สรุปผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข...

สรปผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2564 รอบท 1

คำนำ

การตรวจราชการเปนมาตรการสำคญประการหนงในการบรหารราชการแผนดน ทจะทำใหการปฏบตราชการตามภารกจของกระทรวงสาธารณสข เปนไปตามเปาหมาย แกไขปญหาอปสรรค และใหขอเสนอ อนจะกอใหเกดประโยชนสขแกประชาชน ในปงบประมาณ พ.ศ. 2564 สำนกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข และกองตรวจราชการ รวมกบกรมและผทำหนาทตรวจราชการและนเทศงานจากกรม กอง สำนกตางๆ ไดดำเนนการตรวจราชการ ตามแผนการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2564 โดยดำเนนการตรวจราชการ รอบท 1 ระหวางเดอนธนวาคม 2563 - เดอนมนาคม พ.ศ. 2564 โดยมวตถประสงคเพอการประเมนสภาพปญหา แผนแกไขปญหา การบรหารจดการ ประเดนทเปนความเสยงและปญหาอปสรรคททำใหการขบเคลอนนโยบายหรอการแกไขปญหาไมประสบความสำเรจ โดยในปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕64 ไดจดทำแผนการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ทสอดคลองตาม 1) Agenda based (นโยบายรฐบาล ผบรหารระดบสง ยทธศาสตรชาต) ไดแก โครงการเกยวกบพระราชวงศ กญชาทางการแพทยและสมนไพรเพอเศรษฐกจ ระบบสขภาพปฐมภม 2) Functional based (ระบบงานของหนวยบรการ) ไดแก สขภาพกลมวย สขภาพจต ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย ระบบธรรมาภบาล 3) Area based (ปญหาสำคญของพนท) และ 4) การตรวจราชการแบบบรณการ รวมทงประเดนปญหาทพบจากการตรวจราชการ และไดแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการ ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2564 และคณะกรรมการกำหนดประเดนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2564 ประเดนท 1 - 6 และการตรวจราชการแบบบรณาการ ไดแก

1) Agenda based (นโยบายรฐบาล ผบรหารระดบสง ยทธศาสตรชาต) ประเดนท 1 โครงการเกยวกบพระราชวงศ ประเดนท 2 กญชาทางการแพทย และสมนไพรเพอเศรษฐกจ ประเดนท 3 ระบบสขภาพปฐมภม

2) Functional based (ระบบงานของหนวยบรการ)ประเดนท 1 สขภาพกลมวย สขภาพจต ประเดนท 2 ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย ประเดนท 3 ระบบธรรมาภบาล

3) Area based (ปญหาสำคญของพนท)4) การตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบสำนกนายกรฐมนตร

บดน คณะกรรมการกำหนดประเดนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2564 ประเดนท 1 - 7 ไดนำสรปผลจากการตรวจราชการมาจดทำรายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2564 รอบท 1 เสนอตอผบรหารและหนวยงาน ทเกยวของเพอนำขอมลไปประกอบการพจารณาในการวางแผนพฒนาระบบสขภาพของหนวยงานในพนทรบผดชอบใหเปนไปตามวตถประสงค เปาหมาย และผลสมฤทธตามนโยบายรฐบาลและกระทรวงสาธารณสข

สำนกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข กองตรวจราชการ มถนายน 2564

กตตกรรมประกาศ

สำนกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข และกองตรวจราชการ ขอขอบคณ คณะกรรมการกำหนดประเดนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2564 คณะท 1 - 7 คณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2564 กรมการแพทย กรมควบคมโรค กรมวทยาศาสตรการแพทย กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กรมสนบสนนบรการสขภาพ กรมสขภาพจต กรมอนามย สำนกงานคณะกรรมการอาหารและยา กองบรหารการสาธารณสข กองยทธศาสตรและแผนงาน กองเศรษฐกจสขภาพและหลกประกนสขภาพ สำนกสนบสนนระบบสขภาพปฐมภม กลมพฒนาระบบบรหาร กลมตรวจสอบภายใน สป. สถาบนกญชาทางการแพทย สป.

ผตรวจราชการกระทรวง สาธารณสขนเทศก ผชวยผตรวจราชการกระทรวง ผทำหนาทตรวจราชการและนเทศงานของกรม กอง สำนก ซงไดรวมทมตรวจราชการ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 11 - 13 กองแผนงานและวชาการและผประสานงานดานการตรวจราชการของกรม กอง สำนกตางๆ และเจาหนาทกองตรวจราชการทกทาน ทใหความรวมมออยางดยงในการจดทำรายงานฉบบนใหสำเรจลลวงมา ณ โอกาสน

สารบญ

ค าน า

กตตกรรมประกาศ

สารบญ

บทสรปผบรหาร ก-จ ผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2564 รอบท 1


ประเดนท 1 โครงการเกยวกบพระราชวงศ 1 1.1 โครงการราชทณฑ ปนสข ท าความด เพอชาต ศาสน กษตรย 1

ประเดนท 2 กญชาทางการแพทยและสมนไพรเพอเศรษฐกจ ๙ 2.1 กญชาทางการแพทย ๙ 2.2 สมนไพรเพอเศรษฐกจ ๑๗

ประเดนท 3 ระบบสขภาพปฐมภม ๒๑ 3.1 ประชาชนคนไทย มหมอประจ าตว 3 คน ๒๑ 3.2 จดตงหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม 2๔ 3.3 อ าเภอผานเกณฑการประเมนการพฒนาคณภาพชวตทมคณภาพ (พชอ.) ๒๘

ประเดนท 4 สขภาพกลมวย ๓๑ 4.1 ผสงอายคณภาพ ๓๑ 4.2 สขภาพจต ๓7 4.3 สขภาพแมและเดก (ประเดนก ากบตดตาม) ๔1 4.4 กลมวยท างาน (NCD --> HT , DM) (ประเดนก ากบตดตาม) ๕๒

ประเดนท 5 ลดแออด ลดรอคอย ๕๗ 5.1 Service plan สาขาหวใจและหลอดเลอด

5.2 Service plan สาขาอบตเหต 5.3 Service plan สาขามะเรง 5.4 Service plan สาขาทารกแรกเกด 5.5 Intermediate Care

๕๗ ๖๑ ๖๘ ๗๒

๗๖

สารบญ (ตอ)

ประเดนท 6 ระบบธรรมาภบาล 6.1 ตรวจสอบภายใน (แผนเงนบ ารงในโรงพยาบาล) 6.2 การเงนการคลงสขภาพ (ระบบจดเกบรายได)

๘๕ ๘๘

ประเดนท 7 การตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตร ๙๓ 7.1 การแกไขปญหามลพษทางอากาศ 7.2 โครงการสตวปลอดโรคคนปลอดภยจากโรคพษสนขบา ตามพระปณธานของ

ศาสตราจารย ดร.สมเดจพระเจานองนางเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมาร กรมพระศรสวางควฒน วรขตตยราชนาร (ประเดนตดตาม)

๙๓ ๑๐๑

ภาคผนวก ค าสงแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการ ๑๐๕

กระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2564 ค าสงแตงตงคณะกรรมการก าหนดประเดนและตดตามผลการตรวจราชการ ๑๐๘

กระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2564 คณะทปรกษา ๑๒๗ คณะผจดท า ๑๒๘ บรรณาธการ ๑๒๙

บทสรปผบรหาร

ผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2564 รอบท 1

ก

สรปผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข รอบท 1/2564 ประเดนท 1-7

บทสรปส ำหรบผบรหำร

ตามทกระทรวงสาธารณสข ไดจดท าแผนการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕64 ทสอดคลองตาม 1) Agenda based (นโยบายรฐบาล ผบรหารระดบสง ยทธศาสตรชาต) ไดแก โครงการเกยวกบพระราชวงศ กญชาทางการแพทยและสมนไพรเพอเศรษฐกจ ระบบสขภาพปฐมภม 2) Functional based (ระบบงานของหนวยบรการ) ไดแก สขภาพกลมวย สขภาพจต ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย ระบบธรรมาภบาล 3) Area based (ปญหาส าคญของพนท) และ 4) การตรวจราชการแบบ บรณาการ รวมทงประเดนปญหาทพบจากการตรวจราชการ เพอเปนทศทางในการตรวจตดตาม ก ากบและประเมนผลการปฏบตราชการของหนวยงานสวนกลางและสวนภมภาค โดยกระทรวงสาธารณสขไดแตงตงคณะกรรมการก าหนดประเดนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข 7 คณะ ซงคณะตรวจราชการเขตสขภาพท 1 - 1๒ ไดด าเนนการตามแผนการตรวจราชการฯ รอบท 1 ในชวงเดอนธนวาคม 2563 - มนาคม ๒๕64 เสรจสนเรยบรอย และไดมการประชมสรปผลการตรวจราชการฯ ประจ าป 2564 รอบท 1 เมอวนท 12 พฤษภาคม 2564 ผานระบบประชมออนไลน (Webex) พบประเดนส าคญจากการตรวจราชการดงตอไปน

1. ประเดนท 1 โครงกำรเกยวกบพระรำชวงศ : โครงกำรรำชทณฑ ปนสข ท ำควำมด เพอชำต ศำสน กษตรย พบประเดนส าคญจากการตรวจราชการ ดงน พนทมความพรอมในการพฒนา อสรจ. ในเรอนจ า โดยทกเครอขายมแผนการฝกอบรม อสรจ. ปละ 2 ครง และมกระบวนการตดตามก ากบแผนการฝกอบรม ตามเกณฑทก าหนด แตเนองจากการทแตละเรอนจ ามจ านวนการพนโทษ อสรจ. สง จากการเปนผตองขงชนด จ าเปนทเครอขายในแตละพนทตองเตรยมแผนประสานสนบสนนการอบรม อสรจ. ซงไดมการจดอบรม 2 ครง/ป เพอสดสวนจ านวน อสรจ. /ผตองขงคงสภาพตามเกณฑทก าหนด และกรมควบคมโรค ยงไดด าเนนการคดกรองผตองขงประกอบดวยการใช Global Streaming (แบบสอบถาม) คดกรองโดยการ X-ray ใช Hints Expert ในการตดตาม การน าเทคโนโลย AI มาใชในการอานผล รวมทงพฒนาศกยภาพพยาบาลประจ าสถานพยาบาล ในเรอนจ าหรอจากโรงพยาบาลแมขาย ผตองขงทมโรคทางจตเวชตองไดรบการบรการสขภาพจตครบรอยละ 100 มการด าเนนการคดกรองคนหาวณโรคดวยการถายภาพรงสทรวงอกในผตองขงแรกรบ เพอปองกนผตองขงตดเชอ ในเรอนจ า

2. ประเดนท 2 กญชำทำงกำรแพทยและสมนไพรเพอเศรษฐกจ พบประเดนส าคญจากการตรวจราชการ ดงน 1) กญชำทำงกำรแพทย : สถานพยาบาลเอกชนมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ ซงเกณฑเปาหมายคอ เขตสขภาพจะตองมสถานพยาบาลเอกชนทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการเขตสขภาพละ 1 แหง ซงผลการด าเนนงานพบวา ไมผำนเกณฑ เนองจาก เขตสขภาพท 1, 5, 7 และ 12 ยงไมมการจดตงคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ สวนโรงพยาบาลในสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข และโรงพยาบาลในสงกดกรมวชาการกระทรวงสาธารณสข มการจดบรการคลนกตามเกณฑ จากผลการด าเนนการดงกลาวยงพบวาในบางเขตสขภาพยงไมผานเกณฑเปาหมายตามทก าหนด จากปญหาและอปสรรคในการด าเนนงานกญชาทางการแพทย ดงน ผใหบรการ ทงแพทยแผนปจจบนและแพทยแผนไทยยงขาดความมนใจในการใชยากญชาทางการแพทย บคลากรทางการแพทยทไดรบการอบรมยงไมครอบคลมทกวชาชพ โดยเฉพาะในกลม Care Manager และสหวชาชพ ทเกยวของกบผปวยทสมควรไดรบยาจากกญชา การบนทกขอมลคดกรองและตดตามขอมลผปวยโดยการใชโปรแกรม C-MOPH มขนตอนหรอความซ าซอนของการลงโปรแกรม หนวยบรการหรอจงหวดไมสามารถเขาถงขอมลหรอน าขอมลมาใชประโยชนได และการประชาสมพนธภายในหนวยบรการยงมนอย

ข


ขาดกระบวนการคนหาผปวยเชงรก 2) สมนไพรเพอเศรษฐกจ : จากการตรวจสอบมาตรฐานวตถดบสมนไพร 28 ตวอยางจากเมองสมนไพร 14 แหง พบวา มเพยง 1 ตวอยางทพบโลหะหนกเกนคามาตรฐาน (Thai herbal pharmacopoeia) ไดแก ไพล จากวสาหกจชมชนปลกและแปรรปสมนไพรทบยายเชยง จงหวดพษณโลก พบ Cadmium มคา 0.461 mg/kg ซงเกนคามาตรฐานทก าหนดไวไมเกน 0.3 mg/kg สวนกลางจงควรแจงหนวยงานในพนททพบวามสมนไพรทพบคาโลหะหนกเกนคามาตรฐานและใหหนวยงานในระดบพนทประสานหนวยงานเครอขายในจงหวดเรงด าเนนการตรวจสอบสาเหตพรอมด าเนนการแกไขตอไป ควรใหความส าคญกบเรองทก าลงเปนปญหาในการด าเนนการ เชน การปลกสมนไพรของ รพ.สต. และบรรจใหอยในแผนการตรวจราชการแบบบรณาการ

3. ประเดนท 3 ระบบสขภำพปฐมภม พบประเดนส าคญจากการตรวจราชการ ดงน 1) ประชำชน คนไทยมหมอประจ ำตว 3 คน : มเปาหมายเพอใหประชาชนมการเขาถงบรการไดด มความมนใจ สามารถเขาถง Health Literacy โดยมการขบเคลอนการด าเนนงานตามนโยบายคนไทยทกครอบครวมหมอประจ าตว 3 คน ตามขนตอนคอ ดแลถงบานตอเนอง ใหค าปรกษาแนะน า ให อสม. หมอคนท 1 เคาะประตบาน “อสม. พรอมบอกตอเรองวคซน COVID-19” ปรกษาไดทกท รกษาไดทนทวงท และประเมนผลลพธทเกดขนกบประชาชน ประกอบดวย 1) Accessibility การเขาถงบรการ การดแลตางๆ 2) Health Security ความมนคงดานสขภาพ 3) Health Literacy ความรอบรดานสขภาพ ปญหาทพบคอ การบนทกขอมลไมตรงไมครบถวน เลขทบาน-หลงคาเรอน ไมมประชากรอาศยอยจรง เชน อาคารชดคอนโดมเนยม กลมเปราะบางบนทกขอมลไมได เนองจากไมมบานเลขทในระบบ และจ านวนหมอคนท 1 (อสม. หมอประจ าบาน) ยงไมครอบคลมจ านวนประชากร เชน ในพนทเมองของเขตสขภาพท 4, 5, 6 พบวา อสม. หมอประจ าบาน 1 คน รบผดชอบหลายครวเรอน จงควรประสานกบกรมสนบสนนบรการสขภาพ ในเรองการอบรมเพอพฒนาศกยภาพและ เพมจ านวนของ อสม. หมอประจ าบาน 2) จดตงหนวยบรกำรปฐมภมและเครอขำยหนวยบรกำรสขภำพปฐมภม : ผลการจดตง PCU/NPCU ตาม พรบ. ระบบสขภาพปฐมภม พ.ศ. 2562 (จ านวน 2,500 หนวย) พบวา มเขตทยงขนทะเบยนสะสมต าคอไมผานเกณฑรอยละ 31 ไดแก เขตสขภาพท 4, 6, 8 ซงสวนใหญเปนพนทททรกนดารหรออยในเขตชนบททอยหางไกลเขาถงยาก และมการก าหนดมาตรการเรองประเดนปฐมภมรกษาทกท โดยเรมด าเนนการจากภายในจงหวดของตนเองกอน เนองจากถาใหบรการประชาชนทวประเทศอาจจะไมครอบคลม ปญหาทพบ ไดแก การจดตงและขนทะเบยน PCU/NPCU ใหไดรอยละ 40 การขาดแคลนแพทยเวชศาสตรครอบครวหรอแพทยทผานการอบรมหลกสตรระยะสน (Short Course และ Basic Course) และทมสหวชาชพ และการเชอมโยงระบบฐานขอมล 3) กำรพฒนำคณภำพชวตระดบอ ำเภอ : ผลการด าเนนงานขบเคลอนเปนไปตามเปาหมาย 3 ใน 7 โครงการ/ประเดน คอ โครงการพระราชด ารและหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โครงการพระราชด ารในรชกาลท 10 และโครงการในพระบรมวงศานวงศ โดยมการขบเคลอนกระบวนการ 3 หมอใน PCU/NPCU และพนท ดงน รกษาโรคทไมจ าเปนตองไปพบแพทยเฉพาะทางหรอ admit วางระบบบรการทกมตรวมกบสหสาขาวชาชพและชมชน เปนทปรกษาของ รพ.สต./อสม./ประชาชน รวมเปนทมงานสงเสรม ปองกน ฟนฟ เคาะประตบานใหความรในหลงคาเรอนทรบผดชอบ ผลลพธทตองการคอ ลดรอคอย ลดแออด ลดคาใชจาย ลดปวย ลดตาย ปญหาทพบ ไดแก ระบบขอมลไมเสถยรและมความซ าซอน บคลากรไมเพยงพอ เชน แพทยเวชศาสตร อสม. การหมนเวยนแพทย และงบประมาณในการจดการตองขยายออกไปเพราะสถานการณการแพรระบาดของโรคตดเชอไวรส COVID-19

4. ประเดนท 4 สขภำพกลมวย สขภำพจต พบประเดนส าคญจากการตรวจราชการ ดงน 1) ผสงอำยคณภำพ : ผสงอายทตดบานตดเตยงมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง การปองกนภาวะตดบานตดเตยงยงไมมประสทธภาพ มระบบการดแลระยะยาวส าหรบผปวยตดบานตดเตยงแตยงตองมการปรบปรงคณภาพ โดยม

ค


แนวทางในการแกไขปญหา คอ การส ารวจพฤตกรรมสขภาพทพงประสงค (Individual Wellness Plan) และการคดกรองสขภาพระดบ Community screening และมมาตรการในการด าเนนงานแตละประเดนดงนผสงอำยทยง active มการจดตงชมรมผสงอาย โรงเรยนผสงอาย ผสงอำยกลมเรมปวย มการคดกรองคณภาพโดย อสม. เจาหนาท รพ.สต. ใหการดแลรกษา คลนกผสงอายในโรงพยาบาลเชอมการท างานผาน 3 หมอผสงอำยตดบำนตดเตยง มการด าเนนการผาน 3 หมอ Care manager/Care Giver และอาสาสมครบรบาลทองถน ปญหาอปสรรคทพบจากการด าเนนงาน ไดแก เรองระบบขอมลในรายงานมหลายระบบและยงไมเสถยร เชน ระบบ H4U และ Long Term Care (3C) ขาดแคลนบคลากรในการด าเนนงานผสงอายทเคยผานการอบรม Care manager และ Care Giver ในบางพนท 2) สขภำพจต (ฆำตวตำยส ำเรจ) : สาเหตของการฆาตวตายสวนใหญเกดจากปญหาความสมพนธ เชน สญญาณเตอนของญาตหรอผใกลชดหรอคนรอบขางทเสยงตอการฆาตวตายคอนขางนอย รองลงมาคอ โรคเรอรงทางกาย รองลงมาเปนปญหาดานเศรษฐกจ พฤตกรรมการตดสรา/ยาเสพตด และโรคทางจตเวช ตามล าดบ โดยการฆาตวตายมแนวโนมสงขน (เปาหมายไมเกนรอยละ 8) จากสถานการณการแพรระบาดของเชอไวรส COVID-19 และคาดการณวาเมอสนปงบประมาณ พ.ศ.2564 เขตสขภาพทจะมแนวโนมการฆาตวตายเกนรอยละ 8 ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 7, 8, 11 ส าหรบมาตรการในการปองกนแกไขปญหาการฆาตวตายในพนทผานกลไก 3 หมอ แบงเปน 3 ระดบ คอ Universal Prevention เนนกลมวยแรงงานและคนตกงาน Indicated Prevention เนนผมประวตท ารายตวเอง Selective Prevention เนนประชากรกลมเสยงตอการฆาตวตาย และยงมการขบเคลอนแผนยทธศาสตรปองกนปญหาการฆาตวตาย และการด าเนนการวคซนใจใหกบ 25 จงหวด ทมแนวโนมการฆาตวตายสง เขตสขภาพเฝาระวงผพยายาม ฆาตวตายไมกลบมาท ารายตวเองซ า ในกลมเสยงวยรน กลมสงอาย และกลมเปราะบางทางสงคม ผานกลไก 3 หมอ กรมสขภาพจต จดท าชดขอมลทเปนปจจยเสยงดานสขภาพจตจาก Application Mental Health Check In แลวคนขอมลใหเขตสขภาพและจงหวด 3) สขภำพแมและเดก : อตราสวนการตายมารดาไทย พบวาเขตทมแนวโนมการตายเพมขนไดแก เขตสขภาพท 3 เนองจากระบบสงตอภาวะฉกเฉนทางสตกรรมลาชา ตกเลอดหลงคลอดสงในบางพนทและเขตสขภาพท 7 เนองจากมารดาตายจาก embolism สง หญงตงครรภ NCD และตดสารเสพตดมแนวโนมสงขน และขาดแคลนพยาบาลสาขาผดงครรภ ส าหรบในภาพรวมสาเหตการตายสวนใหญเปนการตกเลอดจากการผาตดคลอดและทเปนความดนโลหตสงขณะตงครรภ สวนปญหาทพบคอ การคดกรองความเสยงกอนตงครรภยงไมทวถง ขาดการตดตามมารดาทเขามาตรวจในระยะหลงคลอด ไมมการทบทวนและวเคราะหสาเหตการตายมารดา ส าหรบประเดนเดกปฐมวย เนนการบรณาการทกภาคสวน ในระดบพนท โดยใชเดกเปนศนยกลาง สนบสนนใหเดกไดเขารบบรการอยางทวถง ขอมลจากการตรวจราชการพบวาเขตสขภาพท 1, 4, 8, 11 ยงมการคดกรองเดกทมพฒนาการสมวยต า โดยเขตสขภาพท 4 พบเดกมพฒนาการสมวยนอยทสด และมการตดตามอยในระดบต าในเขตสขภาพท 1, 4 ดวย ส าหรบเขตทมการกระตน TIDA4I นอยทสด คอ เขตสขภาพท 4 เชนกน มนวตกรรมเดนคอเรองต าบลตนแบบ “เดกจนทฉลาดสขภาพด” ป 2563 จงหวดจนทบร 4) กลมวยท ำงำน (NCD - DM HT) : การคดกรองโรคเบาหวานในกลมประชาชนทวไปพบวาไดรบการตรวจตดตามเพอวนจฉยต ากวาคาเปาหมาย (เปาหมายไมต ากวารอยละ 60) ส าหรบการดแลกลมผปวยโรคเบาหวานพบวามผปวยเบาหวานทควบคมไดดต ากวาคาเปาหมาย (เปาหมายไมต ากวารอยละ 40) สวนการคดกรองโรคความดนโลหตสงในกลมประชาชนทวไป พบวา ไดรบการตรวจตดตามเพอวนจฉย ต ากวาคาเปาหมาย (เปาหมายไมต ากวารอยละ 70) สวนการดแลกลมผปวยโรคความดนโลหตสง พบวา มผปวยความดนโลหตสงทควบคมไดดต ากวาคาเปาหมาย (เปาหมายไมต ากวารอยละ 60) ปญหาทพบเปนเรองการจดการระดบบคคล คอ ประชาชนไมสะดวกในการเขามารบการรกษา ปญหาการสราง Health Literacy และการสอสารความเสยงใหกบกลมปวยและกลมเสยงยงไมครอบคลม

ง


5. ประเดนท 5 ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตำย พบประเดนส าคญจากการตรวจราชการ ดงน 1) Service Plan สำขำหวใจและหลอดเลอด : ลดอตราตายจากโรคหวใจและหลอดเลอดโดยการให PPCI หรอ Fibrinolysis ประเดนปญหาทพบคอ ผปวยเขาถงการรกษาลาชา (Patient delay) โดยปจจยทมผล ท าใหผปวยไดรบการบรการคอนขางชา เนองจากมความลาชาในระบบการรกษาและปญหาในการสงตอผปวย (System delay) ความไมพรอมของทมบคลากรในการเปดสวนหวใจไดตลอด 24 ชวโมง ความไมพรอมของบคลากรและอปกรณทางการแพทย เพราะไปใหบรการผปวยตดเชอไวรส COVID-19 นอกจากนยงมปญหา ในการใหยาละลายลมเลอด (ขาดความมนใจในการใหยา และภาวะแทรกซอนจากการใหยา) และปญหาความแตกตางของแหลงทมาของขอมลผปวยในการสรปผลตรวจราชการของแตละเขตสขภาพ แนวทางแกไขมดงน การใหความรผปวยในดานของ Early warning sign และวธการเขาถงการบรการ (EMS/1669) มระบบ การสงตอ STEMI Fast Track และการใหค าปรกษาในการวนจฉยและรกษาผปวยในเครอขาย จดใหม การอบรมวชาการและเครอขายในการชวยเหลอโรงพยาบาลชมชนทตองใหยาละลายลมเลอด เพมโรงพยาบาลในเครอขายทมความสามารถใหยาละลายลมเลอด กรณทไมสามารถท า PPCI ไดหรอไมสามารถสงตวมาท า PPCI ในเวลาทก าหนด จดท าแผนงบประมาณในการจดหาอปกรณทางการแพทยทจ าเปน และสนบสนนใหมการลงขอมลใน Thai ACS registry เพอใหไดขอมลทเปนมาตรฐานเดยวกน 2) Service Plan สำขำอบตเหต : เขตสขภาพท 6 มอตราการเสยชวตของผปวยวกฤตฉกเฉนภายใน 24 ชวโมง ในโรงพยาบาลระดบ A, S, M1 สงกวาคาเปาหมาย (เปาหมายนอยกวารอยละ 12) เนองจากกรณ Trauma กลม Severe injury มกลไกการบาดเจบรนแรงโดยเฉพาะกลม RTI ทม Severe traumatic brain injury และมภาวะ Cardiac arrest ณ จดเกดเหตกอนถงโรงพยาบาล กรณ Non Trauma พบปญหาผปวยมภาวะหายใจลมเหลวจากบาน มากกวารอยละ 50 เปนผปวยกลมโรค NCD ทควบคมโรคไมได และเปนผสงอาย ส าหรบปญหาในภาพรวมเปนเรองระบบขอมลจากฐานขอมล HDC และจากฐาน Hospital based ไมตรงกน ควรใหความส าคญในเรอง ER คณภาพ 3) Service Plan สำขำมะเรง : จากโปรแกรม Thai Cancer Based พบวา ตวชวดผานเกณฑทง 3 เรอง ทงการรกษาดวยการผาตด เคมบ าบด และรงสรกษา แตยงมปญหาในโรงพยาบาลระดบ M1 ยงเปดใหบรการเคมบ าบดไมครบ การกระจายตวของศนยรงสรกษา ยงไมทวถงทกภมภาค ระบบการจดเกบขอมลสารสนเทศมะเรงขาดความเชอมโยง ความถกตอง ครบถวน ทนเวลา ขาดผรบผดชอบ และขาดบคลากรดานมะเรง 4) Service Plan สำขำทำรกแรกเกด : ปญหาการเสยชวตของทารกแรกเกดสวนใหญเกดจาก Preterm และภาวะเสยงจากครรภมารดา ทขาดแนวทางการดแลทเปนแนวทางเดยวกน ระบบ ANC คณภาพยงไมครอบคลม และระบบ Refer Back ขาดแนวทางการปฏบตทชดเจนในหลายเขตสขภาพ จ านวนเตยง NICU มไมเพยงพอ ส าหรบเขตทยงมจ านวนเตยงไมพอ ไดแก เขตสขภาพท 6, 9 ซงวธการลด Preterm คอการใชยา Progesterone เพอลดภาวะคลอดกอนก าหนด ลดอตราตายของทารกแรกเกด (Neonatal mortality rate) ดวยการฟนฟความร ทกษะ เพมศกยภาพในการดแลทารกปวยใหบคลากรสถานพยาบาล และเพมจ านวนเตยง NICU และเตยง Sick-newborn พรอมครภณฑใหแกสถานพยาบาล 5) Intermediate Care : ควรมการก าหนดรปแบบบรการ IMC bed/ward ภายในจงหวด/เขตใหชดเจน รวมทงแนวทางและระบบขอมลในการสงตอ ควรจดใหมระบบการปรกษาทางไกลโดยโรงพยาบาลระดบ A/S ควรมการจดอบรมภายในจงหวด/เขต เพอพฒนาศกยภาพของทมสหสาขาวชาชพในหลกสตรทเกยวของ และควรมการก าหนด เงน on top IMC ใหครอบคลมและเทาเทยมทง 12 เขตสขภาพ

6. ประเดนท 6 ระบบธรรมำภบำล พบประเดนส าคญจากการตรวจราชการ ดงน 1) ตรวจสอบภำยใน (แผนเงนบ ำรงในโรงพยำบำล) : พบปญหาดานโครงสราง ระบบและบคลากร ไดแก หนวยบรการ มแนวทางปฏบตจดท าแผนรายรบ-จายเงนบ ารงไมถกตอง ครบถวน ขอมลน าเขาการจดท าแผนเงนบ ารง

จ


ไมครบถวนและไมเปนปจจบน แผนจดซอจดจางไมสอดคลองกบแผนเงนบ ารง มระบบรายงานการใชจายเงน 2 ระบบ คอ CIE กบ Planfin สงผลกระทบตอภาระงานของเจาหนาท และบคลากรเขาใจคลาดเคลอนระหวางแผนรายรบ-รายจาย กบ Planfin วาเปนแผนเดยวกน สวนประเดนในการพฒนากอนการตรวจราชการรอบท 2 คอ จดท าแผนจดซอจดจางทเชอมโยงกบแผนรายรบ - จายเงนบ ารง มกระบวนการเรงรดลกหนและบรหารเจาหนอยางเปนระบบ และมการวเคราะหเปรยบเทยบแผน - ผล ปรบแผนใหสอดคลองกบสถานะทางการเงน 2) กำรเงนกำรคลงสขภำพ (ระบบจดเกบรำยได) : หนวยบรการมศนยจดเกบรายไดคณภาพต ากวาคาเปาหมาย โดยมแนวทางในการด าเนนงานศนยจดเกบรายไดดงน พฒนาโครงสรางของ ศนยจดเกบรายไดใหมคณภาพ จดท าโปรแกรมตดตามลกหน เชน RCM , E-Claim รวมทงพฒนาสมรรถนะบคลากรและสรางขวญก าลงใจ ส าหรบประเดนในการตรวจตดตามรอบท 2 ไดแก การพฒนา Business Plan โดยเพมรายรบ ควบคมคาใชจาย มศนยจดเกบรายไดคณภาพเพมขน

7. ประเดนท 7 กำรตรวจรำชกำรแบบบรณำกำรรวมกบส ำนกนำยกรฐมนตร พบประเดนส ำคญ จำกกำรตรวจรำชกำร ดงน 1) กำรแกไขปญหำมลพษทำงอำกำศ : กระทรวงสาธารณสข ไดด าเนนการตามมำตรกำรท ๑ การเพมประสทธภาพการบรหารจดการเชงพนท โดยเนน “สงเสรมสขภาพ ปองกนโรคและสรางความรอบรดานสขภาพ” เพอใหประชาชนในพนทเสยงจากฝนละอองขนาดเลกไดรบการคมครองสขภาพ มภมคมกนและจดการสขภาพตนเองได มำตรกำรท 2 การเพมประสทธภาพการบรหารจดการมลพษ ไดม การสงเสรมการวจย พฒนาองคความรดานเทคโนโลย การตดตามตรวจสอบการตรวจวเคราะห และนวตกรรมเพอลดมลพษทางอากาศ 2)โครงกำรสตวปลอดโรค คนปลอดภย จำกโรคพษสนขบำ : จากสถานการณ โรคพษสนขบาในประเทศไทย พบจ านวนผเสยชวตลดลงอยางตอเนอง บงบอกถงความส าเรจของการปองกนควบคมโรคพษสนขบาทงในสตวและคน ไดแก การฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบาในสตว การเพมการเขาถงการฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบาหลงสมผสโรค การตดตามใหผสมผสเขารบการฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบาครบชด การสอสารความเสยงและการประชาสมพนธ การสรางความรรบผดชอบในการเลยงสตว เปนตน แตอยางไรกตาม เพอใหประเทศไทยปลอดจากโรคพษสนขบา ตามพระปณธานศาสตราจารย ดร.สมเดจเจาฟาฯ กรมพระศรสวางควฒน วรขตตยราชนาร กระทรวงสาธารณสข โดยกรมควบคมโรค ไดรวมกบเครอขายในการด าเนนงานโรคพษสนขบาในการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบา เพอลดการเสยชวตของคน ในประเทศไทยรวมถงลดภยคกคามสขภาพจากการโดนสตวท าราย

………………………………………………………….

ประเดนท 1 โครงการเกยวกบพระราชวงศ

โครงการราชทณฑ ปนสข ท าความด เพอชาต ศาสน กษตรย

จดท าโดย คณะกรรมการก าหนดประเดนและตดตามผลการตรวจราชการ

๑

1. ประเดนตรวจราชการ : โครงการเกยวกบพระราชวงศ 2. หวขอ/ตวชวด : 1. การพฒนาระบบบรการสาธารณสขส าหรบผตองขงในเรอนจ า

1.1 การพฒนาอาสาสมครสาธารณสขเรอนจ า ๑.๒ การพฒนาศกยภาพพยาบาลประจ าสถานพยาบาลในเรอนจ าหรอพยาบาลจากโรงพยาบาล(รพ.) แมขาย

1.3 การใหบรการตรวจรกษาตามเวชปฏบต (แพทย) 2. การบรการสขภาพชองปาก 3. การบรการสขภาพจต 4. การปองกนและควบคม 4.1 การคดกรองคนหาวณโรคดวยการถายภาพรงสทรวงอกในผตองขงแรกรบ 4.2 การด าเนนการคดกรองเอชไอวในกลมผตองขงแรกรบ

3. หนวยงานทรบผดชอบ (กรม/กอง/ศนยวชาการ) หนวยงานผรบผดชอบหลก กองบรหารการสาธารณสข กองตรวจราชการ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข หนวยงานผรบผดชอบรวม กรมควบคมโรค กรมการแพทย กรมสนบสนนบรการสขภาพ กรมสขภาพจต กรมอนามย 4. วเคราะหสถานการณ

4.1 เรอนจ า ทณฑสถาน สถานกกขงทงหมดในประเทศไทยมจ านวน 143 แหง โดยแบงเปน 1. จ านวน 132 แหง อยในความรบผดชอบของ รพ. แมขาย ในสงกด สธ. จ านวน 109 แหง และ อก 11 แหง อยในความรบผดชอบของ รพ. แมขายนอกสงกดกระทรวงสาธารณสข 3 แหง คอ 1. ทณฑสถานโรงพยาบาลราชทณฑ 2. รพ.เดอะโกลเดนเกท 3. สถานพยาบาลเรอนจ ากลางบางขวาง

4.๒ เรอนจ ากลมเปาหมายตามโครงการราชทณฑปนสข ท าความ ด เพอชาต ศาสน กษตรย แบงเปน 2 ระยะ คอ ระยะท 1 จ านวน 25 เรอนจ า/ทณฑสถาน ระยะท 2 จ านวน 19 เรอนจ า/ทณฑสถาน ๑. การพฒนาระบบบรการสาธารณสขส าหรบผตองขงในเรอนจ า

1.1 การพฒนาอาสาสมครสาธารณสขเรอนจ า

เกณฑตามตวชวดก าหนดใหมการตดตามทกแมขาย ครอบคลมเรอนจ าทวประเทศ โดยรอบแรกจะพจารณาเนนการเตรยมความพรอมของแตละเครอขาย ซงพบวา ทกเครอขายมความพรอมในการพฒนา อสรจ. ทงหมด และเรอนจ าทวประเทศสวนใหญ มจ านวน อสรจ. ตามเกณฑทก าหนด คอ ไมนอยกวา 1:50

แตหากจะพจารณาสดสวน อสรจ. เฉพาะเรอนจ าในโครงการราชทณฑปนสขฯ ทง 2 ระยะ พบวา

-ระยะท 1 เรอนจ า/ทณฑสถานเปาหมาย รวม 25 แหง ผานเกณฑ 23 แหง ไมผานเกณฑ 2 แหง ไดแก เรอนจ ากลางนครศรธรรมราช (เขตสขภาพท 11) และ ทณฑสถานหญงชลบร (เขตสขภาพท 6) เหนควรมอบผเกยวของประสานงานและสนบสนนการด าเนนการ ตอไป

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท 1 ประเดนท 1 โครงการเกยวกบพระราชวงศ

๒

-ระยะท 2 เรอนจ า/ทณฑสถานเปาหมาย รวม 19 แหง ผานเกณฑทง 19 แหงในภาพรวมพนทมความพรอมในการพฒนา อสรจ. ในเรอนจ า หากแตยงมเรอนจ าในบางพนท มสถานการณสดสวน อสรจ. ตอผตองขง ต ากวาเกณฑ ดวยจ านวนการพนโทษ อสรจ. สง เพราะเปนผตองขงชนด

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน สาเหต ๑. จ านวนการพนโทษ อสรจ. สง เนองจากเปน ผตองขงชนด

1.๑ จดท าแผนการฝกอบรม อสรจ. จ านวน 2 ครง/ป 1.2 จดใหมกระบวนการ ตดตามก ากบแผนการฝกอบรม 1.๓ สนบสนนการอบรม อสรจ. เพอใหสดสวนจ านวน อสรจ. ตอจ านวนผตองขง คงสภาพตามเกณฑทก าหนด

1.1 มแผนการฝกอบรม อสรจ. ปละ 2

ครง ครบทกจงหวด 1.2 มกระบวนการตดตามก ากบแผนการฝกอบรม ครบทกจงหวด รอบท 1 ผานเกณฑทกจงหวด 1.3 สวนใหญมสดสวนจ านวน อสรจ. ตอจ านวนผตองขง ตามเกณฑทก าหนด (ไมนอยกวา 1 ตอ 50) ทงหมด 132 เรอนจ า ม 125 แหง ผานเกณฑคดเปน รอยละ 94.69

นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) -ม อสม. ชมรมผสงอาย วพบ. ยะลา เทศบาลนครยะลา รวมทงกลม NGO (กลมกะเหรยง) รวมเปนวทยากรอบรม ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท -รวมกบเครอขายหนวยงานกรมวชาการในพนท ตดตามก ากบแผนการฝกอบรม อสรจ. ส าหรบสวนกลาง -รวมใหค าปรกษาหนวยงานเครอขายกรมวชาการในพนทด าเนนการตามแผน 1.2 การพฒนาศกยภาพพยาบาลประจ าสถานพยาบาลในเรอนจ าหรอพยาบาลจาก รพ. แมขาย 1.3 การใหบรการตรวจรกษาตามเวชปฏบต (แพทย)

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน สาเหต ๑. พยาบาลผานการ อบรมเวชปฏบตไมครบ ๒. แพทยตรวจในเรอนจ ายงไมไดตามเกณฑทกแหง

1.๑ สสจ. รพ. แมขาย และเรอนจ า วางแผนฝกอบรมในป ๒๕๖๕ - ๒๕๖๖ และรอหลกสตรเวชศาสตรราชทณฑ 1.๒ มชองทางพเศษในการดแลผตองขง

1.๑ มแผนการอบรมเพอพฒนาศกยภาพพยาบาลประจ าสถานพยาบาลในเรอนจ าหรอพยาบาลจาก รพ. แมขาย ตามเกณฑ ครบทกจงหวด 1.๒ มการใหบรการตรวจรกษาตาม เวชปฏบต (แพทย) ตามเกณฑ ครบทกจงหวด

๓

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน -มชองทางพเศษในการดแลผตองขง มระบบการสอสารการรกษากบ รพ. แมขาย ดวยสอ Social และโทรศพท รอบท 1 ผานเกณฑทกจงหวด

นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) -การบรหารจดการในจงหวด โดยใชภาคเครอขาย (จากทกภาคสวน) เขารวมจดบรการสาธารณสขในเรอนจ าขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท -พฒนาศกยภาพบคลากรและเครอขาย -พฒนาระบบการบนทกจดเกบขอมลใหเปนปจจบน และครอบคลม -ก ากบ ตดตาม ชวยเหลอ ประสานงานเพอใหจงหวดและโรงพยาบาลเครอขายสามารถด าเนนงานเปนไปตามเปาหมาย ส าหรบสวนกลาง -ประสานงาน ใหค าปรกษาหนวยงานและเครอขายเพอใหการด าเนนการตามแผน 2. การบรการสขภาพชองปาก

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน ๑. ขนาดและความรนแรงของปญหาสขภาพชองปากผตองขงอยในระดบสง ๒. การเขาถงบรการสขภาพชองปากคอนขางยาก

1.มแผนงานการจดบรการสขภาพชองปากในเรอนจ า 2. มการจดใหบรการสขภาพ ชองปากในเรอนจ าอยางนอย ๔ ครงตอป ทกเรอนจ า/ทณฑสถาน (บรการสขภาพชองปาก หมายถง กจกรรมการคดกรองโรคใน ชองปาก การสงเสรมสขภาพและปองกนโรค การรกษาและ การฟนฟสขภาพชองปากผตองขง)

1. รอยละ 98 โรงพยาบาลแมขายมแผนงานการจดบรการสขภาพชองปาก ในเรอนจ า ๒. รอยละ 94 มการจดบรการสขภาพชองปากอยางนอย 1 ครงในรอบ 6 เดอนทผานมา ๓. รอยละ 93 มแผนการจดบรการสขภาพชองปากผตองขงอยางนอย 4 ครง/ป

นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) -มระบบตรวจคดกรองสขภาพชองปากในกลมผตองขงแรกรบ -มการอบรม อสรจ. ใหเปนผชวยทนตแพทย เชน เขตสขภาพท 1, 3, 9 -เรอนจ าหลายแหงมแผนการตดตงหองทนตกรรมในเรอนจ า เชน เขตสขภาพท 1, 3, 8, 9, 10 ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท -ก ากบ ตดตาม ชวยเหลอ ประสานงานเพอใหจงหวดและโรงพยาบาลเครอขายสามารถด าเนนงานเปนไปตามเปาหมาย

๔

ส าหรบสวนกลาง -ประสานงาน ใหค าปรกษาหนวยงานและเครอขายเพอใหการด าเนนการตามแผน 3. การบรการสขภาพจต

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน สาเหต ๑. การเขาถงบรการ สขภาพจตและจตเวช ของผตองขงในเรอนจ า มจ านวนนอย

๑.๑ มระบบการประเมนภาวะ สขภาพจตและจตเวชผตองขงอยางนอยปละ 1 ครง 1.2 สนบสนนให รพ. แมขาย/

รพ. ในสงกดกรมสขภาพจต มระบบการตรวจรกษาดาน สขภาพจตและจตเวชในเรอนจ า และทณฑสถานหรอตรวจผานระบบ Telepsychiatry อยางนอยเดอนละ 1 ครง ครบทกแหง 1.3 การบนทกขอมลผตองขง

ปวยจตเวชลงบนฐานขอมล นตจตเวชของกรมสขภาพจต

1.๑ เรอนจ า/ทณฑสถานใชแบบประเมน PMHQ-Thai และบางแหงใชแบบประเมน 2Q, 9Q, 8Q คดกรองปญหาทางสขภาพจตและจตเวชในผตองขงรายใหมและรายเกา 1 ป ครง ทกราย (เขตสขภาพท ๑, ๒, ๓, ๔, ๕, ๖, ๗, 8, 9, 10, 11, 12) ๑.2 อยระหวางพฒนาระบบการจดบรการตรวจรกษาทางไกล (Telemedicine) ในเรอนจ า/ทณฑสถาน (เขตสขภาพท 2, 4, 7, 10, 12) ๑.3 มระบบการสงตอพนทหนวยบรการรกษาตอเนองและเมอพนโทษ (เขตสขภาพท 6,8) 1.4 เรอนจ า/ทณฑสถานบางแหงมการใหความรสขภาพจตกอนพนโทษ (เขตสขภาพท 6, 8) 1.5 มการใหค าปรกษารายบคคลและ สงตอ รพ. แมขาย กรณอาการรนแรง หากไมรนแรงรอพบจตแพทยในรอบ บรการครงตอไป (เขตสขภาพท 1, 7)

นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) -มแนวทางการใหบรการสขภาพจตและจตเวชส าหรบผตองขงในเรอนจ าและทณฑสถาน -มฐานขอมลนตจตเวช -ไดรบความรวมมอจากภาคเครอขายในทกภาคสวน เขารวมใหบรการสขภาพจตและจตเวชในเรอนจ า -มการน าระบบการจดบรการตรวจรกษาทางไกล (Telemedicine) มาใชในการตรวจสขภาพจตผตองขงในเรอนจ าเพมมากขน

๕

ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท -พฒนาและตดตามระบบใหค าปรกษาทางไกล Telemedicine ใหมความเสถยรและใชงานไดอยางม ประสทธภาพ -สนบสนนดานวชาการใหความรและทกษะการดแลผปวยจตเวช เชน อบรมอาสาสมคร/พยาบาล ในเรอนจ า -ระบบขอมลนตจตเวชการตดตามผตองขงหลงพนโทษยงไมสมบรณ ส าหรบสวนกลาง -พฒนารปแบบการใหบรการ Telemedicine เนนการคดกรองและการดแลโรคทส าคญ เชน โรคจต โรคซมเศราและสารเสพตดใหครอบคลมทกโรงพยาบาล -สนบสนนสอความร ประชาสมพนธทางดานสขภาพจตใหกบเรอนจ า/ทณฑสถาน 4. การปองกนและควบคมโรค 4.1 การคดกรองคนหาวณโรคดวยการถายภาพรงสทรวงอกในผตองขงแรกรบ

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน สาเหต 1. สถานการณการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ประกอบกบมการจ ากดการเขาออกเรอนจ า ท าใหการ ด าเนนงานไมเปนไป ตามแผนทวางไว เกดความลาชา

1.1 กองวณโรค ไดจดท าแนวทางการคดกรองเพอคนหาวณโรคในผตองขงแรกรบ กรณไมสามารถใชรถเอกซเรยเคลอนทในการ คดกรองภายใตสถานการณการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19)

1.1 ด าเนนการประสานงานกบส านก ผทรงคณวฒกรมควบคมโรค และ ส านกงานเลขานการโครงการพระราชด ารฯ กรมควบคมโรค เพอถายทอดแนวทาง การคดกรองเพอคนหาวณโรคในผตอง ขงแรกรบ กรณไมสามารถใชรถเอกซเรย เคลอนทในการคดกรองภายใตสถานการณ การระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19)

1.2 สนบสนนแบบฟอรมในการคนหาผปวยวณโรคในเรอนจ า ใหกบเรอนจ าทวประเทศ

1.2 จดสงแบบฟอรมในการคนหาผปวยวณโรคในเรอนจ า ใหกบเรอนจ า เปาหมายจ านวน 142 แหงทวประเทศ โดยผตองขงทเขาใหมจะไดรบการ คดกรองอาการทกราย หากมอาการผดปกตเขาไดกบวณโรคจะไดรบการสงไปเอกซเรยท รพ. แมขาย

2. ผตองขงเขาใหมม จ านวนสะสมมากและ บางแหงไมสามารถ ด าเนนการ X-ray ได ตามระยะเวลาทก าหนด จงท าใหตองยายผตองขงออกจากแดนแรกรบโดยทไมไดรบการคดกรอง

2.1 ปรบแผนการคดกรองโดยใชแบบฟอรมคนหาผมอาการ สงสยวณโรค และหากพบวา มคะแนน และอาการเขาไดกบ วณโรค พจารณาน าผตองขง ออกไปพบแพทยเพอท าการ X-ray และวนจฉยตอไป

อยระหวางตดตามผลการด าเนนงาน

2.๒ เรอนจ าจดเกณฑการยาย ผตองขงหรอมการแบงแดนส าหรบผตองขงเขาใหมเพอใหสามารถ X-ray ตามเวลาทก าหนด

๖

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน 2.3 ประสานกบหนวยงาน ในพนทเพอบรณาการการจดท า แผนพฒนาระบบการวนจฉย รกษาใหรวดเรวใหทนกอนท ผตองขงแรกรบจะถกสงเขาแดน

3. การอานผล X-ray ทมมาก และ รพ. แมขาย มรงสแพทยหรอแพทย อานผลไมเพยงพอตอ กบบคลากรมหนาท รบผดชอบมาก ท าให การอานผลลาชาอาจ สงผลตอการวนจฉยและ รกษาทลาชาตามไปดวย

3.1 ปรบเปลยนรปแบบการ คดกรองผล X-ray อาจด าเนนการจดทมในการเขาคดกรองโดยมแพทยหรอนกรงสไปรบรถ X-ray เพอด าเนนการคดกรองผล X-ray เบองตนกอนใหแพทยอาน 3.๒ อาจใชระบบ A.I. ในการชวยการแปลผล


4. การบรหารจดการและแผนการใชรถ X-ray ในแตละพนทซงในบางเขตมจ านวนจงหวดและจ านวนเรอนจ าทรบผดชอบมาก ท าให ไมสามารถ X-ray ไดทนภายใน 1 เดอน

4.1 วางแผนการใชรถเอกซเรย เคลอนทพระราชทานและแผนการบรหารทรพยากรบคคลในการด าเนนการคดกรองวณโรคในเรอนจ าเพอใหเกดการใชทรพยากรอยางคมคาประหยดงบประมาณ


5. การรายงานผลการ คดกรองบางพนท ไมไดมการแยกจ านวนผตองขงแรกรบและรายเกาท าใหอาจไมสามารถประเมนผลการด าเนนงานได เนองจากตวชวด คอ การคดกรองคนหาวณโรคดวยการถายภาพรงสทรวงอกในผตองขงแรกรบ

5.1 ชแจงท าความเขาใจกบพนทในการตรวจคดกรองผตองขง แรกรบ และจ าแนกการรายงานผลการด าเนนงาน เปนแรกรบ และรายเกา

อยระหวางการด าเนนงาน

นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม)

-กองวณโรค มแนวทางการพฒนาศกยภาพอาสาสมครผตองขงเพอคนหาผมอาการสงสยวณโรคในเรอนจ า (Enhancing capacity of volunteer peer educators for the uptake of tuberculosis screening in Thai prisons)

-กองวณโรค มการด าเนนงานรวมกบกรมราชทณฑในการประเมนคณภาพการปองกนและรกษาวณโรคในเรอนจ า

-บางเขตสขภาพ มการด าเนนการในการบรหารจดการ การใชรถ X-ray ทเปนแบบอยางทด

๗

-การยนยนผล CXR ทกรายโดยแพทยผเชยวชาญ ท าใหพบการวนจฉยวณโรคชนดไมพบเชอ (B-) มากขน ท าใหสามารถน าผปวยเขาสกระบวนการรกษาไดมากขน

-มการน าเทคโนโลย AI มาใชในการอานผลถายภาพรงสทรวงอกในผตองขงในเรอนจ า ชวยลดความลาชาในการอานผลและสามารถน าผปวยเขาสระบบการรกษาทรวดเรวขน ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท -การถายทอดแนวทางการด าเนนงานใหกบหนวยงานเปาหมายเพอใหสามารถด าเนนการไดตามแผนและบรรลเปาหมายของตวชวด -การสนบสนนวชาการ และตดตามความกาวหนาในการด าเนนงานในระดบพนท ส าหรบสวนกลาง -ปรบปรงแนวทางการคดกรองโดยอาจแบงพนทในการด าเนนการหากเปนพนททมขนาดใหญ และ มจ านวนจงหวด และเรอนจ ามากอาจพจารณาด าเนนในรปแบบทเปลยนไป ตามความเหนของคณะท างานในการคดกรองวณโรคในระดบพนท -การนเทศตดตามในระดบพนทโดยการปรบเปลยนเปนระบบออนไลน เพอทราบสถานการณ ปญหาอปสรรคและรวมด าเนนการแกไขปญหาทเกดขน รวมทงสนบสนนสงอ านวยความสะดวกเพอใหสามารถขบเคลอนการคดกรองวณโรค ภายใตสถานการณการแพรระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) 4.2 การด าเนนการคดกรองเอชไอวในกลมผตองขงแรกรบ

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน สาเหต ๑. สถานการณการแพร ระบาดโควด 19 เรอนจ าไมอนญาตบคคลภายนอกเขาไปด าเนนกจกรรม คดกรอง HIV SY HCV ในผตองขงแรกรบระหวางและกอนปลอย ๒. ผตองขงทรบการ คดกรอง HIV SY HCV มผลบวกเขาสระบบการรกษาชากวาคนทวไป

1.1 ท าหนงสอขอความรวมมอเจาหนาท เรอนจ าทยอยเจาะเลอดผตองขงน าเลอดออกสงตรวจทโรงพยาบาลโดยนดหมายวนเวลาและจ านวนทตองการ สงเพอใหเจาหนาทโรงพยาบาลไดเตรยมความพรอมในการตรวจ 1.2 สนบสนนชดตรวจ Oral Fluid Test การตรวจสารน าจากชองปากแทนการ เจาะเลอด 2.1 พฒนาเครอขายเชอมระบบสงตอระหวางเรอนจ าและโรงพยาบาล

๑.๑ มผลการด าเนนงานได ตามเปาหมายทก าหนด ๑.๒ มการใชชดตรวจ OFT แทนการเจาะเลอดท าใหผลการด าเนนการคดกรองเปนไปตามเปาหมายทก าหนด 2.1 ผตองขงมผลการคดกรอง เปนบวก ด าเนนการ ตดตาม การจดบรการดแลรกษา โดยจดเวทการประชมระหวางเรอนจ าและ รพ. รบทราบปญหาและหาแนวทางการ

๘

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน 3. เปาหมายการคดกรองมจ านวนมากกวาชดการคดกรองทกองโรคเอดสฯ สนบสนนใหพนท

3.๑ ท าหนงสอขอความอนเคราะหชดการตรวจเฉพาะ HIV จาก รพ. แมขายทดแลเรอนจ า เนองจากการบรการตรวจหาการตดเชอเอชไอวอยในชดสทธประโยชน

แกไขเพอใหผตองขงทพบโรคไดรบการดแลรกษาเรวทสด ๓.1 โรงพยาบาลสวนใหญ ไมไดเตรยมชดการตรวจ HIV ทเปนจ านวนมาก ส าหรบการคดกรองกลมผตองขง เนองจากเปนการขอความรวมมอเปน ปแรก โดยไมมการแจงลวงหนาทจดเตรยมเวชภณฑ 3.2 ประสานกองทนโลก เพอใหการสนบสนนชดการตรวจชนด OFT

4. วธการจดซอชดตรวจลาชา เนองจากชดการตรวจคดกรองมจ านวนมาก ตองใช E-bidding ไมสามารถควบคมกระบวนการจดซอจดจางได ท าใหไดชดตรวจจากหลายบรษท สงผลใหตองมการจดสงชดตรวจและอปกรณลงพนทไมพรอมกน พนทตองรอชดตรวจครบจงจะเรมด าเนนการได

4.1 เสนอใหมการจดเตรยมชดตรวจและอปกรณสวนหนงส ารองไวในปลายปงบประมาณน เพอใชในปงบประมานหนาระหวางทรอการจดซอ

4.1 ด าเนนการของบประมาณเหลอจายเพอซอชดการตรวจคดกรองและอปกรณ

นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) -การตรวจหาการตดเชอเอชไอว โดยใชวธการตรวจสารน าจากชองปาก จะสะดวกตอพยาบาลเรอนจ า ทตองคดกรองผตองขงแรกรบ สามารถทราบผลไดทนท หากมผลการตรวจเปนบวกใหท าการตรวจยนยนภายหลง ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท -เสนอใหชแจงท าความเขาใจกบพนทเรองการไดรบชดการตรวจคดกรองลาชา และรบชดตรวจหลายรอบเพราะสงจากตางบรษทกน เนองจากกระบวนการจดซอทไมสามารถควบคมได ส าหรบสวนกลาง -ท าแผนการจดสงและแจงใหพนททราบโควตาทจะไดรบ ใหด าเนนการจดสงชดตรวจใหแกพนทโดยทงหมดในคราวเดยว

ประเดนท 2

ประเดนท 2 กญชาทางการแพทย และสมนไพรเพอเศรษฐกจ

1) กญชาทางการแพทย 2) สมนไพรเพอเศรษฐกจ


๙

1. ประเดนตรวจราชการ : กญชาทางการแพทยและสมนไพรเพอเศรษฐกจ 2. หวขอ : กญชาทางการแพทย 3. หนวยงานทรบผดชอบ (กรม/กอง/ศนยวชาการ) หนวยงานผรบผดชอบหลก : กองบรหารการสาธารณสข สถาบนกญชาทางการแพทย สป. หนวยงานผรบผดชอบรวม : กรมการแพทย กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กรมสขภาพจต 4. วเคราะหสถานการณ ปงบประมาณ ป 2564 กระทรวงสาธารณสข ก าหนดทศทางในการด าเนนงานกญชาทางการแพทย ซงมเปาหมายใหผปวยเขาถงบรการคลนกกญชาทางการแพทยทมประสทธภาพ โดยมการวางแผนเพอจดตงคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ เพมศกยภาพหนวยบรการสาธารณสขในการใชกญชาทางการแพทย สนบสนนการน ากญชามาใชใหเกดประโยชนทางการแพทย และมงเนนใหเกดผลประโยชนตอประชาชนอยางเปนรปธรรม จงไดก าหนดเปนตวชวดในการด าเนนงาน คอ รอยละของหนวยบรการสาธารณสขทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ ประกอบดวยตวชวดยอย ดงน ๑) รอยละโรงพยาบาลสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ 2) รอยละโรงพยาบาลสงกดกรมวชาการมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ 3) จ านวนสถานพยาบาลเอกชนทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ โดยมเกณฑเปาหมายในการจดตงคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ ดงน

ตารางท 1 เกณฑเปาหมายในการจดตงคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ

รอยละของหนวยบรการสาธารณสขทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยฯ

ป 2564 ป 2565 ป 2566 ป 2567

รพ. สงกด สป.สธ. รอยละ 50 รอยละ 70 รอยละ 90 รอยละ 100 รพ. สงกดกรมวชาการ รอยละ 50 รอยละ 70 รอยละ 90 รอยละ 100 สถานพยาบาลเอกชน เขตสขภาพละ

1 แหง เขตสขภาพละ



10 แหง

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท 1 ประเดนท ๒ กญชาทางการแพทยและสมนไพรเพอเศรษฐกจ

๑๐

ผลการด าเนนงานรอยละของหนวยบรการสาธารณสขทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ รายละเอยดดงน 1) โรงพยาบาลในสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ทงหมดจ านวน 899 แหง มการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ จ านวน 715 แหง คดเปนรอยละ 79.53 (ผานเกณฑ) รายละเอยดดงตารางท 2 ตารางท 2 รอยละโรงพยาบาลสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ทมการจดบรการคลนกกญชาทาง การแพทยแบบบรณาการแยกตามเขตสขภาพ (N=899)

เขตสขภาพ

จ านวนโรงพยาบาล สงกดส านกงานปลด กระทรวงสาธารณสข

(แหง)

จ านวนโรงพยาบาลสงกด ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ (แหง)

รอยละ

1 102 71 69.61 2 47 27 57.45 3 54 26 48.15 4 71 37 52.12 5 67 14 20.90 6 73 20 27.40 7 77 54 70.13 8 88 83 94.32 9 89 49 55.06

10 71 61 85.92 11 82 68 82.93 12 78 21 26.92 รวม 899 715 79.53

หมายเหต : ขอมล ณ วนท 22 เมษายน 2564

2) โรงพยาบาลในสงกดกรมวชาการ กระทรวงสาธารณสข มจ านวน 27 แหง มการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ จ านวน 19 แหง คดเปนรอยละ 70.37 (ผานเกณฑ) รายละเอยดดงตารางท 3

ตารางท 3 รอยละโรงพยาบาลในสงกดกรมวชาการกระทรวงสาธารณสข มการจดบรการคลนกกญชาทาง การแพทยแบบบรณาการ แยกตามเขตสขภาพ (N=27)


จ านวนโรงพยาบาล ในสงกดกรมวชาการ กระทรวงสาธารณสข

(แหง)

จ านวนจ านวนโรงพยาบาลในสงกดกรมวชาการ กระทรวงสาธารณสข

ทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทย แบบบรณาการ (แหง)

รอยละ

1 2 2 100 2 1 1 100 3 1 0 0 4 3 3 100

๑๑


จ านวนโรงพยาบาล ในสงกดกรมวชาการ กระทรวงสาธารณสข

(แหง)

จ านวนจ านวนโรงพยาบาลในสงกดกรมวชาการ กระทรวงสาธารณสข

ทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทย แบบบรณาการ (แหง)

รอยละ

5 1 0 0 6 2 2 100 7 1 1 100 8 3 3 100 9 1 1 100

10 2 1 50 11 2 1 50 12 1 1 100 13 7 3 42.86 รวม 27 19 70.37

หมายเหต : ขอมล ณ วนท 22 เมษายน 2564

3) สถานพยาบาลเอกชนทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการซงเกณฑเปาหมายคอ เขตสขภาพจะตองมสถานพยาบาลเอกชนทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการเขตสขภาพละ 1 แหง ซงผลการด าเนนงานพบวา ไมผานเกณฑ เนองจากเขตสขภาพท 1, 5, 7 และ 1๒ ยงไมมการจดตงคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ รายละเอยดดงตารางท 4

ตารางท 4 จ านวนสถานพยาบาลเอกชนทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ

เขตสขภาพ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 รวม

จ านวนสถานพยาบาลเอกชนทมการ

จดบรการคลนกกญชาทางการแพทย

แบบบรณาการ

0 2 1 2 0 5 0 3 1 1 1 0 23 39

หมายเหต : ขอมล ณ วนท 22 เมษายน 2564 จากผลการด าเนนการดงกลาวยงพบวาในบางเขตสขภาพยงไมผานเกณฑเปาหมายตามทก าหนด พบวามปญหาและอปสรรคในการด าเนนงานกญชาทางการแพทย ดงน 1. ผใหบรการทงแพทยแผนปจจบนและแพทยแผนไทยยงขาดความมนใจในการใชยากญชาทางการแพทย 2. บคลากรทางการแพทยทไดรบการอบรมยงไมครอบคลมทกวชาชพ โดยเฉพาะในกลม Care Manager และสหวชาชพทเกยวของกบผปวยทสมควรไดรบยาจากกญชา

๑๒

3. การบนทกขอมลคดกรองและตดตามขอมลผปวยโดยการใชโปรแกรม C-MOPH มขนตอนหรอความซ าซอนของการลงโปรแกรม ขาดการเชอมโยงกบโปรแกรมอนทมในระบบของหนวยบรการแลวและหนวยบรการหรอจงหวดไมสามารถเขาถงขอมลหรอน าขอมลมาใชประโยชนได 4. การประชาสมพนธภายในหนวยบรการยงมนอยและขาดกระบวนการคนหาผปวยเชงรก 5. นวตกรรม/ตวอยางทด 5.1 ดานการคนหาผปวย เขตสขภาพท 1 มระบบคนหาผปวยเชงรกในชมชนโดย รพ.สต. และโรงพยาบาล ดวยการใชรหสICD10 เพอคนหาผปวยทเขาขายรกษาดวยการใชกญชาทางการแพทย เขตสขภาพท 3 การคนหาผปวยเชงรกจากผปวยกลม Palliative เพอการไดรบยากญชาทมคณภาพตามมาตรฐาน เขตสขภาพท 12 อสม. ส ารวจผปวยในชมชน ผลกดนใหเขามารบบรการในระบบสขภาพ ลดการใชกญชานอกระบบ เขตสขภาพท 7 มการคนหาผปวยเชงรกโดย อสม. ขยายกลมโรคเปาหมาย (จตเวช/HIV) 5.2 ดานการเขาถงบรการ เขตสขภาพท 1 การสอสาร ประชาสมพนธ ใหประชาชนรบทราบการใหบรการกญชาทางการแพทย (ทางสอออนไลน เชน facebook) เขตสขภาพท 3 การสรางชมชนกญชาปลอดภย “รไวใชเปนกญชาทางการแพทยปลอดภย” (Safety Cannabis Community) โดยเปนการสรางเครอขายเพอใหประชาชนเขาถงคลนกกญชาทางการแพทย ในสถานพยาบาล การสรางระบบเฝาระวงผลกระทบ เขตสขภาพท 6 การประชาสมพนธกญชาทางการแพทยผานเครอขาย อสม. โดยมงเนนการท าใหประชาชนเกด Health Literacy ดานการเขาถงบรการกญชาทางการแพทยอยางถกตอง เขตสขภาพท 9 สมมนาวชาการ มหกรรม “กญชง กญชา 360 องศา เพอประชาชน” เพอเสรมสรางความรความเขาใจใหแก อสม. ประชาชน และเพมการเขาถงการใหบรการกญชาทางการแพทย เขตสขภาพท 10 มก าหนด Kick off เปดคลนกกญชาทางการแพทยรอยละ 100 และการเยยมบานผปวยทไดรบผลตภณฑกญชาทางการแพทย โดยทมสหวชาชพท าใหผปวยไดรบการตดตามอยางใกลชดมความปลอดภยในการใชผลตภณฑกญชา และชวยเสรมศกยภาพในการดแลผปวย เขตสขภาพท 11 การด าเนนงานดานการสราง Health literacy เรองกญชาทางการแพทยครอบคลมทกกลมเปาหมายทงบคลากรสาธารณสข อสม. และประชาชนอยางตอเนอง 5.3 ดานการสงตอ

เขตสขภาพท 1 มระบบการสงตอระหวางหนวยบรการและการจดท า @line เพอใหมการประสานสงตอผปวย คดกรองผปวย และใหค าปรกษาแนะน า

เขตสขภาพท 6 ระบบการท างานประสานกนในการคดกรองผปวยเขาคลนกกญชาจากโรงพยาบาลอนในจงหวดดวย เพอใหผปวยสามารถเขารบการคดกรองไดทโรงพยาบาลทวไปและโรงพยาบาลชมชนตามสทธผปวยและสงตอ (refer OPD case) มาตรวจรกษาและจาย

เขตสขภาพท 10 สรางระบบเครอขายสงตอกญชาทางการแพทย ดวย Google form และเอกสารสงตอยา 5.4 ดานการศกษาวจย เขตสขภาพท 1 การศกษาวจยการใชกญชาทางการแพทยในคลนกบรการ เพอชวยสรางความเชอมนในการใชยาใหกบบคลากรทางการแพทยและผปวย

๑๓

เขตสขภาพท 12 ประชมถายทอดประสบการณการรกษาโรคในคลนกกญชา (โปรแกรม ZOOM) 6. ขอเสนอแนะของผนเทศ

6.1 ส าหรบพนท -สอสารประชาสมพนธ เชงรกสรางความร ความเขาใจ การใชผลตภณฑกญชาทางการแพทยปลอดภยทงโดย Application และการจดกจกรรม -คนหาผปวยเชงรกจากกลมผปวยทมขอบงช ไดแก กลม Palliative care ทง OPD IPD และชมชน เพอใหผปวยไดเขาถงบรการคลนกกญชาทางการแพทยเพมขน -ควรประเมนคณภาพชวตของผมารบบรการกญชาทางการแพทยทงแผนปจจบนและแผนไทย (เปรยบเทยบกอน-หลงรบบรการคลนกกญชาทางการแพทย)

6.2 ส าหรบสวนกลาง -เรงส ารวจปรมาณความตองการใชยากญชาทางการแพทยเพอใชประกอบการวางแผนใหสามารถบรหารจดการ supply chain ใหมประสทธภาพ -หนวยงานสวนกลางควรจดใหมคมอแนวทางการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบ บรณาการทเขาใจงาย และสามารถปฏบตตามไดอยางเปนรปธรรม -ลดความซ าซอนของระบบรายงาน เพอลดภาระผปฏบตงานพรอมปรบปรงโปรแกรม C-MOPH ใหเชอมกบขอมลผปวยใน ใหมการเชอมตอของรายงานและขอมลสงออก ใหครบถวน ถกตอง และเชอมตอขอมลสงออกทหนวยบรการใชอยประจ า เชน HDC เพอลดความซ าซอนการบนทกรายงานขอมลของเจาหนาท และควรใหพนทสามารถดงขอมลมาใชวเคราะหและพฒนางานได -จดแนวทางการจดซอยากญชาของสถานพยาบาลเอกชนใหชดเจน

๑๔

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท 1 ประเดนท ๒ กญชาทางการแพทยและสมนไพรเพอเศรษฐกจ

๑. ประเดนตรวจราชการ : กญชาทางการแพทยและสมนไพรเพอเศรษฐกจ ๒. หวขอ/ตวชวด : กญชาทางการแพทย ๓. หนวยงานทรบผดชอบ : สถาบนกญชาทางการแพทย สป. 1.1 เกณฑเปาหมายในการจดตงคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ

1.2 ผลงานรอยละของหนวยบรการสาธารณสขทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ รายละเอยดดงน -โรงพยาบาลในสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขทงหมดจ านวน 899 แหง มการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ จ านวน 715 แหง คดเปนรอยละ 79.53 (ผานเกณฑ) -โรงพยาบาลในสงกดกรมวชาการ กระทรวงสาธารณสข มจ านวน 27 แหง มการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ จ านวน 19 แหง คดเปนรอยละ 70.37 (ผานเกณฑ) -สถานพยาบาลเอกชนทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ ซงเกณฑเปาหมายคอ เขตสขภาพจะตองมสถานพยาบาลเอกชนทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการเขตสขภาพละ 1 แหง ซงผลการด าเนนงานพบวาไมผานเกณฑ เนองจากเขตสขภาพท 1, 5, 7 และ 12 ยงไมมการจดตงคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ

รอยละของหนวยบรการสาธารณสขทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยฯ

ป 2564 ป 2565 ป 2566 ป 2567

รพ. สงกด สป.สธ. รอยละ 50 รอยละ 70 รอยละ 90 รอยละ 100 รพ. สงกดกรมวชาการ รอยละ 50 รอยละ 70 รอยละ 90 รอยละ 100 สถานพยาบาลเอกชน เขตสขภาพละ 1

แหง เขตสขภาพละ 3แหง

เขตสขภาพละ 5 แหง

เขตสขภาพละ 10 แหง

๑๕

๔. วเคราะหสถานการณ


รอยละ รพ. สงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

ทมการจดบรการคลนกกญชา ทางการแพทยแบบบรณาการ

รอยละ รพ. ในสงกดกรมวชาการ กระทรวงสาธารณสข

ทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ

จ านวนสถานพยาบาลเอกชน ทมการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการ

1 69.61 100 0 2 57.45 100 2 3 48.15 0 1 4 52.12 100 2 5 20.90 0 0 6 27.40 100 5 7 70.13 100 0 8 94.32 100 3 9 55.06 100 1

10 85.92 50 1 11 82.93 50 1 12 26.92 100 0 13 - 42.86 23 รวม 79.53 70.37 39

๕. ปญหา/จดรวมทสะทอนปญหา หรอความเสยงตอความไมส าเรจของงาน -การลงขอมลการใชกญชาทางการแพทย ตองบนทกในหลายโปรแกรม มความซ าซอน ใชเวลานาน และไมสามารถลงขอมลการใชยาในผปวยในได -ผผลตไมสามารถจดหายาบางรายการได โดยเฉพาะยาทมสวนประกอบของ Cannabidiol (CBD) ท าใหผปวยขาดยาทใชในการรกษา -ประชาชนยงขาดความร ความเขาใจ ในการใชสารสกดกญชาทางการแพทยและสามารถเขาถงกญชาทไมถกตองตามกฎหมายไดงาย เชน การซอหาตามแนวชายแดน การซอขาย online ๖. ขอเสนอเชงนโยบาย/ขอเสนอเพอปรบปรงพฒนา -เรงประสานระบบรายงาน C-MOPH กระทรวงสาธารณสข และระบบรายงานการสงใชกญชาทางการแพทยจากการใชกญชาทางการแพทย (HPVC/AUR/SAS) ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ใหมความคลองตว ไมซ าซอน และสามารถดงขอมลมาใชประโยชนไดโดยงาย และเพมประสทธภาพใหสามารถบนทกขอมลผปวยในได -ควรจดใหมการพฒนาหลกสตรออนไลน และหลกสตรทจดในสวนภมภาค ในการเสรมความรการใชกญชาแบบบรณาการ และการอบรมความรการจดบรการคลนกกญชาทางการแพทยแบบบรณาการอยางครอบคลม และทวถง -ประสานทกภาคสวนทเกยวของกบ การไดมาซงสกดสาร CBD (cannabidiol) ทขาดแคลนอย เพอใหมการน าใชประโยชนในการแพทยในโรคทจ าเปนตองไดรบสารน เชน โรคลมชกทควบคมไมไดดวยการรกษาวธอน -มแนวทางการสงเสรม การน ายากญชาทางแพทยแผนไทย มาใชแทนยาแผนปจจบนในบางโรค เชน ยาศขไสยาสนแทนยานอนหลบ ยาท าลายพระสเมรแทนยา NSAIDs ในโรคขอเขาเสอม เปนตน

๑๖

-พจารณาใหการจายยากญชาเขาสงานประจ า โดยแพทยทกคนสามารถจายยาแผนไทยบางรายการได -ประสานงานในการเรงจดหาแหลงสนบสนนน ามนกญชาทจะน ามาใชวจยประสทธภาพของน ามนกญชาในการรกษาคนไขสะเกดเงน (สตรเมตตาโอสถ และการณยโอสถ) -พฒนาระบบและกลไกการก ากบควบคมการใชกญชาทางการแพทย และผลตภณฑกญชา ๗. ปจจยความส าเรจ -มการสรางระบบผประสานงานเกยวกบนโยบาย และการใชกญชา (Mister กญชา) สงผลใหเกดการด าเนนการถายทอด ก ากบ ตดตาม นโยบายของสวนกลาง ตงแตตนน าถงปลายน า ลงสผเกยวของและผปฏบตงานทกระดบ -มการตงเปาหมายทชดเจนในการเพมการเขาถงบรการของประชาชน ท าใหมการวางแผนด าเนนงานการจดตงคลนกเพมขนในโรงพยาบาลขนาดใหญ โรงพยาบาลชมชน และพนทหางไกลในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล ทกอ าเภอ -มการวเคราะหไดถงรากของปญหา ท าใหเกดการวางแผนเพอการบรรลเปาหมายไดอยางเปนรปธรรม -มความมงมนในการทจะน ากญชามาวจยเพอใหเกดประโยชนสงสดทางการแพทย และมงเนนใหเกดผลประโยชนตอประชาชนอยางเปนรปธรรมทงดานการรกษา และดานเศรษฐกจ ๘. ประเดนทควรก ากบตดตามการตรวจราชการในรอบตอไป -แผนการขยายการเปดใหบรการคลนกกญชาทางการแพทยแผนไทยในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล เพอเพมการเขาถงกญชาทางการแพทยของผปวย -การจดสรรทรพยากรบคคล เขาไปยงพนท ทยงขาดบคลากรในการปฏบตงาน -สงเสรมใหบคลากรทางการแพทยเขารบการอบรมในระบบ Care Manager (พยาบาลและเจาหนาทอน) -การอบรมความรเพอตอใบอนญาต การเปนผสงจายกญชาทงแพทยแผนไทย และแพทยแผนปจจบนการสรางความรอบรกญชาทางการแพทยแกประชาชน โดยผานอสม./ผน าชมชน และการลงพนทสญจร -การประสานการลงบนทกขอมลในระบบ C-MOPH และระบบรายงานของส านกงาน

๑๗

แผนการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2564

1. ประเดนตรวจราชการ : กญชาทางการแพทยละสมนไพรเพอเศรษฐกจ

2. หวขอ : สมนไพรเพอเศรษฐกจ 3. หนวยงานทรบผดชอบ (กรม/กอง/ศนยวชาการ) หนวยงานผรบผดชอบหลก : กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก 4. วเคราะหสถานการณ เมองสมนไพร (Herbal City) คอ จงหวดทมความพรอมทงดานภมรฐศาสตร ความเปนอตลกษณวถชวต วฒนธรรมทองถนทเหมาะสม รวมถงจดเดนทงดานการสงเสรมการปลกเพอเปนแหลงผลตวตถดบสมนไพรของประเทศ การจดบรการดวยการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก และการเปนแหลงจ าหนายผลตภณฑสมนไพรและแหลงทองเทยวเชงสขภาพ โดยอาศยกลไกของประชารฐและความรวมมอจากทกภาคสวนเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนงานพฒนาเมองสมนไพร มจ านวนทงสน 14 จงหวด แบงเปน 3 คลสเตอร ไดแก 1) คลสเตอรเกษตร วตถดบสมนไพร ไดแก จงหวดอ านาจเจรญ สรนทร มหาสารคาม อทยธาน และสกลนคร 2) คลสเตอรอตสาหกรรมสมนไพร ไดแก จงหวดนครปฐม สระบร ปราจนบร และจนทบร 3) คลสเตอรทองเทยวเชงสขภาพ ความงามและการแพทยแผนไทย ไดแก จงหวดเชยงราย พษณโลก อดรธาน สราษฎรธาน และสงขลา

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน การด าเนนการสวนกลาง :

กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกด าเนนการรวมกบเมองสมนไพร จากการตรวจสอบมาตรฐานวตถดบสมนไพร 28 ตวอยางจากเมองสมนไพร 14 แหงพบวา มเพยง 1 ตวอยางทพบโลหะหนกเกนคามาตรฐาน (Thai herbal pharmacopoeia) ไดแก ตวอยางไพลจากวสาหกจชมชนปลกและแปรรปสมนไพรทบยายเชยง จงหวดพษณโลก พบ Cadmium มคา 0.461 mg/kg ซงเกนคามาตรฐาน ทก าหนดไวไมเกน 0.3 mg/kg

สวนกลางแจงหนวยงาน ในพนท ทพบวาสมนไพร ทพบมคาโลหะหนกเกน คามาตรฐานและใหหนวยงานในระดบพนทประสานหนวยงานเครอขายในจงหวดเรงด าเนนการตรวจสอบสาเหตพรอมด าเนนการแกไขตอไป

1. สงเสรมภาพลกษณและความเชอมนวตถดบสมนไพรผานตลาดกลางวตถดบสมนไพรภายใตรปแบบงานอาหารเปนยา ณ ตลาดไท จงหวดปทมธาน วนท 11 - 13 มถนายน 2564 2. สงเสรมภาพลกษณผานการทองเทยวเชงสขภาพ ณ ไอคอนสยาม กทม. วนท 9 - 13 ธนวาคม 2564 “เทยวเมองไทย สขภาพด วถถน” 3. สนบสนนการตรวจรบรองมาตรฐานวตถดบสมนไพร เปาหมายและสมนไพรเดนของจงหวด

คลสเตอรเกษตร วตถดบสมนไพร

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท ๒

ประเดนท 2 กญชาทางการแพทยและสมนไพรเพอเศรษฐกจ

๑๘


ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน 1. เกษตรแปลงเลกบางสวนประสงคไมขนทะเบยนรบรองการปลกพชสมนไพรใหไดมาตรฐาน GAP/Organics เนองจากใชเวลานานและคาใชจายในการไดรบการรบรองมาตรฐาน 2. ขาดการบรณาการกบหนวยงานจากกระทรวงอนๆ ทเกยวของในระดบพนท

1.๑ สงเสรมและประชาสมพนธเชญชวนใหเขารวมโครงการและขนทะเบยน 1.2 สงเสรม วางแผนขนตอนการด าเนนงานอยางเปนระบบ ตงแตการเตรยมพนทปลก การปลกและเกบเกยว 2.1 ผลกดนโครงการพฒนาเมองสมนไพรเปนนโยบายระดบจงหวดโดยใหผวาราชการจงหวดเปนประธาน 2.2 ปรบกลไกการตรวจราชการเปนการตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตร

1. ขอมลเกษตรกรทเขารวมโครงการเมองสมนไพร รายเกาและรายใหม รวม 1,135 ราย รายใหมเพมขนจากปทผานมา รอยละ 27.24 ไดรบ 2. เกษตรกรรายใหมไดรบการอบรม GAP/Organics รวม 345 ราย 3. พนททไดรบการรบรอง Organic มการสงเสรมการปลกพชสมนไพรทงหมด 10 แหลง

คลสเตอรอตสาหกรรมสมนไพร 1. การด าเนนงานบางกจกรรม เชน การจดอบรมการสงเสรม พฒนาผประกอบการและผลตภณฑสมนไพร ตองชะลอเนองจากสถานการณการแพรระบาดระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา (COVID-19)

1.1 วางแผนการด าเนนงานและจดการประชมอบรมแบบ Online 1.2 ปรบรปแบบการด าเนนงานตามสถานการณและความเหมาะสมรายพนท

1. การสงเสรมและใหค าปรกษาแกผประกอบการในจงหวด -จดตงศนยใหค าปรกษา (จงหวดสระบร จนทบร และนครปฐม) -สงเสรมพฒนาผประกอบการดานตางๆเชน 1) มการประชาสมพนธการตลาด ทงแบบ Offline และ Online 2) มการพฒนาผลตภณฑสมนไพรเดน ในจงหวดเกยวกบบรรจภณฑและสงเสรม ใหผลตภณพสามารถขนทะเบยน อย. ได 3) อบรมสงเสรมผประกอบการเกยวกบ พ.ร.บ. ผลตภณฑสมนไพร พ.ศ. 2562 2. พนทรวบรวมขอมลจดท ารายงานขอมลผประกอบการ/โรงงานสมนไพร/การซอขายของโรงงานอตสาหกรรม -สถานประกอบภาคเอกชน 924 แหง (จงหวดนครปฐม 291 แหง, สระบร 173 แหง, ปราจนบร 228 แหง,

๑๙


ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน จนทบร 232 แหง) -โรงงานยาสมนไพรทไดรบมาตรฐาน GMP 5 แหง (รพ. ดอนตม จงหวดสกลนคร, รพ. เสาไหและ รพ. หนองโดน จงหวดสระบร, รพ. เจาพระยาอภยภเบศร จงหวดปราจนบร และ รพ. เขาคชฌกฏ จงหวดจนทบร

คลสเตอรทองเทยวเชงสขภาพ ความงามและการแพทยแผนไทย

1. เนองจากสถานการณการแพรระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ท าใหตองปฏบตตามมาตรการควบคมการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา (COVID-19) 2. การพฒนาศกยภาพเสนทางการทองเทยวและผลตภณฑเดน บางพนทยงไมมความหลากหลายและนาสนใจในการดงดดนกทองเทยว 3. การบรณาการกบหนวยงานจากกระทรวงอน ๆ ทเกยวของ

1.1 วางแผนการด าเนนงานและจดแบบ Online 2.1 การบรณาการในระดบกระทรวงทเกยวของอยางตอเนอง เพอจดท านโยบายระดบจงหวด โดยใหผวาราชการจงหวดเปนประธาน

1. เมองสมนไพรคลสเตอรทองเทยวฯ พฒนาเสนทางทองเทยวเชงสขภาพพรอมกบการพฒนาผลตภณฑสมนไพรเพอฃสอดรบกบเสนทางการทองเทยวฯ โดยมการพฒนาเสนทางการทองเทยวในคลสเตอรรวม 12 เสนทาง 2. พนทจดท ารายงานขอมลจ านวนนกทองเทยวและมลคาการทองเทยว ในจงหวดเมองสมนไพร คลสเตอรการทองเทยวฯ เพอดแนวโนมและประกอบการวางแผนการทองเทยวในจงหวด

5. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) 1. สงเสรมและพฒนาศกยภาพการแปรรปสมนไพรเปนผลตภณฑของกลมวสาหกจชมชนในพนทเพอใหสามารถขนทะเบยนขอจดแจงไดถกตองตามมาตรฐาน อย. 2. การขยายชองทางการตลาดวตถดบสมนไพรภาคเอกชนแกกลมเกษตรกรทมศกยภาพในการผลตวตถดบสมนไพรตามความตองการตลาด 3. มการวจยและพฒนาผลตภณฑสมนไพรเดนหรอ Premium Product ของจงหวด ใหไดมาตรฐานระดบสากล อาท น ามงคด ผลตภณฑ N-Capcin Cream ลกประคบลดเซลลไลท อภย-บกลบบวแดงแคปซลต ารบน ามนกญชาขมนทอง เปนตน ๔. บรหารจดการระบบยาสมนไพรเพอสนบสนนและสงเสรมการใชยาสมนไพรในหนวยบรการสาธารณสข เพมมาตรฐานการผลตยาสมนไพรในดานการประกนคณภาพยาสมนไพร 6. ขอเสนอแนะของผนเทศ ๖.๑ ส าหรบพนท -ควรน าประเดนเมองสมนไพรเพอเศรษฐกจเขาสแผนระดบจงหวด เพอจดท าแผนรวมกนระหวางหนวยงานทเกยวของ อกทงจะท าใหใชทรพยากรและงบประมาณในภาคของจงหวด เนองจากกรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก สนบสนนงบประมาณนอย

๒๐


๖.๒ ส าหรบสวนกลาง -กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก ควรน าเสนอขอมลปญหาและอปสรรคทเกดขน ในพนทใหแกหนวยงานทเกยวของเพอน าไปพจารณาในการปรบแผนการด าเนนการในการบรณาการในระดบกระทรวงตอไป และผลกดนเขาสกลไกการตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตร รอบท 2 ปงบประมาณ 2564

ประเดนท 3

ระบบสขภาพปฐมภม

- ประชาชนคนไทย มหมอประจ าตว 3 คน

- จดตงหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม

- อ าเภอผานเกณฑการประเมนการพฒนาคณภาพชวตทมคณภาพ


๒๑

การตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2564

รายงานการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท 1 ประเดนท 3 ระบบสขภาพปฐมภม

1. ประเดนตรวจราชการ : ระบบสขภาพปฐมภม 2. หวขอ : จ านวนประชาชนคนไทย มหมอประจ าตว 3 คน ตวชวด : ประชาชนทมรายชออยในหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการปฐมภมไดรบการดแล โดยม อสม. หมอประจ าบาน คณะผใหบรการสขภาพปฐมภม และแพทยเวชศาสตรครอบครว หรอแพทยทผานการอบรม จ านวน 25 ลานคน 3. หนวยงานทรบผดชอบ (กรม/กอง/ศนยวชาการ) หนวยงานผรบผดชอบหลก ส านกสนบสนนระบบสขภาพปฐมภม (สสป.) หนวยงานผรบผดชอบรวม กรมสนบสนนบรการสขภาพ 4. วเคราะหสถานการณในพนท การด าเนนงานตามนโยบาย“คนไทยทกครอบครวมหมอประจ าตว ๓ คน” (3 หมอ) ของทง 12 เขตสขภาพ ในแตละเขตสขภาพทกจงหวด ไดมการด าเนนงานตามแผนของแตละจงหวด ทเปนไปตามนโยบายสอดคลองกบบรบทของพนท ผลการด าเนนงาน (20เมษายน2564) พบวามการดแลคนไทยทกครอบครวมหมอประจ าตว ๓ คน จ านวน 24,495,478 คน คดเปนรอยละ 97.98 เปอรเซนต จากคาเปาหมาย จ านวน 25,000,000 คน

รายงานความกาวหนาการบนทกขอมลตามนโยบาย “คนไทยทกครอบครวมหมอประจ าตว ๓ คน

เขต

ประชากรเปาหมาย(สสป.:

กรมการปกครอง)

หลงคาเรอนเปาหมาย(กรมการปกครอง)

ผลการจดระบบหมอประจ าตว 3 คน จ านวนประชาชนทไดรบการดแลจากแพทยเวชศาสตรครอบครว (คน)

รอยละ หลงคาเรอนทไดรบการดแลจาก 3 หมอ

รอยละ หมอคนท 1 อสม.หมอประจ าบาน

หมอคนท 2 หมอ

สาธารณสข

หมอคนท 3 หมอ

ครอบครว/MD

1 5,730,144 2,489,479 134,221 5,187 1,269 3,031,095 52.90 597,261 24.00 2 3,267,403 1,315,061 58,671 1,634 301 1,483,848 45.41 676,783 51.50 3 2,638,573 1,134,769 54,068 2,723 633 1,505,872 57.07 554,536 58.10 4 5,837,864 2,505,417 45,118 2,919 395 1,924,559 32.97 656,035 26.20 5 5,529,565 2,213,473 73,417 4,376 729 2,035,202 36.81 821,655 37.10 6 7,578,096 3,308,816 38,985 3,772 831 2,014,418 26.58 476,111 14.40 7 4,492,958 1,622,441 104,798 4,185 599 2,525,675 56.21 1,002,767 77.00 8 4,957,878 1,810,289 81,579 2,479 505 1,369,028 27.61 968,142 53.50 9 6,040,981 2,244,196 116,356 5,624 1,141 2,957,166 48.95 1,295,361 57.70

10 4,034,002 1,404,682 86,647 4,207 151 1,634,302 40.51 681,202 48.50 11 4,569,377 1,975,631 53,054 2,285 370 1,659,871 36.33 660,784 33.40 12 4,965,064 1,648,567 62,867 2,483 426 2,354,442 47.42 1,114,575 67.60 รวม 59,641,905 23,672,821 909,781 41,874 7,350 24,495,478 41.07 9,505,212 40.20

หมายเหต ทมา : รายงานการตรวจราชการ รอบท 1 ป 2564 (http://bie.moph.go.th/e-inspection-64/index.php, ฐานขอมลระบบ 3 หมอ (http://3doctor.hss.moph.go.th/) และฐานขอมลของ สสป.

๒๒


ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน

๑. ระบบโปรแกรมการบนทกขอมล ยงไมเสถยร ท าใหการบนทกขอมลและการประมวลผล ไมถกตองและครบถวนตามการบนทกขอมลทไดบนทกไป

๑. การทบทวนความถกตองและครอบคลมของขอมลกอนการบนทกขอมล ๒. แจงประสานกบหนวยงานสวนกลางผรบผดชอบในการพฒนาโปรแกรมใหงายแกการเขาถง และเสถยร

๑. ก าลงเรงด าเนนการใหครอบคลมกลมเปาหมายใหมากทสด ๒. ประสานแจงหนวยงานผรบผดชอบ แตยงคงตองใชระยะเวลาในการพฒนาอกสกระยะหนง

๒. ประชาชนไดรบการดแลจาก 3 หมอ ไมครอบครว เนองจากขาดแคลนบคลากร

๑. ก าหนดแผนการมหมอประจ าตวใหครบทกครอบครว ๒. สรางแรงจงใจใหแพทยมาเรยนหรออบรมระยะสน ดานเวชศาสตรครอบครว

อยระหวางด าเนนการ

๓. จ านวน อสม.หมอประจ าบาน (หมอคนท 1) ไมครอบคลมจ านวนประชากร

๑. ท าค าขอเพม อสม.หมอคนท ๑ ใหครอบคลมจ านวนประชากร ๒. วางแผนอบรมพฒนาศกยภาพใหเปนอสม.หมอประจ าบานตามหลกสตร

๑. จงหวดนนทบรท าเรองแจงไปทกรมสนบสนนระบบบรการสขภาพแลว

4.การจดอบรม อสม.หมอประจ าบาน ในชวงทมการระบาดจากสถานการณโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19)

1. ฝกอบรมในรปแบบวถชวตใหม

1.การจดอบรมในชวงทมการระบาดของเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) อาจจะตองปรบรปแบบการอบรมใหสอดคลองตามปญหาเพอไมใหเกดผลกระทบจากการอบรม เชน จดท าสอออนไลนในการอบรม และเผยแพรใหกบ อสม. ครบตามหลกสตร

5. การสรางความเขาใจบทบาท 3 หมอ ในการ บรณาการท างานรวมกน

1. มการประชมชแจง ท าความเขาใจการขบเคลอนนโยบาย 3 หมอ

1. แตละเขตสขภาพมการประชมชแจงแนวทางในการขบเคลอนนโยบาย 3 หมอ และตดตามความกาวหนาในทประชม

๕. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) ๑. รปแบบการควบคมโรคไมตดตอเรอรง (NCDs) โดยใชหลกเวชศาสตรครอบครว ของอ าเภอคลองหลวงจงหวดปทมธาน อ าเภอบนแพรกและบางปะหน จงหวดพระนครศรอยธยา อ าเภอองครกษ จงหวดนครนายก อ าเภอทาชาง จงหวดสงหบร

๒๓


๒. โปรแกรมการสงเสรมความรอบรดานสขภาพตอพฤตกรรมการปองกนภาวะพลดตกหกลม ส าหรบกลมเสยงหกลม ในชมรมผสงอายเครอขายโรงพยาบาลปทมธาน 3. จงหวดรอยเอด โมเดล อสม.หมอประจ าบานอ าเภอหนองฮ “พชอ. ลอมรวชมชน หมอครอบครว สามคนลอมรวคนไข”

๖. ขอเสนอแนะของผนเทศ ๖.๑ ส าหรบพนท ๑. ใชบทบาทของ 3 หมอในการก ากบ ตดตาม กลมผปวยโรคไมตดตอเรอรง (NCDs) ตามหลกเวชศาสตรครอบครว ๒. สงเสรมใหมการสรางการรบรของประชาชนในการเขาถงบรการสขภาพปฐมภม เพอลดความแออดของโรงพยาบาล และสรางการรบรเกยวกบนโยบายคนไทยทกครอบครวมหมอประจ าตว 3 คน 3. ควรมการบนทกขอมลลงทะเบยน 3 หมอ ใหครอบคลมในพนททกหลงคาเรอน โดยก าหนดหมอคนท 1 หมอคนท 2 หมอคนท 3 และกลมเปาหมายในการดแล เชน ผปวยตดบาน ตดเตยง พรอมกบมอบบตรแนะน าตวใหกบประชาชน ๖.๒ ส าหรบสวนกลาง ๑. มการประชาสมพนธและสรางความเชอมนและการรบรเกยวกบนโยบาย 3 หมอแกประชาชน ๒. มการสอสารแนวทางปฏบตทชดเจนของหนวยงานสวนกลางสอดรบประสานกนทกระดบ ๓. การพฒนาโปรแกรมการบนทกขอมล ใหเสถยร ใชงานงาย และไมซบซอน

๔. การสนบสนนงบประมาณในการพฒนาศกยภาพ ๓ หมอ และสรางแรงจงใจในการปฏบตงาน

๒๔

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท 1 ประเดนท 3 ระบบสขภาพปฐมภม

1. ประเดนตรวจราชการ : ระบบสขภาพปฐมภม 2. หวขอ/ตวชวด : การจดตงหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมตามพระราชบญญต ระบบสขภาพปฐมภม พ.ศ. 256๒

รอยละของการจดตงหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม ตามพระราชบญญตระบบสขภาพปฐมภม พ.ศ. 2562

3. หนวยงานทรบผดชอบ (กรม/กอง/ศนยวชาการ) หนวยงานผรบผดชอบหลก : ส านกสนบสนนระบบสขภาพปฐมภม สป. 4. วเคราะหสถานการณ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหบคคลยอมมสทธไดรบบรการสาธารณสขของรฐและมาตรา 55 และมาตรา 258 ช. ดานอนๆ (๕) บญญตใหด าเนนการปฏรปประเทศโดยใหมระบบการแพทยปฐมภมทมแพทยเวชศาสตรครอบครวดแลประชาชนในสดสวนทเหมาะสม กระทรวงสาธารณสข จงไดจดท าพระราชบญญตระบบสขภาพปฐมภม พ.ศ. 2562 และมผลบงคบใช วนท 29 กรกฎาคม 2562 เพอใหประเทศมระบบสขภาพปฐมภมทเขมแขง ประชาชนสามารถเขาถงบรการสขภาพปฐมภมทเปนธรรม มคณภาพและ มมาตรฐาน มแพทยเวชศาสตรครอบครวและทมสหวชาชพดแลสขภาพของประชาชนอยางเปนองครวมทงดานรางกาย จตใจและสงคม เชอมโยงการดแลทงระดบครอบครว ชมชนทเนนการดแลประชาชนตงแตกอนปวย กลมเสยงและกลมปวย ปองกนไมใหเกดภาวะแทรกซอน รวมทงสงเสรมใหประชาชนและครอบครวสามารถดแลจดการสขภาพตนเองไดและชวยลดความเหลอมล าในการเขาถงบรการและเปนการดแลสขภาพ แบบองครวม มผลการด าเนนงาน ดงน

ในปงบประมาณ พ.ศ. 2563 หนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการปฐมภมไดเปดด าเนนการใหบรการประชาชน พรอมผานการตรวจประเมนการขนทะเบยนระดบจงหวดและไดมการประกาศการขนทะเบยนตามพระราชบญญตระบบสขภาพปฐมภม พ.ศ. 2562 หนวยบรการปฐมภม (PCU) จ านวน 900 หนวย และเครอขายหนวยบรการปฐมภม (NPCU) จ านวน 1,091 หนวย

ในปงบประมาณ พ.ศ. 2564 รอบ 6 เดอน หนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการปฐมภมผานการตรวจประเมนการขนทะเบยนระดบจงหวดและไดมการประกาศการขนทะเบยนตามพระราชบญญตระบบสขภาพปฐมภม พ.ศ. 2562 และไดเปดใหบรการประชาชน จ านวนรวม 151 หนวย แบงเปนหนวยบรการปฐมภม (PCU) จ านวน 49 หนวย และเครอขายหนวยบรการปฐมภม (NPCU) จ านวน 102 หนวย

จ านวนสะสมถงขณะน ในการจดตงหนวยบรการปฐมภม (PCU) จ านวน 949 หนวย และเครอขายหนวยบรการปฐมภม (NPCU) จ านวน 1,193 หนวย รวมทงสน จ านวน 2,142 หนวย

4.1 ผลการจดตงหนวยบรการปฐมภม (PCU) และเครอขายหนวยบรการปฐมภม (NPCU) ในพนท

เขต จ านวน DB Pop เปาหมาย 10 ป แผนป 64 (จงหวด) PCU/NPCU ทขนทะเบยน (หนวย) ประชากรขนทะเบยน (คน) (ต.ค. 2563) (หนวย) (หนวย) สะสมป 63 ป 64 รวม รอยละ จ านวน รอยละ

1 5,730,144 573 88 249 27 276 48.17 2,917,448 50.91 2 3,267,403 327 32 131 9 140 42.85 1,469,267 44.97 3 2,638,573 264 42 133 3 136 51.54 1,471,305 55.76 4 5,837,864 584 63 167 3 170 29.12 1,791,145 30.68 5 5,529,565 553 59 152 21 173 31.29 1,870,696 33.83 6 7,578,096 758 49 176 3 179 23.62 1,959,266 25.85 7 4,492,958 449 83 177 29 206 45.85 2,157,566 48.02 8 4,957,878 496 97 123 6 129 26.02 1,305,778 26.34

๒๕

เขต จ านวน DB Pop เปาหมาย 10 ป แผนป 64 (จงหวด) PCU/NPCU ทขนทะเบยน (หนวย) ประชากรขนทะเบยน (คน) (ต.ค. 2563) (หนวย) (หนวย) สะสมป 63 ป 64 รวม รอยละ จ านวน รอยละ

9 6,040,981 604 95 225 7 232 38.4 2,539,553 42.04 10 4,034,002 403 67 138 7 145 35.94 1,449,142 35.92 11 4,569,377 457 69 132 12 144 31.51 1,517,477 33.21 12 4,965,064 497 82 188 24 212 42.7 2,223,060 44.77 รวม 59,641,905 5,964 826 1,991 151 2,142 35.91 22,671,703 38.01

หมายเหต : ขอมลจาก สสป. ณ วนท 17 ม.ค. 64 / แผนการจดตงป 64 เปนขอมลจากแผนการจดตง PCU/NPCU 10 ปของจงหวดทไดทบทวนใหม

ตาราง 4.1 ผลการจดตงและการประกาศขนทะเบยนหนวยบรการปฐมภม (PCU) และเครอขายหนวยบรการปฐมภม (NPCU) ตามพระราชบญญตระบบสขภาพปฐมภม พ.ศ. 2562 สะสม (ถง 6 เดอนแรกของป 2564) รวมทงสน 2,142 หนวย คดเปน 85.68 เปอรเซนต ของเปาหมายในป 2564 จ านวน 2,500 หนวย

4.2 ปญหา แผน/กจกรรมการแกไขและผลการด าเนนงาน

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน 1. การขาดแคลนแพทยเวชศาสตรครอบครวหรอแพทยทผานการอบรมหลกสตรระยะสน (Short Course และ Basic Course)

-ส าหรบแพทยสาขาอนๆ ตองไดรบการอบรม ดานเวชศาสตรครอบครวกอนไปปฏบตงานท PCU/NPCU ได -จดท าแผนในการเตรยมแพทยเขาอบรมหลกสตร (Short Course และ Basic Course) -ควรมระบบสนบสนนหรอสรางแรงจงใจส าหรบแพทยทตองการเรยนตอดานเวชศาสตรครอบครว

-แพทยสาขาอนปฏบตงานใน PCU/NPCU ได อางองตามประกาศคณะกรรมการระบบสขภาพปฐมภม เรองการก าหนดใหแพทยอนท าหนาทดแลผรบบรการแทนแพทยเวชศาสตรครอบครว พ.ศ. 2562 -จดอบรมหลกสตร (Short Course และ Basic Course) ในหองเรยน In Class และหองเรยนออนไลน

2. ทมสหวชาชพ -จดท าแผนงาน โครงการและกจกรรมพฒนาศกยภาพทมสหวชาชพใหมความรดานเวชศาสตรครอบครว -จดอบรมหลกสตรตางๆ เพอพฒนาทมสหวชาชพ

1. จดอบรมหลกสตรทนตสาธารณสข (ทนตกรรมครอบครว) 2. จดอบรมหลกสตรเภสชกรรมปฐมภม 3. จดอบรมหลกสตรกายภาพบ าบดผสงอายในชมชน 4. จดอบรมหลกสตรพฒนาภาวะผน าการเปลยนแปลงทางการพยาบาลในระบบสขภาพปฐมภม 5. จดอบรมหลกสตรพฒนาสมรรถนะนกสาธารณสขทปฏบตงานในระบบสขภาพปฐมภม 6. จดอบรมหลกสตรพฒนาสมรรถนะนกสาธารณสขทปฏบตงานในระบบสขภาพปฐมภม 7. จดอบรมหลกสตรการพยาบาลเฉพาะทางสาขาเวชปฏบตครอบครว

๒๖

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน 3. การเชอมโยงระบบฐานขอมล

-จดท าแผนพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพใหเชอมโยงการดแลไดทกระดบทงในเรองการรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล การสอสารและใชประโยชนจากขอมล Application ระบบบรหารจดการทมหมอครอบครว (PCC M) และ Application คยกบหมอ

-ด าเนนการทดลองใช Application ระบบบรหารจดการทมหมอครอบครว (PCC M) และ Application คยกบหมอทดลองใชงานใน PCU/NPCU จงหวดก าแพงเพชรและเขตสขภาพท 4

4. รปแบบการจดบรการสขภาพปฐมภมและคณภาพมาตรฐานในการใหบรการสขภาพปฐมภม

-จดท าประกาศคณะกรรมการระบบสขภาพปฐมภม เรองบรการสขภาพปฐมภมทบคคลมสทธไดรบ พ.ศ. 2563 (ขอบเขตบรการ) -จดท ารางประกาศคณะกรรมการระบบสขภาพปฐมภม เรองหนาทของหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการปฐมภมตามมาตรการควบคมคณภาพและมาตรฐานในการใหบรการสขภาพปฐมภม พ.ศ. .... -จดท ารางประกาศคณะกรรมการระบบสขภาพปฐมภม เรองมาตรการควบคมคณภาพและมาตรฐานในการใหบรการสขภาพปฐมภม พ.ศ. ....

-มการประกาศใชประกาศคณะกรรมการระบบสขภาพปฐมภม เรองบรการสขภาพปฐมภมทบคคล มสทธไดรบ พ.ศ. 2563 เมอวนท 30 ต.ค. 2563

5. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) Application PCC Application คยกบหมอ ในป 2563 ด าเนนการในพนททดลอง จงหวดก าแพงเพชร 2 ทม -ในไตรมาสท 1 จะด าเนนการ จงหวดก าแพงเพชร 35 ทม -ในไตรมาสท 2 จะด าเนนการ จงหวดสระบร 26 ทม เขตสขภาพท 4 จ านวน 7 จงหวดและเขตสขภาพท 11 จงหวดสราษฎรธาน 3 เกาะ ประกอบดวยเกาะสมย เกาะพงนและเกาะเตา -ในไตรมาสท 3 และไตรมาสท 4 ด าเนนการทวประเทศ

6. ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท 1. เพมสถาบนสมทบของศนยเรยนรดานเวชศาสตรครอบครวในโรงพยาบาลชมชน 2. วางแผนอตราก าลงทกสหวชาชพใหสอดคลองกบแผนการเปดหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการปฐมภมระยะสนและระยะยาว พรอมปรบเกลยก าลงตามความเหมาะสม 3. จงหวดจดท าแผนงานเพอเตรยมแพทยใหเขาอบรมหลกสตร Basic course และหลกสตร Short course เพอเตรยมขนทะเบยนเปนหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการปฐมภม ตามพระราชบญญตระบบสขภาพปฐมภม พ.ศ. 2562 ในปงบประมาณ พ.ศ. 2564 4. สรางการรบรของประชาชนในการเขาถงบรการระดบปฐมภม เพอลดความแออดในโรงพยาบาล ส าหรบสวนกลาง 1. สวนกลางจดท าแผนตออายราชการทจะปฏบตงานในหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการปฐมภมของกลมแพทยเกษยณตออายราชการ

๒๗ 2. สวนกลางสนบสนนการผลตแพทยเวชศาสตรครอบครวและพฒนาหลกสตรออนไลนส าหรบแพทยทวไปหรอแพทยเฉาะทาง ในหลกสตรระยะสนแพทยเวชศาสตรครอบครว ส าหรบการจดตงหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการปฐมภม 3. สวนกลางควรใหพนทสามารถบนทกขอมลเพอขนทะเบยนเปนหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการปฐมภมไดตลอดเวลา 4. การบรณาการของกรม กองตางๆ ในการด าเนนงานยงไมสอดคลอง เชน นโยบาย 3 หมอ ทระบบรายงานยงไมสอดคลองกน การพฒนา อสม. หมอประจ าบานทเปาหมายไมครอบคลมและการสนบสนนทม ไมเพยงพอ (งบประมาณและวสดอปกรณตาง)

๒๘


รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท ๑ ประเดนท 3 ระบบสขภาพปฐมภม

๑. ประเดนตรวจราชการ : ระบบสขภาพปฐมภม ๒. หวขอ : การพฒนาคณภาพชวตระดบอ าเภอ (พชอ.) ตวชวด รอยละของอ าเภอผานเกณฑการประเมนการพฒนาคณภาพชวตทมคณภาพ ๓. หนวยงานทรบผดชอบ หนวยงานผรบผดชอบหลก ส านกสนบสนนระบบสขภาพปฐมภม (สสป.) หนวยงานผรบผดชอบรวม กรมสนบสนนระบบบรการสขภาพ ๔. วเคราะหสถานการณในพนท

ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพฒนาคณภาพชวตระดบพนท พ.ศ.2561 มเจตนารมณเพอพฒนาคณภาพชวตของประชาชนและดแลกลมเปราะบางในพนทใหมคณภาพชวตทดขน โดยใชหลกการพนทเปนฐาน ประชาชนเปนศนยกลาง ทกอ าเภอ (878 อ าเภอ) มการด าเนนงานพฒนาคณภาพชวตของประชาชนดวยกลไกคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอ าเภอ ผานเกณฑการประเมนการพฒนาคณภาพชวตทมคณภาพ รอยละ 50.7 (ป พ.ศ.2561) รอยละ 66.28 (ป พ.ศ.2562) และรอยละ 71.41 (ป พ.ศ.2563)

ในป 2564 ทกอ าเภอ (878 อ าเภอ) มการขบเคลอนการพฒนาคณภาพชวตของประชาชนและดแลกลมเปราะบางในพนทใหมคณภาพชวตทดขน โดยใชหลกการ“พนทเปนฐาน ประชาชนเปนศนยกลาง”เปนไปตามเจตนารมณของระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพฒนาคณภาพชวตระดบพนท พ.ศ.2561 ดงน

-มค าสงแตงตงคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอ าเภอ (พชอ.) เปนปจจบนครบทกอ าเภอ(878 อ าเภอ)

-มผลการประเมนตนเองผานเกณฑ UCCARE ระดบ 3 ขนไปครบทกอ าเภอ (878อ าเภอ) และรายงานผลการประเมน เพอวางแผนพฒนารวมกบจงหวด

-มการก าหนดแผนและเปาหมายในการดแลกลมเปราะบางครบทกอ าเภอ -มการประชมอยางมสวนรวมคดเลอกประเดนการพฒนาคณภาพชวต อยางนอย 2 ประเดน รวม

ทงสน 2,777 ประเดน ประเดนทมการขบเคลอนสงสด ๕ อบดบ คอ ๑) ผสงอาย ผพการ ผดอยโอกาสและผเปราะบาง จ านวน 517 อ าเภอ (รอยละ 58.88 ของ

จ านวนอ าเภอทงหมด) ๒) การจดการขยะและสงแวดลอม จ านวน 457 อ าเภอ (รอยละ 52.05 ของจ านวนอ าเภอทงหมด)

๓) อบตเหต จ านวน ๔13 อ าเภอ (รอยละ 47.04 ของจ านวนอ าเภอทงหมด) ๔) อาหารปลอดภย เกษตรปลอดสารเคม จ านวน ๒94 อ าเภอ (รอยละ ๓3.48 ของจ านวนอ าเภอ

ทงหมด) ๕) โรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) จ านวน ๒๓0 อ าเภอ (รอยละ 26.19 ของจ านวน

อ าเภอทงหมด)

๒๙



๑. แผนในการปฏบตงาน ก ากบ ตดตามและประเมนผล สวนใหญเปนการจดประชม สงผลใหการขบเคลอนงานลาชา เนองจากสถานการณการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา2019 (COVID 19)

-ปรบใชการสอสารผานระบบออนไลน VDO Conference / Zoom และแอพพลเคชน ตางๆ เชน Line, Facebook

มการตดตามการสรปการประชมในไลน

๒. กลไกเชอมโยงการขบเคลอนงาน พชอ. ในระดบจงหวด

ก าหนดใหมนโยบาย กลไกสนบสนนระดบจงหวด (พชจ.) ในการขบเคลอน พชอ.ทเชอมโยงระบบบรการสขภาพปฐมภมกบชมชนทองถน อยางมประสทธภาพ

มหนงสอจากสสป.ขอความรวมมอในการแตงตง พชจ.ตามความเหมาะสมของพนท

๓. สถานการณการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา2019 (COVID 19)

มการใชกลไก พชอ. ในการจดการการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

ท าใหการด าเนนงานรวดเรว ทนตอเหตการณ

๔. ผลลพธในการขบเคลอนประเดนปญหาในบางพนทยงไมชดเจน

๑. ประชมคณะกรรมการ พชอ.เพอบรณาการความรวมมอในการด าเนนงานขบเคลอน ๒. น าเสนอผลการด าเนนงานตอกรมการจงหวดทกเดอน 3. ตดตามการด าเนนงาน/เยยมเสรมพลง

๑. วางแผนจดประชมคณะกรรมการใหสอดคลองกบสถานการณปจจบน ๒. มแผนในการเยยมเสรมพลง และถอดบทเรยนคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอ าเภอ

๕. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) 1. พชอ. บางปะหน จงหวดพระนครศรอยธยา “การปองกนอบตเหตทางถนน” ไดรบรางวลเลศรฐในการด าเนนงาน พชอ. ดเดน ป 2562 2. พชอ. ทาชาง จงหวดสงหบร “การดแลผสงอายและการเตรยม Pre aging ในชมชน” 3. พชอ. ทรายทองวฒนา จงหวดก าแพงเพชร “การปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพลดโรคเรอรง” ๔. พชอ. สรรพยา จงหวดชยนาท “คณภาพชวตผสงอาย” ๖. ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท ๑. รปแบบการบรณาการการใชทรพยากรรวมกนภายในพชอ. เพอกอใหเกดความมนคงและยงยน ๒. ใหบรณาการการท างานในการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา2019 (COVID 19) ไปกอนจนกวาสถานการณจะดขน

๓๐


ส าหรบสวนกลาง ๑. จากสถานการณการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา2019 (COVID 19) ท าใหการด าเนนงานในหลายกจกรรมลาชา ควรมการขยายเวลาด าเนนงานโครงการ พชอ. (แหลงงบประมาณจาก สสส.) ๒. ใหมการก าหนดนโยบาย กลไกสนบสนนระดบจงหวด (พชจ.) จากสวนกลาง เพอใหเปนไปในทศทางเดยวกน

ประเดนท 4 สขภาพกลมวย สขภาพจต

ประเดนมงเนน : 1. ผสงอายคณภาพ 2. สขภาพจต (ฆาตวตาย) ประเดนก ากบตดตาม : 1. มารดาตาย

2. เดกปฐมวย

3. กลมวยท างาน (NCD --> HT , DM)


๓๑

1. ประเดนตรวจราชการ : สขภาพกลมวย สขภาพจต 2. หวขอ/ตวชวด : ผสงอายคณภาพ (พลดตกหกลม) รอยละของประชากรสงอายทมสขภาพทพงประสงค ผลการด าเนนงานการสงเสรมสขภาพผสงอาย (Individual Wellness Plan) รอยละของโรงพยาบาลระดบ M2 ขนไปมการจดตงคลนกผสงอาย รอยละของต าบลทผานเกณฑระบบการสงเสรมสขภาพ Long Term Care รอยละผลการด าเนนงานการจดท า Care Plan 3. หนวยงานทรบผดชอบ (กรม/กอง/ศนยวชาการ) หนวยงานผรบผดชอบหลก กรมการแพทย/กรมอนามย หนวยงานผรบผดชอบรวม กรมควบคมโรค กรมสนบสนนบรการสขภาพ กรมสขภาพจต กองบรหารการ สาธารณสช สป. 4. วเคราะหสถานการณ

ปจจบนประเทศไทยเขาสสงคมสงอาย (aged society) และก าลงจะกาวเขาสสงคมสงอายอยางสมบรณ (complete aged society) ภายในป พ.ศ. 256๕ ปจจบนมประชากรผสงอายรวมประมาณ 12 ลานคน โดยพบวาเปนกลมทไมมภาวะพงพง (ยง active อย) รอยละ 96.9 และเปนผมภาวะพงพง (ตดบานตดเตยง) รอยละ 3.4 คอประมาณ 3 แสนคน และมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง การปองกนภาวะตดบานตดเตยงยงมระบบทไมชดเจน และประสทธภาพยงไมด มระบบการดแลระยะยาวส าหรบผปวยตดบานตดเตยงทครอบคลม แตยงตองมการปรบปรงคณภาพ

รอยละของประชากรสงอายทมสขภาพทพงประสงค คดเปนรอยละ 30.70 ซงต ากวาเกณฑเปาหมายทก าหนดไว คอ รอยละ 50 โดยเขตสขภาพทมจ านวนประชากรสงอายทมสขภาพทพงประสงค สงทสด คอเขตสขภาพท 5 คดเปนรอยละ 49.1

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท 1 ประเดนท 4 สขภาพกลมวย สขภาพจต

๓๒

การจดท าแผนการดแลสงเสรมสขภาพผสงอาย (Individual Wellness Plan) จ านวน 15,248 คน เปนไปเกณฑเปาหมายทก าหนดไว แตมต ากวาเกณฑเปาหมายในรายเขตสขภาพ โดยเขตสขภาพ ทเปนไปตามเกณฑเปาหมาย คอ เขตสขภาพท 2 3 7 และ 11

การจดตงคลนกผสงอาย มการจดตงคลนกผสงอายในโรงพยาบาลระดบ M2 ขนไป จ านวน 69 แหง จ าแนกเปนคลนกผสงอายระดบพนฐาน จ านวน 69 แหง คดเปนรอยละ 100 และคลนกระดบคณภาพจ านวน 3 แหง คดเปนรอยละ 48

รอยละของต าบลทผานเกณฑระบบการสงเสรมสขภาพ Long Term Care คดเปนรอยละ 95.45

เปนไปเกณฑเปาหมายทก าหนดไว คอมากกวารอยละ 90 โดยเขตสขภาพทมรอยละของต าบลทผานเกณฑระบบการสงเสรมสขภาพ Long Term Care สงทสด คอ เขตสขภาพท 10 คดเปนรอยละ 100

๓๓

รอยละผลการด าเนนงานการจดท า Care plan คดเปนรอยละ 91.02 เปนไปเกณฑเปาหมายทก าหนดไว คอมากกวารอยละ 85 โดยเขตสขภาพทมรอยละผลการด าเนนงานการจดท า Care plan สงทสด คอ เขตสขภาพท 3 คดเปนรอยละ 97.49

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ ผลการด าเนนงาน

1. นโยบาย แนวทางการท างานดานผสงอายมความหลากหลายไมมการบรณาการกอนทจะก าหนดแนวทางปฏบต ใหชดเจน

1.1 มการประชมรวมกนระหวางกรมตางๆ ทเกยวของเพอจดท าแผนการท างานรวมกน 1.2 ชแจงกรอบแนวทางวางแผนรวม บรณาการในการคดกรองสขภาพผสงอาย 1.๓ พฒนาแนวทาง/ระบบการดแลสงเสรมสขภาพผสงอายทมปญหาพฤตกรรมสขภาพ

1.1 ทกจงหวดมความตระหนกถงปญหาสขภาพผสงอายและใหความส าคญกบการดแลผสงอายกลมเสยงมากขน

2. การด าเนนการคดกรองพฤตกรรมสขภาพผสงอายและการคดกรองความเสยงยงท าไดไมครอบคลม

2.1 พฒนาศกยภาพการคดกรองใหเจาหนาทและอาสาสมครบรบาลทองถน ๒.2 วางแผนและก ากบตดตามการด าเนนงานคดกรองสขภาพผสงอาย

2.1 ประเมนสขภาพ/คดกรองกลมอาการทพบบอยในผสงอายเมอพบภาวะเสยง มการสงตอตามระบบ 2.2 ประเมนความสามารถในการท ากจวตรประจ าวน (ADL) ของผสงอาย

๓๔


๓. ระบบการคดกรองความเสยงผสงอายใน ดานตางๆ ผคดกรองยงมความเขาใจคลาดเคลอน

๓.๑ ทบทวน ฟนฟความร พฒนาทกษะ ในการคดกรองความเสยงผสงอายในดานตางๆ ๓.2 สอสารนโยบายและแนวทางปฏบตใหมความชดเจน ครอบคลม

๔. การคดกรองสขภาพผสงอายลาชาการแพรระบาดของ COVID-19 และการเปลยนแปลงแบบคดกรอง

๔.1 มแผนการขบเคลอนและมการประเมน คดกรองสขภาพผสงอาย ๔.2 เรงรดการคดกรองใหครอบคลมกลมเปาหมาย

เขตสขภาพท 9 ผสงอายไดรบการคดกรองภาวะเสยงตอการพลดตกหกลม คดเปนรอยละ 68.27

๕. ผสงอายกลมตดสงคมมจ านวนเพมขน เจบปวยดวยโรคเรอรงเพมขนและมแนวโนมเกดอบตเหตจากการพลดตกหกลมเพมขน

๕.1 จดตงคณะกรรมการเพอขบเคลอนงานผสงอายระดบจงหวด ๕.2 ใชกลไกคณะกรรมการรวม สธ. และ สปสช. “คณะท างานเพอสนบสนนการด าเนนงานและบรหารกองทนทองถน 3 กองทน” ๕.3 ขบเคลอนการด าเนนงานผานกลไก พชอ./พลง บวร.

๕.1 ประเมนสขภาพ/คดกรองกลมอาการทพบบอยในผสงอายในผสงอายเมอพบภาวะเสยง มการสงตอตามระบบ ๕.2 ประเมนความสามารถในการท ากจวตรประจ าวน (ADL) ของผสงอาย ๕.3 จดท าแผนการดแลสงเสรมสขภาพผสงอาย (Individual Wellness Plan) ๕.4 สงเสรมพฤตกรรมท พงประสงคและสงเสรมการใชโปรแกรมการออกก าลง E75 และ Brain Exercise ๕.5 ส ารวจพฤตกรรมสขภาพทพงประสงคในกลมผสงอายตดสงคมผาน Application H4U

๖. การจดตงคลนกผสงอายคณภาพอยระหวางประเมนตนเองและพฒนา

ผลกดนใหมการจดตงคลนกผสงอายในโรงพยาบาลระดบ M2 ขนไปทงแบบพนฐานและคณภาพ

๗. ความไมครอบคลมของ care manager จากการไมไดเขารบการอบรม เกษยณ เปลยน ยายงาน

จงหวดส ารวจความครอบคลม care manager ประสานศนยฯ หรอจดท าโครงการอบรมเพมเตม

กรมอนามย ไดมชแจงและสงแนวทางการจดอบรม Care Manager ซงจากเดมใหศนยอนามยเปนหนวยจดอบรม CM ปจจบนใหหนวยงานระดบ สสจ. สามารถจดงบประมาณในการจดอบรมไดเอง โดยขออนญาตใชหลกสตรอบรม Care Manager

๓๕


ไดทศนยอนามยเขตของแตละพนท

5. นวตกรรม/ตวอยางทด ๑. การดแลผสงอายในกลมเสยงพลดตกหกลม โดยใชโปรแกรมการออกก าลงกายการสรางความแขงแรงของกลามเนอ “ผนงกนตาวปออยแมอย” ในเขตสขภาพท 1 ๒. มการด าเนนการนโยบาย “3 หมอ” บรณาการกบการพลกตกหกลมในผสงอายเปนนโยบายจงหวดเชยงราย ๓. การพฒนาเครองมอบรหารขอเขาเสอมในผสงอาย ต.บางดวน อ.เมองสมทรปราการ จ.สมทรปราการ ๔. ออกก าลงกายดวยผาขาวมาบดเกลยว และนวดเทา/ขาดวยกานตาลไมลม จ.ฉะเชงเทรา ๕. นวตกรรมดานการปองกนการพลดตกหกลม ส าหรบผสงอายท าราวจบบรเวณบาน เกาอนงในหองน า รพ. ขามสะแกแสง จ.นครราชสมา 6. ขอเสนอแนะ ๖.๑ ส าหรบพนท -สนบสนนการจดท าแผนการสงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาวรายบคคลในชมชน (Individual Wellness Plan) และสงเสรมใหมการจดกจกรรมปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพในผสงอายกลมเสยงในระดบชมชนแบบบรณาการ -สงเสรมสนบสนนการประเมนคดกรองสขภาพผสงอาย ดวยสมดบนทกสขภาพผสงอายแบบอเลกทรอนกส -หากพนทท าการคดกรองสขภาพดวยมาตรฐานเกาไปแลว ใหด าเนนการตอ และน าผลมาใชในการพจารณาสงตอผปวยได -ท าความเขาใจการจดตงคลนกผสงอาย และอบรมบคลากรผานระบบ VDO conference กบพนท -ชแจงท าความเขาใจการบรหารจดการอาสาสมครบรบาลทองถน ผาน VDO conference และหนวยงานของกรมวชาการในพนท -สรางความเขมแขงเครอขาย care manager เนนการท างานเปนทมภายใน CUP/โซนเพอใหสามารถปฏบตงานแทนกนได สรางระบบพเลยงสอนงานและชวยเหลอกน มชองทางสอสารภายในเครอขาย จดเวทแลกเปลยนเรยนร และพฒนางานรวมกน -พฒนา Intervention สอวดทศนทเหมาะสมกบบรบทวฒนธรรมในการปองกนการหกลม -พฒนาแนวทาง/ระบบการดแลสงเสรมสขภาพผสงอายทมปญหาพฤตกรรมสขภาพ -พฒนาศกยภาพทมพเลยง และแกนน าในการเชอมโยงกจกรรมส าหรบผสงอายแบบบรณาการ -พฒนารปแบบการด าเนนงาน ระบบเฝาระวงการพลดตกหกลมในผสงอายแบบบรณาการ -ทบทวนความรและทกษะการคดกรองผสงอายเสยงพลดตกหกลม เกณฑการประเมนและการบนทกขอมลแกผรบผดชอบงานเพอใหเกดความถกตองของขอมล -ควรบรณาการความรวมมอในการปองกนพลดตกหกลมกบหนวยงานและองคกรในพนท และก าหนดแผนระดบจงหวดในการด าเนนงานเพอสรางการรบรและแกปญหารวมกนทกเครอขาย -พฒนาคณภาพคลนกผสงอายในโรงพยาบาลระดบ M2 ขนไป เปนคลนกผสงอายระดบคณภาพตามเกณฑกรมการแพทย และด าเนนการประเมนในระบบออนไลนของกรมการแพทย

๓๖

๖.๒ ส าหรบสวนกลาง -สวนกลางเรงพฒนารปแบบบรการไรรอยตอ ทดลองปฏบตในพนทน ารอง ถอดบทเรยนและขยายผล (ไดมการก าหนดพนทแลวคอ 7 จงหวดคอ เพชรบรณ นครราชสมา สระบร ลพบร ชลบร ระยอง ตรง) -บรณาการระบบขอมลและโปรแกรม application ตางๆ (โปรแกรม H4U/Blue Book Application/ Aging Health Data/Long Term Care (3C)/HDC) -ผลกดนนโยบายการใชทรพยากรรวมกนระหวางกระทรวง เชน การบรณาการศนยพฒนาคณภาพชวตระดบต าบล/ชมรมผสงอาย/โรงเรยนผสงอาย เพอท าหนาทเปน Operation unit ในการบรณการกจกรรมและทรพยากร -พฒนามาตรฐานแนวทางการใหบรการผสงอายทบานในชมชน และรบรองหลกสตรดานผสงอาย -ถอดบทเรยน เยยมเสรมพลงและก ากบตดตามการด าเนนงานดานการดแลสงเสรมสขภาพผสงอาย รวมกบภาคเครอขายแบบบรณาการ -สนบสนนองคความรดานวชาการ สอความร -ควรมการก าหนดนโยบายจากกระทรวง กรม สถาบน ใหชดเจนในทางปฏบต บรณาการประเดนกลมเปาหมายในการด าเนนงาน เพอลดภาระและความซ าซอนของงาน -ควรคนขอมลตามยทธศาสตรจากศนยวชาการรายไตรมาส ใหจงหวดควบคมก ากบพนท เพอตดตามผลงานตามล าดบ

๓๗


1. ประเดนตรวจราชการ : สขภาพกลมวยและสขภาพจต ๒. หวขอ : สขภาพจต (ฆาตวตาย) ๓. หนวยงานทรบผดชอบ หนวยงานผรบผดชอบหลก กรมสขภาพจต ๔. วเคราะหสถานการณ แนวโนมของการฆาตวตายส าเรจของประชากรไทย มการเปลยนแปลงเพมขนและลดลงตามสถานการณและสภาวะแวดลอมหลายปจจย จะเหนไดจากอตราการฆาตวตายส าเรจใน ป พ.ศ. 2563 เปน 7.37 ตอประชากรแสนคน เพมสงขนในรอบ 10 ปทผานมา หลงเกดวกฤตจากสถานการณการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ในประเทศไทยและยงคงมการระบาดอย จากการตรวจราชการรอบท 1 ขอมลการฆาตวตายส าเรจตอประชากรแสนคนในภาพรวมประเทศ ในชวงเวลา ต.ค. 63 - ม.ค. 64 เทากบ 2.35 ตอประชากรแสนคน จ านวนผฆาตวตายส าเรจทงหมด 1,546 ราย ซงเขตสขภาพทมอตราการฆาตวตายสงสด คอ เขตสขภาพท 1 2 และ 7 คดเปน 3.66 3.16 และ 2.90 รายละเอยดดงภาพท 1

ภาพท 1 อตราการฆาตวตายตอประชากรแสนคน (ต.ค. 63 - ม.ค. 64) ทมา : กองยทธศาสตรและแผนงาน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข จากขอมลการฆาตวตายส าเรจภาพรวมของประเทศ พบวา เพศชายมการฆาตวตายส าเรจมากกวาเพศหญง สวนใหญอยในวยท างาน มอาชพรบจาง ผใชแรงงาน เกษตรกร และกลมธรกจ/คาขาย ตามล าดบและจากการวเคราะหขอมลผทเสยชวตจากการฆาตวตายส าเรจระบวามปญหาทางเศรษฐกจนนซงไมใชปจจยเดยวในการฆาตวตาย ยงมปจจยทมความสมพนธรวม คอ 1) ปญหาความสมพนธสวนบคคลกบคนใกลชดหรอคนในครอบครว 2) ภาวะเจบปวยทางกายเรอรงหรอมปญหาสขภาพจต และ 3) ผลกระทบจากภาวะเครยดเรองเศรษฐกจ และคาใชจายตางๆ บางรายมมากกวา 2 ปจจยรวม เชน ปญหาเศรษฐกจ รวมกบปญหาความสมพนธ และการดมสรา การพฒนาระบบบรการสขภาพจตโดยเนนการเขาถงบรการสขภาพจตของประชาชนกลมเสยงใหไดรบบรการสขภาพจตตามมาตรฐานและไดรบการดแลทเหมาะสม ดงน

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท 1

ประเดนท 4 สขภาพกลมวยและสขภาพจต

เปาหมาย ป 64 ไมเกน: 8.0

๓๘


1. ผปวยซมเศราเขาถงบรการสขภาพจต ในปงบประมาณ พ.ศ. 2564 (ต.ค. 63 - ม.ค. 64) พบวา ผปวยโรคซมเศราเขาถงบรการสขภาพจต รอยละ 79.93 เมอพจารณารายเขตสขภาพทมการเขาถงบรการสงถงรอยละ 100 ขนไป จ านวน 2 เขตสขภาพ ไดแก เขตสขภาพท 1 และ 3 และพบวา ในเขตสขภาพท 6 มโรงพยาบาลนอกสงกดกระทรวงสาธารณสข เปนจ านวนมากท าใหไมสามารถสงขอมลการใหบรการผปวยโรคซมเศราเขาสระบบ HDC ของกระทรวงสาธารณสข ได ท าใหผลการด าเนนงานในเขตสขภาพท 6 นอย และ ยงพบวาในเขตกรงเทพมหานคร มผปวยเขาถงบรการเพยงรอยละ รอยละ 14.34 (กทม. ไมไดน ามาวดผลการด าเนนงาน) รายละเอยดดงภาพท 2

ภาพท 2 รอยละของผปวยซมเศราเขาถงบรการสขภาพจตทไดมาตรฐาน ทมา : https://www.thaidepression.com และระบบ HDC กระทรวงสาธารณสข ขอมล ณ วนท 1 เมษายน 2564

2. การเขาถงบรการของผพยายามฆาตวตายไมกลบมาท ารายตวเองซ าในระยะเวลา 1 ป พบวา มผพยายามฆาตวตายไมกลบมาท ารายตวเองซ า จ านวน 20,368 ราย คดเปน รอยละ 98.54 จากผพยายาม ฆาตวตายทเขาถงบรการทงหมด จ านวน 20,670 ราย คดเปนรอยละ 98.54 และยงพบวา ผพยายามฆาตวตายเขาถงบรการ (เดอน ต.ค. 63 - ม.ค. 64) จ านวน 30,461 ราย คดเปนรอยละ 56.76 ดงภาพท 3 และ 4

ภาพท 3 รอยละของผพยายามฆาตวตายไมกลบมาท ารายตวเองซ า ในระยะเวลา 1 ป ทมา : แบบรายงาน รง 506 S โรงพยาบาลจตเวชขอนแกนราชนครนทร (ขอมลสะสม ตงแตเดอนตลาคม 2563 - มนาคม 2564 ขอมล ณ วนท 1 เมษายน 2564)

111.7893.37

110.89

87.4975.19

64.779.57 81.6 85.52 92.72 89.81 92.67

79.93

0102030405060708090

100110120

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ภาพรวม

รอยล

ะ

เ า

เปาหมาย ป 64 รอยละ 71

98.77 98.70 98.68 98.64 98.67 98.86 98.33 97.32 98.70 98.17 98.51 97.92 98.54

0

20

40

60

80

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 รวม

รอยล

ะ


เปาหมาย ป 64 รอยละ 90

https://www.thaidepression.com/

๓๙


ภาพท 4 : รอยละการเขาถงบรการของผพยายามฆาตวตาย ทมา : แบบรายงาน รง 506 S โรงพยาบาลจตเวชขอนแกนราชนครนทร (ขอมลสะสม ตงแตเดอนตลาคม 2563 -มนาคม 2564 ขอมล ณ วนท 1 เมษายน 2564) การขบเคลอนการด าเนนงานในพนท 1. กรมสขภาพจตมมาตรการในการปองกนและคนหา กลมเสยงตางๆ (ผมประวตการท ารานตนเอง มสมาชกในครอบครวฆาตวตาย ผปวยโรคจต ผปวยโรคซมเศรา ผเสพตดสราและยาเสพตด) โดยการประชาสมพนธใหประชาชนเขาถงการคดกรองสขภาพจตเชงรก ดวย Mental Health Check in Application และมมาตรการเฝาระวงตดตามกลมเสยงตาง ๆ เพอลดอตราการฆาตวตายในประชาชนกลมเสยง โดยมการขบเคลอนการด าเนนงานภายใตยทธศาสตรการปองกนการฆาตวตายระดบชาตป พ.ศ. 2564 - 2565 และผานกลไก 3 หมอ 2. การเฝาระวงปญหาสขภาพจต โดยการคดกรองเชงรก Active Screening (ม.ค. - เม.ย.64) พบการเขาถงการคดกรองปญหาสขภาพจต ดวย Mental Health check-In Application ซงมผตอบแบบประเมน จ านวน 923,779 ราย โดยมเขตสขภาพทมการเขาถงการคดกรองปญหาสขภาพจตมากทสด คอ เขตสขภาพท 10 รองลงมาคอ เขตสขภาพท 7, 3 และ 11 ตามล าดบ จากการคดกรองฯ พบวา กลมผตดเชอโควด-19 จ านวน 46,739 ราย มความเสยง จ านวน 9,994 ราย คดเปน รอยละ 21.38 ในกลมผทอยใน State Quarantine ทมการคดกรอง จ านวน 19,159 ราย มความเสยง จ านวน 16,264 ราย คดเปน รอยละ 16,264 ราย และกลมเปราะบางทางสงคมทมการคดกรอง จ านวน 589,660 ราย พบมความเสยงจ านวน 30,502 ราย โดยกรมสขภาพจตไดตดตามกลมเสยงแลว จ านวน 39,492 ราย โดยการปฐมพยาบาลทางใจ จ านวน 18,790 ราย ตดตอกลบใหการชวยเหลอ จ านวน 13,329 ราย สงตอพบแพทย จ านวน 542 ราย สงตอหนวยงานอน จ านวน 773 ราย และมกลมเสยงทไมสามารถตดตามได จ านวน 2,619 ราย (ขอมลสะสมตงแตวนท 1 ม.ค.- 25 เม.ย.64) 3. การบรณาการการด าเนนงานสขภาพจตกบเครอขายระดบจงหวด และอ าเภอรวมกบคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอ าเภอ (พชอ.) แตละเขตสขภาพ ในการเฝาระวงเชงรกในครอบครว/ชมชน/องคกร โดยเนนกลมเปราะบางทางเศรษฐกจและจตเวช โดยทกเขตสขภาพ มแผนการจดการระบบการดแลผทมปญหาสขภาพจต/การรกษาทางโรคจตเวช รวมทงสงตอตามระบบ Service Plan และพฒนารปแบบการด าเนนงาน การปองกนการฆาตวตาย ส าหรบกลมเปราะบางทมปญหาพฤตกรรมการฆาตวตายในพนทกลมเปาหมาย 25 จงหวด 4. การเสรมสรางวคซนใจของกรมสขภาพจต เพอเพมภมคมกนทางใจใหกบประชาชน สามารถรบมอกบสถานการณวกฤตได และลดอตราการฆาตวตายดวยกระบวณการวคซนใจทงรายบคคล ครอบครว และในชมชนเพอใหเกดกลไกการดแลสขภาพจตซงกนและกนของคนในชมชน รวมถงผทมปญหาสขภาพจต

76.0568.08 69.12

61.1378.46

69.0550.60 51.63 56.87

44.3655.11 51.36

13.15

56.76

0

20

40

60

80

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 กทม ภาพรวม

รอยล

ะ

เ า

เปาหมายป 64 รอยละ 60

๔๐


ไดรบการดแลและสงตออยางเหมาะสมดวยวคซนใจ 4 เขม ประกอบดวย เขมท 1 ความรสกปลอดภย (Safety) เขมท 2 ไมตนตระหนก (Calm) เขมท 3 ความหวง (Hope) และเขมท 4 ความเขาใจ (Care) ซงผลการด าเนนงาน พบวา ต าบลทเขาถงองคความรเรองวคซนใจ โดยการสอสารผานชองทางออนไลน และชแจงใหกบผรบผดชอบในระดบจงหวด รวมถงสงสอความรไปยงพนท จ านวน 2,994 แหง และต าบลทมการน าองคความรเรองวคซนใจไปใชในการจดท าแผนชมชน รวมถงประเมนภมคมกนทางใจของชมชน และน า Mental health Check In เขาคดกรองคนในชมชน จ านวน 2,164 แหง และยงพบวาต าบลทมการด าเนนการวคซนใจอยางเขมขน จ านวน 258 แหง ทงนยงด าเนนงานวคซนใจในมหาวทยาลย จ านวน 15 แหง และในสถานประกอบการ จ านวน 854 แหง และการด าเนนงานทส าคญ คอ การรณรงคกจกรรม “วคซนใจฉดไดเลยไมตองรอ” ภายใตความรวมมอระหวางกระทรวงสาธารณสขและกระทรวงมหาดไทย ซงจะด าเนนการขบเคลอนวคซนใจใหครอบคลมทกต าบลของประเทศ เพอใหประชาชนไดรบการสงเสรมสขภาพจตและมความเขมแขงทางใจกาวผานสถานการณการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) นไปได ปญหาและอปสรรค 1. การบนทกขอมลการฆาตวตายส าเรจ ในระบบฐานขอมลการฆาตวตายระดบชาต ยงไมเปนปจจบน ท าใหมผลตอการวเคราะหขอมลสถานการณความรนแรงปญหาการฆาตวตายในพนท 2. การรบรสญญาณเตอนของญาตหรอผใกลชด ครอบครว หรอคนรอบขางคอนขางนอย 3. การเขาถงระบบบรการสาธารณสขของกลมเสยงในพนทไมครอบคลม และการรบรสญญาณเตอน ของญาตหรอผใกลชด ครอบครว หรอคนรอบขางคอนขางนอย ๕. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) การพฒนาระบบการดแลและแกไขปญหาสขภาพจตและจตเวช “R8 Mental Health (Surveillance and Information System) ของเขตสขภาพท 8 5. ขอเสนอแนะขอผนเทศ ส าหรบพนท ๑. บรณาการรวมกบพนทเพอสราง อสม.สขภาพจต ในการด าเนนการเชงรกคดกรองปญหาสขภาพจต (Active Screening) ตามหลก 3 ส. (สอดสองมองหา ใสใจรบฟง สงตอเชอมโยง การใหขอมลและชวยเขาถงบรการ) ใน App อสม. Online และ Application Mental Health Check In 2. เพมศกยภาพของระบบการดแลผปวยจตเวชและการสงตอใน รพ.สต. รพช. และ รพท. 3. พฒนาศกยภาพบคลากร สงเสรมใหเจาหนาทสาธารณสข การเสรมสรางพลงใจ (Resilience) ในกลมเสยงตอการฆาตวตายและกลมเปราะบางทางสงคม ใหมความรความเขาใจปญหาสขภาพจตและเขาถงบรการสขภาพจต 4. สราง Mental Health literacy เรองการปองกนการฆาตวตาย สญญาณเตอนการฆาตวตายของ Care Giver เพอดแลกลมเสยงในพนท ส าหรบสวนกลาง ๑. สงเสรมนโยบายการปองกนการฆาตวตาย ผานการขบเคลอนยทธศาสตรการปองกนการฆาตวตายใหเกดการมสวนรวมของทกภาคสวนทงในและนอกระบบบรการสาธารณสข เนนบรการเชงรก เพมการประเมน เฝาระวง คนหา คดกรอง และตดตามในประชาชนทเปนกลมเสยงฆาตวตาย 2. พฒนาระบบฐานขอมลใน HDC ใหพนทสามารถขอมลไปใช ในการก ากบ ตดตาม วางแผนและตดสนใจในเชงนโยบายได 3. ขบเคลอนและสอสาร พ.ร.บ. สขภาพจตในระดบพนทและหนวยงานอนๆ ทเกยวของ ใหทราบถงบทบาทหนาทตนเอง

๔๑ ๑. ประเดนตรวจราชการ : กลมสตรและเดกปฐมวย ๒. หวขอ : อตราสวนการตายมารดาไทยตอการเกดมชพแสนคน ๓. หนวยงานทรบผดชอบ หนวยงานผรบผดชอบหลก กรมอนามย ๔. วเคราะหสถานการณ

จากระบบเฝาระวงภาวะสขภาพของสตรและเดกปฐมวย กรมอนามย ตงแตเดอนตลาคม 2563 -

มนาคม 2564 พบหญงตงครรภฝากครรภครงแรกกอนหรอเทากบ 12 สปดาหรอยละ 83.97 หญงตงครรภฝากครรภครบ 5 ครงตามเกณฑรอยละ 77.10 และหญงหลงคลอดไดรบการดแลครบ 3 ครง ตามเกณฑรอยละ 70.58 และหญงตงครรภมภาวะโลหตจางรอยละ 13.94

ทมา : ระบบเฝาระวงการตายมารดา (MDSR System) ส านกสงเสรมสขภาพ

0

20

40

60

80

100

เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 รวมเขต

รอยละบรการคณภาพทหญงตงครรภและหลงคลอดพงไดรบ

ฝากครรภกอน 12 สปดาห ฝากครรภ 5 ครงตามเกณฑ เยยมหลงคลอด 3 ครงตามเกณฑ


๔๒ จากขอมลระบบเฝาระวงการตายมารดา (MDSR System) กรมอนามย พบวาอตราสวนการตายมารดามแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง ท าใหผลการด าเนนงานยงไมบรรลตามคาเปาหมายของประเทศทก าหนดใหอตราสวนการตายมารดาไมเกน 17 ตอการเกดมชพแสนราย และผลการด าเนนงานรอบ 6 เดอนแรก (ต.ค. 63 - ม.ค. 64) ในปงบประมาณ 2564 จากระบบเฝาระวงมารดาตาย (MDSR system) พบวาอตราสวนการตายมารดาไทยเทากบ 25.66 ตอการเกดมชพแสนราย ซงมแนวโนมเพมขนเมอเทยบกบปทผานมา จากขอมลขางตนแสดงใหเหนวาผลการด าเนนงานเพอลดการตายมารดาไทยใน 2564 ยงไมเปนไปตามเปาหมายทก าหนดเมอพจารณาผลการด าเนนงานแบบรายเขตสขภาพพบวามเพยง 4 เขตสขภาพเทานน ทมผลการด าเนนงานเปนไปตามเปาหมายทก าหนดคออตราสวนการตายมารดาไมเกน 17 ตอการเกดมชพ 100,000 คน ไดแกเขตสขภาพท 1 (10.25), 2 (8.47), 5 (5.12), และ 8 (16.00) เขตสขภาพทมอตราสวนการตายมารดาสงสด 3 อนดบแรกไดแกเขตสขภาพท 7 (51.93), 3 (48.28), และ 12 (41.82) ตามล าดบ (ขอมลเดอน (ต.ค. 63 - ม.ค.64) และเมอเปรยบเทยบผลการด าเนนงานในชวงเวลาเดยวกบปทผานมาพบวาเขตสขภาพทมอตราสวนการตายมารดาเพมขนไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 5, 8 และ 9

ทมา : ระบบเฝาระวงการตายมารดา (MDSR System) ;ส านกสงเสรมสขภาพ จากการตายมารดาทงสน 59 รายในชวง 6 เดอนแรกของปงบประมาณ 2564 อตราสวนการตายมารดาเทากบ 25.66 ตอการเกดมชพแสนราย จากการวเคราะหปจจยทสมพนธกบการตายมารดาพบวารอยละ 53 ของมารดาตายจากสาเหตทางตรง รอยละ 30 ของมารดาตายมาจากสาเหตทางออม และรอยละ 17 ของมารดาตายไมสามารถระบสาเหตได แสดงใหเหนวาสาเหตการตายหลกมาจากสาเหตทางตรงทเกยวของกบ สตกรรม หากพจารณาเฉพาะการตายทมสาเหตทางตรงจะพบวาอตราสวนการตายมารดาจากสาเหตตกเลอดลดลงรอยละ 18.75 เมอเทยบกบปทผานมา แตอยางไรกตามการลดลงของอตราการตายมารดาจากการตกเลอดกยงไมบรรลเปาหมายทตงไวตามมาตรการ “ไมมมารดาเสยชวตจากสาเหตตกเลอดหรอลดลงรอยละ 30 เมอเทยบกบปทผานมา” นอกจากนยงพบวาอตราสวนการตายมารดาจากความดนโลหตสงยงพบมากขนถงรอยละ 39.28 เมอเทยบกบปทผานมา และจากการทบทวนและวเคราะหสาเหตการตายรายบคคลพบวาสาเหตหลกของการตายมารดามาจากความดนโลหตสง ซงสาเหตของความดนโลหตสง ขณะตงครรภยงไมทราบแนชด แตสนนษฐานวาอาจเกดจากการพฒนาของรกทผดปกต ซงสาเหตการตายนยงสมพนธกบชวงเวลาการเสยชวตของมารดากลาวคอ รอยละ 56.25 ของการเสยชวตเกดทระยะหลงคลอด นอกจากนยงพบวาการตายจากการตกเลอดหลงคลอดเกดจากจากมดลกไมหดรดตว ภาวะรกเกาะตด อนมสาเหตมาจากการผาตดคลอดซ าจากทเคยผาตดคลอดในการตงครรภกอน ซงปจจบนอตราการการผาทองคลอดมแนวโนมพบไดมากขนถงรอยละ 38.81 ซงสมพนธกบการตายมารดาในสวนของวธการคลอดโดยพบวารอย 61.54 ของการตายมารดาเกดจากการผาตดคลอด นอกจากนยงพบอตราตายทารกแรกเกดระยะตนเทากบ 4.02 ตอพนการเกดมชพอตราทารกเกดไรชพเทากบ 4.08 ตอพนการเกดมชพ ภาวะขาดอากาศในทารกแรกเกดรอยละ 1.61 และทารกแรกเกดน าหนกนอยกวา 2,500 กรม รอยละ 9.48

๔๓ จากการก าหนดมาตรการมงเนนและขบเคลอนมาตรการส าคญในระดบประเทศสการด าเนนงาน ในระดบพนท พบปญหาและอปสรรคในภาพรวม ดงน

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการ

ด าเนนงาน 1. ขาดการคนหา คดกรองความเสยงตอการตงครรภเชงรก ทเขมแขงและขาดการวางแผนและเตรยมความพรอมในการคลอด

1. พฒนาระบบคนหา คดกรองความเสยงหญงตงครรภเชงรกโดยใชโปรแกรม ทมอยในพนทหรอ โปรแกรม Save mom 2. การจดการหญงตงครรภเสยงรายบคคล เฝาระวงความเสยงรายบคคล ก าหนดมาตรการใหครอบครวและชมชนมสวนรวมในการเฝาระวงความเสยงหญงตงครรภ 3. วางแผนจดการความเสยงหญงตงครรภ วางแผนการคลอดรายบคคลเพอปองกนการตกเลอด ชก ชอค ความดนโลหตสง สาเหตทางสตกรรมทปองกนไดและปองกนการตายจากโรคอายรรรม

เรงด าเนนงานคนหา คดกรองความเสยงตอการตงครรภ เชงรกผานโปรแกรม Save mom หรอโปรแกรมอนๆ ทพนทม เชน ขอนแกนคนหา คดกรองความเสยงหญงตงครรภผาน Program ANC Hight risk/ จงหวดพจตร Program All Natal Care/ App PPKONE จนทบร เปนตน

2. การตายทระยะหลงคลอดสง อนเนองมาจากขาดระบบก ากบตดตามเยยมหลงคลอดแบบรายบคคลทมคณภาพ

1. พฒนาระบบก ากบ ตดตามดแลหลงคลอด วางแผนและเตรยมความพรอมดแลหลงคลอดเปนรายบคคล เนนดแลตกเลอดหลงคลอด ความดนโลหตสงและความรนแรงทางโรคอายรกรรมทอาจทวความรนแรงขนของหญงหลงคลอด รวมทงภาวะซมเศราหลงคลอด 2. พฒนาระบบสงขอมลของผใชบรการแบบเชอมตอและบคคลากร/หนวยบรการสามารถดขอมลผใชบรการไดอยางตอเนอง (pink book online) 3. การด าเนนงานตามมาตรฐานงานอนามยแมและเดกและเครอขายบรการสขภาพระดบจงหวด เพอใหระบบบรการพนฐานทเปนมาตรฐานเดยวกน การดแลแบบไรรอยตอ (seamless service)

1. เรงด าเนนงานตามมาตรฐานงานอนามยแมและเดกและเครอขายบรการสขภาพระดบจงหวดเพอใหระบบบรการพนฐานทเปนมาตรฐานเดยวกน เพอการดแลแบบไรรอยตอ (seamless service) 2. น ารองใชงาน pink book online เพอการดแลและสงตอขอมลแบบไรรอยตอ

3. การทบทวนและวเคราะหสาเหตการตายมารดาตามกระบวนการของระบบ MDS system

1. เฝาระวงการตายมารดาเชงรกผานระบบเฝาระวง ทบทวนและวเคราะหสาเหตการตายมารดา (Maternal Death Surveillance and Response : MDSR System) โดยมศนยอนามยเขตท าหนาทเปนแกนน าใน

76 จงหวดมการด าเนนงานตามระบบเฝาระวง ทบทวนและวเคราะหสาเหตการตายมารดา (Maternal Death Surveillance and Response : MDSR System)

๔๔


การทบทวนและวเคราะหสาเหตการตายมารดาทกราย 2. ก ากบตดตามผลการด าเนนงานตามมาตรการทไดจากการทบทวนและวเคราะหสาเหตการตายมารดา

4. อตราการผาคลอดยงคงสงขน/การผาตดคลอดโดยไมจ าเปน

นโยบายลดการผาคลอดโดยไมจ าเปน ก าหนดแนวปฏบตเพอลดการผาตดคลอดโดยไมจ าเปนโดยความรวมมอระหวางกรมอนามย กรมการแพทยและราชวทยาลยสตนรแพทยแหงประเทศไทย

อตราสวนการตายมารดาจากโรคอายรกรรมมแนวโนมเพมสงขน

1. สงเสรมการจดบรการคณภาพดานงานอนามยแมและเดก ผานกลไกการ บรณาการคณะกรรมการอนามยแมและเดก (MCH Board) และระบบบรการสขภาพ (Service Plan) ทกระดบโดย -ปรบโครงสรางคณะกรรมการและบทบาทการท างานเพอใหเกดการบรณาการเชอมตอระบบบรการสขภาพตงแตการสงเสรม ปองกน ควบคมโรค รกษาและฟนฟทชดเจนและเปนรปธรรม -ควบคม ก ากบ ตดตามการจดบรการใหเปนไปตามมาตรฐานงานอนามยแมและเดก -สนบสนนและสงเสรมใหบคลากรดานสตกรรมด าเนนการตาม CPG กลางของจงหวด 2. ประสานความรวมมอในการการดแลหญงตงครรภรวมกนระหวางอายรแพทยและสตแพทย -High risk/ very high risk เนนคดกรองหญงตงครรภทมภาวะแทรกซอน NCD รวมถงโรคทางอายรกรรมอนๆ และมระบบจดการความเสยงนน -เนนการดแลรวมสหสาขาในหญงตงครรภทมโรครวมรนแรง -การใหค าปรกษาแกหญงตงครรภและครอบครวในกรณปวยอายรกรรมรนแรง

-ในหลายพนทมระบบสงตอเพอการใหค าปรกษาแกหญงตงครรภและครอบครวในกรณปวยอายรกรรมรนแรงทสามารถตงครรภไดและทไมแนะน าใหตงครรภ -มการวางแผนการดแลหญงตงครรภปวยอายรกรรมแบบรายบคคลและอยในการดแลของอายรแพทยและสตแพทยอยางใกลชด รวมถงมระบบการก ากบตดตาม และสงตอผรบบรการ

๔๕


ทสามารถตงครรภไดและทไมแนะน าใหตงครรภ หากสามารถตงครรภไดตองอยในการดแลของอายรแพทยและสตแพทยอยางใกลชด รวมถงมระบบการก ากบ ตดตามและสงตอผรบบรการ

5. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) เขตสขภาพท 1 จงหวดเชยงใหม จดท าแนวทางการดแลและสงตอหญงตงครรภ หญงคลอด หญงหลงคลอดและทารก

หลงคลอด ทมความเสยงหรอตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) จงหวดเชยงใหม จงหวดแมฮองสอน การพฒนาเครอขายและกลไกบรหารจดการอนามยแมและเดก ไดแก การพฒนา

ศกยภาพบคลากรเพอการดแล และสงตอโดยทม Sky doctor จงหวดในพนทเขาถงยาก การพฒนาหองคลอดคณภาพใน รพ.สต. พนทหางไกล

จงหวดเชยงราย การจดท าแนวทาง ปองกนมารดาตายจากภาวะแทรกซอนทางอายรกรรม เขตสขภาพท 3 จงหวดนครสวรรค อสม. บดด เปนการบรณาการระหวางเจาหนาทสาธารณสขและประชาชนในการ

ดแลสขภาพตนเอง จงหวดพจตร Program All Natal Care : เปนโปรแกรมทใชบนทกขอมลหญงตงครรภตงแตระยะ

ตงครรภไปจนถงหลงคลอดและการตดตามเยยมบานซงสามารถน าขอมลมาวเคราะหในประเดนตางๆ ได (Big Data)

จงหวดชยนาท Project Manager MCH. : หนาทใหค าปรกษาดานแมและเดกโดยผานการอบรมทโรงพยาบาลชยนาทซงมครบทก รพช.

จงหวดอทยธาน Seamless refer ระบบสงตอทไรรอยตอ การน า Robson ten group classification (10 กลม) มาใชเพอวเคราะหงานซงจะชวยลดการผาตดคลอดทไมจ าเปนลงไปได

จงหวดก าแพงเพชร ระบบขอมลทครอบคลมของงานแมและเดก เขตสขภาพท ๖ จงหวดสมทรปราการ การพฒนาเครอขายแมและเดกอยางไรรอยตอ (Provincial Network Certification:

PNC) จงหวดชลบร ระบบ MOPH CONNECT FC CHONBURI (Application line) จงหวดระยอง 1 CUP 1 Product จงหวดจนทบร App PPKONE จนทบร และคลงความรผาน QR Code ส าหรบบคลากรสาธารณสข

อสม. และ ครอบครวจงหวดจนทบร จงหวดปราจนบร อสม. ออนไลนใชในการเยยมหลงคลอด จงหวดสระแกว พยาบาลเจาของไข รพร. สระแกว และศนยอนามยท 6 โปรแกรมโรงเรยนพอแม

ออนไลน (ANC Hpc online) เขตสขภาพท ๗ จงหวดกาฬสนธ รปแบบ “ชมชมเขมแขงหนองแข” ใชรปแบบพาแลงสญจรในขบเคลอนการปองกน

และแกไขการตงครรภในวยรน และ “คลนกฟาใส” เพอดแลหญงตงครรภใชสารเสพตด

๔๖

จงหวดรอยเอด การใชระบบการคดกรองภาวะเสยงหญงวยเจรญพนธและหญงตงครรภโดยการใช “โปรแกรม Save mom”

จงหวดมหาสารคาม “โปรแกรม Nemo care” จงหวดขอนแกน “โปรแกรม ANC High risk” การเฝาระวงคดกรองภาวะเสยงในหญงตงครรภทม

ภาวะเสยง จงหวดรอยเอด เชงรกสงยาไอโอดน ธาตเหลก และกรดโฟลก กบหญงตงครรภ ทางไปรษณย และ

แจกชดของขวญ “งานหมน งานแตง” แจกหญงเตรยมพรอมกอนตงครรภ หญงตงครรภ และหญงหลงคลอด (นารอง อ าเภอปทมรตน และอ าเภอเกษตรวสย)

จงหวดขอนแกน ศนยอนามยท 7 ขอนแกน โปรแกรมรายงานการปองกนและคดกรองกลมอาการดาวน เพอโรงพยาบาลบนทกขอมลอกทงใหจงหวดและเขตสามารถเขาดขอมลได

เขตสขภาพท ๘ -Udon Model 2021 ในการคดกรองและแนวทางการดแลตามความเสยง -Rapid Response for OB Emergency Udon 2020 (ROBOR 2020 : PPH, PIH, shoulder

dystocia ,Fetal distress) -Udon Model 7 Steps ระบบการดแลเฝาระวงในชมชน เขตสขภาพท ๙

จงหวดสรนทร คลนค pre-conceptual ท รพ. บรรมย รพ. มหาราชนครราชสมา รพ.ชยภมและรพ. สรนทร เพอปองกนการตงครรภในหญงวยเจรญพนธและหญงตงครรภทมโรครวมทางอายรกรรม

-ระบบบรการแบบหองคลอดเดยวกน (One province one labor room) -การปองกนการตายมารดาจากสาเหต PPH (ใชถงตวงเลอดและ Ballon tamponade) ทกจงหวด

จงหวดชยภม โครงการมหศจรรย 1000 วน พลส มงส หลานปแล สขภาพด มปญญา ทกอ าเภอ เขตสขภาพท ๑๐ จงหวดศรสะเกษ รพ. โพธศรสวรรณ จดท า Mapping หญงตงครรภในการสงตอและระบบบรการ

การแพทยฉกเฉน Fast Track สตแบบไรรอยตอ จงหวดมกดาหาร มแบบประเมนครรภเสยงสง เพอประเมนความเสยงของหญงตงครรภทตองพบ

ผเชยวชาญและทกสถานบรการสาธารณสขมการดแลหญงตงครรภรายบคคล (Individual Care Plan) เขตสขภาพท ๑๑ จงหวดระนอง ไมมมารดาตายตงแตปงบประมาณ 2559 จนถงปจจบน โดยจงหวดจดระบบบรการ

ดานแมและเดกเปนไปในทศทางเดยวกนทงจงหวด รวมทงมกลไกการสรางความรอบรดานสขภาพแกหญงตงครรภและครอบครว ศนยอนามยท 11 ไดถอดบทเรยนกระบวนการด าเนนงาน มรายละเอยดตามทอย : https://www.youtube.com/watch?v=y20MvNjIDak&t=43s จงหวดนครศรธรรมราช มการพฒนาดาน Delay in receiving care สงผลใหสามารถลดมารดาตายไดอยางตอเนอง โดยป 2562 ไมมมารดาตาย และในปจจบนยงไมมมารดาตายทเกดขนจากระบบ service ของ รพ. ศนยอนามยท 11 ไดถอดบทเรยนกระบวนการด าเนนงาน มรายละเอยดตามทอย : https://www.youtube.com/watch?v=6PtJVC-bM2M. 6. ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท เขตสขภาพท ๑

https://www.youtube.com/watch?v=y20MvNjIDak&t=43s

https://www.youtube.com/watch?v=6PtJVC-bM2M

๔๗ -น ามาตรการ No Home Birth/ Safety Home Birth ของจงหวดแมฮองสอนมาขยายผลในพนทสงทมบรบทใกลเคยงกน เพอลดการตายมมารดาและสามารถดแลหญงตงครรภไดอยางมประสทธภาพ -การด าเนนงานมาตรฐานอนามยแมและเดก และเครอขายบรการระดบจงหวด ทเปนระบบมาตรฐานเดยวกน การดแลแบบไรรอยตอ (Seamless service) ควรมการบรณาการระหวางจงหวดทเปนพนทรอยตอ เชน แมฮองสอนและเชยงใหม เปนตน เขตสขภาพท ๒ -ก าหนดนโยบายมงเนนพฒนาระบบบรการเชอมโยงบรการแบบไรรอยตอทงในสถานบรการ เครอขายทเกยวของ ครอบครวและชมชนแบบมสวนรวม -ทบทวนแนวทางเฝาระวงมารดากลมเสยง เนนการจดการระดบครอบครวและชมชนมสวนรวม -ทกจงหวดควรซอมแผนการจดการแมตดเชอโควด 19 เขตสขภาพท 3 -ตดตามการแกไขปญหาการตงครรภในวยรน การปองกนการคลอดกอนก าหนด ภาวะซดในหญงตงครรภและการปองกนการขาดออกซเจนในทารกแรกเกด -มาตรฐานงานฝากครรภคณภาพควรการบรณาการกบทมสหสาขาวชาชพเชนอายรแพทยในการดแลหญงตงครรภเสยง/วกฤต เขตสขภาพท ๔ -เพม Early ANC ดวย QR Code ลงทะเบยนฝากทองออนไลน กระจายครอบคลมในพนท -(ศอ. 4 สบ.) ออกแบบแนวทางการเยยมบานกลมเสยง 4MD กอนและหลงคลอด และสงมอบแนวทางใหกบผเยยมบานทกระดบ เฉพาะโรคเฉพาะราย เขตสขภาพท 5 -จงหวดขบเคลอนการด าเนนงานอนามยแมและเดก โดย MCH Board รวมกบ Service Plan (สต, NB) อยางเขมแขงและตอเนอง พฒนาระบบการดแลและใหการปรกษา One Province One Labor Room ตามนโยบายเขตสขภาพ -ก ากบตดตามใหโรงพยาบาลทกแหงพฒนาคณภาพบรการตามมาตรฐานงานอนามยแมและเดก มการประเมนมาตรฐาน พรอมทงซอมแผนรบภาวะฉกเฉนดานสตกรรมตามก าหนดเวลา -พฒนาฐานขอมล จดเกบและรวบรวมขอมลทเปนประเดนปญหาของจงหวด เชน ภาวะซดในหญงตงครรภ Birth Asphyxia Low Birth Weight เปนตน เพอน ามาวเคราะหหาสาเหต เพอวางแผนแกไขปญหาไดถกตอง -ปญหา Stillbirth และ Early Neonatal Death คอนขางสง -ทบทวนกระบวนการตดตามการเฝาคลอด เพอ detect intrauterine fetal distress และทบทวนกระบวนการการวางแผนการรกษา ควรด าเนนการ aggressive management -ทบทวน/วเคราะหสาเหตของ stillbirth เชน การจดการผปวยกลมเสยงมารดาทมโรคประจ าตวทางอายรกรรม การเขาถงบรการการฝากครรภ การจดการ early warning sign ของ fetus ทมแนวโนมจะมปญหา เปนตน เพอการวางแผนแกไขปญหาใหตรงประเดน -ทบทวนการดแลทารกแรกเกด ในประเดนระบบการจดการ neonatal resuscitations การจดการ crowding NICU และการจดการการสงตอ

เขตสขภาพท 6 ลดสาเหตการตายมารดาจาก PPH และ PIH -ขบเคลอนโดยคณะกรรมการพฒนาระบบบรการสขภาพสาขาสตกรรม-นรเวชกรรม (Service Plan)

๔๘

-การใหยาทนทหลงคลอด (Syntocinon) -การใชถงรองเลอด ประเมนการตกเลอดmทกราย -กรณมการตกเลอดแลว ใชวธ Condom balloon tamponade -Refer PPH Push ใหเลอดทมทงหมดมา รพ. รบ refer จองเลอดไวรอ -ในราย Ectopic pregnancy รพ. ทมสตแพทยควร set OR ไมตองรอ refer สวน Placenta previa

ให refer -ยกระดบคณภาพการทบทวนวเคราะหสาเหตมารดาตายเขตสขภาพท 6 เฝาระวงและทบทวนวเคราะห

สาเหตการตายมารดา (Maternal Death Surveillance and Response) -สรางการมสวนรวมเครอขาย และขยายผลการพฒนาคณภาพมาตรฐานอนามยแมและเดกในสถาน

บรการภาคเอกชน สราง HL ในกลมหญงวยเจรญพนธ เชน -กอนตงครรภ : เมอมเพศสมพนธมโอกาสตงครรภได ควรเชค โดยนบวนของรอบเดอน -ระยะตงครรภ : เพมชองทางประชาสมพนธ การเขาถงเพอท าความเขาใจ การฝากครรภเรว เพม

องคความรทถกตองใหผรบรการผานโปรแกรมโรงเรยนพอแมออนไลน (ANCHPC online) เขตสขภาพท ๗ -สรางชองทางดวน (Fast Track) ใหวยรนตงครรภไมพรอม ใหเขาถงการใหคาปรกษาทางเลอกเพอ

บรการอนามยเจรญพนธ (YFHS)ใหครอบคลมทกสถานบรการ เพอลดการตายมารดาจากการท าแทงและการตกเลอดจากการท าแทง

-พฒนาศกยภาพบคลากร (พยาบาล) หลกสตรเฉพาะทางสาขาผดงครรภทมภาวะเสยงสง ครอบคลมทกโรงพยาบาล

-พฒนาระบบการเชอมโยงขอมล การคดกรองความเสยง และระบบการจดการดแลสาหรบหญงตงครรภและหญงตงครรภทมภาวะเสยงผานระบบ HDC เพอลดภาระการคยระบบขอมลในหลายโปรแกรมของพนท

เขตสขภาพท ๘ -องคกรปกครองสวนทองถน/ชมชน/ครอบครว/ญาต เนนการคดกรองหญงวยเจรญพนธกลมเสยง

ในชมชมเพอการวางแผนครอบครว ตดตามเยยมบาน เสรมสราง HL ในชมชน สงตอขอมลให รพช./รพ.สต./สสอ./รพช./รพ.สต./สสอ. เนนเสรมสราง HL หญงวยเจรญพนธ หญงตงครรภ หญงหลงคลอด

-คดกรอง เฝาระวง ตดตามเยยมกลมทมภาวะเสยง ปฏบตตาม CPG อยางเครงครดและควรมการเกบขอมลวเคราะหความเสยงทพบ เชน สาเหตการคลอดกอนก าหนด สงตอขอมลใหระดบ สสจ.

-พฒนาระบบคดกรอง/ดแล ANC high Risk อยางตอเนอง พฒนาศกยภาพบคลากร ก ากบตดตามการด าเนนงานตามมาตรฐานงานอนามยแมและเดก

-พฒนาระบบการเกบ วเคราะหและสงตอขอมลหญงตงครรภทมความเสยงระหวางสถานบรการแตละระดบ และการดแลแบบสหสาขาวชาชพ

เขตสขภาพท 9 -วเคราะหสาเหต และวางแนวทางการแกปญหา Indirect Cause ทกจงหวด -แนวทางการเฝาระวง Sepsis -พฒนาระบบการดแลรวมกนระหวางสหสาขาวชาชพ รวมถงการสงตอปรกษาผเชยวชาญ -จดท า guideline คมอการด าเนนงาน และขยายคลนก Pre Conceptual clinic ในโรงพยาบาล Node

สตกรรมทกแหง

๔๙

เขตสขภาพท 10 -พฒนาเกณฑคดกรองครรภเสยง และมาตรการการปองกนมารดาเสยชวตใหเปนปจจบน -สถานบรการทกแหงจดทาแผนซอมสถานการณระบบสงตอ ระบบ Fast Track เมอพบภาวะวกฤต

และเหตฉกเฉน กรณ PPH PIH และกรณครรภเสยงอนๆ อยางตอเนอง -case previous C/S ทฝากครรภในคลนกตองลงทะเบยนในระบบของโรงพยาบาลทกราย เขตสขภาพท 11 -ทบทวนสาเหตการตายของมารดาในสาเหตทพบบอย และพฒนาศกยภาพของบคลากรอยางสม าเสมอ -จดระบบสงตอทรวดเรวและมประสทธภาพ ประสานการบรการรวมกบการแพทยฉกเฉนทใหบรการ

ในระดบพนท อบรมการชวยฟนคนชพตงแตระบบแรกรบจนกระทงกอนสงผปวยออกจากสถานพยาบาล -การขบเคลอนการประชม MCH Board ระดบเขต จ าเปนตองมประชมรวมกนทงทมสตแพทยและ

กมารแพทย เพอชวยกนก าหนดแนวทางการแกไขอตราตายของมารดาและทารกใหเปนไปในทศทางเดยวกน และมการก าหนดชวงเวลาทชดเจน เชนทกไตรมาส เปนตน

-ภาวะโลหตจางของมารดาสงกวาคาเปาหมาย ควรเรงสรางความรอบรดานสขภาพแกหญงตงครรภ ผานการด าเนนงานโรงเรยนพอแม ในคลนกฝากครรภคณภาพทมอยในทกสถานบรการอายด าเนนการควบคกบเกณฑมาตรฐานคณภาพ รพ.สต.ตดดาว

เขตสขภาพท 12 -การรายงานมารดาตายพรอมสงแบบรายงานเบองตนใน 24 ชวโมง และทบทวนวเคราะหสาเหต

การตายแบบ RCAA ภายใน 7 วนและสรปผลการวเคราะหระดบจงหวดใน 30 วน โดยพนท รพช. มสวนรวมรบทราบปญหาและก าหนดออกแนวทางปฏบต (Recommendation) เพอแกไขปญหา โอกาสพฒนาและ ลดมารดาตาย ทส าคญ จงหวดตองมทมในการตดตามแผนแกไขและแนวทางปฏบตทปรบใหมเพอปองกนเกดเหตซ า

-กระตน Health Literacy ใหประชาชนใช Application ความร 9 ยางเพอสรางลก ใหความรสขภาพการในดแลสขภาพแมตงครรภ ส าหรบสวนกลาง

-ก าหนดแนวปฏบตเพอลดการผาตดคลอดโดยไมจ าเปน โดยความรวมมอระหวางกรมอนามย กรมการแพทยและราชวทยาลยสตนรแพทยแหงประเทศไทย

-สนบสนน/คนขอมลเฝาระวงใหพนท ทงขอมลระดบประเทศ ระดบจงหวด เพอเปนแนวทางในการวางแผนการท างานของจงหวด

-ปรบปรง template ตวชวดหสอดคลองกบการลงขอมล ไมควรปรบหรอเปลยนแปลง template บอยๆ ขอมลทใหพนทลงขอมลหนางาน มปรมาณมากและไมเออตอการท างาน เชน การฝากครรภ 5 ครงคณภาพ รอยละของหญงตงครรภไดรบยาเมดเสรมไอโอดน ใหสอดคลองกบการลงขอมล เนองจากเปน template ทไมสามารถท าใหไดตามเปาหมาย

-ปญหาการฝากครรภตางสถานท หนวยบรการไมสามารถบนทกขอมลยอนหลงได หญงตงครรภกนยาตอเนองแตไมสามารถบนทกขอมลไดเนองจากไดรบยาเดมท าใหขอมลต ากวาความเปนจรง

-การจดสรร สนบสนน ชดความร/แนวปฏบตตางๆ เรองมาตรฐานการด าเนนงานอนามยแมและเดกในสถานการณการระบาดของโควด-19 ส าหรบบคลากรสาธารณสขและกลมปาหมายไมเพยงพอตอความตองการของพนท

๕๐

1. ประเดนตรวจราชการ : สขภาพกลมวย สขภาพจต 2. หวขอ : เดกอาย 0 - 5 ป ทงหมดตามชวงอายทก าหนด มพฒนาการสมวย 3. หนวยงานทรบผดชอบ (กรม/กอง/ศนยวชาการ) หนวยงานผรบผดชอบหลก กรมอนามย หนวยงานผรบผดชอบรวม กรมสขภาพจต กรมการแพทย กรมสนบสนนบรการสขภาพ 4. วเคราะหสถานการณ

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา

ความกาวหนา/ ผลการด าเนนงาน

ปญหาดานบคลากร (เขตสขภาพท 4, 11) -ทกษะการตรวจคดกรองยงไมถกตอง เนองจากเจาหนาทๆ มารบงานใหมยงไมเคยผานการอบรมการใชเครองมอ DSPM และการลงบนทกขอมล -เจาหนาทๆ ท าการตรวจคดกรองพฒนาการ สวนมากเปนพยาบาลวชาชพตองปฏบตงาน หนาทอนทเรงดวน เชน ฉดวคซน จงท าใหไมสามารถตรวจคดกรองพฒนาการเดกไดทน ปญหาดานระบบบรการ (เขตสขภาพท 1, 4) -การเขาถงผรบบรการท าไดยาก เนองจากบรบทพนทเปนชมชนเมอง เชน จงหวดนนทบร และจงหวดปทมธาน และการเขาถงกลมเปาหมายชวงอาย 42 และ 60 เดอน ซงกลมเปาหมาย จะไปอยในโรงเรยน ไมไดมารบบรการคลนกสขภาพเดกด -ผรบบรการไปใชบรการคลนกเอกชน (ขนทะเบยนกบ สปสช.) ไดแก จงหวดนนทบร และปทมธาน ซงท าใหการตดตามเดกในคลนกดงกลาว ทางส านกงานสาธารณสขจงหวดหรอหนวยงานสงกดกระทรวงสาธารณสข ไมสามารถควบคมหรอก ากบตดตามได ปญหาดานการบรณาการงาน 4 กระทรวง -การบรณาการการด าเนนงาน 4 กระทรวง ในระดบพนท ยงมไมมากนก

-ยกระดบพฒนาศกยภาพบคลากร -พฒนาคลนกกระตนพฒนาการเดกปฐมวย

-พฒนาบคลากร คร/ครพเลยง/อสม. ดวย หลกสตร DSPME-learning เพอชวยประเมนพฒนาการเดก ดวย DSPM อยางแมนย า -เพมจ านวนบคลากรในการจดตงคลนกกระตนพฒนาการเดกปฐมวย


๕๑

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา

ความกาวหนา/ ผลการด าเนนงาน

-บรณาการความรวมมอคณะกรรมการเดกปฐมวยทกระดบ

-คณะกรรมการเดกปฐมวยระดบชาต ไดแก คณะกรรมการสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต(กดยช.) และคณะกรรมการนโยบายการพฒนาเดกปฐมวยมจดประสงคและความรวมมอเดยวกนอยางชดเจน

5. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) ต าบลตนแบบ “เดกจนทฉลาด สขภาพด”ป 2563 จงหวดจนทบร จดเดน : น าเครองมอการจดท าแผนยทธศาสตรปฏบตการ (SLM) มาด าเนนการ เปาหมาย : ต าบลเดกจนทรฉลาดสขภาพด โดยใหต าบลทกแหงด าเนนการตามบรบทของแตละต าบล กรอบแนวคดการด าเนนงาน : รวมคดวเคราะห รวมตดสนใจ รวมวางแผน รวมด าเนนการ รวมประเมน รวมรบผลประโยชน 6. ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท -พฒนาบคลากร ครพเลยง/อสม. ชวยประเมน DSPM โดย จดใหมการสมครเขาเรยนหลกสตร DSPM E-learning -ประสานงานหนวยงานทเกยวของ Loss (คดกรองตดตาม กระตน) น าขอมลผลงานเสนอตอทประชมคณะกรรมการพฒนาเดกปฐมวยระดบจงหวดทกครงอยางสม าเสมอ -คณะอนกรรมการพฒนาเดกปฐมวย (วเคราะหและคนขอมล) ส าหรบสวนกลาง -จดท าหลกสตร DSPM E-learning และพฒนาครผสอน หลกสตร DSPM E-learning -คลนกกระตนพฒนาการ กรมการแพทย และกรมสขภาพจต พฒนาหลกสตรบคลากรเพอประจ าคลนกกระตนพฒนาเดกปฐมวย -กรมอนามย น าขอมลมาวเคราะหและเสนอตอคณะกรรมการสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต (กดยช.)และคณะกรรมการนโยบายการพฒนาเดกปฐมวย อยางสม าเสมอ

52

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท ๒ ประเดนท 4 สขภาพกลมวย

๑. ประเดนตรวจราชการ : วยท ำงำน (เบำหวำนและควำมดนโลหตสง) มาตรการระดบบคคล ๒. หวขอ : รอยละกำรตรวจตดตำมกลมสงสยปวยโรคเบำหวำน และ/หรอควำมดนโลหตสง ๓. หนวยงานทรบผดชอบ(กรม/กอง/ศนยวชาการ) หนวยงำนผรบผดชอบหลก กองโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค 4. วเคราะหสถานการณในพนท สถำนกำรณโรคเบำหวำนและควำมดนโลหตสงในป 2563 ภำพรวมประเทศกำรคดกรองเบำหวำนในประชำกรอำย 35 ป ขนไป มเปำหมำยกำรคดกรอง 22,404,523 คน คดกรองได 19,923,256 คน (88.93%) พบกลมสงสยปวย 169,681 คน (0.85%) กลมสงสยปวยไดรบกำรตรวจตดตำม 127,746 คน (59.99%) โรคควำมดนโลหตสง มเปำหมำยกำรคดกรอง 19,519,171 คน คดกรองได 17,415,986 คน (89.23%) พบกลมสงสยปวย 680,081 คน (3.90%) พบกลมสงสยปวยไดรบกำรตรวจตดตำม 553,302 คน (68.92%) กำรด ำเนนงำนปงบประมำณ 2564 ภำพรวมประเทศ รอบ 6 เดอน (ต.ค.63 - ม.ค.64) กำรคดกรองเบำหวำนในประชำกรอำย 35 ปขนไป ภำพรวมประเทศกำรคดกรองโรคเบำหวำนมเปำหมำย 22,363,827 คน คดกรองได 18,580,530 คน (83.08%) พบกลมสงสยปวย 211,639 คน กลมสงสยปวยไดรบกำรตรวจตดตำม 85,336 คน (40.32%) โรคควำมดนโลหตสงมเปำหมำยกำรคดกรอง 19,337,377 คน คดกรองได 16,107,346 คน (83.30 %) พบกลมสงสยปวย 752,423 คน กลมสงสยปวยไดรบกำรตรวจตดตำม 433,289 คน (57.59 %) จำกกำรสงเกตพบวำ ผปวยกลมสงสยปวยจำกป 2564 มจ ำนวนเพมขนจำกป 2563 ซงจะสอดคลองกบปจจยเสยงและพฤตกรรมเสยงทพบสงมำกเชนกน (ขอมลจำก HDC ณ วนท 16 ม.ค. 64)

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการ

ด าเนนงาน 1. ระบบบรการ 1.1 การคดกรอง DM/HT -กำรคดกรองยงไมครอบคลมควำมเสยง ในประชำชนทกกลม -ยงขำดกำรวเครำะหขอมลควำมเสยงรำยบคคลและกำรน ำผลกำรวเครำะหไปใชในกำรออกแบบกำรจดกจกรรมเพอลดควำมเสยงใหตรงประเดน ๑.2 ตรวจตดตาม DM/HT -ผลกำรด ำเนนตรวจตดตำมกลมสงสยปวย HT ในบำงเขตสขภำพยงไมผำนเกณฑเปำหมำยรอบ 6 เดอน

1. ระบบบรการ 1.1 การคดกรอง DM/HT -เพมกำรด ำเนนงำนคดกรองในชวงอำย 35 - 59 ป 1.2 ตรวจตดตาม DM/HT -เรงรดและเยยมเสรมพลงกำรด ำเนนตรวจตดตำมกลมสงสยปวย HT -ตรวจระดบน ำตำลซ ำท รพ.สต. ใกลบำน และเจำหนำท รพ.สต. รวบรวมสงเลอดไปตรวจยนยนทโรงพยำบำล 1.3 กระตนกำรใช 4 intervention ในกลมเปำหมำยและตดตำมผลกำรด ำเนนงำนอยำงตอเนอง

ผลการด าเนนงานภาพรวมประเทศ ป 2564 รอบ 6 เดอน 1. ผลการด าเนนงานคดกรอง โรคเบาหวานและโรคความดนโลหตสงในประชากรอาย 35 ปขนไป -กำรคดกรองโรคเบำหวำน รอยละ 86.96 -คดกรองโรคควำมดนโลหตสงรอยละ 87.31 2. ตรวจตดตามกลมสงสยปวยโรคเบาหวาน และ/หรอความดนโลหตสง

53


-ประชำชนกลมเปำหมำยไมสะดวกเดนทำงมำยงโรงพยำบำลเพอตรวจตดตำมคำระดบน ำตำลในเลอด 1.3 ไมมรปแบบกำรปรบเปลยนพฤตกรรมทชดเจน และสอดคลองกบวถชวตของผปวย 1.4 ขำดกำรสรำง Health literacy และสอสำรควำมเสยง 1.5 กำรบรณำกำรกบภำคเครอขำย

1.4 เสรมสรำงควำมรอบรดำนสขภำพผำนสอและ Application ตำงๆ เชน LINE@รอบรโรคไมตดตอ, พฤตกรรมสขภำพทพงประสงค (H4U) รวมถงสรำงบคคลตนแบบในกำรปรบเปลยนพฤตกรรม 1.5 สรำงภำคเครอขำย บรณำกำรกำรท ำงำนโรคไมตดตอรวมกบหนวยงำนในพนทมำกขน และขบเคลอนชมชนสงเสรมสขภำพ

-กำรด ำเนนกำรตรวจตดตำมกลมสงสยปวยโรคเบำหวำน รอยละ 41.29 (คำเปำหมำยรอบ 6 เดอน ≥ รอยละ 15) -ด ำเนนกำรตรวจตดตำมกลมสงสยปวยโรคควำมดนโลหตสง รอยละ 60.44 (เปำหมำยรอบ 6 เดอน ≥ รอยละ 50) *ขอมลจำก HDC กระทรวงสำธำรณสข ณ วนท 24 ม.ค. 64

2. ทรพยากร (คน เงน ของ) -จดบรกำร Health station ยงไมครอบคลมทกพนท -บคลำกร ไดแก System Manager/ Case Manager และทมสหวชำชพ มภำระงำนมำก ไมเพยงพอ และไมไดรบกำรพฒนำศกยภำพ

2. ทรพยากร (คน เงน ของ) -ขอรบสนบสนนเครองวดควำมดนโลหตจำกองคกรปกครองสวนทองถน -กำรบรหำรจดกำรเครองวดควำมดน : จดตงจดบรกำรวดควำมดนดวยตนเองในพนท/หมบำน ธนำคำร BP -พฒนำศกยภำพ System Manager/ Case Manager และทม สหวชำชพใหมทกษะควำมรในกำรจดกำรโรคเบำหวำนและควำมดนโลหตสง

3. ระบบขอมล -กำรเชอมโยงระบบฐำนขอมลของ รพศ. รพท. รพช. และ รพสต. -กำรบนทกขอมลผลกำรคดกรองในฐำนขอมล 43 แฟมลำชำ เนองจำกรอใหกำรคดกรองเสรจสน

3. ระบบขอมล -พฒนำทม IT เพอออกแบบระบบฐำนขอมลใหมควำมเชอมโยงกนในสถำนบรกำรแตละระดบ

5. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) 1. แนวทำง NCD BY IT R6 มำใชในกำรด ำเนนงำน ภำยใต Program Application NCDs@Home. : สคร. 6 2. กำรพฒนำรปแบบกำรดแลผปวยโรคเรอรงจงหวดปตตำน “NCD Pattani Plus Model” สคร. 12 6. ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท ๑. จดบรกำรเชงรกเชอมกบ PCC ในกำรคดกรองและลดปจจยเสยงในเขตเมอง สถำนประกอบกำร สถำนทท ำงำน โดยเนนกลมวยท ำงำน 2. จดระบบกำรนดกลมสงสยปวยใหไดรบกำรตรวจตดตำมทสะดวกรวดเรวในรปแบบ New Normal เชน จดบรกำรชองทำงดวน นดผำน Google forms / Mobile Lab

54

3. บรณำกำรรวมกบทกภำคสวนในกำรจดกำรปจจยเสยง เชน อวน จดกำรอำหำรลดหวำน เคม และออกก ำลงกำย รวมถงสรำงสงแวดลอมทเออตอกำรสงเสรมสขภำพ 4. เสรมสรำงใหประชำชนมควำมรอบรดำนสขภำพ เพอสำมำรถจดกำรตนเองและครอบครวไดอยำงเหมำะสม 5. จดรปแบบบรกำรปองกน ควบคมโรคเบำหวำนและควำมดนโลหตสง เชน 4 Intervention (Motivation interviewing, Home blood Pressure, Diet FOR NCD และ Thai DPP) สวนกลาง 1. กำรตรวจภำวะแทรกซอนทำงตำ ไต เทำ และ CVD Risk ในระบบ HDC ควรแยกระดบควำมรนแรง เพอพนทจะสำมำรถน ำขอมลไปใชวำงแผนกำรด ำเนนงำนของพนท 2. จดตง Health Station ในชมชนเพอใหประชำชนเขำถงกำรคดกรองมำกขน และมขนตอนกำรขอสนบสนนวสดอปกรณจำกองคกรปกครองสวนทองถน เชน เครองวดควำมดนโลหต เครองเจำะน ำตำลปลำยนว เปนตน 3. ระบบกำรตดตำมกลมเปำหมำยแบบ New Normal 4. สนบสนนองคควำมร สอเทคโนโลย และพฒนำศกยภำพบคลำกรทในกำรปองกนควบคมโรคไมตดตอ มาตรการระดบประชากร ๑. ประเดนตรวจราชการ : ๒. หวขอ: รอยละชมชนผานเกณฑการด าเนนงาน “ชมชนวถใหม หางไกล NCDs” ๓. หนวยงานทรบผดชอบ หนวยงำนผรบผดชอบหลก กรมควบคมโรค กองโรคไมตดตอ ๔. วเคราะหสถานการณในพนท ขอมลจำก HDC พบวำ อตรำปวยรำยใหมตอแสนประชำกรของโรคเบำหวำนและโรคควำมดนโลหตสงมแนวโนมเพมสงขนอยำงตอเนอง โดยอตรำปวยรำยใหมตอแสนประชำกรของโรคเบำหวำน ป 2558 - 2563 มอตรำปวย 422.63, 503.58, 579.07, 508.29, 474.85 และ 470.19 ตำมล ำดบ สวนอตรำปวยรำยใหมตอแสนประชำกรของโรคควำมดนโลหตสง ป 2558 - 2563 มอตรำปวย 857.97, 1,141.46, 1,346.82, 1,180.77, 1,069.06 และ 1,032.91 ตำมล ำดบ เมอพจำรณำผปวยรำยใหมทมำจำกกลมเสยงโรคเบำหวำนและควำมดนโลหตสง จะพบวำ อตรำผปวยเบำหวำนรำยใหมจำกกลมเสยงเบำหวำน ป 2558 - 2563 เปน 2.29, 2.42, 1.80, 1.99, 2.03 และ2.08 ตำมล ำดบ สวนอตรำปวยควำมดนโลหตสงรำยใหมจำกกลมเสยงควำมดนโลหตสง ป 2558 - 2563 เปน 3.89, 3.78, 3.62, 3.97, 3.80 และ 4.82 จำกขอมลกำรคดกรองประชำกรทมอำย 35 ปขนไปตอควำมเสยงโรคควำมดนโลหตสง และใหมกำรวดควำมดนโลหตทบำนในกลมสงสยปวยโรคควำมดนโลหตสง พบวำ กลมสงสยปวยควำมดนโลหตสงไดรบกำรวดควำมดนโลหตทบำน มรอยละทสงขน โดยป 2561 - 2563 มผลกำรวดควำมดนโลหตทบำน รอยละ 26.69, 51.06 และ75.72 นอกจำกนยงพบผปวยควำมดนโลหตสงรำยใหมจำกกำรวดควำมดนโลหตทบำน ในป 2561 - 2563 รอยละ 7.84, 7.50 และ7.36

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน 1. ควำมไมเขำใจ/ควำมไมชดเจนของแนวทำงกำรด ำเนนงำนตำมตวชวดชมชนวถใหม หำงไกล NCDs

๑. ถำยทอดนโยบำย เปำหมำย และแผนปฏบตงำนสอ ำเภอและชมชน/หมบำนเปำหมำยทเขำรวมด ำเนนกำร

กำรด ำเนนงำน “ชมชนวถใหม หำงไกล NCDs” ก ำหนดใหมควำมครอบคลมทง 76 จงหวด (ยกเวน กรงเทพมหำนคร) โดยส ำนกงำนสำธำรณสขจงหวด

55

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน 2. ปญหำอปสรรคของพนทในกำรด ำเนนงำนชมชนวถใหมหำงไกล NCDs สวนใหญพบวำ กำรของบประมำณสนบสนนจำกกองทนสขภำพต ำบล ตองใชเวลำในกำรเขยนโครงกำร และระยะเวลำกำรพจำรณำโครงกำร จงท ำใหมชวงเวลำในกำรด ำเนนโครงกำรนอยลงหรอไมสำมำรถด ำเนนโครงกำรไดทนตำมเวลำทก ำหนด 3. แผนงำน/กจกรรมกำรด ำเนนงำนชมชนวถใหม หำงไกล NCDs ยงไมครอบคลมทกกลมวย ทก setting และไมครอบคลมทง 5 มตตำมแนวทำงทก ำหนด 4. สถำนกำรณกำรแพรระบำดของโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (COVID-19) มผลท ำใหกำรเขำถงกลมเปำหมำยท ำไดยำก ไมสำมำรถด ำเนนกำรกจกรรมทตองมกำรรวม กลมคนจ ำนวนมำกได จงตองเลอนกำรด ำเนนงำนออกไปจนกวำสถำนกำรณจะดขน หรอปรบรปแบบกำรด ำเนนงำน

๒. วเครำะหสถำนกำรณอยำงเปนระบบครอบคลมทกมต และมกำรคนขอมล 3. สรำงควำมรวมมอกบภำคเครอขำยในพนทด ำเนนกำรชมชนวถใหม หำงไกล NCDs รวมกลมเปนคณะท ำงำนขบเคลอนในชมชนอยำงมสวนรวม โดยมองคประกอบภำคส ำคญในชมชน ไดแก ภำคทองถน ภำคสำธำรณสข และภำคประชำชน ๔. สงเสรมกำรท ำงำนแบบมสวนรวมของชมชน โดยเจำหนำทสำธำรณสขเปนพเลยง 5. รวมวำงแผน/มำตรกำรกบชมชนในกำรขบเคลอนชมชนวถใหม หำงไกล NCDs ตำมประเดนปญหำทสอดคลองกบขอมล ครอบคลมกลมเปำหมำย และมตทเปนปญหำส ำคญ 6. สนบสนนกำรจดกำรทรพยำกร เครองมอ วสดอปกรณ สอควำมร และกำรเขำถงกองทนตำงๆ

คดเลอกชมชน/หมบำนทด ำเนนกำร จงหวดละ 2 ชมชน (เปำหมำย 152 ชมชน) มชมชน/หมบำน รวมด ำเนนกำรรวมทงสน 179 ชมชน/หมบำน ชวงไตรมำสท 1 - 2 (ต.ค.63 – ม.ค.64) ชมชน/หมบำนมกำรด ำเนนงำนในขนตอนท 3 กำรจดท ำแผนงำน/โครงกำรแบบมสวนรวมของชมชนในประชำคม เพอจดกำรแกไขปญหำโรคไมตดตอเรอรงสอดคลองกบขอมลกำรวเครำะหสถำนกำรณปญหำโรคไมตดตอเรอรงในชมชน โดยมกำรจดเวทประชำคมเพอคนขอมลสถำนกำรณปญหำโรคไมตดตอเรอรงและปจจยเสยง มกำรจดล ำดบควำมส ำคญของปญหำตำมปจจยเสยงและกลมวย พรอมทงก ำหนดประเดนทจะด ำเนนงำนอยำงนอย 1 ประเดน ผนวกกบกำรใชกลยทธกำรสรำงเสรมสขภำพตำมกฎบตรออตตำวำ อยำงนอย 3 ใน 5 ประเดน พบวำ ชมชน/หมบำนมกำรจดท ำแผนงำน/โครงกำรตำมประเดนทคดเลอกไว จ ำนวน 131 ชมชน/หมบำน (รอยละ 77.06) โดยมประเดนทชมชน/หมบำนคดเลอกด ำเนนกำรเปนอนดบแรก คอ อำหำรเคม หวำน มน รองลงมำคอ อวนและออกก ำลงกำย และบหร เหลำ ตำมล ำดบ ซงมแผนงำน/โครงกำรในกลมวยเรยน/วยรน (7 – 15 ป) กลมวยท ำงำน (15 – 60 ป) และวยผสงอำย (อำย 60 ปขนไป) และมพนทกำรด ำเนนงำนทงในชมชน วด/มสยด และโรงเรยน ขณะนอยระหวำงกำรด ำเนนงำนตำมแผนงำน/โครงกำร

๕. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) ไมม

56

๖. ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท ๑. บรณำกำรควำมรวมมอทกภำคสวนรวมมอจดกำรปญหำเดกอวน สรำงสงแวดลอมรอบโรงเรยน/ทท ำงำน/ชมชน จดกำรอำหำรลดหวำน เคม ออกก ำลงกำย ๒. เนนกำรขบเคลอนลดปจจยเสยงตำง ๆ ระดบชมชน/อ ำเภอทมแนวโนมผปวย DM/HT รำยใหมเพมขน ๓. ถอดบทเรยนในอ ำเภอทมผปวยรำยใหมเบำหวำน และควำมดนโลหตสงลดลงยอนหลง 3 ป (ป 2561 - 2563) แผนกำรตรวจรำชกำรกระทรวงสำธำรณสข ประจ ำปงบประมำณ พ.ศ. 2564 ๔. เนนกำรปรบเปลยนพฤตกรรมสขภำพเพอลดปจจยเสยง โดยมกำรก ำกบตดตำมประเมนผลอยำงเปนรปธรรม ๕. กำรเสรมสรำงใหประชำชนมควำมรอบรดำนสขภำพ เพอสำมำรถเลอกมพฤตกรรมสขภำพทเหมำะสมกบตนเองและครอบครวไดอยำงเหมำะสม ๖. สงเสรมกำรท ำงำนแบบมสวนรวมของชมชน โดยเจำหนำทสำธำรณสขเปนพเลยง เพมกำรประชมคณะท ำงำนรวมกนอยำงสม ำเสมอ เพอสรำงกำรรบร ควำมเขำใจและวเครำะหขอมลสถำนกำรณทเกยวของ รวมกนวำงแผนด ำเนนงำน ก ำกบตดตำมควำมกำวหนำ และประเมนผลเปนระยะ ๗. สนบสนนใหพนทด ำเนนกำรครบตำมกรอบแนวทำงทก ำหนด ในกำรออกแบบกจกรรมควรก ำหนดใหครอบคลมกรอบกลยทธกำรสรำงเสรมสขภำพและปองกนโรคตำมกฎบตรออตตำวำทง 5 ประเดน เพอสนบสนนใหเกดกำรปรบเปลยนพฤตกรรม 3อ 2ส พรอมทงก ำหนดคำเปำหมำย และตวชวดควำมส ำเรจใหสอดคลองกบขอมลสถำนกำรณปญหำโรคไมตดตอเรอรงในชมชน ๘. จงหวดควรก ำหนดแผนตดตำมควำมกำวหนำกำรด ำเนนงำนของชมชน ๙. ส ำนกงำนสำธำรณสขอ ำเภอควรใหควำมส ำคญในกำรขบเคลอนงำนโรคไมตดตอผำนกลไก พชอ. ส าหรบสวนกลาง ๑. มนโยบำยสนบสนนกำรด ำเนนงำนจำกผบรหำรทชดเจน ๒. กำรจดตง Health Station ในชมชนเพอใหประชำชนเขำถงกำรคดกรองมำกขน และกำรขอสนบสนนวสดอปกรณจำกองคกรปกครองสวนทองถน เพอสงเสรมให Health station มเครองมอทจ ำเปน เชน เครองวดควำมดน เครองเจำะน ำตำลปลำยนว เครองวด O2 sat เปนตน ๓. ระบบกำรตดตำมกลมเปำหมำยแบบ New Normal ๔. กำรขบเคลอนงำนโรคไมตดตอผำนกลไก พชอ. ๕. กำรแกปญหำโดยใชชมชนเปนฐำนขบเคลอนงำน “ชมชนวถใหม หำงไกล NCDs” ๖. สนบสนนองคควำมร สอเทคโนโลยทเกยวของกบโรคไมตดตอเรอรงและอน ๆ ทเปนประโยชนตอกำรพฒนำงำนปองกน ควบคมโรคไมตดตอเรอรงในระดบพนท ๗. ควรมงบประมำณสนบสนนกำรด ำเนนงำนของพนท ๘. หนวยงำนในสวนกลำงทด ำเนนงำนคลำยกน ควรมกำรบรณำกำรงำนรวมกน เชน กองโรคไมตดตอ บรณำกำรงำนรวมกบกองสขศกษำ ซงด ำเนนงำนหมบำนปรบเปลยนพฤตกรรมสขภำพ

ประเดนท 5 ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย

- Service plan สาขาหวใจและหลอดเลอด

- Service plan สาขาอบตเหต

- Service plan สาขามะเรง

- Service plan สาขาทารกแรกเกด

- Intermediate Care


๕๗

รายงานการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท ๑ ประเดนท ประเดนท 5 ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย

๑. ประเดนตรวจราชการ : ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย ๒. หวขอ/ตวชวด : Service plan สาขาหวใจและหลอดเลอด ๓. หนวยงานทรบผดชอบ หนวยงานผรบผดชอบหลก : กลมงานนเทศระบบการแพทย ส านกนเทศระบบการแพทย กรมการแพทย หนวยงานผรบผดชอบรวม : สถาบนโรคทรวงอก กรมการแพทย ๔. วเคราะหสถานการณในพนท

อตราตายของผปวยโรคกลามเนอหวใจตายเฉยบพลนชนด (STEMI) -ผานเกณฑไมเกนรอยละ ในเขตสขภาพท 1, 4, 5 และ 8

รอยละผปวย STEMI ไดรบยาละลายลมเลอดภายใน 30 นาทหลงไดรบการวนจฉย -ผานเกณฑรอยละ 60 ในเขตสขภาพท 3, 6, และ 12

รอยละผปวย STEMI ไดรบการท า Primary PCI ภายใน 120 นาทหลงไดรบการวนจฉย -ผานเกณฑรอยละ 60 ในเขตสขภาพท 9

ผลการด าเนนงานตามตวชวดดงแสดงในตารางดงตอไปน (ขอมลจาก Thai ACS Registry)

4.1 อตราตายของผปวยโรคกลามเนอหวใจตายเฉยบพลนชนด (STEMI) < รอยละ 9

เขตสขภาพ STEMI เสยชวตใน รพ.

(A) จ านวนผปวย STEMI ทงหมด

(B) รอยละ

(A/B) × 100

1 23 282 8.16 2 12 99 12.12 3 40 282 14.18 4 16 216 7.41 5 19 237 8.02 6 22 178 12.36 7 34 291 11.68 8 15 263 5.70 9 31 241 12.86

10 25 181 13.81 11 20 207 9.66 12 27 266 10.15

ภาพรวม 284 2743 10

๕๘

๔.๒ รอยละผปวย STEMI ไดรบยาละลายลมเลอดภายใน 30 นาทหลงไดรบการวนจฉย ≥รอยละ 60

๔.๓ รอยละผปวย STEMI ไดรบการท า Primary PCI ภายใน 120 นาทหลงไดรบการวนจฉย ≥ รอยละ 60

เขตสขภาพ ผปวยไดรบยาละลายลม

เลอด ภายในเวลาทก าหนด(A)

ผปวยไดรบยาละลายลมเลอด

ทงหมด (B)

รอยละ (A/B) × 100

1 70 131 53.44 2 19 44 43.18 3 65 107 60.75 4 22 65 33.85 5 56 119 47.06 6 30 47 63.83 7 44 125 35.20 8 49 83 59.04 9 47 86 54.65

10 52 101 51.49 11 42 94 44.68 12 93 150 62.00

ภาพรวม 589 1152 51

เขตสขภาพ ผปวยไดรบ PPCI ภายในเวลา

ทก าหนด (A) ผปวยไดรบ PPCI

ทงหมด (B) รอยละ

(A/B) × 100

1 25 60 41.67 2 1 3 33.33 3 38 64 59.38 4 47 96 48.96 5 35 68 51.47 6 34 86 39.53 7 16 102 15.69 8 56 124 45.16 9 56 87 64.37

10 4 17 23.53 11 24 41 58.54 12 46 56 82.14

ภาพรวม 382 804 48

๕๙

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผล

การด าเนนงาน มความลาชาในระบบการรกษาและปญหาในการสงตอผปวย (system delay)

-ม clinical practice guideline -มระบบการสงตอ STEMI fast tractและการใหค าปรกษาในการวนจฉยและรกษาผปวยในเครอขาย

ตดตามภายใน 3 เดอน

ปญหาการใหยาละลายลมเลอด (ขาดความมนใจในการใหยา)

-มการอบรมวชาการและเครอขายในการชวยเหลอรพ.ชมชนทตองใหยาละลายลมเลอด -สนบสนนเชงนโยบายในการให TNK แทนการใช SK เนองจากมอตราการเปดหลอดเลอดดกวาและผลขางเคยงนอยกวา

ความไมพรอมของทมบคลากรในการเปดสวนหวใจไดตลอด 24 ชม.

-เพมรพ.ในเครอขายทมความสามารถใหยาละลายลมเลอด กรณทไมสามารถท า PPCI ไดหรอไมสามารถสงตวมาท า PPCI ในเวลาทก าหนด

ความไมพรอมของอปกรณทางการแพทย จดท าแผนงบประมาณในการจดหาอปกรณทางการแพทยทจ าเปนและเหมาะสมในการรกษาผปวย

ผปวยกลมเสยงภาวะหวใจและหลอดเลอด มการคดกรองโรค NCD และควบคมปจจยเสยงเพอปองกนการเกดโรค

มความแตกตางของแหลงทมาของขอมลผปวยในการสรปผลตรวจราชการของแตละเขตสขภาพ

สนบสนนใหมการลงขอมลใน Thai ACS registry เพอใหไดขอมลทเปนมาตรฐานเดยวกนในการตดตามตวชวดและประเมนมาตรฐานการรกษาผปวยได

๔. นวตกรรม/ตวอยางทด ๑. จงหวดเชยงรายมการพฒนาระบบการสงตอผปวย STEMI Fib FAST โดยมการเชอมโยงกบ ESC/AOC และมจด fast pass สามารถลดระยะเวลาการสงตอไดรอยละ 56 2. โรงพยาบาลอดรมการจดท า Application Heart2Heart เพอพฒนาระบบการใหขอมลผานระบบมอถอและ website ท าใหผรบบรการเขาถงขอมลงายขน มชองทางการถาม-ตอบ โดยผเชยวชาญ ท าใหผรบบรการมความพงพอใจ และลดคาใชจายในการผลตคมอใหค าแนะน าผปวยได ๕. ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท ๑. มการตดตามระบบการรกษาและการสงตอผปวย STEMI fast tract ในเครอขายใหสอดคลองและเหมาะสมกบบรบทของแตละพนท

๖๐

๒. จดการอบรมวชาการเพอพฒนาศกยภาพของบคลากรทางการแพทย ในการวนจฉย ใหการรกษาผปวยและม clinical practice guideline ในการรกษาผปวยใหเปนในแนวทางเดยวกนระหวางโรงพยาบาลในแตละเครอขาย ๓. มทม case manager รวบรวมขอมลการรกษาและประสานงานในการดแลผปวย ๔. มการประชาสมพนธใหความรใหกบประชาชนในการทราบถงอาการของโรคกลามเนอหวใจขาดเลอด และวธการเขาถงการรกษา ๕. มการน าขอมลในพนทมาวเคราะหและหาแนวทางการพฒนาเพอลดอตราการเสยชวตของผปวย ๖. มการดแลและคดกรองผปวยทมปจจยเสยงโรคหวใจและหลอดเลอดไดแกโรคในกลม NCD และควบคมปจจยเสยง เพอลดการเกดโรค ๗. สนบสนนใหมการลงขอมลในโปรแกรม Thai ACS registry เพมขนเพอใหไดฐานขอมลทเปนภาพรวมและมการเกบขอมลในดานคณภาพการรกษาเพอทโรงพยาบาลในแตละพนทสามารถน าขอมลไปวเคราะหและพฒนามาตรฐานในการรกษาผปวยไดอยางตรงจด ส าหรบสวนกลาง ๑. สนบสนนเชงนโยบายในการให Tenecteplase (TNK) แทนการใช Streptokinase (SK) เนองจากมอตราการเปดหลอดเลอดดกวาและผลขางเคยงนอยกวา ๒. สนบสนนใหอตราก าลงบคลากรทเกยวของใหเพยงพอตอภาระงานและสงบคลากรศกษาตอเฉพาะทางเพอสรางความเขมแขงใหกบเครอขายในการดแลรกษาผปวย ๓. สนบสนนงบประมาณในกบโรงพยาบาลในเครอขายสขภาพทขาดพรอมของอปกรณทางการแพทยในการดแลรกษาผปวย

๖๑

1. ประเดนตรวจราชการ : ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย 2. หวขอ : สาขาอบตเหตฉกเฉน (Trauma) 3. หนวยงานทรบผดชอบ

หนวยงานผรบผดชอบหลก : กรมการแพทย 4. วเคราะหสถานการณ

อตราการเสยชวตของผปวยวกฤตฉกเฉน (triage level 1) ภายใน 24 ชวโมงในโรงพยาบาลระดบ A, S, M1 (ทงท ER และ Admit) (เปาหมาย นอยกวารอยละ 12)

จ านวนผเจบปวยวกฤตฉกเฉนทเสยชวตภายใน 24 ชวโมง (A) = 2,792 ราย จ านวนผเจบปวยวกฤตฉกเฉนทงหมด (B) = 27,361 ราย ทมาขอมล : Health Data Center วนท 1 เมษายน 2564

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/

ผลการด าเนนงาน เขตสขภาพท 1

1. ผปวย triage level 1 ไมสามารถเขาหองผาตดไดภายใน 60 นาท เนองจากรอ Investigation รอ Resuscitation 2. อตราการบาดเจบและเสยชวตจากอบตเหตทางถนนเพมสงขน 3. การเขาถงบรการผปวยวกฤตฉกเฉนนอยและมความลาชา เนองจากใชระยะเวลาเดนทางนาน พนทหางไกล ขาดความพรอมดานยานพาหนะ

1. ให ม ก า ร ท บ ท ว น ระ บ บ Investigation Resuscitation และระบบการดแลผปวยรวมกน 2. รวมขบเคลอนกบหนวยงานอนของจงหวดเพอก าหนดจดเสยงอบตเหตจราจร รวมทงบงคบใชกฎหมายอยางเขมงวด 3. มการพฒนาอยางตอเนองเพอใหเกดแนวปฏบตท เปนแบบแผนและรปธรรมเพมขน เนนการบรการ 3 มต ไดแก ระบบบรการ ระบบ

รอยละ 13.37 A = 176 ราย

B = 1,283 ราย

เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 ภาพรวมHDC 13.70 3.88 19.10 11.49 16.49 13.91 17.05 7.37 6.19 19.35 18.49 17.79 10.20

0

5

10

15

20

25


ประเดนท ๕ ลดแออด ลดรอคอยลดปวย ลดตาย

๖๒


ผลการด าเนนงาน ระบบสอสาร และบคลากร 4. บางพนทไมมหนวยบรการการแพทยฉกเฉน หรอมหนวยขนทะเบยนในระบบแตไมพรอมจดบรการ 5. ระบบ Telemedicine ในการใหค าปรกษาดแลผปวยวกฤตรวมกนกบโรงพยาบาลชมชนยงไมครอบคลมทงจงหวด

สนบสนน และการพฒนาบคลากร 4. มการใชแนวทางการดแลผปวยและการสงตอ(fast pass/fast track) โดยแพทย เฉพาะทาง PCT ทเกยวของรวมสรางเครอขายโรงพยาบาลชมชน 5. พฒนาระบบบรการทมมาตรฐานลดภาวะหองฉกเฉนแออด

เขตสขภาพท 2 อตราการบาดเจบและเสยชวตจากอบต เหต ทางถนนเพมสงขน

รณรงคใหประชาชนมความตระหนกในความปลอดภยรวมทงเพมการขบเคลอนเชงนโยบายในการด าเนนงาน D-RTI ในระดบอ าเภอ

รอยละ 3.88 A = 310 ราย

B = 7,981 ราย เขตสขภาพท 3

อตราการเสยชวตผปวย severe traumatic brain injury เกนเปาหมาย

กระบวนการสงตอผปวย severe traumatic brain injury ระหวางโรงหวางรพ ระดบ A, S, M เพอลดระยะเวลาการเขาถงการผาตดและได admit ICU

รอยละ 19.10 A = 355 ราย

B = 1,859 ราย

เขตสขภาพท 4 1. อตราการบาดเจบและเสยชวตจากอบตเหตทางถนนเพมสงขน 2. การเขาถงระบบบรการภาวะฉกเฉนทาง การแพทยนอย 3. TEA unit ไมผานเกณฑ

1. รณรงคใหประชาชนมความตระหนก ในความปลอดภย และเพมการเขาถง ICU neuroSx. 2. เพมความครอบคลมของชดปฏบตการโดยประสานงานกบทองถน และประชาสมพนธใหประชาชนรจก 1669 3. วเคราะห gap ของแตละโรงพยาบาลเพอพฒนา TEA unit ใหผานเกณฑ

รอยละ 11.49 A = 279 ราย

B = 2,429 ราย

เขตสขภาพท 5 1. ระบบสนบสนนรองรบผปวยฉกเฉนไดแตไมรวดเรวพอ 2. การเขาถงบรการการแพทยฉกเฉนของบางอ าเภอไมเปนไปตามเปาหมายตวชวด เนองจากขาดแคลนบคลากร ตองใชหนวยกชพระดบ BLS ออกรบผปวย 3. ความแออดในหองฉกเฉน 4. TEA unit ไมผานเกณฑ

1. พฒนาระบบ fast track และมการเชองโยงกบการเขาถง ICU และหองผาตดไดอยางรวดเรว 2. เพมประสทธภาพและลดระยะเวลาการเขาถง fast track ในกลมโรคส าคญ 3. พฒนา ER คณภาพใหครบทกโรงพยาบาล 4. วเคราะห gap ของแตละโรงพยาบาลเพอพฒนา TEA unit ใหผานเกณฑ

รอยละ 16.49 A = 230 ราย

B = 1,395 ราย

๖๓



1. ความเขาใจของประชาชนกบการใชบรการภาวะฉกเฉนทางการแพทย 2. ระบบฐานขอมลและการน าขอมลมาใชพฒนางานของเครอขาย

1. พฒนาระบบ HDC ใหมขอมลครบถวน และน าออกขอมลมาใชในพฒนางาน 2. การสรางความเขาใจใหกบประชาชนถงการใชบรการภาวะฉกเฉนทางการแพทยเชอมโยงกบ 3 หมอ ลดปรมาณผปวยกลม Non-trauma

รอยละ 13.91 A = 348 ราย

B = 2,502 ราย

เขตสขภาพท 7 1. trauma กล ม severe injury ม กล ไกการบาดเจบรนแรงโดยเฉพาะกลม RTI ทม severe traumatic brain injury และมภาวะ cardiac arrest ณ จดเกดเหตกอนถงโรงพยาบาลกรณ Non Trauma : cardiac arrest พ บ ป ญ ห าผปวยมภาวะหายใจลมเหลวจากบาน มากกวารอยละ 50 เปนผปวยกลมโรค NCD ทควบคมโรคไมได และเปนผสงอาย 2. การด าเนนงานสอตอโดยระบบ sky doctor ปจจบนยงมปญหาดานระยะเวลาและการประสานงาน 3. ระบบ fast track head injury ยงไมชดเจน 4. บคลากรยงไมไดสดสวนกบจ านวนประชากรและภาระงาน 5. TEA unit ไมมกรอบการท างานทชดเจน

1. พฒนาระบบประสานการสงตอระหวางหองผาตดกบหองฉกเฉนโดยเนนเรอง Trauma Brain Injury 2. พฒนาระบบสนบสนนการวนจฉยโรค 3. เพมประสทธภาพการดแลผปวยวกฤตฉกเฉนโดยพฒนาศกยภาพตามเกณฑ (ERServiceDelivery) นโยบายลดแออด และนโยบายไมยอมรบความรนแรง

รอยละ 17.05 A = 195 ราย B = 1,144 ราย

เขตสขภาพท 8 1. ผปวย ER pass to OR ลาชา 2. ผปวย ER pass to admit ลาชา 3. ผปวยวกฤตฉกเฉนมาโดยระบบการแพทยฉกเฉนคอนขางนอย 4. ผป วยกลม multiple traumaม อตราการตายสง 5. ขาดแคลน แพทย EP และ EP Nurse

1. ทมผรบผดชอบปรบระบบและลดขนตอนเพอสงตอผปวยใหเรวขน 2. มการบรหารจดการเตยงอยางมประสทธภาพทงโรงพยาบาล 3. ประชาสมพนธเชงรกเพอใหผปวยเขาถงไดมากขน โดยบรราการกบ 3S fast track 4. มมาตรการลดบาดเจบบนถนน


B = 4,262 ราย

เขตสขภาพท 9 1. เกดภาวะหองฉกเฉนแออด 2. การขาดบคลากรทปฏบตงานในหองฉกเฉน ทมทกษะการปฏบตงานเฉพาะดาน

1. พฒนาระบบบรการการแพทยฉกเฉนและพฒนาบคลากรเรองการดแลผปวยฉกเฉนทงจงหวด 2. โครงการพฒนาระบบ EMS โดย (1) เพมการ


B = 2,037 ราย

๖๔


ผลการด าเนนงาน เขาถงบรการ EMS (2) พฒนาบคลากร และคณภาพการบรการและ (3) พฒนาหนวยปฐมพยาบาลใหไดมาตรฐาน เขตสขภาพท 10

1. ควรเพมสมรรถนะการดแลผปวย 2. ผปวย triage level 4-5 มจ านวนมากขน

1. พฒนาศกยภาพและสมรรถนะการดแลผปวยกอนสงตอ และแพทยหองฉกเฉนในการดแลผปวยวกฤต 2. พ ฒ น าร ะบ บ AOC with telemedicine conference รวมกบโรงพยาบาลชมชน 3. พฒนาระบบ fast track ในกลมโรคส าคญ

รอยละ 1๙.35 A = 184ราย B = 951 ราย

เขตสขภาพท 11 1. ขาดงบประมาณในการการพฒนาระบบ AOCเพอบรณาการและเชอมโยงการเขาถงบรการ 2. ระบบบรหารจดการเตยงและปรมาณเตยง ในโรงพยาบาลขนาดใหญมระยะเวลารอคอยคอนขางนาน

1. สนบสนนงบประมาณในการด าเนนงาน AOC เพอการเขาถงบรการอยางปลอดภยพรอมทงเชอมโยงและพฒนาระบบสงตอ 2. พฒนาระบบ consultation ผเชยวชาญของโรงพยาบาลศนยแบบบรณาการทงระบบ 3. สนบสนนทรพยากรทงบคลากร สถานท และครภณ ฑ พฒนาหออภบาลผ ป วยวกฤต ใหสามารถรองรบผปวยไดมากขน 4. พจารณาการจดตง trauma team consultation

รอยละ 18.49 A = 140 ราย B = 757 ราย

เขตสขภาพท 12 1. การสงตอผปวยจากจดเกดเหตเขาสระบบบรการระดบ advance มนอยและไมครอบคลม 2. ขาดทกษะการ triage การลงขอมลไมครบถวนเนองจากภาระงานทเรงดวน

1. เน น พ ฒ น า emergency care system เพมประสทธภาพและลดระยะเวลาการเขาถง fast track ในกลมโรคส าคญ 2. เชอมโยงและพฒนาระบบสงตอภายในเขตสขภาพ 3. บรณาการขอมลรวมกนระหวางหนวยงานภายในและภายนอกโรงพยาบาล

รอยละ 17.79 A = 135 ราย B = 759 ราย

๖๕

5. นวตกรรม/ตวอยางทด เขตสขภาพ นวตกรรม/ตวอยางทด

เขตสขภาพท 1 เชยงใหม : 1. แนวปฏบตชองทางดวน คอ trauma fast track และ server traumatic brain injury fast track 2. การเคลอนยายผปวยทางอากาศยาน (sky doctor) ในอ าเภอหางไกล ล าปาง : 1. EBP ในการดแลผบาดเจบทมภาวะอณหภมต า 2. safety transfer passport 3. standing order ในการรกษาพยาบาลผปวยกลมตางๆ 4. fast pass: STEMI, PICU, Ob/Gyn เชยงราย : application E-care

เขตสขภาพท 5 1. ระบบ trauma fast track ทเชอมโยงโรงพยาบาลทกระบบ 2. มการจดการลดความแออดของหองฉกเฉนอยางชดเจน

เขตสขภาพท 6 1. application RYH TOT Help call center 2. Digital Triage 3. wrist band 4. หนวยงานอบตเหตและฉกเฉนโรงพยาบาลเจาพระยาอภยภเบศรผานการตรวจเยยมเพอการรบรอง

มาตรฐานระบบการท างาน AOC 5. พฒนาระบบ Medical Director/ พฒนาศนยสงการระดบเขต 6. การพฒนาระบบ trauma team activation ตงแตกอนผปวยถง โรงพยาบาล (code rainbow)

เขตสขภาพท 7 รอยเอด : ความรวมมอของทกภาคสวนในการปองกนอบตเหตบนทองถนน กาฬสนธ : การให priority แพทยทหองฉกเฉน และใหสามารถปรกษาแพทยเฉพาะทางทเกยวของไดโดยตรง

เขตสขภาพท 8 อดรธาน: SMART ER และหองฉกเฉนมสถานทใหบรการแบงโซนชดเจน หนองบวล าภ: EMS มการเปลยนรถกลางทางใหผปวย non-trauma ท าใหผปวยเขาถงระบบ EMS และมความปลอดภยมากขน หนองคาย: 1. การจดท า check list เพอลดความเสยงในผปวยสงแปลกปลอมในระบบทางเดนหายใจสวนตน

และแนวทางการดแลรกษาผปวยโสต ศอ นาสกทแผนกฉกเฉน 2. การ rapid sequence induction มาใชในการใสทอชวยหายใจผปวยทแผนกฉกเฉน เพอลด

ภาวะแทรกซอน 3. ซอมและเตรยมเครองมอในการดแลผปวยทมความเลยงตอการตดเชอ COVID-19

เขตสขภาพท 9 สรนทร: ระบบpatient tracking นครราชสมา : 1. Telemedicine - Ambulance Operation Center (AOC) เตมพน 2. การจดตงสถานต ารวจชมชนใน รพ.มหาราชนครราชสมา เพอความปลอดภยของผปวยและ

๖๖

เขตสขภาพ นวตกรรม/ตวอยางทด บคลากรทางการแพทยทปฏบตงาน

3. มระบบ double door access control กลองวงจรปด 4. มโปรแกรม request port X-ray online ลดการรอคอย lean ระบบใหมประสทธภาพขน 5. มโปรแกรมแสดงสถานะผปวยวกฤตส าหรบแพทย

เขตสขภาพท 10 ๑. ECS ผานเกณฑคณภาพทกแหง/ อตราการเขาถง ECS ในผปวยวกฤต level 1,2 มแนวโนมมากขน ๒. มเครอขาย รพ.สพนอง ท าใหผปวย level 3 ลดลง ๓. มการบรหารเตยงเพอรองรบผปวย fast track ๔. มระบบ consultmed กอน refer ในผปวยวกฤต ๕. การสงตอผปวยใน รพ.สามสหาย

เขตสขภาพท 12 นราธวาส : จดท า standing order ในกลมโรค fast track ก าหนดระยะเวลาการรกษาผอยในหองฉกเฉน ตรง : พฒนาคณภาพการรกษาโดยการ ER safety goal และใชระบบ telemedicine ทง pre-hospitalและ refer

6. ขอเสนอแนะของผนเทศ เขตสขภาพ ขอเสนอแนะของผนเทศ

เขตสขภาพท 1 ส าหรบพนท 1. เพมการประชาสมพนธการเขาถงระบบบรการฉกเฉนและการฝกดแลผปวยเบองตนในชมชน 2. พฒนาการดแลผปวยรวมกนแบบสหวชาชพ 3. สงเสรมการใชระบบ trauma fast track และ server traumatic brain injury fast track 4. ควรมการเชอมโยงขอมลการสงตอและการดแลรกษาผปวยภายในเครอขาย รวมทงพฒนาแนวทาง

ดแลผปวยรวมกนอยางตอเนอง 5. พฒนาระบบteleconsult/ telemedicine ส าหรบสวนกลาง 1. จดสรรแพทยเวชศาสตรฉกเฉนใหมครบทกโรงพยาบาลระดบศนยและจดอบรมพยาบาลเวชปฏบต

ฉกเฉนใหครบทกโรงพยาบาลและหลกสตร ATLS, PHTLS 2. ก าหนดใหมนกปฏบตการแพทยฉกเฉนทางการแพทย (paramedic) ทกโรงพยาบาล 3. พฒนา TEA unit อยางตอเนอง และก าหนด career path ทชดเจนใหกบเจาหนาทประจ า 4. สรางโปรแกรมกลางในการวเคราะหและจดเกบขอมลเพอลดทอนขอมลทไมจ าเปน

เขตสขภาพท 2 ส าหรบพนท 1. หาแนวทางรวมกบ อปท. ในการเพมจ านวนหนวยบรการทางการแพทยฉกเฉนเคลอนท 2. รณรงคการใชทองถนนอยางปลอดภย 3. ทบทวนเวชระเบยนและการลงขอมลในระบบผปวยวกฤตฉกเฉนและอบตเหตทกราย

เขตสขภาพท 3 ส าหรบพนท 1. กระตนใหผปวยเขาถงบรการ EMS 1669 2. พ จารณ าปรบปร ง EM Spro tocalโดย เร มต นจากการพฒ นาแนวทางการดแลผ ป วย

๖๗

เขตสขภาพ ขอเสนอแนะของผนเทศ fasttrack:Stroke, STEMI, OHCA, PHTLS

เขตสขภาพท 5 ส าหรบพนท 1. ตดตามการผานเกณฑของ TEA unit 2. ก าหนดใหใชเกณฑการคดแยกผปวย MOPHEDTriage 5 ระดบ

เขตสขภาพท 6 ส าหรบพนท : การพฒนาระบบการสงตอผปวยเครอขายภายในจงหวดอยางตอเนอง ส าหรบสวนกลาง 1. สนบสนนดานการพฒนาศกยภาพบคลากร 2. สนบสนนดานงบประมาณ เทคโนโลยทางการแพทย

เขตสขภาพท 7 ส าหรบพนท : สรางการรบรและความเขาใจทถกตองของประชาชนเรองการใชบรการ EMS ส าหรบสวนกลาง : สนบสนนเครองมอทจ าเปน บคลากรตามภาระงาน และยกระดบคณภาพของหองฉกเฉน

เขตสขภาพท 9 ส าหรบพนท 1. สนบสนนใหจดตงและพฒนา TEA unit โดยใหมส านกงานทชดเจน เพมเจาหนาทวเคราะหขอมล

ทางสถต ระบาดวทยา และ nurse coordination 2. ลดความรนแรงของการบาดเจบและเพมมาตรการในการปองกนผานการมสวนรวมของภาค

เครอขาย เขตสขภาพท 10 ส าหรบพนท : การพฒนาระบบการสงตอผปวยเครอขายภายในจงหวดอยางตอเนอง

ส าหรบสวนกลาง : สนบสนนดานการพฒนาศกยภาพบคลากร เขตสขภาพท 11 ส าหรบพนท

1. พฒนาความรวมมอระหวางภาคเครอขายตางๆ ในจงหวดเพอความตอเนองในการท างาน 2. พฒนาระบบ consultation ผเชยวชาญของโรงพยาบาลศนยแบบบรณาการทงระบบ 3. พจารณาการจดตง trauma team consultation ทหองฉกเฉน ส าหรบสวนกลาง 1. สนบสนนงบประมาณในการด าเนนงาน AOC 2. สนบสนนทรพยากรทงบคลากร สถานท และครภณฑ พรอมทงการพฒนาศกยภาพบคลากร

โดยเฉพาะหลกสตร nurse manager ใน TEA unit เขตสขภาพท 12 ส าหรบพนท

1. เนนพฒนา ECS เพมประสทธภาพและลดระยะเวลาการเขาถง fast track กล มโรคส าคญ และเชอมโยงระบบสงตอ

2. ทบทวนการเสยชวต/ trauma audit เพอพฒนาระบบบรการ 3. ฝกอบรมบคลากรหองฉกเฉน ATLS, PHTLS 4. เพมอตราการเขาถง ICU ส าหรบสวนกลาง: พฒนาและเชอมโยงระบบการตอตอภายในเขตสขภาพ

๖๘

รายงานการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564รอบท ๒ ประเดนท 5 ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย

๑. ประเดนตรวจราชการ : ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย ๒. หวขอ : Service Plan สาขามะเรง ๓. หนวยงานทรบผดชอบ

หนวยงานผรบผดชอบหลก กรมการแพทย ๔. วเคราะหสถานการณในพนท

ผปวยมะเรงในประเทศไทย พบอบตการณ 5 อนดบแรก ไดแก มะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม มะเรงล าไสใหญและไสตรง และมะเรงปากมดลก

การเขาถงการรกษาดวยการผาตดภายใน 4 สปดาห ผานเกณฑรอยละ 70 ในเขตสขภาพท 1, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11 และ 12

การเขาถงการรกษาดวยเคมบ าบดภายใน 6 สปดาห ผานเกณฑรอยละ 70 ในเขตสขภาพท 1, 2, 3, 5, 6, 8, 9, 10 และ 12

การเขาถงการรกษาดวยรงสรกษาภายใน 6 สปดาห ผานเกณฑรอยละ 60 ในเขตสขภาพท 1, 8, 9, 10 และ 12

ผลการด าเนนงานตามตวชวด (๑) รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยการผาตดภายในระยะเวลา 4 สปดาห ≥รอยละ 70


จ านวนผปวยมะเรง 5 อนดบทไดรบการรกษาดวยการ

ผาตดภายในระยะเวลา 4 สปดาห (A)

จ านวนผปวยมะเรง 5

อนดบทงหมด (B)

รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยการผาตด

ภายในระยะเวลา 4 สปดาห

(A/B) × 100 1 308 417 73.86 2 286 425 67.29 3 169 299 56.52 4 541 769 70.35 5 597 844 70.73 6 330 470 70.21 7 25 41 60.98 8 667 861 77.47 9 376 664 56.63

10 469 600 78.17 11 451 626 72.04 12 497 682 72.87

ภาพรวม 4,716 6,698 71.9

๖๙

(2) รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยเคมบ าบดภายในระยะเวลา 6 สปดาห ≥รอยละ 70

(3) รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยรงสรกษาภายในระยะเวลา 6 สปดาห ≥รอยละ 60


จ านวนผปวยมะเรง 5 อนดบทไดรบการรกษา

ดวยเคมบ าบดภายในระยะเวลา 6 สปดาห (A)

จ านวนผปวยมะเรง 5 อนดบ

ทงหมด (B)

รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยเคมบ าบดภายใน

ระยะเวลา 6 สปดาห (A/B) × 100

1 571 673 84.84 2 422 533 79.17 3 244 317 76.97 4 740 1456 50.82 5 904 1203 75.15 6 743 923 80.5 7 18 32 56.25 8 836 1047 79.85 9 615 756 81.35

10 380 500 76 11 400 576 69.44 12 506 596 84.9

ภาพรวม 6,379 8,612 57.58


จ านวนผปวยมะเรง 5 อนดบทไดรบการรกษา

ดวยรงสรกษาภายในระยะเวลา 6 สปดาห (A)

จ านวนผปวยมะเรง 5 อนดบ

ทงหมด (B)

รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยรงสรกษา

ภายในระยะเวลา 6 สปดาห (A/B) × 100

1 634 774 81.91 2 15 34 44.12 3 45 83 54.22 4 471 1000 47.1 5 70 177 39.55 6 319 554 57.58 7 0 0 0 8 300 454 66.08 9 105 157 66.88

10 315 335 94.03 11 135 263 51.33 12 46 60 76.67

ภาพรวม 2,455 3,891 47.83

๗๐

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผล

การด าเนนงาน - ดานระบบการจดเกบขอมลสารสนเทศ ยงขาดความเชอมโยงขอมล ความถกตอง ครบถวน ทนเวลาและขาดผรบผดชอบ - ขาดแคลนบคลากรดานมะเรง ท งแพทย พยาบาลและบคลากรในสาขาทเกยวของ - การกระจายตวของศนยรงสรกษา ยงไมทวถง และมไมเพยงพอ

1. ขบ เคล อน เช งนโยบายใหม การโ ป รแกรม TCB และ TCB Plus ท งประเทศ ใหครอบคลมทกโรงพยาบาล ทงภาครฐและเอกชน เพอเปนฐานขอมลทสามารถใชประโยชนจรงได ตงแตเรมมการวนจฉย การสงตอรกษา การตดตามขอมลการรกษา และตอเนองจนผปวยเสยชวต 2. สรางความตระหนกในกลมภาคเครอขายอน ๆ บรณาการการด าเนนงานรวมกน สนบสนนการใชสอรณรงคการใหความร เ พอปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพในกลมเสยงมะเรง โดยเฉพาะในกลมเดกและเยาวชนใหเปนนโยบายระดบประเทศ

ตดตามภายใน 3 เดอน

๕. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) สถาบนมะเรงแหงชาต พฒนาโปรแกรม TCB, TCB Plus, The One, Cancer Anywhere และโปรแกรมการคดกรองมะเรงปากมดลกดวยวธ HPV DNA Test (HPVcxs2020) การปรบระบบบรการในชวงสถานการณโควด เชน การสงยาอปกรณทางไปรษณย เขตสขภาพท 1 ระบบ Teleconsultation โดยมแผนจะขยายไปโรงพยาบาลชมชนทมศลยแพทยประจ า พฒนาระบบจองเตยง Admit Online (อยระหวางด าเนนการ) เพอลดปญหาอตราการครองเตยง เขตสขภาพท 2 หลายโรงพยาบาลมการรบกระบวนการภายในใหผปวยทรอรบการผาตดรกษามะเรง มชองทางเขาสควทเรวขน อายรแพทยโรคมะเรง เพมวนออกตรวจผปวยรายใหมมากขน และรบปรกษาผปวยใหยาเคมบ าบด เขตสขภาพท 3 การนดผปวยมะเรงในเขตสขภาพ เพอลดขนตอนการเดนทางในโปรแกรม Three Refer การน าเสนอผลงาน การพฒนาศกยภาพหองผาตดโรงพยาบาลชมชนเพอลดระยะเวลารอคอยหองผาตดโรงพยาบาลจงหวด (OR Sharing) ในงาน Service Plan Sharing

๗๑

เขตสขภาพท 5 เรมมการใชระบบ 30 บาทรกษามะเรงทกททพรอมไดอยางไมมปญหา ท าใหระยะการรอคอยลดลง และมขอมลในระบบมากขนมระบบการใหยาเคมแบบ Day Care Unit มการผาตดแบบ MIS สามารถจดควตามโปรแกรม The One ท าใหคนไขทปวยนอนโรงพยาบาลนอยลง ลดแออด เขตสขภาพท 7 มนวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางได เชน โปรแกรม “FIT Test @Khon Kaen มะเรงล าไสใหญ” เปนโปรแกรมการสงตอผปวยทตรวจคดกรองมะเรงล าไสใหญดวยวธ Fit Test ผล Positive ทตองสงตอ Colonoscopy ทโรงพยาบาลแมขาย เขตสขภาพท 8 มการใช BSE App มาชวยในการคดกรองมะเรงเตานม การด าเนนงานรวมกนของโรงพยาบาลแมขายกบโรงพยาบาลลกขาย ทเขมแขงท าใหการคดกรองโรคมะเรงไดเกนเปาหมาย สามารถคนหาผปวยและเขารบการรกษาไดเรว เขตสขภาพท 9 เขารวมโครงการวจย GecciCA รวมกบ CASCAP มหาวทยาลยขอนแกน เปนการศกษาเปรยบเทยบการใหยาเคมบ าบดในผปวย CCA ระหวาง Gemcitabine กบ Gemcitabine+Cisplatin มการท าทะเบยนมะเรงผานโปรแกรม TCB ของสถาบนมะเรงแหงชาต สงขอมลเปนอนดบ 1 ของประเทศ เขตสขภาพท 10 ทกจงหวดมการดแล pt.CA ไดตาม Protocol และบรณาการการรณรงครวมกบ พชอ./ทมสหวชาชพ/อสม.เชยวชาญ

เขตสขภาพท 12 การจดระบบตามศกยภาพและพนททเหมาะสมของโรงพยาบาล A A1 A2 และ A3

๖. ขอเสนอแนะของผนเทศ ๑. สนบสนนใหมความครอบคลมของ Cancer Coordinator เพอเชอมโยงระบบรการและการบรหารจดการขอมลตามนโยบายไดอยางมประสทธภาพ ๒. สงเสรมการใชโปรแกรม TCB Plus และ The One เพอเพมโอกาสการบรหารจดการขอมลและการเขาถงการรกษาทมคณภาพ ๓. วางแผนจดระบบรบสงตอทงภายในจงหวด ระหวางจงหวดหรอเขต ตงแตการคนหาคดกรองเพอใหไดผปวย Early Stage จนถงการรกษาทเฉพาะทาง

๗๒

รายงานการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท ๒ ประเดนท ๔ ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย

1. ประเดนการตรวจราชการ : ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย/ สขภาพกลมวย 2. หวขอ : สาขาทารกแรกเกด (Newborn) 3. หนวยงานทรบผดชอบ

หนวยงานผรบผดชอบหลก : กรมการแพทย 4. วเคราะหสถานการณในพนท

อตราตายทารกแรกเกดอาย ≤ 28 วน ทรอดออกมานาหนก ≥ 500 กรม ป 2558 - 2564

ป (2558 – 2564)

จานวนทารกทเสยชวต ≤ 28 วน (A) จานวนทารกแรกเกดมชพ (B)

อตราตาย : 1000 การเกดมชพ

(A/B) x 1,000) 2558 1,548 421,103 3.68 2559 1,931 486,789 3.97 2560 2,135 489,035 4.37 2561 1,979 448,345 4.41 2562 1,850 409,150 4.52 2563 1,747 414,664 4.21

2564 (6 เดอน) 686 155,317 4.42 ทมา : HDC ณ วนท 1 เมษายน 2564

4.1 อตราตายทารกแรกเกดอาย ≤ 28 วน ทรอดออกมานาหนก ≥ 500 กรม (เปาหมาย < 3.65 : 1,000 ทารกเกดมชพ)

เขตสขภาพ จานวนทารกทเสยชวต ≤ 28 วน(A)

จานวนทารกแรกเกดมชพ (B)

อตราตาย : 1000 การเกดมชพ

(A/B) x 1,000 1 53 14,811 3.58 2 38 9,146 4.15 3 18 5,521 3.26 4 76 12,151 6.25 5 87 16,601 5.24 6 93 18,487 5.03 7 39 10,435 3.74 8 50 12,429 4.02 9 46 14,759 3.12

10 51 8,109 6.29 11 73 13,974 5.22 12 62 18,894 3.28

ประเทศ 686 155,317 4.42 ทมา : HDC ณ วนท 1 เมษายน 2564

๗๓

4.2 เพมเตยง NICU ใหไดตามเกณฑ (เปาหมาย 1 : 500 ทารกเกดมชพ)

เขตสขภาพ จานวนเตยง NICU

(A) จานวนทารกแรกเกดมชพเฉลยป 2561-2563 (B)

อตรา 1 : 500 (B/A)

1 99 37,748 381 2 69 24,255 352 3 36 15,798 439 4 90 30,317 337 5 120 47,264 394 6 96 53,605 558 7 62 27,336 441 8 75 34,086 454 9 101 39,765 394

10 62 25,592 413 11 82 36,465 445 12 104 51,822 498

ประเทศ 996 424,055 426 ทมา: การตรวจราชการรอบ 1/2564


ผลการดาเนนงาน ๑ ปญหาการเสยชวตสวนใหญเกดจาก Preterm และภาวะเสยงจากครรภมารดา ๒. อตราตายทารกแรกเกดมแนวโนมเพมขน ๓. ระบบ ANC คณภาพยงไมครอบคลม ๔. ระบบ Refer Back ขาดแนวทางการปฏบตทชดเจน

๑. มการรวบรวมขอมลสาเหตการตายของทารก การคลอดกอนก าหนด การมภาวะเจบครรภคลอดกอนก าหนดเพอแกไขปญหาและปองกนการเกดเหตซ า ๒. ทบทวน MCH Broad ทกป เพอลดปญหา Preterm ๓. มระบบบรหารจดการแนวทางการใหบรการ Progesterone เพอแกปญหาการเสยชวตจาก Preterm ๔. จดอบรมการกชพทารกแรกเกดใหกบบคลากรทเกยวของในโรงพยาบาลระดบ A, S ทกป ทงแผนกสตกรรมและกมารเวชกรรม ๕. เพมจ านวนเตยง NICU ใหเพยงพอตอการคลอดในทกเขตสขภาพบรการ ๖. โรงพยาบาลระดบ M1 สามารถใหบรการดแลรกษาทารกภาวะกงวกฤตได ๗. มการบรณาการด าเนนงานรวมกนระหวางสาขาสตกรรม และสาขาทารกแรก

A = 686 B = 155,317 อตราตาย 4.42

๗๔


ผลการดาเนนงาน เกดตามกระบวนการ 6 Value MCH Program ๘. มการประชมพฒนาระบบ refer และการประสานงานเพอการสงตอ ทงในระดบจงหวดและระดบเขต ๙. เพมศกยภาพการดแลทารกไปทโรงพยาบาลเครอขายระดบ M1 เพอลดความแออด

5. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) เขตสขภาพท 1 จ.เชยงใหม : Neonatal emergency box เปนกลองทใชบรรจ ยา สารน า และอปกรณทจ าเปนใน

การกชพ จ.นาน : โปรแกรมค านวณและสงการรกษาใหสารอาหารทางหลอดเลอดด า สามารถค านวณ TPN

จากสตรทม ท าใหสะดวกตอการใชงานของแพทย ลดขอผดพลาดในการค านวณ และเชอมตอผาน google drive ท าใหแพทยสามารถสง TPN ทเตยงคนไขไดในขณะท round

จ.เชยงราย : Application การคดกรองภาวะความผดปกตของการตรวจคดกรองการไดยน (OAE) เขตสขภาพท 6

1. จ.ตราด : หมวกลมหายใจ (Inspiration Hood) ใชส าหรบตรงอปกรณการใหออกซเจนแรงดนบวก อยางตอเนองทางจมกในทารกทใช non invasive ventilator แทนหมวกทตองซอจากบรษท (ราคาใบละ 1,000 บาท)

เขตสขภาพท 9 2. จ.สรนทร : คลนกเจาตวนอยตดตามดแลทารกน าหนกแรกคลอดนอยกวา 2,000 กรมหลงจ าหนาย

แบบ One stop service โดยทมสหสาขาวชาชพ 3. จ.ชยภม :

- Nest ส าเรจรปใชส าหรบเปนเบาะรองทนอนทารกคลอดกอนก าหนด - หมวก Super cap ใชส าหรบเปนระบบปดในผปวยทใส CPAP - กางเกง Minizumo ใชแทนผาออมในทารกคลอดกอนก าหนดเพอวดปรมาณปสสาวะ - ผาคลมเครองสองไฟเพมประสทธภาพการดแลรกษาเดกตวเหลอง

๗๕

6. ขอเสนอแนะของผนเทศ สาหรบพนท

Objectives มาตรการในการดาเนนการ

ลดปวย

๑. การลด preterm delivery : การใหการศกษา รณรงคใหมการฝากครรภ จดระบบการฝากครรภคณภาพ การใชยา progesterone ในหญงตงครรภทมแนวโนมจะคลอดกอนก าหนด ๒. ลด birth asphyxia ลดการตดเชอ : การฝากครรภคณภาพ หองคลอดคณภาพ ๓. ลดความพการแตก าเนด : การฝากครรภคณภาพ การให folic acid แกหญง มครรภ และการใหความรแกหญงทพรอมจะมบตร

ลดตาย

๑. ลดอตราตายของทารกแรกเกด (Neonatal mortality rate) ดวยการเพมศกยภาพในการดแลผปวยใหสถานพยาบาล ๒. วางระบบการรบสงตอภายในเขตและสงออกนอกเขต สนบสนนใหม intrauterine transfer ๓. มระบบฐานขอมลและระบบปรกษา ชวยเหลอเกอกลกนภายในเขตและจงหวดนอกเขตแตเปนจงหวดรอยตอ

ลดการรอคอย

๑. จดระบบการ refer และบรหารเตยงแบบ real-time ๒. เพมจ านวนเตยง NICU และเตยง sick-newborn พรอมครภณฑใหแกสถานพยาบาล ๓. เพมบคลากรผเชยวชาญ กมารแพทย NNP พยาบาลวชาชพ และแพทยสาขาอนตามความเหมาะสม ๔. เพมขดความสามารถในการดแลผปวยใหสถานพยาบาลโดยการจดอบรมฟนวชาในพนทหรอใหมทนเรยนตอ ๕. เพม reimbursement ใหแกสถานพยาบาล

สาหรบสวนกลาง ใหส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) เพมสทธประโยชนสนบสนนการใช progesterone

เพอแกปญหาการเสยชวตจาก preterm

๗๖

1. ประเดนตรวจราชการ : ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย 2. หวขอ : การดแลระยะกลาง (Intermediate Care : IMC) 3. หนวยงานทรบผดชอบ หนวยงานผรบผดชอบหลก : กรมการแพทย 4. วเคราะหสถานการณ

4.1 ตวชวดหลก : รอยละของโรงพยาบาลระดบ M และ F ทใหการบรบาลฟนสภาพระยะกลางแบบผปวยใน (intermediate bed/ward) (เปาหมาย 6 เดอน รอยละ 75/ เปาหมาย 12 เดอน รอยละ 80)

ผลการด าเนนการ

ป 64 รอบท

1

เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 รวม

81.91 87.80 81.63 84.13 96.49 95.31 89.04 98.04 97.62 100.00 85.33 100.00 91.35

โรงพยาบาลระดบ M และ F ทผานเกณฑใหบรการ (A) = 718 แหง โรงพยาบาลระดบ M และ F ทงหมด (B) = 786 แหง* ทมาขอมล : DMS Health KPI วนท 3 พฤษภาคม 2564 และการรายงานของพนทและการนเทศงาน รอบท 1 ปงบประมาณ 2564 หมายเหต : *ไมนบรวมจงหวดทไมมขอมล ไดแก ปตตาน ยะลา นราธวาส

4.2 ตวช วดยอย 1 : รอยละของจงหวดในเขตสขภาพทใหการบรบาลฟนสภาพระยะกลางแบบ Intermediate ward ในโรงพยาบาลระดบ M และ F (เปาหมาย 6 เดอน รอยละ 20/ เปาหมาย 12 เดอน รอยละ 40)

0

20

40

60

80

100

120

DMS Health KPI


ประเดนท ๕ ลดแออด ลดรอคอยลดปวย ลดตาย

๗๗

ป 64 รอบท

1


37.50 100.00 40.00 62.50 37.50 50.00 25.00 14.29 100.00 40.00 71.43 57.14 46.05

จ านวนจงหวดในเขตสขภาพทมการใหบรการ Intermediate ward (A) = 35 แหง จ านวนจงหวดทงหมดในเขตสขภาพ (B) = 76 แหง ทมาขอมล : DMS Health KPI วนท 3 พฤษภาคม 2564 และการรายงานของพนทและการนเทศงาน รอบท 1 ปงบประมาณ 2564

4.3 ตวชวดยอย 2 : รอยละของผปวย Stroke, Traumatic Brain Injury และ Spinal Cord Injury ท รอดช ว ตและมคะแน น Barthel index <15 รวมท งค ะแน น Barthel index >15 with multiple impairments ไดรบการบรบาลฟนสภาพระยะกลางและตดตามจนครบ 6 เดอน หรอจน Barthel index = 20 (เปาหมาย 12 เดอน รอยละ 65)

0

20

40

60

80

100

120

DMS Health KPI

๗๘

ป 64 รอบท

1


66.67 78.24 78.31 83.37 73.87 66.73 67.49 78.68 73.29 69.17 86.59 85.44 75.67

จ านวนผปวยฯ ในจงหวด (A) = 13,966 ราย จ านวนผปวยฯ รายใหมหรอกลบเปนซ าทงหมดทเขารบการ (B) = 18,456 ราย ทมาขอมล : DMS Health KPI วนท 3 พฤษภาคม 2564 และการรายงานของพนทและการนเทศงาน รอบท 1 ปงบประมาณ 2564 หมายเหต : เขตสขภาพท 1 ไมมขอมล : แพร นาน แมฮองสอน เขตสขภาพท 5 ขอมลเฉพาะไตรมาสท 2 เขตสขภาพท 6 ไมมขอมล : ชลบร ตราด สมทรปราการ สระแกว เขตสขภาพท 7 ไมมขอมล : ขอนแกน มหาสารคราม เขตสขภาพท 12 ไมมขอมล : ยะลา ปตตาน นราธวาส



1. ปญหาในการเชอมโยงขอมล case IMCโดยการใช COC ยงไมสามารถเกบขอมลส าคญไดครบถวน

2. ความยงยนของระบบในการรองรบ

1. ควรม การจดท า protocol discharge plan/standing order, ระบบ specialist consultation ทมความพรอม, เกณฑและชองทางในการรบกลบ กรณ pt. มอาการเปลยนแปลงทรดลง

รอยละ 81.91 A = 77 แหง B = 94 แหง

0

20

40

60

80

100

DMS Health KPI

๗๙


ผลการด าเนนงาน การด าเนนงาน IMC (บคลากร ระบบขอมล กายอปกรณทจ าเปน)

2. ควรพฒนาสนบสนนความพรอมของบคลากร (จ านวน , ศกยภาพ) อปกรณและสถานท ในการใหบรการของ รพ. ระดบ M และ F ทจะเปดบรการ IMC bed จดตงทมออกเยยมส ารวจ เพอชวยเตรยมความพรอมเพอเปดใหบรการ IMC ใหกบ รพช. ทเหลอ หรอการใช teleconsultation ในการดแล

3. ควรพฒนาโปรแกรมการดแลทเกยวของใหสามารถเชอมโยงฐานขอมลไดอยางมประสทธภาพและ ลดภาระงานแกผปฏบต

4. เนนการนเทศ ก ากบ ตดตาม ผานในรปแบบของคณะกรรมการระดบจงหวด เพอท าความเขาใจในระบบการใหบรการและรบสงตอ

เขตสขภาพท 2 1. ผ ป วย ได รบการบรบ ารฟน ฟและ

ตดตามจนครบ 6 เดอน มแนวโนมลดลง เนองจากสถานการณการแพรระบาดของโรค COVID-19

2. การสงตอผปวยและขอมล ระหวาง รพศ./รพท. และ รพช. ขาดความตอเนอง

3. ระบบบนทกขอมลขาดการเชอมโยงกนในระบบ PC และ LTC

1. ปรบรปแบบการตดตามการเยยมบาน พฒนาเครอขาย อสม. ในการตดตามอาการและดแลผปวยในชมชน

2. ทบทวนระบบสงตอจากโรงพยาบาลแมขายและโรงพยาบาลลกขาย รวมถงเชอมโยงขอมลในการใหบรการ และจดอบรมเพอพฒนาบคลากรทางการแพทยเพอขยายการใหบรการไปยง node ตางๆ

รอยละ 87.80 A = 36 แหง B = 41 แหง

เขตสขภาพท 3 1. ขาดบคลากรเฉพาะทางและมความ

เขาใจในการใหบรบาลฟนสภาพระยะกลาง (IMC) ทไมตรงกน

2. ผปวยสวนใหญอยใหบรการไมครบตามเกณฑทก าหนด

1. อบรมหลกสตรการพยาบาลเฉพาะทาง สาขาการพยาบาลฟนฟสภาพ

2. เพมความรความเขาใจถงประโยชนทจะไดรบหลงการเขาโปรแกรมฟนฟ

รอยละ 81.63 A = 40 แหง B = 49 แหง

เขตสขภาพท ๔ fracture around the hip เช อมตอกบ fracture around the hip และคลน ก

ผสงอาย และมการตดตามทก 3 เดอน รอยละ 84.13 A = 53 แหง B = 63แหง

เขตสขภาพท 5 1. การจดตง IMC ในระดบ รพช. ยงไม 1. ก าหนด node IMC ในแตละ รพช. ใหชดเจนและ รอยละ 96.49

๘๐


ผลการด าเนนงาน ครอบคลม

2. ขอมลการ Refer back ผปวย IMC นอย 3. ขาดบคลากร และเครองมออปกรณยง

ไมเพยงพอ

ปฏบตได 2. พฒนาระบบสงตอและตดตามขอมล และสนบสนน

Telemedicine 3. พฒนาบคลากรและตดตามการใชเตยง IMC ท รพช.

A = 55 แหง B = 57 แหง

เขตสขภาพท 6 1. ระบบการสงตอและตดตามขอมล

ผปวยไมครบถวน 2. โรงพยาบาลขนาดเล ก โครงสราง

อาคารไมเออตอการด าเนนงานและเครองมออปกรณยงไมเพยงพอ

3. ระบบการตดตาม รายงานตวชวด IMC

4. ขาดแคลนบคลากรท ง แพทย เวชศาสตรฟนฟ นกกายภาพบ าบด นกกจกรรมบ าบด และพยาบาลวชาชพ รวมทงขาดความเขาใจในแนวทางการปฏบต งานและการจดท า IMC on top ไมเพยงพอ

1. ม เค ร อ ข า ย งาน ก ารด แ ล ผ ป ว ย ร ะย ะก ล า ง (Intermediate care) ในระดบจงหวด พรอมทงมการเยยมตดตามผปวยทางโทรศพทและแนะน าการใช Home program

2. มแผนการปรบปรงตามประเดนในสวนทขาดแคลน (IMC bed/ward) และขบเคลอนผานการประชม IMC สญจร

3. ขบเคลอนโรงพยาบาลชมชนจดระบบบรการฟนสภ าพผ ป วยระยะกลางแบบผ ป วย ใน ( IMC-Bed/Ward) ตามเกณฑมาตรฐาน พรอมทงทบทวนแผนพฒนาบคลากรและพฒนาศกยภาพบคลากรการฟนสภาพผ ป วยระยะกลางข น พ นฐานในเครอขายหนวยบรการระดบปฐมภม

4. ประเมนโรงพยาบาลของรฐและเอกชนทมความตองการรบเงน Ontop ตามเกณฑการประเมนของเขตสขภาพ

รอยละ 95.31 A = 61 แหง B = 64 แหง

เขตสขภาพท 7 1. บคลากรไม เพยงพอและขาดการ

ศกยภาพของบคลากรในทมฟนฟ 2. ระบบขอมลการเขาถงผปวย การสง

ตอและเชอมโยงบรการ 3 หมอ จากโรงพยาบาลทมศกยภาพสงกวา

1. พฒนาดานบคลากร การพฒนาศกยภาพสหสาขา การสนบสนนงบประมาณในการฝกอบรม

2. มการแลกเปลยนเรยนรภายในจงหวดและระดบเขต และจดท าฐานขอมลทจ าเปนในการดแลผปวยของระบบการสงตอในเขตสขภาพ

รอยละ 89.04 A = 65 แหง B = 73 แหง

เขตสขภาพท 8 1. การจดตง IMC bed/ward ยงไมครอบคลม 2. ขาดแคลนก าลงคน เชน OT, ST, PT, PMR 3. ขาดโปรแกรมส าเรจรปส าหรบบนทก

แ ล ะ ส ง ต อ ข อ ม ล IMC ร ะ ห ว า งหนวยงาน ปจจบนใชโปรแกรมบนทกขอมลของ รพร. สวางแดนดน

1. จงหวดสนบสนนใหมการจดต ง IMC bed/ward ท ได คณ ภาพตามเกณ ฑ มาตรฐาน ให ครบในโรงพยาบาลระดบ M, F ทกแหง

2. เพมกรอบอตราก าลงคนทขาดแคลนใหเพยงพอตอการใหบรการ (ระดบนโยบาย)

3. บรณาการการใชโปรแกรมการสงตอขอมลผปวย

รอยละ 98.77 A = 80 แหง B = 81 แหง

๘๑


ผลการด าเนนงาน ระยะกลางรวมกบโปรแกรม LTC

เขตสขภาพท 9 1. ความเพยงพอของอตราก าลงบคลากร

และขาดบคลากรบางวชาชพ เชน นกกายภาพบ าบด พยาบาลเฉพาะทางพ ย าบ าล ฟ น ฟ น ก แก ไขก าร พ ด นกกายอปกรณ

2. การลงขอมลการเยยมผปวยในกลม IMC ในโปรแกรม Thai COC ไมครอบคลมผปวย IMC ทกราย และตดตามเยยมไมครบ 6 เดอน

1. พฒนาสมรรถนะบคคลากรส าหรบการดแลผปวยหลงผานภาวะวกฤตและระยะฟนฟ

2. พฒนาระบบการสงตอขอมล พฒนาโปรแกรม refer ใหเชอมโยงขอมลไดทวทงจงหวด

รอยละ 97.62 A = 82 แหง B = 84 แหง

เขตสขภาพท 10 1. ความครอบคลมในการคดกรองผปวย

ยงไมไดตามเกณฑ รวมทงหอผปวย stroke unit, ICU serg และ Spine ward มความแออด

2. การ refer back for IPD IMC On top นอย 3. ขาดการพฒนาศกยภาพบคลากร 4. การเชอมโยงการดแลผปวยกบ Thai

COC ยงไมครอบคลมทกจงหวด 5. ขาดการตดตาม PT หลงจ าหนาย

1. ก าหนด IMC protocol ในการดแลผปวยกลม Stroke และขยายกลมโรค IMC เชน Fx neck femur, COPD, chronic heart

2. ก าหนดให ท กจ งหวด refer back for IPD IMC เพอเพมเงน On top

3. สนบสนนการพฒนาศกยภาพบคลากร 4. สนบสนนการเชอมโยงการดแลผปวยกบ Thai COC

และพฒนารวมกบ PRM referral 5. พฒนาภาคเครอขาย อสม. เพอตดตาม PT หลงจ าหนาย

รอยละ 100 A = 65 แหง B = 65 แหง

เขตสขภาพท 11 1. ขาดแคลนบคลากรสหสาขาวชาชพ

(แพทยเวชศาสตรฟนฟ, พยาบาลฟนฟ, นกกายภาพบ าบด,นกกจกรรมบ าบด)

2. การจด เกบขอมลย งไม เป นระบบ ใช โปรแกรมท หลากหลายภายในจงหวด

3. ไมมหองน าผพการในหอผปวยใน 4. ขาดแคลนเครองชวยความพการ 5. ไมมแนวทางการปฏบตในการใหบรการ

IMC Bed/ward

1. จดอบรมสหสาขาวชาชพและพยาบาลฟนฟใหไดตามหลกสตรทก าหนด

2. จดท าระบบยม-คนอปกรณ เครองชวยความพการจาก รพ.แมขาย

3. ปรบปรงโครงสรางหองผพการและจดท าแนวทางปฏบตใหเปนไปตามมาตรฐานทก าหนด

4. พจารณาเพมอตราก าลงสหสาขาวชาชพใหครบตามกรอบทก าหนด

รอยละ 85.33 A = 64 แหง B = 65 แหง

เขตสขภาพท 12 1. ขาดแคลนบคลากรสหสาขาวชาชพ 1. จดท าแผนเพมบคลากรทางการแพทย IMC ทม รอยละ 100

๘๒


ผลการด าเนนงาน (แพทยเวชศาสตรฟนฟ, พยาบาลฟนฟ, นกกายภาพบ าบด,นกกจกรรมบ าบด)

2. ผปวยสวนใหญอยใหบรการไมครบตามเกณฑทก าหนด

3. ระบบการสงตอและตดตามขอมลผปวยไมครบถวน

ความขาดแคลน 2. พฒนาระบบสงตอผปวย TBI รปแบบเดยวกนทงเขต

สขภาพ 3. เพม Health literacy ใหกบผปวย ญาต และประชาชน

A = 40 แหง B = 40 แหง

(ไมนบรวมปตตาน ยะลา นราธวาส)

5. นวตกรรม/ตวอยางทด

เขตสขภาพ นวตกรรม/ตวอยางทด เขตสขภาพท 1 พะเยา : พฒนาฐานขอมล EMR ครอบคลมทงจงหวด

เชยงราย : งานวจย เรอง hip fracture ไดรบการตพมพระดบประเทศ เชยงใหม : 1. รายงานการวจย เรอง การพฒนาระบบบรการการบรบาลฟนฟสภาพผปวยระยะกลาง 2. การใหบรการโครงการ telemedicine&smart consult

เขตสขภาพท 5 ราชบร สมทรสาคร : มคณะกรรมการ service plan IMC กาญจนบร : ทม รพช. มความพรอมในการรบผปวย นครปฐม : ไดรบรางวล best practice สาขา IMC

เขตสขภาพท 6 1. การเปดบรการ day care ท อบต.พลตาหลวง เพอใหรการผปวย IMC และ long term care และลงนาม MOU ใหบรการรวมระหวาง รพ.ชลบร และเทศบาลบานสวน

2. พฒนา QR code คมอการท ากายภาพบ าบดใหแกผปวย 3. ใชระบบ telemedicine ในการใหบรการ IMC 4. มระบบ On top - IPD IMC เพอเพมรายได การเบกจายในกรณผปวยนอนโรงพยาบาล

เขตสขภาพท 7 มหาสารคาม : การดแลผปวยในรปแบบหมบานเดยวนดแลกนและคนละหมบานดแลกน ของทม care giver อสม. และหมอประจ าบาน รอยเอด: NEMO care Roi-et เพอสงตอและตดตามเยยมผปวยทงระบบ

เขตสขภาพท 8 หนองคาย : มระบบบรการผปวยจาก รพ. ถง รพ.สต. และมแผนการเยยมผปวยท รพ.สต. เดอนละ 1-2 ครง และใช telemedicine ตดตามทกเดอน เลย : ทมแพทยเวชศาสตรฟนฟ พฒนาระบบรวมกบเครอขายกายภาพบ าบด ทมพยาบาล และทมน าคลนก บงกาฬ : ระบบบรการผปวยจาก อปท. มา รพ.

เขตสขภาพท 9 ชยภม: การดแลผปวย IMC แบบมสวนรวมของแพทย โดยใช line official นครราชสมา : 1. สราง partner โดยจดสถานบรการกายภาพบ าบดในเขตเมองรวมกบเทศบาล

๘๓

เขตสขภาพ นวตกรรม/ตวอยางทด 2. ท า MOU คลนดกายภาพเอกชนรวมกบ สปสช. 3. จดระบบ home ward โดยใช care map ของสหวชาชพใน CUP นนๆ ในการบรการดแล

ผปวย IMC ทบาน เขตสขภาพท 10 ๑. ม IMC bed/ward ครบทกจงหวด

๒. มการสงผานโปรแกรม Thai COC ทกจงหวด ๓. ราชธานมเครอขาย 4 โซน

เขตสขภาพท 12 สงขลา : มศนยสนบสนนอกรณ ยะลา : มศนยฟนฟคนพการ สตล : บรณาการทม 3 หมอ ปตตาน : บรณาการเชงรกทงจงหวด

6. ขอเสนอแนะของผนเทศ

เขตสขภาพ ขอเสนอแนะของผนเทศ เขตสขภาพท 1 ส าหรบพนท :

1. ทวบทวนการด าเนนงาน และจดท า BCP ของหนวยงาน 2. พฒนา protocol ทแหมาะสมตอพนท และสอดคลองกบผปวยแตละกลมโรค 3. การน าขอมลเขาระบบ Thai COC ใหเปนปจจบน 4. พฒนาศกยภาพของ รพช. ใหสามารถดแลผปวยไดครอบคลมและมประสทธภาพมากขน 5. พฒนาบคลากรและการท างานรวมกนระหวางสาขาแบบครบวงจร 6. พฒนาระบบ refer back อยางตอเนอง เพอใหสามารถ admit ไดตามแนวทางทก าหนด ส าหรบสวนกลาง : 1. เพมกรอบบคลากรทจ าเปนส าหรบงาน IMC 2. สอสารและผลกดนระบบการเบกจาย IP on top 3. พฒนาโปรแกรม Thai refer/Thai COCใหมความสะดวกและงายตอการปฏบตงาน

เขตสขภาพท 2 ส าหรบพนท : พฒนาโปรแกรม PRM referral network เขตสขภาพท 3 ส าหรบพนท :

1. กระตนและชเปาใน รพช. ทมความเหมาะสมในการเปด IMC ward 2. จดท าระบบการสงตอในผปวย TBI ใหมความชดเจนมากขน 3. เพมความรความเขาใจถงประโยชนทจะไดรบหลงจากเขาโปรแกรมฟนฟ

เขตสขภาพท 5 ส าหรบพนท : 1. สามารถเชอมโยงขอมลสงตอระหวาง รพ. โดย telemedicine 2. การพฒนาการใหบรการ IMC ใหไดคณภาพ ทงดานโครงสราง ระบบรการ และบคลากร

พรอมทงมการเปด IMC bad/ ward เพมเตม และพฒนาการใหระบบ telemedicine 3. พยาบาลไดรบการอบรมหลกสตรพยาบาลฟนฟเพมมากขน

เขตสขภาพท 6 ส าหรบพนท : 1. การผลกดนใหเกด IMC wardใหไดคณภาพ ทงดานโครงสราง ระบบรการ และบคลากร

๘๔

เขตสขภาพ ขอเสนอแนะของผนเทศ 2. พฒนาระบบตดตามผปวยผานชองทางตางๆ 3. การสรางความรวมมอรวมกบหนวยงานเครอขายในพนทเพอตดตามผปวย IMC

เขตสขภาพท 7 ส าหรบพนท : 1. สรางความเขมแขงใหกบ Node ในการดแลรกษาผปวยผานการนเทศงาน การฝกอบรม

บคลากร 2. สนบสนนการจดตง IMC ward ทกจงหวด พรอมทงเชอมโยงการบรการกบระบบ 3 หมอ ส าหรบสวนกลาง : สนบสนนการพฒนาสมรรถนะบคลากรและสงเสรมดานวชาการการอบรมเกยวกบ IMC

เขตสขภาพท 9 ส าหรบพนท : 1. การสนบสนนองคความรและชองทางในการใหค าปรกษาจากผเชยวชาญในการดแลผปวย

ทซบซอน 2. พฒนาใหมระบบจดสรรอปกรณเครองชวยความพการใหเพยงพอ 3. พฒนาการสงตอและตดตามผปวยผานระบบ R9 gateway ทงไปและกลบ

เขตสขภาพท 10 ส าหรบพนท : 1. การผลกดนใหเกด IMC ward 2. การสราง IMC protocol ส าหรบดแลผปวย stroke

เขตสขภาพท 12 ส าหรบพนท : 1. การผลกดนใหเกด IMC ward 2. จดท าแผนเพมบคลากรทางการแพทย IMC ทมความขาดแคลน 3. พฒนาระบบสงตอผปวย TBI รปแบบเดยวกนทงเขตสขภาพ 4. เพม Health literacy ใหกบผปวย ญาต และประชาชน

ประเดนท 6 ระบบธรรมาภบาล

- ตรวจสอบภายใน (แผนเงนบ ารงในโรงพยาบาล)

- การเงนการคลงสขภาพ (ระบบจดเกบรายได)


๘๕


1. ประเดนตรวจราชการ : แผนเงนบ ำรง 2. หวขอ : การตรวจสอบภายในเพอเพมประสทธภาพแผนเงนบ ารงของหนวยบรการในสงกดส านกงาน

ปลดกระทรวงสาธารณสข 3. หนวยงานทรบผดชอบ (กรม/กอง/ศนยวชาการ) หนวยงานผรบผดชอบหลก กลมตรวจสอบภายใน หนวยงานผรบผดชอบรวม ภาคเครอขายตรวจสอบภายในระดบจงหวด และระดบหนวยบรการ 4. วเคราะหสถานการณ การจดท าแผนเงนบ ารง


1. ขาดแนวทางปฏบตในการในการจดท าแผนรบ – จายเงนบ ารงทถกตอง ๒. ขาดผรบผดชอบหลกในการรวบรวม ก ากบตดตามแผนรายรบ - จายเงนบ ารง ๓. ขอมลน าเขาในการจดท าแผน ไมเชอมโยงขอมลทงระบบ ๔. มระบบการรายงานผลการใชจายเงนสองระบบคอ CIE และ แผนประมาณการรายไดและควบคมคาใชจาย (Planfin)ทมวตถประสงคแตกตางกน สงผลกระทบตอภาระงานของจาหนาทผปฏบต ๕. บคลากรของหนวยบรการมความเขาใจคลาดเคลอนระหวางแผนประมาณรายไดและควบคมคาใชจาย (Planfin) กบแผนรายรบ – จายเงนบ ารง เปนแผนเดยวกน ๖. บคลากรทเกยวของขาดการมสวนรวมในการจดท าแผนรายรบ - จายเงนบ ารง รวมถงบคลากรดานการเงน บญชและพสด สวนใหญเปนพนกงานราชการ

1. ส านกงานสาธารณสขจงหวด เปนทมพเลยงในการขบเคลอนการจดท าแผนรายรบ-จายเงนบ ารง(ตามแนวทางทผนเทศใหขอเสนอแนะ) ใหมประสทธภาพ ตรวจสอบความเชอมโยงของแผนรายรบ-จายเงนบ ารง และแผนจดซอจดจางของหนวยงาน ๒.ก าหนดใหมคณะกรรมการภายในหนวยงานเพอรวมกนจดท าแผนรายรบ-จายเงนบ ารง โดยน าขอมลดานลกหนคางช าระ ขอมลการรกษาในระบบบรการ เจาหนทคางจาย คาใชจายคางจาย มาพจารณาเพมเตมในการจดท าแผนรายรบ-จายเงนบ ารง เพอใหแผนเงนบ ารงมความถกตองมากยงขน ๓. ก ากบตดตามการใชจายเงนใหเปนไปตามแผนเงนรายรบ - จายบ ารงทก าหนด โดยแผน

กลมตรวจสอบภายใน สป. จะตดตามผลการด าเนนงาน ในการตรวจราชการและนเทศงานรอบท ๒ ปงบประมาณ ๒๕๖๔ โดย ๑. ประเมนประสทธภาพการบรหารแผนรายรบ – จายเงนบ ารง และแผนจดซอจดจาง ๒. สอบทานขอมลดานลกหนคารกษา และเจาหนคางจายของหนวยบรการ ๓. การปรบแผนรายรบ - จายเงนบ ารงใหสอดคลองกบสถานะทางการเงนของหนวยงาน

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท ๑ ประเดนท ๖ ระบบธรรมาภบาล (Good Governance)

๘๖


ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน พนกงานราชการหรอพนกงานกระทรวงสาธารณสขมการเปลยนแปลงบอย ขาดทกษะประสบการณและไมมผใหค าปรกษาแนะน า โดยเฉพาะโรงพยาบาลชมชน

รายรบ -รายจายเงนบ ารงเชอมโยง/สอดคลอง กบแผนจดซอจดจาง มเรงรดการจดเกบรายได บรหารการจายเงน และการกอหนเปนไปอยางมประสทธภาพ โปรงใสและตรวจสอบได และลดความเสยงทอาจเกดภาวะวกฤตทางการเงน และเปนไปตามกฎหมายทเกยวของตาม พระราชบญญตวนยการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑ และพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑

5. นวตกรรม/ตวอยางทด (ถาม) ๑. หนวยงำนทบรณำกำรแผนเงนบ ำรงและแผนปฏบตกำรเพอก ำกบควบคมกำรรบ - จำยเงนของหนวยบรกำร เชน โรงพยำบำลเพชรบรณ และโรงพยำบำลสระแกว ๒. หนวยงานทพฒนาโปรแกรมโปรแกรมส าเรจรปเพอชวยในการตดสนใจในการวเคราะหขอมลทางการเงน เชน โปรแกรม i-Plan (โรงพยาบาลเพชรบรณ) โปรแกรม E-Plan , E–Stock (โรงพยาบาลบรรมย) HosXp 4.0 (โรงพยำบำลสรนทร) เพอรวบรวมขอมลวเคราะหและก ากบตดตามการปฏบตตามแผนปฏบตงานและก ากบการใชจายเงนของโรงพยาบาล 6. ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท ๖.๑ การพฒนาจดแขงเชงบวกดานบคลากร พฒนาสรางทกษะ ความร ความเขาใจ เพอปรบปรงจดออนในกระบวนงาน และสรางโอกาสใหเกดแผนเงนบ ารงทมประสทธภาพ ดงน

Structure ส านกงานสาธารณสขจงหวดขบเคลอน และก ากบตดตามใหหนวยบรการในสงกดทกแหง มการจดท าแผนเงนบ ารงประจ าปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔ เพอใหการใชจายเงนนอกงบประมาณของหนวยบรการเปนไปตาม พระราชบญญตวนยการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑ และพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2561 และมการบรหารจดการแผนเงนบ ารงใหมประสทธภาพ พฒนาภาพลกษณการบรหารงาน และการก ากบดแลทดดานการบรหารการเงนการคลงของหนวยงานภายในเขตสขภาพ

System ใหมการก ากบ ตดตาม ผลการด าเนนงานใหเปนไปตามแผนทก าหนด รวมถงมการวเคราะหเปรยบเทยบแผน-ผล พรอมเสนอคณะกรรมการบรหารหรอหวหนาหนวยงานทกไตรมาส เพอจะใชเปนเครองมอในการบรหารจดการดานการเงนและเปนเครองมอสะทอนการเตอนภยภาวะวกฤตทางการเงน และการด าเนนงานตามกรอบแนวทางการตรวจราชการเพอเปาหมายผลลพธประสทธภาพของการจดท าแผนเงนบ ารงของหนวยบรการ

๘๗


Staff ควรจดการเรยนรเพอทบทวนประสทธภาพขอมลน าเขาเพอการจดท าแผนเงนบ ารงประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2564 รวมกนทงเขตสขภาพ เพอสรางความเขมแขงดานการบรหารการเงน การคลงระดบเขตสขภาพ

ส าหรบสวนกลาง การพจารณาน าอปสรรคการท างานของหนวยบรการซงเปนลกคาผใชบรการระบบงานทสวนกลาง

ก าหนดขน เพอส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขมมาตรฐานการปฏบตงานในแนวทางเดยวกน ดงน ๑) มอบกองกฎหมายทบทวนและปรบปรงระเบยบกระทรวงสาธารณสขวาดวยเงนบ ารงใหครอบคลม

การจดท าแผนรายรบ - จายเงนบ ารง และก าหนดอ านาจการอนมตแผนใหชดเจน ๒) มอบกองเศรษฐกจสขภาพและหลกประกนสขภาพก าหนดแนวทางปฏบตการท าแผนรายรบ -

จายเงนบ ารงใหมความชดเจนทงระบบ ตงแตกระบวนการจดท าแผน การบรหารแผน การประเมนผล การก ากบตดตามแผน – ผลการด าเนนงาน การรายงานผล และการตรวจสอบ เพอใหเกดประสทธภาพและความคมคา ในการใชจายเงนนอกงบประมาณของหนวยบรการเกดผลสมฤทธในกำรบรหำรจดกำรภำครฐ

๓) พฒนาโปรแกรมการก ากบตดตามแผนและผลการรบ – จายเงนบ ารงของส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข เพอใหหนวยบรการใชปฏบตงานระบบเดยว เพอลดขนตอนการปฏบตงานของหนวยบรการและส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข มฐานการจดเกบขอมลทางการเงนทนาเชอถอ ผบรหารสามารถใชเปนเครองมอบรหารจดการดานการเงนใหเกดประสทธภาพสงสด เพอปองกนการเกดวกฤตทางการเงนของหนวยบรการ

88

1. ประเดนตรวจราชการ : ระบบธรรมาภบาล 2. หวขอ : การบรหารจดการดานการเงนการคลงสขภาพ

ตวชวดและคาเปาหมายท 1 : รอยละของหนวยบรการทประสบภาวะวกฤตทางการเงน ระดบ 7 ไมเกนรอยละ 4 และระดบ 6 ไมเกนรอยละ 6

ตวชวดและคาเปาหมายท 2 : รอยละของหนวยบรการมระบบจดเกบรายไดคณภาพ รอยละ 100 3. หนวยงานทรบผดชอบ (กรม/กอง/ศนยวชาการ) หนวยงานผรบผดชอบ กองเศรษฐกจสขภาพและหลกประกนสขภาพ 4. วเคราะหสถานการณ

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน สถานการณแนวโนมรอยละของหนวยบรการทประสบภาวะวกฤตการเงนระดบ 6 และ 7 มแนวโนมลดลงอยางตอเนอง ตงแต พ.ศ. 2560 แตอยางไรกตาม ยงคงมหนวยบรการทประสบภาวะวกฤตการเงน ซงตองเฝาระวงอยางตอเนอง โดยใน พ.ศ. 2563 พบหนวยบรการทประสบภาวะวกฤตการเงนระดบ 6 และ 7 รอยละ 4.4 และ 1.7 (ไตรมาสท 4) ตามล าดบ โดยมสาเหตทส าคญดงน

1. ขาดเงนสด - เรยกเกบลกหนชา - ไมท าทะเบยน

ลกหนรายตว - ไมตรวจสอบสทธ - ไมตงศนยเรยกเกบ

2. ขาดทน - รายไดไมเพม - คาใชจายเพม - ไมม หรอไมท าแผนธรกจ - ตนทนผปวยนอกสง - ตนทนผปวยในสง - คาแรงสง FTE เกน - อตราการใชทรพยากรต า - การจดซอนอกแผน

3. หนมาก - ไมช าระหน - ลาชาบรหารคลงพสด - การจดซอเกนราคากลาง

1. มาตรการในการขบเคลอนดานการเงนการคลง (5 มาตรการ)

1.1 การจดสรรเงนอยางเพยงพอ (Sufficient Allocation) - มขอมลรายได ตนทนและ

ผลการด าเนนงานของทกกองทน - มแผนทางการเงน (Planfin)

ทมความครบถวน ถกตองสมบรณ - เมอวเคราะหความเสยงของแผนทาง

การเงน (Planfin Analysis) ไมเปนแผนแบบทมความเสยง (แผนแบบท 4, 6, 7)

1.2 พฒนาระบบบญชบรหาร (Accounting Management) - มการบนทกขอมลบญชลกหน

และบญชรายได ถกตอง ครบถวน ตามหลกเกณฑ

1.3 พฒนาศกยภาพบคลากรดานการเงนการคลง ดานเศรษฐกจสขภาพ และดานหลกประกนสขภาพ (Network & Capacity Building) - ผปฏบตงานดานบญชของหนวยบรการ

สงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

- ผบรหารการเงนการคลงระดบเขต จงหวด หนวยบรการ

- หวหนางานทเกยวของกบขอมลการเงนการคลง เศรษฐกจสขภาพ และระบบหลกประกนสขภาพ

- ผอ านวยการโรงพยาบาลใหม 1.4 เพมประสทธภาพการบรหารดานการเงน

การคลง (Efficient Management)

1. รอยละของหนวยบรการ ประสบภาวะวกฤต ทางการเงน* - ระดบ 7 : ไมม,

(คาเปาหมาย ไมเกนรอยละ 4)

- ระดบ 6 : จ านวน 3 แหง รอยละ 0.33, (คาเปาหมาย ไมเกนรอยละ 6)

* ไตรมาส 2/2564 2. หนวยบรการ

มระบบจดเกบรายไดคณภาพ รอยละ 9.80 (คาเปาหมายรอยละ 100)

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2564 รอบท 1 ประเดนท 6 ระบบธรรมาภบาล

89

ปญหา/สาเหต แผน/กจกรรมการแกไขปญหา ความกาวหนา/ผลการด าเนนงาน - กระจายอ านาจใหเขตบรหาร

จดการและปรบเกลย - เขตมนวตกรรมการเงนการคลง

1.5 ตดตาม ก ากบ เครองมอประเมนประสทธภาพทางการเงน วางระบบเฝาระวง (Monitoring Management) - มผลตางของแผนและผล ไมเกนรอยละ 5 - หนวยบรการทผานเกณฑประเมน ≥ 5

ตว (ระดบ Grade B, A-, A) จากเกณฑประสทธภาพทางการเงน (7 Plus Efficiency)

- มตนทนผปวยนอก และตนทนผปวยใน ไมเกนคากลางของหนวยบรการในกลมระดบเดยวกน

- มระบบระบบคลงขอมล (Data Warehouse Software) และจดการขอมลขนาดใหญ (Big Data) ดานการเงนการคลง

2. ระบบจดเกบรายไดคณภาพ (4S4C) 2.1 มโครงสรางระบบจดเกบรายได

(Structure) 2.2 มระบบงานจดเกบในการเรยกเกบทก

กองทน (System) 2.3 มจ านวนและทกษะความสามารถของ

บคลากรเหมาะสมตามระดบของ รพช. รพท. รพศ. (Staff & Skill)

2.4 มการบนทกขอมลกจกรรมการรกษาครบถวน (Care)

2.5 มการบนทกรหส การรกษาพยาบาล ครบถวน และถกตอง (Code)

2.6 ระบบเบกจายของแตละกองทน (Claim & Account)

5. นวตกรรม/ตวอยางทด -เขต 1 นวตกรรมโปรแกรมบรหารเตยง โปรแกรมการตดตามเวชระเบยนผปวยใน -เขต 7 มนวตกรรมโปรแกรมบรหารจดการขอมลผปวยนอกสทธประกนสงคม และ Zero Stock -เขต 10 มทม FRRT ระดบเขต เพอเฝาระวงและปองกนความเสยงทางการเงน เปนการกระตน ระบบการก ากบตดตาม ดานการเงนการคลง และมทม FRRT ระดบจงหวด ไดแก จงหวดศรสะเกษ จดตงทม FRRT โดยมการแบงกลมตามส สแดง ชมพ เหลอง และเขยว ลงพนทเฝาระวงอยางใกลชด -โปรแกรมตดตามลกหน หรอโปรแกรมส าหรบการเรยกเกบ RCM, HosXp, Excle, E-Claim, BI Tool, 3C, E-hos Accounting, BMS, HOME C, Oppp2010 , Sip09 , SBHClaim, SSOP, CSOP, HD, CIPN, DataAudit, DSS, KTN, medical 2 0 2 0 , manual, Edc- hosxp, Chart PSWH, IPD 2 0 1 9 , K@mecc, Hsoft, AAA, SRC, KKK, CCMS, Quick view, HI, mBase, Him PRO, SO CLAIM, MUK CLAIM

90

6. ขอเสนอแนะของผนเทศ ส าหรบพนท

6.1.1 การเงนการคลง - จดท าแผนทางการเงน (Planfin) โดยมสวนรวมของผท เกยวของ เชน กรรมการบรหาร

โรงพยาบาล และกลมงานตางๆ ทเกยวของ และควรด าเนนการดวยความซอสตย และมการควบคมก ากบ (Planfin) อยางตอเนอง

- จดท าแผนธรกจ (Business Plan) รายสทธ รายกองทน เพอเชอมโยงกบแผนดานอนๆ เชน แผนเงนบ ารง แผนจดซอจดจาง และแผนการเงน (Planfin) เปนตน

- จดหารายไดเพม เชน เพมจ านวนหองพเศษใหเพยงพอใหประชาชนเขาถงได โดยเฉพาะในกลมทมก าลงจาย

- บรหารเงนกองทนประกนสงคมจากโรงพยาบาลคสญญา เพอใหเกดการกระจายงบประมาณไปสโรงพยาบาลชมชนเรวขน

- การบรหารกองทนไรสญชาต (Stateless) ควรจะมการน ามาชวยแกวกฤตทางการเงนของโรงพยาบาลในจงหวดได ซงสามารถน ามาใชในการจดบรการไดตามหลกเกณฑตามระเบยบหมวดเงนอดหนน โดยตองใชใหหมดภายใน 2 ป กรณเงนเหลอตองสงคนคลง

- เพมศกยภาพใชทรพยากรทมอยใหคมคาในผลตภณฑทกอใหเกดรายได โดยไมเพมตนทน - มการทบทวนและระบบลน (Lean) ระบบ เพอลดคาใชจาย - เสรมสรางระบบปฐมภมใหเขมแขง (Primary Prevention) เพอลดตนทนจากการเจบปวย - จดการคณคา (Value Management) เชอมโยงสถานการณการเงนการคลงกบผลลพธบรการ

สขภาพ เพอใหเหนการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ และสงผลตอคณภาพบรการ เกดประโยชนตอประชาชน

- บรหารเจาหน ลกหน - เพมประสทธภาพในการด าเนนงาน (Operational Efficiency) แผนจดซอจดจาง - บรหารสนคา คงคลงยาเวชภณฑทมใชยา (Inventory Management) ไมควรจดซอนอกแผน

ซงมผลกระทบตอรายการตนทนคาใชจาย และรายการเจาหนการคา ทกสนเดอนตองรายงานสนคาคงคลงทอยในคลงใหญและคลงยอยทเบกไป ใหงานบญชบนทกจ านวนวสดใหถกตอง ครบถวน

- ด าเนนงานระบบจดการทรพยากรสขภาพในเขต โดยด าเนนการตดตงโปรแกรม Enterprise Resource Planning : ERP โดยมอบส านกงานเขตใหด าเนนการก ากบ ตดตาม การใชทรพยากรระหวางจงหวด

- สรางศรทธาและความเชอมน ใหกบเจาหนาทและประชาชนผรบบรการ 6.1.2 ระบบจดเกบรายได

- ควรมนโยบายจดตงศนยจดเกบรายได และควรเรงท าใหเกดขนจรงนโยบายการใชโปรแกรมส าเรจรป ในการบรหารจดการลกหน

- ใหส านกงานสาธารณสขจงหวดจดทมนเทศตามหนวยงานทขาดแตละประเดน และตดตามเรองการตด C และ Deny เสนอใหมการรายงานภาพรวมการถกปฏเสธการจาย (Deny) และการเบกจายลาชาในทประชมคณะกรรมการเขตสขภาพทกเดอน

- เพมประสทธภาพศนยจดเกบรายได การเชอมโยงขอมลระหวางศนยจดเกบรายไดกบงานการเงน/บญช และพฒนาศกยภาพผปฏบตงานดานบญชอยางตอเนอง

91

- เนองจากระบบเบกจายมหลายสทธ และการเรยกเกบมหลายโปรแกรม เปนอปสรรคตอการสงขอมล ควรมระบบ หรอใชโปรแกรมเดยวกน หรอลดโปรแกรมลง เพอใหสะดวกตอการเรยกเกบ

- จดท ากระบวนการปฏบตงาน (Flow Chart) และมอบหมายงานใหชดเจน เพอใหสามารถควบคมการเบกจาย ในแตละกองทนใหถกตอง ครบถวน ทนเวลา

- ประชมกองทนยอยเปนประจ า เพอตดตามและใหค าแนะน า ในการลงขอมลใหเปนปจจบน - หนวยบรการมการวเคราะหขอมลผลการด าเนนงานจดเกบรายได เพอเสนอตอผบรหารเปน

ประจ าทกเดอน - หนวยบรการใหความส าคญในการบนทกลกหนและการตดลกหนใหเปนปจจบน เพอใหร

สถานการณการเงนทแทจรง - ใหผบรหารหนวยบรการกากบตดตามขอมลอยางใกลชด - เพมประสทธภาพในการด าเนนงานเรยกเกบหรอตดตามหนสทธเบกจายตรงกรมบญชกลาง - โดยน าเสนอในทประชมเขตสขภาพทกเดอน มการชนชม ใหรางวลจงหวดทมระยะการเรยก

เกบเฉลยต าทสด และแลกเปลยนเรยนรรวมกน มาตรการระยะยาว ใหทาง สสจ. มการรายงานระยะการเรยกเกบผานทประชม กรรมการวางแผนและประเมนผล (กวป.) ทกเดอน

ส าหรบสวนกลาง 6.2.1 การเงนการคลง

- เนองจากผลกระทบจาก COVID-19 หนวยบรการมผลงานบรการลดลง จงควรพจารณาการปรบ Base Rate ในชวง COVID-19 และการจดสรรเงนการนตขนต า ในไตรมาสท 2-3 เพอชวยเหลอสภาพคลองของโรงพยาบาล

- กระทรวงสาธารณสข ควรมแนวทางสนบสนนคาตอบแทนก าลงคนสาธารณสข (ฉ.11,ฉ.12) - ควรก าหนดแนวทางการปรบแผนทางการเงนใหรองรบกบสถานการณ เพอใหหนวยบรการ

มการปรบตวไดทนเวลาและเหมาะสม - เสรมสรางแรงจงใจใหบคลากรทางการบญชมความกาวหนาในหนาทการงาน เพอเสรมสราง

ความผกพนกบองคกร - ควรสนบสนนคาตอบแทนใหบคลากรสายสนบสนน - เพมประสทธภาพการเงนการคลง สวนกลางควรสนบสนนผเชยวชาญดานการเงนการคลงเปนท

ปรกษาแนะน าใหแกหนวยบรการในการแกไขปญหาวกฤตดานการเงนการคลง - เกณฑการตรวจสอบ วเคราะหงบการเงน ควรก าหนดรปแบบการตรวจสอบระบบบญช

(Accounting Management) ใหชดเจน - การควบคม ก ากบ โดยเกณฑประสทธภาพทางการเงน (7 Plus efficiency) ควรใหมการ

ปรบปรงคากลาง (Mean) ใหเปนปจจบน - ก าหนดนโยบาย ใหมการบรหารวสดคงคลง ลดจ านวนวนลง เพอเพมสภาพคลองทางการเงนใน

โรงพยาบาล - ก าหนดนโยบายและก ากบอยางจรงจง เรองการจดท าและบรหารแผนเงนบ ารง รวมกบแผน

Planfin ในทกโรงพยาบาล 6.2.2 ระบบจดเกบรายได

- ควรก าหนดกรอบบคลากร และบทบาทหนาทในศนยจดเกบรายไดใหชดเจน - แนวทางหนวยบรการทศนยจดเกบรายไดคณภาพ ควรมการประสานขอมลกบกลมตรวจสอบ

ภายใน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ใหเปนไปในแนวทางเดยวกน

92

- เกณฑการประเมน System ขอท 4 เรองประสทธภาพในการเรยกเกบทกกองทน ตองไมใชการประเมนจาก 7 Plus แตใหใชเกณฑการประเมน E-Claim จากส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

- ระบบตดตามการเรยกเกบ (Claim) ใหมความครบถวนมากขนทกโรงพยาบาล เนองจากพบวายงมโรงพยาบาลทเรยกเกบเงนจากกองทนตางๆ ไมครบถวน และยงมการตด C, D และหก %

กรอบแนวทางการตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านก

นายกรฐมนตร - ประเดนท 1 การฟนฟคณภาพชวตของประชาชนหลง

การระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ในภาพรวม - ประเดนท 2 การแกไขปญหามลพษทางอากาศ - โครงการสตวปลอดโรคคนปลอดภยจากโรคพษสนขบา

ตามพระปณธานของศาสตราจารย ดร.สมเดจพระเจานองนางเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมาร กรมพระศรสวางควฒน วรขตตย ราชนาร (ประเดนตดตาม)


ก


บทสรปส ำหรบผบรหำร

ประเดนท 7 กำรตรวจรำชกำรแบบบรณำกำรรวมกบส ำนกนำยกรฐมนตร 1) กำรแกไขปญหำมลพษทำงอำกำศ : กระทรวงสาธารณสข ไดด าเนนการตามมำตรกำรท ๑

การเพมประสทธภาพการบรหารจดการเชงพนท โดยเนน “สงเสรมสขภาพ ปองกนโรค และสรางความรอบรดานสขภาพ” เพอใหประชาชนในพนทเสยงจากฝนละอองขนาดเลกไดรบการคมครองสขภาพ มภมคมกนและจดการสขภาพตนเองได โดยมาตรการตาง ๆ จะด าเนนการเขมขนตามระดบความรนแรงของสถานการณ ฝนละอองขนาดเลก ไดแก 1) เสรมสรางความพรอมของระบบสาธารณสขและการตอบโตภาวะฉกเฉนดานสาธารณสข 2) ด าเนนการตามมาตรการดานการแพทยและสาธารณสข มำตรกำรท 3 การเพมประสทธภาพการบรหารจดการมลพษ ไดมการสงเสรมการวจย พฒนาองคความรดานเทคโนโลยการตดตามตรวจสอบการตรวจวเคราะห และนวตกรรมเพอลดมลพษทางอากาศเพอน าไปประยกตใชดานการจดการคณภาพอากาศ รวมถงเผยแพร ประชาสมพนธ และถายทอดองคความร ไดแก 1) มการพฒนารปแบบการจดท าหองปลอดฝนในโรงพยาบาล 2) สรางความเขมแขงของประชาชนในการดแล ปองกนผลกระทบตอสขภาพ 3) พฒนารปแบบการสอสาร แจงเตอนความเสยงจากฝนละอองในชมชนในรปแบบตาง ๆ ใหเหมาะสมกบบรบทพนท

2)โครงกำรสตวปลอดโรค คนปลอดภย จำกโรคพษสนขบำ : จากสถานการณโรคพษสนขบาใน ประเทศไทย พบจ านวนผเสยชวตลดลงอยางตอเนองจากจ านวนสงสดในป พ.ศ. 2523 มผเสยชวต 370 ราย และลดลงอยางตอเนองจนเหลอนอยกวา 10 รายตอป ส าหรบป 2563 มการสงตรวจทงหมด 6,579 ตวอยาง พบผลบวกทงหมด 216 ตวอยาง คดเปนรอยละ 3.28 ในป 2564 มการสงตรวจทงหมด 2,039 ตวอยาง พบผลบวกทงหมด 64 ตวอยาง คดเปนรอยละ 3.14 โดยจงหวดทมการพบโรคสงสด 10 อนดบ ไดแก ชลบร ระยอง สงขลา สรนทร ราชบร บรรมย สมทรปราการ นครศรธรรมราช นาน และพทลง ไมมพบรายงานผเสยชวต ท าใหบงบอกถงความส าเรจของการปองกนควบคมโรคพษสนขบาทงในสตวและคน ไดแก การฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบาในสตว การเพมการเขาถงของการฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบาหลงสมผสโรค การตดตามใหผสมผสเขารบการฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบาอยางครบชด การสอสารความเสยงและการประชาสมพนธ การสรางความรรบผดชอบในการเลยงสตว เปนตน แตอยางไรกตาม เพอใหประเทศไทยปลอดจากโรคพษสนขบา ตามพระปณธานศาสตราจารย ดร.สมเดจเจาฟาฯ กรมพระศรสวางควฒน วรขตตยราชนาร กระทรวงสาธารณสขโดยกรมควบคมโรคไดรวมกบเครอขายในการด าเนนงานโรคพษสนขบาในการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบา เพอลดการเสยชวตของคนในประเทศไทยรวมถงลดภยคกคามสขภาพจากการโดนสตวท าราย โดยป พ.ศ. 2564 เปนปแรกของการเรมประเมนพนทปลอดโรค กรมควบคมโรคโดยกองโรคตดตอทวไป รวมกบ กรมปศสตว กรมสงเสรมการปกครองทองถน และส านกตรวจราชการ ส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร รวมกนสรางเกณฑการประเมนพนทปลอดโรค ผลกดนใหเกดการด าเนนงาน ตดตามการด าเนนงาน และประเมนพนทปลอดโรครวมกน เพอท าใหประเทศไทยสามารถประกาศรบรองพนทปลอด โรคพษสนขบาตามพระปณธานเปนแหงแรกในประเทศอนโดจนตอไป โดยในป 2564 กรมควบคมโรคโดยส านกงานปองกนควบคมโรคทง 13 แหง มแผนการประเมนพนทปลอดโรคพษสนขบาระดบอ าเภอทงสน 33 แหง

๙๓


ประเดนท 7 การตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตร

การตรวจราชการแบบบรณาการ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2564 เนนการบรณาการเพอแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนในพนทไดอยางรวดเรวและเกดประโยชนสงสดแกประชาชน ทงน ไดมการใชกระบวนการ Government Innovation Lab ในการตรวจราชการเพอแกไขปญหาทส าคญ/ปญหาความเดอดรอนของประชาชนในพนท โดยอาศยความรวมมอกบทกภาคสวน เพอรวมกนคดคน และแสวงหาวธการในการแกปญหาทมอย ซงน าไปสการแกไขปญหาของประชาชนไดอยางแทจรง เพอสอดคลองกบยทธศาสตรชาต แผนแมบทภายใตยทธศาสตรชาต แผนการปฏรปประเทศ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 และนโยบายรฐบาล ทแถลงตอรฐสภา และโครงการกรณพเศษ/เรงดวนอก ๑ โครงการ ไดแก โครงการสตวปลอดโรค คนปลอดภย จากโรคพษสนขบา ตามพระปณธานของศาสตราจารย ดร.สมเดจเจาฟาฯ กรมพระศรสวางควฒน วรขตตยราชนาร

กรอบการตรวจราชการแบบบรณาการฯ สธ. เปนหนวยงานหลก สธ. เปนหนวยงานรวม

๑. การตรวจราชการแบบบรณาการในภาพรวม

๑.๑ การฟนฟคณภาพชวตของประชาชนหลงการระบาดของ

โรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID – 19) ในภาพรวม

๑.๒ การจดการแหลงน าชมชนภาคการเกษตร

๑.๓ การสงเสรมและพฒนาอาชพของประชาชนในโครงการ

จดทดนท ากนใหชมชนตามนโยบายรฐบาล (คทช.)

๒. การตรวจราชการแบบบรณาการเชงพนท (Government

Innovation Lab)

๒.๑ การแกไขปญหามลพษทางอากาศ

๒.๒ การแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชน/การ

พฒนาเชงพนท

1. การแกไขปญหามลพษ

ทางอากาศ

2. โครงการสตวปลอดโรค

คนปลอดภย จากโรคพษ

สนขบาฯ

1. การฟนฟคณภาพชวต

ของประชาชนหลงการ

ระบาดของโรคตดเชอ

ไวรสโคโรนา 2019

(COVID – 19) ใน

ภาพรวม

2. การจดการแหลงน า

ชมชนภาคการเกษตร

1. การแกไขปญหามลพษทางอากาศ หนวยงานทรบผดชอบ กรมอนามย และกรมควบคมโรค หนวยงานทเกยวของ : สาธารณสข/ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม/ อตสาหกรรม/ มหาดไทย/ คมนาคม มาตรการแกไขปญหาฝนละอองขนาดเลก PM2.5 ในกรงเทพมหานคร/ปรมณฑล และในพนทจงหวดตางๆ ซงคณะรฐมนตรมมตรบทราบแนวทางและมาตรการฯ เมอวนท 5 กมภาพนธ 2562 และตอมาในวนท 12 กมภาพนธ 2562 คณะรฐมนตรมมตให “การแกไขปญหามลภาวะดานฝนละออง” เปนวาระแหงชาตกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบหนวยงานทเกยวของ จดท าแผนปฏบตการขบเคลอนวาระแหงชาต“การแกไขปญหามลพษดานฝนละออง” และคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตมการประชมครงท 5/2562 เมอวนท 15 สงหาคม 2562 มมตเหนชอบแผนปฏบตการขบเคลอนวาระแหงชาต “การแกไขปญหามลพษดานฝนละออง” โดยมตวชวดทส าคญ ดงน - จ านวนวนทปรมาณฝนละอองอยในเกณฑมาตรฐานเพมขน - จ านวนจดความรอน (Hotspot) ภายในประเทศลดลง

๙๔


- จ านวนผปวยดวยโรคระบบทางเดนหายใจ (ทเกยวของกบมลพษทางอากาศ) ลดลง โดยมแนวทางปฏบตในการด าเนนการแกไขปญหาฝนละอองในภาพรวมของประเทศและในพนทวกฤตโดยการบรณาการการด าเนนงานรวมกนในทกภาคสวน ประกอบดวย 3 มาตรการ ไดแก มาตรการท 1 การเพมประสทธภาพในการบรหารจดการเชงพนท มาตรการท 2 การปองกนและลดการเกดมลพษทตนทาง (แหลงก าเนด) มาตรการท 3 การเพมประสทธภาพการบรหารจดการมลพษ ทงน กระทรวงสาธารณสขมประเดนการด าเนนงานตามแผนวาระชาตฯ

มาตรการ ประเดนทกระทรวงสาธารณสขเกยวของ ระยะเวลา มาตรการท 1 การเพมประสทธภาพในการบรหารจดการเชงพนท - 9 จงหวด ภาคเหนอ - กทม. และปรมณฑล - หมอกควนภาคใต - ต.หนาพระลาน จ.สระบร - อน ๆ เชน ขอนแกน

กาญจนบร (สธ. เปนหนวยงานสนบสนน)

1. เสรมสรางความพรอมของระบบสาธารณสขและการตอบโตภาวะฉกเฉนดานสาธารณสข

2. เฝาระวงผลกระทบตอสขภาพและการเจบปวยทอาจเกดจากมลพษทางอากาศ

3. สอสารขอมลและใหค าแนะน าในการปฏบตตนใหแกประชาชน โดยเฉพาะกลมเสยง

4. พฒนาระบบการพยากรณการเกดโรคของประชาชนและระบบฐานขอมลเฝาระวงโรคจากการประกอบอาชพ

5. ควบคมการปลอยฝนละออง โดยใชกลไกตาม พรบ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตมในการควบคมสถานประกอบการและจดการเหตร าคาญ

62 – 64

มาตรการท 3 การเพมประสทธภาพการบรหารจดการมลพษ

1. สนบสนนการพฒนาฐานขอมลสารสนเทศอยางเปนระบบท งแหล งก า เน ด ปรมาณ มลพษ ในบรรยากาศและผลกระทบตอสขภาพ เพอการวางแผนการบรหารจดการ

2. รวมจดท าคมอการเรยนการสอนแกนกเรยน นกศกษา เพอสรางการมสวนรวมในการลดมลพษและการปองกนสขภาพ

3. สอสาร เผยแพรประชาสมพนธและสรางเครอขายประชาสงคมเพอสรางความตระหนกรและสรางความรวมมอระหวางภาครฐ เอกชน ประชาชน

4. สรางความเขมแขงของประชาชนในการดแล ปองกนผลกระทบตอสขภาพ

5. พฒนางานวจย นวตกรรม เชน วธการเฝาระวงอยางงาย/เกณฑการควบคมการท ากจกรรมนอกบาน/นวตกรรมการปองกนสขภาพ เชน หองปลอดฝน หนากากปองกนฝน/ขอมลเศรษฐศาสตร)

65 – 67

62-64

62-67

62-67

62-64

๙๕


ผลการด าเนนงาน รอบ 6 เดอน (ระหวางวนท 1 ตลาคม 2563 – 31 มนาคม 2564) มาตรการท 1 การเพมประสทธภาพการบรหารจดการเชงพนท กระทรวงสาธารณสข ไดด าเนนการตามมาตรการในการเพมประสทธภาพการบรหารจดการเชงพนท โดยเนน “สงเสรมสขภาพ ปองกนโรค และสรางความรอบรดานสขภาพ” เพอใหประชาชนในพนทเสยงจากฝนละอองขนาดเลกไดรบการคมครองสขภาพ มภมคมกนและจดการสขภาพตนเองได โดยมาตรการ ตาง ๆ จะด าเนนการเขมขนตามระดบความรนแรงของสถานการณฝนละอองขนาดเลก ไดแก 1. เสรมสรางความพรอมของระบบสาธารณสขและการตอบโตภาวะฉกเฉนดานสาธารณสข โดยมกลไกการบรหารจดการในพนทรองรบภาวะวกฤต เชน การเปดศนยปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉนดานการแพทยและสาธารณสข (PHEOC) ระดบจงหวด รวมทงเปนคณะกรรมการหรอบรณาการกลไกการท างานกบคณะกรรมการในจงหวด เชน ศนยแกไขปญหาฝนละอองฯ คณะกรรมการสาธารณสขจงหวด เปนตน โดยไดมการด าเนนการ ดงน 1) การประชมทางไกล (Video Conference) เพอชแจง/และสงการเตรยมความพรอมดานการแพทยและสาธารณสข กรณ หมอกควนและฝนละอองขนาดเลก โดยม ปลดกระทรวงสาธารณสข เปนประธาน เมอวนท 4 ธนวาคม 2563 2) การเปดศนยปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉนดานการแพทยและสาธารณสข (PHEOC) ระดบกระทรวง เมอวนท 3 มนาคม 2564 และการประชมทางไกล (Video Conference) เพอสงการยกระดบการปฏบตการ เมอวนท 9 มนาคม 2564 3) การเปดศนยปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉนดานการแพทยและสาธารณสข (PHEOC) ระดบจงหวด จ านวน 2 จงหวด ไดแก จงหวดแมฮองสอน และจงหวดเชยงใหม โดยเปดศนยปฏบตการทางการแพทยและสาธารณสข (Operations Center) จ านวน 1 จงหวด ไดแก จงหวดเชยงราย

2. ด าเนนการตามมาตรการดานการแพทยและสาธารณสข ในระยะเกดเหต เพอดแล ปองกน

สขภาพประชาชนในพนท ไดแก 1) เฝาระวงและแจงเตอนความเสยงตอสขภาพ โดย 1.1) พฒนาและจดท าฐานขอมลสงแวดลอมสขภาพ กลมเสยง และวเคราะห คาดการณ

ขอมล ไดแก สถานการณ PM2.5 ขอมลคาดการณสถานการณ PM2.5 กลมเสยงทไดรบผลกระทบ และสอสารเตอนภย พรอมใหค าแนะน าในการปฏบตตนส าหรบประชาชน ตามระดบส

๙๖


1.2) การเฝาระวงและเตอนภยดวยเครองตรวจวดคณภาพอากาศระบบเซนเซอร Dust Boy ซงบรณาการความรวมมอระหวางกระทรวงการอดมศกษา วทยาศาสตร วจยและนวตกรรม เพอขยายผลการเฝาระวงใหครอบคลมพนทเสยง ทงในสถานบรการสาธารณสขในระดบจงหวด อ าเภอ และต าบล รวมถงสถานททมกลมเสยง ไดแก โรงเรยน สถานพฒนาเดกปฐมวย และสถานดแลผสงอาย จ านวน 500 เครอง

2) เฝาระวงผลกระทบตอสขภาพ และการเจบปวยทเกยวของ โดย

2.1) การเฝาระวงโรคทเกยวของจากมลพษทางอากาศ ไดแก (1) กลมโรคระบบทางเดนหายใจรวม (2) กลมโรคหวใจหลอดเลอดและหลอดเลอด (3) กลมโรคตาอกเสบ (4) กลมโรคผวหนงอกเสบ (5) กลมโรคอน ๆ รวมทงผลกระทบในระยะยาว เชน โรคมะเรงปอด โดยการรายงานผปวยทมารบการรกษาในสถานพยาบาลทกสปดาห ผลการเฝาระวงกลมโรคทเกยวของกบมลพษทางอากาศ จากระบบคลงขอมลสขภาพ (HDC) กระทรวงสาธารณสข พบวา

มผปวยสะสม ตงแต 1 มกราคม – 26 เมษายน 2564 จ านวน 2,357,825 ราย หรอคดเปนอตรา 3,604.07 ตอแสนประชากร

กลมโรคระบบทางเดนหายใจมากทสด 887 ,072 ราย รองลงมา กลมโรคผวหนงอกเสบ 585 ,401ราย กลมโรคตาอกเสบ 444 ,307 ราย และกลมโรคหวใจหลอดเลอดและสมองอดตนขาดเลอด 391,325 ราย ตามล าดบ

กลมอาย 60 ปขนไป และ 0-4 ป เปนกลมทพบการเจบปวยมากทสด และพนทพบการเจบปวยมากทสด ไดแก นครราชสมา เชยงใหม รอยเอด อบลราชธาน และขอนแกน

๙๗


รปท 1 อตราปวยดวยโรคทเกยวของกบมลพษทางอากาศตอแสนประชากร รายเขตสขภาพ

2.2) การเฝาระวงอาการจากการรบสมผส PM2.5 ผาน Anamai Poll ซ งมผตอบจ านวน

12,837 ราย โดยเฝาระวงอาการจากการรบสมผส PM2.5 ดวยตนเอง ระหวาง 1 มกราคม - 26 เมษายน 2564 จากผตอบแบบส ารวจ 12,837 ราย ในภาพรวมการเฝาระวง พบวา รอยละ 40.14 มอาการทเกยวของกบมลพษทางอากาศ โดยอาการทพบมากสด ไดแก คดจมก มน ามก รองลงมา แสบจมก และแสบตา คนตา ตาแดง (รปท 2) และรายงานผลผาน https://sites.google.com/view/hia-surveillance/anamai-poll-pm-2-5?authuser=0

2) สรางความรอบรและตอบโตความเสยงตอสขภาพ การสอสารใหขอมลแกประชาชนผาน

ชองทางตาง ๆ ไดแก Online ผานทาง Line / Facebook และเวบไซตของหนวยงาน On air ผานทาง TV วทย เสยงตามสายYouTube On ground โดย อสม. /อสส. ทมปฏบตการ PM2.5 ลงพนทใหความรแก

ประชาชนกลมเสยง การจดตงศนยแกไขปญหามลพษทางอากาศ ดานผลกระทบตอสขภาพ (ศกพ.ส.)

๙๘


3) ดแลสขภาพประชาชนทกกลมวยในพนทเสยง โดยการจดระบบบรการสขภาพ ไดแก เปดคลนกมลพษในโรงพยาบาลสงกดกรมการแพทยกรงเทพมหานครและในพนทเสยง

ทวประเทศ จ านวน 42 แหง (รายละเอยดดงเอกสารแนบ 1) และการใหบรการคลนกมลพษออนไลน มผปวยทมารบบรการคลนกมลพษออนไลน จ านวน 421 ราย มอาการรนแรง 106 ราย โดยตงแต 1 มกราคม 2564 – ปจจบน มผเยยมชม 19,332 ครง

จดเตรยมหองปลอดฝนในพนทเสยง ในโรงพยาบาล/ สถานททมกลมเสยง โรงเรยน ศนยเดกเลก สถานทดแลผสงอาย ในพนทเสยงจาก PM2.5 จ านวน 1,616 แหง

หนวยแพทยเคลอนท / ทม 3 หมอ ลงพนทดแลสขภาพประชาชน โดยเฉพาะกลมเสยง

ใหค าแนะน าในการดแลตนเอง และเรงสรางความตระหนกและการมสวนรวมในการแกไขปญหา โดยเจาหนาทสาธารณสข และ อสม. ลงพนทเชงรก รณรงคประชาสมพนธใหความรประชาชน ถงผลกระทบของ

๙๙


ฝนละออง รวมทงสงเสรมการมสวนรวมแกประชาชนในการแกไขปญหาและลดกจกรรมทท าใหเกดฝน เชน จดท าเสวยนรกษโลก เพอลดฝน งดเผา ลดขยะ เพมปยใหกบตนไม โดยเฉพาะพนทหมอกควนภาคเหนอ

ใหการดแล รกษาเจาหนาท บคลากรหรออาสาสมครทไดรบผลกระทบจากการลงปฏบตการดบไฟปา

สนบสนนอปกรณปองกนสวนบคคล เชน หนากากอนามย / N95 จดเตรยมระบบการแพทยฉกเฉน ระบบสงตอ ระบบรกษากรณไดรบผลกระทบจากเกด

เหตไฟไหมปา 4) การสนบสนนการใชกฎหมายทเกยวของ ไดแก พรบ.การสาธารณสข พ.ศ.2535 และทแกไข

เพมเตม เปนเครองมอสนบสนนการลดฝนละอองขนาดเลกจากแหลงก าเนดในพนท และการจดการเหตร าคาญจากฝนละออง โดยจดท าค าแนะน าคณะกรรมการสาธารณสขเพอลดและปองกนผลกระทบตอสขภาพจาก ฝนละอองขนาดเลก แนวทางการปฏบตฯ ส าหรบองคกรปกครองสวนทองถน เปดสายดวนใหค าปรกษา เปนตน

มาตรการท 3 การเพมประสทธภาพการบรหารจดการมลพษ ไดมการสงเสรมการวจย พฒนาองคความรดานเทคโนโลยการตดตามตรวจสอบการตรวจ

วเคราะห และนวตกรรมเพอลดมลพษทางอากาศเพอน าไปประยกตใชดานการจดการคณภาพอากาศ รวมถงเผยแพร ประชาสมพนธและถายทอดองคความร ไดแก

1) มการพฒนารปแบบการจดท าหองปลอดฝนในโรงพยาบาล โรงเรยน ศนยเดกเลก ศนยดแลผสงอาย บานเรอนประชาชน ตามบรบทพนท รวมทงมการจดท าโครงการหองปลอดฝนอนใจ เพอเพอสงเสรม สรางกระแส และเพมความร แกประชาชน ภาคราชการ และเอกชน ในการสรางหองปลอดฝนอยางถกตอง รวมถงสอสารเตอนภย ผาน https://hpc1.cmuccdc.org/

2) สรางความเขมแขงของประชาชนในการดแล ปองกนผลกระทบตอสขภาพ โดยพฒนาชมชนในการลดและปองกนผลกระทบตอสขภาพจากฝนละอองขนาดเลกในพนทเสยงมลพษทางอากาศหมอกควนภาคเหนอ

3) พฒนารปแบบการสอสาร แจงเตอนความเสยงจากฝนละอองในชมชนในรปแบบตาง ๆ ใหเหมาะสม กบบรบทพนท เชน ธงสเตอนภย Line โดยด าเนนการพฒนา Line ChatBot เพอใชส าหรบการสอสารใหความรและแจงเตอนผลกระทบตอสขภาพของประชาชน Moblie Application SMART อสม. เปนตน

https://hpc1.cmuccdc.org/

๑๐๐


เอกสารแนบ 1 รายชอโรงพยาบาลจดตงคลนกมลพษ พนท โรงพยาบาล

กรงเทพมหานคร และปรมณฑล (21 แหง)

โรงพยาบาลนพรตนราชธาน โรงพยาบาลกลาง สถาบนโรคทรวงอก โรงพยาบาลตากสน สถาบนมะเรงแหงชาต โรงพยาบาลราชวถ สถาบนประสาทวทยา โรงพยาบาลสงฆ สถาบนประสาทวทยา โรงพยาบาลเมตตาประชารกษ สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลเจรญกรงประชารกษ โรงพยาบาลพระนงเกลา โรงพยาบาลปทมธาน โรงพยาบาลสมทรสาคร โรงพยาบาลกระทมแบน โรงพยาบาลพหลพลพยหเสนา โรงพยาบาลนครปฐม โรงพยาบาลสมทรปราการ

ภาคเหนอ (11 แหง)

โรงพยาบาลนครพงค โรงพยาบาลแมออน โรงพยาบาลเทพรตนเวชชานกล โรงพยาบาลเชยงรายประชานเคราะห โรงพยาบาลล าพน โรงพยาบาลล าปาง โรงพยาบาลแพร โรงพยาบาลพะเยา โรงพยาบาลสอง โรงพยาบาลเชยงค า โรงพยาบาลสวรรคประชารกษ

ภาคกลางและตะวนตก (2 แหง)

โรงพยาบาลสระบร โรงพยาบาลพระพทธบาท

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (6 แหง)

โรงพยาบาลศนยขอนแกน โรงพยาบาลเลย โรงพยาบาลกาฬสนธ โรงพยาบาลบรรมย โรงพยาบาลสรรพสทธประสงค โรงพยาบาลมกดาหาร

ภาคตะวนออก (2 แหง)

โรงพยาบาลระยอง โรงพยาบาลปลวกแดง

ภาคใต (3 แหง)

โรงพยาบาลสราษฎรธาน โรงพยาบาลวชระภเกต โรงพยาบาลยะลา

๑๐๑


2. โครงการกรณพเศษ 4 ป (ป 2560 – 2563) โครงการสตวปลอดโรค คนปลอดภย จากโรคพษสนขบา ตามพระปณธานของศาสตราจารย ดร.สมเดจเจาฟาฯ กรมพระศรสวางควฒน วรขตตยราชนาร หนวยงานทรบผดชอบ : ส านกโรคตดตอทวไป กรมควบคมโรค หนวยงานทเกยวของ : สาธารณสข/ เกษตร (ปศสตว)/ มหาดไทย (อปท.)

จากสถานการณโรคพษสนขบาในประเทศไทย พบจ านวนผเสยชวตลดลงอยางตอเนองจากจ านวนสงสดในป พ.ศ. 2523 มผเสยชวต 370 ราย และลดลงอยางตอเนองจนเหลอนอยกวา 10 รายตอป จากรายงานโดยกองระบาดวทยาจ านวนผเสยชวตดวยโรคน ตงแตป พ.ศ. 2558-2563 มจ านวน 5, 14, 11, 18, 3 และ 3 รายตามล าดบ จงหวดทพบผเสยชวตจากโรคพษสนขบา ไดแก หนองคาย สระแกว และ ศรสะเกษ ซงผเสยชวตเกดจากการไมไดเขารบการฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบาหลงถกสตวกด ขวน ในป 2564 ยงไมพบผเสยชวต (ขอมล ณ วนท 5 กมภาพนธ 2564)

ส าหรบสถานการณโรคพษสนขบาในสตวป 2563 มตวอยางสงตรวจทงหมด 6,579 ตวอยาง พบผลบวกทงหมด 216 ตวอยาง คดเปนรอยละ 3.28 โดยจงหวดทมการพบโรคสงสด 10 อนดบแรก ไดแก ชลบร สงขลา สรนทร นครศรธรรมราช อบลราชธาน ราชบร ปราจนบร สระแกว และระยอง ในป 2564 มตวอยางสงตรวจ จ านวน 2,039 ตวอยาง พบผลบวกทงหมด 64 ตวอยาง คดเปนรอยละ 3.14 โดยจงหวดทมการพบโรคสงสด 10 อนดบ ไดแก ชลบร ระยอง สงขลา สรนทร ราชบร บรรมย สมทรปราการ นครศรธรรมราช นาน และพทลง ไมมพบรายงานผเสยชวต

จ านวนผเสยชวตดวยโรคพษสนขบาทลดลงอยางมนยส าคญ บงบอกถงความส าเรจของการปองกนควบคมโรคพษสนขบาทงในสตวและคน ไดแก การฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบาในสตว การเพมการเขาถงของการฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบาหลงสมผสโรค การตดตามใหผสมผสเขารบการฉดวคซนปองกน โรคพษสนขบาอยางครบชด การสอสารความเสยงและการประชาสมพนธ การสรางความรรบผดชอบในการเลยงสตว เปนตน แตอยางไรกตาม เพอใหประเทศไทยปลอดจากโรคพษสนขบา ตามพระปณธานศาสตราจารย ดร.สมเดจเจาฟาฯ กรมพระศรสวางควฒน วรขตตยราชนาร กระทรวงสาธารณสขโดย กรมควบคมโรคไดรวมกบเครอขายในการด าเนนงานโรคพษสนขบาในการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบาเพอลดการเสยชวตของคนในประเทศไทยรวมถงลดภยคกคามสขภาพจากการโดนสตวท าราย โดยป พ.ศ. 2564 เปนปแรกของการเรมประเมนพนทปลอดโรค กรมควบคมโรคโดยกองโรคตดตอทวไป รวมกบกรมปศสตว กรมสงเสรมการปกครองทองถน และส านกตรวจราชการ ส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร รวมกนสรางเกณฑการประเมนพนทปลอดโรค ผลกดนใหเกดการด าเนนงาน ตดตามการด าเนนงาน และประเมนพนทปลอดโรครวมกน เพอท าใหประเทศไทยสามารถประกาศรบรองพนทปลอดโรคพษสนขบาตามพระปณธานเปนแหงแรกในประเทศอนโดจนตอไป โดยในป 2564 กรมควบคมโรคโดยส านกงานปองกนควบคมโรค ทง 13 แหง มแผนการประเมนพนทปลอดโรคพษสนขบาระดบอ าเภอทงสน 33 แหง

๑๐๒


ภาพท 1 สถานการณโรคพษสนขบา และจ านวนสตวพบเชอ ในประเทศไทย ป 2554 – 2564

ผลการด าเนนงาน ปงบประมาณ พ.ศ. 2564 กรมควบคมโรค ยงคงด าเนนงานภายใตยทธศาสตรท 3 โครงการสตว

ปลอดโรค คนปลอดภย จากโรคพษสนขบา ตามพระปณธานของศาสตราจารย ดร. สมเดจเจ าฟาฯ กรมพระศรสวางควฒน วรขตตยราชนาร มเปาหมาย “ก าจดโรคพษสนขบาใหหมดไปจากประเทศไทย” โดยมกจกรรมทส าคญไดแก ผลกดนใหเกดพนทปลอดโรคพษสนขบา โดยเรมตนจากการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบาระดบอ าเภอ โดยใชหลกเกณฑการรบรองพนทปลอดโรคพษสนขบา เปนเครองมอในการวดผลการด าเนนงาน พรอมก าหนดหลกเกณฑตวชวดความส าเรจของปงบประมาณ พ.ศ. 2564 ทส าคญ คอ 1) ไมพบผเสยชวตดวยโรคพษสนขบา 2) ผสมผสสตวตดเชอยนยนโรคพษสนขบา ไดรบการฉดวคซนปองกนโรคตามแนวทางเวชปฏบต รอยละ 100 3) รอยละ 100 ของผสมผสสตวตดเชอยนยนโรคพษสนขบา ไดรบการฉดวคซนปองกนโรคตามแนวทางเวชปฏบต 4) องคกรปกครองสวนทองถน ผานเกณฑมาตรฐานระบบลกโซความเยน (Cold chain) ทก าหนด 77 แหง 5) จ านวนอ าเภอเสยงทด าเนนการตามมาตรการ เฝาระวงปองกนควบคมโรคพษสนขบาในคน 440 อ าเภอ และ 6) จ านวนอ าเภอทรบประเมนพนทปลอดโรคพษสนขบาดานสาธารณสข 12 อ าเภอ โดยการด าเนนการมการใช 6 กลยทธส าคญ คอ

กลยทธท 1 เฝาระวงโรคในคน โดยด าเนนงานรวมกบกรมวทยาศาสตรการแพทย เฝาระวงโรค ไขสมองอกเสบไมทราบสาเหต และมการตดตามสถานการณโรคพษสนขบาในคน และสตวอยางตอเนอง จากระบบ Event based surveillance หรอ thairabies.net

กลยทธท 2 การปองกนโรคในคน โดยกรมควบคมโรค สนบสนนวคซนปองกนโรคพษสนขบา ชนดฉดปองกนโรคลวงหนา (Pre-Exposure) ใหแกบคลากรกลมเสยงตอการเกดโรค ไดแก อาสาปศสตว สตวแพทย ท เกยวของ และบคลากรสาธารณสข ส าหรบการสนบสนนวคซนชนดกอนสมผสอยระหวางจดสงใหแกสถานพยาบาล จ านวน 24,080 โดส (ขอมล ณ วนท 31 มนาคม 2564) และด าเนนการพฒนาสอดจตอลและรวบรวมสอเพอการเรยนการสอนปองกนโรคพษสนขบาเพอพฒนาศกยภาพบคลากรทางการแพทยและสาธารณสขใหมความรเกยวกบแนวทางเวชปฏบตโรคพษสนขบาและการเกบตวอยางสงตรวจทางหองปฏบตการ

กลยทธท 3 การควบคมโรค เมอพบสตวตดเชอยนยนหรอผเสยชวต ใชมาตรการ 1-2-3 เรมคนหาและตดตามผทสมผสสตวยนยนการตดเชอ ใหมารบวคซนโดยเรวและรบอยางตอเนองตามแนวทางเวชปฏบต พรอมทงประสานหนวยงานพนทออกควบคมโรคดวยการใหวคซนรอบจดเกดโรครศม 5 ก โลเมตร และเมอ

๑๐๓


พบผเสยชวตดวยโรคพษสนขบาในพนท ใหยกระดบการด าเนนงานดวยระบบบญชาการเหตการณ (Incident Command System-ICS) เพอ ควบคมสถานการณระบาดของโรคพษสนขบาอยางจรงจงในพนท ส าหรบการตดตามผสมผสสตวตดเชอยนยนใหเขารบวคซนปองกน โรคพษสนขบาสามารถตดตามเขารบวคซนได 134 คน จากผสมผส 134 คน คดเปนรอยละ 100 (ขอมล ณ วนท 25 มนาคม 2564)

กลยทธท 4 บรณาการรวมกบเครอขาย กรมควบคมโรค รวมกบ กรมปศสตว และกรมสงเสรมการปกครอง ทองถน ขบเคลอนการท าพนทปลอดโรคพษสนขบาในคน โดยผลกดนนโยบายผานส านกงานปองกนควบคมโรค และสถาบนปองกนควบคมโรคเขตเมอง การด าเนนงานอ าเภอเสยงทด าเนนการตามมาตรการเฝาระวงปองกนควบคมโรคพษสนขบาในคน 106 อ าเภอ (ขอมล ณ วนท 25 มนาคม 2564) โดยในป 2564 กรมควบคมโรคโดยส านกงานปองกนควบคมโรคทง 13 แหง มแผนการประเมนพนทปลอดโรคพษสนขบาระดบอ าเภอทงสน 33 แหง

ส าหรบเรองการตดตามการด าเนนงานองคกรปกครองสวนทองถนผานเกณฑมาตรฐานระบบลกโซความเยน (Cold chain) ในปงบประมาณ 2564 กรมควบคมโรค ไดปรบใหเรองการบรหารจดการวคซนปองกนโรคพษสนขบาในสตวอยในหลกเกณฑการประเมนการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบา

กลยทธท 5 การเผยแพรประชาสมพนธ โดยกรมประชาสมพนธ ซงรบผดชอบยทธศาสตรท 5 มการด าเนนงานพฒนาสอคมอประชาชนคนเลยงสนขใหแกประชาชนในรปแบบดจตอลและรปเลมเผยแพรผานทางweb site กรมควบคมโรค และ Application Rabies 101 เพอใหความรความเขาใจตลอดถงการปองกนโรคพษสนขบาแกประชาชน นอกจากนยงสอดแทรกมาตรการในการปองกนควบคมโรคทงในคนและสตว เชน การใหค าแนะน าเพอลดความเสยงจากการถกกด และการฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบาหลงสมผสโรคในคน การเฝาระวงโรคในสตว การควบคมจ านวนประชากรสตว และการสรางภมคมกนตอโรคพษสนขบาในสตว เปนตน

กลยทธท 6 การศกษาวจยและพฒนา โดยกรมควบคมโรครวมกบกรมปศสตว และกรมสงเสรมการปกครองทองถนขบเคลอนการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบา ในป 2564 กรมควบคมโรคไดหลกเกณฑการประเมนการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบารวมกบกรมปศสตว กรมสงเสรมการปกครองทองถน โดยเกณฑฯ ประกอบดวย 1) เกณฑการพจารณาโรคพษสนขบาในคน 2) เกณฑการพจารณาโรคพษสนขบาในสตว 3) การส ารวจสตว 4) การฉดวคซนปองกนโรคในสตว 5) การควบคมจ านวนประชากรสนข และ 6) ความยงยนของการปลอดโรคพษสนขบา ปจจบนกรมควบคมโรคไดเสนอหลกเกณฑฯ ใหกรมปศสตวและกรมสงเสรมการปกครองทองถน เพอเปนหลกเกณฑการประเมนพนทปลอดโรคพษสนขบาใหองคกรปกครองสวนทองถนน าไปใชในการประเมนฯ แจงเครอขายในการด าเนนงานและการขบเคลอนพนทปลอดโรค ปญหาอปสรรคและแนวทางการแกไข

จากสถานการณโรคปอดอกเสบจากเชอไวรสโคโรนาสายพนธใหม 2019 (COVID-19) ทเกดขนในประเทศจน และแพรระบาดไปอกหลายประเทศทวโลก รวมถงประเทศไทย สงผลใหมผเสยชวตและเจบปวยเปนจ านวนมาก ส าหรบประเทศไทย กระทรวงสาธารณสข ไดด าเนนการจดตงศนยปฏบตการฉกเฉนดานการแพทยและสาธารณสข เพอรบมอกบเหตการณดงกลาว พรอมกบใหหนวยงานสาธารณสขทกระดบ ด าเนนงานปองกนควบคมโรคและตดตามสถานการณอยางใกลชด ท าใหบคลากรสาธารณสขทกระดบตองด าเนนงานตามภารกจ นกอนเปนล าดบแรก อาจสงผลตอการตดตามสถานการณโรคพษสนขบาและผสมผสโรคได ขอสงการ/ ขอเสนอแนะ

1. กรมปศสตว และกรมสงเสรมการปกครองทองถนเรงในการขบเคลอนการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบาในพนท

๑๐๔


2. เสนอใหประเดนเรองการด าเนนการขบเคลอนการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบาในพนทเปนหนงในการตดตามของผตรวจราชการส านกนายกขณะตดตามการด าเนนงานตามโครงการสตวปลอดโรค คนปลอดภย จากโรคพษสนขบา ตามพระปณธาน ศาสตราจารย ดร.สมเดจเจาฟาฯ กรมพระศรสวางควฒน วรขตตยราชนาร

**************************

ภาคผนวก

๑๐๕

๑๐๖

๑๐๗

๑๐๘

๑๐๙

๑๑๐

๑๑๑

๑๑๒

๑๑๓

๑๑๔

๑๑๕

๑๑๖

๑๑๗

๑๑๘

๑๑๙

๑๒๐

๑๒๑

๑๒๒

๑๒๓

๑๒๔

๑๒๕

๑๒๖

๑๒๗


คณะทปรกษา

1. นายแพทยธงชย เลศวไลรตนพงศ หวหนาผตรวจราชการกระทรวง ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 1

2. นายแพทยสเทพ เพชรมาก รองหวหนาผตรวจราชการกระทรวง ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 12

3. นายแพทยพงศเกษม ไขมกด รองหวหนาผตรวจราชการกระทรวง ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 9

4. นายแพทยภานมาศ ญาณเวทยสกล ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 2 5. แพทยหญงวพรรณ สงคหะพงศ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 3 6. นายแพทยพนลาภ ฉนทวจตรวงศ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 4 7. นายแพทยธนรกษ ผลพฒน ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 5 8. นายแพทยณรงค อภกลวณช ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 6 , 13 9. นายแพทยสมฤกษ จงสมาน ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 7

10. นายแพทยปราโมทย เสถยรรตน ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 8 11. นายแพทยทวศลป วษณโยธน ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 10 12. นายแพทยพทกษพล บณยมาลก ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 11 13. นายแพทยทศเทพ บญทอง สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 1 14. นายแพทยไชยนนท ทยาววฒน สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 2 15. นายแพทยสมเกยรต ข านรกษ สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 3 16. นายแพทยสมยศ ศรจารนย สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 4 17. นายแพทยกตต กรรภรมย สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 5,13 18. นายแพทยธนศ เสรมแกว สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 6 19. นายแพทยอดม ภวโรดม สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 7 20. นายแพทยสวสด อภวจนวงศ สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 8 21. แพทยหญงอจฉรา นธอภญญาสกล สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 9 22. รอยเอก นายแพทยภรวรรธน โชคเกด สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 10 23. นายแพทยอภชาต รอดสม สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 11 24. นายแพทยสมชย อศวสดสาคร สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 12 25. ผชวยผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าเขตสขภาพท 1-12

๑๒๘


คณะผจดท ำ

1. คณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข 2. คณะกรรมการก าหนดประเดนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าป 2564 ประเดนท 1-7 3. นายแพทยภชงค ไชยชน รกษาราชการแทนผอ านวยการกองตรวจราชการ 4. นางวาสนา วไลรตน รองผอ านวยการกองตรวจราชการ

กลมภารกจดานการตรวจราชการและเขตสขภาพ 5. นางสนย สวางศร รองผอ านวยการกองตรวจราชการ

กลมภารกจดานบรหารยทธศาสตรและประเมนผล 6. นางโกสม สาล หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 1 7. นายสรต ฉตรไชยาฤกษ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 2 8. นางสาวฐปณภร เจรญวงศ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 3 9. นายอตชาต หงษทอง หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 4

10. นางอมรรตน ลมจตสมบรณ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 5 11. นางพฒฑกรณ ทองค า หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 6 12. นางศรเพญ ตลบนาค หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 7 13. นางสาวสภาพร เฉยทม หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 8 14. นางพรอนนต กตตมนคง หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 9 15. นางสาวพรอนทร วงยายฉม หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 10 16. นางวาสนา โชตชะวารานนท หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 11 17. นางสาวศญาภสร จ ารสอธวฒน หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 12 18. นายชตชนนทร นยมไทย หวหนากลมพฒนาระบบตรวจราชการ

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ 19. นางสภาวด อศวศรอนนต หวหนางานตรวจราชการแบบบรณาการ

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ 20. นางสาวสรนนท พานพศ ปฏบตงานตรวจราชการกรณปกต

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ 21. นางสาวขวญแกว จนทรวเชยร ปฏบตงานตรวจราชการกรณปกต

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ 22. นางสาวกฤตยา พตต ปฏบตงานตรวจราชการแบบบรณาการ

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ 23. นายพระพล กลาหาญ ปฏบตงานตรวจราชการแบบบรณาการ

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ

๑๒๙


บรรณาธการ 1. นายแพทยภชงค ไชยชน รกษาราชการแทนผอ านวยการกองตรวจราชการ 2. นางวาสนา วไลรตน รองผอ านวยการกองตรวจราชการ

กลมภารกจดานการตรวจราชการและเขตสขภาพ

3. นางสนย สวางศร รองผอ านวยการกองตรวจราชการ กลมภารกจดานบรหารยทธศาสตรและประเมนผล 4. นางสาวฐปณภร เจรญวงศ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 3 กองตรวจราชการ เลขานการคณะกรรมการก าหนดประเดนและ ตดตามผลการตรวจราชการ ประเดนท 1 โครงการเกยวกบพระราชวงศ 5. นางพรอนนต กตตมนคง หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 9 กองตรวจราชการ เลขานการคณะกรรมการก าหนดประเดนและ ตดตามผลการตรวจราชการ ประเดนท 2 กญชาทางการแพทยและสมนไพรเพอเศรษฐกจ 6. นางสาวศญาภสร จ ารสอธวฒน หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 12 กองตรวจราชการ เลขานการคณะกรรมการก าหนดประเดนและ ตดตามผลการตรวจราชการ ประเดนท 3 ระบบสขภาพปฐมภม 7. นางสาวพรอนทร วงยายฉม หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 10 กองตรวจราชการ เลขานการคณะกรรมการก าหนดประเดนและ ตดตามผลการตรวจราชการ ประเดนท 4 สขภาพกลมวย สขภาพจต 8. นางวาสนา โชตชะวารานนท หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 11 กองตรวจราชการ

เลขานการคณะกรรมการก าหนดประเดนและ ตดตามผลการตรวจราชการ ประเดนท 5 ลดแออด ลดรอคอย ลดปวย ลดตาย 9. นายสรต ฉตรไชยาฤกษ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 2 กองตรวจราชการ

เลขานการคณะกรรมการก าหนดประเดนและ ตดตามผลการตรวจราชการ ประเดนท 6 ระบบธรรมาภบาล

๑๓๐


10. นายชตชนนทร นยมไทย หวหนากลมพฒนาระบบตรวจราชการ กองตรวจราชการ 11. นางสภาวด อศวศรอนนต หวหนางานตรวจราชการแบบบรณาการ กลมพฒนาระบบตรวจราชการ

กองตรวจราชการ 12. นางสาวสรนนท พานพศ ปฏบตงานตรวจราชการกรณปกต กลมพฒนาระบบตรวจราชการ

กองตรวจราชการ 13. นางสาวขวญแกว จนทรวเชยร ปฏบตงานตรวจราชการกรณปกต กลมพฒนาระบบตรวจราชการ กองตรวจราชการ 14. นางสาวกฤตยา พตต ปฏบตงานตรวจราชการแบบบรณาการ กลมพฒนาระบบตรวจราชการ กองตรวจราชการ 15. นายพระพล กลาหาญ ปฏบตงานตรวจราชการแบบบรณาการ กลมพฒนาระบบตรวจราชการ กองตรวจราชการ

ส านกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข กองตรวจราชการส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขอาคาร 6 ชน 8 ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข 88/20 หม 4 ถนนตวานนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000http://bie.moph.go.thFacebook Fanpage กองตรวจราชการ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

สรุปผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข...

Documents

Transcript of สรุปผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข...