शिक्षा ऐन २०७४.pdf

20
1 x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsf lzIff P]g, @)&$ ;Djt\ @)&$ sf] P]g g+=M $ k|:tfjgfM x]6f}+8f gu/ / ;du| b]zsf] ljsf;sf nflu nf]stflGqs u0ftGqfTds zf;g Joj:yf cg's"n :yfgLo gful/sx?sf] ;bfrf/, ;dofg's"n 1fgsf] a[l4sf nflu z}lIfs :t/sf] c;dfgtfnfO{ Go"gLs/0f u/L lzIffsf] u'0f:t/Lotfdf kx'Fr sfod ug{ :yfkgf eO{ ;~rfng eO/x]sf / gu/ If]qleq :yfkgf x'g] ljBfnosf] Joj:yfksLo ;'wf/ ug{ o'ufg's"n ;Lk / k|ljlw;lxt z}lIfs ljsf; ug{ jf~5gLo ePsfn] x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsfsf] ;efn] g]kfnsf] ;+ljwfg adf]lhd of] P]g agfPsf] 5 . kl/R5]b! k|f/lDes ;+lIfKt gfd / kl/efiff !=;+lIfKt gfd / k|f/De s_ o; P]gsf] gfd æx]6f}+8f pkdxfgu/kflnsf lzIff P]g@)&$Æ /x]sf] 5 . v_ of] P]g x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsfe/ nfu" x'g]5 . u_ of] P]g :yfgLo txsf] /fhkqdf k|sfzg ePkl5 nfu" x'g]5 . @= kl/efiff M ljifo jf k|;ª\un] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf s_ æpkdxfgu/kflnsfÆ eGgfn] x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsf, gu/ sfo{kflnsf a'em\g' kg]{5 . v_ ægu/ ;ef eGgfn]Æ x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsfsf] gu/;efnfO{ a'em\g' kg]{5 . u_ æljBfno lzIffÆ eGgfn] cfwf/e"t / dfWolds b'a} lzIff a'em\g' kg]{5 . 3_ ædfWolds lzIffÆ eGgfn] sIff gf}b]lv afx|;Dd lbOg] lzIff a'em\g' kg]{5 . ª_ æcfwf/e"t lzIffÆ eGgfn] k|f/lDes afnlzIffb]lv sIff cf7;Dd lbOg] lzIff ;Demg' k5{ . r_ æljz]if lzIffÆ eGgfn] b[li6ljxLg, alx/f, cl6Hd, af}l4s ckfËtf, ;':t>j0f jf cltczSt zf/Ll/s ckfËtf ePsf afnaflnsfnfO{ 5'§} ;d"xdf /fvL lbOg] lzIff a'em\g' kg]{5 . 5_ æk|fljlws tyf Joj;flos lzIffÆ eGgfn] k|fljlws 1fg, ;Lk, bIftf tyf laifoj:t'sf] l;sfO u/L k|ljlw / Joj;fosf] lzIff k|bfg ug{ sIff gf}b]lv sIff afx|;Dd cWofkg u/fOg] lzIffnfO{ a'em\g' kg]{5 . h_ æ;fd'bflos ljBfnoÆ eGgfn] ;d'bfosf] kxndf :yfkgf ul/Psf] gfkmf/lxt k|s[ltsf] g]kfn ;/sf/af6 lgoldt ¿kdf cg'bfg kfpg] u/L cg'dlt jf :jLs[ltk|fKt ljBfno ;Demg' k5{ . em_ æ;+:yfut ljBfnoÆ eGgfn] JolQm÷;+:yf jf ;d'bfosf] kxndf :yfkgf ul/Psf g]kfn ;/sf/af6 lgoldt ¿kdf cg'bfg gkfpg] u/L cg'dlt jf :jLs[ltk|fKt ljBfno a'em\g' kg]{5 .

Transcript of शिक्षा ऐन २०७४.pdf

1

x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsf lzIff P]g, @)&$

;Djt\ @)&$ sf] P]g g+=M $

k|:tfjgfM

x]6f}+8f gu/ / ;du| b]zsf] ljsf;sf nflu nf]stflGqs u0ftGqfTds zf;g Joj:yf cg's"n :yfgLo

gful/sx?sf] ;bfrf/, ;dofg's"n 1fgsf] a[l4sf nflu z}lIfs :t/sf] c;dfgtfnfO{ Go"gLs/0f u/L

lzIffsf] u'0f:t/Lotfdf kx'Fr sfod ug{ :yfkgf eO{ ;~rfng eO/x]sf / gu/ If]qleq :yfkgf x'g]

ljBfnosf] Joj:yfksLo ;'wf/ ug{ o'ufg's"n ;Lk / k|ljlw;lxt z}lIfs ljsf; ug{ jf~5gLo

ePsfn] x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsfsf] ;efn] g]kfnsf] ;+ljwfg adf]lhd of] P]g agfPsf] 5 .

kl/R5]b–!

k|f/lDes

;+lIfKt gfd / kl/efiff

!=;+lIfKt gfd / k|f/De

s_ o; P]gsf] gfd æx]6f}+8f pkdxfgu/kflnsf lzIff P]g—@)&$Æ /x]sf] 5 .

v_ of] P]g x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsfe/ nfu" x'g]5 .

u_ of] P]g :yfgLo txsf] /fhkqdf k|sfzg ePkl5 nfu" x'g]5 .

@= kl/efiff M ljifo jf k|;ª\un] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf

s_ æpkdxfgu/kflnsfÆ eGgfn] x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsf, gu/ sfo{kflnsf a'em\g' kg]{5 .

v_ ægu/ ;ef eGgfn]Æ x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsfsf] gu/;efnfO{ a'em\g' kg]{5 .

u_ æljBfno lzIffÆ eGgfn] cfwf/e"t / dfWolds b'a} lzIff a'em\g' kg]{5 .

3_ ædfWolds lzIffÆ eGgfn] sIff gf}b]lv afx|;Dd lbOg] lzIff a'em\g' kg]{5 .

ª_ æcfwf/e"t lzIffÆ eGgfn] k|f/lDes afnlzIffb]lv sIff cf7;Dd lbOg] lzIff ;Demg' k5{ .

r_ æljz]if lzIffÆ eGgfn] b[li6ljxLg, alx/f, cl6Hd, af}l4s ckfËtf, ;':t>j0f jf cltczSt

zf/Ll/s ckfËtf ePsf afnaflnsfnfO{ 5'§} ;d"xdf /fvL lbOg] lzIff a'em\g' kg]{5 .

5_ æk|fljlws tyf Joj;flos lzIffÆ eGgfn] k|fljlws 1fg, ;Lk, bIftf tyf laifoj:t'sf] l;sfO

u/L k|ljlw / Joj;fosf] lzIff k|bfg ug{ sIff gf}b]lv sIff afx|;Dd cWofkg u/fOg] lzIffnfO{

a'em\g' kg]{5 .

h_ æ;fd'bflos ljBfnoÆ eGgfn] ;d'bfosf] kxndf :yfkgf ul/Psf] gfkmf/lxt k|s[ltsf] g]kfn

;/sf/af6 lgoldt ¿kdf cg'bfg kfpg] u/L cg'dlt jf :jLs[ltk|fKt ljBfno ;Demg' k5{ .

em_ æ;+:yfut ljBfnoÆ eGgfn] JolQm÷;+:yf jf ;d'bfosf] kxndf :yfkgf ul/Psf g]kfn

;/sf/af6 lgoldt ¿kdf cg'bfg gkfpg] u/L cg'dlt jf :jLs[ltk|fKt ljBfno a'em\g'

kg]{5 .

2

`_ ægu/ lzIff clwsf/LÆ eGgfn] pkdxfgu/kflnsfleq :yfgLo txsf] lzIff ;~rfng,

Joj:yfkg, lgodg, lgb]{zg, cg'udg / d"Nofªsg ug]{ tyf P]g adf]lhd tf]lsPsf sfo{ ug{

g]kfn ;/sf/n] v6fPsf] sd{rf/L a'em\g' kg]{5 .

6_ æ;|f]ts]Gb|Æ eGgfn] pkdxfgu/kflnsfleq /x]sf ljBfnox?sf] ;d"x agfO{ kfos kg]{

ljBfnodf sfof{no /xg] u/L z}lIfs ultljlwx? ;~rfng x'g] s]Gb| eGg] a'em\g'k5{ .

7_ æ;|f]tJolStÆ eGgfn] ;|f]ts]Gb|sf] k|d'v kbdf lgo'St ePsf JolStnfO{ a'em\g' kg]{5 .

8_ æsd{rf/LÆ eGgfn] ;fd'bflos ljBfnodf sfo{/t lzIfs afx]ssf cGo sd{rf/L a'em\g' kg]{5 .

9_ ætf]lsPsf]Æ jf ætf]lsP adf]lhdÆ eGgfn] o; P]g cGtu{t ag]sf lgodfjnLdf tf]lsPsf] jf

tf]lsP adf]lhd a'em\g' kg]{5 .

0f_ æcg'dltÆ eGgfn] g]kfn ;/sf/ jf pkdxfgu/kflnsfn] :yfoL :jLs[lt k|bfg u/L g;s]sf]

s'g} tf]lsPsf] 7fpF jf If]qdf ljBfno vf]Ng jf sIff yk ug{ lbOPsf] c:yfoL :jLs[ltnfO{

hgfpF5 .

t_ æ:jLs[ltÆ eGgfn] tf]lsP adf]lhdsf] ;t{ k'/f u/]sf] ljBfnonfO{ g]kfn ;/sf/ jf

pkdxfgu/kflnsfn] lbPsf] :yfoL :jLs[ltnfO{ hgfpF5 .

y_ æcfjf;Lo ljBfnoÆ eGgfn] g]kfn ;/sf/ jf pkdxfgu/kflnsfn] cfjf;Lo ljBfnosf] ¿kdf

:jLs[lt k|bfg ul/Psf] ljBfnonfO{ hgfpF5 .

b_ æz}lIfs u'7LÆ eGgfn] ljBfno ;~rfng ug{sf nflu s'g} JolSt jf ;d'bfon] gfkmf cfh{g

gug]{ p4]Zon] :yfkgf u/]sf] ;fj{hlgs jf lghL u'7L a'em\g' kg]{5 .

w_ æ:yfoL cfjf;Lo cg'dltÆ eGgfn] ljb]zL d'n'sn] s'g} ;t{ tf]sL jf ;f] d'n'sdf :yfoL ¿kdf

a;f]af; ug{ kfpg] u/L g]kfnL gful/snfO{ pknAw u/fPsf] 8fO{el;{6L Oldu|]G6 le;f,

k/dfg]G6 /]lh8]G6 le;f jf u|Lg sf8{ ;Demg' kb{5 / ;f] zAbn] g]kfnL gful/snfO{ ljb]zdf

:yfo{L ¿kdf a;f]af; ug{ lbOPsf] h'g;'s} gfdsf] :yfoL cfjf;Lo cg'dlt;d]tnfO{ hgfpF5 .

g_ æk|f/lDes afn ljsf; lzIffÆ eGgfn] $ aif{d'lgsf afnaflnsfx¿nfO{ dgf]/~hgfTds ljlwjf6

zf/Ll/s, dfgl;s, ;fdflhs, ;+j]ufTds ljsf;sf nflu ;fd'bflos / ;+:yfut ?kdf lbOg]

k|f/lDes afn ljsf; lzIff a'em\g' kg]{5 .

k_ æk"j{ k|fylds ljBfnoÆ eGgfn] rf/ jif{ pd]/ k'/f u/]sf afnaflnsfnfO{ Ps jif{sf] k"j{

k|fylds lzIff lbg] ljBfno a'em\g' kg]{5 .

kl/R5]b–@

ljBfno vf]Ng] cg'dlt jf :jLs[lt, ufEg] / vf/]hL ;DjGwL Joj:yf

#= ljBfno vf]Ng cg'dlt lng' kg]{M

-!_ g]kfnL gful/s jf g]kfnL gful/ssf] ;d'bfon] ;fd'bflos ljBfno jf z}lIfs u'7L cGtu{t

;+:yfut ljBfno vf]Ng rfx]df tf]lsPsf] ljj/0f v'nfO{ pkdxfgu/kflnsfdf tf]lsPsf]

clwsf/L ;dIf cg'dltsf nflu lgj]bg lbg' kg]{5 .

3

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k/]df ;f] lgj]bg pk/ pkdxfgu/kflnsfn] cfjZos hfFrj'em ug]{

/ hfFra'em ubf{ ljBfno vf]Ng cg'dlt lbg dgfl;j b]lvPdf tf]lsPsf] ;t{ aGb]h kfngf ug]{

u/L j8f lzIff ;ldltsf] l;kmfl/;df tf]lsPsf] clwsf/Ln] cg'dlt lbg]5 .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd cg'dlt lnO{ vf]lnPsf] ljBfnon] tf]lsPsf ;t{ aGb]h kfng u/]sf]

b]lvPdf j8f lzIff ;ldltsf] l;kmfl/;df tf]lsPsf] clwsf/Ln] :jLs[lt k|bfg ug]{5 .

-$_ of] bkmf k|f/De xF'bfsf jvt sDkgLsf] ¿kdf ;~rfng u/]sf ljBfnox¿n] rfx]df sDkgL

vf/]h u/L z}lIfs u'7L cGtu{t ljBfno ;~rfng ug{ tf]lsPsf] clwsf/L ;dIf lgj]bg lbg

;Sg]5g\ .

-%_ pkbkmf -@_, -#_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg b]xfosf ljBfnox¿nfO{ z}lIfs u'7Lsf

¿kdf ;~rfng ug{ kfpg] cg'dlt jf :jLs[lt lbOg] 5}g M

s_ ;/sf/L jf ;fj{hlgs ejgdf ;~rfng ePsf ljBfno,

v_ ;/sf/L jf ;fj{hlgs hUufdf ejg agfO{ ;~rfng ePsf ljBfno,

u_ s'g} JolSt jf ;+:yfn] ljBfnosf] gfddf ejg jf hUuf bfg, bftJo lbPsf]df ;f] ejgdf

jf To:tf] hUufdf ejg agfO{ ;~rfng ePsf] ljBfno,

-^_ o; P]g jf k|rlnt sfg'gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg z}lIfs u'7L cGtu{t ljBfno

;~rfng ubf{ b]xfoadf]lhd ug'{ kg]{5 M

-s_ z}lIfs u'7L ;~rfng ug]{ u'7L ;~rfns ;ªul7t ;+:yfsf] ¿kdf x'g' kg,]{

-v_ z}lIfs u'7L ;~rfng ubf{ 6«i6Ldf ;fj{hlgs u'7L eP sDtLdf ;fthgf / lghL u'7L eP

sDtLdf kfFrhgf ;b:o x'g' kg]{,

-u_ z}lIfs u'7Lsf] cfoJoosf] n]vf tf]lsPadf]lhd v8f u/L dfGotfk|fKt n]vf k/LIfsaf6 n]vf

k/LIf0f u/fpg' kg]{,

-3_ z}lIfs u'7Lsf] tTsfn sfod /x]sf 6«i6Ln] cfkm\gf] hLjgsfnd} jf z]ifkl5 u'7Lof/sf]

¿kdf sfo{ ug]{ cfkm\gf] pQ/flwsf/L tf]Sg ;Sg]5g . t/ ;fj{hlgs z}lIfs u'7Lsf] xsdf

To:tf] pQ/flwsf/L tf]Sbf pkdxfgu/kflnsfsf] :jLs[lt lng' kg]{5 .

-&_ s'g} ;fdflhs, k/f]ksf/L jf sNof0fsf/L ;+:yfn] d'gfkmf glng] p4]Zojf6 ljBfno ;~rfng

ug{ rfx]df tf]lsPsf] clwsf/Laf6 :jLs[lt lnO{ ;fj{hlgs z}lIfs u'7L cGtu{t ljBfno

;~rfng ug{ ;Sg]5 .

-*_ pkbkmf -*_ adf]lhd ;~rflnt ljBfonon] kfng ug'{ kg]{ ;t{ tyf cGo Joj:yf tf]lsP

adf]lhd x'g]5 .

-(_ dfly pNn]lvt pkbkmfx?df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg s'g} ljb]zL lzIf0f;+:yf;Fu

;DaGwg sfod ug]{ u/L s;}nfO{ klg ljBfno vf]Ng cg'dlt jf :jLs[lt lbOg]5}g . t/ g]kfn

;/sf/;Fu ;Demf}tf ePsf] cj:yfdf To:tf ljBfnox?nfO{ cg'dlt lbg ;lsg]5 . pkbkmf &,

4

*, ( df pNn]v eP adf]lhd :yflkt z}lIfs u'7L cGtu{tsf ljBfnonfO{ lgodfg';f/ tf]lsP

adf]lhdsf] cfjZos k|lqmof k'/f u/L ;fd'bfoLs/0f ug{ ;lsg]5 .

-!)_ ljBfno ;~rfng tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

$= pkdxfgu/kflnsfn] ljBfno ufEg, ;fg{, gfd kl/jt{g ug{ jf aGb ug{ ;Sg] M

!_ pkdxfgu/kflnsfn] xfn ;~rfngdf /x]sf ljBfnox¿nfO{ b'/L, ljBfyL{ ;ª\Vof, u'0f:t/Lotf,

;~rfng Ifdtfsf] cfwf/df ufEg, Ps 7fpFaf6 csf]{ 7fpFdf ;fg{ jf cfjZos gePsf] kof{Kt

cfwf/ ePdf aGb ug{ jf cfjZos If]qdf vf]Ng jf sIff yk u/L ;~rfng ug{ cg'dlt jf

:jLs[lt lbg jf gfd kl/jt{g ug{ ;DalGwt jf8f lzIff ;ldltsf] l;kmfl/;df gu/ lzIff

;ldltn] lg0f{o ug{ ;Sg]5 .

@_ pkbkmf -!_adf]lhd uflePsf jf aGb ul/Psf ljBfnosf] ;DklQsf] Joj:yfkg tf]lsP adf]lhd

x'g]5 .

%= cg'dlt jf :jLs[lt /4 ug]{M

s'g} ;+:yfut ljBfnon] of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod ljk/Lt cGo s'g} sfd u/]df

pkdxfgu/kflnsfn]] To:tf] ljBfnonfO{ k|bfg u/]sf] cg'dlt jf :jLs[lt /4 ug{ ;Sg]5 . t/

To;/L cg'dlt jf :jLs[lt /4 ug'{ cl3 ;DalGwt ljBfnonfO{ cfkm\gf] ;kmfO{ k]; ug]{ df}sf

lbOg]5 . vf/]hL pk/ lrQ ga'em] Goflos ;ldltdf ph'/L nfUg]5 .

^= z}lIfs k/fdz{ ;]jf, ljb]zL z}lIfs sfo{s|d jf lzIf0f sf]if{ ;~rfng ug]{ M

-!_ s;}n] klg o; P]g adf]lhd pkdxfgu/kflnsfaf6 cg'dlt glnO{ z}lIfs k/fdz{ ;]jf, la|hsf]if{,

sf]lrË, 6\o';g ;]G6/, efiff lzIf0f sIff, xf]:6n jf k"j{tof/L sIff jf ljb]zL d'n'sdf ;~rflnt

s'g} z}lIfs sfo{s|d ;~rfng ug{ kfpg] 5}g .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd z}lIfs sfo{s|d, z}lIfs k/fdz{ ;]jf, la|hsf]if{, sf]lrË, 6\o';g ;]G6/, efiff

lzIf0f sIff, xf]:6n jf k"j{tof/L sIff jf ljb]]zL d'n'sdf ;~rflnt s'g} z}lIfs sfo{s|d

;~rfng ug{ cg'dlt lng] ;DjGwL Joj:yf tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

&= ljz]if lzIff, ;dfj]zL lzIff, cgf}krfl/s lzIff, lg/Gt/ lzIff, b"/ lzIff tyf v'Nnf lzIff

;~rfng ;DaGwL Joj:yf M

o; pkdxfgu/kflnsfn] cfjZos k"jf{wf/sf] Joj:yf u/L ljz]if lzIff, ;dfj]zL lzIff,

cgf}krfl/s lzIff, lg/Gt/ lzIff, b"/ lzIff tyf v'Nnf lzIff, ;fd'bflos l;sfO{ s]Gb| ;~rfngsf]

Joj:yf ug{ ;Sg]5 .

*= k|f/lDes afnljsf; s]Gb| ;DjGwL Joj:yfM

k|f/lDes afnljsf; s]Gb|sf] ;~rfng tyf Joj:yfkg ;DaGwL Joj:yf tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

(= ;fd'bflos l;sfO s]Gb| ;~rfng ug{ ;Sg] M

pkdxfgu/kflnsfn] ;d'bfodf ;fIf/tf, ;Lk ljsf; / lg/Gt/ lzIff l;sfO{;d]tsf] sfd ug{ tf]lsP

adf]lhd ;fd'bflos l;sfO s]Gb| ;~rfng ug{ ;Sg]5 .

5

kl/R5]b–#

lzIffsf] k|sf/, dfWod, kf7\oqmd / k/LIff ;~rfng ;DjGwL Joj:yf

!)= dfWolds lzIffsf] k|sf/ M

dfWolds lzIff b]xfosf k|sf/sf x'g]5g\M

-s_ ;fwf/0f dfWolds lzIff

-v_ ;+:s[t dfWolds lzIff

-u_ k|fljlws tyf Joj;flos dfWolds lzIff

!!= lzIffsf] dfWodM

s_ ljBfnodf lzIffsf] dfWod g]kfnL, c+u|]hL jf b'j} efiff x'g]5 .

v_ pkbkmf -!_df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg b]xfosf] cj:yfdf ljBfnodf lzIffsf] dfWod

b]xfo adf]lhd x'g ;Sg]5 M

-!_ k|fylds lzIff dft[efiffdf lbg ;lsg]5,

-@_ u}x| g]kfnL gful/sn] g]kfnsf] ljBfnodf cWoog ubf{ clgjfo{ g]kfnL ljifosf] / cGo s'g}

efiffsf] ljifo cWoog ug{ ;Sg]5 ,

-#_ efiff ljifodf cWoog u/fpFbf lzIffsf] dfWod ;f]xL efiff x'g]5,

!@= ljBfnosf] juL{s/0fM

pkdxfgu/kflnsf cGtu{tsf ljBfnox¿nfO{ dfWoflds lzIff, cfwf/e"t lzIff / k"j{ k|fylds

lzIff u/L tLg k|sf/df juL{s/0f ul/g]5 .

!#= ljBfnosf] kf7\os|d tyf kf7\ok':tsM ljBfnon] g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf] Go"gtd dfkb08 k'/f

u/L cfjZos l;sfO pknlAw xfl;n x'g] u/L cWoogcWofkg u/fpg' kg]{5 . ljBfnon] g]]kfn

;/sf/n] tf]s]sf] dfkb08leq /xL :yfgLo kf7\os|d / kf7\ok':ts nfu" ug{ ;Sg]5 . ;f]

k|of]hgsf nflu pkdxfgu/kflnsfn] :yfgLo kf7\os|d ljsf; s]Gb| u7g u/L kf7\os|d ljsf;

ug{ ;Sg]5 .

!$=k/LIff ;~rfng M

k/LIff ;~rfng, cg'udg, lgodg, glthf k|sfzg tyf clen]v Joj:yfkg tf]lsP adf]lhd

x'g]5 .

t/ cfwf/e"t txsf] clGtd k/LIff -sIff *_ pkdxfgu/kflnsfn] ;+rfng ug]{5 .

6

kl/R5]b –$

gu/ lzIff tyf j8f lzIff ;ldlt, lzIfs 5gf}6 ;ldlt, gu/ lzIff cg'udg ;ldlt /

gu/ lzIff k|d'v ;DjGwL Joj:yf

!%= gu/ lzIff ;ldltM

-!_ pkdxfgu/kflnsf If]qleq ;~rfng x'g] ljBfnosf] /]vb]v, ;dGjo / Joj:yfkg ug]{ sfdsf

nflu b]xfo adf]lhdsf] gu/ lzIff ;ldlt /xg] 5 M

-s_ pkdxfgu/kflnsfsf k|d'v –cWoIf

-v_ pkdxfgu/ sfo{kflnsfn] tf]s]sf] lzIff x]g]{ ljifout ;ldltsf ;+of]hs –;b:o

-u_ k|d'v k|zf;sLo clws[t –;b:o

-3_ pkdxfgu/ sfo{kflnsfn] tf]s]sf ;efsf ;b:ox? dWo]jf6 Pshgf dlxnf ;lxt @ hgf

–;b:o

-ª_ ;dfh;]jL tyf lzIffk|]dLx¿ dWo]af6 Pshgf blnt jf cNk;+Vos kg]{ u/L

pkdxfgu/kflnsfn] dgf]lgt u/]sf ! hgf dlxnf –;b:o

-r_ ;fd'bflos ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf cWoIfx? dWo]af6 pkdxfgu/kflnsfn] dgf]lgt

u/]sf ! hgf dlxnf ;lxt @ hgf –;b:o

-5_ ;+:yfut ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf cWoIfx? dWo]af6 pkdxfgu/kflnsfn]

dgf]lgt u/]sf] ! hgf – ;b:o

-h_ lzIfs dxf;+3sf] gu/ cWoIf ! hgf – ;b:o

-em_ gu/ lzIff clwsf/L –;b:o ;lrj

-@_ ;ldltsf kb]g ;b:oafx]s dgf]lgt ;b:osf] kbfjlw tLg jif{sf] x'g]5 .

-#_ pkbkmf -!_ cGtu{tsf dgf]lgt tyf cGo ;b:ox¿n] cfkm\gf] kbLo cfr/0f kfng gu/]sf]

cj:yfdf h'g;'s} ;dodf klg x6fpg jf avf{:t ug{ ;lsg]5 . t/ To;/L x6fpFbf jf avf{:t

ug'{ klxn] dgfl;a dflkmssf] ;kmfO lbg] cj;/ k|bfg ul/g]5 . o;/L x6fP pk/ lrQ ga'em]df

Goflos ;ldltdf ph'/L nfUg]5 .

-$_ gu/ lzIff ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5 M

-s_ pkdxfgu/kflnsfleqsf] z}lIfs of]hgf tof/ ug]{,

-v_ pkdxfgu/kflnsf If]qleq ljBfno ;~rfngsf nflu cg'dlt, :jLs[lt, ljBfno ;fg]{, ufEg]

;DaGwL pkdxfgu/kflnsfnfO{ l;kmfl/; ug]{,

-u_ ljBfnox¿sf nflu cfjZos cfly{s cg'bfg tyf ;|f]tsf] vf]hL ug]{,

-3_ pkdxfgu/kflnsf If]qleq ;~rfng x'g] k/LIffx¿nfO{ dof{lbt, Jojl:yt / eo/lxt

agfpg],

-ª_ pkdxfgu/kflnsf If]qleq :yfkgf ePsf lghL ;|f]tdf ;~rflnt ;fd'bflos ljBfnox¿sf]

lzIfs b/aGbL, ;]jf, ;'ljwf / ;t{x? :jLs[t ug]{,

7

-r_ Joj;flos lzIff tyf ;Lkd"ns lzIffsf] sfof{Gjog ug]{ u/fpg] tyf Joj;flos, ;Lkd"ns

/ k|fljlws lzIff ljBfnosf] cfjZostf Pjd\ kl/l:ylt cg';f/ tf]lsPsf] sIffaf6 ;~rfng

u/fpg],

-5_ ljBfno Joj:yfkg ;ldltnfO{ lgb]{zg lbg], hfu?s / ;r]t u/fpg],

-h_ ljBfnosf nflu cfjZos ;fwg;|f]t h'6fpg] / kl/rfng ug]{,

-em_ ljBfnox?;Fu ;DalGwt ljifox?sf] ;Daf]wg ug]{,

-`_ lzIffsf] u'0f:t/ sfod /fVg ;"rs lgwf{/0f ug]{ / k|ult d"NofÍg ug]{ .

-6_ ljBfnosf] ;fdflhs k/LIf0f ug{ nufpg] .

-7_ z}lIfs u'7L;Fu ug]{ ;Demf}tfsf ;t{x¿ lgwf{/0f ug]{ .

-8_ ljBfnox¿sf] ;'k/Lj]If0f tyf cg'udg ug]{ .

-9_ z}lIfs ;+:yf / lzIff;Fu cfj4 lzIfs sd{rf/Lx¿nfO{ sfdsf cfwf/df cfjZos k|f]T;fxg,

gl;xt / b08 ug]{ u/fpg] .

-0f_ gu/ lzIff ;ldltn] pkdxfgu/kflnsfleq /x]sf ljBfnox¿df :jLs[t b/aGbL jf

cg'bfgsf]6f -/fxtsf]6f_ / afnljsf; s]Gb|sf ;xof]uL sfo{stf{nfO{ s/f/df lzIfs÷;xof]uL

sfo{stf{ /fVg' kg]{ ePdf lzIfs 5gf}6 ;ldlt u7g u/L ;f] ;ldltn] k/LIff lnO{ of]Uotfqmd

cg';f/ s/f/ ;"rL k|sfzg ug]{5 .

-t_ l/Qm /x]sf] :jLs[t b/aGbL jf cg'bfgsf]6f -/fxtsf]6f_ df ;DalGwt ljBfnon] of]Uotfqmd

cg';f/ s/f/ ;"rL cg';f/ lgo'lQm ug'{ kg]{5 .

-y_ lzIfs 5gf}6 ;ldltsf] sfo{ljlw pkdxfgu/ sfo{kflnsfn] lgdf{0f u/L nfu" ug]{5 .

-b_ lzIfs 5gf}6 ug]{ sfo{sf nflu ljz]if1sf] ;"rL k|sfzg ug]{ .

-w_ gu/ lzIff ;ldltn] tf]lsP adf]lhd lj1x? /x]sf] of]hgf lgdf{0f sfo{bn u7g ug{ ;Sg]5 .

-g_ cGo tf]lsPadf]l{hdsf sfo{x¿ ug]{ .

!^= j8f lzIff ;ldltM

-!_ pkdxfgu/kflnsfsf k|To]s j8fdf & hgf ;b:o /x]sf] j8f lzIff ;ldlt b]xfo adf]lhdsf] j8f

lzIff ;ldlt u7g x'g]5 M

-s_ ;DalGwt j8fsf j8f cWoIf –;+of]hs

-v_ j8f ;ldltsf ;b:ox¿ dWo]af6 j8f ;ldltsf] a}7sn] tf]s]sf] Pshgf –;b:o

-u_ cu'jf ljBfnosf k|wfgfWofks ! hgf –;b:o

-3_ ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf cWoIfx¿ dWo]af6 Pshgf ;b:o –;b:o

-ª_ ;DalGwt j8fleqsf lzIffk|]dLx¿ dWo]jf6 Pshgf dlxnf ;lxt @ hgf –;b:o

-r_ ;DalGwt j8fdf sfo{/t j8f ;lrj –;b:o ;lrj

-@_ j8f lzIff ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

8

!&= lzIfs 5gf}6 ;ldlt

-!_ gu/ lzIff ;ldltn] pkdxfgu/kflnsfleq /x]sf ljBffnox?nfO{ :jLs[t b/aGbL jf

cg'bfgsf]6f -/fxtsf]6f_ / afnljsf; s]Gb|sf ;xof]uL sfo{stf{NffO{ lzIfs÷;xof]uL

sfo{stf{ /fVg' kg{] ePdf b]xfo adf]lhdsf] ;ldlt u7g u/L ;ldltn] k/LIff ;+rfng u/L

of]Uotfqmd cg';f/ s/f/ ;"rL k|sfzg ug{]5 .

s_ x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsfsf] k|d'v jf lghn] tf]s]sf] JolQm ;+of]hs

v_ cfjZostfg';f/ gu/ sfo{kflnsf sfof{nodf tf]lsPsf] lj1 ;'rLaf6

a9Ldf @ hgf ;b:o

u_ ;DalGwt ljBfnosf k|wfgfWofks ;b:o

3_ ;DalGwt ljBfno lg/LIfs ;b:o ;lrj

@_ lzIfs 5gf}6 sfo{ k|To]s z}lIfs ;qsf] r}q d;fGt;Dd k/LIff lng'kg]{5 .

!*= lzIff cg'udg ;ldltM

-!_ ljBfno lzIffsf] ;du| kIfsf] cg'udg ug{ b]xfo adf]lhdsf] lzIff cg'udg ;ldlt u7g x'g]5 M

-s_ gu/ sfo{kflnsfsf] lzIff x]g]{ k|d'v ;+of]hs

-v_ ;DalGwt j8fsf j8f cWoIf ;b:o

-u_ gu/ sfo{kflnsfn] tf]s]sf] cleefjs dWo]af6 ! hgf k|ltlglw ;b:o

-3_ gu/ sfo{kflnsfn] tf]s]sf] ;+:yfut ljBfnosf] ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] cWoIfx?

dWo]af6 ! hgf ;b:o

-ª_ lzIfs dxf;+3sf] gu/ cWoIf ! hgf ;b:o

-r_ gu/ ;ef;b dWo]af6 gu/ sfo{kflnsfn] tf]s]sf Pshgf dlxnf ;b:o

-5_ gu/ sfo{kflnsfn] lzIff;]jLx? dWo]af6 dgf]lgt u/]sf] ! hgf dlxnf;lxt

@ hgf ;b:o

-h_ gu/ lzIff clwsf/L ;b:o ;lrj

-@_ cg'udg ;ldltn] u/]sf] cg'udgsf] k|ltj]bg gu/ lzIff ;ldlt ;dIf cfjlws ?kdf a'emfpg'

kg]{5 . yk sfd, st{Jo / clwsf/x? tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

!(= gu/ lzIff clwsf/LM

-s_ pkdxfgu/kflnsfdf lzIff x]g]{ Pshgf lzIff zfvf k|d'v x'g]5g\ .

-v_ lzIff k|d'vsf sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5 M

-!_ lzIff ;DaGwL :yfgLo of]hgf pkdxfgu/kflnsf gu/;efaf6 kfl/t u/fO{ sfof{Gjog ug]{

u/fpg],

-@_ :yfgLo txsf] z}lIfs sfo{qmd sfof{Gjog ug]{ u/fpg]

-#_ ljBfno hfg] / ljBfnoaflx/ /x]sf afnaflnsfsf] v08Ls[t z}lIfs tYofÍ cBfjlws u/L tyf

ug{ nufO{ k|b]z tyf s]Gb|df lgoldt ?kdf k7fpg], cBfjlws ug]{ u/fpg],

9

-$_ ljBfno ;~rfng tyf z}lIfs sfo{qmd sfof{Gjogsf nflu ;|f]tsf] afF8kmfF8 ug]{ u/fpg],

-%_ dfWolds tx;Ddsf] z}lIfs sfo{qmdsf] ;dGjo / lgodg ug]{,

-^_ ;]jf If]qleqsf ljBfno gS;fª\sg u/L ;f]sf] cfwf/df ljBfno vf]Ng cg'dlt k|bfg ug]{, sIff

yk ug]{, ljBfno ;fg]{, b'O{ jf b'O{eGbf a9L ljBfno Ps cfk;df ufEg], ljBfnosf] gfd

kl/jt{g ug]{,

-&_ ;fd'bflos ljBfnosf lzIfs tyf sd{rf/L Joj:yfkg ug]{, ;fd'bflos ljBfnodf sfo{/t

lzIfs tyf ljBfno sd{rf/Lsf] kb:yfkg, ;?jf tyf a9'jf ;DaGwL sfo{ ug]{, :jLs[t b/jGbL

cg';f/ tna eQf lgsf;f ug]{,

-*_ ljBfnodf sfo{/t lzIfs tyf sd{rf/Lx¿sf] ljbfsf] clen]v cBfjlws ug]{, ljBfnon]

:jLs[t ug]{ afx]ssf cGo ljbfx¿ :jLs[t ug]{,

-(_ jflif{s ?kdf ljbfyL{ ;ª\Vofsf] cg'kftdf lzIfs sd{rf/L b/aGbL ldnfg ug]{, ljBfnox¿df

Go"gtd lzIfs b/aGbL pknAw u/fpg] Joj:yf ug]{,

-!)_ ljBfnox¿sf] ;d"x ljefhg u/L ;|f]ts]Gb| lgwf{/0f ug]{ / ;|f]ts]Gb|af6 ljBfnosf] lg/LIf0f,

lzIfssf] tflnd tyf cGo z}lIfs lqmofsnfk ;~rfng ug]{ u/fpg],

-!!_ ljBfnosf] u'0f:t/ a9fpg k4|wfgfWofks, lzIfs, ljBfno Joj:yfkg ;ldlt, cleefjs

tyf cGo ;/f]sf/jfnfx¿sf] lgoldt ?kdf a}7s, uf]i7L jf tflndsf] Joj:yf ug]{,

-!@_ cfwf/e"t txsf] k/LIff Joj:yfkg ug]{, ljBfyL{ l;sfO{ pknlAw k/LIf0f ug]{ / Joj:yfkg

ug]{, ljBfyL{ k|f]T;fxg tyf 5fqj[lTt Joj:yfkg ug]{,

-!#_ lzIff ;DaGwL sfo{ ubf{ k|d'v k|zf;sLo clws[tsf] ;'k/Lj]If0f tyf lgb]{zgsf] cwLgdf /xL

sfo{ ;Dkfbg ug]{,

-!$_ ;fd'bflos ljBfnosf lzIfsx?nfO{ cfkm\gf] ljifok|lt lhDd]jf/ / hjfkmb]xL agfpg] .

kl/R5]b –%

ljBfno Joj:yfkg ;ldlt ;DjGwL Joj:yf

@)= ljBfno Joj:yfkg ;ldltM

-!_ ;fd'bflos ljBfnosf] ;~rfng, Joj:yfkg / /]vb]v ug{sf nflu k|To]s ljBfnodf b]xfo

adf]lhdsf ;b:ox¿ /x]sf] Ps ljBfno Joj:yfkg ;ldlt /xg]5 M

-s_ cleefjsn] cfkm"x¿ dWo]af6 5fgL k7fPsf b'O{hgf dlxnf;lxt rf/ hgf –;b:o

-v_ ljBfno /x]sf] pkdxfgu/kflnsfsf] ;DalGwt j8fsf] j8fWoIf jf j8f ;ldltsf ;b:ox¿

dWo]af6 ;f] j8f ;ldltn] dgf]gog u/]sf] ;b:o –;b:o

-u_ ljBfnosf ;+yfks, :yfgLo a'l4hLjL, lzIffk|]dL, ljBfnonfO{ bz nfv jf ;f] eGbf a9L gub

jf lhG;L ;xof]u u/]sf JolQmx¿ dWo]af6 ljBfno Joj:yfkg ;ldltn] dgf]lgt u/]sf]

Pshgf dlxnf;lxt @ hgf — ;b:o

10

-3_ ljBfnosf lzIfsx¿n] cfkm"x¿ dWo]af6 5gf}6 u/L k7fPsf] ! hgf lzIfs –;b:o

-ª_ ljBfnosf k|wfgfWofks — ;b:o ;lrj

-@_ k|flalws tyf Joj;flos ljifodf cWoog jf tflnd u/fOg] dfWolds ljBfnosf] ljBfno

Joj:yfkg ;ldltdf pkdxfgu/kflnsf If]qleqsf ;DalGwt ljifo tyf Joj;fo;Fu cfa4x¿

dWo] gu/ lzIff ;ldltn] dgf]lgt u/]sf Ps hgf ;b:o /xg]5g\ .

-#_ ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf ;b:ox?n] pkbkmf -!_ sf] v08 -s_, -v_ jf -u_ adf]lhdsf

;b:ox? dWo]af6 5fg]sf ;b:o ;f] ;ldltsf] cWoIf x'g]5 .

-$_ ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] cWoIf 5gf}6 geP;Ddsf nflu jf cWoIfsf] cg'kl:yltdf ;f]

;ldltsf Ho]i7 ;b:ox? dWo]af6 5fg]sf] ;b:o ;f] ;ldltsf] cWoIf x'g]5 .

-%_ ljz]if lzIff ;~rfng ug]{ ljBfnosf] Joj:yfkg ;ldltdf sDtLdf krf; k|ltzt ;b:ox¿

ckfËtf ePsf JolQmsf] cleefjsx¿ ;b:o /xg]5g\ .

-^_ Joj:yfkg ;ldltsf] Dofb ;lsg'eGbf Ps dlxgf cufj} gofF Joj:yfkg ;ldltsf] u7g u/L

axfnjfnf Joj:yfkg ;ldltn] kbef/ x:tfGt/0f ug'{ kg]{5 . o;f] x'g g;s]df jf

Joj:yfkg ;ldlt u7g ljjflbt ePdf tf]lsP adf]lhd Joj:yfkg ;ldltsf] u7g gu/

lzIff ;ldlt :jo+n] ug]{5 .

-&_ Joj:yfkg ;ldlt u7g ;DaGwL cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

-*_ ;+:yfut ljBfnosf] ;~rfng, Joj:yfkg / /]vb]v ug{sf nflu k|To]s ljBfnodf b]xfo

adf]lhdsf ;b:ox¿ /x]sf] Ps ljBfno Joj:yfkg ;ldlt /xg]5 M

-s_ ljBfnosf] ;+:yfks jf nufgLstf{x¿ dWo]af6 ;DjlGwt ljBfnosf] l;kmfl/;df gu/

lzIff ;ldltaf6 dgf]lgt ePsf JolQm –cWoIf

-v_ cleefjsx¿ dWo]af6 ljBfno Joj:yfkg ;ldltn] dgf]lgt u/]sf] ! hgf dlxnf ;lxt @

hgf —;b:o

-u_ :yfgLo lzIffk|]dL jf ;dfh;]jLx¿ dWo]af6 gu/ lzIff ;ldltn] dgf]lgt u/]sf] Pshgf

—;b:o

-3_ ;DalGwt ljBfnosf lzIfsx¿ dWo]af6 5fgL k7fPsf ! hgf lzIfs —;b:o

-ª_ ljBfno /x]sf] ;DalGwt j8fsf hgk|ltlglwx¿ dWo]jf6 j8f ;ldltsf] l;kmfl/;df gu/

lzIff ;ldltn] dgf]gog u/]sf] Pshgf —;b:o

-r_ gu/ lzIff k|d'v jf ;DalGwt If]qsf] ;|f]tJolQm — ;b:o

-5_ ljBfnosf k|wfgfWofks –;b:o ;lrj

-&_ pkbkmf -!_, -@_ / -#_ adf]lhd 5flgPsf jf dgf]lgt cWoIf jf ;b:osf] kbfjlw # jif{sf]

x'g]5 . To:tf cWoIf jf ;b:on] cfkm\gf] kb cg';f/sf] cfr/0f kfngf gu/]sf] b]lvPdf gu/

lzIff ;ldltn] lghnfO{ h'g;'s} avt kbaf6 x6fpg ;Sg]5 . t/ To;/L kbaf6 x6fpg'' cl3

11

jf ;ldlt lj36g ug'{ cl3 cfkm\gf] ;kmfO{ k]; ug]{ df}sfaf6 al~rt ul/g]5}g . gu/ lzIff

;ldltn] u/]sf] sf/jfxL pk/ Goflos ;ldltdf ph'/ nfUg]5 .

-*_ ;fd'bflos ljBfnosf] ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd

x'g]5 M

-s_ ljBfno ;~rfngsf] nflu k|fKt ;fwg / ;|f]tsf] kl/rfng ug]{,

-v_ ljBfnosf] rn, crn ;DklQsf] nut /fVg], /fVg nufpg] / ;'/Iff ug]{,

-u_ ljBfnosf] z}lIfs, ef}lts tyf cfly{s tYofÍ / ljj/0f cBfjlws ug]{,

-3_ ljBfnosf] jflif{s ah]6 :jLs[t ug],{ To;sf] hfgfsf/L pkdxfgu/kflnsfnfO{ lbg],

-ª_ ljBfnodf :jR5 z}lIfs jftfj/0f sfod /fVg /fhg}lts, wfld{s jf ;fDk|bflos efjgfsf]

cfwf/df ljBfnosf] jftfj/0f ljufg{ glbg],

-r_ ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] ;lrjfno Jojl:yt ug]{,

-5_ lzIfs ;]jf cfof]un] lnPsf] k/LIffdf ;kmn eO{ l;kmfl/; ePsf] lzIfsnfO{ ljBfnodf

xflh/L u/fpg],

-h_ pkdxfgu/kflnsfaf6 :jLs[t b/aGbLsf sd{rf/Lsf] Joj:yfkg ug{],

-em_ lzIfs ;]jf cfof]usf] s/f/ ;"rLdf /x]sf pDd]bjf/nfO{ of]Uotfqmdsf] cfwf/df s/f/

lgo'lQm lbO{ sfddf nufpg],

-~f_ lzIfs ;]jf cfof]usf] s/f/ ;"rLdf /x]sf pDd]bjf/ gcfPdf pkdxfgu/kflnsfn] lnPsf]

lzIfs 5gf}6 k/LIffaf6 k|sflzt s/f/ ;"rLsf] of]Uotfqmdsf] cfwf/df s/f/ lgo'lQm lbO{

sfddf nufpg],

-6_ /lhi68{ n]vfk/LIfsaf6 ljBfnosf] aflif{s n]vfk/LIf0f u/fpg],

-7_ n]vfk/LIfssf] k|ltj]bgcg';f/ tTsfn cfjZos sfo{jfxL ug]{ / To;sf] k|ltj]bg gu/ lzIff

;ldltdf k]; ug]{,

-8_ tf]lsPadf]lhdsf If]q;Fu ;DalGwt pkdxfgu/kflnsf / gu/ lzIff ;ldltn] lbPsf

lgb]{zgx¿sf] kfngf ug]{,

-9_ ljBfnosf] cfGtl/s ;|f]tjf6 vr{ Aoxf]g]{ u/L lgo'St jf a9'jf u/]sf lzIfssf nflu ;]jf,

;t{ / ;'ljwf tf]Sg] / tf]lsP adf]lhdsf] kfl/>lds tyf ;'ljwfx¿sf] Joj:yf ug]{,

-0f_ lzIfs tyf sd{rf/Lx¿nfO{ tf]]lsP adf]lhdsf sfo{jfxL ug]{,

-(_ ;+:yfut ljBfnosf] ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5 M

-s_ ljBfno ;~rfngsf nflu k|fKt ;fwg / ;|f]tsf] kl/rfng ug]{,

-v_ ljBfnosf] rn, crn ;DklQsf] nut /fVg], /fVg nufpg] / ;'/Iff ug]{,

-u_ ljBfnosf] z}lIfs, ef}lts tyf cfly{s tYofÍ / ljj/0f cBfjlws ug]{,

-3_ ljBfnodf :jR5 z}lIfs jftfj/0f sfod /fVg],

-ª_ pkdxfgu/kflnsfn] tf]s]adf]lhdsf] kf7\os|d tyf kf7\ok':ts clgjfo{ ?kdf nfu" ug]{,

12

-r_ k|rlnt sfg'g adf]lhd lzIfs kbsf nflu pDd]bjf/ x'g] of]Uotf k'u]sf JolStnfO{ lzIfs

5gf}6 ;ldltsf] cg'ldt lnO{ lzIfs kbdf lgo'lSt ug]{,

-5_ pkdxfgu/kflnsfn] tf]s]adf]lhdsf] Go"gtd tna:s]ndf g36fO{ lzIfsnfO{ tna v'jfpg],

-h_ cg'zf;gxLg lzIfs tyf sd{rf/Lx¿nfO{ sf/jfxL ug]{,

-em_ lzIff P]g, lgodfjnL tyf cGo sfg'gdf pNn]lvt Joj:yfsf cltl/St pkdxfgu/kflnaf6

hf/L lzIff;Fu ;DalGwt ;a} P]g, gLlt lgod, sfo{ljlw, lgb{]lzsf / lgb]{zgx¿sf] kfng

ug]{ u/fpg],

-`_ ljBfno Joj:yfkg ;ldltn] cfjlws ?kdf cfkm\gf] z}lIfs, cfly{s nufot cltl/Qm

lqmofsnfk;d]tsf] k|ltj]bg j8f lzIff ;ldltdfkm{t\ gu/ lzIff ;ldltdf k]; ug'{kg]{5 .

-6_ ljBfnon] ;ª\sng ug]{ ;j} k|sf/sf lzIf0f z'Ns, sd{rf/L tyf lzIfsx?nfO{ pknAw

u/fpg] k|fl/>lds, ljBfyL{x?nfO{ pknAw u/fpg] 5fqj[lQ nufotsf ljifodf gu/ lzIff

;ldltn] cfjZos lgb]{zg lbg ;Sg]5 .

-7_ z}lIfs u'7L cGtu{t ;~rfng ePsf ljBfnosf] ;~rfng, /]vb]v / Joj:yfkg ;DaGwL

Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

-!)_ ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf cGo sfd, st{Jo clwsf/ / a}7s ;DaGwL sfo{ljlw tf]lsP

adf]lhd x'g]5 .

@!= ljBfno Joj:yfkg ;ldlt lj36g ug{ ;lsg]M

-!_ s'g} Joj:yfkg ;ldltn] tf]lsPsf] lhDd]jf/L k'/f ug{ g;s]sf] egL gu/ lzIff ;ldltn]

sf/0f;lxt pkdxfgu/kflnsf sfof{nodf l;kmfl/; u/]df ;f]sf] sf/0f v'nfO{

pkdxfgu/kflnsfn] tf]lsPsf] k|lqmof k'/f u/fO{ ljBfno Joj:yfkg ;ldltnfO{ lj36g ug{

;Sg]5 . t/ o;/L lj36g ug'{ cl3 ljBfno Joj:yfkg ;ldltnfO{ cfkm\gf] ;kmfO k]; ug]{

dgfl;a df}sf lbOg] 5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ljBfno Joj:yfkg ;ldlt lj36g ePkl5 csf]{ ljBfno Joj:yfkg

;ldlt u7g geP;Dd jf cGo s'g} sf/0fn] ljBfno Joj:yfkg ;ldlt u7g geP;Dd

ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] sfd ug{ pkdxfgu/kflnsfn] Ps c:yfoL ljBfno Joj:yfkg

;ldlt u7g ug{ ;Sg]5 .

@@= ljBfno ;~rfng sfo{ljlw M -!_ of] P]g jf k|rlnt sfg'gsf] cwLgdf /xL k|To]s ;fd'bflos

ljBfnon] ljBfnosf] nIo, d"No, dfGotf, ;~rfng k|lqmof, afnaflnsfx?sf] rf}tkmL{

ljsf;df 6]jf k'Ug] u/L cltl/Qm s[ofsnfkx?sf] ljj/0f nufotsf cGo ;fGble{s ljifoj:t'

;dfj]; ul/Psf] sfo{ljlw cleefjs e]nfaf6 kfl/t u/fO nfu" ug'{ kg]{5 .

-@_ cleefjs e]nfn] cfjZostf cg';f/ sfo{ljlw ;+zf]wg ug{ ;Sg]5 .

-#_ sfo{ljlw cg';f/ ljBfno ;~rfng ug'{ Joj:yfkg ;ldlt, k|wfgfWofksnufot cGo ;a}sf]

st{Jo x'g]5 .

13

-$_ cWofjlws sfo{ljlwsf] k|ltlnlk kfl/t ePsf] ldltaf6 & lbgleq Joj:yfkg ;ldltn]

pkdxfgu/kflnsf sfof{nodf k]; ug'{ kg]{5 .

-%_ pkdxfgu/kflnsfn] gu/sf] z}lIfs ljsf;sf nflu gd"gf ljBfnosf] ljsf; ug{,

cfjZostfg';f/ gd"gf ljBfno :yfkgf ug{ jf xfn ;+rflnt ;fd'bflos ljBfnox?dWo]af6

gd"gf ljBfnosf] ?kdf 5gf}6 u/L ;+rfng ug]{ ;Sg]5 . gd"gf ljBfnonfO{ ;DalGwt ljifodf

cfjZos :jod\;]js / yk ;xof]usf] Joj:yf tf]lsPadf]lhd ul/g]5 .

-^_ ljBfnosf] sfo{ljlw ;fj{hlgs b:tfj]h x'g]5 .

kl/R5]b –^

sf]if, cg'bfg, z'Ns tyf 5fqj[lQ, ljBfno ;DklQ, ljBfnonfO 5'6 / ;'ljwf ;DjGwL

Joj:yf

@#= lzIff ljsf; sf]if M

-!_ ;fd'bflos ljBfnosf] ef}lts k"jf{wf/ ljsf;df ;xof]u k'¥ofpg tyf To:tf ljBfonodf

z}lIfs u'0f:t/ clej[l4 ug{ pkdxfgu/kflnsfdf Pp6f gu/ lzIff ljsf; sf]if /xg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sf]ifdf b]xfosf /sdx¿ /xg] 5g\ M

-s_ g]kfn ;/sf/af6 k|fKt cg'bfg /sd,

-v_ k|b]z ;/sf/af6 k|fKt cg'bfg /sd,

-u_ pkdxfgu/kflnsfaf6 k|fKt cg'bfg /sd,

-3_ ;+:yfut ljBfnoaf6 k|fKt ljBfnosf] jflif{s s'n cfDbfgLdWo] tf]lsP adf]lhdsf] /sd,

-ª_ rGbfaf6 k|fKt /sd,

-r_ cGo ;|f]taf6 k|fKt /sd .

@$= sf]if ;~rfns ;ldlt M

-!_ sf]if ;~rfns ;ldlt tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;~rfns ;ldltsf] sfd, st{Jo, clwsf/ tyf a}7s ;DaGwL sfo{ljlw

tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

@%= ljBfno sf]ifM

-!_ k|To]s ljBfnodf Pp6f ljBfno sf]if /xg]5, h;df b]xfo adf]lhdsf ;|f]taf6 k|fKt /sd ;f]

sf]ifdf bflvn x'g]5 M

-s_ g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/ / pkdxfgu/kflnsfaf6 k|fKt cg'bfg /sd,

-v_ pkdxfgu/kflnsfsf] lzIff sf]ifaf6 k|fKt cg'bfg,

-u_ z'Ns tyf ;xof]uaf6 k|fKt /sd,

-3_ rGbf jf bfg bftJoaf6 k|fKt /sd,

-ª_ cGo;|f]taf6 k|fKt /sd,

14

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sf]ifsf] ;~rfng / n]vfk/LIf0f tyf ;fdflhsk/LIf0f tf]lsPadf]lhd

x'g]5 .

@^= cg'bfgsf] Joj:yf M

-!_ of] P]g k|f/De x'Fbfsf avt lb+b} cfPsf] cg'bfg /sddf s6f}tL gx'g] u/L tf]lsPsf] zLif{s

;|f]t / ;"qsf] cfwf/df pkdxfgu/kflnsfn] ;d'bflos ljBfnonfO{ cg'bfg lbg]5 t/ s'g}

ljBfnon] tf]lsPsf] z}lIfs:t/ sfod ug{ g;s]df To:tf ljBfnonfO{ lbOFb} cfPsf] cg'bfg

/sddf tf]lsPadf]lhd s6f}tL ug{ ;lsg]5 .

-@_ ;d'bflos ljBfnonfO{ tf]lsPadf]lhd cg'bfg pknAw u/fpg]5 .

@&= k|f/lDes afn ljsf;s]Gb|nfO{ cg'bfg lbg ;Sg]M

pkdxfgu/kflnsfn] k|f/lDes afnljsf;s]Gb|nfO{ tf]lsPadf]lhdsf] cg'bfg /sd lbg ;Sg]5 .

@*= z'Ns ;DjGwL Joj:yfM

-!_ g]kfn ;/sf/n] lgMz'Ns lzIff 3f]if0ff u/]sf] ljBfno lzIffsf nflu ;fd'bflos ljBfnon]

ljBfyL{x¿af6 s'g} klg lsl;dsf] z'Ns lng kfpg] 5}g .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg s'g} cleefjsn] cfkm\gf] OR5fn] lbPsf] bfg,

pkxf/, rGbf jf ;xof]u ;fd'bflos ljBfnon] lng ;Sg]5 .

-#_ ;a} afn aflnsfx¿nfO{ cfwf/e"t tx;Ddsf] lzIff clgjfo{ / lgMz'Ns tyf dfWolds

tx;Dd lgMz'Ns lzIff k|bfg ug{sf nflu pkdxfgu/kflnsfn] cfjZos ;|f]tsf] Joj:yf

ug]{5 .

-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgMz'Ns lzIff 3f]if0ff u/]sf] ljBfno lzIffafx]s cGo ljBfno lzIffdf

cWoog ug]{ ljBfyL{;Fu z'Ns tf]lsPsf] cfwf/df lgwf{/0f ul/g]5 .

-%_ ljBfnon] ljBfyL{x¿nfO{ s'g} sIffdf egf{ ubf{ Psk6s egf{ z'Ns lnO;s]kl5 k'gM ;f]xL

ljBfnosf] csf]{ sIffdf egf{ ug{sf nflu s'g} lsl;dsf] z'Ns lng kfpg] 5}g .

-^_ ljBfnon] cfkm\gf] ef}lts ;+/rgf lgdf{0f ug{sf nflu ljBfyL{x?;Fu s'g} lsl;dsf] z'Ns lng

kfpg] 5}g .

-&_ ;+:yfut ljBfnon] ljBfyL{;Fu lng kfpg] z'Ns pkdxfgu/kflnsfaf6 :jLs[t u/fO{ lgwf{/0f

ug'{ kg]{5 . To;/L z'Ns lgwf{/0f ;DaGwdf :jLs[lt lb+bf pkdxfgu/kflnsfn] ljBfnon]

pknAw u/fPsf] ;'ljwfsf] cfwf/df lbg]5 .

-*_ s'g} ljBfnon] o; P]g ljk/Lt ljBfyL{;Fu s'g} z'Ns lnPdf pkdxfgu/kflnsfn] To:tf] z'Ns

;DalGwt ljBfyL{nfO{ lkmtf{ ug{ nufpg' kg]{5 .

15

-(_ o; P]g ljk/Lt z'Ns lng] ljBfnonfO{ pkdxfgu/kflnsfn] kRrL; xhf/ ¿k}oFf;Dd hl/jfgf

ug{ ;Sg]5 .

@(= 5fqj[lQsf] Joj:yf ug{ ;Sg] M

pkdxfgu/kflnsfn] ljBfnodf egf{ x'g] ljBfyL{x¿nfO{ tf]lsPadf]lhd 5fqj[lQsf] Joj:yf ug{

;Sg]5 . sIff kfFr ;Ddsf ljBfyL{x?nfO{ tf]lsP adf]lhd clgjfo{ vfhfsf] Joj:yf ul/g]5 .

#)== ;+:yfut ljBfnon] 5fqj[lQ pknAw u/fpg' kg]{ M

-!_ ;+:yfut ljBfnox¿n] egf{ ePsf s'n ljBfyL{ ;ª\Vofsf] sDtLdf bz k|ltztdf g36\g] u/L

tf]lsPadf]lhd cfly{s ?kdf ljkGg, ckfË, dlxnf, blnt jf hghflt ljBfyL{nfO{ 5fqj[lQ

pknAw u/fpg' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd 5fqj[lQsf nflu ljBfyL{ 5gf}6 ug{ ljBfnon] Pp6f ljBfyL{ 5gf}6

;ldlt u7g ug]{5 . k|To]s ljBfnon] cfkm"n] pknAw u/fPsf] cfwf/ ;lxtsf] 5fqj[lQsf]

ljj/0f gu/ lzIff ;ldltdf k]; ug'{kg]{5 .

#!= ljBfnosf] ;DklQ M

-!_ ;fd'bflos ljBfnosf] xsef]udf /x]sf] ;DklQ ;fj{hlgs ;DklQ dflgg]5 . o; P]g adf]lhd

cg'dlt jf :jLs[lt /4 ul/Psf] jf s'g} ljBfnodf uflePsf] ;fd'bflos ljBfnosf] ;DklQ

pkdxfgu/kflnsfn] cGo ljBfnosf] sfddf k|of]udf gcfpg] ePdf k|rlnt sfg'g adf]lhd

a]rlavg u/L k|fKt ePsf] /sd ;DalGwt pkdxfgu/kflnsfsf] lzIffsf]ifdf hDdf ug]{5 .

-@_ z}lIfs u'7L cGtu{t ;~rflnt ;+:yfut ljBfnosf] ;DklQ ;f]xL ljBfnosf] gfddf /xg]5 .

s'g} ljBfno ;fj{hlgs z}lIfs u'7Lsf] ?kdf ;~rfng ul/Psf]df To:tf] ljBfnosf] ;DklQ

;fj{hlgs ;DklQ dflgg]5 / To:tf] ;DklQsf] :j?k kl/jt{g ug{ kfOg] 5}g .

-#_ sDkgL cGtu{t ;~rflnt ;+:yfut ljBfnosf] ;DklQ ;f]xL sDkgLsf] gfddf /xg]5 .

-$_ ;+:yfut ljBfnon] s'g} JolSt jf ;+3 ;+:yf;Fu bfgbftJosf] ?kdf s'g} lsl;dsf] rn,

crn ;DklQ k|fKt ug'{ cl3 pkdxfgu/kflnsfsf] l;kmfl/;df :jLs[lt lng' kg]{5 . t/

ljb]zL JolSt jf ;+3;+:yfjf6 To;/L rn, crn ;DklQ k|fKt ug'{ cl3 g]kfn ;/sf/sf]

:jLs[lt lng' kg]{5 .

-%_ g]kfn ;/sf/sf] :jLs[ltdf k|fKt u/]sf] ;DklQ g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lta]u/ a]rljvg ug{

kfOg] 5}g .

#@= ljBfnonfO{ 5'6 / ;'ljwfM

-!_ k|rlnt sfg'gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ;fd'bflos ljBfno / z}lIfs u'7Lsf] ?kdf

;~rflnt ;+:yfut ljBfnosf] gfddf h'g;'s} lnvt kfl/t ubf{ /lhi6«]zg b:t'/ nfUg] 5}g .

-@_ pkbkmf -!_ df n]lvPsf] jfx]s cGo ljBfnosf] gfddf s'g} lnvt kfl/t ubf{ g]kfn ;/sf/n]

tf]s]adf]lhdsf] cfwf/df /lhi6«]zg b:t'/ nfUg]5 .

16

-#_ ;fd'bflos ljBfno / z}lIfs u'7Lsf] ?kdf ;~rflnt ;+:yfut ljBfnonfO{ lbOg] cGo 5'6 /

;'ljwf tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

kl/R5]b –&

b/jGbL ldnfg, z}lIfs of]Uotf, lgo'lQm / ;?jf ;DjGwL Joj:yf

##= b/aGbL ldnfg M

cfjZos dfkb08;lxt ljBfyL{÷lzIfs cg'kft lgwf{/0f u/L gu/ lzIff ;ldltn] k|To]s jif{sf]

r}qleq b/aGbL ldnfg ug]{ sfo{ ug]{5 . xfn /x]sf] lzIfs hu]8f b/aGbL o;} P]g adf]lhd gu/

sfo{kflnsf dftxt /xg]5 .

#$= z}lIfs of]Uotf M

ljBfnosf] lzIfs, sd{rf/L Pjd\ jfnljsf; s]Gb|sf] ;xof]uL sfo{stf{sf nflu rflxg] z}lIfs

of]Uotf tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

#%= lzIfs ljBfyL{sf] cg'kft ldnfpg' kg]{ M

pkdxfgu/kflnsfn] k|To]s ljBfnodf lgoldt cWoog ug]{ ljBfyL{ ;ª\Vof / ljifosf cfwf/df

tf]lsPadf]lhd ljBfyL{ tyf lzIfssf] cg'kft sfod ug'{ kg]{5 .

#^= lzIfsnfO{ cGo sfddf nufpg gx'g] M

-!_ ;fd'bflos ljBfnonsf] lzIfsnfO{ lzIff k|bfg ug]{ jf ljBfno k|zf;lgs ;DaGwL sddf

afx]s cGo sfddf nufpg xF'b}g .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ljBfnosf] k7g kf7gdf afwf gkg]{ u/L

g]kfn ;/sf/ jf pkdxfgu/kflnsfn] tf]s]sf] cGo s'g} sfddf v6fpg ;lsg]5 .

#&= cbfntsf] cfb]zaf6 k'gM axfnL x'g ;Sg] M

-!_ bkmf -$@_ df pNn]v ePsf s'g} cf/f]k jf s]xL cf/f]kdf ;hfo e} gf]s/Laf6 x6fOPsf] jf

avf{:t ePsf] lzIfs sd{rf/L cbfntsf] cfb]z jf km};nf adf]lhd dfq gf]s/Ldf k'gM

axfnL x'g ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd k'gM axfnL ePsf] lzIfs jf sd{rf/Ln] gf]s/Laf6 x6]sf] lbgb]lv

k'gMaxfnL ePsf] ldlt;Ddsf] k'/f tna ,eQf / tna a[l4 kfpg] eP ;f];d]t kfpg]5 .

#*= lzIfssf] lgo'lSt, a9'jf / ;?jf M

-!_ ljBfnodf l/St c:yfoL, s/f/, cg'bfgsf]6f -/fxt_ / afn ljsf; s]Gb|sf ;xof]uL sfo{stf{sf]

lgo'lStsf] Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

-@_ jfn ljsf; ;xof]uL sfo{stf{sf] of]Uotf / ;]jf ;t{ ;'ljwf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

-#_ pkdxfgu/kflnsfleq ;?jfsf nflu lgj]bg lbg] :yfoL, c:yfoL, s/f/, cg'bfgsf]6f -/fxt_

df sfo{/t lzIfsn] ;?jf eP/ hfg] / cfpg] b'a} ljBfnosf Joj:yfkg ;ldltsf] ;xdlt

lnPdf sIff ;~rfngdf afwf gkg]{ u/L gu/ lzIff ;ldltn] tf]lsPadf]lhdsf] k|lqmof ckgfO{

l/St b/aGbLdf ;?jf ug{ ;Sg]5 .

17

-$_ pkbkmf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg Pp6} ljBfnodf lg/Gt/ kfFr aif{;Dd ;]jf

u/]sf lzIfsx¿nfO{ gu/ lzIff ;ldltn] ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] ;xdlt glnO{

pkdxfgu/kflnsfleqsf Ps ljBfnoaf6 csf]{ ljBfnodf ;?jf ug{ ;Sg]5 .

-%_ lzIfs ;]jf cfof]uaf6 ;kmn eO{ l;kmfl/; ePsf lzIfsnfO{ ljifo ldNg] u/L :yfoL lgo'lSt

lbO{ sfddf nufpg' kg]{5 . b/aGbLdf s/f/ lzIfs lgo'lQm ubf{ lzIff ;]jf cfof]usf] s/f/

;"rLnfO{ klxnf] k|fyldstf lbOg]5 .

-^_ lzIfs ;]jf cfof]uaf6 k|sflzt s/f/ ;"rLdf l;kmfl/; pDd]bjf/ pknAw gePdf gu/ lzIff

;ldltn] k|sflzt s/f/ ;"rLdf l;kmfl/; pDd]bjf/nfO{ pkdxfgu/kflnsfleq l/St /x]sf]

b/aGbL÷/fxt sf]6fdf of]Uotfs|d cg';f/ s/f/ lgo'lSt lbO{ ;DalGwt ljBfnodf sfddf

nufpg ;Sg]5 .

-&_ s/f/ ;"rLdf l;kmfl/; pDd]bjf/nfO{ lgo'lSt ubf{ lzIfs ;]jf cfof]uaf6 k|sflzt s/f/

;"rLdf l;kmfl/; pDd]bjf/nfO{ klxnf] k|yldstf lbO{ lzIfs ;]jf cfof]uaf6 k|sflzt s/f/

;"rLdf l;kmfl/; pDd]bjf/ ;Dks{df gcfPdf dfq gu/ lzIff ;ldltn] k|sflzt s/f/ ;"rLdf

l;kmfl/; pDd]bjf/nfO{ pkdxfgu/kflnsfleq l/St /x]sf] b/aGbL÷/fxt sf]6fdf of]Uotfqmd

cg';f/ txut ljifout s/f/ lgo'lSt lbO{ ;DalGwt ljBfnodf sfddf nufpg ;Sg]5 .

-*_ lzIfssf] a9'jf k|of]hgsf nflu tf]lsPadf]lhdsf] kb lgwf{/0f ul/g]5 .

#(= tnaeQf gkfpg] / ;]jf cjlw u0fgf gx'g] M

bkmf -#^_ df pNn]lvt cj:yfdf jf lgodfg';f/ labf :jLs[t u/fO{ a;]sf] cj:yfdf afx]s

ljBfnodf cg'kl:yt /x]sf lzIfsn] cg'kl:yt cjlwsf] tna eTtf kfpg] 5}gg\ / ;f] cjlw

;]jfdf u0fgf;d]t x'g]5}g .

$)= k|wfgfWofks tyf sd{rf/L ;DjGwL Joj:yfM

-!_ k|To]s ;fd'bflos ljBfnodf pkdxfgu/kflnsfn] :jLs[t u/] adf]lhdsf] k|wfgfWofkssf]

b/aGbL /xg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf k|wfgfWofks tyf sd{rf/L lgo'lSt, ;]jf;t{ / ;'ljwf ;DaGwL

Joj:yf tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

$!= :yfoL cfjf;Lo cg'dlt lng gx'g]M

;fd'bflos ljBfnondf sfo{/t s'g} lzIfs jf sd{rf/Ln] s'g} klg b]zsf] :yfoL cfjf;Lo

cg'dlt lng jf To:tf] cg'dlt k|fKt ug{sf] nflu cfj]bg lbg x'Fb}g . :yfoL cfjf;Lo cg'dlt

lnPsf tyf lng cfj]bg lbPsf lzIfs jf sd{rf/LnfO{ b08 tyf ;hfo tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

$@= lzIfs dxf;+3, lzIfs tyf sd{rf/Lsf] kbLo cfr/0f tyf cGo Joj:yf M

-!_ ;fd'bflos ljBfnonsf lzIfsx¿sf] k];fut xslxtsf ;DaGwdf sfo{ ug{ tf]lsP adf]lhdsf]

Ps lzIfs dxf;+3 /xg]5 .

-@_ b]xfosf cj:yfdf lzIfs tyf sd{rf/LnfO{ ljBfno Joj:yfkg ;ldltn] j8f lzIff ;ldlt

dfkm{t kbaf6 x6fpg gu/ lzIff ;ldltdf l;kmfl/; ug{]5 . ;f] pk/ cg'udg ;ldltsf]

k|ltj]bgsf cfwf/df x]6f}+8f pkdxfgu/fkflnsfn] ;]jfaf6 avf{:t ug{ ;Sg]5 .

-s_ tf]lsPadf]lhd kbLo bfloTj k'/f gu/]df,

18

-v_ ljgf ;"rgf nuftf/ kGw| lbgeGbf a9L ;do ljBfnodf cg'kl:yt ePdf,

-u_ ljBfnodf dfbs kbfy{ ;]jg u/L cfPsf] s'/f k|dfl0ft ePdf,

-3_ g}lts ktg b]lvg] s'g} kmf}hbf/L cleof]udf cbfntaf6 ;hfo kfPdf,

-ª_ ;fd'bflos ljBfnonsf lzIfsx¿ jf sd{rf/Ln] sfof{no ;dodf cGoq cWofkg jf cGo

Joj;flos lqmofsnfk u/]df ,

-r_ lzIfs jf sd{rf/L /fhg}lts bnsf] sfo{sfl/0fL ;ldltdf /x]sf] kfOPdf,

-5_ lzIfs jf sd{rf/Ln] Joj;flos xslxtsf gfddf ;"Id ?kdf cd"s /fhg}lts bnsf] dfq

lxt jf lj/f]wdf sfo{ ug]{ ;+u7gsf ultljlwdf sfof{nosf] ;dodf ;+nUg ePdf .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd jf cGo dfWodn] s'g} lzIfs jf sd{rf/LnfO{ kbaf6 x6fpg' kg]{

sf/0fsf] cfjZos k|df0f k|fKt ePdf pkdxfgu/kflnsfn] lghnfO{ kbaf6 x6fpg ;Sg]5 .

t/ sfo{/t kbaf6 x6fpg' cl3 dgfl;j dflkmssf] :ki6Ls/0fsf] df}sf k|bfg ul/g] 5 .

:ki6Ls/0f M o; v08sf] k|of]hgsf nflu sfo{sfl/0fL ;ldlt eGgfn] /fhg}lts bnsf] ljwfg

adf]lhd ul7t s]Gb|Lo:t/, k|b]z:t/, lhNnf:t/ jf :yfgLo:t/sf sfo{sfl/0fL

;ldlt ;Demg' kb{5 .

kl/R5]b–*

ljljw

$#= ljBfnonfO{ ;'/lIft If]qsf] ?kdf sfod ug'{ kg]{M

-!_ ljBfnodf :jtGq / eo/lxt ?kdf cWoog, cWofkg ug]{ jftfj/0f ;[hgf ug{ tyf

ljBfnoleq s'g} klg lsl;dsf] cjfl~5t lqmofsnfk x'g glbg] u/L ljBfnonfO{ ;'/lIft If]q

sfod ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ;'/lIft If]q sfod ubf{ ljBfnon] kfngf ug'{ kg]{ ;t{ tyf dfkb08

tf]lsPadf]lhd x'g]5g\ .

$$= afnaflnsfx¿nfO{ lgisf;g ug{, zf/Ll/s jf dfgl;s b'Jo{jxf/ ug{ gx'g] M

-!_ s'g} klg afnaflnsfnfO{ ljBfnoaf6 lgisf;g ug{ kfOg]5}g .

t/ afnlaHofO{ u/]sf] cj:yfdf afnsnfO{ cfjZos sf/jfxLsf nflu l;kmfl/; u/L

k7fpg afwf k'u]sf] dlgg]5}g .

-@_ ljBfnodf cWoog/t afnaflnsfnfO{ zf/Ll/s jf dfgl;s oftgf lbg jf b'Jo{jxf/ ug{

kfOg]5}g .

$%= k|ult ljj/0f a'emfpg' kg]{M

;+:yfut ljBfnon] k|To]s aif{ tf]lsP adf]lhdsf ljj/0f ;lxtsf] k|ult ljj/0f gu/ lzIff

;ldlt ;dIf a'emfpg' kg]{5 .

19

$^= b08 ;hfoM

!_ s;}n] ljBfnosf] ;DklQ lxgfldgf jf gf]S;fg u/]df To:tf] JolStnfO{ d'2f x]]g]{ clwsf/Ln]

lauf] c;'n u/L lauf]adf]lhd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

@_ s;}n] b]xfosf sfo{ u/]df, ug{ nufPdf jf ;f] sfo{ ug{ ;xof]u k'¥ofPdf To:tf] JolStnfO{

s;'/sf] dfqf x]/L sfg'gn] tf]s]adf]lhd ;hfo x'g]5 M–

-s_ k|Zgkqsf] uf]kgLotf eË u/]df,

-v_ pQ/k'l:tsf k/LIf0f ubf{ nfk/jfxL jf u}/ lhDd]jf/k"0f{ sfo{ u/]df,

u_ k/LIff s]Gb|df ;DalGwt kbflwsf/Lsf] :jLs[lt lagf k|j]z ug{ k|oTg u/]df jf k|j]z u/]df jf

k/LIff s]Gb| lgoGq0fdf lnO{ cdof{lbt sfo{ u/]df,

-3_ k/LIffkmn k|sfzgdf clgoldttf u/]df,

-ª_ c?sf] tkm{af6 k/LIff lbPdf,

-r_ ljBfyL{ egf{ ubf{ bfg, pkxf/ jf s'g} /sd lnPdf,

-5_ cg'dlt glnO{ s'g} z}lIfs sfo{s|d, z}lIfs k/fdz{, la|hsf]if{, sf]lrË sIff, 6\o";g ;]G6/,

efiff lzIf0f sIff tyf k"j{ tof/L sIff ;~rfng u/]df,

-h_ k/LIffsf] dof{bf eË x'g] cGo s'g} sfo{ u/]df,

-em_ sfg'g ljkl/tsf cGo sfo{ u/]df .

-#_ sfg'gadf]lhdsf] s;'/sf] ;DjGwdf ljBfnosf] s'g} lzIfs jf sd{rf/L pk/ d'2f x]g]{

clwsf/L jf lhNnf cbfntdf d'2f bfo/ ePdf To:tf] lzIfs jf sd{rf/L To;/L d'2f bfo/

ePsf] ldltb]lv d'2fsf] clGtd km};nf geP;Dd lgnlDat x'g]5g\ . ;f] lzIfs jf sd{rf/L

cbfntaf6 s;'/bf/ 7xl/Pdf lghnfO{ o; P]gadf]lhd ljefuLo ;hfo ul/g]5 .

$&= k'g/fj]bg M

tf]lsPsf] clwsf/Ln] u/]sf] ;hfosf] cfb]z pk/ sfg'g adf]lhd k'g/fj]bg nfUg]5 .

$*= pkdxfgu/kflnsfn] lgb]{zg lbg ;Sg]M -!_ pkdxfgu/kflnsfn] tf]lsPsf] If]q;Fu ;DjlGwt

5fqfjf;, 6\o';g ;]G6/, sf]lrª ;]G6/ ;~rfngsf nflu tf]lsP adf]lhdsf ;t{ k'/f u/]sf

;+:yfnfO{ cg'dlt nufotsf cfjzos lgb]{zgx? ljBfno Joj:yfkg ;ldltnfO{ lbg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] lbOPsf] lgb]{zg kfng ug'{ ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] st{Jo

x'g]5 .

$(= lgod agfpg] clwsf/ M

-!_ o; P]gsf] p2]Zo sfof{Gjog ug{ pkdxfgu/kflnsf, gu/sfo{kflnsfn] cfjZos lzIff

lgodfjnL agfpg ;Sg]5 .

-@_ o; P]gsf] sfof{Gjogsf nflu gu/ lzIff ;ldltn] cfjZos lgb]{lzsf tyf sfo{ljlw agfO{

nfu" ug{ ;Sg]5 .

%)= ;+qmd0fsfnLg Joj:yf M

-!_ o; P]gn] tf]lsPadf]lhd x'g] egL Joj:yf u/]sf] sfd lgodfjnL gcfP;Dd gu/

sfo{kflnsfn] ug{ ;Sg]5 .

20

-@_ of] P]g hf/L ePkl5 ljBfnodf l/Qm /x]sf b/aGbLdf lj1fkgsf] cg'dlt

pkdxfgu/kflnsfn] lbg ;Sg]5 .

%!= afwf c8sfp km'sfpg] clwsf/ M

o; P]gsf] p2]Zo sfof{Gjog ug{ s'g} afwf c8\sfp k/]df pkdxfgu/kflnsfn] To:tf] afwf

c8\sfp x6fpg cfb]z hf/L ug{ ;Sg]5 / To:tf] cfb]z o;} P]gdf k/] ;/x dflgg]5 .

%@= arfp / nfu" gx'g] M

-!_ of] P]g jf o; P]gcGtu{t ag]sf lgoddf n]lvPhlt s'/fdf ;f]xL adf]lhd / gn]lvPsf]

s'/fdf k|rlnt sfg'g adf]lhd x'g]5 .

-@_ o; P]gdf n]lvPsf] s'g} s'/fn] klg ljBfnosf] ;DklQ lxgfldgf u/]sf] s;'/df e|i6frf/

lgjf/0f P]g @)%( cGtu{t sfo{jfxL rnfpg afwf kg]{ 5}g .

-#_ ;+ljwfg, ;ª\3Lo / k|fb]lzs sfg'g;Fu aflemPsf] o; P]gsf bkmf / pkbkmfx¿ aflemPsf]

xb;Dd :jtM lgliqmo x'g]5 .

-$_ o;cl3 sfg'g adf]lhd lgo'Qm lzIfs sd{rf/Lx¿nfO{ g]kfn ;/sf/n] lbFOb} cfPsf] ;'ljwfdf

s'g} lsl;dsf] s6f}tL ul/g]5}g . t/ of] Joj:yfn] sfg'gadf]lhd b08, ;hfo sfo{jfxL ug{

afwf kg]{5}g .

k|df0fLs/0f ug]{sf]

gfd M >L x/Laxfb'/ dt

kb M gu/;ef cWoIf

ldlt M @)&$.!!.!#

k[i7 ;+VofM @)