Phụ lục hướng dẫn - Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản I

KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CÔNG BỐ NĂM 2018

Số

TT Nội dung

Đơn vị chủ trì,

Tác giả Tóm tắt nội dung Ghi chú

I SÁCH

1 Quản lý sức khoẻ tôm

nuôi nước lợ

Đặng Thị Lụa,

Trương Thị Mỹ

Hạnh, Phan Thị

Vân

Nhà xuất

bản Nông

nghiệp

(2018)

BÀI BÁO QUỐC TẾ

1

Species identification

using DNA barcoding

on processed Panga

catfish products in Viet

Nam revealed important

mislabeling

Tran Thi Thuy Ha,

Nguyen Thi

Huong, Nguyen

Phuc Hung, Yann

Guiguen

Nucleotide sequences of the Cytochrome oxidase subunit I gene and Cytochrome b

were analyzed for 10 processed fish products collected from supermarkets in Hanoi,

Viet Nam. The similarity between our results and published data from the NCBI and

BOLD was compared to identify species. This molecular analysis showed that the

common names of only 4 of these products matched with their corresponding

scientific names. The other six were mislabeled with an important mislabeling from

P. hypophthalmus into P. boucourti. Although no commercial frauds were found in

these mislabelled products, the correct scientific names of fish species should be

labelled for the processed products as they are in supermarkets.

Turkish

Journal of

Fisheries

and

Aquatic

Sciences,

18: 457-

462

(2018).

2

Identification and

analysis of SNPs in

population of

Vietnamese catfish

(Pangasianodon

hypophthalmus), using

next generation

sequencing and SNP

validation

Thuy Thi Vo Bich,

Hieu Duc Nguyen,

Thu Thi Hoai

Nguyen, Ha Thi

Thuy Tran

Tra catfish (Pangasianodon hypophthalmus) is a commercially important aquaculture

species in the Mekong Delta, Vietnam; accounting for approximately 60% of

Vietnam freshwater fish production. However, the food trade globalization and the

growing demand for selected varieties of food have led to the intensification of

commercial fraud, especially in the form of substitution species and mixing with

cheaper taxa. DNA bar-coding methods have shown a potential well proven

molecular approach to assess the authenticity of food items. In this study, we utilized

high throughput NextSeq500 sequencing to capture and identified SNP markers on

400 wild and farming catfish individuals from 8 Vietnamese provinces (e.g., An

Giang, Dong Thap, Can Tho, Tien Giang, Ben Tre, Hau Giang, Vinh Long, and Ho

Chi Minh City) and 10 international locations of Cambodia, Thailand and

MOJ

Current

Research

&

Reviews,

Vol 1 (1),

2018

2

Số

TT Nội dung



Bangladesh. Stringent filtering of SNP-calling parameters resulted in 11,009 SNP loci

represented across all 4 countries. We utilized the VCF tools to validate two panels of

SNPs selected from the NGS data. Selection criteria included SNPs shared between

catfish’s Vietnam and international populations, and SNPs specific to each

population. A total of 780 and 809 SNPs were filtered in Vietnamese and

international catfishes, respectively, the final 12 special SNPs were detected. SNP

validation by using Sanger sequencing and PCR showed a result of 2 per 12 SNPs

was confirmed successfully in 300 individuals from Vietnamese catfishes. The first

times our results provide genotype informative marker loci in Vietnamese Tra catfish

in order to approach molecular traceability in aquaculture species with minimal

previous genetic information

3

Genetic relationship of

asiatic hard clam

populations collected in

northern coastal

provinces in Vietnam

based on mtDNA

sequence analysis

Vu Thi Trang, Le

Thi Quynh Chi,

Chu Chi Thiet,

Nguyen Huu Duc,

Tran Thi Thuy Ha

The genetic relationship of some Asiatic hard clam (Meretrix meretrix) based on

mtDNA COI sequence analysis was investigated for populations collected in Thai

Binh, Nam Dinh, Nghe An provinces in Vietnam. In addition, this research also

targets at species identification based on COI sequences. In total of 59 sequences

analyzed, 19 sequences belonged to Meretrix meretrix species with Gen Bank

accession number DQ399399.1. 17 sequences of M. meretrix were used for genetic

relationship analysis among 3 populations. In which, 6 polymorphic sites, 3

parsimony informative sites and 4 haplotypes observed for the COI gene. Moderately

genetic population diversity was observed, overall haplotype and nucleotide diversity

were 0.476±0.233 and 0.00151±0.00069, respectively. Generally, genetic

differentiation (FST) (FST < 0.15) was moderate. The genetic distance was rather

low, which ranged from 0.001 (Thai Binh–NgheAn, Thai Binh–Nam Dinh

populations) to 0.002 (Nam Dinh – Nghe An populations). The result of haplotype

network constructing indicated that populations shared common haplotype and there

was no specific isolation of the haplotypes of the populations. Hence, it showed M.

meretrix populations had intimate genetic relationship. The result of phylogenic tree

indicated that three M. meretrix populations (Thai Binh, Nam Dinh, Nghe An) had a

very small or no genetic variation among populations.

Journal of

Aquacultu

re &

Marine

Biology,

Volume 7

Issue 1 -

2018

3

Số

TT Nội dung



4

Modelling Tools to

Analyze and Assess the

Ecological Impact of

Hydropower Dams

Thi Hanh Tien

Nguyen, Gert

Everaert, Pieter

Boets, Marie Anne

Eurie Forio, Elina

Bennetsen, Martin

Volk, Thu Huong

Thi Hoang and

Peter L. M.

Goethals

We critically analyzed a set of ecological models that are used to assess the impact of

hydropower dams on water quality and habitat suitability for biological communities.

After a literature search, we developed an integrated conceptual model that illustrates

the linkages between the main input variables, model approaches, the output variables

and biotic-abiotic interactions in the ecosystems related to hydropower dams. We

found that variations in water flow and water depth coupled with increased nutrient

availability are major variables that contribute to structural and functional ecosystem

changes. We also found that ecological models are an important tool to assess the

impact of hydropower dams. For instance, model simulation of different scenarios

(e.g., with and without the dam, different operation methods) can analyze and predict

the related ecosystem shifts. However, one of the remaining shortcomings of these

models is the limited capacity to separate dam-related impacts from other

anthropogenic influences (e.g., agriculture, urbanization). Moreover, collecting

sufficient high-quality data to increase the statistical power remains a challenge. The

severely altered conditions (e.g., generation of very deep lakes) also lead to

difficulties for standardized data collection. We see future opportunities in the

integration of models to improve the understanding of the different processes affected

by hydropower dam development and operation, as well as the use of remote sensing

methods for data collection.

Water

2018, 10,

259

5

Threshold Responses of

Macroinvertebrate

Communities to Stream

Velocity in Relation to

Hydropower Dam: A

Case Study from The

Guayas River Basin

(Ecuador)

Thi Hanh Tien

Nguyen 1,2, Marie

Anne Eurie Forio

1,*, Pieter Boets

1,3 , Koen Lock 1,

Minar Naomi

Damanik Ambarita

1, Natalija

Suhareva 1,4, Gert

The Guayas River basin is one of the most important water resources in Ecuador, but

the expansion of human activities has led to a degraded water quality. The purpose of

this study was (1) to explore the importance of physical-chemical variables in

structuring the macroinvertebrate communities and (2) to determine if the thresholds

in stream velocity related to macroinvertebrate community composition could be

identified in the Guayas River basin. Thus, macroinvertebrates and physical–chemical

water quality variables were sampled at 120 locations during the dry season of 2013

in the Guayas River basin. Canonical correspondence analysis (CCA) was performed

to identify relevant physical–chemical characteristics of the river influencing the

Water

2018, 10,

1195;

doi:10.339

0/w10091

195; Page

2-17

4

Số

TT Nội dung



Everaert 1 ,

Christine Van der

heyden 5, Luis

Elvin Dominguez-

Granda 6, Thu

Huong Thi Hoang

7; and Peter

Goethals

distribution of the macroinvertebrate communities. Threshold indicator taxa analysis

(TITAN) was used to discriminate between the macroinvertebrate community related

to stagnant waters (Daule–Peripa reservoir) and to running waters. CCA indicates that

the most important environmental factors influencing the distribution of

macroinvertebrate communities were stream velocity, chlorophyll concentration,

conductivity, temperature and elevation. Tipping points for the macroinvertebrate

community were defined by stream velocity at 0.03 m/s and 0.4 m/s, i.e., stagnant-

water (including dam-related

reservoirs)taxastarttoquicklydecreaseinabundanceandfrequencyat0.03m/swhilerunnin

g-water

taxastarttoquicklyincreaseinabundanceandfrequencyat0.03m/suntilastreamvelocityof0

.4m/s. The results provide essential information to define environmental flows to

further support water management plans of the Guayas River basin. Information

obtained wil

6

Characterization and

identification of

nitrogen-fixing bacteria

isolated from

agricultural soil

Tran Thi Thuy Ha,

Thai Thi Lam,

Nguyen Thanh

Huyen, Nguyen

Xuan Canh

To isolate and characterise free nitrogen-fixing bacteria, we collected randomly soil

samples from different areas of Ha Noi. Nitrogen-fixing bacteria were isolated using

Burk’s medium without nitrogen mineral supplement. The ammonia (NH4+ )

synthesis

of these bacterial strains after biomass production was determined by means of

Nessler reagent. Based on the results of isolation, we observed and evaluated colony

and cellular morphology, pigment production,

and metabolic activities of twenty-five isolates. Among the isolated bacteria, two

bacterial strains (6.2 and 8.2) with high NH4+

concentration in the cultural medium were selected as the best strains for nitrogen-

fixing ability. The optimal pH and temperature for

their growth and nitrogen fixation are 7.0 and 30°C, respectively. Growth is best

favored in the presence of sucrose. We sequenced the 16S rRNA gene of selected

strains and compared the homology of them in GenBank using BLAST search. The

result of the comparison shows that the 6.2 and 8.2 strains have 99% and 100% 16S

Vietnam

Journal of

Science,

technolog

y and

engineerin

g. Vo; 60,

No. 3.

Sep, 2018.

8-

54

5

Số

TT Nội dung



rRNA-sequence similarity with Pseudomonas sp. and Bacillus sp., respectively.

7

Effects of Enriching

Nitrogen and

Phosphorus on the

Growth of Sargassum

Podacanthum Cultured

in Potassium-Fortified

Inland Saline Water

Ha Thi Thu Bui,

Trong Quoc Luu

and Ravi Fotedar

Potassium-fortified inland saline water (K+ISW) has shown potential for growing

marine species, including seaweed species. The response of a brown seaweed

species, Sargassum podacanthum, to nitrogen and phosphorus enrichments were

evaluated by culturing the species for 84 days in K+ISW and comparing it with Ocean

Water (OW). The culture media were enriched weekly with ammonium chloride and

sodium dihydrogen phosphate, with ammonium and phosphate ratios of 10:1 at five

different concentrations 80:8, 120:12, 160:16, 200:20 and 240:24 Î¼M. The culture

medium with no enrichment was used as a control. The water quality and biomass

of S. podacanthum were measured fortnightly. The S. podacanthum biomass increase

significantly with different concentrations of the nutrient supplementations. The

standing biomass and Specific Growth Rate (SGR) of S. podacanthum were similar in

OW and K+ISW in the absence of any nutrient supplementation and at the supplement

concentration of ammonium and phosphate 160:16 Î¼M. However, from day 42

onwards, at the ratios of 80:8, 120:12, 200:20 and 240:24, S. podacanthum cultured in

OW grew significantly faster than in K+ISW. In K+ISW, optimal growth of S.

podacanthum was observed at the 160:16 and the increase in biomass was

significantly higher than the initial biomass until day 70, whereas at the other four

nutrient supplement concentrations, the S. podacanthum biomass remained

unchanged during the entire culture period. The nitrite, total Kjeldahl nitrogen and

phosphate concentrations in water were found to be significantly (p<0.05) and

negatively correlated (p<0.05) with S. podacanthumbiomass. Therefore, the results

showed that the enrichment of 160 Î¼M ammonium and 16 Î¼M phosphate is

required in the K+ISW for S. podacanthum to achieve optimal growth.

American

Journal of

Applied

Sciences

Volume

15, Issue 3

Pages 149-

161; DOI :

10.3844/aj

assp.2018.

