Inventaris van het archief van Jean-François Maes (1873-1957) en aanverwanten (1782-1973)

Rijksarchief te Brute Brugge Riarchief tegge Rijksarchief te Brugge Brugge Rijksarc

ijksarchieRijsarchief te Brugge Rijksarchief te

ief te BruggRijksarchief te BruggeBrugge Rijk

RijksaRchief te BRugge I 71

4978

9789057463402

ISBN 978-90-5746-340-2

Inventaris van het archief van Jean-François Maes (1873-1957)

en aanverwanten

annelies someRs

1782-1973

INVENTARIS VAN HET ARCHIEF VAN

JEAN-FRANÇOIS MAES (1873-1957) EN AANVERWANTEN

1782-1973

RIJKSARCHIEF TE BRUGGE

INVENTARISSEN

71

Naamsvermelding - Niet Commercieel - Geen Afgeleide Werken CC BY-NC-ND

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl/

Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale - Pas de Modification

CC BY-NC-ND http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/fr/

ISBN : 978 90 5746 340 2

Algemeen Rijksarchief

D/2011/531/036

Bestelnummer: Publ. 4978

Algemeen Rijksarchief Ruisbroekstraat 2

1000 Brussel

De volledige lijst van onze publicaties kan u gratis bekomen op eenvoudig verzoek ([email protected]) of raadplegen op internet (http://arch.arch.be)

Nummer toegang: 123

Inventaris van het archief van

Jean-François Maes (1873-1957) en aanverwanten

1782-1973

door

Annelies SOMERS

Brussel 2011

Wijze van aanvragen Archiefstukken beschreven in deze inventaris, worden aangevraagd door het opgeven aan de terminal in de leeszaal van het nummer van de toegang, vermeld op het titelblad en in de rechterbovenhoek van elke bladzijde:

123

en door opgave van het inventarisnummer dat u aantreft links vóór elke archief-beschrijving. Beperkingen inzake raadpleging en reproductie De meeste archiefbescheiden zijn toegankelijk na 50 jaar. Bepaalde stukken met informatie van zeer persoonlijke aard worden pas na 100 jaar raadpleegbaar voor het publiek. Mits ondertekening van een onderzoekscontract en de uitdrukkelijke toestemming van het diensthoofd kunnen deze stukken wel ter inzage worden gegeven. Archiefbescheiden die wegens hun fysieke toestand als ontoegankelijk worden beschouwd zijn evenmin consulteerbaar. Voor de reproductie van archiefstukken gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief. Het meest recente geldende tarief is dit verschenen in het Belgisch Staatsblad van 5 juni 2009 onder voorbehoud van herziening. Het zelf fotograferen van de archiefbescheiden is mogelijk zonder flits en kan mits toestemming van een bevoegde archivaris. Voorkeurvorm voor het citeren van het archief Het verdient aanbeveling om het archief de eerste maal te citeren met zijn volledige naam. Nadien kan worden volstaan met een verkorte referentie. Volledig: RIJKSARCHIEF TE BRUGGE, Archief van Jean-François Maes en

aanverwanten, nr.… [inventarisnummer] Verkort: RABR, FA MAES, nr.… [inventarisnummer]

5

INHOUDSOPGAVE

ALGEMENE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF ............................... 11

INVENTARIS VAN HET ARCHIEF VAN JEAN-FRANÇOIS MAES EN AANVERWANTEN............................................................................................................... 11

I. IDENTIFICATIE ............................................................................................................ 11

II. GESCHIEDENIS VAN ARCHIEFVORMER EN ARCHIEF....................................... 11 A. Archiefvormer ............................................................................................................ 11

1. Naam ..................................................................................................................... 11 2. Familiegeschiedenis .............................................................................................. 11

B. Archief ....................................................................................................................... 13 1. Geschiedenis van het archief................................................................................. 13 2. Verwerving ............................................................................................................ 14

III. INHOUD EN STRUCTUUR.......................................................................................... 14 A. Inhoud ........................................................................................................................ 14 B. Uitgevoerde selecties en vernietigingen..................................................................... 15 C. Ordening..................................................................................................................... 15

IV. RAADPLEGING EN GEBRUIK ................................................................................... 17 A. Voorwaarden voor de raadpleging............................................................................. 17 B. Voorwaarden voor reproductie .................................................................................. 18 C. Taal en schrift............................................................................................................. 18 D. Fysieke kenmerken en technische vereisten .............................................................. 18 E. Toegangen.................................................................................................................. 18 F. Aanwijzingen voor het gebruik.................................................................................. 18

V. VERWANT MATERIAAL ............................................................................................ 19 A. Documenten met een verwante inhoud...................................................................... 19 B. Publicaties .................................................................................................................. 20

VI. BESCHRIJVINGSBEHEER........................................................................................... 20

VII. BIJLAGEN...................................................................................................................... 22 A. Beknopt genealogisch overzicht ................................................................................ 22 B. Chronologisch overzicht van de voornaamste openbare functies, bevoegdheden en onderscheidingen van Jean-François Maes..................................................................... 23

1. Voornaamste functies en bevoegdheden................................................................ 23 2. Onderscheidingen.................................................................................................. 23

INVENTARIS.................................................................................................... 24

I. STUKKEN BETREFFENDE HET PERSOONLIJK LEVEN VAN DE GEZINS- EN FAMILIELEDEN............................................................................................................ 24 A. François-Augustin Maes en Emma Vandamme......................................................... 24

Archief van Jean-François Maes (1873-1957) en aanverwanten 123 Inhoudsopgave

6

1. Private briefwisseling............................................................................................ 24 2. Stukken betreffende het beheer van financiën en eigendommen ........................... 24

a. Verwerving, verkoop en ruil van onroerende goederen ................................... 24 b. Domeinbeheer................................................................................................... 25 c. Leningen ........................................................................................................... 25 d. Schatting en verzekering van goederen ............................................................ 25 e. Betaling van onkosten en belastingen .............................................................. 25

B. Weduwe Emma Maes-Vandamme en haar erfgenamen, optredend in onverdeeldheid van eigendom.................................................................................................................. 26

1. Beheer van onroerende goederen.......................................................................... 26 a. Verwerving, verkoop, onteigening, gebruik en ruil van goederen ................... 26 b. Verhuur............................................................................................................. 27

(1) Algemeen................................................................................................. 27 (2) Onderhouds-, bouwen herstellingswerken ............................................ 27 (3) Boekhouding betreffende de verhuur ...................................................... 28 (4) Conflicten met huurders .......................................................................... 28

c. Betwistingen en schadevergoeding .................................................................. 28 d. Bosbeheer ......................................................................................................... 29 e. Personeel tewerkgesteld op de familiale domeinen.......................................... 29

(1) Algemeen................................................................................................. 29 (2) Lonen, sociale zekerheid en verzekeringen............................................. 29

f. Uitbating, opbrengst en onderhoud van hoeven en gronden ............................ 30 g. Belastingen en kadaster .................................................................................... 30

2. Financieel beheer .................................................................................................. 31 3. Beheer van oorlogsschade..................................................................................... 31

C. Jean-François Maes en het gezin Maes-Baesjou........................................................ 33 1. Stukken van strikt persoonlijke aard ..................................................................... 33

a. Private briefwisseling ....................................................................................... 33 b. Andere stukken van persoonlijke aard.............................................................. 34

2. Stukken betreffende het beheer van financiën en eigendommen ........................... 35 a. Beheer van onroerende goederen ..................................................................... 35

(1) Beheer van de woningen te Diksmuide en Schaarbeek........................... 35 (2) Beheer van verhuurde goederen .............................................................. 36 (3) Personeelsbeheer ..................................................................................... 36 (4) Beheer van oorlogsschade ....................................................................... 36

b. Beheer van roerende goederen ......................................................................... 36 (1) Algemene financiën en goederenbeheer.................................................. 36

(a) Auto's ................................................................................................... 36 (b) Leningen .............................................................................................. 36 (c) Bankrekeningen en verrichtingen ........................................................ 37 (d) Overige ................................................................................................ 38

(2) Belastingen .............................................................................................. 38 (3) Effecten.................................................................................................... 39

c. Beheer van financiën betreffende de gezinsleden en de woningen .................. 39 3. Stukken betreffende Maes’ optreden als zaakwaarnemer en adviseur ten aanzien van derden.................................................................................................................. 40

a. Erfenissen ......................................................................................................... 40 b. Oorlogsschade .................................................................................................. 40


7

c. Overige ............................................................................................................. 41 4. Stukken betreffende lidmaatschappen, steunbetuigingen en participaties aan verenigingen en ondernemingen ................................................................................ 41

a. Krediet, huisvesting en oorlogsschade ............................................................. 41 b. Landbouw ......................................................................................................... 42 c. Industrie ............................................................................................................ 43 d. Andere .............................................................................................................. 43

D. Marie-Louise Maes .................................................................................................... 43 1. Ingekomen brieven en stukken............................................................................... 43 2. Stukken betreffende goederen en eigendommen.................................................... 44 3. Overige stukken ..................................................................................................... 44

E. Geneviève Maes, Eliane Maes en Marie-Thérèse Christiaens-Maes......................... 44 1. Stukken van strikt persoonlijke aard ..................................................................... 44 2. Stukken betreffende het overlijden en de erfenis van Jean-François Maes .......... 45 3. Stukken betreffende financiën en goederen ........................................................... 45

II. STUKKEN BETREFFENDE HET OPENBAAR LEVEN VAN JEAN-FRANÇOIS MAES.............................................................................................................................. 47 A. Algemeen ................................................................................................................... 47 B. Volksvertegenwoordiger ............................................................................................ 48

1. Stukken betreffende het parlementair leven en het politiek beleid........................ 48 a. Stukken betreffende de oorlogsomstandigheden.............................................. 48 b. Stukken die niet rechtstreeks de oorlogsomstandigheden betreffen................. 50

2. Stukken betreffende deelname aan verkiezingen ................................................... 50 C. Voorzitter van het Officieel Comité voor de Vluchtelingen in Onbezet belgië......... 51

1. Stukken betreffende de organisatie, de werking en de infrastructuur................... 51 a. Oprichting, organisatie en werking van het Comité ......................................... 51 b. Adviezen, voorstellen en regelgeving .............................................................. 52 c. Personeel........................................................................................................... 53 e. Financiën en goederen ...................................................................................... 53

2. Stukken betreffende concrete hulp aan vluchtelingen ........................................... 54 a. Algemeen.......................................................................................................... 54 b. Financiële steun ................................................................................................ 54 c. Bijstand in natura.............................................................................................. 55 d. Huisvesting, opvang, transport en tewerkstelling............................................. 56

(1) Onderdak en werkgelegenheid ................................................................ 56 (2) Opvang van kinderen en onderwijs ......................................................... 57 (3) Transport.................................................................................................. 58

e. Gegevensbeheer................................................................................................ 59 f. Informatieverschaffing ..................................................................................... 60 g. Overige vormen van hulp ................................................................................. 60

D. Voorzitter van het Centraal Comité voor de Landbouwbelangen.............................. 61 1. Briefwisseling van algemene aard ........................................................................ 61 2. Stukken betreffende de organisatie en de werking ................................................ 61 3. Stukken betreffende uitgaven van het Comité........................................................ 62 4. Stukken betreffende concrete maatregelen voor de landbouw.............................. 62

E. Commissaris-Generaal van de Regering voor de Burgerlijke Bevoorrading in Onbezet België................................................................................................................ 63

1. Briefwisseling van algemene aard ........................................................................ 64


8

2. Stukken betreffende de organisatie, de werking en de infrastructuur................... 65 a. Intern................................................................................................................. 65

(1) Omschrijving van taken en bevoegdheden.............................................. 65 (2) Personeel.................................................................................................. 66 (3) Infrastructuur ........................................................................................... 67

b. Samenwerking met andere overheden, instellingen, diensten en particulieren 68 3. Stukken betreffende concrete maatregelen voor de bevoorrading........................ 70

a. Algemeen.......................................................................................................... 70 b. Reglementering en organisatie van de opeising en planning van de teelten .... 70 c. Inzet van mankracht en machines in de landbouw ........................................... 73 d. Beheer van opslagruimtes en verpakkingsmateriaal......................................... 74 e. Import en export ............................................................................................... 74 f. Transport........................................................................................................... 75 g. Voorraadbeheer en leveringen aan het Commissariaat-Generaal..................... 76 h. Bewerking van de voorraden............................................................................ 78 i. Leveringen en bevoorrading door het Commissariaat-Generaal ...................... 78 j. Prijszetting ........................................................................................................ 81 k. Melding van problemen en onregelmatigheden ............................................... 81 l. Controle op naleving van reglementen en verstrekking van bijzondere toelatingen ............................................................................................................. 82

4. Stukken betreffende de bevoorrading in geval van of na bevrijding..................... 83 5. Stukken betreffende het financieel beheer ............................................................. 84

a. Voor de werking van het Commissariaat-Generaal.......................................... 84 (1) Algemene financiën................................................................................. 84 (2) Financiën betreffende het personeel ........................................................ 85 (3) Financiën betreffende voorraden en leveringen ...................................... 85 (4) Financiën betreffende samenwerking met andere diensten..................... 87

b. Naar aanleiding van de opheffing van het Commissariaat-Generaal ............... 87 F. Lid van het Tribunaal van Uitstel .............................................................................. 88

1. Stukken betreffende Maes' lidmaatschap .............................................................. 88 2. Stukken betreffende de werking............................................................................. 88

G. Voorzitter van de administratieve raad van het Nationaal Verbond voor de Heropbeuring van de Landbouw in België ..................................................................... 90

1. Stukken betreffende de oprichting en de organisatie ............................................ 90 2. Stukken betreffende de werking en het personeel.................................................. 90 3. Stukken betreffende het werven van leden en fondsen .......................................... 91 4. Stukken betreffende concrete maatregelen voor de landbouw.............................. 91

a. Algemene maatregelen ..................................................................................... 91 b. Maatregelen betreffende het verschaffen van meststoffen ............................... 92 c. Overige specifieke maatregelen........................................................................ 92

H. Burgemeester van Merkem ........................................................................................ 93 1. Stukken betreffende de samenstelling van de gemeenteraad en het gemeentelijk beleid 93 2. Stukken betreffende bijstand aan inwoners, wederopbouw en herstel van oorlogsschade in de gemeente ................................................................................... 93

I. Arrondissementscommissaris van Veurne-Diksmuide ................................................ 95 1. Briefwisseling ........................................................................................................ 95 2. Overige stukken betreffende specifieke aspecten van zijn ambtsuitoefening ........ 95


9

III. STUKKEN ZONDER AANWIJSBAAR VERBAND MET HET ARCHIEFBESTAND97

IV. DOCUMENTATIE ......................................................................................................... 98 INDEX VAN PERSOONSNAMEN............................................................... 101

INDEX VAN PLAATSNAMEN .................................................................... 105

11

ALGEMENE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF

INVENTARIS VAN HET ARCHIEF VAN JEAN-FRANÇOIS MAES EN AANVERWANTEN

I. IDENTIFICATIE

Referentie: BE RABR, FA Jean-François Maes en aanverwanten (513-345) Naam: Archief van Jean-François Maes en aanverwanten Datering: 1782-1973 (vnl. 1915-1957) Beschrijvingsniveau: Archiefbestand Omvang: 846 nrs. (8 s.m.)

II. GESCHIEDENIS VAN ARCHIEFVORMER EN ARCHIEF

A. ARCHIEFVORMER

1. NAAM

Jean-François Maes en aanverwanten.

2. FAMILIEGESCHIEDENIS

De familie Maes zoals ze in dit archief als archiefvormer optreedt, bestaat in feite uit de gezinnen Maes-Vandamme, Maes-Baesjou en de individuen Jean-François Maes, Marie-Louise Maes, Geneviève Maes, Eliane Maes en Marie-Thérèse Christiaens-Maes. Vooral de figuur van Jean-François Maes treedt nadrukkelijk op de voorgrond en vormt als het ware de spil binnen het archief. Over de andere familieleden is de beschikbare informatie eerder beperkt, waardoor hun levensloop heel wat minder uitgesproken gereconstrueerd kon worden. François-Augustin Maes werd geboren te Izegem op 14 november 1851, als zoon van lijnwaadfabrikant Jean-François Maes en Amelia Vancampenhoudt. Hij trouwde met Emma Vandamme, dochter van Jean-Louis Vandamme en Nathalie Maïeur, geboren te Menen op 24 november 1850. Samen kregen ze twee kinderen, die beiden geboren werden te Izegem: Jean-François op 12 juni 1873 en Marie-Louise op 3 april 1875. Het gezin Maes-Vandamme leefde voornamelijk van de inkomsten uit de verscheidene goederen en renten, die hoofdzakelijk door erfenissen aan Emma Maes-Vandamme toegevallen waren. Ze vestigden zich te Merkem in “Château Maes”, zoals de villa op het landgoed “de Melaene” door de inwoners van de gemeente genoemd werd. Naast rentenier en grondbezitter was François-Augustin Maes ook politiek actief en kwam hij voor als ingeschrevene op de lijst van verkiesbaren voor de senaat van 1892 tot 1899. In 1900 werd hij verkozen tot burgemeester van Merkem, een functie die hij maar enkele maanden zou bekleden door toedoen van zijn onverwacht overlijden datzelfde jaar.

Archief van Jean-François Maes (1873-1957) en aanverwanten 123 Algemene beschrijving van het archief

12

Hun enige zoon Jean-François Maes promoveerde na zijn middelbare studies aan het Sint-Barbaracollege te Gent in 1899 tot doctor in de rechten aan de universiteit van Leuven. Vervolgens was hij van 1903 tot 1925 actief als advocaat aan de balie van Veurne. In de periode 1901-1910 trad hij eveneens op als plaatsvervangend vrederechter voor het kanton Diksmuide. In 1904 trouwde Maes met Marthe-Jeanne Baesjou (°Sint-Gillis, 1880 - †Schaarbeek, 1951), met wie hij zes kinderen kreeg: Andrée (°Merkem, 1907), Geneviève (°Diksmuide, 1912), Marie-Thérèse (°Chertsey, 1915), John-Albert (°Chertsey, 1917), Eliane (°Veurne, 1920) en Jacques (°De Panne, 1922). Uit een gesprek met Marie-Thérèse Maes naar aanleiding van een eerdere bewerking van het archief bleek dat Jean-François Maes zijn gezin, moeder en zus in 1914 in Chertsey (Surrey, Verenigd Koninkrijk) onderbracht. Voor de oorlog betrok het gezin het landhuis op het goed “de Melaene” te Merkem, maar na hun terugkeer naar België vestigden ze zich aanvankelijk te De Panne en vanaf begin jaren 1920 in een nieuwe woning op de Grote Markt te Diksmuide. Na de nodige herstellingswerken aan het goed te Merkem werden de huizen in afwisselende periodes bewoond. Vanaf 1946 werd uitgeweken naar een nieuwe woning te Schaarbeek, waar Maes ook overleed in 1957. Na de dood van zijn vader in 1900 beheerde Jean-François Maes samen met zijn moeder en ongehuwde zus Marie-Louise het onroerend patrimonium van de familie. Het merendeel van de eigendommen werd verworven via erfenissen binnen de families Maïeur en Vandamme, de voorouders van Emma Maes-Vandamme. Na de dood van deze laatste werden de onroerende goederen ten dele in onverdeeldheid verder beheerd door haar kinderen. De omvang van de erfenis was aanzienlijk en omvatte niet enkel landbouwgronden en verpachte boerderijen, maar ook arbeidershuizen en bossen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog kregen deze goederen het zwaar te verduren en de aangerichte schade was aanzienlijk. Vanaf de jaren 1920 legde Maes zich vooral toe op het regelen van oorlogsschadevergoedingen voor zichzelf en zijn pachters en zette hij alles in het werk om gronden en huizen zo snel mogelijk te herstellen. In navolging van zijn vader leefde Maes niet enkel van de inkomsten uit zijn patrimonium, maar legde hij zich ook toe op een politieke carrière die hij op negenentwintigjarige leeftijd startte als provincieraadslid. Hij combineerde deze functie met een post als plaatsvervangend kamerlid, tot hij in 1910 zijn ontslag indiende bij de provincieraad om een effectief mandaat als volksvertegenwoordiger voor het arrondissement Veurne-Diksmuide-Oostende op te nemen. Hij zou parlementslid blijven tot de verkiezingen van 1919, waarbij hij niet herverkozen raakte. Maes was al sinds 1911 lid van de gemeenteraad van Merkem, maar vanaf 1920 richtte hij zijn blik quasi uitsluitend op de lokale politiek door zijn verkiezing tot burgemeester. Vanuit deze positie leverde hij grote inspanningen voor de wederopbouw van de getroffen gemeente. Hij bekleedde dit ambt tot 1925, het jaar waarin hij benoemd werd tot arrondissementscommissaris voor Veurne-Diksmuide. Na 15 jaar kreeg hij -net voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog- de titel van ere-arrondissementscommissaris. Naast zijn politieke mandaten was Jean-François Maes ook bijzonder actief in allerhande vennootschappen en verenigingen. Sinds 1911 was hij lid van het Comité ter bescherming van de Arbeiders en de Voorzorgsinstellingen in het arrondissement Diksmuide, een coöperatieve voor arbeiderswoningen in de regio. Na de oorlog steunde hij diverse initiatieven ten voordele van de wederopbouw van de streek, zoals de Samenwerkende Vennootschap voor Oorlogsschade “Herwording van Merkem”, de “Westvlaamsche Wederopbouwmaatschappij”


13

en de “Goedkope Woning in Verwoest West-Vlaanderen”. Als grootgrondbezitter was hij eveneens nauw betrokken bij de belangen van de landbouwers in de streek, wat hem vooral na de Eerste Wereldoorlog tot lidmaatschappen en zelfs het voorzitterschap van talloze landbouwverenigingen aanzette. De voornaamste voorbeelden zijn de “Landbouwcomice van Diksmuide”, diverse geitenbonden, de Belgische Boerenbond, de “Nationale Landbouw- en Voedingscorporatie/Nationale Boerencorporatie” en de “Gewestelijke Landbouwkredietkas van het arrondissement Diksmuide”. Op economisch gebied participeerde hij na de oorlog in de oprichting van een steenbakkerij te Merkem (vermoedelijk met het oog op de wederopbouw) en had hij een aandeel in het opstarten van een suikerfabriek te Diksmuide. Maes' belangrijkste publieke optredens zijn echter allen te situeren in de periode 1914-1918, meer bepaald in het kleine deel van België dat niet door de Duitse bezetter werd ingenomen. In april 1915 werd hij door de Belgische regering te Le Havre aangeduid als voorzitter van het “Officieel Comiteit der Vluchtelingen in niet-veroverd België onder de Hoge Bescherming van Hunne Majesteiten Koning Albert en Koningin Elisabeth”, vaak kortweg het Vluchtelingencomité genoemd. Een jaar later richtte Maes het “Centraal Comité voor de Landbouwbelangen” op en nog in hetzelfde jaar stichtte hij de “Centrale Landbouwkredietkas”, een instelling die net als het Vluchtelingencomité en het Comité voor de Landbouwbelangen vanuit Roesbrugge opereerde. Maes' belangrijkste functie tijdens de oorlog was wellicht zijn aanstelling tot “Commissaris-Generaal van de Regering voor de Burgerlijke Bevoorrading in Onbezet België” op 1 september 1916. Verder was Maes tijdens de oorlog lid van het Tribunaal van Uitstel en van de Beroepscommissie te De Panne, functies waarin hij respectievelijk op 23 augustus en 26 september 1916 werd benoemd. Ten behoeve van de landbouw werd in 1917 het “Nationaal Verbond voor de Heropbeuring van de Landbouw in België” gesticht, waarvan hij tot voorzitter van de administratieve raad benoemd werd. Over de kinderen van Jean-François Maes en Marthe-Jeanne Baesjou is weinig met zekerheid geweten. Marie-Thérèse Maes was gehuwd met dokter Jacques Christiaens, met wie ze vijf kinderen kreeg: Françoise (°1943), Monique (°1945), Jacqueline (°1947), Bernadette (°1949) en Michel (°1956). Zoon John-Albert werkte onder meer als advocaat bij het Hof van Beroep van Brussel en kreeg twee kinderen, Claude en Martine. De jongste zoon, bankier Jacques Maes, huwde met Christiane de Bournonville en kreeg negen kinderen, Philippe (°1950), Brigitte (°1952), Jean-François (°1953), Catherine (°1954), Anne (°1956), Benoît (?) Michel (°1959), Pierre-Paul (?) en Dominique (?). De dochters Andrée, Geneviève en Eliane zijn nooit getrouwd. Van Andrée Maes is geweten dat ze aan een auto-ongeval met haar schoonbroer Jacques in 1944 een blijvende handicap overhield.

B. ARCHIEF

1. GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEF

Het familiearchief werd beheerd door Jean-François Maes, na zijn dood kwam een deel bij zijn ongehuwde dochters Geneviève en Eliane terecht, een ander deel werd door zijn dochter Marie-Thérèse en haar echtgenoot bewaard. Bij het archief werd een summiere overdrachtslijst aangetroffen, maar globaal gezien bevond het zich in erg chaotische toestand. In 1998 werd het archief een eerste maal door Bart Haers bewerkt, maar deze ordening en


14

beschrijving bleek niet te volstaan. Over de aangebrachte wijzigingen bij deze eerste bewerking zijn geen gegevens bewaard.

2. VERWERVING

Het archief van Jean-François Maes en aanverwanten werd door Marie-Thérèse Maes en haar echtgenoot Jacques Christiaens aan het Rijksarchief te Brugge geschonken in oktober 1994. Bij de schenking hoorde ook het deel van het archief dat tot dan toe door Geneviève en Eliane Maes werd bewaard.

III. INHOUD EN STRUCTUUR

A. INHOUD

Het oudste en jongste stuk uit dit archiefbestand dateren respectievelijk van 1782 en 1973, hoewel het zwaartepunt qua periodisering duidelijk tussen 1915 en 1957 gesitueerd moet worden. Het archief heeft betrekking op diverse plaatsen in West-Vlaanderen, voornamelijk dit deel achter de Ijzer en de Ieperleevaart dat tijdens de Eerste Wereldoorlog onbezet bleef. Grosso modo bevat het archiefbestand voornamelijk stukken betreffende de regio van de Westhoek, hoewel er ook archiefbescheiden voorhanden zijn met betrekking tot Brugge en Schaarbeek. De inhoud van het archief is vrij divers en omvat zowel stukken betreffende het persoonlijk leven van de gezinsleden en de familie als het openbaar leven van Jean-François Maes als individu. In het bestand bevinden zich heel wat eigendomstitels en stukken betreffende het beheer van onroerende goederen uit kopen en erfenissen, naast stukken betreffende de vereffening en het herstel van oorlogsschade aan eigendommen. Het gezins- en familieleven wordt vooral gedocumenteerd door stukken betreffende financiën. Ook Maes' optreden als zaakwaarnemer of betrokkene bij allerhande lokale sociaal-economische ondernemingen wordt door het archief geïllustreerd. Het meest interessante deel van het archief is samengesteld uit stukken die we als ambtsarchief kunnen beschouwen en die de neerslag vormen van Maes' publieke activiteiten tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het gaat om stukken betreffende de oprichting, de organisatie, de werking, de financiën en het concrete optreden van instellingen als het Officieel Comité voor de Vluchtelingen in Onbezet België en het Commissariaat-Generaal voor de Burgerlijke Bevoorrading in Onbezet België. Hetzelfde geldt in iets mindere mate voor het Centraal Comité voor de Landbouwbelangen en het Nationaal Verbond voor de Heropbeuring van de Landbouw in België. In het archief zijn eveneens stukken te vinden betreffende Maes' lidmaatschap en de werking van het Tribunaal van Uitstel, zij het dan veel geringer qua omvang dan voor wat de voorgaande instellingen betreft. Ook zijn burgemeesterschap en optreden als arrondissementscommissaris komen in het archief aan bod onder de vorm van bescheiden betreffende zijn ambtsuitoefening en de daarmee gepaard gaande dienstverlening. Voor wat zijn burgemeesterschap betreft zijn eveneens archivalia voorhanden die een beeld scheppen van de inspanningen die voor de heropbouw van de gemeente Merkem geleverd werden. Daarnaast bevinden zich in het archiefbestand bescheiden van Marie-Louise Maes, Geneviève en Eliane Maes en Marie-Thérèse Christiaens-Maes. Het gaat vooral om stukken betreffende


15

financiën en eigendommen. Bij de dochters Maes is ook archiefmateriaal over het overlijden en de nalatenschap van hun vader te vinden. Tenslotte zijn er in ook enkele stukken zonder aanwijsbaar verband met het archief aanwezig, naast een aantal bestanddeelnummers die als documentatie geïdentificeerd konden worden.

B. UITGEVOERDE SELECTIES EN VERNIETIGINGEN

Er werden geen vernietigingen uitgevoerd. Bij het bezoek aan de familie Christiaens-Maes voorafgaand aan de schenking van het archief werden wel enkele stukken uit het bestand verwijderd die wegens té persoonlijk bij de schenkers achtergelaten werden. Door de vermoedelijk slechte bewaaromstandigheden van wat we als ambtsarchief beschouwen zijn echter heel wat bestanddeelnummers - voornamelijk betreffende boekhoudkundige aangelegenheden - onvolledig.

