TAHAP KEBOLEHPASARAN GRADUAN JURUSAN SIJIL ELEKTRIK

KAJIAN KES: KOLEJ KOMUNITI SANTUBONG

Mohammad Hairy Bin Kharauddin

Baki Ak Nyogen

Titus Raymond Jayim Ak Sidet

Kolej Komuniti Santubong

Abstrak

Sijil Teknologi Elektrik (Pemasangan dan Perkhidmatan) dan Sijil Modular Kebangsaan

Pemasangan Elektrik ditawarkan di lebih 22 buah Kolej Komuniti seluruh Malaysia.

Kolej Komuniti Santubong adalah salah satu yang telah menawarkan program ini

kepada masyarakat terutama di negeri Sarawak. Program ini juga dijalankan di

beberapa institusi pendidikan yang lain seperti Institut Latihan Perindustrian (ILP), Giat

Mara dan Institut Kemahiran Mara (IKM). Di Kolej Komuniti Satubong, pelajar diajar

mengenai pendawaian elektrik fasa tunggal dan 3 fasa, kawalan motor, prinsip elektrik,

peranti elektronik, penjana arus terus (AT) dan arus ulang-alik AU, pencahayaan

rekabentuk terbantu komputer (AutoCADD) disamping subjek-subjek pengajian am

seperti bahasa inggeris, pendidikan islam atau moral, dan kemahiran insaniah. Sukatan

pengajaran dan pembelajaran meliputi 80% amali dan 20% teori. Lepasan kolej

komuniti boleh memilih untuk terus bekerja di sektor swasta atau kerajaan, selain

daripada melanjutkan pelajaran ke peringkat diploma dan seterusnya, atau bekerja

sendiri (usahawan). Program yang ditawarkan ini diharap dapat memberikan peluang

kepada pelajar lepasan Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) untuk memilih bidang kemahiran

demi masa depan. Sorotan kajian menunjukkan bahawa kesan pendidikan amat berkait

rapat dengan pekerjaan. Semakin tinggi pendidikan yang diperolehi, maka semakin

tinggi jangkaan pekerjaan yang diharapkan. Sumbangan pendidikan ialah dalam

melatih dan meningkatkan pengetahuan dan kemahiran sumber manusia yang sedia

ada. Sekiranya Negara ingin menuju ke arah Negara perindustrian yang berteknologi

tinggi, maka sistem pendidikan yang dilaksanakan perlulah melahirkan masyarakat

yang mendorong penggunaan teknologi yang ingin diperkenalkan itu (Mohd Yusof

Kasim & Ishak Yussof 2002; Ishak Yussof & Rahmah Ismail 1997). Datuk Mustapa

Mohamed mengatakan bahawa kegagalan siswazah mendapatkan pekerjaan adalah

kerana mereka tidak memiliki kemahiran insaniah yang diperlukan oleh majikan.

Menurut beliau, selain lemah penguasaan dalam bahasa inggeris, graduan juga

didapati berfikiran sempit, tiada ciri-ciri kepimpinan, semangat kekitaan dan tiada

kemahiran berkomunikasi (Bernama, 2007). Tujuan utama kajian ini adalah untuk

meninjau kebolehpasaran graduan Sijil Teknologi Elektrik (Pemasangan &

Perkhidmatan), dan Sijil Modular Kebangsaan Pemasangan Elektrik Kolej Komuniti

Santubong, Sarawak. Kajian telah dijalankan pada bulan Ogos 2011 sehingga

Disember 2013 dan melibatkan kumpulan graduan yang telah tamat sekurang-

kurangnya 6 bulan. Format borang soal selidik adalah di ambil daripada borang soal

selidik yang direka oleh unit pengesahan graduan Kolej Komuniti Santubong. Hasil

kajian ini diproses menggunakan perisian Statistical Package For Social Sciences for

windows (SPSS) Version 14.0. Keputusan kajian menunjukkan bahawa kebolehpasaran

graduan Sijil Pemasangan Elektrik melebihi 70% dan boleh dianggap baik. persediaan

seseorang pelajar itu agar penampilan serta ilmu yang dibekalkan mampu untuk

menjadikan graduan Kolej Komuniti Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia

terutamanya Kolej Komuniti Santubong berdaya saing dan menepati kehendak industri.

