La bibliothèque numérique Digimom

Maison de l’Orient et de la Méditerranée (MOM) - Jean Pouilloux CNRS / Université Lumière Lyon 2

http://www.mom.fr/digimom

Le projet de bibliothèque numérique Digimom est issu de la volonté de la bibliothèque de la MOM de communiquer à un public élargi et/ou distant, une sélection d’ouvrages libres de droit. Il est le fruit de la collaboration entre les personnels de la bibliothèque et du Service Image.

La sélection des titres proposés répond à la fois à des besoins de conservation des originaux mais surtout à la volonté de rendre à nouveau accessibles des ouvrages rares afin de promouvoir gratuitement la diffusion du savoir et de la culture dans les champs d’investigation propres à la Maison de l’Orient et de la Méditerranée.

Dans le respect du code de la propriété intellectuelle (articles L. 342-1 et suivants), la reproduction et la communication au public des documents diffusés sur Digimom sont autorisées à condition de respecter les règles suivantes :

- mentionner la source qui a permis la reproduction de ces documents sous leur forme numérique de la façon suivante : « Digimom – Maison de l’Orient et de la Méditérranée, Lyon - France » ;

- ne pas utiliser ces documents à des fins commerciales ; - ne pas modifier ces documents sans l’accord explicite de la MOM.

The digital library Digimom

The digital library Digimom results from the will of the library of the Maison de l’Orient et de la Mediterranée to communicate to a widened and distant public a set of royalty-free books. This project was carried out by the library staff with the technical collaboration of the Images department.

Digimom fulfills at the same time needs for conservation of the originals, and the will to make rare books once again accessible in order to promote the free of charge diffusion of knowledge and culture in the fields of investigation specific to the Maison de l’Orient et de la Méditerranée.

In the respect of the French code of intellectual property (articles L. 342-1 and following), the reproduction and the communication to the public of the documents diffused on Digimom are authorized with the proviso of complying with the following rules:

- State the source which has enabled the production of these documents in their digital form: “Digimom - Maison de l’Orient et de la Méditerranée, Lyon – France”.

- Do not use these documents for commercial ends. - Do not modify these documents without the explicit agreement of the Maison de l’Orient et de

la Méditerranée.

TABULA ITINERARIA PEUTINGERIANA,

P R I M U M AERI I N C I S A E T E D I T A

FRANC. CHRISTOPH. DE SCHEYB

MDCCLIII.

DEXUO CUM CODICE VI>"DOBO>'I COLLATA, EMENDATA ET NOVA

C O N R A D I 3 I A X N E R T I

1 N T R O D U C T I O \ E I N S T R U C T A ,

S T U D I O F.T OPERA

ACADEMIVE LITERARLM REGIAE MO\ACE\SIS.

L I P S I A E MDCCC.VXIV.

E X H I B E T L I B R A R I A H A U H 1 A W A .

r a e f a t i o.

l n paranda hac nova post Scheybium Tabulae Peutingerianae editione primum de eo cogitandum judicavimus, ut duodecim ejus segmenta denuo cum auto-grapho Yindoboni conferrentur. Non pauca enimachalcographo, cuiScheybius omne negotium mandaverat, minus accurate e manuscripto in tabulas aeneas translata esse nobis constabat, quamquam Scheybius ipse accuratissimam diligentiam professus esset, et li^erae amicorum ipsius editioni praefixae sum-mam ejus in omni hac opera diligentiam et maximum Scheybiani exemplaris cum ipso codice consensum testarentur. Ne formas quidem et naturam literarum, quae Longobardicam illam scripturam, imitatu satis difficilem, referunt, autographo prorsus respondere videbit, quicunquc codicem ipsum cum Scheybiano apographo contulerit. Et haec quidem scripturae indoles mutari non potest, nisi universa Tabula de novo incidatur. Quod vero rationes nostrae patiebantur, factum a nobis est, ne cum harum literarum detri-mento vitia illa, de quibus diximus, licet ea minoris fortasse momenti

— ri —

ulterius propagarentur. Nam Classis nostrae nomine, Bartholomaeum fto-pitartian, Bibliothecae Caesareae Vindobonensis Custodem, virum eruditione et humanitate commendatissimum, literis adivimus, ut ejus opera corrige-rentur, quae Scheybius corrupta exhibuerat. Rescripsit Kopitarius, jam dudum factum esse, quod vellemus, novamque Tabulae collationem Ura-tislaviam in possessionem Clarissimi Friderici. Schneideri Saxonis venisse. Hunc simul, quo est animo ad literas juvandas promtissimo, de consiliis nostris certiorem fecit, ab eoque facile impetravit, ut collationem illam nobis utendam concederet.

Fecerat eam Kopitarii* hortatu Valentinus Vodnikius, Gymnasii Laba-censis quondam Professor, anno MDCCCXV, cum Vindoboni moraretur, et Tabulae membranas in suos usus accuratius examinaret.

Ne autem in diligentia unius Vodnikii quamvis accuratissimi nobis acquiescendum esset, ejusdem Kopitarii opera effectum est, qui per Fridericum de Bartsch, Scriptorem Bibliothecae Vindobonensis, loca apud Scheybium corrupta summa diligentia ex ipso autographo delineanda et fide-lissimam scripturae imaginem in eis repraesentandam curavit; quo factum est, ut et ipsi de Vodnikii fide judicare possemus, et chalcographus noster in emendandis Tabulis ipsos autographi ductus quos repraesentaret, fidelissime depictos haberet.

Quae autem nomina urbium, fluviorum, montium et regionum vitiose a Scheybio relata Vodnikii collatio aperuit? ea in indice cancellis inclusa, correcta autem asterisco signata exhibuimus. Superest jam ut indicemus quae praeterea in Scheybii apographo vitium contraxerint, ut et reliqui er-rores, quos index ille monstrare non posset, numerorum praesertim, sub uno conspectu ponantur.

Segm. 1. B. Fluvius Biger literae R suprascripta est L haud dubie a correctore. — F. Reuessione XVII. Signum numeri inter X et II ambiguum, num II sit an XI. Certum est, non esse V.

— « I —

Segm. III. A. Brigobone XIII leg. XIIII. — C Serrioduro XVII. Faisum et hic V. Videtur raisse X et scrib. XXXII. — D. A. loco: ad plumbaria* in via usque ad Hipponem regium incisus numerus XV, qui non extat in auto-grapho et delendus est.

Segm. IV. A. Inimurio XVII leg. XVI. — C. 39. Filumeni VII leg.Vffl. F. Punicum V leg. VI. Ibid inter Hasarte et inter Thasarte numerus XVIIII, quem Scheybius bis cxhibet, in autographo semel tantum positus est.

t»

Segm. V. C. Saldis XVIII leg. XXVIII. — Ibid. Sahnis Vffl leg. XH.

Segm. VI. C. A. Silesva avibus milia XVffll leg. XVffl. — D. Avibus XVffl leg. XVIIU.

Segm. VII. A. Tierva X leg. XI. — Ibid. Ad Herculem XIH leg. XIIIL — B. sub radice VII leg. VI. — Ibid. Nicea XV leg. XI. — C. Tegulicio XII leg. XI. — D. Perdioricto XV leg. XX.

Segm. VIII. B. Thera. Addendus numerus X a Scheybio omissus. —. C Lateas. Addendus numerus XVIII a Scbeybio omissus.

Segm. IX. A. Bylleum Fl. II leg. IIII Ambae lineae. posteriores priori* bus fere suprascriptae. — Ibid. Dadastana XXVIIII leg. XXVHI. -*. B. Mileto XVIII leg. XVIIII. — B. Egdaua. Addendus numerus XX omissus a Scheybio. B. Tacecavimeno. Ambiguum literae AVIM apud Scheybium AVM sint an AVIN. Vitium in Scheybii exemplari esse certum. — C. Eadem dubitatio in Seranusa, num mediae syllabae ANV sint, an A3II. — Ibid. Mesyla XV leg. XVL — D. Philadelphia versus Tyatiram in via fere perpendiculari pro XXV leg. XXX. — Ibid. Stratonicidi XXXIII Ieg. XXXVI. — E. Betogabri XIII. Sig-num X ambignum. Videtur potius essc V. — Ibid. Rababatora versus Tha-maro pro LXVffl leg. LXVIffl. — F. Ab Eliopoii vcrsus Heldo addendus nu-merus XX.

— tr —-

Segm. X. A. Patara X.m leg. Xlffl. — Ibid. Larissa Xffl leg. XXm. — C. Sinara XII leg. XV.— F. Ciaca. Dubium ita, an Craca habeat codex.

Segm. XJ. D. Ad fontem Scoborem. Sic recte Scheybius in Indice, at chalcographus Scorborem inciderat, quod non est in autographo. A Feloriaca via versus Artemitanr addendus numerus XX.

4

Segm. XII. D. Concobas XV leg. XX. — Ibid. addendus numerus XI. — E. Ad Fl. Ganges in via Elimacidem versus pro col. (colonia^eg. CCL 1. e. ducenta quinquaginta.

Haec igitur in numeris vitiosa erant et in nostra editione addita aut correta sunt.

Praeter hanc, quam commemoravimus Tabulae incisae emendationem, hoc quoque curandum censuimus, ut quam ScheybiUs scripserat introductio-nem, ejus loco nova poneretur, quae his temporibus et priscarum literarum in quo vivimus lumine digna esset. Nam Scheybius majore studio quam ju-dicio rem aggressus, et in rebus antiquis examinandis accuratioris doctrinae copia non satis instructus, plerumque prolixius egerat, multaque in suum opus intulerat, quae ab eo aliena erant. In re autem primaria, quae circa originem, aetatem et fidem Tabulae explorandam versabatur, a vero eum aberrasse nemini poterat dubium videri, qui tum ipsius scripturae, tum ter-rarum in Tabula repraesentatarum rationem paullo accuratius examinasset.

Itaque Conradiim Mannerium, Collegam Conjunctissimum, rogavimus, ut quod a nemine, quantum nos quidem scireiius, tanto literarum emolumento praestari posset* introductionem illam novam Scribehdam in se reciperet. Nec dubitavit vir egregius desiderio nostro satisfacere, quodque promiserat impigre perfecit. Triginta jam anni sunt, cx quo ille Geographiam veterem scriptis suis explicare, omnemque ejus disciplinam uberrima doctriha et inde-fesso studio emendare atque augere aggressus est, nec quemquam harum rerum intelligentem Iatet, quo successu et qua hominis sui gloria quod voluit effe-

cerhv Ipsa vero ejus studia in his rebus tractandis consumta, cum hac Tabula velut optimo veteris Geographiae fundamento niterentur, factum erat necessario, ut ad eam examinandam singulasque ejus non partes solum, scd literas et literarum apices diligentius consideandos continuo revocaretur.

Non mirum igitur si hunc virum in primis judicavimus idoneum, qui de origine et indole Tabulae post Scheybium majori cum doctrina et acriorx judicio adhibito disputaret, nec spem nos fefellisse Mannerti introductio, quae sequitur, docebit. Sed ne ea, quae nostra quodammodo fecimus, nimis extollere videamur, Lectorem ad ipsum opus ablegamus.

Geterum Mannertus jam dudum de aetate Tabulae sententiam suam m dissertatiorie dixerat, quae ejus commentark) de Rebus Trajani ad Danu-bium gestis addka est. Eam, cum in linguam francogallicam translata esset, knpugnarunt viri, qui anno MDCCCXI de praemiis decennalibus inter erudi-t©6 distribuendis ad -Gallorum tunc temporis Imperatorem codicillos com-posuerunt. Defensus est eodem tempore contra hos adversarios a Mcdtc-brunlo, perito harum rerum judice in Annalibus peregrinantium, nec praeterea quidquam de hac re, quantum scimus, publice inter eruditos transactum est.

Ceterum suaserat nobisMannertus, ut ex Scheybii editione index nominum repeteretur, in qua re nos ei, additis, ut diximus, hominibus correctis, obse-quti sumus. Non sane neque integer satis neque ea qua decct cura elaboratus est ille index; cetcroquin utilissimus, et quo ncmo in Tabulae usu facile careat. Gratissimum autem nobis fecerint, qui eum ex Tabula augere atque emendare, et quae mutanda aut addenda invenerint, nobiscum communicare velint, ut si qua occasio Tabulae denuo edendae contigerit, ipsorum opera cum commodo horum studiorum uti possimus. Ad hoc in primis hos viros hortamur, quibus datum est Vindoboni TabuJae antographum examinare. Plura enim quae propter confusam literarum Longobardicarum indolem dubia sunt melius ex autographo quam ex Scheybii descriptionc cognosci et dijudicari poterunt.

— n —

Denique barum rerum studiosos ad commentarios in Tabulam scribendos hortamur; qui si ex animi sententia nobis contigerint cum auctoris honore et commodo instar supplementi huic editioni subjurigentur. In his commen-tariis elaborandis necesse erit ordinem Tabulae sequi, exhibere omnia terra-rum, fluviorum, montium et locorum nomina, quae in Tabula commemo-rantur, per singulas provincias disposita, indicatis simul numeris milliariis. Hunc velut contextum Tabulae, adhibitis intinerariis antiquis et Geographo-rum veterum libris, observationibus ornare par erit, in quibus corrupta emendentur, explicentur difficilia, et addanturea, quae in ipsa Tabula non in-* venias, aut quae cum primo ejus segmento, quod Hispaniam, Africam et Britanniam continebat, interciderunt. '

Si quis in his commentariis diligentiam et judicium acrius adhibeat, ufc non nisi res necessarias, easque breviter et distincte commemoret, confidimus fore, ut uno volumine non ita amplo opus perficiatur, quo et usus atque utilitas Tabulae latius diffundi et veteris Geographiae studium insigniter juvari poterit.

Blonaclui in Academia titerarum regU. Calend. Octobr. MDCCCXXHL

F & I D E K I C U S T H I E & S C K ,

fc. t. dassi pfcilologormn et philosophorum «Jb epiitoli*.

fcjn Tibi, benerole Lector, noram Tabnlae Peutingerianae editionem. Munificentiae illam debcs Re-

ris nostri Maximilitmi Josephi, cojns animum ad angendam regni prosperitatem propensum, eun-

demque adjurandae rei literariae cnpidissimum, omnes pariter norimus. Is Patriae Pater Tabulae

aeri incisa segmenta, ab interitu erepta imminente, per Academiam literariam Monachii florentem

dirulgari yoluit, ut praeslantissimum iilud opus, noris curis exornatum, eruditorum studiis et infutura

saecula adjumento esset.

Ante hos septnaginta fere annos Franc. Christophorus de Scheyb, Patricius Constantiensi»

Austriaeque Inferioris proceribus ab epistolis, qui ejus fuit in literas promorendas ardor, impensia

satis graribas laborem summo nisa susceptum ad finem perduxit optatum, nt Orbis Pictus ex nnico,

quod in amplissima Caesaris Augusti bibliotheca Viennensi asserratur, archetypo in publicum prodi-

ret, eadem forma, iisdem dimensionibus, coloribus, literis, quales Mcmbranae delineatio $pectanti

offert. Universam juncturam in duodecim segmenta dirisam edidit l753Viennae, addito prolixo atque

satis erndito in Tabulam commentario. Inde tamen moles libri simul cum pretio quo renderctur aucta,

quod, grare emptori, noxium simul fuit editori, minorem exemplorum numerum direndenti, quam

opus esset, nt expensae operi edendo factae sibi redirentj ac is quidem suo damno in litcras se

fuisse liberalem sensit Obiit re familiari non adco prospera, et silentium altum de fato Tabularum

aeri incisarnm, quarnm ope nora formarentur exempla; indc corum non njsi magno "pretio compa-

randornm raritas. Vencrant autem illa, simul cum exemplaribus cditionis Schcybianac nondum di-

Tenditis, in possessionem Academiae Palatinae, cumque ea Monachium (ransfcrretur, hominura quorum-

dam imperitia supellectili istius Academiae, quae publicae auctionis lcge Manhcmii direndcretnr, fue-

rant additae. Inde redemtor aliquis pretiossissimum istud aes sibi comparar, ct ignarus thcsauri, quem

fors illi obtulerat, tabulas conflare atque in osus suos conrertere Tolcbat.

Prohibuit nefas tutelare Iiterarnm nnmen. Nuntio enira de acre bto ad Academiam nostram

perlato, cognitoque rerera esse antiquae Mappac formas bene conserratas, manibus profanis ereptns

1

est thesaurus, paullo majore qnam qno emtori steterat soluto pretio. Academia autem dircnditis

eiemplaribus impressis, ut satisfaceret publico desiderio simul et studio rem literariam promorendi

mota, e sodalium numero me elegit, quem ad opus denuo edendum judicaret idoneum.

Auspiclis igitur Academiae atque illias consilio et auiilio nora prodit Tabulae Feutingerianae

editio, prioribus, nisi omnia nos fallunt, emendatlor praestantiorque, simul minori quo ematnr com-

mendata pretio. Lucri enim faciundi nulla Academiae cura, utilitatem literis narandam spectat, nil

quaerens nisi ut impensae factae pars ipsi redeat.

Ac Scheybius quidem paterno in Tabulam ductns amore summo studio ab omni parte con-

quisirit, quae ad elucidandum ornandumque opus inserrirentj sed m, ea re nimius fuit. ~In laudes

enim Tabulae quacunque data rel arrepta occasione efinsns, testimonia eruditorum suis opinionibus

farentium colligendo, redarguendo multis rerbis alios, quos sibi repugnantes repererat, disquisitiones

simul inserendo doctissimas quidem, ad scopum tamen minus facientes, dissertationem in nimiam ex-

tendit molem. Stylo praeterea ornatum dum quaerit rhetoricum multis rerborum ambagibns inrolu-

tum, a sincero latini sermonis nitore eaque simplicitate, quam geographicae descriptiones postulare

ridentur, longe recessit,

Omissis hisce omnibus, tanquam dotem nostrae paraturi editionl, disqulsitiones has instilua-

znus, et doceamus:

1) Auctorem primum tum Orbis Ficti tum Itinerarii, quod rocamus Antonini, aestimandum

esse Imp. Augustum Octarianum, seu potius M. Vipsanium Agrippam, quorum opus

emendatum subinde ab imperatoribus aeri sequentis.

2) Quonam Romae imperante archetypon, cujus delineationem exhibemus, prodierit-

3) Num, quod Yiennae asserratur, Orbis Picti exemplum genuinum tertii seculi sit arche-

typon, an medii potius aeri opus.

4) Transscriptam Tabulam esse seculo decimo tertio a monacho quodam.

5) Quae Methodus in exarando Orbis Ficti archetypo adhibita sit, et quae inde ad nos re-

dundet utilitas.

6) Quae ritia Tabulae a monacho infusa slntj et quae alia praeterea perperam Tabulae

imputata.

7) Quae fata Tabulae Peutingerlanae fuerint.

— 3 —

8) Qnae merita Scheybii in exornanda sua Tabulae editione; et pancula insaper de nostris

conalibus. His accedet

9) Appendix de Geographo Rarennate.

Harum quaestionum partem Scheybios occoparit, rera sua laude nullo modo defraudandos.

Cum tamen nos saepius ab illo dissentientes longe alia progrediamar ria, lectorum rationibus magis

vunsultum fore putamus, si illius dictia minus inhaerentes brerusimis rerLis per expositionis seriem

indicemus, quae nobis aeque ac illi arrideant, tum de quibus aliter, grarioribus ducti rationibus,

statuamus. -

S e c t i o I.

Auctor primus tum Orbis Picti tum Jtinerarii, quod Antonini vocamus, aestimandus est Imp. Augustus Octavianus, seu potius M. Vipsanius

:• Agrippa; quorum opus ab aevi recentioris imperatoribus subinde emendatum est.

Antiquissimis temporibus geographicarum chartarum usnm fuisse gentibus, multis rerbia, ab

Aegypttorum rege Sesostri initio facto, legentibus persuadere conatur Scheybius. Haec a nostro pro-

posito aliena relinquimus, de eo dicturi Mapparum genere, cujus unicum ante oculos habenutt

exemplum.

Ex eo aero quo Romani rias stratas in excrcituum usum summa arte construere coeperant

per Italiam, simul et usus Itinerariorum enascebatur. Maximi intcrcrat enim, nexum locorum eorom-

que inter se distantiat, direrticula, conjnnctionem aliis cum riis ante oculos habere, ut sicubi qaid

corraptum annunciaretur, ei malo jussu senatus mederetur. Intercrat exercitus ductoris, nosse loca

sibi in itinere transeunda, ubi quiesceadi, ubi pernoctandi statio. Singularum riarum ratio publicis

monumentis iter facientibus erat proposita a), nexus cunctarum asscrrabatur Romae; inde origo Iti-

nerariorom.

Quae parra initio in multo majus paullatim excrescebant Tolumen, quum Romanorum arma

imperium simul et rias profcrrcnt per Yiam Igaatiam tn rcmotas oricntis rcgioncs, qaum ex altcra

a) Cnja* rei exenplam vides ia rit prsetori* Popilii Rhegio id Capa^ni d a c u , ap. Gr^.rr. Iaicript. p. 150, *• 6 «t " , «t ia fojragtt Piltarttfita dt KapUi. Toa. 111. j>. ; ' : .

1 *

_ 4 —

parte Itallae itinera Occidentem versus per Provinclam Narbonensem contlnuarentor in ultimas HIs-

paniae partes, et qunm devlcto Jagurtha Africa Romanorum ditioni accederet. Ubi enim quieta

possessio, Ibi et viae stratae Romano more.

Mukiplicatus inde labor cognoscendi Iocorum seriem, cujascunque viae modum et cum aliis con-

junctionem, praesertim quod experientia docente paullatim. cognitum erat, quasdam vias esse immutan-

das, alias derelinquendas, alias diversa directione instituendas noras. Nulla certitudo inde magistra-

tui Romano, qui vctustiore indice confisus vel ipse proficiscens omnia alia per itinera inveniret, v*,*

necessitatibus exercitus peregrinantis prospiciens, annonam in locis a se designatis non esse reper-

tam audiret. E re natum igitur desiderium in dies magis magisque invaluit, ut publr^a auctoritate men-

sores per omnes mitterentur provincias, in qualibet via descrlpturi locorum nomina eorumque inter

se distantias, quorum labore finito index univcrsum imperium complectens Romae posset confici. Id

ut ficret decrctum esse C. Juiio Caesare et M. Antonio Coss. multisque postea annis magnum opus

ad finem esse perductum, asserit Aethicus, seculi quarti scriptor, in praefatione cosmographiae, ac re-

rum nexum et ordinem tam copiose tradit, ut acta vetusta ante oculos habuisse putetur. Sed audia-

mus ipsa auctoris verba:

,,Julios Caesar ex senatus consulto censuit, omnera orbem jam romani nominis admetiri per

„prudcntissimos viros et omni philosophiae munere decoratos. Ergo a Julio Caesare et M. Antonio

„Coss. orbis tcrarum metiri coepit, id est a consulatu suprascripti usque ad consulatnm Augusti ter-

„tium ct Crassi, annis XXI, mensibus V, dicbus IX, Zenodoxo omnis oriens dimensus est, sicut in-

„ferius demonstratur. A consulatu item julii Caesaris et M. Antonii uscrae in consulatum Augusti

„dccimnm, annis XXIX, mensibus VIII, diebus X, a Theodoto septentrionalis pars dimensa, ut eri-

„dentcr ostenditur. A consulatu similiter Julii Caesaris usque in consulatum Saturni et Cinnae a PQ-

„lvclito meridiana pars dimensa cst, annis XXXII, mense I, diebus X, sicut definita monstratur. . Ac

„sic omnis orbis terrae intra annos XXXII a dimensoribus persgratus est, et de omni ejus continen-

„tia perlatum est ad senatum."

Clarissimus Tfesselingius In praefatione ad Romanorum Itineraria certisslmis docet argumen-

tis, vitii quidquam inesse Aethici numeris annosque XXV verum esse inter inchoatum atque absolutum

opus spatium. Lubcnti animo non errorem calculi concedimus tantum, sed et- statuimus laborem in-

termedio temporis passim esse interruptum. Quo eaim pacto mensuratio auctoritate Jul. Caesaris sus-

cepta, civilibus bellis jactata post ejus mortem republica, haud turbato ordine contlnuari potuisset?

Quis sumtus nccessarios erat praebiturus, senatu ad omnia alia intento? Opus resumi atque perfici

non potuit, nisi postquam Octavianus Augustus solus firmum et quietum tenebat imperium.

Tres illos Graecos mensores operi perficiendo praepositos per orientls, occidentis atque meri-

diei partcs demortuos longo temporis spatio sumamus, nec tamen cum illis fructus interiisse laboris

— 5 — .

immensL Marcus enim Vipsanius Agrippa summa cura perfecit qoae forte deessent, addidit alias

rias suis maxime auspiciis septentrionem Tersus per Galliam, Hispaniam tandemqtfe et ad Danubii

flaenta exstructas, et omnibus deniqae in magnum corpus collectis absolrit Itinerarium unirersale per

onirersas amplissimi imperii prorincias, quod a nullo alio tam felici successu absolri poterat. Ardor

enim hnic riro praestantissimo innatns nullis difficuhatibus anqnam est deterritos, quin riis ipsis in-

spectis mutaret mutanda, noras ipse exstrui curaretj quae si alii cniquam riro animi munera conti-

gissent, non tamen is efficere nmquam potuisset, quae Agrippa executus estj ejos enim incoeptis nul-

lus per prorincias magistratus sese difficilem praebere nmquam ausas est, ut id fieri assolet coiris

alii eadem qua ipse potestale haud munito.

Yias quidem a Lugduno per omnes Gallias strarisse Agrippam e Strabone (L. IV. p. 518 ed.

Almelor.) scimus; his addidisse quae mensores notarerant, omnibusque in continuum ordinem redac-

tis in sua porticu populo inspiciendam proposuisse Pictum Orbem testatur Flinius IIL 2. Idem de

Agrippae riarum mensaratione per Hispanias Ioculus pergit: „Agrippam quidem in tanta riri diligen-

„tia, praeterque in hoc opere cura, cum Orbem Terrarum Vrbi spectandum propositurus esset, er-

„rasse quis credat, et cum co divum Augustum? Is namque complexam eum porticum ex destinatio-

„ne et commentariis M. Agrippae a sorore ejus inchoatam perfecit." Augustus igitur proposuit po-

pulo ex Agrippae commentariis desumta.

Ex iisdem commentariis origtnem esse ducendam et Tabulae Peutingerlanae et Itinerarii Anto-

nini certis rationibns mihi persuasum habeo. De mensura enim alia per unirersum Orbem sequenti-

bus saeculis denuo suscepta, nulla scriptorum ne exigua quidem mentio. Opus immensum fuisset, ut

fuisse sub Augusto ridimus} insuper labor inutilis; Agrippae enim cura snmma intentione collectis

atque ordinatis praestantius quidquam proferri posse, id quidem rix ac ne rix quidem sperari potoit,

Permanente igitur Agrippae delineatione, operi postbaec inserebantur norae in dies extractae riae,

aliae qnarum usum posterior aetas neglexerat, omittebantur, emendabantar, quae osos quotidianos

repererat ritiosa. Necessarias ejasmodi emendationes primo jam exaratae Tabalae tempore fuisse idem

Plinius in. 2 indicat: „Quae causa magnos errores computatione mensurae saepius parit, alibi mutato

„prorinciarum modo, alibi itinerum auctis vel diminutis passibus."

Nec tamcn Orbis Pictns ex Agrippae commentariis in muros porticus transUtus cuncta aina-

tiora exbibuisse crcdendus, eorum enim cognitionera Aagustus ejusqae saccessores «ibi reserTabant,

ad publica negotia ordinandaj et quem usum populi qaotidianos confluxas ex immenso cepisset rico-

ram numcro, quoram ne nomina quidcm unquam auribus acceperat? Montes, majorss flurii, maria,

Oceanus omnia cingens, coloribus depingebantur, cum urbibus notatu dignis, additis distantiarom nu-

meris. Quae cuncta oculis impcrii magnitudinem mirantium, coloribus congrois exornata, eodem

putem, qucm in Peutingeriana conspicimus Tabula, ordine coUocata fuUse; ita scilicet, ut geograpbi-

cae regionum formae atque extensionis ratione minus babita distantia locorum riarnmque dircctio tan-

2

— 6 —

tum describerentnr. Non aderant enim eo aevo zaappae geographicae, qnibus rerus terrarum situs

ita proponeretur, ut urbium cobors convenientem quaevis locum in illis inveniretj nec si adfuissent

connexionis series atque regionum vera figora in porticu licet magna proponi potuisset. Eadem enim

propdrtione, qaa Orbis Pictas in longitudinem ab occidente ad orientem excrescebat, extendendus

quoque fuisset in altitudinem a meridie ad septentrionem; qua re porticus nimium quantum assurre-

xisset in altitudinem. Et fac, satis altam fuisse, nt cuncta rite exponerentur,' quem nsum pictura

praebuisset inspicientium, legentium, figuras mirantiam multitudini? Ante oculos habnisset Africae

deserta; Italiae expositio altiore loco jam posita vel proceri bominis statnram longe snperasset, ma-

gis septentrionalia in tantam surrexissent altitudinem, ut non dico legentium sedet picturas intuen-

tium - aspectui omnino sese subtraherent. Qua de causa opinor, eundem obseryatum e& "2 ordinem, quem

nobis exhibet Peutingeri Tabula, in magnam longitudinem, multo minorem altitndinem extensa.

Orbis Pictus Romanis publice proponebatur non tantum gloriae caasa, sed et ut inde cogrii-

tione geographica imperii imbueretur juventus. Id fcliciore ut proveniret successa, a Porticu excer-

pebantur, compendii instar, potiora, scitu maxime necessaria, aeque depicta, sicut uberior illa in

Porticu expositio, eaque pictura afligebator scholarum parietibus. Hinc tibi explices notissimnm

illum Propertii versum (IV. epist. 3. v. 36). „Cogor et e Tabula pictos cognoscere mundos." Tres

igitur inter se diversae expositiones similiter audiebant nomen Orbis Picti, omnes quod re vera pio

tae erant, ut et nostra Peutingeriana Tahula Orbis Pictas est. Ne subrideas, benevole Lector, quod

alieno forsitan loco minutius declaravi, quae ipse rei nexus ostendjt, et qnae ad expositionem a no-

bis instituendam parum faciuat, Addidi, quia e diverso orbis picti sensu dubia enasci possent.

Eadem de causa subjungam YZumenii Rhetoris locum, manifeste testantem, eundem juventutis

ope Orbis picti eradiendae morem per complara secula in publicis scholis obtinuisse. Is in Ora»

tiooe pro restaurandis scholis habita, C. 20, 21, acta Diocletiani Augusti atque Caesarum Constantis

Maximiniani, aH« summis laudibus extollens adjungit: „Videat in illis porticibus juventus, et qootidie

„spectet omnes terras et cuncta maria, et quidquid invictissimi principes urbium, gentium, natio-

„num, aut pietate restituunt, ant virtute conficiunt, aut terrore devincunt. Siquidem illic, instru-

„endae pueritiae causa, quo manifestius oculis discerentur, qnae diffieilius percipiuntur auditu, om-

„nium cum nominibus suis locorum situs, spatia, intervalla, descripti sunt, quidquid ubique fluminum

„oritur et conditur, quacunque se litorum sinus flectunt, quo vel ambitu cingit orbem, vel impetu

„irrumpit oceanus. — C. 21. Nunc enim, nunc demum juvat Orbem spectare Depictum, cum in illo

,,nihii videmus alienum." Quae cuncta declarant, seculo quarto adhuc Orbem Pictum adbibitum fuis-

se, e quo in re geographica erudiretur juventus. Ejusmodi picturas per provmcias dispersas primam

originem e magna illa Porticu Romae exstructa traxisse vix ac ne vix quidem dubitandum est, in

compendium scilicet contractas scholarumque porticibus afllxas; sic ut mutationes aevi progressu ena-

tae insererentur subinde, forsitan et verioris locorum situs, quantum fieri poterat haberetur respectus.

— T —

Ex iisdem commentarus, qnae haec omnia soppeditarnnt, emanarit quoque Itinerarium, quod

Antonini appellamus, in nsum publicum inde excerptus index locorum praecipuornm eorumque dis-

tantiae. Utriusque subinde comparebat noTa recensio, numero rerum immutatarum per prorincias

ita crescente, nt antiqnior rerae Tiarum rationi minus conreniret. Quum igitur recensiones direrso

tempore editae conferuntnr, magnae discrepantiae occurunt. Comparanti Pentingerianam Tabulam cum

Itinerario manifestum id erit. In priore illa per Fthaetiam prorinciam riam habes ex Helretia ad

Danubii fluenta ducentem, in Itinerario ejus nulla mentio. Alia Tabulae ria a Campoduno (Kcmpten)

brerissima directione orientem rersus ducit ad Jurariam (Salzburg)j nec iliam deprehendis in Itine-

rario, quod plane dirersam tibi ostendit ab Augusto Vindelicorum Jurariam usque perductam, cujus

nnllum in T«bula restigiam. Cansa dirersitatis in direrso recensionis aeroj tcrtio saeculo edita est

Tabula, nt inferius patebit, Itinerarium rersus finem saeculi quarti, qno interrailo temporis norae ex-

structae erant riae, antiquiores derelictae.

Artificioso Tabulae Pictae operi in aula principis asserrato haud difficulter inserebantur mutatio-

nes, simnl atqne per prorincias erant institutae, delebantur obsoletae; ut autem et in populi noti-

tiam mutationes factae perrenirent, passim norae Itinerarii editiones publica auctoritate prodierunt.