C. ORDENING

Voor de ordening van het archief van Jean-François Maes en aanverwanten bleek het niet mogelijk een ordening te hanteren louter gebaseerd op een modelschema zoals verschenen in H. COPPENS, De ontsluiting van archieven. Richtlijnen en aanbevelingen voor de ordening en beschrijving van archieven in het Rijksarchief, Brussel, 1997 (Miscellanea Archivistica Manuale 21). Een aangepast schema bleek noodzakelijk voor een goede weergave van de specifieke inhoud van het archief. Aanvankelijk werd aangenomen dat het om een persoonsarchief ging, dat kon worden opgedeeld in een deel persoonlijk archief en een deel ambtsarchief. Een dergelijke tweedeling leek al snel onhoudbaar, gezien het feit dat zich eveneens archivalia van de ouders, zus en dochters van Maes in het bestand bevonden. Door het feit dat Jean-François Maes niet als enige, individueel optredende archiefvormer kon beschouwd worden, leek een klein familiearchief het meest geschikte uitgangspunt voor de ordening. Uiteraard ligt de nadruk in dit archief zeer sterk op het handelen en optreden van Jean-François Maes zelf, maar dit is te verklaren door het feit dat hij na de dood van zijn vader als een pater familias voor zijn verwanten optrad. Het voorgestelde schema ziet er als volgt uit: I. Stukken betreffende het persoonlijk leven van de gezins- en familieleden A. François-Augustin Maes en Emma Vandamme B. Weduwe Emma Maes-Vandamme en haar kinderen, optredend in onverdeeldheid C. Jean-François Maes en het gezin Maes-Baesjou D. Marie-Louise Maes E. Geneviève Maes, Eliane Maes en Marie-Thérèse Christiaens-Maes II. Stukken betreffende het openbaar leven van Jean-François Maes A. Algemeen B. Parlementslid C. Voorzitter van het Officieel Comité voor de Vluchtelingen in Onbezet België D. Voorzitter van het Centraal Comité voor de Landbouwbelangen E. Commissaris-Generaal van de Regering voor de Burgerlijke Bevoorrading in Onbezet

België F. Lid van het Tribunaal van Uitstel G. Voorzitter van de administratieve raad van het Nationaal Verbond voor de

Heropbeuring van de Landbouw in België


16

H. Burgemeester van Merkem I. Arrondissementscommissaris van Veurne-Diksmuide III. Stukken zonder aanwijsbaar verband VI. Documentatie Binnen het familiearchief werd geopteerd voor een indeling in twee grote delen. Enerzijds werd een deel met stukken betreffende het persoonlijk leven van de gezins- en familieleden onderscheiden, anderzijds een deel ambtsarchief van een van hen. Het eerste deel werd verder onderverdeeld naargelang de actoren binnen de familie waarop de archivalia betrekking hebben. De eersten zijn bijgevolg François-Augustin Maes en Emma Vandamme, van wie voornamelijk eigendomsakten bewaard zijn gebleven. Een tweede onderverdeling betreft het archief voortvloeiend uit de activiteiten van Emma Maes-Vandamme en haar kinderen Jean-François en Marie-Louise als grondeigenaars. Het bleek immers niet mogelijk noch wenselijk om deze stukken te scheiden, aangezien het optreden van de twee laatste partijen na het overlijden van weduwe Maes-Vandamme voornamelijk in onverdeeldheid gebeurde. Bovendien moet worden aangestipt dat tussen het tijdstip van overlijden van zijn vader in 1900 en dat van zijn moeder in 1927, het doorgaans Jean-François Maes was die de familiale belangen behartigde, waarbij hij optrad in naam van zijn zus en moeder. In ieder geval hadden ze goederen in gemeenschap te Merkem, Houthulst en Woumen. Dit versterkt de veronderstelling dat dit deel van het archief niet zonder meer kon opgedeeld en toegewezen worden aan de drie afzonderlijke partijen. Een bijkomende reden waarom deze bescheiden bijeen gehouden werden, is het feit dat ze voor de aanvang van de herinventarisatie ook op deze manier aangetroffen werden. De wijzigingen die bij een eerdere bewerking in de oude orde werden aangebracht zijn niet gedocumenteerd, maar het vermoeden bestaat dat ze ook toen al samen werden bewaard. Een bijkomende moeilijkheid bij de ordening van dit onderdeel is dat niet steeds duidelijk is over welke goederen Jean-François Maes het “volle” eigendom genoot en die hij bijgevolg in eigen naam beheerde. Dergelijke bescheiden horen in principe immers thuis onder de stukken betreffende het goederenbeheer van Jean-François Maes en zijn gezin. Mede door het feit dat hij alle eigendomszaken zoals regelingen van oorlogsschade terzelfder tijd afhandelde is het moeilijk de stukken betreffende de “eigen” en “gedeelde” eigendommen altijd strikt te scheiden. Om dit probleem op te lossen werd besloten ook in het volgende onderdeel naar deze stukken te verwijzen. Een derde onderdeel bestaat uit archief betreffende Jean-François Maes als privé-persoon en bij uitbreiding ook zijn huisgezin. De zeldzame keren dat zijn echtgenote Marthe-Jeanne Baesjou of een van hun kinderen in dit archief aan bod komen, is het steeds Maes zelf die als gezinshoofd voor zijn vrouw en kinderen optreedt. Zoals gezegd moet in dit onderdeel ook verwezen worden naar het eerder genoemde deel betreffende het optreden van Emma Maes-Vandamme en haar kinderen in onverdeeldheid. Aangezien een groot part van de inkomsten van het gezin afkomstig was uit de geërfde goederen en de scheidslijn tussen het optreden van Maes in eigen naam en ten voordele van zijn zus en moeder niet steeds zuiver te trekken is, leken deze systematische verwijzingen ons niet overbodig.


17

Een vierde en vijfde onderdeel betreffen tenslotte persoonlijke bescheiden van Marie-Louise Maes en Geneviève Maes, Eliane Maes en Marie-Thérèse Christiaens-Maes. Deze stukken zijn weinig talrijk, en betreffen zaken of handelingen die duidelijk los van het optreden van Jean-François Maes als gezins- of familiehoofd aan een van de dochters of de zus van Maes konden worden toegeschreven. Het tweede deel in deze inventaris wordt gevormd door wat we beschouwen als het ambtsarchief van Jean-François Maes. Het betreft hier met name alle archivalia die hij bij de uitoefening van zijn onderscheiden openbare en officiële ambten verwierf of aanmaakte. De bescheiden binnen dit onderdeel zijn geordend naargelang de functie die hij bekleedde, met uitzondering van een groot deel algemene stukken. Deze stukken bestaan uit ingekomen brieven met vragen om allerhande vormen van dienstbetoon, die aan Maes in zijn verschillende ambtelijke hoedanigheden gericht werden. Deze brieven werden bovendien bij elkaar aangetroffen en een groot deel ervan droeg een eigentijdse nummering, waardoor werd besloten deze stukken niet over de afzonderlijke functies te verdelen. Bij het ordenen van het archief werd al gauw duidelijk dat het ook op andere plaatsen niet steeds mogelijk was de handelingen van de afzonderlijke instellingen en organisaties waarbinnen Maes actief was duidelijk van elkaar te scheiden. Een terugkerend probleem op dit vlak waren bijvoorbeeld de stukken betreffende het aankopen van meststoffen, die zowel voor de bevoorrading als voor de landbouwcomités konden dienen. Uit het archief blijkt immers dat deze bescheiden nu en dan gericht waren aan Maes in zijn verschillende functies, zonder dat het echte doel van de bestelling duidelijk werd gemaakt. Ook hier hebben we er voor geopteerd de stukken min of meer in hun vermoedelijke (want bij een eerdere inventarisatie gehanteerde) oorspronkelijke orde te laten. Bij het uit elkaar halen van deze bescheiden naargelang de aanschrijving van Maes in een bepaalde functie zouden immers een aantal logische verbanden (bijvoorbeeld tussen vraag en antwoord) verloren gegaan zijn. Om de gebruiker attent te maken op de mogelijke vermenging van deze stukken werd gebruik gemaakt van secundaire beschrijvingselementen waarin verwezen werd naar de vermoedelijke aanwezigheid van verwante bescheiden in andere bestanddeelnummers. De volgorde van de ambtsarchieven in de inventaris is chronologisch bepaald. Binnen de archieven werd bij de ordening in de mate van het mogelijke aandacht besteed aan het ontstaan en de organisatie van deze instellingen, de infrastructuur en het personeel, de werking en de financiën. Belangrijk is wel om op te merken dat het hier niet om “zuivere” instellingsarchieven gaat, maar wel om archiefstukken betreffende de organisatie en de werking van deze instellingen zoals ze door een voorzitter of vooraanstaande betrokkene (in casu Maes) bewaard werden. Het ontbreken van echt structurele boekhoudingsstukken illustreert dit. Wel moet opgemerkt worden dat grote delen van het archief van het Vluchtelingencomité, het Commissariaat-Generaal voor de Burgerlijke Bevoorrading en de landbouwcomités blijkbaar door Maes zelf werden bewaard en dat het gros van de aangetroffen stukken aan hem of zijn directe medewerkers waren gericht.

IV. RAADPLEGING EN GEBRUIK

A. VOORWAARDEN VOOR DE RAADPLEGING

Wat de raadpleegbaarheid betreft, zijn de archiefbescheiden in principe openbaar na 50 jaar. Bepaalde stukken met informatie van zeer persoonlijke aard worden pas na 100 jaar


18

raadpleegbaar voor het publiek. Mits ondertekening van een onderzoekscontract en de uitdrukkelijke toestemming van het diensthoofd kunnen deze stukken wel ter inzage worden gegeven. Zie PRENEEL Marij, Archief en openbaarheid. Een handleiding voor de Rijksarchieven in Vlaanderen, Brussel, 2005 (Miscellanea Archivistica Manuale 51). Archiefbescheiden die wegens hun fysieke toestand als ontoegankelijk worden beschouwd zijn evenmin vrij consulteerbaar.

B. VOORWAARDEN VOOR REPRODUCTIE

Voor de reproductie van archiefstukken gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief. Het is de gebruiker niet toegestaan zelf kopieën te nemen van de archiefbescheiden, fotograferen zonder flits kan mits toestemming van een bevoegde archivaris. Meer informatie over reproductie van archieven van het Rijksarchief is te vinden in het leeszaalreglement. Het meest recente geldende tarief is dit verschenen in het Belgisch Staatsblad van 5 juni 2009, onder voorbehoud van herziening.

C. TAAL EN SCHRIFT

Het merendeel van de stukken zijn in een eigentijdse hand of machineschrift in het Nederlands of het Frans gesteld, een enkel stuk in het Engels of Duits. Op bepaalde stukken zijn aantekeningen in steno aangebracht.

D. FYSIEKE KENMERKEN EN TECHNISCHE VEREISTEN

De algemene staat van het archief betreffende de gezins- en familieleden is relatief goed. Op wat verzuurd papier, ijzervraat door metalen hechtingen en een enkel geval van schimmel na bevindt dit deel van het archief zich in relatief ongeschonden toestand. Het ambtsarchief van Jean-François Maes daarentegen is er heel wat slechter aan toe. De bewaaromstandigheden zullen vooral tijdens de oorlog veel minder gunstig geweest zijn en dit heeft zijn sporen nagelaten op de bescheiden. In vrij veel gevallen is sprake van verregaande aantasting door vocht en schimmel, ijzervraat door hechtingen of desintegratie van het papier. Een bijkomend probleem is het gebruik van zogenaamd “doorslagpapier”, waarop de getypte tekst na een tijd vervaagt en onleesbaar wordt. Beschadigde stukken werden doorgaans als dusdanig geïdentificeerd in een secundair beschrijvingskenmerk.

E. TOEGANGEN

Op het archiefbestand zijn geen extra toegangen voorhanden. De vroegere, ongepubliceerde inventaris van Bart Haers is niet langer bruikbaar als toegang op het archief. Bij de herinventarisatie werd in samenspraak met het diensthoofd van het Rijksarchief te Brugge besloten dat geen rekening diende te worden gehouden met de eerdere bewerking. Bijgevolg werd geen concordans opgesteld. Wel werden indices voorzien op de persoons- en plaatsnamen die in de inventaris voorkomen.

F. AANWIJZINGEN VOOR HET GEBRUIK

De aanwezige archiefstukken in dit bestand werden gedetailleerd beschreven. Een index van persoons- en plaatsnamen is voor de raadpleger een extra hulpmiddel. De documenten kunnen worden aangevraagd door het opgeven van het nummer van de toegang, namelijk 123 en het bestanddeelnummer dat wordt aangetroffen links vóór elke archiefbeschrijving. De gebruiker dient er wel rekening mee te houden dat bepaalde bescheiden (nog) niet raadpleegbaar zijn en dus niet opvraagbaar via Archeion.


19

Het verdient daarenboven aanbeveling om, bij het verwijzen naar documenten in een wetenschappelijke tekst, het archief de eerste maal te citeren met zijn volledige naam. Nadien kan worden volstaan met een verkorte referentie.1

V. VERWANT MATERIAAL

A. DOCUMENTEN MET EEN VERWANTE INHOUD

Voor zover bekend is het archief van Jean-François Maes het enige dat ons min of meer systematisch inlicht over de organisaties die opgericht werden met het oog op het bijstaan van de burgerbevolking in onbezet gebied tijdens de Eerste Wereldoorlog. In geen enkel ander archiefbestand zijn immers gelijkaardige documenten te vinden die de activiteiten ten voordele van de achtergebleven bevolking op een gelijkaardige wijze documenteren. Ook wat Maes' functies als burgemeester en arrondissementscommissaris betreft, is naast dit bestand heel weinig archief bewaard. Het gemeentearchief van Merkem van voor de jaren 1970 is door toedoen van slechte bewaaromstandigheden vrijwel volledig vernietigd. Ook voor het arrondissementscommissariaat Veurne-Diksmuide in de periode 1925-1940 zijn in het Provinciearchief van West-Vlaanderen quasi geen archivalia meer voorhanden. Navraag bij het archief van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en het Ministerie van Binnenlandse Zaken bleef zonder gevolg. Wel bijzonder interessant zijn de archiefbescheiden die via het project “Het Gekwetste Gewest” en de bijhorende website www.wederopbouw.be gedigitaliseerd en beschikbaar gesteld worden.2 De doelstelling van dit project is om archiefstukken uit gemeentearchieven van de Westhoek die de inspanningen voor de wederopbouw na de Eerste Wereldoorlog documenteren virtueel bijeen te brengen en te ontsluiten. Gezien de inspanningen die ook Jean-François Maes op dit vlak leverde en de vele verwante documenten die in zijn archief te vinden zijn, is deze link zeker het vermelden waard. Andere stukken betreffende de wederopbouw van de vernielde regio's zijn te vinden in het archief van de Dienst der Verwoeste Gewesten, dat op het Algemeen Rijksarchief te Brussel bewaard wordt.3 Eveneens vermeldenswaard zijn de archieven van de Commission for Relief in Belgium en het Comité Hispano-Néerlandais die eveneens te Brussel bewaard worden. Deze organisaties namen de bevoorrading van bezet België vanuit het buitenland voor hun rekening. Deze bestanden kunnen van belang zijn, aangezien in het archief van Maes ook een aantal sporen van samenwerking met deze diensten terug te vinden zijn.4 Verder kunnen ook de archiefbescheiden van de hoven en rechtbanken voor oorlogsschade in deze context vermeld worden, aangezien de familie Maes bij heel wat zaken betrokken was die bij deze instellingen

1 Respectievelijk - volledig: RIJKSARCHIEF TE BRUGGE, Archief van Jean-François Maes en aanverwanten , nr. [bestanddeelnummer] - verkort: RABR, J.F. Maes, nr. [bestanddeelnummer] 2 Zoals geconsulteerd op 7 juli 2009. 3 Zie: NOTEBAERT A., VANDEN EYNDE W., NEUMANN CH., Inventaris van het archief van de Dienst der Verwoeste Gewesten, (Algemeen Rijksarchief, Inventarissen, 237), Brussel, 1986. 4 Zie: COSEMANS A., BOURMANNE C., TALLIER P.-A., VLEESCHOUWERS C., Inventaire des Archives de la 'Commission for Relief in Belgium' et du 'Comité Hispano-Néerlandais', (Algemeen Rijksarchief, Toegangen in Beperkte Oplage, 535) Brussel, 2000.


20

aanhangig werden gemaakt. De bestanden voor het ressort Vlaanderen bevinden zich op het Rijksarchief te Beveren.5 Een laatste bestand dat hier vermeld dient te worden is het archiefbestand “De Panne. Onbezet België 1914-1918” dat in het Rijksarchief te Brugge bewaard wordt en waarin eveneens documenten te vinden zijn betreffende de oorlogsjaren in onbezet België. Het gaat onder meer om stukken betreffende informatieverschaffing, verloven voor militairen, opeisingen door het leger... Stukken dus waarvan we gelijkaardige voorbeelden aantreffen in het archief van Maes.6

B. PUBLICATIES

Bulletin du Ministère de l' Intérieur, Brussel, 1914-1918 en 1920.

Bulletin du Ministère de l' Intérieur et de l' Hygiène, Brussel, 1925 en 1937.

BOUCIQUE G., Merkem oorlogsgeschiedenis, 1914-1918, Brussel, 1964, p. 18, 21, 108.

DEBAEKE S., LERMYTTE J., Merkem in de kijker, Veurne, 1995, p. 39, 125-128, 148.

DE SMET J., Evacuatie van burgerlijke bevolking uit onbezet West-Vlaanderen, 1915-1918, in: Biekorf, 1958, 59, p. 281.

SCHEPENS L., De provincieraad van West-Vlaanderen 1936-1921. Socio-politieke studie van een instelling en haar leden met 501 biografieën van Westvlaamse notabelen, Tielt, 1976, p. 528.

SCHEPENS L., Achter de Ijzer. De Belgen in het niet-bezette deel van hun land en in den vreemde, in: SCHUURSMA R.L. (red.), 14-18. De Eerste Wereldoorlog, dl. 4, Amsterdam, 1975, p. 732-735.

STENGERS J., DE PAEPE J.L., GRUMAN M en SCHOETERS H. , Index des éligibles au Sénat, Brussel, 1975, p. 332.

VANBESELARE K., Vluchtelingen in onbezet België tijdens de Eerste Wereldoorlog. Een vreemde in eigen land, licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent, 2004.

VAN MOLLE P., Het Belgisch Parlement 1894-1969, Gent, 1969, p. 230.

VAN SCHAICK J. Jr., The little corner never conquered. The story of the American Red Cross work for Belgium, New York, 1922, p. 56-57.

VI. BESCHRIJVINGSBEHEER

Deze inventaris werd aangevangen door Annelies Somers op het Rijksarchief te Kortrijk van eind september 2008 tot eind april 2009 en verder afgewerkt van begin mei tot juli 2009 op het Rijksarchief te Gent. De materiële bewerking, verpakking en etikettering vond plaats na de terugkeer van het archiefbestand op het Rijksarchief te Brugge. De ordening gebeurde op basis van de richtlijnen en de model-archiefschema’s uit COPPENS H., De ontsluiting van archieven. Richtlijnen en aanbevelingen voor de ordening en beschrijving van archieven in het Rijksarchief (Miscellanea Archivistica. Manuale 21), Brussel, 1997. Ook in de beschrijvingen werden de richtlijnen uit dit laatste handboek gevolgd, evenals die van de International Council on Archives. Hiervoor werd een beroep gedaan op de Nederlandse 5 Zie:VELLE K., DHONDT J., Inventarissen van de archieven van de hoven en rechtbanken voor oorlogsschade in Vlaanderen (en rechtsopvolgers), 1919-1936, (Rijksarchief te Beveren, Inventarissen, 59), Brussel, 2001. 6 Zie: BAKKER C., Archief De Panne. Onbezet België 1914-1918, (Rijksarchief te Brugge, Toegangen in Beperkte Oplage, 86) Brussel, 1992.


21

vertaling van ISAD(G): Algemene Internationale Norm voor Archivistisch beschrijven, Antwerpen, Leuven, Amsterdam, 2004, aangevuld met COPPENS H., Richtlijnen voor de inhoud en vormgeving van een archiefinventaris, Brussel, juni 2008. Voor de algemene beschrijving van het archief werd geput uit de naslagwerken die hierboven werden vermeld. Daarnaast werd gebruik gemaakt van biografische aantekeningen die tijdens de inventarisatie werden opgesteld.


22

VII. BIJLAGEN

A. BEKNOPT GENEALOGISCH OVERZICHT


23

B. CHRONOLOGISCH OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE OPENBARE FUNCTIES, BEVOEGDHEDEN EN ONDERSCHEIDINGEN VAN JEAN-FRANÇOIS MAES

1. VOORNAAMSTE FUNCTIES EN BEVOEGDHEDEN

1901-1910: Plaatsvervangend vrederechter voor het kanton Diksmuide 1902-1910: Provincieraadslid/ Provinciaal adviseur voor het kanton Diksmuide. 1903-1925: Advocaat bij de balie van Veurne. 1904-1925: Lid van de kerkfabriek van Merkem 1910-1919: Lid van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. 1911- ?: Lid van het Beschermingscomité voor Werkmanswoonsten van het

arrondissement Diksmuide. 1911-1920: Gemeenteraadslid van Merkem 1915-1919: Voorzitter van het Officieel Comité voor de Vluchtelingen in

Onbezet België. 1916- ?: Lid van het Tribunaal van Uitstel Lid van de Beroepscommissie 1916-1919: Voorzitter van het Centraal Comité voor de Landbouwbelangen. Voorzitter van Centrale Landbouwkredietkas. 1917-1919: Voorzitter van de administratieve raad van het Nationaal Verbond

voor de Heropbeuring van de Landbouw in België. 1920-1925: Burgemeester van Merkem 1925-1940: Arrondissementscommissaris Veurne-Diksmuide 1925-1939 : Voorzitter van het Landbouwcomice van Diksmuide. 1926- ?: Lid van de Hoge Raad voor Oorlogsschade.

2. ONDERSCHEIDINGEN

1915: Officier in het Erelegioen 1919: Officier in de Leopoldsorde Burgerkruis 1914-1918 Eerste Klas 1925: Herinneringsmedaille van Koning Leopold II Landbouwereteken Eerste Klas 1930: Herinneringsmedaille van het Eeuwfeest van ’s Lands

Onafhankelijkheid 1935: Commandeur in de Kroonorde Herinneringsmedaille van Koning Albert Medaille van het Nationaal Herstel Medaille van Koningin Elisabeth

24

INVENTARIS

I. STUKKEN BETREFFENDE HET PERSOONLIJK LEVEN VAN DE GEZINS- EN FAMILIELEDEN

A. FRANÇOIS-AUGUSTIN MAES EN EMMA VANDAMME

1. PRIVATE BRIEFWISSELING

1. Postkaart vanwege François-Augustin Maes aan de burgemeester van Antwerpen betreffende een kandidatuur voor het ambt van politiecommissaris in de stad. 1891 1 stuk

2. STUKKEN BETREFFENDE HET BEHEER VAN FINANCIËN EN EIGENDOMMEN

a. Verwerving, verkoop en ruil van onroerende goederen

2. Notariële akten betreffende eigendommen verworven door Jean-Baptiste Vandamme, Nathalie Maïeur en Emma Vandamme. (1782), 1857-1882, 1910 1 pak

3. Notariële akten en proces-verbaal betreffende de verkoopsvoorwaarden van het bos van Houthulst, domaniaal domein en verkocht in opdracht van de Minister van Financiën. 1826, 1854, 1857 1 omslag

4. Akten van erfenissen die direct of indirect aan Emma Maes-Vandamme zijn toegevallen. 1828-1889 1 pak

5. Notariële akten en stukken betreffende geërfde onroerende eigendommen in het bezit van Emma Maes-Vandamme. 1832-1909 1 pak

6. Kopie van een kaart van de aankoop van gronden aan de Melaenedreef te Merkem door Jean-Baptiste Vandamme, grootvader van Emma Vandamme. 1858 1 stuk

7. Notariële akten en stukken betreffende het kopen en ruilen van onroerende goederen door de echtgenoten Maes-Vandamme. 1860-1898 1 pak

8. Stukken betreffende kosten en tussenkomsten bij het verwerven van onroerende goederen en kwijtschriften hiervoor. 1868, 1898-1899, z.d. 1 omslag

Archief van Jean-François Maes (1873-1957) en aanverwanten 123 Inventaris

25

9. Stukken betreffende de aankoop van een stuk zaailand te Geluwe door François-Augustin Maes. 1883, z.d. 1 omslag

b. Domeinbeheer

10. Notariële akten betreffende pachtovereenkomsten gesloten tussen Jean-Baptiste Vandamme, Karel Staelen en David Barbier. 1848, 1858, 1863 1 omslag

11. Benoemingsakten uitgevaardigd door Jean-Baptiste Vandamme, ridders Gustave de Coninck en Charles de Coninck de Merkem, betreffende het aanstellen van Charles Remacle-Bouquillon als jacht- en boswachter op hun eigendommen te Merkem. 1863 1 omslag

12. Akten en onderhandse overeenkomsten tussen het echtpaar Maes-Vandamme en derden betreffende wederzijdse rechten en aanspraken inzake erfdienstbaarheden. 1872-1899, z.d. 1 omslag

c. Leningen

13. Akten en stukken betreffende hypothecaire leningen en kredietverlening door Emma Maes-Vandamme, haar vader en echtgenoot. 1869-1905, z.d. 1 omslag

14. Akten en stukken betreffende hypothecaire en andere leningen aangegaan door het echtpaar Maes-Vandamme. 1896-1922 1 pak

d. Schatting en verzekering van goederen

15. Uittreksels uit de kadastrale leggers en andere stukken betreffende de eigendommen van het echtpaar Maes-Vandamme met het oog op het schatten van de gronden. 1892-1911 1 omslag Met bijgevoegde kaart.

16. Verzekeringspolissen tegen brand betreffende eigendommen van de familie Maes-Vandamme en lopende polissen van door hen verworven eigendommen. 1894-1918 1 omslag

17. Ingekomen tabellen van het kadaster betreffende het schatten en herschatten van eigendommen van het echtpaar Maes-Vandamme 1897, 1899, 1912 1 omslag

e. Betaling van onkosten en belastingen

18. Aangifteformulieren en aanmaningen betreffende belastingen ten laste van het gezin Maes-Vandamme en hun personeel 1913-1924 1 pak

19. Stukken betreffende betalingen voor bier, huisraad en “bijdragen”. 1914-1926 1 omslag


26

Bevat stukken betreffende bankrekeningen van Emma Maes-Vandamme, zoals een identiteitsbewijs met foto.

B. WEDUWE EMMA MAES-VANDAMME EN HAAR ERFGENAMEN, OPTREDEND IN ONVERDEELDHEID VAN EIGENDOM

1. BEHEER VAN ONROERENDE GOEDEREN

a. Verwerving, verkoop, onteigening, gebruik en ruil van goederen

20. Stukken betreffende het verkopen van hoeven en gronden te Houthulst, Geluwe, Oostvleteren, Woumen, Beselare en Klerken door Jean-François en Marie-Louise Maes. (1852-1896), 1901-1955 1 pak Bevat gedrukte affiches van de openbare verkoop door notarissen Baert en Vanhee van een hofstede te Klerken en van een woonhuis en een perceel bouwland te Woumen-Jonkershove door notaris Cordy.

21. Akten verleden voor de notarissen Proot, Delahaye en Bouten te Woumen en Kortrijk betreffende erfenissen en verkopen van onroerende goederen en betreffende een schuldbekentenis. (1862-1891), 1922, 1923 1 omslag Bevat een door het kadaster te Brugge goedgekeurd plan van goederen te Merkem.

22. Notariële akten en stukken betreffende het huwelijkscontract en de eigendommen van François-Augustin Maes en Emma Vandamme, waaronder een schenking onder levenden aan Jean-François en Marie-Louise Maes. (1872-1898), 1922, z.d. 1 omslag

23. Stukken betreffende het beheer van de onroerende nalatenschappen van François-Augustin Maes en Emma Maes-Vandamme door kinderen en kleinkinderen, met stukken betreffende de erfenis van Emma Vandamme. 1900-1960, z.d. 1 pak Bevat stukken betreffende een huurovereenkomst tussen Virginie Wyckhuyse-Maïeur en Henri Nuytten.

24. Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende de verkoop van onroerende goederen door Jean-François Maes in opdracht van zijn moeder. 1917-1927 1 omslag

25. Inventarissen van en aantekeningen betreffende roerende en onroerende goederen te Merkem en Diksmuide van Emma Vandamme. 1920-1923, 1950, z.d. 1 omslag Bevat twee delen.

26-28. Stukken betreffende het kopen en verhuren van hoeven en gronden te Merkem en Houthulst door Jean-François en Marie-Louise Maes, voorschriften voor het bewerken van gronden en onkosten voor uitgevoerde werken. 1920-1956, z.d. 3 pakken

29. Stukken betreffende de aankoop van gronden te Merkem uit het bezit van Hennin de Boussu-Walcourt. 1922-1926 1 omslag


27

30. Ingekomen stukken van de gemeentebesturen Merkem en Houthulst betreffende de niet-vergoede onteigening van gronden en openbare werken. 1933, 1945 2 stukken

31. Ingekomen verklaring van de burgemeester van Merkem betreffende zijn instemming om een onderafdeling van de eenheid “Feldpostnumer” (sic) in een hoeve van de familie Maes onder te brengen. 1944 1 stuk

32. Stukken betreffende een grondverwisseling door Jean-François en Marie-Louise Maes en het echtpaar Joye-Van Robaeys, en het verlenen van doorgang over eigendommen te Merkem aan dezelfde Joye. 1948-1950 1 omslag

b. Verhuur

(1) Algemeen

33. Ingekomen brieven betreffende vragen om een hoeve te pachten of om een barak te bekomen. 1919-1921, 1926, z.d. 1 omslag

--- Stukken betreffende het kopen en verhuren van hoeven en gronden te Merkem en Houthulst door Jean-François en Marie-Louise Maes, voorschriften voor het bewerken van gronden en onkosten voor uitgevoerde werken. 1920-1956, z.d. Zie bestanddeelnummers 26-28.

34. Ingekomen brieven en stukken betreffende de verpachting van hoeve “de Melaene” te Merkem. 1926, 1951, 1952, 1954, 1955, z.d. 1 omslag

(2) Onderhouds-, bouwen herstellingswerken

35. Kwijtschriften, facturen, aantekeningen en brieven betreffende onderhouds-, herstellings- en verbouwingswerken aan verhuurde eigendommen. 1919-1958, z.d. 1 pak

36. Stukken betreffende werken aan leidingen en radiatoren in verschillende eigendommen. 1920-1926, z.d. 1 omslag

37. Stukken betreffende de bouw van een keuken, garage, kippenhok en -ren te Merkem. 1925-1926, z.d. 1 omslag

38. Stukken betreffende de bouw van een hangar door een pachter op grond van Jean-François en Marie-Louise Maes. 1949-1950 1 omslag

39. Ingekomen brieven betreffende openbare werken te Merkem, palend aan de onroerende eigendommen. 1953, 1955 1 omslag


28

(3) Boekhouding betreffende de verhuur

40. Kasboeken en stukken betreffende inkomsten en uitgaven in verband met het beheer van verpachte goederen. 1920-1956, z.d. 1 pak

41. Fiches met aantekeningen betreffende inkomsten per huurder. 1922-1935 1 omslag

42. Kwijtschriften voor betaalde pachten. 1925-1956, z.d. 1 pak

43. Kwijtschrift voor de ontvangen vergoeding wegens opzeg van het pachtcontract van een hoeve te Klerken. 1926 1 stuk

(4) Conflicten met huurders

44. Dossier inzake een conflict met een huurder te Merkem betreffende het niet naleven van reglementen. 1947-1948 1 omslag

45. Stukken betreffende het proces gevoerd tegen een (voormalig) pachter over verschillende betwistingen van financiële aard. 1949-1951 1 omslag

46. Stukken betreffende drie gezinnen die tijdelijk een hoeve betrokken maar deze niet willen verlaten. 1921, z.d. 1 omslag

c. Betwistingen en schadevergoeding

47. Ingekomen brief betreffende een misverstand over het recht van doorgang op het terrein van baron d'Huart. 1913 2 stukken

48. Dossier inzake werken door een aannemer uitgevoerd en de betwistingen hieromtrent. 1921-1924, z.d 1 pak Bevat een exemplaar van L'Idée Nationale. Bulletin Officiel de la Ligue Nationale du Souvenir.

49. Aantekening betreffende schade te vergoeden door een aannemer, met bijlage. 1932 2 stukken

50. Briefwisseling met notaris D'Huvettere uit Ieper betreffende onduidelijkheden over een doorgang. 1933 2 stukken

51. Stukken betreffende door konijnen aangerichte schade. 1937, 1940 1 omslag


29

d. Bosbeheer

52. Aantekeningen betreffende gekapte hoeveelheden hout, het vervoer, de opbrengst en de arbeidsuren. 1915, 1929, 1932, 1933, z.d. 1 omslag

53. Affiches, ingekomen brieven en lijsten betreffende de jaarlijkse openbare verkoop van hout uit de bossen van Jean-François en Marie-Louise Maes. 1932-1942, z.d. 1 pak

54. Stukken betreffende uiteenlopende aspecten van het bosbeheer. 1936-1957 1 pak

e. Personeel tewerkgesteld op de familiale domeinen

(1) Algemeen

55. Stukken betreffende het personeelsbeleid ten aanzien van de jachtwachters op het familiedomein. 1929-1947, z.d. 1 omslag

56. Stukken betreffende de tewerkstelling van een personeelslid door de familie Maes. 1950 1 omslag

57. Stukken betreffende de tijdelijke onmogelijkheid om te werken van een personeelslid. 1956 1 omslag

(2) Lonen, sociale zekerheid en verzekeringen

58. Stukken betreffende arbeidsongevallen, verzekeringen voor arbeidsongevallen en uitgekeerde vergoedingen. 1901-1923 1 omslag

59. Staten, brieven en aantekeningen betreffende de bedrijfsbelasting en staten van lonen van werknemers en arbeiders. 1921-1925, z.d. 1 pak Bevat een ingekomen stuk van de Dienst van de Arbeid van de Bestendige Deputatie betreffende toestemming voor het uitvoeren van risicovolle arbeid.

60-61. Loonstaten betreffende herstelwerken aan de gronden van Jean-François en Marie-Louise Maes te Klerken. 1922-1925 2 delen

62. Stukken betreffende de patronale bijdrage voor ouderdomspensioenen. 1932-1939 1 omslag Bevat een foto. Bevat eveneens een brief van het Ministerie van Financiën betreffende een wederbelegging van toegekende vergoedingen.

63-65. Betaalstaten en staten met loonopgaven van werknemers, ingekomen brieven van het Sociaal Bureau en stukken betreffende loonsbelasting, verzekering en sociale bijdragen voor arbeiders en werknemers. 1937-1957, z.d. 3 pakken


30

66. Formulieren voor de werkgeversbijdragen voor de pensioenkas. [1924] 1 omslag Blanco exemplaren.

67. Ingekomen brief met bijlagen van het Sociaal Bureau betreffende het aanvragen van vrijstelling of vermindering van de solidariteitsbijdrage. [1956] 1 omslag

f. Uitbating, opbrengst en onderhoud van hoeven en gronden

68. Stukken betreffende landbouwtellingen, teeltplannen en opeising, levering en vervoer van landbouwgewassen. 1940-1950, z.d. 1 pak

69. Stukken betreffende zaaigoed en verdelgingsmiddelen en de aankoop ervan. 1943-1944, 1952, 1955, z.d. 1 omslag

70. Stukken betreffende leveringen en werken naar aanleiding van een werkovereenkomst voor het uitbaten van een hoeve te Houthulst. 1950-1951, z.d. 1 omslag

71. Stukken betreffende de uitbating van hoeve de Melaene en van een hoeve te Houthulst. 1950-1956, z.d. 1 omslag Het betreft voornamelijk ontvangstbewijzen van leveringen aan zuivelfabriek “Sint-Laurentius/Diksmuidse Roomboterfabriek” te Klerken en Koekelare.

g. Belastingen en kadaster

72. Aanslagbiljetten van de gemeenten Westvleteren, Oostvleteren en Merkem betreffende de grondbelasting. 1914-1917, 1920-1924, 1942-1944 1 omslag

73. Ingekomen briefkaarten van het Kadaster te Brugge betreffende het bekomen van uittreksels. 1919-1920, 1935 1 omslag Bevat eveneens een ingekomen briefkaart van het Kadaster te Veurne en dat in Diksmuide.

74. Uittreksels uit de kadastrale leggers en stukken betreffende gegevens over onroerende bezittingen. 1923-1942, z.d. 1 pak Bevat eveneens een grondplan van hoeve de Melaene.

75. Ingekomen stukken van het kadaster te Diksmuide en andere stukken betreffende bezittingen van Jean-François en Marie-Louise Maes te Houthulst. 1930, 1940, 1942, z.d. 1 omslag Bevat een perceelplan.

76. Stukken betreffende belastingaangiften. 1936-1952, z.d. 1 pak Bevat eveneens aanslagen op de persoonlijke goederen van Jean-François Maes.

77. Stukken betreffende betwistingen in verband met de belastingsaanslagen op het kapitaal. 1936-1956, z.d. 1 omslag


31

78. Stukken betreffende goederen van Jean-François en Marie-Louise Maes te Houthulst, Merkem en Woumen in verband met de belastingen op het kapitaal. 1946-1950, z.d. 1 omslag

2. FINANCIEEL BEHEER

79. Stukken betreffende een hypothecaire lening tussen Emma Maes-Vandamme en een broer en zus uit Lokeren en Gent, verder afgehandeld door Jean-François en Marie-Louise Maes. 1897-1949, z.d. 1 pak

80. Stukken betreffende het afsluiten van diverse verzekeringen door Jean-François en Marie-Louise Maes en betreffende vergoedingen van stormschade. 1906-1957, z.d. 1 pak Bevat een exemplaar van “De Oogst. Landbouwkundig Maandschrift” dat als omslag diende voor andere stukken.

81. Stukken betreffende het beheer van hypothecaire leningen en obligaties aangegaan door Emma Maes-Vandamme en haar kinderen. (1857-1859) 1914-1940, z.d. 1 omslag Bevat ook retroacten betreffende hypothecaire leningen door Jean-Baptiste Vandamme.

82. Kwijtschriften voor de aankoop van meubelen, huisraad en kleding voor de huizen te Brugge en te Merkem door Emma Maes-Vandamme en haar kinderen. 1919-1921, z.d. 1 pak

83. Rekeningenboek en stukken betreffende het beheer van het patrimonium en de wederzijdse verplichtingen hieromtrent tussen weduwe Emma Maes-Vandamme en haar kinderen. 1920-1927 1 deel

84. Stukken betreffende het beheer van de goederen en activa van Emma Maes-Vandamme door Jean-François Maes. 1921-1926 1 omslag

85. Rekeningen tussen Jean-François en Marie-Louise Maes betreffende het beheer van gronden. 1923-1924 1 omslag

3. BEHEER VAN OORLOGSSCHADE

86. Stukken betreffende het vergoeden en opnieuw ter beschikking stellen van ingenomen grond te Merkem, die gebruikt werd als Duits soldatenkerkhof. 1917-1930, z.d. 1 omslag

87. Kwijtschriften, facturen, aantekeningen en brieven betreffende het schatten, herstellen en vergoeden van oorlogsschade aan goederen van Emma Maes-Vandamme en haar kinderen. 1918-1930 1 pak

88-89. Stukken betreffende herstellingswerken en gevorderde tegemoetkomingen voor oorlogsschade aan gebouwen en gronden van Emma Maes-Vandamme en haar kinderen, onder meer te Merkem, Woumen, Houthulst en Beselare. 1918-1925, z.d. 2 pakken Bevat plannen en blauwdrukken van deze eigendommen, naast ingekomen brieven van potentiële


32

pachters die zelf de grond moeten herstellen en een affiche betreffende een openbare verkoop te Zuidschote en Merkem.

90. Stukken betreffende het terugbezorgen van door de Duitsers meegenomen sieraden en zilverwerk van Emma Maes-Vandamme. 1919, z.d. 1 omslag

91. Plannen in blauwdruk opgesteld door Van Elslande, architect-expert te Veurne, betreffende het herstellen van oorlogsschade aan de eigendommen van de familie Maes-Vandamme en aan het klooster van Sint-Jozef te Woumen. 1919-1920 2 stukken

92. Aantekeningen, staten en brieven betreffende berekeningen van herstelkosten en schadevergoedingen aan verhuurde goederen van Emma Maes-Vandamme en haar kinderen te Merkem. 1919-1924, z.d. 1 omslag

93. Stukken betreffende het aanvragen en uitkeren van vergoedingen voor oorlogsschade en uitgevoerde herstellingen aan de verhuurde eigendommen van Emma Maes-Vandamme en haar kinderen, voornamelijk te Houthulst en Geluwe. 1919-1935, z.d. 1 pak Waaronder een bouwplan van de hoeve te Geluwe.

94. Proces-verbaal van vaststelling van oorlogsschade aan gronden, bomen en planten, eigendom van Emma Maes-Vandamme te Merkem. 1920 1 stuk

95. Stukken betreffende schattingen van oorlogsschade aan de eigendommen van Emma Maes-Vandamme en haar kinderen, en van de Cotteau de Montjardin en de Theux de Montjardin. 1920-1925, z.d. 1 omslag

96. Ingekomen brieven en stukken betreffende de oorlogsschadevergoeding toegekend aan Emma Maes-Vandamme. 1921-1924, z.d. 1 omslag

97. Stukken betreffende de betwistingen over de vergoeding voor oorlogsschade voor roerende goederen van Emma Maes-Vandamme en haar kinderen. 1921-1933, z.d. 1 omslag

98. Stukken betreffende schattingen en werken verricht aan eigendommen van Emma Maes-Vandamme en haar kinderen door bouwkundige Charles Laloo uit Izegem, aannemers Vanhove en Vanneste uit Houthulst, architect Van Elslande uit Veurne en landmeter Devriendt uit Ieper. 1922-1925, z.d. 1 pak Zie ook de voorgaande bestanddeelnummers voor gelijkaardige stukken.

99. Stukken betreffende oorlogsschade aan eigendommen te Merkem en Houthulst, en procedures en herstelwerken hieromtrent. 1923, 1930, 1933, z.d. 1 omslag

100. Ingekomen brieven met bijlage van senator Felix Struye betreffende een ministeriële circulaire over beperkingen inzake het uitbetalen van schadevergoedingen voor geleden oorlogsschade. 1924, z.d. 1 omslag


33

101. Aantekening betreffende de gevolgen van het besluit van 15 maart 1941 in verband met de vaststelling van oorlogsschade. [1941] 1 stuk

C. JEAN-FRANÇOIS MAES EN HET GEZIN MAES-BAESJOU

1. STUKKEN VAN STRIKT PERSOONLIJKE AARD

a. Private briefwisseling

102. Ingekomen brieven van leden van het eigen gezin, de familie en andere verwanten. 1903-1951 1 omslag Waaronder een bericht van adreswijziging.

103. Ingekomen brieven van militairen. 1915-1918 1 omslag

104. Ingekomen doodsbrieven en bidprentjes. 1915, 1921-1957 1 pak Met documentatie, waaronder een foto van Albert Lagrange en een recept voor cochon de lait en rijstpap.

105. Ingekomen brief met bijlagen van kapitein Catelle van de Militaire Politie te Ghyvelde betreffende een onderscheiding vanwege de koning. 1917 1 stuk De bijlagen bestaan uit afschriften van brieven van kapitein Catelle aan kolonel Védrines.

106. Ingekomen brief van Frans Daels betreffende een vraag om de dochters Maes te laten deelnemen aan een omhaling ten voordele van de Hoogstudentenwerking tot Zedelijk Heil van Onze Jongens. Met drukwerk in bijlage. 1918 1 stuk Het drukwerk betreft de Hoogstudentenwerking.

107. Ingekomen brief en fragment van een brief betreffende de benoeming van hoge commissarissen en hun adjuncten voor de Dienst voor Wederopbouw van de Verwoeste Gewesten. 1919, z.d. 2 stukken

108. Ingekomen brieven betreffende de niet-herverkiezing van Maes in het parlement. 1919-1921 1 omslag

109. Ingekomen brieven van Carlo Spruyt en minuut van een uitgaande brief aan de heer Lagasse betreffende de carrièremogelijkheden van Maes. 1920, z.d. 1 omslag

110. Ingekomen stukken betreffende geboorten, huwelijken, communies en jubilea. 1923-1956, z.d. 1 omslag

111. Ingekomen brieven van advocaat De Grave uit Veurne en aantekening betreffende een rechtszaak waarin Maes zich burgerlijke partij stelt. 1924 1 omslag

112 Ingekomen brief van luitenant-kolonel Donzel te Parijs met vraag om informatie over een kandidaat-pachter. 1926 1 stuk


34

113 Ingekomen brief van advocaat Waterblee te Ieper betreffende de mogelijkheid om zijn zoon te bezoeken in de gevangenis van Merksplas. 1942 1 stuk

114. Ingekomen brief van K. Loppens uit Koksijde met een vraag om informatie over de “buschkanters” te Houthulst. 1942 1 omslag

115. Ingekomen stukken van de gemeenten Houthulst betreffende een onderzoek voor het samenstellen van de atlas der gemeentewegen. 1942, 1946, 1954 1 omslag Bevat een convocatie voor de verkiezingen voor de Provincieraad en de Wetgevende Kamers van 17 februari 1946 en een ingekomen brief van de gemeente Merkem betreffende het neerleggen van de kaart van onbevaarbare waterlopen.

116. Ingekomen brieven betreffende een benoeming voor John Maes. 1944 2 stukken

117. Ingekomen brieven van de gemeente Merkem en de stad Diksmuide betreffende vieringen naar aanleiding van de bevrijding van het land. 1944-1945 1 omslag Bevat een blanco nieuwjaarswens aan de koning.

118. Ingekomen brieven betreffende de betrekking van Jacques Maes bij de Bank van Brussel. 1950-1953 1 omslag

119. Briefwisseling met neven en nichten in het buitenland. 1950-1954 1 omslag Met bewijsstukken van verzending van brieven en aangifteformulieren van de douane.

120. Ingekomen brief van G. Bouciqué-Leuridan betreffende het verlenen van een dienst aan derden. 1956 1 stuk Bevat enkele briefomslagen met aantekeningen.

121. Ingekomen brief van G. Schotte uit China met drie foto's van het dorp waar hij verblijft. [1916-1918] 1 omslag

b. Andere stukken van persoonlijke aard

122. Aantekeningenboekjes met overgeschreven brieven, krantenartikels en een ingekomen brief en postkaart, alle betreffende de situatie tijdens de oorlog. 1914-1915, z.d. 1 omslag Bevat drie deeltjes.

123. Stukken betreffende huldigingen van Jean-François Maes. 1915-1951 1 omslag Bevat ook een menukaart van het jubileum van het Landbouwcomice van Diksmuide.

124. Dagvaarding door de Procureur des Konings te Veurne van Jean-François Maes om gehoord te worden door de Rechtbank van Eerste Aanleg te Veurne betreffende een zaak van diefstal. 1920 1 stuk


35

125. Stukken betreffende reizen en verplaatsingen. 1940, 1942, 1954, z.d. 1 omslag Waaronder een reispas met foto.

126. Stukken betreffende de inschrijving van Maes als advocaat en ere-advocaat bij de balie van Veurne. 1942, 1955, 1956, z.d. 1 omslag

127. Aantekening betreffende een diefstal van duiven. 1946 1 stuk

128. Verlofbrief met foto voor het dragen van jachtwapens, ingekomen brief betreffende het jachtrecht en staat van periodes waarin de jacht is toegestaan. 1945, 1947-1948, 1954-1955 1 omslag

129. Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende de tussenkomst van de verzekering in de nasleep van het ongeval van Andrée Maes. 1948-1949 1 omslag Bevat een document betreffende haar te volgen dieet.

130. Agenda's en adresboekjes met aantekeningen van uiteenlopende aard. 1951-1956 1 pak

131. Ingekomen waarschuwingsbericht van het parket van de politierechtbank van Namen aan Geneviève Maes betreffende een auto-ongeval. 1953. 1 stuk.

132. Ingekomen brief met bijlagen van Jules Lambert, adjunct van de hoofdconservator van de Koninklijke Bibliotheek, betreffende het verlenen van het recht aan Maes om boeken te ontlenen. 1956 1 omslag

133. Getypte aantekening betreffende een preek ter gelegenheid van een huwelijk door [L. Huellet]. [Eerste helft 20ste eeuw] 1 stuk

2. STUKKEN BETREFFENDE HET BEHEER VAN FINANCIËN EN EIGENDOMMEN

a. Beheer van onroerende goederen

(1) Beheer van de woningen te Diksmuide en Schaarbeek

134. Grondplannen van het huis te Diksmuide. 1921-1922 2 stukken

135. Stukken betreffende een gemeenschappelijke muur van het huis te Diksmuide, Grote Markt 31. 1921-1922, 1924, z.d. 1 pak Met een gedrukte affiche van openbare verkoop door notaris Glorie uit Veurne van een handelspand te Diksmuide.

136. Stukken betreffende het bouwen en afwerken van het huis te Diksmuide. 1921-1924, z.d. 1 pak.

137. Ingekomen brief en minuut van een uitgaande brief betreffende een overeenkomst met de Banque d'Ostende et du Littoral over de overname van een deel van het


36

huis te Diksmuide. 1930 2 stukken

138. Stukken betreffende de opeising van het huis te Diksmuide tijdens de Tweede Wereldoorlog en herstellingswerken ten gevolge hiervan. 1945, 1947, z.d. 1 omslag

139. Ingekomen brief van Ph. De Saedeleer, hoofdlandmeter-expert van het Kadaster, betreffende inlichtingen in verband met de eventuele verhuur van het huis te Schaarbeek. 1955 2 stukken

(2) Beheer van verhuurde goederen

Zie bestanddeelnummers 26-28 en 33-46.

(3) Personeelsbeheer

Zie bestanddeelnummers 55-67.

(4) Beheer van oorlogsschade

Zie bestanddeelnummers 86-101.

b. Beheer van roerende goederen

(1) Algemene financiën en goederenbeheer

(a) Auto's

140. Briefwisseling met de firma Maxwell en Chalmers betreffende de levering van een wagen. 1919-1920 1 omslag

141. Stukken betreffende de aankoop en het onderhoud van auto's. 1919-1922, 1924-1926, 1939, 1950-1952, 1956, z.d. 1 omslag Bevat eveneens twee stukken betreffende de uitbetaling van schade naar aanleiding van een auto-ongeval. Zie ook de bestanddeelnummers 190, 191, 192, 194, 195 en 196.

(b) Leningen

142. Aantekeningen betreffende het afbetalen van leningen en de financiën van Jean-François Maes. 1920, z.d. 2 stukken

143. Kwijtschrift van Henri Staes te Brussel betreffende de betaling van een rente op een lening aangegaan door Jean-François Maes. 1921 1 stuk

144. Stukken betreffende leningen. 1921-1928, z.d. 1 omslag Bevat assignaten voor de vereffening van oorlogsschade en aantekeningen betreffende lampen en afmetingen.


37

145. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende leningen onder familieleden. 1924, 1928, z.d. 1 omslag

(c) Bankrekeningen en verrichtingen

146. Stukken betreffende verrichtingen bij de Banque Générale d'Ostende en de Banque de la Flandre Occidentale. 1921, 1922, 1935, z.d. 1 omslag

147. Stukken betreffende verrichtingen bij de Raffaisenkas. 1922-1923, z.d. 1 omslag

148. Stukken betreffende overschrijvingen en betalingen in verband met de begrafenis en nalatenschap van Frans Baesjou, vader van Marthe-Jeanne Maes-Baesjou. 1930, z.d. 1 omslag

149. Stukken betreffende het huren van kluizen. 1935-1945, 1949 1 omslag

150-151. Rekeninguittreksels en andere stukken betreffende verrichtingen bij de Kredietbank. 1933-1936, 1939-1949, 1951-1954, 1956, z.d. 2 pakken

152. Overschrijvingsboekjes. 1937-1940, 1942-1948, 1950-1957 1 pak

153-167. Bankafschriften en stortingsbewijzen. 1942-1955, 1957 14 pakken, 1 omslag

153. 1942 1 pak 154. 1943 1 pak 155. 1944 1 omslag 156. 1945 1 pak 157. 1946 1 pak 158. 1947 1 pak 159. 1948 1 pak 160. 1949 1 pak 161. 1950 1 pak 162. 1951 1 pak 163. 1952 1 pak 164. 1953 1 pak 165. 1954 1 pak 166. 1955 1 pak 167. 1957 1 pak

168. Stukken betreffende een bankrekening bij de Centrale Kas voor Landbouwkrediet van de Belgische Boerenbond. 1943, 1948, 1951-1953, 1955, 1957, z.d. 1 omslag

169. Stukken betreffende het omruilen van Frans geld in naam van Eliane Maes in het kader van de muntsanering. 1944-1945, z.d. 1 omslag

170. Afgescheurde chequeboekjes, onder meer van gestorte pensioenbedragen. 1944-1951 1 omslag


38

171-172. Stukken betreffende verrichtingen en effecten bij de Bank van Brussel. 1947-1956 2 omslagen

171. 1947-1950 1 omslag 172. 1951-1956 1 omslag

173. Aantekeningen betreffende openstaande rekeningen. 1953-1955 1 omslag

(d) Overige

174-176. Aantekeningenboekjes met onder meer inkomsten en uitgaven. 1929-1930, 1937-1941, 1941-1947 3 delen Het betreft inkomsten en uitgaven van gevarieerde aard: kosten voor herstellingen en personeel, uitgaven voor de kinderen en arbeiders, naast informatie over (kandidaat-)huurders.

174. 1929-1930 1 deel 175. 1937-1941 1 deel 176. 1941-1947 1 deel

177. Inventaris van goederen aanwezig in de huizen te Diksmuide en Merkem. 1939 1 deel

178 Minuten van uitgaande brieven aan de bevelhebber van de gendarmerie betreffende aangiften van diefstallen met braak van levensmiddelen uit zijn woning te Merkem. 1943 2 stukken

179. Ingekomen bevelschriften van de gemeente Merkem betreffende de opeising van een kerfzaag voor de Wehrmacht en het inleveren van radiotoestellen. 1944 2 stukken

180. Aantekening betreffende het betalen van successierechten uitgaande van verschillende scenario's. 1951 1 stuk

181. Ingekomen brief van het Ministerie van Financiën en andere stukken betreffende het pensioen van Jean-François Maes. 1955-1957 1 omslag

(2) Belastingen

--- Stukken betreffende belastingaangiften. 1936-1952, z.d. Bevat ook aanslagen op de gedeelde goederen van Jean-François en Marie-Louise Maes. Zie bestanddeelnummer 76.

182. Aanslagbiljetten betreffende de provinciale belasting op honden en andere dieren. 1939, 1942-1947 1 omslag

183. Stukken betreffende de belastingen op het kapitaal en de uitzonderlijke inkomsten in het kader van de muntsanering. 1944-1946, z.d. 1 omslag Bevat een ingekomen briefkaart van de landmeter van het Kadaster betreffende een vraag om informatie over een eigendom.


39

(3) Effecten

--- Stukken betreffende de deelname van Maes in de N.V. “Elk in ’t Zijne”. Kredietmaatschappij voor Werkmanswoonsten. 1902, 1923, 1937 Zie bestanddeelnummer 215.

184. Stukken betreffende het beheer van de effectenportefeuille. 1927-1949, z.d. 1 pak

185. Bewijsstukken, aantekeningen en ingekomen brieven betreffende de aankoop van aandelen van verschillende binnen- en buitenlandse bedrijven. 1937, 1952-1956, z.d. 1 pak Waaronder jaarverslagen van de Kennecott Copper Corporation en de Assurantie van de Belgische Boerenbond.

186. Ingekomen brief betreffende de overgang van de Bank voor Handel en Nijverheid naar de Kredietbank voor Handel en Nijverheid, met jaarverslagen van deze laatste. 1935, 1939-1941 1 omslag

--- Rekeninguittreksels en andere stukken betreffende verrichtingen bij de Kredietbank. 1933-1936, 1939-1949, 1951-1954, 1956, z.d. Zie bestanddeelnummers 150-151.

187. Stukken betreffende beursverrichtingen, beleggingen en andere vormen van financieel beheer in naam van Marthe-Jeanne Baesjou en de dochters Maes. 1945-1952, z.d. 1 pak

--- Stukken betreffende verrichtingen en effecten bij de Bank van Brussel. 1947-1956 Zie bestanddeelnummer 171.

c. Beheer van financiën betreffende de gezinsleden en de woningen

188. Kwitanties voor de aankoop van goederen bij kleer- en schoenmakers in Londen,Weybridge en Chertsey. 1915, z.d. 1 omslag

189. Stukken betreffende de aankoop van kantoorbenodigdheden en andere financiële aangelegenheden bij de uitoefening van het ambt van advocaat. 1919-1925, z.d. 1 omslag Bevat een ingekomen toelating van het Ministerie van Spoorwegen om handelstreinen te gebruiken tussen Diksmuide en Veurne, en een biljet van een frank.

190. Aantekeningenboekjes met trajecten afgelegd met de auto’s en het verbruik. 1921-1926 1 omslag

191-192. Stukken betreffende uitgaven voor de gezinsleden en de verblijven te Merkem en Diksmuide. 1924-1945, z.d. 2 pakken

191. 1924-1940, z.d. 1 pak Bevat een treinabonnement met foto van Eliane Maes.

192. 1941-1945, z.d. 1 pak


40

193. Stukken betreffende financiële steun aan goede doelen. 1939, 1941-1943, 1949-1950, 1952-1956, z.d. 1 omslag Bevat stukken betreffende het driehonderdjarig bestaan van de zusters conceptionisten te Nijvel.

194. Stukken betreffende uitgaven met het oog op de verhuis naar het huis te Schaarbeek, Eugène De Molderstraat 39. 1946, z.d. 1 pak

195-196. Stukken betreffende uitgaven voor de gezinsleden en de verblijven te Merkem, Diksmuide en Schaarbeek. 1946-1957, z.d. 2 pakken

195. 1946-1950, z.d. 1 pak Bevat een exemplaar van de kiezerslijst van de gemeente Merkem voor de parlementsverkiezingen van 1918 met het opschrift “Quittances”. Dit stuk werd vermoedelijk als omslag gebruikt.

