iP, scntciicuu. - dadun@unav

128
iP, scntciicuu. •iv... '■ » .V . •7W!^2-

Transcript of iP, scntciicuu. - dadun@unav

iP, scntciicuu.

• i v . . .

' ■ » . V .

•7W!^2-

lt.-

• Ä -

- u .

!?

« •

■ t , -

•t*:''î

/«Si

^ u ^ f t i o n e s ^ u o d l i b ctales ex O uatuor Sententiaru VoluminibP

y c j j j j _cditiE a Dodlore Subtiliifim o loanne Duns ScocoO rdinis M inorum acTheologorum omnxumPrmcipe:Candoricp priftino rcftitu tg atcjab^feaniis fupcriniedtispurgate.

Vaenundanturcu fcn'ptisemfdem i quacuor Libros fenteniiaru Jn xd ib u slo d o c i Badii,

ltT!ni[mLliiiiimr,jiiiiijij|ji|.i][||[iimmmTim

W M I O I M M l

(i . | ;- ;v

. i r - ' : ._

íi:1

: » * * ' •

S£ÂÂ|;ï ..v . ; . , - . . 7 : ^1 ? .

' >',' . •' •••• s -^ f ''■' : ■' ; ; '

; - ' .1 ‘ V X

> # ■ ' - ■ ..-•.uÁT" i„.

• J %

. , i

, 4 -.

- • 1

n w.-"

i

u í .

• ' • t í. . i-

l: J l

<

t -k.

:■ A ; .

.> ,< v!” .* n •

r ' . . ; -

I*

V'i ; >

? ; í ;

i i ^

-*r-

i ¡ / . ' . • -

' a í ^ T f . ■.—

• • . ■^■

• ,1 > í

• A ' lA l.?í " ♦

j. ^-¡'-‘r i .:I l -. !i '

"4- H.!■ i . ••.

■ ÿ ' '

t ; ?

j .

■ ci . / ; : í » : r ,o i í í J r ; ^

. . . -i . '; , .

J .

- . U i «..-^•'.■■Jt': «/

urlatone i tt^ineo. SriHo.i{. «.ameta. Sucrro. ttl?WlO0Ì.2iiuc.t.incta.c.5,

3

C Dotfloris SubciliiTimi ac T hcobgi corum Principis Ioannis D uns Sco ti O rdinis Minorum Quçftioes Quod libetales foelicitef incipiunt.

IVndæ res difficiles'ate Salom on i£ccl.uz cur inn tcUigat ese eiTe Oifftalefi Tubs: |dtt. non pot cas c^cplkarc gmóe.fm igif oiftmctioncj res |rum pot acctpt otflinctto oilfi cilmm qucfïtonum. ami ^ma fui oiutdonc D(utdt pot t remcrcatatnttncreataj: Hue

(n fein a fe tn rem ab alio l^abcntem c(Te.ítue in reni necciTaría í rem pofcm.íluc in rem finita 'i tnfinitam* T(tc0 dût m creatura a fe i nñiníta t necciTarfa beua f » ittc0 aut creata ab alto pofltbí Ue t ftnita coi note t>tci tur creatura, vtrac^ re 4)po(Íte fUnt alique qónea

biuinis red accipif efTentialitcr i notion na{ircr:iu;cta tUud :^u9.i.t>c Doc.cFjiiftiana.c.t.re0 4 = bu0 fruendum ed funt pf filtus -z fpiritu0 fanaua ea

ífeoiTet t>( tnnitas.vna queda fummareo coto oíb’ fru? uíditn 7 ca. tti^ma çtcauctontat( accipitur res gfona «dUbe’ta.* íccunda eficntiaIitcr.'J^uerunt>i0i^aliqua q=<91 é z.< l t t ' ntni9 bercciTcntiali:3liquat>cnotton3ltiïue a.i¿ ’4.’ 3 1 Cfoualí vnícumaútquclítumerat oeozdmceffcnnaa qiîalioîû notíonalía.5Uud vmcumpiimo pqnuur vtsvntcam o folutione parebit oído cd en d i circaconttnerct 4UcHta./eft tgimr. 0 ,uc{tío {»ima.

T r u m ín d í u í n i s e e n t í a l í á Í Í n timmcdíatio» cSntie t>tuine:vcln¡otionali3

____ Ç notionalia ptobatur.q conflttuuntfuppofita aiú;uiu0 nature:funt immediarioia ipít nature tíU que funt p:optiet8tea nature: notionalia autem i t>iuini9 conflituunt fuppoHta nature Dtutne eéntialta non:redfuntquan:4)paetatc9tUiud nature.i0tturtc. ;pb3tto maio2i0.natura immediate fe ad fuu5 fups pofltum 4>p:utm : q: t>e tilo é i tií pumo modo oicédí per fe non autem t>c aUqua pp:ictatc:nec cconuerfo: fed tantumfecundomodo.igtf illud quo fuppoíltum conllituif foimaltter iminediattue fe l?5ad naturam $ ^ p u e ta 0 aliqua piobatio mtnoiis.cirenttalia fune cóla tribu^ groms.-i per pns p nulluin eíTcntiale con fíituif fuppoflitum (giíur'per nottonale:funt etiam cfs fcnttalia ¿piietatc® nature 2>am.c.j.fí bonum m quit:fi luftum (tfapiena IT quodcunc^ aliud bica0.nO naturam t>ict0 oe(:fed que circa naturam. £ t Hugu. 15.00 tri.c.5.Tcl.9 . ó i í>ícam etemua immoítatis lufl** bonu0.beatu0fpú0:Í;o;um omnium nouiflílmumqtí pofui vtdetur lignificare fubftantiam. cetera vero l?u iu0fubftantiequalttate0.|£ad oppoflmmipaelTen tic immediatioia funt tllaquefunt perfectionc0 fimsfiliatcr:^ q non funt bmÓi.ctTcnttalia funt cfectt0c0 tmplicitcr:notionaUa non:ergo te. £batto niatoti0.

píimc perfectiom immcdtatioía funt illa q magi0 l?a bcnt rónem pfecttonia fîinpl'r que non tjabent.cSní tía aut otutna cft pnma pfcctio:efecttonc0 aút íimpU <iter fjabent magi0 rattonem pfectionto illa q non funt pfectione0 fimpltdtcr.^batío m1non9.Bn6.mo noKiS-clTcntialc eft m quohbet meliuo ipm non ípy fed tale $2 perfcctio fimpfrmotionale no eftljuiufmo di:quia cum quelibct perfona carcat aliquo notiona:> Itcarcret altquo quod eITct m quoUbet meliu0 ipfum $ non tpfum;? ita quelibet perfona non ciTet fímpUd

ter perfecta quod cfl inconuenicn0.

Rñdeo primo ad intelim qftjonís fûtaliq necefTaria mittenda.fcda qó folurda.tcrtio con tra folutionê qônis oubia occurrentta ejccludenda.

De primo hic quçritur de ordine ime diattoni0 iílo:; buommelTcntialt01 notionali9:tn có paratione ad clTentUm otut iiam: vtdeatur ergo mo mtellectus i(lo:um quatuo: terminomm qui ponunf <n titulo queftionio.f.eiíeiuia cITcntialc notionale ‘t U incdiatiu0.Bepitmoinmuim0necel7ario cfialtqua ^ cnttta0 reali0 fiuc e;cná rci.fl^oc in cjtiíiemia actúa ^ U:alioquin nitrii ciTet ibt reale í actu.31 tía cnttta0 rea lt0 actuali0 flue ponaf omnino vntca iíue ponaf ali4 modo oifhnctio rei vel rationta fcmpcr crit ibt pone;: re bc tiecelTitate altquam eficnri3 realcm mam vnU ♦ met t <* c8mqucnonpcjcigatalíquampuotem.Sírmm<iue;Ubet píecjcigcrct p:ioíc.nulla clfet piim a.í ç piio nec aliqua altaetretpofterioi.^llam ctiam ÿmam entita tem op5c(Te abfolutam:(iuc ad fesqi ëm Su gu . 7.be tri.c.i.vcl.;.omni0 elTentia qucrc(atuic6tert aliquid c]cccptorclatiuo.(£t6m ipfum ibidem inpüncípto.^. n non e(l altquidad femon cñ omnino relatiucDLs catur.l^abcf ergd ida concluílo:q’ i?t Muinta opouci ponere altquam entitatem rcalem tn qcidentia actúa U t altquam vnicampiimatn « iliá eíTe ad fed ita rea li0 enttta0 que eii tnoeo cum fit p:ima ró ellendi fim pUciter:rationabtltter a fanct> vocatur dTentia.vnde a u g u .r .o c trim.c.i.tn fine quod eíl fapientte faperer t q)5 cft po tentie polTeit etcmitatt aernum cn^:t iuíli tieiullum elTe.l^occft cHentieipíum cfTc:7infra.c.4>. <.c.drca ñ veU^ab eo quod efl effe appellatur cfTentia: ptopter nem. quod t)eu0 ipfe eut ppi^lüme t vertlTune conuenit ci vertínme d; efTentia:« Ijocpiimo oicente Sugufttno. Jlí.c tfi, d ibidem.c.51.vel.!3.2i&antfe(htm eft t>eum abuituevo t, carifubftantiam.vt nomine vlítatoiíintcUigaf drene c ttô:quod vereac píic tìr.ita vt fouaíTe folum beum opotte3tt>icicfTcnttam.^(lentvcrcfolU9:qu{ainc5 mut3biU0:id(Ç nome fuû fuo famulo enútiauit mot fi cum oi^Mttego fuin qui fuin, fcd tamen iìue cflenna t)icatur:quodipiieìi:: Ììuefubftantiaquodabufiue 6ì vtrum(p adfe $::non relatiucad aUquid.ljectUe. C^«iftaciTentiafìue minu9 pìopìie fubllantia^ ipta ITt fola ratio ITmpltcKcr eiTcttdi in bittima cuicun <5 l^abetur ibiden'.c.6.vcl.i4-. fubftantta patris tpfò pater cllmon quo pater elhfcd quo cft. Ijec ille: t tn# tclligit 9 efTcntia non d ì ratto formali? patri elTcndt patrem.fed ciTendi fimplhljuic concozdat Ì2>4m.c.ii. oicena fíe vidcf quidem puncipaliuo ommujque t>c Oeobtcunf nominum cn^:qut cd. t i^oc 4)batperillt} j£;co.}.quidttc.-rfubdtt.toc3mctnm in fe compiei^ dé0 t^abct elTc velutquoddam pclagua fubftantic m ñuitum:« intcrmtiiatuni.l^cciUc. iRcctc crgoinDiut« ni0 in comparattonc ad ctrcnttam tanq^ ad entitatC5 fímpliciter ptimam z abfolutain confíderatur omntg o2do cutufcun(^ Sue quo2uncun<ç que in t)i'utni9 fùn C . Contra ida que Meca funt oe ilio termino enentia potdl oblici t)upUcitcr.p:imo fie q auctoutaté Datñ. adductam.totum in fe 'tc.crgo 6m tliam auctotttatej dTentia includtt totam pcrfcctioncm tttuinam: fed to ta perfectio bmma confiflit in omni pcrfeerioite ííms pliciter:quU quacumç non inclufamon l^betur cota li9 perfectio : non ergo eflemta cft ptectfe ifta piima emitas biftmcta qualirercuncp contra cflcntialia.imíJ mo eft vna totali? cntitaa vnitine (ncludens oía eêna tialia:cut vtdctur pcoidare illud vocabulum qt5 ótete pdagu9:4)ptcr Ímenfítat5?tincnticvniíiuc.í[|fóoo confirmatur pcrttlud Bnfi-bcus eftquo maiuo epco:i

a 0

gitan non pôt:fed qcutK^vnicd efecttone flmpltd n5 includente oêni sfecttonc5 ilinpfr pôt aUqutd maiu? e^co0ttari:vtpura emitas aliq oém efectionê contb liens vnitiue.§ eiTentia otuma eft tato entttae tnclu« dens vnttiue cém efcc( toné (tnipll’. ad ide5arguitur (tc^n oinn( creatura elTemia eo modo quo tH ^ g u if ab ejctftcntia vtdef dTe pttot ilia (icut potë tiale 7 fufccptiuum cft p:iu0 actu fufcepto.ergo vide tur ftmtliter in t>eo:fed Dicta Bam.tam ad ducta:eircntia accipif e)«ltentia actuali ftcut appas ret per illam auctontatê.0)codiqua ambo vtunf.qui eft te ergo tflas auctoiitates ejciftentia eft ptims entitas t non elTentta: vc eflentia. vt faltem illeaucto:! ritates Ijoc non oHcndunt.|£Sd pnmum quere foa lutionem fuper ptimum t>e attributie.

aUoîum C Hliter -ôi f?ic g? illa rô iï qmd valet Tidef elfe ?tra illud qrS.q.ruppomt. f.aUquâ eflTe imedtationê elTemia liff ad efTcntiam quo fuppoHto qnt q 't $ ta .c jfto au tem ruppoUto argutf:qt oi9pfectio fimplr eRfîniplr (ímplese 4)baf.ft eH aliquo modo refolubilts in txfhn cta.ilnt.a.'T.b.neutrû potelé e l gfectio fìmpn* (tmpleic qt tune vnü non faceret p ^ fe vnû cum relu^uo: quia non elï per fe vnum ep quibufcû(9 otflinais nia vnû fît iTcut actu0:T aliud llcut poten tia.

^ D e aIteroterm íno,í.centíale.duplext)iftinctio videf.vna (p aliter vtunf côiter l^ocnoteer fenttalepl^it aliter tt^eolo^fpâUtrrin oiuinie. nam tn pi^ia acctpif côiter eflcntiale vt otftmguif tra acci dentaletput accidentale continetrubfeoé acctdens peraccidietftue accidêscôe:? accidé0pfe:fîue^p:i um.vñ ibi eflêntiale “ôi q6 per fe includtf m elTentia: quiadmodû in ppofíto reali m3 1 fo:ma bicunf lîbt eiTenttaUa:t in cópoflto róms vel tn ipfo t>iffimto.5ei: nu9 4 bifferentia bñrptes eêntiales rônisltue retoif fïmte.Cf?eologi vero a tr vtunf f?oc noie ëlTenttale m t>tumi0.Cû eni eirentiaíltoino^mum:vtiáDictúeft t flfr eft côe côitate reali:qi "61 be qualtbet pfona t t>e otbu0 iinsulariter:t iô q^cunc^ etiâ aliud pdtcef rilt mô in biutni0 eiïentiale : q: rifeclTentiein mô púít candt:fTue in editate reali. C I iS t e oppoittû notiona^ le iüud q< nec fîc ôdicaf nec l ; ; talé côitatê: fed qd çttnet ad notitiâ btftinctionis pfcnarû fie ergo bidin guit tbeolog^ cfntiale ptra notionale.T} f?oc S u g u d . 5.berrint.c.5’.^nrebud creatÇat(^mutabtltbu0quod non 6m fubR anttâ î;rcliat vt 6m accidens btcaf .^ n beo aût nil?tl 6m acctdcne t5r.ncc m oë q'à «àt 6m fube Îlannâtfz.d:.n.ad alic^dOcurprad ftlm:thu^adp3s> trem:l?ec lUe.^ult ergo ç m creatur 10 oiftinguif ern ttale côtra accidentale.^n bminio auté nô btfhngut? ptra accñtale ^tra relatiuû ad itra q’*r.bicit relbnê perroneadpfonâitppna gtmetadbilhnaam nonti am pfoneapfona:7io vtbaturre6u[aibt.c.^.bebts ctt0bebeo rubUatialitertrelattue côtterbiaf notio nale:l5 S u g . i?oc vocabulo nôë vru0:fed (itvfus vos cabulorelatmivelab aliqb.;£]c i(loi.p5bzeutter be tertio vocabulo quid Ht notionale:qt omnenottonas

- le eft retatmti ad intra:? ecôuerib. elTemiale aût non > tít relatmû ad intratq: tûc ciïet côe x non côe. C . B c

cunda biftinctio Ijum0 vocabuU qtt eft eiTcnttaie ptos ut in bmmt0 fpecialr acctpif pôt poni talis: <{> aUqt$ i efTentiale quod tponat rerpectU5ad e^tra t alii5 non. 3lfttu0 tnfïinctioni0 j>mo ômum membtû e^ o n af. pof^ea fctf 5 b a f :qî fo:(Tta ab altquib^ poflet negart be ÿimo certû eftrqt fi be’ bicaf relatiue ad ejtra op5 9 tlla relatto pueniat beo 6m aliq< fundamentfi p^«^f>uQ:qt nô côparaf beusad c]rtrantfi6m aliqtiitrinüi ecumftbi:ttllud pôtbicifimdamitü lE]ct(tofunda

mento inrrínrcco cum fit reale t refpectu ad ejttra (û

fit rationi9 nô potefl eflealiquid l^abens conceptum per fe vnum.ergo fi altquod nomen fimulimpottat U lud intrinfecû beo quod eft ñmdamentum compara;? tionis ad e]ctra. t cum t?oc illam comparationem ad e^tra.iUud nomen vel non fignificabit conceptû g fe vnum vel non (ignificabit ambo iUa:fed tantum aUc rum flgnificabir t alterum cônotabit. efienttale ergo m biui0;qtt.f.ij5 ? ceptû g fe vnû ; non mcludtt fif-j: g feabfolutu t rerpcctû ad ejc t g pna fi icUidât refpei» ctû ad ejctra nô g fe lUû kludit : f j ncipati-. 1 ¿m o ■* g fe mcludtt abfoiutum qi5 eftfundamentû.illû aût rc fpectum connotando includit:t Ijoc modo itcUigttur piimum membîiiljuiu0bimnctioni0. C l& efccûdo membto l^uiua t>i(linctioni0 bices foue:q^ nullu; elt efifentiale non includen0 refpcctû ad ci;tra:fed folaef fentia eft tjmôi. quodcûcç autem aliud cômune trib’ vel efl refpectu0 ad eytra vel includens refpectû ad e|;tra. ^ u ia vero folutio queftioni0 bependet ab tfia biftmctione eflentialia pziu0 pofita. .f.aliquod efientiale eft abfoiutum ad ttra.aliquod verobicit re Ibectum ad e^tra.iô bo fcèm membtum quod negâ dum foîfitan alicui videref.f.ç aliquod efienttale nô (ncludtt aliquem refpcctum ad ejctra.pumoper ratio nem fiindacam m auctozitate fumpta ejc rône gfectio ni0 fímplV.fecrtdo per rônem fumptam ep rône biuia ne eflentie. tertio per rônem fumptam e]c rône intelles ctu0 biuim.qiMrto cp rationeactu0 vel operatiôiebt u in e .(£ ^ :im a rô talis eft quod eftgfecttôia fimpfr non includit per fe/elatioiiem ad ereaturâ: fed aliqtí elTentialeinbiuinia efiperfecttonidfîmpliciterergo. tc.p:obatio maioii0.perfectio fimpliciter non incUiA « t ahquid per fe.cui répugnât per fe ratio perfectiôis a .lq t tune fimplieiter:quiatuncnoneiïettnqualibetmeliu0:cû e fti qlibj incitait aliquid cui répugnât rano perfecttoma fim; meli’ cû fit pUciter. S e d relation! ad creaturam répugnât qf fit perfectto perfecticrfimpliciter:cu5 fit ad terminum.imperfcctû fimp& ‘ïû t potentialcm;quod autan ncceflariocoèjcigit a i i ^ eêti âlï-ic cn0 potcntiale eo modo quo relatio coc)cigit terminû tan$.fciltcetaliquid fecum fimul natura vel pUus.U lud fie coejogena non cfifimpliciter necefianummec per confequena (Tmpliciter pcrfectum.mmot patet ejf intentione Sng.monol’.iç.vbi ponit talem biftinctiOfl nem’qutcquld eft pieter relatiua:aut eft taie vt omni# no mcliu0 fit ipfum $ non ipfum aut taie vt non ipm in-aliquo fit melius quas ipfum.|Et e^pofita t decías rata ifta biftinctione concIudit.fTcut nepl^aa eft putas re vtfubftantiafumme nature eft aliquid quo meli* fit atiquo modo ipfum ô ipm:fic necefile eft vtfit om nino quicquid meliu© eft ipfum & non ipm./gtpofts ea infert m fpeciali quid non eft.ifton ergo mquit co:^ 0 nec aliquid cojum que cotpozei fenfu0 tHfcernût |£t poft fubdu m (peciali quid vel qualeeft:quare ins quit necefie eft ipfum efie viuen^.fapientem:otpoten tem: verum.iuftum:cternum: t quicqmd abfolute eft meliu0 tpm $ nô ipj-i^lanû eft autcm multa iftoa rum funt eflentialia in btuinio. I^abetur ergo ifta mi noî. çp aliquod efientiale iii biuini0 eft peif ectio flma ^ ^ e r :q u ta meltus eft in quolibet ipfum & non ipm 5 fta fententia a n 6 . videtur pofie acapi ab Buguft. iÇ.bc tri.c.4-vcl.5.^iuentia non viuentibua.intelli; gentia non tntelligentíbu0:iníufti0 iufta:beata mife« M.t.iz-me ri0 p}eferldaiudicamu0:acprrl?ocquoni3mrebu0 ta t‘f*î9 «creati0 creatozem fine bubitattôe pte|^ntmu0:opo2í ^ tetvteumfummeviueretcuncta intelligereiuftum a»a.U.2.c.i

t benigntfiïmum t beatifiimum fóteamur. ¿ec ille. SCcnetantem Ijccconfcquentiaperpîopofitionf ¿âc. neceffe eft vtcrcatoî fit quicquid in entibu0 ptefertur ipfum & non ipfi;; vel vt Sng^bicii.mcU’ eft ipfum $ nooipium,

I.ad^luíloné raltó e(l.$n^eo eiTentía

íub cópleta acraalitdtc eircntte:‘il?oc mere ep natura ret fie inreUigendo nec c(Tenti9 bcc altqutd per fe iti clufum m tlU ve( actualtcate etue fit tbt pcífe ep conií deratione cuíufcun(^ ttucucctu9. I ec j^pofltio He Uel lecca fattd p ; cp t»tcti0 m nctpio iftms arttculi qcpo nendo quid íittelUscndú lit per tllum terminu qut eft

? clTentta. C JS p i?ac pofittone fcquif ííta q^efl inatot r ó n t0 .f .^ aUquid elt tdem eiTentialtter eiTeimc:ill$ eñ actu m oeo mere qc natura ret : t Ijoc flue fit ídem enentian* tdentitate adequata fícut increarurts efttb lud ídem quod tnteUi0if c t>iflinitíonan ei qt5 mtellis 0iFpertxfíinLtum íluefitidctn tS^inelurum eíTentta Uter m iUo quo íUud quod m telli^f fi gtem otffînitio nt9 polTet dtci tdem et quod mtelUgif c oiffînuum»

ptradtctto vtdef elTe qtt dh(jd fit reaR* actu. ^ t 9 iUudqi3c1lidemfíbicirentian*Í20cmóvrtUonó

fitreaUtcr m actu. iRunc aút mteüectualttae fiue vis ttonooir. ta intellccnuavel(nicUccrualt9 eíl ídéeflenttaUter ef

fentte otutne (le tntelUgendo non tiri e(l ídem realú ter tpH etrentte:‘t f oc Klétitate (TinpUci.ITcut fotte qfit cun< attributuin ponif tdem ipft e(Tentte:red i^oc mo do eli tdem Tibt $ lì tpra eiïenria oiuina otfftntretur v i ta ínielleccualta ííue intellectuahtas nott eiTet ejctra eíu0 bifhnttioncm.ITcuc faptcns vei booum. ^2l& aio2 p5.nam 0m tatn'bíaa tn ncípío i(ltu9 ar« ticult elTentía eít íbt eje natura rei ergo quic^d ícludls tur tn i-óne efrentie.mínoific tntelligtf intell^ctuali tas quidi non f?5 rónein attributi quafi actus fecúdi aduenifttd ipft:íed rónem sfectióis otno intime.qué admodum vita etiá in oeo eft actué nó attributua (U ue aduenien0:red otnointímu0:«idem eirentie.3lfia etiam vtca sfecta q foli t)eo <onuenu:cuiuTmodt e vía ta tceUectualis efl tdl eflentiafr ipíl^me elTentíe.l&ec minotítcintedecta 4)bafaucte‘rróneaucteBug.i5.

wídCA. trtty .v eL 7 .ia u c vita inquit í i in beo ipa eft cfntia. meta.t.c. eius atíp n3.i?ec aút vita non talis eft qualis ineft ars

bonmecquatid tneíl pecon:qT) }?5retirum fed nuUum f 5 tnteUbt. at tUa vita 0eu9 eH Tentic atc^ inteiligic oía t fentít mente nó co;po:e;co:{íe:q: fpús cil t>eu9t i^eciUe. vultergobicere 9 illa vita q eft dTentia btui:: na eftc fe intcllectuali0.|£^dcni.5.«e tri.c.vUi. los

5dé.t.be quens be oeo ait fie. vbi eli pma t fumina vita cui nó anima.t.c* eli aliud viuere 1 aliud eiTetred idem effe *r vtuere : et 37* quale (Itillud vmere qt inteUectualc fubditpnm^ ac

fùmusintel&cui non eft aliud edviuerealiudinteU liffere.??ec iUc,3feinoi « tà irta róne b a f iìcXuicun

^ non répugnât eiTe idem aUcui fu^antie cffenriaà’ illud non conuenit ilTime tili fubdaiitie nifi conueni at libi enenttalr: fed ttellUalitati non répugnât cê Më íubftantie(cm?ucnit effentiaïV. ficutp5 tncreaturis: qx quecunc^ fubftátia elt intellectualie. uitellectuali:; ta s eft intra rônem effentialê eius.ílcut cttá tn ipecias li P5 in Ijoíe in ciuus róne ponif rónale.'t per ?tls ífta inreltecmalitas q per fe tmelltgifp róñale eft idcl?oí effentíatrzimmo vt actualiiTimu % cópletiiTimú tn eén t ia .í cübeusveriinmefitinteUectualic ei’ inteltUaa Utas ent ídem eflcntialr eiueeéntte. ratiofum íf eje Btc tntelfó bimni fícnull^ inteifs Ijy eé actúa le 4)p:ium t ÿ>mu inteir? per aliquí actú inteUigendi puenientë Hbi vel fuppoílto 6m tpm.l?ocpat5 ; qt oto «ctU0tntelligendtTcl nacuraliter pej^igittnrellectum CUÍU0 eft i^abentem j?p:iú actúale efle intclfó: vel fai lem coc]cigtt:Ua $ nuUo mó tale effe actúale 4>p:ium intelFs vt rntellectusmec aliquid per fe inclufum in ta UelTeactualis actú intell^endi^’ft intellectut attnb buitur qt ofs actus eft pofteriott't i6 p g i t fuum ptt ti0 ergo in beo intelletti vt intellectus fuum piimum effe actúale nec aliijutd per fe tnclulUm miUo effet no

Fo.IlI.I^abet piecife petinteUigere biuinutn fed comparatio le n tie biuine ad quodcunc^ ejctra I^abe t pzopiUim t ptimum effe fuù actualc s mtelligerc biuinum.g tteb lectU0 in beo vt actu tntelE? non includit altquain có:; parationem ad e]Kra.4?batio tntnotis. cóparatto cu i tufc^ intrinfeciin oeo ad qdcunc^ eictrinfecù cu (Tt re fpectu0 róni01 3 effe fuum mù 'Z^ipnù s actum alb CUÌU0 intelf0cóparamie:redquodcuti(^tntnnrecttm pót eé quodcùqs ejctrinfecù e quécun(^ actú iteliect^ creati cóparan:ilUid ad idé còparart potp actum in« tell^ btuini:q» intelli? ille pócobiectú tilud fub otró;> ne ep pte obiecti intelligere lub qua eft ìtcUigtbtle:ca flt a adequatu01 eiu0 cóp:el?cn(ìuu0: fed cquid in tellectU0 t)iutnu0 pót ad quodcùcp cóparare mteUtgé dof^ocactuinteUigendocóparat:q:nuiiaeftil>ipo:: tentia fine actu ad qdcun<9tntrtnfec(i. ergo p actum 31. mtelfò biutni actu cóparatur q;5cù< ititrtniccum ad qdcuncp aUub ad qt5 pót tntclligendo cóparari:t per pñ0 cóparatio cuuifcunc^ talis ad quodcùt^ tale:l^a bet effe fuum pnum acmale per actum inteilect^ ot uini comparanti0:non Dico quecunc^ cópa ratto l^ui ad \ìoc:qi non foimaltter illa qua intellectua creatus compabtt:fedaUq comparatio t^uiue e]ctremi ad oc e;etrcmù. (Bp i^c vltcrmo patet f c^a pare tninors f i fc5 9 cóparatio aucuiuo inmnfeci ad alu);5 ejttrinfe» cum l^abet fuum piimum effe t ^pnum per lUud itei ligere:q} illud intelligere eft 0 mum tntcUigerererpes ctu I^uiue obiecti: ? {imitate effentiali (tue pfectioni0 i:^mitateouratiom0:q2etema.necenieftarefectio ne cùintelligere creato nec pofteri*: q: vtro<^ mó fe qutf 9 effet limitaitl t iniruratùmec eft (Imul nec po (lertue Duratione quocun(^ ttelligere creato:qi tunc fequeref 9 mtelltgere in beo vt tntelligere effet tiofiii.

ratiofumifejceteoeationi0feuact'»ins ^tteaxa t teUigendi « Ijoc iìc. Sctu e ille quo beua cópteljendit T* effenttamfuamvtobtectùbeatiiìcum fub róne quali tae eft tn beoejc natura rei:fed beus per itelligere vt intelligere cotnp:eljcndit effenrtam luam vt obiectu; beatilicum.ergo.niaioz^batur.qttntiiutae tiiteiidua ’ non cópettt altcut enti rónifitred folun» enti rea It : qd arguo.qt ot ene rónts:eft fola relatto rónie: t'ed nulli relationi tniimcae competit etiam reali: vt patebtt m fra.q.y.3Illudaùt quo beue * p;e>2édtt effenttain fuá vt infimtam fub róoe qua eft cóptel^cniTuum eft tnfU mtum:qiinñ;nitum obiectúvtinfinitum:comp2e^ens di non ;^ t aliquo actu mfì infinito vt iniìiiito.g cfi ifl tutù fimpfr in pfectióe non ittcludat per fc aliqtiid cui <ntnnrccerepugnattnftnirae:fcquifq7inftnitùrimprr non eft ene rónis nec tncludit per fe 0tno ene rónie.

4>pofitione0 eicpofitas t poatae comungE do loco maio:ie ? mtno;i0.i r^Uogumo argutf fic.il« lud quod eft effcntie Dtmne tdem effenttaliter eft actu in beo mere ei:narei:redinrellectualitae fíuevttain tcUectuali0 eft l^mót. ergo eft m oeo mere ep natura ret. (C vltenu0*quicquid eft actu mtellectua \c (lue vmene vita itttellectuaU:? I^oc mere cjc natura ret f^aberet actu vel poteft i^abo'e actu intellectù vt l telleaù:‘Z intelligerevtintelligcre:beu0 autcm è actu' imellectual» fiue viuene vitae intellectuali mere cp natura rei:(Icut pclufutn eft tn mo ftUogifmo. ergo t>eu9 1 actu vel actu pót l^abere inteilecm vt intclle cmm: t inceUigcre vt tntelligere:fed non poteft Ijabc» re actu aUquod ene reale:iTue cp batura rei:quod ia ; non {^abet e;t natura rei : qt i^c effet contra etite iTm« plicitatem.ergo bcue actu l?5 ttelleaum vt intellectii f intelligere vt tntelligere: t l^oc mere cp natura ret; fed nullue refpectue bei eft ad ejctramec altquid p fe fncludenetalem refpectumeftin beo actuq: naru^ n rei ; quia refpcctue eiue ad ejctra non poteft effe

&peai\3(noangwsUri0.

üg»

mft.U

fpmno (!etnedtú inflUfltfl ms0i9e]cclu£d if medtilIntfipiti-r0 m u ^ (ntcraliudt^rnu-ztaceft itnedtdtiüsntes»

nin relb rÓtti0.¿ aUqtt «fntíalc: puta (tdUgerr eflfíc abfolutú:qd ncc eftrefpecme ad e)ctra:nece fetalem rcfpecíü includcna.maioí fcCí ftUogifmí joaf íic.na tura vtucna vcrc Ij5 rcalr vel fjfcpótoganoneinvita lcm:q fit cns rcalcfic intelUfiSdo: Q?ncc fit cna rónia nec p fe tale ena íncludens'.qi opatto taUa eft jppua perfectto tiaturc intellectme: vft t ín tfta ponif confi« fterebeatírudo talia naturc.^p«ji aút pfcato í piecí puc btifi ca nature fjñtta efíc viuú eje na reimon pt c6 ena rónianiec p fe tncludena ena r5nta:q: enarónía eft ira otminutü:^ non pót effepfectio per fe entC rea liamunc aüc inteUectío n tiucUectto eft 4)p:ia opatto nature viuentts vita intellecruaU.j£t fi pterutédo ne geP l?oc í oeo.pl?09 vtdef fpáliter í?oc pcedcre oe i^o it.met. vbi traerás qftíonc oe íntellectu -r iteUígere oí uino att fie fi no tntclligat fuppleoeua 8ctu:fed l?ab; fe qu^admodum vtfit Ooimiens:qmd vri<^ indtefi'ec ínfigne t vcncrabtle:fiuc ítelligat: non cft aút hoc ^ fuainteUtgcntia:f5potítia:nonerítira(^ optünafub ftantía:p mtcllígerc.n.eíl?onoíabtleíncft.5Ó.io.etl2. c.io.perfect9 felicítaaiqm fpeculatiua queda cft opas tio apparet 't Ijmc vtt(^ apparebú: oeoa entm ma)cie fuíptcati fumua beatoa i fcUceaeíTe acttonea autem qualca attribuere Debttum cft ipfia :et poft e;cclufua ab eta actioníbua virtutum moialium rubdtt:fed ta men víuere omnes fufptcatí ftint coa et operan, non entm opouet botmire:etpauto poft concludinquare &et operatto beatttudinc Oiffcrcna fpeculatma vci(9 cnt;ci íjflana? vtíípqí^uiccognatilTima feUcilíima,

D e quarco termíno.f.ímedíatíus é di> ftmguendum:qi ímediatiua alitid ouplh velíta tpftim fit medium inter mú -r vltimú:« tunc cft imca diatma pofittue. B e l ita inter ipm -r mü non fit mcdium.autpauctoiaruntmedta Winter tertiumet ¿m ií:t fie cft ímmediatiua negatiue.t£i:emplú.rupfi a e s eft imedtatioz Tubftantie« coloi:ita^ l^;rónein medil pofitiue inter Ula:red nubileeft imediatiua mint $ coloz ncgattue.non eni mediat inter Ula cptre ma pofitme:fed magia ejccludtfmrdm inter I^omine t rtfibile inter f^icm ^coloicm vt fic bteuiter bica tiir illud e(Te immediatiua pofitiueqd ta n $ medium inter e]crrcma tncludif :7 illud imediatiua otcanir ne« gatiue vbialiqd ta n $ medm magia ejccludtf. fet aút alto mo btftingui be immediatioii (m re; t r5 ncm:qUmmcdtatiua t minus tmedtatu vel mcdtati us non funt fine o2dtnc:otdo aút non vtdeF poiTc iccl It^ line oifttnctione: fed qz l ic non quertf qualts cft biftinciio cflenrtalium a notionalibus: vrvtrommip ab e(Tcntta.ió tfta oiftinctio imediationia non tractaf ad piia:fed qualifcunc^ fit biftinctio eficntialm a nos tionalibua vcl vtroruncpab circntia;em ifta oiccf qtJ ifto^ fic imediatiua ipt eiTentte:puta ciTcntiale aut no tionalc.5tacp rccolUscndobeifto.i.arti.eíTemía cft tl hid ad quod fit eo^ compatio quozú querif oído, cfi; fenttalc aút z. nottonale funt ilia quotum querif oido tn comparatione ad dTentiam: be tmmediatione aút tftoj^ ad illud pzimum cft qucftto.i ncipalitcr requi rt rur ppter folu tioncm buplei: biftinctio pofita i Ijoc flrtifuio:vnabeccnfia!i.aUabeimmcdiatioii.p:ima be clTcnfialt talia cft lalicuiua cITentialia ro fiue actua Utaa fotalta cft mere ad intra. alicuiua aute ad ejctra fctf a DC imediattoji talia cft q> ali<id cfic immedia tiua pofttiuettra ipm ponitur medium.alti^dp:iua ttuc:it9.f.q? non rcqutntui medium altquod inter ip5 Í pumuin ficut inter aliud ejctremum z piimum.

De fc^o artículo dicotres coclufjoes quarum bue funt btcuea.tertia p^fcipalia. 0ma i ifta

nuUum notionale eft ímediatiua ipfi efi’entíedíuíeaU quo e(rentiali:i Ijoc loqucndo be immMiatione ino modo.i^oc^batur fic q;5 cftiminediatiua pzimonon ejcccdtf a tcrtio.cum fit per fe mcdiúmter ipm ¿rnaj ttcrtium:fed omne efienriale qcceditquodcuncp no« tionale:qz encntialeeft c5c trtbue:norionalc vero nó (rgo 9c.f££lecunda pclufio eft taita otelTentiali íclu dente reipectum ad qctra imediatiua eft cíTcntie alia quod notionalc.1 Ijoc loquendo be immediatefecun^ do modo.ljoc4)batur:q: cale eflcnttale non conuenit ipfi beo nifi per opcrationcm intelfo compararía ad «ptramottonale aút conuenit cfientic c : nS reí abfcp oicomparatione tntcllcctua ad tra . ergo ininua re quirítur medium ínter cflcntiam z notionale & ínter efTentiami: tale cffentialcvbí neccflarto mediar actua intelltctua» C X e r t ia cóclufio eft oí notionali cft alt quod efícniiaie immedíattua cfiTentíe vtro<p mó ímes díattonis l^oc j?batur buplícttcr.piimo fic:qualia oís do per fercaita cfiet Ínter aUqua fi cfliTmbiftincca rea luer Italia per fe otdo cft ínter ala cotrefpondena üU btftínct toni quam l;abent:vt pote rónía: fi btftinguá? tur rartone: z Ijoc fiuc ratíone fumpta eje parre reí: fis ue mere caufata p acrú intellect ua.nunc aút fi efict bt ftinctío rcalia ínter lila.f. cfientia memozia perfecta: z biccrc pfcctum .mcmoíta efi'ct p fe ín o:dine reali u mediato: ipfi cflcnric bicere.crgo z quocun(^ moe do fic biftinctío ínter illa co modo eft immediario cot rcrpondcns.maio: batur a poftcrtonfic. vbi eft bis ftinctiorationtsfiue vnoinodo fiue alio accípiendo róncm.tbí pcludimua oadíncm fic bjftincto:ú ep íjoc ^ illa fic btftincra íjabcrent talcm otdinem vbí eflenc bíftincra rcalr. Tflec tfta maio: inucnitur abere ín ftantiámifi foirc in aliquo quod non eft adp:opontú |£ t Illud fufiicienccr cjEcludttur perejcceptionemifíi IT addaf in maiou fict qualia eftozdo rcalia : taita t rationta.mfi fozte tn bifttnctionerealialludquod eft poftenua aliquo tn bifiínccione niinoii l^aberet vert^ effe tilo t tilo quod fibi co:rñdet. ( [ iS c t fa 4>batur a puo:i illa maio::per fe otdínem inrelligo:qui eft ejc^ fe róntbua cjcrremoíum z J?oc accipíendo per fe ratio nem eficntíalem fiue qmditatiuain non betcrmnádo (Ilud cutua eft ratto ad elTe ín re vcl in ítellectu: fíqui dcm tllud quod índiiTercnrcr potcft ijabere vrrumm eflc:videfl^3berc rónem qmdicartuá tntell^íbilíno betermmando ad Ijoc vel illud l^ c pat; ma» loxnamvbímancrperfcratiofimiUs ozdtnta íbima nec iTmtlts ojdo. fed m íftis otfitnctia inrali velínta üefTc manee per fe eadcin ratio confimilía ozdinía: quíarattoquidiíattua.a.tró quidítatiua.b.crgo-ic. non enícnfem tntcllectubat ipfi. a rónem (jdítatíuay 2i&tnot patet:q: fi tila ibi poltra elTent realiter bífttn? era elTet talia ojdo reaIia:quod q: eíTct efientfa natus ra intellectualta perfeha: tó l^aberct íntellectu pcrfc crum:t vltcríua Ijabcrctvclljabcrepoflct obíectum acm intelligibile ptopozrionabtfr fibí pila * z vltra ió efict vel eJTe pofiet memo:ia pfccta.nam Ijec eft ratio m ^ o :te pfcctc.intellectua babena obíectú intellígt bile 4)po:ctonatum actu fibí 1)119:1 eje Ijoc vltcrma fi y fa efict vel efle poíTec fuppofito l^abentí eain pfecte pncípium c]ep:imendic]ep:ímerct velc)cp:iinerepor;! fet noririam beclarariuam cotrerpondcntlílitmcmo ríemunc aút mú notionale falcem quod includíc p:i mum refpecrum poficíuú ad altquam pcrfonam cft bt cerc.ergo p:imum notionalel^abet eficntialealiquod ímmediatúta cflcntic vtro<p mó « p pñs qtìcun<^ alta ud noticnale.ficut autem argutum eft be memojia z bicere.fiK- pofiirt argüí be volútate z obiecco fibi p:cí fente z actu fpírandt. Secundo ad idS fic. elTcntte Immedíatiot eft potítta $ actio realiter ptoducriua

I.0m Ulam poUntiS. cé oñt nohonak eft actto 4>ductb « a 6m attqudpotcntiam lit natura OiutnavciruppOs liens iUâ:qui3 ê pductio altcui’ fuppofltnvel fuppoc nens 4)ducttotiê.ois «me taUs actto eft aUciii’ potcns tic 1?5 rôîié ciïentialts: vcl q: d l ipfi’ intclfe; vel qi eftipitusvoiuntatis ê cc .C B ic ig fa d id u in an icu lumpt5 9 cfTciitialt adcjctra norioiule eitimedtati* fecundo mô. nuUo aût clTcmiali ed altquod notionas

^ Utmedtattusvtroq^mÔ; quoltbctatttnorionaUed aliq;5 elTcnttalc ad iiirra imediamie vtro inô:quia falrem mtcUect^cfl tmmcdutiot $ Oiccrc q;3 cfl^mô nottonale: tira per pñs quocuiKÇ notionalt: volûtas etiam immcdiatioi eft ipfo fpirare:t per pus quocun (ç pertinente ad p;occntoncin tpiritus fancii.

D e tertio artículo inflacur ¿5tra iftast>uas rônes pofltas iat.arti. p.^concIuHonc ptra mam llc.vbi noo manee «idé rô ozdmi9 :non op5 pos ncreeundem otdtncm vel pfîimlê:ted tn oiuinis vbi tftoi^eflcnria.r.mcmo:taDtccrc:érolat>i(tinctiorôm0 non manet cadem rô otdmts q eit vbt ifta Tnnt oiftin cta rcaUter:§.i c-4)bô tnino:i3.tn «rcarurarônali. iô memoiiapcedit oiccre:q: tpr¿ eft pnctpium otccndt: non licaût inocoloquendooememotiaytmemonii fiue vt oiftincta abelTentiaùmorô ^nciptandi enta;» nattoncmpronalemcftclTemia otmna Tola fubrône

Kic.îfû.<îs cflintievtd piun0iiurrcfpcctugreali0:q»od^baP Itay.q. 6. ouplV |5mo ftc.vcrbû cflc epplTwum oim illo:^ q in efs 9 fentia oiutna quad inuolute ptincnf.crgo in bo oiui

notnteUisitt»eu9qt$cû<9 Dtftinctcintclligttergonô q.^ pótaliqualtdt>tfttnctioactualidacciptiinteUectut>Í0

utno tnter elTentiam t memoziâ pcedés quodâmodo pductfonemvcrbi.ôn;û4) b a fp a u 0 .6.octri.cvlti. vbi Oictt:^ verbû eft are pris plena oim rônum viu i t íu m .C 5 f ‘ >” oiftinctio èm ronem nô pôt cé nift altquem actûtmelltgendi.tn t>eo aût mue actus tn« telUgcndi eft pnctpium euianattonis verbt fuppoflta jppiietate pfoiiah cû ]^bû 4>duatur nSIitcr t actu n3 U tpftus tntelFs.crso nuUo actu quali pcedente pdu:: ctfonem ]vbtpôtl?fi oiftincttoad cptra velad intra. ¿ jEt (ì queraf ab cía qûo ergo otfttngutf in beo itel Icctus z volunrae: fí non pfupponif in oco Difttnctto ^diictionibue pfonarû.Bicûr ç polît; illis duetto nibijs Mcnonc i íptratiúnet Ijoc pcrfoiam cfìcutiam vtp««apttMufo:malcrcfpectuvmur(B |>du«ioni0 pôt intcifò oiutn*’ compare cas ad altq fiüa i crcatu;: rts.vni Qùt fìl^s eft 4}ductio IteUccrus tn creatura: qt ipfa cft nulla pfuppoíltasalreri rilta cft 4)ductto volu ta0:quta ipfa eft altera pFuppofita: t ita ejc tali copa^ ratione ad eptra intcUectu0 çôcipit tfta0 duaiòe0: vnam quali intcllectus.t alia qil volùtaiis ppter fi» militudinem iftarù adiftosactusttj^ptcrilludiifta rum j^ducttonum ÿnciptum pductiuû pciptt intcUc ctu0 fub rône iftcn ouotum ónctpiotum.f.tntellectus « voluntats:pl?oc impedif .fcT a ratio q: mcmoua vt memojia vel intellcctus non I?; rónetii ncip^ rerpe ctut>icere:fedi^ elTcntia:‘tbene conceditur^elTcn rta vt eftentia p:io: eft notionaltrfcd non i^abetur per

9 aliquod eiTentialc altquo modo t>tftinctum ab ciTcntia cft immedutius aliquod notionale.

Contra ida ró poÌTet multiphdter ima piobari:q2 buarum pducrtonù altertu0 rónis nò vt::

defponcpomidcpncípiñfo:malc4)ductmú:«fpárr talium4)pucrionu:iîuarûvnanonpôtponi niftiâal tera ponaf.lfton videf erta ròquarc 4)ducttonc9 iTnt alicui’ bcrcrmmatepluralitati0;ref|Kctuqu8rùvnù cft nciptù fo:malctiufd{ rónis.t l?oc in4)dumóib’ ncceíTan)o:tú ifta vftp ad 4>;íímá.q.bí(fer8f . t l?ic ttìi

rô ma còSrm af.^um eift acdpif ptra nmio«cmp:f me rónts non man ente eadë rône o:dínts non ma« nebíc tdSo:do:pccdtf b eillaqcftÿm atp fec i: t r o otdini9 :flcuc vtVtenef oe^mop rco:dmequo:uncûs q ;;t tu^ta I^dc arguendo ad oppcilmm alTumo l^anc matotcm. vbt manct ÿina per fe rano o}dini0 cadcin f atdein manct idem per fe oído ; fed ma p fe rattoo ifto;^ o}dini0.Cmcmo2tc t tpftius'oicere eft qc p feró nibus iftoiú.f.Q> mcmozia cft memoua t otcer c ¿ft tH? cere .31 n quocun(ç ergo c£ reali fîue Diminuto tfta cô cipiunfftattuil^bcfe]c rônibusiftotû^ memoria f tmmediatiot ipil cITentie btccre. ergo manentibus per fe rónibus iftom ouom e :tremozú occurrentium mtellcctui ftue ijabenttíl elle reale (lue rônis quodcû c]3 :fctnp maneteadi ve in es per fe rô o td tn i9 .f££t vlteriu0cui5zinmtnon:9inoiuintsnon manetifta * rô memoue t bicere q tn crcftrurC:q} non eft tbt ratio ^nctp4 ad ]^ncipiatû.cfto 9 lUa elTet rô oïdtms. f. rô pnctp^ foimaUs ageitdt t actiont0:adi2uc}?abebop ponnim:qr6m aug .i^ oc tn.c.i5.S tc l?oc vcrbûno« ftrum be nfa fctcntta nafctf :quêadmodù illud beiver bum be fcta patria natum cft. t vbt(^ vuU ? be ratio ne verbi eft nafcibefcîa que fdentiaeft m memoud t (îc vbiqî Ôt verbû nafdbememoîia: fîliu0 aûtcUt* pduct cft bici 0m tpm w!)û eft.85.q.q.6 } . vw vuU ^ opttmepofítum eft tlludt^n^ncipiocrat ?&bû.quan tum ad tranflationcm nois fc9e pfonc.f ergo mcoria ^ncipiû 4>ductiuiirctie pfone: Tica manet iftarô oi« dtnis iter memouam t bicere.CCo'ilinno Ijoc : q: il non 4)cedat fc^apcrfonap memoria; vt memo:ia fed per metnotiá vt encntta. noit magis ergo ducif pcrfeperactum memone $ p e r actum voluntatis. qt eiïentta vt efientia non m a (^ eft o c $ illud. ergo

i & fpû0 fctû0:qi5 eft patenter ptra intenttonem Sugum m . fCBdarguinenta^^bantia 9 ciTentia fub rône elTemie vttilpm ngif ci refpectuff realts cft ncipmm formale |:tmû pducendi ftliu;.^ S d mum cum oicit:beu0 quodcunc^ intcltli bi? fttncte intcUtgtt:vcrboiam pducto intcUigir.verum eft verbum eft etcrnaUtcr jpductû: fed nô querttur }?ic bc o:dinc buratton 0:fcd otfgmis.fîc aût ttelligê? do^prnonintelUgatquccunc^ biftinaatn fevteft ptio: o:tgtne ÿbo: falfum eft:t ptra rattonem t côtra auguft1num.15.bc trt.c.7. vbi vult quelibet pion»Îlbt mcminicft Ji intcUtgu:ribibiligtt:t lie infere^ IT fUto intcdtgeret pater:paÿ non elTet fapien0 be feipo. fed bcfilio .C l£l^ fo:m af pama ratio flcquacii

p fecrionem pater l?f e potcft l?5 eam vt eft ottgtnc % piiox ftliotqtl?^ eam a fe.nuUameni perfccttoneni po tcft aberc ntlî a fe:ergo ncc a Alio, ergo iï pater pofs fet nofcere otftinctc a a u omne imeUigibile. noutt vt cft pUot filto o:iginc non nouit ergo ahqua intelligi« bika bifttncte ptecife in Alto, i^oc eiiam patet p B u g .15.be trï.c.i4-.lAouit beus pater oia in fe: nomtt tn h lto.iareipfoi8n$reipruin.C^li^^ocioitnaturrecutt da ratlo.pater vt cft p:io: o:igtne Altonouicfeipruni non tantum per mcmoîiam (lue actu pttmo: fed p ins telltgenttam fîue actu fc^o.quod PbaturtqmaconlT? mili0 eft otdooaginis patri0 ad nU'um in^abcndo i ceUigenttam peffectam qualis cftin l^abendomemo nam pcrfectam:quta vniuerfaliter ciufdem per fe eft l^aberc intelligenttam pfcctatn :cuius cft l^abere me« iTio2iam'cfect3{n.(iet)t ergo pr non pctfe in fîlio nome feipfum quaft per metnoua5;fed p feipfum vt cft piis ot ftlio : tta t be notitia actuali per imelligentiam; x tûcvltra:ftcut ergo actuali notitia ftue intenectione per mtclligentiam nouit pater feipfum ptiue ongine

IRSotcm;fubctUfïïs

tfoectpm«tut.

$ tnSUo:íra actuali intellcctíoneper intdUgctiHam ingenita nouttoía Difttncta infe p t í ^ in f t l t o .^ a d ;pb3tíoné cü ^ verbú eft cjcplTrnú oiutn que tn eína tía oiutnaquafi muolute cótinenf.pcedoifed b6 pcis fc vbú ncc ipa pctfe relucent m . fcd e^ bíftmcre reluccnt tn trcltigécta pfievt p fis eft.j^ñauté tila pcireeflcrelucí(toin;^bos iUud.ó.octri.bcarte ad Ijoc rñdcr a « g .7 .b c tri.c.4 - 5 ta I vcrbu5arí pa tris qúo fapicntia patns .t qualuer boc edita inqutr t$: ftlius fflpta patris qúo lumé parris eft.f.Tt quéad« modú lumen be lumine t vrrunq; tdi tuinen:fíc mtel lig if fapia be fapiéna t vtra<p vna faptentia ectUe. ¿ j B t qucraf qre ;^bú magts ars p fts $ ipfemet ^í.CH ^ft'ft^cgfonecjc v i fue j)duaióis?petit q^ I tiotina beclarattua:qi eft ducta g actú mcmo2te t%* pumentis talé notitia: « inapptoptiatebicunf beea que ctínent ad pfcctionf cognitióts actuaUs:magi0 tñ 4>ptie fapía:ilcut loquif apEs $ a rs ilcut loquiC S u g .q ; e]c ducrione fuá magiseft noticia Declaras rtua eterno^ $ facríbilium. S c ^ a ró innittF ifti p poíttfoni 0mus actus intelltgendi tn biuims eft ¿nci ptum ppitú 4)duccndi verbú.Jífta i faifa pter ouo ^mo qt nuUus actus intcUigetidt eft 4>p)ie ¿ndpius ^ducendt if^bú:fct5o qx non eft mus actus inteUigC di.ftcut ipfe íNtendit loq oe iilo.^mú pbo.qi actus U telltgendi cóitcr acctptf p ipfa oganoneq rftimelles ctto.ft § 0mus actus intelligcndtrft nctpitini emac: narionis vt ipfe acciptt.l^c tiitelligttur altero ifto:u5 &uo;um mod03 :aut ita videl5 eft phndpíum fots male quo verbum p;oducitur;fícuc calo: tn calefscts enterefpectu calefactionis eft piindptum : auc tra q» eft ncipium eman3tíonis:fÍcut actus pductiuus:fl cutcaleíactio 92¿nctptum pductiuúcalotispiodu ctt.neutro aut mo p5t ínteUigi:qt oi intelligere { ipi* tntelligentie.f m áng.i4*>be rn.c.7. ncelUgenttam bico qua tnreUtgimus cogitantes.4>ducere aut i&buj flue iift ncipiú formale 4>ducendi no ppetit nifi ré* ne memo:ie. S d 5m p5 e;ebictC:q: 4)ducríoné vers bi pcedit ougtne ítellectio biftlcta 4 puenít pFi 0in in telligenti^ ppnam{genftl.n5 $4>ductf ?&bum ¿ino actu intellisfdi loquf do oe 0mo oiigtne flcut ipe ac« opitjcií 4>batur pl?oc:<p bii nilitcr í>dudf pna nó Talet.quia quo: ú cunq^ actuum intcllcctus eft pium otin illo:^^ inodu nature. (T '^ c l pót bieuiter btó ad tftá fcdam jbationf : l5ií>bú 4>ducatur í oí uinis c p:imú actú intelFs.loquído be piimo actu ps ductiuo ij tñ nont5i4)piie actus inteUígcdi:l^ fitact« íntelfssnon tñ mo actuocariuo:(f ^ptie 6 : actus { telligrndi:fedpuo2 eft 02(({ineacru intclligcndi:vc{ intelligentie pfne: tifto vt (icp:io:(inteIligtt pf cfTcn

C a^ .Lt.9 nain 4>piiam bífttnctcrnoB tm in ií>bo jjducto. 3Ifta inde, oiftincttobeactu^ducttuot opatiuopatcbit poft.q

3T$.9.met i?.actu6.n.opcrafiuus non í?5tenninum »ducíum: tció*. ftd eft vltimus terintnus: vt ps e]c*T.t.io. eil^icomin.

S c tu s aút pductiuus fcmp eft altcuius termini p fc qui s ipm acciptt e é .^ iRñ.ad fct$am róni poftta ab (pfo circlufa eft p l?oc q t ^barú eft elntiS vt elTenttS non cíTe imediatú nctpiú foimaie ^ductióts ecdu« dendo mcmo:iS v i memojiS a rónc talis ncip^.

Adargum entu prícípale fupponítcjj prona oiuCa pftituif p aliqt$ notíonale t p núc fuppo

^ natur. C B d m aio:f^ rñdeo p b<ftinction¿:^ aliqñ fuppolTtum conftttuiFp alidd eiufdem gflis cum ipa natura.« tunc vr poHe pcedi mai02.qt non folQ nS im mediattus feb5 ad fuppo(ìtum:fed etiS ad illud hxn male quo conftttutf fuppofTtú.« i?oc ali^ ímediatióe. <T S i aút fuppoiltú pftttuaf p alidd alterius genere qo eíTet remottus a natura $ gcnus illiusi)^ eft pto

ptfeefl8nature.túcmaiot effet fâ lfa .B i cnffoitcs c& ftitueref g relattonf :cú relatio plus biftet a gñe (Ub; ftantie & qlitas vel titas.falfum effet $ pftuuriuú fostis efret ímediatius l^manirati 9 qualitas v r $ « titas.|£ 'nunc aút fuppoftraifta opinione çrelatio pftttmt piona fiue fuppoíliú oiuinú op5 Oicere 9 fup pofitüibi nó pftituif c ali(jd eiufdem gñts cú natura co mó quo pomf ibt genus.fed c tIlud q i eft ad alte« rum: t natura eft ad fe. C ^ llu d aút pftitutiuum ali quo mó magís oiftat a ná $ ppzietas nSe.q: fí ibi ;p ptic eínt gña:fapia ptineret ad gen^ qlitatis t pftú:: tas ad genus rtlatióis.¿ ibi ftto mó 4)pneras pót t i imediato: tpft nature tilo q^ eft pftitutiuú fuppofítt C S iq u e ra F q rc non pót IjocfuppofltúpftituipaU . , qd qD eft eiufde gúis cú n3 :l^€qó r be eo qtS qó tup?{fonit:nec per pñs eft ad ppofttú:fcd ad.q. oe itu « tiuis pfonaiti ptinet:tñ pcedo ad pñs fUp;ráfltú.‘t túc pót bici cg vbi eft altead oe fe l;oc:t tñ nó eft mcóicabi fe:nonpótinteiltgi3liquaoetenninatio viterie: nifS ad incóicabile.efTentia aút oiuina í be fe t^c:« tñ cÓt< cabills.n ergo b5 itelligi altqbetermtnattoad fuppo fTium:cum fuppofitú ftt incótcabile.o; g? I oc fit p aU quid qt5 eft mo incóicabtle. tale non pót effe quod f ad fe : q : quic(|d eft tbi ad feím iftud fuppoíirum eft ^fectto flmpl'r:t úc cóicabtle:« ita op5 pftitutiuú fup pofttioifferre a n3 gñe:non qualitercû(ç: fcdea biff« rentia q eft tmer rem ad fe t r l ad altcrú. batio aút maio:is^ndpali8non^ceditnifibe?ftitutiuofup5 ^ . poflti ctinente ad idégenus cú natura, 'glifo oc oìdi *^*9® ne efTentialtû t notionalium î oiuinis p î oc ¿oc oído 4>cedendi in queftiombus oe beo:q: fl aliq ifTet ino ta oe etrentia vel cfTentialt ad intra tila effet tractâda ante queftiones oe notionalibus. nulla aút eft mota be efntiali nifi qti ipo:tat refpedú ad q n n : t qtf cun (^notionale fuo mó eftp:ius <$cùq$ tali efTentfali. iô p:imotractandefumqfttôes motebe notionalibus notionalia aút vel funt reUttôes vel pducttôes. fluc iUa funt idem ftue non:non euro. C ft ergo mo que« ftiota.isoe notionaltbusilue^ïducttombus.

Q uæ ilio fecunda, jV çrkur.V tru in deo pntefleplures 4>dncrioties eiufdcm raticts^ar« iguo<pITc.pductto fiippofittin eiTenatUs Te rubftannahe eft gftatio : fedin oiuinis

cil oupie^; p:oductio per itiodum nature, ergoouplc^ g n atio tp confcqucntj^ouplc^^ductioeiufdérônis minot p5;qt oie 4>ductio fuppofltt in nâ Oiuina eft in el nSefubftamialis.^batto maio:ie. nâper bocOiftî guif gûanoabaïue mutationibus.pcrpèiîi 5. pbvfî, ^ c .7 , q : tpia eft ad fnbftantià fiuc ad effe fubftantiale.ergo « f.C C o n tra .ft pñr effe-pluree 4>dudiones efufdem roniô:vei ergo plures ñarioneo: vl'plures Ipiratio« nest p ?n s plures ftlq vel plures.f.f. pñs falfum : qt plures eiTcnt perfcne $ très, ergo î? .

H ic concordant ces theologi fcoclu» afloneneganua:fed cp j videre an ifta fola fîdeteneaf angrônem .Sd ipfamautemoiuerfas afferútratioc tl?^.c« nc3.p:in)oergotan3cnturratiôesaUquoîumquead cóclulìonem iftam ponuntut.fccùdo oiceturquid ma ctediiaru* gts circa l^ c videtur effe tenendum. tertio quedam oubia occurrentia e^ciudentur. ^ ,q.

D e primo apponuntur ad hocquatu o: ration es.C l^«m a eft ifta:fo:ma eiufdem fpèdei ^ Í ‘ I f À flucqti magie pjopzle ix in oiuims eiufdem rationis nó mulnplicaf nifi f m m3m:m3 aút m biuints e l aó

fcrípH dir. potcft. vnde in díuinís non cft ntft vnica ftlUtt o fubfl ^.q.4..ioe ^ensflcutaibedo íUbfiftcnenon poteftdTentftvns. potfria.q. D[Sc)59ratto.oeud ommaitelUgttetTultvnosctii11.t £0 t(i. fiinpltci.crgo non porcft effe ibi miï vnapcrfonsptchi quoU'i'Q. cedene per modum rcrbi.ct vna per inodum amotfs 7 . S e m a rarto: quta perfone p:ocedunt naturaliter.nass12. metfl.t. cutnautsbetemnnaruradvnum.crgo'cifll^uarta C.JO. ratto.ei; cft perfectitie ftlt‘’ :quta rora fitiatto muú i.be gene, na ín eo conttnemrmó ergopotcft ibi cíTe aliqua alta.

tp Tfico. Prima ratio vídetur eflc cranfcédens 5!«.(o.m¿ p:opo(icumt aflUincreüubtúfiucfairuinfctfmmuU ibiffimtto to0.|íllacntmp)oporiiioinaio2.f.9fo:maeiurd{ra» nesfectí tioms non multtpUcattir nifi M m matcrtâ:que Tciim Ijec ¿ñtur eoe eque f^aberet locum oe angelo fícut oe oco:aut is>

telUgif nc:^ fbtina quecíi iinatenalis Tít oe fe i;ic ü ue ep ratione fue quidiratie : ficut ocue octra te cft: l ic Ita 9 ni^il aliud inteliigendo nt ii octtatem cft ptradí etto fo:ntali0 t>eum nó e(Tc f^unc. Hut tntciUgintr He: ^$uidfo:m aím atcriali0 altquanonfitl^ic fotniali ter lúa quiditace tamc ipra tu re muiripltcari non pót: quia vtiica fo:ma taita fingularie z tignata l?abct in fe toram enrítatem illiue fozme-: inrcnftuc z cjctenftí ue vt pat5 oefole.0t itelUgif mo mó fequtf 9 ratto fofefpcciftce tn angelts inciudit rcpugnáttá.imo pdt cttonem ad plurificarireatr:« ira Ocut non ftat iQ cój: <eptu t?otd (p pciptaf irrónalts:vel cu5 pccptu oet:g^ cócipiaf ta n $ mdiffcrés ad plurca ocos : ira non ftdc

argumcn cu5pceptu ralis rpectet^papidf plurtñcabtUa.fper hicmcacífpftgquicu^ppofuerútfpém angelicépolTcplurificari * nmu co:ra (^sbuerút ín tnceUis fuo cóceptus foimalr repugnares ad^tarts q j concept«; talis fpf t z plunficabilia:‘t c pña 4cü<ç w rcotice conceperunt ibi effe rationf vRg ftmpfr.i.oictbiUa œ

plurtb^ámo pciptido narurá ín taU vrttace: tncludif i Íllointelfurcpugnanttafo:mali0 mter obicctumttel lecmm z modum códptendt.^ftud pñ0 non vtdef p babíle:cú multi tf?eologi z catl^olicí fie pcipientcs na turS angcltcâ7fpêm:ficuc3lü flneommrcpugnamta cóccpruú cóccITcrúc tbí plunácarioné z vl'iraté p:edis ctá.Sancti etiam videnf ad l?anc parre; occlinare ñs cur ^am .tn elanêrario.c.ii.D(cai0:^ vmcum eft tns commutabile tcónmiucabtlc: ipitua autem (p vnius fpéicómunicatioi'Z ípfa beata namra tn mbua confu (ht I^YPoftanbua:? icqutrur poft f c<: fcdm vnúqucc^ o:díncm angelozu; z vírtuni ctiffcrcntcg ^7p¿>ftafc0 condtdirmon folum l;oc:rcd e.iá 6m rnáquáq; fpccii; ve vti(9 communtcarcs adinuicein naturi gaudeant adtnutce5:t naturali beatttudme copulati admutccm íecure z amicabtUrer otfponanf .I?ec Dama.|]~ ar ticulioánatt tres videnf iftum arttculum puma fa? cíe rep:obare.^nu0 eft a Mío ftepljano coadcnarus:

£ ft .i í .c . Quíbiatílct^qunrclltgctienonljabenr marcrtam. 17. ^ 1 0 non poiTer ciurdem fpccici facere plurc0.erro:. ¿ f t .^ a c . <ES^*^f^<l’ ^^t»nonpotcftm ultipIicare indtuts C, duafub vnafpccicliucmateria.erroí.£ft.I.c.I^ íotmcrtonreapmntoímiioncmmfifcémDiuílÍoncm ••l.nó irei matene:erroímin: inrelUgacurt>cfo:im0cducti0 oc Wgifoefoí porennamatene:ergoocfo:ini0non cducti0Ocpos mi0 liria materie !?oc otcere cft erro: S i ocf fecúd’ itcU

Iect’ 4)póni0.túcretítur ç natura fpedftca mid?acli0 üc fe nó eft l?ec.ó nó repugnar libi ptradtao:icn5 ec l?5c vel nó cITe ín Ijoctg lUá § potcííá que pót m qtJiú bet qd non includitcórradtcttonem pót natura tlltus ftcr i t non ín l ;>c. | £ D icef fo:re 9 nó polTet ftáte iU lo.^ni^ócnó c|:cludtt ppófttú:? tñ eft falfu5.0mu; P5.q: oeftruaftfte.'t rúe fiat naturam alto:nó § oíno eft nccelTe micl?aclí elTe í?6c vnicú.em prj : q: q límul funt in potf rta actt ua a g ^ is nec int?r fe rcpugnat:iu laptítiím r eíTe in cffeau:l2mói funttftennici^el t'ib

mi. Fo.v.le míd>ad:n natura non eft be fe l tc. C i^ fto etta; 9 fec una* tnrellect^eflct verue. faltem ad piopolítum l^abem^ tfta piopoftrio.fotma eíufdem rartóia nó

pluriftcari nilT per materíam.non cÓcUidir omni mcdam impofllbiiitatem plurificanonia fiKatíonts f Oíuíní0 :cu5 tamí illa plunftcatio lltimpc^ibiiia fim plmtermcludenscótradtctionem.^ftaergopiopofl tiononcócluditp:opofitum.f.cóclunonemquamtes; nemus ftcut ipfa eft vera nilT accepta fct5m p:imú iin» tellectú:qui ratióabiliter vtdef multi0 cíTe falfua:vt bíctú cft.'Aó.n.eft t)octrina cóueniens pclu(l0tic5cerí» ti(rímami:fuinmenccelTaríátcnere4)prcr rarioné m míe generali quevtdef multts l^lre pluree tnftdnas. Ç ^ :e t e r e a oc anima mtellcctiua que p:iu0 narura etTccrminua creartoni0 $ infundarur.p:imu0 aute; terminus creatíonls vr talts fotmalírer eft l?ic.§ ant; ma naturalirer puu0 eft l?cc:$ vnitur materie: pas nratíóeoe4lta.animap:iu0 natura eft Ijec m vniaf materie.vndeaurS tfta ata eft l^ec fuá jpp:ia ungula? riratetmde eft i ic z non illa : z p pñspm a t)iftinctios ne ilngulariratis oiftmguif a fíngulari t>tftmcra ab il la .$ oíftincte funt ifte ate p:iu0 natura $ vnianf ma« terie:nó § g fe « jjmo oiftingtmnf fuá materia. ¿m a ;ppofttío 4)batur:q: tllud qi5 fíne prradictione pót ef fe fine alio.t nÓ ecóuerfo eft us naturalr tlto:>?oc accipif.f.mera.c.t>ep:io:i.auquain<îrfcîJmnaturaîctfubftáttáfuntp:io:a quccúcpcótingírelTefínealí s-.z ^ . illanonllneilli0:tínfinecapríadiftiím odú reducir ^dem.s» om s modo0 0:10.*: ín.7.meta.clTc inqutt fublïantic V'^t.t.c, cft p:imú omniú:'iíjoc^bat. altoîûemm nullû eft fcs par3bíleafubftantia.i.potf0 cfTc ftnefubftanria. Ijec aur{ fubftStíapót elTe fíne al^0 quâtû eft oc fc.cÓclus dir ¿ fctim piquín fepabilitaa ífta p:io;iraté fctim na« turá.aia aur¿ nó (olú M m fubftSttl t elTcntiá: f ; fc;5; e;eñtiá 'rvr terminus citatiói0 oiutne pót cfle ftne ma terta.§ pót effe line l?oc vniaf matene.nullo mó au té pót elTe in matcría:necpcreatiof{¿¿: ncc aliquo mó qual'rcOq$:nifí ipfa fit f?cc p:op:ía nngul8rirare.fcqui tur § ífta 4>politio 0 ma q mtr Ijtc báda. S i Oleatur Ç non eft I^cftc g materi3.f.p vnione; actualê:tf E elTc acmalein tpfatfed capritudíne; eilendi m ipfa mareríatipranoneftp:ioíillaapfítudinc.^ftudnó cuadit 3rgumÉfú:q: natura ípfa abfoluta cft óo: na«tura ipa ap!iíudíe:íf?ec ala l?5 aptítudinfljac ad l?occo:pu0 :z illi aie repugnar aprítudo Ijmóí ad co:pus I?oc:t conuenit ítbi alia aptimdo ad aliud coípus.

arguo fíe: quod conucnít Ijuíc z repugnar al^ eiufdem fpcoiei nó conuenit Ijuíc per fe fctim illud qd cft pmune iftisvel faltf p:ccjeigit otftínctionej tn iftis neceiTarío.f.í?uiu0 ab ilio bcc aprítudo cóucmt buict repugnar ílli.ergonecriTarto pcjctgu otfhncrionf l?us C iuoabillo.ergo^m a oifhnctíonócft pcraptirudiné nec p:ima (Ingutaritas l^ui« z ilUu0. ¿ Cóftrmarur. róaprítudínt0fb:maliterloquédonon£ adfe: n e d ró enti0 tn actu.p:íma^batur:qt (T inrelltgcrcf ad fe Ô poflet íntelligi z nó ad altud vt ad terminu:etn crii ep boc pat;:qi aprítudo polTet elTc ad terminum non eyñtf :q í aurf ncccírarío epgít altdd non e¡cñ0:ípfut eft non e^fts ín actu:núc autí l?ec.aia cft fïngulalï ab folurû:« ftngularirateabfoluta:-* (îngulare îactu- et ftngulantateactuali.g aptitude non eft ratio fotma- ü0 fue fingularitatis. C l E f »it® inftanrta oe aia bic babef 9 non cft oino necclTartu Ijoc eft cuius opooft tu includit ptradictione.ç fo:ma ciufdg ranonis non poteft pluriftcari fine materia fcalirer.« I5 Ijfgt apri- tudinf ad materiâ:tamiptiu0 natura bjplurift^tíó ní-é puma ró pluriftcartonis nó eft maliras generali ter.fl*t(j»imSlirasnólÌf^maró fbreefufdf ratioms en-endibácnecmarcrtaluas ^ma ró plunficarionfff in foíma^íbaiur.qí quo al«ìd eft in actu c]ctra cauns 0

Z y

f mtdlectG.cp e(l l^oc i^mo.cp iTcdTe non compctft ni fi i^uícúmo V Útfld fíue non l?oc non pót aluui cópete re niii mtdlcctu.núc ame quecunc^ cntttas pzedpue abroluta fci pfa 0 tno cft tn Tuo tfíe.qi fdpfa mo rece dit a nó dTe ad eiTe:qt I5 muirá concurrant ad fuú eU re.flcuc tná ad dTc fotmc t fetmaad eímaterie.tamS nuUú cócurrés cft Hbf 0ma rÓ cfTendi ín fuo efle.¿ Te« ipfa ]5moé e pñe fiUationi btuiná cfTe acd pictur mo c% ranone ñUaríonia taha nó tp íin3 ltta< te que rantfi ali({d pontt v d cjcdudtc aU^d annqcü p pnedugulariratt. C C ó fírm af >?oce auctoutate5. qi materia non eíl fecá fo:mc:l5 (it materia fotme. 0ni

. a u i c . í nul lo mo vidcf alícid dTe l?oc cillud qtí nó i i.me»e.^. gj-j ciuacattfjcccftuufflopfjí.ii.i!iéta.c.j.vbivult _ 9 tam C3 máli9 $ fo:malt0 'i efhden» l^ b f t ita rS

^otfhnctioné rpectficá t numeral?4)potttonatÍ ípfí» punciptati0.)?o2úin^t quefunt in eadé natura biuera fa nó fpecie fupple funt púdpia.t fubdtr.fedqi lingua laríú altud rúa m3 x moués x fpca x mea ratióc auté vt1ieadcm.l>cc íUe.vtrúA enim p fe pñdptú cópolTtt o|é bfe tndham cóíiimlíindfte cópofiri.*; Determina ttoni fímiles bcterminationi cóportti:q^ nec^ mdtITe:* rena cóftat e^oeterminatta.nc(p bcterminam eje idif ferfríbuatíndiffcrfria rfitatía, g fi-uftra querif ró fin gularftatia.'t i^ocpama rano fingularttatia betermi nate per ali^d e;;trinfccú. tancp per pUndpiú fozma:) le qúocúq$ eptt infecil fít aUqualta cóeomitana. q; femper op5 putna rano fo:ina(ia fìnga lariratid (is gnateltt per altquid per feintrinfecum Ongulari.

D e fecunda ratíone cófequentía é ín^ m ínicda t videf ifli ppoftriót ímti.vbi nó pt efle nifi vnicua actúa intdUgf dt ibi nó pót effe nifi vnicú ver? bfifTuevnicubtccre.f^cc^pofinosfa maevcritatei;» Ij5 in ítcUucreato.nó qt ilio actu intdhgédi j>ducttur vci*bú ficut altaa oicef:Ímo actu oicédt 4 non eft alis quia actúa inteit igendt: fed oé intelligere in nobta cjCpíTum d i per actü bic{di:i per oi bicerc : c^pztmtf

M aliqti ítelligere: t p aliud btcere altud trelUgere. ideo . ^ (i vnicü eli mtdligere vnicú e(leicere:fedi(ta^pofi;:

tio oino nó l?; róné veritatia tnbeo:qt nó oé iiueutge re biuinü eíl p altq;} bicere: imo intelligere paternuin refpectu cuiufcú(^ obtccti non d i p altq’d bicere : x ió polTet paf quárü ad l^oc i ^ c intdligere vntcú refpc;} ctu ommú obiecto:u3 l5f^etñngula'Mccre rerpectu flnguloiú obtectctQ.ri f in ^ a obtccta l^abcrét ¿ptia l&ba.^cl b:cQitcr i}cc ppó non vtdctur necia gratta fomie.qt I5 in vno nó (It míi vua fo;ma abfoluta eiuf dem r Jtióis.ipin tamé pót l^ére plurcs ptoductiones

5.pl?t>có» actiuaa plúriu tcnnino;ü.é]c?plu5. Itcetfol vnatuce nt iumiofua.tamé potdl re plurea actué illumtná

a.L^iuftia du3lntdligereautSeflpcríectioim<lligenti3:‘tfo:te operatiuÑ foitna abfoluta.faltl eft perfectioine|:ñ0 operanti nó

autf pductio alicuiua tennint.Dicere auté Dicif actit) ^ductiua termint.non g g fa fof e feqmf. H intelligere nó plpriftcaf. g ncc bicere. ioed bicea bicere nó efl act’ tráltéa flcutilluminareummo terminua eius etiS maitertn eodf intciru.fl$ itelligere qi tmanena nó eii mil vnicu? in intdlectu biutno. pariratióe non erit mil vnicum bicere.^ft4 4d¿ verú d l.^ d i vn3 bi cere in intellu btumo licut vnú itclligere : fj réti ró:: rif op5 pbare pñtiaj.cl eni poncret-filiú in muniia dí; cere.poneret buo Dicere vnú pria raltcru ñlífiqt non eodéactu otcendt filtua 4)duaf x pducit. t rainé non poneree mit vnfi irelligere : qt ihtelligrre cft eómum« cabile tn Díutnia ITcut« qdlibetefrentiale.i:ió p quof^ cü(0 actúa notíonalea cómunicaref. fetnper tpfum ef ^ tndiftinaura.'i tamf tbi acnis hoi ton^lea eiTenr b¿ >iinctt:acut mó eííentia efl oino eadé: (|uta cómunt;;

cetult4urib*pK)ductíonibu0 magia btftlctia $ cént buo bicere:q: oiftincrta fc^m rationé fo<malé*3lfla ta mcn^po(ttio.imellect’ l?3béa vnúinídltgerel^abct vnu5 Diceret^aell tn itdlcctu creato g fa materie. tito intelligere cft tbi tcrminua f:>falto actúa bicé di.? tta vcrñ é ibt^ altchua acma e|;^mídt8liu0 efl teniiin’ fo^maiia ptcr limitoticni ipfl’ termim.ifla autéró nó tener in Dtuínfa:qí termini* fozmaba act’ e^pnmédi cft lUtmiratua:? ló nó op5 biftinguaf éy Diftinctioné actiiú e)cp«mcndi q funt actiia pionalea 2 ^amen videf tp Ifta pofltio.vbí d i vnû intelligere ibi cft vnû Diccre.pofTct l;érc aliquS culdériá cópará;} doadobiecta:qi üleitellectuaqpótvno actutntdlt gédt cÓpKl^ldere plura:pariratióe pót vno actu e;c mere notitiá beclarattuá plurtu.? tûc tantúmó ep tila pña t^abcre in biuinia nÓ cft aliud ? alié btcerep¿ pter Diftinctione; obiectotú:n:cut ncc aliud mtéUiges rc.^ 5 vltra ad l?abédû torû ipofîru; opj'ptc^are nô eft ibi aliud btcere refpecrit dufdé obtecti.? 1 vt altcrtua prone bicéria:v^orefl ponatur fïlium bicec re fuum verbum vel eiufdem pcrfone vrpote ft pona turpan'einbicerçalmdverbum. .

D e tercia ratíone.ííla propoGcío.natura borerminaf ad vnû nô côcludie tâtu; pofTet vni« ca çTona naruraltifîucp niodû nature pduci:q:non folu natura fpeciftra eadé:fed natura vntca in vno ffn gulari pôt effe mû pductiuû plurimû naturalV. lieue oe igne u c ê re plurea tgnce naturati*. í£ft g intelle

' ct*’ l?ui’ 4>poiTttÔi0.n3rur9 Dcrermtnafad vnûnôct^ déad vnu4)ducibile.vnûin$ numéro fîue fîngula« re:fedbetcrminafad vnôbeterminanl modû pducc di:qi nô é ibi ptidpiû indeternnnatû refpecru oppofl tosum (icuteft vdlutaa. bicaf g’ iônaturapôt efie piiciptû pturiû j>dttcto^ p modû nature:q: ^dtt ctt be plurib^ materna.? ideo pc^git plura oppofita be quib’ 4)ducit.l?ic aût ducéa nô Jducit oe aliqoo opponto:ncc etiâ pofTût plurca effe materie be quib* ftatpductionea.l&ocnonobflattqtft agéa naturale qô { ;; in i^rurefua acriua effectu; fuû ptialr tu^ad fozmâpôttn plura ucibilia.m ulto magis a g ^ il# ludq^ini&ruteruaacttiiat^bctdfectû totali nullâ matCTiâpfupponêdopôtineadévd intot ^dutiWs lia: Qt pfcctio;^ ttla actiue in l^abédo dfectû totaliter nô Umttat ipm rd^ectu pducibilium:nûc auté per te agena naturale 1 5 in vinute fua acttua efTectô fuû parttall.r.^tû ad fonna pôt tdc manena plura pàüe ci^flia vni’ fpeciei duccre.g fimilirer polTet fí^éreteftcctû fuû totalrm vtute fua acrtuatmilla.f. materta pfuppoflta.iet illud pfîmanifdle: q: ÎicutagésTni^ fpéipótgñaremnlta fimul.itaî bc’ creare, non# fos lû per l?oc cft poflibilttas refpectu pluriû poiïtbiltum ab eodé4)ductiuo ad cadc.pduccnda : qi jx iu d t v d jçducerepStbeplunb’ pnncip^a pafTiKia:fed ppter roné ipfïua potérie actiue.T 4>ptcr cômunifatem fïuc ralitatej termtm jjd uab ilfa . op5 ê ad bandû vnis cû elfe tei;minû .pductionia velectâ vnifa5 dTepdus crioné vni’ ratiôia Jbare (p termin’ 4)duc(ionia non pôt côpetere plurib’ 4)ducrtembua cturdérattôia (L ue ptoduaio fuerit oe aliquo üue oc nullo iïue piinci pium Ht natura fîue non.. *

De quarta rónefílíus cpfe¿íus deusî?^n_ól?50íniratf o{inÔI?f\dieâ:imopt oìniraa Ijfi etfi nó aUa:tñ î alio fuppofíto.t alio inô Ijñdt cô.ô cp !?oc q J é p fe c f fHi’ ircfiue ftctw é pfea ’ oe’ nô feqiur 9l?Catoé5fiIt9tionépolTibílée|;ténue velfal^é nô of mô pofTibili.Jn filiatiôc aût cû nÔ fît carié fôicabiliepli#nb«nô oîoiiliguereîtcrouctaté ftliaUôietalia

modûi^sibendf: imolTcut&iuinieadp5ten'eeltctâ in eUquo t tñ alio modo traben t altonta Rifatto poteft effe perfecta m altquo:i: tamen alta i^aben m alio»

A d cócluíioné negaduá apponiturr5© írlq lú j j j jg g ^bufdâ.Si tota fccúdicas oîdiata adgnatio o*‘l-'» nlftlqri:te|;t?au(laívm*'ftlqgñatio.ípoleeítcu; ilio

alifi gtîaruqz ille ali^ gñaref fme ot ftcüiditate otdîa «mflirina 0ftationc:f5 i t>co tota fccúdítas otdíata adS ) iníM gñationc cjcljaurif in vm*» ftlq gñatiÓc:qi vnico a Dboiiva ctugñandifcmBmanftcí)ducifvnu9ftli9femc ma l>i¿wíicíi. 5fg:^ejccodêfciiigvmfo;miterfèl?fttc:nô polTetg

reftare fecúdttas ad alteri^ ftlq sñationlmiripoficnt urei t)ue j)ductióe9 oíno ciufdéróms t ep codé q;5 ë pofe:(Tcut ípofe efl vná t eádémSm (Tf moucrtpturí bus mottbus gnattonís vel alteratióis in idé ëm fpe cié:t)ífferénbu8 át 6m nume^: i I?oc íu;«a arté pljúcJ t)etermtnar.5.pl?t*n5eépofe O’ idériFmoueaf pluríb'’

2 .c .t7 « mottb^gm eádé fpém motue.l^f mmo: tn oiumi0 Srcitcr Î sñatione íílijí eicljaunf tota fecuditas ad gftatíonc5

(îin.qîactusilleretncmanéseflejceodéfevmfoimt t.cJ9. rerref2ñtc.|níCófinnaFgc]céplú.ft vnusfjomoljfet

vnicú fcmé.Tnó eérpoPealiudquoadsftaftonéljoís t Dc iUo femine fcmg ñ t i(le fiUu& gétms. t pofe c(Tcc aliú filiú gñan-Ç l^ ic bieuiter fotmádo arguii fie: actu9 adéquat^ a p t o t femé vmfotmiter (las non cópanf fecú aliú ciufdé rónia aO eodr púctpio acnuo actúa vnicusgenerattonísúiDiuinis efl adequatua fuo puncipto 1 feinper flat.ergo.tc.

D e prima rpcîverbû illudîexhauriturîil ;ppne acciptaf ílcutacapif tn co:poialtb^: oenotat ni^iliUt^qt5 ei;[^aurtf reinancre intüo i quo pfuit:vt P5 oeaq in puteo.iílo modo nó pótintelligi in 4>poft co:qi fecúduaa nó e^rf^aurif fie e ductioné fil^ quin tota tpfa eadé femp manee in pf c.g op5 9 6m alteras (tKtudinlintelligif:vt.v;.oicaf ejcl^aurirtj) quáco.f. ^ nó manet in pfe ad aliú actú^ductióta vel gilano nia alteri^ niú:íicuc íl non maneret aqua í fome $ t ü adaUúactúpocatioma pofTetaliquo móoidcjct^au:: fia gactú potatióia pcediF ¿ maioz quomodo e^ljau flaiflom ótotafccúditateoídm ataad gñationé ftlü nópolTetalíuagfiariirediUámmoié.Q’ tnDiumia (le C]cljaurtFin fa t to n e vni^ filg totafecúditaa q cílín Oiuinia ad gñationéiiln:op;^barc.3liínutf aút bó eí^ e i?oc gñatío ifla fenig fíat î é oe eodé p:incipío q.oequo.« oe eodé ncipio.q.paíTmo.t ió nó pñt cfTe flmut plures p:oductionea flcut nec plurea motua. C ]C ótraifláróné 9 nó pcluditfutficienter ipofltú poteil argut flc:qcü<^ potería poflct e aliú actil íl U le actué nó ftarct femg tila fi tnpR- pót l?íe aliü actum: I5 potérta giíatiua in oíuíma g te.folú cjc íjoc non pót Ijre aliú actüiqt illcacf^fp (lat.§ illa potéiia abfolute pót l2re aliú actú.ita in íjoc nó eft ptradictio; fed ñ poteft Ijfe aliú actú.ergo neceiTario ljí.níl?íl enim eft Ibi poTe.r.g? nÓ úludtt ptradictioné <n fíe i actu g ibi funt in actu plurea gcneratiouca.pclufío éf«lfa.ergo altera p2em1fra9.nonmaio2.crgominot.qvf eñe ac?

9.meta. cepta é% ratione fie potétta naturaliter p:iot eíl actu. t c i j . % ifi. aut non répugnât pwo:i natural nifi e illud qfi

eft pofterí^ n3tur8rr:íimpl’r nó répugnât fibitq: ptra íS dictio fímpIV non eft alicuiua ab pjtua per l?oc illd

Ij5 cótradicttoné ad pofterí’ narura.fi § act^aUua nó répugnât potétie nifi qt potentta fenig é fub ifto actu: abfolute non répugnât potéttealiua actúa t tta fine cótradíctióe fimpR* pt aliua actúa fibi^Ópetere ,£ p í

C t ^ u m pl&t^ui^eft.lXfohllummaretvniuerrumvna illumia doctrínale none adeqta Tibí íntéfiuesqi.f.tta perfecte ficut poíTet t nSbae. aluminare t e;ctenfiue:qi.f.tlla lUuminatto efTet toiu

II. F0.V 1.uaflluminabíli8(i6pofl'etcn*eiUumin3tú afole.fi iU le act^ femó ftaret:ita fol non polTet i^f e aliam illu minatíoné:1?oc non eét.q: fimplr répugnât folt vt cíl ptínctpiú illumínatíuü.9 ftt p:inc!pm alteri^ ílluinia nonia:tmo folûmôejcljoc^ totale fuñpaíTíuum é p pottionabílV actuatú.abfolutc ergo foli é cópofiibilia alia tUununatio:? per pña fi fol ueâo caufarctoém il luminations quâ poffct câre:fol |?lret aliam illumina tioné in actu.nun<p é ergo necelTitaa fimpl'r iUmavm ce;pductionia:neccft ncceiïttaa iftiuavmtatià ep l^c qpvnapducttofcmgilàr. C f^^^rm afifta ratto.qi fi potètia ep ratione fui non necio oetcrmmaf ad'tílú actum:fed tantúmó ep l^oc$ ifteactua fcmper fiate»Ucitua a potentia.illa potentia abrolute vt pzio: actu pofi*et ejctendere fe ad aliü actû.crgo irrónabile v f ille actua m ag^ efiet ab ifta potentta $ iftc,t p pña cum neuterpoifec elTe minus neceiTariua altero. vel v te r$ fifeft opotctia vi*neuter. C ^ ^ d e f ergo bieui îê tboc bf te rçrû ad iftarôn éçn ecg b û c ç actua femp ftat. œtafitfub nec p oc (pvna potérta nô pc fimul pfict oiuerfia acti tilitaa t ef bua fjrcóclufioróia fufficieter 4>bata.ficut ipa g j^a. ficacia fto iinoop5p:obare:^ficcftnecelTu3S3d vnâ4)ductto ticefpccus névnius rónta.^ fi g ipolc illa non fcmper ftaret vcl latiôia in nunm elTet adl^uc nulla alia poíTet f^aberí tn oiutnta imitate fuecfufdérónia.vtqucadmodúítlíícpfnoncnetínoíuí ftiganda.nta:o!no cótradictio elTct oicerc patré in Oiuinia.tta fi l ic pater acgencratióe non gcncrarec vel g ipore ge neraret actu trafeúte 'i nÓ ftáte.nulláaliá generatioc né pcfTet b f e:qt non pofita abfoluta « otmoda neceU fitare ad vnicáp2oducttoné.ibiponibíliíaa ponif ad a lia ti pcrpña ncceíTitaa;qi qutc^d eft ibi poFe eft ne ccfiartú.^ iíB p Ijoc patet9 fctia ratío oe adequatíóe abbteutáaiftá non cócludtt:q: aut maio» acapitade quationé mcéfiuátm.vel cjctéltuá x inréfiuá.fí inteníl uam tin.ej: rali adcqtíone non pciad>f g» fit vníca ps dueño poiT\bíUa:imo alta poteflefie pofltbilia:l$ non fimul ftáa.babc? ergo tmtpvnicaeft pofitbilía fil’:fed vbt nó l^abetur oe vníca pzoductione poíTibilt nili fie qf alia non fit fimul pofi'ibilia.ibi non babef quin alta fit fimpl'r pofitbtlía.*: per púa in pzopofito neceíTaria fimpir fi acctpiaf adequano fedo modo mino: non p baturntfifo:teinnitaturifti(pvnic4 ptoductio fem^ perftat.t oeboctactumeftfupia.

D e fecundoartí.dícoíjjífta cóciufio i Oiuinia non pofTunt ciTc plurca ductionea eiufdem ^ rarionia.nonfola ftdctenefifcd enaj róne neceiTario oftendif.J&t pót foimari ratio pumo t>educendo ad impore.fc]àooftennuc.3.potcftconlirmari p:opofitu5 ep intentionc ptji.'Jojm af ergo ratio fic:fi pftt eé più rea 4)ductóca emfdé rationia.ergo z infinite t fi fic.g nccio funi infinuc:q: nibil poteft tbi elTe nifi nectum* vUimúpña eft ipofc manifcfte.§ « pzímú aña. ba« tío pue pñtteaucte t rôe.auctoiitaa é aug.ptra ^ 3 ^iminû Ub. i. B b fit vt ideo potécio» fit p f filto. vtpus ta:q: creatotégenuit pf.filiua aût non genuit creato rem.nc<^ entm non potuit fcd non opoituit. t fubdit quare non opoituit :immodcratd elTct Oiuina genera (io fi genítua ftliua ncpotcm gigncret p3tti:quia nifi! t ipfe nepoa auo fuo ptonepotem gigneret:6mveftrá mírabilem fapiétiá ípotena otccref.fil'r 't illc t tile -zc. j&tfubditnccimplcrefgcneratióia feriea fifemper altere|:alterogígncretur:nec etiam pcrftccretvliuí eam.finon fufFtccret vima oipotéa.bec Mug.lBp ifta iittcnnonc a u g .ljf Q» lì vna perfona 4>ducta duetto ne tali non fufñceret ad complendam vnâ vel totam 4)ducttonem in oiuinia.part ranone ncc alia alig nec quodcunc^.« ita fiue eundo in oirectum cg ftitua gene faret altum 1Uium:fiue comparando ad eandemgfo

nam parrie.^.f. i^éat tdú ftM t alium Rlium fe tn ^ quaranone poiitrur piuraUtas pari ratione Tequif ins

3Ì finitas ciufdcin rationis.^batur eadctn pñtía per ra ttonem ac.^cqutd ed pluriftcabtleeiurd^ ratioms fé i^ñs non Deccrminaf qc fe ad ccrtà pluraiitarein. t cc ;ppofitio P5 (lue cóparàdo comune ad fua (Ingularia fiue caufam ad Tua caufata.nue pnnctpiü ad Tua putì cipiata.conimune enitn plurtñcabtle ctufdem ratióts non oetermtnatur ej: fe ad certa pluralttatcm mfertos ru.caufa ertatn non oetermii»atur ad certa caufata qc fe ,¿ p [;ac pzopoflnóe piobata requttur quodcunc^ plunñicabile eiufdein ranonts $ tu 5 eft Oe fe poteit ep tendi ad tniimta m(l oetenninemr aliundcmec t>cter tnman potcilperpunctpiuineturdfratiQnts.crgo il C aliquod p;inctpiù m otutms pioduamù pót eé plu:< raUtas 4>ducttonü emrdem ratioms tionttctermtna? tur talts ptoductto cp fe fíue ep fuo pcmapto fotmaU ad certam pluralttatein : nec ep l^ c nec ep tUo repu# gnat (Ibi q u e c u ^ plura titas, ergo vel potuerut eiTe tnfüiite. t per pñs funt iniimtcrquod e(l concluflo iUa ta:vel fiet octerminatio totaliu; pzoductionS ep alio fld certa tn pluralitatem $ e;; fe: vel punapio ptodus cttuorfed >2ic non potcft Gan vnde fiat tda t>etermtna tio.non enimab attquo poflerio:t:qu poitenou niijil l^bctfuam entitatdn<cr0onec vnitatemnec co-tam pluraUtatemmec ab altquo quod eli itmnl natura cù pioductionibus:q:quarationeipfa4)ductio que eft vnius rationis non oeterminatur ep fe ad certam più ralitatem:pari ratione nec illud quod cft ftmul natu^ ra cuin tUa:nec ab aJiqnopuou'.qi illud pnus vel eft pzincipiwin fotmale ducendi: vel puncipium ^dua cens quod eft fuppofttum apancipto fozmaliptodua ctiuononpotefteirebetenmnatiovt patetin pzoba^ tione maiotis.qt pni}cipium ductiuuni eiufdem róa nis non t>etemiinat fe ad certam pluralitatem ptodus cttonum eiufdem rattonis.nec a iuppoCtto ptoducen? fe poteft oeterminani:qz in tot ductiones poteft fup poiltumad quot fe e]ttendit pztnciptmn ptoducttuum quod eft in fuppoftto. (t ergo non eft bcterminatto a parte puncip^ fozmalis p:oductiut:nec enaiu a parte ptoductts.dc ergo patctifta confequcntta ad imponi b ile;^ (T poiTentibt elTe plures ptoductiones eturdcs rattonfs.ergo inftnite.C Secundo arguitur often? flue Hc:iUud nullo modo cft pUirtftcabile i otutnis qt$ non poteft oeterminari aUquo modo ad altquam cer tam pluralitattm:fed pzoductio etnfdf rationis tn oi uinie nullo modo poteft oetcnninart ad certam più? ralttatem aIiquam.crgo nullo modo eft pluriftcabiUs quod eft ptopolltum.maiotem pumo c;cponam. fcctS do ptobabo cam . certam pluralitatem t>ico vtpura oualitatem ternitarem quaternitaté vel altquam aliS Oatamomninobetenninartad certam pluralitatem tico $ impaflibile eft illam accedere t non qualuercù

impolftbite a pofteriou vel a Umili : fed includens manifefte contradicttonem. m aio:an fic intellectaiii pzobo.ftnon poteft omot>etcrminan£tum:eft be fe adcertam pluralitatem.^ quantum eft befepoteftin quotcun^.qt contradictioné non includit quicfic^ pluralitatem ejrcedat:t Ijocininfinitum.fcd'mijtl pót eircmbiutoispolTibilcitcvltra quàcunc^pluraliratS plurtftcan:quia tune necelTarto eflet pluriftcatum vb tra quancunc^ pluralitatem.': ita elTet in infinitts.pto batiominotis.iUudnonpótomnino beterminan ad certam pluralitatem inferioium cmfdcm rationis q'i nó necelTariopetrigit ali$ plura alteriu^ rattonispcr quc oetermincf ad ccrtà pluralitatl.pductio eiufdcj ró is in ofutnis nó necelTario i g t t altqua plura alte rius rationis p beterminef ad certam pluralitatetii nó ergo pt oino beterminori ad certam pluralitatet?»

^fttus ftin pt«l>o moio;£f minoií.m9lotlfíc : fi cftÌtiurificabile eiufdan rationis: non beterminatur ep e ad certam pluraUtatetn:l^oc ptius çtobatum cft in

argüido ad ipoflibiie: tùcpiróc illa UCTiotavlllngl^ ria q fût emfdë rôis û l^ñt c;: fe certâ be^níationS ad certa pn'aittaté: qz ftc ignis ep fe nó bef miaf ad cer* cà pluralitaté igmù; itaignes fingulores e;c fe nó oe¿ terminanf ad certù numerù: vt fint toc vcl tot ignes. plurificabilc:g eiufdé róms (t necelTario bctermineC ad certa plurautati : l^oc eft per aliud nó per pofteri^ n3tura:iiec g tUud qi5 cft fif natura: llcut bictuì t bes ductA ad ipot'e, folùmodo e pzi^vel puota natura* lAó aut s alt({d pzi ’eiufdi róms:qt itcut bictu eft pzi US beducédo ad ipofe : illud us nó eft oeterminans ad certa pluralitaté tllo;i que lünt eiufdê rónis.igitur op5 9 Ì2oc ftt e aliquaptioza non emfdé róm s. qt ea s di.q.clTet bciUis:necetiâ l^ c polTent c^quo eént etuf d£rónts.^f S tfta pó 9 iliud non poteft omnino x>a termmariab certa pluralttatèq^ nonpoteftbetermt nari c aliqua pluralitatlpuozi alterius rónis.tninoi piobatur:qz iUe pzoductióes plures que ponunf etuf dem rónis nó pzee;ctgùt nift pzidpiù founale duci d i:t pnciplù 4)ducens:in neutro iftotù eft pluralitas alterius róms:e qua oetenmn^ duetto adcertam pluralitaté. neccfiano pe^acta. qo non eft tu pzicipio nomali ducédi.p5: ep quo ponunf ducttones eiuf dem róms 9 ¿t non in fuppolìto pejcigaf pluralità? alterius rónis: falte e qua oeterminetur pductio ad certi pluralitaté. p3:qz in tot 4>ductioties pót fuppoii tù ad quot i^nctpiù ie pót cjctéder&C^^^ ratio oilé« fìua pót bzeuiter ftc cópilando còfirniari. o ís plurali« tas necelTario finita:vcl eft alteri^ rónis: vel lì nóeft alterius rónis necelTario &]cigttaliqui alteri^rónis per qua oetermin^. o is pluralttas in biutnis neceiTs rio eft finita«eftg taUs veltalis: fjn ó pót efle pluras litas ducuonù eiufdé róms talt vel tali mó fe 1 ^ .¿ nulla pót eiTe pluraUtas eiufdé róntstn ductioni? ».nk» f c. bus:maioziHius rónisbeclarataeftinar^m étoad 22!» ' tpoiTlbilet etti oftlfiuo.niiiioz pzinu ftlM latís cft ma ntfefta:qz poiTibilitas in biuims ponu nec€lfttaté.t p pils poiTibiUs infinitas vel non necelTaria certa finii! tas ponit ncceiTarta; tnfinitaté.f mtno fedi fvllì.l2cc. f.9 ¿ductioncs ciufdej rationis non poiTunt l;oc mó vel i?oc fei;fc.patct: non entm funi altenus rationis ep quo fuiit eiufdcm ratioms: nec pzeqcigunt plurali tatcm alterius rationis per quam oeterminétur. Ijoc Occlaratum eft in argumento adimpoiTibile.fnSer« 4.0 tio t>eclar3tur concludo iujcta intentioem pl^ilofopl^i ii.m cta . vbi arguir non poflunt elTe plures celi;q: non poiTuut ciTe plura pzima mouentia.l?ocptobatur quia quccuntp funt numero multa: vnum autem fpea cie:l2ab£nt materiam. pumum autem non l^aba ma» tertam.eft enim actus purus. vnum ergo t róne t nu meropumu5 mouenst immobile ens. ejCIjoc inferr. vnum ergo cclum.igjc ifta intentionepl?i.vidctur cÓì firmari illa ptima ratio adducta in pzimo articulo. ^ f. vnitas numeralts necdTario competttcuilibet fou me itnatenalieiufdem rationis. C S c d confìderans do imentioncm 3 rift. in biuerfis locis biuerfimode materia acctpit.t cp Ijoc pfir man vidcf noftrfi ppoft tum.ncc tn (Ila pzin?a ratio l?abebit robur ejc itenrióe ^ aríft.maíeriácmquádo<pvocatp:icípttírcceptiuuí ^ faciens ppolittòetR cum acm fiue cu fozma. qùo bidtmateriîîfoîmameflcouopzincipia.i.pljif.tniultis ^aliüs locis. t g oppofitum fozina biatur illud aliud pzícipiü qtì l?ì róncm actus q?5 cfi materia pftttmt có Î / Ï - !* pofitu.aiio irto foztna oicif «Jditas 6m ipfutn i muU tis locis.T p oppoíítú materia b ia f <$c<ìd Ìjj róné co« J* traljentis vel oetermiaijtis »plani 4duatl.‘i Ijocmó

I.< . f t f t a indiutdualis lîtipia t5t m5 refpectu «{¿ita T-mcta.?. ti0fpedftcc.6îôinaqñ<píllu<J<l^>‘«ipitfo:m am íti iceli. foîmàfê:qfi<p lUud q « ?tral2it t c I oeterminatíiditaj

t f indifferenti. 6 e d taie a l^ f s vel oetermtnâd pôt intelltgi Dupñ-.^no mó qíí mtrtnfecû tnferiou vcl oe cerinm9toiubtaucôt.auom ô quali pfuppoiltû oe? tcrminato.iSjCîplû.oria iiidiutdualie foms côtral^tt ¿ominé piio mô qui ed ftrinfeca fo:tt.fed fc;k> mô l oc cotpue contraijit albedincm vel colo:e5:q: m alio co: pote eft alia albedo.? 0m l?oc H non poiTcnt ci mfi tHa cotpota non pofTent eife ntli très albedtnes.côtral^« tamen fecundo modo potcfl reduci ad materiam piio modo vel faltem includens quafi matenam.vbicuns t t ergo eH pluralitaa etufdî ractonie tbi necefTe ( poa nere matcriam:acctptendo materiam non pio rectpiê te:fed pto contrállente ite vel ile acctptendo. qx nullo modo poteli poni naturam eft vnms rónia plurifica ri nifi fît aliquid contrattene l oc modo vel ilio* t per oppofîtum vbi non cft t oc modo niateria:ipoiribtUs eft pluralitae eiufde5 rationie : fed nec talie materia eft polTibilie rerpectu pioductionum in oiumte:qt ni? Ijil taie contrat^ësvel octermmane poiiet efíe nifi oe : termtnatU5 ad certam pluralitatS:? per pñe nifî ue ^abene pluralitatf altenue ratiome:? nulla plurali^ tae alteriue rationte polTet pont pziot pzoducttonib’ taltbue.iïc applicata eft mtentiopi^l ad côclufionem ¿ic mtentam.C! mquirendo qualiter ? vbt gene raliter 0m pl?ûm l^abeat veritatem: videtur otcendu; çf pt^ilofopl^us oiceret 9 nec tali modo poni pofTet in altquo quod eft in oiuime.f.materta fecundo modo 01 cta:immo ncc in aliquo immateriali vnde oicit.7.me ta.c.9.qi5 quid erat eê « vnum quodcp eft tn quibufdi

r C.4.! vt pumie fubftant^e. oico autem piim a; que non per aliud in alto eft vt in materia, quecuncp vero accepta cum materia non idl:l?ec tUe.non vult ibide5 bicere q» in materialtbue nô eft idem q4 quid H illud cuiue eft.À-5 aliqui fie epponàt:fed nôad intentione; eiuefîcut patere pÔte^ponendo.^.c.7.oe quo modo

« tranreo:fed in nullo miliJ^oc eft quocuncp mô pluri¿ licabili:eft oino idêqT5 4d eft ? ipfum:qi ipfum inclue dit mSm Ijocl alictd côtraj^fe tpfam quiditatë:qd nô mcludif m roc formali c^ditatie.conuenimue ergo cû pl^ô in i}oc fo;ma nô ne materia fctio mô : nô cft plurifïcabilie.t l?oc fuffici t ad ppo(îtU5 noftruin $ .r . ;pductio eiufdS rônis nô lit plunlicabilis. fed non e s l^ c conceditur q^nonl^abens materiam que fît pars realis compofîtt non poteft plurificart.? tune ilio pf î

ptimû non I;; mimsq: eft actue purus:ocbet ttelii gioe materia fctfomô bicta:qtnon l^abeteam ad con tral^endum fuam quiditati vt fît t?ec:q: fua quiditate eft ^oc.^lgltrûauté ülud quod non i^abct materia; piinio modo oictà l^abeat fecundo modo oictam fot? te aliter Olceretur 0m pl tü ? aliter 0m tl^eologoe : oe quo ntl il ad ptefcnsmiil^ illa ratio t>e.ir.meta.non I?; pzo per fe medio i^ c q6 eft nÔ bfe materia; ptimo mô bictâ.fîcutintelUgûttlliquomiptima rÔÎ.i.arti. fed I?; pio per fe medio i^oc q9 eft non i^f e m3m fctio mòoictS.t fîc tam maio: $ mino; vera cft 0m pl^òs ? tl?eologoe.i: per piis:q2 natura oiuma non pôt più riftcari in oiuerlts fuppoftns eft ad ptopofîtum etiam vtra(p piemifTa vera oe ptoductione ciufdcm rónie: tp er confequensconclufîo eft vera.

De tercio artículo obíícítur cétra pdí cta.t può córra côclufîoni.oeindeptra pmilTas. ptra pcluiioné ouplV.pùo fîc. vbtpundpium eft eiufdl ròis 7tenmn^foimaIieeiufdSròts:ibi{^ductioeiurdem rò is :f; eéntia biuta qé etufdS róts:f omis i nctpiu; ;pducrwûa»ufcücp4>ductk>i»9.f St eerminua fofa«

F 0 . 1 Í 1 .

lis cuiufcil<9 ductionis.ergo queltbet pioductio eft tbi eiurdem rónis cû quacû(ç maio: vF t fi e)c.f pt^^ù s c.4 - . t , coium.qtnò v f ductiooiftmgui nifi vel ejepttnaplo is,tinde* formali: vel tp termino, pbario mino:is.piÌo quantà ad fecundam partem oe termino foimaii.q6Ubet p:o ductum ductione accipict eiTentià:qt fîcut ftUus nis ijil l^abet mfî natum 0m IbUarm.l^x cft mli q;ÿ nafci* do accipir.ita fpùs fanctue nil i i nifi q< piocedjeiU doaccipitnon autcìnacctpit cflemiam mli fîcut tera mùmm foimalem. Conñrmatur illud per Sug.t^. tri.c£tf .vel.yg ftcut ftlio p:eftat efTemià bc parre gc:; neratio.itafpiritui fancto bevtro(^p2ocelTto:non po:? teft aure; lUud intelligibc pieftando fîue communicâ domili ftcut beterminofoimalipioductiôismec póe intelligi efrentie:communicari per pioductione5:ntfli ftcut ptimus terminus fo:malie:qt nò fîcut pñs aliS terminumfotmalem cumeiTentia fîtpnmum omnu u m .|£ iS^ ijac piobatur alia pars minoiie.f.^ elTcn« tia fit ptincipium fotmale refpectu vtriuf«: pioducrio nis:qt rerminus foimalis non poteft aliquo modo c£ puo:ptinctpiofo:mali4)duccndi.Siergo eiTentiaé •terminus fotmalis pioductionis vt iam ptobatum £: ttpfa eft pnmum ene m ominie vt lam piobatum efl in piima qóne.fequitur $ ipfa dTcntia 0m fé i {^ncipiu foimale^ducédiinquacûcç ptoductionc. minoietià pu>batur quantum ad vrrâcç partent per Ijoc illud eft ptincip^ fozmalc x tcrmuius foimalis m quo pto ducensaftimilatur p:oducto.t pzecipuc quando i p ductio vniuoca.nunc autcm ptima aft imilatio piodu centfs ad ptoductum tn oiuinis eftcìTcntia ipfa vt ef fe i^ .e rg o ipfa eli fo: malie terminus ^ductionie z fotmalepnnciptumptoducendi. in fe c u n d o córra conclnftoncmnc.t?ñeptincipiumrotmale ptoducidi Sfectùpót ilio ducere: f ; nlius 1 3 pttcìpiù fotmale oic£ditgenerádipfecte.¿tc.pbatio maiotte.qt ió eft fuppofîtû potens agere:qt 125 ncipium agendi ec majrime pfcaù 4)batio minotis « memotia çfecta eft ^niû^nclpfûOicfdi (iuegencrandi.ftUusaùt i^jmcd motia.(Ìcut parer.^.oe tn.c.y.quellbet perfona me:: minitAbi.tefcctâp5.Ç lScrtioprraiU â4>pofmonc; Q>púabiflictioftnttaéaUquo]^ alien^roie iftafou:) pfr pùo:qtvnitati ê iniediatio; oiftmctio mino: $ ma iot.biftmctio eiufdem rónie eft mtnot $ alteriue ró^ nie.g tc.z.qiaocopiìteéim ediateplura creata 7 m eadem fpecic.ergo pofTibile eft q> pluralirae eiufdcin róme elTer otnoptta'rimediata vmtati:t fîcut in c a t caufatis pari ratione m pnncipio «ptinctptaus. |&è.in liL

A dprím utríp lexév ía rñdedí primoad maiozem: q^licet ciTentia elTct ptmciptum eitcitiuù tamen refpectu alrenue talterw e ptoductionie etTcc aliud ptinciplumtaliud oeterminatiuu5.puta alius t aliue rerpectus.t rune maiot eft falfa.q^ vbi Í ptin cipium elicltiuum eiufdë rónts elTet ptoductio vm^ró me:ntft cû i?oc eët ncipiû oetcrminatiuû emfdem rô m s.qt)noneftin4)pofîro.Côtrai^.li ptincipiû elt? dtiuû nôfuincit ftne ncipio oetenniatluo Ijtc 7 ibi ea dêqôeftperquidenentwquecft i^ncipiû elicitiuum indeterminatû beterminaf ad l^oc vel ad illud betera minatiuû.fî cm ptincipiû eiufdS rônie nô pô t efîü per fe ptincipiû refpectu plunû altenus rônis nô poterit elTentia ô eft ¿nciptû radicale elicitiuû cfîeâncipmm iincdiatii refpectu pluriû bcterminatiuo:^ pncipiotü alterius rônis:qtqua rône aii<tdciufdl rônis eftÿn? apiû aliquoi^ pluriû oiuerfe rôts eadi rône t aliotum vel fîiUa ptecedant alta:eritptocefîus in tftnitû.velil lUe cft im|)oflibilis:betcrminatto p refpectus vtp^n cipiabetermiatwanonrufficit.|£^tetereaillirefpc cttisfunt ducttoneer.nûc sQt idem nô beterminat fe

«dfc.oiccrc eniiii ciïejitiam octcrmíarí ad ßcncratio« nein actiuam per refpectuin qui nitrii aliud e(t $ ges ncratio actiua vt oicetur poftea: eft oiccrc 9 Detenni netur ad gcnerationgper genera ttonr. et ua (p tdé elt puncipmoetermitiatmüfut. | E 3 ct$o modo oicereC

iBtnerc an negando maio2é.q; « li fola elTentta ßt ptictpium pio nqs liaerx ducttuumulletamcnpzoducttonespoííunteéalterí* uè** t noie rónistq: aliqua pluraUtas poteft cê púa.« nulla pót les anc ^ctu mfìmtamec etià m potènria iftmta in Diurni^ imi^tur* nuUaadtpóteS neceflartonniia.mftqueeftalcehus

rationts vel pieei:igens aliqua aueriud ranói0. ergo (tante pzima pluralitate neceiTe eft 9 m ommts ilt ali qua pluratttje p:ima omnio -z ¡mediata vmtan:Tita pótponi^ ifta pluralitae ftt pioductionu fìcut quoa rumcunc^. faira eft ergo ifta maio: tnoiutnis.Qf vbi« cunqp eft idem punciptù t tdè terminus ibi eft p:odu ctio eiufdem rónis. vera eft tn in creaturis: vt loquif p1?ù0:qt ibi pnncipium fozmale p:oductiuum vel eli [imitatumadpductionëvntus.r3tioms:(!cutipfum eft i»rtapiu vni" róms: vcl fi eft priticipiù equiuocum «ita 4)ductiuù plurium altertus rónis: terminus foi

• malis V tríufíp Umitatus eft.tta ($ non poteft effe idcj piincipiù t terminus pluri0 alterius rónis. neutrum pótelTcin pzopoftto: q: ibipnncipm eftiiiinutatuj:« etii termi nusfoim alis. C 5 ^d cótra arguttur lìcut argutum eft in p:ia qóne: qi tunc pzima perfona pion ducta non magis e^ pductione fua reali effet verbuj & fpintus faitctus : nec fpus fanct^ magis effet • fanctus $ verbà. fuppofírum l^tts id i puapi umfoimalepfectù altquarum^ductionû poteft itd ptíoperilludpuncipiútnviiá tllartimncutmaliam

ì h ? ' À « ita piia prona equepiio poffet ducere fpin fanctiì 5biD _i pn ffcut «ftltù.« ita fpus fanct’ non neceffario eft a filio. <i pio ip ^ < £$ertio mó conceditur m inoj:ç eéntia eft Ancipiti g nanonis fo;male « termini foimalis vtrtu(<^ pductionts. nó p tragen, totale:4n aliquidincludafg iet inpiicipio foi

mali « in termino.in ^ncipio 4dem fotmali q91 me;> ^ mosta pfecta:« voluntas pfecta: icludtf effentta:« in

termino fozmali qr5 eft verbum gfectiì. t fpùs fan«’ pfectus includitur et effentta. ß t foite vtrobic^ ta m piincipio $ i n tet-mio eflentia ¿abet rationan ptmcia palis % f?oc refpectu tilius qt$ cócumt cum eadem. f. tmeUectus vel notitic:voluntatis vel amous. pp er« SoidëtitatemefTcmie idem eft quo pducfs pducitt terminus foimalis.pg aût Dtftinctionem cócurrentis cum elTetitia vtpote mtellcaus x voluntatis In pìinci pio pioducttuo:rufficitpncipium f^c « Ulud ctionesalterius rónis« ad términos quodSmóaUc riusróms:«nc'in^ncipioljabanu0 effentià etinteb lectû:effentiâ « voluntatê.in termino aút i^abemus ef fentiam « notutà: effentia; « amotem:« róne eius q $ idem eft in principio formali cótcattuo Ut idem in ter mino foimaltcóicatum:« róneeius quod Diftinctum eft m piincipio Ut fotmalts ró pzoducttonis Diftincta: « ilW qi5 cócurritin termino ßt tom afr mftmemm. ^ S i queras iftoçDucç cócurrétm t pnctpio fauna h nòne alterù è n:ipm fotmale « rcltqtm cócomitàs. ergo ab Ilio altero fozmalt vcl otccf ^nctptù foimalV Idem vel ommnoalrerum.|£ii^ftdeo.Duoque cócur ruiit in pitnctpioXin memoua perfecta cffentia « iteb lectus « in volutate pfecta.voluntas ß obiccrû Diligia bile prens non Te Ijñt per accidens :nec ßcut remotum pzmciptiim « pìopinquum:fed totum ì?oc intellectus tnßmrus fjabcnsobtectumtnftnitujintelligibile ßbi

^ pzefens eft per fe vnum pzincipmm:ita q» alterum lì* ncalterononeft.pnncipmm p:oduccndi:«ideo£vni« cumpanctpiutnßmplicitcrpioductiuum non Diftin ctù in Duo ncipi34)ductiua:cófirr De volumate«ob iecto refpectu rptrationis:«connmtlitcr Dc termmis

i3l

refpecfu pioductionum. S iq r a s quarc non poteft ©ubiu no tffentta fola vt Oiftinguitur contra voluiwatem « iteli tabilifìt« kctum eire piinctpium cómunicandi Te. C iRAdeo.cf mum. fentia mere mtellectualis non eftpnncipiu aliniius p ductionis uili vt coinctdu cum memoua « volúntate. ^2ldfecundú«p:im oadrcm .fc6oad founam ars gumenti.ad rem poteft oupl'r rcfponderl.fozma queS in aliquo fuppofìto piincipiU5 pìoduccndi ptoductio ncadequaïa illi fomic non poteft eflealicut altert^n» dpium pzoducendi.nunc autem mcmotta ëpatripn» cipium pioducendi4>ductionc adequata Hit punciplo ergo « fi (ìt in Alio non pót effe ftlto piincipium p:odu caidt.mato: pzobatur e?:fpio:fic;fi calot effet igni ôn ctpium calefacildi ligiium caiefactione adequata ilU calozt:« ille idem calo: communicaretur Itgno nó poi Tet effe Ugno puncipm calcfaciendi.p:obo:qi nec cale faciendt fe:qi tunc caloi effet ptinctpiü calefactendi H ueptoducendi calotem tn eodem fuppofito nec altea qzcalefactiotftapomturadcquata iUicalo:t.i&tp:o cedii ifta ptobatto De sdequatione omnímoda vbi im poffibtle eft actionem ejccedere ptincipiu fozmale age di.« iftum mtellectu; patet mtno;:qt memotta fíe mpatre l^abet oictionem in patre.adequatamg* ìpof::(ioile eft puRciptum otctiutim ejccedere i^àc Oictione; ftcutimpdTtbUe eft tnotumisoictionem effe nifi í^ác qt oe re eft Ijec patet ep foluttóe queftioms:qi quicqd inoiuims non p:ce?:isit pluralitatem aiterius ratów Illud oe fe eft i^oc.oictto in otuinis non neceffario ptes ejtigit pluralitatem aiterius rationis ergo t>e fe é.tjec:« per pns punciptum d u s t^abcti^ancoictionem oms nino adequatain fibimon poteft ergo effe pìinciptum in(ilio.|ESdeandcmróncinpzobandamacdptèda a itirt/r-Mii eft ifta piopofitio « rcditm candem fentcnttam cum alia.ruppofiium accipicns foimam per ptoducttone; edequatam illi fotmc non poteft per tllam fotmam p ducere.ftltusrecipitmemouam perpioductionia^ quatam illi memotte.ergo.«c.minot oeclaratur Hcut in ratione iam facta.ptobatio maiottstqt fi 6m illam pìoduceret:aut ergo fe:9ut alterum.non fe:q: boc eft impoffibile 6m Sug.i.oe tn.c.|.nec alterum:q: illa p duetto illius pomrur adequata pundpio ptoductiuo: fic ergo non opoìtetquerere octcrminatiuum concur rens cum putictpio elicitiuo vt fit vnaoiaio:nec etià sliquam ncgattonem poceft fjabere fic vt fit tale pt ins cipium f. }iuale:fed etto 1$ cfìcnria vci quodcunc] poo fitiuum mere acceptum fit tn patre foimalis ratto ot> cendt vel generandi:ranicn non poteft effe inftlio ra fio Dicendi vcl gcneranduq: ipfum vt in patre eft òns dptum pìoductiotiis adequare quantum ad pttnio; rattoncm « per illam filio communicatur quantum ad fuim dam rationem .Ciauantum ad Cm.vyad fo:s mam argumenti poteft fteri aliqua Difftcultas in mas ioti «minoti.qtljaberi poteft alicjd Dici multipliciter t t piedicain«i0.l3 p:ic nó Dtcarur aliqutd founam pabere in abftracto nifi Ijabeat eam ficut fo;mam:fic fì^tticata nata eft lib e r i l?oc eft tanquas fo;;iià:nó enimptoptieoiccreturi^abere albedini quil^aberet eam claufain tn burfatquta non eft tlle modus perfes ctu0:qt albedonata eft Ijfi vt fotm ainfozm às.^lgli tenus nome abftractù ftgmftcans pncipiù agendi có ftructum cum gerundiuo figniftcante aliquam aaios neni natfl eft fjaberi a fuppofito vt fit illiÿnciptû agêdiillaacttone.verbigfa.l;abeopotêîiamvidendiiftapotentia non tolum nata eft l^abcri a me vt fozma:fed ctlam vt pztncipium milji operandt:6m illam fozmay « I?oc notât illa cóftrucno gcrúdtui cum abftractotalí Swniltter ifta grammatica patsep vfu loqucndi.et fi enim vera fit l?cc.filius oci fcit gnationem p ris . non fñiftamui0 l?abctfdcnti4mgftendí.confimiliter nec

’¡¡t

I l l F0.VIILiftaufte l^abet voluntdt«in venerandi : nec efl altqua ratio nifi tp conftructione graminaticaU: qt non folû notaf abftractû l^abert abtllo vtfotma:fed vt nctpi um taü0 operattonis ficedcntis ab tfto fupponto:cÔ fimüitcr ljtc.m!ct?3ci fcit ocum creaflc munda t créas ttonem mundtmon rùfctt creare mûdum: qñ ergo ac opitur m matott tllud quod 1 5 nctpiuin oicendi gfe ctumpôt per illudDtcere loquendo oe l^abere 4>ptte (ïcut abftractu5 Ijaberi qñ l?dbctur vt foima mppo ITti:« etiam oe condructionepptia nominis flgniftcâ ti0 nctpium actu0 cû gerundiuo (igniftcateactionê. que conitructto notât iliam fotmâ tjutc fuppoiito efl*e ÿnciptum a0cndi:concedo maiotcm:qt tn fubiecto tn cluduntur tlla que requtrunf ad l^oc cppdtcatum {fît qÂenimm^ocfotmal^abef vt fotmal^utc't vt i^uic ^nctptum agendt poteft per i^oc eiTe nctpiumagêdt: fed ftc mtno: cft falfa:qt etft ftlius l?5 memoiiam cfcs ctam aliquo ntodo i^abendi non tû vt fotmain:etii I;; vtfotmammon tft vt pncípium agendi: 4>pterrônc3 tictam in rñflone realt. minotts.illa j)pofttto.memotta perfecta eft naptum pfectu5 otcendt:ponet Oici$ eft ptopofitio truncara:« opbtte ret eam lupplere per aliquod oatiuum addimm ftgni fî^n e eut Ht ônctpium oicêdi. e t qt eft indifferens poteft concedi abfolute eft ptmciptù otcêdnnec pl* pontt mtnot oe memotta.^ fiUus l^abet meinotiâ per fectam eft manifeftum. concludendo ergo ftliue qas bet ptinctpiunt perfecttun oicenduque fuit minot pti mi fvllogtfmi:ftt fallacia ampl?ibologie vel ftgure oi cttont0 velanti? ampl2ibo(ogic:qt in matóteconftru ctio non oeterminat acttun tliuin ligníñcatunt per ge rundiuum cedere ab aliquo ruppoittobcterminato q: nullum fuppolìtum ccrtum ponebatur ibi in fubie= a o ofoni0;fed tm oefígnabaF <p cederet ab aliq n cipio fotmali:quia illud ponebamr ii)4)poftrionepto fubieao.in conciuftone autem ponif t mppoilcum oe terminatuin t fo ;m a:t ideo ep vt còftructionìs notaf in concluflone 9 actU9 non tanttj comparaf ad ptinci pium fotmale.fed ettam ad fuppofituni vt egrediens ab aUquo.5^igurd Oictioni0:qt per (tmilimdinem ots ctioni0acru0ftgnificatitngerundiuo in ptemilTatt conciuftone commutaf Ijabitudo act^ ad fotmale ctptum tn l^abitudinem actu0 ad fuppofttum agens: •i ftc commutatur quale c{d in t oc altquid. fa llac ia t etiam pfttie :qt in maiott f^abe.ur actus ftgmiicatus in gerundiuo in vniuerfalt ad nullum fuppofttum co parfttu0:in concluftoneautem oeterminaturad certù fuppofttum:? non fequitur actus eft per i?oc nclpm ergoeft buiuftnodi fuppoftti. | £ S d tertium i5t 9 tU laptojMfttto eft vera 9 ptima piuraUtasneceft^ario fi nita eft altenus rationistquta queltbec necefliario ftni ta ft non eft alterius ratioms neccffario pieq^igit alia liquam alterius ratioms. per quam neceft'ario oeter¿ minetur vt patet in fcio articulo, puma autem plura Utas tn oiuinis eft ptima't: necefTario finita. óptim a patet.9 ettam neceftario ftmta p$ quia nulla f ibi pof ftbilitas nift ad illud quod eft i actu,fequitur ergo co clufto prima pluralttas iu otuints necefti»rio eft al* tenus rón is:t per pñs illa eft 4>]cima vnitati.£àuan do Cfgo acctpit maiotf 9 vnitaii imcnediatot eft mis no: pluralttas $m atot. Cif^ñ.poteftitelUgi maio: vel ininot intenftue vel ei;tenftue.intelligcndo ftc {tis (Tue i t ad minotem rónem oiftincttonis.ftcut min^ oiftiguit mediù ab ejctremo cótrariù a ptrario.mi nus ejctenftue ftue minot otftinctio ftue minot plurali tas*eft i maiot pauatas ftcut ternari^ i miot plura Utas qtemario:t^c modo maiot i ?&a:qt vnttan ime« diatiot eft binartus $ quaternarius veltem ahus:t camen binarias noneft minot pluraUtasintenftue$

ternarius:quia intenftue tanta bifttnctione oiftinguù turoue vnitates mbinarioquáta fre s i ternano. f£p tenftiue verumeft:quia ab vmtate ptoceduntpluralis tates ftueoiftincttones otdinate ita femper ininot numerustjctenftueftuenumcraUter eft ptopinquiot vintati que eft pttncipium. t ftc concedo 9 ifta oiftins ctio efto 9 effet altenus rationis:eft tñ majcimepaus SC citarts:quia non funt mft oue ptoductiones .t non eft pluralitas minot oualitate. B i tft loquamur oe maio rioiftincttone vel pluralitaté intenfiue adl^uc poteft IntcUigi oupltciter:qt aut tntelligif per fe quàtum ad* fotmalemrationemOtftinctionis ejctremotum:autc accidés $ tù . f.ad maioté t minoté entitace vfminott >t incompolTibilitatem eotum que Oiftinguimf.j&jcem plum« fozt es t piato m ag; oifttnguunf quantii adrcd litatem % tncompoiTtbiUtatem ejctremotu? $ ifte oue intenttones genus t fpecies:qt ifte oue poftunt cócur rere in eodem vt in colote:‘t minot eft cntitas iftotum e^tremotutn genus t fpecies $ tftotu? fottis t piato n i s .S i autem intelliguur maio: oe minoti oiftinctio ne matcrialiter fotte poftet aUcubi l^abere veritatem: quia aUcui vni ptimo tmmediatiot eft oiftinctio ratio nis $ rei t in inot eft otftinctto rónis quantum ad en titatem e]ctremotum:t icompoftibiiltatem Oiftincto}^^ oiftinctio realis:fed in ;ppoftto non opottet oe ifta maiotitate ftue minotitate curare: qt nÓ ponif altqua Otftinctto ratióts immediata vni a quo pcedtt omnts multitudo.f ipft eftentte.|£Secûdoaût modo oeifta matotttate intenftue « per le quantuad fotmalem rós nem oifttnctioms maiot eft ftmpfr falfa:qt op5 9 vm ptimo a quo ptocedit aliqua oiftinctio fiue ftt rei ftue rationis tmmediattftima ftt aliqua oiftinctio altenus rattoms:qt aliqua finita:*!: qt illa que eft alteri^ ratios nis eft pumo ftnita: vt argutum eft 'i l^oc patet:qt communetnoptnionem vbi vniracem realem fequtf Í mediatcoiftinctio ratioms: ibi iftaróneoiftinctaljas bent otftinctionem altenus róms:non eiufdem:? illa ^ eft matot6mfotmalemrationemoiftinctionis:Uc? ftt minot ouplici modo t matotis paucitatis 7 mtnotis realitatis 1 tncompoftìbiluatis in e|;tremts. ^ e r Ijoc patet ad tllud oe pluraUtateque eft immediate a ^rg.àncis oeo:quia in creaturts vbi nature ipeciftce fune plunft pale nó fot cate tnfuppofttis nulla eft necelTario oeterminata:qt uttqtiatts a fola volúntate agentis funt tot vel tot ita non res p5 cp oiaC pugnar nature elTe i plurib^:ft ergo talia plura eiufdé dd 0 0 ; ftt* róms funt immedtatea oso:funt tamenlintta in actu ¿H utiì .0* quia voluntas otutna impcnitcisftnitaté:fednó funt i.foi:i.pns( necelTario fimra:qt ntljil eft intrinfecum creaturts cui cipale t.o* contradtaotte répugnât maio; vel minot pluralttas. io.t.foronf quecunc^ autem pluralitas eft pofttbtlls i oiuinis ips etus. fa eft omnino ftnita. ii^ueftio.iq.

|ífodeprodu¿líonibus fequun turqueftionesoe relationibusi: ptimo oe

ìrelatiombus otigmts.fecundo Oerclattoni bus commumbus. ^ e relattontbus otiginis ptimo quertrur in còmparatione ad eflenttam.fecundo tn có parattone ad perfonam.tento quantum ad perfectios nem ftue quantttatem ptopuam .|£ jgft ergo queftio ptima. ^ tru m ifta ouo poftunt ftmul ftare relatto V t comparata ad oppofttum ftt rcs : t vt comparata ad eftentiam ftt ratio tantumiarguimr 9 non:quia ft vt comparata ad elTentia5flt ratio tantum:l^ceft:qt vt ftc tranftt in eft’entiam:fed vt comparata ad oppos fltum manet eadem ratio:quia vt ftc cft eadem effena tie:quianullo modo poteft efte non eadé ptopter ftm plicitatemoiutnam.ergo ft eft ratio vt comparata ad elTentiam: neceffanoératto vtcomparaturadoppos fitum*C[2ld oppofttum arguitur ftc: vt comparatur

fofa addTentia5eftr9Ho.p}ob3tur ptopterílinpUdtdtem n argu.dd t>íutnam : vt autem comparatnr ad oppolTtum r 5 eft oppoíítü. rano fed r^:altter non conllttueret realiter Diftinctú Q>fresad ergoptedictaítmulftant*

paSi-.^ H íc funt cria videnda.Pn'tnoíi relatíooiiginis m fe fit res r querc0#CI Secundo fí compa? rata ad elTentíam ft rea t que ree^ t ej: 1 apparebit compofítUiUtas vcl incompoíribilit80i{lo:umt>cquí bus qucrtrur. Certío ctrca t>icta in foluuone quedam bubfa occurrentfa OiíToluentur.

De pi

S

srím oquía deequíuoconóefim*^plicítcr rcfpondendQ:« l^oc nomen res fícut P5C]C au • cto:itatc loquentium oe tfto nomme:it0 eft equiuocú ideo plinto oiflinguêdt) eft De l^oc noie/es.Btcut aût; coUiginir ep oictis auctoi^.1?oc nomêres poteft fumi commMniiïtinecôtter.'tftrictifTime.CommunilTtme; ^ u t fe ejctendit ad qikunq$ quod non eft nitrii; % l^oc poteft ftelligtoupltdtcr.venlïïmc enim tllud eftntl^tl ai5 includit ptradtctionemtfolû illud:q;iUude;cclu du omne elTe qctra inteUeaû t in tntcUectu.qtf ctn cft fíe includcns radicttonê ilcut non pôt elTe c]ctra am mam ita non pôt eiTe aliquid intelltgibtU ^ altquod cne in anuna: qt n u n $ ptradictouû ¿Û cô tradtctotio conftituit vnû inteUigibile:ne<^ fîcut obiectum cû ob iecto:ne(^ ftcut modus eu; obiecto.BUo mÔ ‘61 nitrii quod ncc eft nec elTe pôt aliquod ens ejctra atam.ens er^o vel res tfto mo modo accipitur oino cômuninï tne X ejctendit fe ad q;5cun(ÿ quod non includit ptradt ctionem fîuefit ens ronis c eft ptecife ijûs elTe m U tellectu confiderete: (tue fit ens reale i^abens altqua; entitatem cj:tra confiderattonem^ntellectus.iEt fecû do accipifii(h)memb2o minus côiterp:o etttequod I ;; vcl babcrc pot aliquam entitati non ep pfideratio ne intelt'0.‘X iftoiûouotum membtotû.quozum vtrun e^pertinet ad pumum membtum bifttnctiôts. ptimu vidcf valde cjctendere nomen rei:t tñ ep côi modo lo quendi fatts j)batur. comuniter enim Dtcimu0 mtcn« tiones lógicas efii; res ratioms: t rclariones rationis cfiTercs rônis:-! tft tfta non pût«flecprra mtelfm:non ergo nomen ra 0m vfum loquédi Déterminât fe ad r i e m a aiam:T ifto intelfti cômpmlTimo put ree vtens "61 quodUbet conceptibile qd non indudtt ptradictio

^ nem fiue illa côitas fit analogie fiue vniuocattôi^bc Caut^efto qua non euro modo poflet pont cns ¿mum obiecmm Ijec lecto:. intellectus:qt,ntbil t efie intetligibtle qÿ non indu ne oedpia dit ratione; enti0 ifto modo:quiavtotcmm eft ptius r is iooctri includen0 contradidtone; non eft tntelligibile:t ifto na uiU0 modo quecun<0 fdentia que nô folum vocatur realis boc. fed etiû que vocaf rôms eft be re fiue be ente. C 3ln

fecûdo aût memb:o ifttus ÿmt m f bit res q d çab ; vel l?aberepôt entitatc5e]ctra aiam .jgtifto modo vi detur Ioqui.Suic.x.mct.c.5.9 Que funt communia omnibus gûibus fbnt res t ens: nec pôt illud intelltc: g i oe vocabults in vna lingua:q:in vnaquac^ lingua cft vnus côceptus indifitrens ad oia ilu funt c^tra fiiam conceptus em funt id{ apud o fs ptimo piarme tiias.t côiter in qualibet lingua eft vnû nomen ipofis tum tali côceptui côi qualifcûcp fit tlla côitas fiue ana logie fiue vniuocationid. |£l^abem u6 ergo^mum mêb:û.f.cÔlfitme bipartttfi in iUud«rqtS nô includit cÔ tradicttonS qualccun(^ t i l^beat. t in iüud qr) babet v l babcrc poteft pKipnum efie eytra ircllcctum.« ifto modo vcl vtrocp modo vcl faltem fecundo modo acs

î à # *ha f'P**®uic.rem t ens:vtbictum eft.CBecundom o Î S ^ î I p <îo accipit îSoetius btftmguendo rem contra modu; cstgmau rei:ficut loquitur.li.oe trintpatet inquit que fit biiferê

tia icationum. q : alie quidem quarc rem monftrâ|

£

Ca<i«

alie quafi drcûftantiam reirqt ifta pdicantur fie 0m ferem aliquam monftrâr.ill^ero vt non efie fed po : tius ejctrinfecus ali(idapponunt:vult ergo otftingue |-e rem contra circunftantiâ:t fie 0m eum fola tria ges nera fubftantia qualttas i ^ tita s rejmonftrant. alia vero rei drcunftantias.l^oc ergo nomen:res: t fecun domembio accepmmoictt altquod ens abfoiutum btÎKnctum contris drcunftantiam fiue modum qut oi _ cft i^abifudtnl vnius adalterû .|£jrertius mod^ba betur a pljilofopl?o:qui oiclt.7.meta.acddentia bicü tur entia.quia funt entts.t tn ^ .c .) . ficut oc non emc logice quidam oicunt eiTe non ens: non quidf Amplia citer:fed non ens:fic t qualitatem.« tfraquemadmo« dum fcibilc cft fdbile:t quemadmodum medicinales eb 9 ad tdcm qutdem f vnum non idem au tan t vnû fie 9 t>e ente : t videtur eandem fentennam otcere tn x . c i . p:tncipio»4*.^quemadmodummedictnaletfalubte multipUciter otcttur ita 1 cns. ^ n s ergo fiue fimpu« citerŸtuc pottlTimc txctum.f !;oc fiue fit analogum fía ue vniuocum accipit tbi pi^tlofopljus p:o ente cui per fe.'i piimo conuenit efi'eqd cft fubftantia fola. S ic ergo fub mo mébto pmunilTime côtinenf ens rônis

quodcun<9reale*fubfecundoens realetabfo:: lutum.4 fub tertto etts reale 1 abfoiutum f per fc ens ep ifta oiftincttone patet : queftio. il relatio fit rcs: nuliam oiflicultatem b ; bere tertio modo accipifdo vel fecundo modo: quia non eft fuâftantia nem ad fe tantu5.ergobtflicultas eft oe ptimo membto:fednec t>eenterattont0:qip5grrelat(oeft intelligibats fine C cÔtradictiôe.^ft ergo bic fermo fi l^abeai efiit fiue fie res l^bens entitatem rralem 4>p2iam ejttra anima;.<1 oe l^)c bico (p eft res.fecundoque re s :$ autem reía tio fit res bo:babitudo pfts q»rema realia t reali¿ biftincta.*: f^oc cp naturaret cft realts:qi entttas etus qualem i?; non eft ptecife in anima:? per confequens ip(a 0tn entitatem ptopuam eft res fuo modo; fed ija f bitudo patrisad ftlium cft talis * vt patet e;e fecunda quefttone o:dtnarta. f£p l^oc p aret que res ipa fit: quia it fit res fingularis veleftad fe vel ad alterum. tpfa fojmalitcr eft res ad alterum.nec ifta betermma tip:ad alteru;.repugnat ei qd eft res ifto mô loqndo. q ; iftomodo res nonoiftinguitur ptra modû veillas bitudinem vel ctrcunftantiam rd:fed includit eam.

De fecundo artículo primo dicctur illud quod eft rcale.|T Secundo m pertinetadlo gicum confideratiobutus ptopoutiôis.relatio vt cô$ paratur ad efTenttam eft res. ¿IC ertto patebtt oe cô pofitbiiitatctmcompolTtbtlttace tftotumbe quibus queritur. C l piimo otco^ relatio vt com{»ratur ad efi'entiam eft res:quod p;obatur fic.quâdo aliqua quocun(^ modo btftinda conftituunt.tcrttum non cô fhtuunt tllud mfi vt altquo modo fe babent adinuicC vel aliquo modo vniûtur;? I oc apparet be caufis qi trinfeds que n u n $ caufant ntfi aliquo modo concurs rant ad cauCandu;:? m agis be caufis intrinfecis que non conftituunt fuppofitum nifi vt fuo modo vnian? tur:cfientiaautem trdatio 0m omncs conftituunt p< fona qualemcun(p rattonem l^abeant p:indpiji. ergo Ijoc cft m^tumconcurrunt quod non poteft elTe nid vt relatto cft in efientia. ep boc babeo 9 cfiientia xrc* latio conftituunt perfonam : non ntfi vt relatio eft m efi*entia:fed relattoncm eflfe in efientia eft relationem baberecomparationem ad dTenttam verifitmamquâi poteft babere citra confiderationem intellectus.g re latio non conftituit perfonam niO vt côparata ad ctn tiâ:fed non pftitutt p fonâ nifi vt res:alio^n pfona vt pftituta foimafr non efiet res.§ relatio vtpparata ad efi’entiam eft res. £ S c t5o fie: qt aut côparatto ad cb

I li, F o .lX .(entim eft oìno tpfamct rclatfo 9utdU()Qfd ßicueniS? flue rii (lue rstíonts noti curo ÿtum ad /ppolltum : Q eft ommno tpfamec (>3 9 tpfa fît res cic pumo articulo ? cum (pfamet (ìt Tua cóparatio ad ciTcnttamtergo (p fa vt comparata ad cíTenciaincft re»: n rccundo-modo nuüa l^abttudo aducnila cuicûtç (lue abfoluio ftue re fpcct(uo:nucetiamiHa Ipabitudoiltrealia nueratióis Deftrutt lUud cut aduentttfed portus pieruppomt.patj oe liitenttonibue fecundes que non oeftruunt ratíones mtentionum ptintarum qutbus aducnmnt: nó ergo oc ftruitur illa reaUtas relaitoms per i?o< quod nó cópa

e rata:? c pn? patet ipoilm?- C.^P hoc patet que res C .c .i¿ .i nc:qt ad quodcûcp comparai aUquid ipm eft tpfum.n3 17 . im p5m ptimo pl?f (I.quod vere eft nullt acctdtni cfto

<pfubftant(a‘boui9'comparata ad Ipommcm non flt (iibftantO Ipomls: tfi femc eft rcd a que rc9i eftfubftà tia :t que fudftâtia:bouts:q: tpa eft ipatftc l?ec rclatio que ciTcntOUtcr eft ad 8{terum:n(i|» eft non res nun$ etiam ipfa eft nifl tpfatnet rcs ad aiterQ.cóparatio ait

£ I ote a * * Cvt otctQ eft>nunÿ oeftriut rcaiitarl ptopilamtfed arti ptcfupponif.CiÖic tarnen eft alius modud oicendt oc

Eaidius 6 relationtbus qu< tahs cft.rclstio coinparationem roma nuo- 1 ad oppofitum 'i ad fandanicntù e]c alto aùtlibc a 6 l?abct <y ((t reaUs fimplicttersfcs cp ozdìc ad Pù £t i t ^ r i ' damcntum.c]c alio 9 vna lìt otftmcta ab alta.f.cjc oidi» CU0 in fuin oppofttum piimo modo ciTcnttaoiuina eft realU ma art 60 refonù otuinarö. té p.n t?aiu9 comparationemfl« 'lùiioli nóoiiiìruntrcalttenfcdfcòoinó.òic. C^^'^ntraillud tero a I aUquod cns l?3bei cntttatem co tan^ fundamito

' ¿jamovnitatiscftvnumvnitatccoirñdcntetalíeniíí tatet c pñs Diftínct(í a quoc6<ï> ente non l^abente

^ vnitat{:a quo ergo re-'o eft rc¿ ni actueietra fuá caufa; ^ ab eo eft oiftuicta reafV a rcF^ne quacuncç que non eft

Ipfamer Hue q non eft cns entttate pua (píUis.C£ó ñrmamrfpáKter oe rclattonibus inoiuinisu)t quciib5 relatto faltcm cfonalis feipfa fotmaPr eft tncôicabilis qd aiit felpo fotmaUter eft (ncoicabtle feipo formaliter8 quocuncç côicabiU eft offlmctum. ergo rcfo a quo I75 fuamreaUtatem qua fotmaUter eft iucôicabtUs abeo i?abct oiftin£ttoncm.CI1^^<^('^i'^â oicttureft rcaUtas omnium relationum:t (deo fin lUam cópara^ tionSuonotff^runírcaUtcr.ergocumiUa comparati« n cttam inciîentiam fequitur 9 vt funt mciTcntta non otfferunt reaUtcr.crgo vt funt m e(Tcntta vcl nuUo mó t>iff.Tût:quod cmmno eft irrônabdc vel fola róne wffis runt:t 11 boc ergo conftituta per ipfas vt funt m elTen tiafola ratione oti1i:runt:pcrfonc autcm conftituuntur

Q per i ^ s Vt funt <n ciTentia vr oictum eft m puma ratio nc.g <zc.(£i^uantQ ergo ad iftud vtdetur rônabili^ ab codem babcat g* flr realie t quod (ît otftincta a res Iattoneopponta:a bocmteI|igendoqiíocunc^.namnó eft mceUigtbtlc 9 flt rcaUs nifl flt rcalis l?abitudo ad «pp«fltum:t flc realiter otfttncta ab oppoflto: nec t ^ póteíTcrcalitcroifttnctaaboppofltomfl vtbabitudo reaUs'.t (1c eft res co modo quo fibt cóuenit effc rcs:re« ipfa ergo fotmaUtcr eft res 1 fc ipafotmalttcr ioiftm# cta ab oppodto.B fundamento aSt l?abct vtrunq^ (^n damentaltter tradtcaltter.