Editionum ejusmodi ultima Antoninorum forsitan aero comparuit, indeque nomen Itinerarii Anto-

ninu Id re rera quo dixi modo accidisse certis argumentis confirmare haud possum, conjecturam

tamen reritati proximam esse, ltinerarii aspectns ostendere videtur. In his enim quibus utimur cxem-

plis, permnltas intermedias et transrersas rias deprehendhnus, non suo loco positas, alias per eaa-

dem regiones dactas in libro magno paginorum interrallo a sua ricinitate dimotas, ut confusio inde

necessario oriatur, nec urbes nisi e nostrarum editionum indicibus colligi queant. Publica auctoritate

adeo turbatam editionem prodiisse eo rainus credendum, quod cnra necessaria adhibita, ordo purior

haud difficulter natus fuisset. Post igitur Antoninos norac cditiones priTatorum hominum opera insti-

tutae esse ridentur, qni coilectas posteriores riarum immutationes, ubi idoneum sibi risum, insererent,

WesseKngius in sna ad Antonini Itinerarium praefatione, perpensis dirersorum opinionibus, e*

quam norimus sagacitate simul et moderatione, Constantino Magno id reccntius esse affirmat, ductna*

potissimani comptmriras urbiom indicatb nominibna, eo aero prima rice auditis. E. g. Coastantino-

poleos, Diocletianopoleos etc Ad posteriora tempora non desceodit, qnod in Africa nrbs Constan-

tiaa in Itinerario antiqna sna appellatione rocatur certa. Ad roborandam sententiam e sua editiooe

p. 13Qpoesuissetadjnngere: „Byzantio quaeet Constantinopoli:" clarissimo indicio, non i u multum tempo-

ris effluxisse, ex quo nonunis matatio inraluit. Ejus sententiae, Itinerarii editionem ad retustiora

tempora ascendere non posse, quilibet antiquitatis peritus sine dnbio accedctj de recentiore aero in-

ritus dissentio, nec tamen magna opinionis differentia. Ante annum p. Chr. n. 364 cdi rix potuisse

Itmerarmm ex eo colnjo, qnod ia eb onmis deest Metopotamiae orbiumque pcr eam mnnitissimarum

meao«. Qoum igitar Frinerarium ederetar, dcperditajam erat prorincia post diutnrnum cnmPcrsis bel-

tsan, qtnbvs eam eescft imp. Jorianos a 36'». — Certae urbis nomen nec Wesselingii nec meo judt-

2 •

— 8 —

cio ofiicit, in remotis Africae partibus oppidi appellationem in Constantiam transiisse, forsitan ne

fando quidem percepit editor.

Editorem autumo eundem esse Aethicum, de cujus praefatione supra sermo fuitj nt et alii

rationibus minus enucleatis autumarunt j Wesselingium in sententia nutantem demiror, quum is ipse

sollicite congesserit quae ad rera faciant. In plerisque iisque antiquissimis Itinerarii codicibus Aethi-

ci cosmograpbia juncta est Itinerariis; scripteres noni secuti Flodoardus, Hugo Flaviniacensis, .Aetbi-

cum Itinerarii auctorem declarant} alios e. g. Baldericum et Chronographum Ferrariensem a Wesse-

lingio citatos, dum Jul. Gaesarem, Antoniumve Gonsulem nominant, ex eodem fonte bausisse manife-

stum est. Hisce testibus junge ipsius cosmographiae Aetbici textum, nt appareat masno Itinerarii

operi, nil nisi nomina numerosque continenti, enm adjungere yoluisse compendium, provinciarum

suppeditans brevem descriptionem, pro seculi genio satis concinnam. Cave tamen confundas gennina

curar intrusis. Post enim eam, quo primi Itinerarii indicantur auctores, introdnctionem bomo insul-

sus, ut puto octavi saeculi, insipidissimam enarrationem marium, fluminum,. urbium, summa confu-

sione atque ignorantia inseruit, vera falsis, vetusta recentioribus miscens. Quibus omnibns haud

cunctanter rejectisAethicum inrenies ab eo loco cui titulus praefixus: „Alia totius Orbis descriptio 5"

exinde cuncta justo suo procedunt ordine. Idem taraen falsarius complura compendii ipsius corru-

pit, ut manifestum est ex introductione, ubi auctor verus a Zenodoxo orientem esse demensum aflir- •

mat, adjunctis verbis: „sicut inferius deraonstratur", cujus tamen demonstrationis ne levissima quidem

mentio in posterioribus, quae incipiunt: „Hanc quadripartitam totius terrae eontinentiam etc." sed

frustra de quadripartita ista terra quidquam quaesiveris. Omissa permulta inde clarum est.

Aetbici incorruptam cosmographiam introductionis loco Ilinerario praepositam fuisse, omnia

magno consensu docent, pro re ce/ta id asserere animns impulit me deprehendentem, in libello eo-

dem quo inltinerario modo „Givitatem Constantini quae Byzantium prius dicta est" produci-. et multo

magis ultimis compendii rerbis: „£ t quoniam universa terrarnm orbis spatia vel insularum descripsi-

„mus, nunc ad majorem demonstrationh structionem, in quantum vigilantia nostra investigare potuit,

„demenstrabo." Sed pronunciare conantem reiicit ipse Aethicus, additis bisce paucis: „ex aeterna

„urbe Roma initium sumens, quae caput est orbis et domina senatns." Cujus periodi Itinerarium

ipsum continuatio statui nequit, cum id non ab urbe Roma, sed ah extremis Africae regionibus de-

scriptionis initium faciat Verisimilitudine e connextone testimoniisque vetustis ducta standum igituy

quae si forte lectoribus minus arrideat, nec agnoscatur Aethicus auctor, editionem tamen versus finem

seculi quarti perfectam esse in certis remanet.

Sed quorsnm haec oronia, cum non de Itinerario, sed de Orbe Ficto illo magne in impe^ato.

nun usum ex Agrippae commentariis composito disquisitio sit instituenda? Fratres germani sunt mi- -

nime separandi, sic tamen ut orbis pictus, senior fratrum, multo majoribus exornatus dotibus appa-

reat. Nnnquam ea, ut Itinerarium traditum fuit, civium manibus tradebatur, reserrata usui impera-

— 9 — tornm, secretioris anlae, exercitusque docom, quibas princeps rel omnem Tabulam rel ejospartem ad

negotinm perficiendum committebat. Iddeckrat in loco saepiaaime cilato Ve^etius dere militari DI, 6:

„Dux belli itineraria omnium regionum, in quibos bellam geritur, plenissime debet habere descripta»

„ita nt locorom interralla non solam passaam numero, sed etiam riarum qoahtate perdiacat, com-

„pendia, direrticula, montes, flumina, ad fidem descripta consideret; usque eo, ut sollertiores docea

,,non tantnm annotata, sed etiam picta habnisse firmentur, ut non solum consilio mentis, rerom as-

.,pecto ocnlornm Tiam profecturis eLgerent."

Arcanis impcrii igitur adnnmerabator prlmaerns Ule Orbi» Pictus, cnjos exemplnm Tabula

Peutingeriana exhibet. Hujus archetypi usus omnino denegatus et sub malo principe exitiosos quoque

fuit prirato, quqtl rebus noris eom stodere sospicio excitabatur doraino, de qua re nos certiores red-

dit Suetonius in Domitiano, c. 10. Metiano Pompofiano capitale fnit, „quod depictum Orbem Terrae

„in membrana circumferret." De imperatoria mappa sermonem esse liquet, porticus enim pictura

cuiris prirato patebat.

Inde summa Orbis Picti raritasj in scriniis enim imperatoris s,eclosas non nisi paucis conspi-

coos, itautducibusadgerendampublicum negotiam rel totios exemplumrel partis tantum committeretur;

eodem modo quo nostris diebus dux exercitusmandata, quae exequatnr, in aggrediendo boste accipit,

simol et regionis delineationes aliis haud communicandas. Quae ita se habere non tantum re ipsa

declaratur, sed et testimoniis reterum, a Simlero, Welsero, Wesselingio atque Scheybio conquisitis,

quorum et ego notabo Amhrosii comment. in Psalmum CXVIII: „Miles qui ingreditur iter, riandi

„ordinem non ipse disponit sibi, nec pro arbitrio riam carpit, nec roluntaria captat compendia, ne

„recedat a signisj sed Itinerarium ab Imperatore accipit, et custodit illud.'*

Accnrata igitar diligentia, qoae in qnalibet prorincia subinde in riarom rationibas mntaban-

tur, imperatori erant transmittenda, nt insererentur magnae Mappae. Id nisi summo stndio factom

esset, dncibns itinerantibns certi qnidqnam quo confiderent, tradi nullo pacto potuissetj nunqnam

ejasmodi edicta potoissent prodire, quale ab Imp. Alexandro Serero editam esse Lampridius in rita

Alex. Sereri, c. 45 notat: „illa die, illa hora, ab nrbe snm exiturus, et si dii Toloerint in prima

„mansione mansurus j deinde per ordinem mansiones, deinde statirae, deinde nbi annona accipiendaj

„et id eo usque quamdiu ad fines barbaricos reniretor." Omnia igitur ^«rmt cora notata facrunt

in Tabula, ne error commissos noxius esset proficisccntL

Facile nec turbato concinno ordine (de quo inferios necessaria notabo) inserebantor Tabulae

norae riae, dclebantur aliae. Scculi decursu tamen quum mnlta sensim accrescentia confandere

institatum ordinem, errores addacere riderentar, nora Orbis Picti opos erat recensione, — nec ta-

men nora, qualis Augusti aeTO facta est Imperii mensuratione. Ejusmodi incoeptum tam arduum erat,

ut nollo modo, nisi somma necessitate orgente instanraretur. Nec nlla necesaitas impulit, omniboa per

decursus temporum diligentissime annotatis. Sed nova delineatione, nova pictura egebat Tabula, cui

eodem, quo antea ordine inscriberentur, quales tunc erant viae rationesj ita quidem, ut denuo spa-

tium superesset indicandis immutationibus, quae tempora futura redderent necessaria. Factas esse

ejusmodi recensiones, unde et in privatorum usum novae Itinerarii editiones vulgarentur, id cer-

tum; longe enim aUus aspectus Tabulae tertio saeculo ac Augusti aevo. Quo tempore autem, a qui-

bus imperatoribus, tenebris involvitur, nec ejus facti indicium in vulgus emanare potuit, quum om-

nia in interiore palatio peragerentur.

Haec asserentem monet Lector, non recensionis modo novae, sed et novae ab Imp. Theodo-

sio institutae Orbis dimensionis testimonium adesse indubitatum. A multis, inter eos et a Scheybio

haec cum sit recepta opinio, ea fiducia, ut et autographon, quo fruimur, Theodosiah ;m Tabulam ap-

pellarent, rei penitus pertractandae necessitatem imponunt Tabulae editori. — Scriptor fuit miseri-

mus noni seculi, cui nomen Ducuil; is suo libello: Mensura provinciarum orbis terrae inscripto duo-

decim inseruit versus, a Welsero jam exscriptos. Post veroper varios casus codice in Regiam Parisi-

ensem bibliothecam perlato, Doctiss. Schopflin, pro sua in litteras voluntate inde summa fide ex-

cerptam horum versuum transscriptionem misit Scheybio petenti. In illis omnis cardo rei quum ver-

tatur, Scheybii lectionem secutus versus propono:

Hoc opus egregium, quo mundi summa tenetur,

Aequora, quo montes, fluvii, portus, freta et urbes

Signantur, cunctis ut sit cognoscere promptnm

Quidquid ubique Iateret. Glemens genus, inclita prolcs,

Ac per saecla pius, totus quem vix capit orbis,

Theodosius Princeps venerando jussit ab ore

Confici, ter quinis apperit dnm fascibus (fastibus?) annum, .

Supplices hoc famuli, dum scribit pingit et alter

Mensibus exiguis, veterum monumenta secuti,

In melius reparamus opus, culpamque priorem

Tullimus, ac totum breviter comprendimus orbem,

Sed tamen hoc tua nos docuit sapientia princeps.

Hosce versus non esse illius Ducuilii e quo desumuntur, sed scribae Imp. Theodosii, inter om-

nes constat. Eo major controversia, cum deprehenderis, Scheybium inde et cum eo permultos alios

praecipites se dare in opinionem: Theodosium quindecimo imperii anno omnem Orbem Romanum

de noro meusm-atum Tabulis pictis complecti jussisse, ejusque incepti fructus ipsissimam Tabulam esse

quam terimus manibus. Huic tamen asserto renuit nomen Imperatoris, obstat status reipublicae qua-

lis tunc temporis erat, repugnat aspectus nostrae Tabulae, contradicunt ipsi scriptoris versusj omnia

COJMurgunt contra illam sententiam.

— 11 —

Non nisi tres Theodosias I. sascepit consulatus, isti aotem Tersos decimom qointmn indt-

cant, ot sospicio soborta sit, Theodosiom II. insigniri, cnjus octodecim consolatas omnes pariter no-

rimus, que sumto, Orbis mensorati annos foret a Chr. nato 435* Com autem, Theodosio IL per

orientem tantum imperante, mensuratio unirersi Orbis ejas jussu fieri nequiTerit, concedamus Schey-

bio, Theodosium L rersibus prolatis significari; idqoe eo libentins, quod Terso septimo pro fascibu»

legatur fastibus in Burmani anthologia latina Vol. IL p. 3Q2, ut et ab aliis. Qua lectione non con-

sulatus sed impeiii annos denotari tibi persuadeas, ut jubente Scheybio omnis mensuratio confecta

sit anno 393.

Nec tamen hisce omnibus concessis erpedimur. Turbatus hoc acro reipublicae status, quo

urbes ad Rhenum, ad Danubium etc. partim excisae, partim quotidianis barbarorum incorsionibus es-

sent expositae, magna confusio in interioribus proTinciarum partibus, omnia mensurationi norae

tempore tam alieno repugnant, multo magis mensurationi intra paucos menses inceptae atque finitae,

quae cuncta fieri minime potuiase uberius eiponere, si animus esset, ridiculus putarer.

Sed et Tersus ipsi nil de mensuratione, alia omnia potius indigitant. Duo aulaefamoli, quo-

rom unus pictor alter scriptor fuit, jubente imperatore adhibuerunt vetera monumenta, emendantea

qaidquid Titii illis inhaereret, eoque modo, dum pingit alter, alter ecribit, intra paucos menses opus

reparaverunt in melius. De mensuris ne rerbum quidem, noram antiquae Tabulae parabant recen-

sionem, eamqae satis futili opere; pauci menses enim rix anfficiont exscriptioni, muito minus solli-

cite institutae emendationi, ut mutarenlur, quae lapso temporum per prorincias noras induissent

formas.

Certum tamen est e prolatis rersibus noram Orbis Picti editionem procurasse illoa riros,

credendom insuper praefationis loco hosce rersus editioni fuisse praefixos. Id non innuerc sed

satis destincte declarare ridentur prima rerba: Hoc opus egregium etc; Tabola igitur ipea excipie-

bat rersos, ut T!X dubium sit, eam • DocnUio adhibitam esscj nec repugnare relim contententi, no-

•tram Tabnlam Peotingerianam apographon esse Orbis Picti. Theodosii enim aere, sit iile nominis soi

primus TCI potios aecondus, Orbem Pictnm non eadem, qua primis secoUs sollicitudine inter imperii

arcana compuutum esse, coojicere possomos saque eaasa facilius dirulgatnm.

Hanc autera sententiam amplectenti statuendum est simal, pictoris cjus et scriptoris operam

nec esse mensorationem, nec recensionem norsm, sed sntiquioris cxempli exscriptionem nudam, cui

nil Theodosii aero proprium inscreretur; repugnst enim in omnibus soi partibos Tsbuia nostra Peu-

tingeriana huic aero, profert proTincias orbesque quae tonc non amplius supcrjtites erant, aiia hoc

fere tempore florentiom orbium nomina omittit, seculoque qoo pagsnorom cultos adboc Tigebat

eam confectam esse, clarum sexcentis ethnicorum templis pcr omne imperium dispersis, nominibus

deorom insignitis quibus dedicata erant. Sub christianissimis Theodosiis id fieri potuisse quis cre-

3 •

— 12 -*

dat? De ehristianorum cultn ne lerissimnm quidem indicium, nisi S. Fetri templnm nominare relis a

christiano medii aeri nt ridebimus intrnsum. Tbeodosii aero quum igitnr nostra Tabula omnino de-

neganda sit, studium nostrum conyertatur ad indagandam reram nostrae recensionis aetatem.

S e c i i o IL

Quo aevOi quibus hnperatoribus, archetypon, citjus exhibemus delinea-tionem, prodierit*

In scriptis ad rem geographicam spectantibus, nullum praestantius inteniendae aetatis est re-

medinm, qnam quod opns ipsum, de quo quaesireris, tibi suppeditat. Rarissime, iicet auctor snmma

cura nitatur, continget, ut aerum, quo rixerit, curiose inrestiganti snbtrahat lectorij nunquam certe

in Tolnmine unirersum Orbem complectente. Vano incepto sileat de eo quod sua aetate accidit, rel

nolenti elabuntur nonnulla illum prodentia. Et fac effecisse ut Tettustior appareret, recentior certe

apparere nullo modo potestj immutationum enim posteriorum ignams, de illis nisi dirino ope adju-

tus sit, quidquamin mediam proferre denegatur riro. Id unum erenire potest, quod Ftolemaeo et no-

strae quoque Tabulae accidit, ut posterioris aeri nugator aero antiquo recentius quidquam et suae aeta-

ti conreniens operi allinat. Sed alinit tantum, omnis connexio statim redarguit fraudem. Quae cunc-

ta hic in unirersum dicta in Tabulae auctorem suam aetatem celare haud cupientem non caduntj

plane nudum sese offert, nostrae expositum inrestigationL Qua de causa e collatione nostri Orbis

Picti cum multirariis, quae procedente aero in Romano imperio acciderunt immutationibus, in acquisi-

t b , depertidis, ordinatis prorinciis, noris subinde conditis urbibus de rera delineationis aetate

judicium ferre licet»

Eam normam Scheybius quoque in Testigando anctore sibi dictam esse rolnit, parum felici

tamen, nisi fallor, successu, rersibus metatorum dnm illectns cuncta in sunm Theodosinm conrertat

•tudia. Hlum in ultimis iisque tranquillioribus regiminis annis magnum opus mensurationis per om-

nem Romanum Orbem suscepisse atque perfecisse sibi persuadetj idque eo certius, quod mentio

urbis Constantinopoleos in Tabula post Gonstantini M. tempora eam compositam esse testetur, nec

tamen fluxo imperii post eum statu ab alio nisi a Theodosio perfici potuerit. Alia insuper suffulcit

sententiam geographica ratione. Britannia, Hispania atque Africae pars Mauritaniam complectens,

desunt in Orbi Pictoj omissae Scheybii opinione, quod eo tempore illae prorinciae Romanis jam

erant ereptae.

Quratins autem rei connexum inspecturo ex iis ipsis argumentis emergit contraria sententia.

Tarbatam post Constantinum M. rempublicam nullus non agnoscit, sed nec Theodosius tranquillita-

tem ex omni parte ei reddidit, ut quieta mensuratio per Orbem institui potuisset. Et qualis mensura

— 13 —

intra nonnQos menses, a pancis riria ad finem perducta? qaam tel complora hominum in eonegotio

exercitatorum millia conficere hand Taluissent, de qoa re superios dictum. Urbis Constantinopoleos

mentionem ab homine medii aeri illatam esse, inferius patebit. De ereptis pro?inciis Britannia, BTs-

pania al» Scbeybius si siluisset, melius consultum foret suis rationibus, nolla enim harum ptorin-

ciarnm tom Romanis deperdita erat, et, si fuissent, inserendae tamen Tabalae, non Orbem Romannm

tantum, sed anirersam Orbem Terrae complectenu. Cur desint id suo loco ridebimus. Alias magni

ponderis difiicoltates praeterit Scheybius silentio, ne Theodosius detrimenti quid captat; lectoribos

occurrent, dum Thecdosio derelicto perquisitionem de aetate Tabulae continuabimus.

Ejas adspectus manifeste docet, nec Constantintun M. nec aliam quarti secali illam praece-

dentium imperatoram, auctores esse Orbis FictL Galliarum enim dirisionem, in septemdecim prorin-

cias aConstar^no M., rel patre ejus Constantio distinctarum, Tabula non agnoscit, antiquam exhibens

dirisionem in Galliam Belgicam, Lagdunensem et Aquiuniam; et ne cxedas spatio membranae aogu-

atiore impeditum delineatorem hasce sobdirisiones praeteriisse, singula gentium Gallicarum nomina ca-

lamo exprimere sollicita illi est cara. Idem ille Francos quidem agnoscit, nullos tamen in sinistra

Rheni ripa, sic ut Batari in patria antiqua quieti appareant possessores; cnm tamen notum sit, Con-

stantio Chloro in Galliis regnante Batarorum insulam subinde a Francis, quos postea Salios consuctu-

do appellarit, a Chamaris, tandem a Frisiis esse occupatam, Francorumqae partem sedes in Belgico

sibi pararisse, bello quidem saepios petitos nanqaam tamen repulsos in suam Germaniam. His acce-

dit, quod nallam per omnes imperii fines urbem exhibet Tabula, testantem de Constantini ejusqae

praedecessorum aero. Itinerariom Antonini in Macedonia Diocletianopolim denominat oppidum prio-

re tempore Edessam nuncupatam, Tabala Edcssam habet, nallam Diocletianopolim. In eadem ria

Constantinopolim rersus ducente Itinerarium agnoscit urbem Maximinianopolim, annotana locum ante-

rius rocatnm esse Pyrsoali, scribendum fuit Porsuli, quod Tabula agnoscit nulla.Maximinianopoleos

facta mentione. Palchre rides igitur, candide Lector, aeTO qno Diocletianus Maximinianosre impe-

rabant, Orbem Pictum esse antiquiorem. Quodsi tamen hisce non contentos olterius documentam co-

pis, adi Pannoniam; cui prorinciae in Superiorem atqae Inferiorem dirisae, teste Sexto Aurtlio Fic-

tort, in Caesaribus c. 40 , ab Imp. Galerio media tnter utramque inserta est, in honorcm oxoris Va-

Jeria noncupata. Soperiorem atque Inferiorem Pannoniam nobis exhibet TabuU, nullam «ntem Va-

leriam, nt oerte delineatio Galerio sit antiquior; nisi crcdere malucris, scriptorem sob auspiciis so-

lae operantem neglecturum foisse prorinciam caesarea auctoriute institouun.

Ascendendum igitur ad magis a nobis rcmota tenpora, nec ob confuias reipobUcae res sob*

sistendum nisi apod Aurelianum, qui tranquillitate post triginta tyransos restituta, resuurator riamm

aactorque Tabulae aestimari poterit Sed repugnat ejas de Dacia prnrincia consilium, qnam trans

Istrum remoUm atque qootidianis barbarornm incorsionibus rexaum sine reipoblicae detrimento ulte-

rins defendi non posse intclligens, incolis Romanis in dextram Istri ripam reductis Gothis reliqnit

incolendam. Cujus rei facUe nuUum inTaboia indiciom, quaesumma fideTrajani delinea Daciam cnm

— 14 —

ommbus riis, oppidis, coloniis; Anrelianum ergo praecedit aetate Orbis Fictus. Nec in aliam opi-

monem pronus scrupolum moTebit objicieado, recentiorem auctorem, in memoriam pristinae Roma-

oomm gloriae, hanc trans Danribiam collocatam prorinciam suo loco non movisse, praesertim quum

spatium in barbarico Tacuum caeterae delineationi Tabulae impedimenti nil intulerit. Non sine Teri

specie haec afferentem repellit secunda instituti pars. Incolis enim e Trajani Dacia dedactis noras

pararit sedes Aurelianus ad dextras Istri ripas inter utramque Moesiam, eamque noram prorinciam

appellarit Daciam; cnjus fioes ab occidente et orlente propius cognoscere cupienti Itinerarium Hie-

rosolomitanum auxilio est. Nullo modo autem nostra Tabulaj Moesiam Superiorem illa monstrat ei-

que haud interrupta serie adjunctam Inferiorem, nulla Daciae Mediterraneae mentione. Gui tam ma-

nifesta noa satisfaciunt, satisfacturum est forsitan Arabiae desertum, in cujus gremio celeberrimum

emporium Palmyra situm AureHanus sic e?ertit, ut nullo tempore e ruinis nobis adhuc conspicuis

resurgeret. Tabula tamen eam depingit florentem, cum riis per desertum ducentibus. *"•

Retrocedendum igitur, si uweniendi nos desiderium tenet anctoris. Inter triginta tyrannos

illum rix quaesiturus es , subsistendum ergo in Alexandro Severo, cujus sereritas in deprimendis

praefectorum atque miiitum deHctis, propensus in literarum studia animus, ardor statum prorincia-

rnm penitus cognoscendi, omnia nos inritant ut diligentius inquiramus, sitne hic forte nostrae re-

censionis auctorj praesertim quum cognitum habeamus, eidem imperii rias publicas summae curae

foisse et Alexandri Macedonis, cui aemulabatur ut cognomini, exemplo Acheloum quendam destinasse

«criptorem simul et actorum et itinerum a sese confectorum. Quae quidem Lampridii Terba c. 45>

de uniTerso Romanum imperium complectente Ilinerario non setis Hquide interpretari posse concedi-

musj animum tamen in riarum emendationem propensum cum prae se ferant, suspicio enascitur, sitne

ilie, quem quaerimus, recensionis nostrae auctor; praesertim quod nullum e geographicis rationibus

desumtum impedimentum, qualia in imperatores recentiores pugnantia ridimus, Seyero Alexandro ob-

ttet, omnia potius in enm consentiant; uno hoc tamen excepto, quod in Tabula inter caeteras bar-

baras gentes nullos conspidmus Gothos, quos tamen Hquet, eo ae?o jam ad Istri ripas cuncta ra-

stantes comparuisse. Requiescamus igitur interim in Alexandro Serero, nec ut hucusque factnm re-

trogrediendo, sed ab Octariano Augusto progrediendo periculum facturi, inreniaturne unus alterre

imperator potioribus munitus titulis.

Augustum, Tel potius Agrippam, qui omaes per imperium jam stratas atque mensuratas rias,

additb noris a se conditis, in unum complexum collegit, primum omnium Orbis Picti auctorem

foisse, superius expositum suisque documentis munitum fuitj cujus sine primitiTO illo labore per mul-

tos annos producto nnllam posteritas habitura fnisset totius orbis terrarum expositioriem omni sua

parte absolutam. Nostra tamen Tabula permulta primaevo ilH statui aHena continens, diversam se

ab Agrippae Orbe Picto manifestat. Cottii enim regnum in testimonium proferenti, quod ab Augu-

ato concessum a Nerone sublatum in nostra Tabula depingitur, haud difficiHs responsio. Parrum reg-

inffl adscriptum est prorinciae, antiquior tamen appellatio remansit montanae regioni per Alpes ex-

— 15 —

pansae-. Alpes Cottias qnarto secnlo agaoscit adhnc Itinerarium Hierosolymitanum, parriqoe regni fines ez ntraqne montinm parte assignat. Alia omnia in Tabuia conspicna Augostum prozimosqna ejns snccessores respouat. Britanniam esim operi inaertam deprehendimos, cni sub Imp. Claudio de-mnm Romanomm arma snnt iliata. In soperioris Rheni partibns Argentoratum, in pictnra florentis nrbia spectem ostendeas, cum aliia ricinis oppidis Tabulae illatnm ridemus, cum primo secnlo da Romanis in ea Rheni parte nrbiboa altnm apud scriptores sit silentium. Nec Trajaaum Hadriannmre Tabulae agnoscas editores, cnm Trajaai Daciam, Trajani coloniam Rheno appositam, et praeter alias Hadriani nomen praeferentea urbes eam qnoqoe deaignatam depreheaderis, qnam sub Adrianopolis appellatione hodieqne in Thracia habemus. De Antoninis snspicaadom essct auctoribus, nisi Fraaci, et Alemanni obstarent, de qnibns ne in graTissimis quidem Marci Anrelii bellis Germanicis ulia nn-qnam mentio.

Omnia innnere ridentur Septim. Severum Imperatorem, qnem elapidibus rias perRhaetiam, inSj-ria in aliisra ragionibns restanrasse scimas. Orbis Picti illuminstitnisse recensionem, id quidem nullns refert scriptorumj quura tamea Tabnlae pictnra ejus consentiat aero, dnm Francos nobis osiendit paullo post GaUis incursionibns grares, et Alemannos, quibuscnm Sereri filius CaracaUa multum sib* fecit negotii, quidni in hoc snbsistamus imperatore? Suffulcit sententiam silentium Tabulae de G<h

this, qoos snb CaracaUa primam regiones Islro adhaerentes infestasse norimns, in Sereri rita aotem nec Herodianns nec Spartianus de Gothis quidquam memorant, certo indicio, honc populum eo de-mnm tempore ez interioribus Germaniae regionibns ad Istri penetrasse ripas.

Disceptatio igitnr de honore editae norae recensionis inter Septim.Severumet Alexandrum Severum

Imperatores fluctuat; interrallum temporis ambo Augustos, qui palmam editae Tabulae inricem sibi ertpere contendunt, disterminans non nisi nndecim est annorum; Sererns enim obiit anno a Chr. na-to 211; Alexander Sereras imperii habenas tenuit ab anno 222 ad 235. — Mea quidem sententsa auctor declarandns est Alexander Severus. In cansa, qnod tam aodacter pronuntiem, snnt Perute,

qaos, per complura secula a Parthis snae prorinciae montibus seclusos, anno circiter 226 imperinm amUsnm recnperasse omnes pariter scimns. Ardens ferror in snbita immntatione rerum enatus nnUibi inter modaratae deliberationis sesc continet fiaes, ad majora snccesso eztoUnntnr animi. Sic et apod Fersas, derictis Parthis riodicatnm sibi imperium non sufficiebatj de monarchia, qnaiis sub anteces-aoribos qnondam faerat, restituenda subibat cogitatio. Hinc beUnm cootra Romanos, quibos eo ma-zime tempore imperabat Alexander Sereros. Impigre is in miiitiam progressos, teste Lampridio acas repnlit Persas, Herodiaa* aoctora rem geseit minos felici soccessoj id tameo liquet, proriaciam Me-aopotamiaa ab hoata iarasam per eosa aaae dafenaam. Et anoc adi segmaatam PeaUngeriaaaa Ts> bolae nndecimom. Parthoa, dc qoibas rccaatioras scriptores nil ampiios mcmorant, in e« Coospicis posseasorea urbij Ecbataaaa is» Media, aomiaa taasaa auaoribos li;teris eipreeso. Fcrsae coatra a Mesopotamiae rd potias Babrloaiae partibaa adlodiaa finea asqoe anuocoios babe» expansos eosqaa qoam maximis Uteris quadratis expressos. Ctcsipboa, capot qooodam Parthorum regiaque sedcs, P«>

4 •

— 10 —

garam adscribitur ditioni, cui et adjunguntur meridionales Mesopotamiae partes, qaae provincia tam

sollicita cora, quam nulla alia imperii, delineatur, ut omnes exEuphrate deductas canales atque fos-

sas qno loco transeundae erant, pictura exhibeat. Nec ex Itinerario Antonini Mesopotamiae expositio-

nem omnino omittente, nec a qaoquam scriptore, tam distinctam ejus provinciae cognitionem, qua-

lem e Tabula accipimus; •ut yana non sit opinio statuenti partem esse Itinerarii ab Acheloo editi,

quo Alexandri Sereri itinera exponerentur, teste Lampridio in Alex. SeTeri vita, c. 45.

Quae cuncta minus conveniunt in Imp. SeTerum, non Persas sed Parthos in bellis suis hai

bentem adrersarios; in unum quadrant Alexandrum Severum. Et ne Gothorum ommissa mentk) ob-

stet sententiae, monendi lectores videntur, eos suo Ioco adesse, nec tamen Gothorum, sed Getarum

appellatione. Utrumque nomen a Romanis scriptoribus passim confundi satis notum estj praecipue

tamen id factum primo quo Gothi apparuerunt tempore, quod iis ipsis locis Istrum versus prorupe-

runt, quo antea Getarum sedes erant, e Spartiano, in Caracallo, c. 10 disces> testante: ,}Gothos

„tanc Getas dictas «sse." Idem et Tabula indicat, Getarum lateri adjungens Dacos, quae ore Ro-

mano Getarum appellatie fuit antkjuaj Getas igitur a Dacis distinguit. Quibus omnibus ductusOrbis_

Picti nostram recensionem iascribo Alexandro Severo eamque confectam esse circa annum 230 mihi

persaadeo; num et aliis persuasurus sim id e doctorum dependet judicio. Curiose per multos annos

perlustrando singulas Tabulae membranas nihil certe oculis meis occurrit sententiae repugnans, om-

nia in hanc consentiunt aetatem. Quodsi eruditorum quisquam habeat, quae, assertis meis repugnan-

tia, in omnia alia nos deducant, ea candide ut mecum communicet precor; ut aut dubia solvere, aut

Teriora edoctus meam in melius mutare sententiam possim.

S e € t i o III.

Disquisitio, num unicum quod Viennae asservatur exemplum genuinum sit archetypon Orbis Picti, cujus recensionem curavit Imp.

Alexander Severus

Ab opere quasi feliciter peracto discedentem ad novum ab integro institaendum retrahunt Ia-

borem permulta caque satis gravia, junctis testantia viribus, non tertii seculi sed medii potius aevi

partum esse universam nostram Tabulam.

Vir publica auctoritate magnum opus moliens geographicae cognitionis expers esse nec debuit

nec potuit, cum ejus errores omnes alios in errorem duxissent; nostra tamen Tabula non tantum

scriptoris" rei geographicae summam ignorantiam, sed et orthographiae inscitiam simulque negligen-

tiam per cuncta delineationis segmenta testatur; quo miscrrimo modo e scriniis aulae omnino non

prodit Tolumen usui imperatorum destinatum. Quae ut distin6tius dijudicentur, quosdam maximi mo-

menti naeros in Tabula conspicuos in medium proferam.