*Kebolehpasaran graduan

Pengenalan

Modal insan merupakan pelaburan terpenting bagi pembangunan sesebuah

negara dan menjadi teras kepada inovasi dan ekonomi berpendapatan tinggi yang

produktif (Rancangan Malaysia Kesepuluh, 2011-2015). Dalam Rancangan Malaysia

Kesembilan (RMKe-9) yang lalu, 2006-2010, sejumlah RM16 billion telah diperuntukkan

bagi membiayai program-prgram dan projek berkaitan pembangunan modal insan di

peringkat tinggi (Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia ke VII (PERKEM VII)

Transformasi Ekonomi dan Sosial Ke Arah Negara Maju, 4 – 6 Jun 2012).

Pengkaji merasakan bahawa satu kajian penilaian terhadap kebolehpasaran

graduan perlu dilakukan untuk melihat keupayaan penuntut lepasan Kolej Komuniti

Santubong melalui penerimaan organisasi di luar, masa yang di ambil dan bidang

kerjaya yang diceburi adakah bersesuai dengan pengkhususan mereka.

Ulasan Literatur

Secara amnya, program pendidikan dan latihan adalah bertujuan untuk

menambah pengetahuan, kemahiran dan mengubah sikap serta amalan seseorang

kepada yang lebih baik dan baru. Menurut Lange, Ottens dan Taylor (1998 dalam

Webster dan Walker (1999)) menyatakan bahawa kemahiran yang diperolehi daripada

latihan akan mempengaruhi produktiviti pekerja dan seterusnya dapat menghasilkan

output yang dikehendaki.

Terdapat pelbagai pandangan mengenai jenis pengetahuan dan bentuk

kemahiran yang diperlukan untuk meningkatkan tahap kebolehpasaran pekerja.

Misalnya, Maros (2000) dan Nair-Venugopal (2000); berpendapat pekerja perlu

mempunyai kemahiran berbahasa Inggeris dan bahasa-bahasa lain yang digunakan di

peringkat antarabangsa. Mereka juga perlu mempelajari nilai-nilai baru, kemahiran

kepimpinan dan kecekapan berkomunikasi menerusi peralatan teknologi dan secara

interpersonal (Toffler 1981). Peluang setiasa boleh mempertingkatkan kemahiran dan

ilmu pengetahuan mereka melalui pendidikan bentuk ini (Mustafa Mansur 2002).

Isu berhubung tahap kebolehpasaran graduan yang dihasilkan oleh institusi

pendidikan tinggi (Awam atau Swasta) mempunyai perkaitan rapat dengan fenomena

penggangguran dalam kalangan graduan. Anggaran tidak rasmi menunjukkan

jumlahnya mencecah seramai 60,000 orang atau 11% daripada jumlah yang

mengganggur (MTEN 2001; Ishak Yussof et al. 2004; Zulkifly Osman & Ishak Yussof

2005; Utusan Malaysia 2005a; Utusan Malaysia 2005b). Terdapat juga kajian yang

menunjukkan bahawa antara masalah lain yang menyebabkan graduan sukar

mendapatkan pekerjaan ialah faktor kebolehpasaran yang dikaitkan dengan kesesuaian

kursus dan tingkat kemahiran yang mereka miliki (MTEN 2001; Bank Negara 2002;

MEF 2003; IPPTN 2003; Md Zabid Rashid 2003; Ishak Yussof et al. 2004; Rubiah et al.

2004). Dalam pada itu, jumlah belia melayu yang mengganggur adalah lebih tinggi

kerana mereka dikatakan kurang kemahiran dan kepakaran (The Star, 15 September

2004). Menurut Majlis Tindakan Ekonomi Negara (MTEN 2001); penggangguran di

kalangan siswazah perempuan adalah lebih tinggi berbanding siswazah lelaki dan

siswazah cina mengalami tempoh penggangguran yang lebih pendek berbanding

siswazah kaum lain.

Penyataan Masalah

Datuk Mustapa Mohamed mengatakan bahawa kegagalan siswazah

mendapatkan pekerjaan adalah kerana mereka tidak memiliki kemahiran insaniah yang

diperlukan oleh majikan. Menurut beliau, selain lemah penguasaan dalam bahasa

inggeris, graduan juga didapati berfikiran sempit, tiada ciri-ciri kepimpinan, semangat

kekitaan dan tiada kemahiran berkomunikasi (Bernama, 2007). Menurut Ramlee (2007),

majikan dalam industri pembuatan di Malaysia kurang berpuashati terhadap graduan

dari aspek kemahiran motivasi, komunikasi, interpersonal, pemikiran kritikal,

peyelesaian masalah dan kemahiran keusahawan.

Kenyataan ini turut disokong oleh kajian Mohamad, Zurina dan Nursilah (2007)

dari Universiti Sains Islam Malaysia terhadap graduan daripada tiga (3) university

tempatan menunjukkan sebanyak 25 faktor dalaman dan luaran yang mempengaruhi

kebolehpasaran graduan. Antara faktor yang signifikan ialah pencapaian akademik,

kecekapan bahasa inggeris, kemahiran komunikasi, kemahiran teknologi maklumat,

bidang pengajian, kenyakinan diri dan pengalaman kerja (Berita Harian, Khamis, 20 Jun

2013). Oleh itu, kajian ini ingin melihat kenyataan di atas bagaimana keadaan dengan

graduan Kolej Komuniti terutamanya sijil Elektrik yang dikeluarkan oleh Kolej Komuniti

Santubong.

Objektif Kajian

Tujuan utama kajian ini adalah untuk meninjau kebolehpasaran graduan Sijil

Teknologi Elektrik (Pemasangan & Perkhidmatan), dan Sijil Modular Kebangsaan

Pemasangan Elektrik Kolej Komuniti Santubong, Sarawak. Secara spesifik, objektif

kajian adalah menjawab soalan kajian berkaitan;

1. Mengkaji tahap kebolehpasaran graduan yang dilahirkan oleh Program Sijil

Elektrik.

2. Mengkaji bidang kerjaya yang diperolehi atau dipilih adakah sesuai dengan

graduan.

3. Mengkaji tempoh masa yang diambil oleh graduan untuk mendapat kerja.

4. Mengkaji persepsi Majikan terhadap keupayaan graduan sijil Elektrik, Kolej

Komuniti Santubong.

Kepentingan Kajian

Kepentingan kajian ini adalah untuk melihat adalah semua ilmu yang telah

dicurahkan dapat membantu pelajar Sijil Elektrik untuk mendapatkan pekerjaan yang

sesuai dari segi peluang kerja, masa dan bagaimana dengan persepsi majikan mereka.

Tetapi yang penting adalah untuk mengkaji tahap kebolehpasaran graduan ini sendiri.

Kajian ini boleh dijadikan suatu sumber untuk memperkasakan lagi Sijil Elektrik

di Kolej Komuniti. Banyak kajian telah dijalankan di institute pengajian yang lain. Tetapi

di peringkat Kolej Komuniti masih baharu. Segala dapatan kajian ini, diharap dapat

menyumbang kepada pemantapan program elektrik di masa hadapan. Diharap juga,

kajian ini akan dapat membantu Kementerian Pendidikan Malaysia dan Kerajaan dalam

memperkukuhkan pengajian peringkat sijil di Malaysia.

Skop Kajian

Kajian ini dijalankan kepada graduan Program Sijil Elektrik Kolej Komuniti

Santubong yang merangkumi seramai 75 orang daripada 7 sesi lulusan yang

ditawarkan dari Disember 2010 hingga Disember 2012. Kajian ini juga dijalankan

kepada majikan bagi melihat persepsi mereka kepada graduan sijil elektrik Kolej

Komuniti Santubong.

Istilah Kajian

Kebolehpasaran graduan merupakan salah satu projek agenda kritikal (CAP)

Pelan Startegik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) dan merupakan salah satu Bidang

Keberhasilan Utama (KRA) Kementerian Pengajian Tinggi. Pada masa kini, kelayakan

dari institusi pengajian tinggi bukanlah perkara yang diberikan perhatian oleh majikan.

