International Multidisciplinary Research Journal

7
ORIGINAL ARTICLE ISSN No :2231-5063 International Multidisciplinary Research Journal Golden Research Thoughts Chief Editor Dr.Tukaram Narayan Shinde Publisher Mrs.Laxmi Ashok Yakkaldevi Associate Editor Dr.Rajani Dalvi Honorary Mr.Ashok Yakkaldevi Vol 5 Issue 5 Nov 2015

Transcript of International Multidisciplinary Research Journal

ORIGINAL ARTICLE

ISSN No :2231-5063

International Multidisciplinary Research Journal

Golden Research Thoughts

Chief EditorDr.Tukaram Narayan Shinde

PublisherMrs.Laxmi Ashok Yakkaldevi

Associate EditorDr.Rajani Dalvi

HonoraryMr.Ashok Yakkaldevi

Vol 5 Issue 5 Nov 2015

Editorial Board

International Advisory Board

Welcome to GRTISSN No.2231-5063

Golden Research Thoughts Journal is a multidisciplinary research journal, published monthly in English, Hindi & Marathi Language. All research papers submitted to the journal will be double - blind peer reviewed referred by members of the editorial board.Readers will include investigator in universities, research institutes government and industry with research interest in the general subjects.

RNI MAHMUL/2011/38595

Address:-Ashok Yakkaldevi 258/34, Raviwar Peth, Solapur - 413 005 Maharashtra, IndiaCell : 9595 359 435, Ph No: 02172372010 Email: [email protected] Website: www.aygrt.isrj.org

Pratap Vyamktrao NaikwadeASP College Devrukh,Ratnagiri,MS India

R. R. PatilHead Geology Department Solapur University,Solapur

Rama BhosalePrin. and Jt. Director Higher Education, Panvel

Salve R. N.Department of Sociology, Shivaji University,Kolhapur

Govind P. ShindeBharati Vidyapeeth School of Distance Education Center, Navi Mumbai

Chakane Sanjay DnyaneshwarArts, Science & Commerce College, Indapur, Pune

Awadhesh Kumar ShirotriyaSecretary,Play India Play,Meerut(U.P.)

Iresh SwamiEx - VC. Solapur University, Solapur

N.S. DhaygudeEx. Prin. Dayanand College, Solapur

Narendra KaduJt. Director Higher Education, Pune

K. M. BhandarkarPraful Patel College of Education, Gondia

Sonal SinghVikram University, Ujjain

G. P. PatankarS. D. M. Degree College, Honavar, Karnataka

Maj. S. Bakhtiar ChoudharyDirector,Hyderabad AP India.

S.Parvathi DeviPh.D.-University of Allahabad

Sonal Singh,Vikram University, Ujjain

Rajendra ShendgeDirector, B.C.U.D. Solapur University, Solapur

R. R. YalikarDirector Managment Institute, Solapur

Umesh RajderkarHead Humanities & Social Science YCMOU,Nashik

S. R. PandyaHead Education Dept. Mumbai University, Mumbai

Alka Darshan ShrivastavaShaskiya Snatkottar Mahavidyalaya, Dhar

Rahul Shriram SudkeDevi Ahilya Vishwavidyalaya, Indore

S.KANNANAnnamalai University,TN

Satish Kumar KalhotraMaulana Azad National Urdu University

Mohammad HailatDept. of Mathematical Sciences, University of South Carolina Aiken

Abdullah SabbaghEngineering Studies, Sydney

Ecaterina PatrascuSpiru Haret University, Bucharest

Loredana BoscaSpiru Haret University, Romania

Fabricio Moraes de AlmeidaFederal University of Rondonia, Brazil

George - Calin SERITANFaculty of Philosophy and Socio-Political Sciences Al. I. Cuza University, Iasi

Hasan BaktirEnglish Language and Literature Department, Kayseri

Ghayoor Abbas ChotanaDept of Chemistry, Lahore University of Management Sciences[PK]

