การประชมใหญสามญประจำาป พ.ศ. 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

วนอาทตยท 24 พฤศจกายน พ.ศ. 2562

ณ โรงแรม เดอะสโกศล กรงเทพฯ

สวสดนกเรยนทนรฐบาลไทยทกทาน ในฐานะนายกสมาคมนกเรยน

ทนรฐบาลไทยของคณะกรรมการบรหารสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยชดท 16

มวาระดำารงตำาแหนงระหวางปพ.ศ.2561-2562ซงปนเปนปทสองของการดำารง

ตำาแหนง และไดสานตอเจตนารมณจากปทผานมาในการรวบรวมศกยภาพของ

นกเรยนทนรฐบาลไทย เพอสรางพลงผลกดนใหเกดการชวยเหลอซงกนและกน

ในหมนกเรยนทนรฐบาลไทยและขยายวงกวางสสงคมไทยและการประชมคณะกรรมการ

บรหารสมาคมในปทผานมาไดมการจดประชมทองคกรตางๆเพอเยยมนกเรยนทนฯ

และรบฟงความคดเหน รวมทงชกชวนใหเขารวมทำากจกรรมกบสมาคมฯ และปน

เปนปท40นบตงแตมการกอตงสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยเมอวนท19ธนวาคม

2522 นกเรยนทนทไดสำาเรจการศกษาในทกศาสตร สาขาตางๆ มสวนสำาคญ

ในการผลกดนในยทธศาสตรชาตและแผนพฒนาเศรษฐกจของประเทศใหสมฤทธ

ผลเสมอมาทงภาครฐภาคเอกชนรวมกนสรางสรรคอนาคตประเทศไทยไปดวยกน

ตลอดระยะเวลาทผานมามการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ทงดานสงคม

เศรษฐกจการศกษาและเทคโนโลยทำาใหตองมการพฒนาตนเองและระดมความคด

เพอตอบโจทยทกำาลงทาทายในปจจบน สำาหรบกจกรรมของสมาคมนกเรยนทน

รฐบาลไทยเปนสอกลางแลกเปลยนเผยแพรความคดเหนทางวชาการโดยมกจกรรม

ทางวชาการทสำาคญ คอ การจดกจกรรมสมมนา Design ThinkingWorkshop

ในหวขอ นกเรยนทนรฐบาลไทยกบอนาคตการศกษาชาต โดยมผเขารวมเปน

นกเรยนทนรฐบาลไทยกวา100คนและไดสรปเปนขอเสนอแนะในรปแบบสมดปกขาว

(WhitePaper)เสนอแดนายมชยฤชพนธประธานคณะกรรมการปฏรปการศกษา

และรางพระราชบญญตการศกษาแหงชาต และจดกจกรรมเสวนาวชาการเรอง

“ปรบกระบวนทศนสวกฤตสงแวดลอม”รวมกบกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม

ทางสมาคมฯใหความสำาคญกบคณคาของทรพยากรมนษยอยางยงและ

ไดยดถอเปนแนวทางในการคดเลอก “นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนและดาวรง”

เพอเปนขวญกำาลงใจและเปนตวอยางทดแกรนนองนกเรยนทนรฐบาลไทยในทกๆป

ทายน ในนามของนายกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ผมขอขอบคณ

คณะกรรมการมลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยและอาสาสมครนกเรยนทนรฐบาลไทย

ทกทานทใหความสนใจและเขารวมกจกรรมของสมาคมฯ มาโดยตลอด สมาคมฯ

หวงเปนอยางยงวาการดำาเนนการของสมาคมฯจะเปนแรงบนดาลใจและพลงผลกดน

ใหพวกเรากาวเดนไปขางหนาดวยกนอยางมนคงและยงยน

ดวยความเคารพรกและปรารถนาด

ดร.ทวารฐ สตะบตร

นายกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

สารจากนายกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

ดร. ทวารฐ สตะบตรสารจากนายกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

นายทวารฐ สตะบตร

สวสดนกเรยนทนรฐบาลไทยทกท3าน ในฐานะนายกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยของคณะกรรมการ

บรหารสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยชดท 16 มวาระดำรงตำแหน3งระหว3างปF พ.ศ. 2561-2562 ซงปFนเปPนปFท

สองของการดำรงตำแหน3ง และไดQสานต3อเจตนารมณSจากปFทผ3านมาในการรวบรวมศกยภาพของนกเรยนทน

รฐบาลไทย เพอสรQางพลงผลกดนใหQเกดการช3วยเหลอซงกนและกนในหม3นกเรยนทนรฐบาล และขยายวงกวQาง

ส3สงคมไทย และการประชมคณะกรรมการบรหารสมาคมในปFทผ3านมาไดQมการจดประชมทองคSกรต3างๆ เพอ

เยยมนกเรยนทนฯและรบฟ[งความคดเหน รวมทงชกชวนใหQเขQาร3วมทำกจกรรมกบสมาคมฯ และปFนเปPนปFท 40

นบตงแต3มการก3อตงสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย เมอวนท 19 ธนวาคม 2522 นกเรยนทนทไดQสำเรจ

การศกษาในทกศาสตรS สาขาต3างๆ มส3วนสำคญในการผลกดนในยทธศาสตรSชาตและแผนพฒนาเศรษฐกจของ

ประเทศใหQสมฤทธผลเสมอมา ทงภาครฐ ภาคเอกชน ร3วมกนสรQางสรรคSอนาคตประเทศไทยไปดQวยกน

ตลอดระยะเวลาทผ3านมามการเปลยนแปลงอย3างรวดเรว ทงดQานสงคม เศรษฐกจ การศกษาและ

เทคโนโลย ทำใหQตQองมการพฒนาตนเอง และระดมความคดเพอตอบโจทยSทกำลงทQาทายในป[จจบน สำหรบ

กจกรรมของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย เปPนสอกลางแลกเปลยน เผยแพร3ความคดเหนทางวชาการ โดยม

กจกรรมทางวชาการทสำคญ คอ การจดกจกรรมสมมนา Design Thinking Workshop ในหวขQอ นกเรยนทน

รฐบาลไทยกบอนาคตการศกษาชาต โดยมผQเขQาร3วมเปPนนกเรยนทนรฐบาลไทยกว3า 100 คน และไดQสรปเปPน

ขQอเสนอแนะในรปแบบสมดปกขาว (White Paper) เสนอแด3 ดร.มชย ฤชพนธS ประธานคณะกรรมการปฏรป

การศกษาและร3างพระราชบญญตการศกษาแห3งชาต และจดกจกรรมเสวนาวชาการเรอง “ปรบกระบวนทศนS

สQวกฤตสงแวดลQอม” ร3วมกบกรมส3งเสรมคณภาพสงแวดลQอม

ทางสมาคมฯ ใหQความสำคญกบคณค3าของ ทรพยากรมนษยS อย3างยงและไดQยดถอเปPนแนวทางในการ

คดเลอก “นกเรยนทนรฐบาลไทยดเด3นและดาวร3ง” เพอเปPนขวญ กำลงใจ และเปPนตวอย3างทดแก3ร3นนQอง

นกเรยนทนในทกๆปF

ทQายน ในนามของนายกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ผมขอขอบคณคณะกรรมการมลนธสมาคม

นกเรยนทนรฐบาลไทย และอาสาสมครนกเรยนทนรฐบาลไทยทกท3านทใหQความสนใจและเขQาร3วมกจกรรมของ

สมาคมฯ มาโดยตลอด สมาคมฯ หวงเปPนอย3างยงว3าการดำเนนการของสมาคมฯ จะเปPนแรงบนดาลใจ และ

พลงผลกดนใหQพวกเรากQาวเดนไปขQางหนQาดQวยกนอย3างมนคง และยงยน

ดQวยความเคารพรกและปรารถนาด

ดร.ทวารฐ สตะบตร

นายกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

มลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยเปนองคกรทจดตงขนเพอสงเสรมกจกรรม

ของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ตงแต 6 มถนายน 2545 โดยมวตถประสงค

เพอสงเสรมใหเกดการเผยแพร แลกเปลยนความคดเหนทางวชาการ เพอใหเกด

สาธารณประโยชนแกสมาชกและสงคมไทยในภาคเศรษฐกจสงคมวฒนธรรมและ

การศกษา

ในนามประธานกรรมการมลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยชดปจจบน

จะดำารงไวซงหลกการและเหตผลขางตนในการจดตงมลนธและสนองตอบตามเจตนารมณ

เพอกอใหเกดการพฒนาทรพยากรมนษยอยางสรางสรรคมคณภาพตลอดจนสงเสรม

จรยธรรมและนำานวตกรรมใหมๆเขามาประยกตใชใหเปนประโยชนอยางแพรหลาย

ในสงคมไทยและสงคมโลกนำามาซงความภาคภมใจกบสมาชกทกทานสบไป

ทายสดนผมขอสงความปรารถนาดจากคณะกรรมการมลนธสมาคมนกเรยน

ทนรฐบาลไทยมายงสมาชกของสมาคมฯ และนกเรยนทนรฐบาลไทย ขอใหทกทาน

ประสบความสำาเรจในอาชพการงานและชวตอยางยงยนตอไป

ดวยความเคารพรกและปรารถนาด

นายยรรยง พวงราช

ประธานกรรมการมลนธสมาคม

นกเรยนทนรฐบาลไทย

สารจากประธานกรรมการมลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

นายยรรยง พวงราช

นายทวารฐ สตะบตร

สารจากประธานกรรมการมลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

นายยรรยง พวงราช

มลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยเป7นองค:กรทจดตงขนเพอสDงเสรมกจกรรมของสมาคมนกเรยนทน

รฐบาลไทย ตงแตD 6 มถนายน 2545 โดยมวตถประสงค:เพอสDงเสรมใหPเกดการเผยแพรD แลกเปลยนความ

คดเหนทางวชาการ เพอใหPเกดสาธารณประโยชน:แกDสมาชกและสงคมไทย ในภาคเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม

และการศกษา

ในนามประธานกรรมการมลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยชดปYจจบน จะดำรงไวPซงหลกการและ

เหตผลขPางตPนในการจดตงมลนธและสนองตอบตามเจตนารมณ:เพอกDอใหPเกดการพฒนาทรพยากรมนษย:อยDาง

สรPางสรรค: มคณภาพ ตลอดจนสDงเสรมจรยธรรมและนำนวตกรรมใหมDๆ เขPามาประยกต:ใชP ใหPเป7นประโยชน:

อยDางแพรDหลายในสงคมไทยและสงคมโลก นำมาซงความภาคภมใจกบสมาชกทกทDานสบไป

ทPายสดน ผมขอสDงความปรารถนาดจากคณะกรรมการมลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยมายง

สมาชกของสมาคมฯ และนกเรยนทนรฐบาลไทย ขอใหPทกทDานประสบความสำเรจ ในอาชพ การงาน และชวต

อยDางยงยนตDอไป

ดPวยความรกและปรารถนาด

นายยรรยง พวงราช

สารจากประธานกรรมการมลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

นายยรรยง พวงราช

มลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยเป7นองค:กรทจดตงขนเพอสDงเสรมกจกรรมของสมาคมนกเรยนทน

รฐบาลไทย ตงแตD 6 มถนายน 2545 โดยมวตถประสงค:เพอสDงเสรมใหPเกดการเผยแพรD แลกเปลยนความ

คดเหนทางวชาการ เพอใหPเกดสาธารณประโยชน:แกDสมาชกและสงคมไทย ในภาคเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม

และการศกษา

ในนามประธานกรรมการมลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยชดปYจจบน จะดำรงไวPซงหลกการและ

เหตผลขPางตPนในการจดตงมลนธและสนองตอบตามเจตนารมณ:เพอกDอใหPเกดการพฒนาทรพยากรมนษย:อยDาง

สรPางสรรค: มคณภาพ ตลอดจนสDงเสรมจรยธรรมและนำนวตกรรมใหมDๆ เขPามาประยกต:ใชP ใหPเป7นประโยชน:

อยDางแพรDหลายในสงคมไทยและสงคมโลก นำมาซงความภาคภมใจกบสมาชกทกทDานสบไป

ทPายสดน ผมขอสDงความปรารถนาดจากคณะกรรมการมลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยมายง

สมาชกของสมาคมฯ และนกเรยนทนรฐบาลไทย ขอใหPทกทDานประสบความสำเรจ ในอาชพ การงาน และชวต

อยDางยงยนตDอไป

ดPวยความรกและปรารถนาด

นายยรรยง พวงราช

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยอาคารสำานกงาน ก.พ. ถนนตวานนท อ.เมอง จ.นนทบร 11000 โทรศพท : 02-547-1000 โทรสาร : 02-547-1108เบอรตดตอ 089-773-6969จดพมพโดย โรงพมพ บรษท 21 เซนจร จำากด

กองบรรณาธการจดทำาหนงสอ ส.น.ร. 2562 ไดรบมอบหมายจาก

คณะกรรมการบรหารสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยใหดำาเนนการจดทำาหนงสอ

เพอเปนทระลกสำาหรบการประชมใหญสามญประจำาป2562ของสมาคมนกเรยน

ทนรฐบาลไทย(หนงสอส.น.ร.2562)ซงการประชมใหญสามญประจำาปดงกลาว

มกำาหนดจดขนในวนอาทตยท24พฤศจกายนพ.ศ.2562ณโรงแรมเดอะสโกศล

ทางกองบรรณาธการฯไดรวบรวมเนอหาเกยวกบกจกรรมตางๆททางสมาคมฯ

ไดดำาเนนการมาในรอบปทผานมารวมถงทำาเนยบนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

ตงแตในอดตจนถงปจจบนประวตและคำาประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทย

ดเดนและดาวรงประจำาปพ.ศ.2562และบทสมภาษณจากนกเรยนทนรฐบาลไทย

รนใหมเพอนำาเสนอมมมองและขอคดเหนเกยวกบความภาคภมใจทไดรบโอกาส

เปนนกเรยนทนรฐบาลไทยและไดรบโอกาสใหรบผดชอบทำางานสำาคญตางๆ

ของประเทศโดยไดจดพมพเปนหนงสอทระลกจำานวน400เลมเพอแจกแกสมาชกฯ

ทมารวมงานประชมใหญสามญประจำาปของสมาคมฯนอกจากนทางกองบรรณาธการฯ

ไดรวบรวมบทความตางๆ ทนาสนใจจากสมาชกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

ทใหความรวมมอสงบทความทมเนอหาสอดคลองกบหวขอ“NewChallenges

inaChangingWorld”จำานวน29บทความโดยไดจดทำาเปนสอดจทลเพอแจก

ใหแกสมาชกฯทมารวมงานประชมใหญฯ(ควบคไปกบหนงสอทระลก)และไดนำา

บทความจากสมาชกฯเหลานนไปจดเกบและเผยแพรไวบนเวบไซตของสมาคมฯ

(http://Thaigovscholars.org)อกทางหนงดวย

กองบรรณาธการขอขอบคณทานสมาชกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

ทกทานทไดใหความรวมมอกบกจกรรมของสมาคมและจดสงบทความดๆ

มาเพอเผยแพร นอกจากน ขอขอบคณ ทานนายกสมาคมฯทปรกษาสมาคมฯ

และคณะกรรมการบรหารสมาคมฯทกทานทไดใหการสนบสนนการจดทำาบทความ

เพอเผยแพรในหนงสอส.น.ร.2562ในรปแบบอเลกทรอนกสในครงนและหวง

เปนอยางวาสมาชกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย และสาธารณชนผสนใจทวไป

จะไดรบสาระประโยชนจากบทความส.น.ร.2562ไมมากกนอยและหากหนวยงาน

ใดมความประสงคทจะขอรบหนงสอในรปแบบอเลกทรอนกสในครงนขอไดโปรด

แจงรายละเอยดมายงสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย เพอสมาคมจะไดนำาสงให

ทานในโอกาสตอไป

ทปรกษากองบรรณาธการ

คณะทปรกษาสมาคมนกเรยนทน

รฐบาลไทย

คณะกรรมการบรหารสมาคม

นกเรยนทนรฐบาลไทย

ดร.ทวารฐสตะบตร

ดร.หรนทรสตะบตร

บรรณาธการ

ดร.เวทางคพวงทรพย

ผชวยบรรณาธการ

ดร.ศวรกษศวโมกษธรรม

กองบรรณาธการ

นายกตตพงษทสยากร

นายชยวฒอมรประเสรฐกจ

นางสาวศวตาอกษรานเคราะห

นายวฒเวชญสนทรประสาท

นายธนตถนพาสพงษ

นางสาวพรพรรณวชชาวธ

นายคณตพงศบณฑตเสาวภาคย

นางสาวศศวราเลาหสรโยธน

นางสาวพชรางศประพฤตธรรม

นางสาวทพยวลยพศาลปต

นายรวกตพฒธนกร

นายชรนทรเกตนาค

นายณฐนยหงสรพนธ

นางสาวแกวเกลาอทยรตนกจ

ดร.นรพชรอศวพลลภ

นางสาวจรยาจรยะสน

นายวณชบณฑตาโสภณ

นางสาวสมตาแจมจราศย

นายภาณทวมเสม

ผศ.ดร.ธนวรรณพณรตน

นางสาวทพยวรรณไชโย

บทบรรณาธการ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ครงท 3 ประจำาป พ.ศ. 2542

1. ดร.เกษมศรสมพนธ

2. ศาสตราจารยคนงฦาไชย

3. ดร.พนสสมะเสถยร

4. ศาสตราจารยดร.ไพจตรเออทวกล

5. ศาสตราจารยไพศาลกมาลยวสย

6. ดร.วพรรธเรงพทยา

7. ศาสตราจารยดร.วษณเครองาม

8. ศาสตราจารยดร.สกลพนธยม

9. ศาสตราจารยดร.สจนตจนายน

ครงท 4 ประจำาป พ.ศ. 2543

1. ศาสตราจารยพรชยมาตงคสมบต

2. หมอมหลวงพระพงศเกษมศร

3. นายยวรตนกมลเวชช

4. นายวระสสงกรกาญจน

5. ดร.อรญธรรมโน

ครงท 5 ประจำาป พ.ศ. 2544

1. ดร.ประสทธดำารงชย

2. นายเชาวนสายเชอ

3. ดร.พนมพงษไพบลย

4. นายศววงศจงคศร

5. นายชวลตธนะชานนท

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยไดพจารณาคดเลอก

นกเรยนทนรฐบาลไทยทประสบความสำาเรจอยางสงใน

หนาทการงาน และไดทำาคณประโยชนใหกบสงคมและ

ประเทศชาตรวมทงมผลงานเปนทยอมรบทงในระดบชาต

และระดบนานาชาต สมควรไดรบการยกยองใหเปน

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนเพอเปนเกยรตประวตสบไป

โดยสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยไดดำาเนนการคดเลอก

และประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

พรอมทงมอบเขมทองคำาเชดชเกยรตมาแลวรวม20ครง

โดยในชวง2ปทผานมามการเพมประเภทรางวลเกยรตคณ

ในกลมนกเรยนทนรฐบาลดาวรงซงใหเพอเปนเกยรตและ

กำาลงใจแกนกเรยนทนรฐบาลทอายนอยและมประวตการ

ทำางานเปนทประจกษมความโดดเดนและทำาคณประโยชน

ใหกบสงคมทงในระดบชาตและนานาชาตดวยโดยรายนาม

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนและนกเรยนทนรฐบาล

ดาวรงในอดตทผานมาเปนดงน

ครงท 1 ประจำาป พ.ศ. 2537

1. ศาสตราจารยดร.ประเสรฐณนคร2. ศาสตราจารยดร.ปวยองภากรณ3. ดร.บรรเจดพลางกร4. ดร.คณหญงอมพรมศข5. ศาสตราจารยม.จ.สภทรดศดศกล6. พล.ต.อ.อดมลดพล7. ดร.ปรดากรรณสต8. ศาสตราจารยดร.สปปนนทเกตทต9. ศาสตราจารยดร.นคมจนทรวทร10.นายวทยาเวชชาชวะ11.นายโสรจสจรตกล12.พนตำารวจโทดร.ทกษณชนวตร

ครงท 2 ประจำาป พ.ศ. 2541

1. หมอมราชวงศจนทรแรมศรโชคจนทรทต2. ศาสตราจารยจำารสเขมะจาร3. รอยตรประยรเถลงศร4. นายมชยฤชพนธ5. พนเอกสมคดศรสงคม6. นายสมพรเทพสทธา

7. ศาสตราจารยดร.สธสงหเสนห

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

ตงแตในอดต

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ครงท 6 ประจำาป พ.ศ. 2545

1. นายกำาจรสถรกล

2. ศาสตราจารยเกยรตคณแพทยหญงสาครธนมตต

3. ศาสตราจารยดร.ยงยทธยทธวงศ

4. ศาสตราจารยดร.ธระสตะบตร

5. ดร.มลวลยธรรมแสง

ครงท 7 ประจำาป พ.ศ. 2546

1. ศาสตราจารยดร.ประชมโฉมฉาย

2. ดร.วโรจนตนตราภรณ

3. ดร.ประชาคณะเกษม

4. นางนตยามาศะวสทธ

5. นางบญทพาสมะสกล

ครงท 8 ประจำาป พ.ศ. 2547

1. ศาสตราจารยดร.ไพรชธชยพงษ

2. พล.ต.ท.ดร.วเชยรโชตสกโชตรตน

3. ศาสตราจารยเสนหจามรก

ครงท 9 ประจำาป พ.ศ. 2548

1. นายอรณงามด

2. พล.ต.อ.ดร.ชดชยวรรณสถตย

3. ศาสตราจารยดร.ปรดาวบลยสวสด

4. ศาสตราจารยดร.สทศนยกสาน

5. ศาสตราจารยดร.ธงชยพรรณสวสด

ครงท 10 ประจำาป พ.ศ. 2549

1. ดร.อรณภาณพงศ

2. ศาสตราจารยเกยรตคณดร.จรญจนทลกขณา

3. ศาสตราจารยดร.คณตณนคร

4. ดร.คณหญงกษมาวรวรรณณอยธยา

5. นายบญคลปลงศร

ครงท 11 ประจำาป พ.ศ. 2550

1. นายมานตวทยาเตม

2. ดร.สชาตจฑาสมต

3. นายทวชทรพย

4. ดร.อาทตยอไรรตน

5. รองศาสตราจารยดร.คณหญงสมณฑาพรหมบญ

ครงท 12 ประจำาป พ.ศ. 2551

1. ดร.กตตพงษกตยารกษ

2. ดร.จรวยพรธรณนทร

3. ดร.เตชบนนาค

4. ดร.บญปลกชายเกต

5. ศาสตราจารย(พเศษ)ดร.ภกดโพธศร

ครงท 13 ประจำาป พ.ศ. 2552

1. นายนนทพลนมสมบญ

2. ศาสตราภชานดร.บรรณโศภษฐเมฆวชย

3. นายศรภมศขเนตร

4. รองศาสตราจารยสพจนสโรจน

5. นายอภรกษไทพฒนกล

ครงท 14 ประจำาป พ.ศ. 2554

1. ศาสตราจารยโสภณรตนากร

2. นายยรรยงพวงราช

3. ดร.สมคดจาตศรพทกษ

4. ดร.วชยตนศร

5. ศาสตราจารยดร.อารนยพฒโนทย

6. ดร.เมทนพงษเวช

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ครงท 19 ประจำาป พ.ศ. 2560

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

1. ดร.อรรชกาสบญเรอง

2. ดร.สมชยสจจพงษ

3. นางนนทวลยศกนตนาค

4. ดร.บษราวรรณศรวรรธนะ

5. ดร.นเรศดำารงชย

นกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรง

1. รศ.ดร.ยทธนนทบญยงมณรตน

2. ดร.ศวรกษศวโมกษธรรม

3. นางสาวนรลกษณแพไชยภม

ครงท 20 ประจำาป พ.ศ. 2561

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

1. ดร.สฤตสนตเมทนดล

2. ดร.วลาศสงหวสย

3. นายณรงคศกดโอสถธนากร

4. ดร.เอกนตนตทณฑประภาศ

5. ศาสตราจารยดร.สสณหายมแยม

นกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรง

1. นายมาณพเสงยมบตร

2. ดร.ณฎฐาโกมลวาทน

3. นางอารดาเฟองทอง

ครงท 15 ประจำาป พ.ศ. 2556

1. รองศาสตราจารยทวเวชพฤต

2. ศาสตราจารยเกยรตคณอทธพลตงโฉลก

3. ดร.วรชยพลาศรย

4. นายชรนทรหาญสบสาย

5. นางสาวมณฑนาปยะมาดา

ครงท 16 ประจำาป พ.ศ. 2557

1. ศาสตราจารยดร.บวรศกดอวรรณโณ

2. พล.ต.อ.ดร.วชรพลประสารราชกจ

3. ดร.ทวศกดกออนนตกล

4. ดร.ดวงทพยสรนทาธป

5. นางสาววศษฏศรจนตนา

6. ศาสตราจารยดร.สชชวรสวรรณสวสด

ครงท 17 ประจำาป พ.ศ. 2558

1. ศาสตราจารยพเศษพรเพชรวชตชลชย

2. ดร.สถตยลมพงศพนธ

3. นายดอนปรมตถวนย

4. ศาสตราจารยดร.พมพใจใจเยน

5. ดร.ทวารฐสตะบตร

ครงท 18 ประจำาป พ.ศ. 2559

1. ศาสตราจารยนพ.ดร.เรอนสมณะ

2. นายศลปชยจารเกษมรตนะ

3. ดร.นทธจตสวาง

4. ดร.สมหญงเปยมสมบรณ

5. ดร.จฬาสขมานพ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน/ดาวรง

ประจำาป พ.ศ. 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ไดพจารณาคดเลอก

นกเรยนทนรฐบาลไทยทไดทำาคณประโยชนแกประเทศชาต

ในดานตางๆ ใหไดรบประกาศเกยรตคณพรอมรบมอบ

เขมทองคำาเชดชเกยรตเปนนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนประจำาป

พ.ศ.2562จำานวน5ทานและนกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรง

ประจำาปพ.ศ.2562จำานวน3ทานดงน

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน ประจำาป พ.ศ.2562

1. นายพงษภาณเศวตรนทร

อดตปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนประจำาปพ.ศ.2562

สาขาเศรษฐศาสตร/บรหารงานทองเทยวและกฬา

2. นางสทธนยพผกา

อดตผอำานวยการสถาบนพฒนาอตสาหกรรมสงทอ

อดตผอำานวยการสำานกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม

กระทรวงอตสาหกรรม

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนประจำาปพ.ศ.2562

สาขาวทยาศาสตรอตสาหกรรม/บรหารงานพาณชย

อตสาหกรรม

3. ดร.ณรงคศรเลศวรกล

ผอำานวยการสำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยแหงชาต(สวทช.)

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนประจำาปพ.ศ.2562

สาขาวศวกรรมอตสาหการ/บรหารงานวทยาศาสตร

และเทคโนโลย

4. ศ.ดร.ชกจลมปจำานงค

ผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย(สสวท.)กระทรวงศกษาธการ

ศาสตราจารยดานฟสกส

อดตรองอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนประจำาปพ.ศ.2562

สาขาฟสกส/บรหารงานการศกษาและวชาการ

นกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรงประจำาป พ.ศ. 2562

1. ผศ.ดร.อนธกาสวสดศร

คณบดคณะสถาปตยกรรมศาสตรสถาบนเทคโนโลย

พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

ประธานสภาคณบดคณะสถาปตยกรรมศาสตร

แหงประเทศไทย

นกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรงประจำาปพ.ศ.2562

สาขาสถาปตยกรรมศาสตร:UniversalDesign

2. ผศ.ดร.ปตศรแสงนาม

ผอำานวยการศนยอาเซยนศกษา

ผอำานวยการศนยเศรษฐกจระหวางประเทศ

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

นกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรงประจำาปพ.ศ.2562

สาขารฐศาสตรและเศรษฐศาสตรระหวางประเทศ

3. ดร.จนตนานามมลนอย

นกวจยสถาบนมาตรวทยาแหงชาตกระทรวงการ

อดมศกษาวทยาศาสตรวจยและนวตกรรม

นกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรงประจำาปพ.ศ.2562

สาขาวทยาศาสตรเคมวเคราะห

5. นายโสภณราชรกษา

ผอำานวยการใหญบมจ.เฟรเซอรสพรอพเพอรต

(ประเทศไทย)

นกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนประจำาปพ.ศ.2562

สาขาการเงนการลงทน/บรหารงานดานสนทรพยและ

อสงหารมทรพย

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

คำาประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

ประจำาป พ.ศ. 2562

สาขาเศรษฐศาสตร/บรหารงานทองเทยวและกฬา

นายพงษภาณ เศวตรนทร สำาเรจการศกษา

ระดบปรญญาตรดานเศรษฐศาสตรจากUniversity

of Auckland ประเทศ New Zealand จากนน

จงไปศกษาตอปรญญาโท ดานเศรษฐศาสตร

จากNorthwesternUniversityจากสหรฐอเมรกา

ดวยทนรฐบาลไทยนอกจากนนทานยงไดผานหลกสตร

สำาคญมากมายอาทวทยาลยปองกนราชอาณาจกร2548,

สถาบนวทยาการตลาดทนรนท1,ผบรหารกระบวนการ

ยตธรรมระดบสงรนท15,สถาบนพฒนาขาราชการ

ฝายตลาการศาลยตธรรม, สถาบนพฒนากรรมการ

(InstituteofDirectors),AdvancedManagement

ProgramHarvardBusinessSchoolและสถาบน

พฒนากรรมการและผบรหารระดบสงภาครฐ

(PDI-PublicDirectorInstitute)รนท6

ภายหลงจากจบการศกษาในระดบปรญญาโทแลว

ทานไดกลบมารบราชการทกระทรวงการคลงไดผานตำาแหนงสำาคญ

เชนผอำานวยการกองนโยบายเศรษฐกจระหวางประเทศสำานกงาน

เศรษฐกจการคลง รองผอำานวยการสำานกงานเศรษฐกจการคลง

ผอำานวยการสำานกงานบรหารหนสาธารณะอธบดกรมสรรพสามต

อธบดกรมบญชกลางรองปลดกระทรวงการคลงและไดรบการ

โปรดเกลาฯใหดำารงตำาแหนง ปลดกระทรวงการทองเทยวและ

กฬาในป พ.ศ. 2558 ขณะททานดำารงตำาแหนงปลดกระทรวง

การทองเทยวและกฬาทานไดแกไขวกฤตการทองเทยวทเกดขน

ภายหลงจากเหตการณระเบดทสแยกราชประสงคเมอเดอน

สงหาคม 2558 ซงไดกระทบความเชอมนของนกทองเทยวและ

ภาพลกษณของความปลอดภยดานการทองเทยวของประเทศไทย

อยางรนแรงทำาใหจำานวนและรายไดจากการทองเทยวหดหายไป

กระทรวงฯไดใชเวทระหวางประเทศตางๆทงทวภาคและพหภาค

สอสารทำาความเขาใจตลอดจนดำาเนนการเยยวยานกทองเทยวท

ไดรบผลกระทบ จนสถานการณกลบสปกตอยางรวดเรว สงผล

ใหภาคการทองเทยวมการขยายตวสงและเปนตวขบเคลอนการ

เตบโตของเศรษฐกจไทยในระยะตอมาในดานการกฬาการวาง

รากฐานการพฒนาการกฬาในระยะยาว ทงในดานการเงนและ

บคลากรการกฬาถอวามความสำาคญยง กองทนพฒนาการกฬา

แหงชาตไดรบการจดตงขนโดยการนำาเงนภาษบาปจำานวนรอยละ

2เขาสกองทนฯเพอจดสรรไปสการพฒนาการกฬาในดานตางๆ

ทำาใหวงการกฬาไทยมพฒนาการอยางกาวกระโดดทงกฬาพนฐาน

กฬามวลชน กฬาเปนเลศ และกฬาอาชพ สวนในดานบคลากร

นายพงษภาณ เศวตรนทร

อดตปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

การกฬากไดรเรมจดตงลกฟตบอลเยาวชนแหงประเทศไทย(ThailandYouthLeague)ขนเพอสรางนกฟตบอล

อาชพตงแตระดบเยาวชนซงเปนองคประกอบสำาคญของแผนพฒนากฬาฟตบอลในระยะยาว

นอกจากงานราชการซงเปนหนาทโดยตรงแลว ทานยงไดดำารงตำาแหนงกรรมการ การรถไฟฟาขนสงมวลชน

แหงประเทศไทยกรรมการธนาคารทหารไทยจำากด(มหาชน)กรรมการบรษทพอเอเอนคอมอนเตอรเนชนแนล

จำากดประธานกรรมการธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทยกรรมการและเลขานการ

คณะกรรมการกองทนเงนใหกยมเพอการศกษากรรมการกองทนบำาเหนจบำานาญขาราชการกรรมการบรษททโอท

จำากด(มหาชน)กรรมการคณะกรรมการการลงทนและคณะกรรมการกำากบการดำาเนนงานของกองทนรวมวายภกษ

กรรมการการประปาสวนภมภาคทปรกษาตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยกรรมการธนาคารไทยธนาคารจำากด

(มหาชน)กรรมการการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยผอำานวยการสำานกงานกองทนใหความชวยเหลอพฒนา

เศรษฐกจแกประเทศเพอนบาน(NECF)กรรมการศนยใหคำาปรกษาทางการเงนสำาหรบวสาหกจขนาดกลางขนาดยอม

และประชาชน(ศงป.)กรรมการบรษทหลกทรพยเพอธรกจหลกทรพย(TSFC)กรรมการกองทนเพอการฟนฟและ

พฒนาระบบสถาบนการเงน(FIDF)ประธานกรรมการบรรษทตลาดรองสนเชอทอยอาศยและในระหวางอยทกระทรวง

การทองเทยวและกฬาในเปนกรรมการในรฐวสาหกจและองคกรตางๆทสำาคญไดแกการกฬาแหงประเทศไทยการ

ทองเทยวแหงประเทศไทยองคกรพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวยงยน(อพท.)และคณะกรรมการบรหารกองทน

พฒนากฬาแหงชาตเปนตนนอกจากนทานยงเคยดำารงตำาแหนงกรรมการสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยและมลนธ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยหลายวาระตลอดชวงเวลาหลายสบปทผานมา

โดยเหตทมผลงานดเดนเปนทยอมรบของสงคมสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยจงมมตเปนเอกฉนทยกยอง

ใหนายพงษภาณ เศวตรนทร เปนนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน เพอเปนเกยรตประวตและเปนตวอยางใหนกเรยน

ทนรฐบาลไทยรนหลงสบไป

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

คำาประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

ประจำาป พ.ศ. 2562

สาขาวทยาศาสตรอตสาหกรรม/บรหารงานพาณชยอตสาหกรรม

นางสทธนย พผกา

อดตผอำานวยการสถาบนพฒนาอตสาหกรรมสงทออดตผอำานวยการสำานกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม

นางสทธนยพผกาสำาเรจการศกษาวทยา

ศาสตรบณฑต จากคณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย และปรญญาโท ทางดาน Genetics

จากUniversityofCaliforniaatDavisดวยทน

รฐบาลไทย

ภายหลงจากจบการศกษาในระดบปรญญาโทแลว

กไดกลบมารบราชการทกระทรวงอตสาหกรรม

ผานงานในหนวยงานตางๆในกระทรวงอาทสำานกงาน

คณะกรรมการออยและนำาตาล 21 ป กรมโรงงาน

อตสาหกรรม 4 ป สำานกงานมาตรฐานผลตภณฑ

อตสาหกรรม1.5ปและไดดำารงสำาคญหลายตำาแหนง

เชนผอำานวยการสำานกงานเศรษฐกจอตสาหกรรมผลงาน

ทสำาคญระหวางอยกระทรวงอตสาหกรรม อาท

จดทำารายละเอยดและขอยตการคำานวณราคาออยและผลตอบแทน

ระหวางชาวไรออยและโรงงานนำาตาลทรายตามระบบ 70:30

ตามพรบ.ออยและนำาตาลทรายพ.ศ.2527มสวนการจำาหนาย

โรงงานนำาตาลรฐวสาหกจของรฐ 3 และการจำาหนายโรงงาน

สราบางยขนนของรฐบาลใหแกภาคเอกชน กำาหนดมาตรฐาน

ผลตภณฑอตสาหกรรมชมชนดานผาทอมอพนบานเพอยกระดบ

คณภาพผลตภณฑ การนำาเสนอ ครม. เพอเหนชอบอนมต

ยทธศาสตรอาหาร ในระยะเวลา5ป และเสนอครม. เพอเหน

ชอบอนมตการตงสถาบนกอสรางและสถาบนพลาสตกเพอสงเสรม

สนบสนนผประกอบการกอสรางใหมมาตรฐานและรบงานคณภาพ

ในตางประเทศ รวมทงการพฒนาอตสาหกรรมพลาสตกใหม

คณภาพลดการนำาเขาใชวตถดบเหลอใชจากอตสาหกรรมปโตรเคม

ในประเทศและผลตพลาสตกชวภาพจากผลผลตทางการเกษตร

บทบาททโดดเดนของนางสทธนยคอชวงทไดรบตำาแหนง

ผอำานวยการสถาบนพฒนาอตสาหกรรมสงทอ โดยมผลงาน

ในการชวยพลกฟนอตสาหกรรมสงทอการสงออกสงทอและเครองนงหม

ซงไดรบผลกระทบจากการสงออกทชะลอตวลง อนเปนพวงผล

จากวกฤตหนสาธารณะทเกดขนในยโรโซนตออนาคตการผลตและ

การสงออกสงทอและการเมนตทานไดจดทำายทธศาสตรอตสาหกรรม

สงทอและเครองนงหมของไทยสำาหรบเปนทศทางการสงออกสงทอ

และเครองนงหมของไทย นำาเสนอตอคณะกรรมการบรหารของ

สถาบนและนำาเสนอไปยงกระทรวงอตสาหกรรมโดยตงเปาหมายใน

ผลกดนการสงออกใหไดท10,000ดอลลารสหรฐฯมยทธศาสตรท

สำาคญใน3กลมสนคากลมแรกคอสงทอและเทคนคลเทกซไทล

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ทมคณสมบตพเศษซงเปนกลมสนคาทมโวลมขนาดใหญในตลาด และมอตราการขยายตวทด โดยจะสนบสนนการเพม

การออกแบบดไซน และเพมความหลากหลายของผลตภณฑใหมากขน กลมทสอง พวกหตถกรรม และโฮมเทกซไทล

โดยหตถกรรมคอสนคาภมปญญาทอยตามภมภาคตางๆเชนผาไหมผาทอมอผายกดอกและอนๆสวนโฮมเทกซไทล

อาท พรม ผาปตางๆ ซงสนคาไทยไดรบความนยมในตลาดยโรปญปน และสหรฐฯซงจะสนบสนนความหลากหลาย

ของผลตภณฑ สามารถใชงานไดในชวตจรง โดยเนนการจำาหนายตามสถานททองเทยว กลมทสาม เครองนงหม

เชน เสอผากฬา เสอผาทใชในวงการแพทย เสอผาเดก ชดชนในซงจะไดสงเสรมศกยภาพใหขยายตวเพมขน

โดยสงเสรมไทยใหเปนผนำาอตสาหกรรมดานนเปนอตสาหกรรมสงทอครบวงจรและเปนผผลตสนคาตนนำาใหกบกลมCLMV

นอกจากน ทานยงไดจดทำาโครงการModern Thai Silk โดยงบประมาณของกระทรวงอตสาหกรรม พฒนาสราง

ความหลากหลายของผาไหมไทย ใหมโครงสราง รปแบบ การทอทแตกตางไปจากเดม เปนความนยมของลกคา

ตางประเทศโดยผเชยวชาญอตาลเพอเปนการสรางมลคาเพมและพฒนาคณภาพของผาไหมไทยและสงเสรมพฒนา

ผลตภณฑสงทอของผประกอบการทมศกยภาพใหผลตผลงานจนผานมาตรฐานสงทอของยโรปจนสามารถเขาไปแสดง

ในงานPremiereVisionเปนครงแรกของประเทศไทยซงเปนการสรางมลคาเพมแกผลตภณฑสงทอไทยและทานยง

พฒนาคณภาพสงทอเพมรปแบบการออกแบบเครองแตงกายมสลมของ5จงหวดชายแดนใตใหทนสมยและเพมชอง

ทางการตลาดไปยงประเทศมสลมขางเคยงเพอยกฐานะทางเศรษฐกจและความเปนอยของพนองภาคใตนอกจากงาน

ราชการซงเปนหนาทโดยตรงแลวทานยงดำารงตำาแหนงมากมายในสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยตลอดชวงระยะเวลา

ยสบปทผานมารวมถงการเปนนายกสมาคมเมอป2559-2560ดวย

โดยเหตทมผลงานดเดนเปนทยอมรบของสงคม สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย จงมมตเปนเอกฉนทยกยอง

ใหนางสทธนยพผกาเปนนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนเพอเปนเกยรตประวตและเปนตวอยางใหนกเรยนทนรฐบาลไทย

รนหลงสบไป

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

คำาประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

ประจำาป พ.ศ. 2562

สาขาวศวกรรมอตสาหการ/บรหารงานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ดร. ณรงค ศรเลศวรกล

ผอำานวยการสำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)

ดร.ณรงคศรเลศวรกลสำาเรจการศกษาปรญญาตร

วศวกรรมศาสตรบณฑต (วศวกรรมอตสาหการ)

เกยรตนยม อนดบ 1 จากมหาวทยาลยเทคโนโลย

พระจอมเกลาธนบรและไดรบทนรฐบาลไทยระดบ

ปรญญาเอกปรชญาดษฎบณฑต(วศวกรรมการผลต)

จาก The University of Birmingham สหราช

อาณาจกรนอกจากนยงไดเพมพนความรในหลกสตร

AdvancedManagement Program, Harvard

BusinessSchoolจากประเทศสหรฐอเมรกาและ

หลกสตรDirectorCertificationProgram,สมาคม

สงเสรมสถาบนกรรมการบรษทไทยอกดวย

เมอสำาเรจการศกษาในระดบปรญญาเอกแลว

ไดกลบมาปฏบตงานเมอปพ.ศ.2536–2540เปน

นกวจยฝายบรหารการวจยศนยเทคโนโลยโลหะและ

วสดแหงชาต(เอมเทค)สำานกงานพฒนาวทยาศาสตร

และเทคโนโลยแหงชาต(สวทช.)และมความเจรญกาวหนาในหนาท

การงานมาโดยลำาดบ โดยไดรบตำาแหนงสำาคญตาง ๆ อาท ป พ.ศ.

2540 – 2543 ไดรบตำาแหนงผอำานวยการโครงการระบบคณภาพ

สำาหรบอตสาหกรรมยานยนตศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต

(เอมเทค) สวทช. ป พ.ศ. 2543 – 2546 ไดรบตำาแหนงผชวย

ผอำานวยการ สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

ป พ.ศ. 2546 – 2559 ไดรบตำาแหนงรองผอำานวยการ สำานกงาน

พฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตดานกลยทธและสนบสนน

(สวทช.)และผอำานวยการศนยบรหารจดการเทคโนโลย(สวทช.)และ

ปพ.ศ.2559จนถงปจจบนดำารงตำาแหนงผอำานวยการสำานกงาน

พฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต(สวทช.)

ตลอดระยะเวลาทดำารงตำาแหนงไดสรางผลงานเปนจำานวนมาก

อาทปพ.ศ.2561สวทช.ไดถายทอดผลงานวจย๒๖๑โครงการ

ทสรางผลกระทบทางเศรษฐกจและสงคมมากกวา45,000ลานบาท

และผลกดนใหเกดการลงทนดานวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรม

(วทน.)ของภาคการผลตและบรการมลคาเกอบ14,000ลานบาท

รวมถงตวอยางผลงานวจยและนวตกรรมทไดรบการยอมรบทงใน

และตางประเทศ เชน ผลตภณฑดดจบสารพษจากเชอราทปนเปอน

ในอาหารสตวจากเอนไซมโปรตเอส(EnzymeProtease)ทพฒนา

โดยศนยนาโนเทคโนโลยแหงชาตสวทช.รวมกบผประกอบการไทย

ซงไดถายทอดเทคโนโลยใหกบบรษทในสงคโปรโดยไดรบการประเมน

เปนมลคาทรพยสนทางปญญามากกวา 6,000 ลานบาท ผลผลต

ดงกลาวชวยลดความเสยในอตสาหกรรมสตวเลยงปองกนสตวตาย

กอนเจรญเตบโตสารยบยงแบคทเรยหรอสารกนบดจากโปรตนไขขาว

“ไลโซไซม”(Lysozyme)ทพฒนาโดยศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลย

ผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) กระทรวงศกษาธการ

ศาสตราจารยดานฟสกส อดตรองอธการบด มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ชวภาพแหงชาต(ไบโอเทค)และไดถายทอดเทคโนโลยใหกบ

บรษทเบลเยยมคอบรษทดเอมเอฟ(ประเทศไทย)จำากดและ

บรษทโวฟดเทคจำากดบรษทสญชาตไทยเพอผลตจำาหนาย

ในเชงพาณชยโดยกำาลงตดตงเครองจกรและทดลองผลตสาร

ยบยงดงกลาวในประเทศไทย

นอกจากนสวทช.มนโยบายใหความสำาคญในการเตรยม

พรอมเขาสสงคมผสงวย โดยไดรวมมอกบประเทศญปน

พฒนาขอเขาเทยมทมโครงสรางเหมาะสำาหรบชาวไทยและ

ญปน เนองจากปจจบนขอเขาเทยมทใชกนอยนพฒนาและ

ออกแบบมาจากยโรปและอเมรกาซงในอนาคตคนไทยจะไดใช

ขอเขาทเหมาะสมตอสรระของชาวไทยขณะเดยวกนสวทช.

โดยศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต

(เนคเทค)ไดรวมมอกบมลนธสากลเพอคนพการพฒนาระบบ

บรการถายทอดการสอสารสำาหรบคนพการทางการไดยนและ

คนพการทางการพดและมศนยบรการถายทอดการสอสารแหง

ประเทศไทย(ThaiTelecommunicationRelayService)

ซงเปนประโยชนตอผพการทางการไดยน โดยเฉพาะกรณท

ผพการเหลานประสบอบตเหตและตองไดรบการชวยเหลอ

เรงดวนปจจบนมแพทยและโรงพยาบาลใชงานศนยดงกลาว

เพอชวยเหลอผพการกลมนทมสวนสำาคญตอเศรษฐกจและ

สงคมนอกจากนยงมงานวจยทสนบสนนการใชงานยางพารา

เพอผลตถนน โดย ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต

(เอมเทค) สวทช. พฒนาสารชวยการคงตวของยางพารา

ทชวยลดการใชแอมโมเนยในกระบวนการผลตยางพารา

ซงในกระบวนการผลตยางพาราใหเปนสารทมคณสมบตคลาย

ยางมะตอยนตองใชอณหภมสงทำาใหแอมโมเนยทเกษตรกรนยม

ใชในการผลตเพอรกษาสภาพยางพารานนมสารแอมโมเนย

ระเหยออกมาระหวางกระบวนการผลตดงกลาว เปนมลพษ

ตอสงแวดลอม จงไดนำางานวจยไปใชในการผลตดงกลาว

โดยปจจบนมถนนทผลตจากยางพาราแลว400กโลเมตร

ในป 2562 มนโยบายและกลยทธ ดวยรหส 6-6-10

ขบเคลอนงานวจยตอบโจทยประเทศไทย 4.0 เปนการรวม

ศนยแหงชาตสเสาหลกเพอสรางงานวจยชนนำาระดบแนว

หนาทสราง 10 เทคโนโลยในอนาคต โดยเสนอแนวคด

NSTDABeyondLimits :6-6-10ตดปกอตสาหกรรมนำา

นวตกรรมไทยสสากลกลยทธ6-6-10คอ6ResearchPillars,

6FrontierResearch,10Technology Development

Groupsโดย6ตวแรกหมายถงสวทช.ปรบเปลยนการทำางาน

จากเนน“ศนยแหงชาต”เปน“เสาหลก”โดยแตละศนยจะ

บรณาการเพอตอบโจทยตางๆในอนาคตซงการแกปญหาจะ

เปนเรองทสำาคญ การหาคำาตอบ 6 ตอมา หมายถง 6 สาขา

วจยชนแนวหนา เพอตอบโจทยยทธศาสตรชาต 20 ป ไดแก

1.QuantumEngineering2.ArtificialPhotosynthesis

3.Exoskeleton4.Terahertz5.DNADataStorageและ

6.Nanoroboticsสำาหรบ10หมายถง(1)สารออกฤทธทาง

ชวภาพ (2)สารสกดทจะนำามาใชทำาเครองสำาอาง โดยเฉพาะ

อยางยงสารในกลมสมนไพร(3)ยาแบบใหมทใชกระบวนการ

สงเคราะหทางชวภาพ (4) การทำาวจยการแพทยแบบแมนยำา

(5)งานวจยทเกยวกบระบบดจทล (6)อาหารฟงกชนสำาหรบ

คนและสตวและอาหารเฉพาะกลมเปาหมาย(7)เกษตรแมนยำา

(8)ระบบการเคลอนทและโลจสตกส (9)พลงงานและ(10)

เทคโนโลยปองกนประเทศเปนตน

นอกจากงานซงเปนหนาทโดยตรงแลว ดร. ณรงค

ศรเลศวรกล ยงไดรบตำาแหนงอนๆ ทสำาคญในระดบประเทศ

และนานาชาตระดบประเทศอาทโฆษกกระทรวงวทยาศาสตร

และเทคโนโลยประธานอนกรรมการพฒนาการเกษตรดานอาหาร

ในอนาคต นานาชาต อาท สมาชกคณะกรรมการทปรกษา

ขององคกรเครอขายนกวทยาศาสตรรนเยาวของโลก Global

YoungAcademy (GYA), กรรมการบรหาร TheAlliance

of International ScienceOrganizations in the Belt

andRoadRegion(ANSO),China/สมาชกคณะกรรมการ

ทปรกษานานาชาตChineseAcademyofSciences-the

InnovationCooperationCenterBangkok(CAS-ICCB),

China/สมาชกสภาScienceandTechnologyinSociety

forum(STSforum),Japan

โดยเหตทมผลงานดเดนเปนทยอมรบของสงคมสมาคม

นกเรยนทนรฐบาลไทยจงมมตเปนเอกฉนทยกยองใหดร.ณรงค

ศรเลศวรกลเปนนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนเพอเปนเกยรตประวต

และเปนตวอยางใหนกเรยนทนรฐบาลไทยรนหลงสบไป

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

คำาประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

ประจำาป พ.ศ. 2562

สาขาฟสกส/บรหารงานการศกษาและวชาการ

ศ.ดร. ชกจ ลมปจำานงค

ผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) กระทรวงศกษาธการ

ศาสตราจารยดานฟสกส อดตรองอธการบด มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

ศ.ดร.ชกจลมปจำานงคสำาเรจการศกษาระดบ

ปรญญาตรเกยรตนยมอนดบ1จากภาควชาฟสกส

มหาวทยาลยขอนแกน ปรญญาโทและปรญญาเอก

สาขาฟสกส จาก Case Western Reserve

Universityมลรฐโอไฮโอประเทศสหรฐอเมรกาดวย

ทนรฐบาลไทยหลงจากนนไดไปทำาวจยหลงปรญญาเอก

ณศนยวจยXeroxPaloAltoResearchCenter

ณ มลรฐแคลฟอรเนย ประเทศสหรฐอเมรกา เปน

เวลา2ปเศษ

ภายหลงจากจบการศกษาในระดบปรญญาเอกและทำาวจย

หลงปรญญาเอกแลว ทานไดกลบมาบรรจเปนอาจารยประจำาท

มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารมความเจรญกาวหนาทางตำาแหนง

วชาการเปนรองศาสตราจารยในปพ.ศ2546และไดรบโปรดเกลาฯ

เปนศาสตราจารยดานฟสกสในปพ.ศ.2549นบเปนศาสตราจารย

ฟสกสทมอายนอยกวา 35 ป คนแรกของประเทศ ศ.ดร.ชกจ

มผลงานตพมพในวารสารวชาการนานาชาตจำานวนมากกวา100เรอง

และมการอางถงรวมกวา 5000 ครง นอกจากนยงเคยเปน

ผอำานวยการศนยวจยทางฟสกสคำานวณและทฤษฎ ศนยความ

เปนเลศดานฟสกส (ThEP center) ตงแตป 2552-2561

เคยเปนนายกสมาคมฟสกสไทย เมอป 2556-2560 ไดรบเชญ

เปนนกวจยอาคนตกะในมหาวทยาลยและสถาบนวจยชนนำาหลาย

แหงในประเทศสหรฐอเมรกา อาทเชน National Renewable

EnergyLaboratory(NREL),OakRidgeNationalLaboratory

(ORNL)และUniversityofCalifornia,SantaBarbaraเปนตน

ไดรบรางวลดานการวจยหลายรางวลอาทเชนนกวจยดเดนแหงชาต

ป2554สาขาวทยาศาสตรกายภาพและคณตศาสตรจากสภาวจย

แหงชาตรางวลเมธวจยอาวโสสกว.ประจำาป2552จากสำานกงาน

กองทนสนบสนนการวจยรางวลนกวทยาศาสตรรนใหมประจำาป

2548จากสมาคมวทยาศาสตรแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

และรางวลศษยเกาเกยรตยศ ดานการวจย จากมหาวทยาลยขอนแกน เปนตน นอกจากความเปนเลศดานฟสกส

และการวจยแลวทานยงรบหนาทบรหารเปนรองอธการบดฝายวชาการป2552-2556และรองอธการบดฝายวชาการ

และนวตกรรมมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารป2556-2561อกดวย

นอกจากงานราชการซงเปนหนาทโดยตรงแลวศ.ดร.‎ชกจฯยงรบหนาทเปนกรรมการผทรงคณวฒในหลายองคกร

เชนคณะกรรมการบรหารสถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต(องคการมหาชน)คณะกรรมการบรหารสถาบนเทคโนโลย

นวเคลยรแหงชาต(องคการมหาชน)กรรมการสภาวจยวจยแหงชาตสาขาวทยาศาสตรกายภาพและคณตศาสตรเปนตน

กระทงในป2562ศ.ดร.ชกจไดมารบตำาแหนงผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.)

ผลงานของทานในขณะดำารงตำาแหนงผอำานวยการ สสวท. อาทเชน การผลตหนงสอเรยนและอบรมครดานวทยาการ

คำานวณ/Codingใหสามารถบรรจเปนวชาบงคบของนกเรยนทงระดบประถมศกษาและมธยมศกษาทกชนปทวประเทศ

การพฒนาโครงการและผานการอนมตจากคณะรฐมนตรในการตงสถาบนไทยโคเซน(ThaiKOSEN)การรเรมDigital

Transformationของหนงสอเรยนเปนตน

โดยเหตทมผลงานดเดนเปนทยอมรบของสงคมสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยจงมมตเปนเอกฉนทยกยองให

ศ.ดร.‎ชกจลมปจำานงคเปนนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนเพอเปนเกยรตประวตและเปนตวอยางใหนกเรยนทนรฐบาลไทย

รนหลงสบไป

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

คำาประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

ประจำาป พ.ศ. 2562

สาขาการเงนการลงทน/บรหารงานดานสนทรพยและอสงหารมทรพย

นายโสภณ ราชรกษา

ผอำานวยการใหญ (President)บมจ.เฟรเซอรส พรอพเพอรต (ประเทศไทย)

Frasers Property (Thailand) PCL.

นายโสภณราชรกษาปจจบนอาย48ปสำาเรจ

การศกษา ระดบปรญญาตร ดานเศรษฐศาสตร

เกยรตนยมอนดบ 2 จาก คณะเศรษฐศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตรปพ.ศ.2535ตอมาไดรบ

ทนการศกษารฐบาลไทย(ทนก.พ.)ตามความตองการ

ของสำานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน(BOI)

เพอศกษาตอระดบปรญญาโท สาขาเศรษฐศาสตร

ณมหาวทยาลยMichigan State หลงจากสำาเรจ

การศกษาจากประเทศสหรฐอเมรกา จงไดกลบมา

เรมรบราชการในสำานกงานคณะกรรมการสงเสรม

การลงทน ตำาแหนงเจาหนาทสงเสรมการลงทน

ในป พ.ศ. ๒๕๓๘ และตอมาในระหวางรบราชการ ยงไดรบทน

การศกษาจากรฐบาลญปนไปศกษาระดบปรญญาโทอกหลกสตร

ทNationalGraduateInstituteforPolicyStudiesประเทศ

ญปนสาขาPublicAdministrationในปพ.ศ.2544ในหลกสตร

ชอYoungLeaderProgram

นายโสภณราชรกษาไดเตบโตในชวตราชการจากเจาหนาท

สงเสรมการลงทน สำานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน

รบผดชอบเปนหนงในทมงานเพอบกเบกงานสงเสรมการลงทน

ไทยในตางประเทศเปนครงแรกของสำานกงานฯ และไดมโอกาส

หมนเวยนไปในสายงานวางแผนกลยทธ เปนหนงในทมงานแกไข

ปญหาเศรษฐกจภาค Real Sector ในชวงวกฤตเศรษฐกจป

พ.ศ.2540ทสำาคญของสำานกงานฯโดยในระหวางนนยงมโอกาส

รเรมพฒนาระบบงานและรวมนำาเสนอสทธประโยชนการลงทนรป

แบบใหมๆ ใหสำานกงานฯในชวงเวลานนอกหลายระบบอาทระบบ

Production&InvestmentTrackingSystemตอมาจงไดรบ

การพจารณารบรางวลขาราชการพลเรอนดเดนของสำานกงานฯ

ในปพ.ศ.2543ภายหลงไดออกจากราชการจงไดเขาสงานบรหารงาน

ภาคเอกชนประสบการณความเชยวชาญทางดานการพฒนาธรกจ

การบรหารสนทรพยและการพฒนาอสงหารมทรพยและไดเตบโต

ในหนาทการงานจนปจจบน ดำารงตำาแหนง ผอำานวยการใหญ

(President)บมจ.เฟรเซอรสพรอพเพอรต(ประเทศไทย)รบผดชอบ

ธรกจพฒนาอสงหารมทรพยครบวงจร มลคาทรพยสนภายใต

การดแลกวา90,000ลานบาท

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

นอกจากงานในภาคเอกชนซงเปนหนาทโดยตรงแลวนายโสภณราชรกษายงไดใชประสบการณทมกวา20ป

ทงในภาครฐและเอกชน เพอใหเกดประโยชนตอประเทศชาตและสงคมสวนรวม ในการชวยพฒนาผประกอบการไทย

โดยการเปนวทยากรในหลากหลายเวทเพอแลกเปลยนมมมองและความรตางๆ ระหวางภาครฐและเอกชน รวมทงใช

ประสบการณของตนรวมในกรรมการชดตางๆของทงหนวยงานภาครฐรฐวสาหกจและสมาคมตางๆหลายชดอาท

พ.ศ.2561ไดรบแตงตงเปนกรรมการผทรงวฒในคณะกรรมการสงเสรมกจการอทยานวทยาศาสตรกระทรวงวทยาศาสตร

และเทคโนโลยปพ.ศ.2560ไดรบแตงตงเปนอนกรรมการพฒนาระบบราชการเกยวกบการขบเคลอนระบบราชการ

4.0สำานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการปพ.ศ.2559รวมในคณะทำางานรวมรฐ-เอกชน-ประชาชน(ประชารฐ)

ภายใตคณะทำางานภาครฐและเอกชนเพอขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศทางดานการพฒนาคลสเตอรภาคอตสาหกรรม

แหงอนาคต(NewS-Curve)ปพ.ศ.2558ไดรบการแตงตงเปนทปรกษาคณะกรรมการและอนกรรมการกำากบดแล

การดำาเนนงานดานการขายและการตลาดของโรงงานยาสบการยาสบแหงประเทศไทยพ.ศ.2552ไดรบการแตงตงเปน

ทปรกษาคณะกรรมการการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยนอกจากนนยงรวมเปนกรรมการชดตางๆในหอการคา

แหงประเทศไทย

โดยเหตทมผลงานดเดนเปนทยอมรบของสงคม สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย จงมมตเปนเอกฉนทยกยอง ให

นายโสภณ ราชรกษา เปนนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน เพอเปนเกยรตประวตและเปนตวอยางใหนกเรยน

ทนรฐบาลไทยรนหลงสบไป

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

คำาประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรง

ประจำาป พ.ศ. 2562

สาขาสถาปตยกรรมศาสตร: Universal Design

ผศ.ดร. อนธกา สวสดศร

คณบดคณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

ประธานสภาคณบดคณะสถาปตยกรรมศาสตรแหงประเทศไทย

ผศ.ดร.อนธกาสวสดศรสำาเรจการศกษาระดบ

ปรญญาตรจากมหาวทยาลยกรงเทพสาขาการออกแบบ

ภายใน ปรญญาโท สถาปตยกรรมศาสตร สาขา

สถาปตยกรรมภายในสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา

เจาคณทหารลาดกระบงและในปพ.ศ.2549ไดรบทน

รฐบาลไทยตามความตองการของสถาบนเทคโนโลย

พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบงเพอศกษาตอ

ระดบปรญญาเอก ดานสถาปตยกรรมและการวาง

ผงเมอง University of Newcastle upon Tyne

ประเทศองกฤษ โดยงานวจยเกยวของกบการสราง

สภาพแวดลอมรวมทงบทบาททางสงคมใหกบคนพการ

และสำาเรจการศกษาในปพ.ศ.2554

หลงจากสำาเรจการศกษาในปพ.ศ.2554เรมทำางานเปน

อาจารยทคณะสถาปตยกรรมศาสตรภาควชาสถาปตยกรรมภายใน

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ตงแต

พ.ศ.2558ถง2560ดำารงตำาแหนงผชวยอธการบดฝายพฒนาบคคล

และอบรมปจจบนดำารงตำาแหนงคณบดคณะสถาปตยกรรมศาสตร

ซงไดรบการแตงตงเมอพ.ศ.2560รวมทงไดรบการเสนอชอและ

แตงตงใหเปนประธานของสภาคณบดคณะสถาปตยกรรมศาสตร

แหงประเทศไทยและเปนผจดการศนยการออกแบบและวจยดาน

สภาพแวดลอมเพอทกคน IDEaRUnit (Inclusive Designed

EnvironmentandResearch:www.idear.network)

ผศ.ดร.อนธกาสวสดศรมงมนทำางานเพอยกระดบคณภาพชวต

ของคนพการและทำาใหเกดความเทาเทยมและการเขาถงสงอำานวย

ความสะดวกตางๆ ผลงานดานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวต

คนพการผานกระบวนการศกษาและออกแบบ ดาน Universal

Designรวมศกษาสำารวจเพอออกแบบปรบปรงทางเทาบรเวณถนน

ราชดำารพ.ศ.2551ทปรกษาดานการออกแบบUniversalDesign

ใหกบกระทรวงคมนาคมสมาคมสถาปนกสยามกระทรวงมหาดไทย

และกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และเปน

ผรเรมพฒนาการเรยนการสอนโดยใชกระบวนการInclusiveand

DesignThinkingโดยเชญคนพการเขามามสวนรวมในการเรยนการ

สอนตงแตพ.ศ.2554โดยคนพการมารวมเปนโคชใหกบนกศกษา

ดานสถาปตยกรรมภายในเพอไดโจทยจรงและใชกระบวนการ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ออกแบบโดยมผใชเปนศนยกลาง และ Design Thinking ในการพฒนาทกษะการเรยนรของผเรยน พฒนาการเรยน

การสอนใหสอดคลองกบการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการเรยนรจากผใชจรงฝกทกษะการเรยนรดวยตนเอง

เรยนรจากผใชงานทเปนคนพการ เพอสรางความเขาใจและฝกทกษะการแกปญหาทมาจากความแตกตางหลากหลาย

ตอยอดกระบวนการเรยนการสอนในชนเรยนสการเผยแพรความรทางวชาการใหกบคนทวไปผานการเปนคอลมนสต

ในนตยสารเกยวกบการออกแบบสถาปตยกรรม ในป 2558 ไดกอตงศนยวจยและสรางสรรคดาน Inclusive Design

ในมหาวทยาลยเปนแหงแรกของประเทศไทยเพอบรการวชาการแกสงคมดานออกแบบเพอคนพการ

ทานไดรบรางวลเกยวกบงานเพอสงคม อาทเชน พ.ศ.2562 รบรางวลผสรางชอเสยงใหกบสถาบนเทคโนโลย

พระจอมเกลาฯลาดกระบงพ.ศ.2561รบรางวลBestprofessorinArchitectureทมความกาวหนาสาขาสถาปตยกรรม

จากงานThailandEducationLeadershipAward2018โดยWorldCSRDay&WorldSustainabilityพ.ศ.2560

รางวลระดบนานาชาตดานการออกแบบเพอคนทกกลม จากกระบวนการศกษาและพฒนาพนทรมฝงแมนำาเจาพระยา

(2017 Gold Award from International Association for Universal Design (IAUD) by the project

‘ChaoPhrayaforAll:aninclusivedesignprocesstocreateinclusivesociety’,Germany)เมอครงเปน

นกศกษาปรญญาเอกไดรบรางวลผมความโดดเดนดานความกาวหนาทางการศกษาจากสมาคมแองโกล-ไทย,ลอนดอน,

องกฤษ(2006OutstandingProgressAward:EducationalAwardforExcellencefromtheAnglo-ThaiSociety,

London,UK.)และรางวลผลงานดเดนBestPaperAward“AUniversalDesignGuidelinetoAccommodate