149.161

8

Effects of temperature

and pH on the growth

of Sargassum

linearifolium and S.

podacanthum in

Ha Thi Thu Bui,

Trong Quoc Luu

and Ravi Fotedar

This study tested the effects of temperature and pH on water quality and the growth

of Sargassum linearifolium and S. podacanthum in potassium-fortified Inland Saline

Water (ISW) of Western Australia (WA), at two levels of pH (low pH range of 5.5-

6.5 and ambient pH 7.0-8.2) and two levels of temperature (high temperature 26-27°C

and ambient room temperature of 20-22°C) in triplicate for 42 days. The pH of ISW

American

Journal of

Applied

Science,

15 (3),

6

Số

TT Nội dung



potassium-fortified

inland saline water

in WA varies from 3.9 to 9.1, whereas the temperature is from 6.1-28.1°C. The results

showed that the high temperature initiated the mortalities of the

both Sargassum species from the first 14 days of culture period. The high temperature

also resulted in a reduction of dried weight and ash content of these two species

of Sargassum by the end of the trial. S. linearifolium temperature tolerant threshold

was larger than S. podacanthum. Since the day 14, the S. linearifolium biomass and

specific growth rate were higher than S. podacanthum at both temperature levels

under ambient pH. Higher crude protein in S. linearifolium than S. podacanthum was

also recorded at high temperature. Ambient pH and ambient temperature resulted in

higher biomass and higher specific growth rate than low pH and high temperature in

both species, which is recommended for Sargassum spp. growth.

186-197.

DOI:

10.3844/aj

assp.2018.

186.197

9

Impact assessment of

local land use on

ecological water quality

of the

Guayas river basin

(Ecuador)

Minar Naomi

Damanik-

Ambaritaa, Pieter

Boets, Hanh Tien

Nguyen Thi, Marie

Anne Eurie Forio,

Gert Everaert,

Koen Lock, Peace

Liz Sasha

Musonge, Natalija

Suharevae, Elina

Bennetsena, Sacha

Gobeyna, Tuan

Long Hoa, Luis

Dominguez-

Grandaf, Peter

L.M. Goethalsa

Extensive anthropogenic activities including land conversion have been taking place

in the Guayas river basin (Ecuador) due to increasing population growth. Land use

changes are considered one of the key sources affecting the ecological water quality

of the Guayas river basin. Therefore, we investigated the effect of land use on the

ecological water quality both within direct vicinity and within a distance of 200 m

from the sampling sites. We investigated which of three land use assessment methods

(i.e. data retrieved from field protocols, from aerial

pictures (Google maps) and from GIS data) is most suitable to quantify the impact of

local land use on the ecological water quality and which key environmental variables

influence the ecological water quality. To do so, we collected data on

macroinvertebrates and environmental variables from 120 sampling sites throughout

the river basin during an integrated sampling campaign. The Biological Monitoring

Working Party adapted for

Colombia (BMWP-Col) was calculated and used to assess the ecological water

quality status of the river basin, based on macroinvertebrates. The relation between

the BMWP-Col, local land use and other environmental variables was investigated

using generalized linear models (GLMs) and sensitivity analyses. Based on

multimodel

Ecological

Informatic

s; Volume

48,

November

2018,

Pages 226-

237

7

Số

TT Nội dung



comparison, the ecological water quality was best associated with the land use close

to the sampling sites (field protocol, R2 = 0.93, p < 0.05). Models involving land use

assessed using aerial pictures, field protocols and GIS data were associated mainly

with hydromorphological variables. However, the models incorporating land use

evaluated on a larger spatial scale (i.e. Google maps and GIS maps) were also

associated with physicalchemical variables. Although, the land use assessment based

on aerial pictures using Google maps” had the best outcome, a combined approach

using field observation and aerial pictures can provide comprehensive land use data to

the water management and provides the most complete information to define local

land use of the sampling sites.

10

Quality of antimicrobial

products used in white

leg shrimp (Litopenaeus

vannamei) aquaculture

in Northern Vietnam

Kim Chi Tran,

Minh Phu Tran,

Thi Van Phan,

Anders Dalsgaard

Antimicrobials are important to treat diseases in aquaculture and the objective of this

study was to evaluate the quality of antimicrobial products commonly used in white

leg shrimp (Litopenaeus vannamei) aquaculture in Northern Vietnam. A total of 25

antimicrobial products were obtained from 20 chemical shops including 12 products

declared to contain a single antimicrobial, nine products with a mixture of two

different antimicrobials and four products containing a mixture of three different

antimicrobials. Ultra High Performance Liquid Chromatography coupled to Mass

Spectrometry was used to analyse the concentration of the declared antimicrobials.

Results revealed that only 1/12 products with a single antimicrobial contained an

active substance within± 10% (accepted level of variation) of the concentration

declared on the product label. More than half of the products contained antimicrobial

concentrations within< 1.0% to 90% of the declared concentration. The majority of

the products provided inadequate or incorrect information on specific diseases to be

treated, instructions on how to prepare medicated feed, withdrawal time, as well as

instructions about personal protection measures. The documented poor quality of

antimicrobial products and inadequate labelling has negative impacts

on effective disease treatment; contribute to development of antimicrobial resistance,

and the use of such products is associated with food safety and occupational health

hazards. There is an urgent need to strengthen diagnostic services, legislation and

Aquacultu

re

Volume

482, 1

January

2018,

Pages 167-

175

8

Số

TT Nội dung



control of antimicrobial products in shrimp aquaculture and educate farmers on

prudent antimicrobial use practices

11

Harvesting procedures,

welfare and shelf life of

ungutted and gutted

shortfin pompano

(Trachinotus falcatus)

stored in ice

Ulf Eriksona, Hanh

T.M. Truong, Dung

V. Le, Phuong D.

Pham, Niels

Svennevig,

Van T. Phan

Shortfin pompano (Trachinotus falcatus) were harvested from a floating cage culture.

Handling stress (blood pH, white muscle pH, and rigor mortis) and welfare (“eye

roll”) were determined for two harvesting methods: (i) batch netting and transfer to

ice-slurry where the fish were killed and chilled (commercial method) and, (ii)

transfer of fish to a tub immersed in the cage before it was lifted onto a barge where

the fish were euthanised by an AQUI-STM overdose. Half of the ice-slurry fish were

gutted. All fish were subsequently stored for 18 d in ice for

assessment of freshness (total bacterial counts, TBC and Quality Index Method, QIM)

as well as skin and eye color. A modified QIM scheme for European sea bass was

used with demerit points ranging from 0 to 18. Due to excessive swimming during

crowding, both ice-slurry and AQUI-STM fish were harvested in an exhausted con-

dition. Upon sampling, none of the fish exhibited “eye roll”, indicating they were

either unconscious or dead. Since the ice-slurry fish were not stunned immediately,

the welfare of the fish might have been compromised.

During rapid chilling, the fish developed cloudy eyes. The asset of using AQUI-STM

was possibly better fish welfare during the stunning and euthanising phase since

exposure to ice-slurry was associated with escape swimming behaviour and slow

death. Shortly after harvesting there were some significant differences between

harvesting methods in terms of skin color. They were, however, largely offset by

storage for one day. Only a few minor changes in skin color took place during further

storage. Changes in eye color were more prominent than for skin.

After storage for more than a week, the TBCs of gutted fish were significantly higher

compared with ungutted fish (P < 0.05). AQUI-STM fish (ungutted) exhibited the

lowest TBCs for about the first two weeks indicating exposure to the anesthetic

reduced bacterial growth. After 18 d, none of fish from all treatments had yet reached

the generally accepted spoilage level of 7 log cfu g−1. At this point, the fish had not

reached the maximum attainable QI score of 18. High linear correlations (R ≥ 0.972,

Aquacultu

re 498,

236-245

9

Số

TT Nội dung



P < 0.001) were achieved for development of QI during ice storage where the

ungutted and AQUI-STM treatments were practically similar. The modified QIM

scheme was considered suitable for pompano. The shelf life was tentatively

considered to be approximately 18 d, although this should to be verified by other,

supplementary methods. To prolong shelf life, it is recommended that pompano is not

gutted before they are subjected to chilled storage.

12

The effects of sewage

treatment plant

effluents on hepatic and

intestinal biomarkers in

common carp (Cyprinus

carpio).

Sakalli, S., Giang,

P.T., Burkina, V.,

Zamaratskaia, G.,

Rasmussen, K.M.,

Bakal, T., Khalili

T. S., Sampels, S.,

Kolarova, J.,

Grabic, R., Turek,

J., Randak, T.,

Zlabek, V.

Sewage treatment plants (STPs) are one of the major source of pharmaceuticals and

personal care products in the aquatic environment. Generally, the effects of individual

chemicals on fish are studied under laboratory conditions, which leads to results that

are potentially not realistic regarding the effects of these chemicals under

environmental conditions. Therefore, in this study, common carps were held in

exposed pond that receive water from STP effluents for 360 days under natural

conditions. Elimination of xenobiotics starts in the fish intestine, in which the

microbial community strongly influences its function. Moreover, the fish intestine

functions as crucial organ for absorbing lipids and fatty acids (FA), with consequent

transport to the liver where their metabolism occurs. The liver is the primary organ

performing xenobiotic metabolism in fish, and therefore, the presence of pollutants

may interact with the metabolism of FA. The catalytic activity of CYP1A and

CYP3A-like enzymes, their gene expression, FA composition and intestinal

microbiome consortia were measured. The catalytic activity of enzymes and their

gene and protein expression, were induced in hepatic and intestinal tissues of fish

from the exposed pond. Also, fish from the exposed pond had different compositions

of FA than those from the control pond: concentration of 18:1 n-9 and 18:2 n-6 were

significantly elevated and the longer chain n-3 FA 20:5 n-3, 22:5 n-3 and 22:6 n-3

were significantly lowered. There were clear differences among microbiome

consortia in fish intestines across control and exposed groups. Microbiome taxa

measured in exposed fish were also associated with those found in STP activated

sludge. This study reveals that treated STP water, which is assumed to be clean,

affected measured biomarkers in common carp.

Science of

the Total

Environm

ent 635:

1160–

1169

(IF=4.9),

2018

10

Số

TT Nội dung



13

Biomarker response,

lipid composition, and

intestinal microbiome

in wild brown trout

(Salmo trutta m. fario

L.) exposed to a sewage

treatment plant effluent-

dominated stream.

Giang, P.T.,

Sakalli, S.,

Fedorova, G.,

Khalili, T.S.,

Bakal, T.,

Najmanova, L.,

Grabicova, K.,

Kolarova, J.,

Sampels, S.,

Zamaratskaia, G.,

Grabic, R., Randak,

T., Zlabek, V.,

Burkina, V.

Concerns about the effect of sewage treatment plant (STP) effluent on the health of

freshwater ecosystems have increased. In this study, a unique approach was designed

to show the effect of an STP effluent-dominated stream on native wild brown trout

(Salmo trutta L.) exposed under fully natural conditions. Zivny stream is located in

South Bohemia, Czech Republic. The downstream site of Zivny stream is an STP-

affected site, which receives 25% of its water from Prachatice STP effluent.

Upstream, however, is a minimally polluted water site and it is considered to be the

control site. Native fish were collected from the upstream site, tagged, and distributed

to both upstream and downstream sites. After 30, 90, and 180days, fish were

recaptured from both sites to determine whether the downstream site of the Zivny

stream is associated with the effects of environmental pollution. Several biomarkers

indicating the oxidative stress and antioxidant enzyme activities, cytochrome P450

activity, xenoestrogenic effects, bacterial composition, and lipid composition were

investigated. Additionally, polar chemical contaminants (pharmaceuticals and

personal care products (PPCPs)) were quantified using polar organic chemical

integrative samplers (POCIS). Fifty-three PPCPs were detected in the downstream

site; 36 of those were constantly present during the 180-day investigation period.

Elevated hepatic 7-benzyloxy-4-trifluoromethylcoumarin-O-debenzyloxylase

(BFCOD) (after 90days) and blood plasma vitellogenin concentrations in males were

detected in fish downstream of the STP effluent during all sampling events. An

increase in the fishes' total fat content was also observed, but with low levels of ω-3

fatty acid in muscle tissue. Two bacterial taxa related to activated sludge were found

in the intestines of fish from downstream. Our results show that Prachatice STP is a

major source of PPCPs in the Zivny stream, which has biological consequences on

fish physiology.

