Πράσινο και ελεύθεροι χώροι στην πόλη

√‰ËÁfi˜ ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ

WWF ∂ÏÏ¿˜ / ∞ı‹Ó· 2009

¶Ú¿ÛÈÓÔ Î·ÈÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ¯ÒÚÔÈÛÙËÓ fiÏË¡›ÎÔ˜ ªÂÏ·‚›Ï·˜, ºÂÚÂÓ›ÎË µ·Ù·‚¿ÏË

WWF ∂ÏÏ¿˜ / ∞ı‹Ó· 2009

¶Ú¿ÛÈÓÔ Î·È ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ¯ÒÚÔÈ ÛÙËÓ fiÏË

¡›ÎÔ˜ ªÂÏ·‚›Ï·˜, ºÂÚÂÓ›ÎË µ·Ù·‚¿ÏË

™ÙÔÓ °ÈÒÚÁÔ ¡ÙÔ‡ÚÔ, ÌÂ Â˘ÁÓˆÌÔÛ‡ÓËÁÈ· ÙËÓ ·ÓÂÎÙ›ÌËÙË ÚÔÛˆÈÎ‹ Û˘ÓÂÈÛÊÔÚ¿ ÙÔ˘

ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÁÈ· ÔÈfiÙËÙ· ˙ˆ‹˜ ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜

™˘ÁÁÚ·ÊÂ›˜:ºÂÚÂÓ›ÎË µ·Ù·‚¿ÏË, ¡›ÎÔ˜ ªÂÏ·‚›Ï·˜∂ÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ∞ÛÙÈÎÔ‡ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜, ∂ıÓÈÎfi ªÂÙÛfi‚ÈÔ ¶ÔÏ˘ÙÂ¯ÓÂ›Ô

°ÏˆÛÛÈÎ‹ ÂÈÌ¤ÏÂÈ·:∞ÚÈ¿‰ÓË Ã·Ù˙Ë·Ó‰Ú¤Ô˘

EÈÌÂÏËÙ¤˜ ÛÂÈÚ¿˜: ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ §È·Ú›ÎÔ˜, £ÂÔ‰fiÙ· N¿ÓÙÛÔ˘, ∏Ï›·˜ ∆˙ËÚ›ÙË˜

EÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË:M¿ÚÈÔ˜ BfiÓÙ·˜

™¯Â‰È·ÛÌfi˜-¶·Ú·ÁˆÁ‹:™¯‹Ì· & XÚÒÌ·, ¶·Ú·ÁˆÁÈÎ‹ MÔÓ¿‰· KE£EA

ISBN: 978-960-85918-8-2

© Copyright: WWF ∂ÏÏ¿˜

/ Cert no. SW-COC-1783© 1996 Forest Stewardship Council

To ‚È‚Ï›Ô ¤¯ÂÈ Ù˘ˆıÂ› ÛÂ ¯·ÚÙ› SoporsetPremium Offset/100 gr ÈÛÙÔÔÈËÌ¤ÓÔ Î·Ù¿ FSC

√ √ªπ§√™ EUROBANK EFG

√ fiÌÈÏÔ˜ Eurobank EFG, ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÌÂ ÙÔ ∫ÔÈÓˆÊÂÏ¤˜ ÿ‰Ú˘Ì·πˆ¿ÓÓË ™. §¿ÙÛË, ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛÂ ÙÔ 2007 ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· «∂›Ó·È ∫·ı‹-ÎÔÓ Ì·˜» (www.inekathikonmas.gr), ‡„Ô˘˜ ú60.000.000, ÁÈ· ÙËÛÙ‹ÚÈÍË ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Ô˘ ÂÏ‹ÁËÛ·Ó ·fi ÙÈ˜Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈÎ¤˜ ˘ÚÎ·ÁÈ¤˜ ÙÔ˘ ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 2007. ¶ÂÚ›ÔÙË ı¤ÛËÛÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· Î·ÙÂ›¯Â Ë ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙÔ˘ ÂıÂÏÔÓÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙË¯ÒÚ· Ì·˜, ˆ˜ ÎÚ›ÛÈÌÔ˘ ˘ÏÒÓ· ÛÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜.

™ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ·˘Ùfi, ÙÔ ÙÚÈÂÙ¤˜ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ WWF ∂ÏÏ¿˜ ÁÈ· ÙËÓ¤Î‰ÔÛË Î·È ·ÚÔ˘Û›·ÛË ‰¤Î· «√‰ËÁÒÓ ÁÈ· ÙÔ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ» ı··ÔÙÂÏ¤ÛÂÈ, ÈÛÙÂ‡Ô˘ÌÂ, ¤Ó· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ÂıÂÏÔÓÙ¤˜ Ô˘ ‰È·ı¤ÙÔ˘Ó ÙÔÓ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ ÚfiÓÔ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ËÚÂÛ›·ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ Û˘ÓfiÏÔ˘. ∏ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· Ì·˜ ·˘Ù‹ ÂÓÙ¿ÛÛÂÙ·È, ·-Ú¿ÏÏËÏ·, ÛÙÔ Â˘Ú‡ÙÂÚÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹˜ ÚÔÛÊÔÚ¿˜ ÙÔ˘ ÔÌ›-ÏÔ˘ Eurobank EFG, ÙÔ ÔÔ›Ô ·Ó·Ù‡ÛÛÔ˘ÌÂ ÌÂ Û˘Ó¤ÂÈ· Ù· ÙÂÏÂ˘-Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ÛÙÔ˘˜ ÙÔÌÂ›˜ ÙË˜ ·È‰Â›·˜, ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, ÙÔ˘ ·ıÏË-ÙÈÛÌÔ‡ Î·È ÙË˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ªÂ ÙÈ˜ ÚˆÙÔ‚Ô˘-Ï›Â˜ ·˘Ù¤˜ ÊÈÏÔ‰ÔÍÔ‡ÌÂ Ó· Û˘Ì‚¿ÏÔ˘ÌÂ, ÛÙÔ Ì¤ÙÚÔ ÙˆÓ ‰˘Ó·ÙÔÙ‹-ÙˆÓ Ì·˜, ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ Â˘ËÌÂÚ›· Î·È ÛÙË ‚ÈÒÛÈÌË ·Ó¿Ù˘ÍË.

005

∂ÀÃ∞ƒπ™∆π∂™

Ô ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ÛÙËÓ ÂÚÂ˘ÓËÙÈÎ‹ÂÌÂÈÚ›· ÙÔ˘ ∂ÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘ ∞ÛÙÈÎÔ‡ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ÙÔ˘ ∂ıÓÈ-

ÎÔ‡ ªÂÙÛfi‚ÈÔ˘ ¶ÔÏ˘ÙÂ¯ÓÂ›Ô˘ Î·È ÛÙÔÓ ‰È·ÚÎ‹ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi ‰È¿ÏÔ-ÁÔ ÌÂ ÙÔ˘˜ Û˘Ó·‰¤ÏÊÔ˘˜ Ì·˜ ÛÂ ·˘Ùfi. ∂È‰ÈÎ¿ ÔÊÂ›ÏÔ˘ÌÂ Ó· Â˘¯·-ÚÈÛÙ‹ÛÔ˘ÌÂ ÙÔÓ Î·ıËÁËÙ‹ °È¿ÓÓË ¶ÔÏ‡˙Ô, ÙËÓ Î·ıËÁ‹ÙÚÈ· Î·È ‰·-ÛÎ¿Ï· Ì·˜ ª·Ú›· ª·ÓÙÔ˘‚¿ÏÔ˘, ÙÔÓ °ÈÒÚÁÔ ¶·ÙÚ›ÎÈÔ, Â›ÎÔ˘ÚÔ Î·-ıËÁËÙ‹ ¢¶£ Î·È ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ Û˘Ó·‰¤ÏÊÔ˘˜, ÂÚÂ˘ÓËÙ¤˜ ÙÔ˘ ∂ÚÁ·-ÛÙËÚ›Ô˘, ¶·Û¯¿ÏË ™·Ì·Ú›ÓË, ∂˘·ÁÁÂÏ›· Ã·Ù˙ËÎˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ Î·È§Ô˘Î¿ ∆ÚÈ¿ÓÙË.

∂˘¯·ÚÈÛÙÔ‡ÌÂ ıÂÚÌ¿ ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚË ª¤ÏÈÛÛ·, ·Ó·ÏËÚˆÙ‹ Î·ıË-ÁËÙ‹ ∂ª¶ Î·È ÙË ‰ÈÎËÁfiÚÔ ª·Ú›· ™Ù·ı¿ÎË ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Û˘Ó¤‚·Ï·ÓÌÂ ÙÈ˜ ÓÔÌÈÎ¤˜ ÙÔ˘˜ ÁÓÒÛÂÈ˜ ÛÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô ÙÔ˘ ıÂÛÌÈÎÔ‡ Ï·ÈÛ›Ô˘ÁÈ· ÙÔ ·ÛÙÈÎfi Ú¿ÛÈÓÔ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜. π‰È·›ÙÂÚ· ÛË-Ì·ÓÙÈÎ‹ ˘‹ÚÍÂ Ë Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÛÙËÓ ¤ÚÂ˘Ó· Â‰›Ô˘, ÙË˜ ÊÔÈÙ‹ÙÚÈ¿˜ Ì·˜ÛÙËÓ ∞Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎ‹ ™¯ÔÏ‹ ¶ÔÏ›Ó·˜ ¶Ú¤ÓÙÔ˘.

∆¤ÏÔ˜, Â˘¯·ÚÈÛÙÔ‡ÌÂ ÙË Ê›ÏË £ÂÔ‰fiÙ· ¡¿ÓÙÛÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏ‡¯ÚÔÓËÛ˘ÓÂÚÁ·Û›· Î·È ÙÈ˜ ÂÔÈÎÔ‰ÔÌËÙÈÎ¤˜ ÙË˜ ÂÈÛËÌ¿ÓÛÂÈ˜ ÛÙË Û˘Á-ÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘.

√È Û˘ÁÁÚ·ÊÂ›˜

T

¶∂ƒπ∂Ã√ª∂¡A

¶ÚfiÏÔÁÔ˜ ........................................................................................ 9

∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ .................................................................................... 11

∫EºA§AIO 1: ∆π ∂π¡∞π √π ¶ƒ∞™π¡√π ∫∞π OI ∂§∂À£∂ƒ√π Ãøƒ√π ™∆∏N ¶√§∏ ............................................................................ 15

1.1 ∞ÛÙÈÎÔ› ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔÈ ¯ÒÚÔÈ ................................................ 201.1.1 ¢ÚfiÌÔÈ .......................................................................... 20 1.1.2 ¶Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ ................................................................ 211.1.3 ¶Ï·ÙÂ›Â˜ ...................................................................... 231.1.4 ¶¿ÚÎ· Î·È ¿ÏÛË .......................................................... 261.1.5 ∫‹ÔÈ .......................................................................... 28

1.2 π‰ÈˆÙÈÎÔ› ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ¯ÒÚÔÈ ÛÙËÓ fiÏË ................................ 32

1.3 √È ·ÛÙÈÎÔ› ¯ÒÚÔÈ ÂÈ‰ÈÎÒÓ Ú˘ıÌ›ÛÂˆÓ .................................. 361.3.1 ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ› ¯ÒÚÔÈ .................................................. 371.3.2 ∆· ÛÙÚ·ÙfiÂ‰· ÛÙËÓ fiÏË .......................................... 42

1.4 ªÂÁ¿ÏÔÈ Ê˘ÛÈÎÔ› Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ› Ì¤Û· ‹ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ fiÏË .... 441.4.1 ¶ÂÚÈ·ÛÙÈÎfi Ú¿ÛÈÓÔ .................................................... 441.4.2 º˘ÛÈÎ¿ ˘‰¿ÙÈÓ· ÛÙÔÈ¯Â›· ............................................ 49

∫EºA§AIO 2: √π ∞¡∞°∫∂™ °π∞ ¶ƒ∞™π¡√À™ Ãøƒ√À™™∆π™ ¶√§∂π™ ...................................................................................... 61

2.1 ¶fiÛÔ Ú¿ÛÈÓÔ; ...................................................................... 62

2.2 ¢ÈÂıÓÂ›˜ Î·È ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ ÚÔ‰È·ÁÚ·Ê¤˜ .............................. 65

∫EºA§AIO 3: ¢π∂∫¢π∫∏™∏ ∂§∂À£∂ƒø¡ Ãøƒø¡∫∞π Ãøƒø¡ ¶ƒ∞™π¡√Y .................................................................. 73

3.1 ¶Ò˜ ˘ÂÚ·ÛÈ˙fiÌ·ÛÙÂ ÙÔ˘˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜Î·È ÙÔ Ú¿ÛÈÓÔ; ...................................................................... 74

007

008

3.2 ¶ÔÈ· ‚‹Ì·Ù· ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÌÂ ÁÈ· Ó· ÚÔÛÙ·ÙÂ‡ÛÔ˘ÌÂÎ·È Ó· ‰ÈÂÎ‰ÈÎ‹ÛÔ˘ÌÂ ÙËÓ Î·ÙÔ¯‡ÚˆÛË ÂÓfi˜ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘ ¯ÒÚÔ˘; .............................................................. 763.2.1 ™ÙËÓ ∆ÔÈÎ‹ ∞˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË ........................................ 773.2.2 ™Ù· ÀÔ˘ÚÁÂ›· ............................................................ 783.2.3 ™ÙË ¢ÈÎ·ÈÔÛ‡ÓË .......................................................... 793.2.4 ™ÙÔ ∫ÔÈÓÔ‚Ô‡ÏÈÔ ........................................................ 803.2.5 ™Â ∂˘Úˆ·˚Îfi Â›Â‰Ô .............................................. 80

3.3 ¢‡Ô ¯Ú˘ÛÔ› Î·ÓfiÓÂ˜ ÁÈ· ÙÔ Ò˜ ·Â˘ı˘ÓfiÌ·ÛÙÂÛÙ· ıÂÛÌÈÎ¿ fiÚÁ·Ó· .............................................................. 81

3.4 ∆È Â›Ó·È ÌÈ· ¤ÓˆÛË ÔÏÈÙÒÓ; ................................................ 87

∫EºA§AIO 4: £∂™ªπ∫∞ ∑∏∆∏ª∞∆∞ ƒÀ£ªπ™∏™ ∫∞π ¶ƒ√™∆∞™π∞™ ∆ø¡ ∂§∂À£∂ƒø¡ Ãøƒø¡ ................................ 93

4.1 ¶Ò˜ Î·ÙÔ¯˘ÚÒÓÂÙ·È ¤Ó· ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˜ Î·È Ú¿ÛÈÓÔ˜ ¯ÒÚÔ˜; .... 94

4.2 ¶ÔÈÔ˜ ‰È·¯ÂÈÚ›˙ÂÙ·È Î·È ÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ ¤Ó·Ó ÂÏÂ‡ıÂÚÔ ¯ÒÚÔ; .... 97 4.3 ∆È ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È Î·È ÙÈ ··ÁÔÚÂ‡ÂÙ·È;

™˘Ì‚·Ù¤˜ Î·È ·Û‡Ì‚·ÙÂ˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ Î·È ¯Ú‹ÛÂÈ˜ÛÂ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Î·È ¯ÒÚÔ˘˜ Ú·Û›ÓÔ˘ ................ 994.3.1 ∆È ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È; ............................................................ 994.3.2 ∆È ··ÁÔÚÂ‡ÂÙ·È; ...................................................... 100

E›ÏÔÁÔ˜ .................................................................................... 103

µÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· ............................................................................ 105

¶·Ú¿ÚÙËÌ· ................................................................................ 109

009

¶PO§O°O™

¤Û· ·fi ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ‰¤Î· √‰ËÁÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÙÔ˘‰‡ÛÎÔÏÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ÙË˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ, ÙÔ WWF ∂ÏÏ¿˜

ÂÏ›˙ÂÈ Ó· Û˘Ì‚¿ÏÂÈ ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎ¿ ÛÙÔÓ ÎÔÈÓfi ·ÁÒÓ· ÁÈ· ·ÔÙÂ-ÏÂÛÌ·ÙÈÎ‹ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙË˜ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ‹˜ ÎÚ›ÛË˜.

√ Ô‰ËÁfi˜ Ô˘ ÎÚ·Ù¿ÙÂ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· Û·˜ Ú·ÁÌ·ÙÂ‡ÂÙ·È ¤Ó· ÎÔÚ˘Ê·›Ô˙‹ÙËÌ· ÔÈfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È ÙË˜ ˙ˆ‹˜ ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜ Î·È¤¯ÂÈ Û˘ÓÙ·¯ıÂ› ·fi ‰˘Ô ÂÈÛÙ‹ÌÔÓÂ˜ ÌÂ ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙË ÂÌÂÈÚ›·ÛÙ· ˙ËÙ‹Ì·Ù· ‰È·ÌfiÚÊˆÛË˜ Î·È ‰È·¯Â›ÚÈÛË˜ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙˆÓ ¯ÒÚˆÓ·ÛÙÈÎÔ‡ Ú·Û›ÓÔ˘. ∆Ô ·ÛÙÈÎfi Ú¿ÛÈÓÔ, ÔÈ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔÈ ‰ËÏ·‰‹ ÒÚÔÈÚ·Û›ÓÔ˘, Â›Ó·È ·ÓÂÎÙ›ÌËÙÔ˜ ÏÔ‡ÙÔ˜ ÁÈ· Ù· ·ÛÙÈÎ¿ Î¤ÓÙÚ· ÙË˜ ÒÚ·˜.ªÂ ‰Â‰ÔÌ¤ÓÔ fiÙÈ Î¿ıÂ Î¿ÙÔÈÎÔ˜ ÙË˜ ∞ı‹Ó·˜ ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÙË ¯·ÌË-ÏfiÙÂÚË Î·Ù¿ ÎÂÊ·Ï‹Ó ·Ó·ÏÔÁ›· Ú·Û›ÓÔ˘ ÛÙÈ˜ ¯ÒÚÂ˜ ÙË˜ ∂˘Úˆ·˚-Î‹˜ ŒÓˆÛË˜, Ë ·Ó¿ÁÎË ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙˆÓ Ï›ÁˆÓ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙˆÓ ÒÚˆÓÚ·Û›ÓÔ˘ Ô˘ Ì·˜ ¤¯Ô˘Ó ·ÔÌÂ›ÓÂÈ ı· ¤ÚÂÂ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Â-Ù·È ·fi ÙËÓ ¶ÔÏÈÙÂ›· ˆ˜ ÂÂ›ÁÔ˘Û· ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ·. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜ fiÌˆ˜,·˘Ù¤˜ ÔÈ Ú¿ÛÈÓÂ˜ ÁˆÓÈ¤˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ fiÏÂˆÓ ÙË˜ ∂ÏÏ¿-‰·˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÔÓÙ·È Ì¿ÏÏÔÓ Û·Ó ˘Ô„‹ÊÈÔÈ ¯ÒÚÔÈ ÊÈÏÔÍÂÓ›·˜ÌÈÎÚÒÓ Î·È ÌÂÁ¿ÏˆÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘ÒÓ, ÂÌÔÚÈÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ Î·È·ıÏËÙÈÎÒÓ Î·È ¿ÏÏˆÓ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂˆÓ ‹ Û·Ó ÛÎÔ˘È‰fiÙÔÔÈ, ·Ú¿ˆ˜ ·Ó·ÓÙÈÎ·Ù¿ÛÙ·ÙÔÈ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÔ› fiÚÔÈ Î·È ÙfiÔÈ ·Ó·„˘¯‹˜ Î·ÈÍÂÎÔ‡Ú·ÛË˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ.

ªfiÓË ÂÏ›‰· ÒÛÙÂ Ó· ·ÓÙÈÛÙÚ·ÊÂ› ·˘Ù‹ Ë ·ÚÓËÙÈÎ‹ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Â›Ó·ÈË Û˘ÓÂÈ‰ËÙÔÔ›ËÛË ·fi ÙÔ˘˜ ÔÏ›ÙÂ˜ fiÙÈ Ë ÚÔ¿ÛÈÛË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ÎÔÈÓÔ‡ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÔ‡ ·Á·ıÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ‰ÈÎ·ÈÒÌ·ÙÔ˜ fiÏˆÓ ÛÂ ÁÈ¤˜ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Â›Ó·È ÙÂÏÈÎ¿ ‰ÈÎ‹ Ì·˜ ˘fiıÂÛË. ªÂ Î·Ù¿ÏÏËÏË, ¿ÓÙ·,ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹ ÙÂÎÌËÚ›ˆÛË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ·ÓÙÈÏfiÁÔ˘ Î·È ÌÂ Ûˆ-ÛÙ‹ Ú‹ÛË ÙˆÓ ÓÔÌÈÎÒÓ ÂÚÁ·ÏÂ›ˆÓ Ô˘ Ì·˜ ·Ú¤¯ÂÈ ÙÔ ÈÛ¯‡ÔÓ ıÂÛÌÈ-Îfi Ï·›ÛÈÔ ÔÊÂ›ÏÔ˘ÌÂ Û˘ÓÔÏÈÎ¿ ˜ ÎÔÈÓˆÓ›· Ó· ·ÓÙÈÛÙ·ıÔ‡ÌÂ ÛÙËÓÈÛ¯˘Ú‹ ·ÎfiÌ· ÚÔÛÎfiÏÏËÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ·Ó¿Ù˘ÍË˜ÛÙËÓ ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹, ÂÈ˜ ‚¿ÚÔ˜, Û˘Ó‹ıˆ˜, ÙÔ˘ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡ ÒÚÔ˘.

M

010

√ÊÂ›ÏÔ˘ÌÂ Ó· ıˆÚ·Î›ÛÔ˘ÌÂ ÙËÓ ÙfiÛÔ ·˘ÙÔÓfiËÙË ·ÏÏ¿ Î·È ÙfiÛÔıÔÏ‹ ÔÈfiÙËÙ· ˙ˆ‹˜ Ô˘ ÂÓ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙÈ˜ ·‰fiÌËÙÂ˜ Î·È ÎÔÈÓfi¯ÚË-ÛÙÂ˜ Ê˘ÛÈÎ¤˜ ÁˆÓÈ¤˜ ÙˆÓ fiÏÂˆÓ.

∆ÔÓ Ô‰ËÁfi ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ·ÊÈÂÚÒÓÔ˘ÌÂ ÌÂ Â˘ÁÓˆÌÔÛ‡ÓË Î·È Û˘ÁÎ›ÓËÛËÛÙÔÓ °ÈÒÚÁÔ ¡ÙÔ‡ÚÔ, ÙÔÓ ÚÒËÓ ¢·Û¿Ú¯Ë ¶¿ÚÓËı·˜ Î·È ¢ÈÂ˘ı˘ÓÙ‹∞ÈÛıËÙÈÎÒÓ ¢·ÛÒÓ, ¢Ú˘ÌÒÓ Î·È £‹Ú·˜ ÙÔ˘ ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô˘ ∞ÁÚÔÙÈÎ‹˜∞Ó¿Ù˘ÍË˜, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë Í·ÊÓÈÎ‹ ·ÒÏÂÈ· ÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 2008¿ÊËÛÂ ÔÏ‡ ÊÙˆ¯fiÙÂÚÔ ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÔÏÏÒÓ ÔÏÈÙÒÓ Î·È ÔÚÁ·ÓÒ-ÛÂˆÓ ÁÈ· ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙˆÓ ·ÛÙÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓ Ú·Û›ÓÔ˘.

ªÂ ÙËÓ ÂÏ›‰· ˆ˜ Ô Ô‰ËÁfi˜ ·˘Ùfi˜ ı· Û˘Ì‚¿ÏÂÈ ÛÙËÓ ÙfiÓˆÛË ÙÔ˘·ÁÒÓ· ÁÈ· ÔÈfiÙËÙ· ˙ˆ‹˜ ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜, ÙÔÓ ·Ú·‰›‰Ô˘ÌÂ ˆ˜ ÂÚÁ·-ÏÂ›Ô ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÌÈ·˜ ÔÏÔ¤Ó· Î·È ÈÔ ÈÛ¯˘Ú‹˜ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ‹˜ ÎÔÈ-ÓˆÓ›·˜ ÔÏÈÙÒÓ.

¢ËÌ‹ÙÚË˜ ∫·Ú·‚¤ÏÏ·˜¢ÈÂ˘ı˘ÓÙ‹˜, WWF ∂ÏÏ¿˜

∂π™∞°ø°∏

· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ·, Î˘Ú›ˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ 2004, Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë Ú·Û›-ÓÔ˘ ÛÙÈ˜ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜ ·Ó·‰Â›¯ıËÎÂ ˆ˜ ¤Ó· ·fi Ù· Î‡ÚÈ·

ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ¿ ˙ËÙ‹Ì·Ù·. ∏ ÏËÌÌ˘Ú›‰· ‰ËÌfiÛÈˆÓ Î·È È‰ÈˆÙÈÎÒÓÔÈÎÔ‰ÔÌÈÎÒÓ ¤ÚÁˆÓ Î·È ¤ÚÁˆÓ Ô‰ÔÔÈ›·˜ Î·Ù¿ ÙËÓ ÔÏ˘ÌÈ·Î‹ Î·ÈÌÂÙ·ÔÏ˘ÌÈ·Î‹ ÂÚ›Ô‰Ô, Ë È‰ÈˆÙÈÎÔÔ›ËÛË «·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ» ÂÏÂ‡-ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ fiˆ˜ ÔÈ ·ÎÙ¤˜, Ù· ¿ÚÎ·, Ù· ÂÚÈ·ÛÙÈÎ¿ ‰¿ÛË, Ë ¤Î-ÙˆÛË ÙË˜ ·Í›·˜ ÙÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ¯ÒÚÔ˘, ·ÏÏ¿ Î·ÈË ·ÒÏÂÈ· ¯ÈÏÈ¿‰ˆÓ ÛÙÚÂÌÌ¿ÙˆÓ ‰¿ÛÔ˘˜ ÛÙÈ˜ ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ˘ÚÎ·ÁÈ¤˜ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ÂÙÒÓ ÚÔÎ¿ÏÂÛ·Ó Ì›· ÛËÌ·ÓÙÈÎ‹ ·ÏÏ·Á‹ ÛÙË Û˘-ÓÂ›‰ËÛË ÙË˜ ÎÔÈÓ‹˜ ÁÓÒÌË˜. ¶ÔÏ›ÙÂ˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ·ÓÙÈ‰ÚÔ‡Ó, Ó·˘ÂÚ·Û›˙ÔÓÙ·È ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜, Ó· ‰ÈÂÎ‰ÈÎÔ‡Ó ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·Ó¤ˆÓ ¯ÒÚˆÓ Ú·Û›ÓÔ˘. √È ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ·ÒÏÂÈÂ˜ ÔÏ‡ÙÈÌÔ˘ Ú·Û›-ÓÔ˘ ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜ Ì·˜ Î·È Á‡Úˆ ·fi ·˘Ù¤˜ ¤¯Ô˘Ó ÙË ‰ÈÎ‹ ÙÔ˘˜ Û˘Ì-‚ÔÏ‹ ÛÙË ÁÈÁ¿ÓÙˆÛË ·ÁÎfiÛÌÈˆÓ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓÎ·È, Î˘Ú›ˆ˜, ÛÙËÓ ÎÏÈÌ·ÙÈÎ‹ ·ÏÏ·Á‹ Î·È ÙËÓ ˘ÂÚı¤ÚÌ·ÓÛË ÙÔ˘Ï·Ó‹ÙË. ªÂ ·˘Ù‹Ó ÙË Û˘ÓÂ›‰ËÛË, fiÏÔ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ¿ÓıÚˆ-ÔÈ ÂÌÏ¤ÎÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· Î·È ‰È¿Ûˆ-ÛË ÙˆÓ Ú¿ÛÈÓˆÓ ¯ÒÚˆÓ.

∏ Î·Ï‡ÙÂÚË, ›Ûˆ˜, ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÁÈ· ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ Ô‰ËÁfi Â›Ó·È Î¿ÔÈ· ÏfiÁÈ·ÙÔ˘ °ÈÒÚÁÔ˘ ¡ÙÔ‡ÚÔ˘, ÙÔ˘ ÚÒËÓ ¢·Û¿Ú¯Ë ¶¿ÚÓËı·˜ Ô˘ «¤Ê˘ÁÂ»ÙÔ 2008, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ fiÌˆ˜ ÛÂ fiÏÔ˘˜ Ì·˜ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓÂ˜ Î·È ÙËÓ ÔÏ‡-ÙÈÌË Û˘ÓÂÈÛÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙË˜ ÂÏÏËÓÈÎ‹˜ Ê‡ÛË˜ Î·ÈÂÈ‰ÈÎfiÙÂÚ· ÙˆÓ Ú¿ÛÈÓˆÓ «ÓÂ˘ÌfiÓˆÓ» ÙˆÓ fiÏÂˆÓ:

«√È ‰‡ÛÎÔÏÂ˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜ ‰È·‚›ˆÛË˜ ÛÙËÓ fiÏË Î·È Ë ·ÔÎÔ‹ ÙÔ˘·ÛÙÈÎÔ‡ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ·fi ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ·ÓÙ·Ó·ÎÏÔ‡Ó ÛÙËÓ˘ÁÂ›· Î·È ÛÙÔÓ „˘¯ÈÛÌfi ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÙË˜ fiÏË˜. ¢ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ¤Ó·¤ÏÏÂÈÌÌ· „˘¯‹˜, Ì›· ·ıÔÏÔÁÈÎ‹ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Î·È Ì›· Ù¿ÛË Ê˘Á‹˜ÚÔ˜ ÙÔ ‡·ÈıÚÔ, ÛÂ ‚Ô˘Ó¿ Î·È ·ÎÙ¤˜, ÛÙ· ¯ˆÚÈ¿ Î·È Ù· ÂÍÔ¯ÈÎ¿Û›ÙÈ·, fiÔ˘ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ·Ô˙ËÙ¿ÂÈ ÙËÓ ·Ó·„˘¯‹. ∆· ÚÔ‚Ï‹Ì·-Ù· ·˘Ù¿ ÙË˜ fiÏË˜ ÌÔÚÔ‡Ó, ˆ˜ ¤Ó· ‚·ıÌfi, Ó· ıÂÚ·Â‡ÛÔ˘Ó ‹ Ó·

011

T

012

ÌÂÙÚÈ¿ÛÔ˘Ó ÔÈ ˘·›ıÚÈÔÈ ¯ÒÚÔÈ Ú·Û›ÓÔ˘ ÛÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi ÈÛÙfi, Ù·¿ÚÎ· Î·È Ù· ¿ÏÛË, Ù· ÂÚÈ·ÛÙÈÎ¿ ‰¿ÛË» 1.

√ Ô‰ËÁfi˜ ÁÈ· ÙÔ Ú¿ÛÈÓÔ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ÛÙËÓ fiÏËÚ·ÁÌ·ÙÂ‡ÂÙ·È ·˘Ù¿ Ù· ˙ËÙ‹Ì·Ù·.

∆Ô ‰ÈÎ·›ˆÌ· ÛÙËÓ fiÏË: ∫ÈÓ‹Ì·Ù· fiÏË˜ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ·fi ÙÔ 1960 Ì¤¯ÚÈ ÙÈ˜ Ì¤ÚÂ˜ Ì·˜

√È ÛËÌÂÚÈÓÔ› ·ÁÒÓÂ˜ ÁÈ· ÙËÓ fiÏË ¤¯Ô˘Ó ÚÔ˚ÛÙÔÚ›·. ™Ù· ÌÂÙ·Ô-ÏÂÌÈÎ¿ ¯ÚfiÓÈ·, ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, ÛÙÈ˜ ∏¶∞ Î·È ÛÙË §·ÙÈÓÈÎ‹ ∞ÌÂÚÈÎ‹ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎÂ ¤Ó· ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ıÂÛÌÒÓ ÚÂ‡Ì· ‰ÈÂÎ‰›ÎËÛË˜ Î·È Û˘ÌÌÂ-ÙÔ¯‹˜ ÔÏÈÙÒÓ ÛÙ· ˙ËÙ‹Ì·Ù· fiÏË˜. ∂ÎÊÚ¿ÛÙËÎÂ ÌÂ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ˜ÙÔÈÎÒÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ Ù· ÔÔ›· ·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÛÙË ‰ÈÂÎ‰›ÎËÛË Ï·˚Î‹˜ÛÙ¤ÁË˜, ÛÙËÓ ·ÔÙÚÔ‹ ¤ÚÁˆÓ Ô˘ Î·Ù¤ÛÙÚÂÊ·Ó ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ÛÙË‰È¿ÛˆÛË ‰·ÛÒÓ Î·È ¿ÚÎˆÓ Ù· ÔÔ›· Î·Ù·ÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·Ó ·fi ÙËÓ Î·-Ù·ÛÎÂ˘‹ Ó¤ˆÓ ·ÂÚÔ‰ÚÔÌ›ˆÓ Î·È ·˘ÙÔÎÈÓËÙÔ‰ÚfiÌˆÓ, ÛÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯ÔÙË˜ Ú‡·ÓÛË˜ ÛÂ ÔÙ¿ÌÈ· Î·È Ï›ÌÓÂ˜ Ô˘ ÚÔÎ·ÏÔ‡Û·Ó ‚ÈÔÌË¯·Ó›Â˜.

∆Ô ‰ÈÎ·›ˆÌ· ÛÙËÓ fiÏË, fiˆ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ ·fi ÙÔ ÔÌÒÓ˘ÌÔ ‚È‚Ï›Ô2

ÙÔ˘ Henry Lefebvre, ·ÔÙ¤ÏÂÛÂ Ì›· Ó¤· ÔÏÈÙÈÎ‹ ·Í›·, ‰Ú·ÛÙË-ÚÈÔÔ›ËÛÂ ÔÏ›ÙÂ˜ Î·È ÎÈÓ‹Ì·Ù·, Ù· ÔÔ›· ÌÂ ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘˜ Î·ÙfiÚ-ıˆÛ·Ó ÌÂ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓÂ˜ ÙÔ˘˜ Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÔ˘Ó ÙÈ˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜ Î·ÙÔ›ÎË-Û‹˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ ÌÂÁ·ÏÔ˘fiÏÂˆÓ. ∆·ÛËÌÂÚÈÓ¿ ÎÈÓ‹Ì·Ù· fiÏË˜ Î·Ù¿ÁÔÓÙ·È ·fi ·˘Ù¤˜ ÙÈ˜ ÚˆÙÔÔÚÈ·-Î¤˜ Û˘ÏÏÔÁÈÎ¤˜ ‰Ú¿ÛÂÈ˜ Î·È ¤¯Ô˘Ó ÙË ‚¿ÛË ÙÔ˘˜ ÛÙÈ˜ ıÂˆÚËÙÈÎ¤˜·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ˜ ÂÎÂ›ÓË˜ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜.

1. ∆Ô ÎÂ›ÌÂÓÔ ·˘Ùfi ÙÔ˘ °ÈÒÚÁÔ˘ ¡ÙÔ‡ÚÔ˘ ÁÚ¿ÊÙËÎÂ ÙÔ 2001, ˆ˜ Û˘ÓÂÈÛÊÔÚ¿ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ ¶·Ú·ÙËÚËÙËÚ›Ô˘ ∂ÏÂ‡ıÂÚˆÓ ÃÒÚˆÓ. ∂›Ó·È ‰È·ı¤ÛÈÌÔÛÙË ‰ÈÂ‡ı˘ÓÛË http://www.asda.gr/elxoroi/ntouros.htm (ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÛ‚·ÛË:28 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 2008).

2. Lefebvre, H., ¢ÈÎ·›ˆÌ· ÛÙËÓ fiÏË. ÃÒÚÔ˜ Î·È ÔÏÈÙÈÎ‹. ∂Î‰fiÛÂÈ˜ ¶··˙‹ÛË,∞ı‹Ó· 1977. µÏ. Â›ÛË˜ ∫·ÛÙ¤Ï˜, M., ¶fiÏË Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ› ·ÁÒÓÂ˜. ∂Î‰fiÛÂÈ˜∞ÁÒÓ·˜, 1980.

∞fi ÙË ‰ÂÎ·ÂÙ›· ÙÔ˘ ’60 Î·È ÙÔ˘ ’70 ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÔÏÈÙÒÓ Ù· ÔÔ›· ‰ÈÂÎ‰ÈÎÔ‡Û·Ó ÙÔ ‰ÈÎ·›ˆÌ· ÛÙË ÛÙ¤ÁË Î·ÈÛÙËÓ ÔÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ¢‡Ô ·fi ·˘Ù¿ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ıÂˆ-ÚËıÔ‡Ó ÔÈ ÚfiÁÔÓÔÈ ÙˆÓ ÛËÌÂÚÈÓÒÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ fiÏË˜. ∂›Ó·È ÙÔÎ›ÓËÌ· ÛÙ¤ÁË˜ ÙË˜ ¢Ú·ÂÙÛÒÓ·˜ (1960) Î·È ÙÔ˘ ¶ÂÚ¿Ì·ÙÔ˜ (1973).™ÙÈ˜ ‰‡Ô ·˘Ù¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ Û˘ÓÔÈÎÈÒÓ ÂÌfi‰ÈÛ·ÓÙËÓ Î·ÙÂ‰¿ÊÈÛË ÙˆÓ Î·ÙÔÈÎÈÒÓ ÙÔ˘˜, Ô˘ Â›¯Â ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÙÂ› ÌÂÚfiÛ¯ËÌ· ÙËÓ «ÂÍ˘Á›·ÓÛË» ÙˆÓ ÁÂÈÙÔÓÈÒÓ ÙÔ˘˜.

∞fi ÙË ÌÂÙ·ÔÏ›ÙÂ˘ÛË ·Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÌÂ ·ÌÈÁÒ˜ ÂÚÈ‚·Ï-ÏÔÓÙÈÎ¿ ·ÈÙ‹Ì·Ù·. ∆Ô Î›ÓËÌ· ÁÈ· ÙÈ˜ «¯·‚Ô‡˙Â˜» ÛÙÔ ∫ÂÚ·ÙÛ›ÓÈ(1977) Î·È ÛÙÔÓ ÕÁÈÔ πˆ¿ÓÓË ƒ¤ÓÙË (1978), ÔÈ ¶ÔÏ›ÙÂ˜ Î·Ù¿ ÙÔ˘¡¤ÊÔ˘˜ (1978-82), Ë ÎÈÓËÙÔÔ›ËÛË Î·Ù¿ ÙË˜ ‰È·Ï¿Ù˘ÓÛË˜ ÙË˜πÂÚ¿˜ √‰Ô‡ ÛÙÔ µÔÙ·ÓÈÎfi Î·È ÙË˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘‹˜ ÂÚÈÊÂÚÂÈ·Î‹˜ ÏÂˆ-ÊfiÚÔ˘ ÛÙÔ ™¤È¯-™Ô˘ ÙË˜ £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË˜, Ë Î›ÓËÛË Î·Ù¿ ÙË˜ Î·Ù·ÛÙÚÔ-Ê‹˜ ÙÔ˘ ¿ÚÎÔ˘ ÙË˜ ÏÂˆÊfiÚÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ¶··Ó‰Ú¤Ô˘ ÛÙÔ˘ ∑ˆÁÚ¿-ÊÔ˘ (1983-1986), Ë ∂ÈÙÚÔ‹ ¶ÔÏÈÙÒÓ ∂Í·Ú¯Â›ˆÓ (1986-1988),Â›Ó·È ÌÂÚÈÎ¿ ·fi ·˘Ù¿.

∞fi ÙÔ 2004, ÂÎ·ÙÔÓÙ¿‰Â˜ ÎÈÓ‹ÛÂÈ˜ ÔÏÈÙÒÓ ÛÂ fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·‰ÈÂÎ‰›ÎËÛ·Ó ÙË ÌË ÔÈÎÔ‰fiÌËÛË ‰ËÌfiÛÈˆÓ Î·È È‰ÈˆÙÈÎÒÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ¯ÒÚˆÓ, ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ Û˘ÁÎÚÔÙËÌ¿ÙˆÓ, ÙËÓ ÂÏÂ‡ıÂÚËÚfiÛ‚·ÛË ÛÙÈ˜ ·ÎÙ¤˜ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜.

™ËÌ·ÓÙÈÎ¤˜ ÛÙÈÁÌ¤˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÔÈ ÎÈÓËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ˜ ÔÏÈÙÒÓ ÁÈ· ÙÔ˘˜ÂÚÈÊÂÚÂÈ·ÎÔ‡˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ ÛÙÔÓ ÀÌËÙÙfi, ÁÈ· ÙËÓ ·ÂÏÂ˘ı¤ÚˆÛË ÙË˜·ÎÙ‹˜ ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ªÔÛ¯¿ÙÔ˘, ÁÈ· ÙÔ ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ¶¿ÚÎÔ°Ô˘‰›-πÏÈÛfi˜ Î·È ÙÔÓ ∂Ï·ÈÒÓ·, ÙÔ ¿ÏÛÔ˜ ÙË˜ ¡¤·˜ ºÈÏ·‰¤ÏÊÂÈ·˜,ÙÔ ∞ÙÙÈÎfi ÕÏÛÔ˜ ÛÙÔ °·Ï¿ÙÛÈ, ÙË ª·Ú›Ó· ∑¤·˜ Î·È Ù· ÔÈÎfiÂ‰· Ãƒø¶∂πÛÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿, ÙÔ ¿ÚÎÔ ÛÙ· §È¿ÛÌ·Ù· ¢Ú·ÂÙÛÒÓ·˜, ÙÔ˘˜ ÂÏÂ‡-ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ÙË˜ ∞ı‹Ó·˜ Î·È ÛÙÔ ª·ÚÔ‡ÛÈ, ÙÈ˜ ÚÔ-ÛÊ˘ÁÈÎ¤˜ Î·ÙÔÈÎ›Â˜ ÙË˜ §ÂˆÊfiÚÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰Ú·˜, ÙË ‰È¿ÛˆÛË ÙÔ˘•ÂÓ›· Î·È ÙË˜ ÎÂÓÙÚÈÎ‹˜ Ï·ÙÂ›·˜ ÛÙ· °È¿ÓÓÂÓ·, ÙË ‰È·ÎÔ‹ ÙˆÓ ÁÈÁ·-ÓÙÈ·›ˆÓ ÂÂÎÙ¿ÛÂˆÓ ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÙË˜ ¡¿ÍÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ∂˘‰‹ÏÔ˘ ÙË˜πÎ·Ú›·˜ ÂÈ˜ ‚¿ÚÔ˜ ÙË˜ ·ÎÙÔÁÚ·ÌÌ‹˜ Î·È ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓÙˆÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ ÔÈÎÈÛÌÒÓ.

013

014

™Â ·ÚÎÂÙ¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÔÈ ÎÈÓ‹ÛÂÈ˜ ÔÏÈÙÒÓ ¤Ù˘¯·Ó ÙË ‰È¿ÛˆÛËÌÂÁ¿ÏˆÓ ‹ ÌÈÎÚÒÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ Î·È Ú¿ÛÈÓˆÓ ÒÚˆÓ. ™ÙË ¡¤· ºÈÏ·-‰¤ÏÊÂÈ· ·Ó·ÛÙ¿ÏıËÎÂ Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ¿ÏÛÔ˘˜ Î·È Ë Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ÁË¤‰Ô˘ ÌÂ ÂÌÔÚÈÎfi Î¤ÓÙÚÔ. ™ÙË ∑¤· Î·ÙÔ¯˘ÚÒıËÎÂ Ô ÂÏÂ‡ıÂ-ÚÔ˜ Î·È ‰ËÌfiÛÈÔ˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·˜ ÙË˜ ·Ú·Ï›·˜, ÂÓÒ ·ÔÙÚ¿ËÎÂ ËÂ¤ÎÙ·ÛË ÙˆÓ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÒÓ ÙË˜. ™ÙËÓ ¶ÂÈÚ·˚Î‹ ·ÔÍËÏÒıËÎ·ÓÔÈ ·˘ı·›ÚÂÙÂ˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ ·Ó·„˘¯‹˜ ·fi ÙÔÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ¯ÒÚÔÙË˜ ·ÎÙ‹˜. ™ÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfi ¿ÓÔÈÍÂ Ë ‰ËÌfiÛÈ· ·ÎÙ‹ ÎÔÏ‡Ì‚ËÛË˜ Î·ÈÎ·ÙÂ‰·Ê›ÛÙËÎ·Ó ÔÈ ·˘ı·›ÚÂÙÂ˜ ÂÚÈÊÚ¿ÍÂÈ˜. ∂›ÛË˜ ÔÏ‡ ÂÈÙ˘¯Ë-Ì¤ÓË ‹Ù·Ó Ë ¤Î‚·ÛË ÙˆÓ ÔÏ‡¯ÚÔÓˆÓ ÚÔÛ·ıÂÈÒÓ ÙÔ˘ ¶ÔÏÈÙÈ-ÛÙÈÎÔ‡ ™˘ÏÏfiÁÔ˘ ∞ÌÂÏÔÎ‹ˆÓ ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ¯ÒÚÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘ÛÙÔÓ ÂÁÎ·Ù·ÏÂÏÂÈÌÌ¤ÓÔ ¯ÒÚÔ ÚÒËÓ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂˆÓ ·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·-ÛË˜ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ·Ó·‹ÚˆÓ (∫∞¶∞æ). ∆Ô ¿ÚÎÔ ·˘Ùfi ÙˆÓ 10 ÛÙÚÂÌ-Ì¿ÙˆÓ ‰›ÓÂÈ Û‹ÌÂÚ· ˆ‹ ÛÂ ÌÈ· ˘ÎÓÔ‰ÔÌËÌ¤ÓË ÁÂÈÙÔÓÈ¿! ∆Ô 2008-2009 ÛÙÔÓ ∂Ï·ÈÒÓ· ·ÔÙÚ¿ËÎÂ Ë Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ÂÌÔÚÈÎÔ‡ Î¤ÓÙÚÔ˘‰›Ï· ÛÙÔ ˘fi Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ Ó¤Ô Á‹Â‰Ô ÙÔ˘ ¶·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡, ÂÓÒ ÛÙÔÎ¤ÓÙÚÔ ÙË˜ ∞ı‹Ó·˜ ÔÈ ÔÏ›ÙÂ˜ ˘ÂÚ·Û›ÛÙËÎ·Ó ÌÂ ÂÈÙ˘¯›· ‰‡ÔÌÈÎÚÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Ú·Û›ÓÔ˘, ÛÙËÓ ∫˘„¤ÏË Î·È ÛÙ· ∂Í¿Ú¯ÂÈ·. ∆¤ÏÔ˜,Ë ÂÓÂÚÁÔÔ›ËÛË ‰ÂÎ¿‰ˆÓ, Ï¤ÔÓ, ÎÈÓ‹ÛÂˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘Ú-Á‹ÛÂÈ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ¤Ó· ·ÍÈfiÏÔÁÔ ‰›ÎÙ˘Ô Û˘ÓÙÔÓÈÛÌÔ‡, ÙÔ˘-Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÛÂ Â›Â‰Ô §ÂÎ·ÓÔÂ‰›Ô˘3.

3. µÏ. ¶·Ó·ÙÙÈÎfi ¢›ÎÙ˘Ô ÁÈ· ÙÔ˘˜ ∂ÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ÃÒÚÔ˘˜ Î·È ¶·Ú·ÙËÚËÙ‹ÚÈÔ∂ÏÂ‡ıÂÚˆÓ ÃÒÚˆÓ ∞ı‹Ó·˜-∞ÙÙÈÎ‹˜ http://www.asda.gr/elxoroi/ (ÙÂÏÂ˘Ù·›·ÚfiÛ‚·ÛË 9/5/2009).¢¤‰Â ª., ¶··ÛÙ·ıÔÔ‡ÏÔ˘ ÃÚ. (2009) ∫ÈÓËÌ·ÙÈÎ‹ ·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË, º¿ÎÂÏÔ˜,∂ÏÂ˘ıÂÚÔÙ˘›·, 9/5/2009.

1∆È Â›Ó·È

ÔÈ Ú¿ÛÈÓÔÈ Î·ÈÔÈ ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ¯ÒÚÔÈ

ÛÙËÓ fiÏË

016

Â Î¿ıÂ fiÏË ¿Ú¯Ô˘Ó ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ÒÚÔÈ. ™Â Î¿ıÂfiÏË ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ú¿ÛÈÓÔÈ ¯ÒÚÔÈ. ∞˘ÙÔ› Â›Ó·È ÔÈÂÎÙ¿ÛÂÈ˜ ¯ˆÚ›˜ ÎÙ›ÚÈ·, ÔÈ ‰ÚfiÌÔÈ, ÔÈ Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ,

ÔÈ Ï·ÙÂ›Â˜, ÔÈ ·È‰ÈÎ¤˜ ·Ú¤˜, ÔÈ ·Ú·Ï›Â˜ fiÙ·Ó ÔÈ fiÏÂÈ˜Â›Ó·È ·Ú·ı·Ï¿ÛÛÈÂ˜, Ù· Ú¤Ì·Ù· Ì¤Û· ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜, ÔÈ ·ÓÔÈ-¯ÙÔ› ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ› ¯ÒÚÔÈ, Ù· ¿ÚÎ· ‹ ¿ÏÛË, ÔÈ Î‹ÔÈ, ÔÈ·ÓÔÈ¯Ù¤˜ Î·È ¯ˆÚ›˜ ÎÙ›ÚÈ· ·ıÏËÙÈÎ¤˜ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜. ŸÏÔÈ·˘ÙÔ› ÔÈ ¯ÒÚÔÈ Â›Ó·È ·ÓÔÈ¯ÙÔ›, Î·Ù¿ Î·ÓfiÓ· ‰ËÌfiÛÈÔÈ Î·ÈÛÂ ·˘ÙÔ‡˜ ¤¯Ô˘Ó ÚfiÛ‚·ÛË fiÏÔÈ ÔÈ ÔÏ›ÙÂ˜.