Sejajar dengan hasrat Jabatan Pengajian Kole Komuniti dan Kementerian Pendidikan

Malaysia untuk meningkatkan kebolehpasaran graduan dan mencapai 85% menjelang

2015.

Kebolehpasaran Graduan

Sijil Elektrik Kolej Komuniti

Santubong

Tempoh Masa

Bidang Kerjaya

Persepsi majikan

Pembolehubah Tidak

Bersandar

Pembolehubah

Bersandar

Kaedah Kajian

Kajian telah dijalankan pada bulan Ogos 2011 sehingga Disember 2013 dan

melibatkan kumpulan graduan yang telah tamat sekurang-kurangnya 6 bulan. Seramai

75 orang pelajar yang telah tamat Program Sijil Elektrik yang di Kolej Komuniti

Santubong. Tujuan adalah untuk mengkaji kebolehpasaran graduan yang telah berjaya

mendapatkan pekerjaan, bidang kerjaya dan tempoh masa untuk mendapatkan

pekerjaan. Menurut Mohd Najib (1999), penggunaan soal selidik adalah keadah yang

popular di kalangan penyelidik. Di mana ia diagihkan dengan cepat dan mudah. Soal

selidik yang digunakan dalam kajian ini diubahsuai oleh Unit Pengesahan Graduan,

Kolej Komuniti Santubong. Disebabkan jumlah graduan yang tidak ramai, kerangka

persempelan di ambil terus daripada maklumat graduan yang dibekalkan oleh unit

pengesahan graduan Kolej Komuniti Santubong.

Dalam kajian ini, format borang soal selidik adalah di ambil daripada borang soal

selidik yang direka oleh unit pengesahan graduan. Maklumat yang diperlukan terdiri

daripada maklumat peribadi, jenis pekerjaan, tempoh memdapatkan kerja, gaji, dan

kepuasan kerja Hasil kajian rintis ini diproses menggunakan perisian Statistical

Package For Social Sciences for windows (SPSS) Version 14.0. Untuk pengetahuan,

nilai bagi pekali kebolehpercayan ialah 0.78. Pekali tersebut melebihi daripada nilai 0.6,

maka instrumen yang digunakan dalam kajian mempunyai nilai kepercayaan yang baik

(Zaidatun Tasir, Mohd Salleh Abu,2003).

Soal selidik ini telah dibangunkan dengan menggunakan skala Likert untuk

mengukur tahap responden yang terdapat di dalam kuesioner. Skala Likert merupakan

kaedah skala bipolar yang mengukur baik tanggapan positif atau pun negatif terhadap

suatu penyataan (Rensis Likert, 1932). Ketika jawab setiap item dalam skala Likert,

responden menentukan tingkat persetujuan mereka terhadap suatu penyataan dengan

memilih salah satu dari pilihan yang tersedia. Format skala berdasarkan jadual berikut;

Jadual 1 : Format skala

Analisa Kajian

BEKERJA TIDAK

BEKERJA SAMBUNG BELAJAR

KERJA SENDIRI

JUMLAH

LELAKI 51 3 15 6 72

PEREMPUAN 2 0 0 1 3

0 10 20 30 40 50 60 70 80

BEKERJA

TIDAK BEKERJA

SAMBUNG BELAJAR

KERJA SENDIRI

JUMLAH

PEREMPUAN LELAKI

Jadual 2 : Mengikut Status Pekerjaan

Skala Butiran

1 Sangat Tidak Bersetuju

2 Tidak Bersetuju

3 Berkecuali

4 Setuju

5 Sangat Bersetuju

BIDANG

ELEKTRIK

BUKAN BIDANG

ELEKTRIK JUMLAH

LELAKI 34 23 57

PEREMPUAN 1 1 2

Jadual 3 : Mengikut Bidang Pekerjaan

Jadual 1 menunjukkan daripada 75 orang graduan Kolej Komuniti Santubong, hanya 59

orang yang sudah bekerja. Manakala Jadual 2 menunjukkan daripada 29 orang

tersebut hanya 12 orang yang bekerja dalam bidang elektrik.

TEMPOH MENCARI

PEKERJAAN

< 3 BULAN

< 6 BULAN

< 9 BULAN

< 12 BULAN

> 12 BULAN

GRADUAN 30 12 8 5 4

Jadual 4 : Tempoh Masa untuk Mendapatkan Pekerjaan

Jadual 3 pula menunjukkan masa yang diambil bagi graduan untuk mendapatkan

pekerjaan selepas tamat pengajian di Kolej Komuniti Santubong, Sarawak.

Rumusan

Daripada 75 orang graduan hanya 78.7% sahaja yang telah bekerja iaitu seramai

59 orang manakala 4.0% masih mencari pekerjaan. Sejumlah 35 orang atau 57.6%

bekerja di dalam bidang elektrik manakala 42.4% bekerja dalam bukan bidang elektrik.

Kajian ini akan diteruskan lagi untuk menilai apakah punca utama kepada masalah ini.

Walaubagaimanapun, pelbagai cara dan kaedah harus diberikan penekanan selain

daripada persediaan seseorang pelajar itu agar penampilan serta ilmu yang dibekalkan

mampu untuk menjadikan graduan Kolej Komuniti Kementerian Pendidikan Malaysia

terutamanya Kolej Komuniti Santubong berdaya saing dan menepati kehendak industri.

Rujukan

A. Esa, M.Y. Abd Hadi, Dan B. Mohd Salleh. Peranan Ko-Kurikulum Di Politeknik

Dalam Memenuhi Keperluan Pihak Industri Di Malaysia. Kertas kerja yang

dibentangkan di Persidangan Pengajaran dan Pembelajaran di Peringkat Pengajian

Tinggi 2007, 12-14 Disember 2007 Hotel Palace of the Golden Horses, Seri

Kembangan, Selangor.

Abd Rahim Ramli, Ariza Ibrahim, Mohd Noor Che A. Rahman Dan Azizah Endut.

Program Ketrampilan Graduan Untuk Pelajar Universiti Darul Iman Malaysia Tahun

2007. Kertas kerja yang dibentangkan di Persidangan Pengajaran dan Pembelajaran di

Peringkat Pengajian Tinggi 2007, 12-14 Disember 2007 Hotel Palace of the Golden

Horses, Seri Kembangan, Selangor.

Haslinda @ Robita Hashim, Muhammad Nubli Abdul Wahab dan Zarina Mohd Ali

(2005). Pembangunan Sahsiah Mahasiswa Bersepadu: Konsep Dan Pelaksanaannya

Di Kolej Universiti Kejuruteraan . Kertas kerja yang dibentang di Seminar Kebangsaan

Kursus Sokongan Kejuruteraan, Di Hotel Aseania, Langkawi 17-18 Disember 2005.

Melati Mohd Ariff 2007). ”Menggilap Kecemerlangan Menara Gading” di laman web

www.bernama.com/bernama/v3/bm/printable.php

Mohamad Shatar dan Azali Mohamad (Prof Dr), (2008), The University – Industri

Linkage: The Role Of Student Development Services Profesional. Paper Presented in

Regional Convention On Student Development, Phuket, Thailand ) October 29th – 31th,

2008, Organized by Universiti Utara Malaysia.

Noreen Mohd Esam, Mohd Nihra Haruzuan Mohamad Said, Mohd Fadzli Ali (2007).

Tahap Kesediaan Kemahiran Generik Pelajar Tahun Akhir Yang Mengambil Mata

Pelajaran Fizik Di Fakulti Pendidikan Utm, Skudai. Kertas kerja yang dibentangkan di

Persidangan Pengajaran dan Pembelajaran di Peringkat Pengajian Tinggi 2007, 12-14

Disember 2007 Hotel Palace of the Golden Horses, Seri Kembangan, Selangor.

Likert, Rensis (1932), “A Technique for The Measurement of Attitudes”, Archieves of

Psychology 140: 1 – 55