Science of

the Total

Environm

ent 625:

1494–

1509 (IF=

4.9). 2018

14

Complex effect of

pollution on fish in

major rivers in the

Czech Republic.

Burkina, V.,

Zamaratskaia, G.,

Sakalli, S., Giang,

P.T., Kodes, V.,

Monitoring the contamination level in aquatic environments and assessing the impact

on aquatic life occurs throughout the world. In the present study, an approach based

on a combination of biomarkers and the distribution of various industrial and

municipal pollutants was used to investigate the effect of aquatic environmental

Ecotoxicol

ogy and

environme

ntal safety

11

Số

TT Nội dung



Grabic, R., Velisek,

J., Turek, J.,

Kolarova, J.,

Zlabek, V.,

Randak, T.

contamination on fish. Monitoring was performed in ten rivers in the Czech Republic

(Berounka, Dyje, Elbe, Lužnice, Odra, Ohře, Otava, Sázava, Svratka, and Vltava

rivers, with one or two locations in each river) at the same sites that were regularly

monitored within the Czech National Monitoring Program in 2007-2011. Health

status, hepatic ethoxyresorufin-O-deethylase (EROD) activity, total cytochrome P450

content, and the plasma vitellogenin concentration were assessed in wild chub

(Squalius cephalus) males caught at the monitored sites. The contamination level was

the highest in the Svratka River downstream of Brno. Among all measured persistent

organic pollutants (POPs), polychlorinated biphenyls and

dichlorodiphenyltrichloroethane and its metabolites were the major contributors of

POPs in fish muscle. Elbe, Odra, and Svratka rivers were identified as the most

polluted. Fish from these locations showed reduced gonad size, increased vitellogenin

concentration in male plasma, EROD, and total cytochrome P450 content. These

biomarkers can be used for future environmental monitoring assessments. Overall,

this study improves our understanding of the relationship between human activities

and pollutant loads and further contributes to the decision to support local watershed

managers to protect water quality in this region.

(IF=

3.743).

15

Screening antibacterial

efects of VietNamese

plant extracts against

pathogens caused acute

hepatopancreatic

necrosis disease in

shrimps

Hải Thanh Nguyen,

Lua Thi Dang,

Hanh Thi Nguyen,

Hai Ha Hoang, Ha

Thi Ngoc Lai, Ha

Thi Thanh Nguyen

The objectives are aimed to investigate the antibacterial properties of five Vietnamese

medicinal plants against acute hepatopancreatic necrosis disease (AHPND)-caused

bacterial pathogens, to verify their potentials to apply as a new treatment

therapy.Methods: Extracts from plants, such as Psidium guajava leaf, Piper betle L.

leaf, Phyllanthus amarus leaf, Rhodomyrtus tomentosa seed, and Allium sativum

bulb, were tested against three AHPND-caused bacteria. Agar infusion and broth

dilution methods were employed to evaluate extract in vitro antibacterial effects,

while experiments with cultured whiteleg shrimps were applied to access their safety

when applied in vivo. High-performance liquid chromatography (HPLC) analysis was

applied to identify components in the extracts.Results: P. amanus and R. tomentosa

extracts exerted the strongest inhibition on tested bacteria. Other extracts, including P.

betel and P. guajava, were less effective, while A. sativum showed no effects against

Asian

journal of

pharmaceu

tical and

clinical

research

, Vol 11,

Issue 5,

2018, 77-

83

12

Số

TT Nội dung



bacteria. In safety assessment experiments, we observed that only crude extracts of R.

tomentosa and A. satium were safe, while others significantly reduced their survival

rates. HPLC showed that extracts of high antibacterial properties had rich phenol

constituents. In addition, the phenolic profile of R. tomentosa showed the presence of

piceatannol.Conclusion: Considering both of antibacterial effects and safety

properties altogether, we concluded that among the five examined plant materials of

this study, R. tomentosa had the highest potential to apply in AHPND treatment, as

only this plant showed the high effects on pathogenic bacteria while were still safe for

host aquatic shrimps.

III BÀI BÁO TRONG NƯỚC

1

Thành phần a xít amin

của Ngán thu tại một số

địa điểm ở Quảng Ninh

Đỗ Văn Thịnh,

Đàm Thị Mỹ

Chinh, Nguyễn Thị

Thu Hiền, Trần Thị

Thúy Hà.

Nghiên cứu nhằm đánh giá thành phần và hàm lượng axít amin trong thịt Ngán

(Austriella corrugata) thuộc 5 quần đàn thu tại Quảng Ninh và được tiến hành với hai

đợt thu mẫu (Tháng 6 và tháng 11 năm 2016). Mười sáu loại axít amin được xác định

bằng hệ thống sắc khí lỏng HPLC Agilent 1200 theo tiêu chuẩn AOAC 994.12. Kết

quả nghiên cứu cho thấy, tất cả các mẫu thịt Ngán tại 5 quần đàn đều chứa 16

loại axít amin bao gồm cả axít amin thiết yếu và axít amin không thiết yếu. Có sự

khác nhau về hàm lượng axít amin tại các địa điểm thu mẫu và thay đổi theo thời gian

thu mẫu (tháng 6 thấp hơn tháng 11). Hàm lượng axít amin và chỉ số đánh giá chất

lượng prôtein trong thịt Ngán thu tại Đài Xuyên và Hoàng Tân có xu hướng cao hơn

các điểm còn lại.

Tạp chí

nông

nghiệp và

phát triển

nông thôn.

Số 1-2018.

63-67

2

Mức độ đa dạng di

truyền của một số quần

đàn cá Tra sử dụng chỉ

thị phân tử Cytochrome

b

Trần Thị Thúy Hà,

Nguyễn Thị

Hương, Ngô Phú

Thỏa, Trần Nguyễn

Ái Hằng

Nghiên cứu này sử dụng trình tự gen cytochrome b để tìm hiểu đa dạng và cấu trúc di

truyền của một số quần đàn cá Tra (Pangasianodon hypophthalmus) thu tại Đồng

bằng sông Cửu Long. Kết quả cho thấy tổng số 13 haplotype xuất hiện trong 60 trình

tự thuộc 03 quần đàn cá nuôi và 03 quần đàn cá tự nhiên. Mức độ đa dạng haplotype

và đa dạng nucleotide của các quần đàn cá Tra nghiên cứu lần lượt dao động trong

khoảng từ 0,356 ± 0,159 đến 0,867 ± 0,08 và từ 0,00091 ± 0,00041 đến 0,00924 ±

0,00267. Khoảng cách di truyền giữa các đàn cá Tra thấp và không có sự khác biệt di

truyền đáng kể giữa nhóm quần đàn cá Tra thu từ tự nhiên và nhóm quần đàn cá Tra

Tạp chí

Khoa học

Đại học

Vinh, Tập

47, 2018

13

Số

TT Nội dung



nuôi.

3

Thiết lập phản ứng

multiplex PCR phục vụ

nghiên cứu cá chim vây

vàng (Trachinotus spp.)

Lưu Thị Hà Giang,

Đặng Thị Nguyên,


Phan Thị Vân

Trong nghiên cứu này, 15 chỉ thị microsatellite cho cá chim vây vàng từ các nghiên

cứu trước được chọn lọc để tối ưu quy trình nhằm phục vụ phân tích đa dạng di

truyền. Bảy chỉ thị đơn đã được tối ưu thành công trên cá chim vây vàng vây ngắn và

4 chỉ thị được tối ưu trên cá chim vây vàng vây dài. Từ đó, ba phản ứng multiplex

PCR được phát triển từ chín mồi đơn. Trong đó, lựa chọn được 02 tổ hợp cho cá chim

vây vàng ngắn và 01 tổ hợp cho cá chim vây vàng dài. Quy trình phân tích đoạn với

ba bộ chỉ thị microsatellite tương ứng với chín locus được xây dựng. Kết quả phân

tích đoạn cho thấy 8 locus (EC-7; EC-9; EC-10; EC-17; EC-20; EC-28; TB018;

TBG030) thể hiện tính đa hình với số alen dao động từ 3 – 6, riêng locus TO67 không

thể hiện tính đa hình. Kết quả này có ý nghĩa khoa học trong việc nghiên cứu đa dạng

di truyền cá chim vây vàng (Trachinotus spp.).

Tạp chí

Khoa học

Nông

nghiệp

Việt Nam

2018,

16(3):

232-240

4

Đánh giá khả năng diệt

khuẩn in vitro của sản

phẩm nano polymer-

kháng sinh đối với vi

khuẩn gây bệnh hoại tử

gan tụy cấp trên tôm

nuôi nước lợ

Đặng Thị Lụa,

Nguyễn Thị Hạnh,

Đặng Đình Kim

Nghiên cứu được tiến hành nhằm đánh giá khả năng diệt khuẩn của các sản phẩm

nano SP2 (Polymer_Kháng sinh) đối với vi khuẩn gây bệnh hoại tử gan tụy cấp

(AHPND) trên tôm nuôi nước lợ trong điều kiện in vitro. Chủng vi khuẩn được sử

dụng để thử nghiệm là Vibrio parahaemolyticus KC12.020, nồng độ thử nghiệm 108

cfu/ml. Kết quả thử nghiệm cho thấy đường kính vòng vô khuẩn của sản phẩm nano

Polymer_Doxycylin_Florphenicol đạt 19,5 mm khi liều lượng kháng sinh sử dụng

bằng một nửa (1/2) hàm lượng kháng sinh Doxycylin được khuyến cáo sử dụng.

Đường kính vòng vô khuẩn của sản phẩm nano Polymer_Florphenicol đạt 16 - 19 mm

trong khi kháng sinh Florphenicol đơn lẻ không có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây

bệnh AHPND (đường kính vòng vô khuẩn đạt 10,5 - 11,5 mm). Sản phẩm nano

Polymer_Ciprofloxcin, mặc dù cho kết quả diệt vi khuẩn gây bệnh AHPND cao

(đường kính vòng vô khuẩn đạt 18 mm) khi hàm liều lượng kháng sinh sử dụng chỉ

bằng 1/10 hàm lượng kháng sinh Ciprofloxacin được khuyến cáo sử dụng, nhưng sản

phẩm này sẽ không được tiếp tục thử nghiệm ngoài thực địa do kháng sinh

Cỉpofloxacin mới bị cấm sử dụng trong nuôi trồng thuỷ sản. Các sản phẩm nano khác,

Polymer_Oxytetracyclin và Polymer_Doxycyclin, kết quả thử nghiệm trong nghiên

cứu này chưa thể hiện rõ tiềm năng diệt khuẩn, do vậy chúng cần được tiếp tục nghiên

Tạp chí

Nông

nghiệp và

phát triển

nông thôn.

Số 1/2018:

79-86

14

Số

TT Nội dung



cứu để khẳng định rõ hơn vai trò diệt khuẩn. Những kết quả nghiên cứu này bước đầu

cho thấy tiềm năng ứng dụng sản phẩm nano kết hợp với kháng sinh trong điều trị

bệnh hoại tử gan tuỵ cấp trên tôm nuôi nước lợ.

5

Đánh giá và lựa chọn

mô hình nuôi tôm ven

biển thích ứng với biến

đổi khí hậu tại huyện

Quỳnh Lưu, Nghệ An

Bùi Đắc Thuyết,

Nguyễn Hữu Nghĩa

và Phan Thị Vân

Nghiên cứu nhằm đánh giá và lựa chọn được mô hình nuôi tôm ven biển thích ứng

với biến đổi khí hậu (BĐKH) tại Quỳnh Lưu, Nghệ An, góp phần phát triển bền vững

nghề nuôi tôm ven biển ở đây trong điều kiện BĐKH. Các tiêu chí đánh giá tập trung

vào cơ sở hạ tầng (6 tiêu chí), công nghệ và quản lý trại nuôi (7 tiêu chí), nhận thức

và ứng phó với BĐKH (2 tiêu chí). Mỗi tiêu chí được đánh giá, cho điểm theo thang

điểm 5 (5 = rất tốt, 4 = tốt, 3 = trung bình, 2 = kém, 1 = yếu). Kết quả đánh giá tại

một số trại nuôi tôm cho thấy các tiêu chí thường đạt mức trung bình trở lên, trừ

những tiêu chí về hệ thống cấp, thoát nước, ao chứa và vị trí của trại nuôi TNT2. Trại

nuôi tôm ven biển TNT1, TNT6 có điểm đánh giá cao và được đề xuất như mô hình

nuôi tôm ven biển thích ứng với BĐKH nhằm giới thiệu cho cộng đồng nuôi tôm

trong vùng.