™Ù· È‰ÈfiÎÙËÙ· ÔÈÎfiÂ‰· ·Ê‹ÓÔÓÙ·È ˘Ô¯ÚÂˆÙÈÎ¿ ·Î¿Ï˘ÙÔÈ ¯ÒÚÔÈ.∞˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È ÁÈ· ÙÔÓ ·ÂÚÈÛÌfi Î·È ÙÔ ÊˆÙÈÛÌfi ÙˆÓ ÎÙÈÚ›ˆÓ Ô˘ ÎÙ›-˙ÔÓÙ·È Â¿Óˆ ÙÔ˘˜, ÁÈ· ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎ‹ Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡¯ÒÚÔ˘ Î·È ÙË ‰È·Ê‡Ï·ÍË Ê˘ÛÈÎÒÓ ÂÈÊ·ÓÂÈÒÓ. ŸÌˆ˜ ·˘ÙÔ› ‰ÂÓ Â›Ó·È·ÓÔÈÎÙÔ› ÛÙÔ˘˜ Î·ÙÔ›ÎÔ˘˜, Ô‡ÙÂ ÚÔÛÌÂÙÚÒÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜¯ÒÚÔ˘˜ Ì›·˜ fiÏË˜. À¿Ú¯Ô˘Ó ·ÎfiÌË Î·È È‰ÈfiÎÙËÙÔÈ ‹ ÎÏÂÈÛÙÔ›ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ‹ Ú¿ÛÈÓÔÈ ¯ÒÚÔÈ. Ÿˆ˜, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ·Ï·Èfi ÎÙ‹Ì· ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ì›·˜ fiÏË˜ ‹ Ô Ú¿ÛÈÓÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ Ì›·˜·ÓÂÈÛÙËÌÈÔ‡ÔÏË˜. ∆Ô ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ÂÓfi˜ Ù¤ÙÔÈÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ fiˆ˜Î·È Ë ‚Ï¿ÛÙËÛ‹ ÙÔ˘, ÙÔÓ Î¿ÓÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÁÈ· ÙËÓ fiÏË, ·ÚfiÙÈÌÔÚÂ› Ó· Â›Ó·È ÂÚÈÊÚ·ÁÌ¤ÓÔ˜ ‹ È‰ÈˆÙÈÎfi˜.

∏ ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘ Î·È ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ ÛÙËÓ fiÏËÂ›Ó·È ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎ¿ ÌÂÁ¿ÏË ÁÈ· ÙËÓ ÔÈfiÙËÙ· ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ Î·ÙÔ›ÎÔ˘, È‰È·›-ÙÂÚ· ÛÂ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ fiÏÂˆÓ ÌÂ ˘„ËÏ¤˜ ˘ÎÓfiÙËÙÂ˜ ‰fiÌËÛË˜, Î·-ıÒ˜ ·fi ÙËÓ ‡·ÚÍ‹ ÙÔ˘˜ ÚÔÎ‡ÙÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎ¿ ÔÈÎÔÏÔÁÈÎ¿ Î·ÈÎÔÈÓˆÓÈÎ¿ ÔÊ¤ÏË fiˆ˜:

- µÂÏÙÈÒÓÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎ¿ ÙËÓ ÔÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·¤Ú·. ∆· ‰¤Ó‰Ú· ·Ú¿-ÁÔ˘Ó ÔÍ˘ÁfiÓÔ Î·È ÊÈÏÙÚ¿ÚÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ·¤ÚÈÔ˘˜ Ú˘·ÓÙ¤˜, fiˆ˜ ÙÔÌÔÓÔÍÂ›‰ÈÔ ÙÔ˘ ¿ÓıÚ·Î·, ÙÔ ‰ÈÔÍÂ›‰ÈÔ ÙÔ˘ ıÂ›Ô˘ Î·È ÙÔ ‰ÈÔÍÂ›‰ÈÔÙÔ˘ ·˙ÒÙÔ˘.

- ™˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙË ÌÂ›ˆÛË ÙË˜ ıÂÚÌÔÎÚ·Û›·˜, ÁÂÁÔÓfi˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÁÈ·ÙÈ˜ ÌÂÛÔÁÂÈ·Î¤˜ fiÏÂÈ˜, È‰È·›ÙÂÚ· Î·Ù¿ ÙÔ˘˜ Î·ÏÔÎ·ÈÚÈÓÔ‡˜ Ì‹ÓÂ˜.

™

- ∞ÔÚÚÔÊÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ıÔÚ‡‚Ô˘˜ ÙË˜ fiÏË˜. ∂›Ó·È Ù· Î·Ï‡ÙÂÚ· Ê˘ÛÈ-Î¿ Ë¯ÔÂÙ¿ÛÌ·Ù·.

- ∂›Ó·È Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· Î·Ù·Ê‡ÁÈ· ‚ÈÔÔÈÎÈÏfiÙËÙ·˜ ÛÙ· ·ÛÙÈÎ¿ Î¤ÓÙÚ·.

- ªÂÈÒÓÔ˘Ó ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ÏËÌÌ˘ÚÒÓ, Î·ıÒ˜ ·ÔÚÚÔÊÔ‡Ó ÙÔ ÓÂÚfiÙË˜ ‚ÚÔ¯‹˜, ÂÌÏÔ˘Ù›˙ÔÓÙ·˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÙÔÓ ˘‰ÚÔÊfiÚÔ ÔÚ›˙ÔÓÙ·.

- ∂›Ó·È Î·Ù·Ê‡ÁÈ· ·Ó·„˘¯‹˜, ¯·Ï¿ÚˆÛË˜ ‹ ¿ıÏËÛË˜ Î·È ÎÔÈÓˆ-ÓÈÎ‹˜ Û˘Ó·Ó·ÛÙÚÔÊ‹˜ ÁÈ· ÙÔÓ Î¿ÙÔÈÎÔ ÙË˜ fiÏË˜.

- ∞Ó·‚·ıÌ›˙Ô˘Ó ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙË˜ ÁÂÈÙÔÓÈ¿˜ Î·È ÙÈ˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ Û¯¤-ÛÂÈ˜ ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜.

- ∂›Ó·È ¯ÒÚÔÈ Û˘ÁÎ¤ÓÙÚˆÛË˜ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ ÛÂ Û˘Óı‹ÎÂ˜ ¤ÎÙ·ÎÙË˜·Ó¿ÁÎË˜, fiˆ˜ ÛÂ ÛÂÈÛÌÔ‡˜ Î·È ÊˆÙÈ¤˜.

∂›ÛË˜, ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÌÂÏËÙ¤· Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿ ÔÊ¤ÏË Ô˘ ÚÔÎ‡ÙÔ˘Ó·fi ÙËÓ ·‡ÍËÛË ÙÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘, ÌÂ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ fiÏˆÓ ÙËÓ ÂÍÔÈÎÔ-ÓfiÌËÛË ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜. ∏ ·Ó·‚¿ıÌÈÛË ÙÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘, ·Ú¿ÏÏËÏ·, ÛË-Ì·›ÓÂÈ ·Ó·‚¿ıÌÈÛË ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜, ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÙË˜ ÂÏÎ˘-ÛÙÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È ÙË˜ ÂÈÛÎÂ„ÈÌfiÙËÙ·˜ Ì›·˜ ÂÚÈÔ¯‹˜.

¶Ò˜ Î·ÙËÁÔÚÈÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÔÈ ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ Î·È Ú¿ÛÈÓÔÈ¯ÒÚÔÈ;

√È ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ¯ÒÚÔÈ ÛÙËÓ fiÏË ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi ÌÂÁ¿ÏË ÔÈ-ÎÈÏ›· ˆ˜ ÚÔ˜ Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ÙÔ˘˜ Î·È ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘˜ ÛÙË‰È·ÌfiÚÊˆÛË ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ∂È‰ÈÎfiÙÂÚ·, ÔÈ ÂÏÂ‡ıÂ-ÚÔÈ ¯ÒÚÔÈ ÌÔÚÂ› Ó· ‰È·ÎÚÈıÔ‡Ó:

ªÂ ‚¿ÛË ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ fiÏË, ÛÂ ÙÔÈÎÔ‡˜, ˘ÂÚÙÔÈ-ÎÔ‡˜ Î·È ÌËÙÚÔÔÏÈÙÈÎÔ‡˜.

¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎ‹˜ ÛËÌ·Û›·˜ Â›Ó·È ÙÔ ¢¿ÛÔ˜ ™¤È¯-™Ô˘ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È ÙÔ ¶¿ÚÎÔ «∞ÓÙÒÓË˜ ∆Ú›ÙÛË˜» ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·.ÀÂÚÙÔÈÎ‹˜ ÛËÌ·Û›·˜ Â›Ó·È Ë Ï·ÙÂ›· ¡¤·˜ ™Ì‡ÚÓË˜ ˆ˜ ÙfiÔ˜·Ó·„˘¯‹˜ ÔÏÏÒÓ ¢‹ÌˆÓ ÙË˜ ·Ó·ÙÔÏÈÎ‹˜ ∞ı‹Ó·˜. ∆ÔÈÎ‹˜ÛËÌ·Û›·˜ Â›Ó·È Ì›· ÌÈÎÚ‹ ‰ËÌÔÙÈÎ‹ Ï·ÙÂ›·.

ªÂ ‚¿ÛË ÙÔ È‰ÈÔÎÙËÛÈ·Îfi Î·ıÂÛÙÒ˜, ÛÂ ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ Î·È È‰ÈˆÙÈÎÔ‡˜.017

018

¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: ¢ËÌfiÛÈÔ˜ Â›Ó·È ¤Ó·˜ ‰ÚfiÌÔ˜, È‰ÈˆÙÈÎfi˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˜¯ÒÚÔ˜ Â›Ó·È Ô ·Î¿Ï˘ÙÔ˜ Ì›·˜ ÔÏ˘Î·ÙÔÈÎ›·˜.

ªÂ ‚¿ÛË ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘˜, ÛÂ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜ Î·È ÌË. ∏ ‰È¿ÎÚÈÛË·˘Ù‹ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Î·È ÌÂ ÙÔ È‰ÈÔÎÙËÛÈ·Îfi Î·ıÂÛÙÒ˜, ˆÚ›˜ fiÌˆ˜ ·˘Ùfi˜Ó· Â›Ó·È Î·ıÔÚÈÛÙÈÎfi˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜, Î·ıÒ˜ ÌÔÚÂ› Ó· ¤¯Ô˘ÌÂ ¤Ó·ÓÂÏÂ‡ıÂÚÔ ¯ÒÚÔ È‰ÈÔÎÙËÛ›·˜ ÙÔ˘ ‰ËÌÔÛ›Ô˘ Ô˘ Ó· ÌËÓ Â›Ó·È ÚÔ-Û‚¿ÛÈÌÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÔÏ›ÙÂ˜ Î·È ¤Ó·Ó È‰ÈˆÙÈÎfi ¯ÒÚÔ Ô˘ Ó· Â›Ó·È·ÓÔÈ¯Ùfi˜ ÛÂ fiÏÔ˘˜.

¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: ∫ÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˜ Â›Ó·È Ô ¯ÒÚÔ˜ Ì›·˜ ·È‰ÈÎ‹˜ ¯·Ú¿˜.∫ÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˜, ·Ó Î·È È‰ÈˆÙÈÎfi˜, Â›Ó·È Ô ¯ÒÚÔ˜ ÙË˜ ·Úfi‰È·˜ ÛÙÔ¿˜Ì›·˜ ÔÏ˘Î·ÙÔÈÎ›·˜. ªË ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˜ Â›Ó·È ¤Ó·˜ ÂÚÈÊÚ·ÁÌ¤ÓÔ˜Î·È fi¯È ÚÔÛ‚¿ÛÈÌÔ˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ fiˆ˜ Ì›· ·‰fiÌËÙË ÛÙÚ·-ÙÈˆÙÈÎ‹ ¤ÎÙ·ÛË.

ªÂ ‚¿ÛË ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜ ÛÂ Û¯¤ÛË ÌÂ ÙËÓ fiÏË, ÛÂ ·ÛÙÈÎÔ‡˜ Î·ÈÂÚÈ·ÛÙÈÎÔ‡˜.

¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: ∞ÛÙÈÎfi˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ Â›Ó·È Ë Ï·ÙÂ›· ªÈ·Ô‡ÏËÛÙËÓ ∂ÚÌÔ‡ÔÏË. ¶ÂÚÈ·ÛÙÈÎfi˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ Â›Ó·È Ë ·Ú·Ï›ÌÓÈ·˙ÒÓË ÛÙ· πˆ¿ÓÓÈÓ·.

ªÂ ‚¿ÛË ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘˜, ÛÂ ÒÚÔ˘˜ Ú·Û›ÓÔ˘, Û˘Ó¿ıÚÔÈÛË˜,¿ıÏËÛË˜, ÂÚÈ¿ÙÔ˘, Î˘ÎÏÔÊÔÚ›·˜, ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ‹ ÛÂ ¯ÒÚÔ˘˜ Ô˘Û˘Ó‰˘¿˙Ô˘Ó Ù· ÈÔ ¿Óˆ.

¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: ŒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˜ ÌÔÚÂ› Ó· Â›Ó·È ¯ÒÚÔ˜ Î˘ÎÏÔÊÔÚ›·˜Î·È ÂÚÈ¿ÙÔ˘. ª›· Ï·ÙÂ›· ÌÔÚÂ› Ó· Â›Ó·È ¯ÒÚÔ˜ ·È¯ÓÈ‰ÈÔ‡ Î·È¯·Ï¿ÚˆÛË˜, ¯ÒÚÔ˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÂÎ‰ËÏÒÛÂˆÓ Î·È Û˘ÁÎ¤ÓÙÚˆÛË˜ÛÂ ¤ÎÙ·ÎÙÂ˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜.

∆Ô Ú¿ÛÈÓÔ, ÌÂ ÔÛÔÙÈÎ¤˜ Î·È ÔÈÔÙÈÎ¤˜ ‰È·ÊÔÚÔÔÈ‹ÛÂÈ˜, ·ÔÙÂÏÂ›Û˘ÛÙ·ÙÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ. ªÔÚÂ› Ó· ‰È·ÎÚÈıÂ›:

ªÂ ‚¿ÛË ÙË ÚÔ¤ÏÂ˘Û‹ ÙÔ˘, ÛÂ ·˘ÙÔÊ˘¤˜ Î·È ÛÂ ·ÓıÚˆÔÁÂÓ¤˜.

¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: ∞˘ÙÔÊ˘¤˜ Â›Ó·È ÙÔ Ú¿ÛÈÓÔ ÙÔ˘ ∞ÈÁ¿ÏÂˆ Î·È ÙÔ˘ ¶ÔÈ-Î›ÏÔ˘, ·ÓıÚˆÔÁÂÓ¤˜ Â›Ó·È ÙÔ ¿ÚÎÔ ∞ÏÎ·˙¿Ú ÛÙË §¿ÚÈÛ·.

ªÂ ‚¿ÛË ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘, ÛÂ ·ÛÙÈÎfi, ·ÁÚÔÙÈÎfi Î·È ‰·ÛÈÎfi.

¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: ∞ÛÙÈÎfi Ú¿ÛÈÓÔ Â›Ó·È ÙÔ ¿ÚÎÔ ÙÔ˘ ¶ËÓÂÈÔ‡ ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔÙˆÓ ∆ÚÈÎ¿ÏˆÓ, ·ÁÚÔÙÈÎfi Ú¿ÛÈÓÔ Â›Ó·È Ù· ÂÓ·ÔÌÂ›Ó·ÓÙ· ÂÏ·ÈÔ¯Ò-Ú·Ê· ÛÙÔ µÔÙ·ÓÈÎfi Î·È ÙÔ ∞ÈÁ¿ÏÂˆ, ‰·ÛÈÎfi Ú¿ÛÈÓÔ Â›Ó·È ÙÔ Ú¿-ÛÈÓÔ ÙË˜ ¶¿ÚÓËı·˜.

ªÂ ‚¿ÛË ÙÔ ‡„Ô˜, ÛÂ ¯·ÌËÏfi Î·È „ËÏfi.

¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: Ã·ÌËÏfi Ú¿ÛÈÓÔ ¤¯ÂÈ Ë Ï·ÙÂ›· ∞ÚÈÛÙÔÙ¤ÏÔ˘˜ ÛÙË£ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. æËÏfi Ú¿ÛÈÓÔ ¤¯ÂÈ ÙÔ ¶Â‰›Ô ÙÔ˘ ÕÚÂˆ˜ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·.

™ÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ·˘Ùfi ÂÈÛËÌ·›ÓÔÓÙ·È Ù¤ÛÛÂÚÈ˜ ·ÚÎÂÙ¿ ‰È·ÎÚÈÙ¤˜ Î·ÙË-ÁÔÚ›Â˜ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ÒÚˆÓ, ÌÂ ‚¿ÛË ÙË ı¤ÛË ÛÙËÓ fiÏË Î·È ÙÔ ıÂÛÌÈ-Îfi Î·È È‰ÈÔÎÙËÛÈ·Îfi Î·ıÂÛÙÒ˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ ‰È¤ÂÈ:ñ ∞ÛÙÈÎÔ› ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔÈ ¯ÒÚÔÈñ π‰ÈˆÙÈÎÔ› ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ¯ÒÚÔÈñ ∞ÛÙÈÎÔ› ¯ÒÚÔÈ ÂÈ‰ÈÎÒÓ Ú˘ıÌ›ÛÂˆÓñ ªÂÁ¿ÏÔÈ Ê˘ÛÈÎÔ› Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ› Ì¤Û· ‹ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ fiÏË

™Â Î¿ıÂ Ì›· ·fi ·˘Ù¤˜ ÙÈ˜ Î·ÙËÁÔÚ›Â˜ ÂÓÙÔ›˙ÔÓÙ·È ·Ú·Î¿Ùˆ ÔÚÈ-ÛÌ¤ÓÂ˜ Ù˘ÔÏÔÁ›Â˜ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ, ÌÂ ‚¿ÛË ÂÈÌ¤ÚÔ˘˜ ¯·Ú·-ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ Î·È ÊˆÙ›˙ÔÓÙ·È ÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ ÎÚ›ÛÈÌÂ˜ Ù˘¯¤˜ ÁÈ· ÙË ‰È·¯Â›-ÚÈÛË Î·È ÙÔ Û¯Â‰È·ÛÌfi ÙÔ˘˜.

019

020

∞™∆π∫√π ∫√π¡√Ãƒ∏™∆√π Ãøƒ√π

¢POMOI

¢ÚfiÌÔÈ ‹ Ô‰Ô› Â›Ó·È ÔÈ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÂ˜ ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜ Ô˘ ÂÍ˘ËÚÂÙÔ‡ÓÎ˘Ú›ˆ˜ ÙÈ˜ ·Ó¿ÁÎÂ˜ Î˘ÎÏÔÊÔÚ›·˜.

™Â ¤Ó·Ó Ù˘ÈÎfi ·ÛÙÈÎfi ‰ÚfiÌÔ ÌÔÚÂ› Ó· ¿Ú¯Ô˘Ó ‰È·‚¿ÛÂÈ˜ Â˙ÒÓÎ·È Â˙Ô‰ÚfiÌÈ·, ÔÚÈÔıÂÙÒÓÙ·˜ ÙËÓ Î›ÓËÛË ÙˆÓ Ô¯ËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÙËÓÎ›ÓËÛË ÙˆÓ Â˙ÒÓ, Ê˘ÙÂ‡ÛÂÈ˜, ‰È·¯ˆÚÈÛÙÈÎ¤˜ ÓËÛ›‰Â˜ Ô˘ ¯ˆÚ›˙Ô˘ÓÙËÓ Î˘ÎÏÔÊÔÚ›·, ÏˆÚ›‰Â˜ Î›ÓËÛË˜ Ô‰ËÏ¿ÙˆÓ Î·È ÒÚÔÈ ÁÈ· ÙË ÛÙ¿ı-ÌÂ˘ÛË ÙˆÓ Ô¯ËÌ¿ÙˆÓ. ∂ÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ Î˘ÎÏÔÊÔÚÈ·Î‹, ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹Î·È Û˘Ì‚ÔÏÈÎ‹ ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘, ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ·Ú·‚Ï¤„Ô˘-ÌÂ ÙÈ˜ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ¤˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ÙÔ˘. ∞fi ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ‹ ÛÎÔÈ¿,Ë Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ - È‰È·›ÙÂÚ· ÛÂ ˘ÎÓÔ‰ÔÌËÌ¤Ó· ÙÌ‹Ì·Ù· ÙË˜ fiÏË˜ -ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ Î›ÓËÛË ÙˆÓ ·¤ÚÈˆÓ Ì·˙ÒÓ Î·Ù¿ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘, ÂÓÒ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÌÂ Ó· ·Ú·‚Ï¤„Ô˘ÌÂ ÙËÓ ÂÈ‚¿Ú˘ÓÛË Ô˘ ˘Ê›ÛÙ·Ù·È ÙÔ·ÛÙÈÎfi ÌÈÎÚÔÎÏ›Ì·. ∏ ¿ÛÊ·ÏÙÔ˜, Ë ·ÙÌÔÛÊ·ÈÚÈÎ‹ Ú‡·ÓÛË ·fi ÙÈ˜ÂÍ·ÙÌ›ÛÂÈ˜ ÙˆÓ Ô¯ËÌ¿ÙˆÓ, Ë ıÂÚÌfiÙËÙ· Ô˘ ÂÎ¤ÌÔ˘Ó ÔÈ ÌË¯·Ó¤˜Î·È ÔÈ ÌÂÙ·ÏÏÈÎ¤˜ ÂÈÊ¿ÓÂÈÂ˜ ÙˆÓ ·˘ÙÔÎÈÓ‹ÙˆÓ, ÂÈ‚·Ú‡ÓÔ˘Ó ÛËÌ·-ÓÙÈÎ¿ ÙÔ ÌÈÎÚÔÎÏ›Ì· ÙË˜ fiÏË˜. °È· ·˘Ùfi ÔÈ ‰ÂÓ‰ÚÔÛÙÔÈ¯›Â˜ ÛÙÈ˜ ÏÂ˘-Ú¤˜ ÙˆÓ ‰ÚfiÌˆÓ, ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ, ÌÂÈÒÓÔ˘Ó ÙÈ˜ ·ÚÓËÙÈÎ¤˜ ÂÈÙÒ-ÛÂÈ˜, ÚÔÛÊ¤ÚÔÓÙ·˜ ‰ÚÔÛÈ¿ Î·È ÛÎÈ¿ ÁÈ· ÙÔ˘˜ Â˙Ô‡˜ ÙÔ Î·ÏÔÎ·›ÚÈ.

1.1

1.1.1

∏ ·‰˘Ó·Ì›· ÙˆÓ ‰ÚfiÌˆÓ, ÏfiÁˆ ÙË˜ ·ÛÊ·ÏÙfiÛÙÚˆÛË˜, Ó· ·ÔÚÚÔ-Ê‹ÛÔ˘Ó Ù· ÓÂÚ¿ ÙË˜ ‚ÚÔ¯‹˜ ÂÓÈÛ¯‡Ô˘Ó ÙÈ˜ ÏËÌÌ‡ÚÂ˜ Î·È Î·Ù’ Â¤-ÎÙ·ÛË Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ÂÍ¿ÓÙÏËÛË ÙˆÓ fiÁÂÈˆÓ ÓÂÚÒÓ. √È ·Úfi-‰ÈÂ˜ Ê˘ÙÂ‡ÛÂÈ˜ ÌÂ ‰ÂÓ‰ÚÔÛÙÔÈ¯›Â˜, ÌÂÁ¿Ï· ‹ ÌÈÎÚ¿ ‰¤Ó‰Ú·, ÌÂ ı¿-ÌÓÔ˘˜, ÂÚÈÔÚ›˙Ô˘Ó Î¿ˆ˜ ·˘Ù¿ Ù· ÌÂÈÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù·.

™ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ Î·È ÛÙÈ˜ ÏÂˆÊfiÚÔ˘˜ Ù·¯Â›·˜ Î˘ÎÏÔÊÔ-Ú›·˜ Ù· ÊÚ¿ÁÌ·Ù· Ú·Û›ÓÔ˘ ÌÂ „ËÏ¿ ·ÂÈı·Ï‹ ‰¤Ó‰Ú· Â›Ó·È ··-Ú·›ÙËÙ· ÁÈ· Ó· ÚÔÛÙ·ÙÂ˘ıÔ‡Ó ÔÈ ÁÂÈÙÔÓÈÎ¤˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Î·ÙÔÈÎ›·˜ ·fiÙÈ˜ ·ÚÓËÙÈÎ¤˜ ÂÈÙÒÛÂÈ˜ (¯ËÌÈÎ‹ Ú‡·ÓÛË, Ë¯ÔÚ‡·ÓÛË, ·ÎÚ·›Â˜ıÂÚÌÔÎÚ·Û›Â˜).

¶∂∑√¢ƒ√ª√π

¶Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ Â›Ó·È ÔÈ ‰ÚfiÌÔÈ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ˆ˜ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎfi ‹ Î‡ÚÈÔÚÔÔÚÈÛÌfi ÙËÓ Î›ÓËÛË Â˙ÒÓ, ÌfiÓÈÌ· ‹ ÂÚÈÔ‰ÈÎ¿.

ÕÏÏÂ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÂ ¤Ó·Ó Â˙fi‰ÚÔÌÔ ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È Ë Î›ÓËÛË ÙÚÔ¯ÔÊfiÚˆÓÁÈ· ÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ ÒÚÂ˜ ‹ ÌfiÓÔ Ë Î›ÓËÛË Ì¤ÛˆÓ Ì·˙ÈÎ‹˜ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿˜(ÏÂˆÊÔÚÂ›·, ÙÚ·Ì). À¿Ú¯Ô˘Ó Î·È Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ ÌÂ ‹È· Î˘ÎÏÔÊÔ-Ú›· ÌÈÎÚÔ‡ ·ÚÈıÌÔ‡ Ô¯ËÌ¿ÙˆÓ, Î˘Ú›ˆ˜ ÛÂ ÂÚÈÔ¯¤˜ Î·ÙÔÈÎ›·˜, ÔÈÔÔ›ÔÈ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÛÙË ‰ÈÂıÓ‹ ‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· «woonerf».

√È Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ Î¤-ÓÙÚÔ˘ ÙË˜ fiÏË˜, ÙˆÓ ÂÌÔÚÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ, ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ·Ó·-„˘¯‹˜, ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·ÙÔÈÎ›·˜. ™Â ¤Ó·Ó Â˙fi‰ÚÔÌÔ ÌÔÚÔ‡Ó Ó·˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰¤Ó‰Ú·, ‰ÂÓ‰ÚÔÛÙÔÈ¯›Â˜, ı¿ÌÓÔÈ, ÌÈÎÚ¿ Î·ıÈÛÙÈÎ¿, ÒÚÔÈ·È¯ÓÈ‰ÈÔ‡, ÛÙ¤Á·ÛÙÚ· ÁÈ· ÍÂÎÔ‡Ú·ÛË ·Ó ÙÔ Ï¿ÙÔ˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ô¯·Ú·ÎÙ‹Ú·˜ ÙÔ˘˜ ÙÔ ÂÈÙÚ¤ÂÈ. ŒÓ·˜ Â˙fi‰ÚÔÌÔ˜ ÌÔÚÂ› Â›ÛË˜Ó· Â›Ó·È Î·Ù·ÛÎÂ˘·ÛÌ¤ÓÔ˜ ·fi ˘ÏÈÎ¿ ÊÈÏÈÎ¿ ÚÔ˜ ÙÔ ÂÚÈ‚¿Ï-ÏÔÓ: ¢·Â‰ÔÛÙÚÒÛÂÈ˜ ÌÂ Î˘‚fiÏÈıÔ˘˜ Â¿Óˆ ÛÂ ¿ÌÌÔ Ô˘ ·ÔÚ-ÚÔÊÔ‡Ó ÙÔ ÓÂÚfi, ·ÙËÌ¤ÓÔ ¯ÒÌ·, ‰È¿ÙÚËÙÂ˜ Ï¿ÎÂ˜, ÌÂÁ¿ÏÂ˜Ê˘ÙÂÌ¤ÓÂ˜ ˙ÒÓÂ˜.

ŒÓ·˜ ÂÌÔÚÈÎfi˜ Â˙fi‰ÚÔÌÔ˜ ÂÈÙÚ¤ÂÈ ÙÔÓ ÂÚ›·ÙÔ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓÎ·È ‚ÔËı¿ÂÈ ÛÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙË˜ ·ÁÔÚ¿˜. ∆· ÙÂÏÂ˘Ù·›·¯ÚfiÓÈ· ÔÈ Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ ·Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó È‰È·›ÙÂÚ· ÛÙ· ÈÛÙÔÚÈÎ¿ Î¤ÓÙÚ·

021

1.1.2

022

ÙˆÓ fiÏÂˆÓ (.¯. Ô‰fi˜ ∂ÚÌÔ‡, ¶Ï¿Î·) ‹ ÛÙÔ˘˜ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ‡˜ ÔÈ-ÎÈÛÌÔ‡˜ (.¯. ⁄‰Ú·, ƒfi‰Ô˜, ∫¤ÚÎ˘Ú·), ·˘Í¿ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÏÎ˘ÛÙÈÎfi-ÙËÙ· ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ Î·È ÙËÓ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈÎ‹ Î›ÓËÛË. √È Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ ÛÂ ˘ÎÓÔ-‰ÔÌËÌ¤ÓÂ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Î·ÙÔÈÎ›·˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Û˘¯Ó¿ ÙË ÌÔÓ·‰ÈÎ‹ Ï‡ÛËÁÈ· ÙËÓ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛË ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ Î·ÙÔ›ÎÔ˘˜. ™Â ÂÚÈÔ-¯¤˜ Î·ÙÔÈÎ›·˜ ÔÈ Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ ‰›ÓÔ˘Ó ¯ÒÚÔ ÛÙ· ·È‰È¿ ÁÈ· ·È¯Ó›‰È,¯ˆÚ›˜ ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ·fi Ù· ·˘ÙÔÎ›ÓËÙ·, ÚÔÛÙ·ÙÂ‡Ô˘Ó ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÂÓfi˜Û¯ÔÏÂ›Ô˘ ‹ ÂÓfi˜ ·ıÏËÙÈÎÔ‡ ÒÚÔ˘. ŒÓ·˜ Â˙fi‰ÚÔÌÔ˜ ‰›Ï· ÛÂ ¤Ó·Ó·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ¯ÒÚÔ Û˘Ó‰¤ÂÈ ÙÔ ¯ÒÚÔ ·˘Ùfi ÌÂ ÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi ÈÛÙfi.

™ÙÔ˘˜ Â˙fi‰ÚÔÌÔ˘˜ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÙ·È Ë ‰È¤ÏÂ˘ÛËÙˆÓ Ô¯ËÌ¿ÙˆÓ ÚÒÙË˜ ·Ó¿ÁÎË˜, Î˘Ú›ˆ˜ ˘ÚÔÛ‚ÂÛÙÈÎÒÓ Î·È ·ÛıÂ-ÓÔÊfiÚˆÓ. °È· ·˘Ùfi ÙÔ ÛÎÔfi Ú¤ÂÈ Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÂ fiÏÔ ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ÙÔ˘ Ì›· ÂÏÂ‡ıÂÚË ˙ÒÓË Î·Ù¿ÏÏËÏÔ˘ Ï¿ÙÔ˘˜. ∂ÔÌ¤Óˆ˜ Ë Î·Ù¿-ÏË„Ë ÂÓfi˜ Â˙fi‰ÚÔÌÔ˘ ‹ ÙË˜ ÂÈÛfi‰Ô˘ ÙÔ˘ ·fi ÛÙ·ıÌÂ˘Ì¤Ó· ·˘ÙÔ-Î›ÓËÙ· ı¤ÙÂÈ ÛÂ Î›Ó‰˘ÓÔ ÙÔ˘˜ Î·ÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙˆÓ ÎÙÈÚ›ˆÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔ-ÓÙ·È ÛÙÈ˜ ÏÂ˘Ú¤˜ ÙÔ˘.

√ Û¯Â‰È·ÛÌfi˜ ÙˆÓ Â˙fi‰ÚÔÌˆÓ Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÓÔ‰Â‡ÂÙ·È ·fi Ì›·ÔÏÔÎÏËÚˆÌ¤ÓË Î˘ÎÏÔÊÔÚÈ·Î‹ ÌÂÏ¤ÙË, Î·ıÒ˜ Î·È Ì›· ÌÂÏ¤ÙË ÁÈ·ÙÈ˜ ¯Ú‹ÛÂÈ˜ ÁË˜, ÚÔÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ Ó· ÂÍ·ÛÊ·ÏÈÛÙÂ› Ë Â‡Ú˘ıÌË ÏÂÈÙÔ˘Ú-Á›· ÙË˜ fiÏË˜4.

4. µÏ. ∞Ú·‚·ÓÙÈÓfi˜, A. (2007), ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎfi˜ Û¯Â‰È·ÛÌfi˜. °È· Ì›· ‚ÈÒÛÈÌË ·Ó¿-Ù˘ÍË ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÒÚÔ˘. ∂Î‰fiÛÂÈ˜ ™˘ÌÌÂÙÚ›·, Û.462-469, Î·È ™·ÚËÁÈ¿ÓÓË˜,°.ª., (2006), ¢ÚfiÌÔÈ Î·È Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ ÛÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi ¯ÒÚÔ. ∫·ıÔÏÈÎfi˜ Û¯Â‰È·-ÛÌfi˜, Â› Ì¤ÚÔ˘˜ ÛÙÔÈ¯Â›·, ÔÚÔÏÔÁ›·. ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎ¤˜ ÛËÌÂÈÒÛÂÈ˜ ∂ª¶, ∞ı‹Ó·.

¶§ATEIE™

√È Ï·ÙÂ›Â˜ Â›Ó·È ÔÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔÈ ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ¯ÒÚÔÈ Ì›·˜ fiÏË˜.

∞fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ÙfiÔ˘˜ Û˘ÁÎ¤-ÓÙÚˆÛË˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÛÙ· Î¤ÓÙÚ· ÙˆÓ fiÏÂˆÓ, fiˆ˜ Î·È ÙÔ˘˜ÙfiÔ˘˜ Û˘Ó¿ÓÙËÛ‹˜ ÙÔ˘˜ ÛÙÈ˜ ÁÂÈÙÔÓÈ¤˜. °‡Úˆ ÙÔ˘˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ Û˘ÁÎÂ-ÓÙÚÒÓÔÓÙ·È Ù· ÎÙ›ÚÈ·-Û‡Ì‚ÔÏ· ÙˆÓ fiÏÂˆÓ (ÎÔÈÓÔ‚Ô‡ÏÈ·, ‰ËÌ·Ú-¯Â›·, ÌÔ˘ÛÂ›·, ı¤·ÙÚ·, ıÚËÛÎÂ˘ÙÈÎ¿ ÎÙ›ÚÈ· Î.¿.) ÔÈ Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎ¤˜ Ë-ÚÂÛ›Â˜, Ë ‰ÈÔ›ÎËÛË, ÔÈ ˘ËÚÂÛ›Â˜, ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ, Ë ·Ó·„˘¯‹.

√È ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ÎÂÓÙÚÈÎ¤˜ Ï·ÙÂ›Â˜ Î·Ù¿ Î·ÓfiÓ· Â›Ó·È ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ Â›-Â‰ÔÈ ¯ÒÚÔÈ ÌÂ ÌÓËÌÂÈÒ‰ÂÈ˜ ‰È·Ù¿ÍÂÈ˜, ÌÂ ÛÎÏËÚ¤˜ ·ÓÔÈ¯Ù¤˜ ÂÈ-Ê¿ÓÂÈÂ˜ ÁÈ· Û˘ÁÎ¤ÓÙÚˆÛË ÌÂÁ¿ÏÔ˘ Ï‹ıÔ˘˜ ÛÂ ÔÏÈÙÈÎ¤˜ Û˘ÁÎÂ-ÓÙÚÒÛÂÈ˜, ÛÂ ÁÈÔÚÙ¤˜ Î·È ¿ÏÏÂ˜ ÂÎ‰ËÏÒÛÂÈ˜. ∫·Ï‡ÙÔÓÙ·È ·fi ÔÚÁ·-ÓˆÌ¤ÓË Ê‡ÙÂ˘ÛË ‹ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó Î·ıfiÏÔ˘ Ê‡ÙÂ˘ÛË. ∞Ó¿ÏÔÁ· ÌÂ ÙÔ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙˆÓ Ï·ÙÂÈÒÓ Î·È ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ fiÏË ÛËÌÂÈÒÓÔ-ÓÙ·È ‰È·ÊÔÚÔÔÈ‹ÛÂÈ˜ ÛÙË Ê‡ÙÂ˘ÛË, ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi Î·È ÙÈ˜ ÂÈÌ¤-ÚÔ˘˜ ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈ˜. °ÂÓÈÎ¿, Ì›· ÎÂÓÙÚÈÎ‹ Ï·ÙÂ›· Â›ÙÂ Ì›·˜ ÌÂÁ¿-ÏË˜ fiÏË˜, Â›ÙÂ Ì›·˜ ÌÈÎÚ‹˜ ÁÂÈÙÔÓÈ¿˜ Â›Ó·È Ù·˘ÙÈÛÌ¤ÓË ÌÂ ÙËÓ È‰¤·ÙË˜ Û˘ÁÎ¤ÓÙÚˆÛË˜ Ï‹ıÔ˘˜ Î·È ÙË˜ ·Ó¿‰ÂÈÍË˜ ÂÓfi˜ ÌÓËÌÂ›Ô˘, ÂÓfi˜Ó·Ô‡, ÂÓfi˜ ‰ËÌ·Ú¯Â›Ô˘.

023

1.1.3

ΓΝΩΣΤΕΣ ΠΛΑΤΕΙΕΣ

ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Η µεγαλύτερη και πλέον γνωστή πλατεία της Θεσσαλο-νίκης,σχεδιάστηκε αµέσως µετά την πυρκαγιά που κατέ-καψε το εµπορικό τµήµα της πόλης το 1917. Ο δηµιουρ-γός του µνηµειώδους σχεδίου της ήταν ο Γάλλος αρχι-τέκτονας Ernest Hébrard 5. Αποτέλεσε ένα από τα βασικάσηµεία του νέου πολεοδοµικού σχεδίου το οποίο έδωσεστην πόλη τη µορφή που έχει σήµερα.

024

Η πλατεία Αριστοτέλους είναι ένα µοναδικό για την Ελ-λάδα παράδειγµα ενιαίου και από την αρχή σχεδιασµέ-νου ελεύθερου αστικού χώρου. Έχει τη µορφή δρόµου µεµεγάλο πλάτος και απόλυτη συµµετρία στις πλευρές του,που αρχίζει από την ακτή και έχει προοπτική στις βυζα-ντινές οχυρώσεις και την παλιά πόλη. Οι όψεις των κτι-ρίων ακολουθούν ένα ενιαίο σχέδιο και ύψος ορόφων.Οιαµφίπλευρες τοξωτές στοές επιτρέπουν τη λειτουργίατων εµπορικών καταστηµάτων στις δύο πλευρές της πλα-τείας, αφήνοντας τον κεντρικό χώρο ελεύθερο για περί-πατο. Η πλατεία έχει χαρακτηριστεί από το ΥΠΠΟ ωςιστορικός τόπος και οι όψεις των κτιρίων που την περι-βάλλουν ως έργα τέχνης 6.

ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΙΑΟΥΛΗ ΣΤΗΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ

Η πλατεία Μιαούλη στην Ερµούπολη της Σύρου είναι µίααπό τις ιστορικές νεοκλασικές πλατείες. Τα κτίρια πουέδωσαν το σχήµα στην πλατεία άρχισαν να κτίζονται σταµέσα του 19ου αιώνα, µε βάση το πολεοδοµικό σχέδιοτου Wilhelm von Weiler του 1837.Η πλατεία ήταν ένα περι-βόλι που αγόρασε ο ∆ήµος προκειµένου να δηµιουργή-σει τον κεντρικό ελεύθερο χώρο της πόλης. Το µεγάλοαπόλυτο ορθογώνιο γεωµετρικό περίγραµµα και ο δρό-µος που από το κέντρο της οδηγεί στην ακτή έδωσαν εξαρχής µία µνηµειώδη διάσταση στην πλατεία. Η ανέγερ-ση εντυπωσιακών νεοκλασικών κτιρίων,όπως του δηµαρ-χείου (1876-1889, αρχιτέκτων Ernest Ziller), της Λέσχης«Ελλάς» (1862-1863, αρχιτέκτων Pietro Sampo), του Ιστο-ρικού Αρχείου, του ∆ηµοτικού Παντοπωλείου κ.ά. τηµετέτρεψαν σε έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς

025

ελεύθερους αστικούς χώρους του 19ου αιώνα.Η πλατεία,ως ζωντανό σκηνικό άλλων εποχών, σώθηκε σε αυτή τηµορφή µέχρι σήµερα. ∆ιαθέτει στην περιφέρειά της φύ-τευση σε γεωµετρικές διατάξεις,κυρίως από φοίνικες καινεραντζιές, η οποία τονίζει το καθαρό σχήµα της. Στοκέντρο της διατηρείται η υπερυψωµένη µαρµάρινη εξέ-δρα για τη µουσική µπάντα της πόλης,ενώ το ανοικτό κλι-µακοστάσιο του δηµαρχείου αποτελεί αγαπηµένο τόποβραδινής συνάντησης των νέων της πόλης 7.

5. Yerolympos, A., Urban Transformations in the Balkans (1820-1920), Thessa-loniki: University Studio Press, 1996, Û.112.http://www.monumenta.org (18.4.2009).

6. º∂∫ 1371µ/9.11.2000.

7. ∞ÁÚÈ·ÓÙÒÓË, ÃÚ., ºÂÓÂÚÏ‹, A., ∂ÚÌÔ‡ÔÏË-™‡ÚÔ˜, πÛÙÔÚÈÎfi √‰ÔÈÔÚÈÎfi, ¢∂∞∂-√ÏÎfi˜, ∞ı‹Ó· 1999, Û.63-81, Î·È ∆Ú·˘Ïfi˜, π., ∫fiÎÎÔ˘, ∞., ∂ÚÌÔ‡ÔÏË, ∂ÌÔ-ÚÈÎ‹ ∆Ú¿Â˙· ÙË˜ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ∞ı‹Ó· 1980.

026

¶∞ƒ∫∞ ∫∞π ∞§™∏

∆Ô ¿ÚÎÔ ‹ ¿ÏÛÔ˜ ·›˙ÂÈ ¤Ó·Ó ÔÏfiÙÂÏ· ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÚfiÏÔ ·fi Ì›·Ï·ÙÂ›· Î·È ¤¯ÂÈ Û·Ê‹ Î·È ÛËÌ·ÓÙÈÎ‹ ÔÈÎÔÏÔÁÈÎ‹ ·Í›·.

ªÂÁ¿ÏÔÈ Î‹ÔÈ ‹ ÙÌ‹Ì·Ù· Û˘ÚÚÈÎÓˆÌ¤ÓˆÓ ‰·ÛÒÓ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfiÌ›·˜ fiÏË˜ ‹ ‰›Ï· ÛÂ ·˘Ù‹, ÌÂ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎ‹ ¯Ú‹ÛË ÙÔÓ ÂÚ›·-ÙÔ Î·È ÙËÓ ‹È· ·Ó·„˘¯‹. Œ¯Ô˘Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ‹ Î·ıfiÏÔ˘ ÎÙ›ÚÈ·. ∆Ô¿ÚÎÔ ÌÔÚÂ› Ó· ¤¯ÂÈ ÌÂÁ¿Ï· ‰¤Ó‰Ú· ÛÂ ˘ÎÓ¤˜ ‰È·Ù¿ÍÂÈ˜, Í¤Êˆ-Ù·, ÌÂÁ¿ÏÂ˜ Ê˘ÛÈÎ¤˜ ÂÈÊ¿ÓÂÈÂ˜ ·fi ¯ÒÌ· ‹ ÂÙÚÒ‰Ë ˘ÏÈÎ¿,Ï›ÌÓÂ˜, Ú¤Ì·Ù·. ∆Ô ¤‰·Êfi˜ ÙÔ˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÂ› Û˘Ó‹ıˆ˜ ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ. ∆Ô ¿ÚÎÔ, ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘ Ô˘ Â›Ó·È ÙÔ Î‡ÚÈÔ ¯·Ú·-ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙÔ˘, ÌÔÚÂ› Ó· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜ ÂÓÂÚÁË-ÙÈÎ‹˜ ·Ó·„˘¯‹˜, fiˆ˜ ÌÈÎÚ¤˜ ·ıÏËÙÈÎ¤˜ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜, ·È‰ÈÎ¤˜¯·Ú¤˜ Î·È ¯ÒÚÔ˘˜ ·È¯ÓÈ‰ÈÔ‡.

°ÂÓÈÎ¿ ¤Ó· ¿ÚÎÔ, ¤Ó· ¿ÏÛÔ˜ ‹ ¤Ó·˜ Î‹Ô˜ Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÂÈ ÙËÓ ÂÈÛ‚Ô-Ï‹ ÙË˜ Ê‡ÛË˜ ÛÙËÓ Î·Ú‰È¿ ÂÓfi˜ Î·Ù’ ÂÍÔ¯‹Ó ÙÂ¯ÓËÙÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔ-ÓÙÔ˜, fiˆ˜ Â›Ó·È Ë fiÏË.

1.1.4

ÕÏÛÔ˜ ‹ ¿ÚÎÔ¶ÚÔÛÙ·ÙÂ˘fiÌÂÓ· ‰¿ÛË ‰›Ï· ‹ Ì¤Û· ÛÂ Ì›· fiÏË ˘‹Ú¯·ÓÎ·È ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·. ◊Ù·Ó Ù· ÈÂÚ¿ ‰¿ÛË Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó¿ÏÛË. ∞fi ÂÎÂ› ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È Î·È Ë Ï¤ÍË, Ë ÔÔ›· ÛÙË ÓÂÒÙÂ-ÚË ÂÔ¯‹ Ù·˘Ù›ÛÙËÎÂ ÌÂ ÙËÓ ÈÙ·ÏÈÎ‹˜ ÚÔ¤ÏÂ˘ÛË˜ Ï¤ÍË¿ÚÎÔ (parco).

027

ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΩΝ ΠΑΡΚΩΝ

Από τις Ηνωµένες Πολιτείες, στα µέσα του 19ου αιώνα,ξεκίνησε ένα ρεύµα που ονοµάστηκε «Κίνηµα των Πάρ-κων»,ως απάντηση στην πληθυσµιακή έκρηξη των πόλε-ων λόγω µαζικής αστικοποίησης και στην αποµάκρυνσητου ανθρώπου από τη φύση. Μεγάλοι πράσινοι χώροι,µε µορφή που πολλές φορές µοιάζει µε δάσος, δηµιουρ-γήθηκαν στο εσωτερικό των πόλεων. Εµπνευστής τουκινήµατος υπήρξε ο Fr.L. Olmsted και το πιο διάσηµοδηµιούργηµά του είναι το Central Park της Νέας Υόρκης,το οποίο κατασκευάστηκε το 1857. Ένα από τα πιο εντυ-πωσιακά πάρκα-δάση στο εσωτερικό µίας πόλης είναιτο δάσος της Βουλόνης, το οποίο βρίσκεται σε µικρήαπόσταση από το κέντρο του Παρισιού και έχει έκταση8.500 στρέµµατα.

Η ιδέα απλώθηκε σε όλο τον κόσµο. Η δηµιουργία πάρ-κων συνεχίστηκε στην Ευρώπη και µετά το Β’ ΠαγκόσµιοΠόλεµο. Σε πολλές πόλεις διαµορφώθηκαν ή επεκτάθη-καν τεράστιες εκτάσειςµε πυκνή δασική βλά-στηση, οι οποίες περιέ-βαλαν τις αστικές περιο-χές (π.χ. Βιέννη) καιπολλές φορές εισέβαλανµέχρι το κέντρο τους (Σόφια,Λιουµπλιάνα). Ονοµάστηκαν«πράσινες ζώνες» ή «πράσιναδαχτυλίδια» και βελτίωσαν πολύτις συνθήκες διαβίωσης.

028

KH¶OI

√ Î‹Ô˜ Â›Ó·È ¤Ó·˜ ‰ÂÓ‰ÚÔÊ˘ÙÂÌ¤ÓÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ ÌÂ ÌÂÁ¿ÏË ÔÈÎÈ-Ï›· ‚Ï¿ÛÙËÛË˜.

™ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ fiÏÂˆÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÏÈÔ› Î·ÈÓ¤ÔÈ ‚ÔÙ·ÓÈÎÔ› Î‹ÔÈ, fiˆ˜ ÔÈ Kew Gardens ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ Î·È Ô Ó¤Ô˜‚ÔÙ·ÓÈÎfi˜ Î‹Ô˜ ÙË˜ µ·ÚÎÂÏÒÓË˜. ™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰‡ÔÌÂÁ¿ÏÔÈ ‚ÔÙ·ÓÈÎÔ› Î‹ÔÈ Î·È ÔÈ ‰‡Ô ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. √ ¤Ó·˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·ÈÛÙËÓ πÂÚ¿ √‰fi Î·È Ô ¿ÏÏÔ˜ ÛÙÔ Ã·˚‰¿ÚÈ. À¿Ú¯Ô˘Ó Â›ÛË˜ ÔÈ ·Ï·ÈÔ› ·Ó·ÎÙÔÚÈÎÔ› Î‹ÔÈ Ô˘ Û‹ÌÂÚ· Ï¤ÔÓÂ›Ó·È ·ÓÔÈ¯ÙÔ› ÛÙÔ ÎÔÈÓfi Î·È ‰ËÌfiÛÈÔÈ (∫‹ÔÈ ÙˆÓ µÂÚÛ·ÏÏÈÒÓ ÛÙÔ¶·Ú›ÛÈ, ∂ıÓÈÎfi˜ ∫‹Ô˜ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·). ∞ÔÙÂÏÔ‡Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ ÙÔ˘˜ ÏÔ‡ÛÈÔ˘˜ Î·È ˘ÎÓÔ‡˜ ·fi ÏÂ˘Ú¿˜ Ê˘-ÙÂ‡ÛÂˆÓ Ú¿ÛÈÓÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Ì›·˜ fiÏË˜. Ÿ¯È Û¿ÓÈ· ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡Ó Î·ÈÏÔ‡ÛÈ· ÔÚÓÈıÔ·Ó›‰·. °ÂÓÈÎ¿, ÔÈ Î‹ÔÈ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ÎËÔ-ÙÂ¯ÓÈÎ‹ Î·È ÙËÓ ÈÛÙÔÚÈÎ‹ ÙÔ˘˜ ·Í›·.

ΑΝΑ∆ΑΣΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Το 1899 µία οµάδα εθελοντών µε επικεφαλής τον τότευπουργό οικονοµικών Φωκίωνα Νέγρη, το µεταλλειολόγοΑνδρέα Κορδέλλα και το δασολόγο Κωνσταντίνο Σάµιο,δηµιούργησαν τη Φιλοδασική Ένωση Αθηνών. Ανέλαβαντην πρωτοβουλία αναδασώσεων στην Αθήνα. Το πευκο-δάσος του Νοσοκοµείου Σωτηρία στην οδό Μεσογείων,τα άλση του Λυκαβηττού,του Αρδηττού και του Παγκρα-τίου γεννήθηκαν χάρη σε αυτή τη δράση. Ίσως το πιοσπουδαίο έργο τους είναι το αισθητικό δάσος γύρω απότη Μονή Καισαριανής,µε έκταση 6.500 στρεµµάτων,πουδηµιούργησαν µετά το 1945 στον αποψιλωµένο από βλά-στηση κατά τον πόλεµο Υµηττό.

1.1.5

029

ΠΕ∆ΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΕΩΣ

Το Πεδίον του Άρεως βρίσκεται στη βόρεια πλευρά τηςκεντρικής Αθήνας.Είναι ένα αστικό πάρκο µε έκταση 230στρεµµάτων. Φύονται σε αυτό 75 είδη δένδρων µεσο-γειακής και αττικής χλωρίδας και 60 είδη θάµνων.Το υψη-λό πράσινο του πάρκου περιλαµβάνει δένδρα σε ελεύθε-ρες συνθέσεις. Ανάµεσα σε άλλα, χαλέπια πεύκα, κουκου-ναριές, κυπαρίσσια, ελιές, αριές, ευκάλυπτοι, χαρουπιές,κέδροι,ακακίες.Οι δενδροστοιχίες του αποτελούνται απόµουριές, κουτσουπιές, ακακίες, φτελιές, φοίνικες, ουασι-γκτόνιες. Οι φυτεύσεις συµπληρώνονται µε µεσαία καιχαµηλή βλάστηση από πικροδάφνες, µυρτιές, αγγελικές,ιβίσκους, αναρριχώµενα γιασεµιά και κισσούς.

Ο χώρος του πάρκου, στον οποίο φιλοξενούνταν στρα-τιωτικές εγκαταστάσεις, χαρακτηρίστηκε κοινόχρηστοςτο 1887, αλλά µέχρι τη δεκαετία του ’30 το δηµόσιο καιιδιώτες αποσπούσαν τµήµατά του µε σκοπό την οικοδό-

∏ Ã¿ÚÙ· ÙË˜ ºÏˆÚÂÓÙ›·˜∆Ô 1981 ‰È·ÌÔÚÊÒıËÎÂ ¤Ó· ‰ÈÂıÓ¤˜ ÎÂ›ÌÂÓÔ ·Ú¯ÒÓ ÁÈ· ÙÔ˘˜ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ Î‹Ô˘˜. ∂›Ó·È Ë Ã¿ÚÙ· ÙË˜ ºÏˆÚÂÓÙ›·˜ Ë ÔÔ›· ÂÁÎÚ›-ıËÎÂ ·fi ÙÔ ICOMOS ÙÔ ¢ÂÎ¤Ì‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 1982. ™ÙÔ ÚÒÙÔ ¿ÚıÚÔ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È fiÙÈ «¤Ó·˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ Î‹Ô˜ Â›Ó·È Ì›· ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎ‹Î·È Ê˘ÙÔÙÂ¯ÓÈÎ‹ Û‡ÓıÂÛË Ô˘ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÂÈ ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Û‡ÓÔ-ÏÔ ·fi ÈÛÙÔÚÈÎ‹ ‹ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹ ÏÂ˘Ú¿». ŒÓ·˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ Î‹Ô˜ÌÂ ‚¿ÛË ÙË Ã¿ÚÙ· ıÂˆÚÂ›Ù·È ÌÓËÌÂ›Ô Î·È ÚÔÛÙ·ÙÂ‡ÂÙ·È ÌÂ‚¿ÛË ÙÈ˜ Û¯ÂÙÈÎ¤˜ ‰ÈÂıÓÂ›˜ Û˘Ì‚¿ÛÂÈ˜. √ fiÚÔ˜ «ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ Î‹Ô˜»ÌÔÚÂ› ÂÍ›ÛÔ˘ Ó· ÈÛ¯‡ÂÈ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÌÈÎÚÔ‡˜ Î‹Ô˘˜ Î·È Ù· ÌÂÁ¿-Ï· ¿ÚÎ·, fiˆ˜ Â›ÛË˜ Î·È ÁÈ· Ù· Ê˘ÛÈÎ¿ ÙÔ›·.

030

µηση κτιρίων. Ένα εξ’ αυτών είναι το συγκρότηµα τηςΓεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού.Η κατασκευή του Πεδί-ου του Άρεως και οι φυτεύσεις άρχισαν το 1935 σε σχέδιατου Αν.∆ηµητρακόπουλου και ολοκληρώθηκαν το 1940.

Νέες κατασκευές του αθλητικού συλλόγου «Πανελλήνιος»προστέθηκαν µόλις πριν λίγα χρόνια σε πράσινο τµήµατου χώρου, προκαλώντας µεγάλες αντιδράσεις από τηνπλευρά των κατοίκων.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ

Ο Εθνικός Κήπος είναι ο δηµόσιος κήπος της χώρας µετη µεγαλύτερη ποικιλία σε είδη φυτών. Βρίσκεται στοκέντρο της Αθήνας,µεταξύ της Βουλής και του Ζαππείου.Έχει έκταση 158 στρέµµατα. Κατά την κατασκευή του,το 1839-40, φυτεύτηκαν 15.000 δένδρα και θάµνοι, εισα-γόµενοι από τη Γένοβα, 1.000 φτελιές από την Αιτωλοα-καρνανία και άγνωστος αριθµός δένδρων από το Σούνιοκαι την Εύβοια. Οι αρχικές φυτεύσεις συµπληρώθηκαναργότερα µε σπάνια είδη που µεταφέρθηκαν από τοΜονπελιέ και το Φοντενεµπλό της Γαλλίας.Ο κήπος συνέ-χισε να δενδροφυτεύεται για 50 χρόνια από την ίδρυσήτου.Σήµερα περιλαµβάνει 7.000 µεγάλα και 40.000 µικράδένδρα, καθώς και 519 είδη και ποικιλίες θάµνων. Απόαυτά, 102 είναι αυτοφυή ελληνικά (κουτσουπιές, πικρο-δάφνες, χαρουπιές κ.ά.), ενώ τα υπόλοιπα προέρχονται

031

από όλο τον κόσµο.∆έχεται 1 εκατοµµύριο επισκέπτεςτο χρόνο. Ο Εθνικός Κήπος δηµιουργήθηκε το 1836 ωςκήπος των ανακτόρων, επί βασιλείας Όθωνος. Οι δεν-δροφυτεύσεις ξεκίνησαν το 1839. Μέχρι το 1854 ο κήποςείχε ολοκληρωθεί σε σχέδια του Γάλλου αρχιτέκτοναΛουί Μπαρώ. Τη φροντίδα και τις επεκτάσεις του συνέ-χισε επί βασιλείας Γεωργίου Α’ ο Bαυαρός γεωπόνος Φρει-δερίκος Σµιτ. Το 1923 χαρακτηρίστηκε «κρατικός δηµό-σιος κήπος».

Ο Εθνικός Κήπος είναι ένας πυρήνας βιοποικιλότηταςγια την Αθήνα. Αν και τεχνητός, ο Εθνικός Κήπος συγκα-ταλέγεται πλέον στις "φυσικές γωνιές" της πόλης,φιλο-ξενεί δεκάδες είδη πανίδας, κυρίως της φτερωτής, καιαποτελεί τρανή απόδειξη της αξίας των τεχνητών χώρωνπρασίνου ως καταφυγίων βιοποικιλότητας. Από τα πιοσηµαντικά είδη πουλιών που συναντάει κανείς σε αυτήντην «πράσινη καρδιά» της Αθήνας είναι ο δενδροφυλ-λοσκόπος (Phylloscopus collybita),η καρακάξα (Pica pica),ο σπίνος (Fringilla coelebs) και ο καλόγερος (Parus major).

Σε πολλές περιπτώσεις όµως µπορούµε να παρατηρή-σουµε και πιο ασυνήθιστους επισκέπτες, όπως ο τσαλα-πετεινός (Upupa epops), ο χουχουριστής (Strix aluco)και το βραχοκιρκίνεζο (Falco tinnunculus), το οποίο µάλ-λον κατεβαίνει από τον Υµηττό. Ο Εθνικός Κήπος όµωςπροσφέρει φιλόξενο βιότοπο και για δεκάδες παπαγά-λους που έχουν δραπετεύσει από κλουβιά και πλέον έχουνδηµιουργήσει αποικίες, δίνοντάς του µια εξωτική νότα.

032

π¢πø∆π∫√π ∂§∂À£∂ƒ√π Ãøƒ√π™∆∏¡ ¶√§∏

™ÙÔ˘˜ È‰ÈˆÙÈÎÔ‡˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ·˘Ï¤˜,Î‹ÔÈ, ·Î¿Ï˘ÙÔÈ, Ú·ÛÈ¤˜, ÛÙÔ¤˜ ‹ ·ÎfiÌ· Î·È ·‰fiÌËÙ· ÔÈÎfiÂ‰·.∏ ‰È¿Ï·ÛË ÙË˜ Û¯¤ÛË˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Î·È ÙÔÓ È‰ÈˆÙÈÎfi¯ÒÚÔ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÔÏÏ¤˜ ·Ú·ÏÏ·Á¤˜ Î·È ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fi ÔÏÂ-Ô‰ÔÌÈÎÔ‡˜, ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎÔ‡˜, ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÔ‡˜, ıÂÛÌÈÎÔ‡˜ Î·È Ô-ÏÈÙÈÛÌÈÎÔ‡˜ ·Ú¿ÁÔÓÙÂ˜.

√ ÚfiÏÔ˜ ÙˆÓ È‰ÈˆÙÈÎÒÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ ÛÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÙÔ˘·ÛÙÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘ Â›Ó·È È‰È·›ÙÂÚ· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜, ÙfiÛÔ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË Û˘Ì-‚ÔÏ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙË ‰È·ÌfiÚÊˆÛË ÙÔ˘ ÙÔÈÎÔ‡ ÌÈÎÚÔÎÏ›Ì·ÙÔ˜, fiÛÔ Î·È·fi ¿Ô„Ë ·ÈÛıËÙÈÎ‹. ∏ ÚÔÛÙ·Û›· Î·È Î·ÙÔ¯‡ÚˆÛ‹ ÙÔ˘˜ Â›Ó·ÈÂÍ·ÈÚÂÙÈÎ¿ ÛËÌ·ÓÙÈÎ‹, ·ÏÏ¿ Û˘Ó¿Ì· ‰‡ÛÎÔÏË, ÏfiÁˆ ÙˆÓ Û˘Ì-ÊÂÚfiÓÙˆÓ Ô˘ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È ÌÂ ÙËÓ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏÂ˘ÛË ÙË˜ ÁË˜.

¢‡Ô Â›Ó·È Ù· ÎÚ›ÛÈÌ· ı¤Ì·Ù· ÛÂ Û¯¤ÛË ÌÂ ÙÔ˘˜ È‰ÈˆÙÈÎÔ‡˜ ÂÏÂ‡ıÂ-ÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜: ÙÔ Ì¤ÁÂıfi˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ù· Ê˘ÛÈÎ¿ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ÙÔ˘˜.

1.2

∆Ô Ì¤ÁÂıÔ˜ ÙˆÓ È‰ÈˆÙÈÎÒÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ Â›Ó·È Ì›· ·Ú¿ÌÂ-ÙÚÔ˜ Ô˘ ÂËÚÂ¿˙ÂÈ Î·Ù·Ï˘ÙÈÎ¿ ÙÔÓ È‰È·›ÙÂÚÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙˆÓ Û˘-ÓÔÈÎÈÒÓ ÙË˜ fiÏË˜. √È Î·Ù¿ ÙfiÔ˘˜ ÈÛ¯‡ÔÓÙÂ˜ fiÚÔÈ ‰fiÌËÛË˜ ÚÔ-‚Ï¤Ô˘Ó ¤Ó· Ì¤ÁÈÛÙÔ ÔÛÔÛÙfi Î¿Ï˘„Ë˜ ÌÂ ÎÙÈÚÈ·Î¤˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘-¤˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÂÓ ÌÔÚÂ› Ó· ÍÂÂÚÓ¿ÂÈ ÙÔ 70% ÙË˜ Û˘ÓÔÏÈÎ‹˜ ÂÈ-Ê¿ÓÂÈ·˜ ÙÔ˘ ÔÈÎÔ¤‰Ô˘. ∏ Î·Ù·ÓÔÌ‹ ÙÔ˘ ·‰fiÌËÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙËÓ¤ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ ÔÈÎÔ¤‰Ô˘ Á›ÓÂÙ·È Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ˘fi„Ë ÂÈÏ¤ÔÓ Â-ÚÈÔÚÈÛÌÔ‡˜ ÁÈ· ÙÈ˜ ·ÔÛÙ¿ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ÎÙÈÚÈ·ÎÒÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘ÒÓ ·fi Ù·fiÚÈ· ÙÔ˘ ÔÈÎÔ¤‰Ô˘ Î·È ÙÔ ‰ÚfiÌÔ.

ø˜ ÚÔ˜ Ù· Ê˘ÛÈÎ¿ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ÙˆÓ È‰ÈˆÙÈÎÒÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯Ò-ÚˆÓ, ·fi ÙË ÓÔÌÔıÂÛ›· ÚÔ‚Ï¤ÔÓÙ·È ÔÚÈÛÌ¤ÓÔÈ ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ› ˆ˜ÚÔ˜ ÙÈ˜ ·ÚÂÌ‚¿ÛÂÈ˜ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó. √È ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈ˜ÙÔ˘ Â‰¿ÊÔ˘˜ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ‹ÈÂ˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· ·ÏÏÔÈÒÓÔ˘Ó ÛËÌ·-ÓÙÈÎ¿ ÙË ÌÔÚÊÔÏÔÁ›· ÙÔ˘. ◊ÈÂ˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ (ÛÎ¿ÏÂ˜, Ú¿ÌÂ˜,¤ÚÁÎÔÏÂ˜, ·ÓÔÈ¯Ù¤˜ ÈÛ›ÓÂ˜, Î·ÓÔ‰fi¯ÔÈ, Î·ıÈÛÙÈÎÔ› ¿ÁÎÔÈ, ÙÚ·-¤˙È·, ÛÙÔÈ¯Â›· ÁÈ· ¿ıÏËÛË, ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ËÏÈ·ÎÒÓ Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓÎ·È ÎÏÈÌ·ÙÈÛÙÈÎÒÓ) ÁÈ· ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi ÙÔ˘ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ Î·ÈÙËÓ ÂÍ˘ËÚ¤ÙËÛË ÙÔ˘ ÎÙÈÚ›Ô˘ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÂ ·˘Ùfi ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·È˘fi Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÔ˘˜ fiÚÔ˘˜. º˘ÛÈÎ¤˜ ÂÈÊ¿ÓÂÈÂ˜ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÓÙÈ-ÛÙÔÈ¯Ô‡Ó ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÛÙ· 2/3 ÙË˜ ÂÏÂ‡ıÂÚË˜ ÂÈÊ¿ÓÂÈ·˜ Î¿ıÂÔÈÎÔ¤‰Ô˘ Î·È Ó· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ‰¤Ó‰Ú· Î·È Ê˘Ù¿.

¶·Ú·Ù˘›Â˜ ÛÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙˆÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÒÓ ‰È·Ù¿ÍÂˆÓ, fiˆ˜·˘ı·›ÚÂÙÂ˜ ÎÙÈÚÈ·Î¤˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜, Î¿Ï˘„Ë ÙÔ˘ Û˘ÓfiÏÔ˘ ÙË˜ ·‰fi-ÌËÙË˜ ÂÈÊ¿ÓÂÈ·˜ ÌÂ ÛÎÏËÚ¿ ÏÈÎ¿ Î·È ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈ˜ Ô˘ ·ÏÏÔÈ-ÒÓÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎ¿ ÙË ÌÔÚÊÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ Â‰¿ÊÔ˘˜, Â›Ó·È È‰È·›ÙÂÚ· Û˘-ÓËıÈÛÌ¤ÓÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ. ŸÙ·Ó ÔÈ ·Ú·Ù˘›Â˜ ÁÓˆÛÙÔÔÈËıÔ‡Ó ·fiÙÚ›ÙÔ˘˜ ‹ ÂÓÙÔÈÛÙÔ‡Ó ·fi ÙÈ˜ ›‰ÈÂ˜ ÙÈ˜ ÙÔÈÎ¤˜ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ¤˜ Ë-ÚÂÛ›Â˜, ÙfiÙÂ ÂÈ‚¿ÏÏÂÙ·È Ë ¿ÌÂÛË Û˘ÌÌfiÚÊˆÛË ÙÔ˘ ·Ú·‚¿ÙË.øÛÙfiÛÔ, Ë ÙÚ¤¯Ô˘Û· ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹ Ú·ÎÙÈÎ‹ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È È‰È·›ÙÂ-Ú· ·ÓÂÎÙÈÎ‹ ÛÂ ·Ú·‚¿ÛÂÈ˜ Î·È ·Ú·Ù˘›Â˜, Ô‰ËÁÒÓÙ·˜ ÛÂ ˘Ô-‚¿ıÌÈÛË ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Û˘ÓÔÏÈÎ¿.

033

034

ΕΝΕΡΓΟ ΟΙΚΟ∆ΟΜΙΚΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ

Ένα από τα εργαλεία της ελληνικής νοµοθεσίας για οργα-νωµένες παρεµβάσεις στον ιδιωτικό ελεύθερο χώρο είναιτο Ενεργό Οικοδοµικό Τετράγωνο.Η σχετική διάταξη προ-βλέφθηκε µε στόχο την ενοποίηση των νεκρών ακαλύ-πτων χώρων που βρίσκονται στο εσωτερικό ενός οικο-δοµικού τετραγώνου µεταξύ των πολυκατοικιών. Έρευ-νες σε ιδιαίτερα πυκνοδοµηµένες περιοχές όπως τα Πατή-σια, έδειξαν ότι οι χώροι αυτοί, αν φυτευθούν και ενο-ποιηθούν, µπορούν να αποτελέσουν νησίδες που θαβελτιώσουν το µικροκλίµα µίας γειτονιάς και θα αναβαθ-µίσουν τη ζωή των κατοίκων τους. Οι χώροι αυτοί µπο-ρούν να φιλοξενήσουν κήπους, παιδικές χαρές και νααλλάξουν προς το καλύτερο τις σκοτεινές και υποβαθµι-σµένες πίσω όψεις των πολυκατοικιών 8.

Μετά από απόφαση των ιδιοκτητών, οι ακάλυπτοι χώροιτων οικοπέδων ενός οικοδοµικού τετραγώνου ενοποιού-νται, τίθενται σε χρήση όλων των ενοίκων του οικοδοµι-κού τετραγώνου και διαµορφώνονται κατάλληλα, χωρίςνα θίγονται τα δικαιώµατα κυριότητας.Ουσιαστικά πρό-κειται για την ανάπλαση του οικοδοµικού τετραγώνουµε την ενοποίηση των ακάλυπτων χώρων των οικοπέδωντου,τη διάνοιξη προσβάσεων προς τον ενοποιηµένο ακά-λυπτο χώρο, την κατασκευή αίθουσας κοινωνικών εκδη-λώσεων, τη δηµιουργία χώρων κοινής χρήσης για τηνεξυπηρέτηση των κατοίκων του τετραγώνου και την ανα-µόρφωση του δώµατος και των όψεων των κτιρίων. Οχαρακτηρισµός ενός οικοδοµικού τετραγώνου ως ενερ-γού γίνεται µε πρωτοβουλία της αρµόδιας πολεοδοµικής

035

υπηρεσίας ή του οικείου ∆ήµου, ενώ µε απόφαση τουΥΠΕΧΩ∆Ε γίνονται όλες οι απαραίτητες ρυθµίσεις. Ανά-µεσα στις ρυθµίσεις αυτές προβλέπεται και η παροχή κι-νήτρων για την υλοποίηση των απαραίτητων εργασιών,στα οποία µπορεί να περιλαµβάνεται και επιδότηση ή άλληοικονοµική διευκόλυνση από το Ειδικό Ταµείο Εφαρµο-γής Ρυθµιστικών και Πολεοδοµικών Σχεδίων (ΕΤΕΡΠΣ).

Πρόκειται για ένα εργαλείο ιδιαίτερα πολύτιµο για παρεµ-βάσεις βελτίωσης του αστικού χώρου σε υποβαθµισµέ-νες περιοχές της πόλης. Ωστόσο, παραδείγµατα εφαρ-µογής του στις ελληνικές πόλεις δεν υπάρχουν, κυρίωςεξαιτίας της ολιγωρίας του ΥΠΕΧΩ∆Ε και της ΤοπικήςΑυτοδιοίκησης.

8. µÏ. ∫ÔÛÌ¿ÎË, ¶., §È¿Ë˜, °., §Ô˘ÎfiÔ˘ÏÔ˜, ¢., ª·ÓÙÔ˘‚¿ÏÔ˘, ª., ¶ÔÏ‡˙Ô˜,°., ∞Ó¿Ï·ÛË ÎÂÓÙÚÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·ÙÔÈÎ›·˜. ªÂÏ¤ÙË ÂÚ›ÙˆÛË˜ ∫¿Ùˆ ¶·-Ù‹ÛÈ·. ∂ÚÂ˘ÓËÙÈÎfi ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ∂ª¶-À¶∂Ãø¢∂. ∞ı‹Ó· 1992.

036

√π ∞™∆π∫√π Ãøƒ√π ∂π¢π∫ø¡ƒÀ£ªπ™∂ø¡

™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÈÛÙÔ‡ ¿Ú¯Ô˘Ó Û˘¯Ó¿ ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ÒÚÔÈÔ˘, ÏfiÁˆ ¯Ú‹ÛË˜ ‹ È‰È·›ÙÂÚˆÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ, ˘¿ÁÔÓÙ·È ÛÂÂÈ‰ÈÎfi Î·ıÂÛÙÒ˜ Ú˘ıÌ›ÛÂˆÓ. ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ› ¯ÒÚÔÈ, ÛÙÚ·ÙfiÂ‰·,ÂÚÈÔ¯¤˜ ÌÂ È‰È·›ÙÂÚË Ê˘ÛÈÎ‹, ·ÈÛıËÙÈÎ‹ ‹ ÈÛÙÔÚÈÎ‹ ·Í›· Î·È Ï·ÙÔ-ÌÂ›· Â›Ó·È ÌÂÚÈÎ¤˜ ÌfiÓÔ ·fi ÙÈ˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓÔ˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ‹ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÔÙÂÏ¤ÛÔ˘Ó ÔÏ‡ÙÈÌÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÛÙÔ‰›ÎÙ˘Ô ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ·ÛÙÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓ. ∏ Û˘Ó¿ÚıÚˆÛ‹ ÙÔ˘˜ ÌÂÙÈ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ÙË˜ fiÏË˜ Î·È ÙÈ˜ ·Ó¿ÁÎÂ˜ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ ÁÈ· ÂÏÂ‡-ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È ÂÈ‰ÈÎ‹ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË, Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ˘fi„ËÙÔ È‰È·›ÙÂÚÔ ıÂÛÌÈÎfi Ï·›ÛÈÔ Ô˘ ÈÛ¯‡ÂÈ ÁÈ· Î¿ıÂ ÂÚ›ÙˆÛË. ª¤Û··fi ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ‰˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÚÔÛÊ¤ÚÔ˘Ó ·˘ÙÔ› ÔÈ¯ÒÚÔÈ Â›Ó·È ‰˘Ó·Ùfi Ó· ·Ó·‚·ıÌÈÛÙÂ› Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ¿ Ë ÔÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÂÏÂ‡-ıÂÚÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ fiÏÂˆÓ.

1.3

∞ƒÃ∞π√§√°π∫√π Ãøƒ√π

ŒÓ· ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ ÛÙÈ˜ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜Â›Ó·È ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ› ¯ÒÚÔÈ, ¯ÒÚÔÈ È‰È·›ÙÂÚË˜ ÈÛÙÔÚÈÎ‹˜ Î·È ÔÏÈÙÈ-ÛÙÈÎ‹˜ ·Í›·˜. ™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙËÓ ÈÛ¯‡Ô˘Û· ÓÔÌÔıÂÛ›·, «ˆ˜ ·Ú¯·ÈÔ-ÏÔÁÈÎÔ› ¯ÒÚÔÈ ÓÔÔ‡ÓÙ·È ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜ ÛÙËÓ ÍËÚ¿ ‹ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ‹ ÛÙÈ˜Ï›ÌÓÂ˜ ‹ ÛÙÔ˘˜ ÔÙ·ÌÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›Â˜ ÂÚÈ¤¯Ô˘Ó ‹ ÛÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ ˘¿Ú-¯Ô˘Ó ÂÓ‰Â›ÍÂÈ˜ fiÙÈ ÂÚÈ¤¯ÔÓÙ·È ·Ú¯·›· ÌÓËÌÂ›· ‹ ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó ‹ ¿Ú-¯Ô˘Ó ÂÓ‰Â›ÍÂÈ˜ fiÙÈ ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÙ¿ÙÔ˘˜ ÚfiÓÔ˘˜ ¤ˆ˜Î·È ÙÔ 1830 ÌÓËÌÂÈ·Î¿, ÔÈÎÈÛÙÈÎ¿ ‹ Ù·ÊÈÎ¿ Û‡ÓÔÏ·. √È ·Ú¯·ÈÔÏÔ-ÁÈÎÔ› ¯ÒÚÔÈ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Î·È ÙÔ ··Ú·›ÙËÙÔ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ ÂÚÈ‚¿Ï-ÏÔÓ Ô˘ ÂÈÙÚ¤ÂÈ ÛÙ· Ûˆ˙fiÌÂÓ· ÌÓËÌÂ›· Ó· Û˘ÓÙ›ıÂÓÙ·È ÛÂ ÈÛÙÔ-ÚÈÎ‹, ·ÈÛıËÙÈÎ‹ Î·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎ‹ ÂÓfiÙËÙ·.»

√È ÏfiÊÔÈ ÙË˜ ∞ÎÚfiÔÏË˜ Î·È ÙÔ˘ ºÈÏÔ¿Ô˘, Ë ¶Ó‡Î·, Ë ·Ú¯·›·Î·È Ë ÚˆÌ·˚Î‹ ·ÁÔÚ¿, Ô ∫ÂÚ·ÌÂÈÎfi˜ Î·È ÔÈ ÛÙ‡ÏÔÈ ÙÔ˘ √Ï˘Ì›Ô˘ ¢Èfi˜ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, Ë ¶ÂÈÚ·˚Î‹ ∞ÎÙ‹ ÌÂ ÙÔ ∫ÔÓÒÓÂÈÔ ÙÂ›¯Ô˜, ÙÔ ·Ó¿ÎÙÔÚÔ ÙÔ˘°·Ï¤ÚÈÔ˘ Î·È Ë ÚˆÌ·˚Î‹ ·ÁÔÚ¿ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ÔÈ ‰‡Ô ·ÎÚÔfiÏÂÈ˜ÙÔ˘ Î¿ÛÙÚÔ˘ Î·È Ù· §Èı·Ú›ÙÛÈ· ÛÙ· πˆ¿ÓÓÈÓ·, Ù· ÂÓÂÙÈÎ¿ ÙÂ›¯Ë Î·È ËÙ¿ÊÚÔ˜ ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏÂ›Ô˘, ÙÔ ·Ú¯·›Ô ı¤·ÙÚÔ ÛÙË §¿ÚÈÛ·, Ë ·ÎÚfiÔÏËÛÙÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙË˜ ∫·‚¿Ï·˜ Î·È ÙÔ ·Ú¯·›Ô ˆ‰Â›Ô ÙË˜ ¶¿ÙÚ·˜, ÙÔ ¶·Ï·-Ì‹‰È Î·È Ë ∞ÎÚÔÓ·˘Ï›· ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Â›Ó·È ÌÂÚÈÎ¿ ÌfiÓÔ ·Ú·‰Â›Á-Ì·Ù· ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓ Ì¤Û· ÛÙÈ˜ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜. ™˘Ó‹ıˆ˜ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜ ÌÂ ˘ÔÏÂ›ÌÌ·Ù· ‰fiÌËÛË˜ ÛËÌ·-ÓÙÈÎÒÓ ‹ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈÎÒÓ ÌÓËÌÂ›ˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ÂÔ-¯ÒÓ, ÔÈ ÔÔ›Â˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·Ó·ÁÓˆÚÈÛÙÔ‡Ó ˆ˜ ·Ó·fiÛ·ÛÙÔ ÎÔÌ-Ì¿ÙÈ ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ·ÛÙÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓ (¶·Ú¿ÚÙËÌ· - ∂ÈÎfiÓ· 5).

™˘¯Ó¿ ÛÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ˘¿Ú¯ÂÈ Ú¿ÛÈÓÔ, ¯·ÌËÏfi ‹ „ËÏfi, ÛÙÔÔÔ›Ô Ì¿ÏÈÛÙ· ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡ÓÙ·È Î·È Â›‰Ë ÙË˜ ÙÔÈÎ‹˜ ·Ó›‰·˜. ™Â ÔÏ-Ï¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÔÈ Ê˘ÛÈÎ¤˜ ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÚÔ˚fiÓ Û¯Â-‰È·ÛÌÔ‡ ‹ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎ‹˜ ‰ÂÓÙÚÔÊ‡ÙÂ˘ÛË˜. ÕÍÈ· ·Ó·ÊÔÚ¿˜ Â›Ó·È ËÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓË Ê‡ÙÂ˘ÛË Ô˘ ¤ÁÈÓÂ ÛÙÔ˘˜ ÏfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ ºÈÏÔ¿Ô˘Î·È ÙË˜ ∞ÎÚfiÔÏË˜ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ ·fi ÙÔÓ ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ· ¢ËÌ‹ÙÚË ¶ÈÎÈÒ-ÓË ÌÂÙ¿ ÙÔ 1955, fiÙ·Ó Ì·˙› ÌÂ ÙËÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ˘·›ıÚÈˆÓ ‰È·ÌÔÚ-ÊÒÛÂˆÓ Î›ÓËÛË˜ Î·È ÛÙ¿ÛË˜, Ê˘ÙÂ‡ÙËÎ·Ó ÂÏÈ¤˜, ¯Ú˘ÛÂÏÈ¤˜, Î˘·-

037

1.3.1

038

Ú›ÛÛÈ·, ¯·ÚÔ˘È¤˜, ‰¿ÊÓÂ˜, ÌË‰ÈÎ¤˜, ÈÎÚÔ‰¿ÊÓÂ˜ Î·È ¿Î·ÓıÂ˜, ‰È·-ÌÔÚÊÒÓÔÓÙ·˜ ¤Ó· ¯ÒÚÔ ÌÂ ÌÔÓ·‰ÈÎ¤˜ ÔÈfiÙËÙÂ˜.

∏ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙˆÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ÒÚˆÓ Î·È Ë Û‡Ó‰ÂÛ‹ ÙÔ˘˜ ÌÂ ÙËÓfiÏË Â›Ó·È ÔÏ‡ÌÔÚÊË. ¡ÔËÌ·ÙÔ‰ÔÙÔ‡Ó ÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi ¯ÒÚÔ, ·ÔÙÂ-ÏÒÓÙ·˜ ÛËÌÂ›Ô ·Ó·ÊÔÚ¿˜ Î·È ÛÙÔÈ¯Â›Ô ‰È·ÌfiÚÊˆÛË˜ ÙË˜ Û˘ÏÏÔ-ÁÈÎ‹˜ ÌÓ‹ÌË˜. ¶¤Ú· ·fi ÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Î·È ÙÔ˘ÚÈÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÙÔ˘˜,ÔÈ ¯ÒÚÔÈ ·˘ÙÔ› Â›Ó·È ˙ˆÙÈÎfi ÙÌ‹Ì· ÛÙÔ ‰›ÎÙ˘Ô ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ.™˘¯Ó¿ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙfiÔ ÂÚÈ¿ÙÔ˘, ·È¯ÓÈ‰ÈÔ‡ Î·È ¿ıÏËÛË˜. ∂Ó›Ô-ÙÂ Ì¿ÏÈÛÙ· ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡Ó ˘·›ıÚÈÂ˜ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ¤˜ ÂÎ‰ËÏÒÛÂÈ˜, È‰È·›-ÙÂÚ· Î·Ù¿ ÙÔ˘˜ ıÂÚÈÓÔ‡˜ Ì‹ÓÂ˜.

∏ ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Â›Ó·È Â›ÙÂ ÂÏÂÁ¯fiÌÂÓË,ÌÂ ‹ ˆÚ›˜ Î·Ù·‚ÔÏ‹ ÂÈÛÈÙËÚ›Ô˘, Â›ÙÂ ÂÏÂ‡ıÂÚË, ·Ó¿ÏÔÁ· ÌÂ ÙÔ Â›‰Ô˜Î·È Ù· È‰È·›ÙÂÚ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘. ∞Ó¿ÏÔÁ· ‰È·ÌÔÚÊÒ-ÓÂÙ·È Î·È ÙÔ Î·ıÂÛÙÒ˜ Ê‡Ï·ÍË˜ Î·È Ê˘ÛÈÎ‹˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙÔ˘˜.

∆Ô ıÂÛÌÈÎfi Ï·›ÛÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓÎ·È Ë ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ fiÛˆÓ ·˘Ùfi ÚÔ‚Ï¤ÂÈ ¤¯ÂÈ ·Ô‰ÂÈ¯ıÂ› ÛÂ ¿Ú·ÔÏÏ¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ¤Ó· ÔÏ‡ ¯Ú‹ÛÈÌÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·-Û›· ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ ÛÙËÓ fiÏË. ¶·Ú¿ ÙÈ˜ ÌÂÁ¿ÏÂ˜ È¤ÛÂÈ˜·fi ÊÔÚÂ›˜ ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ÙÔÌ¤· Î·È È‰ÈÒÙÂ˜ ÁÈ· ¤ÓÙ·ÍË Ó¤ˆÓ ¯Ú‹-ÛÂˆÓ Î·È ÔÈÎÔ‰fiÌËÛË, Ë ·˘ÛÙËÚfiÙËÙ· ÛÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙË˜ ·Ú¯·È-ÔÏÔÁÈÎ‹˜ ÓÔÌÔıÂÛ›·˜ ·ÔÙÂÏÂ› ‰ÈÎÏÂ›‰· ·ÛÊ·ÏÂ›·˜ ÁÈ· ÙËÓ Î·ÙÔ-¯‡ÚˆÛË ÂÓfi˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡ Ì¤ÚÔ˘˜ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ ÛÙÈ˜ ÂÏÏË-ÓÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜.

™ÙÈ˜ ‰È·‰ÈÎ·Û›Â˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙˆÓ ÌÓËÌÂ›ˆÓ Î·È ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ¯Ò-ÚˆÓ ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È Ô È‰È·›ÙÂÚÔ˜ ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô˘ ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡.™˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤Ó·, ÙÔ ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, ÌÂÙ¿ ·fi ÁÓˆÌÔ‰fiÙËÛËÙË˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎ‹˜ ˘ËÚÂÛ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ∫ÂÓÙÚÈÎÔ‡ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘:

- Ã·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ Î·È ÔÚÈÔıÂÙÂ› ‹ Â·ÓÔÚÈÔıÂÙÂ› ÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜¯ÒÚÔ˘˜ ÌÂ ‚¿ÛË Ù· ‰Â‰ÔÌ¤Ó· ÙË˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎ‹˜ ¤ÚÂ˘Ó·˜.

- ∫·ıÔÚ›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Î·È ÙÈ˜ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂÈ˜ Â›ÛÎÂ„Ë˜ ÙÔ˘ ÎÔÈÓÔ‡ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜.

- ∂È‚¿ÏÏÂÈ ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ‡˜ ÛÙË ¯Ú‹ÛË Î·È ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ÙˆÓ ·Î›ÓËÙˆÓ ÌÓËÌÂ›ˆÓ, Î·ıÒ˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ‰fiÌËÛË˜, Î·Ù¿·Ú¤ÎÎÏÈÛË ·fi Î¿ıÂ ÈÛ¯‡Ô˘Û· ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹ ‰È¿Ù·ÍË.

- ∫·ıÔÚ›˙ÂÈ ÙÈ˜ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ¤˜ ‹ ¿ÏÏÂ˜ ÂÎ‰ËÏÒÛÂÈ˜ Ô˘ ÌÔÚÔ‡ÓÓ· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Î·È ÔÈ ÔÔ›-Â˜ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È Û˘Ì‚·Ù¤˜ ÌÂ ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘˜ ˆ˜ ÌÓËÌÂ›·.

- ¶·ÚÂÌ‚·›ÓÂÈ ÛÂ ÌÓËÌÂ›· Î·È ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜, Ì¤Û· ·fiÙÈ˜ ÎÂÓÙÚÈÎ¤˜ ‹ ÂÚÈÊÂÚÂÈ·Î¤˜ ˘ËÚÂÛ›Â˜ ÙÔ˘.

- ¶·Ú·¯ˆÚÂ› Î·Ù¿ ÂÚ›ÙˆÛË ¿‰ÂÈÂ˜ ÁÈ· ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜ Ô˘ ÌÔ-ÚÔ‡Ó Ó· ‚Ï¿„Ô˘Ó ¿ÌÂÛ· ‹ ¤ÌÌÂÛ· ÌÓËÌÂ›· Î·È ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜¯ÒÚÔ˘˜ (ÂÎÌÂÙ¿ÏÏÂ˘ÛË Ï·ÙÔÌÂ›ˆÓ, ÔÚÈÛÌfi˜ ÔÈÎÔ‰ÔÌÈÎÒÓ ˘ÏÈ-ÎÒÓ, ÂÎÌÂÙ¿ÏÏÂ˘ÛË ÌÂÙ·ÏÏÂ›ˆÓ, ÂÁÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË ‹ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ‚ÈÔ-ÌË¯·ÓÈÎ‹˜, ‚ÈÔÙÂ¯ÓÈÎ‹˜ Î·È ÂÌÔÚÈÎ‹˜ ÂÈ¯Â›ÚËÛË˜ Î.Ï.) ÛÙÔ ¿-ÌÂÛÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓ.

∆¤ÏÔ˜, Ë ÓÔÌÔıÂÛ›· ÚÔ‚Ï¤ÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ·Ó·ÁÎ·ÛÙÈÎ‹˜ ··Ï-ÏÔÙÚ›ˆÛË˜ È‰ÈˆÙÈÎÒÓ ·ÎÈÓ‹ÙˆÓ ÛÂ ÂÚ›ÙˆÛË ·ÓÂ‡ÚÂÛË˜ ·Ú¯·ÈÔ-Ù‹ÙˆÓ ‹ ÁÈ· ÙÈ˜ ·Ó¿ÁÎÂ˜ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ ÛÂ ÙfiÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎ‹˜ ·Í›·˜.™Â ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË, ÙÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ÙË˜ ··ÏÏÔÙÚ›ˆÛË˜ Â›Ó·È ÂÍ·È-ÚÂÙÈÎ¿ ¯Ú‹ÛÈÌÔ, fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙË˜ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ‹˜ ÎÏË-ÚÔÓÔÌÈ¿˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·‚¿ıÌÈÛË ÙÔ˘ Ï¤ÁÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ ÂÏÂ‡-ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ, È‰È·›ÙÂÚ· ÛÂ ˘ÎÓÔ‰ÔÌËÌ¤ÓÂ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙË˜ fiÏË˜.

∂ÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜, È‰È·›ÙÂÚË Â›Ó·ÈË ÛËÌ·Û›· ÙË˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ Î·È ÙË˜ ·Ó¿‰ÂÈÍË˜ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙ·¯ÒÚÔ˘ ÌÂÌÔÓˆÌ¤ÓˆÓ ÎÙÈÚÈ·ÎÒÓ ÌÓËÌÂ›ˆÓ, fiˆ˜ ÚÔ·‡ÏÈ· ÂÎ·È-‰Â˘ÙÈÎÒÓ Î·È ‰ÈÔÈÎËÙÈÎÒÓ ÎÙÈÚ›ˆÓ, Î‹ÔÈ Î·ÙÔÈÎÈÒÓ, ˘·›ıÚÈÂ˜ ‰È·-ÌÔÚÊÒÛÂÈ˜ ‚ÈÔÌË¯·ÓÈÎÒÓ ÌÓËÌÂ›ˆÓ Î·È Ô ·‡ÏÂÈÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ ÂÎÎÏË-ÛÈÒÓ. √ ÂÚÈ‚¿ÏÏˆÓ ¯ÒÚÔ˜ ÙˆÓ ÎÙÈÚ›ˆÓ ·˘ÙÒÓ ·ÔÙÂÏÂ› Û˘¯Ó¿ ·Ó·-fiÛ·ÛÙÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘˜ Î·È Î·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ· ·ÔÙÂÏÂ› Â›ÛË˜ ·ÓÙÈÎÂ›-ÌÂÓÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌÔ‡ ˆ˜ ÌÓËÌÂ›Ô Î·È ÚÔÛÙ·Û›·˜.

039

040

Η ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝΧΩΡΩΝ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Η Ενοποίηση των Αρχαιολογικών Χώρων της Αθήναςείναι ίσως η µεγαλύτερη παρέµβαση ανάπλασης ελεύθε-ρων χώρων στις ελληνικές πόλεις.Το πρόγραµµα της ενο-ποίησης περιλαµβάνει παρεµβάσεις σε έξι περιοχές τουιστορικού κέντρου της Αθήνας:

1. Κεραµεικός - Πειραιώς - Ιερά Οδός - Γκάζι - Θησείο

2. Αρχαία Αγορά - Ρωµαϊκή Αγορά και ΒιβλιοθήκηΑδριανού - Πλάκα

3. Ακρόπολη - Άξονας ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου /Αποστόλου Παύλου - Φιλοπάππου - Μακρυγιάννη

4. Ακαδηµία Πλάτωνος - Μεταξουργείο - Ψυρρή

5. Εµπορικό Τρίγωνο - Μοναστηράκι

6. Ολυµπιείο - Ζάππειο - Στάδιο - Αρδηττός

Στόχος του προγράµµατος ήταν η ανάδειξη των µνηµεί-ων και των αρχαιολογικών χώρων, καθώς και η ανάπλα-ση τµηµάτων του ιστορικού κέντρου. Κεντρική επιλογήστο σχεδιασµό είναι η σύνδεση των µεγάλων αρχαιολο-γικών χώρων και των πλατειών στο κέντρο της πρωτεύ-ουσας µε ένα εκτεταµένο δίκτυο κίνησης πεζών. ∆ηµι-ουργήθηκε έτσι ένα πλέγµα δηµόσιων χώρων, που ανα-βάθµισε την εικόνα του κέντρου, ανέδειξε την ιστορικήτου φυσιογνωµία και αύξησε την ελκυστικότητά του ωςεπιχειρηµατικός και τουριστικός πόλος, αλλά κυρίως απέ-δωσε στους κατοίκους νέους δηµόσιους χώρους, όπωςο «µεγάλος περίπατος» της ∆ιονυσίου Αεροπαγίτου -

041

Αποστόλου Παύλου - Ερµού, η πλατεία στη θέση της Κο-ρεάτικης Αγοράς, απέναντι από το Γκάζι και η πλατείαΜοναστηρακίου.

Η υλοποίηση του προγράµµατος ξεκίνησε το 1998.Η ιδέαχρονολογείται από το 1946 και τα πρώτα βήµατα έγιναντην περίοδο 1983-1987. Πρόκειται για κοινό πρόγραµµατου ΥΠΕΧΩ∆Ε και του Υπουργείου Πολιτισµού, για τοοποίο συστάθηκε η εταιρεία ΕΑΧΑ ΑΕ 9.

9. ∫·Ï·ÓÙ›‰Ë˜, °., «∏ ÂÓÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓ ÙË˜ ∞ı‹Ó·˜», ÛÙÔ∂ÓÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓ ÙË˜ ∞ı‹Ó·˜: ∏ ‰È·‰ÈÎ·Û›· ˘ÏÔÔ›Ë-ÛË˜ ÂÓfi˜ ÔÚ¿Ì·ÙÔ˜. ∏ÌÂÚ›‰· 15 ª·˝Ô˘ 2001, ∂ª¶, ∆Ì‹Ì· ∞Ú¯ÈÙÂÎÙfiÓˆÓ.µÏ. Â›ÛË˜ ∆· 23 ÂÚÁÔÙ¿ÍÈ· ÙÔ˘ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ Î¤ÓÙÚÔ˘ ÙË˜ ∞ı‹Ó·˜. À¶∂Ãø¢∂ &À¶¶√, ∂ÓÔÔ›ËÛË ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ÃÒÚˆÓ ∞ı‹Ó·˜.

042

∆∞ ™∆ƒ∞∆√¶∂¢∞ ™∆∏¡ ¶√§∏

™Â ÔÏÏ¤˜ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜ Ù· ÛÙÚ·ÙfiÂ‰· Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÛËÌ·-ÓÙÈÎfi ÙÌ‹Ì· ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÈÛÙÔ‡. ™˘Ó‹ıˆ˜ ÚfiÎÂÈÙ·ÈÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜ ÌÂ ˘„ËÏfi Ú¿ÛÈÓÔ, ÂÓÒ Ë ‰fiÌËÛË ÂÚÈÔÚ›-˙ÂÙ·È ÛÂ ÌÈÎÚfi ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘˜, ÌÂ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ÎÙ›ÚÈ·, ÂÓ›ÔÙÂ ÌÂÁ¿ÏË˜ÈÛÙÔÚÈÎ‹˜ ‹ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎ‹˜ ·Í›·˜. ™˘¯Ó¿, Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙˆÓ ÛÙÚ·-ÙÔ¤‰ˆÓ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙˆÓ fiÏÂˆÓ ÚÔÎ·ÏÂ› Ú‹ÁÌ·Ù· ÛÙÔÓ ·ÛÙÈ-Îfi ÈÛÙfi, Î·ıÒ˜ ·ÔÎfi‚ÔÓÙ·È Ï‹Úˆ˜ ·ÎfiÌ· Î·È ÁÂÈÙÔÓÈÎ¤˜ Û˘ÓÔÈ-Î›Â˜. ¢Â‰ÔÌ¤ÓË˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ÙË˜ ·ÛÊ˘ÎÙÈÎ‹˜ - ÛÂ ÔÏÏ¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ -Î·Ù¿ÛÙ·ÛË˜ Î·È ÙË˜ ÌÂÁ¿ÏË˜ ¤ÏÏÂÈ„Ë˜ ÛÂ ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜, Ë·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰ˆÓ ·fi ÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi ¯ÒÚÔ Î·È Ë ·fi-‰ÔÛË ÙË˜ ¤ÎÙ·ÛË˜ Ô˘ Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ fiÏË ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁ›· ¯ÒÚˆÓ Ú·Û›ÓÔ˘ ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ ˆ˜ ‰È¤ÍÔ‰Ô˜ ÛÂ ¤Ó· ˙‹ÙËÌ·Ô˘ ‰‡ÛÎÔÏ· ‚Ú›ÛÎÂÈ ··ÓÙ‹ÛÂÈ˜.

√ ¡.2745/1999 ÁÈ· ÙË «Û‡ÛÙ·ÛË ÚÔÛˆÚÈÓ‹˜ ˘ËÚÂÛ›·˜ ÁÈ· ·ÍÈÔ-Ô›ËÛË Î·È ÌÂÙÂÁÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙÚ·ÙÔ¤‰ˆÓ» ÚÔ‚Ï¤ÂÈ ÙËÓ Î·Ù¿ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ 50% ·Ú·¯ÒÚËÛË ÙˆÓ ¯ÒÚˆÓ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰ˆÓ Ô˘·ÂÏÂ˘ıÂÚÒÓÔÓÙ·È ÛÙËÓ ∆ÔÈÎ‹ ∞˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË Î·È ÙÔÓ Î·ıÔÚÈÛÌfi¯Ú‹ÛÂˆÓ ÁË˜ ·ÓÂÍ·ÚÙ‹Ùˆ˜ ÙˆÓ ÈÛ¯˘fiÓÙˆÓ ‹ ÚÔ‚ÏÂÔÌ¤ÓˆÓ ¯Ú‹-ÛÂˆÓ Î·È fiÚˆÓ ‰fiÌËÛË˜ ÙË˜ Î¿ıÂ ÂÚÈÔ¯‹˜, ‰›ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ Â˘Î·È-Ú›· ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ó¤ˆÓ ¯ÒÚˆÓ ·ÛÙÈÎÔ‡ Ú·Û›ÓÔ˘. °È· Ó· ÚÔ¯ˆ-Ú‹ÛÂÈ Ë ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰ˆÓ ··ÈÙÂ›Ù·È fi¯È ÌfiÓÔ Ë Û˘ÓÂÓ-ÓfiËÛË, ·ÏÏ¿ Î·È Ë Û‡ÌÊˆÓË ÁÓÒÌË ÙÔ˘ À¶∂Ãø¢∂, ÙˆÓ √∆∞ Î·ÈÙÔ˘ À∂£∞. ¶·ÚfiÙÈ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÂÊ·ÚÌÔÁ‹˜ ÙÔ˘ ¡fiÌÔ˘,Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ¤¯ÂÈ ·ÁÒÛÂÈ.

ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· Î·È ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ‰ÂÓ Â›Ó·È Ï›ÁÂ˜ ÔÈÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰ˆÓ ‹ ¿ÏÏˆÓ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂˆÓ ÙÔ˘ À∂£∞ Ô˘Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎ¤˜, ÙfiÛÔ ·fi ¿Ô„Ë ÌÂÁ¤ıÔ˘˜ fiÛÔ Î·È·fi ¿Ô„Ë ı¤ÛË˜, ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙË˜ fiÏË˜. √È ÎÈÓ‹ÛÂÈ˜ ÁÈ·ÌÂÚÈÎ‹ ‹ ÔÏÈÎ‹ ·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ÛÙÚ·ÙÔ¤‰ˆÓ ÌÂ ‚¿ÛË ÙÔ ¡.2745/1999Â›Ó·È ÂÚÈÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜, fiˆ˜, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ë ÂÚ›ÙˆÛË ÙˆÓÛÙÚ·ÙÔ¤‰ˆÓ ∫∂µ√¶ Î·È ∫∂¢µ ÙÔ˘ Ã·˚‰·Ú›Ô˘. ∂›Ó·È ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ë·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ÛÙÚ·ÙÔ¤‰ˆÓ ·fi ÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi ¯ÒÚÔ ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ

1.3.2

Ó· ‰ÒÛÂÈ ·Ó¿Û· ÛÂ ÂÚÈÔ¯¤˜ È‰È·›ÙÂÚ· ÂÈ‚·Ú˘Ì¤ÓÂ˜ ·fi ÙËÓ ÔÈÎÈ-ÛÙÈÎ‹ ·Ó¿Ù˘ÍË fiˆ˜ ÙÔ ƒÔ˘Ê, Ë ∞Á›· ¶·Ú·ÛÎÂ˘‹, ÔÈ ÕÁÈÔÈ ∞Ó¿Ú-Á˘ÚÔÈ Î·È ÙÔ ªÂÓ›‰È ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, Ë ™Ù·˘ÚÔ‡ÔÏË, Ë ¡Â¿ÔÏË, ÔÈ∞ÌÂÏfiÎËÔÈ, Ë ¶ÔÏ›¯ÓË Î·È Ë ∫·Ï·Ì·ÚÈ¿ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ·ÏÏ¿Î·È ÛÂ ÌÈÎÚfiÙÂÚÂ˜ fiÏÂÈ˜ fiˆ˜ Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ·, Ë •¿ÓıË Î·È ÔÈ ™¤ÚÚÂ˜.∆Ô ÌÂÁ¿ÏÔ ÂÚÒÙËÌ· Â›Ó·È Ò˜ Ë ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ¡.2745/1999 ı·Á›ÓÂÈ ÚÔ˜ fiÊÂÏÔ˜ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Î·È ÌÂ ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ·Ó·‚¿ıÌÈÛË ÙÔ˘·ÛÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È ÙËÓ ·‡ÍËÛË ÙÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘ Î·È Ò˜ ı··ÔÊÂ˘¯ıÔ‡Ó Ê·ÈÓfiÌÂÓ· Î·Ù·ÎÂÚÌ·ÙÈÛÌÔ‡ Î·È «ÔÈÎÔÂ‰ÔÔ›ËÛË˜»ÙˆÓ ÂÎÙ¿ÛÂˆÓ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰ˆÓ.

Ã·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ «¯·Ì¤ÓË˜ Â˘Î·ÈÚ›·˜» ÁÈ· ÙËÓ ∞ı‹Ó·Â›Ó·È Ù· ÛÙÚ·ÙfiÂ‰· ÙÔ˘ ∞’ ∆¿ÁÌ·ÙÔ˜ ¶Â˙ÈÎÔ‡, ÁÓˆÛÙfi Î·È ˆ˜ ¶¿ÚÎÔ∂ÏÂ˘ıÂÚ›·˜, Î·È Ë «™ÙÚ·ÙÈˆÙÈÎ‹ ¶fiÏË °Ô˘‰›». ∞Ó Î·È ÛÙËÓ ÂÚ›-ÙˆÛË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Ô˘ ÙÔ˘ ∞’ ∆¿ÁÌ·ÙÔ˜ ¶Â˙ÈÎÔ‡ Ë ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÂÈÎfi-Ó· Â›Ó·È ·ÔÎ·Ú‰ÈˆÙÈÎ‹, ÛÙÔ °Ô˘‰› Ë ‰È·‰ÈÎ·Û›· ·fi‰ÔÛ‹˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓfiÏË, ˆ˜ ÙÌ‹Ì· ÙÔ‡ ˘fi ‰ÈÂÎ‰›ÎËÛË ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎÔ‡ ¶¿ÚÎÔ˘°Ô˘‰›-πÏÈÛfi˜, ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÂ ÂÍ¤ÏÈÍË Î·È ·Ú¿ ÙÈ˜ ÔÏÏ¤˜ ÙÚÈ‚¤˜ Î·ÈÂÓÙ¿ÛÂÈ˜, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÎfiÌ· ÂÚÈıÒÚÈ· ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË ÂÓfi˜ ÌÂÁ¿-ÏÔ˘ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘ ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·. ∫·È ÛÙÈ˜ ‰‡ÔÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ Ë ÂÏÏËÓÈÎ‹ ÔÏÈÙÂ›· ¤¯ÂÈ ÚÔ‚Â› ÛÂ ÛÙ·‰È·Î¤˜ ·Ú·-¯ˆÚ‹ÛÂÈ˜ ÙÌËÌ¿ÙˆÓ ÛÂ ÔÌ¿‰Â˜ ¿ÌÂÛ· Û˘Ó‰Â‰ÂÌ¤ÓÂ˜ ÌÂ ÙÔÓ ÂÏÏË-ÓÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi, ÛÂ ÊÔÚÂ›˜ ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ÙÔÌ¤· ‹ ÛÂ ÊÔÚÂ›˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó‰È·Û˘Ó‰¤ÛÂÈ˜ ÌÂ ·˘ÙfiÓ. √È ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ˜ ·˘Ù¤˜ ¤¯Ô˘Ó Á›ÓÂÈ ¯ˆÚ›˜Û¯Â‰È·ÛÌfi Î·È ¤¯Ô˘Ó ÛÙÂÚ‹ÛÂÈ ·fi ÙÔ˘˜ Î·ÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙË˜ ÚˆÙÂ‡Ô˘-Û·˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎ¿ ÙËÓ ÔÈfi-ÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜.

043

044

ª∂°∞§√π ºÀ™π∫√π ™Ã∏ª∞∆π™ª√πª∂™∞ ◊ °Àƒø ∞¶√ ∆∏¡ ¶√§∏

¶∂ƒπ∞™∆π∫√ ¶ƒ∞™π¡√

∆Ô ÂÚÈ·ÛÙÈÎfi Ú¿ÛÈÓÔ Â›Ó·È Ì›· ¤ÓÓÔÈ· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÂ ÂÏÂ‡ıÂ-ÚÂ˜ ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÂÎÙfi˜ Û¯Â‰›Ô˘, ÛÙÔÓ ÂÚÈ·ÛÙÈÎfi ¯ÒÚÔÙˆÓ fiÏÂˆÓ. ∞Ó Î·È ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Û¯ÂÙÈÎfi˜ ÓÔÌÈÎfi˜ ÔÚÈÛÌfi˜, ÚfiÎÂÈ-Ù·È ÁÈ· Ì›· ¤ÓÓÔÈ· Ô˘ ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Â˘Ú¤ˆ˜ ÛÂ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ¿, Ú˘ı-ÌÈÛÙÈÎ¿ Î·È ¯ˆÚÔÙ·ÍÈÎ¿ Û¯¤‰È·. ¶ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Û˘Ó‹ıˆ˜ ‰·ÛÈÎ¤˜,ÁÂˆÚÁÈÎ¤˜ ‹ ¯¤ÚÛÂ˜ ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÚÂÈÓÔ‡˜ fiÁÎÔ˘˜.

∏ ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ÂÚÈ·ÛÙÈÎÔ‡ Ú·Û›ÓÔ˘ Â›Ó·È ÔÏÏ·Ï‹. ∞ÔÙÂÏÂ›ÎÚ›ÛÈÌÔ ·Ú¿ÁÔÓÙ· ‰È·ÌfiÚÊˆÛË˜ ÙÔ˘ ÎÏ›Ì·ÙÔ˜ ÙË˜ fiÏË˜, ·Ú¤-¯ÂÈ ÛÙ·ıÂÚ‹ ËÁ‹ Ê˘ÛÈÎÔ‡ ‰ÚÔÛÈÛÌÔ‡ Î·È ·Ó·Ó¤ˆÛË˜ ÙÔ˘ ·¤Ú·, ÂÓÒÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÎÚ›ÛÈÌÔ Ê›ÏÙÚÔ ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ÔÛfiÙËÙÂ˜ ·¤ÚÈˆÓ Ú‡ˆÓ.∂›ÛË˜, ·›˙ÂÈ È‰È·›ÙÂÚÔ ÚfiÏÔ ˆ˜ ¯ÒÚÔ˜ ·Ó·„˘¯‹˜ Î·È ÂÚÈ¿ÙÔ˘ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Î·È ˆ˜ Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ ÙË˜ ¿ÁÚÈ·˜ ˙ˆ‹˜.

∏ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÂÚÈ·ÛÙÈÎÔ‡ Ú·Û›ÓÔ˘ ˘¿ÁÂÙ·È Î·Ù¿ ÂÚ›ÙˆÛËÛÙËÓ ÈÛ¯‡Ô˘Û· ÓÔÌÔıÂÛ›·. ™˘¯Ó¿ ÛÙÔ ÒÚÔ Á‡Úˆ ·fi ÙÈ˜ fiÏÂÈ˜ ˘¿Ú-¯Ô˘Ó ÂÚÈÔ¯¤˜ È‰È·›ÙÂÚË˜ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ‹˜ ÛËÌ·Û›·˜ ÌÂ ÂÈ‰ÈÎfi Î·ıÂ-ÛÙÒ˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜, fiˆ˜ ‚ÈfiÙÔÔÈ, ‰Ú˘ÌÔ›, ÔÙ¿ÌÈ·, Ú¤Ì·Ù· Î·È ·ÎÙ¤˜.∏ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ·˘ÙÒÓ Á›ÓÂÙ·È ÌÂ ‚¿ÛË Ù· ÚÔ‚ÏÂfi-ÌÂÓ· ·fi ÙÔ ¡.1650/1986 «ÁÈ· ÙËÓ ¶ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜»‹ ÌÂ fiÛ· ÚÔ‚Ï¤ÔÓÙ·È ·fi ÂÈ‰ÈÎ¤˜ Ú˘ıÌ›ÛÂÈ˜. ∏ ÁÂÈÙÓ›·ÛË ÙˆÓ Â-ÚÈÔ¯ÒÓ ·˘ÙÒÓ ÌÂ Ù· ·ÛÙÈÎ¿ Î¤ÓÙÚ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ› ÔÏÏ·Ï¤˜ È¤ÛÂÈ˜ÂÍ·ÈÙ›·˜ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ (ÔÈÎÈÛÙÈÎ‹ Â¤ÎÙ·ÛË, ÌfiÏ˘Ó-ÛË ˘‰¿ÙˆÓ, Ú‡·ÓÛË ˘Â‰¿ÊÔ˘˜, Ë¯ÔÚ‡·ÓÛË, ·ÓÂÍ¤ÏÂÁÎÙË ı‹-ÚÂ˘ÛË Î·È ·ÏÈÂ›· Î.Ï.), Î·ıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÂÂ›ÁÔ˘Û· ÙË ‰È·ÛÊ¿ÏÈÛË ÙÔ˘Î·ıÂÛÙÒÙÔ˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ Î·È ÙËÓ Î·Ï‹ ÔÈÎÔÏÔÁÈÎ‹ Î·Ù¿ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘˜.

1.41.4.1

045

ΥΜΗΤΤΟΣ

Ο Υµηττός αποτελεί το ανατολικό ορεινό όριο του Λεκα-νοπεδίου που χωρίζει την Αθήνα από τα Μεσόγεια.Η ψη-λότερη κορυφή του φθάνει στα 1.026 µ. Στα νότια φθά-νει σχεδόν µέχρι τη Βάρη και τις παρυφές της Βουλιαγ-µένης, ενώ στα βόρεια µέχρι την Αγία Παρασκευή και τοΓέρακα. Ο ορεινός όγκος έχει έκταση 80.000 στρεµµά-των. Το µεγαλύτερο µέρος του καλύπτεται από φρύγανακαι θαµνώδεις εκτάσεις.Στη δυτική του πλευρά υπάρχουνδασικές εκτάσεις πεύκων και το αισθητικό δάσος τηςΚαισαριανής. Στο βουνό συναντώνται επτά είδη πουλιών.Μία σηµαντική έκταση 20.000 στρεµµάτων αποτελεί κα-ταφύγιο άγριας ζωής. Στον Υµηττό ανήκει και το αισθη-τικό δάσος γύρω από την ιστορική µονή Καισαριανής.

Οι δυτικές πλαγιές του δέχτηκαν από το µεσοπόλεµοµέχρι τη δεκαετία του ’80 οικιστικές επεκτάσεις της Αθή-νας. Σε ορισµένα σηµεία (Αργυρούπολη, Ηλιούπολη,Βούλα) η δόµηση έφθασε σε αρκετά µεγάλο υψόµετροστο βουνό. Με το τελευταίο µεγάλο τεχνικό έργο, τηνπεριφερειακή λεωφόρο ταχείας κυκλοφορίας, η οποίαάρχισε να λειτουργεί το 2003, άλλαξε η µορφή του ανα-γλύφου, µε τις διανοίξεις και τις σήραγγες, ενώ χιλιάδεςστρέµµατα δασικήςβλάστησης έδωσαντη θέση τους σεοδικές υπο-δοµές.

046

ΠAPNHΘA

Η Πάρνηθα είναι το βορειοανατολικό ορεινό όριο του Λε-κανοπεδίου της Αθήνας.Η ψηλότερη κορυφή της έχει ύψος1.413 µ. Στα ανατολικά φθάνει µέχρι το Μενίδι, τη Βαρυ-µπόµπη και τον Άγιο Στέφανο,στα δυτικά µέχρι το Θριά-σιο, ενώ στα βόρεια αγγίζει τα όρια του νοµού Αττικής.Το βουνό έχει έκταση 300.000 στρεµµάτων. Τα υψηλό-τερα τµήµατά του καλύπτονται από δάσος έλατου και οιχαµηλότερες εκτάσεις µε πευκοδάση, µακκία βλάστησηκαι φρύγανα. Στα δάση των κωνοφόρων και τους ορει-νούς θαµνώνες ζουν πολλά είδη πουλιών και ζώων. Πιοχαρακτηριστικό είδος είναι τα κόκκινα ελάφια. Ο πλη-θυσµός τους φθάνει τα 400 περίπου ελάφια.Μεγάλο τµήµα της Πάρνηθας (35.000 στρέµµατα) έχει κη-ρυχθεί Εθνικός ∆ρυµός και καταφύγιο άγριας ζωής, ενώτο 2007 χαρακτηρίστηκε ως «Εθνικό Πάρκο», όχι όµωςβάσει του Ν.1650/1986 «για την προστασία του περιβάλ-λοντος»,αλλά στο πλαίσιο του πολεοδοµικού δικαίου.Ση-µαντικό θεωρείται το ∆ασόκτηµα Τατοΐου, το οποίο απο-τελεί το πιο πυκνό περιαστικό δάσος της Αθήνας.Το δάσος της Πάρνηθας υπέστη µεγάλη καταστροφή απότην πυρκαγιά του Ιουνίου 2007. Η πυρκαγιά ξεκίνησεαπό το χωριό Στεφάνι,περίπου 15 χλµ.δυτικά του πυρήνατου εθνικού δρυµού. Έφτασε στην καρδιά του δάσους καικατέκαυσε τουλάχιστον 25.000 από τα συνολικά 38.000στρέµµατα του πυρήνα ενός από τα σηµαντικότερα δασι-κά οικοσυστήµατα της χώρας. Ο συνδυασµός του ελλι-πούς συντονισµού από την πλευρά των αρχών, µε τις µε-γάλες πιέσεις για οικοπεδοποίηση και οικοδοµική ανά-πτυξη, συνετέλεσαν στην απώλεια του µεγαλύτερου καισηµαντικότερου πνεύµονα πρασίνου στην Αττική, µεσοβαρές και άµεσες επιπτώσεις στις τοπικές κλιµατικέςσυνθήκες της πρωτεύουσας.

047

ΑΙΓΑΛΕΩ ΚΑΙ ΠΟΙΚΙΛΟ ΟΡΟΣ

∆ύο συνεχόµενα βουνά,το Αιγάλεω και το Ποικίλο Όρος,διαχωρίζουν το Λεκανοπέδιο της Αθήνας από το Θριά-σιο. Οι πλαγιές του Αιγάλεω στα νότια καταλήγουν στοΠέραµα και στο θαλάσσιο στενό της Σαλαµίνας. ∆ύοκοιλάδες, η µία στο Σχιστό και η άλλη στο ∆αφνί, δια-κόπτουν τη συνέχεια του ορεινού όγκου. Στα βόρεια τοΠοικίλο φθάνει µέχρι το Ζεφύρι και το Καµατερό. Ηοροσειρά αποψιλώθηκε από τα πευκοδάση της κατά τηδιάρκεια του Β’ Παγκοσµίου Πολέµου.

Στις ανατολικές και στις νότιες πλαγιές του βουνού ανα-πτύχθηκαν πολλές συνοικίες του Πειραιά και της Αθή-νας όπως το Πέραµα,ο Κορυδαλλός, το Χαϊδάρι, το Αιγά-λεω, το Περιστέρι, οι περισσότερες µετά το 1949. Στιςδυτικές πλαγιές, από την πλευρά του Θριασίου και τουΣχιστού έχουν εγκατασταθεί βιοτεχνίες, βιοµηχανίες,λατοµεία, στρατιωτικές εγκαταστάσεις, το νέο νεκρο-ταφείο και το βιοτεχνικό πάρκο Σχιστού και στα βόρειαη χωµατερή των Λιοσίων.Στα νότια,στο Σχιστό,υπάρχουνδύο ανενεργές και εν µέρει αποκατεστηµένες χωµατερές.

Το συγκρότηµα του Αιγάλεω και του Ποικίλου είναι χα-ρακτηριστικό παράδειγµα ενός πολύτιµου για την Αθήναορεινού όγκου που δεν αποκαταστάθηκε ποτέ ως φυσι-κό οικοσύστηµα και που συνεχίζει να πολιορκείται απότη δόµηση και τις ρυπαίνουσες χρήσεις. Χαρακτηριστι-κό σπουδαίο οικοσύστηµα που δέχεται τέτοιες πιέσειςαποτελεί η λίµνη Κουµουνδούρου.Οάσεις,στην απογοη-τευτική έρηµη εικόνα του ορεινού όγκου, αποτελούν οιπλούσιες σε µεσογειακή βλάστηση δασικές εκτάσεις στιςπλαγιές του Σχιστού και του Σκαραµαγκά, αυτές γύρωαπό τη Μονή ∆αφνιού, όπως και ο «∆ιοµήδειος» Βοτα-νικός Κήπος, στα νότια όρια του Χαϊδαρίου.

048

∆ΑΣΟΣ ΣΕΙΧ-ΣΟΥ

Το Σέιχ-Σου (το «νερό του σεΐχη») είναι το δάσος πουπεριβάλλει τη βορειοανατολική πλευρά της Θεσσαλονί-κης. Στα βυζαντινά χρόνια ονοµαζόταν Κεδρηνός λόφος.Λόγω της υπερβόσκησης και της εκχέρσωσης,το αρχαίοδάσος καταστράφηκε. Το 1917, στο νέο σχέδιο της Θεσ-σαλονίκης, ορίστηκε ως περιαστικό δάσος. Από το 1929προστατεύθηκε µε απαγόρευση της βόσκησης και τηςυλοτοµίας, ενώ παράλληλα έγιναν εκτεταµένες αναδα-σώσεις. Το 1973 µία µεγάλη περιοχή 30.000 στρεµµάτωνκηρύχθηκε αναδασωτέα. Όµως το 1997 πυρκαγιά έκαψετα 2/3 της δασικής έκτασης. Η διάνοιξη περιφερειακώνλεωφόρων στο Σέιχ-Σου δηµιούργησε νέες πληγές στοτραυµατισµένο τοπίο του µοναδικού αυτού περιαστικούδάσους της Θεσσαλονίκης.

Τα είδη της πανίδας που φιλοξενούνται στο περιαστικόδάσος της Θεσσαλονίκης είναι λαγοί, αλεπούδες, νυφί-τσες,ασβοί, κουνάβια,σκίουροι και σκαντζόχοιροι,περί-που 80 είδη πουλιών, καθώς και σαλαµάνδρες, φρύνοι,χελώνες και νερόφιδα.

Από τη δεκαετία του ’80 τοπικές οµάδες και οικολογι-κές οργανώσεις έχουν κινητοποιηθεί πολλές φορές γιατην προστασία του δάσους του Σέιχ-Σου.

ºÀ™π∫∞ À¢∞∆π¡∞ ™∆√πÃ∂π∞

√È ·ÎÙ¤˜ ÙˆÓ ı·Ï·ÛÛÒÓ, ÔÈ fi¯ıÂ˜ ÙˆÓ ÔÙ·ÌÒÓ Î·È ÙˆÓ ÏÈÌÓÒÓ, Î·ıÒ˜Î·È Ô ‚˘ıfi˜ ÙÔ˘˜, ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÔÏ‡ÙÈÌÔ˘˜ Ê˘ÛÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜, ÛÙÔÈ¯Â›·Û‡ÓıÂÙˆÓ ÔÈÎÔÛ˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ Î·È ·Ó·fiÛ·ÛÙ· ÎÔÌÌ¿ÙÈ· ÙÔ˘ ÙÔ›Ô˘ Î·ÈÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÔÙÂÏ¤ÛÔ˘Ó ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓ· ÚÔÛÙ·Û›·˜ Î·È ‰È·Ù‹ÚËÛË˜.

™ÙË Û¯¤ÛË ÙÔ˘˜ ÌÂ ÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi ÒÚÔ ·Ó·Ù‡ÛÛÔ˘Ó ÁÚ·ÌÌÈÎ¤˜ ÒÓÂ˜,fiÔ˘ Û˘Ó·ÓÙÈ¤Ù·È ÙÔ ·ÓıÚˆÔÁÂÓ¤˜ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÌÂ Ù· Â˘·›ÛıËÙ·˘‰¿ÙÈÓ· ÔÈÎÔÛ˘ÛÙ‹Ì·Ù·. ∏ ‰È·Ê‡Ï·ÍË ÙˆÓ ÈÛÔÚÚÔÈÒÓ ÛÙË Û˘Ó¿-ÓÙËÛË ·˘Ù‹ Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏË Î·È ··ÈÙÂ› È‰È·›ÙÂÚË ÚÔÛÔ¯‹. §fiÁˆ ÙˆÓÈ‰È·›ÙÂÚˆÓ ·ÈÛıËÙÈÎÒÓ Î·È ÎÏÈÌ·ÙÈÎÒÓ Û˘ÓıËÎÒÓ, ÔÈ ˙ÒÓÂ˜ ·˘Ù¤˜ÚÔÛÊ¤ÚÔÓÙ·È ÁÈ· ˘·›ıÚÈÂ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜ ·Ó·„˘¯‹˜ (ÂÚ¿ÙË-Ì·, Ô‰‹Ï·ÙÔ, ÎÔÏ‡ÌÈ, ·È¯Ó›‰È). ∂›ÛË˜, ÏfiÁˆ ÙˆÓ È‰È·›ÙÂÚˆÓÛ˘ÓıËÎÒÓ, ÚÔÛÂÏÎ‡Ô˘Ó ÔÈÎÈÛÙÈÎ¤˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜ fiˆ˜ ˙ÒÓÂ˜Î·ÙÔÈÎ›·˜, ÏÈÌÂÓÈÎ¤˜ Î·È ‚ÈÔÌË¯·ÓÈÎ¤˜ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜, Î·Ù·ÛÙ‹Ì·-Ù· ˘ÁÂÈÔÓÔÌÈÎÔ‡ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙÔ˜ Î·È ·ıÏËÙÈÎ¤˜ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜, ÔÈÔÔ›Â˜ Û˘¯Ó¿ ÂÂÎÙÂ›ÓÔÓÙ·È Î·È ÛÙÈ˜ ˘‰¿ÙÈÓÂ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. ∞Ó¿ÏÔÁ·ÌÂ ÙËÓ ÎÏ›Ì·Î· Î·È ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘˜ ÌÔÚÂ› Ó· ·ÛÎ‹ÛÔ˘Ó ÛËÌ·-ÓÙÈÎ¤˜ È¤ÛÂÈ˜ ÚÔ˜ Ù· ˘‰¿ÙÈÓ· ÔÈÎÔÛ˘ÛÙ‹Ì·Ù·, ˘Ô‚·ıÌ›˙ÔÓÙ·˜ ‹·ÎfiÌ· Î·È Î·Ù·ÛÙÚ¤ÊÔÓÙ¿˜ Ù·.

™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÔ ÂıÓÈÎfi Î·È Â˘Úˆ·˚Îfi ‰›Î·ÈÔ, Ô ·ÈÁÈ·Ïfi˜, Ë ·Ú·-Ï›·, Ë fi¯ıË Î·È Ë ·Úfi¯ıÈ· ÒÓË Â›Ó·È ÒÓÂ˜ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÂ˜ Î·È ·Ó‹-ÎÔ˘Ó Î·Ù¿ Î˘ÚÈfiÙËÙ· ÛÙÔ ¢ËÌfiÛÈÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÊÂ›ÏÂÈ Ó· ÙÈ˜ ÚÔÛÙ·-ÙÂ‡ÂÈ Î·È Ó· ÙÈ˜ ‰È·¯ÂÈÚ›˙ÂÙ·È. ∫ÔÈÓfi˜ ÚÔÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ˙ˆÓÒÓ ·˘ÙÒÓÂ›Ó·È Ë ÂÏÂ‡ıÂÚË Î·È ·ÎÒÏ˘ÙË ÚfiÛ‚·ÛË ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ÚÔ˜ ·˘Ù¤˜,ÂÓÒ ‰ÂÓ ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È Ë Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ÎÙÈÛÌ¿ÙˆÓ Î·È ÁÂÓÈÎ¿ Î·Ù·ÛÎÂ˘ÒÓ.∏ Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ÂÚÈÊÚ¿ÍÂˆÓ ‰ÂÓ ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È ÛÂ ·fiÛÙ·ÛË 500 Ì.·fi ÙËÓ ·ÎÙ‹, fiÌˆ˜ ÔÈ ÂÍ·ÈÚ¤ÛÂÈ˜ Ô˘ ÚÔ‚Ï¤ÂÈ Ë ÓÔÌÔıÂÛ›· Â›Ó·ÈÙfiÛÂ˜ ÒÛÙÂ ·Ó·ÈÚÂ›Ù·È Ë ‚·Ú‡ÙËÙ· ÙË˜ Ú‡ıÌÈÛË˜.

∏ ·Ú·¯ÒÚËÛË ÙË˜ ·Ï‹˜ Ú‹ÛË˜ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡ ‹ ·Ú·Ï›·˜ ÚÔ˜ È‰ÈÒ-ÙÂ˜ ‹ ÊÔÚÂ›˜ ÙË˜ ÙÔÈÎ‹˜ ·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË˜ ÌÔÚÂ› Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ-ËıÂ› ˘fi Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Î·È ˘fi ÙËÓ ÚÔ¸fiıÂÛË fiÙÈ ‰ÂÓ·Ú·‚È¿˙ÂÙ·È Ô ÚÔÔÚÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡ ˆ˜ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘,Ô‡ÙÂ Â¤Ú¯ÂÙ·È ·ÏÏÔ›ˆÛË ÛÙË Ê˘ÛÈÎ‹ ÌÔÚÊÔÏÔÁ›· Î·È Ù· ‚ÈÔÙÈÎ¿

049

1.4.2

050

ÛÙÔÈ¯Â›· ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ Û˘¯Ó¿ ·Ú·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È ·ÔÎÏ›ÛÂÈ˜ ·fi ÙÈ˜ ÈÛ¯‡-Ô˘ÛÂ˜ ‰È·Ù¿ÍÂÈ˜, ÁÈ· ÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ Â˘ı‡ÓÔÓÙ·È ¿ÏÏÔÙÂ ÔÈ ÂÓ‰È·ÊÂÚfi-ÌÂÓÔÈ Â·ÁÁÂÏÌ·Ù›Â˜ Î·È ¿ÏÏÔÙÂ Ë ÙÔÈÎ‹ ·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË.

∏ ÔÚÈÔı¤ÙËÛË Î·È ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ ˘‰¿ÙÈÓˆÓ ÛÙÔÈ¯Â›ˆÓ Î·ÈÙˆÓ ˙ˆÓÒÓ Û˘Ó¿ÓÙËÛ‹˜ ÙÔ˘˜ ÌÂ ÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi ÈÛÙfi ˘·ÎÔ‡ÂÈ ÛÙÔ ÁÂÓÈ-Îfi ıÂÛÌÈÎfi Ï·›ÛÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È ÙˆÓÊ˘ÛÈÎÒÓ ˘‰¿ÙÈÓˆÓ ÛÙÔÈ¯Â›ˆÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹ ÓÔÌÔ-ıÂÛ›·. ªÂÙ¿ ÙËÓ ÂÎfiÓËÛË ÂÈ‰ÈÎÒÓ ÌÂÏÂÙÒÓ, ıÂÛÌÔıÂÙÔ‡ÓÙ·È Î·Ù¿ÂÚ›ÙˆÛË Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÂ˜ Ú˘ıÌ›ÛÂÈ˜ Î·È ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ› ÁÈ· ÙÈ˜ Ú‹ÛÂÈ˜Î·È ÙË ‰fiÌËÛË, Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ˘fi„Ë Ù· ÙÔÈÎ¿ Ê˘ÛÈÎ¿ Î·È ÎÔÈÓˆ-ÓÈÎÔ-ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿ ‰Â‰ÔÌ¤Ó·. √È Ú˘ıÌ›ÛÂÈ˜ ·˘Ù¤˜ ÌÔÚÂ› Ó· ·ÚÔ˘-ÛÈ¿˙Ô˘Ó ‰È·‚·ıÌ›ÛÂÈ˜ ÛÂ ÂÈÌ¤ÚÔ˘˜ ˙ÒÓÂ˜.

™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÔ ÈÛ¯‡ÔÓ ÓÔÌÔıÂÙÈÎfi Ï·›ÛÈÔ, Ë Ú¿ÍË ÔÚÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘·ÈÁÈ·ÏÔ‡ ‰ÂÓ Â›Ó·È Û˘ÛÙ·ÙÈÎ‹, ·ÏÏ¿ ‰È·ÈÛÙˆÙÈÎ‹. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·Ë ‰ÈÔ›ÎËÛË ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÙÔ Ó· ‰È·ÈÛÙÒÛÂÈ ÌÈ· ˘ÊÈÛÙ¿ÌÂÓË Ú·Á-Ì·ÙÈÎ‹ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË. ∆· Ì¤Û· fiÌˆ˜ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· ÙËÓÔÚÈÔı¤ÙËÛË ‰ÂÓ Î·ıÔÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙË ÓÔÌÔıÂÛ›·. ™ÙËÓ Ú¿ÍË, Ô Û˘-Ó‹ıË˜ ÙÚfiÔ˜ ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡, ÙË˜ ·Ú·Ï›·˜ Î·È ÙÔ˘·Ï·ÈÔ‡ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡ Â›Ó·È ÌÂ ·˘ÙÔ„›· ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ ÙË˜ ÂÈÙÚÔ‹˜, ˆÚ›˜fiÌˆ˜ Ù· Ì¤ÏË Ó· ‰ÂÛÌÂ‡ÔÓÙ·È Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤-ÓÂ˜ ÙÂ¯ÓÈÎ¤˜ Î·È ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ¤˜ ÌÂıfi‰Ô˘˜, ÔÈ ÔÔ›Â˜ Ó· ·Ô‰ÂÈ-ÎÓ‡Ô˘Ó ÙËÓ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹ ÙÂÎÌËÚ›ˆÛË ÙË˜ ·fiÊ·Û‹˜ ÙÔ˘˜. ∏ Ú·-ÎÙÈÎ‹ ·˘Ù‹ Ô‰ËÁÂ› ÛÂ Û˘ÓÂ¯Â›˜ ·ÌÊÈÛ‚ËÙ‹ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ÔÚ›ˆÓ ÙÔ˘ ·ÈÁÈ·-ÏÔ‡, Î˘Ú›ˆ˜ ·fi È‰ÈÒÙÂ˜. ∂›Ó·È Û‡ÓËıÂ˜ Ó· ÚÔÛÎÔÌ›˙ÔÓÙ·È ·fi·˘ÙÔ‡˜ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ¤˜ ÌÂÏ¤ÙÂ˜ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ÙË˜ ‰ÈÎ·ÛÙÈÎ‹˜ ‰ÈÂÎ‰›-ÎËÛË˜ Î·È Ó· Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ˘fi„Ë ·fi ÙÔ ‰ÈÎ·ÛÙ‹ÚÈÔ. º·›ÓÂÙ·È ¤ÙÛÈÓ· ÌÂÙ·Î˘Ï›ÂÙ·È Ë Â˘ı‡ÓË ·fi ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ÛÙÔ˘˜ ÂÓ‰È·ÊÂÚfiÌÂ-ÓÔ˘˜ ÔÏ›ÙÂ˜10.

10. ™˘Ó‹ÁÔÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÔÏ›ÙË (2005), ∫·ıÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ˙ˆÓÒÓ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡, ·Ú·Ï›·˜Î·È ·Ï·ÈÔ‡ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡. ¡ÔÌÔıÂÙÈÎ‹ ÚfiÙ·ÛË, ÂÙ‹ÛÈ· ¤ÎıÂÛË 2005.

ƒ¤Ì·Ù·

ƒ¤Ì· Â›Ó·È Î¿ıÂ Ê˘ÛÈÎ‹ ‰È·ÌfiÚÊˆÛË ÙÔ˘ Â‰¿ÊÔ˘˜ Ô˘ ÏÂÈÙÔ˘Ú-ÁÂ› ˆ˜ ·Ô‰¤ÎÙË˜ Î·È ·ÁˆÁfi˜ ÙˆÓ ÓÂÚÒÓ ÙË˜ ‚ÚÔ¯‹˜, ÙÔ˘ ¯ÈÔ-ÓÈÔ‡ (ÌÂÙ¿ ÙËÓ Ù‹ÍË) Î·È ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ ËÁÒÓ Î·È ÂÍ˘ËÚÂÙÂ› ÙËÓ·ÔÚÚÔ‹ ÙÔ˘˜ ÚÔ˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ·Ô‰¤ÎÙÂ˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË˜ ¯ˆÚËÙÈÎfi-ÙËÙ·˜, Ê˘ÛÈÎÔ‡˜ ‹ ÙÂ¯ÓËÙÔ‡˜ (¿ÏÏ· Ú¤Ì·Ù·, ÔÙ¿ÌÈ·, Ï›ÌÓÂ˜, ı¿-Ï·ÛÛ·, Î.Ï.) Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÂ ¯·ÌËÏfiÙÂÚÂ˜ ÛÙ¿ıÌÂ˜.

∆· Ê˘ÛÈÎ¿ Ú¤Ì·Ù· ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È ÛÂ ÙÚÂÈ˜ Î·ÙËÁÔÚ›Â˜:1. ™Ù· ÂÊ‹ÌÂÚ· Ú¤Ì·Ù·, Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÓÂÚfi ÌfiÓÔ fiÙ·Ó ‚Ú¤¯ÂÈ.2. ™ÙÔ˘˜ ¯ÂÈÌ¿ÚÚÔ˘˜, Ô˘ Ë ÚÔ‹ ÙÔ˘˜ Â›Ó·È ÂÔ¯ÈÎ‹ Î·È ÔÈ ÔÔ›ÔÈ

¤¯Ô˘Ó ÔÚÌËÙÈÎ‹ ÚÔ‹ ÓÂÚÒÓ.3. ™ÙÔ˘˜ ÔÙ·ÌÔ‡˜, Ô˘ Ë ÚÔ‹ ÙÔ˘˜ Â›Ó·È Û˘ÓÂ¯‹˜, ·ÏÏ¿ Ë ÔÛfi-

ÙËÙ¿ ÙÔ˘˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÂÔ¯ÈÎ¤˜ ‰È·Î˘Ì¿ÓÛÂÈ˜.

™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Ù· Ú¤Ì·Ù· Î·È Ù· ÔÙ¿ÌÈ· Ô˘ ‰È¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙÔÓ ·ÛÙÈ-Îfi ¯ÒÚÔ Â›Ó·È ·Ô‰¤ÎÙÂ˜ ÌÂÁ¿ÏˆÓ È¤ÛÂˆÓ ·fi ·ÛÙÈÎ¤˜ ¯Ú‹ÛÂÈ˜Î·È ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜. ∞ÛÙÈÎ¿ Ï‡Ì·Ù· Î·È ·ÔÚÚ›ÌÌ·Ù·, Î·Ù··Ù‹-ÛÂÈ˜ ·fi È‰ÈÔÎÙ‹ÙÂ˜ fiÌÔÚˆÓ ÔÈÎÔ¤‰ˆÓ ÌÂ ·˘ı·›ÚÂÙÂ˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘-¤˜ Î·È ·Ú¿ÓÔÌÂ˜ ÂÈ¯ˆÌ·ÙÒÛÂÈ˜, Â›Ó·È ÌÂÚÈÎ¤˜ ·fi ÙÈ˜ ÂÂÌ‚¿-ÛÂÈ˜ Ô˘ fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙÂÚÔ‡Ó ·fi ÙÔ˘˜ Î·ÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙË˜ fiÏË˜ ÙË ‰˘Ó·-ÙfiÙËÙ· Ó· ·ÔÏ·‡ÛÔ˘Ó ÙÔ Ú¿ÛÈÓÔ, ·ÏÏ¿ Î·Ù·ÛÙÚ¤ÊÔ˘Ó ÙÔÓ Ê˘ÙÈÎfiÎ·È ˆÈÎfi ÏÔ‡ÙÔ, Ú˘·›ÓÔ˘Ó Ù· Â›ÁÂÈ·, fiÁÂÈ· Î·È ı·Ï¿ÛÛÈ· ‡‰·Ù·,ÚÔÎ·ÏÔ‡Ó ¤ÓÙÔÓË ‰˘ÛÔÛÌ›· Î·È ·˘Í¿ÓÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎ¿ ÙÔÓ Î›Ó‰˘-ÓÔ ÁÈ· ÏËÌÌ‡ÚÂ˜11.

™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙËÓ ÈÛ¯‡Ô˘Û· ÓÔÌÔıÂÛ›·, ··ÁÔÚÂ‡ÂÙ·È Ï‹Úˆ˜ Ë ‰fi-ÌËÛË ÂÓÙfi˜ ÙË˜ fi¯ıË˜ ÙˆÓ ÚÂÌ¿ÙˆÓ. ¶ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ› ÈÛ¯‡Ô˘Ó Î·Ù¿ ÂÚ›-ÙˆÛË Î·È ÁÈ· ÙË ‰fiÌËÛË ÂÎÙfi˜ ÙË˜ ÔÚÈÔÁÚ·ÌÌ‹˜. √ Î·ıÔÚÈÛÌfi˜ ÙË˜fi¯ıË˜ (ÔÚÈÔÁÚ·ÌÌ‹˜) ÙˆÓ ÚÂÌ¿ÙˆÓ, ¯ÂÈÌ¿ÚÚˆÓ ‹ Ú˘·ÎÈÒÓ ˘¿ÁÂÙ·ÈÛÙÈ˜ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙÂ˜ ÙÔ˘ À¶∂Ãø¢∂ ‹ ÙˆÓ Î·Ù¿ ÙfiÔ˘˜ ¶ÂÚÈÊÂÚÂÈÒÓ.

051

11. µÏ. ¶·ÚÂÌ‚¿ÛÂÈ˜ ÛÙ· Ú¤Ì·Ù·. ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈÎ¤˜ ÚÔÙ¿ÛÂÈ˜ Û¯Â‰È·ÛÌÔ‡, ∂ÈÛÙ.ÀÂ‡ı˘ÓË: ª¿¯Ë ∫·Ú·Ï‹, ∂ÚÂ˘ÓËÙÈÎfi ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ·, ∆Ì‹Ì· ∞Ú¯ÈÙÂÎÙfiÓˆÓªË¯·ÓÈÎÒÓ ∂ª¶, ∞ı‹Ó· 2000.

052

™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÔ ·Ú. 5 ÙÔ˘ ¡.3010/2002 «∂Ó·ÚÌfiÓÈÛË ÙÔ˘ ¡.1650/1986ÌÂ ÙÈ˜ √‰ËÁ›Â˜ 97/11 ∂.∂. Î·È 96/61 ∂.∂., ‰È·‰ÈÎ·Û›· ÔÚÈÔı¤ÙËÛË˜Î·È Ú˘ıÌ›ÛÂÈ˜ ıÂÌ¿ÙˆÓ ÁÈ· Ù· ˘‰·ÙÔÚ¤Ì·Ù· Î·È ¿ÏÏÂ˜ ‰È·Ù¿ÍÂÈ˜»,«Ë ÔÚÈÔı¤ÙËÛË Û˘Ó›ÛÙ·Ù·È ÛÙÔÓ Î·ıÔÚÈÛÌfi Î·È ÂÈÎ‡ÚˆÛË ÙˆÓ Ô-Ï˘ÁˆÓÈÎÒÓ ÁÚ·ÌÌÒÓ ÂÎ·Ù¤ÚˆıÂÓ ÙË˜ ‚·ıÈ¿˜ ÁÚ·ÌÌ‹˜ ÙÔ˘ ˘‰·ÙÔ-Ú¤Ì·ÙÔ˜, ÔÈ ÔÔ›Â˜ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔ˘Ó ÙÈ˜ ÁÚ·ÌÌ¤˜ ÏËÌÌ‡Ú·˜, ÙÈ˜ fi¯ıÂ˜,Î·ıÒ˜ Î·È Ù· Ù˘¯fiÓ Ê˘ÛÈÎ¿ ‹ ÙÂ¯ÓËÙ¿ ÛÙÔÈ¯Â›·, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ·Ó·-fiÛ·ÛÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ˘‰·ÙÔÚ¤Ì·ÙÔ˜».

√ Î·ı·ÚÈÛÌfi˜ ·fi ·ÔÚÚ›ÌÌ·Ù· Î·È Ì¿˙·, Ë Û˘ÓÙ‹ÚËÛË ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ÙˆÓ ÚÂÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ÔÙ·ÌÒÓ Î·È Ë Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ¤ÚÁˆÓ ·ÓÙÈÏËÌ-Ì˘ÚÈÎ‹˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È ÛÙÈ˜ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙÂ˜ ÙˆÓ ¢‹ÌˆÓ Î·ÈÙˆÓ ¡ÔÌ·Ú¯ÈÒÓ. ™Â fi,ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ∞ı‹Ó·, Ë ∂À¢∞¶ Â›Ó·È ˘Â‡ı˘ÓËÁÈ· ÙÔÓ Î·ı·ÚÈÛÌfi ÙˆÓ ÚÂÌ¿ÙˆÓ ·fi ÊÂÚÙ¤˜ ‡ÏÂ˜, Î¿ÙÈ Ô˘ Ú·Á-Ì·ÙÔÔÈÂ›Ù·È ÛÂ ÂÙ‹ÛÈ· ‚¿ÛË ÁÈ· Ù· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· Ú¤Ì·Ù· (¶Ô‰ÔÓ›ÊÙË˜,¶ÈÎÚÔ‰¿ÊÓË˜, Ã·Ï·Ó‰Ú›Ô˘, ™·ÊÔ‡˜), ÂÓÒ ÛÙ· ÌÈÎÚfiÙÂÚ· Ú¤Ì·Ù·Á›ÓÔÓÙ·È ·ÚÂÌ‚¿ÛÂÈ˜ ·Ó¿ÏÔÁ· ÌÂ ÙÈ˜ ·Ó¿ÁÎÂ˜ Ô˘ ÚÔÎ‡ÙÔ˘Ó12.

™˘Ó‹ıË Â›Ó·È Ù· Ê·ÈÓfiÌÂÓ· Î·Ù··Ù‹ÛÂˆÓ Î·È ·˘ı·›ÚÂÙË˜ ‰fiÌËÛË˜ÛÙ· Ú¤Ì·Ù·. ∏ ‰È·‰ÈÎ·Û›· Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ÎÈÓËıÂ› ÁÈ· ÙËÓ Î·ÙÂ‰¿-ÊÈÛË ·˘ı·›ÚÂÙˆÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘ÒÓ ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fi ÙËÓ ‡·ÚÍË ·ÁˆÁÒÓÔÌ‚Ú›ˆÓ. ™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Î·Ù·ÛÎÂ˘·ÛÙÂ› ·ÁˆÁÔ› ÔÌ‚Ú›ˆÓ,ÂÂÌ‚·›ÓÂÈ ÙÔ ∆Ì‹Ì· ∞Î›ÓËÙË˜ ¶ÂÚÈÔ˘Û›·˜ ÙË˜ ∂À¢∞¶. ™Â ·ÓÙ›ıÂÙËÂÚ›ÙˆÛË Ú¤ÂÈ Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËıÂ› ·ÔÙ‡ˆÛË ·fi ÙËÓ ∆ÔÔ-ÁÚ·ÊÈÎ‹ ÀËÚÂÛ›· ÙË˜ ∂À¢∞¶, Ë ÔÔ›· ·ÔÛÙ¤ÏÏÂÙ·È ÛÙÔ ¶ÔÏÂÔ‰Ô-ÌÈÎfi °Ú·ÊÂ›Ô ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ ‹ ÙË˜ ¡ÔÌ·Ú¯›·˜, ÌÂÙ¿ ÙÈ˜ ÂÓ¤ÚÁÂÈÂ˜ ÙÔ˘ÔÔ›Ô˘ ÚÔ¯ˆÚ¿ÂÈ Ë Î·ÙÂ‰¿ÊÈÛË ÙˆÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘ÒÓ Î·È Ë ·ÔÎ·Ù¿-ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ Ú¤Ì·ÙÔ˜. ™Â ÂÎÙÂÙ·Ì¤ÓÂ˜ Î·È ÌË ·Ó·ÛÙÚ¤„ÈÌÂ˜ ÂÚÈÙÒ-ÛÂÈ˜ ÂÈ‚¿ÏÏÂÙ·È Ë ÂÎfiÓËÛË ·ÓÙÈÏËÌÌ˘ÚÈÎÒÓ ¤ÚÁˆÓ.

¢˘ÛÙ˘¯Ò˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó Î·Ù·ÁÚ·ÊÂ› ÂÈÙ˘¯ËÌ¤Ó· ·Ú·-‰Â›ÁÌ·Ù· ÂÂÌ‚¿ÛÂˆÓ ·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË˜ ˘Ô‚·ıÌÈÛÌ¤ÓˆÓ ÚÂÌ¿ÙˆÓÎ·È ÔÙ·ÌÒÓ Ô˘ ‰È¤Ú¯ÔÓÙ·È ÂÓÙfi˜ ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÈÛÙÔ‡, ÌÂ ÂÍ·›ÚÂÛËÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙË˜ §¿ÚÈÛ·˜ Î·È ÙˆÓ ∆ÚÈÎ¿ÏˆÓ.

12. ∂À¢∞¶ http://www.eydap.gr

053

ΠΟΤΑΜΟΣ ΠΗΝΕΙΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΚΟ ΑΛΚΑΖΑΡΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ

Ο ποταµός Πηνειός διασχίζει την πόλη της Λάρισας.Στιςόχθες του διαµορφώθηκε από το 1905 το άλσος του Αλκα-ζάρ.Στα σύγχρονα χρόνια το άλσος αναµορφώθηκε,όπωςκαι η κοίτη του ποταµού. Σήµερα το πάρκο του Αλκα-ζάρ είναι ένας µεγάλος πνεύµονας πρασίνου. Οι όχθεςτου ποταµού µε την υψηλή και πλούσια βλάστηση,όπωςκαι η τεχνητή λίµνη αποτελούν τόπο περιπάτου για τουςκατοίκους. Μέσα στο πάρκο βρίσκεται ένα µεγάλο αι-σθητικό άλσος, ενώ υπάρχουν ελάχιστες κτιστές εγκα-ταστάσεις. Το καλοκαίρι στο πάρκο Αλκαζάρ φιλοξενού-νται υπαίθριες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Στο ∆ήµο Λαρισαίων έχει ακολουθηθεί µία πρωτοπορια-κή στρατηγική για τους ελεύθερους χώρους. Σήµερα ηπόλη διαθέτει διπλάσιους ελεύθερους και πράσινους χώ-ρους από ό,τι τη δεκαετία του ’80.Μέσα σε αυτούς περι-λαµβάνονται οι όχθες του Πηνειού, το αρχαίο θέατρο, τοκάστρο, οι µεγάλες πλατείες και ένα δίκτυο δενδροφυτε-µένων πεζοδρόµων µε µήκος 6 χλµ. (Παράρτηµα - Εικ.3).

054

ΤΟ ΡΕΜΑ ΠΕΝΤΕΛΗΣ-ΧΑΛΑΝ∆ΡΙΟΥ

Το ρέµα Πεντέλης-Χαλανδρίου,στη βόρεια Αθήνα,πηγά-ζει από το όρος της Πεντέλης και χύνεται στην κοιλά-δα των Χαλανδραίων. Έχει µήκος 6,6 χλµ. και διασχίζειέξι ∆ήµους (Χαλανδρίου, Βριλησσίων, Μελισσίων, Αµα-ρουσίου, Πεντέλης και Νέας Πεντέλης). Η βλάστησηπου αναπτύσσεται στις όχθες του είναι αρκετά πυκνή,µεαυτοφυή και µη είδη όπως πεύκα, ευκαλύπτους, καλά-µια, πλατάνια, πικροδάφνες, δάφνες, σκίνα, αµυγδαλιέςκαι αγριαχλαδιές. Επίσης στο ρέµα συναντώνται αρκετάείδη πανίδας όπως δεκοχτούρες, σπίνοι, βατράχια, χελώ-νες, σκαντζόχοιροι, καρακάξες, κοτσύφια, κίσσες, γκιό-νηδες κ.λπ. Παρά τις ασθένειες των πεύκων, τις κατα-πατήσεις, την πληµµελή συντήρηση της κοίτης και τηςόχθης και τις ελλείψεις στο σύστηµα πυροπροστασίας,το ρέµα αποτελεί έναν σηµαντικό πνεύµονα πρασίνου,τοπικής και υπερτοπικής σηµασίας13.

Το 1995 το ρέµα Πεντέλης-Χαλανδρίου χαρακτηρίστηκεως προστατευόµενο τοπίο και προστατευόµενος φυσι-κός σχηµατισµός,λόγω της ιδιαίτερης οικολογικής και αι-σθητικής του αξίας14. Καθορίστηκαν δύο ζώνες προστα-σίας, η Ζώνη Α’ µε αυστηρότερους περιορισµούς και ηΖώνη Β’. Συγκεκριµένα, η Ζώνη Α’ χαρακτηρίστηκε «προ-στατευόµενος φυσικός σχηµατισµός», όπου επιτρέπο-νται µόνο ειδικές χρήσεις και σε καµία περίπτωση δενπροβλέπεται ανέγερση νέων οικοδοµών ή υγειονοµικέςχρήσεις. Η Ζώνη Β’ χαρακτηρίστηκε «προστατευόµενοαστικό τοπίο» και σε αυτήν επιτρέπεται η χρήση αµιγούςκατοικίας και µόνο σε συγκεκριµένα οικόπεδα η χρήσηγενικής κατοικίας.

055

Σοβαρές είναι οι παραβάσεις που παρατηρούνται,χωρίςωστόσο να λαµβάνονται τα απαραίτητα µέτρα από τηνπλευρά των αρµόδιων αρχών για την εφαρµογή των θε-σµοθετηµένων ρυθµίσεων. Η ύπαρξη αυθαίρετων κατα-σκευών και η λειτουργία καταστηµάτων υγειονοµικούενδιαφέροντος είναι ένα θέµα ιδιαίτερα κρίσιµο για τηνπροστασία του ρέµατος.Η αδράνεια των αρµόδιων αρχώνέχει ενεργοποιήσει πολίτες και φορείς που πιέζουν προςόλες τις δυνατές κατευθύνσεις για την ορθή εφαρµογή τουισχύοντος θεσµικού πλαισίου.

13. µÏ. ™˘Ó‹ÁÔÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÔÏ›ÙË (2004), ∂Ê·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ¶¢ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘¯ÂÈÌ·ÚÚÈÎÔ‡ Ú¤Ì·ÙÔ˜ ¶ÂÓÙ¤ÏË˜-Ã·Ï·Ó‰Ú›Ô˘, ¶fiÚÈÛÌ·, ÀfiıÂÛË 11802/1999. ™‡ÏÏÔÁÔ˜ ¶ÚÔÛÙ·Û›·˜ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È ƒÂÌ·ÙÈ¿˜ ¶ÂÓÙ¤ÏË˜-Ã·Ï·Ó‰Ú›Ô˘http://rematiasos.blogspot.com

14. ¶.¢. 659/¢/1995 «Ã·Ú·ÎÙËÚÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ¯ÂÈÌ·ÚÚÈÎÔ‡ Ú¤Ì·ÙÔ˜ ¶ÂÓÙ¤ÏË˜-Ã·Ï·Ó-‰Ú›Ô˘, ˆ˜ ÚÔÛÙ·ÙÂ˘ÔÌ¤ÓÔ˘ ÙÔ›Ô˘, Î·ıÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ÔÚ›ˆÓ Î·È ˙ˆÓÒÓ ÚÔ-ÛÙ·Û›·˜ ·˘ÙÔ‡, ÂÈ‚ÔÏ‹ fiÚˆÓ, ··ÁÔÚÂ‡ÛÂˆÓ Î·È ÂÚÈÔÚÈÛÌÒÓ ÂÓÙfi˜ ·˘ÙÒÓ».

056

∞ÈÁÈ·Ïfi˜ Î·È ·Ú·Ï›·

∞ÈÁÈ·Ïfi˜ Â›Ó·È Ë ÒÓË ÙË˜ ÍËÚ¿˜ Ô˘ ‚Ú¤¯ÂÙ·È ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·fiÙÈ˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÂ˜ Î·È Û˘Ó‹ıÂÈ˜ ·Ó·‚¿ÛÂÈ˜ ÙˆÓ Î˘Ì¿ÙˆÓ ÙË˜, ÂÓÒ ·-Ú·Ï›· Â›Ó·È Ë ˙ÒÓË ÙË˜ ÍËÚ¿˜ Ô˘ ÚÔÛÙ›ıÂÙ·È ÛÙÔÓ ·ÈÁÈ·Ïfi ÚÔ˜ÂÍ˘ËÚ¤ÙËÛË ÙË˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙË˜ ÍËÚ¿˜ ÌÂ ÙË ı¿Ï·ÛÛ· Î·È ·ÓÙ›-ÛÙÚÔÊ·. √ Î·ıÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ÔÚ›ˆÓ ÙÔ˘ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡ Î·È ÙË˜ ·Ú·Ï›·˜Â¿Óˆ ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÔ˘˜ ¯¿ÚÙÂ˜ Á›ÓÂÙ·È ·fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜.

§fiÁˆ ÙË˜ È‰È·›ÙÂÚË˜ ÁÂˆÌÔÚÊÔÏÔÁ›·˜ ÙË˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, ¤Ó·˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˜·ÚÈıÌfi˜ fiÏÂˆÓ Î·È ÔÈÎÈÛÌÒÓ ¤¯ÂÈ ·Ó·Ù˘¯ıÂ› ÛÂ ·Ú·ı·Ï¿ÛÛÈÂ˜ÂÚÈÔ¯¤˜. √È È¤ÛÂÈ˜ ÚÔ˜ ÙÈ˜ ı·Ï¿ÛÛÈÂ˜ ·ÎÙ¤˜ ·fi ÙËÓ ÔÈÎÈÛÙÈÎ‹ ·Ó¿-Ù˘ÍË Â›Ó·È ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Â˜ ÌÂ ·˘Ù¤˜ Ô˘ ·ÛÎÔ‡ÓÙ·È ÛÙ· Ú¤Ì·Ù·. ∞ÛÙÈ-Î¿ Ï‡Ì·Ù· Î·È ·ÔÚÚ›ÌÌ·Ù·, ·Ú¿ÓÔÌÂ˜ ÂÈ¯ˆÌ·ÙÒÛÂÈ˜, ·˘ı·›-ÚÂÙÂ˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜, ˘ÂÚÛ˘ÁÎ¤ÓÙÚˆÛË Ô¯ÏÔ˘ÛÒÓ ¯Ú‹ÛÂˆÓ Â›Ó·È ÔÈÎ‡ÚÈÂ˜ È¤ÛÂÈ˜ Ô˘ ˘Ê›ÛÙ·Ù·È Ô ·ÈÁÈ·Ïfi˜ Î·È ÙÔ ·Ú·ÏÈ·Îfi Ì¤ÙˆÔÙˆÓ ·ÛÙÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ÙË˜ ¯ÒÚ·˜.

ºÔÚÂ›˜ ·ÚÌfi‰ÈÔÈ ÁÈ· ÙË Ú‡ıÌÈÛË ÙË˜ ·Ú¿ÎÙÈ·˜ ˙ÒÓË˜ ÙˆÓ ·ÛÙÈÎÒÓÎ¤ÓÙÚˆÓ Â›Ó·È ÔÏÏÔ› Î·È Û˘¯Ó¿ ·Ú·ÙËÚÂ›Ù·È ·Û¿ÊÂÈ· ˆ˜ ÚÔ˜ÙÈ˜ ÂÈÌ¤ÚÔ˘˜ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙÂ˜, Ô˘ ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi ÌÂ Èı·Ó‹ Û‡-ÁÎÚÔ˘ÛË Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ, ÚÔÎ·ÏÂ› ÁÂÓÈÎ‹ Û‡Á¯˘ÛË. °ÂÓÈÎ¿ Ô Î·ı·-ÚÈÛÌfi˜, Ë Ê˘ÛÈÎ‹ ‰È·ÌfiÚÊˆÛË Î·È Ë ·Ú·¯ÒÚËÛË ¯Ú‹ÛË˜ ÙÔ˘ ·È-ÁÈ·ÏÔ‡ ˘¿ÁÔÓÙ·È ÛÙÈ˜ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙÂ˜ ÙˆÓ ¢‹ÌˆÓ. °È· ÙÔ Û¯Â‰È·ÛÌfiÙˆÓ ÏÈÌ¤ÓˆÓ, ÒÛÙÂ Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÔÓÙ·È ÛÙÈ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎ¤˜ ÙÔ˘˜ ·Ó¿-ÁÎÂ˜, ·ÚÌfi‰È· Â›Ó·È Ë °ÂÓÈÎ‹ °Ú·ÌÌ·ÙÂ›· §ÈÌ¤ÓˆÓ Î·È §ÈÌÂÓÈÎ‹˜ ¶Ô-ÏÈÙÈÎ‹˜ Ô˘ ˘¿ÁÂÙ·È ÛÙÔ ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ∂ÌÔÚÈÎ‹˜ ¡·˘ÙÈÏ›·˜, ∞ÈÁ·›-Ô˘ Î·È ¡ËÛÈˆÙÈÎ‹˜ ¶ÔÏÈÙÈÎ‹˜, fiˆ˜ Î·È ÙÔ §ÈÌÂÓÈÎfi ™ÒÌ· Ô˘ Â›Ó·È˘Â‡ı˘ÓÔ ÁÈ· ÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙˆÓ ÏÈÌ¤ÓˆÓ Î·È ÙËÓ ·ÛÙ˘ÓfiÌÂ˘ÛË ÙˆÓ·ÎÙÒÓ. √È √ÚÁ·ÓÈÛÌÔ› §ÈÌ¤ÓˆÓ Î·È Ù· §ÈÌÂÓÈÎ¿ ∆·ÌÂ›· ¤¯Ô˘Ó ÛÙËÓÈ‰ÈÔÎÙËÛ›· ÙÔ˘˜ Î·È ÂÎÌÂÙ·ÏÏÂ‡ÔÓÙ·È Ù· ÏÈÌ¿ÓÈ· ÙË˜ ¯ÒÚ·˜. ∂È-Ì¤ÚÔ˘˜ ÊÔÚÂ›˜, fiˆ˜ ÙÔ À∂£∞ Î·È Ë ∫∂¢, ÌÔÚÂ› Ó· Â›Ó·È È‰ÈÔÎÙ‹-ÙÂ˜ Î·È ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙ¤˜ ·Ú¿ÎÙÈˆÓ ÂÎÙ¿ÛÂˆÓ.

ŒÓ· ÊÏ¤ÁÔÓ ı¤Ì· Ô˘ ÚÔÎ‡ÙÂÈ ‰È·ÚÎÒ˜ ÛÂ Û¯¤ÛË ÌÂ ÙÈ˜ ·ÎÙ¤˜ ˆ˜ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ ÙË˜ fiÏË˜ Â›Ó·È Ë Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ·˘ı·›ÚÂÙˆÓ Î·Ù·-ÛÎÂ˘ÒÓ Î·È ÔÈ Î·Ù·Ï‹„ÂÈ˜ ÂÎÙ¿ÛÂˆÓ.

§›ÌÓÂ˜

§›ÌÓË Â›Ó·È Ô ‚ÈfiÙÔÔ˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi Ì¿˙Â˜ ÓÂÚÔ‡, ÁÏ˘-ÎÔ‡ ‹ ·ÏÌ˘ÚÔ‡, Û˘ÁÎÂÓÙÚˆÌ¤ÓÂ˜ ÛÂ ÎÔÈÏfiÙËÙÂ˜ ÙË˜ ÁË˜, Ê·ÈÓÔ-ÌÂÓÈÎ¿ ÛÙ¿ÛÈÌÂ˜ Î·È ¯ˆÚ›˜ ¿ÌÂÛË ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÌÂ ÙË ı¿Ï·ÛÛ·.

π‰È·›ÙÂÚ· Û˘Ó‹ıË˜ Â›Ó·È ÛÙÔÓ Â˘Úˆ·˚Îfi ¯ÒÚÔ Ë ‡·ÚÍË ÔÈÎÈÛÌÒÓÁ‡Úˆ ·fi Ï›ÌÓÂ˜. ™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎ¿ ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· fiÏÂ-ˆÓ Ô˘ ·Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó ÛÙÈ˜ fi¯ıÂ˜ ÏÈÌÓÒÓ Â›Ó·È Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ· Î·È Ë∫·ÛÙÔÚÈ¿, ·Ó Î·È Ë ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ˘‰¿ÙÈÓÔ˘ ÔÈÎÔÛ˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ Î·Ù¿ ÙÈ˜ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰ÂÎ·ÂÙ›Â˜ ¤¯ÂÈ «ÛÙÈÁÌ·ÙÈÛÙÂ›» ÌÂ ÛÔ‚·Ú‹ Ú‡·ÓÛË ·fi·ÛÙÈÎ¿ Ï‡Ì·Ù·.

∆Ô ıÂÛÌÈÎfi Ï·›ÛÈÔ Ô˘ ÈÛ¯‡ÂÈ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ÏÈÌÓÒÓ Î·ÈÙË˜ fi¯ıË˜ ÙÔ˘˜ Ù·˘Ù›˙ÂÙ·È ÌÂ ÙË ÁÂÓÈÎ‹ ÓÔÌÔıÂÛ›· ÁÈ· ÙÔÓ ·ÈÁÈ·-Ïfi Î·È ÙËÓ ·Ú·Ï›·.

057

Η ΛIΜΝΗ ΠΑΜΒΩΤΙ∆Α ΣΤΑ ΙΩAΝΝΙΝΑ

Η λίµνη Παµβώτιδα ή λίµνη των Ιωαννίνων, µε µήκος7,5 χλµ., πλάτος 1 - 4,2 χλµ. και επιφάνεια 22 τ.χλµ., κα-τέχει κεντροβαρική θέση στο λεκανοπέδιο των Ιωαννί-νων. Αποστραγγίζεται από τους ποταµούς Άραχθο καιΛούρο. Η οικολογική της αξία αποδεικνύεται άµεσααπό τον πλούτο της χλωρίδας και της πανίδας που φιλο-ξενεί, εντάσσοντάς τη µάλιστα στο δίκτυο περιοχώνNatura 2000 και στο δίκτυο των Σηµαντικών Περιο-χών Πουλιών.

Το κύριο εργαλείο προστασίας της λίµνης από τις οικι-στικές και παραγωγικές πιέσεις είναι η ΚΥΑ 649/2003«Χαρακτηρισµός της χερσαίας και λιµναίας περιοχής

058

της λίµνης Παµβώτιδας Ιωαννίνων ως περιοχή οικοα-νάπτυξης, καθορισµός περιφερειακής ζώνης προστα-σίας αυτής, χρήσεων, όρων και περιορισµών δόµησης».Με αυτήν επιδιώκεται ο καθορισµός των χρήσεων γηςκαι των όρων για την άσκηση των δραστηριοτήτων σεµία µεγάλη ζώνη γύρω από τη λίµνη,µε σκοπό την ενσω-µάτωση της πολιτικής της προστασίας του βιοτόπουστο συνολικό αναπτυξιακό σχεδιασµό.

Παρά τις διαφορετικές εκφάνσεις της, η σχέση της πό-λης των Ιωαννίνων µε τη λίµνη διατηρείται σταθερήµέσα στο χρόνο. Εκτός από τη σύνδεσή της µε παρα-γωγικές δραστηριότητες (αλιεία, παρόχθιες καλλιέργει-ες, βυρσοδεψία), η λίµνη αποτελεί τόπο αναφοράς γιαόλους τους κατοίκους της πόλης, ενώ µεγάλη είναι ηεπίδρασή της και στη συγκρότηση του αστικού ιστούκαι των χρήσεων.

Τα µεταπολεµικά χρόνια πραγµατοποιήθηκε σειρά τεχνι-κών έργων, µετατρέποντας ένα µέρος της παραλίµνιαςζώνης σε ένα µεγάλο γραµµικό πάρκο, µε µοναδικήφυσική, πολιτιστική και αισθητική αξία. Η ζώνη αυτή,από την πλατεία Μαβίλη έως τη Σκάλα, αποτελεί µίαζώνη περιπάτου, άθλησης, παιχνιδιού και πολιτιστικώνδραστηριοτήτων. Από τη δεκαετία του ’90 εµφανίστη-κε έντονο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη χρήσεων ανα-ψυχής και διασκέδασης, προσελκύοντας ακόµα περισ-σότερους επισκέπτες. Οι τοπικές αρχές, αναγνωρίζο-ντας τη σηµασία του γραµµικού αυτού πάρκου έχουνεπιδιώξει την επέκτασή του κατά µήκος της όχθης τηςλίµνης, µε την κατασκευή χώρου περιπάτου και ποδη-λατοδρόµου.Ωστόσο,η µεγάλη πρόκληση για τις αρχές

059

είναι ο έλεγχος των πιέσεων από τη συγκέντρωση υπερ-τοπικών χρήσεων αναψυχής και τουρισµού,η ρύθµισητης κυκλοφορίας και της στάθµευσης των οχηµάτων,αλλά κυρίως ο φυσικός σχεδιασµός και η εξασφάλισητου δηµόσιου χαρακτήρα αυτής της ζώνης µε τις µο-ναδικές οικολογικές και αισθητικές ποιότητες (Παράρ-τηµα - Εικόνα 4).

2√È ·Ó¿ÁÎÂ˜

ÁÈ· Ú¿ÛÈÓÔ˘˜¯ÒÚÔ˘˜

ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜

062

¶√™√ ¶ƒ∞™π¡√;

∏ Â˘Úˆ·˚Î‹ ÂÌÂÈÚ›· ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ ÔÈ ÌÂÛÔÁÂÈ·Î¤˜ fiÏÂÈ˜ Î·Ù¿ Î·Ófi-Ó· ˘ÛÙÂÚÔ‡Ó ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÈ˜ Ú¿ÛÈÓÂ˜ ÂÈÊ¿ÓÂÈÂ˜ ÛÂ Û¯¤ÛË ÌÂ ÙÈ˜ fi-ÏÂÈ˜ ÙË˜ ÎÂÓÙÚÈÎ‹˜ Î·È ‚fiÚÂÈ·˜ ∂˘ÚÒË˜. ∞˘Ùfi ÔÊÂ›ÏÂÙ·È ÛÂ ÌÂÁ¿-ÏÔ ‚·ıÌfi ÛÙË ‰È·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÎÏ›Ì·ÙÔ˜. ŸÌˆ˜ ÛÂ ÔÏÏ¤˜ ÌÂÛÔÁÂÈ·Î¤˜fiÏÂÈ˜ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜ Ú·Û›ÓÔ˘.

µ·ÛÈÎfi˜ ‰Â›ÎÙË˜ ÔÈfiÙËÙ·˜ ÙË˜ ˙ˆ‹˜ Î·È ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ÛÙÈ˜fiÏÂÈ˜ Â›Ó·È Ë Î·Ù¿ Î¿ÙÔÈÎÔ ·Ó·ÏÔÁ›· ¯ÒÚˆÓ Ú·Û›ÓÔ˘. ø˜ Ú¿ÛÈ-ÓÂ˜ ÂÈÊ¿ÓÂÈÂ˜ ÙË˜ fiÏË˜ ÔÈ ÔÔ›Â˜ ÌÂÙÚÔ‡ÓÙ·È Î·È Û˘ÁÎÚ›ÓÔÓÙ·ÈÛÂ Û¯¤ÛË ÌÂ ÙË Û˘ÓÔÏÈÎ‹ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÙË˜ fiÏË˜ ‹ ÛÂ ·Ó·ÏÔÁ›· ·Ó¿Î¿ÙÔÈÎÔ ÓÔÔ‡ÓÙ·È ÔÈ ÂÈÊ¿ÓÂÈÂ˜ ÔÈ ÔÔ›Â˜ ¤¯Ô˘Ó ıÂÛÌÔıÂÙËÌ¤ÓËÎ·È Î·ÙÔ¯˘ÚˆÌ¤ÓË ·˘Ù‹Ó ÙË ¯Ú‹ÛË Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ˆ˜ Î‡ÚÈ· ¯Ú‹ÛË,Â›Ó·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎ¤˜ (‰ËÏ·‰‹ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ˆ˜ Ù¤ÙÔÈÂ˜), ¤¯Ô˘ÓÌ›· ÎÚ›ÛÈÌË Ì¿˙· ÈÎ·Ó‹ Ó· Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ ¤Ó· ¿ÚÎÔ ‹ ¤Ó·Ó Î‹Ô Î·È¤¯Ô˘Ó ÛÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ¤ÎÙ·Û‹ ÙÔ˘˜ Û˘Ì·ÁÂ›˜ Ê˘ÙÂ‡ÛÂÈ˜ Î·È Ê˘ÛÈ-Îfi ¤‰·ÊÔ˜. ∏ ÔÈfiÙËÙ· ˙ˆ‹˜ Ì›·˜ Û˘ÓÔÈÎ›·˜ ‹ Ì›·˜ fiÏË˜ Î·ıÔ-

2.1

Ú›˙ÂÙ·È ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Î·È ·fi ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÚfiÛ‚·ÛË˜ fiÏˆÓÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ ÛÙÔ˘˜ Ú¿ÛÈÓÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜. ∫Ú›ÛÈÌË ıÂˆÚÂ›Ù·È Ë ·fi-ÛÙ·ÛË 15 ÏÂÙÒÓ ·fi Ù· ¿ÚÎ· Î·È ÙÈ˜ Ï·ÙÂ›Â˜, Ô˘ ‰›ÓÂÈ ÙË ‰˘Ó·-ÙfiÙËÙ· ÛÙÔÓ Î·ı¤Ó· Ó· ÌÔÚÂ› Â‡ÎÔÏ· Ó· Êı¿ÛÂÈ ÛÂ ·˘Ù¿. ∂Í›ÛÔ˘ÛËÌ·ÓÙÈÎ‹ Â›Ó·È Î·È Ë ÁÂÓÈÎ‹ ‰È¿Ù·ÍË ÙˆÓ ÂÚÙÔÈÎÒÓ ÒÚˆÓ ÛÙËÛ˘ÓÔÏÈÎ‹ ¤ÎÙ·ÛË ÙË˜ fiÏË˜, Ë ÔÔ›· fiÌˆ˜ Ú¤ÂÈ Ó· ¤¯ÂÈ Ì›· ›ÛËÎ·Ù·ÓÔÌ‹, ·ÏÏÈÒ˜ ÙÔ ÏÂÔÓ¤ÎÙËÌ· ÙË˜ ‡·ÚÍ‹˜ ÙÔ˘˜ ·ÔÙÂÏÂ› ÚÔ-ÓfiÌÈÔ Ï›ÁˆÓ ÌfiÓÔ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Î·È fi¯È ÙÔ˘ Û˘ÓfiÏÔ˘.

√È ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜ ˘ÛÙÂÚÔ‡Ó ÂÌÊ·ÓÒ˜ ¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ˘fi-ÏÔÈˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ fiÏÂˆÓ ÛÙËÓ ·Ó·ÏÔÁ›· ‰È·ı¤ÛÈÌˆÓ ¯ÒÚˆÓÚ·Û›ÓÔ˘ ·Ó¿ Î¿ÙÔÈÎÔ. ™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÈ˜ Î·Ù·ÁÚ·Ê¤˜ ÙÔ˘ À¶∂Ãø¢∂ ÙÔ˘1994, Ë ∞ı‹Ó· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ Â˘Úˆ·˚ÎÔ‡ Î·Ù·ÏfiÁÔ˘ÌÂ 2,55 Ù.Ì. ·Ó¿ Î¿ÙÔÈÎÔ, ÂÓÒ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î¿ıÂ Î¿ÙÔÈÎÔ˜ ·Ô-Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ÌfiÏÈ˜ 2,73 Ù.Ì. ¯ÒÚˆÓ Ú·Û›ÓÔ˘15. ∆· ÂÏÏËÓÈÎ¿ ÌÂÁ¤ıË·˘Ù¿ fi¯È ÌfiÓÔ ˘ÛÙÂÚÔ‡Ó Î·Ù¿ ÔÏ‡ ·fi Ù· ıÂÛÌÔıÂÙËÌ¤Ó· ÂÈı˘-ÌËÙ¿ ÚfiÙ˘· ÙË˜ ÂÏÏËÓÈÎ‹˜ ÓÔÌÔıÂÛ›·˜, ·ÏÏ¿ ·¤¯Ô˘Ó ÂÍ·ÈÚÂ-ÙÈÎ¿ ·fi ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ÂÎÙfi˜ ∂ÏÏ¿‰·˜.

∂Ó‰ÂÈÎÙÈÎ¿ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È fiÙÈ ÛÙÔ ÕÌÛÙÂÚÓÙ·Ì ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Ô‡Ó 27 Ù.Ì./Î¿ÙÔÈ-ÎÔ, ÛÙÔ µÂÚÔÏ›ÓÔ 13 Ù.Ì., ÂÓÒ ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ, ÙË ƒÒÌË Î·È ÙÔ ¶·Ú›ÛÈ9 Ù.Ì. ™ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ Î·Ù·ÏfiÁÔ˘ ÙˆÓ fiÏÂˆÓ ÌÂ Ú¿ÛÈÓÔ ÛÂ Â˘Úˆ-·˚Îfi Â›Â‰Ô ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÔÈ fiÏÂÈ˜ ÙˆÓ ™Î·Ó‰ÈÓ·‚ÈÎÒÓ ¯ˆÚÒÓ,ÙË˜ ∫ÂÓÙÚÈÎ‹˜ ∂˘ÚÒË˜, ÙË˜ πÚÏ·Ó‰›·˜ Î·È ÙË˜ ªÂÁ¿ÏË˜ µÚÂÙ·-Ó›·˜, ÌÂ ÔÛÔÛÙ¿ Ô˘ Î˘Ì·›ÓÔÓÙ·È ·fi 16% ¤ˆ˜ Î·È 46% ÙˆÓ ·ÛÙÈ-ÎÒÓ ÂÎÙ¿ÛÂˆÓ Î·È ÂÈÊ¿ÓÂÈÂ˜ Ô˘ Î˘Ì·›ÓÔÓÙ·È ·fi 38 Ù.Ì. ¤ˆ˜246 Ù.Ì. ·Ó¿ Î¿ÙÔÈÎÔ16.

063

15. √ Û¯ÂÙÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜ Â›Ó·È ‰È·ı¤ÛÈÌÔ˜ ·fi ÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ À¶∂Ãø¢∂ ÛÙË‰ÈÂ‡ı˘ÓÛË http://www.minenv.gr/4/44/4401/440102/44010201/g4401020102.html (ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÛ‚·ÛË: 4 πÔ˘Ó›Ô˘ 2009).

16. Fuller, R.A. & Gaston, K.J., The scaling of green space coverage in Europeancities, Biology Letters, The Royal Society, 2009. http://www. rsbl.royalsocietypublishing.org (27.3.2009)

064

∞fi ÙÔ 1994 Ô˘ ˘‹ÚÍÂ Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· Â›ÛËÌË Î·Ù·ÁÚ·Ê‹ ÁÈ· ÙËÓ∞ı‹Ó·, Ù· ÔÛÔÛÙ¿ ·˘Ù¿ ¤¯Ô˘Ó ÌÂÈˆıÂ› Î·ıÒ˜ ÛÙËÓ fiÏË ‰ÂÓ ÚÔ-ÛÙ¤ıËÎ·Ó ¿ÚÎ·, ·ÏÏ¿ ·ÓÙ›ıÂÙ· ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ıËÎÂ ¤Ó· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Ì¤ÚÔ˜ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ Î·È ·˘Í‹ıËÎÂ Ô ÏËı˘ÛÌfi˜.

Ã·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙË˜ ·Û¿ÊÂÈ·˜ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÂ› ÛÂ Û¯¤ÛËÌÂ ÙÈ˜ ·Ó·ÏÔÁ›Â˜ Ú·Û›ÓÔ˘ ·ÔÙÂÏÂ› Ë ‰ËÌÔÛÈÂ˘Ì¤ÓË ÙÔ 2008, ·fiÙÔÓ ¢‹ÌÔ ∞ıËÓ·›ˆÓ17, ·Ó·ÏÔÁ›· Ú·Û›ÓÔ˘ ·Ó¿ Î¿ÙÔÈÎÔ, Ë ÔÔ›· ·Ó¤Ú-¯ÂÙ·È ÛÙ· 6,84 Ù.Ì. ·Ó¿ Î¿ÙÔÈÎÔ. ∞˘Ùfi ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ fiÌˆ˜ ‰ÂÓ Ê·›ÓÂ-Ù·È Ó· ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Â› ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÁÈ· Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ‰ËÌÔ-ÙÈÎ¿ ‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·Ù· ÙË˜ ∞ı‹Ó·˜. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈÎ¿ ÛËÌÂÈÒÓÂÙ·È fiÙÈ Û‡ÌÊˆ-Ó· ÌÂ Û¯ÂÙÈÎ‹ ¤ÚÂ˘Ó· Ô˘ ‰ÈÂÓ‹ÚÁËÛÂ ÙÔ ∂ÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ∞ÛÙÈÎÔ‡ ¶ÂÚÈ-‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ÙÔ˘ ∂ª¶ ÙÔ 2009, Ë ·Ó·ÏÔÁ›· ÛÂ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎÔ‡˜ Î·ÈÚÔÛ‚¿ÛÈÌÔ˘˜ ÒÚÔ˘˜ Ú·Û›ÓÔ˘ Ô˘ Â›Ó·È ‰È·ı¤ÛÈÌÔÈ ÛÙÔ˘˜ Î·ÙÔ›-ÎÔ˘˜ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ¿ ˘Ô‚·ıÌÈÛÌ¤ÓÔ˘ 4Ô˘ ¢È·ÌÂÚ›ÛÌ·ÙÔ˜(™ÂfiÏÈ·-∫ÔÏˆÓfi˜) ·Ó¤Ú¯ÂÙ·È ÛÂ ÂÚ›Ô˘ 1,68 Ù.Ì. ·Ó¿ Î¿ÙÔÈÎÔ.

™·Ê‹˜ Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓË ·¿ÓÙËÛË ÛÙÔ ÂÚÒÙËÌ· «ÔÈÔ Â›Ó·È ÙÔ‚¤ÏÙÈÛÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ ÛÙËÓ fiÏË;» ‹ «ÔÈ· Â›Ó·ÈË ‚¤ÏÙÈÛÙË ·Ó·ÏÔÁ›· ·Ó¿ Î¿ÙÔÈÎÔ ÛÂ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Î·È¯ÒÚÔ˘˜ Ú·Û›ÓÔ˘;» ‰ÂÓ ¿Ú¯ÂÈ. √ÔÈÂÛ‰‹ÔÙÂ ÚÔ‰È·ÁÚ·Ê¤˜ Î·ÈÔÛÔÙÈÎ¿ ÚfiÙ˘· ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÂ› Ó·¤¯Ô˘Ó ÁÂÓÈÎ‹ ¯Ú‹ÛË. √È ÙÔÈÎÔ› ·Ú¿ÁÔÓÙÂ˜ Â›Ó·È Î·ıÔÚÈÛÙÈÎfi ÛÙÔÈ-¯Â›Ô ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÈ˜ ÔÈÔÙÈÎ¤˜ Î·È ÔÛÔÙÈÎ¤˜ ··ÈÙ‹ÛÂÈ˜. ∏ ‡·ÚÍË È‰È-·›ÙÂÚˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ ‹ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ fiÚˆÓ ÂÓÙfi˜ ‹ Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ·ÛÙÈ-Îfi ¯ÒÚÔ, ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ÙË˜ fiÏË˜, Î·ıÒ˜ Î·È Ù· È‰È·›ÙÂÚ· ÔÏÈÙÈÛÌÈ-Î¿ ÛÙÔÈ¯Â›· ÁÈ· ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ Â›Ó·È ·Ú¿ÌÂÙÚÔÈÔ˘ Ú¤ÂÈ ¿ÓÙ· Ó· Û˘Ó˘ÔÏÔÁ›˙ÔÓÙ·È.

17. ¢‹ÌÔ˜ ∞ıËÓ·›ˆÓ http://www.cityofathens.gr/files/Xarta_Prasinou_Final.pdf(11.6.2009)

065

¢π∂£¡∂π™ ∫∞π ∂§§∏¡π∫∂™¶ƒ√¢π∞°ƒ∞º∂™

√È ÚÔ‰È·ÁÚ·Ê¤˜ Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÛÙÈ˜ ÂıÓÈÎ¤˜ ‹ ÙÔÈÎ¤˜ ÓÔ-ÌÔıÂÛ›Â˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜, ÙÔ Ú¿ÛÈÓÔ Î·È ÙÔ˘˜ ˘·›-ıÚÈÔ˘˜ ÒÚÔ˘˜ ¿ıÏËÛË˜ Î·È ·È¯ÓÈ‰ÈÔ‡ Â›Ó·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ÛÂ Â›Â‰ÔÎ·ÙÂ˘ı‡ÓÛÂˆÓ. ŒÙÛÈ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÛÙË ªÂÁ¿ÏË µÚÂÙ·Ó›· ‚·ÛÈÎ‹Î·ÙÂ‡ı˘ÓÛË ÁÈ· ÙË ‰È·ÌfiÚÊˆÛË ÙˆÓ ÂÈÌ¤ÚÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Â›Ó·È ÔÈÚÔ‰È·ÁÚ·Ê¤˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰È·ÌÔÚÊˆıÂ› ·fi ÙÔ National PlayingFields Association, ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔ‚Ï¤ÂÈ 24 Ù.Ì. ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ·Ó¿ Î¿ÙÔÈÎÔ. ∞˘Ùfi Î·Ù·Ó¤ÌÂÙ·È ÛÂ 16 Ù.Ì. ÁÈ· ˘·›ıÚÈÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜¿ıÏËÛË˜ Î·È 8 Ù.Ì. ÁÈ· ¯ÒÚÔ˘˜ ·È¯ÓÈ‰ÈÔ‡18. ∂›ÛË˜, ÛÙËÓ √ÏÏ·Ó-‰›· Â›Ó·È ÎÔÈÓ¿ ·Ô‰ÂÎÙ‹ Ë ÂÈÊ¿ÓÂÈ· 75 Ù.Ì. ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ‹ ËÌÈ‰Ë-ÌfiÛÈÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘ ·Ó¿ Î·ÙÔÈÎ›·19.

2.2

18. Minimum Standards for Open Spaces http://www.scotland.gov.uk/Publications/2005/07/18104215/42356 (23.3.2009)

19. Environmental Data Compendium http://www.mnp.nl/mnc/i-en-0299.html(23.3.2009)

066

™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ‹ ÓÔÌÔıÂÛ›·20, ÙÔ ÂÈı˘ÌËÙfi Ì¤ÁÂıÔ˜ ÂÏÂ‡-ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ ·Ó¿ Î¿ÙÔÈÎÔ ÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÂ 8 Ù.Ì. ∂Èı˘ÌËÙfi Â›Ó·È ·˘ÙfiÓ· Î·Ù·Ó¤ÌÂÙ·È ÛÂ ÓËÛ›‰Â˜ Ú·Û›ÓÔ˘, Ï·ÙÂ›Â˜, ·È‰ÈÎ¤˜ ·Ú¤˜, ¿ÚÎ·Î·È ¿ÚÎ· fiÏË˜, Ù· ÔÔ›· Ó· Î·Ù·Ó¤ÌÔÓÙ·È ÌÂ Ù¤ÙÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÛÙÔÓ·ÛÙÈÎfi ÈÛÙfi, ÒÛÙÂ Ó· Â›Ó·È ¿ÌÂÛ· ÚÔÛ‚¿ÛÈÌ·. √ ÂfiÌÂÓÔ˜ ›Ó·Î·˜·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ·Ó·Ï˘ÙÈÎ¿ ÙÈ˜ ÂÈı˘ÌËÙ¤˜ ÂÈÊ¿ÓÂÈÂ˜ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯Ò-ÚˆÓ ·Ó¿ Î¿ÙÔÈÎÔ Î·È ÙÔ ‚ÈÒÛÈÌÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ.

ŒÓ· ·‰‡Ó·ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ÙÔ˘ ÈÛ¯‡ÔÓÙÔ˜ ıÂÛÌÈÎÔ‡ Ï·ÈÛ›Ô˘ Â›Ó·È fiÙÈ Ù·ÌÂÁ¤ıË ·˘Ù¿ Â›Ó·È ÂÈı˘ÌËÙ¿ Î·È fi¯È ˘Ô¯ÚÂˆÙÈÎ¿, ÌÂ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·ÙfiÛÔ ÔÈ ˘ÊÈÛÙ¿ÌÂÓÂ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙˆÓ fiÏÂˆÓ fiÛÔ Î·È ÔÈ Ó¤Â˜ ÂÂÎÙ¿-ÛÂÈ˜ Ó· ˘ÛÙÂÚÔ‡Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎ¿ ˆ˜ ÚÔ˜ ·˘Ù¿.

∆¤ÏÔ˜, Ú¤ÂÈ Ó· ÂÈÛËÌ¿ÓÔ˘ÌÂ fiÙÈ ·ÎfiÌ· Î·È Ë ·˘ÛÙËÚ‹ ÂÊ·ÚÌÔ-Á‹ ÙˆÓ ÚÔÙ‡ˆÓ ·˘ÙÒÓ ‰ÂÓ ı· ‹Ù·Ó ÈÎ·Ó‹ Û˘Óı‹ÎË ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ‚¤ÏÙÈÛÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. √ ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜ ÙË˜ÔÈfiÙËÙ·˜ Â›Ó·È Î·ıÔÚÈÛÙÈÎ‹˜ ÛËÌ·Û›·˜ ÁÈ· ÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÙÔ˘ ÔÏÂ-Ô‰ÔÌÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘. ªÔÚÂ›, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÛÂ Ì›· fiÏË Ó· ¤¯Ô˘-ÌÂ Ï›ÁÔ˘˜, ÌÈÎÚÔ‡˜ ·ÏÏ¿ ÔÈÔÙÈÎÔ‡˜ ÒÚÔ˘˜, ÂÓÒ ÛÂ Ì›· ¿ÏÏË ÔÏ-ÏÔ‡˜, ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ·ÊÈÏfiÍÂÓÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜. ∞˘Ùfi ‚¤‚·È· ‰ÂÓ ÛË-Ì·›ÓÂÈ fiÙÈ Ë ÔÛÔÙÈÎ‹ ‰È¿ÛÙ·ÛË ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÌÂÁ¿ÏË ÛËÌ·Û›·, ·ÏÏ¿ fiÙÈÚ¤ÂÈ Ó· Û˘Ó‰˘¿˙ÂÙ·È ÌÂ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ Û¯Â‰È·ÛÌfi Î·È ÔÚı‹ ‰È·¯Â›-ÚÈÛË ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ.

20. º∂∫ 285/5.3.2004 «ŒÁÎÚÈÛË ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÒÓ ÛÙ·ıÂÚfiÙ˘ˆÓ (standards) Î·È·ÓÒÙ·Ù· fiÚÈ· ˘ÎÓÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·È Î·Ù¿ ÙËÓ ÂÎfiÓËÛË ÙˆÓ ÁÂÓÈ-ÎÒÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÒÓ Û¯Â‰›ˆÓ, ÙˆÓ Û¯Â‰›ˆÓ ¯ˆÚÈÎ‹˜ Î·È ÔÈÎÈÛÙÈÎ‹˜ ÔÚÁ¿Óˆ-ÛË˜ «·ÓÔÈÎÙ‹˜ fiÏË˜» Î·È ÙˆÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÒÓ ÌÂÏÂÙÒÓ»

067

™∏

ª∞

™I∞

- ƒ

O§

√™

∞∫

∆I¡

∞∂•

À¶

∏ƒE-

∆∏™

∏™

(Ì)

µπø

™πª

√ª

E°∂£

√™

(Ì2)

∂¶πº

∞¡

∂π∞

∞¡

∞∫

∞∆√

π∫√

(Ì2/Î

¿ÙÔ

ÈÎÔ)

¶

ÔÏÂÔ

‰ÔÌÈ

Î‹ÂÓ

fiÙËÙ

·¶

fiÏË

√ÚıÔ

ÏÔÁÈ

Î‹ Ô

ÚÈÛÙ

ÈÎÔ

Ô›ËÛ

Ë ÙÔ

˘ Û¯

Â‰È·

ÛÌÔ‡

Î·È ‰

ËÌÈÔ

˘ÚÁ›

· «

·ÓÔÈ

ÁÌ¿Ù

ˆÓ»

ÛÙÔ

Ó ·Û

ÙÈÎfi

ÈÛÙfi

∫˘Ú›

ˆ˜

¯ÒÚÔ

È ÎÔÈ

ÓˆÓÈ

Î‹˜

Â·Ê

‹˜ Î

·È ·

Ó·„˘

¯‹˜

∂ÎÙfi

˜ ·

fi Ú

¿ÛÈÓ

Ô Ì

ÔÚÂ›

Ó·

ÂÚÈ

Ï·Ì‚

¿ÓÂÈ

‰Ú·Û

ÙËÚÈ

fiÙËÙ

Â˜ Â

ÓÂÚÁ

ËÙÈÎ

‹˜ ·

Ó·„˘

¯‹˜

º˘ÛÈ

Î¤˜

ÂÚÈ

Ô¯¤˜

Ô˘

ÏÂÈ

ÙÔ˘Ú

ÁÔ‡Ó

ˆ˜

«Ê˘

Á¤˜»

·fi

ÙÔ ·

ÛÙÈÎ

fi Â

ÚÈ‚¿

ÏÏÔÓ

¡ËÛ

›‰Â˜

Ú·Û

›ÓÔ˘

¶Ï·

ÙÂ›Â

˜

¶·È

‰ÈÎ¤

˜¯·

Ú¤˜

¶¿Ú

ÎÔ

¶¿Ú

ÎÔfi

ÏË˜

™Y¡

√§√

0,25

0,50

0,25

1,5

5,5

800

800

1.50

0

¶fiÏ

Ë˜

100-

1.00

0

1.00

0-5.

000

100-

1.00

0

5.00

0-15

.000

>15.

000

¶Ú

Ô‰È·

ÁÚ·

Ê¤˜

ÁÈ·

ÙÔ˘˜

ÂÏÂ‡

ıÂÚ

Ô˘˜

¯Ò

ÚÔ˘˜

ÛÙË

Ó fiÏË

(º

∂∫ 2

85

/5.3

.20

04

)

8,0

068

ΛΟΝ∆ΙΝΟ: ΣΥΣΤΗΜΑ ΙΕΡΑΡΧΗΣΗΣ ΤΩΝΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΧΩΡΩΝ

Το Σχέδιο του Λονδίνου έχει εισαγάγει ένα σύστηµαιεράρχησης των δηµόσιων ελεύθερων χώρων. Αναγνω-ρίζει κατηγορίες ελεύθερων χώρων µε βάση τη χρήση καιτα φυσικά χαρακτηριστικά τους, το µέγεθός τους και τηνακτίνα εξυπηρέτησης των περιοχών κατοικίας, τα οποίακωδικοποιούνται στον παρακάτω πίνακα. Οι προδιαγρα-φές αυτές ενσωµατώνονται στον πολεοδοµικό σχεδιασµόκαι στη χάραξη στρατηγικής για τους ελεύθερους χώρους.

¶ËÁ‹: Open Space Strategies. Best Practice Guidance, Draft,Mayor of London & CABE Space, Greater London Authority,September 2008.http://www.london.gov.uk/mayor/strategies/sds/open_space/oss-draft-sept08.pdf (20.8.2009).

∫·ÙËÁÔÚ›·

πÂÚ¿Ú¯ËÛË ÛÙÔ˘˜ ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜¯ÒÚÔ˘˜ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘

¶ÂÚÈÊÂÚÂÈ·Î¿

ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎ¿

¢È·ÌÂÚÈÛÌ·ÙÈÎ¿

∆ÔÈÎ¿ ¿ÚÎ·

ªÈÎÚ¿ ÙÔÈÎ¿ ¿ÚÎ·

¶ÔÏ‡ ÌÈÎÚ¿ ¿ÚÎ·

°Ú·ÌÌÈÎÔ› ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ¯ÒÚÔÈ

ŒÎÙ·ÛË (Ì2)

>4.000.000

600.000-4.000.000

200.000-600.000

20.000-200.000

4.000-20.000

<4.000

¢È¿ÊÔÚ· ÌÂÁ¤ıË

∞ÎÙ›Ó· ÂÍ˘Ë-Ú¤ÙËÛË˜ (¯ÏÌ)

8

3.2

1.2

0,4

0,4

0,4

ŸÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·

069

ΤΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΓΟΥ∆Ι-ΙΛΙΣΟΣ

Ο σχεδιασµός του πάρκου στο Γουδί21 ανατέθηκε απότον Οργανισµό Ρυθµιστικού Σχεδίου Αθήνας στο ΕΜΠτο 1997. Στόχος ήταν η δηµιουργία ενός µητροπολιτικούχώρου πρασίνου ενταγµένου στο δίκτυο χώρων πρασί-νου και πολιτισµού του Λεκανοπεδίου. Το πάρκο σχε-διάστηκε από µία διεπιστηµονική οµάδα και η έρευναπροσανατολίστηκε στη διατύπωση µίας ρεαλιστικής πρό-τασης για:

• Τη δηµιουργία ενός ενιαίου χώρου υψηλής οικολογικήςποιότητας.

• Τη βελτίωση του πολεοδοµικού περιβάλλοντος της ευ-ρύτερης περιοχής και την οµαλή συνύπαρξη µε τιςγειτονικές περιοχές κατοικίας.

• Τη συνεισφορά στην περιβαλλοντική αναβάθµιση τηςΑθήνας.

Η περιοχή του πάρκου καταλαµβάνει έκταση 4.500 στρεµ-µάτων µε κεντρικό πυρήνα 1.400 στρέµµατα περίπου.Καλύπτει τις περιοχές της πρώην Στρατιωτικής ΠόληςΓουδί, των νοσοκοµείων Παίδων,Σωτηρίας, των στρατιω-τικών νοσοκοµείων, της Πολυτεχνειούπολης Ζωγράφου,των αθλητικών κέντρων και των χώρων πρασίνου των ∆ή-µων Αθηναίων και Ζωγράφου.Στο εσωτερικό του βρίσκο-νται το πευκόδασος του νοσοκοµείου Σωτηρία και η κα-τάφυτη κοίτη του Ιλισού.

Το ερευνητικό πρόγραµµα προσδιόρισε την ταυτότητατου πάρκου βασιζόµενο στα έντονα ιστορικά στοιχείατου χώρου, στους µεγάλους χώρους πρασίνου που οδη-γούν στον Υµηττό και στην παρουσία του ποταµού Ιλι-

070

σού. Έτσι πρότεινε έναν υψηλής οικολογικής ποιότηταςχώρο µε περιορισµένες χρήσεις πολιτισµού και αθλητι-σµού, στεγασµένες στα διατηρητέα στρατιωτικά κτίριατου κεντρικού πυρήνα. Συγκεκριµένα στα 30.000 περί-που τ.µ. των ιστορικών κτιρίων προτάθηκε να χωροθε-τηθούν χώροι πολιτισµού και βιβλιοθήκη οπτικοακουστι-κών µέσων,µουσείο στρατιωτικής ιστορίας και τεχνολο-γίας, κέντρο για τις καλές τέχνες, κέντρα περιβαλλοντι-κής ευαισθητοποίησης για τον Ιλισό και περιβαλλοντικήςεκπαίδευσης, συναυλιακοί και εκθεσιακοί χώροι, κέντρααρχείων,αθλητικά πάρκα,εκπαιδευτικοί κήποι και φυτώ-ρια κ.ά. Στον κεντρικό πυρήνα του Πάρκου, που αποδί-δεται στη δηµόσια χρήση, έχει σχεδιαστεί ένα σύστηµαπεζοδρόµων, πλατειών, υπαίθριων χώρων και πορειώνπου οργανώνει το χώρο. Προτάθηκε η αναβάθµιση τουσυνόλου της βλάστησης της κοίτης του Ιλισού, οι εκτε-ταµένες δενδροφυτεύσεις σε όλη την έκταση και η απα-γόρευση της περαιτέρω δόµησης (Παράρτηµα - Εικόνα 1).Η ερευνητική οµάδα προχώρησε επίσης στη διερεύνησητου θεσµικού-ιδιοκτησιακού πλαισίου και τη διατύπω-ση προτάσεων για τη λειτουργία ενιαίου φορέα διαχεί-ρισης όπως και στην ανάλυση των χρονικών και οικο-νοµικών στοιχείων για την υλοποίηση του έργου. Τελευ-ταίο στάδιο του προγράµµατος υπήρξε η σύνταξη τουσχεδίου νόµου που θα θεσµοθετούσε το πάρκο.

Κατά τη διάρκεια του σχεδιασµού ακολουθήθηκε µίαµακρά διαδικασία διαβούλευσης µε τους πολίτες µε ανοι-κτές συνελεύσεις και οµάδες εργασίας,όπως και µε τουςκρατικούς και αυτοδιοικητικούς φορείς.

Με την ολοκλήρωση της µελέτης, όλος ο φάκελος έµεινεανενεργός στο ΥΠΕΧΩ∆Ε για δέκα χρόνια. Οι εµπλεκό-

071

µενοι κρατικοί φορείς αντί να δροµολογήσουν το έργο,έκαναν ακριβώς το αντίθετο. Άρχισαν να αποσπούν τµή-µατα και να οικοδοµούν νέα κτίρια. Έτσι στο Γουδί προ-στέθηκαν ολυµπιακά κτίρια στον πυρήνα του πρασίνουτα οποία στη συνέχεια µετατράπηκαν σε ιδιωτικούς χώ-ρους, νοσοκοµειακά και πανεπιστηµιακά κτίρια, χώρουςστάθµευσης οχηµάτων κ.ά.

Παράλληλα µε αυτήν την εξέλιξη, ένα σηµαντικό κίνηµακατοίκων των Αµπελοκήπων και του Ζωγράφου ξεκί-νησε µία µεγάλη εκστρατεία για τη διάσωση του χώρουκαι τη δηµιουργία του πάρκου.Αυτή η εκστρατεία συνε-χίζεται και σήµερα. Στους ∆ήµους Αθηναίων και Ζωγρά-φου,όπως και στη Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση,οι πιέσειςτων κινήσεων πολιτών για τη θεσµοθέτηση και ουσια-στική κατοχύρωση του πάρκου είναι οργανωµένες καιδιαρκείς. Η περίπτωση του πάρκου στο Γουδί αποτελείµία κραυγαλέα απόδειξη της έλλειψης ενδιαφέροντοςαπό την πλευρά της πολιτείας για δηµιουργία χώρων πρα-σίνου. Ένας πλήρως σχεδιασµένος χώρος πρασίνου, σεµία εξ’ ολοκλήρου δηµόσια έκταση δεν κατασκευάζεται.

21. ∂ÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ∞ÛÙÈÎÔ‡ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ∂ª¶ (1999), ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ¶¿ÚÎÔ°Ô˘‰›-πÏÈÛfi˜, ÂÚÂ˘ÓËÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ·, ∞ı‹Ó·: ∆ÔÌ¤·˜ ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌ›·˜ Î·È ÃˆÚÔ-Ù·Í›·˜ ∂ª¶ Î·È √ÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ƒ˘ıÌÈÛÙÈÎÔ‡ ™¯Â‰›Ô˘ ∞ı‹Ó·˜-À¶∂Ãø¢∂, ∞ı‹Ó·

3¢ÈÂÎ‰›ÎËÛËÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ¯ÒÚˆÓ Î·È

¯ÒÚˆÓÚ·Û›ÓÔ˘

074

¶ø™ À¶∂ƒ∞™¶π∑√ª∞™∆∂ ∆√À™ ∂§∂À-£∂ƒ√À™ Ãøƒ√À™ ∫∞π ∆√ ¶ƒ∞™π¡√;

¶ÔÏÏ¤˜ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜ ˘ÔÊ¤ÚÔ˘Ó ·fi ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÂÏÂ‡ıÂ-ÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ. ∏ ·ÓÂ¿ÚÎÂÈ· ÛÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÔ‡ Û¯Â-‰È·ÛÌÔ‡, Ë ¿ÚÓËÛË ÙË˜ ÔÏÈÙÂ›·˜ Ó· ‰È·ı¤ÛÂÈ ¯Ú‹Ì·Ù· ÁÈ· ··Ï-ÏÔÙÚÈÒÛÂÈ˜ Î·È ·ÁÔÚ¤˜ ÔÈÎÔ¤‰ˆÓ ÚÔÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈÚ¿ÛÈÓÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜, Ë Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎ‹ Î·È ·ÓÂÍ¤ÏÂÁÎÙË Î·Ù·¿ÙËÛËÙË˜ ‰ËÌfiÛÈ·˜ ÁË˜, Â›Ó·È ÌÂÚÈÎ¤˜ ·fi ÙÈ˜ ·ÈÙ›Â˜ Ô˘ ÚÔÎ·ÏÔ‡Ó ·˘Ù‹ÓÙËÓ ˘ÛÙ¤ÚËÛË ÛÂ Ú¿ÛÈÓÔ.

∆· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÂÈ‰ÂÈÓÒıËÎÂ ÌÂ ÙËÓ ÔÈÎÔ‰fiÌË-ÛË ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ ·fi ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ ÊÔÚÂ›˜ Î·È È‰ÈÒÙÂ˜.ÃÈÏÈ¿‰Â˜ ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù· ÁË˜ Ù· ÔÔ›· Â›¯·Ó ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛıÂ› ˆ˜ ¯ÒÚÔÈÚ·Û›ÓÔ˘ ÎÙ›ÛÙËÎ·Ó Ì¤Û· ·fi ¿Ù˘Â˜ Î·È ·‰È·Ê·ÓÂ›˜ ‰È·‰ÈÎ·Û›Â˜.∆Ô Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ·˘Ùfi ‰ÈÔÁÎÒıËÎÂ Î·Ù¿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜ ÙˆÓ√Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ ÙÔ˘ 2004. ™Â ˘¿Ú¯ÔÓÙ· ¿ÚÎ· ‹ ÛÂ ÂÎÙ¿-ÛÂÈ˜ fiÔ˘ ÚÔ‚Ï¤ÂÙ·È Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó ¿ÚÎ·, fiˆ˜ ÙÔ ™ÂÏÂ-›ÙÛ·ÚÈ ÛÙË ¡›Î·È·, ÙÔ ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ¶¿ÚÎÔ °Ô˘‰›-πÏÈÛfi˜, ÙÔ ∞ÙÙÈ-Îfi ÕÏÛÔ˜ ÛÙÔ °·Ï¿ÙÛÈ, ÙÔ ÚÒËÓ ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈÔ ÛÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfi Î·È Ë·ÎÙ‹ ÙÔ˘ º·ÏËÚÈÎÔ‡ ŸÚÌÔ˘, Î·Ù·ÛÎÂ˘¿ÛÙËÎ·Ó ÌÂÁ¿Ï· ÛÙ¿‰È· Î·ÈÎÙÈÚÈ·Î¤˜ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜. ¶ÔÏÏ¿ ·fi ·˘Ù¿ ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙËÓ·Ú¯‹ Ï˘fiÌÂÓ·, ÌÂÙ¿ ÌfiÓÈÌ· Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ¿ÏÏ·Í·Ó ¯Ú‹ÛË ÁÈ·Ó· Á›ÓÔ˘Ó ÛÙÈ˜ ÈÔ ÔÏÏ¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÎÙ›ÚÈ· ÂÌÔÚÈÎÒÓ ‹ „˘¯·-ÁˆÁÈÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ÌÂ ÙÈ˜ ÎÚ·ÙÈÎ¤˜ ·ÚÂÌ‚¿-

3.1

ÛÂÈ˜, È‰ÈÒÙÂ˜ ÂÈ¯Â›ÚËÛ·Ó Ó· ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ÛÔ˘Ó ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÂ˜ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ ˆ˜ ¯ÒÚÔÈ Ú·Û›ÓÔ˘ ÛÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿, ÙÔª·ÚÔ‡ÛÈ Î·È ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ÙË˜ ∞ı‹Ó·˜, ÂÓÒ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·‰ÂÓ ÏÂ›Ô˘Ó Î·È ·fi ÙÈ˜ ˘fiÏÔÈÂ˜ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ ÌÂÁ·ÏÔ˘fiÏÂÈ˜,fiˆ˜ Ë £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, Ë ¶¿ÙÚ· (.¯. ¿ÏÛÔ˜ ∞Á. ∞ÏÂÍ›Ô˘) Î·È ÙÔ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ ∫Ú‹ÙË˜.

075

ΤΡΑΠΕΖΟΚΑΘΙΣΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣΧΩΡΟΥΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Η κατάληψη των ελεύθερων χώρων από ιδιωτικές χρή-σεις αναψυχής τείνει να γίνει καθεστώς σε πολλές πόλεις.Όχι µόνο τραπεζοκαθίσµατα, αλλά κλειστά στέγαστρα,πολυτελή δάπεδα και ποικίλες µόνιµες ή ηµιµόνιµες εγκα-ταστάσεις καταστηµάτων αναψυχής (µπαρ, καφέ, εστια-τόρια) καταλαµβάνουν τις πλατείες, τους πεζόδροµους,τα µικρά πάρκα και τις ακτές, µειώνοντας τον ελεύθεροχώρο και αποκλείοντας τους περιπατητές.

Πρόσφατη έρευνα του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλ-λοντος του ΕΜΠ (2008-09),µε περιοχή µελέτης το ∆ήµοΠειραιά αποκάλυψε ότι 259 καταστήµατα καταλαµβά-νουν εκτάσεις σε δηµόσιους ελεύθερους χώρους της πό-λης. Εξ’ αυτών, το 74% έχει κατασκευές που απαγορεύ-ονται ρητά από τη νοµοθεσία (Παράρτηµα - Εικόνα 2).Οιαυθαίρετες αυτές εγκαταστάσεις αντιστοιχούν σε 8.000περίπου θέσεις πελατών. Στην ακτή της Πειραϊκής, στονελεύθερο αρχαιολογικό χώρο του Κονώνειου τείχους, το2005, µετά από πολύχρονες δικαστικές διαδικασίες καικινητοποιήσεις των κατοίκων και της αρχαιολογικής υπη-ρεσίας, αποξηλώθηκαν µόλις οκτώ από αυτά τα αυθαί-ρετα στέγαστρα.

076

¶√π∞ µ∏ª∞∆∞ ∞∫√§√À£√Àª∂°π∞ ¡∞ ¶ƒ√™∆∞∆∂À™√Àª∂ ∫∞π ¡∞¢π∂∫¢π∫∏™√Àª∂ ∆∏¡ ∫∞∆√ÃÀƒø™∏∂¡√™ ∂§∂À£∂ƒ√À Ãøƒ√À;

∏ ÂÌÂÈÚ›· ·fi ÙÈ˜ ‰Ú¿ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ÎÈÓ‹ÛÂˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ÂÚÈ‚·Ï-ÏÔÓÙÈÎÒÓ ª∫√ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ ·ÎfiÌË Î·È ÛÙÈ˜ ÈÔ ·ÎÚ·›Â˜ ÂÚÈÙÒ-ÛÂÈ˜ Â›Ó·È ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ·ÔÙÚ·Ô‡Ó ‚›·ÈÂ˜ ÚÔ˜ ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi Î·È ·ÛÙÈ-Îfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÂÂÌ‚¿ÛÂÈ˜. ∏ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË, ›Ûˆ˜, Ù¤ÙÔÈ· ÂÈÙ˘¯›·‹Ù·Ó Ë ·ÔÙÚÔ‹, ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË ÙÔ˘ 2007, ÙË˜ Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈÎ‹˜ ·Ó·ıÂ-ÒÚËÛË˜ ÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘ 24 ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ.

ª¤Û· ·fi ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ÂÌÂÈÚ›· Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ì¤Û· ·fi ÙËÓ ÂÌÂÈÚ›·ÙˆÓ ÙÔÈÎÒÓ ‰ÈÂÎ‰ÈÎ‹ÛÂˆÓ, Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ‰˘Ó·Ù‹ Û˘-ÛÂ›ÚˆÛË ÔÏÈÙÒÓ Î·È ÊÔÚ¤ˆÓ Ô˘ Ï·ÈÛÈÒÓÂÈ ÙË ‰ÈÂÎ‰›ÎËÛË ÙËÓÎ·ıÈÛÙ¿ ÈÔ ÈÛ¯˘Ú‹. ∆Ô ›‰ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Â›Ó·È Ë ‰ÈÂÎ‰›ÎËÛË Ó· ·ÏÒ-ÓÂÙ·È ÙfiÛÔ Ì¤Û· ÛÙÔ˘˜ ıÂÛÌÔ‡˜, fiÛÔ Î·È ¤Íˆ ·fi ·˘ÙÔ‡˜. ∞ÚÎÂÙ¤˜ÊÔÚ¤˜ Ë ÔÏ˘Â›Â‰Ë ÎÈÓËÙÔÔ›ËÛË Ì¤Ûˆ ÙË˜ ıÂÛÌÈÎ‹˜ Ô‰Ô‡ ÌÂÚÔÛÊ˘Á¤˜, ·ÚÂÌ‚¿ÛÂÈ˜, ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ÛÙÈ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ¤˜ ‚·ıÌ›-‰Â˜ ÙË˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È ÙˆÓ ÂÍÔ˘ÛÈÒÓ ¤ÊÂÚÂ ıÂÙÈÎfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·.

3.2

077

™∆∏¡ ∆√¶π∫∏ ∞À∆√¢π√π∫∏™∏

√È ‚·ıÌ›‰Â˜ ·˘Ù¤˜ ÛÙÔ Â›Â‰Ô ÙË˜ ÙÔÈÎ‹˜ ·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË˜ Â›Ó·È:

¢È·ÌÂÚÈÛÌ·ÙÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ

Œ¯ÂÈ ÁÓˆÌÔ‰ÔÙÈÎfi Î·È fi¯È ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ. ŸÌˆ˜ ÂÂÈ‰‹ Ù· Ì¤ÏËÙÔ˘ Â›Ó·È «¿ÓıÚˆÔÈ ÙË˜ ‰ÈÏ·Ó‹˜ fiÚÙ·˜», ‰‡ÛÎÔÏ· ı· Û˘Ó·ÈÓ¤-ÛÂÈ ÛÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÂÓfi˜ Ú¿ÛÈÓÔ˘ ¯ÒÚÔ˘. ŒÓ· „‹ÊÈÛÌ· ÙÔ˘ ¢È·ÌÂ-ÚÈÛÌ·ÙÈÎÔ‡ ™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ «Ù·Ú¿˙ÂÈ Ù· ÓÂÚ¿» ÛÙÈ˜ ·ÓÒÙÂÚÂ˜ ‚·ıÌ›‰Â˜.

¢ËÌÔÙÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ

Œ¯ÂÈ ÙËÓ ·fiÏ˘ÙË Â˘ı‡ÓË ÁÈ· ÙÈ˜ Î·Ù··Ù‹ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ Ò-ÚˆÓ Î·È ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ¤ÁÎÚÈÛ‹ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÂ› Ó· ˘¿ÚÍÂÈ ·ÏÏ·Á‹ ¯Ú‹-ÛË˜ ÂÓfi˜ Ú¿ÛÈÓÔ˘ ¯ÒÚÔ˘. ∂›Ó·È Â›ÛË˜ ÙÔ ÚÒÙÔ fiÚÁ·ÓÔ Ô˘ ·Ô-Ê·Û›˙ÂÈ ÁÈ· Ì›· ··ÏÏÔÙÚ›ˆÛË.

¡ÔÌ·Ú¯È·Îfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ

Œ¯ÂÈ ÁÓˆÌÔ‰ÔÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙÈ˜ ÂÁÎÚ›ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ªÂÏÂÙÒÓ ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔ-ÓÙÈÎÒÓ ∂ÈÙÒÛÂˆÓ Ô˘ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙÂ˜ ÁÈ· Î¿ıÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ¤ÚÁÔ.∏ ·ÚÓËÙÈÎ‹ ‹ ıÂÙÈÎ‹ ÁÓÒÌË ÙÔ˘ ÁÈ· ¤Ó· ¤ÚÁÔ ÌÔÚÂ› Ó· ÌË ÏËÊıÂ›˘fi„Ë ·fi ÙÔ À¶∂Ãø¢∂, ·ÏÏ¿ ÌÂÙÚ¿ÂÈ È‰È·›ÙÂÚ· ÛÂ ÂÚ›ÙˆÛËÚÔÛÊ˘Á‹˜ ÛÙË ‰ÈÎ·ÈÔÛ‡ÓË.

¶ÂÚÈÊ¤ÚÂÈ·

∆¤ÏÔ˜, ÛÙÈ˜ ¶ÂÚÈÊ¤ÚÂÈÂ˜ Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤Ó· Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ °ÂÓÈÎÔ‡ °Ú·Ì-Ì·Ù¤· ÙË˜ ¶ÂÚÈÊ¤ÚÂÈ·˜ Î·È ÙË˜ «∂ÈÙÚÔ‹˜ ÙÔ˘ ÕÚıÚÔ˘ 7» ˘¿Ú-¯ÂÈ Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÚÔÛÊ˘Á‹˜ Î·Ù¿ ·ÔÊ¿ÛÂˆÓ ÙˆÓ √∆∞. ™·ÓÈfiÙ·-Ù· fiÌˆ˜ ÔÈ ÂÚÈÊÂÚÂÈ·Î¤˜ ÂÈÙÚÔ¤˜ ‰ÈÎ·ÈÒÓÔ˘Ó ÙÈ˜ ÚÔÛÊ˘Á¤˜ Ô-ÏÈÙÒÓ. ™˘Ó‹ıˆ˜ ÙÈ˜ ·ÔÚÚ›ÙÔ˘Ó «ÁÈ· Ù˘ÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜».

3.2.1

078

™∆∞ À¶√Àƒ°∂π∞

°È· ÙÔ˘˜ Ú¿ÛÈÓÔ˘˜ Î·È ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜, ‰‡Ô ˘Ô˘Ú-ÁÂ›· Î·È ÔÈ ˘ËÚÂÛ›Â˜ ÙÔ˘˜ ¤¯Ô˘Ó ÙÔÓ Î‡ÚÈÔ ÏfiÁÔ.

ñ ∆Ô ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ÃˆÚÔÙ·Í›·˜ Î·È ¢ËÌÔÛ›ˆÓ ŒÚÁˆÓ(À¶∂Ãø¢∂) ÌÂ ÙÈ˜ ÎÂÓÙÚÈÎ¤˜ ÙÔ˘ ˘ËÚÂÛ›Â˜ Î·È Ù· ÙÔÈÎ¿ ÔÏÂÔ-‰ÔÌÈÎ¿ ÁÚ·ÊÂ›·. ÀËÚÂÛ›Â˜ ÌÂ ÎÔÌ‚ÈÎfi ÚfiÏÔ Â›Ó·È Ë ∂À¶∂ ÁÈ· ÙËÓ¤ÁÎÚÈÛË ‹ fi¯È Ì›·˜ ªÂÏ¤ÙË˜ ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ ∂ÈÙÒÛÂˆÓ, Ë ¢√∫∫ÁÈ· ÙËÓ ÂÔÙÂ›· ÙˆÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÒÓ ÁÚ·ÊÂ›ˆÓ Î·È ÙËÓ ÂÚÌËÓÂ›·ÙË˜ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹˜ ÓÔÌÔıÂÛ›·˜ Î·È Ë ∂È‰ÈÎ‹ ÀËÚÂÛ›· ∂ÈıÂˆÚË-ÙÒÓ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜.

ñ ∆· ¢·Û·Ú¯Â›· Ù· ÔÔ›· ˘¿ÁÔÓÙ·È ÛÙÈ˜ Î·Ù¿ ÙfiÔ˘˜ ¶ÂÚÈÊ¤ÚÂÈÂ˜Î·È ÛÙÔ ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ∞ÁÚÔÙÈÎ‹˜ ∞Ó¿Ù˘ÍË˜ & ∆ÚÔÊ›ÌˆÓ (ÁÈ· ÙÔ˘˜ Â-ÚÈ·ÛÙÈÎÔ‡˜ ÔÚÂÈÓÔ‡˜ fiÁÎÔ˘˜ Î·È Ù· ÂÚÈ·ÛÙÈÎ¿ ‰¿ÛË) ÌÂ ÙÈ˜ ÎÂÓÙÚÈ-Î¤˜ ÙÔ˘˜ ˘ËÚÂÛ›Â˜ Î·È ÙÈ˜ ÙÔÈÎ¤˜ ‰ÈÂ˘ı‡ÓÛÂÈ˜.

™Â ·ÚÎÂÙ¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÂÌÏ¤ÎÔÓÙ·È ·ÎfiÌË:

ñ ∆Ô ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ (ÁÈ· ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Ô˘ ÂÚÈ-Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ‹ ÁÂÈÙÓÈ¿˙Ô˘Ó ÌÂ ÚÔ˚ÛÙÔÚÈÎ¿, ÎÏ·ÛÈÎ¿, ÚˆÌ·˚Î¿, ‚˘-˙·ÓÙÈÓ¿, ÓÂÒÙÂÚ· Î·È Û‡Á¯ÚÔÓ· ÌÓËÌÂ›· ‹ ÌÔ˘ÛÂ›·). ∂ÎÙfi˜ ·fi ÙÈ˜ÎÂÓÙÚÈÎ¤˜ ‰ÈÂ˘ı‡ÓÛÂÈ˜, ·Ó¿ÏÔÁ· ÌÂ ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË, ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÏfiÁÔ¤¯Ô˘Ó ÔÈ ÙÔÈÎ¤˜ ‰ÈÂ˘ı‡ÓÛÂÈ˜ ÌÓËÌÂ›ˆÓ, Ù· ÙÔÈÎ¿ Û˘Ì‚Ô‡ÏÈ· ·Ú¯·È-ÔÙ‹ÙˆÓ Î·È Ù· ‰‡Ô ÎÂÓÙÚÈÎ¿ Û˘Ì‚Ô‡ÏÈ·: ÙÔ ∫ÂÓÙÚÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ∞Ú¯·ÈÔÙ‹ÙˆÓ (∫∞™) Î·È ÙÔ ∫ÂÓÙÚÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ¡ÂˆÙ¤ÚˆÓ ªÓË-ÌÂ›ˆÓ (∫™¡ª).

ñ ∆Ô ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô √ÈÎÔÓÔÌ›·˜ Î·È √ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Î·È Ë ∫ÙËÌ·ÙÈÎ‹ ∂Ù·È-ÚÂ›· ¢ËÌÔÛ›Ô˘ (∫∂¢), ÛÙÈ˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡ Î·È ÙˆÓ ‰ËÌÔ-Û›ˆÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ.

ñ ∆Ô ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ∂ÌÔÚÈÎ‹˜ ¡·˘ÙÈÏ›·˜, ∞ÈÁ·›Ô˘ Î·È ¡ËÛÈˆÙÈÎ‹˜¶ÔÏÈÙÈÎ‹˜, ÛÙÈ˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡ Î·È ÙˆÓ ÏÈÌ·ÓÈÒÓ, Ë °ÂÓÈ-Î‹ °Ú·ÌÌ·ÙÂ›· §ÈÌ¤ÓˆÓ Î·È §ÈÌÂÓÈÎ‹˜ ¶ÔÏÈÙÈÎ‹˜ Î·È Ù· ÙÔÈÎ¿ §ÈÌÂ-Ó·Ú¯Â›· ÛÙÈ˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÙˆÓ ÏÈÌ·ÓÈÒÓ.

3.2.2

079

™∆∏ ¢π∫∞π√™À¡∏

™Â ÔÏÏ¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÚÔ¿ÛÈÛË˜ ¯ÒÚˆÓ Ú·Û›ÓÔ˘, Ë ÚÔÛÊ˘-Á‹ ÛÙË ‰ÈÎ·ÈÔÛ‡ÓË ·ÔÙÂÏÂ› ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ô‰fi. ™ÙË ‰ÈÎ·ÈÔÛ‡ÓË ‰È-Î·ÈÔ‡Ù·È Ó· ÚÔÛÊ‡ÁÂÈ ÔÔÈÔÛ‰‹ÔÙÂ ÔÏ›ÙË˜ ¤¯ÂÈ «¤ÓÓÔÌÔ Û˘Ì-Ê¤ÚÔÓ». °È· Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ‰ÈÎ·ÛÙ‹ÚÈ· ·˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Ô ÂÓ¿ÁˆÓÚ¤ÂÈ Ó· Î·ÙÔÈÎÂ› ‹ Ó· ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÔÏ‡ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ô˘ ‚Ú›-ÛÎÂÙ·È ÙÔ Úfi‚ÏËÌ·, Î·È Ó· ı›ÁÂÙ·È, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ¿ÌÂÛ· ·fiÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÂÓfi˜ ¿ÚÎÔ˘. ŸÌˆ˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ù· ‰ÈÎ·ÛÙ‹ÚÈ· ‰¤¯Ô-ÓÙ·È ÙÔ ‰ÈÎ·›ˆÌ· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Ó· ÚÔÛÊÂ‡ÁÔ˘Ó ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›·ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ·ÎfiÌË Î·È ·Ó ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ¿ÌÂÛÔ Û˘ÌÊ¤ÚÔÓ.

√È ÚÔÛÊ˘Á¤˜ ÛÙË ‰ÈÎ·ÈÔÛ‡ÓË ÎÏÈÌ·ÎÒÓÔÓÙ·È ÌÂ:- ∞Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙÔÓ ∂ÈÛ·ÁÁÂÏ¤·- ∞›ÙËÛË ·ÛÊ·ÏÈÛÙÈÎÒÓ Ì¤ÙÚˆÓ- ª‹Ó˘ÛË ‹ ·ÁˆÁ‹- ¶ÚÔÛÊ˘Á‹ ÛÙ· ¢ÈÔÈÎËÙÈÎ¿ ¢ÈÎ·ÛÙ‹ÚÈ· (¢ÈÔÈÎËÙÈÎfi ¶ÚˆÙÔ‰ÈÎÂ›Ô,

¢ÈÔÈÎËÙÈÎfi ∂ÊÂÙÂ›Ô, ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙË˜ ∂ÈÎÚ·ÙÂ›·˜).

∏ ÚÔÛÊ˘Á‹ ÛÙÔ ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙË˜ ∂ÈÎÚ·ÙÂ›·˜ ‹ ÛÙÔ ¢ÈÔÈÎËÙÈÎfi ∂ÊÂ-ÙÂ›Ô Â›Ó·È Ì›· ‰‡ÛÎÔÏË Î·È ÛÔ‚·Ú‹ ˘fiıÂÛË Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÂÙ·ÈÌÂ È‰È·›ÙÂÚË ÚÔÛÔ¯‹. ∆Ô ∂’ ∆Ì‹Ì· ÙÔ˘ ™Ù∂ ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ Ì›·ÈÛ¯˘Ú‹ ·Ú¿‰ÔÛË ·ÔÊ¿ÛÂˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ Î·ÈÊ˘ÛÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ª›· ÚÔÛÊ˘Á‹ fiÌˆ˜ ÎÂÚ‰›˙ÂÙ·È fiÙ·Ó Â›Ó·ÈÔÏ‡ Î·Ï¿ ÙÂÎÌËÚÈˆÌ¤ÓË ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÓÔÌÈÎfi, ÙÔ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎfi Î·ÈÙÔ ÙÂ¯ÓÈÎfi ÙË˜ ÛÎ¤ÏÔ˜.

∞ÚÌfi‰ÈÔ ‰ÈÎ·ÛÙ‹ÚÈÔ ÁÈ· ÙÈ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ·˘ı·›ÚÂÙË ÌÂÙ·-‚ÔÏ‹ ¯Ú‹ÛË˜ Â›Ó·È ÛÂ ÚÒÙÔ ‚·ıÌfi ÙÔ ¢ÈÔÈÎËÙÈÎfi ∂ÊÂÙÂ›Ô. ∏ ÚÔ-ıÂÛÌ›· ÁÈ· ÙËÓ ¿ÛÎËÛË ÙË˜ ·›ÙËÛË˜ ·Î‡ÚˆÛË˜ Â›Ó·È 60 ËÌ¤ÚÂ˜ ·fiÙË ÁÓÒÛË ÙË˜ Ú¿ÍË˜ Ô˘ ı· ÚÔÛ‚ÏËıÂ›. ∂›ÛË˜, Ú¤ÂÈ ·˘Ùfi˜Ô˘ ÚÔÛÊÂ‡ÁÂÈ Ó· ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ fiÙÈ Ë ÚÔÛ‚·ÏÏfiÌÂÓË Ú¿ÍË ÙÔ‡ÚÔÎ·ÏÂ› ÌÈ· ˘ÏÈÎ‹ ‹ ËıÈÎ‹ ‚Ï¿‚Ë ÁÈ· Ó· ¤¯ÂÈ ¤ÓÓÔÌÔ Û˘ÌÊ¤ÚÔÓÎ·Ù¿ıÂÛË˜ ·›ÙËÛË˜ ·Î‡ÚˆÛË˜.

3.2.3

080

™∆√ ∫√π¡√µ√À§π√

™Ù· Ï·›ÛÈ· ÙÔ˘ ÎÔÈÓÔ‚Ô˘ÏÂ˘ÙÈÎÔ‡ ÂÏ¤Á¯Ô˘, Ì¤Ûˆ ÂÓfi˜ ‹ ÂÚÈÛÛÔ-Ù¤ÚˆÓ ‚Ô˘ÏÂ˘ÙÒÓ, ¤Ó· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎfi ˙‹ÙËÌ· ÌÔÚÂ› Ó· Êı¿ÛÂÈÛÙË µÔ˘Ï‹ ÌÂ ÌÔÚÊ‹ ÂÚÒÙËÛË˜ ‹ ·Ó·ÊÔÚ¿˜ ÔÏÈÙÒÓ ÚÔ˜ Û˘ÁÎÂ-ÎÚÈÌ¤ÓÔ ˘Ô˘ÚÁfi. ∆fiÙÂ Ô ˘Ô˘ÚÁfi˜ Â›Ó·È ˘Ô¯ÚÂˆÌ¤ÓÔ˜ Ó· ··-ÓÙ‹ÛÂÈ ÛÂ Û‡ÓÙÔÌÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÛÙÔ˘˜ ÂÚˆÙÒÓÙÂ˜ ÁÈ· ÙÔ ÙÈ ÛÙÔÈ¯Â›· ¤¯ÂÈÎ·È ÙÈ ¤¯Ô˘Ó Î¿ÓÂÈ ÔÈ ˘ËÚÂÛ›Â˜ ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁÂ›Ô˘ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ-Ì¤ÓÔ ˙‹ÙËÌ·. ∏ ÂÚÒÙËÛË ÛÙË µÔ˘Ï‹ Â›Ó·È ¤Ó· Ì¤ÛÔÓ Ô˘ Ô‰ËÁÂ› ÛÂÂ›ÛËÌÂ˜ ··ÓÙ‹ÛÂÈ˜, ‰›ÓÔÓÙ·˜ ·Ú¿ÏÏËÏ· ‰ËÌÔÛÈfiÙËÙ· ÛÙÔ ı¤Ì·.

™∂ ∂Àƒø¶∞´∫√ ∂¶π¶∂¢√

∆Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô Ì¤ÛÔÓ Â›Ó·È Ë ÚÔÛÊ˘Á‹ ÛÙ· Â˘Úˆ·˚Î¿ fiÚÁ·Ó·. ŒÓ·˜ÔÏ›ÙË˜ ÙË˜ ∂∂ ‹ Ì›· ¤ÓˆÛË ÔÏÈÙÒÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ‰ÈÂ˘-ÎÚÈÓ›ÛÂÈ˜ Î·È ‚Ô‹ıÂÈ· ·fi ÙË °ÂÓÈÎ‹ ¢ÈÂ‡ı˘ÓÛË ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ÙË˜ ∂˘Úˆ·˚Î‹˜ ∂ÈÙÚÔ‹˜, Ó· Î·Ù·ı¤ÛÔ˘Ó Ì¤Ûˆ Â˘Úˆ‚Ô˘ÏÂ˘ÙÒÓÂÚÒÙËÛË ÛÙÔ ∂˘Úˆ·˚Îfi ∫ÔÈÓÔ‚Ô‡ÏÈÔ Î·È Ù¤ÏÔ˜ Ó· ÚÔÛÊ‡ÁÔ˘ÓÛÙÔ ∂˘Úˆ·˚Îfi ¢ÈÎ·ÛÙ‹ÚÈÔ ∞ÓıÚˆ›ÓˆÓ ¢ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ (∂¢∞¢), ÙÂÎ-ÌËÚÈÒÓÔÓÙ·˜ ÓÔÌÈÎ¿ ÙËÓ Î·Ù·¿ÙËÛË ·ÙÔÌÈÎÒÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Ì¤Û··fi ÙËÓ ˘Ô‚¿ıÌÈÛË ÙˆÓ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ Û˘ÓıËÎÒÓ ‰È·‚›ˆÛË˜Ì¤Û· ÛÙËÓ fiÏË. ∞Í›˙ÂÈ Ó· ÛËÌÂÈˆıÂ› ˆ˜ ÙÔ ∂¢∞¢ Â›Ó·È ‰È·ÊÔÚÂ-ÙÈÎfi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ·ÔÓÔÌ‹˜ ‰ÈÎ·ÈÔÛ‡ÓË˜ ·fi ÙÔ ¢ÈÎ·ÛÙ‹ÚÈÔ ÙˆÓ ∂˘-Úˆ·˚ÎÒÓ ∫ÔÈÓÔÙ‹ÙˆÓ (¢∂∫). ∆Ô ¢∂∫ ‰ÂÓ ‰ÈÎ¿˙ÂÈ ·ÙÔÌÈÎ¤˜ ÚÔ-ÛÊ˘Á¤˜, ÂÓÒ ÙÔ ∂¢∞¢ ‰¤¯ÂÙ·È ÌÂÓ ·ÙÔÌÈÎ¤˜ ÚÔÛÊ˘Á¤˜, ·ÏÏ¿ ÂÛÙÈ¿-˙ÂÈ ÛÙËÓ Èı·Ó‹ ·Ú·‚›·ÛË ÙË˜ ∂˘Úˆ·˚Î‹˜ ™‡Ì‚·ÛË˜ ÁÈ· ÙËÓ ¶ÚÔ-ÛÙ·Û›· ÙˆÓ ¢ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ∞ÓıÚÒÔ˘ (1950). ™›ÁÔ˘Ú· ¿ÓÙˆ˜Ë ÚÔÛÊ˘Á‹ ÛÙ· Â˘Úˆ·˚Î¿ fiÚÁ·Ó· ‰ÂÓ ı· ¤ÚÂÂ Ó· ·ÔÙÂÏÂ›Î‡ÚÈ· ÂÈÏÔÁ‹ ‰Ú¿ÛË˜, Î·ıÒ˜ ÙÔ ·ÛÙÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, Ë ÔÏÂÔ‰Ô-Ì›· Î·È Ë ¯ˆÚÔÙ·Í›· Â›Ó·È ÙÔÌÂ›˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ ÎÔÈÓÔ-ÙÈÎÔ‡ ‰ÈÎ·›Ô˘.

3.2.4

3.2.5

081

¢À√ ÃƒÀ™√π ∫∞¡√¡∂™ °π∞ ∆√¶ø™ ∞¶∂À£À¡√ª∞™∆∂ ™∆∞£∂™ªπ∫∞ √ƒ°∞¡∞

√ Î¿ıÂ ÔÏ›ÙË˜ ¤¯ÂÈ ÙÔ ‰ÈÎ·›ˆÌ· Ó· ·Â˘ı˘ÓıÂ› ‹ Ó· ÚÔÛÊ‡ÁÂÈÛÂ ÔÔÈÔ‰‹ÔÙÂ ıÂÛÌÈÎfi fiÚÁ·ÓÔ, ÛÙËÓ ÙÔÈÎ‹ ·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË, ÛÙÈ˜˘ËÚÂÛ›Â˜ ÙˆÓ ˘Ô˘ÚÁÂ›ˆÓ, ÛÙË ‰ÈÎ·ÈÔÛ‡ÓË.

√ ÚÒÙÔ˜ ¯Ú˘Ûfi˜ Î·ÓfiÓ·˜ Â›Ó·È: «Ë ÈÛ¯‡˜ ÂÓ ÙË ÂÓÒÛÂÈ». ¢ËÏ·-‰‹ fiÛÔ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Â›Ó·È ·˘ÙÔ› Ô˘ ‰ÈÂÎ‰ÈÎÔ‡Ó ‹ ÚÔÛÊÂ‡ÁÔ˘Ó,ÙfiÛÔ ÈÔ ÈÛ¯˘Úfi Á›ÓÂÙ·È ÙÔ ·›ÙËÌ·. °È· ·˘Ùfi Û˘ÏÏ¤ÁÔ˘ÌÂ ˘ÔÁÚ·-Ê¤˜, Û˘Ó˘ÔÁÚ¿ÊÔ˘ÌÂ fiÛÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÌÔÚÔ‡ÌÂ ÙÈ˜ ÚÔÛÊ˘-Á¤˜, Û˘ÁÎÚÔÙÔ‡ÌÂ ÂÓÒÛÂÈ˜ ÔÏÈÙÒÓ Î·È ÚÔÛ·ıÔ‡ÌÂ Ó· ‰ÈÂÎ‰È-ÎÔ‡ÌÂ ·fi ÎÔÈÓÔ‡ Î·È Î·Ù¿ ÚÔÙ›ÌËÛË, fi¯È ·ÙÔÌÈÎ¿!

√ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ¯Ú˘Ûfi˜ Î·ÓfiÓ·˜ Â›Ó·È Ë ¿ÚÙÈ· ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹ ÙÂÎÌËÚ›ˆ-ÛË Î·È ıˆÚ¿ÎÈÛË ÙË˜ ‰ÈÂÎ‰›ÎËÛË˜, Î˘Ú›ˆ˜ ÙÂ¯ÓÈÎ‹ Î·È ÓÔÌÈÎ‹.ª¤Û· ÛÙÔ Ï·‚‡ÚÈÓıÔ ÙË˜ ÓÔÌÔıÂÛ›·˜ Î·È ÙË˜ ‰ËÌfiÛÈ·˜ ‰ÈÔ›ÎË-ÛË˜, ¤Ó·˜ ÔÏ›ÙË˜ ‹ Ì›· ÔÌ¿‰· ÔÏÈÙÒÓ Â›Ó·È Û¯Â‰fiÓ Ù˘ÊÏ‹ ¯ˆÚ›˜

3.3

082

ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂÓfi˜ ÙÂ¯ÓÈÎÔ‡ Î·È ÂÓfi˜ ÓÔÌÈÎÔ‡ ÂÈÛÙ‹-ÌÔÓ·. ¶ÔÏÏÔ› Î·È ÔÏÏ¤˜ ‰ÈÎËÁfiÚÔÈ, ÌË¯·ÓÈÎÔ›, ÁÂˆfiÓÔÈ, ÂÈÛÙ‹-ÌÔÓÂ˜ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î.¿. Â›Ó·È ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÂıÂÏÔÓÙ¤˜ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚·Ï-ÏÔÓÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ÙÈ˜ ‰ÈÂÎ‰ÈÎ‹ÛÂÈ˜ ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜ Î·ÈÙÈ˜ ÁÂÈÙÔÓÈ¤˜.

∂›ÛË˜ ·ÚÎÂÙÔ› ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎÔ› ÊÔÚÂ›˜, ÂÈÌÂÏËÙ‹ÚÈ· Î·È ª∫√, ÌÂ ÙÔÎ‡ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ¤˜ ÙÔ˘˜, ¤¯Ô˘Ó ‰ÒÛÂÈ ÔÏ‡ÙÈÌË ‚Ô‹-ıÂÈ· ÛÂ ÙÔÈÎ¤˜ ‰ÈÂÎ‰ÈÎ‹ÛÂÈ˜. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈÎ¿ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ë ¡ÔÌÈÎ‹ √Ì¿-‰· ÀÔÛÙ‹ÚÈÍË˜ ¶ÔÏÈÙÒÓ ÙÔ˘ WWF ∂ÏÏ¿˜. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÔÌ¿‰· Ô˘·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ÂıÂÏÔÓÙ¤˜ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÂÈ‰ÈÎÔÙ‹ÙˆÓ, Î˘Ú›ˆ˜ ÓÔÌÈ-ÎÔ‡˜, ‚ÈÔÏfiÁÔ˘˜ Î·È ÌË¯·ÓÈÎÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÂÍÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È ÙÈ˜ ‰ÂÎ¿-‰Â˜ ·Ó·ÊÔÚ¤˜ - Î·Ù·ÁÁÂÏ›Â˜ ÁÈ· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ‹ ˘Ô‚¿ıÌÈÛË Ô˘˘Ô‚¿ÏÏÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Î¿ıÂ Ì‹Ó·. ∏ ¡ÔÌÈÎ‹ √Ì¿‰· ÙÔ˘WWF ∂ÏÏ¿˜ ÂÍÂÙ¿˙ÂÈ ÛÂ ÏÂÙÔÌ¤ÚÂÈ· Î¿ıÂ ·Ó·ÊÔÚ¿ - Î·Ù·ÁÁÂÏ›·Î·È ‚ÔËı¿ÂÈ ÙÔ˘˜ ÂÓ‰È·ÊÂÚfiÌÂÓÔ˘˜ ÔÏ›ÙÂ˜ ‹ ÔÌ¿‰Â˜ ÒÛÙÂ Ó· ‰Ú¿-ÛÔ˘Ó ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ¿.

083

ΜΙΑ ΕΝ∆ΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΗΙΣΤΟΡΙΑ: Η ∆ΙΑΚΟΠΗ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ ΕΡΓΟΥ

ΣΤΗ ΜΑΡΙΝΑ ΖΕΑΣ ΤΟ 2004

Το Πασαλιµάνι είναι το δεύτερο φυσικό αγκυροβόλιοτου Πειραιά. Η ακτογραµµή του έχει διαµορφωθεί απότα τέλη του 19ου αιώνα µε τη δηµιουργία ενός µεγάλουπεζοδροµίου. Αυτό το «πέταλο» αποτελεί τον περίπατοτης πόλης. Το λιµάνι µετασχηµατίστηκε ξανά το 1972. ΟΕΟΤ µετέτρεψε το ανοργάνωτο αγκυροβόλιο - κυρίωςαλιέων - σε µαρίνα σκαφών αναψυχής. Ο χώρος λειτουρ-γούσε επί 33 χρόνια ως δηµόσιος χώρος µε ενοικιαζό-µενα από τον ΕΟΤ καταστήµατα χαµηλής όχλησης καιµε µία σειρά ναυταθλητικούς οµίλους. Όλη η περιοχή προ-στατεύεται ως αρχαιολογική22. Εκτός από το Κονώνειοτείχος το οποίο εµφανίζεται σε πολλές θέσεις, στο βυθόκρύβεται ο αρχαίος ναύσταθµος του 5ου αιώνα π.Χ. ΣτοΡΣΑ προσδιορίστηκε ως χώρος τουρισµού και αναψυ-χής και στο ΓΠΣ Πειραιά ορίστηκε ως τµήµα του ιστορι-κού κέντρου,δηµόσιος χώρος αναψυχής και περιπάτου 23.

Η Μαρίνα Ζέας ως το 2002 αποτελούσε µία από τις κερ-δοφόρες θέσεις του ΕΟΤ. Όταν ο ΕΟΤ µετασχηµατίστη-κε σε ΕΤΑ ΑΕ,η Μαρίνα Ζέας αποτέλεσε τη ναυαρχίδα τουεγχειρήµατος της ιδιωτικοποίησης της περιουσίας του.Στα πλαίσια αυτά δροµολογήθηκε η εκχώρησή της µαζίµε άλλους τέσσερις λιµένες τουριστικών σκαφών (Ζέα,Νέο Φάληρο,Φλοίσβος,Άλιµος,Άγιος Κοσµάς) και 9 απότις 16 ακτές κολύµβησης οι οποίες απλώνονται από τονΆλιµο έως τις Καβοκολώνες 24.

Στο διαγωνισµό προσφορών για την ιδιωτικοποίηση τηςΖέας, η ΕΤΑ έθεσε όρους επεκτάσεων και νέων έργωνγια τη µεγιστοποίηση της επένδυσης.Ζητήθηκε από τουςεπενδυτές να κατασκευάσουν ένα πλωτό εστιατόριο,

084

ένα ξενοδοχείο στη θέση του Ναυτικού Μουσείου,εκατο-ντάδες µέτρα νέους προβλήτες και έναν σταθµό καυσίµων.

Ο χώρος του Πασαλιµανιού - Ζέας, χώρος ευθύνης τουΕΟΤ ως το 2002, ορίστηκε ως ιδιωτικό οικόπεδο µαζί µετις αρχαιότητες,τη θάλασσα και τους κοινόχρηστους χώ-ρους.Το 2003 ενώ η ΕΤΑ διαπραγµατευόταν µε τον ∆ήµοΠειραιά τα όρια ευθυνών και τις χρήσεις του αιγιαλούτου ∆ήµου,οι διαπραγµατεύσεις διακόπηκαν.Tο masterplan της επέµβασης ενσωµατώθηκε χωρίς δηµόσιο διά-λογο στον Ολυµπιακό Νόµο του 2003 25 µε τη σφραγίδατου ΥΠΕΧΩ∆Ε, ως τροποποίηση πλέον του ρυµοτοµι-κού σχεδίου της πόλης.Παραχωρήθηκε επίσης στην ανά-δοχο κοινοπραξία ο έλεγχος της τήρησης των πολεοδο-µικών και κτιριοδοµικών κανονισµών καταργώντας τονέλεγχο τον οποίο ασκούσαν έως τότε το ΥΠΕΧΩ∆Ε καιοι διευθύνσεις πολεοδοµίας του ∆ήµου και της Νοµαρ-χίας Πειραιά.Το µοντέλο αυτό της µεταβίβασης σε ιδιώ-τες του πολεοδοµικού ελέγχου και του δικαιώµατος έκ-δοσης οικοδοµικών αδειών, το οποίο περιορίζει τη δυνα-τότητα ελέγχου από την πλευρά των πολιτών και της το-πικής αυτοδιοίκησης, εφαρµόστηκε για πρώτη φοράστην Ελλάδα από τότε που υπάρχει πολεοδοµική νοµο-θεσία στην περίπτωση της Αττικής Οδού και στη συνέχειαπροτάθηκε για τη λειτουργία των «Ολυµπιακών Ακινήτων».

∆ιατηρήθηκε ο έλεγχος των περιβαλλοντικών όρων απότο ΥΠΕΧΩ∆Ε και ο έλεγχος των αρχαιοτήτων από τοΥΠΠΟ.Η µεταβίβαση και αυτών των αρµοδιοτήτων στουςιδιώτες ήταν σχεδόν αδύνατη, δεδοµένης της κοινοτι-κής οδηγίας περί ΜΠΕ και της κήρυξης του αρχαιολο-γικού χώρου. Η εταιρεία στην οποία παραχωρήθηκε οχώρος για 45 χρόνια επιχείρησε αµέσως να φράξει τιςεισόδους προς την ακτή µε µπάρες και φρουρούς ασφα-λείας.Υπέβαλε την απαραίτητη MΠΕ και ξεκίνησε τα έργα

085

τον Ιανουάριο του 2004 µε στόχο την ολοκλήρωσή τουςµέχρι τον Αύγουστο των αγώνων. Η πρώτη διαδήλωσηγια το Πασαλιµάνι έγινε τον Οκτώβριο 2002, πριν τοδιαγωνισµό. Οι έντονες αντιδράσεις έκαναν την ΕΤΑ νααποσύρει από το σχεδιασµό το πλωτό εστιατόριο και τοξενοδοχείο στη θέση του µουσείου.Λίγο µετά την έναρ-ξη των έργων, το Φεβρουάριο 2004, ιδρύθηκε η Επιτρο-πή Κατοίκων Καστέλλας - Πασαλιµανιού - Φρεαττύδας.Η εκστρατεία που ακολούθησε τους επόµενους µήνεςείχε ως αποτέλεσµα τη συγκέντρωση 3.500 υπογραφώνδιαµαρτυρίας στις οποίες περιλαµβάνονταν όλοι οι πολι-τιστικοί και οι µεγάλοι επαγγελµατικοί φορείς της πόλης.Ακολούθησε µία πλειάδα λαϊκών συνελεύσεων, εκδηλώ-σεων και διαδηλώσεων.Η επίδραση της καµπάνιας στουςφορείς της πόλης υπήρξε καταλυτική. Το ΝοµαρχιακόΣυµβούλιο απέρριψε τη ΜΠΕ, υιοθετώντας την επιχει-ρηµατολογία των κατοίκων. Ακολούθησε το ∆ηµοτικόΣυµβούλιο και το σύνολο των βουλευτών της πόλης. Συ-νέχισε η Αρχαιολογική Υπηρεσία η οποία σε πολλά ση-µεία έκρινε τα έργα επικίνδυνα για τον αρχαίο ναύσταθ-µο. Οι κάτοικοι αποµάκρυναν τις µπάρες, καταργώνταςτον έλεγχο της εισόδου στο λιµάνι.∆ύο προσφυγές στοΣτΕ και άλλες τρεις σε δικαστήρια προκάλεσαν τη δια-κοπή των έργων.Ενώ πλησίαζε η έναρξη της ολυµπιάδας,η εταιρεία έδινε µάχη µε το χρόνο για να κατοχυρώσειτο έργο ως ολυµπιακό. Η έντονη διαµαρτυρία της Επιτρο-πής µαζί µε το Νοµάρχη Πειραιά στο γραφείο του υπουρ-γού ΠΕΧΩ∆Ε έναν µήνα πριν τους αγώνες, «πάγωσε»την υπογραφή της ΜΠΕ.Λίγες µέρες πριν την τελετήέναρξης των αγώνων, σε µία θυελλώδη συνεδρίαση τουΚεντρικού Αρχαιολογικού Συµβουλίου και παρά τις αντιρ-ρήσεις των Εφορειών Εναλίων και Κλασσικών, εγκρίθη-κε µέρος του έργου. Ο χρόνος όµως είχε τελειώσει. Το

086

φθινόπωρο εγκρίθηκε εκ των υστέρων συνολικά η ΜΠΕπεριορίζοντας το έργο στο ήµισυ και ξεκαθαρίζοντας ότιη Μαρίνα Ζέας είναι δηµόσιος χώρος αναψυχής και περι-πάτου26. Λίγες εβδοµάδες αργότερα το ΥΠΕΧΩ∆Ε µε«διορθωτική» εγκύκλιο διευκρίνισε ότι ο πολεοδοµικόςέλεγχος επανέρχεται στις διευθύνσεις πολεοδοµιών καιστη συνέχεια το ΣτΕ το Φεβρουάριο του 2005 σταµά-τησε το έργο στο σύνολό του δεχόµενο τις ενστάσεις καιυιοθετώντας την επιχειρηµατολογία της Επιτροπής Κατοί-κων και της Νοµαρχίας Πειραιά. Το έργο των επεκτάσε-ων στη Μαρίνα Ζέας και της κατάργησης του δηµόσιουχαρακτήρα του ελεύθερου χώρου εν τέλει ακυρώθηκε.

18. º∂∫ ¢23/16.1.1973 Î·È ¢'27/1.2.1973

19. °ÂÓÈÎfi ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎfi ™¯¤‰ÈÔ ¶ÂÈÚ·È¿, º∂∫ ¢79/1988

20. ∂ÊËÌÂÚ›‰Â˜ ∏ ∫·ıËÌÂÚÈÓ‹ - ¤ÓıÂÙÔ √π∫√, 13.8.2005 Î·È ∫˘ÚÈ·Î¿ÙÈÎË∂ÏÂ˘ıÂÚÔÙ˘›·, 14.8.2005.

21. ¡. 3207/2003 (º∂∫ 302/24.12.2003)

22. ∫À∞ 123240/1.9.2004 (À¶∂Ãø¢∂, À¶¶√, À∂¡, ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ∆Ô˘ÚÈÛÌÔ‡)

087

∆π ∂π¡∞π ªπ∞ ∂¡ø™∏ ¶√§π∆ø¡;

ª›· ¤ÓˆÛË ÔÏÈÙÒÓ ÌÔÚÂ› Ó· ¤¯ÂÈ Â›ÛËÌË ÌÔÚÊ‹, Ó· Â›Ó·È ‰Ë-Ï·‰‹ ¤Ó· ·Ó·ÁÓˆÚÈÛÌ¤ÓÔ ÛˆÌ·ÙÂ›Ô ÌÂ Ì¤ÏË, Î·Ù·ÛÙ·ÙÈÎfi Î·È ·Ó·-ÁÓÒÚÈÛË ·fi ÙÔ ¶ÚˆÙÔ‰ÈÎÂ›Ô. ™ÙË Û‡ÓÙ·ÍË ÂÓfi˜ Ù¤ÙÔÈÔ˘ Î·Ù·ÛÙ·-ÙÈÎÔ‡ ÌÔÚÂ› Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ¤Ó·˜ ‰ÈÎËÁfiÚÔ˜ ‹ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘-ÌÂ ˆ˜ ‚¿ÛË ¤Ó· ·ÚfiÌÔÈÔ ·fi Î¿ÔÈ· ¿ÏÏË ¤ÓˆÛË, Û‡ÏÏÔÁÔ,ÛˆÌ·ÙÂ›Ô. ª›· ¤ÓˆÛË ÔÏÈÙÒÓ ÌÔÚÂ› Ó· ¤¯ÂÈ Û˘ÛÙ·ıÂ› ÌÂ ÛÎÔfiÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ‹/Î·È ÌÂ ¿ÏÏÔ ÛÎÔfi. ∞˘Ùfi ‰ÂÓÂ›Ó·È Úfi‚ÏËÌ·. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ô Û‡ÏÏÔÁÔ˜ ÁÔÓ¤ˆÓ ÂÓfi˜ Û¯Ô-ÏÂ›Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Û˘ÛÙ·ıÂ› ÌÂ ÛÎÔfi ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿Ï-ÏÔÓÙÔ˜, ¤¯ÂÈ ‰ÈÎ·›ˆÌ· fiÌˆ˜ Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Ì›· ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÁÈ·ÙÔ ¿ÌÂÛÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘ Û¯ÔÏÂ›Ô˘ Î·È ÙÈ˜ ÂÈÙÒÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ÛÙÔ˘˜Ì·ıËÙ¤˜ ‹ ÌÔÚÂ› Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜ ÛÂ Û¯¤ÛË ÌÂ ÙÔÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ.

¢ÂÓ Â›Ó·È ‰ÈfiÏÔ˘ Û¿ÓÈÔ Ì›· Ù¤ÙÔÈ· ¤ÓˆÛË Ó· ÌËÓ ¤¯ÂÈ ÌfiÓÈÌÔ Î·ÈÂ›ÛËÌÔ ·Ú·ÎÙ‹Ú·. ªÔÚÂ› Ó· ÔÓÔÌ·ÛÙÂ› ∂ÈÙÚÔ‹, ∫›ÓËÛË, ¶Úˆ-ÙÔ‚Ô˘Ï›·, ŸÌÈÏÔ˜, ŒÓˆÛË, ™˘ÛÂ›ÚˆÛË. ∞˘Ù¿ Â›Ó·È ÔÓfiÌ·Ù· Ô˘¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ·fi ¿Ú· ÔÏÏ¤˜ ÂÓÒÛÂÈ˜ ÛÂ fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·.™˘ÁÎÚÔÙÂ›Ù·È ÌÂ ·ÊÔÚÌ‹ ¤Ó· Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÔ ·›ÙËÌ· ‹ Ì›· ÂÎÛÙÚ·-ÙÂ›· - .¯. ÁÈ· ÙË ‰È¿ÛˆÛË ÂÓfi˜ Ú¿ÛÈÓÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ - Î·È ‰È·Ï‡ÂÙ·È

3.4

088

ÌÂ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙË˜. ™Â ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ë Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÙË˜ ¤Óˆ-ÛË˜ ÌÔÚÂ› Ó· Á›ÓÂÈ ÌÂ Û˘ÏÏÔÁ‹ ˘ÔÁÚ·ÊÒÓ Î·È Ì›· Û˘ÁÎ¤ÓÙÚˆ-ÛË fiÛˆÓ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙ·È. ∂›Ó·È Î·Ïfi ÔÈ ÂÓ‰È·ÊÂÚfiÌÂÓÔÈ ÔÏ›ÙÂ˜ Ó·Û˘ÓÂ‰ÚÈ¿˙Ô˘Ó Ù·ÎÙÈÎ¿ Î·È Ó· Û˘Ó·ÔÊ·Û›˙Ô˘Ó. ∆·˘Ùfi¯ÚÔÓ· fiÌˆ˜Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ Ì›· Û˘ÓÙÔÓÈÛÙÈÎ‹ ÔÌ¿‰· ‹ Ì›· ÁÚ·Ì-Ì·ÙÂ›· Ô˘ ı· ÂÈ‰ÔÔÈÂ›, ı· ÂÓËÌÂÚÒÓÂÈ Î·È ı· ‰È·ÙËÚÂ› ÙË Û˘Ó¤-¯ÂÈ· ÙË˜ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›·˜.

°È· Ó· ÂÙ‡¯Ô˘ÌÂ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ fiÏ· Ù· Ì¤Û·ÙË˜ Û˘ÏÏÔÁÈÎ‹˜ ÙÔÈÎ‹˜ ‰Ú¿ÛË˜. ∏ ÂÓËÌ¤ÚˆÛË ÙˆÓ Û˘ÌÔÏÈÙÒÓÌ·˜ ÂÙ˘¯·›ÓÂÈ ÌÂ ‰‡Ô ÙÚfiÔ˘˜. ∏ ÂÓËÌ¤ÚˆÛË «fiÚÙ·-fiÚÙ·», ÔÈÛ˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÈ˜ ÁÂÈÙÔÓÈ¿˜, Ë Û˘ÏÏÔÁ‹ ˘ÔÁÚ·ÊÒÓ Â›Ó·È ¤Ó· fiÏÔ·Ó·ÓÙÈÎ·Ù¿ÛÙ·ÙÔ. ™˘ÌÔÏ›ÙÂ˜ Ì·˜ Ô˘ ‰ÂÓ ‰È·‚¿˙Ô˘Ó ÂÊËÌÂÚ›-‰Â˜ Î·È ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô, ı· ÂÓËÌÂÚˆıÔ‡Ó ÌÂ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ. ∫·È ÂÈÏ¤ÔÓ ı· ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡Ó fiÙÈ ÁÈ· ÙÔ ı¤Ì··Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È fi¯È Î¿ÔÈÔÈ ·ÓÒÓ˘ÌÔÈ, ·ÏÏ¿ ÔÈ ÁÂ›ÙÔÓ¤˜ ÙÔ˘˜.

ªÂ ÙËÓ ÂÎÙ‡ˆÛË Î·È ÙÔ ÌÔ›Ú·ÛÌ· ÂÓfi˜ Û‡ÓÙÔÌÔ˘ Î·È Î·Ù·ÙÔÈ-ÛÙÈÎÔ‡ Ê˘ÏÏ·‰›Ô˘, ÙË ‰ËÌÔÛÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÈÙ‹Ì·ÙÔ˜ Ì¤Ûˆ ÙˆÓ ÙÔÈ-ÎÒÓ Ì¤ÛˆÓ Î·È ÚÔÊ·ÓÒ˜ Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ ‰È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ ÌÂ ÙË ‰ËÌÈÔ˘Ú-Á›· Ì›·˜ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰·˜ ‹ ÂÓfi˜ ÈÛÙÔÏÔÁ›Ô˘, ÙÔ ·›ÙËÌ· Ì›·˜ ¤ÓˆÛË˜ÔÏÈÙÒÓ ÌÔÚÂ› Ó· Êı¿ÛÂÈ ÛÂ ¿Ú· ÔÏÏÔ‡˜ ·Ô‰¤ÎÙÂ˜.

∞˜ ı˘ÌfiÌ·ÛÙÂ fiÙÈ Ù· ÙÔÈÎ¿ Ì¤Û· (ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜, ÂÚÈÔ‰ÈÎ¿, ÙÔÈ-ÎÔ› Ú·‰ÈÔÊˆÓÈÎÔ› Î·È ÙËÏÂÔÙÈÎÔ› ÛÙ·ıÌÔ›) Â›Ó·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ÈÔÊÈÏÈÎ¿ Î·È ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ÈÔ ÚÔÛÂÎÙÈÎ¿ Ù· ÙÔÈÎ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·-Ù· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ·fi fi,ÙÈ Ù· ÂıÓÈÎ‹˜ ÂÌ‚¤ÏÂÈ·˜ ªª∂. ∞Í›-˙ÂÈ Ó· Ú›ÍÔ˘ÌÂ ÙÔ ‚¿ÚÔ˜ ÂÎÂ› ·ÓÙ› Ó· ·Ó·˙ËÙÔ‡ÌÂ Î¿ÔÈ· «·Ô-Î·Ï˘ÙÈÎ‹» ÂÎÔÌ‹ ÙË˜ ÙËÏÂfiÚ·ÛË˜, Ë ÔÔ›· Û˘¯Ó¿ ÂÎÙÚ¤ÂÈÙÔ ı¤Ì·. ∞˜ ı˘ÌfiÌ·ÛÙÂ Â›ÛË˜ fiÙÈ ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô Â›Ó·È ¤Ó· ÂÏÂ‡-ıÂÚÔ Ì¤ÛÔ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜. ªÔÚÔ‡ÌÂ Ó· ÙÔ ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ ÚÔ˜fiÊÂÏÔ˜ ÙÔ˘ ·ÈÙ‹Ì·Ùfi˜ Ì·˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ÈÛÙÔÏfiÁÈ· ‹ ÈÛÙÔÛÂÏ›-‰Â˜ Ô˘ ı· ·Ú¤¯Ô˘Ó fiÏË ÙË ‰È·ı¤ÛÈÌË ÏËÚÔÊÔÚ›·, ÌÂ fiÛÔ ÙÔ‰˘Ó·ÙfiÓ ÈÔ ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈÎfi ÙÚfiÔ.

∞˜ ÌËÓ ÍÂ¯Ó¿ÌÂ Â›ÛË˜ fiÙÈ Ë ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ‹ Â˘·ÈÛıËÙÔÔ›ËÛËÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÂ ÛÙ·ıÂÚ¿ ·ÓÔ‰ÈÎ‹ ÔÚÂ›·. ∞ÎfiÌ· Î·È ·Ó

‰ÂÓ ÂÈÙÂ˘¯ıÂ› ÛËÌ·ÓÙÈÎ‹ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓË ÚÔÛ¿-ıÂÈ·, Û›ÁÔ˘Ú· Ë ·‹¯ËÛË ÙÔ˘ ·ÈÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÁÈ· Î·Ï‡ÙÂÚË ÔÈfiÙËÙ·˙ˆ‹˜ ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÂ› ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈÎ¿ Î·È ·È‰Â˘ÙÈÎ¿,·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ·Ú·Î·Ù·ı‹ÎË ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ.

∏ ·Ú¿ÛÙ·ÛË ÛÙ· ‰È·ÌÂÚÈÛÌ·ÙÈÎ¿, ‰ËÌÔÙÈÎ¿ Î·È ÓÔÌ·Ú¯È·Î¿ Û˘Ì-‚Ô‡ÏÈ·, fiÔ˘ ··ÈÙÔ‡ÌÂ Ó· Ì·˜ ‰ÔıÂ› Ô ÏfiÁÔ˜ Î·È ÂÍËÁÔ‡ÌÂ ÙÈ‰ÈÂÎ‰ÈÎÔ‡ÌÂ, ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÂ› ¿ÓÙ· ÂÈ˜ fiÊÂÏÔ˜ ÙË˜ ‰ÈÂÎ‰›ÎËÛË˜. ∆Ô·›ÙËÌ· Î·Ù·ÁÚ¿ÊÂÙ·È ·ÎfiÌË Î·È ·Ó ÙÔ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ¿ÚÂÈ·ÚÓËÙÈÎ‹ ı¤ÛË. ªÂ Ù· ÂÈ¯ÂÈÚ‹Ì·Ù¿ Ì·˜ Î¿ÔÈÔÈ ÂËÚÂ¿˙ÔÓÙ·ÈıÂÙÈÎ¿, ¿ÏÏÔÈ ¿ÏÈ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË Ó· ˘ÂÚ·ÛÈ-ÛÙÔ‡Ó ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹. ∏ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ì›·˜ ÂÓËÌÂÚˆÙÈÎ‹˜ ÂÎ‰‹Ïˆ-ÛË˜ ÌÂ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓÂ˜ Ô˘ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÙÔ ı¤Ì· ‹ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ ¿Ï-ÏˆÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘ÏÈÒÓ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÂÌÂÈÚ›· ÛÂ ·Ó¿ÏÔÁÂ˜ ‰ÈÂÎ‰ÈÎ‹ÛÂÈ˜Ì¿˜ ÔÏ›˙ÂÈ ÌÂ ÂÈ¯ÂÈÚ‹Ì·Ù·, ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÂ› Î·Ù·Ï˘ÙÈÎ¿ ÛÙËÓ ÎÔÈÓ‹ÁÓÒÌË, ·Ê·ÈÚÂ› ÂÈ¯ÂÈÚ‹Ì·Ù· ·fi ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜. ∆Ô ›‰ÈÔ ·Ô-ÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ¿ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÂ› Î·È Ë ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË Ì›·˜ Ï·˚Î‹˜ Û˘Ó¤ÏÂ˘-ÛË˜ Î·È ‰ËÌfiÛÈ·˜ Û˘˙‹ÙËÛË˜ ÛÂ ·ÓÔÈ¯Ùfi ÒÚÔ. ™˘ÛÂÈÚÒÓÂÈ Î·ÙÔ›-ÎÔ˘˜, Ï‡ÓÂÈ ·ÔÚ›Â˜, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ› ÊÈÏÈÎ¤˜ Î·È Û˘ÏÏÔÁÈÎ¤˜ ‰ËÌÔ-ÎÚ·ÙÈÎ¤˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ ··Ú·›ÙËÙÂ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· Ì›·˜ ÚÔÛ¿ıÂÈ-·˜ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È ÌÂ ÙÔÈÎ¿ ·ÈÙ‹Ì·Ù· 27.

089

27. ÃÚ‹ÛÈÌÂ˜ ÚÔÙ¿ÛÂÈ˜ Û˘ÏÏÔÁÈÎ‹˜ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ‹˜ ‰Ú¿ÛË˜ ÂÚÈ¤¯ÔÓÙ·È ÛÙÔ:™˘Ú·ÎÔ‡ÏË˜, ∫., ºÂÊ¤˜, ª., ¶Ô‡ÏÈÔ˘, ∞. (2009), √‰ËÁfi˜ ÁÈ· ÙÔ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ:√ÚÁ¿ÓˆÛË Î·È §ÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ √ÚÁ·ÓÒÛÂˆÓ, WWF ∂ÏÏ¿˜, ∞ı‹Ó·

090

∆ΥΟ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ∆ΥΟ ΠΑΡΚΑΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Στην Κυψέλη,στη συµβολή των οδών Κύπρου και Πατη-σίων, υπάρχει ένα µικρό τοπικό πάρκο. Είχε βλάστησηµε ψηλά δένδρα και µία παιδική χαρά. Το χρησιµοποι-ούσαν κυρίως οι κάτοικοι της γειτονιάς,µικροί και µεγά-λοι. Τον Ιανουάριο του 2009 ο ∆ήµος Αθηναίων, θέλο-ντας να κατασκευάσει έναν υπόγειο χώρο στάθµευσηςοχηµάτων,προχώρησε στην καταστροφή του χώρου καιστην κοπή 44 µεγάλων δένδρων που υπήρχαν εκεί. Ση-µειώνεται ότι γύρω από το µικρό πάρκο λειτουργούσανήδη έξι οργανωµένοι χώροι στάθµευσης.Οι αντιδράσειςτων περιοίκων ήταν άµεσες. ∆εκάδες πολίτες εγκατα-στάθηκαν στο χώρο,οργάνωσαν εκδηλώσεις, ξαναφύτευ-σαν δένδρα και µε έρανο εγκατέστησαν παιδική χαρά.Παρενέβησαν στο ∆ηµοτικό Συµβούλιο Αθήνας επιχει-ρηµατολογώντας για την αδικαιολόγητη καταστροφή τουπρασίνου. Εντοπίζοντας παρατυπίες στην οικοδοµική ά-δεια του υπόγειου χώρου στάθµευσης,προσέφυγαν στηδικαιοσύνη και πέτυχαν την αναστολή του έργου. Σηµα-ντική συνεισφορά στην προσπάθεια αυτή των κατοί-κων προήλθε και από τη σθεναρή αντίρρηση της ∆ιεύ-θυνσης ∆ασών Αθηνών, η οποία διατύπωσε την άποψηότι η καταστροφή των δασικών δέντρων συνιστά ανε-πίτρεπτη µεταβολή χρήσης που αντίκειται στο άρθρο 24του Συντάγµατος.

Στα Εξάρχεια,στην οδό Ναβαρίνου και Ζωοδόχου Πηγής,υπήρχε ένας υπαίθριος χώρος στάθµευσης σε οικόπεδοιδιοκτησίας του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας. Ότανέληξε η µίσθωση από την εταιρεία στάθµευσης και προ-κειµένου να µην οικοδοµηθεί το οικόπεδο,κάτοικοι των

091

Εξαρχείων, φοιτητές και φοιτήτριες της Αρχιτεκτονικής,νέες και νέοι κατέλαβαν το οικόπεδο στις αρχές Μαρ-τίου 2009 µε σύνθηµα «Το πάρκινγκ πάρκο». Μέσα απόδιαδικασίες αυτοδιαχείρισης, µε εκσκαπτικά µηχανή-µατα, πολλή εθελοντική δουλειά και κέφι, έσπασαν τηνάσφαλτο, φύτεψαν δένδρα, διαµόρφωσαν παρτέρια καικατασκεύασαν παιδική χαρά. Ανταποκρινόµενο στοαίτηµα για χώρους πρασίνου, το ΤΕΕ αποφάσισε να πα-ραχωρήσει στον ∆ήµο Αθηναίων το χώρο ώστε να λει-τουργήσει ως πάρκο.

4£ÂÛÌÈÎ¿ ˙ËÙ‹Ì·Ù·

Ú‡ıÌÈÛË˜ Î·ÈÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙˆÓ

ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ

094

¶ø™ ∫∞∆√ÃÀƒø¡∂∆∞π ∂¡∞™ ∂§∂À£∂ƒ√™∫∞π ∂¡∞™ ¶ƒ∞™π¡√™ Ãøƒ√™;

√È ·ÓÔÈ¯ÙÔ›, ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ, ‰ËÌfiÛÈÔÈ Î·È Ú¿ÛÈÓÔÈ ¯ÒÚÔÈ ÙË˜ fiÏË˜ ¯·-Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙË ÓÔÌÔıÂÛ›· ÌÂ ÙÔÓ ÂÓÈ·›Ô fiÚÔ «ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔÈ¯ÒÚÔÈ»28. ∂›Ó·È ÔÈ Î¿ıÂ Â›‰Ô˘˜ ‰ÚfiÌÔÈ, Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ, Ï·ÙÂ›Â˜ Î·È¿ÏÛË. ∫¿ÔÈÔÈ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÌÂ È‰È·›ÙÂÚÔ Ê˘ÛÈÎfi ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ‹ ÈÛÙÔ-Ú›· (.¯. Ï·ÙÂ›Â˜, Î‹ÔÈ, ÚÂÌ·ÙÈ¤˜, ‰ÂÓ‰ÚÔÛÙÔÈ¯›Â˜ Î.¿.) ÚÔÛÙ·-ÙÂ‡ÔÓÙ·È fi¯È ÌfiÓÔ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ Î·È ‰ËÌfiÛÈÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ ··ÁfiÚÂ˘ÛË ÙË˜ ‰fiÌËÛË˜, ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ÌÔÚ-Ê‹ ÙÔ˘˜29, Î·ıÒ˜ Û˘¯Ó¿ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÛÙÔÈ¯Â›· ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎ‹˜ Î·ÈÊ˘ÛÈÎ‹˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜.

4.1

28. ¶¢ 14.7/27.7.1999, º∂∫ 580¢/1999, ∫Ò‰ÈÎ·˜ µ·ÛÈÎ‹˜ ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹˜ ¡ÔÌÔ-ıÂÛ›·˜ (∫µ¶¡) ¿ÚıÚÔ 241, ·Ú.2,4,5.

29. ∫µ¶¡, ¿ÚıÚÔ 110, ·Ú.1,2.

√È ÒÚÔÈ ·˘ÙÔ› ˜ Ú‹ÛË ÁË˜ ÛÙ· °ÂÓÈÎ¿ ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ¿ ™¯¤‰È· ·Ô-ÙÂÏÔ‡Ó ÍÂ¯ˆÚÈÛÙ‹ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÌÂ ÙÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌfiÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ¯ÒÚÔÈ-·ÛÙÈÎfi Ú¿ÛÈÓÔ, ÂÓÒ ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÓÙ¿ÌÂ Â›ÛË˜ ˆ˜ÂÈ‰ÈÎ¤˜ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ¤˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ·Ó¿ÏÔÁ· ÌÂ ÙÔÓ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘˜Î·È ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘˜: ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔÈ ÒÚÔÈ (Ï·ÙÂ›Â˜, ¿ÚÎ·,¿ÏÛË, Ô‰Ô›, ·È‰ÈÎ¤˜ ¯·Ú¤˜ Î.Ï.)30.

ø˜ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜, fiˆ˜ Î·È ÁÈ· Î¿ıÂ ¿ÏÏË ÔÏÂÔ‰Ô-ÌÈÎ‹ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·, ÈÛ¯‡ÂÈ Ô Î·ÓfiÓ·˜ ÙË˜ ··ÁfiÚÂ˘ÛË˜ ÙÚÔÔÔ›Ë-ÛË˜ ÙˆÓ ¯Ú‹ÛÂˆÓ ÁË˜ Ô˘ ÂÈ‰ÂÈÓÒÓÂÈ ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ‰È·‚›ˆÛË˜. ™ÂÎ¿ıÂ ÂÚ›ÙˆÛË ÔÈ ¯Ú‹ÛÂÈ˜ ÁË˜, fiˆ˜ ¤¯ÂÈ ÎÚ›ÓÂÈ Î·È Ë ÓÔÌÔÏÔÁ›·,ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È ÛÙË Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈÎ‹ ÂÈÙ·Á‹31 ÁÈ· ÙËÓ Â›ÙÂ˘ÍË ÙˆÓ Î·Ï‡-ÙÂÚˆÓ ‰˘Ó·ÙÒÓ fiÚˆÓ ‰È·‚›ˆÛË˜, ˘fi ÙÔ Ú›ÛÌ· ÙË˜ Î·ÙÔ¯‡Úˆ-ÛË˜ Î·È ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙÔ˘ ‚ÈÒÛÈÌÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ŒÙÛÈ ÔÈ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌ¤ÓÔÈ Ú¿ÛÈÓÔÈ Î·È ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈ ¯ÒÚÔÈ Ì›·˜ fiÏË˜ ‰ÂÓÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÏÏ¿ÍÔ˘Ó ¯Ú‹ÛË ÚÔ˜ ÙÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·,‰ÂÓ ÌÔÚÂ› ¤Ó·˜ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ Ú·Û›ÓÔ˘ Ó· ÌÂÙ·‚ÏËıÂ› ÛÂ¯ÒÚÔ ÁÂÓÈÎ‹˜ ¯Ú‹ÛË˜ ¯ÔÓ‰ÚÂÌÔÚ›Ô˘ ‹ Î·ÙÔÈÎ›·˜32, Î·ıÒ˜ Ë ÔÈÎÔ-‰fiÌËÛË ÂÓfi˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ ıÂˆÚÂ›Ù·È ÂÓ Á¤ÓÂÈ fiÙÈ ÚÔÎ·ÏÂ›ÂÈ‰Â›ÓˆÛË ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. °È· Î¿ıÂ ÁÂÓÈÎ‹ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹ ÏÂÈ-ÙÔ˘ÚÁ›· ÚÔ‚Ï¤ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ÓfiÌÔ ÔÈ ÂÈÌ¤ÚÔ˘˜ ÂÈ‰ÈÎ¤˜ ÏÂÈÙÔ˘Ú-Á›Â˜ Ô˘ ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È Ó· ·Ó·Ù˘¯ıÔ‡Ó, ¿ÓÙ· ˘fi ÙËÓ ÚÔ¸fiıÂ-ÛË fiÙÈ Ô ÙÚfiÔ˜ ÂÌÊ¿ÓÈÛË˜ Î·È Ë ¤ÓÙ·Û‹ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ Î·Ù·Ï‹ÁÔ˘Ó Ó··ÏÏÔÈÒÛÔ˘Ó ÂÓÙ¤ÏÂÈ ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙË˜ ÁÂÓÈÎ‹˜ ¯Ú‹ÛË˜, ‰ÂÓ ·Ú·-‚Ï¿ÙÔ˘Ó ÙËÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙË˜ ÔÈÎÂ›·˜ Î·ÙËÁÔÚ›·˜.ŒÙÛÈ, ÛÙÔ˘˜ Ú¿ÛÈÓÔ˘˜ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ÌÈ·˜ fiÏË˜ ÌÔÚÔ‡ÓÓ· Î·Ù·ÛÎÂ˘·ÛÙÔ‡Ó ÌÔÓ¿¯· ·Ó·„˘ÎÙ‹ÚÈ·, ·ıÏËÙÈÎ¤˜ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜,

095

30. ¶¢ 23.2./6.3.1986, º∂∫ 166¢/1986 Î·È ª¤ÏÈÛÛ·˜, ¢.∫., √È ¯Ú‹ÛÂÈ˜ ÁË˜ Î·È ÙÔ°ÂÓÈÎfi ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎfi ™¯¤‰ÈÔ, ∂Î‰fiÛÂÈ˜ ™¿ÎÎÔ˘Ï·, ∞ı‹Ó· 2007, ÛÂÏ.281-282.

31. ÕÚıÚÔ 24 ™˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜, ·Ú.2.

32. ª¤ÏÈÛÛ·˜, ¢.∫., √È ¯Ú‹ÛÂÈ˜ ÁË˜ Î·È ÙÔ °ÂÓÈÎfi ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎfi ™¯¤‰ÈÔ, ∞ı‹Ó·2007, Û. 70.

096

ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ¿ ÎÙ›ÚÈ· Î·È ¯ÒÚÔÈ Û˘Ó¿ıÚÔÈÛË˜ ÎÔÈÓÔ‡33 Î·È ÌfiÓÔ ÂÊfi-ÛÔÓ Â›Ó·È Û˘Ì‚·Ù¿ ÌÂ ÙËÓ Î·Ù¿ ÚÔÔÚÈÛÌfi ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘˜, ‰ËÏ·‰‹ÙËÓ ·fiÏ·˘ÛË ÙÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘ ·fi ÙÔ ÎÔÈÓfi.

√ Î¿ıÂ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔ °ÂÓÈÎfi ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎfi™¯¤‰ÈÔ Ì›·˜ fiÏË˜ Î·È ÛËÌÂÈÒÓÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ Û¯ÂÙÈÎÔ‡˜ ¯¿ÚÙÂ˜ ÌÂ ÙÔÛ¯‹Ì·, Ù· fiÚÈ¿ ÙÔ˘ Î·È ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘. ™ËÌÂÈÒÓÂÙ·È Â›ÛË˜ ÛÙ· ‰È·-ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÙÔ˘ ™¯Â‰›Ô˘ ¶fiÏË˜ (ƒ˘ÌÔÙÔÌÈÎfi ™¯¤‰ÈÔ) Î·È ÙÔ˘ °ÂÓÈ-ÎÔ‡ ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÔ‡ ™¯Â‰›Ô˘. ∂›ÛË˜, ÁÈ· ÙÈ˜ fiÏÂÈ˜ Ô˘ ‰È·ı¤ÙÔ˘Óƒ˘ıÌÈÛÙÈÎfi ™¯¤‰ÈÔ (∞ı‹Ó·34, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË35 Î·È ÚÔÛÂ¯Ò˜ ¶¿ÙÚ·,µfiÏÔ˜, §¿ÚÈÛ·, ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ, πˆ¿ÓÓÈÓ·), ÂÈ‰ÈÎ‹ ·Ó·ÊÔÚ¿ Á›ÓÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ÌÂÁ¿ÏË˜ ÛËÌ·Û›·˜ Î·È ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜, ÙfiÛÔ ÁÈ· ÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi,fiÛÔ Î·È ÁÈ· ÙÔÓ ÂÚÈ·ÛÙÈÎfi ¯ÒÚÔ (ÌÂÁ¿Ï· ¿ÚÎ·, ·ÎÙ¤˜, ÂÚÈ·ÛÙÈ-ÎÔ› fiÁÎÔÈ ·ÁÚÔÙÈÎ‹ ÁË Î.Ï.).

¢ÂÓ Â›Ó·È Û¿ÓÈÂ˜ ÔÈ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÛÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ ÂÈÎÚ·ÙÂ› ·Û¿ÊÂÈ· ˆ˜ÚÔ˜ ÙÔ ıÂÛÌÈÎfi Î·ıÂÛÙÒ˜ Ú‡ıÌÈÛË˜ ‹ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ¯ÒÚˆÓ. ¶ÔÏÏ¤˜ ÊÔÚ¤˜ ˘¿Ú¯ÂÈ Û‡Á¯˘ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ÔÏÂÔ‰Ô-ÌÈÎ‹, ÙËÓ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ‹ Î·È ÙËÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎ‹ ÓÔÌÔıÂÛ›· ‹ Î·ÈÛÙÔ ÂÈ‰ÈÎfi Î·ıÂÛÙÒ˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ Ô˘ ÈÛ¯‡ÂÈ ÁÈ· ¤Ó·Ó ÂÏÂ‡ıÂÚÔ ¯Ò-ÚÔ, Ô‰ËÁÒÓÙ·˜ ÛÂ ÔÏÏ·Ï¤˜ ÂÚÌËÓÂ›Â˜. ∏ ÔÏ˘ÓÔÌ›· ¤¯ÂÈ ·Ô-‰ÂÈ¯ıÂ› ¿ÏÏÔÙÂ ÛˆÙ‹ÚÈ· Î·È ¿ÏÏÔÙÂ Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈÎ‹ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÏÂ‡-ıÂÚÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Î·È Ì·ÎÚÔÚfiıÂÛÌ· ı· ¤ÚÂÂ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙÂ›ˆ˜ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ÚÔÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ Û·Ê‹˜ Î·È Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ‹ Î·ÙÔ-¯‡ÚˆÛ‹ ÙÔ˘˜.

33. ¶¢ 23.2./6.3.1986, º∂∫ 166¢/1986 Î·È ª¤ÏÈÛÛ·˜, ¢.∫., √È ¯Ú‹ÛÂÈ˜ ÁË˜ Î·ÈÙÔ °ÂÓÈÎfi ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎfi ™¯¤‰ÈÔ, ∂Î‰fiÛÂÈ˜ ™¿ÎÎÔ˘Ï·, ∞ı‹Ó· 2007, ÛÂÏ.286.

34. ƒ˘ıÌÈÛÙÈÎfi ™¯¤‰ÈÔ ∞ı‹Ó·˜, ¡.1515/1985

35. ƒ˘ıÌÈÛÙÈÎfi ™¯¤‰ÈÔ £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË˜, ¡.1561/1985

097

36. ¡.3463/8.6.2006 «∫‡ÚˆÛË ÙÔ˘ ∫Ò‰ÈÎ· ¢‹ÌˆÓ Î·È ∫ÔÈÓÔÙ‹ÙˆÓ»(º∂∫ 114∞/2006).

37. fi.. ¿ÚıÚ· 79 Î·È 80.

¶√π√™ ¢π∞Ã∂πƒπ∑∂∆∞π ∫∞π ºƒ√¡∆π∑∂π∂¡∞¡ ∂§∂À£∂ƒ√ Ãøƒ√;

∆ËÓ Â˘ı‡ÓË ÁÈ· ÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛË, ÙËÓ Î·ı·ÚÈfiÙËÙ· Î·È ÙË ÊÚÔÓÙ›‰·ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ÒÚˆÓ Ì›·˜ fiÏË˜ (‰ÚfiÌÔÈ, Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ, Ï·ÙÂ›Â˜)¤¯Ô˘Ó ÔÈ ¢‹ÌÔÈ. ∆Ô ›‰ÈÔ ÈÛ¯‡ÂÈ Î·Ù¿ Î·ÓfiÓ· Î·È ÁÈ· Ù· ¿ÚÎ·, ÌÂÂÏ¿¯ÈÛÙÂ˜ ÂÍ·ÈÚ¤ÛÂÈ˜. √ ∫Ò‰ÈÎ·˜ ¢‹ÌˆÓ Î·È ∫ÔÈÓÔÙ‹ÙˆÓ36 ÔÚ›˙ÂÈÙÔÓ ÙÚfiÔ ‰È·¯Â›ÚÈÛË˜, fiˆ˜ Î·È ÙÈ˜ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂÈ˜ ÙˆÓ ¢‹ÌˆÓ. √Ú›-˙ÂÈ Â›ÛË˜37 ÌÂ ÔÈÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Î·È ÚÔ¸Ôı¤ÛÂÈ˜ ÂÁÎ·ı›ÛÙ·ÓÙ·È ¿Ï-ÏÂ˜ ¯Ú‹ÛÂÈ˜ (Ï·˚Î¤˜ ·ÁÔÚ¤˜, Î·Ù·ÛÙ‹Ì·Ù· ·Ó·„˘¯‹˜ Î.¿.) ÛÂ ÎÔÈ-Ófi¯ÚËÛÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜.

ªÂ ÙÈ˜ ‰È·Ù¿ÍÂÈ˜ ÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘ 79 ÙÔ˘ ∫Ò‰ÈÎ· Î·È ÙËÓ Úfi‚ÏÂ„Ë ¤Î‰Ô-ÛË˜ ÙÔÈÎÒÓ Î·ÓÔÓÈÛÙÈÎÒÓ ·ÔÊ¿ÛÂˆÓ ÁÈ· ÙË Ú‡ıÌÈÛË ıÂÌ¿ÙˆÓÔ˘ ÂÌ›ÙÔ˘Ó ÛÙËÓ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜, Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ‰ÈÂ˘Ú‡ÓÂÙ·È Ë‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÙˆÓ ‰ËÌÔÙÈÎÒÓ ·Ú¯ÒÓ Ó· ı¤ÙÔ˘Ó Î·ÓfiÓÂ˜ Ô˘ ÌÔÚÂ›Ó· ·ÊÔÚÔ‡Ó ÛÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡, ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎÔ‡ Î·È ÔÏÈ-

4.2

098

ÙÈÛÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ·fi ÙË Ú‡·ÓÛË, ÙËÓ Ù‹ÚËÛË ÙË˜ Î·ı·ÚÈfi-ÙËÙ·˜ ÛÂ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜ ·›ıÚÈÔ˘˜ ÒÚÔ˘˜, ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Î·È ÙÈ˜ ÚÔ-¸Ôı¤ÛÂÈ˜ ÁÈ· ÙË ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ·ÏÛÒÓ Î·È ÙˆÓ Î‹ˆÓ, ÙˆÓ Ï·ÙÂÈÒÓ,ÙˆÓ ·È‰ÈÎÒÓ ¯·ÚÒÓ Î·È ÙˆÓ ˘fiÏÔÈˆÓ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙˆÓ ¯ÒÚˆÓ.

∏ ¯ÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛË ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Î·È ·Ó·‚¿ıÌÈÛË ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ¯ÒÚˆÓ Ú·Û›ÓÔ˘ ·ÔÙÂÏÂ› ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓÔ, ÌÂÙ·Í‡ ¿ÏÏˆÓ, ÙÔ˘ ∂È‰È-ÎÔ‡ ∆·ÌÂ›Ô˘ ∂Ê·ÚÌÔÁ‹˜ ƒ˘ıÌÈÛÙÈÎÒÓ Î·È ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÒÓ ™¯Â‰›ˆÓ(∂∆∂ƒ¶™) ÙÔ˘ À¶∂Ãø¢∂. ∆Ô Ù·ÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÂÈÛÚ¿ÙÙÂÈ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ-ÎÔ‡˜ ÊfiÚÔ˘˜ Î·È ÚfiÛÙÈÌ·, Ù· ÔÔ›· ÔÊÂ›ÏÂÈ Ó· ·Ô‰›‰ÂÈ ÛÂ ÂÚÈ-‚·ÏÏÔÓÙÈÎÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡˜. øÛÙfiÛÔ Ì¤¯ÚÈ ÛÙÈÁÌ‹˜ ÙÔ ∂∆∂ƒ¶™ ÏÂÈÙÔ˘Ú-ÁÂ› ˘fi Î·ıÂÛÙÒ˜ ·‰È·Ê¿ÓÂÈ·˜ Î·È ¤ÏÏÂÈ„Ë˜ Î·ÓfiÓˆÓ ÔÚı‹˜ ÏÂÈ-ÙÔ˘ÚÁ›·˜ Î·È ÏÔÁÔ‰ÔÛ›·˜38.

™ËÌ·ÓÙÈÎ‹ Â›ÛË˜ ËÁ‹ ÚËÌ·ÙÔ‰ÔÙ‹ÛÂˆÓ ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÂÏÂ‡-ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ Ú·Û›ÓÔ˘ ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜ Â›Ó·È Ë ∂˘Úˆ·˚Î‹ ŒÓˆÛË,¯ˆÚ›˜ fiÌˆ˜ Ó· ·ÍÈÔÔÈÂ›Ù·È Â·ÚÎÒ˜ ·fi ÙÈ˜ ·ÚÌfi‰ÈÂ˜ ·Ú¯¤˜. ÿÛˆ˜ÙÔ ÈÔ ÂÙ˘¯ËÌ¤ÓÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Â˘Úˆ·˚Î‹˜ ÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛË˜ Â›Ó·ÈÙÔ ÌËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ¿ÚÎÔ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ‹˜ Â˘·ÈÛıËÙÔÔ›ËÛË˜ «∞ÓÙÒ-ÓË˜ ∆Ú›ÙÛË˜», ÁÓˆÛÙfi Î·È ˆ˜ ¶‡ÚÁÔ˜ µ·ÛÈÏ›ÛÛË˜, ÛÙÔ˘˜ ∞Á›Ô˘˜∞Ó·ÚÁ‡ÚÔ˘˜ ∞ÙÙÈÎ‹˜.

¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛËÌÂÈÒÛÔ˘ÌÂ fiÙÈ ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·ıfiÏÔ˘ Û¿ÓÈÔ Ê·ÈÓfiÌÂ-ÓÔ Ë ·ÏÏËÏÔÂÈÎ¿Ï˘„Ë ·ÚÌÔ‰ÈÔÙ‹ÙˆÓ ÛÂ Û¯¤ÛË ÌÂ ÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛËÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ. ∂›ÛË˜, Û˘¯Ó¿ ˘¿Ú¯ÂÈ Û‡Á¯˘ÛË ·Ó¿ÌÂ-Û· ÛÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ ·Ú¤Ì‚·ÛË˜ ÙˆÓ È‰ÈÔÎÙËÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ÙÔÈÎÒÓ·Ú¯ÒÓ. √È ·Û¿ÊÂÈÂ˜ ·˘Ù¤˜ ¤¯Ô˘Ó Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÔÏÏ¤˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÂ ÂÎÚË-ÎÙÈÎ¤˜ Î·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ÛÂ ‚¿ÚÔ˜ ÙÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘ Î·È ÙˆÓ ÂÏÂ‡ıÂÚˆÓ Ò-ÚˆÓ. Ã·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ‹ Â›Ó·È Ë ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎÔ‡ ¶¿Ú-ÎÔ˘ «°Ô˘‰›-πÏÈÛfi˜» ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÌÂ Î·Ù·ÎÂÚÌ·ÙÈÛÌfi ·ÚÌÔ‰ÈÔÙ‹ÙˆÓ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ¡ÔÌ·Ú¯›·, ÛÙÔ˘˜ ¢‹ÌÔ˘˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ È‰ÈÔÎÙ‹ÙÂ˜ ÙˆÓÂÈÌ¤ÚÔ˘˜ ÂÎÙ¿ÛÂˆÓ.

38. µÏ. Û¯ÂÙÈÎ¿: ¡¿ÓÙÛÔ˘ £ÂÔ‰fiÙ·, 2008.

099 39. ∫µ¶¡, ¿ÚıÚÔ 246, ·Ú. 1 ¤ˆ˜ 4

∆π ∂¶π∆ƒ∂¶∂∆∞π ∫∞π ∆π ∞¶∞°√ƒ∂À∂∆∞π;™Àªµ∞∆∂™ ∫∞π ∞™Àªµ∞∆∂™ ∫∞∆∞™∫∂À∂™∫∞π Ãƒ∏™∂π™ ™∂ ∂§∂À£∂ƒ√À™ Ãøƒ√À™∫∞π Ãøƒ√À™ ¶ƒ∞™π¡√À

∆π ∂¶π∆ƒ∂¶∂∆∞π;

∞fi ÙËÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹ ÓÔÌÔıÂÛ›·39 fiˆ˜ Î·È ·fi ÙË Û¯ÂÙÈÎ‹ ÓÔÌÔ-ÏÔÁ›· ÙÔ˘ ™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ ÙË˜ ∂ÈÎÚ·ÙÂ›·˜ (™Ù∂) Â›Ó·È ÍÂÎ¿ı·ÚÔ fiÙÈÛÙÔ˘˜ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·È ÌfiÓÔ ÌÂÚÈÎ¤˜ Î·ÙËÁÔ-Ú›Â˜ ÂÏ·ÊÚÒÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘ÒÓ. ™˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤Ó· ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È Ë Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ÛÎ·ÏÔ·ÙÈÒÓ, ¯·ÌËÏÒÓ ÙÔ›¯ˆÓ, ÎÂÎÏÈÌ¤ÓˆÓ ÂÈ¤‰ˆÓ. ∂ÈÙÚ¤Ô-ÓÙ·È Â›ÛË˜ ÛÙ¤Á·ÛÙÚ·, ·Ô¯ˆÚËÙ‹ÚÈ·, ÂÚ›ÙÂÚ·, ÎÈfiÛÎÈ·, Ù¤ÓÙÂ˜,ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ·È‰fiÙÔˆÓ Î·È ¿ıÏËÛË˜ (¯ˆÚ›˜ ÎÙ›ÚÈ·), ¿ÁÎÔÈ, ÛÈ-ÓÙÚÈ‚¿ÓÈ·, Ê·ÓÔ›, ÁÏ¿ÛÙÚÂ˜ Î·È ÛÙËÚ›ÁÌ·Ù· ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ. √È Î·Ù·ÛÎÂ˘-¤˜ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙÔ ¢‹ÌÔ ‹ ·fi ¿ÏÏÔ˘˜ ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ ‹ È‰Èˆ-ÙÈÎÔ‡˜ ÊÔÚÂ›˜ ‡ÛÙÂÚ· ·fi ¿‰ÂÈ· ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘. ∂ÈÙÚ¤ÂÙ·È Â›ÛË˜ Ë Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ‰ÈÎÙ‡ˆÓ ˘Ô‰ÔÌ‹˜ Î·È ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿-ÛÂˆÓ ÎÔÈÓ‹˜ ˆÊ¤ÏÂÈ·˜ (ÛˆÏËÓÒÛÂÈ˜ Î·È ÊÚÂ¿ÙÈ· ÓÂÚÔ‡, Î·ÏÒ‰È·ÚÂ‡Ì·ÙÔ˜ Î·È ÙËÏÂÊÒÓÔ˘), ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ¤Î‰ÔÛË ÔÈÎÔ‰ÔÌÈÎ‹˜ ¿‰ÂÈ·˜.∂ÈÙÚ¤ÔÓÙ·È Â›ÛË˜ ÚÔÛˆÚÈÓ¤˜ Ï˘fiÌÂÓÂ˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ ÁÈ· ÁÈÔÚ-Ù¤˜ ÌÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÔ, Û‡ÓÙÔÌÔ ¯ÚfiÓÔ ·Ú·ÌÔÓ‹˜.

¶Ú¤ÂÈ Â‰Ò Ó· ÛËÌÂÈˆıÂ› ˆ˜ Ù· ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓ· ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·ÈÛÂ ÂÎÂ›ÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Ú·Û›ÓÔ˘ Ô˘ ‰ÂÓ ‰È¤-ÔÓÙ·È ·fi ÂÈ‰ÈÎfiÙÂÚÂ˜ Ú˘ıÌ›ÛÂÈ˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ Î·È ‰È·¯Â›ÚÈÛË˜, fiˆ˜ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÔÈ ÎËÚ˘ÁÌ¤ÓÂ˜ ÚÔÛÙ·ÙÂ˘fiÌÂÓÂ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Î·È Ù·ÎÏËÚÔ‰ÔÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ‰È¤ÔÓÙ·È ·fi fiÛ· ÚÔ‚Ï¤ÂÈ Ë ‰È·ı‹ÎË ÙÔ‡Î·Ù¿ ÂÚ›ÙˆÛË Â˘ÂÚÁ¤ÙË.

4.3

4.3.1

100

∆π ∞¶∞°√ƒ∂À∂∆∞π;

∞·ÁÔÚÂ‡ÂÙ·È40 Ë Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ÎÙÈÚ›ˆÓ, ÂÚÈÙÔÈ¯ÈÛÌ¿ÙˆÓ Î·È ÂÚÈ-ÊÚ¿ÍÂˆÓ, ÎÏÂÈÛÙÒÓ ÛÙÂÁ¿ÛÙÚˆÓ ÌÂ ÌfiÓÈÌÂ˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ Ô˘ ÂÍ˘-ËÚÂÙÔ‡Ó È‰ÈˆÙÈÎ¤˜ ¯Ú‹ÛÂÈ˜ fiˆ˜ ·Ó·„˘ÎÙ‹ÚÈ·. ∞·ÁÔÚÂ‡ÔÓÙ·ÈÂ›ÛË˜ fiÏÂ˜ ÔÈ È‰ÈˆÙÈÎ¤˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÔÈ «¤Ú-ÁÎÔÏÂ˜-·Ó·„˘ÎÙ‹ÚÈ·» ‹ Ù· Ï·ÛÙÈÎ¿ ÎÈfiÛÎÈ· ÌÂ ÙÚ·Â˙ÔÎ·ı›-ÛÌ·Ù· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Î·Ù·ÎÏ‡ÛÂÈ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ÙÈ˜ Ï·ÙÂ›Â˜ Î·ÈÙÔ˘˜ Â˙Ô‰ÚfiÌÔ˘˜ Â›Ó·È ÌÂ ‚¿ÛË ÙË ÓÔÌÔıÂÛ›· ·˘ı·›ÚÂÙ· Î·Ù·-ÛÎÂ˘¿ÛÌ·Ù·41.

∞·ÁÔÚÂ‡ÔÓÙ·È, Ù¤ÏÔ˜, ÔÈ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Î¿Ùˆ ·fi ÎÔÈ-Ófi¯ÚËÛÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ÁÈ· Ó· Î·Ù·ÛÎÂ˘·ÛÙÂ› ¤Ó·˜ ¯ÒÚÔ˜ ÛÙ¿ıÌÂ˘-ÛË˜ Î¿Ùˆ ·fi Ì›· Ï·ÙÂ›· ‰ÂÓ ·ÚÎÂ› Ë ÔÈÎÔ‰ÔÌÈÎ‹ ¿‰ÂÈ·, ·ÏÏ¿ ··È-ÙÂ›Ù·È Î·È Ë ·ÏÏ·Á‹ ÙÔ˘ °ÂÓÈÎÔ‡ ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÔ‡ ™¯Â‰›Ô˘ ÙË˜ ÂÚÈÔ¯‹˜.

ªÂ ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ 2007 ÙÔ˘ ™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ ÙË˜ ∂ÈÎÚ·ÙÂ›·˜ ÎÚ›ıËÎÂfiÙÈ ÔÈ ÌfiÓÈÌÂ˜ ‹ ÎÈÓËÙ¤˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜42 Ô˘ ·Ó·Ù‡ÛÛÔ˘Ó Î·ÊÂÙ¤ÚÈÂ˜,ÂÛÙÈ·ÙfiÚÈ·, Ì·Ú Î.Ï. ÛÂ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Â›Ó·È ·Ú¿ÓÔ-ÌÂ˜ Î·È ·ÓÙÈÛ˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈÎ¤˜.

™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÔ ·ÓÒÙ·ÙÔ ‰ÈÎ·ÛÙ‹ÚÈÔ, ÚÔÛÎÚÔ‡ÂÈ ÛÙÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ· Î¿ıÂÎ·Ù·ÛÎÂ˘‹ ÚÔÛÙÂÁ·ÛÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ÛÙËÚÈÁÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘˜, ÂÊfiÛÔÓ·Ú¤¯ÂÈ ÛÙÔ˘˜ È‰ÈÔÎÙ‹ÙÂ˜ ÙˆÓ Î·Ù·ÛÙËÌ¿ÙˆÓ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ÌÂÙ·-ÙÚ¤Ô˘Ó ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ ¯ÒÚÔ ÛÂ ÎÏÂÈÛÙfi ‹ ËÌ›ÎÏÂÈÛÙÔ, ·ÚÂÌÔ‰›-˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÏÂ‡ıÂÚË Î˘ÎÏÔÊÔÚ›· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ. √È √∆∞ Â›Ó·È ˘Ô-¯ÚÂˆÌ¤ÓÔÈ Ó· ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÔ˘Ó Ù¤ÙÔÈÂ˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ ‹ Ó· ·Ó·Î·Ï¤-ÛÔ˘Ó Û¯ÂÙÈÎ¤˜ ¿‰ÂÈÂ˜, ÂÓÒ ÔÈ ·ÚÌfi‰ÈÂ˜ ·Ú¯¤˜ Ô˘ ·Ó¤¯ÔÓÙ·È Ù¤ÙÔÈ-Â˜ ·Ú·ÓÔÌ›Â˜ ÛÂ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ÌÔÚÂ› Ó· ˘¤¯Ô˘Ó ÔÈ-ÓÈÎ¤˜ Î·È ·ÛÙÈÎ¤˜ Â˘ı‡ÓÂ˜.

4.3.2

40. fi..

41. µÏ. Â›ÛË˜ ™˘Ó‹ÁÔÚÔ˜ ÙÔ˘ ÔÏ›ÙË (2005), ∫ÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔÈ ¯ÒÚÔÈ, ÂÈ‰ÈÎ‹ ıÂÌ·-ÙÈÎ‹, ∂Ù‹ÛÈ· ŒÎıÂÛË 2005 Î·È http://www.synigoros.gr/perivallon/index.htm

42. ™Ù∂ 3447/2007

™˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤Ó·, ÙÔ ™Ù∂ ıÂˆÚÂ› ·Ú¿ÓÔÌÂ˜ fiÏÂ˜ ÙÈ˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ Ù¤ÙÔÈ-Ô˘ Ù‡Ô˘ ¤Ú· ·fi ÙÔ˘˜ ÓfiÌÈÌÔ˘˜ ÂÍÒÛÙÂ˜ Î·È Ù· ÔÚÈ˙fiÓÙÈ· ÎÈÓË-Ù¿ ÚÔÛÙÂÁ¿ÛÌ·Ù· ÛÂ ‡„Ô˜ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÙÚÈÒÓ Ì¤ÙÚˆÓ. ¶·Ú¿ÓÔÌ·ıÂˆÚÔ‡ÓÙ·È ·ÎfiÌ· Î·È Ù· ÛÙËÚ›ÁÌ·Ù· (‰ÔÎ¿ÚÈ·) ÙˆÓ ÓfiÌÈÌˆÓ ÂÍˆ-ÛÙÒÓ Î·È ÙÂÓÙÒÓ, ÂÊfiÛÔÓ ·˘Ù¿ Ì·›ÓÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ ¯ÒÚÔ Î·Èfi¯È ÛÂ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ Î·Ù·ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜.

¶·Ú¿ÓÔÌË Â›Ó·È Â›ÛË˜ Ë ÌÂÙ·ÙÚÔ‹ ÙˆÓ ÚÔÛÙÂÁ·ÛÌ¿ÙˆÓ ÛÂ ÎÏÂÈ-ÛÙfi ¯ÒÚÔ, Â›ÙÂ ÌÂ Ï·ÛÙÈÎ¿ Ê‡ÏÏ· (Ó¿ÈÏÔÓ) Â›ÙÂ ÌÂ Ù˙¿ÌÈ Â›ÙÂ ÌÂÔÔÈÔÓ‰‹ÔÙÂ ¿ÏÏÔ ÙÚfiÔ Ô˘ ÂÂÎÙÂ›ÓÂÈ ÙÔÓ ÎÏÂÈÛÙfi ¯ÒÚÔ ÙˆÓÎ·Ù·ÛÙËÌ¿ÙˆÓ ÛÂ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜ ÒÚÔ˘˜ (.¯. Â˙Ô‰ÚfiÌÈ·, ·Ú·-Ï›Â˜ Î.Ï.).

™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÔ ™Ù∂, ÔÈ ‰ËÌÔÙÈÎ¤˜ ·Ú¯¤˜ ¤¯Ô˘Ó ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· ·Ô-Ì·ÎÚ‡ÓÔ˘Ó Ù¤ÙÔÈÂ˜ ·˘ı·›ÚÂÙÂ˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ (Ù¤ÓÙÂ˜, Ù˙¿ÌÈ·, Ó¿ÈÏÔÓ,‰ÔÎ¿ÚÈ· Î.Ï.), Ô˘ ÌÂÈÒÓÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜ ÒÚÔ˘˜ Î·È ÂÊfi-ÛÔÓ ¤¯Ô˘Ó ‰ÒÛÂÈ ¿‰ÂÈÂ˜ ÁÈ· Ù¤ÙÔÈÂ˜ ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ÔÊÂ›ÏÔ˘Ó Ó· ÙÈ˜·Ó·Î·Ï¤ÛÔ˘Ó ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ ‰ËÌÔÛ›Ô˘ Û˘ÌÊ¤ÚÔÓÙÔ˜ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡ÓÛÙËÓ Ù‹ÚËÛË ÙÔ˘ ™˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ Î·È ÙˆÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÒÓ ‰È·Ù¿ÍÂˆÓ.

101

103

∂¶π§√°√™

ÙÈ˜ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜ ·Ú·ÙËÚÂ›Ù·È ÛÙ·ıÂÚ¿ ÔÛÔÙÈÎ‹ Û˘Ú-Ú›ÎÓˆÛË Î·È ÔÈÔÙÈÎ‹ ˘Ô‚¿ıÌÈÛË ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘

¯ÒÚÔ˘, Â›ÙÂ ÚÔ˜ fiÊÂÏÔ˜ È‰ÈˆÙÒÓ, Â›ÙÂ ÏfiÁˆ ÙË˜ ·‰È·ÊÔÚ›·˜ ÙˆÓ·ÚÌfi‰ÈˆÓ ·Ú¯ÒÓ. √È Ï·ÙÂ›Â˜ Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ·fi ÙÚ·Â˙ÔÎ·-ı›ÛÌ·Ù· Î·Ù·ÛÙËÌ¿ÙˆÓ, ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· Î·È ÛÙ·ıÌÂ˘Ì¤Ó· ·˘ÙÔÎ›ÓËÙ·Î˘ÚÈ·Ú¯Ô‡Ó ÛÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜, ·ÎÙ¤˜ Î·È ¿ÚÎ· ·ÔÎÏÂ›ÔÓÙ·È ·fiÙËÓ ÂÏÂ‡ıÂÚË ÚfiÛ‚·ÛË, ·‰fiÌËÙÂ˜ ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜ ‰›ÓÔ˘Ó ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜ÛÂ ÎÙÈÚÈ·Î¤˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ ÙÂÚ·ÛÙ›ˆÓ ‰È·ÛÙ¿ÛÂˆÓ. ∞ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë ˘Ô-‚¿ıÌÈÛË ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ ÙÔÓ È‰ÈˆÙÈÎfi ÂÏÂ‡ıÂÚÔ ¯ÒÚÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ Á›ÓÂ-Ù·È ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓÔ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹˜ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏÂ˘ÛË˜ ÛÂ ‚¿ÚÔ˜ ÙË˜ ÔÈfiÙË-Ù·˜ ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘ Ô˘ ·Ú¿ÁÂÙ·È. ∏ ÎÏÈÌ¿ÎˆÛË ÙˆÓ Ê·ÈÓÔ-Ì¤ÓˆÓ ·˘ÙÒÓ ¤¯ÂÈ Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ÛÂ ·ÛÊ˘ÎÙÈÎ¤˜ Û˘Ó-ı‹ÎÂ˜ ‰È·‚›ˆÛË˜ ÛÙÈ˜ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜.

ªÂÁ¿ÏË ÂÏ›‰· ·Ó·‰‡ÂÙ·È ·fi ÙËÓ ÔÏÔ¤Ó· ·˘Í·ÓfiÌÂÓË ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ÂÁÚ‹ÁÔÚÛË Î·È ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔ›ËÛË, ÂÈ‰ÈÎ¿ ÛÙ· ˙ËÙ‹Ì·Ù· ÚÔ¿ÛÈ-ÛË˜ ÙË˜ ÔÈÎÔÏÔÁÈÎ‹˜ ·Í›·˜ Î·È ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙˆÓ ÂÏÂ‡-ıÂÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ Î·È ÙÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘. √È È¤ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ÎÈÓ‹ÛÂˆÓ ÔÏÈÙÒÓÎ·È ÔÈ ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Î¤˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‹‰Ë Î·Ù·ÁÚ·ÊÂ› Î·Ï‡-ÙÔ˘Ó ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ÙÔ ÎÂÓfi ÙË˜ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ‹˜ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ-Î‹˜ ÔÏÈÙÈÎ‹˜ ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ª¿ÏÈÛÙ·, ÛÂ ÔÏÏ¤˜ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜, Ë ·Ú¤Ì‚·ÛË ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ¤¯ÂÈ ·Ó·ÙÚ¤„ÂÈ ÙËÓ ÚÔ-‰È·ÁÂÁÚ·ÌÌ¤ÓË ÔÚÂ›· ·ÒÏÂÈ·˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓ Ú·Û›ÓÔ˘.

∂Ï›˙Ô˘ÌÂ fiÙÈ ·˘Ùfi˜ Ô Ô‰ËÁfi˜ ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ÙÈ˜ ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙË-ÙÂ˜ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ‹˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹˜ ‰Ú¿ÛË˜ ÁÈ· ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÙË˜ ÔÈ-fiÙËÙ·˜ ˙ˆ‹˜ ÛÙÈ˜ fiÏÂÈ˜ Î·È ‰È·ÙËÚÔ‡ÌÂ ·ÎÏfiÓËÙË ÙËÓ ÂÔ›ıËÛËfiÙÈ ¤Ó· ·fi Ù· ÎÏÂÈ‰È¿ ÁÈ· ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ.

™

105

µπµ§π√°ƒ∞ºπ∞

∞ÁÚÈ·ÓÙÒÓË, ÃÚ., ºÂÓÂÚÏ‹, ∞. (1999). ∂ÚÌÔ‡ÔÏË - ™‡ÚÔ˜: ÈÛÙÔÚÈ-Îfi Ô‰ÔÈÔÚÈÎfi. ∞ı‹Ó·: ¢∂∞∂-√ÏÎfi˜.

∞Ú·‚·ÓÙÈÓfi˜, ∞ı. (2007). ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎfi˜ Û¯Â‰È·ÛÌfi˜: ÁÈ· Ì›· ‚ÈÒ-ÛÈÌË ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘. ∞ı‹Ó·: ™˘ÌÌÂÙÚ›·.

∞Ú·‚·ÓÙÈÓfi˜ ∞ı., ∫ÔÛÌ¿ÎË, ¶. (1988). À·›ıÚÈÔÈ ¯ÒÚÔÈ ÛÙËÓ fiÏË:ı¤Ì·Ù· ·Ó¿Ï˘ÛË˜ Î·È ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛË˜ ·ÛÙÈÎÒÓ ÂÏÂ‡ıÂ-ÚˆÓ ¯ÒÚˆÓ Î·È Ú·Û›ÓÔ˘. ∞ı‹Ó·: ™˘ÌÂÒÓ.

¢¤‰Â, ª., ¶··ÛÙ·ıÔÔ‡ÏÔ˘, ÃÚ. (2009, 9 ª·˝Ô˘). ∏ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË ÛÙÈ˜ÁÂÈÙÔÓÈ¤˜ - º¿ÎÂÏÔ˜ ∫ÈÓËÌ·ÙÈÎ‹ ·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË. ∂ÏÂ˘ıÂÚÔÙ˘›·, ÛÂ-Ï›‰Â˜ 17-18.

¢Ú·ÁÔ‡ÌË , º. (1988). ∏ ∞ı‹Ó· ÙˆÓ Ô˘ÏÈÒÓ. ¡¤· √ÈÎÔÏÔÁ›·, 50, Û. 16-19.

∂ÓÔÔ›ËÛË ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ÃÒÚˆÓ ∞ı‹Ó·˜ - ∆· 23 ÂÚÁÔÙ¿ÍÈ· ÙÔ˘ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ Î¤ÓÙÚÔ˘ ÙË˜ ∞ı‹Ó·˜ (¯.¯.). ∞ı‹Ó·: À¶∂Ãø¢∂ - À¶¶√.

∂ÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ∞ÛÙÈÎÔ‡ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ∂ª¶ (1999). ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi¶¿ÚÎÔ °Ô˘‰›-πÏÈÛfi˜, ÂÚÂ˘ÓËÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ·, ∞ı‹Ó·: ∆ÔÌ¤·˜ ¶ÔÏÂ-Ô‰ÔÌ›·˜ Î·È ÃˆÚÔÙ·Í›·˜ ∂ª¶ Î·È √ÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ƒ˘ıÌÈÛÙÈÎÔ‡ ™¯Â‰›Ô˘∞ı‹Ó·˜-À¶∂Ãø¢∂.

∂ÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ∞ÛÙÈÎÔ‡ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ∂ª¶. ∆ÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÛ‚·ÛË 9ª·˝Ô˘ 2009 ·fi http://www.arch.ntua.gr/envlab.

∫·Ï·ÓÙ›‰Ë˜, °. (2001). ∏ ÂÓÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ÒÚˆÓ ÙË˜∞ı‹Ó·˜. ™ÙÔ ∂ÓÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ¯ÒÚˆÓ ÙË˜ ∞ı‹Ó·˜: Ë‰È·‰ÈÎ·Û›· ˘ÏÔÔ›ËÛË˜ ÂÓfi˜ ÔÚ¿Ì·ÙÔ˜. ∏ÌÂÚ›‰· 15 ª·˝Ô˘ 2001.∞ı‹Ó·: ∆Ì‹Ì· ∞Ú¯ÈÙÂÎÙfiÓˆÓ ÙÔ˘ ∂ıÓÈÎÔ‡ ªÂÙÛfi‚ÈÔ˘ ¶ÔÏ˘ÙÂ¯ÓÂ›Ô˘.

∫·Ú·Ï‹, ª. (ÂÈÛÙ. ˘Â‡ı.) (2000). ¶·ÚÂÌ‚¿ÛÂÈ˜ ÛÙ· Ú¤Ì·Ù·: ÂÓ·Ï-Ï·ÎÙÈÎ¤˜ ÚÔÙ¿ÛÂÈ˜ Û¯Â‰È·ÛÌÔ‡, ÂÚÂ˘ÓËÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ·, ∆Ì‹Ì· ∞Ú¯È-ÙÂÎÙfiÓˆÓ ªË¯·ÓÈÎÒÓ ∂ª¶. ∞ı‹Ó·: ∂ıÓÈÎfi ªÂÙÛfi‚ÈÔ ¶ÔÏ˘ÙÂ¯ÓÂ›Ô.

∫ÔÛÌ¿ÎË, ¶., §È¿Ë˜, °., §Ô˘ÎfiÔ˘ÏÔ˜, ¢., ª·ÓÙÔ˘‚¿ÏÔ˘, ª., ¶ÔÏ‡-˙Ô˜, °. (ÂÈÛÙ. ˘Â‡ı.) (1992). ∞Ó¿Ï·ÛË ÎÂÓÙÚÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·-

106

ÙÔÈÎ›·˜: ªÂÏ¤ÙË ÂÚ›ÙˆÛË˜ ∫¿Ùˆ ¶·Ù‹ÛÈ·, ÂÚÂ˘ÓËÙÈÎfi ÚfiÁÚ·Ì-Ì·, ∆Ì‹Ì· ∞Ú¯ÈÙÂÎÙfiÓˆÓ ªË¯·ÓÈÎÒÓ ∂ª¶-À¶∂Ãø¢∂. ∞ı‹Ó·: ∂ıÓÈÎfiªÂÙÛfi‚ÈÔ ¶ÔÏ˘ÙÂ¯ÓÂ›Ô.

§·ÙÛÔ‡‰Ë˜, ¶. (2009). ∆· Ô˘ÏÈ¿ ÙÔ˘ ∂ıÓÈÎÔ‡ ∫‹Ô˘. ∂ÏÏËÓÈÎ‹√ÚÓÈıÔÏÔÁÈÎ‹ ∂Ù·ÈÚÂ›·. ∆ÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÛ‚·ÛË 12 ª·˝Ô˘ 2009 ·fihttp://www.ornithologiki.gr/gr/hos/grkhpos.htm.

ª¤ÏÈÛÛ·˜, ¢.∫. (2007). √È ¯Ú‹ÛÂÈ˜ ÁË˜ Î·È ÙÔ °ÂÓÈÎfi ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎfi™¯¤‰ÈÔ. ∞ı‹Ó·: ∂Î‰fiÛÂÈ˜ ™¿ÎÎÔ˘Ï·.

ª¤ÏÈÛÛ·˜, ¢.∫. (2007). ∆Ô ¤ÓÓÔÌÔ Û˘ÌÊ¤ÚÔÓ Î·È Ë ÚÔıÂÛÌ›· ÛÙÈ˜ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ¤˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜. ∞ı‹Ó·: ∂Î‰fiÛÂÈ˜ ™¿ÎÎÔ˘Ï·.

ªÈÛÈ·Îfi˜, ∫., ™‚ÔÚÒÓÔ˘, ∂. (2000). ŒÓ·˜ ÔÈÎÔÏÔÁÈÎfi˜ ÂÚ›·ÙÔ˜ÛÙÔÓ ∂ıÓÈÎfi ∫‹Ô. ∞ı‹Ó·: WWF ∂ÏÏ¿˜.

ªÂÏ·‚›Ï·˜, ¡. (2005). ∆fiÔÈ ·ÓıÚÒˆÓ. ™¯fiÏÈ· ÁÈ· ÙÔ ¯ÒÚÔ Î·ÈÙËÓ ÔÏÈÙÈÎ‹. ∞ı‹Ó·: ∂Î‰fiÛÂÈ˜ Ô ¶ÔÏ›ÙË˜.

¡¿ÓÙÛÔ˘, £. °È· ¤Ó· Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ‘¶Ú¿ÛÈÓÔ’ ∆·ÌÂ›Ô ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ.√ÌÈÏ›· ÛÙËÓ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹ ‰ÈËÌÂÚ›‰· ÙˆÓ ¢‹ÌˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡, ∞ÚÁ˘-ÚÔ‡ÔÏË˜ Î·È °Ï˘Ê¿‰·˜ ÁÈ· ÙÔ ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ¶¿ÚÎÔ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡.∂ÏÏËÓÈÎfi: 18-19 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 2008. ∆ÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÛ‚·ÛË 13 ª·˝Ô˘2009 ·fi http://www.koinidrasi.gr/article.php?id=154.

¡ÔÌ·Ú¯È·Î‹ ∞˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË ∞ı‹Ó·˜-¶ÂÈÚ·È¿ (2009). ∞ÙÙÈÎfi ¶Ú¿ÛÈÓÔ.∆ÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÛ‚·ÛË 12 ª·˝Ô˘ 2009 ·fi http:// www.attiko-prasino.gr.

¶¿ÓÙÔ˜, ¶. (2001). ∫ˆ‰ÈÎÔÔ›ËÛË ÓÔÌÔıÂÛ›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÙÈÛÙÈ-Î‹ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿. ∞ı‹Ó·: À¶¶√.

¶··ÁÈ¿ÓÓË˜, £., µÏ·ÛÙfi˜, £., ¶ÔÏ‡˙Ô˜, π., ∞ı·Ó·ÛÔ‡ÏË - ƒÔÁÎ¿ÎÔ˘,∞ı., ∞Ú·‚·ÓÙÈÓfi˜, ∞., ∫ÔÛÌ¿ÎË, ¶., ªÈÚÌ›ÏË, ∫., ™Ù¿ÌÔ˘, ∞., ™Î›-ÎÔ˜, °. (1999). ™¯Â‰È·ÛÌfi˜ fiÏÂˆÓ Î·È ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎ¤˜ ÂÈÙÒ-ÛÂÈ˜. ¶¿ÙÚ·: ∂ÏÏËÓÈÎfi ∞ÓÔÈ¯Ùfi ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ.

¶·Ú·ÙËÚËÙ‹ÚÈÔ ∂ÏÂ‡ıÂÚˆÓ ÃÒÚˆÓ ∞ı‹Ó·˜-∞ÙÙÈÎ‹˜. ∆ÂÏÂ˘Ù·›· Úfi-Û‚·ÛË 9 ª·˝Ô˘ 2009 ·fi http://www.asda.gr/elxoroi/.

¶·˘ÏfiÔ˘ÏÔ˜, ¢. (2003, 23 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘). ∆Ô ¶Â‰›ÔÓ ÙÔ˘ ÕÚÂˆ˜[∂Ù¿ ∏Ì¤ÚÂ˜]. ∫·ıËÌÂÚÈÓ‹ ÙË˜ ∫˘ÚÈ·Î‹˜, ÛÂÏ›‰Â˜ 25 - 28.

™·ÚËÁÈ¿ÓÓË˜, °.ª. (2006). ¢ÚfiÌÔÈ Î·È Â˙fi‰ÚÔÌÔÈ ÛÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi ÒÚÔ:∫·ıÔÏÈÎfi˜ Û¯Â‰È·ÛÌfi˜, ∂› Ì¤ÚÔ˘˜ ÛÙÔÈ¯Â›·, √ÚÔÏÔÁ›·. ∞ı‹Ó·: ∂ª¶.

™Ù›ÁÎ·˜, £.¡. (ÂÈÌ.) (2004). ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹ ÓÔÌÔıÂÛ›·. ∞ı‹Ó·: ¡ÔÌÈ-Î‹ µÈ‚ÏÈÔı‹ÎË.

™˘Ó‹ÁÔÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÔÏ›ÙË (2005). ∫ÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔÈ ¯ÒÚÔÈ, ∂È‰ÈÎ‹ ıÂÌ·-ÙÈÎ‹, ∂Ù‹ÛÈ· ¤ÎıÂÛË 2005. ∆ÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÛ‚·ÛË 30 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 2009·fi http://www.synigoros.gr/perivallon/index.htm.

™˘Ó‹ÁÔÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÔÏ›ÙË (2005). ∫·ıÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ˙ˆÓÒÓ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡,·Ú·Ï›·˜ Î·È ·Ï·ÈÔ‡ ·ÈÁÈ·ÏÔ‡, ¡ÔÌÔıÂÙÈÎ‹ ÚfiÙ·ÛË, ∂Ù‹ÛÈ·¤ÎıÂÛË 2005. ∆ÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÛ‚·ÛË 30 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 2009 ·fi http://www.synigoros.gr/perivallon/index.htm.

™˘Ú·ÎÔ‡ÏË˜, ∫., ºÂÊ¤˜, ª., ¶Ô‡ÏÈÔ˘, ∞. (2009). √‰ËÁfi˜ ÁÈ· ÙÔ Â-ÚÈ‚¿ÏÏÔÓ: √ÚÁ¿ÓˆÛË Î·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ ÔÚÁ·ÓÒÛÂ-ˆÓ. ∞ı‹Ó·: WWF ∂ÏÏ¿˜.

∆Ú·˘Ïfi˜, π., ∫fiÎÎÔ˘, ∞. (1980). ∂ÚÌÔ‡ÔÏË. ∞ı‹Ó·: ∂ÌÔÚÈÎ‹ ∆Ú¿-Â˙· ÙË˜ ∂ÏÏ¿‰Ô˜.

∆ÛÔ‡ÓË˜, °Ú. (2007). ∂ıÓÈÎfi˜ ∫‹Ô˜: ∏ Ú¿ÛÈÓË Î·Ú‰È¿ ÙË˜ ∞ı‹-Ó·˜. Greenapple. ∆ÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÛ‚·ÛË 13 ª·˝Ô˘ 2009 http://www.greenapple.gr.

Ã·Ù˙ÔÔ‡ÏÔ˘-∆˙›Î·, ∞. (2003). ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎfi ‰›Î·ÈÔ. ∞ı‹Ó·: ¶·ÓÂ-ÈÛÙËÌÈ·Î¤˜ ∂Î‰fiÛÂÈ˜ ∂ª¶.

Fuller, R.A., Gaston, K.J. (2009). The scaling of green space cov-erage in European cities, Biology Letters. The Royal Society.

MONUMENTA. ∆ÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÛ‚·ÛË 18 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 2009 ·fi http://www.monumenta.org.

Yerolympos, A. (1996). Urban Transformations in the Balkans(1820 - 1920). Thessaloniki: University Studio Press.

WWF ∂ÏÏ¿˜ (2004, ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜). ∞ÛÙÈÎfi Ú¿ÛÈÓÔ: H ·Ó¿Û· ÙË˜fiÏË˜ ¯¿ÓÂÙ·È: ÎÂ›ÌÂÓÔ ·Ú¤Ì‚·ÛË˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜Ú·Û›ÓÔ˘. ∞ı‹Ó·.

107

¶·Ú¿ÚÙËÌ·

110

∞™∆π∫√π∫√π¡√Ãƒ∏™∆√πÃøƒ√π

«∫Ò‰ÈÎ·˜ µ·ÛÈÎ‹˜ ¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹˜¡ÔÌÔıÂÛ›·˜» ¶¢14.7/27.7.1999,º∂∫ 580¢/1999 Î·È ¡.1577/1985«°ÂÓÈÎfi˜ √ÈÎÔ‰ÔÌÈÎfi˜ ∫·ÓÔÓÈÛÌfi˜»

ÕÚıÚÔ 2: √ÚÈÛÌÔ›ÕÚıÚÔ 19: ∫·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ ÛÂ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜¯ÒÚÔ˘˜

À.∞.285/2004 «ŒÁÎÚÈÛË ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÒÓÛÙ·ıÂÚfiÙ˘ˆÓ (standards) Î·È ·ÓÒÙ·Ù·fiÚÈ· ˘ÎÓÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·ÈÎ·Ù¿ ÙËÓ ÂÎfiÓËÛË ÙˆÓ ÁÂÓÈÎÒÓÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÒÓ Û¯Â‰›ˆÓ, ÙˆÓ Û¯Â‰›ˆÓ¯ˆÚÈÎ‹˜ Î·È ÔÈÎÈÛÙÈÎ‹˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛË˜«·ÓÔÈÎÙ‹˜ fiÏË˜» Î·È ÙˆÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈ-ÎÒÓ ÌÂÏÂÙÒÓ»

ÕÚıÚÔ 5: ∫ÔÈÓˆÓÈÎ‹ - ∆Â¯ÓÈÎ‹ ˘Ô‰ÔÌ‹

¡. 3208/2003 (º∂∫303 ∞) ÁÈ· ÙËÓ«¶ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ‰·ÛÈÎÒÓ ÔÈÎÔÛ˘ÛÙË-Ì¿ÙˆÓ, Î·Ù¿ÚÙÈÛË ‰·ÛÔÏÔÁ›Ô˘, Ú‡ıÌÈÛËÂÌÚ·ÁÌ¿ÙˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Â› ‰·ÛÒÓÎ·È ‰·ÛÈÎÒÓ ÂÓ Á¤ÓÂÈ ÂÎÙ¿ÛÂˆÓ Î·È¿ÏÏÂ˜ ‰È·Ù¿ÍÂÈ˜»

ÕÚıÚÔ 1, ·Ú. 5: «™ÙÈ˜ ‰È·Ù¿ÍÂÈ˜ ÙÔ˘·ÚfiÓÙÔ˜ ÓfiÌÔ˘ ˘¿ÁÔÓÙ·È Î·È Ù· ÂÓÙfi˜ÙˆÓ fiÏÂˆÓ Î·È ÙˆÓ ÔÈÎÈÛÙÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ¿ÚÎ· Î·È ¿ÏÛË, Î·ıÒ˜ Î·È ÔÈ ÂÎÙ¿ÛÂÈ˜Ô˘ ÎËÚ‡ÛÛÔÓÙ·È ‹ ¤¯Ô˘Ó ÎËÚ˘¯ıÂ› ÌÂÚ¿ÍË ÙË˜ ·ÚÌfi‰È·˜ ·Ú¯‹˜ ˆ˜ ‰·ÛˆÙ¤Â˜‹ ·Ó·‰·ÛˆÙ¤Â˜»

£∂™ªπ∫√ ¶§∞π™π√

π¢πø∆π∫√π∂§∂À£∂ƒ√πÃøƒ√π ™∆∏¡¶√§∏

√π ∞™∆π∫√πÃøƒ√π∂π¢π∫ø¡ƒÀ£ªπ™∂ø¡


ÕÚıÚÔ 8: ∫¿Ï˘„Ë ÙÔ˘ ÔÈÎÔ¤‰Ô˘ÕÚıÚÔ 13: ∂ÓÂÚÁfi ÔÈÎÔ‰ÔÌÈÎfi ÙÂÙÚ¿ÁˆÓÔÕÚıÚÔ 17: ∫·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ ÛÙÔ˘˜ ·Î¿Ï˘ÙÔ˘˜¯ÒÚÔ˘˜ÕÚıÚÔ 27: ∞ÚÌfi‰È· ·Ú¯‹ ÁÈ· ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ÙÔ˘ ÓfiÌÔ˘

¡.3028/2002 «°È· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ∞Ú¯·ÈÔÙ‹ÙˆÓ Î·È ÂÓ Á¤ÓÂÈ ÙË˜ ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈ-Î‹˜ ∫ÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜».

¡.5351/1932 «¶ÂÚ› Îˆ‰ÈÎÔÔÈ‹ÛÂˆ˜ÙˆÓ ‰È·Ù¿ÍÂˆÓ ÙÔ˘ ¡fiÌÔ˘ 5351 Ò˜ Î·ÈÙˆÓ ÂÓ ÈÛ¯‡˚ Û¯ÂÙÈÎÒÓ ‰È·Ù¿ÍÂˆÓ ÙˆÓ¡fiÌˆÓ µÃª™∆', 2447, 491, 4823 Î·ÈÙÔ˘ ¡.¢. ÙË˜ 12/16 πÔ‡ÓÈÔ˘ 1926 ÂÈ˜ ÂÓÂÓÈ·›ÔÓ ÎÂ›ÌÂÓÔÓ ÓfiÌÔ˘, Ê¤ÚÔÓ ÙÔÓ ·Ú›ı.5351 Î·È ÙÔÓ Ù›ÙÏÔÓ ¶ÂÚ› AÚ¯·ÈÔÙ‹ÙˆÓ».

¡.µƒ•∑/1893 «¶ÂÚ› ·Ó·ÁÎ·ÛÙÈÎ‹˜··ÏÏÔÙÚÈÒÛÂˆ˜ ·ÎÈÓ‹ÙˆÓ ÚÔ˜Û˘ÓÙ‹ÚËÛÈÓ ‹ ·ÓÂ‡ÚÂÛÈÓ ·Ú¯·ÈÔÙ‹ÙˆÓ».

¡.2745/1999 «ÁÈ· ÙË Û‡ÛÙ·ÛË ÚÔÛˆÚÈ-Ó‹˜ ˘ËÚÂÛ›·˜ ÁÈ· ·ÍÈÔÔ›ËÛË Î·È ÌÂÙÂ-ÁÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙÚ·ÙÔ¤‰ˆÓ»

111

112

ª∂°∞§√πºÀ™π∫√π™Ã∏ª∞∆π™ª√πª∂™∞ ◊ °Àƒø∞¶√ ∆∏¡ ¶√§∏

¡.1650/1986 «ÁÈ· ÙËÓ ¶ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜»

¡.998/1979 «¶ÂÚ› ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙˆÓ‰·ÛÒÓ Î·È ÙˆÓ ‰·ÛÈÎÒÓ ÂÓ Á¤ÓÂÈ ÂÎÙ¿-ÛÂˆÓ ÙË˜ ÃÒÚ·˜»

¡.2971/2001 «∞ÈÁÈ·Ïfi˜, ·Ú·Ï›· Î·È¿ÏÏÂ˜ ‰È·Ù¿ÍÂÈ˜»

¡.1337/1983 «∂¤ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ ÔÏÂÔ‰Ô-ÌÈÎÔ‡ Û¯Â‰›Ô˘, ÔÈÎÈÛÙÈÎ‹ ·Ó¿Ù˘ÍË Î·ÈÛ¯ÂÙÈÎ¤˜ Ú˘ıÌ›ÛÂÈ˜»

¶.¢.236/1984 «¶ÂÚÈÊÚ¿ÍÂÈ˜ ·Ú·ÏÈ·-ÎÒÓ ÔÈÎÔ¤‰ˆÓ»

¡.880/1979 «¶ÂÚ› Î·ıÔÚÈÛÌÔ‡ ·ÓˆÙ¿-ÙÔ˘ ÔÚ›Ô˘ Û˘ÓÙÂÏÂÛÙÔ‡ ‰ÔÌ‹ÛÂˆ˜, ÂÈÛ·-ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ ıÂÛÌÔ‡ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿˜ Û˘ÓÙÂÏÂ-ÛÙÔ‡ ‰ÔÌ‹ÛÂˆ˜ Î·È ÂÙ¤ÚˆÓ ÙÈÓÒÓ ‰È·ÚÚ˘ı-Ì›ÛÂˆÓ ÙË˜ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ‹˜ ÓÔÌÔıÂÛ›·˜.»

¡.2052/1992 «ª¤ÙÚ· ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒ-ÈÛË ÙÔ˘ Ó¤ÊÔ˘˜ Î·È ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎ¤˜ Ú˘ı-Ì›ÛÂÈ˜»

¡.3010/2002 «∂Ó·ÚÌfiÓÈÛË ÙÔ˘ ¡.1650/1986 ÌÂ ÙÈ˜ √‰ËÁ›Â˜ 97/11∂.∂. Î·È96/61 ∂.∂., ‰È·‰ÈÎ·Û›· ÔÚÈÔı¤ÙËÛË˜ Î·ÈÚ˘ıÌ›ÛÂÈ˜ ıÂÌ¿ÙˆÓ ÁÈ· Ù· ˘‰·ÙÔÚ¤Ì·Ù·Î·È ¿ÏÏÂ˜ ‰È·Ù¿ÍÂÈ˜».

113

∆π ∂¶π∆ƒ∂¶∂∆∞π∫∞π ∆π∞¶∞°√ƒ∂À∂∆∞I;

¶ø™∫∞∆√ÃÀƒø-¡∂∆∞π ∂¡∞™∂§∂À£∂ƒ√™∫∞π ∂¡∞™¶ƒ∞™π¡√™Ãøƒ√™;


ÕÚıÚÔ 19: ∫·Ù·ÛÎÂ˘¤˜ ÛÂ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ˘˜¯ÒÚÔ˘˜

¡.3463/2006 «∫‡ÚˆÛË ÙÔ˘ ∫Ò‰ÈÎ·¢‹ÌˆÓ Î·È ∫ÔÈÓÔÙ‹ÙˆÓ»

∞∫ƒø¡Àªπ∞

¢∂∫: ¢ÈÎ·ÛÙ‹ÚÈÔ ÙˆÓ ∂˘Úˆ·˚ÎÒÓ ∫ÔÈÓÔÙ‹ÙˆÓ

¢∂À∞£: ¢ËÌÔÙÈÎ‹ ∂È¯Â›ÚËÛË ∞Ô¯¤ÙÂ˘ÛË˜ £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË˜

¢√∫∫: ¢ÈÂ‡ı˘ÓÛË √ÈÎÔ‰ÔÌÈÎÔ‡ Î·È ∫ÙÈÚÈÔ‰ÔÌÈÎÔ‡ ∫·ÓÔÓÈÛÌÔ‡

∂¢∞¢: ∂˘Úˆ·˚Îfi ¢ÈÎ·ÛÙ‹ÚÈÔ ∞ÓıÚÒÈÓˆÓ ¢ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ

∂∂: ∂˘Úˆ·˚Î‹ ŒÓˆÛË

∂ª¶: ∂ıÓÈÎfi ªÂÙÛfi‚ÈÔ ¶ÔÏ˘ÙÂ¯ÓÂ›Ô

∂∆∂ƒ¶™: ∂È‰ÈÎfi ∆·ÌÂ›Ô ∂Ê·ÚÌÔÁ‹˜ ƒ˘ıÌÈÛÙÈÎÒÓ Î·È¶ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÒÓ ™¯Â‰›ˆÓ

∂À¢∞¶: ∂Ù·ÈÚÂ›· ⁄‰ÚÂ˘ÛË˜ ∞Ô¯¤ÙÂ˘ÛË˜ ¶ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜

∂À¶∂: ∂È‰ÈÎ‹ ÀËÚÂÛ›· ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜

∫∞¶∞æ: ∫¤ÓÙÚÔ ∞ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË˜ ¶ÔÏÈÙÈÎÒÓ ∞Ó·‹ÚˆÓ æ˘¯ÈÎÔ‡

∫∞™: ∫ÂÓÙÚÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ

∫∂µ√¶: ∫¤ÓÙÚÔ ∂Î·›‰Â˘ÛË˜ µ·Ú¤ˆÓ ŸÏˆÓ ¶˘ÚÔ‚ÔÏÈÎÔ‡

∫∂¢µ: ∫¤ÓÙÚÔ ∂Î·›‰Â˘ÛË˜ ¢È·‚È‚¿ÛÂˆÓ

∫∂¢: ∫ÙËÌ·ÙÈÎ‹ ∂Ù·ÈÚÂ›· ¢ËÌÔÛ›Ô˘

∫¶™: ∫ÔÈÓÔÙÈÎfi ¶Ï·›ÛÈÔ ™Ù‹ÚÈÍË˜

∫™¡ª: ∫ÂÓÙÚÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ¡ÂˆÙ¤ÚˆÓ ªÓËÌÂ›ˆÓ

ª∫√: ªË ∫˘‚ÂÚÓËÙÈÎ‹ √ÚÁ¿ÓˆÛË

ªª∂: ª¤Û· ª·˙ÈÎ‹˜ ∂ÓËÌ¤ÚˆÛË˜

¡: ¡fiÌÔ˜

√∆∞: √ÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ∆ÔÈÎ‹˜ ∞˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË˜

¶¢: ¶ÚÔÂ‰ÚÈÎfi ¢È¿Ù·ÁÌ·115

116

™Ù∂: ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙË˜ ∂ÈÎÚ·ÙÂ›·˜

∆∂∂: ∆Â¯ÓÈÎfi ∂ÈÌÂÏËÙ‹ÚÈÔ ∂ÏÏ¿‰Ô˜

À∞: ÀÔ˘ÚÁÈÎ‹ ∞fiÊ·ÛË

À∂£∞: ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ∂ıÓÈÎ‹˜ ÕÌ˘Ó·˜

À¶∂Ãø¢∂: ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ÃˆÚÔÙ·Í›·˜Î·È ¢ËÌÔÛ›ˆÓ ŒÚÁˆÓ

º∂∫: º‡ÏÏÔ ∂ÊËÌÂÚ›‰·˜ ∫˘‚¤ÚÓËÛË˜

117

∂ÈÎfiÓ· 1: ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ¶¿ÚÎÔ °Ô˘‰›-πÏÈÛfi˜. ™¯¤‰ÈÔ ÁÂÓÈÎ‹˜ ‰È¿Ù·ÍË˜, ∂ÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ∞ÛÙÈÎÔ‡ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ∂ª¶, 1999

EIKONE™

118

∂ÈÎfiÓ· 2: ∫·Ù¿ÏË„Ë ‰ËÌfiÛÈˆÓ ¯ÒÚˆÓ ·fi ¯Ú‹ÛÂÈ˜ ·Ó·„˘¯‹˜ ÛÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿, ∂ÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ∞ÛÙÈÎÔ‡ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ∂ª¶, 2009

∂ÈÎfiÓ· 3: √È ‹ÈÂ˜ ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ¿ÚÎÔ˘ ÛÙÔ ∞ÏÎ·˙¿Ú ÙË˜ §¿ÚÈÛ·˜ ÌÂ ÙÔ ¯ÒÌ· Î·È ÙÔ ˘„ËÏfi Ú¿ÛÈÓÔ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó ÙÔ ÂÏÂ‡ıÂÚÔ ·È¯Ó›‰È ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ

119

∂ÈÎfiÓ· 4: ¶·Ú·Ï›ÌÓÈÔ˜ ÂÚ›·ÙÔ˜ ÛÙÈ˜ fi¯ıÂ˜ ÙË˜ Ï›ÌÓË˜ ¶·Ì‚ÒÙÈ‰·˜ ÛÙËÓ fiÏË ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ

∂ÈÎfiÓ· 5: ¢È·ÌfiÚÊˆÛË ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘, ÂÏÂ‡ıÂÚÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ Ú·Û›ÓÔ˘ Î·È ÌÈÎÚÔ‡ ¯ÒÚÔ˘ ·Ó·„˘¯‹˜ ÛÙÔ ∫¿ÛÙÚÔ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ

∏ ·ÚÔ‡Û· ¤Î‰ÔÛË ¤ÁÈÓÂ ÌÂ ÙËÓ Â˘ÁÂÓÈÎ‹ ¯ÔÚËÁ›· ÙË˜

ISBN: 978-960-85918-8-2

Πράσινο και ελεύθεροι χώροι στην πόλη

Documents

Transcript of Πράσινο και ελεύθεροι χώροι στην πόλη