Anna Maria ConstantinoviciAL. I. Cuza University, Romania

Ilie Pintea,Spiru Haret University, Romania

Xiaohua YangPhD, USA

......More

Kamani PereraRegional Center For Strategic Studies, Sri Lanka

Janaki SinnasamyLibrarian, University of Malaya

Romona MihailaSpiru Haret University, Romania

Delia SerbescuSpiru Haret University, Bucharest, Romania

Anurag MisraDBS College, Kanpur

Titus PopPhD, Partium Christian University, Oradea,Romania

ijes’ojkoj ̂ vkR;afrd Ikzse* Eg.kts HkDrh- iajrq vkR;afrd izse gs HkDrhps vfoHkkT; vaxp ekuko;kl gos- ̂ e/kqjkHkDrh*rhy HkDrhP;k mRdVrsps Lo:Ik Li"V dj.;klkBh ukjnkauh xksihaP;k izsekpk n`"Vkar fnyk vkgs- ^;Fkk oztkxksfidkuke~* ;k lw=kr rs xksihaP;k mRdV Ñ".kizsekpk mYys[k djrkr- xksihaps Ñ".kfo"k;d izse vR;ar mRdV gksrsp] i.k f’kok; rs loZLokiZ.k cq/nhus dsysys izse gksrs- xksih ;k lalkjh fL=;k- i.k ?kjnkj] ifr&iq=] lklw&lkljs ;k lokZaph vklDrh lksMwu R;k Ñ".kkoj vuqjDr >kY;k gksR;k- ;kiklwu R;kauk ijko`Ÿk djkos Eg.kwu Ñ".kkus R;kauk mins’k dsyk- ijarq xksihaP;k eukoj R;kpk dkghgh ifj.kke >kyk ukgh- myV Ñ".kkus vkiyh fujk’kk dsyh-

R;keqGs R;k vR;ar d"Vh >kY;k- ßloZ fo"k;kapk R;kx d:u vkEgh rqÖ;k ik;k’kh vkyks vkgksr]

v’kkizdkjs vkepk vOgsj dj.ks gs Hkxoark] ;ksX; ukgh-Þ vls R;k

dGoGwu lkaxw ykxY;k-xk sfidkaP;k ’k ` axkjHkDrhr e/kqjkHkDrhpk va’k vkgs- ij ar q ’k ` axkjHkDrhP;k dYiusr e/kqjkHkDrhph dYiuk iw.kZi.ks O;Dr gksÅ ’kdr ukgh- e/kqjkHkDrh gh ,dk f o f ’ k " V r k f Ÿ o d fl/nkUrkoj vk/kkjysyh vkgs- xksihaP;k ,soth iq#"kHkDr vlrhy rj R;kauh Ñ".kkoj ’k`axkfjd izse dls djk;ps\ HkDr L=h vlks vxj iq#"k

vlk s - ije s’ojk fo" k;h dkarkHkko /kkj.k ijekRE;kph

izs;’kh vFkok iRuh gks.ks gh e/ k q j klDrh gk s;- H k kjrh;

e/kqjkHkDrhps vk| vkf.k izeq[k dsaæ Eg.kts iwoZ Hkkjr gs gks;- ;sFks izFke gh L=hiz/kku

mikluk mn;kyk vkyh vkf.k uarj oS".ko HkDrkaP;k cjkscj o`ankou o vU; izns’kkr xsyh-

Ekgkjk"Vªkr ek= ek/kq;Zjrhyk LFkku feGkys ukgh- l[;] nkL;] okRlY; vkf.k ’kkar ;k HkDrh izdkjkrp egkjk"Vª

Golden Research Thoughts Impact Factor : 3.4052(UIF) ISSN 2231-5063 Volume - 5 | Issue - 5 | Nov - 2015

Kkus’ojkaP;k fojgHkkouk izdV dj.kkÚ;k fojk.;kaph oSf’k"VÓks

,dukFk l;kth <ks.kslg;ksxh izk/;kid] jk- c- ukjk;.kjko cksjkods egkfo|ky;] Jhjkeiwj] ft- vgenuxj-

lkjka’k :

1- izLrkouk :

2- dkarkHkko %&

ejkBh larkauh e/;;qxhu egkjk"Vªk e/;s HkfDrekxkZph LFkkiuk d:u ,dk uO;k ;qxkpk izkjaHk dsyk- yksdthoukyk uos oG.k yko.;kP;k gsrwus fofo/k /keZiaFk ;k dkGkr mn;kyk vkys- mŸkj vkf.k iwoZ Hkkjrke/;s ^e/kqjkHkDrh* ukokpk laiznk; ;k dkGkr vfr’k; yksdfiz; gksrk- caxkye/;s pSrU; izHkawP;k dkGkr gh izo`Ÿkh iw.kZ fodkl ikoyh vkf.k lkÚ;k mŸkj@iwoZ Hkkjrkr nksu&rhu’ks o"ksZi;Zar ;k HkfDrfopkjkus vf/kjkT; izLFkkfir >kys-