196. 1951-1957, z.d. 1 pak Waaronder een lidkaart met foto voor de Koninklijke Bibliotheek.

197. Kasboekjes. 1948, 1951, 1953-1954 1 omslag

198. Stukken betreffende medische kosten voor Andrée Maes. 1948-1949, 1951-1957 1 omslag

199. Stukken betreffende de begrafenis en nalatenschap van Marthe-Jeanne Baesjou. 1951-1952, z.d. 1 omslag

200. Stukken betreffende reizen, verplaatsingen en verblijven in het buitenland. 1954, 1956, z.d. 1 omslag

3. STUKKEN BETREFFENDE MAES’ OPTREDEN ALS ZAAKWAARNEMER EN

ADVISEUR TEN AANZIEN VAN DERDEN

a. Erfenissen

201-202. Stukken betreffende de regeling van een nalatenschap. 1911, 1926-1957, z.d. 2 pakken

203. Testament en concept van een testament van Auguste Staes of “Moeder Mélanie”, overste van de Ursulinnen van Doornik. [Eerste helft 20ste eeuw] 1 omslag

b. Oorlogsschade

204. Ingekomen brieven en aantekeningen betreffende vragen om hulp of informatie voor het herstellen van oorlogsschade. 1919 1 omslag

205. Stukken betreffende schattingen ten behoeve van het vergoeden van oorlogsschade. 1919-1921, 1923, z.d. 1 omslag

206. Dossiers inzake tussenkomsten ten behoeve van derden bij het Tribunaal voor Oorlogsschade. 1918-1922, 1925, 1928-1929, z.d. 1 pak


41

207. Plannen en bestekken betreffende de heropbouw van eigendommen van het klooster van Woumen door architect Van Elslande. 1919-1920, z.d. 1 omslag

208. Plannen en bestekken betreffende de heropbouw van eigendommen onder leiding van bouwmeester De Bruycker. 1919-1922, z.d. 1 pak

209. Register met aantekeningen betreffende assignaten ter vergoeding van oorlogsschade aan particulieren. 1920-1921 1 deel Waaronder ook vergoedingen op naam van de familie.

210. Staten, kwijtschriften, ingekomen brieven en aantekeningen betreffende schattingen uitgevoerd door Michel Butaye. 1921, 1922, 1924, z.d. 1 omslag

c. Overige

211. Geannoteerde stukken met omslag betreffende advies en tussenkomsten bij echtelijke en financiële problemen. 1918, 1931, z.d. 1 omslag

212. Ingekomen brieven en aantekeningen betreffende het inwinnen van inlichtingen omtrent beursverrichtingen voor een derde. 1919, z.d. 1 omslag

213. Stukken betreffende advies verstrekt aan de gemeentesecretaris van Merkem. 1944, 1945. 1 omslag

214. Stukken betreffende verzekeringen en leningen afgesloten bij de Belgische Lloyd op naam van een derde. 1957, 1961-1962, z.d. 1 omslag

4. STUKKEN BETREFFENDE LIDMAATSCHAPPEN, STEUNBETUIGINGEN EN

PARTICIPATIES AAN VERENIGINGEN EN ONDERNEMINGEN

a. Krediet, huisvesting en oorlogsschade

215. Stukken betreffende de deelname van Maes in de N.V. “Elk in ’t Zijne”. Kredietmaatschappij voor Werkmanswoonsten. 1902,1923 1 omslag Waaronder een staat van de N.V. “Het Volksbelang” te Nieuwpoort voor het invullen van gegevens van schuldenaars.

216. Stukken betreffende het Beschermingscomité der Werkmanswoningen van het arrondissement Diksmuide waarvan Maes voorzitter was. 1914-1945, z.d. 1 pak

217. Nota van Henri Dejardin, gedelegeerde bij het Comité Central de l’Association des Sinistrés de la Flandre Occidentale betreffende de vaststelling van oorlogsschade en de beschermingsmaatregelen hieromtrent. 1916 1 stuk


42

218. Ingekomen brief van de Association des Sinistrés de la Flandre Occidentale en kopieën van briefwisseling tussen deze vereniging en het Ministerie van Justitie. 1917 1 omslag

219. Bekendmaking van een lotenlening van een miljard frank door het Verbond van Samenwerkende Vennootschappen voor het herstel van de Oorlogsschade. 1923 1 stuk

220. Formulieren voor “Premiën aan de Opbouwers”, ingevuld door het Beschermingscomité op naam van de eigenaars. 1939-1942, z.d. 1 pak

221. Stukken betreffende de Samenwerkende Maatschappij voor Oorlogsschade “Werken Veredelt Wercken”. 1920-1921, 1937-1942, z.d. 1 omslag

222. Ingekomen brieven van de Westvlaamsche Heropbouwmaatschappij aan Maes als beheerder van deze naamloze vennootschap. 1921-1924 1 omslag

223. Stukken betreffende het beheer van de Provinciale Samenwerkende Maatschappij “de Goedkope Woning in Verwoest West-Vlaanderen”. 1937-1938, 1942-1945, z.d. 1 omslag

224. Convocatie voor de algemene vergadering van de N.V. “Elk zijn Huis”. 1938 1 stuk

225. Convocaties voor de algemene vergadering van de N.V. “Eigen Huis te Izegem”. 1938 1 omslag

226. Nota’s en rapporten betreffende het project voor de herziening van de wet van 10 mei 1919 inzake de vergoeding van oorlogsschade. [Tweede kwart 20ste eeuw] 1 omslag

b. Landbouw

227. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende de oprichting, leden en werking van de Gewestelijke Landbouwkredietkas van het arrondissement Diksmuide. 1916, 1917, 1919, z.d. 1 omslag Met de zwaar beschadigde nota “Agricultural Credit in Belgium”.

228. Stukken betreffende de gewestelijke en lokale geitenbonden waarvan Maes voorzitter was. 1919, 1921, 1937-1940, 1943-1945, z.d. 1 pak Met twee stukken betreffende het keuren en kweken van paarden en varkens.

229. Stukken betreffende het lidmaatschap, de bijeenkomsten en de leden van de Landbouwcomice van Diksmuide. 1920, 1925-1928, 1937-1945, z.d. 1 omslag

230. Stukken betreffende de oprichting en de werking van een kippenkwekerij. 1925-1929, 1932-1934, z.d. 1 pak Met folders en een stuk met informatie betreffende het kweken van geiten en bijen.


43

231. Ingekomen uitnodigingen voor en verslagen van vergaderingen van de Landbouwkamer van West-Vlaanderen. 1938 1 omslag

232. Ingekomen brief en ledenlijst van het Komiteit voor Landbouwboekhouders te Diksmuide. 1938, z.d. 2 stukken

233. Aandeelboekje van de Samenwerkende Vennootschap Zaai- en Pootgoedtelers van Veurne-Diksmuide te Noordschote. [1940-1949] 1 deel

c. Industrie

234. Stukken betreffende de oprichting en de werking van een steenbakkerij te Merkem. 1920-1925, z.d. 1 pak

235. Stukken betreffende de oprichting van een suikerfabriek te Diksmuide. 1923-1924, z.d. 1 omslag

d. Andere

236. Stukken betreffende de benoeming tot Officier en Commandeur in de Leopoldsorde en betreffende de gedecoreerden in deze orde. 1919-1945 1 omslag

237. Lidkaarten en andere bewijzen van steun of deelname aan verenigingen of sociaal-economische ondernemingen. 1924-1926, 1937-1956, z.d. 1 omslag Met een lidkaart met foto van de Touring Club, naast lidkaarten van verenigingen als de paardenverzekering Rust Roest, de Société Centrale Forestière de Belgique, de Belgische Boerenbond, de Nationale Liga tegen Kanker en andere.

238. Aantekening betreffende de aanwezige en ontbrekende exemplaren van het Bulletin de la Société Centrale Forestière in de collectie van Maes. 1931 1 stuk

239. Ingekomen brief met omslag van G. Dewitte te Esen met de vraag om lid te worden van de Vaderlandsche Studiekringen. 1945 2 stukken

240. Toespraak in concept betreffende de ouderdomsverzekering. [Eerste kwart 20ste eeuw?] 1 deel

D. MARIE-LOUISE MAES

1. INGEKOMEN BRIEVEN EN STUKKEN

241. Ingekomen brief van B. Van Hove, zuster in het klooster van de Heilige Familie betreffende condoleances naar aanleiding van het overlijden van Emma Maes-Vandamme. 1927 1 stuk


44

242. Ingekomen stukken betreffende deelname aan een groepsreis naar Lourdes. 1929 1 omslag

243. Ingekomen brieven en prentkaart van de leden van de Londense Ladies Army and Navy Club met nieuwjaarswensen aan “Mademoiselle Maes”. 1931, z.d. 1 omslag

244. Bericht aan de bevolking uitgaande van het stadsbestuur van Ieper betreffende de kolenbevoorrading. 1945 1 stuk

2. STUKKEN BETREFFENDE GOEDEREN EN EIGENDOMMEN

245. Aantekeningenboekjes betreffende de effectenportefeuille. 1888-1974 1 omslag

246. Huurcontract van een huis in de Schrijnwerkersstraat te Brugge. 1905 1 stuk

247. Stukken betreffende aan te geven belastingen voor de jaren 1927 en 1946-1951. 1927, 1947-1952 1 omslag

248. Uitgavenboek van de huishoudelijke uitgaven. 1923, 1928, 1948, 1954-1955 1 deel Met bijgevoegde losse stukken betreffende de aankoop van huishoudtoestellen, het overlaten van goederen aan de overnemer van het huis in de Schrijnwerkersstraat te Brugge, een verklaring betreffende antiquiteiten in het huis van Emma Maes-Vandamme te Merkem en kwijtschriften van erfenisrechten betaald door Jean-François en Marie-Louise Maes.

249. Inventaris van meubelen [in het huis van Marie-Louise Maes te Ieper]. [Tweede kwart 20ste eeuw?] 1 stuk

3. OVERIGE STUKKEN

250. Aantekeningen betreffende de geschiedenis van Brugge en historische monumenten. [1915, 1920] 1 omslag

251. Aantekening betreffende een routebeschrijving naar “hoeve Verhaege” en “hoeve Vinckier” en een krantenknipsel betreffende een boek van Bellime-Laugier. [Tweede kwart 20ste eeuw] 2 stukken

E. GENEVIEVE MAES, ELIANE MAES EN MARIE-THERESE CHRISTIAENS-MAES

1. STUKKEN VAN STRIKT PERSOONLIJKE AARD

252. Partituren voor piano. 1852 1 omslag

253. Fragmenten en knipsels van en uit diverse kranten betreffende de oorlog, vermoedelijk verzameld door Geneviève Maes. 1915, 1928, z.d. 1 omslag Met aanduiding van Jean-François Maes op twee foto's.


45

254. Programmaboekje van een groepsreis van het C.O.V. West-Vlaanderen naar Nederland. 1948 1 deel C.O.V. staat voor Christelijk Onderwijzers Verbond.

255. Schoolschrift voor godsdienst, schoolse aantekeningen en een aantekeningenboek betreffende verrichte activiteiten van Geneviève Maes. [1930], 1932, [1953], z.d. 1 omslag In het aantekeningenboek zijn ook recepten opgenomen, naast een ingekomen brief van S. Biebuyck betreffende de verzorging van schapen.

256. Collages van krantenknipsels met onder meer overlijdensberichten betreffende generaal Weygand, baron Joseph Ryelandt en anderen. 1964-1965, z.d. 1 omslag Met aantekeningen van Geneviève Maes.

2. STUKKEN BETREFFENDE HET OVERLIJDEN EN DE ERFENIS VAN JEAN-FRANÇOIS MAES

257. Uittreksels uit kadastrale leggers, tabellen van geschatte percelen en andere stukken betreffende de onroerende goederen geërfd door Geneviève, Eliane en Andrée Maes. (1944-1956), 1957-1973, z.d. 1 pak Bevat retroacta betreffende het goederenbeheer door Maes zelf, dat na zijn overlijden verder door zijn dochters werd afgehandeld. Geneviève Maes trad na de dood van haar vader ook op als zaakwaarneemster voor haar gehandicapte zus Andrée.

258. Stukken betreffende het overlijden van Jean-François Maes en maatregelen naar aanleiding hiervan. 1957, z.d. 1 omslag

259. Facturen, kwitanties en andere stukken betreffende de onkosten naar aanleiding van het overlijden en de begrafenis van Jean-François Maes. 1957, z.d. 1 omslag

260. Dossier inzake het testament en de verdeling van de nalatenschap van Jean-François Maes, aangelegd door zijn dochter Geneviève (“Ginette”). 1957, 1958, z.d. 1 omslag

3. STUKKEN BETREFFENDE FINANCIËN EN GOEDEREN

261. Stukken betreffende het beheer van de rekening van Eliane en Geneviève Maes bij de Bank van Brussel. 1958-1964 1 pak

262. Uittreksels van de postchequerekening van Geneviève Maes. 1965-1970 1 pak

263. Plannen van het huis van de familie Christiaens-Maes te Brugge, Sint-Jansstraat 18. [Ca.1900] 1 omslag Het gaat om 14 calques.


46

264. Inventaris met een beschrijving van de waarde van de meubelen en huisraad in de huizen te Merkem en Diksmuide. [Eerste helft 20ste eeuw] 1 deel


47

II. STUKKEN BETREFFENDE HET OPENBAAR LEVEN VAN JEAN-FRANÇOIS MAES

A. ALGEMEEN

265-269. Ingekomen brieven betreffende vragen om diverse vormen van dienstbetoon. 1915-1919, z.d. 5 omslagen Gericht aan Maes of zijn medewerkers in verschillende ambtelijke hoedanigheden. In deze omslagen bevinden zich ook enkele aantekeningen en beschadigde stukken.

265. 1915, z.d. 1 omslag 266. 1916, z.d. 1 omslag 267. 1917, z.d. 1 omslag

Waaronder een foto. 268. 1918, z.d. 1 omslag 269. 1919, z.d. 1 omslag

270-280. Ingekomen brieven, aantekeningen en andere stukken betreffende vragen om dienstbetoon, voornamelijk aan burgers in onbezet België en aan Belgische vluchtelingen. 1915-1918, z.d. 11 pakken Onder dienstbetoon wordt hier onder meer verstaan vragen om overplaatsingen van soldaten te regelen, schadevergoedingen, informatie over vermisten, gezinsherenigingen, het recht om zaken te importeren of de grens over te steken, scholing voor kinderen, vrijstelling van legerdienst... Deze brieven zijn gericht aan Maes in verschillende functies en werden door hemzelf of een medewerker doorlopend genummerd en zijn daarom ook in deze orde gelaten, zij het met soms vrij grote hiaten. De bewaarde nummering loopt van 11 tot 2620. Onder deze stukken bevinden zich enkele zwaar beschadigde exemplaren. Zie ook bestanddeelnummers 285, 353 en 439.

270. Nummers 11-300. 1 pak 271. Nummers 301-500. 1 pak

Waaronder een brief met twee foto's. 272. Nummers 501-800. 1 pak 273. Nummers 801-950. 1 pak 274. Nummers 1303-1399. 1 pak 275. Nummers 1401-1594. 1 pak 276. Nummers 1601-1899. 1 pak 277. Nummers 1902-1999. 1 pak 278. Nummers 2001-2200. 1 pak 279. Nummers 2201-2500. 1 pak 280. Nummers 2501-2620. 1 pak

281-283. Ingekomen brieven en aantekeningen betreffende tussenkomsten ten gunste van mannen die werden opgeroepen naar aanleiding van de Algemene Oproep tot 's Lands Dienst. 1916-1918, z.d. 1 pak, 2 omslagen Het betreft ingekomen brieven van soldaten of familieleden met vragen om overplaatsingen, verlof of beroep. Waaronder ook sterk beschadigde exemplaren. Zie ook bestanddeelnummers 266 tot 268.

281. 1916, z.d. 1 pak 282. 1917, z.d. 1 omslag


48

283. 1918, z.d. 1 omslag

284. Ingekomen brief betreffende het verzenden van foto's, met twee foto's. 1918 1 omslag

285. Ingekomen brieven en aantekeningen betreffende verzoeken en tussenkomsten om naar België te kunnen terugkeren. 1918, 1919, z.d. 1 omslag Waaronder twee foto's. Sommige stukken zijn sterk beschadigd. In dit bestanddeelnummer bevinden zich eveneens genummerde stukken tussen 7 en 987 met grote hiaten, die vermoedelijk bij een eerdere bewerking uit de bestanddeelnummers 270 tot 280 gehaald werden.

286. Stukken betreffende het verlenen van voorspraak bij openbare ambtsbenoemingen en het bemiddelen inzake de oproeping van dienstplichtigen. 1951-1956, z.d. 1 pak

B. VOLKSVERTEGENWOORDIGER

1. STUKKEN BETREFFENDE HET PARLEMENTAIR LEVEN EN HET POLITIEK

BELEID

a. Stukken betreffende de oorlogsomstandigheden

287. Circulaires uitgaande van de militaire overheid en het Ministerie van Binnenlandse Zaken betreffende instructies aan de militaire en burgerlijke gezagvoerders en betreffende de militievergoeding. 1915, z.d. 2 stukken

288. Stukken betreffende de militaire dienstplicht. 1915-1916, z.d. 1 omslag Het betreft uittreksels uit het Belgisch Staatsblad en de krant L'Indépendance Belge.

289. Briefwisseling met Belgische regerings- en parlementsleden betreffende uiteenlopende onderwerpen. 1915-1917 1 omslag Waaronder ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende de oprichting van het Centraal Comité voor de Landbouwbelangen. Sommige stukken zijn beschadigd.

290. Stukken betreffende maatregelen ter voorbereiding van de bevrijding en de lokale wederopbouw, voornamelijk te Diksmuide. 1915-1917, z.d. 1 omslag

291. Stukken betreffende het bekomen van identiteitsbewijzen en verblijfsvergunningen voor zichzelf en derden. 1915-1918, z.d. 1 omslag Waaronder twee gedrukte affiches, een eerste betreffende het bekomen van identiteitsbewijzen en een tweede betreffende maatregelen inzake verlichting in onbezet België.

292. Stukken betreffende bijeenkomsten van Belgische parlementsleden ter voorbereiding van maatregelen te treffen aan het einde van de Eerste Wereldoorlog. 1915, 1918, z.d. 1 omslag

293. Stukken betreffende parlementaire vragen, uitnodigingen en andere aangelegenheden met betrekking tot Maes' functie van volksvertegenwoordiger. 1915, 1916, 1918, 1919, z.d. 1 omslag


49

Waaronder een parlementaire vraag betreffende de werking van het Commissariaat-Generaal voor de Burgerlijke Bevoorrading in Onbezet België.

294. Ingekomen brief van militair gouverneur Adringa betreffende een vraag van Maes over de bevoegdheden van de gendarmerie. 1916 1 stuk

295. “La France et la Belgique occupées. Traduit de ‘The Atlantic Monthly’”. Artikels over bezet België en Frankrijk, door V.L. Kellogg. 1916 1 omslag Parijs, Commission for Relief in Belgium. Het gaat om drie exemplaren van hetzelfde deel, vermoedelijk gebruikt als documentatie.

296. Aantekening betreffende het oprichten van een Belgische tegenhanger van de Claims Commission en nota's betreffende de wederzijdse rechten van de burgerlijke bevolking en het Britse leger in onbezet België. 1916, z.d. 1 omslag

297. Nota's betreffende beleidsmaatregelen die door de regering en de ondergeschikte besturen genomen werden naar aanleiding van de oorlog. 1916-1917, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

298. Stukken betreffende het verlenen van verlof aan soldaten die onmisbaar zijn voor de landbouw of het onderwijs. 1916-1918, z.d. 1 pak Zie ook bestanddeelnummers 281 tot 283, 437, 564, 565 en de stukken betreffende Maes’ lidmaatschap van het Tribunaal van Uitstel.

299. Ingekomen telegrammen, minuten en ontvangstbewijzen van uitgaande telegrammen van en aan de Belgische regering. 1916, 1919, z.d. 1 omslag

Waarvan sommige beschadigd.

300. Ingekomen brief met bijlage van de griffier van de Kamer van Volksvertegenwoordigers betreffende een overzicht van de verblijfplaats van de kamerleden. 1917 1 omslag

301. Stukken betreffende het bekendmaken van diverse maatregelen getroffen door de burgerlijke en militaire overheden ten gevolge van de oorlogsomstandigheden. 1915, 1917-1918 1 pak Het gaat voornamelijk om affiches en ingekomen brieven.

302. Ingekomen brieven, vragenlijsten en nota's betreffende de aanpak, het schatten en vergoeden van oorlogsschade en de heropbouw van de verwoeste gewesten. 1917, 1919, z.d. 1 omslag

303. Ingekomen brief van de griffier van de Kamer van Volksvertegenwoordigers betreffende het inleggen van een speciale trein voor de terugkeer van Belgische parlementairen en hun familie uit Frankrijk. 1918 1 stuk

304. Ingekomen brief van Le Souvenir Belge betreffende het oprichten van een monument ter nagedachtenis van de gesneuvelde Belgische burgers en militairen. 1918 1 stuk


50

305. Ingekomen brief met bijlage van minister de Broqueville betreffende een vraag van Maes om inlichtingen over de militievergoeding door de gemeentebesturen. 1919 2 stukken

b. Stukken die niet rechtstreeks de oorlogsomstandigheden betreffen

306. Ingekomen aanbevelingsbrief van het Katholiek Kiesbureel betreffende een benoeming. 1918 2 stukken

307. Ingekomen brief met bijlage van de West-Vlaamse Vroedvrouwenbond betreffende een vraag om steun inzake hun eisen omtrent de vroedvrouwenopleiding. 1919 1 stuk De bijlage is ernstig beschadigd.

308. Ingekomen brief van de Middenraad der Katholieke Volksbond betreffende het vrouwenstemrecht. 1919 1 stuk

309. Nota over alcohol van professor Brachet van de universiteit van Brussel. [1914-1919] 1 katern Met een stempel van de Commission d'Etudes du Régime de l'Alcool van het kabinet van minister Vandervelde te Sainte-Adresse.

310. Brochure met omslag betreffende een oproep om het katholiek onderwijs financieel te steunen. [Eerste kwart 20ste eeuw] 2 stukken

2. STUKKEN BETREFFENDE DEELNAME AAN VERKIEZINGEN

311. Stukken betreffende de organisatie en het voeren van de verkiezingscampagne voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers in het arrondissement Veurne-Diksmuide-Oostende. 1919, z.d. 1 pak In dit bestanddeelnummer bevinden zich eveneens een ingekomen brief en twee exemplaren van een nota betreffende kritiek op de werking van het Commissariaat-Generaal voor de Burgerlijke Bevoorrading in Onbezet België, die mogelijk als verkiezingspropaganda gediend hebben. Bevat beschadigde stukken.

312. Stukken betreffende de uitslag van de verkiezingen voor Kamer en Senaat. 1919, z.d. 1 omslag

313. Ingekomen brieven, drukwerk en kranten betreffende de verkiezingscampagne en de resultaten van de parlementsverkiezingen. 1919, z.d. 1 omslag

314. Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende Maes' kandidatuur voor de parlementsverkiezingen van 1921. 1920-1921, z.d. 1 omslag Bevat diverse stukken betreffende Maes' ontevredenheid over zijn plaats op de lijst.


51

C. VOORZITTER VAN HET OFFICIEEL COMITÉ VOOR DE VLUCHTELINGEN IN ONBEZET BELGIË

Het Officieel Comité voor de Vluchtelingen in Onbezet België onder de Hoge Bescherming van Hunne Majesteiten de Koning en de Koningin werd opgericht te Poperinge in april 1915. Jean-François Maes werd aangesteld tot voorzitter, een select gezelschap van notabelen en in België gebleven politici vormden de overige bestuursleden. Na enkele weken werd de zetel van het Comité overgebracht naar Roesbrugge-Haringe, vanwege de veiliger ligging. Het doel van de organisatie was om vluchtelingen in het onbezet deel van België materieel en moreel te steunen, onder meer door het verschaffen van voedsel, kleding, onderdak, werkgelegenheid, steungeld en papieren. Daarnaast werd voor hen bemiddeld bij hogere overheden, probeerde het Comité gezinnen en families te herenigen en werd de beschikbare informatie over gevluchte personen zo rigoureus mogelijk bijgehouden en aangevuld. In de loop van 1919, na afloop van de oorlog, werd het Comité opgeheven.

1. STUKKEN BETREFFENDE DE ORGANISATIE, DE WERKING EN DE

INFRASTRUCTUUR

a. Oprichting, organisatie en werking van het Comité

315. Ingekomen brieven en telegrammen, minuten van uitgaande brieven en aantekeningen betreffende de oprichting van het Centraal Comité voor de Vluchtelingen in het niet-veroverd deel van België. 1915, z.d. 1 omslag Bevat een omzendbrief van de ministers van Binnenlandse Zaken en Financiën betreffende het hulpgeld voor de vluchtelingen.

316. Ingekomen brieven betreffende de oprichting van een lokaal comité te Leisele. 1915, z.d. 1 omslag

317. Standaardbrieven en formulieren van het Comité. 1915, 1918, z.d. 1 omslag

318. Notulen van een vergadering van het Comité en aantekeningen betreffende de activiteiten en doelstellingen. 1915, 1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

319. Stukken betreffende de werking en de geboden hulp. 1915-1918, z.d. 1 pak Het betreft vooral ingekomen brieven van medewerkers van het Comité en de lokale afdelingen, naast aantekeningen. Bevat een aantal zwaar beschadigde stukken.

320. Rapport van de secretaris-ontvanger van het Comité betreffende de werkzaamheden in het jaar 1916. 1917 1 stuk

321. Ingekomen stukken betreffende het versturen van post, het repatriëren van kinderen en betreffende buitenlandse waarden, alle met het opschrift “Documentation”. 1916, 1917, z.d. 1 omslag


52

Ook andere ingekomen brieven zijn met deze aantekening gemerkt, maar werden in een ander verband aangetroffen en daarom niet aan dit bestanddeelnummer toegevoegd. In dit bestanddeelnummer bevindt zich eveneens een drukwerkje betreffende de postbezorging in België en Noord-Frankrijk.

322. Ingekomen brieven van Clothing of Belgian Destitute Civilians betreffende het maken van een afspraak en het leveren van een schrijf- en stencilmachine aan het Comité. 1918 1 omslag

323. Brief in concept en aantekeningen van vergaderingen betreffende samenwerking tussen het Comité en het Amerikaanse Rode Kruis. [1915] 1 stuk Deze stukken zijn beschadigd.

b. Adviezen, voorstellen en regelgeving

324. Ingekomen circulaires van het Officieel Belgisch Comiteit van Hulpbetoon aan Vluchtelingen aan de consuls en de lokale comités betreffende verschillende maatregelen. 1914-1915 1 omslag Sommige stukken zijn beschadigd.

325. Ingekomen brieven van Minister van Oorlog de Broqueville betreffende maatregelen inzake militairen en burgerlijke verminkten. 1915, 1916 1 omslag.

326. Ontwerp van een brief aan de Minister van Binnenlandse Zaken met in bijlage een voorstel tot wijziging van het Ministerieel Besluit van 25 november 1915 betreffende uitkeringen voor valide vrouwelijke vluchtelingen. 1916 1 omslag

327. Ingekomen brieven, nota's en andere stukken betreffende verordeningen, beslissingen en maatregelen van diverse overheden ten aanzien van de vluchtelingen en het Comité. 1915-1917, z.d. 1 omslag Sommige stukken zijn beschadigd.

328. Ingekomen brief met affiche in bijlage betreffende de modaliteiten omtrent het dragen van een insigne van het Rode Kruis. 1917 2 stukken De affiche is in twee stukken gescheurd.

329. Ingekomen brief met in bijlage een nota van Conrad Verhaege de Naeyer betreffende het oprichten van Colonies Sanitaires (Gezondheidskolonies) ten behoeve van voormalige soldaten en behoeftige burgers. 1918 1 stuk Dit stuk is beschadigd.

330. Ingekomen nota van het provinciebestuur betreffende een verslag aan de Minister van Binnenlandse Zaken over het oprichten van vluchthuizen bij de herovering van de provincie West-Vlaanderen. 1918 2 stukken


53

c. Personeel

331. Verklaringen betreffende de bevoegdheden van de schatbewaarder van het Comité. 1915 2 stukken

332. Ingekomen brieven van een medewerker betreffende diverse aangelegenheden. 1915 1 omslag Het gaat om brieven betreffende een overlijden van een medewerkster, zijn aanstelling, het transport van Belgische arbeiders naar Le Havre en mistoestanden bij de verdeling van het hulpgeld. Bevat een beschadigd exemplaar.

333. Ingekomen brief van een journalist als antwoord op een reactie van de secretaris van het Comité verstuurd naar aanleiding van een artikel verschenen in Le XXe Siècle. 1915. 2 stukken Met een geannoteerd fragment uit de bewuste krant.

334. Stukken betreffende de taken en verdiensten van de medewerkers en bestuurders van het Comité. 1919, z.d. 1 omslag

335. Lijsten van afgevaardigden van het Comité. [1914-1919] 2 stukken

e. Financiën en goederen

336. Fragmenten van journalen en kasboeken van het Comité. 1915-1919, z.d. 1 omslag Hierin staan ook concrete uitgaven ten voordele van de vluchtelingen genoteerd.