— 17 —

In segmento primo Liger flurius repetita rice Riger et Batarorom regio Patavia in&cribitur;

nrbis Nemaosi nomen in Nennho inrenis mutatam; inAfricae partibas pro Sitifi habes Sleifi colonia,-

Segmento IL caput Galliarum inrenis Lugdune, cum scribendum fuisset «Lugduno, cui roci additom:

„usque hic legas" pro Leugasj in proximo loco urbs Vienna nominatur Vigenna; Germaniae gens

Bracteri Bureturi audiant. Segm. III. Rhaetia prorincia nomine caret, cujus tamen pars meridiona-

lis per Mediam Provinciam rite indicator. In Gallia Cisalpina literis oncialibus rides expressum

EGI — et paulo altius continuatum nomen OTRASPA, ut manifestum sit hisce confusis literis in-

clusas esse roces Regio Trampadana, atque suspicio enascatur, scriptorem aliud Tetustum ad ma*

nus babuisse exemplum, cujus literas aetate corruptas enucleare baud raluerit. Ejusmodi ritia conti-

nuantur in segm. IV, quo Bleboriaco inrenis, ubi urbs Lauriacum scribenda fuisset; eadem maxima

ignorantia Istria peninsula nominatur Isteria, Etruria Etrura, Campania Capania, Lucania Luccania,

Brutius ager Brittius, Aegeom Mare Jgeum; Thracia prorincia literis quadratis inscribitur Trhacia.

Sed quid patientia tua abutar, Benerole Lector, nlterius enumerando ejusmodi sphalmata,

qnalia ne dicam auctoritate publica scribens, qualia nullus rel imperitus Romanus committere potuit,

quia cjusmodi denominationes ignotae erant antiquo aero 5 probe rides, hos naevos operi infusos esse

a sequioris aeri homine. Id practerea notandum, scriptorem non ignorantia tantum, sed et summa

negligentia peccasse, qui dum praecipitato labore operis absolrendi studio teneretur, multa commisit

facile sibi eritanda. Prius quam inscriberet nomina artifex picturam absolrit simul et riarum lineas

cum incisuris, quibus locorum rocabula erant adjungenda; quam negotii partem satis scite atque im-

pigre absolrit. In adscribendis autem locorum appellationibus nimium quantum properantia halluci-

natus est, non tantum ritiose intcrdum scribendo nomina distantiarumque nameroa, sed plane omit-

tendo, quae adesse debere pcr linearum incisuras indicatur; in prioribus segmentis id rarius, in po-

sterioribus, ubi properandum sibi duxit, saepius occurrit; ut partem saltem ejusmodi peccatorum

ejus imputes negligentiae. Quin et urbium picturis accurate delineatis sua nomina passim deesse de-

prehendis. Sic in Italia coloniae figuram appellatione carentem inspicienti e riarum directione era-

endum est Canusium insigniri; sic in Asia, quam dicimus Minorem, magnae urbis cum suis muris at-

quc turribus satis eleganter expressis figuram pictura exhibetj nomcn urbis deest; e riarum in illam

concurrentium ratione scimus Ancyram indicari. Plures in eodem segmento urbium nomine suo de-

stitutarum delineationes occurrunt, quarum denominationcm e riarum directione eruere liceL Adsant

autem et quacdam aliac in uhimis oricntem rersus partibus, qoarum neglecta appcllatio difficilius di-

rinetur. Cuncu tcstantur scriptoris posterioris aeri negligentiam, forsitan et «imul, transscripiorem

antiquas ad manas habuisse mcmbranas lcctu difTiciliorcs, dc qua rc infcrius.

Alia insuper nostrae Tabulae specimina haud dubie produnt, scriptorem fuisse christisnum et

quidem medii aeri christianum. In Arabiae desertis Aegypto proxime: ,,Uesertum ubi quadraginta

„annis errarerant filii Isract duccnte Moyse." Eidem loco adpictus mons cum incriptione: Mon»

Syna, additaque explicatione: .,Hic legcm acccperunt in Monle S>na." Alexandri Sereri aetatc Ta-

5

— 18 —

bulae baec inseri non potaisse nallas negabitj Theodosio imperante inseri potuerant, quam et ipse

christianus esset et christianorum religio per omnes imperii partes vigeret. Qua de re Scheybins huic

innititur tesrimonio, qno Theodosium Tabulae auctorem fuisse probetur. Resistnnt autem sententiae

non tantum de aetate Tabulae superius exposita, sed et hic ipse locus. In omnibus vicinis partibus

nil nisi paganorum cultus tibi occurrit j Delta Aegypti huic inscriptioni cohaerens ostendit templa no-

minibus insignata Serapeum, Iseum etc, nullum christianorum templum- e latere Montis Syna

templi figuram habes, cui inscribitur: Ad Dianam. Putasne imperatorem christianissimum ullo modo

concessurum fuisse, ut sacra profanis apposita polluerentur? Scriptor antiqua delineatione non turbata

haec verba in eruditionis suae testimonium agposuit. Eodem modo et Mons Oliveti Hierosolymorum

urbi adjungitur.

Medii aeri christiannm fuisse scriptorem id alia indicant. Segm. V urbis Romae effigiem cir-

culo inclusam offert, sed qualem? Throno insidet Imperator thorace munitus, magna corporis parte

opertus amplissimo pallio, in dextra globum mundi, sinistra sceptrum tenens, caput tectum corona

ea, qua reges hodieque utuntur, figura; e latere sinistra clypeus rotundiis affixus throno. Figura et

ornatus Romanis incognitus, medio aero ubique usitatus; imperatorem effinxit pictor qualis a papa

Romae coronandus conspiciebatur.

Aeque ihsignis Segm. VIII alia se offert pictura qua orientalis imperii caput Constantinopb-

lis ornetur. Eodem quo Romae mcdo throno insidentem rides viri figuram cum thorace et pallio,

nec tamen coronatam, sed caput tectum casside alte crispata, qualem medii aeri eqaites aurati gesta-

re solebant, sinistramanu hastam cum clypeo rotundo tenet, dextra indigitans statuam altissimae tur-

ris apici instantem, ornatam globo in dextra, hasta longissimae mensurae in dextra manu. Ejusmodi

figuram Romanis haud conrenire in aperto est, nec enim enm habitum, nec galeas plumatas, nec

rotundos usai habebant clypeos. Et quo minus posterioribus Byzantinis imperatoribus huic ornatui

simile quidquam fuisse cogites, impediunt quas habemus eorum effigies, alio sumptuoso habitu indutae,

caput corona singulari forma tectae. Homo igitur medii aevi latinus artis suae specimen editurus si-

mul suara prodidit aetatem. Vt enim formae minime quadrant in imperatorem graecum, ita omnino

conveniunt equitigermanicorum populorum; temporis spatium indicant, quo Balduinus Flandriae comes

imperatoribus sede imperiali deturbatis potitus est Gonstantinopoli. Qua de causa figura throno qui-

dem insidet nec tamen coronata, nec globum manu tenens. Initium hoc latinorum regnum sumsit a.

1204» araissum a. 126l per Graecorum conatus. Eodem igitur interrallo scriptor suam absolrit Ta-

bulam. , Ne prolata levioris putentur momenti, diligentius picturae locum consideranti patebit, ad

omnia alia in archetypo eum destinatum fuisse. Urbs Perinthus haud procul abest, antiquum nomen in

Tabula retinens, qno Alexandri Severi aetate appellabatur, posteriore tempore Heraclea cognominata.

Viae ab ea urbe Gonstantinopolim ducentes delendae erant, ( e t maxima sua parte deletae sunt,

sic tamen nt vestigia remaneant,) ut figurae atque nomini satis amplum enasceretur spatinm. In ar-

chetypo nomen urbis fnit Byzantium, coaevum Perintho, quo deleto scriptor sobstitnit Oenstantino*

— 19 —

polim, ea tameo inscitia, uiagri Byzantini nncialibus Hteris erprcssi mentionem ex antiqaa membrana

suo loco reliqueriL Is ager ab Irap. Serero Bysantinis irascenti dono datns est Perinthiis; moi nomea

cnm dono eranoit; seculo enim quarto insertum scimas prorinciae qaam Europam appellabant, in-

signitam jam Gonstantini M. tempore per Itinerariam Hierosolymitanum. Pictuiam igitur archetypo

non adfuisse, sed illatam esse ab exscriptore rides, et quidem medio aero, aspectu figurae id indi-

cante, quod inferius, dum scriptor suam indicat aetatem, manifeste apparebit.

Alia insnper in Segm. X adest pictura crucigeromm expedittones innuens, orbis scilicet An-

tiochiae capitis Syriae, cujus tam frequens in hisce bellis mentio. Excelsi pontis mcltis innixi pilis

structurae imponitur thronus quam maxime decoratus; huic insidet mulier scipionem dextra tenens,

capite redimita ornamento capillari, cui parra corona imponitur, circumdato nimbo sanctorum; uno

rerbo ut dicam ea ipaissima figura, qua Dei Matris efiigiem in picturis antiquioribus expressam con-

spicimusv E sinistra, inferias tamen, assidet puer nudus, cujus caput, benedicentis instar, sini&tra,

manu attingit. Sanctam Mariam simul et Jesum Ghristum indicari rix est dubium. Pilarum structura

pontem ferream indicat, saepius memoratum in bujus urbis obsidione. Num autem Dei Matris cul-

tos Antiochiae quam aliis locis insignior fuerit, id non satis mihi liquet. Figura decorarit urbem

christianus, qnod sua aetate eam adhuc tenebant christiani, breri post amissam atque destructam ab

Aegypti Sultano anno scilicet 1268, teste Sunuto in secretis fideL cruc. L. IIL P. XII. c y.

Scriptorem igitur suam aetatem in dclineatione ostendisse, et ostendere quidem roluisse, ab-

nnde patet. Pateret, etsi nimbo eam conatns esset obtegerej proderet eum suo seculo usitatum scrip-

tarae genns, quod nulius unquam scriptor data licet opera e suis literarum ductibus ita remoret, at

indicia inteliigenti omnino sint detracta. Seculum XIII haud dubie literarum characteres constanta

tenore adhibiti per omnes Tabulae partes indicant. Id per singularum formas literarum penitius enu-

deare animus cum esset, compressi impetum, nil adjurantem rei diplomaticae peritos, (hi enim solo

intuitu eadem ac ego sentiunt,) taediam afferentem ea cognitione expertibus. Ut tamen hi quoque

quandaaa in dijudicando normam habeant, monebo, antiquis tcmporibus moris non fuisse, ut literae t

rel punctom rel rirgaia iroponeretur; seculo XI dcmum quidam scriptores usi sunt rirgulis, ubi duo

ii juxta positi Iectionis sensum impedire ridebantur; qui mos pauilatim ita inraluit, ut rccentiori-

bus secolis eom pro regula assamtum deprehendas; simplici i rirgula sec XIII addita est, rariwime

tamen; per sequiora secula semper. In Tabula duplici ii suae rirgulae additae, siroplici t dencgataa

sont. — Literam at antiqui eodem quo nos modo denoubant, ret utrasque literas contrahebant in

unam; simplex e pro ae com inreneris, id scriptoris imputes tmperitiae. Sec. XII saepius e pro a*

occarrit, qusm ut negligentiae id amplius ritio rertcre qucas; Scc. Xltl. idcm mos ita inraJait, at ra-

rius litera ae tibi occorrat, Sec. XIV. et XV. usus obtiouit, ut semper ae pcr simplex e exprimere-

tur. Sic et nostraTabula litersm e habct, ubi ac adhibenda esset, si excipias pcrpauca TocabuU, in

quibas antiqaam secata membranam literas ae rite tcribat. Id ride e. g. Scgm. >U. in nomine Fe-

nedi Sarmatae, cum ante et postea idem nomen scribatur Sarmaie,

— 20 —

l3x his seculi XIII. indicibus difficultas enascebatur Scheybio, qna ne suus Theodosius e

medio removeretur periculnm imminebat; satis tamen miro remedio rem expedivit, affirmans, non

ex regalis diplomaticis dijadicandum esse de scripturae aetate, sed potius regulas reformandas esse

ad normam a Tabula nobis ostensam, ita ut quas in ea deprehendimus formas, eas seculi quarti ge-

nuinas fuisse judicemns. Bonum sane praeceptum, si de Theodosio auctore constaret; rejiciendum

aatem, cnm disquisitio dirersissimum manifestaverit.

* Nec de tempor<e tantum, sed et de patria sua nos reddit certiofes scriptor. Erolrenti Segm.

II. atque III. occurrit e sinistra Rheni parte Silva F^ogasus ( les Vosges) , e dextra Silva Marciana

(der Schwarzwald), cujus ntriusque nomen antiquum, quod yides in Caesaris Bello Gall. IV, 10, Vo-

gesum montem nominantis, et ex Ammiano Marcell. XXI, 8 , Marcianam silram indicante. Sed per

xnontium tractum mirans conspicis arbores rarii generis proceras, alte assurgentes, ramis foliisqae

partim accuminatis, partim frondosis exornatas nitideqne depictas, itatamen ut proportionem unirerso

Orbi conrenientem longe excedant. I nunc singula Tabulae segmenta accnrate perlustraturus, nulla

parte videbis silram denominatam, multo minns ea diligentia et arte dcpictam, quae intuentis adten-

tionem data opera in se conrertat. Suspicio moretur vel nolenti, scriptorem singulari studio im-

moratum esse regioni, qnae sibi patria esset. In Rheni superioris partibus degebat auctor, quotidie

in conspectu habens utramqne silram nimia mensura a se expressam.

Quae tamen cuncta ne parnm intellecta inspicientium oculos effugiant, ipse in medium pro-

greditnr monachus, in Annal. Colmar. (apud Vrstisium F. II, p. 8 ) de semet ipso testimonium ex-

hibens: Anno 1265 mappam mundi descripsi in pelles duodecim pergameni; conatum suum omni

jure satis grarem existimans, nt absoluti operis mentio annalibus publicis insereretur. Nomen suum

in nulla Annalium parle prodit auctor, sed et in obscuris versanti gratras habeamus conservatori mo-

numenti antiqui egregii, sine dubio perituri, ut et periit, nisi monachus auxiliatrices manus, utinam

diligentiores quoque, praebuisset emorienti. Monachi mappam eandem esse cum Tabula a nobis Peu*

tingeriana dicta in conspicuo mihi esse videtur, minus ex eo quod in terris Rhenanb absolmta in eis-

demregionibasposteriore aevo primum venalis exstiterit, id enim casu evenire potuit;< sed quod utra-

t p e delineatio seculum XIII prae se fert, et qaod utraqae in duodecim pergameni membranis Orbem

Terrarum complectitur.

Scheybius aliam secutus opinionem, longe diversam monachi esse Mappam Mundi a Peutin-

geriana Tabula contendit. Praecipuum illi dirersitatis argamentum in eo , quod illa per duodecim

membranas sit continuata, „cum haec nostraTabula undecim fere aequalibuset integrispellibus, nnl-

„libi deficiente termino vel limbo, compacta sit.u Egregium sane documentum, si fides staret dicto.

Consideranti autem Tabulam subit cogitatio, haecne asseveraverit editor in praedilectionem Theodosii

dissimulans sibi nota, an occaecatus non viderit omnium oculis patentia. Inspicientem enim sive au-

tographon Viennense sire et nostram inde desnmtam deUneationem primo intuitu non fallit, deesse in

— 21 —-

Tabnla unam eamque omnium primam membranam. Marginem ab initio picrnrae rides satis latmn,

Cui agglutinatara olim fuit alia eaqne prima membrana; in fine Tabnlae similis aspectus non adest,

'finit pictura cum ipsa pelle, ut alius agglutinandi folii spatiam plane denegetur: Huic primo folio,

qao pro dolore caremns, inseriae erant Britanniae, Hispaniae, Maaritaniae delineationes. Si in re

tam manifesta dubitandi locus esset, haesitantem initiom primi qnod kabemus folii adire juberem, nt

literis qaadratis inscriptam posteriorem partem nominis ITAXIAM legeret, cujus pars prior AQV de-

est, imcripta scilicet primae nobis deperditae membranae: AQVITANIA enim legendum esse propter ex-

positionem prorinciae ejusque urbium obvium est. Idem et in Britannia deprehendis cujus particu-

lam tantum ostendit Tabula. Praeterire si roluisset auctor hujus magnae regionis expositionem, ta-

cuisset simul de parccilis nobis exhibitis. Dubio igitor caret, primam nostrae Tabulae deesse mem-

branam, eamque ut et Ulam Monachi Colmariensis, duodecim olim constitisse membranis.

Ne autem, lector Benerole, incertus haereas, com de undecitn membranis nos pronuntiantes

legis, in nostra ediiiooe duodecim folia ad manus habens, monendum, Schcybium undecim Uias

membranas in duodecim distinxisse sectiones, ne in nimiam latitudinem excresccrent folia chartae

impressa.

S e c t i o IV.

Monachits seculi XIII. transscriptor fuit Tabidae, nec vero ejus auctor aestimandus.

Opus tam insigne, Orbem Romanum non tantum, sed omnem reteribus cognitum Terrae Or-

bem complectens non nisi medii acri partus aestimetur ? Omnis nostra fiducia genuinae antiquitati in-

nixa recidat incassum? Boni dii arerruncent nefasta rerba! Antiquum manibas terimus Orbem Pio*

tura, quaiis in Imp. Alexandri Sereri usum olim est emendatus. Nonauctor, sed exscriptor fuit mona-

chus Mappae antiquae, magna sui parte injuria temporura jara lectu difficilioris. Quum rcl libromm

compactorum ex tanto annorum interrallo rix ac ne rix quidem ullus ad nostra secula salrus pcrre-

nerit, quid existimandom de roluminc daodecim membranorum, erolrendo ipso in dies dcteriore

facto? Literae subinde usu obscuriorcs rcdditae pauliatitn erancscont, dcperiturae cara ipso opere

nisi subTeniatur. Ea cst caosa cur transscriptori tantas debeamus gratiaj, cujos archetrpon roille

annis graratam ultcrius conserrari non potcrat. Rcnoratit igitur opos, inrita qoidem MincrTa, prme-

cipitato labore, ipse parum instructns TC! antiqaitatis TC! gcographiac cognitione. conserrarit tames;

nec omnia scriptarae inhaerentia ritia cjus inscitiae et ncgligentiae assignanda sunt, plurimam partem

difiicultati potius e Tetusta merabrana enatae adscribamus.

ExscriptoremTctustaedcIincatiooisesse raonachum, id nonsolum e paucolis iUis, ubi etsuaeero-

dUionis specimina edcre roluit, sed e quoconqoe non dicsmfolio, Tcrum c cujusris serie itineris facilli-

6

22

me deprehenditur. Repugnantem huic asserto vix autumo inventum iri, potiora tamen probationi in-

serrientia delibare potius quam prolixa expositione obtrudere legenti conabor.

Quo miraculo virum medii aeri, ab aliis, nisi quae monasterium suppeditaret, subsidiis lite*

rariis seclusum, tantam doctrinae fontem sibi reperisse credas, ut suo Marte perficere potuisset mul-

tifaria cognitione abnndans opus, quod nullus sui temporis eruditus, quod nec nos, multo majore

antiquitatis suffulti peritia, ullo modo tam subtili yaleremus ratione componere? Sed fac habuisse

illum, quae nullus sui seculi habuit, vetusta in posterum deperdita egregia monumenta, quorum ad-

jnmento arduum opus enascereturj in cohaerentem tamen artificiosam seriem omnia et singula digerere

monachi ipsius viresmiruminmodumsuperasset, utetnostras aequesuperaret. Dicasfortasse, Itinerarium,

quod appellamus Antonini, in auxiUum rocasse scriptorem, cujus vias, nominibus atque numeris ad-

ditis, in delineationis formam redigeret, ut non legenti in libro sed inspicienti picturam cuncta or-

dine debito apparerent. Sed nec adhibuit Itinerarium nec adhibere potuit; huic enim scopo suo sa-

tisfactum putasset indicando raemorabiliora loca, nulla habita ratione nec montium, nec fluriorum, al.

Tabula contra minutiores quoque indicat ricos, quorum nomina partim per ipsam tantum innotescun£

Haec in nsum suum serrientia colligere unde poterat medii aevi rir? Multas praeterea rias in Itine-

razio obvias omittens alias inseruit operi sibi tantara cognitas, quas vana figmenta baud esse, sed ad-

fuisse olim instituto per varias regiones scimus examine. Nomina insuper loco conrenienti adjungere

neglexit monachus; id quod accidit crebrius exscriptori nec tamen auctori, qui quo loco per incisu-

ram viae indicat nomen adesse debere, nomen simul adjungit; vel cum nomine simul et indieium no-

minis praeterit; quorum neutrum tamen factum in Tabula.

Concedenti tamen, quae concedenda nullo pacto sunt, satis fuisse instmctum monachum iis

quibus nos caremus subsidiis, ut inde magnum opus pertexeret, aliae occurrunt difficultates. Om-

nes riae ab occidente orientem versus tanto artificio in suum sunt redactae ordinem, ut nulla aliam

•impediat, nullus datus sit confusioni locus; ejusmodi nitidam congeriem monachus cellae* inclusus ad

finem optatum perduxerit? Id periculum ne celeberrimus quidem peregrinator suscipere ausus esset,

post omnes Hispaniae acqueac Orientis Africaere peragratas regiones, exploratum desertorum GetuUae

situm; multo minus vir ejus aeri, cujus in geographicis peritiam ex eo dijudices, quodRiger pro Li-

ger, Kinnisus pro Nemauso scripsit

Sed reliqua potuerit monacbus, certe non eo artificio potuit suum Orbem ad finem perducere,

ut nulli nisi tertio seculo et ejus quidemprimaeconreniretparti. Quasubtilitate evitasset, quaeinsolum

Augastum ejusque proxime sequentes successores quadrant? Qua ratione nullam operi intuUsset men-

tionem riarum, provinciarum, urbium, post Alexandrum Sererum per Romanum Orbem originem

suam ducentium? Id scriptor coaerus efficit, notans qnae suo seculo adsuntj mille annis recentior

scriptor, rei peritissimns nt sit, sexcentis modis propositi sui obUtus illaturus est deUneationi non

inferenda.

— 23 —

Exhiscealiisque, multismodis occurrentibus, rationibos manifestum est, monachomTetastisasnm

esse membranis, qoarom transscribendarnm in se suscipert coram eamque non satis sollicium, quum

Titiis nostram PeotingerianamTabalam scatere rideamns. — Qoae cum i u se habeant, Tilipendendam

declaremas laborem parum eruditi monachi, antiqunm quidem sed Titiia inquinatam ad noa transfe-

rentis opus? Ne proferas, Benerole Lector, ejusmodi in studia delinqnestem sententiam. Naeri licet

occurrant, est tamen Tabula, eritque qaoad literae florent, praestantissimum antiquitatis stodio de-

ditis adminiculum, quo carere relit nullns cuiris Earopae nationi adscriptus; omnibos enim atqoe

aingulis ostendit qualis fuerit Romani Imperii effigies florentissimo reipoblicae stato.

Qoae ut distinctius elocescant, obserrationes de Tabulae proponam structura, mox de utiliute inde

•d noa emanante, de comparatione com Itioerariis scriptis, deniqae de ritiis eoque in melias redi-

gendi methodoagamj non multum nori adlaturos eruditis iter monstrante haud egentibos, aliquantum

forsitan operae naraturus Romanorum re geographica imbui concupiscentibus.

S e c t i o V.

Methodus in exarando Orbis Picti archetypo adhibitaf indeque ad nos redundans utilitas.

Mappam geographicam talem, quali nos utimur, ubi qairis Iocos soo sita septentrionem meri-

diemque rersas apparet, ubi regiones reram sui imaginem intuenti monstrant, Romani non effinxe-

r unt, nec, si roloissent, effingere potuisscnt. Augusti enim aero, cum et latitudinis rera ratio non niai

in perpaucis orbibos esset coguita, et longitodinis ritedeterminandaeomnia deessent adminicala, char-

tarum nostra methodo delineandarum dencgabatur facuhas; id quod perspicuum est e retuata Erato-

sthenis terrae delineationc. Qua ex causa aliud necessario erat excogiundum artificiom, cujua ope

Ttarom directiones contemplantium oculis ono intoito haud interrupto ordine subjicerentur. Secundo seca»

lo prodieront qoidem Ptolemaei unirersi Orbis atque singularutn prorinciarum dclineationes, raathe-

matica ratione satis artificiosa constructae, stupendum opos, inaudium rem illi aero exhibene, Koma-

norum Umen.Mappae nihil utiliutis adfercns. ElaboratumenimolimTabuIae opos omnino dcstruendum

immensoque labore reficiendom foisset noris illud hisce chartis adapUturo; rano insoper conatu. Ptole-

maicis enim, praestantissimis scilicat ejos aeutis, chartis tias romanas Ulaturus ab irritomox incepto

laaaatos recedet, qood talem in hoc genere profectionis gradunt omnis antiquitas nonquam sibi acqui-

sirit, quali astrooomiae studiem nos bearit recentiores, Xostris mappls gcographicis iliae Romanorooi

riae inseri poasont, Ptolemaicis nollo modo.

Alia igitur excogiunda erat inrentio, qua, omni de figora prorinciarum, desituQrbiomcogiutione

abjecta, riarum untum ratio baberetor; incoeptum difficulute haud carens, cum omniom itinerum origo

6 •

— 24

e conrinuatione riarum per Italiam antiquioribus seculis stratarum deriraretur, eaeqne dirersis direc-

tionibus ductae saepissime sese intersecarent, quae res confusionem lineis itinera indicantibns neces-

sario erat illatura per omne imperium continuatis. Unicum mali erat remediam, quod Agrippa ad-

jurantibus suis mensoribus adhibuit, dum omnes maximas primi ordinis vias, per unirersum imperium

continuatas, haud interrnpta serie, ab occidente incipiens ad ultimum perduceret orientem. In hasce

primi ordinis rias omnes alias suo loco quamque derirarit, quae rel ex Italia rel ex aliis prorinciis

eas rersus tenderent, inseruit et transversas mmores vias ab una urbe ad alteram dediictas, quibas

unirersalis connexio omnium enascebatur. Has qui inspicit non satis perscrutans unirersioperisrationem,

mons:ra oculis obrersari non sine causa putatj acdumalias, quarum directio per situm locorum defini-

ta, septentrionemrersustenderedeberet, in Tabula deprehendit rel ad orientem, reletad meridiem rergere,

cunca summa confasione iaborare existimat. Re autem diligentius considerata ordinem ibi inveniet,

ubi confuaionem incusarit. Direetronis, numscilicetraeridiemseptentrionemveversustransversa via ducatur,

nulla curaTabulae, in hoc unnm intenta, ut riae ab ea urbe, aqua incipere debebant, inciperent, ut-

que eo ipso nec alio loco finirent quo alH riae incidebant, sicqtnulla unquam ria aliam impediret in-

tercursandoj hinc necessario riarum directiones tortuosae adspicientis oculos offendentes, sed summa

cura exquisuae, ita quidem, ut si quid jii illis mutare animus esset, confusio statim enasceretur. —

Putasnehanccaratepensitatammappaeperficiendaerationemhominemmedii aeri excogitare sibipotuisse?

Eadem methodus facilitatem simul praebebat in mappa immutandi, quae progrediente tempore

in riis mutata erant. In viis maximi ordinis rarius quidquam immutabatur j ubi nora urbs surgeret,

ea inserebatur delineationij major varietas in riis transrersis, quarum quaedam successu aeri omissae,

quod parum utiles inrenicbantur experientia docente, aliae novae construebantur. Id nihil damni af-

ferebat magno operi, cui facile insererentur norae, eximerentur anliquataej unirerso ordini nulla inde

turba ioj sic ut primus ille ab Agrippa constructus Orbis Fictus idem semper maneret, illatis mino-

ribus illis immutationibus. Quum tamen progrediente aero numerus emendationum Orbi Ficto crebrius

illatarum opus tandem grararrt, ut obscuritas, quin et errores inde prorenire possent, nora Tabu-

lae opus erat recensione, id est unirersi Orbis Romani nova delineatione, quae ommissis obsoletis

noninferret, nisi quae recentioritempori convemrent. Earite inslituta simul spatium prodibat, cui po-

steriores immuiationes intercalari quirent. Ea est causa, cur recensionem, qua nos fruimur, adscribam

Alexandro Serero, utpote ejus soluramodo aetati adaptatam. Noli tamen de imperii Romani mensu-

ratione cogitarej nora enim dimensio quantum laboris, quantas impensas! eam imposuisset suscipi-

enti inutili conatu. Quam enim praestantiorem illa quae ab Augusto instituta erat, methodum adhi-

bere potuisset operi perficiendo? Gujus mensoris opera de novis urbibus earumque inricem distantiis,

tulisset illis certiora, quae jam inserta erant antiquae Tabulae? De nora post Augustum Orbis di-

mensione rejicienda est opinio. Quae omnia superius jam monui, hicvero repetii, ut penitius intellige-

rcntur, quae primo expositionis ingressu obscuriora videri poterant»

De riarum ratione dictum cum sit, fiuviorum insuper delineatio in Tabula haud sine quadam

monitione practereunda videtur, ne ritia, quae non adsunt, illi imputetur. Maximorum fluviorum de»

— 25 —

cnrsus justo suo ordine a fontibus ad ostia, quibus in mare sese exonerant, rides depictos, ai-

mulque et singula oppida florio adjacentia, tam attenta cura, ot certos s b , locura, in sinistra parte

collocatum, situm non fuisse in dextra, ponte transiri flumen, quo transenndum esse Tabula notatj

id quod deprehensurus es praecipoe in maTJmis imperium terminantibus flnriis. Rbeni cursum, e. g.

sequitur delineatorab ostiis fluminis retrorsum, nusquam declinans a ripa sinistra, nusquam transcen-

dens in dextram, usque dum perrentom sit ad Helretiorom oppidum Tenedoj ibi designat transitum

linea in transTersam ducta, simol etiam in continuata ria locum, quo primo in suo decursu transcendi

poterat Danubius, cujus dextram ripam abhinc nullibi relinquens ria magna florio adhaeret ad ostia

usque in Pontem Euxinum. Per quam longissimam seriem semel tantum transcensum in sinistras Da-

nubii partes indicat, in Trajani scilicet Daciam, ubi omnino aditus in Trajani prorinciam erat

indicandus. Eadem illa deprebendimos sequentes Euphratis fluenta, Nilumre rel Padum, aliosque

maximos flu»:os) nulla parte oppidum dextrae ripae applicatur, cujus aitum in sinistra norimus.

Sed care eandem normam tibi fingas adhibitam in minoribus Jluviis; id cum feceris multum

aberrans a rero injuste inculpaturus es erroris negligentiaere delineatorem. Hosce omnes depingit

Tabula, interdum nomine quoque apposito in hunc tantum usum, ut indicetur, eo locofluyium trans-

eundum esse, caeterum de rero ejus cursu haud soilicita. Saepius flurium eo deducit quo deduci

non deberet, eum tantum in finem, ut oculis subjici possit, et hic pontem esse, quo transiretur am-

nisj mox idem non amplius fluvius est, sed longe alius in loco denotato transcendendus; id enim

solum Tabulae curae, ut ubi iieri possit transitus exprimatur.

Haec ritiosa esse quis non ridet? nec tamen artifex aliam potuit adhibere methodum riarom

describendarom. Omnes enim amnes, et Teram simul eorum directionem in delineationem assumere, id

rero nec spatium nec riarum ratio permisisset, et immutationes paullatim in Tabulam inferendae

summae confusioni locum praebuissent, omnis pictura corruisset. Id ita se habere, rel uno allato

exemplo patebit. Aenus magnns Rhaetiam atque Noricum diridens flurius transeundas erat in ria ab

Augusta Vindelicorum Tridentum rersus, transeundas etiam ad Pontem Aeni in ria ad Jarariam do-

cente. Haec duo itinera in Tabulae Segm. III magno inter se spatio distantj qualis confusio, si

Aenus flurius ad loca, ubi transcendendos erat, longo atque tortooso meatuTabuIae faisset obductaa.

Horoxn nibil ergo facit aoctor, in ria ad Tridcntum alium substituit amnetnj ad Pontem Aeni flurias

qaem nomen indicat, non adest, oec delioeari potoit, ne decorsa sao Athesin flurium in medio po-

situm intersecaret. — Qaum igitar in Tabula flarii transitam adpictam inrenu, aactori fidenter cre-

dasj reram flarii directionem, saepias nomen qaoqac, discas aliundc, non c Tabula.

Huic suo proposito strictissime adhaereotem ridebis delineatorem, hand interrupto ordine, dnm

progreditur orientem, adeo ut et Italia, e qua terrae ob aitura omnes riae septeotriooem Tersosductae

erant, aeque ac aliae prorinciae ab occidcnte ad oricntem cxtenderetur. Eodem tendentes montium

quoqoe tractos appinguntur, sedaltusimorom tantum, Alpium scilicet, Apennini a l interdum appella-

— 20 — •

tione neglecta (nisi exscriptoris socordiae id potius imputafe relis), soHicita tamen annotatione quo

quisqoe loco transscendendus sit. Silvarum mentionem picturamre nulla operis parte obriam habes,

nisi Vogasum et Marcianam silram, de quibus superius sermo fuit, pro genuinis agnoscas.

Omnis cura cum conrcrsarit in rem militarem, -non tantum flurios atque montes depingit Ta-

bula, sed et locorum singolorum conditionem. Vicorum oppidornmque nomini nil additum nisi inci-

sura lineae, qua riae directio iadicatur, ut scias quo quisque ordine locandus sit. Urbibus duae tur-

ras sunt adpictae, urbium praestantiores agnoscas parro inter turres ducto muro, et per complures

tnrribus appictas fenestras. Coloniane an sit municipium, id quidem indicatum non inrenio, nec opus

erat, quurn seculo tertio titulo roagis quam praerogatiris coloniae ab aliis urbibus discretae essent, sae-

piusque a scriptoribuscoloniarumnomine insignirentur urb.es, inquas colonias deductas unquam fuisse

nullo publico testimonio docemur. In Africae tamen partibus coloniae titulum passim adjungit urbium

nominibus Tabula, quod ad eam prorinciam contra Numidas ragantes custodiendam, saepius colo-

niae deducendae erant. Insignium nomen cum occurrit urbium, ofiicii sni duxit delineator florentem

statnm compluribus turribus altoque per ambitum ducto muro indicare; urbes Thessalonice, Nicaea,

Nicomedia, Ancyra aliaeque, ejus rei testimoniam exhibent. Qaali pictura caput imperii Roma fuerit

exornata non liquet, quum monachus suam imperatoris mcdii aeri effigiem substituerit antiquae structurae.