;k HkfDrHkkokpk ,d vkfo"dkj fojk.;kae/kwu izdV >kyk- ^fojk.;k* gs fojk.khps vusd opu- fojk.kh Eg.kts fojgkr jkgwu ijekRE;k’kh feGw ikg.kkjh O;Drh- Eg.kwu fryk fojfg.kh fdaok fojk.kh Eg.krkr- ejkBh larkauh fojgkP;k o ehyukP;k vusd vkarZxHkZ fojk.;k fyfgY;k- tho ijekRE;kP;k HksVhlkBh fdrh O;kdqG gksrks- R;kP;k eukph rMQM d’kh gksrs- R;kP;k thokph ykgh ykgh d’kh gksrs ;kps eksBs lqanj o.kZu fojk.;karwu gksrs- g k f o jg ’ k s o V h ehyuktoG lairks- rks thokPkk l[kk HksVrks vkf.k ehyukpk vkuan pkjh cktwauh mlGwu ;srks- thokf’kokrhy fojgkpk] v kr q jr sp k ] e ku fld d"Vkpk] ehyukP;k lq[kkpk vkf.k iq=lq[kk siHkk sxklkBh fojgkpk vkuan ejkBh larkauh vuqHkoyk vkgs- HkDr vkf.k ijes’oj ;kaP;k fojgkrhy mRdVrk vkf.k ehyukph csgks"kh fiz;dj&izs;lh] irh&iRuh ;k ukR;kP;k :ikus O;Dr dj.kkjs xhr Eg.kts fojk.kh- R;kekxhy rkfŸod Hkwfedk o bfrgkl vkrk FkksMD;kr ikgw-

1Available online at www.lsrj.in

GRT

Kkus’ojkaP;k fojgHkkouk izdV dj.kkÚ;k fojk.;kaph oSf’k"VÓks

jeyk- ;kps ,d dkj.k vls fnlrs dh] caxky vxj mŸkj Hkkjrkr T;kizek.ks okekpkjiz/kku ra=kus dkekpkjkph iwoZfifBdk r;kj d:u Bsfoyh gksrh r’kh egkjk"Vªkr uOgrh- vkf.k f’kok; Kkus’ojkaP;k uo;qx izoZrukps oSf’k"VÓkp vls gksrs dh] vuSfrdrsyk vlkekftdrsyk vkf.k Lora= deZdkaMkRed HkfDrlk/kusyk ;sFks voljp feGkyk ukgh-

egkjk"Vªkrhy e/kqjkHkDrh Hkkxor laiznk;kP;kp vk/kkjkus fodflr gksr xsY;keqGs fryk xkSjoiw.kZ v’kh e;kZnk izkIr >kyh vkgs- cgqrsd larkauh foBksckl ekÅyh Eg.kwu vkGfoys vkgs- ;k ekÅyh’kh ̂ ’k`axkjh* Hkko dfYirkuk larkauh dekyhps xkaHkh;Z o e;kZnk jk[kyh vkgs- Kkunso] rqdkjke ;kaP;k fojfg.;k ;k n`"Vhus ikg.;klkj[;k vkgsr- Hkk"ksr loZ= ’k`axkjh FkkV i.k vHkaxkrhy vuqHkwrh ek= oSjkX;kph ok Kkukph fnlwu ;srs- HkDrh o Kku ;kaps viwoZ feJ.k ;sFks fnlrs- Lor%P;k HkfDrlk/kusr ok vuqHkwrhP;k izdVhdj.kkr ejkBh larkauh jk/ksyk Qkjlk oko fnyk ukgh- ukenso&,dukFkkauh oLrqfu"B n`"Vhus jk/kk&Ñ".kkP;k ØhMk o.kZu dsY;k vkgsr gs [kjs- i.k iqjk.kkaP;k vk/kkjs ’k`axkjh yksdkauk HkfDrekxkZdMs vks<.;kl gk jk/kkfoykl o xksihØhMk vkgs] vlk fuokZGk tkxtkxh larkauh fnyk vkgs- rjh ukenso] ,dukFk Lora=i.ks fojfg.;karwu T;kosGh vkfRed vuqHko lkaxrkr] R;kosGh ’k`axkjHkDrhph mnkŸkrk dk;e jkfgyh vkgs- jk/kk&Hkko vaxh ck.kowu rls vkpj.k fuR;kP;k O;ogkjkr dj.;kph larkauk vko’;drk okVyh vkf.k ;kpkp lkekftdn`"VÓkk egŸokpk ifj.kke vlk >kyk dh] yksdkaiq<hy uSfrd vkn’kZ d/kh <Gyk ukgh- lkjs lar oSjkX;kps iqrGs gksrs- dkghauh iziapkrhy ek/kqjh dks.kR;k Hkwfedso:u ?;koh gsgh n’kZfoys- i.k larkaP;k laiznk;kr HkDrhP;k ukok[kkyh vukpkjkl o lkekftd irukl dksBs okop mjyk ukgh- fojfg.;karwu KkuoSjkX;kph iz[kj T;ksrp rsor vlY;kus frP;k izdk’kkr uSfrdrspk egku vkn’kZ vkiY;k LFkkukiklwu <Gw ’kdyk ukgh-