Quantu autem ad logicam ifta propo ntto.rcfo vt coparaja ad ciTenttä eft rcs.vtdctur oifttn guenda:qi ifta.f.mo>tum:vcl im q;:vcl vt oupfr acctpi unÑüqn cm t?e oictt ócs notant rónS acdptendi lUud qó Dctenninotur per ipfa:altqñ vcronS folfi t?oc:fed p

. n P^^ impottant calitatl refpcctu (nberentic ptedtcati. >PO?n.t,c. £yemplum.motuseft actus entts m potentia im y î

potîtta im jm pouat róncm^ini qii3 motus eft act^

mobfltsu)u(a cum Hnt in mobili ouerationcot^ft eifi in actu 1 eft m potentO ad altud motus eft actus eius vt connderatimpotcntia:nectñtbil?ocq‘$eftim q/ eft mpotcntia:notatcáminberSttcpicdicatt:qtqñflcac ^ . cipitur infertvrcm fm pKm ptimo ptiomm vt luftitiai * "P*57» bonù (pim bonQ.fequitur f m ipm:crgo tuftilia i ofnc bon6:'i pianius a etc fubiectcv t fl i?ó im $ róñale in« teUigit:fcquttur 9 omnerattonaleintelUgici^ocmos doeiiamquandotdem ponitur oetermmatio fuApft mediante ac oictione mq^tum. ^ n ptimo ergofcnfu conflderatur pafa ratio ipflus quod oetermtnatur ;tn alio fenfu notatur 9 r5 reduplu ati flt ró in!?eren tic p dicati cS fubiccto.ptlmo modo oicimus 9 l?omo conll deratustnq>tum l?omo eft pi(cifl(rtmecó(ldcratus.rc cundoffiodo Ipomo im 9 l?òeftrationalis:qt qicófed tur redupIicationS eft ratio int^ercatiepzedicati.t etiì concedi pót 9 l?omo im 9 i?omo eft riflbihs : t eft ibi cd inberentie tn f c ^ modo oicendi q rr.C Bd^pofltfi cum otco 9 relatto vt cóparara ad (^cntià oiuinam eft res:pót intclUgi oupltciter. ip>:tmo mó vt rclatióe có flderate fub tali cóparatione cóuenit i^oc p:edicatum $ res.vel fecundo modo 9 tlia cóparatio flt ratto f beri? t(e butus ptedicati quod eft res. Secundo modo ;ppS eft falfa:qt illa cóparatio ad eiTentiam eft fola copara tio rónis. eftenimmtcrc)ctremanò oiftinctarealiter. relationem.r. t eiTentiam : que tam poteft (ntellcctus comeare:? ita eft inter ea rclaiio rómsaion ergo oc ifto intcUectu loquimunfcd oe pttmo : % tunc eft fenfus: 9 pa temitas non folum piecife accepta fcôm 9 pFnitas ied etia im 9 cóflderata fub ifta róne vt cóparatur ad ciTentiam vel vt eft in elTentia eft res:qi ifta cócatio nÓ oiminutt nec oeftmit patemitatS efl'eri fed piefuppo;; ntt flcut pccdit fc^a ró ad cócIuflonS fedi articult.é^S plù.bó vt,riflbis intelUgtttlpcc nó e(l vera (tc 9 riflbili ras flt ca mi^crltie ptcdtcatitfed flc eli vera 9 l?omtni conflderato fub ratlone riflbilis nó répugnât !?oc pdis catQ intclllgeretfed cóuenit tifio modo quecàq^ oc ter« minatio fub qua conildcratur fubtectum:que tit nó cp cludit ptedicatù non falfldcat ;ppóncm in qua piedica tumoicituroefubiecto (le Determinato.

Ex irtis patere poteil illud quod quçri tur:fcd opottet puino videre (ntcllectum l?uius qó *|{ç cttur relatio Sró.nam quod aUqutd oicatur ró pót ad ppofltum intelltgiouplicder.^ne mó:qt eftmod^ lUiuscui cóparaf tnóres tsit realitate flcut 3Soett^ vocat tpabttudincs cfrcunftantias et nóres ptimo tri. c.io.q!nonlpabcnt talSreaUratequalcml;ntillc qua rfi funt ctrcunftantie:t quàto attquid recedi t a rcaUta tc^ecta tanto magis acccdit ad rattonS. Btio modo aUquidvt accipif fub rat ione fotmflUter:pÓt oict ró vr cns rónis flcut fl l?ó vt vVc oicaf efl'e ró:pto quanto có flderatuf fubvntuerfaUtateque «ftperreratio. 3lfti9 Duob modispoteftcÓcediq»relatio vtpparaturad efTentiam eft ratto:qt eft modus circa einttam t nó t?5 talementitatem fotmaUter qualem babet cnenria:rcd eft quan ctrcunftStta refpectuicius:? eti3 cum Dico vt cóparaf ad eifenttam l;ecfóparatio(vtoictum eft)tm» poua t rerpcciù rónts : t fub ea cóftdcratur pfnitas et pio tanto patemitas vt cógaf ad ciTentiam eft cns ró:> nts:qt acceptO fub róne.C Sed flue flc (lue flcDicatur 9 p f nttas vt copara ta ad eiTentiam eft ró: nó tolUtur quia pateroitas flt rcs»)t tum ad pitmQ ipa Tuo mó eft res.fc3 tes ad aUudtItcet oicaf ratio refpectu ret ad fe.^tum ad fcóm ipfa cóflderata fub rattóe que eft co paratie ad efl’entiam of ró:qt tlliid fub quo conflderaf oon l?abet cntitatcm cp fe ipfa tii eft res:qt iiiud fub 4

)6 .i.

tott çhi cntie câeimigro aût répugnât albû 4>pter pfe ctioneïfuiltmitatâfubgnecolozie q perfectto Umt* tata necio 1 5 tpcrfccnionë anncjcâ alta rni: î alio gra: du a pcrfectiôe albi.g tUa ma.negâda é ({burcûcç rc« pugtiat eadem iperfectto cutufmodt ê miserere vel oe pend^nriaad fubtectd cia répugnât per aUdd tdetn tntpils .q:Tionop59ei6 ^buarepugnataliqdtdem fitali4d vitiuarattonis^apartetpfomlTtró 1UU10 repugnantteâmoratio 4)p:ta vnturai(uf<peo2ô pot eiïe rô repugnârie ad aUqo idem. f [ a d pofltû ins l^erere (îueoq^enderc ad ftibiectû eimpcrfectio tdeo tfta répugnât rubftârte cu5ipa talia entttaa i lt^ ftbi répugnât elVe enrttatem otti^tnurâ. q: oat eiTe flmplr* fluc^mû:q$ ë oppoiitû eiqdé tnf^ererc. cû t oc et tes pugnare pot relbni tn otmnts:q I5 non t>et eflc (ImplV: flue per Te elTe.tn tpfa tqlts cnntas eil » répugnât ilbt e f entttatê otintnutâ fiuc actû 65 ( fd .i^ e re aût repu gnat efTentte olne.qz ê pfectio fîtnpfr.repugnat.n.rela rioni oiutne.15 non fit pfecno Hmpfr. qt ipfa e^ rattôe fua non pot et entitaa iperfecta.t il^erere non pôt tôs peteremit enttoependentf:t per pûa impcrfectto.

A d argumentumpritîcipalecum ar^gutf $ relatto vt pparata ad eiTentiâ é rô.t câ l^ut eft.qt ipfa vr comparata ad eflentiâ trâût in eiTentia; : vtrficp aiTumptû pôt l?re vnû intcllcctû verû« alium fairum.pôt entm intelltgt ratto vt rô oppontF rei fluc entt e^tra aîam. t l^oc ë fairum.qi ad qt$ainc^ compa ratur femp ê rcs c)ccra aiant jppaa reaittate que i ad a ltc^ S U o mô pôt tnteiNgt ratto idem:^ modus fl« uedrainftantia ret6m jgoettum.flc concedendû i 9 relatio Ht ratio rerpcctu einttemon tn pptcr l?oc tolti tur qui comparata ad tpTatn lït res. | f Coniimilitcr pôt iiiteUtgi rrâflre tneffenttâ vno modo ita nô l?a beat 4)p2tamentitatemadalteç: ^tflcinrellectusefl falfuB.aUomÔ trâiïreineflentiâiïc ç nonremanet oiiïuncta reaitter ab cflentia.|£t Ucct non flt Ijicqô Oe iditm te vel oifttnctioncrclationis'icITentic.immo ilia êoiiTictUot qônc j>poflta. tû concedi p5t 9 rela^ rio comparata ad elTcntiâ é ratio fecundomodo i^oc efl modus t tranlTt in ipfam non ÿmo modo fed fc9o ino:? I^oc modo non manet realiter oiÛincta:é tn rcs c]ctra antmatn ptopua reaittate que ê ad alteru; t fîc manet piout manere eiccludtttranfitum oeftruaiuâ ptoptte reafttatis. | £ iConflmiltter fl inferatur tn con clunone çp ipfa vt comparata ad oppofl tû ê ratio fup pie rerpectu cSnttc:q: ne acctpiebaf tn ptemilTa conce ditur.adml^ilentmcôparartpotcil qtitoUatab ipTa quin lït modus ecntie. tft n5 fequif.g vt comparatur ad oppofltû non eflrcs.qt l^oc mÔ t l rónem nô repus gnat ci qô è eê r i . C S i arguif.refpectu eêntic eft rcs ergo ë alia res.t ûc non rranilt tn eëntiam quantû ad tdcniitatS realf. <$ qô oe reaittate refonis nô eft qô oe alietate.tmo ma gtioet ad 4>blema oeacct« déte vcl gfic.fci53.ad pblcma oifftnitiuû oe eodc5 vel Oiuerfo.pîe)cÿmothopt.ineFipIoitp5idé.I?omovt comp3ratur ad fo:tem cft rcs immo fottes vt compa rstur ad foi.eftrcs :etvtrumqy>t«.t»r;quiaidcntii tas reaUs nô eft nifi rei ad r f .bô cft tdf reaft* fotti et fo:.eft idem fot.vt oicitur idetn foi.comparatur foj. patet oe fe:nec tamê Ijomo velfo:. vt comparatur ad fozrem eftaltaresaïotte. fïcergotnptopoflto ftat ^ rctb vt comparata ad eefl‘entiameftres:?tnnon alia res. jEtflqueraturnunqtud eft eadem res cum eflinitia v d ali3 fii oetur 9 esdem realiter : Ijoc tas men non opottet p:opter queftionemptopofit3m:fed fuflicit otcere 9 ipfs eft res que eft ad alterum. Acer« goadqdcun(0 côpareturtranflt in eflienliâer manet

Quçftio quarta.

lEínde quçritur de relatione jau ere .i. |02igtmsincomparatfoneadperronam. rcpouatio nrpccialttcradperronampzimam vtrû nuOi.itf. Irciltcetfeparata velabftracta relatione i^cq .vn ^ ■c:iginispofletmanerepnmapfonaoiui qadtitulû

na conftttuta ? oiftincta ? arguitur 9 fie. quod adues mt perfone conftitute nec conftituit nec otfttnguit ma Oiftinctione.relatio otigtnis eft l^uiuimodt rcTpe«; ctu ptitne perfone tn otuinis.ergo ?c.p;obô mino.re» lafio otiginis fcquif actionem vcl pafltone;.^.5.me. ^ c i o . i . Iliaque conuenit pztmeperfone non poteft fequt nift meta.i pe aaionem.quia piima perfonanon eft ab aliquo. actto beinio. autem non poteft eflie niil fuppôftti c^mttsnta gratto actionis ptefuppontt rattonem fuppoflh.ergo 0ma e fona eft perfona vel fuppofltum per altquid p:ius tp» fa relatione. |£i0ppontum abftracta relatione non manet nifi eflentta vel fubftantta communis que non poteft eflis ratto conftituendi pcrfonam: quia non eft ptoptia nec incommunicabilts.ergo t?»

Inhacquçftioe quçfupponit quodda bictum cômunc.f.^ gfona otuina côftituitur per reto nent.quodoictû non oifcutiafl^ic.quia eft oiifidiius «i<(ieK.n- piopoiïtio.fed fit in iftis qftionibus fuppofitu5tan^ ^ ¿ ^ cômunitercôcefTum.noncni opoxtetomnta tn oubtû reuocare vbi fuppofltts oictis cômuntbus ptopofltû poteft oeclarari.nam tfta qfttononqrttgûaUterft ÿ» fona Otuina pôt côftitui per relatione : fed t]páliter oe ptima perfona:quiaoeea vtdef efle ípális oifhcuU ras.?I;oc^pter^o}itatem eius ta itas que vtdef re« pugnarenature cotrelatiuoi^.¿ fupponendo cómuné opt.oe eoquod qrif fpecialiter oe pinna piona (ut qttuo;videnda:^mofuppoflto 9 aliqua perfona ote vina conftituaf per rclationem: vt vtdef queftiofupn poncreanrcpugnetfpáluer^meperfone: fcTto oato 9 non:q repone pofTet puma pfona cóftuui^ertto li ter fe l^ablt tfte retoñes adtnuicem que cómuniter có cedunftnefrc0meperronev?vltimopatebtt quali p quodá cozrelario cu quali abftracttonc vcl fcparatto ne poflU ftareratto pume perfone»

Dcprím oaccípíohanc propoficíoné. « fuppolttts eiufdé nó repugnar Ijrre ppzietates l^tpo ftattcas que funtlimul natura:^baf tfta.qz fuppoftta etfdé nature non í^abent inter fe Volitate? nature feu pttozitatein eifennalcm. confírmaf pp^úm.;. meta.concozdantanml^occúprone, tnljisquefunr SC>Ci, etufdem rpéinó eft pzíus ? pofterius.nuncaútejt f>Ví; potljcTi fc;ía pfona pt pftitui g rcroné aliquá ortglnis ¿ nó repugnar me pfone pfluui per aliquá cpzietas rem que ftt flmul nS cu tlla:cuiufmodi eft alia relatto o iig im s.C i^ ía cre a .fí fpáltí repugnar« órne pfoa ne pftitut e refoné oíigints:nó eét 4>piíaU4d cóe fibít alqs:qt «y tjtpotljefi nó répugnât aiq:g o p í aliq'd 9 eft fpále me perfone: fed fcoc eft falfum. q ; niljíl â libtfpâlenifï piioiitas otiginis ftnqua quclibctpfotf na cft ab ipfa t tpa a nulla f j x>pi Ijanc puontaté non « rcpugnatftbiconftttutpferonéoUginisadfceam p« fonam:qi Ijoc non eét mfl 4>pter flmultaté qua reprit reto inter Ouo e^trcma:q flmultas v f repugnare lUii^ozitati in i^ c pfonarfed I dc non eft veru;. 4)bo: qi unt aliij o:diC9 alteri^ rônis quoi^ vn^ non mcludtc

dUu nec pe^igit neccocjcigit necio 1U6 tpoteft ifte dTe fine tUo:tmo cum flmuUate oppoilta iiu o:dint: p j fa tisiitejtéplo.ozdoourationis?n3eflint talcs: quille qui cft nature nô includit illuj qui eft Ourationis nee neceflario peicigit ûue coepgtttió pót eé fine ilio p5 5 t cne.qt nunc^ eft ìpofltbilisfcpatio niiì per Ijoc quod

mi. F6.XÍ.I^oc íncludttfíue necefliaríocoe)i:Í8ítiUud. iRûc zutej oidonacurefíueeiTcntí9lts:«o:(loousini0 fíe bent^otdoongnite nonfeineiiicludito;din{ eileit ttslem:Qec ipm nccelTsrto pcjctgtt nec cocpiQit. ergo pótfísrefímultasoppon:» o¿dime)Tenti4Ucum o:« 4(nco:i0mi0:redrunuUd9oppofíta otdmt cíTcmtsli fuffidtadrimukateiucotrelanuoiunt.crgo prit alíe qua cfTc fíinul fímulcate cotrcUnuomm.que eli fíiniU

enenti3it0:t mine cíTe o;do otigtma tnter ea. mtsi notquedl bipartita .C oc non includendo o:dinem: Telnonp:ecj|;i£;endoiUumptobatur:quiao:<lo natu re fíue cflentialis neceirario mcludit impcrfectionem i altero e^creinoi^.í.í pofíeriou:o;do aút ougtms no reprit nifi i oc nt at> l2oc:l;oc auté cé ab i foc no ídu duneccfíarioíperfccttonéeiusq^eftabt^oc :q t non tncludít necefíarío 9 4>ceden0 ílc iinpcrfectius natu ra tUoa quo ptoccdtt.jícetfio cnun non mcludit De fe ÇH fie e4uoca:nec per pñs q> fotma impcrfectio? (Te m p;oducto in pjoducente,

^ luxtailludquodfuppom curdefccundoarrtculo.t>ico9>aliarclarióecó(lituimr rc)>a pcr;s rjn3:‘zaUafíbioppontacó(tttuifp;tma pcrroiia:^ba turfícpuina j>pitetad mcómunicabUispofítiua efl p!op.ietasconmtutiuapttme pcrfone:taU0 eft tila q coircfpodet cozrelatiue piimc reiationt tnperfona p» dULta.er0otc.maio} pt;:quia cum pronatnclud^ef fenttam t enmate; mcómunicabilem quefunt in tfia. q. íuppofíta fc^m ifU 4>.be trí.^piietae i5íne pcrfone non cp 5^ aliquid p fe intpouet mil ÿmain cntirate; ÍcómumcabiU.niti)o;pt?.qtfcómfnlamcómunem m (fía qucfíióeíuppofítain niljtl pót cíTe ibi tncómunt? cabile nifi jpuctae ptlnens ad ongtnem. t per pñs t puma pcrtona non efl incómumcabiienUi ptoptieras fiunend ad mam otiginé.SIlla emmque ptinct ad fé cunda o:igtuf cdmunicabilis efí.qicfl ouarum pfona- rum ducemm. Ua autcm qucpcrtinctad pzimain ;pduc(ionè acnuam oppomf ilU que pcrtinet ad ^ ma pafTtuain.fícut.n.tittus 0mâ pnetarê tjabct punen? tem ad gñan fíuc otci.ita paf mam ipiietatcm tncó mumcabilé í?; pttnenté ad btcere lluc gigncr : : qt illaconucnitpacrtíci5mQ^I?abetintcUectumfccundu5:(j[ intellectus efí ptima ratio ptoductiua tn patre.

Contra iftam ratíonem ínftatur cótrajB o i^ e n vtrancp ifíarum ptemifTarum, t mo $tum ad maio turai può rem.Tidefent^ingenitumfít^maratio côlîitutiua î ! í! 'h * perfone.t tune maiot eft fâira:^ ptima ptoptie ^ .to u b to tagpofitiuaftt piopticta0pcrronali0»ljoc4)baturau

ctotitatct ratione.Huctotitas cft î>am.c.9. i0mni3 e ^ ‘lu^^^i^eljabetpatfrfiltlfunt ptcter ingotcrationé

z .t 01.1g. que lion llgniítcat oiffercimâ fube. fj modum cjcñtic« qi-i» Ijec ille. auté talis e(t:ÿmu inconjunicabilc

eft^marocôftituêdipmâpfonam.li^c^baf. qtcum elTentia fít rô perfoneeflendifímpli' tcuilibct prone eriácéndiÍ2e€.niI}Ug vltrarc(|ritur adrônem prone nift icômuntcabiUras.t ita mcômuntcabili 1 quocûc^ ÿinotjUof^mrpfona.fcdmgcnitù.videfipottare mû mcóicabile.¿ -tc.4)bô mmotis.qÿ eft ab alt^ t ^b ipro altud ptius rerptat lUud a quo eft $ illud q;} eft ab ipfo:l;ocpb3f.qt pcriprum pnue. a quo tpfum eft l25cé:otdoaútadpofíeriudpruppotutei!’ ec. l£):tfta ;ppofítionc oe otdtnc pofùiuo ad pttus t poftcnus iit ferf Î?oc pftc tp fi ali4d no t?5 otdmê ad pti*’ : f ; tm ad poftcriuô qô eft ab ipfo per ptius fíbi puenit negano otdinis ad ptiue $ o:do ad pofterius : nûcaût ÿma pfona nô 1?; otdini ad ptioté:? l?5 otdiné ad poftcrio« rem.§ fíbi ptms pucnit illud quod negat otdinem ad fuu5 ptius.taleê tngenitû. iS i ' aûtpti^ fíbi compctae itegiiiud o;dÎ9 ad $ otdo dd pofteri’ .^bo.qt nô

tnt^didotiareferunf dd id iiftâsburatiô is. f5 fîcut I ; ic^ ad idem nûc Hue ftgnû nâe .l^oc pt; inducendo q‘ cû rjec fit vera m mo mô oicedi per fe.f?ô eft rôna^ lis. i^ecdût i fcdo inô I Ô iriflbir:t^cc aût p accfts:Ijô elt albus:? fie pût aiTignariinftânanature fiue a? gna nature $ t û ad otdinê iftaç pdicationum fi affir ; marcf i?oiem c l rônalé p fe i ÿmo flgno nature fiue 0 mo mô t ncgef ipfum el rônalê fcT5o mô lîue i fc6o lï gno nature nôépdictto:ficutnô i ptradictio fi dicaC Ijoieincëaibûtn tertio figno:tnon c i albûin pmo il gno velfct5o .p 9t ; ê 9 iftanoncftptradictio nifipto eodêflgno natures itainfignis otiginis cfTeab alto t nô elle ab ailo fiint ptradictotia p ; oe fe. § pto quci* cû<9 fignu attrtbueref alicui cfTeab aito.fi t?oc fibt cô peicrct pto eodcm figno attnbueref fibi c quod ê non elTe ab alu» fi t oc fibi compcttt:ficuc ergo et qr} i abalioprr ptius conuenit otdo ad illud 9 quo cft $ adpoftcrius:ficciquûdnon eftab alto ptius conues itttnegatiootdtntsad^us^otdo pofttiuus ad po» ftcri’ . C S i arguif ptra!?oc 9 ncgatio non 1?; côftis euercpionâ. dü^eipôdef 9 illud pronale q^ intellis gimr lupaddi Céline futfictt^ l^êacptimâ rariooé m« cômumcabilitatis.cflentiaeni pfonc tnbuittefîe et Ijoc clTct c^d pofittuu; eft. S t § aflinnatio vel ne«' gaiio pofllt e rônemincôicabilitatis in ma pfona fuffiat ad coiiftttuendû pfonâ.iUa aût negatto ^abee Ttptobâcum eft luâ rônem tcôtcabtUtacis.crgo te.

Contraiilum modum dicendi argui^ rur (le .pptietas conftitutma eft oino fotmaliter et ^ l5mo ineôicabUis.nulla neg<i tio fotnialV % p fcipfas c pumo incôtcabtUs tng«nttû aût vt biftingutf fotmas liter ab cfiTêtia % refone pofitiua ad ptoductû uô oicit ntfi negations fo:mafr:qt 6m Bug.^.oe tri.c.^.cum U genitum of nô quid fit:fcd ($d non fit ondif. t multe auctes ad i?oc patét.§ ma pô pt; : qt cû pfona fit fotm8rrincôicabtltsc|ciitia.op;g^Ulud quoalt<jd é perfona pmo fit fotinatlr tncôtcabile. ^ tc.fctia pô p ; qt negatto ptia ejcigit pofltiuum ptoptiu; ad q4 pfequif :nulla enim negatio eft pzia oino alicui. I oc eft ioli illt nectopucniens mfi qt et répugnât affirma tio oppofita.Bfnnnatio aût quccûcp nullienti repu:: gnat nifi per aliquod pofittuum:qt fi per ncgattonc) qucro an lUa negatio prequif altquod pofitiuum eut repugnattlUauaaiTirmatto'tfic l^abcf j^pofttû aut non pfequif pofittuû.7 tune negatto oio p^ima ê in île la vnitate fiueotftmctione z entitate per pus : qi5 cft i conucniens.aut necetTario oabif 9 negatio cofequif pcfinuû.fcd non 4)ptiû tfti.ergo te. i&t tune fcquimr 9 negatio nô ertt pptia tfhtqt tllud per quod ncgano pu mit noit cft 4>ptiû iftt fflftôdcF ad mi. 9 ingénié tûnôtmpottatnegationcumplhr; aliquid ptinésad otgnitaté:qt ocqt5 i l ére efie a rc.Blto ét mô ipottat fontaléplenitudtnéq^cftpfcctionisftmpfr inÿm a ^ u ir .a n s pfona6m aug.+.O ciri.c.9. C C ôtra^ iîiûcum Or ^>>*fiodotc afeautintelUgifq^ l ec ppofîno.aiinpottatarcûftan ti3;câevel^napÈipofttiuf.iftatip5ptradictio.qt65 i^ucre àug.i.octri.c.^mo.nullamenscapit99li(fdrita fe ^ o ,z vv* aut ÎtcUigif ncgatiuc tm:qi nô 1?; alKjd p pticipiovr cauratî Ijabcf pofitu; oc negatione. <£ Contra 6m fontalisplcnitutoautOiatnegattoncm.tijabctur^ i dcaîg.f, pofimm:aut pofTtioncm:î tune vcl elTcntiam. t fcqui ®*4 *7 . tur 9 fi ingenitum fit pptictas perfonalis. § -i cflcns tia.autrdfonempofinul:']: p3 9 »ô nift ad perrona;. z tune fi ad pronam aut ad vnâ aurad pluree* nô ad ^ducltf veT4)ducentes ad ptoduaâ vel pductas tiadplures nôpotertteile vniiim fotmale ncipiûcô ftitutftuû pfone:fi advnû z fingularê aut redone ad p fontm mâ pductâ aut fc^amte t tune nô tcncmr po fiiû.f.g^ iDgenitu; vr btflinguitur prta paccrnitatcm

vcl fpirâttoncin cóftituaí pcrfon«tn aut rclationSvná abftractam ab íftte.f.patcrnitatc -r fpirationc.t tunc íl potcftaliquataUs relatio cómums abftralji ab íftis ouabus-fcquttur <s p:ima perfona non aliqua vna re lationc.f.finsulari(ígnatainc)ttflemiaíÍtpcrrona: fj altquomodo vnaabflfactaarelattontbus ouabue:« Ijoc altcnu9 rattóia.quia pzobatum efl in.q.pieceden tc.^ t>uc pzoductiones actiue m Díuinis non pñt cíTe ciuidcin rattóis:-! tunc ma pcrfena non conftitucrc turfoimalitcr altquo ccnftitutíuo vníus ratióis qua fl fpcctftcetfcd vno abftracto abuobue quaíl aiterius ratiót0.iacc opouet Ijic immoíarí. quia muUt magii ftri ijic pcedunt ppoñtuTn tú ad ina. q» ali4 incom« munícabdí pofìtiuo cóflttuuur pzima perfona be qua eft Í21C fermo. C Cum ergo arguítur pzo ifta opi.pzo ingeniîo per © am .ptj per cum refpófio tbtdcm. fubs dit enim tn folie pzopuecatib^ paternttatie ftUatios me X pzocefíiome oitfcrenttam cognorcunue.§ quan dopuue accepttomma pzetcr ingcncrattonem'tc.in« telitgendum eft 9 fub ingcneratione cópzef^enditpa ternúatem:flcut pt5 ín biuerde capitulie etue.nñc no minat vnam pzopzietatem pzimeperfone:nunc alias:4 per ?ñe per vnaiiiquát^ intelligit quácúip ptopzte« tatein p^opzíaj. C d ration! pceáo <$ ozdo ad ue

^ quodantmodo pzecedtt m aliquo ozdiné tpítue ad po ftenus:ma)c!mc quádo ozdinamm eft in re abrolutú. concedo etiam <$ ncgatio ozdtnie ad pziuein abfolu to pzeccdit ozdincin poñtiuum eiufdem ad pofteriue fed nonfícinillo quod conftitutturfozmaliter pero: dincinadpoftmue:qznuUu0ozdom lUopoteft effe pzioztnec etiam negatio ozdinte $ ñt ozdo quo cóftis tuif.fïergoelTct fuppofïtûabfolum poflet concedi sngenitú e¿c quodámó pzlus pfnitate.fed cu5 pzoba£ generaliteroe quocüc^fuppoiito ‘rt>eozdinead pos fteriué x negatione ozdiníe ad pzme.tlla pzopoñno &íatur(p?dictozta rcferunf adidem nuocnonfoluj in ozdine t>urattóie:fed etiá nature x oziginie: t vera tnteüigendo oeper k. contradtctozqíe pzout affirma» tío comparar ad negatíonfmon eft aút veraintellígé do oe alfírmatíone x negatíone comparado ad tertiú eequo oicuntur. |£]cemplum.albumpzo.a. x nonali^ bú pzo.b.nó tradicunt ínter fe nec ad quodcûcç coin paranfI^ocíntelligendo pena, x .b. fiue íígna ouras tioníe fiue (igna nature vel ozigini6.0ed Utfta com parStur ad aliqutd cui conueníunt vcl conuentre pof« funt non opoztct 9 ñ album conucmree ípii. c. pzo. a. 9 non album conueniret ipli.c. pzo.a. iRtl^tl entm eft quod non ommnopziino ípfum ilt ípfum flcut l^m o omnino mo i l?omo:i: IT t^omo tlt lapie:céc oíno molapie licut lapie eft lapie:tñ non oíno moé no la lieqz nulla negaiíopótec cad2alícui^mo:ílcut i^m eft ipm ^m o.^edo ergo 9 ítelligédu eft ef ab altquo X no e í ab aliquo referrí ad ídem mftáe ñue nunc cu« íuftíbct oidinie adf^oc^ lint ptradictozia.vtX^) quo nuncafñrmaf elTcabalto^ ponípzo eodfnuncnon eíTe abneget tllud idem:fed non op? 9 illt De quoífta Dicuntur conueníat eque pzimo non eíTc ab : ílcut illt conueníret eíTe ab:ft ciTe ab íí bí conueniret. x per pñe fuppoftto CUI cóuenit ncgatto ozdiníe ad pztue pziozt tare oztginie non eque pzimo conuenit ifta negatío íl eut conueniret aflirmatio ozdíme ñ illú ozdiní l?fef.

i&enrtc^ I Aliter refpondetur adhuc ad ratíoné fSm a.t^lí Tï?ocadminozemfictç Ucetpírfonepzimead fecun beto.aq.í. da’n fît relatto oziginie fola vna realtrer.tamenUla ^,5. Diftinguitur fecundum ratíoncm pzout eft l^bítudo

pzimc perfone ad fecundam.poteft ením intelligt fub ratione aptitudiníe adgenerádum vt cjcpzímiturfub nomine gencratiui:'! fub ratione potcntíe vt fuppofír!

tum ejcpiinutur per Ijoc 9 eft potens generarervl'fub ratione actué.vt e ^pzimtrur per t^c nomen generae: vel fub ratione l^abentid genitumcoe;ciftcne ve cjíf pziinitur fub nointe patríe.illa ergo relo ¿(oc 0me ad fecundam que eft realíter vna fct5m illam ratione; có ftimitpztmamperronamfcdmquamDat ei elTe pers fonaletl^oc autcm eft fci^mpztmamiftarú ratíonum: quia fct5m quálibet aliam vidcf competere perfone ü cóftitute.pzíma aut oinmno eft ratto generatmi § xc.^ [&ec minoz Dcclaratur quia tila eft pzioz 6m quam itnmediatiue t^abctozdinesadoppofuum.nam ínot dmem ad oppofitum attenduur ifta Diftinctto rônu5. mediatine auté refpicit oppofitum fub ratióe ifta que eft pater:timmedíaríue lub ifta ratióe generatiuu^|;»oc etiam Declaratur quia alic rattóee fctim quédam ozdinem fe mcludunt x non econuer fo.nó.n.omne ge neratiuum eft potene generare fed ecóuerfo.ricut nec omnepotée generare gcneratif^econucrfo nec oms doctrina, ne generae eftpater.vtpote il moziaturame fozmas ilnuUepu tionem fetue tn vtero:fcd econuerfo. omnie pater d cture. Ijabet fetù gnatù coejcñe generar vcl gñauit. videe § gñatiuü eé pmu tancp incluíú in cererie vcl eie p3 iuppofitàn^n ergo accipif in murónie pztcipalie m ifto articulo q’gûarceft pzima ^pzictae icóicabilie inpzimapcrfona:l?oceftverùloquendobe ifta reto; ne 6m rem qua; ípoztatgñane vel generare: fed non loquendo De ipfa fub róne guare: fed róne gñariuíta tie:qz fic eft^o::iñ l;u ic addaf Q^fc^apfona pftitui tur per gñari vt guari:tùc illa eft falfa:pma perfona conftituif per refoné oppofìtà illt que cóftituit fci$am Sfonam.t i^oc intelligcndo nó oe relbne eadé 6m ré: fcd De róneciufdcsrelbnie reaite .^ lS liter rñdemr ad eádé mi.çp pftituttuú me pfone pótDupfr coníí« derarirvno mo vt 4>pzietae.alio mó vtrefo. cóftttuit aútvtpzopzietaeitperpñsnon vtrefocoirñdée re laciom in fecunda perfona.

Cótra ífta arguitur duplícíter. primocontra ambo comunctim.fecundo.contra vtran^ Di uifim .comunctim fíe. relatio non cóftituit perfona nts (l rc^mgpcftmre?ejcnaturarei:alioquinnoncófti» ' f tueret perfonam reaiein quia reale non cóftimitur ni fî per lUud quod eft in re 1: c^ natura rei.ifta relatio me perfonc non eft tn re c^ natura rei niñ in ratióe ac tuaUlTimapotTibili fioi:ergo $tûcû<p poflïc cóftdcra ri per inteUectum fub rattóe auuudtnie vel actuali« tatie:cum non cóftituac perfonam Diuinam mil vt eft in re cj: natura rei.x l^oc non eft nifl (ub róne actualif Hma:icquitur 9 non cóftttuit nift fub róne actualifitf ma. <£ c r tdè ?tra fetta? rftfionem.qz ctfi intellect* polTit conñderarcclrca pfniraté róné ¿pzietatie x ró nem relatiome.nó tñ ipia eft in re nifi fub vnica róne reali: fub ifta ergo pftttuet:^ fub illa non poteft ef ad fetergo rclo.x non nifi relb cozrndée fette pfone: x ita fequif 4)pofitil|I[Bctto Ìlc.ió ponif ifta Diilinciio m vna v u jincipn gnatiui x in alia pzietatie x relatio? nie.vt vttef conftitutiuù^me perfone ei oíno fímul cúconftítutiuofctteperfone: qzvidef aliquomó cíTe pziue:fed nóopsl^oc virare tan^lncóucniene: qz vt argutum eft m ÿmo articulo vbt fune ozdtnee Diftin s ctitc .¿ fìmul ftant ozdo oztginie mterpmápfona;'! fcttam flue ínter conftitmtuûl^utue ttlliue : ‘tfìmub tae cozrclatiói6:nó ergo vt vitef ifta flmultae ojpo nere illam generatiuitaticonftituttuù patrie: vel ali am pzopzietatem x nó pfmtati;quátü ad pzlin3 vias ncc it prnitatem vr pzictati non vt relattonan. fum ad fcttam via.qz oino fub róne reali conftltuit. x fub ma eft ad fccûdô pfoni:-! ita fimul cu t lla .C * ftrtnaf.qz qtt neceffario Dat eé perfecre alteri cp Ijoc »

mi.iiccclTarío tïï pzíU0 oiiQine ilio:? ITmul naturâ cuj eo u a 9 non potell eiTe Une eomon e(l ergo repiignanrta incei* elTc puuo o:igtne t cfTc tlmul naturd:fcd neceÎTa rifl concointfâtta quâdoeft perfecta oUgot compie:? ta.CIi^onñrmatü)' illud €^emp(o:rcdfo2fanicludít aliquod t>ubtúin fi routes cft pater platonts non folû fotted I pot otigiiic platonc:f; fottes pater 0 ot cft'oti ginepla.illto.p:obo:qui3 parernitascft per fe caufa ptiotttatis onginis.ini ludentio ergo totum tllud q^ eli per fe caufa altcutus puòntatts non per toUtÇ Illa pn'ottras.ergo fot.pa^ ptout includit patertutaté quc ed caufa pno2ttatid:adl?uc elTec ^ot ottginepla.. filio:vbticluditurrattopQllcriotitatidotigint0.?td fot.vr patercft (ìmul natura a l piatone filio llcut cot relanuuni cùcozrclaMuo.f^ì^ofTct etiasconftnnarf ratio put\dpali0ptra vtranq; refpóiionemadifiam mi.qma in fecunda perfona non ponitur tidinctio alt qua ili cóllitutiuo nec cria 6inapritudinc3rnec 6mac tualitatemnccemrationcp:optictati0?relatiom0: ttam e cquaUterrcquirttur emitas pofìtma ? etitas reiatiuaad conllitucndumpttmam pcrfonam itcut feamdam:quia vtracg eli eque incommunicabtli0:? vtratt cft equeactuali0:?gm comune viam nulla po teli c^e ptima enriras icomunicabilis nift rclatio oti ginis. C lo n tra pttmam viam arguitur q^eaaUter. ptimo per f?oc aptitudo non efl ptimo incomunica oiliemon etitm videtur apttrudo incommunicabths nifi vcl per fundamentum cuius eli vcl per tcf ininuj adqucnufi.n. aptitudo Vt aptitudo non efiptimum fed efl alicui^ entts cui aptitudo conuenit nec vni ta s fluemcómunicabilitas erit ommno pttma.fcd re duceturad aliquamcnrtta^em que ft (it cómunicabia Us:etiamapnrudopñseHcómumcabiiis.ftcutemm natura Inumana cómunicabilis cfl:ita aptitudo nltbi Its confequens eli communicabilis: ? cómuniter re?

« fponfionesperaptitudinemvidentur minusefìicaa pi?ì‘ ico ccsmifì Oetur aliquid per quod lìt illa apritudo.alios

ru .t.cji. quin facile ciìet folucre omnia oiccndo f?oc lïc eli. qt talis aptitudo Éil : non fufficit f?oc:'(Ì cntm queratur quare lapis t>cfcendit:non fufFicitrcrpódcrctquia apa tus nat’ cilMufï'jlÏÏgncmrque cfl ratio aptitudims: quia.f.graui0:tl?ocquiaficiniptum cfl:quia.f.in co Oominatur tcrra:quod cil elemcrtmm grauc : t terra grauistquta talis aliquam qualitare pttotem: vel quia talis 0m quiditatcm fpcciftcam. |[;i0uando er fio arguimr pcrtilamrafionè q» rclatioconllttuit fub ratione generatiuitatis.quia fub ratione illa cóflituic ftib qua ta t ptimo effe incómumcabilc generatmitas v t talisXvtDillìguimr a generare eli f?uiufmodi.mií Hot illa buplicltercìl faifa. í í t quia vt fìcnonoat cfTe acfualtnìmum quale folum potell effe in Muinis:? qt v t Ile non Oat effe incómunicabile ptimo quod per fe requiruur ad cITepcrfóales^jbatio ctià illat>e media ttou ? immcdiatioti concludit pto nobis.qufa loqué do berelatione otiginis pìitne pcrfoneadfct5ain tps fa fofum fub tlla ratióe fub qua rcfpicit immediate fe cundam eli ibiactualifitme? iimpltcìter iilcómumca biteammocircunfcriptallla ratióe fubttulla a liacf fet ibi actualifftme nec incó tnunicabtUter. ii^uod in» nuitur m illa ptobatione f atióc0 alique eiufdem re lationis quafi funt pcrfone tam conllitute refpódebie in refpófìone ad mu ptincipalc.poffct etia illud t>e i mediottoti alttcr adduci pto conciuftone nofharquia fecùda perfona fotmaliter conflituitur relatione vt U mediate rcfpicit ptimam perfonammon annt ponif il la conflitui generabiiitare ? pan ratióe in ptopoflto.

i^ u ìd o aiìt confirmaf illa ró per Ijoc cp gcncratis uu includif in quolibet alto non ecóuerfo: l^oc nó có:> cludU pttoticatf cóllitutioms g f^ lt 0 :q t non p:i02b

Fo.X ÌÌ,tatem in actoalitate iitcómunícabílí j fcd tantiìmodo in confequendo:? vtplurimum quefunt ptioia in eòa fequendo:funt cómuniota? minua incómtmicabilia*In co n tra fc^mnullaentitas vna icfignata pót e f a fe cjttra anima quin vel fit fotmaliter ad ie vel ad alta tù:licetfotte maltqUospolTibile dTét aliqucm con« ccptum indifferentem fjabert qui nec per fe elTet ad fc nec ad alterum: tamf nulla reé eptra animà poifet efc fe indUïeren0 quin per fe en tita© f?ec flt ad fe vr ad al tei^um.be^r illud ergoquodotctmrconilttuere ptietas bicatur.a.quero ergo confequétcr an entitas eiuo mrelltfoimaliter adfe vcl adaiterunull fotma liter ad fe conflitutmum per ipfum efl fotmaliter ad fequod ipItnegantUfotmaliitr ad alterù.crgo illud fub róne fotmali qua conilitutr eli reforqtì efl ptopo« fltu- cum bicis prnitas vt 4) plieras : aroquid intclligi0.vèlreduplicaf ibi fojmàle conllitu- tiu3 pcrfonc.aut ali^d pñs in re vcl in inteiiectu fota malepHimtiuù cius:lìfecundo mÓ.oa§ illud forale pflitutitjù ad qtì fcqutf illud qtì ipm non cft nifi proti tas vt pfmtasrqj modusillc non confequif ntfi iiia j realitatem fotm alf. § pflitutïuû eli pér fc èntitas ad altcrà.lt ÿl'nô mó di piietas pcifcrelattonem róms ipottetfequtf q> illa^maEfona cortllitutf rélattone rÓnis:qtì ed abfurdû.q>aût pctfe ipottet rclationem rónis j)baf;qt oicit f^imdtiié pfimarts ad pfcj.pater nitas autem ad prem nullain ij5 Ijitudinc j nifi rónis qt ncc t>illmctionf.C5 flar)5 ? iJucipalis conclufiop pondera iflam oilhrtctioñem oedaraf Ile ; $tùcunip lït rclatio ;&bum prealis ad oppofttum rcalitcroillinctum:tñíntcílCa’’ fofahllas pórcompare lUamadfundamemùveifubin inquo oeotilónc cÎltTlïibinonntbiltinctiorealisnullapordlibicffc cp natura compatio nifi per inteinn? foliusrónisnmncaùtin rctitcrcó:: tellecrus pÓt conllderare illud fub róne iflius conipa dituta? lionis vel relbne rónis.per l?oc enim Re confiderà t pftímétia» niljil variaf in róne tllius q;5^ino pfidcrat. ®;cfplù. nftbilecompafadijoicmfubiliarónc 7 I^abitudtne qua eli ptopjietas éius.? róñale vt eli z m fpeciftcat Ijumanitas comgaf ad Ijoìcm fubrciicqua i namra {tue quiditas eius.^n otbus illis compaUonibus nÓ variaf ef ntia per fe cius q« cópaf .fi eni qraf 5 róc ri fibilitas eli oemoiìltrabilis oc boic vcl cit per le pafs Ito Gius rillbae vt rtfîbilcîtta q> it vcrú cfl }joc.rilïbilc v t 4>ptietasOemonllraFt):fjoiepcriUud:vt;òcnotas turaliquidpftsrationem rilíbiliSinó aure Otllrabès Bpccuìm ab cius róne et vt cóparaF ad ipin.vft a nitbtlc gm ç fubtiui rifibile efl qualitas;etiam vt per fc palTiooemonllrac fims. ta oc IjoCe eli qualitastnon aut cfl rclatto :l5 illud qtì oicitmodùeius.f.4)pìiefast)icatrcrone. ¿ C ó lt f r f i róñale vt róñale fît fubá fuo m ó. rónalevt «ria fpcci fica 120ÍS f fubS itmiU mó. I5 Ijoc q» eli cf of lam Ìppts eet qu5d i refoné rónis.qt itf tionf fc6am:t Re vfr dc= quid riale conuenitalicui conaderabili 6m fe t fctìm aliqui Ijitudincì rónis llotcaf Rbi competere vt tale Xvtj)ptictasvelofia:rtó oellruiF per feróüli« quod IR fub efl illi l?abitudini : ncc »Ila i?abitudo cfl fotmalis ró alicutus pdtcati realr inl^crentis. fed tifimó eli r3 fub qua illi fubell coinpetit illud pdtcaftj5.oe illa rcdupUcatione cius qtt Or vt talepf; in ptcccdente.q. 8rticu lo .z.|£ad 4)polttum pfnitas vt jpuctas: cfi non atur ibi nilt qdam refo rónis ilabit femp eadS ratto fotmalis eius oe quo olctf ifta cópatio.? iiia i)s cife erit ró cuiufcùc^ pdicati oicti oe fubiccto : ? ita fi priutas vt pafm tas fît rclò.pf nitasvt ^ctas erit re latio.fieni intelUgcrcf ly vr pptic vtclHtasinberem: tte dicati realis ad iubiecru ftcut ifla l faifa pfnitao vt ptoptietas efl reUtto ad ñlium : ita ifla cfTct faifa, prnitas vi4>ptietas cflrdatiorealts:fedlìcell relas lio róms: qt Ijoc q« efl cÌTe^pwewtc non eli ró inbé«

rcntiealícuius pîcdicatirealtôtcujiptn bícat fottttd liter rclationé rónie.fpeciaUter aOt t>e cóftítuttóc rea li ejítra aiaia mljtl íuuat tale:vt:<li qd cóftituit fotma liter altquod rcaU opo:tet cíTc reale % vt reale.Aliter dicitur adhuc ad mí.quaíi expo

SÍJ-^ l cre ncndo iftam refpóííoni fcéam oe ppnetate; 9 eflen q-5<í.art.2, tja oiutna prtituit cíoná.nó tñ abfolute vt eiïltia.fîvt lawercfcí roi9róncoHlwcs3rclbn€.^mú4)baffíc:qtc(5cpue qce» ei9 í nitpfcfuüiiftcre.folaaúteflentiaeílrófubnftédnqi noialw. 6,n 2iug.7.ocrri.ca.5.vel.9.fubftamu eft quaper fe

pater eft.i lá i lupra. ca. 4 - n e jiá fe fubíiftit. quanto luagts ocue.pcr relationem aut coniparatur pcrfojiaadoppofitutn.C o n t r a i l lu d cum díckur cj? e í l e n t i a vcfola rôneoiÎFcrensarcïonccôftituw gfonam pui m â.alitli vtoicitfoimalê ralionc refpectu pdicati: aut qd pilô foîjnalé ratiotié.Iï pmo mô cû Ijoc cft oifs ferre fola rôe refoné nô ipoîtetniil relbnê rônisife^E çf retb rattonte eft ratio fotmalie côllttuendt gionâ S i fccûdo mô tune qro lUud refpectu cuius ijlud. vt oicttrónéconfequSté: Ijoc nô pôt poni nid ecntiaBm ie:qi tu oicie <p eiTentia tc.ergo eflentia 6iiifecrit rô conftituendt in re:qÔ tu negae. C l^^eterea cfl'entu vtfo la ratiôeoiffcrcneareroneauteft cômunicabi» lie aut non. fí cômumcabiUe. § cômunicabtle foimas liter cóftitutt incómunicabilc;íi ineomumeaWts.t ef fentia oí mô ettaj vt efl'entia fola réne oiffert a relone tâtûmô eft ad fe.t ita non foimaliter ad alteruj licut relo. t rame non realiter oiftineta a relatione. § eden tia oino vt efientia i fola ratiòe otiTcrcne a reione. t mncvtpzius elTcntiavtelTentiaconftttueret.CiCon nmiliter pôt arguì fi elTentw vt foia ratiòc Ofns a rea lattone conftituit tûc céntia aut c ad fé aut ad aiterà fi ê ad fe § pftitutù foimaR- 2 ad fe.fi ad alteif*§ eéntia vt céntia erit ad alterum.q: eéntia vt eéntia fola rône oiffertarelationcfícutp;ob3tutn eft.T(b:cterea.gña3

M liter côftitutiuûeft conllftuto rati« oufcrendi vel cô* ueutendirnôaûtipmvtcôuentenevel oifFerens fed 6m fe pftitutt ficut rônal(65 fenô vt conucniens nec vt oiffercne côftttuit l;oiem:l5 Ijô côftitutue per rôs naie per ipfum oiftinguaf foímalV vcl côueniat. Oifti# ctio ergo vcl coimenientia conuenit conftituto per ra tlonem foimalé conftituttuam.non autem mcludif t ipfa fattone côftituttua.E^a ergol^ic altquârationc; conftitutiuam que fit conftitutorôconucmennc vcl 0iffcrétic.if3tam é^inipfavt eftrô côftituendinon mcludaf per fe pzimo conuenientia vcl oifi'crentia. ¿ a d argumentû aût p:o ifta via oe fubfiftcrc, oico9 fubfiftcre cft equiuocû: vno mô a a ip if p:o per fe ef fe i)ut e^cludit tnl?erere:« in alio effe vt pare m toto.1 l?oc mô vnum eft fubfiftere ficut vnû cft per fe eflt: t fie loquûtur auctoîitatee au gufttu i.a iw mo fubiï ftereeft incôicabiliter per fe elTeî t l?oc mô funt tree fubfiftétcs ficut funt tree pfone.q: treefubfiftétee ins

^ cóicabtñ^.l5 nô fit nifi vnû per fe ens.maioi.§ ifta cô ^ ftitutiuû pfone oat effe fubfiftere^vel eft rô fubfiftens

dfcOj intelligi fct5o mô.qt é rô incôicabilV fubfiftendi»De tertio artículo videtur cf fi aliquidcôftituat fub rône p:io:i ipfo fegato c rationé arônc poftcnonpoflttrcmanerccôftitutû^quo g Oiceret 9relatio oitgime ad fecunda perfona conftituat^niaj fub rône gcneratiui:que cft puouatione gencrattôte vt gcncratto: videf côfequéter oicere 9 fcparato fiue cfrcfifcripto generare poiTct pzima perfona remancre vel m le vcl faltem in mtellectu confidcrante:fed i rc non pofict fieri circunfcriptio vmufl fine altero: quia funt Idem reaUter.CConfimiitter fi generare elTct

m

ptiue paternitatei; generare fub ratiôe generare con ftitueretintmampfonam. vider e tu r$ pzimapfona pofi^ct remanere circúfcripta paternitatcvt paterni? tae eftJpic ergo ouo funt videnda.^mo oerefi eft alt qua oiftinctio piopttetatum ma pfona non quarù» cun(^:quia oe ingenito tipirattone actiua non eft Ijic fermo fed illarum que oicunt relations otiginie inter ^mà proni t fecùdam. j£ t fecundo ejc l^oc cu jqli cir cûfcriMiÔe vlabftractiôepon^et ÿm a piona remane» r c .| £ 0 e mo oteo ouae pclufionee. ^ :im a eft ifta. vmca fola t oino vniea eft retb oziginie ínter ptima; perfoná t fecundá ita 9 nulla eft oiftmctto talie reía tionie qualitercúcp tn rc ante mera confiderationem tntellectue. I^SctSoO tco^illarelb que oino vnica eft fie m re poreft rattone oiftingut fiue otuerfie ratio ntbue con(iderari.^umu3 ptobatur oupR*. pmo fie. vniea z fola eft vniue ab vno perfecta ougo. 1 t^oc in telltgendo oUgtnem actiui vntcam a parte ougman *tie:’tvnicampafl^iua3aparteo;ígmati.l5l2ec t tlla fint quodámodo oue.il^eldtio auté o:iginie ínter pzi mam perfonam t fecunda oidt pcrfeaam ratíonem onginie fecunde perfone a ÿma.ergo eft tantú vmca. t l^ c acapiendo aaiue a partepathe:? tune eft vnt« ca acttua m patre t quafi pafiiue a parte erit ibi etiamvnicapafliua:p}obatio matotie.iUanó eftpfe^s cta oiiginatio vmue ab alio:qua circúfcnpta nil^tl mi nue ipiuiu eiTet píccte oiigmatú ab iUo.fed fi fint plu ree relationci} otigmiequalttcrcûq} oifttncte a parte ret fint.a.t.b.vna earum circûferipta adl^uc fecunda perfona efi*» ouginata ap:ima:quia alter avt.a.eft re latto o:igtnle:'znó nifi perfecte onginte. §.b. non eft perfecta onginatto fmerclatio perfcete oziginie iter illae.fed fienentotfiinctaab.a.efictrel'ootigmte pfe ctatoiftincta.|£Coiirit’rarguituroc.b. circùfcripta a .tita vtraltbei iiÌ4rumcircù(crtpta cfiet fecunda p« fona a psima.quia p alteram ottgmationem:t non ef fet:qutaperfecta etue o»ginatio effet ctrcunfertpta. f¡£ S i otcae non poteft.a.circunfcribt manente.b.nec econucrfo. 3 valet:quia ouabue otigini? ^ bue:quarum vtratp fit perfecta non poteft idem fups pofitum oziginari ab eodem.per vtramqj; enim totu; i^aberct totum cfle.quod polTet acapcre a pjoduecns te:«idcoimpofl'ibile e f t ¿ per alteram fiue manétej cu; ea fiue quocúc^ modo acctpiat aliqd efie.C!l^<*e fctûdo arguitur per quoddam argumentum magie logicunuqutarelationce oiftmctequalitercûi^m re fìc Q> non lint ommno vnica fozmaUter realie:non ps Dicantur oc fé muiecm in abftracto:licet fintineodem fuppofito.l^cc enim é faifa, paternitae fiue generatto aetiuaeftfpirattoactiuafiue Innarcibtluaefccundu; auguftinum.5.oetrinita.c.5 .noneft[?ocidemDicere tngenitum:quodcftOtcere patrcm:quia t fillliutn nò genuiflet mljilpzol^iberctipfumcfie ingenitum.

auaotttaei Ijabet luum mtcllectum : quta m fecundo artículo Dictum eft ç relatio ad fecundam p fonampzefupponitur mgentto:fed faltem tantu5 l?a bcmue 9 non eft Ijec vera pzedieatio in abftracto pas ternitae cft innafcibilttae.'t l ee autem eft vcra.gence ratio actiua eft patcmitae teeonuerfo. tgenerattuie tas eft generatio actiua: ficut paternitae t ecôuerfo

Contra iftud. Relatio pertinens ad fecundum modum fundatur fuper actionem t pafiic# nem.e]c.5.meta.‘t ad pzopofitum videtur ibi oicere 9 pateroicitur.quia genuit:ficut filiue: quta gemtue é* flcut e r g o fundamentum non eft idem relation! nec cconuerfo:fic generatio t paternitae. C eonfir# m af perl&il'.9-®ctri.c.i5.jEjtitio autcm aoeo eft a ^ folutanatiuuaequas paterni nominie confecuracft

ini. P o .x iir .

ei

confefïïo.^uU ergo Diccre 9 p^ternitae prcquif nati uitatcìn auc gencrarioncm:? ijoc occlaraf per l ^ ; q : pater non citpatcr ep l?oc 9 0encrat:fcd pwafe p Ijoc Q» abct geniruni cocjciflenotfecuin t^abereautetn gca nicum coe|:(llen0 vi dcf diiferre ab eo quod eft gencs raretqun ammalib’ oefcmdens fcmen tjabetactù gc nerattonia (Icut fibi conuenit actus : ? tamen tunc nó tjabet gcn tcum fccu cocjcidene t per conicquens tunc non efl pater.fed podea.

Dico camen in deo omninoeadé tc/ ^uptà ÿn latió realf0 eli gcncratiuira0:generarc patemitas:q: ctptum. 0mauguflmuinî)cfidcadpctrum.c.i.piopîiûroliu0

patrte eilmon q : non eli natus tpfe : Tcd q : ftUum ge^ nuit:t m.parrt 4)p:iù cH 9 fcinp d i pn« ftlto 9 femp cH ftliue.? ponte magtfler fentcnrtarum auctontatee Iì.|.di.iò. non c(l aùt mfi vna paetae p fonalts vmud pfonc:ergo efl eadéi^cc'; tifa, efl tfi tila ^ p :tctas oídmete conftdcrabiliattfTc efl potée Ijabe reoiflnictae rationee: ‘tl^ec fît fecunda concludo I íc piopofitat-i iuuabttad folutionem obtectozû. lí^íc ou pliciter qutdem poíTct alTígnariOilfcrentia ratíonia fi UC rationu in fub quibue pofTet condderart i da relatio vna quantu ad indífTcrenttam fiueíndetermmattoné vci abdractíoncm in condderando. H lia quanrú ad pofltbilitatem vel actualícatcni vel complenonem fts ue Determtnationan.quátum ad p:imam pofTunt ida conftdcran; ptoducene naturaliter 't fimite ín natura p:oducene.'Z tcrtio íncómunícabiliter c^ idcneti: quo ad l ec pioducene:t pateta terti^modue ed mdctcr» mínatio; rccundo’.'t fccúdue pumo. (£ Secundo au? tein modopolTum concípere i^uncl^ac generatione ge neratiuum.f?unc potéiuem l^ac generatione generare Ijunc l ac generatione generancem^l^unc quia Ijac ge^ neratíone genuit i?unc:q! I^acgcnerattone ijab? gcn< tum fecum coe^idene.^ln creaturíe puma oifl^emia cd vniuerfalitae fie ç epttáit fe ad plura fctSa Otfitri ría cd l?ic rattóte cd íbt rcaltó t cum feparation^rea li.pio eo 9 aUquid imperl^ectioníe ímpoztaf per fe trt vno quod non m altero:?; lícet ín Oíuínie pma Oiiferé tCa ratioie poiTit aliquo modo laluarí ín vna coftdera tíone mteliectueuta 9 rcmancat conceptúe índeter? mínarioi non remanére cóccpruoercrminatio:t tamé tn re non luuat.qi oinnino ídem ed in re quod fubdcr:: nítur idi conceptui ? illi. C jSccunda oiffcrétia in oi# uinis faluatoiucrfitatem conceptuumfiueotucrfouí modomm concipíendt: idëtamê applicando ci qt5 cd tn re oebet tn quolib; accipi quod cd pcrfecttome: et

IR. omtm quod imperfcctióf e.ná ín apntudine î potcria íperfcccionie ed feparart ab actu i actu é ímpfccttóie qtiodnon datim IjVfccum tcrminunn tg» non manet fcd tranílt:? m co qtí quali cófequitur acíum fuum:ds eut patcrnitae ed impfecttonie qd nÓ cd fcmp ín fum ma actualitateccicattonte nature, pfectionieauté eft quod manet % babs fccum cotrclanú cocjcidée.ablas ttecrgo imperfectiombue trctcntiel^tequefuntper fectíoníegeneratío non ed tantum otfpofïtiua ad ter minum : fed complete j>:oductiua tennini.quequts át gateratto pfecta % gnario pplcta? gñatio non tra; fiene:fcd feinp mancne includtt totu qd rcquirtf. pus tcrnttae etia i(ue non fequttur actú generádt quad oií fpofltiuû t pzeuium:? ita rranfcunt? : 'i manet' m fua actualitatecompleta que femp ed icompleta commu nicationenature:tpfa includit totum generatio ergo ida completa ? etcm a.rpaternítae illa cópleta « cter na.t patemítae illa copíete t eterne actualitatíe om ntno ídem ticunt ep parte rei.fed vnam rattonem per fecttonie que ed in crcaturie magie impowat l?oc nos toen generarío $ patcrnitae: t econuerfo ed Oe alia.

Ex íttí$ j>at e t ad o bíe¿l a ín ííl o arcíc u/lo que vtdentur p:obare altquam oidmctioncm cp na tura reí ínter gencrattonem 1 paternuatl:quando pu mo arguitur 9 patcrnitae fundaf fup gcncrationem actiuá ejc.T>meta.tlIud requírcret liicioié tractatum ^ oe Ijoc fatisotctú ed aUbi.tamen ad^pofitum otco f f fí aliquo modo generatío ed pzi^ patcrnítatc t crea turie:non tamen edvtfundamcntutn:fed tpfa poten tía gencratiua due natura que gencrat cd fundamen- tum: red ed pzeuia vt oifpoílttua dne qua non cjctden j tcpaternttaenontned:itaQ> tbi ed Oidinctioflcuted ínter Oifpoíltíonem puíam ? ternunu complecum.^^a tet ergo 9 ida ratio oidincttonte nó manet tn oiutnie quia íbt non ed gcneratto ntli pplcta t necclTarto fecú ponene tenninú ine(Te.nec cd patcrnitae confequene eómunicatíonem:fed ppetuecóicatióie. f E ^ d l^if. poted rcrpóderí 9 nomen paternitatie poted otci fe quigenerationcm^m Q^idainoco comparanf adge ncrattonem ? paternitatcm ín creaturie;ed qutdé tue quedam confccutio £m ratíonem ficut ín creaturie ed confccuno realie. tbi enim aliqua funt otdtcta 6m rae tioncm:fi.-ntlél2abento:dinemrationíequslem fjabe rent realem ß eifent otdincta realíter deut altae otctú ed .C -S ii quio autcm teruc infideret ín verbís íjui’ auctoutane poíTet factlttcr refpóderi:^ confcfiíonos minie paterni cófecuta cd crcationem mundí: f fotte nomen paternum:? l?oc loquendo Oe confefTtone t no mine a qcun(p itellectu creato:fcd ipa paternitae nó ed coniccuta ncc natiuítate fil^:oc qua intcndif tn au ctoJitate ifsir.nec etiam gcncrationem patrie nifi con fccunone rationte:oc qua Oictú cd. I^oc patet ad aliud quod dr Oe patcrmtate 9 ed t^ab ttudo t^abents fecurn genitum.? ideo Oidingiuf a gencrattcnc m crea tune:t per oppodtum l ic non otdinguif nifi rattone.

Exíftísduabuscoclufíoníbus.quomodo.f.vntcaed in re relatio ozígínie pzimc perfone ad fedam quodámodo tamen otdincra ßm rattonem pa? tere poted quomodo pma piona manere poted fcpa? rata relatione oztginie ad fccúdam:fí intelligatur oe mancre ín cfrcrcaU.p5 non. wec opoítet oidtnguere oc ida relatione vt#m v n m ratíonem vel aliá acce* pta:qz quantum ad ré vnica cd: t tta vmca feparara t re non manet conditutum per tpfam .Bi autcm imeU ligaf Oe manere ßm condderationi inteliectue:‘t boc a b fç impUcattone contradictiome vt dt fcnfue:anin conlidcratione tntellcctue fcparatarelatióe ottgtnie inter pzunam perfonam ?: fecundam poiTct mancrc iTs necontradictioneimellcctu6pztmeprone:0idtnctiÓc illa videtur vtcndumquc pziuc^podta ed oe Oiuerfte rattonibue eiufdem relattonie: quia tpa feparara ém omnee iJlae rarionee:?bocín IntcUectu de circunfcrt bcntceama fuppoilto non manet in itellecru altquod fuppodtum relatum rclatióe ralie ozigtnie :qz $ cito intcUectue eóapit relationem talem oziginie^m mis lam ratíoné inedefuppodto. contradtctioed^ fìmul concipiaf fuppodtum relatum tali relatione:feparata tamen illa relatione apud intellectù Sm vnâ ratione; podcriozem nó ed cótradictio 9 mancattn intellectù fuppodtu relatu 6m ratíonem ÿozem. ^Ide aût ronce m mtellectu nodro biit ratíonem ccceptibtlíe pzíozie t podertozie flcut nate cfTcnt cócipi ab obiectie poz cíonabiliter mottuie nodri intellectue. IT Separata tñ relatione oziginie ad fccundam pfonacm quâcûc^ rónf eíu0 fíue quantú ad indiffircntiS due indetcrmíí nation! due quantu ad actualttatem due aptttudiné flue pteritionë:adbuc fozte dne ptradictione polTet in telligi <e incóícabíliter fubfldfe. C B c á ü queritur

3Ô.V.

la u f .e .i .m et.t.i7»Y .îS .o a i.vtriuJ^.-r8*Ot.5.t.í.?,ij.oif.4*.

Bupza. q. l'ar.j.-r.i.q pzolo.ircd poztatie.'T alibi fepc.

X

quoifoitnaltterîtclltgcrcft? lnc6icftbüiter cjciffcne^ jfTìftn.ab tpro coiiccpm rcUtiuo iiicoinmuntcabat x fiD ilU fo:ina abfolura incóicabiU foite pofTet abllrâ;: Iji quidam conccptus tndiffcrcntioi:t?cc.f. foìtna vel cnntae tncommumcabtlts; ettUud ifuo fllngulan pzio polTct tntelKgt èffe t?ul^pfone:licet no itcllrgaf

Specula!? infingulanaltquoalicum? conceptustnferioti9:(l:) Eligen? tutintelligoaliquandononfolum ena;fedl?ocen0:

ter. vclfubllaniiam ìjancnonDererminate condpiendo in intellcctu meo (insulare aticutus inferiotia: puca l^oc animai ^et l?ùc lapide : ftait qñ videoa retnott? puu9apptef?end0ip ed c o :p u a $ animai et animai $ f?oc animaltct tftum conceptum indiff^entem foi me tncommumcabtits fotte intellejcitUleqmcòcepit fuppoiìtù in t>iuini8 non determinando in intellectu fuo illud ruppolïrû effe abrolutu vt'relariuù. qùoop; ttcerc t»e pbls. nifi ponaf q? 010 eo:um Oc oco pccpt* ad ejf^ra lït falfustq: planu c il^ non conccperùtljoc fuppoiìtù relanuummouere celù : ttñ altquod qoc fuDPoHtü pofuerunt mouerc celù:qt actio non efl nii il f ippoiïti.ff ergo non conccpcrùt rationé fuppofiti i cóicabilia indifferétem ad fuppofitü abrolutu x xt\^ tiuum neceffano conccpcrùt l^oc fuppofitü abrdutu?; mouerc cclum:quod eft falfum . iftecifti qtí oictii cft t>e conccptu alicui^ indiffercntte ad abfotutù t relati uum X Oc conccptu incòicabtlie fuppoilti ad fuppofl^ tum abrolutum vel rclatiuù repugnatillud q^oictu; cft fup:a <$ quecutt entità? Ugnata in re vl’eft fonna Ueer abfoluta vclfo:niaUtcradalterum:quta bñpof (Ibilc eft ab aliquibus abftraljt conccpmm indiffierìs ter ncc abfolutu nec rclatiuum:f tri quodcunc^ flgna tum Cjiiften? tptrz animam neceffario x octcrmmate eft l?oc vcl illud.ita 9 tndiffercntia conceptúa abftra l^tbilie a pluribus non concludit idiifercnttam fíngu iaria cjciftcntibus ad l^oc vel tllud.

A d argumetum principale pacet inÌolutione queftioni0 9 minot eft ncganda.i; ad 4>batto nem ciu0 concedif 9 illa rclatio conftituena pumant perfonam pcrtinet'ad o2iginem:ìmo ipfa eftottginas tto actlua.jC C t cum accipif 9 actio piefupponit fup pofimm. in R ñ .íp pjima cntiraa incótcabiii0 non ps lupponit aliquod eno mcóicabtle: ncc perpño pfups ponit pfuppo(ltum:q: fiippoUtum eft CI10 incótcabilc actioauc pnma4)ductuM(Tue 47ductiopniavelo2i sinario actiua eft ma cnritas incòicabilie in omiiita quia illam niijil pcedtt niil memoìia fecta vcl cJTcní tia :‘ttotuml^occftcommunicabtle:redp:imû4)duce re non poreft cóicari.quunc pductum per illud p d u cerct fc.qd eft ipoffibilc.nulla eni mena f^oc capit :Bug.i.oetri.c.iXù ergoacdpimr <s actionon poteft rffenill fuppofiti ci:iftenti0:(l intelligatur l?oc oeeffc

t I^YPoftattco poteft intcIUgi vF fuppoftti cjciftentia ali qua entifatc pnoti ipfa actione vcl fuppofiti etiftentC ijfpoftattce ipfa actionc fozmalitcr. x (le oupfr poteft inreUr^.^mo modo cft falfa.qt non eft ibi entitaa poftatica:q: ncc iiicóicabilcantc actioné.fctiomS eli vera:qz ipfa acrione cft cna l?ypoftatice:qi incóicabi« liìcr. È S e d arguii ptra boc. qt oc agere pfupponit cne.ergo agerc non pót cfìe inaró effendi tpH« agé« ti0* C fRùeflc in Oiuini0 pót acdpi vel p effe (Impl'r vel effe incóicabili.(lmptV non eft ibi mfi vnicú effe, flcur fcpe oictù eft p S u g . vt cffentie.effe aut incóica* bile fiue bTPoftaticù cft ibi aitud t atiud:ficut alia et alia pfona-St ergo accipiaa t pofito 9 agere pfupsponit effe ilinpn‘:qi5 cft effe ad fecócedo. S i aut acd:>pi30 9 agere pfupponit effe f?TPo<la«cù: in 4>poff to non eft nifi effe ad aiterà. falfum eft: qi ipm agerc eftp|imù ad cf aUcrij (lctttip«adio4)ductlua eli pu

tna 1^abitudoadaltcrum.|£iEt fi arguas non fos lum agere piefupponit quodeuncp effc.fed pfupponit potena agere.fi enim nil^il eft potena agere tunc non

erit actio.fed potena agerc nil?U cft i^pofito nifi fup pofitum.ergo vt piiua agerc pfupponit fuppofitum.4£i(^n.l?ic poffe agere ntUlo modo a cte rei pfuppoa nitur ipfi agcrfiimmo agèa eft mo potena ipfo agc:; 2l3> re fed pfupponit ill4 vt ndpio fot mali aliquid eft porena agcrc.^ftud x ofa oicta in foluttonciftlua ar gumenti paterepnt fi conciptaf l;oc.$ aliqua Ijabuu do realia vnica otiginia eft intcr m i perfonam x iti cund9.3!Ua enl vnica eft pducno actnia x eft ^itudo 4>ducenti9 ad 4)ductù.fcd vt cóiter lo^nmr oe ctionc ta n $ Ocl^tudine vel rdatiócpcipimuo ipam (^re ah^dvt fundamétú.qñ lo4nmr oc ca vt oc acno ne pdpim’ c5 *?rc ndpiù fotmale ductiuù. fi ergo alicui nó cft ffîcilc pdpe ($ relatio nó pfupponit fup pofitù.fed tifi effentiâq cft fundamenrù ficurpccí d if cóitcr 6m cóem vià.nó eft eioifficilc pcipe^ adio nonprupponitfuppofitS neq; vt agena nec^ vt potés agerc. fed tm pfupponit cffcntià q eft qfi ró fotmalia agendi. C I S i P^^ argiiif. actto in oiuinta non eft pure reIatio:fed aliquid abfoiutum. l^oc oictù li? ect in crcaturi0 a quibufdà ncgaref falté oc adione p ducrtuatqt non videf 9 ró 4)ductioni0 adiue poffit t telligi ad fe fed ad altcrú.tñ quicijd fit oc boc in orni nis actio i>ducnua cft mere f^ttudo qt 6m S u g .^.oe trt.c.5'.t.to.^inncqt} eft m Oiuinto aut ëmfubftaatiâ Ì5:auradalterii.i; qtiCmfUbftantia 4 t cóeeft. otigo ig if qcuniç fiue oicatur a dio fiue paffio fozmalirer é relaKo. ¿ S i tandé arguif logice ota actto ocnoiac aliqd agena fed in j)pofito nó ocnom tnar nifi fuppo? fítú.oenoíana aût pfupponit illud qt5 p ipm ocnoiaS ergo t c ¿ B d l^oc 03 C]C rñfionc ad mù argutncntù in.^.articu.q .ptecedcntia.vbi oictù cft 9 nullùpfons )Sb, le in oiuinia ptic f dicatur ocnoiatiue oc altquo fub iecto mcóicabtli oc quo cft mó fcrmo.lic; fotte poffet Old pdicari oenoìanue oe altquo figniñcante cifentiS cóitcr in cócreto. vt ocua eft generati0.oe tali Oenota? tione non op^ Ijic I04 :qt talia pdicatio oenoiatiua ve nficaf p altq ptento fub fubiecto.qrcaùt non fît ibi p p2te oenoiarto fiue ptcdtcatio oenoianua oc fubiecto non trâfccndétc.câ é.qt jpptie pdtcatio oenoiatiua oe fubiecto nó eft nifi in pcreto.t nó or eo q)3 includitp pziumìfed d e fubicdo rcccpriuo 4>pJii. 4)pìieta0 aut pfonali9 in oiuinia non pdicaf oe oliq m pereto non tranfcédentc nifi oe ipfa pfona ccnftituta p ipfam : et ita includente ipfam.ergo oe illa non ocnoiatiue ptc« dicatur.folaautemeffentiaefttbi quafi fubiectumre cepfiutim tali0 ptopiictat ia. C I S c d oe effcntia non pzedicatur in concreto ptopter caufam tangctur m finepnmiarticuliqucftioni0fequcnti3. ClConfeqn j " tcrqucrinirocrelanóeotiginia in oiuinia quantum ad pcrfcdioncm fuam mmnfecam*« cft quelito. 5‘3rt.j. ide

Quçftio, V .

|Trum relatio originis ficformaliter ífinitaí argui? 9 nÓ qj (}c<ìd cft fotman- tfinitùcft pfcctio fimpfrtqi non pót effemagi0pfcctu$ifimrù fotinan*

^:rclatiootigim anóeftpfectio fimplrer go ic.pbÓ mi. vna pfona rclationé otiginia qua; glia non (?;.fi ig if uia effet pfedio fìmpfr : vna gfona fjfrct aliquó pfccttoné iimplr q alta carcrct:qìJcftini conuenié0.CIi0ppofirit argutf fic.ena Otutdifp finii tu X tnfïnirû ptiur$ oefcédat in oecc genera ¿ quodf cùcp ena x fi non flt in aliquo genere erit Ànltum v d tnfìnituni.rclatto otiginia non eft finita:q: tuncnó ef

V.

a

fetidi ruXr eiïentie Mne.Rnitú.n.nó pót eíTe id i reali ter infinito .igitur ipfa eft foimaliter infinita.

H ic funt tría videnda. primo de intel lectu què1lionid.i.quid eft tenendum oe queflione. oubta occurrentta ejccludentur.

D eprim o Infínítúfcám phüofophû tertio cutus^titatê acciptétio^ fenis altquidreiìa t acciçe.iSc ró dt.qz infinitu m quàtttace(ficut to quitur pl^ù9;non pt f?fc elle nifi m potentia accijHcns do fcinp atcerù poti altertì:« tó$tùcun<^accipcaf.tb lud non efl nifi finitutn:? qdà pars totius infintct pos tenttalte.t ideo rcflat aU<d atterù tpfiue infintti acci pienduin.j£;c i^oc pctudit ^itcut intimiti eiiei fie?

Z-c ri^inpotenttainquâtûate.itanonl^^rônétonud.qî mde. totù efl cmu0 nitrii eft e]ctra:fed ejctra lUud tnftnttutn

Ijoc eft ejctra iUd q i f?5 effe Oe tpfo feing é ali(^ù eptri nec eft gfcctu:qt cfectù cft cui niljtl efcclióia deeft;fj

^.mcf.tc. iftir^aiicldoeeft. C^jÊyljocad^pofîîûpmutein’ rô 2i.t.io-mc né ifimtt t potérla tn trate i róe tfitmi i actu t $ttta ta.tcì^. teftpoÌTct ibtcITcìn actu.fi eniimc neccrnano ìgcres;

fcerct Attrae tniinuis acceptioné partis poft parré.t iinastnaretnur oé6 ptes acceptiOUce eiTe finiut acce ptae t fìil'rcmaiiere.i^aberemud tnftn.tain titatéiti

W T • aetu:qi tanta eiTet tn actu quiàta efiet in potcìitta. (£,t ” 9* oé9 lUe gtes q m infinita rucceOione elTen t rcducte tu

actum X t^aberent elTe poft aliaa.tunc Ttfenent tn actu acccpte.iUud infinità in actu vere elTct totù x vere per fecm totù.qt nil^U fui elTet ejctra.pfectù elTet. q : ntljil fibt ocelTetàino niijil polTct addi rónein (gtitatts: tuncpoiretejcccdit.C/Èj:ljocvltia.St m eimbuels telUsamua alt^d tnítuitú in entitate in actu: illud qt o;tiucllist4)po:tionab(luerquantitatiiin3ginatetn ftnite tn actu ftc: vt cns illud otcatur tnfinttuin qô nó

jSpecuIa 9 poteft ab aliquo in entitate cpccdii x ipin vero >?abe no fubtiUr bit rónem tonu$ t pfecti-toiiua quidem:q: Itcet totù

inlìnitum dctuinquàmatcnullapteruimecettams^ te quantttane talts carerer-ttì queltbet c e eiTet cjctra flliain.t ftc totu CiTet C]C inipfectts. fed eu0 infintcù m entuate (tc nti tl entità tis i?; eptn.q^ nec ct totalttas Oepédet ep aliqutbus tmpfectie in entttate.flc cm ros tumeft quod nullam partcm e;ctrinrecà.q: tunc nó eiTcttotalitcrtom:tca etiâquâuis infinità tn actu eét efectum tn $tttarc:qtribt m fe rotùtatie oecflet. tu cuiltbct ptt eiu6 oecfTet alicid quantttatis: q.f.elTet in altera.nec tpm cfTctifTcpfectum niiì qOUbet eiu9 e(Tet impfectum.Sedene infinitum Ile efl pfectû.ç nec ft bi nec alicuietus Oceft aliquid. S c d ergo c)c roneinfi nitipo(itatn.;.pl2r.(.applicando0m imagtnationein ad tnfinitacem accualé in quantttate:(Ì eiTet poiTtbili0 vUertu0 applicando ad tnfinttaté actualé m cntttate vbi eftpofrtbtll8.l^bcrau0 altqualé inrellcctù quatta pcedendu cft ens infinitù intenftue ftue in gfcctione:

36 vel ;vtute. (£,p ijoc polTum’ cns mfinitii in cntttate fíe befcribere.^ tpm cftcuintljiicntitatÇdceft.co modo quo poflibtlc eft tllud Ijri tn aiiq v n o .¿ t boc pio tans

5 pljiiìcoa realiter x foiinafr per idétitatc.Qi.^ temoémentttatéijfe.pótctiàoefcribte€iceirumad 6 7 . ’ q^cuncp aliud ens finitu fic-iEn© infinitù cft qtì e;ccc

dit q^cun(Ç en0 fintrutn non 6tn altqua oetermmatà ^po2tioné:fed vltra oém Oeterminatá ppottionale;: te i oetenninabKf. verbi g fa . acdpiaf t?ec entit30 ah bedo.epctdtf ab alia enntate q cft fciétta tn triplo.ite rum ejrcedif ab aia inteUectiua tn t>ecuplo iterù a fup mo angelo: efto (p tn centuplo qualiterdi(^pccdt01 entibu0femccfretoareinq ppottione oeterminata fupzemum e]ccedit inftmù.non <$ ibiflt J)p:ic4)po2tio tali0 quaJi vtunf matl^emana; q% nonpftat angelu0

F0.X111Lep aUquo inferiori cù aUquo addito cQ fit ftnipUciot» fedinteltigendùeft i^ocßm^pouionetn virtutmtc« fectioni0 fìcuteft e^celTus mlpecieb^.iidoc modo per oppofitum infinitù e^ccdti in entttatelinitù vltra oè$ ;ppo:tioncmalTignabilem. CiÊ)cf20cJecirurçinfi? iC nita0 intenfiua non fu fe ( 5 aa ene q'6 inünitú tan $ queda paflîo ejctrtnfeca aducniena tilt entt.nec ettá eo modo q veru ibom l intelltgunf pafTtone0 vel pto ptietate0 entioúmo inftnttao inrenfma oíctt modum mtrinfecú tlliuB etirtratio cui^ eft. fie intrtnrecú q> cir« cùfcribfdoqiôlibîqô eftppucta© velquafí|»pueta0 ctu0 adí^uc mlinira0 eiu0 nóejccludif: fed tctudtrur i ipfa entttate q eft vmca.vnde oe ipfa cntttate ctilíTú meaccepta:abf(p.f. qcutiíp ptietate verú eft oicere

aliquam magnttudiné pziá i^iutíB 1 5 ftbt Intrinc: íccÁix nó magnttudtnem fimtä'.qilpfa repugnar fíbi: ergo infinita. ipm ettá tnfinitum pctlíiTtme acceptuin non fub altqua róe pnetatto attrtbutalt0 vt bonita (i0 vcl fapientte pót pparart ëm ozduiem eiTentiale; ad altqua q e^rcedit.? no Ëm aUquam4)poinoné oeter mtnatá;q: tune eilet linttù imrinfecus g modue cu tuf libet infiniti mtéilue eft tpfa infintt40 q itnnreceotat ipm eiTe cui niljil oeeft:t ejccedit oé finitù vitra oé; Q.vel.tt, ¿pozttonem oetermtnabité. |[| j£ t iftud cozrelartum pftnnatur g D 31TI.C.7 . vbi ipe vult ciTentia oicit pe lagu0 fubftâtie infimtù 'Zincermtnatû. fubftiitta g 6; qp l?5rôucm utno mi in otuini0: x vocaf ab eo pela« gu0 fíe ipa cft inftnita x intermtnata.ùc aùt non tclu;> d if tn ea nec 7v tta«mec bomia0 ncc aliq 4)p:.era0 ats trtbutali0.g ipfa tnftnita0 eft magt0 modus intrínfe«CU0 efTentte aliqd attributilC l'^ifo oe inUnttooe ^ûc q i queritut vtdeamu0.f.ft reiatio fozmal'r polTet elTe infinita, f^oc eni non eftqrere fí relatio fit eadem realiter attcui infimto oc 4 non eft t>ubiù côitcr loque fub do:qt realiter eft eadé elTéncmecetíá eft Qrerefi relas tiliiTtma q ttofit ptdentitatemilludinfimtù.fedeftqrereftrela ftioni9p i tto fozmatr: I^oc cft fint fuâ entttaté pzopiiâ q eft enti pofite. ta0 ad alterù ftt infinita tntenfíue infinitaté 1IUU0 en tttatt0.i?occftfíentitati4)puel^utu0 pfnitatie:v>tcft cnttta0 4>p}iabutU0 pf nitatio : fít tnfimtao tntenfíua inodu0 E fe intrinfecue.tta p fc intrinfccuo g»nontm róne altcutu0 alterius qÿ fit reafr lUi entitati tdcm.fï non includendo altqua entttaté ntfí iftanr.imn circun fcrtbendo q^ltb et pter iftâ ad alrcrû adbuc elTct entia ta0 tlla q eft ad alrcrû tn téfiue ifintta tn l'cipa. C _ £ p f?oc p5 ftatitn g? rñfio tlla q côitcr oacur nô eft aa que flioné:vtpoteotcendo^ relatio o:igini0 cft infinita fozmalr.qi elTentia eft infinita : x illa relatio eft efTenü tta.lRô ci queritur fi fit p idétitaté aliq rc0 quefít fot maliterinfìntta:fedqrtturaniprapfe^mo modo fit illa rc0 attu0 mod^ e feintrinfceus fít infinitas. ió fí fíe argutf:Oiuinuas étnfíntta.pfmtas cftotuini? tas.¿.tc.p5^argum étúnonpcludit:q: tnaioz cft ve raoepdicatíonefotmali.mino:aút non ntfí t>epdica ttone p ídentitaté.pf mras cft oettas 6m cés.§ nó pót inferri pclufiotn q eft pdicatio formali0: qz nó poteft matot idéítta0 pcludt tu c>clufíóc ej;tremo^ fit id i tita0 eoç> ad inediû in p.niiTio.'Slùe); altera oe necef & farto X altera oeptingcntt non feqrur pclufio nifi con tinges vel vnio contingeim ei:tremoi^.lfltfi aût in có clufioneljéref pdicaîtofozmalis Ijui’ .f.pfnitas cft U fimtamó l^éretur o f itû ftcut p5p intcllcctû 0us ep pofitum:qtnôl2ércFmfi5»p idétitatcé resqdâque eilífinit3.Í£SiaútítcdaepcUideretpdtcattonéfoz malcm:tnontantûs idcntùatcmibt efiet commuta tio pdicationto tdenttcc tn^icationé fozmalem:? iô inillatione eft fallacia figureOicttoms. commutatur entm quale quidinl^ocaltquid.i.interpzetaturmedts um quod eft quale quid efí'e l^oc aliquid : qt ficut tUe

qui tjt medio Vicente quale d infert medtuin b ícis boc9lí4d:itabic tpviilUtiÓis calis pdicanotefoz? malie tntendit tnferre ac IT eflec boc aUc d cp vt tllarto me:q alttcr n5 tenerec.alteta aút non mtt vera mil q idcmitatc:er6ocóinutanspdtcationcinsidérttarc; in fozmallvf tnrerprart vtra<^ pdtcadoné m pmiiTis fiiifTe fom aliifed nó eli tbi pdtcatio fozmalts.q: non

^ pót tUa mmoi venfícari mit p pdtcationf identtcam. C l^ót aút bzeuitcr otci 9 peludo illa pf nitas cil int ñmta.4>pue loqndo non cíl ^ ró eíl qc inó lignifu candíro;malíadíectíuí:q:ít0niftcatfotmá:vtfoima c(l eius Oe q dz ppxtr lilá p;tetatS adtecnuú nó pót pdicarinifipdicartone fozmalt; «tunc inferendo eas cp pmilTts erit fallacia ftgure oictíóis modú pus a(Ti$natum.(l ergo tnftnitum nó d : fo;inali pdicatóe t)e patcrnítatenmprr:concluflo eft falfa.llc ergo iceU Itgendo cócludonem oe tdítttatc ru lí aUcutus ínftni tí ad paternitatem nlimó 05 inferri bec conclurto:fC3 9 parernttas eft alíquid quod eft ínfimtum: fed qftio babet fpecíaiem OifficuUarein 9 alio modo mteb ligítur.r.oe infinttateque fit founaUs modus intrins fecuspateriHtatis 0m fuam enttcstem.

D e íc3o artículo teneo hác cocIufío> $ nem Sm q» e^pofírum eft. patemitas non eft fotman*

Infinita, ¿ t ad boc funt tres rónes. pma ró fumif cp ents {fiinuí vnítate.rcda cp zV* cótcabiiua te.f tta cp ei íTm pltfirate x tncompofribtlit8C& qutdeni ens tn? ftnitum intenfiue eft vnicum tmplurífi cabile t non ar tatuin fed coinmunícabile % cuicunc^ mcompouibtlc.

prim a r5 fíe formaturnon pñc ce pinrareafí- Oíftmcta t fo:malV inftnita.plures funt retbs nes onginis reaVr otftincte.crgo non funt fotmaluer intenúue infínttc.nec p pñs aUq iUa;^:qz qua róe vna 9 queUbec aita.maío} 4>baf.pmo cóparando ifta plu» ra ínter fe.fcdo copara ndo tiiüním ínrenilae adenna ñnita gñaliter.t terno ad intellectù % volutati rpáU¿ g u itto (Tc ínñnito ntbU oefìcit entitatC eomó q poFe cti tllud bfi in vno:fedoém perfectioné fimpl'r pofe é rearr:'2p idenriratembJberttn vnofummepfecto.ts; ftnuum crgob5 tn fe reaR-1 p tdcnmarem oém perfe cncné fìmplV:fcd nó b3t fereaR'-; p idScitaté iUd qd realreftoifttncmmabeo.ergoab inñni>onu(Ia per fectio fimplr ilue nullúpfectúnniplr ptclTe real’r ou (hnctu.elTet aùr gfectio ftmpfr oifhncta realV fi eiTet aliud inñnirü reali- Otfttncm.l^abcmus ergo m a. 9 non pñt effe tnñmta plura reaUter otfticta. S e d m p baticneilla ma.fcda j)b ó v f eiTepbanda.f. ^poScé oém pfcctionem fimplr p idenriratem lib e ri in fuin me pfecto p b af ¿ fic:qt nibtl eft fúme pfectñ cut oeft cttQlt^pfccriofimpl'rqd^bafiq: nulla pfectio Cim» plicirer uìcópoflibilis alteri pfectioni fimplr:« (l non pclTer qiibet bri in iummepfcctc. boc efl et j>pter ali qua mcópofltbtltrate earú- Sflumptú.í»q> nulla fit in

^ cÓpo(ribi{isalreri.4>bafp rónem ptcctioms fimpl'r: qz.n.iplà eft metto: in qlibct n on ipfa :boc eft $ qd Itbet tnrópofTibíle fibi.ficut ejcpomf otctú Sn^.in róe feda pnctpali buius arriculi.fi firn ergo oue pfectòes fimplV incompofTibtles mrer fe oieanf.a.«.b.a.erit in qui Ubet meltus tpm $ nó tpm. boc cfi $ quoditbet (nrompofnbilcfibi.^itaerit tnehus.b.qdpontturind cópciTibile (Ibi:« pan róne.b.fi eft pfeaio fimpfr ertt meltus ^ .a.ralis circulario eft impofiìbilis : qt tunc

j.tbopi.c.5 irtcìn cfTertmpfeertusrapfo.|£B<:dopp9randotlla p|t ira inrer fe j>bart pMlla maio: p b<>c 9 Pfura bona r;ccedùr tn bennate id i bonúvnú.« boc qñ in quoltbj illr:il plurm^eft equalts bonitas ficut in vno tllo:ù. niic aùt fi fini pivra infinita in quolibet eft e¡[lf9

bonitas ficut in vno quolibet eo^.ergo (Ila plura bo# na ejccedùtin bonitate illud vnù bonù:« ita ilid vnù non eftínñnitum .f£|£tfioicascpficargueref$oe? iRó nobif US « creatura ejcceaunt oeù.lRon valet:tù qt qdlibet lolutionts il lo:um plurium nó eft eq bonù cú vno 1II09. jè t idc5 eft 9 bonuas cutufcùc^tllo]^ alteri^ ab ilio vno emi« nenter pnnctur in Ulo vno.« ló ipm cùiUo bono acce ptum non augetnec^ c9:cefrum facitfup ilUid bonum in re:oppofitù eft ibTPotbefi: qnbi vnù bcnù nócon tineturrotafr eminlter inaltero: qiboceft ptrarónr infiniti. pparatione aùt infini» ad alia finita gña^ lirer arguif fic. vnù inftmtù fufftaenter terminât oepi dentia oim finito:^:« fpàltter pmù a 4 oependent:ied k ì non pmplura fufiicienter terminare oependcnnà t eo dem otdtne 0cpidenricemfd20ependcnci8:ergo nec plura efiie infinita. j>bó inaiMis ficut oependitia qcù# cp eft róne tmpfectionis.fic terminare oependenttatn non qualieercù(^ led pino côuemtdlicui rónepfectio nis.fùma aùr pfectio qui içole t cpccúi eft tn vno infl Otto intiftue. |£ a p p e t erta illa maio: oe facto: quia vntca efienna terminât lufftctcnter oém ocpendenciä cuiufcùc^ bependcnttsrq: ta lUâ q eft ad p um cäm cf f t c ie m r :lUá q eft ad cam c^éplarê:« ad pnm finale maio: aút. í.<$ non pñt efl'e plura pmo rermmamta eÉ dem oependcmtâ.^baf.q:illud non tcrminatfulftci cnter oependentià q ctrcúfcrípto lufficienter termma tur tlla oependenna:q: tunc ali^d oependeret ab ali quoquo ctrcúrcrípto mbtl minus béret a q fufftcìétcr ) tependcret:« p pñs 4 arcùfaipto adbue poITer rem^ nere m tito efic.led fi piura m eodè otdme pofient fuh fictcnter terminare oepédcnttà:vno eo: circùfcripto ad bue terminarcf oepindentiapplete q eft ad altera « ita tlld no terminar:« pan róne oe altero argueref:« ficneutrù vel viruncp terminat.Bicut ergo pma p batio maious j>cedtt cp boc 9 tnftmtù b3 reaiirer et vnitiuc oém pfecttoné fimpR*: q : o is taiis pt boc mó> b h tn eodé.fic tfta f i bó 4>cedtt cp boc q tnfimtù b5iti feemtiilrer «ptènueoé; pfecttoné limitará: «ejcboc oémoependcntia entis Umitari fufliciauertermma« re pót.« fic ifte oue pcedùt cp boc cp oictù eft in pmo articulo Oc infinito^ b$ róné cntitans fiue oém enritaté co mó q pofe eft bñ ab vno:qd eft vcl tdcnti ce p pfecttóibiis llmplV vcl eminenter p pfectiomb^ ^ limitatis. ifta am cóparattone mttnttt ad alia ^ sñaUterpótarGuib:euttcrfic.$ncniib9eino:dtné , circntialiafcendédorempiturad x.«.ii*metcefi« eft lUù o:dtnè ftarii bfe in aliq vno infinitù aùt is tenfiue eft oino fummù:« boc ßm o:diné eiTennalè ers go eft oino vnù. e l e n i o 4)baf maio: fpàliter ep o: dine infiniti ad intellectù « volúntate:« boc fic: eus iftnitùeftobieetùpmùinrclfsiftnirt.«obiectùei9ctià 4>«dlt beatiftcù:fed non pñt efie etufde intelfö infiniti plura Aclararlo obieaapm a« beatifica.fEConftrr enà poifet arguì t>eobu:ctopmo«beatiftco volùtatis.1^:ima 4>pópt ^ intelligi oc puntate triplici:« oe qualibj eft vera: « bocpma jppópnnettnaniébza vna pmuas obicai d : effe pm uas adeqtioms.qñ.f.potenrianó rp:edit il lud obiectù:qùo colotarù v f fummofiim d: efie pmù obiectu viiu s.B lio mó piimù pót otcìi^mte cuius o9 aliud inrelligiF vel cogncfcif a rali iteUeciu: qùolup eft p:imù obiectù v i fu s .d S ^ ^ w '“ ó pumùpót ois> ci pfectionis qd in feprtnet tan^ in fummo pftctioni oim oblecto:ù«virmtem püciendipotcnrtâobiectù aùtbeattficù eft illud in quo fumme p ftaf «quietai « fatu f inrel(ectus.tC]c bi»*«bus pofiuntacctpttres m aio:^.nS idem tatelleet^ non b5 oiftincta adequa« ta obiccta:qi non pót in aliud obieaù oiftinctum eòa tra fuum obiectù adeqnarù:q: tunc idem obtectùeéc adequaium « non adequatum:« tùc potentia ei;cede3

V .ret ülud ín operando ctrca aUud ejt equo biftínctú^ % etíamnec potentia pót kfc plura obiecta ma mita tevirttms 4 eft M e intellia: q: non pót elTc 9 ;^tute. •intelUgat 4c4d itelleplv.x ita.b.tejc j^ tc*b . wtelU gat 4cqdmteUejccrit:i;ita.a.quta<p.a.fitratíomteUi gendt.b. t econuerfo cft ctrculatío : t tfla circulatto: eft tfnpolTtbUt9.ncc poteft mtcllectua fumme quieta: rt m buobus equo Diftinctt6:qz non p;o obiecto beatifico x qutetattuo iUud quo ctrcúrcripto nitrii int nu0 qufetaref i beatiftcarcf .fed ctrcúrcrípto vno ad^ l^uc elTetinalto fumine fatiatus ^ctatua t pfectus.g in tilo nó poiTet e(Te pfcctua.pan róe nec aUo.^atét igitur tres tita. qx etufdem Inteltë non pñt plura effe obtecta qc eq Diftmcta ma mitate adeqtionia: nec pztma^nutarevirmtis:necóma^mitacccfeatoni0 Hcut obicctum beatificií eft pmum minot.ntniintíum fotmaH* tlnccnfiue rft ÿmû obtectû intelts btuínt c l; iftoi^ m cç j>baf x ^mo be fci5a |^múate:qt qr5 eft ró

t-meta* elTendí eft;ró cognorccndi.ínftnitú ergo cû emmcnter C C.4-* cótineat in fe qdlibet oéin encitatetn:etíá emmena

ter ptlnet in fe oém cognofciblUtatein. He aût ptinen« virtual'r ali^deftetià motiuum ad ei'^cogntttoné.ftc ergotûnitû mtéitue q^cù(^ l?5 rónem obiectt^mirec

H f¡Mctu intellect’ bíulni x l?oc im itate j&mttó. C 5 n boc fcdtur 9 ipm cft obiectû piimû mitate adcÇtio i.?.bif.i.i. ni0:qtucutoftfum cft alibi In ma bemtcUudiuinom ^.buelufó telfó bluin’ nó Ijj obiectû adeqtû côe per abftractto« i¿.meta. nem ab oibue obtecti0:fcd côe côitate vtrtutÇ ad oia

per fcobiecta.alias vlefceret eme mtelfe: qi poiTet U ' tnutari ab obiecto ftnito.q^ ergo cft libi inuin j^ma

U tereftetti^m ûadcquatû.CiBï*20c«‘8ptîte''tw¿mitae.r.sfcctlôis q eft obiccti beatiña: qi in sfectif fimo obiecto x fummcptincnte oém gfecttonem oim obtectoj^fummedetaf:pficttur:«fatiaî ipfapotétia:•t Ita beatiíicaf.C_Connrmaf iftarô $tu m ad maio rem t mino:é.qi imt plura îfinita biftincta.a.t.b.5ns tellectuô biuin’ poterli intelligere vtrû<&. aUoiîn ab tcrû non i j î« rônem cntiB.neutrûaût pôt irelligi nis Il actu ppicljenftuo cû fît fonnalV infini tu. vntco auté actu cópi€l?cnfíuo non pftt intelligi ouo t)tftincta ijûa tia piopziam iniitnitatem:qz vntcû obiectum intenfl uc><nftnitumadequaturvnice compjci2eníloni.ergoi tellectus biumua ouobus acttbue cÔp:cf?enilui9 îtel ligcret.a.t.b.ê 6m illoa Ijâbcref fïmul buos act«. qS cft ipolTibtlc.qi vnica ppjcl?êno iftnita x îftniti adeqs tur vni itellectui ifinito vel nô fif:t fuccelTio vrmutaa tio vel nun$ :cum vtrunc^ lit infinitum tntenlîue*

Scáaroprícípalís de cóícabílítate fie ^ fotmaf.oie gfcctio iimplV eft côicabilia.oé infîniiû U

tenftue eft pfectto (ImpH* ergo tc.'Aulla aût^^pztetas gfonalia cft côicabili0:qi cft foimalia rô incôicabtlis ter c^iftencU.ersonullapp:ieta0 pfonali0 cftinfiinita intenriue.mino} eft manifefta.q: nH^ilpôteiïe magi0 gfectû $ 9 ftt inftnttû tntenfìiue.^bó ma.^me. qz 6m 9 colUgiC qt intétione Bn6.moñ.i5.cfcctto flmpUr eft que inquolil^ljñte ipfam meli* eft ipfam t^abere^ non ipaml?abere.l^ec aût regula indiget buplici eps

IStpô fub pône.non eni intelligif (le meliu0 eft i^m qua fua ne? ttlKïïma p satio ptradictom oppofîta: qi fie qdlib? pofirtuû eiT; fection(0 s^ctio iTmplV:qt qtflibet pofîtiuu; eft fimp*^ meliu0 rimolicii. fua negatione ptradictoiic oppofita:fed intelligif ibi

non ipfum p quocû<p fibi incôpofTibiU cnâ polïtiue. v t fit fenfU0 pfectio fimplr eft in 4lib5 inelio: quocun CB ftbi íncópofiÍbilí.fc«o intelligif in 4cû<p nô p qcûa « n5:fed p quocuniç fuppofito non intelUgendo. vt cil tali» nature vcl talia.fed abfolute accepto. vt é tas le fuppofitum pfcindendo rônem nature cuiuo é fu;fc pofiium.ljoc |9 ‘qi auro lïc conftderato; vt natura

Fo.X V .aurf vel fuppofito côfideratotvtfubfiftens in nâauri non eft melius non aurû $ aurû:q; incôpofitbile vt ù côpoflibile non cft alicui meliua.ocftruit.n. entitate; tpfius'.imo meliua fie eft aurum effe aurum ^q^cûs q; incôpoHibile nature auri.C! § itelfa ppofitio ni0 ifte pfectio flmpfr cft talis q in quocun(^ luppoli to abfolute confiderato 6m rônem fuppofiti nÔ oetcr minando natura in qua vel cuius fit luppofitum: me lius eftipm&noni^m.f^oceft cpqT>ctti)(çtncôpoiÏÏ9 bile ip fi.^ ic)c l^oc feqmf ppolitum ^ nulla pfectio fimpir fit roimalitcr incóicabiUo jpbó pñtic.q: t(6 cft fozmalitcr incótcabile cft fotmaUtcr incópofTibtlc cui libet alteri: cófiderando etiâ illud fubrône fuppofiti non includendo natura :cuiua eft illud j)batut qz qd repugnar alicui:cumvtfibi repugnar oeftruaeipm: vt fic non eft melius ipm $ non tale. quod aût eft be fe incótcabilc repugnar cuUibct etiamfub rónc fuppo fiti.^ non eft mcliua illi:ctià vt pfideref fub róne fup pofiti œ non ipfuin.l&ému0 § tftam ma. nulla per« fectio (impUcirer eft fozmalitcr incommunicabilis.

T ertio argu itur ex íncópoíTíbíIícace:(tc.pfectio fimpR* cutcùc^ ppofl'ibili fibi in eodcm fup pofuo neceflano eft cadi realiter.fic intcUigcndo 9 i abftracto accipieudo tjoc t illud: verù^eft oicerc Ijoc é illud. S e d rclatio ozigim0noneftcuilibetppofribtlt fibi in eodcm fuppofito fic c9dcin.crgo. xc. mmoi eft mamfefta.qz ifta non cft vera.gñatio actiua cft fpira tto actiua.maioz 4>baf mductiue: x róne. iductme fic. nif^il cft in bmim0 q: non fit idem cflcntic o(uinc.im mo etiâ x cuiltbet clTentiaU. ita 9 pfiderando vtrûiç in abftracto fimpti*: vcrû eft l2oc.oc elTentia ergo x be elTentiaUbu0 be quibu0 cóiter appct tp qdlibct fit ifi? nitum fozmalitcr P5 maioz.^qdUbet eoiù eftidécui Ubetfibi cópoflibUi in code luppofito.pbaf cria eadé maio» róne fic.qzinfinttum nó folum non eft compo:: fìtum:fcd cria oino incóponibile cmlibct alteri. oé.n. componibile pót elTe g s . i per pna ejcccdi. qz totù cft maiu0 fua pte.3lnfimtum aût nullo mó poteft cjccedi ergo eft ommno fimplec x incópofituin x incópombt Ic .0 1 aût aliquid cópombile fibi in eodcm fuppofito non efict oino idem fibi:tunc Ipm non eiTct omnino i» componibtlc.qt tunc ibi ciTer aliqua cópofitio faltem aliquo mó acrua 'i;;poiéttc.i&abcmu0 ergo mamp« tem maioU0.f.9 inftnitumcft idé realitcr ei qd eft \U bi cópolTibile m codé fuppofito. feda par0 maiozis.f. 9 fit idem fit vera pzedicatiom abftracto. vrputa Dicendo {¿oc cft oc. jpbaf .qz cû pdicatio affirmatiua fit vera ratione idenriratia.oi« ma critvera abftracti oc abftracto: vbt p abftractionem non rollìi ró idcmt tatis.vbt aût p.abftracrionem toUif ró tdentitats non eft vera./Sjcemplum.l^ec cft vera.albedo cft coloz.qz licer c|:trcma fint abftraaa:non rñ fît abftraaio nifi a fubiecto alteriu0 nature.t illud fubiectutu non fuit ficifa ró identitatie cozum ejcrremo] . maner ergo rô tdentitatio nature ad naturam ilio fubiecto ejcclufo. S lbcdo aût t mulTca nonl^ñt identiraténifl per accí¿ dena róne fubiecti.15 ergo |?ec fit vera: album cft mu ficum.p tanto 9 idem fubiectùbcnoiaf ab vtroc^ ac cidente:tñ abftractóe factaab ilio fubiecto:qdfuuró identitattd eozù:i?eceft falfa:albedo eft mufica.pat5 ergo 9 pdicatio tn abftracto vera eft:qñ|C^rremotu; eft talid identitaa:^ per abftractionem non tollif ró idenntati0 eoi^ .^odo qñ vnum cjctremum eft infini tum:per abftractionem a fuppofito non tollitur ratio identitatte ad i^m.i: hoc cuiufcunm cópofiibilis fibi in eodem ftippofito./£t ió ppter innnitatcm v t là ars gutum t(t non pót eiTe compofTibilis i eodem ruppo«* fitomift veraTt s^ eta tdétuate reali.ergo abftractio

ne facta a fuppoílío $d¿u manet ratio e p rm i infini tt fotmaliter fcmpcr tn quacun<^ ablïracttcne mantt ratio idemitati» ejctrcmi ad cjjtrcmuimî per pft» ve ra pîcdicatioin abUracto Ijoc e(l Ijoc. |£iÉjcilta rSs ne P5 gcncraliter 5» queda dicattones m omime fût vere non folû in cócrctotfed ettam in abftracto: Q nô funt oppofm De oppoftto.queda vere in cócreto: Ucee non m ab!lracto:qï non lo^mur be lUis neutre mÔ funtvere.vbi,f.c]ctrcmafuntoppoilta:q: nec pater cft Hlmsmcc paternitae e(l fUiatio.ISlbi aût ejctrenianô funt oppolîta fed côpoiTibtlia tn eodi fuppofito ibt fë per ad minus d l pdtcatio vera inconcreto : ficutpa¿ eft fpirand:pater eft tnsenituemon aût abftracto. fic patf m itas cft fptratto:‘t tû I ec cft vera t>eit96 eft pa temitastbettae eft fpiratio: oc non eft nifi qt btuint;i tae eft fotmaliter tnfinitamon aût paternttas.necfpi ratto.t tdeoabftrai^do a fuppofito t>eitatemcû fem per maneat in ipfa ratto infinitatis feinp manet ratio identttatte fimpl'r ad paternitatem t ad fptrattonem. % ideo manet rÔ verttacts afftrmatiue i^icationts in abftracto.fed patcrtutatr que non cft fotmatr infinita abftra^endo a fuppofito no manet rÔ ideutitatis ei^ ad fpirattonê acttuamq etiam non eft inñnita:qt neu trum ejctremû ëin pptiam rattonem fui 1 5 tnftnttatê. t ideo I5 i?ec fit vera.pf fpirat.qt ctdemfufppofito con uenit vtrûcp. tû abflractione aü tUo fuppofito facta, qt neutrû eotû cft infinitûmon cft vers pdicatio i ab«

lSl ftracto:paternita8 eft fp iratio .f^r oppofitum confia* milis ro eft.qûcunc0 aUquod ctlentiale ô d ic^ oe ali« quo cfi'entiali.vel clonale t>e cflenttali v f cfFcntiale De perfonalt.vt pote l?cc eft vera.faptêtta cft patermtas. fapientta eft fpiratio i gronuerfo.qt abftraf^ëdo a fup pofitoadl^uc manet alterum ejuremuminSmtum.fcf fapientta.*! ideo remanet adljucratioidcnticaas ejcs tremi ad eytremum facta talt abftractiôe.î ç ?ñ3 roa tio vericatis in dicanone affirmatiua. |T a te t er« 60 eenerafr ifta matot 9 nun& eft nefanda pdtcotto tn Dmini9 per idcntitatem abihscti De abftractomifl qtneutrume]Ctreinû eft fotmafr tnflmtum.ficut Ijecê nesanda.paterntta9 eft fptrotto.

Circa tñ m aalláquare pdicatio aliquac n I ^ abftracto in oiutnis negatur DupUciter ab aliquib^

^ ^ patemitas t fpiratio fint idem realiter : tñ ^ e n .q u .; otfferuntrationc.i Ijocfullïcit ad impediendum talc?

’ Çdicationem. (Tiiàûaût^batur^taltsDifferentta non fuffictt qiruftaeft verafaptentu eft t>ontta9.llttl derur ficut attrïbutum potcntte non eft attributu; fapientte. S ic nec in p topofico .^Sed l^c non vide lur^babile.qtattributumvtattrtbutû Dtcuintentto nem fecundam vel relattoni altquam rônic circa tll;$ De quo t it .^ û etiâ numcratur t verû eft Dicere ip bo« nitae 'i fapientta funt duo attrtbuta. er$o 6m iUudfij

eft numeratio non eft verum Dtcere Ijoc lljoc, quw illud cft roms.fed non i>pter l?oc negatur ifta.làpieti lia cft bonitaa.vbt non includitur illtid rônis q $ nua meraf in e is . er^o a fin non includendo nifi lUud q9 ret cft.fi oino idem effet tn re patemttaa <z q)iratio:eit ijec vcra.patemitae cft fpiratio.licînon ifta.notio vF ptoptietae prnitatta eft notio vel ptoptietas fpiratio

^ nts i^uccunípcnímfuntcademrefimpfrmDcoípafignificatactíamtnabftracto'iínnoíbus ^meimpoífitionis fiue fi5mfîcanttl)us rem ptime intennoms p dicanf De femuiccm in abftracfo.l5non in noîbus fcs cunde impofitionis fiuc accepta 6m altqua noia fecû de intentionis.ficut p5 in crtattins.vfi licettftafitve ra.fottes eft l?omo.non tn ratio fo:tis q cft fingularù:

® ar.ltj. (00 çft ratio ¿ominis q eft vm ucrfalitas.CSItter Di ctt 8ÜU9 7 rônabtl(u0 vt videf t ad poûtum .$ p;o

pííctatce in eadem çfona Diiíentní eje naturd rei ptc ter confiderationcm tntellectus:q: ad f^ c fufìicit Di« fperatio-.Ucet non fit oppofite : ptoptcr l?oc R icatto vntu9 De alta in abftracto non eft vera, jg t qoc tdeo: quia illa Diftinctto tp natura ret cft ptopter non ifiniia tatcm 1?utus x illtus .qt fi l^oc vel tllud cfict infìnitum non efl“« talt9 Diftinaio nec ipediref talis pdicatio.

Circa terdu articulu cotra pdí¿la ar-'guitur quadrupir.pmo fic.qi5 non cft comptel^cnfibi le nifi ab inteiiectu infinito eft fotmatr mftnitum. gea neratto tlla vt tjñatto eft fotmafr tncomptct^nfibius nifi ab mtcUU infinito.ergo t c . mtnot b af per illud ¿fa.5?.gûattonë eiue quia enarrabit. quod ejcponés Rdier.Qomit'.ptiina fuc mat. t>e gnattonc eterna fìlq q6 tnquit ipombtle p^eta Dtpt affatu ‘t&fed qt5 cft i pofiibile aifatu cft incóptct^cnfibtle ab intelfu finito. ¿ C o n ftn n a f etiam e illud amb.i.Dc tri.qucro a te quo puta in4t ftUum efl^tsenitù.t fequif milzt ipoffia bile eft gñationis fcire fccrctù.mis Deftat; vojc filet: non mea tm fed angelotù:? fupta ct^erubmi ferapi^i t fupta oém fenfUm cft t pbat ibi qt fcrtptù cft.i^a^x ctftifti que c|:uperat oém fenfum ad p ljif.^ • ÌÉp Ijoc arguii Sm b.c;: quo pap Cl^nfti cft fiipta oim fenfu; qùo non fupta oém fenfum eft tanta gñatto. CT te s terea fc^oarguif fic.omnis actio adequata pnctpio t termino infinito cft fotmaliter inftnita:gftatio in oí uuus eft actio adequata i^ncipto fotmaii tfittito t ter mtno mfinito:qt ÿnciptû eft cfTentia vel mcmotta in« finito.« ptun^tcrmtnus cft ftUu9 qui cft infinitu0.ter minus etiam fotmalis é ciTcntta cótrata fiuenotitia Dcclarattua:quotù v trù(^ eft infinitum. J&t p5 9 tfta actio eft vtrù^adequata. qt non pt efí'e mfi vntca l^u iU9 ncipq adl^ùc tertnittù.§ ic |£i^tcterea.terno ratio fubftftendi cft ró cfecttiTimc eifendt rclatio oti:> gim s me glone eft ratio fubfiftcndi.crgo cft ró pera fectiiTime eiTendi:t per pns infinita, qt cfle tn Diuinis cft fotmaliter iufïnitum. C I Ì^tetcrea.intellectu9 Dis utnus eft fotmaliter infimtus.Bltoquirinon compte t^ d e ret mfinitam cfi'entiam Diuinam:Dcquatactu5 eft queftione ptima articulo pttmo.^ intcUcctus vt t tellectus eam comptcijendit.non eft aût tnfinitus.nt fí quu cft idemcfiientte Dtuine que eft ptimo infinita: feci paternitas eft eadem illt. ergo patcrnitas 4>ptcr egndanrattonein eft fotmaliter initntta.

A d primu íftorú qñalicuíus íntelTs e ítaliqi5 ptimum obiectom im itate virtutis c illud qT5 S libet aliud obiectum ínteUigif fim otdiné quem vnu) q ^ obiectú t^abet ad tllud mum.^fta pt; cp róne illa qfacta cft in ifta.q.art.2.oe tntellu « volútate./&;e emplum qñ altcuius intclfó cft altquod ^mum obi^ ctumómttatevirtutts fmcdiatius intclligif virtute eiu9 tllud quod cft per fc ídem t l l i $ illud quod cft g accidens ídem tlli.núc aût intclls Diuini cft oíno idé obiectum mum imitate virtutis 1 adcquationis fU cur tactú cft.drcntia.f.fub róne efi'cntie.nullú ergo fonale eft illi intellectui l^oc mó obiectú mú.^ptnd 119 tñeft píimo obiecto $ aliqó creatu5 p:o $ t o qô c ídem obiectú pumo.« ló 43piitqutu9 in entitate.-tper ^ñsmcognofcibilitate. ¿adfotm áargum ciw im a lot cft vera fic intelligfdo.^ fi obieâû cft incóptei^fa flbtle 4>ptia tncóp2cl;cnfibllitate cft etiá infínirú pto« ptta mfinitate.fed fí minot eft íalfa .f.9 gñatio illa vt gñatio eft íncóptet^enfibtlts licct illa minot pofíet l a bere verû intelFm p accidens: vel fim aliquod cócomí tans:veladl^ucO« magts ad 4)pofitum )fim illud qô eft rô intelligendi ipfam.ipla eíñ nata eft mointelli« gtpeirentiamtan^eP^tinùobuctûtâab inteilrctu

V .eftiftto 9 beatoci cfTcntfa v t cfTcntia eft ptfni0 obifi t i tUt 9 íílt^.eña eSt rô intcUigIdi gñdtionScnmcóp:e< t^citfìbilio:'; ítz gñatío polTet otct mcSpzel^Snbtlíg pif ciptatiuc ftuc calircr.Cl^^net etíá otct tncóp:elp2fíb( lid cccomitltcrnuegtúad Illud idudÜ:q:gñ8tto tncludit cóicatíoni ciTentic q Üt q ipfsm ciTcnrtá £fone ad cfdná.^iiadlitcóícatioprupponKue mcluditmfli» nitat¿ clTcnrie:q:ipra ndii poiTct ílc cSicari plurib^fup poílíta nifi cfTct inÁnttan ídro gftatío cR meÓptcbSflbí Ua^túadpfuppoíItO.r.cótcanciiScírcntie qreifrtt ci <nünit(í.CS5 P <1199 rgdonce argutftqtrcmcrelTat v is oc pptia rSiie gñaMonte vt gcncratio cíí p quodcS ^ pnricipiú mcelUgSdi intclligaf:« ¿[c^d ptec^igit in intcUtgMo « cômuntcâdo Tcms ipta <n ;ppiia mtelltgf btiitatc Tua v f (ncóprcl^nùbilia c auctcìitatce addua ctaa:i cumfcQi^ mtclligibilira9;pp:td SincSpie^nd^ biUe Illudc(t mtcUigtbile íiiftnftú.|E^ñ.ponet oict 9 cópzci^enfíbncmtellecmtfTnítoincccírarioltnttGrt fit

C c$pic(^»rib(le ilU Intedccrui non eli lìnitQ:i Ile conceo ditur minoi.^ gcaeratio vt gfìatlocll (itcÓpKbenllbl« Ila tntcllectui crcaro:i ita im ;ppttS entitat£ t pptcbS UbiUtari ii0n elYÜnitatT; cp I?oc non fequii 9 flttnfinl ta:oc quo tangei m mfìonc ad ÿndpalc argumSiQ.im Ipocg matcì bui^ argumiti eft negada acciptcndo fnc9 piel^cnflbilc negarme ptono po(Tibtlicóptc}?cndi:qu(3 ad oc <v ciTct vera opoucret illud inittitgerc qlì ptra rteS.plpabétcuuântttativtttusïicptêdêtcm fa v ltn ertine comp:eI?cnnibfIc:vel omnc compictpenflbile epa cedcntem:quodnoneOin piopodco.CHd Tccundum adequarlo DíatpzoptícequaUtátcmouommmcadetn ^titaten (Tc n5 eft 9dequatto mptoponto.BUo modo adequarioDfd{ nonim g’titatcm fcd im ptopo:tío¡j nemtiflcoiciCali^dadequatumaltctiquodcdfummc ;ppottioriatù fìbt.il tbi fìt adeqtto vtpote eifect^ adeq« tU0 caufc qui c(t ;ppoitionat^ in róne elfcct^:!) >Uc non flt (ImplV fibt adequati cqlitatc q^titQtie.iboc mó tllu« minatio oicerci adctjta foli qua malo: ciTc nó pelTct:!? lumcnnùq’ dt cqlc St impfecttoni ^titstiaipITfoIi: qt cIT cffcct^ equiuocus.C^Sd fdtmâ:tQc maio: eft :i a oc adcqtioiic pmo mó fltUd c(Tet:r3 fíe mino: eft faira:« pcifcvcra D cadcqrionc f c ^ mó.nce adbueioc adcqtio ncillo móq.f.cft immtentionS:redimc)ctentionl:q:.r. vnùpnctpfù gcncrnndi nó pót cjetendi ad aliS generas ttoncm ad iftg.iRS eli § bic adcquatto quanttta tiu9: ncecil ;pp:tà adequano im po:tionS t(i ad mientio

^ ncm:f3 tantà $ tù ad c^téitoni:« ita nullo mcineludlt fnfiinitarS q>ra i in ilio cui adequai. tcrtiS fleut tact&cHinpccdenti qitloiic.articulo.i.in íínc.rubfíftc:» reelt e^uoeQ.vito mó aecipif ptoc le efTc.« (le loquirur S u g .7 .oc tri.c.4.019 rea adfcrubflftit quanto tiiagia ocus.aiio mó fi incóieabirr c* fe elTe;fiddem cóicabile (ntelligif Qòquan rubnftcnetrsquafímbercnerubflítf li.*i quail modfi ini^rcntfr biíd.0momS cóecdo q> fub filiere fnmitr oici t cf.-cillTimu cfie:'x nò»o«ct t mfl ciTcn tíá im Bug.fedo mSfubfìflcrc pfupponit pfictcci'.fcd nSíotmarrtncludtt:r3tfñ addit inccieabilitatSfupzac fe CfTe 0 mó aceoptùn Illud He cITró ftibflftendt:q6,e ró ineóieabiliter g fc cnVndi:<z talia i rclatio.ró aùt cSn di ineóicabiliternóed ré pfcctrrrímcc(Tcndf.CBd,vltí mO pccdo <f intcllcetus c(i íoimafriitílnii^ ;pp:ts (nfls nitate eft mod^ intrinfecue fuc ppticcntttatia.r.ltcU leetualitatta vt intcllcecualitatis:': tri pfnitas non (k eiltnfi;nita:c6b0ctfi pfnitaBCfteadSrcan-clTcntic alt

% quomSfïcutinfcHcct^.£tcSaddiE(piniïnitaa ìtcllcs ctue clT;pptcr tdétitatS cjue ad cfTentfà.fC^ndco pii nifi oCfioiti oiumi6(vt taetQ eft in ma qltionc)cft eiTentt8|Vi cfrcnt(d:qim aiTt.c(l pclague ;pptcr pp:el?cn>

F0 .X V 1 .(lonemofm cftctfonSolufnsrS.ilTa efttnRmtanó tâtS intenfluein rcd5eti9virtuaUter^mo « per Te contincna oia intrinfeea:qó€uncp a6t aliud ptinet e identtiatcìn atm:rcd non ptimo ofa:q:nccare:fedvtriutc clTentic:» qua edam babct Tuam tnñmtatcm.^tdef ergo elTen ti9b3infimt9tem‘ifo:maliE:tptoptfam a ptimà:qt a retqtreipcctuoiumof pclagu6:q: otnncm cfcctilTime cótinct cntttatem (ntrtnrecä:vt pcHibtle e(t ca contine ri i vno fotmaR’.B b bac aS t ptima:(lcut licet lo^tema nant of a otdmste.^mo 4dcm intrinTcca elTcntialia que H}ot9 4 Ut nonoicuntrcrpectùadejftra.rcóo notionalto.tcrtio itefU gis x vltimocre8taRuec^trtnfec9.iq^ltbct emanane rea pftbuebec ptt Illud s^ctioni9 abeatcufus eli capa;c fl flbt non re appUcabiP pugnata lUme recepii cä quafl cifectiua:« ptimarta ¿ tnÀmiae cflcntic.caufa autcj flue ratio fotmaiie eft ip raentitae ptoptia cuiuflibet emanantie.cflcntialc er« go recipit abea inftmtatemfotmalem; qt talie cflenna fbíficitinr9tioneptincip0 ‘iftiitd9mentt 9d oandùtaa lcmquantit9tem:tt9liequanttiaevirtuaUe ipfl non repugnate flcut ncc còtcabtlitae.tpn 9utem relattonf perrotialt cópetit per eflcnciam efTe ad altenimmcc c a petit flbt infinitas intcnnuc p:optia:qui9 nó eli capace talte quantitatiarflcut nec eómumcabilttatta.ftià m genere p:indpl) fotmaUe eli flatuetboc emm aeciptt Rnitatem:iUudnon:quiaboc eflboctiUudcft lUud.fl nefa^no cuilpocacctpft commumcabilitaicmtUlud tneómunu ratuií« cabiUtatcmtqtlToccflboe.'tilluded illud.repugnàtia * enimfotmaUe inonrepugnantta pitmo reducii fotma literadrationcm;em9:cuiotciEencrcpugnanti9X 9n ^ dem8beflcnti9creaturereciptunt^cntitatem ñnttam: ^ quia talte fola eie compettt.CHd f<>:mam igiE argua raentiDieoinfoiatdcntitaecflentienon eft fola ratio l^abendiinñnitatemfotmaliter.rcdcft ratio fuffieicna omntcicui fo:malitcrtion répugnât inßnttae.fozmas Uter autcm répugnât rcUttoni perfonalt vt p:obatutn cftnnulU cfTentiaU.fit fi querae quare cópofl'ibilie eli iniTnitae i c t non buic.potefl queri in oppofltù qua rebuicrcpugoat incommunicabilitaet'i buie nomqd omnee eoneedunttefteademrcfponfloiquia in ratio« ne ptmcipii fotmalie.quia fciliect fotmaUtcr b Jc eli boe:T tllud eli illud Po:maIiter> f^uia autcm in ratio:) nc ptincipif fundamentalte ipfa efTentia eft vnum p:in cfpium tlUmitatumta quo multa funt otdinate nata p cedere.t quodiibetin ptimo mftantiun quo quafl ema natvclptoceditin cfTctruam babct entitatcmtboe ta« lem 1; illud lalcm.t bttie fua cntitae eft ratto repugna^ tic aUcuiue:cuiU9 taincn tUi non efl ratto repugnantie eniitadirua.

Ad argumencutn principale" ficut ¿t^claratum efl in ptimo erticulo.infÌnitaeia cntitateofs cit rotaUtatem in cntttate:i per oppofitum Tuo^nos do fìnitaeotctt partialitatem cntttatie.òmne emm fì» nitum vt tale minus eli mITntto vt taU:quia fceundutrt ¿uclidcm.7.conclufione.4-.omnia numcrue mmotma <01(8 numeri pare efl vcl partca.ÌJoc non flc mtclligg dumeft:(p iftcbinariue flt pare lUtus tcmarii-.quia ni , / bilcftrtcinotumi*:fedÇtumadptopo:tionc8omnee ’ attcndcndaetn ^tttatibueille binatius fc babet'ad illumtcrnarmm:fìeutpare vel pance ad totumtquia Amilimodocpccditurabilto icmanotficut cjcccditup aliusbinariue ab alio ternano cume eftpare.^lfa oía cobee4tuUumcrcatumcftpar6iOct:cumocus flt flms pUcifl'imue.rcd omnc ffnttum cum flt iminiie illa enti« tate inanità confo:mitcr poteft otci paretUect non flt feeundfl aUquam-p:opo:ttonem'oetermmatä:quia cp, ceditur íntnfinituin.al?oc(nodooíiealtii4 cR99ben<

te fnRnfro&r ene g ctidparíonSiqufa ciapU parrem fíe liuecnttiatíequecH ibi totslírcr t perdete. l)7oc er govoic l^dbcrc 9 ortinc flnttum:cunt (It niinu9 iiiás

£t)7dcba Mtto eOpar9:cutergorcpu0nat ciTepars vei eiecedit cur i a rcátitcr ab aliqiio ct repugnar effe Rmtummunc aus

tcrnita« Ítem parcrnttati l?uicrépugnât ciTcpare oiuirntatis crcdtur;0 tUdniodovcle)Cccd(aoimmtate:qt pptcrtnfinuatcin eft 4>ra fot oiumtrarta paternttaa cG flteiponfibilid fìbrin eodc; ma(i¿. non fuppoíitoeftflmpríidejnbn'zcpñs realiter crccdt nó 8ó(íMui9 pótmccclTeparehccrcncmpartidf^abcre pócnoner

)&t> go e(ï Irnita nec inñnítá:licur puapbatS 2: q: fícut ftní lum l^abet róncm grie móptcdicto: tta infinitum !?a t)ct rón¿ tottu9bocmc.f.c)c plenitudine quantitatif vin Italie fue mcnfurane oé almdvc maiue per accefTu 0dipm:imintiepcrrcccnum:redncc paternitae tpas bctrón¿totalitatie:quian)enfura fmgradum quSdâ Sf¿ctionie ftat ed altquod ptimS moidinemenfurandi quod elïcfTf mia abroluta.H^^icoergo bteuiter tp pa tcmitas ncc foimalitcr cft finita ncc foimaltter infim « ta .£t cum argute ej: oluiflone imediata cntie I ifta it anteÿ Dcrccndat(tn9cc¿gcncra.c6cedobcne ç íftanó ttutdQtcnevriamcótractófcftad aliquod geiiue.fmo quodUbct gcn^ t ene vt immcdiatcmdil^rcne ad*oe« cem genera cft picctfe ene íinitQ:finitú tfitmdnitum no oiuidunt ene mil ene §>«im q: flcut f m pl5m pumo

Z.C pl?rn.limffi t infintt0 titatt corigruum q i: eft vmim ‘ ’ ©efiinitot infinito t^titarcppucacccptt9:rra etiam

c^tcnflueloquSdoñinttiJtinfinirQvtfunt paffìòce en?ÍT3CCaoó fcúti' P *’f'-'c**^alcm.tal{e afit f r i t a s nonxóucntt entttati Íla9 efl v í"* f ‘ <íy*^p®f‘‘ *ffl*‘ pat'rí8líevel totalie mterelTentias dnciDiúae QuátifatSciftcóparatáailalíamftatim opozíct cjcces ouo í eipn cjccedi aelTc partiale vel totalc:flcut l?ic lo^scoi&fldi <5 parriati a rotal{.patemita9 aurf vt paternitae nenj P - ' toralienec gtialie.

fet etil oía ç quSritag virtuali9 non conuenit ntfl en fitattdditaiiuc:vt.r.oifttng»irurab entitate ijfpofta» ttca:t c ñe ncc ñlnirae necinfinltae.^l'^a eQr cntítae Iicetntinfcquodâmodo quiditaiiuattií vt eft talieS tiiibfpoftaíica.|r^ffcriiomodooiti poípfí qrquanti tae virruaire non conuenit nifi entitate abfolute.0cd lile oue rñíIoneB «?lrtme ronccdunt altqua eubta dc en titate brpoftatica 1 emítate rc!atiua:q?.f.non babc2t quantíiatem víríualcm. relationeoi'gtnieinoiuímefcquiturqueftiooc rela(ionibU9 communi« buen eft vmca. ^ laueftio fejcta.

jT ruequalicap in díuínís fit re la tío rea lie fargu if 9 ííc.iIIo rclatio írc a !i0 q b^fiindamentú reale -i ejctrema reali

i^ tero iftîc ta .fftaî bm ói.$ tc .pba tio mt.iW eft magniiudo rcaltetf) eSntie tp io ne rea

ItterfuntbtdtncrcqonradinurcS equalee. in c o n tra . X X*to, 0Î9 reietto realte ñ indaí fup act ionê 1 paiïïoni vel fu

p ta quStif ati.ç.m eta.tn oeo nulla relaiio realta l^nda tu rfn Q Q u ârtta tS q ifm S ug X oe m.c.f.c^u9 eft ma^ gnue fme quâtitare.ÿnulla i Ibt rclatfo realts ntf! ftin d a ta tup actions? pafTion^.talie aû t ibi eft i^ian-clstio oiigtni0:rq ltt86a iitn & lfe l8ttooiiginte.qteiufd{ ras ti5 ie î vtroiç c ttre m o .C 5^2 eadS { magnitudo î rrlb^ pfonie fïcur ead i c2n t l i g c?:trema nÔ Tunt realif olftin rtam ee p ccnfcquene relatio realte.H ic funr tria videnda.pnnio fi arqua Iitaetn wttinte (ît aliqí fíjndameniGreale.recundoiíl' fit realit» oiftfnctio ettrcmo».terfie:n illaequalitae ej: nstiirareiinfîteictt^mie #m fundamentii3.(CT^ifm* erRtuIu91?3 tr>a.^mo vididQ oc fundamento equalita

lie in c5(.fc6o dd pofTet aH\gnari lundamentG equel tatte tn oiuinie.t fl flnt plura üindamcntaque % quot t tertio De quocunq? C0911 flt tbt reale*

Priiîiû videtur accipi a philoiopho q?fundamentû eqliratte ftt quâtitae.att cm tn pdicamS^ tt9 q» ppiiumcft quitttati im eâ equalevel tnequtle £ap.oe^s otci.^nudfecundû notât fiindamSiú Illt*relationiefls tttate. eut ipfe loqutf.c.DC qualitate 9 pptfû flbt eft 9 8li4d B fmeâDicaE rimile vel Diirtmtle.^Dud bicifi bc fúnda;: menroequalitatievcl flmilitudtnie v f magie ejcpitca re.5.mcra.c.c« ad altdd.cquale.flniile.tdi fm vnS t^r oia.equalta quoii^quâttrae eft vna.flmilta quo9 quali:; tae cft vna.eadSquo9 fubS eft vna.I?oc tpfe vfimnuere 1C*(.io.9 non fola quâ ttiae i (ijndamentû equalttatte.r5 red ritur vnitae^tttatie.? tûc cft qô gñaliotqcneppoflta 9uplc]c.vna an vnitae flt fotmale infundamSto eqlitas tieftfloaref q> flcianîmedtatiot^ipra ^ titas cuiue eft vnrrae vel ecôucrfoffcôa qftio an vnttae fit ofc gti- nSeadfundamcntûequalitatiettmpottct p k alidd pontruû^vel iolû ptiuationStvfncgationS^^ fibkeref ïa*“**!?»®.! foIâncgatton2iimpottarc:t cúl?occírctcfe Defonda: ’ ‘t+ ’W*?* menroequalitatiefluetanQ’róppmafiuercinoia rc<$ turq>gñaUteTeqlitaenócSt rclatio rcalie.^ftScódu J * “* *n<ící tloni gnalS t iftae Duae pmifiae ejc quib^ (equif non opcttctfpicoircutcrc:qt trafcendSt qftionippofltS.cô cedftee em equalitatScfrc alibt relations reali adl;uc negât fpâliter De equalitaie Diuina.£fto igif 9 equaU tae gñaliternrrelattcirealie vclpofltiuanóadipuctfi» qmrcf (1 quStô cft e]c pte coç q requirunf ad relations rcali:po(runrertârquefaluarimcqualitatc oiuina fl« cutm cqualitate creata.Defecundoin ifto articulo.f.de quali ta^e tn oiuime in rpâli quid flt etue fimdamentQ.^Ilud videi iSuguftin^aiTignarc pzimo De fide ad petrû vbt loqu ie Dc trtb^ pfonie Dtumte Didt.*lRuIla fndit a lte r i pcedit ctcrnitaie:aut eiccedti m agnttud(e:aut fuperat pctcftatr:a t necfïliopatcr anteriotiaut m alot S .é t po tc lï addcauf êt potentio;.^llud oictQ Buguftfni pbaC erD ic trer6 i q tfl eqiialitaecnfm quantttatS tcfiquâs ^ n p ifn d ; titJeotfm oD iuidaÎtncStm uâtD ifcretStin Dtuiiiienô pio.c.DC pô tc lîeeq ua lirae fm qu an tita të Difcretü.qt nulla eft ^ t t ta te . ibi nifl trin itaet^iiou cft numcr^:vel (I i p lu ra litae mt net p a re iquodam m odo m aioiie:? ita inequalte flbt. Ê ltian rftae afit continua Diuidtf m pm anenti a fuccef fluaro.tnDconcn cftquátitúefuccefl^ua.cft tñ aliqua que cft fibi cotrcrpondine q cft quan titae Dura ticnie» n illapp tte t f etcrnirae.q’ritae pmanene in créa tu rfs Dr ccm unitcr m agnitudo m olte.? oie fibi cotrefpód^s m Diumie Dfcif magnitudo v ir tu tle .S e q u if ergo eje d( cto p5i Dtctft B uguntni <p ad f?oc 9 equalitae fit in Dt u tn ieau tcftpm m agm tudtnem aut fm etem itarenu C S ffundoD tctC B ugufttn teypon iï.q : tficej: Dictls vF<rupflucre.terti& quod8ddit^poteftati.& edSre» fpoafioçpeqlttaealtquo^atiendif p p iie fm ahquid eteintrinrcc{Î?aDrc.e;Epfttt tfiequalitae attendi pSt in cSparatt one ad c)ctnnfeca.^ñ qt pfiti ejc boc.y aliq fozmSalrquâlpfitfnequaligradutirequif (T^iu eS pfit equaliter agrrc in cóparattóe ad e>;trlnfcca:equeliras ergo p tS tte pp ticnoneft alia ab equalftate magnftU:; dirne.? l?oc rie equoDifttncia.fed i quafl e;eplic3e quS dam equalitatem magnirudtnfe.que rc)magnitudoic(l fozme actiuc.ncut in rreatu rie q I?abent cqualem ma# gnitudinem caloitetbabent potentiam equalf calcfViii cicndi.nc Ô funt tria eonnumerâdo equa lita ti que cft in cSpararione ad citirmfeca cQ equalif ate^cfl fm m» trfnfeca.pp:(c autcm ? c]c equo funt tiTimodo duo que

V ifuìit ad fe i: ad intra firn que attendif cqualitas.f. firn magnttudinf « ccermtaté.iSc fo:repe ifta Sug^tnre pilcando: tiTimò t(tat>uorq)licatnò poteiitta cus non elt pf filto anrerio; aut tnaio].non Mcttaut poté tto:. iCft ctià altud oubtû circa illud Dictù augue (tini quare non fitti plura attcndif equalttoa.fuur.n. C pater t filiue equalce firn faptam:fim bonitatl:fiin tu Ittnà t cetera talia. iunt equalra fim fapia jntO n I?ùtc0 vna magnitudini.«io iv firn quacunq$g fectionf enenttall funt equalea.femp 4>jcima ró equa« Utatie elt inagntnido iiime cfecttoms.« toc Colà gnitudinéinteiitgtt tpfe quácúc cfectionf eíTentiall.

ro quantum.f.ad illud qô cft fundamentum equalitatto qt nullafundat ntlì fub ratione magnitucttms.De certio in iilo artículo patee ad i] lud vtdendù op5 tna videre.puino an magnitudo ITt ibi ep natura rei fcòo an eternitas.tertio an poteitas. ^ & e p t io o p 5 tria vtdere.piioquatì'magnitudopo m polTet C otuinis.i.q: magnitudo eli altcuiue magni tudo.ideo ad !?oc (p i?abeamu0 magnitudincm ep n i reiop; mo f fe aliquid ep nS rei cuiud Rt magnitudo f i t tertio an illa magnitudo eiud Ht ibi e;c natura rei. vt ile pztmum illo^ qò.f.efl De magnitudine requtrat rria ad i^ftdum complete p:opo(ltum.

D e primo philofophus.v.ine.c.dequàtitateoicit.Buiitaùt iñagnú « cuù« matus « min* « 6m fe t adtnuicem otaa quanti paiTionceM fe.tranf feruntur etia51 ad alia l cc notmno.vuUt>icerc $ ma

&) gnum « paruum lluc accipiantur abfolute « fim ie.fM uerefoectiue fim fc conuenuint g i t a t i p:op:te oicte.9.me.t.cn. tranliatiue autem al^s./Ctl^oc apparcc f4ttaperró

S.me.nc.10 nem 9 non ncgaret pl^ù? equalttatem elTe indtutduo t.io.meta. rum eiufdem fpli tn quolibet gñe:« incqualitatem tpe U .t .t ide. cierum.« c pña c6 firn tpfum equale « inequalc non oi

canturmllcmquantitatem.quantitad altquo modo conuenit oi enti cuiufcunc^ gm s » « p confequena lu cet magnum « puum fim cu? Itnt palTionea p:op:ic $ titatis : tñtranflatme accepta funt tranfceudenria et palTtoncs totlud entte.aug.aút.á.oe tri.c.8.t!lam ma gnitudinl qua pi;ù6 òt rranflariue otcrà otcìt ci ma« gmtudtnem non molte fed bonttati0 « pcrfecttonis. 3n i? i0 tnquit que non mole mjgnafunttdé eli mai« elTe qô meltus clTe. ^ a tc t ergo magimnt p2imo modo fim a ’$r.p:op:tc oictum 1 fim augu.magnuin mole nó d i tn beo ncc in aliquo fptriruali:fcd magntt tranllatiue firn pl^ilofopl^tj.t magn û bonitate z virtù te vel perfccttone potell poni ibi q; lUud eli tranfcena den0 conuenten0 fuo modo omm enti.

Q uantum ad fecundum.in dubiis a f ' f^atu r artum . certum d i q> d i ibi elTentia cp natura retquod etiamt>eclaratumefl m pumo articulo pjtn inequdUom0.

Etí^átím ex hoc infertur tertium.f.cpII. ipTa dTenna w eflcntta Ijj ej: natura rei pzop:iam mas

»etermla gnitudinf .«.Ijoc bat auctotitate 1 róne ouplict.au« »eocinas cto:ita0 c fl© 3m.c.p.vbivuUçencntta dlpclaguo Snitudine qôdâfubltâttetftnim«{terminarrtcimiavt fepeotctû tptâtci)« dt:ô:abeopelaguequoddâqualTgomaré« ^mam ^leumatir cóp:eÍ2cnfíon{ 1 110 ofum:« vt fîc fim iptn cfl infimta ^1^0 "6 è t t i intenninata:rtc § d l ifinitae elTcntie vt efîentia« *^ate oif« C arguif .cITentta cil ifinua ep iiâ ret vt acpQtatfub« ciptfc]cau?ate&aifi.q:Ttépelagu0eflíñntta.t vté *^%r fubs otno p:Ca ep niret ô : pelagu0 infinitae aût elTentieô: ^ O q c* magnitudo eiu04)p:ia.¿ I?lt^p:iâmagnitudlne5ejc

fiaturd rai.mino} 94 alt4 d fatii0p?;q: fIcut t 9

IF0.X V 11.tit^a infîmfti0.i)p:ic Weit inagnftudine:Îmo e|:fenfiu¿ (Uimitationi in ta tte 4)p;ie tta infinitaa nitifiur.« in gfcctioneoicii funimâ pfccttonf vel magmtudinem pfectioni0.|¡[^crróni arguif flc.infintta0 intêRua puenit cITcntte cp nS rei.iUa cfl pita magnitudo ef n (te.¿ «cmato: )batur.q: fîcut occlaratû d l in qôneÿ cedenti infînitae tntenfiua non oicit p:op:letatem vei palHonf etu0cuiu0 etl:fedmodûitrinfccûcm0 ctrcû fcripta ft quacunq; 4)p2ierate.nulli ¿ pót pucnire nilï cuic]cnS rei intrinfccc pucnit.4)bÔ müq: entitati qui« ditatte abfolute q nata d l l^êrc rôncmenfure vel men ftirabili0;vd conuenit ftnttûvel infinitum:cui ergo re pugnat ftnitû ei puemt tfìnitù:tali0 efl eiTcntta otuina l^olTjergo arguì ad bandû ma.p ocq’ rcTont rói0 nonpotdlcópeteretnlinita0tntenriua:q: tunc rclatto róni0 eneteFecttofimprr.crgo nccinfinttoo pôtalicui competere ep refonc rôni0:icd tin ep na ri i. C ô c ô o arguitur Ile per rónf :modu6 obiecti beatiñct vt obte ctum bcanftcum d l:d l in re « cp nâ rei.^inftimaa intf lîuaefltalia modue inclTcnttaoiutna.§ efl Ibi ep n i rei.«perpñ0 magnttudo.mato:;pbaturei; pfccttone actU0 beatifidqut vt melme captaf otlligutturoe ou plici actu intcira:« l^oc loqufdo oe fiinpiici appzci^eti itone Itue intellectione obiccti llmpltcte.vnue tndtffó renter potcfl ciTe rcfpectu obtectt illenrte t non epß (lentie.? indifFcrenter êi rcfpectu obiccti non reaitter p2efentt0 Itcut« realiter pzefaitio.tflû actum Pequen ter e^im ur tn nobi0.q: vfia (tue dditatce rerum tn« telligimuo eque: flue l^abeant tp na ret die everrà tn a* liquo fuppofttotfiue non «tta oepiefentta t abftntia. « etiam l?oc 4>batur a poflerion q ; fclcntta conclufloz ni0velintdlcctu0p:tncipq equein intcllcctû manet rechíflente«none]ciflcntep:efentevel abfente.« c^ p0ti^frtactu0fciendipclulionft ítelligédi ¿ncipiû. g eque pôt l^frttntcUcctio estreme ilhu0 a quo o c ^ detiaud tntcUtgere comple^m conclunoma vel piU €ipu.iilcactu0 imciligcndiquf fdentiftcuo bici poteft q : picuiu0 « rcqui(ttu0 ad fate cócluftoni0 « ad tntcl ligercp:tncipq:potell faü0 pzop:ieoici abflractiuu0: q : abflral^u obiccruin ab C)i.iftcnti3 « nô criflcnt ia:pft tia « abAna.aitu0 autem actu0 mtclltgfdt cfl:quem tn non ita certitudinarr e? perimur in nobi0.polTtbiliô tñ d lta lte qui.f.ptecifcritobiectipiitievt p:eientte: « c^iillaute vt cjciltcmi0.l?oc p:obatur.q:oiimi0 per fectiocognittói0 abfolutcqucpót cöpecere potentfe cogm tille fenfíttue pôt einincnrcr competcrépotenttc (Ognittueintellecnue.nunc autem pfectionie f i actu c-’ gnofcendi vtcogmuocfl.perfectcattingcre^muin ccgnituj.non aurem pfectcarttngttur qñ non { fe att( gtf:fed nnmô tn aUqua oiinlnura vel oermata filttudi ne ab ipfo. fenittiua aûr 1 3 Ijanc pfectioncm ni cognt: tionc fua.q: pôt obicctû attingere in fc vt ejcñe « vt p iene efl m cpllcntta reali:« no ttñotminuce atttngm do tpm tn quadam pfccttone otminuta.g tlla pfectio compcttt imcllectiuc tn cognofcendo: fed nô poffet 1T« bi compete c nifi cognfccretejctflcne.î vtin cjciften« fia p:optia ptefene cfl vel tn aliquo obiecto intclligi«biliem inenteripm continai(c:O equononcurain9adp:efene:ralcm aurem actum cognttionie oc ejciflente vtqnflcne:«p:efcne eft l^abet angelus oe fc.non tlh cñiimelligt j]&t(f^ael fe eo mô quo îtelligeret habitelem.lt fiabzielannll^ilaretunntellectione.f.abftractiua:fed mtclligit fc vtcjfrttcm « vt cjjñtcm cundem fia bisitcft intelligit fuá intcllectionf fi reftcctaf fup eam non folû pltdcrâdo intellecttcnf ficut quoddam obre ctûabflractûabejcntia«iionehiftcntia:q: ftc intelll; gitintellectionenialteriu0 angdi (i nulla intellectiò eiU0dTet:fcd tmelligit feintclligcrcl^oc eft intcllcctio nem ftbi tnepñtíii ifla unteUectiopofTibiiteangrlo

eftpoflibiliô ßmplt ímeilecttucnf «qt íiom ím tur no ÌrUC.7 bie 9 erimu0 cqualee angclie.ifta tnqu95 mteUec(io

poteft ppiic otcì mmmua.qz ipra eft mtellemo rei vt ejcftti« « pñtis.Cn^^ Oifttnctlócad 4>po(ltù.as ctu» beattlicue intclle nó pót eé cognitio abftracttua fcd nccto intuuiua:qt abftracttua eft eque qcntte « nó ejtiftcnttd:? fic bcatitudo pofict efie in obiecto non ejct ftéte:qi5 eft impofc. abftractiua et poflet l?f ri I5 obiea ctum non atringaf in fcifed tn (ìtitudine.beacttudo au tcmnun$l?eturnißipin obieaù beatificu) imedtate ÍB fe attingaf:« Ijoc eft qtì alni vocàt« bri ipfamintel lecttonè íruttiuá vinonéf^ciall:« a c ^ i f ab aptoptU ad co:l .t vidcm^ núc p fpcculuin t in enigmate.tunc aùt facie ad facié. | £ P5 inatot.qt fi acme bea« tiftcue eft necto intutriuue tpfiue obicctt g eft due vt evenne t in e]cñtia ;pp:ia pñtie:g oie codino que i ob uctt p fe beatiftct eft eiue p fe vt m cjcAtia rcaliammo

? vt m ipfa reaU e^ñtla pñtte:e;c quo l ^ u e ma.ptob5 m t.^.f.tnfinitasfítpfepditioobiecti beatifici.nuU (nteUectue nec it volutae in atiquo obiecto pfecte ta f nid fit m eo tota plenitudo 0mi obiecti.quanta.f. ppofi^ibilis Í ptio obiecto:talte plemtudo ptiini obie;: cti intclfe vel volutatie nó pót eé nifi íanitae.g nulla potentia beattßcabilie pót c[ctari { altquo nifi fit inlií tittú.f p pñe infínitae eft p fe códttio obtecti tatiu i: T Ita bcattftci.ma.;pbaf.p:imo qt cú potétta naliter tti (línaf ad^mú obiectum fuú: vbi non eft picnitudo ob Itetipumi;redoefectu8pleintudim0:ibinon eftquie tudo imino potentia vltehue inclinatur vbi vltertuff eftratio pzimi obiecti.p:obatio mi.cui non repugnar C fimta8:illö nó l?5 totalé plenitudiné fibi poflibilé nifi fit inftnitú.l?oc patet.qz fola infínitae eft tumma pieni tudo eiue cui eft cotnpofTibtlte.nunc autcm ptimo ob lecto tam intellectue $ voUintatie infinttae non i ms compcn'ibiUe:qt fiue fit ene fiue verumvel aliquod tale abftracmm ab omnibus fíue pzimum ene: vel ptf mum vmiituquod virtualiter continet 3lta.p4tet 9 i ftnitae non repugnar fibi. ¿ non 1 5 totalem plenitud dtnem fuá nifi l^éat inftnitatan.^ic § $tu m ad iftu; articulum oe magnitudine l ^ u e 9 ibi fit aliqmd qt ti3 ret:cuiue fit magnitudovteiTentta:«.9cius fit ma gnitudonnâreti'tquaUe magnitudo:qt non ^pzie ßmpI?ilo(opl;um:red tranfui^tiue: 1 non moUe.fim Buguftinum.fed perfectionie.

C ontra ída argu itu r f íe , v. detn'.c,lo .Jd cm Inquit Sugu.cft ili i cíTe x magnu5 efTc.ergo magnitudo tranfit in efTcnttam:« p pne nó manee ibi magnitudoëmpzoptiamrationr? inagnitudtme: nó aút fundat equaliraré nifi fub róne magnimd inte non t)ico molle fed virtutie. C*iiXñ.t>ico 9 oinni ptoptie tate per imponibile vel pombile circúfcripta ab elTens; tiabiuinasipfai^abet pzopiiam magnítudincm.f.pto ptiam infimtatem.l^abct eninigradum intrinfecumtfi eut ree finita Ijabet ptopziajn ñmtatem:immo magie ficut fi circúfcribae ab l^omine omnemptopzietatein adl^uc abet pzoptiam finKatcm i ozdine entium.fic$ concedo 9 eft idem t>eo dTe magnujeire:« aliquo modo ficut licet oicere magie intrinfece f | oeoiuftum efle vel fapicntcin eiTe:qz non ita oictt magnum j)pzie tatem vcl attributi ficut iuftumvelfapicn». tranfit § In ipfum pzoptcr fummam idcnt iratein magnKudinis ad eírenttam:cuminfer0:crgonon manet 6m pzopziS rattonem magnttudmieiAncganda eft pñtia^tmmo in

8 .f .t'o.me. creaturie fic tráfit magnitudo perfectionie non efl aliud realr ab co cuiua eft:« tñ manet 6m 4)pzi¿ ratio nem magnitudmie vt 4>p>iú fundamentú equalitatia vel íncqualitatie. í£ñ entm vna fpée cntium quantit cun< im ateriaiieaUertf^im ateruUequalle vd in

e^tualfe 6m perfect(on«in:ergo manet in ta magniti!:: do 6m pfeccioné vt fitndane iftl equalitatl:t tñ trana fit ifta magnitudo In elTentiam per identitatem.qz ait augu.^.oe tri.c.g oeifta magnitudine: idem eft ma* me el qà meliue cíTe.bonitae etri efTentialie qua vna fpée eft melioz alia non eft ree addita eiTentie. iRó fût ergo oppofita in oiuinte:immo nec in creamrie tranfi re X manerefirecte tntclUgatur: tràfirepp realé tdétt tatem:« mancre 4)ptcr f ptiam quiditatem:nec fequl tur:manet.ergo manet rcan- oift(au:fed ficut aliquid ^ manet qñ fua 4>pzia quiditae nó eft oeftructa fiue per ^ cozruptionem fiue p refotoni in fepatam potrntiam (l ue per cófufionem.pzimomodo tranfit ignie in aqui fctto modo fi p potcntiam Oiuinam refolueref ignie { materiam pziinà fe manentf tertio modo fi ep eo % aqua generaref miptuin neutriue actualitate mani te»nullo iftozum modotum tranfit aliquid in Oiuinis* t folùmodo fi tranfire infert non manere.iRon ergo fequitur.oppofitum manet Ijoc eft mpzopziat perfe« a a X piena actualttate:ergo manet reaiirer oiftinctù: quod oeclarari poiTet fi effet queftio oe alietate reali.

S e d ep tjoc fequitur aliud Oubium:qz ficut fe ija» bet magnitudo ad efiientiam fic fe videtur tjabere e^« litae ad identitatem.fi ergo magnitudo tranfit in efs fentiamequalitaeiranfibttmidentttarem:x ita non erunt tree retonee cóce in oiuinie.f.equalitoe filttu« dotidentitae. ¿ I ^ i c pót concedi 9 CQualitae non equeotftinguiturab tdentitate« fihtudine ficutifta ouo oiftinguuntur Imer fe.ted 9 equalitae oicat mo« dumpzopziumvtnufq^rel'onisad l^ f .^ t a m iden titae& fimilttudo fit perfecta. S i enim p impofïïbüe pater Qéret otuinitatemmaiozemtftliue minoi{:eflet quedam Identitae ibidem.fed qz fiindamentu non l?a beret eandem magnitudini non eflet ibi perfecta Idi tttae:qt no cum equalitste.Confimin- ouo f^abenteei fcientiam maiotem « minoze; fune aliquo modo fiTcs fed non perfecte fimUe6:qz non equalee in fcCa i qua afltmiUnf.magnitudo igitureademcuiufcù(9 funda « menti fiue idétitatie flue filitudinie oat cwcunq^ idia tirati« filitudini 9 fa fit pfectaequalitae.ergo oicit modú fitttudinie:(p ipfa fit pfecta;« modú idétitatie: qz9tofaficperfecta:ficut magnitudo edéioiatmo« dummndamenti.f.^iprumfit perfectum.

V l c i m o i n i f t o a r t íc u lo v i f o d e m a g n itudine: videndum eft que eft vnitae:qu<vt pziue oi emm eft}vf requtri fiue per fe fiue quocunt^ modo in fondamenta equalitatte.iEt eft fciendum 9 fi vnitae 0 magnitudiniealtcubtiitrealie:«reallter ^tc verifil» me eft reaUe : qz Ijec vnitae eft numeralie fiue fingus larid m a^tm dm ie in ouobue.tn al^e non eft vnltas numeralie:licet£m aliquos foztefit vmtae aliqua v ile fiucrónietoe quo non curo modo, tñ certumeft 9 nulla vnitae venue é realie $ vnitas numeralie:«9 ifta fit pzopzie in Oeo alicuiue còte otbue perfonie Otcit D aiñ .c.8^n oibue inquit creaturie t^^ ftafib* qt)oiuerfumeftreconfideraf.cóicatio aûtet copula« tio « vn u j róne fiue cognittoneconfiderari:m fancta vero « incomptel^enfibili thnttate econuerfo eft. tlUc enim eòe quidem et vnum confideraf. vnumquod<9 « f entmf^>zumfel^adalterumniI?ilominue$adfeip ^ lum:cognitlone vero eft quid oiu ifum .|£B d ptopo* fimm eft etiam ratlo:qz ep.lo.m età. vnum « multa.un mediate oiuidunt ene.ergo fi ep namra rei In patre« filio fit magnitudo eíTentte vt pzobatum eft:illa ma« gnimdo vel erit vna vcl plureeznon plures:qz iuhi al tenue rÓni9.p9.nec ét pluree eiufdem rationie:qt dem eémia numero non eft magna plunb» magnttu# dìntbue eiufdf fpél yel rónl0.g bteuiter i^émue cotb

V Iclaflonetn piimam l^uiud piimf arKcttUX 9 eqt»lUa s tto m Dtutnts p:out d ; 6id magnttudmcm efl funda? mentuin reale t cp natura rei quanmtn ad quodUbec

^ quodrcquiruuradfundamemuinequalitatts:? I^c eque iKutinquoUbec fundamento cuuiiltbecequalus tts iluemagid inoiumte.

R cfta t nunc videre de eternicace. pa^tct quidetn 9 tpfa cH alicufus qd efl ibi cp natura rei* qt ipra efl e cntie v t ejctitia.ejcñtia aût eft ibi cp natura rei.altoquin elTec ibi tpñ9 cp nS reiU^imus ergo aii4d cp natura rei cuius elt eternità?. red op5 ^ erc anejcnàreipucmatftbi etemitas vt eternità«. v ì $ (Ic'.qificutinlinitaaintenduabicit inodum mtrinfes cutneêntic vtetrcntieutaccernitae vt etermtas oieir modû intrtnfecu5 ejcñtie vt e;cfttia: % tunc cum ibi fic (^cñtiacjc natura retùcut te f:p ari ratione modus in trinfecu0tlliu0:?l^oc e]cnaturaretilcutmodus itri recu0alterius:pto Ijoc efl YomÙ’ oe Diui.no.c.5.par ti0 certte.bcud non quodamó efl e;cÙ9.red HinpUaier tcircùfpectiuetotumelTeaccipitm feipro tpicaccu pitgp quod qd d : re;c feculomni:? requiturapfe eli U c|;ruibu0:? ipfum ci tpñtiü.t cpñe ance fecuia.ipfeS cnim euù euo^ efl añ fécula: ¿onûtl m ôvf Ubi attrt buere euum euo:i :e quod intelUstf cternitas 6m 9 ip feeflejeûd iïmpUcitertmcircunfcrtpte.

Contra iilud obíícítur per illud Boecíí ut 5.oeconfo.4)fa.5.vbivuU9etenittaoell interminaí

oUt0 vite cota fîmuU perfecta polîeflio.? flmilis (nu babetur ab íníct.moñ.ty.'i 6m iflam corrigenda eft fnlaifUcar.i.cn.^.iCareretnquitmitiO't ftnet omni inut4bilitate bac cternum elTe:nc fuppUnda z intellu genda efl ifta fnta 6m ocrcriptionem pKdictam i qua ponttur Tita que accipitur pu> e ^ t ia actuali perfeaa

i.tje aîfl. Qnomodo 5 oan.5.iîcut pater Ijabet vitam m femetip r r bcoit.«c.feoc § ponituf rancjj connocaium:q>

S v - S ’tta fublectum vel fundameotû etcrnitati«:ec illud fliimiiarîtf ccrtum eïl ciTe in beo cj: natura rei fïcut ejcfttia perfcs «iSviffMA cta:fcdalia{ru.i.mccrminabilio quodcjccludit oefîs ftS ÎS ! . tionem:ttotalîmulqd cjccluditfucceflioiiem:tpcrfe cmiiiMf iT qd ejxludic oepcndenrum t participatioSitiitiSnl ncm.illa eniiu non videntur biccre vitra vitam nifï re »oiuuiimalationempofttiuamvel negatuiam.negatiuamqui«

dem negazione terminationi0:negatione fuccefTionia tnegationebependcntie.trct'oneuiporuiuatupoten cialemvelaptitudmalem:q:tncermmabili0 v f bice? re poiTe per fe coei^iflcre cuicû(^ burarioni vel ejciftea ne tota flmul line vartatiôe:? lucccfítóe pofie coe^ifle re cutcunc^:pcrfccta pofTelTio a feipfo c)ctfiere t nô oe ^ d a e in qcillcndo.i5 i ergo Ijec cil piopi^flima bea uriptto etermtatis quam muenimus.? Ijoc efl vnum tancum cp natura rei.f. vita.tria autcm que copient rô nem a u s non funt ibi cp natura rei vt v f ujt per fe im po:tani vel negarionê aUcutua imperfeajom0 ejctrin fece vel retoni a l i$ aptuudtnall ad eptùudini alt^d Octrifccù;? ncc fîc ncc fîc efl aliquod eoç ibiej: narura rei.î per ?fio nec eternità? vt eternità? erIt ibi ej:na< (uraret.CII^ccconcluriof!conccditurpotcfl rùderi

^ adilludquodargNifincontrariuin.g'.f.ctcmitd0 fie 4>p:m0 modu0 ejciflentie Oiuine:(îcucinfinita0 eiïens tieotuinc:l?ec efl’neganda:qi fi per impolTibile efienr tiabtuinarapiim tranfirctadl?ucl;aberettam elTcu:» tia ejctflencia modum intrinfccum.f.infîmtatem ina teniiuam:fed non l^aberet illa ejciflcmia etemttate; q quàinrclli6im’ mlimtariburatmâ:qvltrainfUnitarS intenfiuam non addit nift negationcm bcficiendi vel refonê rôni0 potëtialitati0.f.coe|;ndicuicû(^ pofTibili que rclb non efl nift rônis.^oc p5 Ijqc mô:q; fî angei«

F0.X V 11 1 .annil^flarctur cras non f^ir« alium modum intrinft» cum in natura fua $ fi maneat in etenmm ficut mane bit:ft6malu)uo0fineruccelTionc:q! illam negane bc euo:non eli crgopofTibilc vitra infinitatem intenfiuâ eiTcntte vre^cûtie qinftmt90 d ; magnitudo fiue fit u iu? fiue illiu? intelligere ibi aliquam quanttîate5 que (îtibie^naturarci.quc.f.fit;)urationi? perpetue: fed quicqmd mtelUgirur fu pcradditum addit refonr rôis vel negationi?. C l'^crum eli igitur 9 cjcfma I23 mo< dum fibi mtrinfccum ficut eirentia:red iUud none ni; fi: infinitas mtenfiua.cternita? autem vt etci*mtao ña ueinterminabuidouratiovt interminabili? buratto non efl infinitas. C l 2 ld &io.concedo 9 cp natura ret oeus efl ejcmia mcircunrcriprati^oc eft laiinita intena ue:ica 9 magnitudo p:optie e;cñtieefl infimta0:tita cfTet fi per impofiïbile oeua (latim oefineret efie«Bed quodadduntvlterius^ipfecfleuum euotum l^oci ctemus vel eternitas:verum qutdem cfl l^ c : q: fus caricia l^abet repugnantiam ad oefinere cfie:t funda^ mentum illius repugnantie cft ibi renatura rei. f.ejeia (lentla.fed formali? ratio repugnantie ad befinere ci (tuefic negano befuioni0 nuencceirica0 coe;cillendt cmcûiÇ compofiibili;1^oc vltra illud quod efl cp natu? ra rei addit negationé imsfectiôi0 vel rcfpeccû ad cp tra.lRec £>io.oicic 9 ibi tp natura rei efl euum euo:û ficuc eli eim0. ficut 6m aug.oicim ’ beû cfiTe magnum cé faptltê bonû tc.ficuc frequenter oiat nô t n c p l^ op$ 9 ilU cp natura rei pugilat oc vel lUud fine cmi « ncgatiôe vel retoñe rônis. |£ j^ u à tû § ad iflû articp lum Í2{fur cuiu? fit eternua0.f.e)tfttic.1^e ifla eternità te an infic cp natura rei teneacur alcera via ouarum ot ctarum iliaque v f (nc)r{tipbabiUoi.&e vnitate eter nitatis tam ^$titatis fundâcis equalicatf.t l;oc fijb rône vnius non op5 l?ic alteri oifcuterc $ otctum efl p;ius oe vnicate magiutudinie.

De certio .fpoteilate poteilas maMClinps;ut relationem ad pofTibile.? per confequens re 0i(t.]Oil» lanone; rônis.qi(ficut alibi pbaium efl)be* ad nil^U ^ aliudafcpôcreferri realr.flg ptâ? vt ptà?ponatur ftmdamentû quîtum ad illud randamétû non cfl tbt cqualitas c% namra re i.S i aût acci piaf ptâs p:o ilio Í m qd Ille refpeaus d : oe oeo qd fo:te efl volunta?: qt Illud efl abfolmù:qd i ÿncipm oium pofTibilium»fï voluntas vt volûta? ponaf ibi cp natura rei : oe quo tactû efl ah^d in ÿm a qô ue: feijtur 9 illud fundainS tum qd efl reale eft ibi cj: natura rei.fcd tñ illud non cfl fundamentum equalitati? 6m prâtem vt abfolute scciptf.fed vc acciptaf fub rôoeptâtis ad obiecta cp¡ trm feca.l^m 6m voiunrati abfolute p f tfiliu s ncu funt cquale? nifi Sm magnitudmé intnnrecam voluii catis’t illud efi mû 6m cp attendif equalitas.nôaût ccrt»û.6m ¿ voluntati vt tcrtiû fum cquale? pu t vos luntas cil cquale pnapiû pofitbUtum.ua 9 equaiitaar ptâtioeflfemp equalitas piinapqvtpzmciptf.tpcr p is eo mô quo aug.intédit afitgnore equalitati 6m

tHa tria femper mcludif m fundamêto equalitatis ter tic potella? VC poreda? fiue câlitas actiua.ft cum illa nonficmfirerpcctusrationi?nun$ ftmdatneniû qd afi'ignaturrertium cqualitatis efl ibi e)c natura rei.C ! S c d obtjicitur 9 refo non potcfl fun dan in resone gnecequaU ta? (npoteftate piimum p io b a tu r .q t fi llc:enet p;oixlTud m tnñ ium m . rum p a u g 7 .be tn* ak p iim o c i qd relatiuc d l i aíicjd cpccpto relanuo.eTgo03 reducere a d aliqd ab fo lu tû .t op5 reronc5 f^ndari in aliquo abfoluto. C foue 9 añ ? non cll ve rú .q í.í.gcom etrieoim nitíE ucU dc0 ppc:ttonab ilitaté ficptc^monabilita0 ellfilUudo buaçpMpouio=num.;&úoilitudotflaoicitrcfoQem foimaiiter : 7 eft

C t i

Quodlúp:opo2ttont0t 4)po;tíont0vtt)uo9funddmentoium fltm m 4)po:tioaûcm 3nifeftetm po2t3t rcUtionem. C ! B e d c| ccjd fît dci^oc a d ppofirum pôt bict rela tto rônid pot bû fundart in refonc rôm s.lîcut tfîa eft. vera [oquêdo oe m têttonibue fccundte. genue i fpés f?ec tnt ent (0 genu0 côctpif fub tntcntione vCtozi qua? rpc0 qô eft vÎ’c.'j: côctpif ricutt)iffcrcn0 ipcdc ab fjac tI1tentIonc^pê0 « ab l^ acq u ec ft^ fia ‘ not^ f^abet Tub fe per fc inferio ta lüfí num ero oria.ißam l?ec tnrcmto gencrt0 incoíozeet illa in am m ali non ôtffcrunrnifî num ero folimi.-f im datur ergo l?ccintemio que ê ipe etc0 tn l?ac intcntione que eft genua.« ratio tjui^ poHt b ilitatt0 inrcronibii0 rstion t0 eft ifta:qi om netllud pô t elTe fundam em û reroni0 rôni0 qô ipfa rô p ô t côa

^ . parare ad alta.ponUm autem rcl'on2rôni0 tnteUtgere ? Æ ^ eam ad aliam com parare.crgo illa fcôa relatto ftin« « i* f c k î tnrelationc pm a.relatio autem cquaUtati0 q i^ îic jv n a Q» m p tâ te eft tm rcFo rôni0 ficut illud in funda«

mento cft tamen relatto rartont0.

D e fecundo artículopríncípalí triadi/ co.pUmo equalitatt0 m t>ii>im0 cjctrema Tunt realtà ter oiftincta.fecundo^ ipfa ét requtrtt oiftinctionein realem e^;tremommtllo2Um tertio 9 ipfa non quali* tcrcunqÿ requtrtt:puta concomitanter.fed pzeejcigtt il lam bifttncttonem.^timum pater.q: perfone Dtcun rur equalea tfta equalitate vnaaltert.nÔ aûtÔielTen tta equali0 fibt vel perfone vel econuerro.pcrfona aue tem a perfona oiftinguitur realiter. C Âcôm 4>baf ß aiicto:itare5liaiI.quit»cit.^.betn.BimilitudonbüpaIl non eft.S^i autem fimilitudo non rcqmrerct btfttn* cttonem c)ctremo:um pofTet aliquid idem elTe fibi fife (îcut eft bc identitate. idem entm cft fibqpfi tdan pzo eo tdentita0 non requirit ejctremotutn oiftinctionë i^oc autem piobamr auctoutate Buguftini.^.be tn» c.^.vbi vult 9 in ftUo eft p:ima equalita0.Si autem equalitae non requireret biftinctionem qctremotuin pofîct pater elTe equali0 ftbi.t per conrequen0 cum pf fit ptio; ongine fïlio puma equalita0 efiet l patrc.nûc flutem pzo tanto btctum 3 uguftini eft verum:qtnon cftibiequalttaomfitnterperfonao t>tftincta0:7 ideo non eft ibi nift genito filto>‘$ n ipfo ergo eft pumaeqli ta0 1 terminatiue.qua.f.pf eft equali0 fibi.« p:ima e« qualitaa quafi Denominatiue vel relatiue.que.f.nô eft ad terminum aUquo modo fubfcquentein. |£3rertiù p:obatur.1.9t»iftinctiop:ee]cigitur rationi equaltta« tt0.|^c pJobatur ratione fundara tn auaontare acce:» pta ÿoan.5.^atrem fuum ôicebat bcum equalcm fe faciendo beo « innuitur tali0 ôemouftratio.Ci^Uftua bicebat t verilîilme patrein fuum bcum efTe.ergo fe fa ciebat l?oc eft fe alTerebat equalem dco.côicatio aute? perfecta nature nô pôt efle (Inc côtcatiôe eiu0 m ptos p lia fua magnitudine.« per pñ0 nec fine equalttatc { ter côtcantem « tllum eut côicatur:« ipfa communi catto fiuegencrattoqucimpouafin ijoc^pfein fuû btcebatoeum:^e]cigaf ipfi eqUtan^tbaf per I^ .q u ia

^ quali0odo}reali0efl'etlnter9ltquafiillaeflent biftf cta realiter t9li0 oxdo eft inter ea vbt funt eadem folu biftincm rôe:l?ec ratio eft fupertu0 fepe t>eclar3ta nûc autem fi efl'entie magnitudo btflfimet realiter ab ipfa efl'entta.efl'entia pziot eflet realiter magnitudine.« per pñ0 côicatiocfi'entiecôicatione fue magmtudini0.er go qualifcß«^ t>tftlnctio fit tnter illa in^pofito tali m5 communicatio efi'entie ent oi cöicatione magnitudi nis:« per pñ0 equalitate:q2 nô 1 in altero '‘|:rreino nt fi&5 magnitudine cÖuatä.fn^^^^^^'Su'^^d idf:qt pluralitaa eiufdf rönta necelTano ftnita ncccfTariop; ej:igit pluralitaté altenua röni0 ßm quam ipfa öeter: m inef.Jfta ftiit beclarata in foluiionc fecunde qóni0.

mo aute; equalttatia in perfonta btuia pluraütoa eft eiurdemrôni0«neceflarto finita, ergo ipfa pteejcigit pluralitatem aiteriu0 rôi0 per quam ipfa t>eterminaf ad certam pluralitatem. ita plur3ltta0 altenu0 rôts pteejcacta non poteft poni nifi tn ptoptietate perfona lt:mino: œtum ad mâ çté.f.q» equaUtatia tn'Cfonia biuinia eft aliqua pluralitaa.pba^qt relatiueoppofii ta neceflano funtôiftincta;« per pña plura:« cum res lationea in eia fint rôea oppofitioni0 ille eque vel mï to magi0 erunt oppofite « oiftmcte.« il idan non poa teft efiefife fïbi vt fuptabictu? cft 6m.lfeir.multo ma gi0 equalita0 in vno cquali eft oiftincta ab equalitat? in a lioequ ali.C ^^^pâi‘0 mi.f.çpilia eft eiufdé ra tionia fati0 eft eutden0:q2 fic eft inqualibet equaltta t e . C ^ ^ d e s mi.f.9 eft necefllano ftntta.p? q: alto quin pofl'ent efi'e infinite equalttatea in t)iuini0 :« p er pftonecefi'arioefl'ent.jEtfiinftetur ^ maiot pofitto eft vera be pluralitaté realt « non alia.fi autem mtno» fic accipiat pluralitatem equalitatem efi'e realem in bt uiniattunc petitur pnncipium. C bec m aio S vera oe quacûc^ pluralitaté fiuc rei fiue rationia.mi* ctiam ptobaraeftqualirercunc^ fit.f.q necefiarto eft pluralttaa.q: non folum in relattonibu0 realilni0 nô poteft efle eadem refo reali0 invtroqj ejctremo fja lia « alia.tmmo f?oc verum eft in relbmbua fcn rônem $ ui0 enim rcFoneo rÔni0 fint Diminute cntttatl0 refpes ctu relbnû realtû.tti i fua entitate í^ñt oppofitioncm« t>tftinctioné cozrñdcnté fue entitati vt patet in epems pk) fatis conuenienti.rcl’o enim c3e vt v f oe beo ë tift ratioma:« rit tpfa ca fuo mô oppofitionc? « incompof fibilitatem tantam ad câtum ficut pfnita0 ad ftliû. non enim petif conclufio m mt.accipiédo (n m i.^ tfta fit pluralita0reali0:fedtm accipif g ñ a ir^ fit oiftinc: etto equalitati0 relatiuo « fuo co:relatmo:quod ve:^ eft fiue relb flt realia fiue rationia:« eft pluraluaa ne celTariofinttaa« eiufdé rônia.fequif ergo conclufio: ^neceflTariope]Btgitalt$btftinctioné alteriua rônts perquamoeterminef:«noninueniftaltaaItenua ra ttonia necrealia nec rônta nifi pluraluaa pzoptietatû perfonalium.|£?u]Cta tftud p5 cotrelariû.Cq^ oemon ftrattone ptopter quid relbnea còca côcludunf oe pfo nia oiuinia per r^ o n ^ oziginia.ficut bictum eft tn fe cundo articulo pjtme queftionia:^ per ptopnetatca elTentialeacÔcludunturoe perfonia l^bétibua iliaa ptopzetatea perfonalee pioptcr quid: vrpote per, me? moîiam perfectam p:optcr quid concluditurt>eperro na {?abente talem memotiam a fe 9 fibiconuenit btce re verbum perfectum.« per volutuatcm perfecta pclu ditur q» l^abenti cam a fe côuenit fpirare.quemadmo¿ dum concludercf fi mcmotia oiifcrret a oicere:et voa luntaa afpirare.ita m s o f i t o comparando relatiôe» perfonalea ad coca eft fifia pzoceiTua*qz fi Oifferrent realiter b f e iftam nam candé per gencrationé : et efTc <dé: vel per gfiationé bre magntmdiné eandem « efle equalia.ficut per l?oc ç eft .3 4>ducere.b.perfecte tn g fecta mdgnimdine oemonftrsref equ3litaa.a.«.b.it3 vbi eft 0fi3 qudlifcüc^ rôia femper maneret idé o:do conceptuum $tumadnofctbilttatem;«per côfe^na Idem otdo fabilitdtia»

Contra diéla in ifto artículo obíícíturbupliciter.pjim ocontr3 conclufioncm fcÔoptraïUS f f iq 7 .a íí tertiam 4)bôncm oepeî«gem i3ill3. C C 5 t r 3 pUmû , ¿liofcrt. fic.e^lir3a altquoi^ non eft nifi relb 65 m agnitudinea ¿u ru Á u e eo;ûdécôm enrurat3ainterfe:noneft.ergo equ3lit3a 5¿bo.i, eo ç nifi 6m p lurca m agnitudinea 3d tnuicé cômcnfu «te. q . w , r3 ta a .¿ cû gm m sgn itu d in î eéntteôtefieperfonaru? t.i8 .« lt» é c2|[litaa ciî b « p luralitaa rei .fed t ifi ras jiiioa,tion ia:op3:9 m agnitudo biaaccqjtaf im inteUectum

VI.ad oc funde t equalitatcm fcmel.f. vt ín,t?ác n a t feinel vtm t[U :én ó dt otítincno fundainentí:<| requirtf mf¡ per tm itcratá accepnone5 ítellca* : i tta Tónís (m .([;^zetcreafo}indaurdlr$t0 nóoiftíguif mil per oiftincttonem matcrte ejc.ii meta, equalttas i

S*c 36* fo:ma taiitum etufdcni rattoms.vt acccptum eli ín ar 0t)édo « nó eft ibi materia aliqua ergo nó eH tbi alia f alia equalitaemó ¿ efl l ic fotú nó oiHfnctío Ondami ti ÿm û arçu.fed ncc oiftinctio retbnum opponta^ rumfimtflud argumcntum. Cl^>derea.54^baf^^ nec d i oidinctto eptremozum mquaniú funt e|:trema que tñ requtrif.tiain e;ctrenia non fune ejccrema nifí in $rum terminautrct’ondnmonautemterminant nifi in^tuin Ijabftfundamenmmequalitatia: x in¿gtum i^abit illud nó oiltiguuntur. C!£^u^rro t vUimo.q9 conuenit perfonts oiuntte 6m lubdantíam non oiftin« guiturin ds.nunc aút Sin Bugu.f.oe tri.7.qucríinu0 Im ($d patri (le equalie ftliu0.non aút 6m t oc q? ad pa trem dt ñliua. Uledac ergo vt tllud quod ad fe IU equalí0 l ec Bug.t^abemr ergo l^c ttu.adumpta.f*9 equalíC40 conueiiiac pcrfoni» &m fubflantiattu

Iftarú quatuor ratíonum tertía cófir^mat pzmS.T.^a.« polTunc tangí pzo oiftinctí» róib*i tn u m a ratto v f dte fundameiirum vniu0 opínio? nt0: t tó tra tUud q$ acctpif tn ea p fundamento, r.cp equaltta» rcalio requiru otdmcta» magnítudíe» tcó menrurata0.arguif pzío dc.iRelattóea que fundánir in altquo fundamento v t ipfum efl vnú nó magto re i quiruntoidinctioníetue^íHequefundanf íaliquo nó vr vnú.« I oc loquédo t^mcíde cqualr.f.^tú ad Ulí( qdefl eéreE'onéreall:redrelbne0 ozigini0 ftindátur tn eíTentia omina non vt vna.ita 9 vnttao non efl ra^ do pzojcima fundandi:« rel’one0 cóe» per oppoíttum fundanf tn fundamento ilio vt vnum c(l.§ non maio rem oillmcrioneinrequtnmt ín fundamento retbnes CÓC0 vt ftnt realeo $rcFone0 oztgtmo.fedtflcnon re 4rút 6m o l0 .¿ nec tlle.|£ zeterea eintia 6m fe t nÓ vt bi9 accepta 6tn intellectù fundat oillíctaa refone» rcaU0 oziginí0 pzo tanto vt v f qz ipfa vt fecunda i ra? ficnepzincip^cóicatiui«terminicóicabilí0 efl inñni ta fozmaR-.fcd ipfa vt igra vtrtuallr eft infinita fozma literñmo ipfa ed tita s inftnita. ergo part róne tpfa vt de ¿^ra pótfundare retoñe» cóc0 oppodtao reales •3; non tm vt bia accepta per con(Ideratioiié tntcllect^* ( £ teterea qd addtf oe quantttatib^ Oidincti0 pmS furatia.í^ucroquid intelligif s illud q6 ipfe biette^ Ittaté reali nó efTe niñ mmagnitudineo fie cómenfu ratae^aut enim p ^ocqd cd ci cómérurataa Intelltgi turró fozmalia eqlitatt0.aut aliqua rópzeuia fiinda« mencalie.n pzimo mó eflmamfefla petitio:nó efl rea li0 commenOiratío.ago non ed realí0 equalita0.fi fe cundo modo nó v f probabile <$ fit rÓ in fundamento Çfuppodra equalitati.tmmo commcnfuratio actuali» vtdetur efle poflcriot cqualítatesqzrídctur tmpoztare coe)ctentiondn«appltcationcmaMquozumequaliu; t modum talem ejctendendi (lue l^abendi quantirate; ím quam pofTbnt coeytendi « applicart ad f oc 9 (Tnt commcnfurabilta.^nde cozpu0 ;cpi í eucl^anflta nó efl commenfuratum alicui i^benn quamitaré fy nec «ommenrurabilepotentiapzoptnquafubeo mó quo ^abet ibi equalitatf non ed ergo argumcntum aliquo modo a pziozunon ed rcalt0 cómenfuratio. ergo non cflreali0 eq u a ltia0 .C ^ ^ argu.igif refpódeo q»fíef fdittmemagnttizdinc0 quarumneutraaliam c urede« rer.t?al>cretuvltra ratíonem quantitatts fundantts cs qualitatem vnitatcm I5 oimtnutS.« im (id.qñ,aút f in ouobU0 ñipponti0 cadf magnitudo numero.túc cum »tíhncttonee]ctrcmozú eft íbt vmtaolTmpn'.l^f ergo

F0 .X IX .nm^Ucitet’ ejetremozúm bíftinctio « limpia vnitao fot met?mquamreferunf.«ita veríu0 efttbi tlludquod í& i requintur ad relatione; cóan ñ nó eflec vnitao fot me m ejccremie niñ 0m quid:ná relatio cói0 l^oc (¿ab; generale cum altfa 9 reto requirit oiftincrione; e|;tre mozum:fcd l^oc t?; tpále^ requiru vmcatem funda« mentt:negunda elt ergo tlla 4}pofitio i$ equaltta» nó efl reali0 nil2 plurca maguitudtneo : m?mo illaq efl 0m pture0 maguitudtneo ed 6m 4d equa lita» reas Uo:qz efl im vnitatem magnirudinia im dd.g vbi í vna magnitudo fimplKiter gp equalitaté umplictter treaíemnonc^oztctcpilla vnitaoñtbio accepta vt ratto fundandi:qz iterara acceptío niljii adderet ad ti lud quod efl ratio ñmdandi:fed m a^a oillral^eret to tum: tm mo tantúmodo fuíRctt 9 tpfa realíter IU vna i^abíta tn ejtcremia realíter otdm cti0.C!Bd im oe ti artículo.«, la pzopodtione mafozt oictum eft in.q.iecunda.« e^po lita d i tmentio pljtJi.meta.qúo non accipítur mace;i ria ibi p materia recepttua fozme:fed p quocumç qfi pzec)cigif ipd fozme im cuiua pluraltcatê Determina« turtpfapluralita0íntprafo}ma:«i2oc mó equalttas I?5m95.qzpluralicasequalítati0 neceiTario pzee;;igtt pluralttatdn alteríu0 rÓnt0 im quá neceiTario oeter i mtnatur ad certam pluralitatem: vt P3 ui- tertía pclu^ fíóeidíU0 articulí que dlq^ equalitaa pcjcigtt relatio ne0oztginí0.|£Bdterttumcú;^ze]ctremum ín^tu? ejctremum termínatpót otuerfiniode intelltgi ida re:: ^ duplicatio:vel qzreduplicaturrelatiuunt t i oppo fitum vcl cozrelattuum:veircduplicaf ratto fozmaií0 vltima qua.Cvltimate fotmaUter efl re|atiuu5 vel eos relattuum:vd 9 reduplicatur ratio fozmali» non vU ttma fed fundamécalt0 quali pzeuta pzíomó« fecúdo matoz eft vera;^.f.e|;tremum tn^tum e]ctremu5 op5 realicer otdingut ab ejctremo.tertio mÓ faifa d i:« ios Uim tilo modo mtnoz ed vera^vndepzobatio que acci pít 9 ejctremum tnquancum eflejctremum terminât.B dt?uc ib i I t ín $ tu 5 ijabe ttan tam reduplicationent ¿Utam PZÍU0 :« fotúmodo tn tertio fenfu pzobatur pef ^oc te rm in â t i n ^ r ú ^ j in fe f iin d a m é tú .|£ 2 ld qra tum o ic o ^ Ijcc ppo lttio :Ím :qñ de com parano a d ps dícatum refpectiuum non fcmpcr notât fuum cafualc efl'e ratíonem fozmalé v ltim a tá .in l^ en ttc pzedicas tí:fed CÓÍU0 vel falté cóiter notât ipfum e l ró n l f úda m étalétoicocm foz.im albcdtnéefl'ent'em ^ l a .c ú tñ albedo nó fit ró fozma(t0 4))cia eéndi fíl<:m pla.f; ñiXs tud o dTendí ñlemiricuc albedo eflcndi a lb u s .^ z o t i to tñ i?oc e d t f :qz albedo ed ra tto fundam entalí0 fí m ilítudini0 . otco tunc 9 H ug.in tellig it tbi 9 equaltst e llp ft f ilí* im rubdam tá:qzpfm ra6« ftlia tionó funt ;ppzte róe» fundam éntale» ipfluo cquaU tati9:fcdali quid quod eli commune eto « altqutd quod eli ad fe. quando ergo accipif in m a.il lud quod oicitur im fub ftantiam m perfoni» non nu m eratu rm e i» :if ta l ve« ra pzout ltm n:notatpzo;ctm a3 raiioncm fozmalcm:« fic minoz ed falfa:nec ad tntcnttonem a u g u d m t:f$ tm m odo intelUgit pzout cafualc bum » pzepofitioni» im .n o ta tu r efl'e ratio fundam cntali» refpectu relatto ni» q pzcdicatur. C I t fi obqcif quare § p f non oicif p f im fubflàtià cú fubltâria ficró fundam ltali» refpe ctu pfniran» « im cdian« refpcctu cqualitatio p te |£ D ic i pót 9 cum t5z im tubdantià ibi acdpif fubda tia put Kft vna.efl aùt fundamcntum v trtufÿ retoma ® vna ijd l epñd :fcd non vt vna:imo vt vna m trtbu» g fundamentum equalitatta.ipfa aùt que ed vna « non v t vna in tribua d i fundamentú pfnttatio: fíue filian nonio:ímmo ve fecunda in ratione pztncip^« termi« ni cótcabili» quafipjtuno fundat. pót Mei logf ce ^ml^tltìz vere competere alicut im.a.fi.a.fif ratto tranfcaidet>0:« i^oc fiue fit rÓ fo?mali0 fiuefundami

tali0: vfî cft falfa.foz.^m coIo:em e(t slbud :ljec at eli vera foz.6in albedtnf edalbusinuncaüt céntía efi ró ñjndamcntalíe pfrutatts.cfl tñ rráfcédésfed equa Itrae ratio fundamentalis nó trâicêdës fed adéquats -t idco6m lo0tcá Sugu.p:op:ielocutu0 elt:vt Ijecíít vera.aliquo modo paf 6mciTcnnQmeílequali0.quo modo tila non vera.0ni ef ntiam e(l pf:tmmo tila í ve ra.0m meino:iam eft pater:q: tfla ratio ñindamemas li0 eft adequata relatiom UU.

mofcriprÍ Secudo cócradícitur hís q dídta funt0.^i.táide tftfcÓoarti.t>e pejcígcntia. ^tcitureírig'equaUta01.repoztas nócltaliquareaiiorelatiootftincraa perfonalibuo: tionú t)tlt. (ed in fuo íntellectu tncludtttUaoteénttevnítateint3i.q.i.arti. ^oclIct>educitur.^nt)iutni0tioneft confideraremSj.9d ppo* enenttam«rel'one0reale0 qutbu0 ñcoiftinctio ideiulitum. aute5ad fenonreferturmccrclattorcfcrturad alta re

lationem per aliquam refont a iiáX u m enim ó: pr mta0 opponttur relatiue ñliatiom oppoñtto nó ê relb tnedta tnter ftliattoné « p f Ditate? qz tito modo relatto multipUcarctutin tnftnttum:« ideo equalita0 vtrfl(p ímpoitat.f.« perfonarum oifttnctionem ? elTentte vní tatem:qi ep Ijoc funt equale0 qz funt ctufde? fme vni^ m9gmtudtnt0 :(ncluditergoequaltta0 ínfuo íntelles ctu «relatione0t)tftinguente0 « elTentíe vnttatemXó tra tftud ft enim intelltgatur per fe includere et nó tumquafl materíaliterlIuepzee;ci0endol?oc vtdetur fairu<ii.pztmoqzeírentia«rclaítonon faciunt concea ptum per fe vnum nullu0 entm conceptúe vnu0 eft.e fcadfetperfcadalterum .equalitao autem videtuc l?abereconceptum pcrfevnum.|m^zcterea.quods fe includtt altera alteriuo rationt0 non eft per fe eíufs dcm rationt0:cqualita0 autem eít per fe vniu0 ratioa ni0 tn patre'z lilto*ergo non includtt per fe relationc0 oztgmi0tftarumperronaruin.qui3iUereUtione0funt altertu0 rationi0»

mil D ico ergo cp equali'tas fundamentahV ter ímpoztat eiTenttam: pzecjcigíttue aute5 relattonca perfonalc0:fed nec per fe l^oc vel tllud tmpoztat:fed c fe im poztat relationem altquam-cttam alteriu0Tatios m'0 a relattonibu0 oztgtnt0 querdatio Ijabet idefun« damenmm remotum quod alia relatto i^abet fundan; mentum pzopmquum:ftSin IjancreUrtoncmconimu nan pfonc condttuce per rclationes oztsini0 referúf. CIíEtpcrl^ocadargumcnfum.conccdo entm ç&tn equalttatent eíTentla non rcfcrtur ad fe nc*ç ciiaj6in equalitatem paternitao referf ad flUationem:rcd non fequtf ergo parerntta0 non elt alta refo ab equalitate: ímmo 0m equalttarf referf pr |?ñ0 ccmtá t paternità t i ad ñliúmec apparet 4)babilita0 in illa confequétta equ‘)lita0 eltrelbaliaab tlli0 ozigtni0.§ im illa ; vel idé referf ad fe vcl relbad refoné oppofiráammo qz5 plU0 d i 0in p f nitatcm nec referf idë ad fe ncc reto ad relbnf oppoíltá:f? relattuú ad cozrelattuú oppoflru?. t ítc ctt in 4>polltomin tbt relattuum cóflitultur pzt moper rclationem qua rcfcrtur. t^ic aút ttñ oenoíaf8 reiattonequa refertur qualt aducntttia.

D e tertio artículo dico ífta relatío qtneit e]«rcmt0 tfli0 íncllPmfundamentu? qtt eft i eis ep naturaret.iEt Ijoc^baf Dupliciauctozitate euana geltjn Duplidauctozitate Sugultm i. i otjplici róne. 0ma auctoztta0 cft ^oan .f^u0 allcgata:patrcm fuû Diccbateê Dcû equalí refaciendo Dco:qua eiti necefTia tatetrcalitateparergenuitftlium eadangenuit itbí coualcmtDicentc Sugu.ptra martmû lí.í.c.i. vcU o. B i Dtrímu0 in4t.^ pf maioi elt ftlio:qz pf genuit, fts iiU0nbn genutt.dtorñdeboíimmo lópfmaioinó.eft

ñltotqz equalé genuit ftliú.t )?x mdei ced íteUc]cetÚt ßm Ç ßtractat Cljztfo’ fUß 5oan.5.q; cljzifhi© ín r>h cendo fc ñlium patri0 Dicebat fe ep l?oc eé equali pfi. t <2octte:|^4)baf qc fcôa auctozitate euangdcft fcôa 3 ug.tllaeuágelt|cft^oan.io.qó oeditmt^tpf ma« iu0 oibu0 cít.í verbú Bugu.l^utc confonä0 dt.15.oe tri.ci4 -:pf tnquit genutt ftliü ç oía equalí.fibt,nó ciíi feípm ínregrc perfcctcq? DijciíTet ft aßt mtnu0 aut am pliU0 eft tn verbo $ i fc tp fo .C í 6 í »<ti0 fozmatur ta» li0 ró.cfecttnttna cótcatto non eft nifi ßfectiflimi ter? mtntcóicabilt0 etimpfectifTima magnitudínc6m$ otno ñt equali0 pzoductuo pzoducenti. S t ¿ C]C n3 reí 'IKII cótcatto tila tn gñarione omma eft necefTano ßfecttflt ma ftcut termtnu0 ßfectilTtmu0 cóícaf in magnitud^ neßfectifTimaquaoaf ñltoqó eftmaíu0 oíbu0{tcut ípfe oíctt. ftc ep n i reí oata elt fíbt equalita0 ipñ patrt t^ñti candé eiienttá in cade magnitudine. ¿ I ^ u ic cóa cozdac tertta aucao fcripture q elt ad pl tl’.^.non rapi nam arbttratu0 efl el te equalem Oeo.jBtcum l^actcr ita aucatc concozdat Hug.fue ^oan.l^mtl'.iy.fup il lud equalé fe faclen0 oeo.Bed nó ipfe fe fa ciebat eqa lem fed tile tllú genuerat equall.ít tpfc fc faceret equa lejoeocaderetm rapina Bug.vult OKere non fcfcr ctt equalein oco raptendo vel vfurpando equalitatem fed fóciebat.í.afrereoat fe equalé oco pc Ijoc quod Oía ^tt fenatú ep oeo.vñ ot ctt ibidem. cl^ziftu0 equali8 pa trínatu0 e it.^ ñ fie tlluin cómendat apfö.qui cum ín fozma Del etc nó raptná arbttratu0 eft fe elíe equalem oeo:4d eít nó rapina arbítratU0 niltcp non vfurpauie equalttatem oetifed erat tn tila tn quanatu0 eft vndc pmiñt ante.ecce tn^t intelUgunt tudd qô non tmellía gunt arrtani:qut oci liltum tnequalé patri oiciíc : ncc ludetinteUcjcerútparréef equalé ñlto:fed tm íntellca perant tnvcrot0:qt tali0 cómendaref ñUu0 equalta eérpatri.i£hoíD9tllí0verbi0 fcripturet Sugufltní v f 1 9 íicut ß nSle?gñatíoné cóicata é filtonatuni eadé z magnitudo ru5 e:ftc t equaltta0. (T 3 d pcToa né iftáró 0ma eft illa:ñdTet alia magnitudo tn p fe« ín ñlio0in amano0:ñltu0 eét mtnoz pfe minozitateq eét relatto realto t non tm rónto.refoneo enim oe pzt mo mó fúndate fup $tum nÓ vtvnum funtreale0:i5 magi0 vcl eque (t eadé magnitudo cóícaf crít equalí« ta0 realt8. S c ó a ró eft quañ cóñrmat ilti:q ; nóvr 4)babUe q» oppoñm itnpfcctú ñt i cnttb* ep natura reí t nonpofTtr lOi eé opp^IXtú ßfectu ep na ret. iRfic amé equattrao cft oppofitú ßfectu -z incqualttao oppoñtú tmßfcctumßinSugu.oc^titateaic vbt loquitur ad 0 ticipulum(tc.cquaUtat¿in4 ttnequaIttatí ture ante poaiemccqmft^eltvtcftímo Inumano fenfu pdítU0 cuíiUinon videaf. iflunc aútin entíbu0cflperfecta: ínequalttasiqz matozitao t minozita0 ep natura reí t realtaicrgo v f irrarionabile^ in cntíbU0 non fît pera fecta cqualita0 rcalt01 ep natura reimufqj autem elt perfecta mft tn perfonta oíuíni0:qz n u f$ alibi f maa gnitudo perfecta. Confimiliter poITct argüí oc tdé tírate t oiuerfítatetqz identíta0 elt c)ctremum fiue op pofttumperfecttu0 : cft autem 6m multo© aliqua Ota uerftta0 perfecta in enribu0 que fit relatto reate:era go altqua tdcntitaa perfecta que fit relatío reali0.nuf $ aurem elt Ita pcrfeda ficut inperfoni0 Oiuinio illa entm que cft dufdem fuppofiti ad fe nó eft relatío rea li0 tlla autem que eft in creaturta altertu0 ad alteru? non elt perfecta:qz non eft ibt nifi Diminuta vnita0.Ç IBP tribu0 articulta códuditur folutío queftio nt0.fi entm 6m communem fententtam relatío reali? nonrequtratnífi tfia trta.pzimum fiindamcntum res le:quod.f.fit in re t cp natura rei.6m t qctrema reaUa t realiter oiltincta.tertiú 1 9 ipfa cornatura reí ific eie tremt0abfq?>f>oKonfidera(íoneínteiiectu0veiabrq$

« n

b0¿rat(one potenKce^Mnrecc-r iilatrfa conucnfunt equ0Ucan(otumí9equcfícutcmcú«pcqu(Uítatt(n en ttbus: vel tn30t0 Tt p5 t>e fe tn arttculiaptemiflii? fe« quitur 9 i?cc equaltcae cht reUtto realis (Icut alia 4* cuTUf) realla t inagis tda $ qttécunc^alia.

A d prímú argumétupríncípale patete t piunaflila 2 pomtur oc magnitudmem ptimo 9X9 hculo.qt non eft tlla magnitudo moUe fed perfection m a:t (ic oeua cfl magn’ Sm aug.non fine quacuncp magnuudie: q% cit p:radtctto nec ppña fine ^tttate quacun(9 : fed etl inagnu« vno mô une $titate alto m6 n ô .C ^ d argu.pî 9 magnitudo nô numcraf rndcndo ad piimâ ooicctionëptra oicta m.z.arttculo. ¿ Z lc r t io arguiF fíe: tlla relatio nô ineft cp natura rei que «que inefílet fí efíet tp fola côfideratione intellect » drcunfcrtptacifitta reali: ícdctrcunfcripta pertpor» fïbile ejmtta reali oiutna]^ perronaçtpofita tú fola cô (îderationetnintcUeaueaç:adt2ucinteüigif equalis taa:qufadmodumnunc tncnttbus rationia intelligi tur que non e|;cedunt fc6m fua; entitatcm;cqualita0 ergo pcrfonarum non ncccfí^ano requint e?:ft tiaj rca Uin perfonaruin fíe quin fine ca poiTit iiuelitgt eil'e. ¿ iR n .q u o d ommno nccetTanoconfequuur altquid fícut epittme que fecunduia e^rtdcntiam coniequitur illudvtejciftensitaipfum vt intellectum ncceiïario confequttur illud yt intellcctuni vt quêadmoduin ad ïjominemrcaliter c|:ñtcin cófcquituriprneflcrifíbií lem e)cntcr:ita fí tntcUigatur Ijomo fíuc fít: fíuc nô fít neceiTarto tntelligttur rtfibile confcquens ipin tn intel Icctu :ncc tñ fcqwtur.y nfibtle non fít cius paiTio rea Uó.italjicpprcr nccciTariá confecmionemequalita ttsadfuppofíta Otdincta tn natura otutafiue illa e^i ftatit equalltaa conuemt tis ejcftfcr fiuciiu intclltg5 turcircunfcribendo ejcñtíam velabftraljciidoabcpi ftentia ín íntcllectu confequimr. equalicaa. C S '* fo m á ergo argumSfi oico 9 tlU matoí que acctpit rc lationem non efíe realcin que cópetu c?;trcnws Ijaben tibusotnoeíTerónia. concedi pôt fíinceUtgaf çp ets tfficópeterctvifeñtibuo eêrônta.fedftcimnoî cft fai fa non enim tiñ conueiut iílíe vt Ijfttibtiô ci r jtioni« fed efí'e reale.? ideo rcaltcer*

ï^çjlfodehisquçcôueniunt dco ^çcôparationcaditratfpâlitcr oc Ijisq

tmpo:tant refpectû pfonead pfcnam re liât videreoe^isqucconuemunt oeop

iît '^ iS te il icomparattoni ad eytra«fíuc que ipottàc rcfpectum Oci a d crcaturaa» ¿ t p:imo oe refpectu poteft efíe oi(ficultas.vno modo $tum ad e^em um cui conucnit.fc^ modo quantum ad cjctremum fíue obiectum 9uod refpicit.Be ref\>ectu ad cjctra (jjtum Illud eut côucntt ouo funt quefíta.pumo oc ilio cjctre mo in generali fedo in fpáitptima queftto eft ifta.

V trú deueiTeoipotéccm poíljtnatu<^ rali róe t neeeflaría oemf ari^ j£t l^oc in gñali Cteiiigë donÓOefeídendoadaUquápfonáin 1)^li.fc<a q ó i fpáUter cóparando ad vnápfoná.vtrú verbû oetvtñ ltu0 tn oittta tjiat aUquí cálttati p t íl refpcctu crea

C e t.p *78 ttircf C S d ô m û fíe pccdif : vr pao 9 ocú e? oípoté? 4.79;idCT ocmfart : qz nSlt róne ocmfaturit.fnc.te¿ infinite potentie.§ t otpotcntie.añs 4)baf.qz có.4>i 4»bat.8.pl?tít.Ocú eê iftnitc pocétte cp Ijoc 9 mo

* uet^cinfiiuto.pbopñttá.ínfínttapotéttanonpoteft flbaltquapotÍtiae]ccedi:necintelligt:e^eedi:qt tunc fliiqua pofíct efíe maio) illa.*: ira illa non efíet ifímta: fed OÍ0 potétiaque nó cft oípotcntta pót ítdligt c;cccd i9 p o te n ti8 q u e e f to ip o { jH a .C ^ * ^ ^ P ^ ^ ^

VIL F0.XX,oemonftraribeúefTe oipotentf tOeúpofíegñarefí * lium:pñ0 falfum:qi eft mere credibile, t per pña non nSlifonc t>cmfabite.pñtiapbaf p Sug.ptra majcimúIi.^.c.7.vbtarguitfíc.fípfnongenuitñlm fíbi equa» lem:autqi nó potuit:aut qi nó volutt.í&C vUerius ar gutt fínó voluit cû tnuidû oipfti.fí non potuit vbt cil oípotentia bei patriav^ult g arguere.fí pf nÓ potuit gigncre fíliú fíbi equaiem non fuit oipotena. ergo ep oppofíto fí eft otpoten0 pdc gtgnere fílium fíbi cqua¿ lèttila f ía ñ s éoemfabiletpña.l^ifbteterea.fífícg pofíec oemfanoeúpofíe creare oécreabflepñaéfól:; fum qi angelus eft q^dá creabile z tñ nó pót t>emon« ftrarinSliróne vt vF :^ angelua fítab eocreabilia.qt pl;ú0 ftquen0 rónemi)31em non pofuttintelligf tías creata0aoeoimoea0necioafepofuit.f?oc cft nóab jC>c.4.u alto efliectiue.tt.meta.c.5.'Slbí po ft$ oftendtt fubftá; £.c.4>£. tiamfeparatánullam Ijabcre magnitudtnem p l^c titedium.q: l25 potenti^ tnftnitam:t infinita potentia non pót efíe tn magnitudine : qucnt vtrú ponendum (It vná talem aut pluresttoeterminat^ plurcs. jgft g nonfoIumCm ipm mafubftatia tm3Us:fedquecú

infinita:? pari rône eft a íé neeeflaría»

H icpm ittédçfuntduç díftínílíones 3c*c*?anecic.iEt fcóo iu^ ta m¿b:a oiftinetfóts foluéda i qó. ^ f £ ^ t i a oiftíctio i nota cp pzio pofterioçq é 9 timfa ttonú alia cft j)ptcr <jd fíue per cám : alta q::fíue per effcctú.il&zobaf ifta otftinctio per rónetít.qt ol necefis fartum verum nó euidens e^ctermiois ñs tñpnexto né necefíartá? eutdcntl ad aliudivt ncciumeuidens ep terinini0:pótoemfarí perillud ve^cuídens mine . aût aliqtSvei^ ncSiú nó cuidens e^ tcrmínia façonne j jcioné ncccfíaná ad aliq^ vei^ acceptú a ca.? altqtS ad ve^ aceeptú ab dfeetu nó folu5 etñ verítates oc câis non pñr cfí'cfíneclbufdá veris oe effeetíbus. fed ncc eeóuerfo.igif pót aliqtS ve^ oemóftrart per aliqi5ve]^ cutdcns acceptuin a di.z tunc ppter <)d.vel per aliqo ve^ accepíum ab eifectu t tunc qz.lEt v f l?ic fequi cot relanum 9 ptincipta ímcdiata fíue cuidétta ep termi nl0 non pfít oemóftrari oemrattone qt q i fí veruj eft cuncqucdá media vera ínter ma vera ? pclbnca vU timas ? folúilla funtocmonftrabiIia:qzpcr vera viti ma.quaH’ aut veç acccptumab effcctu pofltt efíe eut? dcns:ftñve:i^acccpcúacánoneuíden0patercpót:fí . . altquiacÓfíderetmodútllúac^rcndífcU^pziomctá. ¿? fc^o pofterioÿ per cfpcrientiá :qt per epperienttá f frequenter notú oe cfl^etu.qz I c|: multt0 fíngularib*’ acceptts a fenfurt nondum fcitur p:optcr qutd tta eft qi tllud nó l^tur a fenfu nifí mediante vltertotiinqui fítione.(Q2 <^a oiftincno eft oe oipotcnria.? illa pte fupponitcófufumintelfm uius termini oípotentia:4 calía eft oípotcntta nó cft pafíiud.fed actiua non q« cunc^tfcd eátiuaperl^ocl^abetur q^tpracft refpectu alteriusinefíentiaclbtlid:qznó eftcáltrao nifí re i^ ctu omerfí fímplr crgo eft potentia rcfpectu pofíibtlis non gñaltter vt oppontf unpofítbtltmcc ét vt opponif necefíarío oí mó a fe^imt conucrtif cû 4}duabilí:fed refpectu pofítbilíe pzout pofltbilc idem eft q4 cábtle. qt tertmnu0 potentie cáttue.includtt H oípotentta f t dá vtitatem non quídam tpfíus potcnric ín fe nÓ em ctpotentia eft quecun(Ç potentia fotmalV. qt non eft potétta altqua creature.S e d ifta vlïtas cft ipfíus po tentienonfímpl’r:redrefpcctu I^íu0 cábilío quod eft pofítbile fíue creabile: vt fít fenfua.oípotentia eft tpa potencia acttua reípcctucumfc^ creabilia.i&tl^oc po teft intelli0 oupVr.vno mó 9 ñt cutufcuni^ creabilis immediate vel mcdíate.alio mó 9 fít cuiufcuiK^ crea b tli0 1 immediate faltem immediationecaufe l^c cft nvlU alia caufs actiua mediante,

C m

D e fecudo artículo vídedu c íl de cie>móíhandne.i: p)<mo t>etemóftrsttone ^

^ üemonnratione q:.oet>emonftrattóe fifter funt ^ rrc0 concluííonee. Ç . efl tfta.Deu eí oipoten;

t i vtToíp mó accípiedo oípotenttá i vemocmóftrabi le tn fc ocntóflratíone ppter qutd. |T Sct$a conclulto iftudve^eflDemÓftrabile viatoztftátefiinprr ftatu v ie .^ S c i t ia conclufio.iftud vei^nonpcic oemóftra n vtaton ep notie ftbt naturata x bc lege coi. & e be« monftratione.qz funt bue côcluilonce. C . i beú dTeoípotfté oípotcntia rcfpiciíte immédiate qt$« cun^ pofllbtlc.ljfìt vei^mon tu cftnobtd bcmonftra^ bile bemôftrattone q:. S c t ia cóclufio.beú cé oípo tente oípotentia ¡medíate vel medíate qticunc^ pofll bile refpiciente poteft bcfflonftrari 3 viato:e bernons ftratione qz.ftc ergo funt qutnc^ concluftoncs eje qub 5U0 tncegratur folutio queftíonia.

Prim a coclufío ^b acu rííc ílludeíl ve rum bemonftrabtle in fe )pter c{d per aliud vcv us

A gñdlíter qt5 ep cerminia fuis l?5 9 fie poflet beinóftra ri.talef iftud ve:| be^ i oípotens vtroi^ inó.g.tc»m3 íca P5*qt tale eft tn fe q lef ep ratione termino^, vñ tllud i tn fe veii notum per fe qd ep rómbue termi tioium eft perfe notum .^ fc(ttur 9 tale verum in mtellectu pciptf te (Tc termuios ftt per fe nMuj.mtnos ptob3tur:qui3 verum tllud quod ep termime fuie eft neceflisrtum t mediatum:e;( terminie ét I?; q> in fe fit bemonftrsbtle pzopter quid tale verum eií iftud. be* cftoípotet)8:vtro(^mótntelligendo o^otcntí3 :pto l>3no.p3tet enim 9 fit verû f ncceiTaríuin*nec i^oc Ijtc p:obaf .qs be l^ c non eft qÓ:fed tiñmodo be mó quo tUud veç poíTit ondi fiue innoccfcere.^t$ ít fit veru5 necefiariu? mediacú pzobaf buplir.ptto quaiis í oído realis tnrer aliqua biftícta reatntalie eft otdo cogno« rcibiUtatis imer eade; qualitrrcun«^ biftmcta ineiTe cognofcibili nunc au tc5 fi cfiet biftinctio realis ínter natura mtelltn: voluntatcm t potentíam ad e|;tra:cli talís ozdo rcalt0 :$q ; natura l?5talcminteUm ee ta» k m voIfieaté:ió eft fic potene refpeau taltu; ad ep:tr3 i qlitercuticp eft I ec biftictio fem^ ¿ozdo cognofcibi tiratie talte:qp qz natura biuinalj; talf íntellm ettaé U volúratr.ió 1 5 talfpotemiá q eft oípotcntia.p5 er« go 9 l^oc vc^ neciûl?5mediû:« qb mediü.qz intelle^ ctum vel volumatem vel vtrúc^.C i^oc idé.r^ill9 veifi fit mcdíatú pzobaf fcbo ftc.qz oi vep necium v r eft medtatü vel ímedtatü.tllb sue non eft ímedlatuj. g *;c.pzobatiomt.qznot!onaléinedi3ci9 v f cóuenire eflenttc $ tllud quod bi(it reipcaum ad e^tra.vr bcturcjerolutionepzimequeftioníe.nuncautem not tíonale non tta inimediate conuenit eiTentíe biuine ñs eut altquod efícntiale.ficut pzobatur in folutíone eiuf dcm qucftionte:qz bicere conuenit per Ijoc m^diu; 9 eft perfecta memozia.ergo multo magia omnifwten tia que btcit refpecru5 ad ejctra non conuenit beo fiue cutcûcç perfone biuine omnino im m edíaee.^im a p batió iftarum buarumpofiiet l^aberequandam becla? rattonem anneiçam.queXpotentia fit fozmalitet otpo tentia:vel magie pzopzie loquendo tinmedtatum fun damentum refpectu omntpotentie.an.f.inteliectue in beo ac voluntae:fcd tjumfmodicjeplaiiationóeftad piopofituin fimplictter neceíraria:qz ep xtto«^ mem bzo equel^abeturintentum.

^ Secúd.T cóclufio fic íntellígítur q? vía toz mi^ii l fid 9 rcpugnet ftatui vie nec (ItnpR- nec it ad t ^ permancne:cuiufmodi ponitur rsptue pauli* poteft i^abere iftam nottttam per medium p:op¿tr 4d

hase eftomnipoteneinteUigendobevtrac^oipoten ti3 .l2ecconclufiomobaftc.$nquocQ(p Itellectu pot labert cóceptue (Imple^virtualVincludene ventati imedtatä vltcriue mediatäun illomtellectu ^3be«H pót notitta 4>pter quid vcritae mediata.fed ftame fimplictter ftatu vie cttra.f.olm notittäßman^i vel trâfeûtî.ii.f.repugnat ftatui vie pe l?abf rt talte conce ptue vinualíter mcludene ift3.oe’ oípoefe U •icludfefuá ínhedtatá pcedfti:¿.‘tc.minozifta$tum 9dí?oc 9 alíquie conceptúe fimplejevirtualiter íclu» dit iftam mediante 3liqua alia imedi3ta:patet qe i?oc 9 tn^Jbationepzimeconclufionie oftenfum eft iftam efiemcdiata5.fn^sdreftatÍ2ocpzobare(p talie có ceptue ín intellectù vialotie polTít Ijabert ftante fims pUciter ftatu vte.l^oc eft cítra cogntttonemnó tantu; beatiíicam:red etiam raptue.Ifooc autem pbatur pzt inocjccmplo.fc0oróne.|£)cemplone:aUquidintelligi «p tur c accne ficut intelligif 1^ íntelligendoalbumvel ^ nfibile.vltertue aliquid íntellígítur per fe fed tn vA ve tntelligitur l ó inteUigendo aialeertío íeellígif 3li(|d per fe eeíamín pticulari.fed adl;uc quodámó cófufe: ficut intelligo m m c3 ante$ mtelligä bífTímtíonein c quoccuncÿ gradue ponâtur:qz I5 ômue grad^ pofa fetbiftingui g abfolutû x refpeceiumvltimue túgra« due cognofcendi altqd incôplc]tû cognittone fetenti« fica fiuc pzeuta fcientie eft cognitto biffînitiuatqz tpfa eft cogmtio per fe m particulari biftinctifiima : ejcces dene etiam tllam confufam cognitionem:bequ3 los qultur pI^tlofcpI?uepzimopl?tfico2um.fuftinentaut I^ec9 nomina ad rônem ‘tc.Saltem in Ijac cognttiôc bifi^nittua Ijabetur conceptúe euidenter x vireualiter includene o ie veritaeee necefl'arias bc ealt obieceo.Sip i;oc arguif fie. Cognitto biftinceilTImapzeuta acs tut fcîe fiue côceptue marcime euidenter includene vc ritateepzinciÿio:!^ x conclufionumqui pôtl^sberict:: tra vifioni claram fiue cogntetonem itituitiuâ eiue ob iecttfufl^cit ad jjabendum fcfam oe ealiobieeto.Sed quecuni^co^itiot>eoeoquefic citra vifionem cls« r i velcognttionem intuitiuam eft fimpliciterpofiibi«Ite ftatui vie.ergo talte conceptúe poteft fimpltciter Îjaben r e beo ftante fimpUcitcr ftatu vie que fuffíciat ad cognofcendu verum complej:um.Buiu0 f^lK ma ioi apparee e;;emplo iam poiieo.« cum l?oc ep quads biftinctíóeinter intellcctionemabftractiuaj'Zintuitt U35 que pofita eft queftionc.<;.articulo pztmo>£t bze mter Ijoc repetirur.qz etfi cognitto abftractiua pofilt e i nonejefieie eque ficut tejciftitie.rñ inenieiua nó eft nifieicmie vtcjcfioeft.Cognittoaàrljonunie abftra« ctiua X oilfinitiua pót ei non ejctìtie x cpftentie.p5et biette ibi.7p5 ep fe. qz ita ^abetur fi ree non ettftar. llcut fi e;;iftat.¿ illa cogmtio oifiintttua i cifra cogni« «• tioncm mtuitiuamobiecti biffiniti vfie minoz etiatn ® para ep biette ibidem:qzfola cognitio imuitma biute eentie i illa que pomt Ijoìem ejctra ftatum vie.fi firn» pUciter fimplr.fi ad tempue adtße.jj^b pzobatum i e^etnplo pzobaf et rónefic.bequocunm cùecto fcie pot ììfu cognitio fimpn* biftincnfiìma abftratiua ob* tecti atra intuittua^beue a ie eft per feobiectu;altcui uie fcic.é t» ipfo pót i^aberi talie notitia biftinaifli^i ma citra mtuitiuà.T per pñe 4)pofiium.qz illa nò póe ret aliquem ejrtra ftatum vic.t tñ virtualirer x euidfc ter eft includene o?e veritatee necefiartae be beo.»? batto ma.oie fcìa eft be re non pzectfe vt epñe eft.qd intelligo fic.^ ipfa qcñtia t fi fic ratto intellecta { obs lecto vel circa obieciù:tft non necefl’arto requiritur vt actualiterconucniene obiectoin^tum obiectum eft fctbile.Jftud pzobaf ep inecmtone pl?ilofo.7.mcta.c. f j.ldemonftracio inquit eft neceilanozum x biffinitio toenttlic3 :t non conttngit ficut ncc fciam quandotp

vu . F0.XXI.

«»

de clarini p tim a t

U .q .l.v t6tlplO.TCfP^ltítíOiRvm*

fc!3tn qñq$ ignotantiam efTe:tta nec bemonitration^ ncc oiflFinmoncm.fupplc qfttp comingit ciTc talf : qfta ($ non e(Te talem. f&p f?oc côcludtt. pàlain aût ipfoi^ f.fîngulartû cotruprïbiltû w<ç fcCa neop oifflnitto.nes « e n ifu n tmanifeftacoiruptafcUm i?ñtibu8 cuma ^ f u abrceflermct faluati« in ata rôntbua eirdê non ent ocmonftratio necç oiffinitio.3lnte(Ugo fîc rônem pl?aofopl?i.9 ûoe contingenti iiueoecoinipnbili vt taie eiTet oiffimtio vel oemonftratio:cû iUnd taie p o f île qñ(^ eiTe qn< non faluata tñ rône tn anima:requi» tur çpefTec qñq$ fcientia oe ilio obiecto qûc^ ignotan« tta :t qñíp oeinonftrafio: t qncp non.qô elt nnpolTïbi le. C 4)poitnonem.gp cumrô tn ata polïïc manere non manente c]ctilen»a acma liobtectifequif ^e;cillentianonefîp rerôobiectivt fcibile elt.quia rô fctenttflca non pôc manere eadem { anima non manente ilio eodem: quod efl per fe rô tei bilis vt fctbtle efl.ltuc aú fabile polTit e;eiflere in re il ue non: faltem ratio etua vt fcibtie i poteft manere ea dein in anima non manente qndentía. Bbflral^it era go fctentta ab eiciftentia.íta non tncludit eam in rô ne fcibili0. ^u^ca iftam códuílonf lib eri pôt cois relarium quomó tf^eologia poteíl eíTcfcientia in itela iectu viatotis fiante iTmprr ftam vie.q: intellea^ po¡: tene i^abcre conceptu vtrtualiter includenti oës veri tates oe tpro necelTanas otdinatas immedtatius.f.t mediatius pót oe ilio obteao l^abere faetuiá ppIetS. ¿icaútpotcfliteirsvtato:i6 f^abereoeoeo.ergo.t?. minot p;.qt Oiflincttínm^ pceptus Tubiecti tl^eologie qô eft oeus.potefl I^aberi citra cognitionem ituitluá. •z tUe conceptus % virtuatr t eutdenter ptmet omnest ventares neccfTariasocfubieeto.Contiiigentesauti non pót includere:q: Ule non funt nate includi tn rÓ# ne alicuius Tubiectt. ii^uccuntp eni ventas ickidítur fuf^cienter ín altquo Amplia conceptu d i neceffana. tñ oe contingentibus fune quedâ veritates necefTarie non qutdé oe acni eo:û:fed oe poHibiiitate.« Ule ctta; mó ^ ic to fdri pñt. vrpoteoeus eft potens creare:po tens refufcitare:potens beatificare:« fîc oe al^s arti? culis fidei rerpicientibus cónngentiá: ncc vltra iftud verum neccfTarium oe eo:quod eft ocuni pofTe elt ali:s quid p2optte fcientiUce cognofctbile quantum ad tars le 4)pontum. jEíTet ergo viato: efecre fcienciítce tl^o logiis:qui e conceptum oiftinctifTimû otuinitatis pof fíbtlem aberi circa cogninonë intuúiuamcognofce;> ret ordinate veritatesofs neccíTarias:nuc tilas q fue Oe intrinfecis necefTano infunt : fîue Ulas ^ funt oe pofTíbili cóparando ad ejctrinfeca. Ç . Í^P i^^c fequtC 9 It poneref tl?eologíam círe4>p2tefaenri9m inquo^ dam fumine citra lumen glotie t fupza lumen fidet:et illud lumen poneref talis cognttto fîue concept* oba iecti vera eflet optnio oe lumine.Bed fíe non viderur inteUe ctn'e pofuit lutnen qi vtdctur pofuifTe lumen in ó cognofceref obiectû:nÔ aút qô eét fofalís rÓ fl« ue fo:m alis cognítio ipfî» obiecti.fícut Ijic eít pofîtû^

Tertía cóclufio eft ífta cbho víatorexpuris naturalib* non pót Oemóftratiue pter co gnofcere iftâ ocus elt olpotens:boc pbatur ílc:q: pzo pofttio mediata non pótcognofci pter ({d.nifî e ptiam imediatam:nec illa pót fîmpfr cognofci nifî cp lenninis t Tpedaliter nifî ep róne termini fubiecti:qô fcil<c3 fubtectum includtt piedtcatum. « ppter l?oc tn cludit f eritatein fîue notitiá illius immcdtate.Cootf dtnatio ergo fcientie ppter <td non eít poffibilis imel lectut mfî ^abenti'conceptû oe fubiecto virtualtter et euidenter tncludentem tota illa coo:dination¿:fed ta lis conceptus oe oeo non eft pofltbtlis viatoti ep pua ri0 nSUbuff p ít»tu tilo »ptobatio l^uius; quia non eít

fîb i^frib ilts ep naturaltl)u0 ntíipceptus qui poteft caufari virtute intell's agentis t fantafmatum. m^ii et^ aliud eft naturaliter mouçns intell'm viatoUs oe lege cói^^fto:^ aût;^ute.f.fantafmatû t intelfo aqíí tis non pót cán in nobis cóceptus oiftincms oe oeo: qui virtuafr « euidcnterincludttverirates otdtnatas vfc^ad tftam.oeu0 eftoípotens.vtroíp modo. Cui*;pbatio oependet ep folutione qónia Uliu0:qúo Oeus eft cognofabilis a viatoze.Btd nunc bieuiter pótfíc oñdt.viatoi^ñs conceptum fîmpUcét cfectilTimum ad quem attingit {?ó e;c naturalibus non tranfcendtt cognitionlefectifTimam fîmpUcem oe oeo poíTibil¿ metapÍjtfi^oXogmtto eñi ftdei non tribuit cóceptus. ^ t ? ífra fîmpUcemoeoeo:fedtiTimôinclinaradalTcnttendu5 quibufdam cóple]os:que non bñt eutdcnnam ep ten mints fîmpKctbus appzei^nfîs t s pñs per ñdem np i^abetur coceptio fîmple]c tranfcend¿0 oém conceptû fîmplicem d metaptjtfîcù.K^oc ctiam p ;:q : meta pl2Yftcu0 infideli01 aliu0 fideli0 cundem pc^tu 1 bent.Cum ifte fîc atfirmans oe oeo.ille vero negans non tmptradicùt libi inuicéad nomen:fcd ettá adtn

. tellectù. pfectiiTim*ad qué attmgtt metapbvñcus oc oeo nó includit eui denter veritates ozdinaras ad ifta oeua eft o ^ te n s vn-oc^ mó.qt pt i multiattingéte0 ve fupponit ad có¡> ceptu08fectilTimo0ponibilesviat«icí; nSUbusoe oeo:ad norttiam Ijuius ventatisattingere non potue runt.qò tñ fuifTet eis pofTibiIe fî raleiu conceptû flm? pliceml2abmiìent.imofuifTet eisquafinecelTanum: qie]cvirtuteillm0 vidilTentillà ventatem qiTimedia tam :t vlterius applicando ç Ulâ ep tfta neceiTana oe ductione fciuillìntt veritaté iUà mediará. C l^ ^ o b af l^aU ten q t p:imù nctptù ad qô anigit metap^ffîs cu0:‘ti^^p:ium O eO eononeflfîbinorû nifî tantú qi eíTet aút notú fîbi 4>pter 4d.ft polTet l;f e cóceptum oe oeo virtualtter t euidenter inctudemé vertrares ot dtnata0oeoeo.^.t?.^l^iia4>pofîtio.qtm etapi;fs fîcus non attingit ad cip ium ppituin oe oeo mag^ notum $ qt.4>batur:q} pmiíTa media ad cócludendú quodcunq? ^pztum Oe oeo eft aliqua ppofîrto pttcus Urisafliirinansoeente pticularirer altqó pdicatum qô competir enti creato. « eje tali p^emiiïa concludit metapt^yfîcus oe ente çttoUaritcr ^dicatû 4)puû oe oeo: vtpote (1 arguif.aliqô ens eft caufatû.ergo aliqô ens eft câ non câta.vel aliquod ens eft linitû. ergo aU quod ens eft infinttum: vel aliquod ens elt pofîtbile: ergo aliqô eft necelTarium.CIt@é0 tftepñtie 4>ban0 per oc 9 côdttio imperfecta non ineft altcut enti nifî enti infît condirlo efeaios:cum impfectû oependeat a perfecto.i0é0 ifte pñne non jpbant aliquid mfî qi: fîcut manifeftnm eft. Côtra illud ob^citur.qt eu; voluntas fît medium ad côcludendû oipotennas oe oeo:t l^coanonftratione^^pter quid, ilcut oictù eít in ma barione patine cóctufíonts:t intellectusvta totis pót cognofcere ibt efle voluntaremtimo elTepzi mam t c^ccttfltmam voluntatf .ergo per l^ c mediu; poteft cognofcere ptopter d.oíporenriam in oeo eü d 3 1 oí s 4)pofitio vera 't necelTana Oe ejctremis l^abennbus conceptus fîmptV fîmplices eft per fe no ta.talis eft illa que affirmat oe oco paiTtonem aliquá ergo tc .C l^ * « c re a pafltones note oe ente naturali concludunt aliquas pfectiones OeOeo: quia imperfe ctio tn mobili concludit oe ptimo mouente perfectioa nem .^T^fîcus ergo pôt attingere ad cognittoné i?a bendamoeoeo.qniaperclftctuo naturales nóergo videf cognito metapÌjTÌìci poiìU tranfccndere p jy iïcam;n metapl??fîcus pofllttaiwm Ijabere cognis hf ♦ ^ « tionemquia.per tales effectus. CTReiponfîonesad nfÎrtV iftaqi^eaUW*

C lv .

® í í 5.i .b í .

ciuf6t.8,tq.?.4Jlo.Tíq.mefa.

ÍL

met9>

« 5 .7 .

5 dcm.íz,meta.ff .c .4-1.

Quodlí. lam cófcqucntcrvídcndííeíl dc demoGranone q:.pt(mo autem videitdum eft t>e oípotf tía tinmedtars rcfpemi OÍ0 pofltbiü 9. vbí pitmo intellu ctus tlUu9 tmmcdiarioms eicpott^. fc^pcITttopiji« lofopl^om vídcbirur.? tcrtto quid eft tenendum.

D e prímofic.medíatío caufçrefpc(fhi efFecru0 pótímeüttjt bupfr vel.fc5 9 caufatp caufam medtam:vel qt caufat medíante altquo eifectu. %on ctñ oíd cffcctu« mediud ad aliumefíiectu5cft Temper caufa iMiue tffcctusuta pót ínrcUtgt immedtatío cau fcactme:vcl escludendo caufam actiuammediá vel ejcciudcndo eifcctum mcdmm pnotantlloeffecm.¿ e vtraq^ immedíatione fìmul t>tco ç non folum ^ilofopf?t:fedcttârl2eolos! negarentbeûefle cipo« tenrcm tmmedtarc:qi non conccditurt>eum poiTc cíg re relationem ntil pttus vel ouratione vel nsmra cau fando fundantentúi? ita non poteft tnqufeunc^ eifes ctumimediace:ITc9 nullo effcctu quafî medio pjtuff namra caufato. Ditficulta? oe ímediationevtejccludttfolumodocaufaineificicntemediá. t i tellísendo effi:cttuá6ñaliter:rme tlla caufa media in caufandoattingatelTectúi^ncipalctn: ITuetm aliqui eflítcmm pzeutum vel Oirponentem ad tllum.

ScSm .f.de pofitíone pKoç:, circa hocpl?I vidcnffctitire non folum g?non fïttsemcmftrabiîi le beumeffc oípctentcm immediate fed etiam 9 i^oc lit impoflibile.^t v f fundamentum eosumin tfta pa poiinoneftare.^ndptumnecefîarmm^olnopfectu; M niljUímracdiatecócingcntcríeljíl^cc^bafur.q» nul la nouttae feu contíngcntía pótaflignantn^nas piato tmediare a tali pimctpto. non eiTi quia tllud cipium altter fe cuín ftt limpia neccHarmm. nec qt tilo vntfozmiter fe trábente al t^d alíud requiritur vF ímpedit.qz rjcn cft ncípt um íperfeaum .í peí* confe quens nec {pcdibtlenec tnfníTictens fíue aliudrequíü rene. C I iS t tfta 4)pofttio iam |>bata vera e(Tet.r.ó> m 1^1 pót efle immediate t contingenter a pzincíptone« cefTarto ? fufftcicnte.ftattm fcquitur ç non pót caufa Ve cé pofllbtie immediate.;$fta pfla b a f piimo t fpe dali be motu.qt fequif ç bcue non poc imrdiate cau:i faremotum.flue fpedalittr motú localé:(iue fpedaltr fímc motú circularem celi. lEt Ijoc v f 6m intentio nem p<7ilofopl2c ç pbari. pumo generan*, q: fí pollei o f m elfectum ímcdiate caufarc flne cau fa fecunda flc poAVrifócere^ nulla caufa fecunda Ijabcretacnones ;ppnam. S^ed 6m Cômltatozem.ç.meta.fup tilt) tgij rurpoflibile.£umcmentia nonl^abcbuntactióes^j« p: íae non babebunt eflentia? ptíae.^l&amfeftú eft9 apud pljt!ofopl?um tnconucnicns cft beum pofl e ef fentia? omnium alioi; befhuereXum 6m ip ; aliqua alia a beo flnt formali-necelTaria. dtCófírm atur.qt fí pjeter otdinem caufarum m vmucrfo poflit quem¿ cunt^ efí^ctú caufarc.crgo otdo caufaltta ti? i caufî? non efliet flmpfr neceflartu?.crgo nec dTenttalí? quod eft inconuenten? ap6 pî?tlofopl?o?.Ç S d 5o fpeaafr videF f?oc oftendi be motu.q: 6m pl*¿m,8 plJtlt*poteii tta infinita non poteft ¡medíate mouere cozpu? tn tie poze:qt fl (te a Uqua potentU finita pofTet mouere cot pu?in equalttpe:fícutipfebeducttibi.eo9 auginen:3 tara virtute motma mtnuif tpe tn quo mouer. l ^ a betur ergo cp intentione anftotelt? 9 oeu? non pót (mmediatecaufarem0tum4)pticbtctu5.q:cûfît fue cefl'mu? necelTario crit tn tcmpote. C I B i bicaf 9 pót rem motu? caufare fed fine fucccíTionc:qulaper mu« tationcm fubttam ad illud ad quod fimmm moucn? Tnouerettntpc.f£ Contra f^ocnonfoluit.quia beu?

tton poíeíffmiticdiate caufaremotuin cfrculareis etc U:qi non in tempoK vt concedtf : ncc:ín inftStt: quia In ilio tnftanti totum celum e(Tet in codem loco t que Itbet p ir? fui in eodem loco mquo ptiu?. ergo tn tllo inftanti celum non m utaf. C l^^rrio l^oc v f oftendi tte quocunc^ cflectu materialt.q; pci- tranfmutationS materie vt v f l;;4>dud .^ td e f enim anftotelc?.7. meta.c0tra i^ia.^bareq^ feparawm a mS non pofltt immcdiatetranfmutarcmarenâ.jet Cóm ftatotíbi C ó .i8,« dcm:impo(ïïbileeft 9 fotmefepate tranfmutent mas ju teríam.nil^il cfii tranfmutancmateria nifi: quod eft w materia:? l?oc cóuenit bicentibu? mûdû generati 9 tranrmutan?ipfum fît aliquod indiutduoium vel itis diuiduum vt cotpu? p4rttculare.l?ec commentato:. ^taitímovídeturifta?íjbarione?po(Teconfirmarí

intentions pl^tlofopljtg'Pl^tft'Vbt v f ve lle^d c qutd beu? poteft imtnedtate caufare t totalti? nes cdTartocaufat.qi non vfpofle poni contingencia ad caufandum<noncauranaùnifl;ppter alíquámuca^ tinde* bilitatem inagentc.? Ijocquando elfectu? totaliter? ptedfe bependet ab agcnte.lRunc aút fl beu? pofl'et i medtatciit quodiibctcaufabile quodlibj bependeret totaliter t pcife ab eo:? per pñ? neceflario quodlibct caufaret.? tunc fequitur multiple^ íncoimenten?. f.9 caufe fecunde pttuaremur actionibu? fui?, qd tangttpzimaratio,?^dcu0immediatecaufaretoémmotù quod tangir feciinda ró ? beu? ìntediaie caufaret omncm cffectum materialem:quod tangitterrta ró.

Deterdotenendùeftfm cóem fententiaitt tt^eologonim t>eum (tc efle omntpotentem ITs nequocunt^alio agente pofltc caufarcquodltbjcàc bilc.ncc tamcntftud poteft bemonftrartbemóftrano nequia.ci^*i*n«*n^^3tur3ucc0îttate.5 nîînd^ 0 creautebeue celum ? terram. C I ad d ud tur etias ad l^oc ratio quia virtù? actiua cmuftimi^ caufe fecùde emtnenriu? eft in pttma caufa ? in pumo agente& in ipfacauia (ecunda.l^aben? aûtemmenttu? virtutem acttuam videtur po(Te tn effectum abf< ilio quod b& mitmtc virtutem iUa.'fìon eiTt ad pductfonem ef> fectu? requirtmr imperfectío virtuti? actiue:qz nul* laimperfectio eft ratio agendt fed eft magi? impedì mcntumacttoflia.CIConfirmatur qi vtdemu? cmss fa? equtuoca? ita perfecto? eftecm? pzoducere lìcut vniuoca?.quod non eflèt nifi l^berent virtutem octi uam ep modo quo fuiTtcit adcaufandum pcrfecte no autem l^abentvtrtutcm vniuocfl:rcd t ^ emmentetn erg o t? .C I3ldaró licer videaiurj>babtli?:nontamé eiTet p l^ D«;monftratio.ncgarct e ^ iftam j>pofltionè qutcqutd tn le emtnentetvel vtrmaltter Virtutem actiuam caufe 4)|:imetpm poteft immediate effeau; iUut? caul^ cauiàre.&tcercc cm 9 emtnentiotimodo i?aben? takm virtucem poteft quidé m fuo ozdme tn ctfMtum tali? Tirtttti?:fed oido Tuu? f 9 fît caufa fu prrioz ?rcmotioi. C I Cum adducttur 9 unpcrfectio non requirtmr ad caurandum:bicerct 9 cum btco im mediare caufarc buo btco.f.caufationem:? illarequt» rtt perfécttonem ? modû fîue îmediationcm caufan« di:?liUc requiritimpcrfectíonem anne]cam.ergo ad ú mediate caufanduin rcquiritur unpcrfectio non flcut ratio caufandt : fed flcut conditio necefîaria in agen« r e .^ ^ b ic if i efto:doeflentiali?i^tnó poteft altdd efle ptojetmum impcrfectifltmo nifî tpfum Ik aliquali ter impfectum.qiftpfectum €flet4»j«mum Iperfectif limo effet eque ìmediarum cutlibet al^ a fe.? tunc ifta non fjaberent otdinem cffemialcm:flcutnon effet a » do effentiali? in fpedcbu? numeromm ft quelibet c^ immediatepcederetab vnitate. quop5 9 iflaw ;ppo(Ttionein negare! pl;ù?:pfecttoz caufa immedia«

VII. F0.XXII.

n

tíU0 C3uf¿t:(ntellt0rdo per ImmedUtiud ejeclultoné caufc jppmque 3ctiuc.tmo oiccret^ (Icut ^fectiot eft caufdfuperionta per plures caufad medias caufat. nec íftecaufe medie reqmrunf vt addatur perfecno caufaUtatiaquetotaperfectUTímeeft tn fola pttma: fed m agís requtrúmr vt t^abeatur otdinata perfectto oefcaidens ad vltimum úuperfectuin.ojdinata autf perfectio non l^abeturílne Dimmuttone perfectionie t cum imperfecnotic aimeya,

Seám.r^t^b illud verú non p5t demon/ (IraríoemonWtióe quía.4)batur pumo auctomatr. qi pl^tloropl i ad nottttam talmm vero2um.r.po]íibtU um Demonflrarioemonflrattone quía.Dcuentre potue runt.non aút ad notítiá l^ums verí.immo etus oppo? fîtum tenuerunt:quod nó eíl veriíimtle oealiquo De monílrabílt oemonitratíone qt. Secundo oc pto batur róne.q: oído caufalttatts non pcludat $ fuetoi poíTit ilne tnferíou ín eifectum m qué pót cum inferió h:íicut rol nó pót s gnare Ijoíem fine patre íicut cu patre.ergo parí róne o;do ifte non pcludtt 9 p ma cá poilit Une feda tn efFectú íniílú in que5 pót cutn feda, d l^ o c e t ü mamfellíus eft tn alqs gmbus caufaru; Si.ivSmalt^scííetotdoeírentiaiis tnmatenis:puta9 ]5ma tu3 ale inteUecttue ppinqua fît coipus ozgant cwn.t ííc vltehus vf(^ ad mam fimpl’r 0má q lit pio pua m3 refpectu fozme meíuBalismon op; 9 mate ria ITmpfr ÿma poflit eé materia imediata refpectu cu iufcunq^ fozme cuius pót elTe alia ma fecunda i^oc ett am pat; in fozmis.non em op q» ma fozma poflit eé immediata fozma cuiufcunq^ tnfozmabilis.cuius pót ^ e immediate alia fozma feda 'i l^oc ilue ma fozma t fecunda accit^nf ozdíncgñattonis fliueefecttonis H ;^ fta q Dieta flint De caufa materiali t fozmali maiozem euidentiam fì: vera lit optnto dc pluralitate fozmarù:De quo mó non eft qó.S^d ad ppofltù fuf* fictt 9 fl: i caufis miltbus t fozmalib^ eflet ozdo: non opotteret cp mù eflet ca immediata cumfcuncp cau fabtlts.ergo modo vbt talis ozdo eft:puta Í cauils ef fìcientibus non op5 q» ma poflit efle cà imedtatacu:)

C P5 cauflis etficiénbus refpesn'iidéi po ctucognuionts.nàpnciptaponunf eaufereipectuco ft^houim« gntttonts pcUiiìoms:vt l^abef fedo p|?tfl l5 ^tie

cipm l^abeat veritatem ruidcnnflìmà.tenà cónneat eminenter x v irtu a l veritates otm pofteriozummon tñ o p ; q^poiTit efle :mediare cà cognofcendi qdcunc^ poftertu9:tmo op3 p media ozdmate cedere ad l?oc vt acc}ratur cognitio pcluflionis remote. l^oc tans dem p5 in ozdine caufaru fÍnaUú:accipíendo em viri Taù in aliq coozdinatióe Hnm non op5 illd poflit eé caufa finalia imediate refpectu cuiufcuncp. qz altqd remotum non ozdinaf ad ipfum nifl: mediante.Rnc4) pinquiozi.(lcut ozgana ejctertoza ozdiata ad potioné vel ínciñonem non ozdinan tur ad fanitatem nifi: mcs diantibus iftis ñnibus pzopz^s.

S e d licethæc cóciufio non fit demoni(Irabilis qt:tñ cû vera fít oppofiítum Demonftrari nó

jA pótudeo ad róesadductas ¡p opinione ptjózù rñden d u m eft.fE ^ ^ pzimàtl^eologus bñ coneederet 9 ei

^meta«t caufata nó folù ÿuare fuis actionibua* ièd etii ppiiie cntttatibus:qz ea pót anml^ilarc.iRec

' * concordar cum p l^ in ifta ppoiltione.q’ omne fempi temum efl fozmao* neceflartù:'t l^oc vocido oé euiter num fempitcmù:qz euitemù fimpfr poteft non cflTe.U cet non tali potentta pafliua intrinfecatquaUs eft tcoz ruptibflib*. ([H U ter I5 Deue pziuet entia feda actios nibu0ftii0 ^ueniendocaufalitaté co] t caufandoef? fecttts <luo8 illi poiTent caufare.non op9 9 pituet tUa

fuis enHtaeibus:manent en! t non caufant fuos effe« ctus:qz a liac i immediate caufat tllos.pofl'ct tñ illos eaufare:fi)cut manet ifte ign isit tñ non caufat ignem in l^oc Ugno li aliud agens fozttus pzeucmatin igmé do:pofl‘ettñcaufare:qzfozma qeft pzincipiumignié d il^ : f itapót inteliigìDictum lConié.cumau.Cu!n entianon ijabebum actiones4)pzias:non Ijébunc eéii tías j?pzias:qd inantecedcn tc negct Ijf e actionem p pziam.D;intelltgi non tffi actualitcr:qz hinc argueref9 Deftnicttone pofteriozis ad dcftructioné p:iozts. ee diet fallada eórequcntis.qz plurtbus al^s modis f t poni Dcftructio iftms pofteriozts.puta p fozttus agés pueniens vel per ptrarium im pediens.ScdD; imcU Ugi in antecedente non l^abebunt acttoncs pzopztas. nec actualiter nec aptitudinalirer.nec virtuafr t bene feqmf ^nonl?abebuntppztasefl'eniias:qzquodUb; adiuù p 4)pziatn fozmam t virtuté > 5 virtualiter fu i acnonem crii qn non actualiter jpdueit. j£ t tfta e;cpo litio antecedentts pót traben cp ilio verbo £ommcn tatozis:qd :pmitttt:cóuenit iftis vt nuUù ens i^abeat acnonem ;ppzian) naturale.^ fubdtr. Cum eluia non l^abebunt aetiones ppztas fupple nalttcr vcl apntu« dinaliter ëm ppziain naturam nó l^abebùt eflcntias 4)pnas llitaùt córra quos arguii ibi.f.modo ni po$ imnt vnum agens oía ernia fine mcdio:fcd non flcut ci?ziftiani:qz63aug.7.De.ei.c.30.SicDcus rcsquas condtdttadmimftrat vt easagcre4>pzios motus fi? nat.l5cni poflìn agere oia:'t flic agendo entttares qui? demrerù non Deftrueret : fed eas quafiociofas 't va? nas relinqueret:maluit tñ eis fì cut entitate; n:c t vira tutem adtu i f^pziam tribuere oetioné. non em vfr pfectioné rebus fubtrapt cui* fût capaces. CCHd fe cùdam fozmam materiale nó negat pl?ùs imediate induci in materii a Deoùmo iferius in qónc oe bona foztuna Dicef quid Sriftoteles fenlit Deaia tntellecti ^ , ua.1^eintentione eius.y.meta.vbi adductf cómenta toz:t v f Dieere tp nuUù im ile poflit tranfmurare m a; immediate. £ t fl intelligat De Deo ficut v f fpectaliter per Ulud verbum Dtccnttbus mûdû gñan.negarer C ó 21 ad tl^cologus:-z eandé fniam Dieit cómenta tertio poft il ftncm lud quod mouet m im neceflTarío eft cozpus i^ns qua litatemactiuam autpotenna? q agitper cozpus l^us qualitatem acttuam x imponit BrlftotcU 9 idem fen f it .lT ^ c d melius v f qñ Ira Snft.pót Ijére fanu m ^ teUin:«lireraCóml.ranúlntclfml2ércnópr;<poicaf Sucr.nÓ Ijfe intentionc a r ift .t faluef ei’ itentio: qd pone X tjic etii v f pofle fieri.Wà De l^oc ad pñs bzeuiter tran v* a fcundoDta póf. Sriftotcles ibi arguir córra ì^Ia.;pbando 9 idee non funt neceiTarie ad gencrationcm qz fufpidt l^oe altquidad generandum [joc altqd: fcd nec ideepRt gñare i oc alujd : qz flgniftcane nó é Ijoc aliqutd nec gcntrum ertt l oc altquid. rracp pña fa? n s tener non efle gcnttù p idea ^ la .n ec tñ ejctendcn dacftadppofiru noftrú.f.DeDeo:qz{lídeagñaret ef Jetgenerans vniuocù.qzcturdemrpcctei:non eft auté aliqua cà vniuoca neceflisria mfì: cópofita ? maretta? lis fl:cut gemtum eft cópofitu ? materiale. lEdoc p pzi ma parte rónis.f.q* idee non funt neccflarte. C ! I^zo fecunda pte.f.$ idee non pñt generare faat illud $ fi generans vniuocum non ftt Ijoc aliqutd compoflrum ? inatertale:nec genitu m t l^oc aliqutd. Deusautej t poteft eflTe caufa generationis x requirittir ad genera nonemmon ficut caufa vniuoca'.fed equiuoca » ‘t l?oc fupzema m cuius virture agit omnts alia caufa tivnt uoca f i equiuoca. Cl^^^^^iu^'^^folutecócedédu eft t i S r i f t .^ auer.Deu pofl'e imediate mouere coz? _ pusncgaflc/ÊtCl^ocl?? tl2eolog9vtriicçnegare.^o ^ ffn q u it fuerût tñ Deû mouere celú mediate.f.mediáte ítelligé ®i^cr.iz. entM eftppíia moffíjc celi,De Ijoc ampli’ tangef rñs wet.có,4-i

dcndo ad tertium argumécû ÿndpûledd ({ucftione;: Ki ^adquam um qôconürm dttflâstrcff p;ob9rióe0

t)tct pót 9 non cft t)e mtentióc HnÌloteUe^ Ocus ab folute nccelTarto caufcc quietad tmcdtat« caufat : l^oc cft fine caufa media agente.ftcut oicetur infert^oc ani ma mtellcctiua iii qóne t>e bona rottuna:fed 6m ipfus 0CU8 necelTario 96>t quicquid pót agere immediate: l^ c eft Tme oi medio Hue agite ad ipm: fíue ad aliqô pteumm oifponens ad iUud:'tnnc omm medio caus rato fîue puio ad illud .illud ergo 9 fîue oÌ medio eia

^ to puio fîue caufante pieuto pót agere Ijoc necelTario agit.;Et ratio l^utua eft apud cum :‘q ; ejc quo tftud a folo t>eo innncdiate omnino òependetiptuanomtas in efîcndo fîue contingentta non rcducercf ipfu; ultimate mfî in aliquam nouuarrm in oeo.iS t ile im i dtt ipfe argucre.8 pl?vn .q i illa nouiras motue in vii fîue oino p2imi motue fîue etiâ oino mi caufati qôa cimq^ Illud eiTet:ciTet (mediate a oeo fìne ot caufa me dia agente velbifponentc 'i fîneoi caufato medio.t>e ilio aût quod pÓtt>eus ¡mediate caurare:fînc.f.caui^s media agente attingente ilIud:où tñ fît aliqua caufa t>ifpofîttua ad Illud vcl faltem aliquod caufatum pie uium requifîtü ad illud non oiceret S rifto .^ 5e* ncn cenario fîmp& iUud caufaretifed tantumodo necetTi:>

^ tate inaiitabilnatis:? I^c pcfîto ilio ÿmo velpieuic» ^ quod rcquinì. C 5* neutro aút iftwi concoMat cuy

eo tl;cologu0:q:ponttQ>t>eue per voluntatem libere t contmgenter fe ad qòcun(^ caufabiU ejctra.« I^c exclura neccHìtatc non folum imutabilitatta fed e tii tncuitabilitatid. Concedo ergo 9 Srif.^m fua cipia ncgaret bcum multa pofle imediate caufare:pu ta ota illa in quo^ pductione cft fímplVcontingemia abfcç vtracç neceíTitate pdicta: fed in l^oc tl^colom? contradicit fîbi ficut bicttimeft ergo t>e bcmonfhas ttone.quta condufîo ncipalie t m ondine quarta ifta

bcum i^abereomnipotentiam immediate refpe? ctticuíurcimq}cau(abili0 licetfît verum : non tamen cft nobid bcmonftrabilebemonftrationc quia.

3C Q uinta cóclufíopríncípalíseftjfta .q?bemonftrabilceft viaton bemólh^tioneqt beum eé oipotentcm mediate veiimediate.l?oceft(p polTit cás re quodcun(ç caufabile vcl imedmtc: vcl per altquod medium quod fubfît caufalitati eiue. <£ i^ec conclu

SC-c.S.'T.íñ ño p:obatur per Ijoc^ncceffe eft ftatumeé in caufi9 efncientibuo.í Ijoc 4>batur.i.mcta. tjíbarur B rillo , bteuiter nunc tangcndo ftat in Ijoc : tota vniuerfítae caufatoîû caufam l?5.non aút q fît aUqutd tftmd vní« uerfîtatis qt tune id i dTet caufa fui. ergo alt^d ejrrra totam vnt uerfîtati illâ.B i ergo m caulTs non afeen« daf in inftmtû non folû quelibet eft caufa ta : fed tota mPtitudo erit caufata: t per pris ab oliquo e^r^a toti tllam mult itudinl.ergo in ilio ent ftanie tan^ in fîin pUdtcr p:imo caufante.|£ p o te ft aût illius pclufîoa nts adduci alta p:obatio talis.Caufa cffcctiuaquana to fuperioi tanto perfectio: i caufalttate.ergo fî fup:3 iftam oaram eft aliam inAnitum fuperio:i caufando tlla erit in inRmtum pfectiot in caufalitate. x per pñs l^bebiccaufalitatemiftmteperfectam.caufalitas au tem caufata velbependens incauiandonon eft in:* finite perfecta:qt eft imperfecta rcfpectu illius a quo bependet.ergo fî in infinttum afcendaf m caufîs abq ent omnino incaufata nec bependena in caufando. ec per pñs m illa erit ftatus.fîc 9 ipfa crit efltcttua non caufata nec bcpcndens in caufando: x ab ipfo eft ots caufalitas caufe inferio:is. vel faltcm tn vtrrute etus

^ caufar. l^oc ad j)pofîtû fequitur 9 in quodcûa caufatum poteft aliqua caufa infenot mediate vel

immediate:! lUud idem pÓt illa caufa ñipcrios: x ^

(^Item mediante caufa ;c ia :f per pñs ÿma caufa bet oipotentiam Sm intellect û ptincntem ad iftum ar ticulum .|£lifta ro videf bup&pofîe im pediri.^»« mo quia bicercturçp m o:dine caufarum elTicientiuin kcet ftaïus fîtad vnumpiimum cfliden8:tñiftud nÔ cft beus.fed altqua tntclligcntiamouenspumumcc litm.nec rô naturali» beducit vltra taie mouens:t>e us imcdiate moueat ntfî tn róne caufe ftnalis fîcut v i detur p i^ s ilium modum moucndiapp:op:iare ipfî t>co.ii.meta.vbtatt(p mouetfîcutamatûtbefîderas fL(as, tum .dBecundooiceref 9 effictns pnmûquodcun

fttnonptobaf fjaberepotemiâref^ctu otscaufaa bilis qualitercumç.f.immediate vel mediate, fed tift refpectu omnium caufabtltum in fua cootdinatione. oposteret ergo 4>bare 9 pteter tlla non elTent alia pof (ibilia caufan eji:tra illam coosdinationem. 3lfta buo ejccluduntur per l^c 9 non eft nifî vnicum ens a fe H ue non ab aIio.j£|: l^oc enim fcquif 9 non cft nifî vni cum agcns non oependens in agendo, quod enim bc -/t pendei m eiTcndo fi agat bependet in agendo. foimâ OT5A d argumenta príncípalía.C Ad prî^mum piimo videndû eft be añte t poftea be pña.2>e flñte bicunt quidam 9 arifto.non mtellejcit ptimum «n a rA f« ens efîe infinuc potcntte intenfîuefîue vigotis:fed t3 ffeScatK tum c^tcnfîue fiuc buratione. ratio entm fua non f i* L concludit mfî ç tpfum mouetmotuinfinito, qtmot* illenonefttnftmtusmfîburatione.(&tadl2ocvidef ^ futficere virtus infinita in buratione.

Contra duplícíter.prímo contra illud - quod imponiturariftotelui. ptrarônemquead l?oc addudf. &e.t. Srifto.eiü qa l^oc 9 bcus eft tfinice po tentie concludit çp non poteft efTe tn magnii iidine nec l^abere magnitudinem:qu ia nec infinitam cum nulla talis fît:nec finttâ:quia quacuncp potentia m magnis tudUic finita pofî et aliqua efi'e maiot.intelligit ergo i añte talem infinitatem potentie cum qua §m intltioa nem eius non pofîctilarcoppofltum pñtis. f. I^abere magnimdinem vel efi'e tn m agnitu d ine;q il^ efiitc licere 9 faccret pfitiam f m mtoittonetn eius nô te neret fî oppofitum pñtts polTet ftare cum añte.iAunc autem cum potentia infinita fecundum burationein poteft ftare oppofîtum piitis.f.eiTc iínagmtudme6m tntentionem etus:cum manifcftû fît cclu3 l^abere ma gnitudinem: t tñ 6m iprum potcnt iam infinite bu:; rationts:immo 6m tpm.9.mcta.?.Lce.t mû.t in mul tis a l ^ lodsiDIfempitcrnum eft fo:malitctnec(^a rimn.'t ita fî eft actüium lj5 potcntiam acn'uam îfiiUs II « tam 6m buretioneni.ergo in ante non ttft intclligit iU ÍTÍr le be potentia mfinita buratiôe:fed be aliqua alia que répugnât magnitudini. tlla autem non cft nifi infint* tas intcnfîua. C ! Concedo ergo cum tfta conclufîone x 9 Srifto.fîue fufficientet i*jauerit intentum fuum fî UC non intellcjcit be infinítate potétie intifîua. C B ytuncreftat.fcôm.f.bep:obattonc:quaiiter.f.eiusp209batto 4>cedat.©e Ijoc bico 9 tanta pcrfecrio poteft c6 ciudi oe potentia ej: !?oc 9 fufiicicnrer potrft in ta l^ actum quanta poteft concludi c|: i?oc 9 e%it m talent actum .^t fî ergo ans anfto.Cÿ oeus mouet motu h finito falfum fit 6m tl^eologos :iamen multi eotû cô:> cedunt 9 poteft moucre motu infinito etiam a parte ante ficut omnes concedunt 9 a parte poft:tamê bif« fcrunt a pbilofopl^o tn l?oc:q2 pl^ûs ponit iftam potf « tiam necefifirio coniuncram actui.quta inter ej:trems 6m fe tmmutabilia f l?abitudo oinninoneccfiarta:taí> lia 6m eumfunroeus x cdum.ergo inter tfta eft l?abi tudonecefi’aria neccflitateimmurabilitatis ad quant fequitur motum qui caufafab IjoctniUo efle necelfa«

VIL F0.XXIILrium:non illa n¿cdTít3te que répugnât motuf .fed ne celTitatc tneuúabíUtatie.non porcit ergo ceiTare.i^c concordât fecum ct^eologue in puma piopofiríone tn ter ejctrema tc.nec m fecunda t>e celo:qt nó ponit mos uere necelTario compelere oeo acrualiter. ponte tamé polTeinftmro rge mouere. idopoOc ficut q i ipfo mouere:cÓclum pocefl infinitas porf rte.i3 ed nunc|d tntenlíuevÉxco qt flc.nulla.tnvtrtue potelig inftmeû tempus mouere nilí vcl a fe vcl vtrtute'alrertue: et tandem op5 dare ad aliquam pmam que mouet cp fe fpfa.Sndo» ergo argutt oe potentia pjtini mouentis

» qui non mouet virnite alreriue fed a fe.(£t eje t^c po ted inferre q» ipfa fit inünita mtéfiuc.quod autem I;; a fe pocemiam acttuam i^jafe entuatem:quodaute5 Ij; a feaUquid t?; tllud in tota plenitudine que (îbt po tedcompetere.mÌ2tl emm Ijabef limitate in aliquo ni ft t^abeaf ab atiquo agente oetermitiante illud ad cet tum gradum.quiañ vnum ens I^abeat a fe plerntudis: nem entttatis ? aliud ens non l^aberec a fe talem pie» nttudinem:fed entitatem limitatam omnino nulla ef fet rô quare illud plus l^aberet plemtudinem entuatC & iihtd:fed vtdetur eiTecafus qui non pôt ctTe tn i^is

2.pljYÎÏ. quefuntafe.iÊ|:i?ocigitur çp:im ûm ouens mouet Z .c .^ a a fe .tp crp n scd afe ciitotaplcnttudopotentieacttsi

ue 7 entitatismon poflït eiTeiine tnlinitare intcnfîua: fequitur 9 ipm Ht tnlinite potentie tntenfiuc. C ô i tra l^oc quodacciptt in antecedente 9 mouet motu in fînito:qi equel^abetur 6m te4)pofltû lî moueret mos tuftnito:fed a leXoncedo <$ v is ÿnctpdlis t Ijocdat 9 ed moucre afe.fed aliquam eumcntú l^abct rô oe inotuinftntto:qî a*Ç;r.motus p«mus edpjimo infini tu s :? ita ille ed magis 4)p:iusp;imomoucntt.ômis tasaûtm otiontsed medium 4>p:mmad^poutum r t intelligatur tn antecedente.mouec moru uiftmto 1 ma iniinitate.que.f.non ed ab inftnitate motus alten us:fed a fols virtute ilUus mouentis.

D e confequendaaûc licec infinitaa a tentiaactiuantvereoípotentia:nbntñ fequitur.flrô

ne naturali poted concludi l?oc l^abere mfmuam po« ¿ it concludi l^oc l^abere tniinuam potentiam. ergo t otpotentiam.q; non ed notum ratione naturali infini tam potentiam elTe oipotentiam.? l^oc totum intelli;: gendo oe oípotentta immediata relpectu cuiufcuncç polïïbtlis. C C u m 4)batur 9 infinita potentia lit om nipotentia:qt infinita potentia non poted cjccedi nec intelligi qccedt:quecun(ç autem potentia que non ed omnipotentia poted intelligi e]ccedi. C^^^pôderec pf^ûs ¿g potentia fupiema non ed omnipotêtia : ficut mtelltgimus oipotemiam.? tñ ed infinita potêtia.nô ergo pôt (ntelltgi ejccedi 6m intentioncm q; fic infinie ta ed:fed licet pofllt intelligi eccedi aliqtio mô 6m ep tentioncm.quianon ed omntpotcntia:non tiï pzopzte Ijoc intelligi poted:qi non fine côtradtctione:q:oice« ret pl?Uofopl?us 9 ot potentiam immediata refpectu cuiufitbet in aliquo eodem efie includeret côtradictio nem.qiOedrueretotdinem eëntialem cârum .CI'^es rum ed ergo 9 fup:ema potentia actiua fiue potëtia i finita edomtiipotentta:fed non ed notum pecratio; nemnaturalem $fup:em a potentia poiriblUsettam (ntenfiue infinita fit omnipotentia pzopzie oicta.4 fci Ucet poted in quodcumç ITïbiie immediate.

Adprímum argumentû in contrariuîquod.(.ed t>e generatione fil4* H lftñ. 9 potentia acti ua poteft intelligi 4?p:te:q: pto potitia caufatiua cui co:rñdet poflibile.i.caurabile.aiu> modo pôt intelli' gi m agis e]ctenfiue pto potentia ductiua cm coirfi:> det pofllbile.i.obiccmm 4>dudbile:?it9 omnipotêna

poted intelligi bupUcfter.^îimo modo potentia cau fatiua omnts cautabtUs. secundo modo potentia p ductiuaomnispductbilis.jSifecundomodotnteiii geretur folus pater eiTet ommpotens:quia folus pat! I^abet fontalem fecunditatem ad 4)duccndum omne producibile. San cti vero non fic loquunf oe oinnipo tentia:fed tamû pùmo modo.vt.r.tmpouar potentia caufatiuam omnis cauii3btils.i.pofiibilis:quonec fis lius edpofiibUi8:necfpiruusranctus:l5fitjpducibia lis.qtnon ed caufabilismecinalictate nature ;>duci bllis.6m crgo^ fancti loquuntur oe ommpotentia.f. p20 potentia caufatiua omnts cauiabtUs que ed côis tribus perfonts abfolute concedendum ed 9 onmipo tentianonrefptcitactum notionalemintrtniecum:ec fi ergo pofl'et oemondran ocum effe omntpotentémô tfi potentem tn taies actus notionales. C eon:; tra l oc ed oifiicultas inauctomatibus augudim ? iRicar.adductis. C ^ id auctœttate; augufiim que allegata fuit puus in contrarm otci poted.q» tda con fequentia.fl pater non poted generare fiUum vel non equaiem film non é omnipotens.non ed fo:malts:co modo quo arguitur a oedructioue partis tn $titate ad oedructionem totiD9 :fed eddoedructioRcpode«; riotis necelTario pfitis ad oedructionem piio;is:qtfi non pofiet generare film aut filtum equaiem: aut l^oc effet qt non competit eius perfcctiôi effentiali: aut qt non competit eius ptop;iccali perfonali. non fecundo inodo:q; illa perfona ed a fe:? ideo non répugnât puetatt fiue aliquid actiue ducere. B i pzimo modo ergo non 1 5 naiuram perfectam cul polTit tn aliq fup pofito competere potentia pzoductiuaomnis pzodu^ cibtlis.? fi ergo negatio actus notionalis non infert fozmaliter negationcm omnipotcntie. tamen gratta materie tenet confequentia t>e ida periona cui non re pugnat ratione pzopzletatis fue actus talis notiona« l i s . C contra oc arguitur per l^ c 9 omnipotë tia videtur pzopzie refpicere oeum vel perfonam otut nam pzo obtecto.^u;cta lUd if^car.u.oe trt.vbi argu it $ fi ouo effent omnipotentes : vnus faceret alium nullipotentem; quod non fequeretur nifi refpectu oU potentie in vno eoç obiectum effet alter ommpotés. C [ a d Ijo: poted Oici ficut oictum ed ad argumentû augudint.9 non tenet illa pña tan ^ a toto in quan? tttate.ed onmipotens :ergo ed potens circaaltum oe um fiue circa alium omnipotêtem: quia alius ocus fi poncref effet obiectum omntçotentie pzopzie oicte: fed neceffario effeta fc.0 ed púa fic tenet per locû ep* trinfecum:vno mÔ quia vnus ommpotens poffet lua volúntate omnta poffibilia ? compoffibilia 4iduccre. a i iu s vero ommpotés effet ep fua volúntate eadem poffibilia impedire: ergo iUe faceret tllum nulltpoten tem:non agendo aUqmd circa ipfum: fed circa obles ctum potentie ip fiu s .C B io ic a s tllum cum ido i ob lectis volitis vniuerfauter concozdare. Contra, ^ ^ illu d videaf effe pura fictio oeillts reipectu quo rum vtrac^ voluntas mere contingenter ? eque inde pendenter fe I?; tamen ep l^oc feqmf 9 ille faciat idù nullipotentem:quianò poffunteffeouecaufetotales caufantes idem caufatum: quia veltliud bis accipe ret effe: vel non vtrac^ vt oidincta ab alia effet caufa completa. $ d e autem qui per te ponitur concozdare cum Ilio in volttts per fuain ptopziam volùtatem po ted effe caufa totalis ? completa volltozum. ergo ille non poteft effe caufa totalis oifttncta refpectu eozuns dem.|£t ficut eft oe ouobus ita oe omnibus.ergo per voluntatemillius cp parte obiectozûpôt ille fieri nul lipotens.l^oc ed non potens aliquid ponere in actum voluntateiftiuspMcniente vt tnfiincta?totaliter cau fante idem* coatra refpoDfiones idas oatas

IBppotnie rabilis ad sucto. B ug .

C c

cvltimo»

iCgidi’ OcTftoift.ii,i,OÍ.J.

suctoufatee Sugudim ? iRícsrdt árguííurs Ijoc ^fozniaUtcrrcQuiiur.fiñUudeflommrden« :er0oi tc(cn& geucrsttoncin parns.'Z confimtliter ÍÍ cíl úinnt uolcns i’íl vclcns iftain gcRcranonem. ergoalTmiU oeoDiuiporcmufcciiiiturin cc-nk^uciuisvcrat iiiâli.cdoiiiiMporcDd.ci ¿o eft potens iiigcnerationf tnam'znon tantúgratia materie ficut Otcitrefpon(io. C* ttSicporcQ otcí 9 in c4tu s iftid nominib'^:otnntpo

^ icnó;cmmfcicim:omnéuolen8:cftí)»ftributto nó act’ fcd obtcaí ipfius acme.epgo fozinaUtcr inferri poteft t)c obleero i^oc 'i tUo.i Ita oc ({bufc-uncp obiectis act* talio.iHunc autcin fcicntte t vo^ratis oiutnc tn qua:; cun<^ pcrfctna oiutna líniplr eft obtectu^ actus notío tialismon (Iccft obteaum oípotcnuc.tgUurfotmaUf cmnirctcus t otuoUne inferunt Tcirc t velie actií no# tiotialemmon ncoíporcnepcíTcactumiiotionalcm* K(ó lUiuo oiffcrentte eft: q; actus nottonali9 eft quid fdbtlc 7 voUbile:Ron aút fimplr poiTibile ptout polTb bile intclhgif caufabile : q ; t fi l?abeat rónem boni et veri:noo tñ rónem caufabtlis t cauiatt.|£BdaU ud argumcntum t>ccrcjttoncaitgcloiumcóccdo ^ílciit ifta oemonftraf ^t>cu0 pót tn cmne caufabtíe medid te vcl ímmcdiate.ita poteft ocmonftrarttn partícula? riq» poíTttinl?oc.qñmmo: medíantequatnfcrturta lie coticluno eft eutdcns vel DcmonftratauiUter non* q: 6m pi^ilofopJ^ú pnmo piiotum. iConnngtt fctre t>e

^ omni muía elTe ftcrtle; t ignotare De f;ac mula: (l i^c d o . - ininoi eft í^tota.f.lja{ic cíTe mulain. *Éuncaút mínot

rcfpcctu I?mu0 conclufióts oeus poteft caufare angea x a r .p te ^ lum eft ifta angelus eft caulabtlie. C [ S>eifta autf mi lummcqo nonO:^tmeftcrcdttatiiont>cmonftrabílt0:«tdeo »o .ar.í, concluflo fequciis eft tantum credita.licct tnaiolvliíe

flt oemonftrabilis. fT ^ icttu r recoindo^ ifta minot neganda cITet 6m pl^ofopljum.i: tta concluño. 0 « futt cnim pl?tlofopl;u0(vt^icunt ifti)omnem ínteUta gentlá elTe ílmplicitcr a fe.qt pofuit c¿m tntclligentii

necelTartam:ftcut p5.1z.meta. Caufatú autcm ab aUocftcjcfe nonco0‘toefepoiTtbtIe.qdaútífímpK- neceiTe effe nulto modo eft pofílbile. non ergo pofuit B '^ rifta ?tradtctoua.f.mteIligentiam eíTe nccelTaná quod piane pofmt:ftamen eam efcaufatam «balio.

B^Irí.^Ub. C Dicttur eriam a quibufdam pofuitintelli '^.q.14.. gentiam cíTemñnitam.t ep boc fcquítur etiam ipfa

fît a fe.q: quod eft ab alio eft ñmtum. a ñs 4>batur.q:. S :.o 4 i.f S í2”»ncta.c.-4-. repettt oñfum elTc 9 non conucnit ¿mü pijffi. mouenóbabcrcmagnitiidinem:quiababetpotcntiá

ínñmtam.t Tmitumnonljabct potcntiam inftnitam. ÍC.C.4-Í. C f t a t i m ín p2ínctpu).5.c. querit vtrdpo:«

ncnduin íit vnam talcm fubftantiam aut plurc6:«oe terminât plurcs ¿m numerum latíonum. imétio er go fua ift comparando concluñoncm pieccditem ad

£ c 4.7 concluíloni fcquentf q» plures íTnt Tubftantíe ílnc ma gnítudíuc;q: inlinitcpoten(ic.|£;^tem.c.5'. poft^tici pium.palam íneft eft: q: tot rubnantiao necelte eft ci tiaturaf cpírcrnas t tntincbilcs £ni fe tfm c aiagníiu

C .& 4 1 , díncpíoptcrpíedíct8mcauramín.4..c.f.f?abcrepoíÉ tiam inñnítam:quía illa non poteft eíTe m magnitudi nc ncc finita nec inñnua:quia nulla eft.

Sed quia nuIIíau¿torí ímponendacn:fententia faifa vclm uUum abfurda niíl l^abeatur ep pzclTe cjc o ía is etus vclfequatur euidenter c^Diaíe c íus.^eaim iftudangelum elTccns afe íTtnon tantú falfum cutparct:fcdettamvaldcabfurdum:quiaop poíitum etus poteft bemonftrari vt patebit: nec tftud Icgatur cjrpzefTc cp litera S '^ .n ó vtdetur {joc llbt ras tioaabiUter iponr, E>íco ergo oe ifta m moii. angc« lus eft caufabilts. Duo cppoftta picdictís ptimum f fiiJa eft D cm onftrabihs fecundum ç ü l u d fu it ab

conceíTum.^^ttmü ptobo lTc.non poiTunt efle Due nas ture intellect ualcs ílmpltciter infinite : red quecunc^ natura intelieaualis ñ I a fc flue íncaufata ipfa í ñi» pUdtcr ínftmta.crgo nonpoflunt cflc plurcs naturcí leUectualcsfimpltater mcaufate>pzta I ícaufataralio quin eflet puma.ergo quelíb; alta eft cau fata .|£^2 i ma pzopofltío iftius Dcductioms pzobatur Dtfhiilua in quefttone De vnítatc Dcí.nüc tango vnam pzobatto ncm.qi vtM<p ílluin mtcllígerct alteraj perfcctiflime tantum.f.^tum tpfa eft intelUgtbiits:‘t com pid^fl? btUs.t ílmiUter vna Dilígeret altam quantum tpfa eft Dtlígtbtlis:«fícettamvtra(p fapíam compzel^ndit -i Dílígtt.í ita vtra(p tam Cin inteliectum 6m voIüí tatem beatiftcatur tam tn feipfa in alta.cidtm autS potentíam flmul compzebendcre Dco obteaa adequa ta inñnita eft {mpoflibile.quoníam vtrunc^ obiectum tori virtud potentie rotaliter adequatur.imonec vn» potentía poteft l^aber« Duo obiecta eque ptíma eflen« tu autcmiftms efliet pztmum obiectum mi íntellea^ non ergo eflenttaílltu9 eritpnmum obiectum tftíua fed nec erit obiectum fecundarlumtquia non eft cntio tate poftenus $ Qt eflentía íllíus cum flt iñnita flcut Ift» nec per eonfequens eft poftcríus ea tn intelltgibi Utate.potemiá etiam ita perfecte cóptebendere eflcn tum altcrius flcut pzopzíam eft impoflibile pzecípue quando natura pzopua non tncludit emuenter natuf ram alteríns nec Dependet eflcnttalirer ab illa altera, nec eft euifdetn fpean cum iUa:que oinnía funt vera in pzopoflto DcDeo.f.'» mtelligentta. C B e cu n d a pjo pofltio l^uius deductioms.f.^ natura q eft a le eft ín«Rmta.p3 Ulo quod Diaum eft fupta qualtter pbús pzobat pzimum moucns efle inñmte potentie quia eft a fe potens:t ideo l?5 pUnitudincm'potentie.

Secundum.f.cjj AríftoteJes conceffit tfSg iftam mínozem.ptobat pzimo ep mtemtonc eius. 1 1 . meta.concedit enim oninía l^abere ozdine; cflentíatS Ínter fe :t magís ozdínem eéntíalein ad vntmipzínm iRunc autem inñnitum mteníluenó poteft elk íubo;« dinatum eflenttalttcr altoii alterí.nec flcut ad finem. quia bonum inffnítum non eft ppter aUenim bonum bonuitiautem toiíus vniuerfl vtrcqf modo fc b ;. t.f. in ozdine entium ínter fe . t ín ozdmeeozuin ad opti« mumfcparatum ncc tnñnttum poteft efl'e fubozdma? tum alteri vt pzmcipaiíozí :quia babet vtrtutem actí£ uam ínñnitam.iCt ciíam Sm ipm tn ftnc.ii.ientunó _volunt male Dtfponí.vnus ergo p z m c e p s .C ^ I)^ ' 1C.c.vltí.dcf 9 Sríft.ozdinem cóccíSt mentibus feparatis. qz fecunda caufa Dcpcndct apziina.lícetnon ñtcaufali^ tUi. ab ea.floit eft tn fpcciebus numerozum t ftgurarum C C o n tra boc niljU eft Dependen« ab aliquo in efti' do a quo nó l?5m ayquogcnerccaufecflc: t flmUiter be permanentía. t non obftat ílludDe numerts. quU numcru« mtnoz potf tialítrr fcu matcrialitcr accept’ eft pars maíozís.pars autem babj ratíonem materie, vt Qabetur.f.mcta.partes íquit totius vt et quo cau? • fe funtttdcmibidem.ijozumautembecquidcmqua fl fubtectuin vt partes numcrus vero minoi actualt^ iH,h % foznialiter a o ^ u s nó eft pars maiozis.necab ipo ^flc accepto Dcpcndct maíozincflcndo.Cfl^^etereai eodem.rz.c.4 ^DcpZimomoucnteDtctt9 mouetflait appetibUe t intelligibile buiufmodt autcm mouét nó mota. jStc autem Dcua mouct intciiiaentíam flbí pzo i:tmam.ergo caufat mtclUgeretpfius mtelligenñcfedilludíntdIigercvtiftíDicum em at^.eftídcm ®fub „ ñuta ftantta mtelligentíc. C oicaturq» Ulud mouere f r j-vV metijapbozícov.t nó pzopzie aliquid caufare-CCó fí>Vflía ’ tra omnís tntcllcaio que non eft cade obíeao caufai ^ c i < torabobteaoetvtdeturflpefFeciiüeemcommcn.ibí ^

I .C .7 S .Íinde.

0iccntcm»$b9lneumtnmenccmduee vtefFicfene.t ff»C79. vt cjctra mouct v i ftnie. in*

tentioncm 9 moucne mftntste potcntic npii pt immediate inouere. celum inoucf. igitur imediate a«;’ aUquo mouence potentic ftmte:ib lud aut cft intcUigécu p :i3 motrijc. vuit ergo 9 UU Ut finita per pno non a ie.l;ec pña eft Tuperius often fa .C l^^c^^ea e;c codej-S-arguttur Iîc.pl;û8 vult ibi qi luoucns infinite potentic inoueat celummot u tnfts nito:f non immediate vt dictum eft ergo mediate fci 1ÍC5 mediante inreUlgentia.^t f^àc elTe cùi8 intentiOd ncm.f.mouene fimtum mouerc celum immediate: et mouens infimrum mcdiatc.Dicu 1C0mencato2.ii.me0 ta.có. 4-1. funt ig if refpccm celi ouo mouentiaozdma ta.^unc arguo rtc.qñcun(^ lunt plura agentta eflen« tialuer otdmata.aut 6m acctpit eife a pnmo.c)cemplù Oe celo t tgne.aut ic^m Itcet non accipiat eiTe a pumo tñ acctpit aliquam lufluenttam.e^emplum.^gSaculus motum accipit a manu vt poiTit vlrenus mouere ptlà sue tertio mó ambo atttngunt eundem efFectum ìmes diate fed otdme quodam.pnmum.f.p»ncipaliu9.« fe cundum minus p;mctpalKer.tûiprum eundem effes ctum attingit. ;cèplù oe patrc t matre rcfpcctu gè« nerationis. j>li9. 6m opinionem ponente; matré effe dctiuam. j^uero ergo quo iftozum triù modoium fe ^abent ifta ouo agetitta tnmoucdo celum. non tertio modo q : ftatim fequitur 9 in equali rempote immo i eodem tempore moueat virtue ñnúa % tlinita.qt vtra <9 attingit motum immediate ta n $ jppuum effcctu;. é io e tu r fctim cum nitrii 6m Bt^>recipiat abintellis

R.mttfl. gentla almd ab eius ciTentia IjaOcf 4)pon:tum.0t oe argum cn tur mum p j <$ Ijoc eft 4>pofuum.p5 ergo 9 anftote. tùefficactf (le intellqcit Ifta agencia ciTe oidinata^ fcOmeiTcta ftmùptm ptimo:?tuncp:imummouetmedtate:?oateéTvir£ ;pten»os. tutem jcimo mouenti:? q ; epemo oat illud ei % vir«

tutem:ideo cft caufa perpecuttatis i motu.finicas aus tem virtutis que non eft aliud a natura angeli eft cau fa fucceflionis mocus:qi illi virtuti poteft effe altqua

i.t.Lce.t reftftentta m mobili que non poffet effe vittuti inhnis mùdi.'t.tt. t e . ¿ ® ertw 4>batur Ijocidem cp intentione a u e r.4 neta. t>e tntentione Bnfto.loqure m tractatu oc fubftatia

otbis.cj.Oicitlic. Cozpus celeftenon mdigettantu; virtute mouente in loco:fed etiavirtutc (argiente eiTe <t fubftamtam fuam t pcrmanentiam ecernam *tc.;£c poft:Oi)terunt quidà ipfum.C B ’$^.non oicere caulam sgentem celum:fedt^ caufam mouitem.? illud fuit valdr abfurdum.^ ta autan pofuit B*Q? celum ei fot malitcr necciTarium ftcut IntelUgentiasiqt vniuerfaU

X .C .17. ter omnem fubftamiam fempiternam oijtic fotmalis ® . c . 4 .x .t necelTariain.vt p5.9.meta.c.7.eftautem potentia ^ d c . nt^urempttemum?c.?.!i.meta fatte Ijabeiintemio

cius Oe l;oc.c.5.crgo itaftaret cum intentione eius <p oeus elTet caufa fubftantie ipit* intclligentiencut 6m Suer.fuu intentio eius oc ceio. C I If^ieterea Ijec eft i tentio Bui.e|:p:efle.9.met3.c.^.9 omnis intelligenti tta caufata eft a pumo. x fotte m l^oc non folum non contradicit Slt^.fed e^ licat Illud oe modo 'i otdinc ptoductionis q u o d Sn fto . non e^licauit oicatur a'^'PofuUTe omnem mceUigentlaj a ptimo

im mediate 4)ductam. tunc Buicenna quantu adotdi nem quem ptradidt et.fed ad poiìtum 9 intelligen tla ftt 4>ducta abef concotdia.lDemodo autem llli^ caufationie facie t^aberi poteft c;c intentione Buiceti ne quo ad oc.f.9 non pofuit eam per motumvel mu tattonem vel cum aliqua noui(ate:fed 9 totum effe it telUgcnne femper eÌTet a piimo.i in oiueriUate elTena tte. ftcut nos ponimus 9 ftUus eft a patre fetnper i ea dcm eflentia.? ftcut 6m Bts^.fempitcmum eft lumen in tUis co)poiUMi8 perfptcuis quc nun$ cadùt m vm

b » alicu(u0 coH>oii9*r*co2poium caufantium vmbtà tn vniuerfo.? tamen illud lumen perpctuuin m cctpo u.ce.i:.t. ribus Uluminatie poneref a foUefFeaiue.lRon.n.iu; metljc.c.^ men illud oiceretur a fe fotmaliter : qt tunc non elTet clufdem ratioms cum lumine in tlla parte que aliquá do non illuminatur.nam illud lumen cum fit nouum certum eft 9 caufatu cft a fole.quod autem caufatum IkH cft non eft ciuidem rónie cum eo q eft a fe. C I f^uàs do ergo b a f 0m intencionan angelum non eé caufatum:quia 6m ipfum eft fotmaliter necefianuiiu ^ .c .4 s C I ico 9 ipfe non pomit ifta inter fe repugnare cau facum t fotmaliter neceftarmm cu oicat fcOo meta, fanpitetnotum ptincipla feing effe venlTima neceiTc eft.qt funt alqs caufa veritatie. jocmpitcrna ergo q ipfe pofuit fotmaiy neceiTar la concclTit ptlnctpu t f e. Ì £ 3ftcm.5«meta.c.oe necelTario.nit^ii^l2ibet necefla % x,6. notnm quotùdam efte alteras caufas.l^oc etiam p5 in veritatibue ptincipq t pcluftóis. fi tñ nclpium Ut caufa concluftonis in elTendo verum. C I iCum arguif caufatum eft oe (e non cns fed pofttbtie eiTe j>ptie ois cendù elTet 9 non eft oc fe ene vel magie non a fe ens ita 9 caufato non op; 9 compctat aliqua nó entitas: fednegattomodleirendlquieftafeciTe: tiftanega? tio eft coitipofTlbilis necefíarío.licet negatio entitatis non lit compolTibilis et C ^ ^ u o d ettam 4t 9 caufa:: tum eft oe fe polTibile (ì mtelligif t>e potentia q cft oif f ercntia entis oppolìta actui.talis potentia nó necefs fario inuenitur in caufato mft qfi caufatur cum nouia tate.non autem necciTarium fuitapud 3 *6?. cóneji io caufatióis % nomtatie.ftcut necapO lUos cl^eologos: qui oicunt oeu m poffe^dujcifte aliquid a b eterno.eft t ñ om ne cauVatum poilìbiiel?oc eft obiectum p o titie caufatiiie .fedifta poflibilins I5 repugnet neceiTitatia fe nó t ñ 6m B*^.repugnat neceftttati fo tm ali. | £ B d altud cum ip o n itu r oe m finitate intelUgétic op pofltum eft verum«? etiam in fe oemonftrabiie.? oftf lum eft p t iu s 9 i i to c e tu s m rentione.A d illas ergo audoriwtcs cius ^ h o cadductas.4 £ B d ptimam cóclufto vlti.4 -.c.non eft il la 9 ptimú eft ftne magnitudine: qt tiiñntte potentie fed poft illam fequitur alia cócUifto quañ recitata vt puuo oftenfa.f.9 eft Impaftibtlis ? inalcerabilte.omp nes cftì aiq motue limt poftenotes ilio qui eft lo? cum.i^ec Ule.iAon eft am i illa fubftantia mobilie locuucquod pbari poteft ejt pl^abitis ibi.? tunccon? cludit.ergo non eft mobUie aiiquo poftenoti motu:? ira inalterabilis.?tuncrequtturpncipium.5.c.vtrum autem vnam talem ?S.ita 9 talitas ifta referf ad eiTc inalterabileoe quo immediate pceflit fermo.'tflon au tem refertur ad efte potétie infinite oe quo fuit fermo tn pteccdentc.$. que aum continuarlo eftec ietmonis9 elTc tale referatur ad condttionem ptius t^abiram mediate ? nonad Illam q pttus immediate l^abetur^ vel poftet olci 9 ft tale reteratur ad Ulam condirioné niediate^pofttam referenda eft ad illud 9 fuit m có cluftone.f.nonl?abercmagnitudinem.? cócedoquod plurce funt talee ftne magnitudine ftcut pluree funt tnalrerabUestimpaftibiles.CIBdaiiamauctotita;: tem oico 9 negarlo poteft p tot media pprer quid oc "Mn altquo concludi quod pm efte in ipfo caufe repugnan tie ad afí'irmationem appofttam. ? ft aliquid vnû ftt caufa adequata repugnatie illud erit medift adequa tum ad oftendendù talem negationan.inftnitas aut intenftua cft vna caufa repugnârie ad l^abere magni tudincm:fed non adequata.!;?eaut intellectualltaté ftne mScft ratio adequata.3 fta aût Ouo op; conmn« gi.f.imeUcaualitatem? immaterialitatcm ad i^aben dum mediùfumciens:qt ftcutnon fuiftaitintellectua

1t . c .4 r.y.?.gipi2t i?î.ccU.

zibm

tC.c.7 8 . ìinde.

C.C.+I.

^ .c ^ o ,

ÌC.c.jtf’.«inde.

(00

ÎC.C }o.3C-c.j6 .tlode.

Itiae fola gminctitem a*$r.lìcut p5 inljominc.fïc «cc iminareriaiitas'.ricuc p5 tn c c lo .C ^ ^ ergo au ctomaté t)ko 9 non ^dbere inagiutudmejpótcóclu di cj: infingiate potcmte.? ficconcludif tbi.c.4 ‘>còclu? lìoTtc pcnut.-c etiain conctud tf 8 P T > l^otcft etiatn concludi cp alto. f. iminàlttate cum inreiiectuaiitate. pumm cnim tnrcllcctuale nó poteft l^abcremagntcud dmem:qt fcztua mtellcctualte non eft cjctenflMie. ff (latiquod tmcllcctualcfìr^umt?3materià quecfid tur a fczma tnreilectualt.? tunc rccipu cptitatem non róne tntcllcctuàUtati8 :fed róne mSlttats quam eiuit fo:ma tmellcctualis/icut eft tn^oimne.li2iec ergo eft vera.na l^abenainfìnuampotcntiamnon l^5megms tudmem.f l?ecnar»ra mtellectualie l^abens materia am non I;ab3 magnirudtncm.^bi ergo verfua flnem 4*.c.pbaHir non l^abere niagnuudtnëperf^abere po« tentiain inftnitani.fed iUudnon cft medium adequa» tum refpecm pdicati.ibi aur.c.).poft ÿnapiuin Ijabtf be fubftantqis (mmobilibua^ op5 eas efìe fine inat^ rfa.feinpiternas eili eaa <HTe o p ;. l&t ft aliquid {actu remptternum.ergo actu ftne materia.? poftea in nd pio.4 <.c.l?3bef qiio tfte fubftantie inouentea funt na tureiiiceUectualcs. tftis f?f fcdm medmmadre:: mouendum magnitudtnem qd cft elTe inteliectuale ft ne materia.?«ftud eft mediù adequatù refpectu piedi cati.qft ergo dt.c 9 op5 tot fubftàtiaa effe ftne ma gnitudine j)pter caufam pdtctant l^oc t>5 ìteiugi De ile la caufa adequata q.feft mtcUectualitao finemSque b iaa eft in ncipio tertii capituU: ? tn ncipto quarti capituU.nonautem05 reicrrtad illi 4)pomionrtnq tacta eft in fiinc be tnftnitate potentte.nec l^oc videtur beftruere fnìam litere cum intellectualttas immlli» nt pzia caufa immo adequata refpeau pdicati.i^oc flût qd eft l?fe inftiHtam potenttà vel non eft eius cau fa vel non cft adequata.qt pzedicatum oi mtelligens tie puenir.niedium aût puenit foli beotcut I;»c4to; cft t glona in fécula feculozum. ^ucftio.vii¡f.

^ T ru m fiH u s vel verbu díuínúEi^abeat caufalita tem altquS 4)pztam refpeü

____J ctu c rea tu rc i S r g u i f 9 ftc . q ; a r s t>icit resfpecrum caufaluatts ad artifidstuj:? idea ad ideatft fed verbo biumo compcttt pptieefTe artcm ? I abcre in fe tdcae oiin factibiiiuin.ergo ic.mtnoz p5 per Bu 6 uft.5 .betri.c.9 .veU3 7 .]^bùinquit pfectum cut non beeft aliquidieft ars quidf oipoteutte t fapientta bei l oc fi puma parte ininozte:? Tcquuur.plena oim rós num viuentium inconiinucabiliuin:? |20c feda par« te mino2i0 .q: perrónee illaa intciUgtt idcae:vt pat5 e tntentione eiU8 .$ .q.q.4 >5 .?fcquiftbi.nouttbeii0 omntaqucfectt per ipm.l^cpio vtratppteintnozid intelltgendo ftc.noutt tan$ in arte in qua relucent ra ttonee artifictatotum.ClBd oppofttum Sugufti. z. be tn.c.5.loqueti8 be fiUo incarnato, mirti inquit tre ftne.f.f.non ponit.? fcquif paucie iterpofitie. f o t tflITe altquis cogitar vt bicamus etià a fdpfo miflutn effe ftUutn.q: lUe artc cóccptue ?partu9 operatio irinitarid eft qua caufanrc omnia caufantur.é t iftas conduftonem ccncedtt impUcue cum rndec ad obies ctionem que poiTet fieri cotitra ea5 bicens: qttomodo inquit pater filtum iniftt ft tpfc fe militi cui p:imo res fpondeo ?c. C ibidem intclltgat tftam incarna tionem vna eadeincp opationcpatrie t ftlqi tnfeparas btlitcrefTc factS.non vtiiç inde feparato.Cf.|£5 tcm idem IÍ.4 .C.1 1 . vcl.3 8*Plane fidenter bijcerim patrem ? filinm t.f.f.vniu0 eiufdem fubftamie beu creatos remtrinitatetn oipotentem infeparabiliter operari.(Quçftio irta gnaliter ;ppofica ínteUígí

poteft bequacun(^ caufalitate quebeo cóuenit rerpe^Ctu creature.fed argumenta magie tangunt be caufa Utate eifccttua.Cl ifta ergo caufalitate mo in^« renda funt tria vtdeitda^^mo vtrù altq ró fozmalis caufandt fit 4>p:ia i^bovfcdo vtrù alic|9 modue vl'ot do in cdlttate Teu caufando ftt 4>p:iu0 ftbi.tertio vtrù aliq0 refpectus càlttatte vel alicjs alius refpea^ad creatura includaf p fe in eius ;ppiietate pftitutiuaf

Deprimo dici pót cf non eft ^ r ia f î bi altqua ratio fozmalis agendi ad ep:tra. C iSt >^c poteft tripliciter oftendi.piio auctositate.ietundo ra ti<mc fumpta a poftertou.? tandem rattone fum pu a puoti-C Buctoiitas é Bug.5.trim.i4>. vbibicit ftc adcrcaturam pater ? filius tfpiritus ianct* funt vnd ^nciptutti ftcut vnus creatoz ? vn^beus. videf 9 ftcut eft m eis vna fozmalie beitas per qua) bicwtf vnus bcusiftc eft vna fozmalts ratio caufandt ? pmicipiandt per quam bicùtur vnus creato; ? vnû ÿnctpium.l&ocidetn vult Etto^.bebi.no.bicens com munta totius binttar{ funt cibilia o Ìa.|£ ‘il^ó a poftc rioii fumif ab actu càtidi be 4 acm ait faiuatoz.;^oâ.$ quecunq^ itlc.f. pater fecerit Ijec ? fiUus fttr i^ctt. per l^ocq ait:quecunq;:p5 9 non fe l^abent pater t ñUus in agendo ftcut caufa vmuerfalis ? particularis ftcur fo U pater in gftatióe aniinalie. l?oc 9 ait;Ì2ec.p5 9 non funt.caufe varie refpectu aUozûcaufatoiû.fed eotundé:e]c l^ c 9 ait ;fócit.pt3 9 nó fe Iji t ftcut a g fs <1 ratto agendi.ró qmppe agédi non pzopne agit. Sèp eo 9ait.ftR-:patet ÿ non l^abent fein agendo ftcut c i fuperio: ? tnferioz.que non agit virtute 4>pzta fed vir tute altcrius:puta bependéter ? impfeae refpectu ci* necetiam agunt ftcut bue caufe ptiales ptmrntœ vnS caufalitaté completà.ftue ftnt etufdi róois vt buo tra Ijemes nauetn.ftue ftnt alterius ratiom s. vt intelles> ctus agcns t fantatHia aliquos in mouendoitcl« lectum poftibUem. qz in talibus neutra cà poteft bid complete l^cere:fed ambe fóciunt complae ? totali» ter: vtratÿ aurem per fe non nift biminute et partialis cervndemagtspzopztcbicipotcft vtracp altericoa» gere $ facereefteccum;fttn titter talcs bue caufe non omnino ftmiliter caufanc cftiectum.||dts ergo biflxren ttjs z imperfcctiombus e]ccluft6 tntellqEit Ct^iiftus.9 pater z fiUus z pari ratione tota trinttas quecuncp caufata ftmul caufant.? I^oc eque perfecte ? comptes )6 te.|£i£|c l?oc fequitur 9 verbo nó eft pzopita altqua ratto fozmaits agcndt.pñaifta^batur.nullu3 fuppo ftrum fozmaitter agit nift ftt actu per illud qd cft ftbi fozmaliter ratio agendt? uitelllgo ftc. vel cg l^abeat IIlud ta n $ fozmam tnfozmantf vt eft in creaturis.pzo pter quod Bnfto.fecùdo be anima, concludit anima cfte actum t fozmam cozpo:is:qz eft pzinciptù quo có ueniunt ei operationes cozpozts animati.vel ftc 9 ils C .c .6 .?. lud quod eft pzincipium agendi ftt omnino idem lup; poftto agenti:ftcut eft in fotma ftmplici fubftftente q fe tota (tattm eft illud quod eft ejc.8>meta.t ua fe tota 8git.|£ìRunc autem illud quod eft pzopzium vnips ione non poteft elTe actus alterms perfone; nec^mo modo:ncc fecûdo modo ftcìit vult B ugu.7.be tri.c.i. vel>9.vbi vult 9 pater non poteft elTc faptens faptftia genita fequttur ergo ft illud qd eft ratio fozmalis agë di in aliqua acttone ftt pzopziumvni perfone 9 aliap fona non agit fozmaltter illa actione. adillud 6m vnam opimonem 9 tres perlone in fuo iteb lectucommuni ?cflentialii?abentvnumverbumqd eft fozmale pzincipium caufandt quaft p^m um z cU fentia qtiaft remotum: fed pater ijabet illud verbum a fe.quaft dicendo iprum.iluus .f.f.l^abf t ipftim a fo«10 patrc.qui vice omnium vnicu) verbum bicit ad e«

vili Fo A X V .ßdindum fntcllecfum eíTcnrtalcm./Et filV be.f.f.rcfpe • CÍU vo[unt9ti9 .¿ Contra ccrtutn eft $ p f non l^ab; vcrbüaöt actuiiiTuum fotmalem altero pdtctcç ino do:û.cr00 tmmodo \}s ipíwn vt cotrelatiuû vel con¡> fubftâttalc.t)tftinctum tn in fuppoilto.fcd neuter mos du0 l^abendi fuffidt ad Ifoc vt (le l^abens Mcatur fol malirer agere tfta actione:refpectu cuiua iUud qd de l^abetur eft pztum foimale ncipiu qi neuter mod^ l^abendi faluat^ocÿndpiû.fomale i^abert ta n $ fo: mam vcl adum l^abentta. qd tamen requtnf ad l^oc Q» Ijñs poffct OÍCI agcrc tait actione.5ftud p5 bc créas turi« non tnioccoirdanuia fed (Ibufcuncpoiftinctte

_ côparatie ad candan acttonem. Ç ICer^^ tto arguii ad pollrum a pùoupiiino per medium^

pnum fïc.fotiiwUô rô caufandi in oco i ppima eft m tdlectua vcl voluntae vcl altqute actue mtdicct^ v f voluntartetfed rrium pcrfonarum eft idem mtcUea’ t eaddn voluntas t per pfequens eartim eft omnino (dem acrus tmdUgcndi t volcndi : t idem obiectum flue pumartum (lue fecundanum.ergo t eadcm ratio

. fo:nia!t0 caufandi etià ;pflma eft côie tribua gfonia W 7 ¿ B a n c ra t ío n f tang« S u g .t.tri.8 . quomodo indt Çîtmum patcr eum.f.filium TanctiRcauit ß ipfe fctpm fanatiu So.io .t. cauit^vrrû(^ d ipfe bûe ait ftcut pbattbi.t poft.qûo 3 0 17-I* pater cû tradidit feipefe tradtdit.vtruntp enim didt ro.s.2« gsc 3pi9:itcut ipe p:obat ibt.]&t fubdtt rcfponiTonê crcs ^•2* do.refpondebi9 II pbe fapla.qi vna voluntas eftpa?

m s tftlq'zinfcparabilis operario .qualibtcact?utur:> modiveriquodpatcragitt ftUus (ImUiteragttcau^i fa eft pp eandé rattonem agendi.q; vna voluntas d i patris t e^ i^oc fequitur ifeparabiUs operatio. ¿j^ocetiápñirm af p iUud.^.trt.6. voluntas od pn

föcnrtois ma eft t fummaca ommû.i.fo:malisrô cändt.|£& t vbi,fupu* ceref ad l^oc ç 1$ voluntas vcl treUectus (ìt fom islis

ratto caufandt:non tñ in qualibct perfona. fed aliqua ppìte l?5 potcntiam vr eft óncipmm fozmale v d ppU mum caufandi. f [ C étra hoc fi eft eadcm potentia.« Ijabens eundc actum t arca idem obtcctù tpfa m quo cun<p fuppofiro fittfemp fjabebtt cande róndn caufa litatis refpcau obiecti caufabiUs p ipfam potcntiam nam fuppofitù non tribuit aUquà rónem caufaluatis tpfi rónt formali agendi:fcd tpm Ijó rationf caufc agS d s f c per l^oc 1 5 rónem foitnalcm agendi qiiccù

Thi\ in y d"go pfona Ij5 candé potenti^ l?abcbit eandé Ijabts icriDtLftì wdinem ad obiectù caufabile.CSliud mcdiu pp:Ì3 I .Î in ! T D uni accipif ad ppofitura ipfum.f.cfle biumti. i ejc fjoc te fù Û »ucdio arguif fic efie biuinum eoe eft m bus.qi ipfa ef art ¿ ia ii cóis eft trib’ : efle aùt biuinù eft ppiiù JKtpiu Sut.qó 4^ caufandi:4)bo:dTererùi>puccftcnec3ttratù.'t^ç artM « Q 9 ñio fimili § p fe caufaf ab ciTe biumo. | £ C ó <,ar i l?oc cffentia vt effentta nó eft jjncipium agendi ni

il per modum naturc.bcus aùt ad cjctra niljil agit ijoc modo, d 'u lt im o poteft oftcudi ppofitum p medid cól a puoii 1 l;;oc fic.oé caufatum p fe t>ependet a cau;s fa ma ficut imperfecrum'tpoffibtle a perfecto t fim pliater neceffario.g tllud qd eft foimalis ró caufandt eft fosmalis ró rerminandi iftam &ependcntiam.caus Utu't per pñs foimalis ró effendi perfeaum « necci« farium:fed ncceffltast perfectio eadé eft cóis tribusr pd-fonis.g X ró tcrmmàdt bcpendcntià citi erit cóis <1 per pñs foimalis ró agendi d-it communis.

Contra ifta ppt arguí notítía S£ amorin ominis ßm lUnt pccdcntcs funt rationcs èm 5 s creature pducunf.t ocßmgenus caufcfoimaWs.Us fiequibus inteUectus z voluntas cffcntialcs non fufs Rcientcr bifponcrcnt ad ipfas creaturas pioducédas t^ n c autcm notitta piocedcns verbum eft t amoi p adl0*Cf»eft.a’go verbo eft aUqu9 ratio foimaUs

3d

fandtppiia.Tflß'.f.Cmaioioftcnditurquadruplidtef ^ iim o fic.faptentta vc eft effentialis non eft nrfi fpc* culanu8tfed vt eft pfonalts eft piactica rcfpcctu ppe> randomin contincns in fc tdcas que fum nctpia epe randt. iRunc autan non fufticit ad operandu5 aliqua nontia t à $ ratio pjcima nifi fit piaaic3.§ ‘ic. B e cundo oftcnditur per cjccmpluj oc artiftce crcato.Sr tifcjc enim in fapientia atfts oupUccm l^abet notitta; oe artificiato, vnam fimpUcis noritie tn arte vjimerfa li qiìa intuetur operanda pure fpcculatiue.? aliam l a bet nottttam Oifpofitiuam ad opus.qua in arte partis culart concepta oc arte vniucrfali ; intuetur oidtnem pductionis fuc in opus:t eft cognitio piacticaifine q tmpoffibilecft artificein ploccderein op^ ^nniliter t>eus m notula fimpUci effétiali nouit Angula fimplis cUcr t abfolute tan ^ tn manifeftationc quadam.^u notitia v d o pioducta nouU cadcm tntrinfeca t cpttia reca ta n $ in quodam occlaratiuo:t fpcciaUtcr nouit faaibUia tn eo ta n $ in quoda; OifpoflUuo coium ad opus, ficut ergo notitia artis vniucrfaiis non fufFtcit line notitia artis particularÇ que eft otfpofittua fp ia ctica.ita in oeo non fufflcu notitia effentialis fine noti tia pioducta-C^d-tio oftcnditur ifta matoiper qd^ dam Amile in naturalibus. quia ficut foima naturas l is non eft piinapiuin aaionis 6m eft i^ectio ci* in quo eft:fcd folummodo:fim l^abd refpectum ad dfectù Atr fapia vfam oi foiùinó è ; cp refpeaù a«i elTectum eft pnnapium opaandi fapientia autcm t i foonens t amoi dfcctans querdptaunt dfectum nó funt nifi fapientia t amoi pccdétcs.C! t:^uarto ofté ditur eaddn maioi cp oidtne pioductionis intrinfecc ade^trinfrcam:tl?oc fic:vbiiOiuinisterminatur oi:> do rationis in cffent ialibus : ibi incipit oido oiiginis in perÌonis:ergo pari ratione vbi termtnatur oido ou ginis in perfonis ibi indpit oido oiigmis aeaturarù non poteft ergo pater crcaturam pioducere nifi pitus pioductis verbo t .f . f .S i auré patd l^aberct in fc fot malitcromncm rarioncm caufandt crcaturam ita verbo nó cét aliqua piopiia ratio caufandi videtur m poffd pater caufarcUicct non pioduccret fUiù. C[ C o ftrmatur iftud peraugu.i5.octrmi.c.w.vd.t8,poteft dfeinquu verbu; noftrum quod non (equatur opus, opus autan effe non poteft ntA picccdat verbum. fic « verbum oeteffe potuit nulla c);iftcnte creatura.crea tura aùt nulla effe, pót nifi p tpm pqdfacta funt oía.

A d ifta maior primç ratióis neganda dltquiaCvtOictum eftpUus)notitia t am oilin Oe* eft caufa creature funt communes fotmaUtcr tribus perfom s.C Sdpitm am pbationé ifttus m aious no titia in memoiiat'i notuia verbi non o tfl^ n c i nobis vt (peculatiua % piactica:qi non otifdunt nifi ficut tja bitualis nottua t actua Us.que conueniunt feinpcr tn ratione fpeculatiui vel piactict B i ergo notitia cffen« tialis in patre fe l^abd ficut notitia in memoif a refpe ctu notitie que eft tn verbo non erit Ula (n patre fpccu latiua t alia piaatca:fed v d vtraq; praaica vel vtra (Ç fpcculatiua. ^ u o d additur ibi oe cótinentia idea s rum fohidur rcfpondcndo ad argumcntum piinctpa le. fccundujnotitia in patre oe creatura non fe I^abet ficut nottua artis vmucrfalis rcfpcctu notitie dufdem m verbo.patet l?oc ep piedtctis : quia fc l?ñt (icutnotUiememouc^intelligentic : t Itcct pitma ilt quafi l^abitualis:^ fecunda quafi actualte .tamé vtra

eft eque vniucrfaiis vel particularis.|E^lludctià quod di Oe arte vXi qt iP^ fpeculatiua.t ars parti:; cularis piactica non vidcf vcrum: qt 6m Oiifinirione artis.^ .«l2i.Sr0 eft Ijabituscum recta ratione factis _ uusipatcF ergo^omnisareeftl^a&ttuspucticus.

omnf 0 1?abitu0 factiu^ cft piactícf I f l^ o c etfS arguitur ep co quod artcm particularcm cócípí De artcvmucrraU.quia cóclufiones ptscttccreroluuniur in ÿndpta practica faltem vt m piinctpía ppirn am i mo videf (p non poflïnt refolut altquo modo m p:inci pía fpcailatiua niílpmatcafít fubaltcmata fpeculatt ue:quta omnia Doctrmaconclufióc0|)p2ta0rerolutt m puncipta 4>p2ia nilt fít fuBalternata alicui fuperto? ri CUÍU0 pclufíoncol^ j) pnncipiqi0. Btquandc«^ cr» go tnuentatur oíctum ab aliquo aucto:e 9 are vniuer falt0 eli fpeculatiua t pamcularia practica. R^oc mdi get eípolífione.-i poteft fíe intcllígi.quanto aliqtì mca dium reccdtt magio ab vno estremo: tanto non folü accedit ad alrerum:fcd th l^abere ratíone; altcriua.fl

^ ctttpatct qc.5.pIjYfí.^ nibeum rcfpectu albi « i nigrO. C.C.5I . iRuncautem cogmtio mcreípeculatiua cft Ula q nuU

lo modo cft oircctíua tn op’ . fiCcgnitío vcrc mere p:a ctíufl cft illa que immediate eft otrectiua m cpua.que cunt^ ergo cognítio media pie $ to magi0 rcccdit ab vno c]ctremo:um.tanco magia pcteft t>ici cónncrl fub altcro.nunc autem cognítio artio vníucrfalia non cft ímmediateDircctiuainopuatq: opcrationceíuntcir

■Hh . ca fímguIaria.i.meta.lftotitia autem ar»0 partículas > rigcftímmcdíatct>írcctíua.4>tantoíguurnotitiaarfl

t ís vntuerfalí0 poteft Dici fpcculatiua:p:oquátonon eft immediate tiircctiua in opua fícut cft partuularia. nectñ cftfímpl'rfpcculatiua fed bircctiua.licet media te.quia parttcularta vtrtuteciua cft immediate Dircs> ctíua. C íá u o d ig if additur 9 in ;&bo t a n $ in tifpos fítiuo noutt Deu0 facttbilia:qurro i^d intelligu p noti tíam Dc agibillDetermmantcm quid fítagcndum .ct Ijanc fcquttur actúa voliátatia: qua rcctc velo fie age re fícut ratio Dictar agtndum cfiTc-Jiftem voltttcncm fcquif qucdam ccgnuio qua fcicmc fíe vclle f£tñ fcí rem voluntatem mcá cITeímutabilcm t non impedís bilem:ícirem mcaltquando fíe facturú cfíe.^dco aút non pcfí'umue i^aberc Diftinctoa actua re f ; quafí róa n e .áu t ergo per notitiá Dtfpcfítiua m mrelligio I oeo notitíá qfí pccdentcmoí5actum vc{unratíd.fíueilltí quo vult fc ílc facturum cfíe. ? lúc (cquitur 9 fít talie notitia ín Deo Dtfpcfítiua cft tn vna pcrfcna 1 m alia, quta cmnte notina ín Deo.quc quafí p:eccdit cnmcm actum voluntaria i^abetur in intelkctu Diurno virtù? tepumiobiecttmcucntiailludamcm mcuctncccfía río Íntellectu Diuinú adquácuiic^ notutam ptcccden? tem actü voluntatí0:qi intota ífta moticnc ncn inuc iittiir nctptum mottuum nifí per modum nature:? s pñs neccflario.Sut p notuiam DifpofíttuS imelligts lllam ^fequif Determinatíoncm voluntatie.t tunc fe qmtur 9 cum quelibet pfona noutt Determinaticncm voluntaria ín quacunt^ pfona fícut in fcipfa:q> quel; ^ ab ; eque notittam Dfrpcfítiuá De quolib; operabili. I fIR e c vaIetDiccreQ'l?ecpfonancuítillá fícDifpos nere De operabíli.fed non rcipfam.qma fícur argutum cft ad cóclufioncm ncipalcm iftiua orticuli. vni’ vo lútati0 vna cft Difpcfítío.? ita fí vna perfona Difpcnat be l^oc cpcrabili per confcqucna ? alia que f?; eandc; voluntatem codi modonmmo codi actu Diíponit: c( per f 110 rcficctcndo fc per actum intellect*’ fup actu; voluntatia.fíeut vna fcit fc fícbifponcrc De Ijcc epcra bilí fíc?a lia :t fíe notitía Dtfpcfítiua iftomodoíntel le ctacftcóí0tribuapcrfont0,|iadtcrtíam pbatloni que cft De fo^ma naturali actiua.C^’TRñ.I; fozma na? turaltaaetiual^abcatrcfpectum qucndamad pdve ctum qui refpcctua fígniScatur p ncmcn pzincipú v f potcntic.tamen illud quod efle p:incfplum vel pos nnrta ta n $ fubftratú uíc refpcctuicft aliqua fozma 9bfoluta:quod p!obatur:quta n$ mínuo fozmale^ns cíptum actioni0 te l luotua cft aliquod abfolutuin $

mminua.iEtpzectpuefíí ífta pzopofítio cft vera illud eft fozmale ÿ nctpiunt ageudí in quo agena ? 4>ductú aflimilátur: nunc aût tenninua fozmalio actionio vX motu0non folum poteft el fozma abfolutaifed necef fario videtur c|:.5.pl?tft>9 cft fozma abfoluta non inc 1C>c.io.t cludens aliquam relationem. ergo vel necefíariú vcl e^pfli^ .7 . faltem pofíibilc 9 illudqd eft pncipiu fof^e agidi fít pl?tfíc. fozma abfoluta : % vt fozma aofoluta. I^oc Declaraf in S .c .i7 .t ci^em plo.qz licct caloifít potentia ealefacíendi. ? I oc ^ quod Dico potentia importât refpcctumín concreto: tí»nen Ule refpcctua per fe non includif m ratíone ÿn cip^ actiui.fícut loqmmur oe pzincipto actíuo.acapíi: ende p tilo quod inímedtatc oenominaf ab ilio refpe c tu .C ll^oc p ; ín alio ejccmplo magie remoto l?oc qd cft elle obiectú^ unpotat e^fígniScatióenominia re:: l^eaum .^ itñ queratur cjdfít pzimú obiecm; vifus non refpondef per aliquod relatmum:qztunc efíet fa Cile aflignare omnia obiccta potcnttarum puta 9 p;( mum obiectum vífua cft vifíbilc.? audima audibíie:1 fíe oe alñe.fed op; afí'ignarepzo pzimo obtccto alí¿ quodabfolutum lubftraium ilUrclationiqucimpoze tatur per t^oc quod eft obíectum. cui’ abfoluti fozma fít per fe motiua taita potcntie.fícut luje v f coloz refpe ctu vtfue.t fonu0 refpectu audúu0.? fíe oe al^a. I oc eft 9 oicít B n .fci5o oe. anima, cuma inquít eft vifue 1^0 c cft vifíbile:? fequitur viftbtle eft co loz.l^ aute; eft 6m fe vifíbile; §m fetpfum autem non ratíone. fed quoniam ín ietpfo Ij; caufam efíe vi(lbUe.omní0 enim ?c vult Dtccre 9 (I coioz eft pzimum obiectú vífua ip ;Sm fceft vifíbiic non per fe pzimo modo. ? I oc eft qd Oicit non ratione.l^oc eft.ljoc pzedicatum quod eft vi? fíbtlenoncaditinrationefubiectt.fcdperfefecundo modo.quia in fubiecto eft caufa pzedícatt? I^oc intett dit cum fubd tt.fed quoniam m feípfo i^abet caufam.^ fConfímUiter eft m multia alúa t fpedalíterín pa pofíto.quta cum quertmua puncipíumactiuum reipe ctu alicuiue actioníe nó intelligimua De refpectu qui impoztatur m concreto per Ijoc q^ eft pncípium aai? uum.tunc cní facile eflet oftendere reipectu oisacoo nía fuum pnnciptum:qzpzincipiumactiuumrefpectu calcfactionia cft calefactmum.TtUuminatiomoilluc: minatiuú:?fí^c De flngiili0. BedmtcUígimus oeillc» quod eft ;:unum fundamentum lUiua refpectuaub « lud autem eft fozma abfoluta:? i^oc nó íncludido aU quem rcipcctú. q; refpectue Ule non polTet alicuí efíe p:io) natura termino rcfpectue.fozma aût actíua cft pzioz natura termino actionia falil m actiontbue C(j|s UOCÍ0. applicando ergo ad pofítmn fi notitia que cft ratio fozmalie ducendi crcaturam non plue in? cludat rationcm rcfpectua ad eam $ ratio refpectus includuur in fozma rationepzincipu acttut naturalta iibtnon mcludif:fcd tantum confequitur. videtur fc qui 9 m ratíone notine vt eft fozmale pzinapium pzo ducendi crcaturam ncn includuur refpcctua ad eam (^aiitcrbzcuiiTimcpofcftoici ^ tn notttia4)duct3 no eft aliquia reipcctue ad creabile qui non fít in noti tía communi tribue pcrfoni0:fícut pziu0 batum eft

a d quartam 4)batíoncm maíozta:licet ífta cógru cutía oe pziozitate ductíoniauntrinfece ad e)ctrtnfe cam poteft multipliciterimpedirt tamen conceditur conclufío 9 veraeft fc; 9 pater non pofliet pzoducere crcaturae nifi pzíuo pioductío filio ? .f.f. ? ratio uí^ cft:quia quando ab eodem vnum fímpliciter necefí'a? río pzoducítur:? aliud contingenter .non poteft pdu cere illudad quod contingenter fe Ijabet.nifl: pzma p ducto UIo ad quod neceíTario fe pabet.? ma;»mequá do cadi cft neccflïtaa pzoducti ? 4>ducentí0. ductü aútcjstrínfccum contingenter ;pducif.5ntínfecüí ve ro neccflarto;fíc 9 ipfum eft neceflísríum cadi neceC*

vili FoAXVI.fftate qua t xlucens.TBon poteft ctgo Incfjoarf oido ptoductoium citranifi p«u0 terminato otdmc^Klu ctoium intra. C SU a ratio eft.q: pioductopuowcóis catur caufaUtdd rcfpcctu poftcriotis: fl nÓ repugnet piop:ie rattom tlliua p:oducti.na5C]co:dine .pducto rum nulla répugnât iìbt caufalitad:cu5ipfum (ttpzi^ ptoducrum. Cum ergo pfona p:oduct9(vt tactum eft tn rattone ptiou;fì pzoducta pnua quacunc^ creatu« ra:t cû non rcpugnct fibi tp rattone pdurttome cau fa lit00 refpccru creaturc:fequif 9 cft P*tus creatura non tifi vt eft pnue 4>du(ta $ ipa creatura fed t vt 4» ductiua ip(ìu9.(£t Ì?ec bupleic ró ptioiitats poteft beri ep vcrbio aug .ib i adductÇ.^ma ró in Ijoc 9 att: verbum bc( ciTe potutt non ejnftente creatura no aût cconuerfo.fecunda in Ijoc ç fubdit g quod omnta fas cta funr.TBcc tft et iftia ouabus ratióibu0:nec ep ifta auctotitatefcquif 9 verbo fttaUqua p:opua ratto fot malia caufandi:qt abfc^ taltp:opuctate ratioms cau fandt pór ftarc tam pnotttaa perfone ad creaturi tan ^ ducn ad pjoductum : qj puo:ita9 tanfi pnncipt) 4)ductiui ad ductuin.non emof^q^ptoductum im medianue pioducenti vel 4)ducriom t etiam4)ductb uum terfq babeatptoptiam ratíonem ptoducendi tia lud terrimn:fed fufficit^ l?abcatr8iionc5 communi eandem cum pidno pjoducentetiîcç neceffario fíbi it lam communicat ame<| vltimum 4>duaum|>ducàa tur.i fíe d i in í>pofíto. per t?oc apparet quarc pater fi lio t.f.f.non 4)dHcti0 non poffet creare:quia non pto» d u ao ilio ad quod ^ducena neceffario fe b ; non pót ;pduct illud ahud ad quod contingenter fe bjmon p i ducto etiam ilio quod natù eft l^abere eandem caufa litarem rcfpcctu tertfl cum4)ducentc.nonpotcft du ci liUid tcrtium.er0o illa pofítio affumpta: fí verbû non !?aberet p:iam rationcm caufandi:p3ter t f i nó pioduccret verbum tfi poffet crcarc.falfa eft^pter bu plicem rationcm pdictam. C I arguii cowra l?oc.

6m aucfoìitatcm aug.aUegatam ctcaturaneceffa liopsei^igic verbum in ratione caufe. vnde ait creatua f a nulla effe poflït nifi per ipm per quod omnia facta funr.f.verbum.non autem neceffario pzec]cigerctur m ratione caufe ri totalis? completa caufalitas effet in patre.CIiRft'^ verbumncceffario pìepgaturi ratio ne caufe ad ìductionem creature poteft oupltciter in telligt.vel tan ^ caufalitatem perftciena vei tan& in cadem caufalitate cum mo p:ec;cacto puenifs-T^iis mo modo non requiritur ftliue.quia non gftcit caufa« litatem patristfed pater in fe : t a fe ijabet caufalitati perfectam:? eam eonimuntcat fílío:? ideo filma l^ab; quia pater babet.fecundo modorequirif ftlius : quia enim p:iu6 $ creatura pducatur communicatur fíbt cadcm natura cum patre. t per cófequens eadem vir CU0 acttua refpectu cumfcunc^ pofteriotls^fequif 9 fi Itu0 ta n $ conuenuns in eadem caufalitate cu5 patre p:e]rig9tur ad oductionc5 creature. poteftetcì ? redit in idem 9 effectum. picejcigerc aliquid in róne caufe pót effe oupUctter. ‘ n o mó ep gte ipfíus effectua fímpUcítcr quantû eft t>e fc:ita.f. 9 effcct’ nô ^abetet a quo fuflicicntcr poffet 4)ductt nifí illud eit caufa.3lio mô ep etc neceffarie pcomitantie tn caufa èm o modo filiU0 non piecpgif in tône caufe. fed fea cundo modo:q: eandem perfectionem totalC5 caufan difjaberct fl per îpofllbile folus ef t.fed nô pôt in acta illius eauralítatise¡ciremfí piius fiiius concurratfe« cum velcommunicatfccum in eadem perfcctione ,et fim eam e^eat in eundem actum»

D e fecundo artículo principali dícoqj flU^negacafcauStemÿmana caufandt$oan.5.non pôt fílnia a fe facere 4c$.pcc4 it aSt fUbaifctofiratej

ín caufándo.icti fubdit>nífí q^ vident pfem factcnrcm t infra ibidcm.oga q bcdit mil;i p f xt pñciam caipfa operaQ ego facio.ergo tc.B cd it m<|?i pr ecce(ubau¿ ctontas.^go fació cccccaufalitas.C^Connirrefpe ctu fptjs fancti.l;5 filius auctatem i agendo. (£t rano vtnurtp cft.q: a quo altciuid l?7^ncipiiim agcnduab co ? agere.? per ?tí 0 virtute lUíuo agit.non virtua re eius ta n $ caufe lupenono.q: non t^; virtutem bía ftmctam ab eo:fcd vtrrutc illius tan& ÿndpq cóican tís fíbi caufalitatem:? ideo l^iltis auctem m iftacaus falítatein qua rectpíen01?5 fubaucto:ita;cm. C ! f^icobífaf.qt fíp f p:íu0 ondine caufat (j^fiiius.crgoíl lius non caufat lUud caufatum.qi q4 p:ius caufatum cft poftenus cauran non por. nifí tdf bis caufaref qd cft ípoffibile. C I d il'r pót argüí be o:díne ougtnís fía eut bc o:dine caufalitacç.qt fí pf facíca fe:?itlíus nó s (e:ergopf caufat puus otigíne:? túcvt us non pote rit can a filio quafí m fecundo fígno ongtnis. qt íde; non pót bi0 caufari.C I^d iftarfídeo 9 otdoin caus: fando pót intelligi vei vt actio refpicit 4)duccn0. vel |0 v t refpicit 4)ductú. B i 0mo modo cft otdo autris ct fubauaontat 10 ín pzopofítc.qt ille cft ínter fuppofíts flgentia ín l^abendo ÿncipiû foimale agendi pío quár: to.f>vnií itloium tllud ab altero. fci5o modo nó efl Ijic oido:qtnon pnu0 ponif creatura in effe per actíoa nem patri0:? poftea fequif actio fil^^fcd ]^tus caufan di ojdmatc 6m oidincm otigmia l?abcf invtrocp ^110 natura $ termini pducaF.^t ifta ]vtute l^abtta a trie bU0 in codem fígrto nature.cóplcto tamcntoto otdta ne o}igini0 ponitur eifeaus oino fíinulatríbus. ^ 9 ergo 82 9 pztus caufai ùnon pót poftcrms caufari.cò cedaf refcrfdo p:ms ? pofterius ad ipm caufari.? Re ;pbaF 4}pofítio.fed non pter l?oc eft ncgandu5 quin ptius Çiis virturf caufandi.?poftcri’ oìiginel2fis e i dem poffmtc Ipfam fì^mulnatura i^abitS in vtroq$ fía tnul elfectù caufare. CIBU^poffet bicifpeciatr adfe cundù.9 ptius ottgine caufarc eft caufare a fepoftea rius otigme caufare cft cSre ab alio . flcut aut ab alio

;hut0 caufandi vel a fe:fíc t caufarr:nec eft vertim 9 fíe ÿu s caufatú ab altq nô pofllt pofterí^ caufari ab altotqt l^móí intellect^ eft ifte qi5 aliq*d non pcfftt c9« n ab vno a fe.? ab alio nó a fe:^ intellectuo falfus eft vbt eadem virtus acttua eft in ducente ? ^ducto.

De tertio artículo pticípalí dico cf nul ^ lus refpect^ad ereaturâ pot p fe icludi i pftltutiuo per ione ÿbuü q: ({c<jd in ea tncludiF p fe cu reale, btfttn guendo reale ptra cns rónis.qt pftuutum cft fíe reale ?pcr pfequens qcddínipoper fctncUidifeftbocmó reale.'nunc ailtcjcúc^ refpectus m bíníe ad creaturS cft tmmodo ens róms. § -íc. lum quia (|cuncprerpca ctus bei ad creatura b5 fi fundamento p;cimo ali^d cóe rrtbus.ncnbicofic ^jcímo^e)c ná fundamenti otiaf relatio illa:q: tunc effet relatio realis: fedfíc^» p;ímo 9 iUud fít ppimu rÓ cóparandí ç actum tnteUc ctu0 biuim perfonas bíuinas ad creatura.S ícu t etti tactum eft in mo articulo be intellectu ? volúntate, fícpoffet ptobarí be quocunc^ 6m 9 beu0 p ■actom in tellectus eft comparobilis ad creaturam. autem fundamentum jclmum eft cóe tribu0.refpectu0 non pót effeíjp ii’ vni.non ergo refpectus ad creatura ins cludif p fe tn pptistate 8licuíu0 pfone.q: ^cquid íclu ditur fíe cft p2újmilltcfone.Sum tenio:qtm;;ta ÿ mam viam poffctargui^ quietad eft in perfonaoiuia na cft neceffc effe a fe.? l?oc escludendo i^ a fe almd inrónc caufe.nó aút in rónc napü.qt qccid cft íbt eft íncaufiitum. Ucet aliquíd ibi poffet poní ptincipíatú.'Aune autcm rc^ctus ad creaturam etíam in quocil 9 effe r«alt vei cognito nó pót ef ncceffarius« feijoc

^ a

modo:4utd nec tcrminue rcfpcctus poteft «ITc itccefs farius ticquja in quocuncp efle creatura eft vel poíTís bilis vel faltcin nonneceíTarta a íe.crgo nullue reípc ctU0 ad creaturam in quocuncp efic poteft per fc inclu di in pcríona b iu ína.C e d ifta rano licet foztc pees dat cp veria.rainen apparenter pofTet multiplicitcr ú¡ pzobari ? tm pedirf.'t nÓ euidenter foluinifí oini pzoli i;ttatctanta:quantá í^icaggredínon in té d o .^ S e d obt(cirurcontraiftud:quia verbtimnnpoiiatpcr \ep pnetatcin fecunde perfone.t cum Ijoc per le impoitat refpectum ad creatuMm ergo tc.i^um a pjopofiiio, patet ep pnncipio euangcli) ’ onn . npzuKlpio erat verbum.vbi euangelifta per l oc quod eft:verbum:ln tendit ei:puntcrc pzopzie fecundam perfonam in oiut ni0.ÉÈt3 ug.7 .:ri.c.i.i6 o verbum quo ftlius. cunda ppoßtio pbatur per illud.8?.<l.q.^3.vbi tjcpoa nttur iUud.3lnpuncipioeratverbum.àug>quodgre ce inquit logos bicitur latme verbum i rattoncm fts gnificar.l^ic tamen verbum melius interpzetaturvt (Ï gmfìcetur non folum ad patrcm refpectu8 :ted etiam Illa q perverbmn f^cta funt operatiua potemia.tSlult ergo Ç cum oicttur: verbum itnpoztetur refpecius ad creaturam.fn^tem contrarattonemfeaamobqcif: quia fX vcrum fît Ijoc 9 accipif in illa rattone:^ crcas tura in quocuncit efTe non eft neceflarta a fe.nec e con Tequens quicun^ refpectus ad creatura; eft Ite necef» farius'.tunc fequitur 9 nec refpectus oet vc tntclligen ti0 ad creatura incclleccà nec refpectus ems vc crea« tiui adcreaturam vt creabilem fitnecdTarius afc.fed beus ntljU eft fozmaliter.i neceflario nifi illud fît ne« eeíTarium a fe.ergo fcqueretur ^ beus nonnecefTaru) eft intelligens creatura nec caufariiius crcature:quos rum vtrunep eft faUum. S d ifta. ad pzimu; potTet et buple?: oifficultas.vna ep reralta ejc lignificato fjua

Jy iu0 nominis verbum* |££^uantum adpztmum tnco ^ in ppzietate fecunde perfone non includuur a li^ s refpectus per fe pzopzius ad creaturam:ppter ratio:: neoadl^oc p o flta s .C I^ u ^ 'i^ ^ '" ad fccundam bis co qt refpectus realts. et refpectus rationis non faci« une aliquid per fe vnum.t ideo (l cales buo refpectus impc^ztentur per l^oc nomenverbum fequttur $ tllud nome nò pcife iigniftcat vnum per fe cóceptum.quia refpectus ad patremvt bicencemeft realis;refpectus autem ad crcaturam vt bicam vel caufatam eft ratio« n is tantum.ergo ft i^oc nomen verbum per fe impoz« tat tantum vnum conccpcum:fcquitur 9 alccrum ilio rum ÌTgntficabit: x alterum connctabic cantummodo quod ft verum eft pzobabiliter otcì poteft 9 ßcut ide; ftgntfìcar niius x ñliatio:licet alio modo fignificandt flc idem lìgniftcat verbum vt eft quaft cócretuin x ei* abftractum ft Iicet ftngcre.quod.f.eft vcrbatio. quod fignificat idcm:licec alio modo.vcrbari emm eft idej Q» bici fïue intcllectualiter eppzimi. x per confequens verbum impoztat in concreto l?oc qd eft intellectuaU ter ejcpzelTum.i tunc connotabit relationem ad illud quod bicitur per verbum. pzo tanto ç connotac noti tiamperfectamtquenotitta l^abec refpectum ratióis adcogmtapeream Smi^oc igitur & u m a d ftgnift« catum l^uius vo c is : verbum eiTetifteozdog^ pzima X per fc f i ^ i Rcatur refpectus ozigtnis.f.CfpzelTio in« tellectuaits pafTmafedmodoconcrcto.Secundocós notatur notitta quaiì terminus fozmalls communica (us per iftam ejcpzeÌTionem.t iHa eft communis trlb* tamen apptopziata verbo.ìCertioveropcr Ijoc cp ifta notitta Ijab; refpectum ad nofcibiUa connotarcf t no mine verbi taifa refpcctu0.6m Ijoc ergo neganda e{e fecunda pzopo lìtio alTumpta in argumento.t cum p? batur per S u g .89 Q q.ö^.Oid poteft tp pzo tanto meli oz eft trandatio l^ufus quod eft logos i l?oc 9 { verbú

$ in l^oc 4ucd eft ràtfo:quia l^oc nomen ratio nec re« fpectum ozigints ptopzium neciUum confequenté ap pzopziatum quieft ad crcaturam ira Ìpoztacftcucl^oc nomen verbum. quare verbum vt verbum poteft có? paran per inteUectum ad quodcui^ .t p confequens Ijabere appzopziatam relationem ratióis.ii^uod ves ro ait vt ftgniñcatur ad patrem refpectus. i^oc bebet intclllgl oe eo quod pzimo x pzincipaUter fìgniftcatur quod autem addtc adea que facca funt.ibi bebet intei ligi ftgnificare pzo connotare. ( £ a d fecudum poteft bici $ neceiTarium a fe abfc^ omni repugnantia $ t ù eft ep parre fui poteft effe ftne efTe reali cutufcunq^ nó nec^arü a fe.quia non eft contradictto quótum eft ep parte pziozfs abfoluti:^ f pfu; ftc ftne pofteriozi.tamS Illud necefiartum non poteft efte fine ciTe cogntco cu« iufcunq^ altcrius.quiaelTeeius neceiTariorequiric co gmtionem altemis . t per confequens alterum InetTe cognito.-: conlìmiliter eft bc eftcpoiTibili.'Aon igitur perfoneoiuine competere aliquid reale poteft.nift il« lud ftt necefTarium a fe:l^c eft incaufatum. quicquid autem includitur in pzopzietate perfone competlc per fone v t altquod reale.poteft tamen perfone bluine co peterealiquodcognofcere vel aliqutd polTe: licet tlld non neceftarium a fe.flcucnectermin*.|raiiterpo« teft bici quod oeus eft ftc neceiTario intemgens crea« turam x caufatiuus creature.^ vtrunc^ iftozum foz« maliter bicitur aliquid necefTartu; a fe:put a fe e^clu dit caufá:fed non necefTarium in efle rcali:fed in aliq efl'e btminuto.quicqutd autem includtc m pzopzietate perfone flc eft neceiTarium a fe:<p eft tn effe reali. iRùc autem neccH'arluin a fe non necefTario coejctglt alic|d aliud in efTe reali:fed coejcigit aliquid aliud in effe co gnico vel efTe oiminuto. Zercio modo poflec bia'$ alio modo eft necefliarium tllud quod neceftario re qutritur:? l?oc ftuS pzeejcigatur ftue coejctgatur ad eé necefTar^.aiio mó eft neceiTarium tllud quod ad efl'e necefl'arq :neccfTario confeqmtur. Ç bictis be cau falitate effectiua patet folutio quemonis oe caufalits te esemplari x finali. quia cum caufa e^emplaris ftc aliqua ratione fozmali e]cemplans.t caufa nnalis flt ^ altqua ratione terminans ftue ftnien0:ftcut caufa effi ctens aliqua ratione fozmali efflciens. fequitur e^ co Amili ratione qt nulla tftarum caufalitacum poceft ef fe pzopzia:nift ratio fozmalts caufandi ftt ppzia:non ergo poteft alicuiperfone efl'e pzopzia ratto e)cemplà« di ftue iiniëdt ftcut nec fozmalis ratio agédi. C pofTecpzobanl^ic ftcucpzms pzobatum eftoecaufa effecttua:fed oe pzobationibus piius poftcts cuiden» tioz ad pzopofttum videtur illa vlnma.quia ratio fot m alis terminandi bependenttam caufati ad caufam { quocunq; genere caufebe quo eft l ic fermo è altqua perfectto:t loquendo be caufa pzima in quocuncçil« lozum generum eft aliqua perfectio ftmpliciter.^ier go quecuncç perfectio ftmpliciter eadcm eft in tribus fequitur qt quecuncç caufalitas in quocunqp generu; lllozumfttcommunis.

Adargutnentum in oppoficu. Ad minozem bico qt quelibet pfotm ftcut eft creatrii; ftc i ar tifeje:^ aim ftt ftmplejc in qua non oiffertf^ns x illud quc^ ijabetur.quelibet eft ars. x a rs eque partícula« 9 rts:'t eque actualis:ftcut patet refpondendoadobie$ ctiones:in pztmo articulo.tamen appzopziate verbu; bicitur ars ftcut fapientia ftuc notitia.pzo tanto:qz ep modo fue pzoccftionis cópetit ftbi qt ftt notitiaaccua Itspceden» be meinoziapatcrnabeclaransomneif» telligibilc quod m memozia Illa continetur.i&oc p«f5 per 3Hugullinum.7 .trtni.c.i.ita bicitur ftlius fapiWa potris.quemadmodù bicitur lumC pacris: x quaHto*

I Xl?oc n t ftatím (ubdít.Í.quem adm odum lu m i t>e lü tn u n c .'i T trtincç (dem lum en.ncut inteUigif fap ien tis t>e fap ien tia t v trac çv n a fòpfentta.connm iltter b tc o a rs t>e a r te t v tra (^ vna a r s . C I B d tllud quo d ad d iru r in m inosi t>e id e is p 5p u u 0 m refponnone a d pum am obiectionein t.i.a rti.qu ia idee m n t com m unes cu iiib ; perfone:ltcetappìop :ienf verbo p p m odum pzopztuj cm an a tio n ia e iu s .q t |>cedu ve notteia ac tu a lts oecla ra t in a om n is obiecti.quod quali f^ b itu a lite r còtine« tu r tn m e m o u a paterna» ü^u efti04 ;k

Onfcquiter quçritur de hocbe ommpotentia in comparatione ad ob iecmm quod refpiat.t funt tres quefho« n es ptima queftio De omnipotf tia vt re«

. I fpiat fubftanttam imarerialem:« cfl illaGtrum Deus polTtt faccre angelum mfo:mare mate? riam^recunda queflio eli De omnipotentia vt refpicit fotmam accidentalem:rcd Ijabétem eniemodo fUpera naturali.^ efl tfla.'^rrum Deus pomt fpeaca t cucila? rtfKa conuertere in aliquid pteejetftéeftertto efl oe eU potentia ptout refpicit fosmam accidcntalem l^ e n ? tem eiTe modo naturali.? efl l^c.1 trù Deua pofTU fa cere quod manente cojpote tloco:<co}pus non l^abe? at vbi ilue efle i loco^lf a d piimam queflioné argui tur 9 nc.Deus potefl facere fotmam materialem effe Hne materia.ergo i fotmam immaterialcm eiìe i ma^ tena r per confequcns angelum efle i materia x infot mare materiam. antecedens batur ñc.qiDeus f^cit flccidens materiale flne lìibiecto i facramito altaris: (onrcquenna ptobatur.quia non m agis vidctur repu 0narefotme unmatenali efle m materia $ fozmema ta ia li efl'e fine materia. C I Contra il angel’ mfozma ret materiam.aut Daret ei actum flmplicitcr fiue fub? flantialem:aut actum ftn quid flue accidentalem. nó piimo modo.qi cum fit per fe fubnilens non potefl t i cere per fe vnum cum alio.actus autem fubflantialis facit e fe vnû curo ilio qô infojmat.nec fcio modo.qt f m ariflo.i.pl2ifì.quod vcrc cfl nulli accidit. angel* efl id quod vere eil.i.fubRantia.ergo t? .

H ic funt tría videnda. primo intelle^etus quefltonis cjcponsf. fecundofolutio etus p:out pofTibile fucrit Declarcf.tertio aliqua DubiaDtfToluan tur. C Ï 5C pumo b;cuiter!?icnóqucrifur fi angelus l^abeat materiam partem lunqma tunc angelus non fnfcumaret matenamrfed foima que eflet altera pars eius infoimaret eam.ftcut ignis non infoimat materi am fed fo2ma que efl altera para eius. "^ c queritur vtrum angelus pofllt informare tnatenà Ijoc efl effe? ctiue tranfmutare materiam ad fotmam:? l?oc virtus te Dei.licet fotte virtute fui non poflìt:vt fìicDeua fa a

Ifticardus at angelumeffeaiueinfo2marematerià<ncutbinali« ttljo , quos facitcotpus eff^ueagereinfpiritu ;. C ! B e d

queritur oe infotmatione fozmali: an.f.Deus pofRt fit cere angelum efle fotmam infotmantem.

D e fecundo conclufio negatiua eÌltc nenda.t ad l?oc pofllt poni Due rationca.quarum pii?

« ma fumif ejc medio communi.fecunda ci:medio ma? 0 is piio.CCSddenturpoflmodum rationes inqui rendo oe eis fi concludant. C I u m a ratio efl ifla:U lud quod efl flmpliciter per tc fubfiilcna non potefl ef fe foima materieangclus efl l^uiufmodi. crgotc.ma io ; bcclarat ur.iens per fe pÓt mtclltgi trtpliciter vno modo intelligitur ene per fe folitane.ptout accipitur ptimo poflmotum in tertio modo per fe.'t modo accidens potefl efl'e ens per fe quando non efl in fub? iecto. Becùdo modo tft ens per fe r^out biHin$uitur

i 7 .

F o .X X V iÌ ,contra cns in alio.« nc per fe ens efl tdetn quod non f l^erens actualiter:nec aptitudinaltf. t Ijoc modo que cunc^ fubftantia non tàtum compofira. fed enam ma teria z fotma eft ena per fe: quia fotina fubftancislis Itcet infit materie tnfotmando.non tñ inl^eret :qt in^e rere oicit non per fe infotmare. qt inijerto nec eft act’ f1mpUciter:fed actus 6m quid, nec cum ilio cui it^eret facit per fe vnum oppofita conueniunrei quod per fe infozmat.Sertio modo ens per fe tft illud quod l^ab; actualitatem vltiinatam:ita 9 non cft per fe otdinabi le ad aliquem actum fimpliciter vltra tftuin quem f?5 qui quidem actua vltenot poflit eflfe actus etua per fe ? I^c vel ptimo vcl partictpatiue.quod l^oc modo eftfier fe ens cómunuer tft fuppofitum t in natura imcl ectuali tft perfona.t^oc modo intelltgif maiot De ente

per fe.$flud folum tft 4)piiefubfiftens ficut pl^lcfo? ^ pl^us loquitur. fecundo De anima oicens.^ materia € potentia i^ocaltquid.fpecies aute; 6m quam aliquid tft l^oc aliqu td.tertium quod eft cp ipfis quod fimpli?Citer eft l^oc aliquid.f.pcr fc fubfiftens l^abet actuali? tatem vltimatam non otdinabilem per fe ad aliquem actum vltertotem:maiot fic intellecta bat ur. qt fot« mafubftàtialis per feotdinaturad efietotius. |lllud autem efl'e eft actus fimpliciter compofitt qutdcm p fe ptimo.fed fotme partie tpanue:quia pars otcttur ef fe per feper acctdens.ijoc eft per fe parti cipatiue.totù autem ptimo:quod tgitur cft per fefubflftensmec po teft otdinari ad altquo eflTeper fe.illud non poteft efle per fefotma.ptobàtio minotis.angelus cft perfectus in fpecie perfecta immo pcrfectiott fit aliqua fpect- e s fubftantia uiaterialts. otdo cntm fpecurum eft vt otdo numerotum.8.meta.nunc autem altqua fubftan tia material is eft ita mactu vltimo: 9 nó eft per fcot dtnabiUs ad aliquem actû vlteriote;.aUoqutn poflet CfTe ptocefTus in in fin i» ; tn fubftantüs matcrialibus vt quelibet pofliet efl'e pars altcri’ .ergo multo magis angelus eft per fe fubfiftens 6m intcllectum ptedictù« C ll^ec ratio piocedtt e^ medio communi. quia me dmm illud quod e(l per fe fubfiftens eque concludit ptopofitum De igne ficut De angelo, immo De quocon q; quod eft pplctein aliqua fpcaefubftam ie.lti^inc ^ patet 9 non vnibile non eft oiffo-entia Diftingiifs an? ^ 0clum ab anima.quta eft cóeangelo t ignt. ^ libine etiam patet quare anima feparata non eft perfona. l ; em non fit nata inl^rere:? ideo fit ens per fe.rccundo modoptedtcto.ltcetetia^ pofl'etcflc cns per feònio modo.t.rolitarie:nontantumpervirtutemcauieej;<; tnnfece:ficut pót accidens vel fotma materialis: fcd vinute nature fue fibi Dcrellcte.i; f oc quia ron necef? fario Depender a materia inptopiio fuo efl(e:raincn nó poteft efl'e ens per fe.rerno mcdo ptcdtcro:afo!umil lud quod eft fic per fe cns Dicitur fuppofitum.in natu ra autem inrellcctualioicitur pcrfona.'i fic cft perfona (ncommunicabilis quia fibt rcpugnat communicari» non tamen vt vniuerfale fingulanbus : fed vt fotma materie actuande per ipfam. C Secunda ratio ad p pofitumeft f^c : quietad pót effe fotma fubftantialis i^oc fibi eompettt immediate per efl'cnttam fuam. fc; poflle oareactum flmpliciteripfi materie.quta. 8. me? , ta.patet ç non eft alia ratio quare f^ocpofìet focere p fe vnum cum materia nifi quia l^c f p fe actus t iUtf per fepotentia.t I?uius non i altqua ratio vltenot ni? fiptoptia ratio i^ iu a t illius.ergo cui rcpugnat ef? fe Qunc actum matcrie-ptecifcrepugnat fibt per ratio nem ptoptiam.ccnfequcntiatfta ptobatur. quia ma? (otipfcctione attcftarur 9 alicui rcpugnat cfle fotma materie 9 fibi conueniat.fi ergo non poteft fis bi conuenirenifi per fuam ptopttam rationcm:fequi? tur 9 cut rcpugnat majcime rcpugnabit per ptiata

9 i^

c

Tóntm foîtnaK fpfiue. Stíg ítu r rô jjp ïia 4dítatíua angdicir«notæpcriUà|)ptCTquidp<^«oftendiq? fibí répugnât infoimare materiam. C j i t a r a t w licj o n d atç medium effet pp:ium ad pclufione fi-ipa cet nota tñ nô oflêdit pcluñone effe veram.vnde n c^ n s €am Dicerct ç nô répugnât Ijutc infoiniarc.nec effens tia fua ppiia eli rano per fe rcpugnantia.3 dco vitesr i u s c o n ftrm a tu r r a t t o l i c c u iU b e t a c t u if im p líc i t e r prationeiu pjopuam vel conuenit a p titu d e ^ per lein f o î in a n d u m v £ lr e p u g n a t in f o î t î ia r e .o e c f fe n t ia a n

geli non eft t>ari piimum.crgo fccundum. ct tune vis tra vtargutu5 eil:ipfa cffentia e f t piopiia ratio repus gnâtic. piobatio minoîis. aptitude non eft fine actua

■ssiîhp * A Itwtc quin fit imperfectio aliqua. f t ^ e r t i a r ^ x ÿ f e t pom tails. Oído perfectioma in tourna videf effe

aw Î.Z.OC reccffum earum a luateria; ficut actua perfectioi ® plus recedit a potentia. fed anima intellcctiua tantu

r e c c d it a m a t e l i a ç n a t u r e iu e r e l ic ta p o t I ja b e r e e efuum piopiium fine ca.crgo angelus <iui cft perfecti 01 quacunqs anima* intellcctiua plus recedit a mate;; ria.fed non videtur g> plue poffit recedere nifi fioí re pugnetincffc materie. videf mnUtum pìobare:quia multiplexe oatur c^cellemia as ctue ad actumalia^iftaficrecedercamateria: ime mo anima intellcctiua licet poffit effe fine materia: tamen tta perfecte poteft vniri materie ficut altqua foimainferiointaoiceretur ^ angelue,poteft qutdé effe fine materia etiam perfection modo anima in tcllectiua:fcd tamen poteft effem materia .quia Ucee bepcndere a materia fitimperfectionie; non tamen e euidcne poffe coinmunicareactualitattmruamas tene fit imperfóctionie.t p:cctpue quando talia coma municatio poteft effe fine oependentia: ficut ponercs

ffl?o.T.ptc tur in pìopofito. ^ fSiuarta ratio videf fumi 6m alls fum.q.go quoe ep opcratione angeli que cft intelUgcre.-i Ijoc fit 8ni.r, íntelUgerccftoperatíoímmaterialie.ergoitellectua

cft potentia immatertalie.t vltenus.ergo natura ins tcUcctualie eft natura immaterialta.^iima confeqn tia ptobatur per Ijoc ç operatio non eft magie abftra cta a materia $ potrtia cuiue eft operatio. enim meft: operanti Ém potentiam p:opnam vt 6m rationcm p jcimam operandi:? per confequene fi potentia fit ma terialte illa operatio non eft immaterialie.fecùdacós fequentia p:obatur:quia potentia non c^cccditfubftà tiam :t videtur ifta confequentia jpctpuetcnerct>cna tura lUa que cft mere tntellect ualie cumfmodi eft na« tura angelica.non fic tnanifefte tenet oe natura que ë Cimiuu te tntellcctualie.t cum l?oc fenfitiua quantum ad aliqua potentiS. ficut cft amma noftra.quia ilia t>c pcndet a materia in operando faltejaliqua operatio nc:fed natura mere mtellectualie nullo modo t>epen det a materia in operando ncc per confequena m cfn do.Bidctur etiam confequentia a pUmo ad vltimum conRrmari per cotnmcntum pjopofittonte penultime bccaufie vbi fjabetur.Jmpoffibile nanqj cft vt fit rea euiua fubftantia cadat fub tempote. ? eiue actio fub

sia etemitate. fic enim eiua actto mclio: effet ipfiue fub* ftantia:ljoceftimpofftbile.l^:itnumantecedenepîo b atur tp obiecto: quia ab obiecto acme quiltbet recia pit fpeciem t perfectionem:nunc autem obiectum ins tellectus inquantum Ijuiufmodi a matcHaabftraljis tut.quia foime imatena funt tndiuidualee:quaa nó app2cl?endit 6m ijuiufmodi. ratiom insftctur quia fimiliranonc pofltt concludi per operatio nem t vltcriue per potentiam anima intell«ttua cf fet tmmaterialia.? tamen cóclufio cft felfa. I^oceft ç non cft perfectio matcric.licct 6m aliquoe vera fit be itnmatcrialt.^occftnoncompofita ejcmateriatfois ma.f£&icereturq^ benepotentia intellcctiua eft ims

matcrialia:? etiam anima l^ c modo eft (mmatertac lte:quia non eft immcrfa materie nec a materia totas liter appieljenfa.itjoc t>eclaratur quia quanto fotma eli nobilioi tanto magie bominatur materie cospoUí:li ? mmue ei coniungitur z magie eam fua virtute e;e cedit.anima autcm noftra vltima eft i nobilitate fo:« marum.vndeintamum fua virtute cjcceditmatenaj co:po:alcm:9 i^abctaltquam operationem?Ttrtut{ in qua nullo modo commumcat cu5 materia coipoaa li.? Ijec virtue biciturintciiectua.(t Contra iftud i?o mononcftl?omo6in animam fiue per animam nifii ^ anima infom at materiam. ergo nec operatur opcratione ptopna jjominie 6m animam nifi vt anio ma infotmat materiam.ergo vel nó intelU^t 6m ani mam vt 6m fotmam que fit ptincipium l^uiua opera tionie.vel intcUigit 6m eam vc informât matenam. ¿^fb2imap:opoficiopiobatur:quiacompofitumnó ett tllud quod cft nifies partibue.? l^ocnonvtt>iuifl8 fed vt vnitìa.vt patet cjc.7 .mctapf?Y‘ refpectu Ijuiua f f llabe ab.t>e.a.?.b.? i ta vnmerfaliter be p a rn b u a et lo to .n e c fo lu m eftijocverumbepartibuem ateria« lib u a q u a a vocat pl^lofopl^ua elem enta : fed etiam b e panibue cffcnnalibue que fu n t m a te ria? fo tm a. compofitum cnim ep l?oc v n u m eft.quia Ijoc eft p o të t i a ? illu d act^.ficut v u lt.8 >mecapl?Yn:ce.l^c eft quia v n a p a ra q u e c f tp o te n tia lia in fo im a tu r .? a l ta 4 eft ac tu e in fo tm a t ip fa in .in ^ tc m fecundocontra idem B n im a 6m Tupicmum gradumperfecnonia fuecGi fentia lie in fo rm ât m ateriam .fed intelligere nonpo« te li competere fibi 6m aliquem gradum fuperiozati4 ftt fupjcm ue.non ergo com petit fibi ve c^cedtt m a terianuintelligendo per e;ccederenon infoimare.p:i<» m a p a te tq u ia alioquin Ijom o nó effet fuptemum en a cozpo:ale.nec per confequens p to ^ m û angelo in o ts d in e fpecierum . quia n on effet ac tu fosm aliter p e r ib lu d quod eft fiiptem um in an im a intellecttua que e li p to/cim a fo tm a angelo. C l ^ c ifta q u a r ta ra tione v< d e n d u m eft ptimo be an teced en te .$ llu d au tem an te cedene.f.^ intcllcctio eft operatio immaterialia. pos teft intelligitripliater.'Elno modo per oppofitum ad operationea fenfinuae que bicuntur oigamce. quia ^ ejcercentur per ozgana bctenninata:? fic matenalea, quiarequiruntbeterminacam partem cotponabeter minate complcjctonatam.? per oppofitum intellectio eft operatio non ozgamo.non emm per altquam par cem cotpozie oeterminatam cjicrcctur. ? l?ocmodo f tellectus oiciiur effe nulltue pania cotpous actue.in telbgendo fi c vt in nulla parte vel per nuliam parte; ptopzie e]cerccat operationcinfuam ficut potétie fens fitiue. B e d e^ciftointellectuantecedcntte non vides tur fequi immaterialitae fotme.fotma enim pure ma tc r ia l ie ;b u m tamenfitvnifo:mieintotoetin quai» liber parte non bicimr operan per o:ganum.ficutign{ non bicitur operartper ozganum . ? commentatot.7. metapl^ffice fuper illud ergo ficut bictum eft. Có>^i* ^ rtu tc a iftc affimilanturintellectui inljoc non agunt perozganum .? loquiturbe virtutibuaquefùt tn feminibue.? paulo poft. virtutee que funt tn cozpo ribue animalium agunt per inftrumenta Determinas te ? membza ptopita. vtrtue aute? fozmanua nó agii peiiinembzum pzopzium. ? ratio Ijuiue cft. quia illa fola fozma bicitur pzincipium operandi o:ganice.quc ^ fciUcet quodammodoillimitata in agendo;poteftc& fe pzincipium biffozmium actionum : que tamen non poffunt elici nifi medianiibua partibue biffimiU> bus :e t ideorcquirinir Q>pcrfectibile a talifozma t^beac partes wffimilee per quaa operationes iUc ozganiceejcerceantur.? talia fozma eft pzopzie io » anima que pzopter fui perfectionem vltra fûjmaa

IXinferióte? poteft efTeptíncípiu^plurium operationu{>cr tpfam conuentcnHam fuo toti;t ideo requiru pío iio perfecttbtU adequato coH>u0 I^abls partee maio

rídtuiTimilttudinieque conueníunt plurtbue opera« tíoníbue DífTímtlibue quarum poteft efle ptinctpíum 3lmnio eje í(to mtellectu antecedentie videtur poiTe ergut 9 intellectto efl operario eque materiatie flcut viflo.quia viflo poteft ejcercen per partem materiali &ererminatam.inteüectio aute; non per altquam par tetmredefltotiue pzimomonením manue inteUtgtt fed m o.fed fl anuna non vt perfiaene totum poti ñt efl'e ptincipíum mtelUgendi.ergo ipfa vt pcrflctre quácunc^ pdrtl eque poíTet efle punctpiu; intelUgIdi flcut ipfa vt perftciene totutn t tunc Otci poflet ita ou gttue intelligere flcut ijomo : quia ita Digitue elTet in actu per fmmam vt efl punopium intelUgendi S i er00 totum eft eque materiale flcut pare vel magie:fe« quitur qt tlla operatio que non competit fom e nifi vt efl i toto flt eque materialie flcut tlla que flbt compe

S tit vt efl m parte. I^ii^erpondeo ad t oc operano que competit fotme: vt efl quodammodo ilUmitata pers fectioflcommunicetur materie vel toti : communio catur eiquodefltnaauper fotnwmflc illunitatam. ta le efl totum t non aliqua pare eiue rcfpeau anime Intellecttuecuivt^Tcìllimitataeflcópetitintellectio.C I S ito modo poiTet intelltgi añe 9 inteUectio efl U ntarertalte terminatine. I^oc efl tendit in obiectù ab? (Iractum amateria.t in |^c CteUectu videf antecedfe ;pbamm fuifle p imatcrialttate; obiectLf; ifla pbatto non concludit imateriaUtate; flmpfr etiam terminati flue oblectiue. qt ëm ofe quidttae rei materialia póf efl'e per fe obiectù intellectue noflri:fed tantùmodo fl requiritur in obicaoimmateriaUtfle;l2oceftabflra? etto a matena indiuiduali.-: ep l^ c fequitur $ opera tio flt imatertalie terminatiue.l;KX efl tndtfferene ad cbiecta>flngularta matertalia. t tunc ad bendù còs cluflonem tntentà op^pbare qt opatio qrelpicit vni uerfale pto obtecto non pofTet aU4 modo cóicari ma« ferie, in S c i ’tme tntcllectue artrie efl ifie.tntellectio0 nonptimoalicume materialietan^jpjnmt recep ì ui:fed eiue receptiuum ;|)]cimum t ppnum efl fotma non illa totiue que efl quiditae flcut efl f^umanttae; fedina eflflmplci; t altera pe cópofltt.queIlbet aùt opatio fenfltma efl mo cópoflti epm St fotma flcut ptopt^ receptiui.flcut ps in ncipio De fenfu 7 fenfato non enim ipfa aia efl immediata receptiua vifloniei fed tpm otganum qd efl compofltù e;c aia t Detenni? nata parte cotpotie efl pptmè ratto recipiendt viflo? nem^nec eft ala nec altquid afemec tlla fotma mi;rtio m e q eft in Determinata pte cotpotte:fed fotiiia roti* otgani eo modo quo Ijumanirae efl fotma cottue l^o imniecftp>;imarórecipiCTidi vifloncm. ^ lE p iio e pyqtll otganum Dtcaf illa pe totiue aialta in qua ta? ^ in p|;imo receptiuo recipif fenfatio.otganum Dice lur efle ali^d ppoflmm ejc aia vt eft ptincipium talie cgattonie t ep parte cotpotie fic mijcta.i wnc p j qua re ocuUie cecue non efl oculue nifl ém quid.quia non eft mfl altera pare compofln qd natum elTet Dici ocu? lue carene alta parte qua copíete oculue eft oculue. C £ p f^occtii paterepotcflcp fl potentia Dtcatur di lud quod eft ratio p|:inia reapiendi actum:potentia t^tflua non erit altquid f e anime:fcd vel ent fotma totalie ipflue otgani vel pñe illâ founâ. C I a ter ettam quare aia feparara non pót fentire:qt nó receptiuum fenfationie qd eft otganú:necfotmalcm rónem recipiendi que eft fotma totalie ipfí* otganf.

b írellectióe qt receptiuum ei*4>jcimum : 7 pjtima rÓ fotmalie rectpiendi eá eft a ^ vel alújd (p etestepcifsnó ícludidoaliquá materi3

Fo<XXVIiI.í ppter l?oc pót ipa ppcicre aie feparate.qt tbi manet pjrimum eiue receptiuum.iScdm ettá iflum tertium íntellectu q plue cótinet vitatie íntcUigere eftoparto immaterfaUe:qt p^imú receptluú bjnon includene matenam faltetn cotpalem.i ideo fine talimS poteft ipfaopatio Ijabcn-nuncautempotene ijabcreopatío nem fine materia pót i^abere cé fine m5 . ergo na illa cuwe eft ifta opatiopptia pót Ijfc efle fine má. C l E r , - Ijoc § tnedio.f.opattone pot cócUidi ipfíue namre ta *** lie tmmaterialttae í?oc eft a materia tn eflendo fepas biluae.non autem illatmmatcrialitae vUertot 5 eft i poflibilitae infotmandi mám.t f?oc eft rónabilc^ eje imellectione que eft medium commune anime t ange I9 poflit concludi iinmateriaiitae communie vtric^.

D e tertíopjícípalí objïdcur cétra pri mam rationein.qt.cjc.7 .meta.fotma eft magie & cós ® , c . t , poflmm.ergoiUo non otdmatur ad efle totiue tanñ ad altquid perfecttue. ICi^teterea fpecialuer De ani ma videtur gt ipfa flt per fe fubftftcne:quia ipfa per fe operatur.operatio e wm qua compofltum operatur o fe non competit folt fotme.antme auti feparate com# petit intelligere.lt teterea effe anime eft effe com? poflti.é non otdmaf ad illud efle .C Sntecedene p? baf ppter Ijoc.n.amma Inumana remanct m fuo effe: totiue efle Deftructd.non aût alie fotme. qt boc idem efle qd eft totiue eft ipflue ale:nô flctnal^e. C terca c aqua pót eiTe pare alicuiue tottue aqueet fta eft otdinabille ad efTepfecttue qd flt eiue ptictpa Hue-iper pñeijcc aqua nunc non eft g fefubfiftene. Ç l^tetereatdem non repugnatetdem nifl p eandé ronan rcpugnantie.fl ergo angelo rcpugnet mfotma remateriam:I?oc€ftper aliquam vnam ratíonem m angelo ppter quam fit ifta repugnantia.non ergo fût Due rónee. vna cóie flcut pceflit ptima ratio t alia p ptia flcut ficeflit fecùda ratio. C i^tetcrea gm pbôe celi vident efle aîatt.non aût pot poni ibi aia intellcs va A ,iz , ctiua.qt intellectiuainferioi angelo non poteft pcrfls weta.«. 9 , cerecoîpue niflpfïctatgm pfectionem végétât lueet fenfltiue Çe includit:vel nifi tUe fi fint Diftmcte fimul » « ííí» « * pftciant. C lï^îeterea angclue qii<$ fumu flbi cotp* per qd ejterceret acme vitc:ergo eu agere pfupponit ^ efli? Dabir ilU cotpoti efle viuuî.*!: per pñe infotmabit ®Illud. | £ S d tfta quin<p.¿d |Jmum non intelligif pa ue t magie 6m perfcctionein: fed Pm óncipalitatein «indcpendcnriain.qt cfle^ncípq¿napaliotíeeílin? dependene refpectu ptincipiai i 7 rerpeciu ôncipü mi nue dncipalie. S d fcdm $ u ie ifta ponatur ratio fundamenfalte pto conci.ufione ifta anima intelle» i+.q.i.i.D. ctiua eft fubfiftcn© tñ concluflo non v f vera loquen- S.q.vnica. do 4?ptie De fubfiftite eo modo quo pttue Dicmm efl

ene per fe terno modo ibi acapiendo dt fubfiftene fed nec aia inrellectiua vnita eft p fe fubflftene.i foli? tarte flcutaccidene in altari dtp fe ene:quia tue m ia ta non infbtmaret cotpue. fcpata cift quia fic efl 0 fcene non infotm at.fl ergo vnita e ft fic p fe ene eundë n ^ u m effendi l?abcrer m fo tm àe « non infotm ane C S i i fàntm ergo ilIam,intellectio que eft operano im m anene in operante poteft D ia cópetere per fe alt« 5 CUI DupUciter.Bno m ó flcutpjcim o fufceptiuo. a i i o m odo fleut rem oto. | 6 i;enipium n o m odo fupRci*^ dt alba.fcdo modo non:fed bene dt !?omo eft alb» flc aia dt p fe intelligere tancg pjcimum recephuù iti tellccrtonie.fed non ÿmum qñ eft vnita:qt qft eft vni« ta eft ró Cm quam iiuellectio cóuenit boi tanfi toti d fotmam. i?ó autem dt p fe inteiligcrc tanfi reTeotiuû remorû:qt nonrecipit mtellectionem nifi p jw c a aia

P*®i ‘*” ‘uerccipif eam.quando er go 4(cfpitur in mato}i:quod per fc operatur eft per fe

3D iiq

fU'bíillení.vcrú i DefinooB9ntf.quod.f.fícoíBatiirt;? tion eíl Tltenu0 eUcui ratio opcrádí tila odanone. S i aút non elíe fubfl^ens : ícd fotma infotmane non pof­fet ogarí i\n vltcriue clTct ró ogandi fuo toti: fcd ífto modo mtnot efl faifa 9 ala per fe mtelUgit.l^^c entm non efl verum nifi eo modo quo ogatto conuentr fot« me ftcut pto¡ctmofufceptiuo.|£2£h (Ha psquomodo tuteilecíio efl únniatertalte.f.iton 9 non ftt tpflue afe

Tfr vnite u t tnfotmatm3m:fcd qt ípfa cfl folmó amme v t i^tmí rurcept(ut.totiu0 autem compofíti ta n $ res moti fufceptíut t tamú0m grcm fotmale; fuí.|[. aliud i;abcn0 omntnotdem cfíe non v f fímpn'tmper ÍFcctum g l;oc 9 non cómun tcat alteri tllud effet ft ere go aníme eíTct ídem eíTc qd x totíuo quare ala fepara ta efTet imperfecta tn cfTcndovcum túc mijtl ítbi tolla tur níít 9 fuû c(Tc non cótcat alterí:quare etid idé effe t^abcno ataeíTet imgfccta íncfTendo t totú tdem efíe ettâîperfeaûicfTcndo^ûoettâ manet eitotíua nift mancát totú illud efí ef C ! ¿ 9 efle aie manet idé &ú ata manet ene ilio ciie:t l^oc fiue fít con luneta ftue fegata:t confiD'vtdcf cp effe tottue nó ma net idé nift Dû totú manet tdé tn ilio efle: qt nulli’ cfle actúale v f mancre tdé:mfï manente ilio actual’r l^ñte illud cfíe.'^ídcf ergo tfta ncganda 9 eíTe aíe eíl tdc5 qô effe tott’ :qt aia ña efl'e vr para totiua Ijabéno ef fe.conflmiltrer vtdetur efl e fe i^abere ad efl'e.C I i l s la ptobatto que adducttur ad ptcpofttum.f.çp anima remanet m fuo cflicmon fíe alie fotme : non concludtc ptopoftmm:im mo oppofttum. ideo enim remanet iti fuo efle: quia efle ciue c(l cmmno incotruptibile í per fe 1 per accidcna. videretur autem cotrupttbtle 11 eft fct ídem cum cfle compoftti.compofitum eiñ vere cot ru mpítur.ficut cnim ¿eneratto vtdetur terminan ad

C á nobíf «lie scnerati:tta cfle cotruptí videtur efl'e terminus a ^rc fofeñ quocotrupfÍoní0.tpcrpfequenenÓtnanere.|£Slie remanen^' autem fotme materiale« non manent ín fuo etrc.cots pofl ppoít rupto toto:non quia efl'e earú non fuerit aliud ab efl'e tum» compofiticotrupti:fcdqutaipfe cotrumpumurper

accidcne: l^ c autem efl vel qutaageno cotrumpen* per ptínaptum fuum actiuum contrartum illta attm: 0at illaa vt contraria:vel faltem attingit compoíttu; cotrumpendo ipfum:« fotme talca funt ífeparabilcs a compoflto m cfl'endo.ncutrum autem iflo^utn verú cfl t)c anima intcUectiua.Si enam(vt iíli Dicunt)ants ma intellccttua flt íncotrupttbílíe: qi cfTe per (e conue nit fotme que cfl actus : quod autem 6m fe conuenit alicut ínreparabtle cfl ab tilo, ftcut ergo impoflibíle í 9 fctma feparet a rei^a:fl:c ípoflibile é ç fotma fubfl (lena oeflnat cfl'e.Siinquá ifla fítró mcotruptíbiUta ti0animcintellectiue:fequitur 9 non cfl íncotrupttbi l is ptopter ¿oc <s ídem efl efTe eiua % totíua.eíl emm fcparabtlts a (oto m anena tamen mfeparabtlts a fes ip a .i f p o te ft igi tur ad clariua videndum refponflo

fi> nc0 ad t>uo argumenta ptedicta ttíliugm be efl'e. vno modocfl'epotcflintellígí illud quod pttino fotmalt« ter altquíd rcccdit a non elTc.ptimo autem recedítur a non efle:per illud per quod aliqutd eíl ejctra irellectú % potcntiam fue caufe.ljoc mó cutuflibct entia ejrtra intellectum t caufam cfl ptopttum eé.SUo modo Di< cítur efl'e vltimua actus cut.f.non aducnit aliquia alts U0 ©ana cé fimpUctter:« ipfum üicitur fímpliciter |;a bere effe cut pzimo ccnucmt effe fîc bictum.ptimo ins quam fíe : 9 non fit altcut alten rano cfTcndt lUo cfa fe. j i l o modo compofítuín perfectum m ípeae Wcía tur efTet folum illud.para autem citta btcttur elTeper accidens tantummodo vel magis ptoptte participa« tme iflo eflet totíus.fíc igitur folum compofltu; eíl g fe fe ena accipíendo efl'e fecundo modo.Snim a auté intcUecriua non oicitur fubflftens nift unptopttet

Haíá licet bicatur ens t per fe ene ptitno mó acdples do efl'e: ; l^oc pto refponftone ad ptimum argumcntü C I ^ ^ tandem oidinctíonem p5 ad fecundttmrqma ^ 0 modo acaptendo eíTe fotme t totíus non eíl id i efíe omnino. fecundo modo efl ídem efl‘e;red tUud nÓ cfl vtnufcp eodem modo:fed tottua ptimo t parttag ticip3tiue.|££]c l?oc p3 quomodo'amma feparataoi 3» cítur imgfccta in effcndotqt eo modoquo ipfa efl vtu ta potcfl oici perfecta in e(Tendo:non efTenttaliter « marie: fed partícipattue:fuo qutdem ptio efTc efl e^ peifecta feparata % coniuncta:red comunctaperfecta efl cíTc tottua partícípattue:Ucet non ptunarie:tquá« tum ad l?oc feparata efl imperfectatquta cartt tpfo ef totiusr'Z poíTet otci 9 tila unperfectto efl imperfectio ftmplicíter:quia caret ilio elTe quod efl perfectio fím pltciter:licet non ptoptia: immo ipfa efl maiot perfcs ctio eíuo ptoptuim:qt tncludens illud efTe.n$ igitur tMcttur fotma imperfecta ep l^oc folo 9 non có municat fuam pcrfcctioncm alterufícut nec ipfa per» ficuur ín l;|oc <p communicat. fed otcitur tmperfeaa ep carentta per íectionia efl'e tottu0:que carentia con comitatur illud noncommunícare. ÍT Sdquartum illud quod potefl efle paro integratt^om ogenea to tiua etfíparticipctcfle eiu0quandoeflintoto:‘tnon participet quando efl e^tra totum:tamen feparatunt non otcitur tmpcrfec(um:quial2abet efl'e equegfectú cu íUo eé quòd pót panicipare.vñnon t5t 4)ptte otdi« nabile ad efl'e totiuo flcut tUÓ qô natú efl efl'e pars ef fentialie g fe otdinabíUa ad efl'e ilUua cuius natú eít efl'e altqutd:nec poteft efl'e ín fe aliquid eiufdem ratio nía cunt tilo. C I S d aliud oico 9 in eodem pñt plura "ñ « mcludt:quotum cuibbet 6m ptop^m rónem ettatn alto ctrcunfcripto repugnar altead idem.«timcquod« cun(^ illotú pót efl'e rano repugnantie illíue üicludi« tiaad aliud. C t^ominí per ratione; fubíUtic repúgnate fit albedo etiam quocunc^ alio ctrcuti fcrípta C I?^ ^ ” e ratíonem rattonalísilla ergo pto pofttio eU neganda 9 vnum vni non répugnât nift g vnam rationcm repugnantie. fed ft addatur non mfl per vnicam rattonem ptimam:Oiflingui potefl:qtra0 no repugnamievni e)cnmo competit tilt cui eíl ratto rcpugnandttaltcrtrepugnat: vclergoptUmtasifU refertur ad iflani ncnuemcntiam.t tunc illa ent ma ratto repugnantie queptimo conuen-1 tflí: t cum l^oc repugnar alten, vel pttmítaa ifla referf ad repugnan ttam.t tunc tUa ene pttma ratio repugnantie quepti« moopponítur illi:t cum l^ c cóucmt tfli:t vtro<^ mo do poteíl oífttngui be ptímitate communuatis t per* fecttonis.i^uantum adptímitatemcómunítatísptí ua rcpugnat fubflamte efle quantttatem $ animali, econucrfo tamen quantum ad púmitatem perfectio* ni0:quta animal plura includtt ptopter querepugnat ftbt 9 fít quantttaa quam rubflanttaincludic:accipíl do tamen vmfotmiterptimítate; vera eílptopofmo 9 eiufdem ad ídem vna cfl ptUna rano repugnanne: te^tjocfeqiutur^non ptoceflitvtraqs ratiopofíta ad conclufíoncm ep ratíone repugnannepttmaeadcf ptímitate:quod concedo » C B m iilite r quantum ad pumitatem communítatioptws competitl^omtnief fubflantiam $ rationalem:t quanttmt ad ptimttate; pcrfectíoms eíl cconuerfo. C B e d fí arguatur. idem non competit eidem ntfí per eandem ranonem. ergo ^ fímiliter efl oe repugnantía.Cift^Pondeo non efl fli mile:qt multís communttcr non conuenit ídem ptedí catum faltcm quod nonertoeefTcntia eotumnífípcr ídem commune ctaifed multis repugnare potefl íd e y non per aUqutd commune e ía . jE ^ e m p lu m .r e ( » 0 n a c l^omímt albedini efl'e angelumtt licetfo»tcl?omin<« albedini fít ens commune vnUtoce: tamen ene non

vn . Po.XXiXifit ratio repugnante : quia comtenie angelo. ICi emplumfnamfefttue .Upidt albedim« clj tmerè répugnât eOe Oeuin: non tamen per aliquid cômune: ficut inanifeftom e(t.AdargumcDtum principale nego c6>fequentùm et ratio eft:quia ptius poted efîe ratio re p u tid i alicui ne tniît fibi:qisod Ti ineÎTct cÎTec polies riossilcut répugnât ot elTe rudibiUm : t illud quo fotman* eft Ijô ratio iUtua repugnâtie:? tamf rudi bile fi ine17et:eêt pofteriua t^ie:fícut pafTio eft poftes; rio» fuo fubiecto ./Efl igttur pn fimpn- neceffario ci repugnàtie(icf.Q>ptradutioitlUpiûgi:nô (ic necelTa rio^teêrô pueniéti alicui pofteriotis.nc.r» côtra dictio fit illa non vniri: q: non cft côtradtctto abfolu:» tû 0 U9 fcparari a fuo poftcriori. ¿ B d 4>pofttÛ fot mâ mSll lepari a materia <î recirit mil çp foima nô fít lipluiterneccfTariarÔfue vmoisadmatcriàqd vei l:qt I ennta0 abfoluta:« ita 0 ot natura illa vniôe :f$ fotinâ imartcrialf vt âgelû poiTe vniri materie pone ret aliqua vntrt quo:um vnû eft ratio repugnitfe ,vt ofienfuin eft m folutiôe qônis. l^ô.]c.

Dfecundum quçfîtum an d e ? pofTet fp l0 1 eucl^anftu puerte re in a liq u id

— — ^ p iee rite fa rg u iF (rnÔ ;Q tnÔ p ô tfllid d cons u e rti in a liu d nifi l^abeatialiquio com m une: ifte fpês n ô ^ fit a tid d côe cum a li4 pc |;iften tie .¿ tc .m a io t p :o batur.(Tnil2t lm a n e t côm une e rgo efTet iftai^ fpeae:^ anniijila tio t non conuerfto.mino} p to b a f .q t tftefpes cicd n ô |?ñt fu b ftâ tiâ fubtec ti:nec î t m a te rïâ â f m is mfi fubiectû in l^ia q u e trâfm u tan f adm uicé. C ¿ o n

g& t.7 .m e tra .n 3 p ô tif ta0 fp fs co nuerterem ali< )dnô pe;;ñ0 . ¿ ta*?.ii ê iu f côuertere in a li4 d p iccstftcna. a ii9 p ;d e f . tá l ib i rpccte9 co n u ertu n fp e ra c rû n u trm o n i9 infubs «mJ ftâ tfâ n u tn ti:itfl a e t eia v irtu re nacure a e n e rftu r raftpc. ftâtfâ nvtriti:ita çp c]c eia virtute nature generetur ca

ro nô piee]cñ9 :qi IT pejcñs magts babef 4)pofttum.cô flfr ep eia virtù te «gma poflet gftan ignis.? virtute cc If pofl'et gflari aliqd aial per putrefactionem.^ :oba no confequcntie.magi0 v f potltia oiuina poffc fuper <fta0 fpé0 vr conuertendaa in p e ^ n s:$ potentia na^ ture in non piee^ñ0:q) potentia c;:cedii potentiam in (nftnitum.pteejcntia termini ? non p:ec]cñtia non va« riant rationem termini in infinitum.ergo ?c.

Q ufftío ifta no.quçrit generalitcr dcpoinbilitate totalia conucrfTonio vn iu s in aliud : fed fpeciaiiter tw conuerflone mter taies terminoo t>e qui bus eft fpêcialiai pîopna bifficultas.C » d cuius fo lutioni »pij^ vidMû eft p:Co fÎ in iftio rermmis be ds bU0 qucrif ntaliq rpâlio rô iponTbiUtati9 ad conuera noni totali. C i E t oc videndû eft p:io e]c parte illi« tcTOinfaquoquitfîtgtirasfepata.lc^cjc parte ter« mini ad qui qui intelligiF p Ijoc qô i alidd pcsfts.ter» t io ^ parte conuerflonis qualig eft ifta conuerfîo:pu ta a Illa gin tangit argumêtû fit anniljilatio.

D e primo dico qj np eft aliqua fpecia^Ii9 ratio impoUtbilitatia tn quâtitate fepata quin ipfa pofllt eque conuertiin q « c ^ n:cut pofl et aliud creata vb i ponitur côuerflo totalis efle pombiiis.ljoc poteft ed pria bteuiter oftidi fíe illud a g is equepotcftqui« cun<^ terminum in qu fcû $ totaliter côuertere:qt( in virtute fua actiua ifj vtrûq^ terminû totaliter $ t û ad efTetnôefTe:«etiâquolibct neceffario concoimtans vtrùq^ termina ineflendo t>e9 fjj quecuniip buo creata eque ifto mô in fua ptâte fiue potentia actiua.ci*go te. maiot p:imo C]cponitur fic.totum aliquando tenetur catijegoteumaticcî fignificat idej q« gfectû ep gtib».

S líq ñ ííncatijegotcamatícet fl:gnificatid£qt5 qlibet Ce.3 ln gñatóefubftltie 6m pf^ûm ptto begfiatiôc:cô 1C*c>to.cr. ueruoefttotiu0intotû.l?ocmtelligif^momodo:qt '^ d e .i tam cotruptû $ generatU cft per fe vnum.? iô vere to ?*5‘Pl?t*?* tu m .Jn generatione vero 6m quid qualia eft in alte? ï*^cge. ratione vel augmentât ione ibi generatum non eft per fe vnû 6m pl;'âm.7.meta.c.6.'Aon fít inquit quale fed quale lignu nec quâtû:fed quâtû lignû.t ideo ibi ge? nitû non eft vere vnú.^n ptopofíto vero intdligif cô uerfío totalía fiue toti’ in totü accipiendo totú fincas tljcgoicumaticevtpote ç fít pumat! ppofítú íppofítú v t materia Inmaterii « fotma in fotmá: maiot fic et poílta ptobatur:qt agene qtj eque l?abct í virtute fua actiua vtrûiç teitninum cóuerfionie quantum ad alts quid partíale in eo:eque poteft vnum in alterum con uer^econuerfíonepartiali:fícutenim generane q'i l^abetm virtute fua actiua fotm am l^ius cotruptiet fotmam Ijuius gcnui.pót illud tn illud conuertere cô uerfíonepartiaUquceft6m fotmam. fic illud agens quod eque l^abet in virtute fua fotmam Ijuius cotru» pti ? fotmam i^uiue geniti:eque poteft partialiter cô« uertere iftud in illud cotrúpendovel generando.ergo ppari ratione agens quod eque l?5m virtute fua aaii: ua vtrú<p tcnnindiftumi: vtrú<^illum:?^oc quans tum adqdlibet vtnufc^:? quantum ad quodlibct ne? cefllirio concomttans vtrú<p in enendo.quá pót vtro

iftum terminum conuertere in lUum conuerfíoné totali tale autem agene eft beue. C Secundo modo fíc.eodem modopoteft aliquid conuerti tn almd quo modo illud poteft fuccedere ifti nunc autemvirtute bi uina poteft quodcunq^ creatum 6m fe totum t quod? Iibeteíu0f8cccderealtcrícreato.ergoíc. ¿ C o n t r a iftud ob^citur ptimo fíe. qt fecundú Ijoc beue poflet eque conuertere fubftantiam cotpoteam in fubftamiá íncotpoteam. t vná incoipoteaj in aliam fícut poteft conuertere vná cotpoteá in allá cotpoteá.piítia patet qt potítia bimna eque l?abet terminum vtrobiqy.fed pns eft falfum.1 ptobatur ptimo p B u g . fuper ge« tie^.í0mnecotp’ ínomnecotpu0 poflemutan non c 4 v t)cfueruntquiaiTererent.cotpu0autem aliquod con* uerti in^nimam feric^ incotpotcá nec q u ífi fen fiíTe fcio:nec ftdes l?3:.^n codé li. etiam.&io.i4..vel. xtf.c]cpíefílu9 í?abet idem.omneinquit cotpua í omne cotpua imitati credibile cft:quodlibet autem coipus poflim utariín animara credere abftirdum eft.€T tcterca.jBoc^ lib.be buabus naturia t vna per fona d?iifti. wparte qua bifputat contra íSuficem ois cit.^ecp cotpotea fubftátiam cotpoteam mutari poa teft:nec incotpoteem feinuicem ptopttas fotmae mu tant.fola enim in fe mutari pofliint que f^abént vnius nature fubiectum cóe,l?ec ille .C Sc«o in ftatur cótra iftam rónem:quia cum non folum fubftantie create: fed quecun(p acata eque fubfint virtute biuíne:feoüc returyfíaUquod creatumpofl'etbeustotaliter con- uertere in aliud creatum:yl?oc polTitequebc quibufs cun^ creatis:? tunc fequuntur multa que videntur U conuenientia:puta ® fubllantta poflet conuerti m ac# cidene:tíupoflet neríml?erena:« abfoiutum poflet conuerti inrefp«ctiuum:?itapofl^R lib ere tAic^ter:! minos t pari ratione econuerfo in vtratp comierfíóe.C iC ertio mftatur contra iftam rationcm: qt » a a ís ín virtute actiua Ijabeat totaliter vtn m « terminuin non mfertur mfí ò poteft totaliter iftum b e ftiw e oti eft anmbilart:? ülum totaliter ducere quod eft crea re .S ed feoc creare ? illud annújilare nó eft cóuepf l?ocüW.ó « .c :a d ifta .B d p tim û itê tio B u ^ tb id l 4>lwcçoiarptia4)ductiôenô fít^íductabe ¿ua cw cefíjípfepcetnt:? píiopvía bíuifíóís be fíngulís c S potibus:?tandemfummatimbeomnicotp«e perii Uidqtiodailegatum eft.cotpus coQuertiturínaiam

id V

’ c^toductfoaufëp2(fitdiiân$^bet opU0 mirdcU» lofum:rcd taltd eli quall^ compettt rebud pductía» IRon ville ergo negare: quin &eu0 potier conuerrcre copuB in aiam:red vuU Oicere 9 l?oc in piima rerum pductione non ITt factii vet non poratt fteri 0m modú tlUu9ptoductfome:q2iIlanonrratmiraculora:r5co} refpotidcns naturie rerum p:oductarum oc eli &e lìi tcnrione Suguílim ibidctn. C I vero arguanir ejc verbi0 auguflini.qtMcitomne coipüe poiTe murari m oinne cotpU0:fed no in animàmon efloutiptimu; polTibilc mil per omnipotitiam btuinà.ergo ncc im e tllam efl po(rtbi{c:quod eli piopofitum. quid eft impolTibile vbt concurrunr multe rationee U poinbUitattsquodcutrqjaliudvbiOcftcitaUqua illa« rum rationum comparatarum ad tUud porefl bici pof Ìtbilemonabfolurered refpectu Ijmuo. verbigraria. Stlapidetncllunpoflibilevidcrc« animai ejccecatu c(l tmpolTf bile vidcre t catulum ante nonum oiem un poiTibilc Í videre.^n iflid fcmpcr poderi* eli poflibtn le rcfpcctu p:io2id:qz non rcmanct rotto illa que ed p cipua rcrpectu ipolllbilirattd in ptiozi.ÿatct bifcurs rendo per rationee iinpofllbilitatid in m i? c|:cmplia ad p:opofiium v t ignem cóucrti tn celum multas 1 9 bet rationcd impofltbilitatid : puta quui non l^abeni idacotpoiapnncipiatranfmurandi feinuicem:cuturà modi funt qualttatesoctiuc et palTiue fo^malitcrvcl virmaliter oppodtc.non etiam Ijabent fubtectum ttn ccptiuum tranfmutationi0 adinuicimópsopteridda rartonca folas cd impoÌTibtle coipud conucnt in mia mamtfed ptoptcr aliamrattoncm rcpugnat:que.r.cd 9 vnum ed ejctenlUm aliud non:« fíe non conueniunt in aliquo quod natum ed mancre commune in tranf» mutatione vmuscotpoialid inaliud:quo}po:alen$ tranfinutamr in aliud nill per alterationem que rcct pitur.m cotpo2ali«modoqctenro:ittanecp]oducta ptodudtur nilt vt ej:tenfum t I?abcn0 modum c]U((t. C I a d a lti auctotintem que f )&oet^:bico 9 imene tio fua ed 9 non funt conuertibilia in feinutcem nifi Q habent mafmam communc5:nec l^ec omma.licut aie fbt:fcd ea tantum que in fefaceret pati poflunt« vnde tictt ibidem 9 non p<»cd ea in lapidem permiitari.¿ non loquttur oc quacunc^ conuerfíonc polTibiU Deo.i; bcconuerdoneque rcqutrit matcnam cOmmunem: immo 'i vltra l^oc etiaj quaUtatea actiuas t paflluas oppofíta0:que fufficiunt ad conueríloncm mere natu ralem:qt aliter intelltgi non poted 9 ea non poiTec c5 uerti in lapidem ni(l be conuerfíonc naturali t non qs cun(^:fed im m cd iara .C B i ob q aaà^ fíe mtelligcn do bicta fua non poted l^aberi concludo quam inten;» dir ptobare.f.^ I^umanitao non poflct conucm in bei tatem:qi0m p;edictae^ptemtiTi0 fui0 non potcrit^ dieta conclufío concludi niit De conucrdone intmcdta ca que poííct fieri virtute namre : be tali conuerfíonc non fuit contradictio mter tpfut» t cuticcn.lT'B^ñ.ra rio 38oct£| in pzemifits fui? non plU0 condurr $ q^ oictum ed fupta.f.^ natura l2umana non poted con? uerti in biuinitatem tali conuerfíonc que rcquint fub tectum commune« punctpia agendi «pattldt mutuo in conuerfi0:fed vt çabcaturcondufio quam inten? dir f.q per nullam potcntiam poted bumanuaa cont uerti tn t>mimtacem.opo»et aadcre tdam ptopolltto:; nem.t>iutnita0 non minua ejcccdtt actiuam potentia; quâcûqs caufatiuamtn ratione tennint¿| vnum cns naturale eircedu quamcun<^ potcntiam naturale; co paratum ad aliud ena naturale, patet l^c ptopofitio qicum t>iuimta0 fit infinita « incaufabili0:nullomo$ do poted efl'e terminud potentie caufatiuc: quodcunc

autem creatum poted efl'etcrmtnu0 potentie caufa iuie:t f20c non tantum abfolutc:red comparatum ad

quodcun<^ aliud ette creatum ta ti$ fucceden? tltf. tunc fiat argumenmm oetq per locum amaioti.fi e totam potenttamcreatam non poted C0 immediate mutartin lapidem. ergo multo magia vcl eque non poted per quancunq$ potcntiam acttuam natura crea bconuerti tnbiuimtatem. C ^ d illud oc fubdan* tia t ente abfoluto concedi poted conclufío que tnfcr tur:9 fubdantia poted conuerti inacdden0:t cnaab folutum in cn0 refpectiuutnon tamen fequitur 9 fub« f i dantia tni^ebit manens fubdantia:quia vrer<^ tcr^ minu0 conuerfionie l^bebit ptoptium modum efi’eit di fibtco;refpcndentem:tta i termtnu0 a quo fi fit fubdamia Ijabutt modum per fceiTendi. terminus autcm ad quem idtus conuerfíonie fi fucrit acddcns l^abebit ptoptium modum fibico2rc(pondentem.fxfs fe m altomon ergo itibdanna ejctdtt tn aUo:fcd fubda tic per fe enti tanquam termino a quo fuccedit cn0 tn alio tSquà termin*ad q u i .C C^Ùmiltter be ente ab foluto t refpectiuo* C ^ d tertium Dici poted 9 non imptobat conucrfíonem totalem quantitati8:ncc etiS in aliquid ptcejciden0:fed ft aUquid imptobat:imp2o bar generaliter conucrfíonem totalem : que tamen in ida quedione fupponcnda videtur : t tlla fuppofíta biifidlta Declarandà eflintt.

D e fecundo principali conceditur co « muniter 9 non ed aliqua ratio fpcdalia impofll s bilttatia ad iftam conucrfíonem piecjcidcmia termi# ni ad quem : quia in cudjanflla ponitur conuerti tn coq)U0 cljtidt p2cc]dden0. Rdutus autem crediti pofc i6gidi*De flbilitao becUratur vno modo ficoeus qt non agit vt roma in indrumenmm cum fit ptimu; agcns.idco poted agc t^eotcu* re non per motum.« fíe fequitur 9 poted fotmam De» tbtot,u dructam eandem reducere:« l^oc eadcm materia.!^ ideo ptol^ibctur fotma eadcm redire actionealicuius agenti8crcati:qtilludagen0agttpcrmotum:qui d i fít fucceflluu0 non poted tde; redire.C [B ltertu0 De* ref)»dt materiam vt ed quid vt fíe edtndiftincta qu3 cu n $ ergo fotmam poteil poiierein l^ac mattria:eà« dem potedponcrcinquacuni^materia. idis DuobU0 Dcclaratis arguitur qt poted fotmam Dedru ctam eandem reduca e in fuam materiam t% ptimo. c per confequens cp fecundo poted illam fotmd in quS eunc^ materiam rcducere.« pari ratione fotmam ma nentem in materia ptoptia poted eandem inquàcùia materiam lnducere:fedad identitarem fotmeln nus mero fequttur 9 eadem fít materia .ergobcus poted facete 9 quecuncp materia fiat Ijec matcd8.poted fos cere 9 ftat fub !?ac fotma.poteft ergo De* faceré 9 fo ; macotpoti0 djìiftì ponatur in materia panis.ficutpo teftfaea-eq^materiapanis fiat fub l?ac fotma: ctfíc materia conuer titur in materiam illi* cotpotis:« foti main fotmam:« totura intonim .ifaflum pta multa in Ida bcductione bcclarantur Diffufe:fed Dcclaratio nes illc caufa bteuuatis poflunt omitti:immo ida; D« ductionembtcuiando vi0 ew sin l^oc videtur ilare« compofitum.a.conuerti totaliter tn compofítum.b.cd potentiale.a.infotmari fotma ipfius.b.l^e autem ed pofllbilc.ergo «c.ptfma ptobatur.q’ potentiale ipfius. a.mfotmart fotma ipfius.b.cdidud potentiale fteri il lud:qtidentita8fotmc concludit idattitatem mate« n e :i ita conuerntur.a.m.b.non folu; fotma in fotma: f ; materia in materià z econtra.ptobatio fecundc:qt potentiale ipfiu0.a.t potiriale ipfiuo.b.ed quidindi^ iltnctum « ficin >?oc t in illud poted eadem fotma in« duci ab agente rerpiciente illud potentiale:vted <{d.C J d o m od o b teu iand o idam beductionem non v i d ^ rn e c d T a n u in c fT e a d ptopofitum illud quod ib i tang itu rD crad itionefo tm cD cdructe . C o n tr a idud^

materta tota vt ed qutd fub qua raítoneoeus eam at ttnsit in agendo:aut inteUtgttur efle cadetti identità^ te numerali aut tantummodo eadcm:qt emfdcm ræ

'r.t.'tK tioms.dpttmomodol^ocvffalfum.tcontra Brtfto» 12 nieta.c t.l^tuin mquit que funt m eadem fì)ecie oi* uerfa Tupple funt pttnctpia non fpecie:fed qt l in c ia rium almd tua matena ‘i.l^ctca « mouena x mea ró^ ne autem vtieadem .Si etiaj fít eadem numero mate rta>a.t materia .b^ergo cum fotma.a.non pofltt educt oe materia.a.qt maten3.a.tamaau I?at>ettila5 fotmâ part ratione non potent educi oe materia.b.inteUiga turper.a.cotpu0 dattili tper»b.pania.fí oe materia pama (ducatur fotma cotpte ci^tilti non ptopter l oc maretta panie ixeret materia cotpie fíue conuenetur incamtqt materia quadam pttotitate efl ptlot- fotma 6m aug.tf.<onfe(ri.c.i5 . í&fíe vttc^altqutd non fot^ matum potefl fotman.quod autem non ed nem potell fíe ergo eli ptiot maceria $ tllud quod cjc ea fit.t In U*

£ i l tn r K ^'C'^SXum almd fit celi x terre materiee aliud celi et ì i terre fpce.matenà quidem Oc minilo oino.mundi aut

fiiuSrfìtf fpeciemoeinfotmimatcna.nmuUftvtrûç fealli.et It" f r l ì ' ’ 6m Illud ptimo meta, in fundamento nature non eli i i t l s ^liquid oifhnctum tc.CfÊt rationem:qt ipfa ma ifltímw eadem fub oppofitie fotmie:fotma autem nòwHoiie. jìne ipf^ tnanere. iRunc autem ad vanationein

poflertotie non fequitur variano pttotiemon ergo il pecfx>tma reciptatur in aliqua alia materia fequeref 9 tlla fteret i(la.nam ibi non cit nifí inductio fotme in matenam que pziue eam non l;abuit:materia aût t r i fíene a ptiuatione ad fotmam non ptopter l^oc ftt ma teria que ipfa ptiue non fUit. C B ia u te m intelligaf fedo modo <s quecunc^ materia vt quid efl ead f. Çoc efl etufdem rationie cp f?oc non fequitur 9 fotma que ell in illa matena pofTet eadem numere fímul inciTe li lt:fed tantummodo^ aliqua eiufdem rationis cù ea.

/5 l^oc autem non fulficit ad Ijabendum intentum.|£ ^ lte r iu e quantum ad ifluin articulum oico 9 ou pliciter potefl tntelligi conuerfíoncm fieri i pteey:i{lce ^nomodo.f.iUudquodaIiquando fult:red mincnó m aner.aiio modo in pteejcillcne quod.f.p:efúír t nûc <n eodem efíe manet.¿£t i^oc fecundum adl^ucouplr i relbgttur.Hno modo 9 manene fímpliciter m elVe p l^abito tamen inaliqua nomiate fupcraddita tilt efl'e fít terminue noue conuerflontetputa 9 ibi fít noua p fentta illtue ternt ini alicui cui ptiue non fuit ptefene. S l io modo 9 ibi non flt aliqua nouifóe necinipfo ef« fe ncc tn aliquo pollerioti. |£ D e if lie tnbue tntelle«

. & ctibue per otdtnem eft vidcndum.^timue non i^aby altquam oilficuUatem magie oe termino ptec|:iftcnte I^oc d i 9 aliqn ptefuit $ oenon pteejctflcntemifliflaj; ft oeue potell ocílruccum tdem numero repararc:q^ conceditur ab omnibus catt^olicie.nec mirum: qt nó eflibtcontradictio. ^ D e alio autem inteiiectu ptes ei;iflentie:q6.f.in eodem efíe manet cfl ampliotoifl^ cuUae:qt nulla inutationum oe quibus loquitur pl is lofopljU0.5.pi?t.vr pofTe poni ad terminum pejnllcns rem fíc.i^timue vero intellectus %bdUitflonie efl fe:> cundus ptincipalie:(tvidetur pofltbilie:qt itavidctur oefacroponendumm euc>2anllfa.cotpu0 enimcl^tifll ptel^abene t retinens idem efle flmpn-.p iflam cóuer fíonem fitoe nouo pñe fpeciet panie. jEtconflmtltter pofl'et poni oe quantitate eonuenenda in ptee):ft0:qt non efl altqua repugnantia ep parte renninf ad quf.

Contra ifta arguitur primo contra il ' lud quod t$t oe eucl?artftia:t flc:6m illud aliquid eli e fe terminue ad qué cóuerfíóis:6m 9 fuccedit ter mino a quo:f; per tecotpus fuecedit pani 6m iftâ pña rtâ qua oe nouo t nó cm efle fub(làttaie.ergo i per

fctermuneCm^fjabctiUampjefentiay veiemq»ftt pñs;iedflcefl'epñenonoicitfoímarr lubftannà nec alicid fubflàclale;qt eadi fuga per te mancne non fuit ptiue pñs ? mine eft pñe.é per fe termmue ad quem conuerflonie in eucljartflia nÓ eìr fubflàtia.':; per pne ifta cóuerflo nó efl'et tráfubtlátiatio:qt trâfubttantia« no eft trâfltio vm’ fubltâtie in a lia -C l^ w cre a fcOo arguif córra illud quod l?oc efle pote oe quàtitate ^ tim o flc.ió gcnitù eft vbi ptiue cotruptu ñiit:qtró locandi que eft quantltae manet eadé i vtroc^ fíe etti m eucljaf'tftia qd fuit ró locandt pancm manet idem in conuerflone.t per Ijoc cotpiie cijtiftì qt5 eft termm* conuerflonie pót poni ibi effe flue abereptefcntia ta lem.§ per oppofltum fí non manet Klud qO fuit in ter mino a quo ratio locandi.fequif 9 terminue ad que; non eft ibi vel nó l^abebtt tale ptei entià:fcd fl qtianrts rae conuertaf in aliquid patet 9 ratto locandi nó ma net:qt quatitae fuit tlla ratio locàdi. C ! ì^tetcrea.fl e conuerfloniquàtiratie inaltud:aiiua nerctf^icpñe: fequeretur 9 tllud eét i?ic tali modo efl'endi quali mo do conuerfum {3abuit ic ptefene efle:fed conuerfuy quod cft quantitae futt localiter ctrcùfcnpciue. igimr terminue ad qué conuerflonie eft l?tc localiter.ei; quo Tidenf fequi ouo tmpolïa.^timo 9 id?m fit fímul inouobus locis localtt^.coniequenria^batur:qt tenninus qui flt l ic localiter poteft manere i fuo ptoptio lo colocaliterflcvtcotpuecl^iiftinunc manet localiter incelo.confequens autem idem flt flmultn ouob^ locis localiter videtur inferre multa impoflibiIia:pus ra 9 tdem flmul moueretur t quielccret:qt poflet ibi mou^i: t l ic quiefcere Sim tliter 9 idem flmul cale* fìa-ct t frigefteret fl l^ict^abear appto^iùnatu; ignan Ibi aquà.Bimilirer idem eflet continuum t non conti nuum fl ic l^abear oiuidens partem a toro « ibi non jSimiliteridemeritfímul mottuum etvmumfíatal t^abear ibi cotruptiuum tnferens mottem:-!: I?ic nò beat:fed qnecuncp necefTaria er fulFtdentia ad faluté. |£Becundum impoflibUe ptinctpale fequens cp boc 9 tenninus conuerflonis fít l ic localiter eft iftud : 9 ouo cotpota pofl'ent efl'e flmul m eode; loco.confcquc tia ptobatur:tunc quia conuertatur iftud t ouo cotpa qua ratione eft l?ic localiter vnum x aliud.tum qt cóì uertatur iflud tn aliquod marne, illud m aiusfl flt bic localiter pare erit cum parte, confequene aurem.f.œ ouo cotpota flnt flmul videtur Brift.ptobare efle im« poflibile ep intenrione.4 -.pl;^.

A d ifta ad primum fiterminus perfetranfubftàtiatiòie cft fubftatia « 6m cé fubftâtie vt ar guif CÛ cotpus 6m cé fubftâtie nó fuccedir pani p p e loquédo oefuecefllone:qz t fí l;éar elTe poft efle panie: non tn incipit tjrc illud effe oeflnéte pane:qÿ v r necci fariuj ad Ijoc 9 ptoptie oicereiur fuccedere ibi inefle. auoquin poffet oici fol fuccedere vermi cotrupto : qj Ijabet effe fuum poft efTe vcrmie.ncganda eft ergo it» la ptopofltio.Sm l^ c abquid eft per fe termm* ad qui 6m quod fuccedit termino a quo:qt 6m idem cft ptius X nune manene. t per confcquene alteri ptoptie non fuccedenecotpuecl^tiftioiccretur termmue effe ad quem tranfubitamiationie x Ì;oc ideo : quia tlla non eft ptoductiua termini ad quem:fed tantummodo co uerflua alterius in ipfum.6m autem illud einon Oid tur)ptoptiefuccedere termino a quo flcut ptius oictù eft.poffet tamen ifta concedi^ 6m illud eft nouitas in termino ad quem 6m quod fuccedit teniamo a quo. oc ciptendo ptoptiefliccedere.t tunc concedi poteft 9 nó 3 eflet Ijic nouitas in termino nifl 6m iftam ptefentiam 6m quam tunc vere t reàlitcr eft I jic t ptiue non fuit l2ic.oum fubftantia pams fuitl ic» C B d fc;5mOKo

ilUCMt

9 nnnccotpus cl?}ilh eft vbifutt psní0:nec i m í qu i ittsa que ftitt pani fozmalis ratío elTendt l ic: eft fots m al» ratto cotpott cl^tifti effendi l;(c.tum quia quâti tas ifta non eft fotmaliter in cotpote cf^tifti. ergo nec aliquid cotpori cijtifti competit per tUam vt per ratto nem fotmatf. tú quia quâtttad non poteft effe fotmas lis ratio locandinift circunfcrH)tiue. qt illa fratto oe terminata ad tllum motum locattome.qutc<)utd ergo per quátüatem vt e rattoni fotmalf locaf : f^c circús rcríptiuelocaf.cotpus cljtifti nó fie eft ptefenainfas cramento p3.§?c.l; ergo non maneret illud qt5 fuit cô oerfo ró fotmalis locandi.adljucpotertc oeua tenni* numconuerftomefacereibtpterentl vbi conuerfuin fitit:? qr) adducif oe generato ? corrupto ft concedes tur eandf quátitatf manere.t tdeo p illa? generatum localitereffe vbt cotruptû futt:l20c non concludit pto poOtú.qt per iftS cóuerftonf non op ; terminum effe lo caliter vbt fuit ipfum conuerfum:immof ft i ic eodem mó effendi qui tribuir ftbi agene conuertena almd tn tpfum. s^iud negart pór tfta ptopofttio: termi nueeft^eodim óeffendiquom óñiit^tc tllud qt5 conuerfum cft.3lnftáti9 enim eft:qt fubftatia pañis q cóuerfa fuit:fiitt l ic localiter fuo modo.ftcut.uubftás tia pants pót effe aUcubi localiter:qt pars fub quâtit« te ñiit m parte lo c u tota in totanec rñ fubftantia cot potte cijtifti in q u i conuertif eft i ic tali móúmo tota eft vbí(¿mó ergo fedtur (ptetmmus inqui conuertiC qultitas neceffario itt i ic localuer.Cioi^ñbaref 9 beue poffet conuertere quantttati tn tUü termtnú:« 9 ille fteretl2iclocatr.aUcui fotte videref 9 tila que fes quuntur ep l^>c non funt impoffibiUa ftmpltciter.fíc.r. ^ íncludant comradicttonem que fola Dtcuntur ei im poffibilia beo.apud quem non eft iinpoffibile o i ver« Duml?oc eft omnis concepmspoffibilisin intellectu qualis cft omnis conceptus m quo nó tncluduntur cÓ tradictotia. Cum ergo es ptimo iftotum quod eft id i cotpus effe íimul in Duobus locis localiter inferútur multa que apparent tmpoflibtlia;per t)uas ptopoiitio nes videtur ptobabiliter poffe refpondere.|£ t im a eft.fotme pttotes ipfo vbi:non variStur ptopter varia üonem ipílus vbi:qt ptopter vanacionem pofteriotis non vartatur ptius:e;c qua ptopoftttóe (¿abemr 9 id i l^abens t>uo vbimon pto^er boc vartatur 6m alíquá fotmá fubftanttali nec 6m a l i$ be genere tita tis v t qualitatieqt fotme tftoi^genea(Qt(Impl’r puotes ' ~vbi. C I S e c u n d a p topofttto en ifta.quânciin<ç pau to nem a d fo tm am fubftantie: vel q u a n ttta tts : ve l quali t a t i s reciperct ídem co tp us a b u o b u s ag entibuo (ibi m ifto eodem v b ia p p to ^ m a tts : t t l la m t n o n a liam reciperet ab eifdem (Ibt in b iu e rils l o a s vel vbi ap p to rtm aris.ti£]canplum .ft l?tc d rc a lig n u ; a p p to s im itu r íg n ts % aq u a q u a li tranfm utattoncm .facient circa tls lu d lignum tn fjoc vb t eandem t n on a liam fad e iit ctr ca (dem lignum (il^ ib e a tb u o v b i:t{ vno a p p to ;im e t u r ú b i i g n i s t t n a l i o a q u a .C 3 l<^ud 4)b a tu re |;p t ta p top onrtoneptecedente:q t in o iueríls v b i non varíaC fo tm a ab fo lu ta que eft (Impltctter p tto t ip o v b i.^ f ta s e u a s applicando fo luunm r que tan g u n tu r tn a rg u m i t o t m u lta fttn iU a .|£ :im um fciltcet idem m oueri m ^ o e loco (tue v b t t quiefcerc in alto v b i non funt repu< gn an tte .ficut nec l^abere l^oc vb i 'i tllu d tq t ifta ouo.f. m o u eri t quíefcere 6m vb i funt po fterio ta ipfo vb t ió poffunt v a n a r i 6m v aría ttonem ín lUo p í io t i .C S e a ctm dum bc caleftcrí t frígefteri fo lu im r per Iccunda; p topofítioncm .non enim aliter caleficret t frigeftcret idem esiftensfinbuob us vbí:¿^ e^iftens ín v no v b i ín quo l^ b c re t illa buo ag en tía appto)cím at3. t ficut tûc lì alterum argentm m fimpUciter vincerei v irtu tem re Uqui ag en tís illud affim ilaret Rbí pafium etím pes

diretreUquujquodeffet mínotís vfrtuCís affímtlare fibt paffum.fi autem effent aiíquo modo equalía invír tute alterarenr paffum quaff ad quoddam medium iti ter DUO e;ctrema.fic etiam nunc quando ponitur id i in buobus vbi.(£SerttumDeconttnmtarcfo|uicurper idem qt fi agens foluens contmuiratem vinceret vir# tutem conferaamts continuitatenuabfolute continui tas effet Diuífa vtrobi(^:non tamen vt ab aliquo vtroe btqj.ficutrerpondetur De cotpote cl^tftiin píxide qñ idem cotpus futt oiuifumm cruce.¿i^u9rtum fimi Itter vel raalius foluitur:qt fotma lubftantiaUs fi vir tute alicui^ ag itis circa i(hidt,vno loco fepetura m 3 flinpliciter.nuf& effet vnita ctdem materie vt DtccreC be cotpote ci?tifti quando futt mottuum in cruce non futt viuum in euci^ariftia. C I 0ecundum ptindpale quodtnfertur ta n $ inconueniis fcilicetbuocotpota poffe effe fimul biceretur non effe tnconueniens:nec is pcfflbile:qt contradictio non apparet: cu5 vnitas loci nó.fit fotinafì* vnitas cotpis (5 cotp^ 1 5 ptopttS vni:; eatcm intrinfeca5 cui accidentaliter aduenit effe i vno loco.ergonon fequitur quodcunc^ cotpus eft tijoc eo dem loco.ergo eft idem cotpus : nec fimultas vartat vntratcmcotpts velloct ¿Sd au ctotitatem B rift. 4>.pi2Y.Dtci poteft: ptobatio fua ad Ijoc ptocedit virmte ptoptia vel naturecreate ptopter fui limitatio nem non poteft idem cotpus effe in Diuerfis lods ade quatis:fcdDevirruteDiuina ilUmitatanó condudit. ¿ X c r t t u s intellectuo ptlcipalis.f.^ aliquid mania in eodem effe quod ia ; ptius l?abuit nulla omnino no Bitate facta circa ipfum poreft effe terminus noue cós uerfionis Dcdaratur effe poffibtlís l^oc modo:quâdo bcus conferuat crearuram:tcrminus íllius conferua tionisnoneftal{quidnouum:fed idemtëmidem ei quod ptiusljabuít: non ergo rcqutrit conferuattoas ctio vel paffio nouttatem in ecrmtno.ergo nec conuers fio.confequcntia beclaratur ep ijoc cp ficut beus vo lis l?oc Ijabere effe quafi poft ide; effe conferuat illud. fic v o lis illud i^aberccffe poft e(te illius conuertit illud in i(Wd:qt facit effe iftius:t fi non ptoptie: tamen alis quo modo fucccdere ipfi effe íllíus:non requírítur au tem ad Ijoc tllud fit terminus actionis:^ fimpltcis ter t ptoptie fuccedat alteri fcdicettanquamnouum ficut patet in conferuatione.^m Ijoc biceretur 9 ficut Deus eodem velie créât illud inquantumvultl^ceffe poft nô effet't conferuat tllud inquantum vult effe quafi poft (dem effe.fic codem velie conuertit aliud m illud:qt vult illô ei poft iftud .C S i arguitur quomô poteft itlud effe terminus conuerfionis pofitiue fi per cam non acapiat aliquod effe:cum etiam in Diuims il lud quod eft terminus actionis accipiar effe per illam actionem.CI©iceretur ç non opottet omncm termi ^ num actionis pofirtue l?abere effe acceptum per illa$ actionem.nifi vel fimplidtcr vel in otdine ad aliquod aliud.t fie terminus conuerfionis poteft otct acdpere effe in ordine ad conuerfum inquantum be’ vult iftft effe poft illud. in bitter Diceretur q»actio pofitiua v t eftptoductiuatermmtfimptidtervdequiualenter.eK ifta conuerfio fecundo modo eft ptoductiua:qt quan tum eft ep parte fua ipfa fufficeret ad q> terminus acciperet effe per eam:fed fi non acciptt effe ideoé ccuiunen quíaíamptel?abetíUudeffe.CContraiftam beclas S o tim aç rationem arguitar:qt 6m Ijocpofiet DiciDeuyquictìd ocdaratio annil?ilat conuertere in folem:qtvultfolcmmanerei „gm folue fuo effe.poft effe illius anni)?ilati:ficut preesiftis hoc arau^ manet pofteffeilliusconuerfi.CIBlircrporeft DecU mentum. rarípofítbilitastlUu0intellectus:tl^fic. quod po teft effeterminusconuerfionis concomitante iprum altquo pofteriotc.quod non indiiditur in per fe termi ^ no ipfius.iUo drcunfcripto poteft effe terminus eiu&

/âuerc

dcm.l?oc patet.qivt p«iiff efi tcrminuè conucrítonte: iap iío u vtp ttu s poteft ctrcunrcrtbi poderme, nunc autem rubdantia compone cijudi ed per fe termmus tranrut>d^nttattoni6:Iicetcoiicomueturp:crentíaül3 qua t>c nouo ed pzefens rpectet panietßcut occlaratu; fmreirpoiicndo inteUectum ptccedenccm.ergo fíne ta Up{efentta«iittacunc0 nouitate aUcuiue podeftotis ipreeííc coípojí8:poflet coip’ ef termin’ cóuerfíoni».

ocháqu.5. De tercio principali tenecur coiumu^q.^5.ig>é.^ niter m conuerfíonc totali non cd annibilatio termi I H níaquo.vnaopmíooe<Jucítej:^oc5?pod conuerfios li.n.q. nem panie non cd niíjU-tpíobatur confequentta:q:n q jt .q . 4». eHetnil^ii opoiteret oicerc elTetanmi^tlatum.'tvttra laucre es t>educit.fínonedm{2iledaliqutdmoiiautemed9^ ^dtum et fuit:q:iUudconuerrumed;nccaUquide]ctratennmú attO0» ad quem.patet oífcurrendo.crgo podconuerfíonem í

illud in quod conucrfum cd vt fíe vcrum fít oicere qé p:efiittpani9 ed cotpue cl^ndí. B u t fí ida negaretur

neceiTario ed oarc 9 aliquttae cotpotie cí tidt fít eiue quod fuit panie.m C ó tra illud quod ip(e addit 9 pa me podconuerfíonem non edml^iUfed aliquid f íc $ aliquitae co:potie fít etue quod íiiit panie.potcd ar? 0ut ptío fíc.quod nullo modo alitcr fe tjabet tn fe pod conucrfíonem $ p:tue fel^abuitmec aUquid m fc alis ter Ijabet'.non l^abct aliquam altquiratein qua; ptius non t^abuir. cotpue cl^tidi nullo modo fí l^abet in fe al ter pod conucrfíonem $ antc:fed ante conucrfíonem panie non Ijabmt m fe aUquitatem pantemec alistas cotpotie erat aliquitae panie.crgo ncc pod coimerfío nem.|[; teterea eíTe termmi ad quem conuerfíonte requirtt non elTe termini a quc.patet fí termini fínt op pofítt:cum efíevmueoppofíti ejccludat cfíe altcrius oppofítt.ergo terminue ad quem conuerfíonte vt ta l is non i^abct m fe entitatem vel altquitatem lennmi a quo.|£BU ter Dicitur 9 non annil?tlatur:qt manet {

»oiAina i potentía m materia cojpotis cfjtid í.C Ijocar Jhm guitunqt tune non poíTetocue anml^ilarealiquod ma

MT.T *5 . terí8lcnififímulanní^ilaretoíam3teríalia:qtquocíí r c .i .z . j^ (pfnaterialc nonsnnil^ilatofempertn materia eius

manet in potentia quodcuncp msteitale. ^ :eterea ‘d a r L d. totum tr3nfítin totum.ibi non manet materia ter WII fuí c5 * quo:cum ergo in tranfinu tarionibus que requí

runtmateriam:materi3 m3ncne fít tlla que fuitcotru armM dí- ptto.crgo-ic.CIBlterotcifurcpficutem a rift.5‘pf?v. fíe fíe s f tm fm ut3tio naturalie aUqua ed a non fubiecto i fub— iectum:7illa ed generatío aliqua ecÓtra:vtco2ruptio

aliqu3 3 Tubiecto in fubiectum: vr alteratio. ct genera Uter omnie motus ptopiie Dtctus.fíc tn tranfmuta' io ne Tupernatutali aliqua ed verfío a non fubiecto i ub tectum:vt creatio aliqua econucrro vt annil ilattc« ■ ec aUqua afubiectoutrubiectüvc conucrfíotoraho’c'iu pofíttui inaltud.non ed ergo ida conuerfío ainnl^ilas tio:qt l}abet per f«: tenninum pofíttuum. m ra l^oMtce t fínt ouo termini pofítiut tamen concomitan tur ouo termmi negatmi.ftcut quando concurrunr ge neratío^cotruptíocommuniterin naturaUoua funt ouo termini neganuiconcomitanteeouos termmos pofínuoe: fícut efíeaque cotrumpcndc concomícaf non efíeignte gencrandin effe ignis conconiíatur nó efle aque. iConfímiIiter in p:opofíco die pañis con conutatur non elTe cotpo:is cQt(di.-r efle coipotis con comitatur non efTe pam s. £u n c arguitur. muta> fío ofcímr efle cre3tío vel 3nniljilatio ep per fe tenms n is em em on au tem q : concom itan tibus per fc term i nos.fícutg en eran o non e d per Te crcatio p to p tc r >joc 9 terminus per fe a quo non cd m t^ l;fed p :iua tio .tcó fímiUter ed oe per fe term ino a d quem co tn ip tio n is : c d ergo có p arádo p fe términos iju iu s conuerfíonis

7*1: íñ.

qui fíint elfepanistt nó efle pañis cum ilUid non el fít totdlc non el:qi ntl il panie manet. fequcref ipfa oe dructio per fe confíderatsfít anntl^tlatio. ¿ B U t e r poted o ía toeduci ad piopofítñiUud ejceniplumoe cotruptione vbt nÓ tantú per accidce terminar aliqd pofítiuú.qT5.r.ed per fe terminus generationis conco mitátie:fed cfi cotruptiofít ocdructío partial(0.f.to;> flus non mfí 6m fotmam ibi rclíqultur alrcra pars co pofíti.f.msteria per l'c.crgo cotruptio non ed anml is latio'.qt aUcid coirupti manet. j6ed fí ida cfíct ptecifa ratio tunc fotma videretur annt[^ilari:qt ml il eiue re m aneret.|£^im i Uter tllud manens ncnper fe termi nus cotruptionts adqucm.^deo magie adl^uc otdin guitur per fe cotruptío ab anniljilattone per fuum per retenninum:qt illenon cd nii^il fíue negano abfolu» ta.fed ed ncgatio m apto nato fíue ptuiat 10.« pto tan» ro eti3m fotma poíTct oici nó anml^iUri: qt cí fuccedit pto termino non niljiurcd pnuatio illiue fotmc : ads Quc fí vtracp idarum rationum oeficerct:pum fí oeus fubitoconuerterettotum ignem m totam aquam non manente eodem fubiecto communtadl^uc nó effet an n(f?tlaiio:qt terminus adquem ocdrucrionie ignts t fínonfítptopucptiuatiofoime ignie.tamen non ed ncgatio c]cn-3 genue:fed ed ncgatio vt includitur in fotma oppofíca pofíttua:ncgatio sutem in genere no poted efl'e termmue ad quem annil^ilationie. fícut nec tslis ncgatio poted effe terminus a quo creationis. 3ln ptopofíto licet Oue pt ime rationee non inuentanf : qt nec aUquid tcrmtm a quo manetmec fotme ei’ fuc:> cedit ptiuatlo ipfíue ptoptie loquendo:qtnon in eodC fufceptiuo.tertia tamen ratio inuenimr:qt oelhuctio nem pants terminât negatío effe pants non cjctra ges nus:fed vtmcluditur in effe termini ad quem. contra l^ c arguitur: qt termino Oedructionis scddit 9 fít terminus sltquis 3d quem pofíttuus ergo qua» Us elt id3 oedrucno fí non cfl*et tenninus pofltiu’ co comltsns.taUs ed modo quantum ad per fe ratione; Oedructionismon ergo ptoi;ibetur effe snnil^ilatto p l^oc <p terminus poff tiuue concomitatur. IDiccref autcm l;ic $ negatio cjctra genue x negattoin genere abfoluta tamen x ncgatio que otdtur pnuatio non otf ferunt fotmaUter &m rationcm neganome x taml fíe Oidinguumur 9 alicuius mutationis vunm ed per fé terminus x non aliud: vt pater oe cotruptionerita ne? gatio vt induditunn termiao pofítiuo fuccedenteed ^ic perfe terminus.

A d argumcntum principale . aliquid efl'e commune terminie potcdefle ouplidter vel coin inunitate reaU.fícut materm que cd commune fubdra tum vtncp rermtno m cotruptionc.l^oc modo nó ope: tet in conuerfíonc rotali aliquid efl'e comnmne termìs immo tale commune repugnar conuerfíont totaíí.B» lio modo poted itelUgi commune commutntate róis pura 9 vtert^ rerin inue continestur fub ente, et l;>oè fufficit ad ejccludendum rattonem crea fionie x anñb l;riationte:qt m illis alter terminue noncontínetur^ fub cnte.t Ijoc modo oiceretur 9 ifte fpeaes x illud p ejciílen m quod conuertcrcntur l^aberent aliquid co m une.|£aitfer pofl'et poní aliquid commune termi¿ nis non efTcntiaUier:red commumsl?abttudo ad íd f agens:qt potentie agentte code; modo fubiacet vter

terminus conuerfíonte:«!^etiam fufitcit ad eps cludcndum annil2il3rionem:qt nil il ptoptie non fub» tacet potentie agentis:cum non fítaliquid caufabile. |T argumcntum in oppofítumptobat <$ natura po teft conuertere aUquid m aliud conuerfíonc totali : et ita non requtrit fubiectum eòe 9 manifefte eft tncóuenícDs.inqu3cunq^tr9nrmut3tion(namr9U§m pigila

f S i

lit

fopf^um.MeoadiUud argumenturn bícendum 90 gene naturale poteft otnneintratirmutationeintUain % folutn caufar« circa iftae rpectes:que tranfinutatio poreft I;tc f^aberc fubtectum trarmutabile. nulla autë tranfinutatío fubftanttaUe t?5 i ic fubíectum tranfmu tabtlc:quta nulla eftl^icfubftáti9:necccinpoíÍu nec marcria.tdcoagcnonaturalenonpoteft^tc tranfmu tarionem fubftanttalein caufarc:fcd accidentale í qua fuíncit quantitae p:o fubiecto. ^ n ilio ergo nunc i quo per acrtonem agaui9 naturalie eucl^ariftio tjaby p:ímo non e(re;cu5 natura nitrii coirum(Mt nift ali^d mcompoiTtbilc pioducendo ptoduccremr virtute na« ture quoddam compofltumper acctdene.f.quantum quale qualitate tncom políibilt cucijartfttc que cotru« pimr.t iftiue compofíti fubíectum piefuit:t fo^matn ducra eft ab agente CTeato l^abcntç cam in virtute fus actiua.(^cdnunquidtuncptoducituraliqu9 fub« ftantia^ 'íR ñ .non acttone nature:qt non l^abet paf« fum Dcq4>ducatfu5a;.a§túc fu6a 4)ducaf.l^c{ró ne &etquidifpofuitnurquam accidene efíe fíne fubíe« to nifí I eucl^ariftia manéte; t ideo illa oeftructa oeue ptoducitfubftanriamcompofítam que nata eft aflficí UUe accidentalibuecaufatie peragene naturale nec Ula fubftantia noua requirtcur ptopter actioticm natu resimmo actionem iUam fequitur ozdíe naturenecne cefí'arto.qi t»e pofl'et non pioduccre fubftantiam illam fed fequitur otduie oiijpofítióie Diuine»ÇI 0 e ipfa au temoeritioneeucl^ariftteoupUi; eft opinio. vnaque v f efí'e 9 nno.t>e officio miíTe. parte teruia. vbi t>icit 1$ quáuie fpedee maneant que pofí cnt aflicere fubftan« ttam panie? vimfíefíentibifítamen tanta fíat alte« ratio C ira fpeciee 9 panie eie affectue non elTet con« ueniene nutrimcntum:t>eflnitefl^ eucl^ariftia.t in co dcm inftantt actione t>iuina fíetibinoua fubftantia nata cft affia illa qualitate.Ì2oc autem iUbftantia pa« me.ttunctUamanetvIreriue in alteratione vft^ad inftane generatiome noue fubftantie:« illam generai natura cotrumpcndo illam fubflanttam compofitam quam potentia Diuina reducir. C ^ t^ a c ft optnio^ manee $ d m manent qualitatee que pofl'ent alficerc fubftantiamconucrfam:licctipfaftc aifectanon cfí*et conueniene nutrimcmum:non ergo oefínit efle euc!^ riftia nifí q|Uâdo beiTneret ipfa fubftantia pante:t 6m l2oc eflet «iccndum <r ilio inftanticotruptionie fpecie rum eft ibt fubftantta noua:fed non pame:qi illa non enin nota affici quaUtatibus tncom poffibilib’ pani ia j tnductie:fed tali9 cft tua fubftantta noua.qualem na cura generarct t t pane cotrupto. il fubftantia pania tbi fuiffet. i^ueftio.ic).

D tertium fic pced itur arguì-* ^ t u r 9 &CUS non poteft ceretp manate cot

Jpoicflococotpuenonl^beat vbi in.loco 3 g^qtnonpoflUnt’manere ejctrema qmn ma«

neat relano media:fícut non poffunt effe buo alba fint fftnilia.cozpue z locue videntur effe e|;trcma iter quc ipfum vbieft quafl'I^abttudomedia.Sm illud fep pnnaploziinuvbicftcìrcunfcrtptio coipoiie acircu? fcriptione loa pzocedcne. C ! Comr^.fíc fe abent cot pue X locue ad vbt flcut actiuum t paffiuum ad actio nem x pafllonem:nimc autc; t>eue poteft facct-e 9 ma nentcictiuotpaffiuo.non flt inter tlla actio t pafíio. ergo ‘Tcmaiot pzobatur. qt ita videtur vbt l^birudo media mrer locum tcozpue.ffcutaaiot paffio inter agcne ‘t pariée.minoz piobatunqz ftcut l^abef. S»añ> ^ S r e e pueroe in foznacem miffoe ignie non combuf fíit:t tamen fuit actiuue:q: fiamma erumpene interfe d t co» qui mircrunt eoe in fotnaccm t coipota eoiuj (rant paffiua:qt non cft verifimtle 9 tunc l^abuerunt

totem impaiTibilitatie.

Ifta quçftio poteft habcre duplicem in tellectum.vnum bccotpoic fioco in communi, a i it l t c cotpoK t loco beterminato.« vterc^ poteft fubdiftì gui. f£t ideo funt i ic quatuo; t>eclaranda.|i; fi co;po;i in communi rcpugnat nól^abere vbi pofíto loco in commurn. Secundo fl r^ugnat loco i coi effe flnevbi ftue non circunfcribcref t l^>c poflco co;pe in comuni. C tC en io ft poffibtie flt l^oc cotpote « loco nianentibue:fed ì^ c co;po:e l^uic loco nó pñtet 9 l^cc cotp'^nó l^éat l?ocvbt.¿i^uarto fí l^ co ip e « iJoc loco manenti bue: et l^oc co;po;c uic locop;efcn te poffibile effet l^oc cotpue non abcre l¿oc vbi^

D e primo dico non includit contradictionem cotptie effeftneco;poK aliquo continente ^ tperconrequcneilnevbt:immoiracftoe P*>inocclo ^ quod non Ijabet cotpue continene.pofíto etiam q» cìt locu0:nontamenquicun<p:fed aliquie capa¡c Jjuiue co;po;ie non effet adl;uccontradictio:(p k oc cotpus non i^aberct vbi.'fitatio p;imt eft:q; no t contradicno abfoiutummancrcabr(^rerpectuadilludquod non cft piiue eo vel faltem qd neceft puue nec fìmulnatu ra cum ipfo.nùc autc; locue nec f ptiue natura cotpo rcnccfímul:tmmovfpoftcnueco;pote.ergo xc l^oc poteft acctpt rano fecundi.Contra iftud. cctpott |>er fe cópetit effe in loco:lta 9 cozpcirae eft per fc rac tio effendi in loco:fedcontradictio eft rationc3 fotma lem effe:nin iliud flt cuiue eft ratio fotmalie. |^ ;e terea cotpue locatu; t>cpcndct a Iocantc.ergo iita bitudo locati ad locàe èftl^abirudo quedam bepen« dentic:fedabfoIutumnon poteft effeffnc t>cpcndcn« tia ptoptia quam^iatum cft l^abere. CllÌ^teterea con tra tllud quod oicitur be ptimo celo arguttur:q; illud co^)ueflmoueatur:noncft bare quo motu mouereS nifí locali:fed mouertlocaliterrcquirit effein loco:qt mouert localiter cft aUicr feijabcrcin loconùc$pti*S i t>emr tp cclû quicfcit:fequitur 9 qutefcit quiete op poflta illi motut quem natum eft lib ere ;? ita quiefac iocaliter.t tunc p;opofírum .£;2id p;imu5 poteft t»i ci tp oimenfío eft ratio fundamcntalie ptojtima refpc ctu vbt:tfíflcintelUgcretur ratio fotmalie bene pos teft talie ratio fotmalie feparariab ilio rcfpcctu cui*^ effe ratio.t oc tntelligcndo in actu: Itcet non fcpa« rarctur ab aprtiudmc vel potentia ad Ulud.|£]tcmplù ^ albedo ifto modo cft ratto effendi fímile:-!: tamen non ^ cft coiitradtctto 9 ftt fme llmUitudine actualu IT C o tra.nMmenflocftp:op}ia rano fundamitalie rcipei ctu paffiuc locationte falté ifta erit per fe fecfido mo« do etfl no ptimo modo:co:pue locatur.flcutcolot vt« def:fcdinppofitioneper fefecùdo inS cum fit necef« faria fimplV fubieoum non poteft effe fine ptedicato. CTl^ft.^cotpotatae eft ró fundamcntalie refpectu,Ijuiue q i eft effe locabUcn refpccm l?uiue ctiam qd i L ® «.® locari.4)0a (ìdl t ptojcia vtriuf<p:qt cut’ Î potétia ei’ *i 1 9ct’ :fed refpcctu ptimi I rano neceffaria. rcfpcctu fccundt ratio non neceffana:qt aptitudo eft intrinfcca per iftam rattonem etiam ptcafeacccptam : fed illud ad qd cft aptitudo non ineft actualirer mfl per agene teducene apttmdinem ad aaum:negandu5 cft tgitur qi5 affumif.f.f?anc efl'e per fc fecundo mó cotpue loca tur: I5 concedendû ftt i^anceffe p fe.cotpue cft locabi« le. jEjcemplû l?uiue:l?ecf perfe fecùdo mó l?omof ri«ribil(e.i^caûtcomingenel?ôridcr.|£Bdrccûdû ií clabcpendcntia quei locan ad locane nò iflmplVne;: ceffarta parte eiue quod btntur bependere flcut cft: Mpendenti9 c3tiadcaufam:fedeft ocpendcntia alt« quaU0 t#n$adiUudquo4 natum eft confcruare fin

X Ifu3 Difpofltíone n3turaU.co:pu3 ($dcm natnrsle t fuo

4 ..pljŸ.t i loco naturali natú cft fie confcr uari.fmc tamc ti tali cô potpl^i. fcruantcpoteftabfoluteeiTc.|£Sdtcrtium potcftot

ci^fîinouecur: mouetur 6m locare non 6snlocari: quia nunc alttcr (ocat cotpus coiucnrum $ pzius los cautr:fednon alirer locatur:quianon locamr: ctifto modointclltgirur Otctum B u o ro ts ^celunutlin lo

^ 3. copercentrum:()uia fuumeiTem loco cft locate lo;: cabile hpüm tn loco. B i autem qucrat ur oc tfto lo care ad quo4 gcnue permet vt fîc motus tUe Diccres n ir effe tn tUo gcncrc^non ad gcnus vbi: quia vbt eft circunfcriptto pa(Tiua:non adaltqtS aliud genus.tum qzmotuselTetmpluribuegcnertbuB $ pomt ptjûe.

. f.pfjV'tU’nqzotfcurrendononitiucnifadqtSgenusaii iiu<içticat.C l^^^®’‘^ ^ ^ “ *^®*ûpôtcirculare:l5 tiô commeatur a cozpoK ftc pôt circulare : l5 non conti« neatco;pQ0:puta II efíet ídem corpus contínuumec fpl?erícu5.ígitur illa fozma flucns 6m quam eft per fe motus ctrcularionis.pofletper fe tffc fíne refpectu t i ad continens $ ad prentuin: t ita eft fozma mere ab?

D e fecundo artículo dico cf non appa ret contradictio fupcritdein concauam efîe fine rctpe ctu ad aliud corpus vt contentum.efto etiam 9 aliud cozpus fit quod elTct natum conrinen:qr vc prius ars gutum cft oe refpectu locationis palTtuc:ita poteft ijic

Ì i f t ì S arguì t>elocationc actiu a .C 5 temconfirmatur:qrcc 0 ®» lum eft icorruptibtle: « licet elcmf ta 6m fz tota fine tn (ozruptibtlia6m pl?ùm:nó tñ eoinó funt incorruptibt lía quo celum;qz fozma clementi cum fu ctufdetn ra« ttonis in toto 9 in parte:non cft fozmalis ratto incora rupttbiUraris in toto ficut nec in parte:? Ucet non fît a liqua caufa naturalis cozruptiua tottus clementi fîcuc partis:tamen iftam pofiibiliraccm intritifccam ad cot ruptionem reduci ad actum:non cft ira imponibile fî? cut cclum corrumpuBut falte; 6m tl^cologos pofTibt le elTet t>eum elementa anml?llarcquc quantum cft ee fozmis futa funt cotruptibtUa:Ucet non anniljtlare ce tuin quod ém fozmam fuam cft incorrupttbile:qz tn cô femando pztus ? m agis necefTarium non requirit tan ^ medium aUquod minus nccelTarmin cóferuari.Hb rolureigiturponìnannttjilareelemcntaanil^il innoa uare drca efi'e ceU:l?oc pofito latera celi non concurre rcnr in inftanr :qz natura non poteft facete talem tr3f mutattonem in ínftantí.remanereígttur poteft fupera

^ e p fo tu ficiesconcauaceU:ettamcn non coiuinens aliquod corpus.®; Contra ifta.vacuu; eft impolTtbilcfimpli dtcr:vt probat a rift.4 -.pf?^fed fi fupcrftcìcs conca* ua eflet fine cozpozc.efl'et vacuum .igirur.tc.ina^ P

IP * bacionctnm9io:is:vnaratiopljiin.f.t)cloco.?tra po nenrcsIocumclTerpatiumeft ifta:qrtunctnftnita vti

nhw f ^ loca? fubdit ad probationem iftius ?mie.oi ^ ^ . c . 9 . ftantiecmmacretaquaidifacititomnespartesCto «^ iiiu s. jo qi5 OC0 aqua in vafe. C « t c r c a iter latera vacui

ntl^ileft mediù:fed 6m pt^ùm.^.pl^Y'ilta funt fimul 4? ni^il eft mediù.fî ig if eft vacuù latera efi'ent fimul ec non flmul. l^reterea in tempore eft ptradictio mio inftantia efTeoiftáría et non cfTe tempus medmm.tgi< tur pan ratione in loco contradictio cft ouo efiiì loca liter oifiàtia ?non elTc cozpus medium. < T B d m u;

^ ììtre o f muUiprrcjcponiF:fcdquafrscun^ sfitta oeclaraf non tener mn ponendo vacuum

alio« cfTefpatiûactuôiinffionarûilînô Ijabcat qualitatc« Ê naruralcs.quadiucnimpomfibioemcnfiomactu ffi ^ remanec ró 6m pljOm.quare nó ppatif fecfi aliud coz«

pus nifi vnû otuidat altcrû:rcdTacuû ifhidqti pomC pofiibilc oeo in tfto m f bro non cft altquod fpatium l?a bend oimcnfîonea ponitíuasifedtantummodo eft Ibi

F0.X X X IÏ.pofïïbiUtas ad tantas bfmcnflones pofîtiuas cû carë ttacuiufcûq^ Diméfîonts inacru:? Ijoc modopoteft c'f ci oe oibus rónibus piji ibi pofitis 9 pzoccdunt con? tra vacuû vno mô imaginando.f.q^ fit fpattû actu ois m f fîonarû fîne cozporc:? ita niljil concludunt contra íntcUcctuquícóccdif ococlTepoiTibilts. C S d f c t m _ oico çp inediû pôt mtclligi vcl pofîiiuû et actualc: vci 7 priuatiuum et potcntiale : 1 vrrocp modo mtclligi nullû cf medium corû que rangût fe ? que mnt fimul btera autcm vacui etfinon Ijabcant medium pzimo ttió.ljñttñ medi» fccûdo mô:qz inter ca poflet tâtum corpus intercipi quâtû eft iUud corpus qd intercipiE qñ fpanû eft actu plenû.cftibi igif mediû potcncialc:? fequitur Cft l^oc qd cft ibimcdiû priuatiuû fiue priua tiue:qzcarens tanto medio quantum poflet incercipi iter lUa e s t r e m a . B d tcrtiû oiceretur 9 nullo mo« tuep:iftêtepoflrctcflcquic0 aliqua ft proprie accepta qr nuUo corporc moto pofTet aliqd corpus vníformí? ter fe l?f e:? cû l^oc eê aptû natû altter z aliter fe i^abe rc:fîcut poft ludtdû corpus beati pofletvniformltcr fe l;abcremfuaoiipofîrionc:Ucetnullum cozpus aliter fe l2abCTct:qz nonopozrct^ aliquacozpora infcrioza aliter feljabcát ad ijocvt beati vnifozmiterfel?abeât , nec aliqua alia cozpora ponuntur tune fozemoucnda « «fi* Ijuic etiam vnifozmi oifpofîrioni correfpôdct propria menfura que cft tcmpusantcr CUIUS quccuti(ç ouotn ftantia imaginara poflet tantus du^us fiue motus tnterdpt:? ita tanpusoiatur menfura motus fiue flu }cus illa vmformis cjcifteiiria {jabebictcmp^:licct nô vnifozmiteracrualepofînuum:redpotcntralc7p:iua tiuum.vndeintcllectus Ijabcns notittam tcmporis aa ctualtstpofittui applicando eam ad iftam ourarios nem vnifortnem poteft cognofccrc quantitarem ipft« f.cp tantatn l^berct pofitiue fi cfl'et tempus pofîttuû. ¿C onfîm ilitereftin pzopofîto oeotftantia tnloco pofîttua z priuatiua.ficut moza prmanua menfurat e tesaUcuius rucccfliuas:fîc oinienfio priuarlua tnf fu« rat partes permanences:? i;oc:qr pziuatio cquaf t a« bicuifuomodo.vndcilludargumentutn poreft addu ci pro propofiroconñrmando:t Ijoc fic.poflibilecft ci fiantiam aliquam cflfe inrcr altqua quafi 6m tempus:Ucet non fît inter illa tps pofîttuum mrcrmcdmm.l^oc . efi pofitiua menfura motusifcd fuftrcir q fîr rps poti tiale vel priuatiuc acceptum ad l^oc vr firoiftanrta m ter lUa quafî tpaUs 6m quam ijoc dr efl'c^oftcrius vcl pzius ilio.tgirur a fitmU oc loco z oiftantia locali.

S i arguif ptra boc 9 oiftantia non poreft efle nilï fit aliquid in quo fit il la oiftantia:? t?oc ml il f .qz nul lum eft medium. Cl^^^<^^bid 9 Oiftantia formafr imporrar refpcctum mter e;ctrcma. rcfpecrus autcm d l tn vno ejutremo z ad aliud ficut ad rcrmmû Ijic au« tem «ft oarc vtruncp terminum poficiuum:licctnô fît medium pofîtiuum.t fî e ; folo primo iftozum oicere« tur Ijabttudo pofitiua pofl ct concedi q> Ijtc cfliet otftan lia pofîtiua:fed fi vltra l?oc rccjraf 9 mcdtu5.fît pofi« liuû tûc faltem faluarur propofîtum:q: Ijic eftoiftan tía priuatiua ?poíliíuapofenti3lis:frd nonactualis.

D e tertiopatetcj? hoc corpus non fie £Ijufc loco prcfcns non circunfcribitur ifto loco, fgitur non tjabct vbi in !?oc loco.fi cnam non cft fjuic loco fens.6m curfum nature cft in alio loco:? 6m naturam non poteft fîmul Ijabcrc Ouo vbi.ergo non Ijabct Ijoc vbi.? tamen ifte locus manct:qr manet Ijoc vlrimum corporis connncnn0:et Ijoc patet m fecundo arriculOi CContral?oc.locus imporwt rônem connncntis; qr fuperftcies abfoluta drcunfcripta ratione contint n s non abec rationem loa.nunc autem conrincrc eâ oicatref|>ectvm non v f manere nifi fit ad eundem ter

mínutn.ígíf quando contínctur aliud« aliud no vid«« fut rnancre ídcrn locu»:fed Qñ cotpud non cíl piefcne Ijuíc loco non cíl ídem contenmin. vult pljfi»9 ídemlocus manearfiicccdentibus fibt ín

» UICC5 co:gitW0.c)c Ijoc P5 non cílaltue loma fi alt$ locamm contincat:qñí0if arguitur oc relattone cóiís Hétia ad contentum cócédí pót 9 locua vltra lueftciS

Ib addítrel’onfptíncnti0vtmtclU0ifpcríllud q6 oiciftn t»ífTmítione vltímü c6nnéti0.l?oc d i ;p)ciinú z ime* díatñ ptínca«.« tunc pñtcr oi5m cíl vcl 9 variato con tento non varíaf rcfo m alio c|:trcmo:«I?oc code; mo 4 -1. do quo rcfpicit Ulud c)ctremum:qt rcfptat pío eptrea mo per fctcontcmú m có ii nó Ijocfignatum.vl’potell t>íct variatoptcnto varíaf relo ipfa cozrcfpondcns: «ita eflaltud« a(mdconnncrere(pcctualteriu9 « a l teríus contentufcd nonvanatur c|:trcmum relatum. qt ídem eíl contincns.« ita idem locus. íÉpm plü i?u ius. cotpus l?ñs albcdincm fi ea; eíl ñmilc muUis multas l?5fit'itudtnes*q: filítudo numcraturtermino numerato: fed tñ ipfum non cíl multa fimilia:fed vnú firc:ficttt ijfis multas ftíae eíl vnü fciés;qí cócrctuin nó numcramr ad foI5 numcratíonc fo2mc:fcd opj 9 cum Ijoc fit numerario fuppofitiijñtís fotmam.

D e quarto videtur poflet eé íb ítr í plei: íntellcctus.i^umus 9 t?oc co:pus mó ^tiratiuo

S nt pñs l?uíc loco fine alio coipoíc ficp:cfcntc.Blius í tellectus 9 fimul cum alio ptcfcntc fit l?oc mÓ pñs. ¿ c r t iu s intcllcctus 9 fine mó cgtttanuo fit Ijuic loco piefens.Cl e pumo planum v f 9 talis picfenria nó pót e l fine vbi:ficut non potefl pom fine círcüfcriptio nc pafñua cozpoiis a loco:qi circunfcripno illa nonvt demr aliqutd poneré vltra oc quod cíl cotpus effe p fens i^uic loco modo quantitatmo.f.tanquá coc^tf fu ; « commcnfuratum.CiScd Ijiccíl &ubium:qi illa ctr cfifcríptíovelp:efcnnanon v f oiccrc altquid nifi re« fpcctum foimalitcr.« per pñs tpfumvbi niljil eíTer fo: malitcr nifi refpectus.l^oc confequcns vtdetur falfu; quiafccundum pljilofopl?um.5.«.7 .pl?Yñ<otU5.ad re

SC.c.10» lationcm nó cíl per fe moius f j 6m pljilofo.fpljt.mo ^C.c.rr.« tuscftpcrfc in gcncrcvbi. ÍESibiciturg^ vbi per lñ .S .c .9 . fe impoitat abfolutum et rcípcctum : « per tllud aba «4ñ, foUituinquod impostar btílinguitur ab alijs gene

nbus que flmiUtcr impo:tant refpectus:fcd oetcrmú» natos per beterm inatafundam enta.Contra abfo lutum « rcfpcctus non factutie per fe viium conccptü ftd cuiufcun(p gcticrts eft conceptus per fcvn’ .crgo. «c.nec abfolutum per fccomraljit rcfpccmmad tale ficnus vel ralcm fpccicm in tali genere pioptcr idcme dtum:qt non facit per fc vnum conceptum cum tilo. ¿ SimtUter £p eodem medio potcíl argüí vltenus: qi accipiaturvtcrcp líloíum conccptuum per fe. vtercp fí eíl communts cíl Dtcibtlis x>e pluribus m quid.ergo vtrobi(p afccndendoílams eft ad vnum conceptum communifíimum per feoicíbílem t>c pluribus. « tune in vtro<9 pioccíTu ftabímr ad conceptum pjopiü gene ris ín íllopioccfíli.munitcr wcra faluanda fit oifítncrío t>cccm gencrum. « per confequcns fcjc genera vlttma non contineStur ftib genere rcroms: cum non apparear gt impouent fozmas abfoluras.nec fímul impoitanr abfolutum et refpectum vt argutum cft:pfts eíl oicere qt funt cíTen tialitcrrcfpecnis:nec tamen t>e genere rctbms.igitur op j biíhn^erc ínter refpecmm « refpectum etiam t»í flincttonc 6m gcnus:poteft aure; biílinctio rcfpectuú

^ quos impoitanr iíla (tpgenera ab tilore())cctu:qut p W- pMcbícimrrclb:qucefl quarrumgenus.accipicjcíUo

t)icto cót:quo t«cuntur refpectus t>e genere relbnis ef ferefpecms íntrínfecus aduenicittes:refpeaus aur^

Hlomm fep generum cjctrinfecus aduenientc3.l20c pó teft inrelUgí fíc.nullus refpectus fíe íntrmfecc aduenit abfoluto:Q> conueníat et fe flue ad fe:quta tunc nó eíTet rcfpectus.oe ratione enim refpectus eft 9 fítvni’ ad alrcrum:Ulcigitur refpectus íntrinfecus adue« niens qut neccfiario confcquitur fundamento pofito termino:qt nó pót efle rcfpcctus magís ín trífecus ab fotuto.« per oppofitum tile cfl mtrinfecus aduemens qui non neccfíano cófequif fundamentú etiam pofíto te rm ín o .C )S "^ ñ n t vera.rñden potad illam aus ctotiraté pf2í.5.pl??.$ neget motñ ad refonan ^pite t>tctáque pcrtinetadquanúgen’ nó aút ad quécun »(pref^ctú pnncntë ad alíqi5 fc|: gcncrum:ímo conce dttíbímotum efremvbí:quícóttcrnó t5:en e motus ad fozmam abfolutá:qi vbi vt v f non eil fo:ma abfo luta:fcd rcfpcctus coz^tts contenti ad locum cÔtinS tcn u ltiR ó aût Dttferétíerefonís ab alqs refpectibus fn non terminando motú videfciïe:q:c|: quo relatio neccfí'ario confcquíf cjctrema pofita n u n $ poteft ipfa acquirtperfe ti^móperaccñs:aUo.f.abfolutoacquí: lito tn altero relato^.« ralia que non acquiruntur niíT ^ per accñs.f.alioacquífíto negat pi?ilo.m.5.pl?Yper fe. terminare morú:rc fpect’ aút nó necefTarto pñs ej trc t-Ctio.« lu* mapótl2fep:opztamnoutratemabf(^ nouírate vnt’ v d altertus eictrcmi. ct ideo poteft I^abere piopztam acquifíttonem.namtta vfeíTet>e vbt. q:poteftt>eus conferuare ídem locabile« eundem locum:« tamf nó manebir eadem arcunfcríprio. qz cozpus cfl abñs ab tilo loco:« r oc etiam poteft natura f^cere.ponendo a^ liud cozpus pzcfens tlli loco.non ígttur ifla extrema locum « locabtle necefTarto confequímripfumvbtcr tó poteft eírenouumnouttatc pzopzia 1 acquiti cozpozí nullo abfoluto acquifíto nec cozpí ncc ipo loco. ( £ 3 ; fl queratur quomodo poteft acquífíriorcfpcctus effe fuccefíiua nifí fuccefTío ponatur tn aliquo abfoluto^ m l^iceremr 9 cozpus fuccefliuc 6m partem aliam et altam ñt pzcfens cidem partí loci.fímtlitcr cozpus6m eandem partem ñt fucccinue pzcfens aln f alú partí lo a :tta 9 tam tp oiutfíütlttatc cozpts $ loci fequitur t í uifíbtlitas circunfcripttonis cozpozis a loco:« eiuifís btliras fucccfTiuaquandoparspoftpartcm acquirif. non eft ergo omtfíbilitas in refpectu fíneotuífíbtlíta« te in abfoluto:fcdeft fucccfílo tn refpectu : qui eft cír« cunfcriptto fíne fuccciTtoncin fozma abfclura cozpo« rts vcl loci. |£B cfccundo imellectuíntfto articulo mb fcilicct an l^oc cozpus I^aberet l ic vbt.fí fímul cum ips fo l tc efiet aliud cozpus modo qttcnfo. videtur polTe ttct 7 tunc l^oc coz{His non abcrct Ijtc vbi quia parí róealtud coipus Ijabcrct l;ic vbi.non pofTunt aOr eíTe t)uo vbi eiufdem loci:quta vníus loci vna círcunfcrt« p tio .Ç 5tem cozpus locatum facit latera continens fts otftare.fed l^oe cozpus quod aducnit fecundo Ijuíc loco non facit latera ew s t)íftarc.ímmo lam per aliud cozpus quod pzius fu« Ijíc fUit txftantía inrcr latera.CCflEt confirmatur.quta fí vtrûjç faceret latera tnfta re.tgitur vtruncp cfTct medium ínter ifta t>iftantia:fcd vbi eft altud ct altud medium per fc.videtur efic alia« alia biftantia.? tta inter eadem latera eiufdem locief fcr buplqe oiftantta. C] p o te ft tamen oíd 9 in ifto iit tcllectu vrrunqp cozpus f?aberet vbi in t?oc loco:quía cum vtrunq; ponatur l ic fícut contentum coqctenfít;« commenfuratum:vel vtrunc^ cric locatum:q4 i pofítu:vel neutrú:« tune eft locus ifte vacuus ín quo ponunmr efl'e buocozpozamóc;ctffíuo:q9 nullusc^ cerct.Stn' vtrotp ifto^ amoto altero remanente. ílld remancnsl^abcbic >?ic vbi:fed nonalium m odum f?a Ijcbít Ijic ep parte fui ad locum contínentem $ modo ^ b e a t C per oppofítum be angcioiquta fíángel’ fít fímul cu co;ge non ^pile vbt ín ifto loco

fit A«o c«p9 coepms !?ab€ti pîfc xbUCfi angelue non cft Ibi coc)c«fu6 1 c5m5furaiU0 iUi locomcc replet tU6 iocfi.vndefí coipoie stnoto fûl^ angel^ ibi niancrct:lo eus lUc i)pxic Diccrcwr vacùus.oppoHta iftoiî funt te ra t»c ceipoie côcyiftîtc alteri co:po». ß queras qöo pot locua iam plenu0 ifcç rcpkrif JRndco ad l;oc et ad obiecii5c0 pw alia parte. | £ S d p:tmain fin iftâ viam que ponti in eodem fuppoiïto ifutidamîto poíTc eíTc plure0 rcfpectus eiufdcm r5ni0 ad oiuerfoo termi no0. côcedgdum eft cidem loco poteft cépetercalia et alfa circOfcriptio act(ua:ct pot ftbi (n alto x alto cot pote alla et alia drcûfcnptio palTcua cotrcfpondere.

^ CStJal'flin 'facere latera wftare pôt intelligiouplici ter. vcl cffectiue:ct ftc agSa oiftendi0 latuo a latere fat ciî ca Diftare.vcl quafi fotmaliter: et flc medium inters ccptumW: facere wftare.et l?oc fcôo modo côcedSdum eiTet a vtrfiip coipu© \)ic cjctcnftue ejriftgs ftctt latera I?uiu0 loci wftare:q: vtr0<ç cft medium inter cjctrema piimo aût modo neutrum cotp^fi cit latera eiHarc;fed Ipm ag20 qô ptimo Diuidit boc latu0 ab tllo.a per boc etiâ patet qGo vtrûcp replettqt noti ciftctiuc (cd fotma liter.non eiTi eft roai« incSuemia locum plenum replet ri &e nouo aliquo replente fotmaliter $ côtiné0vnum ITbi cômenfuratum ©e nouo cotinere aliud fimtli modo c5rin5df. C M d cofirmationem illam oiccretur 9 scci piendo biftâriam pto illa babttudine que cft m vno ois ftante ad alterum vt ad terminum non cft niflvna biftâ tta ínter eadem ejîtrcma fiuc fint plura media fiuc vni cum:nec illa eft vera boc modo loqucndo oeoiftantia: Q vbi eft aliud per fc medium ibi eft alia per fc wftâtia nifi intelligatur almd per fc medium.boc cft altud ncs ccITario rcquiiltum tl^» medium otftitie:fcd in ppofis to non requtritur illud tâ^* allud.Si aßt oiftatta accia peretur alio modo pio wmiftonc media ínter estreñía que Diftâttconcedëdum cfTet Rcloqu2do 9 inter laterac 5tín.2íí0 ouocoípotacftouplejcDiftátia. tertiointeiiectu m ifto articulo fc3 q» fl l?oc co:pU0 effet ptcs fcns buie locotfj non modo ^titatiuotboc cft non ta^ coe^tenfum loco nec cômlfuratum. T^oteft otci <p tûc ;pptie non babcret vbi in boc loco:qt ptoptic vbi eft fci

^ ma f m fe oiuiHbilt9:cum f m cam per fe pofl'et efic mo» tU0:et ideo non conucnlt alicui nifi oiuf ftbili *? per moadumoiuiflbili0fcbabêti.coipu0afitqônoncoc);icnditur loco : fcd cft totum ptcfcna cufltbet parti illi«» loci: non Ijabct modum oiutflbilf0 fn c5parationc ad locfi: ncc per confequîa babet vbi jpiic refpectu dendo tamen vbi ad talcm ptcfentiam fimpllccm ftn quam angcl^ oicitur tffe bic:(lc cocedSdum cfict 9 cot pu0 ptereno im iftum intellectum oiccretur tmptoptie fjabcrcvbitnamvere cft bic pxcfena non circfîfcriptum. ¿ 3 d argumStum ptincipale ft illa maiot que acctpiE vera cftniôbabct ventât? ntft ocrclati5e;ppiieoicta: rellpectu0 aQt quem (mpoitat vbi non eft talt0. ^fto9 aSt oeclaratio pt; ejeoictis in tractâdo ptimum intels lectum in quarto argumîto ptincipali, laueftio.jrfi»

X peditis his quç quçEta e/rant oc oco:fequuntur altqua queflta oc

kwjcrcaiuri9:ct piimooe otb in cómuní»ea inde oc quibufdam in fpeciali.^c ottms

iìTcórnuni fttii vnû qucfltö:ct eft iftud.Btruiimi CT’ca« te flt ídcro rcfpectua ad ocum vt creatcnnet ocu vt con feruátemíBrguítur 9 non.aliquid poteft creari «non conferuarí:ígítur tatù poteft I?abcrc rcfpectum ad ocp vt crc8tcm/et nü9» babcrc rcfpectum ad ocum vt con« fcrul temtiaittir non cft idem refpcctus.T^tobatio ptism\ anKccdí«0*ÍS>e6 in (nftwti creaiienis non «nfcrí

ua tut* : qt non ín^iget confcruatione nifi quado poteft non eiTc a oe fc tendit ad non clTe. fed oum crcatur non poteft non cfibncc tûc tendit ad non efi’e cum tûc acci« piat cfllRniIpil igitur confcruatur nifl q6 manet poft in ftana crearionis fue. fed oeu0 poteft aliquid creare qd non maneat poft india creationis fue:quia non cft con tradictio $ tantùmodo babeat ciTe in vno inftanti t inIlio creetur.dContra.eiufdem fimplicis ad idem firn« plc)c non cft nifl idem rcfpectua realia.nûc aût oei crea ti0 1 confcruanti0 eadem cft voluntas qua fotmaliter creat 1 coi}reruat:et ipfa c^eiftentia rei create <i conferà uatc eadem eft:igitur refpect^ eft idem rei create x con remate ad oeum vt creanrem conferuantcm.

H ic funt tría v idéda . primo deeo q 3ptincipalitcr queritunfcil? fl idem fit refpectua realis m creatura ad oeum vt createm t conferuantem .fecù^ do oe eo q6 tangit ptimum argumëtum fl flmui poflet oici rea creari x confcruari^et ifta oilficultas magia t3 git modum loquSdi.tertio oe quodam annejco quod t§ git idem argumiium:fc3 fl pofl'et aliquid crear! qi6 ta men non confcruetur poft inftana crcationia?

De primo dici potefl: q> idem eft refpe 2*etus creature adOeUm tt creantcm i conferuantem.et boc ptobatur flc « etufdem re % ratione ad idem re <z ras rione non eft oepcnditia cflcntialia ntfl vni ca eiufdcni rationia.cjciftentia autem creature permancntia cftea dem omnino mcrcanone aconferuationc.etcxpartà termini eft omnino idem re a ratione:fc3 velie Oiuiimm et babitudo nonfolum ad creantcm fed ad conferuan» tem eft babitudo oependentic cfibntialia t ctufdem ra tiom6iigitur.«.a:)3iot piobatur.fl cfient plures ocpg dentic omnmo cflenttalcs inter estrema omnino ead?j flcut oependentia creature ad ocum vt ad elfi cíenteme et vt ad finem : tamcniftc videntur efl'e altcriua ratios nis.fi entm cfi*cnt eiufdem rationia cfi'ent (Ibi incópoflt biles in codcm t im idem : quia quado abqUid ocpen# det ad aliud aliqua oependStia fl illa fit fufFiciìtcr ter« minata non oependet ab eo alta oependentia eiufdcm rattoma:quia tunc vtraq^ illarum fine alia terminare^ tur 1 oepcnderct tali oependentia i non oependcret; et l?oc oependentia fuffictentcr terminata. 2Ì>inot bet trc0 partca.ptima fc; 9 i^em fit efle rei permani^ ti0 fn creatione 1 conferuationc. ptobatunquia tn I?oe eft oiifercntia permanentia a fuccefiìuo:qt fucccflìuum oum manet temper babet aliud x aliud cflc:flcut alta; et aliam partem.fed permansa babet femper idem ciTe nec vanatur im partem <t psncm :quia tunc efl'et fucs ccfiìuum:nec f m totum x totumrquia tunc in quolibet alio <7 alio inftanti babcret totalitcr aliud a aliud cfl ei quod eft abfurdum. 0 ecùda pare mtnoti8:fo 9 velie oiuinum omnmo Idem cftratio terminandi babitudu nem rei create x conferuate • ptobatunquia velie oiut« num refpectu cuiufcùcpvoltbtlia femper manet idem. ilIud aût cft ratio ptojcima intrinfcca tcrminàdi quoda cù(^ e^tnnfccum.lCeriia para minotrs fc; q>vtracp t?a ^ . bitudo cft babitudo oependentiecnentiaIia:oe crcatio ’ ne cft manlfefta:oe conferuationc ptobaturtquta ad iU lud oepSdct res cirentialiter in eflVndotquod cft fibi ra CIO l?ab¿di eiTc.taliaeft confcruatio caufe c3feruanti0. iu)cta illud Bug.iiii.(uper 5 c6.ca.]nii}.Crcatoii0n2(ç potentia X ofpotentia at(ç omnttencntis virtutistcau fa fubftftendi eft omni creature : quc virtus ab eie qu¿ creata funt regendis fiaUquSdo ccfl‘aret:flmul tllop ccfTaret rpecicd:omnifc$ natura concideret : nct^ enim nctitftructo) cdium cumfabticeucrit abfcedit:atq? lUs

ccfTante dfiçsbfceâîte fiat opus ei^:í(3tn6d^ necfds ecïi ftarc poicrit fi ci oe rcòtmcn fubtrajKnt.l?cc ior.

35ona. ( t e l a r c i l?ic fudamitS rcUttomdcreature ad oeS H.2.DI.Z. vtcrcâtenin5cftabrolatec^ütUreiacatcj<3 ipraac3

tto p8iriuaxoí2rrfúdatnít& rc[at(oni6 creature ad oeu cSrcruátcmfionc(l(^ñliacreaturcal>rottitc:rcdíp9 có reruattopairma.lboc^bafcpbm.v.iHCt.c.ocad ah4 d.

&C.ÍO* «DivulKprclarioncsfcdidtnioJiftiiidatimrfusactio ncm i paiTtoiiemmOcSiit Itccc abfoluta cpilìcntia crea ture lit cadcm m piinio nûc ciTcndCct Detnccpsttamen creattoncm palTioncm ^icófcruattoncm paiTioncm effe cadcm non cff mamfeffiud lUud qóqucrtmr. Clll?ic Dtct poteft 9 p]59.v.mcta.non inteUigtt 9 actio t par» no Hnt pto^tma ñindamcnta relationum fecOdi modi: quia relatio non manct fundamento non mancntc.ma net autem relatio fecùdi modi non manate acttone vcl paffccnc:ncut aliqutd manet pater non manente gene ratione. qóautcm oicrtrclatidnemoe fc6o«nodofdna dart Tupcr actionem % paffioneit^ tntcnigëdum eft non tanq> Tupcr fiindamStum piopiiuni veltupcr rattonem pio);imam üjndandi/fcâ iâ n $ fuper oiípofítionem me diammterfundamentum^ptium? t pfam relationem. tpfa autcm potentta acttua ? paffiua poflUnt pont fuit damentum immediatum relationi? tpfius actionís ct paff(oni9:licetrequtraturactid tpaffiomcdíamonvt fatto fundádi relationem/fed vt quoddam p:emum ad l^ocvt ipfam fundamento talifandctur. CISpecialú ter autem ín ptopofíto non vidctur concedédum 9 alí qua paffio Rt ratio fiindamentalte l^utua tpaDitudime quam babct creatura ad ocum vt creantem vel confcr uaiuemiquta nun^ piopue eft paffio nifi quâdo eft aU quod paffum rccipiísfotmam ab agStc : quia m pBn v.mcta. ‘ o t it ia actiua eft pitncipium trùnfìnutandi

£ . ( . 1 7 . inquá(ií aliud : ígtS potétta paffiua eft pundpiQ ‘Sdi.Q,mcs tráfmutddi ab alío.talid tráfiiiutaitd ndnmuentS mil ta.t,cTi. paffum rcctpíís eâ ab agíte.í pfcruatióc ? crea

tione non cft tta:fed totuffl creatum t totum conferuas tum cft totaliter a creante t conferuantcinon Rc vt alís

fl36o.vbiS quid cru0 paffum rectpiat fozma abagSte.|£fl?ícobQs S.ruQ ó:ñ . d tur per illud Bu0.^.fuper 6eñ. vbl vult 9 aer nÓ ed ca.t9.i?abc factuo luadud a rolc/fcdñtluddudzalíoquin recedete turc):^e fole remancrct lucidua.eque aút vídeiur quecfiq crea« <{ aliqittcr. <“ >'a Dependeré a Dco in cffe:ficut aer a Tole tn illumina %. tbidc3.c. effe:quod ipfe mtelligf t per lucídum effe a fole ííqU

tur nulla creatura refpcctu xkí eft facta (n c:fcd con tinue fit in cff¿:et per confequcns effe creature efl in cÓ

X .C .M 7 9 aliqua fût ínct.5¿ * ftcnqaeiionl?abcntcompletumeffe/flcut fucccfflu».

D oppofitum aliqutd otcitur ín facto effe quâdo ite ^abct effe cópletum 9 non oepcndct in effcndo al) alia quo c)«rmreco.creatura aût femper in effcndo eque 02 pendet a dco tn cffc:quta eque femper ab ipfo per idem velie ipflue babct idem effc.et l^ c modo poffet Did pzoductio perfone ornine femper eft (n fìen:quia nun$ tlia perfona potcfl babcrc clTe nffl acdpiendo actuali« ter a pzoducentenrt tamen eiTe pcrfone eftmajtime per maneti8.l;»oc modo effe creature licet f!t permaoiaua« men refpectu dc( a cuiusvolttione actuali femper eque Dcpcndct femper eft quaft tn IÌen/l?oC eft actu Dcpfdfa a caufa oantc cffe:et nun^ in facto ciTe : l>oc eft in actu fcparato z indcpSdentc a quocûcç aliomon tfi eft tn ñe It nouo ? noudtfcd per oppofitù illi eft m fecto effe boc cft i effe cópiet 0 acccpto line aliqtia nouitate addSda»

D e fecudo artículo dico cp cúíflore^fpcctu creature babcniis effe ad oeunnvt a quo babet eiTc poffunt concurrcre oiueril refpectuff * idem eifi effe

quâdo4$ immediate fuecedit non eiTe oppolttoifletrt ftt 6 tnftanti tn quo rcd indpit effeuiuàdot^ eût non tmmcd tiiatc fuccedit ipfl non effe/fed quali eidem effe vt pU’ ì^abitoitia mtcUigendo ÿ Ifcet non flt ifta ptlozitao in Ipfo effe im feitanten otcìtur effe in ìpfò per compara« ttonemad altud ptius fccum cocjnftenatpztmusrefpej ctu9^ i fc5 eft tpftud effe ad nondìeptecedia non cft realt6:quta non eft ad terminum polltmum. feamduff dutem qw eft ipftue effe ad eife idem quafl pteejeiftenff vcl magie <um alio ptioti e^iftena non cft redlis : pzo quàtoeft eiKfdem ad idem.refpectue autem tpflu9 effe 7,ntc((|L 0dcaufam<dquaeft/eftreali9tigtiurneuteriuòzumoi ctoium refpc^tuum cft idem tilt. (Conttngtt tamen ei» dem voce multa oifttncta altqualitcr impoitari.ITnit crgopotéftimpomaltquid adfignificandumoepcndè ^ tiam ipnu9 cffe ad caufam non pzectfe:fedvt cft cum re fpectu ed non offe immediate pzeccdf e:ct fic fignificet pccvof: crearil^el creatio:qz ibi non tâtum notdtur oc« pcndcrttta rei«d caufam m cffcndotfed vlrra l?oc in 9Ca ciptcndo.tunc pztmo tllud effe poft nonefTcìpoteft ettS aliqua vo)c imponi ad flgniltcandum illam ocpendcna tiam vt cft cumtecùdo rGfpectu fc; vt cft ipilus effe a i fctpfum quali ptel?abttum:et fic imponttur bec vo]c c3 feruariivbi non tftittum notatur Dcpcnditia in effendo: fed cum bocl7abitudoilltu9 effe quafi ad idem effe vt {ncbabitum.’l ^ tento igitur non eft verum oiccre oc creatura 9 creatUr pzopzic nifi in pztmo tnftanti:qui9 non tnfi in ilio babët immedtatum ozdinem ad non effe pzecedeii9.necéft Verum oicere cp confcruetur nifipoH pztmum inflans : quid non nffi tûc babct immediatum ozdinem adfetpfum quafi p:eb9bttum.|£'1 >opterigt tur ifto9 Oiftmctodrefpectus rationie impoitatos per creati t conferuari non pzedicatur vnum oc re quando altud ptedicaiur.rcìpect^tamcn ille qui eft ad caufam femper manet idcm.ct fi ifte pzcdfc figniHcdretur ouaa bus vocibua vtracp fimul vere pzcdicaretur oc eodem: ficut bot 9 eft effe ab alto o3te effeiet boc eft accipe re effe ab alio pzecffe fignt&cat illà babttudinfmon itifi telltgSdo ibi oare vel acctòerenouttatémec Illà impôt tant:qi verù eft otccre nlt^ accipit oeitatem a patre tt pater odt ei t cóicat ocitatSiet ifta duo femper fimul pzedicàtur De eodem.C'i^'^^euro oifputare oc figntfie catobut^vocts creati an per fe fignificet refpcctum ad creatozemurt cónotei refpectum ad non effe pzecedentf an eccuerfo lìlam pcrfe figntiìcet <i illQ cónotet ad catc fam. B n vtrfiì^ figniflcettc t tunc non fignificat pzedfe cóceptum per fe vnum : fed ouos refpectus. et vnus eli rea1i6^etAli9rattoni6:qui non f^cifit cóceptum per fe ; vnSM^quodcOcpifto9 tnùoctur:boc faltem faluatur 9 vtercp refpect^ altqualitcr ipoztaf.pzectTc tfi ;ppter lilQ qui cfl rónis negaf idem fimul creû^ t conferuarfé

D ctertio principali dico cp non cfl: c5>tradicrio aliquod ens tâtûmodo in vno inftàti lib ere cffeztpfumeifttnftansrapttmtranfitita^noneftniil « vt ita loquar inftâtanee.vel fi oicas inftas fmfubftana ttam femc manere idf:fi filud oicaE effe fubftàtta mobi Itsrcù illafubftàtianófit per fe termini altcui^ cStinui De gfie $titatis:feqijuur <jf illud q i vocas mftans ftn fubftâttâ nó eft termini cótmuSs c fe Qtes tSpozis Ult tem inftàa fm effe nó manet f^rapiim (rint:et ita opf Dicere oe mutatione:et c ^ mftà ti qd eft perfe mt fura mu tatioms.non aSt vtdetur maio: cótradictio oc re permanSte <p non nifiinvno inftàti babeat e f f e o c ipfo inftàti vel mutaitoneiqt 1 fi res permanens poffit l?at)crcidem effe non pzedfe per inftans fcdgmanfiuet et inftjs veS mutatfo non poffitztfì cmanSs totum effe

IC.C.5 I.

C .C9 I.

9

C.c,7 9 .

fuum l^sbet fn fnßgti vno:qi in l?oc Mßinguil cStrs Tue ccinuum.non eft ergo cótradictio ßillud eite vltra i?oc Inliäs non t7dbcar.|£lCóir0 l?oc vidcf anO.vi^.pIprfl* vbi ait. i^ppenûl in^t gft atio i cetrup((o:qii9re fl im« poiTibilc eil fìmul mutori fm oppofìtaemonerit sût c5 timia mutatio/fcd crü medili ipo? tipus. £ t in ßne.c. penttus tnc5ueni<0 vidctur fifactü ncccfle eli mo)c cot röpt % nulle tipotc emanerc.(['^teterca inferi^ in co deiD.vii9.vult <p non cd accipere vlrimum in efl'e ipllus coirSpëduredptimfi inefl(:0enerâdi.et(li l?ocetiäp:t mum m non eíTc coirGpendt:fìgnQ ínquit vtric^ côeefï; ct piímo 1 poftcr(oti.t?u(’’ aIit ftni62tlli^3fît pitncipfuni ree dût fcmper poflenotis pâflionid eft.et tdem paulo« pofl ipfl^ tipoiis in quo fïcbat factum eli m vltimo fl : ¿no. C l^ icterea il re? creata tantOmodo habcat cfTc m tiidantiuûc tn itlo vcçedotccrc.rce tHa incipit cltc; qt tunc piimo eft.et fìmul vev eft oiccrc/res ifta ocflnit efTc:qt tftc vltimo eft.nunc aijt rcpugnâtia vfdctur efT¿

(imul rca inciptat efl'e toefìnat elTe. |£ B d ptimuirt Iniëtio pßt eft Ibi 9 folue motue localio pót efl contt nuus <t pcrpetuue a nullus ali’ motua/necetiä muta^ tio.et l;>or ptobat:qt of6 alt| motus t mutationee funt ep oppofltie tn oppofltar^t generetionia inquit « cot« nipiioniaelTe'tnoncflctermimrunt.BUeraiioiitsaOt côtrarte pafllones.Tc. S i igitur aliquia t fto9 motuum vel mutationum poffct rífe pcrpetuus « côttnuua:I?oc non eiTei ab eodem termino a quosd eûdcm tcnnlnuni fld quem:qt m motu fìc fìmpltciter vno'^a eft ifta po ntio.vt.pl?f n.mutatio aO t nec vna infinita. eflet ergo lUacôtinus perpetuo modo per côtinuamretle^iécm fl termino in termtnum^puta fí motu finito moueretur 0 calido in frigidum ccflaret altcraiio $tum eft { tftis Ycrminiemin (latim eflet retlei^o a frigido m calidmn. fcd in tali reilejMone motua pztot « poftcrtoicfi flnt op poflti non poflunt continuar! nec faccre vnum motum €ótinuum.cui^4)batio eihqt tQc mobile flmul mouere* tur motib’ vcl mutationib^ oppofltis.bec pfìiia tunqt in motu có t muo verû eft cere a piincipio mot^ 9 mobile mouetur ad vltimum tcrminum:flcut fl viti mua termin’ motua cótinui eft calor.verù eft Mccrc oe mobili f piinctpio motua ^ calefit.fl igitur calrfactio pofl'et cótinuarifrtgefacttom a ptincipio I?ul totalis fliotue continui eflet vcrfi oicere $ mobile caleùt t fri 0eflt. C € t j;iptcrcóflm ilem ratioiiem ^tibi 9 non poreft cótinuart cotruptio gnationi vt flt vna mutstio qi IÛC a ptincipio mutaretur oppofltia mutationibua: qt cotruptione t gûatione. n a m in quacficp vna muta tione flue cótinua verum eft oicere 9 a ptinapiomuta tur ad vltfmum terminum. aùt eft terrnin’ gfiatio itiaitgiturapuncipiomutaturmutatione gencratióis et tñ tfic per pofltum mutatur mutatione cotruptióia: qtillaponiE ptceedere vt cótinuàdagcnerationl.iftud aStnibil eft cétra l?o<qt&o(ctum eft rem tnvmcofolo (nftStt fc3creationia baberc efle:qinon concedo q illi creattont poflUt cétmuart anmbilatio vt flt vna rauta« tto:qttQcimargum2tump5 i quido creaturvcr(ic(l bicerc <p annibtlatunfcd tliGmodo eccedo crcatio^ nemcófequii annibilatto. C £ t fl arguttur 9 tam an« mbilatio crcatto eft tn inftàti : qt v trac? eft a virtute Inflmia que non pót agcrc in tìpoten>t videtur I^Bue «bare. viÉ|.pbffi.igif in ;ppoflto vcl crût in codem in» inft3ti/q« eft mcóuemfe p»o fcj idem flc mutan oppo fltis mutationfb^nwrl crût In oiuerfls inftàt(b’ :et tunc illa tnftätia erût (mmediataiquod ctiieft^inconueniîs apud p W c S d boc oico 9 ratio pbi que tacta eft fc) ^ idem non pót flmul mutart mutationib^ oppofliia ptobflf cotrupttonemnon pofl^céttnuan gcncrationi*

X l L F o . X X X I I i r .

fed cum }?oc eft alfa cóctuflo vera : fc; 9 generattoRcm non poteft immediato fequicotruptio .fcd illi’ eft alia ratto l^c fctl5 9 vtraq^ eft in tnftàtuet non flmul m co« demr^t patet.er6t igitur in abo t alto mftantt/fed non funt DUO inftStia flbi immcdiata<CU>^e;pbatioquee(l #mmtf tionem p^iUicet non ibi ponat cam/noneftcé« 4 <et« « tra ;ppofltum noftrum ; q: ifia rea creata qtic non ma* p ^ f net nifl per inftja aeationie aimilpilatio et^ non eft in inftátníed tn tf pote i?abito inftàti creationia^flqtMde) poft mftàa non eft aliquid in tipote indiuiflbtliter im« mediatumded DiuiflbiUtcr tali fcil; tmmediattene qua continuum terminatuni eft immediatum fuo termino, ct !?oc modo motus eft tmtnedtatus vltimo qutctia:qt poft tllud ftattm eft motus:flcut oiutflbile poft tndiuiil bile:q6 eft eius ptinapium.d^um igitur argwtur 8nnil?tlatio eft in inftàti/ncgidum clTet oe annil;ilfRio ne m cafu tn quo loquimunct fpocfemperrcferSde intf tionem ad mftás tipotianìue tn ilio oicatur ;ppite elfò creatio t anmlpilatio/fluc magis cS illo^E^t eum pto batur qt virtus fnitni t a non agit m tfpotnillam ;ppoll ttoncm pbs non concederet mfl oc virtute infinita na« turali nccefl'itate agf te : qt oe alia non eft incóueniens Illud ad qi6 ipfe oeduci t : fa i) 9 virtus finita « infinita sgàt m equali mf fura. Ct;eologi afit non cécedQt oefl agere naturali neceflltate circa crea turd.|£Sed nfi4<t tcnSdo oc6 agere naturali neceflitate pofl'et cócedi alt quid pofle manere tin perinftSsfciì mutatio fletiTima neat etiam fm pl?tlofopbum.i^uercrefponflonem.|£ B d aliam aucrotitatem pbiillarequtnt alium Intel lectumctiamabvtrocp p:edictomm»)iiia.rcil5natura mbtl ptoducit vt ftatim cotrSpatur : nec 9 nccefl'e eft SUde.f.ce«' mo^ cotrCptiflcut 1 ^ oicit : qt natura ptoducfs flc ins (luitadcóferuationem;pducti9pofnt pcrtfpusalt« ‘11 quod msmcrc tfta 9 cotruptiua vel non funt appto ti« mata vcl nonvmcftt virtutem generStts « confeiititts generatum:qi t6e gencrds impedtrctur generare : nec c)c Ilio poteft babert aliqua impoflRbtlitas refpectu po tentie oiuinetfed tifi impofl^bilitaa fm caufas natura’« les interfe cóparatas.CBd illud otco 9 in geoeratto ne « coirup ttonenaturali coiruptum non babetvlttmQ fui eflcuiuia tùc baberet qualttatescóueniftes faltcm tn tali gradu in quo poflcnt ftare cumfotma tlllus.et R flc/non fubito at^cerfturmec igttur cotrfipSdum ibbi to cotrfipcretur.ct flcut comtptum nó babet vltfmont fui in efl*c/nc babct pumum tn non efle : qi cum efl'e ges niti concurrit non efl'e cotrupti : genitum aùt tn inftSti generationis babet efl'czqt tùc fotma ei’ eft In matcrtai» et bobet tuncptimum efl'e tquiatuncfbtmaimmcdia« te fuccedit ptiuatiom.ct flcut genitum babct ptimum tn CfTe : fìc cotruptum babct ptimum in noncliè. fed fi aliqua virtute céferuoretur aliq^ etis in efl*e m aliqu» inftStt vIttmo:lbi tùc non eflet oarc ptimum né efl*e.flc elTct oe illa creatura permanente que non babereterTc nifl per inft3s.(£^tuerfaltter aùt oico 9 tnfucceden jr ttb’ flbi(nuicem flue flnt oppoflta pziuattucfluc cétra dictotic flue quafl cétrane:qt ambo funt poflttua.'nù^ eftoare vittmum pteccdftls t cum boc piimum pfttis: qt tSc oppoflta clTent in eodcm inftà tt vel duo inftStia tmmediatademper tù alte? cftoarefc^ veUItlmù ptto rts vcl pttmum poftenoiis : qt Dtuiflbile non eft Imme« diatum nifl indiuifìbili:et fuccedentia fltH(nuicem funt oppoflta immediata. CS Igttur tlla que acctpiunt non efl'e poftcìTe quedam flint rapttm tranfcuntiatqucdani pcrmancntia naturaliter genita vel cotruptarquedan aùt poflbnt efle entia pcrmancntia virtute oiutna pto» ducta vcl cotrupt a.3ln pttmis feti; raptim tranfeunti* bus eftoare tam vltimum 9 putvum Inefl’ctquiat^

hid (nflás i quo folo };íít cfTc.ct tdeo nec eft oait ptfmS nccvUimúmnó cne:qt t i tn toto t£c teimmatoad l?oc (nftád 9 tn toto tpctequStc boc inftle I?3 nó cfic.^nfe cúdíe aût eft oare pitmú tn dTe C; nó vltimfi. ec fifri no cflecft oarc ptimS ci nó vliimú^ftcut cjcpofitö eft piiu9 ;pinc2tióc pß(.3ln lAúe aßt que p v>irtuc2oíumáp:odu dítur vcl ocftruuní pót effe vierc^lfto? modov<£t ctid tcrtto modo fc; 9 ftt ibi oarc vUimQ m efle «inó pitmfi ín nó cfTcuii illa virc^ pót t quScQc? modú fucceitionra

XD vm^ ad altc^ nó indudit cótradictionS.CBd aliud Mco <g inciptt/oupHcíter ejcpomC.vnomodo cß pofttio ne pñcís x negatione pietentttftc fc^eft 9 non pu^ fate, alio modocnegationSpñt(8apofltton¿ñttun:fIcm9f« cft X erte. C S iF r oeftnic oupfr c^ponlf .oteo igif 9 im vnS modS cjcponidi ve$ cft 9 fimul altdd Incipit ? oes fintt:qt rapttm tráflós tnciptt/l70c cft:cft « nó nnc.? oe finit cflc/l^oc cft:cft « nó cnt:vbi vtrobtcpaífintiaC cfle. et negationea iftc bine « mdc fc3 n ó ñiifl'e t nó foze non funt oppontc:pzccifc aût repusnátiam impottâc inci« pere x ocfincre im iftoaintcllcct^ in dO^cftaHdd idem ai^rmatum ctnc0atö.*veloppoßtaaliquaincIudfitur»

Ad primum argumentum principale p t5 ex fc6o artf.punci.quo modo piimû afia eft vc:i;:fc5 9 alidd pôt crcart <x nQ$ pfcruan.l^ocem eft tilimodo

^ c)c rône alteri’ et alteri’ rcfpcct’ importati I tjoc 9 eft ■* crcari 1 côferuarid'cî rcfpect’ ad oppofttfitfc? ad nô eê

piccedSa $tß ad crcationS:et ad ipfSmet eftl* vt pielpa hitü qtiâtfiad côfeniattonS: d ouo refpcct’ funt ttTi rea fpcct’ rôma.pitm’ cft rcfpect’ negatiu’ iqi ad nô efl'e: efnull’ talid cft rcalia.fcito cft ctufdS ad id i pic^dbitS ffcuc pztm’ ad tdS cITenô l^abitUnó eft aßt vcii; rôncire ipeet’ ad câ3. £ t cû inferf tgi( pôt l?re refpectû ad ocS creâtem/et iñnÚq't^FercTpcctÚad oeûcôfeniâtscôcca di pót ft vnifoimttcr accipisf. t?oc eft 9 oe’ nûq’ otcaf cofcruarc tllud f ia d totfi q6 impoicaC {> confcruare. C S t aût intelligatur 9 nQq ipabcbtt ad ocû rcfpectû quSimpoitacf?oc quod cft côfcmart a ocodeftrcfpe« ctua oepidSttc ad câni in ciTcndomcgâda eft pfîttatqt et n nû^babear refpectû ocpSdStte cû tllo alio qui eft quaft fucceflionta ad fci^mttft illQ qui cft oepSditic ne cefl‘ariol?abebtt:et tûc invltb çHtt non pôt plus côclu ^ m ft q» totû qô impoifai perillû tcrmtnO crcari non eft Idem toti q6 impoitaf per confcniari fcî oupleje rc» fpect’ l?ic oupltci refpcctut ibi.qd vcrQ cfttqi I3 ille qui côitcr vtrobiiç impoztaf lit oino túi/tñ alter 4 inipo:« tatur tn l?oc qô eft crean ali’ eft ab lUo altero dUnpo:« tatur per l?oc qô eft côferuari. CtiStucftio.^10.

E creaturis in fpeciali titfîmodo qucrebaCoe creatura vtuStctfpocvitafenfltiuavelin rellecttua.£t crat qftto cóla oiñií viucnti t?acvitar9cl illateterat tfta.0 trfi actua cognofcldi tap petidi ftnt cfTentialiter abfolutt vcl cflentfaliter relattuif Srgut

tur (p relat!ut:qltatis act’ non pôt intçlligi ntfl coftcl Ìi0idotcmitnù.abf»lutÙaQtpótintcIli9i nócointcHis 0Sdo altdd-in rône tcrm(ni:tgitur.‘tc. ‘ tima ;pbatun

. _ q: non pôt intçlltgi 9 ftt viflo nift flt altcuiua viilbilia vPPVii«« velobiccti.ZDinotoefecftniantfi:ßa. (fContra.talia

qualitastola sût qualitas eft fomia ftmplict etl tS^i» genera funt impermi)cta;crgo.tc.ftio t boe* Q uæftio ifta nô quærit ¿ e actu termi lÎE«« natoad cogn/iionem tS9>adtermfnû:quofc3actu|>du

3 ctturvcicducitvcitnducif ipfacognftioXedqumtoe

ec tu cognofcendi/qui fc3 cft ipa cognttfo acf udii? i ftik 9 ifte ac t’ ft oicaE actto nô in tc llig if 9 flt oe gñe actio ti i0:q ; ip a cft femp ad term inû a liq u î a c c ip ti t i aliquo m odo efte p ipam acttoni:fcd m tcllig if flt actto eft opcra tio qua agSa t â ^ ac tu vltfo { jftd tu r.£ t btcuf te r ad cauti’ loquidfî in coca ifta qftione tntelligff boc nom en actto x> acttôc oe g 5e actionieique fc? eft a a i o ;p d u c tiu a m l fsltê aliquo modo fac iia ad efte cermtnf C ipfam ponCdi. e t l?oc nom cn operatto in te llig if p io ac tu intnnfcco quo ipm operane perfic itu rv ltim atc .C ^tem Itcet qftio gAalitcr poftet intclltgioe refpectu ad obicctûvelfubicccû;tft argumita vidfturreftnnge re c i ad piimQ intellectû. £ft tgif intellect’ qónta piia ^ mo tractâd’ iftc.Bn actualta cognitio flt clfentfalitcr ^ f elatiua ad obtectû cognitù:t fiIV oe actuaU'appctere.B b i tna funt vidéda.pûo 9 in omnt intcUectioc <i g5a litercpatione qc&ç oc qua lodmur eft aliqua entttaa abfoluta.fcôo qualtter illô abfolui&babcat ahiquà res lattonem ad obiectum ftbi anne)(am.tertio anilla reía tío flt actut tftt cftentiaUa.

Prima conclufio probatur tripliciter.<^iimo flc.vltima pfì:ctio fubftS tievtuc no eft fola rcla q.iS. tio:ocatiocftbmôtcfcct>o fubftâticviue quanataeft C oearupiitaviuentis vitafcnfltiuavel mtellcctiua.tgif ogatlo nô eft fola rclattotigit'ic.maïoi ;pb3f:qtfola re latto nó(ìimc appetiiappetttunaturalt t electtuo na« turepcrfecttfllmcappctSttstfcd vltitna^¿ctionature viuttia a tali natura flimc oeflderai ocftdeno natura^ li.oe quo intelligi pót illò Bug.]cti( oc tri.c.iii{. Jòeitt oSdeflk!velumua.qôfemcverûeft:flue ocbcatttudine actu cogtrem’ /ftue nó.ct tñ ftne actualt cognitione nò eft in nobia actúale velie volûtatts. C 9 btd4 eti5 vult 9 dcdd aliud 4fq> lat£ter velit ab bac volState coi no rcceditocfldcraf etiSfummoocfldcnoelcctiuovolûca tía bene oifpofttc.zr>moii)baf eti3 cl^Bm.i.-z.^ctbi» J * vbi vult qf ftlicitaa que eft finía vllim’ nature intellc« <to.7.ei.»» ctualia-i c plia fúmcocfldcrabilie/cft opatto óptima; «tnde. vel cóftftitì ocatióeoptim a.O di vult.rt-mcia.c,vi. •c .5** vbt oe oco loquSa oicit 9 ft nó mtelltgat quid vticp e ft inftgne -i ftattm poihftnóeft bic qòfua tntclIigStia fed potetia non eft vticp óptima fubftâtia:p intclltg2tiam Intclligit actualí inteUecttoní.nam ad í>batióc3 oíctc pne ftattm fubdit:p íntelligere zñi cí bonoiabile íneft. Clítiembabce.íp.mcta.c.víí.vbívuU 9 a c f cft pito: K.C.15.' potftia nófolíitépoie t róne fed eti9 fubftátia : boc cft ct.15. Cfectióe.víí in ;pbationeillt’ mSbii 9 act’ piioieftfub ftátia e]({puftc8c i ^ vtvir pucro t bomo fpermatc. et C>c.i5* pcTonem flc^ntcUcctâ ibi bat:qi g fa actua c3q» línia flint alia otdinataadactS ftcut oeclarac tbt in multia erip lta .C StlV auctoit tatca multe oe fíne vltío x fum me oeftdcrabili d eft beatitudo:ftue olcát oe cogmtióe flcut illa augu.^tflocft tota mcrcea.ftue loqultur oe Ctri.ci» pe oílectione:ftcut oe ooctrtna ptane:fumma mercca eft nult. vt tpo pfruamur.faltem in boc oia cÓucniGc 9 finó vlf timO cc majcimc oeftderahtiem oicfitcfTe opcrationcm ^ vel { opationc cóflftere.|CScóo^baf cSclufto ptlcipa ^ lia ftcrciat io ;ppe otcta nó eft noua flne noultate alioi lúa abfoluti pitotia:ec boc ( fulMccto vcl t termtno.ope ratio aût pót efl'e noua flne noui tete cuiufdíc^altenua piioita abfoluti in operítetflnectti Cuiufcûcç alte« ríua abfoluti nouttate m tcrminotigtf opcratio non eft ptecifc relaiio ppite accípicndo relatíonemugítur.«. 2Daíot í>baf.tfi per 'i^bm.v.pbyfl. vbí negat motum In ad alidd.cteicptciriu0 tn.vq.vbt vult <p ad vtrtutcm tt maUtiam nó cft altcratio:qi funt ad aWquid.lKC aút« wctter# que ad aUqutd ne^gencrattonc9 fijm;oe« gfiatiocft

Xllli FO.XXXV.(pro? nctp altcratfo oîno-bcc tllc.Hîpcrrènemuii reía ti04>p:tct>icta ncccirsríorequiíc)ctrcii)ar¡muI ponto: ct ira iron pót effe noua flnc nouirateaiicui^cjctrcmt.

£ Zl^tnot ;pbaiquàtS ad p:imà part€:qt iltud qdcjcit t>e potStia accidiiaii od actOnó rccipir aUqua founà no? uam ptioiè Ipa operartonc:qt t0c oófuiffct puua in po tíríaaccñtait red effcntisli.fcÿa pars minotte eli mani fcfta.pt)cm Q? abfoIutQ aduemt vifibilí qfi vidcí actu:nccmtcni0it)i{i qñ ItcIIigif actu.t cóiin* tc alQ?» U;']j^:cterea.of0 relatio rcaliefuitdamírumítiú pio)u mum «¿I róncm fundadi |>r(mà neceffario cófequrtur: vel cócom(raf:ct l?oc poflro termmo.nQc aQt ipam po« t f ti3 opcratiuà nó neccffiirio cccomttaf relatto actua 1(0 ad obíect(í:ígif ipa poiétia nó cH^]ctma ratio fun« dadi talf relation^. igif fi penai aliqua rclatio actua? IÍ9 operàia ad obicctù opoiterct t>are nbi 4>limdamS tovctrónefuiidàdi ]»ma oliquidpoflen^ ipfa poten tia:ct quaflmcdin tiiter (pam potfttà ct tlli relation?, tale nò videf poffe poni nifi ipa operationiQc aût il lud qdeff^timiunfüudam2tumrclationiâvel;p]»nia ratio fundádi câ aut efl abfolutà lujcta tllud.vù.oc tri. ca.r.iDihe qd rclatiuc i i eli ali4d ejccepto rclatiuo.aut faltem non e^p:eafe illa relatio cm eli fundamftum vcl ratio fìjndadi:igitur operatio nó efl ptccife relatio cperàtis ad obiectS.ct pari róne operano non eft pte? cife aliqua rclatio. (E£Fl?ac cócluñone fíe bata con cludiTur vlteri^ pofìtum fíc.fl i?ec operano effet p:e?

X.C.2C. ctfc rcfpcci^/tfic effet rcla tio:qt rcfpeci^ quem '^ d u s cóccdit aliquo modo conueiiire operationi eft;ppne oc 0ñe rel3tionis:ct pertmet ad tcrtiuin modfi relatiuo^: vt pt3 ej(.v.meta. £Ù igitur operatio non Ht prccife ree latio vt ptobaiit rationed lam pofítcifcquitur nó fít piecife rcfpcctuetet per cófequfe eft ibt altqua entità? abfoluta:q$ cft ptopofítum tn tfto articulo.

D e fecudo artículo principali tría funtvidida.ptimo arguif 9 in opcratione neceffaria cft ali qua relatio rcalia ad obiectQ. ftóo oicef qualiter l;oc ntintclUgfdQ.rcrtiovidcbifDcrómb^ad iftud4>bans dtim poiiti0. ^zimO oftcndtf triplicitenet l^occozrii« dSter triplici ^bationi ponte m ptimo arti.'l^zimo ep rónc pfectionta que fuit mediQ in ptima rónc.argm tur fíe . vltima tfumma pfectio nature operaiiue non pót effe fíne reali relanone adobiectS perf:ctiffimQ circa qdipfa nata eft operari.opcrano aùtcftfumma perfe« ctio talia nature:igif.Tc.maioz ;pbaf:qzfí fumma per? fcctio nature viue oiccref ali^d vt eft ad fe:ipa fubftan tia rei l^ c modo effet fùma pfectfotqtfubftlnaeftplfe

^ •c .4 -* cnoz quocQcç fuo (rccidentelm 3 nft.v0.meta.@i tQ\t cSccdafbcatirudincm crcatureeffeaccidSe iili nature tKatiUcabtlcet cfi bocfummà effe ei^ pfcctioncm boc non pót poni v t cft ali4d ad fc:fed ptecife inq^tum cene ctit (lue coniSgtt fini vltimo flmplicitcr fc3 obiecto ep trtnfeco qd per ipm attingif.ipfa tgif relatto ad ipfum obtcctQ eft fozmalis ratio ;ppter qua bcatiiudoìz (Qt ma gfcctto.d^ófìrmaì boc p illud aug-WOoc trica, v.vel.yv.vbi alifB oiffinitionib* beatitudinia rcpioba* tío cóciudtt quad ;p vera oiffmttione.3Seat^tgifnó eft nifí qut babet ota que vult t mbtl mali vult.C^)^

^ arguiÉ qñ in cócrctia eft pzedicatio per fc.pzimo modo U t inquit fe^cur 9 abftractii pzedicaf oeabftracto.pt; in e^rfplo p|j0i+.to* cft colozatfi perfe pzimo/et p pñs non réne fubic» p u a 5» cti fcdrónefozme : et ideo l?cc eft vcra.albcdo cft colou

igtf fí l?ec eft vera pzimo modo beat^ babet c{c4d bene vuUtfe^tur 9 beatimdo eft (vt tta oicà) babitio cuiufi cQ<ç bene voliti ; n0c aSt babitlo vel babere videf per ie tmpoztarc itU tiot]é.C1^tetnta iu^UfoSm medio

fcí oe nottitate atrolutf arguì? fíe. B d fozmi abtóluti noua pót effe p fé nmtatio.Bd opet ationemiputa tntei ligere vcl l?mói non pót effe gfe mutatiozigif .?c. ¿¿a» loz ;pbaf:qz fozma aofoluta pót ac^ri fubiecto non tifi p accidia fed ad acquifítíonf alten^:fed per fe pzopzia acquillnone :qz pót pztmo perfe Tuccederefue pzopzie pztuanont.mtnoz;pbai pcr’i^m.v^.pl^ffí.Mcentem. Xx*tó* iHecp in intellcctiua ptc ale eft altcratio:fcif« e(h ma« p\\ne ad al^d di.et multa ibtds tà m Ira p5i $ in cómS to vidi tur effe ad l?àc intf noncm. Clli^ieterea iuïta tertiQ mcdifífc;oe mftincttone relationia <ifundamf rt ei^ arguii fic, f n cm<* fubftà na cft relatio illud non eli ali^d abfoluiQ:red in tertio modo relatiuo? infubftati« tiavni^c)rtremífc3mí(Urattcftrclatio.operatioci1ire ferf ad obiectQ ilio tertio modo:igif .«c.matoz |>batun qz abfoluiQnó includli in fua róne effentiali rclatiuum q: IÛC effet p fe ad alte? p illfi refpcctò inclufum^t eft p fe nó ad alte? fed ad fc:qz ponii abfolutfi. minozpt) per cómf iato.v.meta.vbi pult 9 in tertio modo refan ^o<ìoì uo? relatio cft in fubftStia alteri^ cjctremi tüitfíait int tioiic intellccti’ ct non in rónc intcUecti vcl intelligibi* lie.rclatio inquit nó eft in fubf^itia intcllecti : flcut elt tn fubftàtta intellect^:igtf.?c. ^ibi enS illud verbG pKi Idem bis oiccrcf.epponit fíc.inicllcci^ non refcrtur ad intelligftcm fed ad intcllect6;qz 0 ita cffet/tGc intcUe« ctu6 cóftituercf per intelligf tem.ct videi effe ecóuerfo ep quo fequercC 9 illud qÿ cóftituif per aliud cóftiiuat Illud fícut i ^ argult 9 intellcctue fíoiceref ad mtelli g f tem cóRituercf per ipmnta intelligit 9 conftituitur pernntclligibile ad qódz:non autem cóftitucretur per tllud:fl effet in fe aliquod abfoiutum«

Circa fccúdum in ifto artículo díílín^ guoDcoperatione.cteftoiftinctiomanífeftioz ínactu V cognofcf di'.pót tñ poni fozte in actu appetfdt. altqua ergo cognino cft per fe ei»ftf tie ficut que a ttingit obic ctum m fua pua c):iftftia actuali. plum oe vifí^ lie colozia <z cóiter mfcnfatione fenfue eKterlozia. S lí« qua etiâ eft cognirio obtccti non vt e|;iftf tie ín fe f; vcl obtectum non ci;iftit:vel faltem illa cognitio nó eft ei’ vt actualitcr e;»ftftia.£]cf plu3.*vt imaginatío coloziat qz cónngit imagmari rem qñ nó e :iftit fícut qñc)«ftir«CiCôfiïia oiftinctio ;pban pót ín cognitione inteliecti u a .b o c^ af pzimo:qzpi3 <y aliqua pót effe íntellectío nó c)cñn9:aliqua ctia pÓt effe obtccti epñvd vt ejcñtia: qz talf !?abcbtt beat’’ oc obiecto beatiñco.alío4n poff; ali^a effe btûs t obiecto : efto p impoffibilc q> ipm non cffctc|;ñ8:oequo6:i?fecl3rávifíonf fíue U m líp p t l;oc act^ ci^ cogiiofcSdi tldtt ¡ illd vt t fe pñs i ;ppa e^ñtiaactuali.&cdo^baf idcm:qz 4cd< cft pfectionia tn cogmtionc magie pôt côpetcre cognittoni intellecti ue ^fcnfítiue.nGc aSt poffe attingere obieciu in (e rca Iiter pfectionia cft vbi nô vilcfcerci potftia attingftt?;ppter impfectiôc; obiecti:ergo intellect^ pôt l?f e actS quo fic attingat cbiectâ in fua reali cjcñttadaltem lUd obiectfî q6 eft nobiliua tali intellectu vel eque nobile.£ t fi concedafoe intellectu nFo ipm fc; poffe b ft talf acte co^nitionia quo atnngat rem vt c|;ñtcm f («parC rónc pót bocpccdi oc cfi«ç obiccto:qz mtcllect’ nr eft potftialiaref^ctu cutufcSc intclligtbilis. Contra ifta oiftinctionf arguif pzimo pboc 9 intcllcct’’nofter in cogfcfdo abftrabit ablpic? nùcietpari róneaboÁí códitióe c);ñt(0 vt ctñriaugiF nó cópetit fibi ali4d p (e intelligere vt c)cn0.C‘ <^(c>'ca fi fint tue talee intel:r Icctioneapoffibilco intellcctuinro:t6cpart róne eiuf: dem obíecrt poterút effe oue tatea .l^ i^cro tunc qSo - ^®bftc oiftingufrfturoionnumcrotiíjmouoaccídenti® eiuf« ccnjíiwii,

G tii

demfpSt nó pñtelTe I codffubiccto ntnul nectjpeuii fío ue acme cogníttonis accipiat fpfm a potentta fíue ab obiccto:cfi t;ic flt cad¿ potentta i id i obiectú tion pote rit poní o:Ía rpecifïca.çad pttmâilloÿ oící p6t g» oís lltnctioqpomf cóiter inter cognittoDeni mtellcctiui etieRiltiul e% Qte obtectcputa 9 intelltgmt^ vF.zfentt mus (Ingularc .ct cúq? oidmctio alta iHt cozrñdéd nÓ oebet intelUgt tá^ ínter potSt aa oifperdtad cp equo: flcut ed Dífímctto vifusm vidédo coloicd’.ab auditu in audtfdo tonod:fcd oebet mtelUgi oiliinctío tnteHectus8 fenfutflcut potStferupcrioiia cognttíue ab altqua co gnittus (uboidtnota fíbúet per piía tp potStiafuperio: pôt cognofcere aliqd obicctuin vel Cub atiqua rôiie qd obicctû:vel fub qua róne potétta tnfcrioi nô pót cogito fcere.non tfi op3 econuerfo ^ tnforioi poiTi t aliqô obtc ctum vel fub altqua réne cognoCccrc quin Tuperioi pof flt cdâ cfectioit modo obtcctû illud cognofcerc :et fub eadcm réne cognofcibtlttacie c% |>re obiccti : ct fíe pót cócedi^intellect^potcognofccrc obicctQ nonvtipie et nûctqtfub réne quídítattua abfoluta.rcnfus aût non pót fíe cognofccre obtectînqicrt virtua linittataad co* gnofcSdum ipm fub réne cpdêttd:r5non^ptcr boc in; tellectua oeterminaf ad cognofcSdum obicctû fub mo do oppoilto:qtindifférés e(t ad cognofcSdumipm fub V troi^ modo. fe4>n cócedi pot q> fínt oue cogni« tioncseiurdem obiectt fímuUfíc 9 'i^n otflmguaf oDte ctum ab obiecto:fícut efí’entia ab epfíéttatqt lic3 tnter

^ tftantaliquaDidinctioobiecti/tñnonrutficiSaad^po ^ ntum:qi ctia ipfaejeifíStía pót cognofct cogmttonc ab

Rracttua.flcut eift efícntiá fíe cpfíétiam poíTum intelli gere:ltcetnéfítrcalttcre)ctr9 intellectñ.olcéturigttur cognitionca Di(llncte:et boc fm rpém pptcr rónes fois males motiuaa b^nctnde:qi i cogitttionc tntuitíua res (n 4>pua ejeifíStia eli per Te motiua obicctiuctm cogni« tione aút abdracttua cíl per fe motiuum altquid í quo res babet e(íe cognofcibilc:fíuc fít caufa virtuali ter co ttnés rem vt cognofcibilem:fíue fít ei^ctustputa fpfs vel fífitud o repñtatitie cótmSs ipm cuius cd fíRtudo.

oidm ctione a c tu s cognofcédi fuppofíta pó t et Ci qp piim ^ fc; 4 ed rei cp ñ tis tn fe neccíTario b a b e t an ne^am relations realé c t ac tu a l! ad ipm obiectfi.et r a tio ed :q inon pó t eiTe ta l is cognitto nifí cognofcés bas b e a t ac tualitcr ad obicctQ ta lé b a b itu d in f que necefí’a rio rep rit c)ctrema tn a c tu .i realitcr Didinctatct q c tiá n a m rá cKtremoç ncccffarto cófequif .<£5 > fpáU aS tv í de tu rc fíbouplc icrclatío actualie in id o acm ad ob ic i c tu m .^ n a p ó t »ici re latto niéfuratí vcl vcri^menfuras btU s ad m cnfurâ.'H lia p ó t oici rcla tto vn ié tts fozmali te r in réne medQ ad term infí ad quS vnít.ct td a relatio m ed^ v n té tis fpálic tinoic pó t oici re latio attingcn tic alte rt^ v t term ini vel t f d i t ic in altc:^ v t m term tnum . i n ^ d a aQt oidinctio oua? relationum fc; m Sfurabilis ad m enfurâ e t a ttingétic ad term inum fa tis v idet efíe

g e t lo itientanifcda:qz vtracç ab a ltc ra Ccparart pót:fícut I effcn ' tô s fu B io ib îrô n em m ffu rc rc rp cc tu in fc rio tia tn ec tîi

fem c tnfcriot b 5 refpectu fuptotis relations a ttm g étie oc qua lo ^ m u r.B c tu s c t i l vo lS ta tis vel intellect^ to< ta ltte r cau fan tis obiectûtvidcf b re relattoné tendétie rcrpec tuei^v tterm in iin tc llec tion is vclvolitionia'.fí« ue id a relatio fít rca lis fíue tifi róniam on tñ ta ita tntcl le c tio v e lv o litio b ; refpectu taU s obiecti relationem m éfurabilia f; m a ^ s re la t'oné in^fure.f^D e ^m a re«

fi.meta. latoc fc5 m ffurabiU s lo ^ tu r a r id .v .m c tá .tp id a í>pc S '.c .io . Q tinet ad tcrtiS m odú relattuo^tvbi fciédQ cd <p a li^d

lA m S T uraried in tellec tum oeei^quátita teocterm iiia ta C aliud certtfícan : ita menfurari im po tta t rcfpcctú a d inteliectQ cui fít certitudo:et ad menfurâ p e r quant

fít certitudo. ptfma non efí reaUs fícut nec fcibtits ad frientiam.fcòa ed caufati non in efíe:fed in cognofci ad càm I cognoicuet bec ed relatto realis $tum ed cp })te ocpSdétte cati ad cam/qoepédStia ed róneextreino?: et nó tin per actù intellect^ cóparStis boc ad tllud:tñ qz tda babitudo oepSdéttenon quidéipfí^cognittonis ad caufam cognitionts que bene ed rcalistfed oepSdéa tic obtecti vt cogniti ad obiectQtvtper qó cognofcitur cd inter estrema non vt babStta ciTc rcale/fed tifi vt ba bètta clTc cognitQzidco ida babitudo nó ed fímpliciter rcaltsznec tñ ed ita pure relatio rónts fícut ed illa^efl: vFis ad fíngularezvel Ula que ed cótradictozi ad cótra dictoiium:qt Hrido.non oicit relattonem tn tertio mo do cite méfurati ad mérurà:fed efíc mSfurabtlta boc ed apti nati mifurari ad mSfurazboc ed apta nata mSfua rare:qd fíe pót mtclUgi.fícut etti e^ otctis pt; méfura« ri actualttcr cd actualtter ocpSdcre in cognofci:ita mé furabileoicitaptitudmalcm vel potétialem oepSdem ttam in cognofcuvcl otcit ocpf dStiam in cognofctbili« tate. vnûqôq? aQt fc babct ad coanofctblUtatem fícut <c babet ad idStttaté. tgtf per mSmrabile intclligtf iliò fubdratQ róne cui^boced méfurabile.« tUdcd entitas caufata vclcticipata:vtfíc tn tertio modo rclatiuov ^ boc qò cd ali4d oici vt méfurabile ad mSfura (ntelU gitur otci t à $ oepédéa mentitate ad tUud aquo 0ici pat cntitatemrvtfíc fít relatio fímpUciter réalise^gtc mëfurabtlts in boc tertio modo : qt illud intcIliglÉ ens per parttcipattoné vel imitattoncm rcfpcctu altcrius. C B lter iu s ad j)pofítum.cú alidd pofíit multiplicitcr pttcipare })fcctioncm ab alto actus cognofcédi fíe Qtif cipattue fc babet refpectu obtecti : flcut flmilitudo rcs fpectu cui^cd.non otco fífltudo p cótcationemciufdem fozmc/ficutcd albi ad albù.fed (VPitudo q imitationcni fícut ed ideati ad tdca. | £ S c 6s actus cognofcSdizquf fc5 nó cd nccen'ario e)ctdétls vt cjcfttiamó neceiTario b5 ^ relationem realé actualé ad obiectù : q: relatio realis ® actualis requiht cfe termtnù rcalem et actualé.tn idc fc6s actus pót poni bfe adob(ectQreIati0nemreaIcm potétialcm.et boc pzima oc qua in ptecedéti mSbzo ot ctum ed:fc; méfurabilis vcl oepédétic : non aùt fcdani fc; vnionts vel attingStie.pót etia tda cognitio babere ad obiectQ relationem rónts actualcmtfed illa neccffya rio requirit ad boc q» fít ipfl’ obiecti. C S ù t ergo bic quatuotoeclaràda.'i^timQ 9 cognitioabdracttuaba bet relattonem realcm potétialem t aptttudinalemfc; mlfurabilis ad obiectù cttS non cjths. boc baf:qz tU lud q t b ; relationem actualè ad tcrminQ cjtidétcmwt ^tum ed e f Qtc fut fcmQ vmfozmitcr fe babet ad 1 tluiii babet relationé aptttudtnalem adtll^ermiriQ qn non cd e)cñstopcratio cd bmót : qz ed alidd mf furabile per ObiectQ : boc ed aptu natù in entitate fua oepédere ad obtcctQ.boc in fpeciali tali oepédétia qualis cdct’ q $ ed ntl tudo per imitationemvel pticipattonem ad tllud cui’ ed flfitudo.bec ota ^tum ed cp prefìjndamSti ef« fent tn actu fl termin’ e(Tct in actu«C ^c6m fc^oc rela rione attingStie ad terminQ qui attingi^ pót oict co gntttoni abdractiue nó cóuenit ralis relatio realis po tétialisvel aptiiudinalts.^baf:q:iton cóuenitfunda« mèro ò’tum ed cp parte eiuamec flbi cópcterct in actu fl tcrmin’ poncretur in actu : qz termini non ed natus ^ per illQ acro attingi vt actu c)cñs.C2^crtiíí fcjoe rela rione rónis C cognittóe ahdractiua pót oupFr intelUgt.©.no modo flc.qft termin’ né babet eflTe reale fj tift ciTc in intellectù tflc ad ipm nó oéulTc nifl relatio rénis:qs non pót relatto vcri^bfe elTe Ç termini ad qué cd:nfic aSt obiectQ qd tcrmiat cognttioné abdracttua nó cpit ^ a b e re n if l tn in re U e c tu U g il . 'i c . in B l iu s p o te d ie lT c tn

X ll í i FÔ.XXXVI(dkctud tand:actu6 íntclUgSdf obíectum abítractíué pdi iiitcUi0t actu rcflc]c0.cúcm tila intellectto fltflmt fitudotiutumlid obiecii per obiccium cognítim : p5t Ule cognofci rcflectendo ct mtellcctua fsc cognofccne tfttmcognitioneniparcoparorc ipfam ad ot>icctum» ipfaaúefíccóparata per actum tntellcctua referí re* lationem róma. 3^ntcr tRaa ouaa rclationca rónía vita eñ oiffcrítifl'tfam fci64 fícut pót cfìTe obtecti nó e|:í< pittatile pót efle cogmttonía non C|;ífl2n8.fl tamen lU Ueognitto ílc intellecta «per tntellecíficóparata.psu ma afjc rclatio non pót eflc niíi actua e^iftcn tia:et non ve obíecti eosnitt per aliquem accum reAc^wm ncc per t ntcllcctum cÓparati.C^^ bac oiífercntia ícquil alia fci Ijq» fci6a relatto cfl róUia tum cR ep parte vrnufq^ eftremí.i^ttma Q>cumcfte;:partcobtecfieflrationi0: ^tum afit efler parte actúa eft re8lia:qi videtur fequt naturam actuatet non tíTi cópetcre illi actuiín obiecto

t ntellccto vel cóparato. C ^ ó tra boc.eiia reale non re quirtt ad naturam cófcquia vcl cócomítSa aU quod non reate. igí tur actus cognofcídt realís nó ba« bet relationem rema confequentcmipm eje natura fui. ¿XM pondeo per acrfl cognitionis obieccfi babet cfle cognitú:ct ideo pót naturam ac^us fequt aliqua babia ludo que flt ad obícccuni vt babis tale effe. boc pt5quartum qúo fc3 relatto rónia nccefl*ario cócomira tunqi bocvemm eft ve puma rciatioiieróníd.nam ftnc fci6a poflei cognítio ipa cfle ílcut actua rectus flitc re« ftc|:o plítc.ct multo magia poflet obtcctum terminaré acte Illô abfcp boc a batKret relatiócm róiiia ad actS. fc ía ptlngaer caufaf poft actQ intellccttóia recte.igíí nó fiitc in obiecto ncccfTana ratio tcrminâdi illû actS.

N un c tertio in ífto artículo refpondédum eft ad argumítafacta ín puma parte bui^^artíeu* It pto 5^0 vtdicur mm«» cóeluderc.CSt* ptitnum cóce do (poperacío q u e eft vltima fectio nature operati? neccfl'arío babet anne)^ rclatíoncm.puta ftloquamur ©c operationebeatiftcsb^a vcl angcluifta necefTano cft c^tftStia vt eviftitía.qt ft ftt cognítio eft intuí ttuatft nt volttto eft necoíTarío cÓcomitSs mtuíti^m : f; cû 6c

ipa eft vicíma ectío ptedfe ín^um cSnecttt cû ob íecto.Dico Ç vltima gfcctío pót íncelligt vel aliqua ÍB»

. fSt maefeaiocf(^vna:velt)fccríoíntcgratae)ctlla^o(b^ neccfliirio cScomítátib^.ptinio modo díco 9 operatío eftvlttma c^'ctiourt eft ftmplicítcr pf. ertotquocScç có comítite ipfam:ct(á illa relatione quS fotmaliccr fpoi cat connc]Cto:qt ft poflcm babere operation? beati fine Illa relatione cnVm beat^mó aOt cflcm beat^ ft l?aberî relations flne operacione. 5 ftud pC3 oe beatitudine i>ei q fotmaliter cóftftit m opcrationc illô j^ô.me» ta.vbi oe eo loquSe ait. 0 i nô intcUigat 4d cft mftgne et venerabtletfed fe babet qtiîadmodû ft ootmilatftue lntelUgir:et non eft boc q i fuainte' ligStia fc? accualis intellectio nôeftvticp optima fubOStia.et^bat pîttia;. CinteUigere cili et iT^notabile 'ncfhct tft béatitude et non rc4nt relation! rônia inter operation? et obicctû: qt ft point intcllcft^ et côparare actû fuÛ ad obicctû: tû ifta côpar fltio ftue relatio rônie non includtî in ipa OQatione q operano fmfc eft beatifica. Tflon ’¡’■dcf rónabilc <f magts ftt beat’ foimaliter aliqua oga» Clone includete relatiemî rônfo 9 bcatitudo angeli ina cludat aliquS cal? reiatidn<.beatitudo tû creata ncccf farto rc4nc rclationf ad obicctû. fcd rcalftec tfoc qt nÔ pôc bfc maiotè vnttaci cfi ôbiccco f vnicate relatiôis. eoaho aût ec< babet cfi obietto veri vnftatî x tdëtita* lermet ideo ibt nulla requtrif relatt o ad boc vt ipafola U «bfohiM ftt piene bcgnftca. C?n l?o( ptj vnd epid

litia beatitudinfat^ufne fttc cre8tâ:qttll8 vt âbfolutil eft piene vltimû bonû ct’ .beatitudo creara nô eft vltis mum nift cû relatione annc]ca.igtft igif i l 9 eft vicimt ^ectio inquâtû ptectfe cônectit cû obiecto:rcduplica* tto tfta pôt intelligi ftcri vcl rône rclanems vel rciief 9 dam?n ;p)ctmi.p:>mo modo negâdû cft:qt i^afotmali9 ratio relationis itô cl) ftbt ratio cifendti^ltimS pfectto* nem .fc^ modo cohccdSdû cft 9 inquitû côncctit boc cftinq>tûeft fûdamStû j:tmû côncciîs : ftc eft Qfcctio vlttma. IC'l^ertdi p i; ad illâ ccfÎrmatton{.;i6 eat^ cft 4 babec.tc.ft ciTi babcre mtclliga£ tbi impoitare rcla« tionem:tûc vel eft oefcripttoper illud q^neccITanocS comitaf opération? t>c9iifica.vel boc nom en bcatttue do non impotta t ptecife abfolurû:ied cû refpectu ad ob lectum. S i aût q babere tntclligaf operstio qua obiea cnim babet:iujetaillud Bugu.l):innij.q.q>ie^FV.b8bere veû mbil aliud eft niftnofce.tûc babere beatiRcum non tmpoitat per fc relationem:fed tlla lûtûmodo cócomí« tatur. ¿ ¿ ô i r a boc.non cft tôtradtctto abfcilutû fcpas rart a relatione flcut ptiua a pôftenoti:ec maiele qû nÔ cft rclatio Dcp?d?necfl'cntialie.tgif ft opcratiobeati/l ca flt abfoluta poflet q pot?tíamDíuínÍreparanare« lattone illa:et tûc efl'et bcat^/tion tft cônectus obiecto. li;;‘lP:cterea pofttnus gcnerationceftperfiectiusim fre,\L ‘^bm.t)r.mcte.f5reIarioftcftaUud8boperati6eabfo9 ' luta cft poftcrio: gfiatiôctigif.ic. C B d ptimum alibi.(j;;Bd fc6m.^pofltio pKi Dcbet iittclltgijxedldo ! eòe dem otdic : q: ft t alio oidtne Vcl genere ftt alidd poftea rius gña tionc/non opottct qf flt pfecttus : ftc cin acci* ^ d is cflet cfccnus fo:ma fubflâtiali.f t tifi ifto modo cft relatio pofterio: abfoluto:non citi fit eod? otdine aduc ntt tâ^ ;ppt(umc6plcm?tum abfolutt’.fcd abfoluto C fe Ipab?te ;pp2iam ¿Â;ctionem côpletam c% tlla fe tto n e côfurgit relatfo.CB«* fc6m argtimîtum q6 actipttiir jg^uêccftl ep.viï.pbrft.ft wccretur 9 Srtfto.oîail(a oicit non fm opf.i)p«am:fedfcÔmopi.T^la.vidcturpcflrcbabcric]C ¿5 .20 . , cóm?cato:e.vbí f n ftnc côm?ti Brtft. tnquit íntelligi in y.phyfj, bocloco nonçbccntopinioei^:fcdintîdttocclarorc vim opinionis ei .II>rc ille.0?tSiia etiS m fc vidcf illa qu i imponit aug.l|í'Ia.ín.j:íf.t>e tri.etBríft.ptímo po fterioÿtfc^çadtfcerenôfttniftremtnifct.aiteififte.Hc ci mde. quircre rogmtton? tn ptincipto non eft gñano nctç aie 7.ph.t.c. teratio.bomocifiiitfci?stmtcllig?s qûafaei^qutea 2^. fa t X flrmaf :qu?admodû qft furgi t a fomno. Bt cômen cranila tatoteirponit:cttnalí3tr3ftatióncapp8rctillacadc5 none ara« fcnt?na q» non mutatur ala I pttma accepttone fctltte. {¿cu. ftcut ncc mutai qû poft tmpedim?tû:romm vel cbitcta tía pôt vti fciStia qua piíus non potutt vti. pct altterotct ^ ft Bnft.iftaoti^crtt im^ptiam opimoncm l ^ ^ i t q» motû et miiration? non Di)cft c fc eife ad ali qu3 foimâ nift que pôt piia ac4ilnôc acquirner ideo ad nulla fotmû oijctt efl'e motû:que tifi acquine alta ac qu>ftt8:ftcut eft oe relatione vnde vult tbt 9 in qualita SS ttbus illts non cft alterano que fiût cû quedam alteri« turtt^c eft cû alteratto fit tri aiâa:ocnfataci7t aut rare £.c.i5* facta.tc.et poft.&tcut fanttas frígido? t calidoÿ com £ .( .17 . mlfuratio quedâ eft.ct ideo fanitas nô eft ypu^termis nus altcut^alrefationi9:f3 aliqua alta alterano tcrmís iiatur ad aliqu? gradû calidt vel frigidi. et tûc ipm eft cômSfuratum alûe qualttatib^ cotpoiis.ct fic eft fani* t a a .S i aût boc efl'et mamfeftû fcj 9 fct {navel actu cô Aderare efl'et folarelatto fatta pateret 9 fm intentio> nem Snfto.ad tUam non efl'etmutdtio vcl alterano: fed piobatum eft in p«mo artículo q» operario non cft folarelano t pari rône vcl maiou necbâbitus facntte.0 nde videtur ali4d vln*a addîdû : fc3 q Bnft.non cô* cedtt alteratiancm efl’e id aliquâ q u ^ tv ti mft a p u

È i\^

Quodlí.

C.có.55.«ffo.wdc.5.Oeai9.c.8.alitH.

S .C .I1.

£ .c .io .

Z^x.xo

circucr.

Z

()iÍ9 ac4 ri flc q* ipa nó tiü cófcquaf c accñe ad foim3 uitiucmm (lcutrclatto:rcdnccet’ iiiducttonctofequas: tur iitducttonS aUcui^foime ptioiis^cc túc ida coclufío ct’ non cftvcra nill 9¿ alterationc immediata ptimo al terátt m illo oidme:et He ad fciStiâvcl coßderationcm nó eíiaUquA altcratio immediacd ptimo altcráct f tilo ozdme;qi puniQ u le eft obiectú c^tra.co0nitto a&t Cm ceücctunó immediate caufat db obiecto:vc e]ctra.f;ab aliquo mtra : qt incelUgim'' cú volum^nó aQt fentrnt cQvolum’ 4 «oc aia.qt ad uiicUigSdQ babem’ obiectfi mtra.ad fentiidúrcquiní obiect&e^tra.Qi. aói intcUi gat be tali altcratione oe qua bictú cH jjbaf :qt parum ante cócedtt fenfum alteran oicS@:et ipi fenfud aiterà tur.paetßtur ei^.actio eifi (po9 mot’ eli per co:pus pa tiSneali^d fcnfu:bic aQt negat partem mtellecttuä al terarí.etvideE 8iTignare;próne:qtnotttiaínteUectiua accipií non tmniediate ab obiecto ejctra : qö efl pilmQ alteras tn ido onimetfed mediate cognitione Tcndtiua. vnde ad ;pbädum 9 nulla mutatio d l ad raStiam.arr.

ea em que eft im partem e]cperi2tia vfem eccepirne (ciiti9m.èt ñc lUudverbQ ibidem fciSe macime ad aU qutd duDebet mtelligt flcad aliquid.i.ad obiectum ttt» tra:et nó immediate ad obiectQ e)ctra:q$ eft pumQ aU teräa.et tfta cóclufío flc particulanter intcllecta dc al tcrattone pttmarulftcitad pofltumfuQ ibi : qtcoclue floncm tUä fc5 mouSa 7 motum flmul funt nntendtt ;pbarc inductiue tn flngulia mottb’ :et fpectaliter m al rerationib’ videt babere inftStiam dc tllta qualitatib^ que non immediate includitur a pumo alterâte : qt ibi alteratum t fl flmul flt cú ;p);imo alterátemon tñ cum ptimo tn lUo otdme oe quo mantitfti’ eft q>ipm Ht alte ráa.(£Certío modo polTet 9ict 9 oictú anftotelis eli mtelligédum oe alteratione que eft motu&.vcl 11 eft ins dimílbiUa eft mutatio termtnatiua vel ptinuatiua mo tua:velfaltem que eftfubiecti mobilia vcl mutabilia* et abaliquo agSte naturali. nullumifto? nuenitur in parte intcllectiua:qt ipa eft indtuinbtlta:et ita non fu» ícepttua motus. qui requirit fubiectum oiuiftbtlc.tpfa eti3:qiindiuíflbtlisudeo non eft localiter ptefens alt« cui agStt naturaU:qt non replet locum.agSs aQt pbyll cum non eft actiuù nifl in palTum flbi localiter ptefena. fenfus aQt per oppofttum pót otci alterarut qt ibt có* pofltum $tum redpit:et q: ab agSte naturali cui eft lo caliter ptcfens. 3lftnd tertiQ otctQ videE fatis verQ:fed non videE poflel^abcrt ep te^tu Briftotelie ibi. Q lBd tertiú pôt oid m tertio modo rclattuo? (le conccdiE relationem effe in fubftâtia alten’ e ctrcmi tm:ftcutin buob’ ptimis modis cócedif relations elTe in fubftâtia vtnufcp e^tremi.vn oicit tbt cômStato::relatio eft ouo bus modis.aut relatio eft m fubftâtia vmufq^ estremi relati.aut in fubftâtia alteri’ tiîi.nQc aut in ouob’ pt(s mis modis non mcludiC relatio ciTentialtter invtrot? c^trcmoiimmo vtrûq^ fm fe eft abfoIutum:fed i i ibi re latió elTe in fubftátiavtriufq^ ejrtremtr^t in fundamSto ;p)Ctmo flue ratione ftindádi. et flc í tertio modo eft tilí in fubftâtia altert’ ejetrcmi^oc plani’ babetur in alia tranílatione :vbi ftcbabefínt nue^et potitiam Dicta ad alt^d boc eft ptimo z fedo m ^ is oia funt ad ali^d: (O 9 tpm qd eft altenus DtdE ipm quidSHed non eo qf aliud ad illud.mSfurabile vero t fenñbile <1 intelleetua le eo aliud ad tpm dt ad aliud DicOtur.vult oicere <f rclattuQptimisDuob’ modis perfed:ad.alitjd:etnofi tííi eo (jf alíudteftrf ad 1 ^ . J n tertio modo tiít vnum crtremQ eft per fc fimdamStum rclattonis.reliqufi ve* ro dt «d aliud folQtqt altud eft ei’ . ITO <c bteutter Dict pót 9 btc eft DtH^tta ifto? modo9:qt m pttmie duo« h w eft relatio muniatita 9 invtrocy ejtcremo eft ratio

QiKcftío.fund3d(relationemvná:et ratio term(n3d(reIatfoneni aliam. ^n tertio modo eft relatio non mutua:fed ratio fundadi relationem eft tifi tn vno c^ttremo 1 m abora« tío tcrminadi eádem. aút additur ibt oe lUo qd bis Diceref idem.«c.pót cómentatot ibt flc mteUtgi:(|r altqutd Dical cóftitut per ilbtd adqdeflfenttaliteroepS detUicet tllud nonflt inmnfecum tUt. et flc cóftituttur per lUud qdeft mifura ei’ . fí igtf intellect’ 9tcenf ad mtelUgStem vt ad mSfuram/cóftituereí boc modo per tpmtfed tntelligSs cóftitutE per mtelleaum vt per fot X mamfuá.igif eritdrcul’ incóftttutiomb’ :ltcetnoneo dcm modo cÓftituSdi.t boc eft impolBbiletoum tamen vtrQqp cóftitutum DepSdeat perfe a conftituitetqtnon pót elle circulus m per fc DepSdSt^stet boc pót mtelU giperilludDtctum cómét8totis:ibt.$demDicere{bts* et túc idem ertt caufa t caufatum etufdemifed fadlius e]cponitur littera Bnftotelts ibidem ím aliam traníla tióemtqt fí tn tellcct’ otccreí ad intelligétem vt ad mi» furam :et cú d: ad intelligibile vt ad mSfuramidemvt mSfiirabile ertt bis Dtctú:boceft ad vtrQq^ dúo? vt ad mSfuram:qd eft tncóueniSs dc üuobus Dtrperati8:fdl5 <$ vtrQcp fít copíete menfura eiufdem.

Decertío articulo principali dícoqj re ^ latió pót triplictter fe beberé ad abfolutQ. Bno modo contmgenter z per accidia : vt fiVttudo ad albedtnem*B lio modo nece(Tano:vt relatio creature ad oeú.jCers tío modo f m veram idStit8tem:fícut in Dtuinia relatio Sibnalis fe bal>ct ad encntia:fcd non videE i f po(Tibile flt ampltotidititas que ptte Dicaf idStitaseflentía« lis:qt nec relatto pót cflentialitertncludt in abfoluro: qt idemeíTet eflfentialiter ad fe « elTcntialiter ad alte?: nec abfolutú et relatio poflunt includi in altquo per fe vno:fíc perfe vno y flt vm’ gñistet ipfí^ilt ;pptius cÓ« ceptus per fc vn’ . et tpm flt per fe invno gñe:qt fícut ín reb’ non pót ñcrt vnQ per fe ep Dtftinctts : mfí illa fe l?abcát flcut^ptius actus « ptta potStia i eodem ge nere : vt patet per ' ^ 15m.vti(.met8.flc non pót altqutd efle babSs per fe cóceptumvnQ:» cú boc perfe mclu> d is Diftincta mfi cócept’ vni’ flt per fe poti tiatis t aU circtter. terius actualis per fe Determinas illú potStialem.reIa tio % abfolutQ non polTunt babere talea cócept^ quo? vnus flt per fe oeterminabilis «altf per fe oetermtnáa q: fí aii4s cóceptue abftract’ fltmdtfferSs pót cótra« l>i per concepiQ abfolutQ quoufi^ flt Determina tifftm^ fub gñc abfoluto. cofímiliter oe cóceptu relatt tub gñe relatiuoineuter tgiEeft perfe cótracttuus vcl oetermi« natíuus alKh’ »)t vter<ç flne altero nat’ eft babere có ccptum Dcterminatiflimum m ptoptta cootdtnartone.ꣃ p bis ad;ppontum in actu cognofcídí oe quo ques ritur eft aliqua enti tas abfoluta : vt t u m eft tn pti« mo arttculo.ibi etiá eft aliqua relatio:vt ;pbarum eft in P*co?.c.io fedo articulo. £ t eptftovlttmobabetur 9 abfolutum et relattuúnon pñt cóftituere ali^d perfe vnúmecfaU lem vni’ generistqd fc) babeat conceptum per fie vnú.

bis fk’4tur <t act’ cognofcSdí vcl non eft aliquid perIVvnúvnt’ gñistvel nóperfcincludittllaDuoque ^ jpbata funt ibí cócurrere.vtdetur aút ,|>batum ! ptimo arttoilo qrefl'entialitertncludatúbroIutú|etptectpue ín ptima róne.ígitur videf 9 actus talts nó fít efí'entia Itter relattu’ flcut c fc includens relatíoní.vcl fl oical 9 eft quoddá totfi mdudSs ambo illattúc nó eft alí^d per fevnQ efl^tialíter relatiuum :fed vnú per acddi» eflentialiter includis alteram partem : fícut oiceretur ímptoptie 9 bomoalbus efteflentialiter albus.boc enim tmptoptte Dicitunquia nibtl cflentialiter ptop»««ídturoe eo qd non eft mfe aliqMidvntiro KTeotialiter:

x n L F0.X X X V 1 1flcut nlìjilpót eflir vcrfi w co q« eil in fc fiilfujtAcuf cft

«lud cums rô tocludit repU0nâii8fn«îô:qt non eft mfc poffibilctideo mt?il « : ocipfo pombile.vcl flbi eíTc pofll bilc:nc in ;ppontoi qd non cß ß fe vnum nt»?i! poteft ei cflc vere vel per fc idi. C © * Queraf fupponêdo opera tíoncm eflt g fc vn2:t per pn» vmu» generi« «d qd gc nu8 ctincbttf oicí e fe cR tn genere quaUtati0 bocfibaf oifcurrédo 8 genera p5 nó cft 1 genere fub* ftantie:? fimilttcr Dc oib^atiíe gcncribí^pietcrq» oc qua lit8re;relationc. acfionc ? pafltonc: non cft aút relatio vt «öitßcß «n pumo articulomec «cito ncc paflioí)üo p«mo B mcdmm cömunc:illud.f.qd pofltü cft in p«mo &rtkulo:q: flcut nulla rclatio ita nccvlla actiooc gene rc acHóismcc pafltooc genere paflionia cftßfcc:<ovU ttma agítíe vcl opcrantt9.l?ec.operatio cft gfcctto ?c< C l^ etcrca actío cft tráfmutatto alten^ inquâtû alte

C c .i'T rum:fl«itpot2ttaactiu9f3pl?tIofopl?0.v.mcta.cftpná ctpfum tráfmutádí altud mquätß almdipafliocttâcft trâftnutatto abalteromquátií altcrQ:opcratio aßt c«: gnofcSdivel appctSdi ncc cft träfmutatio altenuemec träfmutatio ab altcro:qd vldcaf eOc manifeftßztn^ bart pot:q: trafmutatio tä actma pafliua cft nccefla rio ad aliquS tcrrnmß accipientS efle illa träfmutatio^ Rc:qi fm tcrminß fotmalcm palTum fc l;>abet alttcr nßc

iS b ^ P^iue operatio aßt non eft ad aliquS tcrminß accipi entern cflfe g ipfam:lmo co mô quo l?abct terminum ad quf: nec eft ;pductiua tcrmint ad qué : nec cductiua oe potStia pafli nec inducttua tn paflum: fed p:efupponit ferminö. ote aßt actto oc genere actionis: vcl cft ;pdu« ctiua tcrmíni:vcleducttuavcl inducttua:imo co ipfo4 actio talte ponif l oiu(nie:puta generatio vcl fpiratio per ipfam altqme tcrmmue accipit ciTc. f. fuppofltum 0cnitüvclfpiratß.C£crtioflc.agcnsactioncwgene rc acttonte nunq» cft ßmpliciter cftctiue ß tllä:tmoe^ ßfectionc fua copíete agit comunicando alten gfcctio ncm:nßc aßt operatio cft ßfcctio flmplidtcr operétta relinquiE igi{ tandS 9 tUud abTolutúqd cft tn ocatio ne iit a'rquidoe genere qualitati0.C£t iî flua rpecic:'ano modo pôt otci <$ ©ifcurrido ß fpcaes illt^

Cc» gcncne rönabilms videf pottidß 9 flt m piima fpecic qt in nuUa alia pôt pont : patet oc fccßda ? oe quarta: te tcrtia cttä patet fl m illano flt: mfl qualitae fenfiM

C*cao. lie;flcut vidcf Ijabcri m pdtcamî tie ? cnâ qd vtdef in nui.vif.pbi.1lit tlla etiam puma fpccic videnf poni 0^9 qualttatce fpßalce:nuc flnt in cfl'c quieto flcut funtl^a bifue:fiuc fn lïcn:flcut funt opcratione: mfi foitcoiccs rcf (f opatione ptinSt ad tertiâ fpccie qualitatie : ? 9 flnt palTioncefpfialee:? 9 pbilofopbuemettonl ibi fe Cit cppzcflfc oc paíTionib’ cotpoialib** tanç manifcftié nbue.£t pules ocbit intclligt paflicnce fpQaleetlic; aßt m ala flt o’ftingucrc operation^ ;ppiic oictá a paf flonc cuiufmodt cft oelectatio vcl tnftitia m volOtatct qi opcratio tSdit quafl in tcrminß operationie: paflio aSt quafl a termino caufaf m fubiecto flcut tnftitta a trtftabili invclßtatc.tß m boc cóucnifit fpßalfe oßatio <î paflToiqt virötp cft m fieri in fubiecto:i:|) tato vtracp pcflct oici paflio ßtmSe ad tcrttä (ÿcci(m:qutcqd aât

ttcitf» «»"f a ^ P**"’ ® »«»"ti a: Ijoc falti vi* dcf ;pbabilc 9 opatio flt m genere qualtrarie. fL^on irabocvidefilludpl?rtofopbi.'if.mcfa.quoißmqutt»n5 cft aliqd aliud opue ptcr acttoncm^n iftie c^iftit actio vt viflo inviditr.t fpcculotio m fpcculantc.bec iHc.5n tctitio fua cft oiftmguercinter actioni tranfcuntS t im man2tî:vult Igif tbt 9 aliq actio ftt îmanîe ficut c^îs pliftcat oe vilione ? fpcculattoncttñ confiât 9 iftc funt opatioftce:tgif ocatio eft actio fm eß. pb<lofo* pbU9.iiÎ<oe at0.^ntelUgcre quoddâ pati eft.

etbi«^ii<tiicitflc:nötBflnonqualitatßeftoelcct8tfo:;plC.M.f.ibpter l?oc nciç botioi^: ncq^ em virtutte oßationee funt vtd c$ q ualitatcs nec^felicitae.bec ibi.(£3lti.vq.pbTfl>faee m i.ii? . <1 • a cognofcie oicunf ad a li^d .vb i côm itaiouoigm ^ cftt anim a, m af cflc Dc.c.ad alt4 d 9 oc q litatc. (^ q ^ u terea ß rôs fC^c.io> ncm:8bfolutû non oiftingutf ipcciflccß uli4d ejctrinfc« cû fed ß ;pptiam oifferittâ itrinfccâ flbt tabfolutâm ûc aût oßdtioncs Oiftmguunf fpcctficeß obiecta otÎiUta rpccic:qi oßatioiiee circa oifttncta fpecic m agie oifttti guunf ^ oßationee q funt circa obiecta c iu ia l fpcciet lUc aßt oiftm guunf m criio .igtf Ille b a b itm a io iio ilfr rcntiâ ^ nu m erali:? itafpeciliicä.d ll^^ctcrca oßano b ab ci^ p itam ßfectM ni ? n ob ilita ti ab obiecio:vt vi« detur fa n é m am fíftú .Ét pzobaf per illud. jc.etbi.c.ii9. f mvnûquodcç optimsieft operatio optim c oifpofltt ad potentiflìmum cotO que funt fu b ip fa :b oc cft circaob* tecium optimum talie opcrationia.

A d ifta .A d primu cgatio habet duasconditióce in qiiib^ côucntt c ù 8cti5c.pim i8 cft q^fem per cft in fìen.non oico fucccflìuo : qz operano eft indi* mflbilieiibd fic in lien $ in continua o c p id in a ad cau Tarn can d i z f m id i: flcut ocpciidcnna rei cóieruate ad caufam conferuanti:oc qua oictù cft pztue in quadam queftione babita ocifta matcnatfecfida condttio cft;(p operano tranflt m obicctO flcut m tcrm iiiß:!; non 8cct p t8tcflcß tp iam :qzpruppofiiüm fu ocflc :i^ptcrift80 ' ouae pdinóce pót operano oici actto :flcu i^ p tcrilU a flgn ificafgràniatice pervcrb iiactiu6 : ‘i;pptercafdcm otcìf operano actue lecQdue: % ita ifta oifimctio actto n ie flc m tcllccta m tranfeunti ? tm m aniti non eft ge* nene mfpecice:fcd vocie in flgm licanonie:nam acno tranflenecftvcra acttooe genere actioniezacnotm m a ncne eft cqualitaezfcd cquiuoce dz actio;pptcr codino nce p z e d ic ta e .C B Iio m odo pót acno oc genere acno n ie otuidt in acttoni im m anenti? tràfeunti flcut fupc n u e in inicnoza folù ad foim ä inducía ß motum in p a f fum aliUd ab a g itec ft acno oc gm creaction ie fed end ad fozmâ mductâ per m utât io n i iii ipfomct agente: lU la ein foim a abioluta cû flt noua eft tcrmtnue alicuiua actionie pzopzic oictepcr quam acciptt eflc:qñ ig iiu r fozma term inane action icft c^tra tpftjm agctie : tunc actto il la tranflt:qn vero foim a illa cft i ipio agcte:tßc acnocfttm m anie.D iftinctioiftozßouozü modozßin» tclligcndi actioni im m anenti patenqz tllud qd fm pit mum mtellectû otcif actto im m ancne:l;(coictf termt* nue actiom e tmmanentie fm almm m iciicctâ: 1 q d m alio fedo mtcllcctudz actio: cómunúcr intelligim ue ß bocqdeftelicerc:qftoicim u8 9 potentia clictt opera« tto n i:? ß q ô oiccreu)ñ otcimue ^ mcmozia Rue flippontù pcrmcmoztam oiclt vcrbûz'z g fpirarc qß oif cim ue çp per vo lun tati ip irat quie am ozi.|[;3lfte fecS dueinteliectueoctfteoiftm cnonc actton teim m anen^ tie ? tr anfcunt ie:licet flt verue:ncn tñ cft oclntitione pbtlofopbi flcut pzimuerpt patet cpeo qdotctt.i^^ne* ta.non cft eliud opue pzeter 8ctioni:opuevocat opera tum.pzetcr aßt tlUm acttoni qua tn d u af vclcducttur operano eft a liqd opue:boc eft tcrmmue operâtie:pu ta ipfamet operano:? fcquif t b i . ^ iftie ejctflit acn ovt vifio in v id itc :rb i fan e c^pztmtt ç v if lo n i vocat actie nem linm ancniim on aßt aliquS aitam cui^Vifio flt ter m m ue. C S d fcdm pôt oicf 9 flcut cflc albûeft babcs rc albedini ta n ^ fotm à:flcfcntirc vcl cflc fcnticnti cft babcrc fenfationi flcut fozmâîvndc fl obicctâ vcl ocus caufarct cifccnue ftiiiation i nôoiccrcf fentire: fcd Iqfeftnfue mquofubiectiucrccipiffcnfatio.cftigiturfentt re rcciperc vel babcrc fcnfatieni:flc iotelligcre recipe*

£ v

f f te fntellcetfonf? qufa Ifeet (nteUectud f m al(qu3 epf< ntonS caufarct m fe ínteUcctionS:tñ non otccref mteUI gcnd in l?oc (g caufstHcd bñ ocnotarcFaltquo tnô aver t>o (Ignificante talcm actions vclscaufationem: vtpote fl effet impofltS talcvcrbû mtcll{gtlîco:q6 tQil tntcl l^crc cft pati no jpbat fit c fc oc genere palíioms:f3

i.tbanffd ^ fo:malitcr oenominat ß !?oc 9 rccipif in alique fut> ß j fcnfu9:mtclligcrc«fl rcciperc inicllectío»

ncm:t rccfpcrc:cft qtioddâ pttf.ltS*^ d*pót vno modo 9 operatlOBcs virttitie oicunf actios nes cltcittue operations ptte oictarii: t illc acttoncs bone funt:qt generatio boni ett bona.iUc aQt operation ncd actiones non funt qualitatcetfed^ptie funt oe ge¿ Rcrc acttoms.’ Dc intellectus videC pofle );¿ben a cos mSratoiequiad^ationSilliusmcqpvirtutisoßatio« ¡tes qualitarcs rät. oicit fie: fiqutdi operatto motio cit operattuamio tio aGi nó efl qtialitas: l?ec tile, ojgatiua motto pót oici motto ad operations. | £ £ t ß obüciaE c l;>oc oicit nccp fclicft9s:p5t oict 9 ficut nomi opera ttonis fumiM;ic minus 4>ptíe p acttone terminata ad operations ptoptie oict3:fic feitet tas pót imptopttcfu mí p actione terminata ad ipfâ tfufflcit Briíloteli ac cipere operattones virtutis t feUcitatSp:o illis p qtit bus fu^tctenter potincare cótra pofittonS;oSi>onu5 efi qualités cótra qua intSdit fa cere initâtiâ.CBUicr pot oici ad ills auctotitatS 9 intSdit ibi tm oe qualita ttbus in eíTc 4cto cfS otciime«$vtrlutis ogattoncs qua« lirates funt:q6 apparet ß f?oc q6 negat ibt iliam cofe« quentiam:ocIcctaiio no eít qualitaongif non efl bona: c;pbaf nófcquiSctlIam tnftâttam.ne<^cmvtrtuti9 •zc.antecedSs cm in lila cófequStta non efl verQ: niH oe qualitatc gmanente.nam oelcctatio vere eil qualttas: fed in ñcri.igií fufftcit fibi Citare oe lilts que boc modo non funt qualitater.hcut nec oelcctatio eft qualitas.f. nonm fleri.^ aOt oclectatto^ere fit qualités ;pbaf tp

vide I? 4.0 ibidS,na intSdit ptobare 9 oelcctatio nó ell mo« DbvR tío oiminquitmotionumptopttcvtdcfeirc velocitasi

' tarditas vel in fc vcl in c6paratione ad aliud. oelectas ttoni aßt nullG botS ciriflit trâfponere in ocUctationi velocitcr vel tarde cíl*non eíl autemvelociter Delecta« rf.vult oicere (p oelectatto non ell velop % ideo non e(l motustfcd cótingit velociter tranfponi vel trSfmutari ad eS.tgif pót clTe terminus tranfmutationfs vclocis.

»•C.10» fgiS pôt ciTc temtinus mot^rfcd f m pbilofopbQ*v.p!?y. '' motus nS pôt efTc q fe ad actions t palTionS.igfC ipa oe

lectatto nósíl actto ncc paiTio: 7 tficoifcurrSdoc gene ra reltnqutf tandS tp eíl qualitas. lU igtf qm feccrCt Iflam coiequStiatn fuppofucrút tanq» verá: oS Iwnû eft quelites babSs effe quietfi.oelectationó cft talis igti. tc .C £ ta d iftâ maioiS tacta in cntbrmcmatc rcfpcn^ det pbilofopbus Q inftàtiam oe operattSe virtutts.Qt afitnon ols operano fit actio;pp:ie oicta.;pbai g illud ibidS.c.v. Sppetere inquit oelectationem cj;iftimabil quis vtiiÿ oSs:qô ptobat fubdens. i0 ,uoniam tvtuerc oSs appei(it:vtta aßt operario quedâ eft: bec ibi: quos modo vita vel viuere poffet oid aciio oe genere action n is .C ^ d aliud oc.va. pb7n.litrera pbilofopbi fmeg

Di) que oicta funt in (Wo articulo tntcUigSda eft ßc:q: fci* cnttenecelTario anncjca eft rclatio ad obiccium intra:« Ita nó eft a ptimo alterate immediatetncc p cófequens ad ipfam cil ptimaaltcrattoifed illud quod comitato: addit ei:ponSdo 9 oignius eft (p fit oe.c. ad aliquid 9 oe qualitatc.-pót babcre altum intcllectC: oe quo otcef refpódendo ad argumStfi ptincipale. | £ S d pttmS ró« non oicercf.q^ actus O'ftinguunf ç obtccta quantii ad mamfrftanonS:qi mantfciìfot eft oiftinctio obiccto? 9 •ctufii tp Hit taó* tp manifeftioti tnnotcfct t i fta .d é t

confirma! f^ o c íA t^ be a!a ficutvuU pbiIofopbtt9 9 actus oifltnguunE pcrobtecta immo magts 9 obleera X» 99*^ funtpteuiaipflsactib’ ptopterq6 opottetpuustra* indt» ctare oe otftinctione obiectotû actuQ: (ta ctiam vult9 potStte otdinguunf per actus b^c afir non eft eííeo» rtaliten qt act^ efl cfTentialiter poftcrloi potStia: 1 po* ftertus no cft per e rô otftinguSdl ptius.igii nec ibi lU lud altud.f.oe obiectis in cóparatione ad actus ocbet Intelligi oe otllinctione efTentiali. Pót i^ct 9a;quo aliquid babet cntttats ab eo babct vnitaiS.« per confequSs oi(linctionS:caur3iû iglMlcut babet mtitd tern a quacQi^ caufa per fc: ita vnttatS t oillinctioni % cttam q6c&p oepSdens ab ilio a quo oepSdet cffentta liter.« majctme verQ eft boc qfi oependet ab alf quo tati ^ a caufa pptia liue termino ptio fiueocpSdentie:qz quâdo cómuniter tcrminat>oep»endStiam eius« alten:' nomi ta accipit vnitas cius « oiftinctio ?m vnitatS« oi ftmctionS talis termini oepSdentte;iiunc aûtactus oe« pendet ab obiecto tanÿ a termino ptio fue oependS« tie.iConcedi tgii pót actus otilinguunf Q obiecta IV cut per aliqua c^trinfece a qutb^ actus oepSdent oc« ^ pendcntta cITentialt « ptia non tfi otftinguuni per tl« la ficut c fotmalia Difttnctiua:nec ettam:qi& eft ad pto« pofitum ficut Q términos relationis inclufe in acitbus £ t cQ Diaf 9 abioluta otftinguunf per intrinfeca.^« rum eft tan^Q fouiialia Difttncttua.C&i aÛt accipe« re i^ nonotfhnguuniperc^trinfccaiconcedcnd&cfi'cc fic tntelligcndo fícut per cotrelatiua % per fe términos relationis:qt abfblutrinoii requirit c):rrinfccû vt per fe cotrelatiuQiicc perfe termmû relationis pofTunt tamS abfoluta oiftingui per aUquac^trinfcca ficut caufata per caufas4>p:ias fiue per Ula ad que babSc ptoptiani t>ependSttam in cntitate« vnitate:« talia funt fubiectt refpectu operattonfi C B d altam rcnS peter per idem qt actus:« fi nó fit eflenttaliicr relatiu^: cû tû fltperfe medium vniens potStiam tali obiecto : DtciE perfectio ep mafoti perfectionc obiccti: fed tftam perfections n$^abet ab ilio tan^ a pncipio intriitfeco:fcd ficut a cati faeFtrtnIecavelliiItSabaliquoeFtrinrccoqútermmet oepcndcntiam cius efi‘entialcm.D c quarto principali dici poteft.q? illaquelites que ve cft operetio vcl includi! m operano« ^ ne nô babet relations ad fubtectujmagis ^ncittiais . alie qualitates:« ideo fi ponaf alias non efi'e ciTcnttall ^ ter relatas ad fubicctû oc quo nô eft modo qucftto: nec ^ 2 * ^ Ifte poncf cflimKaUter relata ad fubicctâ.|tC^ fl Oica tur tftam cfTe in fieri: « per l>oc ciTentlalius oepSdcre a fubiecto:^ alias que fût in facto elfe vel in quieto effe. C^efpódeo iftud non variar ocpSdStia ad rubtectù:f5 rantù variar modù efl'endi tpfius fotme in fc vel faltem m comparatione ad caufam oantem efi'e.

A d argumetum principale dici poteft9 tt aliqua vo imponeref ad ptecife fignificSdfi enti« tatS abfoluti que cft operano vel in operationc: « g fe In gencrcqualitatis:fignific3 tò illius vocis poffet in« rclligi nó colntellfgSdo obtectû in róne tcrinmt;fed co muniter voces imponte ad flgnificidfi oj)erationS ms pottant relanonS vcl pttncipalttervel conotando.« r5 eftqt operattocómunirermteliigiifubrefpectutcnds te ab obiectS.« fub modo quo mtelligif fub eo comuni rer flgn ficaf.£):cmplGrpectcs intelligibilis eft quali« ras abfoluta: qè faits opottet eos cócedere qui ponûç fpecicm CiTe fotmais rattonS intelligSdi.f. per fe ptinct ptan'uam actus:« tû cómuniter vocaf fimilttudoobtc« cifcnó 9 fila fit relatloqui per fc impottat boc nomcn

t i ,

X I I I I .

flmnftudd:fed qi ip« sp naiurafua eft qucdl fotma imi tatius'i rcptcfcntatiua obiccMudco 6t nmditudo talte fc3 c imítattonítctiá c5 ngmffcaf c l?oc noinéfpectcs 8dl?uc non fignificaf fub rone 4bfolutt piccifc fcdícluí dendo lUâ relation! Tub qua pmuntter tntelli6ií«vndc etiam fpecics 6t alicutus obtectt fpecics.'pfimilitcr c(t &c VOCÍOU0 ngtiiiïcâttDue operations. C ^ t a argua? altqua operat(o:puta iUa que non eft obicctt:9t cpiiïés ti? nó Ipabet ad obiectû nifi relations potSttalem : núc aút opottet comtelligcre obiectù tan $ termtnù actua It? relationi? : qt qut Cecliigit actú cognofcSdi opouct vt coìtelligat obiectù nó imvt cognofcibile fed vt actu cognitù.igiÉ cognofccre tmpottat relations actualem.

relatto que quantú eft perfbcte fiindamStt clTet actuali? «^pter non entitatS termini eft pofTibilt? ipa oenoiai frequSterfundamStú velfubiectù quan actua liter tneliet. ¿£)cem plú côccdiE aia feparata nó eft tin tncltnabtli? ad cotp^:fcd indinaf ad cotpuet tri non eft ibi actualt? incIinatio:qt termini nó eft m actu fed fi tato actualtter oenoiat:qt quátú eft e^ parte aie actualtrer lnefrct.C£onnmtlitcrdt fcientta ptactt* ca t>ir(git:licet nó Itt actualt? mrcctto ímeá : puta qñ nulla alia potétta ab mtellectu operai nec mrtgtf fm cam>C£onflimiltter 6t $ albedo eft mSfura oim colo«

I me W,f» rum i flc oc pttmo tn quolibet genere rcfpcctu poftcrio < • rum:Ucet qn(^ no ilt actualt? mSfuratio;pptcr ocfectù

termini.ClConnmtUtcr pót otci Ijic: 9 qt relatto opes rationi? ad obiectù fems quarú eft e^ parte ci^ tneiTct actutideo fub róne et quafi sctuaUter inl^erSti? opera tio intelligif.i fic figntftcaì: 1 flc obiectu; cotntelligtE vtfm in l? actuals ocpSdítli.C 5íludq ’óotciú eft ves rum efl’et fi cointelltgercE femg obiectù iubróne mSrus re:qt relatto mSfurabilt? eft ibi potSttaIi?.vt ptUi? Dt« ctum eft: núc aút intelligSdo operations opottet coin« telligere obiectù tan^ illud qé attingi f per operatio s DC3.feacri« fl Î0IÏ videi elTe DicSdù 9 opottet obiectù

_ coinielligi tali actui vt tenntnu) attmgStte vntonie in actu O' vt terminù ocpidentie vcl mSfurabili?ìifta aùt attingentta eft relatto réni? in actuabftracttuotfed qt fub róne tlllu? relation!? attingStte cómunitcr intellt« fS,ifA boc attigStie actuali9:licet illa nó fit actualita? realt?:i^d actualita? relationi? rónt? : 1 ideo comuni^ operatio figniftcai fub tali relatione actuali.-z opottet obiectù comtelligi vt termina? talSrelations actuals

Ca. De qli; patet 9 tllud Srtftoteli? in pdicamSti? nibil tate ad ftnSptoÌpibet idS in plurib^gcnertb!^ enùciari: q6nó eft v c j

rum pe aliquo per fe vno'.fed oe aliquovno per accidS? q ¿ etiam qncp vno noie fignifìcai ficut fotte ì^oc noie

9. rclentta:fed non^ipter boc eft vnù i>ptteqò eft vnù fm eiifmitionS fm lUud.vO.meta.ca.iii. ©iffinitio vero eft non fi nomen rónt tdem fignificct: oS? eifi róne? elTent terminl:l?oceft Dtffinittone?:i ;pbàdo cófequStiam fuD dit.è i lt etri nomen qò cutlibetróni tdS.iSuare «T'Ita? oiÙïnitiocrit.£t ejc l?oc poiTet Intelltgi Dtctúauerroí? v^.pbyfi'Oigniu? eft iquit quod fit De ca.ad altquid 9

C5, lo . W qualitate.qd foite verù eft quantù ad illud quod fo: maliu? eft in fignificato nomini? impofitr ambob*' vclilli toti pet acctden?:quod eft abfolutum fub refpectu

X ,c .io . C f i i ì boc etiam fotte pót intclligi iiiud.v.meta.^ ali« 5 dS in ptu qua Dicunf ad altquid f m genu? vt medictnainquit eo eoe qualis rum eft que ad aliquid : qt ipfiu? genu? fcientia vidcE tate ad fis efl’e eomm que ad aliquid.nomeii fozte fpecici imponif iwnj, ptecife ad fignificandum quali tatem.t ptopter l?ocno

JiciE ad ptoptium cotrelatiuû. nomen aut generi? non imponiE ptecife ad flgnificandum genu? flue qualttati fed ad figmficandum tpfam fub refpectu,

fgtueftto.)ciii|.

F 0 .X X X V I I L

Onfequeter quEcriturDc l?t? que ciinSt fpecialiter ad creatura l?abStS vita itellectua lcm.£t pamo Del?i8 qfunt com munialpomini« angclo.^etnde De |?t? q funt f?omtni;ppita.£ó« munta funt ifta intellect^a volù

' ta?.De intellectù fuerùt queflta Duo:vnù De obiccto.aimd De caufa actiua actu? intelU gSdt.'l^zimù fitit.^trù ala fue naturali efectioni relt« era ponüt cogcfccre trtnitatS sfonarum in Dluinief èt Idem pót qri De angelo, videf ^ fic: qt qut pót cognos fcere aliquS actù cognofcSdt pót etiam cognofcere ob (ectum vt eft obiectù illtu? actu?mùc aùt aia vel angc lu? ejcfua elettone naturali pót cognofcerc actù bea« tiücù altertu? aie vcl angeli: 1 obiectù tllm? actu? eft D eu?tnnud:tgif«c.;pbatiom 3ioti? act^eft naturali? fimilttudo obiectt acrus etià q fe tSdit tn obtectù.igiC qui cognof^t illù actù;pptcrvtrâ(ç cód itionS ptedicta fequif q cognofcat obtectù.;pbatio miiiozte: potentta non impedttafcd fui naturali gfectiont relicta pót cos guofccre q'òcù(^ ptentù fub fuo obiecto ptimo fiue ade quarotalioquin nó elTet fil>tadcquatù:fcd obiectù ade* quatù comune ta angelici intellect^ ^ noftri eft en? m comuni vel faltSens limitatùtactu? aùtbcattfic^crea ture cótlncf fub tfto obiecto pttm o.C^ontra obtcctù fugnaturalcnon pÓt creature cognoiccrecp perfectio* nc fua naturalcq: tunc non cfl*ct fibi fugneturalc:nunc aùt trinità? obiectum fuperna:uralc: immo obicctum beatificum.igitur«.

Ad intellectù quæftionis aliqua pmictanf.pìimo De cfectióe naturaliaìe vel angcli.Bnima l?umana*i fiin quocSq? ftaturflue.f. nature mftttutc fi« ue Dcftttute fiue reftitute l;abeat eandS gfectionS natu ralem intelligSdo De illa qu3 cp neccfl’itate natura rc4 rlt:tñ ad gfoctionS naturaléfuptemà in folo tertio fia» tu atttngit in 4 nótütbabebitfu^naturalS sícctlone glotieîfcd etia gfcctionS fupmâ ipfìu? nature. ì^oflct fg if intclligi qftio vel De Illa cftctione naturali qfemg !?abcf:velDc iftafuptema. a tùc in ptimo intellectù b fi ' ptoptie«: aia relicta c. fed in ifto fcóo intellectù mas gt? ptte qnf l?ocmodo.Bn aia ad glvctionSnatura- lem fuptema rcducta cp tfta cftctione pofl"! t fic cogno fcere trin itatSfC^céo pmttto 9 a ia ; pofle cognofcc re aliqòobicclùivno modo pót intetlig! tpfam pefTe re cipcre tllam cognitioncm.Slio modo tpfam pcfle atti aere t illa cognitionS: 1 boc ve! cp fc folavel faliS e?; c5 curfu caufarù q nate funt cócurrcre naturaliter ad iliù tif«tù.5ftoz8m?b:otQfc63infcrt p«mù:fcd nó ccóuer fo:q: ad ptimù fuíficíí nuda capacitas quo lapio c ops pofitù nó pót cognofcere.qt répugnât fibi reciperc tllQ actù.Sd fcém aùt requiof 9 tali capacitati cotrefpò deat aliqua caufa actiua naturaliiiqi verooiffjculta? eft ptincipaltf îfcôo mSbto qfttoni?: ideo De ptimo btc uiter cipediSdo pofl'et cÓccdi cp fl intellect^ poflibili? eft^ptia potStia receptiua cumfcùc intellccttoni? ita q>l5requirafaliq6pteuiùtntellcctiont notùtanq^po _ tStia receptiua vcl ró redpiendt : ficut fuglrctc? pont E ratto recipiendi colotemttunc quodcuncp en? quod tpa bet in natura fua intellectù polTtbilem potcfl ep natus ra fua cognofcere q6cPq$ cognofctbile.boc eft reciperc cognitions et^qu3 tù eft cp parte fui.CCertio ptcmir» f 0 q» cognitto intellectiua oc qua eft queftio pót mtelU gi cfccta aut imciecta:i intelligo ad ;ppofltù nÓ Dc fccttonctntSfluatfed oe ÿfcctim cp parte obiecti. çg,t

jN l'-/£RSlDAü DE NAVARRA BIBLIOTECA DE HUMANIDADES

jC.C.2.1.

0

(Uaíntcwí69ígfcctá<iuaattíngtf0btccíu5rubefccta rône fue cognofctbJlítatís.í^oc cft g fc^^ptia i oiftiiicta ip e r oppontfí imgfecia wcaf illa qua attingif tiíi per

£ scctdSd vcl tm m aiíquo cóceptu cót vcl cófufo.C^*^ cogmKoíuftmctaveleftmcdiaíavcl immediata, oico immediata qñ obtcctO nó medíate aliquo alio obietto intellrgif g qó vcl ín quo mtclUgaf .tta ç l?ic c)ccludít medium cogwtumon aútmcdmqdcflct piccircró eos gnofccndi vcl mtcUigédJ. 9 íoíu*tíotiem qfttonis tria funt vldída. p:ímo oc cognitione ínigfccta.fcóo oc cognitióc gfecta tninicdiata.i tertio bc cognitione mediata.? inquolibct iftotfi ad qua pót anima vel angelue attingere e^ gfcctione naturalivno modo vel alio tntellccta.

De prímo.IntelIectP fc3m pfim.ííí, deatalpabct ouplicé ogatíonS.f.tntcIligétiam flmplíciút intelligéttam côpoütom.f. cóponcrc ? oiutdcrc tn telle cta.? púa pót clTcfíncirc$a.?nó flc ecôuerfo ?c.<C1 íí motgifvidendií eft DC puma cognitionc.Dico afac^ pcrícctíoiienaturalt cti3 qua t^abet m ifto ftatu qui eft Inter trc0 ftatus ínfimuetpót l^aberc mtcUectioné Un» perfecta ifto;íi termínoiíí bcua ? trinue: nóaút gfcctá pôtcmc):cognitfoncl?üi^ cntta abftraljcdo cognofcc* re ene fm fe: ?flcoe bono. ? t?oc iftomodo qucm tágrt Sug.vttj.oe trt.c.iíf.;6 onQ l?oc z bonúillud toUc \)oc ? ítlud z vide (pfumbonií n potce:ita dcQ vtdcbis. ibi» dem infcnuafatta patetquó nonfolúpót cognoíci ín ifto quafl cófufo cóceptu boni:fed in cóceptu queda modo^ptiotn intelligif bonú per efiVntíável bonít fun» mum.vnde ait mfcriue: fl potería flne tilia 4 participa tiuc bona funt perfpicere ípfum bonQ cuiua participa ttone (unt bona:gfpe|:eria Dcu5;4EConflmiliter g I?oc vcrO pót intellígi tpfum verfiif m Bug.ibid¿.c.t{.Deus veritaa eft.cQ dt vert taa mane íl potes ín íntcllcctione veritatia:? (1 intellígad verità te nó tm m comuni : fed per cfli:nttá tani l^al^a cóceptu quodlmodo ptopuum í>eo.C3S:cutterbico cp quodcQtp tráfcldcns g abftra ctioncm a creatura cognita pót mfua mdilTerétia ín« tenigi:t tunc cócipif beus quafl cófafe flcut animait U tcUecto Ipomo intclligíf,0 ed fl tale tranfcSdeua ín có munì intelligif fub rône alicuiua fpecialtous gñ’ctio«

^ ni8:putarummQvclpUm(ívetinfimñ.iam babef côce ptus flc oco;ppUus nuUi alQ pucntt.i[(£onflmiIttcr abftrabedo a numero ptoptie accepto qui.f. eft quanti tae Difcretan-ónS ptoptie oifcretionis í^abcrí p5t côce ptus eius qÿ cft trinitds.£t ad iftummodO acqutredt cognitionô Amplici iftoiû terminote ocus ? trtn^ilffis ctt natura anime etiâ in I?oc ftatu. C i^ u o d baf pua mo:q: fidelis ? inlidelm côtradicffes fibt oe I?ac^pofl tioneweua cft trtnua ? vnusmon tili côtradicQt ftbi oc nominibî’tfcd oe côceptib^.-qd non cfl'et nifl vterqj in U tellectu fuo l?aberet cóceptQ terminot(t.Cfl^e fedo p baf :qi fldea que oiftingtitt iftfi ab iUo c0 non flt babit^ fnclinâs ad aiTentiendû ejc no tttia tcrminotQ non cft rÔ nofcSdi tcrmtnos:red pfupponit cotû notittam.fC^^f tio pôt ldi oft¿di.qt abftractio entis ab f?oc ente: ? fS« mi ab J?oc fummo tn fenftbilib^ ft naturalis.? ifta ouo ílbí côiuncta non i?ablt repugnâtiâ:p2opter qd rô tfta

S>c^4 *. ena rfîmS non eft rô in fe faifa: flcut loquif pbilofopb^ v.meta.c.oe faIfo:ç tlla rô eft î ft falfatcui^ gtcs indu dunt rcpugnâtiâ:? illa non pôt côcipi aliquo actu flm pltd intellect^:? per oppofltQ‘ift8*.«ns fiSmu): pôt vno actu pdpi:qt altcrfl iftotfi non répugnât alteri.|î|î^ca Hat vltchus vidcre qualiter anima IpabSa notittam oc ptedictia termtn(0.f.ocu6? tnnus pofli t c^natura fua cognofccre veritati 1^U 0 ;pp«fittoni9.Deu9eft trinai

? cG pofllt íntclltgt oe côplcjtionc l?aberi nottHe credu litaiis vcl Cdcntie:? Ipoc vcl fcientie;ppter 4d:vel qt v i dcndQ cft que iftarû pofltt babcrt oc ifto côplcjM. oeu9 ^ cft trinua^Dico puma.f.notitia credulitatis faltem ? acquiflte pôt baberl etiâ modo ep naturaItb’ l?oc;{^af qt fm 3 ug.)n be ciui.c.(ü. £ a que remota (Qt a noftns fenñb^ q^noliro teftimomo fcire nô ponumus.oe I?i9 altos teftes rcqutrtmu$:cir(ÿ credimua a quoi^ fenflb’ remota cife vel fuifl'e non credimua«? tdS.p7. oe tríñ.c* >;í).vel.)c iií. Gbflt vt fdre nos negcm^ que tcftimonto oiduimus altoiQ.Blioqtiin nefcimns die oceanGmefcl mus efle terraa atcç vtbes que celeberrima fama com mcndat. l?is ? flmilib^ auctotitatib^ eius Ipabe« mua 9 credere poflunma tcftimonto aliotfi etiam tam ñrmt ter vt illud credere oicaf apud eum fdnr.igtf ma* gia poQumus ? magis oebcm^crcdere tefti magis vc« rad:? adbuc magts cômunitati gfone flngulari nüc aût ccdclta catboltca eft cômunitaa marime vera^:qt tllamat(mcvcritat2cômendat?m2dacium rcptcbeii dit.igif eius tcfttmonio certin'ime credi pôt ? ptedpuc in illis m qmb^illa plus o3nat mSdacium:puta oe bis que funt lidei ? motú. Cl^<^tcft igif vlatot e)c natura fua audita z tntcUccra comuni ooctrina ecçlefle ñrma credulitateaflciitire bis que ipfa oocct oeñde ? moti« bua:intcr que ptindpale cft oc trinliate m o tu in is .^ iftacredulitate acquiftta videf acdpi illud ad^oiTi.jf. ^ id e s e^ auditu.f. faneooctrine cbtifti: oe qua fubdir» taudima aât per vcrbiî cbufti.oe ifta etiam pôt accipi lUud Sug.côtra epiftolam fundamëtt.^go inquit euâ gclio non crcderë nifl me ecclene catbolice auctoutas cÔpeUcret.C^ct] vlrra iftam ñd¿ acc^tfltâ babemua ñdem.tnñifam.? ad iliam babédam:!icct poliit bomo 6 e% naturalibua fc otfponere: non tñ e% natura mtrlnfe« ca:nccetiam côcurrenttb^ quibufcGc caufls naturali ter motmts tntellectua ad câ pôt attingere:qt lUam fo lus ocua infundir qut non eft caufa naturalitcr motiua alicuiua tnteIlea^caurati.diComp3rádo,ñdS ínfufant ? (idem acquifltâ ad actum credendí in boc cóueniunt qr quâdo infunt eidS anime actuavnua ? idem credidt elicif f m incUnationlvtriufi^tqt quSdo funt oue fotme que naturalitcr inclinât ad aciù in eodé operite.vtra#

quantij eft oe rencceiTario ?fcmgincl(nat ad actCt: ? ideo quadocQ^ actua clicif:elicif fm incUnattonivtri ufcç. £ t fl g boc qd eft actli crcd¿dt mntti fldet iftt intei ligaf actQ elict fm inclmatfoné eiua: tunc còcedenduj eft actus credédi inm'ttf vtrtcç f^dci.£ft tñ oiifcrìtia vna quàtQ ad bocqd eft actS c[tccrc:ifta.f. q> ej; fide ac n-, quinta etiam (t fola inflt pót elld actus crcdendi:flcut crcdimua ccrtia articuìia tcftimonto fidedigno aflVrés tia:ad<}ue tñ:non tndmat altqua ñdcs infufa.iixrctis 018 ctiam in vno articulo oifltntit : ali/a articuìia ere* dcndomon cjt ftde infufa. cO illa non pofllt ftare c6 bea refl in quocui? articulo. S e d ejcftde folum tnfttfa non poteft quia elicere actO crcdidi i i?oe w Icgc comuni licet oeua fidei infiifc aflìftendo poffet mouerc mtellc* ctumadaflcnticndQ actuaUtcrilli ad qdfidesillaiii* cl(nat:redt6c fotte non ex fola inclinationc Rdei tftiua cltccrcf actus ille:fed ex motione oiinna : ? multo ma* già oe Icge communi cj; fola iide ínfula non pót babert actus crcd2di:boc patet oc pucrobapti;atoqui ñ pofb eanutnrcfinoefertovcl intcrmitdeicsi nuliam ba^ bcret ooctrinà oc credidia nG$ actQ rectQ credidi eli cere t.£t rÓ cft qt ñdes inl^a inclinât ad credidum ea que non babent euiditiam ex tcrminia : nec includunc alíquá cuiditíam cóoceionia rcrmmotS fl termini flot apptebifl ex fcnflb^CContra.nec Ade» acquifliaii»* cUtdit ta li ew<JiU9tth (E^^ponfloni qucrc alibi.

XIIIL F0.XXXIX*C S I f 3 &iffCT«íá crt qu3 i5 ad l?ôc ç actfi ftmfti lîdci: cjtiïdfisinfufanSpotîcliiiài'c adaUq^fiirunKinclinai

f l âSt virtute lutniwd oiuini cuius €il participanoî z ua notmin ad tllud quod cftcoiifoimeiUilumtm oiumo;

filiere ad B ctusigif crcdendimquaiitûimiitiftaifidcinonpôtboc in j)lo> tendere m aliquod fJlfuin. Sed ftJce acquiiUa ccmu*reoottaiÉo niteriniiitif airertiomalicumatcilisquipofrci ocftcclUKîXbicre-'HdcoiUafideenon iribuit actui crcdcndttnquan»^ ia .tá . iu'î* ifitiitiî quod non polTit fibi fubeiTcfelfumt fre*

quenícrtam2iioiiflbífubeftfairum:qfi.f.icíli0cuií»teíftimonio tnnui! ut teftifiicádo tUudfÎt veray.Êt oipi c5 niuniter qtoeo iminediate reuelanti poflet quis erede re creduli tare acquiflta.fi aliud non fit verû reuelan a i>coQ’ actum credi dl vel nofcWi cauftri immediate a ceo in eo cui fit reuelatio.gt quâdocficp ad idem indu nat ftdee infiJÎai acquilltaaûc neceiTario acquiate nS fubeftfalfum:non 9 Ipecneceflitaa ntejwpfaftde fli9:fed cp infufa concurrí tc cÛ ipfa ad eOdcm actum În n itii igif actu0CTcdendi fïdeimfufc tio» regule cer te omnino infallibili a que act^abeat 9 »5 poflit cfic falfueifed mnitif acquifite tâg« regule minus certe: qz non perillarfl repugnaret actut 9 eflet falfu» vel circa ftIfumobicctQ.C<Contreiflamoiiî:r5ti8m p5t argu» fic:quâdo ad cQdem actS concurrtt régula fallibili^. U cet cQ regula infallibiU ille actue nô cfi infallibilie:^« bafperfimileaitejcouab^picmiflie quarûvna cfi nei celTane a elia contingent non fequif côduflo necefTa« rie:« rt efi;q: quod oepêdet ejc plurib^non pot efle per fectio:te coditioms quodkp tlloçînunc aût 4cû(p ect» credèdi ad fjoc 9 eliciaf oependet a ftde ecquiflta m® uentetigiî fl illa fit falltbilie : nun^ actu» elici tue ent cjf ptincipto talttquin fibi pofl'et fubefl’e f^fum.fE^e^ rpondeo ad quodcûcp inclinât lumen ftdei infufe illud cfi Determinate verû: fl eût ad idc3 inclmet fimul aliud quod quanti eft oc fe pofTet inclinare in falfum non ab tllo alio:vt talc ab ifio lumtne l?aberci i illo actu nS nt oeceptio. C C e rtia oifferêtia pc^et poni que cSue*

^ nit cû ptimatque fcj eft 9 non percipio me inclinan m actum per fîdê infufam fiuc fm illam elicere actuj: fcd f iît percipio me aflVntire Pm fïdcm ecquifltamvel ciu® ptinçipium fc5 teftimonium cui credotqt fi perciperem me Ijaberc ectfi f m fidem infufamta cû boc fctrî q» fm fidcmmfufemnonpôt t?abcn ectuentfl oetennmatc vcrus : pcraperem ç actua meus non pofTct efle fai» fUs:qt c]cf?ocfequif ç pcrcipercm obiectû actus n3 poflet efi'e falfumn tuncfdrcm illud.t.infallibiHtcr ca gnofcercm lUud cfTe verû: quod nullus e^penf m fe vt aedo:quatitûcuncp altquis tpabeat vtrâc^ fidem:*! fm vtricp alTcntiat : tantfimodo tgtC crcdimus in vniuer« fait 9 tendens in ÿiquod pple^um im ittclinsnonem ftdei i i^ fe m boc non poflet erraretquis aût z quando ém câ tSditnicctpfcmet tSdSs fdt nec alius nec ali^s certitudinaltter c^peri!.|£Contre bocjci^-oe tnfi.c.ù Won fie videï Bdes in coidc in quo cft ab co cuius eft: fed c5 tenet cerfiffima fdcnne damate^ confdentta. t poft. 5 Ilud quod credere iubemur viderc non pcflum^ ipfam tamen fidem quâdoeft mnobis videmusin nos bi0.itS ic fp 5dco intelligtt fic fidi vidcri quom^o c5 cedtt animam femper fc nofceretnon çp femper fit aci clidtustfed qt femper cft fiftaa piefentia obsccti a«u intcUigibilts-.vnde fubdit ibitrcnij abfenimm ptdcns cft fidçs tc. tta 9 gcneraliter tllud ad quodpebet eni* mapotentiam acadentalemptopinquanofcenditpoc flug.D iciteam nofccrc.CSÍ‘ í ^ ® ‘^ ^ ^ ? acapitns dempwactucrcdendtocque ibidem paru poft oictt. filtquâdo rebus fiilfis eccommodaf fides.f?oc cft ali« qiU8 crcdcndi.CDe fdemia aûcqt otto 7

poteft aîiquis modo c% naturalibi’ attingere ad flc ini telligcndumtrtnitatêutomimstqtnonpotcftfcireiLsji, » lud oc caufa per effectû ocmonftretione; q: quo circun fcripto remanet tn caufa qutcquid eft necefiartum ad caufandum:fcd circQfaipta perlmpoflibiletrinttate Ipaberei 4c4d nccefianû eft inibeo ad caufdndum crea« turam : qt t ptindpium fo:male caufandi perfectum z completum a fuppofitû babens tllud ptmcipiû fotma le perfcctûvt patet in quadam queftione ptel^abita oe l?a ^ .0 « q l?oc mota/vtdef aût ad caufationem futficere fuppofis tumperfcctûl^abcnsrpzinciptum founale perfectum. t£ D e fcicntia vero ptopter quid: Dico 9 nS poteft ant me modocj: iiaturalibus ettingere ed fcieiidû ptopter ZP quid oeum efl'e trinum:qt notine eius quod eft ptoptilf fimum fubiecto non connnelvirtueliter.ptimo tcuidi ter nifi tn per fé t;pptio pceptu fubiecn vel in ipfo fub< iecto fic concepto efle trinù cft buiufmodi refpectu oel ig ii non poteft fciri piopter quid oe oeo nifi babito ta«il conceptu oeufed talis non babef pto ftetu ifto oe le« ge c5muni;ficut patet in ptima condufione que fiiit rjt fìmpltd nontra terminotù.ptobatio maiotis:q: tale;ps ptium aut fciref oe fubiecto ptoptio t perfe conceptot tunc patctvcntas illius maioi!s:aut fciref œ fubiecto concepto tn vnmerfali vel indiftincte: toc ipfo fic con« cepto non poteft lem ptopter quid nifi per conceptum illius ptoptium t otftinctù. fjcemplum efic ptimem fi« gurarum non poteft fciripropter quid dc eliquafigu* ra m cómununtfi per medium ptop:ium:fc5 per róncm -o-ftcpioit drculi.necmirù:qi ptedicatù ptop«u3ad (?oc 9 fciaf f piopterquidrequiritmediunj4)piium.&eiftoffir»iii * pter quid vere cflcnt rue ptime códufiones que poflic ^ _ funt fupta inquefiione oc omnfpotitia;fed né funt bic * ‘ ad ptopofitum :qt i?ic tantù qucn! oe notitia pofiibiU modo fe Ipabert ep naturalibus.

D e fecudo principali licer noticia per re t ptoptie t immediata pofiit oiftingui in tntuitiuam tabftactiuamoequaoiftmcnonepjiuseft Ipabitù tei nien oe vtreq^ videì tfta concluflo tunc tcnenda 9 anie 1.01,j.q, a, ma non poteft attingere ad notttiam oci;ppii8m t im» % 1.3.01.14., mediatam e); perfcctioite fuaneturalictiam ptoquosq.^.<2fun,y cuntçftatu nature concunrniibus enam quibufcuntp meta^q. if* caufis naturaliter mo nuis ipfius anime ad cognofcSí 1.13, dum.t Idem oicerc! oc engelo.£t ró efttqt omnis talis intdlcctio:f«?periet ptoptiat immediata rcquintip* rum obiectùfub ptoptia róne obiccti ptcfcns t l?oc vel fn ptoptia ei:iftcntia:puta fi eft intuitiua/ vcl in<eltque cerreto repiefcntantc ipfum fub pwptia t per fe réne cognofctbilisrfl fuerit ebftractiua: oeue aût Sub ;pptia réne ommitatis non efi pufcns alicui intdlectui crea* to nifi mere volfiterie oc pt£fentie reali patet per tllud Bmbto.fuper Xucem.fn eius poteftste fetis eft vtden 1|d; b> cuius neture non cft vidcn fl vult videf : fl non vult nó gu. œ vidi vidcf .opnme oicit 9 cius nature non tft videri:fuppie do dcuoj« a creetura:qt et natura non eft caufa naturaliter acti ua buius viflontst nc( etiam alique natura create quc eft naturaliter actiua poteft eflc caufa l^uiusvtfloni» vel pofcctc ptelïnne oDiectitqi non poteft cctinere in fc perfccte eiTentiem illam im enntate; fuamtigif nec fm fuam intdligibiliiatf.C:i^idcm cttam patct:q^ mbil creetù p otcft efl’e caufa eius ptefenne enam ab« ftractiuc apud intdlectû : qt nó poteft ceufarc aliquid q« fit reptefentatiuû pxoptium t perfe oiutnitatrs fiib ptoptiB réne cognofcibilis :q : taie rcptefentanuS non pot caufan nifl vcl ab tpfomct cognofdbili; vel ab ali*Îiuo perfectc continîteipfumfubrfnefuecegnofdbi» itatia .C ^t fiigttur oeua pofiii cognofct per aliqutfi

repicf¿ntatíuG:tUud tam! n$ poíTct cflufáH tiMíiíttmt» díate ab ípfo oeo Uludvoluntartc caufanie.fE^ontra. íftud.quicQmd perfe contimi fut) ptirao obtscro natu raU alicuiu9 potiilc: adiUudpoiíria poreft narurali* ter at rm^eretaUoqum oWccrú piimúnon clTci adeqim lum porenrtc:fed írartfcWene in r5nc obiecti.nunc aût et)9 qé cll ptimuin obiccrií naturale ititellectus verKTt

a íd c w .ín mcc«riucmtipfioeo.i0ila c4 r í^ if^ ‘ í 141.2.« bQc ™tnn naturale poteft ouplicitertntelIígi.vno modo ad q. I. « alibi <1* potítía mcltitaf. S t ío modo ad qd potentta poteft fcpe. naturaliter artin0ere.fx)c concuríii caufarfi naturaliii.

í0 Éns infua cómunitatc fiue nr vmuocatioma ííucana»'* logie.noncuromodo.tnponaKobicctüadcquatfi cus

iufcOcp mtellecfue crean loquído oc obleero adequa­to ptimo modornon tamen oe obiecto adcquato.fecuit do modo: únmo flc pto quocQq> ftatu cuiufcfiqp intelle ctua creati pteafe enelimitatú eft obtcctS adequatfi: qtptcclfeiUud poreftattfngtvtrtutccaufcnaturalttcr

thrtín ffi motíucíntcHectue.CSedneccnaddtjucintaraconi n w í S i ! munitale accepta eft oWcctûnaruralc:iiitcUcctuô l?u*

manirtvídcnialiqutoicerc;fedfpcciaHtcrquiditas niatcríaUs.ad q6 ponií raíl« rÓ: potentia effi ptoa

pottionai obiecto» 7nple^ aút pomi poruña cogniti« uatquedâ ofno feparata a m aterial in cffendo « in co« gnofcendo v t intellectue fubftátie feparate.Slia con« luneta materie: % in eflendo tin operando vr potenna oi0anlca:flcur fenfueXertiaque eli fotme Ijabítie cf« reinmatertatfedinlpfanonvtii materia fiueotgano materíali ín operando rali» eft InteUectus nofter, J ft í tnpUci por! tie cotrefpódet trlpl<)c obicciú ptopottlo« natum.pume qutditas feparata omnino a materiajfe* cunde flngulare o m n in o matcrlalc.tcrticígiicotrefpó del quiditae rei matenali«:quc licer flt ín matcría4a« men non cognofcifvr in materia flngulan.CScd con tra arguii qt fl lüud inteUtgerei oc ptoptio obiecto íns tellecnis bumani v i eft talts pot2tia:fequerei 9 intci tecrus beati l?aberci quidttat 2 rei matertalia pto obie

« ero adeqiiato'.vel flnontnon maneret ead{ potltia que modo:quotum vtrtíp eft ftlfum.CW ®c ’ *1^ 9 cleuaf per lumen glotie:nullus entm l^abitus eleuand poientiam poteft Ipabere obiectG 9 trafcendai ptimQ oMectum potentie:qt tunc tile Ipabi tus non efl’et illlua potcntinfcd vcl efTet ín fe porf tlarpcifaeerel potitiam dìe altam abiftatacut l?aberct aUud obieetS ptimum.

^ |£ 0 íc o tg ti <p obtectQnsruratel^oceftnaturaliterat■ 1 P ttngibile adéquats intcUeetut noftrota fl pto ftatu tfto

fit quidíias ret matcrtalia : vel fotte adlpucfpceiaiiuff quiditaa ret fenflbilis intellígídomon oe fenflbili pto « ptie folumtfed etiam oe ínclufo efltntiaUterycl virtuas Iitcr ín fcnfibiW:tamenobíectú adequatumíiitellcclut noliro Cí natura potfnenon eft aliqutd fpeciallua ob« ieeto rntellectua an^elíd: qt qutcquid poteft ínrelligi 9b vno I aballo: « Ijoe falte; pcedere oebet tfjeologu« qui poní! tftum ftatfi non efl'e naturalem/neciftam rni potentíam intelligendi refpectu multo? intelligibiliQ CfTe naruralem fed penalí.^ujcta illud.jrp.oe n-ift.je)cvií certa inquit cculís luís íntenotibus lüpillamonftra« nir.f llaXetcma oe qua ibt focutus cftt fubdti.que tgiC caufa eft cur ade fljta lucem ipfa; videre n5 p ^ s f nifll vticp tnñrmitas:« quis eS ti W fcdtaiífl intquitae:‘i oc t>ocfupta íbtdí.(0 tu anima mea vbi tefcntís eflc/vbí faccs^feqmtagnofcts recte tc ciTc inl?oc ftabulo quo SamarttMiusilIcperdii^t rtlum qui reperir mulita• iatronibus inflícttsvulneribus fcmluiuumrcllctum. C h am en pf^üoTopbus qui ftatS tftu; oiceret flmplici ter naruralem !>omtnímcc aWura cicpcrtu«erat:nee r5« «e cogente cócluflt.otccretfottc tllud rflTc obfcctfl ade

qudntGftellAlus l^imani fimplictter natura talfs {Mtentie qi5 pcepit flbi cíTc adequatum pto ftaiu ifto»

Contra ifta arguítur.cj» ensnon tm l i é

mitatum*/«d iitiniitatú flr obtectG naturaliter motiuO f iftcllcetus creatit'i ira ens vt eft indiífvrens ad vtrfiqp crit ojïiectû adéquats naturale.f. per action! caufe na luraliter agcntis arrtngibile.£t arguif ptmie flc.eiuf« »»m cuilt dcm obiecti ptimi accepti fm fuam tota mdiflwJtiam ® notabi td potSttam qui pttmorefpícit aeceptá fmfuam totS tndifferitiam eft tdern modus fc l?abendi in mouendo: fc5 naturaliter vel non naturaliter:nunc a&t ens illímf tatum mouer naturaliter aliqu! intellects triuinfjugif fìmillmodo mouct quélibel mielkctu;. B liacft minot tfta altqd cns mouct naturaliter intellects c3UfatU5. f fequif.igifqilibctflmili modo mouebit*ZPaíot Ifta p baf ptimo inducido oc porlr^st obiectis earS ptimis « C fe oblectis contitis fub Hits piimis.ptobaf Icio qt obiecrS ptoptiS fm tota fuá tndiiícrítlam eft adequa« tum obiccin t refpiclt potina3 fuá f m totfi genus fuá vt ptlS ej:tremfi.Bliqui9 tgif tdem modus^ptt^f m qui boc ejcrrcmS ref^tci t tll^ ^ lle iglf tá( mod^ falúa bif Inter quecQcp ejctrema particularttcr cooientafub iftts mis ejctremis»)t partíeularia extrema t fe refpf cíunr f m l?oc 9 includQi pttma estremati tta fe refpt» ciSt codi modo quo tila ptima: ola act’ptecedis acts voluntatis eft mere naturalts.nunc aSt aciio cffentie omine enávt eftobicctS mouls Irelleccá creatS ptecedir aeiS voluntatis, igif ‘ie.4>bano mino« ris:qt eflentía vt eflbntlacft obieetS bcatiilcum:n5 aSt clTennavtvoluntas:vcl vt volcns.tgiÍ mouere ad actS bcatllücum cóuenit cflcntic róne qua cn*cntta eft : t per confequens flia erit ptio: aatonc volunta tis* Cfions flrmaf .qt fl per ímpoflibtle oeus non cflet volens cfltn tiaiua naturaliter moueret tntcIkctS ad vididum ip« fam. igtf X modo flmtiiter moucbtt: eS non moueat ín» quantS volenstflcut nec eft pttmS obiectú inquStSvo« Icns.fEl^teterca obieetS omnc giunti nottttâ actúa«Icmfuí.t tftagignítioeftnaturalis ptopter qógenitS Oidi proles f m aug.ií;.oc triní.c.vlf.tgif ifta viflo cfl"? tic tn Intellectu beati naturaliter gígncf abilla efl^na tía.'^tetcrea flvolútas necefl'ano cScurrtt cS ciTentia (n róne p tln d ^ motiui ad actS bcatiltcum intellect* creati.qucro quis eft otdo cflìentte t voluntatis in mo« uendofvoluntas eift non poteft old rÓ motiua pjima:t efl'entíafedido quafl virtute etus mouens.opotterigif t>are ccóucrfo. f.<g efl*entia flt ptima ró monua: fed ptt« ma ró motiua ín mouldo tenet fuQ ptoptiS modú mo« uendi.non eifi oeterminaf ad mouendS per illud quod íeióm eft:fed octerminat ipfum ad mouldum flcut vtdc mus 9 actiuQ naturaliter quantum eft oc fc neeciTano ágil tn illa tii actlone m qua fubiacet voluntan nS ne ce?rarioagít:rcd pót contingitcr agere 1 non agere:n§ quidem ejt re:fed ptopter eóttnglttam in voluntare a i agendum.C^<'niliter fl voluntas tn agendo fubtace« rci ptindpio naturaliter aeiio oetemimaref ab ilio a i Dctcrminateagendum;

H ic íntellígendfi eft q , motio omninoptima in entib^ eft necrlTario naturalis:qt omni motio piofanéiffi nivolunraii9 eftaltaptefupponra.£t flallquamorlo tna rbcoto tn entibus efl non naturalis: maj;ime mono volfitatiff ftmda eft non naruraüs.lC îti altqua mollo pór intelltgi eflV mentalis ad lerminQ flmplidter inünirfi: altqua aSt ad termmiS vbic^ notâ finttumtvcl ad inftnitS includentIftnttS: t illa eft 3dt c r m m f i ín f ín » tS f l '« p l íd tc r c f tp t lo :u i tn o n p Ó ttn n n is atum ^^igere flnitfi.0 icut tgif loqut poflUmue :l) im«

xm ii F o X L ,pwp:(e accípícndó motion! cjctiíIucíBmgiiflH pU oí* do motíonum in cntrnue: -r fìc loquÊdo oniiiíno ptínm moWle motionc naturalt c)ct2flüc loqucndocfl mtcllcí ctue Dtuinue.? tdeo ptimum mottuQ motionc naturalt cft ciTcntíaotuína vt cft p:ínium obicctujintcllect’ luí ígtF omnmo piíma motio cft natu ralts motfo ítcllcct'' ^lumt afuo obleero: x cQnaturale mouSe moucat mo« bile inquantú p6t. IUud aQt obtcctS pót nioucrc ad m« tellectioncm actualcm fuí:i I?o¿ ín intclligStia ingcní ta illtuö perfone tn qua p:ímo cft cficntia:? ad actuali notittam fui gemtararadwráqj naturalitcr meiicbiíilj

« o . pOctO oídme quodam: q: quod cft alicuí piínciptuni operldi d írclliate opcrationcimman5tc:ip:oduccndí ptoductumcRftin iltiota. «uf” quodámodo eft pttue principio operandi. C © *

oicas iç ptoducitoimmanet m oiumie flcut operano. CBcfpódco ptoductio non immanct quàtQ ad termi num operatio atit ommno iinmanet.|£Similttcrcircn tta cft narnralc motiuQ ad mtelligendum quodcQcç tns telligibilc ílmplcjKfcd non ntfl piius illa cfTentia fit ln omnib^ fats fupponnemon quídí 9 lìoc l?oc cflct ocí f¿ctu9 pttncipíf actiut: fcdcp parte termini rcqutrif ot d o .S ic igtí cóplcta i’ft acno mere naturalís: ? ad ter* mínum omnino ptimum fcj ínftititQ vbt mono omntno p t im a cft cliccrc vel quafl elicere intellcctioní ín intcl íigcntia paterna:? l?uic projctma cft gigncfc verbum. Cfl:>3nc fcquií acrto 4 nata cft cíTcad tcrmmú omnmo p:imum:puta ad cflentíam prima pmunicandá; que l)

3 non nt.naturali0:tñ cft otno nccciTaría.? I?cc cft motto volutane.? I?ec quafl cft wiplc]f.f.ad amare fímplcp? etiam ad amotcm proccdcntem.?I?cc ouplc^mono vd luntatio corrcfpóuct duplici mottoní naturali que ?ís cta cft ciTc ín íntellcctu ad mtelligcre ? oícerc-CÍon^ tra.actio naturalie in codé prccedít acttoni non natu« l‘alem:nunc aöt per te actfonc naturali intcllectuß Dis uínue ítclligit creabilc.ígif tfta actio pcedit oím actto Dcm voíuntatte.? ita fpfrattonê fpQs fancti.Ci\cfpo* dco maíot eft vcraloquido ín codi ordine ex parte ter tntní.t?tc aût cft alme ordo cp parte pumi termini ? fc s cundí; ?idco naruralíe in vno ordine fcquif non natu« ralcm tn alio ozdinc.puma cî oiftinctio ordtnQ atrcdtC ex parte rcrminotO.fccûda ex parte punctploíQ qultß ad modum p:incíptandí.tn¿ontra otdo punctptoruin cft può: ordine terminotû flcut?punctptû termino.nä per ptincipiû terminus ptoducífvcl cömuntcaf.|E^® fpondco antcccdés verum eft cc termino tot ali qm flm plicitcr capit ciTe. non aöt w termino ibtmali qut folö modo capit ciTc fm qufd.CI^ömplcfo aßt toto ifto pscclTuozígíníe refpcctu piimitcrrrWni:fc5cfrenticWumccómunicáde. fequtf otdo aliue rcfpcctu termini «cQdi

S ciTcirtfc.f.creabrUe.'i qutdem eíTcntía ipfa oiuinain ift« fccûdo ordine mouct. ptimo ad intellectionc flnipiiccj omnie mícUígíWlf0.?f?oc intcUigétta vt tam eft m tri bue fuppofltie.non aßt mouct ad wftmcta notitiä vcn tatie cuiufcQcç cópIe^íome:qt fl moucrct

£.5 notabi ad cognofccndam aiterà parié in futuri« cotingtti^:l i e o a u d e c û n a tu r a lc m o u c n e n e c c f ld r to m o u c a t t f c q u if rn tc lmantfefta l« tu e oluinue ncccffarto intellrgerct l?5c parte coirà pbannbue dictiom» fote vcrä:i ita vcl poffct crrar«vcl oppofltoflt« »beo* nonpoírcteuenírc?túcnonciTctcóttngé6 fcdnec^toI0 S & rtumullud qd ponif elTc ce tín g é e .C ^^ v íd e a íc i r c o td o c u tu f c f i íp ín tc l l ig ib i l i e a d p rn n S m te !

It gibtlc quarc pzimfi ticn eque neceffario mouet ad cosonitionlcutufcßcp.CB^pWconflturalitcrmooercttper cófcquésnccEfTarío ad cognttionf cuiufcûç q jeft

i pofTibile naturali ter ? neceiTarto cognofcí:pm^cft qd cûcp obiectû flmpler. ? ctiâ qdcQc ccplej^u Vf rû ncccf fariß.ti6 96t t9U eft tliqd cSple^ oe ej»ftétia cotmgi

tte:qi nS cft ndtß effe betermfnatß äd vcritaté.C^t fl queras quare nó ncccfliario mouct ad talé cogmtionî ec côplCFo babcndam quali poiïct babcri 9c co.|£2^ fpôdeo aut moueret ad cognofcédum fub Dtflunctione boc forcvcl non fotc:? bcc cognitio non eft octcrmina« ta x>c altera parte. B u t fl moucrct octermmate ad c a gnofccndû alters porté illa neceffario eiTct determina ta .C ^o^picto igif toto otdinc motionie necelTarie fe quif motto ptingéStiUa nô pôt clTe g punciptû natura lie motionierqt illius nô cft niflncccfTario moucrc.igif ^ opottet rllius mottonte punclpiû poncre volQtaté. è t flt bmóí moiio côtigés ordinatc.ptima ad intrasqt nifl ipfa volûtae octcrminct in fc ad volédû altéra partent iiû9 i^ctcmunabit ali^d ad cjctra. purno tgif betermia na t fc ad volédû boc fotc octermina tc.fcdo cjc boc itel lectue vidés iftâ octcrmtnationé volûtans (nf^llibilS nouit boc efl'efuturfi.eccucrfoigtf eft mmotioncncccf farta? côtingétetqr in nccelTaria pumû pUnctptû eft ns turale ? ideo pumo naturalitcr octcrmmaf ad^ptiatn actioué.^ln ptingérc aßt mûpnclpiû cft liberû: cuius flctioné in pumo ordine fcquif naturalis.lCon}plctave ro motione ptingétc ad intra fequtf motio ad c)ctra.^l la Igif tota eft cônngés:? p pñe immediate ipflus vos luntattevt punctpi(«nullû igtf mtellectû crcatû mouct eflentia vt eflentia tati^ monuû e modum n8ture:f?d oém tntellecttoné Illius cfl’cntle quânoncanfat aliqd crcatû caufat immediate volûtae oluina. patet ad argumétaiamfacta m cócroríQ.^üi^aiotcntm pumiargumén&cbctflcintclltgiquacûcç porénâim 9 mediate mobilé a tait obiecto tpfum obiectû vntformt ter mouet.iHuuc aiit quantû ad puniâ minoré effcntia btuina cft motiua immediate fui mtellcci^:fcd nô Intel lectus creati:qtintellect^ oíuinuscft prtmum mobile ofno.?ideo primo mouct a prima forma motiua.? niiptl aliud cft immediate mobile a puma forma motiua : qt non pôt immediatemouerc:ntfl pumo modo motionts ? nibil aliudnatumcft flc moucrr. S i igif cccludas qf rffcntta biuina codé modo mouct oém intellectû:côces daf qué immediate mouet:rcd ille cft folus intcUcctus bturnus:vtpatetc^Mctts’.ClHlia aût mtnoi.f; 9 obie ctum crcatum naturalitcr mouet vera cft be mtellectû quem immediate mouet : i^lfa aût ciTet fl aliquéintel*Icctû moucrct medrante actu voluntatie:qt ilIum non aliter moucrcnflcut fl volGroe mca pofllt libere caufa rc iiitclUcnonécflcntie mee in tc.0 cd ifto modo fotte non eft bc aliqua cflVn tia ? volûtatc creataïqr qlibet cf ^ fentia cft immediate motiua íntellect^crcatí ? ideo mo ^ tioiie naturali.nulla aût volûtae creata cft moMua ad intellcctioné gfcctâ alicui^cénrtcvtcirenttacftjqi ncc perfccte c9 côttnet cminétervel vnitiue:<z qualitcrcCq^ flt oe obiecto creato mouétc tntcllectû naturalitcr: pg tct puue tp nô cft cadé rô oeeffentia biuitia:q: ipfa n5 cft immediate motiua alicutus mtcllcctusnifl ptimt,¿ B d aliud Mco 9 mouere ad actû bcattflcûnocft pÎuius actue illius cITcntic tMuine nccç cft prius aeiuvo untatis:immo cft^>puc act^illius voluntatis.cflentiai

cAvt quodâmodo puo: volûtatc: I3 flt obiectû primûi immediatû illius vifîonis m rône termlnStis: tfi nÔ cll obiectû immcdiaifi in rône mouénerfcd tifi moués re# motû quätomouet intellcctû omtnû ad vifloné pce# déré illud velie quo moucf intcUccr’ Zl^rclpaelts ad v< f lo n é .C ^ t ÿ boc patet ad pltrmationé ibi pofltärqt fl Illa eflcnnanô eifct formalttcr volens mbrl ornino pof fet caufarc ad c^rra: qr mbil poffet caufare nifl nfftura li¿:? qdcûcç c^trifccßrcfi flt fonnafr pofltbilc nô porfet cfTc a neccflano nifl ptigéÎ.(£Bd tcrtiû wo pt:^ eén« t ia nô ^ rôoé m ottui advtfloné fut sb itellectu c rea ta

nín in Auantú picfuppontf ipfam mouííTc (ntcllectíí &í# umunt ad vtflotiS qu? ptcfupponif t pñ vcllc Diurno mo tiuo tntelU'ctus crcatunon tgtf fe tpabcnt cITcntta a vo tuntas 9t moucns fupcnus t infchus ptoptic loquen« do ftc mteUigcndo cp vtrûcç atim^ai ipfurn motû: fcd tm voluntas atttngtt mtellcctu3 crcatum : tamen pía rupponit mot<on¿ mtcUcctue Diurni ab (pfa eíTcutia fít

« ncqus ipfa voluntas non l?abcrct tUudvcIlcquo mo« S m f S - argmf contra boc.q: volutas vt volutas nólíSmnm moucrc ínifi ad vídcndú volúntate vi voluntasuuuniim* jQ j gjj vidcndum cfTcnítam vt ciTcntJani : nunc

sur vidcrc voluntatS vt voluntas cñ: t non cíTcnttam/ vt cn^ntia cíhnon cfl viderc obiectú beattficum pzoba« tfo mmot!s:qi tdem cfl obtcctO bcatilicum intellcctus creati i mtcllcctus Diumí.^Intt'Ucctus aút Dtutnue nó beatifica! m vidcndo volúntate vt voluntas cfl:q: vo« tuntas non cfl ptimum obtectú intcIIcctus fui t nói^a lifica! nift attingendo ptnnum obicctû ptobatto mato ristqi CÛ voluntas fttquafí poflcrioiipfanatura:q:^s ptict£!S4)on poteíl eftc ptincipium caufandt pcrfcctam vilTonem cftcntic vt cltcntia ed : que quodammodo cft ptioi t pcrfcct'ot.^ujcta tllud Dama.c.^if. totú tnquit m fcipro comptebëdcns ípabct ciTc velut quoddam pes lagus TubUantie inlînttû ic. C B d iflud oteo, q? qz vo » luntas eli pcrítcfcld! cu cfTcntiatidco potcll eñe pzin« cipiuitt motruú ad videndum efTcntiam vt eíTentia cfl: nefanda e(l igif illa matot.verum quidcm cfl:quod ibt afTirmaí: fc; volútas poteft cfTe p:(ncipíum motiuú ad videndum voIuntatS vt voluntas cft: íalfum aút eíl quod Ibt n''0af:fc3 (p non poteíl efT: ptinctptum ad n» dcndum elTenr iamvt efTcntia e l l .^ B pzobationS ma íozts rerpódeo:(p pziozitas lUa eíl quaft pztoiitas funs darnenti:fcd illud fimdamStum non folum cílpcrfecte idi cú lUo quod íntelligi! fundart in eo:fed etiam illud Ipabct pcrfcctionS fozmalem fozmaliter infinitam pzos ptcr quod perirete identice z vnitiuc continct pfectio nemfiindamenti : x pzopteriílam rónem poteíl volun« tas cftl* pimapium cómunicandí cncnrtam: qzipfa elt fdciitice omnino cmCdé pcrf:ctionis cû cfrcntia.CIBd flltud poftl't Dtci: Bugu. loqui! tbi oe notitia que eíl vcrbum.vnde cu3 Dt)«(Tct. nafct! pzoles ipfa trtnitatis nottti8.fubdit m fine capttuh. £ IÍ quedam imago ipfa mens t notttia ctus que eíl ptolee riuc:ac dc felpa ver

■ bum CIU6 1 amoz terttus.ljec ille.iRon igtí quecútp no titia actualie obicctt eíl verbum ciuetfed illa Tola que bc ipfo nafci! tan§» p:olpe:boc eíl nó rm cíl naturalts (Imilitudo ems: kd naturaliter gtgni! abipfo nafccn« do:notitia>gi! actualts que pzoduci! immediate per voluntatem non eft verbum obíecti : qz ft (ít ftmtlitu« do naturalis obtccti:non tamen cíl naturalt ter genita |£ £ t pzoptcr iftud poftct Dici:^ bcatus non babctver bum De DCo:qz x fl illa vifto fit imago Diurne eiTcntic ip fam naturaliter rcpzcfcntans:non tamen cft imago na turalis naturaliterabipfapzocedens:fedtllius cfTcn« tic eft tiíi vmcum verburntií^ocm folo íntellectu incrc atozinquoTolo poteft CfTe notittaipfiusobiecti natus

£ a o «lí gcn(ta.|C9 lifcr poft*« dici ad illud.i)c,De trini,«rsp.vir. cumDicitBug.(pomnisrc0quamcû(Ç cojnofcimus

congenerat in nobis noti tia3 fuuquod vcl intelligi! dc re quam naturaliter cognofcimus:l?oc cft et caufts na

^ turalitcr mottuts mtellectus noftri. illa qutdem in (ea ( ípfavel m caufts fuis congenerat:boc eft naturalifecü

ditatet neceflitatecaufat in nobis tan^ naturalem n< mtlitudmem notitfam fut:<t flc verbum non gigni!:niíl be mcm>tia»iunc aût obiectum quod fit cognitum per sctumvoluntatts non opoztet pzccfre ín mcmozia : vel ralteth non agit vt pieepítens m.memou9. 0 ic igttur

modo Dicto falúa! ptopzic ró verbi. f ( itod ait.omnisrcse)ctenda!ctiamad eíTcntiani Diuinam: tunc tllud quodiequi!: fc3 congenerat notiiiamfm dc« bet intelligi vcl fozmaiiter pzo obiecto naturaliter mo tiuo vcl cqutualentcr pzo obiecto incrcatozqt ipfumvel per fe vcl per aliquid ñbi idenizcaufat innobis notitii fut:que cquiualet m pcrfictendo intellectum: ac íl eflfet pzoles naturaliter genita: qt cft ftmtlitudo naturaliter Duccns m obiectum : ftcut ft cfict ab obiccto naturalt* ¿ tereicpzriTa. Cli?'ncvide!fequí(pcft'entianoneltrc; pzcfentattua fui Z].>icl;)acli pzius natura viflo etus esufa! in ZDict?a:le.igi! multo magís non cft repzefcit taiiua alicuius altcrius:fcd tam ipfa q alta contmgS« ter rcpzcfcntan! per actum voluntatis: ita 9 ipfiim re pzefentare non cftpzeccdensquomodocûcç ipfamuis tellectioitem obiecti quod dici! repzefentari. ¿ B e d (l quera! l ic repzefcntatioquodSmodo pzioz actuali tn» tellectioue t Ila tilimodo inucni! m menioziai m memo rta Diurna nitrii pzopzie eftmfft obicctû quod quaft tris buit actum piimuni ftue immcdtatum actui.fecùdo fc; intcllccticni actuali. lUud aût flc actúas eít pzcfentta pplcta pzimt obiecti fc3 eftentte Diume.l^Contra. quo mo Jo igi! bcatus vtdet obiectum fecfidarium m ipfa eflentta: ft non eft altquo m odo ibi rcpzefcntatfi: x non repzcfentci! fibi tn voluntate:qz voluntas non eílfpccu lumin q-jo vidca!:l3 pervoluntatcm manife(lc!.<CKc fpecro (bu fpondeo.lapis vide! m cflcntia Diuina:non vt infoecu» Suivis,lo in quo rcluccatvt obtcctum pzcfens:fed ipraeffenria fc folam X foli fuo intcllectul fe repzcfentat ante actum intelligédi fed lapisvide!in cfl'entiaDiutnatvt obtcctS fecundariù m pzimo obiecto: nóquidem motiuo ad m« tellcctionem fccundt: ficut mouet intellectû pzopzium X ilcut tntcilcctum nollrum mouct pzlncipmm ad cott clufionem:fcd o:dme pzimi obtecti x fecundi terminait tis quodam alio fc3V oluntatcm oucnte ad ifta duo ob« tccta ozdmc quodam actum intellectus tominantia*

D e tercio principali dico t cj? anima ex _naturalibusfnquocunq^ftatuvelangelusnonpoteft ^ * cognofcere eftentiam Diuinam 'ubrónepzoptiamcdia te:ftc inteliigendo (p per obtcctum cogmtum medium vel m obiecto cognito medio cognofce! ró cius : qz ni» t?il poteft perfe D iiltn ctein tellig i l?ocmodo 2. mifnifiinillo medio contineaíelTenttalitcrtvírtualíterti*'^'^*'^ Ijoc perfectcfc; Pm totamrónem cognofcibilitatis fue ciTentia oiutnam nullo alto fic contme!. igi! ic . minot piob3f:qzniI?il aliud a oidfnitate contlnct eam perfe« ctef ibróne entitatis.tgt! nec fub rónecognofcibiltta« tis:ma!oz pzoba!:qz obiectum quodcûcç ft moueat ad aliquam notttiam tunc im vltimû virtutis motiuc mo uet ad ptopziam tperivctamnotitiam.fut igi!ncc po« teft moucre ad notitiam fimplicttcr perfcctiozem tlla) nec per confequSs ad notittam pzopziam perfecttozis obtecti. H|£ontra tftud mila! pzima contraróncmfie fufTicit 9 caufa virtuali! contineat tllud cuiuseft cait Cauta 9 ad l?oc 9 fit caufa non opoztet 9 contineat il lud cuius non eft caufa:nunc aût quicquid moueret ad Diitmctam <1 perfcctam notittam cft'entte Dmine.*non pter I70C opoztet elTct caufa tllius eirentieHird taiitS caufa Illius notine, ig i! I3 non contineat illam eftcnti« am:vt pzoba!:fl tamS contineat tllam notiriamzvt pu« ta 9 flt pcrftctius ca:flcut fubftanttacft perfectio: ae cidlte bocfufftctt ad l?oc <p moueat intellectum ad ts lem notitiamtvidr! aût 9 Ula notitia pofHt eminenter conttneri m fubftantia an ^li vcl anime: cum iHafutw ftàna flt multo perftctio: 9 notitia:i multo immedi» tio: ipfl obiecto in o«Üiteefl'entidli.Cl^tetereetníl4»

XIII. Fo.XLI.contra conduiîoncin iHam piob9tant.pî»motlc:per il lud quod cll imago {»opiia alicuius obKcti vtdetur poiïe oiftiiicte cogiiofct iUud cuiud d l tm9go.fîc enim renfue viius {xRmctccognordtbbteetum m fpeculo. nunesniemiiôtolum angelu0:f<ed etiâaieell imago ocl 6m auguftmuni.i4-.tri.ca.8» vter<p autem poteft dtfttncte cognofcere reipfum enam ep naturalibu9:il eut t>e tpfa aiunm oe qua minus videtur. vult Bugu« (hnu0.i4*.oc trini.ea. viti, quoniamfemper fenotee: (emper<ç fapfain vellecompieljendebatur ilmul ttU¡ am fetnper fut inemmifie.feiiiper(p feipfam intelligcc re t amare coinpte(^enderetur:$ui9 nô feinper feco gitare oifaetam îc .« codi lib.i4*ca*4-.vcL9.t)i)cim^ mentem nofcere icmettpfam.nit;it etñ tam nouic inf0 « tlUid quodübt piello eil.nec menti tnagis quic$ p no eft $ ipfa fibt;«oe I;oc ibidem multum. ca.6.7.7. i f Secundo tnftatur ad idem per l^oc^ inteUectus

^tde.(o. creatu0 beatue poteft nilicer cognofccre fuum actu5 tn.c 10 18 beattfuum.igitur per tllum poteft naturaliter cognoi R t c V ’ fcereobiectum:confequentiaiftap:obatur.tumquia

’ ' actud eft naturali0 flmUitudo obiectt: tmmo videtur etree^teiTiot iTmifitudo^ eiTetfpecteo inteUtgtbtlis tp(Tu0 obiecti flponere(ur:igttur obiectû Oiftmctepo teft cognofciper ipfum vt per naturalem iimilttudinê fui tum quia non videtur 9 actue poiTtt cognofct vt i t2uiu0 obiectt-nillcognofceretur l^oc obiectum fub ea rattonefUbqua iplTu0 eft actus.

m Ad ifta. Ad priiHum dico: cj> nihil fuf' ficienter conttuet continentia virtuali ipfam notitiam mû contineat obiectum cognofcioiie can$ p^opuu; r cpsefentatiuum eiu0. f. fo:male vcl ciu0 rcptefenta tiuum virtuale: fpecieo autem p:opua obtecti:« H fît refpectu eiu0 Diimnutamenticate:cñ continet ipfum pumo modo tan$.f.rw2efentatum per ipram fo:ma liter:fed quando non eft reptefentatmum foimale ob tecttop59VircuaUtercomtneat tale reptefentatum opnum 't quando eft repzefentatiuwn Acut obieaiuu cognimm: tunc op5 9 còtine^ aliud obiectum:quod p er Ipfum oeb; cognofcu|¡1 3 d ouo alia argumenta negaref fo ite^ anima vel angdue cp naturalib^ pof fet cognofcere feipm 1 etiam actum fuum bcari/icu5. jSedquia vtruncp vtdetur contineri fub ptoptio obie ctointeUectua l^utua t iUiu0 « i^oc fub p:imo natura Uter attingibiU.f.fub ente limitato. $d e o oici pofTet atiter:^ tam anima $ angelus licj potTit naturaliter nofcere fe $m m ad iUud abfolurum quod tpm eft;nÓ tamen poieft naturaliter nofcere fe i^tum eft imago Dei ftue fe eiTe imaginem Ddiqi non pót naturalit! co# gnofarel9no:mfì naturaluerpolTitcognofci vtrû<ç e|:ti’em û.Cl^2oiftarefpôûôe videf elfe illud B u g . I5.t>etn.i4*.iàm vident in4 t fuam menté:« inea tri? nitatemiftam.f.memoziam imelligemiam « volunta tem:nec tamen credùt ea que mtelligût dTe imaginé t>ei.rpecuUim qutdé viddit:fedvfq$ adeo non vident per fpeculum: v t.f.ip fu ii^ cu lù q-6 vident fdant dTe IÌKculum.i.imaj^nem. C . Contra iftam refponfloné tupltdter arguì poteft pumo ftcrelatto imaginis vel d i idem cum eiTentlaanime vel angeli: vel faltem ne? celTario confequens naturam eius:igif per ipfam gnttam poteft ipfa relatio cognofci. Bntecedenspio batur fic.qt relatto oependentie dTentialis v d eft id f naturebependétivel necefTartocófequitur:quta ileo tingéter adueniret nature.namra poffet eé fine tlla oe pendftia:« ita nó eiTentialiter oeplderet. relatio auté imagmis vidcmr effe relatio o e ^ l t ie im itan e ad (Uud quod imitaf .C S e c ù d o ficpotltia poteft ratu raliter cognofcere quodcùc^ contentum fub fuo pmo obiecto naturalunùc autem fub ente limitato quod Í

ptimum obiectum nattirale inteUectus creati cótinef illa relatio imagini0:quta ipfa non eft ifinita: cum fit in fúndamete finuo.|£Bdptimum.reUtto nó poteft 5 Y cognofci mfi cognofcatur vtrûcç e]ctremum. quando igitur fundamentum non includit terminum tn ratio ne cognofcibilitatis ipm non eft caufa fufftcìès ad co gnofcendum rclationem.ita eft l?ic.£t cum arguitur gt neccfiario cófequitur fundamentu.e]c l^oc non fe4 ' tur 9 per ipfum pofi et perfecte cognotci:nifi eflet en tita0 abfolutatad cuius cognitioné nò requiritur all< cognofct in ratione termini. ¿ C ó t r a ijoc:quod iclu dit alid I entitate:« i cognofcwilitate ñmdaméiú.aút tUud includit i entitate relationem iftam fi neceflario confequatur ipm.igitur « indudit ipfa in cognofcibili tate.¿iHefpon.non includit cam in entrate vt t«Has lis caufa ciua:fedvtpto)i;imacaufa.fuppofira tamen alta caufa.f.termino:q( f u m fundamentum tllam aliam caufam fupponit. C Confim iliter cócedo:^ is cludit eam i cognofcibUitate pteiUppofita alia cauta eius Ìcognofcibilitate.« tjoc fi flmpUctter/ fimplid^: fi aUcui/altcui.fed ifticognofcenti.f.angdo vel amine « Ijoc naturaliter : fiuc ep caufis naturaliter inotiuis nonpiefupponiturobiectumfiuetenmnusefienatus raliter cognofcibilis.« ideo fundamentú licet fit Ijutc naturaliter cognofcibile:nó fequitur relationem l;uic efl'e naturaliter cognofcibilem. fecundumensUmttatum.«adfe.velfietiam eìFlimitatum t ad aUerum:tamen limuatum:eft naturale obtectum itel lectus creati.fed eiititas limitata in fe que eft dTentia liter ad alterum illtmitatum.non eft naturaliter intei ligibilisiabintelUctu creato :,ficut nec temunus fine quo:nec ipfa inteUigi poteft. i^ j i t c ; ifte refponflóes ^babiUter videantur faluare 9 abfoluta entitas anis me vel actus btiftci pofl'et naturaliter imelligt ab aia licet non naturaliter poflit Uclligi ab ea relatio ad ter mmum.nec per cófequés opoiteat ocumintelligt i ró netermini illius relationis.jCamen rónes ille oe ani ma « oe actu vidétur t^abere aliam oifficultatem: vn3 communem:quia per illud quod eft naturalia imago obiecti poteft ipfum obiectu cognofci licet per l ocqT eft imago non cognofcatur rdatio imagmis. ièpm s plum.per fpeciem albi in oculo videtur album : licet non cognofcatur rdatio illius fpecià ad album: < tta eft oe intellectù ponendo rpedem intelltgtbUem:« ras tio dl:quta illa relatto fundata infpeciefenfibili vel f telligtbib non eft fotmalis ratio co^ofcendi obiectù fed lUa fotma in qua fundatur relatio igttur in ptopo (!to:licet nó naturai iter intelUgatur relatio anime v f actus beatifici ad Oeû: tamen:qusa eft tale ñindamen tum ejc fe eft fimiUtudo obiectiper iofu; poterit cos gnofd obiectum. C in id e m r etiam ftareratio ptius l^cta oc actu:quia aciue videtur efl'e fotmalis fimili? tudo obiecti:« aaualio: $rpecies tntdligibitis:flpo neretur:igitur fi per fpedempofTit obiectum oiftins cte intdligi vd cognofd m agis vel eque poterit intei ligi per actum .|£‘ d e tu r etiS ftare aliud quod ftitt Ibi tactum:quia 9 actus intelltgatur vt eft obtecti :« non mtelligatur obiectum fub illa tattóefub qua ter? minat actum videf dTe contradictio. nunc autem ep fiamraUbus anima que bea ta eft poteft cognofcere ep natura fua actum beatiiìcum vt eft beatificus : « per cófequens vt eft obiectt beatiflci;quia etfi noni^abe* at aoum tUum tp natura fua:tamen fuper iliumactù iam e^tftentem p o te f t rcftecti:« l^oc vitute fua natura li:qu4M ptobo pztmo per iUud.{5*be trini.c.11.vbt t>id9 tu r .à u i otdt icio me viuere.vnum iquid fe fare oi citano inde fi oicat.fdo me fdre me viuere ouo fum.« fequitur .fk poteft addere tertium« quartum:«innu6 merabUia fl fuflficiat.potdl inquam ep virtute natura

n .11 tam en fufiiditt a d conttnuandum iftoo actud r es flejcoe. ¿ lg> ocp iobaeur recundo:quia íl ad accum're flcjnoms requírítur aliciuodrupernaturale:pari ratio ne ad nouuin actum nouum fupernaruralc: ? tunc ils cut in tnftnírum p o td t p:ocedt m actibus rcfle]cioni0. , fîc in íniiiiuuin requirttur a líud t altud fupcrnaturas U quo reflectetur. | £ C oniinnatur:qu ia actue tcrti* fjabcret fc a d (êcunaum iku t reflcjcue ad recti3.fî igt« tu rpoU to actu rc a o non poteft anim a rcflecri fuper iU uanufî v irtu te a lto iiue fupem aturalie ad tjoc ele? ttan tt« :pari ratione ncc per tertium reHcctt poteft fu» perfecondum cninper aliud fupernaturatc. f |[ l1doc p toba tu r tertio : quia intellectue actum qucm t^abet poteft percipere t cjcpenri* t (;oc 6m pzopziam perfes ctionem ilUue act^: ? c)c naCura iptt^ potêcie:fîcut qft video ep v irtu te potentie naturalie pet cipio me v ide rr.z polTem tllud ep ratione v in u tie vifiue percipere fv efTet rcñe;;tua flcut m teU eaue.Ad iila aliquid efle mcdiü cognoj'ccn

tot? du vel m cognoicendo poteft mrcllist oupucuer. vno modo 9 ilt medium cognitum Pic 9 per tpfum cogm^ tum cognofcatur aliud:flcut cognoicitur cuncluflofi pnncipium.altomodo^iionrit mcdtum cogmium: fed rsno cogiiofcendt loluimficur ipeciee lenlibtue i fcnfu eft ratio fcn(icndi.l^:tmo modo ntijtl poteft efie medium cognofcendi oOiectum aliud nul conttneat î fe cognofcibtlitatein iiliue obiecti 6m quam lUud coo gnofciiur per iUd;quiafit(tud ejccedat illud i cognos * lobilitateitunciUudqualtiercuncppcrfcctecogmtu; beftaet ab ifto c ignito in cognofctlxlttate.iecûdo mo do bene potefl aliquid ellj: medium cognofcendi alid. licet co^ofcibiiitae fua p:opna oeüciat a cognofcibi lítate illiue.oum tamé flc natum ouccre tn lUud vt co gnoi ctbik.pcr l?oc patet ad pumum:quia licct anima (Il imago oet:taiucii non efl nata elTe inedtum cogno fcendt Dcum fecundo modo:icd tantum punto modo vt l^aberi,poteft e^ auaoutate 2 lugufltm p;t^ addu- cta.i^utvtdetfuammentein tc.a&cdtum autem cos gnofcendi fecundo modo refpectu iftiua medtj vtcos gmtiett aliquod piopttum fotmale repzefentatiuum tpfîue an(mc..t per lUud cognofcitur anuna fub pto? ptia ratione tânéoiam periecttfîimum reptefcntabile per 11 lud:? per confequena per tllud non potcit uiteU Itgt ocue fub ratione fue intelUgibilttatts: led tantum in altquo tumtnutointclligtbiUtmitante t participan

y tetnielUgtbiUtatcm eiue. per idem ad fecuns dum:quia actue e(l fiinllimao cognita:« taita nó luf (icit ad cognofcendum lUud cuius cfl aciuo ¡ncut ipe d e s inteUtgibilie tn vno mtellectû vifa:alqi intellectui videnti eam non fuliHccret ad perfecte cognofcen^} obiectum cm uetít-CContra actue.m tUo tntellectu cui ineft eft ratio perfecte attigendi obtectum tan $ f» fene per tllum actum.igttur et eut Kle actue eft ptefen tiaUter notue tlle per tllum actum notum potent atti gere illud obieaumiquia per ilium actum: t î iUo l^a bet idem obiectum ftbi ptefene. fEilùfpondeo.inteU lectue cui actue incfl per tllum vt rationem ptopmà atnngendt attingit obiecnim:fuppo(lta tamen p»fen ttaobiccti ptopzia.cut.aute5 ille aau e eft cognttue nô i?abet lUum vt (ibi ptoptiamrationcm attingcndt:f5 ad $ l^aberet actum 4 fotmaliter attingerei op; l^aberealtum actum.?: cum ptoptiam ptefenttam obiectt-C] B d aliud cum arguitur 9 anima oc natus ra (ba potdt reflectt fuper acmm beatiftcum vt beati ficuô eft l?oc poiTet negart verum qutdem d l 9 refle ctipctefl:rednonniflvirtuteiUiuevtrtute cuiue ^ actum rectu$.:Rec plue ptobat auctotitae Sugu? «ini.qwa non t>icit 9 pofTit femper ep fols natura.fed

fl Ijabet aetum rectum poteft reflecti fuper iUû vel e% virtute nature vcl c]( virtute illiue per quod l>5 actu; illum.?non fequiturillud conuentcneoep:ocdTuini finitum:qutaidcmfúpcrn3turalefu(fídtad actum: ? sdomneercftejcoe.CBdtlludetiambefetifupatcr _ , , quia 9 pcrcipio me videre efto 9 Ijoc non fit per pori nam vifluam:tamen non eft per potentiam aliqiiS in ^ feriotem:fedfoiteperaliquam iuperiotem cuiueefl coioiofccrc actum vifue. outi.to

l O . X V « D OCt.iplI»foconi IjicOnfequéter quçritur demo

do quo intellectue e^tt m actum fîue oe caufa inteilectionie. f t t eft queftio poft to 9 beatue in patria l^abeat verbuj oc

creatura viiatn cfTentta Diuma.ntrtiiuttre(^eautlU ue verbi cre^iture tntellectue pofTtbilte Qabeat fe pu= ala. t>c repa(Tmev2 lrguitur$íic:qt tntellectue polïïbiliere x<i&.?.i8> ctpu i l l a m imellectionem:fedidem refpectu.eiufdem non i^bet rationem receptmi t actiut. quod entm re? 5-9 >?*< dpit eft m potentta:quod autem agitlefl in actu.3l<iQ autem non poteft elle (Imulin potentia ? tn actu:cuiu ifte (Int ptime oiiferentte entie.igitur intellectue pof»(Ibilte nuUo modo actiue fe babet refpcctu verbi: ? p confequie pure pafliue. en co n tre Tt verbum tbt fot matur quero a quo fotmatur.non poreft oid 9 fotins tur ab obiecto:quu intelleaio eft actio immanene fe» cundum pl2iloropt2U5.9.metapt2t>ft autcm effet actio obiectiiniittcllectumtlUeirctactiotranftenetnec po ^ ‘ teft o id fotmariab tntdlectu agente:quia intellectue agfe facit oepotftiaHntelltgtbiU actu mtelligtbile 6m ^ p^ilofop^â.3.Deanima.igtiur tota actio due compte taeft ante mtelledtonem actualem:? per confequene ante verbum:nec poteft oia 9 memotia fotmet acti:: ueverbum:quta verbum fonnatur per actum obtecti r;(m % tntelUgendi:memonanon inieUigit:fedomne^ittcUt g e r e e ft ipnueintelltgent(c.i5.De.trimagiturrelinqut tur tandem q ml^U tn anima actiue format verbum : nifl intellectue pofTibilte.

H ic non quçricur fi de obietto beacifìco po(ftt l^aberi verbum : nec oe obiecto fecundario vifo in Ilio obiecto pnmo:nec fl altud flt verbum obie cti pttmi ? fecundi.fed fupponuur oe obtccto fecunda no l^aberi verbum.? queritur qualiter intellectue pof fibtltefci^beatin ciuefotmatione. 3fndptendotgt:: tur a mamfefttotibue ptitno tnquirctur oe fotmatios ne verbi fecundum modum mtelligendt quem nunc ejcpenmur.? fecundo applicabtturad intellectionem mpatria. ^ ;

D e primo fuppofico îj» íntellectío perfecta:puta.oifftnitiua t>e obiecto biffinibili lîue fît ver bum tlUue fluenon:faltem non eft fine verbo tpftue:?.pcr confequene (l qutd actmefel^abcat ad tntcU&: dionem illam perfeaam ipfum quodammodo actiue fe l^bebit in fotmatione verbt.oe caufa igttur intcllc dionte in nobie pto ftatu tfto tria funt vi dcnda*C l^ ifm o 1 9 in parte intellectiua cft aliquod ptind» piumactiuum refpectu inteilectionie. C S^ cu m lo vtrum illud adtuum flt aliquid anime mtcllectute v t tantummodo (It obiectum: vel reptefentatiuum abít¡¡ cti : quod oicatur effe in anima pto tanto 9 flt in ipfa ^ i flcut acddene due vel reptefemattuum. non autem flcut aliquid nature etue. ^ X e r t io . oato 9 flt quid anime inquiretur fl eft^ntelûctue agene vel pof (îbilie. V^tims conduflo ptobatur flc. tntellecti»

XV. FO.XLILq .if aWq«« m nobte eft noua: vt c^jpcfimur quflib«t : t efl

foiina abfoluta vt oictum eft m quefhone oe Ijoc {¡a btta oinnta autcm fo;ma abfoluta cum fit terimnua; actioma altquod punctpium acciuuni per quod accipit efle. iguur reipectu tiitellectionis noilre noue tft aliquo4 acHuum pttnctpium t tUudtffl mtrtnfecus

Æ C.CQ fuppoiico iiitelUgemi ; vr patct per pbUofopbum.2» DCamm3.capi,6.oilfertautemiupplc tntnteucctu et fenlu: quoniam bee quictem acttuaopcrattoiaejctra

viftbüe.-îc.iitquuur. caufa aurem quoniam % -h w w flnguianumiecunduroactum eftfenfue. iciemiaaw

tem vniuerfaitum. bee auteiu tn ipfa quodammodo funt anim a. vnde itueiligcre in ipfa quidein efl cum veltt. le ttre autcm ncn ett in ipia:neccfrarmm au* tem efl eire fenflbilc : b^e tUe. b^betur igirur bee con eludo ta n $ certs ^aiicuiusmtellcaiouia noue^n;> cipmm aamum lumcuna efltmnnfecum fuppoiito intelUeentt. arguirur vltra per Dtutfionetnveliliudptincipium pcrtinebit ad voluntatem:vel ad partem fenfitiuam ; vel ad partem tntellectmam vt oiftinsuitur comra voluntatem «fenfum ; non po left Dari pUmum. faltem in pumainteUectione:quia ipfa pteceditoniutm actum voluntattetneceflDa» re fecundum : faUcet 9 illud punciptum fU pzecife 111 partefen^iua:reUnquitur igitur 9 dc in parte in»

^ ccUecttua. Ci&^^undum fciUcetq^nonfu in parte* renltuua.p:ooatur cripltater.p2imo fic. effectus equi

g U0CU8 femper efl minus nobUts totali catUa fua equi ^ uoca:v(baDetur.ouodectina.luperiSenell0.fedin::

tellctto lit flinpUciter perfectiot famafmate t qua« cuiic^ tali perfecttone quccfl m parte fcufltiua : quia inteUecrfo efl piopiie perfectio nature mtellectualis vtintelleauaiis eil:queinquanmni talis nobtlio; eft iota anima fenlìtiuau ita perfectio: perfectione« ¿ f e c u n d o ptobatur ftc angelus non Temper b^bet oinnem intellectionem quam potefl babere: quta cu; polTit mtelUgcrc quodcuntp uitelUgtbíle: vel baberet vmcaiu que effet nmul omnium intelligibiimm ; vel baberettoc Difiinccas quot couefponderent omm¿ bus luteiUsibilibus: quotum vtruticp videtur efíeim poffibile. quia pUmum poncret ninuain pcrfectione; UUus imelieciionísammo vide(ur 9 mnnitam : quu nec mrellectio omma c^ccderet eaiuquátum ad inuU titudtnemobiecto2um. ([Becundum videtur po« nerenimtam perfectionem iiuellectus :quta ita (Imcte cognoiceret omma per otflinctos actus íimuU flcut vnum obieaum per vnum actum. fequitur igia tur^cumpolTitqucúcunc^ tntelUeibtle íntelligere: quoa pofTit bdberc aliquam mtellectfonem nouam. tgitur videtur fibi attriDuendum quicqutd perfeaio« nis efl in inrcUectu potente babere altquam nouam i* tellecnonem : (ed ni talt perfccttoms eli babere noti tuimbabuualenipcrfectampcrquam mtellectus flt ín potentia accidentali tamumad tntelligendum fe? cundum pbtlofopbunu^.De antma qui loquens De íns

^ tellectu potfibilt otcit. ¿ u m autem fiic ftngula fiat vt fciens Otcitur qui fecundum actum. b®^ autem confe ftiin accidit cum polTit operan per fapfum . jE fl qui> dem Igituri tunc potentia quodammodo: non tami funiUter t ante adiíccre^vultoicerc quod quando ba bet babitum per quem potefl e^ fe operarúlicet tunc flt m potentia aliquamon tamen eflentiaU que efl ad fo;mam fíue ad pimcipium operandi : fed tantum« modo acddentaU ad operanonem. «t b^c efl oifpofi« tto perfection eius quod oe potentia operandi ejcit tn sictumoperandu|£tfaicDicitur9 angelumpoireba»

Ùb.é.q.7 ** berenouam tnteliectionemefl mere creditum:<)uis rbiiofopbi precipui l}0€ non viderunt. C l^ ieterea ( ic etiam oicemur quod angeli» ddquamtibet iiuei

lecrtonemqnamizabet moueretur immediate a beo;

Contra hoc : licet forte philofophusqui pofuitintellectionem angeli^dem cum fubflantia angeli : Diceret conicquéter inteUecttonem efte ab eo ^ . aquoefirubflantla:t itectcatboUcus DicensintcUeì'^*®*®** ctionem lllam qua angelus intelligit le effe coeuam *^'“ etat angelo : t quafì piopiiam perfectionem necelTario có iequentcm naturam eius{^lTei aUquo modo pioba^ biUter Dicere iUà immediate a oeo uijcta illà jppofuto nem ptobabilem. accidens propuum coeuum fubflá tie cuius efl :efl a generante tllam fubflanttam:tamè oe acadf nte per accidens quod contingenter meli no 1C videtur pzooabileoiccre’.qf illud fít a generante.

j&t phrmatur;quia IIC5 oeus pofTit immediate caa lare quamcunt^ inrellectionciii in angelo:tamé fí ali? quam non cauiet; vtpote buius oDieai : fed oerelin s quat angelum fíbt t oidini caufarum naturaliter acti uarum:non vtdetur ptoDabtie quod angelus nó pof fít atungere ad tnteliectionem bums obieai:cum ani tna fíe fioi z caufís naturalibus relicta ; ad élus intei lectionem pofTit attingere naturaliter : licet mediati:: te fcnfu. .iRon emm videtur 9 anima poiTtr attingere ad intellectionem altcuius ooiecti enam medUue fen fu:quin ad.intelligendum idem obiectum poiTit ange lus attigere fíne ienfu.C !$ftud aût qd ejcpbUof 0 pbo videtur facere ad piopofitum noflruintquiaiì pbilofopbus vidifTet altquam incellectioncm nouam pofTe competere angelo DipiTetipfumaliquando eiTe in potentia accidentali ad incellectionem;quiabee eflDifpofítioperfeatoi etus quod aliquando efl ui potentiasdintelligcndum.igitur iUe qui tenet fíue per ranonem ; fíue per fidem aliquam effe inteliecno nem nouam in angelo confequaiter Dicat angelum quandocpad tllam elTe in potentia accidentali, fícut pbilofopbus confequcnter o tcerefad illud quod ipfe tenet. magis autem concoidat cum pbilofopbo:qui tcnens aliquod antecedens:concedit conrequens:q6 pbilofopbus etiam eoncederetfíilludantecedens te neret:^ lUe qui tenendo illud antecedes negat lUud confequcns:quia arifloteles tllud nonnegarct conce dcndo tllud amecedens, CSem o.ptopofítum pto 0 batur per aucto;itatcs.i5.De trinitare. 7* veU^-'bicit Buguilinus. c^uod e|;ceilir in anima mens vocatur <ipofl.bomo non fecundum omnia quead naturam ems pertinent ;fedfecundum foiammentemunago Oicltur.jEt li.i4-*capi.8 '$m agoibi inueniendatn no; bis efi quo ettam natura noflra ntl^l babet melius*

B x iilis audtoricacibus à L aliis fìmilib? babetur ^ to ta imago cftinpartemtcllecttua accipf cndoiiitelleaiuam pio ca que tranfcendit lenfítiua;*¿ e d imago tncludit parentem t piolem: vt patet. 9* œ n’imta.capim.vlti. alibi mulrottens. iguur in par« te mtellecnua eft parens gtgnens Ulani notitiam que eft ptoles: z per confequens piincipium acnuum re« fpectu imellecnonis. tgitur poneret fantafmat vel aliquam fotmam talem in parte fenfítiua effe ró« nem immediate gignédi nottria acrualémó faluaret: v t vtdetur:rònem paratie tn mite ptopiie accepta.C ietereaaug.i5*be tri.c :i) .,^em o iu bofs z m« jnme illa qu i Mcoia nó bùt t qua res itelllgibilestita ^ e n f v t n ó team per cotponsfenfus veneritb3>ui bacimagini trmitans ipari quidf :fed tñ qualicûqi fímiUtudinem patris boc e)tponit.ca.i^in fi.fíc. Hdoc verbum noftrum oe fcientia noftranafcitur quemad modum t iUud oe fcientia patrie natum eft.7.c.2i.vel A.2i&emoiia inquit tri buens omne quod fctmus.

9T Ula meooU9 ()uam peco;« s is a

Í;abent:l?oc cfl pzopzie tntcllcctíi» pío tanto Ijabct fl miluudmetn patri0:c|ufdocípfu vel oefctcnrtaquc eft in ea nafcitur vcrbiim noftrum; flcut verbum cter num nafcitur Ocfcíemiapatrí0 . fatta e^pzcffe vides tur tn íftíe auctozitattbue velie quodín parte mteUe ctiua pzopne acccpta flt punctpíuj actmum refpectu tntellectionte.

D efecuíido prim i articuli principa^lis certuin eft gt ao actualcm (ntellecttoncm cauians dam concurrunr aliquid ipfme animeintcUectiuc:et obiectum aitquo modo pzefen0.f.vet mife velaUquo repzefcntantc;fed quod tftozum bcbet pom per le actt uum ; reipcctu intcUectionw auctontates videwur

5 «?.?.0c varic lo q u i.au gu ftm u 0 .ii, fuperÄ»enefi8.cap.i9 aCa.t.có.19 Tftonputandumuiquiteft cozpus aliquod agere m

fpintum quaft fpirims coipozi tacientt materie vice f ubdatur. omm.cním modo pzeftamtot eft res que fa cit illa oe qua facit : ncc vilo modo cozpus pzcftaittic usfpirituUmmbfpirttus pzcftanttoz cozpoze:$uts ígitur imago elTeincipíat i» ípirítu: tamen eandem tmagincm non cozpus in fpiriiu;fed i'piruus m íeipo facit celerita tc in irabíli. idem.io.oe trnu.c«íp«u.5.ammaconuoluit‘i rapittmagincscojpozuin. C.1^*oactiuitate.tamenobiecti vmetur oicerc.15. betrimta.io.vcl.r4*.fozmatacogitatío abearequaj fcimus«verbumciíquod in.cozac o icim u s.j£tibu dem .jEjcipía fcicmiaquainmcmozia tencn>usnas fcltur verbum. fl£r. caps.a.vel .jo .’ crbum eft iimis litudo reí note oe quagigníturi imago e iu s.C l^ l?* lofopljud autem videtur loqui pzoactiuitate ooiectl^ quia lUud videtur ciTepzmcipiumactiuum per quod aliquid reducuur oepoteiuia ciTentialiadaccidema k m . iioc autem eft altquid e : parte obtecti : quia iU ludper quod obiectum cftpzetens íiib ratione actu inteUigtbtl is eft fpccics cauiata ab obiecto. ^ ’j^zo i^oc eft tllud fccundi oe anima quod pzius eft addu« ctum^icilicctvniuerfatia quodammodo funt (n ani« m a. vnde tnKUtgere im pía qutdemeftcum vcUt: acft oiceret: Q^qikaobtecta uuelltgibiUa funt pzefeit tía anime.ideo ipía eft in potentia acadentali potens inteUigere cü v e ltt .^ ¡Sed pzo actiuitaie potentie v i

£ c.itf detur auquibus ciTe Ulud. 9 .metida. 9 ípeculatioefl* actio immancnc.fi aurem miellectio noneft ab mtels

lectu : ied taiituin ab obleero, non elTet ibt ¿ctto tm« manens :Ved tantum ti áfieus. ^ e tfto articulo po teft oici gt vrruiic^ coiicurrit m rauonc pzmcipq actu ui refpectu intcllcctionts.aliqutd : fciltcet ipfms anís m et ipmm obiectum:vl’aliquide¡c parte obtecti. ißt

^ ijoc’vidctur Ijabert ab Suguftmo. 9.0c trinità. capi* ^ v iti.¿iqu id o inquit tcnéduin eft gt oinnts res quam

cuncß cognofcimus congenerat inobts notttiam fui. S b vtro(ß enim pantur notttia : fciltcet a cognofcens te« cognito. jEt.n.oe trtmta.capi.¿.vel.5'.e)c viftblU i vidente gtgnitur vifto. í&t licet ibi fubdac. tnfozmas tiofentusqueviflootcitur : afoloimpzimtturcozpo re quod videm r.ljoc non eft contra ilUid qui9*equis tioce accipítur t oc nomen vifto. pztmo p;o actu vi« dendi : fecundo pzo tpfa fimtlitudine ret vife: t iUo 9 folo cozpoze cauíatur. |£t ifta cquiuocatto poteft cois Itgiq : multis verbis ilUus capituli. ^ z o Ijac con clufíone videtur efTe rano quomam quando obiectu; <ntelligibileeft actu pzefens intelleaut poteft i^aberi intellectio actualis ilUus obtecn:fed non poteft tjabe nftncipzinapio perfecte actiuo.tgitur vel s>lterum4lloutm tantum eft perfecte pzindpium actiuuin vel ambo integrant vnum'pzinctpium perftcteacnuum Ita gt vtmncß ftr partiale acnuum* p^uod autem neutrum ftt pcrfeae pzincipium actiuum pzobatur

pzimo be obiecto : quia altquod obiectum non «ft no bUuis ipfa intellectione:ftcuc acctdens fenfibile. % cipium acnuum perfectum quando rft equtuocum necefTarto eft pertectius fozma caufata. ¿ S e c u n ss do pzobatur idem: quia obtecco ejciftenteequepzcs lente intellectA ft matoz eft conatus : t matoz intens tio ad inteiligendum perfectio; poteft Ijaberi mtelle « 10 . t Ijic vtdetur quia perfectlus vertigium oercs linqmtur : tguur matoz mtenttovoluntatis caufat ali quo modo perfeciioum mtellectionem :quod non vi ■ úcretur pzobabileft folum obicciumefTetcaufaiacti uaeius :quiaIllud videreturfemperagereiecundu vltimum potentie:cum iltagensnaturalenonlibeis rum per ciTcnttam pater, fed nec liberum perpartw> ctpationem vtdetur: cum non fu eadan natura cum volúntate. Scrtiooftenditur tdem fic. operano illa non eft per le perfectio agentis quam ipfum elts CU pzeafe mediante aliquo luo accidente per acciai dens./&]ceinp{um.c8lefacercvcl etiam calere non eft per le pcrf cctio lt$m calidi : quia non coiiipeltl fl bl mft per calozem quiefi acddens eius. illudautem a quo obicctum aliud ab amina eft pzefens mtelle« ctui eft eius accidena per acctdens. quia quandoqj; contmgenter ineft : quandcx^ non. igttur ft toUim lU ludeft pzmcipium actmum rdpectuintellcctionts: in lelUctio non dtet pzopzia pcrtecno^mellectusvcl Ijo m tm s.|£$tcm lecundo pzobatur:^' nec rotalis acti uuas couucmat inteilectui : quia acius vtdetur pzcw pzia ftmilitudo obtecn. videtur ettam foztiri ipeciem ab obtecto.licet non ftcut a pzmcipio fozmali mtrinfe co:taineiificut aperfeptincipio cjctnnieco. vtdetur ettam dTenitaiiier ocpcndere ab obtecto : pzopter qt5 referttir ad ipium in tei tio iiiodorelatiuozum:t^c au tcmnou vidcrctur verum ft obiectum efTet tantun> cauiapcracctdctis:velcaufaftncquanon. a d o igitur auctozttatcs pzius adduaas ad quafcun cp affirmattuas : fiue oe mtellectu ftue Oe obiecto.ve» rum quiaem eft gt vtrunc^ iftozum altquo mó eft acti uum ad intdlemonem:fed actiuu3 partiale.ambo au temmtegrant vnuin acnuum totale.

5edhic lune duo dubia, primo quo^modo tfta conftituunt vnum perfectum pztnciptumy fCcüdum oequtbufdam auctozitatibus adductis: pu taoeitla Huguftini.i£ p ipfa fcientia nafcitur.vo-buj. quomodo ifta facti pzo obiecto:? ftmititer tlla B tlfto ^ telis.i.oeamm a fcientia autem vniuerfalium eftv f£B d pzim um oicoq» caufe cócurrentesquandct^ mm funi ciufdetn rationis t ozdtnis:vt plures trayentes nauem. quandot^ vero funt aiterius rationis % ozdi nts.iCt Ijoc OupUctter.quandcc^ pcftertoz trabet vtr« tutcmfuam a puoze./£j(emplum.ibl ipateringenec ratione l^m tnis: quando(^ poftcrtoz ncn l^abct virs tutem fuam a pzioze : ncc ocpendet in l^bendo fuam virtutcm ab ea : fcd tantum ocpendet ab ea in agen« dofecundum fuam virtutetn :ita gt fupcriot pzmctpa lius ag u :t tnfertoz minus pzmcipalitcr agit. iC^ans plumfoztcoepatre“tmatreingcnerationcpzolis:vt k# enim videtur aberi ejc.iö.Oe animaUbus,. mater alic quo modo fcl^abetactme quod videtur rationabtle: cum fozmam eiufdem fpeciet confequatur virtus ciuf dcm fpedei.a&asdutem t fcmmanonoifferuntfpes — - dfice fecundum pljilofopl?um.io.meta.i^atcr autcm virtutem fuam acttuam non l^abet a patre: nec tn bedo tpfam abiHooependct:fcdOependct ab ipfbin agendo fecundum tplam virtutem:« aguminuspzin cipaliter. H S d pzopofttum inteUectus « obiectum n5 concUrrunt pzimo modo : quia lUe concurfusnoti eft necdTarius ejc ratione concurreniium^fed tanni»

i.q.pcimU

3

3C.C.8.

«i9.t.c.8 : ip*rr‘f.c.at.

«

c.x4^

q.t}.

XV.ejc ocfcitu Virtutî in vno: quia fi twplicaretur virtue Tiiius ipfuin foluinftifftccrct:non fîcljtc : qutaquan« tumcun<0 lit obtectum pcrfcctum vel mtellectus per fecmsneucrum tamen caufarec acmm (Tne alto, nec concurruiic fccundo modo: quia tnteUectua non ijat); virtutem fuatn sctiuant ab oUecto : non econuerfò. ¿ c r t io igicur modo poÎTunt oici pcurrere. C . »iàuod autem comm flt puncipaima non opottet Diicutere.|T B d fecundum t>ico $ iñd tria acctpit Sugufttnua p;o codem verbum sigmofe mcmotta. t verbum eu gnioe icicntta tn mcinojia : z verbum gigni ©ere no« ta : quia per tcicntiammceUigit actum pnmum per qiiem anima eft m actu fuffiaenti ad actum tnteUigé? d i:f virtute tHiua pnnu acma gignitur verbum: z m tUo acm pumo rclucec obiecmni. t p:o tanto bicitur gtgni oe obtccto» tgimr oe fciemia gtgnitur : vt be ctpto foimali gigncndi bc obucto autem vt relucen:: te in iUo p;mcipio be mcmozia vero vt.continente ili lud pzincipium. ua 9 omnc0 talee auctozitate« B u? guftmi fecundum mtcniioncm 1U1U0 loquuntur pzo actuiitateobiectu |£ConHmiliter‘tille auctozttatea a.nftoteli0 que oicunt 9 per faentiam polTumue in« teuigcre cum volumue: z in fecundo be anima > fcieit tia eft vmuerfaUum:t m tertio be anim aXum aute; vnaquec0 liant vt babetûr fupza. C intelUgen dumq^iamBuguinnus $Brtftotcled accipicfaen nam ; non pzo, ^abuu ilio acquifico cft accibus fre« qucntati0 t faalitante ad.fimtus acms : fed pzo ilslo per quod obiecmm cft pzeieno : vt acmintelligibis le lîue ponatur fpcciea mtclligibilie ftue aliquid aU ud.i^cientia emm eft illud 6m Briftotelem fecun» dum 9 anima educitur be potentia elTcnnaU ad aca dentalem.ljocauteinpzccedit omnemacmalem ins tcllectton«m;quiaaia eft tcrmmue potentie accidens talie. ôcientta vero acquilìtacjt.actibue « facilitane ad coniidcrandumnon pzccedit omncm acmm intel ligcndu C S»m ilitcrapud Buguftinum.iScicntia etlfozmaiie ratio fccundumquam memozta cft pas nene fíu cgigncne.Jfta autcmfcientiaacquifiiaei: mulete coniïderatiombue non eftfozmalteratio gis gnciidi quamcunep intcllectioncm;immo gignitur cp mulneipzeccdenttbue. Ç S t bicae 9 illa auctoiitaeii.fupcr iCencfìe non aflìrmat tantum be amma;red etiam ncgat obtectum agere in animam. ^ Sim ili« ter Sriftotelcd non tantum concedtt obiectum agere fedvidemr negare imcUcctuin agere: quia videtur ponere 9 intelligere lït pa:iquoddam. mum potTet bici 9 Buguftinue negatiibt>obieccu agc re in animam imcdiate fccundu; clTe materiale quod l^abet cj:tra anunam. | £ a d fcciidum Sriftote lce^ demr frequennue loqui pio acctuitatc obiecti z pofl-i bilitatc potcntie. cuiue ratio eft : quia comi^nitcr locume eftt>e potentie anime inquantum funbula quibue fozmaltter pofTumue operari :.putabc fcnm (nquanmm cft quopoflumue fozmalitcr fcntirc tx intcllccm quointcUtgerc: ftcut loquimur bc anima vi cft illud quo fozmaluer viuimue. nunc autem Ucct m telieaue actmccaufet intellectionem : non tamen bi; citur intcUtgcre inquanmm caufat : quia lì bcue caus farctillam eandem intcUcciioncm:non tamen b ia j tur tmelligerc illa intellcotone : fed intcUccme me ui quocaufatur intellecno.igimri modo intellectue oicimr imelligerc:non quia caufat;fì:quia r c ^ t ins tellectionem.jEt ftc verum eft 9 intelligere efl^uod dam pati* quia intcüectum intelligere non,cft mil it)fum rcciperc inteiicctionein. Jliaautcm wctozis ta e . 9 • mrtapljTl^ft fiiciatpzoacnuitatc oiwcti vel non patet : tp queft ton< be a«to cognofccndi t apptJ tendi*

f o X L Ù Ì .

Dè tercio primi artícuií principalis Vídendum’eft an illud in parte intellcctiua quod cft actt uum ad intellcctioncm ftt intellecrue agene vcl polTi bilie. vtdcmr 9 agene : quia intellectue pofllbtlie re cipit intellectionem. fttguur cum {¿ocftcactiuuercs fpcctu tnreUectionie.panrarionepòn'etbicig^rerpes cmfpeciei mtelligtbilie quam recipit elTeactmue : t Ita.non rcquirerctur iiitcUectue agene ad aliqucm actum in imellectu.C!Coniirmatur illud : quia acti* uum « palTmum biftinguunt potentia» in anima. z.bc aCa. t

Secundo adidcmftc.pljilofopljue.} .bcamma c.17. bntinguene. intclUctumagemem apofltbilt ftcait. S>c.iS. jj^ftenimintrllecmet^icquidcm talie quo eft omnia fteri ; ‘t be agentc.ille autem quo eft omiu j facere.|iiS)c l^oc.videmr fequicp intellectue agêe adequaturpofs fibili m ratione actiui t pafiïui. ifeft igimr actiuue ad¡oninc Illud cuiue pofltoiUe eft.receptiuue :tp e r *bc confequene ad tntcllectionem. idemfe aia.t.c.37*quiturbeintellecm agente.i£ft ficut ijabim equida; ‘Z>38 .X vc lumen. lumen autem tntellccmale vidcmr ciTe pzincipium actiuuin cognofcendi vcritatce mtelUgt bilee .;fccundum illud.ii.bc trtnitate.i5.2ifoen0 rcbue intclUgibilibue naturaUozdtne bifponente conditos a.l.fubiun re fubiectalîc ifta Videtinquadam luce fut generiei a a . cozpozea : quemadmodum oculue carnie vtdct que ta l^accozpozca luce circumadiacêt. i£ zcterea ibis dem fcquitur.femper nobtltue cft agene patiéte z ns S*Cti9> cipium materia. t fubdit be intellectu agente. igttur impatTibilie eft fubftantia m actu. igimr vult 9 inteU lecme agene eft nobilioz polTibili: vel faltem non mi nue nobiUe. nunc autcm imagoconiîftit tn eo quod optimum cft in noftra namra: vr pzobatur f pzimo ar« ttculo'per Buguftinum. igimr intellectue agene per tin a ad imaginem:fcd nó poteft pertmere nift ad me moziain. patet. fed cum. memoua Ijabeat confcruas rc obiccium vel fpeciem obiecti : x cjcpzuncre vcl g u gnere notittam acmalem eiue. P5 9 intellectui agcns ti non poteft competere pumum : quia non eft virtue têccptiua ntc conferuatiua^igitur competit ftbi fecun dum:faliC5 e^pzimerc notitiam. S e d pzo alia par te fciUcct intcllecm poflîbiU argmcur pzimo per illud IC.c.19* BTiftotelte 9 intcllcCTue agene cft ftcut lumcn.Côs men. vult ibt 9 ftcut lumen facit quodammodo potls CÓ.19. tia colozcni acm coiozem : ftc intcllecms agene facit t>c potentia intelligibili acm inteUigibilc.igimr actue etue tcrminamr ad obiectum aauinteiligibilc. « l^oc pzcccdit intcllectioncm. iConlirmatur per tllud.9. oe anima commento.i8. vbt vult commentatoz : 9 ft ree l^aberend effe eo modoquo'pofuU f ila to nÔ opot teret ponere intcUectum agentem:igitur non ponitur mft vt per ipfum ftat obtectû acm vniuerfalc:fed l;oc pzeccdit actualcm tmellectionem; | £ l^zeterea fecun do fecundum commentatozem. inteilecme agene po iiitur vt per ipfum tranffcramr obiectum be ozdine i ozdtnem:quod ftc intelligi poteft oe ozdine fenftbtliii ad ozdmem intclUgibilium.t per confequene be oz<& ne cozpozalium ad ozdmem fpirtm9lium.*t quarc req rimribi aliquod rranfFerenepzopUum.ratio vidcmr efte:quia agene quod betelTccozpozale non l^abec rationcm agentie nift in palTuni cozpozale : çzoptct l2oc$ talc agene recjrit pa(Tumappio]nmam ftbilo calttcr:qz ft no elTrt locate pñe efTet tali agiti ^ft non pito.igif n û $ aliq^ cozpoZale poteft c(T¿ rô tmmcdia te caufandi altquod (i^irimalc: ncc confequens tranfTcrcndi ab illo ozdine ad ülum ozdinem. fét ifta videtur cfTe ratio Sugufttni. i t , fuper iSenefte.¿ e d quando obiecmm ftt be acm tntelligiUltactu ut icUectiMonontranlïemir ftc be otdine ad otdinenf»

ígihir non requtritur tbt imcVectue sg c n s . C£<^ne finimtur.quiaadl^oc^tnteUectum fiat actuvoUtu; non ponitur taiie traiillatio ab otdine in oulinem'. ec l^oc ideo cil. quia actu tnrellecnim e(l Tu^aenter p:o pottionatum vaiuntati. Cum igitur actu inteUigtbis Icl^âbcnsefTetnmcmoua iitrellecctua fíe equcfuifis ciciiter p:opo!tionatuni inreUtgibiIe ad i;oc : fctltcet vt IT( actu tntellectû:fequitttr 9 ibi non rcquiritur vtr tus tranfferens oe otdine ad ozdtnem. ^teterea. tertio jt intcUcctua agcnstiTct per fe aaïuus ad imel lectioncinacrualem:pari ratione vbicum^ poneretur p»tentiam«iTe actiuara ad pzopuam operattonem. t cum l^oc ettam potcntiam receptiuam.talis operano^ nid.tbi CfTet Dtdtnguerepocentiam agentem « poÎTi? bilem:vtpote voluntatem agcntem f volûtatem pof^ fiibilem. iecundum coinmuncin opiiuonem que ponit voluntatem actiuam : < ertam receptiuam voUtioms t fiiniltter fí fenfue ponatur actittus ptopter i^oc fo;» te : 9 fenfatto videtur nobUtot ipfo obtecto.fenfíbiü U c^tra efl'et oifttnguendum oe fenfu agente i pofltbt li'.Cum igtturpl^tlofopi^us lilam Oifltnaioncm oe agente x poflibiii n u f$ ponat ibl ntfl tn intcliectu.fes quitur(]p iflaotflPerentianonefl piopterillaquecom mutiiter inueniûrur iti alqa potenr^e.t ita non 4>pter agere« rcctpere actionein.|£ teterea . quarto vt» decur efle contra tllud idem.9 . oe tnnt.vltt.a cognos ícente <t cognito panf notitu intellectus autem agë« non eft cognofcene:fcd folum pofltbilts.igitur ab ilio paritur inteiiectio:t per coniequcns sctiuefe Ì2ab5 re fpectuintelleaionis.

De íRo articulo G prima via teneturpofl'et oici $ intellectus agcns I^abet ouas acttones otdinaras..p;imaeft>iacere oe potentia intelligibili accu mt€liigibile:vel Oe potentia vniuerfaU actu vni« uerfale fecunda eftfócere oe potentia tmellectoactu

f l intellectum. pumum intelUgitur fíe. 9 vtrrute intelü lectus agentis oefanrafmare t ñintafía gtgnitur (pta cics intelligtbilis in.intellectu. vel aliqua ratio in qua actu relucet intelligibile : que bteutter ioquendo ois catur fpectes intel¿'<gibilis. t iftam gigmttoncm rea# lem reptefentariui oe rep^efcnrattuo oicitur concomí? tan quedaj gtgnttio metaul^oiica obiecti oc obtecto: ^iUcettnteUigibilt80e;im?gtnabili:qt$ldeorationae pilttcr Oicitur quia tale efle obiectluum Ijabj obiectû In repiefentan qualel^rc^rentatiuum cotrefpondés t ideo tranflatione realt facta in rep:efentattuo quan do Oecotpo;alt gignitur fptrttuale:¡fcilic5 oe reptefen tattuoflngulangigniturrepterenrattuum vniuerfiu le conflmius oicitur. vel intelUgitur trâfUtto inobie« ctie Oe co2po:aliad fpirituale v foe fíngulari ad vni uerfale. Secunda actio poneretur per quam oe po tentia tnt cllecto fteret actu intellectum. vbt fímtliter tmelligirur factio meti^apt^oticae^ parte lobtectotu; cotrefpondens factiom reali e;r parte eotutn quibus tendirur in obiectatquta realiter fpeciem intcUtgibt? lein fequitur^actualis intellectio » % flcut ptima tranfi: latio.oe potentia ad actum. flc ettam fecunda otcere tur fieri per intellectum agentcm : tam c]c parte obie? cto:um:tl?ocmctl2apl;o:tce(|^ eie parte Ulo:um itt quibus relucent obiectat l^ocreaUer pzo tanto:fcts licere virruteintellectus^ agentis Oefanrafmategt« gneretur fpecics intelligibilis : t flc metf;apl;ozicc oe potentia intelligibiU gtgneretur actu intelligibile, t fecundo virtute fpecieí mtelUgibilis gtgncref actúas iis intellectio : x fíe m et^pl^Jicc loquendo tn o^e^ cns oepotentia,tnreUecio fieretactu intellectum. CConflmtUter pofl'et poni ouple^c paflto oulinata

i3 in intellectû poflibilecotrefpondetid ifttoupUct actio

ni intellectus agentfs; quarum pzima efl'et receptto fpecteiinrclligibiUs a fantafmate per pztmam acfio;« nem intellectus agentis. t fecunda efl'et receptio ins teUeatoms a fpecie imelligibtU per fecundam actios nemtntellectus agcnns.iEt fecundum t^ocoiceretur 9 ad memotiaiH intellecnuam pertinent intellectus agens % pofl'ibtUs. 2lgens qutdem non $tum ad pti mam actionem que eft tacere oe potentia intelligibts liacnt mtclligibile : immo illius actionis termtnue eftmemoziam actu : quia per illam actionem eft in¿ tellectus l^abens obiectum acm imelUgibtle flbi pica fen s.Sed $rum ad fecudâ actionf :qz cû memoue fit ey:pztmere actualem notinam velmtclleciionem:'; in teUcctus agentis fecunda actio flt agere ad iftâ actio nan.intellecms agcns <^tum ad (ecûdam etus actio nem mcluderemr inmemoila. 3lnfellectu8 autan poflibilis $tu m ad ptimam etus receptionem: qua: fcilKtt reapic acm intelligibile fíbi pzefens tMcmtr memozia. ¿St<|^ruin ad fecundam receprtonem. fcts itcet actualis intellccrionis oicitur inteUigentia.

t fecundunt (ÿoc refponderï pofl'et ad ille que v i ^ dentur adducta m contrartum per i^octp ectio abftra ^ l^endi que eft ptima actio intellectus agentis eft ma. g is ptia flbi $ fecunda que eft caufare intellectioi i qz Illa pôt côpetcre al^s potenti^s.nulla aûr alia ttâfe ü rt obiectû fuu5 oe ozdine ad ozdini flc itelligido oe ctdttie cozpozalium ad otdinem fpirttualiumr. immo voluntas licet caufando aaum fuum >aUqucspcr i;oc metl^apt^ozice tranffcrat obieaum fuum oeoûti« ne inteUigtbtlium ad ozdinem appetibtiium : temen Ifta tranflatio nô requirit voluntatem agentem fíctn telligendo:l^e eftpzeparamem obiectum fuumvt fît acm volibtle: flcut intellectus agens pteparat ob tecmm fuum vt fít actu intelligibile: quia quando obteauin eft acm intellectum eft actu volibile.non Igimr requtritur elique ecnr pzeparans obiectum vo iunrati.ille tgitur auaozitatesaffirmant qucd v u rum eft oe pztmo acm intellecms agentis , 1 fi quan doqi oicamr 9 pzoptcr illum folum ponitur inteb lcctus!agcns. t fl quando^ oicamr 9 piopter iUitm folum ppnirurintcUectus egens. ^crum eft vt tis lis virtus eft pzopzia tntellecmi : quta eft ibi tanmm potentia pzeparans obiectum .pzopter fecundum eiü actum non'cft pzopzie in inteiiectu telis virtus eg fs . nam alie potentie pofl'unt agere ed operetionem p:e fuppoflto obiccto.

S i v e r o t e n e r e t u r a l ia v í a fc í l ic e c cp i l ' lud anime quod eft actiuum ad tntellectionem eft in ^ tellectus poflibtlis. 1 9 tntellccms agens l^bet tan ^ tum acnonem abftral?endt obieaum:tunc efl'et Oicen dum 9 mtellectus agens non perttnet ad memotts am :fcdec!to etus terminatur admemoziam tl^oc refpecmfenflbilium : quia terminatur ad illam fou mam per quam obiecmm acm intelltgibile relucet inteilecmi:? illa eft fozma conftttuens perfectam memoziam. iRefpecm autem mere inteUtgibtlium putafpirituaUum nullam actionem omnino^aberet: t oc fl celie mtelligantur non per fpeciem : vel fl per fpectem : temen^pofTunt eem ceufere virmte ptoptia ÿntellecms autem poflïbiUs fecundum l?oc nere« mrperttnereebmemotiamnon tantum vt rennens omnerepzefentetiuum obiecti acmintelligibilis.fed etiam vtei^pzünensactiuenotitiem ecmalem. dil^tw ncedillequefuntadducte contra l^ p o fs fet refpondert. Ç B d pümum 9 potentia opereriua non,eft actiua fuiobiecti : licet flt ecnue fui acros ctr=C9 obiecmm.i ideo nô pari rône poteft inreliect^ poU (ibtUs caufare fpeûf intelUgibilem flcut poteft caufa

XV. Fo.XLIIir.reïntclUctioncmiUam. conRrmatíoncmfls lamiOicctetur 9 loquendo oe potenti« vt tiüt refoca ctum bene btflinguitur in actmuin t pa(Ttuuni:fed lo qucndo oe ilio quod fubellrerpectuiquod communia

^ ter inteUigimue cum oicimue potentta quemadmos dum otdmue ç calo: cIt potentia calefacnua.ficnon opo:te(g^ actiuuin t pafliuum oiftinguant ipfatn : qt tunc voluntas effet potentie. cuni argutitur fecundum artftotelcm 9 inteUectus agens eft quoeftomnia facere. ^nrcUtgendumefllIc.fòcere omma actu mtellt^bUia./&t l^oc l^abetutejc eo quod fequitur:^ lumen facit quodammodopotentiacolos res aaucoloìes.quia facit eos actu tmbiles.ßc intei Itgendo 9 itcct natura abfoluta colons que efltn ge;; nere.quautas maneat eadem in tenebus.tamentt fic non eh viAbtlts tiueUigeudo oe potentia propinqua: quta quando opottet ouas cautas concurrere ad ag i dum vna earu.fciltcct fecunda non eft tn potentia pto pinqua nifi aliatfciUcet piima concurrëte.Bd t oc au« tem 9 colot agat in vtium requintur alia caufa cócur rens ad agendum fcilicet lumen, ideo tunc rolumeft coloi viftbtUs in potentia (uopinqua quando eft actu lUumitianis.i^oc modo fantafma non poteft gtgnere fpeciem tntelltgibilemmtft concurrente acttone tntéU leausagentis.^Ue igif mtelUctus facit omnia actu fntelUgibilia:« lioc tn potentta p;optnqua : quia reUis centia m fpeciebus inreliigtbiltbus que piius ñierunc tn potentia remota i quia tantum retucentia in rcp:es fentanuo materiali t repiefentame ea fub ratione fin guiarts.non auté oidt $ agens eft omntd facere actu inteUecta. ¿Cuintgim rconcludituradequattotn;

0 teUectus agentts in agendo ad polTtbilem in recipien do:oebctinferrívnífoímíter oeactione« recepnone actu intelltgtbUis non oe actione« recepitone aau in tc l le c n ,¿ a d tertium verttas pwnctp^ vtdemr in ra ttombuscermmotum.iUe autem rationes termino^ rum vt^actu intelligtbiles « vnitterfales relucent intd lectuiper actionem lucis inteUectus agentis.Sic igi$ tur v ia a veruatempuncipioiumtn luceincetiectus 8gentiemontà<^ immediate caufante illam vtfione;. ftd mediate : falicet caufando rationes terminomm in.efTeintelligibiUper quas poftea caufatur actus vi^ dendtveritatem puncipto;um .C^'l4u^rii^nfbices return agens eft nobiUus polïïbiii ptecife vt refpicit obiecta fenllbilia:quia ptecife refpectu iUotù eft agés tn inteUectum polTibilem. articulo l^oc te»nendum videtur; 9 iUam oiftmctionem Buguftini. to.oe trtnf.c9pi»'u. memotta inteUtgcntia « voluntas im parando ad illam Brtftotelis in intellectù ageik; tem« poiTtbilem ftc libi inutcem cotrefpondent 9 io« lu s pofîtbtli9 eft inteU^entta:quia folus recipit actù intelUgendi:« ftc ettam communiter Briftoteles lo« qumiroeinteUectu: vt eft quo intcUigimus Hue quo reoplmus inteUectiouem enam pofltbiUs pertinet ad memonam mquamum memoue eftreciperenos titiam tjabimalem. fecundum illud. 15 . oe trini. 10 .fcientia quam memotiatenemus.« ftc loquitur Sri^

» fto te U sq u a n d o q ^ o e in te U e ctU iP O iT tb ili vt eft q u o fc i mu0;ftue vt eft q u o l^abemus fcientiam per quam re ducttur oe potencia eiTcntialiad a c c id e n ta l ! . C I B e d quoadaUumactummanotiequieft gtgnere notitta •mactualem:patet9 competit adi^ucintellectut p o fl lb iU p e r 3cddens:quta quando fotma actma ini> eftalicuifubiecto:actiofecundum illamfotmamper •ccidens compiùit cidem : ftcut Ugnum per accidens càlefacit.nunc aumn Ulud quo obtectum actiur fe l a betadgignenduminteiiecttoncm eft fotma inteUe? ctu0 pofllbtUs.tgiturinteUectu0 poflibilisfaltem per «cadens gignir« ft vttra izoc queras an cone

uenlat actué glgnendinotitiatu per feipftpartiinteU lectme.poteft teneri fecundum piedicta vel compete« re ptcafe intcUccmi ageiin: vcl ptectfe intellectui pofsi ftbtU. «fecundum l^oc tfte veliile oiceretur pertincre ad memouam. | £ ^ e l poiTet poni tertu» mc^o actus gignendt vtrti^coHipeterc.fcdagenntangenntan$ p:incipalio:i:« poffibiUtan^ mmus ptinctpali.nccie quitur ft lint vnanatura.igtturnonpoffuntl^aberere fpectu'eiufdem caufalitatcm ptmctpaliotem t minus ptincipalem. patet enim tnftdntia oe inteUectu « vo:> luntate:quarum vna fccundum multos eft actiua pn ctpahou« aUa fubotdmata in aliqua acttone:« tamen funt vna natura. B e d ifta mftonna fecúdum aliquos non eft Umilts : quia non vtrat^ pocentia immediate attingit idem vt caufacum: fed vna per operationem fuam caufatam mouct aliam ad fuam operanonem. 36:euiter ftnon teneretur oiliinctio potentiarum;nec reabrolut3:necrclatione realt:fcd tatum idemab? folutum quodammodo illimitatum eft pnncipium U mediatum nmltotumaauum; % Ucretpectu aiterius « aiterius oicemr alia « a l» potentia;tunc ptima via ptobabtUs videtur.

D e fecudo artículo dico:cp intelle¿lus bcatus poteft i^abere ver bum oe creatura cognita in genere ptoptio.«ad fo;mationem ilUus verbi ponen dum ell inteUectum polTibile; ftc le abere tunc:íicut fel^abecnuncad fotmationem verm quod i^abetoe obiecto nunc, quia fccundum Buguftuium y.oecu uitate.capitulo. $0. S t c ocus rcs quas condtdtt ads mimftrat vt eas ptopiios moms agcrc finar.igitur re manebit in patria naturalis acno que nata eft couipc tere nature fecúdum fuam pcrfcctionc;. S e d oe crea? tura vifainelTentia oiuina oubium eft an mceilectus beatus ijabcac be ea verbum p:op;ium .$ ft lie coud;) militer oicendum eíTet oe intellectu poiTtbili in fotma (lone verbi oe creatura vifain eflenuaoiuina ficut oe vtfa in ptopuo geiiere Oictum eft. C l io poftet otci 9 noneft tbi verbum oe obiecto viio in eénna omina: tum quia Ijabens verbum immediate attingit obics ctum cuiuoeftverbum .lapis enim vifuo in eftcnna non immediate atcingitur vt cAectumper actum vt:: ilonis. quia ile videtur m genere ptoptio ; fed ibi fo la efTennaoiutna immediate atcingitur : quta tpfa fola ptimo mouct.«per confequens ad feipfam ac tingcndam .f^^ieterea.vcrbum pioptium alicu; iu s gignitur oe fcientia liue ptoptia fpecie iplìus obiecti: nunc autem in memoiia tnteilcccus beati non eft fcienna ptoptia vcl fpecics lapidts. vt vi;: detur m verbo : quia per tllam non videtur mit tn genere ptoptio. ¿ ^ t e m eodem actu vtdetur efíena tiaotm na«resinipia:fed oe elTenna vila non ijas bet inteUectus vtdens verbum: quia tunc non vide ret Ulam immediate, igttur nec I^abetur verbum oereviTainipfaeiïentia. inConn-a tfta motiuaar« gumir contra ptimum. « ti per ptinciptum cognos fcaturconckiftoi tamen ipfa poteft cognofci imme» diate in ratione obiectt :qm a oifcurfus non termis natur ptedfead illud quod fuit ptincipium oifcur» rendi: quia tunc ab Ulo adl^uc effet vlteriusoifcur« rendum ; nec per confequcns effet oifcurfus termi natus :nunc autem condulìo oefe eft temunns bis fcurfus ffUogifmi oemonftrdtiui. igitur ilio oifcur« fu term inai ftat inteUectus in cognttlone imme« diata conw ftonis.pan ratione:licet effcntiaoiuis na moueat ptius ad videndum fetpfam tamen quia eft motiuum lUimttamm mouet fecundo ad videndù creamram.fn termino ig if illius motiois inteiiedus poceft v(4crc creaturain vt obiectum immediatum.

f t t «

©

C Contra fecundum fíe. S d gigncndum verbum piopiíumaUcumd obtccti fuffícit memoiía perfecta fí uc actualitcr fiue virutaiUer continent lUud obic:; ctum: fícut per normam Ijabttualem p:mopqj poteft Sigtit actualte cognúto coticlufíoni0:iicet illa memo na non fú tjuius obiectt fo:maliter« pzop:la:fed eius vtrrualirer contcntiua:fíc inteüectue beati f^bene ef fentiamoiumam actualitcr p;eíetircm vt íntelUgibu leml^betmcmo:tamp:op:tam rcfpcctu vifíoníetU 4iu0eirentic:tcuml?oc memonam perfectam vír« tualiter contemiuam vifionte crcature:quia fícutvir tualtter comincttn entitate: fíe m cognofcibilíiate: beatus igitur!?abctmcmo:iam fíuefctentiam mme mona fuifictemem adgignendum pjopzmiu verbum lapidis: nec fequuur in ifía fecunda fícut nec in piU ma ratione 9 'tlla vifío fitret in p:opno genere : quia vifíotn p:op;io genere cfí per ratíonem videndiacce ptamacreaturaaliqua.|£Conrraterttum motiuu; tile actué nó eft ptoptia cognitio allcuiu0 obiecti qui poteft ftare m mtcllectu:? tamen illud obiectum oms nino non eíTe cogmtum : nunc autem vtflo cffentte Dts uine poteft ftare eadem in intellectu beati ramen la pienon v id ería b ip fo .ig itu r .fc . ^zobatioinaios ri0.quia pto^cimum fom ale tn mteUectu ad i^ocvt ob iectum fít fíbi co^itum eft ipfe actus cognofcendi il lud obiectum fíbi inl^ercns: pio]cima ratto fonnas Ite non videtur pofle inelTe alicui fíne ilio cuiue eft ra tío foimalie: fícut albedo non poteft inefíe alicuintí fíilludfítalbum. ^^zetereapartrationeidem as ctue vifíonie efíet ipfíue efí'entie tcuiufcuncpcrea:» ti vifí m ea : t ira vnue actue finitue pofí et efíe tnñni:f tomm obiectomm pcflibiUum videri in ip fa . quia qua ratíone non répugnât vnum actum efTeouozum vel tríum obicctozum:pari rattone nec quozumcun<^ obiectozum. (£ non patet neceflitae illiue cons fequentic.fí eadem eft vifío eíTentiebiuine z lapidie:

3c igitur fí eft verbum lapidie i verbum efífentie. f r S d pzímum iftozum biceretur (pillud quod cognofcitur per alíud bene poteft immediate cognofci. S e d non fie fí cognofcatur pzceife in ilio, ficut intellectue oiuir nue pzecifecognofc\f„creaturam m efl’entia fua:*r non per iUam creaturam vt obiectum tmmediatuin: quia tunc intellectio eme vílefceret. |£Confíniiliter btciii tur w rifíone quam beatue l?abet in verbo oe creatu ra. f E a d fecundum oiceretur 9 efl'entia omina nó dt ín memozia creata bean aliquo otdinepuue $ i n ítel Itgentiatquia non caufatur altqua fotma tn mtellectu beato repzefentane tllam eflbitiam .Sed pzímum qt) caufatur intellectu beato eft ipfa vifío:illa autem cau fatur tn ipfa intelligenHa.|n^^^8l^^^ biceretur 9 ti la vifío immediata caufatur a volúntate oíuina fícut bictum eft tn queftione p t o ^ a pzecedente : x confía militer rifío lapidie:« per confequene neutra gtgni* tur a memozia non folum ipfíue videntte. fed nec ab aliqua memozia. C . Contra íntellectío efí'entie biuis ne contínet virtualiter intellectionem lapidie. igitur ifta intellec tio gtgnit iUam:t tunc illa eft verbum. ^ifte(ï>ondeo. intelltgentia non gigntt. e l poteft Otci 9 vtrac^ vifío immediate caufatur a volútate 01» utna. G B d terttum.illudviderur eque concludere non eft ídem actué intellectue biuínt refpectu e^tíe fue*: obiecti fecudar^.quod omnee negSr.'^ndema:) ioz rationie eft neganda nifí intelligatur be pztmo oba iecto. in B d alia quere alibi.

Ad primum principale fi teneatur ínf tertio articulo : ç intellectue agene actiue fel^beat

ad intellecttonem : t pofíibilie pafílue:tunc non fecun dum Idem mouet t mouetur anima ad intellecttone;

nec ramen fecundum t>iftincta fubiecto: quia illa buo non fic oiftinguunmr. S i autem bicatur ^pofíibilie actiue fe l^beat ad intellccttonl tunc ídem fecundu; ídem mouet ad eam t mouetur. |E í£ t fí bicatur l?oc cfl'c impofíibile.quia tunc tdem fecundum ídem efíet i potentta 1 in actu. lETftefpodeo-omnie actio que eft ad fozmam non acttuam eft agentie equiuocít non vníuoci:quia fí agene efl'et vniuccum fozma qua agit efl"« eiufdem ratíonie cum fozma tenninátc:« tta illa efíiít actiua. Bugmentationum autan t multaru; alteratfonumt communiterniotue localie termini non funt fozme aaiue: igitur mouene iniftis : t vnie uerfaliter agene equiuocum eft in actu aliquo nó eiuf dan rationíe cum termino ad quem mobile eft ín po tentia.fed eft tnactu fecundum aliquid virtualitervF cminenter continene illumterminum.fícbícereturt pzopofíto 9 Idem in anima eft ratio virtualiter conti nendí intellectionem.vt effectum equmocum x rectpf endt eandem.In co n tra l^ocj^abene fozmam nobis Itozem non eft natum recipere,fozmam minué nobili: igitur Ijabene tllam nobiliozi modo, falicet virtuali? ter non eft natum recipere illam fozmam fotmaliter. C j£tconfirm atur quia pari rattóe oiceretur (pqdli bet quod lit talc fozman':ef t tale virtualiter:« itaqi^ libet tranfmutaretur a feipfo. | T B d pzimum oico 9 fozma ciufdem fpecieinon poteft fímul l^abert imene fíiue z remifl~me:necoue fozme: vt contrariadme«^ poflunt fimul efle in eodem:fed Umen bue fozme bix fparate bene poflunt fimul efl'e:« etiam eiufdem gene i-te remoti : ficutcalozfcoloz quarum tamen vna eft nobiUoz altera. 'Ron eft igttur impoflibilitae fozma ; rum in eodem.quia vna eft eminentioz altera.vel emf nenter fíuc vtnualttertpnue cótentiua: fed ejealiqua rattone fpcciali.puta pzopter contranctatem vel vni« tatem fpeaiicam. vel aliquam altam talem. Bntece« dene i^tur vmuerfalirer fiimptum l^lfum eft:« Ifcet in'multiefíngulanbue videanir efl'everum.tamen l^oc non eft ratione nobiltozie fozme vel nobiliozie modi f?abcndifbzma5?minue nobilie.fedei: aliqua alia ratione fpcciali que nó reperttur ^ic in pzmctpio motiuo.t m ifta fozma recepta', f f ^ i tamen aliqutd l^aberet iftam fozmam'emment^c 9 inlUiite virtua liter:non efl'et capa^: eiue fozmaliter : quia infinitao ejecludit omnem potemtalitatem . fed quando fot« ma illa virtualiter:fed finite l^betur bene poteft alis qua perfectio: Ucet 0m quid t accidentalie addi fubte ero per l^oc <pilta redpit fozmaltrer: fícut licec fubftá tia fít fímpUciter perfectioz accidente : tamen aliquo modopcrfictmrrecípicndo accidene« totum ilUid: fcilicei fubftantia qualie perfecnoz eft & fubftána fos la.fic potentta operane eft perfectioz f t feipfa poten« tta fola:« operatio eft aliqualte perfectio ipfiue potfs tie:licet potentia fít fímplicíter perfectioz opcratione. fT B d cófirmationem tllam poteft oici: 9 ibi eft cau tela tranfferendi fe a parte opponentie ad partem re fpondentíe pzopter befectumargumenn.nec videtur alíud nifí obligare rcQiondentemadpzobádum vnú necefíiarium manifcftum:putaç non quodlíbet mo* uet fe.fg t ad illam pzobationem pari ratione«?. poí teft bici licet ín Ijoc^ eft efl'e inpotenna talefozma liter nonfitaltquarepugnantiaad l?oc<| eft efl'e tale virtualiter.nec econuerfo quantum eft esparte ratio nie terminozum.quia tunc vbfq$ efl'et eadí repugnan tia:tamen altcui concomttaiur vnum iftotumaliquid quod repugnar alteri. í£t tunc gratia materie veruj eft illud quod eft tale virtualirernon poteftred;: pere tale fotmaliter: fed non per fe pzopter i?oc 9 cft Ijabere vtrtualíter : fedpzopterillud concomitS». iCjeemplum. ibi eft calidue vírtualitet : « tamen non

S i

lux.

poteft recipere caloietn foiinaliterìfcd tamen non rea pugnat elTe fotmaliter caUdum ptopter l?oc ® cft cali duo virtualifer:quia «lamfaturno qui eft frigidus vtrtualiter répugnât efle calidum fotmaUter : ^uius autctn repugna ntte caufajcommunw eft folw faturno quia cotpus celcftcBoncftreceptiuumquaUtatis eie mentaris vcl cuiufcun<p coipotis cotrupttbilis: ilcut nececonuerfo. fic mptopoilto aliquod mobile ad fotmam concomitanterijabct, aliquid ptopter quod rcpugnat (Ib i virtualiter continere cam:(lcut lignum babetaliquid ptopter quod repugnar fibt virtualiter cominere calotem:fedt?oc non cft: quia «ft receptiufl calotis:red quia l^abet raté m fotmam mijetam. á ra d a rg u m e n ru m in oppofitum cum arguitur be obiecto tp actio eft tmmanens. concedo intellectio quebtcitur a c t io id c ft operano cft actio immanens fimplicuerinpotentiaopctantc.fedactioUIa bc ges nere actionis que terminatur ad illam operationein aliqua quidem eft immancns non folum in eodi Tup« poiIto:fed etiam in parte intellectiua:ì fecundfl vnu modum biccndi in tertio articulo cft immanens in co dem imellectu.pornbili:ad ilUm tamen intellectione; eft aliqua actio non immanens puta iliaque cft obics cti. (T C u ; arguitur be memoiia 9 lUa non inteliigtt illa ratio beficit oupUciter.ptimo modo quia remoui do altquid a memotia non ptopter Ijoc concludttur i l lud competere inteUectui pofiibiU fcd m agis contrae rium quia fecundum bicta tn tertio articulo; vel folus intcUccws poflibilis eft mcmotia vel faltcm intellcs etus ille includitur neceiTario in memotia. C Sccun do ocfiai flc: quia memotiam non intelligere:nott co cludit ipfamnon elTc actiuam refpcctu intcllectioms vt termini per actionem eius ptoducti. verbum autS n o n eft terminus ptoductus per mtcllectionem:ied per actionciit aliquam ptoductiuam oc genere actio« nie.

Quçftio. X V I- Onfequéter quxríturoevotût^c.iEt ptimo be actio ne eius in communi, fecundo i fpecialt be oifhnctione vnius actus eius intrtnfcciab atioas ctu.í tcrtio be oíftinctione act^ intrtn feci ab ejemnfeco. C1 ma queftio eft ljec.®.truí líber

ta s voluntatis t necefTitas naturalis pofiunt fe com pati in eodem refpcctu eiufdem actus t obiccti^ ^ i £ t arguitur 9 non:quia neceflitae t libertas vU dchtur repugnare.5u;«a tllud auguftm í 0« libe.ars b t-Satis tnquit compertum eft nulla ratione fien m{ tem fcruam libidints nift ptoptia voluntatett ftatim poft qui motus ft culpe oeputeturnon eft naturalis f ; voluntarius in eo quidem llmllis motuiiUi quo oeot fum lapis fertur ip ftcut ifte eft ptopnus lapidis:ftc il leammi.fedineooifítinilis ^inpoteftate non l^ b ^ lapie coljibere motum quo mouctur ocotfum: arm ^ vero non ftc.« u itu r .Jd e o naturalis lapidis ^ il le motus animi vero ifte voluntaríus.l^cc verba "au» euftint.« paulo poft verba oifcipuli ab Suguftino 4 -' dem apptobata fequunturifta.4&otus quovoluntas conuernturmft effet voluntarius « in noftra penitue poteftate ncíp laudandus nccp culpandus l?omo cfa fet nec moncndus:monendum autem l^mtnem non efTcquifquisemftimatbe I^ominumnumeroe^termis n id us eft.f£;ciftis fatis patee.9 répugnât naturalis motto 1 liberia rcfpectu emfdem. i f Contra.5.t)c cmt to>Si neceftitae inquit bfcenda etcquc non eft in no«

X V II- F0 .X L V .lira poteftate:fed etia; ft nolttmus cfficit quod poteft vteflneceftUas mottts:mamfeftum eft voluntatee noftras quibus recte vel perperam víuitur fub tali ne ccíntate non efle.|Ec feouitur.Si au tm t>iffiniatur il la necefTitas efte fecundum quam Dicimus necelTcí. vt ita ftt altquid:aut vt ita flat.nefcio cur eam timea^ mus nenobis libertärem aufcrat voluntatis:ne<^€iT i t vitain bei t ptefdenttam bei fub neceftitate pomm* ft Dicamus necefTe eft beum femper viuere t omma 5 fcire.flSt poft. cum biam us necefTe eft v t cum volum^ 'libero velimus arbitrio:« verum ofdmus:«nonideo liberum arbin-ium ncceftYtanfubqcimus que adimi( ^iKrtatem.

H íc fune tría vídenda. primo an ín alí quo actu voluntatis ftt necelTItas.fe cundo fí cum l^oc ftet ibi libertas.tertio ft quandoq^ cu; libértate poITit ftare naturalis necdliitas.

aD e primo dico q^ínadluvolutatis di uine cft necelTitas ftmpliciter:t !;oc tam in actu bíligi di fe :$ in actu fpirandi amotcm ptocedentem fciUcet íptritus fanctue.l?ocftc patet:qma beus necefTario eft beatus .igitur neceíTano videt « etiam biligit obtectft bcatificum. Sim tlitcr fpintns fanctus eft oeus:« per confequens fumme^neceftarius in e(rendo.tgimr cum acapiat efí'e ptoccdendo:acnts illcquoptoceditéftm plioter neceirarius: vtra<0 autem conclufío ptobatur pt<^er quid.fíe voluntas infímta ad obiectum perfe cnÍTimum fc l^aber modo perfcctiflimo fe ijabendi: vo luntasbiutnacftl^uiufmodtigiturad fummum bilí« gibile fe Ijabet modo perfectifti mo quo pofítbile eft a:» liquam voluntatem fc abere ad tpium:fed l?oc noii eíTetnifí ipfum necefí'ario « actu adequato oitigeret:« etiam amotem eius adequatum fpiraret : quia fí alis quodiftotumbeficerct poflctfíne contradtctione ins telltgiaUquam voluntatem perfectioti modo fc !;abé reab obiectum:quia ille moduspolTct intelligi | :^ e feciio:« ille modus non includit contradtctionem:qt non cft contradictio quod voluntas infinita l^beat actum infímtum;circaobiectum«!hfinitum.«per con fequens actum neceftarium « etiam neccfíano.quia fl poftet non Ijabere talem actum circa tale obiectum poftet carerefumma pcrfectione. Bim iliterftam ot i&fr.^li.). adequatue obiecti eft ípirabilis vt crcdtmus majrime q ti7 .4 l.^ competit voluntati infinite efte ptinciptum (pirandi q.ii.« illum.|£Bdf^ncconcluftonem ponuntur qucdam i.q.io.ara* ptobationce que etiam concludunt oe omnt volunta« %,z*, tercf^jcctu illiue obiccti fiue clare vid fiuc ín vntuerfaliaepiel^enftfícutm óiprum ap^t^Sdím ^. pbatió talis (.volutas neccfTartovuli lUud id q ë ró 010 boncquía non pót obiectum aliquod nouvel le in quo non eft malitia aliqua nec aliquís befectus boni:finie autem vltimus eft t?uíufmodi.(n Secunda ptobatio Ijabetur ep bicto pljUofopl?í.fecundo pijtftco. ftcut ¿ li cipium in fpeoilabilibus fíe fínie in operabiiibus.Éc 7.etl2ic0tuin.inactt0mbus9cuiusgratia eft ptincís piumquemadmodum in marl^maricís fupfwftrio« nes:nunc autem intellectus aftentit necefTario ptfnds pñsmfpeculabilíbus:igírur voluntas neceftario af« fennt vltimo finiin agibílibus. tT ^ erria ptobatio ra lis eft. voluntas neceftiano vult tllud cuius participas tione vult quicquid vult. vltimus ftniseft Ijuiufmodi Ca.it*iguur «cptobatio maiotis.omne variabile reduciturad aliquid muaríabile.« ita varietas actuum circa ea que funt ad ftnem ptee^git actum inuaríabtlem.« per confequens map;ime circa illud cuwe participationealia obiccta terminant acmm.minot ptobatur per iU lud.8 •bctrioi.^^ollel^octoUetlludVlde ipfum bos

^ nutn (l potc9. i ita beutn videbte non aHo.bono bonti ® fcd oinms bóit»onü.<E5 ft® nonvidcnturp?

bare conclndonein necciTartam t>z quocunq? volttnra tetn commum:nccetiam vtdentur Infe ncceíTarte. puinumptobatur:quú quando funt ouc nature ab folate « eiTcnttaltcer ozdtnate puot flne contradiction ne vtdeturpoiTeefle flne poilcrto;i:nunc autan tflos rum mum que funt obtectum oiIigtbile:et tpfaap¿: ptel^enflo vel viflo lUme obiecti tn mtellectu creato: t etiam tpfa voluntas creata : quodcuncp ed abfotu« tum % p;md naturaltrer actu oiligendi illud obtectum4 l?oc loquendo c>ebtlectionem volúntate creata igi« tur quodcunt^ illozum polTit efl'e : fmmo 9 omnia illa polTlnt efle flne actu ilio oilectionis non tncludit contradtctionem: nec per confequcns oppofltum eft flmpliciter necefliirtuin.quomodo tllud otcitur necef:> fanum cuius oppofltum mcludtt contradicttonem. ¿I& icbiciturq^m aiot vera œ illis abfolutis qtto« rum vnum non oependet ab aliomec ambo a terno, in ptopoflto autem vtflo i fruttio bependét ab eodetn tertio fctUcet cbteao. |£iCoiitra l2oc:quodcun(p abs folutum oeus poteft immeduce caufare t tamen non ncceflano fl caufat tllud per caufam mediani poteft non neceflarto caufare:quia tlla caufa media non nes: ceflitat tpium ad caufandum effectum illius caufe inedie.i6 tturUcctambo tfta caufentura caufa com » muni.tainen fecundum non folum contingenter cau?

^ fabitur : fed ettam poflto pumo ad^uc contingenter caufabitur. Cl^^^i^rea potentta que neceflarto a« gtt circa obiectum necefl'ano continuât actum ilium quantum poteft. voluntas.autem faltem vtatotis no neceflario continuât actum c(rca<flnem in vniuerfo:: ltapp:et^enfum. quantum poflet cominuare* igitur non neceflarto a^it cu-ca illum.2i&aio: patet ejeemplo te. appetitu fenflctuo : et vtdetur pofl'e ptobare per ra tionem quia illudquodeftintrinfeca ratto ipflus po:: mttie neceflarto agendi: erit ettam ratio femper nca cefl'ario agendi quantum eft e]c parte potentie:« ita c5 tinuandtquanmm ipfa potentia poteft continuare. 3l&ino}|piobatur.quia voluntas viatotis poflet quan ùoqp continuare s& tum inteUectus quo conflderat ftnem quando non continuât: fed vel conuerttt ins teiUgentiam ad' conflderationemi altcuius aiterius: v t faltem non;impedit quin obiectum aliud occur# rensimpediat iilam conflderationem:illa autem con fíderattone non commuaca non conttnuacur circa ila lud|Obiectum actio voluntatis:« continuata illa cons tinuarmtr ifta ptobatio eiufdem mmons per iiiud ptimo rett‘actationum.9.«.i2u ‘Ail^il tam eftm pos teftatevoluntati9 $ lp fa voluntas: quod non tnteU Ugitur quantum ad efle tlUus voluntatis : fed quan« tum adagereeius:nunc'autem inpoteftate voluni> tatts eft quod per ems imperium alta’ potentta l^a? beat actum vel non babeat: flcut 9 intellectus non conflderat faltem Ulud obiectum flne cuius conflde? ratione poteft voluntas Ijabere actum imperandi. Igttur inpoteftate voluntatis elt 9 tpfamei non

n beat actum circa illud obiectum oetenninatum. i^ c nonintelligoflc(p tpfa poflit voluntarte, fufpehdere omnem actum fuum: fed voluntarte poteftnonveU le illud obiectum fed l^abet tunc, aliud velie. fciUcet refiejmm fuper fuum actum.iftud fciltcet volo modo non eiicere actum circa tllud obiectum.« boc bene po teft ejcfe.alioquin non poflet omnem actum fuijpens deretpoft oelù>erationem. cteft flmileoeactu inteU iectus et voluntatis quo ad i^oc non poteft fufpende re illam intellecttonem que neceflaria eft ad volitioné tcndentiuminipfa. Jlnt^goflcptim um .^flcut eft

nemiUamperquamfurpendit fllam intellectionem: fed poteft quamcun(ç altam fuipendere. flc non po« teft pio nuncfufpendere omnem volitionem . quia non tllam qua voluntarte fufpendit:fed poteft fufpen dere quamcuntp altam ad boc non neceflarto] requu: fltam.|[lf^ietereaneccintasagcndteftabtllo quod eftpttnctptum per feagendi:qmafl illud non necefs fario fe babet ad ageremec aliquid per tllud necefl'd:* no agit.pari'um autem fecundum fe eft in potentta c6 tradtctionts.Si igitur per te obtecmm flt ratio neccf > fitana tnuolendo : quia ponis 9 quecunc^ voluntas comparata ad ipfum obtectum neceflarto vult ipfum: ntilla autem voluntas vult neceflarto quodcun«^ obiectum,tunc videtur fequiquod obiectum fltptin:: cipale actiuum refpectu volitionis : quod tamen flc arguensnonconcedtt.C¡0 ecundum falicet quod il le ptobationcs non funt neceflaric;patet oifcurrendo per e a s .S d ptimam negatur maiocquamcumcun^ in obiecto aliquo flt perfectio.tota obiecti: tamen ad neceniitatem actu9 requintur quod potentta neceflo;; rio tendat in tllud obiectum:et quicqutd flt oe volun:) tate creata bcata:et oe perfecttone eius fupcmamra » li qua tendit tn obiectum illud:tamcn oiceretur quod voluntas vtatotisflmpUciter contingenter tenditin illud.« ettam quando eft in vntuerfalt apptet^enfum: quia illa apptebenflo non eft ratio oetermtnandi vo« luntatem ad neceflarto volendum iliud:nec ipfa vo^ luntas neceflarto feoetermmat ilio poflto: flcut nec neceflarto continuât illud pofltum vt tactum eft iti fecunda ratione : tamen ifta poflet concedi 9 volun^ ta s non poteft reflltre ab obtecto flue nolle obiectum in quo non oftendttur altqua ratio mali : nec aliquis oefectus'boni:.quia flcut bonum eft obiectum busi ius actus qui eft velie, tta malum vel oefectus bo* n i: quod pto malo reputaturteft obiectum buius a^ ctus qui.eft noUe.« non fequitur vltra.non poteft nob le boc Igttur neceflario vult boc : quia poceft f oc oba teccuiu nec nolle ne<p velie, vt tactum eft; fupta per^ tractando illam auctoticatem pUmoretractationum*^ Contra l?oc poteft arguì flc.fl non poteft nolle oDtectum boc ideo eft.quia babet in,fe aliquid cui rea pugnat illud nolle.tale autem repugnans non poteft efle nifl actu velie tllud obiectum. igttur illud necef* fario flbi tneft.2ibaiot ptobatur:quiaflvnum incom pofltbilutm repugnat.alterum neceflarto ineft. zlbU not ptobatur.quia nulla incltnatto ad volendum bac bimalis vel apntud malie repugnac tUi nolle actuali quia cum vno modo poflec ftare pofltbilitas vel aptis tudo ad oppofltum actum.C^il^icpoteft oici quod tl lud repugnans actuinolendi itnem eft ipfamet poten tia voluntatis. quia tpfa non poteft i^abere velie nifi refpectu obiecti volibilts: vel nolle mfl refpectu ob* iecn nobilis : quia nuUum almd velie vel nolle eft poflibilcfieri.flnisautem non babet rationem noli« b il is :quiaiMc malittamnec oefectum boni: vnde l^ocquodeftnolleftnemmcludit contradicttonem (l cut videre fonum.Sicut vult Sugufti.in encl^e.i 4>.Sxc enim beati efle voUimus : vt mtferi efl'e non folft nolimus:{ed nequa$ velie poflumus. 0 tcut igitur repugnatipflaauivolenditenderetn miferiam. ita vtdetur repugnare actui nolendt tendere tnbeatitu« dinem: vel fotte magis:quia non tta caret nuferia om ni ratione voltbilts : flcut beatttudo ratione nolibi/ lis. fecundam ptobationem.illud Umile pbdo fopl^ioeftne etptinclpioocbet tntelligiquo acl ouo falicet quo ad otdinem obiectotum intelUgibilium obiectotum voUbiitum tnter fe : et etiam,quo ad otdi ^ nem quem babent refpectu potentiarum otdinata

X V I . F o .X L V L

i6

o ) d o in veritate inter p t m c f p t u m etcSclufìònan <iue l^k«t veritatein p a r m t p a i u m a principio: flceftois d o {liter f t n e m t c n d a d ñ n c m m bonitatc iiue a p p e « tibiUtare: qutaciieadfliiiiin l ^ a l K t b o n u a t a n parti cipatani refpcctu flnie.iEceirl^ociequitur f e c u n d u m » (ciUcet 9 fKut inteUectus oidinate tendetie in ilia v c rap)op<erpnnctpiuti)afremitconc!ufìoni: fic voiuns r a s oiúitiate t c n d e n e ut iilud q u c d ctY a d finemteti; 'dit m i p f u i n pzopter ftncni.Scù lìon cft limile l^tnctn« d e ccin p a r a n d o lUa a d poieiuiae iflae:Tt abroluteo« perant€6: q u i a i u n c nonportcraliquavolunta8 velie Illud q u o d c O a d ftiiem niitvrcndo fcilicet v o l e n d o t p f u m p:opter ñ n e m . C i i m tauten oicic S u g u f l i n u e $ 5.q.q.)o.9 pcruerfìtad voluntatis cfl in v i e n d o fru« e n d i s t f r u e n d o Ttendrs. 4L l?abetur9 v o ?luntas poteft obiecto vtenaofrui : n o n fìc a u t c m p o a teft uitellectus v e r u m icibile intcUigere t a n $ pnnci^ p i u m fcUicet tat?$euidcns.(|:tcrmmis:t ratio biffes rentie eft;quia inrelleaus m o u a u r a b obiecto natura Il neceflitaret volun t a s a u i c m U b e r e le m o u e t : patet c ttam m aii|s ^ n o n e f t f ì n n U s neceiTitas‘l ? m c m d e : quia p c r p n n c i p i u m n c c c f ìa r i o iciiur conclufio:non flc per b o n u a r e5 finis neceflano appciitur t U u d q u o d c f t a d R n c v i . Q ^ S d t e n i a i n p t o b a t t c n e i n m a i o ) po* teft fìinpluiter negari:quia li v o l u n t a s nil^it nccelTas rio vult n o n o p o n e r q u o d illud ratione cuius vult a» Ita ncccfiariovcliMed q u o d U i u d c c m m g c m e r velie fufi^cuad v o l e n d u m a l i a e o m o d o q u o vult ea. ^ S l i t e r poteft b i a m a t o t poreft l^abere bupti c c m i ntellectum.vnum talem. tllud cuius partuipatione vult alia tari| partiVipaticne obicctt voluuiitud m a g i s vel ptius v u l r . S i i u m talem. cuius parriciparios Tie in entitate vult alia q u e participar entitatem tllud ptius vultpiimusintellectus videtur eiTe verus.fed n o n fecundus.qutai« fi colot q u e m video participet entitatem f u a m a ptimocnte:tvirtbiluatcinapiimo viftbili.non t a m e n colotvifus requiritur p u m u m e n s v e l p t i m u m vifibilepuus vie e n : q u i a n o n videtur panicipartone eius vc viil : fed v t entts vel vifibiiisr t t a n t u m iftofecundointelleciueft intnot v e r a fìcue <ziUa ptobatio a d d u c t a t a n t u m ptobac q u o d l U u d ftc b o n u m : vel volibilepaitiUpationeptmiivolibilis: n o n a u t e m q u o d l?oc |»eofe fit volitum pamc i p a r i o e neilliusp:imivtvolui. ariiculoquicquid fttbe volúntate a e a ; a beata, v r r u m fabcet p e raliquidfupematurale ucccfTttetur a d volcnouin v l t i m u m fìnem velnon,faltem ptobabilttcrporeft dis ct 9 n o n o m n i s v o l u n t a s creata necefíitatur qt n a t u r a f u a a d v o l e n d u m ftncm;non f o l u m abfolute:quod m a n i f e f t u m eft:icd nec polita apptci^cnfione obfcura tllius obiecti ftcut m o d o a p p i c ^ n d t m u s : l^oc faltes c e r t u m videtur q u o d voluntas o m i n a neceíTiratur fìmpliciter a d v o l e n d u m b o m t a t e m ptopnani.4 £ ie t ft'queraturan necelTario velit aliquod altud obiectum ab eoi if^ofln tHci quod ejcclufa neceflitate coactionist>equanoneft fermo : poft ititeliigi vna neceflitasimmutabiUtatisqueepcIudit pofte oppos fitum fuccedere ei quod tneft.aua eft necdTttas om:> nimode ineuirabiluatis ftue beterminattonis que non folum ejccludtf oppofttum pciTe fuccedereifti: fed omnino ejccluduipftim podetnefle. loquendo befolaptimaneceiTttate: t>eus ncceft'ario vult quice quid vult : quia.non potei! fuccedere ^>pofttum et quod incftnc<^e]c parte actus ncq$obiecit:qutal}oc non poOTet ftne aliqua mutatfone in beo : cum obie enuncflii voUtuminòn ponat aliquid c ^ t p fu m

eeutntncn poteft benon volito fien volitutn. vel econuerfo*. quin ftt mutatio in aliquo: non enim eft tranftius a xontradicrono m contradictotium nullo alircrf(^abcme:quia tunc non elTct ratioquareib lud contradutonum magis elTet verum modo $ ptlusit quare illud falium. ^ lecunda ne«cefl^itatcpotift bici quod licer neccITarlo voluntas bi« urnal?abeatactum ccmplacentie refpectu cuiufcun s

inrellisibilis:inquantum mitilo cftcnditur que i dam patrie patiobonitatis piopzte : ramen non nt* ceftiarto vuit quodcunq$ creatum vohtione efiicaci fiueoererminattua lUiusadejciftendum :iinmoftc vult.conrmgentercreaiuramfote : ftcut contingens tereÌ3mcaurat:quiaftneccn'ario i?ac fecunda necefs fttatevelleteamfote: necefTario etiam neccftitatein euitabilitatis eam caufaret:ialtcm pto.tunc ptoquan dovulteamfote.

I tD e fecundo artículo principali dicocum neceftitate ad volendum ftat libertas tn voluiis tate.i?oc ptobatur ptimo pcrauctotttates. ptttna ed Éuguftintinenci^e.quebtctaeftlupta. Stcem m 0» potrebat ptius fteri ijominan vt t bene poiTer velie t inalemecgratis vcl truftra ft benemec imputieu ma lc:Ì20c eft tn ftatu ilio ptimo meretur :veibcmereiur. lè t fequitur. pofteaverofterinvt mate velie non pciTitmec ideo ubero < arebit arbirno : multo quip:> pelibcruiserit arbirrium :quod onmtno non ¿otes ntfcrmrepcccato.ct fubdir quaft ptoptobaiione:ne¿

culpanda eft voluntas : aut voluntas non eft :i aut Ubera oicenda non cft : qua beati ftc elTe volumus ve elTemiferi non foium noUmus :fed nequa^ptots fus velie poiTumus : ftcut enim annna noftra nunc l^abet nolle tnfelicitatem. ua tunc nolle intquttateni femperl^abuuraeft. Snfellbe Uberoarbi»tno.cap.ptimo.jgtuiftcliabet quodt>ecec et ei^pedtt vti^ocaimtterenequeatliberioteft^tlle qui ftc l a bet i^oc ipfum :v t pofíit perdere.jEi ep l oc concludit liberiot igitur eft voluntas quearecntudme becUna renequtr. lEJldeinptobarur^rationem .« ptimo quiaitaeft. namepptecedente articulo l^abetur 9 voluntas oiuina neceftarto vult bomtatem fuam. ec tamen imtolendo eam eft Ubera.igitur tcetera.ptoba bati0|mtn0tis.quia potentiaoperans circa vnum ob iectum non abfoUitetfed in otdme ad aliud eadem eft jC.c.*t4<r» operatiua arca vtrunt^ obiectum: ftcut arguir pl^tlos H fop^us in fecundo t>e anima : 9 illa potentia qua co? gnofcimus btfltrcntiam vnius obiecti ab alto obie eco Ipfa nata eft cognofcere‘vcrun(0 obtecmm tn fe:il cutdpfe arguir Ibt befeniu communi t nunc autem voluntas ipfa biuina refert ad finem alta obtecta que funt voubilta ptopterflnem. tguurtpfaiubea? dern ratione potentieeft{Op«ratmacirca vrrum^ifcd circa Illud quod eft adftnem Ubere operatur. patet. quia conttngenter vuUillaretconrtngentia in agen« do.reducitur ad ptimum non naturaiiter actiuumfed;iibere¿ igitur ipfa fub rattone porennehberevuUbonitatemlfuam.4£^teterea fecundo ptobatur idem ptopter quid ec,ptimo ftc : accio circa ftnem vltimum eft actio perfectiftima. et in taU actto libertas m agendo eft perfectioms : igitur necefTitas mea non tollit :fed magisponittUudquod eft perfectioms : cumimoa di eft libertas.lEfbtctereaconditioim rinfta ipftus potentte v d

dbrolutcvcUno:d(nead sctum pcrfccmm nonre« pugnatperfcctioiu in operando . ttunc aurem hbcr¿) ta0 TCl cft condttto intnnfeca voluntatis abfolute vcl tn oidine ad actum voleHd(.tgttur f pfa Ubettae po tcd ftarc cum conditione perfecta polTtbilt m rando : taita conduioeftmcelTitas ípcctaUtcr vbt ipfa cft poiTtbilia. eft entm fenipcr pofTibtUe vbt ncu irum ejctremuin re«)(iirit connngcntlam tn operan ttoncm:queeftmediamterei;trcma : ficefttn^ptopo fito:ilcutp;obamm cft tu pteccdcmt articulo.

9C>ci6» II^Btqticrae.quo modo ftat libcrtascúnccdTitate.ti.lf^elpondeo tecundum pi?tloropÍ2um.4>.metap^t

21^ fíce.non cft quercnda ratto eotum quotum non eft ra no.oemonftrstionie cimn panctp^noneftbcmonftra CIO. tta t)ico^tc: Q fícut tfta eft tmincdiata:et necelTas rta voluntas otuma vuU bonitacem oiumam : nec eftaliaratto : mft quta í cc eft taita volunta0:etíb la ta lís bonitas : ftc voiuntaebiuiiu contingenter vultbomtatetn feu e^iftennatn altenustec boc quia cft tali0 voluntas : et tllud cft tale bonum mft adda» mu0 gencraltter vnum btcue. voluntas uifiníta ne cciTartotsabcc actum circa obtcctum iníimtum^quta l}oceftperfccttoni0 : etpan ratione non neceiTario ^b ec actum circa obiectum fttmum:quta t oc e(Te ima perfeccionis. nam imperfectioniseft neceiVaria oes cermtnart ad poftcrius : et perfcctionts requtitce eft Ilc beterininan ad puus % perfecttonts concomitan« CIS ad tllud qucHl eft ftinul natura.4£Confinimtur tllud. quia non eft eadem biuíilo in p4inctptum naturale t liberum:« in pnnapium necef# lario actiuum « conniigcnter:aliquod emm naturale poteft conniigenter agerc:quiapoteft impedtri » igi¿ cur pan ratione polTtbiiceft aliquod liberum ftante U bertate necciTario agere.^ S e d Temper eft Dubium tn.quo ftac per fe ratio lis benans^fiue entm bicatur 9 libertas ftactn indeter : imnattone ad agendum : fíue in bominanone rcfpe^ ctulutaaus. per neutrum l tc, videtur poiTe fatuari libertas. l^ic Diceretur 9 ctim Diatur voluntatem necefTario velie necefTitas poteft Determinare actum volendtvttermtnatV)^adobiectum. «fic cft verum tnamfcftumintelligendobebomtate biuinaquefoo laeftptoptium. et per fe obiectum: alia autem non fum per fe obiecta ptoptia. ideo non necelTaHo vulc Illa aut poteft necelïïtas Determinare actum vt egre ditur a volúntate, jéc Ijoc poteft mteïiigi oupliciter* vno modo ve ftc neceiTitae pteuia ad voluntatem : et voluntas tntelligacur cadere fub neceftitate ta n $ impellerne in actum « Agente tn acni, ft autem ftc e f l^ voluntas ageretur etnonagerec nec ftaret tn lalisctuUbercas. 3U o modo poteft intelligi necef fUasconcomitans ; tta quod tpTaimelligatur cade« re fub volúntate ftc 9 volumas ptopter lirmuatem Ubertattsfueftb^pft neceíTicatanimponitia elictene do actum : ctinperfeuerandofme Agendo fe in 9» ctum : infpirationeconcomitatur necefTitas nature: quid v is quedam nature ptimo modo Dicte.id eft ef lentie fíue nature fecundo modo Dicte fcilicet ptinci pq naturato ptoductiut ftmilis:talis enim aiTiftit vo luntati incommunicando naturam fpirttui fancco. Cfl^ftidi^otdo quadrupUcis necefiltans.ptía qua

0 «eus neceftiarioiviuit.fcTia qua necefTario imelltgit.ter ttaquanecenanofptrat. quarta qua necefTario Dilu git fe. C 11^ 0 ig < ^ libertas volendi. Cx^cfpondco quia Delectabiliter « eligibiltter elicitactû «permanetm3Ctu.C^"^ fccundujKtcar.

glotioftus eft quod fecundum naturam l^betur $ quod aliter ijabetur. Ci^^^^ondeo^ejc necelTitate namre l?abeturvelle.nonnecefTitatetamen nature i a be tur obteccum:qiiia eflet contradiccio. igitur in ifta ptopofitione que eft De Dicto oeum fe velie efle necefs fanum.patet Diftinctio 9 necefliitas poteft Determina re actum volendt ftc vel ftcfcilicet abfolutevel cum re fpccm ad obtcctu5:fed non eque apparet m tfta.Deus vultneceiTario que ê^e re.tamf eadem ventas cft cô munis 9 ncceflttate nature l;abeturactus>fednô vulc obieaum necelTitate nature.

D e cer Lio pricipali didcur tj? in aliquoactu voluntatis biuine faliceCi in actu fpirandi ’ * fpiritum iancium eft aliquo modo nccciTitas nani? ra lis, fie inteliigendo $ voluntas vceftftmpUater voluntas non eft puncipium elicitiuum actus nouo? nalis quo pioducitur ftinilein fotma ipft ptoduccn« ti. quia tuncinquocum^ efl'et: eiTet pnncipium clt* atiuum fotma actus quo ptoduceretur ftmilc qu od: faiTum eft tn creaturts*^S c d voluntas vt eft in nae Cura Diurna : etvtftcpvriUam l^abec quandain na turalitatem ad p;oducendum actum nononalem. fic eft ptincipiuinclicmuum actus nottonaUs.Ijoc enim quod furidaturin natura Diutna : fiueinef lentia l^abet ftbi anne^am quatidamvtin nature, t flicquandam necefl'ttacem naturalem ab ifta natu« ralitate fiue vi naturali atmejea voluntan contrai;».« ftc eft puncipium elicmuum actus nottonaUs. licet emm in acm voluntatis eiTenttalts vt otdinaf in tum tnuin atnatum ab tpta fola volúntate ratione qud eft libera ftt necefTitas unmutabUitatis : tamen tn quan cum actio voluucatts otdinatur in amoiein piodus ctum tendemem in amatum tenninaUter : ftc ao il« lanacuraliteranne^a voluntati ptocedtt necefl'itas tmmuMbiiitatis circa folutn actum notionalemeU« cuum a volúntate vel potius ab ipfa liberiate volun tatis vt ei talis naturalitas eft annexa. | £ Sdditur adf^ocquodiUa naturalitas in volúntate nullomos do picuemt etus libertatem.nec eft ratio elicituta acs tus nocionalis.tjoc enim efl'et omnino contra eius Us bcrtatein.fed potius eft confecutiua « anné;;a liberta Ci vt aUquid quo afl'iftcnte voluntati : voluntas tpfa qc vl:quâ l2abet ep eo.quod eftvolûtas «UDcra poteft encere aautn fuum noiionalem:quein ftne illo aiTiftê/ ce elicere ommno non pofTec. tgitur altter «aliter ifte ptopofttiones m ominis neceiiarie oeus ne ceiTario vtuit.quia necelTitate nature.oeus necefl'ario mteUigtt.quia neceflitate intelligtbilis Determinane tis intelieaumad l^oc:vbi eft aUquaDiuerfttas ratio« nis.Deus neceflano fptrat.f.i.qt neceflitate naturali non puemence fed pcomitante.ocus necefTario amat fe.necefl'itate confequente inAntcate; Ubertatis abf(ÿ aUqua neceflitate nature.

Contra tlludnó videtur qï illud quodfiindaf in afiquo poITtt l^abere rationf aliqua necefl!« tatis vlteno» vltra tllud i quo fitndaf :nec U 9 funs datûipoiTet l^abere Dupltcêranonl necefl itatis « illud in quo funaatur tantum vnicam:quia tunc circunfcrt pta per tmpofl'ibile vel poflîbile illa vmca ratione ne« cefîïtacis in fundamento ad^rem an eret alia ratio necefl'iCansinfundato.«ita uuid fundamentum re« maneret neceflariuin.« tamen non remaneret neceflu casfundamenti.nuncautemfecundumiftos.: actus nocionalesfundanturinaoueflentialt «fecundum

X V h P o X l V l l

C»cjto*

C.C.10.

omne9:actu9e(rent{ale0 dUquo modo funt pnotes. igim r non poteft cite 9 m actu ciTentialiquo oeudpisi ligU feilt tantdvnica necdTi(ae;cc ejcvnua ratione. ne ceiruas fciUcct ejcmftmtateUbcrtaws.cttamen y i n acro ipirandi ftt cum Ijocalta ratio nccetTitatis fcilicci naturalts.Cl^^^iC'‘ea. ficut mcmoiia pcrfcctai fups pofito conutntentc eft pitnclptum perfccium pjpdu; cendi verbum pcrfccii»m:fic videtur^ volunta® per feaa in fuppoftto vel fuppoftcis coimciuenriDua lit p fectum ptiDciptum piCHiucendi amoieiH perfcctuiiu ficut igiturniemoiwinpatrec pancjptum gignciidt fUuim;(ic voluntas tn pdtre« tiUo eft ptiucipiuinfpts randi fpirttuin faiicium.ncc videtur vitra ranonem perfectc inemoUe vel perfccte voluntatis coalTiftena tta altcuius CiTe nccellana-flc 9 tilo noil aHiftente nó poíTet voluntas in actum fpiranduineinoiiAin actú otcendi.Cautcm incelUscrctaiiiftenium cITevt ol;>iecti aapotcntiam:fo»e ularequintur laintn me m o iia é in volúntate Í magis foucaaijoc víperas ctum communicctur natura *2* vi ¿aus ut ne*cefTartus<q[uiap;inctpioiumtUoiuiiiiciUccc ouicc ixpotencie vtrun<p per le elt rano piopitt nccciiictid^ in eUcicndo aaum tuum vt luus cit.ica ro«e non virun « p c r íe eií ratio perfeaaconmoftinadlicans leriiu madipiumptoauccns^itunc veruinenetQ> noiirc^ qutritur calis alUlircniu dd accum cíTeiiadUtiuquia ti cet ibi rcquiratur obiectum non tatnen vi punupiuiu communtcandi iuam ptopuaiu pcrrectiwiieni.

D e ifto articulo poteít djci non eíl btc oifftculcas accíptcnao naiuram cjctc.iftue ptout ettcndit fe ad omnecns.lk emni outinus náturaj vo luntatis tmmo cjccendendo ad non ens Diamu» natu ram negatiom s.Bic emm cjcicnúue loquendo necefs fitas mente quocunip polTet ota ncceliUás naturaus •2 tune cum voluntas laltem biuina cjc iu*i perfecta Us bertate abeat neceiTario aliquod vcue : ifta necclTts tas pfeaa liDcrtatis poteft Dici ifto modo ncceilitas i}atKralis.Sed Dificultas non elt lufi aciipicndo na turam magis ftnae: ptouc fciltcet natura % Huertas funrpume oiffcrentteaeen«» vcl puncípij agcnai: quomodo loquitur pi^tloiopl^us i'ecuiido ptjtúcoiu5 vbioiu^tt caufam,actiuamin naturam « ptopvluu;. í£oíuin mquit que hunt pzopter Ijoc id trt ptopter ft» nem cuuifmodt lunt onmia que tiunc a per le cauia;aj itaquidem fecundum piopoucum:aiia vero non lecú du3 piopofttum «paulopúft.funtaucein p;opter jc quecun^ ab intcllectuvat^ aguncur.? quccun<0 ana tura.« rcduat ad tftas ouas caulas per Te ouas caus fas per accidens fcilicet cafum « foitunaiu.Dc l;ac oú fttnctioneloqutcur.9.nieta.ca.4..oiftiu6ueno modu5 quo potentie actiuc rationales «irrationaUs Diuerii mode ejceuntin actus luos.taicsinquii iciUccc irra^ ttonales potencias necelTeeft quanúoactiuumipaflt uumapp;opinquancurl^ocquidcmfacere.iIlud autS patuilias vero ictlicec racionales iionneccíTe eft fup:: pie Ijoc facere « tllud pací. oe Ijac oiftmccione loqm* turSu0uftinus.5.oeciut.ca.9.r.ft caufa fuuuita;eft naturalis: eft voluntaru.-i occUrac ibi mentbta.

Ifta díuífio príncípíi adtíuí díuerfis nomimbus cjcpiimitur non folum apud oiucrfos : fed etiam apud aníiocelem. vt patet eje fecundo pf^flís conim. vbt piemillt fecundum piopofitum:« non lecú dum p:opofttum.t fubdtt ab intellecru 1 a natura. et in.9.mcta.rationales x irracionales pocittas.per tfta tnanon fecundum pioporitum:t a natura:« potencie trranonali8 :mtclhsit pimcipium actiuum:quod com muaita- oiamus naiunim.per a l» vero ina intelligit

illud aliud ptineípíumactíuum in quo concurrút re« fpectuactusejctrinfecti; inteUectus « voluntas, fed vtrun^ iftomm per fe acccptum l^abet fuum ptoptiú modum punciptandi:inteltecms quidem per modum nature.vnde ad luum ptopuum actum cóparacus na tura eft ílcut ftlius tn otuinis pioducitur per modutn nature.ltcet eius piincipium p^oductiuum ílt memo« rta.voluncas aucem Temper Qabet fuum modum cau ^ 0 fandtp:opimmfalicet iii)ere.zideo quando concur^ ru cum mtellectu vt tn pioductione artiftcialium: to» tumoicuur pioduci Ubere «aptopoftto.qutapiopois fimm eft punctpale t tmmediamm piincipium illtus pioduccionis crtnrece.ft autej quandoc^ concurrat potencia nacur^ltcer actiua cum ipfa volunca^e. ficut eft oe pocencqs infertoiibus quibus vtinmr ad agen« dum. ucet actio piopiievteftl^uiuspitncipi) fit per modum nature.tamen quta totum fubtacetvoluncati. ideo Ubere vcimur « oicimur libere agere a pancípa? Uagcncc.«t;ocm odoloquicur.9 .mcta.vbivult.g^ vl ^ C 40» tra uuclleaum equiritur aUquod oeterminaiis vc appemus t pio l^crefts.aUoqutn fimul faceret contra ria.ium ipta ictencta fimulconcrarta oftcndic.t tpfa quantum eft ejc parce fut eflet pnncipium per modum nature.« neceiTario quantum eft ejc parce mi cauiarec quoduoctrclpectucuiuseftinpocentia. mquit contraiioiumquareiimulfacientcontrarta. I oc eft impolTibilenecelTanum efttgtcur alterum adelTc qô piopoficum eft Ijoc eft oecerminans ad vnum oppofi toium.« lubdu otco autcm l^ocappecitum «c..¿ B d piopofttum otco : 9 iicet aUquod piinctpium ^ potiec concurrere tnagenao cum volúntate puta fe« cundumaUquos obieccum.fecundumaUquos inedie ctus.« ulud concurrens quantum eft ep fe ftt natura«Uter actiuum.tamen voluntas per fe loquendo nun^ eft pnncipium acciuum nacuraUcer.quia elTe natura« liter actiuum « efTe lioere aaiuum fune ptime biífcré« nc panetti actiui.«voiuncas. vnde voluntas:eft pan cipium actiuum Ubere, non magts igitur poceft vo» luncaselTe naturaliter aaiua naturavi eft piin« ctpium oiftinccum contra volwÜatem poteft eíTelis bcreacttua.

Sed quçritur vnde eft gjvoluntas licetneceiTario agat non tamen nacuraliter agit^cum non polTic natura m agis effe Determinara ad agendum* qua? 9 ftc necelTicaca ad agere. Cif^efpondeo. omne agens nacurale.vel eft omnino panmm vel lì eft poc fterluserit ab altquo pito:i nacuraliter t>ctcrmmatu$ ad agcnduni.voluntas autem n u n $ poteft clTc ages ommno ptimum:fed ncc poccft efle oeterminaca natu ra lu c r ab altquo agente lupertoit.qt ipiamcc eft tale aaiuum 9 feipfam oecermtnac in .<gendo.fic imcUtgf do 9 ft voluntas aliqutd neceflarto velit puta.a.non tameniUud vcUe caufatur naturaUter a caufante vos iuntatem:cttamft naturaUter caufaret voluntacem* fed poftco accu ptimo quo voluntas eft voluncas ft tp faftbirelinqueremr;«ft potTec concm.^enccr l^abere vel non Ijabere Ijoc velle:tamen feipfam Determina« rc ta d tjo cv e lle .C li^ ^ ’ ^^ igitur Dicitur g? natura ic puncipium non poceft magis Determinan ^ 9 nza celTicetur.|£ti(ft.Ucetnecei}arium ftt fummeoetermi natum : quo ad ejccloftonem tndetermmationis a d m Vtrumiibet.tameti aUquod neccfl'anum aUquo modo ^ eft magis oeterminacum $ aliud:ftcut igncin eflc ca« lidum.veUelumefTe rotundum eft oetcrminamma caufame oamc fimul efle ceU t rocundttatem.fed gra ueeftoecermtnacum adDeicenfum non ^abitocetu Defcendendi ab ipfo generance:fed tantum l;abito ab tpfo p;mdpio naturaUter oetennlnatwo ad oefcendl

•<!lom.vdlunía0 duf^emcâufata fí neceflfdriovuU dU4(I non île eft oetertniiiataacaurame odilludvellcfícuc graue sd ocfccnfmn.red tdntutn a caufaïue l^aber ctptum octermmaUuumfuld4 I;oc vcUe.. C i S t autf t>ica0 Hoercenru9 catifatur a grauttacetntnnreca tûc graue mouet fe:quare igiturnon Ubere eque Hcut vo luntas mouet fe ad tUud veile:refpectu eutu0 ipra vo luntas eft ratio ncccfTaria caurandi^Illa cauratio grauttattd eft naturaltsafta Ubera. quta Ijoc eft I30C f tllud eft Illud. |£i&teuttcr tgtcur polTet t>ia.Q eiTefotniet modus eiiendi:agerc‘zmodusa;» gendi Tunt inimedtaca.idco ficut non c alta ratio: qua rej^f^abettaiem modum cflendt mit quta cft taie ens.ftc non eft aliqua ratio quare Ijoci^abettale; mô dum agendi.puta Ubere vel naruralUer. nift quta cft talepunetptum actruum.fcaicet Uberu; vel naturale. £ B d araumentum in eontrarium oictpoteft.^ im teiitto auguftint eft ibi arguere contra Ctceronem 4 nesauit p;efcientiam bei:nec c]c tUa ptefcientia concef fa opotterct eumne0are Uberum arbitrtum noftrum.

» i « r o B u g . autcm oocetqualiterpiercientta bei t Uberum ûrbunuj fvmal ftant fie arguendo^Sic inquit beo cer tus eft o»lo caufarum.quod conceiTit tpfe. Cicero fub dit Hugufttnu0.i£t ipfe qutppe noftre voluntares in caufarum oidtnc fune quoniam inumane voUtntates l^umanozum operum cauie fune : atc^ tta qut omnes rerum caufas pjcfciutt pzofeciomcts caufis etiajno ftras voluntares ignorare nó potuir. j&t poft quo mo do igitur oido caufaruin pzefcientt beo cernís td cifi:: ctt vt nil tl in noftra Ht volúntate cum tn tpfarum cau farum ouline magnum i^abeant locuin noftre volun« tates.C^ttam infequenri capitulo.non pzopterea nil^Utn noftra volúntate eft quia beus ptefctuit quid futurumeiTettn noftra voluntate.nonenim niljil p:e fciutt:fed altquid.« tUo pzefciente eft aliquid i noftra voluntate.iKefpondendo autem vult oftendere quo: modo ftmul ftantnecefltta0llla^uamin ptefcico resi quirit p;efcicntia:« tamë 9 ptefcUum ftc tn noftra po ceftate.l2oc quidem non elîec verum fî cfl'et ibt necefti tas vioientie.De quanj^t etiam ft noUmus effict qd p t ficut i ncceflUas mo»C:f; ft f neceiTttadquaUfcikp oe ^folcm^oiccremecefteivt tta ftt alt^d.vclvt ita fiat aliquid non opottet timere 9 talis neccflttas fî pona tur in actu noftro p»fcito noble auferat Ubertatem; quia ifta neccfíitas pierctcntte vcl ptcfctn vc pKfclti: t ft.ftt ncceftitas immucabiUtatieuion cft tamen fîms pUciterneccfTitas iiicuirabilitati0 fîueomnimode oe lerminattonis fed tantû tcuitabile e;c fuppoftnôc ifta quia tllud eft tam ptcfcitum. oftendendutn9 nonqualifcunt^neceiTuastoUit Ubertatem fubdu iUud ejc quo arguium eft.ne(^ % vitam bei « ptefcien^ tiam «c.ft ptecife bijcifTet « piefcicnttam facile efl et v î derc qualiter illam non ponimus fub neceflUate que repugnet libertati.quift libere « contingenter ptefcit l29c.ucet fuppofîco 9 piefciac immutabtiitcr piefciat ^ t eodem mô oe eft actu meo ptefcito.cp Ucet fît tms mutabiUter pzcfcirus : ramen contingenter c]c parte bei ptefcteni te.« fîmiliter rcltnquitur contingentia ep partemaepcquentis.f£0edbiffictUudeft çpaddic vitain tpzefctentiam. Bedibipoteft eflebuplepre:i Iponfto.vna 9 viraaccipiaturibi pioactubeatiftco. ticut acciptf vita.^o.i7.i&ec i vita eterna vt cognof cane te.« fîcut loquirur pb1lofopl2u0.12.meta. intelle# ctus actus eft vita.« pari ratione actus voluntarte 8

3C,c,so, vita.vuaifta non cadit fub neceflirate epciudence |í¡3 bertatemcriamtnbco.fî autem intelligatur vita pjo vita naturali tpfîue bei:tunc non bebet inteUigi be ib la vira fecundum fe acceptatfedbe ipfa vt a voluntare buina accepta.poteft autem efl'e aliquid b m in fe ne

ceiTarfumf neceftitate repugnante Ubef tati: quanu uie tamen fît Ubere immo contingenter acceptatum. jSpemplum. iSiquie voluntarte fepiectpiat et feme perincadendo tllud velie continuât neceiTario qui; dem cadit neceflitate grauitaris naturalis . et ta« men Ubere vult ilium cafum » ita beus licet neceiïa« rio viuat vita naturaU: «l^ocraUnccenitateque eps cludu omnem Ubertatem : tamen vuU Ubere fe viue? re tau vita . igitur vitam oet non ponimusfub nec cefTitateimelUgendovitainvtabeoUbera volunta:» tebilectam.

Quçftio. X V IU

¡lEíde quçritur.Vtm tïifactus buectionis naturalts«il« ctus bilectionie mentore fînt eiuldem fpectei^Brguitur 9 nó quia ilU actus otftaunt fpecie 4 eliciuntura ptrncipífs biuerfîs fpecic.iUi3ctue funr l^uiufmodt 'igttur«c«l^iobatio maiozis.nô

__ ____________ L'eft minot oiffcrétia in puncipiaaS (ft in w i^ p ïÎ im m o maiot. i^iobatiominoti» acttmoaecttome naturalis dicitura volúntate ptos plia actione naturaU tpfîus.Bctus autem otlectionta meritoîie eUcitur mediante Ijabitu fupcrnaturaUîpui ta cbaritate.namraleautem«fupernaiuralebifferût fîïecie.|i; Contra-oiffcremU fpecifïca actuum ptecis pue accipitur cpper feobicctis.nunc aiuem idem eft per fc obiectum oilectionis naiuralis « meritoiie : qt beus fub rat ione fuinmi boni vtro<p aau oïligitur.^H ic primo videnduin eft quidiiitclli> Cendum fît per bilectionem naturalem.fecundo quid per oilectionem meritotiainttertio ep Ijis infertur ve* r i t a s queftti, , t .t /D e prímononínceliigíturhic oík¿bo tiaruralte illa incUuatio naturead bonû que eft cocua ipft naturc’ immo foite non aliud ab ipfa natura • fed queritur oe actu elicito bilectionis naturalis. ilUi au« tem inclmario non eft actus elicitus.«pw tanto poi fet oici oilectio i^abitualis.quta afî'imilatur i^abitui mt?o cçeftp ieced € n sacru m «p erm an cn sftn eactu .

Bcrus autcm Oilccnonis nacuralts ocquo qucns tur polTet vno modo mcelUgi accus cUcicus fecundU5 illam incUnationcm naturalem. puta quando mens actuOiUgit fe.vel actu vuU fibicommodum. BUo modo pofî'et inrelUgi acrus naturalis ouectionie. biftinguendo contra fupematuralem: tUefcilicet qui voluntas ep (eipfa actu nâli pôt Ijabere : Ucet non fît emlclinationi n31ê.fîcutvolfttas ep feipfa pôtl^e a» ctû vitiofum:« tft ille actus f pter natura vcl prra ma turam 6m &aiîi.t2oc fedo modo magis vtdef tntellia gl in qóne.qt ftc ptocedit ÿmum argunienrú.rú pumo modo inttUigendo oilectioni naturalcm illa fotte c$ ttneC fub bftectione nSlt fecundo modo accepta faUes vt in pUirtbus.quiapiures acrus oilccrtonis ad quo« nàturaUterincUnamurpoflumus poteftare naturaU eUcere.15 non omnes.qt ad perfcctiflimum circa vltt» mum ftnem eft inclinano naruraiis. U ad Ulum non poflitnatura.attingere epfe.

Defccúdodicoc}ja¿lusm€rítoríus cactus beo fpSliteracceptustan^f.bignus pmiored dendo ptoiUo actu.fpecialiter bipi.qt omnia accepté «cctptationegtiaUbiltgendo ea 6m bomtatem fi^^ * otdinamto ea ad feipfum vt ad fincm: fed ad actu mcfl

X V I I . Fo.XLVIir.rttoUum f})cdaltter acceptat in otdiitc ad aUquod bo num lüde reddendum p2o eo. m^rito^iuin igirurad dit fup23 actum DupUccin rci.iiunem.vijam ad vos luiitâtcm viacccpraiKcin.« aUam ad iUud Donumad quod voluiicad âcccptane üiud otdmat. « ijutc rela^ ctoni fecunde .funtUs eft tUa que impottatur in i;oc quod trft vrt.viieinineftûbieccumvoucuin otdmare ad altud vt ad tincm. iicuc voluntas apud quam meretur quia actum iftum mentonunio;atnat ad a Imdvt ad ptcmium. incurra autem relatto impôt (a«

C tapermerirotmmcftrcatiequianon compem actui ep natura aUcuiua realtà in 3ctu.fed rantum g actum voluntatis quo actus acceptarur> folum eiti tmeUcctusporcH comparare obiectum atiqua come paraiione que non cftqc naturare!, fed cttam vos lumas potefl i oc acceptando.(icut intellect^ cogttor cendo.¿tfouepofTecomparare obiectum compara tiene que non eft ep natura obiecti competit itlie po$ tentiis per rationem communi in eld.fciUcet ptopter mmaterialttaremearum. tf t (I queras be compa« ratióe caufata m obtccto per actum voluotatts:anfU r^ic^róisfi^oteflD ici Q»(lricteaccipt{do relation^ rattonis fciUcct pio l;abitudine caufata in obiecto per actu5,partis rationalis per eflemia3 faUcet intellect^ tlla non eft rclatio rationis quta comparano ifta tnu mediate cauiatur per voluntatem flcut ipfa tmme; diate l^abtt actum comparatiuum.« tunc fequitur 9 ftc flricte accipíendo relationem rationis non omnis relatio eft realis velrattonis.fed eft tertia fciitcet rcla tio voluntatis comparantts. SU o modo poteft tntcl ligi rclatio rationis pto quacunt^ comparatióe Faaa

D per actum partit ractonalis fiue per elTentiam: (lue g parnclpattoncin.t Tic ifta poteft otci rclano rationis. ^t^teriusm eritotium connoratfiue quali pieepia gittn actu bupltcemi^abitudinem eius quaft ad ou^ plei; pUnctpium.vna eft ad voluntatem vt Ubere cltcte tem vcl impcrantcrn actum nitrii emm acceptatur vt mer(toziu5 ntft flt liberein poteftareoperanns.immo tlUid quod eft communcadmeruum t oemeritutmqd poteft mtelligt per l^ocquod eft imputabile : requint

ictN coik Ijabuudincm ad voluntatemvt m poteftate fua ^ ijabentemaaum.nil^ilemm imputatur alicui nec ve

ptemiabilemecvt punibile, nifi ftt in poteftate cius: nec.per confcquës vt laudabile vei viruperabUc.laus enim quodammodo piemmm cft.vituperium quide; pena.Blia aute; Ijabitudo rcqmruur ipftus actus ad fotmam fupcrnaturalan qua acceptatur ipfa perfona vclpotcntta operans quepomtur e(Te gratia vcl clja ritas.non'cntmacmselicuiusacceptatur vt oignus ptemio mfl perfona operans fit accepta fecundum lU Iudd5en.4 >.ìllerpc]titbc^ ad É b e U ad muñera cius

* ptius ad S b e l & ad munera.quia non placet oblattonon Dilecti.^nde fequitur ibtad C atn vero t ad mu nera cius non rcfpejeit. C B e d q u a lis requiruur l^abitudo actus ad d^aritatem ad ijoc vt ftt mentoli rw s bubium cft:^idctur entm^ futficit cl^aruatem inefte ipft operanti.quia ep quo fecundum c^aritatem eft fpecialiter oilcctus;actus etus fpecialiter accepta bitur.ftcut vidcmus 9 fuppUcatio vnius apud aliqué acceptatur 1 altenus non licet^n ter eos non ftt oiffe? renna in aliquo quod ftt ptincipiumiactmum refpcctu actus fupplicandufedtantu5in^oceftoifferentia 9 Iftc I fpeclalitcr oilcctus ab ilio qui rogatur t ifte nó.

5$cd contra t?oc arguituf.quia t^abens cl^ritatc; poteft acapere venialiter.C ^idtur 9 Ule actus non eft acccptabtUs:quia l^bet altquid repugnans. f ; ad

act^ aliquis non l?abrs aliquid tale repugnas •cceptetur:fufficu folum pttnctpmm acceptationts e fone.C Con^aI}oc videtur ciTe ab trábente dwarfs

ritatem poteft aliquid actos bifterens elici. quia non apparet repugnantia 9 aliquem aaum elictat non 0» dtnans actuaUteradiincm vUtmum vel virtualitcr:^oc cft virtute alicui^ actuó immediate ordinati ad tl lum.ille igUur non cft mcritotUismcc tamen eft pecca tum:quia nullo piccepto aftringttur quis actualuer omnem actum fuum oidinare in oeom vel virtuautcr modoptedtcto. |£f^otefttgiturt>ictgpadl2oc$as ctus ftt mertto:ius non fufl^at 9 l^abeat iecum ct a« ritatemine^ftcntcm perfone.rea vltra t oc i^uiritur 9 fecundum inclinationemcl?antattsinc};tftentt0 za fít a u s eliaaeur.&eus cnim qut le folum« ptopter leip fum Diligtt poteft aliquam fotmam'beifotinem oare crcature:quain i^abens fpectaUter Mligatur. « opus a u s ad quod ipia incUnat pto quanto ile 6tn ipfius ie clinationem f(^aaUter acccpaciur.

D e tercio prtcipalt poceiì; dici «j. act^ ^bilectionis naturalis 7 meruotic non oiffcruut fpecie: ^« l?oc loquendo oe per fe oifTerentia quam impottant per fc ratio naturalis:« ratio mcntot^mon autem per acctden8:oc tnffercntia falicer aliqua concomitante, puta bifferentiaobiectomm vel altqua taU.inteUig€n do ettam be oiffcremia actus fpcciftca ineiTenaturc. ^Kdecconclufto ftc igteliccta ptobatur ilc.quta fot;» maabfoUitamonbtfttnguitur fpecieabaita per folam relationem.fcd per aliquam oiifereimam abfoluiam eiufdem genens : fecundum tllud mptedicamcntis. 7Reg.i*an biuerfotum gencnim:« nonfitbaliematim pofttotum te pdtcì^ bwerfefuntipecies« blffercntie. abfolmum tgitur mftali* non.oiftinguiturfpectfice per aliquod refpeaiimiii.ai ctus aueem oilecnonis eft fonna abfoluta vt ^abitii eft ptius in quadam queftione beijoc mota, merito? q.u. num autem ( vt tam otaum eft; non impottat nift rcp fpectum.igitur«c. C i^^if^ ius ratioms altera pte» milTarum negarcturialtemambeille videntur vere.9,non,eft Diftmctio fpcdfica rei a re per folum refpec ctum ratioms vel non reaiem.nunc autem mcritoziu vt t)tctum eft non impottat fotmaUter nift refpcctum vel refpcctus;« non rcalcs.puta ad voluntatem acce ptant em:« adpmium inotdme ad illud ad quod acce p ta f.C ^ ic e rc fq f fiifterÓcspcUidàt:^ non oiftinc guitur actus ab actu in genere ijKurc.tñ oiftmgui po »,eeb(coc* teft in genere motis.quia illa Oiftinctio fttp reipea^:CÛ ctrcùftantic fotmaliter oicant rcipcctus:« fotte a?Itque Dicunt rcfprctus non reales ftcut vtdetur bc etra ^ cunftantu ftms:nam aliquis velie uncacfum pto pter tjunc finem non vtdemr otcere in aau nifi rclbné voli» per actum. voluntatis ad talem ftnem rclan.

(Contra l^ .tU ud quod eft ptoptium poteurtale ad fotmam fpeciftcam non oifttnguitur fpcclftceab ips fa (pecie : quia ipium vt eft potentiale non cft comò Diete in aliqua fpecie.nunc aurem a a u e naturalis: vt QIC loqmmtir:« p:op:ium potentiale. rcfpcctu tllius quod'Otat actus mentotius:quia actus fub illa ratio ncconftdcratusfubquacftin poteftate naturali vo« lunratis capajc cft otdtnis UUus quéimpottat. merito num.tì£ycmplum Iju iu s.S i animai cfìct tanmm có* ftirutum per fotmam aiali»:« nó per fotmaj fpccificâ fub animaltillud non efTet bifticrum fpccic ab altqua Ipcde fub an«nali.qt cffei ptopttum potennalerefoc- ctu fotme fpccift<e.ita eft oenamra actus compara? ta adf illas condttiones quas<impotias meritotmm. IC ®iccrcf^tuncaau8m otaltsnon poftetwd t>ts ftingui fpede a mcritotio in fpecie moìis:qt iftc a a u s cft m fpcdcvirtutismotalis. actus autcm mcritoti*US cft in fpecie alterius vtrtutis : pura fup namraiia ^fteautem virtutcs biffwùtfpccifice.igiftaauò otf ftm ntíi^íeíngenerem oiísttam enm c qut «n «c«

tu9 TtrtU0 m o flid efl actué naturatidátelUsendo 9 «ftínnaturdUpotellateToIuntatigtquU actus vtrtu ti0 tnc»alt0 non epceáit totam potedatem iUam.

actud qut eil complete arcunllantto» iP iiatus ëm vtrturem moialem efl potentiale rerpect»

virturis quam^tcttmeritottumummo cfl tmmedía» tiu0 potcncialr.$actu0naturalis:naturali0 ijocéna ture nude vc ptefupponitur virnui mo»It. j&ft entm rattóabile ve actúa mere naturalis per pttus recipiac perfectionem tllam que non tranfcendtt totam facuU tatem naturc.cuújfmodt perfectio efl 6m vertuti mo ralcm:« vUerius ü(a l^abita reciptatperfectionejfim pUdterfupernalem. iRon folum tgtturoe actn mere naturaU.vtfctUcetp:fo»eHperf¿ctíóemotalt:rcdettáactu perfecte mo»U concUidit rateo pteus facta fcilis cetypotentfalenon oifltnguemrfpeofíce abíUo rea fpectu CUU10 efl potentiale.quia fub illa maioti potefl accípl minoe vera.non folum be actu mere naturali: fed be actu m oiaU .^l£e cum arguíeur 9 virtud mo rali0 bilfert fpeae a c»?areta(e.cgteur actua otffert fpe

% de ab actu in genere motid. confequentia non valet, quando fune vertute0 fubotdinate.Ucet enim bevirtu tibu0 bifperatt0 videretur <$ earumefTent actu0 oiflf ctirpecteraUcminefTemo}i0:camenquando vna eíl fuperfot:« aUa infetto: non opottet 9 bontta0 quam Ijabet actu0 ab vna fit Diftincta abfolute f][>ecie a b a nttatequam l?abetabalia:fedm agi0y vn-rus fupe¿ not trtbuat bonitatem vlteriotem que fît quafl coms pletiua bonitatis elUU0 quam tribute inferió:, ¿tl^oc modo cl^arita9 Dtctturenc fotma aliarum virtutum quiabomtaa meritotia que compene actut altquo mo do a cl^arttaee efl completiua bonitati0 cuiufcunqi al teriu0 in actu. Contra l^oc.faltem actua vt efl cl^ ritatia flue merieottua.licee non (Te tn fpecieDil))erat9 eb actu vt efl virtu0 motalta.ertt tamen tn fpeae vite not « completiote &fícactu0 vndemotali0. talia biflinctio fiKCtftcafufficit ad ptopoileum.|^l^tcvno modo polTet concedi concluTio:« tunc Dileciio merito Habicereturljaberequandamrarionemrpeaftcá qu3 nonl?abetaliquabüectionaturali0 vnde naturaUa: licet eadem Mlectto numero flc naturalia confiderata v t pteruppodta rateoni merttotn.ratto ígitur merieos r# efl ratio fpcctfidià'ompletiua boniratia ptecedeits tiamon autem rpecificaDifpata.necplu0 ptobat me dium pitua pofleum be potentiale ptoptio « perfectio necontpletiua.Si autem iufhtia gcneralta cfl virtus lU p t^ a t fotma aliarum* vírm njj motaUum.timc be Illa efTct aliquo modo fímtle x oc cf^aritatc.áTSlircr

f ttbtoit becítur. 9ratíomerito:i| non eflalquaratiofpeafis ^ tcóplctiua in genere motia.qma non bícit aUqu35 bonitatem vel rectitudinem intrinfecam. fcd taneum illam ptefupponir.t bint vltenua refpcctum ad voiû tatem acccptantem. S e d II mcritotium non p:efuppo nac p:eafe bonírarem actua motalem. fed bonitatem quam mbuiícl^aritaa cum illa dt cópicriot bonttati motali t actu fcquif 9 act^ c{i mento:t*’ l?5 aliquí bo mtatS fpectfîcam vlteriotem bonieatf motalem.lts cee enfmmeritotiumnonimpottet talem bonitatem vleerio:cm:tamen pteejcigit:« Ifoc videtur ptobabae. qma aliaa polTet actua ede meritotius.qu( tamen nul latti f>aberet bonitatem vltra bonitatem motalem.

Contra t?oc.actua potefl lib eri ettam complete ejaftenainfpeciemoti0.Ucet non ijabeatur ^abitua virtutia dcut eft generaliter be electionc qui generaf

Tk vfrtua motalia igltur a HmiU omnem bonicatSquam actua l^beblt quando c^ ritaa infere lib ere pod’et fi non inedcr.ÉTRcrpondeo.ratfop:obat çomneru ill9mrectttudtnempodetf^bere:quia con^micat£ eandem ad regulam puta bíctamen verum.« ideo ín

motaHbua I^aberetur eadem bonitaa rt)otali0tquia U lareceitudo efl bom taa m otalia. ve l non efl dne ea: fed actu a cl?am atta vln ’a rectitudinem Ijoc cfl conc fotttiitatem fui/ad cogmtionem birectiuam I?abet c pteam bonitatem e);l20c <p eílfecundum m cUnationi cQarieatia im m o efle gm itlam inclinaeionem cíl Ijabe re ptopttam bonieaeem cl^aritatiuam non dc be virtù a b u a m o ta lib u a .

Contra concluGonetn cjuçtenetur ínfolutíone queftionía obéfcítur dc. cognitio naturalia be b eo « cogm tio ftdcí in fu fefunt actua mfTcrcntea fpecíeínceU ecw :igiturpanraeionebilecnonaturaU a « bilecrio cí^aríeaeiua ín afTectu-antecedena ptobatur q u iaacm a rtdci in fu fceftbeterm ínateverid icua : tea c .i.« índ e. 9 non potcfl ei fubeíTe falfum .actui autem creduUta? n a acquidtecjcnaturalibua potefl fubcde falfum in cogn itíu ia autem illud quod efl beeerminate vrredi« cu m bilhngutturan onbcterm inate vercdíco fpecie. v t patee fc j:toetl?i,q td cfu fp itio«opín ío qy ibu a po» teflfubcde falfum biílínguitur avirtueibu© intellca tíu a lib u a qui funt i^ b ieu 0 beterm inate verídici.p20;: batu r enam antccedena be cognítíone nam raU fcien tinca be beo.be qua v idetur m am fefle 9 b ifferat fpe^ cte a q u a c u n « credulitate:conrequentía ptobatur tu5 per locum a límiU.quta videtur ede dm ile b eifli0 acei bu0ín intelleceu :‘t be illi0 in vo lú n tate turna caula: q u ia quando cogninonce pteuie biffierunt fpecic.ace9 vo lun tati0 fequenec0 bifTa-unt fpecee.qufa ea que fût «u fd em fpccici non ptec|:igunt per fe m d aliqua e iu f dera fpeciei.fl^3 d tllud antecedena potefl negart lo 9 , quendo be aceu credendi naturali « fupem aturali. qt credere fupernaturale efl actu s v t e lia tu r fecundum íncUnationem fideí ínfUfe:credcre autem n íle efl aa*» d ía m a 0m certítudmem acceptam a b altquo leflift? cante.nunc autem ve bictum eli p t t u a i n q u ^ m que 0 4 4 , * flione dm ul potcfl qu ia vn o « eodem aceu credere q t tefhm oníoad’crentia « credere 6m ínclínattone31 ^ tnüife d inefl.igitur idem efl actuó in re .« ílle v t é na turaU a e íl p o tcn eiate a d eilam perfectionem qua? re ap ie a fide infufa.ptoptium autem potentiale non bis flm gttim r fpecie a perfecto babenee v ltra illud poten tw le p :o p :iá p e r fe c t ío n e m .c ;a d ptobationem ante ced en riap o te ílb ic iyco gm eto certa que Ijabet p tos pnam certitudinem tnertnfecam:« Ijoc vc l a fc v e l ab obiecto vc includinir ín ipfa. ve l ab aUqua per fe caufa btllinguirur fpecie ab incerta cognitioné. f£ p e m : plum .cognitío ptindpq fe ip fa cfl certa ve l ab ob ieao fciltcet a ptm cipio 9 efl a fe verum manifCflum v r fa l ccm cftm antfcftum e>:tcrm tnia qui funt per fe caufe w id en r ic ptincip^ « m cluduntur ín ipfo.cócludo aut m w t a per ptincipium ta n ^ per caufam fue certitus d m ia.fcd p cr n u llû iflo ç m o d o çe fla c tu s ftdetinfiife cernj0:fcd tm m o a quodam ejrtrínfcco.illud enim lu> men Rdeí m fu fe . q t c ll pareicipatío quedam lumtnia bium í non pot inclinare inteUectum : nid tn a liq S be U rm inate vc r« 5.certKudo ergo illa m actu c ll e]c qua d am com parartene ad quoddS cjctnnfecum ínfallibí ^ le CUI actua ílle confoim atur.non cfl a ú t e^ ip fa ítrtns feca perfectíon eactua:q : eque p c rfca u a elTct quanta a d qblibet intrinfccû d b i d eque intente d icercf. ptes cifc gm ftdem acq u id ta m .C C o n tra .fa lte m iflá cení tudincm l?a b e ta p c rfe c â iu a .« îljo c fu iîia r . i r i f t ñ . quaU fcum ^dt cSUtaa fidei in fu le refpectu actos eres dendi^tñ non facit actum illum edecerttotem intellea ctui l?iieí a a u m ^ d ip fa ftdea infiifa n5 cSret.cereftu d o enitn n ata efl íncd'e m tellcctuí be actu fuo etclu« dcfi9 no fin t)cccprtoiTCfn*ftd i t Oubttsttonf *1 boc tíoeflm fiín tcllectu ap ercip iatiU u d a quo acn ia l^abet

XVili F o X l l X

5

9 flt ccrtus qi il nil?« poteft perdperc vndc iit ccrtus vidcFq» polTitouWtarc.intcUectuiì autcìn nò pcrcipit iUud pzincipium ccriificans.lESlia autcm piobatio añcecicntie que tangir oe actu fctcìuiftco videtur acci pere mamfdic vernili:« tunc neganda eft piitia:non. emm fequttur II inteUectioncaOiftiguàtur rpecie.igif « volitióee ni(t addatur in antecedente 9 tneellectio nes vt funt pcrfcpicuiead volitionca oifttnguuntur fpecic.ljoc eft Ç requiratur in eia oiftinctio fpecifìca ad Ijoc vt pciTeiu abcre talcs volitionestt ita non i in pzopoficoiquta fiquto naturatiratione fctena oeum elTc bonum eliciat actum fruitionis circa ipfum « ab (er credena ipfum elTe bonum oiligat ipfum. nec pii« mu0 actus reqmritur per fe ad l^abendum oilectióes vt icieiitificuamec fecundua vtcreditìuue.fed vtcrqj rcqutritur fub quadam ratione communi.falicet vt o» ftcnfiuua obtccti oiUgibilis.CIConnmiliter etiâ pof fet OÍCI ad aliam piobationem añtis oe credulitate Ufufa«acquiftta.eftoq»iU eactU0O ifferunt fpecie Ijocnon cft per fc inquantum funt p»eu^ ad oiUgere. Ijoc E inquantum pieced untipfos actus oibgendi non red ruur illa oifferentia iftoium rpedAca. J£pemplum.(t alicuioemonftranue concluderetur i?oc die volendù « alteri oi3lectice.tamenactus quo ifte vellct non oiffcrret fpede ab actu quo Hle vellet ide; qi m cogtu tionibus iquantum funt pieuie non requirttur ifta oif ferentta(l>edfica.

Ad argumentum pridpale diciturcj> (^abitua caufa no fu bftanne actus fed modif actu « ille modus poffet concedi otffcrre fpede fuo modo a fubftantia actus.^fta refponfìo Ucct videatur 6m alt quosptobabilitatemijabere loquendo oe illo modo quem Ijabitue attribuii actui:cuiufmodi eft oelectabt liter vcl faaliter vel ptópte operati vel cppedite.ifto0 quidem modos vcl etiam iftum modum ftfínt vnus modus vidcturfjabitus acquifítus communitertrts bucrc actui. vel ft vltra l?oc Oicatur 9 fjabitus aliquis puta virtuns virtuolìs tribuit recte vel viriuofe ages re.tamcn nuUus iftotutn modotum in adu poteft effe piopuus cI^aHrati vcl actui meritotio.qt mcritoiiu;. (vt oictum cft^idt actum acceptatù voluntati Oimnc in oidtne ad ptemium reddendum.nunc autcm niijil aliud eft actum acccptari a volûtatc oiuma fic :^ vos luntatcm ftc acccptare actum. mi?« autcm caufatum poteftciTcratio foimalisvoluntati:quia ftc acceptet actum:« l?ocinteUigendo vt ratio fotmaUs medians intcr potentiam « actum.isitur oe cijaritate non vide tur poiTe Oid 9 ipfa (It pundpiumtUms modi in actu qui modus fibi piopz te cotrefpondet. C I l^oteft iS^ aliter Old ad argumentum .^m aiottUa g^actusilU Oilfcrunt fpcde que eliduntur a pundpqs oifl^erentib’ fpedevcraeftoc piincipùstotalibus.qtab illisl^ñt totauter actus entitatem fuam« per confequene vnii tatem fuam « oiftinctionem.vera eft etia; oe piUwqs partialibusiouj tft fint puncipia oifperata « per fe re quiftta inquantum oifparata.quia fi fint fuboidtnata vel non per fe requiratur 9 fint oifperata non opottet q» actus fpecie oiftinguantur.n&c autem cl^afltas nò «ft ptincipium totale actus necoifpcratU5 refpectu ip ftus voluntatis:fed fubotdinatum.qt potentie eft vti I^abitu non cconuerfo.neceft per fe requiftta non folù ad iubftantiam actustfed ncc ad actum inquamù me ritotms.fcd tantum requirttur vt quoddam pieuium ad I?oc 9 actus ftt acceptabiUs.fied nec rcquiritur vt tale pieumm necelTitate otdinis elTentialts caufamm fed tth neceftitate oifpoftttonis tllius voluntatis que contingenter Olfpofuu non acceptare actum nifi 6m

iftam (nclinationemfttclidtus.piincipium aute; fpc de oiftinguens vel eft per fe piindpium illius in fe.et perconfcquensoans ftbi aliquam entitatem realem que fit eius in fe. vel faltcm cft piindptum cius 6m ik* Iud6mquod0iftinguitur fpccic.velft cft ptmdpium Oifpofttiue oifttnguens opouct 9 per fc otfponat ad I^ c 9 6m otdinem cft'entialem caufarum l^ocvt Oiftm ctum caufetur.nuUum iftoium competit actui perita bitum cl^aritatts. |£lHoia t ic per otdinem quts ftt io ctus imputabilis adlaudem vel vitupermm:act^ vir (uofus fecundum virtutem inotaIcm:actus ci^anta? tfuus:« actus mertroiius.ptimus oicit ref pectum ad potentiatn libere clicientcm acrum.iecundus additre (pectum ad virtutem inciinantem vel vertus ad rcgu lam virtutis fdUcet rationcm reccamvt0tctantc5.tcr tius Oicit refpectum ad cl^aritatem inclmantem.quar tus ad voluntatem ominam Ipccialitcr acccptantcm certius Oicit bonitatem altquam vltra fccundum.« pc epadam ad quartum.non c]c natura rei.fed cp oifpoft tione voluntatis acceptantis. ü^eftio.pv^.

Einde quericur de comparatiene actus mtnnfeci voluntatis ad ttuin intrinfccum.|£‘Sltrum actus ep terio: addat aUquid bonitans vcl malt Ittg gd flttmu tntetioicin^ Brguúur 9

non.qt quod f^abet rationcm voluntary non l^betra tionem boni vel maU.actus autem cpteriot vt oiftin« ctus ab interioti non i^bet rattonem voluntai^:quia non i^abetçp ftt volunraritis nifi ab actuinteriotugif actus eptertott 6m fe non i^abet boniratcmvclmalitia non adderei autem mft tale aliquid 6m fe I^abcret.igl i.etijCcoÿ tur « a c c e n t r a que pieccptis negatiuis otftinctis ptoljibcntur Ijabent ptopnam « Oiftinctam rationem ilUdti.nunc autem alto pteccpto l^ibetur actus epte riot « alto tntenot.vt patet oeiftispteceptis.nô me« c l^ e r is « non conaipifces vpotem «c« filr oe iftie „ pteceptis.nonftwtum f^es.« nonconcupifccs rem

Ida quçdiohâbet m a io ^ ^ diíFícuItatem Oe Donttate actus motaIi.qt oe bonitate ad u s ne turalimamfdhim vidctur quicquid per Ulam intelli:: H gaturçp ipfa eft alia « alia alterius nature, patee auti 9 alia eft natura adus intcrioiis« epterioiis immo ifti actus eliduntur immediatea otuerftspotenttjs.fs teriot a voluntate.epteriota potentia aliqua epterio» ri. licet per imperium vcluntatie.fU^c^undoetiam I^abetOifticultatemititcUigendooe aciu ilio ecifto: nonquatulo funt oiucrfi fiue iotuerfts fuppofitis.pu ta ft vnus tjabeat actum interiotem « alm s eptenos rem.ftue in eodem fuppoftto.puta fivnus nunc folum l^abeat interiotem:« alius c)dcriotem.0 cd oifficuU tatem l^betoeadibus tftis quando funt coniunctt puta quando in codem ep actu interioti fequitur act« cptcrtozi. C . XiTtio non cft intelligêdaqueftio bead ditione bonitate « malttie 6m intennonem fed 6m ep:* tltione:frcquentcr cm eucnit cp tam ui boms $ in ma lis actus Oeftder d eft refpectu abfentis eft rcmiftiot actu Ilio qui eft ptcfentis.quem Suguftinus vocat 9 motem.9.octri.vlti.oicens9 appcums in^iantis ftt amot fruencis. j£ t fotte non tantum eft actus intiftoi drca obtectû ptefens $ drca abfcns:fed fiinpR* alius actus fed ftue fit idem actus Oefiderti « amoiis (Tue a Itus « alius.faltcm adus amotis eft perfecttot intenft ue.qiuetatenim voluntatem eo modo quo adus 0eíi> der^ non poteft eam qutetarc.quâdo igif ep:eriot bef.tunc vel caufaiiter vcl occaftonafr actus ttiteriot

t n t e n d it u r .S e d D e Í? o < n o n q u e r í t u r .( é d a n a c t u s ep te r ío 2 ep (e a d d a t b o n ic a te m a l t a m tU i q u e c ft tti a c tu ím c r io 2 í. C i S f t ts tttu ’ m t e l l e a u s q u c fh o iü s ifte : m q u o p z e c ip u a in ija b e c t> tificu lt:ate in .an a c t u s e]cteriot q u a n d o in e o d c in e ft c o m u n c tu s tn rctio tt i^ ab e at bo» lu ta r c m m o z d U in p :o p i ia m o t f t in c ta m a b o n ita tc a e e t u e in t c r io u s . t ^ b i fu n t t r i a v íd e n d a . p : ím o a q u o a c tu e í;)ab eat b o n ir a tc m m o :a Ic m v c l tn a ttt ía n iv fe c ú

^ d o a n a b e o d e m i ja b e a t 9 (Tt la u d a b i l ie v e l v i tu p e r a ^ b t ( í6 / t r t u e c u l p a b t l i s ^ e r t ío f i é a l i a b o n i t a s v e l l a u

d a b i i i t a s tu a c tu e je te n o jí $ í i u r r í o u f

D e p r i m o b o m ' t a s m o r a l í s a c í l u s e f l :

t n r e g r ít a s c o t u m o m n iu m q u e r e c t a ra t to o p e r a m t s iu d ic a t b e b e re íp íí a c tu í c o n u e n íre v e l ip l i a g e n t i í fu o a c tu c o n u e n íre . B e c b e fc r íp t ío o e c la r a tu r . B í c u t e n í5 b o n i t J9 p z i in a r ia e n t t s q u e b tc ítu r b o n ic a s cíTen t i a l í s q u e e ft in t e g r i t a s v c l p e r fe c t io e n t ís in fe im p o » t a t p o i ít iu e n e g a n o n e tn fm p e r fe c t to m s p e r q u o d epa c lu d itu r tm p e rfe c tto t b ím in u tto .fic b o n it a s e n c is fe:: o in d a r ia q u e e ft a c c id e n t a l is ( lu e ft ip e ru e n ie n a en tí¿ c a t i s e ft in t e g r i t a s c o n u e n ie n tie v e l in t e g r a có u e n iS$ t i a e i i i s a l t e r i cu i t>ebf t c o n u e n íre v e l a lt e r iu e f t b i . e t i fte o u e c o n u e n ie n t ie c o m m u n íte r fu n t c c m e p c .fip i

4 , p lu m p 2 ím i.fa m ta s b íc itu r b o n a > ^>m m i.qu ia ftb i co n u e n i e n s . t a b u s b ic ttu r b o n u s :q u ía l^abet fa p o ie m ft b íc o n u e n íe it te m .( £ r e m p lu m v tr íu fc ^ p o te ft I ja b e r i a b S u g u f t i n .8 b e c n n i .c a p .^ .v e l .8 .^ o n a m q u i c v a l i r u d o ftn e t w lo n b u s « la n ir u d in e .^ o c p to p u m o tn e in b t o .q u ía v a l i t u d o e ft b o n a l?o m tn t.q u ia e ft e i c o n u e s n íe n s . lC t fu b d ít H u g u f t i .« b o n a f a c ie s l^ o m in is b ía m e n fa p a r í l í r e r t a ife c c a l^ ila rite r « lu c u le n te r c o lo c a s ta .f^ o c p :o fe c u n d o m c m b :o .q u ia t a l í s f a c ie s b ic ttu r b o n a l? a b c n d o i l l a q u e ftb t c o n u e n iu n t .f e ft O ífferen ;; t ia .q u ia i l t u d q u íd e m q u o d e f t c o n u e n ie n 9 a l ic u í t>U a t u r e í b o n u tn .l^ o c c ft i l l i p e r fe c t io v e l b o n i t a s : fe d n o n b ic im r o e n o m in a t tu c v d a c c id c n ta lite r b o n u m fn fe .i l lu d a u re m n i i a H q u id c o n u e n it b ic ir u r o c n o m f n a t iu e b o n u m .c o 9 i^ a b e t il lu d q u o d f ib ic o n u e n it . z In p » m o e ft b c n o m tn a t io q u a ft fo z m e a fu b íecto .(T cu t a n t m a b ic itu r f ^ n a n a fíe a l iq u td b tc ttu r b o n u m m im :q u ia b o n u m b u m a n u m .fe d tn fe c u n d o ec o n u e rs f o e f t b e n o m in a rto fu b lc c t i a fo :m a .c u 5 b íc i t u r I jo m o e f t b o n u s fe c u n d u m it lu d :b o n u m fu u m .a c tu s a u re m n a n i é c ft c o t m c n ir e a g e n t i : í e t ia m l? a b c re a l iq u a m c o n d itto n e m f lb i c o n u en ten tem . v t r o t p ig i t u r m o d o l^ a b e n s i l la m p o t e f t b tc i b o n u s b o n tta te a c a d e n t a U . 1 1^oc v e r u m e ft g e n e r a l i t e r b e a c tu c t ia m n a tu r a l i , e t p e rc o n fe q |u é n 9 b o n i t a s i f t a in ^ a b e n d o il lu d q u o d ft b i c o n u e n it n o n ta n tu m e ft b o n i t a s a c c id e n ta lis z fe d n a t u r a l i s .C B l t e r i u e a l iq u o d a g e n s b e e o q u o d c o n u e n it a «

^ c t u i fu o n o n iu d ic a tm e c iU u d in p o te fta te fu a ^ a b e r .f í ® C 'it c ft a g e n s f ln e ín te lle c tu t v o lú n t a te , t ib í v e l ep fo

l i s c a u f t s m e r e n a t u r a l ib u s b e te r m in a tu r q u id co n ? u e n ta t a c t u iu ep a s in c l in a tu r a g e n s a d a ^ n d u m v F ( l v l t r a i l lu d f t t iu d íc iu m a l ic u iu s in t e lle c t u s . e t m o ? t ío a l i c u iu s v o l u n t a t i s . I^>c n o n e ft n ín t p f t u s b e i ins q u a n tu m e ft v n íu e r f a l i s b ir e c t o i e t m o to i t o t iu s n a ? tu re .e t i f t a b o n i t a s in a c tu a g e n r í s ftn e ín te lle c tu n o n c r i t n ift m e re n a t u r a l i s . C ^ t u d e ft a g e n s q u o d b e co n u e m e n tra f u i a c t u s iu d ic a t : e t i l lu m tn p o te fta te f u a l ^ b e t ftcu t a g e n s p e r in te lle c tu m t v o lu n t a te m . « b o n i t a s fe c u n d a r ía t a l í s a c t u s in te g ra b ic i t u r b o n i t a s m o t a l is .

C o l t r a i íh id iu d ic iu m g e n e r a le b e c o n u e n ie n t ia a * q u o d e ft c o m m u m tc r b e a c t u a g e n t i s p e r co g n í#

tionem:ftue ftne cogníttone (lint aliqua que fecundu? iudictum fpeciale agunt ejt cogninone tntrinfeca fibi* í£ tquedacumcogmtione fenfítiua cantum que aliquo modo appzdjendunt conuenientiam obíccn:flue ludf cent be conuementia actus fiuc non faltem nbn tranfs ccnduntbonitatcm naturalcin.aiiaagunte;c cognis tione intellectiua que p:op:ie fola cft ludícatiuabe ra li cóueníftia.t talia nata funt t^abcreregulam intrin fecam rectit udinís m fuo actu.t in folis iftts poteft ef fc actus bonus Ijabens bomtatcmm«alcm:fed non mificit ad I l la m ç ín agente ftt potctia iudicanua be conucmentia fui actus. fed oponer q» actu recteiudis cet be actu.í fecundum I l lu d rectum tudiaum actus ílat:fl emm cognítio ptopzia ftt erronea. Ucctagatur conFoitnitercognitiomreccealterius cognofcentis. quia tamen tale agens natum cft regulan ínfuo actu per ptopuam cognitionem.« fecundum tllam non as git:fed contra illam ideo non recte agir. ÍT Conftmis hrer talem actum elicítqualeml^abetin (ua poteftas te.{^abct autem in poteftate fua talem actum qualem cognofcitet clícitquía poteftas liben arbitrijí vel fots mdlítervclconcomírantercjjiftítm cognitioncct ele ctionc. jS ic igitur par; qualitcr bonitas mowlts a c f eft conucnientia ludicata fecundum rectam ratio¡: ^ nan operantís.|£(^uodautemaddelMtur omnium ^ eoíum qucbcbent conueníre actuí ftc beclaratur.oms neiudiciüiti inapit ab aliquo certo.piímum iudícium be conuenientta non poteft piefupponcre aliquam cÓ uenientiam bíc -atam ab iIlointellectu:quía tunc non efter pnmum. C l^tefupponitur igitur altquod cers tum:et non ab tilo tntelleccu iudicatum t ijuíufmodf eft natura agentis t potentia fecundum quam agit « ratio quiditatma actus.cjc ratióe enim iftotum qut ditatiuaconcludimri^uncacrum efle conuenientem !?uic agenti fecundum tftam potcntiam velbilVonue* nicntem.nullopzefuppoftro niflrationibus ifiotum terminozum.ftcut €p ranée l^ominís « potentie ínteb lectiue.« actus mfelltgcndípatct q» conuenit l^omlnt perinrcUectuin mtelIigerc.p3tercnamqfnon conucs nit fibí per intellectum tangcrc cognita ratione iliius actus qui eft tangerc: ftmilucr patet ep rationibus na ture potentie « actus quare bruto non conucnit intcU ligerc;vel magis pzopiie fibt repugnar íntelligere. ín ifto quidem pzimo íudicio quod pzcafeaccipimr eje natura operantis et porenneopcratiue-ztpfius actus non eft inconuenientia 1 i indebita fiue inozdínata conne;t;ío:red bifcÓuenienrta.1?oc eft impoiTíbilitas ab foluta conuenicndl. CÜ'^ltertus ep raiioníbus Íftoíj rum cnum concludi poteft quid. ftt obiectum conue- m enstaliactuivtefttalísagentis. pura beactucos mcdendiq» conuementcr tranfeatfupercíbumreftau ratiuum bcperditi. nonautemfuper illud quodnon ^ natum cfifenutrimentum. ficut lapis vel aliquid l^iurmodi I5 alü animali cíTct nutrimentum non ca men çom ini-îfta beterminatio obíecti eftpztma bes temínatíoqucpcrtinct ad agensmozis.non tanfi t)ifTercnti3 bctermmans adaliquíd in ilio generc:fcd - ta n $ potennale reccptiuum beierminationis mozas ® lis.quiaquandoactus cftl^abcns obiectum conueni ens agenti «actioni:tunc eft capajcbeterminattonis moiali6:fccundu5circunftanna0 ozdinar8s:pzoprer quod bícitur cjc obiccto acrus Ijaberebonitatcm ep genere quta ftcut genus eft potentiale rcfpectu bifTè rentiarum:fic bonitas ep obiccto eft pztma in genere mozispzefupponensfolQmboniratem nature. pa^ omnis bonitatis fpcftficc m genere mozis. ffta autem bonítare^ecifica que bicttur bonitas

lo .

círcunílantía talie ertptocelTu9.p:íma botutae vídctf eflectrcunñamiafinie.Qieic itamra asentid et actto? ni0 « obieat iïatii» concluditur 9 talts actus non De bec competere taU:mfî motdinead talem lïnem:et Débet eligí « appetì ptopter fînem talem.« íHa circune ftantta non eíl ípilus actus: vt melTe reali poRtivel nó ptectfc ílc.fcd eft ipilus actus vt voliti t per actumvo luntatís ad taletn finein relatt. tmmo non minus eík clectio bona que ftt ptopter ftnem Debítum:eíto 9 per actum tüum elicituj e¡ctra non attmgatur firns electio nis $ ít atttngcrecur.^oíl arcunftantiamftnis vtde tur lequtcircunliantía modi agendt que concluditur ei; omnibus ptedictts vel altquibus eotum talisvel talts DcbereelTe.i^ofteaconcludipoteft be tempote. quia tali agenti talis actio ptopter talem finein etiam talem l^abcns modum non bebec fcmper conuemrc» fcd pto tempote pto quo otdinabilts eft «d talem fmt vcl pto quo poteft tafcm ftnem fjabere. | £ ^ t i m 3 autem onmium videtur circunftantia loci.tmmo muí» ti funt actus quotum etia) bonitas completa motalts non oeterminat locum. ^ pluralitate eotum que recta ratio '’btctat bebere conuentre as ctui:quia ad !?oc vt iTt perfecte bonus bebet abere fe cundum befcnpttonem iam pofítam omnium Iftotum imegrtratem.tSlnde&ionvrm8.bebiutn:nomine.par te quarta. 38onum eft e^ vna « tota caufa^malum au

tnde. I l gj. particulanbus bcfectibus»tota inquit caufa Ijoc f.c.17.«. cftimcgrac)commbusdrcunítantí|s.ClContra.cirí

cunflantie funt relationcs.« bonum eft qualitas.10. etljtcotum.virtusetiameftqualitas in ptedicamens

^ tis. C'H^efpondeo.^.plíVftco. virtus omnis:et malí» ^ tia ad aliquid funt.acms igítur efle bonos vel virtuo

ios impottat relationem vcl multas relaciones : fed tamen l?abet modum benommandi vel ptedicandi qualitatis:ilcutfanumvel puld2tum.et commumtcr Ita eft be quarta fpecie qualicacis. fecunda;partem auctotttatis iontíi). videndum eft vnde as ctus i^abeat maUtiam motalcm.vno modo poteft ma litia o p p ^ pttuactuc bonitatt in actu.Blto modo con trarie:quandol2abetl2abttumvittofumqui eft t^abu tus quidem poíítiuus. licet cum ptiuatione p«rfeccioc nts bebite.Blio modo bicitur malus ptmatiue tantú fcilicet quia caret bonitate quam beberet,i?abere. licet non babeat I^sbitum vitiofum contrartum poíítiuu?. (HS^iftinctio Ifta poteft Ijabcn a 36oetio fuper piedi camenta e^onendoptimam inoptietatcm qualitas t is .^ id m r inquit míiitte mmííitiam non efle contras riam. putant enim iniuftitiam ptiuationem ciTc tufti: tie non contrari etatem.|i;(Et fubdit l^ocreptobanc damulte Ijabirudinespttuatiomsvocabuloptofera turvtilUberaluas atq$ tmptudentta,queinun$virs tutibus opponerentur que rune habitus nifi ipfe quoe

{¡abitus e(Tent.|£ e r rationem apparetiuabiftb ctto.poteft enim aliquis agere non cfrcúílantta bebic ta:et tit non cum circunftantia indebita, puta quando non otdinat actum ad finem bebitum : nec tamen ips fumotdinatadftnem indebitum. tuncUleactus,.eft malusptiuatiUemoncontrarie. itcutillequi otdinas tur ad finem indebitum:et ep multfs talibus actibus generatur l^abitus conflmiUs in malitia falicet in ptf uatiua non contraria.|£^emplu5 {juius bare eleemos ftnam non ptopter bonum ftnem fcilicet amote; bei. vel fubuentionemp:ojcimi.non tamen ptopter malû finem puta vanamglotiam vel nocumentum alicui* eft actus malus ptiuatiue:non tamen contrarie.C ! em alitia ptiuatiua loquitur Dionvii*^ quicun? q$ befcctus i^rticularis cuiufcun<ç circunftantie nes oiTariorequintereddit actum fic malum:fed malus contrarte non eft nfft abeat circunftantiam pofitlui

l^abentem aliquam befotmitatem.|[; 36teuiter igttur llcut bonitas motalis eft integra conuaUenrta ftc ma litia motalts eft bifconuen lentia.« malitia qúidcm pti uatiua btfconuementia ptmatiua i^oc eft carentia con uenientiebebite.maunaaut(mcontraria eft bifcoi^ uenientia contraria: t ec eft conditio aliqua repugnâs conuementur.|[;jE)cbictts fequitur cotrclarium 9 in eodem aaufubttracto poreft elTe multiplei: bonitas motalis.quiaidemactuspoteftelTerectc circunftaná W tionatus non folum nmltis circunftantus particulari bus que non funt multe bonitatcs fed integrant vnS bonitatem.fcd etiani poteft idem actus cite circunftâ tionatus complete omnibus circunftantt^s pertinens ttbus ad vnam vtrtutem ct etiam omnibus pertinen tibue ad aliam vtrtutem: «ira fecundum bictamiis nabiuerfaperfcctapuidcntte rerpectu multotum fis mumptopttotum.|£]cemplum.vadoad ecclefiamcp iuihtia:quia teneot per obcdtcntiam vel cp voco:va« doetiamejccbaritateadbeum.vtotem velvt cpt^ beam beo cultum latrie:« vado etiam cp cl^aritate fra terns: vtcdtftcem ptojctmum.j£c bteuiter in quocúc^ aau fiue bono tm bonitate motali:fiue vltra bonitatc meritotia quanto concurrunt plura motiua otdinata agenditanto mcUoi eft. ClConfimUiter in eodem actu polTunt concurrere multemalitie : tot quidem w d e.to . quot funt bictamina be oppofttis queDcberentins etl;t.c.z.

Ifei aDc fecundo prícípalí dico laudabile tur^dâadet vituperabile immo generalms ptemiabile et puni^ ^ bile continentur fub,ljoc commijni quod eft impus ftneljuius tabile:etilltus communis eft vna ratio.l^ec fciltcet as ctum eiTe in Ubera poteftate agentis. et l icet ad iftam ^ poteftatemconcurrant inteUectus ct voluntas, tas men illa indtifCTentia qua poíTet non fieri illud quod fit.etpofi^tfteriIlludquoduonfit intelligendo btuis fimnon conmnctim.in feniu fcilicet Diuifionis non c5 pofitionis. C I5 lta in § tndifTcrentia vel indetcrmis natio ad alteram partem non poteft complete reduci nifi in ipfam voluntatem:quiaquecun<p alia poten» eia actiua eft naturaliter aaiua.« ita Determinatevni* quantum eft oefe.vnius in ^ p a r ^ contradictions (ta 9 licet fit indeterminate actiua refpectu multotu; bifpcratotum.ficuc ibi eft caufa multotum effcctuum t2icinfmus.tamenloqucndoDcquacuR9 vna eons tradictionccaufaquecunq; ralis eft Determinata ad vnatn partem.puta fol ad generandum f^ b a m l?anc Determinate.« I^nc vermem.« fic be alcfs : voluntas autein fola IjabctindifTerentiam ad contradtctotia.« talem 9 ipfa eft fui betcrminatiua ad alterum eotum _ •, ejc.9.mecapb.cap.4-.aliter fimul ageret contraria.p!o pter t oc igirur actus eius ftc indiiferenter eft in ei« poteftate.licecnon mft fuppofica inteUeaioiie. ideo per fc eft imputabtlis agenti.tïn d c fecundo bc libero arbitrio bicit Siiguftin.fatis compertum eft «c. mos tus ficulpe bcputatur non eft naturalis:fed voluntas rius.|£t poft verba bifapuU motus quo voluntas co uertimr nifi eiTet voluntarius « in noftra poteftate po fitus:ne<^laudanduscfietfjomonc«ç culpandus vt or/ç fupiainquefttoncbeneccíTitatCnamraliin voluntas te.5 mputabile igitur buosrcfpeaus impottattvnum m ad poteftatemvci bominiumagemis.« alium aliquid cotrefpondens actui vcl agentiftn mftitiam.« ijoc p s

O fum actum.«6m icquiturad ptimum. qt enim bomini fui actus. ideo actui « agSti bcbetur ali

quid ptopter acmm ptunus refpectus manet non vas riatusperfein actu bono vel malo, fecundus autem yarittur non quidem:fotmafr ftn bonum vel maluT fed ptefuppofiw Differentia boni vel mali queattcns

ditur 6m conuertícntlam vel oífconueníentia? 3l t $ M c;am tn piímo artículo vanatur pene? aliqua coirtíf pondentia tftttUli.bonuinquippelÍce(l imputabile 9 ad laudem vcl piemíuin malum autan lie 9 ad vía tuperiumvelpcnam.Sctus autem neuter llueindilfe rensiOumtameniTtmpoteílate agentie imputatur. vel vt quodammodo vituperabilte.qt poterai oxdina te agere vel Taltcs vt non laudabitis:« |?ocpwptert>e

^ fcctum etu0 qui potutt laudabtliter egílTe. jSp i^oc ^ pattt 9 non ab codem fozmalitcr eft a au s bonus bos

núace mozalt « imputabítts.fed pzímum l^abet ep con uententta ad regula; tupta quam bebet elict.6m ep eo 9 cft in libera poreftate agcntid.lLaudabtle autem et vituperabile ambo ifta impoztant quia 1 licet fozmas liter Oicant Ijocquod eft imputabile cum oetcrmtna; tíone ílltud ad quod elt ímputabtle.camen materia^' connotant íUud pzopter quod ípfum cft ad i^oc ímpus tabtle.f.bonitatem vel malitíam pzopter que adpená velpzem(umtmpurandumeft.l^eimpiuabili.tameii bifttngui poteft.^ vno modo pzopz íTime accípiendo illud poteft oici imputabile quod eft immediate i po teftatevoluntatí6:« flc folum velie eft imputabile. qt tpfum f'^lum eft immediate in poteftate libera volun^ tatis.Bliomodoimputabile poreft oici quicquídeft ilmpUctter in potcftate voluntatís.Ucet immediate.« (!cactu0 alteriud potentie quem voluntas mediante actu fuo volendi poteft imperare: vt elioaturvel impe dire ne eUciatur:eft ímputabilevoluntatiiqz toca cóoz dinatiovfcpadillumactum etiam includendo iftum actum eft in poteftate voluntatis. j£ t efl otfferétía tuplep tnter imputabile pztmo modo « fecûdo modo: vna qz ad imputabile pztmo mó nó reqiurif nifi tpfa porétta volumati0:«tllud qd requuif pzopter a ^ m eiu0 cmufinodi eft itellígere.« ratto eít;qz tllud eft íin mediate efftctus voluntatis.« be i^oc poteft accípíil::

S ít i i. lud pztmorctrac.9.TBtl?il eft tam tn ptâtevolûtatis & ipfa voluntas.tntclUgevoluntas nó <| tú ad fuú eé:f; ¿Rtú ad actû Û1Û ppziû.Hd actum aût îputabtlê icòo mó requirtf potentia alia a volúntate epequens illu; actù> Ì£i£pl^feqm faliabFia.Q^vnom ócftm aiox pringentia fiue indifferentta refpectu actua pzfo mó i

^ putabilis.qz.f.nó^uirif ad iUum nifi voluntas fiip ^ poflta oñlione ru d e n t i intellectus.vñ per alia pofte

rioza quecù<B tmpedtri nó pót ne eltctaf :fedad actu; fedo móiputabilfrequirif alia potentta per cuius ts pot entià tmpedif potentia ad actu illum.nó ig if ep fo la indtfFerencia voluntatis eft cóti^entia ei** (icut có tingentia pzimi actus.cù ig if contingentia cututXibet altcrtus caufe vcl potette in agendo magis recédât a rónc contingentte fimpfr ptingentta voluntatis in caufandi.fequiT 9 fimpfr maio: e(t contingftia refpe ctu actus volùratis pzìo mó imputabilis $ alteri^.^ quito tñ act« fedo mÓ unputabiUs t>epettdet a plurb bud'.ep quozum quocun(¿ vel befectu eius poted ac:: cider e nc illc effectus eueniatipoteftbtcieffecms iUe m agis conttngens.vel m agis pzopzie multipUcius có

iSi tingens.

D e tercio principali primo dici poteft9 actus eptcnoz.r.impcrams l?9 <* bomtatem moza lempzopztam altquam a lia m i actus intcnoz elicit«

in « fecundo videbitur quaUter babet vel w n l?abet pzo pzwmtmpufabihratemtpHmumpzobafbupn-.pzimo

38«5C 4* ’' pcrB«gii.i?.berrini.c.S v e l.i4 - .» a la volúntate vcl tjfa.4. fola quilibet mifcr efRcif .f; miferioz poteltate qua be

q nt^a. fidcriuminale v o l u n t a t i s impletur.pzOTCcto à iz ts t Æ.C.19. fie male volendo mifcr eiTet.minua tn efret II niljit eos

rum que pcrperam voluifTet Ijaberc potutfTer« patens eft 9 Ijoc nó pót mtelifgi be mtferia c .q z beflderas

«non potens l^sbere quod oefiderat plus l^betbe pena <i tlle cuius befîdcrium tmpletur. ntelUgitur Igitur oe miferia culpe:actus igitur m al^tctio z ad« dit ad miferiam culpe que pzc^tt in actu intcriozi malo .ç n ^ ^ ^ ’^ '^P ’ ^turidem per rattonem. ep pzìo articulo l?abetur 9 bonitas mozalis eft integritas eo rum que èm rectam rationem opcrantie bictantur oe bere conuemre ipn actui.eft autem alia ìtegritas coi que^m btctà i recte ratioms bebent conuenire acmi mteriozt« eozum que actui epteriozi igttur « alta boni ta s mozalia.« per confequens alta malitia tuozalis:« l^ocfiuepziuaciuatantum.quia alta carcntta eozum que t>ebent conuenire fiue contraria.quia alta bifcoti uententtarepugnansillis que bebentconuenire. 1^ :0 batto minozis.recta ratio non oictat actui cóuemrebe bere quod impoiTibile eft fibi conucniremflc aût actui epteriozi impolTibile eft conuenire illud quod conue« nit actui interiozi. vel conuenire poteft:« l?oc tntelligé do be vtro<9 actu vt in effe reali:« oe eo quod fibi con uenit vt m tali efic.licet entm actui epteriozi inquantS eft obiectum vt volitum « non vt actu elicitus poiftt aliquo modocompeteret>enominattuebenomtnattoe ne quadam epterioziillud quod conuemt acmi ime; riozi realiter .non tamen idem eodem modo conuenit illi« ifti.quia etiam potentie operattue non funt capa ces eiufdan.immo nec eiufdem rationis:nec per con« fèquens actua illt efi'ent capaces conuentf ntteetufde; ratioms: velad minus : quod fulTicit ad piopofitum poterunt l^abere conuementtam aliam et aliamecs ijoc patet ad aliquas inftantias contra pdtcta-

Contraifta inftaturprimotquia eadé eft veritas acme tntelligendi « tpfìus obiecti intelle« ctt.igtmr pari rattone eadem eft bonitas acms volen dt.« obiecti volitt.antecedcns vtdetur manifeftum in epemplis.quiaficutveritas pzinctpif efl immediata fic notttiaeuis poteft bici immediata:« concluflonis mediata. <Stmiliter notitta pztncipi eft ep terminis « conclufionts ep pzinctpcfs fic tftis competit verttas. ¿Confirm am ridcm .quia vbi vnum pzopter alte« rum ibi tantum vnum.fed actus eptertoz non fjabet bomtatem mfi tantum pzopter bomtatan acrusinte | i , . . . . rioits.igtiur nó cft ibi alia « alia bonitas. ' ¿» ne *capeccatumfÇm anfel.be conccptu virginali)eft cas cdiuotfl.c. rètta luftitie bcbite.non eft autem in actu mteriozi «cp ç tcríoiíniavnaiuftitíebcbítccarcmie.qz iuftttia vel imuftitia 6m tpfum non cft nata efie nifi^n volúntate. ^ ’l^zeterea vbi eft vna auerfio « vna libido.ibi vide tur elfe vna ratio fozmaUs peccari.fed tn actu interio? ri « epteriozi non eft nifi vna auerfio.qz voluntas eft il la potentia cuius folius eft auertf a fine' ficut conuer« ti ad finem libido etiam que altquando vocamrab Buguftino.cupiditas.vc.$8.q.q.95.tpfafecundumip ftim ibi eft pzopzte venenum cl^aritatis. igitur ineft p ^ pzieilltpotenriecuinataeftcbarttasinefTe:l?ecett vo ^ luntas (ola.C^<^^nm um efto 9 eadem ventas que eft tpiius acrus intelligendt fozmaliter fir quodam a lio m o d o fciUcetobiecttue tpfius obiecti intellectt. ec fjoc tnquantum obiectum l^bet efTc in ipfo intellectu « confimiliter bonitas que cft fozmaliter actus volia di fit quodammodo benominatiue ipfîws obiecti voli ti inquantum volitum cft.tamen actus tUe bene poteft l?abcre aliquam bonitatem pzopziam inquantum po«(Itus in efi'e reali eptra voluntaran flcut inefTe fuo rca li babetpzopziam conuenientiam bcbitam vel bifcon ucnienti95. ÎT B d confirmationcm illa poteft beduci adoppofitum:qzfiactus eptertoz Ijabet conuenien' tiam ad regulam fuam per acmm tncertozem:fiueme

diante actuínter{0:í.íguurt^abeuudm(|actu9 inte ríoi:4uu idcin non eli caufa:nec ctiam medinm refpe ctu fu^píluff: nec ettam eli caufa vcl ratio mediandi refpcctu fu^píiu0.£) cm plum l^uiua l^aberur m actí bu0 lmcllcctu0 conciuíto cnim licet l^abet verttatem a p:incipio : tamen l?abct piopztam veritatem : quta p:opnani confirmitatcm cms quod aiürmatur ad ejei ftemiám rei:ccad ipfoa terminoa p^op^iod coticiullo nis 1 non enímconclullo eli vera foimaliter ventate piinapijítfcd c(l vera verUaia medíate et oemondras

«RM« A ta.tital^abctvcneatemDemon(lrabilcm.|]¡ Colim i « !c m concIuRones fequente0 ordinate ep codeji í i - * piindpioíjabciu vcntatc0 pu>pita0 m(lincta9.«fox£ n iía tc píio: eli vcrío: et magís neceiTana.quia in necefllU mas, tatefuanon oepeitdet a poilertozi.fed econuerfo.

^ C ! Confimiliter coticlunones falfe repugnantes eid{ ^ verol?abentp2opuá0 folfítates.quiapKiptiasDifcon

uentcntia0 eius quod cimnciatur ad illud quod e(l in re.|£ConfímiU>cr be actibiis voluntatis non folus actus volendí natus d l t^übere conuenientiam vel oif coniiententiamptop2iamddbictamen rectum:fed a» ctus imperatus natus cíl mediante tUo libere conue nientiam et confozmttatemtet licet idetn Ht cui bebet confo:mari actus iíle et illc:tamen ea que conforman tur funt btuerfa : et ideo l^abenc tp parte fui biuerfas confomitatcs fíue conucnicnna0:licet ad idem.C ! 0 i bica0 9 ventas non conuenit alicui e rtra intel lecrum:fcd tatitum actui intellectus vel obiecto vt eíl in intcUectu.tgitur a íimtli bonitas non cóuenic actui oeteríozivt ejcterius clicito :fcd p:eafe vt obiecto actus volendi. Cl^^^pondco ronfequcntia negati

^ polTet iu^taillud.<í.meta.inüne non efl fialfum etves rum in rebus vt quod quidem bonum vcruj quod au tem mslum falfum:fed in mentc.C! Bitter poiíet ncs gartanteccdens:qui3 ft intellectus aliquís fit regula (ntcllectt.íícuteHt>eintcUectu biumocjcemplo et re= guiante creaturam illud potcll bici verum non tantú vt efl actu cognitum:fcd ctiam vt cfl í fc qi fecundum eírcfUumínfec(le¡ccmplatumct confotme e;cempla t i C I ^ ^ aliud bico q» iuflitia potcll accípivno modo ptout efl rectitudo ^abitualis : Itue l^bitus volun:; tatts : et ab illa bicuur volunrasrecta i^abitualí« ter:etiam quando nil^ilvult actuCct lie btcitur bom is enstufhisqui i^bet tjabttum : et alius íniuHuequi carct illo Ijabífu.vcl Ijabct iniullítiam contrariam. 21IÍ0 modo potell accipi rectitudo p:o rectitudine ecrualitíTuemactuque eíl confosmitas actusclidti adfuamrcgulain. p:imum mcmbium biflinctioms conccdttur fatís communitcr.fecundum piobatur: qt actus non bícítur foimaliter rectus vel tullus ab il* la iuHítialjabitualiin volúntate, quiallanteilla poa tell Ijabcrt actus peccati ventaUs : vel actus tndiffc« rens:quotum neuter eli actus iufhis nec rectus. fed opottet 9 rectitudo qua fotmaliter actue bicttur rc< ctus ptecife mflt bum actus incfl:immofòtte non in« (Il immediate voluntati:fed Ipllactui-et mediante ilalo voluntati.quia voluntas nata eft immediate recipe re lib itum t operationcm.iufHtia autf actualis neu trum l^otumcd.fed tantum eli conditio qucdam ipfl US actus.puta confotmuas etus ptoptia ad fuam res gulam.^lftud autem effet mamfeflius fi actus non ef fet rapnm rranfTens;fed idem alfquandiu mancnatqt flcut motus pto pzima parte fnipoteitelTc vcloptet idem pto fccnnda parte fui tardue:e^quo f^equitur 9 nec vclocirae : nec tarditas omnino funt idem mo» tuuita poiTet actus ptius elici confotmiter rcguJe rea ctetetldem actus connnuatus etiam poiTet elici pos flea non confotmiter illi regule : et ita elTet actus pto ptiotiparterectusetptopofleriotinonrectus. S e d

quia actus raptim traniitvelilmanet manetcommu« ntter cum eo fua rectitudo. nec idem m anáis mucas £ tur a recto in non rectummec fibt recto pto piloti pata te fuccedit alia pars non recta :idco non ita manife«(la cfl t>i(ferentia acrus et fue rectitudmts. Concludi tur tamen illa oilfzrcncia modis ptedictis.et per l^oc etiam 9 relatio non confequcns iicceiTano naturam fundamentinon cft omnino eadem fundamento^nùc autem rectitudo non necefTario confequitur naturam actus.iuflitia etiam actualis:« ilptimaria flt ptectfe in actu volendi tamen fecunda vel fecundaría poteft effe in actu imperato per actum volenditquia et lUc Ijabet rectitudmcm ptoptiatn.ltcet bcpcndcntem a re ctitudme actus volendi.lEi^uando igimr bicitur 9 iufhcta non cit nifi in volúntate; veruni cH be inflitta babitualiqueefl rectitudo ptopter feferuata vtw fs ^ „ linitanfel’.feruatumemmpiopiieconucnit Ijabituis vel magis ejctendcndo verum eft beiuilitta actuali ptimana:quia voluntas tUain ptopter fe feruac l^ocè tenetinaccu fuoqueminiUaiuilitia rectum elictc. S i autem(It fermo beiuilitia actuali fccimdana illam opottet oicere eiTe voluntatis non fubiectiue.fed cau falitcr tantum.« ita adl^uc oc i(la poteft altquaUter fai uan oiflinitio tlla iuflitie.quia illa efl rectitudo volûü tatis non vt voluntati fotmaltter inijerenstfed volù$ tatis vt caufe vel impcranti0.cll etiâ ptopter fe feruas ta ta n ^ effectua voluntanepofitus.

Exifto fcquuntur quædam com lariaper que etiam oeclaratur ptopolìtum.^num cp m a nenteeadem iuditia (abituali funt totluftitie actua« lesquotfuntactuselicui.quarumvna potefl elTein« f tenflot alia.fl actus vnus cu; maioti conacu eliciatur $ a l iu 8.etfì l^bitus maneret equalis: immo actue ptiotpotefl elici cum niaioti conatu:ettunc bat^bic mflitiam actualem intenSotem cotrefpódentem mtf floni fue.et fecundue actus poteft elici cum minoti co iî3ru:Iiceccercumfïi 9 tuncljabitus non fîc minot. d B l t u d 9 lìnguli acrus malil^abent ptoptias mali tias actualcs.quia flcut nati funt f?abereptoptta0 bos nttates:quia conuementias vel co|i&tmitates flue ci dcm regule (Tue al^s Ile linguli [?iim t ptoptias carf n a e .Ç B liu d 9 malitie eo modo oifTerunt quo boni tates qocberctineiTe. a fpecie fp€cietanûero:nûero: ptiuationesenimoiftigimntur fìcut i^abitusnati ef< fentoillingui:putarurditas:ctcecirasfuo modo bif$ ferunt fpecie ptiuatiua fÌcut auditus « vifue fpecie po atiua:et Ijcc cecitae: et illa numero ptiuatiue ftcut Ijic vifueetille OifFerunt numero polìtme. C iCt Ijmcpa tee 9 non folû bidinctiovitfotû pt^ilofo^ice loquSdo fcd etiam pcccacotum cI?eologice loquendo.ee boc fpe cie:et numero:« etiam genere accipi poteflnontana tum per biflinctionan conucrfìonis : quia i(!a nec per fc coniluuit nec etiam oifhnguitpeccatum vt oec- catumtfed accipitur fecundum rationem ptoptiaibu iuep:iuationi0que efl foimalis ratio oM m icn d i ptioatiueiìcutljabitue pafltfuc. CSpparet etiam quomodo vnum pcccatumgefl grauiue alio (Tue intek ligamr fecundum oiHictatófpcciem grauitatie ftue fe S a cundum biftinctà granita«:« in cade fpccie;qi actue co modo quo oebet l?aber< bonitaté maiotcm fiue in (pene fiue (ntenfionie in fpecie eodi mô ft carct boni» tatebebiraellpeioìptiuatme:« fiijabeat pditionem ^^^tnpofttiuamrcpugnantcmcflpeiot contrane.

apparet quomodo peccata poiTunt côtinuâ riininfìmtumioSnatie.« tñnaturanon confumetur necl?abilitae naturalie fiue qticun« aliud m nahil M.nam nulla creata natura potefl naturam intelto cmalemvel aliquid naturale in ipfg cotrumpcre-rt

$ iU

fi poíTet i»ím<nucre poíTct alíquando ftellíucrc totali effectue contingcne altcmus

caufc non ncceíTano concoinftamr fuam caufaiiu tgi« tur oppofltum calte effectue vel aUcuiud conditioma m ipfo non ücÎhiHt vel otrnmuit talem caufam: malb tía autcm in acm ptfuatio aliqua in ilio quod eft efîes

cio .t.n .vi ctus contingena voluntatis. iguur ntijtl oiminuit oc de.5.ca’lf. *Pli9 volúntate. tQl ü^uid ergo adimit peccawm addiI l ne. eiiii. tun» peccatoicumfecundum augufHnû. inenclje.íns

' afib tanmm fît malum quantum adimit bonitate.¿TRefpondco : malitfa actualie in aliquo actu élis ato non addtmit bonu; quod fimul fccum mefl.patet nec opoîtet ç adimat bonum quod mfuit:quia(vt 9U cmmeftj p«us actus raptim tranfiens non mutatur oebonoinmalum.HfîiiautemmtcUigamr per boa nu; quod infiiu babtma gramitus qui addimimr pec cando non poteft intelligi t>equocunq? peccato: quia fecundum peccatum non adimit ilium quia iam ademprnm fuit:nec ptimum peccatum ejc per fc rano ne fua m agis adcmit tllud ¿p fecundu;:quia tuncpec catum p2imu5 elTet fimplicitcr grauws fecundo.quta maiu0 bonum adimeret: contm^c autem quandoq; 9 fccundum flt grauiudp:(mo:«ita natum elTec adia mere maiu0 bonum:« fta perfe adimit bonum illud actualc.adtmerct etiain per fe bonum Ijabtmale lì in? elTet.adimit.ígirurpeccatum gcneraltter lUudquod eeberet inelTe:ficut tn ceco nato cecitas adimtt vifu;: non qui infiiit.fed qui t>ebutt inefi e.« ita Oicit Bugufti |iu9.ii.iuper i£>ene.;i.oe angelo peccante çp cecidtt no ab eo quod acceptt:f$ ab co quod acceptíTet fi oeo fub di voluilTet:et il m infinimm adderewr peccatumpec cato quodUbecadCcret bonitatem piopiiam queoebe ret inclTe:neceftínconueníen0 ín vnobono finitovirs tualirer continertficut inftnicos effecmofuccefTiueeli ciendo0:nicetinRnica0rectitudinc0coiudem.Ç;ad aliud oe auerfionc.auerfio a Rne poteft intelUgt actua 1Í0 nolitfo ipfTu0 ftnis:« patety non omnis pcccans auertimr ifto modo cum fotte frequenter pcccans nó actualitcr confideret finem : vel fl confiderai non iu lumm feejc malitia rel))uit. U S U om o d o poteft in» telligiauerfio non Ìlcfo}malt0:fed quafi virtual» que poteft pont lí^Lptano aliqua voluntatio incom:; poflibtU0VoUttonifìni0 faltem efficaci vel confecu? ttont finio : fìcut quando volunta0 vult omnmo alis quid tnotdinamm « oeotdinano a confeaitione finis puta aliqutd contra ptecepmm oiuinum fine cuius ob reruacione pofl\btle non eft confequt ftneintadl^uc ifto modo intelligendo auerfîo eft folius voluntatie. ¿Œ erc io modo larglus poteft Oici aucrfio quecuns (tt malttia feparans a fine efficaciter volendo vcl con fequendo : et taüsmalitia poteft efi'e in acm volun:: tatis imperato : quia cum mipcrare acmm fic malum non ftat voluntatem efRcaciter velie finein vlnmum: nec etiam confcqui ipfum.fiicut igimf referibilitas vel quafi otdinabtlitas ad finem poteft otci conuer« no:flcino2din9bilitas poteft Oiciauerflo:quandoigi tur accipif q> nó { nifivna auerfio:Ì actuUertoti ecejt« tcrioti:verum eft ouobus ptimis modio intelligendo imo'non eft taiis aucrfio nifi in acm iterioti:« fi fic in telltgamr^aueriiofitfotmalisratio in peccato nes gandumeft.immo fufficit illa inotdmabilitao acms imperati.que poiTet Oía auerfto tertio modo oicta. ¿ { ^ u o d ettam adduur ibioe libidine fìlibidoin« taligam r efTeimptoba volunta0:f^oceft immodera:- tum vellclibido non cftfotmaliterin omni peccato: fed velfotmalitervelcaufaliter concurrit ad pecca« tum. S i igttur libido vel cupiditao bebet efTe conuer« tfbile cum p«ccato:opotcet ejctendere ifta non tantum ad acmm intertotem voluntatis immoderamm. fed

Ì£t

etiam ad actum imperatum.

D e fecundo in ifto artículo fcilicet dcimputabiUtatepatet ejc oiftinctionepofitainfecun« l^d doarciculo:quiafiftricte accipiendo folum illud oi« camr imputabile quod eft immediatetn poteftate vo luntatisipatet 9 folum velie vcl nollecftimputabtle.S i autem imputabile generaliter Oicamr illud quod cit fimpliciter in potdfate voiuntatia fic acmo impcs ratus ptoptte eft imputabilt9:quia et fi non fit immc diate in potefta^ voluntatie.eft tamen mediante a« cm volendi : qui acms non folum fecundum fe eft iti poteftate voluntatis : fed etiam vc ptincipmm acmo ejccerioti0. quia voluntas poteft per imeriotem po« nere lUum t^otem:qcemplum:feruus ep a pcepto oomim occidit.illa occifio impuratur Oomino quia m poteftate fua erat acmo ferui licet mediate.C ;i£ t f i arguimrflcutpttuo 9 iilenon eftimpucabt« li0 nifi mediante ifto.|£'if^efpondco ep Ijoc fequttur ptopofitumq^!lliu0ct iftuis eft alia imputabtUtas idem enim non eft medium nec ratio medtandi refpe« cmfuqpiTus et poteft idem Oeclarari flcut ptius Oc pa ptia bonitate:quia terminus fît idem : tamen m biueriTs fundamenns fune Oiucrfi rcfpecms ad eun« dem termmum:actus illeet iftefuntoiuerfafundaml ta.tgitur licet imputabilitas conueniat iflis tn otdme ad eandem voluntatcm.tamen tlla erit alia fìcut eift a«Ita caufabilitas vel altud fubtacere poteftati cauft lU cet caufa fit eadem.

Ad primumargumentum principalevoluntarium’potcft Otci illud quod eft mbiectme C vo luntate. vel illud quod eft volimm a volúntate: vel il« lud quod eft imperatum a volúntate ptimum non h cit complete« aliquid fit voluntarium : quia Ijabitus poteft elTe tn volúntate : « tamen non voluntarte vo« luntas l^abet iUum:quta triftitia eft m volúntate fub« iectiue fecundum otctiur voluntahum partidpatiuc: quia acceptatio etuo vc obiecti eft voluntaria. ipfum enim m agis oiceretur volitum $ voluntartum : vo« luntarium enim ptopticOtcìmr quod eft inpoteftate voluncati0:t fic oicimr tcrtto modo:« ficactua ejctert ot eft voluntariusrfìcut acms interiot fimpliciter.nó tamen elt eque ptimafed illo ptefuppofito.I ^ a d ptobationem minotis oico ó'lieetactuseirce« riot feparams ab actu interto» boc eft fine illo pofit’ in CfTe non fit voluntanus: « Ijoc quia effectus rèmo« tiotnonotdmr voluntanus nifi ponatur in eiTeper acmm tntenotem qui eft effedus ptopinquiotum:ta« men quando ad u s ejcteriot coniungimr cum interio ri:« ep ilio ptocedit mncille c>:tcnot vtOiftindus ba bet rationem voluntari:«Oiftinctam : quia volunta« rtl mcdiate:actus autem interiot non fic eli voluntan us:fed immediate.

Q uçftio .X lX ,Onfequenter quçritur de dc pendentia namre aiTumpte ad verbum. ^ tru m i Cb^iftovnitasnamretjuma

-■ . ___ jn e ad verbum fît fola oependentia nature atTumptc ad perfonam vbi/ argu itu r 9 non.tali0 eft ibi vnttas que fuffidt ad verificandum ptedicatio nem namre oe perfona lui^a illud ptimo Oe trfni.13.ta li0 fuit tUa vnio que Oeum faccret bominem:« l^mi« nem<oeum.1Runc autem fola oependentia ncnvidef ad bocfulTicere.quiaocpédIs nÓ ptedicatur femper Oc filo a quo ocpcndet.quod patd l piopofito.natur» em afTumpta oepedet a patre ; nó tamf pater f l^omd

XIX F oX ii«tsltur d l ibi aliqua alia vniis» $ bependentíd nahire Inumane ad verbu m. C Contra t>trcurrendo per oins ne0 modos vrntatts non Tideniripoiîc ibi a ha vnitae fnueniri.

H ictria fu n t videndaprim oquis modu9 vnitarid (it poncndus.ieoindo iqutretur qua titer ipfa vnirae (it podlbilia quantum eft ep parte p fone alTumenri0.tcrtto quatitcr eft poíRbilts quantum ep parte nature a(Tumpte.

c^^ldwn. D eprim o ctedicumeft naturam hu^C.3;. manam perronatiter ciTc vnitam vcrbo.^o.i.^erbû

caro factum eft. vbi caro 6m Suguftinum pto ne ponitur.t l?oc cpptelTe tjabetur i f^mboUs Diuerfis j£p ifto infcrtur bcc conctufio: 9 tbi eft osdo (tue be« pendcntta nature fumane ad verbum:pñtia j^batur: qt 019 vnio v d cft per tnfoima(ionem:vel per aggre;:i fationem vet cft vmo otdtms:^ ne (it aUercatto oe p? ectiombus eënttaltbus vl'oe ptoptietattbus notiona

libtis vel atqs que t>ñr vmta in oeo:mtelttgo t>c vnio« ne queicft realúer dtftinc totum. ijic autcm non poteft poní vnio pcrinfotmattoncm:qt verbum non potent ii<}lc nec tnfotmabilcmcc actus infotmans naturam l?umanam.nec cft t tc tm vnio per aggregattonem:qt ile verbum Ijabet vntonem ad naturam m »m :vd pf 9d naturam a(Tumptâ:t gñaltter quodcfic^ biftmaû ad almd (imp& Dt(ttnctum. ncc tita vnu) aggregation nts:vtpatct.fuffíat advnitacem perfone.Igitur tertta vnto. f.otdinis.<0 tdo autcm cft pofterio« rts ad ptius.patet aOt 9 verb um non i ; ; rónem pofte riotis refpcctu nature.ígitur econuerfo natura l^ t fe otdinem pofteriotts refpcctu verbt;« tta ocf^den tiam.ptobat f t pñttatqt vmo nature ad verbum ipot« tat refonem reatcm nó ep parte verbi.ígitur natura af fUmpta tiü:omnt0 aût relatio realts nó mutua nec e<| parantie vel eft quedam t>epcndentia velrequirit oes pendfnS relati ad illud ad quod refcrtur. I^^U ert^

V qualis ftt illa oependentia naturead vrrbú concludi^ ep quodá credito ifto.f.9 folus ülius eft incarnati»: cp quo fequttur ç natura illa non cft vnita cuilibet p fone in trmítate:fed foli ftt(o:cp quo fequuntur tria. C l^titnum 9 I f t a o^endentia non cft ptoptie cau> fatt ad eauíam:qt 6m augu.5.oc trtni.14» crcatus ram pater et (tlius t fpiritus fanaus funt vnum ptin cipium. C B c d m vero eft 9 ratio fotmalis tcrminá:; d i iftam Dcpendentiamnon eft aliquid commune trts bus perfonts:qt in quocuncp cft illud quod eft fotma lis ratio terminandt aliquam bependentiam:etl?o< ptius naturalitcr $t>cpendentia(Tt terminata ad tps (Turn Oependet Oependens : (i igitur rano terminandi efíet communis tribus perfonis tota trmttas termina

1 o f ret.quod fatfum eft.C! I^>c oicítur 9 15 (it aUquid eos tnnitatí.tamen alio modo eft t vna perfona

& in alia.« pto tanto pofTet clTe in vna ratio terminan di ttcetnó{alia.(nC<>ntrat^cinl?abendo lUud qd eft commune tribus pcrfonis non eft aUqua oiftinctio nül pertinens ad o:igincm:puta q> ptima perfona l?9 bet illuda nuUo.fecundo abvno.tcrtia a ouobus. S ; tfta bi(Td‘cnrta non ñactt 9 vna perfona termmet Oes pendentiam namrc:et non alia:quia,illa oiifcrentia cf fet omnino eadan enani (T nulla perfona futlTet incar«

¿ nata:(Tuc- qlibet:ftuc quecunc^ fola perona:puta (T pa terfolusfuKTctíncamatus. C ^ crtiu m fcquimrep ifto:fcilicet 9 ratto fotmalis terminandi i f t ^ oepen dentiam nature cft enrttas pcrfonalts perfone verbi: l^oc ptobatur. quia realis vnionis eft altqua emitas realis fotmalis terminus (lue ratio terminandt : que

cunc^ autem entitastgencraliiïïme loquendo be enfb tate: vel eft entitas effcntialts fiue nature: vel eft entt« tas l?rpoftatlca (Tue perfonatid quando ell limatura fntellectuali oe qua loquunur.ptobatum eft autem 9 ratio terminandt iftam oependcmiam non eft entitas nature ftue efTentiein oco.igttur eritl^poftatica:tbte utter tfta ocpendcntia non eft ad aliquid pmutncabile v t per fc terminum vet per fc rationcm termmandi: redeftadaItqiiidincommunicabtltc:nucincommunt cabiliter fubfiftens vt talc:fTcut eft natura ocpenden tis vt communicabilis vet coinmunicatc:(Tc patet pti mum.fcilicet 9 vnitas due vnio nature Inumane ad p bum cft qucdam ocpendcntia vet confiftit in oepen . dcnttatattfciUcct nature vt commumcabilts ad alis quod fubfiftcns tncommunicabilc. Contra, vmo ciufdcm ratioms po(rcce(re ad pcrronam patris.crgo l^aberet terminum foimalemetufdcm ration(9 :fcd en ritas poftatica eft altcrtus ration is in pcrfonts.igi tur.'rc.Cif^«>i»ndeo.Oiccretub ad oc ficut Oiceretur Oecommunitate ctus quod eft perrona moiuints .qt n ponatur aliqua communitas rcalis perfone ad tres perfonas polTet concedi communis ratio terminandt cadein:noii tamen ptoptia.

D e fecundo articulo principali viden»* dutn eft quomodo ftt pofltbtle cp parte termini : quo£ modo falicet i oc fubfiftcns incominunicabilc vt tale poteft terminare oepcndenttam:!^ aurem poteft ali qualiter oeclaran fic. S i rcpugnarct fibi ocpendcntia terminare aut illa rcpugnantia efict per i^ c ^ c ft ils lud fubfiftcns fiue perfona aut per oc q> cft perfona oiuina :aut per l?o( ^eftljec perfona que fciUcctfola ponitur terminare 0€pendentiam:fed ptopter nuUum iftotum répugnât ifti perfonc:quod ptobatur ouptids tcr.ifbtimo(lic>independcntinon répugnât terminas rc Ocpcndcnriam:et fi [jabeat ptoptiam indcpendctis tiam nonrepugnat fibi dTe terminum ptoptium ocp{ dcntie.nunc autem verbum quanmm ad entttate fu i enam perfonalcm cft indcpcndens:et boc independe tia fibi ptoptia.igttur nullo iftotum triu modotum re pugnat fibi terminare Ocpendentiam.ptobatio mino;>ris.cui fotmaliter répugnât omni^mperfectio:d foì mal Iter rcpugnat omms ocpcndemia:« quod eft fot m alis ratio rcpugnannc rctpcctu vnius : ct refpcctu alterius.l^oc patet:quia ocpcndcntia vcl eft fotmalis; ter imperfectio: vel omnino l^bct neceflano imper fe ctfoncmanncjiammunc autcm filio ratione ptopueta tis Ijtpoftattcc répugnât fotmaliter oinnis impcrfcs ctio:ita^iftaptoptietaseft iptì fil’o fotmalis ratto repugnantie:nibtl cium ponitur in oiutms cp natura rei quin (Ibi pteafifTimc confiderato repugnet quecus

tmperfecno:aUoqum pteafc quantum cft oc fe pof (ibilc cfTet fibi altquam imperfectionem compctcre:<t; Ita poftto Ç tlla impcrfcctio competcrct adbuc ipfa pofi<:tmanereipfa:ctfiipfamct manet cft tntnnfeca oeo igimr pofiibile cfl’et aliquam imperfectionem efl'e intrinfccam beo:quod cft imponibile. ¿ C o n t r a ift i rónem obt|cimr p:tmo contra maiotcm:quia fi mdC' pendcntta conduderet pofl'c terminare ocpendentiS* Igttur indcpcndentia ralis coneludcrcpoflet termina retalcm ocpcndcntiam:confequcns d t fatfum: ficut patet in mulns.ptimo tn fubftantia et acddentc.quia omms fubftantia eft indepcndens indepcndcimia ac ddentts ad fubiectum:? tamen non omnts (ub(lantta poteft terminare ocpcndentiam acddentis cuiufcun? <p ad fubicctumtficu! lapis non potdlt crmmarc bc? pendcmiam fapicntie.^ Confimilucr patet be OcoÉ dentta tortus ad panes:quia multa funt qutbus reou gnatoependcre tali bepcndentia que cft totius ad tf

IE> li^

tee.nec tamen poffunt terminare talem ocpcndentíí ficut eft quodcunípíimplejc quod non eft totum nec pata patctetiam oe mdcpendentw caufatt ad caufam qutaangetua cft mdependcn0aquocun(p caufato: vt a caufa-.non tamen poteft ternunare quodcunip caus

pwpncstateocqua eft píopofitumtqmapíopuctaepertonafl li0 cum nt omnino indepcndena fecundum l^c poB fet terminare omnem ocpendentiam creature ad oeu vt caufati ad caufam:« Ijoc fecundum quancuncç ras tioncm caufaittarta.quod cft mamfeftefalfum : quia p:op:teta0 tn perfona non eft fo:mali0 ratto caufandi fed aliquid communetribua: vtoutum eftfupia per auguftmum. Cii^efpondetur igimr ad mato:em:gf

ì.trti4-. Iicet indepeìidcnti ratione fue indcpcndentie non re» pugnat tpfum terminet oependenttam altenus: ta men tndependcntia non fulTtcìt ad l?oc vt fibi conue« niat tcrmlnaretfed opo«et Ijabeaf pioptietatem v r pitmitatan cfTennale; refpectuiUiua quod oependet ad ipfumiqutaoependentta cft poftenotis effentialis: ter ad piiua efrentiaUter:opo)tet etiam 9 l^abeat per fecttonem aliquam refpectu cutua oependena fìt im* perfectum:«ad pu>pofttumentita0l;rpoftanca non l2abet pnotitatem effentialem refpcctu creature:quta

s oido effcntialia eft per fe ínter elTcnti a0:díílinguendoo. contra emuatcm l?tpoftattcam.foimc entmo f id cft quiditatearerum fe Ijabent ficut numeri entitae

ctiam l?vpoftattca non cft fímpliciter perfecta vel fim pUciter perfectio:p:out Oictum eft in queftione oe ì}oc mota.peridemnegareturmino2:quia fialiquid elTet ratio repugnantie refpectu cuuifcunc^ tmpcrfectioms ipfum eiïetpcrfectiofimpUcitenn tgitur entitao Ijta poftatica non cft perfeaio ainplicitcr:fequuur ipfa non eli fotmslia ratio repugnandt omni impertectio ni:«per pña nec per ipfum l^abet perfona fotmaliter ptoptiam tndepóidentiam.

^ Adíflaadprímum.dependentía po^ teft buplfciter t>iftigui. vno modo fotmaliter flue qua ft fpecie fecundum rattonem oiftinctam fotmalem oe pendemte. a ito modo quafi matenaltter fecundum Oiftmctionem ipf^£;ii oependcniium.fEtl^oc ouplt« cttct: vel tn codcm otdine:vel in alio:et alto puma ois fhnctio rcqun-it tn termino rattonem fosmalem termi nandt aUam et aliam vel eandem quaft lUtmitatam virtualtter fciitcet vel cmtnenter cominent^'mtalc0 rationca fctmales oifttnctas.fecunda oiftmctto non Kquirtt Oiftincttonem nift cotumquct>cpendem:ec quando<0 ifta Otftincta funt eiufdem ozdtnie quando fcilicetequcimmcdiatevelequemcdiate oependent ad idcm:quando(p funtaltenu0 otdini0:quando fa» Itcet vnum oependet mediate:et aliud iminediateJis <ct igitur ifta p:opoiItio fit faifa independeno tali Oe pcndentia poteft qualencunqj ocpcndentiam termina re:et ifta etiam independena oependentia talt poteft oependentiam cuiufcuncp tjcpendentia terminare:ta#

^ menvideturiftapiobabtlt0:9tndependen9taU oes pendentia poteft alicuiu0Oependcmi0 talem Oepen« dentiam terminare vel ptiotem : et ì cc vel immes diate vel faltem medtate:et ifta pzobabiiiot. fimpUcis ter independenapoieft cu(ufcun(ç oependentis vel faltem alicutua t>ependentt0 altquam oependenttam terminare, j&tiftarumouarum ptopofittonum verte taa appareret fi ifta effet nota 9 quecùq$ entitas qua cun(p alia vel eft per fe ptiot vel poftenot:« tfta vide turpoffel^benei;conne]noneenttum:et vnitate eoe rum fiuc vntuerfi. que vnitas eft otdtnio fecundum pt?ilofopt;um.Tt.mcta.videretur emm illa entitas Ws connetta cum ali^a quenon l^alKTct per fe otdini ptio

risnecpoSeriotta.inf^^t^o^S^^f a r^ tu r .f i in«dependentfa tc.vno modo poflìtt negati confequen<; tia:quia fi independen0 talt independentia non pofflt terminare talan ocpcndentiam l^c eft ptopter ali^d annc)cum fue indci^dentie que eft limitata : et ideo poteft Ijabere altquam imperfcctionem annejcam. fcd ^ c ratio non tenet oc tndependentc fimpliciter. quia itt talt faltem nulla eft tmperfectio.ClBUicrecia; oc lequen». ftcit illa €onfcqucnria:quia non opottet cp talia mdcc pendentia concludat talem tcrminationcm mft inde;* pendentia fimpliciter acciperetur in antecedete fic cf tndependentta fimpliciter et omnímoda concluderct coffe terminare omnem t>ependcnttam : fcd l^)c non mttacccptum:fedfolummodo$ independena omni no poffet altquam oependentiam terminare.l^oc eth fuffiat ad ptopofitum:quia per viam oiuifionia fe s tur cum tllud independens t>e quo cft fermo fcilicet fona vel entitas perfonalis non poffit terminare ac liquam oependentiam que eft caufati vel menfuratt vel aliam Ijuiufmodt:^ poffit terminare iftam que eft namre vf^communtcabilia ad aUquid vtincommu nicabiltterejttftens. C ^ ^ ^ ^ p o ffe t concedi confe; quena fecundum inteliecmm p:tu0 e^pofitum.fciUcj ^ i tndependeno talt oependentia alicuiua taltter oe:» dentio vel ptioti oependentia oependentia poteft Oe« pendentiam terminarc.perl^ oc patet ad illaa inftan« tias ibi pofitaa. | £ B d ptimam quta fubftantia illa poreft aliquam oependentiam alicuiua accidentis ter minare.puta illtus quod natum eft fibiconuenire.l£t dto 9 effet aliqua fubftantia non fufcepttua alicuius accidentts:ficut eft natura Oiutna:illa tame poteft ter minare aliquam oependenttam ptiotem $ fît i(ta.pu ta alicuiua caufati ptiotis ipfo accidente:« fic media te terminât oependentiam ipfiuo, acddentis. fecundam oe toto:«oepartibua per idem: quia fim« plejc quod nec eft totum nec para non poteft termina re Oependentiam totiua ad partes:fed poteft termina re oependentiam ptiotem fittila que eft totiua ad partea .C I^t^^ueras quam oependentia terminât angelus refpectu ignis qui oependet a pambus fuis. Í¿lfte(pódeo tllam oependenttam que eft mtnus no bitiaadmagianobtle inotdineeffcntialinamrarum. ¿^ erid em ad tcrtiam :q u ta angelus terminât oe< pendentiam cuiufcuncp nature tnferiott0:et l?oc me« diate vel immediate.iUam quidem que eft fecundum otdinemcffentiaiem qutditatum.« illaeft quodam« modo ptiot tKpcndcntia iliaque eft effectua a caufa efftcicntc.tinmo l ec vtdemr omnino ptima.« Ijtc po« teft afiignart communíter conuenfre cutlibet m d e ^ dentirerpectutiuus refpecm cutua Otcimrtndepen« dcna.C ^dquartum independcna omnino bene vi« detur 9 neceffano pofi\t altquam oependenttam ter« minare: quia no vtdetur aliter cónejnonem l^abere al^a entibu0:fed non opottet 9 qualemeunc^ oepen« dentiam pofftt terminare : quia lUam que requit^ in termino {^frcnonem fimpliciter cuiufmodi eft oepi dentia caufati ad caufam non terminât: nifi fit pare« emm fimpliciter:poteft autem effe independens fi fi« bi repugnet imperfectto Itcet fibi nó conueniat flmplV periectto:qt entitas l^ o fta tica vt talis non eft pfe« etto fimplictrer nec tamen omnis taita cft imperfecta.^ f b e r I^oc e|;cluditur refponfio ad maiotemtquia U dependemiomntnonecrationeindepfdentie fue nec ratione alicutus fibi annesti poteft repugnare gene>7 raliter terminare quâcuncç oependeniiâ. f i t cum tangitur 9 ad t oc vt terminet requtritur 9 fit ptius effentuliter : pótoici^ ptoptieioquendooeptiotita te effentiali.que.f.eft ratione effentfe vt oifttnguif con ^ traentttatemi2tpoftaticamficvnaeftptiomastriu$ ^

X IX FoXIII.^rotutrunufed ejctendendo p^íoUtaKtn efTenfialem ad pnoticatem per fc.t Ì?oc refpectu cumrcuniç entità 1 10 ftue qoecjdtratiueflue fjtpoftatice poteft enttta? per(onali0 i oiutnio oict pnot eiTentialiter: velmagio pzopne per fe pziot quocunc^ caufato. tflo fecfido modo acctpiendopnozttaténcceflecftn omncDepi dentiam cenmnâo fit pnu0 eo quod Depêdet.non au« tem pzimo modo acciptendo pztoutatcmmifî tantum quando eft oependentia ¿aufatt ad (raufam Tfaliqua Rmtli0 oependentia:pura caufsti pofteriozio ad eau« ratum pziu0.vel caufe vntu0 ad aliam caufam: vrm { hzrati admeofuram.^t cum otcttur 9 foie fozme Ijoc eft quiditarc0 fe traben t ficut numen quo ad l^c 9 in ci0 folum artenditur ozdo eiTencUU0:non igimr iti en titate ijtpoftatica. C l^ot eft oiftingui oc t>cpcnden5 tia elientialuquia quedam eft (impliciter effennalio que eft rationeelTentte in vtroq^ ejctremo vbi.f.(%mdd

^ mentum ratione cfTcntie oependet t tcrminuo ratióe Sentie tertninat^t ifto modo eft oependentia elTen;: tialis aeature vt caufati ad oeum vt ad canfam.Biio modo poteft otct efTeiitialte tantû ep parte fundamos ti cui.f.eiTentia eft ratio t>cpendendi:fed nil tl ratione ^ e n tie terminat:fed ratione cntitatis oiftmcte ab ef fentia puta I^YPoftaticc.iEt cum additur 9 termmSo bependentiam opoztet efTeperfectunulicet poifìt otftî 0Ut 9 perfectio iîcut « entitaa equiuoce puenit en rira ti quidttatiue« l?tPbltatice:tatnen pzopzte perfectio non videtur conuemre mil entitan qutditatiue:qz en? titao YPoftdtica non eft 6m qua; altquid fozmaliter perfïatur:fed gin quatn reapit perfectionem: vel faU tem oeterminatur ad perfeaionem receptam.iEt 0m l^ c neganda eiTet illa pzopolTtio.opoztet 9 terminâa oependentia fît perfectu;.fufFtcit eni 9 fibi repugnet imperfectio qualio conuenit oependcnti.jEt per Ijoc pater ad illud quod i5z córra minozem:quia perfectio nem non e]ctendendo fed p»opzie accipiendo negSda eft ifta pzopollrto 9 ft aliqutd iït rano repugnantie re fpecm cuiufcuncp itnperfictionio tpfum eft perfecro; vel perfectio ftmpfr.quic4d eni pôt rcaliter elfe idem fimpli'per fectoapm non poteft efle aliquo modo im« perfecmm:« tamen non op; 9 quodcunq; taie gm ra (ionem fuam fozmalem fît iTtnplicirer perfcctum.

Secundopotell propoGcucn fíe decíarari:aliqua eft in ennbue oependitia nature commu nicabtlis in^rum coinmunicabile ad fuppofltum cm communicarcmr.ergo in lUa o^endentia ftat^ eft ad (ncotnmunicabile vt terminano talem t>cpendcntia; antecedeno beclaratur:quia altqua natura pzoptis um per fc fuppoftmin ficut eft natura fubftantialio:er ibi eft idcntitas realio naturel fuppofìiti:nec eft t>epë dentta nature ad aliquid e|:trinfecum: vt eiuo fuppoi 4 b ftrum: « aliqua natura pzopter eiuo ipcrfecnone;fiip pofîtum per fe f^abere non poteft:« cófequeno nó poteft île intrinfece terminari:fed requirit fuppofltu; c):trinrecum:ftcutnamra9cddenti0 requirit fu ;^ f{ tumfubftantie ad quod vltimateeiuo bependftia ter minatur can$fuumfuppoftrom:il2oc per accideno: quia lUppoftrum per fe l^abere non p o t^ : toli autem fuppoftto per accideno non eft natura per fe idem: qt nanira t tale fuppofltum funt altenus generio: fed ( ibi aliqua vnio fuppleno:Tt pofllbile eft: vicem iden« tùario.illa eft actualio t>ependcntia nature:« ep para tefuppoftci actualto fuftf tatto namre veltcrminatio eependentie eiuo:ftc 9 lUam namram oependere ad illud fuppofttii eft ipfam cóicari ipfttan^ fUofuppo flto:(lcut pót l?fe fuppofîrû : qz nÓ pót fuppofitù ftcut fubftàtia:fed tiri per accideno.^fequmtta pzmcipalio patet:quitcum fìippoftmmfitperfe aliquid incom«

municabfletKpendentianature vt communicabilts ad fuppofttiim erit per fe ad incommunicabile : « ita cum^rfonabiuinafitvenfltme incommuntcabilie: immo ftt fola per altquod pofitiuum incommunicaoi Ito vt bicemr in terno arnculo: nó repugnabit flbi ep parte fui terminare oependentiam nature vr commu . mcabilio tan^ fuppofttum etuo non per fe vel intrma fccum:fedtantû tnnfecù:« altenus nature. f £ ^ i s ceremr 9 nulla natura poteft Dependere ad iptum vt ed fuppofimm e^mnfecum:quia non poteft infozmà n per accideno aliqua natbra: ficut fuppofitù fubftif tie inFozmatur accidente:« pzo tanto eft fuppoflnim p accideno namre acadètto. Ì £ zeterea oicetur 9 bes: pendenna acadentio eft per le ad ftngulatem fubftan tiam:non autem ad fuppofltumvrfuppofltum.fcilic; quanmm ad illud quod fuppofitum addit vltra ratio nem fingulano:quia lUud non videtur efl e nifi nega« tio:negatio autem non eft ratto termmandi aliquam bependentiam. jO! Conftrmamr:quta n^mra fingula n o aflumpta a fì'DO eodem modo terminât t>cpendcn tiam accidemio ficut rermtnaret ft non eflet aflumpta fed afTumpta non i^abet rationem pzopziam fuppoflti igUur quando non eft aflumpta ratio fuppofinnóeft rano per fe terminandi. poteft bici 9 quando eft aflumpta oependentia accidentio quod tlbt mlje? ret terminamr ad perfonam aflUmenrem: quia be{:^ dentta acddentio eft uil?erere:acadeno autcm natua re aflìimpte non inl^eret perfone afl^umëti.|[;Sd pzi mum bicipoteft 9 fufFicit t;oc l^abere 9 non fit repu? gnantia a parte incotnmumcabtlto 9 flr terminus ali cuius bq>endcnrlc:an autcm aliqua natura alia ab U la que eft pzopztaipfiuo incommumcabtUs poflit r>cs pendere ad ipfum incommumcabile:be t^c m fcquen te articulo, ^ u o d autem tangitur y incommutiicas bile tcrminóo oependentia nature ejctrinfece op; dTe infozmabilea tali nS;ficut fubftâtia Infozmatur zccià n dente bependente ad ipfam. C I ‘tl^^n>ondeo quando dccideno ineft fubftátie funt ibi oue ijabimdineo: vna f<>zme ad infbzmabiie:« illluo ejcrremum eft fubftan » tia vt recepnua ralis fozme:« vr potèrtalio faltcm po tentialitate gm qmd B lia eft l^abit^o acadentio vc ocpendcntis ad fubftantiam vt a t ^ a m oependet:« illius ejctremum eft fubftanria vt dTcntialiter pzioz ac cidentenaturalitcr pofteriozi. ^limal^abimdonon poteft efl'e alicmuo namre ad vcrb|im:quia tlla requi reret imperfectionem tn vcrbo.quia aliquam porètia liratem.Secunda pót dTc:quta illa non requtnt i ver bo:nift per fe pztoutatem que non répugnât fibi refpe cm cmufcunt^ natureaeare. I^lcpatct tllud oicrum: beuo eft refpeau cuiuo ommo fubftantiacreata eft fí acadenstquia etfi ijabimdmem acddentio adfuba fiantiam que eft fozme gm quid adinfoztnabile non pofllrfubftantia creata l^abere refpectu oel:tamen l?a bimdine; namre communicabilie eirtrinfecc: « poftc riozio poteft lib ere refpectu perfone biume: qualem t^abitudinem Ijabet etia; namra accidentio refpectu fuppofirifubft3ntte.C^<^ fecundù poteft bid $ fub ftantia fingulario eft incommumcabilie pzout incom municabtle opponimr vniucrfali quod no eft commu nicabileplurìbuo:fed non pzout incommunicabile ep a cludit omnem comnmnicabiUtatem tam communio ^ fozme:« )^c tam fozme pamalio que btamr cómunic3rimaterietnfozmate$fozmetotalio:putaquidi tatto v d nature bicitur communican fuppofito par tictpanti:fic inquam incommunicabile non conuenit omni fingulari:fed folum illi quod non eft alicm foza ma altero tMzozum modozum.« tale eft Ulud quod eft vlrimamm i^abeno fozmam v d eno per fozmà ita 9 ml^a Ijabet ipfum fozmam (lue pziadptum quo

16 V

elltnd!:t fálc cft fuppoílrom. UcjísítutacddenH« be . pcndenria tcrminctuT altqualucr ad fubftanttam fia

gtilarenuramcn non cft vltiin« terminano mfí ád fín gularem vHncommunicabilcm: quta oependemiaS tft incommunicari non videtur abcre ftamm mfí ad mcommumcalAle:quta fl cft oependcnna ad (Insulas rem commttnicabtt«m:cum tila (It ratio eíTendi ei cut communícarur.non cft ocpédcntta adl^uc terminata vltimatcnifí adiUud cui communicabiie communis catur ¿ iR c c tamenttcllígo 9 communfcabile termi nana ocpcndcat ad tncommunicabile : z ptopter 1 communicabile nó vftimate terminat:fed lUud ad qd ipfum oepender:quia non eft verum fubftantiam Cim gularem conimumcabilem ocpendcread fuppoiltu; fubftanricifcd eft ibi vera fdentitae fínaulane cómu nicabilie:? fuppolitúfedpio tanto quodocpendct ad finfiulare communicabile vltimote oependet a4 incó municabile:quiacommumcabile eft alicuiincommu nicabtU ratio elTendi: % quod oependet ad tllud quod cftaUcuiratioelTcndioepcndet vltcriu0 ad illud cut tpfum eft ratio efTendiuncommunicabile auté U'- n Tic eft ratto clíendi allcui:t ideo quod oependet adtpfu} non opozret vltertus ocpcnderead aliquid quafí bens elTc per ipfum. iRon igttur vlttmate termtnatur oependentia accidenté vt cómunicabilíd mfí ad fup pofítum fubftantie: vt incommunicabiltter fubflftcne •t fuftentana ipfum:*! é tfta ad aliqutd eptra totum ge ñus oepcndentte talts que eft icommumcan: quta eft ad incommunKabile.|£fet cujarguim f 9 ratio fup polín vírra fubftantiam fíngularcm nó addit nifí nes gationcm.CTÍ<c^P<’*’deo fí l?oc verum fintamenUla nefario piiue ccmicmt fubftantie fingulori $ tennis nare oet^ndentiam accidentia: ncceftinconuenlene ali<)uam ncgationem imperfccttonm puus conuenire alicui $ aliquod poftcriuo oependere ad tpfum Ocuc p»u0 conuenit lam ini nÓ elTe irrattonale $ efíe albú quia negatio illa ftatim fequitur afftrmanonem que fncluditur inrationel^omtnie etiam 11 nuti(| tale acci

Ô den0 competeret vel competere pofTet l?om m i^ íBt cum otcitur negano non efttatio tcrminandit|£iftes fpondeo vWmatc terminare ouo oicir.f.terminare:« fíe terminare 9 vltcn^ tcrmínet:ratío igitur ter minandi cft aliquod pofítiuum.fed ratto iftiu0 9 ters minatio fít vlrimata:cft illa negatio. quia falicet ter« minans non eft communicablle.fí enim effet cammu^ mcabi(e:tuiic adl^uc vltertua terminaret oependcntis am illud cui ipfum commumcarctur.ígpemplfl (l ac« ddeneOcpcnderctad aliud accidcns ficut ém ali^s coloí ad íliperficicm: etua oependeiitía non vUtmatc terminareturad fupcrRcíe5:fed ad tllud cuffupffcics eft fozma:« efto q» nonoepfderct ad tllud cuiu0,f fotí ma fed tantummodo effet fíbi ratio effenditadljuc vb timara ocpcndcntia effet ad illud cui fuperncie0 e foi tfia. i r a d confrrmattonem poffet o ici.ÿ accídí® na tureaffumpte«?.

T ertio fc¿fm alíquos declaratur proj.q.i. * pontumílc.pcrfonaoíuina eminenter contínet perfes tb ,lí . fcris ctiotwm omni0 fuppofiti caufati:igitur poteft fupfle pti 0.L q 9 re vicem cuiufcun<^ in fuftentando illam naturá quá

poffet tale fuppoffnim fuftentarc. C lí^werca quelli bet natura creata cft in potentia obedif tiali refpectu perfone Oiuine:igimr perfona Oiuina poteft fuftentas re quancunqi.C ìf^^^nia ratio vtdetur ocfìcerc: quia erfí perfona oiutna rattone effentie connneat virmali ter quancunt^ entitatem creatam.tomen non videtur virtiialtter continere ratione ptopìietatie perfonalie flliquam entitatem creatam: quia pari ratióe contine ret quatnlibet:t itaptopuetae perfonelis effet fotma

Utcr fnRntta: cuiue oppofitum oftenfum eft in que« ftioneoe l^oe mota. ^teterea fí ptoptietae perfo« nalie eontino'et vinuolucr omnes entitatee crntae videtur 9 poffet effe rano fotmalie creàdi creaturae cuiue oppofttum oiaum eft in quadam alta queftto: q.g. nc.C ^ecnnd a etiam ratio vidctur oeficereiquiapo t t tentia obedientialie creature refptat omnipotemiam creatone « illa 1 communie. iguur illafuftitatio per quam liUue per omnipotentiam fuftcntat natura iftà eft communi0 tribue.illa autcm fuftcntat io que cft e fone vnite eft ptoptia filio:non igit ur per l^ c ^eft na turam effe in potentia obedlenttali pcrione concludif ipfam poffe naturam fuftcntare l^tpoftatice vffuppo fítiue:fed tantum poffe fuftentarc caufaiiter fctlic$ ef fecttue.4[ Contra conclufíonem iftiue articult argut tur pumo quia vnio realte l^bet terminum realem.q igitur funt ffmpUcIter idem in re funt tdcm in termi« nando talem vnloncm. ptoptietae t effentia funt firn pluitcr idem in re.igitur flcut vnum tenninat:fíc «re liquum terminabit. C . ?tcm ad relatiuum vt relati« uum non oependet aliud a fuocotrelatiuo : igitur ad verbum vt verbum non oependet natura l^umana:qt foluepatereftcotrelatiuum.inBdptimumotcendù &9 fotmalie oiftinatorelatiome ab effentia fuffldtad Ìjoc 9 ptoptietae poffet oicI founalte terminue vnto nie realie t non effentia. tamen ratto vtdetur efftcat contra ponentee idcntttatem reatem : t fotmalem et» fentte:« ptoptletatie conftitucmie perfonam. C ^ d fecundum Oici poteft vno modo llegando entecedfe* nam aliud eft oependere ad relatiuum vt cotrelattuii t oependere ad tpm verbum relanuü.'Aá licet nS inanaaffumptaaverbootutno oependeatad tpfum ta n $ad verbum non ramen oependetad ipfum tan :

co:relattuu5. C Bitter poteft oici 9 natura affum; ptat>ependctad vcrbum:fednon ptoptie vt ad rela:; tiuum;fed vt ad incommumcabtle fubflftene:« fíe ne ganda eft confcqucntta.

De tertio artículo ccrtum eft fecunduD aifi.57 . 9 verbum aflUmpilt naturam in atl^omo: iU.;.c.ii. Ì?oe eft iingutarem:« tamen nonijabtntem perfonali a.l.5 o. ptoptiam:quta tlla non poffet ftarecumaffumpttone ÌC in vnttate perfone verbi:H autipzopua (Ingularitae nature perfonali0 effet fotmaliter ptoptia perfonalis ta0 eiue:non poffet illaeéfíneifta.CIl^^opter quod opottet videre quo fotmaliter t pplenue natura crea ta fft pfonata i fetpfa vt ep Ijoc pateat fí poteft ipfa ca rere ptoptia perfonalitate:t perfonart:ettam perfona Utate eptrmfeca.C^igftautem Oubium an perfonali tao ptoptia fít fotmaliter per aUqutd pofltmum.« vt« detur 9 fíc:qufa negatio non eft ptimo incommunica bilie.ncgatto emm quantum eft oe fc poffet cuicunqp eompetere.tantuminodo Igtnir eft tncommuntcabtlie ptopter ineommumcabiliratem pofítiui ad quod i|a confequitur:« ita pumum iiicommunicabile eft poRs nuum:ptoptieta0 perfonalie eft ptimo Icommunicas bUte:quta eft rano founalie confticuenditncommua nicabile fctUcet perfonam. ^teterea negano non eftDtimoptoptta allcutentf. fed tantum ptopter oc 9(^uituraUc)uamaffirm3tionemptoptiam.ptoptte tae autem perfonalie cft ptima ptoptia lUt cuiue eft igitur «Z. Quod epcludit imperfectionejipfum eft perfecmm vel faltem aliqd pofítiuumt nûc autem o e ^ d e re ad perfonam eptrtnfeca; eft imper fectfome.tgitur pfonalttae pioptia q epcludit fotma liter Ulam oependentiam eft aliquid pofltiuu. C C 5 fìnnanir:ptopter l?oc enl ponitur 9 fingularitae nas ture eft p^aUquid pofftiuum:quia epcludit fmperf<> ctfonem que eft outfdl; vndc fingulare oicitur indiu^

X IX FoXIIlI.duum cfl fjocín plura fndiuifibilc.a fiimli in ptopon? to perfonari tn fc c;tcluditoepen<icrc ad pcrfonam ep

îlt.j.c.6 . mnfccam .CSedcontra.©atnafc.cap,55.Tftif2<Unî tiàuere ni eominqueplancauitinfanaturaoeuevcitûapund fonte. ptoplafmau9 no0 t>cfectc:fed omnta alTumprit.totus

enim coti vmtos cfl mil i vt totum tott tribuat : quod efl in aflumptibilc: et incurabile. vülc Dtcere igitur 9 quecunmentitaepormuain noflra natura eli vmca v e r ^ .^ jE t çp oc fît poflibile De quacû(Ç piobatur rattone:quia quccunc^ natum e(l llmplutter tn poten tia obedientiali ad Dependenduin ad perfonam Diuii nam.lt ergodTetaltquaentitad poHitua qua natura elTet in re perfonata illa entitas eflet alTumptaaver« bo:t tunc natura noflra in Cl^zido elTecpcrronaca fíí mulDupltaperfonaluaceiquod efl impofltbtte : quia fi creata:igttur per illam eli foimaliter tncommunica bilia alteri perfone:« per cófequens pcrfone verbi nó communicatur;« ita in ipfo non perlonatur. ^ : e terea.lt aliqua entitate poiìtiua elTet natura fo;mali¿ perfona creata.igicur verbum no pofl» Deponere na turam aflumpcammid vel illa maneret non perfona« ca quod Videtur inconueniene. velopotceret 9 baref flbi oe nouo altqua alia entttaa qua etiam Ijaberet s« fonalitatetn creatam:fed boc eli impofllbile.aia entm non poflet efle entitas accidentali8 :quia acddena no ed ratto foimali0 perfonandi fubflantiam nec pofl'et efle altq encitaa fubflàtialis: qt necmS nec fotma nec fubftantia cópo(lta:quia quecun<^ calie abaretur no maneret natura cadcm quepiiue: quia baberet alta; materiam vel fo:mam vel entitatem fubllanttecom« ponte. C 9 nf a natura eli perfona

_ ta perfonalttate acata n5 altquo polìttuo ta n $ ratto ^ ne fo»mali:quia vltra ITngularltatemnon inuenif alt

quaentitaa polltiua qua llngulare ppletiue n:t incom municabile:fed tàtum ilngularltatt fuperadditurne gatio communicabilitati0 Itue Depcndentieque efl in communicari, p o te ft autem ìtelltgi triple]c negatto communicabiiitatis flue oependentic. Itcut enim pof fumua inteUtgereDependentiam acCualem potentia« lem « aptitudinalem : Itcpoflumus íntelligere nega« cionem actue D:pcndendi:et negacionem poflibiltta« ti0 oependendi:« negadonem aptitudinia ad depédi dum.i^iimanegatioeflnuda (!uefola.fecùda eftcù repugnantia ad actum.certia efl cum indinatione op« poflita due apticudine contraria. l&pempUim. ptimo modo fupcr^des It efl'et Une colote omnino díet non alba:quia l^abcret folam negationem albedinie.fecO do modo angelueell non albua:quia Ubi rcpugnat al bedatertio modo lapie eft non furfum^quia in lapide eft negatio aptitudinie adfurlltatfcum klinatióead non furlltatem ftcut ad fuum oppofltum. ^ B d p to « pofl tum loando De Dependftta ad bìPoftalfm eptrin fccam:«fpccialiterDiuinamDequa modo loquimur fola negano actualie Dependcntie non fulficit ad boc

£ cp aUquid Dicatur m fe (»rfonatum vel perfona:quia antma pem babet talem ncgationem : t tamen non ê perfona. Sccundanegationóinuenif in natura crea ca perfonabtli: qt nulli tali poteft omnino repugnare Dependere ad perfonam Diuinam.immo quecQi^ en« titae pofl tiua in tali natura eft in potenna obediennali ad Dcpcndendum ad ipfsm.« per confequie Ula ne gatto non conftituit perfonam creatam. tercia etiam negatio non fulftdt : quia illam babee natura alTum« ptatipfa enim cum Itt eiufdem ratióie cum mea natu ra babet apnmdinem etufdem ratíonie: « tta i?5 apti tudtnem ad fubftftendum in fe « non babec apcicudi« nem ad Dependendum ad perfonam ejctrinfecas: nec eriinconuenicnepoflïbilitatem efl'e fine opcitudine: quia ad fotmae fupematuralee:« II flt potftia aliqua

in fufceptiuomon tami ptoptie apHmdo.quia illa no eft ptoptie nifl ad fotmam namraliter petfecnoam. adperfonalitatem tgitur ptopttam ftue creatam op5 concurrere Duae negationee:ptima; % tertiam.ita 9 tertia eft quafl Ijabitualie necelTario conueniene na« ture cui conuemt.fiue Itt rfonata m fe (lue in perfo« na aliena : fed alta negatio. fdlicet accualie bepen« denne ruperuentene tftinegationicompletperfona« litatemptop:tam. BdiUatgtturqueptobantcp perfonalitae ptoptia eft fotmaluer per altquidpofl« tiuum ad omnia fìmul cfl vna refponflo 9 nulli iìm« pliciter rcpugnat efl'e communicabile ncc tan<| com« municabtle Dependere ntft Itbi ftt fímpliciter ptoptm altquod poflttuum quod flt ratio rcpugnàtie commu nicabilitatÇ:« Dcpendentiertamen communtcari x De pendere poteft m quid repugnare alicuiper foli ne« gationem:quia Dum negatio tlla ineft: amrmatio no poteft in elTe:fed non ptopter boc fl:mpticiter impoflfi bile aifirmanonem inefl'e : nift itlud cut talie negatio ineft elTet neceflaria rano 9 talte negano confequere cur:« tunc negatto eiTet ftmpUctter ptoptia:aliae non eflet nifli 6m quid ptoptia. S im ili emm modo ptoptia eft alicui negano flcut ipft repugnac oppoflta añrm a tio fola perfona Diuina Qabet mcommunicabilitatem ptimo modo:qt cntitatem aliquam intrinfecam ftm« plidter ptoptiam:per quam ftbl répugnât p<^e com« mumcan.namra autem creata licet in fe fubflftat:no tamen aliquid babet intrinfecum per quod impoflibi le flt eadem Dependere.« ideo fola perfona Diuina ba bet ptoptiampèrfonalitatcm completam: natura ve* ro creata perfonata in fe non l2ab«:quia non abj re« pugnannam ad pofle b<^endere:red tantum ad a a S Dcpendere:« l^ c 6m quid.f.Dum ftbi ineft negano Dea pendi eie accualie. H d fotmam tgitur ptime rano ma Dico 9 incommunicabileftmpliciter quod.f.ipot« tat, repugnannam ad pofl'e Dependere non conuenti: ptimo neganom flue alicui ratione negationie: nec ta lie incommuntcabilitae eft in creatura etiam in fe d« fonata:fed tàtum incommunicabilitae ^ quid.f.r^ pugnantia ac communicari:« boc ftantc Ula negatio neDcpendentieactualie:tfta autepuncommunicabi« litae §m quid non requirit entttaicin poflnuam ftm« pliater incommunicabilem : fed tantum entitatem pofUiuam recepnuam negationis6«pendenneactua Ite fed incommuntcabilitae ftmpltciter fl alicui ncgaa ctoni conueniat l^oc non eft: nifl quta tlla confequitur entitatem poflnuam ftmpliciter incommunicabilem. fi;)^ e r tdem ad aliam maiotanbeoependcntiacon cedo aUcui rœ u ^ a t pofl'e oependere:boc eft pto pter altquam perfectionem vel rationem poflnuam. fed tUa repugnantia nó eft in creatura:fed fola nega« tio Dcpendentic actualie.fC]cemplum.accidennrepa rato non ftmpliciter rcpugnat mberere vel pofl'e ìi^s rere:fcd 6m quid Dici pofl'et ci repugnare inberere.i) quanto 9 ftantc illa fcparattone non poteft flmul f t irecum boc^inl?creret.CConnm iltterad illud oc ptoptio Dico 9 icommunicabiiitae ftmplicitcr eft fim plidter ptopita illi cui conuentiftcmcommunicabilu. caa {communicabilttae autem fim quid nó eft ei pto« ptia:fed tantum flc 9 foli illi connenit.

De fc3o ig itu r in tertio articulo prín^ cipalt videtur 9 nature l^umanerepugnat bepende« re ad perfonam alienam vt fuftitantem ipfam.ptimo quia eft natura fubftantialie. Secundo quia non poteft l^abere aliquid intrinfecum quod flt libi ratto taltter bependendi.C^C^o quiaintrinfecenueidi cicebabet ranonem nonbependcndi talibependina C i& t plinto fic arguimr. natura fubftastialte n$ eft

S a

neta oere fuppolTto nU! elTc fíftipitciter. t per confer qucne non pzefuppontt efl'e fîmpUciter.neture autein bependene ad lUppotTtum eUenuiii picfuppontt in ed efTe ítmptictter:qicrre nature p:op»eque puu6 cóue; mt Ubi tila natura «cpendcns ad ipru3.Sntecedl0 fzobaturnatura fubftantialís eft cmitae ftmpliciter fícut Hcddcntdlta elt entttae fecundu) qmd:« qualis eft aliqud entitas fotmeitter tale elTe tnbuttfícut tgtf natura accidentalts tnbuit tantum efle fecundum 4d tfd eo piefuppontt ens fímpltdtcrnra natura fubftan

lert »A « t ^at eflc ftmpUciter;« ideo non pícfupponU tale c fT tC lS Jf fecundo arguíturftc.omneoependenslja betintrmrcceaUqutdqucdcftfíbiraiiobepcndcndí: natura Inumana non babet n ^ tjabcre poteft altqutd tale ftithnfecc: quod ut fíbt ratto bcpcndendt taU be? pendem ta.i0úurtc2l&aioi patet indudiue indepetis dentta caufatí ad caufam in quocun«^ genere caufc:« p2obaturrattone:quta nifltn ifto fíe aliqua ratio bepf dendf quenon eftín ilio non m agts iftud Depender $ iinid:narura autem mea non bcpfdet a verbo talt oc pendenna. igitur ncc illa aflumpta m agts bcpendet ntfl I^beat aliquam rattonem dcpcndentfe fíbttntrin recam.p2obatto maiotis.non bcpcndens non fit t>epC dens ncc cconuerfo:ntfí fít aUqua muratio.2i&ntatio autem non b e t pto peí- fe termino nifí altquam fot mam abfolutS.fí ig f rur natura fít bc nouo Dependas aducnit fibi altqua fotma abfoluta que fít ratto ocpf« bendi:« talem etiam amitrtt vt termtnum aquo mus tationfs:n ftat be bependente non bependcns.ptobas tio minotis.rum quia natura illa pofl'et bepont nulto abfoluto coirupto in ea:fí autem Qabcret aliquod abs folutu;qt( efTet ratio bcpëdidi fìbiptopua.opotterct fllud cotrumpi quando ipfa fíeret non oependens.tú quia nature eiufdem rationis compettt fímtlis ratto bependendi:t ad fimtlem rcrmtnum vcl cundan ter:: minum quando non cft mfí vnicum natum terimnare ralem bepcndcntíaiti.natura autcm Cl^nfíi tin ca íut eiufdem rarionts : « mee non com petit aliquid quod fít rano taliter ocpcndcndtad verbu3; quta tunc mea

lE f lt ñ .t i violenterfubfíftcretm ptcpiiaperfona. C.fípttTtío otdin& arguitur fíe pioptta pcrfonalitas qucpotcft compete

rebute nature I?tlCÿ .ne eft realíter cadcm fíb t. igttur manente i^ac natura manet l^abens I^anc pcrfonalita tem . fcd pcrfonalitas ptoptia eft rano repugnantie ad ftc bcpendere. igttur « ? . l^zobatio aiifcccdentts: quiacertum efl 9 Ijuic nature Inumane fíngularipoa teft compctere pzoptia perronalitas : illa autem non poteft dte altud ab ipfa nec tí acddens: quia accid is non eft retío perfonandi fubftantiam : ncc poteft efle fobftantía alia ab l?ac nanira:quta nec fubftâtia com pofíta:patct enim 9 vna (Ubflantia compofíta nó eft rano foim alís perfonalítatis alteri fub ftantie compo nte:nec poteft efl'e alíafubftantta fícut p ars, qtttanó maneret eadcm natura compofíta nifí maneret eade$ vtra<0 p ars fubftantialís.

Poteft dici qj non eft poncnda ínter alí]g 5 qua efle foimalís repugnantia nifí vel ín ratíontb^ eo

rum ptop:c(s aliqua repugnantta includatur manifcs (te vdnecdTaría ranone psobetur includi velfcqui: fed neutro modo eftbc natura Inumana et&ebcpens dentia ad perfonam alíenam : i^turponendumeftçp ralis bcpendentía nÓ eft fimplidter impofTibilís quás tum eft q: parte fundamenn. 2^aíot p:olM tur: quta quodUbet ponendum eft pofl>bile efl‘e:cuius non pa:: tet rano ímpoflibilítans. Confímiltter quodUbet eompoflfbile vbi non apparet ratío tncompofltbilita« cís.ptfmapars mínotís beclaratur cp ranóibus íftos Tum bequitiQseítferm o.C^^oauteni ndmrel2tif

C e

mane m a ^ patet.ratio autem illtus bependentie be qua lo qutmur potefl círcunloquendo vel alíqualíter befcnbendo poní taUs.bcpendcntí a eft nature vt có» mumcabtltsadpcrronamptopnam aiterius nature vt termínantcm dus bepeiidétiam.l^ec redo e|:pona* tur.pUmo tllud quod bídtur vt commuiiícabilts:p09 teflbuplídtervno modo aliquid commumcart altcuí autem fíe 9 tllud fít tpfu? quod communicatur: fícut vniuerfalc communicatur fíngulart.HUo modo f íc $ illud cut communicatur fít ido ta n $ fotmali pttnd« pío eni¡nd(.|&t l^ c buplidtcr: vcl vt foima partialis que communicatur materie infoimatc « confcqufter communicatur compoflto cóflituto per ípfam: vel ve fotma totahs flcut qutdítas communicatur fuppofí« to vt l^umanitas fotti.3ln ptopofíto íntellígítur coiit munícabíle terHo modo.f.9 fíe communicamm fít fo; me totalis quam l^bens oicanir fiiu cam eflTe fotma liter talefedptopttum fuppofítumnature btdf l^oc modo tale 6m ilam nó ptopter t>cpcndennam:fcd ma g is ptopter per fe tdentíratcin : fed ad fuppofítum non ptoptíum non potefl efle per fe idendtas : fed ile lud quod potefl ibt ctTe quafí fupplens vicem ídítita« tis eft perfecta bcpendcntta nature « perfecta fufllta^ tío cp parte fuppofín fíue terminatu) bcpendcntte.ta¿> le autem fuppofítum ;quia eft per fe fuppofítum alte« ríus nature « iftius nature bcpendentis non eft per fe fuppofítum:« per fe eft puus coquod nó efl per fe:fe« quitur (p ptius i;>abeat naturam ptop2ía5$ iftam be pendentcm que cfl fíbt tati$ natura aducndtia vel natura fecúda.|ni£t ^nature fiumane nórepugnec talts bepcndcntta quails bicta efi potefl fíe alíqualit! beclararí: vt ptobatum eft in fecundo ardculo. perfos: na biuina potefl efle piopnus terminus alicuius bcpf dcntie:non autcm bependentie que cfl caufan ad cau fam:nec bteuiter cuiufcunc^ terminati ad aliquidre« noneperfccndnís fotmalis tn ipfo:fed tantum illms que eflnature vtcommunicabilts adnicommunicas bilefuflcntans ipfam.tgítur ralis bependf na eft pof« flbilis in altqua natura:quta non potefl elTe pofllbtu^ tas terminandi bcpendenriam nifí tn aliquo fít pofTb bílitas bepcndendt:fed I?oc non m agis répugnât na ture Inumane $ alteri. C ] teterea.fecundo quia ac¿ cidcns bependet tab bependenda ad fuppofínim fub ftantie cui tnl;crcr:nfic autcm licet ibi coniûganir be« pendere x inljerere;tamé ptiotvídctur efle ratío bepS dennc $ ínl^rentíe:fícut ín termino vtdetur efíe ptt* ot rado piiotítatis cfTentialis ptopter quam terminât bcpendcnnam:^ tnfotmabilts vel fufccptiuí Sm quS terminar in l^enrtam .Sí ígitur intcUígatur alicuí có ueníre t>epcndcntia nature vt communicabilis.l^ fí neini^cmíanon videtur contradictío.fed ralis eflíl laquepontmrín píopofíto.C^Ófinnarur. quíaem , pljilofopljum.f.meta.quale vno modo üícitur biflérl ría fubftanríe:í0^r modus qualitatis non répugnât fubflanne.([Scrnobcclaratur: fícacddcns póti?a bere modum fubflantieHicct non perfede.f.q^ fíbí re« pugnet bependere ad fubicdum:tamen alíqualíter fli milem.f.innon ocpendendo actualtter.fícuc apparet in acddire feparato.part ratíóe tgítur videtur 9 fub ftantía poreft l?abire modum accidenns : licet no per <écte.f.t>epcndendo:« infierendo fubiecto: tamen mo dum alíqualíter fímilem.f. in bependendo actualíter ed fuppofítum alienum.

Ad illa autem qu f adduffVa funt ín con tranum.3 d ptímum concedo^ namra rubílItíaUs eft efle fubftannale: fed nó opon; 9 fít ptimü efl'e fup pofUí tobentís efl'e per ipTam nifí quando illud cfl ei* per fc (Uppofítum:quando autem efl eius fuppofítus

non per re:fed per fe alterius nature rúe per illam ab teram pnue l^abet elTe. acdpiF illudquodbat effe ilmpUctrernon p;erupponit elTeltmpliciter iu eodcm.|£7l^erpon(leo.ali(ìuodeflei feed eñe fìmplt« dtcr:« tamen fuppolTrumnóp:op;iu nò t>ac ef iTmpU citer omni tnodo.lE B d fccundum altquid poteft efs fe ratto oependennc bupliciter. vno modo fìc ipru5 necelTario conicquarur vel concomtterur Dependen tta actualid.Slio modo 9 Itcet ipfum nccefìario con: comiteturaptitudoad oependendumnion tamen ne cefìano oepcnd etnia actualte : fed ipfum quàrum eli ep natura fua oepcnd eret:t quando cft acrualie bepé demi J cóucntt 6in ipfum vc ptopimuin fundamétum p:tmo modo cft ocpédf Ita creature ad t>cum:quta nce celTarto fiindainencum ocpcndentie cft in actuali Qe? pendenria feinpcr.fccundo modo cft Dcpendentta rau Tati ad caufam fccundam (Tne qua poiTet ipfum imme diare caufari a pntna:« ita pofìfet ab illa fecunda non t>epcndercactualifer:licec femper IjabcrcraprtmdinS adocpendendum.2}&aio: t0itur ratioma vera eft im relltgcndo be ratione ocpcndcndt non pzectfe ptimo modo vel fecundo ml tl plue concludit pzobatto puc me tnaio2i0 inducendo oc oepcndét^a caufan ad cau fam. Secunda vero ptobatio pzobat 9 bependéa l^abctditquamranonem bcpendciidiquam non^as bctindepcndena:qùodnecclTariumeft: intelligendo per rationem bcpendcntte rationcm fozmalem oepen dendt:que eft ipfa bependentia : quia fìnc illa non por fec aliquid ocpetidcre.fcd intelligcndo rationcm funs damentalcm t>epcndentic 6m quam ineft ocpendcne ttafìcutSm albedincm fìmilitudo non opo:tetq^ tlla ratio fìt magie in Dependente inillo quod non De« pendet actù:eft tamen eque aptum ad orácndendum

iCpemplum.acctdens quando eft in fubiecto non ma0i91?abet talem ra tionem oependcndi quando ipfum cft feparatum:quia tpfamcc natura eft iftomos do piopima ratio bepcndendi t nec oponet ad l?oc 9 actu b:pendeat fuperaddi actu talia ratio Dependen? di.fcd fola ratio foiinalie.fcil; actualis Dcpendeniia.

fConfìmiliter l ic be natura alTumpta:« non afìum p r a . (n^Centaauremptobatioviderurplueptoba? retfctUcet 9 actu Depcndcne l^abeat femper rattonem bependendi fundamcntalem:« Ijocaliquam entitarf abfolticam,|£ HdilUm igitur ptopolìnonem cui illa ptobatio innititur.f. q^omnie mutatio l^abet pio per fe termino foiiiiam abfolutam.'ntefpondet ur per iter empnbnem immo motue eft vbi *: ad vbi : nec tas men voi bicit aliquam fotmam abfolutam.fi^ualtter autcm non (ìt l?dc contra pl?iloropl?um.5.p^ilTcomm

q .t .a r t iz ^•7 ‘btcnimcftfupzainquadamqucftioncbecotpotc 'SdeaiiHii H^^inotpuncipaUeratiomsnoneftvera- co modo quo maiot cft veratfctlicet inrclligédo indifier.q.i3.

C enter oe ratione fotmali ocpcndcndi vel fúndame tali:« koc necelTario fundàteactualtter vel raltf apti^ mdinaliter.ljabet citi natui^ aiTumpta rationem fois malemoependendi.f.ipfam oependentiam:« rationi fundamentaIem:tmmo ipfa e^topim a ratio funda; mentalie oependcntie.licct non necelTario confequaP ipfam talie t>ependftia actu:fedaptitudine: nec plue pbatpiim a ptobarto:quia (I natura oeponcretur nul lum abfoiutum in eacotrumperetur:« ita non Ijabus it aliquod abfoiutum quod eÌTet necciTaria ratioacru oepédidi:red abfoiutum futt ptopimum fufceptiuum oependentie:« ITne illa manere poteft fìcut fìne refpc;: ctu non necciTario confequente poteft manere funda:» mentum abfoiutum. I ^ S d aliam ptobationem Oico {$ Iicct nature eiufdem rationie l^abeant aptitudinem ITmilemad oepcndendum:tamen nó opottet 9 R vna acm oependeat g fìmiUter « altera: patet oc acadfte

X X Fo.LV .coniunceo « feparato:natura autem mea etfi nÓ actua liter oependeat ad verbum oependftia ptedictaff,ad fuppofitum l^tpoftatice fuftcntane:tamen i^abet apti tudtnem fìcut natura illa afì'umpta 1; ; aptitudinem.

Ad argumentum principale dico.qjlicet non omnte ocpendcntia fulftcìat ad veriRcandum ptedicationem bependentie oe illo a quo oependet: tamen I lla que eft nature vt communicabilie ad fup;: pofìtuin vt tpoftattce fuftcntane eam fuiTicit ad ve? rificandum piedtcaticnem nature (Tcoependentie oe fuppofito ad quod Oependet: patet Oc accidente fic oe pendente ad (uppofìtum fubftantie oe quo etiam pte dicatur.« fìcut ptedicatio acadentie oe fubiecto licct fìt vera non tamen eft per fe fìcut eiTet nature oepto? ptio fuppofito: Ita in ptopofìro non eftptedtcatioper fe nature Inumane oe ipfo verbo.

Q uçilio .X X .Trú facerdos obligatus ad di^

^'cendum mifìam pio vno obligatue etiâ ad____^_j;iSOicendum milTam pto alio fulficientcr folsuat Dcottum Dicendo vnam miiTam pto ambob^^Br guitur 9 noniquia qui tcnetur ad maiue bonum non fariffacit foluendo minue bonû: fìc eft in ptopofìto;qt ouc tnifìe funt magie bonum $ vna. vna etiam mifìa pto ifto eft maiue bonum fìbi li Dicatur p ilio $ fì ois catur fìmulp:oIlio « alio. Contra.qui plue foluit $ illud ftt ptopter quod obligatur videtur abundan« ter fattffacere: fed vna milTa cft maiue bonum $ fìnt Illa pio quibue 0bUgatur0uobue:quiabonum mifì'e cftepvirtutefacriftcii.facriftciumautetn cftinRnitum « inftnitie fuffiaen9 .CI?:iftue enim qui olfcrtur i illo facnftcto futficiens fuit quando offercbatur in cruce ad fanffacienduin pto peccane infinine.ergo.«?.

H ic prçim'ttédum cft vnum hoc.f.cp ptobabile videtur 9 mifìa non folùvalct virtute mcs riti ftue opene operantie.fcd etiam virtufc facnftcu i operieo|^rati.vel non folum val<* nrtute meriti p? fonane faccrdotie offcrcntie:fedet»m virtute meri« n generalie ecclefie:i cuiue perfona miniftrum cómu nem ofcrtur facriticium.alloquin mifìa malifacerdo tte qui in ilio actu non meretur perfonaIttcr:fed ocme j*etur: nulli valerci inecclefìa.quod rcputaturcoms muntter inconueniene : « rationabiliter. iupta illud "^0.6. ^ a m e quem ego oabo caro mea efl pto muns di v ita . quandocunc^ enim Cljtiftue vc fummue fa« cerdoe o(f^ :panie quem oat:id eft caro eiue eft mû di vita.0£p l}oc fequitur 9 ad folutionem l^ume que»(home tria fune vidcnda. ptimo fì mifla Otcta p Duo bue tantum valet iftt fìcut fi pto eo folo oiceretur. et ^oc merito perfonali cclebtamie.fecundo fì tanta va (et merito generalie ecclcfìeoff^ltie.tertio fì ifte fìm plidter foluit oebttum vtrii^ cui obligatur.

D eprinjoeftfciendum cf ínter opera meritotiaotatio|jabctmag(erationem mentiappltcablile alteri.quia ipfaoe rarióe fui cft placatiua Dei ar.i. « recondliatiua ret oeo:« Ijoc illiue pto quo 0 ipfum otantcm fpedaltter offcmir.l^otcft autem merimm vel fpecialtter otatio in triplid gradii intelligi valere alicui fìue pto aliquo. n o modo fpecialKTttne : « fic femper valei otanti quando eft in gratia.ipe cnim 1¿ bet motum animi bonum « elidt opue bonum. j( te mcKue « illud opue non fìc funt altenue p quo otac fìcut otantie:necpotefttfteotdinata volunratefìciU lud alten oare;jp non fìt fuum meritum : quia magie

B

tenetur eje cl^ariMte btUgere ftípfum $ altum.imtno fotte nô pofTec Dare alten ílc quiit iftud cíTet peccacú» áliom odosenaaltiTim etltc valet ton ecclefle. nec entm oebet oiáo altquem oe ecclefla ejccludereifed tp tntennonc l^abituali omnes tncludcrc.cernomodo.f» modo medio valet tilt cui per otantem fpcciaUter ap plicarur.tióenim va[eteifpecialt(rimc.patetejc ptimo memb:o. fcd nec ptecife valet iTbt gencraUiTtme flcut cuicun(^. tunc entm fruflratnccclertaefTentfpecta« les otanones alTignace alte pto vtuis:aUcautemp20 mottuis.« iterum pto viuts alqs:« altfs puta b e n r^ ctotibus amtcts t al^s: ve patee In otattonibus i mitf faltìRoinano pto oiucrfis afTtgnatts perfonts et fla> ctbus vel congrcgattontbus.^ruflra tnquS eiïent Ifle rpectaliteraiTtgnatc.qmanonplusvalerent tlUs $

C gcneraltrercuicunc^ mecclclìa. |£l^abecer0oarti <ulus l(te oiffìcultari fpectaltter mtelUgendo 1 ter j Ho modo, fèt potefl otct vna mttTa oicea pto ouob^ non tantum valet oc modo tflt quinim valcreefl^ eo Tolo otceretur. ^ /i^ u o d oftfdi potefl fîc merito ni nito fimplenam uitTirtani adequate cotrcfpondec alt« quod ptemlum Oetenntnatum ad certum gradum.p« ter autetn bonum quod oebetur ecdefle generaliter pteter bonû quod oebetur tfli otati fpectalititme q ouo femper tncladuntur in ptemtooebito otanomacctplo tllud bonum quod virtute menti ipfius otantis oebe tur medto modo et pto quo fpectaltter oisfur. illud eft oetermma tum ad certum gradum.virtute tgtf tfli l is merin nò oebetur alicui iflo modo medio altquod bonum quod non includitur in tfto bono t>etermtnas: to.fÌ ergo totum U(ud bonum oetur tflt ta n $ p:emtu( modo medto oebitum ozatfont.nuUum bonu50ebuu otationitfltoabtturaltert:t perconfequens fi virtu^ te iflius merin oatur altquod bonum UU vt Oebitum fRi otahon t mó medio.fequitur 9 non totum bonû flc oebitum oatur tfli ergo «c. fTCófirm atur quta equa U mento p:eafe oebeeurequ^ bonum flue ptemium •t t?oc in quocunc^ modo oebiti. fciUc; generaluer fpe cialifllme:« medio modo.lAùc autcm ep equali oeuo¿ tione celebtans l^abec opus equementotium loquë? do Oe merito pcr^^naii. contingit autem 9 eque oeuo te cclebtet quando celebtat pto tflo fpáliter flcut qu i do fpeaaliter ccleb^t pu> vtrocp flmtU. ergo virtute ctus meriti Oebetur ptecife equale bonum mento Ijue fus mifle Otete pio vno:« merito illius otcte pio ouos bus.ergo fï quado otcitur pio Ouobos Oebetur iftì tos tum illud bonum <quale:requitur vtreuce UUus me rití t ^ i l Oebetur aUert.quta bonum quod oaretur lUt alteri:noii^includttur in bono quod coirefpondee ade quatetfli merito. H] ®iceretur ad maioie« 9 merito equali tam Cm tntentionem $ fm ejttenflonem oebcí

o iS « ï ï t bonum equale vtro<p modo.nunc autem quandoi Ouobusoiat: Ucetfltmencum equale

cn i Ì V a intentfonem flcut quando oiatpto vno:tamencftIO lara. niaius6mejrtenflonem:quiaplurtbusapplicatur,et

fdeo oebetur bonum equeintenfliieùfed m aius^ten fluè:qutavtn(^. C ô tm iliterre^ n d e m ra d p iim â mafoiem.^ merito cem gradus coirefpondetbomi5 beterminamm ad certum gradum. verum efl vmfot« miter accipíendo vtrobr^. fciUc5 fini tntentionem vt vtrobi(Ç fim e;;tcntionem.fed ltc5 menntm ad plures cjtrendatur: t per confequens ptemium plunbus Oec beaturmon tamen opottet 9 mtenflue minuatur Ite; plurtbuscômunicctvr.C!l^o(^^<ld<‘^ u>’P^i"^ofîc. bonum fpintuale piopottionatur fpintui : « fptritus cft vbi<^ totusrtnonpcr partes communicatur.ergo bonum fpirituale ccmmuntcatur lìneoiuiflonc: « ua non Oiminuitunlicet pluribuscòmuntcetur.|[|K9oc ctiam oftenditur e;eemplo:vbi tam en minus apparet

$ in pioponto.BUqua quidem coipotalia oe quibus mmus vtdetur $ o e fpfntualtbus non minus tamen communicantur:etfl pUuibus communicemur. patet oe lumine candele flmtltter iUuminanns plura ilUimi nabf{ia:«equalitcr flcut UUimtnaretquodlibetiftoia per fetpatet enam tn voce queequaUtcr flmul immu« tat auditum quemcunq$ multoium audienttum flcut fmmutaret vnum lUomtn foluin.^T Còflrmatur ters tio refponfio per auctoiitatem que^abetur oe confe:: cra.0ifttn.5.non medioatter. « quotatur ibi igtteron? mu6.vbt inter aUa flc Ì;»abeturXum pio centum ant mabus pfalmus vCmiflli oicitur« nU U min*’ $>fl pio vna quaUbet tpfarum otceremr accipitur. p o teft Oici 9 ifla non impcdtunt ratiòes pitus pofitas. quta vtra<p minot iflarum rationum ellvera flmpiiciter tà nwÌot‘ fim e|»enflonetu^ fim intenRonem : tta 9 pio equali mento non oebetur fimftnctam mflitiam bonum nu meroflus.flcut ncc bonum intenfius:quta plura bona equalta cquiualent vm bono maioti tntenflue.« I oc i omm retribuitone tufla « comm utattòe. B t ergo me rito equaU non oebetur maius bonum fim t ntention{ nec per confequens plura bona equalta fim cjctenfìo« ncm.quia flcut tfta fi facerent vnum matus altero ilio rttm.tra flint maioits vaioiis fim iuflitiam $ alteruf iUoium.(]¡ l&oc còfinnatur.quta altoqutn qui vellet otare pio omnibus animabus ipurgatoito tntendCs 9fln^Usvaleretm odom edioeque valerctcutlib^ flcut fl oiaret pio vna. « tunc fim oidinatam cl^arita« rem ocberet quilibet otare pio quoctint^ : quta oebe« ret impetrare bonum pluribus : oum tamen i^ c pof« fet per eundem actum line oiminutione boni aitcuiusc eotum. ^IDices^perm odum fatilfactionisnon tannim vaÌet pio plurtbus flcut p vno:quta pena oe« bita non relajcatur ntfl aUquid equiualens foluatur.

Conn'a.tùc aliquts poflet impetrare piimam gra nam peccatotibus quotcuntp flcut vm . quia l ic non rcqutritut pene folutio:fed oet placatio « impetratio bontab ip lo .C ? t l flcut plures peneequiualenc vnt maioti pene« non rela^nturm fl per opus fatiffaceo num matus vel per plura opera fanffactoiia:flc vide cur oc pluribus bonis impenandis 9 equiualenc vnf niatoii.« ideo non ntfl per pUira bona vel vnum mai^ bonum^impetrantur.i^uare enam non fulficit ad t>e letionemmalialiquidflcut fuffiat ad impetrandum bonum.immo fecundum vtdetur maius. Conflr« matur etiam piopofltum fecùdo. quiatnamicittal^u mana OUectus per ruppltcattonem fuam meretur ma fus bonum vni fl fuppluaret pio mulrts : nam pio vno qcaudtretur vt tantum bonum iinpetret ei.qui fl pio multts petcrec vel non pio ottmibus e^raudfretur vel non tantum bonum impetraret.« iftud eft fim tus ftam legem amicitic.|¡] Confìrmatur tenio.qufa vo » luntas non videtur eflicanoi vt eft caufa meritoiia « vt eft caufa clecnua vcl imperatiua:immo minus eri ficajc. quia vt meritoiia eft tantum caufa oifpoflnua i^abilitans « oifponens ad acnonem piinctpaUs ag i tts.vt autem cfteltcitiua vel tmperanua cft caufa pn Ca.tf. cipalts.fed voluntas vt cft caufa eicctiua vcl imperas nua non equalem elfectù caufat fimul in quolib; mul totum flcut in vno folo caufarct. ncc^ cntm fimul tnti fa d l amiatia ad quotcuncp ficut efl'et ad vnfi. g.etl^. nec voluntas eque pfecte tntenfeimperat plures ope rationes potenttarum tnferioium ficut vnam.mtnui« tur entm intentio voluntans plures actus infenoies imperantts. inCùnfimiUter videtur 9 voluntas mi nus bonumimenfiue mcreatur quandopluribusme retur. C ^ verum cft quando oeuonominuitur e : oiftracnóe arca plures.fed fi oeiioti o flt equalis non opottet $ minus bonum mereatur muU

X Xtía f t v n t C Contra-Oiitractio nó neccíTario concurs rit qe l?oc 9 pto plurit>u9 celeDiaf.quia non opott? ce lebtantcm pto muleta me oc cts actu cogitare.fcd fu f ftcú 9 ante recollcgertt iftoa pío quibue intendtc fpe oaltter otare:7 intf rfoncm fuam taletn oco obtukrtt. ettuJK cnttn íl tatimni m communi eoíutn incmoiiam babcat;í?oc fuflücit.quia ocua oblationc? t ocuot tone fuam p:o ilUs acceptat.pioqmbua otdinamtptíua fc vtUe offetTc:« in tfto cafu verum eft 9 ptopter multi mdmcm attëtio actuaUs ad fínsuloa tninuitur: quia non cii ad eoe mfl tn communt:redoeuotionein que é motu0 mentía in ocum notíopc«? minuí.íejcemplu non minua Ocuote celebiac quia oe ommbua fanctia À oc vno fati c to . quia fl tntnua oiflinctc actcndat ad ^cm bbet: tamen attenttoad totatn communitatetn fuffictt ad oeuotionem non tamen equalcm: fed ma? iozem $ fufl^icerctattentio ad vnuin co:um:nifl fotte adtUutninquocminencercfliUud quod efl materia oeuotionis ad o ia :qu i efl folue oeue trtnua flc quan do otamr pto mulmudme ftuc cominunitate indigé^ te: vt Impetretur flbt bonum quo tndiget matot com^ paflïo p o t ^ i^abert: t ita maïue Oefldcrium itnpctrâ d i illud quo indtget $ fl pto vnoindigente otarecur: t ita non minuimr ibi ocuotio Ucet niinuatur attentio actualie 1 oiftincta. non ergo mtnua bonum tunc im petrat flngulie ptopter oiiiiinutionem oeuottonia. fy ptopter l^oc folum 9 merito fuo cotrelpôdet aliquod bonum certum.t Ijocin quocuncp eodcm gradu: fctli « t credendum illt eut valet rpcctalifTinie vel illie qui« buevalctgcneraUlTime.vel ettam tlli vcl illia quibue valet medio m odo.t per confcquie tn ifto tertto gras du in quo Îoqutnmr fl efl minot tutcnflo:cfl mino: inc tenflo vnicui(ç. f î a d ilU in p tran fl-S d p:tmutn oe rpiritu Otco 9 fpiritue ctft cjcrcnfiuc non oiuldat ur.tii numcraliter fptritue a fpinru otftinguitur. iunt eniin iîngulomm cotpotum ammaco:uni fingule amme: ec <Ile Ijabent bonitafctn namralem m agie cjttenflue^ vn a cia.immo equiualentem bonitart m agie intente Sm iU ud.7.tnm .¿.¿4 .p lue aliqutd fût ouo t^ominee $ vnue om o.t per i^oc otfltnguimf piuralirae i n oi uinie a pluralirate tn crcaturte. quia plue aliquid fûc fjic Ouo é p vnutn.non flc ibi.vndc fubdit non m aio: { parer« ftliue flmul $ folue parcr:bonitatte ctiâ plus ree fpirituum funt matotie valo :ie : t tdeo rcqutrunc plura bona vel vnum maiue bonum pzopter quod re cribuantur. non enim qui ozando meretur vtuiftcare vnum moimuinteadem ratione eque mcremr viulfts catfonem quo:umcun(ç m o:m o:uin.ita otco 9 bonû fpirimalc communicatur flne otuiltonc quantitatma: 6m eptenflonem tamê communicatur cum oiflmaioe ne:rcilicet aliud alteri, t tta requirit oiflinctum tnerts tum ptopter quod reddam r:« tjoe Oico e quale intens f lu r .C bonum fptrimale non communtcatur per par ree • ergo fl virtute bw ’ niMTe ocbetur bonum vcricp ta n $ vnum cotale pzctntum.illud non reddetur per partee flc: feiUcet 9 pare Oabitur vni t p are alteri.(££onftrm atur:qm a quifpinm ; recipit tomm fpirimm reapitergo flmiliter qui altquod boc num fpir(cualerect(Ht:reapicipfumtotû.|£'iftcf^n. augufltm.tf.Oe trini.g. $ n l ; ie que non molemagna funt tdem efl maiue efl'e quod meliue ouo vero bona equalia flint meliota altero. ergo in eie efl m aio: bo? nirae.maiue autem licet non poflit acm oiuidt.tamen ^ b e t plura pania flbt e^lia.flcut licet celum non pof fet actu Oiuidi: tamen roti equàtur plura parua $ me dietatt.« in illie panne efl otflinctio.t p ilio vno ma:: gno licet in fe mdiuiflbiU:tamenoiuiflbili: vel m agie Otflingutbili in equmalentia .poflent tlla multa reddi flc ic.tanto merito oebcmradequate tantum bonu5

Fo.LVI.illud in fe biuidi non potefl. fed tamen illt equiualere poflunt multa bona mino:a. t ita ipfum potefl otuidf in va io» dum p:o ipfo omcrfa bona mtno:a oiflmcte reddanmr .nonergo illud bonum fpirimale realis: ter per partee oamr.fed oatur in multie bonie mino« rtbue : que refpectu ilUue bont Ijabent partialem va lo:em. conftrmationem.fl pofltbile eflet eundé fpirimm oiftribut multie in valo:e: flcut l?ic cfl ponw bileoe bono reddendo virmteo:ationie:vmcut(^ mi nue bonum oaretur:« fotte eti^m realiter fplrime mi nuecommunicaretur:fl tranfcenderetfuum fufccptis uum ppottionatum.flcut fotte anima non eque vtuis ficaret cotpue quantumcuntp crefceret.fcd paflo p;oí pottionato eque cotntnunicamr in ptopoftto receptt* uum p:opoztionatutn bono Hit quod cfl reddendum p:o merito eft vna perfona:« quod oatur tilt oamr nó per p artee .C ejcempla ifta pnue poflta ifla? tur per alta esempla quia non eque poflum po:tare ouo equalia flcutvnum. SiOicatur 9 tn mouendo localiter non eque poteft agene f plura « paucio:a: ta menin alterando potefl:« boc quando tll^ plura funt agentiequeapp:o)cimata.^&ico(palt4motuetùt *S talee quibue neeeflariototuflmul0momneefìiipar tee mouemr :l;oc eft non p:tue vnapare $ alia:flcut efl motue localte.t oc I oc intelligitur.5. tnctapl^T Có ttnuum eft tllud cuiue mome vnue 0m fc. vnue auté cuttie tndtiitflbtlie.indtuiflbilie autcm 0m tempue.fl enim moucremr vna pare connnui.alta non mota:fol ueremr continutrae.aUue cfl momo quonon efl ne» celiano totum 6m omncepartee ftmul nioueri:vt eft: alterano. 2Ì&obilcetianiauctntcUtgtturilludquodè adequamm virtuu mouentie vcl agenrte.ira: fciltcee 9 non poflet flmul mouere matus:aut aliquod mobi le mmue tali adcquato.ßfl erg altqua oiffercnttaU ter momm localan « altoe mome:quta fempertotu? continuum 6m fe totum eft mobile adequatum mouë n:ita 9 non aliqua pare due flne alia eft mobile ade« quamm.9nmotu autan alterattonie altqua pare ipi ue mobilie poteft efle mobile adcquarum mouenti tà te virmtie:flc 9 flmul non inouebtttir mfl cara pare S c d vtrobt(^ tmmo in mom gcr lUter: verum 1 9 ab ilio moucnte nitrii flmul mouetur nifl fuum mobt« le adequamm.vel quod includitur in 1U0.« Oico inclu fum in I l i o realitcr flcut altquid eiue vfequiualenter flcut minua quod etiam nó efl pare maioiie poteft oi et inciudi in eo « illud quod poteft flmul mouere illtS mobile tan $ adequatum.non poteft flmul aliud mos bile maiue inouere:nec ettam cum ifto aliquod aliud poteft tamen flmul mouere ouo mobilia : que flmul tuncta non c^cederent mobile adequatum : « Oe tali« bue veruiit eft 9 non mtnue mouent plura $ paucio ra:quia non minue mouet mobile flbi flmpUctter ade quamtn mobile minue ipro:quia mnc illud non ef« fet omnino adequamm tntclligo adequatum:non flc9 mouene ßm totum conamm fui poflit illud moue« re:fed flc 9 cum quantocunq$ modico conatu potefl Ipfum mouerc.tale mobile omnmo fubiacctet tali mo uentt et mobile omntnofubiacere mouenti poteft oi« d 9 ipfum mobile omnmo adequar! pafliue tpfl agen t i . Ì^ lite r celum fccundum pljilofopijuin eft mobile adequamm intelUgcntie: qucerflnon polTtt mouere ^ccU.tc. maiue; tamen poflet minue. S d esempla illa ots 7 i.« alibi, co 9P3fJì p:opo:tionati agenti poteft quclibet pare ^ eque perff ci:ita faltem 9 vna non mtnue pcrfldfiir flaUaperfidatur $ fl flne illa perftceremr.quia enfm tomm eft p:imo p:opo:tionamm agëti:ideo piuralirae partium que includunmr tn ifto toto non impedir per fectionem actionie in omnee: flcut nec in totum iciu denscas.fed flvnopaflo ptopottionato adderemr

alíud patTum:Ulud uon oponem equcperfia ab agt te:(tcut it foium rectperct actioncni agentte. Ijoc pac; milite epcmplts lup cnim« forme « fímilia quantum cH Oefe muinpltcattc Te fpl^ehcspalTum ergo ptopot ttonatumtalt agenti quamumoinqs fitparuumcum carné íit rpt^cri cum tttcludíc parcee:« tile que funt par tc9 :eiufdcin fpl^ere círcunflantts lumen eque Ulumú nabunmr. cft tancuw illuminabitur medium vnam otametrum etufdem ÿl^cre ctrca candela ficut 0in aUam:fed fi accipíatur alia ijpljera rcmonot a can déla ambiene pttmam (pt^eram acceptam circa cades lam :illa non eque tllumuiabtcur ficut ptima.quoders go oicttur cp eque iUumínantur plura tUuminabilia: ficut vnum: vrrum eli quandoiila plurafunt partee cmrdem lUuminabilts adequati,puta quando fune có tira in eadem fpljera fiue ítra eandem fpberam refpe ctuiilumtnantie vt centri acciptendam.^nptopofi« to autem Ouo illi pto quibus otatur non íunt per fc tee vnius quod fit fufceptiuum adequatum bonired 4 endi vu'tutc o:3tionis:fed vtrunq^ per fe eíl fuícepií vutn adequamm.|£Córra.(p fecunda f p ^ a minue illuminatur $ ptnnatl^oc eíl:quta fecunda cft remoti ot a luce.non autcm qui fimul cum fecunda aiia.fciUí cet ptimaillumiiiatur .itnmo fecunda nuUum lumen reciperet ntfi ptima fimultiluminaretur.ergo non mt nue recipit l^ocvnum pafíum:quia aliud fimul recipu fed quia ipfum cfi remotiue ab agente, ptopofito non cft caite remotio ftd tantum oiftinctio recipienti uni.^'dtefpondeo. ouo mobilia pofie equeapptopi« inart eidctn mouenti necefiario concludit illa mobilia parttalia elTe contenta.fcilicet realiter vel equiualen^ ter in vno mobiliadequato quod femper eft tmagina « fpçericum circa citrutn ipfiue agentte:« que ctiam font in cadem fpl^eral^oc eft infra oiftâtiam eiuídein «pie illa eque mouenf t alta non eque cfi iU ie .C S d auctotitatcm Ifóterontmt glo . pomt ibi oupltcem res fponfionem.vna cft refcrens Ijcc ad ipfum celebtantf vt fit fenfue.nibil minué accipttur fupple pto ipfo cea ld)táte.quia fiue non pto vno fiue pto multte otcatur femper valet fpecialifiime celebtanti.t equaltter quá do d i eque Oirpo'*’"ie .« equeotdinate fitcit Ijoc quod raat:l?oc eft eque ii^iebtatur pto multie quando pto muUis:« pto vno quando pto vno. C » « a rcfponfio gio.eft Ibi referene ad cafum in quo loquitur:$;fcilic cet non minue valet vna mifiabictaptocentum anís tnabue cotdis i í Urtiate. $ n pto quolibet vno oices retwcum anptetace.^temittitur entm tbi fie. Zl^elis ot eft .5 pe.occantatio cum cotdie puntate ac lerenú tate:« etiam fpirittiali i^ilarita te .$ toti^pfalter^ mo dulatto cum cotdie attpietate ac trtftuta./£t tune fub ditur illud quod adducendum eft. cum ergo pto cens tum «c.« I^oc fecundum fuit fotte fpcctaltter 6m intf« tionem beati i^teron^mi volenrte loqui ad confolas ttonem mon3cÍ2otum :$fi pto multis tenerentur ot9 re:tamcn non opottet tot pfalmoe legere:quia verge ret tn faftidtum:fcd inelius fatiffacit lUie fi pto eie ot catitur paudotee « cum l^ilaritate^neltue etta; valet tHcenti fi poteft ftare cum obligattonee^e.

D c fecudo artículo principali tría fûtvidcnda. ptimo fi in poteftate facerdotis fit applís care certe perfone bonum quod ocbctur ecclefie : vel alicui in ecclefie virtute facnftcK. «Secúdo fi facerdoe poteft illud bonum applicare pto libito voiûtatie fue te r t io fi valeret ifti eque quando applicaf fibt« alile fifutn fibi foUappIicaretur. Séptim o videtur 9 nontquia inftrumentum non Ijabct virtutem applicâ dt a ctio n ^ vel eifiectum dctionie.agentie emm ptin opalte cft applicare virtuton « 8ctioncm.nuiK8« t^

facerdoe quantum a i virtutem facrific^' cft mere ins ftrum€mutn.quiaot03numinanimatum.lic5emm fit otganum viuum quantum ad mcrieum perionale m celebtando.quia fie mcrcri eft eius inquantum in fe vi uit vita gratie. tamen quantum ad ilûtd bonu;quod ocbetur virtute facnficq. cft otganum ptecife ratione otdtnie.«eque ptouemt cffectustftcvirtute facnft# câ.ettam fi mimftcr m fe non viuat vita grane. ergo.« í . C Secundo ftc. bonum quod non ocbctur tfti non Qabctift€iue alqiaflignandivelappUcandi.fed bonum quod ocbcmr vtmite facriftcij non ocbctur fa eerdoti inquantum celebtanerfed tantum tpfe eftnun cíueoifcrene petttioncm ecclefie: « bonum quod vtrs tute iacrilicij ocbctur non fibi oebetur.quia eadem ef fet virtuefacrificufiipfeeirettnmottalipcccato. S» C ® i c o tamen ç>in poteftate facerdotis ccicbtitie eftaliquo modo applicare virtutcmfacrtfictj.quod j) batur oupliciauctotuatesuguftiniinenc^i.so. vel. 77.TBon eft negandum oefimctotum aminas rcleua ri cum ptoillis lacriftciummedtatotis offffrtur:ergo offcrcne poteft applicare illte facrifiaú:«illc per boc poterunt relcuari. Ç J d e m m fermone oe catíjcdra fanctt e tn . c^ftetidam inquit quare ratióe aminas oefunctotum tuuare pofiunr.adijibeát pto eie fancto rum ptecce : « faccrdotali eoe ptofccunone oomino commendcnt.^uuamur ergo anime per Ijcc »facer dos pto eie applicai virtute; facriftcu- ¿ a d l?oc eti am eft congrucntia vna:quia vbi m oomo aliqua alta quodb onum eft otftiibu?dum Oíuerfts fmcotum epi genttam vcl indtgcntiam.rationabilc eft q» oominus ootnue nó immediate ftnguUs otftnbuit.ied talie 01 ftnbutio alicui vt'aliquibue cerne mimftrie m oomo comitatur.^ta vidcmue regulariter in familqe otdi iwtis.cque ergo vel magie oebet ita elTe in oomo Oe< queeft ecclefia:cp bonum ibi vú-mtcfacnfic^ commu nicandummon (blum oeueoiftrtbuat:fcdaliquie mi nífter in ecclcfia.nul la autem magie conuemre poteft in,ecclefia¡$ faccrdon faaificium offercnn »cui fi* cut conucnit octenmnare intenttoncm fuam pto quo fpectaliteroffcrat.fic conucnnfibi oífpífatottc vel oís ípofitiue Octcrmínare.ati virnite facriftcij bonum <a tmpetratur reddatur-C S d illa que ptobant: 9 nub lomodocoimeniat faccrdon applicare virtutc;facri —,

pttmum oico Ucct bonû quod impetra* tur vtrtute facrific^ non impetretur virtute meriti ps fonaUe facerdotis :léd vtrtute meriti ecclefie in cuiue periona fit oblatio:« ob cuiue gratis oblatio accepta tur:« ideo quo ad Ijoc fciltcet tale bonum fie impetrS dum facerdos Ucet fi mere otganum. tamen ratione otdmte I?abct gradum notabilem in ecdeffa:ptopter quem fibi conuemt o flw c « oblationis virtutem oes tCTinmarc.« m l^oc non eft ptecifc otganum:fed mml ftCT«oiipe«fatoi. c a d fecundum oico a fi bouum reddendum virtute íacríftcú non ocbcatur facerdott pto fe:ocbetur tamen ecclefie 6m eius oiftribunone; quia ipfe ep otdtne fuo cft nuncme fponfe ad fponfu; otfcrcne peti tioncefpccíaUtcr pto occcrminatiepíb^ me:« ita oifpcnfatottcvroifpofttiMe octcrminane eie ilUidquodpjotaUbuepctitiombue reddctur.

De fecudo autem ín ífto artículo.f. an pollttpto libito Oiftribuere bonujn t>cbitum virtute fdcrifutf.itafalicetç Ijocbonuí fpcciaUtcrreddatur lili cui ipfe fpeciaiiter applicai virmtcm facriftcà ot= ccretur 9 non.fed ad Ijoc 9 appUcatio fua babeat efs Kcmm opottet 9 cam faciat 6m bencpladrum Ocitijt ¡pfc folue cft oatot tllms boni : « 6m fuum ptoptium oenepUcitum, non ergooabinirilU cui faccrdoe ap PUc^nifi faccrdoe in applicando confotmet fe vdCb

XX. F o X V l lM i t>8toji0 .C C o îit« i1?oc.nuUamvfdefttrmelMbe reauctontarcm appltcandi vdafîignâdi abquoübo nunt alicui.cuiue appitcatio nun^ tcncbtt mfi ftat 6m voluntatem alicriuB w qua ifleregulariter nonpo» u n abcre ccrtirudincni: ffd faccrdca (cUWsm nô CKXcfl i^abere ccnuudincm DetcrmmatamM volura« tebiuina eut relit oare bonum rcddendumvirmte fil criAc^.quia neç rcguf ariter l^oc oeue reuclac m fpec^ li:nece^fcripturai^}bemrooctrma oe l^ocmfìinuU tum remota i vniuer laite quenon tuffuit adtciendO voluntdiem Otumam ïn ipeaaU rerpcctu l^utue pcrfo oc vel iUiu0. ergo ft.nun^ appltcatiof^aa per iacer;> dotein l^aberet effcctum mit elTrt facta fecundum bea nepùcttum otutnum fequeretur 9 Taccrdod nullam l^aberet auctozitatem appUcandt viriutem iacrtUc^ mfî muUumm vmucrfaii.

ft Poceit; ergo dici vbi habetur dcdlrinacerta oe appucatk ne Ibi en ftc facf m da. ita fctltcet 9 (l contrariuin fiat fo;tc nec et cm applicai valet aps pUcantt nocet.quta peccat.cumaute? otatio pofTtt(vc otct uni futt m punctpto p;iim arttcult ) altcui trtpUaa ter appUcatt.iaUcct ipecialtlitme genei alifTimc x inoj do medio tnter tna MciitcetipectaMtcr.lu^nonlpecta lifl'tme.pttma autem appltcatto oeterminata en.quta fcmpcr fit tpn oiami. jèecûda etiam oetennlnata en. quia (emper fit tott eccicfìe.7 f^as ouae oetenmnatio nes'facit regula ci^aruaa que oebet ctìe potilVune ad fetplum «^eiieraUterad omnein ptojiimuni.

Sertta applica tto icilicet mcata aliquando vldc;: tur oeterminaia efíe c]c mnituttone ftue otdinattone ccclcfiequeinôiuerfie parrccl^sm nituu oiuerics iaccrdotra parroci^ialed qui tenentur officiare ecclc« ftae t ccleUareipectaluer p:o luis parroc^iame:cô« rmaUter tn oiuerfls coUcgqe partiaitbus lunt oiuer« fl facerdotC0 mflitutf ad oiferendum facriftaum alta ri0 i fpecialuia icmper p;o 1U19 qui tunt m talicoUc» Sio.oel^oc poteft accipf fllud.^.qucnione pum at quotatur UdieronfmusadjuRicum m onad^m .m aptbue puncepa vnuaen.grueaiequunfvnam iRo ma autem condita ouoa fratrea regcafimul t^aberc nonpotuittt iequitur.nnguUeccleriarum epifcopûnh guU arcl^iducom: «omnta ecclefiantcua otdo fuis recto»bu0,rcgitur4?ec tilt;', ^ c tantum reqmruntvr rectojca utecclcfiaadcoirectionem faciendam :fed ad recona Uationeiti factcndam peccatotum per otas ttonea ecclefietl^ofltam falubzem. C^>D^uttcr vb demr oetermlnart appticatio ep 'luflma. « l^ lU ts <{ p:ouident vel ptouidcrunt mmUlrta oc necenaria tu« flentationc.l^oc modo multi ootauerunt monafterta ■z ecclenae folemnee<ollcgiata9 vel mtnozca ccclen* a aa d l^ v tm im n rtm talibua ecclefiia teneremur celebtare pio lUta t'pio lUts pio quibU9 ipii mtendé: bant coa obligare.« efl obltgatto rattonaUbua vt quf reclptt eleemof^naa teinpoialea refundat pio « 0 tuf fragium fpirttuale oiattonto i oblattoms. ficm oe tù poiali bencfictorefundcndo pio fpvuuali beneftcto pirdicattonie.att oponoluepitmo ad Coiini)2(o0.9. jo ino0 vobtefptruualtatcmtnamua magnum eliti camalta vefira metamua ¡quali oueretnon. jSjcquo ergo Uatu5 cft immo rauonabtle 9>cleemol7na requf ras oiattonem.iUt qui cum eleemotVna fua ipoiut obU gatlonem oiandipio feraUonab tliïer focit. « ita tfta dcemoitna ad quemcun<ç fuccedentem femper tran Ct cum onere ftbt tmpoftto. nuUuo tamen piefumitur fe « fuum coUegtum ftc alicui obligare 9 non pofTet bc cctero alten aliqua fbflragia committere vel pios mfttere.« in piefumitur obUgatio ficrt fecundum ina lewíoncmobUgawtapiíctíe; tamco fecundum no»

tulam Ucet non Rt l^ob lfgaffo ptcmfffoiia.C ! 3lfti(V^o quoium oiationea « oblattonee funt flc &• beiermmate certfa pcrfonie non pofTunt caa pzo libisIO alqa appltcare.quta facerent tmuftttiam lubtral^é« do ocbttum tUtaquibua lam fimt obligdtt.t tmelligo fi applkarSt alija ita fpeclalitcr ftcut tpfte :« l^ c a qa qutbua non eque obltganmr.iSiquidemtlU p licas fio medio modo poteft l^abere multoa gradua» pii gratta ponantur trea.« femper ipla plua vaiet tUf CUI fit in piioii gradu.puta ftquie ftc intcndat 9 quatt t&ipoteft oblatto valere altcui aln ab offerente tant U5 valeat ipft. a. « mnc poft tpfum. a., quanmm valere poteft aUcm alten valeat ipft.b.« poft.b.ip0.c.« I oc fía ue pcr.a.intelligatut- vna loia periona ftue multe pio quibuatvuU i eodS grada otare.tgnoigtture^ozdie ecclefie vel e|; beneficio recepto tenetur quta offerte medio modo.« l^ cm pilmo^radu pio vno.,non p:e^ ludtcat tamen lUt ft medio modo intècundogradu offeratvelappUcetvtnutem oblattome aln t in ter;» no gradu terno.« ftc oe qutbufcun(^ gradtbua * quta nun^appltcatiofactatn gradu pofterloU (ubtrabtc aliqmduif cui faa a eft in gradu piiou.

C ui autem fieri debet applicatio àC inquo grad u^btum eft an fcilicet curatua oebeat pii^ applicare oblattoncm tuo pairocl^tanotl^ patria vel matri.^idetur entm 9 oe lege nature obugatur paré ttous «4iU legi piciudicare non poteft poftttuaobltga cio:necquircpieciptcnaobligationem oebet velie ftof tacerooicm witgan contra recmm otdinem legtena ture.« tta tnterpietandum eft 9 nun$ votuit faccrdo teiu fibt ftc obigatt qui poffet Ubere reddere femper patri « matn iiiud m quo eta tenemr. | £ i 5 ed conira pater«matcrft fintparrocijtam altenua (acerdotis Qabent cum obligatum ad oiandum pio fe ftcut pio fubdltia.« videiur 9 obUgatio ifta fpUiñiaUafiÜatía nia pieualeat quantum ad cfficactaoi.

A1ÍÍ autem funtfacerdotes in ecclcCa non l^abenteacuram nec etiam cp*'*llantam vcl pie« bcndam ratione cuiua fu eoiuj puiatto applicata cer te perione vei certispcrtontai talea magia pofiimc Ubere pio fuo benq)Uctto appUcare.oebeiu tamen ap pUcauoneinmamconfoimareoeneplactto fttmmi fa cerdotlaquaniumpofTuntOemo vcriftmiUter.con^ce re veUonctpere:quod oiffiaie quandc eft percipere m ipeaau oe l^c perfona v d iUa:piobaoiliU9- autcm cóctpftur magia tcommuni puta pareiittbuo bsnefa ctctiOua piictptbu0 « pictatio tu;c[a illud apofloU pif ma ad £Qtifi.i.c.i&blecro ergo pumo «c.^ inoituiactMmm;c(auiud.¡k.^acl2abe.i¿.^anccaergo«falubita eft cogitatio pio defunctte c|;oiare.

ad^uc ftftendo ettam ftc m commurn oubfum ctt 4utbu0 oebet offeréa medto modo appUcare facrf ficUim.« l^oc m gradu piiou « quibua m gradu pofte rtott.nam n aliquibua eft maioi indigittaftcut in mo» tuta qm non poifunt pio fe mereri $ in vtuioi« m pec catoitbua tn mftia qui per grattam piopuaimqua; ^abent poffunt merenmon ftc pcccatoiea:« magia in dtgcntivtdetur tuftu5pitua fubuenirc.taincne^alta parte videtur matoi vnUtaa.vttUua enim eft viatoU gratta5 augcn « ep confequenti merita 4 moimo fo.a lam penam remltti:vbt non augctitr gratta nec crefs cunt menta, videtur ettam quia magia obligatua fra trf fuo ei iftentt m cl^antate $ peaatoii qui nec oeum bifigit nec a oco oiligitur ftcut iuftua : oebcto magie biUgere cum quem oeua OtUglt «.qui oeum oiligti $(Uum qui contrartomodo fe l^abaffuttua ergo vi*

<deturappUcaHonl facere generalem talcm tfgnerto «omineoüIationein ftamrpctíaltteracceptareptoUc (10 pto quibus nolli me ceneri fpccialiter offerre. t m iUo gradu m quo nofh me teneri pio eid.jßt íl m fpe' daU Determmemr ad altquem vel aliquoe tutiud eft9 ftac fìc fub condutone.fí tibi placet.D e tertio autem in ilio articulo dici

^ poteft ftcut in piecedenti artículo .fciltcet milTa nô tantum valet virtute facnñcq applicata plunbue in codem gradu ftcut ft vm foli applicaretur.l c oecla» ratur fimtli ratione qua p:iua.quia bonum quod oea betur virtute facriñcq coirefpondct fecundum plenâ lufticiain alicuifnerttoincccleÇa.illud meritum eft ftnituin t certi gradue ergo ftbt iecunduin luftuiam pienam adequate coircfpondet bonum certi gradus reddendum.ita 9 nli il reddetur virtute (acriticq mil fUudvelincUifummiUo.ergo II totum illud redda» tur iftiniljil virtute facriftci)reddeturiüi:quia quod Oaretur ilu nec eft iftud bonum quod oatur ifti nec U cludirur 1(1 ilio vt aliqutd eiu0.t pet cuniequês cp op poftio confequentta ft virtute facriftcq aliqucd bonu oeturilU.non totum batur ifti quod bcbetur vtrmte facnficift baretur autemeitotuinmniedio gradu II fibt foU tpecialiter applicaremr.ergo tc. ratto polfet li abere inftânad que poftte mm in ptimo articulo:« conßiniliter foluerentur. Sed l iceft quod dam Dubium fpedaie.nam ibi patet cut mento íinito Oebet coírefpondere bonum reddendum: quiatineru toperfonaUceleb:anti0.nontta patet i iccut mento coiretpondct bonum reddendum vu-mte facntic . |£t bia poteft 9 non coirefpondet pieafe bono cone tento m cucl;ariftia.illudenim bonum equate eft quâ doeucl ariftiaferuafinptjcide.ttñnó tunc equiuap iet ecctefte llcut quando olfertur tn miira.'t iiuc i ic m tiftincte bicatur oblatio eucljaalhe ftue fit confecra? tio ftue perceptu) ftue oblatio vel operano auqua las cerdotia in perfona ecclefie. vltra ergo oonum conten tu$ leuci2ariitia requiniur oblatio rucl ánitie ifta nó eft accepta mft ftt olfercntta accept!. $u]ctauiud 0e

» neft0.4-*rcfipc5nr“*'i0ad Boeltadntueraeiud.u** ad Wk I admuners.iSt lujtta illud Jluc .u. ^ u dus l ec paupercula plus omnee milit. qi cp volû tate magts accepta.« O: tego.l omit'.fuperiliua a t tl;et.4Mâinbulan8 3lerue «c.nec penfat beus quaiis

em» facnlicio:fed ep quanto beferaiurat eciu. ‘ iide ft tudcus obiuUflec patri cljtiftuiu vo.entejvel non volentem non fuiflet ifta oblatio tra accepr« a pa tre ftcut quando ci uftus fponte fe obmUt.unmo non fUtlfec accepta lujcta illud ccclenaftict.34>.ii ul offert facriftctum ep fubftantta pauperis quail qui vicrimat ftlium in confpectu patne. C,i£p iftis patet 9 ftcuc euct anftia non ptecife rarionc rei contente piene acs ceptamr.fed opouet 9 ftt oblam ftc ncc piene accepta mr oblata mft rattone bone voluntatis alicuius okcs rentis : non autem ptectfe ratione ipftus volumans celebiantis.quia l oc pertinet ad meritum perfotiale non ad virmtem facnftcq. nee immediate racione vo« luntatis ipllus cl afti offerentis quia ct tiftus « ft l ic oi^atur vt contenms in facnfici« non tamen f?ic im mediate offdt facnftcium.iu]cta iUud llaebte. 6Mes Cf vt fepe ofl^at icmetipfum.« ibidem cl uftus femel oolatus eft fupple a.feipfo offerente, altoquin videre tur 9 vntus miffe celebtatio equmaleret pafTioni cl ti ftt.ft idem eftet olferens immediate «oblatus:certu5 eft autem 9 mitTa non equiualet palTiót Cl iifti. Ucet fpeaaUus valeat pzo quanto ibi eft fpecialiot comme moiatio oblatíoni9 quam Cl uftus obmUt in cruce.

ttludJluc&t&,«p>imaadCotintl2.l{»ocf»<<c

i t i n m cam cofnmeniotationem.quia ftt mtfla tam re* ptefentando iUam oblationem in cruce:& per eay ob Cafi.n» fecrando :vt tctlicet per eam beu0 accept et facnficiu ecclefteobfecratloetiam com iiium ter n t per aliqu id m ag is acceptum e i qui rogatu r ftt ftbt mppUcatio obfecrantis.patet in ejcemplis com m uniter.io t emm fuppiico v t per falutem vel pto falute an im e patriff Qoc miQi ctas.fuppono itb i m a g is accep t! elle fa lu tem e iu s ^ fupplicationem m eam :vnde^ptoptertlli acceptam vo lo fuppUcationem meam accep tari.« j ¡^ pter quod vnum quodqi « lUud m ag is . f i l e ergo m s tet 9 eucljariftia ob lata acceptam r non ratione volús i..pofter(o t a t is c ljiiltt vt.im m ediate o lfercntis.ratione ergo vo rum.t»c.51 U uttatis ecclefte gencralis.iU a autem l ^ e c ra tio n e ; m enti tim tam . / ^ te f to y acceptaretur rattone vop U iw a iis C ijn f t iv t offerentis Ijoc eft inftttuKis obUa tio n e in «b au tis ftbt^valotem «acceptationem .tam es non equm aleret nec acceptaretur licutpalTio cl^tifti. «* itaeirecm eritum ftm tum :cui cotrefpcndet bonutn bebiuim v in u te fa c n f ic ii .C i5 c d cum acceptetur r » tione vo luntatis g en era lis ecclefte:nunquid fim ul ec clefic trium pisantis et m ilitan tis.non v idetur: im m o iftud facnfiaum eft p iopnum ecclefie m ilitan ti. ficut « lacram em um tn quo eft facnRcium. ¿ C o n t r a . f t ê fo liu s eccUfte lu iluam is.ergoftituU ^viato teiT etgra tta v trtu s facrilici) effet nuUa. j&t ft vn u s fo lus e it m g ra tta equaretur m ento perionaU i i l iu s . ii^ u a lite r etiam m odo ad m erim m iftud concum t m otus illi^ qui n ii^acogitatD eobiatione^ cuiufm odieft a im s a celeu iantenccali'iftens ß b i.| £ D ia poteft <peft m eo m om s v irtu a lts . vel faltem ijao itu a lis qu i v u lt bcum accep tarep ;ecesecc le fte .| L ^ îo p fe rirta argum ent ta bici poteft ficut b icuur retpondendo a d a rgu m itô punci(Ñ»le i^ums queftionts m ftne.

D e tercio articulo principali dico (f fa ^cerdos poteft tcincn ad oicendum uiiftam pto tfto bu ' pUcttcr. vno modo ejc uueralt ptomiftU)ne.8lio modo ep Itrivta obiigatione.necmtclligo ftnctam obligatio nein per coi weiitionem legalem ime per commutano n i ipiritualis vcoiatióis p;o tpali vt eieemoff naque oata cft:qi thè v f itmoniaca. ^ % e c valet biccre 9 iaccrdos comnmtaret pto altquo tlpotalt fuum labo rem cotpotaiej.qt nó eft venftmile 9 altquis vellet (l bi tantum bare pto labotecotpotaUmilloactu.iSed eleemof^na lioeralr offerf cú mendicatlóe otationis.« recipiens eiecnioif tià tenetur 6in luflitiam ejcaudi re ineiidicaiutm ofuni Tuain. « tunc 6in luftitiam Ube raliv er. tù.f.fiiie puemione « commutatione obligat fe adotandumpiobenefactote. vclfteftcóitas aliqua ptelatus ems ic pto tota obligat vel ipfam totam obU gat vel ipia tota tc totajobligat:« queUbetiftaç obU gaiionuin poteft elle ftricta.lj non ftt ßm commutano nem l^uius ptoiUo.Sm tftudtntelligcnda funt multa que bicunf in queftione « qóis rofonc.ft ptimo modo teneatur ni poteftate ptomittentis fiitt tantu 4)mitte re quàm voiuit t ad ramft feobllgautt « no plus. B i tñifte4ntel lectus poflit ftne mendacio ft&rc cum ver t bis que l^abenmr e;ctra be ipóialibus. iép Utens, vbi glo.in Ìinebicit0m4}miirtonem fttinrerptctatio.quta Uberù fu itt ucitùfttpulatotiverbalate concipere.ff; oe )9bo.oblig.(|cqd.7 tunc ftrcddat. ftcut imendebat in 4>mittendo loluit oebitù. C aut teneatur fct5o 0 up mó.f.ejiftncta obU gariócalia«alufaaaiU i«iftioe Itelligèd, bicendomilfam pto eo.poteftbia tunc^ oicendo pto embobus limul non foluit oebitum. biftinguendo tñ Oe verbis obligatióis pót bici 9 aut funt certa « firn» ^ pUciter Determinata ad vnum intellectù.puta ftobU? get fc ad otcendum miffam pto ifto yna cum aii}s P^o

quib^ tene (or: vcl fl epstiâ parte obltgct k ad btcendS mifl45 pio ifto ira fpccialitcr ficut potdl faccrdoe ipe ciaitud pio alio a fe celebiareil^oc efl quantum potefl >3 incntuin perfonale t etiam virtutem facrtfictl altcui alMfpeciaUusapplicare.'zmtftocaru quando fctlicee obugatio cfi ocrermtnata ad rertum mteUectum.pa9 tet 9 fanfi^adt fi Tccundum ilUi m mtcllectum fytiffùa euix aliter noii.auquando aute; verbaobltgationte polTani l^abcre otuerros mtellecma tea 9 poirunt tn tclligi ftrictiue t nunue ftrtcte puta fi Duam fic.Mca; pio ce vnam mtfiam.vcl adijuc generaliue fic.celeb» bo pio tc. i£t tn ifto cafii vt vtdetur verba acdpcn da lunt fecundum intcntionem obUgantte quod o s batur per lUud cjctra oe iurdurando.vcntcne. vbt t>tci tur &e,quodani.a.9 <um grauee mimtdtiae incurrtf:* ret tilt qut partís vcrmf(^ amatoics eptiterant ftigger» ferunt picdicto.a.cp tn iatiffactionem inimictturu; u» H ret quoiumdam obedu-e mandatoXunc^ ille non credcns fe tale quid commififi'e piopter quod et altqd graue bebetur imponi iuramentum iUu4 fub tali confi denna pftiniìc^: ipfi fibi fub iuramenttbcbttoptcce:: perunt:vtnun4 curtamt>uciemtraretmfi cum om« ned per edictum ipfiue generaliter ad curiarnvocaré tur.« infra*t^cru5 quia lUe qui Diai oucte d i confilia nu0 nequa^ fic tursfiet fi mandatum ilUid fibt cótra riù piefciuiiret.ncuerítt0 nos mandafie patriarcl^etali vt fi mandatum pitoitiurameneo licite facto repUí> gnet tpfum auaontacenoflra t>enuntiat non feruans dum. vult ergo papaq» illud iuramentum non fernet, quando fibi virtute iuramcnti impofimm eft aliquid tam oiffiale quale non credttimponendum.« tta non viderar teneri nifi in a l ^ faalioiibus t>e quibus ftei lepit.licet illi quibus turaoic intenderunt ooligare eil ad illud DiffìcUe:quod poftea vtrtute mramenti impo fuerunt.C l^t^^^eptraoefponfalt. eplttertsubi glofa contra eum ftt interpietauoqui pactum appo» fuit qut oebuit legem aptms apponerc.fi=.De pac. vete ríbu9.<Sí ergo Ule cutalius obligatur non ita t>eter« minat verba vt fint omnino certa ad mtentionem fiiâ flbf tinputet.qi obitgans non vidctur fe velie obliga re ntfi ad tUudfflinue:quod poteft fiare cum verbte. C IB e d videtur verba obligattonis funt acctptens da 6m tntellectu quem l^abct iltc cui fit obligatio.i¿. q.5.quacun<^. ii^uacuniçarte vcrboiumquisturet» Oeus itaaccipit ficut ille cui luratur tnrelltgit « quos taturibt^fido.!.fenten.jEctbidem.c.p)M.ccce.« quo tatur auguft.infcrmonequodam:quipcrlapide?iu rat fuiruni periurus eft.fi tu tllud fanctum non pûtes fanctù putat iilc cui turasmon enim ibi aut laptdi:red

iin-iyeroo pjctmo turas. <TTRñ.adl}oc tjubluj videf l?éri ejctra A’ potmt. oc fpon.c]c IfisT^bi di fi aliter non intellepcrit quod

alter piopofuttad communcm verbt intclltgentiam recurratur « cogamr vterc^ verba piolara in ienfu li?lo retiñere quem folent reae tntelligentibus gcnera:> r e .£ t glo.ibiadduot illud. tf.oe fuppcUectt legata, le gc labeo.mon eji opiniontbus finguloium fed qc cós muntivru nomina funt.tnteliigenda. S c d queres 5 eft communia intelltgentia {¿benda ee talib^ verbis videtur 9 obligans wftrtctc facerdotem ad^clebian« dum pio fe.intendit obligare cum ad illud quod eft fì[ bi vttluis:Dum tameniUüradilludliccattpfu5obltga re.nunc aút 9 maximum bonum qd bcbetur vtrtute menti perfonalie « etiam virtute facrifid(.mcdio mo do alicui appltcandum totumreddatur ifti.cft iftt vtt liue 9 non totum rcddati: boc licet.qi non eft con tra d e n ta ti çvnufqmfcç bonum fpùalefibipiocus ret quantum pót fine picmdido alteriue : ergo ifte ft intendit facerdotcm obligare ®.f.totum illud bonum fibioebeaf.nonautem (Ibtbeberef totum fi fitnul^

F o.L V III.altero celebtaretuf ficut bedaratum cft in pnmo arti culo quantum ad illud quod bebetur mento perfonali.« tn fccundo articulo quantum adillud quod bebefV irtute facrific^.Si ita ellet.tunc celebiane pio buo9 bus non Ibluerct bcbitum ifti.

AdiUaqux probat verba incelligéda efiet immcenttonempiomittentte.ad piimuia pie? fumttur 9 nullus vult fe obligare ad lUicttum:« i?oc piefumendum eft quandocuix^ non apparet eppiefle ^obligatiofitadilUcitum.nuucautemobUgationt:; S ptius iuucf^ctam velie auctontate piopua rcuocas re efiillidmm.crgo piefumendum ctt 9 nullue m alt qua obltganonc pofterioii f oc veitt.t foc quando bft obUgatioms lequcntis non cppi^fic ibnant reuoca ttonemptccedemis. verba ifta gcneraiia:uiroftdre mandato vefiro.mintctlectuqucmin3pouaiit vidcus; tur lUicitamec cjcpieffe fonant taUm reuocationé obli gatiome pieciüentie. S i ergo virtute luraiiieiiti talie impouatur fibi 9 non ieruetobligatioiiein puc« rem.recte mterpieundum e fi^ luranientum luum •diftudnonobugauit.Siccftincam oe quo argute qma tfte.a.obligatU8 fuit buci vt confiltarius. et per contequene per mramcntum quod teat ciuibue pio paceeoium abenda nullo modo tntelligéndum erar obligare eum adrecedendum abobligattone facta buo.Ì&t bicnitcr II t oc in tpeoaii fuifllt ubi piopofi» tum ad lurandum nullo modo iicerct fibi turare, t fi iuraretperiuraret:« tcnetur tn {¡oc non leruarc turas; menmm:tedobligattonempiioiC3:quando ergo iñ i in fpeoali non.iurat:fed altquod iuramentum generale ucitum.nullo modo mtelligltur in ilio iftud liliciiù includi, non ergo papalote mandauiteum abroluta iuramento; fed Denuncian mramentum fecundum piteli iuramento licite fìiao repugnare vel eiFc repus gtiane « ideo non efie feruandu.^ iitcìiigo repugnas non fecundum foimam iurameotitqma generale fuu to c folum licitis intelligendum.fed repugnane quà tnm Illud ad quod ipfi voluenntiuramentum applt« care.quod falicec vtrtute iuram ^‘ <i impofuerunt: ec ideo quo ad tjoc fpeaaliter non eit obferuandum.Si tamen altud impofuilTem quod non repugnaret luftì:; tie a d ,Illud futfiet vtrtme turamcnti pieftiti lancg fimpliciter lictti « m tali cafu licite oblígame. B d f^ cundum etfi videatiir 9 obiigane ita vcitt fe ad ma/dicùobligarcficut poteft ftare^cum verbis que accèsptai illc'cui fit obligaiio:« tdeo ita modicum foluere luflicit:tamen nccciTario fitobligatio fecundum com munem verboium intcUigenttam quando alttcr alte; nim piane non inteUepir.|£ S e d nunquid tn cafu ali quolpcciaU fatiffacit ifiequi tenctur ad vnam inlt- fam pio eo fi cclcbiat fimul pio eo « allouer ì^iatur Ç fic.qi rationabiUa pfuctudo interptatur obligatio nem gencralcmmunc autcm rationabilie cófuctudo { 9 anniuerfariacelebientur m tilie ccclcfiis vbi coi» poia fcpcUunmr:« m quibus ecclcfijs ipfi moitui Dû vipcTunt pcrceperunt eccleliaftica tacramenta.fi erao talie ecclia rationabilè confuctudmè l^beat « eodcf Die non bicatur nift vna mifia pio moimte.fi contin- gat codi Die plura anniuerfaria concurrcre fatlífitíi"Ite multie per vnam m ifiam .Sic ergo vtdentur mo- nactji « clerici in ecclcfi|e catijcdralibue « altfe colica giatie « etiam facerdotce curati fatiffacere per vnam miiTam # u ie teneanturplunbue fic 9 cuilibet ad vnam mifTam.JIft« «nij non obligamur ad imooilTibi le vel oino ad inconuemre ilU ecclefie m 3 mimftrant cuiufmodi cft ibi i eodf btcpiuree miffae pio moitus te fblfniter cclcbiare;nec ifta bifftcultae otitur et ali quo illidto:quta lidtum Aiit iftis o b lia re fe ad anni*

u n

ucrfaría fuom!n fsmiUaríutn ín fute ecclelTld celeb:$ áa:z t>ebet (ntrtUgt tft4 obltgatto fecundum rattona? bilein confuetudtnein taliuin eccUfíaruin. f^ B ^ c u e efl De paugtbus reUgtoftst faccrdotíbus non curarte nec coiiegtatte.talee entnr tenentur ad nngulae mif«

% fae piopcer fingulae obltgationeemec e^cufaret eoe conluetudoDe non celebiándo pluree niiflae eodem Dte.quta nec l^abent rattone5 p2omtttcndi tlla ad 4ue oppofltum fequeretur.quia non l^abent rationem fie acctptendt anmucrfarta;fed tantuni licet cte ad tUa fe obligare oequtbus fuermt certi cp poIBnt complete foluere.f[2lltccrDtct potefl ^bene poteft altqute fií voluerttcedereturtfuo;«tdeotllcqutoblisa( racer¿> dotem potefl cedere vt non teneatur folua l^abere mtf fam : fed fìmul cum inultte« tllaceiíto licet e^ptclTe non fútt quandoc^ m obUgattone tamen rattonabtli» ter intelUgenda efl ftert m animo etue non foUim eme qui fe oblisat:ledetue eut ftt obltgatto:« t oc quando Ule eut ñt obltgatio bene noutt confuetudmem ecclea fie fctltcet^$$inulttep2oeodem DieobUgata:it5 tamen folet folut infi vna mifís.ítt tdeo pzobabtle vú detur fi canonicue talie ecclefte o:dtne ítbi anntuerfa num celebrare.« fi multa cócurmiit vna Dtefattfftt Di cendo vitam mifiam fimul p:otllie m ultts.^ed fi a« Uquis nefciene moduinilliue eccteficfimpliater mtl dat obltgaread tantuin ad quantum obltgartt facer« dotem fimpUcem non curatum.non videtur 9 tflt (aü ttffti ntfl fibt reddatur tantum tn ecclefia collegiata. raUcctp:op2tamifiaquantumteneretur reddere fas cerdee non curatie. quia cófuetudo fpectalie eíl tfii i0nota«licitetgnota4quiatftenontenetur ictre con« fuetudinee fpecialee acclefiarum.tion Debet ergo efie pieiudtctum lili efiet autem fi ptopter tllam facerdos iftc minué fibt teneretur aline facerdoe modo fimi U obligatue.Sí igitur vult facerdoe ptopter fua5 có (uetudinem fibi notam alleuiart eitpitmat eá lUi tgno rantt.« fi coníentiat 9 fecundum tllam confuetudmS fibt fatííñat bene quidem. C !^ u o d ergo tbt allegai rattonabtliue confuetudo ta n $ i^ f fa a e n e .C l^ K i potefl 9 abfol'**<^pofi'it rattonabiliter efiecontue tum jin ac eccleim itant anntuerfaría Dcfunctotum repuUo2um tn i^ac parrocl^ía^abfolute ettain pofiit ef:i rerattoitabtUeconfuetudo^ ín eodem Dtetnifta ecs clefia non Dicatur miiTa pto mottuts mfi vna : tamen tncafu non pofiunt illa Duo rationabtltter effe confue ta m tflo caiu.fciUcet quándo luítitta requtrtt pto fin« gulls obUgatiombue fingulae intlTas oict ;qt eque re quinf luflttta tn ecclefia collegiata ficut a fimpltci fa« cerdote.ntfi ille eut facerdoe tenetur velit cedere turi fuo.faltem implicite acceptando pto fe confuetudíné ílliue ecclefie:quam non Debet ptefumi acceptare ni« fi fit fibt nota. C I cuín oiatur 9 nó tenef ad tmpof libile velad incoueniene.C!iíf^ú.ouopoflUnt effe in:a ter fe repugnantia faltan tn cafu:ita.f.$ ambo non íu lie ñant ftmul.« tñ vtrú<^ eoi^ Dtutfim poffe iufte ñert» «ficut De tulle ua t>cDecenter fieri. S^ico’ergo qpfi ep confuemdtne m Ijac ecclefia apptobata faccum eft fimplíater Incóuentene l tc pluree mtíTae oict t>e mot tuie eodê Dle.ífti non Itcet fe obligare aliquibue obli« gationtbue.cjc qutbue fequeref Im íufiítttta; oebere pluree Dici.Bi ergo iam obltgatue eft ad vná miffam tali Die no n obligée fe ncua obligattôe ad altâ.qt tlla noua obltgatto non effet ad iftam tâ Debttâ.g ad alta. q $ eft tnconueniene in l^ac eccKa.ig t cum ;5t 9 rôna«

^ bilie cófuetudo cft 9 anniuerfartaceiebtentur in p:o P2Ú0 ecclefi|0. ^ tco 9 aliquid pôt effe in fe rónabí le « tñ cum alio non ftat 9 abfolute poffet effe rónabí le tn fe. S ic abfolute rónabíle effet anntuerfartum l^c ftert fi poffit ftare CU5 otdinatíone iftiue ecciefie «p.tta

fíeret ficut tpfe iniídit qui ptocurat fic;vídelicet beat ptopttam mifiam:(ed quando non poteft ficiít tn cafu pofito tbi r alienabile cft anmuerfariu3 non i tfts ecclefia celebtaritvel fi cmnino facerdoe tftevelttíft^ anmuerfariumrectpere:« tamen confuetudmem fue ecclefie íeruare ptocuret mtffam p:op2iam pto^tftoDí« a ab altoíac(rdote.|£^t confimtlr videtef eíTe Dici dumoeecclefi|0Doiuiie quarummímftri Dcratione otdtnatiotue eccKfievelelecmoíYnatu5 receptarutn tam funt Dotantibue vel certíe perfonte obligatí ípe cialíteradtantumnumc^mtfiarum pto quanto tpíi fuíftclunc vcladcertum immenimfuflTagiotum.non entm videtur 9 taUe le licite pcffunt obligare ad mtf fae vel ad talutfuiTragia al^e foluenda.nifi intcndát ptocurare calía fpectaltter toluí per altee qui non funt lam totalíter obugati.C ^^tertio in tfto arttculopo teft Dtci 9 in cafu ptopoiito abfolute non fatifñt eccle fie:quta obligatie («mpleta fiue que fit mfoIídu5 qué do eft alta « alia ad tdem m ipecte. ipfa eíl ad aliud« f.Oe obli.]« 9ltud:ficutpater.ff.<Secueeft quando cftad ídem tn alibi. numero.vt quando plurtbue^cbligatienitiue ebltget l^ac fe^ta feria letunare.puta ip pcepto ecclefie. quta eft íeptz feria quattuotun¡po2um. «tterum qutaeft vigiliaapoftolitemnanda.«tterume)i;regula mea.3lilie cbugattonibue quta funt adidem numero facif tacto vno actu teiunandi.âecue autem eft fi ad ídem tn fpccte « ratto videtur.qt oblt gatte non eft ad tmpof fibile foluit quotcur.c^ autem íunt obligaitonee ad l^ocnuUipoteftfatitftcnnifi folttendo l^oc nonergo tenetur adaltud .áed quando funt pluree obltgatto nee ad tdem tn fpccte.pc teft fatilñeri cíe foluendo a« liud « aiiud. IñuiK autem tn cafu ptopofito eft alia « alia obltgatto completa « ad ídem th ípecte fecundum ad Dicendum mifiam.ergo fimplicuer non fattíAtmíS reddatDtftíncta.^£onhrmatur quia ad aliam obli« gationem erat altud « almd ep parte etue cu t ftt eblis> gatto aiUctene «induceneebUgantem:«ita vtdetur 9 Debeai effe obligatto ad aliud« aliud cotrefpódfe alteri « alteri tnductiuo.

A dargunientutn principale patee exDictie m lecunde articulo : quia vtrtue tacriftc^ non adequamrvalottetue quiconttneturinfacriftao: fed cotrefpondet alicui merito in ecclefia.non enam ade«> quatur merito pafftome d jttftì ficut Dtctuni eft mfe« rtue.Ucct pto tanto ad tllud pUis accedat pto quamo illam paiTionem fpectalius repntac.« ita virtute tlliue ipecialme Deumplacat«bonumtmpetratquantà ad meritum commune. âueftio.^^).

Ltímo quçritur • V trum po^‘ nene mundi eternitacem pofftt fuftmere a« jliquemcffe vntuerfaliter bene fottunatum^

____ iarguttur 9 fic.quiaponene mundieternttale no licgat motù:fed pomt.« p pñs nó negat natura 5*p(?.t.r.^t que eft pttnctptum motue:bena autem fottuna fecun dum pt^ilofopl^um in Itbte De bona fettuna eft finera nonenatura.ergo «e.|£Contra.penene mundieter Còm i. k . nitatemnegatDeumpoilealtqutdimmedtacetnfiuere « .^ .« ali« inanima0noftrae:ficutl;abetur.8.pl?Tñ€(mim q^im btquere. pefftbtie eft ptincipium eternum fcilicet oeum altquid agere in tnferiota nifi tn mediante cele.« mediante it le non poteft fteritnfiuenttam animam noftra. ergo nullam infUtennam poteft Deue caufare 6m tllam po fittonem.fed ponene bonam fettunam l?abet peñere Deum immediate m antmae noftrae tnfluere. vt ì}9* betur in tllo libello veriue lìnem.bene fettunatie non e^pedtc confiltart.l^abentenim ptinapiimitalequod eft meliue intelUau:« parum poft rattonieautf ptio«

XV.ctpítim non ratfo red alíqufd melíue : Qufd ergo erit mtlms íciemia -z tmcllrctu nifi Detis/virtus cmm m teUecrud eft o;ganu5: vuU ibi ejcpielTe iflí immedia« U niouentur a dco.

Q uxftio iíla vc patet per argum etú« 1. 1 ad oppofltum non querit Dequocun<B modo ponen; (< ^ la tó c doeterniratrm:iedp:eareDemodo ponendt pl^ilofo Oe mltiplt pl¿í:an fctUcctcum 1K10 ptmciptie pl^tlorcp^ipioprer ci mundo, que ponit mutiduin elTe etermim pofïït fiare aiiquem

CtTe Denc fouunanini.non potedautem aliquaru^po firionum compcti tbilttas vtdert vel repugnantta nift vtrat^ pofltio videatur. l^tc ergo pnnio videndum cfl oe pofttione poncntis aitquem cíTe bene fo}tunarG :<t fpectaUter tlu que tangttur m Itb.oe l9ona foztuna q Oicitur futile a rill. 't fecundo videndum cfl oe pofino ne Ijuiue tnundt eternuatis que l^abcrur e^.g. p i íl. « multi9 alg e locte.tertio patebtt tl cfl ínter iflae po» (inones repugnantta.

Quantum adprímum fufFícktiterpo teli fententia pt^iloicplji oe bona foituna ad Duo redu ci:pzmio an flc 'Quomodo flt.fccundo pzopter quid tl ue piopter caufam nt.^^zimi^m iflomm requint tria, tcilicci an fufoxiuna/iecundoan bona foztunavtertto

^ an aliquts flt bene foztunatudVC pzimo i^abetur íuccmcte ventas intnbus conciullonibue. pztma efl aiftrniatlua « communt conceptut pturtum confona. « calein pt}ilofopf?andi modum l^abuic cómuniter B rt

t.<,4 >u (lotelee:quiaiupponit>feniper commumcer concefía íicut patee ponene locum effe tmmobtlent. ftcut coni« muniter omnce conciptunt.Ucet inquircndo per ratto

4 .pl^Y^* videatur otlfictle.« ponendo teinpue elTc lúi nu» t.c.94>.i mero vbi quod etiam omnce communiter concipiunt iñi« fp^K*. bccc per ranonem aliqua arca I^KDifficultae occur«

rat:t tía in muirte que acapit àrtflotclee tanquam communiter concefra.l;oc modo poterat accipere tan $ communiter concelTum q altquid euenit a foztuna. ü&anifcílum efl cmm 9 agenti a pzopoílto aliquid euenu pzecer intenttonem:‘z tllud oicitur foztunatum fíuecffectuefoztuitue. eiue igiturvtíic cuententle foztuna cfl caufa. H ^ u a U e autem caufa ÍU pater. ip . fcOo'pl^tlli^ozum. vbipl^Uofopfíue oeclarat 9 efl caufa peracodcne cozum quecueniunc in mmozf parte actione agenne a pzopofiro. Secunda cons clufìo.^ foztuna non cfi aliqua cauta perfe Diíltncta a natura« tntelicctu rtuepzopofito.tnnno eadem vos lútae que refpectu effectue intenti cfl per fe caufa res f^ctu effectue nonmtenctotcíturclTc foztuna intens cum quidem cuenicapzopofito.« ideo caufatur volú« canc.nontntcmumcucnitpzeter piopofitum % ideo caufatur foitutte.falfa ed ergo pofltio paganozú tina ginantíumfoztunamcfíc quandam oeam cui ta n $ caufc per fe attribuunt eflfectue quoe videmue fozrui ce;euenirc.i: fozte ptopter iflum imcllcctum malu? pa ganozum repzei^ndit Suguflinue feipfum pzino re iraaa.ca.pztmo. "Aon mi^i tnqutt placet tortene aps pcUadefoztunamic.cat^oltci autem potiue OeOent talla atmbuere pzouidentie omine falte? generalucr. f £ 5Certta concludo efl:<p foztuna non efl caufa tota« lid.l^oc e(t nitrii dc eueitit a fo:tuna:quin etiam eue

¿i niat ab aliqua caufa per fe inccndétetu]cca tllud la. in tl;imeo.niI?Uleflcutu0 oztum non pzecefTÍc legitima caufa.«.5.oect.oet.cap.9 .otctt Bugufh.Cicero conce dtt nil^u fieri d caufa e f^ e n e non pzecedar.tl^oc ra clonabiUrcrconcenu..quiaquodnonefla fe nonpo# KfU^abereed'enid caufa effücienteit^ibirequtrimi- ali qua caufa per fe due incendene:quia fub mtentióe cau fa vDiuerfaUou0 cadunt pluree efectos: ftt» fUb ins

1C.C.SX,

£1

renrtone caufeptfme caduntcfnnee.fed quando M i cuiue effectue non apparet caufa |)Zc)citna per fe due lmcndens.tutK íUe otcitur effectue foztuitue vel fualie.« fic eíl inteiltgendum illud Sugudm i oe acf^a demictequeflionibuein.pzincipio.vbi oicitfoziádení l^tialiud tnrebue caítim vocamue nidcmae ratío fe cretaed.^tl^ancopimoncm tangit pl^lofopljue m iflo libello capitu.i.. autcm inqutt a foziuna ml tl otcendum efl fíen.fed noe alia e|:t(l<tecaufa pzopter non videre.i^oc efl quia i<on vtdanue eam foztunam annue effe caufam «c. jSccundum tn tila partícula quod eíl oe bona foztuna ejcphcarur tn vna concludo ne « ouplia Otftmctionc. Concludo que ctiainvidetur comnmniter concefía Iteceli, bonamfozcunam effe: mamfeflum entm e fl^ agenttalicuiapzopodto eue« nicpzeter tntenttonem aUquod bonum:? tta cum bos na foztuna oicatur bonue effectue foztuiiue.vel ma;> giepzopzie.luec imnue vdtatecaufa tatte cffcctuet «illaouo dne femutcemedcnonpoirunr.fcquirur gf Oona foztuna dc.t^ancomidoncm.q. vocie tu dgnifis cattone9 :puta bone foztune vt accipttur pzo caufa v t edectutangtr pf^tlofopt^uecapí.pzimocaulam fre^ quenter annue tpiam elTe.caufa aiutein alienum anoa mtne.caufa enim «cuiue ed'caufa aitud efl.í^ec ibi.^ Iteriue autem bonam foztunain otfhnguit pl^# lofopl^ue ouplicicer penes eain quibue cd l?oc penes effectue bone foztune.« cfl pzima otdtnctto tila foztu na bona cíl ini^is que non innoble cjctdunc. Ijocefi quozum non’fumue Domini, dcut c|:éplific3C nobile» bene foztunatum otamue:«toraliter cuitaliaejcidút quozumipfe non oommue efl.BUo modo bona fozcu na efl tn le que funt m iiobie.etenim cuipzeter cogi« tacionem fuam accident aliquod bonum operan Des ne foztunatum aimue.dne rattone emm i^abens tm* petum ad bonum:« i^ c adiptfcene oicitur benefoztu natue. velplamue tntendene vnum « m e^equendo adtpucene altud non mtencum « camenbonum:otck: cur in 1 ^ libere bonam foztuna?. C9^<ibiíltnctto bone foztune penee effectue videtur efle inillud quod efl pzopzte tal€.9 m tllud quod eíl communiter vel mí nue pzopzte talcnam pzopzte f ' na fortuna videtur ef fe tllozum que fum m potcdaic. noflra.dcut « abfolus ce foztuna. >z t oc flc intelligendo 9 Ucecfozruitum nÓ (ít per ie due pzimo in potcdate voluntatis iquia non euenit ep intencione efue.tamcn cfl in potedate cius per acadene « quad fecundarlo vt anne;;um per fe tn cento.refpectu autem tllozum quenec flc nec flc funt tnnoflraporeflate«pcrconrequene acadunt nobte noninquantum agentibuea pzopodco non efl pzcv pzie foztuna fed cafue íicucpater.z.pbtdco. 1C.c.ñ.«í

Alia eft diíUndlío bonç fortunç fecundum effectue fciUcetperfe «peraccidene. eff^ cnie per fe eft bonum lumere. effectue per accidens eíl malum nonfumcre.« íjec oiflinctto fepe tangítur cnlibzo.CÍCcrtiumin Ijac partícula faiicet oe bene foztunatoftatinquadam Díuidóe trimembzi.C l^íimum meinbzum:!nullue oídtur bene foztuna eue eo Ç feincl fibi bene accidie foztuite. ¿ Secuna ^ dummembzum.nuUue oiaturbenefozeízatue er boc ^ pzcdfe ç d b i femper foztuite bene accidit.quia due U telligatur de 9 cum omni pzopodto fuo annc]cum eíl aUqO bonú foztuttú:duefic ç cuicû<ç pzopodto fuo annejnim eíl aliqd foztuitum ipfum eft bonum: neua trum emm iftozum femper accidü dne miraculo foe® dalí. « Ijoc non folum intelligendo vmuerfaltterab folate verum^enam in tali aau : puta mtlitarf vel neagoctatftto:«Qoc fiue Oc bono euentudmiU :pucav& ctout vel lucro:flue OtdimUf.puta l2ocveliUo annejco

» i ^

i e

’ cafoalifer.^iRulloquiaemiilotammodomm Mees rc’ PQUof¿>pi2iidahquetnciTe b¿ne fottutiarum ficuc nccr^nopiobabíUe pcrruadet.C^^rtiuinmembtú

C^P‘9 ’ 9 ahquis auicurbcne fo»ú.»ue:quU (Tbi vt in plurb bus bene fouunate acadir.TndeStu BríftotcUm pti mo ef[?t.v(i3 Í2 rundonon f^ctt ver.(!c vnua actua ec fìnilUKr vnud eucntud cffcctu0 fottuiri non faát \io« mincin bici bene fottunacum Tcd quando acctdu ei vt tnplurtbu0.vndet>tc(cBri(lotr.ín Ub20.be bona fots tuna, ^nrtpicntee cpidcntee oirigunc muUa.t tdeo quando ijabene acticnea per fc intcntae ad quao piet ter eo:umtntentionc0 euenerunt vc tnpluribu0bos na: bieutirur bene fortunati :tl?oc patet ep commus ni fermone. vnde p;iino ri^otice vtdcmiie piopter bonae fottunaa benefouunatoe elecroe. j^cd eil ne

I& aUqui0vmucrralitcrbencfo}tunatu0:!?ocpoce(l bUs pliciter intelligi.vno modo vc cuiUbet intento ab eo per fe fít femper annepuni aliquid bonu3 per accidíi Tt in arre plantsndi t ranandi tc.BU o modo (icvt fit tali« 9 quandocun(^ efl annepum fibí aliquid foitui tum tUud fíe bonum.« aedo 9 neutro modo alíqui« biciturvnlucrfalírerbcne fottunarua fine miraculo fpcc(ali.quianullu0 potcílcfTequin in actione fua a« Iiji0caufl0conrtngenttbu6concurremiou0 pofTtt olí qutdmalum per accideno concurrere.qutain potefla te fua noned concurfuo aliarum cauiarum.fctiuet vt fodieii0 fodiat adbufonem vel ad íerpentem nift bc faceret cp miraculo concurfum caafanim fpeoalem adl?oc. fedvt tn piurtbuo poreH attqui« eíTebene fottunatua:« l?oc aliquando quantum ad bona (Imi» liaeoniuncta íimiiibu0 piopofíns.vi quando euenit viaotta coniuncta voluntati belUndt. BUquando quantum ad bifltmilia bona btfllmUibua {nopoíttia. BUquando econuerfo quantum ad oona oífTtmtlta II miltbud ptopoOcia:« ílc eíl pofTioile aliquem vt i plu ribu0 eíTe bene fottunatum:vt pata per cppertenna; C S e d in qutou9 cóíiílit bona fottuna/ Brtftoielc« btcit pumo rf^otice fue qp in buobua faucet tn alT&' quendo bonum pteterintentum:« fiigtcndo malum. vtfiquianonincíditinUtrones. btsftinguitur bona fortuna fecundum Bríílotelem in li.

^ be bona fottuna 9 k^tvec foituna bici tur rerpectu eo rum que in nobio funt: vt quando altquis intedit vnú per fe «aliud euenit. BUo modo refpcctu eotum que non funt inno(lrapoeellate:vt <$ aliquia fít nobiiis « puid?«r « wuca nafcatt! r «c.jEt ifla biflinctio fotm ne cft in fonunam piopti« bictam.(t minue ptoptie oí cram;que magia ot cit cafuo:qt non eft ab agente a jp pofíto:quianon cfítaUaeuentue inpoteflatenoilra. C S e d queell caufa efTendi bene fotmnatum/quod eft fecundum ptincípale tn ptimo articulo puncipalt. « l^ c bebona foHuna imptoptie bicra que non d l m p e d a t e noftra. I f 'Aon inuenio altquid mmnfecum in l^omine ptopter quod bebeat bici bene fotcunatus ífto modo, fed i^oe acciditfíbiep concurfu caufarum eptrinfecarwn que poreft efíe ep beo btíponente fe« cundum tl^ologoa:licet non fccundum Bnflotcle;. fícut fí aurum fít ibi.« aliquio mtenden 9 federe ipfu; inuentac:l?occftep concurfu caufarum epmínfecarum «non cft alia caufa:mfí quia tpfeeft magia bifpofít^ vt caufa vmuerfaiia mcueat ipfum adl^unc locum m agta$aU um .f[|Sedcaur3quarcad ptopofítum ilUua fequttur bonum:« non ad ptopofítum altenue. anftorelce tn libello be bona fottuna.ii^rtt caufam intrtnfecam quam btpit efíe tmpetum. C Scd -fí tu btcae tu qucri0 caufam vbt non d l caufa.dfcctue fot tuiru0nonl?abet caufam^ 9 notumfiiit anftotelt. 9 fícut illud quod etienit tn plunlwe: ^ b a caufam vt tn plunbue vnifo)nUtcr:iM 9 eueoir

í n p a u d o t t b u e t b t f f o i m i c e r I j a b t t r e d o d a d c a u f a m v n i f o t m i t e r a g e n t e m « p e r f e . C a u f a a m a n i n i r i n f e « c a « p t o p i m a l ^ u t u e e u e n m a f o t r u i t i f e c u n d u m B r i « 5 K o t c l c m i n p : e d i c t o l i b e l l o c f t i m p e t u e . b i c i t e n í ; f í e . i E f t e r g o b o n a f o t r u n a f i n e r a n o n e n a r u r a . b e n e f o t s t u n a m a e n i m c f t f í n e r a c i o n e I ? a b c n 0 i m p e t u m a d b o i . p b ¥ f í * n a . « Q e c ^ i p t f c e n e . I^ o c a u t e m c f t n a t u r e . i n a n i m a e n t m t n e f t t a l e n a t u r a q u o í m p e t u f e n i n u r f í n e r a n o d n e a d q u e v t i < p b e n e I j a b e b i n m e . i Ê i f t q u t e i n t e r r o * g e t a b o p e r a n t e q u a r e f í e f a c u . n d t i o i i i q u t c f e d p l a c e t n u l } ! f í m i l c p a t i e n e l ^ i e q u e a t ) e o a g u m u r . e t e n t m a b e o v c c t i f í n e r a n o n e i m p e t u m l ? a b e u i a d o p e r a n a l i q u i d . £ t v u l t b i c c r e ^ a l i q m I j J b e n t v e l i e a d q u o d i c q u i t u r b o n u m a l i q u o d p j e t c r i n t e n t u m e p i m p e - u « f í n e r a n o n e : « c a u l a I j u i u e t m p e t u e e f t n a t u r a . j B t I f t a m b i u e r f í t a t e m l ? o m i n u m a c c é p i t B n f t o t c l c e p e r ^ e n í ^ p a e p p e r i e n t i a m . 9 e n i m i f t c i m p e l i a t u r « t f t e n o n c u m t ü t l j e o l o a f i n e r a n o n e e í u e c u i i m p e l l u u r : l ? o c á c c i d i f : n o n p o c ■* m m * t e f t clT e r a n o . e r g o c a u f a e f t n a t u r a . f e d u l a b i f f c r c n t i a P * ? “ » b e v c l b i u e r n t M n o n p o n i t b i f i ^ n t u m i p e c i f i c a m m n a c c g n oc u r a ; f e d m d t u i d u a l e i n . q p o i i m a g e n e e p t r i n i e c ú v n i I z o c f o t m i f e r : a g e n e m o u e a t i f t u d a d b o n u m « n o n a l i u j : f t w u . « u i d e m r a ( i o n i e e p i f t e n t e e : n o n p o t e f t e f í e m f i p j o « p t e r a l i q u i d i n n - m i c c u m í n v n o q u o d n o n e f t m a l i o . l ? o c a u t c m n o n p o t e f t e f í e r a n o v t b t c t u m e f t : u e c a l i » q u i d c o n i e q u e n e f p e c i e m r q u i a i | : u d v m f o t m i r e r c u i a l i o e t i n d i , e r g o a l i q u i d p c r a n e n e a d i n d i u i a u u m . q d a u c e m n o n r i t r d n o : p a t c c q u i a v b i p l u r i m u e t m e l l e s c t u e « r a t i o i b i m t n i m a f o t t u n a v b i a u t c m p l u r i m a f o t t u n a I b i i n t n i m u a m t c U e c t u » f e c u n d u m Bnftore © c b o n a l e m . n e c e i i a m v o l u n t a e : q u í 8 f i m i l i e p o t e f t e l l e a c t » v o l u n t a n a m v t r o q ^ : « t a m e n v n u 0 a l í e q u t c u r a f e c t u m f o t t u i t u m : « a l i u e n o n a f l e q u i t u r . e r g o t í l n d i n s t n n f e c u m eft i m p c r u a a n a t u r a p t o u e n i e n e . i d e o b i c i t ^ b e n e f o t t u n a t u m b e n e n a n i m . q u i a t n e o e f t b i f p o f í t í o q u a a f u p e n o t e m o t o t e i m p e l l i c u r a d p t o p o f í c a : f e c ú d u m q u e e u e n i u n t f t b i c o m m o d a . C S e d i l l a b t f p o f í t i o n a t u r a l i0 c f t n e b i f p o f i t i o cp p a n e a n i m e v e l cotí p o t i 0. C 1f t e f p o n d e o . f i B n f t o t e l e a i n t e l l e p i t ^ a n i a m e b t f i ^ r u n t 6m g r a d u 0 n a t u r a l e e m n o b i l i t a t e « g f e c n o n e t û c tit b i c f d u m q> a n i m a n o b i t i o t i ^ b e r e t t a i e i p e t u m f í c u t b t u t u m n o m l i u e l ^ a b e t n ^ b i i i o t e m e f t i « m a t i o n e m : « n o b t l i o t e m t n f t u i c m m n a t u r a l e m a d a f « f e q u e n d u m c o m m o i i u m m a i u 8: i c d n o n a e d o B r i s f t o t e l a n f í e i n t e l I c p i f T e i c i l i c a q » l i l e ^ i m p e n i o f e q u a f a l i q u e m c p n o b i l i t a t e d n m i e . q u i a b i c i t v b i m i n i m u e i n t e l l e c t u o i b i i n a p i m a f o t t u n a . v n d c b i c i r q » t a l c m n o n e p p e d t r c o n f i i i a r i . n o n e r g o l? o c c o n u e n u m r e l l e s a u i c p t u a p e r f c ' - i i o n c : i e d q u i a I j a b c t n o b t l i o t e m i m p e l l c n r e m f í c u t n a u i e m a l e r e g i i j i í i e m e l i u e f r c q u c « t e r n a u i g a r . t e d n o n p : o p t e r í a p í a m : f e d c i u i a b a b e t b o n u m g u b e m a t o t e m . ^ n c o t p o t e a g o i f t a b i f p o f i s l i o c f t c o n f e q u e n e c ^ m p i c p i o n c m b c r a m t n á c a m .C S e d dlbuintatioquanter narura eft caufa ¡fliua Impuiíue ad volencium aliquid ad quod fcquatur c5 mvdum pteter inrennonem opcraníe:fí fícut grauu tae eft caufa befcenlue oeotfum tn graui. tunc enim fottuirumnondTerafotruna:quta narura eft altqua ^ ^ f í t i o tnclináe ad J?oc Ij non fuffictenter motiua.C Jtem ptobo 9 omnta efFcnt a fottuna;fí cp Ijoc oí catur qute benef>.)trúatue:qt l?abct bifprfícioni qua ínipcllitur ad voiidum aliquid ad qb fequaf commo dum fíne ranone« cófílu>:qttn acnbue fumatile cós filíane nccptiueconfilia'urnecconfidcranepti’ íó ; I t b e bob ílderattaliter efíet ptcceiru6 mmnitum .ínptimíe& fottüa n$ acnbue nonl?abemrimpuUu0 a ranone cogente ad lôgeafîne eliciendum talee acfue.ergo eUciumur fíne rattone « a natura:« caite oicitur fotf una.ergo « í . | f 5 rctn tu wcia 9 abquia feabet impetum fíne ratione. C C o »

X X L Fo.LX .tra.non ed bona f otmna flne sctu votuntdtte.q} fois tun4 cñ etfMCU0 conim^ena confequcns effeciu agen ti0 d ptopofito.nunc dût sctus volutatid eft ct'u ot>3 lectum oitenluin a ranone.ergo tsiis impuiluB ad vo leiiduni non eft Tine ranone. tem ft natura tinpei Ut auquein ad volendum x nuu ró;ergo non euet to;« tuna quod euemcfed calu8;quia iec cft oiiferentu i

oraier. ttr fo tunatnt catum fim ptf. H'Olerpondeo.puma ratio vadu ad t?oc 9 ptima inuiiectto tu fo»utta.t ft

. lequaturabqmdboiiumtcvnueniens Diceretur quid Híe.qu, tf » pgp ga,„ fo;ruimtu0. Hondeo igiiur % Dico $ ëin q.ro. Q vnu0.Docio» e;cponu pljiioiopijum i piedicto iiücl

^ lo:vtdeturveUeçpp2imd mteüecno fíue voUtio ftt d Deo mouente intciuctum x voUmtatcm non per ofti? fíonem obtecti:« oicu ptedtous Dixtoj <g lec eft fen? tentia Bnfet oe caiu DtaboU.c.ir qui Duu 9 angelus non Í2aDuicp:unumactúa fe.tLSed credo Q> aDuit pnmum acium a le Ucut fecunaum:Ucct volumatem í atmtt a Deo.ad aaum enim volendi non reqmnf níe u voluntas z intellecms ptcums oftendens ooiectú» t per^p5 folutioad rattonem luam. |£Contra.íl angelus l aDuu ptmuiin actü volendi a ie:aut aDua volendo:« íic eft p;ocelTus in iníinítum ; aut non vos lendo quodeftinconuemls.|£iftjí.DU09 l abendo tnteliectum oftendentem obitctmn: t abendo voiú tatem p:ius nacura.ftmul tñ lépote Ijabuit vcile.3 u coergo 9 tftaconclufto eft concedenda quo ad aliqd (ic5 p:miám tnrellecttonem non eflc a rattone:ied quo aaali^a a cam:mteiugcns non ptuts inteliigendo U teUigu.puma ergo tteUecito nó cft a ratione oftendé teootecium p;ius.crgo efta calu quodammodo ím Sug.U.3.Dc Uoc.arbi.non eft m poteftate noUra quin

21 viiis tangainur.T ideo tUud eft rottuuum j caluaie. tQ j&t ft 4(guas.ptima itellectto 11 ñt fouuitaomnia piia erunt fuUuica.lDico 9 nó ieqmmr:q} aoitap;b ma inteUecttonet voUttonepotctt aUquis ratioanari be agendis iz ita que lequunf ilUm Delioerauoné no crunt rouutca;ícaa ratione Deiibcranfe.|[ i$ed ft ras pttme inreUectiones funt ne fímpuater l ottuue ^tcendum 9 nó:quia luntab obteats fottms moul tu)us 6m fantaimata magia tmpKiìià ceifantibus un pedimentis:'! ftc p;ima inieUeaio l;5 c¿uiam natura lem motiuam in nobia. quia tan ten non eft a ratione Deliberarne non eft tinpuial>Uis ( ouuui mft tn tcrpte taime: quta i poteftate t Diiums ruu facere obtcctum fouius mouen«» ep frequeníi coiifideraiionee qua fou US ípiunaF fantafina tale i memottaj. j per pi'ia fouws mouet z ptiue cciTantcímpcdimenro* p«tma ergo imeiieaio no eft in poteftate noftra.fed puma m * dnteremia qua potett qui9 ic oetermiturc aa votSdú vel non voUndum l )c cft a volúntate non ab inteUe ctu.quia mtellectus ab obteao naturaluer mouetur.i Ideo ft volutas naturaUter moueretur ab tiiteUeau naturaliter moto;volunt38naliter moueretur : z fic Ijomo elTet vnum bonum btutum.volütas iguur non mouef neceflUate naturaU.ied ijabtta p:ia intelleaío ne in poteftate ems eft conuertere iiuetlectum ad con ftderandum t oc vel tUud.t l ocvci tllud velie vel noi le.« ftc pziavoUtto orno é a nobts nec é tta a caíu ftcut puma tntellectio. C fecundum Dicendum 9 Sri dóteles vtdctur bict.re tn lU);o p2ediao 9 lUe ímpet* vet tmpulfus ad veUe altqmd ad 9 cófequif comino? dum non ed ftc a ratióe 9 talts fctat fíe reddere rano nemqoare l^oefaat.DKendum ergo 9 lUudvelle ts aratione odendente obiectum volitumifed non a ros neconfíUameoftdemecauIun quare \ oi facit Dtduk: oe.fed I20C l abet ab unpetu. C tertuim bictdum 9 Ucet natura fít mediata cauta lUtus eucmue fottut tt Don tft immedMta:f<d volutas vnú mtendfe 1$ ftt

— ^ w

altud eueníens p«ter íiiicntum quod bícitur foituna nó cafus. T Bed oe caufa trmfeca ijuiufmodt eui ^ fotiuitiim Bridt vtdetur Dicendum natura nó ed caufa eius: quia natura eft Determinau ad vnum faltan vmtate eiufdem otdints t connejcionts euens tus autem íottuttt nonvtdentur líbete comie/tto» nem ncc (udinationéad alta.crgo natura nóed caus »iUttictenstcompletiuaeuitus fouuin* ^tem tune tequereturcp rottuna eflet caufa per fe.^;ütem imllus Dicttur bene fotrunat : quta tmpeUiiur ad vo lendum aliquid ad quod confequitur botms nifí tllud bo ^m adipticatur.ied ilUid bonum adipua non po«s teft mft caule imennedic concurrát ad i?oc cum ergo natura non poteft efle caufa fufficteiie Ijuius concur« fus natura non fufPicit.ldeo fequtf 9 eft altqua caufa pnníeM eoniungens. C S e d q fít illa caufa eptrin íeca Pin Briilotelem. |£d ue celum vcl imelligentia mouaia celum mediante celo vel Deus ipjc immi-dia te mouens. C 12>icidum ft ntiju ftt ctfeaua fottui? tus mil tUud act quodcauíalitas cell poteft (eept(ú9 re tunc non eft neceftartum caufam inquirere nirt ce? lum z mouis celum.! Ijoc vtdetur ptobabUe: quta ni l;U fottuuum vtdef tn omine nifí UUid ad quod cau falttas ceu le entendit mediate vel immediate. Bed pumum non credo efle vcrum;qwa aliquid cft tu bos ^ mme ad quod cauiabtas celi non poteft fe ejaendcre ftoM tíl vo(uio.mfiocc3ftonaluer mouendo appetitft fenfuuium cutus mcltnauonem apta eftvoluntas incUnari:ccium ergo quia non poteft voUttonem atti geremec etiam caufas ad etus caufationem comune gerc;ideo aUquid eft m tjominead quod ceU caulali' tw non poteft atttngere.|Bt ft Diccretur;t foue veru5 eit:«p imuus edcctua fottmius eft in volúntate ■* con iunaus voiuiom per acadens: fed tantum caufautas ceu ad 0« alta fe q;rendit : z ftc non opj aUa caufam e;:t rin tecam poneré nul cclû z intelUgenuà mouenti celu t DCÛ mouêtc mcdtate.ua 9 fí Snd. vuief Dices req» taie puticipmm fít Deusioeoct giolart verum cft mediate. Bi autctti auquis effectus foituiiue po tt natttr tn wmiuate cum celum non i ' ittales ef ctû attingere nec caulas adcaufandum ipfum comunge« r^necauqua itueUigciuia creata:tûc opottet aliquos effeaus fMiuiios m Deuiu reducere : qui omma ptoa utdet z coiungitcaufas médias ad effcaus talcs fot tuuos cau(anaos.|£Bedquomodo^cpotedcons cotdarecump;mapt)8 Briftotclis. qui non vtdctur *î«'*'*i.me ponere aliquod nouuin immediate efic a Dco# vnde w-'ï.aubi. ipic ponens mundum etonum non pofuit motum po tuiUe eiTc nouuin niii 6m partes: tta 9 totus non pos tuit effe nouus. £t tfta conclnfio poied t>epciidcre a tribus pimcipqs.pjimo ptopter immutabiluatan ôn ap :qula piimum «ft omnmo immurabile. ideo nuh luin motum nec mooUe poteft immediate be nouo o4uccre.qmaalwcrfeljabcretnunc0 p;iu6. irBed non creao 9 »rguat fblum ejc immutaotUratcagltts tmmo opottet addere aliquid c;e parte effectu»:flx o» agais immurabile non potcft immediate caufare au quid nouum altenus ratiots.quia aUter cótradiceret ltbifpft;quia ueUigltta ommno tmmutabUfs §ro eum cautat nouam partem motus:ncc pioptcr boc eft mutabUi6;necadQuctiiiftctt:rcdopou5adderc fic.aalff ommno immutabile nópoteft caufare immediate aU quid nouum altenus ratiois nulla pofíta biuerfítate Ml mediis caufís actiuis vcl reccpnms. aUter nó ba- beret ptopoiiiio SnftoteUs verttatem.ft em caufe ¿ termedie actme ftnt Diuerfe oifpofítióts in aafdo vd palliue Duierfe Difpofítióis tn recipildo.poteft efli Df uerutas eiîfectuujtoato 9 in caufa puma nuUa ftt mu WWU»g vd nouitte aiiquo nwdo. è ©icem»0 er#

Q u o d l h

^o^in Br(flo tclem sgena omnmo immuUbUe n$ Ijaaens caufas mediae actiuae vel recepnuas omer leoiiporuionienoiipoteftcaulareauqmd nouumal tenus rauoiii0:(ed aliqua illariHn condtttonuin oe(i cicn:e non t^iDcbimue ËmBnÎtote. vndeconcludds I U U & adqudni uoutcatem tn dco. |£S»tcendum ergo 9 non contradtctt Abi in libello tK oone foiîuna.t.S»

9 siu)ui volum (ibi impcncre: quia fi 0in pti mam vtam futhciat omnem effectiHii foztuttum reûK cere I t i celuiu t;o<nonponU altquam nouttaremvel muiaoUitaiem tn oeo:quu non caufat ocue etfectus fouuuod oe nouo nifi mediante celo:? I oc non eft cd tra eum.Datoeiiamëm alta; vtam $opo:teatali40 effectus fo»(uUos non vos reducere immediate m oe um;aûl2ucncn contradtat fibqpfl.quucertumfuit ^nlloielem 6in fua punctpta poimfTe ammam intel« Icctmumelie aocoimmcdUte.iftd attingere po

MS’, beata, telt ratto naturalis cumfitimmoitaiis.-z tta aliquid vTx.t>ege nouum potelt immediate efTe a oeo:« tamen non con ne.8Ûtc.3 (radiar Abiëni fua pimctpu. ^ Q c á quomodo

cfl lìocpolìibiu/oiccndum 9 immuiaoilttas agentis (jcctudcndo caulas actiuasitucrmedias vel reccpti« uas conciuditur 6m Bn(lotelein.<p non pollU liert alt quid nouum altertus rationis. Ted ft vna conditio oe fecerit.i.quando caule intermedie actmevel paillue tMueriimudc fe l^abent tncauiando potcfl cauiarcoe nouo aUqutd aiterius rattonis.ioi cttam ctfcctus cau fandus rueiutdemrationts potefl ocus ipfum cauia reanunedtatcnuUa pofita nouttateinct:) p:op;erot« uerfttaretn caularum reccpnuaruin : ftcut fol imedu» te loluu guttcm i coagulai Utiumniulta pofita nouts tatctn eo:ita 6m Briftoielem l2occo;poKo;gam3ato 6CUS necelTuate imnmtabilttaiis caufat l^anc anima1 p;uis non:quia materia non erai ot]porita:rtcui ncc foi cautai aliuin t alium radium tnaere «in aqua:m> ft pK>pter oiuerfitatem reapieimum. ftc m ptopolito Ocus uifluic vnifoimiter inquodltbcc inquantumpo« ted 6ii) Bnflotelem.': quiaifle efl oifpofltusuile non loeo Dcue impeliti tftum ad tale p;opofltu3:ad quod contequuur ci-mmodum. ilium autem nontmpeiitt. quia non inueti^^meooitpofitionem illam quamoi^ |[imu0 p:ius.*t itapcfttio îinftoteli« oebona fottus na ftat cum pofittone fua.g.pljvfi. fciUcet oeus non poteft caufare nouum munduni vel nouum celum v f

^ nouum motunt §in I uam totalicateiu. ^ S e d lecuti ^ dum ftdcm 7 veruatein Otcenduin eft $ oeus l^abene

p;ouidenuam gi.ncr9lem xk omnibus rcgu r ce 6in ig natcluntregi-6in $oicif.7 .occmi.ca.$o. Steccare« Quas condtdu ?c.camcn pmer iftam gcncralein p;o:: uidentiam l^abet p:ouulen : iam ipectalcm cp quada; (Icctionc 6m quam ptoutdet vntcui(Ç Ijominum 6in menta pteícntia vcl fiitura t occulta nobis.tamen tl bt ptetcntia.quia eius ludicia iufta funt Temper U'c3 oc

^ ^ cultauta Ç aliquando aducrfitas plus pioftcit $ p* ^ :o ia . 4 -* fperuas 6m ;i6 ociium.^.oc confola.ua ç Ucet pona

mus aiiqucm bene fouunatum : tamen cp ijoc niljU nouum ponimua tn oco;vt Dicmm eft : t ftc patet a4 rationes.

CExpIiciunt Quçftiones Quodlibecales.

Additiones CSequùcutadditiones cum fpecifica tione foliorum columnarum delinca/ rum ad quas addifolenc

C Ad prímú dici poceftìj? effennain/' c l u d i t ( . t a m p c r f c c t i o n e i ÿ D i u m â v n t t l u c f t d e n t t c c : c o L f o n Ì i U c e i ; n o n f o ; m a l i t c r c o i n p i e l j e n d a t o m n c 0 p e r f e c t t o u n c a m w n e s o t u i n a s : ? t ic i n t e U t g e n d u m c f t D i c t ù m © a m . v t p a t e t i n . t . D i . 8 q ^ p t t n c i p a i i c i r c a f t i i e m q u e l h o n i s . s t e c t t o n e s t l i e c i t i l i n i i d e n n c e e f T e n t t a t a n i c n D t f t t n c t e f u n i cp n a t u r a r e i ? f o t m a U i e r . C B d c o n A r m a t t o n é D e B n i e f . p ? p a m e r ( p e f T e n i i a e t t v m t t u e % i d e n t t c e o m m s p c r r e c t i o i u o n t a m é f o t m a Ì t t e r « e ] c n a t u r a r c i , v n d e i l e ; q u e i i o e t p e r f e c t t o f l m p U c t t e r f i t f o z m a t i i e r i n H n u a : n o c a r n è r a d t c o U t e r c u i u t m o d i e f t e f T e n t i a e t e j c t l l e n c i a D e i . | £ B d f e c u n d u m D i c i p o r e f t ( p e f T e n t i a « e i u s q c t f t c n t u i n c r c a t u r t s le l^ a b e n c f t c u t q u t d i t a s « m o d u s . i d e o o i f t i n g u u n f . ^ n D i u i n t s a u t e i n cpiñie t u t e f t o e c o n j i e p t u e i l e n t t e t p K d t c a i u r t n p . i m o m o ^ d o D i c c n d t p e r te f i c ç p i o p o f i t i o t l l a p e r fe e f t p t i m a « i i i m i e d t a t a a d q u a m c m n e s a U e r e t o l u u n t u r ; v t p 5 t n . i . o u i . q . i . i i ^ u e r e i n . 4 * . 4 ^ . D . q . 3 . ? . i . r c p o u a t i o n ù O i . + j . q . i . ' ï D i . t . B t e . i . q . i . ' i i n f r a . q .5. a r t i c u .5. ì , z . D i . i q . i . p m r a a d p i v ^ i i t u n i t ^ a r u m o b i e c t t o n u m .

i f t a i c n t e n i u p o t e f t a d d u c i i ^ t l a r i u s . i £ . D e a d d t f i o t r u c . p e . q u i l o q u e s a d p a t r e m a i r . ^ e r f c c t t D e i q u i e t a d f f n H o * v u r u u i u t u u m « t a p i c n t t a i v i r t u s e f t a b i o l u t a g e n e s r a t i o e f t v t i n i e p a r a b i l K c r a t e f î t t e m e q u i i n b t a e t e r - ^ ( d e f to< n a r u m ^ p p t t e t a t u m t u a r u m n o m t n i b u s : e ] c t e n a t 9 e f t ^ c c t u e . l A i t ^ i i a u t c m o e i f i U u s p n a t t u u a t c m a c c e p t t ' q u o d D i c a i r e t p e c t u j a d c j c t r a . | ] ¡ ^ t e m f e c û d o : ^ ; e o a e m m e d i o p o t e f t a r g u ì a c c e p t a p i o m a i o z t e jc r r e m t s t a t e i j o ^ e f t q u o d r e l a t t o r a t i o n i s : v t f u m a u » i f t a ; ^ f c a i o f i m p u c i t c r n o n i n c l u d i t r e l a n o n e m r a t i ó t s m i n o i q u e p t m s ; ? f c q u u u r c ó c U i f t o ^ a l t q u o d e l T e n t i a l e n ò m a u d i t r e l a t i o n e m r a t i ô i s : o m n i 6 a u t a n r e f p e c t u s D e i a d c r e a t u r a m e i l r a t i ó i s mu^H^P f e c u n d a q u e f t i o e o i d t i i a r t a o e r e l p e c i u a d e jc t r a e f t . q . g . t n f i - a . v e i . l . D i .30. p ; i m t . e r g o a l i q u o d e f r e m i a l e n ó i n c l u d i t r c i p e a u n i a d c ] t t r a . j & a i o t e m i f t a m D e r e t p c a u ^ o o f i c u t p : i m a m o c r e f p e c t u a d é j c t r a : q u i a r e i a r t ó t r a t i o n t s r e p u g n a i p c r f e c i t o f l m p t i c i r e r : q : e f t e n s D i m m u t u m m u m s i ^ a u S s o e e n m a t e ^ q u o d c ù q $ r e a l e : q u i a t m i n c ó f i d e r a t t o c i n t e U e c t u s e f t i^àbie f u u m e f f e . ¿ ^ t c i H t t t r t i o c j c e o d e m m e d i o p o c c f t a r g u t a c c i p t ë

» 00 p t o m a i o t i e ^ t r e m i t a t e r e l a t t o n e m i c o m m u n i Tic p e r f e c t t o f t m p U c i t e r n ò e f t r e l a t t o a l i q u a n e c i n c l u d t c p e r f e r e l à c t o n e m a U q u a m : v l t r a v t p i i u s . i;»cc m a i o : p ; o b a t u r . q u t a r e l a t i o o t i g i n i s n ó e f t p e r f e c t t o f l m p ú c u e r . f i t a m e n a l i q u a r e l a t i o e t f e t p e r r e c t t o f t m p l i c t c e r m a j c t m e D c i U a v i d e r e r u r . r a t i o n e s q u ep ; o c c d ú i e ) c e o d e m m e d i o p o t e f t f l c r e f p ó d c n ^ a u é e f t d t c e r e a l t q u i d e f f e p e r f e c t i o n e m i i m p U c i t e r : « a l t Ö a U q u i d ciT e p e r f e c t t ó i s f i m p l i c i t e r . p t t m u m i m p o ; t a t ^ i l l u d e f T c n t i a i u e r f t u e q u i d i t a t m c f t t p e r f e c t t o f t n i ? p U c t t e r : f e c ù d u m t m p o t t a t n ó çg e f f e n t i a k t e r f i t , p e r f e < t i o : f e d ^ o m n c t a U D c n o m i a t i u e f o U p e r f e c n ó i í l m p U c i t e r c ó u e n i a t . | £ ; ^ p f u m e r g o p e r f e c t i ó i s f t m p U s a < l .v l i i } í > ^ c i t e r e f t q u a m r e q u i r u i i U o . o e q u o p t e d i c a f D e n o m b n a t i u e ; « q u a o f t é d i t f t b i ; i n e f T e : v t p o t e q u a i n v n i u c r r a U t e r c ó f c q u i t u r .1 t ic e f t p e r f e r t i o t s f t t n p U c i t e r t n ' p U : : o m o d o . f . p t e e j c í g e n d o : o f t í d e n d o f í u e m a n i f i : f t á d o : « p ö f e c i t o n e m f t m p U c u e r c ó í e q u S d o . f î ^ S ^ ô l l m U i t r r c | ; p o n a t u r t U u d B n f e r . f t c i n q u o l i b e t e l t m e l i u s i p ' »^ n o n t p f u m : q t I j o c v e r u m c f t t n t e U i g é d o D e p r e d i c a n o n e b c n o m i n a t t u a : « p ; c e j c i g i d o : o f t 2 d e n d o t c ó T c ^

!

Addícíones« F o x x r .q i i c t i d o v e l í H q u o d U b e e e í l i n e U u d í p í l i m $ n o n i p m q u e t n a d m o d u m eíTe í p f u m o e n o m i n a t i u e p o m r i l t u d e i î e l î t n p U c i t c r p e r f e c t u m m o n q m d e i t i f i c u t a U q m d e f í e a l b u m p o n i t í d e m e é c o l o 2 a t u i n . f e d H c u t a l t q u t d e íT e a l b u m v e l c o l o t a m m p o n i t t d a n e í f e f u p c r f i c t a e ( u m v n d e í i i n a l i q u o n o n e i l m e l i u e t p f u m e íT e f u p e r f í a a t u m : n e c p e r p f e q u f o e r i t n i e l t u e i p f u m e i í e a l D ú * ¿ Ó l í m i U t e r e p p o n a t u r o i c c u ; B u s - o e p i e f e r á i ^ u e a u t e m f î t i n r e n c i o B n 6 . q u e r e . c . i 7 . v O i a i t . £ o d é m o 9 d o f v n a p f í d e r a t i ó e e í l q u t c q u t d e f l « o m n i a i l l a n o s m i n a í d e m f t g n i f t c s n t . i ñ o m i n a i n $ o e q u i b u e l o c u « r u e e l i p n u s . b o n u e i u R u e t c . m d a t u r ptt»r a i i o n c i n . q u i a c o c l u d ú q u o d c ú i ^ e l T e n t t a l e e íT e a d f e q u i a q u o d c ú c ^ i l l o i u m e t l p e r f e a i ó i e í i m p l t c i t e r : f e d t t l u d i l l a t u m e í l t = ia lfu m :v c p a t e t í n e p e m p l i e B n f e l . « a u g . q u i a B u g u í l i n u e p o n i t p o t e n t i l T i m ú i u d i f í i m í í « B n r e f . p o m t o m n i p o c e m e m l u f l u m t & t t a m e n i d a o i c u n t r c f p e c t u m a d e p t r a .

^ a l i q u i d p o í r t t i c f í e i n r c e p n a t u r a r e í . I5 a d f o « ? . j i u g , o i f l ^ n i t i o v e l p a r e o i f f i n i n o n í e n o n f i t a a u c o m c o I . i . U n .15 p j g f Q i n |> g ;f e d t i f t i n t e l l e c t u c o n f t d e r a n t e : t f t i l l u d q O

i n t e U i0« u r p e r o i i í i n u i o n e m v c l p a r t e m o t i f i n t t i o n i e f í c u t f i g n i f t c a t ú p e r i p m H g n ú n e c e f l e r t o e d t n r e a c t u f i I l l u d q u o d í t e l t i 0 i t p e r o t ñ i n u u m f t t i n r e a c t u .

« . i , i t f l i p p a r r e e l T e n t t e a r g u i t u r f í c . q u i c q u t d p e r f e í c l u u n « i 5, j j j e j f e n i i a o i u m a e f t m o e o c p n a t u r a r e í ; « p e r

c o n f e q u e n e f i n e r e f p e c t u a d e p t r a l i n t e U e c t u a l t t a e ’ e d l2u i u f m o d i . e r g o « c .

^Arfi í u p o t e f t f o í m a r í r a t i o . n u U a p o t e n t i a I j a b e tÍ J a : , r “ l u u m p í i m m n e l T c p e r o p e r a t i o t i e m t u a m . I j o c p a t e t » » » » . « . r o . j ^ f e : q u i a n í l ^ i l f e i p f u m p i o d u a t a d e í T e v t f i t . i . o e t r i .

* n e c p e r c o n f e q u e n e a l i q u a p o t e n t i a p e r o p e r a t i o n e j < i u e e f t a b i p f a a c c t p i t f u u m e f l e p ; i m u m : i e d o m n e i i i i e U i 0c r e e d o p e r a r i o i n t e l l e c t u e v t t n t c l l e a u e . e r s o í t e l l e c t u e v i i n t e l l e c t u e n o n i j a b e t p t i m u t n e fl'e l u o e o p e r o p e r a t i o n e m f u a m : ( e d q u t c q u i d i r d ^ m o e o p e r c ó p a r a t i o n e m a d e p t r a m q u a n i u m t ^ u m i m o d t l ^ a D ; fu:> u m e fl'e p e r i n t e l l e c t u e o p e r a t i o n e m f t n e i n t e U e c t t o n e q u t a e fl'e e i u e c o n f t d i t í n c o n f t d e r a n O e i m e u e c t u e : c ú f u e fl'e r e l s t i o n i e e r g o t c .

3 d f b 10 C £ < ^ ” ^ ‘' ^ ^ t u > ' . v n a r t m t l i t u d o n o n c f t n i n a d v n u 5 <0.1 l i t i , f í t e r m t n u m : i j a b i t u d o i g i t u r f u u i t i t u d o n ó e d a d f u O s

^ ' d a m t a m l 2a t ) u u d o : c u $ ( l t l ? a b u u d o a d o p p i : > f i i u m . f . a d f l m i l e . l H e ( Ç c d f u n d a i n c n i u m r e l a t i o n i d : e t u e : q ; a l b e d o c d ^ e n e a b f o i u t u m / « f i i n i l i r u d o e d r c t d t i o .

B d d í f í o . C B d u e r t e : q u t a D o c t o ; n o n l o l u i t o u o v U t i n a a r g u a d f o . i o . m e n t a , f . f e p t u m « f e p t i m u m f a c t ^ i n p u n c i p i o t c r t t | c o . i l i n Í ^ a m c u l í . C a d p u m ú i g u u r D K t p o t c t t : ^ l i c e c H u i s

^ c e n . l j o c p o í u 0 r i t . 9 . r u e m e t 3 . c . + . i . c c l u m c i l e a n i m a s t u m u a m é S n f t o . n O ^ p o t u i t . f l i t f t o i c a t u r S r i f t .

i n o e c e l o « m ú d o . « . i i . m e t a . v i d c a f I j o c o « c r e v e l a l t b i . i l ^ T f t c f p o n d c t u r g » a m m a o u p l c p o f F i c i u m I}? : v t p a t e t f e c u n d o D e a m m a . f . m o u e n d i « i n f o i m a n d i . O e p u m o o i c i t B r t d o . q u o d c f t q u a m m t e l l i g t m u e z f e n t i m u e z m o u e m u r : « 6m ^ a n c v l t t m a m p i o p u e t a s t e m c e l i o i c i p o f l 'u n t y f l 'e a n i n u i i ; « A c a n g c U f u n t f o t * m e c e l i m o n m f o j m a n t e e s f e d m o u é i e e . C B d a l t u d p e r Id em o t e o : v t p a t e t i n . o t f t . g . Q ’ a n g e l u s p o r e d a & f u m e r e c o i p u e z v n i r i i l l i v t m o t o i n > a i i t m o b i l i : n ó a u t e m 4> e r m f o z m a t i o n e m v r p a t e t o e m u l t t e a n g e l i e « b o n t e z m a l t e , v b i . é . m f e c u n d o zc,| £ B d p u m u m o t c t t u r o i f t m g u e n d o O e v o l u n t a t e : q ;

3 d d í t i o . a u t v i a c o t c o ^ o f c e r e p o t e f t v o l ú t a t e m o e i i c ó c e p t u a d f t n S c o • c ó f u f o : « f í e c ó c e d t t u r ^ e p p u r t e n a r u r a l t b u e c o g n ol . f o . 33. f ^ e p o t e f t e f T e t b i v o l ú t a t e 5p c r f e c t i f l ' i m a m « í ñ i l i t á

f e d n e g a t u r v t f t c e fl'e m e d i u m 4> p t e r q u i d . a d O c m o n f l r a n d u m o e u m e fl'e o m n i p o t f t c m : q t ü p 5 m e d i u m c o g n o f d o i f t i n a c . B u t v i a t o t p o t e f t p u n e n a t u r a l i ; b u e c o g n o f c r r e çio f t o m t f t o v o l ü M c e t n o u i m a m c ô

ceptu biftfcto»« ffto m â n e g a t u r .C ^ < t i*^cüdum m a to ; polTet n egari«qu ia o a tu r id â t ia . iH am id e . en e e li verum >ene e d bonu m .m n t v e re « neceflarte p;opoft¡9 n o n c e « eprrem a Ijab eu t c ô c e p tu e fîm ppU citer fm» p U c e e :q u ia ta m e n e ;(Ç v e rû « b o n û non l^abeücôce« p ru e reiolubile9 :m a u o e concept^ p u o ;e e :« tñ fune o e m ó d ra u tle e p e r p u m sm p afl'ton em entie .p uta p er vnum tà(H p e r m e a iu in p ;o p te r q u id m in o ; ta m i v e re n e g a tu r q u ia ftm pUctter fa i f a : q u ia eflentia Dtuina « queliber p o ftn u a pafl'io o e o e o : l^abet c o n cep tu ; re fo lubU em m p ;io ;e m conceptum ictUcet in cóceptum e n tie :lic 5 ftt tp a fum tne ftm plep ftm pltcìtate op poftta c o iiip o fttio iu « com pom bilttatt. |£ B d re r ttu m o ic t« ) t u r $ t ic u tin o cm o n d ra tio m b u e p ;o p t e rq u id e d o ;a d o : Ita in D cm o n ftratio m b u e q u ia id eo « l i pi^^ftcue pofl*» o e in o n ftra re oe oeo q ; tft met i^apl^t^icue p c r fe c ttu e oem o n d rarlo e oeo q u ia . ìR c fp o n fto ce etiam a d id a i^abenrur in p u n cip io ad d u io n u m l^utue quodli^ b e li p o fttaru m m ftue.f C a d p u m u m O ;q ? illu d lo c a re p e rtin e ta d p ied ica « d r fW A m entum v b i:« Ucet non o iifm ia tu r ntft v b ip a U iu u ; a S fo « pb ilo topl2o ;tam en eft a ltu d v w actiu u in q u o d eft ipe ¿qi j a e e a l ia ip ftu e v b t q u o d ed p u rd icam em u m coin inu n c a d VOI actiu u m « v u tp a lU u u m .p t; in .^ .o t .io .q .i .| £ B d fecundum o ic itu r a b a ltq u io u e in t a lic a t i i n o m o u eretu rce lu in . B l u e r tam è dico taU e m o tu e effet a d v b tim a g in d riu m :n o n a c iu a le « re a le :n e c Ijo c e d tn conuen ienecóccdere:cù tjoc leq u atu r ep ca? I ■ tu .p areb tt tn ren u e { td a qued tone «c. 4 Q |;.B d id u d p ie q u é te rrñ d e o a d c a u fa m .^ ftD e u 8 p B d d iH o * ù u c e re ta iiq u id .a u t^ d u c e re iillu d line cau fte fecun? a d fo .^ 4. . d ie q u o d p l2tloropÍ2in ó a d m iite r é ( :« ia c p o f liu ie e r¿ CoL¿.li,¿$^ fe t illu d im o u r s re per in ftá e :fíc u t « o e ia c t io tantum p e r in d a n e O uraret. S i a u t e t n 4)duceret m edian« rU>9 ca u fie fecu d ie ftc n ò v id e tu r coccd édum (p lUud pofl*« tan tu m p er tn ftà e D urare lo q u éd o oe re perm a n e n te :fecu e e d oe ind iu iftb tU bue v t De m utattone « i f la n t ib u e e tiam 6m pt^ilofopl^u... niue tantum p e r in d a n e o u r à t .S e d p ;o b a b iU u e e d ftm pitciter i t a l i cas fu tenere n e g a tiu a m loqu en d o De p rrm u ta tio m b u e . q u ere.8.0L i.q . v lt im a a d ftnem .

lo o t e d Dici ftcut e t t a m m .+ .0 i .4 9 .0 0 c .0 ic t t . i l 5b e a tu u d o n ó ic lu d a t cfíentiaitterretpectuni attigécie ^ d d i t f o . a d o b teau m .n cc€ fîan o tft req u irit v r ftt g fe c ta « com p le ta b e a tu u d o .id e o l^ a b é e o p c ra tio n e n i lU am ftne ta li reU tio n e n o n effet v e re « com plete b eatu e . (^uc re in .4 -.o td .io .q .ftn aU .« Ijtc.e .D iftm guédo o e v lt im a p erfectio n e a d U lud argu m etu m .4 tT lle fp o n d e o ftcut l^aocri p o ted ^ * ld it io .o e m in fu fa m n o b i6 u ie fre :e d tm (re d itu m . id eo n u l' fo* lo m o d o e u id è t ia m fa c it . H cq u ift iam ep p crim u rn o »O le m cffe :q u a m e d ta n te o b icc ta cred ib iu a lunt p a u - d u u m p ie fe m ia .« ftc a ltq u o m odoeutd enrta .U cet j j - p ;ie neutra ftt.ep ob iecto eu td ee .^ ^ er tn fu lam ftn eac q u iftta n ó p o ted q u ie epire i actu m . v t p a r ; d attm fu p e n u e .iB u id e n t 13 i j a b j acq u iftta ep teftim onto reue la n n e :b u e p ied ican tte .

^^Bdaliaouoargumentarefponnopotedbaberii ¿ j.ow 4 .,q.i.quaftinftnc.tbipoteftDiciç cócltjifto ifta pofl‘et«c.5 deocócediturtotum3rgumftum.«ftifc'ra tu r .ig u u r ead em e r it v ifto ite lle c tu e b eati cum v i ¡ f íó e intellectue oet.n egatu r có feq u ètia : itu ia Ì te lle a ’ oei b a b e t v iftonem p er acc id é e obiccto iC fecù d ario- ru m .q u ia a i a p e r acc id e n e iteU ig it.f.m ed ian te effens m o ften dem eftb i lU s U bere« contigenter.ideo a c tu e b eati nuU am p erfectionem a c a p » a b U lte o b ie c tie ;

f e d t o t a ^ p e r f c c t t o e f t a b e f l i t n t i a v i f a « i l l a o ften d ente, f t B d a i w d o tcuu r ç a r g u m ft u m v a le t .« coti le ijuetuta te o û ft f ítv n u e t id e m 9c tu e v ifto n ie eifen^

Quodlîé« c t ^ i o t u m o b i e c t o t 0 . 1 i a u t e t n i l t a K u s t a U u s 9 c t * c o n f e q u e m i a n u l l a .

f o .49 . C O , c o n u c n i ê f i a v e l c f t a n a t u r a c j c t r c m o i u m : v dM i n c a . ^ , A o e b c a t r e d u c i a d i u d i c m a l i c u m e t r e l l e c t u e a d t ^ u c

e f t n a c u r a U d : q u t a I } o c e r t e c u m t n t c l t e c t u e ( t t m e n f u s : r a c ô u e m e n t t e i ^ o c c f t a d i u d i c i u m t l H ü e i t e l l e c r u d 4 e f t i n e n r u r a t o r i u 9 n a t u r e q u t I i t e l l e c c u s m u m ^ . ^ f t e q u i d e m f i c u t p e r f e c t e c o g n o r c i t q u o d c û ^ e n e i r a p e r f e a e c o g n o f â t c ô u e n t i c t a m v e l t H f c ô u e n i e n t t a m v n t ^ e n t i 6 a d a l t e r u m .

3 b ( a ñ ( f n C 3 l " < ^ d u a u t e m c u t u f c û < ^ a l t e r t u s a g e t t t i s n ô c f t o c n u l t i m f t m e r e n a t u r a U e . q u i a v c l 6 m c a u f a s m e r e^ * n a t u r a l c s : v e l f t ë m i m e H e c t u t n T e l v o l û t a t e m U ^ o c

n o n c f t m f t O e t q u a f l n a t u r a l i t e r m o u i t i o .2Là fol <t C ^ o ^ ta r iu m ergo oeb) oici tllud q i eft cauraUt«r <o + Î l2 z * volûtatc'ri^ocalUctêteveUmperStc.licjperpiiui

.T.u.n-* Dicatur volûtartum illud qiwd cft eltdtum quod € tmperatumXôccditur ergo matoi ttelligido vo lû » num gcneraliter:^« mino: eft faira.

fiddiria. d â e c u n d o oicitur 9 iftud meritum eft ad meritutnS fo « pafllonte /Cl?:ifti tiô 9 nûc Cijuftus mcrcatur:fed qt Cû ±.hz2 paiTue cft meruit 9 tftud mentum effet ad roe

ritum illud appücaW le.é®crtioOico pio pnma me ftâtia<pnû$ erit ecclefía militane (ine altquo qurftt tn clam ate ep otdiatióe Od tu )tta illud oictum C l;:( ftt ì lu c e .u .£ g o rogaut p;o te petre vt non Oeftcìat.ft dee tua.

Sdditios nes qdà. q y.tbtimec diate añil

jud^iam pñ ric .fo ,ii.mftnc.co,x»

D folutiones iftomm obiecto2ù oodot remittit fe alibi poteft tds mcn oid ad pztmum negado cófequit: iià:quta Ucet iteilectue viatorie poiTu ep Ime natutaUb^cognofcerc ibt e(Te fi

teciuninam voluntatem.l^c tamé per conceptum imperf(ctum:quia nó cft mconuentene per cóccptu; (mperfectum cognofci aliqutdelTe perfectilTtmum:rts cut per conceptutn Anttum cognofcuur aliqutd clTe U ñnuutn.j£t tdeo... .i fequitur 9 per talem rationi vo luntane:quam vtatot'l^abcté^ lege communi:,potììit t a n $ per mediutn cuidene a puoucognoicere oeo U eiTeommpotentiam. | £ a d (ecundum oicendumeft

qualitercun(^ ftt Oc tnaiozeimtno; vidcrnr negada qx ctfi ocue Ut ree ltmplicifl'tma;non tame oiunie có ceptue quem non l^abemue oe eo eft (ImpUciter hwa plc^.« ideo non opo;t$t omnem pzopofitu'netn t aie; e(Tc per fe ptoptie.? tamen fi eiTet per femon tamen ep l^oc effcc per ie nota. | £ B d tcrttum oicendum 9 co« gmtio metapi^vñd oe oeo qtcedit cognttionem pigilo lopt^ici oe ocouam cjcteniiue ptopter, muUuudincin patltonum vel ptoptietatum cognitarum:^ tncenfiue ptopter maiotcm pcrfecnonem t perfeatotem modù cognofcendi.? per ad fotmam argumétt oicatur concedendo ptimam confequentiam:t confequée ad iftum mtelledum metapì^ffi cue poteft ad alttotej cognitionem attingere $ eft illa cognitio qt :ad qua; non fufficit naturane vel pljilofopl^icue attinger c.ni in cognitione quia eft oare latitudinem t ejtcèffum 65 tnauie t minue tam intennuc $ e ^ f fiue. /&t ideo cù vUerwe tnfertur.ergo poteft attingere ad cognttioni piopter quid neganda eft confcquentia oeoemonftre tione quia «c.C Queftione. i4 .drca ñnein.ante illam parttculain upwi.É^t per idem ad.fecundum.

Exeroplum huius appareti fcnfu quà^do enim fpcdce colotte videtur (kut quando radine tranfìt per vitrum rubeum rubot apparet {pañete op podto.'t I l l e rubot tta vtfue non eft ratio vidi di rubo rem tn vitro fub ptoptia rattone:fed tantummodo of

Acldícíonesminute,ve( fotte nullo modo mfl per coUattonem l^u iue rubotie ad illum ta n $ (ìmilie.quado autem fpe« cice fenilbtlte eft ratto fentiendi oütecruin fub ptoptia ratione fua:ipfa non eft percepta per fenfum ftcut ap:> paret.msnifeftetn viftone recta vbt ntljtlvtderur t me dio inter colotein t oculum.*» tamen eft ibi ipecice co lotte multipUcata. C , i^ed contra. Iic5 l^oc Ut ibi: t vi (ione tamen refleja videtur $ ipfa fpeciee videaturt quia ^ videtur apparet vtderi tn fpeculo.f tam i tn tali vifione rcflepa fpeciee eft ratto «entiendi obie ctum in ratione fua ptoptia : quia obiectum vtdetur fub ptoptia rationcviitbiUtat^' tue.ergo a ftmiUftn pto fuoTito poffet oeue vidert per medium quaft rpccula? tum;« tamen fubrattoneptopttaobiectiua. t ic’oicendum 9 aUicen in perfpediua fua Ub.^.c.4^ ep mtcntioneoeterminat 9 fpeciee non eft in fpcculo iubiectiue ne<3p eft ibi vt terminane actum vtdedt.j£t bteutter oftendi poteft vnico e^penmlto: quia quod flUcubiejnfteneinre videtur ab oculo e^ iftcnteif^oc (Itu.pot^ etiam vidert ab ipfo ejciftéte in alio fltu.otÌ umenimedium (it iUuminatum:« non ftt opacum in? terpoAtum.? ftt etiam oebita oiftantia.fed oculue qui in oeterminato (ttu c^iftene vtderet album in (pecuslo alibi e^ftcne non videret.quta non ftt vifto ilta ni?(t in ilio púcto ad quem peruenire poteft radtue reflex (cue.qui femper eft tn eadem fuperficie cum radio in? cidentie:« cum tpfo conftituit angelu equalem tilt an gelo qui intercif^tur inter radium incidenrie:t cotp^ ittper quod incidtt. ^ a te t etiam ptopofttum per l^oc 9 aUqua fpeculi non funt fotmaliter pcrfpicua (l cut i calibe poUto.t argento poUto:bñ vtdef aU({e co lot ta n $ in tpeculo:« tamen in iftie non redpitur tpe elee colotie:quia non eft nata reapi ntft in perfptcuo taiitummodo:ergoI}[credpiturin.aereptopinquat9 libue fpeculieifed vt ibi non poteft termtnareviiloni quando ettam recipitur in fpéculo perfpicuo vitreo: edi^uc Ibi non terminatur vifto mft ad aUquid opaciS fuppofttum.puta plumbum vel altud Í2uiufmodi.0i* co ergo 9? tn vtftone taU fpeculart fpedee non[eft vifa fed tantum ratio vtdendt obiectum illud cuiue l fpe? cteemon tamen per lineam rectam:fedper lineamre Aejcam. vnde obiectum quidem non eft ptefene oculo per Uneam rectam : fed reflejtam concurrentem cum recta in puncto.: vbt eft concurfue radi| vifualie cum cati^eco.Cli^ueftionc.iS*8nteiUud.S^e!frcundoptindpaU.

N ocatj vkra naturalem bonítatévo^^¿5 qJJUtionie quecompettt (Ibi inquantum ene:que ettam rùt Í qóne' convpetit cutlibet enti pofìttuoém Differì tiam fueen? ptita.« ló ntatie magie t mtnue pteter tUam é triple^ bonitae oona i&ba. motalte 6\n gradué ie l^abcne.^tima otctf bonitas «c. e]c genere que competit volittom e^ oc 9 trandt fue per obiectum conuemens actui.taU ém Dictamen re:s eie ratioms:« non folum quia conueniene actui tali naturaliter iicut fol vUlói.« Ijec eft^ma t>onitae mo¡: ralle :que tdco.poteft dici ep gciiere;quia quaft mate? nalia relpecm*omnis bonttatie pofteriotie ftue vite? notte in genere motte.nam actue tranftene fuper ob iedum conueniene eft quaft fotmabilie per quamcú?(0 aUam ctrcunftantiam motalem:t ita quaft poten? tiale;non ommno ftc cptra gcnue mo tis ftcut fuit tpe ad* in genere nature:fcd in genere mo:ie:quiatà l;a? bet altquid oe tlU> gencrc.puta obiectu; ocbuù aaui.C Secunda poteft d i c i bonitae virtuofa (lue ep dr? cunftanta que competit voUtiom ep I^oc 9 ipfa elia f a volúntate cum omnibus ctrcunfianiqe otctatte a re cta rottone oebere ftbi competere in eUdendo ipfam. bonum cnifo cfte|:caufaimegra0; D io.4 " ^

Tabula«

iâuefKo.i

C t (tlud eft quafl <n bonû. quia iam Ijabet omnce eiffercnuae mo»U8 contreljenies bonû c* genere. C%€Ttt9 tero bonttae poi eft Dicimcri« to^ta fiuegramitainacciptatióc oiuina inowJinc ad pzemium qucc0nucn«actm';cpï20cç picfuppofita oupUci bonitateiam oictacItcKur confoimlter pan^ opiomcrcndiquod eft gratta velclîamafl.ie?:emplû ^ im i Oarc cleeinoíYni.íeicemplum fecundi oare eue niof^nani pauperi qui cgct : t in ioco quo poteft ilbf compctcre pioptcr ainozem oel.(&|ceniplum cen^.tb lud cpue cere non tanium ep incUnaiione naturali (leur potuitfiertin ftatu innocemie:« fotte poflet mo do fteria peccatote:fl adi^uc peccato: ejnftene x non penitene ep pietatc naiuraU moucretur ad ptojcimû lcd tantum ep chántate ep qua facile eft amicue.oei inquârum rcipicit opera etue. triplqc bonttae eft o;dinaia ita 9 ¿ma pzerupponif rcÿe:fecûda terne.« n o n cccnuerlo.buic triplici bomtati cotrefpondcttri ptc]c maïuia. puma ftqutdcm cftmaUna e^ genere: quando.t.actue<qui tantum Ijabet bonitatcni natu» re panno ep quo 0e05 conuitui tn genere mo;ie ba betuia inam:quia iranftt fuper obicctum oifconues nicne;puta fî odirc tranftt fuper oeum. Secunda au:» tcm maiitta eft ep aliqua cu’cûftâtia oe o:dinatc actû licet baueat ob cctum conucntene tcrtla t>emento:ia Oe fecundo puncipalt.

^ in (0 *

| [Incipit tabula quçftionum quodlí^ betaLum cum determinatione Îoliof û in quibus inpuencur.

T rû in díuínís eÎTentialia £ntfimmediatto» ipfl efl'entte oiuuie vel no« nonaiia/ ^

L^vrum in oeo pofllnfefl'e pluree piodua______L ciionceem idem ratu in ieÿ $^tru m ifta poilint flmul ftare gp relatio vt coms parata ad opQofltum flt ree: « vt comparata ad eflcntlamlu racio tantum/ S‘Slcrum fubtracta vel feparata flue ctrcunfcr^pta relatiôe ozigime pofTet manerepuma perfona oi umaconfttmta«oiftinccav 10‘ rru>n;reiatiootigmie moiuinie flt foimalitcr mflmcav

® tru m equalitæ in Oiuinf&flt relatio realie/itf ‘ trumoeum efle cmnipotcntem poflit ratione nccciranaoemonftran/ toISltrum flUue flue verbum:oiuinuml^abeatali;: quam cauialitati piopuâ refpectu creature/14* ^ r u m oeue poflit facereangelû mfosinare ma tenant/ t j^ (ru iii oeue poiTet fpeciee que funt in cucl^art» ftia conuertere m aliqutd pjeejciftene/ 19 ‘^trum oeue polTet facere çp manente cotpo;e« loco eiuecozpue non batcat vbt inloc«/'^trum rcfpccrue rci create flt id f ad oeum crdl tcmtconreruantem/

Q ^ r u m actue c o g n o fc ft appetendi flnt eflenc ttatuer abfoluti vcl efl’eiitiaUter rclatiui/'Sltrum anima fue £fcaioni naturali reliaa {K>f« iU cognoicere trmuaté>pcrfùnarû in oiutme/ $9 ^ r u m refpeau verbi creature Intellectue pofli biue^fltaatuuevelpaniuus/ 4 i^ tru m Ubertae voiuncatie % neceflltae natura« He poflint fe compatì in eodem refpecru eiufdem actue «obicai/ 4*4 »^ tru m actue oiUctionie naturalte t actue oue ctiome meritorie flnt eutdem tpcciei/ 4 7 ^ tru m actue epterioi addat auqd bonitatie vX malliie ad actum mtenoicm/ 4-9l^ u n v i £b^ifto vult as nature;bumanead ver bum flt fola oependentia namre attumptc ad per fonam verbi/ 5t^ iru m laccrdoe obligatue ad oicendù mifli^n pto vno ; obUgaiue ctiam ad ouendù iniflam f i atiofufikicntcr fioUiat oebitum Dicendo vnâ mif famp;oamóobue/ ^

tt ^ r u m poncne nmndt cternitatem poflit fuftine reaiiquem cflcvniucrfaUter bene fo;tunatù/l59*

Finis ad Kabn, Aprflis.M«D.XIX«

C V çnundantur cum fcriptìsin qua’ cuoriiDros fcntentiarù eiufdem'T heo logi lubiiLtìimi Í çdibi^.lodoci, Badii AlcenUi.

IO

u

tt

IJ

16

*718

»9

UNIVERSIDAD DZ B1BUQTEÇA D£ HUMANIDADES

*• V •

'<

:w'î-

ji-i;

r % . S

t-m .

r

"■'Â

t i •• ' *!p..

-•i

C

o

. ••»•:►■ T ’t /

i . .-