Delineatione insuper ostendit Tabula, quae urbes prae aliis essent munitiores, magna diligen-

tia adhibita, ne peregrinator miles a rera aberraret aestimatione. Ea de causa Juliomagus, Nemausus,

Argentoratura in Galliis, Mediolanum, Antium per Italiam, simplici eoque depresso circumdantur

rallo, in urbis minus munitae indicium. Mogontiacum autem, Reginum Danubio adjacens, non tan-

tum rallum paullo erectius, sed et pinnas muro superinductas ostendunt, ut egregie munitas hasce

nrbe» fuisse intuitu cognoscas. Maximi momenti urbes, quales Aquileja atque eodem jam aero Ra-

renna, splendidissime decorantur, sic ut non tantum turres murosque, quales amplissimae urbes 08-

tendunt, sed et lapidum compagem rideas, in documentum quam maxime munitas eas urbes fuisse.

Haec de urbibusj sed et in parris locis indicat pictura si memorabilius quidquam eis ad-

fuit. Aquis calidis et frigidis salubribus, in curandis morbis rirtute insignioribus, balneorum

publicorum figura addita. Eodem modo et Praetoria indicantur in illis locis, in quibus per provin-

cias summum juris dicendi tribunal collocabaturj saepius eadem qua Aquae effigie, quandoque et

dirersa, ut putes verae aedificiorum figurae inhaesisse pictorem. — Deorum templa simplici aedicula

expressa sunt, additis gentilium deorum, quibus dicata erant, nominibusj de Ghristianorum templis

nulla per omnia Tabulae folia mentio, excepto tamen St. Petro, cujus aedesmulto majore typo, ma-

jusculis literis urbi Romae adhaerentes aspicis, monachi scilicet studio. — Quin et Horrea publica,

ubi satis magni essent momenti, ut e congesta frumenti copia Roma aleretur, congrna aedificiis

figura depingitur, quorum nonnulla in Africae regionibus obriam habes, e. g. Segm. V. — Adsuntet

aliae picturae, de quarum significatione nobis nonsatisliquet, faciles illae expUcatu coaeris. — Inter om-

— 27 —

nes autem eminet Segm. V. Portus ad Tiberis fiuvii Ostium egregia delineatio, aedificiorum atque

moliumad narigantium secoritatem in altum ductamm multo praestantius praebens indicium, quam ez

uberrima descriptione acquirere possimus. Quae rel sola effigies firmat sententiam, monacho ad ma-

nus fuisse antiquum quod exscriberet archetyponj ipse enim tam magni£cum opus suo aero nusquam

ridit, neque ignotum tam eleganti forma potuit excogitare.

Per omnem Occidentis delineationem finibus Romanis sese continet auctorj quaeRheno atque

Danubio appropinquant barbarorum gentes, suo quaeris ordine collocantur, praetermittendae nullo pac-

to , quum Romanorum ditionem saeptssime hostiliter ingrederentur. Remotiores non curat Ta-

bula, nec eorum operi inferuntur nomina. Sed et de Agris, quos Decumates Romani appeliabant,

trans Rhenum atque Danubium nulla indicatio, cum tamen e locorum riarumque restigiis Romanis

habitatos eos ractus fuisse, in aperto sit. Causa neglecti in Tabula indicii in eo quaerenda videtur,

qood remotiores illae terrae Tacito teste sinus Imperii aestimarentur, in prorinciae formam non re-

dactae, riaeque priratorum opera non publicis impensis essent stratae, nec recipiendae ideo inopere

publicas rias depingente. Praeterea paucis ante Alexandri Sereri regimen annis hi Agri Decumates,

vel eorum maxima pars, Romanis erepti sunt a Germauorum populis, quos bello ad Rhenura fl. ag-

gressus fraude suorum periit Alexander. Regionis deperditae nec riae nec oppida erant depingendae.

Septentrionales Orbis partes claudit Oceanus; inAfrica meridiem rersus idem adspectus. Quan-

tumterrarum in hac parte Romanis subjectum riisque constratum erat, rel quae itinera per desertum a

negotiatioribus instituenda erant, haec lineis notantur. Ubi finis cognitionis Romanae ibi et Orbis

finis in Tabula. Haud interrupta serie ab occidente ad orientem per omnem Africam montibus see-

pitur Orbisj ulteriora Oceanus teneL Omnia pro hypothesi Augusti aero et ante eum Graecis pro-

bata, ut unirersum mundum Oceano circumfluum aspiciasj qua in re postcriores correctores primi-

tirum institutum religiose conserrarunt.

Eadem illa Orientis in postremis expressa segmentis delineatio declarat Syria, Me-

sopotamia Armeniae, pars sollicita opera exponunturj ulteriora autem rudem Orientis cognitionem

ostendunt, qualem Augusti aero habuere Romani. Via ad Gangem usquc flumen et inde ad Oceani

littora perduciturj alia meridiem rersus in Indiae peoinsulam, a qua non ita procul Mufiris oppidua

literis majusculis notatur eique adhaerens Templum Augusti, in adulationem imperatoris a primis in

Indiam narigantibus non dico eistructum, denominatum tamen. Quaedam et alia nomina declarant

ad hasce regiones jam perrenisse narigantes, nondum Umcn cohaerentem illam orae notitiam habus-

se , qualem in Ariani periplo expositam ridemus.

In interioribus Asiae partibus magis ad septentrioaem rcrgentibus ultimam Orbis urbem os-

tendit Tabula Antiochiam, Margianam scilicet; in proximo Alexandri Arae nominisque Bactrianorum

mentio, a monacho in Bactrianoe deformati, praetcrea nihil. Serarum natio, cujus nomen Augnsti - •

— 28 —

aero prinram auditum est Romanis, nec adest, nec spatiam obi coUocetur. Oceanas ab Indiae ex-

tremia septeatrionem rersus sese extollens magno circuitu ad introitum Maris Caspii circumflectiturj

cancta eadera ferma, qaa Orbem circamscriptam esse Strabo aiiiqoe Graeci hoc aero docuerunt. Ip-

som Caspium Mare ex eadem delineatom hypothesi, ut angusto ex Oceano introitu late expansis la-

teribos in interiora terrae extendatur. Veram maris Oceano non connexam figuram, a Ftolemaeo

indicatam, a recentieribus monstratam, ignorat Tabulae delineator. Quae omnia conspirant in Agrip-

pam anctorem, posterioris aeri •cognitioni non conrementiaj ut statuere possis, in hisce remotiori-

bas Orbis regionibas haud immutato ordine remansisse, qaae Agrippa operi inseri jussit. Binc

etiam Orbis figara ex omni parte per Oceanum circumscripta, cui opinioni contrariam sententiam pri-

mus omnium Ftolemaeus eruditis proposnit.

Eidera Agrippae debemns sine dubio, quod Tabola sese non contineat inter im»erii fines, ut

Itinerarium Antonini sese continet, sed Orbem Terraram complectatur delineatione. Is enim, u^e

Flinii multifariis schnus testimoniis, sammo stadio conquisirit, qaae rel peregrinatores vel men-

•ores regionum traderent, ut e cognitione utot certiore singulariom partiom totius sibi formaret men-

suram aique effigiera.

Editoris est, silentio haad ptemere, quodTabulae ritio Tertitur, nempefinium etimperii et pro-

rinciarura omissam indicationem. Hi fines desunt, quod insigniri rel maxima adhibita cnra non potuerunt.

De reritate hujus sententiae qai dabitat, faciat periculum in nostra Tabula cujuslibet prorinciae finium

designandorum. In Galliis facile sese expedret, omnis regioquum rel mari, rel montibus, rel Rheno sit

circamscripta j idem dicendom et de Italia atqoe aliis quibasdam maximis prorinciis. Sed qui terras

ilias in singulas rcgiones diridcre, rel alias prorincias ponctis circomscribere relit, huic mox haere-

bit aqoa, una ria qoam se riderit jam isgressura prorinciam, altera tertiare magna distantia inde

remotum esse, ut finium designandarum qoam maxime tortoosa quae risum excitaret, linea enas-

ceretur omniaque simul offunderet confusione. Fines igitur prorinciis cur desint pulchre rides, idem

ridebis de Imperio finibus inrcludendo. Ubi permagnis fluminibus, Rheno, Danabio, Romanorum ditio defi-

aitafoit, bi ipsi constituebant terminosj in aliis regionibus, e. g. in Armenia, Mesopotamia, inAfricae

inter ioribuspartibus certos non agnoscebet imperiam limitesj hiqae magis extensi, rel coarctati sunt,

prout Romani e beliis crebris superiores inferioresre discederent,

Haec fere suat, quae de Tabulae ratione in unirersum admonere non snperracanenm duxi, ut ea

nsoroauid inde sperandum sit, quid perscratanti negatum, pateat, quere modo procedendum sit ejus

•Bxiliom qoaerenti, ne rana spe delusns errorem auxilii loco sibi depromat. Uno intuitu stupendum

illum, nolla sui parte interruptnm, riarum tractum mirans ante oculos habet, laudibus extollens Ro-

«aanerunr non tantam conatnm, sed et intelligentiam in eligendis riarum aptissimis directionibusj

•moe Imperiom florentissimo sui stata illi obrersatar. Unirersus magni operis complexns archaeolo-

(iae deditnm Tel nolentemsaepiusadcontempIandumOrbemFictumrerocat. Geographiae studio addictus

-r- 29 ~

e singulis Tiarum nexibns sibi deducit, qaae rel inrenta rel noris argnmentia inde firmata eruditorum

subjiciat jadicio; studebunt alii ejus ope de hac illave yiape^patriamterram extensameliusaccertiasquid

cognoscere. Omnium commodo jam hoc accedit, quodnunc demum liquet, quae Tera quae intrusasint,

ut jam majore fiducia e Tabula desomere possint sibi inserrientia, satis certi antiquainde se hausisse.

In hisce omnibus Itinerarium Antonini impar est Tabulae. Procedit et illud ab occidenti ad

orientem, sed initio in Africa tantum factoj ubi finia Maris Mediterranei in Syria, ibi et Itine-

rarium inflectit vias conrersoque ordine progreditur occidentem rersus, sic ut Britanniae ultimum de-

signationis obtineant locum. Nil mall ez ea describendi methodo emergeret, idem si ordo incorruptos

per omnes imperii partes esset adhibitus; sed aliae viae quum tendant ex Asia ad occidentem, aliae

ab urbeRoma in dissitas regiones, aliae denique transrersae passim inserantur non suo loco, confu&io

enascitureoniajor, quod complures riae sibl ricinae, in longe dirersis libri partibus conquirendae sunt,

in testimonium, primitiro operi eas insertas esse posteriore aero. Hunc si sibi Tabula procedendi

ordinem assumsisset, ingens confusio oculis occnrreret, rel potius nullum haberemus Orbem Pictum.

Itinerarium, intra imperii sese continet fines, nec flurios, nec montes, nec urbium conditionem di-

rersam indicat, et in ipsis locorum nominibus exhibendis multo se ostendit parcius. Quae tamen

cuncta ritio non vertenda sunt Itinerario; in usum enim omnium destinato operi satis iuit,

oppida cajusque riae praestantiora proferre, et minus curare de Mansionibus atque Mutationibus

publicis. Fer Italiae tractus, nec non in prorinciis, praesertim ubi norae riae constructae

uberiorem descriptionem poscerent, ricos passim rides annotatos, in aliis riis nihil nisi op-

pida, urbes atque dierum itinera interdum longissima. Tabula contra in militarem usum composita

ne minhnorum quidem locorum omittit nomen, ubi publici commodi ratio ejus mentionem necessariam

reddit. — Nec tamen quisquam alterius auxilio carere relit praeseriim in restituendis corruptis Iocorum

nominibns et corrigendis ritiosis numerorum indiciis. Quin et praestantiam quandam sibi Tindicat

Itinerarium, interponendo noras a Diocletiano, Gonstantino aL constructas rias, quarum nullam profert

Tabula, ntpote bisce imperatoribus antiquior. In omnibua aliis Tabula apparet fons ubcrrimus, e'quo

Itinerarium suos deduxit rirulos.

S e c t i o VI.

De vitiis Tabidae a monacho infusis, et de aliis perperam Orbi Picto imputatis.

Vera haec quidem; ted naeri, iique maximi momenti, opcri inhaerentes saepius incertos noa

reddunt de rera nominum lectione, obscuritatem infundunt nostro studio, dubio inrolutos remittunt

anxilium inde sperantes. Miaime negare relim ea, quae unico, quo utimur, objiciuntur Tabulae

exemplo, et aeque ac alii doleo ricem nostram, quod e turbato fonte cogimur haurire. Nec tamen

tam graris jactura, qualis primo intuitu animo obrersatur.

a

— 30 —

Argumentis snperios prolatis maximi Titnperii occasio sublata est j Nempe antenos dabiam erat, num

Orbis Fictas reram et indobitatam antiqnitatis sit opns j qna dubitatione remota omnis labor in eo rersatur, nt

discernamas antiqna a corruplelis per monachom delineationi illatis. Hnic relinqnas suas de Isra-

clitis in deserto annotationes, figuras medium aevum testantes, geographiae atqne orthographiae insci-

tiamj eo ipso qood crassiores sunt errores facillime medelam illis inrenturus. Qais enim deprehen-

dens nomina Isteria, Trhacia, Igeam Mare, haesitabit, qnin veram snbstitnat lectioncm Istriam, Thra-

ciam, Aegenm Mare? Haec quum removeris, nihil praeterea antiqao operi illatum obriam habebisj

nec tamen, licet de reirus malc insertis securus, omnisoIlicitndinesolutusadMappaeusum accedas, qnum

omissa, qoae adesse debeant, deprehendas complura, locorum insuper nomina eorumque adjectos

numeros ritiose descripta. Haec sunt sola, sed gravissima, quae rel exscriptori, vel antiquo auto-

grapho, cuju8 repetcndi cnram susceperat, vitio rertas. Cujus rei quam passim jam mentio facienda

erat, uberior exposilio hoc loco non negiigenda videtur.

Monachus picturae magis quam scripturae intentns priorem negotii sui partem satis scite ab-

solrit. Inde delassatum cxcepcrunt insercnda nomina numerique, nimiom festinata opera adscripti,

cui festinationi imputandam esse puiem utrorumque deprarationem, qua saepins offendimur. Tole-

rabilius forte ritium, quum vcl e riae nobis notae serie de rera lectione saepius certiora eliciamusj

rel Itinerarii Antonini adjumento emendemus ritiosa. Ubi autem et de hujus nomeris non con-

stat, semper ferc praeferendum esse Tabulae judicium experientia didicimusj utpote quae ex uno

tantum archetypo sit desumta, quum Itinerarium saepissime transscriptam freqaentioribus fuerit er-

positnm erroribus.

Sed et majas malam occarrit haud raro, nnllo pacto sanandum, nisi alio Tabulae antiquo

exemplo, cujus inrentendi omnis nobis spes denegata est. Notnen rici simul-et numerus interdum

plane deficiont in eis locis, quibusviae incisura apponenda foisse monstrat. Quandoque complura de-

esse vides, interdum omnia riae transrersae nomina j in hisce nulla omnino medela. Posterius ubi oc-

currit, e. g. Segm. Xi in riis Gaspio Mari appropinquantibus, defectom monachi adscribas negligen-

tiaej cum autem unura alterumre rocabulum in eadem ria omissura, reliqua suo ordine adjuncta

conspicis, id vitium antquae membranae cujus literae eranuerint adscribendum esse censeo. Quo

enim alio pacto scriptor duo, tria, nomina transilire, rursujque in eadem linea continuare laborem

potuisset, quum nutidas praecedentis spatii Tel nolentem admoneret de inserendis quae deficerent?

cujus rei exemplum prodit Segm. IV in via ab Aquileja Virunum ducente.

Lectu difficile archetypon fuisse, ex aliis quoque nominibus cormpte expressis patet, quum

e. g. pro Vironum scribat Varunumj cur enim, nisi legendi difficultas eum morata esset, ritiata ma-

luerit quam rera exhibere? Legereeum antiqua non ubiqne potuisse, rel e primo Segmento in aperto

est, ubi Ghaucorum, Chamarornm gentes, et alias trans Rhenum sitas mirum in modum confundit. Litera-

rum antiquarum ductos rexarerunt monachum, sicut et ille nos vexat. Eadem ex causa habemus ia

— 31 —

Tabnla literam hoc modo expressam, *U , nec ante, nec post eo nnqoam risam. In Africae partJbus,

nbi idem signnm firequentius occurrit, ad literam Z exprimendam adhibitnm esse plernmque inreni-

mus. Sant autem et aliae roces hnic explicationiminosseseaccomodantes/ inquibusstatoendum ridetur,

rocem cursiris literis antiquo Romanorom more expressam fuisse, qno literae rocales a, e, proxime

seqaenti literae consonanti ita annexae fuernnt, ut saperne illi agglutinatae riderentur, cujus scrip-

turae antiquae exempla passim supersunt

Occurrunt tamen et perpaucula, nbi neC archetypi obscuritatem nec negligentiam incuses mo-

nachi, sed ejus eraendandi pruritum, quo dum solertiae depromere niteretur, inscitiae specimen edi-

dit. Segm. V riam e Norico juxta Drarum flurium per Fannonias ducentem justo ordine delineatam

rides atqne^m ejus serie MursamMajorem ciritatem, hodiernum oppidum Esseck adDrarum flurium.

Alia ria ripam Danubii sequens ab Aquinco (Ofen) ad eandem ducit Mursam. Duae ergo riae erant

ad Mursam concurrentes, deinde in dirersa rursus tendentes, quarum utrique appingenda erat Mur-

sa ciritas; et forte accidit per riarum ordinem, ut ejus nominis repetitio in spatio minimo

cxprimi deberet. Quae repetitio parum congrua concinnitati, error potius prioris delineatoris risa

monacho, imperitnm impulit, ut in itinere Danubio adhaerente omitteret Mursae simul et locorum

proxime praecedentium mentionem. Inde omnis extensio riae ab Acinco ad Mursam suis numcris jus-

to brerior explicationem non admittit*, abscissa cum restitueris, cuncta procedunt incorrupto ordine.

Hi reri sunt naeri inhaerentes Tabulae turbantes puram antiquitatem; quornm tamen crassio-

res facili remoreas remedio. In nomioibus numerisque ricorum passim ritiatorum idem cum inter-

dum efficere non possis, repntaodum non adeo graris eos inreniri momenti, maculasque esse minutas

egregio inspersas operi. Eis sinon nimium offendamur, fidenti animo accedamus ad Tabulae studium,

securi, alios, nisi quos indicari, errores non occurere.

In tam inaudita affirmantem omnis consurgit doctissimorum rirorum cohors, a Marco Welsero

ad hanc nostram aetatem. Uno ore praedicant praestantiam operis, uno ore simul queruntur de

ejns maximis corruptelis* qaae rerae si inrenirentar, cunctam fere Tabulae denegandam censerem

utilitatem. Alia tamen inrenturus es, Benerole Lector, re penitius inspecta*. reprehensionum quasdam

ridebis originem ducere ex eo, quod non distingueretur monachi opus ab archetypo, alias rero e stndio

Orbis Picti non rite instituto, ita qnidem, ut interdum et merita antiqui dclineatoris ritiis adscrihe-

rentur. De hujus rei reritate, quiris ut judex queat esse justus, plura amplios exponam, quaesubinde

jam in expositionis serie indicata sunt*. subjungam et alia in rcra facicntia.

Jussn Imp. Theodosii mensuratio cum pnletur instituta, mirantur nonpauci, inesse Tabulae per-

•ulta huic aetati repugnantia, deesse nrbium nomina, qnas eo aero floruisse norimus. Hisce melios

consnltum fnisset, si ante omnia qnaesissent, nom de Theodosio auctore satis res constareL — Alii

erassioribus ritiie offensi, e quibos et geographiae et orthographiae inscitia primo intuitu pateret, meta-

8 *

— 32 —

torura rel aliorara priratormn fcominHm rudiorum opus esseTabnlam sibi persuasemnt. Ac si labor tam.

immensus, per omnes Imperii prorincias pari sollicito studio perductus, alia nisi publica auctoritate

nnquam inchoari, nedum perfici potuisset. Nostra demum aetate suspicio compluribus subnata est

eruditb, quas Viennae ridemus membranas apographon tetustioris exempli essej nec tamen in tra-

xnite progressi de discrimine inter retusta et inter illata a monacho justis rationibus pronunciarunt;

quo facto omnis de ritiosa scriptura haesitatio cessat, imputanda scilicet monacho, — Alii rursus

ritio rertebant auctori, quod viarum tantum rationem respiciens, nonpotiusopus absolutum, Mappas

scilicet astronomicam doctrinam prae se ferentes nobis traMiderit. Hi ea qua oportebat cura non perpen-

derunt, nec Augusti, nec ipsiusTheodosii aevo chartas astronomica ratione delineatas quibus viae sa-

tis commode inferrentur, a nullo Tel doctissimo viro construi potuisse. — Summo artificio nostrae

Tabulae delineationis rationem excogitatam esse, id quidem nullus sibi persuadere voluit; conqJterentes po-

tios deprehendis deconfusione, de interruptione viarum, dc perverse positis aliis, aliis plus una vice

repetitis, aliis omnino omissis, de fluviorum decursu male delineato, de cunctis adeo corruptis, ut

usus Tabulae m xelinquatur reritatem quaesituro.

Noli pro veris accipere quae -objiciunturj per multos annos continuato usu eis contraria re-

peri, ut et quilibct alius inreniet studio rite institutoj sed et jam invenit uti spero in hujus disputa-

tionisargumento. Viasridebisriteexcogitatoordineab-occ dente ad orientem procedentes, sic et mino-

res transrersas rias, abaltera ad alteram tendentes urbem, ubique quo debent loco incipientes, finien-

tes quo debent, in nnllara aliam unquam incidentes, nisi ubi rerera inciderent. Incorruptus ordo,

nulla confusio, nulla ejusdem viae repetkio; quod enim in duabus viis eadem nomina quandoque ap-

pareant, id data opera factum, et faciendum quidem <erat; una emrn via cum altera saepius per quod-

dam itineris spatium conjunctam directionem sequitur, postea rursus dirersis directionibus separa-

taj id si erenit, indicanda sunt dclineatori nomina utrique viae communia, repetita ergo rice

•pparent necessario. Confusio viarum ut vitaretur, transrersae viae sua vera directione, quam in

oostris chartis exprimere pdssis, non procurrunt, nec ejus rei est curaauctori, qui, dummodoviaindi-

canda noninterruptasitperaliam, cui incnrrere non debet, ceteroquin incuriosus est, nnm ad meridiem

orientemre tendat. Quae omnia proltxius jam exposui, cmn de deiineandi Orbis Picti ratione sermo

fuit instituendus. Cui hisce emnibus non satisfactum est, is , sepositis nostris chartis geographicis,

sese accingat ad excogitandam praestantiorem effiogendae atque per omnes partes imperii continuan-

dae Mappae rationem; ego admiratione prosequar Yirum, magnum incoeptum ausum, quod prospero

erentu ad finem perduxerit.

De viis omissis querentibus respondendura, nullam omnino deesse, quae quidem tertii secult

initio jam adfuerit imperio, posteriore aevo stratas nemoinTabula quaerat. Indefectusistiuscompensa-

tionem offert antiquiores sed sequenti aevo direUctas rias, ofiert Daciae Trajani expositionem, copio-

•am Mesopotamiae deUneationem, quorum omnium nU nobis exhibet Antonini Itinerarium. Idem di-

cendum eat de urbibus. Snae culpae inscribant earum qui postulant indicationem, quas recentione

— 33 —

tempore conditas scimusj antiquiores cnnctas adesseTabulae aSirmare ausim, iis tamen exinstituti na«

tura exceptis, qnibos viae pnblicae denegata erat commoditas; nbi enim nulla ria, ibi nnllnm loci

indicium. Id quod tamen in perpanca per montanas regiones dissita oppida cadit, in quae vias per«

dncere operae pretinm non risum. In nonnullis majoris momenti urbibus nomina pictnrae adjungere

a monacho neglectum, superius indicari, quae nomina e viarum directione eruere haud arduum

opns.

Nihil igitur in Tabula vitiosum, nisi qnae de defectu rel coxroptione singulorum oppidorum

ricornmque querens exposui. Ipsis rituperantibus recurrendnm qnnm fnerit ad opus, cai maximam

fidei partem abrogabant, majore id ardore nunc quidem factum iri credo a Viris doctis, cum certius

jam cognoverint, quae spuria, quae genuina. Ita unirerso antiquitatis curiosorum coetni inserriet Or-

bis Fictns, haud interilurus quamdiu literae florebunt.

S e c t i o VII

Fata Tabulae Peutingerianae.

Ad fata Tabulae nos dedncit disputationis series, eo magis memoranda, quod baud una rice

praestans opus interitui imminenti Musis adjuvantibus est subtractnm. In eis exponendis du-

ces mihi desumsi PFeheri opera, Norimbergae l682, fol. et Lotteri dissertationem de Tabula Pentin-

geriana a. 1734, in 4to editamj praecipue tamen Scheybium nostrum, qui studio summo, auctoribns

quos indicavi in auxilium vocalis, alia praeterea collegit operi inservientia. Hunc igitur, quaedam.

meo Marte adjungens, potissimum sequar, minus tamen inbaesurus verbis ejus, prolixioribus utpote

haud raro, immiscentibusqae passim Theodosium, ubi immiscendus non erat.

De primaeva Tabula disserere rolentem repellit rerum inscitia j pariterenim ignoramns, adfueritne

medio aero et aliudOrbisPictiexempIum, et quo casu id unum, quo monachus fruebatur, disparuerit.

Quin et afiirmanti, ad manus habuisse monachum id ipsum exemplum, e cujus initio Ducuil versus

supra laudatos exccrpsit, minime forem refragaturus, quod illud unum eat, cujus mentionenr faciunt

antiquiora secula a), atque probabiiiore ratione superstes esse potuit medio aero quam archetypon

seculo tertio delineatum. Credendnm insuper foret, monachum in opere Ducuiliano, magna praecipi-

tatione conflato, vitia complurajaminvenisse, quae transscriberct, non vcro ipse inferret vocabulis numc-

risve. Intelligeeremus denique, quo pacto magnum opus intcr secreta aulae habitum, nsui publico nullo

tempore destinatum in rulgns prodire potuisset. Dum imperium integrum rigebat id factum esse vix

quispiam credatj erenire poluit imperio diriso turbatoque, ut suus scribenti rclinqueretur labor, quod

indignus putaretur usui imperatoris, quum operarii neglexissent emendationes aevo conrenientes deli-

a) Vidt Umen, qu«e de Geognpho BaveniMU ia finc hujui dii;erUtioai* noaeo.

O

— 34 —

neationi inserere. Haec asscrentibus cum contradicere nolim, recedendum tamen nulla ria est a sen-

tentta, Tabulam nulli nisi tertio seculo et ejus quidem primae conrenire parti. Si igitur arridethoc,

quod posui, scriptorem illum atque pictorem antiquumexemplumadmanusbabuissequodtransscriberent,

nil addito de immutationibus recentioribus, lubenti ego animo calculum adjiciam sententiaej sin au-

tem ipsoram aero conrenientem operarios conficere roluisse affirmes delineationem, id denegandum

esse rationibus sum persuasus certissimis, expositis per omnes disquisitionis partes.

Sed et de Monachi Colmariensis Mappa Mundi nulia mentio apud scriptores per ducen-

tot et qnod excurrit annos; nec id mirum, cura rel in monasterii rel alius bibliotheca opus esset

reconditum, inaccessnm extraneis. Inde tamen, quo casu nescimus, prodiit in publicum, renalis pro-

stans Wormatiae, idque primum reluti ritae ejus habemus indicium. Offerebatur Trithemio ilii,

libris historias iliustrantibus simnl et sermonis latini puritate eo aero satis celebri. Is an-

no 150? (in Epistolis famil. num. 41) rescribit amico: „Orbem terrae marisque et insularum, quam

„pulchre depictum in Wormatia scribis esse renalem, me quidem consequi posse optarem, sed qua-

„draginta pro illo expendere florenos nemo facilc mihi persuatiebit." Quadraginta ducatorum pre-

tium, in illius aeri argenti raritate, rires sane privati superabat. Nec ergo emit Orbem Pictum a se

desideratum Trithemius, nec emendi amplius fuisset facultas, quippe eodem tempore jam terebatur

manibus celeberrimi Conradi Peutingeri, patricii Augustani, qui antiquitatis mpnumenta Augustae

VinJelicorum ejusque in ricinia inrenta suis impensis conquisirit, in aedibus quas inhabitabat etnunc

conspicua, consiliator non tantum patriae, s e d e t Imp. Maximiliani L, a quo ad publica tractanda

adhibitus est negotia, idem simnl satis dires literarum promotor, eaque de causa amicissimus Conra-

do Celti, illius aeri non tantum summo poetae sed et artium liberalium coryphaeo. Quem a. 150?

apud Peutingermm esse commoratum e Trithemii epistolis scimusj per literas enim eodem anno missas

certiorem eum reddit Wiilibald Birkheimer: „cum nuper Angustam renissem, tuas ultimas Gelti nos-

„tro legendas tradidi." — „GeItes rero ac praecipue Peutingerus me rogarunt, ut ad te scribcrem aL"

Insequenti anno Celtes moriens Tabulam pictam Peutingero legarit testamento. Indefesso ferrori

Scheybii hanc debemus notitiam. Is enim, ut alios eruditos, e quorum monitis utile quidquam

suae editioni elici posse sperabat, sic et Jacobum Bruckerum adiit literis, ex eoque comperit, Andr.

FeL Oefeliuniy onmia quae edendis a se scriptoribus Boicis inservirent, summo studio perlustrantem,

in Collegio societatis Jesu Augustano in catalogo librorum Peutingeri ejus manu adnotatum inrenisse:

„Itinerarium Antonini in charta longa a Celte nobis testamento legata."

A Cdte possessore relictus igitnrOrbisPictusPeutiogeroj num amicitiae tantum an et gratitu-

dinis causa, id non compertum; partem forsitan pecuniae ad coemendnm necessariam praebuit Poe-

Uc, cni non eratdatum, e pleno marsupio 40 ducatos depromere. Prioribus annis idem Celtesmonitu

Imp. Maximiliani L Italiae atque Germaniae terras perlustrarit, eum in^finem, ut si quid memoratu

dignum sibi occorreret Germaniae antiquitates iliustrans, id sibi suis impensis acquireret. Qna^de

caosa graris Schejbio querela, quod Peutingero potius quam Caesari thesaurum htmc reliquerit. Num

— 35 —

antem idem mandatnm ad nltimos Celtis annos in rigore fuerit, nescinras, nec constat, an Impera-

toris in rem literariam semper quidem propensus animus inter grarissima maximas impensas sibi de-

poscentia negotia publica, ingenio suo quacunque data occasione indalgere potuerit. Qua de cansa

omnis disceptatio inutilis.

Mappam sibi acqoisitam ItinerarinmAntonini rocat Peutingerus, necaliud nomenaderatinaero,

quo Fictum Muhdum nemo omninm unquam riderat. Nos a primo nobis comperto possessore eam

appellamus Tabulam Peutingerianam} et licet Imp. Alexandrum Sererum ejns agnoscamus primiti-

rum auctorem, eodem tamen nomine et in posterum insjgnietur; et gentis et rei retusta, cui adsne-

rimus, appellatio e suo loco non remoretur, nec est depellanda. — Eandem eara esse cum Mappa

Mundi a Monacho Colmariensi elaborata manifestum csse ridetur, quod ntraque seculum XIII. prae

se fert, et quod utraque duodecim membranis pergami est absoluta; accedit altum silentium de

ejusmodi ab alio quoquam delineato. In antiquis enim monasteriornm catalogis passim quidem charta-

rum geographicarum mentionem allatum inrenimus, e quibus omnibas tamen ne ullum quidem super-

stes ostenditurj quantnm quidem ego scio. Omnes pariter deperditas esse id rix statuendum, cre-

dendum potius de Ptolemaei chartis intelligenda esse ea indiciaj quin et mihi persuadeo, ante pyxi-

dis nauticae inrentionem nullas omnino chartas noras esse constructas» Antiquissimas ejus generis

mihi compertas, initio seculi XIV. delineatas in Gestis Dei per Francos superstites ridemus; sed ejus

rei disquisitionem nostro proposito alienam dimitto.

Thesaurum suum, justus ejus aestimator, Peutinger, non tantum proposuit spectandum eru-

ditis eum inrisentibus, ut e. g. Beato Bhenano, qui in sua rerum germanicarum histeria L. HL p.

56 (in editione a. 1531) disserens de Francorum antiquis sedibus: „Huc adde, ait, quod in Charta

„Prorinciali, quam apud Chunradum Pentingerura, amicum nostrnm, Augustae ridimus, sub ultunis

„imperatoribus depictam, et a Celte in quadam bibliotheca repertam plane reterem, ubi haec oppida

,,sic leguntur aLj" sed etiam omnem nararit operam, ut eandem aeri incisam in communem litera-

tornm usum ederet. Qua de causa a. 1511 ab Imp. Max. I. pririlegium impetrarit, cujos tenorem

babemns in Lotteri historia Conradi Peutingeri p. 65 j et quum Mappae Mundi integra sua extensione

aeri incidendae nimia moles huic aero fuisset nimiaeque expensae, in minorem formam redacta lucem

nt adspiceret consilium fuit possessori. Ab hoc tamen incepto abstitit prima quae inde extracta erat

inspecta Scheda, deinde altera, quarum nulla satisfecit Peutingero, ut et nobis non satisfaciunt. So-

perstites enim sunt in Welseri opere, divergentes inter se tantumque difformitatis prae se ferentes,

nt operis rera facies ex illis minime agnoscatur. Abjecit ergo cdendi propositum Peutingems mor-

tuus a. 154? longaerus. Hacredes de omni alia re quam de Orbc Picto curiosiores eum simul et

libros. recessu obscuro absconditos remorerunt. *

Kec tamenTabulae fama deperiit; mirifica exspectabant riri docti de pictura illa plane singu-

lari» cujus laudeanribus acceperant. ilfarcus igitur illc e JVeherorum insigni familia, cujus doctrinam ex

o •

— 30 —

ejas operjbas cognitaai magni pendimus, et ipse affinitate conjunctus Peutingerianis, sibi desumsit

negotium, ut protraclis e tenebris librorum scriptorumque pulvere contectis cumulis, oculis usurpa-

ret tam sollicite desiderata. Scd inrenit carbones pro thesauro, schedas scilicet illas duas Peutingeri

cura olim operi excerptasj quae tamen et ipsae tanto eum perfunderunt gaudio, ut uberrimo eoque

doctissimo illas enucleatas commentario Aldo miserit Venetias, qui a. 15Q1 schedas cum commen-

tario typis Tulgarit.

Subinde scrutantem tandem forttma adjurit Wclserum, ut opus ipsum protractum interitui

eriperet. Tunc non amplius sermo de commentariis sed de unirersae Tabulae editione. Joh. Mol~

leri typographi Augustani opera satis scite contractam in minorem formam vulgandam misit Ortelio,

celeberrimo seculi geographo, edendi munus ultra sibi deposcenti. Senex tamen septuagenarius co-

natui immqrtuus perficiendi curam testamento demandarit Joh. Moreto, typographo Antwerpiensi

praestanti eruditione imbuto, qui mandato religiose satisfaciens Tabulae aeri incisa segmenta remisit

Welsero, qualia ea habemus in ejus operibus ab Arnoldo a. 1682 demum editis.

Oe commentario Oibi Picto addendo Welsero quum esset sollicitudo, complures adiit eruditos,

nt munus susciperent rogans. Ab omnibus auiem repulsam cum ferrct, languit impetus senescentis, '

eaque causa mihi esse videtur, quod eo vivente Tabula non sit edita. Exempla tamen sibi desumsit

sine dubio Moretus ex aere sua cura inciso, eaque re evenit, ut antequam Welseri opera ederentur,

appareret Tabulae dclineatro, quam Petrus Bertius in Theatri geographiae veteris Tomo II. l()18 ex-

bibuit. Anno demum l682 ea quam in Welseri operibus babemus, comparuit. Postea Tabulam edi-

dit Georgius Hornius in accuratissima Orbis delineatione a. 1686 ct Nic. Bergier in opere des grands

chemins al. a. 1756.

Quae orones Mappae cditiones majus excitarnnt autographi desiderium, quum in divulgatis

quam plurimi deprehenderentur naevi, quibus opera membranae mederi posse sperabatur. Sed Or-

bem Pictum trahebant sua fata. Latebat inter Gonr. Peotingeri libros nulli inspectos ad ultimum ejus

stirpis possessorem usqucj Ignatius Peutingerus is erat, Elwangensis ecclesiae decanus, antiquitatis

zninus sollicitus. Huic facile persuasnm est, ut a. 1714 Mappam venderet bibliopolae Kuhz. Peu-

tingerus anno proxime insequenti moriens testamento familiae bibliothecam rebquit Patribus societa-

tis Jesu Collegii Augustani.

Bibliopola autem quaestus faciendi gratia opus sibi comparatum venum exposuit emere volenti-

bus. Gomplures thesauro inhiantes pretium quod poscebatur nimium putabant. Eugenius tamen

Sabaudiae Princeps, exercituum ille dux egregius, simul et literarum studio impenso deditus, a. 1720

centum ducatis Orbem Pictum sibi acquisirit, qui abhinc salvus latebras non amplius expertus est. Post

enim principis Eugenii mortem a. 1758 cum universa ejus bibliotheca, ad Imperatorem derenit Caro-

lum VI. gloriosissimum, inde asservatus in amplissima Caesarum bibliotheca Yiennensi, obi cuiris

erndito facultas inspiciendi Codicis, et in quantum id fieri potest usurpandi, Uberali modo conceditur.

Tantae molis erat Romanam condere gentem.

— 3T — .

S e c t i o VIIl

Merita Scheybii in exornanda sua Tabulae editione, paucida insuper de nostris conatibus.

Eruditorom in dies increscens desiderium, ot ipsios Tabulae, qualis est inmembranis, otendi

copia fieret, quom cognosset Doctissimus de Scheyb, apud animum constituit, integrum opos eo,

qoem Membranae ostcndont adspectu, eruditorum usui tradere, atqne Imperatrice Maria Theresia li-

beraltssime usum authographi concedente, impigre, maximo ardore, impensis non parcens, magnam

conamen ad finem pcrduxit optatom. Yiennae, a. 1753 lucem ridit nova omnibus antecedentibos

longe praestantior editio, coi titulus: Peutingeriana Tabula Itineraria, quae in Aogosta Bibliotheca

Vindobonensi nunc serTatur adcorate exscripta a Francisco Christophoro de Sckeyb. Ut autem de

meritis Doctissimi Scheybii, simol et de methodo, qua usus summa intentione laborem perfecit, can-

dide queat judicari, ipsius sum usurus rerbis, e Pracfationis pagina 9 seq. petitis.

„Totus in eo fui, ut delineator meus Tabulam iis lineis, iis formis,%iis apicibas et siglis

„quibas membranae authenticae conspicuae sunt, exactissime describeret. — Exercitatissima ad id

„usus som manu Salomonis Kleiner, georaetrae et architecti ad id genus delineationum aptissimi. Is

„ne lacunam, hiatum, lineolam, punctum rel obliteratum apicem transiliret, cbartam oleo tinctam

„Archetypo superimposuit, inque illa, quidquid oculis percipi poterat, attentissimo calamo dcsigna-

„vit. — Segmenta singula in aes incisa ad ipsam rursus Peutingerianam Tabulara tanquam ad lineam

„iterumque rerocari, examinari, et quod sedulitas styli, inrita descriptoris manu, forte transgressa

„est.Tcl immutarit, ea qua potui adcuratione emendari." — * *»......

„Quum archetypus ipse, cui haec mea delineatio aequalis est, in tantam Iongitudinem exten-

.,datur, ut unum et viginti pedes excedat Vindobonenses, unumque pedem sua Iatitudine adaequet^

„in commoditatem unius cujusque, qui ea uti roluerit, exemplar meom in duodecim partes dirisi. —

„Curari praeterea, ot qoemadmodum Archetypus rariis coloribus ornatos est, ita etiam iisdem haec

„mea folia possint adumbrari. Quamobrem tota Tabula, quantum rarietate rerum licuit, methodo

„qua Heraldi, jut rocantor, colores aeri incisos exprimere solent, delineata est. Mare scilicet et

„Jlumina lineis a sinistra ad dexteram decliribus exprimuntor, ut riridis coloris sint. Montcs atqne

„aedicularom latera ponctis inspersa sunt, nt flavaj alii quoqoe montes lineis proroiscois et punctis

„designantur, ot sobfusculo colore adumbrentur. Tecta lineis rectis parallelis in quamcunque partem

„ductis elucent, ut rubra; riae omnes lineis rectis duplicibus ducuntur, ut rubrae* litterae dcnique

„majusculae lineis transrersis quasi transparentcs, ut quoqoe rubrae appareant; aiiae rero nigro co-

„lore quasi opacae sunt, ut nigri permaneant."

Haec fere sunt, quae de laudabili in edendis membranis Scheybii cnra ipsios rerbts legentinm

oculis subjicere necessarium duxi. In operis ipsius disquisitione, haud dubie magnam Doctissuni

riri eruditionem prae se ferente, me illius Testigia sequi minus potuisse, superius monoi.

10

— 38 —

Meritis Scheybii hand dubie adnumerabunt lectores Indicem topographicum, quem nmlto

studio digessit Ostendit simul, qua ratione, eo in anxilinm rocato, cujuslibet nominis indicati lo-

cum in Tabula haud difficulter inrenias. Eundem indicem in nostra editione returaimns integrum,

additis compluribus rocabulis, quae ejus sedulitatem effugerant, correctis aliis, quae minus recte erant

expressa. ,

Quid ego contulerim ad exornandam noram hanc editionem, si serio quaereres, candide Lector,

omnem me operam et oleum perdidisse profiteri deberem. Tua enim qnaestio argueret, me non pro-

basse, quae probare apud aninaum constitueram. Volui autem certis argnmentis ostendere, autogra-

phi reram originem seculo tertio esse adjudicandam; nostrnm rero, quo unico utimur, exemplnm a

monacho seculi XIII ritiosius quidem esse transscriptum, nec tamen ita difficili studio erui posse, quae

antiquitati, quae exscriptori attribuas; denique ritio rerti saepius Orbi Ficto, qnae rem curatius in-

restiganti ritiosa non esse apparebunt. Quam maximi momenti sententiam ut clara luce exponerem si mihi

contigit, reliqua etsi satis curiose enucleata non nisi accessorium habeantur primariae probationis, in

qua summus rei cardo rertitur. Hac enim stabilita omiie Tabulae studium, racillans ad hoc tcmpns, firmiore

gressu incedet, et lectdl, quae genuina sunt, in usum certum sibi reserrabit, rejectis spuriis. De reri-

tate hujus expositae sententiae si persuadere riris doctis non potui, cassus omnis mihi labor.

Olim jam, anno scilicet 1793, typis rulgari commentariolum, in quo de discrimine, quod in-

ter auctorem Tabulae ejusque scribam recentiorem statuendnm esse uberius nunc docui, brerius jam

monueram. Quam sententiam firmarit rei diplomaticae peritissimus Gatterer, Gottingensis professor,

dum in libro practische Diplomatik inscripto (Gott 1799, *8« P* 167) ex hujus artis regulis demon-

straret, Tabulae nostrae delineationem omnino seculo XIII esse adtribuendam. Quo factum, ut Ger-

maniae eruditi reritatis riribus impnlsi freqnentes eidem accederent sententiae, relicto illo de Theo-

dosio auctore asserto. Aliis Europae nationibus horum nil compertum, quod dissertatio perpaucis

paginis circumscripta eorum subterfugerit notitiam; donec casu in gallicnm idioraa parum concinne

translata, refragatores sed et defensores invenit. Meae adscribendum esse culpae repugnantium cen-

suram putarerim, qnod in rudiore expositione sententia non ea, qua debuit, ri instructa.apparuit,

nec meum Tabulae studium quotidiano ejus usu tunc teroporis satis fuerit firmatum. Certius tamen

quidquam pronunciare haud possum, quod auditu tahtum rem ita apudGallos accidisse accepL Occa-

sione autem data repeto, pergratum mihi fore, si judices idonei neque opinionibns suis praeoccu-

pati, rationibus rem acu tangentibus me doceant, quid non satis ralidnm meis insit assertis, quid

eorum obstet reritati, quae in longe alium tramitem rel nnirersam expositionem rel singulas ejus par-

tes deducant. Rec enim fuco quodam legentium animos inrolrere gestio, ut prolata itsdem ac ego

oculis intueantnr. De certitudine in re satis grari sermo est, cujus beneficio posteritati liqueat, in

quantum sit confidendum nostro Orbi Ficto.

In dubium passim qnum rocatum sit, an quam in editis segmentis habemus, rera sit codicis

Viennensis lectio, quodfama suboriebatur, nonnulla subterfngisse diligentiam Scheybii ejasqne delineatoris:

auxilium e fonte quaesituri e Praefectis magnae Bibliothecae Caesareae precibus adiimus Baltkasarum

- 39 -Kopitarium, rirum malta et raria ernditione instructam, qai certiora nos doceret adjuraretque hae-

sitantes. Qoi pro suo literas jurandi stndio, simulqoe erga nos araicitia atque benerolentia doctos

lobenti animo adnait petentibus. — Ante hos qainque annos Falentinus Vodnik, Labacensis

gjmnasii professor nanc demortuus, Kopitarii hortata in se sasceperat Scheybiana segmenta cum au-

tographo conferendi negotium, summaqae intentione perfecit laborem. Hojus schedas cam ad Schnei-

derumSaxonem delatae e&sent, ille, intercedente Kopitario, lubentereasconcessitin nora hac editione

publicandas; nos autem integras adfinem hujus libri adjunximus, eo consilio, ut Scheybianae editionis

exemplaria inde emendari possent. Simul autem reras lectiones ex illis emanantes Tabulis aeri inci-

sis, sublata ritiosa scriptura, inserendas curarimus, ut in nostris foliis archetypon majore fide quam

in Scheybianis redderetur. Fraeterea in indice locoram, quem, ut paulo ante dictum, ex Scheybiana

editione repetendum duximus, quae post noram Tabulae collationem matanda crant, correximus. Ac

Scheybius quidem cajuslibet nominis situs faciiius inreniri ut posset, segmentornm margines literis distinxit

ab A a d F j eundem secutus est ad indicandas reras nominum atque namerorum lectiones Vodnik.

Tirum agnosces e schedis non adeo quidem in veterum re geographica rersatum, ut ejus

studio medela unirerso operi enasci potuerit, summa tamen sedulitate propriaque ad negotiam rite

absolrendum roluntate praeditum, eaque re de literis optime meritum, nostra cum

intersit, ut de rera Codicis lectione certi fiamus. Inde tamen omnis simul spes interiit ex autogra-

pho auxilii inreniendi in majoris momenti ritiis, de quibus per omnem expositionis seriem qaesti

8amas. Qaae enim Vodnik eruit, -ea nomina singula et numeros minus accorate reddita esse docent,

nec suspicari potest, diligentiam riri curiosi, qui singulis literis minimisque numerorum dirersita-

tibns anxie inhaesit, effugisse lacunas illas passim occurrentes aliasque corruptelas, ubi integra roca-

bulorum desunt nomina, alia perperam adscripta. —- Qualis igitur tabula Feutingeriana Tibi in nostris

paginis proponitur, taiem eam et ridebunt secula futura expressam.

Explicationem singularum Tabulae riaromatquelocorumin hac succincta operis unirersi deacrip-

tione nec exspectabit lector nec exspectare potestj in magnam roluminis molem enim nostra excrea-

ceret dissertatio, et ob nimium pretium quo solrenda esset Tabulae nora editio, impedimento magis

quam emolumento foret eam sibi comparare rolentibus. Quod si quis tamen cujuscunque notatu

digntoris loci noiitiam comparare sibi copit, adeat meum de geographia Graecornm et Romanomm

opus, inrenturus quae suo desiderio satisfaciant; ibi enim inter caetera ad geographiam iliustrandam

subsidia, Tabolae qhoque rattonem haboi, omni qua fieri potoit cora.

Haec fere sunt, quae de Tabulae ratione doctorum coetni proponere constitueram. Sileatio

tamen praeterire nec rolo nec debeo, aliam adesse sententiam in aero primariae delineattoius

constitoendo a nostra non recedentem, sedquaeetipsamediiaeriscriptoremagnoscat, non illum qnidem

Colmariensemmonachum, rerumaiium, coinomen/FerinA^r, riramsatisdoctam, rersasfinem seculi 2QL

florentem, monachum Abbatiac Tegernseensis in Bararia, cujus Abbatiae merita in untTersam rem literariam

non parra esse scimus. £ o labentiore animo adjicerem calculum sententiae, qoa decori BaTariae ali-

10 *

— 40 —

quid accresceret, siscilicetmagno numero eruditornm inde orjginem ducentium auctoraccederetOrbis

Picti, inprimis cum in conctis a me propositis, nil nisi patria recentissimi transscriptoris foret immu-

tanda. Nec tamen, quae proferuntur rationes tanti ponderis mihi esse videntur, ut dimissa quam

defendi sententia novae accedere possim.

Auctor sententiae- est doctiss. Sebast. Gunthner, ejusdem ornatissimi monasterii -Tegernseeensis

quondam sodalis, mox adscriptus Regiae Academiae literarum Monacensi nnper vero mortuus. Is

in commentario fFestenriederi historischen Beytragen T. EL, p . 156 seqq. inserto prodit: „Abbas cum

esset monasterii Rupertus ab anno 1155 ad 1186, monachus Werinher ab amico (cujus Iiterae inse-

runtur)rogatus est, ut mappam sibipridem promissamfaceret* — Hanc mappam Peutingerianam tabulam

fuisse statuendum est, ita ait Gunthnerus, cum alias duasMappasMundi coenobium jam habuerit, nec

ideo de nova ejusdem generis addenda cogitandtam. — AdsuntinhodiernumdiemschedaemanuWerinheri

scriptae, eundem quem Tabula exhibet literarum ductum ostendentes. — Imperator in tabula throno

insidens Romae Fridericus I. putandus, cujus in se munincentiam monasterium laudibus extollit. Vir

galeatus Gonstantinopoli civitati adpictus ejusdem imperatoris indicat expeditionem Hierosolymitanam.

— In insula Sardinia locum habet Tabula nomine Cruce insignitum, et nullibi nisi in monasterio Te-

gernseensi S. Crucis festum celebrabatur. — Ex epistola Joh. Finciani ad abbatem Maurum a. 1514

tcripta docemur, Conr. Geltem duos libros monasterio abstulisse, qui demortuo Gelte reposcuntur a

Conr. Peutingero. Is, se eosdem cum aliis Celtis libris Universitati Viennensi, cui testamento rele—

gati erant, misisse respondit. De Mappa nulla in literis mentio, eam tamen ablatam forte a Gelte

nec reqnisitam cum duobus libris quorum nomina indicantar, contenditGunth&erus j hinc igiturTabula

xnonasterio a Celte, ignotumqualimodo, surrepta devenit ad Conr. Feutingerum. — Ita igitur ilie. Me

autero, tum multa alia retinent, quominus huic sententiae, quae virum egregium furti insimulat, accedam,

tum inprimis hoc, quod nullo liqueat indicio, Werinherum stetisse promissis mappamque ab- eo esse

delineatam, qua incertitudine omnis ulterior disquisitio nullo nixa fundamento concidit.

Silentio denique praetereunda non est Tabulae Feutingerianae editio a Joh. Domenico Podo-

cathoro Christianopulo Ordinis Fraedicatorum Aesii (Jesi) in Ficeno a. 1809 typis tradita. In nos-

tras regiones ea non pervenit> ex Indicus tamen literariis Gottingensibus (anni 181? pag. 1846)

desumsi pauca Jiaec: Segmenta XII summa cura e Schejbiana editione sunt exscripta, novo addito

commentario, in quo, deTheodosio I. omnibus in medio relictis, apographon seculo XHI a monacho

quodam transscriptum e literarum charactere ostenditur.

— 41 —.

D e G e o g r a p k o R a v e n n a t e .

Appendicis loco nonnnlla de Geographo Ravennate monita huic dissertationi adjnngere noii

duco superracaneamj eo minas qaod passim a Viris Doctis animadrersum est, multa eum ez Orbe

Ficto suo inseruisse confnso operij simul quoque, ot meae de aactore opinionis reddam rationem.

Hominem insipidam hanc mihi risum esse profiteor, nec minas mendacem, qm e scriptoribos sibi

soli cognitis sua se desumsisse glorietor, nominaque locorum credulo lectori oSerat inaudita, nt dif-

fusae suae ernditionis prae se ferat testimonia. — Hominem insipidom esse, de eo quidem constatj

de mendace retracto sententiam, quura appareat, multae lectionis fuiase rirum, et ad znanos habuis-

se quinti, sexti seculi scriptores nobis deperditos.

Rarennae eum natum esse, id ipse indicat geographns} de nomine parum liquet; tempus quo

scripsit seculo nono adjungendum esse censeoj in Italiae enim descriptione mentionem infert lmpe~

rialis Estratae, quam antiquam riam Aemiliam fuisse prorinciae additum nomcn docet, in Caroli

Magni honorem tunc alio nomine insignitam $ in Daniae praeterea expositione e sua cognitione refert:

„Quae Dania modo Nordmannorum dicitur patria;" antiqniore aero nec riae nec Nordmannorum

nomen cognitum erat

Is pro Christianorum proxime praecedentium seculornm more totus in eo est, nt monstret,

orientem rersus aditum hominibns patere ad Indiae extremas partes, ad ulteriora accessum esse de-

negatum, in illis regionibus a Deo quod collocatus sit Paradisus haud adeundus mortalibus; omnem

nostram antem terram dirisam esse inter tres Noae filios, quorum singnlas portiones distincta deno-

tat distributione. Eum in finem continens in partibus meridionalibus duodecim diei horis assignitur,

septentrio totidem noctis horis, qnibus sol sub oceano raersus procedat. Hanc ut suo modo stabiliat

subtiiissimam disquisitionem, locos sibi farentes conquirit e Bibliis sacris, rel e Fatribus ecclesiasticis,

quos eum re rera legisse ex hoc ipso patet j cunctos honorifice memorat, excepto tamen Porphyrio

nefando, quem nunquam nisi addito epitheto inducit abominationem testante.

Ut aatem probet Rarennas, se suo jure haec pro certis declarare posse, omnium terrae re-

gionum descriptionem addit dissertationi; id est earum situm qualcra sibi animo fingebat, disponit,

nomina praeterea Iocorum et fluminum; innuens se rel et ampliora, promontoria, milUarium nome-

rum, cognita habere, nec tamen prolaturam, nc opus eradat prolixius.

Per expositionis seriem agnoscas rirum multae Iectionis, scd nullius judicii. SoDidte deno-

minat scriptores e quibus sua desamserit, in quoram tamcn numero antiquorum rel Graecorum rel

Romanorumnullusapparet. Ptolemaens omnium illi antiquissimusj huncinauxiliumpassimrocatam esse e

nominibas ex illo desamtis certam est, rerta simul hominis inscitia, Ptolemaenm regem Aegrpti e Ma-

cedonum prosapia ortum declarantis. Omnes alii ab illo adhibiti scriptores sequioris aeri sunt, qoo-

11

— 42 —

rum maxime antiqnnm Orosium Jornandes excipit sexti seculi Gotbus, quemrero suo nomine appellat

Rarennas Jordanem rel Jordanum; ultimus e nobis cognitis est Isidorus Hispanus siye Hispalensis

secali septimi. Horum nomina eum non tantum protulisse, nt doctus appareret, sed et libros legisse

liquet e reris ex illis desamtis testimosiis. In mediam protrahit insuper complures alios auctores,

quorum ne nomen quidem ad aures nostras perrenit, ea industria, ut et Persas, qui de sua patria

graece scripserint, rel Afros, al. lectori obtrudat, adjungens simul, sese illis, quod in urbium nomi-

nibus discrepent, relictis adhaesisse expositioni Castorii, Coliani al. Romanorum scriptorum, eodem

modo et in Europae partibus septentrionalibus Marcomirum et alios Gothorum philosophos se esse

secutum. , .

Quae cuncta nomina ficta putari Qlim, nectamenamplius puto, quod in aliisnobisnotisRaren-

natem inreni reridicum, et quod confusas, quas de Germanorum, Sermatarum populis affert notiones,

aliunde haurire non potuit. Castorium, Colianum, ejus generis scriptores latinos fuisse existimes,

quales habemus Aethicum, Honoriom, nil nisi regionnm situm, montes, flurios, praeterea nuda ur-

biom nomina proferentes, qui ea de re, quod nullius ponderis erant ad promorendam cognitionem

geographicam, posteriore aero neglecti atque dcperditi suntj Gothos suos habuisse scriptores, Jor-

nandjs. exemplo clarum; ab illis desumsit quae e Romanis discere haud licuit. "

Inde autem enascebatur mira rerum farrago, compositio nempe rerum et populorum, quae

nnoeodemque aero nunquam adfuerunt in terris, omissio alioromRarennatistempore rigentium, quod

eorumnullasibi enarratio adesset talis, ut systema in se cohaerens ex illo aliquo modo formari queat.

Indiam rides, Persiam cum Parthorum imperio confusam: Asiae septentrionalia, qualia fuerunt primis

Christianorum seculis. Africa e Romanorum cognitione describitur, sic tamen ut et regni Habesch

e seculo quinto ratio habeatur, inseranturque perpauca rerba deBelisari bello contra Yandalos gesto,

quos in interioribus Mauritaniae partibus ex hominum notitia eranuisse innuit; rem non carentem re-

riaimilitndine, a nullo tamen alio scriptore indicatam. Hispaniam et Aquitaniam, quales fuerunt sub

Romanis describit, sed et additis nominibus Gothorum tempore consuetis, quorum in Gallia regnum

Ligeri flumine finitur; rera assertio seculo quinto, erronea sexto et sequentibus, per Francum Chlo-

doraeum regionibus Ligeri ricinis beilo jam subactis, Arabnm nec per Africae littora, nec in His-

paniis ulla mentio, quom tamen Rarennas ignorare non potuerit, suo tempore in omnibns hisce ira-

perare Arabes terris; omisit, quod relustiores Gothi de hisce omnibus nil memorabant.

Britannias afllrmat olim a Saxonibus esse occupatas, insulae tamen descriptionem uberrimam

prodit, eo quo fuit florentissimo Romanorum statu. — Francos per Germaniam regnare affirmat. Ne

tamen cogites de Germania magna illi esse sermonem, Caroli M. aero Francis obediente; Germaniam *

secundam Rheno appositam designat in seculi quinti fine illis jam subjectam, cui tempori adjungas,

quae de Francis dicta sunt; eorum scriptorem nnllum agnoscit, omnia desumens e Gothorom Marco-

miro aliisque. Haec causa est, quare et Alemannornm possessiones ea extensione proponantur, quam

— 43 —

ante proelium cum Ghlodoraeo habueruntj omnes enim eorum ditioni attribuuntar nrbes. supe-

rioris Rheni ripis adjacentes, Stratisburgum, Spira aL, omnis insuper hodierna Alsatia, Lotharingia

cum Helretiorum parte. — E Maurangia Albis flurii regione Francos olim adrenisse fama eratj ejus-

dem regionis Saxones agnoscit ineolas, quos a Carolo M. bello appetitos esse ignorat. In interior-

ibus magnae Germaniae Thuringos nominat, nec tamen eorum sedes norit, nec subjectos esse

Francis, duo flumina eorum fines percurrere in Danubium se exonerantia indicat, praeterea nihil. Bajoa-

riorum ne nomen quidem ei compertumj Pannonia qualis fuit snb Romanis, prolixe est descripta,

nec Valeriae prorinciae mentio omissaj regionem inrasam esse a Gothis, Langobardis, Araris, ei

ignotumj Araros incolas agnoscit Gepidarnm terrae sire antiquae Daciae. Interiora Sarmatiae, Fin-

ni, insula Scanfia ad Jordanis maxime descriptiones delineata sunt, adjuncta tamcn erecentiore aero

Roxolanorum magni populi extensione, in quibus hodiernos Russos facile agnoscas. Sic et Chafaros

xnemorat, et Onoguros (Ungaros) Paludis Maeotidos accolasj ut rideas, harum regionum Ravennatem

seculi septimi rel octavi ante oculos habuisse notitias. Italiae denique, ut patriae, auctori summa

cura, in indicandis fluminibus, urbium nominibus al. conspicua j de terrae tamen dominis nil memorat,

Langobardorum tantum restigia agnoscas in magno ducatu Benerentano.

Ergo e longe et aetate et eruditione diversisscriptoribus Rarennatis esse conflatum opus e

paucis hisce clarescit. Unirersus inde complexus nullius est usus, e singulis autera, modo perspe-

xeris cui aero qaaequae attribuenda sunt, geographiae atque historiis inserrientia hauriri possuntj nisi

detinearis magno nnmero, pro ejus aeri consuetudine, corruptorum nominum, atque riri latinitate

intcrdum adeo ritiata, ut sensum rix elicias.

Insignem praestat opem Rarennas Tabulae Peatingerianae, eaqne est causa, cur alieno loco

necessaria de eo exposuerim. In primis quatuor libris auctoris quae depromsi continenturj in quinto,

ut probet se omnia minutius insignire potuisse, periplum Maris Magni, id est Mediterranei, absolrit,

indicatis scilicet urbium nominibus, incipiens a patria Rarenna in eaque finicns expositionem. Sin-

gulorum locorum distantias non adjungit, computat tamen, et quoties summa Mille circiter comple-

rit Milliaria, ea distantia indicata ad norum incipiendum sese accingit paragraphum. Quae urbinm

enumeratio nec desumta est e qnoquam Itinerario Maritimo, cum Miilibus passuum, nec stadiia pro

narigantium more, distantias denotat, urbcsque in calculum assumit portu carentes, interdum et a

littore remotioresj nec exltinerario Antonini, quod eam, quam Rarennas profert nominum abundantiam

non praebet: sed unice e nostro Orbe Picto. Neque tamcn e nostro, sed ex alio recentiore atque

oberiore, quasdam rias in nostro exemplo deficientes inscrente, multa insuper locorum nomina, quo-

ram Testigia in nostra Tabula frustra quaerimus.

Aliud igitor seculo nono superfuit Orbis Picti autographon nostro pracstantius, quo utebatur

Rarennas, silentio tamen obtegens unde deaumserit sua, admiratione auctoris geograpbicae cognitio-

nis ut tenerentur coaeri, quos ejusmodi Tabolam nanquam ridisse autumandum est. Nobis suam os-

1 1 •

— 44 —

tendit imperitiam, dum locorum nomina eo quo ordine sibi in Orbe Picto succedunt, exscribit, cunc-

tos civitatum nomine praedicans, nulla distinctione adhibita; urbes, oppida vicosque, haud raro flu-

vios quoque ciritatibus adnumerat, multa insuper nomina negHgenti manu corrumpit. Egregium tamen

subsidium geographiae studio deditis suppeditat; ritiata enim nomina interdum ex ipso auctore emen-

dandi copia praebetur, quod eorum magna pars repetita vice in interioribus regionibus occurrit, ut

nnam altera Iectione in melius redigere possimus; in aliis vocabulis nostra Tabula sanam profert l eo

tionem, interdum contra e Ravennate corruptam Tabulae vocem emendes. Separari exinde Ravennas

ab Orbe Picto nequit, etsi et accidat, ut ambo pariter hallucinentur.

Nec in littorum tractu tantum, sed et in interioribus regionum partibus pleraque nomina ur-

bium e Tabula Picta desumsisse auctorem deprehendimus. Per Indiae, Mediae, Syriae, Aegypti al.

partes, dum suum Gastorium aliosque testes adducit, collatione instituta perspicuum est, ex Orbe Pic-

to magnam urbium partem esse transscriptam, vero fonte nequaquam indicato. Nec tamen in aliis

fraudatorem agnoscasj adsunt enim nomina Tabulae incognita, regionum distinctiones aliae; Sericam

norit Ravennas, cujus nullum in Tabula indiciumj meridionales Arabiae tractus delineat, in Africa

Aethiopes memorat, eorumqde urbes Auxume, Adule, Gastorio suo inbaerens, quin et per appella-

tionem Abysse hodiernum regionis nomen Habesch exprimit, quae cuncta ex Orbe Picto depromere

nequivit. Idem dicendum, de regionibns septentrionem versus inclinatis, per Germaniam, Sarmatiam

al. in quibus auxiliam afferre nec Tabula, nec ullum Romanorum Itinerariam potuit. — Alios quos

adhibuit scriptores indicat Ravennas, silens de solo Orbe Picto, quo potissimum usus est, subsidium

quod esset sibi tantum notum, aliis haud compertum.

Itaque perspicuum est, de studiis bene mereri suscipientem hujus Ravennatis editionem cura-

tiorem, quae non dico systeme operis eruat, nullum enim adest sjstema auctori, sed quae cuivis

expositae regioni aevum ei Conveniens designet, enucleet quoque ubi Ionge diverso aevo tribuenda

in eadem regione, repugnantia sibi invicem, pro diversitate auctorum quos secntus est, juxta se po-

nanturj quae emendet vitiata nomina, in quantum emendari possunt, uno verbo, quae curatius

evolvat a me rudiore modo indicata magis quam exposita.

Fave conatibus nostris, Indulgens Lector, eisque ai tuis commodis inserviunt, utere. Dabam

Landshuti, 1821.

Conradus MannerU

— "45 —

I N D E X nominum quae in Tabula Peutingeriana continentur .

Indicem qui sequiiur ex editione Scheybiana repetendum curavimus, auc-tum tamen.et emendatum quantum nunc quidem Jieri poterat.. De ratione

quam Scheybius in conficiendo hoc utilissimo opere sequutus est, ipse his verbis disseruit.

Ut hic index, benevole lector, usu tibi facilis esset, paucis de ratione, qua illum concinnavi, te „monitum volui: In primis quodvis Tabulae Peutingerianae segmentum in sex partes aequules

„divisi, tres nimirum superiores, et tres inferiores, additis supra literis A. B. C. et infra D.E.F.

„quarum quaelibet unam dictarum partium indicat. Partitio haec hneolis qdlimbum tabulaeduo

„tis indigitatur. Jpsam enim Tabulae imaginem lineis viarum unde quaque jam discissam, novis

„lineis, quas mente facile concipies, vel regula applicata tibi repraesentabis, magis variegare, rerxi

„lectoris oculo maxime incommodam fore existimabam. Imaginare itaque lineam per medium

„totius segmenti horizontaliter, et alias duas perpendiculariter ex lineolis limbum tangentibus

t,ductas. Hoc pacto partes vel qaadrata sex celeri mentis obtutu spectabis. Porro quodcunque voca-

,,bulum in Indice quaesieris, semper eidem Numerura Romanutn, qui segmenlum Tabulae denotaU

vet litteram Alphabeti, qua pars segmenti indicatur, ubique invenies. In hac parte vocabulum

},quaesitum facile investigabis. Praeterea occurrent tibi in Indice voces mutilae. De his notandum,

„quod, quoniam ^Orteliana Tabulae Peutingerianae descriptio BERTII Theatro reteris Geographiac

t,adjecta jam ante hos 150. annos factd est, ex illa voces mutilas, qua potui cura, et modo, quem

„index praefert, adcurate restituerim. Quippe autographum intra lioc sesquiuteculum magis 'ma-

„gisque oblitteralum, et erasum fuisse, voces autem Anno MDXCFIII. adliuc integras fortassis

„extilisse censui, quae hodie multis litteris mutilatae sunt, atque a me ct mutilae, prout in Auto»

„grapho apparent, et integrae, quemadmodum Orteliana editio illas exhibet, ad amussim describuntur."

Nos autem quae nomina a Scheybii chalcographo male incisa eoque cum vitiis in indicem

relata erant, haec non prorsus tollenda, sed cancellis tantum includenda curavimus, correcta vero

suo quodque loco addidimus et asterisco a reliquis distinximus.

Hoc eo consilio institutum est, ut index Scheybianus integer servaretur ncque tamen vitia

laterent, quae nova Tabularum coilatio in nominibus aperuit. Eorum recensum qui desiderat, is

vocabula cancellis inclusa cum iis, quae asteriscis notata sunt, committat, et ad Tabularum nu-

meros et litteras, de quibus Scheybius supra dixit, dhponat. Ita quod vult habcbit. F. Th,

A.

Aballo. I. 6. ' Abrostola. IX. a. bis ibid. AcKcon. IX. C Abara. XI. e. ABTOS. CrniAE. XII. b. Acidava. VII. a. Abdeae. XI. e. Acerdos. VII. b. Acidara. VII. b. Abellino. VI. *d. Acerras. III. b. Acilo. VII. d. Abgabes. X. a. Acerroma. VI. d. Acitodonom. I. e. Abila. IX. £ Acerrooe. IV. b, Acilorihiaco. IX. b. Abiolica. U. «. ACHAIA. VII. <L A contisma. VIII. & Abodiaco. III. b. Achei. IX. b. Acori. IX. d.

12

_ 46 —

Ac—L VHI. b. Acria. Actanicopoli. VI. f. VII. d. Actianicopoli vel Actianicopori. VII. d. Acomana pontica. IX. c. Acunum. 11. d. Acunum. V. c. Adamana. X. d. Adammontem. IX. f. Ad Amonem. VI. f. Adana. X. a. Ad Ansam. 1. a. Ad aquas. IV. e. Ad aquas. IV. d. Ad aquas. V. c. Ad aqoas. V. f. Ad aquas. VII. a. Ad aqnas. Vll. b. Ad aquas albulas. V. a. b. Ad aqnas Casaris. III. f. Ad aqnas HercuHs. III. b. Ad Aquileia. 111. f. Ad aras. X. f. Adarin. X. d. Ad Aivatla. IV. d. Ad Atticille. IV. f. Ad basante- V. C. Ad basilicam I. f. Ad basilicam Diadumene. II. e. Ad biriom. V. e. Ad Plumbana. 111. d. Ad Cahalis. 111. e. Ad Calceum Herculis. III. d. Ad CaUm. IV. f. Ad Canales. V. c. Ad Capsu Juliani. I. e. Ad Capsum ultimum. VII. e. Ad Ccntenarium. I. e. Ad Centenarium. 1. f. Ad Centenaruim. III. d. Ad Cepbalon. VII. a. Ad Cistemas. VII. d. Ad Conflucntes. IV. e. Ad Confluentes. XI. a. Ad Cypsaria taberna. VI- e. Addaralis. IX. C A» DFAM. II. a. Ad decem pagos. II. b. Ad Diana. V. c. Ad Diana. V. f. Ad Dianam. II. d. Ad Dianam. VI. c. Ad Dianam. VII. a. Ad Dianam. IX. e. Ad Drinnm. VI. a. Ad Duodecimum. I. b. Ad Duodecinium. II. b. Ad Duo flumina. IL f. A<i cnsem. IV. f. Ad Enum. III. c. Ad ficum. I. f. Ad ficum. -VII. e. Ad figlinas. 11. f. Ad figlinas. III. d. Ad fines. II- a. Ad fires. II. d. Ad ?ines. III. a. Ad fines. IIL e.

Ad fines. V. a. Ad fines. V. b. Ad fines. VI. c. Ad fines. VII. a. Ad fines. IX. f. Ad fl. Capadocem. XI. d. A D F t . GAXGES. XII. e. Ad fl. Tigrim. XI. e. bis ibid. Ad flexom. IV. c. Ad flexum. V. f. Ad fontem felicem. XI. a. Ad fontem Scoborem. XI. d. (Ad frofulas. VI. c.) Ad fusciana. VI. a. Ad Germani. 111. e. Ad Grecos. III. f. Ad herbas. VIII. c. Ad Hercule. VII. a. Ad Herculem. VII. a. Ad Herculem. XI. e . Ad hiho. VI. b. Ad Horrea. II. c. Ad Horrea. V. f. Ad Intercisa. IV. e. Ad joglandem. III. f, Adipte. XI. b. Ad labores. V. b. Ad labores Pont. Uscae. V. c. Ad lefas Gahatie. V. f. Ad Lali. II. f. Ad lapidum baium. III. e. Ad libros. VI. a. ' Ad Lullia. I. b. Ad lunam. III. b. Ad Majores. IV. d. Ad Malum. VII. a. Ad Martis. 111. b. Ad Martis IV. c. Ad Matricem. VI. a. Ad Medera. IV. d. Ad medera. X. d. Ad mediam. VII. a. Ad medias. III. f. Ad Mensulas. III. f. Ad Mercuriom. III. £. Ad Mercurium. IV. d, Ad Mercuriuni. V. d. Ad Mercuriura. V. e.. Ad Mercurium. XI. ai Ad Molas. 111. f. Ad Monilia. 111. d. Ad navalia. II. f. Ad nimittios. IX. d. Ad nonas. IV. d. (Ad nonas. IV. f.) Ad nonum. V. f. Ad novas. III. b. Ad novas. IV. b. Ad novas. IV. d. *Ad novas. IV. f. Ad novas. V. a. Ad novas. VL a. Ad novas. VI. c. Ad novas. VI. d. Ad novas. VH. b. Ad oculuni marinum. I. d. Ad Oleastrum. VI. d. Ad Olivam. I. e.

Ad Orontem. X. d. Ad pactas. V. e. Ad Padum. III. b . Ad Padum. IV. b . Ad palmam. II. f. Ad palmam. IV. d. Ad palmam. VI. d. Ad palmam. VII. d. -Ad palmam. VII. e. Ad pannonios. VII. a. Ad pertusa. V. 3 . Ad Picaria. VI. c. Ad pirum. VI. a. Ad pirum filumeni. IV. c. Ad piscinam. 111. e. Ad pisinas. III. e. . Ad ponte Campanu. V. f. Ad ponte Ises. IV. a. Ad pontem. IV. b. Ad pontem. XI. e. Ad pontem Juliu V. d. Ad Pont. Singe. XI, d. Ad portum. I. e. Ad portum. IV; a. Ad pretorium. IV. c. Ad pretorium. V. a. b. Ad pretorum. V. b. Ad promontorium. VIII. C Ad protorium. IV. b . Ad Publicanos. II. a. Ad Publicanos. IV. b, Ad putea. VII. b. Ad putenm. VII. f. Ad Pyrum. V. c. Ad quintanas. V. e. Ad radices. VII. C Adraha. IX. f. Adrante. IV. b . Ad Renum. III. a, ubi origo Kheni. Adretio. III. f. Ad Rotas. V. f. Ad rubras. UI. e. Ad rubras. V. d. Ad Sava municipium. L C *Ad Serofolas. VI. c Ad Serta. X. f. Ad Sextum. III. e. Ad Sextum. V. d. Ad Silanos. IV. a. Ad Silanum. I. e. Ad Silma. IV. e. Ad Solaria. III. b . Ad Solaria. III. d. Ad Speluncas. VII. e. Ad Stabulnm olearum. I, f. Ad Statuas. V. e. Ad Statuas. VUI. b. (Ad Stonia. VIII. a.) *Ad Stroma. VIII. a, Ad Sanctum Petrum. V. d» Ad Sturnos. II. b. Ad Sprgas. VIII. I*. Ad taberna frigida. III. i* Ad taum. I. a. Ad teglanum. VL d. Ad tine Recine. IV. f. Ad tomenta. XI. f. Ad turrem. II. d.

— 47 —

Ad torrem. VIL e. Ad tarres. IV. b. Ad turres. IV. t, Ad tarres. V. e. Ad turres. VI. a. Ad turres albas. V. e. Ad Tygrem. XI. a. Ad Veneris. VI. a. Ad vicesimum. IV. c. Ad vicesimum, V. d. Ad vicum. IX. e. Ad villam Selae. II. f. Ad villam Serrilianam. IIL e, Ad Zociandem. X. £. Aecas. V. c. Ae—am Mar. VIIL e. Aecium mare, Aegea. X. c. Aegonne. IX. e. Aelea. VII. b. Aenos. VIII. b. Aeno*. IX. f. Aequij^ctio. IV. b. Aeqao. V. c. Aeqoo falsico. V. i. Aequo tutico. VL a. Aethna, VI. e. * Afas Lupeici. VI. e. Affrodites. VIIL f. AFBICA. V. d. e. f, VL &* e. t Agabis. VIII. e. Agarsel. V. e. Agatinno. VI. e. Agetineum. I. C. Aggar. V. e. Aggar Selnepte. V. e, Agger fel. V. e. Aginnam. I. d. Agion, VII. d. Agmonia. IX. d. Agnavie. VII. a. Agrigento. VI. e. Agrillo. VHL f. Agripina. II. a. Agris. VI. e. Agubio. vid. JOTIS, Agurio. VI. e. Abibis. VI. c. Aboton. IX. e. Aladin. XI. d. Alaina. XI. e. ALAXAXXIA. II. c. UL a» ALAXI. IX. a. Alarante. II. d. Alarante. 1L d. e. Alauna. I . a. Alaunio. II. d. Alba. V. b. Alba docilia. II. f. ALBASIA, XI. f. 6« ft**A Albania. XI. f. bis ibid. Albanianis. I. b. Alba pompeia. 1L £ Albentimiflo. II. e. f. Albincaono. II. f, Albinia. vid. Fl. Albiwa. Alcon. XIL e. Alerta. I. b. AJexandria, XII. c.

Alexandria Bacefalos. XII. d. Alexandria Catisson. X. b. Alexandria Troas. Vlll. f. (Alino. VII. a.) •Almo. VIL a. Alonianum. IV. e. * Alpe Graia. vid. in alpe Graia. Alpe marit. vid. in alp. ma. Alpe pennino. vid. la alp. pen. ALPES BASTAKSICS. VII. c. Alsium. V. d. Altarippa. V. a. Altessera. IV. e. Altino. IV. a. Altuburos. IV. e. Aludda. IX. d. Alvona. IV. b. Amasia. IX. b. Amasia. IX. e. Amathas. X. d. Amatria. VI. c. Amavante. IX. e. AMAXOBII SARVATK. VI. c. AXAZOSES. IX. b. Arabrum. v. FI. Ambrum. Ambrusium. I. f. Amcria. IV. e. Amiternus. V. a. Ammurio. IX. f. Amostas. XI. e. Ampalaontes. VIII. d. Amphipoli. VII. f. Amurio. IX. a. Amutria. VII. a. Amyrni. VIII. c. Anabucis prcsidinm. VII. f. Anadynata. IX. a. Anagome. IX. e. Anaharbo. X. 4. Anamo. VIL b. Ananu. VIII. f. Anar. XI. f. Anarus. XII. d. Anasamo. V I I . b. Anansaro. V I I . a. Ancialis. VIII. a. Ancon. IX. c. Ancone. IV. c. Ancus. IV. c. Andaga. XL a. Andarado. X. d. Anderitara. I. e. Andemantanno. I. c. AXDBE ISDI. XII. f. Andretio. V. c. Ange. XII. d. Ango portas. II. t Angubbi. XI. d. Ani. IV. a. Aoimo. v. Fl. Animo. Aaleu. IX. d. * Annamalia. V. a. (Annamatta. V. «.) Anniaca. X. b. Annibali. VI. c. Annicia. VI. e. Annnm. V. b. Anolla. V. f.

1 2 *

Ansam. v. ad Ansam. Antandros. VII;. £. Antandros. IX. d. Anteba. XI. b. bU ibid. Antefilion. IX. f. Anteis. 1L d. Antiana. V. b. Anlicirra. VII. d. Antigonia. VU. b, Antino. IX. d. AYTIOCHIA, X. e. Antiochia. XIL C — VIIL c. Antiochia Insula prop*

Constantinopolim. Antiochia pisidia. IX. f. Antiocbia tbarmaU. Xil. f. *Antiocbiae. IX. e. (Antiocbie. IX. e.) Antium. V. e. Antunnaco. IL a. Antipego. VIII. e. AntipolL II. e. Antoniopolis. IX. a. Anxano. V- b. Anxano. V. c Anxia. VI. b. Aobia. IV. %f» Apamea ciboton. IX. f, * Apamia. X. e. Apamroari. X. f. (Apanua. X. e.) Apasidam. X. b. Apo. v. Fl. Apo. ApoIIonia. VI. c. Apollonos. IX d. . Appiaris. VII. c. Appollonia. VII. f. Appollonia. VIII. b. Appollonia. VIII. e. Appollonia* VIII. f. Appollonia. IX. d. Appolionia. IX. f. Appolloniade. IX. e. Apris. VIII. b. Aprodifia. ,VUI. e. Apsaro. X. b. Apta julia. 11. d. Apala. VII. b. APLXIA. V. c. VI. a. Apolum. IX. a. Aqua amara. VII. e. * Aquae popuUniac. 1IL e. (Aquae popnlanie Ui, €•) Aquartille. II- f. Aquas Apollinaris. IV. f. Aquas Aravcnas. IX. c. Aqoas Labodes. VI. e. Aqaas regias. V. e. Aqaas tauri. IV- f. AqaaTira. IV* c. AqnaTiva. V. d. Aqvas Tolaternas. III. «. Aque ange. VI. e. Aque Cittillie. V. a. Aque Irigide. XI. b. Aquileia III. b. Aquileia. IV. a. Aquilcnia. \ L a.

— 48 —

Aquinco. V. a. Aquino. V. f. Aquis. IV. f. Aquis Bormonis. I. c. Aquis Calidis. 1. f. Aquis Calidis. VIII. a. Aquis Calidis. IX. c. Aquis Neri. I. e . Aquis Nisincii. I. c. Aquis Segeste. 1. c. Aquis Segeste. I. f. Aquis Sestis. II. d. Aquis. Tatelis II. f. Aquis Thibilitanis. III. d. Aquitanicus. vid- Sinus. Ara Alexandri. XII. a. ARABIA. X. d. Arabum. XI. f. Aradarum. XII. d. Aradarum. XII. e. Araegenue. I. a. Arangas. X. C. Arar. v. Fl. Arasaxa. X. a. Arate. XII. e . Aratu. VIII. f. Arbor felix. III. a. Arcade. VIII. f. ARCADIA. VII. e. Arcaiapis. XI. b. Arcjmo. XI. e. AiC-lais. IX. f. Arciade. VI. f. ArcidaTa. VI. C. Arrilapopoli. X. b . Arciotis. XII. d. Ardineo. X. a. Arebriginm. II. c.

AfcEAt FlXES. X . f. ( A B E E F I S E S . X. f.) * Arega. X. c. Aregea. X. 4 . Arelaie. IV. a. Arelato. I. f. Arelalo. I. f. II. d. Arenatio. I. c. Are pbilenorum. VII. f. Are PHIIESORIM. FIKES AFFRICF. et Ci-

BK3EKS11H. VII. f. Argantomago. I. b. AKGESE SIPERIORIS. XII. a. Argcntaria. VI. b. Argentorate. II. c. ArgcntOTaiia. II. c. Argesis. VIII. f. Argos. VII. e. ABIACTA. VII. c. Aiialbinnum. II. c. bis. Arianodum. X. b. Aribi. IX. d. Ariria. V. e. Arimino. IV. b. Ariolica. I. f. Ariolica. II. c Ariolica. 111. c. Aris. XII. b. Aris flavis. III. a. Aimaha. X. a.

ARMA LACSI. III. b . Armanas. XI. a. Armascla. IV. e. Armenita IV. d. Armoniacum. HI. f. Arni. XII. d. Arnum. vid. Fl . Arnum. ABOTE. XII. c. Arpos. V. c. Arrabo. vid. Fl. Arrabo. Arrabone. IV. c. Arsia. vfd. Fl. Arsia. Arsinia. XI. a. Arsinoe IX. d. Arsinoe. IX. f. AnsoAE. IX. b. bis. Arsum. VII. c. Artane. VIII. c. Artaxata. XI. b. Artemtta. XI. f. Artobrige. III. c. Arubio. VIII. a. Arulis. XI. d. Arulos. VII. b. Arusena. III. c. Arusione. II. d. Arutela. VII. b . Arypio. IV. c. Asamo. VI. b. Asarino. X. a. (Asas Lnpeici. VI. e.) Asbana. XII. c. Ascalone. IX. e. Asciburgia. II. a. Asclepii templum. VIII. e. Asclopiceno. IV. c. Aserga. XI. f. Aserie. V. a. ASIA. VIII. f. IX. d. e. f.

As nia. III. d. asice Sardinia. Asine. VII. e. Asopos. VII. e. Aspia. vid. Fl. Aspia. Aspona. IX. b. Aspacora. XII. f. Aspasi. IX. b. Aspeddo. IX. f. Assabe. XI. f. Assaria. VI. f. Assos. VIII. f. Assnres. IV. f. Astibo. VII. b . ASTICCS. VIII. b. Astura. V. e. ASTSSADEC FORBIO. IX. a. Atalia. IX. f. Atella. VI. d. Atesia. vid. FI. Atesia. Atbenas. VII. e. Atheni. X. a. ATBAPATESE. XII. a. Attalia. IX. d. Attas. X . f. * Atticillae. IV. f. AtTaca. I. c. Avaricum. I. b. ATedonnaco. I. a, Aveia. Y. b.

Avendone. IV. b» Arennione. II. d. Aventia. vid. FL Aventia. Aventicum Heleliornm. II. b. Anfidena. V. c. Aufinus. V. c AugarmL, VI. c. Aug. bona. I. c. Ang. d—m. L c II. a. Aug.dununn Aug. D—m. II. a. Aug. dunum. Aug. magus. I. c. (Aug. Nemete. I. c.) * Aug. Nemeto. I. f. Ang. Snessorum. I. c. Aug. tresvirorum. II. a. Ang. viro Muduornm. I. b . Augnsta. IV. b. Augusta pretoria. II, c. Augusta. Bnracum. II. c. Augusta taurinorum. IL c. III. a. Augusta Taurinorum. 111. a. Augusta Vindelicum. III, a. Augustis. VII. b. Augusto dnro. I. a. Augustnm. II. a. Augustum. II. d. Avibus. VI. d. Avido. VHL f. Aviduvtcus. V. f. Avitta. V. d. Aulahon. VII. e. Aulona. VI. c. Au-nci l i—us. X . d. AuloncUicius. Avodiaco. III. b. Ausancalione. IV, c. Ausava. I I . a. Ausimo. IV. c. Ausrito. I. b. Autaberna. VIII. d. Autessio. 1. c. Autipsidam. V. d. Autisparate. X. c. Auula. V. d. Anxenna. I. e. Aximam. II. b. Axiopolis. VII. c.

B. Baba. XI. e. Babilonia. IX. d. Babylonia. XL e. Baca Conervio. 1. c» Bacataiali. X . d. Baccarus. I. f. Bacinora. XII. e. BACTRIASOE. XII. b . Bada. VII. b. Bad—. I. d, Badera. Badias. III. £. BAGIGETCLI. VI. f. BAGITESSI. II. e. f. Bagrum. IX. b . Balacris. VITI. e . Balbylos. IX. f. Balentia. VI. e. Balentium. VI. b. Baletium. VI. b.

49 -Balneis. X . d, Baloie. V. b. Banata. XL d. Bandrituro. I. C. Bannis. X. e. Barantea. XI. a. Bararus. municipiom. V. i. Baratha. IX. c. Barbalisso. X. f. Barbare. XI. e. Bardulos. V- c. Bardulos. VI. a. BARIASTI. XII. b. Bariduo. V. c. Barinm. VI. a. Baromaci. I. a. Barsalinm. XI. d. Bartae. IX. c. Bartoritum. I. a. Basaro. vid. lucos basaro; Basilieam. vid. ad basilicam. Bassianis. VI. a. Batamissa. XI. a. Bathna. X. f. Batiana. II. d. Batnis. XI. d. Batttas. XI- e. Batua. VI. b. Bauterna. XU. e. Bebiana. V. d. Bechiricae. X. a. Beda. 11. a. Bedaio, III. C. Belca. I. c. BELGICA. I. a. b. c. II. a. Belginum. U. b. Belnar. XI. e. Beltra. XII. d. Benebento. VI- d. Berdanna. XI. f. Berebis. V. b. Bereo. VIII. a. Berginlrum. II. b. Bergomum. III. b. Bergule. VIII. a. Bergusium. II. a. Beritho. IX. i Bernicide. VIII. d. Beroea. VII. b. Berone. VII. c. * Bersera. X. e. Bersoria. VI. c. Bersula. vid- FI. Bersola. Bersumno. VI. b. (Beruani. VIII. c.) Berya. X. e. Berzeo. II. d. Be&ino. I. d. Bestia deselutta. XII. fe Betamaii. X. f. Beteris I. e. Betogabri. IX. e. BE-ITEGERHI. VIII. b. Betretelum. vid. Fl. BerreL BETCRIGES. I. b . Bibae. V. d. Bibe. I. c Biblo. IX f.

Bibona. I. e . Bigeste. VI. a. Bihone. VIU. a. Billubio. V. c Bingium. II. b . Biricianis. IH. e. Birrali. XI. e. Bistue noTa. VI. b. Bisrne vetus. VI. a. Bitenas. VIII. b. BrraisiA. VIII. c * Bissio VII. d. Bittio. VI. a. Bituriges, IL a. Bituriha. III. f. Biturs. XI. e. Blaboriciaco. IV. a. Blama. 1. a. Blanda. VI. e. Blandiana. VII. b. Blariaco. I. c. BLASTABXI. VII. c. VlIL a. bit. Blenna. VIII. f. Blinca. XU. f. Bobellas. V. e. Bobiano. V. c. BOCOHTH. II. a. Bocontiorum. II. d. Boe Colon. Montes. VII. f. Bolentio. V. a. Bolodurum. v. Castellum Bolod. Boncohica. II. b . Bonnae. II. a. Bononia. I. a. Bononia. III. c. Bontobrice. II. b. Borgetomagi. 11. b. Boron. III. d. ' Bos FORAM. VIIL b. c. Bostris. IX. f. Botivo. IV. c. Botrus. IX. f. Boxnm. I. c. Bratanio. III. b. Bregnana. XII. d. Brendici. VIII. d. Brevo dnro. 1. b. Brigantio. III. a. Brigantio IV. c Brigantione in alpe Cotlia. II. b. Brigiosum. I. a. Brigobanne. III. a. Brindisi. VI. b. BRITTICS. VI. e. Brivoduro. I. c. Briua. III. b. Brocomacus. II. c * Bruani. VIII. c. Brocla. VII. c Bnudorciani. VIII. «. Brnusara. 1. b. Boatico. VIII. b. Bubalia. X. c. (Bnbris. I. a.) Budoxu II. f. BcLiaiA. V. b. c. Bulla regia. IV. d. BcacTrau II. a.

Bordenis. VTL e. Burdigalo. L a. •Burdizo. VUI. a. Burgenis. VI. a. Burginatio. I. c * Bua;i). IV. c. V. a. Burno. V. b. (Barolero. L a.) Burotas. VIL d. Burridara. VIL b. •Burtiho. VIIL a. Bustica. XL c. Buto. IX. d. Butrio. IV. b. Batuntos. VL a. ByJae. X. a. BxzAarun. VIII. b.

G Cabacos. VUl. b. C-al l ine . U. d. CabcdUm, Caballucome. IX. b . Caban. IX. d. Cabilis. VJJ. c. Cabillione. II. a. Cabios. V. e. Cabraca. IV. d. Cadara. IX. f. CADUBCI- 1. b. Caena. IX. c. bis. •Cahalet. VIII. a. (Cahatet. VIII. a.) Cahi. X. e. CAXABKIA. VI. b. Calocte. VI. e. Calagum. 1. C Calauico. II. f. Calatie. VI. d. Calcaria. I I . d-Calcedonia. VIII. 0. Calcida. X. e. Calcidara. X. c. Cale. V. f. Caleorsissa. X . b. Calidara. VI I I . a. Calippe. XII. f. Callaiis. VIII. a. Callipol. VUl. e. Callis. VHL d. * Calonitanas. v. portus. Caloi. vid, Fl. Calor. Calvisiana. VI. e. C— co. I. b. Camaraco. Cambe. IX. c. Cambeie. IL c bis. CAJIBIOVICESSE». L C C>raboduno. III. b. Camellaria. IV. f. Camerata. vid. Fons Camerata. Camila. IX. c Camila. X . a. Camutro. VIL b. CAXPI DKSKBTI. X. c. C A W I D E S U T I . XL L Carauloduoo. L a. CA27ATE. VUL 0.

13

Cano. IX. f. Cansilcna. V. c. Cantano. VHL e. Cantilia. I. e. C o. 1. a. Ca—o. CAPAXIA. V. e. f. YI. i . e. Cap. Anis palndis. VIII. a. Capitoliade. IX. f. Caporcotam. IX. f. CAFFADOCUU IX. b, c, X. a. Capraria. III. e. Caprasia. VI. e. Capriandns. X. f. Capsa Colonia. IV. e. Capnae. V. f. Caput bnbali. VII. a. Capnt Bndelli. 1. f, Caralis. Hl. d. Carambas. IX. b. Carannsca. II. a. Carantomago. I. e. Carbannm. XI.-. d. Carcassione. I. e. Cardu. VIII. f. Careias. IV. f. Careias. V. d. CABIA. IX. e. Cariente. X. c» Carion. X. d. Carnasso. X. a. Carnunto. IV. b. Carsania. XII. f. Carsio. VIII. a. Carsnlis. V. b. (Carunna. v. FluTius.) Carrone. I. b. Carura. IX. e, Catama. X. d. Casaroduno. I. b. Casaromago. I. b. Casa Rononiana. VII, d. Casilino. V. f. Casinotnago. I. d. Casinum. V. f. Caspiae. XI. •. CASPIAXE. XII. a. f aspingio. 1. b.

•VASPTRE. XII, b, CASFIBE. XII. f. Casra. V. b. Cassio. IX. e. Cassinoroago. I. b. Castabala. X. b. Castello amerino. IV. e. Castello firmani. V. a. Castello Mcn.-piorum. I. a. Castellum Bolodurum. III. c. Casiellnm Bolodnrum. IV. a. Castra. I. d. Castra Aniba. V. f. VI. d. Casira Hercnlis. I. c. Castra MinetVae. VI. b» C Castra tragana. VII. b. Casttis noTis. VII. a. Castris rubris. VII. o. Castro noTO. IV. f. Castro noro. V. a. b, Castro trentino. V. a.

—- 50 —

Catabathmo. VHL f. Catabolo. X. d. CATACE. XII. a. Catara. X. b. Catippa. XII. a. Catispi. XI. b. bis ibidem. Catorigomagus. IL e. Catorissium. II. a. Catualinm. I. c. Catniacia. II. d. Caturices. I. c. CATUBIGES. II. b. CAVABES. II. d. CAUCASI. IX. b. Caudio. VI. d. Caulon.VI. f. Caumatis. XII. d. Cannonio. I. a. Ceciliana. XI. d. bzS. (Cedome. VII. b.) *Cedoniae. VII. b; CEDROSIAXL XII. d, Cebere. X. d. Celeia. IV. b. Celendenis. IX. f. Celeuso. 111. c Celia. VI. a. Cellis. VII. b. Cenabo. I. b. Cencris. VII. e. Cenoboscio. VIII. f. Cenocepbali bic nascuntur. IX. e. CEHOKAXI. II. c Cenonnjdroma. IX. d. Cenopolis. VIII. e. Cenopurio. VIII. b. Cenmana. I. d. Centenariom. v. ad Cent. Centum Cellrs. IV. e. Centum putea. VI. c. Centum putea. X. e. Centurippa. VI. e. Ceperaria. IX. e. Cepbaledo. VI» e» Cepora. IX. a. Cepos. IX. b. Cepteminus. V. L •Ceramiae. VII. b. (Ceramie. VII. b.) Cercar. VI. f. Cereas. IX. b. Cerelis. VI. e. Cerinia. X. d. CEBOXESOS. VIII. b. •» CEBOBESOS. VIII» e. Ceroni. VII. e. * Cersiae. VII. C (Cersie. VU. c ) Certis. V. c Cerra. IV. e. * Ceruda. L d. Ce—nda. I. d. Cerutida, Ccsarea Paneas. IX, f* Cesaria. IX. f. Ceserma. VI. e. Cesipbun. XI. f. Cesse. I. f. Cesum. X. f.

Cetrora. XIL c. -Ceyelum. L C

_CHACI. L a. CHAMAVI. I. a. Cbanata. IX. f. Chan maudi. XL e. Cbannnnia. X. f. Charinodara. XL d. Cbarra. XI. e. Cbarra. XL f. Cbarris. XI. d. Cbartagine Colonia. V, d, Cbelas. IX. a. Cbidum. IX. f. x Chimerium. VIII. C CHIREOE. IX. c Cbisiduo. IV. f. CHISOE. IX. a. Cboba municipium. II. d. Chobns. X. c, ChoIIe. X. f. Chorera. IV. f. Chosol. VII. e. Chnlcul. vid. FI. Chritionis. VIII. C Cbrysopolis. VIII. C Chnlln. II. e. (Ciaca. X. f.) Cibistra. IX. C Cicisa. V. d. Cilca norum. X. b. Ciminns. v. Lacus. Cio. VIII. f. Circeios. V. e» Cirfenna. V. b. CIBRABE ITOI. XII. b.

ClBRlBE IHDI. XII. f. Cirta Colonia. III. d. Cisamos. VIII. d. Cisamos. VIII. e. Cissa. X. b. CissL Municipio. I. 4, Citadas. XI. a. Citari. X. d. Citium. IV. b. Cito. X. d. Clambetis. IV. c Clampeia. VI. e. Clano. II. d. Clanudda. IX. d. Clarenna. 111. b . Claterna. IV. a. Clarenna. III. b. CLEHDEHITIS. X. d. Cleonas. Vll. e. Clerora. VII. a. Cleusis. vid. Fl. Cleusis, Clipeis. V. e. Clisius. vid. Fl. Clisius. Clisma. IX. d. * Clocoris. vid. FL Clocoxb» Clodiana. VI. C Cloptasa. IX. b. Clostris. V. c Clucar. IV. f. Clunia. III. a. Clusa. I. d. Clnsio. IV. d.

— 51 —

FI. Fiosis. IV. c. Cluturno. V. f. Cnoso. Vfll. e, Coabis. IX. i. Coeleo. IX. di Cofna. IX. e . Coissa. XI. a. Colatione. IV. b . Colchana. XI. a. COLCHI. X. c, Colchion. XI. a. Colchis. XI. a. Colcisindorum. XII. f. Colla. VIIL e „ Coloceia. XI. b. Coloe. IX. c. Colofon. IX. e. Colonia equestris. II. b. CoLOPttESI. IX. C. Colo traiana. I. c. Comagenis. P ^ b. Comana Cappadocia. X. a. Comana pontica. IX. c. Coraaralis. X . a. Comaru. VIII. f. Comassa. X. b. Comeli. magns. III. b. CoMERClUM BARBAROI&TJM. X. f. Comitanasso. IX. b. Como. III. b. Compasin. IX. d. Conbaristum. I. b . Conbnstica. VII. a. Concobas. XII. d, Concon. XI. e. Concordia. IV. a. Condate. I. a. Condate. I. b. Condate. 1. c. Condate. I. f. Condate. II. a. Condatomago. I. e. Condeso. XI. b. Confluentes. II. a. Ctfnfluentibus. VI. a. Congusso. IX. b. Conni. IX. a. Conpito. anagnino. V. er Consinto. VIII. d. Constanlinopolis. VIII. b. Contentia. VI. b. Convetom. I. a. Cordile. IX. c. Corfinio. V. b. Coriallo. I. a. •Coridallo. IX. f. (Coridillo. IX. f.) Corifanio. IX. d. Corintho. VII. e. Corioco. X. d. Coriopio. IX. c. Coriopio. X. a. Cormassa. IX. f» Cornaco. V- c Corne. X. f. Corniclanu. VIII. d. Corniculani. IV. a. Corobilium. I. c.

Corterate. I. a. Cortina. VIII. e. Cortovallio. II. a. Correunte. IX. b. Coruihx. XI. a. Cosa. I. d. Cosa. III. f. Cosebia. I. a. Cos—anum. VI. b . Cosilianum. Costa bellene. II. f. Cotiara. XII. f. COTII REGSTCM. II. b. Cotrica. XII. e. Coveliacas. III. b. Cranico. VIII. f. *Craca. X. f. Crater. v. Fl. Crater. Cremona. III. b. Cresonesso. VIII. e. CRETICCTI PELAGUS . VIII. 9, Creveni. VI. c. CRHEPSTISI. I. a, Crixia. II. f. Cromen. IX. b, Croneia Connum, I. a. Cronias. VII. e. Oontona. VI. c. Crucio. IV. b . Crucis. III. d. Crumento. VI, b» Crunis. IX. f. Crusa. VII. d. Crusinie. II. a. Cubin. V. f. Cuccio. V. c. •CucuHae. III. c. (Cucnlle. III. c.) Culabone. II. a. Culchul, Colonia. I. f. Culucitani. II. f. Cumas. V. f. Cunissa. X. b. Cutiu aureu. III. a. * Cupra maritima. V. a. Curia. III. a. Curio. X. d. Curis. IX. d. Currapho. XI. e. Curva Cesena. IV. e. Cusum. V. c. Cutias. III. a. Cyanes. X. c. Cjbate. XI. f. •Cydonia. VIII. 4 . Cybico. VIII. f. •Cyllenae. VU. d. (Cyllene. VII. d.) Cyme. IX. d. Cymiha. XI. a. Cyparissa. VII. d. Cypsaria. IX. e. CTBEXEI Morrts . VIII. e.

hi montes subjacent paluli Meotidi, per quam JSilus sit.