ijes’ojkph HksV gks.;klkBh HkDr dkdqGrhyk ;sÅu R;kph fouo.kh djhr vlrks- R;kph O;kdqGrk ’kCnk’kCnkarwu vkiY;k eukyk tk.kors- d/kh gk HkDr ’kqHk’kdqu ns] vkuankph ckreh vk.k vls dkoGÓkkyk fouowu lkaxrks] rj d/kh rqdkjkekalkj[kk lar ̂ okGks tu et Eg.kksr f’kanGh* vlk euksfu/kkZj d:u lalkjkpk R;kx djrks- R;k ̂ cfG;kP;k cfGoark* gks.;kpk /;kl ?ksrks- ^tyfo.k eklk tSlk rGeGh* v’kh cfg.kkckbZaph voLFkk gksrs rj R;k dkGÓkk Ñ".kkpk os/k ykxysys ,dukFk R;k Ñ".kjaxkr jaxwu tkrkr- ;k ̂ vkrZ* HkDrhph Hkkoo`Ÿkh R;kaP;k ’kCnkarwu O;Dr gksrs- rs ijes’ojkpk /kkok djrkr] Vkgks QksMrkr] izseG Bidk nsrkr- O;kdqG fouo.;k djrkr- dsOgk rks ik’kkr vMdysY;k ikMlklkj[kk rMQMrks] rj d/kh pkrdkph] eksjkph Hkwfedk ?ksrks- vusd osGk rks Ñ".kfojfg.kh xksih gksrks vkf.k fojghtukaps nq%[k vuqHkorks- v’kk izdkjP;k vusd HkwfedkaiSdh izs;lh&fiz;djkP;k ukR;krhy fojk.;k vf/kd izfl/n ikoysY;k fnlrkr- ;kps dkj.k ^e/kqjkHkDrh* ;k laiznk;kpk izHkko gs gks;-

oS".ko laiznk;h HkDrhus egkjk"Vªkr tjh ewGps vfr’k; lksToG HkkxoriaFkh :Ik fVdowu /kjys gksrs] rjhgh jk/kkjrhph o fojgkph :ids ;k dkO;krwu vkyh vkgsrp- jk/kkÑ".k jrhus fo;ksx;qDr ’k`axkjkps o.kZu tls dkO;kr vk.kys rlsp eqX/k vkf.k mŸkku ’k`axkjkpsgh vk.kys- ijarq HkDrdoh gk ̂ R;k* rÚgsP;k csgks’khr jaxysyk Dofpr vk<Gyk rjh R;kpk HkfDrHkko gk rsFkgh >kdGysyk ulrks- R;kP;k eukrhy HkDrhph vkrqjrk] O;kdqGrk gh izs;lhP;k izfresrwu :idHkkokus izdV gksrs o rh vkdqG&O;kdqG Hkkouk ftoar o Toyar vlY;keqGs dksBY;kgh izfresrwu] izrhdkrwu] ladsrkrwu ok :idkrwu rso<Ókkp izHkkohi.ks O;Dr >kY;kokpwu jkgkr ukgh- eqeq{kw thokaP;k vkarfjd osnuk ;k dkO;krwu mRdVi.ks O;Dr gksrkr-

^fojk.;k* ;k lkfgR;Ikzdkjkps Lo:Ik vkf.k ejkBhrhy R;kapk vkfo"dkj gk vlk vkgs-

Kkus’ojkaP;k fojk.;k gs ejkBh Hkk"ksps ,d vueksy ys.ks vkgs- lk{kkRdkjkP;k vuqHkwrhpk ftoar >jk R;kr >qG>qGw okgrkuk fnlrks- vHkaxkrwu LQqV Hkkouk o fopkj ;kauk izk/kkU; vlY;keqGs rjy] lw{e o xw<jE; vuqHkokaP;k izdVhdj.kkl ejkBh Hkk"ksr vHkax gs ek/;e Qkj lks;hps Bjys vkgs- ^?kuq okts ?kq.k?kq.kkA okjk okgs #.k>q.kk* fdaok ^ia<jiwjpk fuGk] yko.;kpk iqrGk* fdaok ̂ iSy rks xs dkÅ dksdrkgs* ;klkj[ks vHkax ’krdkuq’krds tuek.klkr vkiys LFkku feGowu vkgsr- Kkus’ojkaph dkO;n`"Vh] dkseyrk o HkDrhps ek/kq;Z ;kapk mRdV feykQ Kkus’ojkaP;k fojk.;kr vk<Grks- ijes’ojkP;k HksVhph vks<] ijes’ojkps vkf.k R;kaps varjhP;k ftOgkGÓkkps ukrs Kkus’oj vR;ar rjy] gGqokj vkf.k vkYgknnk;d izfrekae/kwu O;Dr djrkr-

HkDrh’kkL=kr fojgkyk Qkj egŸo fnys tkrs- izR;{k HksVhis{kk okV ikg.;kl fo’ks"k vkuan vlrks- dkj.k ;k izrh{kkdkykr T;kP;koj izse djk;ps R;kps xq.kxk.k] R;kP;kojpk jkx] R;kP;k’kh dsysyk izsedyg] R;kps lqanj :Ik] R;kP;k je.kh; ØhMk b- ps lrr fparu gksr vlrs- ;k euksHkwfedsrwup ejkBh larkaP;k fojk.;k ’kCnc/n >kY;k vkgsr- Kkus’ojkaP;k fojk.;kapk fopkj djrkukgh vki.k R;kaps Hkkofo"dkjkP;k vk/kkjkus nksu Lora= xV d: ’kdrks- ijes’ojkP;k HksVhlkBh mRlqd vlysyh fojfg.kh vkf.k ijes’ojkP;k HksVhuarj lq[kfu/kku ykHkY;keqGs vkRekuankr eXu vlysyh fojfg.kh( ;k fojfg.khaaaaaaaaaaaaaaaaaaph euksoLFkk usedsi.kkus O;Dr dj.;kr Kkus’ojkaps dkO;pkrq;Z izdV gksrs- rlsp R;k ijelqanj] ?kuuhG Ñ".kkps o.kZu dj.;kr R;kaph izfrHkk jaxwu tkrs] dekyhph lq[kkors-

Kkus’ojkaph fojfg.kh JhÑ".kkP;k fuGÓkk jaxkoj HkkGyh vkgs- JhÑ".kkph vR;ar mRdV vks< frP;k eukr nkVyh

3-KkuoSjkX;kph cSBd %&

4-Jh Kkus’ojkaP;k fojk.;k %&

5-fojgh Hkkouk izdV dj.kkÚ;k fojfg.kh %&

2Available online at www.lsrj.in

vkgs- r’kh rh izÑrhus uktwd i.k LoHkkokus d.k[kj vkgs- ̂ ?kuq okts ?kq.k?kq.kk* ;k fojfg.khrhy frP;k eukph rxex c?k.;klkj[kh vkgs-ijes'ojkf’kok; frP;k vaxkpk brdk nkg gksrks vkgs dh]

paæ] pkan.ks] pkQk fdaok panu ;k dks.kR;kp xks"Vh frP;k ’kjhjkyk @ eukyk vkYgkn] vkjke nsÅ ’kdr ukghr- Qqykaph dksey ’kst] rh lq[k’k¸;k gh fryk vkxhlkj[kh Hkklrs vkgs- dksfdGsps e/kqj Loj fryk ,sdkoslsgh okVr ukghr- vkj’kkr cf?krys rj fryk Lor%ps :Ik fnlr ukgh- vkj’kkrgh fryk R;k lkoGÓkk ’kkelqanj Ñ".kkpsp :Ik fnlrs- ia<jhjk;kP;k HksVhf’kok; vkiyk izk.k okp.kkj ukgh] vls fryk okVrs- ;k Ñ".kkP;k HksVhlkBh rh okêsy rs lgu dj.;kr r;kj vkgs- rh Eg.krs---

ßR;k lkoGÓkkP;k izkIrhlkBh eh ikp neMÓkkaps tkMsHkjMs oL= uslsu- R;kps m"Vs&ek"Vs vUu xzg.k d:u eh txsu- R;kP;k nklhph eh nklh gksbZu vkf.k d’kkphgh vis{kk u djrk eh R;kP;k ?kjh lxGs d"V lgu djhu- R;kP;k ?kjpk macjk m’kkyk ?ksÅu eh >ksisu vkf.k ekÖ;k vaxko:u ;s.kkÚ;k&tk.kkÚ;kaP;k ;sj>kjk vkuankus lgu djhu- R;kP;k izkIrhlkBh gk loZ =kl eh vkuankus lgu djhu-Þ

fojfg.khph ,o<h rxex] ,o<h mRdVrk c?kwu R;k ije ÑikGw lkoGÓkk Ñ".kkps eugh ik>jrsp( rksgh frP;k HksVhlkBh vkrwj] mRlqd gksrks- R;kP;k ;s.;kP;k [kq.kk fryk vktwcktwP;k oLrqek=karwu fulxkZrwu iVrkr vkf.k rh vkuankus Eg.krs &

ßiSy rks xs dkÅ dksdrkgs’kdqu xs ek;s lkaxrkgsAÞ

Ekx vkiY;k fiz;djkP;k vkxeukph okrkZ lkax.kkÚ;k dkoGÓkkps fdrh dkSrqd d: vu fdrh udks vls fryk gksÅu tkrs- rh R;kps Ikk; lksU;kps e<owu dk<k;yk r;kj gksrs- R;kP;klkBh nghHkkr] nq/kkph okVh] jlkG vkacs gs loZ dkgh |k;yk rh r;kj vkgs] dkj.k R;kus frP;klkBh vfr’k; frP;k ;k vkuankps dkj.kgh rlsp vkgs- dkj.k ;k ijekRE;kP;k izkIrhlkBh frus lalkjkpk R;kx dsyk vkgs- vkf.k rksp nqjkoY;keqGs R;kP;k fojgkP;k nq%[kkus rh osMhfi’kh >kyh vkgs- ikSf.kZesps pkan.ks {k.kk{k.kkyk deh gksrs rls frps thou R;kP;kf’kok; d.kd.kkus deh gksrs vkgs- vR;ar ospd&os/kd ’kCnkar Kkus’oj fojfg.khP;k ;k fojgksRdV voLFksps fp=.k djrkr- Jh Kkus’ojkaP;k fojgkph mRdVrk v’kk vusd :ikauh izdV >kysyh vkgs-

ejkBh larkauh vki.kkl vkysys vuqHko vHkaxkaP;k ek/;ekrwu vfr’k; izHkkohi.ks O;Dr dsysys vkgsr- ia<jh] foðy] larefgek] ukeLej.k bR;knh fo"k;kaoj ejkBh larkaps ys[ku vktgh lekteukoj vkiyk Blk meVohr vkgs- ejkBh larkaps eq[; nSor ia<jhpk ikaMqjax- ia<jhpk gk dkGk foBw R;kapk firk] ekrk] ca/kw] l[kk] /kkrk] firkeg bR;knh fofo/k ukR;kauh R;kaP;k thoukr lkekoyk vkgs- ia<jhP;k foBw’kh foBkckbZ ukrs tksMwu okRlY;Hkkokps ân;axe n’kZu larkauh vkiY;k vHkaxkrwu ?kMfoys vkgs- vkbZoj jkxko.ks] #l.ks] frP;klkBh gê /kj.ks] frP;k ekaMhoj ckxM.ks bR;knh ekxkZauh gh lareaMgh gs okLrY;lq[k Hkksxrkuk fnlrkr-

ák loZ ik’oZHkwehoj vk.k[kh ,d lqjE; o HkkoxHkZ ukrs ejkBh lar e/kwu e/kwu O;Dr djrkr- Kkus’ojkauh ckjkO;k v/;k;kr eksBÓkk dkSrqdkus vtqZukps o vkiys ukrs O;Dr djrkuk EgVys vkgs dh]

vtqZu rks HkDrA rksfp ;ksxh rksfp eqDrArks oYyHk eh dkarA ,slk if<;sAA156AA

ijes’oj vkf.k HkDr ;kaP;krhy vrwV Hkkoca/kkps o.kZu dj.;klkBh] vk/;kfRed vuqHko lkax.;klkBh irh&iRuhP;k feyukps] fojgkoLFksps o.kZu lk/kqlarkauh dsysys fnlrs- Kkus’ojgh ;kyk viokn ukghr- Kkus’ojkaP;k fnO; izfrHkkLi’kkZus myV ;k vHkaxkauk] ;k ukR;kyk ,d osxGhp e/kqjrk izkIr d:u fnyh-

Ñ".kkph o foðykph HkDrh ;k izdkjP;k ¼xkSG.kh&fojk.;k½ vHkax ok³~e;kr Kkunsokauh of.kZyh vkgs- Kkus’ojh] ve`rkuqHko ;karwu R;kauh rÙoKku lkafxrys rj LQqV vHkaxkarwu vkRekuqHko lkafxryk] ßT;k eq[kkrwu Kkus’ojh izdV >kyh- R;kp eq[kkrwu gs vHkaxgh izdV >kys--- rsp O;kid Kku] rksp Hkxon~HkDrhpk ftOgkGk] rsp LokRelq[kkps mn~xkj] nksUghdMs ,dp n`’;] ,dp Hkk"kki/nrh] ,dp dfoRo!Þ ¼y- jk- ikaxkjdj % ejkBh ok³~e;kpk bfrgkl [kaM 1] i`- 601½

;k xkSG.kh&fojfg.khrwu Kkus’ojkauh Ñ".kHkDrh foLrkjkus xkf;yh vkgs- JhÑ".kkps cky:i] R;kP;k ygkui.khP;k yhyk] xksihaps R;kP;kojhy fo’kq/n izse] ;’kksnkekrstoGph xksihauh dsysyh xkÚgk.kh] xksihaph fojgkoLFkk] R;kaP;k eukph rxex] JhÑ".kn’kZukph R;kaph mRdaBk] R;kaP;k ehyukr R;kauk gks.kkjk vf}rh; vkuan bR;knh loZ xks"Vh Kkus’ojkauh eksBÓkk cgkjhus o.kZu dsY;k vkgsr- frrD;kp mRdVi.ks fojfg.khps fo;ksxnq%[k] jk=hps >kysys tkxj.k] lokZaxkph gks.kkjh vkx] fojgkrwu mRiUu gks.kkjs dk#.; ;kaps o.kZu dsys vkgs-

6-fojk.;krhy lkSan;Z %&

1½ KkunsokaP;k fojfg.kh %&

3Available online at www.lsrj.in

Kkus’ojkaP;k fojgHkkouk izdV dj.kkÚ;k fojk.;kaph oSf’k"VÓks

2½ bZ’ojizkIrhps lq[k o.kZu dj.kkÚ;k fojk.;k %&

3½ Kkus’ojkaph dkO;’kSyh %&

lanHkZ %&

Ikjes’ojizkIrhps lq[k gs usgehp vfuokj] nqlÚ;k d’kk’khgh rqyuk ulysys vkf.k HkDrkyk ijes’oj :ikrp lkekowu ?ks.kkjs vlrs- ,dnk ijes’ojkph izR;{k HksV ?kMyh dh HkDrkaps osxGs vfLrÙop jkgkr ukgh- rks R;k czãkuank’kh ,d:Ik gksÅu tkrks-

Kkus’ojkaP;k fojfg.kh v’kk HksVhlkBh rGeG.kkÚ;k ?kjknkjkph iokZ u djrk] R;k lkoGÓkk Ñ".kkP;k ckljhP;k vkoktkus uknkoysY;k v’kk vkgsr- R;kauk JhÑ".k HksVrks rsOgk R;kaP;k lq[kkps o.kZu djrkuk Kkus’ojkaph izfrHkk ikyors- vkiY;kp jaxkr jaxysyh gh fojfg.kh JhÑ".kkP;k vkfyaxukus R;kP;k jaxkr jaxwu tkrs- frps osxGs vfLrÙop jkgkr ukgh- ftdMs c?kkos frdMs fryk rks ?kuuhG JhÑ".kpa fnlrks- vki.k leFkkZaP;k ?kjph iêjk.kh >kyks ;kpk vfHkeku frP;k eukr nkVrks- ia<jiwjP;k R;k fuGÓkk yko.;kP;k iqrGÓkkP;k izkIrheqGs fryk thoukps lkFkZd >kys vls okVrs-

T;kP;klkBh vki.k ?kjnkj] lxslks;js lksMys rks JhÑ".k leksj mHkk ikgwu rh osMkors- R;kP;k ik;h feBh ?kky.;klkBh /kkor tkrs- R;kP;k lxq.k :ikoj HkkGysyh rh R;kyk vkfyaxu ns.;klkBh

frpk tho mrkoGk gksrks- R;kps lrr fparu d:u rh Ñ".ke;p gksÅu tkrs-vkrk eukr ,dp ’kadk vkgs- R;kyk HksVY;kuarj] ftokf’kokph HksV >kY;kuarj iqUgk fojgkps nq%[k rj okVÓkkyk ;s.kkj

ukgh uk] ;k ’kadsus R;k /kkLrkorkr- ̂ik# js ik# dkUgk >.ks dfjlh vOgs#* v’kh R;k Ñ".kkph yMhokG fouo.kh djrkr-Kkus’ojkaP;k fojk.;kae/;s v’kk JhÑ".kkP;k HksVhlkBh rGeG.kkÚ;k R;kP;k vkxeukP;k lwpusus eukseu eksg:u tk.kkÚ;k] R;kP;k HksVhr czãkuankpk vuqHko ?ks.kkÚ;k] rjhgh iqUgk fojg rj okVÓkkyk ;s.kkj ukgh uk v’kk ’kadsus /kkLrko.kkÚ;k vkf.k izR;{kkr ek=]

^foðy foðy >kyk nsg ek>k*vls ijes’oj:Ik iko.kkÚ;k v’kk fofo/k izdkjP;k fojfg.khaps fp= vk<Grs-

lk/;k ljG vHkaxkP;k jpuse/kwu Kkus’oj vkiY;kleksj ,d Qkj ns[k.ks ’kCnfp= lkdkj djrkr- xksdqG @ o`ankoukP;k R;k dkoÚ;kckoÚ;k xoG.kh] rks ?kulkoGk eqjyh/kj] rs dksey pkan.ks] paæ] panu] pkQs vkf.k dksfdGsps Loj ;k lxGÓkk izfrekauh ;k fp=kyk ukn&jax&xa/k&Li’kkZps oSHko izkIr d:u fnys vkgs- R;kaph vFkZxHkZ ’kCn;kstuk pdhr d:u Vkd.kkjh vkgs- vkt 700 o"kkZuarjgh ;k fojfgk.khaP;k Hkkoukaph mRdVrk rlwHkjgh deh >kysyh ukgh- Eg.kwup ̂ Kkus’ojkaph fojk.kh* ejkBh Hkk"ksr] ejkBh ok³~e;kr vkiY;k eksgd vkd"kZ.kkus jfldkauk vktgh vkdf"kZr d:u ?ksrs vkgs-

Kkus’oj loZ HkDrdohaps eqdqVe.kh vkgsr- ijaijk tjh ̂ Kkunsos jfpyk Ikk;kA rqdk >kykls dGl* v’kh vlyh rjh laosnu{ke jfldrsus ;k dkO;kpk vkLokn ?ksrkuk] R;kaP;k dkO;krhy loZ laosnd ’kDrhauk fnifo.kkjs oSHko vR;ar rjy] lwpd /ofuladqy v’kk vkfo"dkjkr izdV gksÅ ykxrs- ;kps dkj.k KkunsokaP;k ok.khyk vkysys O;kid] lw{e] lwpd vFkkZps lkeF;Z] Kkus’ojkaps loZ thoup vykSfdd Hkkl.;klkj[ks gksrs- r’khp R;kaph ’kCnkFkZ’kDrhgh lkekU;kP;k iyhdMs xsysyh gksrh- vk/kqfud eukykgh HkqjG ?kky.kkjh ;k HkfDrdkO;krhy ’kDrh Eg.kts ’kCnkaP;k lkeF;kZpk vR;ar foLe;dkjd vkfo"dkj gks;- frph Hkko’khyrk vkf.k fparu’khyrk rj dkGkP;k dlksVhoj mrjysys v{kjlR;p vkgs-

01-MkW- ikVhy f’kokth] ̂lar lkfgR;krhy xq:#i*] jtr izdk’ku] vkSjaxkckn] ekpZ 2003-02-Ukfljkckndj y- jk- ̂xzaFkJs"B Kkunsoh*] QMds izdk’ku] dksYgkiwj-03-iksrnkj vuqjk/kk Ñ-] ̂rqdkjke % dFkkRe lkfgR; % ,d vH;kl*] izfrek izdk’ku] iq.ks] lIVsacj 1996-04-MkW- dkGs dY;k.k] ̂larlkfgR; % vH;klkP;k dkgh fn’kk*] Lusgo/kZu izdk’ku] iq.ks] uksOgsacj 1992-05-cfgjV] Hkkysjko i- Kk-] ̂okjdjh laiznk; mn; o fodkl*] Oghul izdk’ku] iq.ks- 06-MkW- eksfgrs f’kokthjko] ̂okjdjh laiznk; vkf.k lar lkfgR;*] deZohj izdk’ku] iq.ks-07-Tkks’kh e/kqdj jkenkl] ̂ fl/n ijaijk vkf.k egkjk"Vªkrhy lar*] fot; izdk’ku] ukxiwj-08-MkW- fxaMs ok- iq-] ̂dYyksG ve`rkps*] esgrk ifCyf’kax gkÅl] iq.ks 30-09-dqyd.khZ o- fn-] ßKkus’ojkaps dkO;’kkL=Þ] Lusgo/kZu ifCyf’kax gkÅl] iq.ks] ekpZ 1993-

4Available online at www.lsrj.in

Kkus’ojkaP;k fojgHkkouk izdV dj.kkÚ;k fojk.;kaph oSf’k"VÓks

ORIGINAL ARTICLE

Publish Research ArticleInternational Level Multidisciplinary Research Journal

For All Subjects

Dear Sir/Mam, We invite unpublished Research Paper,Summary of Research Project,Theses,Books and Book Review for publication,you will be pleased to know that our journals are

Associated and Indexed,India

¬

¬OPEN J-GATE International Scientific Journal Consortium

Associated and Indexed,USA

?

?Index Copernicus?Publication Index?Academic Journal Database?Contemporary Research Index?Academic Paper Databse?Digital Journals Database?Current Index to Scholarly Journals?Elite Scientific Journal Archive?Directory Of Academic Resources?Scholar Journal Index?Recent Science Index?Scientific Resources Database?Directory Of Research Journal Indexing

EBSCO

Golden Research Thoughts 258/34 Raviwar Peth Solapur-413005,Maharashtra

[email protected]/[email protected]

Website : www.aygrt.isrj.org