Tạp chí

Khoa học

Nông

nghiệp

Việt Nam,

Số: 1, tr.

64-72.

ISSN:

1859 -

0004.

6


mô hình nuôi cá lồng

biển biển thích ứng với

biến đổi khí hậu tại

vịnh Cát Bà, Hải

Phòng.



và Phan Thị Vân

Nghiên cứu nhằm đánh giá và lựa chọn được mô hình nuôi cá lồng biển thích ứng với

biến đổi khí hậu (BĐKH) tại Cát Bà, Hải Phòng, góp phần phát triển bền vững nghề

nuôi cá lồng biển quy mô nhỏ ở miền Bắc nước ta trong điều kiện BĐKH. Các tiêu

chí đánh giá tập trung vào cơ sở hạ tầng (3 tiêu chí), công nghệ và quản lý lồng bè

nuôi (7 tiêu chí), nhận thức và ứng phó với BĐKH (2 tiêu chí). Mỗi tiêu chí được

đánh giá, cho điểm theo thang điểm 5 (5 = rất tốt, 4 = tốt, 3 = trung bình, 2 = kém, 1 =

yếu). Kết quả đánh giá tại một số bè nuôi cho thấy các tiêu chí đưa ra thường đạt mức

trung bình trở lên, trừ những tiêu chí về sử dụng và quản lý thức ăn, kiểm soát chất

lượng con giống, quản lý môi trường và phòng ngừa dịch bệnh. Bè nuôi cá biển của

Công ty 128 - Hải Quân có điểm đánh giá cao nhất và được đề xuất như mô hình nuôi

cá lồng biển thích ứng với BĐKH nhằm giới thiệu cho cộng đồng nuôi cá lồng biển ở

đây.

Tạp chí

Khoa học

Nông

nghiệp

Việt Nam,

Số: 5, tr.

590-597.

ISSN:

1859 -

0004.

7


một số mô hình nuôi

trồng thủy sản thích



Trong những năm qua, mặc dù đã có những bước phát triển khá mạnh mẽ cả về diện

tích và sản lượng thủy sản nuôi ở nước ta, nuôi trồng thủy sản (NTTS) là một trong

những hoạt động bị hành hưởng lớn do biến đổi khí hậu (BĐKH). Đặc biệt, Việt Nam

Tạp chí

Thông tin

Khoa học

15

Số

TT Nội dung



ứng với biến đổi khí

hậu ở miền Bắc Việt

Nam.

và Phan Thị Vân được xem là một trong những nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng của BĐKH và nước

biển dâng. Do vậy, để phát triển NTTS trong điều kiện BĐK, việc đánh giá, lựa chọn

và giới thiệu mô hình nuôi thủy sản thích ứng với BĐKH là hết sức có ý nghĩa nhằm

phổ biến thông tin đến các địa phương.

công nghệ

Nông

nghiệp và

Phát triển

nông thôn.

Số 7, tr.7-

9. ISSN:

1859 –

1299.

8

Nghiên cứu xác định

một số yếu tố nguy cơ

liên quan bệnh đốm

trắng trên tôm chân

trắng (Litopenaeus

vannamei) nuôi thâm

canh tại một số tỉnh

miền bắc

Trương Thị Mỹ

Hạnh, Huỳnh Thị

Mỹ Lệ, Phạm Thị

Yến,

Trương Thị Thành

Vinh, Chu Chí

Thiết và Phan Thị

Vân

Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 6 năm 2015 đến tháng 6 năm 2017 ở 3 tỉnh Nghệ

An, Nam Định và Quảng Ninh, tập trung thu thập các thông tin phân tích yếu tố nguy

cơ liên quan đến bệnh đốm trắng ở tôm chân trắng. Phương pháp áp dụng theo nghiên

cứu dịch tễ học cắt ngang. Kết quả nghiên cứu cho thấy có 8 mối nguy liên quan đến

sự xuất hiện dịch bệnh đốm trắng ở tôm tại các tỉnh Nghệ An, Nam Định và Quảng

Ninh. Trong đó 3 yếu tố thuộc không gian (lấy nước vào ao không qua hệ thống ao

lắng, không sử dụng lưới lọc khi lấy nước và bổ sung nước vào ao nuôi trong quá

trình nuôi), 2 yếu tố thuộc thời gian (ao nằm trong vùng nuôi có ao bệnh, không kiểm

tra môi trường nước ao nuôi thường xuyên) và 3 yếu tố về đối tượng (thả giống với cỡ

nhỏ hơn post 10, không giảm sốc khi thả tôm nuôi và xuất hiện sinh vật khác trong ao

nuôi).

Tạp chí

Khoa học

Công

Nghệ số

2/2018,

24:32

9

Nghiên cứu khả năng

diệt một số loài vi

khuẩn và nấm của lá hẹ

(Allium tuberosum)

Trương Thị Mỹ

Hạnh, Nguyễn Thị

Nguyện, Trương

Thị Thành Vinh,

Huỳnh Thị Mỹ Lệ

và Phan Thị Vân

Nghiên cứu nhằm đánh giá khả năng diệt khuẩn và nấm của nước ép lá hẹ (Allium

tuberosum). Vi khuẩn gây bệnh cho cá rô phi bao gồm Aeromonas hydrophila (3

chủng là CED04-008, CED05-004, CED05-005), Streptococcus sp. (CEDMA05-043)

và nấm gây bệnh (Saprogenia sp.) được thử với dịch chiết lá hẹ ở nồng độ và thời

gian khác nhau. Kết quả cho thấy, nước ép lá hẹ ở nồng độ 100 µl có khả năng diệt

các chủng vi khuẩn A. hydrophila và Streptococcus sp. với đường kính vòng vô

khuẩn (ĐKVVK) lần lượt là 27-31 và 30 mm. Nấm Saprogenia sp. bị diệt ở nồng độ

15.000 và 13.000 ppm với thời gian ngâm tương ứng là 6 và 24 giờ. Kết quả này là cơ

Tạp chí

khoa học

và công

nghệ Việt

Nam, số

7/2018:

48-52

16

Số

TT Nội dung



sở khoa học quan trọng tạo tiền đề phát triển sản phẩm thuốc thảo dược có hiệu quả

phòng trị bệnh ở cá rô phi nuôi theo hướng an toàn sinh học và thân thiện với môi

trường

10

Hiện trạng nhiễm ký

sinh trùng ở cá chim

vây vàng (Trachinotus

spp)

nuôi lồng tại Cát Bà,

Hải Phòng

Trương Thị Mỹ

Hạnh, Phạm Thi

Yến, Phạm Thị

Thanh, Nguyễn

Thị Nguyện, Đào

Xuân Trường,


và Phan Thị Vân

Nghiên cứu ký sinh trùng nhiễm ở cá chim vây vàng (Trachinotus spp) nuôi lồng tại

Cát Bà, Hải Phòng được thực hiện từ tháng 6 năm 2017 đến tháng 5 năm 2018. Kết

quả nghiên cứu đã xác định được 5 loài ký sinh trùng bao gồm Trichodina sp.,

Cryptocaryon irritans, Pseudorhabdosynochus sp., Benedenia sp. và Caligus sp ký

sinh ở cá chim vây vàng. Trong đó, Trichodina sp. có tỷ lệ và cường độ nhiễm cao

nhất ở cá chim vây vàng lần lượt tương ứng 50,7% và 1-88 trùng/vi trường, tiếp đến

Cryptocaryon irritans (13,8% và 1-30 trùng/vi trường), Pseudorhabdosynochus sp.

(3,8% và 1-10 trùng/vi trường), Benedenia sp. (6,3% và 1-7 trùng/cơ thể) và thấp nhất

là Caligus sp. (1,3% và 1-5 trùng/cơ thể). Hơn nữa, Trichodina sp. được ghi nhận

nhiễm ở cá chim vây vàng từ tháng 1 đến tháng 12, trong khi đó Cryptocaryon

irritans và Benedenia sp bắt gặp ký sinh ở cá chim vây vàng lần lượt trong tháng

3,4,7 và tháng 3,4, 8, Pseudorhabdosynochus sp. và Caligus sp xuất hiện 1 lần vào

tháng 5 và 11.

Tạp chí

khoa học

và công

nghệ Việt

Nam, Số

9/2018:

48-52

11

Đánh giá khả năng giao

tiếp (quorum sensing)

giữa vi khuẩn

gây bệnh hoại tử gan

tụy cấp với Vibrio

alginolyticus



Phạm Thế Việt,

Phan Thị Vân và

Trương Thị Mỹ

Hạnh

Quorum sensing (QS), sự liên lạc giữa tế bào vi khuẩn với tế bào vi khuẩn, có liên

quan đến gen độc lực của vi khuẩn gây bệnh. Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh

giá QS giữa Vibrio parahaemolyticus gây bệnh hoại tử gan tụy cấp (Acute

hepatopancreatic necrosis disease - AHPND) với Vibrio alginolyticus không gây bệnh

AHPND. đồng thời xác định vai trò của tinh dầu quế đối với QS giữa V.

parahaemolyticus và V. alginolyticus. Phương pháp sử dụng bao gồm nuôi cấy truyền

thống và kỹ thuật PCR. Kết quả cho thấy V. alginolyticus đã tiếp nhận gen độc gây

bệnh AHPND từ V. parahaemolyticus trong điều kiện nuôi có sốc nhiệt 3 lần ở 400C

(5 phút) và 700C (2 phút) thông qua cơ chế QS. Ngoài ra, tinh dầu quế sử dụng với

liều 0,1µL/600µL đã làm rối loạn hệ thống giao tiếp đặc hiệu QS của vi khuẩn làm V.

alginolyticus không tiếp nhận được thông tin của gen độc gây bệnh AHPND ở tôm

nước lợ từ V. parahaemolyticus.

Tạp chí

khoa học

Nông

Ngiệp Việt

Nam. Số

6/2018

17

Số

TT Nội dung



12

Hiệu quả của dịch chiết

lá trầu không (Piper

betle L.) trong phòng

bệnh hoại tử gan tụy

cấp ở tôm nuôi nước lợ


Kim Văn Vạn và

Đặng Thị Lụa

Nghiên cứu được tiến hành nhằm xác định nồng độ thích hợp của dịch chiết lá trầu

không (Piper betle L.) có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh hoại tử gan tụy cấp

(AHPND), Vibrio parahaemolyticus KC12.020, V. parahaemolyticus KC13.14.2 và

V. harveyi KC13.17.5, đồng thời đánh giá hiệu quả phòng bệnh AHPND của dịch

chiết trên tôm nuôi nước lợ trong điều kiện phòng thí nghiệm. Kết quả nghiên cứu

cho thấy dịch chiết lá trầu không có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh AHPND ở

nồng độ 2.500 µg với đường kính vòng vô khuẩn dao động từ 16,0 - 16,7 mm và an

toàn cho tôm nuôi khi sử dụng cho tôm ăn với liều lượng 5 g/kg tôm/ngày. Trong điều

kiện phòng thí nghiệm, tôm được ăn thức ăn trộn với dịch chiết lá trầu không liều

lượng 2,5 g/kg tôm/ngày trong 7 ngày liên tục có khả năng nâng cao tỷ lệ sống của

tôm lên 46 % so với tôm không sử dụng dịch chiết. Kết quả nghiên cứu này mở ra

tiềm năng ứng dụng dịch chiết lá trầu không trong sản xuất sản phẩm thảo dược ứng

dụng cho phòng trị bệnh AHPND trên tôm nuôi nước lợ theo hướng an toàn sinh học

và thân thiện với môi trường.

Phát triển

nuôi hải

sản thành

tựu và

thách

thức.

Nhà xuất

bản Nông

nghiệp tr

188-199

13

Characterization and

identification of

nitrogen-fixing bacteria

isolated from

agricultural soil

Tran Thi Thuy

Ha, Thai Thi Lam,

Nguyen Thanh

Huyen, Nguyen

Xuan Canh

To isolate and characterise free nitrogen-fixing bacteria, we collected randomly soil

samples from different areas of Ha Noi. Nitrogen-fixing bacteria were isolated using

Burk’s medium without nitrogen mineral supplement. The ammonia (NH4+ )

synthesis of these bacterial strains after biomass production was determined by means

of Nessler reagent. Based on the results of isolation, we observed and evaluated

colony and cellular morphology, pigment production, and metabolic activities of

twenty-five isolates. Among the isolated bacteria, two bacterial strains (6.2 and 8.2)

with high NH4+ concentration in the cultural medium were selected as the best strains

for nitrogen-fixing ability. The optimal pH and temperature for their growth and

nitrogen fixation are 7.0 and 30°C, respectively. Growth is best favored in the

presence of sucrose. We sequenced the 16S rRNA gene of selected strains and

compared the homology of them in GenBank using BLAST search. The result of the

comparison shows that the 6.2 and 8.2 strains have 99% and 100% 16S rRNA-

sequence similarity with Pseudomonas sp. and Bacillus sp., respectively.

Tạp chí

Khoa học

và Công

nghệ Việt

Nam

14 Đánh giá khả năng giao Trần Thị Thúy Quorum sensing (QS), sự liên lạc giữa tế bào vi khuẩn với tế bào vi khuẩn, có liên Tạp chí

18

Số

TT Nội dung



tiếp (Quorum sensing)

giữa vi khuẩn gây bệnh

hoại tử gan tụy cấp với

Vibrio Alginolyticus

Hà, Nguyễn Thị

Hạnh, Phạm Thế

Việt, Phan Thị

Vân, Trương Thị

Mỹ Hạnh

quan đến gen độc lực của vi khuẩn gây bệnh. Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh

giá QS giữa Vibrio parahaemolyticus gây bệnh hoại tử gan tụy cấp (Acute

hepatopancreatic necrosis disease - AHPND) với Vibrio alginolyticus không gây bệnh

AHPND. đồng thời xác định vai trò của tinh dầu quế đối với QS giữa V.

parahaemolyticus và V. alginolyticus. Phương pháp sử dụng bao gồm nuôi cấy truyền

thống và kỹ thuật PCR. Kết quả cho thấy V. alginolyticus đã tiếp nhận gen độc gây

bệnh AHPND từ V. parahaemolyticus trong điều kiện nuôi có sốc nhiệt 3 lần ở 400C

(5 phút) và 700C (2 phút) thông qua cơ chế QS. Ngoài ra, tinh dầu quế sử dụng với

liều 0,1µL/600µL đã làm rối loạn hệ thống giao tiếp đặc hiệu QS của vi khuẩn làm V.

alginolyticus không tiếp nhận được thông tin của gen độc gây bệnh AHPND ở tôm

nước lợ từ V. parahaemolyticus.

Khoa học

Nông

nghiệp

Việt Nam

15

Tuyển chọn và nghiên

cứu đặc điểm sinh học

của chủng xạ khuẩn có

khả năng đối kháng với

một số loại nấm mốc

gây bệnh trên nấm Linh

Chi

Nguyễn Xuân

Cảnh, Trần Thị

Thúy Hà, Nguyễn

Đức Việt

Với mục tiêu tuyển chọn và nghiên cứu đặc điểm sinh học của chủng xạ khuẩn có khả

năng đối kháng với nấm mốc gây bệnh trên nấm linh chi, chúng tôi tiến hành thử khả

năng đối kháng của 57 chủng xạ khuẩn đối với ba chủng nấm mốc Penicillium

citrinum LC1, Trichoderma sp. LC2, Aspergillus sp. LC3. Kết quả thu được 8 chủng

xạ khuẩn có khả năng kháng với ít nhất một trong ba chủng nấm mốc gây bệnh.

Trong số này chủng xạ khuẩn số 116 thể hiện hoạt tính mạnh nhất với cả ba chủng

nấm mốc sử dụng trong nghiên cứu. Trên môi trường ISP2 sau hai ngày nuôi cấy

chủng xạ khuẩn 116 hình thành khuẩn lạc trắng viền hồng, sau năm ngày toàn bộ bề

mặt khuẩn lạc chuyển sang màu hồng. Quan sát trên kính hiển vi cho thấy hệ sợi khí

sinh của chủng 116 phân nhánh, không có vách ngăn. Sau ba ngày nuôi cấy chủng

116 bắt đầu hình thành bào tử với các chuỗi sinh bào tử có dạng xoắn lò xo, bào tử

hình bầu dục, bề mặt bào tử nhẵn. Từ các kết quả nghiên cứu hình thái, sơ bộ xác

định chủng 116 thuộc vào chi Streptomyces. Đánh giá các đặc điểm sinh lý, sinh hóa

của chủng 116 cho thấy chủng xạ khuẩn này không sinh sắc tố melanin, có khả năng

chịu được nồng độ muối đến 6%. Chủng 116 sinh trưởng tối ưu trong điều kiện nhiệt

độ 30-40oC và pH 8-10. Chủng này có khả năng sử dụng tốt các nguồn cacbon là

glucose, dextrin, lactose, fructose, saccarose, mantose, xylose, cũng như các nguồn ni

tơ như NaNO3, pepton, cao thịt (NH4)2SO4, NH4Cl, NH4NO3.

Tạp chí

Nông

Nghiệp và

Phát triển

Nông

thôn, số

16, kỳ 2,

2018

19

Số

TT Nội dung



16

Ảnh hưởng của điều

kiện nuôi cấy tới khả

năng sinh tổng hợp

Indole-3-Acetic acid

của vi khuẩn Bacillus

sonorensis LĐ18

Nguyễn Văn

Giang, Trần Thị

Đào, Trần Thị

Thúy Hà, Nguyễn

Thu Trang

Hiện nay, khai thác và sử dụng các chủng vi sinh vật hữu ích trong kiểm soát sinh

học đã và đang được triển khai mạnh mẽ trong lĩnh vực trồng trọt, bảo vệ thực vật.

Các chủng vi sinh vật hữu ích trước khi được đưa vào sản xuất chế phẩm sinh học

cần được xác định các điều kiện nuôi thích hợp để đảm bảo mật độ và hoạt tính tốt

nhất. Trong thí nghiệm này, ảnh hưởng của nhiệt độ, pH môi trường nuôi cấy và

một số nguồn carbon, nitơ tới khả năng tổng hợp IAA của chủng vi khuẩn B.

sonorensis LĐ18 được đánh giá. Chủng vi khuẩn B. sonorensis LĐ18 tổng hợp

IAA tại các giá trị pH 4 – 8. Nhiệt độ thích hợp cho chủng B.sonorensis LĐ18 tổng

hợp IAA là 30℃. Nguồn carbon thích hợp để tổng hợp IAA là sucrose và sorbitol.

Chủng B.sonorensis LĐ18 tổng hợp IAA mạnh nhất khi nguồn nitơ là cao nấm

men.

Tạp chí

Khoa học

Công nghệ

Nông

nghiệp

Việt Nam,

số 11,

2018

17

Phân lập và khảo sát

một số đặc điểm sinh

học của các chủng vi

khuẩn nội sinh từ rễ cây

hồ tiêu

Nguyễn Thu Trang,

Trần Thị Thúy

Hà, Nguyễn Xuân

Trường, Nguyễn

Văn Giang

Thí nghiệm này được thực hiện với mục đích phân lập, tuyển chọn và đánh giá một

số đặc tính sinh học của các chủng vi khuẩn nội sinh được phân lập từ rễ cây hồ

tiêu 1 năm tuổi trồng ở huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng. Trong số 23 chủng đã

được phân lập, 15 chủng có khả năng sinh IAA, 20 chủng tổng hợp siderphore, 4

chủng phân giải phosphate khó tan và 9 chủng có khả năng đối kháng với nấm

Phytophthora capsici. Hai chủng vi khuẩn nổi bật là chủng LĐ15 và LĐ18 được

tuyển chọn. Chủng LĐ15 có khả năng sinh IAA, sản xuất siderophore và phân giải

phosphate khó tan, và chủng LĐ18 có khả năng sinh IAA, sản xuất siderophore và

đối kháng nấm gây bệnh Phytophthora capsici. Kết quả phân tích, so sánh trình tự

nucelotide 16S rRNA của chủng LĐ18 trên NCBI cho phép kết luận chủng LĐ18

có quan hệ rất gần gũi với chủng Bacillus sonorencis SRCM 101395 do đó được

đặt tên là Bacillus sonorensis LĐ18.

Tạp chí

Khoa học

Công nghệ

Nông

nghiệp

Việt Nam,

số 10,

2018

18

Ảnh hưởng của điều

kiện nuôi cấy đến khả

năng sinh hoạt tính

Nguyễn Xuân

Cảnh, Trần Thị

Thúy Hà, Phạm

Nghiên cứu này được tiến hành với mục tiêu đánh giá các điều kiện nuôi cấy ảnh

hưởng đến khả năng sinh tổng hợp chất kháng khuẩn của chủng xạ khuẩn

Streptomyces aureofaciens 25.2 đối với vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus gây

Tạp chí

Khoa học

Công nghệ

20

Số

TT Nội dung



kháng Vibrio

parahaemolyticus gây

bệnh trên tôm của

chủng xạ khuẩn

Streptomyces

aureofaciens 25.2

Thị Hiếu, Ngô

Thùy Dương

bệnh hoại tử gan tụy cấp trên tôm. Các thí nghiệm được thiết kế và thực hiện trong

các điều kiện nuôi cấy khác nhau để đánh giá khả năng sinh chất kháng khuẩn tối

ưu của chủng xạ khuẩn Streptomyces aureofaciens 25.2. Kết quả nghiên cứu cho

thấy chủng xạ khuẩn Streptomyces aureofaciens 25.2 bắt đầu sinh chất kháng

khuẩn ở ngày nuôi cấy thứ 3 và đạt cực đại sau 5 ngày với điều kiện nuôi lắc 150

vòng/phút. Điều kiện nuôi cấy thích hợp cho chủng xạ khuẩn Streptomyces

aureofaciens 25.2 sinh chất kháng khuẩn tốt nhất là 30oC, pH môi trường ban đầu

từ 5 - 7 với thể tích dịch nuôi cấy khoảng 15% trong bình tam giác 250 ml. Môi

trường dinh dưỡng phù hợp được xác định có bổ sung nguồn cacbon là 13 g/l

glucose và nguồn ni tơ là 0,6 g/l casein, lúc này chủng xạ khuẩn cho đường kính

vòng kháng khuẩn lần lượt là 26 mm và 23,3 mm.

Nông

nghiệp

Việt Nam,

số 9, 2018

19

Tìm hiểu đa dạng di

truyền cá Lăng chấm

(Hemibagrus gusttatus

Lacepede, 1803) bằng

chỉ thị phân tử

microsalellite

Bùi Hà My,

Nguyễn Thị

Hương, Nguyễn

Hữu Đức, Trần

Thị Thúy Hà

Cá Lăng chấm (Hemibagrus guttatus Lacepede, 1803) là loài cá hoang dã có giá

trị kinh tế cao ở miền Bắc Việt Nam. Nhu cầu về nguồn cá giống chất lượng tốt đã

thúc đẩy nghiên cứu sinh sản nhân tạo cá Lăng chấm phục vụ lưu giữ nguồn gen,

hỗ trợ sản xuất giống và nuôi thương phẩm. Cá Lăng chấm đã và đang bị khai

thác quá mức trong các thủy vực tự nhiên. Từ trước đến nay, các nghiên cứu trên

cá Lăng chấm chủ yếu liên quan đến đ ặc đi ểm sinh học và sản xuất giống nhân

tạo. Trong nghiên cứu này, ba chỉ thị microsatellite đư ợc sử dụng để tìm hiểu đặc

điểm di truyền của 4 quần đàn cá Lăng chấm (3 quần đàn tự nhiên tại Tuyên

Quang, Phú Thọ, Hà Giang và 1 quần đàn cá bố mẹ nuôi giữ tại Hải Dương). Các

chỉ thị này có mã số truy cập lần lượt là KJ873116, KJ873117 và NC023976. Ba

vị trí microsatellite đều thể hiện tính đa hình cao, với tổng số 16 allele trên cả 3

locus, lần lượt là 5, 5 và 6 allele tương ứng với vị trí locus HM7, HM8 và SS1.

Quần đàn cá Lăng chấm thu ở Hà Giang có tổng số allele cao hơn so với ba quần

đàn thu ở Tuyên Quang, Phú Thọ và Hải Dương. Số allele quan sát (Na = 3,83 ±

0,24) lớn hơn số allele hiệu quả (Ne = 2,14 ± 0,13) trên tất cả các vị trí phân tích

và tại mỗi locus đều xuất hiện những allele với tần số rất thấp (< 0,1). Mức dị hợp

tử quan sát (Ho = 0,51 ± 0,25 – 0,71 ± 0,17) cho giá trị lớn hơn mức dị hợp tử kì

vọng (He = 0,38 ± 0,06 – 0,63 ± 0,03). Chỉ số cận huyết (FIS) ở mức thấp trên cả

Tạp chí

Công nghệ

Sinh học,

Tập 16, số

01/2018

21

Số

TT Nội dung



ba locus và sự sai khác di truyền giữa các 4 quần đàn cá Lăng chấm là không rõ

rệt với hệ số sai khác di truyền FST ở mức nhỏ hơn 0,05. Kết quả nghiên cứu cung

cấp thông tin khoa học cho các chương trình lai tạo và bảo tồn đa dạng nguồn gen

cá Lăng chấm trong tương lai.

20

Xác định loài cá trong

sản phẩm thủy sản chế

biến bằng phương pháp

sinh học phân tử

Trần Thị Thúy

Hà, Nguyễn Thị

Hương, Nguyễn

Thị Hương Dịu,

Nguyễn Phúc Hưng

Nghiên cứu được thực hiện với mục đích xác định chính xác tên loài thủy sản được

sử dụng trong các sản phẩm chế biến bằng phương pháp sinh học phân tử. Trình tự

các nucleotide của đoạn gen ty thể mã hóa cytochrome c oxidase subunit I (COI) của

20 mẫu thuộc 10 sản phẩm chế biến từ cá thu tại các siêu thị ở Hà Nội được phân tích.

Trình tự nucleotide của đoạn g en COI được so sánh với các dữ liệu công bố trên

Ngân hàng gen từ National Center for Biotechnology Information (NCBI) và The

Barcode of Life Data System (BOLD) nhằm xác định độ tương đồng. Kết quả cho

thấy, trong các sản phẩm chế biến được nghiên cứu, chỉ có 40% sản phẩm có tên khoa

học của loài trùng khớp với tên được ghi trên bao bì. Trong khi đó, có tới 60% sản

phẩm được xác định là nhầm lẫn trong việc ghi nhãn mác. Các sản phẩm ghi sai nhãn

mác chủ yếu xảy ra với chi Cá tra Pangasius, cụ thể là nhầm lẫn tên khoa học của cá

Tra (Pangasius hypophthalmus) thành cá Basa (Pangasius bocourti). Mặc dù không

có sự gian lận thương mại đối với các sản phẩm này nhưng việc ghi đúng tên khoa

học của loài cá được sử dụng trong các sản phẩm chế biến được khuyến cáo nhằm bảo

vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Nghiên cứu này cũng cho thấy việc tách chiết DNA

bằng bộ kit Dneasy mericon Food của Hãng Qiagen (Đức) và phản ứng PCR sử dụng

cặp mồi MAB và cặp mồi Fish là phù hợp để định danh loài sử dụng trong các sản

phẩm chế biến từ cá

Tạp chí

Công nghệ

Sinh học,

Tập 16, số

01/2018

21

Hiện trạng môi trường

nước, trầm tích Hồ Tây

(Hà Nội) và đề xuất

một số giải pháp bảo vệ

nguồn lợi thủy sản

Nguyễn Thị Hạnh

Tiên, Ngô Sỹ Vân,

Vũ Thị Hồng

Nguyên, Kim Thị

Thoa, Nguyễn Đức

Tuân, Kim Văn

Vạn

Hồ Tây có vai trò quan trọng về giá trị sinh thái, môi trường, giải trí và văn hóa đối

với thủ đô Hà Nội. Quá trình đô thị hóa làm cho chất lượng nước hồ có nhiều thay

đổi. Tuy nhiên, chưa có thông tin cập nhật về hiện trạng chất lượng nước và trầm tích

hồ Tây. Do đó nghiên cứu này nhằm (1) đánh giá chất lượng nước và trầm tích (bùn

đáy) và (2) đề xuất các giải pháp nhằm bảo tồn nguồn lợi thủy sản. Mẫu nước và bùn

đáy được thu ở 10 điểm vào mùa khô và mùa mưa năm 2017. Kết quả nghiên cứu cho

thấy chất lượng nước hồ Tây hiện nay chưa thỏa mãn yêu cầu chất lượng nước sử

Tạp chí

Khoa học

Nông

nghiệp

Việt Nam

2018, 16

(5): 464-

22

Số

TT Nội dung



dụng cho mục đích bảo tồn động vật thủy sinh theo QCVN08-MT:2015/BTNMT

(A1). Các thông số về BOD5, COD và PO43-, TSS cao hơn giới hạn cho phép. Hàm

lượng Chlorophyll a và tổng nitơ cao cho thấy chất lượng nước hồ đang ở dạng phú

dưỡng và siêu phú dưỡng. Hàm lượng kim loại nặng (Pb, Hg, Cd, Cu, As, Zn) trong

nước, dầu trong nước, hàm lượng kim loại nặng (Pb, Cd) trong trầm tích nằm trong

giới hạn cho phép. Trầm tích hồ Tây có môi trường trung tính - kiềm yếu, oxi hóa

yếu.

472.

22

Hiện trạng phát tán và

dự báo nguy cơ tác

động của cá Tỳ Bà

(Pterygoplichthys

pardalis) ở Việt Nam

Vũ Thị Hồng

Nguyên, Ngô Sỹ

Vân, Nguyễn Hải

Sơn, Kim Thị

Thoa, Nguyễn Thị

Hạnh Tiên, Nguyễn

Đức Tuân

Điều tra thu thập số liệu được thực hiện tại 14 tỉnh thuộc 6 vùng trong cả nước từ

tháng 3/2017 đến tháng 5/2018 nhằm đánh giá hiện trạng phán tán và của Cá Tỳ bà

lớn (Pterygoplichthys padarlis) và nguy cơ tác động ở Việt Nam. Kết quả nghiên cứu

cho thấy có tới 50 - 80% hộ dân được điều tra khẳng định cá Tỳ bà xuất hiện nhiều

trong mọi loại hình thủy vực, 17 – 38% cho rằng cá xuất hiện ở mức độ trung bình, 3-

12% cho rằng cá ít xuất hiện. Cá Tỳ bà đã phát tán rộng ở tất cả các loại hình thủy

vực, trong đó xuất hiện nhiều nhất ở khu vực sông, hồ tự nhiên với tỷ lệ 75 – 100%, ở

các kênh mương thủy lợi (70 – 95%), trong các hệ thống ao nuôi trồng thủy sản (12,5-

30%). Trong tự nhiên, cá Tỳ bà đã phân chia làm nhiều quần đàn, nhóm quần đàn có

chiều dài thân 10cm<L<20cm chiếm tỷ lệ lớn nhất (25,0-44,4%), thứ 2 là nhóm có

chiều dài thân 20cm <L<30cm (22,2-37,5%), tiếp đến là nhóm có chiều dài thân < 10

cm (chiếm từ 25,0-29,2%), thấp nhất là nhóm có chiều dài thân > 30cm (0-6,3%). Cá

có hệ số chiều dài ruột (Li) và chiều dài thân (Lo) dao động từ 9,90±0,21 đến

10,12±0,37 nên đây là loài cá có tập tính ăn thiên về thực vật và mùn bã hữu cơ (có

Li/Ls ≥ 3). Dựa vào mức độ phát tán, tần suất bắt gặp, khả năng sinh sản và tập tính

ăn của Cá Tỳ bà có thể dự báo rằng loài cá này có khả năng sẽ tác động không tốt đến

đa dạng sinh học cũng như các hoạt động nuôi thủy sản nước ngọt ở Việt Nam.

Tạp chí

Nông

nghiệp

(chấp nhận

đăng)

23

Ảnh hưởng của thức ăn

tươi và vitamin E đến

khả năng thành thục,

sức sinh sản, chất lượng

trứng và ấu trùng cá

Chu Chí Thiết,

Nguyễn Quang

Huy, Phan Thị Vân

Ảnh hưởng của thức ăn tươi và vitamin E (α-tocopherol) đến khả năng thành thục,

sức sinh sản, chất lượng trứng và ấu trùng cá chim vây vàng (Trachinotus falcatus)

được tiến hành trên cá bố mẹ (4,23 - 4,38 kg/con) nuôi vỗ trong lồng nhựa HDPE (thể

tích 100 m3/lồng) trên biển tại Vịnh Vân Phong, Khánh Hòa. Hai thí nghiệm, với 04

nghiệm thức thức ăn CT: 100% cá tươi, CT-M-T: 60% cá tươi + 20% mực tươi +

Tạp chí

NN&TPN

T. Số 17.

Kỳ I,

tháng

23

Số

TT Nội dung



chim vây vàng

(Trachinotus falcatus)

nuôi vỗ trong lồng trên

biển.

20% tôm biển, CT-M: 60% cá tươi và 40% mực tươi, CT-T: 60% cá tươi và 40% tôm

biển; và 05 nghiệm thức thức ăn bổ sung vitamin E (α-tocopherol), NT1: 0 mg/kg,

NT2: 300 mg/kg, NT3: 600 mg/kg, NT4: 900 mg/kg và NT5: 1200 mg/kg thức ăn.

Kết quả thí nghiệm cho thấy, nghiệm thức CT-M-T, gồm 60% cá tạp + 20% mực tươi

+ 20% tôm tươi; và nghiệm thức NT-3, thức ăn gồm 60% cá tạp + 20% mực tươi +

20% tôm tươi + 600 mg vitamin E (α-tocopherol)/kg, đã cải thiện được tỷ lệ cá thành

thục, tỷ lệ cá tham gia sinh sản, sức sinh sản, tỷ lệ thụ tinh, tỷ lệ nở của cá, tỷ lệ dị

hình, tỷ lệ sống của ấu trùng cá chim vây vàng. Như vậy, thức ăn gồm 60% cá tạp

tươi, 20% mực tươi 20 tôm tươi bổ sung 600 mg vitamin E (α-tocopherol)/kg được

khuyến cáo sử dụng để nuôi vỗ cá chim vây vàng Trachinotus falcatus, nhằm nâng

cao hiệu quả sản xuất giống trong thời gian tới.

9/2018.

Tr. 109-

115.

24

Nghiên cứu xác định

một số nguy cơ liên

quan đến bệnh đốm

trắng trên tôm chân

trắng (Litopenaeus

vannamei) nuôi thâm

canh tại một số tỉnh

miền Bắc

Trương Thị Mỹ

Hạnh, Hành Thị

Mỹ Lệ, Phạm Thị

Yến, Trương Thị

Thành Vinh, Chu

Chí Thiết, Phan

Thị Vân

Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 6 năm 2015 đến tháng 6 năm 2017 ở 3 tỉnh Nghệ

An, Nam Định và Quảng Ninh, tập trung thu thập các thông tin phân tích yếu tố nguy

cơ liên quan đến bệnh đốm trắng ở tôm chân trắng. Phương pháp áp dụng theo nghiên

cứu dịch tễ học cắt ngang. Kết quả nghiên cứu cho thấy có 8 mối nguy liên quan đến

sự xuất hiện dịch bệnh đốm trắng ở tôm tại các tỉnh Nghệ An, Nam Định và Quảng

Ninh. Trong đó 3 yếu tố thuộc không gian (lấy nước vào ao không qua hệ thống ao

lắng, không sử dụng lưới lọc khi lấy nước và bổ sung nước vào ao nuôi trong quá

trình nuôi), 2 yếu tố thuộc thời gian (ao nằm trong vùng nuôi có ao bệnh, không kiểm

tra môi trường nước ao nuôi thường xuyên) và 3 yếu tố về đối tượng (thả giống với cỡ

nhỏ hơn post 10, không giảm sốc khi thả tôm nuôi và xuất hiện sinh vật khác trong ao

nuôi).

Tạp chí

KH&CN

Thủy sản.

Trường

Đại học

Nha

Trang. Số

2/2018, tr.

24-32.

25

Mô hình công nghệ xử

lý nước thải cho khu

nuôi tôm thẻ chân trắng

tại Hà Tĩnh

Hà Văn Thái, Phí

Thị Hằng, Nguyễn

Công Hoàng, Chu

Chí Thiết

Nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh và siêu thâm canh trên cát ít thay nước, không

tuần hoàn hiện nay đang phát triển rất mạnh ở các tỉnh ven biển Bắc Trung bộ đã

mang lại hiệu quả kinh tế lớn cho nhân dân trong vùng, song đã có những tác động

tiêu cực đến môi trường và dịnh bệnh xảy ra thường xuyên, dẫn đến phát triển ngành

tôm không bền vững. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi

trường là do chất thải trong khu nuôi tôm khi thải ra môi trường không được xử lý.

Do vậy, việc xử lý nước thải khu nuôi là yêu cầu bắt buộc trong nuôi tôm thâm canh

Tạp chí

NN&PTN

T. Số

5/2018.

Tr. 95-102

24

Số

TT Nội dung



và siêu thâm canh. Hiện có nhiều phương pháp xử lý nước thải đang được áp dụng

trên thế giới cũng như trong nước. Trong nghiên cứu này đã áp dụng thử nghiệm mô

hình 3 ao (ao lắng bùn - ao xử lý 1 có kết hợp trồng rong - ao xử lý 2 có kết hợp trồng

rong và nuôi vẹm) để xử lý nước thải cho khu nuôi tôm thẻ chân trắng tập trung trên

cát tại Hợp tác xã Nuôi trồng và Chế biến Thủy sản Xuân Thành, Hà Tĩnh. Kết quả

cho thấy nước thải sau khi xử lý đạt QCVN 02- 19:2014/BNNPTNT khi xả ra môi

trường. Đã kiến nghị áp dụng công nghệ xử lý nước thải này để áp dụng cho các khu

nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh và siêu thâm canh trên cát tại các tỉnh ven biển

Bắc Trung bộ để góp phần giảm ô nhiễm môi trường, giảm dịch bệnh, nâng cao hiệu

quả nuôi và phát triển bền vững ngành nuôi tôm trên cát.

26

Kỹ thuật vận chuyển

giống cá Nhụ

(Eleutheronema

tetradactylum, Shaw

1804)

Viện NCNTTS I

Trần Thế Mưu và

ctv., 2018

Kỹ thuật vận chuyển giống cá Nhụ được tìm hiểu và nghiên cứu. Thời gian vận

chuyển cá giống được kiểm nghiệm với hai cỡ cá 2 – 3 cm/con và 4 – 5 cm/con ở các

mật độ vận chuyển khác nhau 20, 50, 80, 100 và 150 con/lít đối với vận chuyển kín;

2, 5, 8, 10 và 15 con/lít đối với vận chuyển hở. Kết quả cho thấy thời gian vận chuyển

tỉ lệ nghịch với cỡ cá giống và mật độ vận chuyển. Cụ thể với hình thức vận chuyển

kín, cỡ cá 2 – 3 cm/con, mật độ vận chuyển 20 con/lít thời gian vận chuyển dài nhất

52h 20', mật độ 50 con/lít là 45h 15', mật độ 80 con/lít là 31h 25', mật độ 100 con/lít

là 22h 10' và mật độ 150 con/lít là 9h 10'. Đối với cỡ cá 4 – 5 cm/con, mật độ vận

chuyển 20 con/lít có thời gian vận chuyển là 21h 35', mật độ 50 con/lít là 14h 10', mật

độ 80 con/lít là 8h 15', mật độ 100 con/lít là 5h 15' và mật độ 150 con/lít là 2h 45'.

Đối với vận chuyển hở, cỡ cá 2 – 3 cm/con, mật độ vận chuyển 2 con/lít thời gian vận

chuyển dài nhất là 42h 30', mật độ 5 con/lít là 30h 30', mật độ 8 con/lít là 23h 15', mật

độ 10 con/lít là 18h 20' và mật độ 15 con/lít là 11h 25'. Với cỡ cá 4 – 5 cm/con, mật

độ vận chuyển 2 con/lít có thời gian vận chuyển là 24h 50', mật độ 5 con/lít là 18h

20', mật độ 8 con/lít là 14h 20', mật độ 10 con/lít là 8h 10' và mật độ vận chuyển cao

nhất 15 con/lít có thời gian vận chuyển ngắn nhất là 4h 50'. Đồng thời kỹ thuật vận

chuyển giống được thảo luận trong bài viết này.

Tạp chí

NN&PTN

T

27 Hoàn thiện phương

pháp nuôi vỗ thành thục

Nguyễn Thị Biên

Bài báo trình bày kết quả nghiên cứu nhằm hoàn thiện phương pháp nuôi vỗ cá bố mẹ

và sinh sản cá Còm, góp phần hoàn thiện quy trình sản xuất giống cá Còm tại miền

Tạp chí

Nông

25

Số

TT Nội dung



và thụ tinh sinh sản cá

Còm tại miền Bắc Việt

Nam

Thùy, Hoàng Thế

Anh, Nguyễn Khắc

Lâm, Lê Văn Khôi

Bắc nước ta. Hai thí nghiệm đã được thực hiện nhằm xác định khẩu phần thức ăn nuôi

vỗ cá bố mẹ giai đoạn nuôi vỗ thành thục và phương pháp thụ tinh phù hợp trong sản

xuất nhân tạo cá Còm. Ở thí nghiệm thứ nhất, cá bố mẹ được nuôi vỗ với 2 khẩu phần

ăn là 1%; 3% khối lượng thân và thí nghiệm thứ 2, phương pháp thụ tinh nhân tạo và

phương pháp thụ tinh tự nhiên đã được thủ nghiệm. Cá Còm bố mẹ được nuôi vỗ

thành thục bằng thức ăn công nghiệp 42% protein với khẩu phần cho ăn 3% trọng

lượng thân, cá đạt tỷ lệ thành thục là 81,11% đối với cá cái, 82,22% đối với cá đực,

hệ số thành thục đạt 5,07%. Thử nghiệm hai phương pháp thụ tinh, thụ tinh tự nhiên

cho tỷ lệ thụ tinh (86,23%) thấp hơn nhưng tỷ lệ nở (90,50%) lại cao hơn thụ tinh

nhân tạo (90,82%; 85,45%). Không thấy sự sai khác rõ rệt về năng suất trứng và năng

suất cá bột thu được từ phương pháp thụ tinh tự nhiên và phương pháp thụ tinh nhân

tạo khi sinh sản nhân tạo cá Còm.

nghiệp và

phát triển

nông thôn.

Số 1/2018:

79-86

28

Mối liên quan giữa một

số thông số môi trường

nước và sự bùng phát

bệnh sưng vòi trên tu

hài (Lutraria

philippinarum Reeve,

1854) nuôi tại Cát Bà,

Hải Phòng

Đặng Thị Lụa và

Nguyễn Đức Bình (đang cập nhật)

Tạp chí

Nông

nghiệp và

Phát triển

Nông thôn

(2018)

29

Đánh giá ảnh hưởng

của độ mặn đến sự xuất

hiện bệnh sưng vòi trên

tu hài (Lutraria

philippinarum Reeve,

1854) nuôi

Đặng Thị Lụa và

Phạm Thị Yến (đang cập nhật)

Tạp chí

Khoa học

Nông

nghiệp

Việt Nam

(2018)

Nghiên cứu bổ sung

chế phẩm astaxanthin

có nguồn gốc từ vi

Nguyễn Quang

Huy, Nguyễn Văn

Khang, Nguyễn

(đang cập nhật)

Tạp chí

Khoa học-

công nghệ

26

Số

TT Nội dung



khuẩn Paracoccus

carotifinaciens vòa

thức ăn nuôi thương

phẩm cá hồi vân

(Oncorhynchus

mykiss)

Thanh Hải, Nguyễn

Thị Diệu Phương,

Nguyễn Hải Sơn

Thủy sản.

Số 1/2018,

trang 34-

40.

Ảnh hưởng của bổ sung

astaxanthin vào thức ăn

nuôi vỗ đến chất lượng

sinh sản của tôm sú

(Penaeus monodon).

Nguyễn Quang

Huy, Vũ Văn

Sáng, Vũ Văn In


Tạp chí

Nông

nghiệp và

Phát triển

Nông

thôn. Số

11

Tuyển chọn một số

chủng vi khuẩn thuộc

chi Paracoccus sinh

tổng hợp astaxanthin.

Lê Thị Thanh

Xuân, Phạm Thanh

Hà, Nguyễn Huy

Hoàng, Nguyễn

Thị Kim Liên,

Nguyễn Thị Diệu

Phương, Nguyễn

Quang Huy,

Nguyễn Kim Thoa,

2018.


Tạp chí

Công nghệ

sinh học.

Số 16(3):

1-8.

IV BÀI TRONG KỶ YẾU HỘI NGHỊ, HỘI THẢO

1

Tôm gai (Exopalaemon

carinicauda), véc tơ

truyền vi rút đốm trắng

(WSSV) cho tôm thẻ

Trương Thị Mỹ

Hạnh, Huỳnh Thị

Mỹ Lệ và Phan Thị

Vân

Vi rút đốm trắng (WSSV) là tác nhân gây bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản

lượng tôm nuôi. Mục đích chính của nghiên cứu này nhằm xác định tôm gai

(Exopalaemon carinicauda) có phải là vector lan truyền bệnh đốm trắng ở tôm hay

không. Áp dụng phương pháp gây nhiễm bằng hình thức ngâm của Chen et al., (2004)

Hội nghị

khoa học

và công

ngành.

27

Số

TT Nội dung



(Litopenaeus vannamei) và kỹ thuật PCR phân tích WSSV. Kết quả nghiên cứu cho thấy: tôm gai có ADN

được nhận dạng giống tôm Exopalaemon carinicauda (100%) với cặp mồi COI. E.

carinicauda nhiễm WSSV và WSSV lan truyền từ E. carinicauda sang tôm thẻ sau 5

ngày khi được nuôi trong cùng điều kiện môi trường. E. carinicauda không có biểu

hiện bất thường, phản xạ nhanh khi cơ thể nhiễm WSSV. Điều này cho thấy, tôm gai là

vector mang WSSV và là nguồn lây nhiễm WSSV cho tôm nuôi trong ao.

Chuyên

ngành

thủy sản

giai đoạn

2013-

2018, 286-

295

2

Ứng dụng sinh học

phân tử trong định danh

loài cá tra và kiểm định

sản phẩm thủy sản chế

biến


Nguyễn Thị Thủy,

Ngô Sỹ Vân và

Trương Thị Mỹ

Hạnh

Nghiên cứu đượct hực hiện với mục đích xác định chính xác (1) tên một số loài cá da

trơn thuộc Pangasiidae và (2) tên loài thủy sản sử dụng trong các sản phẩm chế biến

bằng phương pháp sinh học phân tử. Đối với mục tiêu (1), sau khi thu, 30 mẫu cá da

trơn được định danh bằng phương pháp hình thái học và giải trình tự gen COI thuộc

DNA ty thể được phân tích. Kết quả cho thấy trình tự các nucleotide của các mẫu cá

trong họ Pangasiidae đã thể hiện trình tự đặc trưng và có đọ tương đồng lên tới 99-

100% với 7 loài đã được công bố trên ngân hàng gen NCBI. Đối với mục tiêu (2)

trình tự các nucleotide của đoạn gen ty thể COI của 12 mẫu thuộc 6 sản phẩm chế

biến từ cá được phân tích. Kết quả so sánh với các dữ liệu công bố trên ngân hàng gen

từ NCBI và BOLD nhằm xác định độ tương đồng cho thấy, trong các sản phẩm chế

biến được nghiên cứu, 4/6 sản phẩm nghiên cứu (67%) đã ghi đúng nhãn mác, còn lại

2/6 sản phẩm (chiếm 33%) ghi sai nhãn mác. Các sản phẩm ghi sai nhãn mác chủ yếu

xảy ra với chi Pangasius, cụ thể là nhầm lẫn tên khoa học của cá Tra (Pangasius

hypophthalmus) thành cá Basa (P. boucourti). Nghiên cứu này cho thấy vai trò của

sinh học phân tử trong việc xác định tên loài đối với các mẫu là cá nguyên con cũng

như các sản phẩm đã được chế biến.