Cyrenis. Colon. VIII, e. Cyrro. X. e. Cyibero. IX. b.

simili tran-

13

D. Dablan. XI. f. Dablis. VIIL c. DAcPETOPOBiAm. VHI, a, Dadastana. IX. a. Dagae. VIII. a. Dagnevana. XI. b. DALMATIA. V. c. VI. a. b . DALXATIA. V. c. VI. a. b. C DAHASCEXI. IX. f. X. d. Damaspo. IX. f. Damaspo. X. d. DA-MIRICK. XII. e. f. Danae. X. a. Danas. XI. f. Danova. X. e. Danubii Fl. Hostia. VHI. a, b . Darantasia. II. b . Daratbe. XII. d. Daravescos. VII. f. Dardano. VIII. f. Darocinte. X. b, Daseussa. X. c. * Datamissa. X. e. Dccem pagds. vid. ad decera pagos» Declana. I. d. Degena. I. c Deleda. X. d. Delta. IX. d. Demelri. X. d. Demetrift. VIII. c. ' Depanis. VI. e. DERBICCE. XII. a. (Dersera. X. e.) Derta. XI. d> Dertona. II. f. . Dertum. VI. a. Dcserta. XI. d. Desertnm. XI. d. Desertum, ubi qnadraynta anms

erraverunt filii Israel ducente Moyse. IX. e.

DIABENE. XII. a. Diadumene. vid. ad ba*. Diad. Dianam. vid, ad Dianam. Dicat. XI. e. lHgdida municipnim Selonua. VII. C Dilunto. VI. a. Dtolindsro. I. e. Dios. IX- d> Diospoli. VIII. £. Diotahi. XI. d. (Dissio. VII. d.) DITAL.1. XI. a.

DlTAUITSETtCE. X. b. Dium. VII. b. Diro Duiimcdio. II. a. Dotrmco. IX. a. Jloganis. X. b. Dolica. X- f. Domana. X. b. Dona. IX. c Donantilia. XI. f. Donatianis. V. b. Dorileo. IX. a. Doriombus. VII. b, Dorista. XL e.

— 52 — Dortico. VII. a. Draconis. X. b. Drinum. vid. Fi. Drinum, Drubetis. VII. a. Drusiliana. IV. e. Drysiporo. VIII. a. *Dubris. I. a. Dubris. IL a. Dutcno. II. b. Dnno. VII. b. (?) Duodecimum. vid. ad duod, (DYB. IV. c V. a.) Duretie. I. b. I Duro. I. c. Duroaverus. 1. a. Dorocassio. 1. b. Dnrocortoro. I. c. Duroico Regum. I. b, •Durolevo. I. a. Duronum. I. c. Durostero. VII. c. Duroiinco. II. b. (Duniho. VUI. a.) Dusepro. VIII. c. Dydymos. IX. A. Dybanas. XI. b. Dyroe. VII. d. Dymis. Vlil. d. Dyosinopoli. VIII. a. Dyrratio. VI. c.

E. Eb irno. I. c. Eburobriga. I. c. Ebuioduno. II. a. Eburom.igo. 1. d. Eburuno. II. e. Ebutiana. V- f. Ecb&tanis PartiorniB. XI. t. Eccobriga. IX. b. Eclano. VI. a. Edessa. VII. b. Edessa. XI. d. Egdava. IX. b. Egeta. VII. a. Egilan. IX. b. Egirca. VII. b. EGVPTTS. IX. d. Ehene. IX. c Ehetiom. VL a. Ela. IX. d. Elatia. IX. d. Elatia. VII. e. Klegarsina. X . C. Elegio. IV. a. El.fanuria. IV. £. Elrphanti. v. In hts locts Elephanli

nasruntur. Eltusina. VII. e. Elcuteroa. VIII. e. Eliherre. 1. d. Eliopoli. IX. £. Elns.. IX. c. F.Umaidc. XIL £. Etnroa. X. e. Emona. IV. b. Eoeca. XI. f.

E*nocm. DI. a. Enna. VI. e. Epara. XI. f. Epetio. V. c. Ephesum. IX. e. Epidotio. IV. e. Epifania. X. b. Epifania. X. d. Epitanro. VI. b. Epitanro. VII. e. Epomanduo. II. b. Eporedia. III. a. Eqneheto. I. d. Etaciha. X. f. Erdonia. VI. a. Ereto. V. a. Ergitium. V. c. Eribulo. VIII. c. Erite. VIII. a. Ermupoli. IX. d. Ernagina. II. d. Ernolatia. IV. a. Erulos. V. a. Esco. VII. b. Escone. III. b. Esernie. V. f. ESSEDOSES. SCITUAE. X I I . 8. b . Etanna. II. a. ETRVBA. IV. e. Eragina. IX. b. Evanthia. VII. d. Eucarpia. IX. d. Eudagina. X. a. Eudracinum. II. c. Euforbio. IX. e. Eugoni. IX. e. Eumeoia. IX. e. (Euporca. VII. f.) •Euporca. VII. f. Euristo. VII. b. Errone. IV. a. Europos. XII. a.

. Excisum. I. d.

Falera. VII. b. Faleros. IV. f. Faliatis. VI. c. Falis. V. d. Fano fugitivi. IV. f. Fano furtunae. IV. b, Fano martis. I. a. Farfar. V. d. Faventia. IV. a. * Febrateriae. V» e. (Febraterie. V. e.) Fenchi. IX. d. Fcrentinum. V. e. Feresne. I. c. Fevos. v. FJnvius Fevos. Ficum. v. ad ficnm. Fidenis. V. a. Fidenis. V. d. Fidentia. III. C Figlinis. II. a. Filadelfia. XI. f. Filena. L c.

; Filo Hasiaco. II. a. Filumeni. IV. c. v. ad piram. Fines. I. a. Fines. I. b. bis. Fines. I. c. Fines. I. d. ter. Fines. I. e. Fines Cilicie. IX. a. Fines Cilicie. IX. c. Fines. vid. ad fines. Finibus. II. c. Finicum et Syriacam pelagus, IX, f.

X. d. Fisns EXEHCITVS. X. f. Firmo viceno. V. a. Fisternas. V. a. Fixtuinum. I. c. Flacciana. IV. d. Flacci taberna. VI. f. Fl. Agalingus. VIIL a, .-Fl. Albinia. UI. f. <* Fl. Ambrnm. III. b. Fl. animo. III. c. FI. Apo. VI. c Fl. Arar. 1. c. Fl. Araxes. XII. c. Fl. Aretusa. X. d. Fl. Arnum. III. e. Fi. Arrabo. IV. c. Fl. Arsia. IV. b. Fi. Aspia. IV. c. Fl. Atesia. 111. c, Fl. Aveldium. VI. «. Fl. Aventia. III. b. Fl. Aufidus. V. c. Flavia Marci. 111. £ Fl. Aunes. XII. f. Fl. Ausere. VI. e. Fl. Ausere. VI. f. Fl. Bagamada. IV. t Fl. Be. VII. d. Fl. Bersnla. III. a. Fl. Betvetelum. II. c. Fl. Brintesia. VI. a. Fl. Byleum. IX. a. Fl. Calidon. VII. d. Fl. Calincius. XII. U Fl. Calor. VI. d. Fl. Cap. VIII. a. Fl. Castnr. IX. e. FL. Chnlcnl. IV. e. Fl. Cleusis. UI. c. Fl. Clisins. IIL a. *FL Clocoris. V. 1». (Fl. Clotoris. V. b.) Fl. Comara. V. b. Fl. Crater. VI. e. bis ibidenu Fi. Cynips. VI. f. Fl. Cyrns. XI. c. Fl. Drinnm. V. c. FL Ebrns. VIJ. b. Flegc^—ma. XI. b. /leeosma. Fl. Elenter. X. d. Flenio. L a. Fl. Escns. VII. b. Fletione. 1. b. FL Evvenos. VII. d. Fl. Feros. II. c.

^- 53 —

Fl. Frigido. IV. a. Fl. Ganges. XII. a. Fl. Ganges. XU. £ * FI. Garunna. I. c. FI. Genesis. Vj. c. bis ibidetn. Fl. Girin. VI. e. Fi. Gratet. VI. b.

•Fl. Hadra. III. a. Fl. Hermon. IX. d, FJ. Herninum. V. a. Fl. Heromicas. IX. £ Fl. Jala. II. c. FI. Indus. XII. d. FJ. Jordanis. IX. e. Fi. Isex. IV. a. Fi. Ivaro. III. C. Fi. Labonia. IT~ e. ' Fl. Latis. II c. Fl. Licenna. IV. a. *F1. Liger. I. b. FI. Lucus. II. f. Fl. Lvgura. IX. -a. * Fl. Macra. III. a. (Fl. Marca. III. a.) Fl. Margum. VI. b. Fi. Marta. IV. e. Fl. Matava. IV. b. Fl. Mednacum. III. C, Fl. Minde. IX. e. FI. Mindc . IV. e. Fl. Misco. IV. c. Fl. Misiu. IV. c. V. a. Fl. Miso. IY. C Fi. Musalla. II. a. Fl. Nelurum. IV. e. FI. Nigella. III. b. Fl. Nigrinum. XII. a. Fl. Nilus, qui dividit Asiam et Ly-

biam. VIII. e, Fl. Nimera. VI. e. FL Nirannus. VI. e. Fl. Novaria. III. a. Fl. Nusacus. VIII. b, Fl. Odubiia. III. a. Florcntia. III. b. Florentia Tuscorom. III. b. f. Fl. Orontem. X. e. Fl. Orsus. II. c. Fiosis. vid. FI. Flosis. Fl. Oxus. XII. a. Fi. Paala. III. c. Fl. Padus. II. b. Fl. Paleris. XU. f. Fi. Pallia. IV. d. Fl. Pamisus. VII. e. (Fl. Riger. I. c.) Fl Rigonum. III. b. Fl. Rodanns. II. d. Fl. Ruhico. IV. b. Fl. Rubicura. IV. e. FI. Rustunum. IV. e. Fl. Sagar. IX. a. Fl. Sagaris. IX. a. Fl. Sannum. V. b. FI. Saternum. III. C Fl. Savo IV- b. Fl. Silarum. IV. a. Fl. Silarum. VI. d.

Fl. Simetns. VL e. Fl. Sygris. XU. a. Fl. Tanno. VI. e. bis ibid. Fl- Ticenum. IIL b. . FI. Tiliabinte. IV. a. FJ. Tinna. V. a. Fl- Tistila. III. a. Fl. Tontus. VIII. b. Fl. Tygris. XI. e. Fl. Varum. II. e. Fl. Varusa. III. a. FI. Ubartum. III. b, Fi. Vesidia. III. b. FI. Victium. IIL a. FI. tJmatia. III. b. Fl. Umbro. III. b. FI. Urabro. III. f. quater. ibidem, FLDMEIPEBSI. XI. b f. Flumina. vid. ad duo flum, Flusor. V. a. Fluv. Carunna. I. c. FL Vulpis. H. e. Fociana. XII. b. Fons. VII. f. Fons Camerata. II. d. Fons Scabore. XI. e. . Fonte potamiano. III. e» Fonte timavi. IV. a. Formis. V. f. Foro. II. d. Foro Adriani. I. a. ^ Foro Aureli. IV. <L Foroba. X. a. Foro Cassi. IV. e. Foro Clodi. III. d. Foro Ciodo. IV. e. Foro Corneli. IV. a. Foro Domitii. L f. Foroecri. V- a* Foro flamini. IV. f. Foro Gallormn. IU. e* , Foro Julii. II. e. Foro Livi. IV. d. -, Foro novo. VI. a. Foro populi.IV. e. Foro popali. VI. e. Foro Segustavarum. I. f. U. i. Foro SempronL IV. b. Foro Sulau III. d. Fossis. IV. ». Fossis Mariami—. n. d. Fossis papirUnis. UI. d. FHASCI. I. c. Frigdarium. X. a, Frustenias. V. b. Fulgnrita. VI. i. Fundis. V. e. Fursane. VL a.

G. G,b.i«. x. a. Gabris. I. b. Gabromagi. IV. a. Gabuteo. VI. c. Ga—ne. II. c Gudaone. Gadda. IX. e.

-GadetiuKa. t>. Provincia Gadetiufia. Gaete. VIII. a. Gaganh. VII. a.

•Gagonda. IX. c. Gagonda. X. a. GALATIA. IX. a. Galatia. vid. Tanais. VttL b, Galaxia. I. d. GAIXIA COXATA. I. b. c. • . GAIXIA COKATA. L b. e. Gallicum. VII. c Gallum Gallinatium. V. &. GASDABI IXDI. XIL e. Gangaris. IX. a. GARAXASTTES. VII. d .

Gardellaca. IV. c. Gargara. VIII. f. Garmias. IV. b. Garsi. IX. b. * Garnnna. v. Fluvias. Gasaupala. III. e. «•Gaulita. XI. b. (Gaultta. XI. b.) GEDALCSHJK. I. f. Gegeta. 111. f. Geluina. XI. b. Gemellas. III. e. Gemenello. II. e. GEXIHAS. II. b. Geminas II. b. Geminico vico. I. C. Gendaram. X. e. Genesis. vid. FL Genesis. Gennava. II. a. Gensis. VI. a. Genua. III. d. Gephyra. X. e. Gerame. IX. d. Germanico. IU. c Germihera. VIL b. Geronum. V. c. Gerra. IX. e. Gerulatis. IV. e. Gcrolatis. VI. C Gesocribate- I. a. Gcsogiaco. I- a. Getulu VI f. Gibrara. X(. f. Gigti. VI d. Gihenenica. X. a. Girba. VI. e. Glaudia. XI. i. GXADEGKTCIJ. VHI. i . Gnatie. VI. a. Gobdi. XI. C. Gonia. VIII. e. Graero. VII. f. * Gramirianis. VII. a. (Graniriaots. VII. a.) Grannona. VII a. b. Grater. v. FL Grater. Graviacis. IV. a. Gravinum. I. a. Gravisca. IV. e. GBKTIA. II. d. Griitarione. III. a* Grinnibus. I. b. Grin vel Niluj. v, Nilua.

14

— 54 —

GuetiberVftlL t Gurbita. VIL a. Gurra. V. e. (Gydoma. VflL d.)

H. Hadra. vid. Fl. Hadra. Hadre. V. a. Hadrianopoli. VI. c. HadrianopolL VIII. a. HadrianopolL VUL d. Hadrianuteba. IX. d. HADRIATICCM PfXAecs, "yi. d. VII»

d. e. f. Hadrito. V. f. Hadu. XI. d. Haila. IX. e. Hale. V)ll. c. Halesa. VL e. Halia. X). d. Halisso. VII. d. HalviUo. IV. f. Hammeo. VI. c. Hapsum. VI. c. Harae. X. e. Haribus. VI. e. Haris. X. c. Hariha. XI. b. Hasia. 111. a. Hasis. X. b. Hasta. U.-f. Hasta. 111. f. Haste. XI. d. Haste. XI. e. Hatera. VII. b. •HatUa. IX. e. Hatris. XI. e. (Hattta. IX. e.) Hararra. IX. e. Heba. XI. d. Hecantopolis. XU. d. Heldo. X. d. Helega. IX. c. HeleHum. U. c. Heletiorum. vid. Arenticam. Heliaramia. X. e. Heliana. 111. b. Heraclea. VI. b. Heraclea. VII. b. Heraclea. VIII. b. Heraclea. IX. a. Heraclea Santica. VU. c. Heracleo. )X. d. Heracleo. IX. d. bis. Heracleon. IX. c. Heracome. X. f. Herasicamina. VIU. «. . Herclanhtm. VI. d. . Hcrcul. Rani. V. C Hermoca. Vlll. c. Hermomacum. 1. b. Hermonassa. IX. b. Herninum. vid. Fl. Hera. Heruwlem antea dicta, nunc Helva

capitolina. IX. e. HiBEaiA. XL c.

Hic Alesander Responsum accepit usqueqoo Alexander XLl. c.

Hiera. VUL t Hierapoli. IX. e. HierapoIL X. f. Hiereo. VUl. b. HlBOAE. XI. C. Hispa. X c. Histriopoli. VIH. a. Hormucopto. VHI. f. Horrea Margi. VI. c. Horrea. v. ad Horrea. —T—G-fl.-Xl. e. Ho&tia.jt.Tygrti. Hostiho. VIII. a. Hostilia. IV. a. Hostra. XI. d. *Hyppium. IX. a. Hyppone. regio. UI. e.

I. Iaciacis. 111. c. Jala. vid. FI. Jala. Jammura. X. d. ICAHPESSES. 1. d. Icentiae. VI. d¥

Icidmago. L f. lciniaco. 111. ,b. Icorigium. 11. a. ICTIO FAGI. XU. d. Ictodurum. U. e. Idiminio. VI. a. Idimo. VI. c. Idomenia. VII. b. JEPiHcx Novvx. VI. e. VU. d. IGELM MARE. VI. e*. llio. Vll.d. llio. VIII. f. IHiberre. 1. e. ILN£ROE. IX. a. In alpe. IV. a. In alpe graia. II. c. In alpe julia. IV. a. In alpe maritima. 11. e. bis. In alpe pennino. UL d. Inaronia. V. c. Inata. Vlll. f. In Candabia. VII. a. In Cilissa. X. a. Indenea. V. b. b. — ndesina. U. a. Indesina. IXDIA. XII. a. e. f. In his locis Elephanti nascuntur.

XII. f. In his locis Scorpiones nascuHtur.

• XH. e. Inimurio. IV. a. In monte. X. a. In monte bulsinio. VL a. In monte Carbonario. V* C. In monte grani. V. e. In monte Tauro. X. a. In portu. 111. e. Ins. — XI. c. Ins. —XII. f. Ins. A—t—. VUl.c. JchiUis A

dicla.

Ins.— s- VIII. c. Acritus. lns. Acrocerus. VI. b. Ins. XH. f. Arcirse. Ins. Arva. IV. c. — VHl. c. Ins. b— Ins. Bertula. 1U. d. Ins. Boa. V. c. Ins. Boaris. 111. d. Ins. Bouenna. Hl. d. Ins. Brattia. V. c. Ins. Brigades. VI. fe. Ins. Calliopa. VI. f. Ins—isi. VHl. e. Carisia. Ins. Casara. XI. e. Ins. Cephalania. VI. c. Ins. Cephalena. VI f. Ins. C—s. Vlll. f. chios: Ins. chio—VIH. e. chio*. Ins. Corcyra. VI. b. Ins. Coria. Vlll. e. Ins. Corsica. 111. d. bis. Ins. Crocira. VI. c. lns. — laria. 111. d. Cunicularia, Ins. Curica. IV. b. Ins. Cynura. VII. d. Ins.—prusa. XI. e. Cyprusa. Ins. Cvrona. VU. d. Ins. Cytera. VII. f. Ins. Delo. Vlll. e. Ins. Diabate. VII. f. — VHl. e. Ins. Diabate. Ins. Dicaris. VII. f. Ins. Dion—VHl. e. Dionis. Ins. Dionisa. VUl. e. Ins. Dyme. VI. e. • lns. Egilta. VI. e. Ins. Faria. V. c. Ins. f— codes. VI. e. funicodeS. Ins. Galltata. 11. f. Ins. Hc l -u . VIII. a. b. Hdru, Ins. Hercnlis. 111. f. Ins. Herculis. VI. f-Ins. Hic—VHl. e. Hicaria, Ins. Icaiia. VHI. e. Ins. J—. 111. f. Jovis. Ins. Isa. V. c. Ins. Issa. V. c. Ins. It— VII. d. Itace. Ins. Ladestris. VI. b. Ins. — IX. d. Ins. Ledas. Ins. Lemnos. VUL e. Ins. Leucadia. VI. f. Ins. Leuce. VIH. e. Ins. Linie. VIII. e. Ins. Lipara. VI. f. Ins. Melita. VI. b. Ins. M—lo. Vlll. e. Micalo. Ins. — III. e. Monsis. Ins. Naxo. 11. f. Ins. Ostodis. VI. e. lns. Pamados. IV. e.

. Ins. Pa - asta. 111. d. Panasta, Ins. Paxus. VI. f. Ins. Pol—pon—ios. XI. e. Poltapo-

nenos. Ins. — 111. f. Poraus. Ins. Proco—essus. VIU. c. Proco-

nessus.

Ins. Pullaria. IV. b. Ins.—yitder. XI. e. Tns. Pyrodes. Ins. RHODOS. IX. e. f. Ins. Ru—a. 111. d. Ruraria. Ins. Sasonis. VI. c. -Ins. Sasonis.^VI. f. Ins. S—omara. IV. a. Sepomaria. Ins. Siranna. IV. f. Ins. Sissa. IV. c. Ins. - - - XII. f. Solar. Ins. Solentii. V. c. lns. Stira. VII. f. Ins. Strongile. VI. f. Ins. —as. VIH. e. Thas, Ins. Tanris. VI. a. Ins. Thilos. XI. e. IHSUBBSS. III. a. bis ibid. Insola. — I. f. —ninen. I. a. vid. Insnla. Insula.—aria. II. f. Arenaria. Issn.A CBETICA. VIII. e. f. Insula Cypros. IX. f.- X. d. IUSGLA CrFBOS. X . d. Insula Erkronis. IV, c. Insula Herculis. III, d. lnsula L—. I. f. Ins. L—sbos. VIII. e. Lesbos. Ins. Pa—ton. VIII. e. Parpatton. Insula. SARDIHIA. III. d. Insula S—ron. I. d. Suoron. Ins. S—s. VIII. e. Synas. Insula Taproba—e. XII. f. Taprobane, Ins. Um— XI. c. Ins. — VlH. e. Zephice. In Summo pennino. II. c. In Summo pyreneo. I. e. * lns. Ursaria. IV. b. Ins. Vulcani. VI. e. Ins. Zachintus. VI. f. Ins. — VIII. e. Zerrios. Interamnio. V. d. Interamnio. vid. Nteramnio. Intercisa. vid. ad intercisa. Inter Manana. V. d. Interocrio. V. a. " Inter primum. V, b, Inuca. V. d. Invinias. V. f. Jonaria. V. C. Joppe. IX. e. Jovallio. V. b. Joria. V. a. Jovis Larene. V. c. Jovis pago. VI. c. Jovis penninus, id est Agubio. JV. f. Jovis tifatinus. V. f. VI. d. —ovisurius. V. 111. c. Jovis urius. Ipponte diarito. IV. c Iria. III. a. Isaria. IX. f. Iscadumno morum. I. a. Iscopolis. IX. d. Iseum. IX. d. ter ibidem, Isex. vid. Fl. Isex. Issos. X. d. Istamo. VII. e. ISTERIA. IV. b. lstonium, V. e.

Isnmbo. XI. b. Isunisca. III. c, ITAIJA. III. a. c. IV. V. Ivaro. vid. Fl. Ivaro. Ivavo. III. c. Julio booa. I. a. Juliomago. L b. Juliomago. 111. a. > Juliopoii. IX. a. JOTCGI. IV. * . b.

L. JLaboma. v. Fl. Labonia. Lac. As—. IX. e. Aspaltidis* Lac. avernus. V. f. Lacedemone. VII. e. Lacene. VI. d. Lacenium. VI. c. LACOSTICE. VII. e. Lactora. I. d. LACTOBATE SAUCI. I. e. , Lacum Losonne. 11. b. —c— Vlll. c. Lacus—. Lacus acerusius. V. f. Lacus—son. VIII. f. Asson. Lacus Beberaci. XI. e. Lacus Clisius. II. c. III. a. — VIII. c. IX. a. Lacus Dor. Lacus et mons Ciminus. IV. e. f> Lacus Losanensis. II. b. Lacus Meotidis. VIII. b. c Lacos Mori. IX. d. Lacus Nenus. II. c —acus N—dicu— VIII. e. Lacus Ni-

ludicus. — acus —osap— VIII. e. Lacus nu-

saptis. Lacus Salinarnm. hic sai per se con-

ficitur. IX. a. Lacus Tibris. IX. f. Lacus Tritonum. VIII. d, Lacus Tritonam. VIII. e. Lagalasso. X. c. Lagania. IX. a. Lalla. XI. b. Lamasbua. 1*. d. Lamasco. VIII. f, bis ibidem. Lamatis. V. b. Lambafudi. II. e. Lambese. II. e. Lambiridi. II. d. Lambrura. 111. b. Laminie. VI. e. Lamnas. V. b. Lamnia. IX. e. Lamniana. V. c. (Lamnum. I. a.) Lampsilii. II. f. (Laniscone. II. a.) Lanserio. XI. a. Lapbeto. X. d. Lapidaria. III. a. Lappa. VIII. e. Larabus. IV. e. Large. II. b. Xargiana. VII. C

14*

Larinum. V. c. Larissa. VII. a. harissa. X. a. Larissa. X. e. Lassora. IX b. Lateas. Demetriu. TIIL C Latis. vid, Fl. Latis. Lato. VIII. f. Latro. VII. b. Laude pompeia. III. b. Laudiciaca. IX. b. Laudicia Scabiosa. X. d. •Laudiciae. X. d. (Laudicie. X. d.) I.3udicium phylicom. IX, e. Lavinium. V. e. *Lav\scone. II. a. Laumellum. 111. a. Laumium. VI. «. Laurento. V. e. Lauri. 1. b. LAZI. IX. a. Laho. XI. c. v Lebedo. IX. e. Ledena. VIII. e. Lederata. VI. e. Legedia. I. a. Lehela. XI. c. Lemavio. I. a. Lemelli presidium. I. d. Leminco. II. a. Lemuno. I. b. —Lenur. I. a. * Lepavist. IV. C. Lepidoregio. III- c. Lepti magna. VII. d. Lethi. VII. e. I^euceris. III. b. Leacopetra. VI. f. bis ibid. Levefano. I. b. Leusaba. V. b. Leusino. VI. b» Lgilgili Colonia. II. d. Libarnura. II. f. Libarnum. III. d. LIBURHIA. IV". b. c. V. a. Licenna. v. FI. Licenna. Lignido. VII. a. bis ibid. LIGIBIA. II. e. f. HI. d. Liba municipium. VI. C I.ilvbeo. VI. e. *Limnum. I. a* Lince. IX. e. l.intoinagi. I. «. Lisia. VIII. e. Liso. Vlll. e. Lissum. VI. b. Literno. V. £ Litiutn. VIII. f. Liviana. I. e. Liviana. III. d. Livissa. VIII. C Loci DFBEGI. VIL C. * Lominio. I. e. (Lommio Mnnicipio. 1, e.)] I.ongatico. IV. «u Loposagio. II. a. Loraoo. V. b.

— 50 —

Loriaco. III. c. Lorimna. IX. f. •Lorio. Y. d. Losodica. III. b . Lotera. — I. e . Luca. HL d. LCCCASIA. VI. e . Lucis. VI. £. Lnco. II. d. Lnco Boramai. IL £, Lucos. VI. b. Luccullianis. II. e. Lucus Basaro. X . c Lucus. v. Fl. Lucus. Luddis. IX. e. Ludnara, II. a. Luenna. IV. b . Lngdnne capnt galliarnm. II. a. LfcGDCSENSES. I . a. b . C. Lugduno. I. a, Lugione. V. b. Luliaco. II. a. Lullae. IX. a. Lunae. III. d. Lunam. v. ad lnnam. Luncaria. I. d. Luotulis. V. a. LCPIOSES SARMATE. VII. a. LCTOBES. XI. c Luppia. VI. b . Lttra. I. b. •Luria. 1L a. Lusiene. V. ». Lusomana. V. a. Luteci. I. c. LIBICCM PEXAGCS. VIII. d. e. f. IX.

d. e. LlBlCCX PELAGCS, VIII. C f. IX. d. LICIA. IX. e. Lysa. IX. e.

M. Macara. VIII- c. MACEDOKIAE. VI. c. VIL a.b. Macharta. XI. e. Blacomades rainores. VI. d. Macomad Selornm. Tll. e. •Macra Fl. III. a. Macrinum. V. b. Macrontecos. VIII. b. e. Macronteros. VIII. b. MADOBALASI. XII. a. Madus. I. a. Magabula. X. "a. Magaris. XII. & Magia. III. a. Magnana. X. a. Magnetia. IX. «• Magno. V. b. Magri. III. e. Magrns. XI. d. Magrns XI. e . Mahaca Cesarea. IX. c. Maio Meduaco. IV. a, Maletum. IX. e . Malicbi. IX. C

Mallo._ X. d. Manange. V. e . Manduris. VI. b. Maniliana. III. e. MASIRATE. VIII.' b . Manliana. III. f. MASIBATE. VIIL b. Manliana. III. f. Manoris. IX. a. Mantala. II. a. Mantua. 111. c. •Macra. vid. .Fl. Macra. (Marca. vid. Fl. Marca.) Marcianopolis. VII. c. Marcomagus. II. a.

MABCOJIAXSI. III. C MARDIAXE. XII. a. Mare Hyrcanium. XI. C. Maria. IV. a. Marianis. III. d. Marinianio. IV. a. Marinianis. V. a. Marinna. IX. d. Marrubio. V. b. Marsonin. V. b. Marta. IV. e. Martae. VI. d. Marta. v. Fl. Marlis. II. c. Martis. v. ad Martis. Masclianis. VII. a. Masilia Grccorum. IL d. * Maslubio. I. f. Massara. I. c. Matava v. Fl. MaUTa. Mastrnm. IX. b. Matavone. II. d. Matanrum. IV. b. Materno. IV. d. •Matidiae. I. d. (Matidie. I. d.) Matidis. VIII. e. (?) Matilone. I. a. M— scone. II. a. Matucone. Matreio. III. b. Matricorum. II. a. Matuasco. X. a. Matucaio. IV. b. * Mauritaniae. II. d. MAIROCESI. V. b. e. MAXERE. XII. b . Maxula. V. e. Mahara. XI. a. Mahatanhur. V. f. Meciris. VIII. e. —deia. IX. d. Medeia. Mcdia major. XI. b. Medianis. III. b. MF.DIA PBOTI>:CIA. III. b. C Media provincia. IV. c. (Medilano Saneorum. I. ».) Mediocera. V. e. *Mediolano. I. a. Mediolano. I. b. Mediolano- I. f. Mediolano autercorum. L b. Mediolanum. III. b. MEDIOMATKICI. II. a.

MEDIO. MISOB. XII. b . Medocia. X. a. Mednacom. IV. a. Mednacnm. vid. Fi, Med. Meduanto. 1L a. Megaiopili. VII. e. Megalasso. X. a. Megalasso. X. b. Megara. VII. e. Melantnm. X. a. Melcati. IX. d. Meldiis. VII. b. Meleagrnm. X. e. Melena. VII. d. Melena. VII. e. Melena. VIII. c. Melentenis. X. f. Melfel. V. e. Melissirgin. VII. f. Meliosecto. II. a. Mel^-tiana. VIII. b. Melontiano. Melta. VII. c. Membione. IV. f. Membrissa. IV. f. MEMSOCOJSES ETHIOPES. VII. f. Memphis. IX. d. Menturnis. V. f. Meote. fossa facta per servot Scu-

tar—um. VIII. b. Mesar filia. III, d. Mesambria. VIII. a. MESIA IHFERIOR, VI. c. VII. a. MESIA SUPERIOR. VI. a. b . MESIAIES. III. a. Mesochoro. VI- b. MESOPOTAIIIA. XI. a. e. Mesorome. X. b . Messana. VI. e. Messene. VII. e. Mesjla. IX. c. Meteglo. I. c. Metiu. X. f. Metridatis regnum. X. e. Metta. XI. d. Meranie. IV. f. Micenis. VII- e. Micolito. VIII. d. Mideo. IX. a. Mihago. IX. a. M—ascolpus. VII. e. MSascolpus. Milatis. V. c. Mileopoli. IX. d. Mileto. IX. b. Mileu Colonia. II. e . Mindo. v. Fl. Minnocerta. XI. e. Minodum. II. b. Mino mcduaco. IV. a. Mirones. IX. c Misco. v. Fl. Misco. Misium. XI. b. Misiu. v. Fl. Misiu. Miso. v. Fl. Miso. Missos. IX. c Misua. V. e. Mitricum. I. b . M—nerica. II. a. M— merica. Mocasnra. VUI. b.

— 57 —

Modolena. I. f. Mogontiaco. IL b. Molchia. XI. b. Mompsistea. X. a. Monilia. v. ai Mon» Monim. VIII. c. Monogami. IX. d. *Mons balabo. VI. b. (Mons balado. VI. b.) Mons Catacas. XII. a. Mons Daropanisos. XIL e. Moss FERATUS. I. e. Moss Isreus. XII. b. Moas LTMODUS. XII. f. Mons Oliveti. IX. e. Mosrs PASVERDES. X. c. Mons Syna. IX. d. hic legem accepe-

runt in monte Syna filii Itrael. Moirs TAURUS. XI. b. c Monte. I. e. Honte aureo. VI. b. Montemno. VII. c. Monumenta regum. XI. e» Mopti municipium. I. £ Morginno. II. a. Morum. v. Iscadmnno. Mose. II. a. Mose. II. a. Mothone. VII. e. Mova. IV. d. MnbsL IV. e. Maharnr. III. d. Mnnicipio. VI. c. Mnrsa major. V. b. * Mursa minor. V. b. Musalla. v. FI. Musalla. (Musiubio Horreta. I. f.) •Muslubio horreta. I. f. MUSOJTIORCH. L e. "* MUSULAMIORCM. II. d. Mutia. IV. e. Matina. III. c Muziris. XII. f. Mys—y. VUI.b. Mysucy,

N. JNABABES. I. e. NABCRSI. II. c. Nacolea. IX. d. Nagae. XII. a. NAGMCS. I. f. Naharra. XI. e. Naharre. XI. e. Naisso. VII. a. Nalados. VII. d. Nalata. VI- b. Namare. IV. a. NASTUAJI. U. b. "* Napoca. VU. c Naraggara. III. f. Naraggara. IV. d. Nararra. XL a. Narbone. I. e. Nares Lucanas. VI. d. Narona. VI. a. NasabL XI. b. bisibid.

Nasibi. XI. b. bis ibid. NASIC. II. c. Nastae. X. £ Natiolom. VI. a. NATIO SEXOBUM. VII, e. Navalia. v. ad nav. Naocanio. XL £ NaucratL IX. d. Navoae. III. b. Nanpactos. VIL d. Nauporto. IV. b. Nantagino. IX. c» Neapoli. UL d. Neapoli. V- e. NEAPOLI. VI. d. Neapoli. IX. e. Neapolis. VII. f. Neapolis. VIII. d. Nedibus. II. f. Nedino. V. a. Negla. IX. e. Nehala. X. e. Nelurum. v. F1. Nemea. VII. e. Nemesa. X. d. Nemeseo. VIII. f. Nemetaco. I. b. *Nemeto. v. Aug. Nemete. Nenniso. I. f. Neocessaria. IX. c. Nepe. IV. f. NERDASI. IX. a. b» Neretum. VI. b. Nerichonte. IX. e. Neroma. IV. a. Neralos. V. e. NESAMOSES. VII. f. Nesas. VlIL f. Netido. VIL d. Nible. VI. e. Nicea. VIII. c Nicea Nialia. XL £ Niciu. IX. d. Nicomedia. VIII. c. Nicopoli. X. b. Nicopolistro. VII. e. Nigella. v. FI. Nigella. NIGIHEGETCU. VUI. d. Nigrinianis. VII. c. Nigro. X. b. Nigropnllo. I. b. Nilns, hoc ilamea quidam Grin vo-

cant. alii Nilnm appellant. Dicitur enim sub terra Etvopum in Nilom ire lacnm. VII. e.

Nimera. v. FI. Nim. Nimphi. VIII. c Nincildae. XII. f. NinittacL I. c Nirannos. vid. Fl. Nirannas. Nisaci. XII. d. NisibL XI. b. bis ibid\ Nisisto. XI. f. (Nitabo. IX. b.) •Nitazo. IX. b. NlTIOBROGES. I. C Nivirgitab. VII. d-Nobas fascianL II. d. 15

Noceios. V. b, Nocotesso. X. c Noeto. VIIL d. «ola. VI. d. NomarrncL V. b. Nomento. V. a. Nonas. V. a. Noreia. IV. b. bis ibidem. Noaico. IV* b. Norrc VI. a. Noraria. v. Fl. Novaria. Novas. v. ad novas. Noresio. IL a. Novioduni. IV. c Noviodnni. VIIL «. NoviomagL L c. Noviomago. II. a. Noviomagus. L c Noviomagos. IL a. Noviomagos. II. b. Novis aquilianis. IV. •» Nteramnio. VI. e. Nuceria. VI. d. Nuceriae Apulae. V. c. Nucerio IV. f. Nudionnum. L b. Nueriola. VI. d. Numana. IV. c. NcMIBARUM. II. d . Nnmitnriana. II. f. Nnra. IU. d. Kyssiliime, IX. c.

o. vJbilonna. II. b. Oboda. IX. e. Occaraba. X. e. Ochirea. XII. e. Ocrocenaario. VI. C Octacascam. X» f* Octodaro. II. c Ocarara. X. d. Odessos. VIII. a. Odiana. III. f. Odabria. v. FJ. Odubria. Ole oberda. X. b. Olera. IV. e. Olivam. v. ad olivaa. Oljmpia. VIL d. Olympom. VU. b. Ombos. VHI. £ Onellana. V. i. Oneo. V. c Onoadas. XI. f. * Opiae. IU. b. <Opie. 1U. b.) Opiros. Vlll. d. Opitergio. IH. C Opitergio. IV. a. Opionte. X. «. Oploatis. VI. d. Optatiana. VU. c. Ora. XII. e. Orba. IV. e. Orbita. V. t Oruba. X. L

— 58 — Ornbicaria. XII. d. Orsns. vid. FL Orsns. Ortona. V. b. Ortosias. X. d. Osa. Colonia. VI. L -Oscanidati. XIL b . OsisinL I. a. Ostia Eterni. V. b. OstU. Fl. Bodani. II. d. Ostracine. IX. e. O s n o s CTTHAB. XI, c Otresa. IX. a, Orilia. 1V« a.

P. x aala. v. F l . Paala. Pacbe. VII. e. Pacianis Matihe. II. d. Paduando. IX. C Padum. vid: ad padum. Padns. v. Fl. padus. PAFLAGOXTA, IX. b. c. Pagaris. X. e. Pagas. XI. a. Pagrum. X. b . Palacrinis. V- a. Palalce. IX. c. Palephato. IX. f. PAI.ESTISA. IX. f. X. d. Palibotra. X I I . e. Paliuris. VIII. e. Fallanum. V. b. Pallia. vid. Fl. Pallia. Palmaro. vid. ad palm. Palmatis. VII. C. Palmvra. X. e . Paltol X. d. Palttas. XII. «. Palndes. XI. d. Pamphilicum pelagns. IX. f. PA33OXIA ISFEBIOB. V. c. ,VI. a. PATXOSIA SIPEMOB. IV. b. c. V. a, Panopoli. VIII. f. Panonno. VI. e. Pantycne. XII. d. Paphos. IX. f. P.iracata. X I . b. FARALOCAESCTTHAE. XI. h. ParatianU. II. f. Fardua. VI. a. Parentio. IV. «. raresaca. XI. £. Parhe. XII. b. paricea. XII. b . PAJUSI. II. a. 1'arinm. VIII. f. Farna. III. C FAKXACI. IX. e. PARRIA. XI. f. Parihona. XII. f-Pascara. X I I . a. Fastinm. VI. b. FATABVS. Fl. I. a. t . FluviBs. Patamo. IX. f. Paiara. X . a. FATATIA. L t b .

Patavis. IV. a. Patavissa. VII. c. Pathras. VIL d. Patinae, XII. f. Patras. IX. f. Patrico. VIII. L Paanisso. VIII. a. Pausulas. IV. c. Peda. XI. f. Pedonianis. VII. b. Pegella. IX. b. Pelendova. VII. a. Pella. IX. « . Peloriarca. XI. f. Pelusio. IX. d. PESASTII. VIII. a. Fenino. v. in snmmo pennino. Penninns. v. Jovis. Pennolncos. II. b. PEHTAPOUTES. VIII. d. Perdioricto. VII. d. Pergamo. IX. d. Perge. IX. f. Perintus. VIII. b . Pernaco. I. c. Pernicide portum. IX. e . Perre. X. f. Persepolis conmercium. Persanim.

XII. d. PERSIDA. XI. f. XIL d. Pesinunte. IX. a. .

. Festnm. VI. e. Petarione. IV. c. Petelia. VI. b . PETEI. . L. LETICA. VIL e. YIII. «. Petenisca. II. b. Petra. IX. b . P—rensibus. III. c Fetrensibus. Petris. VII. b. Petris. IX. e. Petrnm viaco. 1. b . Peutalia. VII. b . Phacusi. IX. d.

b. Phalcara. XI. e . Fhamacorium. IX. a* Fhara. IX. d. Phara. XII. e. Pharca. XIL e. Phaselis. IX. f. Phasin. X. b. Phemenio. VIII. L Phenica. VIII. d. Phenice. VI. c. Phenicc VIIL f. Philacon. IX. d. Philadelha. IX. d. Philadelfia. IX. e. Philias. VIII. b . Philippis. VII. f. Philiscn. VIII. L Philium. IX. a. Fhilocalia. X. a. Philomelo. IX- a. Phinipopolis. VII. bi PHOEKIT. X. d. PBKTGIA. VIII. f. IX. a. b . Phrrstanite. IX. c FICEJEM. IV. c V. «.

Picns. IV. e . PidU. IX. e . Fiho. VII. c Pileiam. XIL e. Pinlado. XL C Pinna. V. b . *Piramum. X. a. PIRATB. XII. f. Piretis. V. a. Pirotorto. IV. b . Pirusio. IV. d. Pisandes. VI. a. Pisavis. II. d. Pisauro. IV. b . Pisauta. XII. f. Piscinas. III. e. Pisida Municipio. VI. e. Pisis III. d. Pistoris. III. b . Pistum. VI. c. Piti. VIII. a. Pitinum. V. a. Placentia. III. b. Plateas VIL e. Plotinopoli. VIII. a. Plumbana. vid. ad plomb. Pocrinio. I. c. Pola. IV. b. Polemonio. X. a. Polentia. I I . c. Polentia. III. a. Polentia. IV. c. Pomodiana. VII. b. Pomone. III. b. Pompeiopolis. IX. b. Pompeiopolis. X. d. bis, Pompeis. VI. d. Pons Servili. VIL «, Ponte. II. a. Ponte Adriani. V. d. (Ponte Alitti. VII. b.) •Ponte Aluti. VII. b . Ponte Aufidi. VI. a. Ponte Augusti. VII- «. Ponte Drusi. III. c. Ponte saravi. II. b. Pontes caldis. I. b. Ponte sonti. IV. a. Ponte vetere. VII. b. POSTICI. IX. b. c. Pontos. VI. f. POITTCS ECXIHCS. VUI. C IX. «. P—ntus. polemoni— IX. c pontus

polemoniacus. Popleto. II. f. Popnlonio. III. e. Populos. IV. c Pordonnium. X.- f. Porolisso. VIII. a. Porsulis. VIII. d. Port. B—t—um. VIII.«. Boeotomm.

allire. VIII. a. ForUCdBire. Port. Epetius. V. c. Portipa. XII. d. Port. Meomens—m. VHI. a. meomtif

sium. Port, Salontinum. VI- c. Port. Themomontes. YIII. a.

.— 59 — -Pyreo. VII. e. Pyrgos. IV. f. Pyrgos. V. 4> Pyrgos. IX. e* PTBOGEM. VII. c Pytane. X. a.

Q-QoADi. IV. a. b. Quadrata. III. b. Quadrata. IV. c. Qnaeri. IV. a. Qci BI. PBAHCU I. a. fortassis Cha-

mavi qui et Franci, uintiliana. VI. f. uintiJiana. VIL d. ?

Portualta. X. b. Portum. v. ad portunv Portunamneto. I. b. *Portns calonitanns. V. C. (Portns calouttanus. V. c ) Portns Epilicus. IV. c. Portus—. VIII. a. Helodos. Portns Hercnlis. III. f. Portns longns. II. f. Portns Pediae. VI. a. Portns Planaticns. IV. b. Portns Senia. IV. b. Portus tragecynus. VI. f. Portus tnrris. VI. a. POTAMIAE. X. a. Potentia. VI. b. Potomia. IX. a. -Preneste. V. b. Presidi diolele. IV. e, Presidio. VI. e. Presidio. VH a. Presidio. VII. e. Presidio. IX. e. Prcsidio Dasmini. VI. c. Presidio Pompei. VIL a* Presidio Silrani. VI. d. Presidium. I. d. Pretonio. VIII. f. Pretorio. I. e. Pretorio. Vl i . a. Pretorio. VII. b. Pretorium. VII. e. Pretorinm Agrippine. I. a, Pretorium Larerianum. V. C Priapos. VIII. f. Priferno. V. a, Priscn taberna. VII. f. Pristis. VII. c. Promona. V. b. Promontorium pyrenenm. I. e. Pronetios. VIII. C Propasta. X l l . h. PHOTINCIA GADETIUUA. III. e. f.

d. e. f. V. d. Prnsad. Olympum. VIII. f. Prusias. VIII. f. PsACCASI. VIII. C PSACCCAKI. IX. a. Ptemari. IX. C. Ptolemaide. IX. f. Ptolemaidonar. IX. d. Ptolomaide. VIII. d. Publicanos. vid. ad publicanos. Pndiho. VIII. « . Pudput. V. e. Punicum. IV. -f. Pnnicum. VI. c. (Pnramum. X. a.) Potea. V.. e. Putea nig». VII. re. Pntea Pallene. VL e. Pnteo. V. f. Pnteolis. V. f. Pyctis. XII. d. Pylae. VIII. c Pylios. VII. d. Pyreneo. vid. In summo ttc.

promontorium.

R. Kababatora. IX. e. Bache. XI. e . Badriapi. IV. a. Bagandone. IV. ib, Bages. XII. d. Bagnrio. V. c. Bama. II. e. Bamma. XI. f. Bana. XII. e. BABGIASS. XIL a. Banilnm. VII. c. Baphanis. X. d. Bapis. III. b . Bapsa. XII. d» Baranna. I. b . Basa. IX. e. Batiaris. VII. a, Batibis. I. a. Batumagus. I. b , Batupis. I. a. BACDIAWI. XIL d\ Barenna. IV. b. Baugonia. XI. b . BAUKACI. II. b. Bieate V. a. Begia. X. f. Beginea. I. a. Begino. IIK C. Begio. VI. f. Begio. VIII. b. BKGI. OTHASPA. m . b. Beila. X. a. Beis Apollinaris. II. i, Bemetodia. VII. a. Bemista. IV. c Bene. XI. e. BEBTIGES. I. c. Eervigen. Besinnm. VI. b . Bessaina. XI. d. Beressione. I. f. Bhana. XII. e. Bhasnm. XI. f. R H I S C » Fl. I. a. vid. Flariiis. Bhose. IX. f. Bicciaco. II. a.

10

Bi—na. H t i. Bicina. Bicina. IV. C Bidnmo. I. a. BIGKR Fia. L a. via\ FL (Riger. v. FL) Bigomagos. II. a. Bigpnum. v. FL Rigonnm. BIKESICA. VII. c VIII. a, Rinocorura, IX. e* Biobe. 1. c. Bisapa. X. f. Bisca. IV. f. Bitnmagns. I. b. Bobrica. L b. Bodani. vid. Oatut FL RedanL Bodium. I. b. Bogmorum. IX. b . Boidomna. I. £. ROXA. V. d. Bomesiana. VIL a. Romula. IV. C Romnla. VIL «. Rone. I. f. Roschiiea. XL d, Bosos. X. d. ROXIXANI SABSATE. Vll l . b . Bnbico. v. FL Robico. Bubicnm. v. FL Bnbos. VI. a. Bndas. VI. a. Bnfini taberna. VL e» *Ru.as. III. d. Baglata, III. e . (Ruha. I. e.) •Ruhai. I. f. BCHI. SCTTSAE. XI. & Rusahu. municipiam. I. e. Bnscione. I. e. Basibricari. 1. d. Busicade. Colonia. lh e . Busidara. VII. a. Busippisir municipio, L e. Buspe. V> f. Buspina. V. f» Bustici. III. t . Bustunum. v. FL Basncum. Colotvf* Batarau. XI. f. BUTKSI. I. b. BCTESI. I. c Bntharoto. VI. C

s. Oaba. X. C Sabarie. IV. e. -Sabate. IV. f. Stbatium. VIL h, Sabatra. IX. C Sabbin. XI. e. Sabis. IV. b. Sabrata. VI. f, Sacis. IV. a. Sacrata. V, a. Safo. V. f. Sagadara. VII. c S A 6 A £ S . C m u £ . XI. t .

IV.

rel

SAGAE. SCTHHE, XJI. b. Sahal. XI. d. Salabe. IX. b. Salamina. X. d. Salandona. X. b. S.idas. Coion. 1. £. Saldis. V. c. Saieborna. III. e. SALEXTU». VI. b. Salerno. VL d. Saietione. II. c. Salinas. V. b. Salinas Nubonenenses. I. d. Saline inmense qnae cnm Jnna cres-

cunt et dccrescunt. Vll . d. Salinis. V. c. Salinis. VII. c. Sallunto. VI. b. bis ibidem. Salmalasso. X. b. Salodurum. II. c. Salolime. VIII. b. Salona. V. c. Salsovia. VIII. a. Salviana. II. e . Sama. X. f. Samaco. VII. d. Sammachi. XL b. Sanimarobriva. I. b . Samosata. XI. d. Samuloccnis. III. a. Sanderva. VI. b. Saneorum. u. Medilano. Sannigae. IX. b. Sanora. XI. b. Sapham. XI. e. Sapham. XIL b. Saralio. IX. c Sarbane. XI. b. Sardebsr. XI. b . SAHDETAE. VIIL C Sardona. V. a. Saiitte. V. c Sarmategte. VII. a. SABXATE TACI. Y. a. b . e. Sarnis. III. c Sarrum. I. a. Sa—ali. I. d, SartalL Sarto. VII. b . Sarxa. VII. f. SASSOSE SARBATX. X. b . Sassuravicus. V-f. Satala. X. b. Sarara. XI. c. Saternom. v. Fl. Satern. Sathena. XI. d. Satnrnia. IV- d. Sava. vid. ad Sava. Savo. vid. Fl. Savo. SACMCA. \ l l l . b . Saoromsena. X. a.

Scamnam. VI. b. Scanipis. VL c. Scarabantio. IV. b. C Srarbia. III. b. Scarpias. VII. e. Scarponna. II. a. Scalras. VIII. a. Scilatio. VI. f.

— 60 —

Scobarn. XII. f. Scobre. VI. b . " Seolla. IX. c. Scorpiones. v. In nis Iocis Scorpto-

nes nascuntur. Scotnsa. VIL f. *ScrofuIas. v. ad. Scrof. Scunis. Vlf. a. Scyle. VI. f. Scyllam. VIII. b . Scyllenm. IX. a. SCTTIA DTMIRICE. XII. e. Scytopoli. IX. f. Sebastopolis. XI. a. Secuiispa. VII. b. Segessera. I. c. Segesta. VI. e. Segeste. vid. aquis. Seggo. IV. f. Seggo. V. d. Segobodium. II. a. Segodum. I. e. Segora. 1- b. Segusione. II. c. Segusterone. II. d. * Selae. II. f. (Sele. v. ad vill. S e l c ) Seleocia. X. d. bis. Seleocia. XI. e . Selinunte. IX. f. Selliani. VIII. a. SELTEBI. II. e . Semnum. VI. b. Senagalli. IV. c. Sena Jnlia. III. f. SEXGACSI. UI. d. Senia. IV. b. Senomago. II. d. Senphu. IX. d. Sepinam. VI. d. Septemiaci. UL b* Seracoe. VUL c. Sera major. XII. f. Seranusa. vel Seramisa? Serapeam. IX. d. bis ibid. Serione. I. a. Ser—anicomago. I. a. Sermanico-

mago. Sermusa. IX. C Seronis. V. a. (Serr—one. l.f. Serratione,) * Sertacione. I. £. Serre. X. f. Sertica. VII. b . Serrioduro. III. C Servitio. V. b. Sestias. IV. c. Sestos. VIII. e. Setucis. L b. Sevastia. X. a. Sevavicina. XII. d. Siacus. XII. d. Siagu. V. e. —Si—pe—g—^finicum et Syriacum

pelagu?. v. Finicum. e t c Sibus. IV. d. Sicanabis. X. c. SICILIA. VI. C

Sicilibba. V. 3 . Sicione. VIL e. Siclis. V- c. Sidi. IX. f. Sidotoco. I. C Sigaese. IV. e. Sigus. II. f. Siher. XI. e. Sininnns. XI. e. Silanum. v. ad Silanum. Silarnm. v. FL. Silarum. Silesva. V. e. SILVA MARCIASA. II. c III, a. SlETA VOSAGDS. 1L b . -Silvo. IV. a. Silutnm. VI. a. Simetas. v. F l . Simetaa. Simnana. VII. d. Simttta. XI. d. Sinara. X. e. Sindecae. IX. b. Singa. X. b. Singara. XI. e. Singiduno. VI. b. Sinispora. X. a. Sinna. V. b. Sinnium. IV. a. Sinomagi. I. a. Sinope. IX. b. Sinottnm. IX. d. Sinuati. IX. d. Simiessa. V. f. S o c s AqviTAHictrs. I. a. Sinns—nsin—s. VIII. b. Ausinu$. ——m—i. XI. f. Sinus Carmaniu*» Smcs CORUTTHCS. VIL d. —Her— VIII. b . Sinus Heraotieus. Surcs MACEDO3ICCS. VII. b. « Siacs PESTAMUS. VI. e. Sipia. I. b. Siponto. V. c. Siracnsis. VL e. Siranna. v. Ins. Siranna. Sirgora. XI. e. Sirminm. VI. a. Sirotis. V- a. Sirpium. VI. d. Siscia. V. a. Sitfllia. I. c Sira. IX. c. (Slabiu. IX. b.) Smynthinm. VIII. U Smyrna. IX. d. Sobates. v. vadis Sobates. S—tn. IX. e. Socratu. Sobene. XI. e. Solaria. v. ad Solaria. SOLITCDISES SABXATABDH. VI. a. b . Soloae. IX. f. Soloae. X. d. Soloe. . X. d. Solonenica. X. b. Solunto. VJ. e. Solympnm. IX. a. Sonista. IV. c. Sopatos. IX. a. Sorices. VUL b. Sorpara. X . a..

~ 6 i ^ -

Sorrae. XI. b. bis ibid. Sorue. XI. b. » Sostra VII. c. (Sotra VII. c.) Spalato V. c. ' Spane. XII. d. —

Spasinucara. XI. f. Spatura. XII. d. Specatom. IV- £. Spelci. VIII. f. Speluncis. X. b. Speluais. VI. b . Spoleto. IV. 1 . Stabatione. IL b. * Stabio. IX. b . Stabios. VI. d. Stabulum. IX. c bls ibtd, Stabulum. v. ad Stabulum. Stai. XII. b. Stailuco. IV. c Sunecli. VI. b . Statule. V. b . Stefane. IX. b. Steifi. Colon. L e. Stempeo. XI. a. Stenarum. VII. b; Stenas. VU. b. Stina ( ? ) locus Judacorttm Augusti.

VII. e. Stiriate. IV. a. Stopis. VII. a. Stergosia. VII. b . Strangira. XI. b . Stratoclis. IX. b . Stratonicidi. IX. d. Stratonis. VHL a. Strymon. VIL £> Sttae. XI. a. Svani. IX. c. SUAITISARSIATE- X. a. Subasto. IX. d. Sub dinnnm. I. b. Sub labione. III. b . Sublacio. V. e. Sub Ianubio. V. e. Sublubatia. VI. a. Sub lucu. III. e. Sub radice. VII. b . Subriu. VIII. t . Subromula. VI. a. Subututtu. VI. f. Sucoosa. IV. d. Sucidava. VII. C SUEDIHIBERI. X. a. Snessula. VI. d. SUEVIA. 11. b. Suga. X. f. Sugolio. VIL d. (Suillia. I. c ) Sulci. IIL d. Sulim. I. a. Sullech. V. f. Sulmonae. V. c. Sunitu Coloria. IV. d. Sure. X. f. Surontio. IV. a. Surpicano. IV. C Surrento. VI. d.

Sntrio. IV. f-Swaddurnsi praesidium. I. f. Sycas. VIII. b . Syda monicipiom. I. e. Sydone. IX. f. Syene. VIII. £, Syilas. V. f. Syllio. IX. £, Symmachi. IL f. Synnada. IX. a. Syrallo. VIIL b. *Syrascellae. VflL b . (Syrascelle. VIIL b.) STRIA. IX. f. X. d. STBUCOLE. X. e. Syrtas. IX. b . STBTES MAIOBES. VIII. d. STHTES WSOBXS. Vli. e. SXHTITES. VIL f.

T. Tabellaria. IV. e. Taberna. frig. v. ad tabern. frig. Tabernis. II. b . Tablis. I. b . Tacape. VI. d. Tacatua. III. d. Tacecavimeno. IX. b* TACHIRE. XII. c Tagulis. VII. f. Tamannana manictpium et casteHnm.

I. d. Tamascani Municipium. I . d. Tamiso. X. d. Tamonti. IX. d. Tanais. flumen qni dividit Asiam ct

Enropam. VIII. b. Tanais. Galatie. VIII. b . Tannetnm. III. c. Tanomia. I. c. ' Taparura. V. f. Taparura. VI. d. Tapostri. IX. d. Tapsum. V. f. Tarento. VI. b. Taricea. VIII. d. Tarnaias. II. I>. Tarnantone. III. C Tarquinis. IV, e. Tarsa. XI. d. Tarsatica. IV. b. Tarso Cilicie. X. a. Tarteno. III. b. Tartursanis. IV. a. Tarressedo. UI. a. Tasciaca. I. b . Tasdri. IX. d. Taapa. IX. f. Tassiros. X. e. Tateabio. VIII. e. Tatelis v. aquis UteHs. Taucbira. VHL d. Taum. v. ad Taum. Tauriana. VI. f. Tauriana. VIL b.

16

TAPBIASI. II. e. Taoromenio. VL e. Tanro. t>. in monte tanv. 1'aamno. VI. a. Tavio. IX. b. Taharene. XII. e. Tahora. XII. d. Tea. V. b. Teagina. VIII. c Teano. scediciao. V. £. Tegeas. VII. e. Tegiata. IV. L Tegna. II. d. Tegris. VIIL c. Teguiata. IL d. Tegulicio. VII. C. Telamone. 1IL L Teleda. XL c. Telesie. V. f. Telmi. IX. d. (T—lonno. I. c telonno.) * Tic-onno. I. C Temissonio. IX. e. Templo Jovis. VIIL a. Templum Augusti. XII. f. Templum Herculis. VIII. C Templum Herculis. IX. a. Templum Minerrae. VI. d. Templom Veneris. VL d. Temsa. VI. b . Temsa. VI. e. Teneapulo. V. c Tenedone IIL a. Tentira. VIII. f. Tenurcio. II. a. Teos. IX. e. Terento. V. e. Tergeste. IV. 8. Tergolape. III. C. Tergolape. IV. a. T—isias. II. d. TerisUu. Terracina. V. e. TerTanno. I. b. * Tessalonicae. VD. f. Tetra. IX. c. Tetrapyrgia. IX. f. Teucera. I. b. Tcumenso. X. e» Thabudeos. UL e. Thacia. IV. e. Thacora. III. f. Thalama. XI. d. Th.ilbasari». XI- a. Thallaba. XI. e. Thamara. XI. e. Thamaro. IX. e. Tharaaudi. XI. b. Thamugadi. 1L f» Thanna. X. f. Thantia. IX. e. Thapedon. VII. b . Tbarrana. XI. d. Tharsidatate. X. C Thamte. IL d. Thasarte. V. d. Thebeta. XI. e. Thelbon. XL d. Theleda. X. e.

— 02 * -

Thelente colonia. IV. 3 . Thelser. XL e. Themessata. XI. d. Themnnm. IX. d. Thenebreste. 111. d. Thera. VIII. b. Theranda. VI. c. Thermantica. XII. d." Thermis. VI. e. Thermopylas. VII." e. Thessalonice. VU. f. Theveste. IV. d. Thiar. XI. d. Tbibili. III. e. Thiforo. colonia. V. f. Thiges. V. d. Thigisi. III. d. Thilapsnm. XI. e. Thiltauri. X. e. Tbimara. XII. f. Thimea. Ylll. b. Thirtonia. XI. a. - u . IX. d. Thitu. Thomia. IX. b. Thora. IX. f. Thornia. IX. e. Thremitcs. X. d» Tbubida. XI. e. Thubrassene. XII. f. Thuburbiminus. V. <L Thuni. V. d. Thuraria. V. d. Thurris. IV. f. Tburiis. V. d. Tbusuros. V. d. Tibori. V. b. Ticeno. 111. b. Ticennm. vid. Fl. Ticenom. Tichilla. IV. f. Tierva. VIL a. Tigisi. I. e. (Tignica. IV. f.) Tigubis. XI. d. Tiliabinte. v. fl. Tiliabinte. TiUurio. V. C. Timaco majori. VII. a. Timaco minori. VII. a. Timavi v. fonte Timavi. Timehegeri. turris. V'. d. Tincollo. 1. c. Tindarco. VI. e. Tinna. v. Fl. Tinna. Tinhunedo. V. f. •Tionica. IV. f. Tipasa. III. f. Tipasa. VI. c. Tistila. v. Fl. Tistila. Titana. XI. f. Tittoburgo. V. C Tivisco. VII. a. bis ibid, Tiuro. IX. b. T—u. IX. d. Tmu. TOI.OKSU XI. c. Tolosa. I. d. Tolosocorio. IX. b. Tomba. IX. b. Tomis. Ylll. a. Tonea. IX. b.

Topirp. VIII. d. Torrens. VII. e»-Tracias. IX. c. Trajectus stadiorunv CC. VIL C. Trallis. IX. e. Trannpara. VIL- a. Trapehunte. IX. c. Trasmarisca. VII. C. Treblis. V. e. Tredente. III. c. Tres tabernas. V. e. TREVIBI. II. a. TBHACIA. VII. c. VIII. a. b. Tiicomia. IX. a. Tricornio. VI. b. Triganocarten. XI. a. Trigisamo. IV» b. Trimamio. VII. c* Tripoli. IX. d. Tripoli. X. d. Tris. XI. f. Trissa. VIII. a. Troesmis. VIII. a. TROGODITI. PERSI. XI. e. Truilo. VII. f. TRCMPM. III. a". Tubactis municip. VII. d. Tubonis. I. d. Tuburbomaius. V. d. Tucca fines Affiice et Maoritanie. Tuder. IV. e. *Toicias. II. d. Tnllio. 11. a. Tnndis. XII. f. Tuniha. IV. d. Tunisa. IV. e. Turecionno. II. a. Tnrenum. VI. a. * (Turia. III. a.) Turiostu. VI. b. Turis. VI. b. Turnaco. I. b. Turrem. v. ad tnrrem. Turres. V. d. Torribos. III. d. Turribus. Vll. a. Tnrris. ad algam. VI. f. Turris Cesaris. VL a. Turris et tabema. VII» e. Turris stagna. VI. b. Turrita. III. d. Tuscana. IV. e. Tcsci. III. e. f. IV. d. Tutastione. IV. a, Tyana. I X . c. Tyatiia. IX. d. Tyberias. IX. f. Tycae. IX. b. Tyconpoli. VIII. f. Tyconpoli. IX. d. Tyro. IX. f. \ acanas. IV. f. Vaccis. I. d.

Vaerens. IX. d. Vadis Sobates. II. f. Vadis Volateris. 111. e. Valcaton. IX. a. Valentia. II. d. Vallis. IV. f. Valuata. III. e. VASDria. III. c. Vapineum. II. e. VAPIJ TARITU I. a. fortassis populi

varii. Varadeto. 1. e. V—atedo. L a. Varatedo. Varcia. II. a. Varie. V. b. Varis. VI. b. , Varnm. II. e. Varam. vid. Fl. Varnm. Varuno. IV. b. Varusa. vid. Fl. Varusai" Vasaropus. IV d. Vasidice. III. f. Vastauna. XI. b.

, Vatari. III. f. Ubaha. Castellura. IV. d. Ubartum. vid. Fl. Ubartam. Ubinnaca. IX. b. Ub—um. L e. Ubos ilumen. III. e.

I. f. Uchiom. VI. e. Veios, V. d. Velesi. III. f. VELIATE. III. d. Velinis. 111. e. Vemania. III. a. VESADI SARMATE. Vll, b. Venedi. VIII. a. VEITETI. I. a. Venne. IX. d. Vennum. III. e. Venusie. VI. a. Vepiteno. III. b. Veresvos. IV. e. Veretum. VI. c. Vereuso. X. C Vergellis. IIL a. Veri. VI. e. Verona. III. c. Vesidia. vid. FI. Vesidia. Vesonna. I. a. Vesontine. H. a. Vesnbio. I. c. Veteribus. I. c. Veteribus. II. a» Vetisso. IX. b. ' Vetomanis. IV. a. Vetona. IV. d. Vetonianis. 1IL e. Vetonina. III. b» Vetusallo. V. a. Ugerno. I. £. Ugubre. XI. C Uhappa. V- d. Chintum. VI. b. Uhintnm. VI. C

~Via appia. V» d. Via Aurelia. V- «!• Viaca. 111. a.

03 —

Via Clodia. V. d. ~Via flaminia. V. d. Via hostensis. V. d. Via Latina. V. c-Via Lavicana. V. d. Via Numentina. V. d. Via prentina. V. d. Via Salaria. V. d. Viatrinm. V. d. Via Tyburtina. V. d. Vibona. VI. e. Vica. XI. e . VICEXI. V. b. Vicentia. III. c. Viciano. VI. c. Vicinium. VI. b. Vico Augusti. IV. C. Vico Aureli. III. d. Vico Cuppe. VI. c. Vico Gemellas. IV. d. Vico Jnliani. III. e. Vico Matrini. IV. e. Vico mendicoleo. VI- e. Vico Valeriani. III. f. Vico virginis. II. f. Victinm. vid. Fl. victiom. Vicus XI. d. Vi dubia IL a. Vigenna. II. a. Vignas. V. e. Villagai. IV. b. Viminatio. VI. c. Vinavicus. V. e. Vindenis. VI. c. Vindobona. IV. b. Vindonissa. II. c. Vio. VII. b . Virasia. IX. a. Virga. VII. d. Yiromagns. II. b. (Vironino. I. b.) * Virouino. I. b. Visalta. II. f.

Viscellis. IV. b. Vivisco. II. b . * V7lcae V. a. UHsipira. V. e. Ulmo. IV. b. Ulmospaneta. V. c. Umatia. vid. Fl. Umatia. UMBBASICIA. I. f. Umbro. vid. Fl. Umbre. Unam. VI. c. Unam. VII. a. Vocario. IV. a. Vocom. I. d. Vocom. II. e. VOLCETECCCSI. I. f. Volocesia. XI. e. Voisinis. IV. d. Vorgium. I. a. Vorogio. I. f. Vosavia. II. b. Voso borgiaco. I. c. UpeHis. IV. b. Urbanis. V. f. Vrbate. V. b. Urbe Salvia. IV. f. Urbius. VI. b. Urusa. III. b . Usilla Municip. V. f. Usuerna. I. e. Uthica. V. d. Utica Colonia. IV. f. Utricio. II. c. Utricio. III. c. Uttea. 411. d. Vnlpis. v. Fl. vnlpis. Vulturno. Y- f.

X.

Xatis. Scythae. XH. C, Xeron. IX. d.

1-conio. IX. e. Ydrnnte. VI. b. Ypepa. IX. e.

z.

/•aca. III. i. Zacoria. IX. b . Zacoria. IX. c. Zadagatta. IX. e. * Zagahaema. VII. e. (Zagahama. VII. e.) Zagurae. XI. e. Zama. IX. c. Zamareigia. IV. £. Zaras. I. e. Zela. IX. c. Zenocopoli. X. c. Zephjrio. X. d. Zepjrinm. X. a. Zeugma. XL d. Zenma. XI. d. Zihiola. X. b . Zimara. X. c. ZIMISES. II. e. Zirinis. VIII. a. Zogorra. XI. e. Zorlanis. VIII. b. Zure. VII. e. Zyrmis. VII. b. Zyrnas Maseli. III, d.

M O X A C n i l I M P R E S S U M

T X P I S L E 5 T N E R I A ! f l S .

16*