Wheelchair Occupants” | 13th -14th July 2006 International Symposium “Universal Design and

Visitability:fromaccessibilitytozoning”conference,TheOhioStateUniversity,Ohio,USA

โดยเหตทมผลงานดเดนเปนทยอมรบของสงคม สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย จงมมตเปนเอกฉนทยกยอง

ให ผศ.ดร.อนธกา สวสดศร เปนนกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรง เพอเปนเกยรตประวตและเปนตวอยางใหนกเรยน

ทนรฐบาลไทยรนหลงสบไป

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

คำาประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรง

ประจำาป พ.ศ. 2562

สาขารฐศาสตรและเศรษฐศาสตรระหวางประเทศ

ผศ.ดร. ปต ศรแสงนาม

ผอำานวยการศนยอาเซยนศกษาผอำานวยการศนยเศรษฐกจระหวางประเทศ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ผศ.ดร.ปตศรแสงนามสำาเรจการศกษาปรญญาตร

เศรษฐศาสตรบณฑตเกยรตนยมอนดบ2จฬาลงกรณ

มหาวทยาลยและจบปรญญาโทสาขาเศรษฐศาสตร

ระหวางประเทศจฬาลงกรณมหาวทยาลยและปรญญาเอก

สาขาเศรษฐศาสตร จาก The University of

Melbourneประเทศออสเตรเลย

ภายหลงจากจบการศกษาในระดบปรญญาเอกแลว

ทานไดกลบมารบราชการเปนอาจารยประจำาทคณะ

เศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยดำารง

ตำาแหนงผชวยศาสตราจารยเมอป2557นอกจากน

ยงเปนผอำานวยการฝายวชาการ ศนยอาเซยนศกษา

และเปนผอำานวยศนยเศรษฐศาสตรระหวางประเทศ

อกดวย ผศ.ดร.ปตฯ มผลงานวจย ระดบประเทศมากมาย อาท

โครงการศกษาวจยการประเมนผลกระทบของนโยบายการคา

ระหวางประเทศเพอลดความเหลอมลำาและการเตบโตอยางสมดล

ของประเทศสมาชกอนภมภาคลมแมนำาโขงและโครงการวจย

โอกาสการคาการลงทนภายใตขอตกลงการคาเสรไทย-อนเดยและ

อาเซยน-อนเดยเสนอตอสถาบนระหวางประเทศเพอการคาและการ

พฒนามผลงานวจยทางวชาการทตพมพในวารสารนานาชาตเปน

จำานวนมากมการเสนองานในการประชมวชาการนานาชาตและ

ออกรายการวทยและโทรทศนมากมายนอกจากนยงเขยนหนงสอ

อกหลายเลมเชนเปลยนมมคดพชตอาเซยนและเรองควรรเกยว

กบกรอบความตกลงTPPเปนตนผลงานทนาสนใจคอการจดงาน

ประชมวชาการนานาชาตสปดาหอาเซยนChulaASEANWeek

เปนเวลากวา 8 ปแลว ซงเปนเวททมผทรงคณวฒจากประเทศ

อาเซยนมาแลกเปลยนความคดเหนทางวชาการอยางหลากหลาย

และยงสงเสรมใหมเวทเยาวชนอาเซยนในการสานสมพนธทาง

วชาการและวฒนธรรม โดยงานสปดาหอาเซยนน ยงมการเชอม

โยงเครอขายจากรฐสภา สถาบนระหวางประเทศเพอการคาและ

การพฒนาสถาบนการศกษากระทรวงทบวงกรมเชนกระทรวง

พาณชยและกระทรวงการตางประเทศอกดวย

โดยเหตทมผลงานดเดนเปนทยอมรบของสงคม สมาคม

นกเรยนทนรฐบาลไทยจงมมตเปนเอกฉนทยกยองใหผศ.ดร.ปต

ศรแสงนามเปนนกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรงเพอเปนเกยรตประวต

และเปนตวอยางใหนกเรยนทนรฐบาลไทยรนหลงสบไป

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

คำาประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรง

ประจำาป พ.ศ. 2562

สาขาวทยาศาสตรเคมวเคราะห

ดร.จนตนา นามมลนอย นกวจย สถาบนมาตรวทยาแหงชาต

กระทรวงการอดมศกษา วทยาศาสตร วจยและนวตกรรม

ดร.จนตนานามมลนอยสำาเรจการศกษาปรญญา

ตรสาขาวทยาศาสตรเคมมหาวทยาลยขอนแกนสำาหรบ

ปรญญาโทสาขาวทยาศาสตรเคม(เคมอนทรย)จฬาลงกรณ

มหาวทยาลยและสำาหรบปรญญาเอกสาขาเคมวเคราะห

มหาวทยาลยOregonStateประเทศสหรฐอเมรกาโดยท

ผานมาเคยเปนนกเรยนทนพสวท.เมอป2539-2547

และนกเรยนทนกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ตามความตองการของสถาบนมาตรวทยาแหงชาตเมอป

2548-2553ตลอดชวงเวลาทศกษาไดรบรางวลดานวจย

BenedictResearchAwardไดรบทนวจยสำาคญมากมาย

อกดวย

ภายหลงจากจบการศกษาในระดบปรญญาเอกแลว

ดร.จนตนา ไดกลบมารบราชการเปนนกมาตรวทยา

หองปฏบตการวเคราะหอนทรยเคมฝายมาตรวทยาเคม

และชวภาพ สถาบนมาตรวทยาแหงชาต มผลงานดาน

วจยเปนจำานวนมากโดยมงเนนไปยงการปรบเทยบมาตรฐานการวดทาง

เคมคลนกของประเทศใหมมาตรฐานเปนทยอมรบในระดบสากลเพอ

ใหผลการตรวจวดทางเคมคลนก มความถกตองแมนยำา เปรยบเทยบ

ผลไดสงผลใหการนำาผลการวดไปประกอบการตรวจคดกรองผปวยและ

วนจฉยโรคไดอยางมประสทธภาพ

ผลงานทนาสนใจและโดดเดนคอการไดรบทนวจยชอทนGrand

ChallengesCanada:StarsinGlobalHealthซงเปนทนทสนบสนน

งานวจยแบบBoldIdeawithBigImpactหมายถงงานวจยทมความ

คดเดนชดและมผลกระทบตอสงคมเปนอยางมากเพอแกปญหาดาน

สาธารณสขโลกงานวจยทไดทำาคอLowCostPoint-of-CareMedical

Diagnostics fortheThirdWorldMarketซงเปนการพฒนาผลต

เครองตรวจวดแบบพกพาสำาหรบการวดMetabolites อาท กลโคส

โคเลสเตอรอลและครเอตนนในตวอยางเลอดทมความสะดวกในการ

ใชงานพรอมทงผลการวดทไดมความถกตองแมนยำาและมราคาถกนำา

ไปทดลองใชกบผปวยและผลตรวจมความถกตองสอดคลองใกลเคยง

กบผลตรวจจากโรงพยาบาลผปวยสามารถตรวจวดเบาหวาน(นำาตาล

กลโคส)ความเสยงตอโรคหวใจ(ระดบโคเลสเตอรอล)การทำางานของไต

(ระดบครเอตนน) ไดจากการหยดเลอดเพยงครงเดยวทำาใหผปวยทม

รายไดนอย สามารถตรวจสขภาพตวเองไดอยางมประสทธภาพ และ

กลบมามคณภาพชวตทดขนโดยเครองตรวจวดแบบพกพานสามารถ

อานคาและประมวลผลไดจากโทรศพทมอถอสงผลไปใหแพทยไดและ

ประเมนสขภาพแบบRealTimeได

โดยเหตทมผลงานดเดนเปนทยอมรบของสงคมสมาคมนกเรยน

ทนรฐบาลไทยจงมมตเปนเอกฉนทยกยองใหดร.จนตนานามมลนอย

เปนนกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรงเพอเปนเกยรตประวตและเปนตวอยาง

ใหนกเรยนทนรฐบาลไทยรนหลงสบไป

กจกรรมของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

ในรอบปทผานมา

(พฤศจกายน 2561 - พฤศจกายน 2562)

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

กจกรรมของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยในรอบปทผานมา

(พ.ย. 2561 – พ.ย. 2562)

1. การประชมกรรมการบรหารสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

คณะกรรมการบรหารสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยไดกำาหนดใหมการประชมคณะกรรมการบรหารสมาคม

นกเรยนทนรฐบาลไทยเปนประจำา โดยเปลยนสถานทการประชมตามหนวยงานทมกรรมการบรหารเสนอรบเปน

เจาภาพตามความเหมาะสม ซงจะเชญนกเรยนทนรฐบาลไทยทอยในหนวยงานนนๆ เขารวมการประชมดวย

เพอเปนการขยายเครอขายของสมาคมการประชมตงแตเดอนมกราคมพ.ศ.2562ถงเดอนพฤศจกายนพ.ศ.2562

คณะกรรมการบรหารสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยไดจดประชมรวมทงสน5ครงดงน

oประชมครงท1/2562เมอวนท16มกราคมพ.ศ.2562ณรานอาหารเพลน

oประชมครงท2/2562เมอวนท13มนาคมพ.ศ.2562ณอทยานวทยาศาสตรประเทศไทยสวทช.

oประชมครงท3/2562เมอวนท9พฤษภาคมพ.ศ.2562ณปตท.สำานกงานใหญ

oประชมครงท4/2562เมอวนท25กรกฎาคมพ.ศ.2562ณกรมสรรพากรกระทรวงการคลง

oประชมครงท5/2562(ประชมสญจร)เมอวนท21กนยายนพ.ศ.2562ณสนามกอลฟบางพระ

นอกจากน ยงมการประชมคณะทำางานจดงานประชมใหญสามญประจำาป คณะทำางานจดทำาหนงสอทระลก

ประจำาปและคณะทำางานคดเลอกนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนและดาวรงอกหลายครงอยางตอเนอง

2. กจกรรมดานวชาการ

กจกรรมสมมนา Design Thinking Workshop ในหวขอ นกเรยนทนรฐบาลไทยกบอนาคตการศกษาชาต เมอวนท 22 ธนวาคม พ.ศ. 2561 มผเขารวมงานกวา 100 คน และนำาเสนอสมดปกขาว (white paper)

แดนายมชย ฤชพนธ ประธานคณะกรรมการปฏรปการศกษาและรางพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

เมอวนท26ธนวาคมพ.ศ.2561โดยไดแบงกลมเพอระดมสมองถกแถลงถงประเดนปญหาของระบบการศกษาของไทย

ทในปจจบน พบวา ผลสมฤทธของระบบการศกษาไมเปนไปตามทคาดหวงไว ดงนน ในการสมมนาจงไดรวมกน

ระดมสมองเพอเสนอแนวทางการแกไขระบบการศกษาของประเทศไทย โดยไดจดแบงประเภทของขอเสนอแนะ

ออกเปน3ประเภทไดแก(1)QuickImplementคอขอเสนอทสามารถเรมดำาเนนการไดเลยและสามารถหวงผล

ไดภายในระยะเวลา 3 – 5 ป (2) Customer Delight คอ ขอเสนอทเปนทตองการของผมสวนไดเสย

และ(3)PossibleBreakthroughSolutionคอขอเสนอทหากสามารถดำาเนนการไดกจะนำาไปสการแกไขปญหา

ของระบบการศกษาไดอยางมนยสำาคญ(รายละเอยดตามสมดปกขาว)

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

การเสวนาวชาการ เรอง “ปรบกระบวนทศน สวกฤตสงแวดลอม” เมอวนเสารท 17 สงหาคม พ.ศ. 2562

หองอารยสมพนธ กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม พธเปดการเสวนาวชาการ กลาวเปด โดย ดร.วจารย สมาฉายา

ปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและปาฐกถาพเศษ“นโยบายการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอมสความยงยน”และเสวนาหวขอ“การปรบตวเพอรองรบวกฤตสงแวดลอม”โดย1)ดร.รอยลจตรดอน

กรรมการและเลขาธการ มลนธอทกพฒน ในพระบรมราชปถมภ และประธานคณะกรรมการปฏรปประเทศ

ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมประเดน:“ยทธศาสตรการจดการทรพยากรนำาอยางยงยน”2)ศาสตราจารย

ดร.สชชวร สวรรณสวสด อธการบด สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ประเดน “Smart &

Sustainable City กบการแกไขวกฤตดานสงแวดลอม” 3) ศาสตราจารยเกยรตคณ ดร.ธงชย พรรณสวสด

นกวชาการอสระ ประเดน : “ภาพรวมการบรหารจดการดานสงแวดลอมอยางยงยน” 4) นายเฉลมพล ปณโณทก

ประธานเจาหนาทบรหารและผกอตง บรษท ซท เอเชย โรโบตกส จำากด ประเดน : “นวตกรรมหนยนตเพอรองรบ

การเปลยนผานสสงคมผสงอายอยางยงยน”ดำาเนนรายการโดยศาสตราจารยดร.พสทธ เพยรมนกลอาจารยประจำา

ภาควชาวศวกรรมสงแวดลอม คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยและนำาเสนอผลงานวชาการนกศกษา

หลกสตรประกาศนยบตรธรรมาภบาลสงแวดลอมสาหรบนกบรหารระดบสง(ปธส.รนท7)“หวใจสเขยวในวถของนาน”

(กรณศกษาจงหวดนาน) โดยม ดร.หรนทร สตะบตร เลขาธการสมาคมรวมงาน และสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

ใหการสนบสนนการจดงานมผเขารวมงาน200คน

3. กจกรรมเครอขาย

oการหารอกบสำานกงานเครอขายนกเรยนทนกระทรวงวทยเมอวนท12ธนวาคมพ.ศ.2561และนายกสมาคม/

เลขาธการสมาคมแนะนำาสนร.ในงานสมมนานกเรยนทนกระทรวงวทยเมอวนท8มนาคมพ.ศ.2562และวนท31

สงหาคมพ.ศ.2562โดยสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยและนกเรยนทนกระทรวงวทยาศาสตรสามารถรวมดำาเนนการ

ดวยกนไดในหลายแนวทางเชนInnovationPitchingเนองจากนกเรยนทนกระทรวงวทยาศาสตรเปนผมความรความ

สามารถและจะเปนแรงขบเคลอนใหเกดนวตกรรมขนในประเทศไทยตอไปไดแตอาจจะยงขาดเวทใหนกเรยนทนไดนำาผลงาน

โครงการวจยมาเผยแพรตอสาธารณะหรอมาตอยอดใหเกดผลเปนรปธรรมเกดเปนผลตภณฑ/บรการททำาการตลาด

สรางมลคาตอไปไดจรงดงนนสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยหรอสนร.จงอยากเปนอกหนงชองทางทจะเปนสะพาน

เชอมโยงสรางโอกาสดงกลาวระหวางนกเรยนทน กระทรวงวทยาศาสตรและแหลงเงนทนทงทเปนบรษทเอกชน

หรอสถาบนใหทนวจย

oนายกสมาคมออกรายการวทยกบรองเลขาธการสมาคม(ผศ.ดร.ธนวรรณพณรตน)กจกรรมเหลานกเรยนทน

อาสาชวยชาตทางSaturdayNightLiveนบม.เมอวนท19มกราคมพ.ศ.2562

oการรวมกบสำานกงานก.พ.ในงานOCSCExpoเมอวนท2-3พฤศจกายนพ.ศ.2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

4. การคดเลอกนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนและนกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรงประจำาป พ.ศ. 2562

คณะทำางานคดเลอกนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนและนกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรง ไดกลนกรองผสมควรไดรบ

รางวลเพอใหคณะกรรมการสมาคมพจารณาซงมคณสมบตเปนนกเรยนทนรฐบาลไทยมผลงานดเดนเปนทประจกษได

รบการยอมรบในผลงานระดบชาตและนานาชาต กอใหเกดประโยชนตอประเทศหรอสงคมในวงกวางปฏบตราชการ

หรอปฏบตหนาทดวยความซอสตยสจรต และใหการสนบสนนกจกรรรมของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย โดยจดพธ

มอบรางวลเพอประกาศเกยรตคณใหเปนททราบทวกนในการประชมใหญประจำาปของสมาคมฯและมอบเขมทองคำาแท

เชดชเกยรตแกนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดนประจำาป พ.ศ. 2562 จำานวน 5 ทาน และเขมเงนเชดชเกยรตแกนกเรยน

ทนรฐบาลไทยดาวรงประจำาปพ.ศ.2562จำานวน3ทาน(ดงรายนามทไดกลาวถงในสวนกอนหนาน)ในวนอาทตยท

24พฤศจกายนพ.ศ.2562ณโรงแรมเดอะสโกศล

5. การจดทำาหนงสอประจำาป พ.ศ. 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยไดจดทำาหนงสอทระลกการประชมใหญสามญประจำาปพ.ศ.2562เพอแจกจาย

ใหแกสวนราชการ สถาบนการศกษา และสมาชกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย โดยในปนไดจดทำาขนในรปแบบของ

สออเลกทรอนกสจำานวน400ชดโดยมเนอหาสาระประกอบดวยประวตและผลงานของนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

ประจำาปพ.ศ.2562ความเปนมาและกจกรรมของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยบทสมภาษณนกเรยนทนรฐบาลไทย

รวมถงบทความทนาสนใจตางๆจากสมาชกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

6. การปาฐกถาพเศษ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยเชญ ศ.ดร.สชชวร สวรรณสวสด มาปาฐกถา หวขอ Shaping Thailand’s

Education in the Age of the Fourth Industrial Revolution ในการประชมใหญสามญประจำาปของสมาคม

นกเรยนทนรฐบาลไทยประจำาป2562วนอาทตยท24พฤศจกายนพ.ศ.2562ณโรงแรมเดอะสโกศล

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ภาพบรรยากาศการประชมคณะกรรมการบรหารสมาคมนกเรยนทน

รฐบาลไทยในรอบปทผานมา (มกราคม – พฤศจกายน 2562)

ประชมครงท 1/2562 เมอวนท 16 มกราคม พ.ศ. 2562 ณ รานอาหารเพลน

ประชมครงท 2/2562 เมอวนท 13 มนาคม พ.ศ. 2562

ณ อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย สวทช.

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ประชมครงท 3/2562 เมอวนท 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 ณ ปตท. สำานกงานใหญ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ประชมครงท 4/2562 เมอวนท 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2562

ณ กรมสรรพากร กระทรวงการคลง

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ประชมครงท 5/2562 (ประชมสญจร) เมอวนท 21 กนยายน พ.ศ. 2562

ณ สนามกอลฟบางพระ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ประชมคดเลอกนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน/ดาวรง

เมอวนท 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ประชมคณะจดทำาหนงสอทระลกประจำาป 2562

รวมประชมกบมลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

เมอวนท 15 กนยายน พ.ศ. 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ภาพกจกรรมสมมนา Design Thinking Workshop

ในหวขอ นกเรยนทนรฐบาลไทยกบอนาคตการศกษาชาต

วนท 22 ธนวาคม พ.ศ. 2561

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ภาพกจกรรมการเสวนาวชาการ

เรอง “ปรบกระบวนทศน สวกฤตสงแวดลอม”

วนเสารท 17 สงหาคม พ.ศ. 2562

ภาพกจกรรมเครอขาย การหารอกบงานเครอขายนกเรยนทนกระทรวงวทยาศาสตร

วนท 12 ธนวาคม พ.ศ. 2561

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ภาพกจกรรมเครอขาย นายกสมาคม/เลขาธการสมาคม

แนะนำา สนร. ในงานสมมนานกเรยนทนกระทรวงวทยาศาสตร

วนท 8 มนาคม พ.ศ. 2562 และ วนท 31 สงหาคม พ.ศ. 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

ภาพกจกรรมเครอขาย นายกสมาคมออกรายการวทย

กบรองเลขาธการสมาคม (ผศ.ดร.ธนวรรณ พณรตน)

กจกรรมเหลานกเรยนทนอาสาชวยชาต ทาง Saturday Night Live นบม.

วนท 19 มกราคม พ.ศ. 2562

ภาพกจกรรมเครอขาย รวมกบ สำานกงาน ก.พ. ในกจกรรมงาน OCSC Expo

วนท 2-3 พฤศจกายน พ.ศ. 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย รวมกบ มลนธสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

จดการประชมใหญสามญประจำาป พ.ศ. 2561

พธมอบเขมเชดชเกยรตและประกาศเกยรตคณนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน

และนกเรยนทนรฐบาลไทยดาวรน ประจำาป พ.ศ. 2561

และการปาฐกถาพเศษ หวขอ “Crisis Management: ผนำาในภาวะวกฤต”

วนอาทตยท 25 พฤศจกายน พ.ศ. 2561

โรงแรมเดอะสโกศล กรงเทพมหานคร

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

บทสมภาษณนกเรยนทนรฐบาลไทยรนใหม

ผศ.ดร.ธนวรรณ พณรตน

รองอธการบด สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

1. ไดรบทนรฐบาลเมอไหร ตามความตองการของหนวยงานใด ไปเรยนในสาขาใด จบการศกษาวศวกรรมเคม ปรญญาตรและโท จากคณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตรหลงจบการศกษาในปพ.ศ.2547เขาทำางานในตำาแหนง

วศวกรฝายผลตบรษทสยามมตซยพทเอ(SiamMitsuiPTACo.,Ltd.ในเครอSCG)

ในป พ.ศ. 2549 ถง พ.ศ.2554 ไดรบทนรฐบาลไทย กระทรวงวทยาศาสตร

ในความตองการของสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบงศกษาตอ

ในระดบปรญญาโท-เอกวศวกรรมเคมทUniversityofMichigan,AnnArbor

สหรฐอเมรกา

2. กลบมาทำาอะไรใหหนวยงานมาแลวบาง ภมใจงานไหนมากทสด หลงจากจบการศกษาเขามาเปนอาจารยประจำาภาควชาวศวกรรมเคม

คณะวศวกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

ในปทกลบมาวนท24สงหาคมพ.ศ.2554ซงตรงกบวนสถาปนาสถาบนฯทางสถาบน

จงใหรายงานตวในวนถดมา เขามาบรรจเปนอาจารยไดมโอกาสชวยงานเลกๆ

นอยๆในชวงทายของการจดทำาหลกสตรวศวกรรมปโตรเคมของภาควชาซงเปดสอน

ในปแรก และไดรบโอกาสใหชวยงานทงระดบภาควชา ระดบคณะ และในระดบ

สถาบนและเขารวมกจกรรมกบสมาคมวชาชพวศวกรรมและสมาคมนกเรยนทน

รฐบาลไทย

ภายในสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง• พ.ศ.2554-ปจจบน อาจารยประจำาภาควชาวศวกรรมเคม

คณะวศวกรรมศาสตร

• 3ธ.ค.พ.ศ.2561-ปจจบน รองอธการบดฝายพฒนานกศกษาและ

ศษยเกาสมพนธ

• 1ต.ค.พ.ศ.2560–3ธ.ค.พ.ศ.2561 รกษาการแทนคณบดคณะการบรหาร

และจดการ

• 28ก.ย.พ.ศ.2559-3ธ.ค.พ.ศ.2561 ผชวยอธการบดฝายองคกรสมพนธ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

• พ.ศ.2558–2559 รกษาการแทนผชวยอธการบดฝายองคกรสมพนธ

• พ.ศ.2557-2558 ผชวยคณบดคณะวศวกรรมศาสตรฝายงานวเทศสมพนธ

• พ.ศ.2555-2557 ผชวยคณบดคณะวศวกรรมศาสตรฝายงานกจการพเศษ

ภายนอกสถาบน• พ.ศ.2561-2562 รองเลขาธการคนท1สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยชดท16

• พ.ศ.2557-2559 คณะกรรมการตางประเทศวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย

มความภมใจในทกๆงานทไดมสวนรวมทำาใหงานสำาเรจ งานทคดวาทำาใหเกดประโยชนในวงกวางกบสถาบน

อาทเชน

-การเปนเลขาและกรรมการของคณะทำางานการจดงาน Open House 2018 ซงเปน Open House

รวมครงแรกของสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบงเมอวนท23-25สงหาคมพ.ศ.2561

-งานจตอาสาเพอการพฒนาชมชน “ลาดกระบงโมเดล” การทำากจกรรมรวมกบชมชน ประสานงานคณะและ

วทยาลยของสถาบนจดกจกรรมกบชมชนอยางตอเนอง เพอยกระดบคณภาพชวตของชมชนรอบสถานศกษา

โดยชมชนตลาดหวตะเขจะเปนชมชนแรกถาประสบความสำาเรจจะขยายการทำางานจตอาสาสชมชนอนรอบขาง

สถาบนตอไปโดยโครงการนไดเรมในปพ.ศ.2561

-การดำาเนนการเปลยนระบบงานเอกสารเขาสE-documentในสวนของUserงานสารบรรณประสานงานกลาง

ของสถาบนฯ (E-DocumentPhase1 งานสรางสง เวยนลงนามของเอกสารบนทกขอความ เอกสารการลา

เอกสารวาระการประชมและการอนมตทไมเกยวของกบการเงน)โดยเรมใชระบบในวนท1ธนวาคมพ.ศ.2561

3. ปจจบนดำารงตำาแหนงใด ทำางานอะไรบาง ปจจบนดำารงตำาแหนงรองอธการบดฝายพฒนานกศกษาและศษยเกาสมพนธ พยายามผลกดนใหผลงานของ

นกศกษาเปนทรจกภายในสถาบนในทกๆดานและปรบปรงการใหบรการและสงเสรมคณภาพชวตของนกศกษาอาทเชน

การสรางชมชนการใหคำาปรกษา(ConsultantCommunity)ขนในสถาบนการสรางชมชนจตอาสาเพอพฒนาสถาบน

และชมชนรอบขางสถาบนการสรางฐานขอมลและชองทางในการตดตอกบศษยเกาของสถาบนฯเพอใหมการทำากจกรรม

รวมกบนกศกษาปจจบน และอยในระหวางการพฒนาการระบบ Transcript กจกรรมของสถาบนทสามารถวเคราะห

ทกษะของนกศกษาผานการเขารวมกจกรรม โดยเปนการเรมใชครงแรกของสถาบน และทำาหนาทอาจารยสอนประจำา

ภาควชาวศวกรรมเคมมความสขทกครงกบการสอน

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

4. จะมสวนชวยสงคม องคกร และ สมาคม นรท. อะไรบาง เขามาชวยสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยเมอ พ.ศ. 2560 โดยเรมจากการเขาประชมแทนทานอธการบด

(ศ.ดร.สชชวร สวรรณสวสด) และไดรจก และทราบวตถประสงคการทำางานของสมาคมมากขน จงเขารวมเรอยมา

และไดรบโอกาสใหทำาหนาทรองเลขาธการ คนท 1 สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ชดท 16 พ.ศ. 2561-2562

ชวยสมาคมตามโอกาสทสามารถทำาได

5. อยากจะอทศตน เสยสละอะไรใหกบสงคมไดบาง ทำาหนาทใหดทสด ในการเปนลกทด เปนครทด และเปนคนทดแกสงคม ปจจบนทำางานทไดรบมอบหมาย

ในการดแลนกศกษาของสถาบนในสวนของคณภาพชวตและการสงเสรมกจกรรมนอกจากการเรยนวชาการ

หวงเปนอยางยงวาจะไดมสวนชวยปลกฝงคานยมทดผานกจกรรมสงเสรมตางๆของสถาบนและสรางบณฑตทเปนคนด

ทำาคณประโยชนใหกบสงคมตอไป

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

บทสมภาษณนกเรยนทนรฐบาลไทยรนใหม

นางอไรพร ตนตนนท (ใจมลวงศ)

นกวชาการสงเสรมการลงทน สำานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน

บทสมภาษณนกเรยนทนรฐบาลไทยรนใหม

อไรพร ตนตนนท (ใจมลวงศ)

นกวชาการสงเสรมการลงทน สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน

1. ไดรบทนรฐบาลเมอไหร ตามความตองการของหนวยงานใด ไปเรยนในสาขาใด

ไดรบทนสาหรบผทกาลงศกษาหรอไดรบการตอบรบใหเขาศกษาจากสถาบนการศกษาในตางประเทศ

(ทนรฐบาล ก.พ.) สวนราชการฝายพลเรอน ป พ.ศ. 2555 ดาน ECONOMICS สาขา Globalization and

Development Studies ระดบปรญญาโท ท MAASTRICHT University เมอง MAASTRICHT ประเทศ

NETHERLAND

2. กลบมาทาอะไรใหหนวยงานมาแลวบาง ภมใจงานไหนมากทสด

เขารบราชการใชทนท สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ส.ก.พ) ไดรบมอบหมายใหรวมทา

วจยเพอพฒนา ประเมณ และสารวจความพงพอใจ ของผมสวนไดเสยของระบบการดแลและการจดการ

การศกษาของนกเรยนทนของรฐบาล ของศนยจดการศกษาในตางประเทศและบรหารความร (ศกศ.) ทาใหม

โอกาสไดสมภาษณ และถอโอกาสเรยนรผทมหนาทเกยวของกบการลงทนทรพยากรบคคลของรฐบาลไทย

และรวมถงนกเรยนทนทงทประสบความสาเรจในการศกษาและไมประสบความสาเรจตลอดจนสวนราชการท

รบนกเรยนทนเขาทางาน จากประสบการณดงกลาวขางตนทาใหเราเขาใจ นโยบาย บทบาทของการบรหาร

บคลากรภาครฐ ขอจากดดานงบประมาณ และปญหาของกระบวนการดงกลาวชดเจนขน ทสาคญทสดคอ

ภมใจทไดเหนความตงใจของผบรหารและเจาหนาทของ สกพ. ทกคนทเกยวของกบการผลตนกเรยนทนเพอให

เหมาะสมกบงานราชการทสด และจากงานทไดรบมอบหมายนเองทาใหไดมโอกาศรวมงานกบสมาคมนกเรยน

ทนรฐบาลไทย

หลงจากนน กไดรบมอบหมายงานในสวนอน ๆ ทเกยวของกบการจดสรรบคลากรภาครฐ ทงหมดนน

ทาใหเขาใจในกระบวนการจดการบคลากรภาครฐของไทย และประเทศตาง ๆ มากขน และเขาใจวา การคด

สรรระบบหรอคน ในงานของรฐอาจไมใช “ดทสด” แตเปน “เหมาะสมและจาเปนทสด” ณ ชวงเวลานนๆ

3. ปจจบนดารงตาแหนงใด ทางานอะไรบาง

1. ไดรบทนรฐบาลเมอไหร ตามความตองการของหนวยงานใด ไปเรยนในสาขาใด ไดรบทนสำาหรบผทกำาลงศกษาหรอไดรบการตอบรบใหเขาศกษาจากสถาบน

การศกษาในตางประเทศ(ทนรฐบาลก.พ.)สวนราชการฝายพลเรอนปพ.ศ.2555

ดาน ECONOMICS สาขา Globalization and Development Studies

ระดบปรญญาโท ท MAASTRICHT University เมอง MAASTRICHT

ประเทศNETHERLAND

2. กลบมาทำาอะไรใหหนวยงานมาแลวบาง ภมใจงานไหนมากทสด เขารบราชการใชทนท สำานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ส.ก.พ)

ไดรบมอบหมายใหรวมทำาวจยเพอพฒนา ประเมณ และสำารวจความพงพอใจ

ของผมสวนไดเสยของระบบการดแลและการจดการการศกษาของนกเรยนทนของรฐบาล

ของศนยจดการศกษาในตางประเทศและบรหารความร (ศกศ.) ทำาใหมโอกาสได

สมภาษณ และถอโอกาสเรยนรผทมหนาทเกยวของกบการลงทนทรพยากรบคคล

ของรฐบาลไทย และรวมถงนกเรยนทนทงทประสบความสำาเรจในการศกษาและ

ไมประสบความสำาเรจตลอดจนสวนราชการทรบนกเรยนทนเขาทำางาน

จากประสบการณดงกลาวขางตนทำาใหเราเขาใจนโยบายบทบาทของการบรหาร

บคลากรภาครฐขอจำากดดานงบประมาณและปญหาของกระบวนการดงกลาวชดเจน

ขนทสำาคญทสดคอภมใจทไดเหนความตงใจของผบรหารและเจาหนาทของสกพ.

ทกคนทเกยวของกบการผลตนกเรยนทนเพอใหเหมาะสมกบงานราชการทสดและ

จากงานทไดรบมอบหมายนเองทำาใหไดมโอกาศรวมงานกบสมาคมนกเรยนทน

รฐบาลไทย

หลงจากนน กไดรบมอบหมายงานในสวนอน ๆ ทเกยวของกบการจดสรร

บคลากรภาครฐทงหมดนนทำาใหเขาใจในกระบวนการจดการบคลากรภาครฐของไทย

และประเทศตางๆมากขนและเขาใจวาการคดสรรระบบหรอคนในงานของรฐ

อาจไมใช“ดทสด”แตเปน“เหมาะสมและจำาเปนทสด”ณชวงเวลานนๆ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

3. ปจจบนดำารงตำาแหนงใด ทำางานอะไรบาง ปจจบนเปนเจาหนาทสงเสรมการลงทน ของสำานกงานคณะเลขาธการสงเสรมการลงทน (BOI) โดยเปนทมให

บรการดานขอมลการลงทนตาง ๆ ไดรบมอบหมายใหเปนผประสานงานหลกของการเผยแพรสทธประโยชนของพนท

ตาง ๆ และตอบขอสงสยตาง ๆ ของผสนใจจะลงทนในประเทศไทย ทำาใหเขาใจระบบการทำางานดานการสงเสรม

การลงทนมากขนทงในแงประโยชนและความทาทาย

4. จะมสวนชวยสงคม องคกร และ สมาคม นรท. อะไรบาง การทไดทำาหนาทในการชกชวนนกลงทนใหมาลงทนในประเทศรวมถงสนบสนนการจดการทรพยากรบคลากรให

กบประเทศทำาใหเขาใจกระบวนการตางๆและรสกภมใจทเปนสวนหนงในการสรางประโยชนใหกบประเทศไมวาจะ

เปนการลงทนทมากขนซงนำาไปสการจางงานเทคโนโลยใหมๆ การคาขายทมากขนซงลวนแตเปนประโยชนใหกบสงคม

โดยรวม

ในสวนของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยนน ไดเคยมโอกาสรวมงานในคณะกรรมการบรหาร จากการชวนของ

เพอนนกเรยนทนดวยกนไดชวยงานคณะกรรมการชดถดๆมาจนถงคณะกรรมการชดปจจบน

การเปนขาราชการนองใหมในระบบราชการทเตมไปดวยความทาทายประสบการณจากการไดรวมงานกบพๆนกเรยนทน

ทสมาคมฯถอไดวามคณคาอยางมากจากการทำาหนาทประสานงานกบผคนมากมายหลายๆฝายทำาใหไดสมผสแนวคด

และประสบการณตรงจากพนกเรยนทนๆทงทยงคงทำางานในภาครฐและทำางานภาคเอกชนแมวาประสบการณของคน

เหลานจะมหลายหลายรนหลายหลายมมมองแตเตมไปดวยความจรงใจไมมผลประโยชนใดๆ

ปจจบนเปนเจาหนาทสงเสรมการลงทน ของสานกงานคณะเลขาธการสงเสรมการลงทน (BOI)

โดยเปนทมใหบรการดานขอมลการลงทนตาง ๆ ไดรบมอบหมายใหเปนผประสานงานหลกของการเผยแพร

สทธประโยชนของพนทตาง ๆ และตอบขอสงสยตาง ๆ ของผสนใจจะลงทนในประเทศไทย ทาใหเขาใจระบบ

การทางานดานการสงเสรมการลงทนมากขน ทงในแงประโยชน และความทาทาย

4. จะมสวนชวยสงคม องคกร และ สมาคม นรท. อะไรบาง

การทไดทาหนาทในการชกชวนนกลงทนใหมาลงทนในประเทศ รวมถงสนบสนนการจดการทรพยากร

บคลากรใหกบประเทศ ทาใหเขาใจกระบวนการตาง ๆ และรสกภมใจทเปนสวนหนงในการสรางประโยชน

ใหกบประเทศ ไมวาจะเปนการลงทนทมากขน ซงนาไปสการจางงาน เทคโนโลยใหมๆ การคาขายทมากขน ซง

ลวนแตเปนประโยชนใหกบสงคมโดยรวม

ในสวนของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยนน ไดเคยมโอกาสรวมงานในคณะกรรมการบรหาร จาก

การชวนของเพอนนกเรยนทนดวยกน ไดชวยงานคณะกรรมการชดถดๆมา จนถงคณะกรรมการชดปจจบน

การเปนขาราชการนองใหมในระบบราชการทเตมไปดวยความทาทาย ประสบการณจากการได

รวมงานกบพๆ นกเรยนทนทสมาคมฯ ถอไดวามคณคาอยางมาก จากการทาหนาทประสานงานกบผคน

มากมายหลายๆฝาย ทาใหไดสมผสแนวคดและประสบการณตรงจากพนกเรยนทนๆ ทงทยงคงทางานใน

ภาครฐและทางานภาคเอกชน แมวาประสบการณของคนเหลานจะมหลายหลายรนหลายหลายมมมอง แตเตม

ไปดวยความจรงใจ ไมมผลประโยชนใด ๆ

ทงยงไดเรยนรวา การทางานใหสาเรจเปาหมายและทนตอเวลาทกาหนด นน ตองอาศยความรวมมอ

กนจากหลายๆสวน โดยเฉพาะงานทสงผลตอคนหมมาก เชนงานราชการหรองานจตอาสาขององคกร ทไม

แสวงผลกาไร อยางเชนสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ทงนทาใหตระหนกเพมขนวา ทนทไดรบเพอไปศกษา

นน เปนเพยงเครองมอบางสวนทจะใชทางานราชการได แลวพบวามเครองมอทจาเปนอกอยางคอ เครอขาย

เพอใหงานบรรลผลทตงไวรวมกน ซงตนเองรสกขอบคณ พๆในสมาคมนกเรยนทก ทชวยใหคาแนะนาทเปน

ประโยชน ทาใหเขาใจและตงใจทจะทางานราชการเพอประโยชนสงสดของประชาชนผเสยภาษ

5. อยากจะอทศตน เสยสละอะไรใหกบสงคมไดบาง

ทกคนทางานตามหนาททไดรบมอบหมาย โดยมเปาหมายรวมขององคกรหรอหนวยงานเปนหลกหาก

เปนงานราชการ โดยสวนตวแลวคณคาของงานททานนคอ ผลประโยชนของสวนรวมเปนสาคญ งานทกงาน

ปจจบนเปนเจาหนาทสงเสรมการลงทน ของสานกงานคณะเลขาธการสงเสรมการลงทน (BOI)

โดยเปนทมใหบรการดานขอมลการลงทนตาง ๆ ไดรบมอบหมายใหเปนผประสานงานหลกของการเผยแพร

สทธประโยชนของพนทตาง ๆ และตอบขอสงสยตาง ๆ ของผสนใจจะลงทนในประเทศไทย ทาใหเขาใจระบบ

การทางานดานการสงเสรมการลงทนมากขน ทงในแงประโยชน และความทาทาย

4. จะมสวนชวยสงคม องคกร และ สมาคม นรท. อะไรบาง

การทไดทาหนาทในการชกชวนนกลงทนใหมาลงทนในประเทศ รวมถงสนบสนนการจดการทรพยากร

บคลากรใหกบประเทศ ทาใหเขาใจกระบวนการตาง ๆ และรสกภมใจทเปนสวนหนงในการสรางประโยชน

ใหกบประเทศ ไมวาจะเปนการลงทนทมากขน ซงนาไปสการจางงาน เทคโนโลยใหมๆ การคาขายทมากขน ซง

ลวนแตเปนประโยชนใหกบสงคมโดยรวม

ในสวนของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยนน ไดเคยมโอกาสรวมงานในคณะกรรมการบรหาร จาก

การชวนของเพอนนกเรยนทนดวยกน ไดชวยงานคณะกรรมการชดถดๆมา จนถงคณะกรรมการชดปจจบน

การเปนขาราชการนองใหมในระบบราชการทเตมไปดวยความทาทาย ประสบการณจากการได

รวมงานกบพๆ นกเรยนทนทสมาคมฯ ถอไดวามคณคาอยางมาก จากการทาหนาทประสานงานกบผคน

มากมายหลายๆฝาย ทาใหไดสมผสแนวคดและประสบการณตรงจากพนกเรยนทนๆ ทงทยงคงทางานใน

ภาครฐและทางานภาคเอกชน แมวาประสบการณของคนเหลานจะมหลายหลายรนหลายหลายมมมอง แตเตม

ไปดวยความจรงใจ ไมมผลประโยชนใด ๆ

ทงยงไดเรยนรวา การทางานใหสาเรจเปาหมายและทนตอเวลาทกาหนด นน ตองอาศยความรวมมอ

กนจากหลายๆสวน โดยเฉพาะงานทสงผลตอคนหมมาก เชนงานราชการหรองานจตอาสาขององคกร ทไม

แสวงผลกาไร อยางเชนสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ทงนทาใหตระหนกเพมขนวา ทนทไดรบเพอไปศกษา

นน เปนเพยงเครองมอบางสวนทจะใชทางานราชการได แลวพบวามเครองมอทจาเปนอกอยางคอ เครอขาย

เพอใหงานบรรลผลทตงไวรวมกน ซงตนเองรสกขอบคณ พๆในสมาคมนกเรยนทก ทชวยใหคาแนะนาทเปน

ประโยชน ทาใหเขาใจและตงใจทจะทางานราชการเพอประโยชนสงสดของประชาชนผเสยภาษ

5. อยากจะอทศตน เสยสละอะไรใหกบสงคมไดบาง

ทกคนทางานตามหนาททไดรบมอบหมาย โดยมเปาหมายรวมขององคกรหรอหนวยงานเปนหลกหาก

เปนงานราชการ โดยสวนตวแลวคณคาของงานททานนคอ ผลประโยชนของสวนรวมเปนสาคญ งานทกงาน

ทงยงไดเรยนรวาการทำางานใหสำาเรจเปาหมายและทนตอเวลาทกำาหนดนนตองอาศยความรวมมอกนจากหลายๆสวน

โดยเฉพาะงานทสงผลตอคนหมมาก เชนงานราชการหรองานจตอาสาขององคกรทไมแสวงผลกำาไร อยางเชนสมาคม

นกเรยนทนรฐบาลไทย ทงนทำาใหตระหนกเพมขนวา ทนทไดรบเพอไปศกษานน เปนเพยงเครองมอบางสวนทจะใช

ทำางานราชการได แลวพบวามเครองมอทจำาเปนอกอยางคอ เครอขาย เพอใหงานบรรลผลทตงไวรวมกน ซงตนเอง

รสกขอบคณพๆในสมาคมนกเรยนทก ทชวยใหคำาแนะนำาทเปนประโยชน ทำาใหเขาใจและตงใจทจะทำางานราชการ

เพอประโยชนสงสดของประชาชนผเสยภาษ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

5. อยากจะอทศตน เสยสละอะไรใหกบสงคมไดบาง ทกคนทำางานตามหนาททไดรบมอบหมาย โดยมเปาหมายรวมขององคกรหรอหนวยงานเปนหลกหากเปนงาน

ราชการโดยสวนตวแลวคณคาของงานททำานนคอผลประโยชนของสวนรวมเปนสำาคญงานทกงานของขาราชการทกคน

เปรยบเหมอนกบจกซอ1ตวทตองประกอบรวมเขากบตวอนๆ เพอทำาใหภาพทงหมดเปนภาพเตมอยางสมบรณดงนน

จะตงใจทำางานทไดรบมอบหมายใหดทสด ไมวางานนนจะไดรบคำาชนชมหรอไมกตาม ในสวนงานของ สนร. ทก ๆ

กจกรรมจตอาสาและทกๆการประชมจะเตมไปดวยมตรภาพของเครอขายพๆนองๆนกเรยนทนและผมจตอาสา

ทคอยใหกำาลงใจใหคำาแนะนำาจากประสบการณตรงทหลากหลายแลกเปลยนแบงปนผานการพบปะพดคยในการรวม

กจกรรมจตอาสากจกรรมดๆตอสงคมตลอดทงปของสมาคมฯอยากเชญชวนใหผอานทกทานไดลองสมผสบรรยากาศ

กจกรรมจตอาสาของสนร.รวมกนคะ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

บทสมภาษณนกเรยนทนรฐบาลไทยรนใหม

นางสาวพรธรา โอสถธนากร

นกพฒนาระบบราชการปฏบตการ โครงการพฒนานกบรหารการเปลยนแปลงรนใหม รนท 12

บทสมภาษณนกเรยนทนรฐบาลไทยรนใหม

พรธรา โอสถธนากร

นกพฒนาระบบราชการปฏบตการ โครงการพฒนานกบรหารการเปลยนแปลงรนใหม รนท 12

1. ไดรบทนรฐบาลเมอไหร ตามความตองการของหนวยงานใด ไปเรยนในสาขาใด

ไดรบทนสนบสนนยทธศาสตรการพฒนาประเทศ (ทนรฐบาล ก.พ.) ตามความตองการของสานกงาน

เลขาธการสภาผแทนราษฎร ไปศกษาในสาขารฐประศาสนศาสตร (Public Administration) ทมหาวทยาลย

Cornell ประเทศสหรฐอเมรกา ชวงป พ.ศ. 2556 – 2558 คะ

2. กลบมาทาอะไรใหหนวยงานมาแลวบาง ภมใจงานไหนมากทสด

หลงจบการศกษาไดรบราชการในตาแหนงนกพฒนาทรพยากรบคคลปฏบตการ สงกดสานกงานเลขานการ

ก.ร. (คณะกรรมการขาราชการรฐสภา) ซงกจะมหนาทหลกในเรองของการพฒนานโยบาย หลกเกณฑ กฎ

ระเบยบตาง ๆ เกยวกบการบรหารทรพยากรบคคลและการบรหารราชการในภาพรวมขององคกรทเปนสวน

ราชการสงกดรฐสภา สาหรบผลงานทผานมา ทสาคญทสดกนาจะเปนการจดทายทธศาสตรการบรหาร

ทรพยากรบคคลของสวนราชการสงกดรฐสภา ซงนอกจากทาใหพลอยตองศกษางานดานการบรหารและ

พฒนาทรพยากรบคคลอยางจรงจง ไดทางานในเชงวชาการแลว ตลอด 1 ปเตมทจดทายทธศาสตรนขนมา มน

เปนโอกาสททาใหเราไดแลกเปลยนเรยนรกบผเชยวชาญ ผมประสบการณในหลาย ๆ ดาน ไดบรหารจดการ

งานหลายอยาง นอกจากนกยงเปนโอกาสใหไดแสดงความคดเหนและแสดงฝมอในงานทอาจเปนเรองใหมมาก

ๆ ในแวดวงราชการ อยางการทา Video Presentation และการทา Infographic ซงจรง ๆ กเปนครงแรก

เหมอนกนทไดมโอกาสทางานสไตลน แตในชวงตอนนนกถอวาไดฝกฝมอจนคลองเลยทเดยว ซงผใหญหลาย

ทานทานกชนชม เพราะมนอานงาย เขาใจงาย แถมยงสงตอไดงายกวาการทารายงานเปนเปเปอรแบบเดม ๆ

1. ไดรบทนรฐบาลเมอไหร ตามความตองการของหนวยงานใด ไปเรยนในสาขาใด ไดรบทนสนบสนนยทธศาสตรการพฒนาประเทศ(ทนรฐบาลก.พ.)ตามความ

ตองการของสำานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรไปศกษาในสาขารฐประศาสนศาสตร

(PublicAdministration)ทมหาวทยาลยCornellประเทศสหรฐอเมรกาชวงป

พ.ศ.2556–2558คะ

2. กลบมาทำาอะไรใหหนวยงานมาแลวบาง ภมใจงานไหนมากทสด หลงจบการศกษาไดรบราชการในตำาแหนงนกพฒนาทรพยากรบคคลปฏบตการ

สงกดสำานกงานเลขานการก.ร.(คณะกรรมการขาราชการรฐสภา)ซงกจะมหนาท

หลกในเรองของการพฒนานโยบายหลกเกณฑกฎระเบยบตางๆ เกยวกบการ

บรหารทรพยากรบคคลและการบรหารราชการในภาพรวมขององคกรทเปนสวน

ราชการสงกดรฐสภา สำาหรบผลงานทผานมา ทสำาคญทสดกนาจะเปนการจดทำา

ยทธศาสตรการบรหารทรพยากรบคคลของสวนราชการสงกดรฐสภา ซงนอกจาก

ทำาใหพลอยตองศกษางานดานการบรหารและพฒนาทรพยากรบคคลอยางจรงจง

ไดทำางานในเชงวชาการแลว ตลอด 1 ปเตมทจดทำายทธศาสตรนขนมา มนเปน

โอกาสททำาใหเราไดแลกเปลยนเรยนรกบผเชยวชาญ ผมประสบการณในหลาย ๆ

ดานไดบรหารจดการงานหลายอยางนอกจากนกยงเปนโอกาสใหไดแสดงความคด

เหนและแสดงฝมอในงานทอาจเปนเรองใหมมากๆ ในแวดวงราชการอยางการทำา

VideoPresentationและการทำาInfographicซงจรงๆ กเปนครงแรกเหมอนกน

ทไดมโอกาสทำางานสไตลนแตในชวงตอนนนกถอวาไดฝกฝมอจนคลองเลยทเดยว

ซงผใหญหลายทานทานกชนชมเพราะมนอานงายเขาใจงายแถมยงสงตอไดงาย

กวาการทำารายงานเปนเปเปอรแบบเดมๆ สวนตวเองกตองลงมอศกษาเองทดลอง

ทำาเองไดทงแนวคดดานการออกแบบและความรเชงเทคนคหลายอยางถอวาเปน

ประสบการณทดและนาภมใจมากๆคะ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

3. ปจจบนดำารงตำาแหนงใด ทำางานอะไรบาง ปจจบนเปนขาราชการในโครงการพฒนานกบรหารการเปลยนแปลงรนใหมของสำานกงานก.พ.ร.หรอหลายทานอาจเคยไดยนในชอ “โครงการ นปร.” ซงเปนโครงการฝกอบรมควบคไปกบการฝกปฏบตราชการแบบ Full Timeเพอพฒนานกบรหารรนใหมใหกบภาครฐ โดยระหวางอยในโครงการฯ จะประกอบไปดวยการเรยนรและแลกเปลยนประสบการณภาควชาการกบผเชยวชาญ/ผบรหาร/นกวชาการจากกองคกรตางๆ ควบคไปกบการปฏบตงานจรงเชงบรหาร ในสวนราชการทอยในสวนภมภาคสวนกลางตางประเทศรวมถงการไปเรยนรการบรหารจดการในภาคเอกชนดวย การมารวมเปนสวนหนงในโครงการ นปร. ทำาใหพลอยไดมองเหนคำาวา “ราชการ” ในภาพทกวางขน ลกขน และชดขนเรยนรการบรหารในมตทหลากหลายและรอบดานมากขนโครงการนปร.สอนใหเราวเคราะหงานในเชงกลยทธ มากขน มองภาพราชการทไมไดมแคผมสวนไดสวนเสยทเปนราชการดวยกน แตเราจะตองคดถงประชาชนกอนเสมอ ซงพลอยรสกวามนปลกฝงแนวคดและมมมองทดใหกบขาราชการรนใหมๆ ทจะตองเปนนกคดเชงกลยทธและจะเตบโตเปนนกนโยบายทดไดในอนาคต อกอยางหนงทสนกและนาภาคภมใจมากในการรวมงานทนคอพลอยไดมโอกาสทำางานหลายอยางทไมเคยคดวาจะมโอกาสมากอน เชนการลงพนทรวมงานกบชาวบานในชนบท ไปจนถงการเขยนคำากลาวใหกบรฐมนตรไปกลาวในตางประเทศเปนตนซงเปนโอกาสทดมากๆและคงเปนประสบการณทจะจดจำาไปตลอดเลยคะ

4. จะมสวนชวยสงคม องคกร และ สมาคม นรท. อะไรบาง จรง ๆ ในชวงแรกทเขามาชวยงานของสมาคมฯ กเปนเพราะคณพอ (ณรงคศกด โอสถธนากร) ขอใหเขามาชวย ซงชวงแรกกตองยอมรบวายงไมคอยรเรองเทาไหร ชวยงานเอกสารเทาทพอทำาได แตตอมากเรมชวยงานไดมากขน ชวยตดตอประสานงานเรองตางๆซงพลอยกดใจทไดชวยแบงงานพๆในสมาคมฯไดบางและอกมมหนงมนกเปนการพฒนาตวเราเองดวยนอกจากนการเขามาชวยงานในสมาคมฯทำาใหพลอยไดรจกกบนกเรยนทนจากหนวยงานตางๆมากขนเปนการสรางเครอขายและโอกาสแลกเปลยนเรยนรใหกบตวเราเอง การชวยงานในสมาคมฯเปนโอกาสททำาใหพลอยไดเขาไปมสวนรวมกบงานสงเสรมสงคมในเรองตางๆทอาจเปนเรองทเราไมไดมความเชยวชาญหรอไมไดมความรมากอน เชน เรองสวสดการสงคม คนพการ เรองสงแวดลอม ฯลฯ แตกไดมโอกาสสมผสงานเหลานจากการรวมงานของทางสมาคมฯไดรบทงความรและประสบการณใหกบตวเองแลวยงไดประโยชนและความอมเอมใจจากการเปนสวนหนงทไดรวมในกจกรรมเพอพฒนาสงคมไทยในเรองตางๆซงแนนอนวาเปนความตงใจของนกเรยนทนรฐบาลไทยทกคนทอยากตอบแทนใหกบสงคม เพอแทนคำาขอบคณสำาหรบโอกาสทดทเคยไดรบมา

5. อยากจะอทศตน เสยสละอะไรใหกบสงคมไดบาง อนทจรงตอนนรสกวาตวเองยงเดกมากสำาหรบการจะทำาอะไรเพอสงคมแตเรากเรมจากงานเลกๆตามศกยภาพของตนเองนแหละ ถงแมวาอาจจะยงไมมกำาลงทรพยหรอบทบาททจะเปนผนำาไดดพอ แตพลอยกพยายามเรยนรและตงใจทำางานของตนเองใหดทสด ใชความรและศกยภาพเพอตอบแทนครงหนงทประเทศใหโอกาสเราในเรองของ การศกษาและประสบการณ ซงเราไดไปเหนตวอยางทดหลายอยางในตางประเทศ และกอยากจะถอดบทเรยนนนนำาปรบใชกบประเทศไทย ซงในตอนน นอกจากงานประจำาในราชการแลว พลอยกกำาลงใหความสนใจกบหลาย ๆ เรอง โดยเฉพาะเรองการสรางโอกาสทางการศกษาและการสงเสรมวสาหกจชมชน จะสนใจมากคะ เพราะอยากมสวนชวย

ในการสรางโอกาสและอยากเหนทกคนในสงคมไดรบโอกาสโดยเทาเทยมกนคะ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

รายชอคณะกรรมการบรหารสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

และคณะทำางานตางๆ ของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

พ.ศ. 2562

คณะกรรมการบรหารสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ชดท 16 (2561-2562)

1. ดร.ทวารฐ สตะบตร นายกสมาคม2. ดร.ชตมา หาญเผชญ อปนายกสมาคม คนท 13. นางนธพร ไตรทพเทวนทร อปนายกสมาคม คนท 24. นางสาวสมนา เกดขนหมาก อปนายกสมาคม คนท 35. ดร.หรนทร สตะบตร เลขาธการ6. ผชวยศาสตราจารย ดร.ธนวรรณ พณรตน รองเลขาธการ คนท 17. นางอารดา เฟองทอง รองเลขาธการ คนท 28. นางสาวอไรพร ใจมลวงศ รองเลขาธการ คนท 39. นางสาวพรธรา โอสถธนากร รองเลขธการ คนท 410. รอยโท ดร.ธนกฤษฎ เอกโยคยะ นายทะเบยน11. นายธรวจน พวงรอด ผชวยนายทะเบยน12. ศาสตราจารย ดร.พสทธ เพยรมนกล ประชาสมพนธ13. นางสาวพมพชรา กศลวทตกล ผชวยประชาสมพนธ14. นายภาณพงศ สาธร ผชวยสาราณยากร15. นายวราย ประทปะเสน กรรมการฝายหารายได16. นายศรพนธ ยงวฒนานนท ผชวยกรรมการฝายหารายได17. นางปาลดา อมรสวสดวฒนา กรรมการฝายการเงนเหรญญก18. นางสาวสปราณ กองเกยรตกมล กรรมการฝายการเงนเหรญญก19. นางอธกา ไกรอมร กรรมการฝายการเงนเหรญญก20. ดร.ณฐวฒ อาจปร กรรมการฝายการเงนเหรญญก21. นางสาวสวรรณา ปลงพงษพนธ วเทศสมพนธ22. นายฐตพฒน ไทยจงรกษ ผชวยวเทศสมพนธ23. นางสาวอลน ธนะวฒนสจจะเสร เครอขายสมพนธ24. นายบญยจกร ธรรมศกด เครอขายสมพนธ25. นางสาวนองใหม สงเสรมรตน เครอขายสมพนธ26. นางสาวชนมมาศ สขพฒนวรา เครอขายสมพนธ27. วาทรอยตรไพศาล เอกคณต ปฏคม28. นางภมรนทร กาแกน ผชวยปฏคม29. นายสรายทธ ขนธะ ผชวยปฏคม30. รองศาสตราจารย ดร.สมชาย สนตวฒนกล กรรมการฝายวชาการ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

31. ดร.ศวรกษ ศวโมกษธรรม กรรมการฝายวชาการ32. ดร.เวทางค พวงทรพย กรรมการฝายวชาการ33. รองศาสตราจารย ดร.ยทธนนท บญยงมณรตน กรรมการฝายวชาการ34. ดร.นำาพล มหายศนนท กรรมการฝายวชาการ35. ดร.ชาล กาญจนกญชร ผแทนกระทรวงการตางประเทศ36. นางสาวนรลกษณ แพไชยภม ผแทนกระทรวงยตธรรม37. ดร. ปานเทพ ลาภเกษร ผแทนกระทรวงศกษาธการ38. นางสาวจอมหทยาสนท พงษเสฐยร ผแทนกระทรวงศกษาธการ39. นางสาวสดารตน พงษพทกษ ผแทนสำานกนายกรฐมนตร40. นางสาวดลยา เปยมสวรรณ ผแทนสำานกนายกรฐมนตร41. นายกตตพงษ ทสยากร ผแทนสำานกนายกรฐมนตร42. นางสาวพลอยพรรณ พลอยทบทม ผแทนกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย 43. นางสาวอรศรา สนอดม ผแทนกระทรวงอตสาหกรรม44. นายอนชต สขเจรญพงษ ผแทนกระทรวงอตสาหกรรม45. นายอรรถพล สจรภญโญกล ผแทนกระทรวงแรงงาน 46. นางสาวสภค แกววาร ผแทนกระทรวงเกษตรและสหกรณ47. ผชวยศาสตราจารย ดร.ปรชาพร สวฒโนดม ผแทนกระทรวงคมนาคม48. นายวน ไตรวทยานรกษ ผแทนกระทรวงคมนาคม49. นายวฒเวชญ สนทรประสาท ผแทนกระทรวงคมนาคม50. ดร.ชลกานต เอยมสำาอาง ผแทนกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย51. นางสาวจรสพร เฉลมเตรยรณ ผแทนกระทรวงการคลง52. ดร.ชยวฒน หนทอง ผแทนสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา

เจาคณทหารลาดกระบง

คณะทำางานจดงานประชมใหญสามญประจำาปของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ประจำาป 2562

1. ทปรกษาสมาคมฯ ทปรกษาคณะทำางาน

2. นางสาวสมนาเกดขนหมาก ประธานคณะทำางาน

3. ดร.ณฐวฒอาจปร รองประธานคณะทำางาน

4. นางปาลดาอมรสวสดวฒนา รองประธานคณะทำางาน

5. วาทรอยตรไพศาลเอกคณต คณะทำางาน

6. นางสาวสวรรณาปลงพงศพนธ คณะทำางาน

7. นางอธกาไกรอมร คณะทำางาน

8. นายวรายประทปะเสน คณะทำางาน

9. นางสาวอไรพรใจมลวงศ คณะทำางาน

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

10. นางสาวพมพพชรากศลวทตกล คณะทำางาน

11. นายศรพนธยงวฒนานนท คณะทำางาน

12. นางอารดาเฟองทอง เลขานการรวม

13. นางสาวทพยวรรณบวบชา เลขานการรวม

14. นางสาวพรธราโอสถธนากร เลขานการรวม

คณะทำางานคดเลอกนกเรยนทนรฐบาลไทยดเดน และการสมภาษณนกเรยนทนเพอลงในหนงสอทระลก ประจำาป 2562

1. ทปรกษาสมาคมฯ ทปรกษาคณะทำางาน

2. ดร.ชตมาหาญเผชญ ประธานคณะทำางาน

3. นางสาวอลนธนะวฒนสจจะเสร รองประธานคณะทำางาน

4. นางนธพรไตรทพเทวนทร รองประธานคณะทำางาน

5. ศาสตราจารยดร.พสทธเพยรมนกล คณะทำางาน

6. ดร.ปานเทพลาภเกษร คณะทำางาน

7. ดร.ชาลกาญจนกญชร คณะทำางาน

8. รอยโทดร.ธนกฤษฎเอกโยคยะ คณะทำางาน

9. นายบณยจกรธรรมศกด คณะทำางาน

10. นางสาวนองใหมสงเสรมรตน คณะทำางาน

11. นางสาวชนมมาศสขพฒนวรา คณะทำางาน

12. ผชวยศาสตราจารยดร.ปรชาพรสวฒโนดม คณะทำางาน

13. นายอรยะสกลแกว คณะทำางาน

14. นางปยะสรางคกลจตตประสทธ คณะทำางาน

15. นางอนกลเสรมศร คณะทำางาน

16. ดร.หรนทรสตะบตร เลขานการ

คณะทำางานจดทำาหนงสอทระลกงานประชมใหญสามญประจำาปของสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ประจำาป 2562

(ดงรายนามทปรากฏในสวนของบทบรรณาธการ)

รายชอบทความในไฟลอเลกทรอนกสหนงสอ ส.น.ร. 2562

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

http://thaigovscholars.org/

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

บทความวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2 โลกดจตอลกบงานทางทนตกรรมนอกชองปาก

ทพญ.นพมาศศภรพนธ

6 ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทย

นายณฐวชรอนจตรเลศ

15 “GovTech”มมมองของนวตกรรมสบรการภาครฐ

ดร.สภาภรณตนธนะศรวงศและนายเกษมตนธนะศรวงศ

22 เงนลบราคออะไร

ดร.ณรณโพธพฒนชย

32 NewChallengesinaChangingWorldการเกรงกลว

หนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย

เกนไป

นายณฐพงศทพยสกลปญญา

41 เรมจากงานใหญทยงเลกการพฒนาระบบเฝาระวง

5กลมโรค5มต

นางสาวปภานจสวงโท

47 BIGDATAMANAGEMENT

นางสาววรรณวกาภาคธป

51 ความทาทายในการพฒนาเชอเพลงชวภาพในอนาคต

โดยการเพมการเจรญเตบโตของสาหรายChlorella

vulgarisในโฟโตไบโอรแอกเตอรโดยใช

คารบอนไดออกไซดและการปรบปรงประสทธภาพ

การตกตะกอนโดยใชสารไคโตซาน

ดร.สพฒชลโสภณธรรมพฒนและดร.โรเบรตเอดเวยน

56 StructuralHealthMonitoringinDigital

TransformationEra

นางสาวนรนาฏไชยศร

การเมอง การปกครอง และการบรหาร

61 โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจย

พฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของ

กบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒนสวางสรย

70 Newpublicmanagementandpublic

entrepreneurshipforthefuture

นางสาวอมรตนไชยไพบลยวงศ

74 บทวเคราะหปญหาการประทวงในฮองกง

ดร.มารนสวรรณโมล

81 แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดน

แบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขต

เกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร:สหรฐอเมรกา

นายอภชาตวงษค�า

93 “วนยการเงนการคลงของรฐ”กบ“การดำาเนนการวนย

การเงนการคลงตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยการตรวจเงนแผนดน”

นายณฐวฒคลายข�า

99 UnlockingthepositiveimpactsofICTon

democracy:iseducationkey?

นายนนทภพเจรญขวญ

เศรษฐกจและการเงน

118 SharingEconomy-โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปน

ในบรบทของประเทศไทย

นางสาววราภรณดานศร

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

โลกดจทลกบงานทางทนตกรรมนอกชองปาก

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

บทความวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2 โลกดจตอลกบงานทางทนตกรรมนอกชองปาก

ทพญ.นพมาศศภรพนธ

6 ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทย

นายณฐวชรอนจตรเลศ

15 “GovTech”มมมองของนวตกรรมสบรการภาครฐ

ดร.สภาภรณตนธนะศรวงศและนายเกษมตนธนะศรวงศ

22 เงนลบราคออะไร

ดร.ณรณโพธพฒนชย

32 NewChallengesinaChangingWorldการเกรงกลว

หนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย

เกนไป

นายณฐพงศทพยสกลปญญา

41 เรมจากงานใหญทยงเลกการพฒนาระบบเฝาระวง

5กลมโรค5มต

นางสาวปภานจสวงโท

47 BIGDATAMANAGEMENT

นางสาววรรณวกาภาคธป

51 ความทาทายในการพฒนาเชอเพลงชวภาพในอนาคต

โดยการเพมการเจรญเตบโตของสาหรายChlorella

vulgarisในโฟโตไบโอรแอกเตอรโดยใช

คารบอนไดออกไซดและการปรบปรงประสทธภาพ

การตกตะกอนโดยใชสารไคโตซาน

ดร.สพฒชลโสภณธรรมพฒนและดร.โรเบรตเอดเวยน

56 StructuralHealthMonitoringinDigital

TransformationEra

นางสาวนรนาฏไชยศร

การเมอง การปกครอง และการบรหาร

61 โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจย

พฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของ

กบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒนสวางสรย

70 Newpublicmanagementandpublic

entrepreneurshipforthefuture

นางสาวอมรตนไชยไพบลยวงศ

74 บทวเคราะหปญหาการประทวงในฮองกง

ดร.มารนสวรรณโมล

81 แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดน

แบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขต

เกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร:สหรฐอเมรกา

นายอภชาตวงษค�า

93 “วนยการเงนการคลงของรฐ”กบ“การดำาเนนการวนย

การเงนการคลงตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยการตรวจเงนแผนดน”

นายณฐวฒคลายข�า

99 UnlockingthepositiveimpactsofICTon

democracy:iseducationkey?