Hội nghị

khoa học

và công

ngành.

Chuyên

ngành

thủy sản

giai đoạn

2013-

2018, 106-

112

3

Đánh giá khả năng

kháng vi khuẩn gây

bệnh hoại tử gan tụy

cấp của một số lợi thảo

dược ở Việt Nam


Hoàng Hải Hà,

Nguyễn Thanh Hải,

Lại Thị Ngọc Hà

và Đặng Thị Lụa

Nghiên cứu được tiến hành nhằm xác định khả năng kháng khuẩn của cao khô lá trầu

không (Piper betle L.), tỏi (Allium sativum L.) và hạt sim (Rhodomyrtus tomentosa)

đối với các chủng vi khuẩn gây bệnh hoại tử gan tụy cấp (AHPND), đồng thời đánh

giá hiệu quả phòng bệnh AHPND của cao khô lá trầu không và cao khô hạt sim

trên tôm nuôi nước lợ trong điều kiện phòng thí nghiệm. Kết quả nghiên cứu cho

thấy cao khô lá trầu không và hạt sim có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh

Kỷ yếu

Hội nghị

khoa học

và công

ngành.

Chuyên

28

Số

TT Nội dung



AHPND ở nồng độ từ 20 -30 µg/µl với đường kính vòng vô khuẩn dao động từ 14,3 -

16,7 mm (trầu không) và từ 14,7 – 19,3 mm (hạt sim). Trong điều kiện phòng thí

nghiệm, tôm được ăn thức ăn trộn 3,5% cao khô hạt sim trong 7 ngày liên tục có khả

năng nâng cao tỷ lệ sống của tôm lên 48 % so với tôm không sử dụng cao khô thảo

dược.

ngành

thủy sản

giai đoạn

2013-

2018, 338-

346

4

Effect of dietary

canthaxanthin on the

growth and body colour

of permit (Trachinotus

falcatus) cultured in sea

cage.

Viện NCNTTS1,

Nguyễn Quang

Huy và Đỗ Văn

Thịnh

This study was conducted to evaluate the effect of diet which are supplement

canthaxanthin (0 mg/kg, 40 mg/kg, 80 mg/kg and 120 mg/kg) on colour of pompano

body and fin. Pompano (Trachinotus falcatus) with innitial body weight of 550 ±

2.32g /fish. After 30 days of experiment, the results show that: There was no

statistically significant difference in growth rate, feed conversion ratio and survival

rate in the different treatments. However, the colors on the body and fins of the

treatments were significant different. Fish fed diet which added 120 mg

canthaxanthin/kg, color of body and fins were darker than the other treatments. One

the other hand, the amount of lipid accumulated in the fish muscle that added 120 mg

of canthaxanthi per kg of feed was also higher than that of other treatments. From

these results it can be said that diets supplemented with canthaxanthin 120mg / kg

match the coloration of the fish.

Hội thảo

quốc tế

5

Đánh giá hiệu quả của

nuôi Nghêu (Meretrix

Lyrata) thương phẩm

trong ao đất ở qui mô

sản xuất ở các vùng

sinh thái khác nhau tại

Việt Nam

Lê Văn Khôi, Lê

Thanh Ghi, Châu

Hữu Trị, Chu Chí

Thiết

Thử nghiệm nuôi nghêu thương phẩm trong ao đất được thực hiện tại tỉnh Bến Tre và

Nam Định nhằm đánh giá tăng trưởng, tỷ lệ sống, hiệu quả kinh tế và an toàn thực

phẩm của nghêu nuôi ở quy mô sản xuất. Kết quả cho thấy tốc độ tăng trưởng của

nghêu bị ảnh hưởng theo mùa và dao động trong khoảng 1,27 - 1,39g/tháng. Tỷ lệ

sống của nghêu dao động trong khoảng 70,65 - 90,00 % vafcos sự khác biệt giữa hai

vùng nghiên cứu. Nghêu nuôi ở Bến Tre có tỷ lệ sống cao hơn so với nghêu ở Nam

Định. Kích cỡ nghêu thu hoạch từ 48-55 con/kg và đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực

phẩm. Năng suất nghêu nuôi ở hai vùng dao động trong khoảng từ 22,08 - 24,55

tấn/ha/vụ và lợi nhuận từ 26,86 triệu đ/ha và 19,86 triệu đồng/ha/vụ.Tỷ suất lợi nhuận

(lợi nhuận/chi phí) ở Bến Tre (0,28) cao hơn ở Nam Định (0,22). Kết quả của nghiên

cứu khẳng định tiềm năng của mô hình nuôi nghêu trong ao đất ở vùng ven biển nước

Kỷ yếu

Hội nghị

khoa học

và công

nghệ

chuyên

ngành

Thủy sản

giai đoạn

2013 -

2018

29

Số

TT Nội dung



ta.

6

Ứng dụng sinh học

phân tử trong định danh

loài cá Tra và kiểm

định sản phẩm thủy sản

chế biến

Trần Thị Thúy

Hà, Nguyễn Thị

Thu Thủy, Ngô Sỹ

Vân, Trương Thị

Mỹ Hạnh

Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu xác định chính xác (1) tên một số loài cá da

trơn thuộc họ Pangasiidae và (2) tên loài thủy sản sử dụng trong các sản phẩm chế

biến bằng phương pháp sinh học phân tử. Đối với mục tiêu (1), sau khi thu, 30 mẫu cá

da trơn được định danh bằng phương pháp hình thái học và trình tự gen COI thuộc

DNA ty thể được phân tích. Kết quả cho thấy trình tự các nucleotide của các mẫu cá

trong họ Pangasiidae đã thể hiện một trình tự đặc trưng và có độ tương đồng tới 99 -

100 % với 7 loài đã được công bố trên ngân hàng gen NCBI. Đối với mục tiêu (2)

trình tự nucleotide của đoạn gen ty thể COI của 12 mẫu thuộc 6 sản phẩm chế biến từ

cá được phân tích. Kết quả so sánh với các dữ liệu công bố trên ngân hàng gen từ

NCBI và BOLD nhằm xác định độ tương đồng chot thấy, trong các sản phẩm chế

biến được nghiên cứu,4/6 sản phẩm nghiên cứu (chiếm 67%) đã ghi đúng nhãn mác,

còn lại 2/6 sản phẩm (chiếm 33%) ghi sai nhãn mác. Các sản phẩm ghi sai nhãn mác

chủ yếu xảy ra với chi Pangasius, cụ thể là nhầm lẫn tên khoa học của cá Tra

(Pangasius hypophthalmus) thành cá Basa (Pangasius boucourti). Nghiên cứu này cho

thấy vai trò của sinh học phân tử trong việc xác định tên loài đối với các mẫu là cá

nguyên con cũng như các sản phẩm đã được chế biến.

Kỷ yếu

Hội nghị

khoa học

và công

nghệ

chuyên

ngành

Thủy sản

giai đoạn

2013 -

2018

Thực trạng môi trường

trong nuôi trồng thủy

sản và giải pháp quản lý

Phan Thị Vân,

Nguyễn Hữu

Nghĩa, Nguyễn Thị

Là.

Tài liệu Hội thảo chính sách quản lý chất thải nông nghiệp theo chuỗi giá trị, Quy

Nhơn, Tháng 8/2018,

Dự án Hỗ

trợ Nông

nghiệp

Các bon

thấp.

Trang 71-

86.

Thành tựu, thách thức

và giải pháp khoa học

công nghệ phục vụ phát

triển nuôi cá biển quy

Nguyễn Quang

Huy (đang cập nhật)

Kỷ yếu

Hội nghị

thủy sản

2018.

30

Số

TT Nội dung



mô công nghiệp.

Nghiên cứu đặc điểm

dinh dưỡng của cá

măng sữa (Chanos

chanos Forskal, 1775)

tại vùng ven biển Bắc

Trung Bộ.

Trần Thị Kim

Ngân, Tạ Thị Bình,

Nguyễn Đình Vinh,

Trần Đức Lương,

Nguyễn Quang

Huy


Tuyển tập

Hội nghị

sinh học

toàn quốc

2018.

Nghiên cứu ương nuôi

cá mú trân châu giai

đoạn cá bột lên hương

trong ao nước lợ.

Hoàng Nhật Sơn,

Nguyễn Đức Tuấn,

Nguyễn Quang

Huy


Kỷ yếu

Hội nghị

thủy sản

2018.

Effects of dietary

canthaxanthin on

growth and skin color

of permit (Trachinotus

falcatus).

Nguyen Quang

Huy, Do Van

Thinh


Regional

Aquafeed

forum

10th, 28-

30

September

2018,

Hanoi,

Vietnam

Kết quả nghiên cứu về

các đối tượng nuôi biển

và đề xuất giải pháp

phát triển.

Nguyễn Quang

Huy, Cao Văn

Hạnh


Hội nghị

phát triển

nuôi biển

bền vững.

Phú Yên,

ngày

25/12/201

8.

31

Số

TT Nội dung



Evaluation of body

colour, deformity and

other favourable traits

of different Pacific

whiteleg shrimp

(Litopenaeus vannamei)

lines for a selective

breeding program in

Vietnam.

Cao Truong Giang

et al., 2018. (đang cập nhật)

Internation

al

Symposiu

m of

Genetics

in

Aquacultu

re XIII,

15th –

20th July

2018.

Cairns,

Australia.

KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ NỔI BẬT NĂM 2018

STT Tên sản

phẩm/công

trình/công nghệ

Xuất xứ

( ghi rõ xuất xứ của nhiệm vụ …)

Hiệu quả kinh tế-xã hội

(Giải trình chi tiết giá trị làm lợi so sánh với sản phẩm công

nghệ cùng loại, ý nghĩa kinh tế xã hội, môi trường…)

Ghi chú

1 Quy trình sản

xuất giống cá

Còm (Chitala

ornata)

Quy trình được xây dựng dựa trên kết quả được

hiệu chỉnh, bổ sung của nhiệm vụ “Hoàn thiện quy

trình sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá Còm

trên địa bàn thành phố Hà Nội” thực hiện từ năm

2016 - 2018 và kết quả của nhiệm vụ “Nghiên cứu

nuôi thương phẩm và thử nghiệm sản xuất giống cá

Còm tại Hà Nội” thực hiện từ năm 2011 - 2013.

Quy trình đã hoàn thiện được các thông số kỹ thuật như tỷ lệ

thành thục cá bố mẹ, tỷ lệ đẻ, tỷ lệ thụ tinh, tỷ lệ nở, tỷ lệ

sống từ bột lên hương, tỷ lệ sống từ hương lên giống tương

đối cao và ổn định, phù hợp với khí hậu tại Hà Nội và những

vùng có điều kiện tương tự Hà Nội, cụ thể: Tỷ lệ thành thục

cá cái ≥ 80%, cá đực ≥ 82%; Tỷ lệ đẻ ≥ 87%; Tỷ lệ thụ tinh

tự nhiên ≥ 86%, thụ tinh nhân tạo ≥ 90% ; Tỷ lệ trứng thụ tinh

32

nở thành cá bột ≥ 88%.

2 Quy trình kỹ

thuật nuôi thương

phẩm cá Còm

(Chitala ornata)

trong ao.

Quy trình được xây dựng dựa trên kết quả được

hiệu chỉnh, bổ sung của nhiệm vụ “Hoàn thiện quy

trình sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá Còm

trên địa bàn thành phố Hà Nội” thực hiện từ năm

2016 - 2018 và kết quả của nhiệm vụ “Nghiên cứu

nuôi thương phẩm và thử nghiệm sản xuất giống cá

Còm tại Hà Nội” thực hiện từ năm 2011 - 2013.

Quy trình hoàn thiện được mật độ và thức ăn cho nuôi thương

phẩm cá Còm tại Hà Nội và những vùng có điều kiện tương

tự Hà Nội. Áp dụng các bước của quy trình quy có thể đạt

được các chỉ tiêu: Năng suất trên 20 tấn/ha, tỷ lệ sống trên

80%, cá thương phẩm đạt trên 500g/con, đảm bảo an toàn vệ

sinh thực phẩm.

Phụ lục hướng dẫn - Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản I

Documents

Transcript of Phụ lục hướng dẫn - Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản I