Tinfas d Asenfalaɣ - s adrar n infusen (draft)

18
:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014 1 V ..:: Tinfas d Asenfalaɣ ::.. S Adrar n Infusen

Transcript of Tinfas d Asenfalaɣ - s adrar n infusen (draft)

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

1

V

..:: Tinfas d Asenfalaɣ ::..

S Adrar n Infusen

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

2

*Yal tsisawin di tazrawt tid s tmurt n jadu – adrar n infusen

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

3

***

Tanemmirt i tamdukalt d tameɣnast nneɣ di tmurt Igennawen g wadrar n infusen

Lalla Asil

Af yal tinfas tebbiten g ussan imzura s ussan nneɣ, lemmi taxudma n tmaziɣt tkan drus

s ifasen n imeɣnasen imzura di amussu adelsan amaziɣ.

***

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

4

AGBUR

Asenfalaɣ s Iles in Tira

Agemmay n Tmaziɣt

:: Iḍrisen n Tsisawin ::

i. Tsisaw n Tanεuct

ii. Tsisaw n Bu Keccac

iii. Tsisaw n Tamedrart

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

5

“Guda s yuden… ettun ismawen nnsen

Lemmi ettun… iles nnsen” Sεid Sifaw

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

6

Asenfalaɣ s Iles in Tira Asenfalaɣ yella di guda n tinfas neɣ tsisawin g tasekla n wugdud g dunnit. Dis manten yemmal belli awal af tinfas n asenfalaɣ ɣres anmek d yella aqdim s tiremt d umezruy aqbur d tasekla1 n utlay. Dis tɣawsa tella g tussna n tinfas emmalnas THERIANTHROPY2, anmek nnes cra itṣara il bunadem lemmi raht-nnes am zaylet neɣ elεaks zaylet teqqima am bunadem. Guda s tinfas d Asenfalaɣ di libya d yal llan di timurawen n tamazɣa nniḍen

war ssnen af ibaḍiyen d ajmuḍ nnsen, d imeqraren n tussna nnsen. Ass yemmlu dda Sεid Sifaw g iǧet n idlisen di isebtar-nnes af adelsan n wagdud neɣ iɣerfan. Temktit-nsen tella d yemmengec g awal-nsen. Ula awal ayed iṭenneṭ am fad n bunadem s amkan in amkan, ansi d alemmi ay bedd sah yekker d yemmet.

1 http://kab.wikipedia.org/wiki/Tasekla

2 http://en.wikipedia.org/wiki/Therianthropy

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

7

S tawalin iṭen s fus dda Sεid Sifaw s iǧet iḍrisen di adlis nnes “Aṣwaṭ

Munṭaṣef Allayl” g tzwart3 g asebter amezwar yewwa: … Daha tidet n tamettant tameqrant n agdud-uh . May yeqqim in agdud ? .. Nit s manis yemmut . D amezwar ad sestneg iman-iw .. Memmek ad nejjmeg ad ssedreg tansayt n agdud , temmari af aṭu d ical d ttun-tet iwdan nnes ?... Am ass-unaṭ d am ass-a tinfas tiqdimen ellan g temktit n yuddan nneɣ. Lemmi ad nari tasekla n utlay, awal nneɣ.

***

S fus: Maziɣ Buzaxxar

3 Tazrawt tid temmexwa s asebter n http://www.adrar.5u.com/New%20imal/TAZWART.htm

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

8

Agemmay n Tmaziɣt

Tiɣri ----- Tiɣra

Isekkilen elli sis-sen tselɣen tawalt mmal-nas Tiɣra , g tmaziɣt dis akuz n isekkilen.

Asekkil Isem-nnes Meqqer-

Meccek امازيغي -العربية Amedya

A A Aɣra Aɣra A-a أ Amaziɣ

I I Iɣri Iɣri I-i ئ –إ Idles

U U Uɣru Uɣru U-u ؤ –ُأ ul

Asekkil elli imesli-nnes yefsus ansi ulac lḥess, emmal-nas d Ilem, d mi ɣres am netta g

tεrabt.