นายนนทภพเจรญขวญ

เศรษฐกจและการเงน

118 SharingEconomy-โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปน

ในบรบทของประเทศไทย

นางสาววราภรณดานศร

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

บทความ

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย 2562

128 “NewChallengesinaChangingWorld”

หวขอดานเศรษฐกจสงคมและการบรหาร

ภาครฐทเปนประโยชน

นางสาวพรวสาขประเสรฐแสง

132 ความทาทายในการพฒนามาตรวดเศรษฐกจดจทล

ในเชงเศรษฐศาสตรและบทบาทของดจท

ลททำาใหโลกเปลยนไป

ดร.ปฐมดนยพลจนทร

139 จบกระแสการเปลยนแปลงโครงสรางการคาและ

การลงทน

นางสาวชนกานตดศผดง

145 StartupแนวธรกจใหมของคนรนใหมนำาCLMVT

ไปสยคใหม

นางสาวชญามาสวชยดษฐ

150 สแกนมณฑลเอกจนแสวงโอกาสทางการคาไทย

นายณรงคคงสงข

156 เศรษฐกจดจทล:พฒนาการผลกระทบและความ

ทาทายตอการคาไทย

ดร.ณฐธารพานช

169 เศรษฐกจแพลตฟอรมกบการเปลยนแปลงตอ

การคาโลก

นายสรณสกลเถาหมอ

172 ความเหลอมลำาทางดานเศรษฐกจ

นางสาวฐะปะนยเครองประดษฐ

176 กลยทธพชตใจลกคาภาครฐผานการทำา

การตลาดอเมล(EmailMarketing)

นางชนตาศรดาเกษเครธอรน

สงคมและทวไป

184 บทพสจนความทาทายในโลกแหงการ

เปลยนแปลง:การเรยนรตางวฒนธรรม

ในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

ผชวยศาสตราจารยดร.ธรรศอมโร

193 อาหารกลางวนในโรงเรยน:ประเดนทบทวน

และทาทายเพอเดกไดกนอมทองและเตบโตสมวย

นางสาวปทมาเอยมละออง

199 LocalTourismทองเทยวชมชนเพอการพฒนา

อยางยงยน

นางรษกาคณาพรสจรต

204 Examiningtheneedsofhumantrafficking

survivors

นางสดารตนทฤษฎคณ

บทความพเศษ

215 สมดปกขาว-ขอเสนอแนะเพอพฒนาการศกษาของประเทศไทย

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

บทความวชาการ

วทยาศาสตรและเทคโนโลย

โลกดจตอลกบงานทางทนตกรรมนอกชองปาก ทพญ. นพมาศ ศภรพนธ

2

บทคดยอ ในยคของไทยแลนด4.0คงไมมผใดสามารถปฏเสธ

การสอสารแบบดจตอลไดทางทนตกรรมกเชนเดยวกนเรม

มการใชงานคอมพวเตอรเพอขนรปครอบฟน สะพานฟน

และรากเทยมกนอยางกวางขวางเนองจากความเสถยรของ

ระบบคอมพวเตอรทมมากขนรวมกบมความรวดเรวในการ

ใชงานสามารถลดขนตอนตางๆรวมถงประหยดทรพยากร

และลดคาใชจายขององคกรลงอกดวยแตทนตกกรรมนน

มไดมแตเพยงการบรณะในชองปากเทานน ปจจบนเรา

สามารถนำาคอมพวเตอรไปใชรวมกบงานประดษฐใบหนา

และขากรรไกร(Maxillofacialprosthesis)ทเกยวของกบ

ขนตอนการวนจฉยวางแผนการรกษาและผลตชนงานซง

เปนขนตอนของการบรณะสวนของใบหนาและขากรรไกร

ภายหลงผปวยสญเสยอวยวะดงกลาวจากการผาตดเนอ

งอกหรอมะเรงนอกจากนนในปจจบนกลมประชากรผสง

อายทเพมขนซงมความเสยงในการเกดโรคมะเรงชองปาก

ใบหนาและขากรรไกรทสงขนเชนกน ซงในอนาคตระบบ

สาธารณสขทไดรบการพฒนาอยางตอเนอง มแนวโนมท

ผปวยกลมดงกลาวจะมสขภาพ และความเปนอยทดขน

ดงนนการบรณะอวยวะดงกลาวทสญเสยไปใหกลบมาใช

งานไดดงเดมเปนสงทนาสนใจควรไดรบการศกษาคนควา

อยางตอเนองโดยการนำาคอมพวเตอรเขามามบทบาทนน

มสวนชวยลดความเจบปวดหรอความไมสบายในบางขน

ตอนลงได เชนการพมพอวยวะนนๆนอกจากนนยงชวย

ลดเวลาและขนตอนในการสรางหรอแกไขชนงาน ซงการ

บรณะดงกลาวแบบดงเดม ททำาจากฝมอมนษยมขนตอน

ทยงยากซำาซอนตองอาศยความชำานาญและศลปะเฉพาะ

จากชางทนตกรรมในขณะทระบบคอมพวเตอรมศกยภาพ

ทชวยการวางแผนการรกษารวมกบการผาตดสามารถทำา

ชนงานซำาไดงายขนและมความสวยงาม

ในระดบทยอมรบได

โลกดจทลกบงานทางทนตกรรมนอกชองปาก

ประวตความเปนมา 1-3

ระบบคอมพวเตอรทเขามามบทบาทในงานประดษฐ

ใบหนาและขากรรไกรนน เรมนำามาใชตงแตปค.ศ.1970

เกยวกบงานรงสวนจฉยแบบ2มตและนำามาใชในกบงาน

ประดษฐใบหนามนษยโดยการใชเทคนคการสรางตนแบบ

อยางรวดเรว(RapidPrototypingTechnology)ภายใน

ปค.ศ.1980และมการพฒนาระบบการควบคมและกลง

ชนงานในเวลาตอมา สวนการสรางงานตนแบบทางการ

แพทยนนJohnWinder3ในปคศ.1999รเรมการขนรป

แผนกะโหลกศรษะไททาเนยม(Custommadecranial

titaniumplate)ใหกบผปวยโดยการนำาภาพCTscan

เชอมโยงกบการสรางตนแบบ (Rapid Prototype) ซง

ทำาใหผปวยลดระยะเวลาใหการพบแพทย รวมถงระยะ

เวลาในการผาตดและชนงานมความพอดมากกวา

ปจจบนโลกดจตอลทนำามาใชในงานทางทนตกรรม

ประดษฐใบหนาและขากรรไกรม3ลกษณะคอ

1. Computer / Digital image processing4

คอการนำาสตรทางคณตศาสตรทซบซอนมาประมวลผล

ภาพ หรอ พารามเตอรทเกยวของกบภาพตางๆ เชน

Computerizedtomography(CTScan)andCBCT

(Conebeamcomputerizedtomography)

2. Computeraideddesignandmanufacture

(CAD/CAM)5เปนการใชระบบคอมพวเตอรมาวเคราะห

ประเมนออกแบบและขนรปวสด

3. RapidprototypeorStereolithography2เปน

เทคนคในการสรางวตถเปนลกษณะ3มตดวยการควบคม

ของคอมพวเตอรโดยการสรางวสดเปนชนๆจากโพลเมอร

เหลวหรอใชเลเซอรทำาใหวสดแขงตวซงวธดงกลาวนำามา

ใชในงานประดษฐใบหนา และขากรรไกรมากกวาลกษณ

อนโดยการใชงานของระบบนทางการแพทยสามารถแบง

ออกไดเปน3ขบวนการตามวสดทนำามาขนรป

โลกดจตอลกบงานทางทนตกรรมนอกชองปากทพญ. นพมาศ ศภรพนธ ทพญ. นพมาศ ศภรพนธ

3

3.1 Resin-basedprocessการขนรปโดยการ

ทำาให โฟโตโพลเมอรเหลวแขงตวดวยแส

งอลตราไวโอเลต สวนใหญวสดภายหลง

การขนรปจะมความใส,ลกษณะแผนบาง

คลายยางสามารถนำามาทำาแบบศกษากอน

และระหวางการผาตด (surgical stent

andguide)ได

3.2 Extrusion-based process การขนรป

ดวยโพลคารบอเนตและโพลฟนลซลโฟน

ซงเปนวสด Thermoplastic คอจะออน

ตวเมอไดรบความรอน ภายหลงจากวสด

เยนตวลง วสดจะมความเหนยวและแขง

โดยการขนรปจะทำาการใชหวฉดความรอน

2แกนในการขนรปเปนชนๆเชนStratasys®

ซงในระบบนมวสดทมมาตรฐานทางการ

แพทยใชไดในระบบดงกลาว

3.3 Powder-basedprocessการขนรปโดย

การใชเลเซอรรวมกบอนภาคของผง เชน

EOS®หรอZprinter®วสดทใชในระบบ

นเปนวสดthermoplasticและโลหะโดย

การขนรปดงกลาวสามารถใชรวมกบอวยวะ

เทยมและรากเทยมได

ขนตอนทางคลนกทใชระบบคอมพวเตอรสามารถ

นำามาชวยในการในการสรางชนสวนใบหนาและขากรรไกร

ไดแก

• การวนจฉย จะใชเครองมอตรวจจบพนผวและ

อวยวะทตองการทดแทนดวยแสง (Phasemeasuring

profilometry) เครองสแกนภาพ 3 มตดวยแสงเลเซอร

(3Dlaserscanner)หรอเครองสแกนภาพ3มตดวย

แสง (Opticalscanner) เชน3dMD6,7แทนการใชการ

พมพแบบอยางเดม

รปภาพท 1 ภาพกอนและหลงการสแกนดวยเครองสแกนภาพ3มตดวยแสง

(Opticalscanner)กอนการทำาตาเทยม(OcularProsthesis)

โลกดจตอลกบงานทางทนตกรรมนอกชองปาก ทพญ. นพมาศ ศภรพนธ

ประวตผเขยน

4

• การวางแผนการรกษาโดยการใชComputerizedtomography

(CTScan)andCBCT(Conebeamcomputerizedtomography)รวม

กบการสรางแบบศกษากอนการผาตด(Surgicalstent)6,7

รปภาพท 2 ตวอยางผปวยทไดรบการวางแผนการรกษากอนการผาตดจาก

ระบบคอมพวเตอรและแบบทใชระหวางการผาตด(Surgicalstent)

กอนการทำาหเทยม(AuricularProsthesis)

• การสรางชนงาน เรมตนจากการสแกนพนผวของตำาแหนงอวยวะ

ทขาดหายไปหลงจากนนทำาการขนรปชนงานดวยขผง หรอโพลเมอร กอน

ทำาการตกแตงดวยสใหใกลเคยงกบสผวธรรมชาตแกผปวยนอกจากนนระบบ

คอมพวเตอรยงสามารถแตงรปรางของชนงานในลกษณะกลบดานซายขวาได

ซงทำาใหดเปนชนงานธรรมชาตมากกวาการขนรปดวยฝมอมนษย6,7

รปภาพท 3 ตวอยางชนงานภายหลงการขนรปสวนอวยวะทตองการบรณะ

รปภาพท 4ตวอยางชนงานและภาพผปวยภายหลงการรกษา

แตอยางไรกตามระบบคอมพวเตอรกบงาน

ประดษฐใบหนาและขากรรไกร ยงมขอจำากด

ทไมแตกตางจากระบบงานในสาขาอนๆคอม

คาใชจายสง ตองมการฝกอบรมอยางจำาเพาะ

เจาะจงนอกจากนนปญหาทสำาคญคอมาตรฐาน

ของวสดซงสวนใหญวสดจะนำาไปใชในงานอสา

หกรรมซงยงคงขาดคณสมบตสำาหรบมาตรฐาน

ทางการแพทยบางประการเชนไมสามารถผาน

การเชอได หรอมราคาสงมาก จงยงจำาเปนท

ตองทำาการพฒนาวสดและอาศยความรวมมอ

ของหลายสาขาวชาชพในการคนควาวจยและ

พฒนาระบบดงกลาวตอไป ถงแมวาระบบดง

กลาวยงไมมการนำามาใชงานในประเทศไทยมาก

นกแตองคความรดงกลาวเปนเรองทนาสนใจ

หรออาจสามารถนำามาประยกตใช เพอใหเกด

ประโยชนแกผปวยอยางสงสดตอไปในอนาคต

เอกสารอางอง1. LambrechtJT.3DModelingtechnology

inoralandMaxillofacialsurgery1995

2. BeumerJ.Maxillofacialrehabilitation

3rdedition2011

3. Winder J et al. Medical rapid

prototyping and 3D CT in the

manufacture of custommade

cranialtitaniumplates.Jofmedical

engineering and technology

1999;23(1):26-28

4. http://en.wikipedia.org/wiki/

Image_processing

5. http://en.wikipedia.org/wiki/CAD/

CAM_Dentistry

6. DavisBKetal.CurrOpinOtolarygol

HeadNeckSurg2012;18:332-340

7. SabolJVetal.Jofprosth2011;

20:310-314

โลกดจตอลกบงานทางทนตกรรมนอกชองปากทพญ. นพมาศ ศภรพนธ ทพญ. นพมาศ ศภรพนธ

5

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล ทพญ. นพมาศ ศภรพนธการศกษาสงสด - วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาทนตกรรมหตถการ มหาวทยาลยมหดล - Certificate of postgraduate prosthodontics and Master of Science in Dentistry (Prosthodontics) มหาวทยาลย Indiana-Purdue รฐ Indiana ประเทศสหรฐอเมรกาตำาแหนงปจจบน ทนตแพทยชำานาญการพเศษ สถานททำางาน สถาบนทนตกรรม กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข เบอรโทรศพท 0812343352 อเมล noppamath22@hotmail.comประเภททนทไดรบ ทนรฐบาล (ก.พ.) ทนพฒนาขาราชการ ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. 2554 ตามความตองการของกรมการแพทย

ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทย นายณฐวชร อนจตรเลศ

6

บทคดยอ ความเหลอมลาทางดจทลคอปรากฎการณทเกด

จากโอกาสการเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศและการ

สอสารทไมเทาเทยมกน โดยปรากฏการณน นบเปน

ความทาทายทสาคญของธรกจ SME โดยเฉพาะธรกจ

โชหวยในประเทศไทย ซงมการนาเทคโนโลยมาใชคอน

ขางนอย ทาใหเกดความเสยเปรยบในการบรหารจดการ

ธรกจ การรกษาความสมพนธกบลกคาและทาใหการ

ขยายกจการทาไดยากขน เมอเทยบกบรานคาปลกสมย

ใหมโดยเมอพจารณาแลวพบวาโชหวยมอปสรรคในการ

เขาถงเทคโนโลยตงแตการยอมรบเทคโนโลยการเขาถง

เชงกายภาพการเขาถงดานทกษะและการเขาถงดานการ

ใชงาน การแกไขปญหาความเหลอมลาดงกลาว จงตอง

ทามากกวาการแกปญหาโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลย

สารสนเทศแตตองเปนการแกปญหาเชงบรณาการตงแต

การใหความร การรวมมอกนระหวางหนวยงานภาครฐ

และเอกชนเพอใหโชหวยสามารถเขาถงเทคโนโลยและนา

เทคโนโลยเพอนาไปพฒนาความสามารถทางการแขงขน

ของตนเอง

บทนำ� เทคโนโลยสมยใหมในยคดจทล ทาใหธรกจและ

ผประกอบการจานวนมาก สามารถเตบโต สราง

นวตกรรมและเปนสวนหนงของหวงโซอปทานใน

ระดบโลกไดงายขน และยงเปนโอกาสสาหรบธรกจ

ในการพฒนาความสามารถทางการแขงขนในตลาด ผาน

การพฒนาสนคาและบรการ การพฒนากระบวนการ

ในการผลตเพอลดตนทนนอกจากนการวเคราะหขอมล

ความเหลอมลาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทย

และBigdataยงทาใหเปนโอกาสในการเขาใจพฤตกรรม

ผบรโภคและกระบวนการในองคกรเปนเครองมออานวย

ความสะดวกใหธรกจลดความเสยงและสรางรายได

ไดเพมขน เทคโนโลยจงถอเปนตวชวยสาคญ ในการ

พฒนาธรกจในทกมต ตงแตการผลต การตลาด การเงน

รวมไปถงการบรหารทรพยากรมนษย การนาเทคโนโลย

มาใชในธรกจ ยงมแรงผลกดนจากเทคโนโลยสารสนเทศ

ทมความกาวหนาและตนทนของเทคโนโลยทตาลงอกดวย

อยางไรกด ธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SME)

จานวนมาก ยงลาหลงในการนาเทคโนโลยสมยใหม

เขามาใช โดยเฉพาะธรกจ SME ทมการดาเนน

ธรกจมาอยางยาวนาน เชน รานขายของชาหรอ

รานโชหวยซงมเทคโนโลยทแตกตางจากธรกจขนาดใหญ

มาก ทาใหเกดปรากฏการณความเหลอมลาทางดจทล

หรอ Digital Divide ทรนแรง โดยเฉพาะอตสาหกรรม

บางประเภท เชน อตสาหกรรมคาปลก ซงมผประกอบ

การขนาดยอมอยางรานคาโชหวยทดาเนนธรกจมาเปน

เวลานานและมการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยนอยอย

จานวนมาก ในขณะทคแขงในตลาดอยางรานสะดวกซอ

และรานคาปลกสมยใหมมการนาเทคโนโลยททนสมยมา

ปรบใชกบธรกจในทกมตการเขามาของเทคโนโลยสมยใหม

จงกลายเปนความทาทายของผประกอบการโชหวยกลมน

ทเขาไมถงเทคโนโลยหรอไมสามารถใชประโยชนจาก

เทคโนโลยเหลานไดอยางเตมท เมอเปรยบเทยบกบ

รานคาปลกสมยใหมขนาดใหญ และหากปญหาความเห

ลอมลาทางดจทลยงไมไดรบการแกไข กอาจกอใหเกด

การเสยเปรยบทางการแขงขนซงอาจนาไปสการลมสลาย

ของโชหวยไทยในทสด

ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทยนายณฐวชร อนจตรเลศ นายณฐวชร อนจตรเลศ

7

1. ความเหลอมลาทางดจทล (Digital Divide)

กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมไดใหคานยาม

ของความเหลอมลาดานดจทลหรอDigitalDivideวาเปน

ความเหลอมลาของสงคมทเกดจากโอกาสทไมเทาเทยมกน

ในการเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารรวมถง

ขาวสารทอยบนระบบดจทลโดยความเหลอมลามสาเหต

หลกมาจากหลายประการเชนความยากจนการอาศยอย

ในพนทหางไกลการขาดความรและทกษะดานดจทลรวม

ถงขอจากดดานรางกาย (สานกงานคณะกรรมการดจทล

เพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,2562)

สงทมความเกยวเนองกบความเหลอมลาทางดจทล

คอการเขาถงเทคโนโลยโดยพบวาการเขาถงเทคโนโลยม

อยหลายลาดบขน(Dijk,2002),(Hanazadeh,zadeh,

&Bohlin,2013)ไดแก

- การยอมรบเทคโนโลย (Motivational Access)

หมายถง แรงกระตน ความตงใจและทศนคต

ตอเทคโนโลยใหมๆรวมถงการมองเหนโอกาสและ

ความจาเปนในการใชเทคโนโลย

- การเขาถงเชงกายภาพ(MaterialAccess)หมายถง

ความสามารถในการเขาถงเทคโนโลยเชนกาลงซอ

เครอขายอนเทอรเนต

- การเขาถงดานทกษะ (Skills Access) หมาย

ถง ความสามารถในการใชเทคโนโลย หรอ

ทเรยกวาทกษะทางดจทล(Digitalskill)ซงปจจย

เชนการศกษาและอายมผลคอนขางมาก

- การเขาถงดานการใชงาน (Usage Access)

หมายถง การใชประโยชนจากเทคโนโลยจรง

โดยวดจากเวลาและความถในการใชปรมาณในการ

ใชงานในบรบทตางๆเปนตน

2

ปลกสมยใหม.ขนาดใหญ. และหากป[ญหาความเหล อมลำทางดจทลยงไม.ไดFรบการแกFไข กอาจก.อใหFเกด

การเสยเปรยบทางการแข.งขน ซงอาจนำไปส.การล.มสลายของโชห.วยไทยในทสด

1. ความเหลอมลำทางดจทล (Digital Divide)

กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ไดFใหFคำนยามของความเหลอมลำดFานดจทล หรอ Digital

Divide ว.า เปNนความเหลอมลำของสงคมทเกดจากโอกาสทไม.เท.าเทยมกนในการเขFาถงเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสาร รวมถงข.าวสารทอย.บนระบบดจทล โดยความเหลอมลำมสาเหตหลกมาจากหลายประการ เช.น ความ

ยากจน การอาศยอย.ในพนทห.างไกล การขาดความรFและทกษะดFานดจทล รวมถงขFอจำกดดFานร.างกาย (สำนกงาน

คณะกรรมการดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแห.งชาต, 2562)

สงทมความเกยวเนองกบความเหลอมลำทางดจทล คอการเขFาถงเทคโนโลย โดยพบว.า การ

เขFาถงเทคโนโลยมอย.หลายลำดบขน (Dijk, 2002), (Hanazadeh, zadeh, & Bohlin, 2013) ไดFแก.

- การยอมรบเทคโนโลย (Motivational Access) หมายถง แรงกระตFน ความตงใจและทศนคต

ต.อเทคโนโลยใหม. ๆ รวมถงการมองเหนโอกาสและความจำเปNนในการใชFเทคโนโลย

- การเขFาถงเชงกายภาพ (Material Access) หมายถง ความสามารถในการเขFาถงเทคโนโลย

เช.น กำลงซอ เครอข.ายอนเทอร*เนต

- การเขFาถงดFานทกษะ (Skills Access) หมายถง ความสามารถในการใชFเทคโนโลย หรอ

ทเรยกว.า ทกษะทางดจทล (Digital skill) ซงป[จจยเช.น การศกษาและอายมผลค.อนขFางมาก

- การเขFาถงดFานการใชFงาน (Usage Access) หมายถง การใชFประโยชน*จากเทคโนโลยจรง

โดยวดจากเวลาและความถในการใชF ปรมาณในการใชFงานในบรบทต.าง ๆ เปNนตFน

แผนภม 1 การเขOาถงเทคโนโลย

ทงน การเขFาถงเทคโนโลยทแตกต.างกน ในแต.ละลำดบขน อาจก.อใหFเกดความเหลอมลำทางดจทล

ไดFทงสน เนองจากจะทำใหFบคคลหรอหน.วยธรกจสามารถใชFประโยชน*จากเทคโนโลยไดFต.างกน เช.น คนทสามารถ

ใชFอนเทอร*เนตไดF อาจมการใชFอนเทอร*เนตในการทำงานหารายไดFเสรมบนโลกอนเทอร*เนต ในขณะทผFทไม.ม

Skills Access อาจไม.มทกษะทจะทำไดF เปNนตFน อย.างไรกด ในป[จจบน พบว.าความเหลอมลำทางดจทล เปNนส.วน

ของการเขFาถงดFานทกษะ มากกว.าการเขFาไม.ถงเทคโนโลยหรออนเทอร*เนต

ในระดบโลกนน ธรกจขนาดใหญ.มการใชFเทคโนโลยดจทลมากกว.าธรกจขนาดเลกอย.างมนยสำคญ

โดยในกล.มประเทศ OECD มธรกจ SME ทใชFซอฟต*แวร*ในการบรหารกจการ (Enterprise Resource Planning –

ERP) นFอยกว.ารFอยละ 20 ในขณะทธรกจขนาดใหญ.มอตราการใชFซอฟต*แวร*นกว.ารFอยละ 78 (OECD, 2017)

ทำใหFธรกจ SME เสยเปรยบในดFานการบรหารจดการและความสามารถในการทำกำไร แนวโนFมดงกล.าว

การยอมรบเทคโนโลย

(Motivational Access) การเขFาถงเชงกายภาพ

(Material Access) การเขFาถงดFานทกษะ

(Skills Access) การเขFาถงดFานการใชFงาน

(Usage Access)

แผนภม 1 การเขาถงเทคโนโลย

ทงน การเขาถงเทคโนโลยทแตกตางกน ในแตละ

ลาดบขน อาจกอใหเกดความเหลอมลาทางดจทล

ไดทงสนเนองจากจะทาใหบคคลหรอหนวยธรกจสามารถ

ใชประโยชนจากเทคโนโลยไดตางกนเชนคนทสามารถใช

อนเทอรเนตไดอาจมการใชอนเทอรเนตในการทางานหา

รายไดเสรมบนโลกอนเทอรเนต ในขณะทผทไมม Skills

Accessอาจไมมทกษะทจะทาไดเปนตนอยางไรกดใน

ปจจบน พบวาความเหลอมลาทางดจทล เปนสวนของ

การเขาถงดานทกษะมากกวาการเขาไมถงเทคโนโลยหรอ

อนเทอรเนต

ในระดบโลกนน ธรกจขนาดใหญมการใชเทคโนโลย

ดจทลมากกวาธรกจขนาดเลกอยางมนยสาคญ

โดยในกลมประเทศOECDมธรกจSMEทใชซอฟตแวร

ในการบรหารกจการ(EnterpriseResourcePlanning

–ERP)นอยกวารอยละ20ในขณะทธรกจขนาดใหญม

อตราการใชซอฟตแวรนกวารอยละ 78 (OECD, 2017)

ทาใหธรกจ SME เสยเปรยบในดานการบรหารจดการ

และความสามารถในการทากาไร แนวโนมดงกลาว

มความสอดคลองกบธรกจในประเทศไทย กลาวคอ ม

ความเหลอมลาดานดจทลระหวางธรกจขนาดเลกและ

ธรกจขนาดใหญโดยจากการสารวจKrungsriSMEIndex

Q2/2018พบวาผประกอบการขนาดกลางมการประยกต

ใชเทคโนโลยดจทลมากกวาผประกอบการขนาดเลกและ

ผประกอบการในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล มระดบ

การใชเทคโนโลยดจทลสงกวาผประกอบการในภมภาคอน

ๆอยางชดเจน(ธนาคารกรงศรอยธยา,2561)นอกจาก

น การสารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการ

สอสารในครวเรอน พ.ศ. 2561 โดยสานกงานสถตแหง

ชาตพบวาสถานประกอบการทมคนทางาน1–10คน

มการใชคอมพวเตอรนอยทสดเพยงรอยละ25.7ในขณะ

ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทย นายณฐวชร อนจตรเลศ

8

ทสถานประกอบการทมคนทางานมากกวา 15คนขนไป

มการใชคอมพวเตอรมากกวารอยละ80 (สานกงานสถต

แหงชาต,2561)

2. สถานการณอตสาหกรรมคาปลก และโชหวย

ในประเทศไทย

อตสาหกรรมคาสงคาปลกเปนอตสาหกรรมระดบ

ทองถนทมความสาคญระดบประเทศ จากรายงาน

ของสานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาด

ยอม (สสว.) ระบวา ในป 2560 สาขาการคาสงและ

การคาปลก มมลคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

กวา2,258,550ลานบาทคดเปนสดสวนรอยละ14.64

ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศและเมอพจารณา

ตามขนาดวสาหกจพบวาSMEมบทบาทสงมากในสาขา

นคดเปนรอยละ78.2ของธรกจในอตสาหกรรมทงหมด

(สานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ,

2562)อตสาหกรรมคาสงคาปลกจงถอเปนอตสาหกรรม

ทมความสาคญกบเศรษฐกจของประเทศคอนขางมาก

สวนหนงทสาคญของอตสาหกรรมคาปลกคอรานคา

โชหวยซงเปนรานคาทอยคกบสงคมไทยมาอยางยาวนาน

เปนศนยกลางของชมชนและอานวยความสะดวกในการ

จดหาสนคาอปโภคบรโภคโดยเฉพาะในเขตชนบทอกทง

ยงเปนแหลงรายไดและแหลงงานของผทอาศยอยในพนท

หางไกลและเปนชองทางกระจายสนคาสาหรบผผลตสนคา

ทงสนคาทวไปและสนคาชมชนจงสามารถกลาวไดวาราน

คาโชหวยถอเปนเสาหลกหนงของวถชวตชาวไทยและเปน

ปจจยขบเคลอนเศรษฐกจฐานรากและSMEของประเทศ

ในปจจบน โชหวยมจานวนรานคากวา395,006รานคา

ทวประเทศ กระจายตวอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

และภาคเหนอมากทสดดงแสดงในแผนภม2

3

มความสอดคลFองกบธรกจในประเทศไทย กล.าวคอ มความเหลอมลำดFานดจทลระหว.างธรกจขนาดเลกและธรกจ

ขนาดใหญ. โดยจากการสำรวจ Krungsri SME Index Q2/2018 พบว.าผFประกอบการขนาดกลางมการประยกต*ใชF

เทคโนโลยดจทลมากกว.าผFประกอบการขนาดเลก และผFประกอบการในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล มระดบ

การใชFเทคโนโลยดจทลสงกว.าผ Fประกอบการในภมภาคอน ๆ อย.างชดเจน (ธนาคารกรงศรอยธยา, 2561)

นอกจากน การสารวจการมการใชFเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2561 โดยสำนกงานสถต

แห.งชาต พบว.า สถานประกอบการทมคนทางาน 1 – 10 คน มการใชFคอมพวเตอร*นFอยทสดเพยง รFอยละ 25.7

ในขณะท สถานประกอบการท มคนทำงานมากกว.า 15 คนข นไปมการใชFคอมพวเตอร*มากกว.ารFอยละ 80

(สำนกงานสถตแห.งชาต, 2561)

2. สถานการณVอตสาหกรรมคOาปลก และโชห8วยในประเทศไทย

อตสาหกรรมคFาส.งคFาปลกเปNนอตสาหกรรมระดบทFองถนทมความสำคญระดบประเทศ จากรายงาน

ของสำนกงานส.งเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดย.อม (สสว.) ระบว.า ในปï 2560 สาขาการคFาส.งและ

การคFาปลก มมลค.าผลตภณฑ*มวลรวมภายในประเทศกว.า 2,258,550 ลFานบาท คดเปNนสดส.วนรFอยละ 14.64

ของผลตภณฑ*มวลรวมภายในประเทศ และเมอพจารณาตามขนาดวสาหกจ พบว.า SME มบทบาทสงมากในสาขา

น คดเปNนรFอยละ 78.2 ของธรกจในอตสาหกรรมทงหมด (สำนกงานส.งเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดย.อม ,

2562) อตสาหกรรมคFาส.งคFาปลก จงถอเปNนอตสาหกรรมทมความสำคญกบเศรษฐกจของประเทศค.อนขFางมาก

ส.วนหนงทสำคญของอตสาหกรรมคFาปลกคอรFานคFาโชห.วย ซงเปNนรFานคFาทอย.ค.กบสงคมไทยมาอย.าง

ยาวนาน เปNนศนย*กลางของชมชนและอำนวยความสะดวกในการจดหาสนคFาอปโภคบรโภคโดยเฉพาะในเขต

ชนบท อกทงยงเปNนแหล.งรายไดFและแหล.งงานของผFทอาศยอย.ในพนทห.างไกล และเปNนช.องทางกระจายสนคFา

สำหรบผFผลตสนคFา ทงสนคFาทวไปและสนคFาชมชน จงสามารถกล.าวไดFว.า รFานคFาโชห.วยถอเปNนเสาหลกหนงของ

วถชวตชาวไทย และเปNนป[จจยขบเคลอนเศรษฐกจฐานรากและ SME ของประเทศ

ในป[จจ บ น โชห.วยมจำนวนรFานคFากว .า 395,006 ร FานคFาท วประเทศ กระจายตวอย . ใน

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอมากทสด ดงแสดงในแผนภม 2

แผนภม 2 จำนวนรOานคOาโชห8วยในประเทศไทย แยกตามภมภาค

ภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอ

36%

ภาคเหนอ

21%

ภาคกลาง

2%

ภาคใต

18%

กรงเทพและปรมณฑล

16%

ภาคตะวนออก

7%

แผนภม 2 จำานวนรานคาโชหวยในประเทศไทย แยกตามภมภาค

โชหวยมสวนแบงตลาดเปนอนดบ1ในอตสาหกรรม

คาปลกสนคาอปโภคบรโภค (รอยละ 32.4) อยางไรกด

รานคาโชหวยเรมมสวนแบงตลาดลดลงในชวง5ปทผาน

มาเพราะเสยสวนแบงตลาดใหกบรานสะดวกซอสมยใหม

และชองทางออนไลน(e-commerce)อยางตอเนอง

นอกจากการแขงขนทรนแรงมากขนแลว รานคา

โชหวยยงตองเผชญกบตนทนราคาสนคาและแรงงาน

ทสงขน พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลงไป โดยผ

บรโภคในปจจบน ใหความสาคญกบความสะดวกสบาย

มเวลานอยลง ครอบครวมขนาดเลกลง และใชชอง

ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทยนายณฐวชร อนจตรเลศ นายณฐวชร อนจตรเลศ

9

ทางออนไลนในการหาซอสนคาอปโภคบรโภคมากขน

(Euromonitor International, 2019) นอกจากน โช

หวยยงมจดออนเดมทมอยเชนการบรหารจดการรานคา

ทไมเปนระบบรานคาบางสวนยงไมมการจดทาบญชและ

เสยภาษอยางถกตอง ปญหาการสบทอดกจการใหกบ

คนรนตอไปอกทงยงมการตดสนใจโดยใชความรสกมากกวา

ขอมลเปนหลก (เจยมศรพงษ, 2554) ซงทาใหรานคาโช

หวยสามารถใชจดแขงเดม เชน ทาเลทอยใจกลางชมชน

ความสนทสนมกบลกคา ความยดหยนในการบรหาร

จดการ การใหเงนเชอกบลกคาประจา รวมถงนโยบาย

ในการชวยเหลอจากภาครฐ เชน รานคาธงฟาประชารฐ

ในการแขงขนไดนอยลงโดยการวเคราะหจดแขงจดออน

โอกาสและความเสยง (SWOT) ของรานคาโชหวยไทย

แสดงในตาราง1

ตาราง 1 การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาสและความเสยง (SWOT) ของรานคาโชหวยไทย

มต รายละเอยด

จดแขง

(Strengths)

1.รานโชหวยมความใกลชดกบผซอมลกคาประจาทาใหเขาใจพฤตกรรมผบรโภคเปน

อยางด

2.มความยดหยนในการบรหารเนองจากเจาของจดการเองทงหมด

3.ทาเลทตงอยภายในชมชน

4.มความยดหยนในการจาหนายสนคาเชนสามารถซอเชอไดสามารถซอสนคาไดใน

ปรมาณนอย

จดออน

(Weaknesses)

1.รานโชหวยบางแหงขาดการจดการรานทดรวมถงไมมเทคโนโลยในการจดการราน

2.รานโชหวยบางแหงไมมรายการสงเสรมทางการตลาด

3.รานโชหวยบางแหงไมมการจดทาบญชและไมไดจายภาษอยางถกตอง

4.รานโชหวยหลายแหงรบสนคามาจาหนายในราคาทสงกวารานคาปลกสมยใหม

เนองจาก

มอานาจตอรองตากวา

โอกาส

Opportunities)

1.ภาครฐใหการสนบสนนรานคาโชหวยเชนโครงการรานคาธงฟาประชารฐทาใหมยอด

ขายมากขน

2.ผบรโภคทมรายไดนอยและตองการซอสนคาแบบเชอหรอซอทละนอยๆยงมอย

จานวนมาก

ความเสยง

(Threats)

1.รานสะดวกซอรวมถงหางคาปลกสมยใหมมการขยายสาขาอยางตอเนองบางแหงมา

เปดใกลกบรานโชหวย

2.โครงสรางประชากรและพฤตกรรมผบรโภคเรมเปลยนแปลงไปโดยเฉพาะในเขตชมชน

เมองซงผบรโภคกลมนนยมเขารานสะดวกซอมากกวา

3.ผบรโภคเรมซอสนคาผานชองทางออนไลนมากขนและอาจซอสนคา

โชหวยนอยลงในอนาคต

4.รานคาโชหวยตองเผชญกบตนทนการดาเนนงานทสงขนเชนคาแรงคาเชาพนท

ทมา:เรยบเรยงโดยผเขยน

ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทย นายณฐวชร อนจตรเลศ

10

3. การนาเทคโนโลยสมยใหมมาใชของรานคาปลก

ขนาดใหญและรานโชหวย

ในปจจบน อตสาหกรรมคาปลกทวโลกมการนา

เทคโนโลยมาปรบใชเพอยกระดบทางธรกจ พฒนา

ประสทธภาพและเชอมโยงกบลกคาทงทางออนไลนและ

ออฟไลนจานวนมากซงตวอยางเทคโนโลยหลกทธรกจคา

ปลกขนาดใหญทวโลกนามาใชไดแก

1)E-commerce–รานคาปลกสมยใหมจานวน

มาก มการจาหนายสนคาผานชองทางออนไลนมากขน

ทงทางเวบไซตและโซเชยลมเดยตางๆเพอใหบรการกบ

ผบรโภคทตองการซอสนคาผานชองทางออนไลนและจด

สงสนคาถงบานหรอผบรโภคบางสวนมารบสนคาทราน

คาปลกไดอกดวย

2)เครองและซอฟตแวรPoint-of-sale(POS)เปน

ซอฟตแวรในการบรหารจดการรานคาซงเปนตวชวยสาหรบ

รานคาโชหวยตงแตการบรหารจดการรานคาตงแตการทา

สตอกการทาบญชรวมถงการทาโปรโมชนและโปรแกรม

การบรหารความสมพนธกบลกคา (CRM)โดยPOSใน

ปจจบนสามารถจาหนายและบนทกรายการคา จดการ

สตอกสนคาจดทาระบบสมาชกและระบบสะสมแตมจด

รายการสงเสรมทางการตลาดสรางรายงานทางการบญช

และรายงานวเคราะหกาไรขาดทนรวมถงออกใบกากบภาษ

ไดนอกจากนซอฟตแวรPOSในปจจบนหลายประเภท

ยงสามารถใชในโทรศพทมอถอแบบสมารทโฟนไดอกดวย

3)เทคโนโลยปญญาประดษฐ(ArtificialIntelligence

–AI)และBigData–ในปจจบนมการนาเทคโนโลยปญญา

ประดษฐมาใชในกจการรานคาปลกจานวนมากไดแกการ

ใหลกคาสามารถสรางภาพจาลองการใชงานสนคาเสอผาหรอ

เครองประดบขนมาไดโดยรวมกบเทคโนโลยAugmented

Reality(AR)การใชChatbotเพอสนทนาและใหบรการ

ลกคาการใชAIวเคราะหขอมลในโซเชยลมเดยรวมถงขอมล

BigDataเพอวางแผนกลยทธการตลาดในอนาคตการใชหน

ยนตในรานคาการใชกลองAI(ArtificialIntelligence)จบ

ความเคลอนไหวของสตอกบนชนวางสนคาเพอใหสามารถ

ตรวจสอบสถานะของสนคาไดแบบReal-timeผานแผง

ตรวจสอบปฏบตการ(OperationDashboard)และแจง

เตอนพนกงานเพอเตมสนคาไดทนตามความตองการของ

ลกคาเปนตน(DigitalVenturesTechnology,2561)

4)ปายราคาอจฉรยะ(Electronicshelflabel–ESL)

คอปายราคาอเลกทรอนกสซงควบคมโดยการสงงานผาน

ระบบกลางสามารถเชอมโยงขอมลของสนคารายละเอยด

และสตอกสนคาไดชวยลดปญหาราคาไมตรงกบปายและ

เพมประสทธภาพในการบรการลกคา

5) โซเชยลมเดย คอเครองมอทรานคาปลกใช

ในการสอสารกบลกคา ทงในการประชาสมพนธ

รายการสงเสรมทางการตลาดใหม ๆ การพดคยกบ

ลกคา รวมถงการจาหนายสนคาผานชองทางออนไลน

โดยชองทางโซเชยลมเดยทรานคาปลกใชมหลายชองทาง

ตงแตLine@,Facebook,Youtube,Twitter,Instagram

ขนอยกบประเภทของลกคา

6)รานคาไรคนขายโดยเปนรานทไมใชพนกงานขาย

เลยภายในรานลกคาสามารถดาเนนการไดทกอยางตงแต

การเลอกซอสนคา โดยระบบภายในรานจะเปนผคดเงน

และตดบญชของผซอเมอเดนออกจากรานคาโดยตวอยาง

ทสาคญเชนAmazongo

ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทยนายณฐวชร อนจตรเลศ นายณฐวชร อนจตรเลศ

11

เทคโนโลยเหลาน ทาใหรานคาปลกสมยใหม ผสม

ผสานชองทางออนไลนและออฟไลนเขาดวยกนเปนกลยทธ

ทเรยกวาOmnichannelซงเปนกลยทธทเชอมตอในทก

ชองทางการขายทาใหผบรโภคมประสบการณแบบไรรอย

ตอ (Seamless) เชนผบรโภคอาจเลอกซอสนคาในชอง

ทางออนไลน และเมอมปญหาสามารถมาตดตอทรานคา

ปลกแบบเดมไดหรอสงซอสนคาทางโซเชยลมเดยแตมา

รบสนคาทรานไดเปนตน(ETP,2018)

ในอนาคตแนวโนมของการลงทนดานเทคโนโลยของ

อตสาหกรรมคาปลกมแนวโนมเตบโตขนโดยในป2562จะ

มการใชจายของธรกจคาปลกทวโลกกวา203.06พนลาน

เหรยญสหรฐฯซงการลงทนดานซอฟตแวรจะเปนกลมทม

การขยายตวมากทสดในการใชจายดานเทคโนโลยเนองจาก

รานคาปลกตองการลงทนในเทคโนโลยการวเคราะหขอมล

(DataAnalytics)พาณชยอเลกทรอนกสแอปพลเคชน

โทรศพทมอถอ รวมถงเทคโนโลยปญญาประดษฐดวย

(Moore,2018)

อยางไรกดรานคาโชหวยมการนาเทคโนโลยมาใชนอย

มากเมอเทยบกบรานคาปลกสมยใหมกลมนและยงมการ

ปรบตวคอนขางนอย โดยพบวารานคาโชหวยโดยเฉพาะ

รานคาโชหวยขนาดเลกสวนใหญยงไมมการใชเทคโนโลย

POSมากนกนอกจากนรานทใชPOSกยงมการนาขอมล

การขายมาวเคราะหคอนขางนอยในขณะทรานคาโชหวย

จานวนนอยมากใชเทคโนโลยปญญาประดษฐ (AI) โดย

มบางสวนใชโปรแกรม Chatbot ในการตอบคาถามกบ

ลกคาในโซเชยลมเดย

ทงน รานคาจานวนมาก มการใชโซเชยลมเดย

เชน Facebook, Line เพอหาขอมลของสนคาใหม

รวมถงการตดตอพดคยกบกลมรานคาโชหวยดวย

กน เพอหาสนคาราคาพเศษและรายการสงเสรมทาง

การตลาดทจะมาจาหนายภายในราน นอกจากน ยง

มบางสวนใชโซเชยลมเดยเพอประชาสมพนธสนคา

ภายในราน รวมถงรายการสงเสรมทางการตลาดภายใน

รานกบกลมลกคาอกดวย

ขอมลดงกลาว สอดคลองกบการสารวจของ

มหาวทยาลยหอการคาไทยซงพบวา รอยละ 24.48

ของรานคาโชหวยไมมการปรบปรงหรอปรบเปลยนใดๆ

เลย เนองจากมองไมเหนความจาเปนและมอปสรรคใน

เรองเงนทน ในขณะทรอยละ 39.77 มการปรบตวนอย

เพราะมฐานลกคาเดมอยแลวและมทนจากดโดยมเพยง

รอยละ 13.12 ทมการปรบตวเพอยกระดบธรกจ ปรบ

เปลยนรานใหทนสมย รวมถงสรางความประทบใจใหกบ

ลกคา (ศนยพยากรณเศรษฐกจและธรกจ มหาวทยาลย

หอการคาไทย,2562)

เมอพจารณาสถตเกยวกบการคาออนไลนของ

รานคาโชหวย พบวา เพยงรอยละ 23.97 ของรานคา

โชหวย มการจาหนายผานชองทางออนไลน เนองจาก

มองเหนพฤตกรรมของลกคาทเปลยนแปลงไปและ

ใชชองทางออนไลนในการจดหาสนคาอปโภคบรโภคมาก

ขนในขณะทรานคาโชหวยสวนใหญยงไมมการใชชองทาง

ออนไลนมากนกเนองจากมองวามคาใชจายเพมไมมความ

รในการทาธรกจออนไลนมองวายอดขายดอยแลวมองวา

ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทย นายณฐวชร อนจตรเลศ

12

สนคาตนเองไมมความโดดเดน และกงวลเรองการฉอโกง

ในชองทางออนไลน (ศนยพยากรณเศรษฐกจและธรกจ

มหาวทยาลยหอการคาไทย,2562)

4. อปสรรคในการเขาถงเทคโนโลยของรานคาโชหวย

สาเหตทรานคาโชหวยไมสามารถเขาถงเทคโนโลยหรอ

ใชประโยชนจากขอมลไดมสาเหตหลายประการไดแก

1) เทคโนโลยเหลานมราคาสงสาหรบรานคาขนาด

เลกโดยจากขอมลของธนาคารออมสนพบวาการลงทน

ใชระบบPOSของรานคาโชหวยตองใชเงนทนโดยเฉลย

ประมาณ 54,000 บาท แบงเปนตนทนดานซอฟตแวร

ประมาณ30,000บาทและฮารดแวรประมาณ24,000

บาทและในปถดไปจะมคาบารงรกษาประมาณรอยละ10

นอกจากนการลงทนในเทคโนโลยขนสง เชนAIจาเปน

ตองใชเงนลงทนสงซงใชเวลาในการคนทนคอนขางนาน

2) ผประกอบการบางสวนไมเหนความสาคญของ

การใชเทคโนโลยภายในราน โดยมองวาเปนเรองไกลตว

และวธการบรหารจดการในปจจบน เปนทนาพอใจอย

แลว รวมถงกจการไมไดมขนาดใหญ จงสามารถจดการ

ไดดวยตนเอง

3)การใชเครองเกบเงนจาเปนตองมการขออนญาต

จากกรมสรรพากรซงผประกอบการมองวาเปนเรองยงยาก

4)ผประกอบการรานคาโชหวยไมมทกษะในการใช

เครองมอดงกลาว เชน การลงขอมลในระบบ POS การ

จาหนายสนคาผานชองทางออนไลน

5) ผประกอบการยงมองไมเหนชองทางทาเงนจาก

เทคโนโลยทใชในชวตประจาวนเชนโซเชยลมเดย

ทงนจะเหนไดวาปญหาในการเขาถงเทคโนโลยของรานคา

โชหวยมตงแตปญหาการยอมรบเทคโนโลย(มองวาเทคโนโลย

ไมสาคญและการบรหารจดการในปจจบนดอยแลว)การเขา

ถงเชงกายภาพ(ราคาสงเกนไป)การเขาถงดานทกษะ(ลง

ขอมลในระบบไมเปนไมมความรเกยวกบการจาหนายสนคา

ผานชองทางออนไลน)รวมถงการเขาถงดานการใชงาน(ยง

ไมไดใชโซเชยลมเดยทใชอยในชวตประจาวนในการทาธรกจ

มากนก) เมอเทยบกบธรกจรานคาปลกสมยใหมขนาด

ใหญหรอรานสะดวกซอทมการใชเทคโนโลยททนสมย

ในการบรหารจดการรานคาและบรหารความสมพนธ

กบลกคาแลว จะพบวา ชองวางดจทลระหวางรานคาโช

หวยและรานคาปลกสมยใหมคอนขางกวาง เนองจากขอ

จากดตาง ๆ ไมวาจะเปนเงนทน บคลากร รวมถงความ

สามารถในการใชเทคโนโลย แตปญหาทสาคญทสด คอ

การเขาถงดานทกษะและการเขาถงดานการใชงานซงทา

ใหโชหวยสญเสยความสามารถทางการแขงขนมตนทนใน

การบรหารสงและสามารถตอบสนองพฤตกรรมผบรโภค

ไดนอยลง

5. แนวทางการแกไขปญหา Digital Divide ของ

โชหวยไทย

ปญหา Digital Divide ในอตสาหกรรมคาปลก

ของประเทศไทย เปนปญหาสาคญทตองไดรบการแกไข

ในเชงบรณาการทงในระดบรานคาโชหวยรวมถงระดบ

ประเทศ โดยในระดบรานคาโชหวยนน รานโชหวย

จาเปนตองปรบตว วเคราะหธรกจอยางรอบดาน และ

พจารณานาเทคโนโลยทเหมาะสมมาปรบใชตามบรบท

ของตนเอง หรอสามารถประยกตนาเทคโนโลยทใชใน

ชวตประจาวนอยแลว เชน โซเชยลมเดย ในการบรหาร

จดการรานคา

สาหรบระดบมหภาคนนผกาหนดนโยบายจาเปนจะ

ตองกาหนดนโยบายในเชงบรณาการเพอแกปญหาความเห

ลอมลาทางดจทล เพราะทผานมาเปนทประจกษแลววา

การมโครงสรางพนฐานดานเครอขายและเทคโนโลยเพยง

อยางเดยวไมสามารถแกไขปญหาความเหลอมลาทางดจทล

ได แตตองพจารณาปจจยอน ๆ ประกอบ ไดแก ปจจย

ดานสงคมการศกษาเทคโนโลยและเศรษฐกจ(Arendt,

2008) รวมถงการเปดรบเทคโนโลยของผประกอบการ

ซงสาหรบรานโชหวยและอตสาหกรรมคาปลกนนรฐบาล

อาจสามารถพจารณาแกปญหาความเหลอมลาทางดจทล

ได โดยเรมแกไขปญหาเชงบรณาการตงแตการยอมรบ

เทคโนโลยและการเขาถงเทคโนโลยทางกายภาพทกษะ

และการนาไปใชดงน

ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทยนายณฐวชร อนจตรเลศ นายณฐวชร อนจตรเลศ

13

1)บรณาการรวมระหวางหนวยงานรฐเชนกระทรวง

พาณชยกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมรวมถง

หนวยงานทเกยวของเชนสถาบนการศกษาธนาคารใน

การแกไขปญหาDigitalDivideของธรกจขนาดใหญและ

ธรกจSME

2)จดกจกรรมสรางองคความรและการตระหนก

(Awareness) เกยวกบการนาเทคโนโลยมาใชในราน

คาโชหวยและการหารายไดโดยใชเทคโนโลย โดยอาจ

รวมมอกบสถาบนการศกษาเพอสรางและถายทอด

องคความรเกยวกบการนาเทคโนโลยทเหมาะสมมาใชใน

ธรกจโชหวยโดยเฉพาะ

3)ประชาสมพนธโครงการสนบสนนเงนทนในการนา

เทคโนโลยมาใชในธรกจของภาครฐใหแกรานโชหวย เชน

โครงการDepamini-TransformationVoucherของ

สานกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล(Depa)

4)ปรบปรงระบบนเวศของStart-upใหเออตอการ

ทาธรกจ ซงมกลมเปาหมายเปนธรกจรายยอยหรอราน

คาโชหวยมากขนรวมถงสรางเวทใหกบStart-upทผลต

ซอฟตแวรสนบสนนกจการคาปลกไดพบกบธรกจรานคา

โชหวย

5)นาโมเดลของตางประเทศมาประยกตใชเชนLing

Shou TongModel ซงเปนการนาเทคโนโลย Cloud

computingและการกระจายสนคาของAlibabaมาใช

ในการบรหารจดการ หรอแอปพลเคชน Distiman ของ

อนเดย ซงเปนแอปพลเคชนทใหผคาปลกสามารถสงซอ

ผานชองทางออนไลนและรบสนคาภายใน24ชวโมง

ประเดนความเหลอมลาทางดจทลในภาคธรกจ

โดยเฉพาะรานคาโชหวยนน นบเปนประเดนสาคญ

ทภาครฐตองใหความสาคญในการแกไข เนองจาก

เปนการพฒนาความสามารถทางการแขงขนใหกบรานคา

โชหวยซงหากรานคาโชหวยยงไมสามารถเขาถงเทคโนโลย

ได อาจกอใหเกดความเสยเปรยบและนาไปสกจการ

ซงจะสงผลตอภาคธรกจSMEรวมถงผบรโภคในทองถน

เปนวงกวาง

แหลงทม�ของขอมลArendt,L.(2008).BarrierstoICTadoptioninSMEs:

howtobridgethedigitaldivide?Journal of

Systems and Information Technology,93-108.

DigitalVenturesTechnology.(2561,มถนายน4).

เมอ Retail ผสาน AI จนเกดเปน ‘นวตกรรมแหง

วงการคาปลก’ ทตลาดออฟไลนตองร.Retrieved

from Business Linx: https://businesslinx.

globallinker.com/bizforum/article/%E0%B

9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B9

%88%E0%B8%AD-retail-%E0%B8%9C%E0

%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%99-ai-%E0

%B8%88%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B

8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%

80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99-

lsquo%E0%B8%99%E

Dijk,J.v.(2002).AFrameworkforDigitalDivide

Research.The Electronic Journal of Com-

munication .

ETP. (2018).UNDERSTANDING OMNI-CHANNEL

RETAIL BETTER.RetrievedfromETP:https://

www.etpgroup.com/kr/understanding-om-

ni-channel-retail-better/

EuromonitorInternational.(2019).Retailing in Thai-

land.Singapore:EuromonitorInternational.

Hanazadeh,M.R.,zadeh,P.H.,&Bohlin,E.(2013).

DigitalDivideande-Readiness:Trendsand

Gaps.International Journal of E-Adoption,

30-75.

ความเหลอมลำาทางดจทลกบการอยรอดของโชหวยไทย นายณฐวชร อนจตรเลศ

14

Moore,S.(2018,October29).Gartner Says Retailers

Are Investing Heavily in Digital Capabilities

to Meet Customer Expectations.Retrieved

fromGartner:https://www.gartner.com/en/

newsroom/press-releases/2018-10-29-gart-

ner-says-retailers-are-investing-heavily-in-digi-

tal-capabilities-to-meet-customer-expectations

OECD. (2017). Enhancing the Contributions of

SMEs in a Global and Digitalised Economy.

Paris:OECD.

เจยมศรพงษ,ร. (2554).ธรกจคาปลกแบบดงเดม(ราน

โชหวย): ปญหาและทางแกไข. วารสารวทยาการ

จดการและสารสนเทศศาสตร .

ธนาคารกรงศรอยธยา.(2561).ผลสำารวจ Krungsri SME

Index รอบไตรมาส 2/2561. กรงเทพ: ธนาคาร

กรงศรอยธยา.

ศนยพยากรณเศรษฐกจและธรกจมหาวทยาลยหอการคาไทย

. (2562). สถานภาพผประกอบการรานโชหวย.

กรงเทพ:มหาวทยาลยหอการคาไทย.

สานกงานคณะกรรมการดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต. (2562).นโยบายและแผนระดบชาต

วาดวยการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

(พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐).กรงเทพ:สานกงานคณะ

กรรมการดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

สานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

. (2562). รายงานสถานการณ SME ป 2561.

กรงเทพ: สานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลาง

และขนาดยอม.

สานกงานสถตแหงชาต.(2561).สรปผลทสำาคญสำารวจกา

รมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใน

สถานประกอบการ พ.ศ. 2561 .กรงเทพ:สานกงาน

สถตแหงชาต.

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นายณฐวชร อนจตรเลศการศกษาสงสด ปรญญาโท (Master of Commerce in Marketing) จาก The University of New South Wales ประเทศออสเตรเลยตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยปฏบตการหนวยงานทสงกด กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย เบอรโทรศพท 087-592-8646 อเมล nuttawat.richard@gmail.comประเภททนทไดรบ ทนรฐบาลตามความตองการของกรมพฒนาธรกจการคา

“GovTech” มมมองของนวตกรรมสบรการภาครฐ ดร. สภาภรณ ตนธนะศรวงศ และนายเกษม ตนธนะศรวงศนายณฐวชร อนจตรเลศ

15

“GovTech” มมมองของนวตกรรมสบรการภาครฐ

1) คานา ในอดตเมอนกถงการปรบตวใหเขากบยคโลกาภ

วตน (Globalization) คงเปนเรองททาทายเพราะวาเรา

ตองปรบตวใหพรอมรบมอกบการไหลเวยนของปรมาณ

ขาวสารอยางมากมายและรวดเรว แตในปจจบน โลกาภ

วตนแบบเดมไดเกดการปรบเปลยน (Transformation)

ไปเปนโลกาภวตนแบบดจทล (Digital Globalization)

อกทงการเปลยนแปลงนเปนไปแบบกาวกระโดดเนองจาก

ผคนทวโลกตางผสานรอยเรยงขอมลขาวสารเขาดวยกน

ผานทางอนเทอรเนต(Internet)ทามกลางความผนผวนทาง

เศรษฐกจสงคมและเทคโนโลยใหมๆ ทเกดขนแนนอน

วาการปรบตวใหเขากบยคนคงเปนความทาทายทมากขน

เมอการไหลเวยนเปลยนถายและใชประโยชนจากขอมล

ขาวสาร ผาน Platform ของ Digital Globalization

สามารถพลกโฉมอตสาหกรรมหรอการบรการ

ทสามารถสรางมลคาใหกบเศรษฐกจไดอยางมหาศาล

ตวอยางงายๆทเราคงปฏเสธไมไดเลยเชนFacebook,

Google,หรอแมแต Amazonลวนแลวแตเปนบรษทท

ประสบความสาเรจอยางมากในการเรยนรทจะปรบตว

ใหเขากบยคDigitalGlobalization

ดงนนเศรษฐกจหรอธรกจทจะประสบความสาเรจและ

มการเตบโตในยคDigitalGlobalizationนลวนจะตอง

สรางระบบนเวศทดและดงทงผใหบรการและผใชบรการ

มารวมกนสรางมลคาทางเศรษฐกจอยางทวคณในมมมอง

ของภาครฐเอง การเปลยนแปลงและพฒนาโครงสราง

ทางเศรษฐกจโดยใชดจทลเทคโนโลยมาชวยในการพฒนา

ประเทศถอวาเปนแนวคดทยงใหมหากแตเปนแนวคดทได

รบความสนใจเปนอยางมากเหนไดจากในหลายประเทศทว

โลกทกาลงพฒนาโครงการตางๆ เชนSmartCity,Smart

Healthcare,SmartFarming,Smart Industryและ

Smart Tourism ฯลฯ เพอทาใหภาครฐสามารถบรการ

ประชาชนไดอยางมประสทธภาพมากยงขนเพยงแตวาการ

จะทาใหสงตางๆ ทเปนยคดจทลนสามารถทางานไดอยาง

อจฉรยะลวนเกดจากการนาเทคโนโลยมาประยกตใชใหเกด

ประโยชนอยางไรกตามเพอใหการนาดจทลเทคโนโลยมา

ขบเคลอนเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของประเทศ

ไดอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด ภาครฐ

จงมบทบาททสาคญในการเขาใจความเปลยนแปลงของ

เทคโนโลยและสามารถนามาประยกตใชเพอเพมขดความ

สามารถในการแขงขนกบนานาอารยประเทศและยกระดบ

ความเปนอยของประชาชนภายในประเทศ

คำาสำาคญ : Digital Globalization, Digital

Technology,GovernmentTransformation,GovTech,

DigitalGovernment,Startup

2) เทคโนโลยกบการยกระดบการบรการ ของภาครฐ (Government Technology) GovernmentTechnologyหรอทบางคนเรยกสนๆ

วาGovTechดเหมอนจะเปนคานยามทยงใหมและไมคอย

คนเคยสาหรบประชาชนไทยแตถาหากจะกลาวอกมมวา

GovTech เปนอกหนงแนวคดของการใชเทคโนโลยหรอ

นวตกรรมใหมๆ มาใชในการบรการของภาครฐเพอการขบ

เคลอนพฒนาประเทศใหเขากบยคDigitalGlobalization

และเพออานวยความสะดวกในการใหบรการแกประชาชน

GovTech จงเปนแนวคดทไมไกลตวและรฐบาลของ

ประเทศตาง ๆ ไดเลงเหนถงประโยชนในการนามาใชใน

การขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

โดยหากจะขยายความใหเขาใจเพมขนGovTechคอการ

ใหบรการจากภาครฐโดยอาศยเทคโนโลยเปนตวเชอมโยง

และอานวยความสะดวกในการทางานแทนทการตดตอ

และเขาถงภาครฐแบบเดม เพอการสงมอบประสบการณ

ดานบรการสาธารณะใหแกประชาชนดวยประสทธภาพ

ทดมากยงขน

ทงนเทคโนโลยดงกลาวทางภาครฐสามารถเปนผผลต

และบรหารจดการเองหรอทาการจดจางผเชยวชาญจาก

ภาคเอกชนใหมาดาเนนการแทนไดทงนหลายคนอาจเขาใจ

“GovTech” มมมองของนวตกรรมสบรการภาครฐ ดร. สภาภรณ ตนธนะศรวงศ และนายเกษม ตนธนะศรวงศ

16

วาGovTechคอบรการE-Governmentประเภทหนง

ซงจากขอเทจจรงGovTechนนมบทบาทหนาทครอบคลม

มากกวาE-Governmentหรอมากกวาการใหบรการจาก

ทางภาครฐผานการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

มาเพมประสทธภาพการใหบรการประชาชน เพราะการ

ใหบรการของภาครฐผาน GovTech นน ไดรวมถงการ

ใหบรการดานสาธารณะสขดานการศกษาบรการจดซอ

จดจางจากทางภาครฐ หรอแมกระทงการลดขนตอนท

ยาวเหยยดในการบรหารจดการดานการตดตอกบราชการ

ของภาครฐดงนนการขบเคลอนใหเกดการเปลยนแปลง

ภาครฐดวยนวตกรรมอยาง GovTech จงเปนเรองใหม

และทาทายสาหรบทางภาครฐเองทจาเปนตองอาศยการ

เขาใจหลกการยทธศาสตรการใหบรการและการออกแบบ

อยางเฉพาะเจาะจงเพอตอบรบกบเปาหมายการใหบรการ

ประชาชนทแตกตางกนของแตละองคกร

ดงจะเหนไดวารฐบาลพยายามสงเสรมและสนบสนน

การนานวตกรรมมาเพมขดความสามารถของการใหบรการ

ตางๆซงตลอดระยะเวลา3 -4ปทผานมากระทรวง

วทยาศาสตรและเทคโนโลยไดเลงเหนโอกาสทจะผลกดน

ใหเกดธรกจสตารทอพ(Stratups)โดยมงหวงใหเปนแนว

หนาในการขบเคลอนและพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลย

ภาครฐ (GovTech)โดยการออกโครงการรณรงคภายใต

งาน Government Procurement Transformation

“ปลดลอคขอจากดพฒนาสตารทอพสตลาดภาครฐ”ซง

เปนการเรมตนทสาคญในการทจะเพมการตนตวของภาค

เอกชนมากยงขนในการทจะนาเทคโนโลยและนวตกรรม

มาชวยเพมประสทธภาพของการทางานและพฒนาการ

ใหบรการแกประชาชนทวประเทศ รวมทงผมบทบาทท

สาคญอยางภาครฐเองจะมโอกาสสรางระบบนเวศทดให

GovTech ผานทางการเพมการลงทนใหกบธรกจสตารท

อพเพราะการลงทนในลกษณะนจะเปนแรงผลกดนและ

เปนตวเรงใหเกดการเปลยนแปลงทดในภาครฐเพราะการ

ทภาครฐสามารถเขาถงเทคโนโลยไดงายและราคาถกกกวา

เดมจากทเคยจากดอยเพยงแคการรอการลงทนจากบรษท

ใหญๆ โดยเฉพาะอยางยงการจงใจเพอกระตนใหเกดธรกจ

ขนาดกลางและขนาดเลกรวมถงธรกจสตารทอพเพอเปด

โอกาสใหเยาวชนทมศกยภาพทางดานเทคโนโลย เขาถง

และรวมพฒนาการบรหารจดการภาครฐอกดวย

ทงนการทภาครฐจะผลกดนใหเกดการนาGovTech

มาใชไดอยางเหมาะสมเพอพฒนาบรการสาธารณะใน

ประเทศไทย อาจจะตองพจารณาและศกษาเทยบเคยง

รปแบบของการสนบสนน GovTech จากภาครฐทเกด

ขนในตางประเทศซงความแตกตางของGovTechของ

แตละประเทศจะเปนแนวทางใหแกภาครฐไทยในการสราง

GovTechใหมๆทเหมาะสมในการบรการสาธารณะแก

ประชาชน

ประเทศสงคโปรเปนหนงในหลายประเทศทใหความ

สาคญกบ GovTech โดยจะเหนไดจากการประกาศจด

ตงหนวยงานของภาครฐภายใตชอ“GovTech”ขนในป

2560 เพอดแลและบรหารจดการดานดจทลของภาครฐ

โดยเฉพาะ เพอพฒนาการบรการภาครฐใหประชาชน

สงคโปรโดยตรงกบทกคน หนวยงานนมเปาหมายสงสด

ทจะพฒนาสงคโปรใหเปนSmartNationหรอประเทศ

อจฉรยะโดยหลกการทางานขององคกรนจะมงเนนการปรบ

กระบวนการทางานของหลายหนวยงานเขาสระบบดจทล

เปนหลก(Digitization)ซงองคกรนไดแสดงสมรรถนะท

ดเลศโดยการเปดตวโครงการตางๆ หลายรอยโครงการท

ใชนวตกรรมอยางGovTechเขามาบรหารจดการประเทศ

ตวอยางเชนการสรางSingPassและCorpPassซงเปน

บญชของรฐบาลทจดไวใหประชาชนสงคโปรโดยเฉพาะ

เพอใชในการทาธรกรรมออนไลนทเกยวของกบภาครฐ

ทงหมด หรอ การเปดตวแอพพลเคชนทเรยกวา One

Service ซงเปนแอพพลเคชนทเปดชองทางใหประชาชน

รองเรยนหรอแจงเรองราวตางๆ ถงภาครฐไดโดยงายผาน

ชองทางออนไลนทงนนอกเหนอจากทประชาชนสามารถ

สงเรองรองเรยนไดอยางสะดวกและรวดเรวแลวทางภาค

รฐเองกสามารถเกบรวบรวมขอมลทงหมดมาวเคราะหและ

ประมวลผลเพอใชประโยชนในการพฒนาประเทศในมม

ตางๆตอไป

“GovTech” มมมองของนวตกรรมสบรการภาครฐ ดร. สภาภรณ ตนธนะศรวงศ และนายเกษม ตนธนะศรวงศ

17

ประเทศสหรฐอเมรกาเปนอกประเทศทGovTech

กาลงเตบโตและใหบรการสาธารณะครอบคลมทกดาน

ทงนทางภาครฐไดสนบสนนการใชGovTechในทกระดบ

ของการบรหารจดการประเทศ ตงแตองคกรทองถนไป

จนถงหนวยงานภาครฐระดบกระทรวงไมเพยงแคนนทาง

ภาครฐยงแตงตงChiefTechnologyOfficerหรอCTO

ขนในรฐบาลกลางรฐบาลทองถนและหนวยงานเฉพาะ

ทาง ททางานคลายกบสตารทอพ เพอทจะพฒนาและ

กากบดแลการใชงานของGovTechโดยตรงมากกวานน

รฐบาลทองถนสามารถจดซอเทคโนโลยจากสตารทอพมา

ใชในการพฒนาบรการสาธารณะไดเลยดงนนGovTech

ของประเทศสหรฐอเมรกาจงมลกษณะทภาคเอกชนหรอ

สตารทอพ ผลตเทคโนโลยเพอชวยการทางานดานการ

บรการสาธารณะของภาครฐทงในระดบสหพนธรฐระดบ

มลรฐและระดบทองถน

3) ผลตภณฑและการบรการของ GovTech

หากพจารณาประสทธภาพของการใหบรการจากทาง

ภาครฐนน ยงมขอจากดอยมากเมอเทยบกบการบรการ

จากภาคเอกชนทงนการปรบเปลยนรปแบบการใหบรการ

ของภาครฐแบบใหมโดยการนาเทคโนโลยตาง ๆ เขามา

ใชงานจงเปนสงสาคญทจะทาใหภาครฐยกระดบการให

บรการประชาชนไดมประสทธภาพยงขน Government

Technology(GovTech)จงเปนแนวคดทตอบโจทยของ

ภาครฐในการนาเทคโนโลยมาใชเพอใหประชาชนสามารถเขา

ถงบรการของรฐอยางสะดวกรวดเรวและมประสทธภาพ

มากยงขนเชนระบบThaie-visaทอานวยความสะดวก

ใหนกทองเทยวสามารถยนขอวซาผานระบบออนไลนของ

กระทรวงการตางประเทศไดมากกวานนภาครฐควรจะเปด

โอกาสใหมพนทสาหรบผประกอบการรายใหมทมความร

ทางเทคโนโลย(TechStartup)มาเสนอสนคาและบรการ

ใหกบประชาชนผานความรวมมอจากทางภาครฐเพอเพม

ประสทธภาพอยางสงสดในการใหบรการประชาชน

ทงนหากพจารณาถงสตารทอพสาย GovTech

อาจสามารถแบงประเภทไดตามลกษณะของผลตภณฑ

และบรการทผลตปอนสภาครฐดงน

กลมเทคโนโลยแนวบรหารจดการ (Administration) บรษท Tech Startup กลมน เปนกลมทมงเนน

ผลตภณฑและบรการทชวยจดการขอมลของภาครฐ

ใหเปนระบบ เพออานวยความสะดวกและรวดเรว เกด

ความโปรงใส และ ตรวจสอบไดดขน เชน บรการทชวย

จดการขอมลการเงน, ขอมลทรพยากรบคคล, แฟมคด

ตางๆในศาล,จดการทรพยสนราชการ,บรหารจดการ

ระบบไฟจราจรเปนตน

กลมเทคโนโลยแนวบรการและนาสง (Service Delivery) บรษทStartupกลมนจะผลตสนคาและบรการทเออ

ใหภาครฐใหบรการดานธรกรรม การเงน การขนสงหรอ

อานวยความสะดวกในการตดตอสอสารระหวางภาครฐ

และประชาชนรวมถงภาคธรกจไดดขนเชนการสราง

ระบบทชวยใหการขอ และออกใบอนมตสะดวกขน ไม

ตองตอควรอ หรอการทเอกสารสามารถจดสงถงบานได

อยางรวดเรวและตรวจเชคไดทกขนตอนเชนการบรการ

ไปรษณยบรการทาPassportเปนตน

กลมเทคโนโลยแนวโครงสรางพนฐานอจฉรยะ (Smart infrastructure) บรษท Startup กลมนผลตสนคาและบรการทชวย

เพมศกยภาพของระบบและสาธารณปการตางๆ ของภาค

รฐตวอยางเชนการใชตววดอจฉรยะ(SmartMeter),

โครงขายอจฉรยะ(SmartGrid),ระบบคลาวด(Cloud),

รวมถงเซนเซอรตางๆ ทนาขอมลจดเกบมาพยากรณและ

วเคราะหแบบอตโนมตเพอใหบรการดานความปลอดภย

หรอปองกนอาชญากรรมไดแบบRealTimeเปนตน

“GovTech” มมมองของนวตกรรมสบรการภาครฐ ดร. สภาภรณ ตนธนะศรวงศ และนายเกษม ตนธนะศรวงศ

18

4) ระบบนเวศของ GovTech ระบบนเวศของGovTech(GovTechEcosystem)

หรอกลไกแวดลอมแหงความสาเรจของการทาGovTech

เปนสวนประกอบทสาคญทตองมการจดการอยางเปนระบบ

เพอใหสอดคลองกบเสนทางการพฒนาธรกจTechnology

Startupแบบองครวม(HolisticApproach)โดยแนวคด

ของการสนบสนนระบบนเวศนจะอยบนพนฐานของการ

สรางความรวมมอระหวางหนวยงานแตละสวนใหทางาน

รวมกนเพอลดการทางานททบซอน โดยมเปาหมายเพอ

จะผลกดนกลมธรกจสตารทอพใหเตบโตอยางยงยนมาก

ไปกวานนเพอผลกดนและสนบสนนการพฒนาสตารทอพได

อยางมประสทธภาพนอกจากการทางานรวมกนของหนวย

งานภาครฐแลวการพฒนาGovTechนนตองอาศยปจจย

สนบสนนหลายอยางเชนความรเงนทนหรอแมกระทง

เครอขายโดยเฉพาะอยางยงในบางอตสาหกรรมทมความ

เฉพาะพเศษ ทสตารทอพเพยงลาพงไมสามารถพฒนา

นวตกรรมเพอปอนสภาครฐไดนอกเสยจากวาจะไดรบสทธ

และการอนญาตจากทางรฐบาลโดยตรงหรออตสาหกรรม

บางประเภทเชนการเกษตรอาหารหรอสาธารณสขท

อาจตองใชหองปฏบตการ(Laboratory)หรอศนยวจยท

ใหผประกอบการสตารทอพไดอาศยเครองมอและสถานท

เพอพฒนาผลตภณฑและบรการอยางมประสทธภาพซงใน

กรณนอาจจะตองอาศยความรวมมอจากทางบรษทหรอ

องคกรขนาดใหญทมความพรอมดานตาง ๆ ทกลาวมา

ขางตน

เพอใหการสนบสนนและวางรากฐานของStartupสาย

Technologyเปนไปอยางยงยนทงนภาครฐอาจตองให

ความสาคญกบTechnologyEcosystemBuilderดง

ตอไปน

1) Government:มบทบาทในการสงเสรมการนา

เทคโนโลยมาใชงานใหมากขนและการปรบเปลยน

กฎระเบยบการจดซอจดจางของภาครฐจะเออ

อานวยใหบรษทเกดใหมทมเทคโนโลยแนวคด

หรอ Startup ใหมโอกาสเขาสกระบวนการ

พจารณาดวย

2) IncubatorหรอAcceleratorในเรองของการ

บมเพาะและสนบสนนStartupในการดาเนน

ธรกจ

3) Venture Capital หมายถงนกลงทนตาง ๆ

ของแตละStageของการพฒนาเทคโนโลย

4) Partnershipหรอบรษทใหญๆ ทมความพรอม

ในเครองมอหรอสถานท อกทงยงมเครอขาย

ทางธรกจทกวางขวางมฐานลกคาทใหญและมชอง

ทางการตลาดทพรอมสาหรบการผลกดนStartup

ใหพฒนาแบบกาวกระโดด

5) Media หรอสอทจะชวยสงเสรมการพฒนา

เทคโนโลยของStartupรวมถงการนาเสนอไอ

เดยใหมๆ ใหเปนแรงบนดาลใจใหกบStartup

อนๆอกทงยงสามารถถายทอดสอสารและให

ขอมลเกยวกบStartupทจะนาGovTechมาใช

เพอเปนการใหความรแกประชาชนในการเตรยม

ความพรอมเพอรบบรการรปแบบใหมจากทาง

ภาครฐ

6) Co-Working Space เพอทจะมพนทในการ

ระดมความคดเหนจากStartupหลายๆ แหง

เพอการสรางนวตกรรมแบบเชอมโยงและเกด

แนวคดใหมๆ

7) UniversityหรอAcademyเปนทๆ สามารถให

ความรกบStartupทงในดานการเปนผประกอบ

การ การบรหารจดการตลอดทงจรรยาบรรณ

ของการสรางธรกจในรปแบบของTechnology

Startupเพอการบรการสาธารณะแกภาครฐ

ทงนภาครฐเองจะตองตระหนกถงการสรางระบบนเวศ

เหลานใหยงยนไปพรอมๆ กบการรบมอการเปลยนแปลง

ในสวนของภาครฐเองทอาจตองเตรยมพรอมสาหรบความ

ทาทายทอาจจะเกดขนไดเมอมการปรบเปลยนองคกรรฐจาก

การบรหารงานแบบรฐบาลอเลกทรอนค(E-Goverment)

ไปเปนรฐบาลแบบดจทล(DigitalGovernment)อยางเตม

รปแบบซงการเปลยนแปลงนจะนามาสการทางานแบบ

“GovTech” มมมองของนวตกรรมสบรการภาครฐ ดร. สภาภรณ ตนธนะศรวงศ และนายเกษม ตนธนะศรวงศ

19

บรณาการระหวางหนวยงาน(GovernmentIntergration)

การทางานแบบอจฉรยะ(SmartOperation)อกทงยงขบ

เคลอนโดยการใหประชาชนเปนศนยกลาง(CitizenCentric

Service)ดงนนรฐบาลควรทจะเตรยมพรอมรบมอกบ

ความทาทายทอาจจะเกดขนในอนาคต

5) บทบาทภาครฐและการบรหารจดการ GovTech ในอนาคตการเตบโตและการใชงานเทคโนโลยจะม

มากขนในทกภาคสวน ซงสงผลตอธรกจในภาพรวมของ

ประเทศ ในฐานะทภาครฐมอานาจหนาทในการกาหนด

บทบาท เพอควบคม ดแลใหประเทศเจรญเตบโตตอไป

ในยคดจทลไดอยางยงยนและปลอดภย โดยมงหมายให

ประชาชนมชวตความเปนอยทดและยงยน ทงนการนา

เทคโนโลยมาปรบใชในภาครฐ จะชวยสรางประโยชนให

แกประชาชนผานการสนบสนนจากทางภาครฐ

ผานGovTechซงมประเดนททาทายอย4ดานดงน

1) ดานการปรบเปลยนรปแบบการทางาน จาก

เดมทภาครฐมกยดตดกบกฎระเบยบเดมๆจง

ควรมการปรบเปลยนกฎระเบยบใหยดหยนตอ

การเปลยนแปลงโดยเนนการคมครองผบรโภค

ใหมากขนทงนภาครฐสามารถปรบเปลยนรป

แบบการทางานจากการเปนผปฏบตมาสการ

เปนผควบคม ตรวจสอบ ออกนโยบาย และ

เกบขอมลโดยการจดทาขอมลตางๆควรทาให

อยในรปแบบดจทลและเปนไปตามมาตรฐาน

เดยวกนเพอใหสามารถบรณาการดานITและ

อานวยความสะดวกใหแกผใชงานไดอยางม

ประสทธภาพ

2) ดานการพฒนาทรพยากรมนษย เปนความ

ทาทายททกประเทศตองเผชญจากความกาวหนา

ทางเทคโนโลย ซงสงผลโดยตรงตองานหลาย

ประเภททกาลงจะถกแทนทดวยเทคโนโลยทก

คนจงควรเรยนรสงตางๆใหมากกวาหนงอยาง

เนองจากยคดจทลนทาใหคนสามารถเรยนรทก

อยางบนโลกไดจากอนเตอรเนตดงนนการม

ความรเพยงอยางเดยวอาจไมเพยงพอตอการ

ใชชวตในโลกปจจบน เนองจากความรเฉพาะ

ทางในบางเรองอาจถกแทนทดวยเทคโนโลย

AIหรอหนยนตทมศกยภาพมากกวามนษย

3) ดานการสงเสรมใหเกดพนธมตรเครอขายรวมกน

เพอเตรยมการรองรบความรวมมอการทางาน

รวมกนในอนาคตและเพอยกระดบความรวม

มอในการแลกเปลยนขอมล รวมถงการสราง

ความไววางใจในโลกดจทลใหกบประชาชนท

ใชบรการออนไลนในรปแบบตางๆ เชน การ

ออกแบบแพลตฟอรมเพอการทางานรวมกน

และการจดทาระบบกลางในการควบคมดแล

ปองกนภยตางๆทอาจเกดขนรวมกน

4) ดานการสรางความตระหนกรในมตตางๆ ตอ

การใชชวตในยคดจทลโดยการใหความรความ

เขาใจในการใชงานระบบออนไลนอยางปลอดภย

ไมใหหลงเชอไปตามขาวสารทไดรบเนองจาก

สอในยคดจทล มความรวดเรวและไมไดผาน

การกลนกรอง จงทาใหขาวขาดความนาเชอ

ถอจงควรทราบถงแหลงทมาของขาวใหชดเจน

กอนทาการแชรขาวนนตอ หรอทาการพสจน

ทมาใหชดแจงกอนนาไปเผยแพรตอเพอไมให

ผรบขาวสารตอจากเราเกดความเขาใจผดและ

คลาดเคลอน

6) ขอคดเหนและขอเสนอแนะ ความเปนไปไดของประเทศไทยทจะนาแนวคด

GovTech มาเพมประสทธภาพบรการเพอบรรลความ

ตองการของประชาชนจะมมากนอยเพยงใดนน ไมเพยง

แตตองอาศยการมงเนนการนาเทคโนโลยและนวตกรรม

ใหมมาปรบปรงการใหบรการ(Supply-side)เทานนภาค

รฐควรทจะคานงถงความตองการทแทจรงของผรบบรการ

คอภาคประชาชน(Demand-side)ดวยโดยภาครฐและ

เอกชนผเกยวกบกบงานบรการGovTech จะตองเขาใจ

ขอจากดตางๆ ทเกยวของกบการปรบตวและการเรยนรท

ตองมเพมขนของภาคประชาชนและภาครฐควรมแนวทาง

“GovTech” มมมองของนวตกรรมสบรการภาครฐ ดร. สภาภรณ ตนธนะศรวงศ และนายเกษม ตนธนะศรวงศ

20

การทางานทเปนรปธรรมเพอสรางการรบรตอสงคมใน

การปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลงของเทคโนโลยและ

นวตกรรมภาครฐควรทจะเขาใจและสามารถประเมนถง

ผลกระทบทางตรงและทางออมตอสงคมในทกมตทจะเกด

ขนไดจากการใชนวตกรรมGovTechน

เอกสารอางองCox, L. (n.d.). How are GovTech companies

enhancingpublicservices?RetrievedAugust

21,2019,fromhttps://disruptionhub.com/10-

govtech-companies-gaining-momentum-

with-governments/

TanyaFiler.(n.d.).ThinkingaboutGovTech.Retrieved

from https://www.bennettinstitute.cam.

ac.uk/media/uploads/files/Thinking_about_

Govtech_Jan_2019_online.pdf

Kate,P.Ten.(n.d.).PwCเผย10โอกาสในการสราง

ความไววางใจในโลกดจทลสาหรบธรกจ.

PwC.(n.d.).Technologytrends2019:Theimportance

of trust.RetrievedAugust21,2019, from

https://www.pwc.com/th/en/press-room/

press-release/2019/press-release-31-01-

19-th.html

PwC.(2016).Gov.Tech:Thepowertotransform

publicservicesintheUK.RetrievedAugust

21,2019, fromhttps://www.pwc.com/gx/

en/psrc/united-kingdom/assets/govtech-

report.pdf

วท.เปดสตรทอพแฟร หนน GovTech โตทะล 3 หมน

ลาน.(2018).RetrievedAugust21,2019,from

https://www.thereporter.asia/th/09/2018/

govtech

สานกวชาการ.(n.d.).GovTechเทรนดใหมสการบรการ

สาธารณะ. Retrieved fromhttps://library2.

parliament.go.th/ejournal/content_af/2561/

dec2561-2.pdf

Sukyai. (n.d.). สถาบนออกแบบอนาคตประเทศไทย

(FIT)จดGovtechMission(OneNation,One

Mission)สนบสนนผลงานStartupsใหเปนนโยบาย

ระดบประเทศ.

วงษสาราญ,ป.(2018,October).StartupThailand.ISSUE

13.Retrievedfromhttps://www.startupthailand.

org/wp-content/uploads/2018/09/ISSUE-

133A-GOVTECH-TRANSFORMATION.pdf

Techtalkthai.(2018).15เทคโนโลยทนาจบตามองทง

สาหรบคนITและคนนอกสายITประจาป2018.

RetrievedAugust21,2019,fromhttps://www.

techtalkthai.com/15-technology-trends-for-

2018-by-techtalkthai/

P.,P.(2018).สป.วท.ทมงบหนนStartUpไทยจดงาน

GovernmentProcurementTransformation.

Retrieved August 21, 2019, from https://

www.aripfan.com/government-procurement-

transformationa/

FITจดGovtechMissionสนบสนนผลงานStartups

ใหเปนนโยบายระดบประเทศ. (2019,January).

ThailandPlus.Retrievedfromhttps://www.

thailandplus.tv/archives/38626

ภแส,บ.(2018,November27).สตารทอพประชนไอ

เดย‘นวตกรรมรฐ.’

“GovTech” มมมองของนวตกรรมสบรการภาครฐ ดร. สภาภรณ ตนธนะศรวงศ และนายเกษม ตนธนะศรวงศ

21

ประวตผเขยน

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล สภาภรณ ตนธนะศรวงศการศกษาสงสด Ph.D. in Information Management Asian Institute of Technology (AIT)สถานททำางาน สำานกงานการวจยแหงชาต (วช.) อเมล supaporn.t@nrct.go.th

ชอ - นามสกล เกษม ตนธนะศรวงศการศกษาสงสด กำาลงศกษา ป.เอก Strathclyde Business School, UKสถานททำางาน สำานกปลดกระทรวงการอดมศกษา วทยาศาสตร วจยและนวตกรรม (อว.) อเมล kasem.tantanasiriwong@strath.ac.uk

เงนลบราคออะไร ดร.ณรณ โพธพฒนชย

22

1. บทนำ� โลกของเทคโนโลยทางการเงนเปนเรองทหมนเรว

เปลยนไวพฒนาแบบกาวกระโดดไดภายในพรบตาสาหรบ

หลายคนทไมไดเปนผเชยวชาญหรอมประสบการณเกยว

กบเรองนโดยตรง การทาความเขาใจเทคโนโลยตาง ๆ

เหลานเปนเรองยากและตองใชเวลาในขณะเดยวกนการ

เปลยนแปลงของโครงสรางระบบการเงนของประเทศและ

ของโลกจากแรงผลกดนของเทคโนโลยใหมๆกลบกลาย

เปนเรองทไมสามารถมองขามไดเลยเพราะหลายเรองอาจ

สงผลกระทบตอชวตประจาวนของเราทกคนไมทางตรงก

ทางออม ผเขยนขอแนะนาใหผอานทกทานไดทาความ

รจกกบเงนลบรา(Libra)เรมตงแตพนฐานของระบบเงน

ดงกลาวและความเปลยนแปลงทอาจเกดขนหากมการนาค

รปโทเคอรเรนซสกลดงกลาวมาใชจรง

2. ระบบเงนลบร�จะ “เปลยนโลก” ไดอย�งไร หากมการทาการสารวจกลมคนไทยซก 10 คนบน

ทองถนนวาเขาเหลานนรจกเงนลบราหรอไมกคงไมใชเรอง

แปลกถาคนสวนใหญจะไมรจกหรอไมเคยไดยนเกยวกบเงน

ลบราหรออาจเคยไดยนแตไมสนใจทจะศกษาเพมเตมวา

เงนลบราคออะไร1

เงนลบรามทมาทไปอยางไรและทาอะไรไดบางแตถาถาม

ผรบการสารวจทง10คนนนวาใชเฟสบคในชวตประจาวน

หรอไม ผเขยนมนใจวาเกอบทงหมดคงจะไมปฏเสธอยาง

แนนอนเงนลบราเปนสนทรพยดจทลประเภทครปโทเค

อรเรนซ(Cryptocurrency)ทพฒนาโดยเฟสบคผานบรษท

ลกทชอวาคาลบรา(Calibra)เพอพลกโฉมหนาระบบการ

เงนการธนาคารของโลกหากทานเลนเฟสบคและในชวต

ประจาวนทานใชบรการสงซอสนคาออนไลน หรอหาก

ทานสนใจทศทางของการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม

ของโลกในอนาคตเงนลบราเปนเรองทควรรอยางยง

เฟสบคประกาศแนะนาโครงการสรางและพฒนาครป

โทเคอรเรนซชอลบราเมอวนท18มถนายนทผานมา2

โดยมวตถประสงคหลกเพอเปนสกลเงนทางเลอกทสามารถ

นาไปเปนสอกลางในการแลกเปลยน ซอขายสนคาและ

บรการ หรอรบชาระหนระหวางสมาชกของเครอขายได

อยางเสรมตนทนในการดาเนนการตาแตสามารถรบสงคา

สงโอนเงนไดอยางรวดเรวกวาระบบการเงนระหวางประเทศ

ในปจจบนดวยเหตนอาจกลาวไดวาระบบเงนลบราจะ

“พลกโฉม”ระบบการเงนการธนาคารใน3เรองหลกๆ

ดงตอไปน

1 นายณรณโพธพฒนชย(LL.B.,LL.M(UCL),LL.M.,J.S.D.(Columbia))นกกฎหมายกฤษฎกาชานาญการกองกฎหมายการเงน

การคลงและกองพฒนากฎหมายสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา2 ขอมลจากเวบไซต<https://www.nytimes.com/2019/06/18/technology/facebook-cryptocurrency-libra.html>สบคน

เมอวนท12กรกฎาคม2562

เงนลบราคออะไร ดร.ณรณ โพธพฒนชย ดร.ณรณ โพธพฒนชย

23

ประก�รแรกลบราจะปฏวตแนวคดและระบบ

การเงนของโลก เงนหรอเงนตรามความสาคญตอระบบ

เศรษฐกจแบบทนนยมเพราะเปนหนวยทใชแสดงราคา

ของสนคาและบรการ (unit of account) ชวยอานวย

ความสะดวกเปนตวกลางในการแลกเปลยน (medium

ofexchange)เพอสนบสนนการเจรญเตบโตดานการคา

และการลงทนและยงเปนสงทใชเกบรกษาความมงคง

(wealth storage) เนองจากเงนมความสาคญตอระบบ

เศรษฐกจเปนอยางมาก ประเทศสวนใหญจงธารงไวซง

Figure 1 ภาพจากอนเตอรเนต ผเผยแพรไมไดเปนเจาของสขสทธและนำามาเผยแพรเพอประโยชน

ทางการศกษาเทานน (No copyright infringement intended. For education only.)

3 หลกการอธปไตยทางการเงนไดรบการยอมรบอยางเปนทางการในฐานะหลกทางกฎหมายเปนครงแรกโดยศาลยตธรรมระหวาง

ประเทศ(PermanentCourtofInternationalJustice),CaseConcerningthePaymentofVariousSerbianLoansIssued

inFrance(FrancevSerbia),Judgementof12July1929,PCIJRepSeriesANos20-21,at44:“…itisindeeda

generallyacceptedprinciplethatastateisentitledtoregulateitsowncurrency…”4 แนนอนวาในยคโลกาภวฒนทระบบการเงนระหวางประเทศมการตดตอเชอมโยง รวมทงมองคกรระหวางประเทศทรบผดชอบการ

บรหารจดการระบบการเงนของโลก หลกอธปไตยทางการเงนของรฐจาเปนตองมการพฒนาปรงปรงเพอใหเขากบบรบทดงกลาว

อยางไรกตามการพฒนาทางการเงนขามพรมแดนไมไดเปนไปเพอลดบทบาทหรออทธพลของรฐเสมอไปอานเพมเตมไดทClausD.

Zimmermann,TheConceptofMonetarySovereigntyRevisited,EuropeanJournalofInternationalLaw,Vol.24,

Issue3,August2013,at797-818

อธปไตยทางการเงน(monetarysovereignty)3กลาว

คอรฐสงวนสทธและอานาจสงสดในการผลตบรหารจดการ

และกากบดแลเงนตราในประเทศของตนซงรวมถงอานาจ

ในการกาหนดอตราแลกเปลยนนโยบายการเงน4และการ

กากบดแลการไหลเขาออกของเงนตวอยางเชนคนไทยเรา

ใชเงนทเรยกวาบาทซงเปนสกลทผลตและนาออกใชโดย

รฐบาลไทยและไดรบการรบรองวาเปนเงนสกลทสามารถใช

ชาระหนไดตามกฎหมายภายในของประเทศไทยหากผท

ถอเงนบาทตองการซอของหรอบรการอยางใดอยางหนง

เงนลบราคออะไร ดร.ณรณ โพธพฒนชย

24

จากผคาขายหรอผใหบรการทอยนอกประเทศไทย หรอ

หากตองการเดนทางไปตางประเทศหรออาจตองการสง

เงนไปตางประเทศดวยเหตผลอนใดกตามผทถอเงนบาท

นนตองแลกเงนเปนสกลเงนตางประเทศไมวาจะเปนใน

กรณใดไมวาตนจะเปนผแลกดวยตวเองหรอจะเปนการ

แลกผานกลไกของระบบการโอนเงนระหวางประเทศกตาม

การทบคคลไมสามารถใชเงนสกลของประเทศทเปนถน

พานกของตนไปใชซอสนคาหรอบรการในประเทศอนได

เปนผลมาจากการทประเทศทกประเทศสงวนสทธเหนอ

อานาจอธปไตยทางการเงนของตนทงสน5

เงนลบราเปนครปโทเคอรเรนซททาใหบคคลสามารถ

สงรบใชจายและเกบรกษาเงนของตนในระบบการเงนไร

พรมแดนรานคาทรบชาระเปนเงนลบราสามารถตงราคา

สนคาหรอบรการของตนในหนวยเงนลบราไดเชนเดยว

กบการตงราคาในเงนสกลบาทสกลเงนเยนหรอสกลเงน

ยโร ผบรโภคสามารถซอสนคาและบรการเหลานไดโดย

การโอนเงนลบราของตนใหกบผขายผานระบบการชาระ

เงนในโลกออนไลน หากผใดตองการถอครองเงนลบราก

สามารถแสดงความจานงขอรบแลกเปลยนไดจากผประกอบ

ธรกจสนทรพยดจทลทรบแลกหรอซอขายเงนลบรา โดย

อตราแลกเปลยนระหวางเงนลบรากบเงนสกลตาง ๆ จะ

ถกกาหนดโดยการบรหารจดการเงนสารอง ทงนกเพอ

ลดความผนผวนของอตราแลกเปลยนซงเปนปญหาหลก

ประการหนงของครปโทเคอรเรนซสกลอนทออกจาหนาย

มาแลวกอนหนา6นอกจากนนหากผถอเงนลบรามความ

ประสงคทจะเกบเงนลบราไวใชในอนาคตกสามารถเกบ

รกษาเงนดงกลาวไวไดในกระเปาเงนดจทลของลบราโดย

เฉพาะซงเปนระบบทไดรบการพฒนาและบรหารจดการ

โดยเฟสบคผานบรษทลกคาลบรา โดยจะมการเชอมโยง

กระเปาเงนดจทลนเขากบแอพพลเคชนรบสงขอความของ

เฟสบค(FacebookMessengerและWhatsapp)รวมทง

มแผนทจะพฒนาแอพพลเคชนแยกตางหากอกตวหนงเพอ

ใหบรการผใชเงนลบราทอาจจะไมมหรอไมสะดวกใชแอพ

พลเคชนรบสงขอความของเฟสบคดวย7นนกหมายความ

วาประชาชนไมจาเปนตองเกบรกษาความมงคงในหนวย

เงนสกลของประเทศตนอกตอไปนอกจากนนยงสามารถ

ซอขายสนคาและบรการโดยใชเงนลบราซงเปนสกลทไมม

ขอจากดเรองเขตแดนหรออานาจอธปไตยทางการเงนของ

แตละประเทศประชาชนและผประกอบการทประสงคจะ

ใชเงนลบราสามารถหลกเลยงขนตอนการแลกเปลยนเงน

ตราซงเปนตนทนสาคญประการหนงของการทาธรกรรม

ระหวางประเทศ และเมอระบบเศรษฐกจการเงนลบรา

ขยายตวจนเปนเครอขายขนาดใหญ การแลกเปลยนเงน

ระหวางเงนลบรากบเงนสกลอนทออกโดยรฐกจะมความ

จาเปนนอยลงเรอยๆตามลาดบ

5 ในบางประเทศทประสบปญหาเศรษฐกจอยางรนแรงรฐบาลอาจตดสนใจยอมโอนอานาจอธปไตยทางการเงนของตนใหแกประเทศอน

ดวยการเลอกใชเงนสกลตางประเทศในประเทศของตนเชนประเทศเอกวาดอรตมอรเลสเตซมบบเวทเลอกใชเงนดอลลารสหรฐ

แทนเงนสกลทองถนของตนปรากฏการดงกลาวมชอเรยกวา“Dollarisation”6 ขอมลประมวลจากเวบไชตอยางเปนทางการของลบรา<https://libra.org/en-US/>สบคนเมอวนท12กรกฎาคม25627 ขอมลประมวลจากการแถลงขาวของเฟสบคเรองComingin2020:Calibra<https://newsroom.fb.com/news/2019/06/

coming-in-2020-calibra/>สบคนเมอวนท12กรกฎาคม2562

เงนลบราคออะไร ดร.ณรณ โพธพฒนชย ดร.ณรณ โพธพฒนชย

25

Figure 2 ภาพจากอนเตอรเนต ผเผยแพรไมไดเปนเจาของสขสทธและนำามาเผยแพรเพอประโยชน

ทางการศกษาเทานน (No copyright infringement intended. For education only.)

ประก�รทสองลบราจะสงผลใหเกดการปฏรป

ระบบการโอนและชาระเงนขามประเทศระบบการโอนและ

การชาระเงนระหวางประเทศเปนโครงสรางพนฐานของ

ระบบเศรษฐกจโลกทเสยงตอการถก“disrupt”เพราะเปน

ระบบทยงมขอจากดและอปสรรคตางๆ ทเกดขนจากแนว

ปฏบตและโครงสรางทางการเงนระหวางประเทศอยมาก

กลาวคอการโอนเงนผานธนาคารหรอผใหบรการการโอน

เงนระหวางประเทศยงมคาใชจายคอนขางสงและใชเวลา

นาน โดยธรกรรมทางการเงนระหวางประเทศสวนใหญ

เปนการสงคาสงผานระบบสวฟต(SWIFT–Societyfor

WorldwideInterbankFinancialTelecommunications)

ซงมสถาบนการเงนทรวมเปนสมาชกกวา10,000แหงทว

เงนลบราคออะไร ดร.ณรณ โพธพฒนชย

26

โลกและมการรบสงคาสงทางการเงนประมาณ34ลานคาสงตอวนทวโลก8จากการศกษาของธนาคารโลกพบวาคาใช

จายในการสงเงนผานระบบและโครงสรางของสวฟตโดยเฉลยคดเปนประมาณรอยละ5ถง10ของมลคาของธรกรรม

ทงหมดนอกจากนนยงใชเวลาในการดาเนนการนบตงแตเมอสถาบนการเงนตนทางสงคาสงเพอโอนเงนผานระบบไปถง

สถาบนการเงนปลายทางซงรวมถงการชาระเงน(clearing)ทตองใชเวลาประมาณ1ถง2วนเปนอยางนอยโดยความ

ลาชาดงกลาวอาจเกดจากหลายปจจยไมวาจะเปนปญหาการไมเชอมตอกนของเครอขายชาระเงน (interoperability

problem)9หรอปญหาความลาชาในการดาเนนการของสถาบนการเงนตนทางและปลายทางเปนตน

จดขายหลกประการหนงของระบบเงนลบราคอการสรางระบบโอนและชาระเงนทเปนอสระจากโครงสรางพนฐาน

ดงเดม (legacy infrastructure) โดยระบบดงกลาวของลบราไดรบการพฒนาบนพนฐานของเทคโนโลยใหม 3 ชดท

เกยวของการบรหารจดการขอมลดวยระบบบลอกเชนดงน

8 ขอมลจากเวบไซต<https://www.swift.com/about-us/swift-fin-traffic-figures>สบคนเมอวนท12กรกฎาคม2562

9 ตวอยางเชนประเทศสหราชอาณาจกรและประเทศเมกซโกไมมการเชอมตอเครอขายการชาระเงนระหวางกนหรอหากมกเปนระบบ

ทลาหลงไมมประสทธภาพทมาPennyCrosman,AsGlobalRemittancesSurge,FintechsAimstoRemovetheFriction,

AmericanBankerเผยแพรเมอวนท2กมภาพนธ2559<https://www.americanbanker.com/news/as-global-remittances-

surge-fintechs-aim-to-remove-the-friction>สบคนเมอวนท12กรกฎาคม2562

Figure 3 ภาพจากอนเตอรเนต ผเผยแพรไมไดเปนเจาของสขสทธและนำามาเผยแพรเพอประโยชน

ทางการศกษาเทานน (No copyright infringement intended. For education only.)

เงนลบราคออะไร ดร.ณรณ โพธพฒนชย ดร.ณรณ โพธพฒนชย

27

10 อานเพมเตมไดทBaudet,etal.,StateMachineReplicationintheLibraBlockchain,สบคนไดท<https://developers.

libra.org/docs/state-machine-replication-paper>สบคนเมอวนท12กรกฎาคม256211 อานเพมเตมไดทAmsden,etal.,theLibraBlockchain,สบคนไดท<https://developers.libra.org/docs/assets/papers/

the-libra-blockchain.pdf>สบคนเมอวนท12กรกฎาคม2562

1. การพฒนาภาษาโปรแกรม (programming

language)ใหมเรยกวามฟ(Move)ซงเปนรหส

ทพฒนาจากบทเรยนและปญหาตาง ๆ ทผาน

มาของสญญาอจฉรยะ (smart contract) ซง

มกประสบปญหาเกยวกบความมนคงปลอดภย

ของระบบสนทรพยดจทล กลาวโดยสรปกคอ

มฟถกออกแบบมาเพอปองกน “การคดลอก

สนทรพยดจทลเพอใชซา” กลาวคอ ผทเปน

เจาของสนทรพยดจทลหนวยใดหนวยหนงเปน

ผมสทธในการใช จาหนาย หรอโอนสนทรพย

ดจทลหนวยนนแตเพยงผเดยว ทาใหสนทรพย

ดจทลมคณสมบตและมลคาเหมอนกบทรพยสน

ในโลกกายภาพมากยงขน นอกจากนน มฟยง

ชวยสนบสนนกระบวนการพสจนและตรวจสอบ

ความถกตองของการทาธรกรรมประเภทตางๆ

เชน หากเปนการทาธรกรรมทเกยวของกบการ

โอนเงนลบรา ระบบจะอนญาตใหมการแกไข

เปลยนแปลงไดเฉพาะในสวนของบญชการถอ

ครองทรพยสนของผโอนและผรบโอนเทานน

2. การตรวจสอบความถกตองของธรกรรมดวย

ระเบยบวธทางคอมพวเตอรทเรยกวาLibraBFT

Consensus10BTFยอมาจากByzantineFault

Tolerant เปนความสามารถของระบบการ

บรหารจดการขอมลแบบกระจายสวนทสมาชก

ของระบบ (validator) สามารถรวมกนตรวจ

สอบและยนยนความถกตองตามกฎกตกาหรอ

คณสมบตของการทาธรกรรมทตกลงกนไวกอน

หนาไดความแตกตางระหวางระบบLibraBFT

กบระบบการตรวจสอบแบบกระจายสวนอนๆ

คอระบบ LibraBFT สามารถดาเนนการตรวจ

สอบและยนยนธรกรรมไดแมวาจะมสมาชก

มากถงหนงในสามของระบบการตรวจสอบทไม

ทางานหรอเสยหาย(Byzantinemember)ซง

ระบบดงกลาวรองรบการขยายตวของปรมาณ

ธรกรรม ไมประสบปญหาลาชาในการสงขอมล

(lowlatency)และประหยดพลงงานกวาระบบ

การตรวจสอบแบบอนทใชกนอยในปจจบน

3. ระบบเกบรกษาและการบรหารจดการขอมล

ดวยการยนยนแบบเมอเคลทร(Merkletree)11

ทแตกตางจากระบบทใชโดยสนทรพยดจทลทม

เทคโนโลยบลอกเชนเปนพนฐานทผานมาซงใช

การเกบขอมลเรยงตอกนเปนหวงโซตามลาดบ

กอนหลงในสายการทาธรกรรมระบบของเงนลบ

รามการจดเรยงขอมลเปนโครงสรางขอมลเดยว

เพอใหสะดวกตอการเขาถงขอมลของแอพพลเคช

นอนๆ เพออานขอมลหรอเพอตรวจสอบขอมล

ทอาจจะเปนขอมลเกาและเขาถงไดยากหากใช

การบรหารจดการขอมลแบบหวงโซ

ดวยเทคโนโลยพนฐาน3ชดนเองระบบการโอนและ

ชาระเงนของลบราจงสามารถใหบรการไดอยางรวดเรว

มประสทธภาพ และมตนทนการดาเนนการตากวาระบบ

การโอนและชาระเงนแบบเดมอยางมนยสาคญ

เงนลบราคออะไร ดร.ณรณ โพธพฒนชย

28

ประการทสาม หากความมงหวงของเฟสบคและ

สมาชกผรวมกอตงสมาคมลบรา (Libra Association)

กลายเปนจรงนนคอเมอระบบเงนลบราไดรบความนยมใน

ระดบสากลและใชกนอยางแพรหลายโดยไมจากดเพศวย

สถานะทางการเงนหรอถนทอยอาศยขอเพยงแคทกคนม

โทรศพทมอถอทสามารถตดตอเขาถงโครงขายอนเตอรเนต

ทครอบคลมไดอยางรวดเรว กอาจกลาวไดวาโลกของเรา

กาลงจะเดนหนาเขาสยคโลกาภวฒนทางการเงน(financial

globalization)ระลอกใหมอกครงทงนกเพราะระบบเงน

ลบรามศกยภาพทจะทาใหเกดปรากฏการณอยางนอย 3

ประการดงตอไปน ปรากฏการณแรก คอ การสรางการ

12 AnIntroductiontoLibra,WhitePaper,LibraAssociationMembers,at1.

เขาถงบรการทางการเงนใหแกกลมคนทไมมโอกาสหรอ

ไมมความสามารถ (ไมวาจะเปนดานความรหรอดานการ

เงน) ทจะเขาถงระบบการเงนการธนาคาร (financial

inclusiveness)เฟสบคอางวาในปจจบนมประชาชนทอย

ในวยผใหญหรอวยบรรลนตภาวะจานวนกวา1,700ลาน

คนทวโลกทยงไมไดอยในระบบการเงนพนฐานกลาวคอไมม

บญชธนาคารหรอไมมคณสมบตเพยงพอทจะไดรบสนเชอ

จากสถาบนการเงนทงๆ ทมผเปนเจาของโทรศพทมอถอถง

1,000ลานคนและมผทสามารถเขาถงบรการอนเตอรเนต

จานวนประมาณ500ลานคนกตาม12ประชากรสวนใหญ

เหลานจะสามารถเขาถงบรการทางการเงนผานระบบ

Figure 4 ภาพจากอนเตอรเนต ผเผยแพรไมไดเปนเจาของสขสทธและนำามาเผยแพรเพอประโยชน

ทางการศกษาเทานน (No copyright infringement intended. For education only.)

เงนลบราคออะไร ดร.ณรณ โพธพฒนชย ดร.ณรณ โพธพฒนชย

29

เงนลบราไดอยางงายดาย เมอคานงวาโทรศพทมอถอ

ทเชอมตออนเตอรเนตทถกทสดในปจจบนมราคาเพยง

1,200บาท(หรอประมาณ40ดอลลารสหรฐ)เทานน13

ปรากฏการณทสอง คอ จะเกดธรกรรมทางการเงน

ทมมลคาหลากหลายมากขนทงนกเปนเพราะตนทนหรอ

ขอจากดของระบบโครงสรางพนฐานทางการเงนลดลง

ตวอยางธรกรรมทางการเงนทไมอาจเกดขนไดอยางแพร

หลายในปจจบนคอธรกรรมขนาดจว(microtransaction)

ทงนแบบจาลองธรกจทสรางรายไดดวยการเปดรบธรกรรม

ขนาดจวทประสบความสาเรจอยางสงเหนไดจากการซอ

สนคาหรอบรการในเกมสออนไลนหรอแอพพลเคชนอนท

อนญาตใหผใชงานจายเงนเพมเพยงเลกนอย(ไมเกนหนง

รอยบาทหรอ3ดอลลารสหรฐ)เพอใชบรการพเศษบาง

อยางทผใชบรการทไมจายคาใชบรการไมสามารถเขาถงได

(freemium)14[รวมถงการซอสตกเกอรจากไลน]ทงนก

เพอสรางรายไดใหแกผพฒนาโปรแกรมนนๆ หากระบบการ

โอนและการชาระเงนผานระบบเงนลบราเปดใหใชบรการ

และมคาใชจายในการดาเนนการทตามากอยางมนยสาคญ

ในอนาคต เราอาจเหนแบบจาลองทางธรกจใหม ๆ ทใช

ประโยชนจากการหารายไดผานการทาธรกรรมขนาดจว

เพมเตมนอกเหนอจากบรบทของเกมสออนไลนหรอแอพ

พลเคชนบนโทรศพท โดยเฉพาะอยางยงเปนการสงเสรม

ใหผทมรายไดนอยหนมาใชการบรการทางการเงนในระบบ

แทนทจะหนไปพงผใหบรการทางการเงนนอกระบบซงอาจ

ถกเอารดเอาเปรยบหรอฉอโกงไดงาย

ปรากฏการณทสาม คอ การขยายตวของระบบการ

เงนเพอรองรบการใชบรการทมากขนและครอบคลมพนท

ใหบรการทกวางขนปญหาเรองการเพมศกยภาพ(scaling

problem) ของระบบการเงนทผานมามกตดปญหาขอจากด

ดานกายภาพหรอปญหาขอจากดทางเทคโนโลยแตจาก

ทไดอธบายไปแลวกอนหนาจะเหนวาระบบการเงนลบรา

ถกออกแบบมาเพอใหเปนระบบการเงนของโลกทมความ

ยดหยนสงและปรบเปลยนไดอยางรวดเรวตามพฒนาการ

ของเทคโนโลยทเกยวของรวมทงสภาพธรกจและลกษณะ

การทาธรกรรมทเปลยนแปลงไปของผใชบรการทงนความ

สามารถในการขยายตวเพอใหสามารถใชงานระบบไดอยาง

เตมศกยภาพขนอยกบปจจยดานอปสงคและอปทานหาก

พจารณาโดยเนนปจจยดานอปสงคหรอความตองการใช

งานเปนหลกระบบการเงนลบราในทางทฤษฎกสมควรได

รบการสนบสนนเพราะสามารถเขาถงกลมคนทปจจบนไม

สามารถเขาถงบรการทางการเงนไดอกทงยงเปนระบบท

สนบสนนทงภาคประชาชนและภาคเศรษฐกจใหเกดการยก

ระดบการใชชวตความเปนอยและเพมโอกาสทางธรกจมาก

ยงขนในสวนของปจจยดานอปทานหรอความตองการใน

การใหบรการทางการเงนผานระบบเงนลบราตวชวดความ

สาเรจหลกคอการไดรบการยอมรบจากบรษทตางๆรวม

ทงหางรานผใหบรการ และผผลตสนคาจากหลากหลาย

สาขาและหลายภาคสวน จนทาใหผถอเงนลบราสามารถ

ซอปจจยสาคญในการดารงชวตของตนไดทงหมด โดยไม

จาเปนพงพาเงนสกลดงเดมอกตอไปหรอโดยใชเงนสกล

ดงเดมนอยทสดเนองจากณขณะนยงเปนเพยงชวงเรม

ตนการวเคราะหปจจยดานอปทานจงทาไดเพยงเปนการ

วเคราะหขอมลพนฐานของบรษทและองคกรตางๆ ทงหมด

27แหงทตอบรบคาเชญของเฟสบคเขารวมเปนสมาชกกอ

ตงของสมาคมลบรา ซงพบวามหลายบรษททมเครอขาย

ธรกจระดบระหวางประเทศเขารวม โดยเฉพาะอยางยงผ

ใหบรการชาระเงนผานบตรเครดตยกษใหญสองคายไดแก

วซาและมาสเตอรการด นอกจากนน ยงมบรษทอยางเป

พาล(Paypal)ซงเปน“Earlydisruptor”ในวงการการ

โอนเงนและชาระเงนระหวางประเทศ และบรษทมชอ

13 AnIntroductiontoLibra,WhitePaper,LibraAssociationMembers,at1.14 อานเพมเตมเรองเศรษฐศาสตรของธรกรรมขนาดจวและเกมสออนไลนไดท<https://www.intelligenteconomist.com/economics-

of-microtransactions/>สบคนเมอวนท12กรกฎาคม2562

เงนลบราคออะไร ดร.ณรณ โพธพฒนชย

30

Figure 5 ภาพจากอนเตอรเนต ผเผยแพรไมไดเปนเจาของสขสทธและนำามาเผยแพร

เพอประโยชนทางการศกษาเทานน (No copyright infringement intended. For education only.

ทคนหอกหลายบรษท เชน อเบย (ebay) สปอตตฟาย

(Spotify)และอเบอร(Uber)เปนตนดงนนหากเฟสบค

ประสบความสาเรจในการชกชวนบรษทชนนาอนๆโดย

เฉพาะบรษททมความสามารถในการเขาถงกลมผบรโภค

จานวนมากจากทกภมภาคกจะเปนตวชวดความสาเรจท

สาคญของเงนลบรา

3. บทสรป การประกาศเปดตวเงนลบราของเฟสบคเปนจด

เปลยนสาคญอกจดหนงของการพฒนาระบบการเงน

เพออนาคตและสรางความตนตวใหกบผทเกยวของทกฝาย

ไมวาจะเปนประชาชนหรอผประกอบการทอาจสนใจการ

ใหบรการทางการเงนทตอบโจทยการดาเนนชวตและธรกจ

ไดดกวาระบบการเงนทเปดใหบรการอยในปจจบนภาค

สถาบนการเงนกเรมมการเคลอนไหวและปรบตวเพอตอบ

สนองเทคโนโลยใหมๆ และความตองการของผใชบรการ

ทเปลยนแปลงไปถงเวลาแลวหรอไมทภาครฐตองกลบมา

พจารณาวาโครงสรางการบรหารจดการระบบเศรษฐกจ

การเงน การธนาคารของประเทศ โดยเฉพาะโครงสราง

ทางกฎหมาย ยงเหมาะสมและสอดคลองกบการพฒนา

ทางเทคโนโลยในปจจบนสมควรมการประเมนผลสมฤทธ

เพอพจารณาวากฎหมายทมอยนนลาหลงหรอมบทบญญต

ทเปนอปสรรคกบการสรางนวตกรรมเพอความสะดวก

สบายในการใชชวตของประชาชนมากขนหรอไมและวจย

เพอพฒนาหลกกฎหมายเสยใหมเพอสรางสงคมทพรอม

สาหรบการเปลยนแปลงในอนาคต

เงนลบราคออะไร ดร.ณรณ โพธพฒนชย ดร.ณรณ โพธพฒนชย

31

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล ดร.ณรณ โพธพฒนชยตำาแหนงปจจบน นกกฎหมายกฤษฎกา ชำานาญการ ประจำาฝายกฎหมายการเงน กองกฎหมายการเงนการคลง สำานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา (สคก.) เบอรโทรศพท 02-222-0206-9 ตอ 1405, 081-693-5699 (มอถอ) อเมล narun.popat@gmail.comประเภททนทไดรบ ทนรฐบาล (ก.พ.) ทนพฒนาขาราชการ ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. 2554 ประวตการศกษา ปรญญาเอก นตศาสตร ดานกฎหมายและการเงน (Law and Finance) Columbia University ประเทศสหรฐอเมรกา เนตบณฑต เนตบณฑตแหงมลรฐ New York, USA (admitted 2013)

New Challenges in a Changing World:การเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย นายณฐพงศ ทพยสกลปญญา

32

บทคดยอ เทคโนโลยและนวตกรรมเปนกลไกการขบเคลอน

การพฒนาเศรษฐกจและสงคมทสาคญ ประเทศตาง ๆ

ทวโลกจงใหความสาคญกบการลงทนในการวจยและ

พฒนา เปนผลใหในปจจบนมนวตกรรมทเปลยนแปลง

การใชชวตของมนษยจานวนมากหนยนตเปนเทคโนโลย

หนงทหลายคนเชอวาจะคกคามการจางงานของแรงงาน

การศกษาวจยแสดงหลกฐานวา แรงงานมากกวา

รอยละ 50 ในประเทศไทยจะถกแทนทดวยหนยนต

ทาใหภาคแรงงานและสงคมวตกกงวลถงผลกระทบทจะ

เกดขนจานวนมาก การศกษาวเคราะหงานวจยและหลก

ฐานตาง ๆ โดยใชทฤษฎเศรษฐศาสตรเปนกรอบแนว

ความคดในบทความนสะทอนใหเหนวา การใชหนยนต

อาจใหผลดตอแรงงานและประเทศในระยะยาวสามารถ

แกปญหาทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศ อาท

ปญหาระบบเศรษฐกจถดถอยและปญหาสงคมผสงอาย

บทความนยงตองการนาเสนอแนวคดทวา สงคมอาจ

เกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลจนเกดไป จนทาใหเกด

การตอตานการใชหนยนต เกดกบดกเทคโนโลย และ

ฉดรงการเจรญเตบโตของประเทศในระยะยาว

คำ�สำ�คญ การใชหนยนตแทนแรงงาน (Robot-labour

Substitution) การจางงานในอนาคต (Future Jobs)

กบดกเทคโนโลย (TechnologyTrap)การเกรงกลวหน

ยนตอยางไรเหตผล(IrrationalFearsofRobots)

New Challenges in a Changing World:การเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอาจทาให

ในอนาคตมหนยนตนอยเกนไป

บทนำ� การสะสมองคความรทางวชาการทงดาน

วทยาศาสตรและศลปศาสตรของมนษยชาตตลอดระยะ

เวลาทผานมาสงผลใหเทคโนโลยในปจจบนเปลยนแปลง

อยางรวดเรว ผานการยนบนไหลยกษ (Standing on

the shoulders of giants) เกดเปนนวตกรรมอน

หลากหลายทเกดขนในปจจบนและทหลายคนคาดวา

จะเกดขนในอนาคตอนใกลอาทอภมหาขอมล(BigData)

บลอกเชน(BlockChain)และปญญาประดษฐ(Artificial

Intelligence)นวตกรรมเหลานชวยสรางเสรมประสทธภาพ

การทางานของหนยนตใหสามารถเลยนแบบการเคลอน

ตวและพฤตกรรมของมนษยได อาท หนยนตโซเฟย ซง

เปนหนยนตตวแรกทไดสญชาตและสามารถพดและแสดง

ทาทางโตตอบคนไดอยางเปนธรรมชาตนกวเคราะหสวน

ใหญจงเชอวาในอนาคตแรงงานจะถกแทนทดวยหนยนต

โดยกลมแรงงานทเสยงถกแทนทมากทสดไดแกแรงงาน

ไรฝมอและแรงงานสงอาย ซงเปนแรงงานกลมใหญของ

ประเทศไทยการศกษาขอเทจจรงและผลกระทบทจะเกด

ขนจงสาคญยง

บทความนจงมวตถประสงคเพอศกษาวเคราะห

ขอเทจจรงเกยวกบการแทนทแรงงานดวยหนยนต

รวมถงศกษาและบงชผลกระทบเชงเศรษฐกจและสงคมท

จะเกดโดยมงอภปรายความกงวลอยางไรเหตผลเกยวกบ

การใชหนยนตแทนแรงงานและปญหาในอนาคตหาก

หนยนตแทนทแรงงานในอตราทไมเพยงพอ จนเกดเปน

กบดกเทคโนโลย ทงน เพอสะทอนปญหาจากมมมองท

New Challenges in a Changing World:การเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย นายณฐพงศ ทพยสกลปญญา

33

แตกตางโดยใชขอมลของตางประเทศประกอบการศกษา

และใชทฤษฎเศรษฐศาสตรเปนกรอบแนวความคดหลก

บทความนเรมตนดวยการอธบายทฤษฎเกยวกบ

ความสาคญของการเปลยนแปลงของเทคโนโลย

ตอการพฒนาและขบเคลอนระบบเศรษฐกจ จากนนจะ

กลาวถงนยามและววฒนาการของหนยนตเพอสะทอน

ความรวดเรวของการเปลยนแปลงและทศทางการพฒนา

ของเทคโนโลยหนยนต สถานการณการใชหนยนต

ในประเทศไทย ผลกระทบทอาจเกดขนจากการใชหน

ยนตแทนทแรงงาน อภปรายการตอตานการใชหนยนต

และการเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอนเปนผลจาก

การนาเสนอขอมลคลาดเคลอนและผลกระทบทจะเกดขน

ตามลาดบ

ยนบนไหลยกษ PaulRomerไดรบรางวลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร

ในป พ.ศ. 2561 ดวยผลงานการตอยอดทฤษฎ

การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทเนนความสาคญของการ

สะสมองคความรและการเปลยนแปลงของเทคโนโลย

โดยทฤษฎของ Romer (2533) กลาววา การขบ

เคลอนระบบเศรษฐกจในระยะยาวตองอาศยการสะสม

องคความรผานการลงทนในการวจยและพฒนา(Research

andDevelopment)ของบรษทตางๆ เพอใหไดมาซง

นวตกรรมใหม ๆ ภายใตกฎหมายและนโยบายทเออตอ

การพฒนานวตกรรม รางวลโนเบลนสะทอนความสาคญ

ของนวตกรรมและการเปลยนแปลงของเทคโนโลยตอ

การเปลยนแปลงของสงคมโลก รฐบาลหลายประเทศทว

โลก โดยเฉพาะอยางยงประเทศทพฒนาแลวลวนเหน

ความสาคญของการสรางสรรคนวตกรรม จงกาหนด

นโยบายและกฎหมายทอานวยความสะดวกใหกบบรษท

และนกวทยาศาสตรในการคดคนนวตกรรมและแนว

ความคดใหม ผนวกกบธรรมชาตขององคความร ซง

เมอคนพบแลวสามารถใชรวมกนไดโดยไมมการแยงชง

(Non-rivalry)เกดเปนการยนบนหลงยกษทาใหนกคดคน

มองไดไกลกวา สงผลใหเทคโนโลยในปจจบนกาวหนา

ไปอยางรวดเรว เกดเปนนวตกรรมตาง ๆ จานวนมาก

หนงนวตกรรมทมบทบาทสาคญตอชวตประจาวนของ

มนษยในปจจบนและมแนวโนมสาคญยงขนในอนาคตคอ

วทยาการหนยนต

ประวต “แรงง�นบงคบ”หากศกษาประวตของหนยนตอยางละเอยดแลว จะพบ

ขอเทจจรงทนาสนใจหลายประการ โดย หนยนต ภาษา

องกฤษเรยกวาRobotมรากศพทมาจากภาษาเชกหมาย

ถงแรงงานบงคบ(ForcedLabour)ปรากฎครงแรกในป

พ.ศ.2464โดยหนยนตเปนเพยงตวละครในการแสดงเรอง

Rossum’sUniversalRobotsของKarelCapekซง

ผแตงพรรณนาหนยนตใหเปนเครองจกรทมนษยไมควร

เชอใจ จนกลายเปนความเชอของคนกลมใหญในปจจบน

(Simon,2561)

หนยนตในการแสดงเรอง Rossum’s Universal

Robots โดย Karel Capek ในป พ.ศ. 2464

ในปจจบนนยามของหนยนตมหลากหลายแตสามารถ

สรปไดคอ เปนเครองจกรทชาญฉลาด สามารถทางาน

ไดดวยตนเอง (Autonomously) และสามารถรบรและ

ตอบสนองตอสงแวดลอมได โดยบรษทเรมผลตและใช

เครองจกรทมลกษณะตามนยามของหนยนตขางตนครงแรก

ในชวงปพ.ศ.2500ราว40ปหลงจากหนยนตปรากฎ

เปนตวละครของKarelCapekซงหนยนตรนแรกนเคลอนท

New Challenges in a Changing World:การเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย นายณฐพงศ ทพยสกลปญญา

34

เชองชาและสนไหว จงไดชอวา Shakey หลงจากนน

วทยาการหนยนตไดพฒนาอยางตอเนอง จนถงป พ.ศ.