337. “Inventaire de tout ce qui appartient au Comité”. Inventaris van goederen van het Comité. 1916 1 deel Het deel is beschadigd en bestaat in feite uit losse bladeren.

338. Facturen en andere stukken betreffende bouwmaterialen voor het herstellen van huizen en gebouwen. 1916-1917, z.d. 1 omslag

339. Aantekeningen en stukken betreffende de financiën van het Comité, onder meer van de Banque de France en de Nationale Bank. 1916, 1918, z.d. 1 omslag

340. Ingekomen brief van de ontvanger van Poperinge betreffende het uitbetalen van een huurverschil voor het gebruik van een paviljoen door het Comité. 1917. 1 stuk

341. “Kasboek. Levering brooden aan uitwijkelingen begin 23 april 1918”, opgesteld per gemeente. 1918. 1 omslag. Het gaat om een losgeraakt deel. Gelijkaardige stukken bevinden zich onder de stukken betreffende de financiën van het Commissariaat-Generaal voor de Burgerlijke Bevoorrading.


54

2. STUKKEN BETREFFENDE CONCRETE HULP AAN VLUCHTELINGEN

Zie ook bestanddeelnummer 439.

a. Algemeen

342. “Handboek van den Belgischen vluchteling in Frankrijk”, handleiding ten behoeve van vluchtelingen, door E. Ronse. 1915 1 deel Gedrukt. Parijs, Uitgeverij Ons Vlaanderen.

343. Aantekeningen betreffende ontvangen bezoekers en brieven met vragen om hulp of opvolging van een zaak. 1915, z.d. 1 omslag Bevat ook concepten en kladversies.

344. Ingekomen brieven van vluchtelingen met informatie over hun huidige onderkomen of om te bedanken voor bewezen diensten. 1915-1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde exemplaren.

345. Fragmenten van agenda’s van de briefwisseling betreffende verleende hulp aan vluchtelingen. 1915-1916 1 omslag Deze agenda’s werden zonder bijhorende briefwisseling in het bestand teruggevonden, maar bevatten wel een indicatie van de inhoud van de ingekomen brieven waarnaar ze verwijzen.

346. Ingekomen brieven uit de steden en gemeenten Nieuwpoort, Koksijde, Watou en Leisele betreffende het vragen van algemene hulp voor behoeftige vluchtelingen. 1917 1 omslag

347. Formulieren van diverse aard zoals naamstaten betreffende vergoedingen voor geleverde diensten aan het Departement van Oorlog, expeditieformulieren voor de Noord-Franse spoorwegen, doorgangs- en leveringsbewijzen. 1917, 1919, z.d. 1 omslag Het gaat om blanco exemplaren.

b. Financiële steun

348-351. Staten van uitbetalingen aan Belgische vluchtelingen. 1915 4 delen Alle delen zijn beschadigd.

348. Familienamen beginnend met D. 1 deel 349. Familienamen beginnend met E tot L. 1 deel 350. Familienamen beginnend met S. 1 deel 351. Familienamen beginnend met V. 1 deel

352. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende verdeelde en te verdelen sommen geld. 1915-1917, z.d. 1 omslag Waaronder een journaal van in de arrondissementen Ieper en Veurne toegekende hulpgelden. Een aantal stukken is beschadigd.

353. Ingekomen brieven met informatie betreffende behoeftige vluchtelingen met het oog op het verschaffen van financiële steun. 1915, 1917, z.d. 1 omslag


55

Deze brieven werden samen aangetroffen, maar zijn mogelijk afkomstig uit de bestanddeelnummers 270 tot 272. Ze zijn immers genummerd en dragen cijfers tussen 125 en 621, met zeer grote hiaten. Er kon niet duidelijk nagegaan worden waarom deze brieven afgezonderd werden en andere –eveneens genummerde- exemplaren betreffende de vluchtelingen niet. Omwille van de onduidelijkheid hieromtrent werd ervoor geopteerd ze als een apart bestanddeelnummer te behouden. Bevat ook beschadigde exemplaren.

354. Stukken betreffende geboden hulp aan behoeftige families voor rekening van de Koninklijke Schenking. 1915-1918, z.d. 1 omslag

355. Stukken betreffende aan vluchtelingen uitgekeerd steungeld of vergoedingen. 1915-1918, z.d. 1 pak

356. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende vragen van vluchtelingen om steungeld, of aanbevelingen van hulpbehoevende vluchtelingen door derden. 1915-1919, z.d. 1 pak Bevat beschadigde stukken.

357. Ingekomen brieven van arrondissementscommissaris Biebuyck betreffende het uitkeren van militievergoedingen aan families van soldaten. 1916-1917 1 omslag

358. Journaal van uitdelingen aan behoeftigen. 1918 1 deel Het deel bestaat uit losgeraakte bladen in een kaft.

359. Ingekomen brieven van overheden en notabelen betreffende vragen en suggesties inzake financiële tussenkomsten ten gunste van vluchtelingen. 1918 1 omslag

360. Minuten van uitgaande brieven, brieven in concept en aantekeningen betreffende financiële steun aan vluchtelingen. 1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

361. Ingekomen omzendbrief van arrondissementscommissaris Steyaert betreffende het toekennen van hulpgeld aan teruggekeerde vluchtelingen. 1919 1 stuk

362. Alfabetische staat van aan vluchtelingen uitgekeerd steungeld. [1915-1918] 1 deel

363. Affiche met een bericht aan de vluchtelingen betreffende de zittingsdagen van de onderstandscommissie voor het opnemen van aanvragen voor vluchtelingengeld. [1915-1918] 1 stuk De affiche is een blanco invulexemplaar, dat beschadigd is geraakt.

c. Bijstand in natura

364. Stukken betreffende het verlenen van grondstoffen voor de kantproductie bij vluchtelingen en hulp bij de verkoop van kantwerk. 1915-1917, z.d. 1 omslag

365. Stukken betreffende het bezorgen van kleding, schoenen en dekens aan vluchtelingen.


56

1915-1917, z.d. 1 pak Bevat een ingekomen brief betreffende het verdelen van aardappelen.

366. Ingekomen stukken betreffende het leveren van kleding en stoffen aan het Comité om aan de vluchtelingen uit te delen. 1915-1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

367. Ingekomen brieven van vluchtelingen of derden betreffende het verschaffen van kleding aan behoeftige vluchtelingen. 1915-1918, z.d. 1 omslag

368. Ingekomen brieven, aantekeningen en bewijsstukken betreffende de aankoop van goederen voor het verlenen van hulp aan vluchtelingen. 1915-1919, z.d. 1 pak Waaronder beschadigde stukken.

369. Staat van door verbindingsofficieren uitgedeelde waren. 1918 1 stuk

--- Journaal van uitdelingen aan behoeftigen. 1918 Zie bestanddeelnummer 358.

370. Staat van geleverde broden en zakken. 1918 1 deel Deze staat is amper ingevuld.

371. Drukwerk betreffende de inhoud van pakketten voor krijgsgevangenen van het Office Central Belge pour les Prisonniers de Guerre. [1915-1918] 1 omslag

d. Huisvesting, opvang, transport en tewerkstelling

(1) Onderdak en werkgelegenheid

372. Ingekomen brieven en aantekeningen van of over vluchtelingen die om werk vragen. 1915, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

373. Ingekomen telegrammen van diverse overheden en instanties betreffende het regelen van onderdak, tewerkstelling en papieren voor vluchtelingen in Frankrijk. 1915 1 pak

374. Ingekomen brieven van vluchtelingen betreffende vragen om hulp bij het vluchten, bestaande uit onderdak en werkgelegenheid. 1915-1917 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

375. Minuten van uitgaande telegrammen aan diverse overheden en instanties betreffende het regelen van onderdak, tewerkstelling en papieren voor vluchtelingen in Frankrijk. 1915-1916 1 pak Bevat een omslag met minuten van uitgaande telegrammen aan de gouverneur van de provincie


57

West-Vlaanderen betreffende “binnenlandse” vluchtelingen. Sommige stukken zijn beschadigd.

376. Ingekomen brieven en stukken betreffende vacante arbeidsplaatsen voor vluchtelingen of uit te baten boerderijen. 1915, 1916, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

377. Ingekomen brieven en aantekeningen betreffende het toekennen van barakken aan vluchtelingen. 1915-1916, z.d. 1 omslag Sommige stukken zijn genummerd.

378. Stukken betreffende het verlenen van onderdak en werkgelegenheid aan vluchtelingen in Frankrijk, onder meer door tussenkomst van lokale comités en aalmoezeniers. 1915-1916, 1918, z.d. 1 pak

379. Stukken betreffende het ontwerp, de oprichting, het onderhoud en de verhuur van demonteerbare huizen voor vluchtelingen. 1915-1917, z.d. 1 pak

380. Stukken betreffende het aanwerven en uitbetalen van vaklui voor de bouw van demonteerbare huizen. 1915, 1917, 1918, z.d. 1 omslag Zie ook bestanddeelnummer 379.

381. Staten van kwijtschriften betreffende de betalingen van huur voor demonteerbare huizen door het Comité aan de ontvanger van Registratie en Domeinen. 1916-1917 1 deel

382. Stukken betreffende de verhuur van demonteerbare huizen aan vluchtelingen door het Comité. 1916-1919 1 omslag

383. Rapporten en onderrichtingen betreffende het aanwerven van Belgische landbouwers voor Frankrijk. [1915-1918] 1 omslag Deze stukken zijn beschadigd.

(2) Opvang van kinderen en onderwijs

384. Ingekomen brieven van het Ministerie van Wetenschappen en Kunsten betreffende betalingen en subsidies voor scholen en leerkrachten in Houthulst, Klerken en Langemark. 1915 1 omslag

385. Ingekomen brieven en stukken betreffende de opvang van wezen. 1915, z.d. 1 omslag

386. Stukken betreffende het plaatsen en verblijven van kinderen en leerkrachten in schoolkolonies in Frankrijk. 1915-1916, z.d. 1 omslag

387. Ingekomen brieven van vluchtelingen betreffende vragen om kinderen in schoolkolonies onder te brengen of om er les te mogen geven.


58

1916, 1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

(3) Transport

388. Ingekomen brieven van vluchtelingen en aantekeningen betreffende verloren geraakte bagage. 1915, z.d. 1 omslag

389. Stukken betreffende de nodige vergunningen en bewijzen voor het oversteken van de grenzen en de transportmogelijkheden van vluchtelingen in het buitenland. 1915-1916, z.d. 1 omslag

390. Ingekomen brieven en aantekeningen betreffende in Franse hospitalen ondergebrachte vluchtelingen die na hun genezing naar België willen terugkeren. 1915-1917, z.d. 1 omslag Bevat een lijst van adressen van voornamelijk religieuze instellingen en scholen die naar Frankrijk gevlucht zijn.

391. Ingekomen brieven van vluchtelingen betreffende het bekomen van papieren. 1915, 1917, 1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

392-394. Ingekomen brieven, staten en aantekeningen betreffende de opvang en registratie van vluchtelingen door het Belgisch Consulaat te Lyon. 1915-1918, z.d. 1 pak, 2 omslagen Deze stukken zijn ernstig beschadigd.

392. 1915 1 omslag 393. 1916 1 pak 394. 1917-1918 1 omslag

395. Ingekomen brieven van vluchtelingen of van derden ten gunste van vluchtelingen betreffende het kosteloos reizen of het bekomen van een vergoeding voor gemaakte reisonkosten. 1915-1916, 1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

396. Minuut van een uitgaande brief met bijlage van de militaire politie aan de kapitein-commandant van het Britse leger betreffende het verblijf en het transport van Belgische vluchtelingen in de Franse frontzone. 1916 1 omslag

397. Ingekomen telegram van de Minister van Financiën betreffende het verblijf van gevluchte families te Poperinge. 1917 1 stuk

398. Stukken betreffende de organisatie van de evacuatie van burgers en (landbouw)goederen naar Frankrijk en Engeland [tijdens het Duitse voorjaarsoffensief van 1918]. 1918, z.d. 1 omslag Gericht aan het Comité, maar ook aan Maes als verantwoordelijke voor de bevoorrading. Bevat beschadigde stukken.


59

e. Gegevensbeheer

399. Gedrukte lijsten met errata en addenda van het Ministerie van Oorlog betreffende gesneuvelde militairen en een lijst van door de Duitsers gevangengenomen militairen. 1914-1916, z.d. 1 pak

400. Aantekeningen en genummerde fiches betreffende informatie over vluchtelingen. 1915, z.d. 1 omslag Op de fiches staat informatie over het soort hulp dat ze vragen en eventueel gevolg dat hieraan werd gegeven. Bevat ook een fiche van de stad Poperinge met de gegevens van Jean-François Maes. Sommige aantekeningen zijn beschadigd.

401. Aantekeningen betreffende vluchtelingen. 1915, z.d. 1 omslag Sommige documenten zijn gemerkt met het opschrift “Bienfaisance”. Bepaalde stukken handelen over de uitgekeerde bedragen, andere zijn veel algemener.

402. Stukken betreffende het bezorgen van informatie over krijgsgevangenen of gesneuvelde soldaten. 1915, z.d. 1 pak Bevat een nota betreffende het versturen van pakketten met levensmiddelen, kleding en andere goederen naar krijgsgevangenen in Duitsland en een ingekomen brief van het comité Les Amis de la Belgique aan een burgemeester betreffende hulp aan kinderen van krijgsgevangenen. Sommige stukken zijn beschadigd.

403-404. Brieven, lijsten, staten en aantekeningen betreffende de adressen of verblijfplaatsen van vluchtelingen en militairen afkomstig van verschillende gemeenten. 1915, 1916, z.d. 2 pakken Bevat beschadigde stukken.

403. 1915, z.d. 1 pak 404. 1916, z.d. 1 pak

405. Staat van bejaarden gedomicilieerd te Woesten, Westouter, Westvleteren, Ploegsteert en Nieuwkerke, gebaseerd op gegevens van de lokale comités te Ieper en Diksmuide. 1915-1916 1 deel Tussen het deel zijn verschillende ingekomen brieven gevoegd betreffende informatie over personen, naast een lijst van personen die in Nieuwkerke een hulpgeld van 65 frank aangevraagd hebben.

406. Ingekomen brief van en minuut van een uitgaande brief aan notaris Egide Deeren, secretaris van het Vluchtelingencomiteit van Avekapelle betreffende het al dan niet bekomen van adressen van vluchtelingen. 1916, z.d. 2 stukken De ingekomen brief is gemerkt met de aanduiding “Documentation Allocation”.

407. Ingekomen brieven betreffende de te leveren aantallen fiches aan de verschillende gemeentebesturen voor het vastleggen van gegevens over de aanwezige vluchtelingen. 1916, z.d. 1 omslag Bevat een beschadigde staat met een overzicht van de aantallen ingediende fiches van gevluchte huisgezinnen.


60

408. Ingekomen brieven, lijsten en andere stukken betreffende vragen aan gemeenten om de huidige adressen of verblijfplaatsen van landbouwers. 1916, z.d. 1 omslag

409. Ingekomen brieven, staten en aantekeningen betreffende overzichten van en informatie over gemeentelijke notabelen. 1916-1918, z.d. 1 pak

410. Lijsten van landbouwers-vluchtelingen in Poperinge, Alveringem en Booitshoeke. 1917, z.d. 1 omslag

411. Gedrukte lijst met een overzicht van de namen en verblijfplaatsen van Vlaamse vluchtelingen in Frankrijk. [1916-1918] 1 katern

412. Staten van vluchtelingen uit Poperinge, met aanduiding van het aantal personen per gezin, de woonplaats en de plaats waarheen ze gevlucht zijn. [1916-1918] 1 omslag Het betreft staten van personen waarvan de familienaam begint met de letters L tot W. Enkele stukken zijn beschadigd.

f. Informatieverschaffing

413. Ingekomen brieven en aantekeningen en minuten van uitgaande brieven betreffende het verschaffen van informatie over vluchtelingen aan het Comité. 1915-1918, z.d. 1 omslag

414. Ingekomen brieven, minuten van uitgaande brieven en formulieren betreffende door het Comité gevraagde inlichtingen over vluchtelingen die om bijstand vragen. 1915-1918, z.d. 1 omslag Bevat ook enkele ingekomen brieven van de vluchtelingen in kwestie en beschadigde stukken.

415. Ingekomen brieven van vluchtelingen of hulporganisaties betreffende vragen naar inlichtingen over familieleden of verwanten. 1915-1916, 1918, 1919, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

416. Ingekomen brief en aantekeningen betreffende de verblijfplaatsen van gevluchte religieuzen. [1915-1919] 1 omslag

g. Overige vormen van hulp

417. Stukken betreffende door de Duitsers gevonden waardepapieren en kostbare voorwerpen van vluchtelingen, aangetroffen te Diksmuide en overgemaakt aan de Belgische overheid. 1914-1915, z.d. 1 omslag

418. Ingekomen brieven van vluchtelingen betreffende vragen om zich te kunnen herenigen met gezins- of familieleden. 1915, z.d. 1 omslag

419. Ingekomen brieven betreffende vragen om tussenkomsten van het Comité ten behoeve van opgeroepen militairen.


61

1915-1917, z.d. 1 omslag Bevat een minuut van een uitgaand telegram aan de kolonel van de genie.

420. Ingekomen brieven en minuut van een uitgaande brief betreffende vragen naar uiteenlopende of unieke vormen van hulpverlening aan vluchtelingen. 1915-1918 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

D. VOORZITTER VAN HET CENTRAAL COMITÉ VOOR DE LANDBOUWBELANGEN

In 1916 richtte Jean-François Maes te Roesbrugge het Centraal Comité voor de Landbouwbelangen op, als tijdelijk vervangingsorgaan voor de Provinciale Landbouwcommissie. De voornaamste taken van het Comité waren het adviseren van de overheden inzake landbouwaangelegenheden, maar ook het ondernemen van concrete stappen ter bevordering van de landbouw in Onbezet België. Het Centraal Comité voor de Landbouwbelangen werd vermoedelijk in 1919 opgeheven.

1. BRIEFWISSELING VAN ALGEMENE AARD

421-422. Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende uiteenlopende onderwerpen. 1915-1918 2 omslagen

421. 1915-1916 1 omslag 422. 1917-1918 1 omslag

Bevat beschadigde stukken.

2. STUKKEN BETREFFENDE DE ORGANISATIE EN DE WERKING

Voor stukken betreffende de oprichting, zie ook bestanddeelnummer 289.

423. Convocatiebrieven, concepten van convocatiebrieven en andere stukken betreffende vergaderingen van het Belgisch Middencomiteit voor Landbouwbelangen en het Comiteit Zuid. 1916-1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

424. Notulen van vergaderingen van het Comité en andere stukken betreffende bijeenkomsten. 1916-1918, z.d. 1 omslag Bevat ook convocatiebrieven, ingekomen brieven en telegrammen met verontschuldigingen voor afwezigheden, een tafel van aanwezigen, en ledenlijsten. In dit bestanddeelnummer zitten eveneens beschadigde stukken.

425. Stukken betreffende het plannen en organiseren van de landbouwuitbating in het niet veroverd deel van België. 1916-1918, z.d. 1 omslag

426. Briefwisseling met de Minister van Landbouw en andere ingekomen brieven, aantekeningen en stukken betreffende de werkzaamheden en het beleidsvoorbereidend werk van het Comité. 1916-1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.


62

427. Ingekomen brief met vragenlijst van [E. Walraven], aalmoezenier van de derde legerafdeling en student ingenieur bij de “School op ’t Front” betreffende medewerking bij het bestuderen van landbouwvraagstukken door ingenieurs in opleiding. 1918 2 stukken

428. Nota betreffende een project voor het oprichten van Bureaux de Main d'Oeuvre Civile. [1918] 1 stuk

3. STUKKEN BETREFFENDE UITGAVEN VAN HET COMITÉ

429. Stukken betreffende uitgaven, voornamelijk voor meststoffen. 1916-1917, z.d. 1 omslag Zie ook bestanddeelnummers 435, 440 en 441.

430. Staten van uitbetaalde lonen aan personeel. 1918-1919 1 deel

431. Ontvangstbewijs van kantoormaterialen met aanduiding van de kostprijs. 1918 1 stuk Vermoedelijk als bijlage bij een brief, in de rechterbovenhoek is met potlood “Annexe II” geschreven.

432. Declaratie betreffende de aankoop van kantoorartikelen. 1918 1 stuk

433. Staten en een ontvangstbewijs van betalingen gedaan door een medewerker. [1917-1918] 1 omslag

4. STUKKEN BETREFFENDE CONCRETE MAATREGELEN VOOR DE LANDBOUW

434. Rapport over het opnieuw in gebruik nemen van verlaten gronden. 1916 1 stuk

435. Stukken betreffende het regelen van de invoer, het leveren en verdelen van meststoffen voor de landbouw. 1916-1917, z.d. 1 pak Met twee ingekomen brieven betreffende het leveren van pikken. Zie ook bestanddeelnummer 429.

436. Ingekomen brieven van de gemeente Reninge en de Directie van de Genie betreffende het regelen van het peil van de Ijzer met het oog op de landbouw. 1917 2 stukken

437. Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende verlof of tussenkomsten voor door het leger gerekruteerde landbouwers. 1917-1918, z.d. 1 omslag

438. Ingekomen formulieren van het Ministerie van Landbouw bestemd voor de getroffen landbouwers, betreffende het voorstellen van potentieel te betrekken hofsteden in Frankrijk. 1918 1 omslag

439. Ingekomen brieven met vragen en aantekeningen betreffende hulp aan landbouwers.


63

1917, 1918, z.d. 1 omslag Sommige stukken zijn genummerd en werden mogelijk afgezonderd uit de nummers 271-281. Een brief is gericht aan Maes als voorzitter van het Comité voor de Vluchtelingen.

440. Vrachtbrieven en andere documenten betreffende het transport van landbouwgrondstoffen voor het Comité. 1918, z.d. 1 omslag

441. Stukken betreffende de aankoop en de verdeling van meststoffen. 1917-1919, z.d. 1 pak Zie ook bestanddeelnummers 429, 621 en 772. Sommige stukken zijn beschadigd.

442. Rapport betreffende legerdienstvrijstelling voor landbouwers. Minuut en fragment van een doorslag. [1916-1918] 2 stukken

443. Ingekomen brief betreffende klachten over de maatregelen die door het Comité getroffen werden. [1919-1920] 1 stuk

E. COMMISSARIS-GENERAAL VAN DE REGERING VOOR DE BURGERLIJKE BEVOORRADING IN ONBEZET BELGIË

Jean-François Maes werd in deze functie benoemd op 1 september 1916. De doelstelling bij de oprichting van het Commissariaat-Generaal te Roesbrugge was het verzorgen van de bevoorrading van het niet bezette deel van het land en de bevrijde regio's (naderhand beperkt tot West- en Oost-Vlaanderen), en het organiseren van de bevoorrading in geval van bevrijding. Hierbij was samenwerking met andere diensten en overheden cruciaal. Lokale overheden werden ingeschakeld voor het schatten en doorspelen van de noden van de bevolking. De bevoorradingscommissie te Calais onder leiding van kolonel Lebacq zorgde ervoor dat deze noden omgezet werden in voorraden uit de depots te Le Havre en Saint-Denis, en ze regelde mee de prijszetting en de transporten. De militaire autoriteiten onder leiding van militair gouverneur Adringa werden betrokken in het logistieke aspect van de distributie. De hoofdtaken van de commissaris-generaal omvatten het uitvoeren van de opeising van de oogsten zoals bepaald door provinciegouverneur Janssens de Bisthoven, het verzorgen van de opslag en de bewerking van de landbouwproducten, het verzekeren van de distributie naar de gemeenten en het toezicht op de boekhouding. Hij werd hierin bijgestaan door tal van medewerkers zoals diensthoofden voor de opeising en de verdeling, ontvangers, opzieners, 'agenten', 'burgerlijke assistenten', een rekenplichtige... Op 25 november 1918 werd de bevoorrading van onbezet België door het Commissariaat-Generaal officieel beëindigd. Op 15 december stopte ook de bevoorrading van het bevrijde deel van het land, en namen het Nationaal Hulp- en Voedingscomité en de lokale comités het over. De liquidatie van de boekhouding werd in de loop van het voorjaar van 1919 voltooid.


64

1. BRIEFWISSELING VAN ALGEMENE AARD

444-463. Kopieboeken met indices op naam van de ontvanger. 26 januari 1917 - 15 maart 1919 20 delen Met hiaten. Sommige bladzijden zijn nog amper leesbaar.

444. 26 januari 1917 - 8 september 1917 1 deel 445. 19 augustus 1917 - 2 januari 1918 1 deel 446. 9 oktober 1917 - 12 augustus 1918 1 deel

Met een indicateur in twee delen (A en AII) voor de periode 7 oktober 1918 - 22 februari 1919. In A bevindt zich een ingekomen postkaart van het Internationale Rode Kruis betreffende een vraag om inlichtingen.

447. 8 november 1917 - 11 december 1917 1 deel Op de kaft staan de datum en het opschrift “G”.

448. 12 december 1917 - 2 januari 1918 1 deel Op de kaft staat het opschrift “I”. Met een losse uitgegane brief van 1 augustus 1917 tussen gevoegd.

449. [4 januari 1918] - 30 juli 1918 1 deel 450. 4 februari 1918 - 18 februari 1918 1 deel

Op de kaft staan de datum en het opschrift “N”. 451. 18 februari 1918 - 7 maart 1918 1 deel

Op de kaft staan de datum en het opschrift “P”. 452. 25 maart 1918 - 8 april 1918

Op de kaft staan de datum en het opschrift “R”. 1 deel 453. 8 april 1918 - 9 mei 1919 1 deel

Op de kaft staan de datum en het opschrift “S”. 454. 9 mei 1918 - 29 juni 1918

Op de kaft staan de datum en het opschrift “T”. 1 deel 455. 22 juni 1918 - 11 februari 1919 1 deel 456. 31 juli 1918 - 9 januari 1919 1 deel 457. 14 augustus 1918 - 15 maart 1919 1 deel 458. 22 augustus 1918 - 13 oktober 1918 1 deel

Op de kaft staan de datum en het opschrift “I”. 459. 7 oktober 1918 - [24] februari 1919 1 deel 460. [2] november 1918 - 24 november 1918 1 deel 461. 15 december 1918 - 19 maart 1919 1 deel

Op de kaft staat het opschrift “D/A”. 462. 31 december 1918 - 18 juni 1919 1 deel 463. 10 januari 1919 - 7 april 1919 1 deel

464-467. Kopieboeken. 1 juli 1917 - 4 april 1919 4 delen Met hiaten. Met een begeleidende aantekening van ingekomen telegrammen.

464. 1 juli 1917 - 2 mei 1918 1 deel 465. 19 december 1917 - 29 oktober 1918 1 deel 466. 15 november 1918 - 30 december 1918 1 deel 467. 2 januari 1919 - 4 april 1919 1 deel

468. Kopieboek. Fragment. 22 september 1917 - 12 september 1918 1 pak Het betreft uit een band losgeraakte katernen en losse bladen.


65

469. Kopieboek. Fragment. 24 oktober 1918 - 12 november 1918 1 katern

470. Agenda van ingekomen brieven. 26 oktober 1918 - 31 december 1918 1 deel

471. Kopieboek van uitgaande telegrammen betreffende de organisatie van de bevoorrading in bevrijd gebied. 30 oktober 1918 - 20 februari 1919 1 deel Met een notitieboekje met aantekeningen over gevoerde telefoongesprekken.

472. Agenda van ingekomen telegrammen. 2 november 1918 - 14 februari 1919 1 deel

473. Ingekomen brieven en stukken betreffende straffen voor delinquenten en de toestand in de (militaire) gevangenissen. 1918 1 omslag

474. Minuten en kladversies van uitgaande brieven aan overheden, medewerkers en lokale comités betreffende diverse onderwerpen gerelateerd aan de bevoorrading. 1918-1919, z.d. 1 omslag

475. Ingekomen brieven, aantekeningen en andere stukken betreffende diverse onderwerpen gerelateerd aan de bevoorrading. 1919, z.d. 1 pak De stukken zijn door een zelfde hand met rode en zwarte inkt of potlood gedateerd, en zitten chronologisch op datum van afhandeling. Ze beslaan de maanden januari tot april 1919, maar niet alle stukken zijn gemerkt. De stukken voor januari en februari zitten in omslagen met de opschriften “Janvier” en “Février”.

2. STUKKEN BETREFFENDE DE ORGANISATIE, DE WERKING EN DE

INFRASTRUCTUUR

a. Intern

(1) Omschrijving van taken en bevoegdheden

476. Klad van een uitgaande brief aan “Monsieur le Controleur” betreffende Maes' intenties met het oog op de oprichting van het Commissariaat-Generaal. 1915 1 stuk

477. Briefwisseling met de Minister van Binnenlandse Zaken betreffende het werk van Maes voor de bevoorrading en zijn benoeming als Commissaris-Generaal voor de Burgerlijke Bevoorrading. 1916 1 omslag

478. Ingekomen brief, telegrammen en aantekeningen betreffende afspraken met verscheidene ministers over het personeel en de werking van het Commissariaat-Generaal. 1916 1 omslag

479. Stukken betreffende het doel, de taken, de bevoegdheden en rechten van de commissaris-generaal en van het Commissariaat-Generaal.


