¢åÕ·π–πÌ“°“√ÕÕ°·∫∫�¿“æ·«¥≈åÕ¡·≈–∑’Ëæ—°Õ“»—¬¢ÕߺŸå�ŸßÕ“¬ÿ

Àπ㫬ªØ‘∫—µ‘°“√«‘®—¬ �¿“æ·«¥≈åÕ¡∑’ˇÀ¡“–�¡°—∫ºŸå�ŸßÕ“¬ÿ

§≥–�∂“ªòµ¬°√√¡»“�µ√è ®ÿÓ≈ß°√≥è¡À“«‘∑¬“≈—¬

1

ขอแนะนาการออกแบบสภาพแวดลอมและทพกอาศยของผสงอายฉบบนจดทาขนมาเพอเผยแพรความรในการจดสภาพแวดลอมในการอยอาศย ใหเหมาะสมกบการเปลยนแปลงทางสภาพรางกายของผสงอายไทย โดยไดอาศยขอมลสวนหนงจากโครงการวจย เรองมาตรฐานขนตาสาหรบทพกอาศยและสภาพแวดลอมของผสงอายซงไดรบการสนบสนนจากสานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ(สสส.) และมลนธสาธารณสขแหงชาต (มสช.)

ขอแนะนาฉบบน จะแบงเปน 2 สวน คอขอแนะนาเกยวกบระยะและขนาดพนททเหมาะสม กบขอแนะนาเรองสภาพแวดลอมในการอยอาศย นอกจากการเปลยนแปลงทางรางกายแลว เมอเขาสวยสงอายยงมการเปลยนแปลงทางดานสงคมการเปลยนแปลงทางจตใจ และการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ ฉะนนการจดสภาพแวดลอมในการอยอาศยทด ควรคานงถงการเปลยนแปลงในทกๆ ดาน เชนสภาพของสงคมไทยมกอยกนเปนครอบครวขนาดใหญ ญาตพนองมกอยใกลๆ กนทางเลอกในการปรบปรงทอยอาศยเดมใหเหมาะกบผสงอาย นาจะมความสอดคลองกบสภาพสงคมและสภาพจตใจ มากกวาการจะยายทานเหลานนไปอยทอน

ทายทสดขอใชขอคดจาก “อาหารของดวงใจ” โดย ทานพทธทาสภกข ดงนความสาราญทางกาย หรอฝายโลกนน ตอง "ดม" หรอ ตอง"กน" อยเสมอ จงจะสาราญแตทแท มนเปนเพยง การระงบ หรอ กลบเกลอนความหวไวทกชวคราวทหวเทานนสวนความสาราญ ฝายใจ หรอ ฝายธรรมนน ไมตองดม ไมตองกน กสาราญอยเองเพราะมนไมมความหว ไมตองดมกน เพอแกหว

º · ¹íÒ

2

ทาง 2 แพรงทเลอกได

เมอเขาสวยสงอาย จะมการเปลยนแปลงหลายดาน ดานทเกยวของกบสภาพการอยอาศยคอการเปลยนแปลงทางรางกาย เชนความสง (โดยเฉลยจะเตยลงประมาณ 2-5 ซม.) นาหนกตวจะลดลง กระดก-ขอจะเสอมการเดนเหน ลกษณะทาทางจะเปลยนไป สายตาจะพรามว หตง และหากยงอยในสภาพแวดลอมเดม ทไมเหมาะสม จะนามาสการเกดอบตเหต และภาวะทพพลภาพในทสด

แตหากเราสามารถปรบสภาพแวดลอมและทพกอาศยทเหมาะสมสาหรบผสงอาย กจะลดอบตเหต ลดการพงพา ใชชวตอยางมความสขได

การเปลยนแปลงทางรางกาย(ความสง นาหนก กระดกและขอ สายตา ห ลกษณะทาทาง ฯลฯ)

การใชชวตในสภาพแวดลอมทไมเหมาะสม

การจดสภาพแวดลอมและทพกอาศยทเหมาะสม

สาหรบผสงอาย

ลดอบตเหต ลดการพงพาชวเปนสข

อบตเหต

ทพพลภาพ

เสยชวต

1 2

3

แนวคดการออกแบบสภาพแวดลอมและทพกอาศยของผสงอาย

มหลกการดงน คอ1. มความปลอดภยทางกายภาพ

จดใหมแสงสวางเพยงพอบรเวณบนไดและทางเขา มราวจบในหองนา พนกระเบองไมลน อปกรณปดเปดนา และเปดประตทไมตองออกแรงมาก มสญญาณฉกเฉนจากหวเตยง หรอหองนา สาหรบเรยกขอความชวยเหลอ

2. สามารถเขาถงไดงายการมทางลาดสาหรบรถเขน ความสงของตทผสงอายสามารถหยบ

ของไดสะดวก อยใกลแหลงบรการตาง ใกลแหลงชมชนเดม เพอใหญาตมตรสามารถมาเยยมเยยนสะดวก

3. สามารถสรางแรงกระตนการเลอกใชสทเหมาะสม มความสวางและชดเจนจะทาใหการ

ใชชวตดกระชมกระชวย ไมซมเศรา และการเขารวมกจกรรมตางๆ กระตนใหเกดการนาความสามารถตาง ๆ ของผสงอายมาใชอยางเตมท เปดโอกาสใหผสงอายไดใชความสามารถกอประโยชนกบชมชน

4. ดแลรกษางายควรจะออกแบบใหดแลรกษางายเทาทจะเปนไปได ดวยเหตน

บานทวๆ ไปควรจะเลก ถาเปนหลงใหญควรจะมหองซงงายตอการปดเอาไวเพอสะดวกสบายในการดแล บานอาจจะมบานเลอนอลมเนยมปองกนฝนและสนามหญาทมพมไมเตยเพอลดงานสนาม

4

ขอแนะนาเกยวกบระยะ และขนาดพนททเหมาะสม

5

ขอแนะนาเกยวกบระยะ และขนาดพนททเหมาะสม

6

ขอแนะนาเกยวกบระยะ และขนาดพนททเหมาะสม

7

ขอแนะนาเกยวกบระยะ และขนาดพนททเหมาะสม

8

ขอแนะนาเกยวกบระยะ และขนาดพนททเหมาะสม

9

เปนบานชนเดยว หรอมหองนอนอยบนชนลางของบานทางเขาบานควรมระดบเดยวกบพนภายนอกทางลาดเขาบานความชน 1:12 วสดไมลนไมควรจะมพนตางระดบ ไมควรมธรณประต

มบรเวณบานทสามารถ ทาสวน เลยงสตว และทากจกรรมเบาๆ ไดพชพนธเปนไมดอก ไมหอม หลกเลยงไมผล ไมหนาม ไมทมยาง

ระยะหางระหวางภายในบานมาทรวอยในระยะทสามารถเดนไดงายรวบานควรโปรง

ประตหนาบานกวาง 90-150 ซม. มอจบแบบกานโยกและไมตดอปกรณบงคบประตปดเอง (โชคอพ)

มระบบตดไฟชอตและไฟฉกเฉน

ขอแนะนาเกยวกบระยะ และขนาดพนททเหมาะสมลกษณะบานพก

10

หองรบแขก-หองนงเลนไมมสงกดขวางหรอเฟอรนเจอรกดขวาง

มพนทกจกรรมตางๆ เชน นนทนาการและบนเทงการจดเฟอรนเจอรทสงเสรมใหมปฏสมพนธกนได

ระดบหนาตางสงจากพน 50 ซม. มองเหนววภายนอกไดมระบบระบายอากาศด

พนหองใชสสวาง นมและบารงรกษางายสและพนผวอปกรณและสวนของอาคาร

ใชสทตดกนหรอแตกตาง ของสวนใชสอยตางกนเชนพนทางเดน พนตางระดบ พนหองสวม บวเชงผนง

11

หองครว-อาหารระดบโตะ-เคานเตอรสงจากพน 80 ซม.

ดานลางของอางลางมอ ควรโลงสาหรบรถเขนเตา ตเยนหรอลนชกในครวไมควรอยในมมหงและตตาง ๆ อยในระดบท 150-168 ซม.

มระบบระบายอากาศดมแสงสวางจากธรรมชาตและไฟแสงสวางเฉพาะจด

ปลกไฟบรเวณเคานเตอรสง 90 ซม.จากพน

12

หองนอนหนาตางควรมองเหนทวทศนภายนอก

เตยงนอนควรมความยาวไมนอยกวา 180 ซม.และมพนทวาง 90 ซม. รอบเตยง 3 ดาน ไมควรอยในมมอบ

ควรมพนทสาหรบเตยงค เตยงนอนควรอยใกลหองนาหวเตยงควรมโทรศพท และสญญาณฉกเฉน

ระดบของเตยงสง 40 ซม. (สงเทาระดบพนถงขอพบเขา)ระดบหนาตางสงจากพน 50 ซม. มองเหนววภายนอกได

ตเสอผาเปนแบบบานเลอนมแสงสวางสาหรบการอานหนงสอ

มการระบายอากาศทดพนหองใชสสวาง นมและบารงรกษางาย

13

หองนาหองนาควรกวาง 1.50-2.00 เมตร

ประตเปดออก ระดบพนภายใน-ภายนอก เทากนมราวจบขนาดเสนผาศนยกลาง 4 ซม.

ทสามารถเดนไดทวหองนาบรเวณฝกบวและทอาบนาควรมทนงและสญญาณฉกเฉน

ฝกบวควรเปนชนดแรงดนตาพนผวไมควรลน กอกนาเปนแบบกานโยก

14

ประตมขนาดความกวางเปนพเศษอยางนอย 90 เซนตเมตร

ประตควรเปนแบบผลกเปดออกไดงายหามตดตงอปกรณชนดทบงคบใหบานประตปดไดเอง

สวตชสงไมเกน 90 เซนตเมตร จากพน

สามารถปดเปดไดในระยะเออมจากเตยงนอนสวตชใหญมแสงตอนปดสวตช

ปลกไฟสงจากพน อยางนอย 45 เซนตเมตร

เพอหลกเลยงการกมมสวทซสาหรบปด-เปดปลก

15

ราวจบทาดวยวสดเรยบ มความมนคงแขงแรง ในการจบและไมลน

มลกษณะกลมโดยมเสนผานศนยกลาง 4 ซม. สงจากพนทางลาด 80 ซม.

ราวจบดานทอยตดผนงใหมระยะหางจากผนงไมนอยกวา 5 ซม.สามารถทาความสะอาดไดงาย

ทางลาดพนผวทางลาดตองเปนวสดทไมลน

พนผวของจดตอเนองระหวางพนกบทางลาดตองเรยบไมสะดดความกวางสทธกวาง 90-150 ซม.

มพนทหนาทางลาดเปนทวางยาวไมนอยกวา 150 ซม.ตองมความลาดชนไมเกน 1:12 และมความยาวชวงละไมเกน 6 เมตร

ทางลาดทมความยาวตงแต 2.50 เมตร ตองมราวจบทงสองดาน

16

ขอแนะนาอนสและพนผว

อปกรณและสวนของอาคารใหมสทตดกนหรอแตกตางจากสของสวนตอเนองของอปกรณและสวนของอาคารนนอยางเดนชด เชน

พนทางเดน พนตางระดบ พนหองสวม และพนผวตางสมผส ผนงและบวเชงผนง ประต ธรณประต วงกบหรอขอบประต ประตทางเขาออกบนได บนไดเลอน ทางเลอน และทางลาด ลกนอนกบลกตงของขนบนไดหรอลกนอนของขนบนได บรเวณจมกบนได ราวบนได ราวทางลาดราวระเบยง ราวกนตก ราวยดเกาะ ปาย แผนผง ตวอกษร เครองหมายสญลกษณ แผงสวตช เสา สงกดขวาง และสวนยนจากผนงบนทางเดน

สขภณฑ และอปกรณสงอานวยความสะดวกอน ๆ

เครองเรอน (เชนโตะ เกาอ เตยง)เกาอ และเตยง ควรสงจากพนประมาณ 40 - 45 ซม.

ไมมขาของโตะ เกาอเกะกะ หากตองใชรถเขนวสดรองพนหรอเบาะ ควรมความแขง ไมออนเกนไป

สามารถทาความสะอาดไดงาย

·ÕèµÑé§àÅ¢·Õè öñø/ñ ¶¹¹¹Ô¤ÁÁÑ¡¡ÐÊѹ ࢵÃÒªà·ÇÕ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðôðð

â·Ã. ð òöõð ñøø÷ , ð òöõñ öùðô ð òöõñ ÷÷ùö , ð òöõô öùóö ð òöõñ ö÷øó , ð òöõð ñóõô

Website ¾Á. : www.m-society.go.th Ê·. : www.opp.go.th Ê·Ê. : www.oppo.opp.go.th E-mail Ê·Ê. : older@opp.go.th

¡Í§·Ø¹¼ÙŒÊÙ§ÍÒÂØ

Êíҹѡʋ§àÊÃÔÁáÅоԷѡÉ�¼ÙŒÊÙ§ÍÒÂØ (Ê·Ê.)Êíҹѡ§Ò¹Ê‹§àÊÃÔÁÊÇÑÊ´ÔÀÒ¾áÅоԷѡÉ�à´ç¡ àÂÒǪ¹ ¼ÙŒ´ŒÍÂâÍ¡ÒÊ áÅмٌÊÙ§ÍÒÂØ (Ê·.)

¡ÃзÃǧ¡ÒþѲ¹ÒÊѧ¤ÁáÅФÇÒÁÁÑ蹤§¢Í§Á¹ØÉÂ� (¾Á.)

¨Ñ´·Óâ´Â

¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒüٌÊÙ§ÍÒÂØáË‹§ªÒµÔ

¨Ò¡§Ò¹ÇÔ¨ÑÂàÃ×èͧÁҵðҹ¢Ñé¹µèíÒÊíÒËÃѺ·Õè¾Ñ¡ÍÒÈÑ áÅÐÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁ¢Í§¼ÙŒÊÙ§ÍÒÂØ

ʹѺʹعâ´ÂÊíҹѡ§Ò¹¡Í§·Ø¹Ê¹ÑºÊ¹Ø¹¡ÒÃÇԨѠ(Ê¡Ç.)

Êíҹѡ§Ò¹¡Í§·Ø¹Ê¹ÑºÊ¹Ø¹¡ÒÃÊÌҧàÊÃÔÁÊØ¢ÀÒ¾(ÊÊÊ.)ÁÙŹԸÔÊÒ¸ÒóÊØ¢áË‹§ªÒµÔ (Áʪ.)

ÀÒ¾»ÃСͺâ´Â:¹Ò¾ÔÊÔ° ÊÕËÃÒª áÅйÒÂàÍ¡©Ñ¹·� àÍÕèÂÁ͹ѹµ�ÇѲ¹Ð ¹ÔÊÔµ¤³Ðʶһ˜µÂÈÒʵÃ� ØÌÒŧ¡Ã³�ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂ

ñ. ÃÈ. äµÃÃѵ¹� ¨ÒÃØ·Ñȹ� trirat13@gmail.comÀÒ¤ÇÔªÒà¤Ë¡Òà ¤³Ðʶһ˜µÂÈÒʵÃ�

ò. È.¾−.ÍÒÃÕÃѵ¹� Êؾط¸Ô¸Ò´ÒÀÒ¤àǪÈÒʵÃ�¿„œ¹¿Ù ¤³Ðá¾·ÂÈÒʵÃ�

ó. ÃÈ.´Ã. ÔÃҾà à¡È¾Ôª−ÇѲ¹Ò ¤³Ðá¾·Â�ÈÒʵÃ�

ô. ÃÈ.´Ã.»ÃÐÇԵà ਹÇÃø¹Ð¡ØÅÀÒ¤ÇÔªÒ¡ÒÂÀÒ¾ºíҺѴ ¤³ÐÊËàǪÈÒʵÃ�

õ. ¼È.¡ØÅ¸Ô´Ò àµªÇÃÊԹʡØÅÀÒ¤ÇÔªÒ¡ÒÃÍ͡ẺÍصÊÒË¡ÃÃÁ ¤³ÐʶһµÂ¡ÃÃÁÈÒʵÃ�

ö. ¼È. ¡ÔµµÔÍà ÈÔÃÔÊØ¢ ÀÒ¤ÇÔªÒʶһ˜µÂ¡ÃÃÁÀÒÂã¹ ¤³ÐʶһµÂÈÒʵÃ�

÷. ¹ÒªÑÂ−ÒÊÔ·¸Ôì ÈѹʹÐÇÕáØżٌª‹ÇÂÇԨѠÀÒ¤ÇÔªÒà¤Ë¡Òà ¤³Ðʶһ˜µÂÈÒʵÃ�

¨ØÌÒŧ¡Ã³�ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂ

¤³Ð¼ÙŒÇÔ¨ÑÂ