Güvenlik kültürü

İş Sağlığı ve Güvenliğine

Genel Bakış ve Güvenlik Kültürü

09.10.22 11:53 PM 2

Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi

Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi

Kanuni Sultan Süleyman

09.10.22 11:53 PM 3

Deprem ve tsunami sonrası Japonlarve tüm dünyada dolaşan elektronik posta

1. AĞIRBAŞLILIK Hiçbir dövünme ya da aşırı hareketlerle ıstırap ifade etme

görüntüsü yok. Üzüntünün kendisi yüceltildi. 2. ONUR Su ve yiyecek kuyruklarındaki disiplin. Hiçbir kaba söz ya

da sert el kol hareketi yok. Sakinlikleri takdire ve övgüye değer.

3. YETENEK Örneğin, inanılmaz mimarlar. Binalar sallandı ama

yıkılmadı. 4. ERDEM (Bencil olmama) İnsanlar sadece o anda ihtiyaçları olan şeyleri satın

aldılar, herkes (diğerleri de) bir şeyler alabilsin diye.


5. DÜZEN Hiçbir dükkanda yağmalama yok. Yollarda korna çalmak,

sollamak yok. Sadece anlayışlı tavırlar.

6. FEDAKARLIK Elli çalışan deniz suyu pompalamak için nükleer

reaktörlerin içinde kaldı. Bu yapılanın karşılığı nasıl ödenebilir?

7. DUYARLILIK Lokantalar fiyatlarında indirim yaptı. Korunmayan bir

bankamatiğe hiç kimse saldırmadı. Güçlüler zayıflara baktı.

8. EĞİTİM Yaşlılar ve çocuklar dahil herkes ne yapacağını tam olarak

biliyordu. Aynen de yaptılar.


9. MEDYA Bültenlerde kendilerini mükemmel bir şekilde

dizginlediler. Aptalca konuşan muhabirler/spikerler yoktu. Sadece sakin bir şekilde yapılan habercilik. En önemlisi de, DURUMDAN FAYDALANARAK KOLAY YOLDAN KENDİNE PAY ÇIKARMAYA ÇALIŞAN POLİTİKACILAR YOKTU.

10. VİCDAN Bir mağazada elektrikler kesildiğinde, insanlar aldıkları

şeyleri tekrar raflarına koydular ve sessiz bir şekilde çıktılar.

Ülkeleri dev bir afete uğramış durumdaki Japon vatandaşlarından dünyanın

alacağı çok dersler var.

Amaç

• Katılımcıların iş sağlığı ve güvenliğinin temel ilkelerini ve güvenlik kültürünün önemini kavramalarına yardımcı olmaktır.

09.10.22 11:53 PM 7

Öğrenim hedefleri• Bu oturumun sonunda katılımcılar;

• İş sağlığı ve güvenliğinin temel ilkelerini sıralar.

• Güvenlik kültürünü tanımlar ve yararlarını açıklar.

• Güvenlik kültürünün oluşturulmasının ve sürdürülmesinin gerekliliği sonucunu çıkarır.09.10.22 11:53 PM 8

Alt başlıklar• İş sağlığı ve güvenliği temel ilkeleri • Sağlıklı ve güvenli yaşam• İş sağlığı ve güvenliği alanında yaşam boyu öğrenme

• İş sağlığı ve güvenliğine bütünsel yaklaşım • İş sağlığı ve güvenliğinin işletme yönetimindeki yeri

• İşyerinde risk önleme kültürü• Güvenlik kültürünün önemi ve günlük yaşamdaki yeri• Güvenlik kültürünün oluşturulması ve devamının sağlanması

• Güvenlik kültürünün oluşturulmasında ulusal kurum ve kuruluşlara düşen görevler

09.10.22 11:53 PM 9

Dünya Sağlık Örgütü Kuruluş Yasası

• Sağlık; sadece hastalık ve sakatlık halinin olmayışı değil,

bedensel, ruhsal ve sosyal yönden

tam iyilik halidir.

09.10.22 11:53 PM 10

İş Sağlığı ve Güvenliği Çalışma koşullarından ve

üretim araçlarından kaynaklanan sağlık ve güvenlik sorunlarının önlenmesi veya asgari seviyelere indirilmesi amacıyla, işyerlerinde

yapılan bilimsel, teknik ve tıbbi çalışmaların tümüne iş sağlığı ve güvenliği faaliyetleri diyebiliriz.

09.10.22 11:53 PM 11

09.10.22 11:53 PM 12

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) İşsağlığı Ortak Komitesinin 1950 yılında gerçekleştirdiği toplantısında yapılan iş sağlığı tanımına göre:

• "Her türlü işte çalışan işçilerin fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam iyilik durumlarının korunması ve geliştirilmesi, çalışma şartlarından ötürü işçilerin sağlıklarının yitirilmesinin önlenmesi, çalışma sırasında sağlıklarını olumsuz yönde etkileyecek faktörlerden korunmaları, onların fizyolojik ve psikolojik yapılarına uygun bir işe yerleştirilmesi ve bunun sürdürülmesini, özetle işin işçiye, uygunluğunun sağlanmasını amaçlar”.

09.10.22 11:53 PM 13

Eksiği bulun

09.10.22 11:53 PM 14

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

• Madde 23

1. Herkesin çalışma, işini özgürce seçme, adil ve elverişli koşullarda çalışma ve işsizliğe karşı korunma hakkı vardır.

2. Herkesin herhangi bir ayrım gözetilmeksizin eşit iş için eşit ücrete hakkı vardır.

3. Herkesin kendisi ve ailesi için insan onuruna yaraşır ve gereğinde başka toplumsal koruma yollarıyla desteklenmiş bir yaşam sağlayacak adil ve elverişli bir ücrete hakkı vardır.

4. Herkesin çıkarını korumak için sendika kurma ya da sendikaya üye olma hakkı vardır.09.10.22 11:53 PM 15

TC Anayasası-1981Madde 48-51 çalışma yaşamı ile ilgilidir.

ILO-Uluslararası Çalışma Örgütü (1919 yılında kurulmuştur)

Türkiye ILO’ya 1932 yılında üye olmuş olmasına karşın ILO tarafından kabul edilmiş sözleşmelerin neredeyse yarısına henüz taraf değildir.

09.10.22 11:53 PM 16

09.10.22 11:53 PM 17

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

• Madde 24 Herkesin iş saatlerinin makul ölçüde sınırlandırılması ve ücretli dönemsel tatiller dahil, dinlenme ve boş zamana hakkı vardır.

09.10.22 11:53 PM 18

Amputasyon

09.10.22 11:53 PM 20

Buzdağının altı ve üstü

İş kaz

asıMeslek

hastalığı

?Biz ne kadar değişirsek dünya da o oranda değişir!

İSG ve Bileşenleri

Ortak alanları vardır!...

MühendislikTıp

Hukuk

• Hangi rakamlar kullanılırsa kullanılsın (meydana gelen kaza sayısı, bu kazalarda hayatını kaybeden ve yaralanan kişi sayısı vb) ve ne açıdan bakılırsa bakılsın (ekonomik, sosyal, ve insani vb) iş sağlığı ve güvenliği yalnızca çalışma hayatının değil, günümüz sosyal hayatının bütününü ilgilendiren önemli konulardan birini oluşturmaktadır. Bu önemle bağlantılı olarak, İSİG, nerede ise tıptan hukuka kadar bütün disiplinlerin ilgi alanına giren, çok yönlü olarak ele alınması ve çözümler getirilmesi gereken bir alandır. Bu alanla ilgili çalışmaların odak noktasını da, uluslararası belgelerde belirtilen ve yer alan ifadelerle “Bütün çalışanların, insan haysiyetine uygun çalışma şartlarında, kendini geliştirebileceği ve toplum için fayda sağlayabileceği, sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışma hakkı vardır” (BM, İnsan Hak. Bil. (1948) Md, 23 ve BM, Eko. Sos. Kül. Haklar Söz,( 1975) md. 7) ilkesinin hayata geçirilmesi oluşturmaktadır.

09.10.22 11:53 PM 23

• Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), • Dünyada her yıl 2,2 milyon kadın ve erkeğin işle ilgili kaza ve hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirdiğini,

• Yılda 270 milyon iş kazası ve 160 milyon meslek hastalığı görüldüğünü tahmin etmektedir. Ölümcül iş kazalarında özellikle Asya ve Latin Amerika’daki artış gözlenmektedir.

• Örneğin, Çin’de ölümcül iş kazaları 1998 ve 2001 yılları arasında 73.500’den 90.500’e; Latin Amerika’da ise 1998’de 29.500 kazadan 2001’de 39.500 kazaya yükselmiştir.

09.10.22 11:53 PM 24

09.10.22 11:53 PM Dr. A. Kadir ATLI 25

Niçin iş güvenliği• Küreselleşme, sermaye için paranın serbest dolaşımı ile kar maksimizasyonu adına fırsatları artırırken, emeğin küreselleşmesi gerçekleştirilemediği için; emeğiyle geçinenlerin özellikle gelişmekte olan ülkelerde daha kötü koşullarda çalışmasına yol açmıştır. Yukarıda sözü edildiği gibi, başta ölümcül iş kazalarındaki artış olmak üzere, işçi sağlığı ve iş güvenliği alanındaki sorunlar giderek artmaktadır.

09.10.22 11:53 PM 26

• Küresel ekonomideki değişiklikler her yerde artan ekonomik güvensizlik ve eşitsizlikle sonuçlanmıştır. Bu eğilim dünyanın pek çok yerinde işçi ve işçi topluluklarının seslerini daha az duyurabilmelerine ve çalışma koşullarının bozulmasına neden olmuştur.

09.10.22 11:53 PM 27

İş kazası

09.10.22 11:53 PM 28

Uluslar arası Çalışma Örgütü’nün sosyal ve ekonomik güvenliği artırma stratejisi , güvenliğin 7 temel boyutuna

odaklanmaktadır. • 1.İş piyasası güvencesi : Devlet güvencesinde, tam istihdam yoluyla uygun istihdam olanakları.

• 2.İstihdam güvencesi : Keyfi işten çıkarmaya karşı koruma, işe alma ve işten çıkarma ile ilgili düzenlemeler, mali yükün işverence karşılanması.

• 3.İş güvencesi: Kişinin mesleğinin, beceri alanının veya kariyerinin korunması, beceri alanı dışında ya da beceride eriştiği yetkinlik düzeyi altında çalıştırmaya ve kısıtlayıcı iş uygulamalarına karşı koruma ve iş deneyiminin korunması, esnaf birliklerine karşı hoşgörü.

09.10.22 11:53 PM 29

Uluslar arası Çalışma Örgütü’nün sosyal ve ekonomik güvenliği artırma stratejisi , güvenliğin 7 temel boyutuna

odaklanmaktadır. • 4.Beceri geliştirme güvencesi: Çıraklık ve iş eğitimi yoluyla, yaygın beceri kazanma ve sürdürme olanağı.

• 5.Çalışma güvenliği: Tüm işçiler için işyerinde sağlık ve güvenlik düzenlemeleri, çalışma saatlerinin sınırlandırılması, uygun olmayan saatlerde çalışma ve gece işinin kısıtlanması yoluyla kaza ve hastalıklardan koruma.

• 6.Temsil güvencesi: Devletin işleyişine ekonomik ve politik olarak katılmış, grev hakkı da olan bağımsız sendikalar, işveren örgütleri ile iş piyasasında ortak sesin varlığının korunması.

• 7.Gelir güvencesi: Asgari ücret, ücret ayarlamaları, kapsamlı sosyal güvence, vergilerin gelire göre ayarlanması ile gelirin korunması.

09.10.22 11:53 PM 30

İş güvenliğinin kapsamı İş güvenliği tüm çalışanların temel hakkıdır. Çalışma hayatında aşağıdaki koşulları sağlayan iş güvenliği,

temel sosyo-ekonomik güvencenin ayrılmaz bir parçasıdır:

•

• Güvenlik, sağlık ve çevresel düzenlemelerle işle ilgili sakatlık ve hastalıklardan koruma,

• İşle ilgili ya da başka nedenlerle oluşacak sakatlıklara, cinsiyet, dini ve etnik grup nedeniyle ayrımcılığa karşı koruma,

• Şiddet, taciz, stres, uygun olmayan çalışma saatlerine karşı koruma, çalışma saatlerinin, gece işinin, çalışma yaşının sınırlandırılması,

09.10.22 11:53 PM 31

• İstihdam ve ücretle ilgili haklar, tazminat, emeklilik güvencesi, analık koruması, işe devamsızlık koruması, uzun süreli bakım, tatil, mantıklı iş planlaması ve iş düzenlemesi,

• Yasalar, devlet yaptırımı , teftiş yoluyla koruma, • Örgütlenme hakkı, • Toplu pazarlık hakkı, • Sağlık hizmetine ulaşma, eğitim, çocuk bakımı gibi sosyal destek hakkı,

• Güvensiz işi reddetme hakkı, • Ortak işçi – yönetim sağlık ve güvenlik kurulları ve diğer temsil mekanizmaları yoluyla katılım hakkı,

• İşle ilgili olası tehlikeleri bilme hakkı ve • “İşyerindeki yanlış yapılan işleri bildiren kişiler” için korunma hakkı.

• İş güvenliği, kişi ve toplum sağlığını yükselten “Adam gibi bir iş” hakkıdır.

09.10.22 11:53 PM 32

09.10.22 11:53 PM 33

İş güvenliği kültürü

• İş güvenliği kültürü, iş güvenliğinin öncelikli olduğu yaşam biçimidir. Güvenlik bilgiye dayanır ve içselleştirilmiş ve yaşam biçimi haline getirilmiş bilgi, güvenlik kültürünü oluşturur. İş güvenliği göz ardı edildiğinde, “İş kazası” ve “Meslek hastalığı” oluşur.

09.10.22 11:53 PM 34

• Türkiye’de iş güvenliği denince akla hemen iş kazaları gelmektedir. Gerçekten de iş kazaları işçi sağlığı alanındaki en önemli sorunlarımızdan biridir. Ülkemizde özellikle 2 günden az istirahat gerektiren iş kazalarının istatistiklere 1990’ların ortalarından başlayarak girmemesi sonucunda, iş kazası sayısında bir azalma gerçekleşmiş gibi görünmesine karşın; iş kazası sonucu ölümlerdeki yükseklik dikkat çekicidir. SSK istatistiklerine göre, 2003 yılında meydana gelen 76.668 iş kazasının % 31,3’ü (23.997 iş kazası) işçi sayısının 1-3 olduğu küçük ölçekli işyerlerinde ; % 64,8’i de işçi sayısının 50 ve altında olduğu işyerlerinde meydana gelmiştir. Bu sayılar iş kazalarının önlenmesi için seçilmesi gereken hedef işyerleri hakkında önemli ipuçları vermektedir.

09.10.22 11:53 PM 35

2007 SGK İSTATİSTİKLERİİşçi Sayısı işletmeler Çalışanlar iş kazaları1-9 %85.5 %28.5 %32.410-49 %12.6 %32.5 %2950-249 %1.6 %22 %21.3iş kazalarının toplam olarak %82.7’si KOBİ’lerde meydana gelmektedir.

• İş güvenliği alanında başka önemli bir sorun meslek hastalıklarıdır. Ne yazık ki, ülkemizde meslek hastalıkları ile ilgili güvenilir bir veritabanı yoktur. Beklenenin çok altındaki olgu sayıları, meslek hastalıkları ile ilgili öncelikli hedefin iyi bir kayıt ve veri toplama sisteminin ivedilikle yaşama geçirilmesi olduğunu yıllardır açık bir biçimde ortaya koymaktadır.

09.10.22 11:53 PM 37

Dünya’da Türkiye’de

İş Kazaları

Meslek Hastalığı

İşyerinde toz-duman

09.10.22 11:53 PM 39

İş güvenliği kültürünün geliştirilmesi ;

İş kazalarının azaltılması, Meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıkların azaltılması,

İşten memnuniyet/mesleki tatminin artması, ve

Çalışanların yaşam kalitesinin artması sonucunu doğuracaktır.

09.10.22 11:53 PM 40

İş güvenliği kültürünün geliştirilmesinde

A-Devlet, B-İşveren, C-Çalışanlar/sendikalar, D-Üniversiteler ve E-Meslek örgütlerine çeşitli görevler düşmektedir.

09.10.22 11:53 PM 41

İş kazası

09.10.22 11:53 PM 42

Devletin isg konusunda görevleri;•Daha çok gözlemci, aydınlatıcı, teşvik edici ve arabulucu niteliktedir.• Bu konuda en önemli etkinliği, gerekli koşul ve standartları mevzuatla düzenlemek ve denetimi sağlamak olmalıdır. •Kayıt-dışı istihdamın önlenmesi •Çocuk işçiliğinin yok edilmesi •Cinsiyet ayrımcılığının yok edilmesi •Sosyal güvenliğin desteklenmesi •Gelir dağılımı adaletsizliğinin azaltılması •Yaşanabilir bir asgari ücretin saptanması •İşyerinde çalışan işçi sayısına bakılmaksızın, her çalışanın İSİG hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması •Kamu sağlık hizmetlerinin düzenlenmesi •Güvenilir bir kayıt sistemi kurulması •Hekim iş müfettişi istihdamı •İş kazalarının “Bilimsel” analizi •İşçi Sağlığı Enstitülerinin kurulması/yaygınlaştırılması •Yasalarda çalışanların korunması

09.10.22 11:53 PM 43

İş güvenliği kültürünün geliştirilmesinde işverenin görevleri:

■ Üretim süreçlerinde “Önce verimlilik” yerine “Önce insan” yaklaşımının benimsenmesi,

■ Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi yaklaşımının benimsenmesi,

■ İşyerinde çalışan işçi sayısına bakılmaksızın, her çalışanın İSİG hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması ,

■ İşyeri sağlık ve güvenlik birimlerinin desteklenmesi,

■ İlk ve acil yardım hizmetlerinin organizasyonu , ■ Çalışanların eğitimi , ■ Veri akışının sağlanması ve ■ İş kazalarının “Bilimsel” analizidir.

09.10.22 11:53 PM 44

İşçi sendikalarının isg konusunda görevleri:

• İşyeri, iş kolu ve üretim süreci ile ilgili bilgi sahibi olunması,

• Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi süreçlerine katılması,

• İş kazalarının “Bilimsel” analizi, • İş güvenliğinin yaşamın önceliği biçimine getirilmesine yönelik eğitim, örgütlenme ve katılım gibi etkinlikler,

• Kişisel koruyucu ekipmanın kuralına uygun biçimde kullanılması.

• Sonuç olarak Güvenlik kültürü ile İSG politikalarının oluşturulmasında başarı, sosyal diyalog sürecinin etkin ve sağlıklı işletilmesine bağlı bulunmaktadır.

09.10.22 11:53 PM 45

İş güvenliği kültürünün geliştirilmesinde üniversitelerin görevleri:

■ İSİG – Sosyal politikalara bilimsel katkı, ■ Güvenilir bir kayıt sistemi kurulmasına bilimsel altyapı,

■ İş kazalarının “Bilimsel” analizi, ■ İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün temel eğitimi,

■ İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitimine katkı,

■ İSİG ile ilgili araştırmalar, laboratuvarlar ve ■ İSİG ile ilgili akademik ortamın oluşturulmasıdır.

09.10.22 11:53 PM 46

İş güvenliği kültürünün geliştirilmesinde meslek örgütlerinin görevleri:

■ İSİG – Sosyal politikalara katkı, ■ İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün yetiştirilmesi ve istihdam edilmesi süreçlerine katkı,

■ İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitiminin organizasyonu ve

■ İş kazalarının “Bilimsel” analizine katkıdır.

09.10.22 11:53 PM 47

Gözde yabancı cisim

09.10.22 11:53 PM 48

İş Sağlığı Uygulama İlkeleri

1.Uygun işe yerleştirme,2.İşyeri ortam faktörlerinin

değerlendirilmesi,3.İşyeri risklerinin kontrolü,4.Aralıklı kontrol muayeneleri

(Periyodik M.)5.İşyerinde sağlık hizmeti

sunulması,6.Sağlık eğitimi ve danışmanlık09.10.22 11:53 PM 49

09.10.22 11:53 PM 50

İş Sağlığında karşılaşılan bazı kavramlar

TEHLİKE: Çalışma çevresinin fiziksel kusurları ve insanların hatalı davranışları gibi çalışma ortam ve koşullarında var olan, ya da dışarıdan gelebilecek kapsamı belirlenmemiş, maruz kimselere, işyerine ve çevreye hasar verme potansiyelidir.09.10.22 11:53 PM 51

İş Sağlığında karşılaşılan bazı kavramlar

RİSK: Çalışma ortamında meydana gelebilecek, maruz kimselere ya da çalışma çevresine zarar ya da hasar verici nitelikteki bir olayın, meydana gelme olasılığı ile zarar verme derecesinin bir bileşkesidir.

09.10.22 11:53 PM 52

09.10.22 11:53 PM 53

09.10.22 11:53 PM 54

09.10.22 11:53 PM 55

09.10.22 11:53 PM 56

İşyerinde kimyasal maruziyeti

09.10.22 11:53 PM 57

Güvenlik Kültürü;1986 yılında meydana gelen Çernobil faciasının kaza inceleme raporunda; “yetersiz güvenlik kültürü” ibaresinin yer alması akademik çevreleri ve konunun uzmanlarını bu alanda çalışmalar yapmaya yöneltmiştir.

09.10.22 11:53 PM 58

Güvenlik Kültüründe 1. Adım;

• 1. Üst yönetimin taahhüdü;Bir çok yönetim sisteminde de gördüğümüz gibi, işveren veya vekilleri tarafından işletmede güvenlik kültürü oluşturulmasına yönelik yatırımlar yapılması, gerekli eğitimlerin çalışanlara aldırılması, kişisel koruyucu donanımların hazır tutulması, işletme içerisinde ve çalışanlarla beraber isg konularının değerlendirilmesi, gerekli prosedür ve talimatların hazırlanması ve en önemlisi de güvenliğin üretimden ve işten önde tutulması, üst yönetimin taahhüdü basamağının gereklilikleridir.

09.10.22 11:53 PM 59


• 2. Orta yönetimin isg gerekliliklerini gözetmesi;

İşletmede güvenlik kültürü oluşturmanın ve yerleştirmenin ikinci adımı, orta yönetim olarak nitelendirilen başmühendis, mühendis, şef, usta ve eğitici gibi çalışanların, verdikleri talimatlarda iş sağlığı ve güvenliği gerekliliklerini gözetmesi ve çalışanların yaptıkları işlere nezaret ederken isg gerekliliklerine uygun şekilde davranmalarını gözetmeleridir.

09.10.22 11:53 PM 60


• 3. İşyerinde yazılı bir iş sağlığı ve güvenliği sistemi kurulmuş olması gerekliliğidir.

09.10.22 11:53 PM 61

İşyerlerinde yapılması gerekli olan iş sağlığı ve güvenliğine yönelik faaliyetlerin, etkili, sürekli ve sistematik olarak yürütülebilmesi aşağıdakilerden hangisi ile sağlanır? a. Kontrollerin yapılmasıyla.b. İşyeri ortamının ölçülmesiyle.c. Belge Sisteminin yerleştirilmesiyle.d. İş ekipmanlarının kontrolüyle.


• 3. İşyerinde yazılı bir iş sağlığı ve güvenliği sistemi kurulmuş olması gerekliliğidir.

• Bu sistemin temel öğeleri olarak;– Çalışanların isg konularında bilgilendirilmesi,

– İsg kurulu vb kurullarda alınan kararlardan tüm çalışanların haberdar edilmesi,

– Kurullara mutlaka çalışanların katılımının sağlanması,

– Ramak kazalar da dahil tüm kazaların ve diğer tüm olumsuzlukların raporlanması, bu raporlar doğrultusunda yapılan çalışmalar ve düzeltici faaliyetler hakkında çalışanlara bilgi verilmesi,

– Çalışanları isg ile ilgili konularda ödüllendirme bu basamakta yer alır.

09.10.22 11:53 PM 62


• 4. İşyerlerinde güvenlik kültürü oluşturmanın son basamağı da “işyerinde yazılı olmayan bir iş sağlığı ve güvenliği sistemi oluşturulmasıdır”.

• Bu aşama iş kazası ve meslek hastalığına sebep olacak şekilde davranan çalışanların belirlenerek onlara yönelik özel çalışmalar yapılması, usta-çırak ilişkisi olan yerlerde ustaların isg gereklerini çıraklara aktarması, teşvik edilmesi ve isg gerekliliklerine uygun davranış sergileyen çalışanlara isg konularında yetki verilerek diğer çalışanları uyarması ve onlara örnek olacak doğru davranışları sergilemelerinin sağlanması…

09.10.22 11:53 PM 63

Gürültüye karşı önlem-işyeri ölçümü

•İşçi sağlığı ve güvenliği sorunları işyerinin kuruluş aşamasıyla birlikte başlar.

•Kuruluş aşamasında iSG sorunları dikkate alınmadan yerleşim yapılmışsa, uzun sürede düzelmesi mümkün görülmeyen risk kaynakları ortaya çıkmış demektir.

•İSG sorunları İşletme faaliyette olduğu sürece varlığını sürdürür.

09.10.22 11:53 PM 65

•Kapasite artışlarıyla İSG sorunları daha da büyük boyutlara ulaşır.

•Bir süre sonra da işyeri “ciddi iş güvenliği sorunlarının olduğu ” bir işletme haline gelir.

09.10.22 11:53 PM 66

Gürültü kontrolü-kapalı sistem-işçiler 3’lü cam bölmenin dışında-

motor test atölyesi

• İSG çalışmalarının başlatılmasıyla bir süre sonra durum kısmen veya tamamen kontrol altına alınabilir.

• Ancak, bu durum aldatıcıdır. Zira, sorun kalmadı düşüncesi ile İSG çalışmaları kendi haline bırakıldığı taktirde, eski sorunlar yeniden ortaya çıkmaya başlar.

• İSG sorunları asla sıfırlanamaz, ancak konulan hedeflere uygun bir seviyede ve sürekli kontrol altında tutulabilir.

09.10.22 11:53 PM 68

Yüksek ısıya maruz kalma-döküm

• Üretimin vazgeçilmez unsuru olan işçiler, aynı zamanda da çalışma ortamını sürekli değişime uğratarak yeni İSG riskleri yaratmaktadırlar.

• Bu yüzden, hem fiziksel ortam hem de çalışanlar sürekli kontrol altında tutulmalıdırlar.

09.10.22 11:53 PM 70

•Eğitim,•İşçi sağlığı ve iş güvenliği hem çalışanlar hem yönetenler için belirli bir eğitimi ve bilinçlenmeyi gerektirir.

09.10.22 11:53 PM 71

İşyerlerindeki kaza ve hastalık riskleri günlük yaşamdan çok daha fazla olup, önlem alma zorunluluğu vardır. Bu önlemler sonucu İSG sorunları mutlaka kontrol altına alınacaktır.

09.10.22 11:53 PM 72

• İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarında, işyerinde bulunan herkesin görev ve sorumluluğu vardır.

• Bu nedenle, işyerinde görevli olan herkesin eğitilmesi gerekir.

09.10.22 11:53 PM 73

• İş kazaları ve meslek hastalıkları çevresel faktörler ile kişisel faktörlerin bir araya gelmesi sonucu ortaya çıktığına göre, çalışanlara verilen İSG eğitimi; kişisel faktörleri ortadan kaldıran ya da en aza indiren uygulama sürecinin ilk aşamasıdır.

09.10.22 11:53 PM 74

Kumlama tezgahı- kapalı sistemde parça temizliği

•İş kazaları ve meslek hastalıklarının

önlenmesi 3 nedenden dolayı bir zorunluluktur.

a)İnsani açıdan zorunluluktur. b)Kamu düzeni ve hukuki açıdan

zorunluluktur.c) İşletmenin geleceği açısından zorunluluktur.

09.10.22 11:53 PM 76

•İSG eğitimi, süreklilik gerektiren bir eğitim olup, yenilenmeli ve yinelenmelidir.

Verilen eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni riskler de dikkate alınarak aşağıda belirtilen düzenli aralıklarla tekrarlanır:a) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa.b) Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa.c) Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa.(ÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİNİN USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK)

09.10.22 11:53 PM 77

İSG Sorunları, parasal yatırımı gerektirir.

09.10.22 11:53 PM 78

• İSG faaliyetleri için Personel istihdam etmenin ekonomik maliyeti,

• İSG faaliyetlerinin ve önlemlerinin parasal maliyeti,

• Çalışanların eğitiminin parasal maliyeti,

• Bilgi ve teknoloji transferi, danışmanlık hizmetleri gibi faaliyetlerin maliyeti,

09.10.22 11:53 PM 79

•Yapılan bilimsel araştırmalar göstermiştir ki; iş kazaları ile meslek hastalıklarının firmaya olan direk ve dolaylı maliyetlerinin toplamı, İSG çalışmaları için yapılan parasal yatırımdan çok daha fazladır.

09.10.22 11:53 PM 81

Buzdağının altı ve üstü

İş kaz

asıMeslek

hastalığı

?

İSG Sorunları Örgütlenmeyi ve organizasyonu gerektirir.

09.10.22 11:53 PM 83

•İSG çalışmaları artık ayrı bir bilimsel disiplin olarak kabul edilmektedir.

•Bu nedenle, profesyonel ve uzman bir kadronun istihdamını ve örgütlenmeyi gerekli kılmaktadır.

09.10.22 11:53 PM 84

•İş sağlığı ve güvenliği kurulu, •işyeri sağlık ve güvenlik birimi •Bu birimde görevli olan iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi

•Bu servisler ve elemanlar; gerek işyerinin İSG politikası çerçevesinde, gerekse yasal yükümlülükler çerçevesinde işbirliği yaparak İSG organizasyonunu oluşturmalıdırlar.

09.10.22 11:53 PM 85

Bu örgütlenme ve organizasyonda;

• İSG Kurulu; temel ve stratejik kararların alındığı üst örgütlenmedir.

• İşyeri sağlık ve güvenlik birimi; • İSG Kurulunda alınan kararları uygulayan, proje üreten, eğitim faaliyetlerini gerçekleştiren,

• İSG uygulamalarının işyeri ve çalışanlar bazında takibini yapan, mevzuatın öngördüğü yükümlülükleri takip eden ve yerine getiren hizmet birimidir.

09.10.22 11:53 PM 86

İSG Sorunları Bilim ve teknolojinin izlenmesini gerektirir.

09.10.22 11:53 PM 87

İSG sorunlarının çözümü için; çalışanların eğitilmesi, parasal kaynak ayrılması, profesyonel kadro istihdam edilerek bilimsel ve hukuki örgütlenmenin tamamlanmış olmasının yanında; dinamik iş güvenliği sorunlarının çözümünde bilim ve teknolojideki yeni gelişmelerin yakından takip edilmesi ve işyerinde uygulanması, gerek ulusal, gerekse uluslar arası rekabet açısından da son derece önemlidir.

09.10.22 11:53 PM 88

İSG Sorunları Mevzuatın izlenmesini

gerektirir.

09.10.22 11:53 PM 90

•Yürürlükteki mevzuatın öngördüğü tedbirlerin alınması için,

•Mevzuatta yapılan güncel değişikliklerin izlenmesi ve uygulanabilmesi için,

•İşletmenin hukuki ve cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalmaması için,

09.10.22 11:53 PM 91

İSG Sorunları Verimliliği etkiler

09.10.22 11:53 PM 92

09.10.22 11:53 PM Dr. A. Kadir ATLI 93

• Eski teknolojiye sahip ve kaza riski yüksek üretim araçları ve sistemlerle yapılan çalışmalar,

• İSG sorunlarının ciddiye alınmaması ve önleyici çalışmaların yapılmaması,

• Çalışanlara İSG eğitimlerinin verilmemesi,• İSG yönünden iş disiplininin sağlanmamış olması,• Ergonomik sorunlar,• Bu olumsuzluklar sonucu, işletmede iş kazalarının, meslek hastalıklarının ve sağlık sorunlarının artması, işletmenin iş kazası ve meslek hastalığı açısından direk ve dolaylı maliyetlerinin yükselmesi demektir. Bu durum hiç kuşkusuz işletme verimliliğinin düşmesi sonucunu doğuracaktır.

09.10.22 11:53 PM 94

İSG Yatırımları Verimli Bir Yatırımdır.

09.10.22 11:53 PM 95

• İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarına ayrılan parasal kaynak verimli bir yatırımdır. İSG harcamalarının sonucunda, iş kazaları ve meslek hastalıklarındaki sayısal azalma, direk ve dolaylı maliyetlerin de önemli oranda düşmesine neden olacaktır. Bu maliyetler;

İş günü kayıplarının azalması, İş kazası ve meslek hastalık ve diğer hastalıklar nedeniyle SGK.na , işçiye, yakınlarına ödenen tazminatların azalması,

Resmi makamlara karşı ödenen cezaların azalması,

Yargılama giderlerinin azalması.

09.10.22 11:53 PM 96

İSG Sorunlarının cezai ve hukuki sonuçları vardır.

09.10.22 11:53 PM 97

İşletme Açısından

İdari Yaptırımlar;

• İdari para cezaları,• İşyerinin kapatılması veya işin durdurulması,

• İşletme belgesi alınamaması, alınmış belgenin iptal edilmesi,

09.10.22 11:53 PM 99

Hukuki Yaptırımlar;

• Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenecek tazminatlar,

• İş Kazasına uğrayan işçilere ve yakınlarına ödenecek tazminatlar.

09.10.22 11:53 PM 100

Çalışanlar Açısından;

• Ceza Yasası hükümlerine göre yargılanmaları söz konusudur.

• Sosyal Güvenlik Kurumuna tazminat ödemeleri mümkündür.

• İş Kazasına uğrayan işçilere ve yakınlarına tazminat ödemeleri mümkündür.

• İşlerini kaybetme tehlikesi vardır.

09.10.22 11:53 PM 101

1 – Dinamiktir.2 – Eğitimi gerektirir.3 – Parasal yatırımı gerektirir.4 – Örgütlenmeyi ve organizasyonu gerektirir.5 – Bilim ve teknolojiyi takibi gerektirir.6 – Mevzuat takibini gerektirir.7 – Verimliliği etkiler. 8 – Verimli bir yatırımdır.9 – Cezai ve hukuki sonuçları vardır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Çalışmaları;

09.10.22 11:53 PM 102

Güvenlik kültürü

Documents

Transcript of Güvenlik kültürü