66

1916, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

480. Nota's en minuten van uitgaande brieven van Maes aan de ministers te Le Havre betreffende de organisatie van de bevoorrading. 1917-1918, z.d. 1 omslag Bevat ernstig beschadigde stukken.

481. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende de bevoegdheden - onder meer van gouverneur Janssens de Bisthoven en de militaire autoriteiten - inzake de bevoorrading. 1916-1918, z.d. 1 omslag

482. Ingekomen brief met bijlage van de Minister van Binnenlandse Zaken betreffende aanpassingen inzake de organisatie van de bevoorrading. 1918 1 omslag

483. Briefwisseling met gouverneur Janssens de Bisthoven betreffende de wijzigende opdracht van het Commissariaat-Generaal. 1918 1 omslag

(2) Personeel

484. Stukken betreffende het aanwerven en inzetten van burgerlijke assistenten en ander personeel ten behoeve van de Burgerlijke Bevoorrading. 1916-1919, z.d. 1 pak Bevat enkele foto's en beschadigde stukken. In dit pak bevinden zich eveneens heel wat stukken betreffende het inzetten van militairen met verlof voor de bevoorrading.

485. Ingekomen brieven aan en briefwisseling tussen de voorzitter en de agenten van de Burgerlijke Bevoorrading, naast documenten voor intern gebruik. 1916-1919, z.d. 1 pak Deze stukken zitten in een omslag met het opschrift “Briefwisseling agenten” en betreffen voornamelijk de opeising, de levering, het transport en de verdeling van goederen.

486. Aantekeningenboekjes en enkele stukken betreffende opdrachten aan de medewerkers van de Burgerlijke Bevoorrading. 1917-1918, z.d. 1 pak

487. Ingekomen stukken van en minuten van uitgaande brieven aan burgerlijke assistenten betreffende de uitvoering van hun opdrachten. 1917-1918, z.d. 1 omslag Het betreft stukken die in een afzonderlijke omslag met de tekst “Verschillende brieven der agenten” aangetroffen werden.

488. Ingekomen nota van het Ministerie van Binnenlandse Zaken betreffende de mogelijkheid tot het bekomen van levensmiddelen aan een gunstig tarief voor medewerkers van diensten van het Ministerie. 1918 1 stuk

489. Volmachten van Maes aan een medewerker voor het ontvangen en afhandelen van correspondentie en goederen in zijn naam. 1918 1 omslag


67

490. Stukken betreffende een arbeidsongeval en het afsluiten van een ongevallenverzekering voor het personeel tewerkgesteld in de maalderijen-magazijnen. 1918 1 omslag

491. Ingekomen omzendbrieven van het Ministerie van Binnenlandse Zaken betreffende besluiten aangaande militairen met verlof tewerkgesteld in diensten van het Ministerie. 1918 2 stukken

(3) Infrastructuur

492. Bestek van de gasfabriek te Proven voor het installeren van verlichting in het kantoor te Roesbrugge, met een grondplan met tekening van het elektriciteitsnet. 1917 1 stuk

493. Ingekomen brief met bijlage betreffende het bekomen van lampen. 1917 1 stuk

494. Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven van en aan bevoegde overheden betreffende het gebruik van telefoonlijnen. 1917, z.d. 1 omslag.

495. Stukken betreffende het huren en opeisen van onroerende goederen voor de werking van de dienst. 1917-1919 1 omslag Bevat ook briefwisseling betreffende het opeisen van burelen van de Bevoorrading door de commandant-generaal van het Engels leger.

496. Briefwisseling met de bevoegde overheden betreffende het bekomen van fietsen en moto's voor de bevoorrading. 1917-1919, z.d. 1 omslag

497. Briefwisseling betreffende het leveren van bureaumaterialen door de firma Denoix uit Parijs. 1918 1 omslag

498. Briefwisseling met verschillende betrokkenen en overheden betreffende de opheffing van het Commissariaat-Generaal. 1918-1919 1 omslag

499. Stukken betreffende het terugbezorgen van vijf tenten aan het Britse leger. 1918-1919 1 omslag

500. Briefwisseling met het Franse Ministerie van Openbare werken en met de Commissaris-Regulator betreffende het afgesprongen transport van het archief van het Commissariaat-Generaal vanuit Lisieux. 1919 1 omslag.

501. Ingekomen brief van en twee nota's aan een medewerker betreffende een vraag over aan het Commissariaat-Generaal uitgeleend meubilair van zijn ouders. 1919, z.d. 1 omslag


68

b. Samenwerking met andere overheden, instellingen, diensten en particulieren

502. Ingekomen brieven betreffende voorstellen om op te treden als tussenpersoon bij het aankopen van goederen voor het Commissariaat-Generaal. 1915, 1916, 1918 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

503. Stukken betreffende het bekomen van doorgangsbewijzen voor personeelsleden en particulieren. 1915-1919, z.d. 1 omslag

504. Stukken betreffende de samenwerking tussen het Commissariaat-Generaal en de militaire Intendance te Calais, onder meer voor het leveren van goederen voor de bevoorrading. 1916-1918, z.d. 1 omslag

505. Stukken betreffende de samenwerking met staatslandbouwkundige Van de Wouwer. 1916, 1917, 1919, z.d. 1 omslag

506. Publicaties van het Nationaal Hulp- en Voedingscomité. 1916, 1917, 1919, z.d. 1 pak Gebruikt als documentatie bij de samenwerking met het Voedingscomité. Bevat beschadigde delen.

507. Instructies uitgaande van de militaire overheden, gericht aan de burgerlijke overheden en de bevolking. 1917-1918 1 omslag Waaronder drie delen.

508. Briefwisseling met militaire diensten en overheden, betrokken bij de bevoorrading. 1917-1918, z.d. 1 pak

509. Contracten en andere stukken betreffende overeenkomsten afgesloten met particulieren en legeroversten voor het regelen van transport, het malen van landbouwgewassen en het ter beschikking stellen van magazijnen en depots voor de Burgerlijke Bevoorrading. 1917-1918, z.d. 1 omslag

510. Stukken betreffende logistieke steun en bevoorrading door de Britse Friends Ambulance Unit en het Amerikaanse Rode Kruis. 1917-1918, z.d. 1 omslag Zie ook bestanddeelnummers 515, 520 en 523.

511. Ingekomen brieven en minuut van een uitgaande brief betreffende een tijdelijke onbestelbaarheid van brieven en een portvrijstelling door de post. 1917-1918 1 omslag

512. Aantekening en minuten van uitgaande brieven aan de Minister van Binnenlandse Zaken betreffende problemen in de samenwerking met de Intendance. 1917-1918, z.d. 1 omslag.


69

513. Brochure “La Carte Individuelle d'Alimentation et les Tickets de Consommation”. Met kaart en broodzegels van het Franse Ministerie van Landbouw en Bevoorrading. 1918 1 omslag Voorbeeldboekje aan Maes bezorgd door de Franse overheid.

514. Aantekening en ingekomen brief van het Ministerie van Gezondheid en Hygiëne betreffende het desinfecteren van drinkwater. 1918 2 stukken

515. Kwitanties van uitbetaalde sommen voor het bewaken van barakken van het Amerikaanse Rode Kruis. 1918 1 pak

516. Algemeen verslag van het Provinciaal Hulp- en Voedingscomité van het Noorden van West- Vlaanderen. 1918 1 pak Het gaat om drie identieke (beschadigde) delen en een krantenknipsel. Deze stukken werden gebruikt als documentatie bij de samenwerking met het Comité.

517. Ingekomen brieven en processen-verbaal betreffende de verzending en de levering van goederen en levensmiddelen door de Service du Ravitaillement de la Population Civile Belge te Calais en de Magasins d'Artillerie et du Génie. 1918 1 omslag

518. Ingekomen stukken van het leger en het Ministerie van Spoorwegen betreffende vernielde of onbruikbare bruggen te Tielt en over het kanaal Brugge-Sluis. 1918, z.d. 1 omslag

519. Ingekomen brieven en aantekeningen van lokale en gewestelijke afdelingen van het Nationaal Hulp- en Voedingscomité betreffende verschillende aspecten van de plaatselijke bevoorrading. 1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

520. Stukken betreffende het gebruik en de beveiliging van opslagplaatsen en voedselvoorraden van het Amerikaanse Rode Kruis te Adinkerke. 1918, z.d. 1 omslag Bevat brieven gericht aan Maes als voorzitter van het Comité voor de Vluchtelingen. Zie ook bestanddeelnummer 510.

521. Ingekomen brief en minuten van uitgaande brieven aan de ontvanger van de Posterijen te Roesbrugge en Brugge betreffende het versturen van brieven aan verschillende geadresseerden. 1918-1919 1 omslag

522. Ingekomen brieven en concepten van uitgaande brieven betreffende concrete samenwerking met het Nationaal Hulp- en Voedingscomité en de provinciale en gewestelijke comités. 1918-1919, z.d. 1 omslag Bevat ernstig beschadigde stukken.

523. “La Croix Rouge Americaine en Belgique. Extrait de la Revue Internationale de la [Croix Rouge]”. Artikel uit het tijdschrift van het Internationale Rode Kruis door L. Ch. Jones.


70

1919 1 deel Gedrukt te Genève. Bevat ook een foto van John Van Schaick Jr. De kaft van het deel is beschadigd.

524. Statuten van de Société Générale Belge de Ravitaillement. [1915-1916] 1 stuk

525. Invulformulieren gericht aan de directeur-generaal van de douane betreffende het uitvoeren van goederen naar bevrijd België. [1918-1919] 1 omslag Blanco exemplaren.

3. STUKKEN BETREFFENDE CONCRETE MAATREGELEN VOOR DE

BEVOORRADING

a. Algemeen

526. Stukken betreffende de organisatie, de verantwoordelijken en concrete vragen of problemen inzake de opeising, de opslag, het transport en de verdeling van inlandse tarwe. 1916-1917, z.d. 1 pak

527. Ingekomen brieven en aantekening betreffende het aankopen, invoeren en leveren van gruis, keien en macadam. 1917, z.d. 1 omslag Bevat een deel.

528. Ingekomen telegrammen betreffende het transporteren en leveren van graanproducten. 1917-1918 1 omslag

529. Stukken betreffende de aankoop, het transport, de prijszetting en de verdeling van kolen. 1917-1918, z.d. 1 pak Bevat twee delen. Sommige stukken zijn beschadigd.

530. Stukken betreffende het aankopen, invoeren, transporteren en verdelen van gist. 1917-1919, z.d. 1 pak

531. Stukken betreffende het bestellen, invoeren en leveren van kaarsen, onder meer aan lokale comités. 1918, 1919, z.d. 1 omslag

532. Stukken betreffende de voorraden en het leveren en verdelen van kleding en dekens via het Commissariaat-Generaal. 1918-1919, z.d. 1 omslag

b. Reglementering en organisatie van de opeising en planning van de teelten

533. Stuk betreffende uittreksels van wetteksten, uitvoeringsbesluiten en arresten met betrekking tot de “noodwendigheden naar aanleiding van de


71

oorlogsomstandigheden”. 1915 1 stuk

534. Ingekomen omzendbrief van het Ministerie van Oorlog betreffende het akkoord dat met de Franse en Engelse militaire overheden gesloten werd over het recht van de geallieerde legers om lokale levensmiddelen en producten te gebruiken en op te eisen. 1916 1 omslag

535. Ingekomen brief met bijlage van de Commission for relief in Belgium betreffende de wijze van opeising van de oogsten in het bezette gebied en doorslag van het arrest betreffende de graanoogst van 1915. 1916, z.d. 1 omslag

536. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende de suikerij- of cichoreiteelt, onder meer inzake de omvang van de gebruikte zaaigrond en de geschatte omvang van de oogst. 1916-1917, z.d. 1 pak

537. Stukken betreffende de kwaliteit en de herkomst van bloem en broden. 1916-1918 1 omslag

538. Opeisingsbevelen voor tarwe en ingekomen brieven en stukken betreffende landbouwers die de gevraagde hoeveelheden tarwe al dan niet kunnen leveren. 1916-1918, z.d. 1 omslag Bevat een staat van de tarweoogst in de gemeente Vlamertinge in het jaar 1917.

539. Ingekomen brieven en stukken betreffende de opeising van de oogsten en de tariefopstelling door verschillende overheden. 1917 1 omslag

540. Stukken betreffende de organisatie en de opeising van de cichoreiteelt. 1917 1 omslag

541. Opeisingsbevel voor kolen uitgevaardigd door provinciegouverneur Janssens de Bisthoven, met begeleidende brief. 1917 2 stukken

542. Minuut van een uitgaande brief aan de Minister van Binnenlandse Zaken betreffende de concrete organisatie van de opeising van de oogst van 1917. 1917 1 stuk

543. Ingekomen brief met bijlage van de Inspecteur-Generaal van het Ministerie van Landbouw en Openbare Werken betreffende het Koninklijk Besluit over de reglementering van de landbouwproductie van 15 januari 1917. 1917 1 stuk

544. Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven van en aan de gemeenten betreffende het aanplakken van het besluit in verband met het vervoer van opgeëiste vruchten. 1917, z.d. 1 omslag Bevat een fragment van de affiche met dit besluit, dat gediend heeft als omslag. Met het opschrift “Verschillende brieven”.


72

545. Nota's betreffende de opeising en de prijszetting van graanproducten, aardappelen en cichorei. 1917, z.d. 1 omslag Waaronder een ingekomen brief van de Service d' exploitation des ressources alimentaires dans la zone occupée par les armées alliées en territoire Belge betreffende een voorstel tot reglementering van de opeising.

546. Affiches met aankondigingen van reglementen betreffende de organisatie, het transport en de opbrengst van de landbouwproductie in onbezet België. 1917-1918 1 omslag Sommige affiches werden als omslagen gebruikt en dragen opschriften die hiernaar verwijzen. Bij een eerdere ordening werden ze mogelijk gescheiden van hun oorspronkelijke inhoud.

547. Staten, invulformulieren en andere stukken betreffende het opeisen van witte bonen en erwten. 1917-1918 1 pak

548. Ingekomen circulaires van arrondissementscommissaris Biebuyck betreffende maatregelen gerelateerd aan de opeising van de oogsten. 1917-1918 1 omslag

549. Nota betreffende de organisatie van de opeising van de aardappelteelt. 1917-1918 1 omslag

550. Stukken met instructies en circulaires betreffende diverse maatregelen inzake de organisatie van de opeising voor de bevoorrading. 1917-1918, z.d. 1 pak

551. Ingekomen brieven van landbouwers betreffende het al dan niet kunnen voldoen aan de opeising van gerst. 1917-1918, z.d. 1 pak Bevat een staat van geleverde hoeveelheden gerst in het arrondissement Veurne. De meeste stukken zijn zwaar beschadigd.

552. Minuten van uitgaande opeisingsbevelen en teruggestuurde opeisingsbevelen betreffende het leveren van gerst aan brouwerijen en mouterijen. 1917-1918, z.d. 1 pak Bevat aantekeningen betreffende de noodzaak van opeising van gerst. De meeste stukken zijn zwaar beschadigd.

553. Staten van oppervlakten en opbrengsten van bezaaibare landbouwgronden in verschillende gemeenten en soms per landbouwer. 1917-1918, z.d. 1 omslag De stukken zijn verzameld in een omslag met opschrift “Lijsten ingevuld door agenten”.

554-556. Staten van bebouwbare landbouwgronden en te produceren landbouwgewassen per gemeente en per landbouwer in het kader van de geleide productie en de opeising. 1917-1919, z.d. 3 pakken Bestaande uit delen met tussen de pagina's ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven van en aan landbouwers. Alle delen zijn beschadigd, onder meer de kaft is vaak losgeraakt en ligt los bij de stukken van de overeenkomstige gemeente.

554. Adinkerke tot Pollinkhove. 1 pak 555. Poperinge tot Vlamertinge. 1 pak


73

556. Watou tot Zoutenaaie. 1 pak Waaronder drie delen waarvan de gemeente niet geïdentificeerd kon worden, naast kaften voor de gemeenten Bulskamp, Vinkem en Reninge waarvoor er geen overeenkomstig deel aanwezig is. Verder bevinden zich in dit bestanddeelnummer ook brieven en bladzijden die vermoedelijk uit de delen onder 554 tot 556 losgeraakt zijn.

557. Stukken betreffende de opeising van oogsten en de regelgeving terzake. 1917-1919, z.d. 1 omslag

558. Briefwisseling met de provinciale overheid en het Ministerie van Landbouw betreffende de wettelijkheid van het Koninklijk Besluit met betrekking tot de reglementering van de landbouwproductie van 25 januari 1918. 1918 1 omslag

559. Ingekomen brieven en aantekeningen van agenten betreffende de geschatte opbrengsten erwten, tarwe, aardappelen, haver, cichorei en bonen per landbouwer. 1918, z.d. 1 omslag De stukken zitten in een omslag gemaakt uit een affiche betreffende het transport van opgeëiste producten met opschrift “Brieven der agenten met beschikbare hoeveelheid”.

560. Ingekomen brieven en minuut van een uitgaande brief betreffende vragen om toch vlas en lijnzaad te mogen zaaien en om zaailijnzaad te bekomen. 1918, 1919 1 omslag

561. Notulen, notulen in concept en proces-verbaal van vergaderingen betreffende de opeisingsprogramma's van de Burgerlijke Bevoorrading. 1918-1919, z.d. 1 omslag

562. Verslag van de Dienst der Opeisingen van de Burgerlijke Bevoorrading betreffende problemen en voorstellen tot verbeteringen op wetgevend en bestuurlijk gebied. [1917-1918] 1 stuk

c. Inzet van mankracht en machines in de landbouw

563. Ingekomen staten van dorsmachines, verstuurd aan en ingevuld door de gemeenten. 1917 1 omslag

564-565. Ingekomen brieven van landbouwers en andere stukken betreffende de beschikbaarheid, het herstellen en het bedienen van de dorsmachines en het inzetten van soldaten met hiervoor toegekend of verlengd verlof. 1917-1918, z.d. 2 pakken Bevat beschadigde stukken.

564. 1917, z.d. 1 pak 565. 1918, z.d. 1 pak

566. Ingekomen brieven van de gemeente met ingevulde vragenlijsten betreffende de aanwezige dorsmachines. 1918 1 omslag

567. Stukken betreffende het bijhouden van een dorsboekje. 1918, z.d. 1 omslag Bevat een deel.


74

d. Beheer van opslagruimtes en verpakkingsmateriaal

568. Ingekomen brief met bijlage en facturen van drukkerij en papierhandel Leynaert betreffende het produceren en leveren van papieren zakken voor het verpakken van cichorei. 1917 1 omslag De bijlage bestaat uit een staaltje blauw papier. De brief is beschadigd.

569. Staten van terugbezorgde zakken met aanduiding van het geleverde gewicht, het aantal zakken en de molen waar ze teruggebracht werden. 1917-1918 1 omslag Bestaande uit vijf beschadigde delen waarvan de inhoud niet altijd overeenstemt met het opschrift op de kaft.

570. Stukken betreffende het terugbezorgen van lege zakken en petroleumvaten door de gemeenten. 1917-1919, z.d. 1 pak

571. Stukken betreffende het huren van opslagruimten door het Comité. 1917-1919, z.d. 1 omslag

572. Stukken betreffende het huren en terugbezorgen van dekzeilen van de Belgische spoorwegen. 1918-1919 1 omslag

573. Ontvangstbewijzen voor de teruggave van lege kisten aan de Nederlandse Gist- en Spiritusfabriek te Brugge. 1918-1919. 1 omslag.

574. Ingekomen brieven, staten en stortingsbewijzen betreffende het terugbezorgen van petroleumvaten en de vergoeding hiervoor. 1918-1919, z.d. 1 omslag

575. Stukken betreffende het opeisen van de magazijnen van brouwerij Feys-Callewaert voor het opslaan van voorraden. 1918-1919, z.d. 1 omslag

576. Ingekomen brieven en telegrammen, teruggekeerde omzendbrieven en lijsten betreffende het terugbezorgen van lege petroleumvaten en zakken. 1918-1919, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

e. Import en export

577. Stukken betreffende import en export van en naar Frankrijk en Engeland. 1915-1919, z.d. 1 omslag Bevat stukken in verband met afspraken met de Handelskamer van Duinkerke, de Franse douane en de Engelse overheid. Sommige stukken zijn beschadigd.

578. Stukken betreffende het verbruik van broden en de nood aan invoer van tarwe uit Frankrijk. 1916-1918, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.


75

579. Stukken betreffende het invoeren van voornamelijk suiker en analoge zoetmiddelen. 1916-1918, z.d. 1 omslag Bevat een staat waarop eveneens koffie, chocolade, mout, sulfaten, bloem en bier vermeld worden.

580. Ingekomen brieven en aantekening betreffende het invoeren van mineraalwater voor apothekers. 1917 1 omslag

581. Ingekomen brieven betreffende het benadelen van handelaars in Franse kolen ten voordele van de Bevoorrading. 1917 1 omslag

582. Stukken betreffende producten en gewassen waarvan de export uit België verboden is en maatregelen hiertegen. 1917, z.d. 1 omslag

583. Stukken betreffende tussenkomsten van de regering bij de Franse en Engelse overheden voor het bekomen van uitvoerlicenties voor grondstoffen en voedingswaren. 1917-1918, z.d. 1 omslag.

584. Briefwisseling met indicateur betreffende het invoeren van mout uit het buitenland voor de brouwerijen. 1917-1918, z.d 1 pak De stukken die in de indicateur voorkomen zijn genummerd, maar daarnaast zitten er ook enkele brieven zonder nummer tussen, waaronder een ingekomen brief van het Ministerie van Landbouw betreffende het invoeren van glucose en kleurmiddel. Bevat beschadigde stukken.

585. Stukken betreffende aankopen of aanbieden door gemeenten, handelaars en derden van voedingsmiddelen en luxegoederen uit het buitenland. 1917-1919, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

586. Ingekomen brief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken betreffende mogelijke sabotage van uit Spanje geïmporteerde voedingswaren. 1918 1 stuk

587. Ingekomen brief met affiches in bijlage van de dienst voor staatsagronomen betreffende een vraag over de implicaties voor de bevoorrading van het toestaan van de uitvoer van hop naar Frankrijk. 1918 1 stuk Een van de affiches is beschadigd.

588. Stukken betreffende goederen waarvan de export uit Frankrijk al dan niet door de Franse overheid toegestaan is. 1919, z.d. 1 omslag

f. Transport

589. Stukken betreffende het gebruik van voertuigen van het Parc Automobile du Ministère de l'Intérieur (P.A.M.I.) voor de bevoorrading. 1916-1919, z.d. 1 omslag


76

590. Stukken betreffende transporten per trein met de Belgische en Franse spoorwegen. 1917-1918, z.d. 1 omslag

591. Ingekomen brieven van landbouwers betreffende vragen om een toelating om hun tarwe en cichorei naar de molen te mogen vervoeren. 1917-1918, z.d. 1 omslag

592 Stukken betreffende beschikbare en opeisbare paarden ten behoeve van het transport voor de Burgerlijke Bevoorrading. 1917, 1918, z.d. 1 omslag Met een minuut van een uitgaande brief aan de Minister van Binnenlandse Zaken betreffende de maximum capaciteit voor het transport per paardenkar.

593. Stukken betreffende het betalen van transporttaks aan de administratie van de Belgische spoorwegen voor het vervoeren van farmaceutische producten. 1919 1 omslag

594. Ingekomen brieven betreffende problemen door het oponthoud van een wagon brandhout in het station Klein-Leisele. 1919 1 omslag

595. Lijsten van distributiecentra met aanduiding van de afstanden tot de verschillende gemeenten, de bevolkingsaantallen en de hoeveelheden te transporteren voorraden. [1916-1919] 1 stuk

g. Voorraadbeheer en leveringen aan het Commissariaat-Generaal

596. Ingekomen brief van Cyriel Feys-Callewaert betreffende een brand in zijn brouwerij-mouterij en het eventueel toekennen van een ereteken aan drie vrijwilligers die spontaan de brand trachtten te blussen. 1915 1 stuk

597. “Magazijnboek”. Staat van inlichtingen betreffende de aanwezige hoeveelheden bloem in het magazijn van Camiel Deburghgraeve te Poperinge. 1917 1 deel

598. Staten en lijsten van de aardappelvoorraden en de geschatte opbrengsten per gemeente en per landbouwer. 1917, z.d. 1 omslag Bevat ernstig beschadigde stukken.

599. Ingekomen brieven, minuten van uitgaande brieven en andere stukken betreffende al dan niet door de gemeenten uitbetaalde sommen voor door landbouwers geleverde tarwe. 1917, z.d. 1 omslag

600. Stukken betreffende de door de brouwers bij de belastingen aangegeven hoeveelheden meel voor de jaren 1913-1916. 1917, z.d. 1 stuk

601. Ingekomen brieven en staten van mouterijen betreffende door landbouwers geleverde hoeveelheden gerst. 1917-1918 1 omslag


77

602. Lijsten en staten opgesteld op het bureau van het diensthoofd Opeisingen betreffende aan verschillende magazijnen geleverde hoeveelheden tarwe. 1917-1918 1 omslag

603. Borderellen van wijzigingen in de graan- en bloemvoorraden in verschillende maalderijen en magazijnen. 1917-1918 1 omslag Bevat enkele facturen voor leveringen van bloem. Op sommige borderellen is sprake van leveringen van witte bonen.

604. Ingekomen brieven van landbouwers en teruggekeerde omzendbrieven met de redenen waarom ze geen bonen en erwten kunnen leveren. 1917-1918 1 omslag

605. Staten met inlichtingen betreffende de aanwezige voorraden graan, bonen en erwten in verschillende magazijnen en opslagplaatsen. 1917-1918, z.d. 1 omslag

606. Borderellen van leveringen van “cichoreisnijdsels” (sic) en cichoreiwortels 1917-1918, z.d. 1 pak Bevat beschadigde stukken.

607. Bewijsstukken voor het leveren van tarwe en bloem. 1917-1919 1 pak Met bewijzen voor het leveren van bonen. Drie bewijsstukken zijn gestempeld en met blauw potlood genummerd en dateren van 1919 in tegenstelling tot de andere. Bevat beschadigde stukken.

608. Ingekomen brieven en stukken betreffende het leveren van aardappelen aan de Burgerlijke Bevoorrading. 1917-1919, z.d. 1 pak Bevat een deel.

609. Staten van geleverde hoeveelheden haver per gemeente en per landbouwer. 1918 1 deel Bevat ook een minuut van een uitgaande brief aan de agenten betreffende de opeising van haver.

610. Staten van voorraden aanwezig in verschillende magazijnen. 1918 1 deel De stukken zitten in een beschadigde omslag met het opschrift “Quittances”.

611. Borderellen van aangekochte en verkochte hoeveelheden haver bij magazijn Feys. 1918 1 katern Dit stuk is beschadigd.

612. Lijsten opgesteld door het diensthoofd Opeisingen betreffende aan verschillende magazijnen geleverde hoeveelheden witte bonen en erwten. 1918 1 omslag.

613. Ingekomen staten en aantekeningen van agent(en) betreffende de geschatte opbrengsten erwten, tarwe, aardappelen, haver, cichorei en bonen per landbouwer. 1918, z.d. 1 omslag De stukken zitten in een omslag gemaakt uit een affiche betreffende het transport van opgeëiste producten met opschrift “Bestatigingen erwten, tarwe, aardappels, boonen (sic) door mij gedaan”. Sommige staten zijn ondertekend met “Victor”.


78

614. Staten van te leveren en geleverde hoeveelheden gerst en erwten per gemeente en per landbouwer. 1918, z.d. 1 omslag

615. Ingekomen brieven en aantekeningen van medewerkers betreffende verslaggeving van werkzaamheden en problemen. 1918-1919, z.d. 1 omslag

616. Tafels opgesteld ter vergelijking van de aanwezige voorraden in de magazijnen I, II en III met de cijfers uit de inventaris en aanduiding van de verschillen. [1916-1919] 1 omslag

h. Bewerking van de voorraden

617. Borderellen, leveringsbewijzen en andere stukken betreffende het leveren van cichorei aan drogerijen en de verdeling ervan. 1916-1918, z.d. 1 pak Bevat drie delen. Met beschadigde stukken.

618. Stukken betreffende het bewerken van de cichorei. 1917-1919 1 omslag

619. Ingekomen brieven en aantekening betreffende het vermalen van bonen om met bloem te vermengen. 1918-1919, z.d. 1 omslag

i. Leveringen en bevoorrading door het Commissariaat-Generaal

620. Enquêtes en ingekomen brieven van burgemeesters betreffende de bevoorrading aan de gemeenten. 1916 1 omslag

621. Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende bestellingen van meststoffen door de gemeenten. 1916-1918, z.d. 1 omslag Gericht aan Maes in verschillende ambtelijke hoedanigheden. Zie ook bestanddeelnummers 429 en 441.

622. Staten van geleverde en verkochte hoeveelheden erwten en bonen. 1916-1918, z.d. 1 pak Waaronder vijf delen.

623. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende vragen voor het leveren van voornamelijk petroleum en benzine aan de gemeenten, particulieren en bedrijven. 1916-1919, z.d. 1 pak Enkele brieven betreffen specifiek vragen om brandstof voor de werking van de maalderijen. Een aantal stukken is ernstig beschadigd.

