ADVERTENTIËNre«el» qp aanvraag verkrU««»aarvertegenwoordiger, : D. VIMIF3 <A?n«:"l"Ue. Londen WO S;L Wl'l-rIIRT VAN HOOGLAND29 «roadwav «oom 1400 New» Vork

NIEUWE ROTTERDAMSCHE COURANT ABONNEMENTper k«.ariaa- ou luoruittlet ’".—Buiten Rotterdam en ,»Graveüb»>G«7» c. exuedltlek extra, vultenl. f lila(behalve Oenemarken ««««landltall» en Zwitserland f -«-»>«Hen kan «lob In vele landen bUde Port tegen lageren prü» adon»neeren l^alledltle /IQ p. kwart, to86ste JAARGANG — No. 331Hoofdredacteur! «r. 2. O. v. d. HOEVENDlreotOVrl H. N»>IUH —VRIJDAG 29 NOVEMBER 1929

AVONDBLAD E

Bij de illustraties

IR. W. P. LEEMANS,

Te 's-Graveuhageis in denouderdom vanruim(8 jaar overleden Ir. W. P. Leemans. 2ün ver»sheiden* zal in het gansene land. maar vooralte Rotterdam diepen indruk maken. RotterdamInzonderheid zal dezen voortreffelüken ingenieurmet groote erkentelijkheid blüven gedenken.' omal hetgeen luj voor den Rotterdamschen Water»weg heeft gedaan, Wij mogen hier volstaan metdeze enkele., regelen, en verwüzen verder naarbet uitvoerig artikel van Ir. J. C. Ramaer, datilders. in dit blad is opgenomen. >

MR. G. J. C.D. KROPMAN.

Zooals in ons Avondblad van Dinsdag ismedegedeeld, werd mr. G. J. CD. KropmanHoor de Amsterdamsche r.-k. raadsfractie aan--«vezen als caudidaat-opvolger vim wülen denbeer von Prütag .Drabbe. Vandaag .zou de ■ ge-meenteraad in de wethoudersvacature' voor-»en. Van de maatschappelüke loopbaan vanden voor den open zetel, In aanmerking ge»brachte hebben wü reeds een overzicht gege-,en. Hü behoort tot den linkervleugel derR.-K. Staatspartij en. was reeHs êenlgén tüd

thouder van de gemeente Sloten, voordat„.je gemeente, in 1020 met Amsterdam werd«ereenigd. . . _ ■. .

PHILIPS' BEDRIJPSSCHOOL.- i. ..'.''■2ooals wij reeds In ons ochtendblad.van van»

ag berichten, is gistermiddag té Eindhoven de«.euwe bedi?üfsschool der N.V. Philips' Gloei»

abrieken geopend. Zoo tegen twee uurwas het eên ongewone drukte van. auto's énvoetgangers -in[ de omgeving van dit, waarlükimposante gebouw, dat technisch zoo 'voortref-felijk is ingericht en voor zün doel berekend.Ha de verschillende toespraken van dr. Philips,dr. Bonebakkér. inspecteur-generaal de Groote.a. had de bezichtiging plaats van het gebouwwet zijuvele inrichtingen eh zalen voor tech-nisch en algemeen vormend onderwüs, waarinletterlijk niets is vergeten en dat zijn architectden heer Roosenburg alle eer aandoet. Bü dezerondwandeling door het gebouw kon men zichovertuigen van de doeltreffendheid en deskun-digheid van Philips' onderwüs- en vormings-methoden, waarbüi ook vah allerlei nieuwe vin-dingen is gebruik gemaakt en voor verstard enverstarrend^ conservatisme geen plaats bleekIngeruimd.. Met ernst en toewüding waren déleerlingen — b.w..kleuters van 13 jaar at — aanhet leeren glasbewérkén, smeden, bankwerken, of

luisterden «ü naar bet algemeen vormend on-derwüs. dat bü Philips nlet verwaarloosd wordt.En bet zou ons niets verwonderen als sommigender .«roote" bezoekers bü den rondgang nogwel eens de lust in zich hebben voelen opkomen.

ook mes te doen en weer eens echt — zooalsvroeger — lekkertjes te gaan knutselen. Endan nog een beetje „echter" dan vroeger, wanthier hebben we werkelijke kleine bankwerkers.

smeden enz. voor ons. met beuzebe groote»mensehen-materlalen en gereedschappen. Zelfsontbraken guitige 13» en 14»jarlge «maga»zljnobefs" nletl Intusschen is het hler nog letsanders dan kinderlijk spel en gaat het ookom de ernst van het leven en de voorde-reiding daartoe. Hieronder geven wü een kijkjein de school voor aankomende bankwerkers.dle hler Ingewijd worden in de geheimen vandlt moeUüke vak, waarmee vroeg begonnenmoet worden. Als zü nlet bü de werkbankkunnen komen, dan verhelpt een stoof diteuvel.

Ir.'W. i*. Leemans. 1*

Mr. G. J. O D. Kropman.

WATERSCHOENEN.Eerzucht is een onberekenbaar iets. Er was in

de oudheid een heer, die zün naam tot in lengtevan dagen op de lippen der menschen wenschte.en die — om dit te bereiken — in een vulkaansprong. Het plan. de eeuwigdurende onvérgeten-held, bereikte hü ook. Nero — door een derge»lijken drang gedreven— stak volgens de schrij-vers van de geschiedenisboekjes Rome in brand,en ledere nieuwe gymnasiasten-generatie leesten spreekt er weer over. Dan was er de Chinee-sche keizer die zün naam voor goed vastmaakteaan den trein der wereldhistorie» door alle -ge-schriften die er over zün voorgangers in Chinabestonden, te laten vernietigen, zulks tot meer-dere glorie en verheffing van zichzelf. Immers,zoo redeneerde deze „rare Chinees" : nu zalvoortaan de overlevering blijven bestaan datmet mü de wereldhistorie begon.

Soms wordt wereldroem-voor-altijd het deelvan hen die juistnaar hetomgekeerde streefden.Thomas van Kempen schreef de .Navolging"om den menschen van zün tüd in te scherpendat zü niet naar glorie, roem, vermaardheidbü het nageslacht moesten streven, dat zü„onthecht" moesten zün, zichzelf in al hunkleinheid tegenover den Makervan hetAlmoes-ten kennen, tevreden moesten zün ook met eenplaats in het achterste gelid. En ziet: Thomasschiep met dat boekje voor zloh zelf een roem,dle nog altüd glanst en straalt.

Er zün ook goedkoope, benepen, kinderach-tige, klein-burgerlijke manieren om den wereld-roem te bemachtigen. En tot die üdeltultigemannen behoort zekere mr. J. Hazzard. Dezewil „wandelen op het water". En als waterheeft lnj het Engelsche Kanaal uitgekozen. Hüheeft zich schoenen laten maken die kunnenworden vastgemaakt aan kussens, welke kus-sens met behulp van een gewone fietspompkunnen worden volgeblazen met lucht. Behalveschoenen met luchtkussen, werkt Hazzard nogmet een staf aan welks einde ook een opge-blazen luchtkussen zit. En met deze voorwerpengewapend wandelt dan onze Amerikaan — deheer Hazzard—op het water. Maar zoon tippel-party van Dover naar Calais — of omgekeerd— zal nog heel wat moeite opleveren. En mochthet stuk gelukken, dan nog stelt deheerHazardzich bloot aan de vraag die ons eens door eenzetter van onze courant werd gedaan, toen vi.een berichtje hadden geschreven óver den eenof anderen heer of dame die het Kanaal wasovergezwommen: .Maar, münheer, varen erdan tegenwoordig geen booten meer?"

Bladvulling

TEGEN DICHTSLAANDE SCHUIFDEUREN.

De Reggeli Ujsüg bericht, dat Istvün Dlósy.gewezen stadhuis-klerk. een practisch kleintoestel heeft uitgevonden, dat belet, dat deschuifdeur op ds tram toeslaat. Hü vertelde aanden medewerker van de R^geU Ujsüg, dat hüverleden zomer op de tram ooggetuige waa ge-weest, dat een jonge vrouw met een jongetje,dat zich aan de schuifdeur vasthield, op de tramvóór hem stond, toen de deur ineens dichtsloeg.Men hoorde een felle gil, het kleine jongetjewa« flauw gevallen vier vingertjes van zünhand waren door de deur afgeklemd. Dlt onge-luk heeft bü Dlósy de gedachte doen rüzeu, ietsuit te vinden, om dergelijke ongelukken te voor-komen.

Men schrüft ons ult Boedapest :

Toen hü met züne uitvinding klaar was. hethü deze aan de directes van de Hongaarschestaatsspoorwegen en van de Boedapester tram-maatschappü zien, kon echter bü geen van beidebelangstelling voor züne uitvinding verwekken.

Kort geleden kreeg hü van een der grootsteDuitsche wagonfabrieken bericht, dat zü van deuitvinding met belangstelling had kennis geno-men en deze gaarne wilde koopen.

BELASTING OP HET PLAKKEN.In ons Avondblad van Maandag hebben wü

te dezer plaatse gewag gemaakt van plannenin Pruisen om de Pollzeistunde. het wettelijkesluitingsuur, op te heffen, met dien verstande,dat men ook na. dit uur in de koffiehuizen, enz.zou mogen verblijven, mits men een belastingbetaalt, die progressief is, in zooverre dat hettweede uur duurder wordt dan het eerste en devolgende uren nog meer kosten. Een lezer ves-tigt er onze aandacht op, dat een dergelijkeregeling al bestaat (of bestaan heeft) te I,joe-bliana (I.aibach) in Zuid-Slavië, waar den plak-ker, die na elf uur in het koffiehuis blijft zitten,een belastingbonnetje van een dinar voorgelegdwordt. Of in andere Zuid-Slavische plaatsen eendergelijke regeling bestaat, wist onze zegsmanniet te vertellen.

EEN VERNIELD DIERPARADIJS.

Onder den titel .^skania Nova", het dler-paradüs" heeft Woldemar von Falz Fein bü deuitgevers J. Neumann een boek uitgegeven overhet streven van zün in 1920 overleden broerFriedrlch om in de Krim op het landgoed, dat

vroeger aan den hertog van Anhalt had toebe-boord, een natuurpark te stichten.

In het heerlükéklimaat yan de Krim geluktehet hem, dieren van allerlei soort, inheemschezoowel als uitheemsche. er in de vrüe natuur telaten gedijen.

Onder de hoede van bereden herders weidetenln de steppe groote kudden tamme buffels,struisvogels, zebra's, elanden, herten en wildepaarden (Equus przewalskii). die door Falz-Ptzinuitgeruste expedities elders hadden gevangen.

Eenden, ganzen, zwanen van bonte verscheiden»heid, flamingo's, ibissen, kraanvogels, züdereige»enz. bevolkten de moerassen «en meren op belgoed. .;"

De in de Krim oprukkende roode troepen heb»,ben indertüd dit dier-paradüs . yeipléld. dtj»»onder de dieren een ware slachting aan te «lüh^ten en de gebouwen in brand te steken. Wat canog van over is, staat nu onder Russisch staat*?beheer, doch de schrüver van het boek betwij-feit of het zal gelukken het natuurpark weer tot»bloei te brengen.

De verschijning van Clemenceau

En de polltlemuts.

Onze correspondent te Parus schrüft:Clemenceau was nlet alleen een vulkaan

naar de mate van zün verve, zün veer- enlevenskracht. In dezen verwonderlijken menschopenden zich slag op slag onvermoede kraters.Een mensch was hü volgens de volstrektedraagkracht van het woord en zoo was zünulterlük.

Schilderachtig was dit in de hoogste mate.

Wie eens met hem sprak of hem zag, hetstfin de Kamer of aan het front, vergat de ge-stalte noch dit gelaat, den fonkelenden blik;het afgebeten spreken of de kleeding. Gewoon*lük was hü hi een grüs jacquet. Een huidaan-doening noopte hem al vroeg, altüd handschoe-nen te dragen van grüze vloszlj. Aan een boo-gen hoed had hü. plat gezegd, een broertje dood.

Haast nooit zag men hem

daal*»,

mee, het moest dan zijn bü «e»huwelük.

Zün vertrouwde hoofddekselwas de legenda!» poUUemuta. Zébeantwoordde nlet aan eenig ml*lltalr reglement. In 1316 bad eet»eerzame naaister ze voor bel»ontworpen. Zü slaagde erin, meteen model tot hem door to drin-gen. Ze had het geluk, door den,lezendairen sterken man (e wor-den ontvangen. De»e werd opslag bekoord door de vindingrijk»vaardigheid, waarvan bet dinggetuigde.

Clemeneeau bestelde er dade<lük een halt dozijn en wel b»verschillende stoffen, al naar bedjaargetü. Deze keus kenschetstede onafhankelijkheid van 2_ij»geest in het algemeen. Men heeltgetwist over de vraag, of hü »wvoorbeeld van een Pranschmanmocht gelden. De een zegt ja»anderen spreken dlt vinnig tegen.Natuurlük praat men langs Man-der heen. De zaak ls, dat de»vlucht van dezen adelaar Dieftmet de gewone maat te meten,is. In zoover behoort hü veeleerfaan de wereld dan aan An volk.Niet alleen in Duitschland ech-ter liet hü bittere herinneringenna. Ook de openbare meening l»Italië verwüt hem verwaarloozin«en wanbegrip. Dit duidt er op,dat zün geniale onstuimigheidnationaal gekleurd was. In elkgeval bevatte ze typisch Pran-^sche elementen.

Het gelaat had met de sterke jukbeenderenlets mamelukseh. Hü zelf meende in zijn a_Mkomst Mongoolsche invloeden te herkennen.Zulke boutaden waren hem lief. De nallnchmeling zal zün leven als een aangrijpend bc*sloten kunstwerk zien.

Georges Clemenceau, naar /iet portret door Manet.

De nieuwe bedrijfsschool van Philips — Voorbereiding van de tentoonstelling te Antwerpen — Eielson

Eenreusachtige Kerstman boven den ingang vanSclfridge's winkels in Oxford streel te Londenherinnert eraan datmenKerstinkoopen moeidoe»

-De eett«.y«estrten*oonstelHnjr te Antwerpen in 1930: '__

'

... . *

*

de trivmfpoort. die den ingang tot ds'■ *"* V -.* ' tentoonstelling sal vormen.

_0e heer J. Hazzard, een Amerikaan uit Kanton, in den staat O/iioVereenigde Staten, wil met waterschoenen aan, over

i_____ het Kanaal— wandelen,M- '

*

Carl Eielson. de beroemde vlieger, die van een poging om aan deSiberische kust menschen uit een vaartuig té redden dat in hei,

ijs zit, niet is teruggekeerd en waarschijnlijk is omgekomen. ,-

z»« «/deeling voor leerling-bankwerkers in de Bedry/<«eKool der N. V. P/tUipz' cjloeilampen/adtteke».& fftttermiddag is geopend. fteeWt» pan Jnmwvallige pinakel* van het Parlementsgebouw in Westminster doen dienst om de I'heemch-kdde b<i VU7toria Totier-(

tegen het hooge water te beschermen, dat'staag gewassen it,.

Plastische kunstenS. Fetter & Co.

L. W. R. Wenckebach.

;

Men schrüft ons uit Amsterdam:Weiickebacli. die nog nlet lang geleden een zeer ernstigeoperatie heeft ondergaan, waarvan hij gelukkig scheelis hersteld, hoopt in' Januari zeventig jaar te worden,uit was voor de firma Fetter aanleiding, om reeds thans— daar December voor den kunsthandel een beteremaand blükt dan Januari — een tentoonstelling van zünwerk te houden.

Wie Wenckebach's werk kent. en mijn herinneringengaan dan vele, jaren terug, denkt onwillekeurig het eerstaan zün prentenboeken, aan De Muizenwereld", endaarna aan de talrijke zoo voortreffelijke penteekenin»gen. die hü heeft gemaakt van oud-Amsterdam «n dleoorspronkelijk zyn verschenen in het Nieuws van denDag. Niet alleen als typeering van oude gebouwen alsherinneringen aan oude stadsgedeelten, maar vooral omde technische penteekenkundlge kwaliteiten, zün dezeteekeningen zoo belangrijk. Dan komen wü aanWenckebach's medewerking met Thijsse voor de bekendealbums van Verkade. Daarin zag het groote publiek, watnet wellicht niet wist: Wenckebach als landsehans»schilder.Naast zijn dageiykschen arbeid voor de grafische in-

richting der firma Roeloffzen en Hiibner vond Wencke-bach. die in zyn hart een natuurminnend schilder is, noggelegenheid om in vacanties of op vrüe dagen met kisten ezel naar buiten te trekken, het bosch in of de duinenop, en daar menige studie te maken. Rap en vaardigteekenaar. die hü ls, toonen vooral zün pastels een ver-bluffende zekerheid van lün en een verrassend eenvou-dige en rake kleur.

In zün schilderijen zit de traditie der Haagsche school,de breede pelnture'van boomen en luchten, de diepekleur der school van Barbizon, maar dan niet neigendnaar de romantiek, doch frisch en helder gebleven Inzün luchten heeft hü soms iets van onze zeventiende»eeuwsche meesters, die virtuozen waren in het schilderenvan wolkey. en deze bespiedden onder iedere weers-gesteldheid. Dit zien wij trouwens ook aan Wenckebach'swerk. Zün „Heide bij de Nchoorlsche duinen", zijn..Duinen bij Bloemendaal", zijn „Duinvallei' zijn „RuigeDuinen", zün „Gezicht aan den Usel". om slechtsenkele schilderijen ter tentoonstelling te noemen, zün ofdirect naar de natuur geschilderd of het resultaat vanvele studies buiten.

Wenckebach is geen theoreticus, die wijsgeerige bespie-gelingen over kunst zal houden; hü ls nog van denouden stempel en behoort nog tot de generatie derkunstenaars, die schilderden, omdat zü de natuur zoomooi vonden, omdat zy het niet laten konden, en dieer zich ook niet of weinig om bekommerden, of men hunwerk apprecieerde. Dat anderen door en van hun werkgenoten, was hun natuurlük een succes en zoo zalWenckebach het zeer zeker ook op prüs stellen, indienmen zijn bosch- en duinlandschappen, zijn gezichten bySantpoort en elders weet te waardeeren. Daarmede toch isde schakel gelegd tusschen de natuur en het publiek,dat dikwijls pas de schoonheid van eigen land en omge-ving gaat zien, nadat de kunstenaar het daarop opmerk»zaam gemaakt heeft. >

Zoo hebben Mauve. Maris. de Rock. Poggenbeek envele anderen ons de natuur leeren aanschouwen en zoodoet ook Wenckebach het op züne wijze.

L. W. R. Wenckebach, Berken bij Nieuw-Beemster.

Kunsthandel Jack Niekerk.vlprlano Mannucci en Valmore Gemignani.

' Men schrüft ons uit Amsterdam:Het Is voor een kunsthandelaar aantrekkelijk, om eens

een tentoonstelling te houden van ander werk dan mengewoonlük te zien krügt; om eens een jongen schilderin de gelegenheid te stellen, te toonen wat hü kan, ofhet publlek kennis te doen maken met goede bulten-landsche kunst. Maar. eilaas, het publlek is zoo moeilijkin gang te krijgen. Zün belangstelling is nog dikwijlszoo verre beneden het normale peil. tenzij men hetexcessen voorzet, die vanwege de curiositeit de aandachttrekken, of door middelen buiten de kunst om de noodigereclame maakt.

Zoo is de belangstelling voor het werk der beideItaliaansche kunstenaars, oen schilder Oipriano Mannuccien den beeldhouwer Valmore Gemignani, in den kunst-handel Niekerk zeker onevenredig aan de schilderijenVan den een en de bronzen van den ander.

De Florentijn Mannucci is geen cubist. expressie-nist noch futurist en daarom misschien niet ..modern"genoeg voor velen, maar hij beschikt over kleurgevoel

en habihteit, die daar waarlük wel tegen opwegen. Ineen bultenlandsche kritiek las ik. dat hü een ..vorm»kunstenaar" was en ik weet niet. of hiermede alleen zünkunstenaarschap op de lün, zün teekenvaardigheid be-doeld wordt» «ant sn «ou jk « toch »«. »Ul«n toe-

voegen, dat hü ook en vooral «klemkunstonaar" 1».Zün kleur toch lukt mü. In bet bü«ond«r lu »ijn kleinereschetsen, als de „Sainte Oudule „Jour de plule k Ve»nise". .^orures sur Venlse". .^sclln de solell" e.a.. sterkdomineerend. HU doet daarin denken aan de vlottekleurstudles van onze jonge Impressionisten ult denAmsterdamschen tüd van omstreeks 1890. Niet alleenis Jiü echter coiorist en juist het samengaan van eengoede teekenlng met een breede schildering doet onsvele zijner portretten, figuurstudies en composities waar»deeren.

Vlot en pittig schildert hy' den kop van een „Danseuseespagnole" of dien van een „Jonge Toscaansche boerin",met een lachenden mond en een fel rooden doek om hethoofd gebonden, of het zonnige meisje, dat lnj „Caressede soleil" noemt. Breeder en ernstiger is zyn streek,dieper zyn kleur in de. over den schouder ziende „Vene-tiaansche vrouw", met het donkere haar en den grü«>achttzen mantel om. met een verschiet van gondels ende koepels van de San Marco. Daarin is hü de im-pressionist, die het kleurengamma ziet en zün vormendaaraan ondergeschikt maakt. Soms wordt zün kleurfel en uitbundig, wanneer hü een bloeiend naakt schildertmet de breede allure der Vlamingen, zooals zün „Femmeaux grenades" of zün „Rsvelllon" of zün. aan defeërieën van gaston La Touche herinnerend ,Mte duRedentere" te Venetië, met de verlichting a glorno enhet geschitter van vuurwerk. Maar een andermaal ls

zy fün en ingetogen, als in de groote naaktstudie„Prlntemps".

Clpriano Mannucci heeft de gemakkelijke vlotheid. diehem een schets als „Graziella" of een „Baigneuse" tochtot een boeiende studie doet maken, en daarnaast dehabillteit om een compositie zóó door te voeren, dat heteen zeer belangrijk en compleet schilderü wordt. Waar-lük, Mannucci heeft meer in zün mars dan menig ander.

Zün mede-exposant, den beeldhouwer Val moreGemignani, leeren wij hier hoofdzakelijk kennen alsden maker van putti's. aardige ronde kinderfiguurtjes,dietip de fluit blazen, druiventrossen sleepen, met geitjesen andere dieren spelen, kortom van die aardscheengeltjes, zooals de vijftiende-eeuwsche kunstenaars zemaakten en later de achttiende-eeuwsche ze op plafondsen bovendeuren tot allegorische groepen vereenlgden.Wat hij in dit genre maakt, is zeker met minder habieldan de schilderijen van zün landgenoot, maar belang-rijker lijken mü nog zün portretten en zün figuren. Eris hier o.a. een zittend naakt, dat van een büzonderfün en teer modelé is.

Gemignani is te Oarrara, het land van de marmer-groeven, geboren en kwam al spoedig naar Florence,waar hij studeerde aan de Academie voor Schoone

Kunsten, onder Augusto Rivalta. en debuteerde met eenportret van den schilder Vinzio. Daarna trok hij naarBelgië en Duitschland: te Berlijn bleef hü dank zü devele opdrachten langen tüd en daar maakte hü eengroote fontein voor Oharlottenburg. Met den oorlog ginghij terug n..ar Italië. Hij werkte te Florence, totdat hünaar Argentinië geroepen werd, om het zoo beroemdgeworden monument voor Alexander Volta te maken.Terug in Italië ontwierp hij een beeld voor de Italiaan-sche moeders en een groote figuur van Giovanni Fattori.

Tusschen al dit werk door buitelen zijn „putti's"^dansen en springen zij. zijn zij ernstig of speelsch, dartel

en snaaksch, al naar den geest het ingeeft. Het «ün deengelenkindertjes der Italiaansche Renaissance, dezingende knaapjes van Donatello. dle herleefd zün ln detwintigste eeuw. door de scheppingsmacht van ValmoreGemlgnayl

Clpriano Mannucci, San lllarco bij, avondzon.

Vttlmore Gemignano, Putto met bokje.

LetterkundeLetterkundige Kroniek.

XLII.GENIET HET LEVEN. KLEINE WENKEN OM GE

LUKKIG. TE ZIJN. (De nHaag,N.V.,— H. P.Leopold.)

Deze serie, waarvan ons vier deeltjes gezonden werden,heeft onze volle sympathie. Goethe, de levenskunstenaarbü uitnemendheid, heeft er herhaaldelijk op gewezen,dat de mensch de genietelükheden des levens behoort tecultiveeren. Hü heeft nooit gezegd, dat de mensch voorhet genotmoet leven, evenmindat levensgelukdoor genietenalleen te bereiken is. Zeker zün vrij met een sober dieeten geregelden, ernstlgen arbeid meer gebaat. Maar juistde harde werker kan door kleine genietingen op tüdmeer relief ln zün dagen brengen en niemand deuktdaar minder om dan juist de harde werker. Een glasgoeden wün, een met keunis uitgezochte sigaar, een op-wekkend boek, een Zondag in het bosch of op het water,een schouwburg» of concertavond behooren in tüden vanvermoeienis of neerslachtigheid bewust en systematisch„gebruikt" te worden als een geneesmiddel. Dat behoortbü een wü» beheer van het leven. Wü zeggen nlet, datkunst geen hoogere bestemming heeft, dan die van eentonicum. maar dle heeft zü zeker ook. De lezer behoeftons niet te verzekeren, dat er geheele maatschappelijkeklassen zün, die rükelük van de goede dingen dezerwereld profiteeren, want dat zün de onmondlzen voorwie de serie stellig niet bedoeld is. Een man die drinktom te drinken en, om in het bescheidene te bujven. geenLt. Emillon van Margau» kan onderschelden, is eenhoogst onprettige tafelbuurnum. En juist zulke menschenzün geneigd om het praten en schrüven over de tafel»vreugden iets minderwaardigs te vinden. Het is alsof züzich ervoor schaamden. De firma Leopold is wijzer enheeft een aanvang gemaakt met de pubUcatie van eenblbUotheekJe van praktische levenslnrichtlng.

Het eerst deeltje is geschreven door MauriceRoelants. Het heet „Van de vele mogelükheden omgelukkig te zün". Hü verhandelt over het geven en ont-vangen van wenken om gelukkig te Hjn. Over palllete-rend eten, toeschouwen en zelf doen. Over spelen en hetdoen van den passenden dronk op het passende oogen-blik. Over verdere onedele gebieden van het geluk, pijpen tabak en de moeilijkheden, die men soms ondervindtom een gezeten smaak te erlangen. Over het opstaan uitmufheid en vermoeienis, het goed gebruik van water, deverzorging van zün persoon en sommige keerzijden vande deugd, dle onder oogen gezien moeten worden. Overhet geluk van reizen, van terugkeeren en zelfs vanheelemaal nlet weggaan. Over een eigen tehuis, stil-levens van meubels, lampen en vazen, het gezelschapvanhuisdieren en toenemende afwezigheid van verloofden enechtgenooten. Over twisten, herolschen opstand en flirten(Deze laatste twee kapittels uitsluitend voor lezeressen).Over schijfwerpen en sport, goedzlttende dassen, modeen een gestoffeerde» geest. En ten slotte over ethischevreugden en eindigen met goede herinneringen.

Het was een gelukkige inval om een Vlaming het in-leidende boekje te laten schrijven, want de Vlamingenten de Engelschen) zün ons in ai deze «aken ver voor-uit. Dat weet Roelants ook wel, al beschouwt hü zlchais een droefgeestig man en zün eerste recept is hetnationale van blydschap. Hoort hoe hü aanvangt: Degeneesheer was een man uit het Zuiden; Joviaal, zelf-bewust en losbandig. Hy genas zün patiënten met nietveel anders dan goed humeur. Dien dag had hij eenkorten heer onder handen, wiens snor droefgeestig neer-hing. En hij monterde hem op: Neurasthenie bestaatniet. Drinkt gü uw liter chambertin daags? Als gil cham-bertin te scherp vindt neemt dan Volnay. Sta op. gazitten* loop links, loop rechts. Ontdek alle dagen ietsnieuws van al het schoone van aarde en hemel. Wekt udat nlet genoeg op? Pale-tol la lête des gens. Ge vindter altüd genoeg warvan de neus. de muts en net ver-stand verkeerd staan. Stook er u deugd mee. Gekscheer,Lach. Dartel. De neurasthenie bestaat niet. zeg ik u Al-leen de naargeestigheid. de verstokte ernst, de deftigheid.de lange gezichten, de karkassen van stijfheid bestaanL'ennui. vollii i'ennemi. Gü zit ln een hoekje. SlechtNaar den schouwburg. Een aardige klucht, bien rigolo.Dat is artsenij.

Niet waür, dien dokter hebbén wü allen van tüd tottüd noodlg.Mr. W. J. van Balen schreef «Het boekje van deTabak" en hü schreef onderhoudend en met kennis vanzaken. Zün boofdstukken zün getiteld: De moeilijkekeuze. De Hoiiandsche blazer. De buitenlanders en Pünen sigaret. *„De Jenever ls slecht!" riep op een meeting een drank-bestrijder met overtuiging uit. En een nog-nlet-bekeerdeantwoordde spontaan: „nou maar dan ben Jü een fün»proever, hoor!"Is er wel slechte Jenever? Zyn er wel slechte Holland»sche sigaren?

Ons Hollandsohe hart zwelt van trots bü deze lof-spraak van een kenner. Werkelijk, men moet lang inhet buitenland gewoond hebben om de voortreffelijkheidvan onze tabak naar waarde te schatten.„De tabak, schrijft Mr. Van Balen, als weldoenster.als nuttige büdrage tot ons levensgeluk. De sigaar diéwe m blauwe rookwolkjes voor ons laten wegkrinkelenterwül we er in peinzende rust achter aan staren Hetevenwicht van de onrustige ziel. hersteld door het be-schelden blauwe rooksplraaltje van een sigaret. De vitaleoubolligheid van het prikkelende ochtendpüpje. eenjubelzang van levensgenot, in enkele rookwolkjes uitge-dampt, waar de omstanders het hoofd voor afwenden (vziet. een püpjessmoorder hèn ik niet, maar ik kan' dePüprookers eeriük benijden om den primitieven wellustwaarmee ze van hun smeulende teugjes gemeten.)«.^, i' de «"""J sigaar na het eten. wanneer allelwat Man in u is. schreeuwt om tabak, zware tabak. Uefstmet zwarte koffie-en-een-pousse. zoodat ge Ss eenwoest maal van boerenkool-met-rookworst meester kunt

Ja: ln de „vliegende winkels".

Ja waarom was ik daareven zoo kieskeurig om nuprecies de Juiste sigaar te kiezen?Zeker, hier komt de kunst aan het rooken voor hetfront. De kunst, die éérst door den kunstenaar van ge»boorte tastlnctmatlg wordt geschapen, en daarna door3_^« " ÜOOT, de natuur geïnspireerde, doch nietteminbegaafde volgelingen aan regelen gebonden wordt: dewetenschap, dié de losse aren büeengaart. welke deartist vet vallen, omdat zün armen reeds te vol waren"Dit is naar ons hart gesproken.In het derde deeltje komt Jhr. E. van Lidth deJeude aan het woord. Hij spreekt over „De genoegensvan Tafel en Glas". Hü is minder lyrisch, maar evenboeiend als zün voorganger.„Tot de meest belangrüke genietingen des levens be-hoort zeker ook het genot van den welvoorzlenen dischen het ls dwaasheid, om te beweren, dat de vereerlnir'van het goed gegarneerde bord of van het welgevuldeglas minderwaardig zou zün aan de voorliefde voor eengoed boek of voor een partü tennis of hockey".De schrüver heeft zün onderwerp in de volgende hoofd-stukken verdeeld. Algemeene beschouwingen. Van hetabc. Apéritlf, borrel en cocktail. Van den gastheer Vande samenstelling van het maal. Van het drulvennat' ger-stenat en andere vochtigheden. 'Hier ls dan elndelük een Nederlandsche tegenhamrervan Salntsbury's Notes on a cellar book. De schrüverpretendeert niet, een handleiding te geven, het ls maareen inleiding. Maar hü heeft de waardigheid en hetgezag van een meester. Terecht laat Oscar Wilde eenZ*? ,?*in_ fisuren w ztfn geestigst blijspel zeggen: „ikheb het land aan menschen. dle nlet ernstig over maal-tijden praten". Hoort nu jhr. Van Lldt de Jeude:„Zooals een muziekstuk gecomponeerd dient te wordenen evenals een roman, een schilderij, een tooneelstukzekere eischen van compositie stellen, zoo behoort ook eengoed diner op harmonische wü«e te zün samengesteldPrecies als in een comedie. zoo moet er ook ln een feest»maal een cllmax zitten. Het begint Ucht. gaat Met soepeleovergangen over naar de zwaardere plaats, om later weerln kracht af te nemen.Wü clteeren verder zün woorden over „het glas" dieledereen behoort te lezen. «-.«.„„Het glas speeli, na de kwaliteit van _tin Inhoud, detweede hoofdrol. «««««. «eHet kleine glas heeft afgedaan.Alleen voor den borrel wordt nog een klein glas ge»bruikt ; niets ls zoo onaangenaam als genever ult een togroot glas.Verder gebruikt men groote gla«!en. die niet volgeschon-ken worde.- De neus heeft elndelük ook «ün rechtenweten te doen gelden en mag meegenieten I Een van demooiste typen glazen is het baUonglas. een bol op eentegen voet. De rand ls heel even naar binnen gebogen.Wanneer wlen «oo'n glas voor een derde vult met wünhet even ronddraait, zoodat de geur zich vrü kan ont»'Wikkel», «n men brengt bet dan langzaam aan de lip-

pen. dan gaan ton». v»bemHlto en neu, «eMMk tegast!"Een opmerking nog moeten wü overnemen, dle. b»laas.volkomen gegrond ls. De auteur beeft gesproken over «en

ouden wünkenn» en gaat dan door : „De zoons zijn ge-zellige, sportieve kerels, en. al naar bun smaak. Interes-seeren zü zlch voor snelheldsrecords, «ten Internationalematch en filmacMces, maar dat er ln «en glas wün «encultureel genot zou kunnen schuilen, dat wü er bü benniet in." Hü had er bü kunnen voegen, dat de Nederland»sche vrouw, ook de «er beschaafde Nederlandsche vrouw,gewoonlük goeden wün ln het minst niet kan waardeeren.

Waarschünlük stolt zü het meeste belang ln bet vierdedeeltje van de serie : Over den Omgang met Boeken doorJ. <3reshoff. Hü heelt geen opschriften boven zünhoofdstukken geplaatst. Ook hü beschouwt zün onder-werpult den julstongezichtshoek. Al dadelük ln zün inlei-ding neemt hü ons ln : «Wanneer «en redelük heer uverzekert, dat boeken er zün «n gelezen te worden «n datde waarde van een boek uitsluitend bepaald wordt doorden tekst, dan zult gü goed doen om hem nlet to geloo-ven. Heeft de heer. tot den rand gevuld met. gerond ver-stand, dan ongelijk? Neen. Zün geval ls veel erger: büheeft büna gelijk. Dkt ls precies als iemand, dle bünazuiver zingt. ik heb ln mün leven boeken bemind «onderden inhoud ervan to mogen ontoüferen. Dat Is niets bü»zenders. Durft gü beweren, dat «Ü de vrouwen, dle Hlhebt lief gehad, doorgrond, begrepen, ontoüferd hebt 7 Enwas uw amoureus enthousiasme er minder om ? Wel neenImmers? Laten wü het elkander maar openhartig beken-nen : wü zljn menschen voor wie de wereld — dat aardigcomplet van zicht- en ruik- en tastbaarheden — best«t:en wü Hjn. zoo nlet Immer, dan toch heel. heel dUtvüls.tevreden niet dat uiterlijk (door asceten geminacht, doorboetpredlkers vervloekt). mits het aangenaam en welda-dig zü."

En wanneer de schrüver heeft uitgeweid ovef het gelukdat ult de boeken van vele naties gehaald kan worden,besluit hü aldus :

„De taak die mü werd opgelegd was het, om den begin»nlinden of toekomstigen boekenliefhebber voor to Uchten.En nu ben lk bang. dat Ik hem in plaats daarvan hebafgeschrikt. Tegenover die «e van boeken staande, weethü nlet meer waAr te beginnen en ziet hü geen einde.

Maai wü zün toch ten slotte geen museum-directeuren,wü behoeven toch nlet volledig te zün. wü behoeven tochniet systematisch te werk te gaan 1 En ten slotte maaréén raad dle niet üdel behoeft te zijn: hoedt u altijd voorleder systeem, zoowel bü uw lectuur als bü het verzame-len van mooie drukwerken. Laat u door nletli ter wereldinthnldeeren of beïnvloeden en ken maar één maatstaf :uw plezier.

Lezen, plaatjes küken en verzamelen zün geen corvees,zün geen plichten; en zijn misschien nlet eens nuttig.Goddank, leve het nutteloos» 1 Wanneer wü onzen daggedwongen aan het nut gewijd hebben, dan moeten wükunnen vluchten ln een heerlijk nuttelooze liefhebberij,waar wü rust. ontspanning en nieuwe krachten vinden."

* **De lezer ziet : er is een merkwaardige eenheid van op»

vatting bü al deze levenskunstenaars. Zü vertellen luchtigen schertsend en toch is er ware wijsheid ln hun woorden.

Wü hopen, dat de boekjes goed verkocht zullen worden,zoodat er nieuwe aan de serie worden toegevoegd. Wijmoeten kleine studies hebben over het „z-^n" van deuiterlijke wereld, over natuurgenot, over verzamelingen,reizen en zooveel meer !

Boekaankondigingen.A. J. ZOETMULDER, DE GREEP VAN DEN TIJD.

(Amsterdam. Mij. voor goede en goedkoope lectuur.)

Oververzadigd zün wü langzamerhand van hetatmosferische verhaal, den boerenroman, de getrouweschildering van kleine landelüke en burgerlijke milieus.het procédé van wat dialect, natuur» en typenbeschrü-ving. dat in zün tallooze eentonige variaties onze Uttera»tuur voor negen achtste zoo saai, zoo solide en zoovolslagen verstoken van alle verrassends maakt. lederNederlandsch schrüver ls dat procédé meester en voor-eerst schünt het schrijversgllde er nog niet genoeg vante hebben. En leder Nederlandsch lezer kent het alevengoed maar heeft er langzamerhand dubbel en dwarszün bekomst van. Het maakt hét gros van onze romansonverteerbaar en vooral ook, door het onaantrekkelijklocaal karakter van zulke lectuur, ten éehenmale onver-taalbaar. De schrüver van dlt boek heeft die atmosfeerverbroken door er een probleem door to drüven. HUheeft in overbekende romanmotieven een nieuw elementgebracht door zich nlet te bepalen tot rustieke typeeringmaar ln een landelüke omgeving het schrille contrast vanoud en nieuw, het conflict van stilte en eenvoud met dedrift en jacht van modern fabrieksleven uit te beelden.Een vriendelijk afgelegen Brabantsch dorp raakt gevan-gen ln den klemmenden, nerveuzen greep van den tijd.Om die tegenstelling tot zün volle recht te doen komen,heeft de schrüver het zlch niet gemakkelük gemaakt,hü onderneemt de dubbele typeering der kleine opge-schrikte en spoedig achteraf gedrukte dorpswereld en hetgroote zlch monsterachtig uitbreidende fabrleksbedrüfmet al de daaruit volgende consequenties, en hü ls eringeslaagd de contrastwerkingen zonder geforceerde op»zettelükheld en onpartüdig uit te spelen. Hü neemt geengenoegen met de tegenstelling van wat dialect eenerzüdsen een snel en scherp om den hoek van de dorpsstraatkeerenden auto anderzijds. Langzaam zlen wü de vredigegemoedelijkheid van winkeltjes, praatjes en püpjes. vanmontere harmonie en trouwe kerkgang bü den herder-lüken eu phllantroplschen pastoor verdringen door debru-tale drukte en norsche zakelijkheid van het snel op-komend fabrleksbedrüf, en de zachte landelüke rust wordtschril verstoord door de schelle sirenen. Al het landrondom wordt opgekocht door de fabriek, de winkeltjesmaken plaats voor stadsche filialen, er komen café's eneen danszaal, er verrijst een vlllapark en het dorpechelogement wordt modern gerestaureerd (vooral die laatsteverandering is uitstekend getypeerd). Maar ook de be»volking verandert, er komt veel volk van bulten bü,de vroomheid raakt in gevaar, het werkvolk van defabriek krügt ontevreden denkbeelden en heerige alluresHet Jonge volk wordt wufter. flodderiger in de kleerenen slordiger in de zeden. En de oude. vrome en notabeledorpsgrooten steken de verontruste hoofden bijeen, dekruidenier, de brouwer en de kapelaan overleggen hoehet kwaad gekeerd of bestreden kan worden en hoe mende schapen der bedreigde kudde zal beschermen. Maarde moderne woekering Is door geen welwlllenden pastooren geen jaloerschen winkelier te keeren. Er ls geen hou-den aan. en innerlijk lijden allen schade bij de uitbrei-ding van het bedrüf en de onverhoedsche toeneming vanmaterleele welvaart. De jonge Ingenieur dle naar hetdorp is gekomen op de verlokkende aanbiedingen derfabrieksdirectle wordt door het bedrüf zoo ln beslag ge»nomen dat hü zün vrouw erom vergeet, en tegen dentüd dat hü het mededirecteurschap elndelük verovert, ishü tevens aan echtscheiding toe; de oude dominee, diede zlelszorg over de enkele Protestanten ln de gemeentewaarnam en met meneer pastoor op zoo goeden voetstond van tonnetjes haring en meloehen sturen over enveer. verlaat het dorp en de grooter geworden gemeentewordt nu gehoeddoor een Jongen predikant met verlicht,denkbeelden en een gereserveerde manier van groetenDie vereenzaamde, pastoorsfiguur is goed geteekend.teleurgesteld en ontmoedigd, nu het dorp, waarvoor hüzooveel heeft gedaan, zün dorp nlet meer is. nu er naargeen herderlijke vermaning meer wordt geluisterd, en nuer voor weldoen geen gelegenheid meer is. omdat er geenarmen meer zün. Met de schrille stoeten van de sireneis er disharmonie gezaaid door heel het dorp, rivaliteit,concurrentie, arbeidsconflicten, wederzijdse!, wantrouwenen tegenwerking, en Jalousie, zelfs bü de solledsten deroude bevolking, dle bü het aanschouwen der zondigevermaken toch een heimelijke genotzucht ln hun bloedvoelen gisten. De schrüver heef "zoowel de landelükebevolking als den groef van de fabriek met kennis vanzaken geteekend en de contrasten soms zelfsvoortreffelijkuitgewerkt. Toch is het merkbaar dat hü zich gemak-kelüker beweegt ta de beschrüvlng van het dorpschsdan van hét wereldsche nülleu en dat hü vertrouwderte met het dorpsplein dan Met het villapark. De typee-ring van de polltlseerende pastoors bü hmi wijntje enhun partjes sinaasappel ls veel raker dan de teekenlngder coterletjes in het vlllapark. en den gesjeesden adel»lüken student onder ourateele zlen wü veel duidelijkervoor ons ln zün galant avontuur met de verlegen dorps»schtwne dan in «ijn inniger verhouding tot het verwaar-loosde vrouwtje van den ingenieur. Aan een beschrijvingvan het dal-masqué. welke trouwens volstrekt nlet gemist

" iï *"U -en dan °°'* "let «ewaagd: dat ls aaneen HoUandsch auteur nu eenmaal minder toevertrouwddan dM-psschUdering. «H hebben bet nog onlang» kunnenA». U Mevr. Zoomers-Vermeer en bü Mevr. v. Amme»»icilller, dle beiden op een bal(»bescbrijvlng. let wel)fiasco leden. De schrüver van dlt boek ls althans nergensboven zi,in vacht ge^aau «n heeft ««doende b^*_

wat bü kon; dat Is op »lob«l_t een nlet geringe ver-dienste. En bet ls daarom geen verwijt aan den schrijve^wanneer lk ten slotte moet vaststellen, dat lk ln Mevenwichtig, tegen vele andere romans ruimschoots op-wegend boek toch lets mis: de intensere spanning vaneen conflict dat men «onder overdrüvlng tragisch kannoemen; bet is goed van typeering maar ten slotteblijft toch steeds de schrüver aan het woord en treedtnergens dle stilte ln der beste boeken, de stilte waarinmen het diepe ademhalen van het leven zelf hoort, datoogenbllk waarop een boek meer geeft dan de aan»schouwing van menschen en dingen maar deze ach plot»sellng verhelderd samen voegen tot een beeld, waarinzich het bestendig wezen der vergankelijke gebeurte-nissen, het eeuwige gelaat der dingen vat de tüdelükbeld

.onthult. Dlt wonder geschiedt, ik weet het, maar zeldenin een boek. en dlt van een schrüver to vergen Is delaatste en de zwaarste eisch. dlen men kan stellen. Maarmoeten wü nlet altüd opnieuw juist dien hoogsten eischstellen, want al «ün wü bereid het verdienstelijke tewaardeeren, er bluft voor den lezer van Hollandsoheboeken büha altüd de onvoldane hunkering over naarde bewondering van het groote en diep ontroerende,dat te «er ln om» Utteratuur wordt gemist.

Onder destreep moet worden opgemerkt dat nlet overaldit boek stilistisch even nauwkeurig is verzorgd en erstülvlekken ln voorkomen alsof er nlet de laatste bandaan werd gelegd. Buitendien hjdt de stül onder restender woordkunst dle de prozaïsten Van Tachtig ons na-lieten; naar mün inzicht, dat de schrüver misschien nierdeelt, leelüke woordkoppellngen als „geweldig-massief,log»waar. koprukken. bebrlnkelen. plaaggrinnlken". e. d.compacte woordvormingen als menschen met een ge»drongen gestalte; elndelük dienen germanismen als„beduidend" en „verheimelijken" gesignaleerd to worden,want het is altüd nog beter de verdenking van vittenop zich te laden dan toegeeflijk to zün voor de onnoodig-ste en leelükste aller taaiwoekeringen.

GRAZIA DELEDDA, DE OUDE UIT DE BERGEN. (Wereldhlbllotheekl).

Het ongeschokt gezag en de algemeene vermaardheidvan den Nobelprijs omhullen de winnaars van deze boog-ste letterkundige onderscheiding met een aureool vangenialiteit, dat hen bij de groote massa voor altüd doetgelden als de grootsten der grooten onder de kunstenaarsvan het woord. In meer ingewüde kringen ls echter hetprestige van den Nobelprijs de laatste Jaren verminderddoor de toekenning ervan aan schrijfsters als GraziaDeledda en Slgrld Undset, belde ongetwüfeld auteurs vangroote gaven, maar geen onvergelijkelijke genieën en on-vervangbare persoonlijkheden. De bekroning van ThomasMann brengt den prüs weer wat meer op het oorspron-kelük plan. al «ün er ongetwüfeld grooter schrijvers «nvooral zuiverder artisten in dezen tüd aan te wijzen danden dlepzlnnlgen en meer cültuurphilisophlsch dan artis-tiek belangrijken schrijver van Buddenbrooks en Zauber»berg (was ooit een belangwekkend boek als romancompo-sitie zwakker dan dlt lijvige werk?), meer een merkwaar»dig Duitsche geest dan een groot kunstenaar.

In alle landen zün er auteurs, dle het volksleven vimhet land uitbeelden en wier plastisch talent zoo weiniguiteenloopt, dat de Nobelprijs mèt even veel recht alsaan deze Sardlulsche schrijfster aan een of anderenNoorschen. Poolschen, Vlaamschen, of wie weet in zijnonbekendheid ten onrechte verscholen Oallformschen ofNleuw-Zeelandschen boerenromancler had kunnen wor-den toegekend. Ongetwijfeld heeft Grazia Deledda nletmeer artistiek recht op deze onderscheiding dan OyrielBuysse of Stijn Streuvels. maar Nederlandsche ministersvan onderwijs, kunsten en wetenschappen «ijn meestalniet zoo geestdriftige gangmakers voor de artlston vanhun stam als de voortvarende Mussolini, wiens kunst-zinnigheid overigens wel geen gelijken tred «al houdenmet «ün nationale eerzucht.

De bo«renromaus van alle landen «Un betrekkélükeender, en het doet er weinig toe of het drama van wende aarde worstelend volk zlch afspeelt op berghellingen,of in laagvlakten; ondanks alle schakeertagen van lan-delüke gebruiken, «eden eu ondeugden, is het overal hetruwe en harde zwoegen om den grond voedsel at tedwingen, arbeid onderbroken door oogstfeesten en huwe-Ujken, door het oproer der stormende hartstochten ofdoor de vreemde en dreigende suite van ziekte en dood.Dat eenwlg drama van arbeid, hartstocht, liefde. Jalousieen dood speelt zlch ih het w^rk van tZrazla Deiedda"afvodr dèn achtergrond van hefc - Sardlnische landschap,met berghellingen en rotsen, «zkeuboeschen en bronnen.Door bet geheele boek rilt de dreiging van een catastro»phaal slot, dat onafwendbaar nadert en waarvan menslechts tot het einde nlet gissen kan wlen het «al treffen,de trouwelooze geliefde, den wilden Jaloerschen minnaar,den heimelijke» veroveraar? Maar het leven treft meestalmet een noodlottigheid als van den afgedwaalde» kogelhen, dle het allerminst schuld treft. Dlt tragisch slot.de dood van den ouden blinden vader brengt het boel»dat lang moellük en als tastend «ün weg zoekt, opeensop de hoogte van het aangrijpend dramatische. De oudeblinde gaat op weg om «ün zoon te zoeken, tastend met«Ün stok door de bossOheu. langs de rotsen, zün richtingzoekend door af te gaan op de warmte van de zon, maarook dle gaat onder, en verder strompelt hü tot hem allesteunpunten bleven en bü elndelük neerstort; daarvindt men hem later met bloedbeloopen rug, een roodeschram op «ün rechterhand en een verwelkt blad tus-schen de witte baardharen.

Dat smartelijk zoeken van den blinde ls een episode,die den lezer, al gaan hem daarna weer tientallenboeken door de handen, bljblüft eu misschien Is het dieherinnering, waaraan men de waarde van een boek her-kent. Het blijkt trouwens Ook ult andere werken, dat betdat vermogen der tragische ontknooplng ls, waardoorGrazla Deledda boven de overigens wat vlakke evenmaatvan haar beschrijvingskunst uitkomt. Ook een beeld _ileren daar en een spreuk als „op een gevallen boom hakkenalle buien" «Ün vondsten, die de lezer met achterlatingvan het verdere verhaal meedraagt.

Een moellükheid bü het vertalen van boeken uit hetItaliaansch is altüd weer hët weergeven van de talrijkeuitheemsche en voor onze ooren wonderlijk klinkendekrachttermen, scheldwoorden en koosnamen, zooveel uit-bundiger en bonter dan wü dat gewend Hjn. Een letter-lüke vertaling daarvan levert een soort HoUandsch invreemde kleederdracht op, dat het evenmin doet als eenMarkervlS-lcher op een Parijsche boulevard. Dle uitdruk-kingen te vervangen door betrekkelijk equivalente ter-men ult onze taal zou behalve onuitvoerbaar ook teneenenmale fout «ün. daar men dan aan het boek zünlocale kleur ontneemt. De beste oplossing is die welkeook Dr. Beversen, de vertaler van dezen roman, hler endaar koos. maar nog nlet priuclpeel doorvoerde, zulkeuitdrukking eenvoudig onvertaald to laten en de betee-kenls ervan ln een noot onder aan de blad^jde to vermei»den. Aan het behoud van de localekleur «al deze methodenog meer ten goedekomen dan devoor den Hollandschenlezer allicht hier en daar vreemdsoortige of zelfs lach-wekkende letterlijke vertaling der superlatleve Italiaan»sche spreekvormen.

ANTÜONIE DONKER.

L. G. MOBEERLY. DE STRIJD BENER VROUW. (Uitg.Mij. J. W. Bolssevain, Haarlem.)

Een statistiek van een onzer leeszalen beeft onlangsuitgewezen wat een sprekende titel vermag. Boekenwerden veel en veel meer gelezen, toen men ln den cata-logus den ouden. nietszHgenden titel veranderde in een.die meer pakte en sprak tot bet publiek.

Die ervaring doet ons voorspellen, dal dit bock ookwel «ün weg «al vinden. „De strüd eener vrouw" -- m'nhartje, wat wil je nog meer?Toch zullen degenen, dle ult dat motief naar dlt boekgrijpen, teleurgesteld worden: het geeft nlet wat de titelbelooft: geen psychologische ultrafelroman. geen ont-leding van een menschenzlel en gedetailleerdebeschrünngvan zielsconflicten. Veeleer bet volslagen tegendeel: eeneenvoudig, naléf«simpel verhaal van een vrouw, dle dooreen gegeven woord ln conflict komt «et zichzelf. Naiefook als compositie. Men moet nlet critlscb lezen en zichafvragen, hoe het mogelük ls. dat een man, dle ln debergen van idhibet spoorloos verdwijnt, plotseling in dewildernissen van Afrika — natuurlük ook weer door vol-slagen toeval — wordt gevonden en op het uiterstecritieke moment gered. Ook niet hoe het mogelük is. dat(toevallig, natuurlijk) alle berichten en telegrammen,die hü afzendt nlet terecht komen, ondanks het feit, dat«lerwyee neeporingen naar hem worden gedaan.

Maar al, «en over deze en dergelijke dingen heen kanlezen — en als men voor tijdverdrijf leest ls men immerszoo oriU«b nlstl — dan is dit boek wel aangename ont-spanning, «r ls iets zonnige en warms ln de wüze. waarophet geschreven is (het bad van tante Dowthe» zélf kun»nen «ünl) dat. juist ln contrast met wat de «tol d««e1verwachten, piMl, Modo*

1V»l»^«?» ROMr_i«»A-»»VB_____ COURANT. —VRIJDAG 29 NOVEMBER »929 — AVONDBLAD2

2

Het juiste woord.Vi! de Wed. P. van WaWbergb» en -Boon. alhier ver»een kloek boek van mg goed» m U»d_chden. dat

tot titel voert: Het juist. «oord. ma moderne hand-leiding voor leder, die het Juiste woord op de Juisteplaats wll spreken. Schrüver ls mr. 0. Boonstra.

Niet leder onzer i, een geboren Cicero, maar wel ls„Mcl iedereen to den modernen tüd wel eens gedwon-gen tot spreken. Dat behoeft nog niet in bet openbaar,0I «elfs voor een groot of klein gezelschap te «ün. ook büjen sollicitatie, bü het doen van «en aanbieding, hetvragen van een gunst, ls het goed. dat men zlch behoor»M weet ult to drukken. Dat moge een kunst «ün. dle«kelen van nature hebben meegekregen en die anderennooit «uilen leeren. over het algemeen valt er toch indit opzicht door een zekere mate van studie, oefeningen bedachtzaamheid wel wat to leeren en.... af te leerenook. In beiderlei zin geeft mr. J. Boonstra ba dlt boek«n leidraad. Zoowel de sollicitant of handelsreiziger in6pé, als de aanstaande ceremoniemeester, de voetbal-politicus als de leider van een geltentokvereen«glng. dedebater als de voorzitter van een vergadering met debat,de lezer als ds voordrager, de feest- als de rouwredenaarvindt hler nuttige wenken over hetgeen hij doen en bet-zeen hü laten moet. Als alle sprekers, die her en derliet woord voeren, vooraf met aandacht een boek aUdit bestudeerd badden. zouden heel wat vergaderingenen bijeenkomsten voor pijnlüke en vervelende oogen-blikken gespaard worden. Wie de gave mist. zal ook doorKling van dit boek geen groot redenaar worden, maarliy zal er genoeg ult leeren om zich voor heel watonaangenaamheden te behoeden en door menige v«>legenheld been to komen.

D, J. VAN DER VEN. ONZE NEDERLANDSCHEJEUGD IN NATIONALE DRACHT ,(HaarlemFa. Wed. J. Leupen en Zoon).

dc uitgeefetor van dit boek mi wét aan weinigen todeze rol bekend «ün. Zü la de firn», d1e.... Alleenscustard Powdsr. Leupen's zgfrU-_end bakmeel. Leupen'starwebloem «n I_eupen's maizena to den handel brengt,Het boek is du» een reclameuitgaaf, maar een dler voor-mme reolames. waaraan elk uiterlijk karakter vanreclame voor de firma of haar producten ontbreekt. Hetboek doei denken aan de bekende Verkades albums,doch de platjes zün grooter en alle tusschen den tekstU,^,«.?° 2T "°" den SCtoyver' dle door ■**-folkloristische lezingen en tUmvertoontogen tot ver bul-ten de grenten van «ms land bekend is en van wiensband ook tal van feuilleton, to ons blad «ün ver-«.benen is «r borg voor. dat blèr lsto goeds gebodenwordt. DO plaatjes - men zou het op het eerste ge-zicht nlet zeggen - zijn gemaakt naar foto's Dit hangtsamen met het heele karakter van het boek. waarinnaar de strengste nauwkeurigheid en waarachtigheidis gestreefd, een streven — laat ons dit er dadelük bü-voegen — dat aan de aantrekkelijkheid niet» afdoet3» deze eer nog verhoogt.

-I^"-■?**** " m woord tor inleiding verklaart." "0-2"°**" "n de firma Leup«, «»^boek te schrijven, dat een overzicht zou gevenTan denationale kleederdrachten. «goals dle th^A ta ,er»schillende pleteen en gewesten van ons vaderend wor-den gedragen, met vreugde aanvaard, te meer. daar hilreeds jarenlang nmdllep met een plan het resultaat van-vn onderzoekingen op het gebied van de veniwijnendevolksdrachten to een boek verlucht met platen vast teleggen, welk plan om de kosten echter nog nlet tot uit»voering kon komen. "<"*.--.-.

ln 1916 scheen het gelukt te «ün bü de regeering be-langstelling te wekken voor een standaardwerk, waarvande kosten op niet minder dan , 80.000 geschat werden.Door het overlijden van denkunstschilder Theo Molken-boer. wien men de bewerking had opgedragen, bleef dewetenschaniHlyks uitgave tot op heden achterwege.Thans zün et U Jaar verloopen en nog altüd wachtNederland Op <ttt boek. dat bü bet steeds meer verlorengaan van belanMk materiaal, steeds moeilijker geschre-ven zal kunnen «orden. Dat is een reden om extra blüte zün met bet Initiatief van de flnna Leupen.Voorloopig beperkte de heer Van der Ven 6ch tot denationale ktoderdracht. die to een 40-tal gekleurde

plaatjes werd vastgelegd. Deze plaatjes zün gemerktserie A en ult den tekst van het boek blükt. dat er meerseries zullen volgen. Wie weet. krügen wü zoo op denduur toch nog nlet een volledig overzicht van wat erin de eerste dertig Jaren van onze eeuw nog aan eigen-aardige vOlksdrachton to ons land bestond.De leidende gedachte bü het samenstellen van dlt werkbracht met zicb. dat de schrüver niet afhankelijk diendete zün van een Of anderen teekenaar of kunstschilder,omdat hij ook zuiver documentair de raskenmerken derverschillende ktodertypen ln de afbeeldingen tot hunrecht wilde laten komen. Een Ltaphorster meisje büv.heeft door het tegen de wangen drukkende oorüzer eengeheel andere gelaatsuitdrukking dan een meisje uitRussen, ofschoon ze beiden to Overüsel wonen en beldenbetzelfde bonnetje met den dikken uitgelezen wolrandaragen. Een Mlurker en een Drker Jongetje verschillenin anthropologlscb opzicht zeer en «Ut is alleen vast teleggen to toe plaatse genomen foto's.

Door zijn Jarenlange folkloristische onderzoekingenmocht «ie heer van der Ven vele vrienden verwerven todie kringen, waarkleine kleuters nog het costuum dragen.De heer W. P. Schefer maakte daar de meeste fotogra-fische opnamen, welke hü zoodanig vergrootte en af-zwakte, dat alle partijen slechts flauwtjes te herkennenverden, zoodat met inkleuren kon worden begonnen.

Dit predeuse werk werd verricht door deskundigendij uitnemendheid» nJ. mejuffr. Julle Kropholler, leeraresMiddelbaar Coetuumkunde te 's-Gravenhage, den kunst»schilder Paul van der Ven te Amsterdam, en de heerenA H. Rmnün te Zeist en W. P. Schefer te 's-Gravenhage.

Om echter besliste zekerheid te hebben ten opzichtevan de gebruikte stoffen en de toonwaarden der kleuren,moesten de costuums der gefotografeerde kinderen vanheinde en verre to bruikleen worden afgestaan. Dank «üöe gewaardeerde medewerking van vele heeren burge-meesters, van tallooze belangstellenden to deze uitgaveen niet het minst van de vaders en moeders dn. hler inbeeld gebrachte kleinen, mocht de schrijver niet alleense kleertjes. maar dikwijls ook de kostbare en zeldzamegouden en zilveren Beraden ontvangen. Niet alleen deschrüver is hiervoor dlen velen helpere dank verschuldigd!

Haar de aldus gekleurde foto's heeft de firma Joh.Enschedé en Zonen te Haarlem volgens het nieuwsteprocédé op het gebied van den offset-kleurendruk deplaten vervaardigd, De drukkerij van der Wiel te Arnhemzorgde voor het doek waar de plaatjes ingeplakt moetenworden.

Tekst en plaatjes dehandelen avhtereenvolgens: Onzenationale llinderdraeht, die rond de Zuiderzee verdwii-"en gaat; «l<mgens en meisjes in Staphorster diaoht,2rabantsdhe gelegenheldseostuwus en ldmbUrgsehe sohut-terzl-ieecl-y; De v«*dw^nende Zeeuvsdhe kinderdracht.Zoo zwerven wij genoegelljk. van den eenen hoek vanNederland naar den anderen, aansohouwen de one alienwin of meer bHende eostuuma en hoaren van den heerVan der Yen een sohat van bllzonderheden. die wij alweervergeten waren of.... die *»1J noolt «ekend hadden.l^eeht een leeer nog hier of daar een font of een leemtevntdekken, dan houdt de heer Van der Ven zleh voorverbeterlng aanbevolen. Een mensoh kan niet alw«tendUn en «eker niet op dit gebled. want niet aUeen ver-svunen de draohten meer en meer — 0. en A. is tedh

veordeell«er »eldt bier met reoht. want menlge draoht» uiterst kestbaar. ook al voor de ktodeltzleeren — maar>j zyn ook to aolnmige streken. en met name in Zeeland

is dat het «eval. aan mode ondernevle. Zoo worden o.a.de proteetlMteoho Levelandsehe muteen steeds grooter,<k Walcherisfoe kapjes steeds Ueiner en zijn er tal vanveranderwsen meer.

Vie van folklore houdt. vtodt in dit bosk veel van*»^n gadlng en btJ het lan««ame iliteterven on2«r draeh-ten. zal het steed» aan waarde wlnnen.

Het is jammer, dat de .Flanke mode? van on«n t«d«en rem l« voor het eten van Qenejea. wwanden, pud*«wgen en wat dM *»«» A)!

J. S.

KERSTSPROKEN, verzameld door N. Basenau-Goemans. (Amsterdam. H. J. W. Beoht.)

.Oepe bundel verhalen van Kerstmis, Kerstnacht.Kerstfeest bijeengebracht door mevrouw Basenau-Goewans, van wie wü reeds eerder dergelijk werk zagen,is een boek geworden dat vreugde van de beste soort,dat wijding brengen zal ln vele gezinnen. De vreugde,dle elk mooi sprookjesboek wekt in den huiselüken kringmaar opgeheven naar de sfeer van de Kerstgedachte, diein dlt boek, ln de meeste van deze verhalen centraal ls.Want of dit nu sprookjes van Anderseu. van Salllens,van _ssranyols CoWee. of van Selma Lagerlüf «ün. me-vrouw BKsenau heeft ze geordend naar hun onderwerpen heeft ult het oeuvre van 's werelds grootste sprookjes-vertellers datgene bijeengebracht wat op den HeiligenNacht betrekking heeft, waardoor haar bundel meer isgaanbeteekenen dan een welkomvchalenboek. Hetbrengtde kinderen nader tot de gedachte, die het middelpunt

vormt van het Christelijk geloof, het voert hun aandachtnaar een onderwerp van innerlijk leven, dat veel te veeldreigt weg te zinken in den snellen en zuigende» stroomvan het moderne bestaan. Een gezin, waarin dit boekzün intree doet is iets moois rijker geworden en als deoudere op Kerstavond de jongeren voorleest uit dezenbundel, dan Zullen het niet alleen de luisterenden zündle genieten, want het goede sprookje ls geschreven voorlederen leeftijd, het spreekt tot ieder hart. dat long. datwil zeggen ontvankelijk is.

Over de wüze Van uitgeven niets dan lof! Het boek.dat wordt Ingeleid door ds. W. Mackensie. is goedgeïllustreerd door den bekwamen teekenaar Henrl Plecken ook wat verder het uiterlijk betreft is niets nagelatenom het te maken tot een smaakvol mooi geheel.

De vlucht van Jozef /proeve vn» illustratie)door Henri Pieck.

PANAIT ISTRATI, KYRA KYRALINA. (De vertellingenvan Adriaau Zograffl). (Amsterdam, N.V. UitgeversMij. „Kosmos")

Het «al nog «eer de vraag zijn. of het feit dat deletterkundige kunst van oostelijk Europa die. naar hetmü . voorkomt, in de laatste jaren (bij manier vanspreken) wat meer voeling heeft gehouden met die vanhet Westen. — het zal nog zeer de vraag zijn of dat hetden kunstenaars van het Oosten op den duur totmeerderen roem gedijen zal. Heb ik daarbü hefc oog opbijvoorbeeld een handvol jongere Russen, mijne opmer-king geldt vooral ook den Roemeen Panait Istrati. wiensartistiek assimilatievermogen — hü schrijft zelfs in hetGansch — vaak al. te ver verwijderd blijft, (om vaneene trotsche. zelfbewuste verdediging ervan nog maarniet eens te spreken!) van de klare verbeelding van aarden wezen van zün eigen ras. Is het opmerkelijk, hoeweinig specifiek Russisch het werk van verscheidenejongerekunstenaars van het nieuwe Rusland gebleven is,ook bü de literaire geschriften van Istrati ontkomen wüniet aan de vragen: is dit nu het tegenwoordigeRoemenië? is dit het volk van de oevers van deaalumitza? Is het Boekarest, of Constantinopel. ofBeyrouth, of Cairo? En wü ervaren, dat het geen dezeris, noch deze alle tezamen — dit werk heeft ietscosmopolitisch. Een barmhartig God, die tot behoud vande menschheid de groote liefden doet zwerven over dewereld, schiep een groot zwerver — hier getuigt hü vanzün tochten: oostersche visie, geënt op westerschebeschaving. Mixturn compositum.

De westersche criticus, die zich met deze figuur bezighoudt, moet wel zeer op zijn hoede zün. Het is nu een-maal niet anders, dan dat hü de literaire verschijningvan Panait Istrati ziet als de openbaring van een ietwateigenaardige kunstsoort, waarin hü overeenkomst ontdektmet Franschen als Baibusse. met Russen als Gorkl. enhet is hem werkeiyk volslagen onmogelük, ten spijt vande vele stelligheden die reeds van hier en daar vernomenwerden, — wellicht door de eenigszins exotische be-koring van oostersche plastiek en oostersche naturails»tlek — reeds nu na te gaan, wat aan den letterkundigenkunstenaar Istrati typisch, en wat aan hem waarlükindividueel ls. Is het boek Kyra Kyrallna met zünepisoden van grove liefden, grove kameraadschap, ruwehartstochten, diefstal, moord, doodslag, hoererij, pederas-tie — is deze nu en dan grove romantiek karakteristiekvoor den auteur, ls ze karakteristiek voor de landstreekwaar het verhaal speelt? En dan — hij heeft er rekeningmee te houden, dat milieu en reclame dit werk hebbengeplaatst in een al te schelle belichting, zoodat hü gevaarloopt, het alleen op te merken als curiositeit, als exoti-sche bezienswaardigheid, of zelfs als een brillant variété-nummer, door onverstand van een brallend Impresarioal te hoog opgehemeld, en daardoor soms pijnlijkteleurstellend.

Toch, afgescheiden van bovenstaande overwegingen, enom ons te bepalen tot het hier aan te kondigen KyraKyrallna — toch kan hü, met betrekking tot dezenschrüver, over wien althans in West-Europa het laatstewoord vooreerst nog wel niet gezegd zal «ün. vaststel-len, dat züne kunst, die zich uitput in gevoels-verhe-vigii^en, welke ver uitgaan boven het naturalisme, aangene züde van een blinde navolging der natuur eenstül schept, die monumentaal, doch tevens, voor west-europeesche oogen. absoluut grotesk is. Elke zenuw ishier steeds tot op het uiterste gespannen; elke vezelvan het hler verbeelde leven immer rusteloos in bewe-ging, en elk gevoel vindt zich weerspiegeld ln grandiozevelVwoting — men gelooft onder te duiken in eenewereld, waar alle menschelijke instincten de grootstmogelijke speelruimte behoeven om zich te manifestee-ren.

Waarin dan de bekoringen van dit werk liggen, waar-over boven gesproken werd? Kan de schrijver zelf onsden weg wijzen? Kunnen wij gelooven dat zy hieraanontspringen dat zyn boek de bevestiging is der waar-heid, die hy aldus formuleert: „Het spyt mij niet meer,«lat ik door die hel gegaan ben; daar heb ik het men-scheiyke tot in den grond leeren kennen. Als ik goedgebleven ben in weerwil van alles wat ik gezien heben doorleden, dan is dat alleen om dengene te eeren,die de Goedheid geschapen heeft, dle haar tot een zeld-zaamheid heeft gemaakt en haar geplaatst te middender beestachtigheid — de eenlge rechtvaardiging vanhet leven." Ontspringen zy hieraan?

Neen, niet aan geraisonneer. Op pagina 203 weet hyhet beter. „Ven menschenleven (meent hy) laat «lohniet beschrijven. Het leven van een man, die de wereldheeft liefgehad en overal rondgezworven. Is nog moei-lijker te vertellen. Klaar als dle man een hartstochtelijkkarakter heeft gehad, en al dolende alle graden vangeluk en ellende heeft doorproefd. dan is het bijna on-mogelijk een levend beeld van zijn bestaan te ontwor-pen. Onmogelijk voor hem zelf allereerst. ... Ce charme,het schilderachtige, het belangwekkende in het levenvan iemand met een machtige, wild bewogen ziel volzucht naar avontuur, ligt niet altijd in de meest opval-lende gebeurtenissen uit dat leven. Meestal ligt deschoonheid verscholen in de détails."

In dit verhaal van de omzwervingen van den knaapDragomir, die gedurende Jaren een halve wereld door-zoekt naar zUn verdwenen zuster Ityra — wat ls daarvoor innig m""->er in gegeven? Het is in Kyra. Niet inhaar we-zn.. «et le in, haar oanweSg-ayn in het ver-

haal. In hunne Jeugd was de knaap iv haar nabijheidzoo gelukkig. Vader ranselt moeder dood. valt daarnazelf door wrekende handen —- zij samen. Kyra enDragomlr. blijven over. Üoe kort! De schoon» Kyra.onbeschermd, wordt ontvoerd naar een 'tulkschenharem: sinds zoekt Dragomir. en vindt nlet.

De groote Uefde zwerft. Hü trekt van stad tot stad.En vindt hü waarlük niet? Eenmaal, ergens, plotselingeen rijtuig. Een schoone dame daarin, bewaakt dooreunuchen. .De Jonge vrouw glimlachte onder harendoorzichtige» sluier en groette met haar fijn geschoeidehand!" Kyra. Het is Mes. Ni het is reeds voorbü.Eeuwig alles voorbü. Voordien, nadien, voor Dragomir:de hei. Eenzaamheid. Bittere ellende.

De schoonheid van dlt boek ligt in de figuur vanKyra. Een zoete schroom ligt over Dnigomir's Uefdevoor deze zuster, een schroomvallige voornaamheid dieelk grof affect onmiddellijk afstemt en in aandoenlijk-stille lieflijkheid versluiert. Kyra. als een vlinder, dwar-relt over de verschrikkingen van dit leven — alleenonder den blik van haar als-in-waarheid-aanwezigeoogen kan het alles worden volbracht. Zü. die ellensvertoeft, men weet niet waar, is alomtegenwoordig ingedachte en lotgeval, eu met ontzetting beepeurt menhoe het gevoelsleven van den knaap door het lokkenddwaallicht van deze verloren Uefde van zün bronnenwordt verwijderd, en hoe het verbijsterd kind nog slechtsverbleven ls: te «ün, te Ujden en te zwerven. En aldusvinden wü hier dan eene tragedie beschreven, welkerbeteekenis ver boven de symboliek van het eigenlijkeverhaald uitgaat. Wü ervaren aan dezen schrüver. hoebeheersching en terughouding, hoe omsnoering en in-perking der gevoelens den kunstenaar tot volmaaktnieuwe gevoelsopenbaringen vermogen to brengen, enhoe de kunst, die een spiegel der ziel is, langs «lezenweg met nieuwe schoonheden wordt verrukt. — Wüervaren dat gansch een letterkundige kunst vermag teontspringen aan de oogen van een geliefd Wsl»n. wan-neer maar de lampen brandende «ijn. en de kunstenaarzlch aang«rdt „den eeuwigen balsem te zoeken ln hetgelaat der mensvhen."

D. Th. JAARSMA.

0. POSTMA. DE LJOCHTE IERDE, NIJE FERSEN.(Sneek. Brandenburg & Co.)

Een nieuw bundeltje verzen van den fijnen dichter,wiens Fryske LAn en Fryske Libben zoo be-koord heeft en Heb stellig een blijvende plaats in deFriesche Uteratuur heeft verzekerd.

Ook nu weer biedt dr. Postma veel moois, to een-voudige, maar uitnemend verzorgde taal. Herhaaldelijkis hü weer de dichter van de herinnering: wat langvoorbü is. roept hij op, en het verschijnt in toeren glans.Dadelük al to het eerste vers:

ik garje for dy. myn ttd kameraet.Dou beuker fen al-den-dei!Ik set foar dy del al lt btinto spil;

Dat er dy hwet fen haegje mell

En dan komen er beelden iilfc de jeugd: een rü meisjeshand aan hand; kaatsende jongens ln het veld; hetwerk op de boerderij en in het hoolland; een avontuuruit de jongelingsjaren; een oude vlsschersboot aan denzeedijk.

, En rükstou lt Wier en de taenlucht net.En hearstou net de waed?Alles heel eenvoudig, beheerscht als de kerf van den

houtsnijder; nooit sentimenteel, haast altüd treffend,soms met een tikje humor van het allerfijnste allooi.

Allerlei beelden ult het Friesche land toovert hü onsvoor: senaatslijdende Jongelui in den avond op wegnaarhuis op een vaart, waaraan een eenzame boerenplaat»staat, met ijskegels aan het dak; wandelingen over eenterp of langs binnenpaden door de «omersche landen,waar de klaver riekt; het wijde land in voorjaarspracht;het boerenhuis, de stal, de schuur en het ruime erf, Hetis 'sdichters reis door het land van «ün Jeugd, en wathij van een dichter zegt, dat past op hem:

Hwet Ijeave et net? Hwet dy en my Ontkomt,Dat wier hlm swiet muzyk; in kou dy't balt.En winters goezzernp; de wearklank oer lt lisFen 't fiere kreakjen^ en as 't bomiis fait.Hwet wie him lyts? Al 'tllbben wie him nei,Hy naem it op, der foei in blanke skyn:Hy struid' er oer lt fine gouden stof.In wlmder mearke wie 't fen lang foriyn.

Niet alle verzen spreken even gemakkelük aan; enkelerijmlooze verzen vooral vragen herhaalde herlezing.Maardie zün ze dan ook ten volle waard. Heel opmerkelijk isbij voorbeeld: Hwet de dichter witte moat. waarinwordtherinnerd aan een woord van Rllke. Ik laat hier nogvolgen het slot van het. ook overigens merkwaardige.Liet fen in lyts-boarger; de dichter stelt ach daarin tenopzichte van het bezigen van de taal van zijn volktegenover Verhaeren.

Ek kin ik net as de wraiddichter wéze.As er Flaenderens flakten blsjongt, heech as ien dy t it

(net oandocht;Om 't ik hear by hjarEn yn hjar eigen tael sjong ik for hjar.Sa scil ik wol blluwe moatte hwa 't ik bin,Fést oan it forilne en it fryske flelen;De wrtlld scll my g. n acht slaen,Mar faeks scille my tadien wézeDy 't stienen op 'e terp en de hlmrik ofeagen

Ik durf wel zeggen: niet faeks (wellicht), maar heelstellig zullen zü. dle zün opgegroeid in het Friesche landen oor en hart hebben voor hun moedertaai. van dezendichter blijven houden.

GRAZIA DELEDDA. DE SCHULD VAN ANDEREN.Vertaald door E. A Kouls-Schuur. (Amsterdam,

Schellens & Giltay, z. j)

Een verhaal van Sardinië, toen men vandaar op avon-tuur emigreerde naar de onbewoonde vlakten van Ame-rika. Naar plaats en tüd ligt er dus afstand tusschen ditboek en ons. en dlt verleent er een romantische bekoringaan. Wü worden meegevoerd to een natuur, feller dandie van onze streken, en onder menschen, feller dan wügecultureerden. Menschen. wier daden méér worden be-paald door het gevoel en minder door het verstand, zoo-dat aan den éénen kant meer nabü komt het involgenvan verheven intuïtie, maar aan den anderen kant ookde dreigende duisternis van het instinct. Menschen, zoohartstochtelük als wij het to een romantisch verhaalmaar wenschen kunnen.

Maar de bekoring en de verdienste van dit boek gaandieper dan het romantische. Want in deze geschiedenisvan menschen, zoo anders dan wy, herkennen wy de ge-schiedenis van den Mensch en ayn Lot. Wy herkennen,wat overal en altijd de menschen drijft en beheerscht, .ende beperktheid van hun bereiken. Het is slechts ten deeleduidelijk, waarom het boek He schuld van anderen"heet, Want wel brengt de zonde van Bakls Zanche'svrouw een eindeloos leed over haar man — wel over-schaduwt hun belder mislukking de levens van hunzoons en van Vittoria, die hun schoondochter wordt —"

maar in Vittoria'e liefde voor MikaU ligt op zichzelf ookde groote levenssmart besloten. De schuld van anderenis een belangrijk element van dit boek. maar het geheells een getuigenis van een tragische visie op het Leven.Men kan deze visie natuurlijk afwijzen, of men kanmaar liever de oogen sluiten voor wat men werkeiykheidweet. Maar als men de visie aanvaardt, zal men aandezen roman een innige vreugde beleven. Misschien zaldie vreugde ietwat weemoedig ayn: het boek ia dat ook.Doch boven den weemoed stijgt de liefde voor het levenen voor de menschen

Een boek als dlt, zeer bloemrijk geschreven, moet bi)vertaling veel verliezen. Over het geheel laat de gebodenvertaling zich goed lezen, althans door hen, die woordender eigen taal vermogen te verstaan volgens de sfeervan een vreemd milieu. Maar soms kunnen wy werkelijkniet tevreden zijn. «Ik wil ze nlet hebben, beste vrouwen,hebt u het verstaan of nlet?" <pag. 148) — is een zin,die onhoudbaar is doordat de elementen nlet uit ééngevoelsgrond af te lelden zyn. Qngewenscht is het gebruikvan woorden als „polei" (pag. 11); het woordenboekgeeft als verklaring slechts „foltertuig" op, en men moeteen flora te hulp roepen, om zijn vermoeden bevestigd tevinden, dat een plant ls bedoeld, en wel een soort munt.Bepaald fout lykt. dat Sint Isidoru, het .Afgodsbeeld"der familie Zanehe wordt genoemd (peg. 14); wa, .Huis-heilige" hler niet het Juiste woord geweest?

JAN Va» KASTEEL.

CYRIEL BUYSSE en M. L. A. BARNARDISTON.WAT WIJ IN SPANJE EN MAROKKO ZAGEN.(Bussam, O. A. J. van Dishoeck.)

Een gezellig boek. Het valt moeilijk dit werk andersto kenschetsen, een gezellig boek van menschen. dle zekerallergenoeglükst weten te reizen. Luistert even naar den„Proloog":

„Het was koud. er was veel sneeuw gevallen in Vlaan-deren en Cyriel Buysse is een zonnekind! Zün wij datniet allen min of meer geworden.... vooral na de som-bere oorlogsjaren? Het leven heelt ons zooveel impres-slonabeler gemaakt dan voorheen. Ik was moe van densnerpende», huilenden Noordoostenwind in Holland enons sympathiek vriendinnetje uit Engeland snakte omweg te komen van den regen, de dagelüksche grauweluchten .Is het dan een wonder dat wü elkander alledrie verwelkomden als drie kinderen die büna niet kun-nen wachten op wat komen zou: een heerlijk avontuurnaar landen ons nog onbekend naar Spanje, hetland van Cervantes en Velasyuez Marokko, het landder „bied" en fiere Arabieren! En vooral verlangden wünaar die streken waar de zon heerscht en waar alleswat te drukkend en te zwaar is uit ons gemoed zouwijken in de vreugdetinteling van blauwen hemel en vankoesterende, heete stralen! „Weg gaan wü: op reis!"lachten wü elkander toe. En in die woorden lag eentooverkracht."

Nietwaar, u krügt. dit lezend, ook al dadelijk grootenlust met deze menschen mee te gaan. En gelooft u maar,dat u, met Buysse reizend, het goed zult hebben: luxe-treinen, voortreffelijke hotels! Wie zal hun verwijten alsechte epicuristen de heerlijkhedenvan een buitenlandschereis te hebben genoten, in zonnige landen, terwül in hetvaderland een snerpende Noord-Ooster huilt!

Dit rels-verhaal, dat de vlotte bekoring heeft van goedejournalistiek, is. terwül het aan de oppervlakte bluft,bekwaam geschreven. Het werk doet denken aan de luch-tige schetsen van een kundig schilder, die voortrcffelükUlt zün oogen weet te zlen, met groot gemak en raak hetgeziene noteert — en het zich niet te «huk maakt. Wantal bevat dit reisverhaal onder het luchtige gemak, waar»mee het, zonder het geringste streven naar mooi-schrijverij, is neergepend, meer métier-bekwaamheid danmen, oppervlakkig oordeelend, zou vermoeden — heelmoeilijk hebben de schrijvers het zich toch niet ge»maakt. Het moest — ook het opschrijven van de in-drukken van deze alleraangenaamste reis — aangenaamblijven. Het is aangenaam gebleven: in dit luchtige genrezün «ü uitstekend geslaagd. Hun boek is als de prettige,elk dieper gaan opzettelijk vermijdende, gemakkelijkeconversatie van zeer beschaafde, ontwikkelde, zeer even-Wichtige en o, ja. zeer gezonde gentlemen, die hoofsch-gemanierd zün, verzorgd gekleed gaan en zeker nooitanders dan ln smoking dlneeren. Zü hebben waarlüknlet te weinig in hun mars, hun belangstelling is frischgenoeg, maar er zün grenzen. Er zün grenzen in ten bui-ten Ons, waarachter niet alles meer zoo aangenaam isen zü «ijn levenskunstenaars, deze heeren. die voortreffe-lük het betreden van het gebied achter die gren-zen weten te vermijden. Maar hoe charmant wetenzü ons op hun gebied te onderhouden! Denkt niet.dat zij de diepere ontroeringen niet kennen, al zünwü er niet zeker van. dat zü ooit hun brood „met tranen"hebben gegeten. Zü vinden het alleen onnoodig zich demoeite te geven om die diepere gewaarwordingen teuiten. Vreest ook niet. dat hun gekeuvel vervelend wordt,want daarvoor zün zü nu juist te veel levenskunstenaarsom ooit lemand te vervelen: fi, donc!

Het boek van Buysse en Barnardiston is prettig; ge-zellig, zelden wü.

Jacobus van Looy heeft ook in Marokko gereisd enerover geschreven. Maar aan zün boek moeten wü nietdenken, ook niet aan de reis-impressies van Couperus ofaan de prachtige Voyage du condottière van AndreSuarèz en evenmin aan het boekje van Carry vanBruggen na haar zeer geslaagde reis door Tirol. waarin zü,teruggekeerd, ten slotte opbiecht, dat een boekerig zin-netje uit een reisverhaal, op haar twaalfde jaar gelezen,haar meer heeft geschonken aan „ontroering, aan geluk-zaligheid, aan alles, dat de ziel bewegen kan. aan alles,dat onvergetelijk en onvergankelijk en onoverwinnelükls", dan de heele vacantle-reis door Tirol.

Luistert nu nog even naar hetgeen de schrijvers van„Wat wü in Spanje en Marokko zagen" zeiden toen züweer thuis waren:

„Het ls voorbü die reis, wier rijkheid onze herinneringzóó kleurt, dat veel ons nu dof toeschijnt en hefc wel eenheele tüd zal duren, eer wy ons weer zullen kunnen in-leven, to de oude routine van ons hedendaagsch bestaan".

Litteraire reisbeschrijvingen zijn kostelijk-boeiende leo»tuur om het wezen van den reiziger, dat er uit spreekt.

H. C. v. H.

Voor de Jeugd.„Petro de Acrobaat" van A. G. Dorhout (ge»

Ulustreerd door A. G. Xesier) belooft met «ün titel enzün aanvang iets anders dan het blijkt te geven. Aan-vankelijk zien we Petro als een deerniswekkend kennis-jochie, dat door de traditioneele booze stiefouders wordtuitgebuit en mishandeld. Maar Petro loopt weg, deover-held ontfermt zlch over hem en hü komt in Frieslandbü eenvoudige menschen terecht. Voor jongetjes, wlenhet avontuurlijke lot van een acrobatenkind allicht naderaan het hart ligt dan het nogal egale bestaantje vaneen braven Frieschen schooljongen op 't platteland, zaldit wel een teleurstelling zijn. De schrüver probeerde zünverhaal wat op te fleuren met de invoeging van allerleigewestelijke gewoonten en gebruiken, maar hefc blijft vrüsaai. Ouderwetsch-stijf geschreven ook; waar ter wereldgebruiken jongenswoorden als ,meermalen", „een weinig",„reeds" of lanceeren zij wei-gebouwde volzinnen als:„Johannes en ik, die reeds tusschen de banken haddenplaats genomen"?

Ach, ach..Een nieuw boek van Felicie Jehu is altüd wel de

moeite waard. „Jip geeft zich gewonnen" is welgeen verhaal, dat zich onderscheidt door blzondere origi-naliteit, maar het is levendig geschreven en goed gecom-poneerd en het ontleent zijn oelangwekkendheld vooralaan de pittige en rake manier, waarop een aantal zeerulteenloopende meisjeskarakters naast elkaar zün gezet:een stljf-deftlg freuletje. een jolige wildebras, een ouder-wetsch-eenvoudig vrouwtje-in-den-dop en een modern»vrijgevochten jong-meisje. dat Jip is. Jip. die eerst eenonregeerbaar paardje is, maar eindelijk, na een harde les,zich buigt. Een gezin met kinderen — en dan nog vreemdekinderen erbij — zooals hier geteekend wordt, geeftaltüd moeilijkheden en complicaties. Ei- gebeurt nogalwat ln dit verhaal, maar de gebeurtenissen vloeien logischvoort uit de omstandigheden en uit de wijze .waarop deverschillende karakters mes elkaar botsen en de gebeur-tenissen beïnvloeden.

Een verhaal met een wezenlijken inhoud, met liefde enzorg geschreven, waaraan velen iets zullen kunnen hebben.

H. Pieek illustreerde dit boek, dat evenals het eerst»genoemde by Gebr. Kluitman te Alkmaar ver-scheen.

Een „leesboekje voor de christelijkescholen" heeft A. Timmer in twee afzonderlijkedeeltjes samengesteld onder den naam „ver tegen uit het dierenrijk" (Mtg. W. J. Thieme& Oie, Zutphen). De vorm, waarin velerlei wetens-waardigs omtrent de meest verscheidene dieren hieraan de leergierige jeugd wordt voorgezet, is nogallevendig en afwisselend: de toon, enkele minder geluk»kige oogenbllkken daargelaten, wel natuuriyk en frisch.met hier en daar een grapje.

In zyn voorbericht zegt de schrijver: „Waar hetmogelük was heb ik gewezen op de Schepper allerdingen" Erkend zy. dat hy van dit zijn goed recht geensmakeloos misbruik heeft gemaakt. Er spreekt Uefdetot het geschapene uit deze vertellingen, die min ofmeer systematisch zijn gekozen en opgebouwd en waarinde schryver ook de verhouding van het dier tot denmensch heeft willen kenschetsen. Jammer dat hy —waar hy toch aan 't opvoeden was — verzuimde dejeugd te wijzen op veel noodelooze wreedheid van denmensch ten opzichte van het dier.

De boekjes zijn geïllustreerd en ..opgeluisterd" meteenlge goede gedichten, waarvan echter de keus eenenkele maal als onkinderlijk verwondert.

MANIE

BOHMITZ,

J. FABER. BLINDE HANBKE. Met teekeningen vanJan Lutz. (Amersfoort, Valkholf en Co.)

Het blinde kind is een geliefd onderwerp in de litera-tuur voor kinderen.

Faber heeft zyn boek vry weten te houden van desmetten van sentimentaliteit, die andere boeken overblinde Jongens en meisjes wel eens aankleven.

Onderhoudend vertelt hy van een blind Jongske in eenGroningsch dorp en hy boeit ons met twee onderwerpen:den ontwikkelingsgang van het intelligente blinde kind enhet leven in het dorp met al de vaak eigenaardige ge»

woonton, gebruiken en vermaken dle het meebrengt voc»de Jeugd. Hanske leeft in deze omgeving zoo gelukkigals het maar sijn kan. Zeer verstandige ouders en eenkring van menschen om hem heen. die allen van hemhouden op een verstandige manier en hem daarom nooitbeklagen, maar daadwerkelijk vooruit helpen, voeden hemmet hun allen op en in de straten van het dorp, in dewinkels, in de huizen en schuren weet hü den weg als dezienden. Een groot geluk is voor hem de vriendschapmet Koos. den jongen boer. die te zwak is om te werkenen gefortuneerd genoeg schünt om zonder dat te leven.Koos verluiert zün tüd echter in geenen deele. Kan hij't zware lichaamswerk niet doen. zün geest ls altüd benigen streeft naar ontwikkeling, voor zichzelf en voor zijnkleinen vriend Hanske. De mooie bandteekenlng iaat hebpaar zien op één van hun vele lange wandelingen — danvertelt Koos van alles wat hü ziet en met zeldzamer,tact leert hü Hanske de dingenkennen.

Menigmaal heb ik bü 't lezen van de besehrijvinzen-van het dorpsleven moeten denken aan Oud-Achter-hoeksch Boerenleven, dat mooie boek van Meester vanden Heuvel. Misschien kan ik den schrüver geen betercompliment maken. Hanske wordt ongeduriger. Hansjewordt minder opgewekt en minder gelukkig, tegen dafchü de twaalf Jaar b»elkt. Hü gaat zich vervelen.Dan zün 't «Ün vriend Koos en de schooljuffrouw, diebü Hanske's ouders inwoont, die elndelük van hen ge-daan krijgen dat Hanske naar 't Blindeninstituut inAmsterdam zal gaan om verder te leeren en vooral, omeen beroep te leeren. En dan is Hanske weer gelukkig.

De plaatjes, meestal klein en in den tekst, zijn aardig.Doch in de bandteekenlng heeft Lutz ze verre overtroffen.

JENNY IJSSELSTEIN. CORA EN IMP NAAR DEWINTERSPORT. Geillustreerd door Anni van derRuit. (Alkmaar. N.V. Gebrs, Kluitman.)

j Een lüvlg boekdeel, prettig om te zien. Zoo naar tuiterlijk al een aardig geschenk voor bakvlschjes. En delectuur ervan is ook prettig. Vlot is het geschreven,kwiek geïllustreerd; Annl van der Ruit heeft een.pluimpje verdiend. Het boek kan ongeveer dienen als

] een inleiding tot de wintersport. Waar men naar toe[ moet reizen, wanneer, welke uitrusting men mee moetI nemen, welke sporten er beoefend worden en een aantalboeiende beschrijvingen van die beoefeningen. HoeI men zün dagen indeelt, wat voor soort menschen menkans heeft aan te treffen, alles wordt aanlokkelijkverteld. Voor ons, moeders van groote meisjes, houdt hebeen waarschuwing in — of een tip? De wintersport-plaatsen schünen gewoonweg een huwelüksautomaat.— Zóó vertoonen Cora en Imp zich. twee meisjes Hove»land. negentien en achttien jaar. de ouders erbü — ofhaar toekomst teekent «lch af. Haar Lot gaat zich vol-trekken — de oudste vindt een administrateur-met-verloten zal dus uiteindelijk mee naar Indië gaan. diep in deeenzaamheid, de jongste raakt al te a bout portant wegvan een jong sporttype, „een employé van een bank" —Papa en Mama Hoveland schijnen alles maar goed tevinden.

Imp. — Als je toch met zoon naam opgeknapt wordt.Ik kan er niets anders in hooren dan booze kabouter.De Hovelands sierden de kleine Cbarlotte met dezentroetelnaam, omdat ze zoo vol grappen en dolle streken-Lat als een kabouter-zonder-meer. En schoon de schrijf-ster bedoeld heeft een origineel en robbedoezig jongmeisje te Scheppen, zal wel niemand Imp iets anderskunnen vinden dan een harteloos spook. De schrijfster,zoo modern als ze haar typen heeft willen uitbeelden,heeft zoowaar gegrepen naar een ingediende antiquiteitom alles nog mooier te maken. Cora en Imp blükengeen zusjes te zün maar nichtjes. Imps vader en moederzün gestorven toen ze twee jaar was en vol liefde isze door haar oom en tante Hoveland opgenomen. Hetkomt staande de wintersport uit door gebabbel van ken-nissen. En dan gedraagt Imp zich, niet alleen dat ééneuur van natuurlük doodelijken schrik en folterendesmart, maar nog dagen en dagen daarna zóó aller-schandaligst tegen de méér dan Ueve en geduldigeHovelanden, dat ze 't laatste restje van onze sympathieverspeelt en we met meelij aan haar bruigom denken.Doch laat Imp zün wat ze wil — het boek zal er bijonze Jonge meisjes zeker in gaan.

S. LDGTEN—REVB

Nieuwe BoekenNederland.

Vioreclc. Geor,e Bylvester en Paul -Lldri6,«. Mijn eerstetwee duldend jaren. Autobiographie van den wandelen-den jood. (My llrsh 2000 years. Autobiography of thewandering jew). Vertaald door Nep. 2ody. Amsterdam,koloniale Loelceentrale.IVaUaee Ldgar: Hindernissen. («rey llmothy). vit hetNngelsch vertaald door J. van Gelder. Amsterdam, Ne-derlandsehe uitgevers-maatschapSr-M-e MiUe,*: «et geheim' van het lZtoimland.«Zeerot of the Storm country). Vertaald door P. NolKe-stein—van Zanten. 's-Vravenhage, J. Philip l^ruse-man.

Wolk, P. C. van der: Doodendans. Apeldoorn, icon. Apel-doornsehe Neetr. drukkerij.Wren, Perolval Christopher: 'De helden van het vreem-delingenlegioen. (Nood gestes). De avonturen van BeauGeste, 2l)n broeders, en hunne Kameraden in hstvreemdelingenlegioen. Klederlandsohe bewerking doorMinny _w,.saph Nlijdenstein. Amsterdam, Allert deLange.

ZOOEVEN VERSCHENENPUBERTEIT(YOUNO WOODLEY)door JOHN VAN DRUTEN

In». S 3.75. Geb. j 4.50.Wanneer vü het tooneelstuk naast den roman leggen,zeggen we: ovi te zien was het tooneelstuk voortref-lelijk; maar om te lezen is de roman beter.

De Avondpost.VOOR DEN STROOM EN op DE «LIPPENDE LOTGEVALLEN VAN FRANS EN PIETER BOLdoor J. C. MOLLEMAIn». /4.90 Geïllustreerd. Geb. / 5.90..... Een document van den eersten rang. Dit is eenboek van het groote avontuur van het Nederlandse!»-volk. de zeevaart en dc kolonisatie.Het is een bock als een juweel, al is dat juweel dikwijls£oo ruw en ongesiepen, dat het «>, een ruwen diamantwl->- Haansche Post.EEN FAKKEL IN HAAR HAND

door BESS STREETER ALDR.OH3ij den Haard-serie. Geh. ’ 2.90..e» zeldzaam gevoelig geschrevenroman over liet zelf->>,»slerend leven eener moeder.

MARIGOLD'S TOOVERLANDdoor L. M. MONGOMERV

3« den Haard-serie. Geb. ’ 2.90..Vie Arme kent en Emil.v, zal er naar verlangen nuook 31arigold te ontmoeten.

ALBERT 50HWE,T2ERdoor JAN EIGENHUISIn». S 2.90. Met portret Geb. ’ 3.50.l>e heer Eigenhuis heelt een belangwekkend boek over-.chweitzer uitgegeven, liet boek heeft werkelijk ietsvan den eenvoud en de bevattelükheid. waarmedeSchwcitzer zelf zün ondervindingen en opvattingen inallerlei werken te boek heelt gesteld

Ul'<l- 5". Aly. Handelsblad.H. D. TJEENK WILLINK 6. ZOON - HAARLEM.

\NTOON OOOIZNDE RAUWE GROND

Gebonden f;>.25

HUN GROND VERWAAITGebonden /3.20

JANTJEDE SCHOENLAPPERIne. f -—-» «»h. / 1.75

DE WAELBURGH, Blaricum.

ïymrrwß »V»«NlU»AI!I«l»» 0»V»A»V. -vrijdag 29 november 1929 — avondblad3

*

——£———————

■

»*"»*^»—**»-*»-»»»^^MBfcBMMIMMHWMMBMBMWWM^WBBMMBBMMMMMaMII^B^WiWM^^ *

/---■■■■■■^■■■■^-■----^-----■■a^M^MfcßJ^ _w

v* wm^m^^^^^^^—^^^^^^^^ J^^«^J^C^^^^^^v^-

,A

%mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm_t^^^^mmmmmmmm__r_m\ a__________________ m^^^_^*^ mmmt'

*

% vy '■'*% ,-------l--l'*--"---»fc_^_____--^^. _r^^ tï: 4

#

'■* ___^a—***^^^ -_--------------!

W — "**m in J _r*!mmmmmw^^- "^^^^^mw mm\ Ammwmm\ t^^mm*^** ~^^H\

Vi,

m r*^^!\-' ~-' %^. """ s _w^^^^ I mmmr- l^Ê. V .

I jSfll^^ Een Welkom Geschenk...! II ÊSÊIk. met vreugde gegeven - met vreugde ontvangen: zoon II s^^^^^l sierlijke flacon of keurig kistje Eau de Cologne Boldoot! II Is er wel één geschenk denkbaar, dat zoozeer in den II tfMÉÊti&m smaak valt? - Om haar heerlijk verfrisschenden geur, II 'Ê^ÈÊÊÊÈÊÊi ar we^en<^e kracht, haar smaakvolle verpak- II !P(SHmHff S6n a'OU(^e wereldvermaardheid, wordt Boldoot II «HhËul r le^ °m * meest gewaardeerd. - Juist met II Hl^lP^^ Eau de Cologne Boldoot hebt ge de prettige II \^___^&J zekerheid, dat Uw geschenk steeds welkom zal ziin, IIV — s 3t. Nicolaasgeschenk

f Eau de Cologne I

W Ae^^BMWm^Bl-m^MWlKÊÊÊÊÊMmmmmmmmmmmmm--_Am^^ ------i^ ~~—~—m~^~^^^^^mmm ~mmm^mmm*lGrm*mpm—mmmwmmm—"mmmi^mmÊmmwÊ^m^^mmw —^mAm^—m—^mmmp^ÊmMmmml^^^^^^^^^^ËipmmmmmmmmmmmmS -^

__<_^-^^^^^^^^^^^W!7-____________W»-^«^H_________^»'^'3. t^mmmm^^^^^^^mmmmmmmmm^mmmmmmmmmmmmm^mmmmmmmmmmmmmmmmw^mk^m^. _^^^W^^^^^^^^^^^^^^WWW^^WW>^^^^>^»^M>MM>^^^Ammmmmmmrmmmmm^BMmvmmmmmmmmmmm^^mK^KKMÊK^^r _^mmmmmmmmmma—mWÊÈm—LMË~mmWxEs~'''''lf& _ln_n^-------^-----------------------------------------------NBI^-M^--------_-----»B-^ _^^^h^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^H-_-_-_---------------H------B-------------------. ».f —————mm—^- ___i^_ s»s'-''----------------'iitiß-----*H-U»^n>>^^ —r^^BmwËKmm^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^L. -\---mZm——————————————————m——-——————— ————__.— .. . —__—nmmmmi__j_i__________.

—m—m—wm— __tt^^—^_______^_________^______________mmmwmmmmmmWß^k _ ■

NIEUWE ROTTERDAMSCHE COURANTAvondblad, D.

Nederland.Ir. W. s. Leemans.   

13 Sept. 1841—29 November 1929.

U j. C. Ramaer schrijft ons:ve man. wiens overlijden zonder twijfel vooral teserdarn een diepen indruk zal maken, was nlet zooals

die op zulk een hoogen leeftijd overlijden, eenjjjj vergeten burger, maar tot voor zeer enkele j»renjg zn het volle leven, hij stelde belang in alles, en was

geheel by op technisch»waterstaatkundig en opnig ander gebied.

op den leeftijd van 20 jaren werd hij na vergelijkendpuien benoemd tot surnumerair van den waterstaat.H tras 2 jaren adjudant van den beroemden inspecteuri Kun. en ken geen betere leerschopi gehad hebben.jge deed toen hét voorstel hem te 's-Hertogenbosch tèAlteen als ingenieurvan hetmidden-arrondissement vanlV>ld-Brabant. waar. hy een zéér'drukken werkkringss«z en bovendien het ontwerp,moest Inleveren voor«ne verlegging van den blaasmond. Er werkten 4 jeug»A Ingenieurs onder hem vóór dat project.9e hoofdingenieur schnebbelle. die hét later heeftützevoerd. heeft een ander project gemaakt; volgens,l werk van lr. M. Bongaerts over die verlegging zochtH Lolmebbelle dé benedenrivier'de boyenrivier op. terwijlI leemans het omgekeerde het geval was.Toen Leemans in 1870 naar Kampen verplaatst werd,ns juist de verbetering van den waterweg van Zwolleaar zee gevoteerd, de Willemsvaart zou 'erruis_id wor»W, eene nieuwe schutsluis zou te Katerveer gebouwdlulden, de IJsei zou worden verbeterd en de Ketellei-Wiiien zouden verlengd worden om de lijn in zee dlevoorlijke diepte voor de scheepvaart aanbood, te be-t-ken.Ook was kort-te voren een plan tot droogmaking van«i lwldeiyk deel der Zuiderzee van J. A. Beyerinckepubliceerd. en werd eene staatscommissie ingesteld tot«oldeeling daarvan. Leemans werd tot haar secretaris«nemd. ,In technische kringen dacht men nog niet aan eenIzelmeer en.een afsluitdijk Wieringen—Zurich. hoeweltt denkbeeld, daarvan reeds in datzelfde jaar 1870 doorI. 11.Koo? werd opgeworpen.Ook de vraag, hoe het Zwolsche Diep (de mond van hetlnirte Water), dat steeds minder diepte aan de scheep»nart aanbood; te verbeteren was, werd op aandrang derckippersvereeniging Schuttevaer aangevat door eenete-ttscommissie. Leemans was daarvan de aangewezen«retarls, maar de juist opgetreden minister van water-Kat Tak van Poortvllet, dle reden meende te hebben,lm Rijkswaterstaat te wantrouwen, en die die heeren«.li niet passeeren wilde, wees een Haagsch ingenieur,M. H. Hubrecht, als secretaris aan. Deze stak zyn Uchtlij Leemans op, zoodat laatstgenoemde toch de eigen»Me secretaris was.Tijdens zyn verblyf te Kampen maakte hy ten huizem het Ud van Gedeputeerde Staten J. D. van Hasseltlunis met Anna baronesse van Heerdt. dle meer dan) jaren zyne levensgezellin en ln zyn laatste ziekte zyn-misbare steun geweest is.Haar vader was te Buitenzorg adjudant geweest vanollverneur-generaal mr. A. J. DuMiaer van Twist, denoor Multatull zoo onrechtvaardig gesmade; toen hareloeder aldaar overleed, nam het klnderlooze echtpaaian Twist haar tot zich. Op de buitenplaat» Rande onderliepenveen heeft het gezin Leemans vele gelukkige dagenmrleefd.Toen in 18?3^hetktMerbeheervan den verderen water-iaat gescheiden werd; werd Leemans met den Usel. hetft*arte Water en het Zwolsche Diep belast. Ook bleefi Willemsvaart, als behoorende tot den Zwolschennterweg, onder chjn beheer.Bij de wet van 24 Januari 1863 was besloten tot denanleg van het Noordzeekanaal en de vérbetering vanvi waterweg van Rotterdam naar zee. De man, die in

«e beneden-rivier verbeterd, di. geschikter voor de-heepvaart gemaakt kan worden, P. Caland, was tevensie Ingenieur wien de directie van dit werk werd opge-

ofdtrekken de beginselen heeft vastgesteld naar welke

llmdal tegen zyne . werkwijze had geen gevolg, de«ntereenvolgende ministers van Binnenlandsche Zaken<l*»aronder tot 1877 de waterstaat ressorteerde) lieten

«en. De oppositie van kapitein ter zee A. R. Blom-

w werken, de belde Kamers hebben steeds de voor■ werken aangevraagde gelden toegestaan. DeOltzraving van den Hoek van Holland (een denk-«ld van Qruyulus uit het begin der 18e eeuw),menscht ten einde met eene zoo gering mogelijkegaaf de lijn, bulten welke een behoorlijke diepte ta

« was, te bereiken, werd gemaakt; het Scheur, dewierarm, die van beneden Vlaardingen langs Maassluisw-vaarts liep om zich oostwaarts van den Hoek vandlland om te buigen en daar ta de Brlelsche Maas teülen, werd eerst vlak zuidwaarts van de doorgraving'teugeld. later, toen de doorgraving genoeg profiel aan-»d voor de dobrstrooming, afgedamd; de hoofden in

* aan weerszijden van den mond der doorgraving wer-st» aangelegd.Caland had de doorgraving door uitschuring op de noo»tze diepte willen brengen, zy werd werkelijk veel dieper«i noodig was. maar de breedte, die ongeveer 850 M.'«e«t worden, was niet grooter dan ongeveer 200 M. En't uitgeschuurde zand zette zich neder tusschen de hoof-fn en zelfs tot een étadweegs daarbuiten in zee. In dex>->, dat zand naar buiten te werken, werden van 1874i 1876 de hoofden met meer dan 1000 M. verlengd, hetgezette zand bewoog zich wel eenigszins naar zee,aar het bleef een even groot beletsel voor de scheep-art. Het beginsel van den trechteryorm, voor beneden-lieren door Caland gesteld, was wel juist, de door hem«eenomen breedte te Krimpen. 225 M.. was goed. maare aan den mond, 900 M., was te groot. En Caland was

'«zeer overtuigd, dat hy het aan het rechte eind had. oml«i die beginselen af te wijken; hy heeft verzuimd, dejjj* hem verkregen uitkomsten in hunne oorzaken teStudeeren. Reeds in dezen tyd zien wy by den geniaien

°wn een achteruitgang, die zich na zyne benoeming tot«* hoofd van het waterstaatskórps ta 1881 nog meer zouKnitesteeren: hij werd sedert het luxepaard genoemd.,^e minister van waterstaat mr. J. P. R. Tak van Poort--^t met zyn helder Inzicht begreep, dat er iets moestSturen om aan Rotterdam een behooriyk diepen water-SeS te bezorgen. Hy greep naar het algemeene middel by

hy stelde 4 December 1377 eene staats-«omissie in. Voorzitter was I. D. Fransen van de Putte,

minister van koloniën, die jaren lang Ud der Tweedekamer voor Rotterdam geweest was en dlt nog was en'U« de belangen van Rotterdam goed kende. Behalve*«e zee-officieren, twee gedeputeerden en de directeur'w Nolland-Amerika-lljn W. van der Hoeven, waren vier

dié allen een uitstekenden naam hadden, lid.'!l waren: J. A. A. Waldorp. toen belast met den aanleg,'r Haagsche waterleiding, maar nog in allerlei betrek-Alen. als adviseur van de Amsterdamsche Kanaal-maat»j-n-PPtf, als vertegenwoordiger van den Engelschen aan-roer van de werken dier maatschappy, als Ud eener°Amissio van rijkswege tot onderzoekdier werken lnge-M. adviseur der, Rijnspoorwegmaatschappij enz., J. P.?" Vonrad, hoofdingenieur van den Rykswaterstaat in7°"d'Holiand. H..S. J. Rosé, ta dezelfde betrekking aan!** hoofd van liet beheer der groote rivieren en dr.7- **" van Dissel, vroeger te Rotterdam spoorwegingenieur,u ingenieur van Rynland. Secretaris was de later als""""amerlid gunstig bekende mr. W. T. C. van Doorn,galand beschouwde zyne uitsluiting uit deze commis»* als een bewijs van wantrouwen van de l^jde van den"Unster en verzocht ontheffing van de directie der wer-

r*n van den Rotterdamschen waterweg. Tak droeg met"^ng van 1 Januari 1878 dezen dienst, die tot dien tyde* onder de groote rivieren ressorteerde, aan Rosé byJfteh dienst op, en de ingenieur J. Kluit, de rechter-And van Caland, werd onder Rose's orders geplaatst,.wit had kort te voren de sluis op de Ruigeplaat met:*naal van de Maas Mar Delfshaven en twee dammenJ*n weerszijden van hst kanaal in de Kous. een atm'b de Maas. aangelegd. Niettegenstaande de «.-«dé"eenschappen van Kluit vond Rosé, dat de Rotterdam»se waterweg een energieker * beheer ver'rijgen moest,? zoo stelde hy voor, dat Leemans wat dienst betreft?lt Kluit zou rullen. Om de pU voor Kluit te vergulden.-^d deze niet to Kampen, maar to Arnhem» aan bet, -^ * - '

andere eind van den Usel geplaatst. Een en ander ge»schiedde met Ingang van 10 Augustus 1878.

Leemans begreep, dat men alleen van alles wat er ge»schiedde, goed op de hoogte kon zijn, als men ter plaatsewaar het meeste werk geschiedde, dagelijks tegenwoordigwas. En dit was aan den Hoek van Holland, waar mensedert de wet van 30 Mcl 1877 op zeer groote schaal aanhet baggeren was.

Niettegenstaande de boven gesignaleerde eigenschapvan Caland was hy namelijk reeds In 1870 op één puntover stag gegaan, en had hij voorgesteld om een grootbaggerwerk in de doorgraving en tusschen en nabij maarbulten de hoofden ult te voeren. Dit was toen Leemansaan den Hoek van Holland kwam wonen, aan den gang.maar nadat het 31 Januari 1880 gereed gekomen was.werd er geen nieuw baggerwerk aanbesteed: de ministervan waterstaat jhr. G. J. G. Klerck wilde het eindver-slag der staatscommissie afwachten (het voorloopig ver-slag bevatte slechts geschiedkundige bijzonderheden enuitkomsten van metingen).

Nadat er een groot aantal stroommetingen niet alleenln den Rotterdamschen waterweg, maar ook ln de aan»grenzende rivieren had plaats gehad, kwam het ookdaarop gebaseerde verslag der commissie 10 Juli 1880gereed. Men mag gerust zeggen, dat het niet van Doommaar Leemans was, die de heide verslagen (voorloopig-en eind-verslag der staatscommissie) heeft gemaakt. VanDoorn ondertekende wel alles wat Leemans hem voor»legde, maar heeft er geen letter van geschreven: het ishem niet kwalijk té nemen, hij was ambtenaar aan hetdepartement van waterstaat en geen ingenieur, en vooralvan hetgeen in benedenrivieren geschiedt, moet menjarenlange ervaring hebben om het te begrijpen.

De staatscommissie beval eene normalisatie van denwaterweg aan, waarbij de breedte te Krimpen behoudenbleef maar dle van den mond van 900 op 700 M. terug»gebracht werd.

■>

In het zeewaartsche gedeelte stelde zy een dam. rel-kende tot gewoon laagwater, voor. op 200 M. van het

zuiderhoofd,

zy stelde verder voor, de Noordgeul, eenevry breede en zeer korte rivier tusschen den waterweg(RottWdamsche MaasScheur—Doorgraving) eenerzijdsen de Oude Maas—Brielle Maas anderzijds, af te dam-men. Eindelijk de verbreeding van de doorgraving tot denormaalbreedte.' versmalling meer bovenwaarts waar»noodig (in het bijzonder boven Rotterdam) en verbete-ring van de bochtige richting van het Scheur in de buurtvan Maassluis. De commissie had wel wat meer aandachtmogen wyden aan het rechte vak van even benedenMaassluis tot de Doorgraving. genaamd het Zuiden.Caland had reeds gewezen op de standvastigheid derrivier van even beneden Rotterdam tot Vlaardingen,waar flauwe bochten zyn en waar de stroomovergangen(de groote diepte is aityd aan den hollen oever) door deconfiguratie der rivier ook behoorlijke vaardiepte aan-boden en nog aanbieden. Eindelijk ried de commissieaan: breken voor goed met het stelsel-Caland om devaardiepte door uitschuring te bereiken. Daarby vergatzy. dat bovengenoemde wet van 187? reeds mét dat stelselgebroken had.

Behalvehet tót een zoo goed mogelyk eind brengen vanhet verslag had Leemans nog eene zware taak. waarinhy door zijn chef Rosé warm gesteund werd. Het lid dercommissie Waldorp ontwikkelde namelijk in eene brochu-re, in 1378 uitgegeven, een plan voor eene zeehaven teScheveningen, met een ' kanaal naar de Maas, maar in1880 wijzigde hy dit plan in zooverre, dat het een kanaalvoor de groote - scheepvaart -«.erd. Hét zou nu van evenbezuldwesten Scheveningen naar Schiedam lobpen.

Na uitvoerige besprekingen tusschen dé ingenieurs dercommissie en Leemans werd besloten, in het vérslag nietover het kanaal te spreken, hoewel Waldorp toch zynkanaalplan in October 1880 aan den minister indiende:deze, zelf technicus, moest nu maar kiezen. Ten slottewas de eenige, die de open rivier als waterweg afried,kapitein ter zee P. J. Buxskes.

Vooral door den arbeid en den invloed van Leemans isby deze gelegenheid aan Rotterdam het lot bespaard,achter sluizen te zitten als Amsterdam. Is dit in een ge»woon geval misschien, wanneer er maar telkens grooteresluizen gebouwd worden, niet zoo hinderlijk, er komengevallen van langdurigen mist voor, waarby de schepenult zee den mond van den waterweg niet binnenvaren.Als de mist optrekt, is het mogelijk, dat er vele schependoor den open weg achter of zelfs naast elkandernaar binnen varen, die by sluizen, nog afgezien vandouane-formaliteiten, van welke de tijd moeiiyk aan tegeven is. voor het schutten elk een uur noodig hebben:als er. hebeen by de tegenwoordige scheepvaart mogelykis. 100 schepen wachten, zou het oponthoud zelfs by 3kapitale sluizen voor het laatste schip meer dan I'/,etmaal bedragen.

Toen de staatscommissie op 6 December 1880 eenigevragen van minister Klerck beantwoord had, diende dezeeene suppletolre begrooting voor het overeenkomstig harevoorstellen met kracht hervatten van het werk in enspoedig daarna werd daarmede opnieuw aangevangen.

Onderwijl hadden de aannemers, de gecombineerdefirma's A. Volker Lz. en P. A. Bos. nadat de zandzuigers.uitgevonden door den Pransohen Ingenieur Bazin, blekengoed te voldoen, een zandzuiger ontworpen, die zichzelfkon voortbewegen. Het was dus de combinatie van eenzuiger (hij zoog tot zelfs in de stevigste kiel. waarbyalleen eene spuitinrichting moest zorgen voor het ver-deden der kiel ta bonken) met voortswwlngswerktuig.die den toestand geheel veranderde. In plaats van. gelijkvan 187? tot 1880, 15 kapitale baggermolens. 60 klep-schouwen en 30 stoombooten waren nu slechts 3 of 4 zelf-ladende zuigen noodig, die hetzelfde werk deden. Het isvooral aan de heeren W. Vermaes. P. A. Bos en P. BosAz. te danken, dat deze verbetering, waarvan niet alleenzy maar ook de staat der Nederlanden groot voordeelgetrokken hebben, «w stand kwam.

De onderhoudsbestekken van Leemans waren byzondergoed en nauwkeurig bewerkt. Al hebeen uit zyn han-den kwam. was helder en eenvoudig. Als hy de eeneof andere zaak te behandelen kreeg, ging hij onmid-deiyk aan het werk en Uet niet zooals zoovele, zelfs ■

bekwame ambtgenooten, eerst een of meer weken eroverheen gaan alvorens de zaak aan te pakken. Zijnopvolger J. W. Welcker zeide by eene voordracht overden waterweg op 11 November 1890: „Het zou niet voegen,hier den naam te noemen nu hy ta ons midden is endat zelf niet zou willen, doch deze vergadering is welde plaats om te verklaren, dat wat tot stand werd ge-

bracht en bereikt voor een zeer aanzienlijk deel is tedanken aan zyn groote volharding en werkkracht".

Leemans werkte van den ochtend tot den.avond; zynsterk gestel stelde hem daartoe ta staat. En hy wistanderen te laten werken. Toen hy als president vanhet Koninkiyk Instituut van Ingenieurs voor de taakgesteld werd om binnen een jaar een gedenkboek vanhetgeen in Nederland in de jaren 1847—189? op inge-nieursgebied gepraesteerd was. tot stand te brengen, wisthy met verwonderlijken tact van alle zijden, totzelfs ultCalifornië medewerkers te vinden, en het boek., doorbyzonder vaardige hand (ir. E. van Konijnenburg) ge»Ulustreerd. was er op tyd en mocht er zyn.

Na byna 10 jaren den Rotterdamschen waterweg be-heerd te hebben, werd Leemans op 1 Juni 1888 hoofdin-genieur der groote rivieren, en als zoodanig technischRijnvaartcommissarls. In deze beide betrekkingen heefthy ook ten voordeele van Rotterdam gearbeid, in deeerstgenoemde door de verbetering van dé Waal totstand te brengen: later is ook deze nog verbeterd.

Zoo ls het met den Rotterdamschen Waterweg ookgeweest. Aan den mond was de toestand in 1888 geheelln orde. maar toen had de moeilijkheid om de noodigediepte te verkrijgen. zich verplaatst naar het bovenge-noemde Zuiden. Het is door de lage dammen, dat dediepgang aldaar van 1896 tot 1902 tot lets minder dandie in den mond vergroot is. zoodat sedert dien tydschepen van meer dan 9 M. diepgang by hoogwater naarRotterdam kunnen opstoomen. Dat er nog veel meerbereikt kan worden, is later aangetoond.

_Ta 1892 werd Leemans inspecteur, in 1901 hoofdinspec-teur, In 1906 werd hy. nog in volle werkkracht zynde. opverzoek, eervol ontslagen. Uit den aard der zaak gaat hetniet aan, over zyne praestatiën als hoofdambtenaar inbijzonderheden te treden.

Alle betrekkingen, die Leemans buiten zyn dienst byden Rykswaterstaat heeft bekleed, op te noemen, is bynaondoenlijk en ook onnoodig, daar hes hoofdzakelijk tedoen is om aan té toonen wat hy voor Rotterdam was.Hy ls tot hoogen ouderdom secretaris van commissarissender Holland-Amerlka-lljn geweest. Verder was hij com-missaris voor Nederland by de centrale Rynvaartcommis-sie, commissaris van de Hoiiandsche IJzeren Spoorweg-maatschappy, bestuurslid en eenlge malen voorzitter vanhet Koninkiyk Instituut van Ingenieurs, dat hem latertot eerelld benoemde. Ud van de commisslon consultativeder Suez-Kanaal. Maatschappy, Ud van het bestuur derNederlandsche Heidemaatschappy. Ud van ds staatscom-missie yoor de «lroogmekins der ZuldviW», Ud eb veer-

«dtter van het bestuur der Zulderzeevereenl«lng. lid vanden Zuiderzeeraad, voorzitter eener commissie tot ver-betering der afwatering van Vriesland» boezem, lid vantwee commlsslsn betrekkelijk de plannen van Ir. A. Huetvoor eene open verbinding van Amsterdam met deNoordzee en nog eene commissie tot hulp van Huet byhet opmaken van een definitief plan, Ud der commissievan advies voor de voortzetting der Solowerken. opper»arbiter in een proces tusschen de Roemeensche regeeringen eeke aannemersfirma, algemeen voorzitter der Remon»strantsche broederschap. lid der Leidsche Maatschappijvan letterkunde, van de Haarlemsche Hoiiandsche Maat»schappij der Wetenschappen en van het BataafschGenootschap der proefondervindelijke wijsbegeerte teRotterdam.

Hij was kommandeur in de orde van den Nederland-schen Leeuw, en had S bultenlandsche ridderorden. In1910 werd hy staatsraad ln buitengewonen dienst.

De laatste jaren bracht hy des zomers door op zynebuitenplaats oostergeest by Warmond.

Ter eere van zyn 75en verjaardag werd hem «ynportret, geschilderd door Jan Veth, door een aantalvereerders aangeboden.

Het eerst, dat wy lets van zyn werk uitgegeven zien,ls de berekening van den afvoer van den Rijn by ver-schillende waterstanden, die hij deed onder leiding vanir. G. van Diesen en die in de werken van hetKoninkiyk Instituut van Ingenieurs van 1863 gepubli-ceerd is. In die werken schreef hy eene vergelijkingvan basalt en baksteen voor kaalmuren. verder over deAntwerpsche havenwerken, over de grens van privaateigendom langs de rivieren, over den rriestman-elevator,over het lichten van schepen op groote diepte, overvoorziening,van kanaalboorden en over den waterweg vanRotterdam naar den Ryn.

In een werk. aangeboden aan zyn beroemden vaderdr. C. Leemans by een jubileum, heeft hy eene beschrij-ving van den Rotterdamschen waterweg geschreven.

Zeer belangwekkend was zyn bestrijding van de rap»porten aan den minister van waterstaat van zyne ambt»genooten Schnebbelle en van Manen over de droog-making der Zuiderzee, uitgegeven door de Zuiderzee-vereeniging.

Mr. M. Mees heeft eens geschreven, en dit kan tenvolle beaamd worden» Rotterdam heeft veel te dankenaan Caland, maar misschien nog meer aan Leemans.

Waar Caland een monument heeft en de Jongh erbinnenkort 1 een zal krygen, acht ik het niet misplaatst,wanneer zich eene commissie van vooraanstaande Rot-terdammers zou willen vormen om op dezeUde wyzeLeemans te gedenken^ ....'"."■

De taak van de overheld

Lezing van mr. P. F. Idenburg, secreta-ris van het curatorium van de LeidscheUniversiteit. — Verschil in opvattingen vanLuther en ■ Clvyn. — De rol, die Leiden inde godsdiensttwisten heeft gespeeld.

Voor de afd. Leiden der Chr. Hist. Unle heeft mr.P. J. Idenburg. secretaria van curatoren der Leidscheuniversiteit zyn tweede lezing gehouden over: Refor-matie en overheid in het byzonder over: de op-vatting van de taak van de overheid in den hervormings-tijd.

Spr. gaf eerst een overzicht van de inzichten dertwee grootste hervormers van dit vraagstuk: Luther énCalvyn.

In zyn werkje: Van de wereldlijke Overheid, hoe verwy haar gehoorzaamheid verschuldigd zyn. kwam Luthertot de volgende conclusies. 1. de Staat heeft niet detaak zich met den godsdienst in de laten 2. de Staatmag geen gewetensdwang uitoefenen.

Luther predikt daarom de verdraagzaamheid: nie-mand mag de ziel bevelen, dan God. Wel mag de Staatordenend in de Kerk optreden; de Vorst had het rechtpredikanten aan te stellen en Kerkordeningen te ont-werpen.

In het hoofdwerk^,van Calvün: de Institutie (1536)komt deze tot de volgende conclusies: 1. de Staat moeteen Christelijke Staat Mn:» 2. de Staat moet Gods wil opaarde verwezenujken. HW> ?.'Calvyn kreeg de gelegellWU^Hn Ideeën in Genèvedoor te voeren. Door de Pro«««tiiten naar Genève ge-roepen heeft hy daar met gestrengheid een regeeringge-vormd, waarby de Kerk (ih het byzonder de predikanten)den Staat regeerde. Calvyn kent geen verdraagzaamheid:hij voelt zlch geroepen de ziel van den zwakke te be-schermen door alles te weren (zoo noodig door ver-bannen of straffen), wat in stryd is met de HeiligeSchrift. Bekend is hierby de verbranding van Servet(1553). verdacht van kettersche gevoelens.

Zelfs de naaste geestverwanten van Calvyn in Ge-rieve konden zich hier niet mede vereenigen en Calvynmoest zich in een geschrift (Defensie) verdedigen tegendeze aanvallen en zich verantwoorden waarom ketterijmet den dood moest gestraft worden.

Ook in ons vaderland is een groote stryd gevoerd overde verdraagzaamheid.

Prins Willem van Oranje spreekt zich reeds in 1572 ultvoor volle verdraagzaamheid tegenover de anders den-kenden. Niet altyd kon hij zyn wensch verkrijgen; decalvinistische predikanten ta ons land waren op dlt puntzyn tegenstanders.

Bil de Pacificatie van Gent (1576) werd een voorloopigeregeling getroffen: de godsdienststrijd werd gestaakt.

Een definitieve regeling: de vryheid van Godsdienstkon de Prins niet ten uitvoer brengen. Het bekendeartikel 13 van de Unie van Utredht (1579) bevat slechtsdat Holland en Zeeland zullen handelen naar goedvin-den; de andere provincies zullen zich houden aan debepalingen van 1576 (Godsvrede).

Voor vryheid van godsdienst was de tyd nog niet ge-komen, wel vryheid van geloofsovertuiging; niemandmocht om des geloofewille vervolgd of onderzocht wor-den.

Leiden heeft in den stryd ti^sohen kerk en overheideen belangrijke plaats Ingenomen; de overheid vanLeiden (Van der Werf-^Jan van Hout) oefende invloedop de kerkeiyke regeering. om daarmede onverdraag-zaamheid van de zyde der kerk te voorkomen. Nietaltijd ging dat zonder stryd gepaard; predikanten enhoogleeraren waren zeer verdeeld. Zoo verklaarde Cas-par CoolhaaH (predikant) zich voor de maatregelenvan de overheid, maar prof. Danaei» en Pieter Corne-liszoon waren tegen elke Inmenging van de Overheid inkerkeiyke zaken. Een scherpe strydwashetgevolg, waarinhet geheele land betrokken werd. De stryd eindigdedoor uitzetting van enkele onwelgevallige personen uitde Kerk door de overheid. * .Jan van Hout en burgemeester Van der Werf mogengenoemd worden strijders voor gewetensvrijheid en gods-dienstige verdraagzaamheid. Hun houding getuigt vanveel moed. omdat art. 36 der gereformeerde geloofsbellj-doms —- ta die jaren opgesteld — eischte een christe-lyken Staat, waarin de ketteryen door de Overheidgeweerd moesten worden.

Ook ta deze eeuw is dit artikel 36 nog een twistappel:tegenover groepen, die dit artikel geschrapt hebben endus een betrekkelijke neutraliteit voorstaan, staan anderegroepen, die uitvoering van dit artikel door de overheideischen.

De nienwe Weldadigheldspostzehels.Wy lezen ln Öe Philatellst van 1 December omtrent de

nieuwe weldadlgheidspostzegels voor het kind, dat deontwerper heeft getracht, den zegel zoo doelmatig moge-lijk te maken. d. w. z. met een gemakkelijk leesbaarcyfer en een voorstelling, welke ln de eerste plaats moettoonen. dat het om „Hetkind" gaat; in de tweede plaatsmoest het idee „bescherming" worden weergegeven.

Dit bracht hem op de gedachte, het kind te middenvan de gevaren van het leven naar zyn bestemming telaten brengen op den rug van een zeedier. De dolfijn ishet symbool van vriendschap en veiligheid.

Deze verklaring van de zonderlinge voorstelling op dezepostzegels zal wel juist zyn. De ontwerper, de heerKamcrlingh Onnes. woont te Scheveningen, dus vlak byde zee. hetgeen zyn Inspiratie verklaarbaarder maakt,dan men op het eerste gezicht zou zeggen.

Afschaffing van de opcenten op densuikeraccijns.

Het Verbond van Nederlandsche werkgevers heeft zichdezer dagen tot het departement van financiën gewendnaar aanleiding van het by de Tweede Kamer aanhangigewetsontwerp tot afschaffing met 1 Januari 1930 van de20 opcenten, die ten behoeve van het Leenlngsfonds 1914op den sulkeraccyns worden geheven.

Volgens dlt wetsontwerp zal alleen restitutie wordenverleend over op l Januari a.s. aanwezigevoorraden sul»kerhoudende artikelen, vervaardigd met suiker, waaropnog de 20 opcenten zyn betaald, wanneer deze worden uit-gevoerd en wel vóór 1 JuU 1930. Het wetsontwerp opentnlet de mogelijkheid van restitutie over op 1 Januari aan-wezige voorraden suiker en suikerhoudende artikelen, dlevoor btanenlandschen verkoop bestemd zyn.

Het Verbond heeft er by den minister van financiën opaangedrongen, het wetsontwerp alsnog zoodanig te wij-zigen, dat ook voor deze beide categorieën voorraden mo»gelijkheid van restitutie wordt verkregen.

Gedenkteeken mr. H. C. Dresselhuijs.Er i, sprake van geweest» dat de onthulling van het

gedenkteeken voor mr. H. C. Dresselhuy,. bestaande niteen monumentale bank. geplaatst in de plantage te Cu-lemberg.,op Maandag IS December zou geschieden. Zels echter, hoofdzakelijk wegens de weersgesteldheld. uit-gesteld. Vermoedelijk zal de onthulling nu in het voor-jaar plaats hebben.

Tweede Kamer.De heer A. B. de Zeeuw, wethouder van Rotterdam,dle door het Centraal Stembureau in de vacature-J. terLaan benoemd was verklaard tot lid van de TweedeKamer, heeft thans aan het Centraal stembureau be»richt gezonden, dat hy die benoeming niet aanvaardt.

Bond van administrati efpersoneel bij's Rijksbelastingen.

De Bond van administratief personeel bü 's Rijksbelastingen in Nederland heeft vandaag te Amsterdam3& w9-y^?_ia_ «Zeevangen onder leidingvan den heer T. Schattenberg.ivSlwii^Ü?1 "} i*011 openingswoord herdacht, dat debond 40 Mar geleden is opgericht en in die 40 jaar erinlaagd de positie van den administratieven belasting»ambtenaar aanmerkeiyk te verbeteren. De uitgebreideagenda is een duidelijk bewijs, dat men op dit gebied?^^.«^les beert, bereikt, wat de organwatie «oogtDe voornaamste verlangens, die nog bestaan en die voorhet corps belastingklerken een levenskwestie vormen,zyn. een vaste aanstelling van de tijdelijke rijksklerkenperiodieke bevordering van ryksklerk tot adji33ct.com-rmes en een meer regelmatige opklimming tot hoogere

Tegenover deze verlangensstaat de regeering nog steedsweinV tegemoetkomend. Zyn we. aldus spr. eenerzijdsdankbaar voor de benoeming van een groot aantal kier-ken tot tydeiyk rijksklerk. anderzyds wekte het tydstlpvan die benoeming, zonder eenige compensatie, weeroiepe teleurstelling, temeer nu de minister een vasteaanstelling andermaal afhankelijk stelt van de verderereorganisatieplannen van den belastingdienst. De minis-ter geeft toe. dat een meer regelmatige bevordering totadjunct-commies slechts is te verkrijgen door invoeringvan periodieke bevordering, maar hy stelt niets in uit-zicht. Wat de postbetallng betreft, deze ls weer ineen nieuw stadium getreden, nu de minister opnieuwernstig plan schynt te hebben, haar trots alle verzet doorte voeren. Spr. hoopt, dat deze kwestie, evenals die dersamenvoeging van de dienstvakken der directe belastin-gen en der registratie, nog een heelen tyd in studie zalblyven. totdat de onuitvoerbaarheid ervan zal blijkenOmtrent de onregelmatigheden, die van postbetallnghet gevolg zullen zün. bestaat, aldus spr., by de regeeringgeen enkel inziqht. In het belang van de administratie,zoowel als van de ambtenaren, is het te hopen, dat hetparlement den minister ertoe zal brengen, om de inningvan de belastinggelden te dóen blijven in deskundigehanden.

Tenslotte betreurde spr. het. dat in de ambtenarenwethet matsrleele recht nlet is opgenomen, zoodat hierom-trent een partieele regeling zal moeten komen.Op voorstel van het bestuur heeft de vergadering zesleden tot eerelid benoemd, die sinds ds oprichting, dat isdus 40 jaren, deel van de organisatie hebben uitgemaakt.

Het zyn de heeren: Mertens, adjunct-commies teZutphen. Lankester. adjunct-commies te Amsterdam.Buninga. idem. Drost, ontvanger te Stryen, Sanders enAdriessen, adj.-commies te Rotterdam.

Daarna zijn de verslagen behandeld en goedgekeurd.

Georganiseerd Overleg arbeidersStaatsboschbeheer.

In de op 26 dezer gehouden vergadering der byzonderecommissie voor georganiseerd overleg in zaken, rakendede arbeiders by hét Staatsboschbeheer, heeft de voor»zitter het nieuwe Ud, den heer P. H. M. Sewalt, die inde plaats van den néer^L. P. Guit is gekomen, geïnstal-leerd en namens de geheele commissie welkom geheelen.

Vervolgens werd behandeld een dóór een lid uit devakorganisaties gedaan voorstel om in het Arbeiders-reglement een bepaling op te nemen, krachtens welkeaan de losse arbeiders, die in taak wérken, het tijdloonwordt verzekerd by ongunstige weersgesteldheid of indienandere omstandigheden buiten hun wil hét loon «oudendrukken.

Van de zyde van het Staatsboschbeheer werd de aan-dacht er op gevestigd, dat zulks overbodig is, omdat depraktyk leert, dat in aangenomen werk gemiddeld meerdan het tijdloon wordt verdiend.

De voorzitter verklaarde zloh niettemin bereid, deaandacht van de betrokken ambtenaren erop te vestigen,dat steeds er naar behoort te worden gestreefd, dat bytaak-werk door de losse arbeiders geen lager loon danhet vastgestelde tijdloon wordt verdiend.

Besloten werd by den minister van bmnenlandschezaken en, landbouw^ een voorstel aanhangig te maken totwijziging en aanvulling van het reglement betrefden dienst der arbeiders by het Staatsboschbeheer 1923, inaansluiting met het Arbeidsreglement voor Werklieden ta's Rijksdienst 1927. welke wyziglng en aanvulling inhoofdzaak omvatten een regeling ta zake wachtgeld,buitengewoon verlof en uitkeering by verblijf in mili-tairen dienst.

Tricotage-atelters Treebeek.StaatsbemoeUng.

Het l uur der Kamer van Koophandel voor de Zuid-Limburgsche mijnstreek heeft telegrafische den ministervan waterstaat verzocht, geen gevolg te geven aan dever-zoeken om terugneming van den begrootingspozt inzakede tricotage-ateliers Treebeek. Het bestuur wordt, zoozegt het in zijn telegram, „ daarby geleld door de.hou»ding, door onze Kamer steeds ten aanzien van het pro-bleem der neventadustrieën ingenomen. Wat betreft hetvraagstuk van staatsdeelneming in het algemeen wenschtde Kamer zlch geen party te stellen. Gezien echter hetfeit, dat er door de Nederlandsche particulieren weinigkapitaal ter beschikking wordt gesteld voor oprichtingvan nieuwe industrieën in ons mijndistrict. en dezeabsoluut noodlg geacht moeten worden voor tewerk»stelling van onvolwaardige en vrouwelyke arbeidskrach-ten, acht zy de oprichting van de fabrieken te Treebeekvan groot belang voor de streek, en kad zy ten aanzienvan deze deelneming in een byzonder geval dit voor»beeld van staatswege gegeven,nlet anders dan toejuichen."

Uit het mijjnbedrijs.

De Centrale van werknemers ln het mijnbedrijf heefteen uitvoerigen brief gezonden aan de contactcommissie.Daarin wordt om. het volgende gezegd: Ons bestuurheeft op 30 October j.l. een voorstel ingezonden aan hetbestuur van het algemeene mijnwerkersfonds voor ver-hooging van de pensioenen der mijnwerkers. Dezepensioenregeling hebben wy als volgt voorgesteld: In hetvoorstel volgt een opgave van het pensioenbedrag voorelk dienstjaar, varleerende van een pensioen van ’ 22.50per maand na drie dienstjaren tot ’ 105 per maand na38 dienstjaren. Het adres meldt verder: het zal de con-tactcommissie toch wellicht bekend zyn, dat niets onderde mijnwerkers sterker leeft dan de wensch een behoor»lyke pensioenregeling te hebben. Wij ontveinzen ons niet,dat de bydragen aan de pensioenkas belangryk zullenmoeten worden verhoogd om het mogelyk te maken, datde voorgestelde pensioenen kunnen worden betaald. Ver-hooging van de bydrage door de werknemers achten wyevenwel niet mogelyk. aangeven zy geen derving vanInkomsten kunnen dragen, By sommige mynondernemln»gen. zoowel blj staats- als particuliere mijnen en even»eens voor He beambten van het algemeene mijnwerkers»fonds bestaat in de onderscheidene reglementen van debeambtenpensloenen de bepaling, dat de beambten éénderde en de betrokken werkgevers twee derden van debydragen in de pensioenkas «torten. wy meenen. dat hetniet onbillijk is te vragen, dat de werkgevers hetzelfdezullen doen voor de arbeiders, hetgeen zy nu al jarenvoor de beambten hebben gedaan. Bovendien zouden wygaarne zien, dat de contactcommissie zich uitspreekt omals zoodanig te ijveren ter verkryging van het evenredigeaandeel in de bydragen van 21% mlllloen gulden, welkede Nederlandsche schatkist jaarlijks uitgeeft gedurende75 jaar voor de pensionneering volgens de Invaliditeit»»wet. bepaald by art. 20 van genoemde wet en wel metterugwerkende kracht van 1 Januari 1920 at.

Weerbericht.van de llUaal-lnrlchting van hetKon. Ned.Meteorologleeb

Instituut to Rotterdam.Hoogste KTHneratM"» ved««<il»tend 1£ u, 30 m. _Ul".0 <>.

W. H. van Heek.Op zyn buitengoed de Weele te Lonneker 1« vanochtend

na een langdurige ongesteldheid overleden de heer W. H.van Heek, mede-firmant van de Boekelosche Vtoomblee»kerij. Ny was op 24 November 1865 te Enschede geboren.De overledene heeft medegewerkt tot den bloei van detextielnijverheid in Twente.

Maandag heeft de begrafenis plaats op de algemeen,begraafplaats te Lonneker.

Autobusdienst Breda—Antwerpen.

Men bericht ons uit Breda:Zooals in het Ochtendblad van vandaag ls gemeld,

hebben Gedep. Staten van Noórd»Brabant concessie ver-leend aan de Zuld-Nederlandsche Ltoomtramweg-Maatxschappij te Breda voor eén autobusdienst van Bredaover Rrinsenhage. Rijsbergen en Zundert naar de Bel»gische grens in de richting van West-Wezel.

Binnen een maand moet de maatschappy berichten,of zy de concessie aanvaardt. Wordt ze aanvaard, endaaraan bestaat geen twijfel, dan moet de dienst binneneen maand worden ingevoerd. In het uiterste geval zaldeze dienst dus over twee maanden geopend worden»maar wellicht nog eerder. Het ligt in de bedoeling,dagelijks vier autobussen en vier trams naar de grenste laten rijden, waar onmiddellyk aansluiting gegevenwordt op de luxe-bussen naar Antwerpen Middenstatie.De sneldienst zal een uur en 55 minuten, en de lokaalsdienst ongeveer 10 minuten meer voor het trajectBreda—Antwerpen vorderen.

Om 10 uur 54. eveneens per Staatsspoor. ls de Prins,vergezeld van zyn adjudant luitenant ter zee Ie klasseTermijtelen, van zyn reis in Duitschland te

's-Graven,

hage teruggekeerd.

De groothertogin van Oldenburg. zuster van den Prins,Is vanochtend 10 uur 3 per Staatsspoortrein te 's-Graven-hage aangekomen, Zij zal eenigen tyd ten Koninkiyk»paleize in het Noordeinde logeeren.

De Koningin verwelkomde de groothertogin in heistation.

ROTTERDAM.

Uit den Gemeenteraad.Vergadering van Donderdag 28 November.

De eerste dag in de begrootlngsnu-nege,

De gemeenteraad is gisteren met de algemeene be»schouwingen over de begrooting begonnen. Met loodenschoenen, kan men wel zeggen. Het was reeds by deredevoering van den eersten spreker te zien. den commu-nist van den Dungen, naar wien ongeveer door niemandwerd geluisterd, ook door zijn partijgenoot van Burinkniet. Men zal by deze begrooting niet veel anders doen— heeft in elk geval tot dusver nog niet anders gedaan—dan met doode stokpaarden sollen, om met den heervan der Hoeven te spreken, wy willen niet zeggen, dabal wat werd opgemerkt geen levende waarde heeft.Integendeel, er is veel. waarop het plicht is te blijvenhameren. Maar het is al zoo dikwijls gezegd en er komtzoo weinig? verandering, dat de vurigste paardjes. als depoUtlebieken die dr. Reeser wenscht af te maken ot alseen oud manege-paard. hun trippelpas verhezen.

Nu kan de heer>Reeser de beschouwingen, welke elkjaar lly de begrooting worden gehouden, wel vergelijkenmet de beschouwingen lover een barometerstand: de eenziet mooi weer, de ander slecht weer op komst. Nogbelangrijker dan wat op komst is. is echter het heden, endat heden ziet er niet zoo fraai uit, dat de patiënt opge-knapt of genezen kan heeten. Dat kan met de feitenworden geconstateerd, wy zyn nog altyd begraven onderachterstand, waarvan de heer van der Hoeven een heeltableau heeft opgehangen, maar waaraan ook de heesReeser nog flink heeft bijgeschilderd. Vn in weerwildaarvan drukken ons, ook volgens den heer Reeser,hooge belastingen en retributies, neemt de gemeentewoekerwinsten by zijn bedrijven en wordt zelfs een tijde»Ujke verhooging als van het drinkwatertarief nog altydgeprolongeerd. Op een heel escadron oude stokpaardenin eigen beheer rijden wy leder jaar de begrootlngs»manege rond. De raad wordt er duizelig van. maar mis^steeds weer de kracht om er een eind aan te maken.

Zelfs dr. Reeser's ve_>zekering. dat de gemeente-patiënteen krachtig gestel heeft, wordt twyfelachtig. als menzich met den heer van der Hoeven te binnen brengt^dat er nergens reserves bestaan, geen reserves by dehedryven, die Jn tegenstelling tot de goede particulierebedrijven slechts de reserve kennen van Sljmen die be»talen moet. en geen reserves ook voor de andere buiten»gewoon hooge uitgaven voor de stadsverbetering, welksreeds zoo lang voor de deur staan.

Ook het communistischestokpaard is inRuslandtusschende leidsels een afgebeulde knol geworden; en als dsheer van den Dungen de genezing verwacht van noghoogere loonen, nog kortere arbeidstijden en van syste-matische productie naar behoefte, dan denken wy aande levensmiddelenkaarten in Rusland, aan zijn werk»loozen en slechte woningtoestanden, aan zyn rondzwer-vendekinderen en emigreerende Duitscho kolonisten.Danlokt ons evenmin de onder de communisten woedendehopelooze en naar Nederlandschen bodem overgebrachteinwendige stryd op twee fronten tegen .Miksohe frazeurs"en .^eehtsche reformisten". Dan herinneren wij ons denboycot van de party van den heer van den Dungen doorMoskou en de „bepaalde zwakten", waaraan volgens denieuwste oppositie in de officieele communistische partyook haar leider ïydt. Het is nog niet zoo gemakkelijkde wereld te regeeren. nog minder gemakkelijk het erover eens te zyn hoe het geschieden moet, zelfs al laatmen de oproerige elementen royeeren, deporteeren offusilleeren.

En luisteren wy naar den heer Kersten, dan is heteen andere boodschap, die wy vernemen. De anti-revo»lutionaire wethouder ta het college — de roomsch»katholieken acht hy sowieso voor de ware beginselenontoegankelijk — maakt zich z.l. schuldig aan eenErsatz-Christendom. De Zondagsrust wordt by plaatse»lijke werken niet geëerbiedigd en er is meer. waarbijGods Woord wordt overtreden. Hy roept ook de ohrls-telijk-historischen op tot een kruistocht tegen al datmoderne verderf van „de dames en heeren van links."

en uit de opsomming van wat De standaard ook weerop het program van dit ministerie aan schoone zaken,als Invoering van de doodstraf, afschaffing van destaats-

Maar ook hy heeft uit de geschiedenis van de Coalitie

loterij cd.. miste, niet geleerd, dat er principes zyn,die alleen hierom in de politiek schipbreuk UJden en tot„Ersatz" voeren, omdat men er op dat gebied niets meeuitricht dan steeds verder voortvretende verdeeldheidstichten. Ook de politlek-Christelljke beginselen van denheer Kersten hebben hun fraicheur reeds verloren ondereen Christelijk bewind van jaren lang. waarvan hy dsmislukking alleen wijt aan een nlet-consequente toe«passing van die beginselen. Een toepassing volgens zijp»eischen zou er echter eene ad absurdum zyn geweest»

Zoo is het ook met onze Rechtsche Raadsclub gegaanwaarvan de heer van der Hoeven nog altyd deel uit»maakt en waarin een aantal schuldigen zitten aa»den door hem gegispten stand yan zaken. Toch blijftde fictie van de rechtsche samenwerking bewaard, daverantwoordelijkheid erdoor vertroebeld; en Cassandra»van der Hoeven, die ach en wee klaagt, heeft ook d»kracht niet om er verandering in te brengen. Om metzyn ouden chirurgijn te spreken, als deze afscheid nanl.van zyn patiënten: dan gaan we maar weer sUlletjê-lvoort.

96«t* JAARQANO - No. 391VRIJDAG 29 NOVEMBER. «929 «eetdredMom Mr. *. & «. d. »«««v»N.

Postte» No. «24. — >»o«to-»»,«o e» >l«vo«_e-_l-.O:«otterdam No.«. Am»to»dam Ne. 30«. llea «aa, Ne. 3783

WEERBERICHTv.h. «en. Ned. Mettor. Inet. i. d. Bilt.VERWACHTING: Matige tydeUlkwellicht nog krachtige 2. tot Z.W.wind. betrokken tot «waar bewolkt,tijdelijk nog regen, weinig veran-dering in temperatuur.

0l«e»e«e H. N^U»».

KVVENTENTIENo. ««el _*$_> vandelMd,.70«,ln»«U,Zl^led. dubbel tar. «Utenl^^zl»--«° f*"!**_** daaraan«cmAffe. avond*pp. plaab eo,, «t» «lg», w32balf tariet Werk. «and » e. & r.t«°?"« F^3Vl«.ii«p"°l»»« «veen-do) 10 «. »H.o.tz«a«m ’ ..Maf. TeL Ndam Ne. 7000tel 7506.'e MOM» vaat aaraf 9000,1f1.

oea «aa, 10220». Adam 33030. 7«_,^-..adr. NIJQH, N'dam.

Begrafenis Murice Son.Op de oude joodsche begraafplaats aan de Dijkstraat1» vanmorgen het stoffelijk overschot ter aarde besteldvan den dezer dagen alhier overleden oudsten practi»zeerenden tandarts te Rotterdam, Maurice Son. onde»hen. die den doode de laatste eer bewezen, bevonden»'ch de vice-voorzitter van het bestuur der Ned. IsrA°^^ *?+£-* 2' 2oLtnan: mr. A. v. d. Hoeven.'dr. 6. M. Dutilh en dr. J. vahen.In het weenhuis heeft de leeraar van het Begraaf»

genootsckap. de heer M. wel«.med de voorloopigeceremoniën verricht. Na dat hij de gebeden had gezegd,heeft de heer Melamed den overledene geschetst als eenman vol liefde voor zljn medemenschen. Spreker heeftlangen tijd als vriend met den heer Son mogen omgaanen hem leeren waardeeren als een edel mensch, dle volpieus gevoel over zijn ouders en vooral over zijn moederkon spreken en wiens heele streven en arbeid er oogericht waren zijn gezin gelukkig te maken.Maar ook buiten den engen kring van zijn gezin enlamme, in het groote maatschappelijke leven heeft hUzich gegeven. Menige corporatie zal hem met weemoednastaren, m de Joodsohe gemeenschap is hij vele jarenals mohe! opgetreden en in den kerkeraad heeft hij eeneervolle plaats ingenomen. Daarvoor bracht spreker hemdank. Moogt gij. doode. die zoo vele vrienden achterlaat,gemeten van de zoets zachte rust» dle wij u toewenschenna grooten. machtigen arbeid, moge uw -iel wordengevoegd in den bundel der brave en edele zielen, diehet menschdom en in het bijzonder het jodendom heeftvoortgebracht, aldus eindigde spreker.Mr. A. v. d. Hoeven was het een behoefte om aanhet graf van den ouden vriend iets te zeggen en dezen5^.3. "f8188"1 soor het vele. dat hij "i z«n lange,welbestede leven voor zoo talloos velen heeft verricht.Son is een baanbreker geweest, zoo hlj niet de aller»oudste tandarts is geweest, dle een tandheelkundige noll-kliniek heeft opgericht, is hij toch een van de oudstegeweest die dat gedaan heeft en haar ih dienst gesteldvan de on» en minvermogenden. Vooral voor de armenen minderbedeelden Was hij zoo mogelijk nog vriende-lijker dan voor de rijken. HY stond overal klaar om tehelpen, nooit werd te vergeefs een beroep op hem ge-daan. nog onlangs was hij verheugd een gevangene aaneen nieuw gebit te hebben kunnen heiben. Zo<> is betaltijd geweest. Son was reeds een vriend van mr v d.«oeven's vader, toen deze chirurg aan het Rotterdam-sche ziekenhuis was én voor tandheelkundige hulp diensrechterhand. Voor tal Van gestichten is Smi de raads-man en toeverlaat geweest op zijn terrein en dat is hilgebleven tót het laatste tóe. Spreker besloot mét eenpersoonlijk woord van dank en enkele I«oetwoordenvoor do familie.

b^s3u^" heeft'"* oudste **■** voor de

Uit bet bakkerabedrijf.Gisteravond heeft in een bijeenkomst onder leiding

a_? het bureau der centrale bedrijfs-commissle. voor». . 6.5^6?.S?!-*- 1- de installatie plaats geliadvan deplaatselijke bedryfs»commissle Rotterdam, bedoeld ln art."..van het collectief contract voor het bakkérsbedri.fHet bureau der plaatselijke bedryfs»commissie werdsamengesteld als volgt: voorzitter de heer J. v d Meer(werkgevers): secretaris de heer F. v. Genk (werkne-mers) ; vice-voorMter de heer J. v. d. Graaf (werkge-vers). vice-voorMter-penningmeester de heer P. Simons(werknemers). T

De bemlddelingsraad werd Ingesteld, waarbij werdenaangewezen de heeren J. v. d. Meer en h. Beijderwellenvoor de werkgevers en de heeren F. c. Genk en P. SimonsVoor de werknemers.

AMSTERDAM.A. G. Schoemaker.(Van onzen correspondent.)

Vannacht is hier ter stede, na langdurig lijden, in denouderdom van 71 jaar overleden de heer A. G. Schoe»maker, in leven „bode van den burgemeester."

Als zoodanig — hij werd in 1925 gepensioneerd na40 jaren gemeentedienst — verwierf hy zich algemeenebekendheid en waardeering. Hij was de waakzamedorpelwachter in den voorhof van 'sburgemeesters kamersinds vele jaren» onder verschillende burgemeesters; eenkeurige figuur, uitnemend geschikt voor zijn ambt vanchef de reception. Geen uniformrok scheen beter ge»sneden dan de zijne, en er zweefde geen stofje op; geenoverhemd, boord óf strikje waren witter dan die van hem;niemand was zoo keurig geschoren als hij, én van geenwas de coiffure — wat een mooien, grijzen kop had hy— beter verzorgd. En daarbij droeg hij de teekenen vanzijn waardigheid met een cranerie, die nog een herinne-ring moeten zijn geweest aan den tijd, toen hy by demarine diende.

Intusschen stelle men zich vooral geen styf-deftigefiguur voor. Zoo was zijn aard niet. Integendeel. Menhad hem maar even in zijn. achter een gouden lorgnetguitlg-twinkéiend oogenpaar te kijken, om dat tèbegrijpen.

Wijs journalisten, hebben de beste herinneringen aanhem; ook door de wijze, waarop hy ons zoo menigenwachtenstljd, byv. als de raad in comité-generaal was,verkortte, door zyn hulpvaardigheid, .zyn hupschheid.HU was waarlijk een figuur onder zijns gelijken; eenprimus inter pares.

Uit de dlamauluijverheio.

Toenemende werkloosheid.Het totaal aantal werkloozen bedroeg in de week van

17—23 November 1606, tegen 1038 in de week tevoren.

Wegverbinding Amsterdam—SchiDe Kamer, van Koophandel en Fabrieken voor Am»

«terdam, verontrust door het zwijgen van de Wegen-fondZbegrooting voor 1930 over den geheel nieuwen wegvan Amsterdam naar Schiphol, v/elke is ontworpen insamenhang met den te zijner tyd aan te leggen rijks»weg Amsterdam Zuid-Hollandsche grens. In de richtingSa^enheim. heeft enkele dagen geleden den ministervan waterstaat gewezen op de urgentie van een behoor-lijke verbinding van de hoofdstad met haar vlieghaven.

De Kamer ie reeds thans in het bezit van de mede-deeling, dat de minister, die urgentie erkennende, aandon hoofdingenieur-directeur van den rykswaterstaatin Noord-Holland opdracht heeft gegeven, de voorbe-leiding van den aanleg van die verbinding ter hand tenemen.

Dezer dagen J» «er «en ztdeeging va» de NationaleVhrlstenvrouwen-Nnie Do Adelaar opgericht. Voorritf-tertan het voorloopig bestuur Js mevrouw Schwier—Vutte».

HAARLEM.Gemeenteraad.

(Vervolg.)- ''.'.' Begroeting.Ih de avondvergadering betoogt de heer toosten (s.d.)

dat de kosten voor de gemeente van de ziekenhuisver-pleging per. inwoner gedaald zijn tot 15 cents. Door dieregeling worden veel meer zieken in de ziekenhuizen ver-pleegd. De moeilijkheden^voor de betrokken'gLiinnen ingeval van ziekte verminderen. Dit alles is in het belangvan de volksgezondheid.. Zonder bezwaar — aldus rede-neeren de .sociaal-democraten — kan men dus zonderveihooginF ds- "Uitbreiding aan de ziekenliuisverpleginggeven, die-door de S.DIA.P. " gevraagd- wordt. Dit l« .dereden. waarin, zij,den raad in de gelegenheid wildenstellen zich oFer^. de kwestie bij de voortgezette verple-ging in htzt Parkhérstellingsoord ult te spreien.Wethouder' mr. Sllhgenberg (v. d.) zet nog eens uiteenhoe de gang van zaken is geweest. B* en '«V. zijn nog inonderhandelingmet het z_ekenfondsbe«tuur.

De voorgestelde uitbreidingen zijn elementen in dl«onderhandelingen en die voorstellen moeten geen ver»bintenis beteekenen voor het college ln den stand vanzaken... :"

"

.. . ■

Wethouder/n^. Gérritsz.(s..d.) stelt voor belde voor-stellen aan"te houden tot de onderhandelingen zijn ge-emdigd, om dan'te beoordeelen of zij al dan nlet terhand genmnZ^moeten worden, doch wethouder LUngen»berg dringt aan op intrekking der voorstellen.De heer Nippen (s d.) stelt voor de belde voorstellen"--"«prae-adviez ta~r B. en W. tè sturen.Wethouder LUngenberg verklaart daarop dat hU ditmet kan aanvaarden. N» stemming worden belde voor-stellen Tobpetl verworpen. ■—■■■■ ,, De heer roosten is. d.) stelt voor te bevorderen dat deoevolkmg meer dan tot heden ook op eigen lichaam déhopg ge^tzinde^-ollandsche zindelijkheid toepast. HUnoodigt B. en IV. uit de commissie een advies te vragenover een zoodanig wijziging van de duinwatertarlevendat voor een gemiddeld verbruik voor andere huishoude-luke doeleinden een prijs wordt vastgesteld, die minderdan tot op, heden een beletsel zal zijn om water te ge»bi-uiken voor ballgelegenheld ln de woningen. B. en W;hebben geen bezwaar dit voorstel oVer te nem^n.en in de commissies behandelen. * *. * *

°-.^?^«^ WöttV-* 1 bepleit verhooging van: hetsalaris van den directeur van den stadsschouwburg. Hilsteltvoor dit te.brengen M de groep van" ’ 3500 Mrtii w« Joosten (s.d.) meent, dat het beter is dit voor-A?» ??6 *? beraad te nemen teneinde dé salarissen vanh^SJS**?*"11 an.dere eveneens onderhet oogc?"!1 Het voorstel van Kiemt wordt met IS tegen 14stemmen verworpen. ... .> .

"*c"

"

'

Hierna werd dé begrooting met op 2 na alsem.*"gmmen goedgekeurd.^ béide coi33nMßn^^n■.„^l^se.^-vn.üitusschen aangenomen voorstellen wer--5.^-,^-,"'^^?'" VOO/ den kwenen dienst met ’ 555 ver-minderd, en de post onvoorziene uitgaven met het«.«-,«bedr^verhoosd. zoodode geraamïe'eindcljtralg?_\--s"^ en uitgaven gehandhaafd blijven. Daarna w«?dnog het voorstel, van B. en W. goed«ekeur-lo^ L» h.£UTC»nÊ* °a** woning éenKrschot erkn«3^^°? voor d" bouw van 114 SderewoElnop een terrein aan en nabij de Graafschapsst^t'^ ni

AMPÈRE GEMEENTEN.ALKMAAR. In de gistermiddag gehouden raadsvre».AAL.-^ een voorstel ingekomen van de ra^flenc^s da^^«°K^Siéfeïïa» om het sluitingsuur voorcaie s. oat in den winter op 11 uur gesteld is tof i?

,-»^

verlb^'"""" vandans»»^^'_.,?"^" beoogde, dat een 11 uur-sluiting bij eenb^nV^N?n,^K a^tófe^fIb^^b^k^^uur.verme^rde^^^^^or^nste«l^^^«^^ «"-ankbestryder tegen latereopenstelling en achtte deze onnoodig. Ook andere r»»-,-.leden vonden geenmotieven voor een later slultingsuu? entteSSS^ d 11?e da -men van de vo^r gmo^blUvln n^"^i.W d.v. in vergadering langer byke"terl n .!? gedaan zou kunnen krijgen,uur mA?^.^°-^ voor verlenging van het slultings»urn, mecle omdat de toestand, zooals die nu is la.<,u» i«voor caféhouders en voor de politie. g "-+i^L orstel tofc verlenging is ten slotte met 11 tegen Sstemmen aangenomen. «*««i o

Daarna ging de raad over tot de algemeene beschou-wingen over de gemeentebegrooting. '"^"'ee"e neschou-Van een scherpe critiek op het beleid van B en W wa»££*£' ***■***» d verschillende fracties n^eeds ge^sproken hebben niet veel te bespeuren. Men benaald..ke^rsr^eim^h^^merkwgen^«eersiegehng. bad- en zweminrichting en?iJuh.£?? Kul ters (r.-k.) wees er op. dat de bezuinigings»politiek door hem en zijn medestanders nu gedurend»twee jaar m den raad doorgedreven tot gunstige resul-taten geleid heeft. B. en W. behoeven nu niet irao sombermeer te zijn Verscheidene subsidies kunnen wordendhoogd en wellicht zal de belastingfactor het volgend jArmet 5 punten verlaagd kunnen worden. Hij waarschuwdesas»"1^tesen te gioot op?l^s^

«,3^^ '*^"*^^**"^ <-*"-<-"> bepleitte afschaffihg van den?KA?"S voor gas en electriciteit. wat de gemeente on’ 40.000 te. staan komt. Verscheidene leden beloofdenfinancieele medewerking als de plannen voor een nieuwebad- en zweminrichting. die binnen een maand toegezegdzyn, in denraad zuilen komen. --«***.>-

ASSEN. Gedep. Staten van Drenthe hebben beslotendecaan N. Huiting te Valthe verleende vergunning tothet m werkldg houden van een autodlenst TweedeEsaloermond—Pekelderweg (op Dinsdag en Vrydag) voorzoover in de provincie Drenthe gelegen, ta te trekken.KAMPEN. Het ontwerp-gemeentebegrootlng voor 1930zooalshet denraad is aangeboden, heeft een raming vanf 170.160 aan plaatselijke inkomstenbelasting en een vostonvoorzien van ,30.015. Voor 1929 waren die ramingenonderscheidenlijk / 151.120 en ’ 25.117. Of de hoogereraming van de belastingopbrengst al dan niet een ver-hooging van belastingdruk zal tengevolge hebben, is nunog nlet met zekerheid te zeggen.Het ontwerp wyst in ontvangsten en uitgaven voor*e?K Wft^en

d,ensfc

aan ' 1.531.147. Over 1929 was dit

KLOI^INGE. Gedeputeerde Staten van Zeelandhebben hun goedkeuring onthouden aan het raadsbesluitvan 26 September j.l; om wegens het door lepzlekte aan-getast zijn van enkele boomen. over te gaan tot het vellenV? de geheele beplanting van het Marktveld alhier, intotaal 55 boomen.

In overeenstemming met het door den directeur vanhet Staat_.bo_.ohbhheer gegeven advies heeft de raad thansbesloten tot hefc doen vellen van slechts drie boomen.

;

Nlllncum. B. en V. hebben den raad ter goedkeurlnllaangeboden een verkavelingsplan van het gekochteH^«u^^«^.^?z^^tenstean.3root bN.SO«^.gelegen aan den vtrechtschen straatweg BU hetontwerpen van de verkaveling heeft in de eêwte plaatsU-^nkbee'?. voorgezeten, aan den.otrychtschen we^>mS?s*^w^ib0n

te? te projecteerenlwaardoor eenrww tuinaanleg kan ontstaan met weinige en daardoormovl gelegen villa's. Op het plan komen slechts 12 bouw-pereeelen voor op een terreinoppervlakte van ongeveer2.40 HA. Dit terrein ls doorsneden door een weg vani?M?eter l?e!Jd.te* verdere verkaveling aan de Noord-AA^3"-?F terrein, dat daar ter plaat» aansluit a«immdWe bebouwing bedoelt in de toekomst de mogelT.£..A te .sneppen tot den bouw van kleinere villas enmiddenstandswoningen. Dm het karakter van vlllapark te«A?"-??"' H bU den hoek van den vtrechtscheweg eenplantsoen ontworpen; groot ongeveer «o bij 50 meter"den^md^Ns7^^^m beplanting vier-K_is;i en W-,. «tellen den raad voor. de grondprijzen teÖffil^rKeTn." 11 / 5 tot ' 3 "l""« "~ &,«^^..3: ?\w* AUen den gemeenteraad voor. methS-nW IdaxSxtili ■* b°t gemeentelijk eleotrlciteits»m£n ,?^ te 11 aa» de Provinciale GelderscheNectrlclteltsmaatschappij te Arnhem.

««u°.«^«.

ViassiNGNN. Dokter J., P. Vermaas heeft gisterenden dag herdacht, waarop hij 40 ja^ geleden het Nexamen heeft afgelegd. Gisteravond ls hij in de WeVriendschap m tegenwoordigheid van vel" patiënten b«monde van den burgemeester met attn jubileum «eluksiKhem «en "r** " °"jï^

Radio.De Philips' licenties en de bond van

lladionandelairen.In een gisteren gehouden bespreking tuiischen het be-stuur van den^ Nederlandschen BonA van Ita^ohande-laren en de N.V. Philips' Radio zijn de onderhaNelw-gen omtrent de licentie-overeenkomsten op vriendschap-pelijke wijze voortgezet.

„__3^l»a n datzisblj tot volledige,overeenstemminggekomen over de prMipe^van het te sluiten con^ack«-enige voorname punten der bestirekihg *«n lilerbU Ge-weest de kwestie, aan wie en in welken omvang licentiesrullen gorden verleend en de wijze waarop-geschillennaar gelang, van de..al yf niet verleening en de tenuitvoerleggmg der, licentie-overeenkomsten «Zoo? «nonpartijdige instantie zullen worden beWit.be?Sct PM-*m is een volledige overeenstemming

De proefniezendingen van denPhohizender.

De pwefultzendingen van den P^.o.H.l.^ender teHuizen zullen plaats vinden op de navolgende data enuren: Maandag 2 December 12.30-15.307 Woen«^ 413--16.30; "Ddnderdag 5 December 12.3°^5.30.XSPSn6 December 12.30-15. Zaterdag ? DecembW1530—15 en^Zondag 8 December 13.30-4&30 GHI.IDe golflengte is 16.88 meter.

■■

".« . "7—*'

Rechtzaken.RECHTBANETE's-GRAVENHAGE

Proces van belasting-kommiezentegensden staat.

De officier van justitie, n». Herman?, heeft vandaagconclusie genomen ln het salarisproces van eenige belas-tingkonuniezen liegen den Staak, Dit proces loopt overeen gestelde niet-juiste toepassing van het Bezoldigings-besluit 1920 ten aanzien van een aantal belastingambte-naren, als gevolg waarvan, over denaren 1922^-1925 be-taling wordt gevraagd van ten onrechte niet uitbetaaldesalarisverhooSng. r. [■De officier concludeerde tot nlet-ontvankeiykverkla?ing

van eischer» in hun vordering. ,'De uitspraak werd bepaald op 31 December

Het spoorwegongeluk bij de SmlldervaartDe rechtbank te Assen heeft vandaag U. E H.. hoofd-conducteur te Meppel en J. H. L. machinist te Zwoller-kerspel, die op 5 September met den personentrein vanMeppel naar Steenwyk by de geopende spoorbrug overde Smildervaart onder de gemeente Havelte door eenonveilig sein zyn gereden, tengevolge waarvan delocomotief in het water is gestort, ieder tot een maandhechtenis veroordeeld. De eisch van het O. M. was voorieder zes weken.

De rechtbank te Zutfen heeft den 27»jarigen tuinmanJ. A. en den Kl-jarigen arbeider J. H. A., beiden wonen-de te Amsterdam, thans gedetineerd, wegens diefstal ge-pleegd in vereeniging door middel van verbreking, ge-pleegd in den nacht Van 24 Op 25 Mei 1929 te Vaassen,gemeente Epe. veroordeeld resp. tot VA jaar en 2% Jaargevangenisstraf, voor beiden met aftrek van de voor-loopige hechtenis.

Faillissementen.. (Opgegeven door v. d. Graaf & Co.,

afd. handelsinformaties.)Uitgesproken:Den Haag 28 November. W. J. G. B. Göts. sigaren-

maker. Waldeck P?rmontstraa^ 51. Delft. R.-c: mr. G.H. B. van den Boom; cur.: mr. A. B. van Hellemondt.Delft.. — G. B. Th. B. Kiewe. kruidenier. P. K. Koorsteeg 2,Lelden. R.-c: jhr. mr. Th. W. C. Calkoen; cur.: mr. F.H. van den Tas. Lelden.— F. M. Lankester, meubelmaker. Ie Pieterburgstraat13. Den Haag. R.-c.: mr. F. C. v. d. Burcht van L^hten-bergh; ciir.: mr. Tj. Bobaeh. Den Haag.— J. Schoor. Neptunusstraat 36, Scheveningen. R.-c:mr. J. R. Thorbecke; cur.: mr. J. W. Dekker. Dcii Haag.— H. Th. Elstgeest. veehouder, Hoogmade. gemeenteWoubrugge. R.-c: mr. W. Kek; cur.: mr. C. M. Loeff.Boskoop.

I. Lardee. losse werkman en koopman. Kolfmakersteeg20, Leiden. R.-c: mr. J. H. van Laey; oür.: mr. F A.Averbeck, Leiden., -- G. C. van der Zwet. bloembollenkweeker en hande-laar. Hardepad. Noordwykerhout. R.-c: 'mr. A. S. Rueb:cur.:, mr. H. Burgersdyk. Leiden.

Vernietigd:W. Haake. Poeldijk.Opgeheven:H. Prins. Den Haag.H. Chr. Warneke. Den Haag.

Kerknieuws.Kerk en Vrede.

Debat tuschends. Mderlng en genei»»!lonnet.«f_S? rsvond

J ~ te -^eerenveén onder groote belang-stelling door de atdeeling Heerenveen van devereenigingmrt_£." .X^°.^ debat-avond gehouden tusschen ds.AA??? te ktotterdam en generaal lonnet te Vordenover: oorlog en militarisme.In een uitgebreid betoog verdedigde ds. Lüdering devozende «tellingen: Oorlog en nNlrlsme moeter^om»«ar ZU een geesel voor de menschheld zijn. bestreden enfeheel uitgeroeid worden. De argumenten,waarmede oorlog en militarisme nóg verdedigd worden^ï^%n "orden weerlegd. Dat de oorlog een noodzakelijk«waad zou zijn. voortkomend ult de menschelijke natuur.£j£tivol te «ouden. Wel Is het waar. d^t de moderneoorlogen voor een groot deel voortkomen ult politiekeA-.^.«?_?^^ ooraken, die verband houden met de"f«ï 3de productiewiize. Daarom moeten njet alleen deS*S?„ vffidereni maar ook de maatschappelijketoestanden fundamenteel omgezet worden. De strijdregen den oorlog is ook hierom noodzakelijk, daar eenhA|A?°^AA°e "oedige revoluties ten gévUeAoAnA-.^^'^e, en massale weigering van eiken

SSÏÏPSS? i? m dezen strijd een machtig middel, Tot«ezen strijd kan een mensch gedreven worden doorgoNi^gN"°"°' Ui zuiverGeneraal lonnet' deelde mede altijd een pacifist teIn geweest, maar steeds in zijn werkkring gedachtig

"^n sew?ssb aaN de woorden vah I«iidon. den man«33 d?£ Volkenbond: „Zelfverdediging is de eerstepllcht«3?,^ 'J-1 --0-4 beeft ons leger zich van eennationalen plicht gekweten en daardoor is ons land bui»Ks,.ïr? n wereldoorlog gebleven, Toen la de preventievekracht getoond die van een leger - ook al is hetaÏZ...~ kan uitgaan. Wijzende op de.vredesbeweging inden vorm van Volkenbond en Kellogs-pact dienen weschouder aan schouder achter loudon te staan,marwyS. iïï?*!0" verdeeld, omdat de politiek er achter zit.En een duurzame vrede zal alleen kunnen komen vaneen Intense organisatie-onder het gansene volk. Natie-nale bewapening versterkt de internationale rechtsordeA? ï?or £en vre(te noodig is. Hij bracht hulde aanMacDonald voor zyn actie in zake bemerking der bewa-pen"*, ter zee. De kerk noch het socialisme zullen den[kunnen bezweren, al erkent hij gaarne het goededoor hen verricht. Scherp keurde hij massale dlemltwéi-«?f^g».e" massale staking jA, al twijfelde hy aan deuitvoering bh; optreden van het gé^.Na de pauze volgde repliek en werden nog enkelevr^en gesteld aan den heer lonnet. dle beantwoord

Ds. Inndnk.. te Heerenveen. de voorzitter der afdee-&v.Kfe b*jeenS°?ls^ leidde, had den aanwezigenverzocht. ach van het geven van bewijzen van instem-we'd. beuling -e onthouden, waaraan stipt volden

«_-??... \ % _?- van -loogenhulzs deelt ln hetKerkbeurtenblad van Amsterdam thede. dat hil metl. januari zijn voorzitter-directeurschap van de HervStadszending te Amsterdam neerlegt. -In den ouderdom van 72 jaar Is.Blslltus Veil-mann, abt ln het stut Engelberg:. tri Zwitserland, van»■''#* leiding kwam het kloostertot groote ontwikkeling.

Ned. Herv. Kerk.Bedankt voor MenaldUm door ds. G. Groeneboerte Doetinchem.

'w^uwt

Gemengd Nieuws.Aanvaring.

Het van Antwerpen komende Pngelsche stoomschip«A»^ornw3'l $£m Hoedekenskerke in aanvaringgeweest met den lichter Adriana. schipper Grinwls Van?_3>, la?aJ? de voorsteven ingedrukt; het schip is metlekkage te Hansweert binnengesleept. ' ""-*"" "«">

Onbewaakte overwegen_ Gistermiddag is op den onbewaakten overweg naby hetstation Sdhoorl de luxe auto van den heer Kaper, inspec-teur van4e A. P. O. te Alkmaar, door een van Warmen-huizen komende stoomtram aangereden. De auto werdeenige meters meegesleurd en geheel verhield. De heerK. bleef ongedeerd.

«.^. wyde wereld ln. De belde kweekeUngen der«ijkskweekschool te. Heerenveen die Dinsdagmorgen on«tap ging«i. Hjn/volgens telefonische mededeelingDonderag te Maastricht teruggevonden. Hun zakgeldwas op. De politie zal ze naar hun woonplaats terug-

Losse berichten.Verkeersongevallen.

Donderdagavond heelt op den Rijksstraatweg t» .«naar een vrachtauto van den heer de R. uit i.den 14 Jarigen R. ult Wassenaar, dle een hand»duwde, aangereden. De heer de R. aag den Jou««?tengevolge van de verblindende verlichting Vw?tegenkpmenden auto. De Jongen werd «ver de «geslingerd en in «rgwekkendentoestand, meteense»?breuk, opgenomen. Hij is naar een naburig ziekt!vervoerd. Men vreest voor zijn leven.

Verkort Kamerverslag.TWEEDE KAMER.

Vrijdag, 29 Nove^Aan de orde is de voortzetting van de begroo,,van binnenlandsche zaken en landbon.

De heer Blerema (Üb.) noemt den toestandden landbouw zorgwekkend. Hij acht het echter wmoeilijk, verbetering te brengen in de verhoudingschen de prijzen en de productiekosten. Met «ie «.nallsatie. in de industrie ver doorgevoerd, is het üj '.-landbouw slecht gesteld, wat echter begrijpelijk i, ,dat zij in den landbouw moeilijk is door te voeren,zelfde is het geval met specialisatie en concentratie,'landbouwers hebben nlet aan zichzelf den toe«t»«wijten. De eenige weg, dien spreker ziet ter verbetenis krachtige bevordering van het landbouwonder»»!,een voorlichtingsdienst.

De heer Van der Sluis (s.-d.) wenscht maatre»ten bate van den landbouw, die den huldigen a,schappijvorm aantasten. Hij bestrijdt het tegenwo»verkavelingssysteem; een goede verkaveling wordthandlcapt door het particuliere beidt van grond,ontwikkeling gaat. zoo zegt hij, te zeer ln de rl<Hvan het kleinbedrijf, hetgeen mogelijk is door de ow»schelijk lange arbeidstijden.

De heer Kersten (s.-g.) bestrijdt de vorige sp^en acht belastingverlaging voor den landbouw van,belang; eveneens verruiming van afzetgebied, zoo _%met opoffering van ons vrijhandelsstelsel.

De vergadering duurt voort.De heer Nbels (v.d.) pleit voor de eenheid i,

becijfering door de landbouwboekhoUdhureaux en ■««,grootere* plaatsjes beschikbaar te stellen vooi de &bouwarbeiders.

De vergadering duurt voort.

Gemeenteraad van Rotterdam.Vergadering van Vrijdag 29 November.

Voorzitter: mr. P. Droogleever ?ortu?n,burgemeester.

De voorzitter heropent te 2 uur de gisteravond,schorste vergadering.

Aan de orde is:Ontwerp-begrooting, - dienst 1930.

AINEMEENE BESCHOUWINGEN.De algemeene beschouwingen worden voortgezet.De heer SCHOUTEN zet zijn rede voort. Wj herim,

aan het antwoord, dat B. en W. gegeven hebben «p,vraag over den verkeerstocstand aan de BoMianzainHet college heeft zich met een plan tot verbetering tieenigd. Beperkt dit plan zich tot het tramverkeer!plaatse of beteekent het ook een belangrijke wijd"van het Van Hogendorpspleln? Zoo ja. dan zal hetp,zijn. als B. en W. den raad tot het nemen van eendslissing in staat stellen.Een volgend punt betreft de reiniging van onze str»'

Er is een speciale papierverzameldienst op Zondag. 2,men daarover denkt, daarmee is toch te weinig van«vraagstuk . gezegd. Vooral op Zaterdag en Zondag Sde straten er niet al te goed uit. Men zal hebben]onderzoeken of het nlet noodig is. andere dienstrcwUvast te stellen voor het betrokken personeel van 2reinigingsdienst. Aan dit geheele personeel is een w|Zaterdagmiddag gegeven en tengevolge daarvan wordt lverschillende stadsdeelen de periode tusschen het oM,van hulsvuilnis en de reiniging van de straten Lohiz.-belangrijk vergroot. Spr. bedoelt nlet. dat van den,gestelden arbeidsduur zal worden afgezien, maar daeen andere, roteerende regeling zal komen voor «middagen. Is spr. goed ingelicht, dan bestaat er ten*b.v. in den Haag een andere toestand dan hier. Daarde regeling voor den veegdlenst en den ophaaldlenst vhuisvuil anders dan hier. De« diensten werken daar»Zaterdagsmiddagen en dit heeft een geheel ander aan*van de stad ten gevolge. Spr. zou wenschen, datB. «1?Mt vraagstuk ook eens uit dit gezichtspunt «uilen be«2.1. moet niet voor dlt g^iede nei_»neel,vastgel_eu«wórden aan den vrijen Zaterdagmiddag. Men Nl dan«kunnen komen tot een grootere beperking van «Zondagsdienst. De afdeeling sociale zaken in den Nuis een aantal jaren geleld door een soe. dem. wêtboü»en de toestand daar heeft tot geen enkele klacht auleiding gegeven. \Wat den woningbouw voor minder draagkracbtll!betreft, hebben B. en W. meegedeeld, dat zoodra de»doelde woningen verhuurd Hjn, de raad een oveiMzal krijgen van de gezinnen aan wie een woning is mgewezen. De vragen in de afdeelingen betroffen echl.den waarborg, dat de eerst aangewezen minder dra»!krachtigen in de woningen zouden komen. Daarmnw!heeft den raad tot nu toe geen enkele mededeeling!»!reikt. Spr. was van oordeel, dat een nadere regeling ptroffen en ter kennis van den raad gebracht zou worö»alvorens tot de verhuring werd overgegaan.

Gebeurt,

dan zal de raad kunnen nagaan, of deze regeling op ccof ander punt aanvulling behoeft.Voorts hebben B. en W. aangaande de uitgifte ngrond v^or woningbouw Medegedeeld, dat er m<!gepleegd wordt tusschen de wethouder» voor de plaat.'lijke werken en voor de volkshuisvesting, om tot eibevredigend resultaat te komen. Men stelle daßvoorop de vraag, bij welke afsseellng de tzronduitgikw."

tornen. Sr- meent, dat die uitgifte geheel w-ïï^es.£Lde afdeeling plaatselijke werken. Daaruit Neen wijding voortvloeien van de verordening op *Woi^ngdlei^t. een wijziging waartegen spr. niet oMN__U^- en _w- b»°ld zullen zijn. dlt algemet»zakel^ke gezichtspunt op den voorgrond te brengen,.^.n. hefc^aohthidsvraagstuk hebben B. en v?. °<schouwingen gegeven, die tot de pessimistische «red»mogen worden. Het verwondert _SrS dat ge Spa»«ohe polder als plaats van vestiging geen algemeene»stemming vond. Aan elke situatie bleken zooVeellbermvnn "Meikdat *?*? definitieve keuze nog niet ged»,3° - ^-w**!- Men wist er dus geen raad mede en bedK-^l» laten Mten. Daarmede kunhen wij echter nlSrtSSLfïS- F"..*****<__ slachthuis met de daan,verbonden toestanden is volstrekt onhoudbaar. Vele janheeft men gezocht en daardoor het bestaande «lae^Ai««^^°o«o_- Spr. hoopt, dat B. en W. kunnen «-iiü.i?-**'' m

._

d allernaaste toekomst een keuze te nl»in£ _-2K"S^ 60%Cn- m kennis te zullen «**A h.tl 3^^-»?° regeerlng zal wel ingrijpen.w^LSW.066?1 *» aandrang op bHW^. dlt vraagstuk niet te laten rusten.J?"" e^L£111,df dinnenstad lijkt wat de ter *-A_s^?" beslissing betreft op een vlek dle steels gwtere afmetingen aanneemt. B. en W. deelen mede «ÏÏÏL-55* terr*ein "Sll*er het raa^k «n het H»wï^L-SSLSaw 11 vD het saneeringsplan. ra aan H25'lS?,ïS?1 kan voorloopig niets gedaan■«&t t_,^t *C0Vege>J,mdat 00k «--t zoo nauw vert*53!L,!?^ $et v}&n' c£aP. zoo door. dan wordt »ï-i-i,^1 der stad geblokkeerd, dan wordt de toesta*geheel bevroren, hetgeen spr. niet verdedigbaar en nubrak van bestuursmacht acht. HU hoopt. *dat B en'deze zaak nader willen overwegen. Het is nlet zoo. -oL°)l~-,enni! maanden

Jd" van tegemoet kunnen *3>« _!£? arbS d H ?Z°ed "l» de schouders van één m-een zeer verdienstelijk man. tegen wiens plannen «Ia leen dit bezwaar heeft, dat wel eens fe veel de n»uit het oog verloren wordt, of een plan praktisch *KS2EK. * =-*_£-» » * ° Jaar duren voor het^««3&la Z,'" alles in dien twschentijd on«

S» d^°s. dlijven? Dit zou een zoo sterk misbruik zijn flde bestuursmacht, dat spr. dit onverdedigbaar acht.■ (Wordt verve' dl-

N««l«ö««linu«n en AanbevelingenZulten verantn ordciykhcld van de Uelactw.

mmmmmmmmmmmmm*m^-t*a**mmmmMMW-mmmmMmmmmmmwmmm+0WELKOME 57. NIQOUAS GESCHENKEN

OOK VOOR U.Handschoenen met vol en bont gevoerd,Handgebreide pullovers — Huisjasjes«n Kamerjassen — Negante Manchet-knoopen -. Wandelstokken — Reis-pantoffels — Lijden en vollen Shawlsen Cacbene, — Dassen n. eigen teekeningDassenpersen — Lroekenpersen.

0.30

foc"-faouu<3n,,cleJïrt_^^ Se/?/FS echte*

: - 'u~~m—m—~m~~mm~mmmm'*-mmm—mlmWWm

DE GRUWELMOORDEN TE OÜSSELDORIDe eigen speciale verslaggever van „HET LEVENheeft persoonlijk te Düsseldorf een enquête ingesteld.

G«n7_.l«»^»-."«2''.«°.^""''' e" '!!" «'"'"'«--' met«"»» ""'«««'.en moord..peo,a!.st «rlminalra.Gennat «orden, met 10 toto's en reproducties van net handschrift van den moordenaar, gepubliceerd in„HET LEVEN dat morgenochtend verschijnt

Mededeelingen en Aanbevelingen(bulten verantwoordelijkheid van de Redactie).

I DE IDEALE

ELECTRISCHESTRAALHAARD

VOOR BIJVERWARMING EN VOORDE OVERGANGSMAANDENSIERLIJKE EN DEGELIJKE

UITVOERINGVERBRUIK WATT: ,000 ! ,500 I 2000

. REGELBAAR: 2X j 3X J 2 XPRIJS: fl. 17-N. 21.. fI. 25.-KAN AAN lEDERE LIÓNTLE»DING

WORDEN AANGESLOTEN.VERKRIJGBAAR IN ALLE GOEDE ZAKEN. '

(Vervolg »a» de lteola»»^)

LAS TRES REMAS.

Verpakt in ceder-kisten van 100 at.PRIJS / ,2.-p. k.

Er zijn goede en betere sigaren. LAS TRES«31X^3 hebben bewezen tot de beite te behooren.Wie dan ook een kist LAS TRES REINASkoop!, bet.ij voor e;gen gebruik, of voor geschenk,

becit de zekerheid, inderdaad het beste te ont-vangen, wat voor dezen, ja zelfs voor hoogerenprijs geieveid kan worden. 8.48

TIJDIGE BESTELLING AANBEVOLEN.Fa. J. G. HASEKAMP.

Importeur van Havanasigaren.

23 Qla^haVen. «otterdam. Tel. 87347

<V«»vo»« van de lteelamea.l ' '

Champagne

Veuve Clicquot-Ponsardinéén kwaliteit, de allerbeste B/a 8

6 »«R«« -«,» »QVN-DDA»«l«»M «QN»A»,. - V«UDA» a» november isa» - avondblad, D a

Staten-Generaal.TWEEDE KAMER.

Ver

gaderingvanYrijdaag 20Novemer.Geopend te 1 uur 5.

Voorsitter: mr. j. r. H. van sohalk.Verachillonde wetsoutwerpen eu

conciusies.Aan de orde «M He volgende wetsontwerpen- en con-

clusies: . . ....1. wilLiglng .en verhooging van hoofdstuk Va dergvatsbegrooting Voor 1928 (verschillende onderwerpen):

% wy-üglng en verhooging van het IVe hoofdstukderlijl-«begroetwg voor. 1929 (overbrengen van de. kosten„u de raden' van/ beroep voor de -directe belastingenraar dlt hoofdstee» invoegen van een nieuw- artikel):"

3. verhooging vah het IVe. hoofdstuk der ryksbegroo-ling voor 1929: vèrhoöglng van het Ville-hoofdstukder rüksbegrooting voor T1929; (kosten* marechaMie-t»«ernes);.. . '^ / "" ,-*.'. . -*->'-?*■

4. goedkeuring Mi de «K 2? Maart 1938-te 's-lzraven»jjage ondei^cke^evverdring! tot afschaffing, van decapitulaties in de l3paansche zone van,Mwkko: *.*■ .

"■;"

-'".«". * *' /5. goedkeuring,.van'de v de hoofdstukken

l, ll en IV. v«i^^e door de i^. Vulkenbondsvergadering,p 26 September -'" Mg vastgestelde algemeene aktenopens vreedzame regeUng v^internationale gesclill-len; ■" '* "■"'".■"* '-* . .

6. voorziening *in het gemis van*^de -dubbelen dsr'sisters van den^burgériyken<stands gehouden aan -deconsulaire posten* te. l3m>rna en.te Yekbhania; "7. ontging. van de Vóoriooplge< luchtvaart-verdragen, 'floten tusschen. Nederland- «n \POlen ,op-U. HloVember1925 en tuschen «edeMhd^en DeheNarkeh óp.2B 3ull^

1926;

■

- ■*. '" i' '■' , ' '"?■ - '■-&-"-■8. onteigening ten behoeve v^HtzHgzing ,lui dcii-

V2mw« van «eei^veen^^^ozitén-tèHeérOlveen^8. onteigening teh behvevHMh v^?WhB en uitbreidingvan het goederenstatio^i «aai-lem en van' de aanslui-lende baanvakken;

(Wordt vervolgd.)

TelegrammenDe bemiddelingsactie van de Ver. Staten.

TOKIO, 29 November (Reuter). De bladen melden,dat de regeering er wMpig voor voelt'6m het Ainerl-kaansche voorstel tót bêinlddellng der vyt mogendhedenlu het Russlsch-vhineesche conflict te steunen.

officieele bevestiging van deze zienswijze is niet tekrygen maar men wyst er op dat Men bemiddelingpoch een gemeenschappelijke verklaring op het oogen»blik aan de orde zyn, omdat het vooruitzicht van eenspoediger! directen vrede tusschen Moekden en Moskouniet slechter geweiden ia. .__. ; -.-<>' ._ :.,_. ,

*>*.' >*'- '>. f-ï ■; v .*!... *^ '! .....*' V..'IX>I«DVlI. 2i^lwvember. (VD.) rlaar.'^Mding v»n

de stappen van de Amerikaansche regeering by de regéë-ringen van Yroot-NritK'oW^Duitschland. Japan, Vrank-rijk en ItaW> ..^e.hèt Ijülim^esch-RuiMdh cohMct.weet': de Dl^^leO-aKI té'melden, dat dy'Mieükaaw..«che ambassadeur Dawes voor zijn be»M' aM &#"minister vahtbuitenlandsche >Hken Uenderstti-^eeh* bezoekbeeft gebracht by den Ohiüeeschen gezant. X i

De Times publiceert een bericht uit Tokio, waaringezegd wordt, dat volgens perstelegrammen mt* MhÜiltzChina voornemens is, D*uitsohland én dë VerenigdeStaten te verzoeken, hun bemiddeling te, wiüeh vettenenna hst herstel van den status yuo aan den Dost-ohlnèe-iohen spoorweg. '. ^'«. !'

Men vermoedt, dat.al.g«M pogiflge^.<^ <3hiitèMW<regeering, evenals de ondernomen 'ft-i*n*^'>'#-Jrftl Js

ërel> geiMt Mi/'de^Himda^he* vM d«*«^Vl»dlieke opiniein China VSn de capitulatie der vhiMesëhë regeenngaf te leiden. De stryd eindigt otz.de/lchze. M sooHdeM,Hapahschen müister vah bMeMhds^é.'^^h w«Zizc»or-:'zien en bemiddeling kt hein than_z-ovëi'bod^.^">' '*"'■'

Japan is er tegen.

Pessimistische klanken in België

De ministers ja_V»r «i tippens aan hetwoord. ■-- *■■■■.-. ■

BRUSSEL, 29 November (part.) Op hét feestmaal»aan boord van 'den nieuwen Kohgo-stooiher, LëopoldvMe.te Antwerpen van de eerste reis teruggekeerd, hebbense minister-president Ja^iar en de mmister van spoor-wegen Lippens gisteravond het. woord gevoerd. Na ge-«rezen te hebben on de kr^htsihspanmM door Belgiëgesaan om zich; vah"oorlof eh zyn economische gevolgente herstellen, lièide JaZpar^ ;(Myó':iiait breekt by degedachte, dat al deze moeite en k^chteii^pann^ngên"vruchteloos kunn enzyn geweest.- Het zyn niet de. ml»ftlsteiieelo moeliykheden, die ons bestaan vergiftigen:wat het vergiftigt is, dat men elkaar ln België' nietmeer verstaat ezi lpoi^en elkaar.misschien naar de keelRijpt. Men luistert niet meer natzr. ons. men volgt ons '«et meer. Kan het zyn.' dat wy. nauwelijks aan de«rlogsmiseres ontsnapt. W een * nëg grooter kwaad«ouden vervallen, om het land tot een aantal provinciënw gemeenten te zien versplinteren? In dit geval zouden*Ü in de wereld niets anders meer zyn dan eén verfoei-«e naam.

Ook Lippens sloeg een somberen toon aan en be»«««de. dat voor België thans erhst en koelbloedigheidlyn geboden.

Uit den Rijksdag.De «vryhel^wef.

LNNLidN, 29 November. (Wolff) Op de agenda staat2^eenig taint de bespreking vah het! uit de volkspetitie«e«»*en ..wetsontwerp tegen de knechting van het Duit-«ne volk" met de amendemehten der Duitsch-naUonalen"m een andercn datum dan 22 -December — den zg"Louden" Zondag voor «.erstmis

'

— te wMen vaststellen»«>r de volks^mming. ■}'■*'Het debat

;

wordt geopend door minister Curtius die".as in zijn eersten zin zegt dat de Niksregeering eischtAverwacht dat de HUksdag dit ontwerp met een over-lmgende meerderheid zal verwerpen.^ .De vrijheldswet tegenover het plan-Young.

Wanneer de regeering het ih de . volkspetitie be»"rnaamd voorstel met grooten naüruk afwijst, dan bc-'«kent dit niet dat wij op ièdér Onderdeel van het.Young de inwilliging van onze wenschen hebben'««men verkrygen^. wy willen echter op den-grondslag .***■ het nlan-Young een politiek voortzetten die ons'««een de waarachtige vryheid teruggeven kan. Plaats«aaretgenover de volkomen negaUëVe.pohtlek van de'oorstellers van de?» wet. dan zeg ik hun politiek isUn? """l»eh maaz- herostratisch. (Levendige instemmingJ«ks, groot kabaal'rechte. Loebe'roept graaf Revënt-«^Stöhr en OSbbels, alle drie nat. socialisten wegens"«leedlgende uitroepen san het adres van den minister"t de orde.)**et getuigt n.l. van geesteiyke armoede en volkomen«vrek aan politiek verantwoordelijkheidsbesef om de«uitenlandschë politiek van een groot volk door plebis-«en te willen regelen. De verplaatsing van zulke be-"««ingen in de handen van het volk is tevens de ont-ging van het beginsel dat buitenlandsche politiek'«een gedijen kan onder een verantwoordelijk- lelden.«a de» algemeene stellingen gaat de minister over tot

"» uiteenzettingen viin afgevaardigde Hugenberg op den««y„ag der Dultsch-natlonalen te Kassei. Spr. houdtugenberg een aantal scherp geformuleerde vragen voor"° opgaaf moeten doen hoe Hugenberg dan de bevrijding

JJJihet bezette gebied en de vermindering -dér herstel-"«talingen zou bereikt hebben? " " ,hugenberg heeft, zélf van de etappe uit," aan de rijks-„Zuring die aan het,front streed, zyn onverantwoorde-Me bevelen doen toekomen. Het toppunt van demagogie._\ «eze „vryheids-.wet vormt, artikel 4 die de leiders der*°* nu toe gevolgde bultenlandsche politiek, door een">ort revolutionaire rechtbank naar het tuchthuis wil«rwiJMi,. ik noem het infaam om de mannen die onder"«grootste moeilijkheden ditg en nachtaan de bevrij.hlvL.van Vultschlahd hun beste krachten gegeven

nog het verbijt van landverraad te durven toe»"Men. (instemming links en centrum). _

Wy verwachten dat een overweldigende meerderheid-V het Duitsche yolk. met de rijksregeering de politick,■"- neon «n ov»«e«l«te«mll« «i Willem veewetten, dle

alleen*? to* staat isMs^volk^wtzer omhoog te voeren enidjn oude plaats td hergeviM. '', M»a^«r.de.-ch^i*^ Mt ontwerp »zal afwilzendan^ beteekeW dad, evehmh*. dat de r^ksregeering ' deleugen van i^luitsluitenfie §chuid"van Duitschland aanhet ujtbreken van.den oorlog zich.laat.welgevallen. Even-mto is de regeerjng bltod voor de aware lastsn die ookonder het plait Yo^hg no^ Mien blijven bestaan. maarg-een.enkelr^iHunstJe vawrechts kan het felt uit dewereld MatonMt-W -heianjMke verbeteringen tegenoverh^<plan DawK'bchMt hebben. Boyenal is de volkomenen bliJvend«onMlmlpg vanHet^bezette gebled nn bereiktMsant chr,be»t«at'^«ch.'enkele reden om aan de loyaledo^oerW.der _HMi^che-/bKMliMe^ door Prankrijk to.H-iJfelen,.' M^^' .—'y^.

De flen vragen van Hugenberg.De mmister'sruPt/daft^Wn tien posMeve vragen aanHu^ehberg^ Vblge*ns-. arlikel Hwee Van deze Vrtzheidswet: .Mvetz.de ieS^ln^.Mei..*-_,N^^ op onmid-deuizke ontruiming van het'Mnland en'totrekking vande oorlogsschuldleugen en sanct:e»bepalingen in het Ver-

,drag, van Versailles''. Wat beteekent dlt? .^eeft u. '■—de minister wendt zlch nu onmiddellijk aan HugenbZrg—voor dit bevel uit het hoofdkwartier ooi- een operatie-plan: uitgewerkt'dat ze. de'aan het front striidel.der^Ksregeering aah de hand wilt doen? "'..Welke waaiborg bezit men verder voor uw in Ilasselgeuite?l>ewering dat na weigering van het plan Youhgde geallieerde mogendheden bereid zouden zljn oin--'$nhet yolgend Jaar nitzuve.onderhandelingen to beginnen?' Als u alles op de handhaving van het plan-Dawes dMtzetten waarvan haalt ii dan de zekerheid dat dit plan opeen crisis moet uitloopen en waarom zou deze crisis voor-deeliger-voor.Jons zjjn -dan :-aanvaarding van het plan-Young. .. *■-* .-■»" - . .

Op de lichtzinhMte Mlze durft u het gevaar van eennieuwe periodsvan toflatie oproepen en uw persorganenspreken daarover also} het!ioo'h vaart niet -zal loopehyHoe durft u het.volk bloot stellen aan de mogeujkheid.van nieuwe vperiode van. ellende door ontredderiiigvan ons betaalmiddel? ■-""■ . - ?■;, Weet u plet_ dat />nze Ryksbank de absolute garantie.VM^r de-stabiliteit-van'mis-betaalmiddel heeft kimnenaanvaarden eh zoudt ii dele stabiliteit en deze garantiedurven aantasten?

->: Te Kassei heeft n gelegd dat alle staten tot schrap-.ping der oorlogsschulden-gouden..overgaan, of. althansspoeM^door hun volkeren'in dle richting gedreven zou-den zoodra maar lahd —"Ui casu duitsch-lahd—,dëze-Dolitiek zou üileideh..Welk bewys heeft üvoor?deze beMrwg? En wilt ju ons meedeëlën welke??M?!l<a schrHen u by het iMaan van dezen neg alsde' eilnit-noodftikelUkë' hebt geilacht?. ■*. - .Waaruit tórtfu dtz aekerheid daj* de Vereenigde Statenu op dezen wA zÜUen volggn^ Denkt u dat uw briefvan Maart 1929 — '(eert domme brief van Nugeichergin de .Ainer-kpayMhe Hearst.bladen die algemeene at-keuring heeft'^e««kidën r- Rëd.f de Vereenigde Statenerg verlangend.gemaakt hebben naar onderlinge schrap-piijg der Hórlctzs-lcluiiden'?- ,'. <: -. < * .-{.-

.^' Vent n eindelijk geneigd uw „groot program vanpolitieke samenwerking in het binnenland" nader te ont-vouwen en te ontdoen van de groote maar holle woorden,dïè^hët Hot nu* toe gekenmerkt hebben.

Volgens u Ajn. HMahg.hët plan Yc.uns zal bhjvenbestaan, geen.voorspoed, geen. gezond familieleven, geenerde ofugeMg lp Duitsqhland meer mogelyk. Zeer goed.ïM_ft«*Ma*>lfc óös tór^Mfolellen wie ons den Keg total deze idese^ ghed<An> aa? openen als wy hét planYdung ltdllëh ftfgewezen§hebbeh?V. .

V Mt^Hlet m^er mêt^biirgëriykëvpartyen samenwerken«e, het plan Young zullen.aanvaard of met de sociaal-democratie zullen geheuld Hebben. ..';Wilt u ons dan de politieke.lijnèh wyzen langs welkeu uwe doeleinden in, de toekoMt^?ult bereiken?Is het na dit alles nog 'te begrepen dat D aan. een .

poUUek wilt blijven, vasthouden die alle feiten een reëeleVaarden negeert en steeds hun kracht zoekt in opruiingvan Volksgenoten--.tegéhêlkaar en onzinnige kritiek opde dragers van het gezag?.Laat het hiermee genoeg zijn.Wy. zullen oprecht en flink blijven strijden voor onzetoekomst en overtuigd olijven dat wy by voortzettingvan buitenlandsche pdlilek nog een belangryke taak inEuropa te>vervullen.?hebben." .. ""■.-.

ïte. minier.- Aerd. voortdurend.>door toeroepen engelabh vah rechts onderbroken. Toéh hy dè'tien vragen«a«u.Hugehberg> had' voltobld wërd'er by- :de regeerings--partijen langdurig geapplaudisseerd.

"Na de^rede van den minister verklaarde afgevaardigde'Esser vari liet Centrum: dat deze zoogenaamdevryheids-wet alle Resultaten vah -de

;

Duiteche buitenlandsche, politiek teniet zou doen. ZIJ* verlangt in plaats van eenpolitiek van ppderhandehngen en verzoening een poli-tiek' van sabotage en ultdaglhg en wekt de illusie, datDuitschland>d< oorlogsschuidën slechts dóór protest kanafwerpen en hét Rynland en hét Saargebled onmiddel-lyk kan bevrijden, ' i-ij wil Voorts de verahtwobrdelykedragers van de rykspohtiek als gemeene misdadigerswegens landverraad in het tuchthuis brengen. Zoo iets-verwerpen' wy natuuriyk uit volle overtuigine.

(Het debat dhurtl>voi>rt). ..... V

Kellogg weer naar Amerika vertrokken.LONDEN, 29'November. (N.T.A.) Kellogg, de vroegere

Amerikaansche secretaris van Staat, heeft zich gister»avond met zijn eehtgenoote op dë terugreis naar Amerikabegeven.

De ontruiming van het Rijnland.Door de Engelschen.

LONDEN. 29 November. (V.D.) ■ Heden begint hetlaatste gedeelte van de-ontruiming van het Rynland doorde Britsche tropen. In de afgeloopen dagen zyn reedseenige troependèAen >ulk het Rijnland in Engeland aan-gekomen.' Thans bevinden zich in het bezette gebiednog slechts twee Hngel_zche bataljons, wier terugroeping>vöür den aanvang van de maand December,reeds vast-staat. Daardoor-wordt de Britsche ontruiming, die voorden f '"December geëindigd moest zyn.. dus eenigeJagen vervroegd.

De koMende vloot-eonterentie. LONDEN, 29 November. De regeering heeft hetaanbod des konings van het palels van

St.,

James voorde vergaderingen der vlootconferentie aanvaard, maartoch toebereidselen getroffen om dè algemeene Vergade-ringen in de Kdninkiyke Öalery van het Hoogerhuis tehouden^ aangezien de gfOote staatsie-zaal in het.paleisdaar zich minder toe leent. In die galerij is ook onlangshét banket van- de Victoria-krulsriddeis gehouden.

Men weet dat de conferentie op 21 Januari zalbeginnen en men reient'met een duur van acht tot tienweken.

Uit de Antwerpsche metaal-industrie.BRUSSEL, 29 November. (Part.) Als gevolg van de by»

eenkomst der paritaire commissie heeft de vakvereeni-gmg der metaalarbeiders in de provincie Antwerpen be-«loten het bevel tot staking voorloopig in te trekken. Eendefinitief besluit%al na afloop der onderhandelingen metde paritaire commissie worden getroffen.

Jasparnietnaar Parijs.

BRUSSEL. 2i9'llovehibtzr (Belga). Jaspar, de minister-president van het demicklohhairë kabinet^ is niet naarParijs .gegaan,» «adat men hem heeft verzocht zloh terbeschikking va»', lioning te houden.

De burgeroorlogin Ch ina.,LONDEN, 29 Nov. <VW.) Een onlangs van Nanking naar'Kanton, gezondeit Nhmeesoh vliegtuig- heeft na een bom-menaahval op een 'deel der troepen Vah Kwangsl eënbom laten vallen opeen Ohlneësch ziekenhuis te ItahtoiiDoor. de ontploffing werd eèn deel van het ziekenhuis

■vernield. Zeven zieken werden gedood en drie ernstiggVWOUd,

De rebellie onder de Engelschearbeidrsafgenaardigden.

LONDEN, 29 November... (Part.) De Daily Express geeftzeer uitvoerige bêriclitsn' over een geheime vergadering,die gisteren door.de arbeiderspartij gehouden moet zynen. waarin een motie werd voorgesteld om de vyf afge-vaardigden, van de Olyde. die tegen het ontwerp inzakewerkloosheidverzekering een relletje op touw hadden ge-zet, uit de party te zetten. IVolgens het blad droeg deheele wyze. waarop de motie,voorgesteld werd, de teeme-nen dat zy door de regeering was goedgekeurd. Zooalsmen weet, hadden de heeren, waarvan MaxHn hët hoofdis, tot 40 handteekeningen toe gekregen '_nder een amen-dement, dat wel niet behandeld is. maar toch politiek'geenszins zonder beteekenis was. Alleen de"* heer öork»'wood was op de vergadering, waar niemand van te vorenwist v/at gebeuren zou. aanwezig. De heer vorkwoodmoétzlch heftig verzet en gewaarschuwd hebben, dat wanneermen deze motie voortgang liet hebben, zulks zoowel voorde arbeiderspartij als voor de regeering ernstige gëv6l- 'gen zou meebrengen. ,

Na een stormachtige bespreking kwam men tot. hët'inzicht, dat men de vyf hebren moeilijk uit de partykon zetten, zonder-dat vier 'hunner aanwezig waren 'enzich konden vérdedlgenl'welzhalve men besloot om Dins-dag of Vrijdag ï*ei) nieuwe ivérgadering te houden.De^vraa^ i_i ..maar?of dè heeren van <j^de'feiineöl .'uitgenoodigd-Zullen worden én zy zullen verschynen. Naarhet schijnt staat vast. dat vfanneer zij er uitgezet wor-den, andere-hen in de verbanning zullen volgen. **,

De paily Oxp^ëss acht het '«aaischijniyk. dat zy nu deregeering de motie haar goedkeuring schijnt' gegeven 'téhebben, nietzullen verschijnen en hun verdediging aanhun vrienden zullen overaten. De vijf heeren jchni, be-halve de reeds,, genoemden; en Oorkwodd" nbgBuchanan. Stephen oud-minister Wheatly.

De R 100.LONDEN,. 29 November. |ïet lMMeM^tsWp PC< ■■s%;■.

dat door de Airship OuarHptee .^hM'ft.^is 'Kellib'-.v/^.Wvoor het doen van proeftochten aan hét ministerie voorluchtvaart overgedragen, h\ '-.'<■■> .- i >-:■'■ .

.-l»^»,.

■■" Men verdacht dat de RNOO sneller zal zyn en meervracht zal-'lhëe kiinnëh' neten ii."M.'oMi^. Amet benzlhs ln plaats vaii hi^t zwkre oli^gèstoètt $Brdt.f .Haar zes motoren hebben^ «aUen een verhicMn'vati4200 p.«_. tegen de 2340 P.N van dë R 101. "*"De verwachte snelheid bedraagt 130 X.M. en men denktdat zy een maximum-afst^nd van 4800 lc_M. met eensnelheid"va» <* 118-lt.M. zal kunnen afleggen (by eensnelheid Van 80 35.M. zelH 9000 K.M.). Er zyn maat-regelen getroffen otfc den * andstofvoorraad tot 51 tonte verhoogen; i-K-ddat-het lp, htschlp met enkel de «M-

-*page-< «la»'>boord 15.1100.M-l» al^ma»ln»»«HWiH«w_en^1 afléggen'eh vah'Nlgëlllnd Ut AWM^befplkeyfHimdW.zyn brandstofvoorraad^aan. te vWih. ..*-**«'** ': : *''"'. Despt-ssMers Ki HM«ziMg zM ondergebracht op driedekken vobruit'eHMöscbeei-i5. *De woon- en slaa^uunte.v^or lÜO.passagiei'S'iUop twee,bovende'kkëhl''wöl>rvah' hët' laagste^veranda's' éh^ een^

■

eetzaal met vWig plaatsen heeft. *..t4'

~-

"*'* ***

’ -^^>li6^dieu»<len ..-lift- «a,,««»«.H i?OTTAWA. 29 November. L(W|^*-Qör-9t)ecemißf bë»?«!

gistt een nieuwe.vliegdienst van St. Johns'naarYueUec en

■

Mohtrëal.. De, vliegtuigen zullen de uit 'Mg^land^tlh-komende postbooten opwachten sn dan de post dildeiyk"overnemen.' ''"*" '" .

Officieele Berichten.Notaflaat.

, By Kon, besluit is op verzoek eervol ontslagen met.1 December J-'Krö-m ëh als notaris te Rotterdam.

Voogdijraden.By Kon.- besluit is op vch-zoek eervol ontslagen, met

dank. mevrouw M. J. <?.' vaM, der Lee. geborenHartjens. als lid van dsn,Voogdyraad te Zutphen;idem mr. P. P. A. Or emers als Ud van den Voogdy»raad te Arnhem; * *i ""■'"■"'"'* .

benoemd tot secretaris van 'dieft Voogdijraad te Assenmevrouw M. J. A, Sark. geboren schim m van derLoef f; ,' ■:; *'■- .■.-:*■', * " "te'Zutplien mr. Oh.E. ?t.01k.--te.Rotterdam I: mr. M. O. Nij l am-d; -te Dordrecht mr. K. K. Douw van der Krap

Buitenlandsch Nieuws.De Zuidpoolstreken.

Op een Britsche nota nopens de souvereiniteitsrechtenover het gebied in de Zuidpyolstreken. waar de expeditievan Byrd op het oogenblik floreert, is thans een Ame-rikaansche nota van antwoord gestuurd. In die notawordt de goede ontvangst erkend°van deBritsche missive,maar verder blijkt Mt dat antwoord de wensch om deyuaestie voorloopig nog niet të bespreken.Men weet dat Byrd reeds het Alexandra-gëbergte enhet Roekefeller-gebergte voor de Vër. Staten had ge»

annexeerd. .. -T-V :'-. -VRIJDAG 29 NOVEMBER.

BEURS VAN ROTTERDAM." Naar de offlcleelc noteerlyMil van de Vereeniging van Effectenhandela-ren.pet. In.K. H. K. «>,'^ss. pr in k-STAATSl.EENlN<lE^.

-,^»^

„

M^„ia

«^ -T« i^"..*Nellerland. Hyp.bk. V. Nyderland P. 5 100% —O. 1922 A-B. / No .... 6 -103% - , dito Pandbrleven 4% 97% -O.'1896/1905 /ion ...... 3 S - .N"*^ P* L » -DammarkM dlto.Pandbrieven

<......

4% 98 —■ Oblli»U«n 1912 4 83*14

_>

lntercomm. Hypoth.bk. P. 5 100 —nnugauen Viloiiili ' ' >«^ - Mij. v. Hyp.Or. to Ned. P. 5 100 -Qbligatlsn M. 1905 3 -■; 9414 - jHta S^hn225 "a* 98 -■ PRNV.. EN 0E«..I.EEN,h'<'*'-N. m^SS^'p r im& "Rotterdam........ 1926-28 4% '96% - "^^^^k"'''^^*L 22^ -RANK- EN 0REDIET-IN8TEl.UIN<3EN. dito Pandbrieven 4% 98 -Sries!..Ho.I.BK2chlddbr.. 514 100% — Oostelijke Hypoth.bk. P. 5 100% —dito 5 09 — dito Pandbrleven 4% 98 —Ned. Bankinstelling ...... 5 ; 96 — OverUsselsche Hyp.bk. P. 5 100% —Ned. Orondfriefbank ..«7. 5 99 — dito Pandbrleven....... 4% 98 -Ned. Voorschotbank 5.98 — Provmclale Hyp.bank. P. 5 100 —«YPl,T«EEl<RA«l<EN. dito Pandb^even....... 4% 98% -Werk,aam In net Vlnnenland. Nesldentie l»>. v. Ned. P. 5 100 -Algemeene Hyp.bank. P. 5 100% —. Rotterdamsche H.bk. P. 5 No _dito Pandbrleven 4% 98

_Standaard Hyp.b«nk. P. 6 100 —Amsterdamsche H.bk. P. 5 100% — dito Pandbrleven....... 4% 98 -Arnhemsche Hyp.bk. P. 4% 98 — Ltedelijke l^,poth.bk. P. 5 100 -Bataafscho Hyp.bank. P. 5 .100 — dito Pandbrleven....... 4% 98 —Betuwsche Hyp. Bank ... 5 * 100 — Vtrechtsche H. 1/4-1/11P. 4% 98 —Centrale Hypoth.bank P. 5 100 ». vtrechtsche H. m.v.u.P. 4% 98 " —dlto.Pandbrieven....... 4% * 97 — dito Pandbrleven 6 100% —-Credlet Hypoth.bank P, 6^ 100% — Vaderlandsche Hyp.bk.P. 6 100 —dito Pandbrleven 5» 99 — Mto Pandbrleven....... 4% 98 —dito Pandbrleven....... ? .98 -- Westlandsche Hypbk. P. 5 100% *-Oordrechtsche Hyp.b. P. 5 . 100% — dlto Pandbrleven 4% 98 —dito Pandbrleven 4% .■-. « — Zeeuwsche Hyp.bank. P. 5 100%

_DeMand^e Hyp.bk. P. 5 00% - dito Pandbrleven 4% 98% -Eerste Ned., Hyp.br.b. P. 4% 97% — *2.-Hollands«he H.bk. P 5 100 -Pr. Oronlnz^che H.bk. P. 5 100% — _ . . . .. . . ..dito Pandbrleven..71... 4% v 98 - S«l,e,p,verl„nd.«aal,enapp»en.'5-<3ravenh. Hyp.bank. P. 5 100%

—,.

Amst. Zcheepsverli.bankP. 6 98 —dito Pandbrleven 4% 98 — Eerste Ned. Scheepsv. P. 5 97%_

Oronlngsche l^>.bank. Pi 4% 98% — Ned. Lclu Hypoth.bank P. 5% 100 . —H^rlemsohe «lyp.bk. P. 5 100% —. dlto Pandbrleven 5 98 -_ dlto Pandbrleven 4it «H -* Rett. sch. HypotU.bankP. $ 97 -.

pet. L. K. H. K. BI»OORWEG.«AATBCH.RUBBERONDERNEMINGEN. N,d«rl«d «n Koloniën.Amst. Rubb. Cult. My 186 _ HoU. IJz. Spoorw.»My .. ' 110% —SCHEEPVAART-MAATSCHAPPIJEN. Ver. Staten van Amerika.Ned. Scheepvaart-Unie .. 192 _ Erie Gew. Aand 54% -»

■

SUIKERONDERNEMINGEN. Wabash. Gew. /L.»..«.. fl* -«andelsv. Amsterdam A.. 575 -. ___. TRAMWEGMAATBOH.DIVERSEN. l^ssoeroean St. Aand 120 -

\%V " "^.Hypotheekbank".^ 3.- -bouw «(,. oe vriendschap 5 9844 - Eerste Ned. Sch.verb. My. . f 2.25 -Namens de commissie voor de noteering,W. MARCELIS.

Laatste Berichten.Amsterdam.

De nfenwe weihouder.L IZe gemeenteraad heeft ..vanmiddag met 2? stemmenïen 5^ blanco gelden tot' wethqüser (vacature wyien-dM lieer vvh ?vytl>sDrabVe) rhr.-GK-è* 11.rop man (r.k.;

Handelsberichten.VRACHTENBERICHT.

ROTTERDAM. 29 November.'Naar den Boven-Rijnwas de waterstand iets wassend. Er was matige vraag.Ruimte was voldoende voockandeii: De stemming wasiets fisuwer. Voor ruwe producten betaalde men ZY. a3jH c. per last daghuur. ail. Ruhrhavens.Naar den Beneden»Ryn was de waterstand iets was-senr. Er was matige vraag. Ruimte was voldoende voor- *handen. De stemming was onveranderd. Men betaaldevbor<ertsen>t lostijd (4 dagen) i«s.'^,en yt lostyd (8dagen) 75 c. per last; naar MUlheiin Ruhr resp. 15 en85 cent. ...

Net sleëploóh was genoteerd volgens hët 50 k 55 centstarief voor beladen schepen. iROTTERDAM. 29 Nov. Vlet» en .lichterwerk: 120 ton

f9, 220 ton /* 13. alles per dag. T; .Vaarwerk: lustelooze stemming. 350 ton dlv. Granen n.

Wezel—Dutzbur^ f 375. Kempenaar, n Neuss f 325, 275ton div. granen n. Dbrtmimd f' 300, alles en bloc«DHRORT. 29 Nov. Sleeploón naar St. Ooar 90 pf.,naar - Mainz mk. 1.35, 1.80 en 1.95, naar Mannheimmk. I.SO. 2 en 2.20. Vracht 'naar Rotterdam mk. 1.75 a' 1.80 van de Ryn- en Roerhavens, hik. 2 van het RynHemekanaal. Naar België, geeii noteering. !

KOFFIE.AMSTERDAM, 29 Nov. Op termyn contract.Kr ""'"*■ ..Ocht. Mid, "VIN.

*,

: ''■.-,._. Ocht. Mid. V.N. !Nov 25- 25— 25- Mei.......... 24— 24« 24%Dec.. .^., 23% 23% 24^ 5ept.,...». 24- 2414 24% !

Maart...» 23& 24^

■;

2Ï%- Dec.'AM' 24-- 24- 24%■.>.!" pri*s»> Kn..' !,Omzet-,.^. tzOOO Week-omzet... .21000 Maand-omzetl32scoLoco sup. Santos 43 et. Loco Robusta :" 38 et. !AMSTERDAM, 29 Nov. Afgedaan 20 bn. Java Rubusta '73 bn. .(Guatemala. 28 bn. sera Paz. . j

suiker. ..-■:,.._: ! *

AMSTERDAM. 29 Nov. Stemming kalm. Per Dec.,üf 12 te koop, per Msiart a. f 12^en. per Mcl H f 12%gedaan, per Aug- f 13 gebodend ■--'■ '5 . : 'CACAO.LIVI^NPOOL, 2? November. (Medegedeeld doorVa» Neusden K. Lampen. Amsterdam) 12 u. 19„Dec.. 42/6, ' Jan. en "lrt. 13M. Moi 42/4^. Juli 43 3.

SPECERIJEN.AMgTMIÜA^.'29 NdV.l, " ?"*'i -^ .--"'■ - *'".'.*PeperLamp. Heden. V.N. Nootmuskaat Heden. V.N.-^Nüvember....... -77% ■■"■ 77% ■<-{.November 61*- 61.-December....... 69% 70% . December - — .Maart.*.. * 69- - 69% i1...r.......;.*: ** — -~-.\Mei......

;:.'*

69-- 69-"* Augustus i. — —.-.-...., . üal-^..^au»' .-'<, kalm kalm l0mzet.»..»»..... ""— bn» - 0mzet.......... — Kn.Maandomzet 400 balen.RUBBER.

AMSTLRVAM' 29 Nov. Op term. Sp! % kg.) oond. Amst.- ...... .-.. Beden VHI. . Heden V.NNovember...... 44% 44% Juni 48- 48-December..>u.' * 43% -43% Aprll/5un1...... 47% 46-Oct./Dec.^«. ■-*-— Juü..,!.'.......^..,,, 49% 50—riÜK*^rii"-^"*- , ÜT, _.^ Augustus 49% 50--*<^arl.*.i..*t*-.41-^.a-^^ . 49V1-, 50% iMaartH^H.^ >4S- >M« 49%^ 49- iJan/Maart... 45% -*?_ ' OclZbè^..A --- — !April 48- 48- November.....^ —- >'Mci 48- 48- october „I —.

rÖmffJ-Qr-^3OOOO KrG.We !ek-^7«>OK.G.'Maand- 115225«l ', _L_w>iDbN;;- 21. November.- (Molegeddeld door JooZlên& Jan^ii^, AmZ.erdany ll H 30 : loco crepo 7'/. d.loco 'sheet** 7'5/l(. d,. Jan./M^art 8?/i« d.. April/Junil>'/itz.d. koopers: stemming pri.i^lioudend.'

*

KATOEN.a.;(lt A.) I^IVÜItpVOL,.- "--'" dlvMMr.- Loco stil. 'rjerkoclu liüöp bh. Invoer 17.UM lm. Amerik. op !Term.in siii. I«ëb 'Januari 9.23 d.. per blaart 9.3? d !

WOL.(Part) ANTWERPEN. 29 Nov. Termijnmarkt. Gekamde 'wol. Pi-y-en in pence per Eng. pond. Dec. 30% (30«). "*?".. M?, (3,°X- Febr- 30% (30%). Maart 30% (30%)AprU 30% (30%). Mei 30 (30%). Juni 30 (30%). Juli30 (30). Omzet 80.000 Eng. pond. Stemming kalm - -GRANEN en ZADEN. !

ROTTERDAM. 29 Nov. Tarwe oo term. Rott. Ver. v/d. '■■Term.h. in Granen. Noteering p. 2000 K.G. Koets v. heden:, -- Hoogste laagste Vroegk. **;lotk. Vor.sl.Januari....» 11.45 11.37% 11.40 11.42'/. 11.30Maart 11.90 11.80 11.85 11.85>' 11.72%Mei ,»..„. 12.— .11.90 11.95 11.97% 11.85 "JUII.-....»»...— —

.—

. - 12.07% 11.95 z0mzet...... 41 x 100.000 K.G. !ROTTERDAM. 29 Nov. Mais op term. Rott. Ver. v/d. ■. ,Term.h. in Granen. Noteering p. 2000 K.'H. K^ërs v.heden: !, .- Hoogste' Laagste Vroegk. Slotk. Vor.sl.Januari...»....» 166% > 165% 165% 163% 165%Ma,"-- 169- 168- 168- 159% 167%[Mei » 166% . 166- 185% 166V4 164% !Juli » 166% 165% 165% 166% 164%Omzet... 68 x 50.000 K.G." (U.8.D.) .M:ll^lJN. 'il November. Slot : Tarweloco 240 K 241. Vee 252 k 253'^ (vorig s.ot 252).Naart 25?ji k 268.. (267.) . - B }t ,

■

$?g&k, l0C?- i74^ .17#*' Vee. 189 K ft 190 (vorigslot 18») , «aart 207^ a 2üB * (206)^.) S ,Haver loco 1,1 il 162,' veè. 1..? il IG5'4 tvori^. slot 168)^ May '1-55 -1 iBBJs'-(i#M«.) *

8

OLIËN.

AMSTERDAM.. 29 Nov. Raapclle vliegend f 50% per!°?«.^ _.-"U-aolie vliegend f 53%, Dec. f 49%, 50; Jan.IJ??' 48Ï4.' >san./April f 46%. Mei/Aug. f 43%. 43% per100 kg. Stemming vast..: AÜ.S22-RDAM. 29 Nov. (bericht, van Matthés en Por»ton). Raapolie vliegend ’ 46% per Hectoliter. Lijnolievliegend f 50% per Hectoliter.

CICHOREI.RIJSSEL. 2? November. Cichoreiwortelen. Noteerw.?yan hefc Syndicaat van Fabrikanten -voor disponibeleir. 110 franco Ryssel. voor levering oogst 1830 fr. 123.- -'- T- .

Aenbertedingen.I Z!.^»Z.. punier is aanbesteed de ultbreldlng van hetklooster der.Passtoniaten. Laagste toschrllver was de heerI«nke» te Stevensweert met / 37.840. wlen het werk isopgedragen.

Marktberichten.ANUHEU, 29 Nov. Eiereuniark». Aanvoer 22.000 stuks.PrUs f B—ll de IN) stuks. Boter l 2.10—2.30 n. kg.Eierenveiling. Aanvoer 750.009 stuks. Kippeneieren f 9.»—10-80. id. klems t 7—9, eendeneieren f 7.70—8.70 ds 100.'«HEttTOGEXBOLGH. 23 November. Volermijn.Aanvoer 25.175 X.G. Hoogste prijs t 2.22. laagstel 2.10. inlddelprljs l 217. > «>

BINNENLANDSCHEMAVEN S.Stoom an Zellvaart.

NIEDlVE ssA'I'EUIVEG aaiigokomen 2)l<ov.14 u. 55 in. lda I a. La Gouletle voorVlaardintzon.

Vorirokken 29 Nov. 11 u. 20 m. Gill-li-a use ii, Stockholm

;

14 u. 50 . m.L e i I a, . l^risunelmmn.

TE ROTTERDAM VERWA0»TE SOUEPEN.ALCYONE v. Buenos Ayros. 28 te 3n»tos., v.n.. vervacibt.

87*AN VLAANDIiXCN. 28 to Cabana (of Vlaar-dil.^en.)

ST. PlllLIPsLA»>I> *29 v.. Immln«liani.'BltlTO 28

v;

Belfast vi»' Amsterdam.WEST CHATAiLA v. Houston 1. v. Bremen. 30

-SUl^^«*l.^!^Q8l.l>!-l» HAVENSA?Tl.II)A p. 28 Villano. Brnxili-Z n. Antwerpen.CUBA *20 v. Poln»ie a»Pitre. Colon n. Havre.ELI8ABl.rlIVILLE 27 v. 1*eneritto n. Anwei>pen i>. do Congo.

HvAL-XX) 28 mm. v. Las Pal«i»«, lioVarin n.vii.nkerken.>lAlilX«A p. 27 Dakar, de Congo n. Antwerpen.OLYMPIC 28 te

Santos,

v. Buenos Avres.1'llE.>lI5'10 p. 28 i.m. rinizterre. 8avona n.

Newport . Non.1VXl5IElt 28 v. Babia n. Pernsmbueo.*rHY5VILiv.E p. 27 X.iap Verd.. de Congo n.

Antwerpen.

Oeconomiiicne en financieeleMededeelingen.

Van Ito»Kol'» Patent.De jaarlüksche vergadering. Het systeem

van verkoop tegen afbetaling.i Heden vond de jaarlijksche vergadering van de N.V.Maatschappy van Snymachines volgens „Van BerkelsPatent" en van andere werktuigen alhier plaats ondervoorzitterschap van den heer P. J. van Ommeren. Aan»wezig waren 11 aandeelhouders, vertegenwoordigende 109aandeelen en uitbrengende 58 stemmen.

f By de behandeling van de balans en de winst- enverliesrekening wijst de voorletter er nog op, dat naastde kasmiddelen van het hoofdkantoor nog aanwezig rijndie van de dochterondernemingen.

Een der aandeelhouders vraagt hoe de resultaten zijnvan het systeem van verkoop tegen albetaling. Do voor-zitter antwoordt, dat dit systeem goed voldoet. De totaleverliepen op debiteuren bedragen 0.606 pet. van denomzet, of 1 pet. van hèt saldo-debiteuren. De gemiddeldelooptijd van het crediet bedraagt 7 maanden.

Verder merkt de voorzitter op, dat het bedryf vanbanken, die zich spéciaal op de financiering van afbe-talingszaken toeleggen, ten onrechte vergeleken wordtmet het credietwezen van industrieele ondernemingen.Deze laatste ontvangen n.l. by terug nemen van degoederen, hun' eigen product terug, dat zy Uit den aardder zaak gemakkelijk weer kunnen verkoopen. Schadekomt dan ook alleen voor in gevallen van fraude enz.

Hierna wbrden de* jaarrekeningen goedgekeurd^ zoodathet dividend is vastgesteld op 11% pet.. Vervolgens wordt de heer 4. de Kanter herkozen alscommissaris. Hierin sluiting.

WISSELKOERSEN.R'DAIVI. 29 Nov. 28 Nov. 29 Nov. 38 Nov.Londen.»» ’ 12.09% 12.09% Kopenh..... f 68.44. 66.44Beriyn „ 59.32 59.34 Stokholm» _ 66.67% 66.68Parys „ 9.76% 9.76% Oslo » 66.42 66.42België _ 34.67% 34.67% N.-Vork.». „ 2.4?« 2.47%ZwiteerL». „ 48.11 48.11 Madrid.»». „ 34.15 34.40Weenen...» „ 34.87% 34.87% Milaan „ 12.97% 12.97%(R.8.D.) WISSELKOERSEN.

! . tONDEN, 29 November. Koersen. Opening: New Vork! 4-8775. Parys 123.84%, Berlijn 20.37%. Spanje 35-30.^Am-i sterdam 12.19%, Brussel 34.87s/s», Italië 93.17, ZwNser-land 25.13. Stockholm 18.13%. Oslo 18.20%. .

Koersen van 10 u. 15 m. van.: New Vork 4.87% Pary«123.85. Beriyn 20.38. Spanje 35.30. Amsterdam 12.19«.Brussel 34.86%. Italië 93.17, Zwitserland * 25.13. Kopen»hagen 13.19. Stockholm 18.13%. Oslo 18.20%, Helsing-fors 194.02. Praag 164.43%* Boedapest 27.87,- Belgrado275, Sofia 677, Roemenie 817.50. Buenos Airea «HB%.LONDEN. 29Nov. 28Nov. 29 Nov. 28Nov.Nëw-YOrk 487.29/32 487.55/64Boedapest 817.— 818.--Montreal.. 49Vft. "' 493 Boekarest. 27.87 27.87%Prankrijk. 123.86 123.85 8.-Alres..» 46.9/32 46.9/328e1gië....» 34.87% 34.86% Bombay»>l/5.57/64 1/5.57/641ta1ië......... 03.1? 93.19 Calcutta^.l/5.57/64 1/S.L7)S<Zwitserl.... 25.13 25.12% Konstant» 1065% 1055Spanje 35.12 35.14% Athene..»» 275% 275%Portugal... 108.25 108.25 Mexico 10.10 10.10Amsterd... 12.09%. 12.09 Montevid» 47% 47%Denemark 18.19% 18.19% Praag... 164^ 164.29/64Noorw 18.20% 18.20%. R^aneiro 5.Ü1 5.76Zweden...» 18.13% 18.13% Valparaiso 39.6? 39.65Helsingf.... 194.02 .194.0? Warschau. 43.48 43.49Duitschl... 20.38%! 20.38% weenensh 24.6? 34.6?Belg-^do... 275.— 275.—

BERLIJN. 29 Nov. 28 Nov.Meden Laten Bieden LatenBuenos-Aires 1.726 1.730 1.726 1.730

Canada 4.127 4.135 4.12? 4.135Japan » 2.044 2.048 2.044 2.048Cairo

»

20.877 20.917 20.875 20.915Konstantinopel .... 1.928 1.932 1.988 1.932Londen 20.365 20.405 20.!56 20.396

i New-York » 4.1735 4.1815 4.1725 4.1805! Rio Janeiro » 0.498 0.500 - - 0;4935 0.4955Uruguay 3.996 4.004 3.999 3.403Amsterd./Rotterd. .. 168.40 168.74 168.36 168.70Athene 5.435 5.445 5.43 5.44Brussel/Antwerp. .. 58.38 53.50 58.365 58.485Boedapest 73.03 73,17 73.02 73.16! Dantzig

»

i... 81.41 81.57 81.40 81.56Helslngfors 10.488 10.508. 10.488 10.508Italië 21.845 21.885 21.845 21.885Joego-Slavië - 7.596 7.410 . 7.396 7.410Kopenhagen » 111.89 112.11 111.88 112.10Llssabon/Oporto ... 18.83 18.87 18.84 18.88Oslo 111.84 112.06 111.81 112.03Parijs » 16.44 16.48 16.435 16.475Praag 12.383 12.403 12.385 12.405Zwitserland - 81.02 81.18 81.02 81.18 'Reykjavik » 92.13 92.31 92.13 92.31Riga 80.48 80.64 80.48 80.64Sofia 3.016 3.022 3.018 3.024Spanje 57.64 57. 57.94 58.06 "Stockh./Oothenb. .. 112.2? 112.49 112.25 112.4?Estland 111.73 111.85 111.73 111.95, Weenen 58.74 58.86 58.725 58.845Boekarest 2.489 2.493 2.487 2.491

INCOURANTE FONDSEN.Gevraagd: 418 _ aa„ci. verzHly „Mercurius" Bod.I 77 5/1000 ,a. Delf lands. Ass. Cic 115 % 1 425 Aand- Moiyn &Co Bod.I 79 Aand. 2!uider Hyp. Bank .... offerte 422 2500 «-"'«l- 10 % eest. Verz.80 f 2/1000 aand. „Maasbode" 100 % ... Mi- Rotterdam Bod.81 f 3.000 aand. My. tot Expl. 420 1/1000 a 10 % gest. Nat. Le-van Onr. Goederen charlois Offerte .-- vensverz. Bank Bod.82 / 1000 a. Ned. Scheeps Hyp. ' !30 / 1600 aand. My. v. Ass. Disc.

■* Bank (10 % gest.) offerte ._. en B- d st- lt'dam g. f 100 Bod.83 aand. Eduard Goudsmit offerte' 431 f 2/75°- 4/250 a*ll"*- Nieuwe84 f 100 5 N.. geb. de Eendracht offerte. ___ ***_ Courant Bod.«2 aand. Rotterd. Hz-p.bank .... Bod.Aangeboden: 433 /' 1000 5 % Rollend Materieel 89 %

"°■■Um-ff-____°°^- "'■ T. mf-Sfi KJé.*P.*.*v^*a ."*■

ln en "°" V)°"twgen omtrent fondsen. dl«A'Wt«'L^W°^UdN ""°"°° "U alle leden van d« V««miH

(Vervol», v^.n,. de »^»«I»»«».)■ * '-"'* " '■ ■"'■"-

■

■ * *-■-'■«"■"'■«*■■'■■ ■-'*■

|iHiiiiiiii!iiii!iiiiimiiiiiiiiiiiiiHiitiiiiiiiiiniiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiii|i

Hi Maandag 2 December 1929 VV :■" s»zariz bestaan der |

f SAfIDEMAN BODEGA |H (oolM«eI 85-87 -Rotterdam IUl!!l!ill!llll!llW»lIll«l!!l!N!ill!I!U!Wl!llM!A^

7 NIEUWE aOTTERDAMSCHE COURANT. — VRIJDAG 29 NOVEMBER 1929 --AVONDBLAD.».Mededeelingen en Aanbevelingen(bulten veiantwoordeUlkheld van a, Redactie).

..mm^mmqmmmmmém*~. iinli i.' __——

''***- *. ,7 _^_^_. - f i

tem (jytwÈÈÈ _J_%.

ROTTERDAM

>«-

DEN HAAGHopjeraat h^k.zpul j Alléén „Modehuis".vr ??:■;. V.-j

.;**.

-■?.'-, ...... *' . . : Helweg e.

Mededeelingen en Aanbevelingen(buiten verantwoordelükheid van de Redactie).

■

' . *' '■—'■—* *

'

' 'ui .i

'

-

Arnhemsche HypotheekbankReserves ca. / 1,000.000. ; pandbrieven ca. / 22,135,000.—..

4/2 % PANDBRIEVEN * 98 ?ü.N/6

(Vervol» v»it «e Neel»»,,.)1 '" '

■

'm H I _m ii»

fCfa___y___XÏJ_A+ m\

' &U4&*tUj :_

. g^wi^ g ""«" Cv Chfteau ''v * |- x4-\- - ds I"*6** delicate witte

i l.'V.'l -.:.■ BordeauxwlJn

l_^_^_MW *■*>'!"

- —)B^Ko^«l_JU-_----OMManMMMÏIJIMB

\^f WlJnkpopiriJ Anno 1795

. _^^ Vlaardingen - Bordeaux

a

BEURS VAN AMSTERDAM, 29 NOVEMBER.Beursoversicht.

■.Süt-SSf* "ï1 -^«"aansche koersen was ds be-langstelling vandaag al «er gering. Toch wa« de grond»toon over het algemeen iets vaster dan de vorige dagen,«eze beter» stemming berusste niet zoover op het be-A_fJ-_}lLn_MW- -."°""? tactoren al, wel op het feit.v^koopiTJSir of aigemeene *"*"■* *"«*- *"Het geringeaanbod, dat ar bestond, kon dientengevolgein sommige fondsen nlet dan tegen hoogere koersenbevredigd worden. De directe aanleiding voor de vasterestemming ging gisteren en vandaag voor een groot deeluw van den grondtoon voor aandeelen Accoustiek.Gisteren was er van sommige kanten een plotselingevraag naar deze aandeelen gekomen, waardoor de koersin korten tyd een groot aantal procenten kon stygen.De aanleiding tot deze vraag schynt Inderdaad gezocht

ïf«_.mOSenrden " het verloop van de onderhande»hngen met Amerika. Het is echter nog niet te overzien,hoeveel dagen of weken een definitieve overeenkomst nog«p zich zal laten wachten.6,^53« erwys was had dit «"es op het tegenwoor-«g koerspeil een ruimere vraag tengevolge. Ook van-d^s«^°s""galden k«* vraag naar deze aan-e^T «A^^-^«°" '^ opening kwam er echterSïïf-aanljod

Juit """"e van winstneming door de spe-culatie, waardoor de koers tot het hoogste punt. datff ■J?*2?ï nabeurs bereikt weid. daalde^Later trad ereen herstel w. Ook Ultraphoon waren vast

r.^f?.s° binnenlandsche Industrieelen waren ookrniiips na een kalme opening vast gestemd en hooger.Margarine Unie beter dan gisteren. Aku goedprijs-houdend. Van cultuurafdeelingen waren in de suiker-afdeeling de meeste fondsen ongeveer pryshoudend.

Rubder-aandeelen waren let, lager: de belangstellingvoor de» aandeelen i» den laatsten tyd nlet «er groet.

Petrol«umaandeelen waren pryshoudend.Van mUnaandeelen Boeten, vaat en nlet onbelangrijkhooger.Duiteehe obligatie, waren gevraagd.Van Duitsche aandeelen waren Norddeutsche Woll»kaemmerel gevraagd.Amerikanen pryshoudend.Prolongatie 3% pet.Part. Disc. 31*/..—w/u pet.

Beurs van AmsterdamVRIJDAG 29 NOVEMBER.

Off. noteering. medeg. d. d. Ver. v. d. Vffectenh.l bieden. ’ laten. * ged. en bied. f ged. en lat.

«IILIuKTIEN, dito/10005 100% ïoo■23 A ’ 5005 100* %'

STAA7BI.EENINOEN. dito/10005 100%' %+Nederland. *238£ 1005 99% %.

-22A/ 1006 104% % 2525-.5255 33^ "~\-22A8/500S 103* f_ **»«05 »K -"dito/1000 6 103* %+ "AB/-004% Wh %dito/2500N 103* * s°i,^^3^>. °H'1918/1005 102* ,'«.S»<^-^W lf.dito/ 5005 102* % 2? * «0 4% 96* %61tOl'1000 5 102 lü do./ 500 4% 95* *1919/1005 101* T do. ’ 10004^,95% %dito/ 5005 101« U België.

'i«ï?/ï!ïï?auISè #C-Per19557 108% %'106% %S°'tinmi^ «Hï°°UStabl. *267* 107 7'A^iNtHV tzoons.'2lkl.6 99% %

s«^m^3«W^l "25-1955 6 lOOft 1,3A§mUkAISU I»»erstl9kl.s 9vli %W^°?3o4 9514 77 llerstl9gr.s 90% %2i2,f Sn* ■_%%. 5Z1920mpk15 97% %*&£inM4 94^ K l92onipgrs 98% %dito/1000 4 94g %ow 25.3 65% % i

«9^905.^75^ zi«42«....-.2%50 49%Cert.v.l 3 75* % Bulgarije.Cert.NWS2% 60% %* vlucht.'26 7 78% %Grootb-O 2% 88% —*i>abl. 1902 5 24% %dito 3 75% -zegell. 045 24% %dito 2% £0% %'Belv.G.'o?4% 22% %

Oost-Indië. 1909 (k1.)4% 17% 7221eM5006 101* * Denemarken.

2N"036N-^«22/1942.6 104/, 4U««1O0N«10l3- 2Gd1'25gr5%100%* %i33» 5 ?oa 102Z - Gdl. 1926.5 100* %s2?to£ 100 6 102* - «-««. '28 4% 90%* 1SlfnfsnnKSZ 2e1v'12k1.4 83% %rt UmU«lO2%- Mnnl. '873% 70% %>2V5005%100%- °wnl. «943 59% %!d0.V10005%100% % Dultsebland.

-23C5 5005%100* — Bult'24kl 7 102 2 id0.V10005%100% — Beier.20 j. 6% 92% 2 !1915/1005 101 1 Brem. -25? 98% 7%dito/ 500 5 100 100 __-,_.dito/ 10005 100% 100 Engeland.

1916/ 1005 101 1 Pund^-k1.4 87% ftdito/ 500 5 100 100dito/1000 5 100% 100 Finland..

1917/100 5 101 1 8.5.G.'28 5% - 87%dito/ 5005 100 100 Staatsp.B9 3% 66% %

RNA!^ r. °°°>°^.»°««*Z«^N N^N^,^*^?^D,L^.^"'-««<Nr°VV zz-lckllHA °^ '7°*"«°7-.««.«'" «.NZ^zzzl'81-93 afg. 4 21% 'N-- «N iW**^ inn*. ,BvO.Zak.s 99? % H.V.N.S.H.4% 97% % HYPOTHEEKB. TEV. Nederland en Koloniën S'Nederl* * Dell 1925....5 100% $ A.Top.A.H.4 93% «C.C.deßelg 4 71% 3'81-93 afg. 4 21% 1,."--^^7 iV"°^

INN,^

, 8v0.2ak.5 99% % R.V-N.S.N. 4% 97% % «VPO^HEEKB. I>EV. ,„ 4 5. Dell 1925....L 100% y A.^op^^.4 93% «C.C.deßelg4 71% «Oostenrük V. St. v. Mexico. «25 5 100% 1 ?r._1i0u.85%100% % Insulaire 5 100 100 BANK- EN 0R..,N81-.» , «°V« imf SUIKER nun«« DeU 1926.... 5 100%* ss Ch«lOA»4« 94% ? Cr.Nat^l S 105% 8«?«o,°^ ,^ .* Belv.Gdl. '^-.^°°^ Pr.-N011.85 99 9 Insulaire <% 98 8 savrßu W? M 2MI oS-itïSu L «"'«ER-ONDERN. DeU1902.:„4 91% %^Cubale».Oö 86 6 DeutsNSr.7 92 2,76-93 afg. 4 24% 5* 99^5 19 9 «'Nravenhage Gem.-Cr.4% 97% % Intercom.5 100 -OO^Z^^ 82 1 N»^Ga^3^N\ Nederlart ««Koloniën. Ho»;_?Jz- S» Z^^lt"2 &% % Duitsch Grootb.Portugal.

°> „.,

1925—. Si/. 101 100^*Holl.Buit.B7 100 100» Intercom.4% 97 7 ?re^_«br 784 3 NX^naiaSfr --*«'-"'«n. 1915..255 iyy* Norf. Gec... 4 92% % per 1933 6 87% %

2e Serafg 3 35 5 D,. „__ W on i3^"?^ i& 2$ 3" IDlsc.CvOO 70 71 Kt.ls?p.Crs 100 100 württHnb? 83 UN IG^,W fl?u v£V"A- 5 102%* % «26 4% 99% %NorfleU2)4 91% % per 1935 6- 81% ?3el>Óafg3 «*ö, Buit.v.SJ-7 78% 80 19261/7 4%98% 9%if^.vrsb.4% 22% 20 M.Hyp.Cr4% 98 8 "Urtt-Npb? 83 % N-I.GasioB4 97% %R.V A..^ 95% * 190?»'08 4 92% 1^ North. Pac.488 8- per19366 78 7»g

«* * Brazilië. iS^SSS.- £& $N.lHandb4 98 8 »l.Il^P.Cr4 88% % INDUSTR. ONDERN "s*"" 4% 99" %n.v.A 4 93% % 1910-*l3 4 92% lssoregon-W4 89% 90% per 1940 6 71 iHRusland. 1891. - 63 2-« - 99- .R 3% 88% %N3k.inst.s 96 6 «ationales 101%/ % Nederland an «_,._,-_ Buitenland „.,, «... '89-19023% «6^ 7 StIHSPRw4 86% % per 1941 6 68% 5

Nic^.«loo4 lü «8.8.P.W6 92%.90 --° N |toIK7Ti%9O%^ .^ s'S^^.H2SSSÏ |% k1...5 87 7 Jgfe^'ga 1 VDSted.26C7 94 4% gegg.4* J6%* gjggßJ ft jjR^erg^ 7 101% t % flggg* «*^ :|^#^*g-*^H«S&** gSSffif » 12u°d^.1254 ■*"* Columbl». 1916-17 4% 96% % HVPO^H.BANKEN. Rctterd. 3% 82^ 1% N.-tPrtl2B6 97% 8% Sa^^^ lloUCul^6 W^ 8 N.CS '144% OTÜ % *sR)i««,EO «,^« 90% 9,^OrelG2ooo4 % % S. P.'2? 78% % 1918 4% 96% % <v,erkl. In Nederland.) SU. 'sGr.5 11»' 100 S^ff^S 102% 1, „«"NB..ONVERN. *«)^.veem4 82% 3 Ned. In". Sp."-'*-* M

TRAMWEG-MIJEN. HarpsicumO 85% 4^Kursk£loo4 % i «_.«.,»,-> - -.^.. .^' 4% 96% AIS Prless 100% % 5U.4% 98 8 Soc.Céram7 103J4 % Nederland en Koloniën. Nat.Gr.be2. 1914.... 5 101% «-Nederland en Koloniën. Hongarije 7% 100* 101Xurs^ooo4 ' % % Domlnlo. Republiek- 1926-28 4% 96% V^/° ,/li 5 100£ & Utrechts..s 100% K"*'*?**-!. 02* -* l^mb St 59? 9' Gh1ig......6 102 2 1913»M4% 96%* 7% IlaagS.Lr.4% 97* 7 JsederH.... 6W% 4R 625 4 1^ i^D0uan1.265%93% % 1900-'l3 4 91% 2%KW ° W % Mr. I/7! 4% 98 8 _^___^,■__ ,-«»*" % mSbubTs M!l V.- MM--4» «» 3% 1901-'O6 4 90* 89% 98 8«ope 6254 !% * Rep. Nicaragua. '93-1909 3% 86% %^Z' $» 4%

1004 »A rjtrjnvv.^% 98 8 2wNc^lOO« 'tz Uil. 1913,-5 £* % «10:'14*J- 9.% 1^ 1902..!:3% 83%^? PREMIELEENINGEN.^^Ned6%IOI% °?VSS? 2* „^est. ..5 82% '/.U^'Z^Bs% 4% 98 8u V&i&^iS lii BSBBSÏÏ lM'^ 75 6 H<Sf«S w 9 Frankrijk. Nederland. -S3SS.ÏI ÏP «*"'ïtoScaSJ'^ % «»-«- Se^r'N4%93% % Srd t%'^ % Vad. 1,104% WlO 97% %-« Buitenland. ObliZ''"4% 94^ 4 Par.-^on.S 101 100% Gem.Cr.<7l3 103 5% «!'aay k 1.6%.6% .»M AI*rnsc9Bki4 * %Ver2.SPG? 95* 6% Soerab.'2B4% 93% »S 4* «f IHÏ** 100% % -H- Vier. 490 % oarlAlex SjH 90% % Ned.Veem.4 96 5%P^-0r1.27S 101% % 1868...3 11? B*«^aangr.6% 85 «I*rnsc9Bgr4 * % 8.5.G.-27 6 80 80 Mrecht(G.) Arnhems.s 100% 1- Westl 4% 98 8 Buitenland. Nschweller O 82« %2chevN.»l4% 99%* 9% p-orl.Cvo6 I^% ■, % Be,alB# Jfö^rS B. ,IK1902 ..f. 4 % 8.5.G.28 6 80 80 1919 .....6 100 * Arnhen^.4% 98 8"Westl... .. 4 87. 7 ARBEJ> 7

IQ4

„ v

ÜHansf.L-07

96% 5% Stadhl....si< 99%* %^^?H3 A? 6*Bete >2l^ 4 80* 174 oSta^"m^LÏSS SWed.gr'9B2'/« * * Uruguay. 19261e1.4K 98% % Bataafs. 5 100 100 Zeeuws.. 5 100% % t___f_^_v_n& _ Mansl.C-07 90? 89% V2v^lé«es ITO 100 c 0& 28,C2 2£ % Belg.-21 gr.4 80* N ..« 5%100% %

Gxd,L'B9l E s GecónsS%a65% 6 vSf»JB » BZa^als l"-3 9? SSzS- 1» 3U^U,S PETROL.-ONDERN V^v^l l^^'o 'H Stuhl.b?^ 1%l^SN^

Zweden Nederland en Koloniën. buitenland Boa^^Z 100 100 S-H.mvu4% OT 7 3°?toa°utB 87 B%U"aaf^^ 4% 95% % c.l.Wagi.6 100%f % Rusland. K.Genève..3 102% %^ulsen'266% 90% 84»1934-1954 Itlóor. 4% ftSSK.* 'OT» % °en^b lw S (Werk,. !a bet bulten,., N^°''« $ \ RÜBBER-ONDERN. °K?N°^9 A^K??^ » 5 VBL O^N V^DSENRNl^^K 11900 3% 80% H ,°i» im^. % Antw.'2s 6 98% % Crediet.. S 100% % Roll. Bk. 5 25%_ % KaliSTOdk? 103 3% Nederland en

Koloniën,

Obl 1927? 99 £¥_?_[?_* 3 3... ■ W6 'AAW uZwitserland. 1922"..15 100Z * »,«-f% 2S? 5^St" I% 2 9 5*3?» 100 100 BP-KH-. ' Adam R...6 103% t %t D^6% 72% «ÏÏÏÏSt % % tt^'5, %6%BSJi|g 78% X0b1.1924..5 99% 100% 1925....... 5 100* % SSStÏKJ " £ DdflseheS 9H?i 9i Soil_Wsh^ 5c2% '/.^oum.opt. 7 80% % Ban«lar 6 98* 8* I^ortglnv.7 88% 9 1909." 4% % % BraKè' "th 83% 2* ScWuchsee S »7% 7

Staatssp...4%97%^7 1926 4% 97% *M"«J " ** Dordr 5 IW% V.^fc^-5 ■£* %' S-5-73*?0,6,5-.?,, l Serbadjadi.6 100* 100, 1.»10rtg.1.6% 87% 6 1910 4% % ISmts M f StkP.M-j^ 98» «Staatssp... 3% 84% % 1927--28 4% 97% * «°? "'1MI"% _.^ Sr '" 4% 98 8 xr^0!^ S?. J OugréeM6^lo3%* %* SCHEEpV mijem ?"eugerHl>. 1895.. „4 % % BnS'lo/aos 96>« ? TexasNed.s 98%* «

New South Wal», 1928 oct4% 9?%t % «eri '25 C6% 95 4% ""ur. «% 88 « N.-W.&P.5 80* 80 Peters vn.7 88 »>. «? , /^' "'iE^ Wd.'2Bkl. 468 7 IHosk.»Wind. CN^«°^ m V Ut-(G) '294% 98% «BS?G'27? S"i* 1929 2e1.4% 97% '/. Keuto-apstt 91% % B.NcaNf4%90 90 .Scliee P sverli.-Maat»cli.) Rhein-E1?e„ü»:,, „„ Nederland en Koloniën. V/d. '28 gr. 465 ? 1897..^4 % % §£88!^4 95 5^ VStalil2sl«^ 83% 4^B.S^G2?S 92%% lgo4 4 92% % PWA*,* 3-4 aSo i!4H 4 AmrfL, «°

„ eum.opt.7 100% 98% N^_l../500 6 92% 2 l^ath.Spit.? 97% % 1898.........4 % SrSïïiiïS iv VStahl2ol 6g 64% ttChina i_>n°l vu. dn <» Saard. V.d.7 100 97%* „.j ron"*** 33 _! Amsl.Lchs 98 . 8 e?i.ontlc.? 94'<__ 3'a N_/vr./?>--»n « o, 1 p^ruv « «in 7ii ino» "_, « .? v/.otat.-_-l. 5% 86 1% .?,«,,

5p.w.1.'045 58 8 AMld -264% 97% 8 Parijs '27? 103^ 41^°"°.^» 88 9 Roll. Sch.4% 78%*80 SilmeiW^lOlH 1 as M 7 82% *ftïi 9^% \ RiJ^i 3 2u >)t 95?.fHll/12k1.S 45% %W Us''N rA27C-,V 105" Br3°w^4% W%^ C^l%l^ 102 Ver.SteMw^ alt lw^ H RuhKerh _ 7 100% %R&944 %** B_«llw^i^ H*98D.uitg.4% 72* %Arnh. '093%-"90%2-^^es.3% 5t% '^N^s^loo% % S£?ë* 5- o? ? *<_*_*-__, H% % K.«.^.....4% 36 7 Ruhrverb.6% 95% 4%R^as. 189? 4 % *CH«u3^?« fl!f u ——-uaariemss 1006 6Rott.Sch.s 9? 7 serieC...6% 83% 4* K.HXl.leh4 43% 3 R^mrverb..6 83% 8 R^binskBs4 % %ChUi"V 65% §

AANEEELEN.

BANK°.°RE°..NBTE3»*_^^ 'S*" 't3'^?B3 Z>/^s°°UK Z. - 3«!^,^.°: H?. **-«'

HHM/1000 105

K*-**-**- «^

ütr.BnS. 4W- »ip.".,°..'"2"' Z

«HYPOTHEEKBANKEN.

W^ «"_ zA^.^^.^»A«!>r«. ««_ «A,2« 101!._ «

% V.K. 2.— 2.45 %V.K.2.— 2.45 % V.K. 2— "5 '"« v~rT~9 '~01. «77^-~ö 7TZ " ** ' IZ^LZ~-.: ---*

A ’ 1000 103%5. 5% Ralemdanz 48* -%* «en. Mot. 400 -m «u lon^n. a r *>£-***-*"« . % V.K. 2._ 2.45 % V.K. 2.- 2.46'R/1000 102^- 3^ Phll.QKvH 470%3*-Bf3-6 oMetteC...s 109% - 12* _._,,- «

AlHnesa.» 4? — Cost-^ava» 230 N.Seh-V.A 192fSerkel'sr. 209' 5 7-9 t 8 79-83+ 82-4 RudzonClÓ, 46% - 6 ?aul.lö3e 55 - 47 T~ *~ ~i.'— 6^ 29 _T _ TIV411-2Phll.C.g.b. 475 - 81^3a11.13d.!.. 168*- —- 155 - 50 Amst..l*ap. 27% ---saneer..» 63

N.Sch-Ü.C

19? - 5*Serkr.CvA 212%- 6 rhil.l»^. 165% 7 S.C.d.Lele. 299 - i -— - — % lüansfl"- 4^d ZZ «lievQoudr 79% - 80%°alvb....A 138 40.-1 — —— 6% lceesp. Tin $ 5155 - % «'.NSOUW-ONOeRN. Andjasm... 52 _-

__23%- ZZ Rott.l-IoA 172%-ir——,_—__„„-_- 1* T??*-MV^^^^— K icenneeClOL 5654 — _. Nederland en Koloniën v.anA^_~ ~^oJT~ *** — — sem.Sö«l»r. 271 — %o"vb ° 148%53^f 3Rilsduk'sl TO* -70 N.Cash R. *7$ - % AlgExpl-M 173%^—_- — —"" _?%f Rott.-^p.. 71 SollKvdlK 27-8

Ï-J-.-EFSS P- jßSï'^iï'-r- .5~-3= FÜ--5---J-».^""LI." '

^°»^A». '^ N°iN^Z I^-^ -«. 'H ö^.^A °112 UU IU B^^_

tSS-t *»» - «"-vi'H" »- *» $?_$ 2?«- J? a»»**--*■ 190.-8. -- - 5 ——— -. 15 N,_,.„„4 " Kolonie.!I»I--I-»!» »!«__. »«V.<»--_.A ,1'- 2' tl-^__!'-__l!^^__. B»,»»,«« ?-,°««-,.. 5, »»»!-_.,-, uo ,-*^,^.->^, _ - $ffg& 1 = w EI.EBTR.^ B«. TE-.., «.»... A. «5 - * _?_-_____- ■_- -. «afra^A-ï.2»— -3.--^'«.«l .H01"'-» »-5 TELG.- EN WAT-MIJ. PETRO>.E>I«.ON_>ERN. <-»»-,!-,„ 14» I1»»°u«!. 32 O.V««!P_A 2,48-4.

S?P-SS.'o -19 --8 B»«»,,,»< A-iu^01(,»42» __ti"=- J5 —— ___T:.______-„ -- 30 «,-7.l«m>d, 42 JP""-;;- ?S - '.T.P.A W- « Adv.^ »_ , - '-P-»^**^^^"^**."- ~ SmS_-_— ="SS7 A- -Lt-«. 100-2 m .„ ctSSSia"- «°^°ü.'9l,.'

B»ll« nl,„a 8-1231!> 8.1t.,1»,d W' -«-gs^"*'«^ - A^Nl §* - " S.«S»oTS -A* 3.°°3!5' w*- """<«- °" = = «»«>«-«. 70 —=z iS«5i S« n i^»'Z.^l«^N R- 7.«^^s^^,HN^sZzZ^^^..^«-^^Z«Z-H«^ Z -«z„

ffl oVS N." !i -NN' -o" - «3 HANBE-B-NNKERN. zLi^ss^ ITO» -I TO t—W-. !,»— ___,°HEEPVAART.«UEN. TABAKB-BNBERN.iSTiw. S?)SISS ?5i- "*^ N«»rt"l «» K»,«,.» T;W»t.Cg.» 12» .. I^>^, »— UI NM.rt.ml.. K.1.n11». "*««__-_-- .B"^ Uu 2°, ''«-'«-^«««N.'^.^^-'***--^''^ «--.«»«. A«« - ««^H'' '^^»°K K." '«Zra Wn N^

.°^'^_ «'«^^.^g H '««'1 _«N^ «°^ «.WA - z

.^^*°Kii^W2^!TO-««NN- I^ll^^^°^»^^^^"^--^ZV^^ «^W ««:«******«««>«««„ 30 - > !V<HUi'Uii'*°*zN»U- ia« - w%[ 5%t

x,."-^. «— IM. Zeevrt. 81%— 79% Temoeloes. ******--'V» <.«ianaer..« «1% - 18%^ 5%f «__»»- 1«. 2e«vit. 81%— 79% lemoeloes. 360* - 8

-ru-/^'-^ °'° % V.K. 2.- 2.45 % 2._ 2.45-I«EE.ONDERN. Gv.Rardh. 42%*- 3%* TRAMWEn

«,,^«

Nederland en Koloniën ThomsHbd 224% - 4 «I? .Ti ",JEN'

A'damThee 79* «^ V1anda....... 2^- %* Nederland en KoloniënBanj3^l° jo? " 1% 106%*- % Batavia El. 3% - %Bani pv/ 121% U22»dangkl 192 - 2 «aagsßHp. 169 -70Gandasóll' 153 " .^ 2Sabang gr 188 - 8 Kediri....„„ 179% - 9ao3lpai3!' 632 - 2 Buitenland Sftfeg**- ,£* - *Malabar.... 360%- %ChalnStore« 15 - 10 __\z\_\__"T ___ „ — ?Marywattie 109 - 8% vhampvlum 380-80 3333°^' «% - LMeangb..„ 137% - .I^reug&TA 445 -—N^dJ

tod ' 68,,^ IlMelattie.... 304 - 3 3 qffcïïhT «W " vPangheotan 118 — 106 »«etr.ChSt.H 43 — 3 bCnerU>-A. 163% — %«ongga 273 — -69% Peruv.Cv.s 13^ 2%-3%Sedep...... 440 _ 4y'Peruv.CvP 6ü* -59%.% VOORL. GEN. FONDSEN.Slndsarie.. 121 — 20 Searsßoebt 96 — 6

«--"**».'-

FelegaPat^ 300 —300 SpokaneCp 19%— 3 A.CItPCvA 74% — 5%*Tlitamboer 83% — 80%»'Vilson&C.

$

4% — % ACit^.ClOj 17%*— %<V>7avaTh. 845—2 4mNat.Gass 9^,— 9»DIV. 00L7..0NDERN. SPOORWEGEN. Ark^Ga^t 10%*- 1*Nederland en Koloniën Nederland en Koloniën BagélenTh. 17S%f— L'

lnsul.CS. 115%— 6

nr,»»/!

« urn* _. CameoAut^g %— %J3osch-E. 77 -5* Mtev^S W " ïl De-r. g 6% - %'K.Tello. A 305-5 !3?.° f 3?^" I Pord»lot.C, 26-s^-6'^K.Tello. C 308 — 7 M.Ts""a- ,^. " % <2»mev,Clob 69 — 9Koerintll.^ 105%

_ e «-15...^. *»*" - 4% GenEl.CvAs 215* — 6Ixiemad...... 29%— % België. G.GasenElt 88 — 8NlRaankA 9% — %» Nat. MO. Belg. Sp. Gotham.C.^ 22%— %Pengadlar. 150 —50 8.pr.A..... 11^ — % ROr.enK.C 132 — 30Pond. Ged. 225 — 4 «OMg.Pv. 102 — 2Preangßeg 74 — 1% »«r «.* » a-»-.-.,-.» Int.»os»«.t 14* — 4SoebAjam 41» — 1% *«r. St" v. Amerika. i.»^roEl3 34 — 3%S»so«dzoer 85% * C.MWI-10t 23% Int.Nlekel 31 — %TWongkr.. 109 — 5 —, -*-1-4 — I.Ges.l.Ch 178%— 7teC.MWCvp,4O%^ N.«abeU.C. 444%— 28

DIVERSEN !^I7 %A %-% PhilGb%d 449 — 55-8.v^nz.^. Erle.g.A.« 54%- % Shell CvpA 103 - 3Nederland «n Koloniën KansßvCp 66% — ft St.Brands. $ 26% — ?«ARGnr«

IK,

IKK&TCIOS 37% ThompsClOt 38%- %iSSS& HU - 1*" is.sè. —9 — %;5 Zw-KetJen 108ié - wAJRiJtuigM 104 - %N^Rv.oi»« %

Wenk. Pr 97 - 7 oWpV. 1^ - 55 CLAIMS ENL-^^!^ !?2 - ItzNYCentr.C i7s* - 76 M

_3^3?^ — ViNYOntarA 14%4- % B^OOKD,VIDENQEN.G.E!g.Pr.A. 98% — % SIIHSPQr 1133 — 2 .Ger«on 103%- 6%*stNsW> 95%- gA.CP.&LB/ 10» - 10*NhAlberts 96% - '6 o^3npA 216 - 23% AGHE3.4/6/25.05*- 5.05*RhAItIULP 24%- %^aha«i^i, " A.G.&E.B, 8 - 8^RhVchrssev 116% --« 0. v7« A 42% C Serv.l2B/ 10% - 10.50I_oN°Veem 45%- %

_V'_?~ _>lI^ZZ^ 7HI Kreug&TA/ 2 1.30

»saxv.l,.G.

53% — >z C.v.v.n^. 86% — ? Kroug&TA/ 4.50- 4.6°IHMler&Co 80% - 80» ""*"-?---*-* -*"» ' Krg&?Wo/ 9 8.10N^ann.lH. 186 — 8% Argentinië. P.Puh.Beiv/ 15

-**>

5NHl.v.Nav. 37 — 6% „

..^,^.

" . . ■-—--. Oen.G.&m.f B^BKed.Veem. 91% — I'.'Al'-Ctrll . «2% - 3% B.«lvvru_«./ 1.45-- 35

Soe.Commercialedu Sou dunFrancais.Winst f 3717.

Aan het verslag der Sóciété Commerclale du Soudan«■anaals, te Rotterdam, ontleenen wy het volgende:Het boekjaar sluit, na betaling van alle onkosten zoo»wel ln Afrika als van ons hoofdkantoor, met een voordee-lig saldo van / 3.717. waardoor het verliessaldo van devorige balans teruggebracht wordt op ’ 25,325.Het blijft zeer moeilijk om de omzetten te vergvooten.maar niettegenstaande de gioote concurrentie Uet degoederenverkoop een behoorlijke winst.Men heeft voor dubieuze posten voldoende afgeschrevenen het saldo bedraagt 25,738. Door devestiging teDakar,waar grootendeels op crediet verkocht wordt, zal de*post op de volgende balans wel hooger worden.De handel in gom liet Zen bevredigende winst. Daar-entegen heten de inkoopen wol en grondnoten tot sloteen klein verlies. Voor het product wol is de concurren-tie bij den inkoop groot, waardoor hooge pryzen wordenbetaald voor een product, waarvan de kwaliteit te wen-schen laat. Den laatsten tijd ls de markt in Europadalende.Gedurende de afgeloopen camnagne was de grond»notenhandel in Senegal en Soudan slecht: dit was tewyten aan den dalenden prijs in Europa, waaraan degemeenschapdelangen van de groote fabrieken in Europa,die dit product verwerken, niet vreemd zal zyn.De Karité-vet inkoopen waren onbelangrijk: menwenscht de hooge Inkoopprijzen van de concurrenten niet

te volgen. De aan het einde van de campagne, tegenlageren pry, ingekochte kwantiteit liet «enLe vrtbst Ge8^ ->"-■" -«" ■*»«* volgende boekjaar.

* 3?«H*-^"3-?«*n»e.'.. *-*. activa o*.: ca»» in Afrikai 33??^ debiteuren in Afrika / 25.7,8. goederen in Afrikai ?LM P"-*"»-» ui A«ka / 18.880. gebouwenin Afrikal i^.3?"' "^^«"b " A*"1» ,23940. remise, onderwegf -H.481. producten onderweg f 10.686; als passiva o.(ukapitaal’ 550.000. bankte»?/ 1.950. crediteuren ’ 72?10«credltsa.dl agenten ’ 30,635. »> « «..v.

Socleté André Citroen.Netto winst 3&2 millioen tram».

Vermoedelijk ln verband met de aanhoudende dalingvoor aandeelen Citroen aan de Parysche beu», heeft»s_^A^°aP3U "^553 f**9 belanscyfers gepubliseerd.alsmede, dat het dividend onveranderd blijft. d.wH. dateenzelfde dividend over het verhoogde kapitaal wordtuitgekeerd. De nettowinst beloopt 33.3 nnUloen francswaarvan 8 pet. op de preferente' aandeelen B. en 7 net.op de gewone aandeelen A wordt uitgekeerd "Over de positie der -Uy. wordt medegedeeld, dat definancieele fundeering belangrijken vooruitgang heeftgemaakt. Alle verbeteringen in de fabricage Sta afge-schreven^waarna er een brutowinst is van 170 mlllloenfrancs. Over den huldigen gang van zaken in het bedrüfwordt echter niets nader, medegedeeld, hetgeen te be»treuren is. daar er juist den laatsten tyd geruchten deronde doen over vermindering van den werktijd in debedreven.BEURS VAN 's-GRAVENHAGE.

-._,?iet;-leele noteeringen (11—12 uur): «.arg. Unie368-9-?. — Accoustiek 107-8-10-11-10-11-10-11-10. *-*'"'on?fflcleei? noteeringen (12—13 uur): Aand. Kon. Olie

" K C,f*= Mar£- Unie 356»5.%-6-7. - Cert. CalviDelft 155-%-5. — Aand. KUchenm. Accoustiek 110-1-10--«.*6-9. — Aand. Küchenm. Ultraphon 112. — Kamp»

WISSELKOERSEN.ADAM. 29 Nov. 28 Nov. 29 Nov 28 NovLonden..». / 12.09^ 12.09,% Stokholm. / 66.70 66.70 'Berlijn 59.32 59.34 Oslo. „ 66.42% 66.42%Parijs „ 9.76% 9.76% N.-^ork..» n 2.4?« 2.47%België „34.68 34.63 Nietoffio.Zwitserl.». „ 48.12% 48.12% Madrid „ 34.32% 34.39Weenen...» „ 34.90 34.90 Italië _, 12.97% 12.97%Kopenh...» „ 66.45 66.45 Praag. . 7.35% 7.35%

Wisselkoersen. (Part.) Dollars bankp. ’ 2.46. 2.47%. —35^*^»b9.5. 59.35. — Weenen 34.85, 35.20. — België34.57H. 24.80%. — ?insche mark 6.22%. 6.27%. — Enge-AA -^U.,!-"- — Frankrijk 9.76%. 9.32%. - Praag7.32%. 7.37% - Madrid 34.35. 34.55. 4- Italië 12.96. 13^SSSftpertJ2'* 43.40 — JaPan 1.21. 1.22. — Warschau02?"/».. 2?«/i,. — Buenos Aires 10.01. 1.03. — IndiëiCle

i 2« 9%' Iv?. —, Indië zicht 099. 0.96%. — Boekarest1.46. 1.50. — Zwitserland bankp. 48.10. 48.25.

De Parijachebeurs.De toestand getond.

HAva, meldt ult Parijs:Gisteravond heeft de minister van financiën Chsroneen conferentie gehad met vooraanstaande personen ulthet financieele leven te Parijs. Vastgesteld werd, dat desituatie aan de Parysche beurs volkomen gp«md was.De zwakke stemming op enkele beursdagen was uit»sluitend een gevolg van den toestand ln verschillendebultenlandsche centra. Realisaties van bultenlandscherijde ontmoetten voldoende vraag. Een en ander heeft totgevolg gehad, dat er heel wat .ssransche fondsen ult hetbuitenland ln het land zyn teruggekeerd.

Provinciale Staten.

ZUID-HOLLAND.By hun voorstel met betrekking tot de BrlelschsIf/fi? j?ebbe? Gedep. Staten aan de Staten meegedeeld,dat zy over de bydrage van de localiteit in dé kostenvan de bediening van die veren volgens de nieuwe plan-nen, welke bydrage zy op 25 pet. van dle kosten meteen maximum van ’ 4000 per jaar gesteld wilden zien.nog met die localiteit in onderhandeling waren, en dat«U hun voorstel tot vaststelling van het nieuwe tarieftot den afloop daarvan meenden te moeten aanhouden.De uitslag van de onderhandelingen is thans, dat Ihtotaal de maxlmum-bijdrage van de localiteit ’ 3210 perjaar bedraagt of ’ 790 beneden het gedachte bedrag.Gedep. Staten zullen intuzschen weder met Den Briel enRockanje in overleg treden en deze gemeenten trachtente bewegen, alsnog het gevraagde bedrag beschikbaarte stellen. De andere gemeenten hebben zich reeds lotde gevraagde bydragen verbonden.Hoewel de gelegenheid ontbreekt, de uitkomst van hetnader overleg af te wachten, meenen Gedep. Statenthans toch te moeten voorstellen, niet over te gaantot de vaststelling van een hooger tarief dan reedsdoor hen was ontworpen en dat nu ter goedkeuring aande Staten wordt aangeboden.

Post, Telegrafie en Telefonie.Luchtpost voor Suriname.

Blijkens mededeeling van de Amerikaansche postadml-nlstratie kan correspondentievoor Suriname worden over-gebracht met de wekelijksche luchtverbindlng New Vork—Paramaribo. De overtochtduur van Nederland naar Suri-name bedraagt bij gebruikmaking van bedoelden lucht-dienst ongeveer 13 dagen.

Het luchtrecht voor Suriname bedraagt, evenals voorCurayao, 50 cent per briefkaart en 50 cent per 5 gramvoor de overige stukken.Omtrent de voorwaarden, waarop correspondentie voorSaba, St. Eustatius en St. Martin per vliegtuig van NewVork naar St. Thomas kunnen worden overgebracht, wordtnog voeling gepleegd met de Amerikaansche postadml-nlstratie.

Nieuws in dit nummer.Binnenland.

-?3 ?" ILewnM». eud»hoofdlnsn«cteur van den r,,^waterstaat, te overleden. (Nederlanden GeMustrwraV

Aiw- * "Heek te Lonnekw *"aïEen verklaring van den heer Deterdlng InzakeP

concurrentiestrijd ln Amerika. (Oec. en fin. mcd.) °^(Bi. H. p,Buitenland.

Een verklaring over de Saarmijnen van den Pm...schen minister-president ln den Landdag. (Duit«hl)'Er «ouden maatregelen tpt uitzetting van'de e^'N3ramm?nf°^°^ arbeiderspartit^eraamd wor^_-.._.','' (81. D p. 3,Gisteren te Bvrd met drie tochtgenooten opgezt»».

(Nét & om naar * Zuidpool te vWDe R. 100. het tweede nieuwe Engelsche liichtscl,'!-

JSSLa-9* proeftochten aan het luchtvaartminisNovergedragen. (Telegrammen.) ""»«_>(81. D. p. 3j

Rechtzaken.RECHTBANK TE AMSTERDAM.

Beschadiging van verkiezingebiljetten.Vandaag heeft de vierde Kamer de «aak behandeldtegen de beide personen, die met een teerachtige vloeistc,propagandistische biljetten, door de SU-AP. op «huktingen in de Amstelstraat en het terrein van het Pal»!ivoor Volksvlijt aangebracht, hebben beschadigd. "^Het OM., waargenomen door mr. Qverboseh. h««llwegens beschadiging tegen leder der belde verd. w»maanden gevangenisstraf getzlsoht.

liWwß »0«?»»»^»VV_^ COPRABra.,— V^^ 29 RTOVmUBBR 1939 - AVONDB-LAP, P.

Mededeelingen en Aanbevelingen(buiten verantwoordelijkheid van de Redactie).

Oranjeboom^dortmunder/^pittig en toch zacht. \Jlr_J

H-IQ,

(Vervolg van de Reclames.)

MEDDENS en ZOON! toonen U de meest uitgebreide Collectie

ENGELSCHE STOFFEN VOOR ULSTERSnaar maat vanaf ’ 70.——

ROTTERDAM _DEN NAA«.

maaHm~tÊmm^aammmmam--m^

._

B/12

B. T. VAN RIJSWIJK & ZOON - DEN HAAG lj LUXE CARROSSERIEËN — HERSTELLINGEN — TRIPLEXGLAS. °"« I

Mededeelingen en Aanbevelingenr

(buiten verantwoordeiykheld van de Redactie).

Oude FABRIEKSINSTALLATIES en«lis OUDE METALEN, speciaal OUDZINK, OUD LOOD voor hare smelteryenkoopt

«V. MIAAI.»AAIBcNA??U■ van

S. A. VLES & ZONENROTTERDAM.

Telefoon 06768—06769 —06770— 06771.8.20

LOÜÏS KÖRÖN &~Co. ««-*ROTTERDAM. STATIONSWEG 4. Td. 8097. 8098. 8099. 18826.EFFECTEN-COUPONS.—

._

i. . ; - , »O

«8

Avondblad, C.Buitenland.

De toostend.Het Russisch-Chineesche bestand.

De wapenstilstand in Mantsjoerije is tusschen de tweepartijen; die in conflict waren, beklonken zonder dat demogendheden tusschenbelde hebben behoeven te komen,fU de stap dlen Stlmson. de Amerikaansche secretarisvan Staat, gisteren te Londen. Tokio, Parijs. Rome enVerlijn heeft gedaan, is juist even te laat gekomen. Heth niet duidelijk waarom daar zoo lang mee gewacht is,«ant bij een geschikte diplomatieke behandeling van de,aak was wellicht veel verwoesting en bloedvergieten teverhoeden geweest. Amerika heeft zelfs gisteren nog nietfftis een bepaald voorstel tot tusschenkomst of bemid-deling gedaan, maar de gepolste regeeringen er slechts,an herinnerd dat China en de Sowjet-vnle belden hetpact onderteekend hebben en ln verband daarmee hetdenkbeeld geopperd om overleg te houden over mogelijkegemeenschappelijke maatregelen om een verdere ver-scherping van het conflict te voorkomen.Vit telegrammen uit Tokio moet men opmaken dat

do stap van Amerika daar met terughouding ls ont-vangen. Men geeft er wel nlet officieel, maar toch vrijwelofficieus te verstaan dat Japan weinig voelt voor eengemeenschappelijke internationale actie. Dit is niet inde laatste plaats te verklaren uit dé precedenten van eeninternationale inmenging die Japan vah de begeerdevruchten van zijn overwinning over China in den Chl-neesch-Japanschen oorlog beroofde, en daarna van deUisschenkomst der mogendheden om in den tweedenoorlog in het Verre Oosten vrede tusschen Rusland enjapan te stichten. Sedert dien is zulke bemoeienis vanVestersche mogendheden in het Verre Oosten te Tokioin een slechten reuk gekomen.

Indien de Russen en Chineezen het niet zelvenvoorloopig over minnelijke onderhandelingen eens warengeworden., zou het oorlogsvuur zich vermoedelijk overzlantsjoerüe verspreid hebben, terwijl de mogendhedenmet nota's aan elkaar den, tüd verbeuzelden. Men kanlich daarom, op grond van dlt geval, niet aan den indrukonttrekken dat de oorlogsweer in de wereld, dle even«nel als een brandweer behoort te kunnen handelen, nogmoeilijk in beweging is te brengen.

Voor een tusschenkomst van den Vo'kenbond zoubijvoorbeeld de bijeenroeping van een buitengewone raads-vergadering noodig geweest zijn, maar men wist dan nogniet. of Rusland, dat geen Ud van den bond is, zich welbij de behandeling van het geschil voor den Raad daarinhadbillen laten vertegenwoordigen. In een vroeger geval,een geschil , tusschen de Sowjet-vnie en Finland overOost-icarelië. bleek Moskou daartoe niet gezind. DeNaad had dan slechts de zaak naar de onderteekenaarsvan het Pact kunnen verwijzen.

Maar de eerste generale repetitie met een gemeen-schappelijke actie van pact-mogendheden zou, als züin het conflict in Mantsjoerije beproefd ware. naarmen nu uit de weifelende houding van Tokio op moetmaken, heel wat voeten in de aarde gehad hebben. Nuhoeft Tokio zich echter niet verder uit te laten en kanhet Stimson eenvoudig antwoorden dat internationalepogingen geen zin meer hebben, daar Sowjet-Rusland enChina reeds de vijandelijkheden gestaakt hebben en«aan onderhandelen.

Niettemin blijft de les van het gebeurde dat Genèvezich weleens ernstig mag gaan bezig houden met devraag, hoe men bij dreigend oorlogsgevaar de procedurevan tusschenkomst verhaasten kan. voor de partijen, meteen beroep op noodweer, tot vijandelijkheden overgaan.

Hoe langer hoe meer zal ook een aanrander van denvrede, om met zijn onderteekening van het pact niet instrijd te komen; zijn best doen om het voor te stellen,of hU eerst aangevallen is. Achteraf dienden daarom deRussische lezingen volgens welke Chineesche aanvallenaan den inv«-l der roode troepen in Mantsjoerije voorafzouden gegaan zijn. degelijk en onpartijdig onderzocht teworden. Mochten zö verzinsels blijken van de soort diede Donau-monarchie over Servische aanvallen verspreiddevóór zü Servië in 1914 den oorlog verklaarde, dan kondende pact-mogendheden na de staking der vijandelijkhedennog een verdienstelijk en nuttig werk doen door zulk eenoorlogzuchtige politiek voor het forum der wereld tebrandmerken.

. Nvt Russisch-Chineesche conflict.-h de Russische bladen is men algemeen van oordeel,dat men zlch nlet al te veel moet voorstellen van de«Anneesche verklaringen zoolang deze nog niet gebleken

-Ün ernstig te zün. De Izwestia verklaart, dat. zelfswanneer Moekden ingeven heeft, dat het niet meer mo-geluk is het gevaarlMe anti-sowjetspelletje voort te-etten, de daden van de regeering te Nanking, die de«echten ultnoodigd in te grijpen in het conflict, geenlwi^el overlaten, of Nanking zal alles doen wat to zijnmacht ls om het voorgestelde aceoord te doen mis-nikken.

Zwitserland.

Net vreemdelingenverkeer in den lomervan 1929.

Onze correspondent te Genève schrüft:De Zwitsersche pers bevat thans de eerste mededee»«>gen over de resultaten voor het vreemdelingenverkeerjan den afgeloopen zomer. Dlt de mededeelingen blükt.«wt de Zwitsersche hotels en andere bü het toerisme be-w^hebbende kringen tevreden kunnen zün over het«eemdeUngenbezoek in dezen zomer. Ongeveer hetzelfdeaantal bultenlandsche toeristen is in 1929 in Zwitserland««gekomen als in 1928. hetwelk voor het vreemdelingen-'erken een büzonder gunstig jaar was geweest. Het toe-ristenverkeer ln het begin van den zomer was teleurstel»lend, doch daarop is een verbetering ingetreden, vooralin het tijdsverloop tusschen 20 JuU en 20 Augustus, toen«et bezoek buitengewoon druk geweest is. Daarna is hetnatuurlük weder «nel verminderd, doch het einde van hetseizoen is toch heel wat gunstiger geweest dan het laatste«edeelte van het seizoen van 1928. zoodat alles bij elkaareenomen de resultaten van den zomer van 1929 nlet voor°-e van 1928 onderdoen.

Vat ondanks de scherpe concurrentie van andere lan-«en die den vreemdelingenstroom tot zlch trachten te«üken. Zwitserland nog steeds bü het reizende publiek«n de gunst is gebleven, volgt uit een vergelijking met het"eemdelingenbezoek ta de jaren, aan den wereldoorlog'uorafgaande. Terwül ln dié jaren reeds van een goed«'«oen kon gesproken worden, wanneer ln den loop van«en zomer een goede 60 pet. der bedden voor vreemdelin»«en in de door de toeristen bezochte districten bezet wa,.W den zomer van 1929 het cijfer van ongeveer 70 pet."neikt. terwül in enkele der het drukst bezochte streken-e«s een gemiddeldevan 79 pet. verkregen is.

Engeland.

«et conflict ln de Australischesteenkoolnijverheld.

In een conferentie tusschen de Australische mijn»eigenaars en mijnwerker, te Sydney is men het gistereneens geworden over een regeling van het conflict ln desteenkoolnijverheld van Newcastle. De loonen voor stuk-werk zullen met 12X pet., de dagloonen met 6 stuiversverlaagd worden.

Waarschijnlijk zullen alle mijnen op S December her-opend worden.

Poedersteenkool voor de oorlogsvloot.

In parlementaire kringen verluidt dat de regeeringeen commissie van deskundigen zal instellen, om hetvraagstuk van invoering van poedersteenkool als brand»stof blj de marine te onderzoeken. Men verwacht datln verband hiermee uitvoerige proeven genomen nullenworden. Als voordcelen van de nieuwe brandstof lnMats van olle noemt men: I°. Men zou er zeker v«üizijn dat de brandstofvoorraad voor de oorlogsvloot inEngeland zelf aanwezig zou zijn; 2°. een groot kapitaaldat thans in reserve-voorraden aan olie moet vastgelegdworden, zal vrijkomen; 3". het herstel vah de Britschesteenkoolnijverheld zou er zeer door bevorderd wordenMen weet dat op vrachtbooten reeds proeven metpoederkolen genomen zijn. en eenigen tijd geleden alheeft de Admiraliteit een oud schip beschikbaar gesteldvoor ledereen die lust mocht hebben, de kosten vaneen proef met een oorlogsschip voor zijn rekening tenemen.

Ontploffing in een mijn.

Zeven dooden.Bij een ontploffing in een mijn bij Swansea. in Waleszijn zeven delvers omgekomen en twee zwaar gewond!

Ohlneesehe bandieten te SingaporeIn een verwoed handgemeen* tusschen politie en ge-wapende Chinesche bandieten in een lokaal te Singaporedat aan een rijk Arabier toebehoorde, zijn tien menschengewond, onder wie twee gekleurde polltie-agenten.De Arabische eigenaar werd zwaar gewond. Vrijwel deheele dievenbende is achter slot eh grendel gezet.

Duitschland.Vit den Pruisisehen .Landdag.

De interpellatie van de regeeringspartHenover de mijnen m het Baargebied.

De Pruisische Landdag is vanmorgen begonnen methet afdoen van eenige kleine ontwerpen. Daarna werd deinterpellatie van de regeerlngspartljen over het bezit vande mijnen in het Saargebled behandeld. De interpellatieis gericht tegen het streven uit Franselle oeconomlschekringen om de Saarmijnen met deelneming van Ganschkapitaal te beheeren en ook tegen de pogingen uit Duit-sche oeconomische kringen om de mijnen over te latenaan het particuliere kapitaal.

Tenslotte Vragen de interpellanten of de Pruisischeregeering bereid ls bij de rijksregeering er op aan tedringen dat de mijnen zonder voorbehoud aan Pruisenworden teruggegeven. .

De sociaal-democratische afgevaardigde Haas uitKeulen lichtte de interpellatie toe.

Hü zei 0.a.: In het Hamburger Fremdenblatt is uit-voerig het streven uiteengezet van sommige Duitscheoeconomlsche kringen, die liever de mijnen in een ge»*meenschaWelök Duitsch—Fransch bezit zien. dan ze aanden Pruisischen staat terug te geven. Vooral een groot-Industrieel uit het Rijnland, die ook bezit in het Saar'-gebied heeft, is deze meening toegedaan. (Geroep vanlinks: „Hoe heet die man??.). Het is de groot-industrieelOtto Wolf uit Keulen. (Hoort, hoort). Dat moet de Prui-sische regeering verhinderen door er voor te ijveren, datdeze mijnen weer geheel Pruisisch staatseigendom wor-den. zooals ook geëischt wordt door de Nilnlsche Volks-zeitung en andere Maden in het Rijnland. Alle anderekwesties kunnen door middel van handelsverdragen metFrankrijk worden opgelost.

Minister-president Braun zeide in zün antwoord dat destaatsregeering den laatsten tüd» mededeelingen heeftontvangen dat belanghebbenden uit het particuliereoeconomische leven aan het werk zouden zün om te ver-runderen, dat de mijnen in het Saargebled aan denPruisischen staat worden teruggegeven. De staatsregee»ring weet, aldus dr. Braun, dat zulke pogingen slechtsonverantwoordelijk gedoe van enkelen zün. De staats-regeering verklaart uitdrukkelijk dat zü dit ten scherpsteafkeurt, daar het de nationale belangen van Duitschlandernstig in gevaar brengt en ook de oeconomische belan-gen van de Saarbevolking schaadt. De staatsregeering zaldus met klem optreden tegen die pogingen. Zü weet. datHj met deze opvatting ook de eenstemmige en herhaal»delijk geuite wensch van de geheele Saarbevolking totuiting brengt.

Eenige dagen geleden heeft de Pruisische regeering ineen brief aan den rijkskanselier opnieuw verklaard datzü haar standpunt handhaaft om zonder eenig voorbe-houd het volle beschikkingsrecht óver de münen teherkrijgen.

Rijkskanselier Muller heeft daarop geantwoord, dat derijksr^eerlchl het standpunt van de Pruisische regeeringln deze geheel deelt en dat de rüksregeering met allemiddelen zal medewerken om de verwezenlijking van dePruisische eischen te bereiken. -Na deze verklaring vanden minister-president ontspon zich nog een lang debat.

Z>e vet tot bescherming der republiek.

De Rüksraad heeft in het ontwerp der rüksregeeringtot bescherming der republlek twee wijzigingen aange-bracht. De eerste breidt den kring der beschermde per»sonen uit en de tweede behelst dat niet de rijksministervan binnenlandsche zaken, doch de regeeringender honds-staten het recht krijgen politieke organisaties teverbieden.

Naar de Voss. Ztg. meldt, zal de rüksregeering achbü deze wijzigingen neerleggen en dus geen dubbel "ont-werp indienen.

De veemgerichtsmoord.De rechter van instructie in de strafzaak tegen Lam»

pel en zün vrienden heefs vanochtend kapitein Rlttervon EenterUn, den vroegeren bataljonscommandant vande organisatie Oberland aan een verhoor onderworpen.

Volgens zljn mededeelingen heeft hü geen aanledlnggehad beklaagden dlenststraffen op te leggen, daar hethera indertüd gegeven relaas van den moord, de houdingvan beklaagden heeft gerechtvaardigd.

Hü beschouwde Kohier als lemand, die tegenover zünmeerderen onaangenaam onderdanig, doch tegenover zünminderen buitengewoon ruw was. Getuige legde eengoede getuigenis voor beklaagden af en achtte hen niettot een onverantwoordelijke daad in staat. >

Het onderzoek ln de richting of Kohier zich aan spion-nage heeft schuldig gemaakt, wordt nog voortgezet.

ve «vriMeldSVset .De Duitsoh nationale Rijksdag-groep heeft gister -evenuur lang in geheime «ittin, beraadslaagd over het

initiatief-ontwerp tegen het plan»Voung. dat vandaag ineck»te lezing ln den Rijksdag komt. Al, woordvoerder»daarover heeft de groep dr. Oberfohren en baron V«ml?-r«ytagh Lorlnghoven aangewezen.

Naar verluidt l« het de groep nog niet gelukt demeeningsverschlllen over het ontwerp — en met nameover art. 4. dat de leden der rijksregeering strafbaarwil stellen — te vereffenen .

Het moet ln de bijeenkomst nogal stormachtig «ijntoegegaan en vooral de gedachtenwisseling tusschenHugenberg en Treviranus schijnt uiterst gespannen te zijngeweest. Treviranus verweet Hugenberg misbruik te heb-ben gemaakt van een door hem aan een vriend lnHamburg gestuurd«i wiel. waarin critiek op het beleidvan Hugenberg werd uitgeoefend. Hij eischte daaromtrenteen verklaring van Hugenberg die deze echter weigerdeaf te leggen. Treviranus. een bewezen zeeotflcier, die pasin 1920 op het poUtieke terrein verscheen en toen juisteen protégé van Hugenberg was. moet ln de groep echterniet veel aanhangers tellen. Verzekerd wordt dat Hugen-berg tracht hem buiten de partij gesloten te krijgen.

Naar de Vossische 2tg. meldt is de recherche « Ham-burg er ih geslaagd uit te vorschen. wie de voor de bom»aanslagen ac Winsen. Beldenfleth. Landau en Holling»stadt gebruikte ontplofbare stoffen heeft geleverd. Het is,de beer ltathjeh uit Bargfeld, dle reeds heeft bekend.

De bomaanslagen.

Inbraak 1» een postkantoor.

Vanmorgen tegen 4 uur is inbraak gepleegd in hetpostkantoor te Lautenthal. Onbekenden hebben ult debrandkast 6700 mark gestolen. Het geld moest dienenvoor uitbetaling van uitkeeringen aan gepensionneerden.Bovendien is nog voor 2900 mark aan lnvaliditeitszegelsgestolen. De daders zijn ontkomen.

Frankrijk.

De radicalen.

Het bestuur van de.radicale en socialistisch-radicalepartü had tegen eergisteravond zün gedelegeerden toteen voltallige vergadering bijeengeroepen. Meer danvierhonderd leden waren opgekomen. Daladien heeft eenredevoering gehouden over den huldigen polltiekentoestand, waarbü hü. de besluiten van het congres teReims en de mislukte pogingen der radicalen om bü dejongste mhilsterieele crisis een kabinet te vormen, inherinnering heeft gebracht. Hét is in deze vergaderingnogal levendig toegegaan, totdat ten slotte Herriot alsvredestichter is opgetreden en de vergadering een motieheeft laten aannemen, waarin wordt gezegd, dat de radi-cale en socialistisch-radicale xartü zich verzet tegen alleingingen om haar te doen uiteenvallen, waaraan züblootstaat en aaneengesloten bluft. .

' Oleinenceau.

In de Fransche Academie herdacht.Kort na den wapenstilstand in 1918 heeft de Fransche

Academie zich zelf geëerd door bü acclamatie GeorgesClemenceau tot Ud te verkiezen. Deze heeft zich echternooit op de gebruikelijke plechtstatige wüze onder denKoepel laten „ontvangen" eh gedurende zün verder levenheeft de oude Tijger nooit de geringste notitie genomenvan de illustere instelling. Ondanks deze ongewonehouding van een harer onsterfelijke!! heeft de academiezich zelf nogmaals geëerd door in haar -vergadering vangisteren hulde te brengen aan den overleden staatsman.Louis Madelin. de directeur der Academie, heeft overClemenceau gesproken en de Omstandigheden in her-innering gebracht, waaronder zün verkiezing heeft plaatsgehad. -. .

De vergadering is daarop ten teeken van rouw gesloten.

Italië.

Ve Kamer.

EmlUo Bodrero voorzitter.

Zooals met een enkel woord reeds ta ons Ochtendbladgemeld is.-is gisteren de Kamer weer bijeengekomen.Mussolini deelde de veranderingen mee, die in de parle-mentaire vacantie in het ministerie aangebracht zün envoegde daaraan toe, dat de regeering door zulks op dezeformeele wijze mee te deelen te kennen wil geven, datzü de onzinnige lofspraken, die beleedigend en kleinee-rend zijn veracht, doch daarentegen een ernstige, open-hartige., objectieve, en verstandige, dat Wil dus zeggenfascistische bespreking wenscht.

«adat het applaus, dat op deze woorden volgde, wasweggestorven, deed de voorzitter meedeeüing van de be-noemingvan commissieleden en stelde vervolgens de ver-kiezing aan de orde van het bureau van de Kamer,waarbü Emilio Bodrero gekozen werd tot voorzitter,Alessandro Dudan tot quaestor en I.udovici Pellizzari totsecretaris.

De Kamer bekrachtigde een groot aantal besluit-wetten en ging daarna over tot de behandeling vande wet houdende regelen voor het beheer van de rijks-wegen en voor het verkeer daarop. Dit ontwerp. bevatzoowel bepalingen omtrent het gebruik van de wegenvoor den aanleg van buizen, leidingen, tramwegen endergelijke, als regelen voor het verstrekken van rü- ennummerbewijzen enz.

De Senaat ls bijeengeroepen tegen 0 December.

Rusland.

ve schuldbelijdenis derrechtsche oppositie.

In tegenstelling met verscheidene leden der commu-nistische partij, dle. op afwijkingen naar rechts betrapt,na korter of langer aarzeling hun ongelijk bekendenen in hun verklaringen heel wat woorden en omstan-dige ulteeckettlngen noodig hadden, hebben Tomski,Boecharin en Rykof het kort gemaakt. Letterlijk schrevenzij aan het. centrale comité der partij:

«In den loop van de laatste anderhalf jaar warener tusschen ons en de n^eerderheld v.-<i het centralecomité meeningsverschlllen over een aantal poUtieke entactische kwesties. Onze inzichten hebben we uiteen-gezet in een reeks documenten en redevoeringen in dealgemeene en andere zittingen van het centrale comitéen de eenvale controle-commissie der partij.

„Wij achten het onzen pUcht te erkennen, dat indezen strijd de partij en haar centrale comité gebleken«Ijn gelijk te hebben. Onze Inzichten, in bepaalde docu-menten uiteengezet, zijn gebleken foutief te zijn. Dezeonze fouten erkennend zullen wll van onzen kant allekrachten inspannen, om samen met de partij een be»slisten strijd te voeren tegen alle afwijkingen van dealgemeene partijlijn en voor alles tegen de rechtscheafwijking en verzoenlizkheld. opdat alle moeilijkhedenoverwonnen worden en de volle en zoo snel mogelijkeoverwinning van den socialistischen opbouw verzekerdworde."

Het eenlge Ud van het centrale . comité, dat het drie»manschap in de laatste zitting steunde, Oegarof, iseveneens tot inkeer gekomen.

Het is geen worod van vreugde, dat de Prawda aanden terugkeer der verloren zonen.wijdde. Het blad her-innert aan de buitengewone hardnekkigheid, waarmeeBoecharin. Rykof en Tomski hun inzichten tot het eindtoe gehandhaafd hebben. „leder gewoon partijlid zal.met alle voldoening, waarmee hü deze (hun) verklaringzal lezen, zeggen, dat de kameraden Boecharin. Rykofen Tomski er te lang mee getalmd hebben, te veel mis-bruik, gemaakt hebben van het geduld van de partü. Enhü zal afwachten, hoe de kameraden Boecharin. Rykofen Tomski metterdaad hun in de verklaring neergelegdeverplichting bevestigen, om de algemeene partijlijn tehandhaven tegen alle moeilijkheden en tegen alle neigin-gen, tegen de rechtsche afwijking en de verzoenlükheiddaarmee ih de eerste plaats."

In een voor de partij moeilijk oogenbllk, aldus dePrawda. begonnen Boecharin, Rykof eh Tomski te wan-kelen, af te wijken van de algemeene partijlijn, toen departü ha het XVe congres ;voor aanzienlüke moeilijk-heden kwam te staan, toen de koelak, aangesterkt lnde jaren van de N.E.P. met hulp van de graanstakingde sowjetmacht bü de keel trachtte te grijpen, toen ihde leiding van de industrie (Sjachty) van verraad bleeken toen opnieuw de middelboer begon te aarzelen tus»schen arbeidersklasse en koelak in. Nu de partü er ingeslaagd is het land uit de graancrisis te brengen, nurecordtempo in de ontwikkeling van de industrie bereiktzün en de collectivisatie van den landbouw een gewei-dige vlucht genomen heeft, is het voor alle werkelükepartijgangers van het proletariaat duidelijk, dat de partijgeluk had. Maar, waarschuwt het blad. indien de recht-sche poositie een zwaren slag geleden heeft in de ver-klaring van hun leiders, dan neemt dat voor de partüen voor de komintern niet in de minste mate de ver-plichting weg op dezelfde onverzoenlijkewüze te strijdentegen de ideologie van de rechtsche oppositie en deverzoenlükheid, waarvan vandaag weliswaar BoecharinRykof en Tomski zich hebben losgemaakt, maar diébluft bestaan en steeds duidelijker en bepaalder eenwapen in de handen der vijanden van de arbeidersklassewordt. En. wordt' in het begin van het artikel gezegd,dat natuurlük het centrale comité aan Boecharin. Rykofen Tomski de volle gelegenheid zal geven hun ver-anderde gezindheid ' voor de heele party te bewüzen.op het eind wordt nog eens duidelijk gezegd, dat departü met alle vastberadenheid de organisatorische Ze-volgtrekkingen maken zal, welke voortvloeien uit hetbesluit van de laatste ziting van het centrale comitédat de propaganda van de Inzichten van het rechtscheopportunisme en de verzoenlükheid niet te vereenigenzün met het lidmaatschap van de partü.

Hetzelfde geluid hooren we uit de Izwestija. In Akerenzin maakt het officieuze regeeringsorgaan het nog erger.Het betitelt de «rechtsche oppositie als „burgerlijk

Übe-

ralisme" en gaat zelfs zoozer, 3at het deze beinfluencee-ring van de partü en het proletariaat met de klein-burgerlijke ideologie op één lün stelt met de pogingenvan de „koelako-kapitalistische elementen om de partü tebestrijden langs den weg van sabotage in de fabrieken,corruptie van het apparaat en boerenterreur: alleen iszü een wat verfijnder én meer gesluierde manier.

Het kalf is dan ook voor de verlorenen niet geslacht.In het ochtendblad heeft men gelezen, dat na eeninleiding van Stalin. die verscheidene uren ta beslagnam. het poUtieke bureau de verklaring van het drie-manschap voor kennisgeving aangenomen heeft. Het weeser evenwel met nadruk op. dat de leiders der rechtscheoppositie hun beloften moeten omzetten in daden

Rykof. oßecharin en Tomski moeten in de partü deleiding nemen van den strüd tegen de rechtsche oppositieen toepasselijke maatregelen tegen hun vroegere kame-raden treffen. Wanneer zü hun strüd tegen de rechtscheoppositie met goed gevolg doorstaan, dan. zoo fc onsgeseind, zullen zü weer in de partü worden toegelaten.

Dit laatste is ongetwijfeld onjuist. Rykof. Boecharinen Tomski zün niet uit de partü gezet en kunnen datmet worden, voor ta Mei het partücongres büeenkomt.Maar de bron van het telegram pleit ervoor, dat deinhoud in hoofdzaak juist is.In den bekenden roman van den Utterairen „mee-looper Eedin Steden en Jaren, die binnenkort ook in een

Nederlandsche vertaling verschijnt, wordt het afschrik-wekkende beeld geteekend van een meisjeskostschoolonder Engelsche leiding. Op de gewone ochtendwandelingin den Engelschen tuin plukt een der meisjes een takjeaf en gooit het weg. Miss Rowney merkt het en roepthaar ter verantwoording. Zü dreunt de litanie harerzonden op. maar dat is niet genoeg: raap het takje open breng het naar de prullemand. Aan dlt tafereelmoesten we denken, toen we het bovenstaande lazen.De Russische communistische partü zou er goed aandoen den schijn van de kostschool van miss Rowney tevermijden. Op een oogenblik moge dwang den koristenweg schünen te wijzen naar een beoogd doel. moge demacht zoo groot zün. dat men voor de verleiding be-zwijkt en den verslagen tegenstander in het stof ver-nedert, door deze midelen is nog nimmer een overwinningduurzaam bevestigd. Het ziet er naar uit, dat de huidigepartijleiding, die jaren lang blijk gegeven heeft metvolkomen zelfbeheersching het oogenblik te kunnenafwachten, waarop haar vijanden zich zelf versloegen,thans dle uiterste berekendheid harer gedragingen nietmeer meent te behoeven. Dit moet op den duur eenvergissing blüken. temeer wanneer zü zoo weinig delicatemiddelen kiest als thans: een gewetensdwang. die eenopenlijk vernedering wordt. Een overwimUngskreet.waarmee stalin losbrak uit de spanning van het kritiekejaar bü uitnemendheid, was menschelük begrüpelük.maar zonder de eigenschappen waarmee hü de overwin»ning in industrie en landbouw bevocht, zal hü haar tade partü niet kunnen bevestigen. Zün voet ta den nekvan den verslagene, maakt zijn eigen evenwicht zooschünt het. broos.

»u»l«ul»d s uittreding ult de Internationale

Indien het bericht juist i». dat de vnle der Socialis-tische Sovjetrepublieken uit de Wereldpostvereeniging«sl treden, dan kunnen de gevolgen daarvan ult «enstaatkundig, economisch en verkeersoogpunt ernstig zijn.De definitieve uittreding kan echter eerst plaats hebbeneen jaar na de diplomatieke kennisgeving daarvan aande regeerlng van Zwitserland.

Men schrijft on»:Postnnle.

Hoewel er wel eenlge aanleiding is voor Rusland'» ver»stoordheid (men weigerde aan Rusland b.v. op hetlaatste wereldpostcongres te Londen ln Mei/Juni 1929een grooteren Invloed te geven door zijn stemmental uitte breiden: een landje als Albanië of e.n halfbeechaafdland als Afganistan brengen leder één stem uit. evenalsde sowjetunie. hoewel die bestaat uit een unie van repu-blieken en er dus alle aahleidlng was aan Rusland tenminste evenveel stemmen toe te kennen als aan Groot-Brltannlë met zijn dominlums en koloniën), was niemandmeer bedacht op de mogelijkheid, dat een land. dat een-maal tot de postunle behoort, daaruit zou treden. Omdie reden verdwenen dan ook te Londen ult het Wereld-postverdrag alle artikelen en bepalingen, welke betrek-king hadden op het verkeer met landen, dle nlet totdle unle behooren.

Rusland herkrijgt dus door zijn uittreding zijn vrij-heid. dwz. het kan o.a. zijn buitenlandsche porten naarbelieven vaststellen. Dit hindert de andere landen niet,maar wat de andere landen wel hindert of hinderen kanls, dat Rusland geen doorvoer meer behoeft te verlee-nen aan de Zeemde brievenmalen. Alle postzendingenvoor China, Japan en de Phillippijnsche Eilanden wordenthans verzonden over den transZlberischen spoorweg,voor welk vervoer aan Rusland boven de gewone ver-goedingen een bijslag wordt betaald. Nu dus de door hetWereldpostverdrag gewaarborgde „vrij!...d van transit"door zün uittreding voor Rusland niet meer zal bestaan,zal Rusland wellicht alleen doorvoer van post willenverleenen aan die landen, waarmede het diplomatiekebetrekkingen onderhoudt. Nederland zou dus gedwongenworden de post voor China en Japan met zeer grootevertragingen door het Suez-Kanaal te verzenden. Ver-wacht kan worden, dat Rusland geen der voordcelen zalopgeven, die voortvloeien uit zijn lidmaatschap van dewereldpostunie, doch deze voordcelen door het afsluitenvan afzonderlijke verdragen en overeenkomsten alleenzal willen deelen met die landen, wier regeeringen deRussische republiek officieel hebben erkend.

puien.

HVerkloo«enbetooging te Bromberg.

Gisteren is te Bromberg een groote werkloozenbetooginggehouden, waaraan ongeveer 1000 personen deelnamen.De politie heeft de demonstranten uiteengejaagd.

Uenemarken.

ve agrarische politiek der Veenseheregeering.

Het Folketing houdt zich op het oogenbllk bezig metagrarische wetsontwerpen der tegenwoordige socialist!-sche regeering, waarvan in het büzonder het ontwerpover het verkrijgen van land voor kleine boerenbedrijvenop sterken tegenstand bü de oppositie stoot. Volgens hetontwerp zal de staat worden gemachtigd tot dit doel dedaarvoor noodzakelijke landerijen door koop en nteige-ning te verkrijgen. Onteigening zal sleahts bü bezittin-gen met een waarde aan grnd van meer dan 50.000 kro»nen en bü landerijen van meer dan 50 H.A. kunnen ge-schieden, hoewel in bijzondere gevallen ook bezittingenvan meer dan 40.000 kronen en meer dan 40 H.A. voor ditdoel kunnen worden aangewezen. Voor de onteigeningkomt bü voorkeur land in aanmerking, dat niet in ten-sief genoeg wordt gebruikt, mits dit niet schadelijk in-werkt op de rest van het gedrijf van ht landgoed. Vooronteigening komen in aanmerking slechts 10 pet. vanbezittingen van 40 tot 50 HA-., welk percentage grooterwordt bü de stijging van het bezit tot een maximum van25 pet. bü bezittingen van meer dan 75 H.A. Teneindegrond voor aanleg van tuinen te verkrijgen, zullen degemeenten, met name Kopenhagen en de plaateen metmeer dan 1500* inwoners, het recht krijgen volgens de tahet onderwerp neergelegde bepalingen land te onteige-nen, doch slechts in die gevallen waarin de gemeenteniet reeds zelf over voldoende daarvoor geschikte grondkan beschikken of wanneer de grond die de gemeente ineigendom heeft, reeds bestemd is voor den bouw vanscholen en andere publieke werken.

Voor den aankoop en onteigening van landerijen zaleen jaariüksch bedrag van zes millioen kronen wordenuitgetrokken. Tenslotte houdt het ontwerp nog een rege-ling ta over het gebruik dat van de verkregen landerijenzal worden gemaakt waarbü met name voor de belangender minder bemiddelden wordt gezorgd.

Na dat eergistteren. toen dit ontwerp in den landdagvoor 't eerst ter sprake kwam. de socialisten het ontwerphadden verdedigd, hebben zoowel de vertegenwoordigersder llnksche boerenpartij als die der conservatieven ern-stige kritiek geoefend. De boerenafgevaardigden verklaar-*den. dat dit ontwerp afschaffing van het particuliereigendomsrecht op land beteekent en dat daarin eenrevolutionair principe tot uitdrukking komt. Het ont-werp komt neer op nationaliseering en socialiseering vanden grond volgens communistische of socialistische grond-stellingen. Ook de vertegenwoordiger der conservatievenverklaarde, dat zijn partü tot zulk een onteigeningswetnooit haar toestemming zou kunnen geven. Volgens hemis deze onteigening ta strüd met de grondwet.

Griekenland.

ve lloo»v»«r<lUvloot.Een flinke groei sinds den oorlog.

Sinds het einde van den oorlog heeft de Grieksehekoopvaardüvloot een belangrüke uitbreiding ondergaan.De Grieken hebben trouwens altüd een belangrüke rolgespeeld als zeevaarders ta de Middellandsche Zee. In1915 was de tonnage van de Grieksehe koopvaardij-vloot 1.001.000 ton. in 1918 wa« zü tot 410.000 ton ge-daald, den len Januari 1928 overtrof zü weer het cijfervan voor den oorlog en bedroeg zü 1.160.000 ton.Voor den oorlog bedroeg het aantal Grieksehe stoom-schepen ongeveer 2 percent van de wereldtonnage, n.l.24.444 schepen van meer dan 100 ton op een totaal van45.403.877. In 1927 was het IA pet.. in 1928 al weer193 pet. van een inmiddels tot 65.159.413 ton gestegentotaal aan scheepsl-imte'in de geheele wereld.In verhouding tot zün bevolking beschikt Griekenlandover een flinke koopvaardüvloot. n.l. 1.256.000 ton op6205.000 inwoners of 0.2026 per inwoner, welke cüfersvoor Itallë en Frankrijk slechts 0.0874 en 0.0785 zün. voorNoorwegen 1.164 en voor Engeland 0.475? (voor Neder-land naar dezelfde berekening ongeveer 0.38).De Grieksehe vloot bestaat vooral uit vrachtbootenn.l. 91.80 pet. van het totaal. De meeste dezer vracht-booten behooren tot de groep van 3000 K 4000 ton. Bilde passagiersschepen wordt de talrijkste groep gevormddoor schepen van 1000 a 2000 ton. terwül in 1926 nogdie van 500 tot 1000 ton het talrijkst waren

Studentenrellen» te Athene.Naar Vaz Dias uit Athene meldt, hebben daar gisterende studenten den heelen dag betoogingen gehoudenvoor de universiteit, daar men weigerde eischen. die zügesteld hadden, ln te willigen. Venizelos weigerde eendeputatie der studenten te ontvangen. Daarna werdende ongeregeldhedenin heviger mate dan te voren voort-gezet. 3000 betoogers werden door de politie, welke ge-geassisteerd werd door de brandweer met waterstralenuiteengedreven. Er werden 30 lieden gewond en tal vanbetoogers werden aangehouden.

(Vervolg van de Reclames.)

OP REIS NAAR DELANDEN DER ZONVoor inlichtingen en prospectus betreffendede hotels gelieve men zich te Wenden tot deN. V. Internationaal Verkeer, Bureau,Amsterdam — Damrak 46.

ADELBODEN:DE PAREL VAN HET BERNER OBERLANDSport Hotel SchöneggSpeciaaldoor Hoiiandsche families aanbevolen.Kamers met str. water. Pension vanaf frs. 18.-

-' * «VIONTE CARLOHOTEL

PRINCE DE 6ALLESHoll. prosp. gaarne op aanvraag.

W. Loogssrt, Oir.—■—■ '

■

% —INONTE CARLO:

ROYAL HOTEL,Eerste kl. Alle comfort. Geheel op het Zuiden.Tuin. Kamer mol. pension vanaf frs. 80.-.

PONTRESINA:Hotel „Poiitrèslna"

Ie klas,». Alle comfort. Stroomendhater. Zonnig en vr|j gelegenHuisorkest. Pension vanaf fr». 19».ALLE WINTERSPORTEN. *.." ■' U 5

Mededeelingen en Aanbevelingen(bulten verantwoordelükheid van de Redactie).

PRIJSVERLAGINGMODEL

il HOEDENMETLC3

S il ii I Gj_-&

(Vervolg van de Reclames.)

IH DEN HERFSTh^ërie?d7od'e7de^^^^ **" * o^keude.

FARINA j-gywiiiVfo-* >Mte snuiven. V^K^8.9 Nlscli op elke verpakking de roode

,<"

(Vervolg van dé Reclames.)»

I'■ ' ' i

(Vervolg van de Reclames.)

Zy is sterk en gezond en men schathaar jaren jonger!

U kunt Uw lichaamsgewicht aanmerkelijk verminderen,U gezond en sterk voelen,wanneer U de gewoonte aanneemteiken morgen een kleine dosis KRUSCHEN SALTS tegebruiken. Ziehier wat Mevrouw L. B. ons onder meerschrüft (haar brief ligt bij ons ter inzage): ..Van het oogen-blik af. dat KRUSCHEN SAI/TS in den handel kwam. hebik het iederen morgen gebruikt. Ik ben 66, ik ben sterk en ge-«ond en de inehsehen houden mü voor hoogstens 40 i. 48 jaar."

Waarom zou het U anders gaan? Waarom den last vancorpulentie te verdragon? Het middel om slank te zijn,krachtig en gezond is' zoo* eenvoudig. Niets dan een theelepelKRUSCHEN SAI/TS eiken morgen. Hét heeft geen smaak.U kunt het ln uw thee drinken. KRUSCHEN SALTS is ver-krijgbaar bü alle apothekers en drogisten ii f 0.00 per flacon.De groote flesch k 1.60 beVat 3 maal den inhoud van denkleinen flacon. A.21Imp.: N.V. Rowntree Handels Mij., Keizersgr. 124, A'dan» C.

WißiJw« RO«»l«A»»0»» COURANT. -VRIJDAG 2* NOVEMBER 1929 - AVONDBLAD, o."*"*"** ' ,_.___--_»_»»»>, _-_■___-■--—______

* f9

Geen lastige, leelijke puistjes meerlHet Is voor geen enkele vrouw prettig, wanneer zijvoortdurend last heeft van puistjes. In de eerste plaatsvoor baar

,elf

en in de tweede plaats voor haar omgevingv?or 3" _--**-- «r «raag «oo aantrekkelijk mogelijk uit wiiven. Poeder en crème -.uilen niet baten, integendeel, «iiverstoppen de poriën, waardoor de lastige puistjes vereer-zaakt worden.probeert U eens de wetenschappelijke schoonheids-behandeling met Nadox. V zult versteld staan over het«cbitterende resultaat, voet eenvoudig eiken keer, wanneerge U wascht een beetje Nadox in het water.Een behandeling met «adox voorziet de kliertjes. die in3«-_.,°^"k^«'°°,°" der °"'d °°"elen en de noodzakelijkevoedingsstoffen leveren voor het soepel en glad blijven derhuid. van zuivere geneeskrachtige zuurstof. Deze klierljex«n^!L^tdO?T tot "!.^"^ '",°" en boter functionneerenaangespoord, De poriën worden gereinig, waardoor deovertollige vetdeelhes zich op de natuurlijke wijze kunnen

ÏÏÏTftÏÏÏÏ- d*,h!?de,ri^e puistjes '«-wijnen. Binnen«eer korten tftd «al de huid er weer friseh. jong en glad

si.-ei*£e*u*tïTOr??-*es, worden «eer gemakkelijk verdrevendoor een theelepel Nedox in een kop heet water te mengenen hiermee de huid gedurende eenige minuten te bettens^. noJldmiakc^ ?n,vels verdwijnen nis bij tooverslagdoor een theelepel Itndox te vermengen met een kop gefit-Keerde «ure melk. en dit middel eiken dag toe te passen.GRATIS DESKUNDIG ADVIES.

Vraag het gratis Schoonheids Boekje aan. geschreven«oor een deskundige, en waar de nieuwste wetenschappelijkeITte" S «taan over de verzorging van het %_?en het haar. Stuur geen geld — «Neen Vw naam en adresOp een briefkaart aan Nadox <^fd. K 5), Keizersgracht 124,V^de tóresonderstaande coupon in en «end deze aan

Itadox ls heerlijk ge- COUPON K Sparfumeerd en is ver- Ta

,h#

llrügbaar b« alle apo- **--&:thekers en drogisten AT»ïïi--5’ 155p. pak. Ben pakIs toereikend voorverscheidene weken. ' "Imnoitsn»» —- ?°Ueve gratis en franco het boek-R?dox ICp?~ÏÏ F ..Vrouwelijke Schoonheid" aan&ftmsuS.raCht >°ovensta»nd adres te «enden.

Voor Indië verkrijgbaar h«

ü,.

J. VAN GORKOM & 00..v,oeia en hare filialen. ADe Donaulanden.

De Oostenrijksche grondwetsherziening.«aar de* «sue Vreie Issresse meldt. Is men inzake degx>ndwetsh«l2lening op een -eer voornaam punt totovereenstemming gekomen, doordat de strijd om depositie van Reenen is opgelost, De hoofdstad blijft een«Wonderlijk bondsland. doch -al zich in verscheideneop-ichten aan legeeringstoe-llcht onderwerpen. Hiermee

Steen d€S ««nstoots weggenomen.Wtuss<HiW wijzen zoowel de chnsten-socialistlsche«eichapoed al» de socialistische /Kbeiter Leitung er ondat er nog belangrijke twistpunten hangende -Un «e--weven, gelijk, naar den lezer uit de brieven van onzen■ *v?e^cken correspondent in het Avondblad van gisterenml :sön gebleken, dan ook inderdaad bet geval is.

Uitden trein gegooid.

-fcïfJSSL1?^^!? 6en bericht van <*»« A<leverul uitsass^ ontleent, nebben de twee conducteurs van eenKe-n naai Jassy een boer. die -onder kaartje reisdena een woordenwisseling, uit den trein gegooid, De boergerekte onder de wielen, zoodat hem beide beenen-werden afgereden. H« stierf na enkele minuten, Debeide spoorwegbeambten zijn geanresteerd.

Japan.

»e OTapanschen gezant in China»

1 Zelfmoord.

w_>«s" ¥ib2frl * -^!»n«.he gezant in China, die te?TVfrto®'-0®'-*5 om over de komende ondernandelin«eentoe China advies uit te brengen, heeft -Icb^^ondlaat door een revolverschot van bet leven beroofdvistoren was bet juist drie jaar geleden, dat -M vrouwJas overleden: men neemt daarom aan. dat de gezant°A._A-?^' 6en aanval van Zwaarmoedigheid heeft5^ üi^B6lll6^ is men van meéning. dat Japan doorden dood van Nadoen den diplomaat heeft verloren, diew de eerste plaats geroepen was om de politiek vanverzoening van Ljidebara tegenover China ten uitvoer te«reugen.

>,

'■_ »e Japansche minister van onderwijs.

Itsjit» Kobasjl, de Japansche minister van onderwilsis afgetreden op grond van beweringen, dat bU bij eenaantal schandalen zou -Un betrokken. Hij verklaardedat hü onschuldig is, doch aftrad om de regeering «eenmoeilijkheden in den weg te leggen.Tot zijn opvolger is baron Ivnaka benoemd, devroegereleider van de Beijoehonto»partij. die thans lid van de.-Hlnseito is.

Vereenigde Staten.De Mauretania.

De avery. die de AKuretania in de naven van NewVorkKtad) had gekregen bij de aanvaring met een veerbootwas van zoo weinig ernstigen aard. dat het grooteschip vannacht naar Europa is vertrokken.

Visscherij.

■

Heden werden aan de vischmarkt alhier van I^mui-den. Nieuwediep en elders *)0 manden en kistenversche visch aangevoerd. De prijzen waren: middelschol l 18-22. kleine schol l 4-9, kabeljauw l 13-I 16. schelvisch l 5-24, gullen l 3-5, groote tarbotf 32-48. middel tarbot i 20-28. kleine tarbot l 13--f 18, versche haring f 6-9, spiering f 3-10. -«Mugl 3-6. garnalen l 3-4, rivier visch l 4-7. alles permand; veiuche bokking t 6-7 per kistje; -alm f 8per stuk.v __

BUNSCHOTEN-SPAKENBURG, 28 November. Aan-gebracht door de botsloepers, 350 k 400 pond perspan 5 19-23 et.: hoellbot : 2 span gemiddeld 300pond KlB ei. per pond; kuilspiering : 380 pond i.9-lwj et. ; garnalen, 580 X.». alO et. ; blei:20 pond a. 12 cent.ENKHUIZEN, 28 November. Hedenavond hebben

vier vaartuigen hier aangevoerd 800 stuks kuilha-ring, 178 pond hoekbot. 1 tal drielingharing, 5 littensprot en 216 pond spiering. Do haring gold l 6.40K l 9.05. de drielingen t 4.60 per tal; de bot f 18.05tot l 16.15 per 50 K.G.; de sprot l 3.13-3.20 perlit; de spiering l 405 por 100 pond.HOORN, 28 November. Aangevoerd door 16 vaar-tuigen, 1162 pond bot. 16-19 et.; 10 pond schol.19 et-; 247 pond aal, 37-40 et. per pond; driemanden spiering, l 2.15 per mand.HUIZEN, 23-29 "November. Afgeslagen afslag ha-ven: 1700 pond bot K 24-25 et.-. id. vischmijn:300 pond i. 22% et.; garnalen: 260 K.G. K2O c.;spiering: 80 K.G. il 20-23 cl.; haring: via I^mui-den 20 gr. ben voor roókers; middelvisch: 1200 pd.a Btz-15 cent.I__N4l_ INWON. VEER, ,9 November. Heden geen-almaanvoerLEMMEB, '28 Nov. Aangevoerd door 18 vaartuigen 2100kg. bot l 29.20—33.80, door 14 vaartuigen 2000 kgTspieriuL

f S.2^7^ door 13 vaartuigen 5 tal haring f H.?o^-10.25sTEXEL, 28 November. lieden werden in afslag!aangebracht 1200 K.G. garnalen. Bk-10 et. n. K.GVI,^HKVINt3NN. 29 Nov. Van de _3anaal^l«cherij■fcy»"«- hoae». binnen.Vl^ 83 A. v. Nmbden met 40 last-vi^ 211 J. Vos met 38 last. De prijzen waren voor volle*7?^*-s..^?°-^ll" wal l 19.70, sleurharing dito f 15.30—15.40, ijle haring dito f 18.20 per kantje.

Marktberichten.

m^mm-m^--,--m-m^--m--------...

. ...

VEE EN PAARDEN.DORDRECHT, 29 November. Veemarkt. Aanvoer:4 runderen. 2 nuchtere kalveren, 2 varkens en 109biggen. 'Prijzen : vette koeien lsie soort 50-53 et.2de soort 45-50 et., 3de soort 40-45 et., vette var'keus 41-42 et., per pond; mo.k- en kalikoeien t2?5tot l 325, vazrskoeien f 180-220. nuchtere kalverenl 12-15. schrammen f 40-50. biggen l 18-28DRACHTEN; 28 Nov. Op de heden gehouden weèkmarktw.aren aangevoerd: 311 varkens, 9 kalveren, 9 geiten. 13koeien, 122 biggen en 2 schapen. Prijzen: vette varkens«17—40 e. zouters 31%—4» e., voor dé mesterij 36—40 o.p» kg., biggen f 10-22, pinken f 120-160. kalveren t 9--17 per «tuk. De handel wa« kalm.LEEUWARDEN, 29 November. Vee. Aangevoerd110 stieren t 190-500. 370 vette koeien t 210-390per K.G. 76-108 et. ; 503 melk- en kalikoeien f 180lot l 400. 390 pinken l 115-190. 10 vette kalverenmet genoteerd; 934 graskalveren t 65-130. 275 nuc-htere dito f 10-19. 280 vette schapen f 27-43. 120weideschapen f 20-36. 389 lammeren t 22-33 704vette varkens I 60-130. per K.G. 70-77 e.. 55 ma-gere varkens l 30-60. 273 kl. biggen l 14-20. 34paarden. 38 bokken. - 'o»Handel .in slieren en pinken vrij goed. Qebruiks-vee vette koeien goede soort vaster. Graskalverenmet behoorlijken handel; nuchtere kalveren, varkens"^AkK?-*** i?-**-* la«er- Zouters per X.Q. 74-76 ets.MEPPEL, 28 November. Vee. -Kanvoor: 477 var-keus: vette 70-76 ct. per X».; magere f 80-140.loopers f 30-50. drachtige f 110-170; IK?3 biggenl Ib-20. alles per stuk. Voorts 14 schapen, l 12-28per stuk. Handel in zeugen eu biggen vlug.ZWOLLE, 29 November. Vee. Aahvoer 2433 stuksais 1061 runderen. 298 kalveren. 30 schapen. 432varkens en 612 biggen.Men besteedde voor neurende en versch gekalfdekoeien l 225-380, dito vaarzen en scholten f 230--l 310, gustekoeien voor de vetweide l 130-260, ditovaarzen f 240-240. voorjaarskalvende koeien l 160--f 260, Uj.jarige springstiéren l 120-220, Ij<.jarigepinken f 100-210. jonge fokkalveren f 42-110. nuch-

lere kalveren l 12-20, vette koeien en ossen aanbouten 74-100 et.. dito stieren 78-96 et., dito kal-veren t 1.20-160. schapen 13-45 «t. per kilogram-«eswoeksche biggen f 15-18. 14 weeksche biggen 119tot f 23. drachtige varkens f 110-150. magere ditof 75-115 ner stuk; vette dito* 70-82 et? per K.GHandel redelijk met hooge prijzen.

BOTER, KAAS EN EIEREN.ALKMAAR, 29 >November. Kaas. Aanvoer 71 sla-pels. wegende 82.000 L..6. fabriekskaas kleine l 53commissie f 51, boerenkaas kleine f 53. boerencom'missie f 51.50. alles met rijksmerk. Handel matig.DRACHTEN, 28 Nov. dierenmarkt. Aanvoer 12.000 stuks.>^M: kippeneieren t 9—ll. kuikeneieren f 6—7 p. 100.LEEUWARDEN, 29 November. Leeuwarder com-missienoleering voor Nederlandsche boter f 2.20 (vo-rige week f 2 22.) .Uotermijn. Hoogste prijs f 2.15.. middelprijs f 2.10.laagste prijs f 1.74. Veiling : hoogste prijs l 2.06laagste prijs f 1.83. Aanvoer 9 derde en 18 zesdevaten.

-F-^ (onder de waag verkocht): <3oudsche 20 plus57-o9 et.. idem 30 plus 73-74 et., idem 40 plus 89tot 91 et.. idem broodkaas 40 plus 89-91 et., Edam-mer 20 plus 57-59 et.. idem 30 plus 73-74 et., id40 plus 89-91 ot. Stemming goed.MEPPEL, 28 November.. Nieren. Aanvoer 13.800stuks, prijs l 10-12 per 100 stuks.?iFNHOXNIt. 29 November. ler eierenveiling be-sleedde men heden voor kippeneieren f Iy.4b-12.7N

per 10Y stuks.UTRECHT, 29 Nov. Aan ds kaasmarkt alhier warenheden aangevoerd 62 wagens met 16.300 kg. -.lande», matie.P:SIUHf?r*L f 53--S5: rijksmerk £ 53—57.80, per 50 kg.ZWOLLE 29 November Aanvoer 500 K.G. boter.14/8 en S/s vaten en 280 stukken van k K.G. Prilsf 2.40-2.50 per kg., l 44-46.50 per 1/8 vat en t 22!otjJ 23.50 per 16 vat. Handel vlug. Neren l 1.1--l 18. /.anvoer 18.000 stuks.

GRANEN ENZ, MEEL EN OLIËN.ELST (Betuwe), 28 November. Noteering koren-beurs van heden: Tarwe l 10.50-11.50, groene erw-ten l 13.50-14. alles per 100 kilo.GROENTEN, FRUIT EN AARDAPPELEN.GORINCHEM, 28 November. Veilingsvereeniging„G. en O", Ter speciale truitveiling was de aan-voer niet groot. Voor goudreinetten word besteed totlo_ cent per kilogram.V46NNININN. 28 November. Veiling. Spinazie16-13 et.. witlof lste soort 27-29 «t.. 2de soort 3--10 et.. tomalen lste soort 18^-21 et., 2de soort 6--7 ct^ spruiten 13-21 et., per K.G.; savove koolf 5-7, andijvie 30 et, knolselderij f 1.70-2 'p. 100beurrü clairgeau lste soort 12-17 et.. 2de soort 6--8 et., wintervijgen 7-9 ot.. winterjannen 5-7 cent,stoofperen 3-4 et.. goudreinetten 6-8 et.. sterreinet-ten 10-12 et.. lemoenappels 6-13 et., bellelleuren 6--9 et., i-_entsohe roodjes 5-6 et.. notarisappels 8-10 c,holgaten 7-9 ot.. jasappels 5-7 et. boschappels 2--4 et.. zoete appels 3-6 et.. per 8.6.; chrysanten

32-50 et. per stuk.v?MS<NO'INI, 28 Nov. (Veiling IV. en omstr.) Prijzen:Vreezeen 1 3.70, roode bieten f 2.10-3 per 100kg., bloem-k£2jJ_^°*.Jllen f 3-3.70 P- 100 kg., prel l-3 o. p. boe,«Mvie «0-170 e., boerenkool «O e. p. 100 krop. appel, 5—15 0., peren 7 0., eehoreeneeren IV e., spruiten 15—23 o.per k^. ■ , 'HUIDEN, LEER, WOL, DIVERSEN.ZWOLLE, 29 November. Noteering: koehuiden 23 0..-ö^cjNAao % ♦, & oK Btodrfi vlug. j

Weerberichti

»--*****—>»-—-——— » . > >

'

vanhetFiliaal-Inrichting van hetKon. Ned. M«t«»oUg»«ilinstituut te Rotterdam.

(waarneming in den morgen van 29 November)

De Innen zijn getrokken over de plaatsen waar de bar«»meter ongeveer even hoog staat, o^limmende met 5 ndmZij zijn doorgetrokken voor standen van 760 mil. en hoogeren gestlppeld voor lagere standen. De eijfen, b« de pla»t««,geven de remperatunr aan In graden Celsius; staat mervo««het teeken — dan beteekent dit graden vorst. *..Stijgend" en ,^1alend" geven voor een gebled de wij^King aan van den barometer, over de laatste 2 aur, das redo—8 uur voormiddags.

Barom^tand. Wind- Toest.v. Therm.O.Plaatsen HedenGister rlchtin, kr. de Hod.GistV.lvlanoer" 751.1 747.1 SM 0 Uehtbew. 1 4 «"Seydisfjord 750.7 745.9 N.W. 1 zw. bew. 4 4-3Thorshav". 747.6 745.0 Stil o lichtbew. 1 7 11Rdst 756.6 757.5 Z.O. 8 betrokk. 6 6Stensele— 757.1 760.7 Stil 0 . 01 iValdersund 755.5 757.8 Z.O. 2 lichtbew. 2 I 1Sarna 757.9 759.0 Stil 0 mist 0 1Skudesnaes 751.8 756.6 O. 3 zw. bew. 6 6Lerwick 748.8 750.9 Z.O. 3 . 8 8Stornoway^ 746.1 746.6 8tll ' 0 reeen 6 6 0BIacksod«" —.— 743.5 — _ _

-,- 9 -aValentia."» 743.3 744.0 Z.O. 2 regen 11 10 1Scilly 746.8 743.1 Z.Z.W. 5 lw. bew. 11 1* §Brest. 749.7 745.5 z.Vf. 6 - 12 13 lRochefort" 755.5 757.5 z. 5 betrokk. 11 11 0Biarritz. 755.5 759.6 „ 6 ""**' ,5 JJ jYarmouth.. 749.9 752.1 Z.W. 3 bewolkt 9 9 HShield^.."" 747.2 748.3 W. 1 betrokk. 8 8*Skagen.."... 753.1 758.9 O^.O. 4 zw. bew. 6 6 0Blaavandsh 744.1 759.4 Z.O. 3 regen 8 5 0Hamburg." 749.5 762.6 Z.Z.W. 4 betrokk. 11 4 10Groningen. 748.7 759.1 Z.W. 7 j- « 3 3Den Helder 748.9 756.7 W.Z.W. 6 . 2 5 1DeBilt......" 751.8 757.6 Z.W. 4 «W. bew. ft 5 3Rotterdam. 752.4 756.3 » 4 _, m 7 3Vllsslngen> 752.4 755.3 , 5 „ « 8 11Nrd.Htoder 752.4 753.7 W.Z.W. 4 betrdkk.Calais 752.3 753.2 Z.W. 6 zw. bew. 10 10 -Le Havre.." 752.3 752.6 Z.O. 3 reaen 11 9 0Haparanda 757.4 761.3 . 1 nZ^t 111Hernosand. 758.0 759.9 Stil 0 _ §20Stockholm.. 759.2 759.3 Z.Z.O. 1 betrokk. 5 6 1Wisby 758.5 758.9 Z. 2 zw. bew. 560Kernel 761.3 760.3 Z2.0. 2 betrokk. 4 2-Danzig. 758.6 761.7 „ 3 """ 370Swinem."" 754.3 763.0 z.O. 4 «<?en 6 4 2llopenh 751.2 760.4 . ? 6 7 2Breslau.«". 765.9 — — Z7 ". 2 —Dresden."^ 756.2 765.0 Z^.O. 3 zw. dew. 8 4 1Mitogen." 760.9 766.0 8t,l 0 . 7 2 0Karlsruhe" 757.2 762.2 *^. l betrokk. 10 6 1ZUrich 761.6 763.9 2. 2 ot. bew. 6 4 1Maastricht. 754.9 758.3 ZZ.W. 2 "'"""' 11 8 5Brussels" 754.0 756.3 Z.W. 3 betrokk. 10 8 —Parijs 755.4 756.8 „ 1 TegesT 11 10 1Dijon 758.3 760.8 Stll 0 zw. dew. 640Toulouse.." 757.0 761.3 Z.O. 4 betrokk. 12 10 0

-Hoogte sedert gisterochtend gevallen.Vtmaal van gisterocht«!d 8 n. tot hedenoehtend 8 u.Hoogste temperatuur gisteravond 10 u. 12"H O.Laagsto temperatuur gisterochtend 8 u. 7°.0 O.Heden.Normals temperatuur te Rotterdam voor beds."ochtend 8 u. 3°.6 C.Temperatuur te Rotterdam te II u. 90 m. ll<».<l O.Alleen in het Oostelijk deel van het vasteland etaaOde barometer betrekkelijk hoog. Verder Is geheel Europe*ond«- invloed van de depressie. die haar belangrijkste

centra heeft over de Noordzee en ten Weston van *Brltsche eilanden.De wind is in SeandlnaviK zwak uit Oost. over he*vasteland zwak uit Zuld tot Zuid-West, over het Zpldev

der Noordzee.en het xanaal krachtig uit Zuid-Weet eoover de Golf van Blscaye krachtig uit Zuld.„*-*£ dewolklng is overal zwaar. met regenbulen, a«n <><Bothnlsche golf heerscht nevsllg weder.De temperatuur is to alle landen boven de normallyvooral to Zweden en op het vasteland * d«« aftrtUHfgroot.

»

Hoogste darometerstand 761.6 m.M. te Zllrteli.. l»r«w1«r«la«d. M-z »H«iHMGMUHZ

0 8tilte, 1 zwakke wind, J] maUge wind AIII krachtige wind, /TIT" stormachtige windJ///tt storm. "

regen.

*>k sneeuw. -- mist. JST o»w«e«.»

«IaUW» aOWBRBAMSCHH OODHANT. - V»^^» *» NOVBMBm IM9 -, AVONBWLAD. O.Mededeelingen enAsnbevelingen(bulten varantwoordelijkhei dvande redactis).

LOSSE NUMMERS.Hai>vragen van losse nummers van de N. R. (3.gelieve men vergezeld te doen gaan van eenbedrag van 9cent per nummer. vermeerderd met1cent per nummer voor het binnenland en 6 centper nummer voor het buitenland voor portaLij bestelling vermelde men duidelijk datum otnummer van de gewenschte courant.iVan exemplaren ouder dan een maand is de prijg5 cent booger.

Mededeelingen en Aanbevelingen(buiten verantwoordelijkheld van de RedaZe).

.—Qtideh. UMtuttkA

HOfuiU ■ * ULulsteVarinasP VVENAl. VENKNI^QLAAIt

S^U

v/

_-________^___- s:______^

«vervol,

v»n

d,

R-»el>att.>

Aan alle Lezers van deNieuwe Rotterdamsche Courant.

ajtAt/S<>-*-*. €**<mmt.4>-^ _*Wo V.^-^/mm*i^^_*téCu €SJt**^sJL^»»W^-V»v--fc»l £»^>/-*XAmW-V-9^../a.7?2_r&*sr3%>9Z<Zy*7^

*^rT-/,^^Z^^^^^^*^-^ Or'*<-^-<-*-. -nU—r^_-*-_~£*_^. a~. . Iftt|__

f*m/L%r*e^c£--~- ?_-^^lt^&6rtrf -t\v^_______^^vm^-^n__f_\\7Z-Z__"L _T"— --* -° *- ,

Xé^_______^^^_^ cArvn tée^q***^

——.^^,/^^}____^^m -*.~4^&-~-<t^._^i^^<^^^7"

,^^

*»

f^TöfiUffèörEß * '.'«»l>l0U.1^M0^? ' ,

w»w_ wn»MmtMjM|f^y'

-««-l»»*^^^ «.^ *^^i-^lM^l^l'^*f 1 *R"; '\I-U /^!^3Sf?w

DITis de FOTOGRAFISCHE AFBEELDING der zes oomp»««oromans, welke nieuwe adonno', op „HET LEVEN".

GRATIS ontvangenBOVENDIEN ontvangen zij echter o.a. jMJjBMW^g^IMMle. Alle Deoember-nummers. j^W^fe^f^jrÉ'B2«. «o« Geïll. Premie-boekwerk RF W9jÊÊL9^Ê

„AMSTERDAM BIJ NACHT". WF 1 %__WWmËM'3e. Een jaar in een Afghaanschen |^'»^JIHhP^^I

Harem, -mijn lijden en mijn vlucht, IIiiIJHEBÉÉiÉIdoor Aurora Nilsson. AÜROrtA MnMOHm

.■

|II I fAlléén sinds 1 Januari J.L dus inelf maanden boekte „HET LEVEN 19

2» Cp *m\w £> __Vzegge: Acht en Twintig Duizendnegen honderd zeven en vijftig

nieuwe abonné's.mmmmmmmmm~mmmmm A.420

BETER BEWIJS voor de enorme populariteitvan „HET LEVEN" is NIET MOGELIJK.Abonneert ook U zich derhalve nog heden op „HET LEVEN"voor «onmln««o «on Jaar ad. / 2.60 per 3 mnck. tr. p. po««.U ontvangt dan omgaand en franco alle psVMlv« l

i W_\^ll____Wm\_\_____\\_______w_^mmmmM^mmmam^r*~* ..—h ,-^-,,^*,^^BE^^^--^^^S^^»^^^HB^g^PWWl^^E

*» — __..-%—■* * --■ --■ -

I (Vervolg va» 4« |i«lib*U 11 i

«//M^^MM Zoo gauw hebt U kouUNWNWMW gevat, lastig zl)n de ge-

H^ voleen, Neem steedseenpaar Wybert-tabletteih

U fla erlzl». «leoien-45«nCS et». __\

j

,!!I

<V»rv»l, van ds HmlibiiO■»

£ __}&^_________*^^_\__m^^^ m_.

PN4OT.SONEGESCHENKEN

EI.EOTN.SONEORNAMENTENStofzuigers, en«.INVE N T AGasfornuizenGashaarden

Stokvis noodigt U uit de uitgebreidecollectie te komen bezichtigen In demonsterzelen: Westzeedijk .607

N.V. Handelmaatschappij

R. S. Stokvis & ZonenAfd. Gas en Electriciteit

s

10

"

g-aas,1 December a.a. heptU oase *fWiefde Ouders, Behuwd- t» »altotouders, 2

IHENVERT KUNE X

WÜHIMHUNA !8. oouvElJN». ; !zen dag tt herdenkt» dat all ¥voor 40 Jaar la aa» ha«a«K Uion «ttrtdta. ' 3

Hunne dankbare Nnder«. 3Behuwd- tn «Kleinkinderen. «; «otterdam, 29 Novemb. 1929. FJ3CSOKiOB<-WtCiCKiCBOK»C«WKB<

82741.18sszirtrcnwd: 527197

JOH. A. v. VONDELENenA. VERSTOEP,

ilüiesestraat 107. 'si!»enstraat 17.Rotterdam, 28 November 1929> '

"0-ülsrtrouwd: "W. POOT

«nA. M. VAN DER VEEN.

looide, Huize Dp Kaa.

* llildt. Utrechtsche weg Til.28 November 1929.

Huwelijksvoltrekking 12 Dec. 1929.Huwelijksinzegening in de Ned.

H

„v.

Kerk te De BUdt te IX uurhor den WelEerw. Heer D«.li KONING. 52783.18"Ondertrouwd: ~

MIA PEI/I>ENBURGen '

ALPHONSE BRUN.Ata, Steinerstrasze 38.Huwelijksvoltrekking 17 December

1929 te Bern. 52771.9(Inplaats van kaarten.)

Mr. G. li. P. LANDRYen

M..VAN REDE.fa mede namens wederzüdschel,Vilie, hartelijk donk zeggen voorje vele blijken van belangstelling,wor en bü hun huwelijk ondervonden

yverechie, 28 November. 52780-19Getrouwd:WILLEM GOUDSBLOEM

Wedr. van M. C. Vsi*plo«sen

WILLY VAN NUFFELEN.Rijswijk <2.-H.) 28 Nov. 1929!l,Bsaukade 26. 82745.10' Getrouwd:

P. T. HUISINGA Ien

NETTI VAN TROOIJEN.ffeltevredtn, 29 November 1929. ,Croetweg 37. ' 52725.7De Heer en Mevrouw

DE LANGE—Woensdregtlebben het genoegen kennis te geven»»._ de geboorte van hunLoon

DIRK.Leukelsdyk 34. 52710.8

i Rotterdam, 27 November 1929..

■

— ....._ . - {! De Heer en MevrouwPLAT—^van der Hoeven

.«ven met blijdschap kennis van del«l»oorte van hun Zoon

JOOST. jRotterdam. 28 Nov. 1089. ,Annastraat 13. 82797.8 j

Hedenmorgen ontsliep aachten kalm., * hemt* Vader,Behuwd- tn Grootvader, dtHterWILLEM HELWIG VAN HEEK

Weduwnaar vaa .«argaretha Htrmlaa Jaaa»«l,in den ouderdom van 64 jaren.Loekelo. 29 November 1929.

«de Wede".llnsehede.„ G. J. VAN HEEK W^an.' H. J. G. VAN. HEEK— ,

Hoogklimmer.E. VAN HEEK.M. A. VAN HEEK—Ebeling.JULIUS VAN HEEK.G. J. VAN HEEK—

VredsrAlt. jArnhem. -J. WsGELBERT»—v. Heek.E. D. NNGELBERTS.Enschede.

A. E. TER KUILE—van Htt-k.

O. E. TE» KUILEen kleinl-indertn.

De teraardtbestelllug zal plaatsvinden óp Maandag 2 Decembera.s. op de algemeene begraaf-plaats Gronausche weg.

Vertrek vanaf Hengelosche'traat 98, Enschede, te 1.45uur n.m.

Heden overleed tot onze diepedroefheid onze beste Broeder tnliehuwdbroedei, de Heer

WILLEM HEI.IMGVAN HEEK.

in don ouderdom van 64 jaren.Ahaus i. W.,

IJ. VAN DELDEN.Lonneker,

E. VAN HEEK—Burr Ewing,

H. J. E. VAN HEEK.H. P. G. VAN HEEK—

ter Kulle."l>a»s i. W.,

J. VAN DELDEN—van Heek.

«>nneker,L.VAN HEEK.O. M. VAN HEEK—

van Heek.I ilaarn.

A. G. BLIJDENSTEIN—. van Heek."Onneker,

J. H. VAN HEEK.A. VAN HEEK—

van Wulfften Palthe.O. P. JANNINK—

van Heek.G. JANNINK.

NeuiUy g. Seine,E. A. JORDAAN—

van Heek.JAN JORDAAN.

ltaden-Baden.A. H. G. JUNG-b—

>.

van Heek.«n-X-bede..

G. J. VAN HEEK Jr.J. VAN HEEK—ter Horst,

lonneker.A. H. VAN HEEK.W. M. VAN HEEK—

van Hoorn.„ Huize „DeWeelt",«eekelo (O.), 29 November 1929.

Heden overleed tot onze diept"loefheid, .■ onze hooggeachtemede-directeur, dt heer

W. H. VAN HEEK.Zijne nagedachtenis aal: ons«<eds iv hooge tere blijven.

" Directie der N. V.Botktloscht StoombleekerU.Eekelo. 29 November 192».

mmmmWm .

Naden overleed, tot on» diep* droefheid, w «on ouderdomZ- P- 1"' on,t Uw* «ent^noot. Vader, Behuwd- enGrootvader,Ir. WILHELMUS I?R4X«M3 LEEMANS,

" Ltaataraad 1.d.6..ouH-NooUlnapaetaur-aentraal van den ltUlla-Waterataat,

UU all» naam:4. H. F. LEEMANS— va» «aanlt.VGravcnhaga, 88 Novambe* 192».Koninginnegracht 70.

Bezoeken worden niet afgewachtOp verzoek van den overledene ««en bloamen:: en «een toespraken aan het «rat. ::

Va «eraardabeat«llin« aal plaats hebbeu Maandag as2 December halt twee op de begraafplaats ta Warmond'Volstrekt «enl,e en alzemeone kennisgeving.

——Volstrekt ttnlgt Iltnnlsgtvly,.

Heden overleed tot onzediept droefheid, onze lieve Man,Vader en Behuwdvader,Mr. JOH. HAVELAAR,

in den onderdom van 58 jaren.P. «..HAVELAAR—

Ohahot.S. E. HAVELAAR.J. W. VAN ROSSW-l-.

Havelaar., A. O. VAN ROSSEM.Rotterdams 28 November 1929.Veerkade 9.

Geen bloemen.Uitsluitend familiebezoeken kun-

nen worden afgewacht.De teraardebestelling zal plaatshebben Maandag a.s., te 12 uur,op de begraafplaats Hillegers-berg.

-"■"■■'■■■■■'■--■^^^Heden overleed onze lieve IBroeder, I

«r. JOH. HAVELAAR.8. J. BERGAOKER—

Havelaar.L HAVELLAR.J. I. HAVELAAR.

Den Haag.Rotterdam. <

m~mmmmmmm,~mmmm-2__-ïfl mm 'H Tot onze groote droefheid ,> geven wy kennis van het Over-

laden van onzen besten Zwager,.den Heer

Mr. JOH. HAVELAAR,. Haarlem, 28 November 1929. 'AD. OHABOT. ]G. O. OHABOT— ,

de Oourt Onderwater.-_»»_a--Wa__aaWWW»_MW-n>--__W»_><_^_^_W»',

52833.12

Heden overleed tot myn diepe 'f *droefheid, myn Zwager, a

Mr. JOH. HAVEMAN, lin den ouderdom van 58 jaren. 1 ''s-Gravenhage, 28 November '29. IJ. W. VLIELANDER HEIN— I \, " Dalen. __ B !

mmmam^mm^mmmmmmmm^^_v__o k

Met leedwezengeven wijkeunisvan het overliMn van onzen !besten Zwager, Oom en Voogd,

den HeerMr. JOH. HAVELAAR.

< O. J. ijALEN—Kolff. 'MADELAINE. "

SOPHIE. ELISABETH.mÊmmmmmmmm ■lll-,^283§!1l

De Directie van de Nederland-sche Handel-Maatschappü N.V.te Amsterdam, geeft met diep i

leedwezen kennis van het over-lijden Van haar zeer gewaar-deerdan Agent te Rotterdam,den Heer

«_>_ JOH. HAVELAAR.De Directie voornoemd:. VAN AALST. President.ABBING. Secretaris.

28 November 1929.

Etalgt en algemetnekennisgeving IHeden overleed plotseling, tot

ónze diepe droefheid, ten huizevan Hjn ouders, onze lieve Man,Zoon en Behuwdzoon, de Heer

ADMANUB CORNELISVAN 'T SANT,

op den leeftijd van 28' jaar.Rotterdam, 28 November 1929.

v. Oosterzeestraat 45a.Geen bezoek.

Ult aller naam, 'J. VAN T SANT—de Maas.

De teraardebestelling zal plaatshebben Maandag a». op déBegraafplaats Orooswijk.Vertrekvan het sterfhuis CUes de Vriese-laan 38 ten 1 uur. :

Heden overleed tot onze diepedroefheid onze lieve Broeder,Zwager en Oom, de Heer

ADRIANUS OONNEL.BVAN .'T SANT, /

op den leef van 28 jaar. 'O. J. BOERENBRINK.geh. v. 't Sant.J.H. BOERENBRINK. ■ en Kind.

(A. E. NIJHUIS—Zwolle, < ■ -...._, v. 't Sant.

(D. A. NIJHUIS en Kind.l—""""""""""""""'"sasl-^ïe

■BHMMM«aHHa«> '

Heden overleed tot onze diepedroefheid onze beste Zwager enOom, de Heer

ADNIANU3 CORNELISVAN 'T SANT,

op den leeftijd vvan 28 jaar.B. DE HAAS.T. DE HAAS-Vente.J. A. DE HAAS.E.M.HARTKOORN-

de Haas.W. HARTKOORN

en kinderen.N.O.lndis l OHR. DE HAAS.

Tjepoe j H. È. DE HAAS—Karstel.

Heden overleed tot onze diepedroefheid onze geliefde Neef,de fleer

AONIANUB CORNELISVAN 'T «ANK*.

M. A. NUHUIS—. . van 't Sant.W.NUMH». —Wed. H. L. v. *-? «ANT—v. Gelder.JEANNE VAN 'T SANT.

'mmmmtmmmmm~mmmmmmmmi mmy,»_^m^.-:....: -_ {.-.■■: ..-. 5-wol_ls

Heden overleed, zacht en kalm,na een geduldig lijden,onze geliefdeEehtgenoote. Moeder, Behuwd- enGrootmoeder. Luster en Behuwd-zuster, —Mevrouw HENDNINA MANS,

geb. Elktntar,in den ouderdom van 68 jaar.

L. MANS.J. H. TAMMINGA-Manb.R. TAMMINGA.

»M. 0. VAN TOLEDO—Mans.

A. VAN TOLEDO.J. MANS. x. G. MANS—den Uijl.

-.-n,-.-»^ T- d- HAM—Mans.Almelo^ v, ll- HAHI.H. MANS.J. A. A. MANS-Verwoert.P. A. BROUWER—Mans.A. BROUWER

en Kleinkinderen.Rotterdam, 28 November 1929.Banierstiaat 3? a.Op verzoek van de overledene

geen bloemen.De begrafenis zal plaats hebbenMaandag a.». óp de AlgemeeneBegraafplaats Orooswijk. Vertrekvan het sterfhuis te 2 uur.

52817.37Voor de . zeer vele bewijzen vandeelneming, ons betoond bü het

overlüden van onzen heven Man,Vader. Behuwd- en Grootvader,den Heer 52799.11

WILLEM VALENTIJN 20LP.hßuigen wy. uitsluitend langs dezenweg, onzen hartelüken dank.Uit aller naam:

Wed. M. ZOLF—Voor de vele bewijzen van deel-neming, ontvangen bü het overlüdenvan onzen innig geliefdenEchtgenoot

en Vader. ,' 52751.13Dr. HERMAN SNELLEN.

Oud-Hoogleeraar aan de Rijks.Universiteit te Utrecht,

zeggen wij hartelijk dank.M. M. BXELLEX—Werker.M. O. SNELLEN.

's-Gravenhage, November 1929.Voor de vele bewijzen van deel-neming, ontvangen bij het overlijden

van onzen geliefden Broeder, Be'-huwdbroeder en Oom,Dr. HERMAN SNELLEN.

Oud-Hoogleeraar aan de Rijks-Universiteit te Utrechts,

betuigen wij onzen hartelijken dank.November 1929.

M. E. SNELLEN.J. A. BONEBAKtzNR., H. P. VAN 't S^T—Repelius.

. E. SNELLEN.TH. SNELLE*!.M. SNELLEN— Kle?n.M. WENOicEBAOH*-Snellen.P. O. SNELLEN.

' R. SNELLEN.K. DIESER DÉ BARENNE—J. G. DUSSER DE BARENNE

*—.-__. Snellen.52703.23 en kinderen.Voor de vele bewijzen van deel-

neming, ontvangen na het overlüdenvan. 52755.9Prof. Dr. H. SNELLEN Jr..

betuigen de zwagers -en scboqn-zusters hun hartelüken dank.

Namens allen, sMr. W. H. M. WERKER

Zenuwarts 52525.6

VAN STRAATENweer te consnlteeren.

_^__\\\w_.

BTNUN- 'l'-^Ej blj. betVEER GE«V HOFPLEIN

BEDDENMAGAZIJN„DE OOIEVAAR"Enorme keuze

SI. UMlMlll1 Laagste prijzen.

poppen VPoppenwagens

PoppenwieaenPoppendekene

PoppenstoelenLooprekken

KinderstoelenAnto-pede

Bobeleeii»Baby-artikelen

WagenvachtenKussens

Luxe domen ZakdoekjesME MEN «EMEIIEIIIEN

IN ALLE KLEUREN-Zie onze speciale Etalage

KOOPT REEDS NU,«Ij bezorgt» denep^t. «Icoleae dag

52682/50 s« LUDMG - /uLI '14

..Een waarschuwing aan het ©p-* . Ksime-id geslacht, die iedereenl«_en«moet. — In eiken Boekhandel.

S 52652.7 §

p. MOLL & ZOONKLEERMAKER»

Wijnhaven 145 hoek Po,thoorl>«tf«gTel. 56265» ■

Een goed adres vooruw maatwerk.

H. 0. P. GraamansWEST NIUUWLAKIo ,5.

I««WW»W«WNW»ii«W|MW««

BEGIN 1930 !I OPENING l1 »a« ona nieuw geheel verbouwd «a«O,«^h in 1I Juweelen, Horloges, I1 Qouden. en Zilveren Werken 8I 5 ETALAGES I1 van Hogendorpplein Nn VI E. BONNEWITS, IWIJ WILLEN I»»> * z»I-SI ln hovanganoamd pand ma« aan gahoai -RSl 'n bovengenoemd pand mat aan geheel ÜIZI nieuwe sorteering aanvangen. =WIJ ZULLEN

SB . . __§ daarom thans onaan gahaaian voorraad «o» =l LiquidatieprijzenUitverkoopen li KOMT HEDEN «i^Ni VV ZEEVISCHMARKT 4. R'«l«m. 1s * . —3 A.a Zondag dan gthtaltn dag gaopond -|Rl!l!!!lilllll!ll!!!Ul!!!!!!!!ll!l!l,Ul!!!!!!ll!!!!!l!!!!!!!!lUN!!l!I!l!!!l!l!ll!l!!l!,,!,l!ll!W>,,,,,,,,i,,,,,,,,^

,-■ ; 52733.100 5

307. !KORTING

0E

UITVERKOOPbegint a.s. Zaterdagmiddag 2uw.Wij vangen onze uitverkoop aanmet een buitengewone reclameEN GEVEN GEDURENDE

5 DAGENdus slechts tot eh met Donder-dag S December, op al onzeStoffen, pluveélen, Zijde, enz,

niets uitgezonderdeen korting van

30%' é

Zie de etalages en doetUW voor»deel bij

WEINBERGI NOORDBLAAK 19 13 -■ is «I I ■ «o■ II 1*1___! I 8 o> I > «*>■ i—— I ■ «oW »»^»»»«»»^»-»»-»»»»», »»»»»»»»»-»->>»»»»»»»«»»l ■ 5,

H ' '"" ' ***-«««--a»»-»»a»^W»«»«» ,

,^

{'' ' ' '"-- ' »-S--8-^—■—— .n

■

i, Ix^^SÊ^^^Y^r- Net I, inderdaad -**■

! __X_&_%a_i3_ fiMUK vinden vat hem nuTOjy^ï&iiyPMHJjfu eens prettig zal ver-, r_?imm_mmi^m\m\m^ rassen. Neeren hou-Wnßß^K_t___sflE-?%*l» den in den regel van

'C&_____iW____f"^ -*"1' vooral al» deze i'. -^<SÊmtm—m9m-_W. IMt "ua-^ en .«eg l.

!! '} J. HOOGSTRAAT 271 "**■COObSINOBt'H J-- !Z*-»'■'"" '* ' 'lni|.„ '».■ | ,w ,|| rtjarrl) > £1 . ... . SI■' ■' ' i i ■■' ■' -i ■i-i r i il *

Wegene opheffing van 3tegman'« Boekhandel",Niéuwe Linnenweg 203, »??3«

-MM' UITVERKOOP,

___&_s** M__\

Voor St. Nicclaas>^ EUHE 80TERLETTERS per pond . . . / 1.50

HEERLUK SPECULAAS «ET A«A«DELE« 40 etspor half pond

SPECULAAS voer blj öe Detellwm 22^ etsper hall pondI SPRITSLETTERS — CHOCOLADELETTERS

HEERLIJK SPECULAAS MET AMANDELEN 40 etsper half pond

SPECULAAS voor bij de Boterham 22I,', etsper half pond

SPRITSLETTERS — CHOCOLADELETTERS»^W en SUIKERGOED S2?w/6o§

Wn»2lll Behle

VOOR HET »T. NiOO».AA«?EE»Tvindt IJ b|j: 1.'25«U.10 l

JOS. «knroa,<.«-d>>.-. «,-tiei«lu.Hooldtttt, «7.

Nltav-t Blantnvt» 2951.dt «roo!»le keuze in:Brilltn- ta -»lnttNt«.««lt.

vanaf / 0.75. 52983.10 lGROOTSTE SORTEERiNO

KALENDERSDOOZEN POSTPAPIERFOTO- EN A. ALBUMSSOHRI^FMAPPENPASSERDOOZENAARDGLOBESLUXE ZAK AGENDA'SVULPENHOUDERSVULPOTLOODENBUREAU ARTIKELENMooie SPEELKAARTENen andere Geschenken.

LAMMERSE AlHOOFDSTEEG TMZIE ONZE ETALAGE.

, 52644/31De Burgemeester van IJsselmonde

mnak^ beken,!, dat hetOntwerp van het Plan

van Uitbreiding,met kaarten en grondteekeuingen,te» secretarie dezer gemeente terinzage van een ieder is nedergelegdvan 29 November 1329 tot en met26 December d.a.v. en dat belang-hebbenden vaar 19 December 1929hun bezwaren tegen het ontwerpschriftelijk kunnen inbrengen byBurgemeester en Wethouders.

IJsselmonde. 29 Xovember 1929.De Burgemeester,

32881.19 HAZENBERG.

PIANO'Si Vier Duitsche voor ’ 190.—,! ’ 275.—, ’ 325.— en / 350.--.!in «wart eiken, en notenhout.

Al» nieuw, met 5 jaar vakkundigegarantie. 52867.15

Betaling desverlangd met ’ 2D<—vooruit. 10 gld. per maand.

MEININGER.Anno 1894.

ERASMUSSTRAAT 64—66.Huurpiano's vanaf ’ 3.— per mnd.

! ZATERDAG 7 DECEMBER 11__WM_____-____B_____--.MW«WWMHMMMBM^^ I

BEGINT ONZE GROOTE I

OPRUIMINGDAMES-EN KINDER- ICONFECTIE

>, *—-> —ll «» . I

■

DE GEREDUCEERDEPRIJZEN ZIJN REEDS GELDIG VANAF lj ZATERDAG 30 NOVEMBER >

GERZON, 52801.1715Lmm ONZE MAGAZIJNEN ZIJN S'AVONDS TOT 10 UUR GEOPEND «>»>»«

5..',M0 MM W^mmmr^^mimm—^mmm—i—mmm^^umm^mmmm^mmi:'/V?7i; - SLOBKOUSEN „OVERKNEE"/ fm/Y* van *ll«e cachemir wol. met< M»/'M X elastieken boord, glad sluitend om den ,

Ut* / I ./ schoen. Slank model, warm «-»««>. iW" / />^> en elegant. . . 6.50 4.90 O»*-» [/IA /^I. ONDERKOUSEN zonder naad ;

' M"/I" f W^ m van dunne vleeschkleurige ,c-F./ I i*w" «°l 165 1.45 I^sF. M^^ ZIJNENKOUSEIf met wol gewerd i

>lN_. l 'n ALLE mode- -»?« <>7<: «oe-^*t--V^-—- tinten .. . . 3** 275 195--&' /' VELE Nieuwe DESSINS !«2-> ..<>^l OA«EBEN«EEIiENV<»^ENzI'O»IRONBU« '

AMSTERDAM. JÊ_\Vllal»a»«»»aal 12« Tal. St3l'. . _Wt jrl^l__»«l-a,«»aa» 90 Tal. 35230 __W 3 ___\ 1-.

DEN HAAG: _bF# "fl *"**Noa»Hal»6a t/o Plaat* - Tal. UM4 , MM F H a

ROTTERDAM,

J^ _% «-■-"Naa^blaal. 4» . TaL «?,, kWf

HET SPREEKT IMMERS VANZELF

EEN VULPEMOUDEK-VULPOTLOOD— . koopt men bjj: ——..DE VULPEN"

COOLMNGEN 57». (NAAST TIVOLI).

i ■■--'-■ ...-, .■-.." mkM

DANS-INST.v. d. ZANDEN

BOHIEV. SINGEL 49/50:: Tel. 51565. ::Privé danslessen

eiken gewensenten tijg.t.2436/18

r WINTERPROVISIE >Wö verzenden primagesmolten zuiver

HoUandsch Kalfsvelverpakt in bussen, netto 5 Kiloa ’ 5.50 per bus onder rem-bours franco buis. 51420/15N.V. WIJNBERGEN.

FABRIEKEN— BOXTEL. -- _

■

ll— HIM . ! I ,|, >, ____, B.„„„| MM|

aiï—vr fins*O^MAGAZIJN

THEPRINCE OFWBSLAGVELD 23»— t.o. Hofplein —«EVEN PER K.L.I». ONTVANOEN

SC LAATSTE NOUVEAUTÉS

ONKREUKBARE5287740 DASSEN

1 2.50

»I»W» aOnBRDAMSCRBB oov»^»,. - v«»^^ S9»»v»»«» 1929 - AVONBBIA]». o.11 S

\CkK__F ||Oi] KRa9nfl9^-^ui!^Bl-vE*A.

—^m~^t-

* -^J __h*mmrmmP^'- Jfflv * * «v ->■ - ■ ]lU|hmméAmmm* -_F__Pm WMIM u^n Una —mJmr^

jl^".^?*^^'^,A"*\ Sr-vi^ *^__t. jii^ bv im "*l *- ,-j .^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ï^i-i'*' "*St*"**■ 'J*''*'"-\ _____Wu V\ fff*-*» "*

"*;il"*

-&_.! ■ '''-^*». w\ T

t

*3-

ZE BLIJFT HAAR WAARDE" BtHOUDFN, _,

i'

Uok maanden, ja jaren later, zult gij;■" wanneer U voor een abonné de wereldkroniek herlezen en noL-ment voelt, is't daarvoor nu dc ,»,>, °' . .. tijd, want u kunt. door thans maals bekijken. Als gebonden jaargang

*- lZis^~at te nemen ' " vormt dit geïllustreerde familie-week-,* ie. alle nog in 1929 te verschij. blad een boekwerk, welks waarde ver

: oZ^\"t'mt .. boven den abonnementsprijs van/10.--dat naast tal van interessante uitgaat, De interessante artikelen, deartikelen en boeiende lectuur 111 , , _>■

■

r ,vele prijsvragen zal bevatten en leuke humor, de zeldzame toto s zullen2e. de prachtige, waardevolle ook dan nog UW belangstelling Onver-Kerstplaat, een kleurenrepro- , __ , . * . , ,dvctie in passe-partout van de' zwakt gaande nouden. t Is een reden te

an2ei,'LieS'c d°0r meer om U onmiddellijk te abonneeren.

dan andere bladen, nl. / 10, INTEEKENBILJET Administratie Wereldkroniek, Rotterdam. Giro No. 6729.per jaar (luxe uitgave,! geheel Ondergeteekende abonneert zich hiermede ingaande 1 Januari 1930 op deWereldkroniek.00 zwaar kun«!tdfl,lc /14 X Gewone uitgave J 5.- per half jaar. Luxe uitgave / 7.- per half jaar. en verwacht du, -v__/ M.W-.-J. KUiiDiarUK, ’ LI, —), gratis en franco toezending van de premieplaat „Ganzen-Liesje" door Jan blanke, en vande dit jaar nog verschijnende nummers, waaronder het Kerstnummer. '___, B '**»'l*>. k. c

h- «2674/460 Naam: » , ,

■

■______

Indien toezending verlangd wordt door tusschenkomstvan denBoekhandel, gelieve men zulks hier tevermelden: - '

' WW » W ÜW Érn, B " H■li f __ ■ _g ■ " ■■" ,v-

I W. PRINCE -AlI Kipstraat 34 IRfffi I

W pracht PERMANENT HAARD met dubbele circulatie. IH Tender verdere kosten f SS. — - H■ A1.1.L SOLIDE MERKEN HAARDEN voorradig. H■ SPECIALE ST. NICOI.AASAANVIEMNC IH Prima Haarden, compleet . . 4 . . vanaf /«2.— 2■ Nmaille Kachels ....!.. 26.50 H■ l^aioriföres met Linnenpot " ,^^o ■H Nmailie Fornuizen 28.SO HGegoten Vornui«en Godin ..... "_ ",___%,&& ___»■ Gasfornuizen, vit, met oven .... " ," 02'VO IZaïamandorkaohols tt.WS |H Prima Rolvegers 0120 H■ Zwaar koperen Vulemmers .. " «'«O H■ Gemoffelde Vulemmers 0.80 H 1H Nmaille Broodtrommels 2»^VI3 H■ Koperen Naard-i^sleltjes vanaf „ 2*__»o H■ Koperen Haard-Stellen n 3.73 H■ üa»! d^ehermen "p s"_ ■H Geschilderde 2ijden Kappen lI.SO H■ Geschilderde Glaslampen „2S.—" H

>»--_>-_»>»»__-_><»»_»»,

H aas- en riectr. Kachels In alle maten en orll«n HH Complete Keukeninrichting HH me» Hout- en »c_rs<el«varen BI ««ce collectie PVPPENHNss^QENH IH op gummihanoen. vanaf f 1.76 H■ Kinderwagens. Looprekken. Kinderstoelen. enz. enz. HH Alles late klasse fabrikaat. H■ LET OP DEN KUISTEN INGANG met Uithangbord II 52809.160 MM» PRINCE* ■ami- n . ■■ mt,—_■—-»■- ■--- —-_ .

ABONNEERT U OPICONOMSCHSTATISTISCHE BERICHTENli !

» > ls»«-«!«»««la «/etfme «e,«R «»» «te-» witte 6ll».

» _»» ULreud veraooaUik berit. ««waakt»« van de

fnn,te

materialen, met een voetetnkJ\«» ««l>._^2«»iUaa»,«l_.on,_c. kri,tal of

aan deze witte stip.

Ben Mfiyend persoonlijk berit. Gemaaktran de fanste materialen, met een voetstukvan echt Braailiaanseh . onjx, kristal of_»____» ItaUaan»el» marmer en een vulpen «bril.vel» do den minaten druk, levenslang«evaarbo«d door Amerika', meest voor»aanstaanden vulpen-fabrikant.

U <;NE^.FFLII'<?«V>»>»W^^ Pen», »»e»ell,, ll„k«et», «krlp^***^

In eN« goede vulpeneaali!.

Importeur»»N.V. O. HARRIS IMPORT CO. . AMgTAM

»»>«»»«»-»a«AW^W»»«aaa«»W»«>««»WW,««l»>»W>W««»«MU. 52056.70

Vlll!I!!!!l!Il!!!!ll!!!!il-!l!l!llUUl!!!!!!!ll!!!!!!!il!!!!lll!!!l!!!Il,!I!!I!!l!W!!I!!lI,lNillM!,!U,i„!«l!I,lllllL

1 HET BESTE ADRES 1| — voo» UW — I

I ST. NICOLAAS-CADEAUX IW IS NOG STEEDS I

f Nv HENRY BATS 1i NOORDBLAAK 77 NNOI, lunchroom -D GROOT ASSORTIMENT IN D§ MANICURES — IAPOOOTEN DD PARFUMERIEËN, TOILETARTIKELEN V- ' M,2. N,2. _- D__

»-——-———»—____

S- PARFUMS VER FIRMA's: CHANEL.WORTH, 1= CUERLAIN. LENTHMIC. MOLINEUX. §

D HOURIdANT.MIRURI3IA.CARON.HUVNUT. 12 6ROB3MITH, 4711, COTY, BOLDOOT, VtttNr. sW RIMMEL, KU-BIST, enz. . 52735/100- D5 GOED GESORTEERD IN ID LUXE DOOZEN ZEEP en COFFRETS D| »M- zondag DEOPEND "W« §iIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIHIIIIIIIIIIIHIIIiiIIWIIIDIIIIIIIIIIimiIII^

'——^*kleetieelle GeschenkenHandschoenen

SjaalsPullovers

Speciale AanbiedingECHT «EIwIEN^EDEItEX

HANDSCHOEN, __ ««.«eer solide, .... >),

KAPPA, A SKI««'oerd -4.""i

W. L. RoelofsK. BLAAK »l >

HOOFDSTEEB I jj_ 52720.45

/^ OESCNEN«EN WV

■

HEENEN ¥\. HOOOMR:» BtN

HAAS

/

, 52754/18

I DE NEDEéLAHDSCHEWERKGEVER

WEKELIJKSCH ORGAAN VANHET VERBOND VAN NEDER-LANDSCHE WERKGEVERS

Nummer 48 bevat o.m.:'Verbondsnieuws:De plannen van den Minister vanArbeid, Handel en Nijverheid op

sociaal terrein. 'Rechtstaat of ambtenarenstaat I.De Minister van Arbeid gr|jpt In.Restitutie van Invalldltelts.premies.Normalisatie van textielgoederen

en meubelen voor de Inrichtingvan ziekenhuizen.Voordracht over wegen en ver-

keer in Engeland.Een pensioen waarover geen in-komstenbelasting verschuldigd-Zittingsdagen van Nederlandschevertegenwoordigers In het Bul-tenland.Handelsverdragen en Tarieven.

ABONNEMENTSPRIJS voornletleden ’ 6.- per jaar voor hetbinnenland.

Seoretariaat: Mauritskade No. 5,Den Haag. *

52773

» 6ee/t „ttem" als eerste vênassins een sel/bincke?I Geeft „Hem" als eerste vérrassimt een zelfhinrler_«^

"

'"m ' ' . - ■«!___.

De tweede verrassing geven wij> °e^^T°o^ '

V XE^SINDERS - v>« 4.°0 - 3.7S- i,.2« VE T^EEdE OAS HH»°2.7« - 2.25 *- 1.7« - «5 - 0.75 slechts .......M^ IWOLLENVESTEN ÓgO TOT OVERHEMDEN - mm** fEN PULLOVERS 0=12.50 imitatie zijd, ...... 4.90 3H !.«DEN SHAWLS 95VS0 IHANDSCHOENEN -ft^ HANDSCHOENEN- *QA 8imitatie sui«l«. .. 1.90 1.2, SfQ Braotm.v,ol«ev.«ndontr«»«j «G-XHANDSCHOENEN- MM»« HANDSCHOENEN - mmIZZ»la«H met wole«voor«l 3.90 4*_S "glacé «hedm. bont aavoeS»-3

«MR

__>_»

* -. *

mmmW Lmmmt kWm\m^^m\\\\mw^\\\\w^^^m^F^f^^ ' kWw

\Jf\AA^ ROTTERDAM |

■

l ■—

wmmmmmmmmmm—^mw__

m_

mmm_mm

_m___^

-VS»_a__aßHMHHMttMHMaM_ll^i.H..^^^^^M^

VRAAG UWEN BOEKHANDELAARING. 85 °' .

V V\^^^"N PNAONTB.

H.¥. UiTB. P D BOLLE «limmzON EMMAPLEIN 2, Giro 13021,

m^~~mmmm. 52642.21

"___ " «7«5/«

HERMAN DE MAN

HET WASSENDE WATER«eese drok. «eb. ’ 2.80

N««», A v. DNmar'a UNg.Mll, R'dam.

» OLUBHUISBOOMPJES 25.VER. TOT VOORBER. V. E. R'DAMSCHEMAATSCHAPPIJ VOOR JONGEMANNEN.

ZATERDAG 30 NOVEMBER. 20.30. .<— Spr. Dr. J. FRANSEN.Onderw.:..MENSCHENLEEfa EN MENSCHENGELUK"v.GeorgeaOuh«»«I

MAANDAG 2 DEC. 20.30. LITERAIRE KRING.. Inleiding. Onderw.: KELLERMANN EN MOLNAR.Een centrum in Rotterdam voor alle jongelui.

-»

U bent welkom.52731.21

'«'«--'Granf» SehmiwhiiVfl* Rotterdamse!, Hofstad Tooneel_____________

«rvme acnouwDtirgDlr.: Cor van der. Lugt.Me!s»lt . mmma.Zondagmiddag I December 2 uur. — Duurste raag 51.215 (pi. bel.)ANNIE VAN DER LUGT MELSERT.VAN EES

in BRUSSE's BOEFJEZONDAGAVOND ! DECEMBER 8.15 — ZONDAGSPKiJZEN

MEN TROUWT GEENMEISJES ZONDER GEID

Nieuw hongaarsch blijspel van ISTVAN ZAGON.ERZSIKE... ANNIE v. d. LUGT MELSERT^van Ees.

REGIE: COR VAN DER LUGT HfELSERT. -DE N. RD. CRT. SCHRIJFT: Erislke behoort tot het genre rollenI|"t«."_..«'."".''." An",e '_f Uflt Melsert.van E^s gaarne "l" en dl,!b^ Ln..» " fl,Ve/ra.

,S

tell 3""" me.t apart bekoring en gevoelig.heid speelt.... Het stuk bletft verscheidene aardige tafreeltjes....

Dinsdag 3 December B.IS, Popul. prijien. duurste rangf K.23 lplbel^)ZOOEVEN VERSCHENEN

Vrijdag 6 December: Jubileum PIET BRON. MADAME SANS-GKNE.

—___________l 52791.62

MLroote Bvliouvdusn " " lt«_,«2ns«ks op«« ,« ««..v»»«»,«,^ Directeur: Cav. Uff. A. RORIN. >W Zaterdag, 20 November. S uur >> Assoiieidsvool'stelling >W v/d.v.ereldbéroemlle Prima Donna W> «LDA DALLA RIZZA

■"""vuiiHHiy Directeur: Cav. Uff. A. BORIN. ■Zaterdag, 30 November, 8 uur ■Afscheidsvoorstelling Iv/d.wereldberoemde Prima Donna ■

fc DALLA RIZZA I» van het SCALA THEATER te Milaan I

TOBVAnone prUlea: / l.- tot / 4.25 plns bel. IPlaatsbespr. dagelijks 10 tot 3 n. ■■________■■■■

«■ — 52530/30

■M T^IVOI.I SCHOUWBURG ______Mfl lmpr»,. HUttO HELM -»---"J-J■ AFSCHEIDSVOORSTELL.NGËN I■ FRITZ HIRSOH OPERETTE ■■ Heden Vrijdag en morgen Zaterdag ■WE FLEDERMAUSJ■■■ van JOHANN STRAUSS ■■■B

, l«» TIVO^I 80HOUW8UNO »W» Zondag 1, Maand. 2. oinsd. 3en Woensd.« Oeo_, 8 u.: >'[■TIVOLI SCHOUWBURG J^fg. ■■Zondag 1, Maand. 2, Dinsd. 3 en Woensd. 4 Deo., 8 u.: I'VAN JE VRINDEN MOÉT JE T HEBBEN!! I> Huwelijksbond-reparatiéspel in 5 tafercelen I> van GEORGE COI4AN. Il» MEER DAN 3 ACHTEREENVOLGENDE JAREN OPGEVOERD I> IN HET BYOUTHEATER TE NEW VORK. """"W

W Zondagmiddag 2 uur Matinee tegen verm. prijzen ■I Koon

Dir. SOESüIAII. — Tel. 56400.

Ge,,

v. Aerschot en Boskamp.HEDEN 8.15

LAATSTE OPVOERING van

De Gescheiden Vrouw<Dle Geschieden* Frau).

pracht Operette in 3 bedr.

Vana^ ZATERD. 30 NOV. «15:Eerste opvoeringen

inhelAederlandzchvanDAS

DREIIVIADERI-.HAUSZangspel.in 3 bedr. van

. Dr. A. M. WILLIIER en HEM 2REICHERT.

Kaar muziek vanFRANZ SCHULERT.«et medewerking v. h. geheele

gezelschap.'jy* Gróót Koor.3-»" Versterkt Orkest.D-**"-* Nieuwe pracht-decors.

Plaatsbespreking van 10—S uur.

■ Klim f. I & ff. BeM sii|il.■ Maandagavond a.s. S uur ■M 3e Abonnements Concert H

WSANSKAMHetpianowonder.HaagschePost >«Krt.a/ 1..,160/2..pi. r. enpl^

■Krt. k f I .-f 1jSO ’2.. pi. r. en pi; |>W bespr. M. van Esso,oldenb,str. 41, 52803.12

, ______ 0_l»^/-oan»--"' ii »»,»»»,« n _—

ST. NICOI.AASin

/ CAS INWoensd. 4 en Donderd. 5 Deo.

2 Buitengewone" St. Nleoiaasvoorstelilngen

doorN. V. HOLL. TOONEELGEZ.Dir. KIEVITS en JANSEN.DE STREKENVAN PIETJE REI.^.

Klucht met zang en dansin 3 bedreven.Bezoek van St. Nlcolaas en zijnknecht, dle aan leder kind EEN

AARDIG SOUVENIR lullen_„ uitreiken,«aatsbespr. begint a.s. Maandsz10 uur. 52807.25

"jmmmmmm^SSmmmmmmmm^mmmm^f GROOTE DOELEZAALI Ro-t-t. 4e Fop. Cone, Morgen 3 «| Ril. 0.-*.,.: A. SCHMIILLENI OrK. Deelheven »prozi.\^Kaarten ’ Q.90, ’ 0.75. ’ 0.6^'/► CirGBS*Schouwhofg -+*

Directrice FIETJE SPREE.HEDEN BESLIST

LAATSTE OPVOERINGvan 'TdTopgaande ZOH"

KM- Zaterdag 30 November toten met DONDERDAG 5 DEC.a.«

, Op.veelvuldig verzoek slechts«OPVOERINGEN van:^

S UIKEREREU_.tHet SVCOEBSTVK van

H. v. W E R M ESKERKL»»Weder optreden vanF,ET JE SFREE al, d»

>4 SUIKERFREULEK... ... .... »u»i/s»

WILLEM SCHÜRMANN Elkefi^nrinv^eßerkelw4ns''l«eft, Inaena.ld * & 00■fc*. ■*__■__»___,___..

_._>__.

___»_». J* Mn menaéh ca Mst daarom, om na-»« ""- " . » ''.»>'DE DFD»W> lflANC 'h*- ><»«<?"-" "» «Kt wHchewke. - Gebonden.... f 5.90--»-» V-killllkLlflflllv ' P"" 10 boek jeaan. ontroertheten

<> Knor»,,'^rnr brengt het je tot mijmerend nadenken NIJQH A VAN DITMAR'S1 ZESDE DRUK van veel in je««. UITG.-MIJ . ROTTERDAM :"

m~ü-n-T__ »°.0»»»R»A»»«»E COURANT. - V»»»A» 39 NOVEMBER 1929 - AVMN»»^». C.12 4

Avondblad, B.Letteren en Kunst.

Gemdente-museumte's-gravenhage.x, g. <. van Gelder schrijft ons:H, die ln deze dagen de gelegenheid waarnemen, omvet HNegsche Gemeente-museum (Korte Vijverberg)ontwerpen te bezichtigen, door dr. Berlage voor het

museum aan de Stadhouderslaan gemaakt, kun-j daar tevens nog enkele zaken zien. die hun wellichtypg inboezemen. In de eerste plaats was dr. Berlage-, ssiende^jk, mU ter aanvulling van de tentoonstelling_„ de muVeumplannen. ook een aantal reisschetsen terpolitie af' te staan, waardoor de anders in de zaal open»

«ven ezipo-itleruimte op een wijze wordt gevuld, die,ndsr aantrekkelijk is.[«ar in <le tweede plaats biedt onze vitrine voor nieuweplusten ih een der benedenzalen ook iets waarlijk

.^ressants. In hoofdzaak op het gebied van oudeottenbakkerskunst. In de laatste maanden toch, vet ons gelukt, de hand te leggen op een reeks vanquoten van Italiaansch aardewerk, die onze collectie.nóg groote lacunes vertoonde, op, naar ik wel meen, mezen zeggen, gelukkige wijze aanvullen. Het betreft_g vooral het vroege product uit de 15de en het begin-l isde eeuw. Er is' in de eerste plaats een collectie bui»gggewoon fraaie fragmenten van het zeldzame a sgraffitoutt portrei-koppen en figuren geornamenteerde en metglazuur bedekte aardewerk uit Bologna en Venetië.v

,8

een. prachtige Jongenskop bi). die niet onderdoet#. een 15de-eeuwscheItaliaansche teekening, een grooteguur van een nar en een scherpgetéekêhde kop. die aan,2 Nomeinschen imperator doet denken. In onze Mede-AlwFen zullen wij op deze verzameling — afkomstig uit»wUectie-llonton te Venetië, thans collectie-, Mogrobi '—mizkomen. maar " zij is te belangwekkend, *om er; niet.it4s thans gewag van té maken.

nr. omdat tevens uit de beroemde verzameling vanden bekenden dr. .Wilhelm von Bode te

_«..h'n een wellicht nog belangrijker groep aardewerk: verworven — majolica, d. w. z. met gekleurde schilde-ing* op witte Unglazuur — van de werkplaatsen telorence. Paenza. Gubbio en Deruta. Die door hem alsiUdiemateriaal voor zyn bekend en baanbrekend werk«s de vroeg-Italiaansche.ceramiek hijeengebrachte ver-zmeling is voor eenige weken te Beriyn in veiling ge-«men. Door een byzonder crediet en steun van parti.-altere zyde daartoe in staat gesteld, kon ik op dieMig — en op die der tevens geveilde PlorentynscheZüeotie-Murray — een twaalftal van de allerbeste stuk-- -ankoopen. De prachtige kleuren, het mooie, zuivere

ïent. de weloverwogen vormen van deze stukken'i. dat deze tezamen uitgestalde collectie een bijzon-

'«r schoonheidsgenot verschaft.Het is een gelukkig omen. dat tegeiykertyd. dat wil

nonen laten zien, hoe de nieuwe museumplannen zichntvikkeld hébben en welke mogelijkheden.die voor onzeollectie bieden, deze collectie zelve met zoo goede stalen

pit een der bestekunstperioden is verrykt. Zóó is verrijkt,zot onze verzameling Italiaansche ceramiek thans een«ckeel vormt, dat langzamerhand met .nt van hetiliMwuseum kan wedijveren.

Herman Heijermans.

Herdenking bij het Schouwtooneel.

" De Wijze Kater.

Men schryft ons uit Amsterdam:Het werk van Heyermans uit zyn laatste Jaren is niet

nn de beste soort en dat het Schouwtooneel voor zynweeüeherdenkingsavond— ln een eveneens vollen Stads-«bouwburg — een vertooning van De Wyze Katerkoos, is dan ook wel in de eerste plaats gewettigd door deTroolijke voorstelling, die door de Jaren,heen nog nietsjan uitgelatenheid heeft verloren.Doch het stuk.... Heyermans heeft maar één werkeiyk

sprookje" geschreven, dat was Uitkomst. Het andereis eelege^heidswerk. geserveerd a, la Multatuli. citaten,woordspelingen en opgespaarde verkiezingshumor, zekersnog klapt het schellinkje prompt, wanneer de koning_ezt, dat hy dat deel van zyn volk hoog moet houden;dat zich Happen laat. «i de Kater, zoo niet wijs. is toch.oor een kater aardig by. Maar waaróm Eva Bohheur»n ..genoegeiyk" spel heet en deze goedhartige Rousseau-Ntechismus eèn „boosaardig sprookje", is niet rechtduidelijk. Gelukkig, dat de tooneelkenner en volksvriendLeijermans, onbekommerd om wat belegen . theorie.«.thans de zalve van een patenten ceremoniemeester op«n volksbruiloft bezat en voor pret om te gieren zorgde.ffant de eenvoudigewyn van het tooneel wordt hier met«n gul hart geschonken en dankbaar uitgedronken.

llusch kon hier eerder in gevierd worden dan Heyer-was. Musch heeft zich in de hónderden vertooningennnDe WyzeKater zoozeer ingeleefd in de huid vandet verstandig redeneerend beest, dat er geen miauw-iet op zn plaats is en geen sprong meer mist. En naasttem zou Ezerman kunnen Jubileeren, in zijn zondertwijfel beste rol. Dit prachtstuk van een gezapigen enMialen koning, weggelopen uit een . Dickens-prenten-toek, kan het tegen den Kater opnemen, want zy beidenJtin uit de ware sfeer der kinderlijke illusie. Wel heeft« voorstelling nog-meer goede typeeringen — en als«odanig zy gaarne Carel Ryken vermeld in de rol van«en boerenlakei, waarin ik hem thans voor het eerst»«,veel raker danPerin indertijd —, maar zy eischt toch«n te talrijke bezetting dan dat de zwakke broeders (enSisters) niet. veel hinderiyker dan ih Eva Bonheur,"aar voren komen.[Niettemin, als het Schouwtooneel met deze belde stuk-ten een nieuwe tournee van Hulst tot Delfzijl mochtwaken, dan brengt het Heyermans ih voorstellingen, die»M specialen styl ten volle recht doen wedervaren en-» tooneel waard zijn om gezien en herzien te worden.

Mengelberg.-ten meldt ons uit New-?ork:Dr. Willem Mengelberg heeft gisterenavond zyn taak

-« leider van het Philharmonisch Orkest weer aanvaard,«ader een spontanen bijval. In de overvolle Carh^ieAU zijn ten gehoore gebracht de eerste symphonie van«ahms, het 4e Brandenburgsche Concert van Bache° ten slotte Strawiusky's Q'oiseau de Feu.

Allred Indig.

Allred indig, die geruimen tijd aanvoerder van de 2e!Jo«ai0«ai in het Concertgebouw-orkest geweest is en zich£«". aan de Philharmonie te Stuttgart verbonden heeft,«thans benoemd tot concertmeester van het SMwhonie-°l»«st te Berlijn.

G. Blanchard.jOp 1 December as. «al het 25 jaar geleden zün. dat de"?l G. Blanchard. thans eerste hoboütvan hetOoncert»»«x>-_w, voor de eerste maal bij deze instelling optrad.

Siegfried.

.^ voorstelling van S legf ried, welke a_s. Maandag

.oecember door de Nederl. Opera in den Kon. Schouw»:*e zal worden gegeven, staat onder muzikale leiding,*" Dr. Eugen Lang, lste dirigent van de Stadsopera** «unster.

Pelléas et Mélisande.Net Journal des debats spreekt in een wan* gestelde

«enzle over de uitvoering van Pelléas et iHili-j*ide zaterdag in Den Haag de hoop uit. dat ze vanWr op jaar door overeenkomstige moge gevolgd worden.

Furtwaengler.

liet Berlijnsche Phllh^rmoPische Orkest gaat morgen2*reis naar Engeland om daar onder leiding van WilhelmT^twaengler een reeks concerten te. geven. BU de terug-rit zal het orkest concerten te Hamburg en Bremen««ven.

Oude Opera's.MontevenU', opera Orpheu, W i«» „ door tenJongen musicus uit MUnchen. Kan Orft. bewerkt. De

instrumentatie is gemoderniseerd, het koor is in «en lang-en «en danskoor gedeeld en de becijferd» bessen in derecitatieven Rijn krachtig bewerkt BÜ een vertooning inden Residentie-Schouwburg te MUnchen moet net werkveel indruk gemaakt hebden.

Nog meer succes is Hugo Rohr ten deel gevallen met«en bewerking van Rossini's Oenerentola (Assche»poes). Dit muzikaal bevallige werk, vol natuurlek vloeien»de. charmant melodieuze muziek is onder den titelAngelmam den Nationale» Schouwburg te MUnchenmet veel bijval vertoond onder leiding van den bewerkerHugoRvhr.

Haydn.

Een opera van Haydn. die nog nimmer vertoond is IIMondo della Luna (het werk is 150 Jaar oud) zalonder den titel Die Welt am Mond in het volgendseizoen door een der éérste. Duitsche opaa's gegevenworden.

Tentoonstellingen.Immln_k de Lange te Rotterdam, tot 31 December,

glaswerk van Leerdam (nieuwe unica van A. D. Oopler).

Van den roman Tanta lus van Jo van Amtaels—Kuiler is bij den uitgever Werner LüderstrVm te rorvooeen Fins vertaling verschenen. Over enkelsmaanden zal ook hkar. roman Maskerade bij den-zelfden uitgever verschijnen.

Robert Misch, die, meestal in samenwerking (o.a.met G. voh Moser). een aantal tooneelstukken. heef ge-schreven, is 69 jaar oud te Berlijn overleden. Het meestesucces hebben „DasVvig-WeibUche" en .Das rrinzchen"gehad. HU heeft ook romans geschreven en libretti (o.a.„Die Marketenderin" en „Gaudeamus" voor Humoer»dinck). - .

In het Thalia Theater fe Aamburg is met succes, depremiere gegeven van PrKulein Pr au. een nieuwstuk van Ludwig Pulda. dat ta blijspeltrant het modernehuweiyk behandelt.

Prof. Bruno Paul. directeur der Hochschulen fürKunst te Beriyn, heef den eersten prys verworven in deprijsvraag voor de inrichting en decoratie van de nieuweaula der universiteit te Bonn.

Wetenschappelijke Berichten.

De Zuidpool-expeditie van Byrd')(Nadruk verboden: auteursrecht New Vork Times.St. Louis Post»Dispateh en N. R. Ct.)

Te New Vork (stad) Is dd. heden bericht ontvangenuit Klein Amerika, de overwinteringsplaats op de.«sbarriöre van Ross, dat Byrd gistermiddag om 3 u 29(Gr. T.l per vliegtuig is vertrokken (vermoedeiyk metde Zuidpool als bestemming. — Red.)Tochtgenooten zyn Balohen. die het vliegtuig bestuurt,June,die de radio bedient en Mc Kinley. die de fotogra-fische opnemingen zal verrichten.

« *^ *??t vorige bericht heelt gisteren gestaan in hotUolltenoolad van vandaag.

Ne onthulling van bet monumentvoor Lorentz.

Naar de Radio-Bode meldt, zal de A.V.R.O. op Dins-dag 3 December te 3.00 n_n. A.T. op 298 meter golf-lengte een uitzending geven van de onthulling van lietmonument voor Lorentz te Haarlem, welke zal geschie-den door Z.K.H. Prins Hendrik. De inleidingsrede zalgehouden worden door den heer C. Maarschalk, burge-meester van Haarlem. Vorder zal de Kon. LiedertafelZang en Vriendschap haar medewerking verleenen.

Schimmels.Van 2 tot 31 December wordt w de tentoonstellingszaalvan de Volksuniversiteit te 's><sravenhatze een tentoon»stelling van schimmels gehouden.

Oeconomieche en financieeleMededeelingen.

De raad der gemeente Steenwyk heeft besloten omeen leening aan te gaan groot / 225.000.

Zled. Ind. Aardolie-Maatschappij.

De productie Boonjoe.

Soerabaja. 28 Nov. (Aneta.) Het Soer. Handelsblad hadeen persgesprek met den administrateur van de Bataaf-sche Petroleum-My. te Tarakan, den heer Schoónegevel.Deze deelde mede, dat op 26 October de eerste olie wasaangeboord op de concessieterreinen van de Ned.-Indi»sche Aardolie-Maatschappy op het eilandje Boónjóe.Nadat een half Jaar geleden de eerste boring had aan-geslagen, is de vorige maand op 550 meter diepte deeerste spuiter aangeboord. De juiste productie is nog nietbekend, doch het is een heel goede put, met een lichtereolie dan die van de terreinen van de Tarakan. De spuit»is voorloopig ingeloten, aangezien de tanks nog niet ge-reed zyn. Verwacht wordt een normale productie vanten minste 100 tons per etmaal. Op Boonjoe bestaan ophet oogelHlik nog ernstige t ansportmoeiiykheden, dochverwacht wordt, dat de tanks over drie maanden gereedzullen zyn.

Rubber en tabakWeinig bevredigende vooruitzichten.

Medan. 28 Nov. (Aneta.) Aan de mededeelingen van deHandelsvereniging ontleent Aneta, dat de positie vande rubber zeer onzeker blijft. De prys is het laatstekwartaal dusdanig gedaald, dat de rentabiliteitsgrens wel-haast bereikt is, waarvan de geheele conjunctuur terOostkust een sterken terugslag zal ondervinden. Als voor-naamste oorzaak van de prijsdaling wordt genoemd dosteeds stijgende uitvoer van Malakka. Ook de toestandvan de tabak noemen de mededeelingen ongunstig. Devooruitzichten zyn verre van hoopgevend.

BandoenV_>ehe llininetahrieh.Een brochure naar aanleiding van de voor-

gestelde statutenwijziging.

Semarang. 28 N«v«nber. (Aneta). In verband met deaan de buitengewone algemeene vergadering van deBandoengsche kininefabriek voorgestelde wijziging vande statuten, te houden op 14 December is een brochureversohenen van mr. N. W. ?rancken, advocaat te Sema-rang, waarin geconcludeerd wordt, dat de gewone aan»deelhouders schade zullen ondervinden door deze wijzi-gingen. Volgens een desbetreffend accountants-rapportberust deze benadeeling op: . ,

le een directe daling van de intrinsieke waarde vande aandeelen op tenminste 68 procent van de nominalewaardei vermeerderd met de helft van den aanwas inintrinsieke waarde sedert 31 December 1928.

2e Een directe daling van de intrinsieke waarde ad50 procent van de geheime reserves, wat schuilt in debalanspositie 1928 door een te lage waardeer!^ van debezittingen en. of een te hooge waardeering van deschulden. _ '„,

3e Een daling van dividenden ad 44% procent van hetbedrag, dat de bruto jaarwinst hooger is dan tweederdemillioen. hetgeen in de laatste drie jaren het geval was.

4e. Een daling van den regelmatigen jaarlijkschen aan-was van de intrinsieke waarde door voortgezette reserve-vorming van ’ 33,54 per aandeel voor de eerste tweejaren en nadien een nadeelig verschil in den gewijzigdenvorm van lagere uitkeeringen van 35,26 gulden per aan-deel per jaar, beide bedragen berekend naar de winsten,gelijk die in 1928 waren. .^

.. . .5e Een daling van het dividend door vermindering vande jaarlijksche winsten met de rente, gekweekt uit dekasmiddelen en die 'noodig is voor de uitbetaling vanviervMde mMloen, aan preferente-aandeelhouders, watbij een rentevoet van vier procent per jaar en per aandeel8,50 zal bedragen. * . . . . , _. . ■

6e Een eventueel nadeel voor het geval de kosten vanconversie en de zegelrechten voor rekening van de ven-nootschap worden genomen.

Tegenover deze benadeeling zou als eenig voordeelstaan dè toeneming van de uitkeeringen aan de gewoneaandeelhouders, ingeval de winst lager is dan tweederdeulUUoen, ln welk geval sub 4 in omvang vermindert.

Vade ca nieuwe »e»lel»tepaa«ea.Wat de dee»or«sl» te NewYerll ons heeft

geleerd. Het eede standpunt iet aandeel»hoeden «ede-elgeeaarsder onderneming aU».Ben aandeel enkel een stuk, dat recht o»een zeker inkomen geeft indien de winst«dk, toelaat De invloed der eonjenotenr.

Na de beurscrisis te New* heeft elke dank eneffectencommissionnair van eenigen naam zich gehaastom te zeggen, dat men de debiele wel had zien aan-komen en dat men reeds lang genoeg voor de te hoogekoersen had gewaarschuwd. Daarbij werd dan tevens eenhistorisch overzicht gegeven van vroegere beursdebacles.Ook toen ging het zoo, zei men, iedereen optimist en opJacht naar koerswinst Enkele gelukkigen kwamen voorde bui binnen, doch het gros der speculanten legde hetloodje, slachtoffer van eigen winzucht.

Ongetwijfeld, merkt de Manch. Guardian vomm. op,hebben de veel-wetende schrijvers gelijk. Ook in denieuwste geschiedenis is de draad van het oude te ont-dekken. Maar. meent het blad. er 6Jn toch ook nieuwefactoren, waarop licht dient te worden geworpen. Bengroot deel van het beleggende publiek was in de Jaren1927/29 n.l. gaan redeneeren: het dividend komt niet inde eerste plaats, veeleer de retzele tegenwaarde, die ikdoor myn aankoop ter beurze krijg. Die resele waardewerd berekend aan de hand van „ontvangsten per aan»deel" en ands.e factoren als bijv.: uitbreiding van hetbedrijf uit ingehouden winsten, reserveering e. d.

Aldus redeneerende -Helde de aandeelhouder zichwederom op het oude standpunt van den man. die zich,een aandeel in de hand. met een aantal andere personen,eigenaar waande van de bezittingen der onderneming,welke de aqndeelen had uitgegeven. Niet aanvaard werddus het standpunt, dat een aandeelhouder enkel is eenpersoon, die een recht bezit op een zeker inkomen uit dewinsten der onderneming. '-'

Nu dient erkend te worde»..dat de gemiddelde aandeel-houder niet verder ging dim de redeneering van het„gemeenschappeiyk bezüsrecht". Hy voelde zich mede-eigenaar der onderneming, doch als zoodanig volkomenpassief. De enkele, die actief zyn bezitsrecht wilde uit»oefenen, ondervond al heel gauw, dat berusten toch maarbeter was dari agéeren. Het is niet nieuw, wat de Manch.Guardian schryft, doch het was wellicht niet ondienstiger hier nog eens de. aandacht op te vestigen. Ook hierte lande is immers een groot deel van de ellende tedanken aan het zich vastklampen aan dat oude denk»beeld, als zouden aandeelhouders de eigeniyke heerenzyn, die 't over de onderneming te zeggen hebben. Steedsweer werd er op de pbantasie van den belegger gewerktmet toekomstmogelijkheden,' met reserves, die slechts alszoodanig op de balans stonden, doch in werkeiykheiddikwyls gecamoufleerde stroppen bleken, en steeds weervond dat alles geloof, omdat men nu eenmaal was terug-gevallen op het oude standpunt: die mooie ondernemingis van ons. we wachten rustig tot de tyden daar zyn,dat de kip de gouden eiereh begint te leggen. Een laagdividend hemen we de eerste Jaren maar voor lief.

Hoe groot de passieve rol is van den modernen aan-deelhouder en- hóe gering.dé rechten zyn. welke hy.behalve het recht op dividend, heeft, moge b.v. blijkenuit het feit. dat een houder,van, een certificaat van eenaandeel eener groote onderneming geen toegang heefttot de vergadering, yan aandeelhouders. Nu kan mvnnatuuriyk zeggen, waarom dan geen aandeelen gekocht,doch het is bekend, dat deze laatste dikwyis nietcourant zyn. Juist dus hét moderne aandeelbewys, lietcertificaat, toont het duidelijkste aan, dat de aandeel-houder niets anders is dart bezitter van een stuk, dathem recht geeft op een zeker inkomen, indien dit ver-diend is. Het aantrekkelijke van een dergelijk bezit kanzyn. dat er kans is ep een hooger inkomen wanneer dezaken goed gaan en.... de directie dat inkomen uit demeerdere winst gelieft te verhoogen. Heti s echter uiterstgevaarlijk om ér op te speculeeren. dat de directie ookwerkeiyk steeds geneigd zal zijn om aandeelhouders eenhooger dividend uit te koeten, ook al laten de winstendat toe. Het is immers van alzsmeene bekendheid, dat.juist in tijden van hoogconjunctuur.,, de ondernemers deneiging hebbén om winsten vast. te houden voor uit»breiding. Ni wie garandeert den aandeelhouder, dat dieuitbreiding altyd binnen de grenzen eener juiste afzet»mogelijkheid blyft. Sf wat nog meer zegt: binnen diegrenzen, welke ook op den duur een bevredigende ren-tabiliteit waarborgen? Blykt. de ondernemer zich daarinte hebben vergist. m.a.w. slaat de conjunctuur in denbetrokken, bedryfstak iom, dan" is een goed deel dervroegere Winsten. Welke- voóv «tpansie waren gebruikt,verdwenen, waarmede dan echter tevens zou zyn aange-toond, datAe koêrsópdi^Mg^lP^groiid Van toekomst»verwachtingen ongemotiveerdis geweest.

Voor den. gemiddelden"aandeelhouder, die zich geenoordeel over het conjunctuursverloop ln een zekeren be-drijfstak kan .vorken, ris het dan ook niet wel doeniykom een anderen maatstaf van: waardeering voor zynaandeelenbezit aan te leggen dan die eener normalerentabiliteit op Hjh aandeel, het dividend dus. Eengroote rentabiliteit van het kapitaal der onder-neming, wat de Amerikanen zóo graag tot uitdrukkingbrengen in hun regelmatige publicaties van de „eamingsper share", kan nooit meer zyn dan een aanwijzing, welkemet groote voorzichtigheid en gereserveerdheid moetworden opgevat.

Betalingsmoeilijkheden ïn vnitschland

De alhier gevestigde bekende firma Hirtz & Wormser.in katoen; is met 700.000 mark passiva in betaiinns-moeilijkheden geraakt ,

Men seint ons. uit Frankfort: 1 .»e debacle der Qstbank.

De Dresdner Bank heeft met de noodigevoorzorgsmaatregelen de reorganisatie terhand genomen.

De onderhandelingen over het overnemen van deOstbank fiir Handel und Industrie door de DresdnerBank zyn gisteravond ten einde gevoerd. De Ostbank,die sinds ongeveer zeventig jaar bestaat, geeft haarzelfstandigheid op en de aandeelhouders krygen in ruilvoor v.er aandeelen " Ostbank 1 aandeel Dresdnerbank.hetgeen, vergeleken met den Jongsten beurskoers, eendaling van de waarde van 75. pet. beteekent. Beweerdwordt dat de Pruisische regeering by deze transactieborg staat voor een bedrag van 1 millioen mark. Zijheeft,dit gedaan ih het belang van het bedrijfsleven inOost Pruisen alwaar de Ostbank een rol van beteekenisspeelt. Dit bedrijfsleven zou in geval van moeilijkhedenvan de Ostbank in ernstig gevaar zyn gekomen.

Men meldt ons uit Beriyn:

De B. Borsen Courier verneemt nog, dat de DresdnerBank zich goed gedekt heeft n.l. doordat de groot-aandeelhouders der Ostbank. Hugenberg en verschillendecoöperaties, hun 750,000 mark nominaal aandeelenDresdner Bank als zekerheid bij deze laatste instellingin depot hebben gelaten. De Dresdner -Bank heeft nuhet recht deze aandeelen te. executeeren, indien dekapitaalsreductie bü de Ostbank niet voldoende mochtblijken om de verliezen af te schrijven. Bovendien heeftde Dresdner Bank nog als extra-zekerheid een borgtochtvan Hugenberg en van den l^uisischen staat, pik toteen bedrag van 1 millloen mark.

Nader wordt nog gemeld

Spoorweg-ontvangsten.Hudson & Manhattan Railroad Companz,.

October: bruto ontvangsten « 1,081,538 (plus$18,045). exploitatiekosten en uelastingen $ 531,801 (mi-nus $ 19.595), netto $ 549.73? (plus $ 37.640). vaste las-ten $334.440 (minus $1273), surplus $ 215,297 (plus$38.913).,

Voor de 10 maanden tot einde October bedraagt hetsurplus $ 1,759.301 tegen $ 1.542.024 voor dezelfde periodein 1928.

29 Nov. Vermoedelijk tengevolge van een verkeerd ge-interpreteerd, radiobericht over aanzienlijke verduiste-ringen bij een filiaal der Bank van Noorwegen werdenben een Berlijnsche firma moeilijkheden gemaakt, watvrees wekte betreffende den betaaldag van heden, dieechter tot nu toe ongegrond bleek. De terughoudendheidwerd verder in de hand geweerkt door het feit, dat dr.Curtius in den Rijksdag zal pleiten voor verwerping vanHugenberg's vrüheidswet. Een rede. gisteren door mi-nister l»l<ndenhauer gehouden, waarin hij middelen aan-prees ter saneering van het Duitsche oeconomische leven,weerd gunstig beoordeeld.De beurs opende dan ook kalm.bij geringen omzet. De stemming was echter niet ongun-stig. BU ds banken waren eenige kleine kooporders vande zijde van het publiek ingekomen, terwijl de speculatiezich eenigszins terughield. De meeste koersversobillen bygisteren bedroegen niet meer dan 2 pet. Mijnwaardenbleven vast. Later liepen in de. meeste afdeelingen deprijzen 1 a 2 pet. op. Binnenlandsche leeningen iets vaster.Buitenlandsche wissels kalm. Ponden en Zwitserschefranken iets vastter. peseta's zwakker. Geld weeiwS ver»anderd, daggeld 1% A 9%, maandgeld »>j «>> 10 pet.

(R.8.D.) BEURS VAN BERLIJN.

Kerknieuwt.

Ned. Lendings-Raad.

De eenltiteeerende vergadering.

De Nederlandsche Zending,»Raad. die 10 Ootobergeetioht word, heeft gisteren zijn oonstitueerende verga-dering in het Bijbelhuis te Amsterdam gehouden.

Tot leden van den raad zijn benoemd: door hetNederl. Zendeling Genootschap dr. C. W. Th. baron vanBoetzelaer van Dubbeldam, ds. Job, Rauws en ds. D.Crommelin: door het Nederl. Bijbel Genootschap de heerL. J. van Wijk; door de Doopsg. Zend. Vereen, ds. >». W.van Btuyvenberg: door het Hava-comiti de heer H.Duyker: door de Nederl. Zend. Vereen, ds. B. F. C. RUn-ders en de heer H. J. Noortman: door de Utr. Zend.Vereen, dr. K. J. Brouwer en dr. 5. P. Beerens: door hetNed. Luth. Gen. voor In- en IMy-. Zending ds. C. F.Westermann: door het Sangi en Talaud-comite dr. F. J.Folrkema: door den Geref. Zend. Bond ds. W. Bieshaar:door de Zending der Chr. Geref. kerk as. H. Janssen;door het Zending» Genootschap der Ev. Broedergemeentete Zeist ds. H. G. Stelnberg: door de Vereen, tot uitbrei-ding van het Evangelie in ligypte ds. A. de Haan. Van dezendingsdeputaten der Geref. kerken zijn als gasten metadviseerende stem tegenwoordig ds. W. Breukelaar en ds.D- PO-> . ««it.

Tot voorzitter wordt gekozen de heer L. J. van wyk.tot vice-voorMter dr. van Boetzelaer. tot secretaris ds.Joh. Rauws, tot penningmeester de heer A. Wellensiek.penningmeester van het Nederl. Bijbel Genootschap teAmsterdam: tot 2e secretaris dr. K. J. Brouwer, en totassessoren ds. H. Janssen en ds. H. G. Steinderg.

Aan de vergadering was voorafgegaan een korte samen-komst van de commissie van advies, waarin de voorzittervan het Nederl.. Bijbel Genootschap jhr. H. L. Qua"*van vfford de leden der commissie dankte voor al hetbelangrijke werk. dat zy by die commissie gedaan hebben.Nimmer is daar een wanklank vernomen. Dit wordebestendigd in den Zendingsraad. By monde van ds.Breukelaar betuigen de leden der commissie hun dankaan het Ned. Bijbel Genootschap, dat het initiatief namtot het samenroepen der commissie, eh dat steeds leiding

heeft gegeven door te willen dienen. Daarna is de com-missie ontbonden en werden hare werkzaamheden over-gedragen aan den Zendingsraad. ' _

De werkzaamheden van den Zendingsraad warden inge-

leid met een toespraak van den heer Van Wijk. waarinhij een blik terugwierp op de jaren van voorbereiding.In 1887 was er nog geen gelegenheid voor de leidersder verschillende zendingscorporaties om elkander teontmoeten en samen te werken. De corporaties, die nusamenwerken, stonden toen nog ver van elkaar. Metprofetischen blik heeft ds. P. van wyk toen gezien, hoede corporaties moesten komen tot een eenheid. Hij riepde Alg. Zend. Conferentie in het leven, die een belang»rijke rol in.de geschiedenis der zending gespeeld heeft.Daar leerde men elkaar kennen en waardeeren. Eennauwe samenwerking tusschen de corporaties is sedertgegroeid. Na de wereldconferentie te Eclinburg in 1910kreeg die samenwerking meer vaste vormen. Tot de stich-ting van den Zendingsraad kon men toen nog nietkomen. De commissie van advies trachtte in de leemtete voorzien. Nu is het mogelijk geweest een hechterenorganisatorische»! grondslag te leggen.Toch most bedachtworden, dat dit niet de hoofdzaak is. Wel is het de hoofd-zaak, of in onze zielen iets leeft van de woorden van denHeiland in Gehannes 17. waar hy bidt. dat de zijnenallen één zullen zyn. Die geest moet in de leden vanden raad heerschen, voorzoover net in het b??eik vanmenschen ligt.. Behandeld weiden nu de brieven en stukken, die wareningekomen van het Zendingsccnsulaat.en van den Inter-nationalen Zendingsraad.Tot lid van de ..committee" vandezen raad wordt benoemd dr. van Boetzelaer.'

Geadviseerd word!* om de „Christian and MissionaryAlliance". een Amerikaansche corporatie, die in Ned.O. Indië wil gaan werken, tos te laten tot het zendings»consulaat. Tevens wordt erop aangedrongen, dat dezendelingen dezer corporatie nahun voorbereidendestudieeenigen tyd naar de Ned. Zend. School te Oegstgeestworden gezonden om het Nederlandsch en Malelsch teleeren.

Op zyn verzoek wordt aan het centraal comité voorhet zendingswerk der Indische Kerk te Batavia toege-staan een vertegenwoordiger in Nederland te benoemenom als gast en met adviseerende stem aan de werkzaam»heden van den Zendingsraad deel te nemen.

■■ Jn aansluiting aan het, werk van den Internationalen'Raad zal aan Nederlandsche geleerden worden verkochtom de internationale zendingsproblemeh in studie tenemen.

* Over de betrekking tot den Indischen Zendingsraadzal nader gesproken worden, als de plannen in Indiëmeer vasten vorm krygen.

Verder zijn verschillende aangelegenheden der Neder-landsche zending besproken, welke bespreking nog slechtseen voorbereidend karakter droeg. Toch heeft de eerstevergadering reeds een indruk gegeven van den omvangvan het werk, waarvoor de raad zich gesteld ziet.

Ned. Herv. gemeente te Zierlllzee.By de periodieke aftreding van 5 vryzinnige notabelen

der Ned. Herv. gemeente te Zierikzee is een felle strijdgestreden. Van de 1354 stemgerechtigden hamen er 1132aan de verkiezing deel. Ds vryzinnigen werden herkozenmet 585— stemmen, terwijl op de orthodoxen 489521stemmen werden uitgebracht.

Onderwijs.

„Aescnlapine".44ste diësvierlng.

Gisteren (Donderdag) heeft de I_eidsche pharmaceu-tische studentenvereniging „Aesculapius" haar " 44stedies gevierd.

's Middags had de Jaarlijksche vergadering plaats oudervoorzitterschap van den eere-voorzitter prof. dr. 1.. vanItallle. in welke vergadering de voorzitter, de heer J. C.de Keuning een lezing hield over: de apotheker en zyntaak.

Gisteravond had in Huize Bruins een feestelijke byeen-komst plaats, die werd besloten met een zeer geanimeerdbal, dat tot diep in den nacht duurde.

Te Schiedam.

De subsidieaanvragenR. K. H. B. S. te Rotterdam enChr. H. B. S. te Vlaardingen waren in handen gesteldvan B. en W. Deze leggen thans den raad een zeeruitvoerig rapport over.

Zij stellen voor aan de bestaande regeling de door dsFinimcieele Commissie voorgestelde bepaling, waarmedezich ook de Onderwijscommissie vereenigt. toe te voe-gen.

De Financieele Commissie adviseert: Om af te wijzenhet verzoek om subsidié van de R. K. H. B. S. te Rot-terdam en om het subsidie voor de Ohr. H. B. S. teVlaardingen te bepalen op het netto tekort, dat deSchiedamsche leerlingen voor deze school opleveren enwel voorloopig voor de periode 1 Sept. tot en met 31Dec. 1929.

Te Deventer.In de «Meren gehouden raadsvergadering merkte bUde behandeling van het voorstel tot reorganisatie ven de

H. B. 8. voor meisjes in «en H. B. 8. met »-JariU«»cursus de wethoudster van onderwys. mevr. Baundel»—Blaauboer. op. dat door dit voorstel een einde kon wordengemaakt aan de zoo langdurige ellende met deze onder»wils-Inrichting, die ook in den raad herhaaldelijk eenonderwerp van discussie heeft uitgemaakt.

Het voorstel werd i. h. st. aangenomen.By de behandeling van het voorstel tot den bouw van

«en nieuwe dubbelscnool voor lager onderwys In de Vee,nen. waarvoor een crediet van ’ 172.000 was gevraagd,deelde de wethouder van openbare werken mede, dat door«en nadere besparing op het grondwerk het bedrag derraming alsnog met ’ 14,000 kon worden verminderd.

Het voorstel is daarna aangenomen.

Het graf van Comenlus.Wy lezen in het Praagsche blad de Narodni Politik*

van 24 dezer, dat in de Tsjechische Academie van Weten»schappen spoedig een wetenschappelijk bericht zal wor»den gegeven over het graf van Comenius door prof,Matiegka en ir. Lochor. Zoowel over de anthropologischezijde als over den topografischen arbeid, die in Juli ver-richt is, zullen mededeelingen worden verstrekt. Het bladweet te melden, dat prof. Matiegka verwacht, dat hetmogelijk zal zyn. dat eenige moeilijkheden, die zyn ge-rezen door archiefstudie, bevredigend zullen wordenopgehelderd.

Cursus voor leider van gymnastiek-vereenigingen.

z,Gisteravond is te 'sGravenhage een aanvang gemaakt)

met den cursus tot opleiding van leiders van gymnastiek-vereenigingen. uitgaande van den Turnkring 's Graven»hage en Omstreken in samenwerking met de kweek-school, instituut voor Uüihameiyke opvoeding.

De voorzitter van de» Turnkring. de heer H. Robert-son. richtte een woord van dank tot bestuur en directievan de kweekschool voor de zoo gewaardeerde mede-werking en tot den heer C. J. Hoogeveen voor het feit,dat hy zich bereid had verklaard, de leiding van dencursus op zich te nemen. Lpr. vestigde er de aandachtop. dat — als gevolg van de groote uitbreiding, welke debeoefening van de gymnastiek in den loop der Jarenheeft ondergaan — het aantal beschikbare vereenigings-leiders met de acte gymnastiek M.O. niet groot genoegmeer Is om in de behoefte te voorzien. Hy beschouwdede instelling van dezen cursus daarom van veel be»>teekenis voor de beoefening van de gymnastiek in hetalgemeen en voor de gymnastiekvereenigingen in DenHaag en omgeving in 't bijzonder. Hy wees er voortsop. 5Z,t waar velen naast hun dagtaak een werkkringvoor den avond zoeken, de functie van leider eenergymnastiekvereniging er een is. die veel voldoeningzal schenken. Hy smak dan ook hefc vertrouwen uit,dat de deelnemers met veel ambitie den cursus zullêHvolgen en wenschte hun ten slotte veel succes.Daarna ving de heer Hoogeveen zijn lessen aan.

Examens.Hoogere.

leiden. Bevorderd tot doctor in de rechtsgeleerdheid,pp proefschrift getiteld: „De overeenkomst van huur*koop". Rechtskundige beschouwingen over het afbeta»Imgscontract, de heer 1.. D. Frank, geboren te Zwolle;tot doctor in de letteren en wysbegeerte. op proefschriftgetiteld: ..«ji Pohatji Sangjang Sri", de heer K. A. H.Hidding, geboren te Rotterdam.

Leiden. Artsexamen eerste gedeelte de heer S. vanNooten, L. A. van Hoek, J. Engel, O. van OenderehStort: bevorderd tot arts, de heer W. J. M. Jansen.

Reohtehoogesohool te Batavia. Doet. examen tweedegedeelte de heer C. E. Coester.

Land- en Tuinbouw.In de heden gehouden bloemenveiling van de Coöpe-ratieve Tuinbouwveiling Rotterdam én Omstreken waren,de pry^eh: Hadley f 7.60—13. Butterfly f 5.30—11.80.Columbia f 10.40—12.60. Ophelia f 3.40—7. OoidenOpheha f B.Bo.,Kilham f 8.80, Rosalanon f 5^0—10.10.Keizerin f 5.2z-8.50. remets l 5.80—9.10. Chrysanten petstuk 4-12 c, per bos 11—31 c. Aeperage plumosa per boe

0^*3?6?8606 per bos 28-60 <*"*■ Anjenz per dozU»60—79 ét. Seringen per stuk 9—ll et.BERRN.. Op de bloemenveiling werden vanochtend déW_:^°V^«°?. besteed: Hadlev ’ 4.60-10.80. butterfly* 25°~"» «*-«---->-« f 3.90—10.20. golden ophelia ’ 5.M—8.80, rosalandia ’ 3.10—6. chrysanten m«»tblanc3-.9c.. tTVvulling 6 0., buckingham 6—7 0., gele chi^sanieho c, «oiv kim? 3—lo c, herco 5---10 0., sneeuwwits—loc, duckham 3—lo c, cavel 5 c. witte chrvsaüten 6 c.puihng 2—B 0., herco 2—B c. per stuk. anjer» 20—90 o.per 100 stuks.

S-GRAVEN2ANDV. Do laatste gladiolenveiUng in ditseizoen heeft, evenals de, vorige veiling, weinig bevre-digende resultaten opgeleverd. De aanvoer bedroeg 061manden van 39 principalen. Dit jaar kan aangemerktworden als een bijsonder slecht gladiolenjaar. Gemid-deld hebben de gladiolen slechts f 10 per mand opge-bracht.

HONI3EI_I_IRBDIJI!_* Centrale Westlandsehe lNUjbloe-menveiling op Donderdag: Lax-expert ’ 12-^l6. I_Oui_lGerm f 9—15, -En* .soh wit ’ 3.75—15. W. Turnerf o—l2. div. Chrysanten ’ 8.25—12, alles per 100: Herco

’ 16—28. Bilandel / 24—28, Lnow oueen / 14—34, MontBlanc / 19—ZO. Novemder^on / 12—22. div. soorten

’ 6.75—20. alles per 100 bos.

Qillefte»TJ^ Uit speciaal gehardy^/W staal vervaardigd,{**___ *& behouden Gillette mesjes hun scherpteV "°»Hlll^°/ VOOT eru^men tijd. Daardoor zijn ze\*ptf§7/J£. dus zuinig in het gebruik en tevens

H^ J_\t_ j verzekeren zij aangenaam scheren. 3

I JMHuaaawywuA^^^^^K^^M. —^lum_Hß^^_m_^E *_%_( r^^^____^^_FV^VY^_V^^^V^^-SIP^^PVVVPVI^B^IBi^HHMBI^^HI^^HIIHHIHHHMfIfIMMfIBMBMIBMi

_.

mmw-uwmmrm_w-^-wm-m-_m-mmM mmmmmw wm~m —_\w m~ ■■^^^^^^^___

WOB Wm ~wm-wmmmMWMMWWmmWrmmmmmmWMmWmWm (■■W

lVlededeelingen en Aanbevelingen(buiten verantwoordelijkheid van de Redactie).

NOG STEEDS DE BESTE.

EEN PRACTISCH EN ZEKER WELKOMST. NICOLAASGESCHENK IS EEN MOOIE

FRANSCHE. WEENER OF LEIDSCHEWOLLEN DEKEN A/15

DONSDEKENS DEKBEDDENu vindt ze in ruime eer ing in het " .

SPECIALE BEDDENMAGAZIJN„HET DEKENHUIS"

VAN OLDENBARNEVELTSTR. 152. TELEF. 12125.

WINTERSPORT"Prospectus en alle inlichtingen verkrijgt II gratis bij het

INTERN. VERKEERS BUREAU.Damrak _«. A >!am. fel. 47827.

Verlangt het prospectus betr. bijzondere overeenkomstmet St. Hforit2 en Engelberg (niet als gezelschapsreizenf.

A.S

13

Sport.

Do voorzitter der K.N.M.V.Waarom mr. F. Tt »ul««ll Houwer heengaat.

icW oSeWette " -"^mobiel. «- motorsportgebied

h»Nck°RN3^ ate^SL 1 heengaan van mr. J. TtmWe» V^n^w, Siter A6* Kon- "cd. Motor.

SSHS?Vm-?-^_SmXvan altsed?s hf k Houwer als een der redenen«toWteli^ ti ad opgegeven, dat zijn gezondheids-w^ dat wi^SSïïl^ «"«Uet. maar dat het ons bekendNn b,,^« o"3«^ tevreden was over den gang vahtEtt9

A~et gehouden kampioenschap^ en de"^^^-^^""oopige uitslag daarvan tegen de

taatate aS? F«d»««!<ln in bekend is gemaakt: en dltgatetedan ook den doorslag tot zijn besluit moet hebben9°! der _3.N_M.V. de heer11^'.^ der organisators van den kamvlóen»»oH^^^",^.d" W]j d«- bericht publl«tW'hetB*6oo"*6lo in een vraaggesprek met een versla»-Ht^^- "? dagblad, die blijkbaar naar de iükWd

dffÖ'S»',tartT lnkonheere^<te°op^NmSS!Sl da «cm van^eenige andere reden dan de min--s«s^sd° gezondheidstoestand niets bekend-^ Wfet i*SJ|J?h._ïï?orden dus- dat onze lezing onzent de^'r^n*^ln WSf^ nu-. »«ul«k Houwer niet juist waswan w m verschenen notuien van de ver»aderin_lV.?, _ïlet Algemeen Bestuur der L,.N2«_.V wa^-in m?teldStSn/^ meedeéldfwelte^S ZiSi . "hd«teekend door den heer r. J. Nortier kan m^,%?A_S^'^S« van nu- Mtd<«k Houwertm_r___~^ni^de^ i£S3Sav echtereet gebeurde te Heerlend^n T„be^^^°^^^''' en daarna voW

,»« I^??s^^" de ontiid^ge en onjuiste nubli-nofV^s. den voorloopigen uitsli^ w pwu

d^hmm«ra d^" "33,"^ Mmock Houwer dus niet zoo«i^^dlg "as — bedoeld in organisatorischen ztn—.torJZ r^te-^nnü^eester^t^e do^^oïltomen, en dat er aan de K.NM v-leidimr du« v.»i^een en ander hapert, de leiten blwU^het^ ***Handelsberichten.

KOFFIE.iaXKaS>m> M «ov. (MeJ-" d. de Ver. v/d. Goedeienh.le«dam). Gemengd contract. ««--«---m-u.

ö Ocht. «id. VIT.

Oc,

Mid. V2,.Dcc""" 2«4 2-nZ SïT MeL,_ 2*% 24 24%tKrtn N N N N 1930N V K.«m«t

-.„

7500 Week-om^et... —»_IN-^t ~*^l^.^?i?s 5° «t.

I^,co

«obuBta 41 ot.5

B_^rtStSB?*. 29 Nov. Aan do markt 2 Dec. «O bn.I-ÏSS?* "Koningin der Nederlanden": 102 bn Men^ólllauav Liberia ex div. Ltoomschepen. "««. «lcnaclo

LOMDFWBO^^^ 29 *?*" Markt onveranderd.iJifc 4 ' ?? November. In veiling werden tot deke^^N°°r"^ 658'? - Costa Rica hootd^.»^i ,/..!.'-.. Lonc,en gedopt nieuwe oogst goedhJ~I- en 'air 113'- a 115/-Tr^i^ii? HAVIW. 29 Nov. (Nledegedeld door O. van& 1^ïer£ani,)-,9PeninS l»r Dec. 272*[ (vorig dot"S&. aïfffi? (g%)' Mei 263" (269*>' ** »*».^l?^3' M Nov." (Tel. van O.V. Oommisslehandel>!^«?_.>-^?'^?a°"«'' Amsterdam). Opening: Dcc 42Maart 42. Mei 45. Juli 42*1. Lept. 42^. vc~"s' "w- "'SUIKEOIIHIVINtD^I 29 Nov. Witte krist. 100 kg. netto ln entr.#&%&. «V,' N,- v Heden V.N. ..*. "lel.Geb.Gel. Geb. Gel G.»i,

e?,»i

a-h

D«"-" m lift 12* 12- MUI-— M 12%'^iKJa^^ri: mB*NSi J^-" SS lil SS 8*I-ebruarl 12% 12% 12% 12% Au»""""* 13% !3^ 13% ,^7«aart.«. 12% 12% 12% 12% Sëfcl 13% 13113% St'li-pri, 12% 12% 12% 12% octobêrl — I—._^^Hme-et... * X6o.Week- & xso.»_lKand.3W^sot<m^^'

«,.^^' ««RA2HIA. » No». T»«edehand«u»k«»*.U"rkt. Superieur read/ / i2.«x. Nov. / 1-^,13. v«3s«3"K_.""^ "-17*- "«>ld«uik« W/ 11-50, N»vra««, De markt was lusteloos. ' *"""«<

iai\ui_N, 26 X""«uber. Kuws lusteloo,. Oud» 96rodr./Uaart 9/3. Witte Java Kostvracht Uri.«ch"nNDoo./Fan. 11/H^ Jan./Muart 11,7; i verkoopera. Uoll.SSf"I*ls* nominaal. J' Dinteloord. weiland D«!«^°"°'d. "«"lt.',dat het Oubaansche Oomlts denpresident «ou adviseeren om het malen vóór 15 Ja-nu^ri bij decreet te verbieden.

(S.F.P°I IXINDEN. 29 Nov. «alm. Opening: Deo. 10/-A 9iï%_,Ja 10/;, en ,9/?«. Maart 10/3 en 1?,».N 10/91 114 en u/- verk. en koop^s. ". KOMBURG, 29 Nov. (Medegedeeld door den makelaarN. I<eons. Rotterdam) Witte kristal.op termen:Verk. en koopers. k Verk. en kooper»._ Opening " Vorle slotDecember 9.65 eil 9.60 9.70 en 960U«t V— 10.20 en 10.15 10.30 en 10.25

z^°3W„^^' -^Jsu* aoor^N^rskoopers en koopers. Stemming onregelmatig." " _

s * >*■ Thee *?X LONDEN ' 23''November. ■" Ih -' deH^avavelling ont-moeiten alle soorten 'tof 11: d:Vtoh?; goede vraag . tot.onregelmatige. waar .%a f^^ d. hogere'prjjzen. Deoverig©,,soorten?ondergingen 'wemiH verandeiznll.^N 'V^°e6e^vraag.^ 'expert.'>ccoVff 9 |lw< d.. broken. Pecco7goede 1/3 A.^i?jj Orame Peccomiddelsoort - IM'?^" 1,2. ,broken ~Ox&& "pAKLIne2/2>i.?Pecoo Souchon goede^ll !dI &Ti/3Ji,> gebroken 'en tanmngs goede 1/2 a 1/s^. J' * < "' » "^on

i:V: *""';>:>;' - SPECERIJEN.* ROTTERDAM. 29 Nov. Peper (I_ampon_r). *_r' ■■"-■"■■OeW- Mid. J .VJj.:.'■■ Ocht.^Mid V2l'rw Maarte, "o-5U5' 7Ó^Deo««..« 70—v 70— -, 70-" «r«, ........ *____ .." "TTCtaiMt '-^___- wo»v X«I^M«Z«! k-ilm^kahn kalm**-'»-«e»..-«....««.1.— week-omzet^.,-----; Maand-omzet

■

-«'.,_ 35 ' > <;.^^ >NAVA^A^9" Xovemhér.?Net'Weder 'is " thans «eergunsug voor het «aaien l van 'de' nieuwe :zaaiplantiesen de planters maken daarvdn ' gebruik om hht vla^ten zoovee! mogelijk te bespoedigen, vooral in Vuelta 'Abajo en Nemedios, Parüdos en FemiVuoh-as.^On.danks ds onlangs aangerichte verwoestingen honen,21. nog op den gewonen tijdleen tamelijk»goMenoogst .te kunnen, verkrijgen. .-h«--*.wi

*~^r--. . ' RUBBER. '■>.ROTTERDAMS 29 Nov, Crepe op terinUn.fssfe|s fls±±=t_ LeN5-.^A.N***--fc ffi_= Sz.SSS___'__333.^' " 46~" Augustus..^» 20— Januari..»^-'*■»—> Omzet...««»«. —..— K.G. - >»lii_lO_^iSOJ:!w"A?is?_^3v--,Sneets 41* «.nominaal._>^3^^^^??- <^edeged. door de mak. CantzKaren Bchalkwyk. Rotterdan.) Tel. van 1 u. 30: Creperen♦ «8 d,. vee. »5l d., Jaa/Maart SX d.. April/JuS »Ad.. -luli/Lept. .8% ,d. Stemming beter n^ia^ *"WNSS_S_.?' 1?^<$*!eged%^rWfcd en Kepp.ler, Adam.) 10 u. 50: Loco en Dec,7'X d. jans^l^a^April/Juni S)i d. kohp^^temmN MtWos. *A'

__, KATOEN. "^ROTTERDAMS 29 Nov. (Noteering van deVereenisin»

]^-_^1dlinSJSi!?rsal 82 m-M. staple ’A^sNN82 m.M. staple / 0.52^«(R?3' FvPO°I. 29 Nov. Amenk. kalm oüen_m»

9.37. Mei 9.44^1 9M^asfa'starf*"» 9^Mei 9"' juü 9-«»--(RHD.) NAVRE. 29 Nov. Opening: nriish. om»»» -inn

*SS&SS* 29 ""' ol>elllïlg, ««kellattdisA^imoenl Dec. 19.14,"JuU 19.55. "

*!?SK 29 Nov.T

Slot::-eaksllarldisZDe0..19.06. ?ebr..l9M^>" .7

'' '"_£ '^ ""''''!'^;"* ''«^I'AI.ÈNi.H- . -~4-_iï&9?ÏD-^- ** Nov. Antimonium, " Eneelsch.fi 4S l_p&2__P'-£^J.^^ Ptai^lfaiO^jSc*"A-nA^;_^«?W^'--F<-us'' op veiBcl^ c2Y'^i^Sr-ïP lONVEN. 29 Nov. Noteerinö van ïtt a»,Elope«r steDdaard contant ,g 69.2/6 S"H 69.57-;

verkoopen; kL op 1 mnd £ «.l/8 >»«»«» «n _*? «a» .verkoop,»; «tUemenW, £ &a/fc «33IH°^ TbTin «standaard contant £ 17».17/s^k!<l«»a «_»__? vmiiiverkoopen: ld. op, hnd £ 182.15,. tax^n^iaaXfi;!_33!?_. V"""d op verscheping loop. mnd. £ «1.10/> od

i.J* «^^.°l» verscheping loop. and. « ifcilNLi»lev. 3 mnd. verder £ 20.3,9, «tUe^tp». <?uu/8 POverige metalen onveranderd.

v~wuaj' * ■w"1*0-

-£ mm? electrolytisch £83 Tin «9.12/6.ie ««ia/»«8.10/». electrolvtisch 83 i- 84. Tln contents ,?«!»»

20.7/6. Lood prompt * 21.7/6, op lev.^e 21.7/8. * * '.„„_ „ VETWAREN..«are «ssTs-ik?fitaarsür-asii- »_-.,«-.,- QROOERIJEN.'

28 . November, In de heden gehoudenveil ngcu werden de -aangeboden' parNn wtó eShon.g «Ne opgehouden. fau üom^VeN'^d^H 7^5. su""""^°rkocht. fair tof goedel'7.lpl

■sr-v. «OMMEN EN HARSEN.LONDEN. 28 Nov. Schellak vaster TN loco tm/aJa3U7?^n «ov. ,6,

* -£mi ■ V«E«IOAL,rN.^* S "«.«^W?*,28 -^'."Arse-uk Comw>«'» Alkali

F,^ '"'. , GRANEN EN ZADEN. '\tl^ ■"?«,JS)»PEN' 29 Nov. Tarwe op termito: Onenin_rmwg v^t°"' m°' Jan- m Maart "/»%-3-«-.Fa»,?^!r^aBZ^N^ not- ** °"**;Mei 10/0%--<9/10%), Jfuü 10/1% ' * w/<%**»-Mei 10/0^ (9/10»), JM "^ «/--»>.fc»!***".. ANTWERPEN. 29 Nov. Lijnzaad, stemming'i-SS*- ff^y ■«"«/e, oalcutta Nov. 22.^6.^N3_N'>^7^"^ 2^^""« 2l« vee. 20.13/^ Js^/.N»,^»"^'' Raap» stemming prysh, ,Tori» Uov^«3»k^'.^l3?°l»?^ Nov- -3.l3^7^Hoek3n. stemiXVWsh. Amerik. disp. frs. 205. Jan./Maart IÖS 4«SSf.14.25. Binnenl. disp. ft-. 200. J»n./l«^t^o6 4 ««.teN'koek^"K° java darde 'l^P^o^k^^H?^*^.^/^^"^ » Not- Tarwe, sem^lihgvast.¥o^l st?r^*& Ai~- «6/157. «an^s«3!lPacl

dito 1?° _^« a£aci 2 4.93 RHnsa« Oolf3l^. j» d^^Sa /'-««- 16! Manitoba No. 3 PacMo disp. N. ditoNo. 4 Atlant. disp. 5.45. Nov./l5 Dcc 55» ii v!»^Kats «OH kg. 5t."202/6.'80 kg. 201^^D^t^5.07. Mixed Durum Nov. 4.93. Barusa TOte i«^2^'3^'^°°°?^^-°. "wnêhlanNe diJ mmSdavls disp. 132, Bourgas st. 130. Moute«^ 4» n A«»federal 121%. m«, 4 eerste 130. CaMo^sDed 15^' NAfrl?ue_„Nor? disp. 119. Mais. stemming pUh. LataoBelliUsp 126. dito nieuwe st 126^/wd^de ,28Dec^l^^^teV^^*t riate^ ladend SSifSS ï:8, Z. eerste *50> Haver, stemmimr kalm. Binn»,»

disp. 117, dito 4 v. Jan. 118% "4 v PpTm^ 11«i f «disp. 117, <Uto 4 v. Jan. IIBK 4 v V^ltn^ i,«3^ _«^sv___^%%_ si^ ïrS^&^afeJÜiWr. 132 vultsch-Poolsche disp. 125. Dec. 124. Jan. 127.van^?^l^?' 2«, November. (Medegedeeld door W.'te^den, en.Co" Rotterdam). Do vsischenin^ bc.droegen in de afgeloopen week: '-««'«--i'mgen «-

Tarwe naar Engeland 10.900 ton. voo? nrAmt ianhton, naar het CMtinent 3.700 ton (Nederßna^WlUSJ:Sm>pa 1700 ton. totaal 33.100 toh.^d 7""'

«lais naar Engeland 7.300 ton. voor ord_>r«_ vi _mo ♦««naar het ConMent 14700 tonywedSrfaha»«*«y 6.6oo^n.^t<^lN.N ff— 10° "^he^^h«?6^^N^^^a^^ZV^" "°" oaN^UB^ilie^^toN

?*»rwe per "-H^».H.>..,. -'--- —- 10.45 10.40«ai,per'Dec.VH^ 22 3-3fc" 1# WOavei. per -PWwKS^ffISÖaSS ü_!__ «S 3'VldjN2aad per De<_^ W_W?M MM. ."^g e8 5.45

■

Mooi weer. "*"" "'5 W?^..->l^ **?"". W?L: (', '-"'-. I

I AARDAPPELEN.hÜSSI^. *Jlpvtmber. Het aanbod ta. nu de boerenl lugekH veA^AntfkiKïf '3^^^'*""voldoend» voor de g«ring?vn^Ve.^^te^^'^^en. d^ mw Uui«^^X>? _3« . **!?*&-***1 de markt «let. «un «oedkoooer' 2£_*?^~S!*ltld °-*~m "oorten, ofschoon nS"«"»_,-U«««»r» vru»en opbrachten dan Qultech»^A' appelen. J? het Resten ««ren de pril«n ver Ctr7fnn^«r""^.^"''""^industrie e^l33Ls«^3?°^ i"1 *!?- BenedenrUn mk. 3-20 4 m

BPIRITUBSCWMIAM. 39 Nov. Moutwyn "(off. Not» medegedeeld«Ar AHnsen, namens de commissie uit de «3^vah523£W]L/ 16

-*-1,

R^.. ad 46 pet.. «md^fust «nsHV'2.«°^kW^ ■*** -*■ ’ -**PETROLEUM.A^^-« A?fXWERPEN' » »"V- Stemming nrUshoud.'Ameritaaajcfcein citerns per 100 liter 170/ wb»>.

*«r W £?* W, d°»° l«r 100 literzonder fust' 33! ,33 «?' vo. llldu-tr- Ren«ine voor Auto's «onder fustper 100 liter 267, dito per liter voor wederverk. 293. U'2^^^.,,^ ** Amerikaansche 3457dit0 KokN'3^-3?^*"-^.voor lnotors per 100 kg. 275, lichte mA

te-s&ssa. iT&aa. j»■?*;-**_*">^« ?^? " TERPENTIJNOLIE.," '".iv£' _»^^?^»^?^?>.'-?'» 2» Nov. Stemming prilshoud^-^f^S^* bruto <usp. fis, 690. ditonetto 695; sffi>S, netto rat"* "^ 695. Spaansche 1? pc't.N»«

„"",

OL,_!N^. " - .^.ROTTERDAM* 29 Nov. (Officieele noteering nm dei.Vereeniging voor den Oliéliande!. . nledeNel^doov'A^A^^N^ndaal. DordrechU^l^hNe vheN'l A^t/A»?^^^V^^fir G^->',HOLL; 29 Nov.i I^nolie' <1 nurl.^Loó_^«M

h JRJ .»-I<ITWERPEN. 29 Nov.'«tenunl^ nrii_^_u^b«". disv. tob.' Antw. ?*^UKtWA*;~727%—730/ dito binnenl. 717%—720.*^ Oct SècTi^MT

♦Ift^l&Jll^«eraff. stoom. 725^-?2o7i^woUe Be^wtemb. binnenl. di§p...590—595. .dito» in ba» -iTaSITORwN. d^pl 82^5^Ito7°Hpe«in« 78^-790. Raapolie in ba*rr.^dish/^s— m_| **£*" 730-735. CoöosoUe ruw InN. vrompt'jav3;WO-W5. g«raff. Belg. disp. 725—730 Coc^n »in»«,-?'«N^?^53^357N Npfab^wB»7>^o,^«nn^. distlll.B47^

s'»^^*««'4-< ? VEZELSTOFFEN/ '"'-^^^'*M^>'jBELF-^T,?.2scNoveniber. Vlas. In de voorbaandeweek ,was -er tot lagere prijzen vrij veel vorhWHloopen weok.ook^daartoo te 'kunnen koooen." werdenteleurgesteld. Vs'aanvoeren waren- klein en ' d7prU°.^«.^?^* aanmerkelijk?verhoogd. - ' -P "e^^^'^^sF°vemder.^Fufe. .Eerste soörtloco

TlrstlJSt (2Lï^ r-^a^l?Bt'fa^*&"..'^°V?t' de h^hoelte " niet groot te.«lijn en deprezen bleven-flauw. Xoopers en verkoopers van3aa^ets°°^ *f^ "as^iju goreservê^en o?5^ -S "om >?an ouden oogst heelt do spinner»nog eemge te Gent «n te Rigl' beschikbare p«t«engekocht op, basis

*,van

,£,,__.lS>- 63 Voor"e^pTe Riga zijn; nog'slechts enkel»honderden Sn«roep 4 en .5 beschikbaar. ,-^"- .\--.

;

4^lv^°f*

.^ . .*;"■.■..:..'■: «EsT^OFFE«.^^*MW*MFM* ÏJ?l^^ 3^.^"^ Ohill-salpeter -Nmi * ».M M__.'»li?.' ,?>^^ l'!Sw- 2wavelMre An^o^ak voorK!^17?6. fb6lef^611.WC6>.f'7/-' w enkels «8.15/..«^.^?^^?^^^ Btemmin? vri,ckou«^f^'ffi^ 2?" °^.l»t''-l° dito i^^M^z^.s?i, «wavel». Ammoniak loco 148%. Sa-._o?ébr 193»

Stoom- en Zeilvaart.BINNENLANSCHE. HAVENS.

%;fISüWE WATERWEG aangekomen 29 Nov.Xllt. 45 m. Deal, ne. Gools, 2n. 25m.'. !D araMo 1, New-Orleans l. v. Antwer-pen ; 3 u. 20 m. L-isa doppen, Si.Petersburg; 5 u. 5 m. St. Den is. Har-Vich voor Hoek van Holland; Su. 30 m.B*.r Lrnest Gasset, Narvik; O u.t» m. S her ingham, Harwieh; 6 n.m. Ursa, Antwerpen; 6 u. 55 in. Ba-lavier 11, Lonaen; 6 u. 65 m. Ju-ven tus. m.b. Algiers; 7 n. Dagho--5 tan Singapore; T nek om e, gun-derland; 9 u. 30 m. Hobe. Amsterdam-Jagorsfontein, Amsterdam; The.«eus, Am-sterdam; 10 u. 55 m. Goor-«.os G., Ilosario

;

.11 u. 40 m. Gros-veno r. Gieat Varmoutl»; il n. 45 mprecht d ij k, m.b. Vancouver 1. v.Londen; 12. u. 10 m. Yalou. Antwer-pen; 13 v. »lond a, 'I'rapani * ;

;

In.geborg S., &Valencia ;.'14 u^ Ho n -vod.Hlbrail.. ** i; .. .-: . ..:,.._,.*>, om te bunkeren. " "'" . ?":. *:,.,■";

Vertrokken 29 Nov. 1 u. 50 m. Westsee^Arkcnaes;<»3.. u. 30 m. Str ass bur eHamburg; -6vu.*P.-L.-M. 10. Kouaan-;'.8- u. 40 m. ,, Davenpor t," New-Orleans;E ijs wijk,, » u. 30 m. YlvaXorsör; 9 u. 35 m. Waganda. Ham-'Ae.\*t ? H- 55 m- san turce.. Nice;'A^_lttZ' Marburg; 10 u. 5 m. Stem.stad (.«ba; lo u. 45 m. Siirto.

■ Gothenburg; 11 u. 15 m. Capi t a i nLd mond Labo rie. Nouaan; NmiloDeutsch do la Mevr the, Kev WestJ' " l 12 ü. Ingar o, Malmü; 12 u10 m. Manin. Triest; 13 u. 40 mVatsr i and. Hamburg; Gul more.-Pelgnmouth; 14 u. Germar. Hamburg.wind: 2.-N., flauwe koelte, weinig zee, regen«oogwater 13 u. 17 ra. 110 d.M..I»lMl5IDl5N aangekomen 23 Nov. Lor.lrid, Kalsö.

29 Nov. LorKnm. StetUn; Gates-head, Newcastle, Thal i a, m.b. Ham-burg*. Gaasterland, Nuenos-Azres ;Gnstatsberg, Hernösand; Poelau«ras, m.b. Batavia I. v. Londen; Brit-ta, St. Petersburg; Essen, Makassar..Vertrokken 29 Nov. Texelstroora Li-verpool ; Kilst ro o m, Hristol; Zuid-Holland, Leabam, (lueenworthSunderland; Schok land, Newcastle. 'VLIELAND vertrokken 29 Nov. Gaas»ter! and, Newcastle.

HARLINGEN aangekomen 28 Nov. Noord.Holland, Goole.Vertrokken 29 Nov. Gaesterland.DELFZIJL aangekomen 28 Nov. Ma»rianne.. Bj.'.rkü; Hun2o 9. HamburgHoop op zegen, Brouwer: TroisFr Kr es. tor Steege; Rei mar, Sche-pers; Al id a, Schut, alle Emden.Vertrokken 23 Nov. F.o ra. pagemaker.Holtenau; Xe hr wieder. Rohden; Mar-aret h a, Schepers; Roollina An.na. Schrage; Alca, st., Jan, Ta-'lens, alle Emden.

VL I3S LVGEN van de reese ' vertrokken 29Nov. I^oiro, Bordeaux» Looüium.";Bucnos-Ayros.gepasseerd naar Antwerpen 29 Nov. Ha»vel. Hamburg; Pachewan, Londen;Mansoni, Fiume, Ina Lotto BI u-menthal, Gandia; Cape CornwallBelllngham ssush ; Chel wood, New-Y«Htle; Ellsabetli. Abö» Vllls de$trasl)ourg, Duinkerken, Noiden»f e 1 s Duinkerken, Mallns», Harwieh,«andlontein, Duinkerken: Gran»8 on e. Blyth. ynernmoro, Braila:Karm ala, Rotterdam, Bena ro s, Go-thenburgz 8 a vlo, Casablanoa, Baa,Jersey ! City ol London. PlymontK, !Port Brisbane. Hull; 8ylal,!o'Mvro; E uier. m.b. Londen.

Gepasseerd van Antwerpen 29 No*?. Ant»,worp, Har.vieh-. Braddook. KlobNy,L' r-1 a. Po*!"r'!**.m

;.

Nora, Brilonlerry »Lid-- o. '«."■"lnn. : H«mal i t 0. Garsion;Hi d il, (.loulc; Bbil d o n, Newcastle»j-"■■■

■-

■■"'- --■■■■■

v,

.-.-".-$

t) altto^ d, landen, Kal on. Kotter-dam ; Edt t h. Norvich _ Garonh^zee, Mia_^ c^blMF^ tzaüt Nlmo^Barcelona.^*/'. * ■':■■■f* I**■%»■&■■>*■Gepasseerd naai ft*-j&#iffi*fèT MdI. i g h t.H,orans- . H. <?*-.W "_Gepasseerd. «vah." -__m.^_9^tto^J^__m_\^*Wind i Z--^.. lris-zch^ bries, l-v/aa^hovoMZ lER NZEE " vertrokkeh^* '287K. "a m o.Ni tv, in.».». Great 'tarmouth. „

TRANSATLANTISCHE LIJNEN.AMUWI^AW) __ aa onez^ct. Ainwteidlun %_■2.-A»,«rika.

"

- *■_. - 'TAI^I.WN.2B to Santo,.. Buenos Asr«» n. Not-«eroam. .VENNI^OM 20>.^Va1paraiso.^ San Antonio,o «o Antola«a»ta ■ verwacht.

'

Ll^MllElWoiJ^ 29 van. ito Sa^au^. llf«v ?orkn» Java.MtLANiIiKN 29 to KMam v. Vamcouvor. *ixRIJPSKEKK 28 v. MarseMo n. Antwerpen/Nvira ü. Ilotwrdam.»_^AMMN_AW_>. 29 to Ametoidmn Vnen«A^r««. X . — "'MSUiLMDtE 29,f u. <« Mam«iu«. Jav» n. Not-terdani. - m» -JA-GKI.SFOOTEIN 29' to «ottWdam v Adam.

iliaaßilÜEißiK p. 27 vjod^. Fa?a m. «^Ni.Hll-NMMM p. 2? luu. NunHo. N'dam <n.toai.outta. v »- ■■-■-'

MAAt>«NII^XM v.*_ Hamburg. a. -Amsterdam -*"oiiNS^lN 30 v,_W Ackrika te Am^oid^ ver»wacht. -<< <

r^AlI BOF6AS 29 to A_oK,ton!<un v. Batavia.NMiAGA 27 to San I^anoisoo, Paoitiokust o.Hainburig, It«Morsa«». Lonkten en IHvervool.P^IMVASiG 29. 6 u. v. «MM.por^^ n.-RofcterdaouNAXVPoX'I'MF 29 to Anckw«rpen. Vsir» n.liottordam,BAQI.iHIW_IHA.29. 4 a.. to Vromen. iHam,buiU il.

6cXiNA«t)I2II p. 26. 21 a. Êagroa. -z,^,^ m.Java.

'^^^-3' 28 Dakar. Zeira n. Nottordam.KAKI/AAI» 28 v. Nosaccio, 2..-A_mo«ka n Na«br^^^ll^:.-19 u- v. MarsoMo n. Nottordam.VLVSSNS 29 3 u. ie Hamburg v. Xow Orlea_3'TE ROTTERDAM VERWACHTE SCHEPEN.

B^DL^'v'M^3°' " '-BA-PAVINB I. 28 v. Hamburg.BOIM. v. Valencia. p. SS Gibraltar.ClllOS v. do Zwarte Zee, 2? v. Volo^CBOWAPEI-H v. Bhavnagar, p. 28 Perlm.DEI.PHINIIs 28 v. Karl3ted.EIvIN 2? v. Bogteck via Stettin.FALK 29 v. Stettin.U^Kk-iW^' JaTe*n' *ts Duinkerken.GBUPEBKEBK v. Bdra. 28 v. Marseill^GALH.EA v. odessa. 27 te Lissabon.HEliAß_l__l?A v. den Levant, 2? te Carlotoito. .'HOLY^VEI.I. v. Calcutta. 26 v. Qra«.HECIOB 28 v. Koningsbergen._MBW>IM>E v. Java. 29 7 u. te Mai»oNe.JONGE MABIA^ v. Valencia^ p. 28 A. u. Oue».sant.BO^A GEDE v. Java, 23 v. Dledd»< "'X.IRSI'EX B. 28 v. Valeneia.XUL.UEBI.AX_I> v. Japan. 28 to ManillaXiEI.VBEcN? v. Bangoon. 28 v. Ora-a.&§££ v. Dan«ig^ p. 29 3 u. 30 m. Brunsbuttel.HMB-IAINNN 29 v, Oxolosund. ""««'«*«*.

MANZONI v. Fiume, .29 to Antwerpen:XVOLIA 28 v. Narvik. 'PAK 28 v. Bremen.PAIBIA 28 v. Gothenburg vla DysekU.PABBAK'A v. Pacslicku_-t. 2? te San Fr«lcl«o«.PAÜ.EMBANV v. Java. 29 S u. v. «ingangBA>WFON?EIN - Beira. 2» te AntwerW^BAM)FO!«MLIN v. Beira. 29 te Antwerpen.SIMA.IBA v. Beira» p. 28 Dakar.SPAR v. BriLtol, p. 28 mm. fit. Oackberlno',Peimt.S^SEE v. «tralelmd. 29 5. IMsma» M p. 2816 n, Cmhaven.5A2109 SU v. Braü».SAVIO v. Caeablanca, 29 t« Antwerpen!.«PI-VAB? 28 v. Danzig. -~Vm--PBAVE v. Japan, 28 te Kobe.NUIPA 23 v. Jamaica via Bremerliaven.LHOB 23 v. delo-nmdmSE» v. Melilla. p. 23 1 lt. luister».TABA V. Vara» via Hamburg, p. 23 1» u. Pl-'.. nieterre.LWV^v. McNNa, p. 29 1 n. Pln«i«rro..MNAME v. Jan.a. 28,19 u. v. Uaie«__U«*'.''****" - ;,:.*■ .-'.>,'. .* *"--■■* .^

■

WGO r. Nio ds Janai?^ __ 26 r«nu__ido NoTlom»». _. -.■"";

S^^"^ etetti^ p. « Molten»». *-"'2«L^WlorM^^^^l^a^»^N M^oporvj»BUITENLANDSCHEHAVENS.

HU^?^^r«* SV-MKW^^AMk to Vreotew» vorwaobch. lHv«°Po<^ niA^^ f- -"YOBpool vl» Plvmou«l..-,^^^ d* -*"nSr<» v. Hamiburg.AWANIN 28 te Vromen v. Aimstordam. '«alonikal^^^i.AXENVLLB 26 v. Colombo n. Br«>hWa^^ARIA-DOT. 08 v. Cadi-! _-. MalagaAKfUEöIIS p. 23 XonsttHiMaopol ïu'Giforaltax >v.0..l>a« Paüwae. 'tilN?^^°?'bijvore n. iPl«dZoe.»fe .W& 2° te Smga-poro, bestemd n. 3ian«liMAG'ACWA 2* v. Port «said n. Kt. Lou^ du BhonoALM!^OisiA 27 te^-Buenos AyiW. Kou^mptA,

*. n. Platarivier.

"

"■ .'^3AA_M-M 2» to Sjanghai -v. Rotterdam. vAWörON' 29 te Sjanghai v. -Rotterdam. Am^MiA!MlO«> 29 te Sjanghai v. BoGordam.A,),AH. p. 28 Perim.. Japan- n. AmsteiOom.AMIRAL I/NEB2i_ILE 28 te Duinkerken v. Bot-'/terdam,- - -v, . . - v ' *j

1 ' 27 & Dnlnkorlce»■'.-, Londen. 'AVIANENR BOLAUV GABBOg^26 v/2an^«l,Marseallo' n.*" Mauritius.

!AM3OBAN^p. 28 Pinistorra. Botterdam m Z.VALA^27 v. Aoora. lHv«wp«,l'

O,

'«7._lHFilka. JVBEBEVY 26 v. *Pakor_M nl Nalt Aesilnlo. 'BEM7E 26 v. Lome n. toeft Contil__en!l>.BRIINKWIJ^ 28 to New Castte v. Botterdluu.BEUBBPLEM p. 29 1 w. vHi. Holtenau. Bot-terdam. n. OxelosiMd.BATAVIER IV. 29. S n. 20 w, to <3<ss<v«-zo__S ir.Botterdam.BAIBOX EIHBAWI! p. 29 GU>nMa!_v Rotterdam'n. Bste.BABOX HMNBA? 23 to Duinkerken v. Cuba.BBA^LA 26 v. Grand Bkuzsam, Matadi n. Bor-deaux. ■"

"BEBBIIABVIX DE SAINT PIERRE 23 v ?ama-tavo n. -ikürseillS--S^ÏJ^StSSS0 28 v. Buenos IA-Mee n- Hamb*CLAllf I^iA.CLA.L 27 iv. Aügoaboaö, Z.<Alrika fl.CLALs 2i!AjOGILLI!VIIII^Y 26 v. Algoaibaal. Zuid-Afrika n. Lauden.CLAVI MA<?PAGGAII«I. 28 v. Mslbonmo. Austra-liV n. Duinkerken.CLzAllf AI^PWE 28 «. CakmU». IHvVrpoot aiChittagO!Ug.CLAN MACNAM p. 28 Wbraltor. o!iMa«<m« «.Londen. «"-»«.

CABL LEGLINI 25 t. Cristobal. Hamburg ,n.CHILE. bkMMrmoten» £8 to Nas Palmaa. Not-terdam n. Iquiqui.IMLEWIA 2/12 te illavro verwaoht, V.-IndiJ in.V-8./Conit.COMIOBAM., m.soh.» 2? te Duinkerken v. Non-.den.C^A^HHY 25 v. Haiphong n. M««,eille.DIBBBII_AINID 27 op do a^uë v. Botterdam.DOXAH2? to Los Angola, PaoMoknst u. Illamd.DBA^MEMNIH 27 .te Porto Novo v. Hamburg.DOBWA 26 to Kou!tKampto!n v.o. en o—, to bun»koren, daamia naar yvolva**».. Beiden, Oslo,

dan dokken te Botterd«m.ENI 28 te 'Albo'v. Bottonlam.WNA NICINWIN 27 to Ham»m«, v. V^A2lil.E«Q< XIBDOB.P 29 v. Cristobal n. Hamburg.ELVI 28 to Stettin v. R'dam. **EBA-PO 28 te van«ig v. Oden«o.EV^EBPE 23 v. Aalborg n. Amsterdam.I^WIENVELY 27 to Sue,,. Caltentto n Bremen.GBAiNiADA 27 te Hamburg v. La Plato.GBOEM/) 23 to Lovisa v. Amsterdam.GAIIYMBDE» 28 v. Carlovassi n. Vourla.GNDVWG^OüI COHNI. 28 v. Ila^l m. Londen.GOLD OWIiILL 28 v. SOuckampten n. Bouaan,Botterdam om to dokken.GOLDOX? 2? te Genua v. Botterdam.HOPLAIAiIf p. SB v^n. lünistonre, Amitwonpen ».Ma^adi.HOOGLAND 27 v. VIM a Hambm«.HEBIOXE 28 -v. Port »«»id. 0.-Afrika n. IH^»».pool.MNPNBIDES 2? v. Cost-Lond^ Londen ü. 2..A'fl'l'Kft.BA>DMÏJX 29 to Vivero v. Bordeaux.HNNMSH S dokken, to Singapore, bestemd n.lColombo. ■■ !NAR 27 v. Kl_«-g«»o«, Vda»» », ilapan» I#?^*'*;!a^JW--^-Jfca^ Hwab>'M".—' M i-'','*^^*'''--".*<;..*'..-.-s.-.).,v,.5^

_■" -^^iKoVA^H M. » T~ il^v*^Kotrterfcatt< n> <^«rt-__a<i«_«. . i "

VNW^lliN 27 v. 2la«Mll<M**»«u-t^^M:« <KM-mAI£ 26:._!" Oni^ao?' RV>^ *^T-:Ji'. '«aUDOiNIAiN ciA»NI_N 27 te «ixM^ Ni_l«!l»«KO

iiEÉÏRBBX]iMi^SB HoMöaan.^ißottertaa^nrOx^..^ loZnnd. **'■ *V " ""^

i DAMMOI! 2? «. l_i»»!bo!n ■«.' fiamttraw '*"tiLMTOOiyiBBT ciALMH, 2? y. 2aZib«u» a.i .. u_<n«_sn.^^

28 V. !Aden l». 0.-Atüika.LüTGEÏöMMa; m.solu, 28 te PufcikerkotT-*.Londen. *"- . **.JJIS^.Sïf-71-*- Wf. Btt^moa fAyrw a, BW3l?zK^^ *^^> -o^venn. oana^

*

2_lAll)NI_ll 27 v. Nio Faneiro __ i__bmi!bnr_rNAiltN NONII 28 v. Puemto Plata n. Nvri».. NAll^AV!l!A.2«^^?..lso^ock«^u^

; M|^lIlL^ d«,!ryno om ,b» doklcen, -/«vtrektMBGA.BA.iia -tJQiiiwsao <»wW.i&yi«B,*.Ca-

>. raoao. '<°^ Mt^»*^ 4,. » « v"

"^^^^^^ M»«^ v^.

' TaarrïïwiSJfii9 Vm»k«!iKen -v. Notterdam.' .^SSSI^** '** «-»-*-. Eotïerdam li».' WNNV». 2? ie Ktechtlco y. Vdam. 'NM?vA^-^^"'n. Oporto.!<^WAM>IA. A Ho voHM«Hen y-

-0«I0?f 28 V. <?adl2 n. Genua"*SW^J' S*"-**»**. M-n ««. Japan.2? to Ü?«,ra»lawiia, v. Nambn».

££ttWA2B «e Vreuwn v. W-k. 2.-A__oorik». 4?N^L n. BrinKtkLLr»V«mi< 'sv. llnnlis «n. <vrii«li«L :26 te «-opendagen, basteand n. Vrodslr»o*H «n-A«»teiHa_m oma te dokken. .IWAM^OWIIF. 14 ito No««>poiV «m te dollkeni'bestemd m. Nr«il»i»lilo^ Dili«>ala. UWI-m,»l»v

-pffin?^2B w vnitiksrken v. Chili. '

"^^^.? " '« 2-A!morHaU-^AD«A^A^2B to Blyth v. NniickU. I.sfisssassÈ_f fi °3°tz^^^^_. ;»2>«_'^^^H^!''«- !

Allri. Japan. -w-ww ««MMAÜUg 26 -/. font ILtaooln n. ValHk »«,,.. - '«^^^2o »-_ Sln^«po« o. Non»k<m« «n BaHlè *

'- «"«»' lA S I' n. Taftara. ïffi-ïia»ria_s ■-■--.«n^?v lLevosln. UovoroM-M.». »M

WAWWA.AN N ""^H^.U^o«. Z?AO_MA. 27 te AHpoü, v7ll^^s°"^ kVRACHTENMARKT.a^T.' #OT- Bevmoh* zijn ©ja.» van

10V^",<^? Vurbe^: «««toiae. 5200 ton. 10 pot..V.8./Cont. geroeid op baak 19 oh., n»ia 7—20te3"°^.^l^^ust- O^F^ cH, 70002ND«.N.' ?■&**" Zee of oonl_d«ut 23 «k/6 d..Nl i 1m'' vam Qon«to«n»a/Vaina/Bour«a«'rAAVN" B*°S- *2 ?"" A^werpenHaN^sk^<A» , Z " Nottordan. Zv?«.^n^!.. A «nfad6r. 35 vee; van AkneriaA«-a«ne. 8000 ton. 20 p^BoTN^IO dJ2OOO lossen Wen lah«. d Nolaoen, iv d^/2000 lo»en «««en 1 ah 3 in—2?

-v^a/^ja/IHvonno ? «k. 9 d.. wet g^oon «t.. «00M09 ton, No de Jamelio 12 «ETsT,"Soi?J^J_ Vaïï v^* Convtttuclon: Pai^waH2^.^." Boiseaui-Hamlmi» ra^e 14haver* * i^--n-Itfw to hrtafjin ' , i

iÉt verwsMLtenfle landen, 6—20 Ik*, vaa n___.BW, I^neloeora^. 8000 te_^^i«tl6oKEeb.;. yam Vemi: een «d.. 6500 to3. V^./O^LNoH«nla«l»l Don^L, SA» toitfi tó. Bd. ■ ,i

'S.. - '.''.-"'**...'

'

"*" *v«*.-NIEUWS OERICHTEN.A^K^H'?!»IferfIl)gaö. 29 ülovemlbor. Hot WAn^^^k«m«nde !^gel»«he «toom«Mp C^s-»-N'l.^'Hoedekeii.ckorke in aa«iv«rl^A^n-H,aMOT 'Adriama. schipper G^h^'^3.^ s° <v««r»tevengHM * lekkage-to Hanesweer^^^u.

te.** Ha««weel>t. 29 Novemiber, Het «Mo

i*.;».

va^aohipper Grinwi». is op' de WofteiMde'aa«gev«eu door het «t. dape Co^M DelV^^^' °° °'^"N^^^'i**JWßs* 2» November. Het vanKotterdam, komeade 'Dmtwslie «t. Porelto h««op de Schelde, ter hooHe van

M^oor^e^^°'^ 60.«^GVW^IVNEBss. Nel. 27 November. HetSl66^ «^"mtokip. Gu»taloberg. met hout'ïïï'S^ï^w?^' nï&? Am-terdam. heelt «oha3«

«-^ de machines bekomen. Het moet te Hol»^nan repareeren. .«» j-uiie-— IJmuiden, 29 November. Het Gu»tat».-ber« ia hier.heden aangekomen. ««-SKttn»''<" ».!.'^**-"l. ■■£.SCHE EPSSOUW.Het havenbestuurvanSantander

heefttweestoomhopperbargesbij de werf De Klop te Siledrechtbesteld.

' No^ei^lalm. : 29 M>ven_!ber.' D« N.V.**'Loheeo».,bouwwerf Mehinei^riek De Nop. to «He-«Mraebt bekomen /voor den bouw ve»^?"^va«nde etoouiiioippeilbaiV» Va» elk 409 M.»ISulOUq* ' \

3^. l?*,e^"M Hebroeder» P«^alhie^adesJn?* «°°" kovo% to water gelate-!Ii WIJÏÏ ton^tonkli-MA. lm aanbouw voor«WlnenlalndLcke rekening. >

Opd» vr^j gekomen heMig zal deklei -wondengoi^H vaia een dito «*ustor_»dl_ip. eveneen» tobouwen voor bi__inei__!a<od_»_io rekening.Hae^ch. November. Heden werd vnn dewerf van^de N.V. Scheepswerven v/h G^. G.«n H. Bodewei» to Hagelt (O.) met goed gevo3

*

«\ZS2f-iSSW"1 *6a stalea aleep^hip.Vootongeveer 1000 ton. voor rekening van dén heerV^.^..^ aan de Oder (DldH -Onmiddelliik werd de kiel gelegd voor «on!il^T-tv* voor «kening van den heer 0. J.van Deelen te Schiedam.K-rFl^?B^ I 8 Novencker. HedenmUülag werdv-i.^^.^ v/h. De G^och^Va» Vliet. aiWe,., met goed gevel» fe w<^ge.ÏSfcl« «a^Plaue^Maas-sohip, voor DnitoZies^?^' '^ gokomeu hellin« «al directde kiel »el««a worden voor eenßUn-HerZ.ka«llaaI»oh1p -«>or biUto_M«deohe i«Nll«7

DRAADLOOZE VERBINDINGEN.. Nottoi^m^ 29 Kot. De volgende va-»aMer»>

«O «««o? to iHtoNA»*l»*He veckiMlm» met de daannaaob verH3ÖftS?*;?*--»""* %e «^tjone red»totr«ek« to

B^??L.?C^OT1nlng*11 If1^» Crijneeen. Bu«byRadio; Geli». Juncoao Badio; G«mm«, Vittm^venin^en ill^dio; Maasdam, Rugby Nadte- !Me_n^Am«tol^_n,M^^BN; P?c: Hooft.'Si«adto; A. Vreüerik Hendrik. Bu«by^»NlPrume, fnltwna. i^<»venjllgen B^dio; V^n B^«.'«eiser. Onoaoau* N«Mo: Sibajak. fiih^nK,B-nd-o: KpasmMm. Cado lateneBadio-L2^bon., A«en Badio; 2. jerknai,«zHeveni^ itodte^J^^H"^g B°dto^A«LU

W. w. U. «aM>NoIIaIHZHerverzekering.

ïonHien, 28 'tóo*v*mi»ftBaton, 28 Nov. «O «_»., s? «ov. 80 ««_,

P^< A lll»-; «7 «W.Mtz^

?^!3 It9 !Scnr* sO iV», 27 Nor. 80 ens.P. O. N»w»«ei». as F^.'sO »mi.. Nll3v72!l,RIJNVAARt.

'- t&'T&JF*. * Sfo « foetert »aar,V' "i&*Vi*è,,»BSS**& -** L HenriOtte^M**'""feÜL l/SSba -»-* 15. Ka^la. A&_H» K>i,1'? «irwtor 4, Bragi, Klafc* i3 i**I*. ?. «Aft*l*ll*0' Louvoie. BuM^. _iN»l Mari^ Bewy. Vatn». H^olgTWI Besten; Johamne, Vr^terika.^Miwa;- Ha/vers; Vmanuel. Leeuwerke; Johal^a deViser; «vn». Bo»«n!berg, Johanna. Dors; IC- vorla«geu Koers: A_^ N^'s^ fll l]^^-,ZiaslT' H. Neueckurg 3,'Zaun; Xri»' ïïïS? ®?ihuma<*®r; Adelheid Hn^a. Bell: Hm' H^^.«.^^' ,^" iPrieeter Mackdn*'- , .^'^^w< do ?<>a-«.' L. 10, Bo«ke-i: 2,. «ft*1*1*- B*-fï Kl**a,Xfc*ei*j' jhBJNS*fenj M*laia'r' -*0*s*: Wupper/Haiüi.Mu^m«V«n 2 KiMsM; BrieaM. dé lK»«s: Tbg» L NrlVnbaoh; Brouwer, «Meyer; Otoro

' 3^^^' &cb?et;r X««°«<lv««r,i 3. Gro»!Uf' -N^K.' 2ln«_, Bruines; A«)^i««Maarden^ Vila<__a. a. d. Kahmen; JZ-»"Welgaat; El&abctffe, Woha; Kla^oja HoedS^fö IV~U -«^«un 18. Kind; J^han A«i>

,'

N ?°¥* de **». Wmem, 3. Haniionie 4. ItoIdeaal, JoLanm» AüriaDa. Venmeulen: FittTWïi'flGrS'^ï* d^> sl-ï ■-3*ol* -»**■■£-. Con&-W^ -l^u^n^He Dieu Donns. de IK.- e, T!D:n€?5 XaMarü», Loog; He*»»Jok«mm«. Meywaacod; V7ine«ibermHmi 63. Led».Amton. Kerkten. aNe Rottejtfamr^ '. —hr^i«r1,-ttWi:&'B%r«'?? °P Zo01»! l^Tp^« IrT^Sf3B^*, Ka*fc.wfo-,»Pas, DoüdreHlt; VAeika, Odh». HM>urg; Ven», Möoknér. «^;

;

p■Efc"SfSl^*"T,Wall'd«,8- Dovintor; a_heod«van Rm^wialt. Boek en Donk-' j* ' "'-Lsulen^-AileNa. Günpper, Allpihen .gn», Hukem».. Katwijk; Otl^BuUnu««n: «t. «Mnria -&fet»tri/Itzot. Konings, Leiden,; lArend^Be**^>l«!Ull; Kaoaaivwaaft 14. KiSbVe^ouwen, sèmpel. HeiwAion; *

Sf61**.MotteoA .ZeSte, JÖiumi-na, VM«m<z«». »te«iiM. <ANn«Zullen, Maria. Sc^neide^ >_&]Ar«ee. Mennen, Zwammondam; HKi*ter, Kval_mV_lQheveei; W«widam; Wifkdlonwt 28, Nw'ey. dNllloord^er. 'Bl^iei; M.;-JBStento; Nn Aiva^t.

■

'-- A,tól

He kaWEl« Sneafc; -iaaeriKö^,lVlnMmlgen; Ge°«ihwi_Kerliebe. Sdiumstortam; Onteiio. do Jonge. Slikker?^' "^"KM»K iA-rnliem?'J<^^9en

'*Wijk Duurstede;

B,i sa^l. otjen«. Vl«ard^g^"' 'Kan»alv«»r<* 13. Berin»; syiM^ '-""Erwmi. Rap; >A_libejiainiarateym^Blom; 7*ni«-o 1. «_tu_»^i CcmickNer»e. de ©^ J^dl?NLo^"v' I^"^'?«"^wli^H_.^' "lole; Jean, L7»éi»;

fe?"». AirelvH,; Wam«H 2, i«n-we, v. Ingolgibem; Nautiinz 9 K.«^. Veriwr^t. Sta* o»totf^-v^B**lB^- tL^ 88*55> v- Enl«»l M-*ri«. "Ui"c^, H«m«m!n. AZUse; Aulgelina, de PowÜVaMzM. se W«lr*; Judo M^«^H? 0»raio» VeHbraeoken.. Madèleul«.^^eh,. d'-»VomMeli«enl EU»abe<h. l3nMt; <ck^no V*XI J^T^, -V ■Ptóeffaeii.-krarkTvOThaW.Ife^ «"*" B^-*>«a|l# 4tC "*'Weptmt, trt., DultectóanA ';i*C:-. v' 'i

WATERSTANDEN.» .-.V.. '-«k

N 'v^' :'.'- ?«8 m. FoM m.SJ_M,J"m- "ii..., 1.12 m. +0.03 m.Drifc"' '*C':-' mn^ +o^B m."uisbnr^. V.M. «.,-0.50m. 2. -ra.N>d«>i*t. v«. ..^>_OH> 2,.

WATERHOOGTEN.n^^^H^^orHt. '*£ ,

Wln,w,««"wß3? - VRIJDAG SnOVwES 1829 - AVONDBUU». 8.

Mededeelingen. m Aanbeveling<butteo m*ntwcK*Tiéh_&eid*«-n daßmaJ^*

■

—-—-^2S

199 fh' f?

m-

-_t^_mm__. M9^ __ _^___\\I f kW -4r*r _4

H|J,B^TÉiBESCIKHK\-ml_*Tlm*m\^r_l

l W» beproefde) pracchk.' t.ederMf MW «vorecreert cc. Zie. de laatzH, W» »cdellehind»ooiéMeusenjHl«ll,eH! WW No.J.'met iueeleeden gekleurd»WW banden den dop;

' . «W V''.rr^u^reMuH -'OW N0.»2^,',,5H1, N0.04.^M. 'V« „ :■> Potlooden pissend lU ***,-

PENBfo. T .&*_<&&".,ï f 25.^(?) Pen No, 82 geribd) f 11.5,V«rkrll»bU»e by alle» lcant«orl!o»k-„nd«l,ren. ,

MM__^X^_____t tl ._^_ -3J%A—~lP___

1 ____\tr^ ZatertagNdjr"»^M 30 November VjlH^niNEßvan 5-Buur\]■ Pinerfl.2sJFinerf 2.001

«MZONDER AANBEVOLEN, /9MR7B REEBOUT . KOOMSAUS JU«D|H» APPELMOES ■' #>Cf\- «I on #f.

14

I

! ADVERTENTIËN

_w+l m±£1» wfwÊÊÊ_m. JÊmm^Ê^m\\.

7_\_\__,__ m^^^ __wBS

#1* - M^. *. V_.»tA-W //Am ykW r

HET vE^E^ucm M^l -F "-■..*"■--. , . .."--, '--■;■'- "" ' -.■■--?'■

1 ■» ■- , '„ , ■ "ii. 1

,'.. *

■■ ■■'- .9: * . ■ - -. v

DE HAND*v__-^!o^s^' '! MEBTEK

De gilden zijn verdwenen. Onze eeuw kentgeen meesters en gezellen, In het modernebedrijf van sRIEDR. HERDER ABR. SOHN "steunend op traditie - treft gij nog diemeesters .aan? eenvoudige menschen. siammena uitoeroude geslachten. Hun vak was een familie»geheim, dat nimmer door buitenstaandersgeleerd werd. De hand van deze meester,nebben het, JFRIEDRICH HERDER-mesjegewrocht» Uw Waarborg voor volmaaktheid.

4^a_ V

\. 'f__^>i_______W^^ M%tnn

Me2R!2UHERDERS

D ckVseaaeekoop voor Nederland: H. IVEVERBBERV., -_l^aU«l»<xa«bt.a«>^Awslerdam. Tel. 90,21.

>>--. ■ ■ '___ 52848.14(

uit de koH«l»«-«el« m^__^___^__\l^^_mTS-%mmmW^mm%geneesmiddelen tegen m^^ y_J_\_E««elaandoenwgen samen- ~_____\_^__^^^^omi^~__Z^. v>ssesteld. sija de meest heil- W V^^«2>«^^^r^"3_^«a^»

M»m« tegen»vs« of hard- W W«?ffiﻫ-»» _^____^__-\___tViverkoudheid, b»n-^ V\ vm^S-_^_^^^_^mm\

catahh. De eerste ,00^____\uicwériclng en v«^l»«htlag.^^ *^o_~_^_m_^_^_^_^_^_^_m

OokheH»a« voorAsthma.^^^M^l^^^^^^^^^^^Ulijden. — Per doosje?H«t-^^^^^^^^^^^^^W|^^^^^ lmp. 1% ten Nerk^.N'sum.^^^^^^^^^^^^^^W

1 ' '' ' ■ ■

*,

,'I; -. ' ' * . .

*

,■"

! '.'■ **

■

9' !_____.

'

*^plw* a-MMMkI. m _fmmmmmmm__\^A_WWmmTmm^èW

"v > ' . tof. - '-W) v*^ V

: ■ »«»..«»

EEN MACHTIG EPOS.ZOOEVEN VERSCHEEN t

Mijn Eerste Tweeduizend laar(Autobiographie vaa den wandelenden Jood.) ,

DOORGEORGE VIERECK en PAUL EIDIMXN.

» Vertaald door BEP 20D^. TtPrös ingen» N. 4HO. — e«k. fl. ,H§ ..

Prof. l-REVD scheef:Ik hoop dat ik nog lang genoeg aal wan o» <*t bvHeo»gewope boek gedrukt te aien.

5 lERZARV MAV« oordeel lulddet' "■■ fe^M!"!^? d«Utlgd mat «M $4tm__mé9 v~f.beeldingskracht die verbazend ia,

THOMAS MANN s«!hreef lBö lezing van dit werk kreeg ik den indruk van aanmachtige compositie. * «z»s/«NENRV BARBVSBE ca I_IAV«IX)O_r NU» dOittakle» ditboek als een meesterwerk. ' -*--- —-ivmmn m.

Verkröebaar. bö iederen Boekhandelaar en b» d«» VN^»ar,-r, .^"IINAIH BOEK OENIRAIH.Kalverstraat 149.

_ Nlaaa t5»«.

Abonneert U op Ec«o»iafh.Sttttl»tl«hs B^ehinv ..

> „ > O»»»--»---»»»»»»»»»--»-»,»»,»»»»»»»,»,-»-,»»»»

*^T ■«■ ulilllllillTlHliniH] IllHHflimn^liHH^^l^^^^HMH^H^^^^HBUB lilI nifi"fH|BliWßl|t^B _*____ n t*l Vb

_mmmmm~—m^^^^^^^^g^^^^^^^^gg^^^^m_

u

_

i-rU..,

T

,x,', ,■"

111l*_ J^BL--------i--ii^-BK'j-iHBaKMMIISMMe3HwM^BS

*Jr

gafflF^^jaJS^S^Bas-^EBB^^^^^^^^B^^^^--B^PBy_^______________________B IHI '

DE FORD VER«^JIJRWA«EI>I'^FEl aantal verhuurwagens is er emplooi voor goede ver»

- in onze groote steden neemt%

huurwagens.Jaarlijks sterk toe. De concurren- De Ford verhuurwagen munt uit6e op dit gebied wordt steeds door keurig uiterlijk, snelheid mscherper. Het publiek, dat vfoe- 't drukke verkeer door zijn snelleger aangewezenwas op wéinige optrekken, comfort en veiligheidverhuurwagens, kan nu ln de Er is een flinke ruimte voor demeeste gevallen zijn keuze doen mede te nemen bagage deren kiest dan een goeden wagen passagiers.tegen een redelijken vrachtprijs Dezelfde voortrefielijke eigen-en vooral een wagen, waarvan schappen als van de andere Fordbekend is, dat men er snel en modellen kenmerken ook dezencomfortabel zijn bestemming wagen.Prys enonderhoudskosten

>^ mede bereikt 28" laag en het brandstofvMbruik is gering, zoodat de «»>

H,? Doch niet alleen in de ploiw6e zeer guustigv resultatenJi mede

steden, in elk dorp oplevert

en het brandstofveÉfjk J -"■

■

bruik is gering, .zoodat de &&Doch niet alleen m de ploïtatie zeerguitigeresultatenj^ groote steden, in elk dorp oplevert '"

. *"^. "^ '' ' ',' *

' '-!:.:..:..%**- N.v. NEDERLANDSCHE FORD AUTOMOBIEL FABRIEK* ROT^MÜ^t J' jM—^^^^^^^—^_^_^J_._jl ; LL...-!- 1. ,

■

>-

*-**!,*','<«.»-**,''-,,*

-,- >'^ ,«7f^lW 3j-i -------^w^^^^^^---^l--^----------^--------W------P-M------^^ S

'*'Z

i

"■

" ...—

.[

DUIZENDEN ONDERVONDEN HET REEDS: HET JUISTE ADRES VOORVULPENHOUDERS 52351/60

JARENLANGKUNT U DE BIJ ONS GEKOCHTE VULPENHOUDERS MET GENOEGENGEBRUIKEN. BOVENDIEN GARANDEEREN WIJ DATVAN ALLE BIJ ÓNS GEKOCH-TE VULPENHOUDERS REPAR. (ultgsz. breuk) VOOR ONZE REKENING IS. ONZEJARENLANGE ONDERV^ ZEER GROOTE KEUS, EIGEN VAKK. REP. INR. EN ONSADRES WAARBORGEN U lETS GOEDS. PRIMA ZELFVULLERS VANAF / 2.10 TOTMASSIEF GOUD; OOK IN MOOIE ETUIS VOOR GESCHENKEN. DE BESTE MER-KEN: SWAN. WATERMAN. CAW. PARKER. ENZ. ECHTE «EVÊRSHARP" EN ANDEREVULPOTLOODEN. VULPENMAGAZIJN LAMMERSE, HOOFDSTEEG 41 BIJ PLAN C.

'"*.*. _____ \ i \t^£____

VtEMESTRMT 2LDEN HM646350/3T

»—. -»——-- , ,I» ■ « ii M

.BOEKEN .VAN

' 0. BOLLE "

ZIJNGOEDENGOEDKOOP '_ 2üoht_-«ndinL door ,Rotterdam o? aan»vraag;. 62724/40, Telefoon «7 en SS. ,Bevestigd 1853

"rl * " ■

AANBESTEDING.De Commissie van Administratie

over de Gemeente-Ziekenhuizen teRotterdam «al op Maandag 9 Desem»ber as., des namiddags te 7Vi unr,aanbesteden de LEVERING van;

Vleesch (versch en bevro-ren), brood, kruideniers-waren, en»., benoodig«lvoor het eerste halfjaar1330. 52654.30

Inlichtingen worden verstrekt doorden Hoofd-Admlniatratenr der Gs»««ente-NellSnl-ulsen te Rotterdam»

«mW_avMnwmwL%mj-^__mm^ __ »QV»»»» ,»«« - AJMMHffr15 WW

mx'''mmf— -^N_________aW^Wß^"^^*^!^.

_d_______^a_^^S^ <I^^^l^^^a^______________l^SH*-_ kjf'_____________.______________AWm^Êmam.. mimW^mlkmWmmWf/mi-^ZmmmmWm^mmrAWmWmlm—.

mmmmmmWr^SeT*i^w f*.f Tïjilil9i9^^^^^^^^HKeH^B_--HH---------------------ll^_l_____>3___U h '■IsW^^^^ÊS^^mmmm^^Lmmy^Êm^K^Bmmmmmmmmm

mi—. MÊKÊo^___w______________M^k>. '■■

NU. PROFESSOR. WAT ZEGT U VAN 05KOFFIE? WIE HEEFT ER NU GELIJK?„Ja. Heeren. ik sta er werkelijk paf van! Ik meende altijd,dat Koffie Hag zoon soort bruin suikerwater voor kleinekinderen was. Maar wat U mij zooeven hebt laten proeven, '5 \j VERZAMELAAR?is echter sterke mocca. die bepaald verrukkelijk smaakt.

, . i legen inzending van onder»had al zoo vaak gelezen _ ..Koffie Hag spaart hart «n '.. £^S^£Szenuwen', en ik had er al eens een proef mee,willen nemen, ,in9en °v<" het schitterend*

maar ik was. eerlijk gezegd, een beetje bang. mij bespottelijk Gemeeftewaptn?te maken. Ik vind die slaven der eubiotiek zoo gruwelijk ver- alsmede een prospectus betref-velend. Maar nu ben ik bekeerd. Ik ga ook aan deKoffie Hag. nateekenen "ar/ gemeente.'s Kijken, of ik nu 's avonds met meer zoo lang wakker lig". wapens, «nipt u deze bon u».

-*- ~ voordat U hel vergeel en zend

" «i r l._!"___4__4 . "■", U hem nog heden op. U zult erJuist gisteren had mijn dokter het nog over „den critieken er later plezier «n genot v«,

leeftijd', over hoogen bloeddruk, hartkloppingen, slapeloos» hebben.

held en dergelijke mooie dingen meer. Hij was ook van !>^^,^^^^-cf*'^^*meening, datKoffie Hag beter bekomt. ' |iK.AtJMiJIAi«l' 3

* *-. , MNlvv. »oo»».»al_l^uw 3* '

-m. m-m .— -m. .... .- gBHBES*IIfc H —==--. 5

» f--% /^X |W I ALS DRUKWERK TE VEREENDEN AAN DE i M>_^N^WWR__^^ Zl DUIN KOFFIE HAG MIJ TE AMSTERDAM j „fIBJtfÜWLJO 3f ... - PAIN3EN9f)ACHT X9f.|Ot I _ MüËiËSa -■'_m^l_\___V*__& 3l Gelieve mi] gratis en franco Ie zenden 10wapenzegeisalsmede het drukwerk l U W&xÊ >^-H?*TOftf^Jl-Jt.I betreffende het verzamelwerk „De Nederlandsche Gemeentewaoens" I W WBw^.t--^^__a____^4__. N

' N. Rott. ort. geldig t/m 4/12. ! 1S.J^jtf^'fffl^Pa

_mmWmW---m-m—--—--^-^ " ■IMia»

___________________________________________........'" ■

-■-

I ■ '- " '''",. , 'LT'"' '''' ' ' '"""""'"' ' MMl—■!-. „ ,I

I!

f)^Jo^e^ I<g<.-^wceM>ïad voor- Nederlands««N_HBG«Ac«T g» AMSTERDAM C »?!37^?>l-------***'^ **»*»» -g-i-M

GEEFT:de eenige werkelijk critische beschouwingen over .Politiek en EconomieOpvoedkunde» PsychoanalyseNieuwe Wegen in de GeneeskunstModerne Kunst vooral: FILM

TOONEELGRAMMOFOON EN RADIO

Toont uw ONAFHANKELIJK OORDEEL en abonneertU voor het bescheiden bedrag van Tien Gulden op de Groene

*****************»»»»»'

Vul nevenst ande coupon in of stuur ons een "-"" — T "VERSTUREN IN BRIEFOMSLAG MET U/s CT. ibriefkaart met uw adres. De Dr^mbernum» . . ._ . iAan -l« Administratie va» de Groene Amsterdammer ,mers en het KerstnummerSturen wij U gratis. Keizersgracht 333 *

/~\_f" » j " Amsterdam C. ;"I nOg eenVOUdlger; Ondergeteekende wenscht «oh te abonneeren op „D«

B^ 1 __ ___ ■_» _ Groene Amsterdammer" .15el ons even op!~ Naam: ... „(duidelijk schrijven) '"-

-3 7 9 6^4 !^ "

1

GOEDKOOPE MEISJESBOEKEN:DE MEISJES VAN DE DERDE KLAS. Buitengewoon leukekostschoolgeschiedenis met 12 illustraties. Groot, mooiboek, 'in royalen prachtband / 1.90 !BETTY OP KOSTSCHOOL. Het joligste boek voor bak- f

vischjes. Schitterende uitgave met 12 vlotte illustraties. .In smaakvollen prachtband / 1.90STEEEY'S DOLLE BAKVISCHJAREN. De geschiedenis vaneen heel ondeugende robbedoes. Mooi boek, met 12 ipittige illustraties. In rijken prachtband ’ 1.90DE VICTORIASCHOOL. Dol-gezellig kostschoolverhaal mcl4 mooie platen en smaakvollen prachtband .. / 1.90BIJ lEDEREN BOEKHANDELAAR VERKRIJGBAARN.V. VIT». P. D. BOLLE. KO». EMMAPLEIN 2, R1»A».

,——_________________________________52720.4*

I GEBR. KRÖNER I■ 6ROOTE MARKT 23 . TEL. 03629 1l si. NICOLAAS-CADEAUX II ONTBIJTSTELLEN . TAFELKLEEDJES 1■ ZAKDOEKEN - SCHORTJES 11 DAMES- EN HEEREN PVAMA'S. §______________________________52650.38

Koopt op reis de Wereldkroniek- — - -*. ,

________________________________-r ' >.' >.M_^_^_W^—mw^" - v"^'

■■

-***^-!^M

W________________F ï i-lt ____l' "WlB^B

J^^^^^^^H_______l_____ÉÉ_____C_^_^__________r

fe -^^........W^l^^^. ' "■■<»

mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmV^_mj__W___xi^^^^^^^^^^^^m _*$_____"s_______-

___________________________,~T "i*?":^* j_____________________________\m />..>?:>'? fx» >a_-ï---H--__n_____ill_^__________________________M>^^'"'^ v^XT^.................^ -*s^^M IGWWWMMZ! M____________W^^S^^^f*f>^t v *_____W___W ' * "1- -_tóöKl j!»

. >V^^H **<-^V". % >________________________. -fi__-_^S^-_>:§---____--i^^-^C_^-_-^f'i'-^^i*- »^^m_W_^M i j^l^^MaH|^^^BB^gi:j^^^

«"'W 'w":« »M Ml_\\\\__Wmmf '\< *H ________\\_WÈÈÊlÊ_____W^^^^^^^^^-—W*>' S^9mm\^m) *«s .______\\\\\\\\\\\\\\\\__y_______\_\\\\w'*_ï_________m -" 'R. '___v^ _____________________________—*

I liv J -:x -■ »->------------------>'-<-"»■ jgyd^^^^^^^^^^^H^^^^^^H_A^_________^________________^__________________________________________________________\Wmm^

____W^^^^ *^W_____^'^^^__3^WB^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^___M_____[ 'Z'if:. -■■■■ ...WÊS^^:"v^'//^^Lm^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ÊltSW!^^^

/ *£%&>? . *-^ *j^^^M^^k^'^ Yw^^|HHH^^^^^^|HHMPß^H^^^.^^^!*#..m^. ï'^^^B^* - "'."lif^^^Sl^^^^^^^B^ - s^fe^^^^*^.*;■«

________-^_____U________________________-B__-°'. *^W^^^^^^^^^^^B, » "

___________________________________Hl^llllim____L a>.^^^^^ f''^*C< t .* »l»/D^GM >« «^», ._■_________________________________________________________*^^^^^-^v^>a* *<' "^ytö; f_T—-lijuJ----_-S______S_l- _lli _A_r>4b f ___ » §_.. -m88889-_-_-BBBBBBft

;■

JlS,:s4^-**» *< ïS^?£'t f» -^HtißZj-^x^Sri^lL HmsriJwa In t_wj m

__\___\____________________\£>>:- \ ^H\^_i^^^Ë-f^^^HH_Bi__P\ ff < " *a ■* "ts^^^PS^^Bi^^^S^^^^Bß»|I f -*—__ _— f%. I ■

B^BBBBBBBBBD^ :^^^ê^;!\ . W>___!--M-?_-^?^^-!3?!M>^^*tWV^^«^?*^M^ isSpS-Pfe,^' ''■■ 'Jk

W^Wl Half LU ** . . Mevrouw even haar kop Blódkev i.^^^Mbrengen» * » . Drinken 's morgens nooit koffie «^-i^ «chocola véél beter, véél lekkerder! .... Ook de Ikindere^ vinden Blooker'» Daalders Cacao heerliikl I

DE PEN DIE U NOODIG HEBTIN DEN «OUDER UWER KEUZE l

EVERSHARP. VUlPEraWttEtó-VUIPOnoODHIOveral verkrijgbaar,

11111 lIMPORTEURS:

BUKMAN & SARIORIUSROKIN 17 - TELEFOON 48800 - AMSTERDAM (C)

50662/8252658.100 '

\. \ lIIIIIIIIIIIIIHIIIHHini^

I FIJNE VRUCHTEN BORSTPLAAT ll ENORME CQLLECI IE MARSEPEIN >1 ONZE BOTERLETTERS ZIJN D> NIET TE VERBETEREN. I> GEBRS. AYE'S Ii BANKETBAKKERIJEN WD «STAAN AAN DE SPITS". 3D ' «.-savend^». 124. Tel 32294. Oostzeedijk 302. Tel. 4123 1= Zwart Ilüi-ts. 37. Tel. 40025. Ie «Iddellandsts. 71. fel. 30445. S- «oosdeteeg 23. Tel 52236. Sehiedamschew, 124. Tel. 31126. . D

t """"" !!N!!!!!!l!!l!l!!!!l!lNllIl!!I»llllllIlllIllI!IIllll!llI!!!!!lll!lllI»lll!l»»l|ll!l»»»

" - /. — "■■■■■ i i_>

\" _W/y / >

_____\^-^Z-9 VLast.ge vraag;r~diè"éC-hterl-ö<_k-i' é^vk...M— lijk is opgelost, als Gij een kijktaN ' W-mfHk neemt bij J.G. Een mode-artlkep

M^ """-" W ll^ Wij hebben-n ruime keu« lilffiJV -.iR: 1\_\k Pullovers " Wollen vesten (met «G\iL W. 11^» «onder, mouwen) " t>»ln du le«l'«»«

1' 1 >2^ Chambrecloaks Zijden en wollen^

irttHMf^A X^-_>! Slobkousen. Pyamaa» Zelfbinders»IUIIH 'X X Overhemden Zakdoeken!■ jg de nieuwste dessins in uitsluij.

iHEßßEnmnnnAMSTERDAM ROTTERDAM

yffl ALLEEN DAMRAK 51 .'- CQOtSINGBL 17

: ' 52716.118D-__W_-_WW^^^^'^---''''»»»»»»»w»-^»i,»^»^^»>»»»»»>»>>^»»»»W»»>»!^^

OP HET GEBIED VAN

MEUBELENKOOPT U NERGENSBETER EN GOEDKOOPER

uw

SI. NICOLAAS-CADEAUXDAN IN 'T OUDST EN VERTROUWDSTEME UB ELM AG AZIJN HIER TER STEDE

VAN 52720.70

J. SPIERDIJKKAASMARKT — HOEK LOMBARDSTRAAT

TEL. 54379.

U*HUW" »«»«IRDAM»MN, «VVRA»,. — VRIJDAG ,9 NOVEMBER »929 -> AVONDBLAD, D. 416

Avondblad, A.Oost-Indië.

Telegrammen, 28 November.De arbelderskolonlsatle in de

bultengewes teu.Batavia^ Mr. L. Einthoven is tydeiyk ter beschikking,«» het Kantoor van Arbeid gesteld in verband met detrbeiderskclonisatie. .

* *'*Ter toelichting van de beteekenis dezer terbeschikking-

«telling het volgende: "Mr. Binthoven is werkzaam geweest aan de afdeeUnginlandsche Arbeid van het Internationaal Arbeidsbureau

te Geneva, heeft wyien prof. Grimshaw vergezeld opdiens studiereis inzake de poenale sanctie ter Oostkustvan Sumatra en de werving op Java en daarna in ver-band met het vraagstuk der geleidelijke opheffing vangenoemd arbeidsstelsel een opdracht van de Indischeregeering in Europa vervuld. De arbeiderskolonisatie,waarmede hy na terugkeer in Indis thans bemoeienis zalverkrijgen, heeft, naar men weet. ten doel een vastenarbeidersstand in de van plaatselijke werkkrachten ver-stoken, door westersche landbouwbedrijven in exploitatiegenomen gebieden der buitengewesten te scheppen, waar»door een der voornaamste motieven voor de handhavingvan de poenale sanctie ten behoeve van deze hedryvenop den duur zal komen te vervallen. Ter Oostkust vanBumatra levert de practische oplossing van de arbeiders-kolonisatie o.a. moeilijkheden op in verband met hetgebrek aan daarvoor beschikbare terreinen op en by delandbouwcuncessies. zoodat voor de oplossing overeen-stemming tusschen gouvernement, cultuur-maatschap-pijen en i_nhe«nsche zelfbesturen noodig zal zyn. totwelker totstandkoming mr. Einthoven in verband met dedoor hem gemaakte studie van de daarby Introkkenproblemen zeker veel zal kunnen bydragen. Red.

Rechtszaken.Batavia. De oud-administraieur van Qoenoeng Boeiend,

l. H. M., is door het Hof ih hooger beroep wegens ver»duistering tot 6 maanden veroordeeld.. Voor den Raad van Justitie is tegen den Engelschen

matroos A. E. M., van het s.s. Xoölinda. die een Inlandervan de loopplank heeft geslagen, waardoor deze verdronk.9 maanden geëischt.

Semarang. De Raad van Justitie heeft den machinistder ysfabrick Petddjo. L., beschuldigd dat hij een gras-snijder met een hamer van het léven zou hebben beroofd,ingesproken. (Aneta.)

FEUILLETONSir John komt op

door

OLEMENCE DANE en HELEN SIMPSON.

Negentiende hoofdstuk.

XXVIII.

De gele taxl.Sir Jolln verloor geen tyd om te probeeren uit hetraam te Kyken waar de vluchteling heen ging. BW kendeden schouwburg van binnen en buiten als zyn »k en«y wist ,lat het electrische uithangbord waarvan ItzneMo onverwacht party had getrokken, geen stopplaatsbood voor wie er "-langs gleed vóór het op een plat dak«oven den. ingang voor de tooneelisten eindigde. Vandaar tot dan beganen grond kon een lange man zich ge-

wakkelyk Inten vallen. . -

*

.Sir John's. das zat scheef; zyn oog deed hem pijn enbegon zich i,eeds geniepig te sluiten, maar zyn lichame»ujke ontreddering strekte zich niet uit tot zyn geest..Z'oulkes. KW jy hier!" beval hy. „voor het gevalnl, terug mocht komen. Waldron is buiten gevecht

Besteld. Ik zaN. hem nagaan."«Laat my «neegaan. mynheer". soebatte Foulkes. „DKunt hem ni«t alleen baas. Het is een woesteling."..HM hier!" zei Sir John. al buiten de deur.De automatische lift was by de hand Haar langzameafdaling was in vreemde tegenstelling met de manierwaarop Sir John haar binnenvloog en onstuimig verliet.Hls een krai.H_zinnig geworden lantaarnopsteker rendeSir John door zyn schouwburg, al loopende lichtenopdraaiende, tot hy by de deur van den ingang voor detooneelisten was»By het schyns«*l van een straatlantaarn kon hy geen

gedaante op het platte dak ontdekken, geen gedaantedie langs den stallen muur naar beneden klauterde.Toen hy . zich daarvan had vergewist, rende hy het«malle straatje to» aan het begin ervan door en twintig"eters verder zag' hy een langen man met zyn voet op«e treeplank van «m gele taxi.41 half buiten adem, ondernam Sir John de vervol-VNL; maar het portier van de taxi werd dichtgesmeten,«e chauffeur die den weg voor zich uit vry zag en door.

*-n vrachtje werd aangespoord, zette er een flinke'aart in.Er was geen andere taxi te zien.Six John. met zyn ellebogen tegen «yn zijden, zyn«ne nog bruikbare oog spiedende naar een politie-agent of een ander voertuig, zette zyn draven voortA«t een snelheid van tien mijl in het uur. Het wildDaarop hy jacht maakte^ was by-n-i dit het gezicht; toenJtet plotseling zijwaarts afsloeg en in eèn zijstraat hee»

«maal verdween...Verdoemd nog toe!" dacht Sir John. «Hier aal ik ««»yt raken". Klaar hy hield de vervolging vol en werdPus. dadelijk daarop beloond; een groene taxi. met

"** vlaggetje rechtop, k«un uit dezelfde skaat juist

toen hy "aan den hoek kwam. Sir John sprong op denbok naast den chauffeur.

„Wat is er aan het handje?" zei deze,.Zen je een gele taxi gepasseerd?" bracht Sir John

met moeite eruit.Het zwijgen van den chauffeur was zyn bevestiging.j,Ga hem dan achterna!" zei Sir John. „Het is een

kwestie van leven of dood.".Dokter?" vroeg de chauffeur wantrouwig, „of politie?".politie." antwoordde Sir John, denkende dat dit een

aansporingzou zyn.De chauffeur die den motor aan wilde zetten, ging

achterover zitten.„Daar wil ik niets mee te maken hebben!" zei hy

vastberaden.„Om Gods wil. schiet toch op!" smeekte Sir John naarzynportefeuille tastende. „Ik zal het goedmet je maken."„Nee hoor, daar moet ik niks van hebben!" zeidé de

chauffeur nog eens. „Ik heb genoeg met de politie tedoen gehad. Ik heb dien koffer met dat kindje erin,naar het St. Pancras station gebracht en den last dienik naderhand daarvan gehad heb, zou je niet gelooven."

Eén opwelling om hem van den bok te slaan en hetstuurrad te grijpen onderdrukkende, haalde Sir John uitzyn portefeuille een biljet van vyf pond en een naam-kaartje. Deze gaf hy aan den chauffeur, die naar buiten»sprong om ze by het licht te bekijken.

Toen de half dozyn woorden dle op het kaartje ge»-jtetzndrukt «tonden, tot hem doorgedrongen waren, be-keek hy het biljet aandachtig, en even aandachtig, maarmet nog grooter wantrouwen Sir John.

Deze had intusscden zyn boordje recht getreden. HetliCht viel op zyn ongedeerde oog. Hy verzamelde al zynvastberadenheid en keek den taxi-chauffeur aan met denglimlach dien zyn fotograaf kende, den glimlach om dewille waarvan tvpistjes uren lang in den regen wadhtten»den glimlach die hem nog nooit in den steek had ge-laten. Ook nu liet hy hem niet in den steek.

„Waarachtig!" zei de man van de taxi. „Nou herkenik u van het tooneel!" En meteen begon hy den motoraan te zetten. Temidden van het lawaai van de machi-nerie voegde hy erbij: „Jammer dat myn vrouw u nietkan zien."

Nu Sir John de overwinning behaald had. liet hy alleinnemendheid varen en werd weer de despoot die zichbewust^ was dat kostbare seconden vervlogen.

„Waar gaat deze straat heen?" vroeg hy. „Welkenkant Is de taxi uitgegaan? IS die. niet afgeslagen?"

„Dat bestaHt niet", antwoordde de chauffeur. „Deeenige zijsttaat is voulson Street en die is heelemaalaan het eind.",Maak dan voort", zei Sir John. maar zonder veelhoop.I-aüe had een voorsprong van vyfminuten. Er kondenwel een half dozyn taxi's te zien zijn, wanneer zy aanden grooten verkeersweg kwamen. Hy voelde zich ge-belgd. Het ergerde hem dat hy het er zoo slecht afge»macht had. Hy was er nu eenmaal aan gewend, hy hadhet de laatste twaalf jaar eiken avond van zyn leven érgoed afgebracht. ;De taxi snelde met een behoorlijk vaartje naar dezystraat voort, toen de stem van den chauffeur hemuit zyn gepeins wekte.„Daar is 't ie! Nou — heb ik niet gezegd dat CoulsonStrSet daar heelemaal achteraan was."Sir John die een triomfantelijk voorgevoel kreeghoorde eerst en zag tóén een gele taxi heel snel denhoek om komen, zyn eigen chauffeur remde, zy ver»meden een aanrijding op enkele voeten na en een«ogenblik zag «r John duidelijk het Week* ,«loht van

Handell Panè. Toen keerde de taxi in de richting,waaruit zy gekomen was.

„Hem achterna!" zei Sir John. „Raak hem niet kwyt!Nu hebben wij hem! Hy heeft zyn voorsprong ver-speeld".

„Prachtig!" antwoordde de chauffeur byna geani-meerd, en keerde ook om de andere taxi te vervolgen.zy renden, Nngswa? uit. Sir John, die zich in-gespannen naar voren boog alsof hy op die manier dekracht van den, motor kon vermeerderen hield een oogop zyn prooi. '

Het viel hem in dat hy, al deed hy zyn best omden anderen wagen in te halen, niet het flauwste ideehad wat hy doen moest wanneer hy hem ingehaald had.

Hy was geen filmacteur. Het vooruitzicht om van deeene rijdende auto in de andere te springen, stond hemniet aan. In een pauze van nadenken merkte hy dat detaxi stil had gehouden.„Schiet op!" zei Sir John woest. „Wat duivel —"De chauffeur wees naar een politie-agent met opge-heven hand. Sir John vloekte, terwyl een heele sliert vankarren en vrachtauto's op weg naar de vleeschmarkt

langs hen rommelde.De gele taxi was er tusschen door geglipt. De karrenwaren topzwaar met kratten beladen. Zij gaven het tempoaan en de vrachtauto's kropen achter hen aan. De acht oftien voertuigen leken Blr John evenveel tyd noodig tehebben om voorby te trekken als de optocht van denLord Kta^or.Ten slotte Het de agent zyn hand dalen en de taxisloeg rechts af en High Holborn in. langs monumentalewinkels waar oude huizen in gekneld zaten» langs StapleIIM.Aan weerszijden sloegen straten van den hoofdweg af,

verleidelijke straten, die 's nachts verlaten moesten zynen waarin iemand, die Londen kende, kris en kras kongaan gelijk een haas.

De chauffeur vervolgde zyn weg met een gelijkmatigevaart, ontmoedigd door Sir John's idee om zijwaarts afte slaan.

„Wat?" zei de chauffeur, „Leather Lane in? Waaromin 'shemels naam?"„Hy kan die straat best Ingeslagen zijn." zei Sir John.achter zich om turende by de spleet tusschen tweehooge gebouwen. ,„Ja", zeide de chauffeur — „en hy kan even goedChancerz, Lane of Fetter Lane of Jerlcho ingeslagenzyn voor zoover wil weten. Welken weg nu?"2y waren aan Holborn Circus gekomen, waar vijlwegen elkaar ontmoeten.De gele taxi was uit het gezicht. Sir John. die zynoogen ophief om voorlichting, nam het standbeeld vando een of andere gebakkedaarde grootheid waar die dePrins-gemaal kon zyn en dit ook inderdaad wasHy was in uniform en hield zyn gepluimde steek eenarmlengte voor zich uit. St. Andrew Strest uitwijzende

in de richting van Ludgate HUI.Sir John aanvaardde het voorteeken..slechts af", beval hy en werd gehoorzaamd.

Maar Ludgate Circus bood nieuwe moeilijkheden, eennieuwe ongelegenheid van keus. Sir John week van zynWüSS1 H ,5? vroeg in wanhoop aan een agent opden hoek. of hy een gele taxi dien kant had zien uit-gaan. De agent nam zyn tyd om te antwoorden.„Gele taxi?" herhaalde hy. „Welk nummer had dle?"«Hoe «ou ik dat weten?" zei Sir John. „De kleur istoch zeker wel voldoende.".-.,"^5 -.A^" Ymit een weddenschap aangegaan",zei de chauffeur versniykend an haastig, daar Ij wei

wist hoe kitteloorig de politie was. maar ook hoezeerniets menschelyks haar vreemd is.„Ja", zei Sir John. dit verzinsel als richtsnoer nemende.„Hy heeft gewed dat hy my in een half uur kan kwytraken, als hy een voorsprong van drie minuten had. enik heb nog zeven minuten tyd. Als u ons wegwijs zoudtkunnen maken, agent—?" -Sir John bracht de hand naar zijn broekzak. De agentkeek vol tact een anderen kant uit en antwoordde meteen aanwijzing:,Er is hier een minuut geleden een gele taxi langsgekomen — hy was byna tegeneen bestelwagen opgereden— zoon wagen met een paard. Kan het die soms zün.mynheer?"„Ja. ik denk van wel." zei Sir John gejaagd. „Welke

kant is hy uitgegaan."..Do mijnheer stak zyn hoofd uit het raampje toen zymoesten remmen en schreeuwde tegtzn den chauffeur:„Reoht uit. idioot ! Aldoor maar in de richting van derivier!" Toen is de bestelwagen verder gegaan en zij zyn

toen afgeslagen, in de richting van den St.Paul zou ikzeggen. Dank u wel. mynheer. Succes !"Meteen sloegen Sir John en zijn taxi ook in die rich-ting af. zy hadden den weg voor zich uit vry en zij jak-kerden Ludgate Hill af. Watling Street door. langs dedoodsche winkels die overdag levensmiddelen en onder-goederen, linoleum en vulpenhouders verkochten, naar deBeurs.

.«35» wd , ï JCTk^ ,weer *"**«. maar ditmaaldiende het geluk hen. zy kwamen aan het eind van dequeue toen de politie-agent zyn hand Het zakken enwaren nog bijtijds om een gele taxi die vooraan in dewachtende reeks stond, langs Cornhill te zien verdwijnen. Sir John die op den vloer van &n bok in zywaartschêrichting stampte, begon, ondanks zyn ongemakkelijkeplaats en zyn spanning, een warmte in zyn binnenste telei^Cen voorgevoel dat o. het er ook ditmaal goedzou afbrengen.In zyn verbeelding won Sir John op de gele taxikwam hy er gelijk mee. sprong hy op de treeplank over'rukte het portier open en wreekte hy ln het donker metéén slag of een heele reeks Martella's leed en zyn eigenblauwe oog; maar nog altyd bleef de gele taxi voor«Dat is een veranderlngtje voor u, he?" zei de 'chauf-feur, naar zyn vrachtje kijkend. „Heel wat anders danmet souspieds aan met een kopje thee rond te loopen"„Heb jy my dan zien spelen?" vroeg Sir John wiensgedachten een oogenbllk van de denkbeeldige vuistslagen

werden afgeleid.„Ik ben tweemaal met de vrouw gaan kyken". ant-woordde de chauffeur. „zy gaat dikwyls naar de komedieMaar Ik houd er niet van om op zoon manier myn gelduit te geven. Je kunt immers een flesch bier voor zeVenstuivers krygen en heeft dan ook niet zoo lang on eenklapstoeltje te zitten".2y sloegen plotseling een hoek om. Sir John die zyn

hals uitrekte om zich ervan te vergewissen dat de prooinog steeds in het gezicht was. herkreeg zyn evenwicht envervolgde zyn gesprek.«Als wy de kwestie van geld terzijde laten." zei hy„welken indruk heeft de vertooning dan op je gemaakt?'„Vertooning?" zei de chauffeur. „Ik heb de keeren.dat ik geweest ben. niet veel van een vertooning ge-merkt Dan heb ik een paar zeeleeuwen eens in hetVictoria Palace meer zien vertoonen.„Bc zou de voorkeur aan zeeleeuwen geven." zei dechauffeur op stelligen toon. „boven een zootje jongehll

in nieuwe broeken, die een stelletje jonge dames na-loopen, van wie je niet kon hoc.en wat zy zeiden".„Dat moet «Adollün» Lanterfant»" gen-Met -On,"

zei Sir John vol belangstelling en hy voelde iets voorde meening van den chauffeur.

Maar de chauffeur bewaarde een honderd meter langof zoo het stilzwijgen en zijn manier van doen wekteby Sir Jolm geen neiging om een rechtstreeksche vraagte doen. Hy richtte zyn aandacht weer op de taak. diehy nu te vervullen had.

Zy naderden de rivier. Een Mtige wind woei hun te-gemoet, en zy hoorden af en toe een gillend gefluit vaneen of ander bootje, wiens werk nog niet klaar was—sleepbootjes met een sliert lichters achter zich aan —politie-booten — binnenvaartuigen.

Het leek dat de vluchteling naar de havens reed enhoop had de vervolgers het spoor bijster te doen wordenin het net van mindere straatjes voorby de lower.

„Probeer zoo dicht mogelyk achter hem aan te komen",spoorde Sir John den chauffeur aan. Hy was een beetjebuiten adem. want zy hotsten over keibestrating en hetrook er doordringend naar visch. „Hy zal zyn best doen.om ons hier kwyt te raken. Ken je deze buurt vanLonden goed?"

Weer antwoordde de chauffeur niet. en nog eens drongSir John niet aan met vragen.

Zy sloegen uit de met keien geplaveide straat naareen grooten verkeersweg af. waar het zelfs op dit late uurvol menschen was. Daarna weer een zystraatje in enweer een hoek om.

Nadat zy vyf minuten hot en her door straten warengereden,waarvan de eene niet van de andere te onder»scheiden was. hadden zy de gele taxi uit het oog verloren.

Na verloop van nog drie minuten held de chauffeurstil. Woorden waren niet noodig.

Sir John verspilde er ook geen woorden aan en even-min keek hy om voorlichting om zich heen. Agenten enstandbeelden waren, zooals hy wist, in deze barbaarse!»wyk allebei even schaarsch.

„Hecht uit," zei hy op goed geluk, terwyl de warmtein zyn binnenste van hem week.

De chauffeur gehoorzaamde zonder geestdrift of com-mentaar. Met een kalm gangetje reden zy een eenigs»zins breedere straat in, deze heelemaal uit en toenkreeg zy een anderen naam.

„Verdoemd nog toe!" zei Sir John opeens. Het wordteen zoeken naar een naald in een hooiberg. Het geeftniets of wij verder rijden. Hy heeft ons geklopt."

„Ik ken deze buurt niet." verdedigde de chauffeur zich.„Ik hoef hier niet thuis zyn. Ze hebben het over eenKameel die niet door het oog van een naald kan. maarhier zou je den olifant uit de diergaarde kwyt kunnenraken."

Sir John maakte hem geen verwijten. Toen zy hunvaart minderden, stapte hy op het trottoir en liep eenpaar passen, om zijn beenen wat uit te kunnen strekkenen te bekomen.

De chauffeur ontdekte, met een beleedigde uitdruk-king, een kromme cigaret in een van zjjn zakken enstak die zorgvuldig op.

Hy was beducht voor beschuldigingen: maar Sir John'swoede was alleen tegen zichzelf gericht. En hy verweetzich dat hy niet. met waardigheid, het geheele zaakjeaan de politie overgelaten had.

Hy was denmoordenaar kwyt; maar hy herinnerde zichten minste met een gevoel van verlichting dat hy debekentenis en Martella's vryheid verkregen had. Het wastoch geen algeheele nederlaag. Toch — met een zuchtdeed hy het portier open en zette zyn voet op de trede.

Toen hy zich omkeerde, om zyn bevel te geven, be-stierven de woorden hem op de lippen en bleef hy onbe-weeglijk staan. De gele taxi kwam, mét haar vlaggetjeomhoog, met een tam vaartje naar hen toerijden.

(Wordt vervolgd.)

De eerste trichinebsmetting bij varkensin Indie.

Medan. De eerste Mohine besmettin» by varkens InIndUi is geconstateerd vy varkens va? de .«atakhoog.vlakte. (Aneta.)

personalia.

Batavia. Belast met den landbouwvoorlichtingsdienst teSemarang ir. D. J. A. Middelburg, te Pekalongan ir. L. G.M. Hessels. te Rembang ir. F. Kapp. Tyd. belast metwaarn. der betr. v. hfding. afd.chef S.S. de ing. le kl. ir.D. Vooren en F. K. Gruber; id. van afdhfd. der telegrafieby P.T.T.: J. P. Captyn. Gep». by de Westerlynen de ing.le kl. L. A. M. Riemens; de Padang de bouwkundige E.Ch. van der Valk. Overgepl. v. h. spoorbedrijf naar weg-en-werken te Bandoeng de hfding. afdchef J. Th. Lisch»bach. Verl.: 9 mnd. verl. ing. 2 Few. a. d. contr. 2e kl.P.T.T. K. E. van Domburg Scipio. Ontslagen: eerv.. ing.3 Dec. de onderwijzeres 3e kl. te Koetoardjo L. Insulani:id. 15 Dec. de id. te Tandjong Poera I. A. M. Hiemstra:id. 2 Jan. de onderw. 3e kl. te Koetaradja A. J. Mulder.Benoemd: tot onderw. le kl. te Meester Cornelis G. H.Streuding; id. 2e kl. te Palembang G. W. van Empel; teKoetaradja J. Verburgh; te Buitenzorg H. W. Z. Vaags;te Semarang M. J. H. Schmeitz; id. 3e kl. te ProbolingoH. L. P. Zwitsers: tot hulpprediker te Menado D. vanMullizen. Overgepl.: naar Lahat de onderw. 2e kl. P. J.Berban. Verleend: 1 j. verl. ing. 15 Juni a. d. landmeter2ekl. 0. A. A. Th. van Olden. Ontslagen: eervol het kan-toorhfd. b. d. rekenkamer C. A. M. Ehrencron. Overgpl.naar"Batavia de commissaris van politie 2e kl. A. Raven;naar Padang de id. D. J. van Braam Morris. Benoemdtot ing. 2e W. S.S.. F. W. 0. Hofman. Geplaatst: dy dsOosterlynen de hfdstationschefs C. F. Portier en L. F.Dieterman. Verl. 8 mnd. verl. ing. 1 Oct. a. d. off. v. gez.Ie kl. ie Makassar P. K. Buechler; 10 mnd. ing. 1 Sept'aan kap. d. inf. H. van Ameyden van Duym. Bevorderd:tot luit.-kol. der inf. maj. K. W. Buys en H. J. A. D. Ver-hoeven. Benoemd: tot gouv.arts le kl. by D. V. G. R. M.1 Wirasmo. Belast: met waarn. der bètr. van adj.-insp. v.agrarische zaken mr. C. W. A. Abbenhuls. ( Aneta.)

Sport.

Lichamelijke opvoeding.

De vierdaagsche afstandsmarschenvan den Nederlandschen Bond voor

lichamelijke Opvoeding.Net comité voor de afHandsmarschenmobiliseert de groote pers.

V<,^r

onzen lezerskring behoeven wy feitelijk geenpropaganda meer'te maken voor de afstandsmarschen.want wy hebben de laatste jaren uitgebreid van de al-tyd zoo aardige gebeurtenis te Nymegen gewag gemaaktin onze kolommen.

Niettemin acht het comité, dat de marschen regelt,propaganda in breeden kring nog noodig, en daartoeheeft het zich gewend tot de groote pers.Op uitnoodiging van jhr. mr. J. W. Schorer. die nu

al zoovele jaren de marschen leidt, zijn Woensdag-.ochtend verschillende vertegenwoordigers van dagbladenen correspondentiebureaux. ook uit de provincie, teza-men gekomen in restaurant-Royal in den Haag. waarde heer Schorer hen welkom heette, dankte voor hunkomst en het woord gaf aan kapt. Breunese. den secre-taris van de regelings-commissie. die een aardige redehield, die wy hier in het kort weergeven:

»ede van kapt. Breunese.De vierdaagsche afstandinarschen werden voor heteerst gehouden in 1909 en. sedert hebben ze elk jaarplaats gehad, behalve in de jaren 1914 en 1915. toenin verband met de mobilisatie de marschen niet kondenplaats vinden. Van 1916 af kregen wy wederom elkjaar deze nuttige oefening. In de geschiedenis dermarschen is het Olympisch jaar 192« van groote be-teekenis geweest. Voor den eersten keer werden toen demarschen internationaal en in.verband met meer le-geringsruimte, hebben toen ook een grooter aantalpersonen deelgenomen. Gedurende de marschen in 1926

heeft men te Nymegen overwogen of de tyd al rijpwas voor het stichten van een internationalen bond.maar men kwam overeen, daar voorshands nog niet toeover te gaan.

Sedert de marschen internationaal zyn, hebben in1928 Engeland. Noorwegen en Duitschland en in 1929Engeland, Frankrijk en Spanje deelgenomen. Men mag

verwachten, aan de hand van gedane toezeggingen, datDuitschland en Noorwegen in de toekomst weer stelligvan de party zullen «yn.Voor het Olympisch jaar bedroeg het aantal deel-nemers ongeveer 750. maar in 1928 en ook dit Jaar ishet tot 1150 gestegen.Voor het grootste deel bestaat het aantal deelnemers

uit militairen, wat begrijpelijk Is. als men in aan»melding neemt, dat deze veel faciliteiten hebben o.a. vryreizen, minder onkosten, geen vaoantie-moeilijkheden.beter gelegenheid voor trainen. Niettemin neemt hotaantal burgers voortdurend belangryk toe. In ver-schillende centra ontstaan er vereenigingen. die zichmet de geregeld» training belasten en die by hun ledenbelangsteling wekken tot deelneming aan de marschen.Van 1925 tot 1928 was het aantal burgers nooit bovende 100. Dit jaar hebben ongeveer 300 burgeis deelge-nomen, onder wie 27 dames.

Het organiseerend comité is van oordeel, dat. voorzoover mogelyk. het deelnemen in groepen aanbevelingverdient.

Van de 1150 deelnemers, die dit jaar meegeloopenhebben, waren er slechts 100. die aan de marschenop eigen gelegenheid deelnamen.

Hier-volgt een opsomming van de burger»vere?^' ■ 'izen,die in 1929 hebben deelgenomen:

Frankryk: La Ligue Parissienne d'Athlstisme,Engeland: Road Walking Association.Nederland: Nederlandsche Wandelsport-organisatie, af-

deeling Rotterdam en den Haag; Gymnastiek-en Sport-vereeniging Sparta. Nymegen; Nijmeegsche Korfbal» en'Athletiekvereeniging Noviomagum; Amsterdamsche Turn-bond; Haagsche Politie Sportvereeniging: Oranje Nassauden Haag; R. e. Athletiek- en Sportvereeniging Rood-Wit. Leiden; Zeister Gymnastiek- en AthletiekvereenigingBato; Vrywillige Burgerwacht Amsterdam; Sportvereeni-ging A. S. W. Nymegen; Rotterdamsche Politie Sport-vereeniging en enkele padvinders

De kosten behoeven voor de deelnemers geen bezwaarte zyn. want behalve het verplichte lidmaatschap van

’ 1 betaalt men slechts ’ 6.50. waarvoor men 4% daglegering, voeding en geneeskundige hulp heeft.

De af te leggen afstanden zyn als volgt geregeld:Burgers van 1855 jaar per dag 55 KM.Burgers van 14—16 jaar per dag 30 K.M.Burgers van 16—18 jaar en boven de 55 jaar per

dag 40 K.M.

Militairen per dag 40 of 50 K.M., afhankeiyk vanhet gewicht der bepakking.

Dames per dag 40 KM.

Het organiseerend comité vestigt er speciaal de aan-dachtx op. dat ongetraind deelnemen aan de marschenverwerpelijk is. Wie met succes en zonder kans oplichamelijk nadeel aan do.marschen wil deelnemen, moetzich terdege voorbereiden.

De opvoedende waarde der marschen Is gelegen in hetbevorderen van saamhoorigheid. hulpvaardigheid, offer»vaardigheid, kameraadschap tusschen personen vn 14—60jaar. tusschen Nederlanders en buitenlanders, tusschenburgers en militairen, tusschen rijken en armen. Zulkswerd mede door de buitenlandsche officials volmondigingezien en bevestigd.

Daartoe zyn de afstandmarschen büzonder geschikt,omdat: .

le. het beoefenen binnen ieders bereik ligt;2e. de kosten zeer geMng zijn;3e. geen wedstrijd wordt beoogd;4e. de deelnemers in 4 dagen meer dan een opper-

vlakkige aanraking met elkaar kunnen verkrijgen.Gedachtewisseling.

Een luid applaus beloonde den sprekervoor zyn heldereuiteenzetting en zyn geestdriftig betoog, waarna de presi-dent gelegenheid gaf tot het stellen van vragen

Er werd gevraagd of men de trainingsvoorschriften welvroegtijdig en in ruimen kring verspreidde. Over ditonderwerp ontstond een geanimeerde discussie, die aan»toonde hoe moeiiyk het is om trainingsvoorschriften tegeven, omdat de deelnemers aan de marschen een zeeruiteenloopenden werkkring hebben. Een brievenbestelleren een broodbezorger hebden minder training noodlg daneen kantoorbediende of éen modiste, zoodat een algemeentrainlngs voorschrift moeiiyk te geven is. Niettemin be»staat een zoodanig voorschrift, samengesteld door debekwame liand van dr. Hubert van Blvenburgh.

De opmerking werd verder gemaakt, dat men in detoekomst als het aantal deelneemsters grooter wordt, opandere wyze zal moeten voorzien in de legering derdames, waarop van de zyde van het comité het antwoordkwam. dat men reeds met den Nijmeegschen vertegen»woordiger van den bond in overleg getreden was om indeze leemte te voorden.

Men, drong ook aan op het spoedig tot stand doenkomen van een internationale organisatie en van be-stuurszijde kwam de toezegging, dat ook dit punt voort-durend de aandacht heeft.

Na afloop vereenigde de heer Schorer de heeren aaneen noenmaal. aan welks slot jhr. Jan Peith met eenaardig speechje bedankt heeft voor de prettige ontvangsten de beste wenschen uitsprak voor het welslagen vande marschen.

Voetbal.Itotterdan»sebe Voetbalbond

m verband met de gesteldheid van de terreinen «ynalle wedstryden. die voor Zaterdag en Zondag warenvastgesteld, afgelast. "

In FrcknkrykDe Schoteche Voetbalbond heeft zich bereid verklaardeen wedstryd tegen Frankryk te komen spelen indienmen het over de financieele voorwaarden eens kan wor-den De wedstryd zou dan op een nader te bepalen dagin Mei gehouden worden. Voor Frankryk is deze wedstrijdeen plaatsvervanger voor den wedstryd te<len Engeland.

Schieten.donker Frans.

Het Jarig bestaan. Een schuttersmaaltijd.De l»ysuitdeelmg.

De s^-letvereeniglng Jonker Frans heeft gisteravondin de bovenzaal van Tivoli alhier haar tienjarig be-staan gevierd. Onder 'de talrijke aanwezigen merktenwe de volgende autoriteiten op: mr. A. Th. Peiffer Jr..secretaris van de burgerwacht, overste van der Vlerkvan het Commando Burgerwacht, den heer Wolf. eere-voorzitter van de vereeniging Jonker Frans, den heerDetert. vice-commandant van de Ve divisie en denheer Th. Scheerder, voorzitter van den Bond van Bur-gerwaohtschietvereenigingen.

De voorzitter van de sohietvereeniging Jonker Frans,de heer C. v. d. Linden Jr. heeft de openingsrede uit-gesproken en daarin speciaal de aanwezige autoriteitenwelkom geheeten. Hy herdacht wijlen tien heer C. Sijt-hoff als een van de groote werkers voor de burger»wacht en gaf voorts een overzicht van hetgeen er ge-durende de afgeloopen 10 jaar in de vereeniging is om-gegaan. Een woord van byzondere hulde had hy voorden heer Lokkerbol. die IQ jaar onafgebroken het pen-ningmeesterschap van Jonker Frans heeft waargenomen.

Daarna zyn de pryzen uitgereikt aan de prAwinnersvan den gehouden seriewedstryd. De heer W. A. Lok-kerbol verwierf in de eerste afdeeUng den eerstenprys, de heer J. Sparnaal in de tweede afdeeling en deheer L. Pleunes in de derde afdeeling. De heer W. A.Lokkerbol werd tevens vereerd met een gouden medaille,die hy heeft verdiend door driemaal achter elkaar perhalf jaar de hoogste schutter te zyn van de vereent-ging.

Aan den schuttersmaaltijd, die plaats heeft gehad,heeft mr. Peiffer een lange rede gehouden over de pro-paganda voor de burgerwacht. Een Jazzband onder lei-ding van den heer S. Lokkerbol. en de humorist deWilde, hielden er de vroolyke stemming in.

Dammen.U«H«r__»*Nll«vI»« Vl»n»l»<»il.«l.

Gisteravond had voor de hoofdklasse-competitie in netdistrict Den Haag de laatste ontmoeting plaats tusschende Haagsche vereenigingen R.D.G. en H.D.S. De uit-slag was:

H-D.S—R.D.G.L. Boas—J. Winkelman 2—oG. Lammere—J. Verhoeve 2—W. v. d. Werf—W. Hoekstra 2—oP. Berloth—P. «leute Jr o—20. J. Hinfelaar—Th. Rutten i—iP. Blijs Sr.—B. I. v. Creveld o—2P. Biys Jr.—M. J. O. le cilerco. , 2—oJ. J. Metz—P. Janson I—lP. Gebel—H. C. Veerman o—2J. Diehl—J. v. d. Tuin —2

Totaal 10—10

R.D.G. was volledig. ILD.S. had 1 invaller.De uitslag van de nog te spelen afgebroken partyen

zal den uitslag moeten brengen, welke vereeniging degra-datie-wedstrijden moet spelen. R.D.G. én D.O.S. hebbenelk 2 clubpunten. R.D.G. is uitgespeeld en D.O.S. heeftnog 4 afgebroken partyen te spelen, waarvan 3 tegenScheveningen. Behaalt zy 3 punten uit deze 3 partyen,dan heeft D.O.S. 3 clubpunten en moet R.D.G. degra-datie-wedstrijden spelen. Behaalt zy minder dan 3 pun-ten, dan heeft ook deze vereeniging 2 clubpunten, enmoet het aantal bordenpunten beslissen. R.D.G. heeft39 bordenpunten en D.O.S. op 't oogenblik 38. Behaaltzy dus slechts 2.punten uit de 4 partyen, dan behoeft zygeen degradatie-wedstrijden te spelen., Indien het bestuursvoorstel van den , Haagschen[ Districts Dambond, om de laagst aankomende in dehoofdklasse en de 2 hoogstaankomenden van de 2e klasseom 2 plaatsen in de hoofdklasse te laten spelen, door deledenvergadering in Januari 1930 bekrachtigd, dan zullendie 3 vereenigingen degradatie-promotiewedstrijden,spelen.

Zemmen.Internationale wedstrijden van bet IJ.

Twee goedgespeelde polowedstrUden. —»Overwinningen vee, Yl en Y2.De toer van een tien-tal zwemmers van de Brussel-sche Zwemvereenigwg La Nage Saint Gilles door onsland. die Woensdagavond is begonnen met een bezoekaan den Haag. waar de Haagsche Zwem» en Poloclubde Belgische zwemmers heeft ontvangen, was voor de

zwemvereeniging het V te Amsterdam een mooie aan-leiding om deze buitenlanders ook voor een interna»tionalen wedstryd in het Sportfondsenbad nit te novdigen.La nage Saint Gilles heeft daaraan gaarne gevolg ge»geven en gisteravond heeft in de nieuwe overdektezwemschool te Amsterdam een talrijke schare de ver-richtingen van deze buitenlandsche zwemmers en water-polospelers kunnen volgen.

Zooals men dat van het V gewend is. was een sportiefhoogstaand programma samengesteld, dat om ruim 8uur aanving met een flink bezet nummer voor adspi-ranten.

Hieruit bleek wel zeer duidelijk, dat men in de hoofd»stad over veel jeugdige zwemsportwedstrydbeoefenaarsbeschikt en dus op dit terrein een goede toekomst inhet verschiet is.

Het eerste internationale nummer, de 100 M. vryeslag. bracht een desillusie. De Belg F. Stoolen kwam alslaatste van de 5 deelnemers aan. De snelle Henk vanEssen was hem aan het eindpunt byna 15 M. voor.

Daarna gingen de dames te water, eveneens voor de100 M. vrye slag. Hier zegevierde Marie Vierdag (V) inven goeden tyd van 1 min. 173/5 sec.De jeugdige, aankomende goede kracht op de school-slagbaan. mej. Coba Huybers (V) won het nummer over200 M. vrij gemakkelijk, vóór mej. E. C. Kollerie <DWR)

Haarlem.De estafettes brachten weinig spanning. In die voor deheeren won het V met grooten voorsprong van de Zwemciub Haarlem. De Belgen bezetten weer de laatste plaatsBij de dameswisselslag gaf de H.D.Z. goed party, dochdeze moest ten slotte de eer der overwinning aan het Vlaten.De Brusselaars voerden daarna een fraai nummerfiguurzwemmen uit. dat zeer in den smaak viel.Het traditionele nummer schoonspringen ontbrak ooknu niet op het programma.Het was jammer dat de Belg Delamare niet was ver»

schenen, zoodat het nu feitelijk een clubwedstrijd werd.Niettemin is er goed gesprongen, waarby F. Mette enH. Lotgering uitblonken.Een spannend nummer, feitelijk het beste van denavond was een estafette over 7 maal 25 M. voor devier deelnemende waterpoloploegen. n.l. IJ 1. IJ 2, H.P.O.en La Nage Saint Gilles. De ploeg van IJ 2 kon echter.zij het met gering verschil, steeds de leiding houden, enwon in 1 minuut 414/5 sec en tikte 12/5 sec. eerderaan dan IJ 2. De Brusselaars waren goede derdeTot slot van den avond warea er twee waterpolo.ved»strijden.De eerste tusschen Y2 en de Heemtieedsche Poloclub,

werd een zeer aardige partij met zeer goed spel. De ploegyan het V zette de party goed in, door het maken vantwee doelpunten, beide veroorzaakt door het wegzwem-men van een der spelers van de Heemsteedsohe verdedi-ging. Na de rust kon de H.F.C. een verdiend tegenpuntmaken. Het werk van den doelwachter van Y2 viel teloven.

De laatste party was, hoewel deze in een sneller tempogespeeld werd. minder fraai. Af en toe dreigde de wed-stryd ruw te worden, doch het krachtige optreden vanscheidsrechter K. Meyer voorkwam zulks. De partyenwogen goed tegen elkaar op en de fout van het spelvan het V is wel. dat de voorhoede niet medezwemt.als een der achterspelers van de tegenparty opzwemt.Daardoor ontstonden gevaarlijke oogenblikken voor doel»wachter van Olst en eenige malen is hy daarvoor moe»ten bezwijken. De stand met rust was —2. De eind»stand kwam met een kleine overwinning voor het Y.De uitslagen waren:

Snelzwemmen vrye slag 50 M. voor jongens: adspiran-ten van het V 1. P. v. d. Bosch in 32 3/5 sec; 2. L. v. d.Bosch in 33 2/5 sec; L. Paèrt in 35 2/5 sec; 4. R. deVries in 361/5 sec, e,,slag heeren internationaal 100 M.: 1. H. van Essen(het V), 1 min. 6 sec; 2. J. v. Hemsbergen (het V;1 min. 8 secVrüe slag 100 M. dames nationaal: I M. Vierdag (hetTi---*""***- 173/5 sec"; 2. H. Bongerman. (Het V) l min.21 4/5 secSchoolslag 200 M. dames nationaal: 1. J. H. Huybers

oHe%- YL? ,Pm- 20 4/5 sec; 2. F- O. «ollerie (D.W.R.)3 min. 1/5 sec.Estafette 5 x 50 M. vrye slag heeren internationaal.t .-.IJ- 2 min -331/5 sec-> 2. 2wemc!ub Haarlem. 2min. 49 sec.

„„Ahconspringen voor heeren nationaal. 1 P. Mette (IJ)17^9 punten; 2 H. Lotgering (IJ) 70.37 punten. 'Estafette 4 x 50 M. wisselslag dames nationaal: 1 HetN. 2 mm. 42 3/5 sec; 2 HD.3. 2 min. 48 sec.„i££ri.etl?i? A.2? M ~^B slaS voor deelnemende polo»ploegen: 1 het V in 1 mm. 41 4/5 sec; 2. Het V in 1 min.43 4/5 sec.Waterpolo ?2—Hk*o. Heemstede; rust: 2-0; einde:2—l- Yl—La Nage Saint Gilles; rust: 2—2, einde 4—2.Om 11 uur waren de wedstryden geëindigd.

[Reeds in een gedeelte van onze vorigeoplaag opgenomen geweest.]

W1H,n"nB »0Ml«»»_K_z«»0B« COURANT. - VRIJDAG 29 NOVEMBER 1929 - AVONDBLAD, A.

Mededeelingen en Aanbevelingen(buiten verantwoordelijkheid van de Redactie).

* Gebruik voor Uw huidver-W zorging de preparaten vanI«t *tt1M EUZA*ETH ARDENH^QSë fl Alle inlichtingen zonder■t ' »'^M verplichting tot koopen l!_jK^-^fr "'M PARPURMERIE „LA BOURSE",■^^^^H «OORDBLAAK 21. . TELE?. 50744.D^? -"~7^j B/11 MIES v. d. WELLE.-----»--------->»»»»»»»»«»»»»,»»»»«»M»»«>»»^»^,»»««

L VAN BEEST & ZOONLeovehaven 12, tel. 51079 - 57051 — Gr. Markt 11. tel. 51098

GELD. KIEVITSBOONEN. »s

ZES DAGENvóór ST. NICOLAAS. »S DE BESTE TIJD VOOR

ST. NICOLXASINKOOPEN.Vostt Uw keuze uit een overweldigende verscheidenheid«rtlktleke. verrassend mooie KUNSTVOORWERPEN.i. F. RACHENBERGER ____T *" nesstr ___.

' - .7»

«OLLANDIA SPECERIJEN Ifc^ lti *B _3*M> OVERALVERKRIJGBAAR IN HAtF-ONSBUSJES EN «^!^M, j >^>^^WL. -N GOEDGEVULDE 10 CTS.WITTE STROOIBUSJES Hl^g^-T

(Vervolg van de Reclames.)m

Hebt U nog geen BARNSTEEN collier.Dan gaat U met Uw tüd niet mee;De Mode schrijft thans Barnsteen voor.Dus. Dames, geelt hieraan gehoor.Non sortiment, dat 't oog verrukt.Heeft WOLF, onder het VIADUCT. C.B

(Vervolg van de Reclames.)—■

■ ■

i

__, BE HIEUWiTE ARMBAHDHORLQGES"-HW^ VOOR DAMES EN «ELREN

MERKES, KIPSTRAATH.»

(Vervolg van de Reclames.)

__&___Z___3E% :_\ovtf-*gemakkelijke pasvorm. 8.5

171

h^fe*&mls2he bakker, die als «wemmer over«U? VmZ"}2*n bywnder succes in Amerika heeft gehad.■KM?» lv*<_%*&__«&&_- hebben als balver en»l »s£j^ ««5*nade*?_. te heboen laton naturaliseeren.N^3 in 3«^!?^ **n «wemwedstryden deel enmWSASS veNßn'°°° *""" v"l>ulariteit m -*-"

Vlerkvttcr.

A^^«>V« -* -»?«r voorzitterschap van den heertm^L-T&L- ta Contant de 30ste algemeene jaarHjkschevergadering gehouden. De notulen en het jaar»vWsiag van den secretaris, dat een uitvoerige opsommingAAU,-^" se* prestaties van Constant by de jubileum-wegrijden, werden onveranderd goedgekeurd,v^-»»?'*"-**"^. *-nW* den secretaris, den heer L. Rve/maat. voor zyn verslag, hetwelk hy prees als eenswraad van het archief.Dit het financieele verslag van den penningmeesterbleek, dat de kas sloot met een batig saldo van f 65. Tot«den der kascmunissie werden gekozen de heeren J C.«rinkers en M. B. Braber. Den penningmeester, den heerJ. Krouwel. werd décharge verleend onder dankbetuigingvan den voorNtter.-A de prijsuitreiking voor den huishoudelijken winter-wedstryd waren prijswinnaars in de eerste klasse: 1. M.B. Braber. 2. J. J. de Boer en 3. N. Cohen. R. C. van D«kbekwam een extra prys. omdat hy 13 van de 14 partyenhad beëindigd.

Tweede klasse: 1. L. R. Vennaat. 2. P. Koopmeiners.3. J. Stibbe. Extra pryzen voor J. Krouwel en A. Onder-water met 27 en 26 uit 29 gespeelde partyen.By de bestuursverklezlng werden de aftredende leden<?. Wassenaar en A. Onderwater by acclamatie herkozen.Als nieuwe leden traden tot het bestuur toe de heerenH. J. Verdier en R. C. van Dijk. Eerstgenoemde zal defunctie vervullen van vice-voorzitter, laatstgenoemde dievan commissaris van materiaal.Tot leden der commissie tot herziening van statutenen reglementen werden gekozen de heeren M. B. Braber,B. Coster en A. Olsen Jr.

»an»clnb Constant.

In de wedstrijdcomm-ssie namen zitting de heeren_?. Koopmeiners, J. Krouwel en B. Coster.

By de rondvraag ontstond een levendige discussie overhet verloop van den winterwedstrijd. waarby werd aan-gedrongenom dezeninkleinere groepente doen verspelen.A. Koopmeiners. M. B. Hraber en J. J. de Boer sprakentot het bestuur woorden van lof en waardeering voor-nameiyk in verband met de viering van het 30-jarigJubileum. Tot slot had de voorzitter voor de leden nogeen verrassing van vrienden van Constant in Californië.n.l. een kist gevuld met Callfornisch fruit. Na dele uit-reiking sloot de voorzitter de druk bezochte vergadering.

Oeconomiscke en financieeleMededeelingen.

Beurs Tan Batavia.Batavia, 29 Nov. <Aneta). Heden kwamen o. a. se vol-

gende Koersen tót stans: Koninklijke 389, GertMeatenNes. Handel M«. 188, Nes.-Insisl.be Handelsbank 158,Certificaten Nes.-Insisebe Nseompto Mü. 87, Internatio-nale Gres. en Nansel^ver. „Rotterdam" 274, H.V.A. 582,Boêrvoresjo 73. lZebeenvaarttinie 191, Koninklijke B»ket-vaart Mij. 223, liesHanL I>ebon3 130.

I_eenlng provincie Zeeland.Ten hoogste 1 mUUoen.

Ged. Stoten van Zeeland stollen aan d» -ftrovlnolal,staten voor om. indien zy zich vereenigen «et het voor-stel tot vèrhoöglng van de credieten voor de electrlficauevan de Noord» en de Middengroep, te besluiten tot lietaangaan eener leening van ten hoogste / 1.062.000 totdekking der kosten van de electrlficatie van de Midden-«roep tegen een rente van ton hoogste 5 pH. TotKkft>held van rentebetaling en aflossing worden uitdrukkeHkverbonden de inkomsten en middelen der provincie.

Van de Maatschappy Ver«ekerlng-MTatw«.Ki>-schappij „De Auto Onderlinge^ te Groningenverscheen het 2e jaarverslag waaraan het volgende »sontleend: Bedroeg over het le boekjaar de premie-onl»vangst ’ 34.000. ze steeg in het 2e boekjaar tot ’ 162.000.Van deze premie werd meer dan 40 pet. als prem»-reserve opgevoerd, n.l. plm. / 66.000.Met inbegrip van de premie-reserve le boekjaar be»droeg het premie-inkomen plm. f 181.000 waarvan aahschaden en reassurantiepremie werd betaald f 65.000.terwijl de totale exploitatiekosten (met inbegrip van pro-visie) bedroegen / 50.000 of ongeveer 28 pet. van hetpremie-inkomen.

Als gevolg van het hooge schade-percentage kon. naafschrijving van alle oprichtingskosten, slechts een be»drag van ’ 869 aan de extra-reserve worden toegevoegd»en wordt evenals over het eerste boekjaar geen winstaan verzekerden uitgekeerd. Van de autobul_bedNjvenin de Noordelijke provinciën sloten zich reeds meer dan80 pet. b« de Maatschappy aan. Na afsluiting van hetjaarverslag nam de premie-ontvangst reeds weer metb«na ’ 50.000 toe. zoodat ze thans meer dan ’ 200.000bedraagt.

»e bovolklng»r,,bber in lnM«.Verdere aanplant bU de h«»d^e putten

niet zeer waarsclHniyk.

Op instigatie van de Rubber Growers Associationhebben de heeren Taylor en stephens in het afge-loopen voorjaar een bezoek gebrast aan vi» der voor-naamste bevolkingsrubberproduceerende centra van Ne-derlandsch Oost-Indlë. n.l. Pontianak en Bandjermasinop Borneo en Palembang «n Djambi op Sumatra dieongeveer 70 pet. van de totale productie aan bevolkings-rubber in N.0.-Indië opleveren. Volgens de beide En-gelschen kan verwacht worden, data de productie vanbevolkingsrubber de potentieele productie zal naderenby een prijs van 1 sh. 6 d. per lb. Aangenomen datde vier genoemde districten 70 pet. van de totale pro*,potentieele productie van bevolkingsrubber in Neder-landsch-Indië in 1931 circa 132.500 ton bedragen en in1933 niet minder dan 220.000 ton.

De mogelijkheid va» verdere uitbreiding van de de-plante oppervlakte wordt als bijna onbeperkt beschouwd,«look met den lazen rnbderprUs is de aanplant ver-minderd en daar se prijs MeK thans beneden netniveau beleest dat Mis tijdens het opstellen van hetrapport, kan tinne, eerder nog san toen. ds in betrapport geformuleerde conclusie aanvaard vorsen nldat tenüij er een «mMenlUke stijging in den prijs/in»treedt, versere aanplant «eer onwaarschijnlijk is.

»e lloninklUke vree,» geen concurrentie.Beo verklaring van SM «e»»» v,to>«^,.

«en V«-»l«.derl«Kt uit New ir»k meldt:«r Hem», vetording. die op het oogenbllk een «l«naar de Vereenigde Stoten maakt, heeft in «en onder-houd by «yn aankomst to New Vork verklaard, dat deKoninklijke Shell haar petroleum-stryd in de VereenigdeStoten met onverminderde kracht zal blijven voortoett».„Wy hebben nimmer een compromis gesloten en «uilendat ook in de toekomst niet doen", zeide Sir Henry. „enconcurrentie vreezen wy niet", voegde hy hieraan toe.

«raengeeberg Maatschappij.Dividend 17 pet. (v. J. 5 pot.)

De Graengesberg Maatschappy. waarby Kreuger & IToli een groot belang heeft, heeft het volgende commu-33«^«^?.""v. Pc Luossavaara Kürunavaara Maat»schappy. de belangrykste dochtermaatschappij derGraengesberg. die de voornaamste ertsmynen van heticoncern bezit, heeft over het Jaar per 30 Septemberdusdanige resultaten kunnen boeken, dat de Graenges-berg Maatschappy over 1928/29 17 pet. dividend kanm^eeren. Het vorige jaar werd tengevolge van lang-durige stakingen slechts 5 pet. uitgekeerd.x.rDe*_.toJiale verschepingen der Luossavaara KürunavaaraMaatschappy beliepen ongeveer 7.8 millioen ton. terwyl'men verwacht, dat zy over de eerstkomende 2 Jaar zul-len stygen tot 9 millioen ton. Dé maatschappy betaalderoyalty en dividend aan de regeering tot een bedrag vanA 12.5 nullioen ingevolge de overeenkomst met denstaat. Aan de moedermaatschappij Graengesberg werdaan royalties en dividend ongeveer kr. 20.5 millioen be-taald. De erts-reserves der Graengesberg in Zwedenworden op byna 2 milliard ton geschat. De maatschappyverkoopt op het oogenbllk 50 pet. van de op de wereld-markt gebrachte ijzerertsen van beter gehalte, varlee-rend van 60 tot 70 pet. Ook by Noord-Afrikaanscheyzerertsnnjnen heeft de Graengesberg groote belangen.

Het i-jne-lkanaal.

In de eerste drie kwartalen. Nederlandscheresultaten.Het cijfer 24.861.000 netto ton. waartoe se «Keep,-bev/eg^ng gedurende de eerste drie kwartalen van,sit

jaar snor het Suezkanaal is gestegen^ is in se overeen-komstige periode nog nooit bereikt. Het is een toe-neming met 1.257.000 ton. dat is 5,3 pot., vergeleken methet vurige maximum. het afgeloopen jaar verwezenlijkt.Die vermeersering betreft het*Kansels- en het post-vervoer, dat op ballast en militair vervoer liepen achter-uit. Negen tienden van die stijging komen voor rekening,van het handelsverkeer, die van het postvervoer is hoofd-zakelijk aan de DuitsoKe diensten te danken. De Neder-lanssoke vlag staat in die vermeersering van het alge-meene verkeer weer op se tweede plaats en wel met131.000 ton. Dit is een topoijfer voor ons lans, ofschoonhet aandeel van onze vlag in se gekeelebeweging dezelfdeblijft en wel 10,6 pet. De BritsoKe. DuU»oKe en _?ran_z<:Kevaart gingen vooruit.

Internationale ore«etver«eke><n».Het da«eiyk_loh bestuur van d» „International Credit

r-*' im^m_-?tKW2nW °«" d» «uitweek te BtóSnNU^N??"ln» Behouden, waarin werd vastgesteld, datde eenvolgende algemeene vergadering van de vereenl-ging zal plaats hebben to Beriyn op 28 Mei 1930. Opdeze algemeene vergadering zullen rapporten worden uit»gebracht over de werkzaamheden en den vooruitgang vande vereeniging: er «uilen tevens referaten gehoudenworden over de volgende onderwerpen:a. Aportcredietverzekerlng;°- b?nkbe£rUf «n de «re<Uetve»H«ring:c. Credietven-ekering by huurkoopzaken:d. De grenzen van de credietvenekerlng.

Men meldt ons:

Aan het wekelilksch overzicht der Londensche?5?.6' °" «--vermarkt, der firma Pblley andAbell ontleenen wy het volgende: In het begin der weekwas de plarkt i»yshoudend en de pryzen konden ietsverbeteren, n^l. tot 22'»/« d. voor loco en 23 d. voorlevering op termyn op 22 dezer. Er was goede vraag"-■SU ?Sver, X00? spoedige levering en het ls wel waar-schyniyk dat in verband daarmede er deze week nogI"?*! I?dra&?Iï -°»" China verscheept zullen worden.Sedert den 22ston is de vraag afgenomen, in verbandwaarmede en tevens als gevolg van het feit. dat China2üver op termyn aanbood, de noteering is ingezakt totresp. 22»/« d. en 22% d. De markt sloot gedrukt met«wakken ondertoon. (Ook gisteren was denoteering weerlager. n.l. 22% d. voor loco en 22* d. voor levering optermijn). De zilvervoorraad in Br. Indië bedroeg op 22dezer 11.241 laos. tegen op 15 dezer 11.28? lacs en diete^Shanghal op 23 dezer 76.900.000 syceetaels. 129.000.000«AU-?,.?- 5,90° «aren. tegen op 16 dezer resp. 76.900.000.132,000,000 en 5,300. De zilverbeweging naar het verre°_?sii!S«Ide1 de ver 27 dezer als volgt: Br. Indië £ 3.777.842(£8.759.908) en China £ 460.116 (£ 1.975.093).

Goud werd 26 dezer te Londen verkocht tot een be»drsk van £ 765.0Y0 in baren tegen 84 s. 1154 d. Br. Indiëeu de handel namen £ 80.000. Prankryk £ 260.000 ende Bank van Engeland de rest. Aanstaande week ver-wacht men een aanvoer van £ 943,500 in baren en£ 2.500 in sovereigns en de week daarop £ 375,000 inbaren en £ 500,000 in sovereigns.

! I^ankryki» bnltenlanHüeKe ban«te__.

in Ootober vooruitgang.Om» correspondent te Parijs meldt:Ten opzichte van se handelsbalans Keelt de maandpetober een vooruitgang te zien gegeven. In Januariwas de invoer frs. 1.471 millioen bij den uitvoer achter-«eilieven, Gedurende liet eerste halfjaar dieet Mt tekortongeveer eén miljard per maand. In Juli begon Ket terugte loopen en in Ootober nam liet »f tot 129 miljoen.Natuurlijk veest de onzichtbare uil-voer. waarmee de

douane-statistieken «een rekening houden, daartegen op.In die maand vertegenwoordigde se invoer een waarde7W.-t.516.000.000. dat is 205,195,000 minder san in October1928. De uitvoer stee? tot 4.356.000 of 61,642,000 minderdan in October van het vorige" jaar.Niettemin bevat een vergelijking van se ltfseloopenmaand met seroveieenkomsttze vah 1928 ontmoedigendeelementen. De invoer van gemaakte goederen neemtzoowel uit het oogpunt van de waarde als van de Koe-veeMeis toe. .terwijl se uitvoer in beide opzichten achter-blijft. Daarentegen groeit ss invoer "van grondstoffen

naar de hoeveelheid, ««-ar «N» hU ten «an»l«n van «ewaarde en de uitvoer ven dl* «tollen k naakt lawaarde «n hoeveelheid, hetgeen en» «ehynt to dulden,dat de Fransche nyverheid aan tomWk ruime behoeftenheelt to voldoen. ..

»o»tenrUk»«l»e nationale Bank.Metaalvoorraad: Activa: Bch> Verand. ««z.Goud gem.enongew. Tt Nov. 15 No»,p. Kg. S. 4716 gerek. 188.634 la du__aïideu..Volgens art.86 d.stot.m. terefedev.envaL 204.800 373.438 — 3.WAndere dekking: ónder d. metoalv.

niet verrek, waard, in buit. cour. «6.6!6 — 4.080Pasmunt 2.678 »j» 54»Gedisc. wissels, cedMen en effecten 269.751 — 17.380Beleeningen tegen onderpand.... 505 — liiBel. schuld van de regeering 109.485Effecten " 3.961 -j- 5Gebouwen en inrichtingen 10.440Andere activa 318.148 + 27.73»

Passiva:Aand.-kap. (30.000.000 goudkr.) .... 43.200Reservefonds , 9.283Bankb. in oml. Scl». 903.691

Kr. 958 904.649 — «9.99,Girosaldo en andere dir. opa. verpl. 150.839 4- 35.868Andere passiva , 280.086 -f 27.738

(R.8.D.) BEURS VAN BERLIJN.29Nov. 28Nov. . .29Nov. 38 Nov.Eend. geld.—7%-9% ?%^% Ges.t.el.Vnt. 168- 158-Abl^nLcbell. ThGoldslHm». 62% 62%1-60.000 60.10 60.10 Harpener^. 129- _-.

60.001-90,000 60.10 50.10 Hirsch-Küpt. 114- 115—Abl. Anl. z.u.. 8% 7.8 H«schEisen.* 110% «16%5?, Ryksl.*27 87% 87% HohènlWerke 81— 81--4A,Turkßagd 3.10 8% Hs»Bergbau^ 209— 209—4AD.Turk.-11 7.85 7.85 Kali AscherL. 18l— 177—Schautungb.» 2% 2% KlVcknerw.-. 90% 91—Canada 61% 62% LaurKhtltto— 52% 52%Hamb-Paketf. 101— 89% Ludw.Loewe.. 159% 155%Hamb.Slidam -*— -- Mannssmann 91% 90—HansaDamp. 142% 141% Mansf.Bergh. 107% 106%Nordd. Lloyd. 99% 99— Mas.vntnAG 39% 41—Alg.Deut.Kr. 116% 114% Motor. Deuto 65- 65—Barmerßkv.» 117% 115% Nordd.WoUe. 100% 99-Bayr.H.Bnk. 137% 135- Ob.schlMs.b>. .70% 67%Berl. Hand«» 174- Odets. Koks- 94% 94%Comm-PrlV-B. 153% Oreu_.t.Topp. 70% 68%Darmst. Bnk. 233% 232— Pbönlißérgb. WOW 96%D.Bk.u.D.G. 147% ■ Rhelnstolh.... 102% 100%Dresdner Bk. 146- RMgerswerke 70% 71—Relchsbank— 262% SchLNlb2ink 79— 76—A.E.G. 1W- 157— Schucfe«°Co. 173% 175-Augsb-Niirnb. 79— 78% Schulth.Patz 282% 271%Bergm. Elekt. 197% Slem. Halske 278—BuderusEis.» 62% 61— Bw.Lucifers.. ——Charl.b.Wass. 92% .90% Tel.Berliner- 43% 48-Cont.Cauts.« 139— Ver. Glanst—l67— 168—Daiml. Motor. 39—, 37% Ver. Stahlw» 103— 101—DeutscheErd. 94% 91% Westoregeln- 189— 187—Deutsch.-Lin. 236% 235— Otovi Mwen. 62% 51%Dyn. N0be1...» 80— 81% DeutschePetr 45— 46%Parben-ind.» 171— SlomannSalp 80— 80—Pelt. ckGuill.. 111% 109% Geldanleihe- 84% 84%Gels.Bérgb.... 124% 121% -~- 105%' Ex-dividend.

,*>

nieuwe aoTTHßßArasoaja VVvi,^»,. ~ viujdag a» »VV»N»» i»i»' - avoitoblab, a.

ADVERTENTIE!»-W_-______-__-__________-^-_-___>»»>»---»»>»»«>»»»>»^»,

Wereldkroniekhtt beste geïllustreerdeW,«kbl,'Wekelijks een schat van seldznmeen fraaie foto's, lic de belangrijkste gebeurtenissen in binnonen buitenland in beeld bre^e!

Een jaargang WereldkroniekIs «en immer terngkeerende— bron van gemot.

Abol-nemectspr. f 2.50 p. kwartaal >» N«GN » VANo. kwartaal

NIJGH & VAN DITMAR's!l Uitgevers-Mi]. — Rotterdam I

EEN NUTTIG I- SI. l«ll:lll.^KsBESCHENK

ir—isoc

UNDERWOODPORTABLE

I H.V.I 0. D. GROENS HANDEL «III Rotterdam. Wittede Vithstraats^ab

■ m~~mmm~~~w~m~mm~msm^[-_f

E MORGEN, ZATERDAG 30 NOVEMBER SI OPENING IH - van net 3e 8«-nasnenmaFa«ün - HI HEERENSTRAAT 13 VI P. COOLS & ZOON 1E Opgericht 1854 E■ HANG 28 :: HEERENSTRAAT 13 :: PASSAGE 17 H■ ROTTERDAM E

52662.50TE KOOP VOOR OVERPLAATSINS ,

4 GOEDERENLOODSEN VANNED. SPOORWEGEN,staande Station Maas Rotterdam. In prima staat.Alle met Hoeren kapspanten en zware houten vloeren.Niks loods heeft 12 dubbele schuifdeuren, 3 X 2.80 M.Een lang 60 M_ breed 26 M.; Een lang 60 I»., breed 23 M.;Een lang 60 M., breed 15 M.; Een lang 60 M., breed 11 M.Thans nos 'n gebruik door se Nes. Spoorwegen,:: komen vrij Maart en Jurri. ::

Briefadres: JOH. LEKKERKERKER, NoninL«r6YK 55. Rotterdam.Tel. 51282—56817. 52853.36

I GEEN WOORDEN, DOCH DADEN '|Bi zullen U overtuigen, dat men. door in de &9■ „SIGARENBEURS", Hoofdsteeg 21 (t/o Coomans) EH Uw ST. NIGOLAASGADEAUX te koopen, geld bespanrt. 9■ Wij leveren v de volledige Serie: KAREL I - ERBA - WASGANA HW - PAUL RUBENS - EDELBLAD en-.. 10—30 % ONDER H« BANDEROLLE-PRI^S. Rookt ons NIEUWE SERIE MERK «H „MVLORD " van B—lo—l2 en 15 ets. ! I. 9■ Onze Luxe SILIUS-BOEKEN zijn blonder geschiktvoor Surprises: 2»H inhoud 25 stuks / 2.— en ’ 2.80. 10 stuks ’ 0.80. HW» Bezichtigt onze étalages en probeert onze enorme verscheidenheid fl>« SIGARETTEN, eveneens VER ONDER BANDEIROLLE-PRI^S! I BH Dan zult ook gy «eggen: 52857.60 H■| ..Teveel betalen doe 'k niet meer! ffi|■B Waait ik koop voorr>,«n hü „DEKEER" >WE DE SIGARENBEURS E■ HOOFDSTEEG 21 (t/o Coomans) E■ Filiaal: 2e )IID1,l!-IvI>AND»TIi 6. H

■ Een SCHITTEREND BT. Nl<Xll-AAS-GEScNEN«. is eon flI ERREsR^l)lo.installatie van >I RADIO-VÉBÉ. II Techn. Bureau J. VAN BEERS I■ UOOGSTNAAT 32 TEI^E?. 54045. I_ 52873.30

Te huur, 1 Januari, ruime lste étage,gezicht Op Boompjes, /48 p. m.SCHAAP, v. Hensdestraat 67.Telef. 31096. 4416Lage lste étage, op stand, ruim uit-zicht. Westen; /42 p. w. BrievenN.R.C. 4312.

Aangeboden: gem. of engem. Kamer»,wachtkamer met keuken. L»vel»avenUS*, 2M.069Z& ' ma

Frederikstraat 42—44, groote Pak»hulzen, 40 M. achtergrond, 6 gulden,praeht.Bovenhul, 6.80. Sleutelssigarenwinkel tegenover «n Berg-lustlnan 18. tel. 42633. 5418Te huur: Parterre belétages le en3% ftee!! 35~/40 per maand enW inkelhnizen ophet Hilman Dullaerd-plein by de Willem Buijtewechstr.Rotterdam. Te bevragen op het werkPttaa^ «ui, USiH. z^'V

Aangeboden nem. zit- en slaapkamer.Direct. ««««ling voor familie, januari. 's-Gravendijkwal 81. Tele-fnon 32082. 3114Aangeb.: gem. Zit- en Slaapk» str.w., m. pension. Westersingel 2YB.

■ IVIO/Centrum. Te huur: gsm. Zit- enSlaapkamer. Bad. str. w. Tel. 51643.Nondrachtsweg 32b. 4013Tweede «lage aangeboden, Wm. Buv-tewechstr. 113a, 1 januari. /40 p.w.p'ovenlersplein 8. Tel. 42595. 3318Te huur: hoek Bovenhuis, Gelder-schekade (Woonhuis kantoor). Bevr.:Plantageweg 968. 5910Ruim Benedenhuis zier januari tehuur, v. Gittersstraat 49b, ’7o.—p. m. Te bevragen aldaar. Tel. 34728.Aangeboden: Zit- en Slaapkamer of2-tslaapkamer, m/«. p. Bad, telefoon.s Gravendtikwa! 145b. 4910iV_£j*ouwt tw6e Huisje* aan««nf 8000 «amen. Bottekade, H'berg.Schetsjes. N.B.G. 4712.AUTO-HTALL^NG aangeboden tarten «onder onderhoud. Boxen-GarageVerbeek. Aleidisstr. 82. Tel. 84466.___ 2712/WASSENAAR. Te huur of te koophalve dubbele villa, onder architec-tuur gebouwd, mooi gelegen in Parkde Kievit, groote tuin, centrale ver-warming, vaste waschtafels. ’ 1200huur. Br. N.R.C- 2029. /

Pracht BOVENHUIS. Westen,spotgoedkoop. VRIJ HUISJE, Schie-dam, ’5.. Bevragen: Vergiust-lann 18. Tel. 42033. 52875.4Gevraagd door Dame. net gemeubi-leerde -llt-Slaapkamer met ontbijt,b. b. h. h. Omtrek D.B. Brieren,No. 3916. Kiosk Ilrui_ll.ll.in

Heer zoekt per 1 Jan. a.s. ehig. gemZIT. en SLAAPKAMERop goeden stand, met of zondei

pension. Liefst met had en tel. Befverlangd en gegeven. Alleen brieveimet prijsopgave worden in aanmerking genomen. Br., No. 52783bureau dezer Courant. l

HEERENHMSTE KOOP AANGEBODEN, gelegeiLERQSOHEI_-AAN 115.

Inlichtingen, uitsluitend schriftelijkaan genoemd adres. '>2?38.k

l__^FsEVo>««6.TE KOOP van particulier. MOOI

HEERENHUISJE, met voor- eiachtertuin te Hillegersberg. (j

Br.. No. 52820, bur. dezer Conrant

definitieve Afslagdoor Notaris H. J. M. DV KAT teBotterdam, op Woensdag 4 December«.»., 'snam. 2 nur, in het Notarishuisaldaar van: 52676/12EenDUBBELPAND en ERVE aande

Prinsenstraat No. .b.e.Trekgeld ’ 14.800—.

MDAFSI.AO HOFSTEDE.Notaris H. C. KOOI te Lopik.

zal bij afslag DINSDAG 3 DEL.1929, des v.m. 11 uur, te Lopik-

Kapel in Café Hymans^ ten verzoekevan Mej. de Wed. icABI'NLI_-I.MVERKOOPEN de BOERDERIJgroot 25.94.50 H.A. 52815.10

"Staal- «lAft-kt* Im Ua«l

*—*. _f e«e

ba_

' ......-,,.-«.,,. <,«>!«

sißcnis in COC Op f 0U55N.»

MODERN KLEIN HEERENHUIST^.«Ks,9r,niïïn »!l«.?e««lck«n voorsien. gel. aan snelverbinding 11. 8. Koop-prijs / 15.000.— vry op naam. Te bezichtigen v. Voet-elaerlaan 274. DonHaag, waterdag en Donderdag van 2—4 nur. 5273012

TE KOOP:BOUWTERREIN HEEMSTEDE.In het gunstig gelegen Villapark „Bronstee" TE KOOI»2000 M. GROND voor 7 te bouwen Heerenhuizen. Koop-som / 13. per M 2 Fundeering en heiwerk inbegrepen.

Te bevragen: N.V. Handel Mij. „ALVANA",jansstraat 48 — Haarlem.

51270/26

Drie Fabrieken te kW gevraag,btj voorkeur met inventaris, onverschillig welkebranche en waar gelegen. Slechts 2«. die hunnefabrieken tegen liquidatiewaarde van de hand wen-schen te doen, gelieven te reflécteeren. Br. fr. met

-,<,«, o« ' uitvoerige inlichtingen worden ingewacht onder lett.5-3761.22 Q.Z., by Weatenborg's Alg. Adv.Bur. te Groningen.TE HUUR OF TE KOOl» GEVRAAGDop goeden stand in het CENTRUM of WESTEN een

FLINKE WINKELRUIMTE,bestaande uit Showroom, Kantoor en Magazijnen, met t uitgangen.rnmote»" «'«

gegevens onder motto „Show". Adv.-Bur.LOUIS BENJAMIN. Stationsweg 61. Rotterdam. 52859.20

SCHILOERSZAAK te koop. denHaag. Uitsluitend burgerwerk. Br.,lett. M.Z.N.. NIJGH & v. DITMAR'sAdv.-Bnr.. Haag. 3610Sint hllcola« cadeaux, uitgebreidesorteering Antiquiteiten. Kunsthandel„OUD HOLLAND DelftschevaartZestien. 3510Alle Qpsl onderdeelen voor demodellen vanaf 1928 bij Fa. J. L.BPOORMAKVR, R'dam. Zuidhoek90. Telef. 3546—3347. 3418Postzegels. Gelegenheid tot billijkenaankoop in rustig, antiek milieuMathenesserlaan, eiken werkdago—ll 'savonds: desgewenscht be-zoek thuis. Br., No. 28110, Adv.-Bnr.BETCKB. Beursplein 14. R'^am.ZWARTE KROESPOEOEL». Tekoop: schitterende kroespoedels (reuen teef), beide meermalen met uit-muntend bekroond, benevens jongellroespoedels f^d. 23 Sept. 1929).J. H. PAAP. Arnhem. Weverstraat.Chandler, 5-pers., 6 c?l., Sedan, pri-**-" cl.?,ie' ~""s omstandigheden,zeer billijk te koop. Br. N.R.C. 3016!Wegens aansc'-ii.ttil>g rad.'> te koopeen roer goede >aschlna« plano In

l "A" -^"^ ""» toon. Vastein°t«" *-»*. Mooi vankooplieden.vr*%- ZJ7BCT Geen kooplieden.

* wm sMu^M» % £**

Goud, Zllvar, Juweelen t, koopgevraagd. J. BLOM Jr.. Juwelier,Beëedigd Makelaar. Expert. Hoog-straat 336. Tel. 10200. Rotterdam,voorradig diverse occasions, geschikteSt. Nicolaas Cadeani. ■ 2441/Te koop; Pracht Buick, Sedan 26.Garage GENARD VERBEEK. Hen-newierstr. 42, 5710Te keop: Demonstratie-Auto, Fiat520. Garage GERARD VERBEEK.Hennewierstr. 42. 5810Ford ge,l. Bestelwagen te koop, ingoeden staat Prijs ’400.— Directte gebruiken. Br. N.R.C. 5218.Extra Goudreinetten /5; extraBellefleuren ’4 In kisten van 20 kg.'bijzonder mooi en gekleurd. Blijven«eheelen winter gaaf. Bezorgingoveral, SMOUTBR, Graaf Floris-str. 28. Telef. 3258i. 6528Cadaaux. Kleine eiken meubeltjes,poppenwicgenmet toebehooren. Schit-terende spreien. Uitsluitend Hootrstr.163. J. MANHEIM Rzn. 4615Vrachtauto, Reo 4 ton achter 4nieuwe, zware 32x6 banden, zeerweinig géloopen, en is nog ais nieuw.Pnis slechts ’3300.— JOH. TH.BESTVBREURTJV. -Rijsoord, "yfitfN* kim. M «u§

—»>^-.— . ■ . -

"

_.-

I. WEGENS OPHEFFING- TER OVERNAME AANGEBODEN

\ Electrische Dalton\ Telmachine.

Brieven No. 52765. bur. dezer Crt. 10«■—_iw m,tmmimmmÊ—f____-_m—mÊ—^—mi

n Westinghouse Lamp OoMpanvte Bloomfield (Ver. Bt. v. Am.),! „ulster van het

l Nederlandsch OctrooiNr. 12604,

betreffende:„Hoogfrequentie inductie-oven"I biedt hierbij aan gegadigden den uitoefening van dit octrooi tegen

8 nader overeen t» komen voor-- 'vaarden aan. 52723.18Nadere inlichtingen verstrekt hetNederlandsbh Octrooi-Bureau,f Laan Copes van Cattenburch 24.D 's-Gravenhage.

£NGLISH. Mercurius Niams. Gram-mar, Conversation, etc. H. CATCH-POLI?, N. Binnenweg 83a. 7610/ii ■ " ,

immuun,

,.____*________________-"

: SPAANSCHIXBSSBNi Opl. p-,lltlil-d!pLcornet «l»r«.ven e» spreken In !l»rte» tyd Onderrichtook «cbriftclljk.

j

V««^l-,l,<;e«,

Acten « ««cbelde».' Ttd-n-scbt «erken op «IK gebied, et».

' B. X.

KOYCK,

Beledigd -rr»n»l»le«r enl_eer»«r B>>,««|> by 't M. H.O. ?r»KU,cl,e»wdleder taalia Spanje e» I-!>ty--»cl»^»er--!»gedurende venelieidene laren.<l_«»g»»Ie»»tr»»t 107b — Rotterdam.'levre-le»:«»»»d»g«»2»!eld»g!2 l ta 5-6

Mevr. GOIIDItIAAN. Bch!ekade 3.vraagt Dienstbode, half December.Mevr. MBYNB.INGH. Lizchplein 8,vraagt voor direct, een NOODHULP,goedkunnende koken. Aanm. tusschen7—9 uur. . 5618Mevrouw JAM6B CAT2, Heem-raadssingel 64, vraagt tegen 1Januari bekwaam, Zelfstandig2e MEISJE. 5315

Jongste BediendeV?^^3^ opKLEIN HANDELS-KANTOOR. Gelegenheid veel teleeren. Br. No. 52871 bur. d. Crt.

j^ Algemeen* Verlegen».m van onze * groote nieuwigheid Avoyr Automobielen D.B.P. en

D.B->K_M, voor eenige plaatsen.in Nederland door Duitsche fa.terstond aangeb. Het artikel iszonder concurr. en elke auto-bezitterheeft er belang bij, 200--dat een maandelijkse!, inkomenvan 1000 fI. en meer verzekerd

i is. Alleen heeren, die serieus envoor eigen rekening de algem.vertegenw. waarnemen en overeenig kapitaal besch., gelievenhun aanb. in te zenden. De

8 onderhandelingenvinden hier te8 lande persoonl. plaats. Eduard» Thiel H. Lo., frankfurt a. M.,Braubachstrasse 8.

a. M.,Braubachstrasse 8. JP

'""■-' "■' . >.Het Bestuur van het UITVOER.

LONTRÜLEBUREAU.JRvastraatSII.'s-Gravenhage, roept sollicitanten opvoor de betrekking van

DIRECTEUR.Aanvangssalaris ’ 8000.^-. Indienst-treding

,00

spoedig mogelijk.Uitsluitend schriftelijke soMcitaties

met uitvoerige inlichtingen te richtenaan bovenstaand adres. 52739.13Geen persoonlijk bezoek. ,

Gevraagd tegen I Jan. a.s. een net

KEUKEH WERKMEISJEv.g.g.v. Zich te vervoegen: Mevrouw«CHOHI'OYB, Rozenburglaan 33.

._

" 32795.6Gevraagd op groot Handelskantoor,

een goed administratief onderlegd

JONG MEISJE.Br., No. 52855, bur. dezer Crt. 6

STENO-TYPISTEvoor direct GEVRAAGD,

voor Duitsch en Vngelsch. Leeftijd18/20 jaar. 52823.10

vitv. «chriftl. sollicitaties aanN.V. Rijntransport en Handelmaat-schappij, «.on. Nmmaplein 4b.

Leidsche Kliniek v. AllergischeZiekten* VRAAGT tegen 15 Dec. een

KOOKSTER,zelfstandig, ook voor fijne meuken.

2oeterw. Singel 83, Leiden.52869.7

VOOR ZAAK IN OPTISCHE ARTIKELEN VRAGEN WIJ:: PER 1 JANUARI »

EEN OOGARTSVOOR ZITTING IN DE MIDDAGUREN.Brieven, onder No. 52766, aan het Bureau dezer Courant. 20

■ss..m~m~mammm~mms2mf-_>Q

Groote INDUSTRIEELE ONDERNEMING in het Zuidendes lands zoekt voor hare EXI»EDITIE-AFDEELING

TARIFEUR.Indiensttreding zoo spoedig mogelijk.

; Sollicitanten moeten volkomen op de hoogte zijn met. binnen- en buitenlandsche spoorwegtarieven en zelf-. standig vrachtberekeningen kunnen maken.» Bnev«i met uitvoerige inlichtingen, afschriften van. getuigschriften, referentie-adressen. alsmede opgave van> S^-A_^" verlangd salaris, worden ingewacht onder. No. 52759, aan het Bureau dezer Courant. 60t -__-___B_MIMHM-..H_---I...W■■-■-......^^^^^^^^^■m

___^._

.

_

! "STENO-TYPISTE.Op een Octrooibureau te 's-GravenhageI :: wordt tegen 1 Januari gevraagd een ::

j geroutineerde STENO-TYPISTE,? die grondig bükend is met de drie modernetalen en vlug en onberispelijk in die talenj stenografisch kan opnemen. . Flink salaris.}\9*vb «ch .vol^^KMH^gbH^Mt i___ «727. Bv», a, fiop-^Ult.

ASSKTENT-ACCOUNTANTS. „KANTOOR H. J. VOOREN, Sorte Vyverberg 2a, 's-GwveiAïjv,

"7- VRAAGT voor hare Indische kantoren —"(Batavia, Semarang, Soerabaia en _»edan>ASSISTENT-ACCOUNTANTS.

Vereischten: Opleiding 2.8.5. of H.H.S. en practische ervaring al,ass.-acc Aanmelding schriftelijk. 52728.20

U Bij den PROVÜWIAI.EI? WATERSTAAT■ in ZUID-HOLLAND■ kunnen bij de uitvoering van het Provinciaal■ Wegenplan in tydelyken dienst worden geplaatst;

I *■ Eenige Opzichters,■ aanvangssalaris / 175—<f afifc— P* maand.I ' Eenige Assistent-Opzichters,I aanvangssalaris ’ 100— 150*— par maawl.■ Ervaring op gebied van wegenbouw «trekt tot aanbeveling.■ Schriftelijke sollicitaties worden vsür 15 December a^.■ ingewacht by den hoofdingenieur van den Prov. Vate«t»a<■ te 's-Oravenhage, Nieuwe Uitleg 4. ' 52769.50■ rersoonlyke kennismaking alleen na oproeping.

SADIO-ENGROSHANDEL ,"te Rotterdam vraagt voor spoedige lndl«n»tredln« «e» al»«l.»l fsdiiriWten commercieel ONDERLEGD PERSOON om de leiHng op slch %nemen ven haar inkoop- en verkoop-af

Bij voldoende geschiktheid hoog salaris. Uitvoerige sollicitaties sn«topgave van vorigen werkkring, referentiën en verlangd salaris wondeningewacht onder lett. G. 310. Adv. Bur. GEBRS. GEVERS, Rijnhaven 42,__ - ; 52746/20»>»»»»!__>»»»»«>»»»»»>>«»,»«SIEIVIENS & HALSKEj

filiale '«Gravenhage, Huxgen^iark 39, Ivragen voor spoedige indiensttreding een . I

Geroutineerde STENO - TYPISTE fvoor de Duitsche en Hoiiandsche taal.Zy, die in hyt bezit -lijn van het einddiploma H.B.Ö.met 5-jarigen cursus, genieten, de' voorkeur.Sollicitatiebrieven met opg. vah leeftijd, verlangd salaris, enz.te richten aan bovenstaand adres. 5288^<ü

Geneesheer (Specialist) te ROTTERDAM «EI»EE»»»^«»VRAAGT tegen 1 januari 1930 beschaafde "E«IIE I A NE9 d _voor correspondentie, administratie en hulp bij wetenschappelijk werk,tevens ter assistentie in de praktijk. Kennis van vreemde talen «n .machine*schrijven is vereischt; einddiploma H.B.S. of gymnasium en bekenMeld metfotografie strekken tot aanbeveling. Eigenhandig geschreven brieven onderlett. v. W. S. aan VMGN & VAN DITMAR's Adv.B»s>, Aotter^m.

32780.14

___-_m-________________________^_y_ig__

RECLAME. Modern. Ontwerpen vooradvertenties .verpakkingen, briefhoof-den, .drukwerk, enz. Br. N.R.C. 3212KOOPT OP REIS DE

WERELDKRONIEK.-——-—*"*—*—---—mmmmm—^_—mmm——^—m—timmmmmmm—mmv*—*m^_ BANKWEZEN. HANDEL. INDUSTRIE. SCHEEPVAARTwordt dank gezegd voor den steun aan de Arbeidsbeursv. 4 Ond-lndlsch2""tair, gevestigd Oude Varkensmarkt 41—43. Nil-negM. «.el. 1867. b.g. 8- 1853. over 1029 verleend door 't plaatsen van «sb groot aantalI P^B^t^ Correspondent- J. TÜO^H

BIEDT ZICH AAN:algemeen ontwikkeld alongmenscl.nit den middenstand. Handelsschool doorloopen, bekend in* kantoor- winkel-en grootmagazönwerkzaamheden, expeditieenz. Gewend j*et groot personeelom te gaan. gezond gestel, voor Indil» of ander land. Desgewenscht zelf of£r*_"l" J& «"'«rtocht te bekostigen. Brieven onder No. «0. Firma H. TMHOIiTr, Nymegen.

«->«_.«<,

*-————-^-——--———"-mmmmmmmm—m—Mi^mm^mmmm^rmmvmm—mmB.z.a. voor onmiddellijke indienst-

tredingASSISTENTE-

BOEKHOUDSTER,Btenot?plst«l in de Engelsche enDuitsche taai. Leeftijd 18 j. 8Brieven No. 52717. bur. dezer Crt.

~—--—~m^—mmm-—-■____—

_«,»»«!» l» Jt><e rubriek word:»opgenomen, / 1.80 voor 10voorden. «Ika_

woorden me«r26 «ants. Bestelboek word» «paanvrage toageiond,!,.

Nette Juflr. a. 2.g. g. v. kul,!,, b.; kl,| verg. Adres. tett. C s7, a/d. Courant,

Huwelijk. Leerares U.O. zoek?serieuae kennismaking met hoogs»beschaafd Heer, 40—88 jaar, wonen,de Rotterdam. Brieven, onder No»20110, Adv.-Bnr. BETCXE. Beurs»plein IC 6114Leesportefeuille „Hillsgersberg", »sbovenziende portefeuille komen pw!

m-mtittSm***s

18A.

zoVENTENT.eNo^a*_-HBiIW«BMMWBHHS!»HWM«B_*-_«PWi—*—a-i^

GEEF'Celanese'

_------B .-HH > K A Fie zou het niet heer»M H/X/»lijk vinden een vannajnQl^^^^HI v T die prachtige 's^ela-W»NWW^^>> nese'stoffen tengeschenkeI | I te krijgen. Genoeg om erI een japon uit te maken

M. handige vingers omgetoo»t^-^-^^Btwföfi -. verd worden in lingerie»

|||^kll'____^ nïmM een attent geschenk wel*

<^MB/J\J^Eë Ook voor de kinderen *____BC2_J?Om '^elanese' stof, voldoende_\\\___Wj\\^^w^ voor een jurkje, zal een-.lb/l alleraardigst geschenk

zijn. En een jurkje van

ffl___\\\\\\\\\\\_\_\M_w__\ het zoo fijn is als een/^^^^^BHkS bloem, zoo kleurrijk als

■■' meegaan» het kan vaak/£\ ' gewasschen worden, zon»

QJIQ der te krimpen of te ver»schieten. *

IDEALE MCESCHEMK[fl

êMff«nfdbrik«Stwu BRITJSH cEL^ESk UMfTED, J.QNDON V£~tV2775-18S

é h____wtm__3__üm___\ Een Tip van «W,de „Zwarte"En hij weet wat goedis. Wat dunkt l\ van

/ff/ju jrT* VOOR EEN DAME «k

Wbl^^Jy VOOR EEN NEER Jj\^^^SB^ Prismakijkers, Larome- < _Ml^Wll««W ter.Leesglazen.Loupes

Ajl|||s|^iQ (üompassen, Fototoe-

MmkMF^^^P apparaat. Roest vrij.______________eP^/*T zakmes. l3igarenaan»

Het nuttigste St.Nicolaascadeau Iis een 51746/80 I

6 JISÖVARNA" 8 I

l^iaal ROTTERDAM, Heerenstraat 19 l». I— Telefoon 56903. °- ■VesgewensoKt GEMAKKELIJKE betalingsvoorwaarden. I

. ji ii yii i iii ti I.HMta| .II 1 I I II II I

slMlloNIj II I VOUWuiMPRENiM

mWmVlKfmmmmmmmMÊ^ BIH APHMW Ml*f*.■gflK^ SIHAPHOMBI „ „WMPPP^^^— **mp*> SIMPH-lIK „ „%%*

M-EkUNNEN-VENNiU»

t E t E F UNKEN*■■■!'■ V>.

*

. . . «747.18»

-■

É 4 Het meest

$\e___s* \ Jir Sewaardeerde geschenk

v^^^ Mf een

V MlM^M>M-UM l^>ÊÈËE ALS UW GESCHENK NIET ALLEEN FRAAI, DOCH OOK

EËIttE vzw PRACTISCH NUT MOET ZIJN EN u DOOR EENUjffE JUISTE KEUZE BLIJK WILT GEVEN VAN GOEDEN SMAAK.MM« GEEFT DAN. DIT JAAR EEN

Ml "SWAN" VULPENj^ÊË U«T IS BEN GESCHENK VOOR HBT l<»ve«l

Ml^^^ ,„,,!,—-»»»»»»»'''^-' .. " ~~_Wk\ ONEEIPERIITU GARANTIE

-HRÉS-S^SLüiï^i^ '*» .«! VOOR OOEl»

*-*,-iv»n

-*-:«»U»^^^»^^Ml^l^^«*^^' - -~*-' EN NIET IH««EN.

B[ tm^k>sS_' *■ "_{* ' ... * 11"^. RUILING VAN O»M^/«»WMs^* \i»^ —m,'<!mm^~^^^o^^T' OOUOEN PLN «NNENMmtË__^-%m-mW-?~W*^S^_^^ * WEKEN TOEGESTAAN.

Ë_wMiïss-* Alom verkrijgbaar.

■g^^^^^Pß^^"* "Swtn" pen met "Pync GEKLEURD f ML»flß***^^^ Poynt" vulpotlood in étui "SVAN-ETERNAI... AIS.—

' UEblic? U EROM DAT HET BESLIST EEN "SWAN" MOET ZIJN!HÓOI>O.AGENTSGHAP:

VI,I.PENI«PO«T

MU. »,K GEER. POLAK. ROTTERDAM

IfmmwÊmww v \-,-->"■■■ _________ ','^ Immmmm_. ~lI -H ' ' ~ * ——_—mtm^—^kmÊttt ' " ****''-■" "

\_\~__^ U? _________W_amsÈ&Ê!mmm\_m& I

"—""fl V. _____________________________________I_____''' ' '" '■""*' i i---b--m----iiimj[ i' .la^u^l^B

ma »7»«^.. .^.. *—*m . j* *^—* >? \_. W

I SCHEEPSMACHINES II C? §c^ccP8-*^u!lpwcrktttigcii - door II \

")>»«»" ontworpen en gebouwd * danken ■■ ' Kunne vermaardheid aan Kun groote I■ bedrijfszekerheid en economie. I■ S"**?* *.?°k ow SditeptiMcliJi»» en l,«lpM«»llwl««, ■■ -P»«^f«««TOO»w«t«tódteoenMiPolde«i,App«Mteß ■" ■ ~*°*. GMf-brieken. - Kraam en Tt"n«po»tlnriclitlngem , ■W^ wordt op aanvrage toegezonden. ■

\ gQaffa=Utrechtr §

-________-9____-*mmm—mm-m-mmmmmmmmmMmmm^ w

I Abonneert V op Economisch-Statistische Berichten

Geeft een

-IHmSSIk wy* __■ *■WAes^FUHAUiI'[HHMiWi Mmtf-Ultl.vV

f W ii^^ëSSt^tal net is een voornaam

IKmrl 1 tK<BiI vreugde en een bron

Nieuwe - I Vestzak „Kodaks"" f24-m ® vanaf ’15,—

Voor de jeugd:Een

„BROWNIÈ GIFT BOX"l „Brownie" No. 2(6 X 9 ci^l.) é^tW^_^^^^^E^^^_^^

Verkrijgbaar bij alle „Kodak".KandelarenKodak, Lünited; On, Haag, Amsterdam,Rotsecdam

Dcherpe Bochten! ILaag gebouwd op lange, soepele veeren —" I z * -.

"

l

maaktDodge Brothers' wonderlijke Mono- Ipiece carrosserie een deel uit van het diepe, I Jbreede chassis. Carrosserie gefabriceerdvolgens nieuweprincipes, ---vijf naadlooze * ;V .spanten, electrisch gelascht tot een ónwirk-baar geheel, — bestand tegen alle span-

beroemde DOD ningen en schokken. Hoofdruimte voor den3331»^? J?.10?1?" langsten bestuurder en niettemin — hetSCHAPPEN. Alle schok- , ... , . ,K«uopv«mB«ldstuur. Torsie lage, veilige zwaartepunt dat stevigheid,absorbeerende veeren. veiligheid, onbezorgd rijden om scherpeseck^ts^mei^u^ hoeken en langs kronkelende wegen ver-en««nlletcluisslsverboQden, zekert. Beproeft een Dodge Brothers' Bix.SaCaSSÏJKt Overal/ erpersoonlijk van.zettende remmen, betrouw-baar m élke weersgesteldheid. _____ ■lililll

DDDGEBI3DII-IERS SIKLOUWMAN & PARVIN, LEXBTRAAT. l. 3. 5.'7. VN» HAAG— , , TEL. 72070-72071. FILIAAL: AMSTELDIIic 10, AMSTERDAM

Ml NI TEL. 20520MVVvV Product «>/ Chrysler Meten

AllRA AllAvV^ Voor een HAARD mcl een goede oirouleiel»s»«d«».A^ 8tm,el«lle« 21,

_m mm «>■■»«-_"»■■■. " ">....___.tegenover den grooten tuin. til I f" 1111DTCl 1.1 AllCE? Al

VOORNüo!ïa?M^TBB VOOR ■"■ J> u- "itlXl LLnAudLNLK^:Len°^ OOUDSII»ESI«DEL ,73,75. ROTTERDAM. TEL. 532601 84687/10 6268i4d

taBO--w _ao-Tmu>AM»omi oouüAirr. -v»^^ i» wovmmga i»a» - Avow«»HgT" 19"

inmrv» «««N«»AH««»» OV«»TA»,. - V»R^N»A» S» «VV»»,» IM»- AVONDBLAD, Ai

W I^^»««ll» _K^^**iW?i l-'-nt ffe Xe» beter UeH!en Wn-MMt-p»^ jfc gam. vWat kunt ge hem beter fet-en I

' HEERENMODE - ARTIKELEN I IW^^^^^m_mm._\-m^^^ vV. "** mooie VA» ol een IIIIAHN, 5

/-^O*.. Ï<V °* een oAORRRLII °- «en paar S

'H m-mm^LWwM^^^^L^__^k\\ ook voor Uwe loneens vindt «e bij on, *ene SI' W^^^^^^.^U^^^^^ LM» keuze in St. Nicolaas-fieschenken ij» l.m» VOOWR >

r. „t

9M~^^^^^

mCmm~——^mm—~mM^t *[ ' m'''2ZSS__—_\_ftt__f/Rv_____^tm^^^^^ jsi.

M 't 4 -\_Sa~~ 1 *. A -"^ HOOGSTRAAT Wsggf ' hoek Weste Wagenstraat, pi

f»

■

i» i .*",—.. i ~ ~ ■'." ■ '*-* » "* ,** *' -* .

*

"■» , i/

»»—^'"^^M K^H _^^m *^^^"""""""""""""""""i|""i|""""""""i __M^^^^^—m\vw2f2——lS£!&^i^v£^Wmmmmmmmmmmmmm■ k^^M ■ IM%^ Wmw m ~*& W~_~*o m-_WH_mW^^^^mmmm\__ «lil»»»,—»»»». . ■ i. . .1 .^^^mm^_^__^_g_^_^j_}_^______% _

alM_t

_i_^ml M____U

■rSTaV 1 WUalp\ll IT w'J EXPOSEERENIBPBIy. JJ^^PpIL,,-,^^ Hl i**>iic^c)i_^/*xs- ENjßM|ir^j KERSTGESCHENKEN■HHI x!^U^ maak «.el-os nu uwWWV l^T" KEUZE; SPECIAAL VOORWW -SSvïSiT? UW vi^ii-i^oi-i» EN KEN-BHMWMHI r-,c»*'e!«ec---v. NISSEN IN HvllDll^ _

E^^ X^rßMS^ VO°* PROMPTE FRANCOMM>>H»' met recht verzending »n HET N,»,»

■^S silk^D.Ni NENLANOEN EEN ZÉE-MM^'^^^ ____^^

WAARDIGE VERPAKKING»

"==*^^^^^^Hbl|\ westen 2ic)--*t<3-«^ V^>^. H

Het InHHnthrSnhnis»-!-!QS<2riesTl-*</*x^T 69 -93 AMSTERDAM Qq.)

WDM^F^AWs^ PRUSWAARDIGE>IHM.^MMHM. 3 ARTIKELEN■ CALIFORNISCHE ABRIKOZEN D '^ A OoiH Mooie, rijpe vrucht per pond' ' U.tZtH ■■ KRENTEN V P

/»,

<^^» W■ Blauw, fijn zoet ..««.. ii U.oHU W■ SULTANA ROZIJNEN f\ nr.\__\M Zonder pit. Pracht kwaliteit „ „ U.,-^»^ ■■ ELEME ROZIJNEN « " - ■DM De bekende kwaliteit met «Sn pit; sn 't i-> HH „De" Rozijn om In te maken , „ ,«U,<ls H■ LIVORNO SUCADE ' X XX HtM Zacht en maisoh. heele stukken „ U.6UM>■ BOURBON VANILLE " '* X ■■ Fijn aroma; lange, dikke stokjes, per stuk ,', O. 12 ■I ZWARTE KUSSENTJES VÖf St" » "-50I■I „het" ouderwetsohe middel tenen .' A WH verkoudheid per % vond ■■ 0.20 H■ CACAO. Uitmuntende kwaliteit ,„'''"""'""*'" w"ftV' ■H fraai gedecoreerdebussen met 4 <X/> H■ ««^«««^I?-*^ «>«'!««) Der anderhalf pond , , .UU ■iSJ «rTERNOON TEA f. £___. -^

mmB S *!? bf"de <"»« pakjes. Inhoud esn ons U.I6WHB probeert U de« geurige thee maar ■■■ l eens, ie voldoet U zeker. M»MD OULDEN'S KOFFIE ■■ Bijzonder lekkere, kraeh«oe kaftte u» eigen _r\ «-^ H■ ndRari '^ in "alfponds pakjes 0.5O ■M> Bij 5 pond nog 5 «ent per pond laser. ■H Alles af,ehsald en a Contant. H■ ROTTERDAM. Ooudsohe Wagenstraat 26—28. "> HMD teoenover h«>t Weeshuls. ~ {■■ AMSTERDAM. Haarlemmerstraat 133. «■ tegenover rie R. K. Kerk „De posthoorn". __■ DEN HAAG. Westeinde 38. Fr. Hendrik! 229

Welinür»,^

n HJ Qroote Marktstr. !7. Thomsonlaan 83. Hobbómastr?3o. 2' ■I^**"'aWßßßwßa"Nia»Jaßi^^

Steeds leveren wij net beste voor lagen prijsMeubelfabriek GEBR. GODSCHALK

i OPPERT 111-113 Tel. 53106. —__ ,,

I R^oio.IRAvoor prima bedieningEen waarborg voor prima bedienïn*irM is bet vijfjarig bestaan der zaak.

M v koopt «en Radio bij Schouten, U l»Wtt altijd tevreden» RADIO (TECHNISCH BUREAU X SCHOUTENM TELEFOON 32«88. 52821.40» Adrien Mildersstraat 76 - v/h. Vlenunbaebtsstraat 2

m^^^mmmmmmmMmMmmmm.

SCHAREN I

SbrldlkMHoo^oa^l^/Rpl^ia^icun

WINTERSnelle voorbereiding voor deREIZEN naar het ZUIDEN.FRANSCH . DUITSCHENGELSCH . SPAANSCH

ITALIAANSCH.- Wendt U tot -BERLITZ.

Wacht niet tot het laatstemoment om de voordenkennis,die U spoedig noodig zult' hebben, .te verkrijgen of te verbeteren.

TEL. 52460.

STATIONSWEG. 52373/26

>L«Mj»«n Looösen»W In ie6ere «rootte «n uitvoering M>L»r«»««l n,ools<l WIGolfijzeren Loodsen!

in iedere grootte en uitvoering ■fiarairAe van oegoifd ■«ardgca plaatijzer en staal. ■> Smeedijzerenramen. Blikwerken. B> Rijwielsfandaards, I

W aan een of aan beide kanten teIW gebruiken, met en zonder gegolfdMW ijzeren afdak. ■> E.VOGEL,G.m.b.H.. Dahlbruch/ ■D

V^e,«.

(llultzehlana).Postbus 4 1«-> Oud-Hollandsch <--i

Zilver Lepel ’ 1.00Zilver Lepel wapen van

N'llam „ 1.75Zilver LulKereehen „ 2.50Zilver Taartprlk ... „ 3.50Zilver Taart«el>«!» 5.20Zilver Broodvork „ 6.75Heetman - Oostplein 8

Het is geen wonder! .ais men de stormloop -riet bij j

JOS. BOODWESTE WAGENSTRAATHOEK SINT LAURENSSTRAAT

Onze zzebeele voorraadWinterstoffen, Zljdè, Fluweel

Velours-Chiffonwordt voor zulke belachelijk lage prijzenv«rkoobt clat bet bijnavvorcit oacleaU LeLeven> Dames, bet ie geen jzewoneuitveskooo maarIverkocht dat het bijnawordt cadeau gegevenDames, het is geen gewone uitverkoop maareen reorganisatie van ons bedrijf

> Alles moet in den kortst mojzelijixen tl» 13288 70 tijd worden opgeruimd §l^

m

f

Wij brengen naar voren een rijke keus in81. NICOLAAS GESCHENKEN»I« «, !-*

'

" i

Thoater- on BSr«- fotoprlmmollljlcor» maters toestel

'»^7?°' GEBR. llA«l«Al)A

l Nuttige St. «i«ol«8 Cadeaux |f zijn Haarden,Kachels en Fornuizen t▼ ji-_~m~_______. Toon aa reeds, dan is v van tijdige JI /fËfö^!-t__~~^?^_ Beokers. Nermaln Haarden «et elr- ♦? \\wmfS--\-^-ZZ^_-\\ eulatle. capaciteit 126 M3., compleet ♦X IS V «Wi^^nN Nestor Martin Haarden.'óns snwiës' X° ll* >>»« r kadrlkaat. prtlsen vanaf ... /85.~. I<> D I i\t_m\_wjm i _, Verder nog 'diverse prima andere I<>> >« »»»t>Hs»l Fabrikaten, welke alle voor Ostaio- Iii II 9____W misprijzen compleetworden geplaatst. Ttj! 2^i^W2 «vs «onder eenlze verdere Kosten! i< ► <____! AI.i^iui^^iUlW. Groote sorteering Aluminium IL■MBj^aH^kbw en Emaille Huishoudelijke Ar. T▲ mmwsm~ tlkelen. Nelveusrs, Eleetrlsohe _v *v*^,. .: —.■—■■ Strijkijzers, Waseh sa Wring- TI machines, ens. ens. ♦

1 *_1C — ?^Vas^s ~amt Markt M—Bo X♦ r7__7V*.V.— W\J__ Rotterdam. fr M*Mt "" UK»

aVlr?H^ V « e.^^^O «^ teoat 8V»«e» «m^alll

i» » n Schenkt schoonheid en\JL H // vaarde door attentie* in

"^ tt . // echt goud en -Mver. «énU Qip II waardeert he» steeds.«MMiMMa» Voor Dame», "L i^b li^ / Armbandhorloge* mooiste»xe>^)/t - modellen. — Colliers met<! J >**^ï 7 hanger en >3lo«««pelden ge»gr -i"\. s monteerd met echte «eenen» / 11 1 17 A *" °oud en 'v>r- — Arm._l IJI // >» banden en Ringen. In ge»/Ca s// (LïXm\£Zjf_f hamerd zilver: Lepel» ena^l^W^l^Vr^ Vorken, Servetbanden. Bon»IMMW^M-iZ bonmandje,. Theelepel,.

'' * Dt^WD^MW Taartvorkjes ent. enz.

W^I^WRW« 2H.enl^l^rloge».l2ha**e.i rJmsoW?msz -**-- Horlogekettingen.ij^ll^M^^^^W «lUdemodelleylnNlneuitvoe.Aèiü^i^l^^i l*!ng.Bi9««-*tenk«ken.^garet. :

. /m^Êr_W^-t% tenpljple^ i>!onog»mrlngen.' -^^'■-"P'liMllJl. JLBwBm Podooden. l^ancheo^noopên.

GEaBINTsD^RDTTE ITQ^

***!>>!Z^B*»>*>><Da,,,,M>>!,

,»>»'ea

tmm—_mmmm—__m/IJ zorgenfön^van d. g

flankenvan

R^Qrai^^ELßCngiSCHE Vl^A^*■-"-- * '" .. "

'

-—-— . - i 51209/108

Teneinde onze ollentèle den geheelen dag metcomnleét personeel te Kunnen bedienen,, «Un

onze magazijnen, IngaandeZaterdag 30 November tot en mv«

Woensdag 4 December,VAN HALF , TOT 2 UUR GESLOTEN.Donderdag S December onafgebroken

den geheelen dag geopend.

n.JUNCERIinNS000a.3,«vG^l. ,23 - ROTTERDAM

Telefoon -««»-««vadeauz van Jungerhans /

62698.62 geven blijde gezichten l

IL_ ~

voor LUXE POSTM FRAAIE DOOZEN, MOOIE DESSINSZIE MEN DE ETALAGE I ■

BIJ I "J. TIMMERMANS309 ZWARTE HOHDSTRAAT l—l, - ROTTERDAM

JONGENSBOEKENwelke door alle recensentenwarm werden aanbevolen:

TWEE H.B.S.'««E» HET CHINEESCHE TEEKEN doorPL. v. d. AEN3TEL. Met 50 illustr. v. 5. Lutz / 2.10In Rijken Prachtband „2 90

DE HELDENDAAD VAN TWEE H.B.S.'e«door PL. v. d. AE«BTEL, mat 50 illustr. v.J. Luw / 2.10 'In Rovalen Prachtband „2.90

TWEE H. B. S.'ers ALS DETECTIVEdoor PL. v. d. AENBTEL. met 50 illustr. vanJ. Lutz. In Rijken Prachtband / 2.40DE WOIIDLOOPERBeroemd, boeiend! Zoo groot en dik als eenStatenbijbel, met Platen / 2 10In Keurigen Prachtband ;.... „295

VADERLAWSCHE GESCHIEDENISmet 130 platen door Elberts. Schitterend Rock f I*—- In Rovalen Prachtband . « 175ROBMSON CRÜSOEgeheel opnieuw vertaald door Mevr. <3ruvsXruseman, met 50 illustr. van David Tomkins / 1.65In Roken Prachtband .....^.......„2.60 .

l»l IEDEREIf BOEKHANDELAAR VERKRIJGBAAR..—' ... . Uitgaven van' 62722.100«V. VITGEVERU P. V. BOLLE»Koningin Emmaplefat 2 Rotterdam. Poetrek. «0. 150014.»

rjMmm^^mmmm^^mm____________________________m___^__________________,"■

18 V»»8VN«««lvl ■^■■■■■■piiHHßfCONTROLEBIJ BANKEN BRE"

1 - 'm?.-" KANTOORMEUBELENSuf' M. Mozes Knip ft ZooiJ. MVvlZ.'- mTGKVER N^uwe Have, 81/S» Rotter^!poatglro 15062 . ?URMI3R«NO.

E ook! GU AANWWTÏRSPORT?■ Volledig programma betrekkende alle wintersportplaatsen■ In Europa wordt op aanvrage gratis verstrekt door tI THOS. COOK & SON■ IN SAMCNWERKINa MET DXI WAGONS-LITS.■ AMBT^!RVAnl:VUgendam 10 en in het"Amstel Hotel■ Rembrandtsplein 3.■ DEN HAAG: Lange Voorhout 58».B Hoogstraat 17. 52702.40

PD A I^l «l? "b BIVNNV . 1500 M. boven ZeeV/ XV /TL IH O «rootseb Alpeppanorama - Golf Hotel„ Carlton-Hotel - Hotel Beau-SéjoDrHotel Eden -. Hotel Ürlstol —f Hotel N0721-— —

*

' -, ■

■ *

- ' 50062/12„9°--._m d» paris e» prlnce de _-._*.- .-^ --. J "--Oalles. Nice. geh. jaar geopendHeer- C A »V« DI? AJf a<XWk gelegen in gr. tuin. op 'tLulden, t3/*\l^l «Xr. lV» Tl200 bedden. Vele ba». Eik eomf6rt. T._Zmml *» »* >>,V V/Door Hol veel be^ pensionv ’sat HOTEL BELVÉDÈREOS?WALETN/Ll^ -?o!riSa^^ngeles^

Kurhaas Villa Dr. Ostsr, *" ,

voorheen Streite Hotel. Homburg. OS?EVALETTI

UIsIIIIsLASILE LINEKONINKLIJKE ENGELSCHE POSTVAART

' naar Zuid-Afrika, West^ en Oost-Afrikawor KAAPPROVINCIE, NATAI., TRANSVAALRMDESIA. MOZAMBIQUE, B»ITS0» OÜST>AFRIKA (Kenya Kolonie), ANGOLA, 2 .V..AsR!K^.MAURITIUS v,3 MADEIRA en KAN. EILANDEN

*— 1 > Vertre^ van:

- . ! «mm> I IQHKI l lmn.b'l'm. §II.».I.I.A«LMBBVL^BT».I- . - f 5 Deo. ! _"l-M8U««» LABTl.l>... — _

.««o.«iU,'.ufUßl,oA37l.l-... — «Ik». -"B^Xlll*l — — 13 n«,CASTLE..... .-

_* DeoMONTBOKERVSHIRE... «3 0a«. — _

6LEN6ORM CASTLE.,. —

%

. _24 DUv —"VAküll-R CASTLE...., — --T: 27 Deo."Mailateamer. f Alleen voorvrachtgoederen. Vi» gnezkanaal.-(laadt geen goederenvanRotterdam voor Rritach Oost-Afrikaan-sche havens). . — (Onvoorziene omstandigheden voorbehouden.)GOEDEREN worden op directe en doorconnossementen terverscheping aangenomen door de Agenten:KUYPER, VAN DAM & SMEER DE VRIES & Co.

Rotterdam. De R»lft«rk«d, 100. AmsterdaftInlichtingen om^ntrABBA<3NvordenversteektdoordeAgentenRotterdam: Anstardam:KUYPER, VAN DAM & SMEER DE VRIES & Co,,

K.V. CORNELDER'S SCHEEP- THOS. COOK & 80»»VAART MAATSCHAPPIJ. HOYMAN fc SCHUURMAN'SSCHEEPSA6ENTUUR

'««r»v«nha»e: «V. liT»ll->«8l.UVTl>»,8 & TROMP A.l».N.V. «cd. Reisbureau v/h A. J. LINDEMAN fc Co.

e» verdere Agenten ln Nederland. 52721.108

,I!

"~N.V. CENTRALE HYPOTHEEKBANK \'svItAVV^IIAftV.

DN DIRECTIE bericht, dat in «ene Vergadering van den Radvan loezicht, gehouden op 27 November 1929, zyn UITGELOOTI21 stuks 4y2 pCts. Pandbrieven i ’ 1000^-,

i 5 stuks 4«/2 pCts. Pandbrieven a / 500^-,aflosbaar A 102'/, pCt.

Nummerlhsten zyn kosteloos verkrijgbaar ten kantore der RankDo uitgelote stukken zijn van 1 JANUARI mm. at, met we»Maanden rente. BETAALBAAR resp. met ’ 1032.50 en ’, 51«.«!lte 's-Cravenhage ten kantore der BANK;te Amsterdam ten kantore der INCASsO-RANK:te Rotterdam ten kantore der Firma's A. MILDI2RB & 00. a». .. RIROURDOUILLE fc ?RIN2.of «yn gedurende de maand januari 19M verwisselbaar teZe*»

5 pets. PANDBRIEVENmet verplichte uitloting, tot den koers van 99% %.Na dien tyd geldt de koers van

gewone

N.V. Stoomzuivelfabriek„ADRORE''ROTTERDAM.

6 % ONI.IOATirI.!>eNINO.De Directie maakt bekend, dat

COUPON No. 19. vervallende 1December 1929. vanaf dien datum,b"At!.-T!^'? °-' "fc veeren R. MEES& 200NEN. te Rotterdam, alsmedeten kantore der Vennootschap,Oostzeedyk 292. Rotterdam.

52472/15N.V. NEDRRLANDSORE

BANKINSTELLING«or waarden belast met vruchtgebruik

en periodieke uitkeeringen.gevestigd te s ORAVI-NHAOIT

DE DIRECTIE bericht, dat de opI Deoember 1929 vervallende cou.pon No. 52 der 4'/? % en No. 2? der5 % pandbrieven van dien datum afbetaalbaar lijn: 31734/33tè Amsterdam: bij de AMSTERDAM-

SCHE RANK en de H.H. WIL-.LEUMIER, VAN TTÈN & VANT^ER;

te Rotterdam bij de ROTTERDAM-SCHE RANKVERNENIOINO ende H.H. MEES & XVAKKIE:

te 's.Oravenhaue: bij de H.H. R.MEES & 200NEN. bijkantoor-'s-Oravenhage:

en elders blj H.H. Correspondenten.N». De,a»dach»werdt «r op

vestlgd dat de ooupon Ne. 27 der 5 %paiVdbrleven,k./ looo^-. Nos. 7501tot eb mét 11900. waarop*téngs'/olgevan sen drukfout^ hét betaalbare be>dra» «et / 52.— la a«,-iegeve». l»e.l««H«r^met/«^,'" "

uitgifte. 52767.M

N.V. VEREENICVETRANSATLANTISCHEHYPOTHEEKBANKEN.——

■

Ds per I Dsc. a.s. vervallendCoupon No. 35 van de 5% Pari'brieven der N.V. Holland—Washl»»'ton Hypotheekbank en Nn 30 van*6% pandbrieven der NV »>!>»*theekbank Holland—Amerika. In >>«<is van dien datum af betaalbaar tt»kantore. Schiedamschesingel 30, M'Er'" b* de A*enten dl-ÖaÖ

Rotterdam* 2» November 1029.^N.V. ZEEUWSCHE*l^vs^>»>r'U^!!»«'a,»Z»^,>,NTf^^NEElrXl3/^NkV

MIDDELBURG.:■—De op I December 1929 vervel!»»'de coupons der 4. 4H en 5 % P**_

brieven aön vanaf dien datum bet»»"baar te Middelburg ten kantore 6«t?*J*; te Amsterdam bij de ABBO/HATDB CASSA. te Rotterdam bv»«:ma HO. VOORHOEVE & CO-jen voorts by de heeren Correspl*»,denten " Ag*nten- 32?0S^»

Tevens zijn vanaf dien datum Jgnieuwe couponbladen, behoorende Mde. 4' * v»"dbri«ven serie C. te««»u>l^«rin<? der talons verkrijgbaar.

De Directie:Mr- A. A. DE VEER. „^Mr. M. C. VAN r»R MMMAh«ii««»i* II «mApOnneWt U OP

V~»w-mm_im.m.i. Na»al»a^><.'aKOaOBMBCn-iMatlBll«Cne__ ... ,B««eK»«ll

204

Voordeoligzl adres voorSHAWLSZAKDOEKJESCORSAGESKRAGEN

.->2N81;.-l