söz konusu üçüncü ülke ile yapılmış olan ikili anlaşmada öngörülmüşse,

LBTP izni ile birlikte pasaportlarının bulunması gerekebilir;

Kişinin sınır bölgesinde ikamet ettiğini kanıtlayan LBTP izninin var

olduğunu ve bunun gerçekliğini ispat ettikten sonra, yapılan seyahatin

amacı ile ya da yeterli maddi imkanlara sahip olma ile ilgili daha fazla

kontrol yapılmaz;

Gerektiğinde ne LBTP izni, ne de pasaport giriş ve çıkışta

damgalanmamalıdır.

Bu kişiler için sınır geçme, üçüncü ülke ve Schengen üyesi Devlet ile

imzalanan ikili anlaşmalar çerçevesinde daha da kolaylaştırılabilir.

Üçüncü ülkeden gelen ancak bir Schengen üyesi Devlette sınır bölgesinde

ikamet edenler, öğrencilerin vize yükümlülüğü bulunmamaktadır. Üçüncü bir

ülkenin vatandaşları olan öğrencilerin vize yükümlülüğü bulunmaktadır ancak

bir başka Schengen Devletinde yasal olarak yaşayan ve bir okul gezisi

çerçevesinde seyahat edenler aşağıdaki koşullar yerine getirildiğinde bir

ülkeden diğerine transit geçiş ya da kısa süreli seyahat için vize

gerekmemektedir:

(Bu bölüm Norveç, İzlanda ve İsviçre için uygulanamaz.)

(a) öğrencilere söz konusu okuldan geçerli bir seyahat belgesi ya da vize almış

olan bir öğretmen eşlik ederse;

(b) öğretmen söz konusu okul tarafından verilmiş olan ve geziye katılan tüm

öğrencilerin kimliğinin, yapılacak olan gezi veya transit geçişin amaç ve

vesilesinin açıkça anlatıldığı bir form ibraz ederse;

(c) öğrenciler sınırı geçmek için geçerli olan bir belgeye sahipse.

Ancak, bu son gereklilik- geçerli bir seyahat belgesine sahip olmak- şu

37

koşullarda uygulanmayabilir:

Üzerinde fotoğrafı olan bir kimlik kartı ibraz edemeyen ancak yukarıda

bahsedilen formda üstünde fotoğrafları bulunan öğrenciler;

Öğrencilerin ikamet ettiği üye ülkenin yetkili kurumu bu kişilerin

bölgesinde ikamet edenler statüsünü ve bu topraklara yeniden giriş

haklarını teyit eder ve formun uygun bir şekilde asıl olarak düzenlendiğini

belirtirse (örneğin, ulusal yetkili merci damgasıyla);

Öğrencilerin ikamet ettiği Üye Devlet diğer Üye Ülkeye listenin geçerli bir

seyahat belgesi olarak dikkate alınmasını istediğini belirtirse.

Yukarıda belirtilen hükümler ne öğrencileri ne de onlara eşlik eden

öğretmenleri genel kurallar uyarınca sınır kontrollerinden muaf

tutmamaktadır.

Vize muafiyeti, okul gezisine çıkmış ve vize mecburiyeti bulunan ancak bu

yükümlülükten muaf olan üçüncü ülkede ikamet eden okul öğrenciler için

uzatılabilir (örneğin, yasal olarak Hırvatistan‟da ikamet eden Bosna vatandaşı

okul öğrencileri).14

Böylesi bir durumda, bir Üye Devlette yaşayan okul öğrencileri için getirilmiş

aynı şartlar yerine getirilmelidir.

Sınır ötesinde çalışan işçiler:

Sınır ötesinde çalışan işçiler ve diğer düzenli olarak sınır geçen ve bu sebeple

sınır muhafızlarınca iyi tanınan, hiçbir ön kontrolde haklarında SIS sistemi ya

da bir ulusal veri tabanında uyarı çıkmamış olan kişiler sınır geçmeleri için

kendilerine hak tanıyan geçerli bir belge taşıdıklarını beyan etmek ve ülkeye

giriş koşullarını yerine getirdiğini ortaya koymak için sadece sondaj

kontrollerden geçmelidirler. Bu sondaj kontroller, uygulanabilir prosedürler

uyarınca, genelde üçüncü ülke vatandaşlarına ve birliğin serbest dolaşım

hakkından yararlanmakta olan kişilere tatbik edilmelidir. Bu kişilere zaman

zaman uyarısız ve düzensiz aralıklarla kapsamlı kontroller yapılmalıdır.

Kolaylaştırılmış giriş rejimi uygulamak:

Dış sınırlarda gerçekleştirilen sınır trafiği kontrolü olağanüstü ve

öngörülemeyen şartlar durumunda hafifletilebilir. Olağanüstü ve önceden

14 30 November 1994 tarihli Konsey Kararı 94/795/JHA. Düzenleme (Avrupa Komisyonu) No 539/2001 (Madde 4)

38

öngörülemeyen şartlar, trafiğin fevkalade artmasına neden olan ve bunun

sonucunda sınır kapılarında bekleme süresinin çok uzadığı ve tüm personel,

tesis ve kurumsal kaynağı tüketen olaylar olarak addedilmelidir. Sel veya

başka diğer ağır afetler nedeniyle sınır kapısından geçişin başka sınır kapısına

yönlendirilmesi buna örnek olarak verilebilir.

Sınır trafiği kontrolü hafifletilir ise, çıkış trafiği kontrolünden ziyade giriş

trafiği kontrolüne temel olarak öncelik tanınması gerekir. Kontrollerin

hafifletilmesine yönelik kararı sınır kapısında görevde bulunan sınır

muhafızlarının amiri alması gerekir. Kontrollerin hafifletilmesi talimatı geçici

süre ile verilebilir, talimatın dayandırılan şartlara uygun olması ve kademeli

olarak uygulamaya konulması gerekir.15

Sınırda vize başvurusunu işleme sokmak için gereken ödemeler bir

konsoloslukça istenen meblağlara denktir. Ancak, sınırda vizeler ücretsiz

verilebilir.

Denizcilerle ilgili özel kurallar:

Sınırda denizcilere transit vize verilmesi konusunda özel kurallar

uygulanmaktadır. Vize yükümlüsü bir denizciye dış sınırları geçerken şu

koşullar dahilinde sınırda transit vize verilebilir:

– gerekli koşulları yerine getiriyorsa;

– transit geçiş yapacağı tüm diğer ülkeler ve Schengen alanı dışında nihai varış

yeri için geçerli bir vizeye sahipse;

– sınırı geçme nedeni bir denizci olarak çalıştığı ya da çalışacağı bir gemiye

binmek, yeniden binmek ya da inmekse.

Aynı milliyete sahip olan ve beş ila 50 kişilik bir grubun içinde seyahat eden

denizcilere sınırda grup transit vizesi verilebilir ve bu da ayrı bir sayfaya

damgalanabilir. Bu sayfada soyadı ve adı, doğum tarihi, uyruk ve seyahat

belgesi numarası bulunmalıdır. Bu grup vizesi her bir denizci sınırda vize

alabilmek için gereken şartları yerine getiriyorsa verilebilir.16

Diğer hizmet birimleriyle işbirliği:

Sınır muhafızı sınırda konuşlandırılmış olan tüm devlet görevlileriyle yakın bir

işbirliği içerisinde olmalıdır örneğin gümrük yetkilileri ya da mallarla ilgili

15 Macar Sınır Muhafaza Sınır Asayişi Yönetmeliği 111. syf. Budapeşte 2007 16 Schengen El Kitabı İkinci Kısım Kontrolleri Bölümü II 7.7-7.9.

39

güvenlik işlerinden sorumlu uzman hizmetler veya nakliyat güvenliğinden

sorumlu hizmetler gibi.

4. SINIR GÖZETİM VE KONTROLLERİ SIRASINDA UYGULANAN YÖNTEMLER

4.1. SINIR KONTROLLERI

4.1.1. Kara Sınırları

4.1.1.1. Yerel Sınır Trafiği

Sınır bölgesinde ikamet edenler için daha kolaylaştırılmış bir “yerel sınır

trafiği” yaratma amacıyla üye ülkeler üçüncü ülkelerle ikili anlaşmalar

imzalamalıdırlar. Bu sistem, bir Üye Devlete komşu olan bir üçüncü ülkenin

sınır alanında (maksimum 50 km) yaşayan üçüncü ülke vatandaşlarına

uygulanır, bu kişilerin genel bir kural olarak bu alanda en az bir yıl yaşaması

gerekmekte (istisnalar ikili anlaşmalardan tedarik edilebilir) ve sınırı sıklıkla

geçmek için meşru bir takım sebepleri olmalıdır ( aile bağları, ekonomik,

sosyal ya da kültürel bir takım gerekçeleri olmalıdır). Bu sistem altında, sınır

bölgesinde ikamet edenler, bir Üye Devletin sınır alanında aralıksız üç aylık

bir süre kalmak üzere sınırı geçme izinleri vardır.17

4.1.1.2. Kabin dışındaki kontroller

İmkanlar dahilinde kontrol en az iki personel ile icra edilmelidir.18

Kabin önünde, kontrol şeridinde hizmet veren pasaport işlemcisinin görevleri

şunlardır:


- Günün saatine uygun selam vermesi,

- Seyahat belgesinin alınması, tipinin tespit edilmesi,

- Seyahat belgesine göre yolcunun uyruğunun, vize muafiyetinin, vize

yükümlülüğünün tespit edilmesi,



- Sınırı geçmenin diğer şartlarının mevcut olup olmadığının kontrol

edilmesi,

17 Schengen El Kitabı Bölüm II. Karayolu trafiğinde arazi sınır kontrolleri 18 Schengen El Kitabı İkinci Kısım Kontrolleri Bölümü

40

- Ülkeye girişin ve ikametin amacının kontrol edilmesi,

- Araçların sondajlama yöntemle veya zorunlu kontrol edilmesi,

- Sonunda, yapılan kimlik saptamasının gözden geçirilerek, seyahat

belgesinin yolculara birer birer geri verilmesi ve pasaport işlemcisinin

işlemi biten yolcuyu selamlaması.

4.1.1.3. Kabinde bulunan pasaport kontrolörünün görevleri

- Seyahat belgesinin orijinalliğinin, geçerliliğinin mesleki deneyim ve sahip

olunan arka plan malzemeleri, teknik araçlar yardımı ile tespit edilmesi

(Minimum kontrol sırasında sondajlama yöntemle, kontrol yerinde

bulunan teknik araçların yardımı ile);

- Yolcunun ve aracının verilerinin sınır işlem arşivinde kontrol edilmesi,

- Aracın yasal sahipliğinin tespit edilmesi,

- Seyahat belgesinde bulunan damga ve kayıtların kontrolü,

- Seyahat belgesinin eklerinin muamelesi (gerekli ise) kayıtların yapılması,

- Veri kayıt görevlerinin yerine getirilmesi,

- Son olarak istatistiksel verilerin toplanması.

Ana kurala göre araçla seyahat edenler kontrol sırasında araçta kalabilirler.

Ancak şartlar gerekli kılarsa, yolcuların araçtan inmeleri istenebilir. Şartlar

elverdiği ölçüde kapsamlı kontrolü bu iş için belirlenmiş ayrı bir yerde

gerçekleştirmek gerekir. Personelin güvenliği için kontrolü imkana göre iki

sınır muhafızı yapmalıdır.19

Bir sınır noktasının amiri, kişiler üzerinde etkin kontrollerin yapılmasını ve

aynı zamanda trafiğin akış ve güvenliğini de sağlayabilmelidir.

Mümkünse, Topluluğun serbest dolaşım hakkından faydalanmakta olan kişiler

ve diğer üçüncü ülke vatandaşları için şeritlerin ayrılması konusundaki genel

kurallar uyarınca ayrı bir şerit oluşturulmalıdır. Mümkün olduğu yerlerde

kontroller iki sınır muhafızınca gerçekleştirilmelidir.


41

4.1.2. Demiryolu Trafiği kontrolleri:

Demiryolu sınır geçiş noktasındaki amir sınır muhafızı etkin sınır kontrolü

gerçekleştirebilmek için demiryolu tarifeleri konusunda ve öngörülebilir

demiryolu yolcu sayısı hakkında bilgi toplamalıdır.

Kontroller aşağıdaki iki yöntemden herhangi biri uygulanarak

gerçekleştirilebilir:

Bir Schengen Devleti topraklarında ilk varış istasyonu ya da hareketten

önceki son istasyon platformunda,

Transit geçiş sırasında trende.

Sınır kontroller aşağıdaki hususlarda yapılan kontrolleri içerir:

Tren mürettebatı,

Seyahat eden yolcular,

Daha önceden kontrolü yapılmamış yurtdışından gelen yolcular,

Trenin dışı.

Üçüncü ülkelerden gelen yüksek hızlı trenlerin yolcularının kontrolleri

aşağıdakilerden herhangi biri uygulanarak gerçekleştirilebilir:

Üçüncü bir ülkede yolcuların trene bindiği istasyonlarda,

Kişilerin Schengen toprakları üzerinde trenden indiği istasyonlarda,

Trendeki kişilerin daha önceki istasyonlarda trende kalmaları halinde

Schengen topraklarında istasyonlar arası transit yolculuk halindeyken tren

içinde.

Üye Devletlerin topraklarında birçok kez duran üçüncü ülkelerden gelen

yüksek hızlı trenler söz konusu olduğunda, eğer tren Schengen Devletleri

topraklarında seyahatin geri kalan kısmında özel olarak yolcu alacak

durumdaysa, bu yolculara ya trende ya da kişilerin trene bindiği istasyonda

yapılan kontrollerin gerçekleştiği yer hariç varılacak yerin istasyonunda giriş

kontrolleri yapılmalıdır.

Böylesi bir durumda, Schengen Devletleri toprakları içinde seyahatin kalan

kısmında trene binmek isteyenler seyahat sırasında ya da varılacak olan yerin

42

istasyonunda giriş kontrolleri yapılacağı konusunda açıkça

bilgilendirilmelidirler.

Aksi yönde seyahat ederken, trende bulunan kişiler benzer ayarlamalar

altında çıkış kontrollerine tabi tutulmalıdır.

Sınır muhafızı, sınır kontrolüne tabi tutulması gereken kişi ya da malların

saklanmadığından emin olmak için taşınan eşyaların içindeki boşlukları

dikkatlice kontrol etmelidir. Sınır muhafızları, gizlenmiş patlayıcı madde ya

da uyuşturucu şüphesi olduğunda treni her zaman kapsamlıca aramalıdırlar.

En iyi uygulama:

● Varılan ilk istasyonda ya da kalkmadan önceki son istasyonda platformda

kontrol yapılırken, tren, kişilerin sınır kontrolünden kaçmasını engellemek

için dikkatlice izlenmelidir. Kontrol memurları ve treni kontrol eden

memurlar her zaman birbirleriyle irtibat halinde olmalıdırlar.

Trende yolcuların kontrolü yapılırken, yolcuların tren boyunca

dolaşmalarına izin verilmemelidir.

Mal taşıyan bir trende yapılan kontrol, tren mürettebatının evraklarının

kontrolü ve trenin taşıdığı yüklerin incelenmesini de içermelidir.

Yolcu ve yük trenlerinin kontrolü sırasında, sınır muhafızı patlayıcı

madde taşıma riski bulunan durumlarda yolcu ve nesnelere özel dikkat

göstermelidir. Bu görevi doğru bir şekilde yerine getirebilmek için, bomba

uzmanı köpekler kullanılabilir.

Trende yapılan sınır kontrolü, üzerinde anlaşılan demiryolu istasyonuna

varmadan önce tamamlanmış olmalıdır.

Prensipte, kontrol önlemleri trenlerin ayarlanmış olan hareket saatlerinde

gecikmeye neden olmamalıdır. Yine de, eğer bir gecikmeye sebep

olunmuşsa, istasyon amiri bu durumdan mümkün olduğunca çabuk bir

şekilde haberdar edilmelidir.

4.1.3. Hava Sınırları

4.1.3.1. Havalimanındaki Kontroller

Sınır muhafızları, havalimanında etkili sınır kontrolleri sağlayabilmek için,

yolcu akışına göre yeterli personel konuşlandırmak için ve gelen yolculara

öncelik tanınması konusunu da göz önünde bulundurarak hava trafik programı

43

konusunda gerekli tüm bilgileri toplamalıdırlar.

Schengen içi uçuşlarla Schengen dışı uçuşları birbirinden ayırmak ve bu iki

alan arasında yetkisi olmayan kişi ve/veya belgelerin dolaşımını engellemek

için uygun altyapı sağlanmalıdır. Genellikle sınır kontrolleri havalimanı

içindeki yetkili sınır geçiş noktasında yapılır; ancak, iç güvenliğe karşı bir risk

veya yasadışı göç tehlikesi varsa bu kontrol uçakta ya da peron kapısında

yapılabilir. Transit geçiş bölgesine erişim kontrol edilmelidir; yasadışı göç

veya iç güvenliğe yönelik riskler bu durumu haklı göstermezse, normal

koşullarda kontroller transit alanda yapılmaz.

En iyi uygulamalar:

Mürettebat üyelerine yapılan kontroller yolcuların kontrolünden önce ve

farklı bir yerde yapılmalıdır.

Mümkün olduğu yerde, ikinci derece sınır kontrolü için ayrı bir yer

oluşturulmalıdır.

Mümkün olduğu yerde, engelli yolcular ve diplomatlar için ayrı bir şerit

oluşturulmalıdır.

Özellikle yolcuların kayıt yaptırdığı yer, pasaport kontrol bölgesi ve

transit geçiş alanı olmak üzere havalimanının her yeri izleme ve devriye

yoluyla sıkı bir gözetim altında tutulmalıdır. Güvenlik nedeniyle sahibince

terk edilmiş herhangi bir bavul ya da ortada bırakılan diğer şüpheli

nesneler zaman kaybetmeden güvenlik birimlerine bildirilmelidir.

Sınır kontrollerinin yapılacağı yerler aşağıdaki prosedür uyarınca

belirlenmelidir:

a) Üçüncü bir ülkeden ulaşan seferle gelen ve bir iç hat seferine binecek olan

üçüncü ülke yolcuları giriş kontrolünden geçmelidirler. Bir iç hat

uçuşundan bir üçüncü ülkeye uçacak olan (Aktarma yolcuları) yolcular en

son uçuşun havalimanında çıkış kontrolünden geçmelidirler.

b) Aktarma yolcusu olmayan ve üçüncü ülkelerden ya da üçüncü ülkelere

gidecek olan ve uçak değişikliği yapmadan Schengen Devletinin

havalimanında birden fazla iniş yapacak olan uçuşlar için:

c) Schengen Devletinin toprakları üzerinde önceden ya da sonradan aktarma

yapmadan üçüncü ülkelerden ya da üçüncü ülkelere yapılan uçuşlarda

44

yolcular giriş yapılan havalimanında bir giriş kontrolünden ve çıkış

havaalanında da çıkış kontrolünden geçirilmelidir;

d) Üye Devletlerin topraklarında birden fazla kez duracak olan, uçak

değişikliği yapılmayacak (transit yolcu) ve üçüncü ülkelerden ya da

üçüncü ülkelere yapılan uçuşlardaki ve uçağın Schengen ülkelerinden

birinin topraklarında bulunması hasebiyle uçağı boşaltamayacak olan

yolcular vardıkları havaalanında giriş ve yola çıktıkları havaalanında çıkış

kontrolünden geçmelidirler;

e) Üçüncü ülkelerden yapılan ve Schengen alanında birden fazla iniş yapacak

olan uçuşlar için, bir havayolu şirketinin kalan yolcularının bu topraklarda

bulunması nedeniyle, yolcular yola çıktıkları havaalanından çıkış,

vardıkları havalimanında da giriş kontrolü yaptırmalıdırlar. Bu durmalar

esnasında, halen uçağın içinde bulunan ve Schengen Devleti topraklarına

inmemiş olan yolcular için, bu kontroller madde (d) uyarınca

gerçekleştirilmelidir. Varış ülkesinin üçüncü bir ülke olduğu uçuş

durumlarında aksi prosedür uygulanır.

Bir uçağın bir sınır kapısı olmayan en yakın iniş yerine inmek durumunda

kalması halinde, uçak, sınır muhafızlarının ve gümrük kontrolleri konusunda

da gümrük idaresinin izin vermesi halinde uçuşuna devam edebilir.

4.1.4. Deniz Sınırları

4.1.4.1. Deniz trafiğindeki genel kontrol prosedürleri

Bir sınır kapısının idaresini elinde bulunduran bir sınır muhafızı yolcuların ve

deniz aracının mürettebatının etkin kontrollerden geçmesini temin etmelidir.

Bu kontroller, deniz alanının sürekli ve kapsamlı gözetimini de içeren risk

analizi temelinde gerçekleşmelidir.

Gemiler üzerinde yapılan kontroller varış ya da hareket limanında, geminin

içinde ya da bu amaç için ayrılmış, su kanalının yakın çevresinde bulunan bir

alanda yapılmalıdır. Ancak, bu konuda üzerinde varılan anlaşmalara göre,

kontroller geçiş sırasında ya da geminin hareket ya da varışı üzerine üçüncü

bir ülkenin topraklarında da yapılabilir.

Geminin kaptanı ya da gemi acentesi (örneğin su kanalında yapılan yolculukla

ilgili olarak her konuda gemi sahibini temsil eden birey ya da şirket) iki kopya

halinde mürettebat ve tüm yolculardan oluşan bir isim listesi oluşturmalıdır.

Bu listede, aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:

45

Ad ve soyadı,

Doğum tarihi,

Uyruk,

Seyahat belgesinin numara ve tipi ve gerektiği yerde vize numarası.

Mürettebat üyeleri, mürettebat listesinde bulunan, bir geminin çalışma veya

hizmeti esnasında yapılan yolculuk sırasında gemide gereken bazı görevler

için çalışmakta olan kişileri içerir.

Son olarak limana vardıktan sonra, yukarıda söz edilen listeler sınır

muhafızlarına verilir. Eğer, mücbir sebepler nedeniyle, liste veya listeler sınır

muhafızlarına verilemezse, uygun sınır karakolu ya da denizcilik idaresine bir

nüsha gönderilmelidir, bu kuruluşlar da gecikmeden bu belgeleri sınır

muhafızlarına iletecektir. Sınır muhafızı tarafından usulüne uygun bir şekilde

imzalanmış olan iki listenin bir kopyası, gerektiğinde limanda ibraz edebilmesi

için geminin kaptanına geri gönderilir. Mürettebat ya da yolcu listelerinde

meydana gelen herhangi bir değişiklik, zaman kaybetmeden kaptan ya da

gemi acentesi tarafından sınır muhafızlarına bildirilmelidir. Kaptan,

gemisinde kaçak yolcu olduğunda, limana girmeden önce sınır muhafızlarını

bilgilendirmekle yükümlüdür. Kaçak yolcular gemide kaldıkları müddetçe

kaptanın sorumluluğu altında olacaktır. Bir Üye Devlet, kaçak yolcunun

topraklarına inmesine izin vermesi durumunda bu kişinin girişinden önce

normal kontrol işlemleri uygulamalıdır. Kaptan sınır muhafızlarını geminin

ayrılacağı konusunda bilgilendirmelidir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda,

kaptan uygun denizcilik idaresini bilgilendirmeli ve onlara yukarıda belirtilen

daha önceden tamamlanmış ve imzalanmış olan listenin ikinci bir kopyasını

vermelidir.

4.1.4.2. Yolcu gemilerine yapılan kontroller

Yolcu gemileri daha önceden belirlenmiş bir program uyarınca verilen bir

rotayı takip eden gemilerdir, bu program farklı limanlarda turistik faaliyetleri

içerir ve normalde ne yolda yolcu bırakır ne de yeni yolcuların yolda gemiye

binmesine müsaade eder. Yolcu gemisinin kaptanı ya da gemi acentesi

izlenecek deniz rotasını ve gezi programını hareket edilecek limanı terk

etmeden en az 24 saat evvel ve Schengen Devletinin topraklarında bulunan

her bir limana varmadan önce sınır muhafızlarına iletmelidir. Eğer yolcu

gemisinin rotası özellikle Schengen Devletlerinin toprakları üzerindeki

46

limanları kapsıyorsa, hiçbir sınır kontrolü yapılmaz ve yolcu gemisi sınır kapısı

olmayan limanlara demir atar. Yine de, güvenlik ve yasa dışı göç ile ilgili

yapılan risk değerlendirmeleri temelinde, bu gemilerin mürettebatı ve

yolcuları üzerinde kontroller yapılabilir.

Eğer bir yolcu gemisinin rotası hem Schengen topraklarında hem de diğer

topraklarda bulunan bir alanı kapsıyorsa, sınır kontrolleri şu şekilde

yapılmalıdır:

a) Yolcu gemisinin bir üçüncü devlete ait bir limandan gelmesi ve ilk defa

Schengen Devleti topraklarında bulunan bir limana uğrayacaksa,

mürettebat ve yolcular isim listesi temelinde giriş kontrolünden

geçmelidirler.

b) Yolcu gemisi üçüncü bir devletin limanından geliyor ve yine Schengen

alanındaki bir limana uğrayacaksa, bir önceki Schengen alanındaki

limana uğradığından dolayı mürettebat ve yolcu listesinde değişiklik

olması ihtimaline karşı yukarıda bahsedilen bu isim listesi temelinde

mürettebat ve yolcular giriş kontrollerine tabi tutulmalıdır

c) Yolcu gemisinin bir Schengen Devletindeki bir limandan gelip yine bir

Schengen Devleti topraklarındaki bir limana uğraması durumunda, kamu

güvenliği ve yasa dışı göç konusundaki risk değerlendirmeleri bunu

gerekli kılıyorsa kıyıya inecek olan yolcular genel kurallar temelinde giriş

kontrollerinden geçmelidirler.

d) Yolcu gemisinin bir Schengen Devletinden hareket edip bir üçüncü ülkedeki

bir limana varması durumunda, mürettebat ve yolcular isim listeleri

temelinde çıkış kontrollerinden geçmelidirler. Eğer kamu güvenliği ve

yasa dışı göç konusuyla ilgili bir risk değerlendirmesi gerekli kılıyorsa,

gemiye binen yolcular genel kurallar uyarınca çıkış kontrollerinden

geçmelidirler.

e) Bir yolcu gemisinin bir Schengen Devletindeki bir limandan bir diğer

Schengen Devleti limanına varması durumunda, çıkış kontrolü yapılmaz.

Yine de, kamu güvenliği ve yasa dışı göç konusundaki risklerin

değerlendirilmesi temelinde bu gemilerin mürettebat ve yolcuları

üzerinde kontroller yapılabilir.

İsim listeleri yolcu gemisinin kaptanı ya da bu mümkün olmayan durumlarda

gemi sahibinin acentesi tarafından her bir limana varmadan 24 saat önce veya

47

bu limana yapılan seyahat 24 saatten az sürerse bir önceki limandan gemiye

binildikten hemen sonra sınır muhafızlarına iletilmelidir. İsim listeleri

Schengen alanına giriş yapılan ilk limanda ve üstünde değişiklik yapılan her

durumda damgalanmalıdır.

İç güvenlik ve yasa dışı göç konusundaki risk değerlendirmeleri temelinde,

sınır muhafızlarının sınır kontrolleri konusundaki genel kurallar temelinde

gemi yolcularının kontrolden geçirilmesine gerek olmadığına karar vermesi

halinde, seyahat belgelerini damgalamaya gerek yoktur. Kamu güvenliği ve

yasa dışı göç ile ilgili risklerin değerlendirilmesinde, sınır muhafızları diğer

konular arasında şu konuları da dikkate almalıdırlar: Yolcuların uyruğu, diğer

Schengen Devletleri ya da komşu üçüncü ülkelerden edinilen bilgiler de dahil

olmak üzere denizcilik şirketi ve güvenilirliği ile ilgili mevcut olan herhangi

tüm bilgiler.

4.1.4.3. Eğlence teknelerinde yapılan kontroller

Eğlence tekneleri, teknelerin spor ya da turizm amaçlı olarak kullanılmasıdır.

Bir Schengen Devletinde bulunan bir limandan gelen veya giden eğlence

teknelerinde bulunan kişiler sınır kontrollerinden geçmezler ve sınır kapısı

olmayan bir limana girebilirler.

Ancak, yasadışı göç riskleri ile ilgili yapılan değerlendirmelere göre, özellikle

de bir üçüncü ülkenin kıyı şeridi bir Schengen Devleti topraklarının yakın

çevresinde bulunuyorsa, bu kişiler üzerinde kontroller ve eğlence

teknelerinde fiziki arama yapılabilir. Bir üçüncü ülkeden gelen bir eğlence

teknesi istisnai olarak sınır kapısı olan bir limana girebilir. Bu durumlarda,

teknede bulunan kişiler bu limana girebilmek için izin verilmesi amacıyla

liman yetkililerini bilgilendirmelidirler. Liman yetkilileri sınır kapısı olarak

belirlenmiş en yakın limanda bulunan yetkililerle teknenin ulaştığını rapor

etmek üzere irtibata geçmelidirler. Yolcularla ilgili bildirim teknede liman

yetkilileriyle teknede bulunan kişilerin isim listesini oluşturarak yapılmalıdır.

Bu liste, en geç varıştan sonra sınır muhafızlarına da iletilmelidir. Benzer

şekilde, mücbir sebeplerden dolayı, üçüncü bir ülkeden gelen eğlence teknesi

sınır kapısı olmayan bir limana demir atmalı ise, liman yetkilileri en yakın

sınır kapısı olan liman yetkilileri ile temasa geçip teknenin varlığı konusunda

rapor vermelidir.

Bu kontroller sırasında, deniz taşıtının tüm teknik özelliklerini ve teknede

bulunan kişilerin isimlerini içeren bir belge görevlilere sunulmalıdır. Bu

48

belgenin bir kopyası giriş ve çıkış limanlarında yetkililere verilmelidir. Tekne

Schengen Devletlerinden birinin karasularında bulunduğu müddetçe, bu

listenin bir kopyası geminin evrakları arasında bulundurulmalıdır. Eğlence

teknelerine yapılan sondajlama kontroller yasadışı göç risk değerlendirmeleri

göz önünde bulundurulmaksızın yapılmalıdır.

4.1.4.4. Kıyı Balıkçılığı ile ilgili kontroller

Kıyı balıkçılığı, tekneler yardımıyla bir üçüncü ülke limanına uğramadan her

gün ya da 36 saat içinde bir Schengen ülkesinin karasularında bulunan bir

limana dönerek yapılan balıkçılıktır. Hiç bir limana demir atmadan kayıtlı

bulundukları limana ya da Schengen alanı içinde bulunan herhangi bir limana

her gün ya da 36 saat içinde geri dönen kıyı balıkçı teknesi mürettebatları

sistematik olarak kontrol edilmemelidir. Bir yasadışı göç riski bulunuyorsa,

özellikle de eğer üçüncü ülkenin kıyı şeridi söz konusu Schengen Devletinin

yakın çevresinde bulunuyorsa, kişiler üzerinde kontroller ve teknenin fiziki

araması yapılmalıdır. Bir Schengen Devletinin alanında bulunan ancak limana

kayıtlı olmayan kıyı balıkçılık teknelerinin mürettebatı denizcilerle ilgili

hükümlere göre kontrol edilmelidir. Teknenin kaptanı mürettebat listesi ile

ilgili en ufak bir değişiklikte ya da bir yolcu bulunması halinde yetkili

makamları bilgilendirmelidir.

4.1.4.5. Feribot bağlantıları ile ilgili kontroller

Schengen haricindeki devletlerde bulunan feribot bağlantıları üzerinde

bulunan kişiler kontrolden geçirilmelidir. Aşağıdaki kurallar uygulanmalıdır:

a) mümkün olduğu yerlerde, AB, AET üyesi ülkeler ve İsviçre için farklı şeritler

oluşturulmalıdır;

b) yaya yolculara yapılan kontroller bireysel olarak gerçekleştirilmelidir;

c) araç içinde bulunan kişilerin kontrolleri bu kişiler araçlarındayken

yapılmalıdır;

d) otobüs ile seyahat eden feribot yolcuları yaya yolcular olarak telakki

edilmeli ve kontroller için otobüsten indirilmelidirler;

e) ağır mal taşıyan araç sürücülerinin ve onlara eşlik eden kişilerin kontrolleri

bu kişiler araçtayken yapılmalıdır. Bu kontrol, prensipte, diğer yolculara

yapılan kontrollerden ayrı bir şekilde organize edilmelidir;

f) kontrollerin hızlı bir şekilde yapılmasını sağlamak için, yeterli sayıda giriş

49

kapısı bulunmalıdır;

g) özellikle yasa dışı göçmenleri yakalayabilmek için, yolcular tarafından

kullanılan ulaşım araçlarında ve mümkünse yükler ve ulaşım aracında bulunan

diğer mallarda sondajlama yöntemle aramalar yapılmalıdır;

h) feribot mürettebatı da ticari gemi mürettebatı ile aynı şekilde kontrolden

geçirilmelidir.

4.1.4.6. İç suyolları gemi taşımacılığı

Bir dış sınırın geçilmesini de içeren iç suyolları taşımacılığı iş ya da eğlence

amaçlı olarak her tür bot ve yüzen taşıtın nehirlerde, kanallarda ve göllerde

kullanılmasını kapsar. İç suyolları taşımacılığında yapılacak olan kontroller

genel olarak deniz trafiği kontrolleri ile aynıdır. İş amaçlı kullanılan tekneler

söz konusu olduğunda, mürettebat listesinde adı bulunan kaptan ve teknede

çalışan kişiler ve bu kişilerin teknede yaşayan aile fertleri mürettebat ya da

denk bir şekilde değerlendirilmelidirler.20

4.2. SINIR GÖZETİMİ

Devriye hizmeti, sınır kontrolü sisteminin temel unsurudur. Sınır kontrolünü

yerine getiren organ için kanunda belirtilmiş görevlerin icrası hususunda,

amirin görüşü temelinde, belirli bir bölgede, belirli bir noktada veya gidiş

hattında hareket edilerek gerçekleştirilir.

Devriye hizmeti sırasında bir veya daha fazla sınır muhafızı birlikte, daha

önceden belirlenmiş gidiş hattında, bölgede veya alanda yasalara uyulmasını

kontrol eder, yasa dışı eylemleri engeller, ortaya çıkarır, sona erdirir ve

failleri yakalar.

4.2.1. Gözetimin amacı

Sınır kapısı haricindeki yerler de bulunan dış sınırların gözetiminin ve açık

olduğu saatler dışında sınır kapılarının gözetiminin ana amacı şöyledir:

a) izinsiz sınır geçmeyi önlemek ve caydırmak;

b) suç özelliği taşıyan sınır geçme ile mücadele etmek

c) yasa dışı bir şekilde sınırı geçmiş olan kişilere karşı önlem almak ve bu

önlemleri uygulamak.

20 Schengen El Kitabı Bölüm IV. Su Sınırları Yasal Temeli: Schengen Sınırları Kodu (Ek VI)

50

İdareyi elinde bulunduran görevli sınırların yetkisizce geçilmesini engellemek

için tüm gerekli önlemleri almalıdır ve yasa dışı göç ve suç özelliği taşıyan

sınır geçme konusunda yapılan risk değerlendirmeleri temelinde personel

konuşlandırmalıdır.21

4.2.2. Gözetim devriyesinde aranan özellikler:

- Operasyonel olmalıdır.

- Kuvvetlerin, araçların yayılımı, devriyelerin görevi, yerel şube

amirinin düşüncesinde oluşan sınır koruma amacıyla sıkı bir uyum

içinde olmalıdır.

- Önleyici tedbirler ve inisiyatif alan.

- Gösterilen nitelikler ve gizli tutulan yöntemlerin uyumu geçerlilik

kazanmalıdır.22

Devriye Amiri

Birden fazla kişiden oluşan devriye faaliyetlerini devriye amiri yönetir.

Hizmet saatlerinde kendisiyle birlikte hizmet veren devriye meslektaşlarına

talimat verme hakkı vardır.

Devriyelerin genel görevleri

Devlet sınırını, kamu düzenini – kamu güvenliğini tehlikeye sokan yasa dışı

eylemlerin önlenmesi, engellenmesi, sona erdirilmesi, gerçekleşmiş

eylemlerin ortaya çıkarılması, faillerin yakalanması için:

4.2.3. Gözetim yöntemleri

Gözetim ya sabit ya da seyyar birimler kullanılarak yapılabilir bunlar

görevlerini şu şekilde icra ederler:

a) devriye gezerek,

b) hassas olarak bilinen ya da böyle görülen yerlerde konuşlanarak.

İzinsiz sınır geçmeyi etkin bir şekilde önlemek için gözetim sürelerinde sık ya

da ani değişiklikler yapılmalıdır.

21 Schengen El Kitabı Bölüm Üç Sınır Gözetimi 1.1; 1.2. 22 Macar Sınır Muhafaza Sınır Asayişi Yönetmeliği 134. syf. Budapeşte

51

Devriye gezmenin ana amaçları:

a) üzerinde çalıştıkları araziyi gözetlemek,

b)devriye gezilen alanda kamu düzeni ve iç güvenliğe yönelik hiçbir risk

bulunmamasını sağlamak,

c) bölgede bulunan devriye ekibinin tanımadığı kişilerin belgelerini

incelemek,

d) belgesi bulunmayan tüm şüpheli kişileri durdurmak ve o alanda bulunma

sebeplerini ayrıntılı bir şekilde anlatmalarını sağlamak,

e) sınırı yasa dışı yollardan geçmiş ya da geçmeyi denemiş olan kişileri

durdurup en yakın sınır karakoluna götürmek.

Devriye sırasında iz sürmek için özel köpekler kullanılmalıdır. Devriye gezme

işini ve sınırın gözetlenmesini daha da güçlendirmek için helikopterler,

devriye tekneleri ve arazi araçları da kullanılmalıdır.

Sabit bir yerden gözetleme yapmanın ana amaçları:

a) yasa dışı sınır geçme ya da kaçakçılık için hassas olarak görülen yerleri

gözlemlemek;

b) sınırı yasa dışı yollardan geçmeye çalışmış ya da geçmiş olan kişileri

durdurup sınır muhafız karakoluna getirmek.

Edinilen bilgiye göre, kaçakçılık amacıyla kaçırılmış kişileri ve bunları kaçıran

kişileri yakalamak için pusular kurulabilir. Uygun olan yerlerde, teknik ve

elektronik araçlar kullanılarak da gözetim yapılmalıdır (örneğin, radarlar,

alıcılar ve kızılötesi gece görüşü kullanılarak).23

4.2.4. Sınır kontrolü yapan teşkilatların görevleri

Nöbetçi hizmeti, sınır kontrolünü yerine getiren organın yönetim ve

enformasyon sisteminde yerel yetkiye ve belirli yetki alanına sahip hizmettir.

Temel tahsis amacı, sınır kontrolü görevlerini yerine getiren teşkilatın

görevlerinin icra edilmesinin, teşkilatın işlemesinin ve de idare ve yönetiminin

sürekliliğinin sağlanması, işbirliği yapılan teşkilatlarla münasebetin sürekli

idame ettirilmesi, olağanüstü olaylarla bağlantılı ertelenemez önlemlerin

23 Schengen El Kitabı Bölüm Üç Sınır Gözetimi 2.1-2.6.

52

alınması, önlem almaya yetkili ve yükümlü organların, kişilerin haberdar

edilmesi, yöneticilerin bilgilendirilmesidir.

4.2.5. Sınır kontrol teşkilatlarının geçici görevleri

Geçici hizmet şekilleridir.

Sınır Kolluğu Operasyonu, sınır kontrolünü gerçekleştiren teşkilatın

kuvvetlerinin ve araçlarının işbirliği yapılan organların dahil edilmesi ile

standart düşünme temelinde, belirlenen süreye kadar veya belirlenen amaç

için nispeten kısa süren geçici hizmet faaliyetidir ve takip eden unsurları

içerebilir:

- Kapatma görevlerinin icra edilmesi;

- Arama görevlerinin icra edilmesi;

- Kontrol-geçiş noktalarının işletilmesi;

- Takip icra edilmesi.24

Bu faaliyet şekilleri, koruma-savunma görevleri ile de tamamlanabilir.

Kapatma: Katılan kuvvetlerin kapatma hattında belirlenen hizmet yerlerinde,

aranan kişi veya kişilerin olası hareket yönünü kapattığı, bu suretle kapatılan

alandan çıkışı engelleyerek yakalama yaptıkları geçici sınır asayiş faaliyetidir.

Kapatma kuvvetleri: Takımdan, bölük niceliğindeki personele kadar yayılan,

aranan kişi veya kişilerin hareket yönünün kapatılmasına ve yakalanmalarına

uygun olan birliktir.

Kapatma kuvvetlerinin içeriği:

- Kapatma devriyeleri (en az 2 sınır avcı muhafızı)

- Kapatma grupları ( en az 1 sınır avcı muhafız mangası)

- Kapatma takımları (en az 2–3 sınır avcı muhafız mangası)

- Kapatma kuvvetleri (kapatma görevlerinin icrasına katılan tüm

kuvvetler)

Kapatmanın icrasının kademeleri:

24 Sınır Avcı Birimlerinin Sınır Asayişi Operasyonlarında Uygulanması 6-9. syf. Üniversite Ders Kitabı – Zrinyi Miklos Ulusal Güvenlik Üniversitesi Sınır Muhafızı Bölümü Yayını Budapeşte 2006

53

- Birincil kapatmanın icrası (sahip olunan kuvvetlerle ve araçlarla mümkün

olan en kısa sürede kapatmanın ana yönü tutulur);

- İkincil ve diğer güçlerle icra edilen kapatma ( gerekçeli ise kapatma

yapılan arazi bölümünde kapatma “yoğunlaştırılabilir” ve yeni arazi

kısımları kapatılabilir)

Kapatmanın yöntemi:

- Kesintisiz kapatma

- Kesintili kapatma.

Kesintisiz kapatma, kapatma sahasında konuşlanan unsurlar arasında görme

ve silah menzilinin korunmasıdır. Bunların eksik olması halinde, bu,

kesintisiz kapatma değildir.

Kesintisiz kapatma şu hallerde uygulanır, eğer:

- kapatılacak arazi bölümü aranan kişi-kişilerin kaçmasına elverişli ise;

- gerçekleştirilmesi için yeterli kuvvet mevcutsa;

- icrası için yeterli zaman var ise.

Kesintili kapatma şu hallerde uygulanır, eğer:

- arazi aranan kişi-kişilerin kaçmasına elverişli değil ise;

- kesintisiz kapatma icrası için yeterli kuvvet yok ise;

- kesintisiz kapatma icrası için yeterli zaman yok ise;

Kapatma hattında yerini alma şu şekillerde icra edilebilir:

- araçla bırakmak;

- yaya olarak refakatçi ile,

- yaya olarak gönderilme (refakat edilmeden),

- kombine yöntemle.25

Araştırma: Sınır avcı alt birimlerinin belirli bir alanda kaybolan kişilerin,

cisimlerin düşmanın (silahlı grup) bulunduğu yerin ortaya çıkarılması,

25 Sınır Avcı Birimlerinin Sınır Asayişi Operasyonlarında Uygulanması 11-18. syf. Üniversite Ders Kitabı – Zrinyi Miklos Ulusal Güvenlik Üniversitesi Sınır Muhafızı Bölümü Yayını, Budapeşte 2006

54

yakalanması ve de etkisiz hale getirilmesi için uyguladığı geçici hizmet

faaliyetidir.

Arama grubu: Aranan kişilerin ve cisimlerin bulmaya uygun, mangadan bölük

niceliğindeki personele kadar yayılan, amaca uygun olarak oluşturulan ve

güçlendirilmiş birimdir.

Arama yoğunluğu: Arama bölümünün 1 kilometrelik istikametinde aramaya

katılanların sayısını gösteren oran sayısıdır.

Arama çembere alınmış veya çembere alınmamış bölgede, alanda icra

edilebilir.

Aramanın yöntemleri:

- Kısmi arama: Aramanın kuvvet-araç eksikliği ile daha ziyade en tehlikeli

arazi bölgeleri, arazi nesnelerinin aramaya tabi tutulduğu arama şeklidir.

- Tam arama: Mevcut bir alan ve üzerinde bulunan nesnelerin tam olarak

aramaya tabi tutulmasıdır.

Aramanın şekilleri:

- Zincirleme arama: Arama yapan kuvvetlerin alt birimlerinin birbiri

yanında ilerleyerek, aynı ritimde arama şeklidir.

- Keşif arama grupları ile (KAG): Zorlukla yol alınabilen alanın veya

yerleşim biriminin (çiftlik, mahzen) aramaya tabi tutulduğu arama

şeklidir.

- Kombine: Arama kuvvetlerinin bir kısmının zincirleme, diğer kısmının

KAG ile arama yaptığı arama şeklidir. Kombine arama arazinin çeşitlilik

gösterdiği (bir kısmı sık ormanlık, diğer kısmı kısmen kapalı olan)

alanlarda uygulanır.

İstikamete göre arama aşağıdaki şekillerde olabilir:

- Tekyönlü arama: Arama kuvvetlerinin bir istikamete doğru arama

yapmasıdır;

- İki veya daha fazla yönlü arama: Arama kuvvetlerinin mevcut alanda iki

veya daha fazla istikamet oluşturan; birbirine karşı yönde veya

birbirinden uzaklaşarak icra ettikleri aramadır.

- Merkez yönelimli arama: Arama kuvvetlerinin üç veya daha fazla

55

istikamet oluşturarak, hepsinin mevcut alanın belirli noktasına doğru icra

ettikleri aramadır.

Arama unsurlarının kurulumu:

- Arama kuvvetlerinin aldığı biçim;

- Destek birimleri;

- İdare noktasından oluşur.26

Geçici kontrol noktası: Geçici nitelikle işletilen, belirli bir yerden geçen

trafiğin kontrolünü, ilerlemesinin düzenlenmesini icra eden özel sınır

asayiş faaliyetidir.

Kontrol-geçiş noktası (KGN), belirli bir yerden geçen sivil, askeri, yaya ve

araç trafiğinin kontrolünü, gönderilerin incelenmesini, geçişin

düzenlenmesini icra eden sınır muhafaza alt birimlerinin geçici işletilen

özel sınır asayiş faaliyetidir.

Kontrol-geçiş noktası kavramının diğer yorumları:

- Belirli ve kapatılmış alanda, mevcut tesise giriş ve çıkışın kontrolü,

hareketin sıkı düzenlenmesi için kurulan organdır;

- Araç yolunda meydana gelen trafik kontrolünün icrası sırasında,

kapatılan yerlerden geçen trafiğin kontrolü ve sınır bölgesinin

işaretlenmesi durumunda buradan geçen trafiğinin düzenlenmesine

hizmet eder.

KGN, kapatma icrası olmaksızın da uygulanabilir, ör. sınırdan içe doğru

derinlikte geçiş bağlantı noktalarının kontrolü.

Kontrol-geçiş noktası, çok katmanlı görevleri yerine getirebilir, bu görevler

sınır muhafızları ile (bundan sonra sınır muhafızı) gerçekleştirilir.

KGN‟nin görevleri şunlar olabilir:

- kapatılan bölgenin korunması, dışarıya ve içeriye yönelen trafiğin

kontrolü,

- aranan kişilerin, kaçak suçluların yakalanması,

26 Sınır Avcı Birimlerinin Sınır Asayişi Operasyonlarında Uygulanması 22-25. syf. Üniversite Ders Kitabı – Zrinyi Miklos Ulusal Güvenlik Üniversitesi Sınır Muhafızı Bölümü Yayını, Budapeşte 2006

56

- sınırı ihlal eden, yasadışı ve yasal göçmenlerin ortaya çıkarılması,

yakalanması,

- doğal afetin vurduğu alanın kapatılması,

- diğer görevlerin icrası.

KGN‟nin başarılı işlemesi için görevin niteliğine bağlı olarak –anayasal hukuk

düzeni temelinde– ve değerlendirilen dönemde doğal olarak başka

içerikte ve görev sistemi ile aşağıdaki gruplar oluşturulabilir.

- yönetim grubu,

- güvenlik grubu,

- kontrol grubu,

- refakat grubu,

- destek.27

Takip, kaçan kişilerin (silahlı grup) yakalanması için uygulanan faaliyettir.

Takibin yöntemleri:

– Doğrudan takip, takip eden kuvvetlerin düşman ile doğrudan temas

halinde oldukları, yani onların hareketlerini sürekli, dikkatle takip

edebildikleri takiptir.

– İz takibi, sınır muhafızlarının düşmanı bıraktığı izlerden takip ettiği

takiptir.

_ Yön takibi, düşmanın olası kaçış yönünde yapılan takiptir.28

27 Sınır Avcı Birimlerinin Sınır Asayişi Operasyonlarında Uygulanması 32-35. syf. Üniversite Ders Kitabı – Zrinyi Miklos Ulusal Güvenlik Üniversitesi Sınır Muhafızı Bölümü Yayını, Budapeşte 2006 28 Sınır Avcı Birimlerinin Sınır Asayişi Operasyonlarında Uygulanması 47-48. syf. Üniversite Ders Kitabı – Zrinyi Miklos Ulusal Güvenlik Üniversitesi Sınır Muhafızı Bölümü Yayını, Budapeşte 2006

57

562/2006 sayılı Tüzük

Avrupa Parlamentosu ve Konseyin

15 Mart 2006 tarihli kararı ile

Kişilerin sınırdan geçişlerini düzenleyen hükümleri içeren bir Topluluk

kanunu tesis edilmesi (Schengen Sınırlar Kanunu)

AVRUPA PARLAMENTOSU VE AVRUPA BIRLIĞI KONSEYI,

Avrupa Topluluğunu kuran Antlaşmayı özellikle ilgili antlaşmanın 62(1) ve

(2)(a) numaralı maddelerini göz önünde bulundurarak,

Komisyonun teklifini göz önünde bulundurarak,

Antlaşmanın 251. maddesinde ortaya konan usullere uygun olarak [1],

(1) Avrupa Topluluğunu kuran Antlaşmanın (bundan sonra Antlaşma olarak

ifade edilecektir)

62 (1) maddesi uyarınca kişilerin iç sınırlardan geçerken herhangi bir kontrole

tabi tutulmamalarının sağlanması amacına yönelik tedbirlerin kabul edilmesi

Antlaşmanın 14. maddesinde belirtilen ve Birliğin amaçlarından bir kısmını

oluşturan; iç sınırların olmadığı ve kişilerin serbest dolaşım hakkının temin

edildiği bir alan meydana getirir.

(2) Antlaşmanın 61. maddesi uyarınca kişilerin serbest dolaşım hakkını

kullandığı bir alan yaratılması diğer tedbirler ile desteklenmelidir.

Antlaşmanın 62 (2) maddesinde belirtilen dış sınırlardan geçiş üzerine ortak

politika, anılan diğer tedbirlerdendir.

(3) Kişilerin iç sınırlardan geçişi ve dış sınırlardaki sınır gözetim ve kontrolleri

üzerine müşterek tedbirlerin kabul edilmesi, AB çerçevesine dahil olan

Schengen müktesebatını ve özellikle 14 Haziran 1985 tarihli Benelüks Ülkeleri,

Almanya Federal Cumhuriyeti ve Fransa Cumhuriyeti arasında, müşterek

sınırlarında kontrollerin kademeli olarak kaldırılması hakkındaki Schengen

Anlaşmasını uygulama Sözleşmesinin ilgili hükümlerini [2] ve müşterek el

kitabını [3] yansıtmalıdır.

58

(4) Dış sınırlardaki sınır gözetim ve kontrolleri hakkında özellikle

konsolidasyon ve müktesebatın geliştirilmesi yoluyla ortak bir mevzuat

oluşturulması, 7 Mayıs 2002 tarihli "AB Üye Devletlerinin dış sınırlarında

entegre yönetimin uygulanmasına yönelik" Komisyon Tebliğinde ifade edildiği

üzere dış sınırların yönetimi ile ilgili ortak politikanın temel bileşenlerinden

biridir. Bu amaç Konsey tarafından 13 Haziran 2002 tarihinde kabul edilip "AB

Üye Devletlerin dış sınırlarında entegre yönetim planına" dahil edilmiş ve 21

ve 22 Haziran 2002 tarihli Sevilla Avrupa Konseyi Kararlarında ve 19 ve 20

Haziran 2003 tarihli Selanik Avrupa Konseyi Kararlarında onaylanmıştır.

(5) Sınırlardan geçen kişilerin hareketlerine yönelik olarak ortak kuralların

tanımı, bir yanda Topluluk ve Üye Devletler ile bir yanda Topluluk ve ilgili

üçüncü ülkeler arasındaki anlaşmalar altında Birlik vatandaşlarıyla eşit

şartlarda serbest dolaşım hakkına sahip olan üçüncü ülke vatandaşları ve aile

fertleri ile Birlik vatandaşları ve aile fertlerinin serbest dolaşım haklarına ne

itiraz eder ne de bu hakları etkiler

(6) Sınır gözetim ve kontrolleri sadece dış sınırlarında icra edilen Üye Devlet

için değil iç sınır gözetim ve kontrolleri kaldıran tüm Üye Devletler için de

önem arz etmektedir. Sınır gözetim ve kontrolleri yasa dışı göç ve insan

ticareti ile mücadeleye yardımcı olmalı ve Üye Devletlerin kamu güvenliği,

kamu düzeni, kamu sağlığı ve uluslararası ilişkilerine yönelik tehditleri

önlemelidir.

(7) Sınır kontrolleri insan saygınlığına saygılı bir şekilde yürütülmelidir. Sınır

gözetim ve kontrolleri profesyonel ve saygılı bir tavır ile yürütülmeli ve

güdülen amaçlar ile orantılı olmalıdır.

(8) Sınır gözetim ve kontrolleri sadece sınır geçiş noktalarında (hudut kapısı)

kişilerin kontrolünü ve bu noktalar arasındaki bölgenin gözetimini kapsamaz,

aynı zamanda iç güvenliğe yönelik risk analizi ve dış sınırların güvenliğini

etkileyebilecek tehditlerin analizini de kapsar. Bu sebeple, sınır geçiş

noktalarındaki kontrol ve bu noktalar arasındaki bölgenin gözetimini

düzenleyen şartların, kriterlerin ve detaylı kuralların ortaya konması

gerekmektedir.

(9) Dış sınırlarda istisnai ve öngörülmeyen durumlarda, sınır geçiş

noktalarında haddinden fazla beklemeyi önlemek için kontrollerin

59

hafifletilmesi ile ilgili hükümler tespit edilmelidir. Sınır kontrollerinin

hafifletilmesi durumunda dahi üçüncü ülke vatandaşlarının pasaportlarına

sistematik bir şekilde damga vurulması zorunludur. Evrakların damgalanması,

tüm durumlarda talep edilen seyahat belgelerinin tüm kontrol tedbirleri icra

edilmeden, kesin olarak, hangi tarihte, nerede sınırın geçildiğinin tespit

edilmesine imkan sağlar.

(10) Topluluğun serbest dolaşım hakkından faydalanan kişilerin bekleme

sürelerinin azaltılması için, tüm Üye Devletler sınır geçiş noktalarında

şartların elverişli olduğu yerlerde tek düze işaretler ile belirtilmiş ayrı şeritler

sağlamalıdır. Uluslararası havalimanlarında da ayrı şeritler sağlanmalıdır.

Yerel şartların izin vermesi durumunda uygun görülen deniz ve kara sınır geçiş

noktalarında da Üye Devletler ayrı şeritlerin oluşturulmasını göz önünde

bulundurmalıdırlar.

(11)Üye Devletler dış sınırlardaki kontrol usullerinin; ticarete, sosyal ve

kültürel değişim faaliyetlerine önemli bir engel oluşturmamasını sağlamalıdır.

Bu amaca yönelik olarak yeterli kaynak ayırmalı ve personel istihdam

etmelidirler.

(12) Üye Devletler, sınır gözetim ve kontrolleri görevlerinden sorumlu ulusal

kurum veya kurumlarını ulusal hukuklarına uygun olarak teşkil etmelidirler.

Aynı Üye Devlette sorumlu olan birden fazla kurum varsa aralarında yakın ve

sürekli işbirliği sağlanmalıdır.

(13) Üye Devletler arasındaki operasyonel işbirliği ve yardım, 2007/2004 sayılı

Tüzük ile kurulan Üye Devletlerin Dış Sınırlarında Operasyonel İşbirliği

Yönetimi Avrupa Ajansı (FRONTEX) tarafından yönetilip koordine edilmelidir

[4].

(14) İşbu Tüzük, genel polis yetkileri altında gerçekleştirilen kontroller ve iç

uçuşlarda kişilere yönelik olan güvenlik kontrollerine ve 19 Aralık 1991 tarihli

3925/91 (EEC) sayılı kişilerin Topluluk içi uçuşlarında kabin ve el bagajlarına

ve Topluluk içi deniz geçişlerinde bagajlarına yönelik kontrollerin ve

formalitelerin kaldırılması hususundaki Konsey Tüzüğü uyarınca [5] ve

seyahat veya kimlik belgesi taşınmasına yönelik ulusal hukuk ve kişilerin ilgili

Üye Devlette bulunduğuna dair yetkili mercileri bilgilendirmesi yükümlülüğü

60

ile ilgi tüzük uyarınca Üye Devletlerin istisnai olarak bagaj kontrolü

gerçekleştirmesi olanaklarına halel getirmez.

(15) Üye Devletler, kamu düzenlerine ya da kamu güvenliklerine ciddi bir

tehdit oluşması durumunda, iç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin geçici

olarak yeniden uygulanması olasılığına sahip olmalıdırlar. Söz konusu

tedbirlerin istisna olması ve orantılılık ilkesine riayet edilmesinin sağlanması

için bu olasılığın kullanılmasına ilişkin esas ve usuller belirlenmelidir. İç

sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin geçici olarak yeniden yürürlüğe

koyulmasının kapsam ve süresi, ilgili tehditle mukabele etmek için yeterli

minimum seviye ile sınırlandırılmalıdır.

(16) Serbest dolaşım alanında, iç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin

yeniden yürürlüğe koyulması istisna olarak kalmalıdır. Yalnızca bu tip bir sınır

geçişinden dolayı sınır gözetim ve kontrolleri uygulanmamalı veya

formaliteler empoze edilmemelidir.

(17) Sınır gözetim ve kontrollerini düzenleyen mutlak, ayrıntılı, uygulanabilir

kuralları uyarlaması adına Komisyonu muktedir kılan usul için hüküm

çıkarılmalıdır. Bu gibi durumlarda, bu Tüzüğün icra edilmesi için gereken

tedbirler, Komisyona tevdi edilen icra yetkisini kullanması usullerini ortaya

koyan 28 Haziran 1999 tarihli, 1999/468/EC sayılı Konsey kararı uyarınca

alınmalıdır[6].

(18) Sınır gözetim ve kontrollerini düzenleyen uygulamaya yönelik ayrıntılı

kuralların değişimi hakkında Komisyonu bilgilendirmek amacıyla Üye

Devletleri muktedir kılan usul için de hüküm çıkarılmalıdır.

(19) İşbu Tüzüğün amacına, sınırı geçen kişilerin hareketlerine uyarlanacak

kuralların tesisi açısından Üye Devletler tarafından kafi derecede

ulaşılamaması ve Topluluk seviyesinde daha iyi ulaşılabileceği sebebiyle,

Topluluk, Antlaşmanın 5. maddesinde belirtilen yetki ikamesi ilkesi uyarınca

tedbirler alabilir. Yine aynı maddede belirtilen orantılılık ilkesi uyarınca işbu

Tüzük amacına ulaşmak için gerekli olanın ötesine geçmez.

(20) İşbu Tüzük temel haklara saygılıdır ve özellikle Avrupa Birliği Temel

Haklar Şartında Kabul edilen prensiplere riayet etmektedir. Üye Devletlerin

uluslararası koruma ve geri göndermeme vecibelerine uygun olarak tatbik

61

edilmelidir.

(21) Antlaşmanın 299. maddesi istisna olmak üzere, işbu Tüzük Fransa ve

Hollanda‟nın sadece Avrupa‟daki topraklarında uygulanacaktır. İspanyanın 14

Haziran 1985 tarihli Schengen Anlaşması‟nın uygulanmasına ilişkin Sözleşmeye

Katılım Anlaşmasında belirtildiği üzere [7] Ceuta ve Melilladaki özel

düzenlemeleri etkilemez.

(22) Avrupa Birliği Antlaşması ve Avrupa Topluluğunu kuran Antlaşmaların eki

niteliğindeki Danimarka‟nın Konumu üzerine Protokolün 1. ve 2. maddeleri

uyarınca, Danimarka işbu Tüzüğün kabul edilmesinde taraf olmayıp Tüzüğe

bağlı ya da uygulamalarına tabi değildir. Avrupa Topluluğunu kuran

Antlaşmanın üçüncü Bölümünün IV. Başlığı hükümleri altında Schengen

Müktesebatı üzerine inşa edilen işbu Tüzükle, Danimarka, bahsi geçen

Protokolün 5.maddesi gereğince Tüzüğün kabulünden sonraki altı ay

içerisinde işbu Tüzüğü iç hukukunda uygulayıp uygulamayacağını

kararlaştırmalıdır.

(23) İzlanda ve Norveç söz konusu olduğunda işbu Tüzük, Schengen

müktesebatı hükümlerinin Avrupa Birliği Konseyi ile İzlanda ve Norveç

arasında akdedilen Anlaşma kapsamında ve Anlaşmanın uygulanması için

mutlak düzenlemeler üzerine, İzlanda ve Norveç‟in Schengen müktesebatının

yürürlüğe konması, uygulaması ve gelişimi ile ilişkilendirilmesi hakkında olan

2004/849/EC [8] sayılı Konsey Kararının 4(1) maddesine ve 2004/860/EC [9]

sayılı Karara göre okunan 1999/437/EC sayılı Kararın 1. maddesinin A fıkrası

kapsamında geliştirilmesini teşkil etmektedir.

(24) İzlanda ve Norveç temsilcilerinin, icra yetkilerini kullanması için

Komisyona yardımcı olan çalışma komiteleri ile ilişkilendirilmelerine imkan

tanıyan bir düzenleme yapılmalıdır. İşbu düzenleme,,Avrupa Birliği Konseyi

ile İzlanda ve Norveç arasındaki icra yetkilerini kullanması için Avrupa

Komisyonuna yardımcı olan çalışma gruplarına dair

yazışmalarda,tasarlanmıştır, yukarıda belirtilen Anlaşmaya eklenmiştir [10].

(25) İsviçre Konfederasyonu söz konusu olduğunda işbu Tüzük, Schengen

müktesebatı hükümlerinin Avrupa Birliği, Avrupa Topluluğu ve İsviçre

Konfederasyonu arasında imzalanan, İsviçre Konfederasyonunun Schengen

müktesebatının yürürlüğe konması, uygulaması ve gelişimi ile ilişkilendirilmesi

62

hakkında olan 2004/849/EC [11] sayılı Konsey Kararının 4(1) maddesine ve

2004/860/EC [12] sayılı Karara göre okunan 1999/437/EC sayılı Kararın

1.maddesinin A fıkrası kapsamında geliştirilmesini teşkil etmektedir.

(26) İsviçre Konfederasyonu temsilcilerinin icra yetkilerini kullanması için

Komisyona yardımcı olan çalışma komiteleri ile ilişkilendirilmelerine imkan

tanıyan bir düzenleme yapılmalıdır. İşbu düzenleme, Topluluk ve İsviçre

Konfederasyonu arasındaki yazışmalarda tasarlanmıştır, yukarıda belirtilen

Anlaşmaya eklenmiştir.

(27) İşbu Tüzük, 29 Mayıs 2000 tarihli, Birleşik Krallık ve Kuzey İrlanda‟nın

Schengen Müktesebatının belli hükümlerine taraf olma talepleri ile ilgili

2000/365/EC Sayılı Konsey Kararı uyarınca [13] Birleşik Krallığın taraf

olmadığı Schengen Müktesebatı hükümlerinin geliştirilmesini teşkil

etmektedir. Bu sebeple, Birleşik Krallık işbu Tüzüğün kabul edilmesinde taraf

olmayıp, Tüzüğe bağlı ya da uygulamalarına tabi değildir.

(28) İşbu Tüzük, 28 Şubat 2002 tarihli, İrlanda'nın Schengen Müktesebatının

belli hükümlerine taraf olma talepleri ile ilgili 2002/192/EC Sayılı Konsey

Kararı uyarınca [14] İrlanda‟nın taraf olmadığı Schengen Müktesebatı

hükümlerinin geliştirilmesini teşkil etmektedir. Bu sebeple, İrlanda, işbu

Tüzüğün kabul edilmesinde taraf olmayıp, Tüzüğe bağlı ya da uygulamalarına

tabi değildir.

(29) İşbu Tüzükte, 1. maddenin birinci cümlesi, 5(4)(a) maddesi, III. Başlık ve

II. Başlığın hükümleri ve ayrıca Schengen Bilgi Sistemine atıfta bulunulan

ekler, Schengen Müktesebatı üzerine kurulu hükümler teşkil etmekte veya sair

surette 2003 tarihli Katılım Belgesinin 3(2) maddesi kapsamında ilişkili

olduğundan,

İŞBU TÜZÜĞÜ KABUL ETMİŞTİR:

BAŞLIK I

GENEL HÜKÜMLER

Madde 1

63

Konu ve prensipler

İşbu Tüzük, Avrupa Birliği Üye Devletleri arasındaki iç sınırlarda geçiş yapan

kişilerin sınır gözetim ve kontrollerine tabi tutulmamalarını temin eder.

Avrupa Birliği Üye Devletlerinin dış sınırlarından geçiş yapan kişilerin sınır

gözetim ve kontrollerini düzenleyen kuralları tesis eder.

Madde 2

Tanımlar

Bu tüzüğün amaçları adına aşağıdaki tanımlar uygulanmalıdır:

1. "iç sınırlar":

(a) Nehir ve göl sınırları dahil olmak üzere Üye Devletlerin ortak kara sınırları;

(b) Üye Devletlerin iç seferler için kullanılan havalimanları;

(c) Üye Devletlerin düzenli feribot bağlantıları için kullanılan deniz, nehir ve

göl limanlarıdır;

2. "dış sınırlar" Üye Devletlerin iç sınırları olmamak şartıyla; nehir ve göl

sınırları, deniz sınırları ve hava limanları, nehir limanları, deniz ve göl

limanlarının dahil olduğu kara sınırlarını ifade eder;

3. "iç sefer" münhasıran Üye Devletlerin topraklarına ya da topraklarından ve

üçüncü bir devletin topraklarına iniş yapılmayan herhangi bir uçuşu ifade

eder;

4. "düzenli feribot bağlantısı" Üye Devlet topraklarında yer alan aynı iki veya

daha fazla liman arasında ve belirlenen bir zaman çizelgesi uyarınca yolcu ve

araçların taşınmasından oluşan herhangi bir feribot bağlantısını ifade eder;

5. "Topluluğun serbest dolaşım hakkından yararlanan kişiler":

(a) Antlaşmanın 17(1) maddesi uyarınca Birlik vatandaşları ve Avrupa

Parlamentosunun 2004/38/EC sayılı Direktifi ve Konseyin 29 Nisan 2004 tarihli

64

Birlik vatandaşları ve aile fertlerinin Üye Devletlerin topraklarında serbest

dolaşımı ve ikameti hakkındaki direktifi uygulanan bir Birlik vatandaşının

üçüncü ülke vatandaşı aile fertleri;

(b) Topluluk ve Üye Devletleri bir tarafta ilgili üçüncü ülke vatandaşları diğer

tarafta olan anlaşmalar uyarınca uyruğu ne olursa olsun, üçüncü ülke

vatandaşları ve aile bireyleri Birlik vatandaşlarının serbest dolaşım hakkından

eşdeğer bir şekilde faydalanır;

6. "üçüncü ülke vatandaşları" Antlaşmanın 17. maddesinin 1. fıkrasında ifade

edilen ve 5. fıkrasının kapsamadığı Birliğin vatandaşı olmayan herhangi bir

kişiyi ifade eder;

7. "girişinin reddedilmesi amacıyla uyarı verilmiş kişiler" Schengen

Konvansiyonunun 96.maddesinde belirtilen amaçlar uyarınca hakkında

Schengen Bilgi Sisteminde (SIS) uyarı verilmiş olan herhangi bir üçüncü ülke

vatandaşını ifade eder;

8. "sınır geçiş noktası" (Hudut Kapısı) dış sınırlardan geçiş için yetkili

makamlar tarafından belirlenen herhangi bir geçiş noktasıdır;

9. "sınır gözetim ve kontrolleri" işbu Tüzüğün amaçları uyarınca, sınırı geçme

niyeti veya eylemine karşı, başka herhangi bir düşünce olmaksızın, sınırda icra

edilen sınır kontrolü ve sınır gözetiminden müteşekkil eylemleri ifade eder;

10. "sınır kontrolleri" kişilere, vasıtaları ve beraberindeki eşyalar da dahil

olmak üzere, Üye Devletlerin topraklarına giriş yapmak veya bu topraklardan

çıkış yapmak için izin verilebilmesini sağlayan sınır geçiş noktalarındaki

kontrolleri ifade eder;

11. "sınır gözetimi" kişilerin sınır kontrollerini atlatmalarını önlemek için, sınır

geçiş noktaları arasındaki sınırların ve standart çalışma saatleri dışında sınır

geçiş noktalarının gözetimini ifade eder;

12. "ikinci derece sınır kontrolü" tüm yolcuların kontrol edildiği birinci derece

kontrollerinden ayrı özel bir alanda icra edilen ek kontrolleri ifade eder;

13. "sınır muhafızı" ulusal hukuk doğrultusunda görevlendirilmiş, sınır geçiş

65

noktasında veya sınır boyunca veya sınırların hemen yakınında sınır gözetim

ve kontrolleri görevini işbu Tüzük ve ulusal hukuk gereğince icra eden

herhangi bir kamu memurunu ifade eder;

14. "taşıyıcı" uzmanlık alanı kişilerin ulaşımını sağlamak olan herhangi bir

tüzel veya gerçek kişiyi ifade eder;

15. "ikamet izni":

(a) 13 Haziran 2002 tarihli 1030/2002 sayılı üçüncü ülke vatandaşlarına

verilecek ikamet izinlerinin yeknesak formatlarını ortaya koyan Konsey

Tüzüğüne göre Üye Devletler tarafından verilen tüm ikamet izinleri [16];

(b) Bir Üye Devlet tarafından verilen, (a) şıkkında atıfta bulunulan ikamet

iznine yapılan ilk başvurunun incelenmesi beklenirken verilen geçici izinler

veya iltica başvuruları istisna olmak üzere, üçüncü ülke vatandaşlarına ilgili

Üye Devlette kalış veya tekrar giriş hakkı veren diğer tüm belgeler;

16. "yolcu gemisi" daha önceden belirlenmiş bir program uyarınca verilen bir

rotayı takip eden,farklı limanlarda turistik faaliyetlerin olduğu bir program

içeren ve normalde yolculuk süresince ne yolcu alan ne de yolcuların gemiyi

terketmesine izin veren bir gemidir;

17. "eğlence tekneleri" ilgili teknelerin su sporları ve turizm amaçlı

kullanımıdır;

18. "kıyı balıkçılığı" tekneler yardımıyla her gün veya 36 saat içerisinde bir

üçüncü ülke limanına uğramadan bir Üye Devletin limanına dönülen balıkçılık

anlamına gelir;

19. "kamu sağlığına tehdit" Dünya Sağlık Örgütünün Uluslararası Sağlık

Tüzüğünde tanımlandığı üzere salgın (epidemik) potansiyeli olan herhangi bir

hastalık ve Üye Devletlerin vatandaşlarına tatbik edilen koruma hükümlerine

konu olan diğer bulaşıcı hastalıklar veya bulaşıcı parazit hastalıklarını ifade

eder.

Madde 3

Kapsam

66

İşbu Tüzük, Üye Ülkelerin iç veya dış sınırlarını geçen tüm kişilere (a) ve (b)

maddelerinde bulunan gruplara halel getirmeksizin uygulanmalıdır:

(a) Topluluğun serbest dolaşım hakkından faydalanan kişiler;

(b) Mülteci hakları ve özellikle geri gönderilmeme hususunda uluslararası

yardım talep eden kişiler.

BAŞLIK II

DIŞ SINIRLAR

BÖLÜM I

Dış sınırlardan geçiş ve giriş koşulları

Madde 4

Dış sınırlardan geçiş

1. Dış sınırlardan geçiş sadece sınır geçiş noktalarından (hudut kapıları) ve

standart mesai saatleri sırasında gerçekleştirilebilir. 24 saat açık olmayan

sınır geçiş noktalarında mesai saatleri açıkça belirtilmelidir.

Üye Devletler 34. madde doğrultusunda sınır geçiş noktalarının bir listesini

Komisyona bildirmelidirler.

2. Yukarıda belirtilen 1. fıkra istisna olarak, dış sınırların sadece sınır geçiş

noktalarından ve standart mesai saatleri içerisinde geçilme yükümlülüğüne

karşı aşağıdaki durumlarda istisna olarak izin verilebilir:

(a) eğlence tekneleri ve kıyı balıkçılığı ile bağlantılı bir durumda;

(b) gemilerinin demir attığı liman bölgesinde veya bitişik belediyelerde

kalmak üzere karaya çıkan denizciler için;

(c) özel bir talep gerektiren, kamu düzeninin çıkarları ile Üye Devletlerin

kamu güvenliğine yönelik bir ihtilaf olmayan durumlarda, ulusal kanun

67

tarafından verilen izne sahip olmaları koşuluyla bireyler ya da gruplar için;

(d) öngörülmeyen acil durumlarda bireyler ya da gruplar için.

3. Üye Devletler, 2.fıkrada belirtilen istisnalar veya uluslararası yardım

yükümlülükleri saklı kalmak koşuluyla, sınır geçiş noktaları dışında veya

standart mesai saatleri dışında dış sınırların izinsiz olarak geçilmesine karşı,

ulusal hukuk uyarınca cezalar belirlemelidirler. Bu cezalar; etkili, orantılı ve

caydırıcı olmalıdır.

Madde 5

Üçüncü ülke vatandaşları giriş koşulları

1. Üçüncü ülke vatandaşlarının altı ayda bir üç aylık ikamet süresini aşmayan

kalış süreleri için giriş koşulları aşağıdaki gibidir:

(a) geçerli bir seyahat belgesi veya sınırı geçmesini sağlayacak bir vesikaya

sahip olmak;

(b) 15 Mart 2001 tarihli 539/2001 sayılı, vatandaşları dış sınırları geçerken

vize yükümlülüğü bulunan üçüncü ülkelerin ve vatandaşlarının vize muafiyeti

bulunan ülkelerin listelendiği Konsey Tüzüğü uyarınca, geçerli bir ikamet

iznine sahip olmaları istisna olmak üzere geçerli bir vizeye sahip olmaları

[17];

(c) niyetlendikleri kalışlarının amaç ve şartlarını gerekçelendirecek, hem

niyetlendikleri kalış hem de menşe ülkelerine dönüş veya kesin olarak kabul

edilecekleri bir üçüncü ülkeye geçebilecek yeterli geçim kaynağına sahip veya

kanuni olarak bu kaynaklara ulaşabilecek bir durumda olmaları;

(d) Schengen Bilgi Sisteminde girişlerinin reddedilmesi amacıyla haklarında

uyarı yapılan kişiler olmamalı;

(e) kamu düzeni, kamu güvenliği, kamu sağlığı veya herhangi bir Üye Devletin

uluslararası ilişkilerine tehdit olarak algılanmamaları, özellikle aynı zeminde

Üye Devletlerin ulusal veri tabanlarında girişlerinin reddedilmesi amacıyla

uyarı yapılmamış olması.

68

2. Sınır muhafızı tarafından 1. fıkranın c bendinde belirtilen şartların yerine

getirildiğinin tetkik edilmesi adına üçüncü ülke vatandaşından talep edilen

destekleyici dokümanların ayrıntılı olmayan listesi Ek I‟e dahil edilmiştir.

3. Geçim kaynağı; kalış süresi ve amacına uygun olarak yiyecek içecek ve

bütçeye yerleştirilen kalınacak gün sayısı ile çarpılan konaklama ile ilgili

olarak Üye Devletlerdeki ortalama fiyatlar referans alınarak

değerlendirilmelidir.

Üye Devletler tarafından belirlenen emsal meblağlar 34. madde uyarınca

Komisyona bildirilmelidir.

Geçim kaynağının yeterli olup olmadığı, Üçüncü ülke vatandaşının sahip

olduğu nakit, seyahat çeki ve kredi kartlarına istinaden değerlendirilebilir.

Ulusal hukuk tarafından belirtilen sponsorluk bildirimleri ve ulusal hukukta

tanımlandığı üzere üçüncü ülke vatandaşının birlikte kaldığı ev sahibi

durumundaki kişilerin teminat mektupları, yeterli geçim kaynağına delil teşkil

edebilir.

4. 5(1) istisna olarak:

(a) 5(1) maddesindeki tüm şartları yerine getirmeyen fakat bir ikamet izni

veya Üye Devletlerden biri tarafından verilen yeniden giriş vizesi olan veya

gerekli durumlarda her iki belgeye de sahip üçüncü ülke vatandaşlarına, dış

sınırlarından geçiş yapmak için çaba gösterdikleri Üye Devletin ulusal uyarı

listelerinde isimlerinin olmaması ve bu uyarının giriş ve transitlerinin

reddedileceği ibaresini taşımaması kaydıyla, ikamet iznini veya yeniden giriş

vizesini veren Üye Devlet topraklarına ulaşabilmeleri için diğer Üye

Devletlerin topraklarına giriş yapmalarına izin verilmelidir;

(b) 1.maddede belirten şartları (b) fıkrası istisna olmak üzere yerine getiren

ve sınırda kendilerini gösteren üçüncü ülke vatandaşları, transit denizcilere

vize verilmesini de kapsayan [18], sınırda vize verilmesini düzenleyen 27

Şubat 2003 tarihli 415/2003 (EC) sayılı Konsey Tüzüğü uyarınca sınırda vize

almaları koşuluyla Üye Devlet topraklarına giriş yapabilirler.

Sınırlarda verilen vizeler bir liste olarak kayıt altına alınmalıdır.

69

Belgenin içerisine yapıştırılması mümkün değilse vize, istisnai olarak, ayrı bir

sayfaya yapıştırılıp belgeye eklenebilir. Bu durumda, vize yapıştırmak için

yeknesak biçimleri belirten 18 Şubat tarihli 333/2002 (EC) sayılı Konsey

Tüzüğünde öngörülen, formu tanzim eden Üye Devletler tarafından

tanınmayan seyahat belgeleri taşıyan kişilere verilen vizelerin seyahat

belgesine yapıştırılması ile ilgili yeknesak formun [19] kullanılması

öngörülmektedir.

(c) 1. maddede öngörülen şartlardan bir veya birden fazlasına haiz olmayan

üçüncü ülke vatandaşları, bir Üye Devlet tarafından; insani sebepler, ulusal

çıkar veya uluslararası yükümlülükler zemininde topraklarına kabul edilebilir.

İlgili üçüncü ülke vatandaşı 1(d) maddesinde belirtilen bir uyarının konusu ise,

topraklarına giriş izni veren Üye Devlet diğer Üye Devletleri bilgilendirmelidir.

BÖLÜM II

Dış sınırların kontrolü ve girişin reddi

Madde 6

Sınır kontrollerinin icra edilmesi

1. Sınır muhafızları, görevlerini ifa ederken, insan saygınlığına tam anlamıyla

saygılı olmalıdır.

Görevlerini icra ederken alınacak tüm önlemler amaçları ile orantılı olmalıdır.

2. Sınır muhafızları, sınır kontrollerini icra ederken, kişilere karşı cinsiyet, ırk

veya etnik köken, din veya inanç, maluliyet, yaş veya cinsel tercihi açısından

ayrımcılık gözetmemelidir.

Madde 7

Kişiler üzerine sınır kontrolleri

1. Dış sınırlarda sınır ötesi hareketler sınır muhafızlarının kontrollerine tabi

olmalıdır. Kontroller bu bölüm uyarınca icra edilmelidir.

70

Kontroller, taşıtları ve sınır geçişi yapan kişilerin beraberindeki eşyaları da

kapsayabilir. İlgili Üye Devletin kanunu, icra edilen her bir aramaya

uygulanmalıdır.

2. Tüm kişiler, seyahat belgelerinin meydana getirilmesi ya da ibrazı

sırasındaki bilgilere dayanılarak kimliklerinin onaylanması için minimum

kontrolden geçirilmelidir. Bu tip bir minimum kontrol; uygun yerlerde teknik

cihazlar kullanılması ve ilgili veri tabanlarında özellikle çalıntı, uygun

olmayan, kayıp ve geçersiz belgeler hakkında bilginin sorgulanarak, yasal

sahibine sınır geçişi imkanı tanıyan belgenin geçerliliğinin ve tahrifat veya

sahtecilik izlerinin varlığının sorgulanarak hızlı ve açık bir şekilde tetkik

edilmesinden oluşmalıdır.,

Minimum kontrol, Topluluğun serbest dolaşım hakkından faydalanan kişilere

uygulanacak kural olmalıdır.

Buna rağmen, sistematik olmayan bir temelde, Topluluğun serbest dolaşım

hakkından faydalanan kişilere minimum kontrolleri uyguladıkları zaman, sınır

muhafızları, bu kişilerin Üye Devletlerin, kamu güvenliği, kamu düzeni,

uluslararası ilişkileri veya halk sağlığına gerçek, mevcut ve yeterli derecede

ciddi bir tehdit unsuru olmadığını temin etmek için ulusal ve Avrupa veri

tabanlarında sorgulama yapabilirler.

Bu sorgulamanın sonuçları, 2004/38 sayılı Direktifte ifade edildiği üzere,

Topluluğun serbest dolaşım hakkından faydalanan kişilerin ilgili Üye Devlet

topraklarına giriş yapma hakkını tehdit etmemelidir.

3. Üçüncü ülke vatandaşları, giriş ve çıkışta kapsamlı kontrollere tabi

tutulmalıdırlar.

(a) girişteki kapsamlı kontroller, 5(1) maddesinde belirtilen giriş şartlarının ve

uygulanabilecek durumlarda, ikamet izni belgelerinin ve mesleki bir faaliyet

aramanın tetkik edilmesini kapsamalıdır. Bu kontroller aşağıda ifade edilen

durumların ayrıntılı olarak incelenmesini içermelidir:

(i) üçüncü ülke vatandaşının sınır geçişi için geçerli ve geçerlilik tarihi

dolmamış bir belgeye sahip olduğunun ve bu belgenin, uygulanabilen

71

durumlarda gerekli vize veya ikamet izniyle birlikte tetkik edilmesi;

(ii) seyahat belgesinin tahrif edilmiş veya sahte olduğuna yönelik izlerin

kapsamlı tetkiki;

(iii) Üye Devletlerin topraklarında izin verilen azami kalış süresini henüz

aşmadığını giriş ve çıkış tarihlerini karşılaştırarak doğrulamak açısından ilgili

üçüncü ülke vatandaşının seyahat belgesindeki giriş ve çıkış damgalarının

tetkiki;

(iv) ilgili üçüncü ülke vatandaşının çıkış noktası ve varış noktası ve niyetlenen

ziyaretin amacının tetkik edilmesi ve gerekli görülen durumlarda ilgili

destekleyici belgelerin kontrol edilmesi;

(v) ilgili üçüncü ülke vatandaşının, niyetlenen ziyaretin süresi ve amacı,

kendisinin menşe ülkesine geri dönüşü veya kesin olarak kabul edileceği bir

üçüncü ülkeye transit geçişi için yeterli geçim kaynağına haiz veya bu

kaynaklara ulaşabilecek bir durumda olduğunun tetkik edilmesi;

(vi) ilgili üçüncü ülke vatandaşının vasıtası ve taşıdığı eşyaların; kamu düzeni,

kamu güvenliği, kamu sağlığı veya Üye Devletlerin uluslararası ilişkilerine

yönelik bir tehdit oluşturmadığının tetkik edilmesi. Bu tetkik, kişilere ve

gerektiğinde eşyalara yönelik veri ve uyarıların Schengen Bilgi Sistemi ve

ulusal veri dosyaları kapsamında doğrudan sorgulanması ve bir uyarıya

rastlanılması durumunda gerekli tedbirlere başvurulmasını içerir.

(b) çıkışta gerçekleştirilen kapsamlı kontroller aşağıdaki noktaları kapsar:

(i) üçüncü ülke vatandaşının sınır geçişi için geçerli bir belgeye sahip

olduğunun tetkik edilmesi;

(ii) seyahat belgesinin tahrif edilmiş veya sahte olduğuna yönelik izlerin

tetkiki;

(iii) mümkün olduğu durumlarda, üçüncü ülke vatandaşının Üye Devletlerden

herhangi birinin kamu düzeni, kamu güvenliği veya uluslararası ilişkilerine

tehdit oluşturmadığının tetkik edilmesi.

72

(c) (b) maddesinde belirtilen kontrollere ek olarak çıkışta gerçekleştirilen

kapsamlı kontroller ayrıca aşağıdaki noktaları da kapsayabilir:

(i) 539/2001 sayılı Tüzük gereği, talep edildiği takdirde, geçerli bir ikamet

iznine sahip olunması istisnası ile kişinin geçerli bir vizeye sahip olduğunun

tetkik edilmesi;

(ii) kişinin Üye Devletlerin topraklarında kalması için izin verilen azami süreyi

aşmadığının tetkik edilmesi;

(iii) Schengen Bilgi Sistemi ve ulusal veri dosyaları da dahil olmak üzere kişi

ve eşyalara yönelik uyarıların sorgulanması.

4. Tesislerin bulunduğu ve üçüncü ülke vatandaşı tarafından talep edilmesi

durumunda kapsamlı kontroller özel bir mahalde icra edilmelidir.

5. Kapsamlı bir ikinci derece kontrolüne tabi üçüncü ülke vatandaşlarına,

kontrolün amacı ve usulü hakkında bilgi verilmelidir.

Bu bilgi; Birliğin tüm resmi dillerinde ve ilgili Üye Devletin sınır komşu veya

komşularının dil veya dillerinde mevcut olmalı ve üçüncü ülke vatandaşının

talebi üzerine kapsamlı ikinci derece kontrolünü icra eden sınır muhafızlarının

adı ve sicil numarası, sınır geçiş noktasının adı ve sınırın geçildiği tarihi

belirtmelidir.

6. Topluluğun serbest dolaşım hakkından faydalanan kişilerin kontrolleri

2004/38 sayılı Avrupa Komisyonu Direktifi uyarınca gerçekleştirilmelidir.

7. Kayıt altına alınacak bilgileri düzenleyen ayrıntılı kurallar Ek II de

belirtilmiştir.

Madde 8

Sınır kontrollerinin hafifletilmesi

1. Dış sınırlardaki sınır kontrolleri, istisnai ve öngörülmeyen durumların bir

sonucu olarak hafifletilebilir. Bu istisnai ve öngörülmeyen durumlar,

öngörülmeyen olayların sebebiyet verdiği yoğunluğun sınır geçiş noktalarında

bekleme sürelerini haddinden fazla arttırdığı ve personel, tesisler ve

73

organizasyon gibi tüm kaynakların tükendiği yerlerdeki şahıslara

addedilmelidir.

2. Sınır kontrollerinin 1.fıkra uyarınca hafifletildiği yerlerde, prensip olarak,

girişteki sınır kontrollerinin çıkıştaki sınır kontrollerine göre önceliği

olmalıdır.

Sınır kontrolünün hafifletilmesi kararı, sınır geçiş noktasındaki sınır

muhafızlarının amiri tarafından alınmalıdır.

Sınır kontrolünün hafifletilmesi kararı, kendisini meşru kılan şartlara uyarlanıp

geçici olmalı ve kademeli olarak başlatılmalıdır.

3. 10. madde uyarınca, sınır kontrollerinin hafifletildiği bir olayda dahi sınır

muhafızı üçüncü ülke vatandaşlarının seyahat belgelerine hem girişte hem de

çıkışta damga basmalıdır.

4. Her bir Üye Devlet, ilgili Maddenin uygulanması ile ilgili raporu yılda bir

kez Avrupa Parlamentosu ve Komisyona göndermelidir.

Madde 9

Ayrı şeritler ve levhalar üzerindeki bilgi

1. Üye Devletler, özellikle hava sınırı geçiş noktalarında, 7. madde uyarınca,

kişilerin kontrollerini gerçekleştirmek üzere ayrı şeritler bulundurmalıdır. Bu

şeritler Ek III de belirtilen işaretleri taşıyan levhalar aracılığıyla ayrılmalıdır.

Üye Devletler, deniz ve kara sınır geçiş noktalarında ve 20.Maddeyi

uygulamayan Üye Devletler arasındaki müşterek sınırlarda ayrı şeritler

bulundurabilirler. İlgili sınırlarda Üye Devletler ayrı şeritler bulundururlarsa

Ek III de belirtilen işaretleri taşıyan levhalar kullanılabilir.

Üye Devletler, sınır geçişi yapan kişilerin en uygun akış seviyesini sağlamak

için 4. fıkrada belirtilen, ayrı şeritlerin kullanımı ile ilgili kuralların

ertelendiği yerleri de kapsamak üzere sözkonusu şeritlerin açık bir şekilde

işaret levhaları ile donatılmasını temin etmelidir.

74

2. (a) Topluluğun serbest dolaşım hakkından faydalanan kişiler, Ek III Bölüm A

da yer alan levha ile belirtilen şeritleri kullanmaya yetkilidirler. Bu kişiler

ayrıca Ek III Bölüm B de yer alan levha ile belirtilen şeritleri de

kullanabilirler.

(b) Diğer tüm kişiler Ek III Bölüm B de yer alan levha ile belirtilen şeritleri

kullanmalıdırlar.

(a) ve (b) maddelerinde ifade edilen levhalardaki işaretler, her bir Üye

Devletin uygun gördüğü dil veya dillerde gösterilebilecektir.

3. Deniz ve kara sınır geçiş noktalarında, Üye Devletler, araç trafiğini hafif ve

ağır vasıtalar ve otobüsler için olmak üzere Ek III ün C Bölümünde gösterilen

levhaları kullanarak farklı şeritlere ayırabilirler.

Üye Devletler sözkonusu levhalar üzerindeki işaretleri yerel şartların ışığı

altında uygun görülen yerlerde değiştirebilirler.

4. Belirli bir sınır geçiş noktasında trafik akışındaki geçici bir dengesizlik

olayında, farklı şeritlerin kullanımıyla ilgili kurallar, yetkili kurumlar

tarafından sözkonusu dengesizlik ortadan kaldırılıncaya kadar gerekli zaman

süresince ertelenebilir.

5. Mevcut levhaların 1, 2 ve 3. fıkraların hükümlerine göre uyarlanması 31

Mayıs 2009 tarihine kadar tamamlanmalıdır. Üye Devletlerin bu tarihten önce

mevcut levhaların yerine koydukları yeni levhalar, ilgili fıkralarda belirtilen

işaretlerle uyumlu olmalıdır.

Madde 10

Üçüncü ülke vatandaşlarının seyahat belgelerinin damgalanması

1. Üçüncü ülke vatandaşlarının seyahat belgeleri sistematik bir şekilde giriş ve

çıkışta damgalanmalıdır. Giriş veya çıkış damgası özellikle aşağıda belirtilen

belgelere basılmalıdır:

(a) üçüncü ülke vatandaşlarına sınırı geçme hakkı veren geçerli bir vize

taşıyan belgelere;

75

(b) üçüncü ülke vatandaşlarına sınırda, bir Üye Devlet tarafından sınırı geçme

hakkı veren vize taşıyan belgelere;

(c) ) üçüncü ülke vatandaşlarına sınırı vizeden muaf geçme hakkı veren

belgelere.

2. Bir Birlik vatandaşının aile üyeleri olan ve 2004/38/EC sayılı Direktif

uygulanan fakat aynı Direktifin 10.maddesi uyarınca ikamet iznini ibraz

etmeyen üçüncü ülke vatandaşlarının seyahat belgelerine giriş ve çıkışta

damga vurulmalıdır.

Topluluğun serbest dolaşım hakkından faydalanan üçüncü ülke vatandaşlarının

aile üyesi olan ve 2004/38/EC sayılı Direktifin 10.maddesi uyarınca sağlanan

ikamet iznini ibraz etmeyen üçüncü ülke vatandaşlarının seyahat belgelerine

giriş ve çıkışta damga vurulmalıdır.

3. Giriş ve çıkış damgası vurulmayacak haller:

(a) Devlet Başkanlarının ve gelişleri önceden diplomatik kanallarla resmi

olarak ilan edilmiş devlet büyüklerinin seyahat belgelerine;

(b) pilotların lisanslarına veya uçak mürettebatının sertifikalarına;

(c) sadece gemileri limana sığındığı ve uğradığı zaman, bir Üye Devlet

topraklarında bulunan denizcilerin seyahat belgelerine;

(d) Ek VI 3.2.3 maddesi uyarınca sınır kontrollerine tabi olmayan yolcu

gemilerinin mürettebat ve yolcularının seyahat belgelerine;

(e) Andorra, Monako ve San Marino vatandaşlarına sınır geçme imkanı veren

belgelere.

İstisna olarak, üçüncü ülke vatandaşının talebi üzerine, giriş veya çıkış

damgası o kişi için ciddi zorluklara sebep olacaksa bu damganın belgelerine

basılmasından muaf tutulabilirler. Bu durumda, giriş veya çıkış, kişinin adı

soyadı ve pasaport numarasını gösteren ayrı bir yaprağa kayıt edilmelidir. Bu

yaprak üçüncü ülke vatandaşına teslim edilmelidir.

4. Damgalamayla ilgili uygulanabilir düzenlemeler IV. Ekte belirtilmiştir.

76

5. İmkan dahilinde ise, kontrollerin 8. madde uyarınca hafifletilmesi

durumunda dahi, üçüncü ülke vatandaşları, sınır muhafızının giriş ve çıkışta

seyahat belgelerini damgalama yükümlülüğü hakkında bilgilendirilmelidirler.

6. Komisyon, 2008 sonunda seyahat belgelerinin damgalanma hükümlerinin

işlemleri hakkında Avrupa Parlamentosu ve Konseye rapor sunmalıdır.

Madde 11

Kalış süresi ile ilgili şartların yerine getirilmesi hakkında Karine

1. Bir üçüncü ülke vatandaşının seyahat belgesi giriş damgası taşımıyorsa,

yetkili ulusal merciler, belge sahibinin, ilgili Üye Devlette uygulanan kalma

süresi şartlarını yerine getirmediğini ya da artık yerine getirmediğini farz

edebilirler.

2. 1. fıkrada konu edilen karine; üçüncü ülke vatandaşı ne şekilde olursa

olsun, kısa süreli kalış şartlarına uyduğunu, seyahat biletleri veya Üye

Devletlerin toprağı dışında bulunduğuna dair bir belge gibi güvenilir kanıtlarla

sunduğu zaman çürütülebilir.

Bu gibi durumlarda:

(a) üçüncü ülke vatandaşı Schengen Müktesebatını tam olarak uygulayan bir

Üye Devlet topraklarında bulunuyorsa, yetkili merciler,iç hukuklarına ve

uygulamaya uygun olarak kişinin Schengen Müktesebatını tam olarak

uygulayan Üye Devletlerden birinin dış sınırından geçiş yaptığı tarihi ve yeri o

kişinin seyahat belgesinde belirtmelidir;

(b) Üçüncü ülke vatandaşı 2003 tarihli Katılım Belgesinin 3(2) maddesinde

öngörülen kararı almayan bir Üye Devlet topraklarında bulunuyorsa, yetkili

merciler iç hukuklarına ve uygulamaya uygun olarak, kişinin ilgili Üye Devletin

dış sınırından geçtiği tarih ve yeri kişinin seyahat belgesinde belirtmelidir;

(a) ve (b) maddelerinde belirtilen göstergelere ek olarak, Ek VIII de sunulan

form üçüncü ülke vatandaşına verilmelidir.

Üye Devletler işbu maddede belirtilen göstergeler ile ilgili ulusal

77

uygulamalarını; birbirlerine, Komisyona ve Konseyin Genel Sekreterliğine

bildirmelidirler.

3. 1. fıkrada belirtilen karine delillerle çürütülemezse, üçüncü ülke

vatandaşı, yetkili merciler tarafından ilgili Üye Devletlerin topraklarından

ihraç edilebilir.

Madde 12

Sınır Gözetimi

1. Sınır gözetiminin ana amacı; sınırların izinsiz geçilmesinin önlenmesi, sınır

aşan suçlarla mücadele ve sınırları yasa dışı geçen kişilere karşı tedbirlerin

alınması olmalıdır.

2. Sınır muhafızları sınır gözetimini icra etmek için sabit ve mobil birimler

kullanmalıdır.

Gözetim; kişilerin sınır geçiş noktalarındaki kontrolleri atlatmasının önlenmesi

ve önüne geçilmesini sağlayacak şekilde icra edilmelidir.

3. Sınır geçiş noktaları arasında yapılan gözetim, sayısı ve yöntemleri mevcut

veya öngörülen risk ve tehditlere göre uyarlanan sınır muhafızları tarafından

icra edilmelidir. Gözetim devirleri sık ve ani değişiklikler içermelidir, böylece

izinsiz sınır geçişleri devamlı tespit edilebilme riski altında olacaktır.

4. Gözetim, bilinen veya hassas olduğu sezilen mevkilerde, görevlerini devriye

gezerek ya da mevzilenerek icra eden sabit veya mobil birimler tarafından

icra edilmelidir, bu tip gözetimin amacı sınırı yasa dışı geçen kişileri

tutuklamaktır. Gözetim, ayrıca, elektronik araçlar da dahil olmak üzere

teknik araçlar kullanılarak da icra edilebilir.

5. Gözetimi düzenleyen ek kurallar 33(2) Maddesinde belirtilen usullere uygun

olarak uyarlanabilir.

Madde 13

Girişin reddi

78

1. 5 (1) maddesinde belirtilen tüm giriş şartlarını yerine getirmeyen ve 5.

maddenin 4.fıkrasında tanımlanmış kişi kategorilerden birine dahil olmayan

bir üçüncü ülke vatandaşının Üye Devletlerin topraklarına girişi

reddedilecektir. Bu durum, iltica hakkı ve uluslararası koruma veya uzun

süreli vize sorunuyla ilgili özel hükümlerin uygulanmasına halel

getirmemelidir.

2. Giriş, sadece reddin kati sebeplerini belirten doğrulanmış bir kararla

reddedilebilir. Karar, ulusal hukukla yetkilendirilmiş bir merci tarafından

alınmalıdır. Karar derhal yürürlüğe girer.

Reddin kati sebeplerini belirten doğrulanmış karar, Ek V Bölüm B de

belirtildiği üzere girişin reddi için ulusal hukuk ile yetkilendirilmiş bir merci

tarafından doldurulmuş standart bir form aracılığıyla verilmelidir. Bu form

aracılığıyla giriş reddi kararı alındısını teyit eden ilgili üçüncü ülke

vatandaşına tamamlanmış standart form teslim edilmelidir.

3. Girişi reddedilen kişilerin temyiz hakkı bulunmalıdır. Temyiz hakları ulusal

hukuk uyarınca kullanılmalıdır. Üçüncü ülke vatandaşına, ulusal hukuk

uyarınca üçüncü ülke vatandaşı adına hareket edebilecek yetkili temsilciler

hakkında bilgi sağlanabilen irtibat noktalarını belirten yazılı bir bildirim

yapılmalıdır.

Temyiz kararının verilmesinde, girişin reddi kararının üzerinde tereddüt

bırakacak bir etkisi olmamalıdır.

Ulusal hukuk uyarınca bahşedilmiş herhangi bir tazminat hakkı saklı kalmak

koşuluyla, temyiz, girişin reddi kararını asılsız bulursa, ilgili üçüncü ülke

vatandaşı, girişi reddeden Üye Devlet tarafından iptal edilen giriş damgasını

ve diğer tüm iptal veya eklerin düzeltilmesi hakkını kazanır.

4. Sınır muhafızları, girişi reddedilen üçüncü ülke vatandaşının ilgili Üye

Devlet topraklarına giriş yapmamasını temin etmelidir.

5. Üye Devletler, girişi reddedilen kişilerin sayısı, reddedilme sebepleri,

reddedilen kişilerin uyruğu ve reddedildikleri sınır tipi (kara, hava veya deniz)

hakkında istatistik toplamalıdır. Üye Devletler, bu istatistikleri senede bir kez

Komisyona iletmelidir. Komisyon, Üye Devletler tarafından elde edilen

79

istatistiklerin derlemesini iki yılda bir yayınlamalıdır.

6. Girişin reddini düzenleyen ayrıntılı kurallar Ek V in A bölümüne eklenmiştir.

BÖLÜM III

Sınır gözetim ve kontrolleri için personel ve kaynaklar, Üye Devletler

arasındaki işbirliği

Madde 14

Sınır gözetim ve kontrolleri için personel ve kaynaklar

6. maddeden 13. maddeye kadar olan hükümler uyarınca, Üye Devletler, dış

sınırlarında etkili, yüksek ve standart düzeyde kontrolü temin edecek şekilde

dış sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerini icra etmek için yeterli sayıda

uygun personel istihdam etmeli ve kaynak ayırmalıdır.

Madde 15

Sınır gözetim ve kontrollerinin uygulanması

1. 6. maddeden 13. maddeye kadar olan hükümler uyarınca, sınır gözetim ve

kontrolleri, işbu Tüzüğün hükümleri ve ulusal hukuka uygun olarak sınır

muhafızları tarafından icra edilmelidir.

Sınır gözetim ve kontrolleri icra edilirken, işbu Tüzüğün kapsamı dışında kalan

ve ulusal hukuk tarafından sınır muhafızlarına verilen cezai kovuşturmayı sevk

etme yetkileri etkilenmeden kalmalıdır.

Üye Devletler, sınır muhafızlarının uzmanlaşmış ve uygun bir eğitim almış

profesyoneller olmalarını temin etmelidir. Üye Devletler, sınır muhafızlarının

özellikle görevlerini ifa ederken gerekli olan yabancı dil öğrenmelerini teşvik

etmelidirler.

2. Üye Devletler 34. maddeye göre, ulusal hukukları hükmünde sınır gözetim

ve kontrollerinden sorumlu ulusal kurum ve kuruluşlarının listesini Komisyona

bildirmelidirler.

80

3. Sınırların etkili bir şekilde kontrol edilmesi adına her bir Üye Devlet, sınır

gözetim ve kontrollerinden sorumlu ulusal kurum ve kuruluşları arasında yakın

ve sürekli işbirliğini temin etmelidir.

Madde 16

Üye Devletler arasındaki işbirliği

1. 6. maddeden 15. maddeye kadar olan sınır gözetim ve kontrollerinin etkili

bir şekilde uygulanması açısından Üye Devletler, birbirlerine yardımcı olmalı

ve yakın ve sürekli bir işbirliği içinde olmalıdırlar. Tüm ilgili bilgileri karşılıklı

paylaşmalıdırlar.

2. Dış sınırların yönetimi alanında Üye Devletler arasındaki operasyonel

işbirliği, 2007/2004 sayılı Tüzük ile kurulan Avrupa Dış Sınırlarında

Operasyonel İşbirliği Yönetimi Ajansı (bundan sonra Ajans olarak anılacaktır)

tarafından koordine edilecektir.

3. Ajansın yetkileri saklı kalmak koşuluyla, Üye Devletler, dış sınırlarda,

irtibat görevlilerinin mübadelesinin de dahil olduğu bu tip bir işbirliğinin

Ajansın eylemlerini tamamladığı durumda diğer Üye Devletler ve/veya üçüncü

ülkelerle operasyonel işbirliğine devam edebilirler.

Üye Devletler Ajansın işlerliğine veya hedeflerine erişimine zarar verecek

eylemlerden kaçınmalıdır.

Üye Devletler birinci alt fıkrada bahis konusu olan operasyonel işbirliği

hakkında Ajansa rapor vermelidirler.

4. Üye Devletler sınır gözetim ve kontrollerinin kuralları ve temel haklar

üzerine eğitim sağlamalıdırlar. Bu bakımdan, Ajans tarafından oluşturulmuş

ve daha sonra geliştirilmiş müşterek eğitim standartları dikkate alınmalıdır.

Madde 17

Müşterek kontrol

1. Müşterek sınırlarında 20.Maddeyi uygulamayan Üye Devletler, ilgili maddeyi

uygulayacakları tarihe kadar bu ortak sınırları müşterek olarak kontrol

81

edebilirler. Bu durumda, 6. maddeden 12. maddeye kadar olan bölümden

doğan Üye Devletlerin bireysel sorumluluğu saklı kalmak koşuluyla, kişi, giriş

ve çıkış kontrollerinin yapılması amacıyla sadece bir kez durdurulabilir.

Üye Devletler bu amaçla aralarında iki taraflı düzenlemeler yapabilirler.

2. Üye Devletler fıkra 1 uyarınca yapılan herhangi bir düzenleme hakkında

Komisyonu bilgilendirmelidirler.

BÖLÜM IV

Sınır kontrolleri için özel kurallar

Madde 18

Muhtelif sınır tiplerine yönelik özel kurallar ve dış sınırları geçmek üzere

kullanılan muhtelif taşıtlar

Ek VI da ortaya konan özel kurallar muhtelif sınır tiplerinde icra edilen

kontrollere ve sınır geçiş noktalarını geçmek üzere kullanılan muhtelif

taşıtlara uygulanacaktır.

Bu özel hükümler, 5. ve 7. maddeden 13. maddeye kadar olan bölümlerden

istisnalar ihtiva edebilirler.

Madde 19

Belli kategorilerdeki şahıslara uygulanan kontroller için özel kurallar

1. Ek VII de ortaya konan özel kurallar aşağıda belirtilen kategorilerdeki

şahıslara yapılan kontrollere uygulanacaktır:

(a) Devlet Başkanları ve beraberindeki delegasyon üyeleri;

(b) Pilot ve diğer mürettebat;

(c) Denizciler;

82

(d) Diplomatik, resmi ya da hizmet pasaportu sahipleri ve uluslararası kuruluş

mensupları;

(e) Sınır ötesi işçiler;

(f) Reşit olmayanlar.

Bu özel hükümler, 5. ve 7. maddeden 13. maddeye kadar olan bölümlerden

istisnalar ihtiva edebilirler.

2. Üye Devletler, 34. madde uyarınca, Dışişleri Bakanlıkları tarafından

diplomatik misyonların akredite mensupları, konsolosluk temsilcileri ve aile

fertlerine verilen numune kimlik belgeleri hakkında Komisyonu

bilgilendirmelidir.

BAŞLIK III

İÇ SINIRLAR

BÖLÜM I

İç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin kaldırılması

Madde 20

İç sınırlardan geçiş

İç sınırlar, uyruğu ne olursa olsun kişilere sınır kontrolü uygulaması olmadan

herhangi bir noktadan geçilebilir.

Madde 21

Ülke toprakları içindeki kontroller

İç sınırlardaki sınır gözetim ve kontrollerinin kaldırılması aşağıdaki konuları

etkilememelidir:

(a) Ulusal hukuk uyarınca Üye Devletlerin yetkili mercileri tarafından icra

edilen polis yetkileri sınır kontrollerine denk bir etkisi olmasa da sınır

83

bölgelerinde de uygulanacaktır. İlk cümlenin anlamı dahilinde, polis

yetkilerinin icra edilmesi, özellikle aşağıda belirtilen polis tedbirleri

mevzubahis ise sınır kontrollerinin icra edilmesine denk olarak

düşünülmemelidir:

(i) sınır gözetim ve kontrollerinin amaç olarak güdülmemesi,

(ii) genel polis bilgisine ve kamu güvenliğine karşı olabilecek tehditlere ilişkin

tecrübelere dayalı ve özellikle sınır ötesi suçla mücadele etme amacına

dayanır,

(iii) dış sınırlarda kişilere yönelik sistematik kontrollerden açıkça farklı bir

şekilde planlanır ve uygulanır,

(iv) habersiz sondajlama yöntemle yürütülen kontroller temelinde icra edilir;

(b) limanlarda ve hava limanlarında her bir Üye Devletin hukuku uyarınca,

liman veya hava limanı görevlileri veya taşıyıcılar gibi, yetkili merciler

tarafından icra edilen, kişilere yönelik güvenlik kontrolleri, ancak ilgili

kontrollerin Üye Devlet içinde seyahat eden kişilere yönelik de icra edilmesi

şartıyla gerçekleştirilir;

(c) Üye Devlet için, belge ve dokümanlara sahip olma veya taşıma

yükümlülüğünü kanunla sağlaması imkanı;

(d) üçüncü ülke vatandaşlarının Schengen Uygulama Anlaşmasının 22.Madde

hükümleri uyarınca herhangi bir Üye Devletin topraklarında bulunduğunu

bildirme yükümlülüğü.

Madde 22

İç sınırlarda yol geçiş noktalarındaki trafik akışına engellerin kaldırılması

Üye Devletler iç sınırlarda yol geçiş noktalarındaki trafiğin akışına yönelik tüm

engelleri, özellikle yol güvenliğine yönelik olmayan herhangi bir hız

sınırlandırmasını ortadan kaldırmalıdır.

84

Aynı zamanda, Üye Devletler iç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin

yeniden yürürlüğe koyulduğu bir olayda kontroller için tesis sağlamak adına

hazırlıklı olmalıdır.

BÖLÜM II

İç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin geçici olarak yeniden yürürlüğe

koyulması

Madde 23

İç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin geçici olarak yeniden yürürlüğe

koyulması

1. Kamu düzenine veya kamu güvenliğine ciddi bir tehdit olan durumlarda Üye

Devlet, istisnai olarak, 30 günü aşmayacak sınırlı bir dönem için veya tehdit

30 günlük süreyi aşıyorsa tehdidin öngörüldüğü süre için 24. maddede

belirtilen usullere göre, acil durumlarda ise 25. maddede belirtilen usullere

göre iç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerini yeniden yürürlüğe koyabilir. İç

sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin geçici olarak yeniden yürürlüğe

koyulmasının kapsam ve süresi ciddi tehdide mukabele etmek için tam olarak

gereken süreyi aşmamalıdır.

2. Kamu düzeni veya kamu güvenliğine yönelik ciddi tehdit 1. fıkrada

belirtilen dönemin ötesinde devam ediyorsa, Üye Devlet, 1. fıkrada belirtilen

gerekçeler zemininde yeni unsurları göz önünde bulundurarak sınır gözetim ve

kontrollerini 26. maddede belirtilen usullere uygun olarak 30 günlük dönemler

halinde uzatabilir.

Madde 24

Öngörülebilir olaylar için usuller

1. Üye Devlet, 23. maddenin 1. fıkrası uyarınca, iç sınırlarda sınır gözetim ve

kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyulmasını planlarken, mümkün olan en kısa

zaman içerisinde diğer Üye Devletleri ve Komisyonu bilgilendirmeli ve

mümkün olan en kısa zaman içerisinde aşağıda belirtilen bilgileri sağlamalıdır:

85

(a) yeniden yürürlüğe koyma teklifinin nedenleri, kamu düzeni veya kamu

güvenliğine yönelik ciddi bir tehdit oluşturan olayların detaylandırılması;

(b) yeniden yürürlüğe koyma teklifinin kapsamı, sınır gözetim ve

kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyulacağı yerin belirtilmesi;

(c) yetkili geçiş noktalarının isimleri;

(d) teklif edilen yeniden yürürlüğe koyma durumunun tarihi ve süresi;

(e) uygun olan hallerde, diğer Üye Devletler tarafından alınması gereken

tedbirler.

2. İlgili Üye Devletin bildirimine müteakip ve 3. fıkrada belirtilen müzakere

amacıyla Komisyon, Antlaşmanın 64(1) maddesine halel getirmeksizin bir

görüş çıkarabilir.

3. 1. fıkrada belirtilen bilgiler yanında 2. fıkra uyarınca Komisyonun vereceği

görüş, uygun olan hallerde Üye Devletler arasında karşılıklı işbirliğini organize

etmek ve sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyulması kararına

sebebiyet veren olaylara ve kamu düzeni veya kamu güvenliğine yönelik

tehditlere karşı alınan tedbirlerin orantılılığını incelemek amacıyla, sınır

gözetim ve kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyulmasını planlayan Üye

Devlet, diğer Üye Devletler ve Komisyon arasındaki müzakerelerin konusu

olmalıdır

4. 3. fıkrada ifade edilen müzakere, sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden

yürürlüğe koyulması için planlanan tarihten en az 15 gün önce olmalıdır.

Madde 25

Acil eylem gerektiren vakalarda başvurulacak usuller

1. Üye Devlette kamu düzeni veya kamu güvenliği konularında acil eyleme

geçilmesi gereklilik arz ediyorsa ilgili Üye Devlet istisnai olarak ve acilen iç

sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyabilir.

2. İç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerini yeniden yürürlüğe koyan Üye

Devlet, diğer Üye Devletleri ve Komisyonu gecikmeksizin bilgilendirmeli ve

86

24. maddenin 1. fıkrasında belirtilen bilgileri ve bu usulün kullanımını

gerekçelendiren sebepleri sunmalıdır.

Madde 26

İç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin uzatılmasına ilişkin usuller

1. Üye Devletler iç sınırlardaki sınır gözetim ve kontrollerini sadece 23.

maddenin 2. fıkrasındaki hükümler uyarınca diğer Üye Devletler ve Komisyonu

bilgilendirdikten sonra uzatabilir.

2. İç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerini uzatmayı planlayan Üye Devlet,

diğer Üye Devletlere ve Komisyona uzatmanın sebeplerini içeren tüm ilgili

bilgileri sunmalıdır. 24.maddenin 2. fıkrasındaki hükümler uygulanır.

Madde 27

Avrupa Parlamentosunun bilgilendirilmesi

İlgili Üye Devlet veya uygun olduğu hallerde Konsey, mümkün olan en kısa

zaman içerisinde 24, 25 ve 26. madde uyarınca alınan tedbirler hakkında

Avrupa Parlamentosunu bilgilendirmelidir. İlgili Üye Devlet, 26. madde

uyarınca, birbirini izleyen üçüncü uzatma hususunda talep edilirse Avrupa

Parlamentosuna iç sınırlarda sınır gözetim ve kontrolleri ihtiyacını rapor

etmelidir.

Madde 28

Sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyulacağı iç sınırlarda

uygulanacak hükümler

İç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyulması

durumunda, II.Başlığın ilgili hükümleri, üzerinde gerekli değişiklikler

yapıldıktan sonra uygulanacaktır.

Madde 29

İç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyulması ile

87

ilgili rapor

23. madde uyarınca iç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerini yeniden

yürürlüğe koyan Üye Devlet bu kontrollerin kaldırıldığı tarihi teyit etmeli ve

aynı zamanda veya akabinde, Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyona iç

sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyulması

hakkında özellikle kontrol işlemleri ve sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden

yürürlüğe koyulmasının etkililiği üzerine bir rapor sunmalıdır.

Madde 30

Kamuoyunun bilgilendirilmesi

İç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyulması kararı

şeffaf bir şekilde alınmalı ve kamuoyu, önceliği olan güvenlik gerekçeleri

bulunmadıkça tam olarak aydınlatılmalıdır.

Madde 31

Gizlilik

İlgili Üye Devletin talebi ile diğer Üye Devletler, Avrupa Parlamentosu ve

Komisyon sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden yürürlüğe koyulması ve

uzatılması ile ilgili sunulan bilgilerin ve 29. madde uyarınca hazırlanan

raporun gizliliğine riayet etmelidir.

BAŞLIK IV

SON HÜKÜMLER

Madde 32

Eklere ilişkin tadiller

EK III, IV ve VIII 33. maddenin 2. fıkrasında belirtilen usuller uyarınca tadil

edilmelidir.

Madde 33

88

Komite

1. Komisyon, bundan sonra “Komite” olarak ifade edilecek olan bir komite

tarafından desteklenmelidir.

2. Bu fıkraya atıfta bulunulduğunda 1999/468/EC sayılı Kararın 5. ve 7.

maddeleri, 8. madde göz önünde tutularak ve işbu usullere göre uyarlanmış

uygulama tedbirlerinin işbu Tüzüğün temel hükümlerini değiştirmemesi

sağlanarak uygulanacaktır.

1999/468/EC Sayılı Konsey Kararının 5(6) maddesinde ortaya konan süre 3 ay

olarak düzenlenmelidir.

3. Komite usul kurallarını kabul edecektir.

4. Kabul edilmiş olan uygulama tedbirleri saklı kalmak koşuluyla, işbu

Tüzüğün 2. fıkrasında belirtilen usullere göre teknik kurallar ve kararların

kabulüne ilişkin hükümlerinin uygulaması, işbu Tüzüğün yürürlüğe girmesinden

itibaren dört yıl ertelenmelidir. Komisyonun teklifi üzerine, Avrupa

Parlamentosu ve Konsey, Antlaşmanın 251. maddesinde belirtilen usuller

uyarınca ilgili hükümleri yenileyebilir ve bu amaçla dört yıllık süre bitmeden

bunları yenileyecektir.

Madde 34

Bildirimler

1. Üye Devletler Komisyonu aşağıda belirtilen konularda bilgilendirmelidir:

(a) ikamet izinlerinin listesi;

(b) sınır geçiş noktalarının listesi;

(c) her yıl ulusal merciler tarafından tespit edilen, dış sınırlarından geçiş

yapmak için talep edilen emsal meblağlar;

(d) sınır gözetim ve kontrollerinden sorumlu kurum ve kuruluşların listesi;

89

(e) Dışişleri Bakanlıkları tarafından verilen numune kimlik belgeleri.

2. Komisyon, bilgilerin; 1. fıkraya uygun olarak Avrupa Birliğinin C serisi Resmi

Gazetesi vasıtasıyla yayınlanması ve diğer uygun yöntemler vasıtasıyla Üye

Devletlere ve kamuoyuna duyurulmasını sağlamalıdır.

Madde 35

Yerel sınır trafiği

Bu Tüzük Topluluğun yerel sınır trafiği hakkındaki kurallara ve yerel sınır

trafiği hakkındaki mevcut ikili anlaşmalara halel getirmemelidir.

Madde 36

Ceuta ve Melilla

İspanyanın 14 Haziran 1985 tarihli Schengen Uygulama Anlaşmasına katılım

Anlaşmasında Ceuta ve Melilla şehirleri üzerine Bildirisinde tanımlandığı üzere

[20], işbu Tüzüğün hükümleri, Ceuta ve Melilla şehirlerinde uygulanan özel

kuralları etkilemeyecektir.

Madde 37

Üye Devletler tarafından bilgilerin tebliğ edilmesi

26 Ekim 2006‟dan itibaren Üye Devletler, 21(c) ve (d) maddeleri ile ilgili

ulusal hükümler, 4(3) Maddesinde belirtilen cezalar ve 17(1) maddesi uyarınca

akdedilmiş ikili düzenlemeler hususunda Komisyonu bilgilendirecektir. İlgili

hükümlere yönelik müteakip değişiklikler beş iş günü içerisinde bildirilecektir.

Üye Devletler tarafından yapılan bilgilendirmenin içeriği Avrupa Birliğinin C

serisi Resmi Gazetesinde yayınlanmalıdır.

Madde 38

Başlık III‟ ün uygulanmasına yönelik rapor

90

Komisyon, 13 Ekim 2009 tarihinde Avrupa Parlamentosuna ve Konseye, III.

Başlığın uygulanmasına yönelik bir rapor sunmalıdır.

Komisyon iç sınırlarda sınır gözetim ve kontrollerinin yeniden yürürlüğe

koyulmasından doğan zorluklarla özellikle ilgilenecektir. Uygun olan hallerde,

bu zorlukların aşılmasına yönelik teklifler sunacaktır.

Madde 39

Fesih

1. 14 Haziran 1985 tarihli Schengen Uygulama Anlaşmasının 2. maddesinden

8.maddesine kadar olan bölümü 13 Ekim 2006 tarihinden itibaren fesih

edilecektir.

2. Aşağıdakiler, 1. fıkrada belirtilen tarihin etkisiyle fesih olacaktır:

(a) Müşterek El Kitabı, ekleri dahil;

(b) Schengen İcra Komitesinin 26 Nisan 1994 tarihli (SCH/Com-ex (94) 1, rev

2), 22 Aralık 1994 (SCH/Com-ex (94)17, rev. 4) ve 20 Aralık 1995 (SCH/Com-

ex (95) 20, rev. 2) kararları;

(c) Ortak Konsolosluk Talimatlarının 7.Eki;

(d) sınır kontrolleri ve sınırın gözetiminin icra edilmesi hakkında kati, ayrıntılı

hükümler ve uygulamaya dönük usuller hususunda Konseye icra yetkisi ayıran

24 Nisan 2001 tarihli 790/2001(EC) sayılı Konsey Tüzüğü [21];

(e) 29 Nisan 2004 tarihli 2004/581/EC sayılı dış sınır geçiş noktalarındaki

tabelalarda kullanılacak asgari işaretleri belirleyen Konsey Kararı [22];

(f) 29 Nisan 2004 tarihli 2004/574/EC sayılı Ortak El Kitabını tadil eden

Konsey Kararı [23];

(g) 13 Aralık 2004 tarihli 2133/2004 (EC) sayılı; Üye Devletlerin yetkili

mercilerinin, dış sınırlardan geçen üçüncü ülke vatandaşlarının seyahat

belgelerine sistematik bir şekilde damga basılması gereği üzerine ve bu

amaçla Schengen Uygulama Anlaşmasının ve Ortak El Kitabının hükümlerinin

91

tadil edilmesine yönelik Konsey Tüzüğü [24].

3. Çıkarılan Maddeler ve fesih edilen araçlara yapılan atıflar işbu Tüzük

referans alınarak yorumlanmalıdır.

Madde 40

Yürürlüğe girme

İşbu Tüzük, 13 Ekim 2006 tarihinde yürürlüğe girecektir. Ancak 34. madde,

Avrupa Birliğinin Resmi Gazetesinde yayınlandıktan bir gün sonra yürürlüğe

girecektir.

İşbu Tüzük, Avrupa Topluluğunu kuran Antlaşma uyarınca Üye Devletlerde

bütünüyle bağlayıcıdır ve doğrudan uygulanır.

Strasburg, 15 Mart 2006.

Avrupa Parlamentosu adına,

Başkan

J. Borrell Fontelles

Konsey adına,

Başkan

H. Winkler

[1] 23 Haziran 2005 tarihli Avrupa Parlamentosu Hükmü (henüz Resmi

Gazetede yayınlanmamıştır) ve 21 Şubat 2006 tarihli Konsey Kararı.

[2] OJ L 239, 22.9.2000, s. 19. 1160/2005 sayılı Tüzük ile Avrupa

Parlamentosu ve Konseyin son olarak tadil ettiği Konvansiyon (OJ L 191,

22.7.2005, s. 18).

[3] OJ C 313, 16.12.2002, s. 97. (EC) No 2133/2004 sayılı Konsey Tüzüğü ile

son olarak tadil edilen Ortak El Kitabı (OJ L 369, 16.12.2004, s. 5).

92

[4] 26 Ekim 2004 tarihli 2007/2004(EC) sayılı Avrupa Birliğinin Üye Devletleri

arasındaki Dış Sınırlarda Operasyonel İşbirliği Yönetimi için bir AB ajansını

kuran Konsey Tüzüğü (OJ L 349, 25.11.2004, s. 1).

[5] OJ L 374, 31.12.1991, s. 4. sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyin

1882/2003 (EC) sayılı Tüzüğü tarafından tadil edilen Tüzük (OJ L 284,

31.10.2003, s. 1).

[6] OJ L 184, 17.7.1999, s. 23.

[7] OJ L 239, 22.9.2000, s. 69.

[8] OJ L 176, 10.7.1999, s. 36.

[9] OJ L 176, 10.7.1999, s. 31.

[10] OJ L 176, 10.7.1999, s. 53.

[11] 25 Ekim 2004 tarihli 2004/849/EC sayılı, Avrupa Birliği ve Avrupa

Topluluğu ile İsviçre Konfederasyonu arasında imzalanan, İsviçre‟nin Schengen

müktesebatının yürürlüğe konması, uygulaması ve gelişimi ile ortaklığını

ilgilendiren Anlaşmanın belli hükümlerinin geçici uygulaması üzerine Avrupa

Birliği adına imzalanması hakkındaki Konsey Kararı (OJ L 368, 15.12.2004, s.

26).

[12] 25 Ekim 2004 tarihli 2004/860/EC sayılı, Avrupa Birliği ve Avrupa

Topluluğu ile İsviçre Konfederasyonu arasında imzalanan, İsviçre‟nin Schengen

müktesebatının yürürlüğe konması, uygulaması ve gelişimi ile ortaklığını

ilgilendiren Anlaşmanın belli hükümlerinin geçici uygulaması üzerine Avrupa

Topluluğu adına imzalanması hakkındaki Konsey Kararı (OJ L 370, 17.12.2004,

s. 78).

[13] OJ L 131, 1.6.2000, s. 43.

[14] OJ L 64, 7.3.2002, s. 20.

[15] OJ L 158, 30.4.2004, s. 77.

93

[16] OJ L 157, 15.6.2002, s. 1.

[17] OJ L 81, 21.3.2001, s. 1. 851/2005 (EC) sayılı Tüzük ile tadil edilmiş

Tüzük (OJ L 141, 4.6.2005, s. 3).

[18] OJ L 64, 7.3.2003, s. 1.

[19] OJ L 53, 23.2.2002, s. 4.

[20] OJ L 239, 22.9.2000, s. 73.

[21] OJ L 116, 26.4.2001, s. 5. 2004/927/EC sayılı Karar ile tadil edilmiş

Tüzük (OJ L 396, 31.12.2004, s. 45).

[22] OJ L 261, 6.8.2004, s. 119.

[23] OJ L 261, 6.8.2004, s. 36.

[24] OJ L 369, 16.12.2004, s. 5.

--------------------------------------------------

Ek I

Giriş koşullarının gerçekleştirilmesini doğrulamak üzere başvurulan

destekleyici belgeler

5. maddenin 2. fıkrasında atıfta bulunulan belgeli deliller aşağıdakileri

içermelidir:

(a) iş seyahatleri için:

(i) bir şirket veya merci tarafından ticaret, endüstri veya iş ile bağlantılı

toplantılara, konferanslara veya etkinliklere katılım için sağlanan davetiye;

(ii) ticaret bağlantılarının varlığını veya iş amaçlı ilişkileri belirten diğer

dokümanlar;

(iii) eğer katılım sağlanacaksa fuar ve kongreler için giriş biletleri;

94

(b) çalışma amaçlı veya diğer eğitim türleri için girişilen seyahatler için:

(i) bir eğitim kurumunca temel ve ileri derecede eğitim çerçevesinde mesleki

veya teorik kurslara katılım amacıyla verilen bir kayıt belgesi;

(ii) iştirak edilen kurslar için öğrenci kimlik kartları veya belgeleri;

(c) turizm veya özel nedenler amacıyla girişilen seyahatler için:

(i) kalınacak yer hakkında destekleyici belgeler:

- eğer birlikte kalınıyorsa ev sahibin tarafından bir davet mektubu,

- kalınacak yeri sağlayan kurum tarafından destekleyici bir belge veya

tasarlanan konaklamayı belirten diğer uygun belge;

(ii) yolculukta takip edilecek güzergah hakkında destekleyici belgeler:

Organize edilmiş bir gezinin rezervasyon onayı veya tasarlanmış seyahat

planlarını belirten diğer uygun belge;

(iii) Dönüş hakkında destekleyici belgeler:

dönüş veya gidiş dönüş bileti.

(d) siyasi, bilimsel, kültürel, spor olayları veya dini olaylar veya diğer

sebeplerle girişilen seyahatler için:

Davet mektupları, giriş biletleri, imkan dahilinde ise ev sahibi organizasyonun

adını belirten kayıtlar veya programlar ve kalış süresi ya da ziyaretin amacını

belirten diğer uygun belge.

--------------------------------------------------

Ek II

Bilginin kaydedilmesi

Tüm sınır geçiş noktalarında, tüm hizmet bilgileri ve özellikle önem arz eden

95

diğer tüm bilgiler manuel olarak veya elektronik ortamda kayıt edilmelidir.

Kayıt altına alınacak bilgiler özellikle aşağıda belirtilenleri içermelidir:

(a) yerel olarak sınır kontrollerinden sorumlu sınır muhafızlarının ve her bir

ekipteki diğer görevlilerin isimleri;

(b) 8. madde uyarınca kişilere uygulanan kontrollerin hafifletilmesi;

(c) pasaport ve vize yerine geçen belgelerin, sınırda, verilmesi;

(d) tutuklanan kişiler ve şikayetler (suç ve kabahatler);

(e) 13. madde uyarınca girişleri reddedilen kişiler (reddedilme sebepleri ve

uyrukları);

(f) giriş ve çıkış damgalarının güvenlik şifreleri, herhangi bir zamanda veya

vardiyada kendilerine damga verilen sınır muhafızlarının kimlik bilgileri ve

kayıp veya çalıntı damgalar hakkındaki bilgiler;

(g) kontrole tabi kişilerin şikayetleri;

(h) özellikle önem arz eden diğer polis tedbirleri veya adli tedbirler;

(i) özel vakalar.

--------------------------------------------------

Ek III

Sınır geçiş noktalarında şeritleri belirten örnek levhalar

BÖLÜM A

EU(*AB) EEA(** AEA) ***CH(İsviçre) VATANDAŞLARI

[1] Norveç ve İzlanda için Logo talep edilmemektedir.

BÖLÜM B

96

TÜM PASAPOTLAR

BÖLÜM C

EU(*AB) EEA(** AEA) ***CH(İsviçre) ARAÇLARI


EU(*AB) EEA(** AEA) ***CH(İsviçre) AĞIR VASITALARI


EU(*AB) EEA(** AEA) ***CH(İsviçre) OTOBÜSLERİ


TÜM PASAPORTLAR ARAÇLAR

TÜM PASAPORTLAR OTOBÜSLER

TÜM PASAPORTLAR AĞIR VASITALAR

EK IV

Damga vurulması

1. 10. madde uyarınca, Üçüncü ülke vatandaşlarının seyahat belgeleri

sistematik olarak giriş ve çıkışta damgalanmalıdır. Damgaların ayrıntılı

özellikleri, Schengen İcra Kurulunun SCH/COM-EX (94) 16 rev ve SCH/Gem-

Handb (93) 15 (GİZLİ) kararında belirtilmiştir.

2. Damgaların üzerindeki güvenlik şifreleri bir ayı geçmemek koşuluyla

düzenli aralıklarla değiştirilmelidir.

3. Vize yükümlülüğü bulunan üçüncü ülke vatandaşlarının giriş ve çıkışında,

damga, imkan dahilinde ise vizenin köşesini kapsayacak şekilde, vize

üzerindeki bilgilerin okunurluğunu veya vize pulunun güvenlik özelliklerini

etkilemeyecek bir şekilde basılmalıdır. Eğer birden fazla damga vurulması

gerekiyorsa, örneğin çok girişli bir vize durumunda damga, vizenin olduğu

97

sayfayı gören karşı sayfaya basılmalıdır.

Bu sayfanın kullanılamaması durumunda damga bir sonraki sayfaya

basılmalıdır. Makine tarafından okunabilir kısım damgalanmamalıdır.

4. Üye Devletler, sınır geçiş noktalarında kullanılan giriş ve çıkış damgalarının

güvenlik şifreleri ile ilgili bilgilerin karşılıklı değişiminden sorumlu ulusal

irtibat noktaları belirlemeli ve diğer Üye Devletleri, Konsey Genel

Sekreterliğini ve Komisyonu bu konuda bilgilendirmelidirler. Bu irtibat

noktalarının, ilgili Üye Devletin dış sınırlarındaki giriş ve çıkışlarda kullanılan

ortak damgalara ait bilgilere gecikme olmaksızın erişimi olmalıdır, ve

özellikle aşağıda belirtilen bilgilere erişim sağlanmalıdır:

(a) damganın verildiği sınır geçiş noktası;

(b) herhangi bir zamanda kendisine damga verilen sınır muhafızının kimliği;

(c) herhangi bir zamanda verilen damganın güvenlik şifresi.

Müşterek giriş ve çıkış damgalarına binaen yapılacak herhangi bir soruşturma

yukarıda belirtilen ulusal irtibat noktaları vasıtasıyla yapılmalıdır.

Ulusal irtibat noktaları ayrıca, diğer irtibat noktalarına, Konsey Genel

Sekreterliğine ve Komisyona irtibat noktalarındaki bir değişiklik yanında kayıp

ve çalıntı damgalar hakkındaki bilgileri ivedi bir şekilde iletmelidir.

EK V

BÖLÜM A

Sınırda girişin reddi için usuller

1. Girişin reddetme sırasında yetkili sınır muhafızı:

(a) Bölüm B de gösterildiği üzere girişin reddi için standart formu

doldurmalıdır. İlgili üçüncü ülke vatandaşı formu imzalamalı ve kendisine

imzalı formun bir nüshası verilmelidir. Üçüncü ülke vatandaşının formu

imzalamayı kabul etmediği durumlarda sınır muhafızı, formun “yorumlar”

bölümü altında, kişinin formu imzalamayı kabul etmediğini belirtmelidir;

98

(b) pasaporta siyah silinmez mürekkeple çapraz işareti atılarak iptal edilmiş

bir giriş damgası basmalı ve sayfanın karşı tarafının sağ bölümüne, yine

silinmez mürekkeple, yukarıda ifade edilen girişin reddi için standart formda

listesi verilmiş sebeplere tekabül eden harfler ile yazmalıdır;

(c) 2.fıkrada belirtilen durumlarda,"İPTAL" ibareli bir damga kullanarak vizeyi

iptal etmelidir. Böyle bir durumda vize pulunun optik değişken özelliği,

güvenlik özelliği “gizli imaj etikisi” ve “vize” ibaresi karalanarak tahrip

edilmelidir ki sonradan kötüye kullanılması . önlenebilsin. Sınır muhafızı bu

kararı ile ilgili merkezi otoriteleri derhal bilgilendirmelidir;

(d) reddedilen tüm girişleri deftere ya da ilgili üçüncü ülke vatandaşının

kimlik bilgileri ve uyruğunu, üçüncü ülke vatandaşına sınırı geçme yetkisi

veren belgenin referanslarını ve girişin reddinin sebebi ve tarihini belirten bir

listeye kayıt etmelidir;

2. Vize aşağıda belirtilen durumlarda iptal edilmelidir:

(a) eğer vize sahibi Üye Devletlerden biri tarafından verilen bir vize veya

tekrar girişli vizeye sahip olmadan girişinin reddedilmesi amacıyla Schengen

Bilgi Sisteminde bir uyarıya tabi ise, ve belgenin verildiği Üye Devletin

topraklarına ulaşmak için transit geçiş amacıyla giriş yapmak istiyorsa;

(b)vizenin hileli bir yolla alındığına dair ciddi bir dayanak bulunuyorsa.

Ancak, 5. maddenin 2. fıkrası uyarınca, üçüncü ülke vatandaşının sınırda bir

veya birden fazla destekleyici belge sunamaması, otomatik olarak vizenin

iptali için karar alınmasına sebebiyet vermemelidir.

3. Eğer girişi reddedilen üçüncü ülke vatandaşı sınıra bir taşıyıcı vasıtasıyla

geldiyse yetkili yerel merci:

(a) taşıyıcıya, üçüncü ülke vatandaşına sahip çıkmasını ve acil bir şekilde;

geldiği üçüncü ülkeye, sınırı geçmesine imkan sağlayan belgeyi kendisine

veren üçüncü ülkeye veya kendisini kesin olarak kabul edecek üçüncü bir

ülkeye götürmesini emreder ya da Schengen Uygulama Anlaşmasının 26.

maddesi uyarınca ve 28 Haziran 2001 tarihli 2001/51/EC sayılı 14 Haziran

1985 tarihli Schengen Uygulama Anlaşmasının [1] hükümlerini tamamlayan

99

Konsey Direktifi uyarınca sonraki ulaşım araçlarını bulması talimatını verir.

(b) sonraki ulaşım beklenirken ulusal hukuk uyarınca ve yerel şartlar göz

önünde bulundurularak girişleri reddedilen üçüncü ülke vatandaşlarının yasa

dışı girişlerini engellemek adına gerekli tedbirleri alır.

4. Eğer üçüncü ülke vatandaşının girişinin reddedilmesi ve tutuklanmasına

yönelik bir dayanak bulunuyorsa sınır muhafızı, ulusal hukuk doğrultusunda

yapılması gereken eyleme karar verilmesi için sorumlu mercilerle irtibata

geçmelidir.

BÖLÜM B

Sınırda girişin reddi için standard form

[1] OJ L 187, 10.7.2001, s. 45.

EK VI

Muhtelif sınır tiplerine yönelik özel kurallar ve Üye Devletlerin dış

sınırlarından geçmek için kullanılan muhtelif vasıtalar

1. Kara Sınırları

1.1. Karayolu trafiği kontrolleri

1.1.1. Kişilere yönelik kontrollerin etkili olmasını sağlamak için, yol trafiğinin

güvenli ve düzgün akışı sağlanırken sınır geçiş noktalarındaki hareketler de

uygun bir şekilde düzenlenmelidir. Gerekli durumlarda, Üye Devletler trafiği

kanalize etmek veya tıkamak adına iki taraflı anlaşmalar akdedebilirler. Bu

konuda, 37. madde çerçevesinde Komisyonu bilgilendirmelidirler.

1.1.2. Üye Devletler, kara sınırlarında, 9. madde uyarınca şartların imkan

verdiği ve uygun addedilen belli sınır geçiş noktalarında ayrı şeritler tanzim

edebilir ya da işletebilirler.

Üye Devletlerin yetkili mercileri tarafından, istisnai durumlarda ve trafik ve

altyapı şartlarının gerekli kıldığı yerlerde, ayrı şeritlerden herhangi bir

zamanda vazgeçilebilir.

100

Üye Devletler komşu devletler ile dış sınır geçiş noktalarında ayrı şeritlerin

kurulması maksadıyla işbirliği yapabilirler.

1.1.3. Genel kural olarak araçla seyahat eden yolcular kontroller sırasında

vasıtalarının içerisinde kalırlar. Ancak şartlar gerektirirse kişilerin

vasıtalarından inmesi talep edilebilir. Kapsamlı kontroller, yerel şartlar imkan

verirse, bu amaç için belirlenmiş mahalde icra edilir. Personelin güvenliği

açısından sınır kontrolleri, imkan dahilinde ise, iki sınır muhafızı tarafından

icra edilir.

1.2. Demiryolu trafiği kontrolleri

1.2.1. Dış sınırları geçen trenlerde kontroller, yük trenleri ve boş trenler dahil

olmak üzere hem tren yolcularına ve hem de tren personeline tatbik

edilmelidir. Bu kontroller:

- Bir Üye Devlet topraklarındaki ilk varış istasyonu ya da hareketten önceki

son istasyon platformunda,

Ya da

- Transit geçiş sırasında trende icra edilir.

Üye Devletler bu kontrollerin nasıl icra edileceği yönünde iki taraflı

anlaşmalar akdedebilirler. Bu konuda, 37. madde uyarınca Komisyonu

bilgilendirmelidirler.

1.2.2. 1.2.1 istisna olarak ve hızlı yolcu trenlerinin trafik akışını

kolaylaştırmak adına,üçüncü ülkelerden gelen bu trenlerin güzergahında

bulunan Üye Devletler, ilgili üçüncü ülkelerle müşterek anlaşmalar yoluyla

üçüncü ülkelerden gelen trenlerdeki kişilerin giriş kontrollerinin aşağıda

belirtilen yöntemlerden biri ile icra edilmesine karar verebilirler:

- üçüncü bir ülkede yolcuların trene bindiği istasyonlarda,

- kişilerin Üye Devletlerin toprakları dahilinde trenden indiği istasyonlarda,

- trendeki kişilerin daha önceki istasyonlarda trende kalmaları halinde, Üye

Devletlerin topraklarındaki istasyonlar arasında transit yolculuk sırasında

101

trenin içinde.

1.2.3. Üye Devletlerin topraklarında birçok kez duran üçüncü ülkelerden

gelen hızlı trenler söz konusu olduğunda, eğer tren, Üye Devletlerin

topraklarında, özellikle seyahatin geri kalan kısmı için yolcu alacak

durumdaysa, bu yolcular ya trende ya da 1.2.1 veya 1.2.2 uyarınca

kontrollerin yapıldığı yerler hariç varış noktasındaki istasyonda yapılacak olan

giriş kontrollerine tabi olacaklardır.

Üye Devletlerin toprakları dahilinde, özellikle seyahatin geri kalan kısmında

trene binmek isteyen kişilerin seyahat sırasında ya da varış noktasındaki

istasyonda yapılacak olan giriş kontrollerine tabi olacakları, tren hareket

etmeden önce kendilerine açıkça bildirilmelidir.

1.2.4. Aksi yönde seyahat ederken, trende bulunan kişiler benzer

düzenlemeler altında çıkış kontrollerine tabi tutulacaklardır.

1.2.5. Sınır muhafızı, sınır kontrollerine tabi olan kişi ya da malların

saklanmadığından emin olmak için gerekirse tren müfettişinden yardım alarak

vagonların boşluklarının denetlenmesi talimatını verebilir.

1.2.6. Eğer rapor edilmiş veya suç işlediğinden şüphelenilen kişiler veya yasa

dışı giriş yapma niyetinde olan üçüncü ülke vatandaşları trende gizleniyorsa,

sınır muhafızı, ulusal hükümlerine binaen muamele yapamıyorsa, trenin

topraklarından geçtiği veya gittiği Üye Devletleri bilgilendirmelidir.

2. Hava sınırları

2.1. Uluslararası havalimanlarında yapılan kontroller için usuller

2.1.1. Üye Devletlerin yetkili mercileri, havalimanı işletmecilerinin, iç

hatlardaki yolcu akışlarını diğer uçuşlardaki yolcu akışlarından fiziksel olarak

ayırmak için gerekli tedbirleri aldığını temin etmelidir. Bu amaca binaen, tüm

uluslararası havalimanlarında uygun altyapılar tesis edilmelidir.

2.1.2. Sınır kontrollerinin icra edileceği mahal aşağıda belirtilen usullere

uygun olarak saptanmalıdır:

102

(a) üçüncü bir ülkeden yapılan seferle gelen, bir iç hat seferine binmiş olan

yolcular, üçüncü ülkeden yapılan uçuşun vardığı havalimanındaki giriş

kontrolüne tabi olacaklardır. Bir iç hat uçuşu ile üçüncü ülkeye uçacak olan

(aktarma yolcuları) yolcular, sonraki uçağın kalkış yapacağı havalimanındaki

çıkış kontrolüne tabi olacaklardır;

(b) aktarma yolcusu olmayan ve üçüncü ülkelerden gelecek ya da üçüncü

ülkelere gidecek olan ve uçak değişikliği yapmadan Üye Devletlerin

havalimanlarında birden fazla duracak uçuşlar için:

(i) Üye Devletlerin toprakları dahilinde, önceden ya da sonradan aktarma

yapmadan üçüncü ülkelerden ya da üçüncü ülkelere yapılan uçuşlardaki

yolcular, giriş yapılan havalimanında bir giriş kontrolüne ve çıkış yapacakları

havalimanında da çıkış kontrolüne tabi olmalıdırlar;

(ii) üçüncü ülkelerden ya da üçüncü ülkelere yapılan, Üye Devletlerin

topraklarında birden fazla duracak olan, uçak değişikliği yapılmayacak

(transit yolcu) uçuşlardaki yolcular ve Üye Devletlerin toprakları dahilinde

bulunan güzergah için uçağa bindirilmeyecek olan yolcular vardıkları

havalimanında giriş ve çıkış yapacakları havaalanında çıkış kontrollerine tabi

olacaklardır;

(iii) üçüncü ülkelerden yapılan ve Üye Devletlerin toprakları dahilinde birden

fazla duracak uçuşlar için, bir havayolu şirketinin, yolcuları, bu topraklar

dahilinde yalnızca güzergahtaki yolun kalan kısmı için uçağa bindirdiği

durumda yolcular yola çıktıkları havalimanından çıkış ve vardıkları

havalimanında da giriş kontrolüne tabi olacaklardır.

Bu durmalar esnasında halen uçağın içinde bulunan ve Üye Devletleri

topraklarında binmemiş olan yolcular için kontroller b(ii) uyarınca

gerçekleştirilmelidir. Varış ülkesinin üçüncü bir ülke olduğu uçuş

durumlarında aksi usul uygulanır.

2.1.3. Sınır kontrolleri, normal şartlarda, kamu güvenliği ve yasa dışı göçle

bağlantılı risklerin değerlendirmesi temelinde gerekçelendirilmediği sürece,

uçakta veya kapıda icra edilmemektedir. Bunun sağlanması adına, sınır geçiş

kapıları olarak düzenlenen hava limanlarında kişiler, 6. maddeden 13.

maddeye kadar olan bölümde belirlenen kurallar uyarınca kontrol edilmeli,

103

Üye Devletler, havalimanı otoritelerinin yolcuları kontrol için ayrılmış

bölümlere yönlendirilmesini sağlayacak gerekli önlemleri almalarını temin

etmelidirler.

Üye Devletler, havalimanı işletmecilerinin, yetkisiz kişileri ayrılmış alanlara

(örneğin transit alan) girişini ve bu alanlardan çıkışını engellemeye yönelik

gerekli tedbirleri almalarını temin etmelidir. Kontroller, normal şartlarda,

kamu güvenliği ve yasa dışı göçle bağlantılı risklerin değerlendirmesi

temelinde gerekçelendirilmediği sürece, transit alanda icra edilmemektedir.

Bu bölgede, özellikle, havalimanı transit vizesi alma yükümlülüğü bulunan

kişilerin bu yükümlülüğü yerine getirip getirmediği kontrol edilebilir.

2.1.4. Mücbir sebepler veya yakın tehlike veya mercilerin talimatları ile

üçüncü bir ülkeden gelen bir uçak bir sınır geçiş noktası olmayan bir alana

inmek zorunda kalırsa, ilgili uçak ancak sınır muhafızlarının ve gümrüğün

onayını aldıktan sonra uçuşuna devam edebilir. Aynı uygulama üçüncü

ülkeden gelen bir uçağın izin almadan inmesi durumunda da geçerlidir. Her

bir olayda uçakta bulunan kişiler 6. maddeden 13. maddeye kadar olan

bölümün hükümleri uyarınca kontrol edilmelidir.

2.2. Hava alanlarındaki kontroller için usuller

2.2.1. İlgili ulusal hukukları uyarınca, uluslararası havalimanı statüsü

taşımayan fakat üçüncü ülkelerden veya üçüncü ülkelere olan uçuş rotası

üzerinde bulunan havalimanlarında(hava alanı) kişilerin, 6. maddeden 13.

maddeye kadar olan bölümün hükümleri uyarınca kontrol edilmeleri temin

edilmelidir.

2.2.2. 2.1.1 istisna olarak, 16 Aralık 2002 tarihli 2320/2002 (EC) sayılı Avrupa

Parlamentosu ve Konseyin sivil havacılık güvenliği alanında oluşturulan ortak

kurallar ile ilgili Tüzük [1] saklı kalmak koşuluyla, hava alanlarında, iç

uçuşlardan ve diğer uçuşlardan gelen yolcu akışının fiziksel olarak ayrılmasını

sağlamak için uygun düzenlemelerin yapılması gerekmemektedir. Ek olarak,

trafik hacminin düşük olduğu zamanlarda, zamanı geldiğinde gerekli

personelin konuşlanmasının sağlanması garanti olması şartıyla sınır

muhafızlarının her zaman mevcut olmasına gerek yoktur.

104

2.2.3. Hava alanlarında sınır muhafızlarının mevcudiyeti her zaman temin

edilmiyorsa, hava alanı işletmecisi, uçakların üçüncü ülkelerden veya üçüncü

ülkelere geliş ve gidişi hakkında sınır muhafızlarına yeterli bilgi sunmalıdır.

2.3. Özel uçuşlarda kişilerin kontrolleri

2.3.1. Üçüncü ülkelerden veya üçüncü ülkelere yapılan özel uçuşların

durumunda, kaptan, gidilecek Üye Devletin sınır muhafızlarına ve uygun

durumlarda ilk giriş yapılacak Üye Devlete, kalkıştan önce, Uluslararası Sivil

Havacılık Konvansiyonunun 2. Ekine uygun olarak uçuş planını kapsayan genel

bir bildiri ve yolcuların kimlik bilgilerini iletmelidir.

2.3.2. Üçüncü ülkelerden gelen ve bir Üye Devlete gitmek üzere diğer Üye

Devletlerin topraklarında duran özel uçuşlarda, Üye Devletin girişten sorumlu

yetkili mercileri sınır kontrollerini icra etmeli ve 2.3.1 de belirtilen genel

bildiriye giriş damgası basmalıdırlar.

2.3.3. Uçuşun münhasıran Üye Devletlerin topraklarından geldiği veya üçüncü

bir ülkenin topraklarında durmadan yalnızca Üye Devletlerin topraklarına

gitmek üzere olduğu konusunda bir belirsizlik bulunuyorsa, yetkili merciler

havalimanlarında ve hava alanlarında bulunan kişilere yönelik kontrolleri 2.1

ve 2.2 uyarınca icra etmelidir.

2.3.4. Planörlerin, hafif uçakların, helikopterlerin, sadece kısa mesafeli

uçuşlara müsait uçakların ve zeplinlerin giriş ve çıkışına yönelik

düzenlemeler, ulusal hukuk ve uygulanabilir durumlarda, iki taraflı

anlaşmalar ile yapılmalıdır.

3. Deniz Sınırları

3.1. Deniz trafiğinde genel kontrol usulleri

3.1.1. Gemiler üzerinde yapılan kontroller, varış ya da hareket limanında,

geminin içinde ya da bu amaç için ayrılmış aracın yakın çevresinde bulunan

bir alanda yapılmalıdır. Ancak, bu konuda üzerinde mutabakata varılan

anlaşmalara göre, kontroller, geçiş sırasında ya da geminin varış ya da

hareketi üzerine üçüncü bir ülkenin topraklarında da yapılabilir.

105

Kontrollerin amacı, hem mürettebat hem de yolcuların 5. madde de belirtilen

şartları,19(1)(c) maddesi saklı kalmak koşuluyla, yerine getirdiğinin temin

edilmesidir.

3.1.2. Geminin kaptanı veya olmadığı durumlarda gemi sahibini, geminin

donatımı(gemi sahibinin acentesi) ile ilgili bütün konularda temsil eden birey

veya şirket,geminin mürettebatı ve her bir yolcu hakkında iki nüshalı bir liste

hazırlamalıdır. Liste en geç,limana varıldığında sınır muhafızlarına

iletilmelidir. Eğer, mücbir sebeplerle liste ya da listeler sınır muhafızlarına

iletilemezse, listenin bir kopyası, sınır muhafızlarına ivedi bir şekilde

iletmeleri için uygun sınır postasına ya da denizcilik otoritesine

gönderilmelidir.

3.1.3. Sınır muhafızı, usule uygun olarak imzalanmış iki listenin bir nüshasını,

talep üzerine limanda listeyi hazırlayacak olan geminin kaptanına iade

etmelidir.

3.1.4. Geminin kaptanı veya olmadığı durumlarda gemi acentesi, yetkili

merciye ivedi bir şekilde mürettebatın mahiyetinde oluşan herhangi bir

değişiklik veya yolcu sayısını rapor etmelidir.

Ek olarak, kaptan, eğer imkan dahilinde ise, gemi limana yanaşmadan bile

gemideki kaçak yolcuların varlığı hakkında yetkili mercileri bilgilendirmelidir.

Ancak, kaçak yolcular kaptanın sorumluluğu altında kalacaktır.

3.1.5. Geminin kaptanı, sınır muhafızlarını, geminin limandan zamanında

ayrılışı hakkında ve ilgili limanın yürürlükte olan kuralları uyarınca

bilgilendirmeli; eğer kendisi ilgili sınır muhafızlarını bilgilendirecek durumda

değilse, uygun denizcilik otoritesine haber vermelidir. Önceden tamamlanmış

ve imzalanmış listenin ikinci nüshasını sınır muhafızlarına veya denizcilik

otoritelerine iade etmelidir.

3.2. Belli tipteki gemi taşımacılığı için özel kontrol usulleri

Yolcu Gemileri

3.2.1. Yolcu gemisinin kaptanı veya olmadığı durumlarda gemi acentesi,

seferin güzergahını ve programını, limandan ayrılmadan ve Üye Devletlerin

106

topraklarında yer alan her bir limana gelmeden en az 24 saat önce ayrı ayrı

sınır muhafızlarına iletmelidir.

3.2.2. Yolcu gemisinin güzergahı yalnızca Üye Devlet topraklarındaki limanları

kapsıyorsa, 4. ve 7. maddeler istisna olarak, sınır kontrolleri icra

edilmemelidir ve yolcu gemisi,sınır geçiş noktası olmayan bir limana

yanaşabilmelidir.

Mamafih, kamu güvenliği ve yasa dışı göçle ilgili risk değerlendirmesi

temelinde, kontroller, bu tip gemilerin mürettebatına ve yolcularına tatbik

edilebilir.

3.2.3. Yolcu gemisinin güzergahı hem Üye Devletlerin topraklarındaki

limanları hem de üçüncü ülkelerde bulunan limanları kapsıyorsa, 7. madde

istisna olarak, sınır kontrolleri aşağıda belirtildiği üzere icra edilmelidir:

(a) yolcu gemisinin üçüncü devlete ait bir limandan gelmesi ve ilk defa Üye

Devlet topraklarında bulunan bir limana uğraması durumunda, tayfa ve

yolcular, 3.2.4 de belirtildiği üzere tayfa ve yolcuların isim listeleri temelinde

giriş kontrollerine tabi olmalıdırlar.

Kıyıya çıkacak yolcular, bu tip kontrollere ihtiyaç görülmediğini gösteren

kamu güvenliği ve yasa dışı göçle ilgili risklerin değerlendirmesi dışında, 7.

madde uyarınca, giriş kontrollerine tabi tutulmalıdır;

(b) yolcu gemisi üçüncü bir ülkenin limanından geliyorsa ve yine Üye Devlet

topraklarında bulunan bir limana uğrayacaksa, tayfa ve yolcular, yolcu gemisi

bir önceki Üye Devlet topraklarında bulunan limana uğradığından dolayı tayfa

ve yolcu listelerinde değişiklik olması kapsamında 3.2.4 de belirtilen isim

listeleri temelinde giriş kontrollerine tabi tutulmalıdır

Kıyıya çıkacak yolcular, bu tip kontrollere ihtiyaç görülmediğini gösteren

kamu güvenliği ve yasa dışı göçle ilgili risklerin değerlendirmesi dışında, 7.

madde uyarınca, giriş kontrollerine tabi tutulmalıdır;

(c) yolcu gemisinin Üye Devlette bulunan bir limandan gelip yine bir Üye

Devlet limanına uğraması durumunda, kamu güvenliği ve yasa dışı göçle ilgili

risklerin değerlendirmesi gerekli kılıyorsa, kıyıya inecek olan yolcular 7.

107

madde uyarınca giriş kontrollerine tabi tutulmalıdır;

(d) yolcu gemisinin Üye Devlette bulunan bir limandan üçüncü ülkedeki bir

limana doğru hareket etmesi durumunda, mürettebat ve yolcular, isim

listeleri temelinde çıkış kontrollerine tabi olmalıdırlar.

Kamu güvenliği ve yasa dışı göçle ilgili risklerin değerlendirmesi gerekli

kılıyorsa, gemiye binen yolcular, 7. madde uyarınca çıkış kontrollerine tabi

tutulmalıdır;

(e) bir yolcu gemisinin bir Üye Devletin limanından diğer bir Üye Devletin

limanına doğru hareket etmesi durumunda, çıkış kontrolleri yapılmaz.

Mamafih, kamu güvenliği ve yasa dışı göçle ilgili risk değerlendirmesi

temelinde, kontroller, bu tip gemilerin mürettebatına ve yolcularına tatbik

edilebilir

3.2.4. Mürettebat ve yolcuların isim listeleri aşağıdakileri içermelidir:

(a) isim ve soy isim;

(b) doğum tarihi;

(c) uyruk;

(d) seyahat belgesinin numarası ve çeşidi, uygulanabilen durumlarda, vize

numarası.

Yolcu gemisinin kaptanı veya olmadığı durumlarda gemi acentesi, isim

listelerini, Üye Devletlerin topraklarındaki her bir limana gelmeden en az 24

saat önce veya eğer seyahat 24 saatten kısa sürüyorsa yolcuların bir önceki

limanda gemiye biniş işlemleri tamamlanır tamamlanmaz ayrı ayrı sınır

muhafızlarına iletmelidir.

İsim listesi, Üye Devletlerin topraklarına girilen ilk limanda ve bundan sonra

listenin değişikliğe uğradığı tüm durumlarda damgalanmalıdır. İsim listesi,

3.2.3 de belirtildiği üzere risklerin değerlendirilmesinde göz önünde

bulundurulmalıdır.

108

Eğlence tekneleri

3.2.5. 4. madde ve 7. madde istisna olmak üzere, bir Üye Devlette bulunan

bir limandan gelen veya o limana giden eğlence teknelerinde bulunan kişiler,

sınır kontrollerine tabi değillerdir ve sınır geçiş noktası olmayan bir limana

girebilirler.

Ancak, yasadışı göç ile ilgili risklerin değerlendirmesine göre ve özellikle bir

üçüncü ülkenin kıyı şeridi, bir Üye Devlet topraklarının yakın çevresinde

bulunuyorsa, bu kişilerin kontrolleri ve/veya eğlence teknelerinde bir fiziki

arama yapılmalıdır.

3.2.6. 4. madde istisna olmak üzere, üçüncü bir ülkeden gelen bir eğlence

teknesi, istisnai olarak, sınır geçiş noktası olmayan bir limana girebilir. Bu

durumda, teknede bulunan kişiler, bu limana girebilmek için izin verilmesi

amacıyla liman yetkililerini bilgilendirmelidirler. Liman yetkilileri, sınır geçiş

noktası olarak belirlenmiş en yakın limanda bulunan yetkililerle teknenin

ulaştığını rapor etmek üzere irtibata geçmelidirler. Yolcularla ilgili bildiri,

liman yetkilileriyle teknede bulunan kişilerin isim listesini oluşturarak

yapılmalıdır. Bu liste, en geç limana vardıktan sonra sınır muhafızlarına

tedarik edilmelidir.

Benzer şekilde, mücbir sebeplerden dolayı, üçüncü bir ülkeden gelen eğlence

teknesi, sınır geçiş noktasının dışında bir limana demir atmak durumunda ise,

liman yetkilileri, sınır geçiş noktası olarak belirlenmiş en yakın limandaki

yetkililer ile temasa geçip teknenin varlığı konusunda rapor vermelidir.

3.2.7. Bu kontroller sırasında, teknenin tüm teknik özelliklerini ve teknede

bulunan kişilerin isimlerini içeren bir belge görevlilere verilmelidir. Bu

belgenin bir kopyası giriş ve çıkış limanlarındaki yetkililere verilmelidir. Tekne

Üye Devletlerden birinin karasularında bulunduğu müddetçe, bu belgenin bir

kopyası geminin evrakları arasında bulundurulmalıdır.

Kıyı balıkçılığı

3.2.8. 4. ve 7. madde istisna olmak üzere, her gün veya 36 saat içinde kayıtlı

olduğu liman veya Üye Devletlerin topraklarında bulunan herhangi bir limana,

üçüncü ülke topraklarında bulunan bir limana demir atmadan dönen kıyı

109

balıkçılığı tekneleri mürettebatı, sistematik olarak kontrol edilmemelidir.

Ancak, yasadışı göç riskleri değerlendirmesi, özellikle de bir üçüncü ülkenin

kıyı şeridinin ilgili Üye Devlet topraklarının yakın çevresinde bulunması

durumunda, kontrollerin hangi sıklıkta gerçekleştirileceği tespit edilirken

dikkate alınmalıdır. Bu risklere göre kişilerin kontrolleri ve/veya teknelerde

fiziki arama icra edilebilir.

3.2.9. Bir Üye Devlet toprağında bulunan bir limana kayıtlı olmayan kıyı

balıkçılığı gemileri mürettebatı, denizcilere yönelik hükümler uyarınca

kontrol edilmelidir.

Geminin kaptanı, yetkili birimleri, mürettebat listesindeki herhangi bir

değişiklik ve herhangi bir yolcunun mevcudiyeti hakkında bilgilendirmelidir.

Feribot bağlantıları

3.2.10. Üçüncü ülkelerde bulunan limanlarla gerçekleştirilen feribot

bağlantılarındaki kişilere kontroller uygulanmalıdır. Aşağıdaki kurallar

uygulanmalıdır:

(a) imkan dahilinde ise, Üye Devletler, 9. madde uyarınca, ayrı şeritler tahsis

etmelidir;

(b) yaya yolcuların kontrolleri bireysel olarak icra edilmelidir;

(c) araç içindeki yolcuların kontrolleri, kişiler aracın içinde iken icra

edilmelidir;

(d) yolcu otobüsü ile seyahat eden feribot yolcuları yaya yolcular olarak

dikkate alınmalıdır. Bu yolcular, kontroller için otobüsten inmelidir;

(e) ağır vasıta sürücülerine ve refakat eden herhangi bir kişiye kontroller,

yolcular araçlarında iken yapılmalıdır. Bu kontroller, prensip olarak, diğer

yolcuların kontrollerinden ayrı olarak organize edilecektir;

(f) kontrollerin hızlı bir şekilde icra edilmesini sağlamak üzere yeterli sayıda

kapı olmalıdır;

110

(g) özellikle yasa dışı göçmenlerin tespit edilmesi adına, yolcular tarafında

kullanılan vasıtalar ve uygulanabilecek durumlarda, vasıtadaki yükler ve diğer

eşyalar da sondajlama yöntemle aramalara tabi tutulmalıdır;

(h) feribot mürettebatının üyeleri, ticari gemi mürettebatının üyeleri ile aynı

şekilde işlem görmelidir.

4. İç suyolları taşımacılığı

4.1 "Bir dış sınırın geçişini de içeren iç suyolları taşımacılığı" iş ya da eğlence

amaçlı olarak her tür bot ve yüzen taşıtların nehirlerde, kanallarda ve

göllerde kullanılmasını kapsar.

4.2. İş amaçlı kullanılan tekneler söz konusu olduğunda, mürettebat listesinde

adı bulunan kaptan ve teknede çalışan kişiler ve bu kişilerin teknede yaşayan

aile fertleri, mürettebat üyeleri olarak ya da denk bir şekilde addedilmelidir.

4.3. 3.1 ve 3.2 deki ilgili hükümler, üzerinde gerekli değişiklikler yapıldıktan

sonra, iç suyolları taşımacılığındaki kontrollere uygulanmalıdır.

[1] OJ L 355, 30.12.2002, s. 1. 849/2004 (EC) sayılı Tüzük ile tadil edilen

Tüzük (OJ L 158, 30.4.2004, s. 1).

EK VII

Belli kategorideki kişilere yönelik özel kurallar

1. Devlet Başkanları

5. madde ve 7‟ den 13‟ e kadar olan maddeler istisna olmak üzere, geliş ve

gidişleri resmi olarak diplomatik kanallardan sınır muhafızlarına iletilen

Devlet Başkanları ve heyetlerinin mensupları sınır kontrollerine tabi

tutulmayabilirler.

2. Uçak pilotları ve diğer mürettebat üyeleri

2.1. 5. madde istisna olarak, 7 Aralık 1944 tarihli Sivil Havacılık Konvansiyonu

Ek 9 da belirtildiği üzere pilotluk lisansı veya mürettebat üyesi sertifikası

111

sahibi kişiler, ilgili belgeler zemininde ve görevleri başında iken;

(a) durulan havalimanında veya bir Üye Devlet topraklarında yer alan varış

havalimanında uçağa binebilir ve uçaktan inebilir;

(b) durulan havalimanın veya bir Üye Devlet topraklarında yer alan varış

havalimanının bulunduğu belediye sınırlarına girebilir;

(c) herhangi bir nakil vasıtası ile bir Üye Devlet topraklarında yer alan bir

havalimanına, aynı havalimanından kalkacak bir uçağa binmek üzere

gidebilirler.

Diğer tüm durumlarda, madde 5(1)‟de ifade edilen şartlar yerine

getirilmelidir.

2.2. 6. maddeden 13. maddeye kadar olan bölüm, uçak mürettebatı üyelerine

yönelik kontrollere uygulanmalıdır. İmkan dahilinde ise, uçak mürettebatına,

kontrollerde öncelik verilmelidir. Kendileri, belirli bir biçimde, ya yolculardan

önce ya da bu amaç için tahsis edilmiş özel bir mahalde kontrol edilmelidir.

7. madde istisna olmak üzere, sınır gözetim ve kontrollerinden sorumlu

personel tarafından tanınan mürettebat, görevleri gereği sadece sondajlama

yöntemle yapılan kontrollere tabi tutulabilirler.

3. Denizciler

3.1. 4. ve 7. maddeler istisna olarak, 19 Haziran 2003 tarihli (185 sayılı)

Cenevre Konvansiyonu, 9 Nisan 1965 tarihli Londra Konvansiyonu ve ilgili

ulusal hukuk uyarınca, Üye Devletler; önceden yetkili merciler tarafından

kontrol edilmek üzere sunulmuş olan mürettebat listesinde isimleri bulunmak

kaydıyla gemici kimlik belgesi sahibi denizcilerin, gemilerinin uğradığı liman

ya da komşu belediyelerin bölgesinde kalmak üzere sınır geçiş noktalarında

kendilerini tanıtmadan karaya çıkarak Üye Devletlerin topraklarına giriş

yapmalarına izin verebilirler

Buna rağmen, kamu güvenliği ve yasa dışı göç risklerinin değerlendirmesine

göre denizciler, 7. madde uyarınca, karaya çıkmadan sınır muhafızı

tarafından kontrole tabi tutulmalıdırlar.

112

Eğer bir denizci kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığına bir tehdit

oluşturuyorsa, karaya çıkmasına izin verilmeyebilir.

3.2. Liman bölgesinde bulunan belediyelerin dışında kalma niyetinde olan

denizciler 5(1) Maddesinde belirtilen, Üye Devletlerin topraklarına giriş

şartlarına haiz olmalıdır.

4. Diplomatik, resmi veya hizmet pasaportu sahipleri ve uluslararası

organizasyon üyeleri

4.1. Özel ayrıcalıklar veya dokunulmazlıklar söz konusu olduğunda, görevli

olarak seyahat eden üçüncü ülkeler veya bu ülkelerin Üye Devletlerce

tanınmış olan Hükümetleri tarafından verilmiş diplomatik, resmi ya da hizmet

pasaportları sahipleri yanında 4.4 de listelenen uluslararası organizasyonlar

tarafından verilen belgelerin sahiplerine sınır geçiş noktalarında,

uygulanabilecek durumlarda, vize koşuluna tabi olmalarına rağmen diğer

yolculara karşı öncelik hakkı tanınabilecektir.

5(1)(c) maddesi istisna olarak, ilgili belgelere sahip kişilerin yeterli geçim

kaynağına sahip olduklarını ispat etmeleri gerekmemektedir.

4.2. Eğer bir kişi dış sınırda ayrıcalık, dokunulmazlık ve muafiyet talebi ile

başvurursa, sınır muhafızı, kişiden, özellikle, tanınmış bir Devlet tarafından

verilen sertifikalar veya diplomatik pasaport veya diğer araçlar gibi uygun

belgeler sunarak statüsünü ispat etmesini talep edebilir. Eğer şüphe duyarsa,

sınır muhafızı, acil ihtiyaç durumunda, doğrudan Dışişleri Bakanlığına

başvurabilir.

4.3. Diplomatik görevlerin ve konsolosluk temsilcilerinin yetkili mensupları ve

aile fertleri, Üye Devletlerin topraklarına, 19(2) maddesinde belirtilen kimlik

belgesini ve sınırı geçmesine yetkili kılan belgeyi sunarak giriş yapabilirler.

Hatta 13. madde istisna olarak, sınır muhafızları, Üye Devletlerin topraklarına

giriş için verilen diplomatik, resmi ya da hizmet pasaportu sahiplerini, yetkili

ulusal mercilerine danışmadan önce refüze edemez. Bu durum, ilgili kişiler

hakkında Schengen Bilgi Sistemine bir uyarı girilmesi durumunda da

uygulanacaktır.

4.4. Uluslararası organizasyonlar tarafından 4.1 de belirtilen amaçlar için

113

verilen belgeler:

- Birleşmiş Milletler ve alt kuruluşları personeline 21 Kasım 1947 tarihinde BM

Genel Kurulu tarafından New York da verilen Birleşmiş Milletler diplomatik

pasaportu

- Avrupa Topluluğu diplomatik pasaportu,

- Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu diplomatik pasaportu,

- Avrupa Konseyi Genel Sekreteri tarafından verilen meşruluk sertifikası,

- Kuvvetlerinin Statüsü kapsamında Kuzey Atlantik Antlaşmasına Taraf olanlar

arasında yapılan Anlaşmanın III. maddesinin 2. fıkrası uyarınca verilen

belgeler (askeri kimlikler yanında seyahat düzeni, seyahat emri ya da bireysel

veya toplu hareket düzeni) yanında Barış için Ortaklık çerçevesinde verilen

belgeler.

5. Sınır ötesi işçiler

5.1. Sınır ötesi işçilere yapılan kontrollerin usulleri, sınır gözetim ve

kontrolleri üzerine genel kurallar tarafından, özellikle 7. ve 13. madde

uyarınca uygulanmaktadır.

5.2. 7. madde istisna olarak, sınır muhafızlarınca; aynı sınır geçiş noktasından

çok sık geçmesi sebebiyle iyi tanınan ve Schengen Bilgi Sistemi ya da ulusal

veri dosyalarında yapılan ilk kontrolde haklarında bir uyarı meydana çıkmayan

sınır ötesi işçiler, sınırı geçmesine olanak sağlayan geçerli bir belgeye sahip

olduklarının ve giriş koşullarını yerine getirdiklerinin temin edilmesi adına

sondajlama yöntemle kontrollere tabi tutulmalıdır. Bu kişilere zaman zaman,

uyarılmadan ve düzensiz aralıklarla kapsamlı kontroller tatbik edilmelidir.

5.3. 5.2 deki hükümler düzenli olarak sınır ötesi işine ve evine gidip gelen

kişileri içine alan diğer kategorilere genişletilebilir.

6. Reşit olmayanlar

6.1. Sınır muhafızları, reşit olmayanlara, ister refakatçi ister refakatçi

olmadan seyahat etsinler, özellikle dikkat etmelidirler. Dış sınırları geçen

114

reşit olmayanlar, giriş ve çıkışta reşitlere uygulanan kontrollere işbu Tüzükte

öngörüldüğü şekilde aynen tabi tutulmalıdır.

6.2. Refakatçi ile seyahat eden reşit olmayanların durumlarında, sınır

muhafızı, refakatçinin reşit olmayan üzerinde ebeveyn ilgisi olduğunu,

özellikle reşit olmayanların sadece tek bir yetişkin ile seyahat ettiği durumda

ve çocuğun yasa dışı bir şekilde velilerinden alındığına dair ciddi bir şüphe

bulunuyorsa tetkik etmelidir. İkinci durumda sınır muhafızı, verilen bilgilerde

herhangi bir tutarsızlık veya çelişki tespit etmek adına ek bir araştırma icra

etmelidir.

6.3. Reşit olmayanların yalnız seyahat etmeleri durumunda, sınır muhafızları,

seyahat belgelerinin ve diğer tamamlayıcı belgelerin kapsamlı kontrolleri

vasıtasıyla, reşit olmayanların, velilerinin isteği dışında ülkeden

ayrılmadığından emin olmalıdır.

EK VIII

SINIR POLİSİ İÇİN BİR EĞİTİM SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ TR04/IB/JH/05

Documents

Transcript of SINIR POLİSİ İÇİN BİR EĞİTİM SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ TR04/IB/JH/05