624. Ingekomen brieven en telegrammen betreffende vragen voor het leveren van voornamelijk kolen en brandhout aan gemeenten, particulieren en bedrijven 1916-1919, z.d. 1 pak Waaronder beschadigde stukken. In dit pak bevinden zich bijvoorbeeld vragen van brouwerijen en maalderijen om kolen zodat ze (al dan niet voor de bevoorrading) kunnen werken.


79

625. Staten met informatie over door het Comité te Calais geleverde bloem. 1917 1 omslag

626. Ingekomen brieven betreffende vragen van gemeenten om scheurboekjes of bons voor de bevoorrading van cichorei en aardappelen. 1917 1 omslag De brieven zitten in een krantenomslag met opschrift “Brieven der gemeenten die suikerij of aardappels vragen”.

627. Circulaire van de Direction des Services de l'Arrière van het Belgisch leger betreffende de verdeling van drinkwater in de gemeenten. 1917 1 stuk

628. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende het leveren van aardappelen en cichorei aan en door de gemeenten. 1917 1 pak De stukken zitten in een omslag met het opschrift “Bevoorrading in aardappels, chicorei (sic) en brood. Brieven der gemeenten”. Sommige stukken zijn beschadigd.

629. Briefwisseling met de inspecteur-generaal van de Intendance betreffende de oogsten en de bevoorrading van erwten aan de burgerlijke bevolking en het leger. 1917, z.d. 1 omslag Bevat ook enkele stukken betreffende het leveren van witte bonen aan de gevangenis van Veurne en de jongensschool van Leisele. Sommige stukken zijn beschadigd.

630. Staten betreffende de bloemrantsoenering in de gemeenten van de arrondissementen Veurne en Ieper. 1917-1918 1 omslag Met een ingekomen brief betreffende aardappelbarema's voor restaurants en hotels en betreffende de verdeling van cichorei. Bevat ook een deel.

631-633. Algemene staten van geleverde levensmiddelen en goederen. 1917-1918 3 delen Bevat ook losse stukken.

634. Ingekomen brieven van particulieren en gemeenten betreffende vragen om graanleveringen of problemen en onregelmatigheden hierbij. 1917-1918 1 omslag

635. Ingekomen brieven en stukken betreffende het bekomen van bloem voor bakkers en particulieren, en betreffende de reglementen waaraan ze onderworpen zijn. 1917-1918, z.d. 1 pak Bevat beschadigde stukken.

636. Verslagen, ingekomen brieven en andere stukken betreffende de verdeling van cichorei door en in de gemeenten. 1917-1918, z.d. 1 omslag Sommige stukken zitten in een omslag met het opschrift “Bevoorrading in aardappels, chicorei (sic) en brood. Brieven der gemeenten”. Sommige stukken zijn beschadigd.

637. Affiche en stukken betreffende volkstellingen met het oog op de bevoorrading. 1917-1918, z.d. 1 omslag


80

638. Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende vragen over haver, “strooi”, gruis en zemelen voor paarden van landbouwers en medewerkers. 1917-1919 1 omslag

639. Telegrammen, borderellen en aantekening betreffende de aankoop en de verdeling van koffie. 1917-1919, z.d. 1 omslag Waaronder een borderel voor de aankoop van piketten.

640. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende vragen van brouwers om mout, hop en soms cokes voor het brouwen van bier. 1917-1919, z.d. 1 omslag Waaronder een blanco leveringsbon, minuten van uitgaande brieven betreffende overeenkomsten met de brouwers voor het bekomen van mout en een lijst van hoptelers.

641. Stukken betreffende de aankoop, de verdeling en de rantsoenering van suiker. 1917-1919, z.d. 1 omslag

642. Staat van behoeften van het Centrum voor Verdachten te Roesbrugge. 1918 1 stuk

643. Ingekomen brief en minuut van een uitgaande brief betreffende het bezorgen van graan voor de kippen van de hulppost van de British Expeditionary Force. 1918 2 stukken

644. Minuten van uitgaande omzendbrieven aan de voorzitters van de lokale comités betreffende het doorsturen van een raming van de hoeveelheid benodigde levensmiddelen voor een periode van veertien dagen. 1918 1 omslag

645. Ingekomen brieven en aantekening van de Centrale Gaz et Electricité betreffende de dringende behoefte aan brandstoffen om gas- en verlichtingsleidingen in Tielt, Ieper en Nieuwpoort te kunnen herstellen. 1918 1 omslag

646. Ingekomen brieven en minuut van een uitgaande brief betreffende vragen van gemeenten om diepgevroren vlees, spek of reuzel. 1918 1 omslag

647. Ingekomen brieven betreffende een vraag om koffie van de gemeente Krombeke. 1918 2 stukken

648. “Note relative à la consommation de pain et aux mésures à prendre en vue de régler cette consommation jusqu'à la prochaine récolte”. Nota en stukken betreffende het invoeren van de broodkaart. 1918, z.d. 1 omslag

649. Stukken betreffende leveringen van voorraden ten voordele van vluchtelingenorganisaties en religieuze instellingen. 1918, z.d. 1 omslag Sommige stukken zijn met rood potlood genummerd.

650. Stukken en aantekeningen betreffende de rantsoenering, de benodigde hoeveelheden goederen om hieraan te voldoen en het aannemen van overschotten door lokale comités. 1918, z.d. 1 omslag


81

651. Stukken betreffende het leveren van geneesmiddelen aan artsen in het niet-veroverde deel van België. 1918, z.d. 1 omslag

652. Stukken betreffende het leveren en terugvorderen van dekens en matrasbeschermers via de arrondissementscommissaris van Ieper en Veurne. 1918, z.d. 1 omslag

653. Ingekomen brieven van gouverneur Janssens de Bisthoven betreffende het leveren van bonen, erwten en cichorei aan het leger. 1919 2 stukken

654. Staat met aantekeningen betreffende door verschillende gemeenten gevraagde leveringen [1916-1918] 1 deel

655. “Registre centralisateur”, magazijnboeken van leveringen aan de gemeenten. [1916-1918] 1 pak Waaronder twee delen, waarvan een blanco exemplaar.

656. Nota betreffende de nood aan kolen in onbezet België. [1917-1918] 1 stuk Dit stuk is beschadigd.

j. Prijszetting

--- Ingekomen brieven en stukken betreffende de opeising van de oogsten en de tariefopstelling door verschillende overheden. 1917 Zie bestanddeelnummer 539.

--- Nota’s betreffende de opeising en de prijszetting van graanproducten, aardappelen en cichorei. 1917, z.d. Zie bestanddeelnummer 545.

657. Ingekomen brieven betreffende klachten over de boter-, tabak- en koffieprijs. 1917-1918 1 omslag

658. Ingekomen brieven en stukken betreffende de prijszetting voor voedingsgewassen, levensmiddelen en meststoffen. 1917-1918, z.d. 1 omslag

659. Stukken betreffende de bloem- en broodprijs. 1917-1918, z.d. 1 omslag Op sommige staten worden ook bonen en erwten vermeld.

660. Stukken betreffende voorraden van goederen en het vastleggen van de prijs ervan. 1918-1919, z.d. 1 omslag

k. Melding van problemen en onregelmatigheden

661. Ingekomen brieven en stukken betreffende de verdeling van de aardappeloogst, de illegale uitvoer en diefstal van aardappelen. 1917, z.d. 1 omslag


82

Bevat ook aantekeningen met melding van de verdeling van bonen, cichorei en gerst. Sommige stukken zijn beschadigd.

--- Ingekomen brieven van particulieren en gemeenten betreffende vragen om graanleveringen of problemen en onregelmatigheden hierbij. 1917-1918 Zie bestanddeelnummer 634.

662. Stukken betreffende onregelmatigheden in verband met de invoer, de opeising en de verkoop of verdeling van goederen. 1917-1918, z.d. 1 omslag

663. Stukken betreffende het ontvreemden en illegaal verhandelen van graan. 1918 1 omslag

l. Controle op naleving van reglementen en verstrekking van bijzondere toelatingen

664. Minuten van uitgaande brieven aan de ontvanger van de belastingen betreffende het verlenen van toelating aan drankenhandelaars om hun activiteiten verder te mogen zetten. 1915 2 stukken

665. Affiches, ingekomen brieven en nota's betreffende reglementen en bepalingen van militair gouverneur Adringa met gevolgen voor de bevoorrading. 1916 1 omslag Sommige stukken dragen het opschrift “Documentation”.

666. Stukken betreffende bijeenkomsten van de Commission des Brasseries en reglementen voor het brouwen van bier. 1916-1918, z.d. 1 omslag Waaronder een omslag met aantekeningen betreffende het moutproces.

667. Ingekomen stukken van landbouwers en gemeenten betreffende vragen om zaaigraan of de toestemming om een deel van hun graanopbrengsten opnieuw te mogen zaaien. 1917 1 omslag

668. Ingekomen brieven van particulieren en instellingen betreffende vragen om toelating om aardappelen te mogen kopen, verkopen en vervoeren. 1917-1918 1 pak Met een omzendbrief aan de burgemeesters betreffende de verdeling van aardappelen en twee blanco bonnen voor de uitdeling van aardappelen te De Panne. In dit nummer bevinden zich eveneens beschadigde stukken.

669. Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende het produceren van gebak en patisserie. 1917-1918 1 omslag

670. Affiches en brieven betreffende het besluit van gouverneur Janssens de Bisthoven over de meelrantsoenering. 1918 1 omslag

671. Circulaire en nota van de Franse minister van Landbouw en Bevoorrading betreffende de toepassing van het decreet van 22 juli 1918 inzake granen en het


83

malen ervan, en betreffende de herverdeling van haver en mout. 1918 1 omslag

4. STUKKEN BETREFFENDE DE BEVOORRADING IN GEVAL VAN OF NA

BEVRIJDING

672. Stukken betreffende de voorbereidingen en maatregelen die noodzakelijk zijn voor de bevoorrading in geval van een snelle herovering van het grondgebied. 1916-1917, z.d. 1 pak Bevat beschadigde stukken.

673. Rapporten van het Franse leger betreffende de bevoorrading in en de reorganisatie van het heroverde grondgebied in de regio's van de Oise, de Somme en de Aisne, bezorgd door het kabinet van het Ministerie van Oorlog. 1917 1 omslag

674. Staat van aanwezige voorraden aan levensmiddelen, dekens en kleding samengesteld door het Ministerie van Binnenlandse Zaken voor de Bevoorrading in geval van een snelle bevrijding. 1917 1 stuk

675. Bevelen van de majoor-generaal van het leger aan de communicatiediensten betreffende de organisatie van de verschillende transporten. 1918 1 omslag

676. Ingekomen brief van de Préfecture du Nord met in bijlage een circulaire van de Franse Minister van Landbouw en Bevoorrading betreffende de geldigheid van voedselbonnen uitgaande van geallieerde mogendheden. 1918 1 stuk

677. Ingekomen brieven en nota's betreffende de voorraden van het comité te Calais bestemd voor het heroverd gebied en de verdeling door de lokale comités. 1918 1 omslag

678. Stukken betreffende maatregelen en vaststellingen met het oog op de bevrijding. 1918, z.d. 1 omslag

679. Rapporten en staat van de toestand van de bevolking, de infrastructuur en de voorraden in verschillende (heroverde) dorpen en gemeenten. 1918, z.d. 1 pak Bevat een deel.

680. Ingekomen brieven, rapporten, aantekeningen en concept van een nota betreffende het transport van goederen, voornamelijk per trein. 1918, z.d. 1 omslag

681. Ingekomen brieven en aantekeningen van enkele lokale verantwoordelijken voor de bevoorrading betreffende het aanvoeren van voorraden per trein en vrachtwagen in de regio Kortrijk-Roeselare-Menen-Moeskroen. 1918, z.d. 1 omslag

682. Stukken betreffende het leveren van kleding en schoenen aan het Hulp- en Voedingscomiteit van Brugge. 1919 1 omslag


84

De stukken hebben een voorblad met opschrift “Fourniture de vêtements au Comité Provincial de Bruges” en zijn genummerd met rood potlood.

5. STUKKEN BETREFFENDE HET FINANCIEEL BEHEER

a. Voor de werking van het Commissariaat-Generaal

(1) Algemene financiën

683. Facturen en stukken betreffende uitstaande rekeningen voor kantoorbenodigdheden, het huren van magazijnen en de aankoop van bouwmaterialen. 1916-1918, z.d. 1 omslag

684. Stukken van uiteenlopende aard bedoeld voor de boekhouding. 1917-1918, z.d. 1 omslag De stukken bevinden zich in een omslag met het opschrift “Divers”.

685. Ingekomen brieven van het Ministerie van Binnenlandse Zaken betreffende de liquidatie van sommen ten voordele van het Commissariaat-Generaal. 1917, 1919 2 stukken

686. Stukken betreffende betwistingen, vergissingen en vragen aangaande de betaling van geleverde voorraden. 1917-1919, z.d. 1 omslag

687. Stukken betreffende richtlijnen voor de boekhouding en het uitvoeren van betalingen en bankverrichtingen. 1917-1919, z.d. 1 omslag

688. Stortingsbewijzen van de Belgische en Franse postdiensten. 1918 1 omslag

689. Ingekomen brieven en stukken betreffende gegevens voor de boekhouding. 1918, z.d. 1 omslag Het gaat om losse stukken die met twee stukken touw tot een bundel samengebonden werden. Onder de brieven bevinden zich voornamelijk ingekomen brieven van kolonel Lebacq. Sommige stukken zijn beschadigd.

690. Fragmenten van balansen, kasboeken en andere stukken betreffende het financieel beheer. 1918, 1919, z.d. 1 pak Waaronder ook enkele ingekomen brieven en rekeningen en een alfabetische lijst van leden in de senaat in 1918-1919. Sommige stukken zijn ernstig beschadigd.

691. Formulieren en omzendbrieven aan personeel voor het aanvragen van kredietbrieven en overschrijvingen. 1919, z.d. 1 omslag Blanco exemplaren.

692. Kasboek betreffende inkomsten en uitgaven van diverse aard. [1917-1918] 1 deel


85

(2) Financiën betreffende het personeel

693. Factuurboek van maalderij Florizoone betreffende geleverde prestaties in opdracht van de Burgerlijke Bevoorrading. 1917-1918 1 deel

694. Stukken betreffende de uitbetaling van lokale agenten, afgevaardigden en arbeiders. 1917-1919, z.d 1 omslag

695. Facturen en kwitanties voor het betalen van werknemers, dagloners en bedrijven voor het verrichten van taken of het verhuren van opslagruimtes. 1917-1919, z.d. 1 omslag Het betreft voornamelijk duplicaten. Bevat beschadigde stukken.

696. Ingekomen brief en kwitanties betreffende het vergoeden van de afgevaardigden van de bevoorrading. 1918-1919 1 omslag

(3) Financiën betreffende voorraden en leveringen

697. Stukken van boekhoudkundige aard betreffende het leveren, verwerken en verdelen van cichoreiproducten. 1916-1918, z.d. 1 omslag

698. Facturen en andere stukken betreffende uitgaven voor het leveren van meststoffen. 1916-1919, z.d. 1 omslag

699. Dagboek van maalderij Deburghgraeve te Poperinge. 1917 1 deel De rug van het deel is losgeraakt.

700. Ingekomen brieven van de burgemeesters van de gemeenten Oeren en Booitshoeke met de mededeling dat ze geen lopende rekeningen meer hebben bij het comité te Calais. 1917 2 stukken Bevat een geannoteerde briefomslag van een van de brieven.

701. Staten en stukken betreffende de onkosten voor het aankopen, transporteren en leveren van kolen en betreffende 'algemene kosten'. 1917, z.d. 1 omslag Bevat twee beschadigde deeltjes.

702-704. Bijboeken van de boekhouding. 1917-1918 3 delen

702. Betreffende geleverde hoeveelheden tarwe in het arrondissement Ieper. 1917 1 deel Met aanduiding van de betalingen gedaan aan de agenten.

703. Betreffende geleverde hoeveelheden tarwe in het arrondissement Veurne-Diksmuide. 1917 1 deel Het deel is beschadigd en de kaft verdwenen.


86

704. Betreffende leveranciers en aankopers van graanproducten. 1917-1918 1 deel Het deel is ernstig beschadigd.

705. Stukken betreffende leveranciers en aankopers van suiker en zemelen.

1917-1918 1 deel Het deel is ernstig beschadigd.

706. Borderellen en andere stukken betreffende geleverde en verkochte goederen in verschillende magazijnen. 1917, 1918, z.d. 1 pak Het betreft zowel voedingswaren als andere producten. Bevat drie deeltjes.

707. Staten betreffende de kostenberekening voor het oogsten, verwerken en verkopen van landbouwgewassen. 1918 1 omslag

708. Borderellen van aan de gemeenten of lokale comités geleverde levensmiddelen. 1918 1 pak Bevat een aantal deeltjes, waarvan sommige beschadigd zijn.

709. Ingekomen brieven en stukken betreffende het betalen per postmandaat van bestelde blauwe aluin door gemeenten en particulieren. 1918, z.d. 1 omslag

710. Minuten van uitgaande begeleidende brieven bij postmandaten ter vergoeding van voorschotten door gemeenten betaald. 1918, z.d. 1 omslag

711. Stukken betreffende uitstaande vorderingen en kwijtschriften ten aanzien van lokale besturen en andere instellingen. 1918-1919, z.d. 1 pak

712. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende door de gemeenten toegestuurde kredietbrieven en kwijtschriften voor geleverde goederen en teruggestuurde zakken. 1918-1919, z.d. 1 pak Sommige stukken zijn genummerd. Bevat ook beschadigde stukken.

713. Ingekomen brieven en andere stukken betreffende door gemeenten of hulpcomités toegestuurde kredietbrieven en kwijtschriften voor geleverde goederen en teruggestuurde zakken, en betreffende fouten in facturen. 1918-1919, z.d. 1 pak Sommige stukken zijn genummerd. Bevat beschadigde stukken.

714. Borderellen en andere stukken betreffende ingekomen en uitgegane voorraden goederen en levensmiddelen uit verschillende magazijnen. 1918-1919, z.d. 1 omslag

715. Staten van door de lokale agenten geïnde sommen naargelang de hoeveelheden verdeelde goederen. [1917-1919] 1 omslag


87

Het betreft vermoedelijk graanproducten. De stukken zijn door schimmel beschadigd.

(4) Financiën betreffende samenwerking met andere diensten

716. Stukken betreffende het dedouaneren van ingevoerde chemicaliën. 1917, z.d. 1 omslag

717. Facturen en andere stukken betreffende het vergoeden van transportkosten voor het gebruik van (vracht)wagens en motoren, voornamelijk van de P.A.M.I. (Parc Automobile du Ministère de l’Intérieur) 1917-1918, z.d. 1 omslag

718. Staat van kwitanties “model B” die naar kolonel Lebacq gestuurd werden met het oog op het verzenden van Frans geld naar de gemeenten. 1918 1 stuk Dit stuk is beschadigd.

719. Stukken betreffende de verrekening van sommen verschuldigd aan de Meunerie Militaire Belge. 1918 1 omslag

720. Briefwisseling betreffende een onkostenvergoeding voor de verplaatsingen gemaakt door arrondissementscommissaris Biebuyck in functie van de bevoorrading. 1918, z.d. 1 omslag

721. Ingekomen brief en minuten van uitgaande brieven betreffende problemen bij het bekomen van facturen van de Intendance. 1919 1 omslag

722. Staat van verschillen bestatigd op facturen voor de algemene en volksvoeding van het Hulp- en Voedingscomiteit van de Provincie Oost-Vlaanderen. [1916-1919] 1 stuk

b. Naar aanleiding van de opheffing van het Commissariaat-Generaal

723. Ingekomen brieven, inventarissen, staten en aantekeningen betreffende de liquidatie van voorraden en goederen van het Commissariaat-Generaal. 1918, 1919, z.d. 1 omslag Bevat een voor gelijkluidend verklaard afschrift van een proces-verbaal opgesteld door de deurwaarder van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Brugge betreffende de staat en de inboedel van het huis van Joseph van Pottelsberghe de la Potterie dat door de Duitsers werd opgeëist.

724. Briefwisseling met de betrokken ministeries betreffende het vereffenen en regelen van facturen, onder meer voor geleverde goederen aan gemeenten. 1919 1 omslag

725. Minuut en doorslagen van uitgaande omzendbrieven betreffende het terugstorten van de resterende geldsommen op de rekening van een lokale agent naar de centrale rekening in Brugge. 1919 1 omslag

726. Affiche betreffende de aankondiging van de openbare verkoop te Veurne van resterende voorraden en de inboedel van het Commissariaat-Generaal. 1919 1 stuk


88

727. Briefwisseling met de landbouwdiensten van het Belgische leger betreffende het betalen van een levering na de opheffing van het Commissariaat-Generaal. 1919 1 omslag

728. Minuut van een uitgaande brief aan de voorzitter van het Provinciaal Bevoorradingscomité van Brugge betreffende de opheffing van het Commissariaat-Generaal. 1919 1 stuk

729. Stukken betreffende bankverrichtingen naar aanleiding van het opheffen van het Commissariaat-Generaal. 1919, z.d. 1 omslag

730. Ingekomen brieven en minuten en kladversies van uitgaande brieven van en aan diverse overheden betreffende de boekhouding naar aanleiding van de opheffing van het Commissariaat-Generaal. 1919-1920 1 omslag

F. LID VAN HET TRIBUNAAL VAN UITSTEL

Deze rechtbank werd in het leven geroepen met als doel uitstel- of verlofaanvragen van gerekruteerde soldaten te onderzoeken en te beoordelen. In de gevallen waar sprake was van 'levensnoodzakelijke activiteiten' konden soldaten uitstel of opschorting van legerdienst krijgen. In de meeste gevallen ging het om jonge mannen die actief waren in de landbouw, een sector die met het oog op de bevoorrading onontbeerlijk werd geacht. Een verzoek dat door het Tribunaal van Uitstel werd afgewezen kon in beroep behandeld worden door de Beroepscommissie.

1. STUKKEN BETREFFENDE MAES' LIDMAATSCHAP

731. Briefwisseling met de minister van Binnenlandse Zaken betreffende een vermoedelijke weerstand tegen Maes' lidmaatschap van de Provinciale Commissie opgericht bij Koninklijk Besluit van 6 oktober 1914. 1917 2 stukken De stukken zijn beschadigd.

732. Ingekomen brieven van het Ministerie van Binnenlandse Zaken betreffende het toekennen van het lidmaatschap en een zitpenning voor het Tribunaal van Uitstel. 1916 2 stukken

733. Convocatiebrieven van de secretaris betreffende zittingen van het Tribunaal. 1917-1918 2 stukken

2. STUKKEN BETREFFENDE DE WERKING

734. Ingekomen brieven van het Ministerie van Binnenlandse Zaken betreffende informatie en adviezen. 1916 1 omslag

735. Ingekomen brief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken met in bijlage een staat van rekruteringskantoren en hun ressort in Frankrijk. 1916 1 stuk


89

736. Formulieren voor inwoners van de gemeente Poperinge betreffende het aantekenen van beroep tegen beschikkingen van de wervingscommissie te Watou. 1916 1 omslag Blanco exemplaren.

737. Formulieren voor het aanvragen van attesten van legerdienst voor het bekomen van een dagelijkse uitkering door familieleden van soldaten. 1916 1 omslag

738. Inschrijvingsformulieren en andere stukken betreffende het verschaffen van de nodige gegevens voor het bekomen van uitstel. 1916, z.d. 1 omslag Waaronder een omslag met het opschrift “Jeunes gens nés en 1889”.

739. Ingekomen brieven en aantekeningen betreffende dienstbetoon gevraagd van minister de Broqueville ten aanzien van dienstplichtigen. 1916, z.d. 1 omslag

740. Staten van beschikkingen van het Tribunaal van Uitstel per zittingsdag en per gemeente geordend. 1916-1917 1 omslag Waaronder een aantekening van Maes betreffende de inspecteurs van het Tribunaal, naast aantekeningen en een lijst van zittingsdagen.

741. Stukken betreffende de beoordelingscriteria voor het verlenen van uitstel. 1916-1917, z.d. 1 omslag Waaronder beschadigde stukken.

742. Ingekomen brieven en aantekeningen betreffende vragen om uitstel voor verschillende personen. 1916-1919, z.d. 1 omslag.

743. Brief van de secretaris van het Hof van Uitstel te Le Havre betreffende het niet toekennen van uitstel aan een gerekruteerde soldaat. 1918 1 stuk

744. Inlichtingenformulier voor de Nationale Militie, model 51, gevoegd bij het Koninklijk Besluit van 20 januari 1914. [1914] 1 stuk

745. Aantekeningen van Maes betreffende de werking van het Tribunaal en de procedure voor het aanvragen van uitstel. [1916] 1 omslag

746. Uitspraak van het Tribunaal van Uitstel. [1916-1918] 1 stuk

747. Formulier “Vordering voor vervoer per spoorweg der manschappen van de nieuwe lichting, opgeroepen om militie of inlijvings-verrichtingen (sic) bij te wonen”. [1916-1918] 1 stuk

748. Ingekomen omzendbrief van de arrondissementscommissaris van Veurne-Diksmuide betreffende de bijzondere lichting van 1919. [1919] 1 stuk


90

G. VOORZITTER VAN DE ADMINISTRATIEVE RAAD VAN HET NATIONAAL VERBOND VOOR DE HEROPBEURING VAN DE LANDBOUW IN BELGIË

Het Nationaal Verbond voor de Heropbeuring van de Landbouw in België werd in 1917 opgericht als een coöperatieve vennootschap. Het Verbond stond onder de bescherming en controle van de Belgische regering te Le Havre en had als opdracht het voorzien van maatregelen om de aangerichte schade te compenseren en de landbouwproductie zo snel mogelijk weer op gang te trekken.

1. STUKKEN BETREFFENDE DE OPRICHTING EN DE ORGANISATIE

749. Stukken betreffende de oprichting van het Nationaal Verbond voor Heropbeuring van de Landbouw in België. 1917, z.d. 1 pak Met onder meer stukken betreffende het Hopverbond -dat het Nationaal Verbond steunt- en ontwerpen van statuten. Bevat beschadigde stukken.

750. Ingekomen brief van de gouverneur van West-Vlaanderen met felicitaties voor de oprichting van het “Nationaal Comité”. 1917 1 stuk

751. Stukken betreffende de redactie van de statuten van het Nationaal Verbond en het aankoopbeleid. 1917-1918, z.d. 1 pak Zie ook bestanddeelnummer 749.

752. Stukken betreffende de fusie van het Nationaal Verbond met het Comité Agricole. 1919 1 omslag

2. STUKKEN BETREFFENDE DE WERKING EN HET PERSONEEL

753. Ingekomen brief betreffende een sollicitatie bij het Nationaal Verbond. 1917 1 stuk

754. Briefwisseling met de directie te Parijs, de regering te Londen en medewerkers van het Nationaal Verbond. 1917-1918, z.d. 1 pak In dit pak bevindt zich een rapport betreffende de behoeften van de Belgische landbouwers tijdens en na de oorlog, naast brieven en stukken betreffende het aankoopbeleid en convocatiebrieven. Voor dit laatste zie ook bestanddeelnummer 755. Bevat ernstig beschadigde stukken.

755. Notulen, processen-verbaal en convocatiebrief betreffende vergaderingen van de bestuurders en de directie van het Nationaal Verbond. 1917-1919 1 omslag Bevat enkele ernstig beschadigde stukken. Zie ook bestanddeelnummer 754.

756. Briefwisseling met het Kabinet en het Ministerie van Landbouw. 1917-1919 1 omslag Bevat ernstig beschadigde stukken.


91

757. Stukken betreffende verschillende onkosten ten behoeve van de werking van het Nationaal Verbond. 1917-1919, z.d. 1 omslag

758. Briefwisseling in omslag met opschrift “A.N.” voornamelijk betreffende financiële aangelegenheden. 1919-1920 1 omslag “A.N.” staat voor Association Nationale. Sommige stukken zijn genummerd.

759. Aantekeningen voor intern gebruik van het Nationaal Verbond. [1917-1919] 1 omslag

760. Staat van uitgaven voor kantoorartikelen, personeel en andere “algemene uitgaven”. [1917-1919] 1 deel

761. Kwitantieboek. [1917-1919] 1 deel Blanco exemplaar.

3. STUKKEN BETREFFENDE HET WERVEN VAN LEDEN EN FONDSEN

762. Formulieren en staat van intekeningen op het kapitaal. 1917-1918 1 pak Waaronder beschadigde stukken.

763. Stukken betreffende het werven van leden, aandeelhouders en fondsen. 1917-1919, z.d. 1 pak Waaronder beschadigde stukken.

764. Ingekomen brieven en kwitantieboekjes betreffende inschrijvingen voor de aandelen van het Nationaal Verbond en het overmaken van sommen per postmandaat. 1917-1919 1 omslag

765. Ingekomen brieven betreffende het terugvragen van bijgedragen sommen naar aanleiding van het opheffen van het Nationaal Verbond. 1919 1 omslag

4. STUKKEN BETREFFENDE CONCRETE MAATREGELEN VOOR DE LANDBOUW

a. Algemene maatregelen

766. Stukken betreffende de ontwikkeling van de landbouw in het te bevrijden land. 1917-1918, z.d. 1 omslag Bevat enkele ernstig beschadigde stukken.

767. Ingekomen brieven van landbouwers en gemeenten betreffende vragen om het bekomen van vergoedingen of concrete hulp bij het hernemen van de landbouwactiviteiten. 1917, 1918 1 omslag Bevat brieven gericht aan Maes als Commissaris-Generaal voor de Burgerlijke Bevoorrading en een staat van geleden schade per gemeente.

768. Stukken betreffende het aanbieden van mogelijkheden om opnieuw aan landbouw te doen, voornamelijk betreffende paarden.


92

1918-1919, z.d. 1 omslag Bevat ook ingekomen brieven betreffende het opeisen van paarden.

769. Ingekomen brief van gouverneur Janssens de Bisthoven betreffende de evaluatie van oorlogsschade aan landbouwinstellingen. 1919 1 stuk

770. Concept van een contract tussen het Franse Ministerie van Landbouw en Bevoorrading en een landbouwer betreffende het bekomen van vee door toedoen van de overheid. [1917-1919] 1 stuk Gesteld op papier van het Nationaal Verbond tot Heropbeuring van den Landbouw in België, vermoedelijk gebruikt als documentatie. Dit stuk is zwaar beschadigd.

771. Invulformulieren voor landbouwers waarop de benodigde grondstoffen, paarden en werktuigen kunnen worden aangeduid. [1917-1919] 2 stukken

b. Maatregelen betreffende het verschaffen van meststoffen

772. Stukken betreffende het aankopen en leveren van meststoffen. 1916-1917, z.d. 1 pak Gezien de datering van deze stukken bevinden zich in dit bestanddeelnummer vermoedelijk bescheiden die afkomstig zijn van het Comité voor de Landbouwbelangen of het Commissariaat-Generaal voor de Burgerlijke Bevoorrading, maar niet expliciet als dusdanig geïdentificeerd konden worden. Bevat sterk beschadigde stukken. Zie ook bestanddeelnummers 429, 441 en 621.

773. Ingekomen brieven en minuut van een uitgaande brief betreffende het recht op terugbetaling van geleverde meststoffen voor landbouwers die hun hoeve moesten verlaten naar aanleiding van het Duitse voorjaarsoffensief van 1918. 1918 1 omslag

774. Kwitantieboekjes en stukken betreffende ontvangen sommen voor geleverde meststoffen. 1918-1919, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde deeltjes.

775. Stukken betreffende het aankopen, importeren en verdelen van meststoffen. 1918-1919, z.d. 1 pak Bevat ernstig beschadigde stukken.

776. Staten van geleverde meststoffen per gemeente, met namen van de landbouwers en de hoeveelheden. [1917-1919] 1 pak

c. Overige specifieke maatregelen

777. Ingekomen brieven en telegrammen betreffende het aankopen en verdelen van zaaigoed. 1917, 1919, z.d. 1 omslag


93

778. Prijsstaten voor landbouwmachines van de overheid voor landbouwers in de verwoeste gewesten. 1919 2 stukken

H. BURGEMEESTER VAN MERKEM

1. STUKKEN BETREFFENDE DE SAMENSTELLING VAN DE GEMEENTERAAD EN

HET GEMEENTELIJK BELEID

779. Stukken betreffende het aanstellen van een nieuwe gemeentesecretaris. 1921, z.d. 1 omslag.

780. Stukken betreffende de samenstelling van de gemeenteraad en haar werkzaamheden. 1921-1922, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken.

781. Stukken betreffende het toekennen van een eervolle onderscheiding. 1921-1922, z.d. 1 omslag

782. Stukken betreffende de beslechting van een geschil over het pachten van een stuk land van de kerkfabriek van Merkem. 1922 1 omslag

783. Ingekomen brieven, aantekeningen en andere stukken betreffende het besturen van de gemeente. 1920-1925, z.d. 1 pak Bevat veel briefwisseling tussen Maes en de gemeentesecretaris betreffende diverse onderwerpen gerelateerd aan het bestuur van de gemeente, zoals bijeenkomsten van het Bureel van Weldadigheid, de bibliotheek, het onderwijs...maar ook sporadisch maatregelen betreffende oorlogsschade of het verkrijgen van barakken. Zie voor dit laatste ook de bestanddeelnummers 787, 792 en 796. Bevat eveneens een affiche voor de verkoop van bomen en snoei, een plattegrond van de pastorie en een collocatiebrief.

784. Affiche ter aankondiging van de gemeentelijke kermisfeesten. 1923 1 stuk

785. Drukproef betreffende gemeentewetten. [1920-1925] 1 omslag

2. STUKKEN BETREFFENDE BIJSTAND AAN INWONERS, WEDEROPBOUW EN

HERSTEL VAN OORLOGSSCHADE IN DE GEMEENTE

786. Ingekomen brieven betreffende verzoeken om het verkrijgen van barakken of hulp bij de terugkeer naar België. 1919-1922, z.d. 1 pak Bevat een ingekomen brief en een minuut van een uitgaande brief betreffende de mogelijkheid tot het opnieuw bekomen van achtergelaten waarden en een brief gericht aan de koningin. Zie ook bestanddeelnummers 783 en 794.

787. Stukken betreffende de wederopbouw van Merkem. 1919-1925, z.d. 1 pak Het gaat om stukken betreffende schattingen en herstellingen van huizen, openbare gebouwen en gronden, aanvragen om een voorlopige woning te mogen optrekken en plannen.


94

Bevat beschadigde stukken. Zie ook bestanddeelnummer 783.

788. “Nota nopens den heropbouw der door den oorlog beschadigde of vernielde gebouwen”. Nota betreffende de wederopbouw. 1920 1 omslag

789. Briefwisseling met de Rechtbank van Oorlogsschade betreffende het aanstellen van gemeentelijke leden bij de scheidsrechterlijke commissie. 1920 2 stukken

790. Circulaire van de Dienst voor de Verwoeste Gewesten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken met in bijlage verschillende exemplaren van het reglement inzake het herstel van verwoeste gronden. 1920 1 omslag

791. Lijsten van naar Merkem teruggekeerde inwoners en gezinnen. 1920, z.d. 1 omslag

792. Ingekomen brieven, minuten en aantekeningen betreffende de vereffening en het herstel van landbouwgronden en andere stukken land. 1920, z.d. 1 omslag Bevat beschadigde stukken. Zie ook de bestanddeelnummers 786 en 787.

793. Ingekomen brieven, affiche en pamfletten betreffende het toekennen van bonnen voor de aankoop van bouwstoffen ter waarde van 3000 frank aan eigenaars van verwoeste huizen. 1920, 1921, z.d. 1 omslag

794. Aantekeningen en briefwisseling met de betrokken ministeries en het Koning Albertfonds betreffende maatregelen in verband met de wederopbouw en de huisvesting. 1920-1921, z.d. 1 pak Bevat ook ingekomen brieven met het verzoek een barak te kunnen bewonen. Zie hiervoor ook bestanddeelnummer 786. Sommige stukken zijn beschadigd.

795. Stukken betreffende de werking en de afhandeling van schadedossiers van de samenwerkende vennootschap voor oorlogsschade “Herwording van Merkem”. 1920-1923, z.d. 1 omslag Bevat ledenboekjes van deze vennootschap.

796. Stukken betreffende oorlogsschade, wederopbouw en andere maatregelen ten gunste van het armbestuur van Merkem na de oorlog. 1920-1925, z.d. 1 pak Bevat ook stukken betreffende het klooster van Merkem en de pastorie, naast bouwplannen en blauwdrukken en een grote affiche van een openbare verpachting van goederen van het armbestuur. Een aantal stukken is ernstig beschadigd. Zie ook bestanddeelnummer 783.


95

I. ARRONDISSEMENTSCOMMISSARIS VAN VEURNE-DIKSMUIDE

1. BRIEFWISSELING

797. Ingekomen brieven, telegrammen en postkaarten naar aanleiding van Maes' kandidatuur en benoeming. 1924-1925, z.d. 1 omslag

798. Briefwisseling en stukken betreffende tussenkomsten en vragen. 1931-1940, z.d. 1 omslag

799. Concept van een brief aan de gouverneur betreffende een voorstel tot oprichting van een Frans-Belgisch monument ter nagedachtenis van de overwinning in de oorlog, en de gevoeligheden hieromtrent. [Tweede kwart 20ste eeuw] 1 stuk

2. OVERIGE STUKKEN BETREFFENDE SPECIFIEKE ASPECTEN VAN ZIJN

AMBTSUITOEFENING

800. Stukken betreffende de handhaving van de openbare orde met het oog op manifestaties en acties naar aanleiding van de taalstrijd. 1922, 1937, 1939, 1940, z.d. 1 omslag Bevat een foto van de kerkhofweg in Westvleteren, aangelegd met brokstukken van heldenhuldezerken.

801. Stukken betreffende tussenkomsten van uiteenlopende aard ten gunste van derden. 1923, 1927, 1939, 1940, 1945, z.d. 1 omslag Waaronder veel aanvragen om uitstel van mobilisatie naar aanleiding van de Tweede Wereldoorlog en een ingekomen brief van een burgemeester.

802. Staat betreffende de samenstelling van de gemeentebesturen in het arrondissement Veurne-Diksmuide. 1933, z.d. 1 deel. In dit deel zit een blad met aanduiding welke aanvullingen nodig of gebeurd zijn.

803. Stukken betreffende uiteenlopende aspecten van zijn ambtsuitoefening. 1931-1942 1 omslag Bevat stukken betreffende personeel, geleverde diensten en het bezorgen van zandzakken.

804. Stukken betreffende de bouw van een duiker aan de watering van Woumen met als doel het voorkomen van overstromingen. 1934, 1936, z.d. 1 omslag

805. Stukken betreffende de te nemen voorzorgsmaatregelen met betrekking tot vluchtelingen en beveiliging in geval van oorlog. 1937-1940, z.d. 1 pak

806. Stukken betreffende Maes' ambtsverlenging en pensionering als arrondissementscommissaris. 1937-1939, 1946 1 omslag

807. “De verantwoordelijkheid der gemeenten”, afschrift van de wet van 10 Vendémiaire jaar IV. 1942 1 stuk


96

808. Stukken betreffende de benoeming van Fauré tot arrondissementscommissaris van Gent, gericht aan Maes als ere-arrondissementscommissaris. 1945, 1953 1 omslag

809. Lijst van gemeenten met hun burgemeesters in het arrondissement Veurne-Diksmuide. [Jaren 1940] 1 stuk


97

III. STUKKEN ZONDER AANWIJSBAAR VERBAND MET HET ARCHIEFBESTAND

810. Ingekomen brieven van derden aan derden. 1915-[1916], z.d. 1 omslag

811. Kwitanties en facturen gericht aan de onderwijzer van Alveringem. 1921 1 pak

812. Ingekomen brieven van C. van de Walle de Ghelcke betreffende een verdwenen luster uit de kerk van Diksmuide en de vermoedelijke verblijfplaats ervan. 1939 1 omslag

813. Gouwdagboekje als deelnemingsbewijs voor de gouwdag van 15 april 1946 van G. B. 1946 1 deel


98

IV. DOCUMENTATIE

814. MUSSELY CH., MUSSELY G., La salle échevinale de Courtrai restaurée par les soins de l'administration communale et ornée de peintures murales. Etude historique. Souvenir de l'inauguration solenelle de ce monument, faite en présence de leurs majestés le Roi et la Reine des Belges. 1875 1 deel De rug van het deel is weg en op de voorpagina staat de naam “Georges Opsomer”.

815. Schoolhandboekjes voor wiskunde en natuurwetenschappen. 1898, 1938 1 omslag Op een van de delen staat het opschrift “Maria Vanhoute Chimie”, het andere is beschadigd. Bevat een fragment van een drukwerk met gedichten voor Kerstmis en Nieuwjaar.

816-819. Parlementaire Handelingen. 1912-1919 1 pak, 1 omslag, 2 delen

816. 1912-1913 1 deel 817. 1913-1914 1 deel

Op de rug van het deel staat verkeerdelijk “Annales Parlementaires. Annexes. Session de 1918-1919”.

818. 1914 1 omslag Zwaar beschadigd en vervuild, losgeraakt uit een deel.

819. 1918-1919 1 pak Losgeraakt deel naast losse stukken en katernen, vermoedelijk uit een ander deel.

820. Geografische kaarten met sociaal-economische gegevens betreffende West-Vlaanderen en België, topografische kaarten en wegenkaarten. 1912-1935, z.d. 1 pak.

821. TAYLOR F.E., Frank E. Taylor's West Surrey Directory. Almanack and magazine for 1914. 1914 1 deel

822. Fragmenten en knipsels van en uit diverse kranten, onder meer betreffende de oorlog, oorlogsschade na beide wereldoorlogen, parlementsverkiezingen, landbouwaangelegenheden en belastingen op het kapitaal. 1915-1951, z.d. 1 pak

823. Publiciteitsfolders, brochures, kalenders, krantenknipsels en andere informatieve stukken betreffende diverse bedrijven en verenigingen. 1915-1957, z.d. 1 pak

824. Belgisch Staatsblad. 1916, 1917, 1920, 1936, 1945-1947 1 pak Waaronder ook fragmenten en uittreksels eruit, naast stukken betreffende het Koninklijk Besluit van 12 juli 1917 betreffende de militaire overheden.

825. “Cour Militaire de Belgique. Audiences des 4, 5 et 6 septembre 1917. Présidence de M. le président Wellens. Ministère Publique et le Gouvernement Belge, partie civile, représenté par Me. Millerand, du barreau de Paris et Me. Yseeux, du barreau d'Anvers, contre MM. Georges de Prelle de la Nieppe, Commandant Masui Vanden Plas, Mahieu et consorts, ayant comme conseils Me. Julien Warnant, du barreau de Liège, Me. Henry Bonnet, Me. Ulrich, Me. Lebeau, du barreau de Paris, Me. Horgnies, du barreau de Charleroi, Me. Vandenbossche,


99

du barreau de Courtrai et Me. Alfred Baker, solicitor à Londres. Plaidoires, réquisitoire, replique”. Drukwerk. 1917 1 deel

826. “Journal officiel de la République Française”. 1917-1918 1 omslag

827. Publicaties betreffende de oorlog van het Bureau Documentaire Belge. 1917-1918 1 omslag

828. Stukken en verslagen betreffende leden en zittingen van de Senaat. 1918-1919, 1939 1 omslag

829. Recensement de l'Industrie et du Commerce (31 décembre 1910). Deuxième partie: recensement industriel, volume IV. 1919 1 deel Brussel, Office de Publicité.

830. Publicaties van verschillende ministeries en openbare diensten. 1919, 1920, 1945 1 pak

831. GIELEN A., Les pensionnés de l'état pendant la guerre. 1919 1 deel Brussel, drukkerij Valentin Gielen. Rug en kaft zijn verdwenen.

832. Stukken betreffende “Nieuwe onderrichtingen over krediet aan oorlogsgeteisterden” van de Middenkredietkas van de Belgische Boerenbond. 1920 1 omslag Waaronder een beschadigd deel.

833. Krantenknipsels van de feuilletons “Le Trésor de la Toison d'Or” en “Les dentelles de Bruges”, verschenen in La Patrie. 1923 1 omslag

834. Landbouwbladen en drukwerk, met name “De Boer”, “La Défense Agricole”, “De Hopboer”, “De Westvlaamsche Landbouwer” en “Ons Boerenleven”. 1914, 1917, 1926, 1940, 1941, 1948, 1955 1 pak Op een van de exemplaren van “De Boer” staan de namen Verbrugghe Jerome en Vanlerberghe Maurice geschreven. Bevat ook een affiche.

835. “[Revue Gén]érale”, met verhandelingen van Ch. d'Ydewalle betreffende de Kamer en van A. Mélot betreffende electorale programma's. 1929 1 band De kaft is verdwenen.

836. “Revue de l' Administration et du Droit Administratif de la Belgique”. 1939 1 deel. 86, LXXXII.

837. Herderlijke brief van kardinaal Van Roey betreffende de luchtbombardementen. 1944 1 stuk

838. TIBERGHEIN A., De nieuwe fiscale wetgeving. 1945 1 deel Brussel, Union Office.


100

839. Geïllustreerde brochure ter aankondiging van het boek Congo Belge van Francis Lambin. 1948 1 katern

840. “Impôts sur les revenus. Résumé des principales dispositions de la loi du 8 mars 1951 faisant suite au Projet Van Houtte”. 1951 1 deel Uitgegeven door de Bank van Brussel.

841. “Nieuwe negociant in Franks en Centiemen of algemeene tarief van al de koopmansrekeningen”. Drukwerk. [Ca. 1900] 1 deel Brugge, R. Blomme. Waarin een kaartje met het opschrift “Maes”.

842. “Ce que les Belges de la Belgique envahie pensent de la separation administrative. Avec un avant-propos de M.H. Carton de Wiart, Ministre de la Justice ”. Drukwerk. [1917] 1 omslag Le Havre. Bureau Documentaire Belge. Twee identieke exemplaren, zonder kaft.

843. VANDEPERRE M., Seconde note sur la question des transports maritimes. [1917-1918] 1 deel Uitgegeven door de Réunion des Parlementaires Belges se trouvant hors du pays occupé.

844. Foto’s van The Army Motor Lorries and Wagon Company. [Tweede kwart 20ste eeuw] 2 stukken

845. DE VUYST P, De verbetering van het landelijk leven. [Eerste helft 20ste eeuw] 1 deel Brugge, Graphica.

846. Aantekening betreffende een middeltje dat kleding tegen motten beschermt. [Tweede helft 20ste eeuw] 1 stuk

101

INDEX VAN PERSOONSNAMEN

Binnen deze index werden de persoonsnamen opgenomen die in bovenstaande archiefbeschrijvingen terug te vinden zijn. Ze werden hieronder geordend op familienaam, met verwijzingen naar het desbetreffende bestanddeelnummer in de inventaris. A ADRINGA, Alexander, militair gouverneur, 294, 665 B BAESJOU

François, 148 Marthe-Jeanne, 148, 187, 199

BARBIER, David, 10 BAERT, N.N., notaris, 20 BIEBUYCK, Albert,

arrondissementscommissaris van Ieper, 357, 548, 720

BIEBUYCK, S., 255 BLOMME, R., 841 BONNET, Henry, advocaat, 825 BOUCIQUE-LEURIDAN, G., 120 BOUTEN, N.N., notaris, 21 BRACHET, N.N., professor, 309 BUTAYE, Michel, 210 C CARTON DE WIART, M.H., 842 CATELLE, N.N., kapitein, 110 CHALMERS, N.N., 140 CHRISTIAENS-MAES, Marie-Thérèse.

Zie MAES, Marie-Thérèse CORDY, N.N., notaris, 20 COTTEAU DE MONTJARDIN, N.N., 95 D DAELS, Frans, 111

DE BROQUEVILLE, Charles, minister, 305, 325, 739

DE CONINCK DE MERKEM, Charles, ridder, 11

DE CONINCK, GUSTAVE, ridder, 11 DE PRELLE DE LA NIEPPE, Georges,

825 DE SAEDELEER, Ph., hoofdlandmeter-

expert, 139 DE THEUX DE MONTJARDIN, N.N., 95 DE VUYST, P., 845 DEBURGHGRAEVE, Camiel, 597, 699 DEEREN, Egide, 406 DEJARDIN, Henri, 217 DELAHAYE, N.N., notaris, 21 DENOIX, N.N., 497 DEVRIENDT, N.N., landmeter, 98 DEWITTE, G., 239 D'HUART, N.N., baron, 47 D'HUVETTERE, N.N., notaris, 50 DONZEL, N.N., luitenant-kolonel, 112 D'YDEWALLE, Charles, 835 F FAURE, N.N., arrondissmentscommissaris

van Gent, 808 FEYS-CALLEWAERT, Cyriel, 575, 596 FEYS, N.N., 611 FLORIZOONE, N.N., 693 G GIELEN, A., 831 GIELEN, Valentin, 831 GLORIE, N.N., notaris, 135

Archief van Jean-François Maes (1873-1957) en aanverwanten 123 Index van persoonsnamen

102

H HENNIN DE BOUSSU-WALCOURT,

N.N., 29 HORGNIES, N.N., advocaat, 825 HUELLET, L., 133 J JANSSENS DE BISTHOVEN, Leon,

provinciegouverneur van West-Vlaanderen, 481, 483, 541, 653, 670, 769

JONES, L. Ch., 523 JOYE-VAN ROBAEYS, Achiel, 32 K KELLOGG, V.L., 295 L LAGRANGE, Albert, 108 LALOO, Charles, bouwkundige, 98 LAMBERT, Jules, adjunct-

hoofdconservator van de Koninklijke Bibliotheek, 132

LAMBIN, Francis, 839 LEBACQ, N.N., kolonel, 689, 718 LEBEAU, N.N., advocaat, 825 LEYNAERT, N.N., 568 LOPPENS, K., 104 M MAES Andrée, 129, 198, 257 Eliane, 169, 191, 257, 261 François-Augustin, Geneviève, 131, 253, 255, 256, 257,

260, 261, 262 Ginette. Zie MAES, Geneviève Jacques, 105 Jean-François, 20, 22, 24, 26-28, 53, 55,

56, 60-61, 75, 78, 79, 80, 84, 85, 107, 113, 114, 123, 124, 126, 132, 142, 143, 181, 215, 258, 259, 260, 265-269, 270-280, 293, 314, 400, 439, 477, 480, 731, 745, 767, 783, 797

John-Albert, 118 Marie-Louise, 20, 22, 26-28, 32, 38, 60-

61, 75, 78, 79, 80, 85, 248 MAES-BAESJOU, Elvire. Zie BAESJOU, Elvire. MAES-VANDAMME, Emma. Zie

VANDAMME, Emma MAÏEUR, Nathalie, 2 MAHIEU, N.N., 825 MAXWELL, N.N., 140 MELOT, A., 835 MILLERAND, N.N., advocaat, 825 ‘MOEDER MELANIE’. Zie STAES,

Auguste MUSSELY, Charles, 814 MUSSELY, G., 814 N NUYTTEN, Henri, 23 O OPSOMER, Georges, 814 P PROOT, N.N., notaris, 21 R REMACLE-BOUQUILLON, Charles, 11 RONSE E., 342 RYELANDT, Joseph, baron, 256 S SCHOTTE, G., 121 SPRUYT, Carlo, 113 STAELEN, Karel, 10 STAES, Auguste, 203 STAES, Henri, 143 STEYAERT, Jean,

arrondissementscommissaris van Veurne, 361

Archief van Jean-François Maes (1873-1957) en aanverwanten 123 Index van persoonsnamen

103

STRUYE, Felix, senator, 100 T TAYLOR, Frank E., 821 TIBERGHEIN, A., 838 U ULRICH, N.N., advocaat, 825 V VANDAMME Emma, 2, 5, 6, 13, 19, 22, 23, 25, 46,

79, 81, 82, 83, 84, 88-89, 90, 92, 93, 94-98, 241, 248

Jean-Baptiste, 2, 6, 10, 11 VAN DE WALLE DE GHELCKE, C., 812 VAN DE WOUWER, N.N.,

staatslandbouwkundige, 505 VAN ELSLANDE, N.N., architect, 91,

207 VANHEE, N.N., notaris, 20 VANHOUTE, Maria, 815 VAN HOUTTE, N.N., 840 VAN HOVE, B., 241 VANHOVE, N.N., aannemer, 98 VANLERBERGHE, Maurice, 834 VANNESTE, N.N., aannemer, 98

VAN POTTELSBERGHE DE LA POTTERIE, Joseph, 723

VAN ROEY, Jozef, kardinaal, 837 VAN SCHAICK, John Jr., 523 VANDEN PLAS, Masui, commandant,

825 VANDENBOSSCHE, N.N., advocaat, 825 VANDEPERRE, M., 843 VANDERVELDE, Emile, minister, 309 VEDRINES, N.N., kolonel, 110 VERBRUGGHE, Jerome, 934 VERHAEGE, N.N., 251 VERHAEGE DE NAEYER, Conrad, 329 VINCKIER, N.N., 251 W WALRAVEN, E. , aalmoezenier, 427 WARNANT, Julien, advocaat, 825 WATERBLEE, Paul, advocaat, 30116 WELLENS, N.N., 825 WEYGAND, N.N., generaal, 256 WYCKHUYSE-MAÏEUR, Virginie, 23 Y YSEEUX, N.N., advocaat, 825

105

INDEX VAN PLAATSNAMEN De plaatsnamen werden op dezelfde wijze geordend als de persoonsnamen, namelijk alfabetisch en met een verwijzing naar het bestanddeelnummer uit de inventaris. Franse plaatsnamen behouden de Franse spelling (Calais en niet Kales), enkel buitenlandse hoofdsteden kregen hun Nederlandse benaming mee (Parijs, Londen). Bij de buitenlandse plaatsnamen werd ook telkens het departement, de provincie of de administratieve eenheid waartoe de stad of gemeente behoort vermeld. De oude schrijfwijze van de Belgische gemeenten en gehuchten werd aangepast aan de hedendaagse spelling (Leysele-Leisele bijvoorbeeld). A ADINKERKE, 520, 554 AISNE, departement in Frankrijk, 673 ALVERINGEM, 410, 811 AVEKAPELLE, 406 B BESELARE, 20, 88-89 BOOITSHOEKE, 410, 700 BRUGGE, 73, 82, 248, 250, 263, 518, 521,

573, 682, 723, 725, 833, 841, 845 BRUSSEL, 41, 309, 829, 831, 838 BULSKAMP, 556 C CALAIS, departement Pas-de-Calais,

Frankrijk, 505, 517, 625, 677, 700 CHERTSEY, graafschap Surrey, Groot-Brittannië, 188 D DE PANNE, 668 DIKSMUIDE, 25, 73, 75, 119, 134, 135,

136, 137, 138, 177, 191-192, 195-196, 216, 227, 229, 232, 233, 235, 264, 290, 311, 405, 703, 748, 797, 802, 809, 812

DUNKERQUE, departement Nord, Frankrijk, 577

E Esen, 239 G GELUWE, 9, 20, 93 GENT, 808 GHYVELDE, departement Nord,

Frankrijk, 110 H HOUTHULST, 3, 26-28, 30, 72, 88-89, 93, 98, 99, 104, 117, 384 I IEPER, 50, 98, 244, 352, 405, 405, 630,

645, 702 IZEGEM, 98, 225 K KLERKEN, 20, 43, 60-61, 71 KOEKELARE, 71 KORTRIJK, 21, 681, 814 KROMBEKE, 647

Archief van Jean-François Maes (1873-1957) en aanverwanten 123 Index van plaatsnamen

106

L LANGEMARK, 384 LE HAVRE, departement Seine-Maritime, Frankrijk, 332, 480, 743, 842 LEISELE, 316, 346, 594, 629 LISIEUX, departement Calvados, Frankrijk, 500 LONDEN, Greater London, Groot-Brittannië, 188, 754 LOURDES, departement Hautes-Pyrenées,

Frankrijk, 242 LYON, departement Rhône, Frankrijk, 392-394 M MENEN, 681 MERKEM, 6, 25, 26-28, 30, 31, 34, 39,

44, 78, 82, 86, 88-89, 92, 99, 119, 177, 178, 179, 191-192, 195-196, 213, 234, 248, 264, 782, 787, 791, 795, 796

MERKSPLAS, 116 MOESKROEN, 681 N NIEUWKERKE, 405 NIEUWPOORT, 215, 346, 645 NIJVEL, 193 O OEREN, 700 OISE, departement in Frankrijk, 673 OOSTVLETEREN, 20, 72 P PARIJS, departement Paris, Frankrijk, 115,

295, 342, 497, 754 PLOEGSTEERT, 405 POLLINKHOVE, 554 POPERINGE, 340, 397, 400, 410, 555, 597, 699, 736

PROVEN, 492 R RENINGE, 436, 556 ROESBRUGGE, 492, 521, 642 ROESELARE, 681 S SAINTE-ADRESSE, departement Seine-

Maritime, Frankrijk, 309 SCHAARBEEK, 139, 194, 195-196 SLUIS, provincie Zeeland, Nederland, 518 SOMME, departement in Frankrijk, 673 T TIELT, 518, 645 V VEURNE, 73, 91, 98, 114, 124, 126, 189,

233, 311, 352, 551, 630, 652, 703, 726, 748, 797, 802, 809

VINKEM, 556 VLAMERTINGE, 538, 555 W WATOU, 346, 556, 736 WESTOUTER, 405 WESTVLETEREN, 72, 405, 800 WEYBRIDGE, graafschap Surrey, Groot-Brittannië, 188 WOESTEN, 405 WOUMEN, 20, 21, 78, 88-89, 91, 207,

804 Z ZOUTENAAIE, 556 ZUIDSCHOTE, 88-89

Rijksarchief te Brute Brugge Riarchief tegge Rijksarchief te Brugge Brugge Rijksarc

ijksarchieRijsarchief te Brugge Rijksarchief te

ief te BruggRijksarchief te BruggeBrugge Rijk

RijksaRchief te BRugge I 71

4978

9789057463402

ISBN 978-90-5746-340-2

Inventaris van het archief van Jean-François Maes (1873-1957)

en aanverwanten

annelies someRs

1782-1973

Inventaris van het archief van Jean-François Maes (1873-1957) en aanverwanten (1782-1973)

Documents

Transcript of Inventaris van het archief van Jean-François Maes (1873-1957) en aanverwanten (1782-1973)