E E Ilem Ilem E-e - Ekker

Targalt ----- Tirgalin

Tirgalin mmẓun-ent in (3) taggayin elli netninat :-

Asekkil Isem-nnes Meqqer-

Meccek امازيغي -العربية Amedya

B B Yab Yab B-b ب Bugel

C C Yac Yac C-c ش Acal

D D Yad Yad D-d د Udem

F F Yaf Yaf F-f ف Fus

G G Yag Yag G-g گ Agu

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

9

v Yav Yaɣ -ɣ غ Aɣrum

H H Yah Yah H-h هـ Ahil

J J Yaj Yaj J-j ج Jujef

K K Yak Yak K-k ك Kamur

L L Yal Yal L-l ل Ilel

M M Yam Yam M-m م Amur

N N Yan Yan N-n ن Anu

Q Q Yaq Yaq Q-q ق Agerdac

R R Yar Yar R-r ر Yur

S S Yas Yas S-s س Asirem

T T Yat Yat T-t ت Tirit

W W Yaw Yaw W-w و Azgen-ɣri

X X Yax Yax X-x خ Ixef

Y Y Yay Yay Y-y ي Azgen-ɣri

Z Z Yaz Yaz Z-z ز Zaw

Asekkil s imesli yeẓẓay mmal-nas uffay, elli netnin :-

Asekkil Isem-nnes Meqqer-

Meccek امازيغي -العربية Amedya

ç Ẓ Yaç Yaẓ Ẓ-ẓ مفخم -ز Iẓi

Ä Ḍ Yaä Yaḍ Ḍ-ḍ مفخم -د ḍar

Ï Ṭ Yaï Yaṭ Ṭ- ṭ مفخم -ت ṭiṭ

à Ṣ Yaã Yaṣ Ṣ-ṣ مفخم -س ṣari

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

10

Dis isekkilen mi d ineṣliyen g tutlayt n tmaziɣt, maca s tazrirt n tutlayt Tarabt , d mmal-

nasen ankaran, elli netnin:-

Asekkil Isem-nnes Meqqer-

Meccek امازيغي -العربية Amedya

o Σ Yao Yaε Σ-ε ع Σudi

P Ḥ yaP Yaḥ Ḥ-ḥ ح Maḥuḍ

S fus: Madɣis Buzaxxar

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

11

f I - Tsisaw n Tanεuct

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

12

Tsisaw n Tanεuct (I)

Dis sent n tinuṭin salma d slima eddrent di taddart uğut ɣersent ara meckunet u tali

ṭarwa n salma yetqebbeḥ d yetturar d yettetkulef, tekker temlas slima may wuh acbih

ṭarwa-nnem sah ameklub eṭṭef ṭarwa-nnem I may neɣ ul tessned-c at rebbid?tekker

salma testɣayeṭ yerxa d teṭṭef ṭarwa-nnes d temmek tefkas tefkas d nit yetεayeṭ d slima

yiha ula bet at-ḥuz d teğas tugat di ṭarwa-nnes ansi yemmt, u tali tṣar salma yiha d

acicew zeṭṭaf (tanεuct) d teqqim tennaɣ di imeckanen illi eṭṭsen berra s ilɣiṭ-nnes.

***

Tsisaw n Tanεuct (II)

Dis tameṭṭut tugur in islan d tewwi d ides ṭarwa-nnes, ṭarwa-nnes yeqqim yetturar d

yetqebbeḥ am nit am imckanen, u tali telmas tameṭṭut in imi-nnes eṭṭef ṭarwa-nnem

may si mammek nit yused d nit yetqebbeḥ, u tali tekker imi-nnes tecxer dis d temlas a

yerkaḥ, bucil ameckan wel yeslac tawalt d tekker imi-nnes teṭṭeft d teqqim tuggat dis d

tugat d tugat.

D in tisednan yih wel bantec ad ḥezzunt d in bucil ih, yetεayeṭ eqqimunt eḍḍasunt ɣfes

mammek tuggat di ṭarwa-nnes, teṭṭar-as nit d terrni tewwet ṭarwa-nnes s elɣiṭ, ansi

ṭarwa-nnes yemmet agar ifassen-nnes, d tisednan wellucunt eḍḍasunt d čemtent dis,

tekker tameṭṭut tεayeṭ d tenzeɣ tamelfa-nnes d tkeber in tamelfa yih d tudentet ukkul-

nnes d tṣar d acicew ẓeṭṭef d qbel nettfar temlasent elli may awennenɣ ara nekmet d

ackem teddjaɣ tettεayṭmet d neči eḍḍaseɣ am mammek cekmet tiru, d tewwla teffar d

si ass yih mani attaf ameckan yeṭṭes ḍiyeṭ d afuj neɣ in berra attas at feṭfeṭ ɣfes d

ayaṭen ussan d ayemmet.

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

13

f II - Tsisaw n Bu Keccac

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

14

Tsisaw n Bu-keccac (I)

Wuh emlun dis ateras dima nit iεagel deffer leḥyuṭ yessal may imalun yuwdan, af iṭu-

nnes d nit ireqqeb di yudan d itebi d ilwayes-nnsen, u tali rebbi yigit d bu-kecac d

yeqqim dima di leḥyuṭ ireqqeb d isel d yudan.

Tsisaw n Bu-keccac (II)

Dis nilti ɣres tiɣaṭen erxant d dima ɣres leḥlib yemkeddes d yesbaεzek dis dima d wel

yefkic in yuwdan, nilti yeh ikan ačiw yugur yemlu iğ ad εawmaɣ di leḥlib neεla id ṣaraɣ

mellel neči ɣri leḥlib yerxa, yugur yečar tbala s leḥlib d yekmu dis s yεawem, in nilti yeh

rebbi yesxeṭt d yeget di bu-kecac.

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

15

f III - Tsisaw n Tameddrart

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

16

Tsisaw n Tameddrart

Dis tawessart ɣres idrimen yerxa d ɣres ṭarwa uğun u tali tebbit d tuɣased tameṭṭut,

tawessart ih tɣs ṭarwa-nnes ansi xlaṣ d wel ɣrec kanc nit, bucil ih tameṭṭut-nnes

teffɣased uğut tamcumt d u tɣic imi-nnes, d dima d nit temmalas I may idrim ukkul in

imi-nnek?, I may u teqqimunc ɣrek?, may cek mec aterras neɣ may?, d nit teqsa di bucil

af imi-nnes d tkerreht dis, bucil ih yugur yesslu tawalt tameṭṭut-nnes d yemmlas in imi-

nnes as tefked idrim ukkul, mu tameṭṭut-nnes atεayer dis, u tali tefkas imi-nnes idrim

ukkul d wel ihannac ɣfes ṭarwa-nnes, d ussan d teḥkem dis tameṭṭut-nnes d temmlas

kan mec teffkas imi-nnes gaji-nnes s atraweḥ in taddart n yun-nnes d as ntemmel

mammek imi-nnes etteg ɣfes mammek tɣes. Yugur in imi-nnes d yemmlas effeɣ s gaji

neɣsit neč d tameṭṭut-inu, u tali tesstɣayeṭ tawessart yerxa d tufu ṭarwa-nnes maεac

yettsugur dis d ul yessalec xlaf di tawalt n tameṭṭut-nnes, elli as-temmel ɣfes at-tig.

D teffeɣ tawessart s gaji d teffka-sent d tṣar teṭṭes di lemmas n taddart, d ussan d nit

teṭṭes di lemmas ih ḍeyṭ tesstaqat, tekker tugur in tasaɣet n εla at-essu d si tewwla d

tekkmu in taddart tetta illi gaji-nnes ekksunast mu teɣu ɣfes u tali tugur in twalla n gaji-

nnes d si tuṭa mani in Tsinan tesslu ṭarwa-nnes yemmlas in tameṭṭut-nnes (neči xlaṣ

dahceɣ sis in imi yuha, lemmi at-temmet d aɣen tfuk w eccer-nnes) d tameṭṭut-nnes

teskerkes ɣfes d temmals d awal wel yezεamec af imi-nnes d nit yettṣedeq, u tali

tesslasen mammek tfahamen elli at-sefɣen d idsen ad serḥen d at ğun d amkan maqtuε

wel dic ḥad anda at-temmet s laẓ d fad. U tali texlaε tawessart d tmerjit tussah-nnes af

ṭarwa-nnes mammek iṣar sah d mammek isel awal af imi-nnes d yuked ɣfes, teffeɣ

tawessart ih s taddart d temmak teggur teggur d ettali di taḥfufay ansi tettbaεed af

tmura d tekmu agar sen letryc meqqurt di taḥfaft d teεgel nit tesstɣayeṭ ansi temmet

dus, d si temmet iɣsan-nnes ṣarun d tamedrart d si ass ih d tamedrart telbed agar

tɣuɣaṭ di taḥqaft.

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

17

:: Tinfas d Asenfalaɣ 2014

18

Amnaḍ n Infusen – Tamazɣa

Copyright © 2014