2529บรษทฮอนดาประเทศญปนไดรเรมพฒนาหนยนต

ฮวแมนนอยดหรอหนยนตเลยนแบบมนษยเปนครงแรก

จนกลายเปนหนยนตอาซโมในปพ.ศ.2543โดยใชเวลา

ประมาณ15ปในการศกษาวจยและออกแบบหนยนต

อาซโมนบเปนแรงบนดาลใจของนกสรางหนยนตทวโลก

สงผลใหมหนยนตจานวนมากในปจจบน โดยเฉพาะหน

ยนตอตสาหกรรมหรอแขนกลซงทางานทเสยงดานความ

ปลอดภยแทนแรงงาน

หนยนต Shakey

อตส�หกรรมหนยนตในประเทศไทย หนยนตไดรบความนยมคอนขางมากในประเทศไทย

ในปจจบนเพราะเทคโนโลยทเปนองคประกอบ

ของหนยนตทงสมองกลอปกรณรบร(Sensors)และตว

ขบเคลอน(Actuators)มราคาถกลงและมประสทธภาพ

ยงขน สงผลใหการประกอบหนยนตเพอแกปญหาตาง

ๆ คมคากบตนทน อตสาหกรรมหนยนตยงไดประโยชน

จากการแบงปนขอมลผานระบบอนเตอรเนตทพฒนา

อยางมากในประเทศไทยดวย (ถวดา มณวรรณ, 2560)

บรษทเอกชนในประเทศไทยจงนยมใชหนยนตในการผลต

สนคาและบรการมากขนโดยธนตโสรตน(2561)พบวา

บรษทเอกชนไทยมสดสวนการใชหนยนตตอแรงงานเปน

อนดบท10ของโลกโดยเฉพาะอยางยงในอตสาหกรรม

ยานยนตและอตสาหกรรมอเลกทรอนกส ความตองการ

ใชหนยนตดงกลาวนบเปนปจจยผลกดนการเจรญเตบโต

ของอตสาหกรรมหนยนตในอนาคต รฐบาลจงกาหนดให

หนยนตเพออตสาหกรรมเปนหนงอตสาหกรรมเปาหมาย

ของประเทศ ทเปนตวขบเคลอนระบบเศรษฐกจให

หลดพนจากกบดกรายไดปานกลาง โดยรฐบาลมงสราง

ฐานการผลตหนยนตสาหรบการผลตยานยนต หนยนต

สาหรบกระบวนการผลตอดฉดพลาสตกและหนยนตเปา

หมายเฉพาะเชนหนยนตดานาและหนยนตทางการแพทย

เปนตน ซงหนยนตแตละประเภทขางตนเปนหนยนตท

ภมภาคอาเซยนนาเขาเปนจานวนมากและเปนประเภทท

ประเทศไทยมศกยภาพในการผลต

จำานวนหนยนตตอแรงงาน 10,000 คน

(ป พ.ศ. 2557)

เมอเทยบกบหลายประเทศจะพบวาสดสวนการใช

หนยนตในประเทศไทยยงนอยกวาหลายประเทศ โดยใน

ภมภาคอาเซยนไทยเปนรองประเทศสงคโปรสาเหตหนง

เปนเพราะรฐบาลสงคโปรสนบสนนการพฒนาหนยนตอยาง

จรงจงดวยการจดตงศนยวจยและพฒนาหนยนตสาหรบ

พฒนาหนยนตทหลากหลายรปแบบเชนหนยนตขนาดเลก

หนยนตทางการแพทยและรถอตโนมตเปนตน(ถวดามณ

วรรณ,2560)และหากเทยบในระดบโลกประเทศไทยใช

New Challenges in a Changing World:การเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย นายณฐพงศ ทพยสกลปญญา

35

หนยนตนอยเมอเทยบกบประเทศผนาดานหนยนต อาท

เกาหลใตญปนและเยอรมน(Pissarides,2561)อยางไร

กตาม อตราการประยกตใชหนยนตในประเทศไทยถอวา

คอนขางสง(Atkinson,2562)จงเชอไดวาการใชหนยนต

ในประเทศไทยจะมแนวโนมเพมขนอยางตอเนองในอนาคต

หากไมมปจจยฉดรงการประยกตใชหนยนตในประเทศไทย

อตราการประยกตใชหนยนตจรง

เทยบกบอตราประมาณการ

ผลกระทบของก�รใชหนยนต การใชหนยนตแทนแรงงานสงผลใหแรงงาน

ไทยและหนวยงานทเกยวของตระหนกถงผลกระทบ

ทจะเกดขนโดยในการศกษาของธนตโสรตน(2561)กลม

ตวอยางซงเปนตวแทนจากหลายภาคสวนทงหนวยงาน

ภาครฐ ภาคเอกชน ภาคแรงงาน และภาคการศกษาใน

ประเทศไทยเหนวาการใชหนยนตจะทาใหอปสงคแรงงาน

ลดลงในอนาคตนอกจากนAcemogluและRestrepo

(2560)ซงศกษาผลกระทบของการใชหนยนตแทนทแรงงาน

ในสหรฐอเมรกา พบผลกระทบเชงลบเชนเดยวกน โดย

การแทนทของหนยนตจะลดการจางงานและคาจางของ

แรงงานไดอยางมนยสาคญ ซงสอดคลองกบการศกษา

ของFreyและOsborne(2556)ทพบวาประมาณรอย

ละ 47 ของการจางงานแรงงานในสหรฐอเมรกามโอกาส

หายไป และพบวา แรงงานซงไดรบคาจางและมระดบ

การศกษาทสงขนจะเสยงถกทดแทนดวยหนยนตนอยลง

ซงสมพนธกบผลการศกษาของGraetz และMichaels

(2561) ทศกษาขอมลของหลายประเทศและพบวา การ

ใชหนยนตไมมผลตอการจางงานในภาพรวม แตสามารถ

ลดการจางงานของแรงงานทกษะตาไดขณะทMcKinsey

(2560)และOECD(2562)พบวาสดสวนการแทนทแรงงาน

ของหนยนตแปรผนตามประเทศและพนทโดยแรงงานรอยละ

14 – 15 โดยเฉลยจะถกแทนทดวยหนยนต สาหรบ

ประเทศไทยมากกวารอยละ50ของแรงงานจะถกแทนท

ดวยหนยนตในปพ.ศ.2580(Pannavatkulthon,2562;

พชรพรลพพฒนไพบลยและนนทนตยทองศร,2561)ซง

ถอวาเปนตวเลขทสงมากเมอเทยบกบประเทศอน

ในทางตรงกนขาม Autor (2558) กลาววา

การแทนทแรงงานสามารถใหผลดกบแรงงานได เพราะ

หนยนตชวยเพมผลตภาพแรงงานเพมผลผลตและรายได

สงผลใหอปสงคแรงงานเพมขนในทสด ซงนกวเคราะห

สวนใหญมองขามความสมพนธทางออมนในขณะเดยวกน

Graetz และMichaels (2561) พบวา การใชหนยนต

ในอตสาหกรรมทาใหผลตภาพแรงงานและมลคาเพม

ของบรษทนน ๆ เพมขน สงผลใหคาจางแรงงานและ

ผลตภาพรวม (Total Factor Productivity) เพมขน

ซงสอดคลองกบผลสรปของOECD (2562) ทวา แมวา

แรงงานบางสวนจะถกแทนทดวยหนยนตแตจะมงานเพม

ขนในอนาคตอนเปนผลจากการใชหนยนตเชนกน

ผลการศกษาของ Autor (2558) ทนาสนใจอก

ประเดนหนง คอ ปรากฏการณโพลาไรเซชนของงาน

(Job Polarisation) โดยแรงงานทอยบนสดและลาง

สดของการกระจายรายได (Income Distribution)

และการกระจายทกษะ(SkillDistribution)จะมอปสงค

เพมขน ในขณะทแรงงานทอยกลางการกระจายจะไดรบ

คาจางลดลง ทงน เนองจากกลมแรงงานสองกลมแรก

สามารถแทนทดวยหนยนตไดยากเนองจากเปนกลมแรงงาน

ทตองใชทกษะการแกปญหา ความสามารถในการปรบ

ตว และความสามารถในการสรางสรรค ซงเปนทกษะ

ทหนยนต (ยง) ไมสามารถเลยนแบบมนษยได ตวอยาง

แรงงานทงสองกลมไดแกแพทยและแมบานตามลาดบ

โดยหนยนตแทนทแพทยไดยากเพราะการดแลรกษาผปวย

ตองใชทกษะทางสงคมหนยนตวตสนทสามารถวนจฉย

โรคไดดยงตองทางานรวมกบแพทยจงจะไดประโยชน

New Challenges in a Changing World:การเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย นายณฐพงศ ทพยสกลปญญา

36

สงสด ในขณะทหนยนตแทนทแมบานไดยาก เพราะ

หนยนต (ยง) ไมสามารถแยกแยะระหวางเศษขยะและ

วตถโบราณอนลาคาได หากใชหนยนตทาความสะอาด

แทนแมบานคงสญเสยของมคามหาศาล

คว�มเกรงกลวหนยนตอย�งไรเหตผล จากการศกษาผลกระทบของหนยนตตอแรงงาน

ขางตน จะเหนวา หนยนตมผลกระทบตอแรงงาน

ทงเชงบวกและเชงลบ โดยไมมขอสรปทชดเจนวา ผลก

ระทบดานใดจะมากกวากน ปจจบนจงมการศกษา

ผลกระทบของหนยนตตอแรงงานอยางตอเนอง ดวย

ขอมลและวธการศกษาททนสมยมากขน อยางไรกตาม

ปจจบนยงไมมหลงฐานยนยนการเกดปญหาการวาง

งานอนเกดจากการใชหนยนตอยางชดเจน ตรงกนขาม

สถตการวางงานของหลายประเทศทวโลกทงสหรฐอเมรกา

องกฤษ รวมถงประเทศไทย ยงอยในระดบตาถง

ตาทสดในประวตศาสตร ซงอาจเปนหลกฐานทแสดงวา

มนษยอาจเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลเกนไป

ผลการศกษาของ Frey และOsborne (2556)

เปนงานวจยแรกเรมทกลาวถงผลกระทบเชงลบ

อยางเปนระบบของการใชหนยนตและเปนงานวจยทนก

วเคราะหซงเกรงกลวการแทนทแรงงานของหนยนตนยม

อางองมากทสด โดยผลการวจยทวา แรงงานรอยละ 47

จะถกแทนทดวยแรงงาน ถกอางองในบทความวชาการ

จานวนมากกวา 4,000 ครง แตในการสมภาษณของ

นตยสารTheEconomistนกวจยกลาววาผลการวจย

ดงกลาวเปนเพยงสวนหนงของงานวจยโดยตวเลขรอยละ

47เปนเพยงจานวนแรงงานทมความเสยงสงทจะถกแทนท

ดวยหนยนตจานวนแรงงานทจะถกแทนทดวยแรงงานจรง

ขนกบตนทนหนยนตกฎหมายทเกยวของนโยบายรฐบาล

รวมถงการตอตานจากภาคสงคมดวยจะเหนวาแมนกวจย

จะบงชผลกระทบเชงลบของการใชหนยนตแทนแรงงาน

แตนกวจยไมไดมแนวคดวา มนษยจะตองตอตานการใช

หนยนตแตอยางใด

Frey (2562) กลาวเพมเตมจากงานวจยขาง

ตนวา การตอตานการใชหนยนตอาจทาใหเกด

กบดกเทคโนโลย (Technology Trap) โดยการใชหน

ยนตจะเพมผลตภาพและรายไดหรอ GDP ของประเทศ

แตอาจสรางปญหาความเหลอมลาทางรายได สงผลให

เกดความขดแยงระหวางชนชนเกดการตอตานการพฒนา

และประยกตใชเทคโนโลย สงผลใหสงคมและเศรษฐกจ

เสอมถอยในระยะยาวFrey(2562)กงวลวาในอนาคต

อาจมหนยนตนอยเกนไป

นอกจากน เมอศกษาววฒนาการของหนยนต

อยางละเอยดแลว จะพบวา การพฒนาหนยนตใช

ระยะเวลานาน เชน หนยนตใชระยะเวลาราว 40 ปก

วาจะเรมปรากฎตวในชวตจรงหลงจากเปนตวละคร

ในการแสดงของKarelCapekบรษทฮอนดาประเทศ

ญปนใชเวลาสรางหนยนตอาซโมถง15ปแมวาวทยาการ

หนยนตจะพฒนาไปมากแลวกตาม Luckerson (2562)

รายงานวา รถยนตไรคนขบทหลายคนตนตวยงพฒนา

ไปไดไมมากทงท ElonMuskตงใจจะพฒนารถยนตไร

คนขบทสามารถขบระหวางนครลอสแอนเจลสและนคร

นวยอรกไดภายในปพ.ศ.2560แตปจจบนยงไมมรถยนต

ไรคนขบออกมาโลดแลนบนทองถนนไดอยางปลอดภย

(Brooks, 2019) โดยปจจบนรถยนตไรคนขบยงอยใน

กระบวนการทดลองเทานนและคาดวา รถยนตไรคนขบ

จะสามารถใชงานไดจรงหลงปพ.ศ.2575เทานน

สาหรบประเทศไทย เนองจากผลกระทบของหนยนตตอ

แรงงานยงไมมขอสรปทชดเจนอกทงประมาณการตวเลข

แรงงานทถกทดแทนแรงงานทคอนขางสงเมอเทยบกบหลาย

ประเทศนกวเคราะหสวนใหญจงใหนาหนกกบผลกระทบ

เชงลบ จงอาจสงผลใหคนจานวนมากตอตานการพฒนา

และประยกตใชหนยนตของภาคเอกชนอกทงสดสวนการ

ใชหนยนตของประเทศไทยทคอนขางตาเมอเทยบการหลาย

ประเทศ อาจทาใหการพฒนาและประยกตใชหนยนตใน

อตสาหกรรมไทยอยในระดบทตาเกนไป

New Challenges in a Changing World:การเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย นายณฐพงศ ทพยสกลปญญา

37

ผลกระทบของกบดกเทคโนโลย การพฒนาและประยกตใชหนยนตทตาเกนไปอาจ

ทาใหประเทศไทยไมไดรบผลดจากการใชหนยนตตาม

ผลการศกษาของ Autor (2558) รวมถง Graetz และ

Michaels (2561) เทาทควร กลาวคอ ประเทศไทย

อาจประสบปญหาผลตภาพตาและไมสามารถหลด

พนกบดกรายไดปานกลางตามทรฐบาลตองการได

และหากยดกรอบแนวความคดของ Romer (2533)

ตามทไดกลาวถงแลวเบองตนเปนหลก ประเทศไทยอาจ

ประสบปญหาการพฒนาในระยะยาวไดเพราะการพฒนา

และประยกตใชหนยนตทลาชาสะทอนถงความสามารถ

ในการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมในภาพรวมทลาชา

ของประเทศดวย อนง ภาวะการชะลอตวทางเศรษฐกจ

(Economic Slowdown) ทหลายประเทศทวโลกรวม

ถงประเทศไทยกาลงเผชญอยและคาดวาจะเปนปญหา

ไปอกระยะหนงเนนยาความสาคญของการพฒนาและ

ประยกตใชเทคโนโลยตอการขบเคลอนระบบเศรษฐกจ

ซงเปนประเดนทนากงวลของประเทศไทย เนองจาก

ความสามารถในการพฒนาเทคโนโลยและความสามารถ

ทางการแขงขนของประเทศยงตามหลงหลายประเทศใน

ภมภาคอาเซยน

นอกจากน หนยนตยงเปนคาตอบหนงของการ

แกปญหาการลดลงของจานวนวยแรงงานและการ

เขาสสงคมผสงอาย โดยสานกงานสภาพฒนาการ

เศรษฐกจและสงคมแหงชาตคาดการณวา ประเทศไทย

จะเขาสสงคมผสงอายโดยสมบรณ(AgedSociety)ในป

พ.ศ.2564ซงจะมผสงอาย (ผทมอายมากกวา60ปบร

บรณ)มากกวารอยละ20ของจานวนประชากรไทยและ

จะเขาสสงคมผสงอายอยางเตมท(Super-agedSociety)

ในปพ.ศ.2574ซงจะมผสงอายมากกวารอยละ28การ

เขาสสงคมผสงอายจะทาใหอตราการพงพงเพมขนสงผลให

ภาระคาใชจายดานสขภาพของรฐบาลเพมขนดวย(Harper,

2557)ทงยงสงผลใหอตราการมสวนรวม(Participation

Rate) ในตลาดแรงงานลดลง ทาใหการเจรญเตบโตทาง

เศรษฐกจลดลงตามลาดบ (Gorman, 2019) หากมการ

ประยกตใชหนยนตในอตราทเพยงพอจะสามารถลดผลก

ระทบของปญหานได โดยหนยนตจะเพมผลตภาพและ

รายได ทาใหภาระของภาครฐลดลงและระบบเศรษฐกจ

สามารถเจรญเตบโตตอไปไดในระยะยาว หลายประเทศ

อาท ญปน เกาหลใต และสงคโปร เลงเหนความสาคญ

ของการพฒนาหนยนตเพอแกปญหาน จงไดลงทนใน

อตสาหกรรมหนยนตจานวนมหาศาล เหนไดจากสดสวน

หนยนตตอแรงงานทสง

การวตกกงวลตอการแทนทแรงงานดวยหน

ยนตอยางไรเหตผลอาจนาไปสการลงทนและพฒนา

หนยนตในอตราทไมเพยงพอตอการพฒนาและขบเคลอน

ประเทศ หากคนสวนใหญยงเกรงกลวตอการใชหนยนต

ในภาคอตสาหกรรม อตราการประยกตใชหนยนตทคอน

ขางสงในปจจบนอาจลดลง การปรบเปลยนทศนคต

ตอปญหาดงกลาวจงสาคญอยางยง โดยเฉพาะอยางยง

การนาเสนอผลกระทบของหนยนตของสอมวลชนควรนา

เสนอมมมองตรงขามดงกลาวมากขน

อยางไรกตาม การใชหนยนตแทนแรงงานตอง

อาศยความรวมมอจากทกภาคสวน ทงภาครฐและ

เอกชน ทจะทาใหการเปลยนผานเกดประโยชนสงสด

และเกดผลเสยนอยทสด เชน รฐบาลควรชวยเหลอผลก

ระทบจากความเหลอมลาทางรายได ปฏรประบบการ

ศกษาใหทนตอการเปลยนแปลง สงเสรมการฝกอบรม

และการเรยนรตลอดชวต ชวยเหลอการเปลยนงานของ

แรงงานอนเกดจากการใชหนยนตตามความเหมาะสมเปนตน

บทสรป การสะสมและแลกเปลยนองคความรของมนษยชาตสง

ผลใหเกดการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมอยางรวดเรว

ในปจจบนแตคนบางสวนมองวาเทคโนโลยและนวตกรรม

จะคกคามความเปนอยของมนษยโดยเฉพาะการใชหนยนต

แทนแรงงานผนวกกบการศกษาวจยถงผลกระทบเชงลบ

ของปญหาดงกลาว ทคนจานวนมากใหความสาคญ เผย

แพร และอางอง อยางคลาดเคลอน จนอาจเกดการตอ

ตานการใชหนยนตซงอาจทาใหเกดกบดกเทคโนโลยทขด

ขวางการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมในระยะยาว ดง

นนการนาเสนอมมมองทแตกตางเพอเปลยนแปลงทศคต

New Challenges in a Changing World:การเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย นายณฐพงศ ทพยสกลปญญา

38

เกยวกบการใชหนยนตแทนแรงงานจงสาคญยงโดยเฉพาะ

สาหรบประเทศไทยทกาลงเผชญภาวะเศรษฐกจชะลอตว

และตดกบดกรายไดปานกลางในปจจบน

เอกส�รอ�งองAcemoglu, D. and Restrepo, P. (2017). Robots

andJobs:EvidencefromUsLaborMarkets.

[online] Available from:www.ssrn.com/

abstract=2941263[Accessed9September

2019].

Aggarwal,M. (2018).Blockchain In Robotics –

A Sneak Peek Into The Future. [online]

Availablefrom:www.medium.com/@manuj.

aggarwal/blockchain-in-robotics-a-sneak-peek-

into-the-future-4e115ccf4931[Accessed9

September2019].

Atkinson,R.(2019).AsiaLeadsinIndustrialRobot

Adoption.Why Do Europe and theU.S.

LagBehind?[online]Availablefrom:www.

brinknews.com/asia-leads-in-industrial-

robot-adoption-why-do-europe-and-the-u-

s-lag-behind[Accessed7September2019].

Autor, D. (2015).WhyAre There Still SoMany

Jobs?TheHistoryandFutureofWorkplace

Automation.Journal of Economic Perspectives.

29(3),pp.3-30.

BangkokPost (2019).GDP growth seeks port in

a storm. [online] Available from:www.

bangkokpost.com/business/1745814/gdp-

growth-seeks-port-in-a-storm [Accessed 9

September2019].

Brooks,R.(2019).AGI Has Been Delayed.[online]

Availablefrom:www.rodneybrooks.com/agi-

has-been-delayed[Accessed6September

2019].

TheEconomist(2019a).Will a robot really take

your job?. [online] Available from:www.

economist.com/business/2019/06/27/will-

a-robot-really-take-your-job [Accessed 10

September2019]

TheEconomist(2019b).What if robots don’t take

all the jobs.[online]Availablefrom:www.

economist.com/the-world-if/2019/07/06/

what-if-robots-dont-take-all-the-jobs[Accessed

19September2019]

Foundation of Thai Gerontology Research and

Development Institute (2017). Situation

of the Thai Elderly 2015.Bangkok:Amarin

PrintingandPublishingCo.Ltd.

Frey, C. (2019).The Technology Trap: Capital,

Labor, and Power in the Age of Automation.

NewJersey:PrincetonUniversityPress.

Frey,C.andOsborne,M.(2013).The Future of

Employment: How Susceptible Are Jobs to

Computerisation?.[online]Availablefrom:

www.oxfordmartin.ox.ac.uk/downloads/

academic/The_Future_of_Employment.pdf

[Accessed5September2019].

Gorman,L.(2019).Implications of Population Aging

for Economic Growth. [online] Available

from:www.nber.org/digest/jul11/w16705.

html[Accessed8September2019].

Graetz,G.andMichaels,G.(2018).Robots at Work.

[online]Availablefrom:www.personal.lse.

ac.uk/michaels/Graetz_Michaels_Robots.

pdf[Accessed5September2019].

Harper,S.(2014).EconomicandSocialImplications

ofAgingSocieties.Science.346,pp.587-591.

Honda(2019).History of Asimo.[online]Available

from:www.asimo.honda.com/asimo-history

[Accessed2September2019].

Luckerson,(2019).The Long and Lucrative Mirage

New Challenges in a Changing World:การเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย นายณฐพงศ ทพยสกลปญญา

39

of the Driverless Car.[online]Availablefrom:

www.theringer.com/tech/2019/5/16/18625127/

driverless-cars-mirage-uber-lyft-tesla-timeline-

profitability[Accessed8September2019].

McKinseyandCompany(2017).Jobs Lost, Jobs

Gained: What The Future of Work Will Mean

for Jobs, Skills, And Wages.[online]Available

from:www.mckinsey.com/featured-insights/

future-of-work/jobs-lost-jobs-gained-what-

the-future-of-work-will-mean-for-jobs-skills-

and-wages[Accessed14September2019].

OECD(2019).The Future of Work in Figures.online]

Availablefrom:www.oecd.org/employment/

future-of-work/Future-of-work-infographic-

web-full-size.pdf [Accessed 6 September

2019].

Pissarides,C.(2018).WorkintheAgeofRobots

andAI.[online]Availablefrom:www.iza.org/

berlin2018/media/pdf/keynote_pissarides.

pdf[Accessed8September2019].

Romer, P. (1990). Endogenous Technological

Change.The Journal of Political Economy.

98(5/2),pp.S71-S102.

TheRoyalSwedishAcademyofSciences(2018).

The Prize in Economic Sciences 2018.

[online]Availablefrom:www.nobelprize.org/

uploads/2018/10/press-economicsciences2018.

pdf[Accessed9September2019].

Simon,M. (2018).The WIRED Guide to Robots:

Everything you wanted to know about

soft, hard, and nonmurderous automatons.

[online] Available from:www.wired.com/

story/wired-guide-to-robots [Accessed 12

September2019].

ถวดามณวรรณ(2560).ทศทางอตสาหกรรมหนยนตใน

ประเทศไทย.[ออนไลน]จาก:www.istrsjournal.

org/?p=1429[คนเมอ2กนยายน2562].

ธนตโสรตน(2561).รายงานการศกษาวเคราะหแรงงานกบ

ผลกระทบจากดสรปทฟเทคโนโลยการเตรยมพรอม

เพอการกาวผาน กรณศกษา : แรงงานใน

ภาคการผลตและบรการ. [ออนไลน] จาก:

www.nldac.mol.go.th/sites/default/

files/files/download/DISRUPTIVE-A.pdf

[คนเมอ7กนยายน2562].

พชรพรลพพฒนไพบลยและนนทนตยทองศร(2561).

หนยนตในภาคอตสาหกรรม : กระแสใหมท

แรงงานตองกงวลจรงหรอ? [ออนไลน] จาก:

www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/

EconomicConditions/AAA/Industrial_robots.pdf

[คนเมอ8กนยายน2562].

สานกงานคณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาพเศษภาคตะวน

ออก(2018).อตสาหกรรมหนยนต.[ออนไลน]จาก:

www.eeco.or.th/industry/อตสาหกรรมหนยนต

[คนเมอ10กนยายน2562].

สานกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม (2560). 10

อตสาหกรรมเปาหมาย กลไกขบเคลอนเศรษฐกจ

เพออนาคต. [ออนไลน] จาก: www.oie.

go.th/sites/default/files/attachments/

publications/newengineofgrowth.pdf

[คนเมอ5กนยายน2562].

องคการกระจายเสยงและแพรภาพสาธารณะแหงประเทศไทย

(2561).รจก “โซเฟย” หนยนตอจฉรยะระดบโลก.

[ออนไลน] จาก: www.news.thaipbs.or.th/

content/272884[คนเมอ5กนยายน2562].

New Challenges in a Changing World:การเกรงกลวหนยนตอยางไรเหตผลอาจทำาใหในอนาคตมหนยนตนอย นายณฐพงศ ทพยสกลปญญา

40

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นายณฐพงศ ทพยสกลปญญาการศกษาสงสด ปรญญาโทตำาแหนงปจจบน นกวชาการพฒนาฝมอแรงงานปฏบตการสถานททำางาน กรมพฒนาฝมอแรงงาน กระทรวงแรงงาน เบอรโทรศพท 0 2643 4988ประเภททนทไดรบ นกเรยนทนรฐบาล (ไทยพฒน)

เรมจากงานใหญทยงเลก...การพฒนาระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต นางสาวปภานจ สวงโท

41

1. บทนำ� จากปจจยหลายๆอยางทเปลยนแปลงไปไมวา

รปแบบการเกดโรคทแตกตางไปจากเดมการจดตงหนวย

งานหรอองคกรอสระตางๆ เพมขนการผลกดนกฎหมาย

หรอขอกำาหนด ตลอดจนนโยบายตาง ๆ อาจทำาใหเกด

ความสบสนมการทำางานซำาซอนกนหรอขาดความชดเจน

ในงานดานสาธารณสขดงนนในปพ.ศ.2556กระทรวง

สาธารณสขมแนวคดการปฏรประบบงานโดยกำาหนดใหม

ภาระความรบผดชอบทสำาคญทงหมด12เรอง(National

HealthAuthorityFunction)และหนงในภาระหนาทท

สำาคญคอการเฝาระวงทางสาธารณสข(NationalPublic

HealthSurveillanceSystem:NPHSS)ซงจะประกอบ

ดวยการเฝาระวงทสำาคญ4ระบบไดแกการเฝาระวงโรค

และภยสขภาพการเฝาระวงการสงเสรมสขภาพการเฝา

ระวงดานอาหารยาและผลตภณฑสขภาพและการเฝาระวง

การบรการสขภาพโดยทกระบบสามารถใชเปนขอมลในการ

ตดตามและตรวจจบความผดปกตของการเกดโรคปญหา

พฤตกรรมสขภาพและภยสขภาพไดอยางมประสทธภาพ

นอกจากนยงสงเสรมใหมการใชประโยชนขอมลขาวสารและ

ผลผลตจากการเฝาระวงเพอการสงเสรมสขภาพปองกน

ควบคมโรคและตอบโตภาวะฉกเฉนไดทนตอเหตการณ

เมอพจารณาจากบทบาทความรบผดชอบ กรมควบคม

โรคไดรบมอบหมายใหเปนผรบผดชอบหลกในการ

ประสานใหเกดระบบเฝาระวงโรคทง 4 ระบบ และ

ยงเปนหลกในระบบการเฝาระวงโรคและภยสขภาพ

ซงมระบบเฝาระวงโรคและภยสขภาพรวม 5 กลมใหญๆ

ประกอบดวย ระบบเฝาระวงโรคตดตอทวไป ระบบ

เฝาระวงโรคเอดสวณโรคและโรคตดตอทางเพศสมพนธ

ระบบเฝาระวงโรคไมตดตอระบบเฝาระวงการบาดเจบและ

เรมจากงานใหญทยงเลก...การพฒนาระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต

ระบบเฝาระวงโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม

โดยแตละระบบมองคประกอบ 5 มตคอ ปจจยตนเหต

(determinants)พฤตกรรมเสยง(behaviorsrisk)การ

ตอบสนองของแผนงานควบคมโรค(programresponse

orkeymeasure)การตดเชอ/การปวย/การตาย/ความ

พการ (morbidity/mortality) และเหตการณผดปกต

และการระบาด(event)

2. ก�รทบทวนสภ�พปญห� เมอเชญชวนผรบผดชอบในการเฝาระวงโรคจาก

แตละระบบงานมารวมพจารณาระบบเฝาระวงโรคและ

ภยสขภาพทมอยของประเทศไทย โดยการทบทวนและ

วเคราะหจดแขงจดออน (SWOT analysis) ของระบบ

เฝาระวงโรค ภาพทเหนคอระบบเฝาระวงโรคทงหลายท

มอยนน กระจดกระจายอยในหลายหนวยงาน ซงหลาย

ระบบเปนการเฝาระวงในโรคเดยวกนจนเกดความซำา

ซอนของงานและเปนภาระตอพนท ซงไมไดทำาใหทราบ

ขนาดของปญหาของโรคทแทจรง การสำารวจสภาวะ

สขภาพยงไมเปนตวแทนของพนทเพราะขอมลทไดไมม

คณภาพ ไมครบถวน บางครงเปนขอมลทไมถกตอง

และยงลาชาไมเปนปจจบน จงทำาใหไมสามารถตรวจจบ

ความผดปกตของโรคไดทนเหตการณได สวนปจจยเสยง

ของการเกดโรคกมหลายปจจยทยงไมมขอมล หรอไมม

ระบบการเกบขอมลทเหมาะสม และเมออยระดบพนท

กลบพบวาการเฝาระวงบางอยางกขาดความชดเจนของ

กลมงานหรอผรบผดชอบในโครงสรางจนไมสามารถเชอม

โยงได จงทำาใหขอมลจากระบบเฝาระวงยงไมสามารถใช

กำาหนดนโยบายมาตรการหรอวางแผนงานทางสขภาพได

อยางแทจรง และเมอนำาขอมลไปใชกยงขาดการวางแผน

เรมจากงานใหญทยงเลก...การพฒนาระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต นางสาวปภานจ สวงโท

42

ระบบเฝาระวงโรคและภยสขภาพแบบบรณาการ สวน

โรค หรอโครงการทมคาตอบแทนพเศษ กสรางความ

แตกตางในการรายงานโรค และในแงการเกบขอมลก

พบวาระบบสารสนเทศน (IT infrastructure) ไมพรอม

รองรบฐานขอมล บางโรคกตองการความเชยวชาญและ

ผลตรวจทางหองปฏบตการทจำาเพาะ ชองวางทพบเหลา

นจงเปนโจทยใหญททาทายใหกรมควบคมโรคตองรวมคด

หาแนวทางการบรณาการใหระบบเฝาระวงโรคสามารถ

ใชประโยชนไดจรงโดยตดลดความซำาซอนหรองานสวนท

ไมจำาเปนเพอลดภาระของเจาหนาท และจดลำาดบความ

สำาคญของงานเพอใหไดระบบเฝาระวงทมความครอบคลม

รอบดานทสดมองคประกอบของการเฝาระวงระบบตางๆ

ครบทกมต

3. จดเรมตนของก�รพฒน� ผลจากการทบทวนทำาใหกรมควบคมโรคหนมา

รวมกนทำางานเปนภาพของกรม ดงนนทกหนวยงานไม

วาจะเปนกองวชาการตางๆ สถาบนรวมทงหนวยงานใน

สงกดระดบเขต(สำานกงานปองกนควบคมโรค12แหงและ

สำานกงานปองกนควบคมโรคเขตเมอง)ตองทบทวนวาณ

วนนน(ชวงปลายปพ.ศ.2556)แตละหนวยงานมขอมล

เฝาระวงอะไรทรบผดชอบอยและสามารถพฒนารวมกน

ใชงานจากสงทมไดอยางไรหรอมหนวยงานใดทเชอมโยง

กบงานเฝาระวงระบบทมอยบางเพราะแมบางครงหนวย

งานในกรมควบคมโรคอาจไมไดรบผดชอบโดยตรง แตม

เครอขายพนธมตรจากหนวยงานภายนอกอน ๆ ทรวม

ดำาเนนการเฝาระวงโรคและภยสขภาพนนๆ อยและตอง

เชญใหมาทำางานรวมกนเพราะลำาพงเพยงหนวยงานเดยว

กไมอาจมองมตการเฝาระวงทหลากหลายใหครบถวนรอบ

ดานได

ในป2557จงมการทำาความเขาใจเกยวกบกรอบ

งานของการเฝาระวงและขอมลทสาคญจดทำาคมอแนวทาง

และสรางเอกภาพทระดบสวนกลางโดยเรมจากในระดบ

สวนกลางรวมกนเขยนหนงสอ“ระบบเฝาระวง5กลมโรค

5มต”ทชวยใหเหนภาพทงหมดวาแตละระบบมฐานขอมล

อยทไหน ใครรบผดชอบ สามารถเขาถงไดอยางไร และ

สามารถใชประโยชนจากแหลงขอมลทมอยไดอยางไรบาง

4. องคประกอบก�รเฝ�ระวง 5 กลมโรค 5 มต การเฝาระวงปญหาทางสขภาพไดรบการพฒนาไป

เปนอยางมากมวธการและรปแบบการเฝาระวงมากมาย

หลากหลายวธ ระบบเฝาระวงแรก ๆ ทไดรบการพฒนา

ขนมา และเปนพนฐานของความเขาใจในกจกรรมการ

เฝาระวงของเจาหนาทสาธารณสขทวไป ไดแก การเฝา

ระวงโรคตดตอ ซงเปนการดำาเนนการเฝาระวงโดยอาศย

การรายงานโรคระบบเฝาระวงในรปแบบนมกเกบขอมล

การปวยหรอการตาย หรอกลาวอกนยหนงกคอการเฝา

ระวงผลลพธทางสขภาพ(healthoutcome)ซงจะชวย

ใหทราบวาปญหาคออะไร ในระยะตอมาไดมการพฒนา

ระบบเฝาระวงเพอใหสามารถเขาใจปจจยกอโรคใหไดด

ยงขน นนคอการพฒนาระบบเฝาระวงปจจยทสงผลกระ

ทบตอภาวะสขภาพ เชน การเฝาระวงพฤตกรรมสขภาพ

การเฝาระวงพฤตกรรมการเขารบบรการสขภาพการเฝา

ระวงความครอบคลมของมาตรการปองกนโรคเปนตนดง

นนประโยชนของระบบเฝาระวงทจดตงขนจะทำาใหทราบ

แบบแผนของการเกดโรค(monitorpatternofdisease)

การมฐานขอมลทสามารถตรวจจบการระบาดของโรค

(outbreak detection) รวมไปถงการคาดการณอบต

การณของโรค (disease forecasting) เพอการวางแผน

การดำาเนนงานเพอลดโรคและมการกำากบตดตามประเมน

ผลของมาตรการการปองกนและควบคมโรคได

สำาหรบระบบเฝาระวงโรคและภยสขภาพทเปนความรบ

ผดชอบโดยตรงของกรมควบคมโรคประกอบดวย5กลม

หลก โดยแตละกลมจะมโรคหรอภยสขภาพยอยรวม 21

กลมยอยดงตอไปน

1)การเฝาระวงโรคตดตอทวไปมโรคทอยในขาย

เฝาระวง9กลมยอยไดแกโรคระหวางสตวและคนโรค

ทางเดนอาหารและนำาโรคนำาโดยแมลงโรคของประสาท

สวนกลางโรคทปองกนไดดวยวคซนอาการไมพงประสงค

จากวคซนโรคทางเดนหายใจโรคจากการสมผสและโรค

ตดเชอในสถานบรการ

เรมจากงานใหญทยงเลก...การพฒนาระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต นางสาวปภานจ สวงโท

43

2)การเฝาระวงโรคเอดสและวณโรคมโรคทอย

ในขายเฝาระวง3กลมยอยไดแกโรคเอดสโรคตดตอทาง

เพศสมพนธและวณโรค

3)การเฝาระวงโรคไมตดตอมโรคและภยสขภาพ

ทอยในขายเฝาระวง3กลมยอยไดแกโรคไมตดตอเรอรง

บหรและสรา(สำาหรบเรองอาหารและการออกกำาลงกาย

ไมเพยงพอมกรมอนามยรบผดชอบเรองมะเรงมสถาบน

มะเรงรบผดชอบ)

4) การเฝาระวงการบาดเจบ โดยทวไปการบาด

เจบสามารถแบงออกไดเปน 19 สาเหตยอย โดยจะเนน

ใน3สาเหตหลกททำาใหเกดการปวยการตายสงไดแกการ

บาดเจบทางถนนการบาดเจบจากการจมนำาและการบาด

เจบทเหลอจะนำามารวมกน

5) การเฝาระวงโรคจากการประกอบอาชพและ

สงแวดลอมประกอบดวย3กลมยอยไดแกโรคจากการ

ประกอบอาชพในภาคอตสาหกรรมโรคจากการประกอบ

อาชพในภาคเกษตรกรรมและโรคจากสงแวดลอมปนเปอน

สารเคมตางๆ

ทงนในทกกลมโรคหรอภยสขภาพจะมองค

ประกอบทตองเฝาระวงอยางนอย5มตไดแกปจจยตน

เหตพฤตกรรมเสยงการตอบสนองของแผนงานควบคม

โรค (Program response) การตดเชอ/การปวย/การ

ตาย/ความพการ และเหตการณผดปกตเชนการระบาด

โดยแตละมตมรายละเอยดดงน

1.ปจจยตนเหต(Determinants)หมายถงตน

เหตของปญหาซงหากไมมปจจยตวนแลวโรคหรอภยสขภาพ

นนไมสามารถดำาเนนวงจรของมนได อาจแบงงายๆ เปน

BiologicaldeterminantsและSocialdeterminants

ตวอยางเชนในกลมโรคตดตอตางๆเชอโรคทงโรคเกาหรอ

โรคอบตใหมลวนเปนปจจยตนเหตทางชวภาพทสำาคญท

ตองเฝาระวง(Biologicaldeterminants)แตปจจยทาง

เศรษฐกจสงคมการเมอง(Socialdeterminants)อาจ

เปนตวททำาใหโรคเกดการระบาดขยายตวลกลาม เชน

แรงงานอพยพยายถนทำาใหโรคทเคยหายไปกลบมาใหม

ธรกจทางเพศทำาใหโรคตดตอทางเพศสมพนธเพมขนการ

สงเสรมการขายทำาใหมการตดบหรและสราและนำาไปส

ปญหาอนๆ การเพมขนของปรมาณรถมอเตอรไซคทำาให

การบาดเจบทางถนนเพมมากขนฯลฯ

2.พฤตกรรมเสยง(Behavioralrisk)หมายถง

พฤตกรรมบางอยางททำาใหเกดความเสยงและเพมโอกาส

ปวยไดงายขนเชนการดมแลวขบยานพาหนะตางๆการไม

สวมหมวกกนนอคการไมใชถงยางอนามยการรบประทาน

อาหารดบการไมออกกำาลงกายการสบบหรฯลฯและใน

กลมโรคไมตดตอเมอเกดพฤตกรรมเสยงหรอพนธกรรมแลว

กจะทำาใหรางกายสะสมปจจยเสยงทางชวภาพ(Biological

riskfactor)ขนมาซงเปนสาเหตใหเกดโรคเบาหวานหวใจ

หลอดเลอดและมะเรงตามมา เชนการมภาวะนำาหนก

เกนอวนนำาตาลในเลอดสง ไขมนในเลอดสงจงมความ

จำาเปนตองเฝาระวง

3.การตอบสนองของแผนงานควบคมโรค(Program

Response)หมายถงแผนงานควบคมโรคทดำาเนนการเพอ

ลดการเกดโรคและภยสขภาพ ซงแผนงานทดตองมการ

กำาหนดกลมมาตรการสำาคญทจะแกไขปญหาของโรคนน

การเฝาตดตามความครอบคลมและความเขมขนตลอด

จนประเมนผลของการดำาเนนงานทสำาคญของแผนงาน

ควบคมโรคจะทำาใหทราบวามโอกาสประสบความสำาเรจ

ในแกปญหาเพยงใดเชนความครอบคลมของวคซนในโรค

ทปองกนไดดวยวคซนการลดการรงเกยจเดยดฉนทในโรค

เอดสการเพมภาษบหรสราในการควบคมเครองดมการ

บงคบใชกฎหมายในเรองการบาดเจบทางถนนฯลฯ

4. การตดเชอ/การปวย/การตาย/ความพการ

(Infection/Morbidity/Mortality/Disability)หมายถง

ผลของโรคและภยทเกดขนเมอมปจจยตนเหตมพฤตกรรม

เสยงและไมไดรบการแกไขจะทำาใหมผปวยและตายหรอ

พการดวยโรคตาง ๆ โรคตดตอทเรอรงบางอยางอาจ

เรมดวยการตดเชอแตยงไมแสดงอาการ เชน โรคเอดส

จงมความจำาเปนตองทำาการเฝาระวงการตดเชอการปวย

การตายและความพการทเปนปญหาสำาคญพรอมกนไป

ทงหมด

5.เหตการณผดปกตและการระบาด(Abnormal

event) หมายถงการรวบรวมขอมลจำานวนการเกดโรค

และรปแบบของการเกดเหตการณผดปกตของโรคและภย

เรมจากงานใหญทยงเลก...การพฒนาระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต นางสาวปภานจ สวงโท

44

สขภาพซงในเบองตนเพอใหทราบลกษณะการเกดโรคนำา

ไปสการควบคมใหอยในระดบทไมกอใหเกดปญหาหรอผลก

ระทบรนแรงโดยการควบคมโรคนนมจดมงหมายคอการ

กำาจดกวาดลางโรคตางๆ ใหหมดไป (Elimination and

eradication)แตสวนใหญแลวยงไมสามารถทำาไดหากพบ

วามการเปลยนแปลงไปหรอเกดเหตการณผดปกตหรอการ

ระบาดของโรคจงมความจำาเปนในการสอบสวนโรคซงจะ

ทำาใหรสาเหตของความผดปกตไดเชนจากDeterminants

หรอRiskbehaviorหรอRiskfactorsอนๆหรอเปน

เพราะความยอหยอนของการนำามาตรการไปสการปฎบต

เปนตน

เมอไดหนงสอแลวจงรวบรวมฐานขอมลการเฝา

ระวงทมและดำาเนนการวเคราะหสถานการณเพอฉายภาพ

สถานการณการเกดโรคใหชดเจนยงขนเพราะทกกองวชาการ

สงกดกรมควบคมโรคจะตองมทมงานเฝาระวงโรค/ภยโดย

หลกใหญๆ จะเนนการหาขอมลและวเคราะหเรองการตด

เชอ/การปวย/การตาย และเหตการณผดปกต สวนการ

เกบรวบรวมวเคราะหปจจยตนเหตพฤตกรรมและการ

ตอบสนองของแผนงานควบคมโรคยงมไมมากนกทำาให

ทราบขนาดของปญหาแตยงควรมขอมลปจจยเสยงและ

ผลของการดำาเนนมาตรการเพมเตมจากทมอยทงนตองม

การประสานขอขอมลจากหนวยงานตางๆอนจะนำาไปส

การกำาหนดนโยบายและขยายผลไปสการดำาเนนงานของ

ผรบผดชอบในพนทตอไป

4. ก�รขย�ยผลก�รดำ�เนนง�น การเชอมโยงมตการเฝาระวง

การมขอมลหลากหลายอาจจะยงไมเพยงพอตอ

การควบคมปญหาหากยงไมสามารถเชอมโยงขอมลและ

วเคราะหหาความสมพนธของมตตางๆ ทมผลตอการเกด

โรคนนๆทจะเปนหวใจสำาคญทในการกำาหนดมาตรการ

ปองกนควบคมโรคตอไปไดเชนใชเปนขอมลเพอ1)ลด

ปจจยเสยงของการเกดโรค (Determinants) 2) ทราบ

ปญหาพฤตกรรมสขภาพ(Behaviors)แลวนำาไปสการแกไข

3) ทราบขนาดของปญหาไดแก อตราปวย (Morbidity

rates)และอตราตาย(Mortalitiesrates)วาอยในระดบ

ทสามารถควบคมการเกดโรค/ภยไดหรอไม4)ตรวจจบ

ความผดปกตของการเกดโรคโดยใชการเฝาระวงเหตการณ

(Event-basedsurveillance)และ5)ผลผลตจากการ

เฝาระวงนำาไปสการตอบโตภาวะโรคและภยสขภาพไดทน

ตอเหตการณ(Programresponse)และทำาใหทราบวา

ยงมขอมลสำาคญสวนใดทจำาเปนทตองพฒนาเพอใหระบบ

เฝาระวงเขมแขงยงขน รวมถงใหมการสงเสรมใหมการใช

ประโยชนขอมลขาวสารและผลผลตจากการเฝาระวงโรค

และภยสขภาพใหเปนไปอยางมประสทธภาพ

การพฒนาบคลากร

จากการจดระบบงานในระดบสวนกลางและเขต

เพอใหสามารถพฒนาคณภาพฐานขอมลของระบบเฝา

ระวงโรคและภยสขภาพ 5 ระบบ 5 มต ทจะถายทอด

จากสวนกลางไปจนถงจงหวดนนจงไดจดหลกสตรอบรม

การวเคราะหขอมลเพอจดทำารายงานสถานการณเฝาระวง

5กลมโรค5มตเพอเปนการตดอาวธทางวชาการและ

เสรมเทคนคใหม ๆ เพมความเชยวชาญใหผวเคราะหม

มมมองการใชงานระบบเฝาระวงใหกวางขน และรอยละ

90 ของขอมลนนมาจากระดบจงหวด ดงนนจงมความ

จำาเปนตองพฒนาใหบคลากรระดบจงหวดมศกยภาพใน

การรวบรวมจดหาวเคราะหหาความเชอมโยงของขอมล

เฝาระวงแตละมตและใชประโยชนเพอการควบคมปองกน

โรคของแตละพนทของแตละจงหวดซงเปนพนทเกดเหต

โดยสำานกงานสาธารณสขจงหวดเองกมความจำาเปนทตอง

มกลมคนททำาการเฝาระวงและบรณาการกบหนวยงานตาง

ๆ เพอภารกจอนสำาคญนเชนกน ไมตางอะไรกบทเราเรม

กระบวนการทำางานจากระดบใหญทเปนภาพรวมระดบ

ประเทศ จากนนกระจายลงไปในระดบเลกลงคอจงหวด

ตอไป

เรมจากงานใหญทยงเลก...การพฒนาระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต นางสาวปภานจ สวงโท

45

5. ก�วตอไปของก�รพฒน�ระบบเฝ�ระวง การพฒนาฐานขอมลของระบบเฝาระวงโรค

และภยสขภาพ 5 ระบบ ไดมแนวทางกระจายจากสวน

กลางทเปนNationalhealthinformationcenterม

บทบาทของศนยขอมลขาวสารดานสาธารณสขระดบชาต

โดยรวบรวมขอมลหลกทแสดงสภาวะสขภาพของประเทศ

จากหนวยงานสาธารณสขทเกยวของจากระดบพนทและ

ระดบเขตมาวเคราะหสถานการณโรคทสำาคญใน 5 กลม

โรคจากขอมลมตตางๆ พรอมๆ กบการพฒนาและตรวจ

สอบคณภาพขอมลจากแหลงตนทาง ทรวบรวมขนตงแต

ระดบจงหวดเพอใหทราบแนวทางในการวางแผนนโยบาย

การดำาเนนงานในปถดไป ทงนตองพจารณาวาขอมลใน

มตทสำาคญไดมการกำาหนดใหมฐานขอมลเฝาระวงอะไร

บางซงมตขอมลปวยตายเหตการณผดปกตและปจจย

กอโรค อาจมแหลงขอมลทมากกวา เมอเทยบกบขอมล

พฤตกรรมเสยง และการตอบสนองของแผนงานควบคม

โรคโดยเฉพาะมตการตอบสนองของแผนงานควบคมโรค

(Programresponse)ทมกมการดำาเนนการเมอเกดการ

ระบาดขนไดดำาเนนมาตรการเพอการปองกนควบคมโรค

อยางไรและจดเกบอยางเปนระบบหรอไมหากมการจดเกบ

ขอมลอยางเปนระบบหรอการมฐานขอมลดานพฤตกรรม

เสยงตางๆทสงผลใหเกดโรคหนวยงานทรบผดชอบจะ

สามารถนำามาวเคราะหเพอกำาหนดมาตรการทจำาเพาะ

ในการควบคมหรอปองกนเหตทอาจเกดในอนาคตไดอก

ทงยงใชขอมลทเฝาระวง โดยเฉพาะเพอการประเมนผล

การดำาเนนมาตรการ วาไดตอบโตอยางจำาเพาะหรอควร

ปรบปรงเมอเกดเหตการณในครงตอไป

สรป ในการพฒนาระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต

ไดดำาเนนการทงในสวนกลาง เขต และ จงหวด เพอให

ใชประโยชนของขอมลในการตรวจจบเหตการณผดปกต

ปรบปรงนโยบายมาตรการตางๆในการควบคมปองกน

โรคและภยสขภาพเปนภาพของระบบเฝาระวงในทกระดบ

ได ซงเปนสงทผเกยวของทงหมดใหความสำาคญ และเรง

ดำาเนนงานเพอความเปนเอกภาพของขอมล และมแนว

ปฏบตวาจะสรปผลการวเคราะหสถานการณเปนรายปเพอ

ใหทนใชเปนขอมลในการวางแนวทางการตดสนใจจดทำา

แผนการดำาเนนงานในการเฝาระวงโรคของปงบประมาณ

นนๆซงจะเปนการใชขอมลระบบเฝาระวง5กลมโรค5

มตทเปนรปธรรมอยางแทจรงเพราะนำาขอมลทมในระบบ

มาใชประโยชนอยางคมคาสงสดไมใชเปนเพยงแคการเกบ

สถตเทานน

งานนไมใชการดำาเนนการแบบOneManShow

เพราะงานหลายมตไมสามารถดำาเนนการลำาพงไดแตละมต

จงตองผลดเปลยนผรบผดชอบหลกตามบทบาทหนาทและ

ตองมการถอยทถอยอาศยเพราะภารกจนเปนภารกจเพม

เตมจากงานรบผดชอบหลกดงนนงานนจงสำาเรจลลวงได

เพราะการรวมแรงรวมใจของทกคน และพฒนางานภาย

ใตแนวทางคอเนนใหทำางานท“Practical”คอทำาในสง

ททำาไดจรง ทำาไดงาย ไมซบซอน และเกดประโยชนจรง

อยางคมคา

แหลงอ�งอง

ระบบเฝาระวง5กลมโรค5มตพมพครงท1พ.ศ.2557

กรมควบคมโรคกระทรวงสาธารณสข

ระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต พมพครงท 2

(ฉบบปรบปรง) พ.ศ. 2559 กรมควบคมโรค

กระทรวงสาธารณสข

เรมจากงานใหญทยงเลก...การพฒนาระบบเฝาระวง 5 กลมโรค 5 มต นางสาวปภานจ สวงโท

46

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางสาวปภานจ สวงโทการศกษาสงสด - Master of Public Health (ป 2561) Institute of Applied Health Sciences School of Medicine, Medical Sciences and Nutrition University of Aberdeen ประเทศสหราชอาณาจกรตำาแหนงปจจบน นกวชาการสาธารณสขชำานาญการ สถานททำางาน กองระบาดวทยา กรมควบคมโรค เบอรโทรศพท 081 347 9134 อเมล paphanij@gmail.comประเภททนทไดรบ ทนพฒนาบคลากร ณ ตางประเทศ ประจำาป พ.ศ. 2559 กรมควบคมโรค

BIG DATA MANAGEMENT นางสาววรรณวกา ภาคธป

47

BIG DATA MANAGEMENT

โลกไดกาวเขาสยคดจทล (Digitalization) อยาง

สมบรณ ทาใหพวกเราตองเกยวของกบระบบเทคโนโลย

มากขน ทงการดาเนนชวตประจาวนและการทางาน

ปจจบนประเทศไทยมความตนตวในเรองนคอนขางสง

ไมวาจะเปนภาคธรกจหรอภาครฐตางมการปรบตวเพอ

ใหสามารถแขงขนในตลาดโลกและพฒนาการบรการ

ประชาชนอยางมประสทธภาพเทคโนโลยไดเขามามบทบาท

ในทกสายอาชพ เชน ภาคการเกษตร (Smart Farm)

ไดประยกตใชเทคโนโลยดาวเทยมในการวางแผนการเพาะ

ปลกและโดรนในการรดนาและใหปยแพทยมการพฒนา

ระบบวนจฉยโรคออนไลนเปนตนการวเคราะหขอมลถอวา

เปนพนฐานการพฒนาระบบการทางานทสาคญของทก

สายอาชพโดยปจจบนไดมการนาเทคโนโลยมาชวยในการ

วเคราะหขอมลขนาดใหญหรอทเราไดยนบอยๆวา“Big

Data”ซงชวยใหเราเขาใจถงปญหาและแนวทางการพฒนา

งานไดดยงขน หากแตการจดการขอมลทมประสทธภาพ

ไมใชเรองงายและตองใชเครองมออนๆชวยใหการวเคราะห

รวดเรวและผดพลาดนอยทสดตามหลกสถต

“Big Data” คออะไร? ฐานขอมลขนาดใหญ (Big Data) ไมไดมคานยาม

เฉพาะหากแตสามารถแบงเปนลกษณะสาคญ3ประการ

ดงน

1. Volume ขอมลมขนาดใหญ อาท ขอมลราคา

สนคาของผคาปลกทวประเทศ ขอมลการเขาชมเวบไซต

ทวโลกเปนตน

2. Varietyขอมลมความหลากหลายและไมมรปแบบ

แนนอนถอวาเปนขอมลทยงไมสมบรณยงไมสามารถนา

มาใชใหเกดประโยชนได จนกวาจะมการนาไปวเคราะห

ดวยเครองมอตางๆ

3. Velocity ขอมลมการเปลยนแปลงตลอดเวลา

เชน ขอมลการซอขายหนแบบ Real Time เปนตน

ซงการตอบสนองตอขอมลทรวดเรวจะชวยใหขอมลเปน

ประโยชนตองานไดมากขน

ตงแตระบบInternet,www,และInternetofThings

(IOT)เปนทยอมรบทาใหการเชอมตอขอมลตางๆเปนไปได

งายขนรวมทงทาใหคนตระหนกถงการมอยของBigData

เพราะวาเมอกอนขอมลถกบนทกในรปแบบกระดาษหรอ

ฐานขอมลสวนตวไมไดมการแชรหรอจดใหอยในรปแบบท

สามารถวเคราะหไดแตปจจบนทกอยางกลบเชอมโยงกน

ดวยระบบอนเทอรเนตจงงายทเราจะนาขอมลเหลานมา

ใชใหเกดประโยชนการจดการกบBigDataจาเปนตอง

คานงตงแต การจดเกบขอมล (Data Storage) การจด

รปแบบขอมล (DataMining)และการวเคราะหขอมล

(DataAnalysis)

1. การจดเกบขอมล (Data Storage)

การเกบขอมลมหลายรปแบบทงแบบ Share

Storage,Tape,HardDisk,SSD(Flash)และCloud

Storage แตปจจบนผใชงานนยมเกบขอมลใน Cloud

เนองจากเปนฐานเกบขอมลขนาดใหญและชวยปองกน

ขอมลสญหาย และนอกจากนยงม Framework ทชวย

ใหการเกบขอมลBigDataงายขนไดแกOracle,SQL,

Hadoop,Hive,PigและSparkเปนตน

2. การจดรปแบบขอมล (Data Mining)

BigDataคอขอมลทไมมแบบแผนและมความ

หลากหลาย เราจงจาเปนตองมการนาขอมลทไมมความ

จาเปนในDataWarehouseหรอDataLakeออกไป

(DataCleaning)รวมทงมรปแบบการเกบทเหมาะสมเพอ

BIG DATA MANAGEMENT นางสาววรรณวกา ภาคธป

48

ใหขอมลงายตอการนามาใชงานซงDataMiningมหลก

แนวคด4ดานดงน

2.1Associationruleคอการหาความสมพนธ

ของขอมลอาทหากนกวเคราะหมองวาปรมาณการขนสง

สนคาททาเรอแหลมฉบงมทศทางเคลอนไหวเชนเดยวกบ

อตราเงนเฟอในลกษณะลวงหนาหนงเดอนนกวเคราะห

สามารถใชปรมาณการขนสงสนคาเปนตวแปรหนงในการ

คาดการณเงนเฟอในเดอนตอไป หรอ รานคาสงเกตถง

ความสมพนธระหวางยอดขายสนคาขนมขบเคยวและนา

อดลมจงจดพนทขายใหอยใกลกนเพอเพมยอดขายและ

อานวยความสะดวกแกลกคาเปนตน

2.2Data Classification คอ การหาความ

สมพนธของกลมขอมลหรอการสรางโมเดลเพออธบาย

หรอจาแนกขอมลทเราสนใจ เชน การสรางโมเดล

เพอระบประเภทรถยนตบนทองถนนดวย CCTV

ซงจะทาใหหนวยงานสามารถทราบปรมาณรถยนตแตละ

ประเภททใชงานเสนทางทสนใจและนาไปชวยในการออกแบบ

หรอปรบปรงเสนทางได หรอ การหาความสมพนธของ

พฤตกรรมหลายรปแบบเพอจาแนกประเภทลกคาทมาใช

บรการหางสรรพสนคาเปนตนการทาdataclassification

ถอเปนSupervisedLearningคอการทาใหคอมพวเตอร

สามารถหาคาตอบไดดวยตวเอง โดยเรยนรจากโมเดล

หรอชดขอมลทใหไปซงสามารถใชวธทางสถตทาไดหลาย

วธไดแกDecisiontree,k-nearest-neighbor,Naive

BayesianและArtificialneuralnetworks

2.3DataClusteringคอการแบงกลมขอมลเพอ

ใหเกดความงายตอการวเคราะหหรอเพอใหเหนมมมองอนๆ

ของขอมล เชนการแบงกลมคนไขทเปนโรคเดยวกนเพอ

วเคราะหพฤตกรรมเสยงของโรคดงกลาวเปนตนตวอยาง

การClusteringเชนK-means,Hierarchical,Density

baseและneuralnetworks

2.4Prediction คอ การนาชดขอมลทมความ

สมพนธกนมาพยากรณขอมลทเราสนใจเชนการนาเอาอตรา

แลกเปลยนอตราดอกเบยเงนเฟอและสถานการณโลก

มาสรางโมเดลเพอคาดการณอตราการสงออกของประเทศ

เปนตนถอวาเปนทกษะทพฒนามาจากAssociationrule

โดยมากนกวเคราะหจะใชวธRegressionในการพยากรณ

ขอมล

3. การวเคราะหขอมล (Data Analysis)

การวเคราะหขอมลเปรยบเสมอนการสรป

ผลลพธหรอการนาผลของขอมลมาใชในสถานการณจรง

การวเคราะหนนไมสามารถใชความรทางเทคนคอยาง

เดยว หากแตตองมองในภาพรวมและใชความรหลายๆ

ดานมาประกอบเพอการวเคราะหทมประสทธภาพ ซง

มนจะชวยลดตนทนเพมตลาดพฒนาผลตภณฑและแก

ปญหาขององคกรได

อ งคกรหลายแหงทวโลกไดมการตระหนกถงประโยชน

จากการวเคราะหBigDataมานานแลวอาทAmazon,

Facebook, Netflix, Starbuck, American Express

เปนตนทงนผเขยนขอยกตวอยางเสนทางความสาเรจจาก

การใชBigDataของAmazonและAmericanExpress

ดงน

Amazon Amazonคอบรการเวบไชตขายสนคาออนไลนเชน

เดยวกบAlibaba,LazadaและE-bayแตมตลาดขนาด

ใหญอยทสหรฐอเมรกาเรมจากการเปนรานหนงสอเลกๆ

และมบรการสงหนงสอใหลกคาถงบานตอมาจงมสนคาอน

มากขนเรอยๆปจจบนไดกลายเปนตลาดE-commerce

ของสหรฐอเมรกาทมขนาดใหญทสดขอสงเกตทนาสนใจ

คอAmazonใชโอกาสจากเทคโนโลยใหมๆไดกอนเสมอ

สวนหนงของการพฒนาทสาคญคอการท Amazon ใช

BIG DATA MANAGEMENT นางสาววรรณวกา ภาคธป

49

ขอมลการซอของผบรโภคในอดตเปนตวชวยในการแนะนา

สนคาชนตอไปเนองจากขอมลการซอขายสนคาถอเปนBig

Data ของบรษท ถาทงไวในฐานขอมลเฉยๆกไมสามารถ

สรางประโยชนอะไรได แต Amazon ไดวเคราะหขอมล

การซอของลกคารายบคคล ทงเรองไลฟสไตลทวไปและ

ระยะเวลาการเขาชมสนคาแตละชนด เพอมาคาดการณ

สนคาทผบรโภคจะซอยกตวอยางเชนถาลกคาสงซอชน

วางของสาเรจรปหรอใชเวลาในการเลอกชมสนคาประเภท

เฟอรนเจอรในเวบไซตนานๆ เมอลกคาเขามาในหนาเวบ

อกครง Amazon จะจดสนคาเกยวกบเฟอรนเจอรในรป

แบบทลกคาสนใจมาเปนสนคาแนะนาทนท นอกจากน

Amazonยงพฒนาระบบเกบและวเคราะหขอมลของตว

เองเรยกวา“AmazonWebServices”เพอใหการตอบ

สนองตอขอมลเรวขนอกดวย

American Express AmericanExpressคอธรกจบรการดานการเงนของ

สหรฐอเมรกา โดยบรษทไดใชขอมลสวนตวของผถอบตร

เครดตการใชจายและขอมลการขายสนคาในการตรวจ

สอบรายการทจรตซงขอมลเหลานถอเปนBigDataของ

ทางธนาคารเมอนามาวเคราะหจะทราบโอกาสในการทจรต

ของผใชบรการนอกจากนในลกษณะเดยวกบAmazon

ธนาคารไดใชขอมลพฤตกรรมของลกคาในการนาเสนอโปร

โมชนหรอโฆษณาสนคาของบรษทอาทลกคาใชบตรเพอ

จายคาอาหารกบรานอาหารหนงเปนประจาระบบจะบน

ทกไวกอนหากมโปรโมชนเกยวกบรานดงกลาวกจะมการ

แจงไปยงชองทางตดตอลกคา ซงลกคาแตละคนจะไดรบ

ขอมลทแตกตางกนขนอยกบพฤตกรรมนนเอง

อยางไรกตามหลายบรษทไดมการประยกตใชระบบดง

กลาวมากขนเพราะธรกจสวนมากไมสามารถอาศยแคคณภาพ

ของสนคาไดอกตอไปการบรการและความสะดวกสบายในการ

ซอสนคากลายเปนประเดนสาคญไมตางกนดงนนหากธรกจของ

เราไมมการตระหนกถงความสาคญสวนนกไมอาจแขงขนดาน

การบรการกบธรกจรายอนๆไดนอกจากธรกจภาคเอกชน

แลวภาครฐบาลเองกสามารถใชประโยชนจากBigData

เพอพฒนาการบรการและแกปญหาประชาชนได

งานวจยของWeiLu(2018)เกยวกบE-Government

ของรฐบาลจนไดกลาวถงการทรฐบาลจนผลกดนระบบ

ราชการใหเขาสระบบดจทลหรอเรยกวาE-Government

ตงแตปค.ศ.1999ไมวาจะเปนดานขอมลขาวสารการบรการ

การรบฟงความเหนประชาชนหรอการจายคาธรรมเนยม

รฐบาลจนไดพยายามนาBigDataมาพฒนาการบรการและ

ความโปรงใสของการดาเนนงานโดยในป2012จนไดจด

ตงใหมณฑลกยโจวซงถอวาเปนมณฑลทมความยากจนมาก

เปนเมองBigDataของจนโดยสนบสนนใหอตสาหกรรม

เกยวกบโทรคมนาคมและการสอสารทงหมดไปตงฐานทนน

เชนChinaMobile,ChinaUnicom,ChinaTelecom,

Apple,Qualcomm,Huawei,TencentและAlibaba

เปนตนทาใหรายไดของมณฑลเพมขนอยางมากและกลาย

เปนDataValleyของประเทศอยางแทจรง

รฐบาลไทยเองกไดเลงเหนความสาคญของ Big

Dataเชนกนตามคาสงนายกรฐมนตรเรองแนวทางการ

ใชประโยชนจากขอมลขนาดใหญ(BigData)ศนยบรการ

รวมณจดเดยว (OneStopService)และการจดตง

ศนยขอมลภาครฐ(GovernmentDataCenter)ทาให

หลายภาคสวนไดมการตนตวพฒนาการจดการขอมลขนาด

ใหญโดยเบองตนรฐบาลไดเนนใหขบเคลอนขอมล3ดาน

หลกๆ ไดแก ดานสาธารณสข ดานการทองเทยว และ

ดานทรพยากรธรรมชาตและอตนยมวทยาโดยกระทรวง

ดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมไดรบมอบหมายใหเปนผขบ

เคลอนหลกปจจบนนหลายหนวยงานไดมโครงการใชBig

Dataเพอพฒนาประสทธภาพของงานมากขนอาทกรม

อตวทยา นาขอมลของสภาพอากาศในอดตมาชวยคาด

การณสภาพอากาศและปองกนภยธรรมชาต กระทรวง

สาธารณะสขใชขอมลผปวยมาพฒนาระบบสาธารณสข

ของประเทศ กรมทางหลวง นาบนทกการจราจรในอดต

มาชวยพฒนาapplicationรายงานภาพจราจรออนไลน

สานกงานพฒนารฐบาลดจทอล(DGA)ไดจดทาโครงการ

BIG DATA MANAGEMENT นางสาววรรณวกา ภาคธป

50

G-Cloud (Government Cloud Service) เพอเปน

โครงสรางพนฐานบนอนเทอรเนตแบบใชทรพยากรรวม

กนสาหรบหนวยงานตางๆในภาครฐเปนตน

การดาเนนการดานBigDataของไทยยงอยในชวง

เรมตนเทานนเพราะสาหรบประเทศไทยแลวตอนนถอเปน

ชวงเปลยนผานระหวางระบบเกา (Analog) และระบบ

ใหม(Digital)ทาใหยงมขอมลอกมากทถกเกบในรปแบบ

กระดาษหรอสออนๆทไมสามารถนามาวเคราะหไดอกทง

BigDataยงขาดความตอเนองอยเพราะไมมระบบจดเกบ

ทเหมาะสมโครงการBigDataตางๆกยงไมมความเปน

รปธรรมในดานผลลพธนอกจากนแตละหนวยงานอาจจะ

ตองมการแบงปนขอมลกนมากขนเพอลดความซาซอนใน

การจดเกบขอมลอยางไรกตามบทความนถอเปนความคด

เหนสวนตวของผเขยนหากมความผดพลาดประการใดก

ขออภยไวณทนดวยหวงวาในครงหนาผเขยนจะมโอกาส

เขยนบทความลงลกถงประเดน Big Data ในหนวยงาน

ราชการไทยและหวงวามนจะเปนประโยชนไมมากกนอย

ตอการพฒนาการจดการขอมลขนาดใหญของประเทศไทย

ReferenceMcAfee, A., Brynjolfsson, E., Davenport, T. H.,

Patil,D.J.,&Barton,D.(2012).Bigdata:the

managementrevolution.Harvardbusiness

review,90(10),60-68.

WeiLu(2012).TheResearchofE-Governmenton

BigDatainChina,40-43.

สานกวชาการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

(2559).Bigdataในภาครฐ.

ดเอม ชาน. (2018).อตสาหกรรม ‘บกดาตา’ เฟอง

ฟใน‘มณฑลกยโจว’ทยากจนของประเทศจน.

สบคนจาก https://mgronline.com/around/

detail/9620000078756

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางสาว วรรณวกา ภาคธปการศกษาสงสด - ปรญญาโทเศรษฐศาสตร University of Illinois Urbana Champaign - ปรญญาตรเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยปฏบตการ สำานกงานนโยบายและ ยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชย อเมล Wanvica.m@gmail.comประเภททนทไดรบ ทนบคคลทวไป กพ

ความทาทายในการพฒนาเชอเพลงชวภาพในอนาคต ดร.สพฒชล โสภณธรรมพฒน และ ดร.โรเบรต เอดเวยน

51

บทคดยอ ปญหาสำาคญ 2 ประการในปจจบนทพบคอ

วกฤตทางพลงงานและการเปลยนแปลงของสงแวดลอม

การเผาไหมเชอเพลงฟอสซลเพอทจะผลตพลงงานสงผลก

ระทบตอกาซเรอนกระจกและสภาวะโลกรอนการศกษา

นจะศกษาเกยวกบ การเพมการเจรญเตบโตของสาหราย

Chlorella vulgaris ในโฟโตไบโอรแอกเตอร โดยใช

คารบอนไดออกไซดและการปรบปรงประสทธภาพการตก

ตะกอนโดยใชสารไคโตซานซงจะมองถงการใชประโยชน

คารบอนไดออกไซดโดยการศกษาระดบคารบอนไดออกไซด

ทเหมาะสมสำาหรบการเจรญเตบโตของสาหรายใน

โฟโตไบโอรแอกเตอร(Photobioreactor)ซงเปนหนงวธ

การในการลดปรมาณคารบอนไดออกไซดในบรรยากาศ

และนอกจากนสาหรายขนาดเลกนยงชวยในการผลต

พลงงานไดในหลายรปแบบทเปนพลงงานสเขยวอกดวย

การศกษานจะมองถงประสทธภาพการรวมตวและการ

ตกตะกอนของสาหรายในกระบวนการเกบเกยวสาหราย

ซงสามารถทจะเพมประสทธภาพโดยการใชสารไบโอ

โพลเมอร(ไคโตซาน)แทนเกลอโลหะ

คำาสำาคญ (Key word):ความทาทายในการผลต

เชอเพลงชวภาพสาหรายพลงงานทดแทนไคโตซานเกลอ

โลหะ

คว�มท�ท�ยในก�รพฒน�เชอเพลงชวภ�พในอน�คต โดยก�รเพมก�รเจรญเตบโตของส�หร�ย Chlorella vulgaris

ในโฟโตไบโอรแอกเตอรโดยใชค�รบอนไดออกไซด และก�รปรบปรงประสทธภ�พก�รตกตะกอนโดยใชส�รไคโตซ�น

Challenging biofuel development in the future by enhancing growth using carbon dioxide and improving efficiency of

sedimentation using Chitosan, of Chlorella vulgaris in a photobioreactor

บทนำ� (Introduction)ปจจบนแนวทางในการสงเสรมการผลตการใชเชอ

เพลงชวภาพ ไดดำาเนนการตามแผนพฒนาพลงงาน

ทดแทน (AEDP 2015) และอยในระหวางการปรบปรง

ฉบบใหม (AEDP 2018) โดยมการผลตไบโอดเซล

เชงพาณชยจำานวน12แหงซงมกำาลงการผลตประมาณ

7.68ลานลตรตอวนปรมาณการใชไบโอดเซลเฉลย4.67

ลานลตรตอวน

จากนโยบายดงกลาวการวจยเพอเพมประสทธภาพ

และลดตนทนการผลตเชอเพลงชวภาพในรนท3เชนการ

ผลตเชอเพลงชวภาพจากสาหรายจำาเปนอยางยงทควรม

การเตรยมพรอมในการดำาเนนการศกษาและพฒนาตอไป

ในการศกษาวจย(R&D)อยางเปนระบบเพอใหเพยงพอ

ตอความตองการและลดความเสยงในการเผชญปญหา

วกฤตดานพลงงานซงโอกาสและความทาทายในอนาคต

ดานเชอเพลงชวภาพ อาจจะเกดจากการเปลยนแปลง

สภาพภมอากาศในการปลกพชพลงงานเนองจากฤดกาลท

เปลยนแปลงไปอาจจะสงผลกระทบตอการผลผลต(Yield)

สถานการณการและแนวโนมการใชพลงงานโลกนโยบาย

การสงเสรมการใชรถยนตไฟฟาในอนาคตหรอความเสยง

ในการลดลงของความหลากหลายทางชวภาพจากการขยาย

พนทในการปลกพชพลงงานเพอผลตเชอเพลงชวภาพเชน

ความทาทายในการพฒนาเชอเพลงชวภาพในอนาคต ดร.สพฒชล โสภณธรรมพฒน และ ดร.โรเบรต เอดเวยน

52

ปาลมนำามน ซงจะมอาจจะสงผลกระทบตอการลดการผลตและการใชและตลาดการสงออกในการอนาคต การศกษา

การผลตเชอเพลงชวภาพจากสาหรายนำามนจงมสวนชวยในการเพมความหลากหลายและทางเลอกของแหลงเชอเพลง

ชวภาพใหมากขนตลอดจนมสวนชวยในการลดปญหากาซคารบอนไดออกไซดไดดวย

วธก�รศกษ� (Methodology) สาหรายสายพนธChlorella vulgaris เปนสายพนธทเหมาะสมทจะใชในการศกษาในการขยายขนาดการ

เลยงซงเปนสวนสำาคญในการศกษาน ทงนไดมการออกแบบระบบการเลยงแบบโฟโตไบโอรเอกเตอร (ดงรปท 1)

มการตรวจวดผลผลต (yield) คารบอนไดออกไซดจะถกใชในการเลยงสาหรายทระดบความเขมขน 0,6,12,24 และ

50%ของความเขมขนเมอผสมกบอากาศจากนนจะทำาการตรวจวดโดยใชเครองวดความขน(TurbidityMeter),การ

ตรวจนบจำานวนเซลลของสาหราย และการสงเกตโดยสายตา และการตรวจวดทางเทคนค ซงจะถกเปรยบเทยบความ

เหมอนและความแตกตาง

รปท 1 การออกแบบระบบโฟโตไบโอรแอกเตอร

0-10 LPM Air rotametre

0-5 LPM Gas rotameter

53

cm

. 5

3 c

m.

53

cm

.

Air & CO2 outlet line

CO2 outlet line

6-40 W Cool white fluorescence 2 bulbs/shelf with 3-light boxes

¼ inch-Silicone line

Electric wiring

Electric port

Mannual setting Timer

Stainless steel rack

4-125 mm. Nylon Heavy duty castors with Swivel 4 bolt hole braked (lock)

CO2 oneway valve

CO2 pressure gauge

Air pressure gauge

Air oneway valve

1,670 cm.

Mixing air & CO2 line

Mixing chamber

60 cm. x 1,600 cm. Rack (DxH)

CO2 gas inlet line Air gas inlet line Mixing air & CO2 gas inlet line Mixing air & CO2 gas outlet line Electric line

0-5 LPM Rotametre

Hood

ความทาทายในการพฒนาเชอเพลงชวภาพในอนาคต ดร.สพฒชล โสภณธรรมพฒน และ ดร.โรเบรต เอดเวยน

53

ผลก�รศกษ� (Results) การศกษาน พบวา สาหรายเจรญเตบโตไดดท

ความเขมขนของคารบอนไดออกไซดระหวาง6-12%จะ

ใหผลผลตสงสดเฉลยท0.98-1.25กรมตอลตรตอวน(g.L-

1.d-1)และอตราการเตบโตจำาเพาะสงสดท 1.04–2.21

ตอวน ในวนท 2 ของการเลยง อยางไรกตามผลศกษา

นมความซบซอนเมอเวลาการเกบเกยวสาหรายทปลก

โดยใชคารบอนทระดบความเขมขน12% ซงไดผลผลต

ทสงกวาในชวงเวลาสนๆ ทงนทระดบความเขมขนของ

คารบอนไดออกไซดท 6% ซงจะใหคาความขนสะสมท

2,145.69NTUสำาหรบการเกบเกยวในทกๆ4วนหรอ

สะสมมากกวา 28 วน การตรวจวดชวมวล (Biomass)

โดยคำานวณเปนคาสะสม (accumulative) ความขน

คาการมองเหนดวยแสง และการนบจำานวนเซลล พบ

วามคาเทากบ1,852.34NTU,41.82และ2.8x107

cell/mL ตามลำาดบ ในทางกลบกน การเตบโตของ

สาหรายกลบลดลงเมอเลยงสาหรายเพยงแคใหอากาศ

(0% คารบอนไดออกไซด) และในความเขมขนของ

คารบอนไดออกไซดทระดบ24%และ50%(v/v)ใหคา

ขนๆลงๆ(ไมเสถยร)หรอการเตบโตลดลงเมอใหคาCO2

ทระดบความเขมขน24%หรอบางครงอาจจะดเหมอนดกวา

แตอาจจะแสดงถงปญหาเมอผลตเพมขนในระดบอตสาหกรรม

รปท 2การเลยงสาหรายทระดบความเขมขนของคารบอนไดออกไซดตางๆ

การเตมไบคารบอนเนตทระดบความเขมขน

0.1,0.01,และ0.001โมลถกทดลองในการศกษานดวย

เพอทจะใหเหนวาเมอสงเสรมการใชCO2ในรปของของแขง

ผลการศกษาพบวาความเขมขนท0.001โมลคอความ

เขมขนในระดบสงสดทสามารถจะเตมในการเลยงสาหราย

ทงนเนองจากความเขมขนในระดบทสง (0.1 และ 0.01

โมล)จะไปสการเปลยนแปลงคาพเอช(pH)ซงเปนสาเหต

ในการหยดยงการเตบโตของสาหราย ซงแตกตางจากใน

ระดบ0.001โมลจะไมมผลตอการยบยงการเตบโต

การเกบเกยวสาหรายเปนความทาทายในการ

ขยายการผลตสาหรายในเชงพาณชย สงทสำาคญในการ

เกบเกยวคอการแยกนำาสาหรายออกจากสาหรายโดย

ปราศจากการทำาลายเซลล หรอการปนเปอนสารเคม ใน

หลายวธการเกบเกยวสวนใหญจะมการชวยเหลอใหสาหราย

แยกโดยใชสารเคมเพอสรางใหสาหรายมนำาหนกมากขน

ซงปรมาณการใสสาเคมจะตองมความเหมาะสมเพอใหเกด

กอนตะกอนทพอเหมาะแลวตกตะกอนลงมาอยางไรกตาม

วธการดงกลาวจะทำาใหคณภาพของสาหรายเปลยนแปลง

ความทาทายในการพฒนาเชอเพลงชวภาพในอนาคต ดร.สพฒชล โสภณธรรมพฒน และ ดร.โรเบรต เอดเวยน

54

ไปเปนของเสยทเปนอนตรายเนองจากปนเปอนสารโลหะ

หนก การศกษานจะทดลองใชทงสารเคมทเปนเกลอ

โลหะ และสารทผลตจากธรรมชาตไบโอโพลเมอร คอ

ไซโตซานหลายๆ แบบ ซงผลตจากเปลอกสตวทะเลแลว

นำามาบด และ ไซโตซานจากเปลอกป (Crab Shell)

เพอทำาการเปรยบเทยบในการทดลองเนองจากราคาถก

ไมมรปแบบทแนชดในการผลตไซไตซาน)

ผลการทดลองพบวาเกลอโลหะ เมอเตมทความ

เขมขน0.6-1.0g/Lจะมความสามารถในการสรางตะกอน

และตกตะกอนดวยประสทธภาพการนำาสาหรายแยกออก

มาท 90% ในเวลา 1-12 ชม. ในขณะทเปลอกป และ

ไคโตซานทนำาหนกโมเลกลขนาดกลางสามารถทจะเพม

ประสทธภาพการเกบเกยวไดทระดบ95%ภายใน24ชม.

สงทนาประหลาดใจคอการใชไคโตซานขนาดใหญเพมนำา

หนกโมเลกลกลบไมมประโยชนทจะชวยในการตกตะกอน

แมวาเกลอโลหะหนกจะใหประสทธภาพทสงในเวลาทสน

กวาเมอเปรยบเทยบสารโพลเมอรจากธรรมชาตประโยชน

ของการเกดความเฉอยโดยธรรมชาตนมขอดคอไมเปนพษ

ตอโมเลกลของสาหรายและในกรณนเปลอกปซงมขอด

คอราคาถกนาจะถกพจารณาใหเปนสารทมประโยชนใน

กระบวนการเกบเกยวในอตสาหกรรมเชงพาณชยตอไป

สรปผลก�รศกษ� (Conclusion) สาหราย Chlorella Vulgaris เจรญเตบโตด

ทระดบความเขมของคารบอนไดออกไซดท 6% v/v

การเตมไบคารบอเนตทระดบนอยกวาความเขมขน

ระดบ 0.001 โมล จะไมมผลตอการเตบโตของสาหราย

หากเพมความเขมขนทสงอาจจะสงผลตอคาพเอชในนำา

เลยงสาหรายและสงผลกระทบตอการเจรญเตบโต

เปลอกปและไคโตซานเปนสารธรรมชาตสามารถทจะนำา

มาใชทดแทนสารเคมในการชวยตกตะกอนเพอแยกเซลล

สาหรายจากนำาเลยง ซงชวยเพมประสทธภาพการเกบ

เกยวใหดขน

ก�รนำ�ไปใชประโยชน (Applications) การศกษานยงไดรายงานผลการศกษาซงแสดงให

เหนวาChlorella vulgaris เปนสาหรายทนาจะพฒนา

ตอยอดไดในอตสาหกรรมเชงพาณชยในประเทศไทยจาก

การศกษาประเมนไดวานาจะปลกสาหรายได 5.04x106

ลตรตอป (L/yr) ในพนท 1 แฮกแตร (6.25 ไร) โดยใช

ความเขมขนของคารบอนไดออกไซดทระดบ 4-6% ซง

คาดวาจะไดปรมาณสาหรายท 6.58 x105 ตนตอป ถง

9.87x105ตนตอปสาหรายนำามนนจะไดประมาณ300ตน

ตอปเมอนำามาผลตเปนไบโอดเซลจะไดราวๆ150ตนตอ

ปเปลอกปและไคโตซานจะสามารถนำาไปประยกตใชใน

กระบวนการเกบเกยวได

อ�งอง Anjos,M., Fernandes, B. D., Vicente, A.

A., Teixeira, J. A. and Dragone, G. (2013)

Optimization of CO2 bio-mitigation by

Chlorella vulgaris.Bioresour Technol,139,

149-54.

Antoni,D.,Zverlov,V.V.andSchwarz,W.H.(2007)

Biofuels frommicrobes.Appl Microbiol

Biotechnol,77(1),23-35.

Bhola,V.,Desikan,R.,Santosh,S.K.,Subburamu,

K.,Sanniyasi,E.andBux,F.(2011)Effects

ofparametersaffectingbiomassyieldand

thermalbehaviourofChlorella vulgaris.J

Biosci Bioeng,111(3),377-82.

Birol,F.(2016)EnergyandAirpollution. International

EnergyAgency.Availableonline:www.iea.org.

Chisti, Y. (2007) Biodiesel frommicroalgae.

Biotechnol Adv,25(3),294-306.

Chisti,Y.(2008)Biodieselfrommicroalgaebeats

bioethanol.Trends Biotechnol,26(3),126-31.

Chiu, S.-Y., Kao, C.-Y., Chen, C.-H., Kuan, T.-C.,

Ong,S.-C.andLin,C.-S.(2008)Reductionof

CO2byahigh-densitycultureofChlorella

ความทาทายในการพฒนาเชอเพลงชวภาพในอนาคต ดร.สพฒชล โสภณธรรมพฒน และ ดร.โรเบรต เอดเวยน

55

sp. inasemicontinuousphotobioreactor.

Bioresource technology,99(9),3389-3396.

Gong,Q.T.,Feng,Y.Z.,Kang,L.G.,Luo,M.Y.

andYang,J.H.(2014)Effectsoflightand

pH on cell density ofChlorella vulgaris.

International Conference on Applied Energy,

Icae 2014,61,2012-2015.

Granados,M.R.,Acien,F.G.,Gomez,C.,Fernandez-

Sevilla, J.M.andMolinaGrima,E. (2012)

Evaluationofflocculantsfortherecovery

offreshwatermicroalgae.Bioresour Technol,

118,102-110.

Molina,E.,Fernandez,J.,Acien,F.G.andChisti,

Y. (2001)Tubularphotobioreactordesign

foralgalcultures.Journal of Biotechnology,

92(2),113-131.

Monkonsit, S., Powtongsook, S. and Pavasant,

S. (2011) Comparison between airlift

photobioreactor and bubble column for

Skeletonemacostatumcultivation.Engineering

Journal, Chemical Engineering, Faculty

of Engineering, ChulalongkonUniversity,

Thailand,15(4),53-64.

SupatchaleeSophonthammaphat(2018)enhancing

growthusingcarbondioxideandimproving

efficiencyofsedimentationusingChitosan,

of Chlorella vulgaris,PhD.Thesis,Dept.of

ChemicalandbiologicalEngineering,The

UniversityofSheffield.

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล ดร.สพฒชล โสภณธรรมพฒนการศกษาสงสด ปรญญาเอก ณ Dept. of Chemical and Biological Engineering, Faculty of Engineering, The University of Sheffield, UK.ตำาแหนงปจจบน นกวชาการสงแวดลอมชำานาญการสถานททำางาน กองพฒนาเชอเพลงชวภาพ กรมพฒนาพลงงานทดแทน และอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน 17 ถ. พระราม 1 เชงสะพานกษตรยศก รองเมอง พญาไท กรงเทพฯ 10330 เบอรโทรศพท 02-2230021-9 ตอ 1097, 1098 อเมล Supatchalee_s@dede.go.thประเภททนทไดรบ ทนการศกษาระดบปรญญาเอก ดานพลงงาน ประเภททน ก.พ. ตามความตองการของกรมพฒนาพลงงานทดแทนและ อนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน ณ สหราชอาณาจกร

ชอ - นามสกล ดร.โรเบรต เอดเวยนสถานททำางาน Dept.of chemical and biological Engineering, The University of Sheffield

Structural Health Monitoring in Digital Transformation Era นางสาวนรนาฏ ไชยศร

บทคดยอ ความปลอดภยถอเปนหวใจสำาคญของการออกแบบ

ทางดานวศวกรรม ทำาใหโครงสราง อปกรณตางๆ

ตองมการซอมบำารงอยางสมำาเสมอในระยะเวลาทเหมาะ

สม และแบงออกเปนหลายประเภทตามความเหมาะสม

ของประเภทโครงสรางอปกรณรวมถงระยะเวลาของจด

คมทน ในบทความนกลาวถงการใชเทคนค Structural

HealthMonitoring (SHM) ซงเปนการซอมบำารงแบบ

คาดการณ (PredictiveMaintenance) โดยเทคนคน

มความแมนยำาสงทำาใหโครงสรางอปกรณสามารถใชงาน

ไดจนถงจดสงสดของผลตภาพอายการใชงาน

กระบวนการใชเทคนค SHM เปนไปตามลำาดบ

ดงน 1. ตดตงเซนเซอร (Sensor Installation) 2. การ

รวบรวมขอมล(DataCollecting)3.การทำาความสะอาด

ขอมล(DataCleansing)4.การจดประเภทขอมล(Data

Labelling)และ5.การตดสนใจ(Decision)ปจจบนวธ

SHM อยในระยะเรมแรกของการนำามาใชงานจรง ไดผล

สำาเรจเปนทนาพงพอใจผนวกกบกระบวนการเปลยนถาย

เปนดจตอลทำาใหSHMเปนทนยมมากขนนอกจากนยง

พบความทาทายในหลายดานเชนขดจำากดของเซนเซอร

ทางดานแหลงพลงงานการจดการขอมลขนาดใหญอยาง

มประสทธภาพการตดสนใจจากขอมลทมอยเปนตนโดย

ความทาทายดงกลาว หากทำาไดสำาเรจนอกจากจะทำาให

มฐานขอมลขนาดใหญแลว ยงสามารถทำานายลกษณะ

พฤตกรรมทางกายภาพของโครงสราง อปกรณตางๆ ได

อยางงายดายและทนทวงทกอนทจะเกดความเสยหายขน

คำาสำาคญ StructuralHealthMonitoring,Predictive

Maintenance,DigitalTransformation

เมอเรานกถงโครงสรางทางวศวกรรม เรายอมนกถง

ความมนคง ปลอดภย และความสะดวกสบายในการใช

งาน ซงเปนหนาทของวศวกรในการเลอกวสดใหเหมาะ

สมแกการออกแบบการใชงาน รวมถงสงแวดลอมโดย

Structural Health Monitoring in Digital Transformation Era

รอบในการใชงานคำาถามคอตอใหการออกแบบและเลอก

วสดมความเหมาะสมเพยงพอแลวการทำาการตรวจสอบ

สภาพโครงสรางยงจำาเปนอยหรอไมStructuralHealth

Monitoring(SHM)เปน1ในวธการซอมบำารงแบบคาด

การณ(predictivemaintenance)

การซอมบำารงเปนกระบวนการลดคาใชจายตลอดอาย(life

cyclecost)รวมถงกระบวนการขนตอนการผลตสามารถ

แบงออกเปน3ประเภทไดดงน

1. ใชงานแบบไมมการซอมบำารง (Run-to-failure)

เปนการใชงานจนกวาโครงสรางอปกรณจะไมสามารถใช

งานได ซงวธดงกลาวมขอดคอไมตองเสยเงนในการซอม

บำารงตลอดการใชงานแตหากโครงสรางอปกรณดงกลาวม

การเสยหายทำาใหตองใชเวลาในการซอมบำารงนานกวาการ

ซอมบำารงประเภทอนในการจดหาโครงสรางอปกรณเพอ

มาเปลยนใหมวธกรซอมบำารงลกษณะนเหมาะกบอปกรณ

ทมราคาถกเวลาการใชงานสนและมการผลตจำานวนมาก

(Massproduct)

2. การซอมบำารงแบบปองกน (Preventive

Maintenance)เปนการรกษาระดบการทำางานใหอยใน

ระดบทดพอทจะสามารถใหชนงานทดไดหรอใหผลลพธใน

การใชงานทดโดยสวนมากจะใชงานตามระยะเวลาทมการ

แนะนำาของโครงสรางอปกรณโดยคาแนะนำาทไดมาจาก

เกบสถตของอายเวลาการใชงานของอปกรณแตละประเภท

เชนการเปลยนหลอดไฟทก5ปเปนตนขอดของวธการ

ซอมบำารงประเภทนคอ การใชงานยงอยในระยะเวลาท

โครงสรางอปกรณสรางผลลพธเปนทนาพงพอใจสามารถ

กำาหนดเวลาการซอมบำารงทงนรวมถงระยะเวลาในการเต

รยมซออะไหลหรอการจดหาอปกรณมาแทนแตมขอเสย

คอระยะเวลาทกำาหนดในการใชงานสวนใหญจะมการเผอ

มาแลวทำาใหสญเสยระยะเวลาทโครงสรางอปกรณชนนน

ยงใชงานไดในสภาพดบางสวนไปได

56

Structural Health Monitoring in Digital Transformation Eraนางสาวนรนาฏ ไชยศร นางสาวนรนาฏ ไชยศร

3. การซอมบำารงแบบคาดการณ (Predictive

Maintenance) เปนการซอมบำารงแบบคาดการณไว

ซงมความจำาเปนตองมการตรวจวดปญหาทเกดขนดวย

ตวแปรเชนอณหภมการสนพลงงานทใชเปนตนเปน

วธทางเทคนคทตองใชความรหลายศาสตรมากทสด และ

ความรทางคณตศาสตรและฟสกสขนสง ขอดของวธการ

นคอสามารถแกไขปญหาไดทนทวงทและสามารถใชงาน

จนถงสถานะสดทายทสามารถใชงานได ทำาใหเกดความ

คมคาทสดในการผลต แตทวาขนตอนกระบวนการตดตง

อปกรณเพอวดและวเคราะหทางคณตศาสตรมคาดำาเนน

การสงจงเหมาะสำาหรบโครงสรางอปกรณทมความเฉพาะ

เจาะจงและราคาสง

คว�มสำ�คญของ SHM แมวาพฒนาการดานเทคโนโลยทางวศวกรรมจะเปน

ไปอยางกาวกระโดดทำาใหรสกถงความมนคงปลอดภยมาก

ขนแตตองยอมรบวาแรงกระทำาทไมสามารถคำานวณหรอ

คาดคะเนไดจากธรรมชาตเกดขนอยเปนระยะหากมการ

ตดเซนเซอรตรวจวดแบบ real-timeทำาใหสามารถบอก

สถานะของโครงสราง อปกรณชนนน และแจงในกรณม

แนวโนมจะเกดความผดปกตไดอยางทนทวงท

กรณตวอย�ง จาก รปท 1 สะพานMorandiประเทศอตาลไดเรม

กอสรางเมอปค.ศ.1963และใชงานในปค.ศ.1967ทงน

สะพานดงกลาวไดถกกลาวถงหลายครงในรฐสภาของอตาล

ถงการซอมบำารงในปค.ศ.2016แตกไมถกใสใจเทาทควร

เนองจากภาวะเศรษฐกจถดถอยของอตาลทำาใหมการปรบ

ลดงบประมาณดานโครงสรางพนฐาน (Infrastructure)

ทำาใหการซอมบำารงสะพานถกเลอนไปสะพานแหงนเปน

สะพานแหงท5ในประเทศอตาลทพงลงในรอบ5ปน

รปท 1 สะพาน Morandi ประเทศอตาลถลมระหวาง

การซอมบำารง โดยสะพานแหงนผานการใชงานมา

แลว 51 ป เหตการณเกดขนเมอวนท 14 สงหาคม

2561 (The guardian, 2018)

เหตการณลกษณะดงกลาวเกดขนอยางตอเนอง

ทำาใหผเชยวชาญหลายคนใหความสำาคญกบ SHMมาก

ขน เนองจากสามารถแจงเตอนเมอโครงสราง อปกรณม

พฤตกรรมทางกายภาพผดปกตตงแตขนเรมตนได

ขนตอนของ SHM SHMมวตถประสงคเพอทจะตรวจวดสถานะของวสด

ทใชในโครงสรางอปกรณทสนใจโดยยงมการตรวจวดใน

ระยะเวลาทมากขน ทำาใหมการเกบขอมลจากการตรวจ

วดมากขนซงทำาใหการคาดการณพฤตกรรมของวสดของ

โครงสรางอปกรณแมนยำามากขน

57

Structural Health Monitoring in Digital Transformation Era นางสาวนรนาฏ ไชยศร

รปท 2 ขนลำาดบการตรวจสอบความเสยหายของ Rytter (Rytter’s Hierarchy)

รปท 3 ลกษณะโดยทวไปของการตดตง SHM

การใชSHMมลำาดบขนตอนการตรวจสอบความเสยหายดงรปท 2โดยแบงเปนรายละเอยดไดดงน

1. การตรวจสอบพบความเสยหาย (Damage Detection)

การทสามารถตรวจจบความแปลกปลอมทไดจากเซนเซอรตรวจวด

2. การตรวจพบจดทเสยหาย (Damage Localization)

การพจารณาหลงจากทเซนเซอรสงสญญาณความผดปกตมาแลวสามารถตรวจสอบระบหาจดทเกดการผดปกต

3. การแบงแยกระดบความเสยหาย (Damage Classification)

การพจารณาลกษณะความเสยหายวาเปนประเภททรบไดหรอไม

4. การบอกปรมาณความเสยหาย (Damage Assessment)

การพจารณาวาความเสยหายมปรมาณมากนอยเพยงใด

5. การทำานายความเสยหาย (Damage Prognosis)

การทำานายวาอายการใชงานสามารถเปนไปไดอกเทาไรเพอการเตรยมการทำาเปลยนหรอซอมบำารง

58

Structural Health Monitoring in Digital Transformation Eraนางสาวนรนาฏ ไชยศร นางสาวนรนาฏ ไชยศร

ซงโดยทวไปแลวระบบของการใชงานSHMจะเปน

ไปดงรปท 3คอมการตดตงเซนเซอรทโครงสรางอปกรณ

หลงจากนนขอมลจากเซนเซอรจะถกสงไปยงระบบจดการ

ขอมลโดยทจะมการนำาขอมลการใชงานในกรณปกตและ

ระยะเวลาการใชงานทคาดการณไวซงเปนคาทไดจากการ

คำานวณมารวมกบคาจากเซนเซอรเพอทำาการประเมณคา

สภาพของโครงสราง อปกรณทสนใจ และจะไดออกมา

เปนคาทำานายการใชงานทสามารถใชไดจรงโดยในปจจบน

เมอวเคราะหถงระยะเวลาทควรไดรบการซอมบำารงแลว

หากเปนกรณเลกนอยเชนการทำาความสะอาดโครงสราง

อปกรณนนสามารถตดตงเครองมอใหทำาการดงกลาวโดย

อตโนมตไดแลวแตหากตองไดรบการซอมบำารงในกรณราย

แรงระบบกจะคำานวณเวลาทควรเตรยมการซอมบำารงไวให

โดยระบบการวเคราะหขอมลดงกลาวเปนการ

เรยนรจากขอมลจำานวนมากหรอทเรารจกกนในชอ

BigDataแลวนำาพฤตกรรมของขอมลมาจำาแนกเปนประเภท

โดยบงบอกความเปนไปไดและลกษณะความเสยหายผาน

การเขยนอลกอรธมลกษณะการเรยนรจากขอมลจำานวน

เยอะของอลกอรธมนเรยกวาMachineLearning

ก�รเปลยนถ�ยสดจตอล (Digital Transformation) การปฏวตอตสาหกรรมครงท 4หรอทเราคนชนกน

วาIndustry4.0นนทำาใหมการใชอปกรณตรวจวดแทน

การใชคนอยางแพรหลายทำาใหราคาของอปกรณวดมแนว

โนมทลดลงอยางตอเนอง และยงมการพฒนาเทคโนโลย

ทใชสำาหรบอปกรณวดมากขนอกดวย ซงทำาให SHMม

การนำาไปใชมากขน

หากลองจนตนาการวาทกอตสาหกรรมมการตด

เซนเซอรในอปกรณทสนใจ เชนมการตดเซนเซอรเพอวด

ความดนแทนทการใชpressuregaugeในอปกรณหมอ

ตมไอนำา (Boiler) เมอความดนในหมอตมผดปกต จะม

การสงสญญาณเตอนไปยงหองควบคมทำาใหลดอนตราย

ทจะเกดกบคนงานเมอสญญาณเตอนดงโดยไมตองไปดท

เกจวดความดนทตดอยกบหมอตมไอนำา หรอแมกระทง

การตรวจสอบหมอไอนำาประจำาป อาจไมจำาเปนตองใช

คนเพอเขาไปตรวจหากเรามขอมลทไดจากการตรวจวด

จากเซนเซอรซงเปนการเกบขอมลในลกษณะreal-time

ซงแมนยำาและเสยเวลานอยกวาอกดวย

59

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางสาวนรนาฏ ไชยศรการศกษาสงสด Master of Science in Advanced Mechanical Engineering, The University of Sheffield, United Kingdomตำาแหนงปจจบน วศวกรเครองกลปฏบตการสถานททำางาน กรมโรงงานอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม อเมล niranad.c@mail.diw.go.th

บทความวชาการ

การเมองการปกครอง

และการบรหาร

โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒน สวางสรย

บทคดยอ ปจจบนมการเปลยนแปลงของบรบทเศรษฐกจและ

สงคมโลกไปอยางมากการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยของ

โลกทมความรวดเรวและรนแรงสงผลใหการดาเนนกจกรรม

ของโลกเปลยนแปลงไปอยางฉบพลนทกองคกรตองเผชญ

ความทาทายดานตางๆทไมเคยเกดขนมากอนทงนแนว

โนมใหญของโลกในศตวรรษท 21 ตองมงการปรบตวส

Data-Driven Economy และเปนสงคมเศรษฐกจฐาน

ความรยคดจทล การปรบนโยบายและเสนทางการผลต

ไปสภาคสวนทเปนการเพมมลคาของทรพยากร การขบ

เคลอนทมงเนนดานผลตภณฑและการบรการทอาศยองค

ความรและนวตกรรมการเปลยนแปลงไปสเทคโนโลยสมย

ใหมการแทนทดวยระบบอตโนมต(Automation)และ

ปญญาประดษฐ(AI)ดงนนองคกรตางๆทงภาคราชการ

รฐวสาหกจ และภาคเอกชน ตองมการปรบตวอยาง

รวดเรวเพอใหทนตอการปรบเปลยนสถานการณของโลก

ในยคเทคโนโลยดสรปชน (Disruptive Technology)

ซงเปนยคแหงการปฎวตทางดานเทคโนโลยทนาเทคโนโลย

มาใชในการพฒนางาน สรางความสะดวก และเพมทาง

เลอกใหชวตรวมถงสรางขดความสามารถทางการแขงขน

ใหประเทศขบเคลอนเศรษฐกจดวยความคดสรางสรรค

และนวตกรรม โดยภาครฐหลกเลยงไมไดทจะเปนกลไก

หลกในการสรางความเปลยนแปลงทมผลกระทบตอตอ

การขบเคลอนประเทศ

โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

1. บทนำ� การขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและ

เทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของ

กรมทางหลวงภายใตกระแสการเปลยนแปลงอยางฉบ

พลนของโลกและนโยบาย ๔.๐ ของภาครฐไปสความ

มนคง มงคง และยงยนนน หนวยงานตางๆภายในกรม

ทางหลวงจาเปนตองปรบเปลยนไปสองคการรปแบบ

ใหม สานกวจยและพฒนางานทางกรมทางหลวงจาเปน

ตองปฏรปเพอปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงทรวดเรว

และรนแรงในทกดานทงระดบประเทศและระดบโลก

โดยการปรบแผนการดาเนนงานวจยใหทนตอเหตการณ

การกาหนดทศทางและกรอบการวจย การวางแผน

กลยทธการวจยตามแนวความคดใหมเพอตอบโจทย

ความตองการของหนวยงานและประเทศชาต การใช

เทคโนโลยระบบขอมลและสารสนเทศในการบรหาร

จดการองคความรการวจย การบรณาการขอมลการวจย

ระดบหนวยงานดานงานทางเพอรวบรวมขอมลขนาดใหญ

(Big Data) มาวเคราะหประมวลผล และนาไปใช

ประโยชน ตลอดจนการประสานความรวมมอกบสถาบน

ดานวศวกรรมงานทางในประเทศและตางประเทศอนจะสง

ผลใหการนาผลงานวจยไปใชประโยชนอยางมประสทธภาพ

และเปนรปธรรม สามารถแกไขปญหาและพฒนาองคกร

ดวยองคความรจากการวจยและนวตกรรมอยางเขมแขง

และยงยน

61

โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒน สวางสรย

การวจยและพฒนางานทางของกรมทางหลวงเปนปจจย

สนบสนนทสาคญในการดาเนนการตามยทธศาสตรแผน

พฒนาและนโยบายระดบประเทศ กระทรวง และกรม

ไดแกยทธศาสตรชาต20ปดานการสรางความสามารถใน

การแขงขนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบ

ท12ดานการพฒนาวทยาศาสตรเทคโนโลยวจยและ

นวตกรรมยทธศาสตรการวจยและนวตกรรม20ปดาน

การวจยและนวตกรรมเพอตอบโจทยการสรางองคความร

พนฐานของประเทศยทธศาสตรการพฒนาระบบคมนาคม

ขนสง20ปดานการนาเทคโนโลยและนวตกรรมใชในการ

พฒนาระบบคมนาคมขนสงยทธศาสตรกระทรวงคมนาคม

พ.ศ.2560 - 2564 ดานการพฒนาปจจยสนบสนนการ

ขบเคลอนยทธศาสตรสความสาเรจยทธศาสตรคมนาคม

ดจทล2021กระทรวงคมนาคมดานการพฒนาSmart

Mobility มงสการเปนตนแบบ Smart City ควบคกบ

สนบสนนInclusiveTransportยทธศาสตรในการพฒนา

ดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมดานการขบเคลอนเศรษฐกจ

ดวยเทคโนโลยยทธศาสตรกรมทางหลวงพ.ศ.2560-2564

ดานการพฒนาระบบทางหลวง ดานระดบการใหบรการ

ดานความปลอดภยและดานระบบบรหารจดการนโยบาย

เรงดวนของกรมทางหลวงมงผลสมฤทธตามยทธศาสตรชาต

และยทธศาสตรการพฒนาระบบคมนาคมขนสงของไทย

ระยะ20ปดานการสนบสนนสงเสรมดานการวเคราะห

วจยและพฒนางานทาง และยทธศาสตรการพฒนา ICT

ของกรมทางหลวง พ.ศ.2560-2564 ดานการพฒนา

นวตกรรมดจทลเพองานวศวกรรมทางหลวง (Smart

Highways) เพอใหบรรลวสยทศนกรมทางหลวง “มงส

ความเปนองคกรชนนาดานงานทาง เชอมโยงการขนสง

อยางยงยน” โดยการสรางและสะสมองคความร พฒนา

วศวกรรม และเทคโนโลยนวตกรรมงานทางของกรม

ทางหลวงใหมความทนสมย เปนศนยกลางความเปนเลศ

ดานงานทางบนฐานความรดานการวจยและนวตกรรม

2. แผนยทธศ�สตรก�รวจยและพฒน�ง�นท�งระยะเวล� 5 ป (พ.ศ.2564-2568) สานกวจยและพฒนางานทางกรมทางหลวงไดจด

ทาแผนยทธศาสตรการวจยและพฒนางานทางระยะเวลา5

ป(พ.ศ.2564-2568)เพอใหสอดคลองกบยทธศาสตรแผน

พฒนาและนโยบายทเกยวของกบการวจยดานวศวกรรมงาน

ทางระดบประเทศกระทรวงและกรมดงกลาวโดยมเปา

หมายเพอบรณาการองคความรจากการวจยสการปฏบตและ

นาไปใชประโยชนเพอสงเสรมวชาชพสนบสนนการวจย

วชาการและพฒนาวศวกรรมและเทคโนโลยนวตกรรมงาน

ทางของกรมทางหลวงอยางยงยนและมวสยทศน“เปนสวน

สาคญของการขบเคลอนการวจยและนวตกรรมทางหลวง”

เพอตอบโจทยของหนวยงานยทธศาสตรชาต20ปไทย

แลนด 4.0 และการเปลยนแปลงของโลก ดงนนเพอให

บรรลเปาหมายดงกลาวและวสยทศนเปนจรงไดสานกจง

ไดเสนอแผนยทธศาสตร5ดานไดแก(1)วศวกรรมและ

เทคโนโลยนวตกรรมงานทาง (2) ทางหลวงอจฉรยะ (3)

นวตกรรมความปลอดภยทางหลวง(4)ทางหลวงสเขยวและ

(5)ขอมลสารสนเทศและความรดานการวจยและพฒนา

งานทาง เพอเปน 5 เสาหลกและรากฐานการวจยและ

พฒนางานทางของกรมทางหลวงตอไปอก 5 ปขางหนา

ดงแสดงในรปท1

62

โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒน สวางสรย

รปท 1แผนยทธศาสตร5ดานของสานกวจยและพฒนางานทางกรมทางหลวง

สานกวจยและพฒนางานทางจะนาแผนยทธศาสตร

การวจยและพฒนางานทางระยะเวลา 5ป ดงกลาว ไป

ใชขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลย

งานทางของกรมทางหลวงสการปฏบตไดจรงและนา

ไปใชประโยชนอยางเปนรปธรรม (Implementation)

นอกจากนกรมทางหลวงเปนหนวยงานภาครฐทเกาแกทสด

ในสงกดกระทรวงคมนาคมมผลงานโครงสรางพนฐานดาน

คมนาคมการขนสงทางถนนเปนทประจกษอยางตอเนอง

และเปนทยอมรบในแวดวงวชาชพวศวกรรมโยธา โดย

เฉพาะงานวจยวชาการ มาตรฐานงานทางและมาตรฐาน

การทดลองตางๆ ถอวามตนทนมจดแขงดานทรพยากร

สง มบคลากรทมความร ความเชยวชาญประสบการณ

ทกษะและสมรรถนะเฉพาะดานงานทางอปกรณเครองมอ

ทดสอบททนสมยฐานขอมลและสารสนเทศทเกยวของกบ

งานทางรวมถงองคความรวทยาการทสะสมอยางยาวนาน

กวา 50 ป เกบรวบรวมทงในรปแบบของเอกสารและ

รายงานการวจยวชาการ จงเปนปจจยรากฐานทตองสง

เสรมและพฒนาใหมนคงและยงยน เพอตอยอด และยก

ระดบสสากล ดงรปท 1 แตอยางไรกตาม การวจยและ

พฒนางานทางในอนาคตยงคงมความทาทายทสาคญ

ไดแก การกาหนดโจทยการวจยทตอบความตองการของ

เจาหนาทผปฏบตงาน โดยเฉพาะในระดบภมภาคของ

กรมทางหลวงการบรณาการขอมลดานวจยวชาการระหวาง

หนวยงานภายในและภายนอกการโยกยายบคลากรวจย

และการนาผลงานวจยไปใชประโยชนเปนตน

63

โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒน สวางสรย

3. เป�หม�ยก�รพฒน�ต�มยทธศ�สตรก�รวจยและพฒน�ง�นท�ง 3.1 ยทธศาสตรดานวศวกรรมและเทคโนโลย

นวตกรรมงานทาง

เนนการวจยทสรางองคความรพนฐานเพอ

การสะสมองคความร การตอยอดไปสการประยกตใช

องคความรและการตอยอดไปสนวตกรรมทางเทคโนโลย

งานทาง รวมทงการสรางนวตกรรมเพอใหเจาหนาทผ

ปฏบตงานสามารถนาไปใชประโยชนโดยตรง ผานการ

สรางและพฒนาเทคโนโลยฐานเพอใหกรมทางหลวง

เปนผนาดานวศวกรรมงานทางในกลมอาเซยน

3.2 ยทธศาสตรดานทางหลวงอจฉรยะ

เนนการวจยเพอพฒนาระบบเทคโนโลย

ดจทลและนวตกรรมดานคมนาคมทางถนน การนา

เทคโนโลยและนวตกรรมททนสมยมาใชในดานคมนาคม

ทางถนน เพอตอบสนองตอการพฒนาคมนาคมทางถนน

และความตองการของผใชบรการ ลดการพงพาการนา

เขาเทคโนโลยจากตางประเทศ โดยการสรางนวตกรรม

จากการวจย พฒนา และรบการถายทอดและตอยอด

เทคโนโลยจากตางประเทศรวมทงการวจยและพฒนารป

แบบการบรหารจดการจราจรอจฉรยะทงในระดบพนทและ

ระดบประเทศใหมมาตรฐานในระดบสากล

3.3 ยทธศาสตรดานนวตกรรมความปลอดภย

ทางหลวง

ใหความสาคญกบนวตกรรมความปลอดภย

ในการปองกนและแกไขปญหาจดเสยง จดอนตราย

เพมความปลอดภยและลดความสญเสยจากการเกดอบตเหต

ทางถนนรวมทงการวจยดานวศวกรรมและเทคโนโลยสมย

ใหมทชวยลดและปองกนอบตเหตทางถนนโดยเฉพาะกลม

ผใชถนนทเปราะบาง เชน ผขบขจกรยานยนต จกรยาน

คนเดนเทาเปนตน

3.4 ยทธศาสตรดานทางหลวงสเขยว

เนนประเดนสาคญทางทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอมของประเทศทไดรบผลกระทบจากกจกรรมตางๆ

ของกรมทางหลวงอาทการกอสรางทางการคมนาคมขน

สงและโลจสตกสการบรณะและบารงรกษาทางเปนตน

สงเสรมงานวจยเพอการอนรกษการลดของเสยและการ

ผลตทเปนมตรตอสงแวดลอม รวมทง การจดการมลพษ

ทมผลกระทบตอสงแวดลอมการจดการกาซเรอนกระจก

และการใชพลงงานหมนเวยน

3.5 ยทธศาสตรดานขอมลสารสนเทศและความ

รดานการวจยและพฒนางานทาง

เนนการสรางระบบนเวศสาหรบการวจยและ

การพฒนาปจจยสนบสนนอาทระบบบรหารจดการงาน

วจยใหสามารถปรบตวไดทนกบแนวโนมการเปลยนแปลง

ทางเทคโนโลยในอนาคต ระบบวเคราะหและจดการ

ชดความรจากงานวจย ระบบขอมลและสารสนเทศ

กลางเพอบรณาการขอมลวจยและเชอมโยงฐานขอมล

ดานการวจยจากหนวยงานภายในและภายนอก ระบบ

สารสนเทศภมศาสตร รวมทงศนยขอมลความรและ

นวตกรรมงานทาง

ทงนเพอใหการดาเนนงานวจยบรรลเปาหมายการ

พฒนาตามยทธศาสตรทง5ดานสานกวจยและพฒนางาน

ทางจงจดทาแผนงานวจยแบงตามยทธศาสตรแตละดาน

ดงน

❍ ยทธศาสตรดานวศวกรรมและเทคโนโลย

นวตกรรมงานทาง

- แผนงานวจยในกลมเทคโนโลยนวตกรรม

- แผนงานวจยในกลมวสดสรางทางและ

โครงสรางถนน

- แผนงานวจยในกลมธรณเทคนคและฐานราก

- แผนงานวจยในกลมสะพานและโครงสราง

อนๆ

❍ ยทธศาสตรดานทางหลวงอจฉรยะ

-แผนงานวจยในกลมเทคโนโลยนวตกรรม

- แผนงานวจยในกลมบรหารจดการขอมล

และสารสนเทศ

-แผนงานวจยในกลมขนสงและอานวยความ

ปลอดภยบนถนน

64

โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒน สวางสรย

❍ ยทธศาสตรดานนวตกรรมความปลอดภย

ทางหลวง

- แผนงานวจยในกลมเทคโนโลยนวตกรรม

- แผนงานวจยในกลมบรหารจดการขอมล

และสารสนเทศ

- แผนงานวจยในกลมขนสงและอานวยความ

ปลอดภยบนถนน

❍ ยทธศาสตรดานทางหลวงสเขยว

-แผนงานวจยในกลมเทคโนโลยนวตกรรม

-แผนงานวจยในกลมพลงงานและสงแวดลอม

❍ ยทธศาสตรดานขอมลสารสนเทศและความ

รดานการวจยและพฒนางานทาง

- แผนงานวจยในกลมบรหารจดการขอมล

และสารสนเทศ

4. แผนยอยของแผนง�นวจยภ�ยใตยทธศ�สตรก�รวจยและพฒน�ง�นท�ง

4.1 แผนยอยการวจยและพฒนางานทาง กลม

เทคโนโลยนวตกรรม

มงเนนการวจยพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรม

(Innovation and Technology) งานกอสรางและ

บรณะโครงสรางถนนและสะพาน การวจยพฒนาปญญา

ประดษฐ(ArtificialIntelligence)ในการประเมนสภาพ

ผวทางและสะพานสาหรบวางแผนซอมบารง การวจย

จดทาการบรหารจดการจดเสยง (RiskManagement)

ภยพบตธรรมชาตบนโครงขายทางหลวงผานMobileและ

WebbasedApplicationการวจยจดทาระบบรายงาน

สภาพการกอสรางทางหลวงและการเบยงชองจราจรแบบ

RealTimeMonitoringบนMobileApplicationสาหรบ

ผใชทางการวจยพฒนาระบบสานกงานอจฉรยะ(Smart

Office)สาหรบแขวงทางหลวงและสานกงานทางหลวงการ

วจยพฒนาเซนเซอรอจฉรยะ (Smart Sensors)สาหรบ

ตรวจวดคณสมบตของดนและวสดงานทาง การวจย

พฒนาแผนทดจทลโครงขายทางหลวง(DigitalHighway

NetworkMap)เพอรองรบเทคโนโลยยานยนตไรคนขบ

(Autonomous Vehicles) ตวอยางโครงการวจยแสดง

ดงรปท2

รปท 2ตวอยางโครงการวจยภายใตแผนยอยการวจย

และพฒนางานทางกลมเทคโนโลยนวตกรรม

4.2 แผนยอยการวจยและพฒนางานทาง กลม

บรหารจดการขอมลและสารสนเทศ

มงเนนการวจยพฒนาระบบฐานขอมล(Database)

และBigDataระบบไฟฟาสองสวางเพอลดอบตเหตบน

ทางหลวง การวจยพฒนา Big Data สาหรบประเมน

และบรหารจดการสนทรพยในความรบผดชอบของ

กรมทางหลวง (Road AssetManagement) การวจย

พฒนาระบบบรหารจดการพฒนาทรพยากรบคคลของ

กรมทางหลวงสาหรบประเทศไทย 4.0 การวจยพฒนา

ระบบสารสนเทศภมศาสตร(GIS)เพอการบรหารจดการ

โครงขายทางหลวงกรณเกดภยพบต การวจยหาอตรา

การทางานทเหมาะสมเพอกาหนดตนทนงานบารงรกษา

65

โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒน สวางสรย

ทางหลวงตามคา KPI ทเหมาะสม การวจยพฒนาระบบ

ฐานขอมล (Database) คณสมบตทางวศวกรรมของชน

ดนเพองานออกแบบทางและสะพาน ตวอยางโครงการ

วจยแสดงดงรปท3

รปท 3ตวอยางโครงการวจยภายใตแผนยอย

การวจยและพฒนางานทางกลมบรหารจดการขอมล

และสารสนเทศ

4.3แผนยอยการวจยและพฒนางานทางกลมวสด

สรางทางและโครงสรางถนน

มงเนนการวจยปรบปรงคณภาพวสดและยดอาย

ถนนเพอลดตนทนในการบารงรกษา การวจยประเมน

สมรรถนะทางหลวงในระยะยาว(Long-TermPavement

Performance) เพองานบารงรกษาและความปลอดภย

การวจยเสรมกาลงชนโครงสรางทางดวยวสดสงเคราะห

แบบผสมผสาน(HybridMaterials)เพอรองรบปรมาณ

จราจรทมรถบรรทกสง การวจยประยกตใชวสดทองถน

(LocalMaterials)และวสดเดมใชใหม(Reuse)เพอใช

ออกแบบและกอสรางทางการวจยทดสอบคณสมบตดาน

สมรรถนะ (Performance Properties) ของวสดสราง

ทางเพอปรบปรงมาตรฐานและขอกาหนดงานทาง การ

วจยพฒนาเทคนควธการและอปกรณตรวจสอบตดตาม

สภาพทาง(RoadCondition)เพอยดอายการใหบรการ

ของโครงสรางถนน การวจยพฒนาแบบจาลองทานาย

การเสอมสภาพทาง(RoadDeterioration)และผลกระ

ทบจากกจกรรมซอมบารงทาง(WorkEffect)เพอรองรบ

ระบบบรหารจดการทางหลวง(TPMS)การวจยโครงสราง

ถนนอจฉรยะ(SmartPavement)เพอรองรบเทคโนโลย

ยานยนตไรคนขบ (Autonomous Vehicle) ตวอยาง

โครงการวจยแสดงดงรปท4

รปท 4ตวอยางโครงการวจยภายใตแผนยอยการวจย

และพฒนางานทางกลมวสดสรางทางและโครงสรางถนน

66

โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒน สวางสรย

4.4 แผนยอยการวจยและพฒนางานทาง กลม

ธรณเทคนคและฐานราก

มงเนนการวจยเทคนคและวธการปรบปรง

เสถยรภาพและความมนคงของคนทางในพนทเสยงภย

พบต การวจยเพอวเคราะหและออกแบบคอสะพานใน

พนทเสยงภยพบต การวจยเพอการพยากรณเตอนภย

และระบบการเฝาระวงเกยวกบอบตภยทางธรรมชาต

(Natural Disasters) ในเขตทางหลวง การวจยประเมน

ความเสยงตอภยพบตดนถลมแบบฉบพลนในเขตทางหลวง

การวจยเพอตดตามพฤตกรรมดานวศวกรรมของอโมงค

ทางลอดกาแพงกนดนและฐานรากเพอจดแผนบารงรกษา

ตวอยางโครงการวจยแสดงดงรปท5

รปท 5ตวอยางโครงการวจยภายใตแผนยอยการวจยและพฒนางานทางกลมธรณเทคนคและฐานราก

4.5 แผนยอยการวจยและพฒนางานทาง กลม

ขนสงและอานวยความปลอดภยบนถนน

มงเนนการวจยเพอลดอบตเหตจากพฤตกรรม

หลบในของผขบข การวจยระบบปลอดภยอจฉรยะ

บนถนน (Smart Road Safety) เพอปองกนอบตเหต

บรเวณหนาโรงเรยนการวจยการบรหารจดการตนไมรมทาง

เพอลดความรนแรงของการเกดอบตเหตบนทางหลวง

การวจยระบบไฟฟาแสงสวางอจฉรยะ(SmartLighting)

ในการปรบความเขมแสงของหลอดไฟตามความสวางของ

แสงธรรมชาตการวจยเพมประสทธภาพโครงขายทางหลวง

รองรบเขตเศรษฐกจพเศษ(SpecialEconomicCorridor

และEasternEconomicCorridor)การวจยปรมาณฝน

ละอองระหวางกอสรางทมผลตอทศนวสยของผขบขและ

วธการปองกนการวจยระบบไฟจราจรอจฉรยะ(Phasing)

67

โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒน สวางสรย

บนทางหลวงทเชอมโยงกบทางหลวงพเศษระหวางเมอง

การวจยความเรวควบคมทเหมาะสมสาหรบทางหลวง

พเศษระหวางเมองการวจยพฒนาการออกแบบทางลอด

อจฉรยะ (Smart Underpass) สาหรบผสงอายและผ

ทพลภาพ การวจยเครองหมายและเสนจราจรอจฉรยะ

เพอรองรบเทคโนโลยยานยนตไรคนขบ (Autonomous

Vehicle)ตวอยางโครงการวจยแสดงดงรปท6

รปท 6ตวอยางโครงการวจยภายใตแผนยอย

การวจยและพฒนางานทางกลมขนสงและอานวย

ความปลอดภยบนถนน

4.6 แผนยอยการวจยและพฒนางานทาง กลม

สะพานและโครงสรางอนๆ

มงเนนการวจยเพอการบรณะสะพานทเสอมสภาพ

รนแรงแบบยงยน การวจยนวตกรรมเพอเสรมกาลงและ

ยดอายสะพานการวจยเพอตรวจสอบและประเมนสภาพ

โครงสรางสะพานและทางลอดดวยเทคนคขนสง(Structural

HealthMonitoring)การวจยนวตกรรมยางพาราสาหรบ

งานซอมแซมโครงสรางสะพาน (Innovative Natural

Rubber)ตวอยางโครงการวจยแสดงดงรปท7

รปท 7ตวอยางโครงการวจยภายใตแผนยอยการวจย

และพฒนางานทางกลมสะพานและโครงสรางอนๆ

4.7 แผนยอยการวจยและพฒนางานทาง กลม

พลงงานและสงแวดลอม

มงเนนการวจยเทคนคและวธกอสรางทเปน

มตรกบสงแวดลอม (Green Technology) การวจย

เพอลดผลกระทบของมลพษระหวางการกอสรางทางหลวง

การวจยจดทาแผนนโยบายกรนโลจสตกส(GreenLogistic)

สาหรบการจดการมลภาวะทางหลวงการวจยเพอนาขยะ

พลาสตกมาประยกตใชในวศวกรรมงานทาง ตวอยาง

โครงการวจยแสดงดงรปท8

68

โอกาสและความทาทายใหมกบการขบเคลอนการวจยพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการคมนาคมขนสงทางถนนของกรมทางหลวง

นายอคคพฒน สวางสรย

รปท 8 ตวอยางโครงการวจยภายใตแผนยอยการวจยและพฒนางานทางกลมพลงงานและสงแวดลอม

69

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นายอคคพฒน สวางสรยการศกษาสงสด Doctor of Philosophy, University of Wisconsin-Madison, USAตำาแหนงปจจบน วศวกรโยธาเชยวชาญสถานททำางาน สำานกวจยและพฒนางานทาง กรมทางหลวง กระทรวงคมนาคม อเมล sawangsuriya@gmail.comประเภททนทไดรบ ทนรฐบาล ก.พ. ป 2542-2549

New public management and public entrepreneurship for the future นางสาวอมรตน ไชยไพบลยวงศ

สมยทไปเรยนหลกสตรการบรหารทรพยากร

บคคลทตางประเทศพบวาเนอหาหลกสตรและงานวจย

หลายงานเนนทการปรบแนวทางการบรหารทรพยากร

บคคลทงในภาคเอกชนและภาครฐใหสอดคลองกบ

บรบทของสงคมทเปลยนแปลงไป ภาครฐมการนำารป

แบบการบรหารของภาคเอกชนมาใชมากยงขนเพอเพม

ประสทธภาพและสรางความพงพอใจใหแกประชาชนผ

ใชบรการมการหยบยกการจดการภาครฐแบบใหม(new

publicmanagement) และความเปนผประกอบการ

สาธารณะ (public entrepreneurship) ซงเปนทฤษฎ

ทเกดขนมาหลายทศวรรษกอนหนามาประยกตในหลาย

ประเทศตลอดชวงหลายปทผานมาเพอเพมประสทธภาพ

การดำาเนนงานของภาครฐใหทดเทยมภาคเอกชน ปรบ

กระบวนการทางความคดของผนำาภาครฐใหเนนเรอง

นวตกรรมและความเปนผประกอบการพรอมกบเปลยน

ภาพลกษณของภาครฐใหมความทนสมยเพอดงดดผม

ความรความสามารถเขามาปฏบตงานมากยงขน การนำา

แนวคดดงกลาวมาปดฝนใหมเกดจากหลายปจจยดวยกน

เชนบรบทของโลกทเปลยนแปลงไปเชนการเตบโตของ

สงคมเมองและการเขาสสงคมผสงอายทำาใหตองมการตอบ

สนองใหทนตอเหตการณเหลานโดยการวางแผนงานและ

จดบรการสาธารณะใหสอดรบกบความตองการของสงคม

ในบรบทใหมการปฏวตทางดานเทคโนโลยและดจทลภาค

รฐตองปรบตวใหทนโลกดจทลและนำาเทคโนโลยมาปรบใช

เพอตอบโจทยของประชาชนบรบททเปลยนแปลงเหลาน

ทำาใหภาครฐตองปรบรปแบบการทำางานใหมความยดหยน

และคลองแคลวยงขนซงถอเปนความทาทายใหมทภาครฐ

ตองรบมอในโลกปจจบน

New public management and public entrepreneurship for the future

เพอใหบรรลวตถประสงคดงกลาวภาครฐจงจำาเปน

ตองปรบรปแบบการทำางานและพฒนาประสทธภาพของ

บคลากรในองคกร โดยมการชแจงกลยทธและเปาหมาย

ขององคกรเพอเปนตวชวดผลงานใหบคลากรทราบอยาง

ชดเจน และมการประเมนผลงานอยางตอเนอง รวมถงม

การกำาหนดหนาทและเปาหมายเฉพาะของบคลากรแตละ

คนอยางชดเจนใหสอดคลองกบเปาหมายขององคกรและ

ใหบคลากรมสวนรวมในการตดสนใจและดำาเนนการตางๆ

มากยงขนมระบบการบรหารประสทธภาพ(performance

management – PM) ทประเมนประสทธภาพของ

บคลากรเพอระบวาจะใหการอบรมและพฒนาในทศทาง

ใด ใหคาตอบแทน และวางแผนเสนทางความกาวหนา

อยางไร ตางจากในอดตทระบบการประเมนผลในหนวย

งานภาครฐคอนขางไมละเอยด อาจมแคการประเมนผล

งานรายปโดยผประเมนเพยงคนเดยว โดยผบงคบบญชา

จะเปนผประเมนผใตบงคบบญชา ไมใชการประเมนแบบ

360องศาหรอการประเมนจากบคคลอนนอกเหนอจาก

ผบงคบบญชาเชนประเมนโดยเพอนรวมงานผใตบงคบ

บญชาและลกคา(หากเปนงานทตองเผชญหนากบลกคา)

เปนตนแตในชวงหลายปทผานมาจนถงปจจบนในหนวย

งานภาครฐหลายประเทศ ไดมการนำาการประเมนแบบ

360องศานเขามาใชและพบวาชวยใหบคลากรมสวนรวม

ในการออกแบบแนวทางการประเมนผลงานและบรหาร

ประสทธภาพและนำาแนวทางนไปใชงานจรงทำาใหบคลากร

มความวางใจในระบบการประเมนยงขนอกทงยงเปนการ

รวมกนแกปญหาในองคกรนอกจากนการประเมนผลงาน

ในอดตทผานมาอาจไมไดเชอมโยงกบภารกจหรอกลยทธ

ขององคกร สงสำาคญทจะชวยกระตนใหบคลากรทมอย

70

New public management and public entrepreneurship for the futureนางสาวอมรตน ไชยไพบลยวงศ นางสาวอมรตน ไชยไพบลยวงศ

ในองคกรทมเทในการทำางานยงขนคอการใหคาตอบแทน

ตามผลงาน(performance-relatedpay–PRP)แทนท

จะเปนคาตอบแทนตามระดบตำาแหนงงานอยางทผานมา

สำาหรบการดงดดใหคนเขามาทำางานในภาครฐพบวาใน

หลายประเทศคาตอบแทนตามผลงานมกเพมขนเพยงเลก

นอย ขณะทฐานรายไดยงคงตำากวาในภาคเอกชนอย จง

ไมสามารถดงดดผทมความสามารถโดดเดนเขามาทำางาน

ในภาครฐได ยกเวนในประเทศอยางสงคโปรและฮองกง

ทคาตอบแทนของบคลากรภาครฐสงในระดบทแขงขนกบ

ภาคเอกชนไดอยแลวจงสามารถดงดดผจบการศกษาดวย

คะแนนระดบตนๆของสถาบนชนนำาในประเทศหรอผทม

ความชำานาญและประสบการณสงในแตละสาขาวชาชพได

การบรหารจดการภาครฐแบบใหมประกอบดวย

หลกปฏบตสามอยางไดแกการบรหารโดยยดวตถประสงค

(Management-by-Objectives-MBO)ซงเปนหลกการท

ใชในภาคเอกชนโดยผบงคบบญชาจะประชมรวมกบบคลากร

ทอยภายใตการบงคบบญชาโดยตรงกอนทจะมการประเมน

ผลงานวตถประสงคของการประชมครงนคอทบทวนเปา

หมายขององคกรระบบทบาททคาดหวงใหผใตบงคบบญชา

มสวนรวมในการดำาเนนงานเพอใหบรรลเปาหมายดงกลาว

วางเปาหมายดานประสทธภาพการทำางานของบคลากร

แตละคนสำาหรบชวงเวลาตอจากนโดยตองสอดคลองกบ

วตถประสงคเชงกลยทธขององคกรซงในการศกษาหลาย

ครงพบวาการเพมบทบาทใหบคลากรมสวนรวมขบเคลอน

การดำาเนนงานเพอบรรลเปาหมายขององคกรนนจะชวยให

บคลากรมแรงจงใจในการทำางานและมความทมเทยงขนซง

อาจนำาไปสประสทธภาพการทำางานทเพมขนอยางไรกดวธ

การดงกลาวซงเปนการกำาหนดวตถประสงคการดำาเนนงาน

จากบนลงลางนนยงมหลายคนทมองวาเปนการเนนยำาให

เหนถงลำาดบชน(hierarchy)ภายในองคกรโดยทบคลากร

ไมไดเปนผวางเปาหมายดวยตนเองหลกปฏบตขอทสองคอ

การบรหารจดการโดยใชแนวคดการบรหารคณภาพโดยรวม

(TotalQualityManagement)ระบบการประเมนผลงาน

จะนำาหลกการTQMมาใชโดยพจารณาประสทธภาพการ

ทำางานของบคลากรแตละคนในบรบทของการทำางานเปน

ทมหรอเปนคณะทำางานหลกTQMจะเนนทประสทธภาพ

ในมมมองของลกคาเปนหลกและการปองกนไมใหเกดขอ

ผดพลาดโดยทบคลากรและฝายบรหารรวมมอกนพฒนา

คณภาพและประสทธภาพในการทำางานรวมกนสวนหลก

ปฏบตทสามคอสมรรถนะซงเนนทการพฒนาสมรรถนะหลก

พฤตกรรมหลกทสำาคญและรวมถงทกษะและคณสมบตท

บคลากรทกคนในองคกรตองมองคกรจะกำาหนดสมรรถนะ

ชดเจนและสอสารใหบคลากรทกคนทราบทงทางวาจาและ

เปนลายลกษณอกษรเชนในหนวยงานรฐบาลของมาเลเซย

สมรรถนะทกำาหนดคอการใหความเคารพประชาชนชาว

มาเลเซยในฐานะลกคาและการแสวงหาความรอยางตอ

เนอง และนำาสมรรถนะเหลานเขามาเปนสวนหนงของ

การประเมนผลงานและการบรหารจดการประสทธภาพ

ในกลมประเทศทมความรวมมอดานเศรษฐกจและการ

พฒนา(OrganizationforEconomicCo-operation

andDevelopment(OECD))สวนใหญเกณฑทใชการ

ประเมนผลงานของบคลากรคอผลงานทสรางออกมาทตรง

ตามเปาหมายทระบไวกอนหนาสมรรถนะเฉพาะสำาหรบ

งาน ทกษะเชงเทคนค ทกษะการสอสารระหวางบคคล

การทำางานเปนทมและทกษะการบรหารจดการระบบการ

บรหารประสทธภาพยงเนนการบรหารในหลายมต ไมใช

เพยงแคประสทธภาพการทำางานของบคลากรในหนวย

งานผใหบรการ และการใชเงนทนอยางคมคาเทานนแต

ยงรวมถงคณภาพการใหบรการตอผใชบรการ และความ

พงพอใจของลกคาผใชบรการหนวยงานอาจจดทำาเครอง

มอbalancedscorecardซงเปนเครองมอทางดานการ

บรหารจดการทชวยในการประเมนผลองคกรและชวยให

องคกรนำาเอากลยทธไปปฏบตจรง scorecard เปนการ

ประเมนในองครวม ครอบคลมมตตางๆ ในลกษณะท

สมดล เชน มมมองดานการเงน มมมองดานลกคา มม

มองดานกระบวนการภายใน และมมมองดานการเรยน

รและพฒนา การใชเครองมอนชวยใหทงองคกรมงเนน

สรางผลงานตามกลยทธขององคกรปรบเปลยนพฤตกรรม

71

New public management and public entrepreneurship for the future นางสาวอมรตน ไชยไพบลยวงศ

และวฒนธรรมองคกรโดยองตามตวชวดทกำาหนดและให

บคลากรเขาใจวาผลงานของตนเองจะสงผลตอผลงานของ

ผอนและองคกรอยางไรscorecardควรมการทบทวนและ

ปรบปรงอยางตอเนองตามภารกจทเปลยนแปลงไป และ

มการใหคาตอบแทนตามผลงาน (PRP) หนวยงานภาค

รฐในบางประเทศมการใหคาตอบแทนดงกลาวทงในรป

แบบการขนเงนเดอนและแบบโบนสทใหเปนครงๆ บาง

ประเทศยงมการนำาคาใชจายทหนวยงานภาครฐประหยด

ไดมาแจกจายเปนเงนรางวลเพมเตมใหแกบคลากร เชน

ในฟนแลนดไดเคยมการนำาคาใชจายทประหยดได1ใน3

มาแจกจายเปนเงนรางวลใหแกบคลากรอยางไรกตามใน

ทางปฏบตพบวาในหนวยงานตางๆมบคลากรแคเพยงสวน

นอยมากๆทไดรบผลการประเมนทไมดและหวหนางาน

มกจะลงเลทจะใหเงนรางวลแกบคคลใดเปนพเศษตามผล

งานเพราะกลววาจะเกดความอจฉาและความขดแยงภายใน

ทมทำาใหบคลากรสวนใหญไมมองวาคาตอบแทนตามผล

งานเปนแรงจงใจใหทมเทกบการทำางานยงขน นอกจาก

นบคลากรในภาครฐสวนใหญโดยเฉพาะบคลากรทไมได

อยในตำาแหนงบรหารมองฐานเงนเดอนเมอเทยบกบฐาน

เงนเดอนในตลาดวามความสำาคญกวาการใหคาตอบแทน

แบบPRPและสงทเปนแรงจงใจในการทำางานคอเนอหา

ของงานททำาและความกาวหนาในสายอาชพมากกวา

PRP แมจะพบขอจำากดในการนำามาใชดงกลาว แต PRP

กยงชวยผลกดนใหเกดความเปลยนแปลงใหมๆ ในองคกร

ไดเชนในการผกโบนสไวกบการบรรลเปาหมายใหมๆท

เกดขนทงสำาหรบบคลากรแตละคนและทงหนวยหรอกอง

ทบคลากรสงกด สวนขอจำากดกยงคงเปนเรองทตองหา

ทางแกกนตอไปหรออาจจะนำาแรงจงใจรปแบบอนมาปรบ

ใชแทน

ในสวนของความเปนผประกอบการสาธารณะซง

เปนแนวคดทถอกำาเนดขนในครสตทศวรรษท 1960 แต

ในชวงหลายปทผานมามการหยบยกกนมาใชอยางตอ

เนองเนองจากผนำาในภาครฐตองการหลอหลอมความเปน

ผประกอบการในตวบคลากรเพอนำาไปสความเปลยนแป

ลงใหมๆในภาครฐใหกาวทนยคสมยดวยแนวคดดงกลาว

ขาราชการและบคลากรในภาครฐจงตองมสองบทบาททง

ผใหบรการประชาชนและผประกอบการในสวนของความ

เปนผประกอบการอาจเปนการหาวธใชทรพยากรใหเกด

ประโยชนทสดควบคมคาใชจายและกาวขามการทำางาน

แบบไซโลเดมๆ รวมถงการคดคนวธการหรอนวตกรรม

ใหมๆ ในการใหบรการประชาชน โดยหนวยงานภาครฐ

อาจสรางเครอขายและความรวมมอใหมๆระหวางหนวย

งานและภาคสวนภาคธรกจและภาคประชาสงคมเพอ

พฒนาผลลพธในการดำาเนนงานกลาคดและกลาทำาในสง

ใหมๆ ทตางจากเดมเชนระบบบรการสขภาพ(National

HealthService–NHS)ขององกฤษไดรเรมโครงการNHS

ChangeDayใหใครกตามทมสวนเกยวของในการใหบรการ

ดานสขภาพรเรมความคดสรางสรรคของตนเองในการทำา

สงเลกๆอะไรกไดทจะพฒนาระบบการดแลสขภาพใหด

ขนได โดยผรเรมโครงการจะตองสามารถบรรยายใหเหน

ภาพของการเปลยนแปลงเพอโนมนาวหรอกระตนใหทก

ฝายทเกยวของดำาเนนงานในลกษณะทแตกตางออกไป

จากเดม เมอทกคนนำาสงทตวเองคดมารวมกนกกลายมา

เปนการเปลยนแปลงทเหนไดชดตอการดแลผปวยในระบบ

นอกจากนยงมการสรางรปแบบการเปลยนแปลง(Change

Model)ขนทเปดโอกาสใหผบรหารบคลากรการแพทย

นกกจกรรมเคลอนไหวเพอใหเกดความเปลยนแปลงและ

ผมสวนเกยวของอนๆ ไดรวมกนคนหาและคดคนวธการ

พฒนาคณภาพการใหบรการอยางเปนระบบและยงยน

โดยเนนการสรางความเปนผนำาใหกบทกคนไมวาคนๆนน

จะอยในระดบหวหนาในหนวยงานหรอไมเพอใหรสกวาตว

เองเปนเจาของงานททำาอยอยางแทจรงการตดสนใจและ

ลงมอทำาอะไรกแลวแตของตนเองจะสงผลกระทบตอทม

เพอนรวมงานสภาพแวดลอมประสบการณของผปวยทรบ

บรการคณภาพของการใหบรการและชอเสยงขององคกร

สงเหลานสามารถเปนแรงกระตนใหทกฝายใสใจและทมเท

อยางเตมทเพอใหเกดความเปลยนแปลงไปในทางทดทสด

ในประเทศไทยเองตวอยางของแนวคดดงกลาวไดแก

72

New public management and public entrepreneurship for the futureนางสาวอมรตน ไชยไพบลยวงศ นางสาวอมรตน ไชยไพบลยวงศ

การผลกดนใหเกดระบบราชการ4.0ซงเปนการปรบเปลยน

แนวคดและวธการทำางานใหมในระบบราชการเพอใหมความ

ทนสมยมประสทธภาพและเปนทไววางใจของประชาชนได

อยางแทจรงโดยจะตองมการเปลยนแนวคดใหมใหเปดกวาง

และเชอมโยงกนมการแบงปนขอมลขาวสารของทางราชการ

กบภายนอกทสามารถตรวจสอบการทำางานในระบบราชการ

ไดอยางเตมทพรอมกบเชอมโยงการทำางานภายในภาครฐ

เองใหเปนหนงเดยวกนไมวาจะเปนระบบบรหารสวนกลาง

สวนภมภาคหรอสวนทองถนแทนทตางหนวยงานทำางาน

กนตามลำาพงไมมการแบงปนทรพยากรในการทำางานรวม

กนเพอลดตนทนหนวยงานทงหมดควรเชอมโยงการทำางาน

เหลานผานระบบดจตอลตงแตตนจนจบกระบวนการทำางาน

ขณะเดยวกนสำาหรบภารกจบางอยางภาครฐยงสามารถโอน

ถายไปใหกบภาคเอกชนและภาคสวนอนๆรบผดชอบตาม

ความเหมาะสมเชนในรปแบบของการจางเหมาบรการหาก

งานนนไมมผปฏบตหรอมแตไมเพยงพอทจะทำางานไดเสรจ

ภายในเวลาทกำาหนดหรอมความจำาเปนตองทำาเพยงครง

คราวอกทงยงสอดคลองกบนโยบายการลดขนาดกำาลงคน

ภาครฐของรฐบาลลกษณะงานทสามารถจางเหมาบรการ

ไดกมหลากหลายเชนงานทใชแรงงานงานทใชทกษะฝมอ

งานทางวชาการและงานดานเทคนคบางอยางทเอกชนม

ความชำานาญมากกวา

การใหบรการประชาชนกจะตองเปนไปในเชงรก

กวาแตกอนโดยตงคำาถามวาประชาชนจะไดอะไรจากการ

ไดบรการแตละอยางรวมทงนำาวธการและระบบใหมๆ มา

เพมความสะดวกยงขนใหแกประชาชนเพอใหประชาชน

สามารถรบบรการไดภายในจดเดยวเบดเสรจรวดเรวและ

เปนบรการทตอบสนองความตองการเฉพาะบคคลไดการ

ใหบรการของภาครฐยงตองตอบสนองทนท มการคาด

การณลวงหนาและทนตอเหตการณโดยไมยดตดกบการ

ทำางานในรปแบบเดมๆ

การเปลยนแปลงเหลานอาจฟงดขดกบความเปน

ระบบราชการทมรากฐานมาอยางยาวนาน และลกษณะ

ของราชการทไมชอบความเสยง (risk averse) แตเพอ

ใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงของโลก และความ

ตองการในยคสมยใหมระบบราชการกจำาเปนทจะตองหา

ทางเอาชนะความทาทายตาง ๆ เชน จะพฒนาขดความ

สามารถและนวตกรรมในภาครฐไดอยางไรหรอจะพฒนา

ทกษะ(upskill)ใหแกบคลากรอยางไรโดยเฉพาะทกษะ

ดานดจทลทขาดไมไดในการสรางความเปลยนแปลงรวม

ทงการสรางความรวมมอในรปแบบใหมทเชอมโยงกนทง

ระหวางสวนราชการเองและกบภาคเอกชนภาคประชา

สงคมและภาคสวนอนทเกยวของ

73

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล อมรตน ไชยไพบลยวงศการศกษาสงสด ปรญญาโทสาขาการบรหารทรพยากรบคคล ทมหาวทยาลย King’s College London, University of London ตำาแหนงปจจบน นกทรพยากรบคคลระดบปฏบตการ สถานททำางาน สำานกพฒนาระบบจำาแนกตำาแหนงและคาตอบแทน สำานกงาน ก.พ. อเมล amarat@ocsc.go.thประเภททนทไดรบ ทนความตองการของสำานกงาน ก.พ. ทนระดบปรญญาสำาหรบบคคลทวไป

บทวเคราะหปญหาการประทวงในฮองกง* ดร. มารน สวรรณโมล

บทคดยอระบบ“หนงประเทศสองระบบ”ซงใชกบเขตบรหาร

พเศษฮองกงมาเปนเวลากวา20ปเรมสนคลอนหลงจาก

ประชาชนในฮองกงชมนมประทวงตอตานรางกฎหมายสง

ผรายขามแดนเมอ9มถนายน2562ซงมผเขารวมชมนม

มากเปนประวตการณโดยกอนหนานเมอป2557การชมนม

Occupy Central หรอทสอมวลชนเรยกวา Umbrella

Movementไดมคนฮองกงออกมาคดคานวธการคดเลอก

ผบรหารสงสดฮองกงซงผลกระทบจากเหตการณดงกลาว

ทำาใหรฐบาลจนจำาเปนตองแสดงอำานาจในการบงคบใชหลก

การ“หนงประเทศ”โดยทฮองกงเปนเมองทาเสรและเคย

เปนอาณานคมขององกฤษรวมทงเปนทตงของสถานกงสล

ใหญจาก61ประเทศกงสลใหญกตตมศกด58ประเทศ

และองคการระหวางประเทศ6องคกรฮองกงจงเปนเมอง

ทประเทศตะวนตกมกใชทดสอบความอดทนอดกลนของ

จนตอการใชสทธเสรภาพในการแสดงออกสทธมนษยชน

และการเรยกรองประชาธปไตยและการทจนผงาดขนจาก

เศรษฐกจทเตบโตอยางกาวกระโดด ประเทศตะวนตกจง

มเปาหมายสกดกนจนในทกทาง ไมวาจะในบรบทความ

มนคงในภมภาคและสงครามการคาจน-สหรฐฯ

บทวเคร�ะหปญห�ก�รประทวงในฮองกง

ฮองกงเปนเขตบรหารพเศษทขนตรงตอรฐบาล

กลางจนนบตงแตฮองกงคนสจนวนท1กรกฎาคม2540

รฐบาลจนใชนโยบาย“OneCountry,TwoSystems”

หรอ “หนงประเทศ สองระบบ” ปกครองฮองกง

ตามธรรมนญ (Basic Law)ของเขตบรหารพเศษฮองกง

ซงใชเปนกฎหมายสงสดของฮองกงตามทสภาประชาชน

แหงชาตสาธารณรฐประชาชนจนใหความเหนชอบ และ

ประกาศใชเปนกฎหมายเมอวนท 4 เมษายน 2533

โดยธรรมนญฮองกงระบในมาตรา 1 วา เขตบรหาร

พเศษฮองกงเปนสวนหนงทไมสามารถแยกออกจาก

สาธารณรฐประชาชนจนได(TheHongKongSpecial

Administrative Region is an inalienable part of

thePeople’sRepublicofChina)และในมาตรา12

กำาหนดใหเขตบรหารพเศษฮองกงเปนเขตบรหารทองถน

(alocaladministrativeregion)ของสาธารณรฐประชาชน

จนทมอสระอยางสง (high degree of autonomy)

และขนตรงกบรฐบาลกลาง ม LiaisonOffice of the

CentralPeople’sGovernmentintheHongKong

Special Administrative Region ทดแลประสาน

ระหวางรฐบาลกลางและรฐบาลเขตบรหารพเศษฮองกง

โดยฮองกงสามารถดำาเนนนโยบายทางดานเศรษฐกจการ

คาการเงนการพาณชยและอนๆอยางเสรยกเวนดาน

การตางประเทศและดานการทหารซงรฐบาลจนเปนผดแล

ทงนรฐบาลจนไดกำาหนดใหฮองกงสามารถดำาเนนนโยบาย

เศรษฐกจเสรเชนนตอไปไดอกเปนเวลา50ปนบตงแตวน

ท1กรกฎาคม2540ถง30มถนายน2590

คว�มเคลอนไหวเรยกรองประช�ธปไตยและก�รตอต�นจน

ป 2557 เกดกระแสเรยกรองสทธการเลอกตง

ผบรหารสงสดโดยตรง ซงนำาไปสการชมนมประทวง

OccupyCentral (หรอทสอมวลชนเรยกวาUmbrella

Movement) ทมกลมการเมองสนบสนนประชาธปไตย

และกลมนกศกษาฮองกงเปนแกนนำารวมชมนมประทวง

เปนเวลา79วนในเขตCentralของฮองกงการประทวง

ทยาวนานสงผลกระทบตอภาคธรกจและการดำาเนนชวต

ประจำาวนของประชาชน จงไมไดรบการสนบสนนจาก

ประชาชนและผประทวงไดลดจำานวนลงมากจงถกตำารวจ

ฮองกงสลายการชมนมโดยงายดายอยางไรกตามกลมผ

ประทวงไดจดตงกลมตางๆ ซงมคนหนมสาวเปนสมาชก

เชน Hong Kong Indigenous, Scholarism และจด

บทวเคร�ะหปญห�ก�รประทวงในฮองกง*

74

บทวเคราะหปญหาการประทวงในฮองกง*ดร. มารน สวรรณโมล ดร. มารน สวรรณโมล

ตงพรรคการเมองใหม เชน พรรค Demosisto พรรค

Youngspiration การเคลอนไหวของกลมตางๆ เหลาน

ทำาใหกลมคนรนใหมหลายคนไดรบเลอกเขาเปนสมาชก

สภานตบญญตของฮองกงในการเลอกตงทวไปเมอเดอน

กนยายน 2559 แตคนรนใหมหลายคนกลาวคำาสาบาน

ตนเขารบตำาแหนง สมาชกสภานตบญญตฮองกงโดยใช

คำาและขอความทดถกคนจนและแสดงถงความตองการ

แยกเปนอสระจากจนเชน“HongKongisnotChina”

และ“HongKongNation”ทำาใหคณะกรรมาธการถาวร

ประจำาสภาประชาชนแหงชาตจน(StandingCommittee

oftheNationalPeople’sCongress-NPCSC)มคำา

ตดสนใหการสาบานตนคนเหลานเปนโมฆะซงเปนการขจด

ส.ส.ฝายสนบสนนประชาธปไตยในสภาฯและทำาใหความ

นยมของประชาชนตอกลมเหลานลดลง

การแสดงความไมตองการเปนสวนหนงของจนเหน

ไดชดเจนจากการโหรองและหนหลงใหของแฟนฟตบอล

ฮองกงซงสวนใหญเปนคนหนมสาวเมอมการบรรเลงเพลง

ชาตจนกอนการแขงขนฟตบอลระหวางฮองกงและจนท

ฮองกงเมอป 2558 ทำาใหรฐบาลจนสงสญญาณยำาความ

เปน“หนงประเทศ”โดยเมอ1กนยายน2560NPCSC

ไดผานรางกฎหมายเพลงชาตจนใหมผลบงคบใชในฮองกง

เพอเปนบรรทดฐานการแสดงความเคารพตอเพลงชาตจน

ซงกฎหมายดงกลาวกำาหนดโทษทางอาญาตอบคคลทแสดง

ความดหมนในขณะทเพลงชาตจนบรรเลงอยรวมทงหาม

ใชเพลงชาตในการโฆษณาสนคาหรองานศพซงกฎหมาย

ดงกลาวจะไดรบการบรรจในBasicLawของฮองกงดวย

ทำาใหคนฮองกงมความกงวลวาจะกระทบตอเสรภาพใน

การแสดงออกโดยกอนหนาการชมนมประทวงOccupy

Centralเมอเดอนมถนายน2557รฐบาลจนกไดออกสมด

ปกขาว“หนงประเทศสองระบบ”1เพอทำาความเขาใจแก

ประชาชนและคณะกงสลตางๆในฮองกง

การชมนมประทวงตอตานรางกฎหมายสงผราย

ขามแดนเมอ9มถนายน2562มผเขารวมชมนมมากเปน

ประวตการณ(ผประทวงประมาณวามเกนกวา1ลานคน

แตตำารวจฮองกงประเมนวาม240,000คน)โดยกอนหนาน

ในป2546ภายหลงจากทฮองกงกลบคนสจนเพยง6ปคน

ฮองกงไดออกมาชมนมประทวงเปนจำานวนมากเพอตอตาน

การออกกฎหมายความมนคง(SecurityAct)ซงธรรมนญ

การปกครองฮองกง(BasicLawขอ23)ระบใหฮองกง

ออกกฎหมายความมนคงเพอปกปองการแบงแยกอธปไตย

หรอการกระทำาททำาใหเกดความแตกแยกรวมทงหามองคกร

เอกชนตางประเทศทำากจกรรมทางการเมองและเพอใชปราบ

ปรามการกระทำาทถอเปนการทรยศหรอลมลางรฐบาลจน

ทำาใหเกดกระแสตอตานในฮองกงเพราะเหนวากฎหมาย

ดงกลาวเปดโอกาสใหรฐบาลจนเขาควบคมฮองกงทางการ

เมองไดมากขนและบนทอนอสรภาพในระดบสงของฮองกง

รวมถงหลกการ“หนงประเทศสองระบบ”จนบดนรฐบาล

ฮองกงกยงไมสามารถเสนอรางกฎหมายนไดซงตางจาก

มาเกาทผานกฎหมายความมนคงแลวเมอป2552

แมวาฮองกงกลบคนสจนมาเปนเวลา 22 ป แต

การทเคยเปนอาณานคมองกฤษมากวา100ปทำาใหคน

ฮองกงidentifyกบชาตตะวนตกมากกวาจนโดยเฉพาะ

คนรนหนมสาวมกไมยอมรบความเปนคนจนโดยมองคน

จนแผนดนใหญอยางดถกเหยยดหยามและเหนวาคนฮองกง

เหนอกวาเพราะไดรบอารยธรรมและการศกษาแบบตะวน

ตกอยางไรกตามภายหลงกลบคนสจนแมวาจนจะยอมให

ฮองกงคงระบบเดมแบบองกฤษเปนเวลา50ปตามBasic

Lawของฮองกงแตการกำาหนดใหสอนภาษาจนกลางใน

โรงเรยนการคาการลงทนของจนในฮองกงทเพมขนอยาง

มากและการอนญาตใหคนจนแผนดนใหญเขามามถนพำานก

ถาวรในฮองกง(วนละ150คนโดยหลกมนษยธรรมตาม

กฎหมายซงส.ส.ฮองกงฝายสนบสนนประชาธปไตยได

1http://www.fmcoprc.gov.hk/eng/xwdt/gsxw/t1164057.htm

75

บทวเคราะหปญหาการประทวงในฮองกง* ดร. มารน สวรรณโมล

พยายามกดดนใหรฐบาลฮองกงลดจำานวนโควตาน2)ทำาให

คนฮองกงรสกสญเสยอตตาลกษณ(identity)และรสกถก

กลนเขากบจนแผนดนใหญนอกจากนคนฮองกงโดยเฉพาะ

คนหนมสาวไดแสดงความไมพอใจและตอตานคนจนแผนดน

ใหญทเขามากวานซอสนคาใชประจำาวนเชนนมผงเดกยา

ฯลฯจนทำาใหสนคาดงกลาวขาดแคลนโดยเฉพาะอยางยง

ปญหาภาวะทอยอาศยราคาแพงเนองจากการเขามาลงทน

ซอของคนจนแผนดนใหญและการเกงกำาไรของคนฮองกง

ทรำารวยทงนฮองกงครองอนดบตลาดอสงหารมทรพยท

อยอาศยทมราคาแพงทสดในโลกถง7ปตดตอกน3และ

จากการสำารวจของTheDemographiaInternational

HousingAffordabilityซงทำาการศกษาจาก406เมอง

ทวโลกพบวาทอยอาศยในฮองกงมราคาสงถง18.1เทา

ของรายไดเฉลยบคคลตอป คนรนใหมในฮองกงจงมอง

วาคนจนแผนดนใหญมาเบยดเบยนทรพยากรในฮองกง

ซงสงผลกระทบตอการดำารงชวตและอนาคตของพวกเขา

กรณสำ�คญๆ ทปลกกระแสคว�มไมพอใจในฮองกง

1. การหายตวไปของผถอหนและผรวมงานสำานก

พมพMightyCurrentในฮองกงรวม4รายเมอปลายป

2558และกอนหนานนนายMinhaiGuiสญชาตสวเดน

เชอสายจน ซงเปนผถอหนใหญของสำานกพมพMighty

Currentไดหายตวไปจากหองพกทพทยาเมอเดอนตลาคม

2558เนองจากสำานกพมพฯไดตพมพและลกลอบนำาเขาไป

เผยแพรในจนแผนดนใหญหนงสอทมการวพากษวจารณ

ผนำาและรฐบาลจนและรอยละ70-80ของหนงสอเกยว

กบประธานาธบดสจนผง

2. การทหวหนาพรรคแหงชาตฮองกง (Hong

Kong National Party) กลาวปาฐกถาหวขอ “Hong

Kong nationalism: A politically incorrect guide

toHongKongunderChineserule”ณสมาคมผสอ

ขาวตางประเทศในฮองกงเมอ14สงหาคม2561แมวา

สำานกงานกระทรวงการตางประเทศจนประจำาฮองกงได

ขอใหผจดยกเลกงานตอมานายVictorMallet(สญชาต

องกฤษ)บรรณาธการขาวหนงสอพมพFinancialTimes

และรองประธานสมาคมผสอขาวตางประเทศในฮองกงจง

ถกสำานกงานตรวจคนเขาเมองฮองกงปฏเสธการตออาย

วซาซงเปนตวอยางหนงของความพยายามของตะวนตกท

สนบสนนใหเวทแกคนทมความคดแยกฮองกงเปนอสระจาก

จนโดยเมอ24กนยายน2561รฐมนตรกระทรวงความ

มนคงฮองกงไดประกาศหามจดตงพรรคแหงชาตฮองกง

เพราะเคยปลกระดมนกเรยนนกศกษาเพอสนบสนนให

ฮองกงเปนอสระจากจน4

3. การออกกฎหมายใหใชกฎหมายจนบงคบใชใน

พนททงหมดบนทางรถไฟความเรวสงและบางสวนของ

สถานWest Kowloon (ซงเชอมตอกบเครอขายรถไฟ

ความเรวสงในจนแผนดนใหญ และสามารถเดนทางจาก

ฮองกงถงกรงปกกงโดยใชเวลาเพยง 8 ชวโมง) ทำาให

ฝายสนบสนนประชาธปไตยในฮองกงวพากษวจารณวา

ไมสอดคลองกบหลกการ“หนงประเทศสองระบบ”

2 https://www.hongkongfp.com/2019/03/21/system-allowing-mainland-chinese-people-move-hong-kong-will-not-

amended-says-security-chief/3 http://edition.cnn.com/2017/01/23/architecture/2017-most-expensive-cities-hong-kong/4 เมอป 2559 ไดมการแพรกระจายแนวความคดแบงแยกประเทศในโรงเรยนฮองกง โดยกลมทองถนไดทำาการแจกใบปลวใน

โรงเรยนมธยม จนรฐมนตรศกษาธการฮองกงตองออกมากลาวยำาวา การเรยกรองเอกราชของฮองกงไมควรกระทำาในโรงเรยน

เพราะละเมดBasicLawและกลาวเตอนวาครทสนบสนนการเรยกรองเอกราชในโรงเรยนจะถกใหออกจากงาน

76

บทวเคราะหปญหาการประทวงในฮองกง*ดร. มารน สวรรณโมล ดร. มารน สวรรณโมล

หนงประเทศ สองระบบ กบมอทส�มในฮองกง

โฆษกรฐบาลจนและรฐบาลฮองกงไดกลาวมา

โดยตลอดวามชาตตะวนตกแทรกแซงกจการภายใน

ของจน ซงหากประมวลจากรายงานขาวนกเคลอนไหว

ประชาธปไตยในฮองกงพบวาทผานมานายJoshuaWong5

ซงเปนเลขาธการและผรวมกอตงพรรค Demosisto ได

เดนทางไปสหรฐอเมรกาเมอป2560เพอรายงานตอUS

Congressional Executive Commission on China

เกยวกบสถานการณสทธมนษยชนและเสรภาพขนพนฐาน

ทกรงวอชงตน6นอกจากนนายMarcoRubioวฒสมาชก

พรรครพบลกนและประธานคณะกรรมาธการดงกลาวรวม

กบวฒสมาชกคนอนไดรวมอปถมภรางกฎหมาย Hong

Kong Human Rights and Democracy Act ซงจะ

ลงโทษเจาหนาทฮองกงและจนทบนทอนเสรภาพขนพน

ฐานของฮองกง โดยนาย Rubio ถงกบเคยกลาววาจะ

เสนอใหนายWongไดรบNobelPeacePrizeและใน

การชมนมประทวงในฮองกงป 2562 น นายWong ม

บทบาทในการหาพนธมตรในตางประเทศโดยเดนทางไป

ไตหวน7เยอรมน8 และสหรฐอเมรกา9ดวย นายWong

จงเปนหมากทางการเมองทชาตตะวนตกใชเปนเครองมอ

ในการแทรกแซงและสงสญญาณทางการเมองตอจนเชน

การรายงานของHongKongWatch10ทวจารณเชงการเ

มองตอฮองกงในประเดนสทธเสรภาพสทธมนษยชนและ

อำานาจอธปไตย

นอกจากน กฎหมาย Hong Kong Act ซงเปน

กฎหมายทผานโดยรฐสภาสหรฐฯเมอปค.ศ.1992เพอ

ใหสหรฐฯสามารถทำาการคากบฮองกงไดแยกตางหากจาก

จนแผนดนใหญหลงจากทฮองกงกลบคนสจนในป ค.ศ.

1997เปนเครองมอของสหรฐฯในการวพากษวจารณจน

ในประเดนสทธมนษยชนและสทธเสรภาพในการแสดงออก

เปนประจำาทกป

เปนทนาสงเกตวา ระบบศาลของฮองกงยงคงรป

แบบของระบบยตธรรมองกฤษซงใชระบบ common

lawและมองคประกอบของผพพากษาตางชาตโดยตาม

ธรรมนญฮองกงศาลสงของฮองกงสามารถมผพพากษา

ตางชาตทเชยวชาญกฎหมายระบบcommonlawได11

ซงทำาใหมการวพากษวจารณวาระบบศาลฮองกงมการ

แทรกแซงจากตางชาต

ฮองกงเปนเขตบรหารพเศษซงมความเปนอสระสง

ตามหลกการ“หนงประเทศสองระบบ”โดยจนอนญาต

ใหฮองกงสามารถคงระบบเดมแบบตะวนตกซงองกฤษใช

ปกครองไดภายหลงทองกฤษไดสงมอบฮองกงใหจน โดย

ใหมระยะเวลา50ปสำาหรบการเปลยนแปลงเพอใหฮองกง

รวมเขากบจนโดยสมบรณประเทศตะวนตก(สหรฐอเมรกา

และองกฤษ) จงมกใชฮองกงซงเปนจดออนทางการเมอง

5 เมอ4ต.ค.2559สำานกงานตรวจคนเขาเมองไทยปฏเสธไมใหนายJoshuaWongเขาประเทศไทยและได“กกตว”(detained)

ทสนามบนสวรรณภม โดยนายWong ไดรบเชญใหบรรยายหวขอ “การเมองกบคนรนใหม” ในงาน “6 ตลาฯ ชาวจฬาฯ

มองอนาคต”ณคณะรฐศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย6 มนายMartin Lee นกการเมองสนบสนนประชาธปไตยและประธานผกอตง Democratic Party นาย LamWing-kee

ผกอตงรานหนงสอCausewayBayBooksและนายChrisPattenผวาการฮองกงคนสดทายรวมรายงานและใหความเหนดวย7 https://www.straitstimes.com/asia/east-asia/hong-kongs-joshua-wong-visits-taiwan-to-meet-with-ruling-party8 https://www.theguardian.com/world/2019/sep/10/hong-kong-activist-joshua-wong-visit-berlin-anger-china9 https://www.channelnewsasia.com/news/asia/joshua-wong-hong-kong-protests-seeks-trump-us-congress-

support-1190761210 https://www.hrw.org/world-report/2019/country-chapters/china-and-tibet11 Article92JudgesandothermembersofthejudiciaryoftheHongKongSpecialAdministrativeRegionshall

bechosenonthebasisoftheirjudicialandprofessionalqualitiesandmayberecruitedfromothercommon

lawjurisdictions.

77

บทวเคราะหปญหาการประทวงในฮองกง* ดร. มารน สวรรณโมล

ของจนเปนแนวหนาของสนามรบในการตอสเพอสกดจน

โดยเฉพาะการทดสอบความอดทนอดกลนของจนตอการ

ใชสทธเสรภาพในการแสดงออกสทธมนษยชนการเรยก

รองประชาธปไตยรวมถงการแยกตวเปนอสระจากจน

ในโอกาสครบรอบ 20 ปฮองกงคนสจนเมอ 1

กรกฎาคม2560ประธานาธบดสจนผงไดกลาวอยาง

ชดเจนในสนทรพจน สวนทเกยวกบความสมพนธจน-

ฮองกงวา

“1.ในฐานะเขตบรหารพเศษฮองกงขนตรงภายใต

รฐบาลกลางจนฮองกงถกรวมเขากบระบบการบรหารของ

จนโดยรฐบาลกลางมเขตอำานาจเหนอฮองกงตามรฐธรรมนญ

จนและธรรมนญ (BasicLaw)ของฮองกงและไดมการ

ตงระบบและสถาบนทสอดรบกนสำาหรบเขตบรหารพเศษ

ฮองกงคนฮองกงมบทบาทและมสวนสำาคญในการปฏรป

จนและการเปดประเทศใหมความทนสมยโดยฮองกงยง

คงรกษาความเปนเมองทหลากหลายภายใต‘หนงประเทศ

สองระบบ’ ฮองกงยงคงการดำาเนนชวตในระบบทนนยม

และกฎหมายยงคงเดมไมเปลยนแปลง คนฮองกงมสทธ

และเสรภาพภายใตระบบประชาธปไตยมากกวาชวงใดๆ

ในประวตศาสตรฮองกง

2. ‘หนงประเทศ สองระบบ’ เปนขอรเรมทไมม

ตวอยางใหปฏบตตามจงเปนกระบวนการทมววฒนาการ

ขณะนมพฒนาการใหมเกดขนและมประเดนใหมเกยวกบ

การปฏบตในฮองกงฮองกงจำาเปนตองปรบปรงระบบเพอ

รกษาอธปไตยความมนคงและผลประโยชนในการพฒนา

ของชาตรวมทงจำาเปนตองสงเสรมการศกษาและสรางให

สาธารณชนมความตนตวในประวตศาสตรและวฒนธรรม

จน ฮองกงยงตองสรางฉนทามตในประเดนทางการเมอง

และทางกฎหมายบางประเดน เศรษฐกจฮองกงเผชญกบ

ความทาทายเพราะจดแขงดงเดมของฮองกงเรมขาดหาย

ไปในขณะทยงไมมวถทางใหมๆ ในการขบเคลอนการ

เตบโตทางเศรษฐกจประเดนทอยอาศยและประเดนอนๆ

ทกระทบตอชวตประจำาวนของคนฮองกงเรมรนแรงขนการ

จดการกบความทาทายเหลานและตอบสนองความคาดหวง

ของคนฮองกงเพอใหมชวตทดขนและนำาความกาวหนาใน

การพฒนาฮองกงในทกดานจำาเปนตองทำาความเขาใจกบ

นโยบาย ‘หนงประเทศ สองระบบ’ และบรหารระบบน

อยางสตยซอดงน

❍จำาเปนตองมความเขาใจทถกตองเกยวกบความ

สมพนธระหวาง‘หนงประเทศ’ซงเปรยบเสมอนรากตนไมท

หยงรากลกและมนคงและ‘สองระบบ’โดย‘หนงประเทศ

สองระบบ’เกดขนเพอใหสามารถรกษาความเปนหนงของ

ชาตดงนนในการเจรจากบสหราชอาณาจกรจนไดแจงอยาง

ชดเจนวาไมสามารถเจรจาในประเดนอธปไตยของฮองกง

ไดดงนนจำาเปนตองใชหลก‘หนงประเทศ’ในการบรหาร

กจการตางๆและจดการความสมพนธระหวางฮองกงและ

รฐบาลกลางอยางถกตองความพยายามใดๆทเปนภยตอ

อธปไตยและความมนคงของจน การทาทายอำานาจของ

รฐบาลกลางและอำานาจของธรรมนญของฮองกงหรอการ

ใชฮองกงเพอดำาเนนกจกรรมแทรกแซงและบอนทำาลายจน

แผนดนใหญถอเปนการกระทำาทขามเสนแดงและยอมไม

ไดอยางเดดขาดอยางไรกดบนพนฐานของ‘หนงประเทศ’

‘สองระบบ’สามารถอยไดอยางกลมกลนและสงเสรมซงกน

และกนโดยควรยดหลก‘หนงประเทศ’และเคารพความ

แตกตางของ“สองระบบ”เพราะทงสองสวนรกษาอำานาจ

ของรฐบาลกลางและประกนความมอสระอยางสงในฮองกง

จนแผนดนใหญมบทบาทสนบสนนฮองกงและสงเสรมขด

ความสามารถในการแขงขนของฮองกง

❍ จำาเปนตองปฏบตตามรฐธรรมนญจนและ

ธรรมนญ(BasicLaw)ของฮองกงเพราะทงสองถอเปน

หลกพนฐานทางกฎหมายในการบรหารฮองกงภายใต‘หนง

ประเทศสองระบบ’ควรมการปรบปรงสถาบนตางๆและ

กลไกทเกยวของเพอดำาเนนการตามธรรมนญ(BasicLaw)

ของฮองกง และสรางความตนตวในรฐธรรมนญจนและ

ธรรมนญของฮองกงในหมคนฮองกงโดยเฉพาะขาราชการ

และคนหนมสาวซงจะเปนกาวทสำาคญในการดำาเนนตาม

ระบบ‘หนงประเทศสองระบบ’และทำาใหมหลกนตธรรม

ทวประเทศและรกษาหลกนตธรรมในฮองกง”12

12 http://www.chinadaily.com.cn/china/hk20threturn/2017-07/01/content_29959860.htm

78

บทวเคราะหปญหาการประทวงในฮองกง*ดร. มารน สวรรณโมล ดร. มารน สวรรณโมล

เนอหาในสนทรพจนของประธานาธบด ส จนผง

ในวนท1กรกฎาคม2560เปนการสงสญญาณทชดเจน

วาฮองกงภายใตการนำาของนางแครรหลำาผบรหารสงสด

คนใหมทเพงสาบานตนเขารบตำาแหนงจะตองดำาเนนการ

ตางๆไมวาจะเปนเรองการออกกฎหมายความมนคงซงเปน

ไปตามทระบในมาตรา23ของธรรมนญฮองกงซงกำาหนด

ใหฮองกงจะตองหามมใหมการกระทำาทเปนการขบถการ

ปลกปนกอความไมสงบหรอการบอนทำาลายรฐบาลกลางจน

หรอการโจรกรรมความลบของรฐฯลฯซงจะทำาใหรฐบาล

ฮองกงสามารถจดการกบกลมตางๆทไดกอความไมสงบนบ

ตงแตป2557จนถงปจจบนนอกจากนรฐบาลฮองกงจะ

ตองสรางความตนตวและใหการศกษาเกยวกบรฐธรรมนญ

จนและธรรมนญของฮองกง รวมทงประวตศาสตรและ

วฒนธรรมจนแกสาธารณชน โดยเฉพาะขาราชการ คน

หนมสาวและเยาวชน เพอปลกฝงความเขาใจใน “หนง

ประเทศสองระบบ”และความรกชาต

ทผานมารฐบาลจนไดตอบโตอยางแขงกราวตอการ

บอนทำาลายอธปไตยของจนเชนในป2561กรณโรงแรม

Marriottเซยงไฮของสหรฐฯทระบวาทเบตฮองกงมาเกา

และไตหวนเปนประเทศในแบบสำารวจความคดเหนของผ

ใชบรการ สงผลใหเกดกระแสความไมพอใจในหมคนจน

ซงความไมพอใจนไดขยายวงไปถงบรษทขามชาตอนเชน

ZaraและสายการบนDeltaทระบชอดนแดนขางตนใน

เวบไซตของตนวาเปนประเทศโดยรฐบาลจนไดเพมความ

เขมงวดในการใชชอสถานกงสลตางๆ ในฮองกงและลงโทษ

บรษทตางดาวททำาธรกจในจนทระบวาฮองกงเปนประเทศ

แยกตางหากจากจนซงเปนการแสดงใหเหนวารฐบาลจน

ตองการตอกยำาterritorialintegrityของจนเหนอฮองกง

อน�คตของฮองกงทผานมาฮองกงซงเปนศนยกลางระหวางประเทศ

ทางดานการคา การลงทน และการเงนระหวางประเทศ

ไดเออประโยชนใหกบจน โดยฮองกงมบทบาทเปนประต

สจนสำาหรบนกลงทนตางประเทศและนกลงทนของฮองกง

เอง และไดชวยกอใหเกดเมองขนาดใหญอยางเมองเซน

เจน (Shenzhen) ในขณะเดยวกนฮองกงยงเปน super

connectorใหกบจนเพอเชอมโยงธรกจจากจนไปยงประเทศ

ตางๆทวโลกแตปจจบนเนองจากความเจรญเตบโตแบบ

กาวกระโดดของจนทำาใหเมองใหญของจนแซงหนาฮองกง

ในหลายๆดาน เชนฮองกงถกจดเปนเมองทาอนดบ7

ในขณะททาเรอนครเซยงไฮและเมองเซนเจนอยในอนดบ

1และ3ตามลำาดบ13ทำาใหคนฮองกงโดยเฉพาะคนหนม

สาวมความรสกวาฮองกงเสอมถอยไมรงโรจนเหมอนกบ

อดตในสมยทอยภายใตอาณานคมขององกฤษ ทำาใหไม

พอใจจนทงททผานมาฮองกงไดเตบโตขนเชนกนเพยงแต

ไมเปนแบบกาวกระโดดอยางจนแมวาจนไดใหความชวย

เหลอฮองกงมาโดยตลอดเชนดานสาธารณปโภคไฟฟา

นำาประปาอาหารการทจนใหความชวยเหลอฮองกงจาก

วกฤตทางการเงนเอเชย และการทฮองกงตองพงนกทอง

เทยวจนเปนอยางมาก เปนตน ซงฮองกงไมสามารถอย

เองไดโดยไมตองพงพาจน

ความพยายามของตะวนตกหลายประเทศโดยเฉพาะ

สหรฐฯและองกฤษทจะสกดกนจนในทกทางไมวาจะทาง

ทหารหรอบรบทสงครามการคาจน-สหรฐฯการสนบสนน

การเรยกรองประชาธปไตยในฮองกง โดยการสนบสนน

แกนนำาการประทวงเชนนายJoshuaWongและการ

วพากษวจารณแสดงความไมเหนดวยกบรางกฎหมายสง

13 http://www.worldshipping.org/about-the-industry/global-trade/top-50-world-container-ports

79

บทวเคราะหปญหาการประทวงในฮองกง* ดร. มารน สวรรณโมล

ผรายขามแดนของกงสลใหญสหรฐฯผานสอทวชองPearl

(ทวชองภาษาองกฤษของฮองกง)หรอการวพากษวจารณ

สทธเสรภาพในฮองกงของนาย Chris Patten ผวาการ

ฮองกงคนสดทายมาอยางตอเนองรวมทงการรวมกลมของ

HongKongdiasporasในองกฤษแคนาดาออสเตรเลย

เปนการปลกระดมผประทวงโดยเฉพาะคนหนมสาวทไม

พอใจจากปญหาภายในตางๆในฮองกงดงกลาวขางตน

นอกจากน เมอฮองกงตองรวมกบจนโดยสมบรณ

ในอก 23 ปขางหนา ซงในเวลานนหากไมมการขยาย

อายตามหลกการ“หนงประเทศสองระบบ”ฮองกงจะม

สภาพเชนเดยวกบเมองใหญแหงอนๆ ในจนโดยไมมสทธ

พเศษตามหลกการดงกลาวคนหนมสาวเหลานซงคนเคย

กบระบบเดมแบบตะวนตกจะมอายประมาณ 50 ปหรอ

ตำากวาจะตองอยภายใตการปกครองโดยสมบรณของจน

เชนเดยวกบคนจนอน ๆ จงไมประสงคอยภายใตจนและ

เรยกรองประชาธปไตยโดยจดเดนขบวนรำาลกกรณจส

ตรสเทยนอนเหมนทกปและเปนแกนนำาในการประทวง

Occupy Central เมอป 2557 รวมทงการประทวงตอ

ตานรางกฎหมายสงผรายขามแดนเมอตนเดอนมถนายน

2562ทผานมาซงมผมารวมประทวงเปนจำานวนมากเปน

ประวตการณเนองจากรางกฎหมายดงกลาวมผลกระทบใน

วงกวางซงอาจจะเนองมาจากภาคธรกจสวนหนงในฮองกง

ไดเขาไปลงทนและมธรกจจำานวนมากในจนจงเกรงวาจะ

ไดรบผลกระทบจากกฎหมายนเพราะอาจไปพวพนกบเรอง

การหลกเลยงภาษการฟอกเงนและการทจรตคอรรปชน

ซงจนกำาลงใหความสำาคญและเรงปราบปรามเรองเหลาน

หากรฐบาลจนไมสามารถสกดกลมตอตานทประสงค

ใหฮองกงแยกตวเปนอสระจากจนไดกจะเปนตวอยางให

กบธเบตและซนเจยงเรยกรองสทธในทำานองเดยวกนซง

รฐบาลจนยอมไมได

ปญหาเหลานเปนการทาทายตอหลกการ “หนง

ประเทศสองระบบ”ของจนซงหากจนไมสามารถแกไข

ปญหานไดอยางละมนละมอมและสนต กจะมผลกระทบ

ตอการรวมไตหวนอยางสนตซงจนมนโยบายใชหลกการ

ดงกลาวกบไตหวน รวมทงกระทบตอเอกภาพและความ

มนคงภายในของจนเองไดตอไป

*บทวเคราะหนเปนความเหนสวนตวของผเขยน และ

ไมมสวนเกยวของกบนโยบายกระทรวงการตางประเทศ

80

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล ดร. มารน สวรรณโมลการศกษาสงสด ป 2541 ปรญญาเอกสาขาวชาสอสารมวลชน University of Wisconsin-Madison สหรฐอเมรกาประวตโดยยอ การรบราชการในกระทรวงการตางประเทศ4 มถนายน 2558 รองกงสลใหญ (นกการทตชำานาญการพเศษ) ณ เมองฮองกง สาธารณรฐประชาชนจน1 กรกฎาคม 2562 ผอำานวยการกองยโรปกลาง กรมยโรป โทร. 02 203 5000 ตอ 13140 ไปรษณยอเลคทรอนกส: a.suwanmoli@mfa.mail.go.th

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำาดร. มารน สวรรณโมล

แนวคดในก�รประเมนมลค�ทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบร�ยแปลงจ�กตนแบบวธก�รประเมนมลค�ทดนเขต

เกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรก�

1. สภ�พปญห�และคว�มสำ�คญการบรหารจดการผลประโยชนจากทดนรฐในเขต

ปฏรปทดนมบทบาทสำาคญ ในการสรางรายไดใหกองทน

การปฏรปทดนเพอเกษตกรกรรมเพยงพอทจะสนบสนน

กระบวนการปฎรปทดนทไดดำาเนนการมาระยะเวลา44ป

ภารกจหลกของสำานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม

(ส.ป.ก.)ไดดำาเนนการจดทดนรฐมากกวา35ลานไร2สวน

ใหญส.ป.ก.จดทดนเพอเกษตรกรรมและทอยอาศยเนอง

ดวยสภาพเศรษฐกจและสงคมทเปลยนไปทำาใหพนทบาง

สวนในเขตปฏรปทดนไดนำามาใชในบรหารจดการเพอกจการ

ทมผลกระทบตอสวนรวมของประเทศและเพอการพฒนา

ของประเทศตามยทธศาสตรของภาครฐโดยภาครฐไดออก

กฎหมายหลายฉบบทใหนำาทดนในเขตปฏรปทดนไปใช

เพอการพฒนาและผลประโยชนสวนรวมดงเชนพระราช

บญญตเขตพฒนาพเศษภาคตะวนออกพ.ศ.2561ไดให

อำานาจตามมาตรา36สามารถนำาทดนเขตปฏรปทดนมาใช

เพอการพฒนาเขตพฒนาพเศษภาคตะวนออกไดตามความ

จำาเปนคณะรกษาความสงบแหงชาต(คสช.)ไดมคำาสงท

31/2560เรองการใชทดนเพอเกษตรกรรมตามกฎหมายวา

ดวยการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมใหเกดประโยชนสงสด

แกเกษตรกรและประโยชนสาธารณะของประเทศ โดยม

การออกกฎกระทรวงเพอยนยอมหรออนญาตใหใชทดน

สำาหรบกจการหลายประเภท เชน กจการสำารวจและขด

เจาะปโตรเลยมกจการผลตกระแสไฟฟาจากพลงงานลม

กจการเหมองแรกจการโทรคมนาคมกจการโครงสรางพน

ฐานคมนาคมขนสงและระบบโลจสตกสเปนตนนอกจาก

นนแลวยงคงมการอนญาตใหใชทดนเพอกจการอนๆเชน

กจการสนบสนนหรอเกยวเนองกบการปฏรปทดนเพอ

เกษตรกรรมกจการสาธารณปโภคเปนตนเพอนำารายได

เขากองทนการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม

ในการจดเกบผลประโยชนจากทดนรฐในเขตปฏรป

ทดนนนสวนใหญส.ป.ก.กำาหนดอตราคาตอบแทนโดย

อางองราคาประเมนทนทรพยทดนของกรมธนารกษไดแก

1) กจการสนบสนนหรอเกยวเนองกบการปฏรป

ทดนกบการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมกำาหนดอตราคา

เชาทดนหรออสงหารมทรพยรอยละ3ของราคาประเมน

ทนทรพยทดนของกรมธนารกษตอป

2) กจการสาธารณปโภคกรณเปนกจการแสวงหา

ผลกำาไรใหจดเกบครงเดยวเทากบราคาประเมนทนทรพย

ทดนของกรมธนารกษในปทไดรบอนญาต

3)กจการทไดรบความยนยอมหรออนญาตตามกฎ

กระทรวง ฯ ทบงคบใช สบเนองมาจากคำาสงคณะรกษา

ความสงบแหงชาตท31/2560ตามประเภทกจการและ

ลกษณะการใชประโยชนทดนโดยกรณการยนยอมใหใช

ทดนลกษณะการรอนสทธใหเรยกเกบคาตอบแทนเทากบ

อตรารอยละ5ของราคาประเมนทนทรพยทดนของกรม

ธนารกษ สวนการอนญาตใหใชทดนลกษณะถาวรนนให

เรยกเกบคาตอบแทนอตราทสงทสดโดยการเปรยบเทยบ

ระหวางราคาทดนทส.ป.ก.จดซอราคาประเมนทนทรพย

ทดนของกรมธนารกษหรอราคาทดนซงซอขายในทองถน

(มลคาตลาดทดน)

1 นกวชาการปฏรปทดนชำานาญการกลมทดนและผลประโยชนสำานกบรหารกองทน2 ขอมลการจดทดนสะสมณวนท30พฤศจกายน2561

81

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

ปจจบนกรมธนารกษไดพฒนาระบบการประเมน

ราคาทนทรพยทดนแบบรายแปลงและไดยกเลกการ

ประเมนแบบบลอก/โซนทวประเทศทำาใหส.ป.ก.ประสบ

ปญหาในการดำาเนนการเรยกเกบคาตอบแทน ดงเชน

ลาสด สำานกงานธนารกษพนทเพชรบรณ ไดมบนทกท

กค0311.37/1400ลงวนท16สงหาคม2561แจงวา

ไมสามารถกำาหนดราคาประเมนใหส.ป.ก. ได เนองจาก

การกำาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนใชสำาหรบเรยกเกบ

คาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมเกยวกบ

อสงหารมทรพยตามประมวลกฎหมายทดนซงจะดำาเนน

การเฉพาะพนททมเอกสารสทธประเภทโฉนดทดนหนงสอ

รบรองการทำาประโยชน(น.ส.3ก)และหนงสอแสดงสทธ

ในทดนประเภทหนงสอการรบรองการทำาประโยชน(น.ส.

3และน.ส.3ข)เทานนดงนนทดนทตงอยในเขตส.ป.ก.

ซงเปนทดนสวนใหญไดรบมอบจากปาสงวนแหงชาตเดม

จะไมมราคาประเมนไว

การท ส.ป.ก. ไมมการจดทำาและพฒนาแผนท

มลคาทดนเฉพาะสำาหรบทดนรฐ (มเพยงผลการศกษา

เบองตนสำาหรบการจายคาชดเชยทดนรฐ อตราไม

เกนรอยละ 60 ของราคาประเมนทนทรพยทดนของ

กรมธนารกษ แตไมเกน 60,000 บาท ศกษาโดย

มหาวทยาลยธรรมศาสตรตามมตคปก.ครงท4/2557)

สงผลกระทบและเกดเสยงอยางมนยสำาคญในปจจบนและ

อนาคตตอการดำาเนนการปฏรปทดนดงตอไปน

1) ไมสามารถดำาเนนการอนญาตใหใชประโยชน

ในทดนตามกฎหมายและระเบยบทเกยวของการปฏรป

ทดนได เนองไมสามารถเรยกคาตอบแทนและจดเกบผล

ประโยชนในทดนได

2)ไมมราคาประเมนทดนรายแปลงอนจะสงผลกระ

ทบตอการจายคาชดเชยสำาหรบการรบคนทดนรฐและการ

วางหลกเกณฑสำาหรบการคดคาเชาคาเชาซอทดนรฐเพอ

เกษตรกรรมในอนาคต

3) ไมสามารถควบคมราคาประเมนทนทรพย

ทดนของกรมธนารกษไดเพราะแนวคดและหลกเกณฑ

การประเมนไมสอดคลองกบหลกการใชประโยชนทดน

รฐของ ส.ป.ก. จนทำาใหเกดปญหาการดำาเนนงาน เชน

การรองเรยนของผเชาทดน(สหกรณโคนมขอนแกนจงหวด

ขอนแกน) กรณคาเชาเพมขนเนองจากการปรบขนของ

ราคาประเมนกรมธนารกษแปลงขางเคยงหลายเทาตวจน

เปนภาระของผเชาเปนตน

ดงนน ผเขยนเหนวา ส.ป.ก. มความจำาเปนเรง

ดวนในการกำาหนดหลกเกณฑทเหมาะสมตามหลก

วชาการและมาตรฐานสากลทไดรบการยอมรบสำาหรบ

การประเมนมลคาทดนรฐแบบรายแปลงในเบองตน

เพอแกไขปญหาการดำาเนนการปฏรปทดนในปจจบนและ

อนาคต

2. หลกก�รประเมนร�ค�ทนทรพยทดนของกรมธน�รกษ

2.1หลกการประเมนราคาทนทรพยทดนของกรม

ธนารกษ

ภารกจการประเมนราคาทรพยสนของภาครฐ

ดำาเนนการโดยกรมธนารกษ ซงปจจบนสำานกประเมน

ราคาทรพยสน (2552) ไดจดทำาราคาประเมนทนทรพย

ทดนแบบรายแปลงเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมในการ

จดทะเบยนสทธและนตกรรมและเพอรองรบการจดเกบ

ภาษทดนซงการจดทำาราคาประเมนในปจจบนมการปรบ

บญชทกรอบ4ปและพฒนาปรบลดระยะเวลาลงใหเหลอ

นอยกวา4ปเพอใหราคาประเมนทนทรพยทดนมความ

ทนสมยตอการเปลยนแปลงของราคาทดนในทองตลาด

กรมธนารกษใชวธเปรยบเทยบราคาตลาดสำาหรบ

การประเมนทนทรพยทดนเปนหลกเกณฑเบองตนแตทวา

จะมการวเคราะหและจดทำาบญชราคาทดนไมใหสงเกนไป

เพอใหประชาชนยอมรบในราคาประเมนและสามารถชำาระ

82

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

คาธรรมเนยมและภาษไดซงบคคลทวไปจงสามารถสงเกต

เหนวาราคาประเมนทนทรพยทดนสวนใหญมกจะตำากวา

ราคาซอขายทดนในทองตลาดในทองถนนนสำานกประเมน

ราคาทรพยสน(2552)ไดอธบายกระบวนการจดทำาราคา

ประเมนทนทรพยทดนแบบรายแปลงของกรมธนารกษม

รายละเอยดดงตอไปน

2.2.1 การสำารวจเกบขอมลภาคสนาม

1) ขอมลเดนสำารวจ

การสำารวจขอมลภาคสนาม เปนกา

รสำารวจขอมลทางกายภาพของทดน และสำารวจขอมล

ราคาซอ - ขายของทดนเปนรายถนน เพอใชเปนขอมล

ประกอบการวเคราะหราคาสภาพพนทเพอจดกลมการใช

ประโยชนในทดน และพจารณากำาหนดราคาประเมนทน

ทรพยทดนรายแปลง โดยการสำารวจขอมลทางกายภาพ

ของทดนและสงปลกสราง และจดเกบขอมลสภาพพนท

โดยรวม เชน สภาพทำาเลทตง สภาพทางเขาออกขนาด

ความกวางของถนนลกษณะผวจราจรสภาพแปลงทดน

การใชประโยชนในทดนแตละแปลงเปนรายถนนและระบบ

สาธารณปโภคเปนตนนอกจากนนจะสำารวจขอมลราคา

ตลาดและตรวจสอบขอมลราคาซอขายจดทะเบยนในพนท

2) ปจจยอนทมผลกระทบตอราคาประเมน

มการสำารวจขอมลแนวโนมการพฒ

นาพนททงของภาครฐและของเอกชน เพอทราบ

วาบรเวณใดบางในพนทสำารวจทมโครงการพฒนาและ

อาจสงผลกระทบตอการเปลยนแปลงราคาทดน สำารวจ

มลภาวะตางๆ ทจะสงผลกระทบตอพนทหรอตอชมชน

และขอจำากดการใชทดนตามระเบยบหรอกฎหมายตางๆ

2.2.2 การกำาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนราย

แปลง

การกำาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนราย

แปลงโดยทวไปใหกำาหนดราคาตามมลคาถนนโดยคดรอย

ละ100ของมลคาถนนการพจารณารปแปลงทดนปกตใน

บรเวณพนทใดๆใหพจารณาจากความลกของแปลงโดย

มการกำาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนทวไปดงน

1)แปลงทดนทมสดสวนดานความลกเปน2

เทาของแปลงทดนปกตคำานวนในอตรารอยละ87.50

2)แปลงทดนทมสดสวนดานความลกเปน3

เทาของแปลงทดนปกตคำานวนในอตรารอยละ75.00

3)แปลงทดนทมสดสวนดานความลกเปน4

เทาของแปลงทดนปกตคำานวนในอตรารอยละ62.50

4) แปลงทดนทมสดสวนดานความลกเกน

กวา 4 เทาของแปลงทดนปกตใหพจารณาเปนรายๆ ไป

ทงนตองไมตำากวาทดนไมมทางเขาออก

ภาพท 1ตวอยางการกำาหนดมลคาถนนและการกำาหนดราคาประเมนทนทรพยทดนตามระยะความลกของถนน

ทมา:สำานกประเมนราคาทรพยสน(2552)

83

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

ดงนนจะเหนไดวาหลกเกณฑการจดทำาบญชราคาประเมนทนทรพยทดน

ของกรมธนารกษมไดกำาหนดปจจยทเกยวของกบกบการเกษตรไวเชนความ

เหมาะสมของดนระบบชลประทานความเสยงจากภาวะนำาทวมเปนตนแต

จะเนนนำาหนกใหปจจยดานตำาแหนงทตงทดนและปจจยดานสาธารณปโภคเปน

สำาคญ นอกจากนนแลวเอกสารสทธทไดรบการประเมนราคาจะตองสามารถ

ซอ-ขายไดทวไปซงทำาใหการประเมนมลคาทดนรฐของส.ป.ก.ไมสามารถใช

หลกเกณฑโดยตรงเชนเดยวกบกรมธนารกษได

3. ก�รประเมนมลค�ทดนเกษตรกรรมของภ�ครฐในประเทศสหรฐอเมรก�

John(2012)อธบายวาประเทศสหรฐอเมรกาใชวธการประเมนมลคา

จากการใชประโยชนทดน (Use-value assessment) สำาหรบการประเมน

ภาษทดนภาคการเกษตรสำาหรบ 50 รฐ ซงเปนวธการประเมนมลคาทดน

คราวละมากแปลง (Mass appraisal) วธการนไดรบความนยมอยางแพร

หลายและมการประยกตใชทแตกตางกนไปในแตละรฐ โดยนกประเมนภาค

รฐสวนใหญใชวธประเมนจากรายไดเปนหลก เนองจากการขาดแคลนขอมล

การซอขายทดนสำาหรบการประเมนมลคาทดนดวยการเปรยบเทยบราคาตลาด

ตามคำาแนะนำาของสมาพนธนกประเมนทรพยสนภาครฐระหวางประเทศ(The

InternationalAssociationofAssessingOfficers:IAAO)ทกำาหนดไวเปน

มาตรฐานในคมอปฏบต

ภาพท 2 องคประกอบทเปนหลกพนฐานของมลคาทดนเกษตรกรรม

ไดแกมลคาของความสะดวกในการเขาถง(Valueofaccessibility)ตนทน

ของการพฒนาทดน (Cost of conversion) มลคาของการเพมขนคาเชาใน

อนาคต(Valueofexpectedfuturerentincreases)เปนตน

ทมา: Use-Value Property Tax Assessment: Estimation and

PolicyIssues(John,2012)

John (2012) ไดอธบายถง

องคประกอบพนฐานของมลคาทดน

ประเภทน ประกอบดวย 4 สวน

สวนแรกคอมลคาทดนเกษตรกรรมสามารถ

สรางรายไดในอนาคตแบบไมมทสนสด

(Perpetuity) สวนทสอง คอ มลคาเกด

จากความคาดหวงของรายไดทจะเพมขนใน

อนาคตทเกดจาการเพมขนของประชากรใน

ชมชนเมอง(Urbanarea)ซงทงสองสวนม

ความสมพนธกบตำาแหนงทตงของทดนสวน

ทสาม คอ มลคาทเกดจากการเดนทางเขา

ถงศนยกลางของเมองและคาใชจายสำาหรบ

การเดนทาง ซงมลคาทดนมแนวโนมลดลง

เมอระยะทางหางออกจากศนยกลางธรกจ

(CBD) สวนสดทาย คอ คาใชจายสำาหรบ

ในการพฒนาทดนซงเปนคาใชจายสำาหรบ

ปรบปรงการใชประโยชนในทดน

จากภาพท 2 แสดงใหเหนวา มลคา

ทดนเกษตรกรรมแปลงทมตำาแหนงทตง

หางจากศนยกลางธรกจ(CBD)มากนน(ณ

ตำาแหนงZ*)มลคาทดนทเกดจากระยะหางถง

ศนยกลางของเมองคาใชจายสำาหรบการเดน

ทางและคาใชจายสำาหรบในการพฒนาทดน

จะไมมผลกระทบตอมลคาทดนเกษตรกรรมตอ

ไปดงนนJohn(2012)จงเหนวาไมมความ

แตกตางระหวางมลคาตลาดและมลคาทดน

เกษตรรรมณตำาแหนงZ*ซงในพนทมการ

ใชประโยชนทดนเพอเกษตรกรรมเปนหลก

ตามหลกการใชประโยชนสงสดและดทสด

(Highest and Best Use) ในพนทชนบท

ดงนนมลคาตลาดจงเทากบมลคาจากการใช

ประโยชนในทดนเกษตรกรรม(Agricultural

usevalue)

IAAO (2014) ไดสรปวาถามขอมล

ตลาดเพยงพอทดนและอสงหารมทรพยจะถก

ประเมนมลคาตลาดดวยวธเปรยบเทยบราคา

84

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

ตลาดแตอยางไรกตามJohnandRichard(2015)กลาว

วารฐและทองถนสวนใหญในสหรฐอเมรกาใชวธการประเมน

มลคาจากการใชประโยชน(Usevalue)ซงเปนแนวคดพน

ฐานเดยวกบวธประเมนโดยพจารณาจากรายได(Income

approach) จงทำาใหการประเมนมลคาทดนดวยวธการ

เปรยบเทยบราคาตลาดไมเหมาะสมสำาหรบการประเมน

มลคาทดนเกษตรกรรม(รวมทงฟารมปศสตวและปาไม)

ดงนนจงมความจำาเปนตองมขอมลรายไดทดพอสำาหรบการ

ประเมนดวยวธประเมนดวยรายได (รายไดรวมทงคาเชา

ทดน)โดยมการประยกตใชอตราผลตอบแทนจากการลงทน

(Capitalizationrate)ทเหมาะสมและแผนทดน(Soilmap)

มการจำาแนกศกยภาพการผลตทแตกตางกนดวยโดยมการ

ทบทวนมลคาทดนควรดำาเนนการทกๆปแตทวาอาจจะ

ดำาเนนการอยางนอยหนงครงในทกๆ4ถง6ป

ภาพท 3ตวอยางแผนทมลคาทดนเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร(AmeliaCounty,VA)

ทมา:https://www.acrevalue.com/map/VA/

การประเมนมลคาทดนดวยวธการประเมนมลคา

จากการใชประโยชนทดนเปนการประเมนมลคาทดนทม

พนฐานจากการประเมนรายไดเฉกเชนเดยวกบวธประเมน

โดยพจารณาจากรายไดทวไปโดยการคำานวนมลคาทดนนน

จะตองมการประมาณกระแสรายไดสทธของแปลงทดนม

สตรการคำานวณพนฐานมาจาก

V=A/(r+τ)โดยAคอรายไดสทธ

r+τคอผลรวมของอตราผลตอบแทนจากการ

ลงทน(Capitalizationrate)ซงไดมาจากอตราสวนลด

(Discountrate)และอตราภาษ(τ)และV(Value)คอมลคาจากการใชประโยชนทดน

การคำานวณขางตนเปนรปแบบอยางงายซงตงอย

บนสมมตฐานทวาทดนสามารถสรางรายไดในแตละป

ไมมทสนสดซงในการประเมนของรฐเวอรจเนยรจะมราย

ละเอยดทแตกตางกนจากรฐอนซงผเขยนจะไดอธบายใน

ลำาดบตอไปในขอ4

85

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

4. วธก�รประเมนมลค�ทดนดวยวธก�รประเมนมลค�จ�กก�รใชประโยชน (Use value approach) ในรฐเวอรจเนยร (Virginia)

จากการทบทวนการศกษาโดยFranklinandGrodon(2014)และJohn(2012)พบวาวธการประเมนมลคาทดนเกษตรกรรมของรฐเวอรจเนยรทมการใชอยางแพรหลายในหลายรฐมความเหมาะสมกบการนำามาประยกตใชกบทดนรฐในเขตปฏรปทดนโดยเฉพาะพนทแปลงใหญหรอแปลงเลกนอยททำาการเกษตรเปนหลกเพราะวามการนำาปจจยของรายไดความเหมาะสมของดนตนทนของการทำาการเกษตร(ดอกเบยสนเชอ) และความเสยงจากภยนำาทวมซงเปนความเสยงเฉพาะพนทซงสงผลตอขอจำากดการใชประโยชนทดนมาคำานวณเปนมลคาทดนสดทายสามารถทำาใหทดนมมลคาทดนพนฐานเหมาะสมสำาหรบการเกษตรซงเปนไปตามหลกการใชประโยชนทดนทวไปตามกฎหมายของ ส.ป.ก. ดวย โดยขนตอนการประเมนมลคาการใชประโยชนทดนจากรายไดของรฐเวอรจเนยรมดงตอไปน

4.1 การวเคราะหชนดของพชทเปนพนฐานของการผลตในทองถน(Thecompositefarm)

เนองจากประเภทการเพาะปลกมความหลากหลาย จงตองมการวเคราะหชนดของพชแตละชนดทไดรบความนยมในการเพาะปลกในทองถนนน โดยสามารถคำานวณไดดวยการนำาเนอทรวมในทองถนทมการเพาะปลกพชชนดนนหารดวยจำานวนฟารมทงหมดในทองถนเชนในรฐเวอรจเนยรPrinceEdwardCountryม446ฟารมและมพนทเกบเกยวขาวโพดจำานวน1,540เอเคอรดงนนอตราตราสวนเทากบ 1,540/446=3.45ซงอตราสวนควรเกน1.00จงจะรวมในรายการของพชทพชทเปนพนฐานการเพาะปลกพนฐานของทองถนนน

4.2 การคำานวณรายไดสทธของพชทไดรบความนยมผลตในทองถน(Thecompositefarm)

เปนการคำานวณรายไดและตนทนสำาหรบการปลกพชทไดรบความนยมปลกในทองถนเชนขาวโพดพชตระกลถวหญาเลยงสตวขาวสาลขาวบาเลยถวเหลองมนฝรงฝายยาสบเปนตนในการคำานวณนนจะพจารณาราย

ไดสทธตอพนทเอเคอรตอปซงจะพจารณาการเคลอนไหว

ของรายไดและตนทน 7 ป ยอนหลงและไมนำาขอมลท

สงสด-ตำาสดนำามาคำานวณเปนรายไดสทธดวยในกรณท

กระแสรายไดเปนลบใหตมลคาทดนเปนศนย

4.3 การคำานวณมลคาทดนเกษตรกรรมใชสตร

ดงตอไปน

Valueคอมลคาจากการใชประโยชนทดน

Netreturnคอรายไดสทธหลงจากหกคาใชจายได

มาจากรายไดคาเชาหรอผลผลตทางการเกษตร

CapitalizationRateคออตราสวนระหวางราย

ไดทไดรบจากการลงทน กบราคาทจายหรอลงทนในการ

ซอทดนณเวลาเดยวกนซงวสนตคงจนทรอธบายตาม

หลกตามทฤษฏ ผลตอบแทนจากการลงทนจากราคาท

จายลงไปบนสมมตฐานทรายไดทไดรบจะมอยางตอเนอง

ในอนาคตเทา ๆ กนทกป สำาหรบในรฐเวอรจเนยรนน

FranklinandGrodon(2014)กลาววาประยกตใชอตรา

ดอกเบยเฉลย10ปของสถาบนการเงนภาคการเกษตรกร

อตราภาษอสงหารมทรพยและความเสยงของการทำาการ

เกษตร (ภยจากนำาทวม) เปนอตราผลตอบแทนจากการ

ลงทน(CapitalizationRate)

ปจจยองคประกอบดานความเสยง (Risk

component)เปนองคประกอบของCapitalizationRate

ซงทำาใหรายละเอยดการคำานวณมลคาทดนจากการใช

ประโยชนแตกตางจากรฐอน ๆ เนองจากการประกอบ

อาชพเกษตรกรรมมความเสยงหลายดาน แตความเสยง

ทมความสมพนธกบตนทนการผลตผลผลตตอพนทและ

ราคาผลผลตคอนำาทวมขงในพนทโดยผลกระทบทมมาก

หรอนอยเพยงใดขนอยกบระยะเวลาทมนำาทวมขงในพนท

ซงในรายละเอยดจะพจารณาถงการสญเสยผลผลตทำาให

เกดความเสยหายในรอบ20ป

หลงจากการคำานวณมลคาจากการใชประโยชนทดน

จากสตรขางตนแลว จะมการปรบคาความแปรปรวนใน

ศกยภาพการผลตของทดนซงการปรบมลคาทดนดวยคา

ดรรชนสมรรถนะทดนจะทำาใหมลคาสดทายสะทอนความ

สามารถและลกษณะของดนทใชสำาหรบการทำาการเกษตร

4. วธการประเมนมลค1าทดนด?วยวธการประเมนมลค1าจากการใช?ประโยชนC (Use value approach) ในรฐเวอรCจเนยรC

(Virginia)

จากการทบทวนการศกษาโดย Franklin and Grodon (2014) และ John (2012) พบวTาวธการประเมน

มลคTาทดนเกษตรกรรมของรฐเวอร-จเนยร-ทมการใชIอยTางแพรTหลายในหลายรฐ มความเหมาะสมกบการนำมา

ประยกต-ใชIกบทดนรฐในเขตปฏรปทดน โดยเฉพาะพนทแปลงใหญTหรอแปลงเลกนIอยททำการเกษตรเป`นหลก

เพราะวTามการนำปmจจยของรายไดI ความเหมาะสมของดน ตIนทนของการทำการเกษตร(ดอกเบยสนเชอ) และความ

เสยงจากภยนำทTวมซงเป`นความเสยงเฉพาะพนทซงสTงผลตTอขIอจำกดการใชIประโยชน-ทดน มาคำนวณเป`นมลคTาทดน

สดทIาย สามารถทำใหIทดนมมลคTาทดนพนฐานเหมาะสมสำหรบการเกษตร ซงเป`นไปตามหลกการใชIประโยชน-

ทดนทวไปตามกฎหมายของ ส.ป.ก. ดIวย โดยขนตอนการประเมนมลคTาการใชIประโยชน-ทดนจากรายไดIของรฐ

เวอร-จเนยร- มดงตTอไปน

4.1 การวเคราะห-ชนดของพชทเปนพนฐานของการผลตในทIองถน (The composite farm)

เนองจากประเภทการเพาะปลกมความหลากหลาย จงตIองมการวเคราะห-ชนดของพชแตTละชนดท

ไดIรบความนยมในการเพาะปลกในทIองถนนน โดยสามารถคำนวณไดIดIวยการนำเนอทรวมในทIองถนทมการ

เพาะปลกพชชนดนนหารดIวยจำนวนฟาร-มทงหมดในทIองถน เชTน ในรฐเวอร-จเนยร- Prince Edward Country ม

446 ฟาร-ม และมพนทเกบเกยวขIาวโพดจำนวน 1,540 เอเคอร- ดงนน อตราตราสTวนเทTากบ 1,540/446 = 3.45

ซงอตราสTวนควรเกน 1.00 จงจะรวมในรายการของพชทพชทเปนพนฐานการเพาะปลกพนฐานของทIองถนนน

4.2 การคำนวณรายไดIสทธของพชทไดIรบความนยมผลตในทIองถน (The composite farm)

เป`นการคำนวณรายไดIและตIนทนสำหรบการปลกพชทไดIรบความนยมปลกในทIองถน เชTน ขIาวโพด

พชตระกลถว หญIาเลยงสตว- ขIาวสาล ขIาวบาเลย- ถวเหลอง มนฝรง ฝfาย ยาสบ เป`นตIน ในการคำนวณนน จะ

พจารณารายไดIสทธตTอพนทเอเคอร-ตTอปP ซงจะพจารณาการเคลอนไหวของรายไดIและตIนทน 7 ปP ยIอนหลงและไมT

นำขIอมลทสงสด-ตำสด นำมาคำนวณเปนรายไดIสทธดIวย ในกรณทกระแสรายไดIเปนลบใหIตมลคTาทดนเปนศนย-

4.3 การคำนวณมลคTาทดนเกษตรกรรมใชIสตร ดงตTอไปน

Value = !"#%"#&'(

)*+,#*-,.*#,/(%*#"

Value คอ มลคTาจากการใชIประโยชน-ทดน

Net return คอ รายไดIสทธหลงจากหกคTาใชIจTายไดIมาจากรายไดIคTาเชTาหรอผลผลตทางการเกษตร

Capitalization Rate คอ อตราสTวนระหวTางรายไดIทไดIรบจากการลงทน กบราคาทจTายหรอลงทนใน

การซอทดน ณ เวลาเดยวกน ซง วสนต- คงจนทร- อธบายตามหลกตามทฤษฏ ผลตอบแทนจากการลงทนจากราคาท

จTายลงไป บนสมมตฐานทรายไดIทไดIรบจะมอยTางตTอเนองในอนาคตเทTา ๆ กนทกปP สำหรบในรฐเวอร-จเนยร-นน

Franklin and Grodon (2014) กลTาววTา ประยกต-ใชIอตราดอกเบ ยเฉล ย 10 ปPของสถาบนการเงนภาคการ

86

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

ตารางท 1ตวอยางการจำาแนกทดนของรฐเวอรจเนยร(Virginallandclassification)

การจาแนกทดน

(Landclassification)

คาอธบาย

(Description)

คาดรรชนสมรรถนะทดน

(Landcapabilityclassindex)

ClassI ดนมขอจากดในการใชประโยชนนอยมาก 1.50

ClassII ดนมขอจากดเพยงบางในการในการปลกพชหรอจาเปน

ตองบารงรกษาระดบปานกลาง

1.35

ClassIII ดนมขอจากดมากในการใชปลกพชหรอจาเปนตองบารง

รกษาอยางเปนพเศษหรอทงสองอยาง

1.00

ClassIV ดนมขอจากดอยางมากในการเลอกปลกพชและตองม

การบรหารจดการอยางระมดระวง

0.80

ทมา:ปรบจากJohn(2012)AgriculturalUse-ValuePropertyTaxAssessment:EstimationandPolicyIssues

John (2012) อธบายวา ผเชยวชาญเหนพอง

วาทดน Class I ถง Class III มความเหมาะสมสำาหรบ

การทำาการเกษตร แต Class IV กมความเหมาะสมแต

ตองมการปรบปรงพฒนาทดนเพอใหเหมาะสมสำาหรบ

การทำาการเกษตร(ฉบบเตมมการจำาแนกทดนเปน8ชน

ของความเหมาะสม)

5. ก�รประยกตวธก�รคำ�นวนมลค�จ�กก�รใชประโยชนทดนกบก�รจดทำ�แผนทมลค�ทดนรฐในเขตปฏรปทดน

เนองจากทดนรฐในเขตปฏรปทดนไมสามารถ

ซอ-ขายไดดงนนจงไมสามารถใชวธประเมนโดยวธเปรยบ

เทยบราคาตลาดได ผเขยนเหนวาการคำานวณมลคาทดน

เกษตรกรรมดวยวธน ซงอยบนพนฐานของรายไดถวงดล

ดวยศกยภาพทางการเกษตรและความเสยงจากภยนำาทวม

ของรฐเวอรจเนยรมความเหมาะสมทจะนำามาปรบใชเพอเปน

พนฐานในการจดทำาและพฒนาแผนทมลคาทดนรฐในเขต

ปฏรปทดนในเบองตนส.ป.ก.สามารถใชขอมลทตยภมท

นาเชอถอของหนวยงานภาครฐเพอนำามาใชอางองสำาหรบ

ในการประเมนมลคาทดนเพอเปนความประหยด และม

ประสทธภาพเชนขอมลรายไดและผลผลตจากสำานกงาน

เศรษฐกจการเกษตรแผนทชดดนและความเหมาะสมของ

ดนของกรมพฒนาทดนขอมลการขนทะเบยนเกษตรกรของ

กรมสงเสรมการเกษตรแผนทนำาทวมซำาซากของGISTDA

และแผนทเชงเลขทดนรฐรายแปลงของส.ป.ก.เปนตน

IAAO(2014)กลาววาการประเมนมลคาทดนรฐ

คราวละมากแปลง (Mass appraisal) แตกตางจากการ

ประเมนมลคาทดนแบบรายแปลง(Individualappraisal)

ซงตองมนกประเมนตรวจและวเคราะหเปรยบเทยบแปลง

ทดนทกแปลงแตจะใชโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร

(GIS)โดยส.ป.ก.ตองมแผนทเชงเลขทดนรฐรายแปลงท

ถกตองและเปนปจจบนพรอมเลขทของเอกสารสทธทดน

ขอมลทดน(ขนาดเนอทดนระบบนำาระบบการระบายนำา

ระบบคมนาคมและระบบไฟฟา)และขอมลตำาแหนงทตง

ทดน(ขอบเขตตลาดทดนในทองถนและบรเวณขางเคยงสง

อำานวยความสะดวกปจจยทกอใหเกดความรำาคาญ)สำาหรบ

ขอมลรายไดและขอมลคาใชจายควรไดรบการวเคราะห

ความถกตองเพอใชประโยชนสำาหรบการประเมนมลคา

ทดนเปลา โดยหลกการทวไปทนกประเมนตองใหความ

สำาคญทสดคอการวเคราะหการใชประโยชนสงสดและด

ทสดในขอจำากดของกฎหมายลกษณะดานกายภาพและ

ดานการเงนซงขอจำากดการใชประโยชนทดนจะสามารถ

สะทอนมลคาของทดนเปลานน

87

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

สำาหรบกรณทดนรฐในเขตปฏรปทดนสวนใหญ

ไดรบมอบมาเปนปาสงวนแหงชาตเดม แลวนำามาจดให

เกษตรกรเพอเกษตรกรรมและทอยอาศยเปนหลกนอกจาก

นนแลวยงมการใชประโยชนเชงพาณชยกรรมอตสาหกรรม

สาธารณปโภคหรอการนำาทรพยากรธรรมชาตมาใชประโยชน

ซงตองไดรบการอนญาตตามกฎหมายและระเบยบทเกยวของ

หากพจารณาถงหลกการใชประโยชนแลวมลคาทดนควร

มความแตกตางกนตามหลกการใชประโยชนสงสดและด

ทสดดวย ซงผเขยนจะอธบายแนวคดพนฐานในการปรบ

ใชสำาหรบการประเมนมลคาทดนเกษตรกรรมและการเพม

นำาหนกปจจยอนๆเชนตำาหนงทตงทดนลกษณะการใช

ประโยชนทดน เปนตน เพอใหมลคาทดนสดทาย (Final

value)สมเหตผลและสะทอนขอเทจจรงมากทสด

ประหยด และมประสทธภาพ เชTน ขIอมลรายไดIและผลผลตจากสำนกงานเศรษฐกจการเกษตร แผนทชดดนและ

ความเหมาะสมของดนของกรมพฒนาทดน ขIอมลการขนทะเบยนเกษตรกรของกรมสTงเสรมการเกษตร แผนทนำทTวม

ซำซากของ GISTDA และแผนทเชงเลขทดนรฐรายแปลงของ ส.ป.ก. เปนตIน

IAAO (2014) กลTาววTาการประเมนมลคTาทดนรฐคราวละมากแปลง (Mass appraisal) แตกตTางจากการ

ประเมนมลคTาทดนแบบรายแปลง (Individual appraisal) ซงตIองมนกประเมนตรวจและวเคราะห-เปรยบเทยบ

แปลงทดนทกแปลง แตTจะใชIโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร- (GIS) โดย ส.ป.ก. ตIองมแผนทเชงเลขทดนรฐ

รายแปลงทถกตIองและเป`นปmจจบนพรIอมเลขทของเอกสารสทธทดน ขIอมลทดน (ขนาดเนอทดน ระบบนำ ระบบ

การระบายนำ ระบบคมนาคม และระบบไฟฟfา ) และขIอมลตำแหนTงทตงทดน (ขอบเขตตลาดทดนในทIองถนและ

บรเวณขIางเคยง สงอำนวยความสะดวก ปmจจยทกTอใหIเกดความรำคาญ)สำหรบขIอมลรายไดIและขIอมลคTาใชIจTาย

ควรไดIรบการวเคราะห-ความถกตIองเพอใชIประโยชน-สำหรบการประเมนมลคTาทดนเปลTา โดยหลกการทวไปทนก

ประเมนตIองใหIความสำคญทสด คอ การวเคราะห-การใชIประโยชน-สงสดและดทสด ในขIอจำกดของกฎหมาย

ลกษณะดIานกายภาพ และดIานการเงน ซงขIอจำกดการใชIประโยชน-ทดนจะสามารถสะทIอนมลคTาของทดนเปลTานน

สำหรบกรณทดนรฐในเขตปฏรปทดนสTวนใหญTไดIรบมอบมาเป`นปoาสงวนแหTงชาตเดม แลIวนำมาจดใหI

เกษตรกรเพ อเกษตรกรรมและทอย Tอาศยเป`นหลก นอกจากนนแลIวยงมการใชIประโยชน-เชงพาณชยกรรม

อตสาหกรรม สาธารณปโภค หรอการนำทรพยากรธรรมชาตมาใชIประโยชน- ซงตIองไดIรบการอนญาตตามกฎหมาย

และระเบยบทเกยวขIอง หากพจารณาถงหลกการใชIประโยชน-แลIวมลคTาทดนควรมความแตกตTางกนตามหลกการ

ใชIประโยชน-สงสดและดทสดดIวย ซงผIเขยนจะอธบายแนวคดพนฐานในการปรบใชIสำหรบการประเมนมลคTาทดน

เกษตรกรรมและการเพมนำหนกปmจจยอน ๆ เชTน ตำหนTงทตงทดน ลกษณะการใชIประโยชน-ทดน เป`นตIน เพอใหI

มลคTาทดนสดทIาย (Final value) สมเหตผลและสะทIอนขIอเทจจรงมากทสด

ภาพท 4 ภาพสแสดงกลTมชดดน บรเวณอำเภอปางศลาทอง จงหวดกำแพงเพชร

ทมา: LDD Soil Guide : สารสนเทศดนและการใชIป®ย กรมพฒนาทดน

= กลTมชดดนท 5

= กลTมชดดนท 15

= กลTมชดดนท 22

= กลTมชดดนท 22

= กลTมชดดนท 38

= กลTมชดดนท 40

= กลTมชดดนท 56

= พนทชมชน

ภาพท 5 ช นความเหมาะสมของท ด นสำหรบการเพาะปลกมนสำปะหลงในเขตปฏร ปท ด น อำเภอปางศลาทอง

จงหวดกำแพงเพชร ประมาณ 90,000 ไรT ซงการปลกในเขตเหมาะสมระดบสงและปานกลาง

ทมา: Agri-map online <http://agri-map-online.moac.go.th/>

ภาพท 4 และ 5 แสดงขIอมลชดดนและความเหมาะสมของดนสำหรบเพาะปลกพชเศรษฐกจหลกของ

พนทเขตอำเภอปางศลาทอง จงหวดกำแพงเพชร ซงในอนาคต ส.ป.ก. อาจขอความรTวมมอกบกรมพฒนาทดนใน

การจำแนกทดน (Land classification) เป`น 8 ระดบคลIายคลงกบการจำแนกทดนของรฐเวอร-จเนยร-ตามหลก

วชาการทางดIานปฐพวทยา หรอ ส.ป.ก. อาจจะใชIการจำแนกความเหมาะสมของดนเป`น 4 ระดบของกรมพฒนา

ทดน (วสาคร ศรมข,2557) ทใชIอยT ณ ปmจจบนกไดI คอ

ระดบท 1 S1: ชนทมความเหมาะสมสง มคTาดรรชนสมรรถนะทดน 1.50

ระดบท 2 S2: ชนทมความเหมาะปานกลาง มคTาดรรชนสมรรถนะทดน 1.35

ระดบท 3 S3: ชนทมความเหมาะเลกนIอย มคTาดรรชนสมรรถนะทดน 1.00

ระดบท 4 N: ชนทไมTมความเหมาะ มคTาดรรชนสมรรถนะทดน 0.80

สำหรบปmจจยดIานความเสยง ประเทศไทยมการจดทำแผนทนำทTวมซำซากอนกTอใหIเกดความเสยหายอยTาง

ม น ยสำค ญต T อภาคการเกษตร โดยม การจำแนกข I อม ลน ำท T วม 10 ป P ย I อนหล งบนแผนทแบ T งเปน

4 ระดบ คอ ระดบท 1 ไมTมนำทTวมซำซาก ระดบท 2 นำทTวมขงไมTเกน 3 ครงในรอบ 10 ปP ระดบท 3 นำทTวมขง 4 –

7 ครงในรอบ 10 ปP และระดบท 4 นำทTวมขง 8 – 10 ครงในรอบ 10 ปP

ในการคำนวณมลคTาทดนเกษตรกรรมนน ควรพจารณานำขIอมลพนทนำทTวมซำซากมาถTวงนำหนกดIวย

เนองจากความเสยงจากภาวะนำทTวมขงระยะเวลานานมผลกระทบตTอการทำการเกษตรและชนดของพชทสามารถ

เพาะปลกไดIในท แปลงเกษตรกรรม จากหลกเกณฑ-ของกรมธนารกษ-และประสบการณ-วจยในพนทจงหวด

นครสวรรค- พบวTา ราคาประเมนทนทรพย-ทดนของกรมธนารกษ-มไดIนำปmจจยดIานภาวะนำทTวมซำซากมาพจารณา

จดทำบญชราคาประเมนทนทรพย-ทดนและพนทนำทTวมสTงผลใหIผลตอบแทนของเกษตรตำมาก ทำใหIรายไดIไมT

เพยงพอตTอการดำรงชพ แตTทวTาหลกเกณฑ-ในการประเมนมลคTาทดนรายแปลงดIวยวธนไมTควรนำปmจจยภยแลIง

มากคดเป`นความเสยง เนองจากภยแลIงมผลกระทบตTอแปลงเกษตรกรรมในทกพนทในทIองถนเดยวกน ซงจะ

= พนทชลประทาน

=พนทเหมาะสมสง

= พนทเหมาะสม

ปานกลาง

88

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

ภาพท4และ5แสดงขอมลชดดนและความเหมาะ

สมของดนสำาหรบเพาะปลกพชเศรษฐกจหลกของพนท

เขตอำาเภอปางศลาทองจงหวดกำาแพงเพชรซงในอนาคต

ส.ป.ก.อาจขอความรวมมอกบกรมพฒนาทดนในการจำาแนก

ทดน(Landclassification)เปน8ระดบคลายคลงกบ

การจำาแนกทดนของรฐเวอรจเนยรตามหลกวชาการทาง

ดานปฐพวทยา หรอ ส.ป.ก. อาจจะใชการจำาแนกความ

เหมาะสมของดนเปน4ระดบของกรมพฒนาทดน(วสา

ครศรมข,2557)ทใชอยณปจจบนกไดคอ

ระดบท1S1:ชนทมความเหมาะสมสง

มคาดรรชนสมรรถนะทดน1.50

ระดบท2S2:ชนทมความเหมาะปานกลางมคา

ดรรชนสมรรถนะทดน1.35

ระดบท 3 S3: ชนทมความเหมาะเลกนอยมคา

ดรรชนสมรรถนะทดน1.00

ระดบท4N:ชนทไมมความเหมาะมคาดรรชน

สมรรถนะทดน0.80

สำาหรบปจจยดานความเสยง ประเทศไทยม

การจดทำาแผนทนำาทวมซำาซากอนกอใหเกดความเสย

หายอยางมนยสำาคญตอภาคการเกษตร โดยมการ

จำาแนกขอมลนำาทวม 10 ปยอนหลงบนแผนทแบงเปน

4ระดบคอระดบท1ไมมนำาทวมซำาซากระดบท2นำา

ทวมขงไมเกน3ครงในรอบ10ประดบท3นำาทวมขง

4–7ครงในรอบ10ปและระดบท4นำาทวมขง8–10

ครงในรอบ10ป

ในการคำานวณมลคาทดนเกษตรกรรมนน ควร

พจารณานำาขอมลพนทนำาทวมซำาซากมาถวงนำาหนกดวย

เนองจากความเสยงจากภาวะนำาทวมขงระยะเวลานานม

ผลกระทบตอการทำาการเกษตรและชนดของพชทสามารถ

เพาะปลกไดในทแปลงเกษตรกรรมจากหลกเกณฑของกรม

ธนารกษและประสบการณวจยในพนทจงหวดนครสวรรค

พบวา ราคาประเมนทนทรพยทดนของกรมธนารกษมได

นำาปจจยดานภาวะนำาทวมซำาซากมาพจารณาจดทำาบญช

ราคาประเมนทนทรพยทดนและพนทนำาทวมสงผลใหผล

ตอบแทนของเกษตรตำามาก ทำาใหรายไดไมเพยงพอตอ

การดำารงชพแตทวาหลกเกณฑในการประเมนมลคาทดน

รายแปลงดวยวธนไมควรนำาปจจยภยแลงมากคดเปนความ

เสยงเนองจากภยแลงมผลกระทบตอแปลงเกษตรกรรมใน

ทกพนทในทองถนเดยวกนซงจะแตกตางจากภยทเกดจา

กนำาทวมซำาซากทเกดเฉพาะพนทราบลมและไมมระบบการ

ระบายนำาทดตรงตามทFranklinandGrodon(2014)

ไดอธบายไว

เนองจากพนทเขตปฏรปทดนทงสวนทเปนทดน

รฐและเอกชนหากมการรบโอนสทธทดนคนส.ป.ก.แลว

นำาทดนไปจดใหเกษตรกรรายใหมโดยการเชาหรอเชาซอ

ยอมจะเกดปญหาในเรองความเหมาะสมในการจายเงน

คาชดเชย/คาตอบแทนใหเกษตรกรรายเดมและความคม

คาในการลงทนของเกษตรกรรายใหมหากไมนำาปจจยเรอง

นำาทวมซำาซากมาพจารณาจะมผลกระทบเปนความเสยง

ขององคกรและเกษตรกรในเขตปฏรปทดน

89

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

ภาพท 6ตวอยางแผนทนำาทวมซำาซากในพนทอำาเภอทาตะโกจงหวดนครสวรรคสฟาออนเปนพนท

นำาทวมซำาซาก4–7ครงในรอบ10ปสวนสฟาเขมแสดงพนททวมขง8–10ครงในรอบ10ป

ทมา:กลมขอมลวเคราะหระยะไกลศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

แตกตTางจากภยทเกดจากนำทTวมซำซากทเกดเฉพาะพนทราบลTมและไมTมระบบการระบายนำทด ตรงตามท

Franklin and Grodon (2014) ไดIอธบายไวI

เนองจากพนทเขตปฏรปทดนทงสTวนทเป`นทดนรฐและเอกชนหากมการรบโอนสทธทดนคน ส.ป.ก. แลIว

นำทดนไปจดใหIเกษตรกรรายใหมTโดยการเชTาหรอเชTาซอ ยTอมจะเกดปmญหาในเรองความเหมาะสมในการจTายเงน

คTาชดเชย/คTาตอบแทนใหIเกษตรกรรายเดมและความคIมคTาในการลงทนของเกษตรกรรายใหมTหากไมTนำปmจจยเรอง

นำทTวมซำซากมาพจารณา จะมผลกระทบเปนความเสยงขององค-กรและเกษตรกรในเขตปฏรปทดน

ภาพท 6 ตวอยTางแผนทนำทTวมซำซากในพนทอำเภอทTาตะโก จงหวดนครสวรรค- สฟfาอTอนเปนพนทนำทTวมซำซาก

4 – 7 ครงในรอบ 10 ปP สTวนสฟfาเขIมแสดงพนททTวมขง 8 – 10 ครงในรอบ 10 ปP

ทมา: กลTมขIอมลวเคราะห-ระยะไกล ศนย-เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

เน องจากความแตกตTางของขIอจำกดทางดIานกฎหมาย การใชIประโยชน- และอน ๆ จงไมTควรนำมา

เทยบเคยงกนโดยตรง หาก ส.ป.ก. ไมTเรTงดำเนนการจดทำหลกเกณฑ-ทเหมาะสมสำหรบการประเมนทดนรฐแบบ

รายแปลงแลIวจะสTงผลกระทบตTอการดำเนนการปฏรปทดน ดงนน สงจำเป`นเรTงดTวนของ ส.ป.ก. อกประการ คอ

การจดทำแผนทเชงเลขรายแปลงของทดนรฐใหIสมบรณ- มความถกตIอง และเปนปmจจบน

6. สรปและข?อเสนอแนะเชงนโยบาย

6.1 ส.ป.ก. ควรจดทำความรTวมมอกบสำนกประเมนราคาทรพย-สน กรมธนารกษ-เพอพฒนาภารกจดIาน

ประเมนมลคTาทดน เชTน การใชIทรพยากรโปรแกรมสำเรจรปดIานภมศาสตร-สารสนเทศสำหรบประเมนมลคTาทดน

รายแปลงตามหลกเกณฑ-ท ส.ป.ก. กำหนด การพฒนาบคลากรดIานการประเมนมลคTาทรพย-สน เป`นตIน โดยผIเชยวชาญ

ดIานภมศาสตร-สารสนเทศของ ส.ป.ก. และสำนกบรหารกองทนเป`นผIควบคมระบบและพฒนาแผนทมลคTาทดนใหI

มความถกตIองและทนสมย โดยเชอมโยงฐานขIอมลรายงานมลคTาทดนรายแปลงกบระบบฐานขIอมลจดทดน (ALRO

Land online) เพอใหIเจIาหนIาทสามารถเรยกใชIขIอมลไดIรวดเรวและมประสทธภาพ

6.2 ส.ป.ก. ควรจ ดทำความร Tวมม อทางว ชาการก บหนTวยงานมาตรฐานสากล ค อ สมาพนธ-

นกประเมนทรพย-สนภาครฐระหวTางประเทศ (IAAO) เพอพฒนาบคลากรดIานการประเมนมลคTาทดนใหIเป`นไปตาม

เนองจากความแตกตางของขอจำากดทางดานกฎหมาย

การใชประโยชนและอนๆจงไมควรนำามาเทยบเคยงกน

โดยตรงหากส.ป.ก.ไมเรงดำาเนนการจดทำาหลกเกณฑท

เหมาะสมสำาหรบการประเมนทดนรฐแบบรายแปลงแลว

จะสงผลกระทบตอการดำาเนนการปฏรปทดน ดงนน สง

จำาเปนเรงดวนของ ส.ป.ก. อกประการ คอ การจดทำา

แผนทเชงเลขรายแปลงของทดนรฐใหสมบรณมความถก

ตองและเปนปจจบน

6. สรปและขอเสนอแนะเชงนโยบ�ย 6.1ส.ป.ก.ควรจดทำาความรวมมอกบสำานกประเมน

ราคาทรพยสนกรมธนารกษเพอพฒนาภารกจดานประเมน

มลคาทดน เชนการใชทรพยากรโปรแกรมสำาเรจรปดาน

ภมศาสตรสารสนเทศสำาหรบประเมนมลคาทดนรายแปลง

ตามหลกเกณฑทส.ป.ก.กำาหนดการพฒนาบคลากรดาน

การประเมนมลคาทรพยสน เปนตนโดยผเชยวชาญดาน

ภมศาสตรสารสนเทศของส.ป.ก.และสำานกบรหารกองทน

เปนผควบคมระบบและพฒนาแผนทมลคาทดนใหมความ

ถกตองและทนสมยโดยเชอมโยงฐานขอมลรายงานมลคา

ทดนรายแปลงกบระบบฐานขอมลจดทดน(ALROLand

online)เพอใหเจาหนาทสามารถเรยกใชขอมลไดรวดเรว

และมประสทธภาพ

6.2 ส.ป.ก. ควรจดทำาความรวมมอทาง

วชาการกบหนวยงานมาตรฐานสากล คอ สมาพนธ

นกประเมนทรพยสนภาครฐระหวางประเทศ(IAAO)เพอ

พฒนาบคลากรดานการประเมนมลคาทดนใหเปนไปตาม

หลกวชาการและมาตรฐานสากลโดยจดหาแหลงทนใหเจา

หนาผปฏบตงานเขารบการฝกอบรมดานวชาการประเมน

มลคาทรพยสนแบบคราวละมากแปลง(Massappraisal)

และเครองมอภมศาสตรสารสนเทศสำาหรบการประเมน

มลคาทดน

6.3ส.ป.ก.ควรมการจดตงกลมงานวชาการประเมน

มลคาทดนและทรพยสนยเปนการเรงดวน เพอสรางและ

พฒนาบคลากรดานนใหมความร ความสามารถ และ

สงสมความเชยวชาญใหเปนไปตามมาตรฐานวชาชพท

สมาคมวชาชพกำาหนด เพอรองรบภารกจการประเมน

90

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

มลคาทดนรฐรายแปลงจำานวนมากกวา 35 ลานไร 3

ลานแปลงทวประเทศ การศกษาและพฒนาหลกเกณฑ

สำาหรบจายคาชดเชยและคาตอบแทนในการรบคนทดน

การประเมนคาเชาทดนหรออสงหารมทรพยและการประเมน

มลคาตลาดทดนสำาหรบการจดเกบผลประโยชนในทดน

บรรณ�นกรมFranklin,A.Bruce,Jr.andGrodonE.Groover.2014.

Methods and Procedures: Determining the

Use Value of Agricultural and Horticultural

Land in Virginia. สถานทพมพ: Virginia tech

extension.

International Association of AssessingOfficers

(IAAO). 2014. Guidance on International

Mass Appraisal and Related Tax Policy.

สถานทพมพ:IAAOpublisher.

JohnE.Anderson.2012.Agricultural Use-Value

Property Tax Assessment: Estimation and

Policy Issues. สถานทพมพ:PublicFinancial

Publications,Inc.

JohnE.AndersonandRichardW.England.2015.

Use-Value Assessment of Rural Lands:

Time for Reform?. สถานทพมพ:TheLincoln

instituteofland.

ไพโรจนซงศลป.2538.หลกการประเมนราคาทรพยสน.

สถานทพมพ:โรงพมพศธาศน

วสนตคงจนทร.(ปทพมพ).Capitalisation rate and

discount rate. มลนธประเมนคาทรพยสนแหง

ประเทศไทย(องคกรสาธารณประโยชน)[Online].

สบคนจากhttp://www.thaiappraisal.org/thai/

qathaiappraisal/qaorder.php?query=qavalue2.php

เมอวนท19ธนวาคม2561.

วสาครศรมข.2557.การปฏรประบบการเกษตร:การ

บรหารจดการเขตเกษตรเศรษฐกจ (Agricultural

reform : Zoning). สำานกวชาการ สำานกงาน

เลขาธการวฒสภา.ปท4ฉบบท16สงหาคม2557.

สำานกประเมนราคาทรพยสน.2552.คมอการประเมน

ราคาทดนรายแปลง.กรมธนารกษ.

91

แนวคดในการประเมนมลคาทดนรฐในเขตปฏรปทดนแบบรายแปลงจากตนแบบวธการประเมนมลคาทดนเขตเกษตรกรรมในรฐเวอรจเนยร : สหรฐอเมรกา

นายอภชาต วงษคำา

92

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นายอภชาต วงษคำาการศกษาสงสด - Master of Property, Royal Melbourne Institute of Technology (RMIT University), Melbourne, Australia (โดยทนรฐบาล: ทนพฒนาบคลกรของรฐ ป 2556 เนนการ ประเมนราคาทดน) - Bachelor of Applied Science (Life sciences), HAN University of Applied sciences, Nijmegen, The Netherlands - ทนฝกอบรมระยะสนรฐบาลอยปต ป 2557 หลกสตร Rural Developmentตำาแหนงปจจบน นกวชาการปฏรปทดนชำานาญการสถานททำางาน กลมทดนและผลประโยชน สำานกบรหารกองทน สำานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม เลขท 1 ถนนราชดำาเนนนอก แขวงบานพานถม เขตพระนคร กทม. 10200 เบอรโทรศพท 02-2821568 ตอ 1274 อเมล wongkham13@gmail.com

“วนยการเงนการคลงของรฐ” กบ “การดำาเนนการวนยการเงนการคลงตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน”

นายณฐวฒ คลายขำา

บทคดยอ “วนยทางงบประมาณและการคลง”ของไทยเกด

ขนครงแรกตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ฉบบ

พทธศกราช2540บทบญญตมาตรา3331โดยบทบญญต

มาตราดงกลาวไดกำาหนดให“กฎหมายประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยการตรวจเงนแผนดนตองมหลกเกณฑและวธพจารณา

ในเรองวนยทางงบประมาณและการคลง การกำาหนดโทษ

ปรบทางปกครอง และการพจารณาวนจฉยความผดวนยทาง

งบประมาณและการคลงในฐานะทเปนองคกรสงสดโดยม

วตถประสงคเพอใหระบบการควบคมการตรวจสอบการเงน

แผนดนเปนไปอยางมประสทธภาพและมวนย”บทบญญต

ดงกลาวกำาหนดใหคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนแตงตง

“คณะกรรมการวนยทางงบประมาณและการคลง”ขน

มาคณะหนงทำาหนาทพจารณาความผดและกำาหนดโทษ

ปรบทางปกครองเบองตนแกเจาหนาทหรอพนกงานของ

หนวยรบตรวจทฝาฝนมาตรการเกยวกบการควบคมการ

เงนของรฐทคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนกำาหนดไดแก

ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยวนยทางงบ

ประมาณและการคลงพ.ศ.2544ซงกำาหนดฐานความผด

เกยวกบความผดเกยวกบการรบเงนการเกบรกษาเงนและ

การนำาเงนสง ความผดเกยวกบการเบกเงนและการจาย

เงน ความผดเกยวกบการบรหารงบประมาณและการกอ

หนผกพน ความผดเกยวกบการจดเกบรายได ความผด

เกยวกบเงนยม ความผดเกยวกบการพสด และความผด

อน ซงหากเจาหนาทหรอพนกงานของหนวยรบตรวจท

ฝาฝนจะตองรบโทษปรบทางปกครองซงกำาหนดโทษปรบ

“วนยก�รเงนก�รคลงของรฐ” กบ “ก�รดำ�เนนก�รวนยก�รเงนก�รคลงต�มพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

ว�ดวยก�รตรวจเงนแผนดน”

ไวตงแตชนท1ถงชนท4โดยม“คณะกรรมการตรวจเงน

แผนดน” เปนผมอำานาจพจารณาวนจฉยความผดวนยทาง

งบประมาณและการคลงในฐานะทเปนองคกรสงสดทงน

เพอใหระบบการควบคมการตรวจสอบการเงนแผนดนเปน

ไปอยางมประสทธภาพและมวนย

ในการเสนอเรองใหคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน

พจารณาวนจฉยชขาดความผดวนยทางงบประมาณและ

การคลงนนประกอบไปดวย(1)ประธานกรรมการตรวจ

เงนแผนดนและ(2)เจาหนาทตรวจสอบทไดรบมอบหมาย

ใหตรวจสอบเรองนนเมอเจาหนาทตรวจสอบไดดำาเนนการ

สรปผลการตรวจสอบและจดทำารายงานการตรวจสอบแลว

และเหนวาขอเทจจรงหรอพฤตการณของเจาหนาทหรอ

พนกงานของหนวยรบตรวจเขาองคประกอบเปนความ

ผดตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวย

วนยทางงบประมาณและการคลงพ.ศ.2544กสามารถ

เสนอเรองใหคณะกรรมการวนยทางงบประมาณและการ

คลงพจารณาได โดยในการดำาเนนกระบวนวธพจารณา

ใหเปนไปตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวา

ดวยวธพจารณาความผดวนยทางงบประมาณและการคลง

พ.ศ.2544โดยในการดำาเนนกระบวนวธพจารณาตองให

โอกาสแกผถกกลาวหาวาตองรบผดทางวนยมสทธชแจง

และนำาสบแกขอกลาวหาและตองมเจาหนาทผรบผดชอบ

สำานวนคนหนงมหนาทในการทำาสำานวน รวบรวมขอเทจ

จรง และเสนอความเหนโดยอสระแกคณะกรรมการวนย

ทางงบประมาณและการคลงเมอคณะกรรมการวนยทาง

งบประมาณและการคลงพจารณาความผดและกำาหนด

1ขอมลจากwebsiteของสำานกวนยทางการเงนและการคลงhttp://dfmo.oag.go.th/history-1

93

“วนยการเงนการคลงของรฐ” กบ “การดำาเนนการวนยการเงนการคลงตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน”

นายณฐวฒ คลายขำา

โทษทางปกครองเบองตนแลว ใหสงสำานวน บนทกสรป

สำานวนของเจาหนาทผรบผดชอบสำานวนและรายงานการ

พจารณาของคณะกรรมการวนยทางงบประมาณและการ

คลงนนไปยงคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนเพอประชม

พจารณาวนจฉยชขาดใหเสรจสนไปโดยเรว

วนยทางงบประมาณและการคลงตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช2540และตามพระ

ราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผน

ดนพ.ศ.2542ไดถกบงคบใชมานบเปนระยะเวลากวา20

ปแลวโดยถอเปนกลไกหนงในการตรวจสอบเงนของแผน

ดนเพอใหระบบการควบคมการตรวจสอบการเงนแผนดน

เปนไปอยางมประสทธภาพและมวนยโดยมงลงโทษเฉพาะ

เจาหนาทหรอพนกงานของหนวยรบตรวจทฝาฝนมาตรการ

เกยวกบการควบคมการเงนของรฐเทานน

“วนยก�รเงนก�รคลงของรฐ”ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช

2560 มาตรา 62 ไดกำาหนดใหรฐตองรกษาวนยการ

เงนการคลงอยางเครงครดเพอใหฐานะทางการเงน

การคลงของรฐมเสถยรภาพและมนคงอยางยงยนตาม

กฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของรฐ เพอเปนก

รอบการดำาเนนการทางการคลงและงบประมาณของรฐ

การกำาหนดวนยทางการคลงดานรายไดและรายจายทงเงน

งบประมาณและเงนนอกงบประมาณการบรหารทรพยสน

ของรฐและเงนคงคลงและการบรหารหนสาธารณะโดย

ใหหนวยงานของรฐและผทเกยวของดำาเนนการใหเปนไป

ตามกฎหมายดงกลาวและตามมาตรา242กำาหนดใหผ

วาการตรวจเงนแผนดนมหนาทและอำานาจ“ตรวจเงนแผน

ดน”ตาม“กฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของรฐ”

กรณมการไมปฏบตใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยวนยการ

เงนการคลงของรฐคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนมหนา

ทและอำานาจสงลงโทษทางปกครองไดตามมาตรา240

ตอมาไดมการตราพระราชบญญตวนยการเงน

การคลงของรฐ พ.ศ. 2561 ขน โดยกฎหมายดงกลาว

ไดกำาหนดกรอบการดำาเนนการทางการคลงและงบ

ประมาณของรฐกำาหนดวนยทางการคลงดานรายไดและ

รายจายทงเงนงบประมาณและเงนนอกงบประมาณการ

บรหารทรพยสนของรฐและเงนคงคลง และการบรหาร

หนสาธารณะ เพอให “หนวยงานของรฐ” ไดแก (1)

สวนราชการ (2) รฐวสาหกจ (3) หนวยงานของรฐสภา

ศาลยตธรรมศาลปกครองศาลรฐธรรมนญองคกรอสระ

ตามรฐธรรมนญและองคกรอยการ(4)องคการมหาชน(5)

ทนหมนเวยนทมฐานะเปนนตบคคล(6)องคกรปกครอง

สวนทองถน(7)หนวยงานอนของรฐตามทกฎหมายกำาหนด

ถอปฏบต ทงน เพอใหฐานะทางการเงนการคลงของรฐ

มเสถยรภาพและมนคงอยางยงยนตามเจตนารมณของ

รฐธรรมนญดงนนเพอใหมการปฏบตตามหลกเกณฑตางๆ

ทกฎหมายกำาหนดอนจะทำาใหการบงคบใชกฎหมายเปน

ไปอยางมประสทธภาพและสมฤทธผลสมดงเจตนารมณ

ของกฎหมายจงจำาเปนตองมสภาพบงคบซงตามพระราช

บญญตดงกลาวมาตรา80ไดกำาหนดใหการตรวจเงนแผน

ดนตองกระทำาดวยความสจรตรอบคอบโปรงใสเทยงธรรม

กลาหาญปราศจากอคตและเปนไปตามหลกธรรมาภบาล

โดยใหเปนไปตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยการ

ตรวจเงนแผนดน“ในกรณมการกระทำาผดวนยการเงน

การคลงของรฐตามทกำาหนดไวในพระราชบญญตน การ

สงลงโทษทางปกครองใหเปนไปตามกฎหมายประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน”

ดงนนเมอการกระทำาผดวนยการเงนการคลงของรฐ

การสงลงโทษทางปกครองใหเปนไปตามกฎหมายประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน ไดแก พระราช

บญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน

พ.ศ.2561ซงการดำาเนนการเพอสงลงโทษทางปกครองจะ

แตกตางไปจากพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

การตรวจเงนแผนดนพ.ศ.2542กลาวคอการทผวาการฯ

จะเสนอเรองใหคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนพจารณา

ความผดและสงลงโทษทางปกครองกรณมการกระทำาผด

กฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของรฐไดนนจะตอง

เปนกรณทผวาการฯไดแจงผลการตรวจสอบใหผรบตรวจ

ดำาเนนการเพอใหมการชดใชความเสยหายหรอดำาเนนการ

ทางวนยแลวแตกรณ ซงหากผรบตรวจไมดำาเนนการโดย

ไมมเหตอนสมควร หรอเปนกรณทไมอาจดำาเนนการเพอ

94

“วนยการเงนการคลงของรฐ” กบ “การดำาเนนการวนยการเงนการคลงตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน”

นายณฐวฒ คลายขำา

ใหมการชดใชความเสยหายหรอดำาเนนการทางวนยแลว

แตกรณได ผวาการฯ จงจะเสนอเรองตอคณะกรรมการ

ตรวจเงนแผนดนได

ดงนนในบทความนผเขยนจะนำาเสนอ(1)การตรวจ

สอบและการเสนอเรองกรณมกระทำาผดกฎหมายวาดวย

วนยการเงนการคลงของรฐ(2)การพจารณาวนจฉยความ

ผดวนยการเงนการคลงของรฐและบทสรป

1. การตรวจสอบและการเสนอเรองกรณมการกระทำาผดกฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของรฐ

ในการตรวจเงนแผนดนนน ผวาการฯ หรอเจา

หนาทของสำานกงานการตรวจเงนแผนดนทผวาการฯมอบ

หมาย จะทำาการตรวจสอบการปฏบตตามกฎหมายวา

ดวยวนยการเงนการคลงของรฐซงปจจบนไดแกพระราช

บญญตวนยการเงนการคลงของรฐพ.ศ.2561วา“หนวย

งานของรฐ”ไดแก (1)สวนราชการ(2)รฐวสาหกจ(3)

หนวยงานของรฐสภา ศาลยตธรรม ศาลปกครอง ศาล

รฐธรรมนญ องคกรอสระตามรฐธรรมนญ และองคกร

อยการ (4) องคการมหาชน (5) ทนหมนเวยนทมฐานะ

เปนนตบคคล(6)องคกรปกครองสวนทองถน(7)หนวย

งานอนของรฐตามทกฎหมายกำาหนด หรอ “เจาหนาท

ของรฐ” ผมหนาทตามกฎหมายวนยการเงนการคลงของ

รฐไดปฏบตหนาทใหเปนไปตามขอกำาหนดทบญญตไวใน

กฎหมายดงกลาวโดยเฉพาะในหมวดท3ไดกำาหนดวนย

การเงนการคลงไว6สวนดวยกนไดแกวนยการเงนการ

คลงในเรองรายไดรายจายการจดใหไดมาซงทรพยสนและ

การบรหารทรพยสนของรฐการกอหนและการบรหารหน

เงนนอกงบประมาณและทนหมนเวยน และการคลงทอง

ถนหรอไม

1.กรณผวาการฯหรอเจาหนาททผวาการฯมอบ

หมาย ไดทำาการตรวจสอบตามกฎหมายวาดวยวนยการ

เงนการคลงของรฐแลวพบขอบกพรองวาเจาหนาทของรฐ

ผมหนาทตามกฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของรฐ

ไมปฏบตตามพระราชบญญตวนยการเงนการคลงของรฐ

พ.ศ. 2561 และกอใหเกดความเสยหายแกรฐหรอหนวย

รบตรวจ หรอเปนการจงใจไมปฏบตตามพระราชบญญต

วนยการเงนการคลงของรฐพ.ศ.2561ซงอาจกอใหเกด

ความเสยหายหรอไมเกดความเสยหายกได ใหผวาการฯ

แจงใหผรบตรวจพจารณาดำาเนนการเพอใหมการชดใช

คาเสยหายตอรฐหรอหนวยรบตรวจตอไปหรอดำาเนนการ

ทางวนยแลวแตกรณและเมอผรบตรวจดำาเนนการแลวให

แจงใหผวาการทราบ ในกรณทผรบตรวจไมดำาเนนการ

ตามทไดรบแจงตามวรรคสามภายในเวลาอนสมควรผวา

การฯจะแจงใหดำาเนนการภายในระยะเวลาทกำาหนดกได

ตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจ

เงนแผนดนพ.ศ.2561มาตรา95วรรคสามและวรรคส

2.กรณผวาการฯหรอเจาหนาททผวาการฯมอบ

หมายไดทำาการตรวจสอบแลวพบขอบกพรองเนองจากเจา

หนาทของหนวยรบตรวจไมปฏบตตามกฎหมายระเบยบ

ขอบงคบมตคณะรฐมนตรหรอแบบแผนการปฏบตราชการ

และกอใหเกดความเสยหายแกรฐหรอหนวยรบตรวจทไม

เกยวกบกฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของรฐ ให

ผวาการฯ แจงใหผรบตรวจพจารณาดำาเนนการเพอใหม

การชดใชคาเสยหายแกรฐหรอหนวยรบตรวจหรอดำาเนน

การทางวนย แลวแตกรณ ตามพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดนพ.ศ.2561มาตรา

85วรรคสอง

ตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการ

ตรวจเงนแผนดนพ.ศ.2561ผวาการฯจะเสนอเรองความ

ผดวนยการเงนการคลงของรฐตอคณะกรรมการตรวจเงน

แผนดนสงลงโทษทางปกครองไดดงน

1. กรณผรบตรวจไมดำาเนนการเพอใหมการชดใช

คาเสยหายแกรฐหรอหนวยรบตรวจ หรอดำาเนนการทาง

วนย แลวแตกรณ ภายในเวลาทผวาการฯ กำาหนด ตาม

มาตรา85วรรคสองโดยไมมเหตอนสมควร(กรณไมเกยว

กบกฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของรฐ)

2. กรณผรบตรวจไมดำาเนนการเพอใหมการชดใช

คาเสยหายแกรฐหรอหนวยรบตรวจ หรอดำาเนนการทาง

วนย แลวแตกรณ ภายในเวลาทผวาการฯ กำาหนด ตาม

มาตรา95วรรคสามและวรรคสโดยไมมเหตอนสมควร

(กรณเกยวกบกฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของรฐ)

95

“วนยการเงนการคลงของรฐ” กบ “การดำาเนนการวนยการเงนการคลงตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน”

นายณฐวฒ คลายขำา

3.กรณเจาหนาทของรฐผใดมหนาทตองปฏบตตาม

กฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของรฐจงใจไมปฏบต

ตามกฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของรฐและเปน

กรณทไมอาจดำาเนนการตามมาตรา 95 วรรคสามหรอ

มาตรา96

ในการเสนอเรองใหผวาการฯสรปขอเทจจรงและ

พฤตการณทเปนเหตอนควรลงโทษทางปกครองพรอมทง

ขอเสนอแนะเกยวกบโทษทสมควรลงดวย

2. การพจารณาวนจฉยความผดวนยการเงนการคลงของรฐ

ในการการพจารณาวนจฉยความผดวนยการเงนการ

คลงของรฐ คณะกรรมการตรวจเงนแผนดนไดออกระเบยบ

คณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการพจารณาวนจฉย

ความผดวนยการเงนการคลงของรฐพ.ศ.2562ขนเพอ

กำาหนดขนตอนและบทบาทของผวาการฯในฐานะทเปนผ

มหนาทและอำานาจในการเสนอเรองความผดวนยการเงน

การคลงของรฐตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนพจารณา

วนจฉยลงโทษทางปกครองและขนตอนในชนการพจารณา

วนจฉยของคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนอกดวยเมอผ

วาการฯ ไดเสนอเรองตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน

เพอใหลงโทษทางปกครองแกผรบตรวจหรอเจาหนาทของ

รฐแลวจะมขนตอนในการดำาเนนการดงน

1. ขนตอนการรบหรอไมรบเรองไวพจารณา

หลงจากไดรบการเสนอเรองโดยผวาการฯคณะ

กรรมการตรวจเงนแผนดนจะประชมเพอพจารณา(1)ม

มตรบหรอไมรบเรองไวพจารณา(2)มมตแจงขอกลาวหา

(3) มมตมอบหมายกรรมการตรวจเงนแผนดนคนหนง

เปนกรรมการเจาของเรองเพอทำาหนาทแสวงหาขอเทจ

จรงในกรณทมคำาสงรบเรองไวพจารณาวนจฉย และ (4)

มมตมอบหมายเจาหนาทสำานกงานการตรวจเงนแผนดน

คนหนงเปนผชวยกรรมการเจาของเรอง

2. ขนตอนการแจงขอกลาวหาและการชแจงแก

ขอกลาวหา

กรรมการเจาของเรองทำาหนงสอแจงขอกลาว

หาใหผถกกลาวหาทราบเพอเปดโอกาสใหผถกกลาวหา

ไดชแจงแกขอกลาวหาพรอมทงแสดงพยานหลกฐานของ

ฝายตนเพอพสจน ยนยน หกลาง หรอแกขอกลาวหาทง

ในขอเทจจรงหรอขอกฎหมาย โดยใหผถกกลาวหาทำา

คำาชแจงแกขอกลาวหาเปนหนงสอพรอมพยานหลกฐาน

(ถาม) ยนตอกรรมการเจาของเรองภายในสามสบวนนบ

แตวนทไดรบหรอถอวาไดรบหนงสอแจงขอกลาวหากรณ

มเหตผลและความจำาเปนอนไมอาจยนหนงสอชแจงแกขอ

กลาวหาไดภายในระยะเวลาทกำาหนดผถกกลาวหาอาจยน

คำารองขอขยายระยะเวลาตอกรรมการเจาของเรองกอนครบ

กำาหนดระยะเวลาชแจงแกขอกลาวหาไดและใหกรรมการ

เจาของเรองมคำาสงอนญาตใหขยายระยะเวลาชแจงแกขอ

กลาวหาไดอกไมเกนสบหาวน

3. ขนตอนการแสวงหาขอเทจจรงและพยาน

หลกฐาน

กรณกรรมการเจาของเรองพจารณาเรองดงกลาว

แลวเหนวา มความจำาเปนตองรวบรวมขอเทจจรงและ

พยานหลกฐานเพมเตมเพอพสจนขอเทจจรงใหดำาเนนการ

ขอใหหนวยรบตรวจหรอผถกกลาวหาผวาการฯหรอเจา

หนาทซงผวาการฯมอบหมายใหตรวจสอบมหนงสอชแจง

หรอสงเอกสารหรอพยานหลกฐานอนทเกยวของหรอมา

ใหถอยคำา หรอขอใหพยานบคคลหรอพยานผเชยวชาญ

มหนงสอชแจงหรอใหความเหนหรอมาใหถอยคำาหรอ

ออกไปตรวจสถานท

4. ขนตอนการจดทำารายงานของกรรมการ

เจาของเรอง

เมอกรรมการเจาของเรองไดแจงขอกลาวหาและรบ

ฟงคำาชแจงแกขอกลาวหารวมทงรวบรวมขอเทจจรงและ

พยานหลกฐานเสรจสนแลว ใหจดทำารายงานโดยสรปขอ

เทจจรงขอกฎหมายและความเหนเสนอตอคณะกรรมการ

ตรวจเงนแผนดนภายในสามสบวนเพอพจารณาวนจฉย

96

“วนยการเงนการคลงของรฐ” กบ “การดำาเนนการวนยการเงนการคลงตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน”

นายณฐวฒ คลายขำา

5. ขนตอนการพจารณาวนจฉยโทษทางปกครอง

เมอประธานกรรมการไดรบรายงานของกรรมการ

เจาของเรองพรอมสำานวนแลวใหเรยกประชมคณะกรรมการ

เพอพจารณาวนจฉย โดยในการพจารณาวนจฉยใหคณะ

กรรมการตรวจเงนแผนดนใชรายงานการตรวจสอบของผ

วาการฯเปนหลกหากเหนวามความจำาเปนตองรวบรวม

ขอเทจจรงและพยานหลกฐานเพมเตมคณะกรรมการตรวจ

เงนแผนดนมอำานาจเรยกใหหนวยรบตรวจมหนงสอชแจง

หรอสงเอกสารหรอพยานหลกฐานเพมเตมหรอเรยกผรบ

ตรวจมาใหถอยคำาเพอประกอบการพจารณาเพมเตมไดอก

ทงกอนการวนจฉยโทษทางปกครองหากผถกกลาวหาผ

ใดประสงคทจะแถลงดวยวาจา คณะกรรมการตรวจเงน

แผนดนกจะเปดโอกาสใหผถกกลาวหาผนนมาแถลงดวย

วาจาได

ในการพจารณาวนจฉยหากคณะกรรมการตรวจ

เงนแผนดนเหนวาการกระทำาของผถกกลาวหาไมเปนความ

ผดคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนจะสงยตเรองหากเหน

วาการกระทำาเปนความผดคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน

มอำานาจสงลงโทษทางปกครองได 3 ประการ ไดแก (1)

ภาคทณฑ (2) ตำาหนโดยเปดเผยตอสาธารณชน และ

(3) โทษปรบทางปกครอง ผถกกลาวหาอาจอทธรณคำา

วนจฉยดงกลาวตอศาลปกครองสงสดไดโดยตรง โดยผ

ถกสงลงโทษทางปกครองมสทธอทธรณคำาวนจฉยตอศาล

ปกครองสงสดไดภายใน90วนนบแตวนทไดรบคำาสง

6. ขนตอนการบงคบตามคำาวนจฉย

เมอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนไดมคำาวนจฉย

ในเรองใดแลว ใหสำานกงานการตรวจเงนแผนดนแจงคำา

วนจฉยใหผถกกลาวหาและหนวยงานทสงกดหรอผบงคบ

บญชาหรอผกำากบดแลเพอทราบหรอเพอบงคบการใหเปน

ไปตามคำาวนจฉยแลวแตกรณ

ตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

การตรวจเงนแผนดนพ.ศ.2561ไดกำาหนดใหการดำาเนน

การเกยวกบความผดวนยการเงนการคลงของรฐระงบลง

ในกรณ(1)ผถกกลาวหาถงแกความตายและ(2)ดำาเนน

การไมแลวเสรจภายในกำาหนดเวลาหาปนบแตวนทกระทำา

ความผด

บทสรปความผดวนยการเงนการคลงของรฐกฎหมายกำาหนด

ใหผวาการฯ เปนผมหนาทและอำานาจในการตรวจสอบ

การปฏบตตามกฎหมายวาดวยวนยการเงนการคลงของ

รฐและในการเสนอเรองความผดวนยการเงนการคลงของ

รฐและกำาหนดใหคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนมหนาท

และอำานาจในการสงลงโทษทางปกครอง

กฎหมายไดใหสทธแกผถกกลาวหาเชนสทธในการ

แกขอกลาวหาสทธในการชแจงตอกรรมการเจาของเรอง

และคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน รวมถงสทธในการ

อทธรณคำาวนจฉยตอศาลปกครองสงสดเพอใหกระบวนการ

พจารณามความโปรงใสและตรวจสอบได

กลไกใหมนถกสรางขนเพอใหเกดการรกษาวนย

การเงนการคลงอยางเครงครด เพอใหฐานะทางการเงน

การคลงของรฐมเสถยรภาพและมงคงและคาดหวงวาจะ

เปนอกหนงเครองมอทางกฎหมายทจะชวยสงเสรมใหการ

บรหารกจการของภาครฐในยคปจจบนเปนไปตามกรอบ

วนยการเงนการคลงของรฐมากยงขน

เอกสารอางอง

[1]:รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

[2]: รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ฉบบ

พทธศกราช2540

[3]: พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

การตรวจเงนแผนดนพ.ศ.2542

[4]: พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

การตรวจเงนแผนดนพ.ศ.2561

[5]: พระราชบญญตวนยการเงนการคลงของรฐ

พ.ศ.2561

[6]: ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวา

ดวยวธพจารณาความผดวนยทางงบประมาณและการ

คลงพ.ศ.2544

[7]:ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวย

การพจารณาวนจฉยความผดวนยทางการเงนการคลงของ

รฐพ.ศ.2562

[8]:websiteของสำานกวนยทางการเงนและการคลง

97

นายนนทภพ เจรญขวญ“วนยการเงนการคลงของรฐ” กบ “การดำาเนนการวนยการเงนการคลงตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน”

นายณฐวฒ คลายขำา

98

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นายณฐวฒ คลายขำาการศกษา นตศาสตรบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย เนตบณฑตไทย Master de Droit public, Université de Bordeaux Master de Droit public financier, Université Paris Nanterreตำาแหนงปจจบน นกวชาการตรวจเงนแผนดนปฏบตการ สถานททำางาน สำานกงานการตรวจเงนแผนดน สำานกวนจฉยความผดวนยการเงนการคลง ถนนพระรามท 6 แขวงพญาไท กรงเทพมหานคร 10400 เบอรโทรศพท 02 271 8000 ตอ 3723 อเมล nuttawut.k@oag.go.thประเภททนทไดรบ ทนรฐบาลไทย ก.พ.

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?นายนนทภพ เจรญขวญ นายนนทภพ เจรญขวญ

บทคดยอ (Abstract)การศกษาเกยวกบอทธพลของเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสาร (ICT)ตอการพฒนาประชาธปไตย

(Democratization)นำาไปสการคนพบความสมพนธขอ

งเทคโนโลยและประชาธปไตยในหลากหลายมตนอกจาก

นยงนำาไปสขอถกเถยงระหวางนกวชาการโดยมการเสนอ

วาการเตบโตของเทคโนโลยในโลกปจจบนสงผลบวกอยาง

มนยสำาคญตอทศทางของประชาธปไตยโลกในภาพรวมแต

ในทางกลบกนมผคดคานวาประชาธปไตยนนไมสามารถ

ถกพฒนาโดยใชประโยชนจากการเตบโตของเทคโนโลย

สารสนเทศไดยงไปกวานนระบอบการปกครองแบบเผดจการ

สามารถหาประโยชนจากเทคโนโลยไดมากกวาการสราง

ประชาธปไตยโดยประชาชนอาจถกตรวจสอบความคม

และละเมดโดยรฐไดงายยงขนเพอหาขอยตใหแกขอถกเถยง

ดงกลาว การศกษานตงอยบนสมมตฐานทวา เทคโนโลย

สารสนเทศและการสอสารสามารถสงเสรมความกาวหนาทาง

ประชาธปไตยไดเมออยสภาวะ(Conditions)บางประการ

งานวจยชนนไดดำาเนนการทำาศกษาโดยใชวธการ

วจยเชงปรมาณ (Quantitative AnalysisMethod)

ผานรปแบบของสมการถดถอยOrdinaryLeastSquares

Regression(OLS)และLogisticRegression(LM)เพอสำารวจ

ตรวจสอบความเปนไปไดของความสามารถในการสงเสรม

การพฒนาประชาธปไตยของเทคโนโลยสารสนเทศโดยเนน

ไปทเทคโนโลยสำาคญบางประการคออนเตอรเนตและ

โทรศพทเคลอนทในฐานะตวแปรอสระ (Independent

Variables)ทมอทธพลตอการพฒนาประชาธปไตยโลก

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?

การศกษานมจดประสงคเพอคาดการณผลของเทคโนโลย

สารสนเทศตอประชาธปไตย ภายใตระดบการศกษาท

แตกตางกน(Education)โดยเทคโนโลยสารสนเทศถกค

าดการณวาจะสามารถสงผลบวกตอประชาธปไตยไดหา

กในสงคมมระดบการศกษาทสงและประชาธปไตยจะสา

มารถถกพฒนาไดในทสด การศกษานไดใชชดขอมลดาน

เทคโนโลยสาระสนเทศและการระดบการศกษาจากสหภาพ

เทคโนโลยการสอสารนานาชาต (the International

Telecommunication Union)และองคการการศกษา

วทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต(UNESCO)ตาม

ลำาดบในการประเมนความเปนประชาธปไตยไดใชขอมล

จากสองตวชวดไดแกชดขอมลจากPolityIVและBoix-

Miller-Rosatoโดยขอมลทงหมดครอบคลม113ประเทศ

ทวโลกในชวงเวลาระหวางป2000–2015ผลการศกษา

ชใหเหนวาสมมตฐานทกำาหนดไวมความถกตอง โดย

ประชาธปไตยสามารถถกพฒนาไดโดยการขยายตวของ

เทคโนโลยสารสนเทศหากในประเทศนนมระดบการศกษา

เหมาะสมในทางกลบกนระดบการศกษาทตำากลบสงผลลบ

ตอการพฒนาประชาธปไตยหากมการเตบโตของเทคโนโลย

สารสนเทศ นอกจากนยงพบวาการศกษาหรอเทคโนโลย

สารสนเทศเพยงอยางเดยวไมสามารถนำาไปสการพฒนา

ประชาธปไตยอยางมนยสำาคญทางสถตได

คำาสำาคญ (Keywords)

การพฒนาประชาธปไตย (Democratization)

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) การศกษา

(Education)

99

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key? นายนนทภพ เจรญขวญ

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?

ในโลกยคโลกาภวตนทเศรษฐกจสงคมวฒนธรรม

ไดถกเทคโนโลยเชอมโยงเขาไวดวยกน เชนเดยวกนกบ

ประเดนทางการเมองในระดบชาตทยอมจะถกเชอมโยง

เขาสระบบการเมองโลกอยางหลกเลยงไมได กลาวคอ

เหตการณทางการเมองภายในประเทศยอมสงผลกระทบ

และเปนทสนใจตอสงคมนานาชาตในวงกวาง โดยเฉพาะ

อยางยงการพฒนาประชาธปไตยซงเปนระบอบการปกครอง

อนเปนทยอมรบกนวาใหสทธ เสรภาพ แกประชาชน

มากทสด ยงไปกวานนภายใตระบบเศรษฐกจแบบเสร

การปกครองระบอบประชาธปไตยยอมเปนทปรารถนา

เนองจากการคาเสรตองการความเปนธรรม และความ

เชอมนระหวางรฐ เพอรบประกนวาจะไมมอำานาจอนใด

ทคาดการณไมไดมาละเมดหรอขดขวางกจกรรมและผล

ประโยชนทางการคาระหวางประเทศการศกษาปจจยท

สงผลตอการพฒนาประชาธปไตยจงมความจำาเปนอยาง

ยงตอการพฒนาของรฐและนโยบายของรฐ เพอดำาเนน

การเพอสงเสรมตวแปรตางๆทมอทธพลตอการทำาใหเกด

การพฒนาประชาธปไตยและบรรเทาอปสรรคทอาจจะขด

ขวางตอการพฒนาดงกลาว

จากความสำาคญทกลาวมาขางตน นกวชาการ

จำานวนมากไดเสนอปจจยตาง ๆ ทมผลตอการพฒนา

ประชาธปไตยในหลากหลายมตทงในดาน เศรษฐกจภม

สงคมประวตศาสตรและเทคโนโลยโดยงานศกษาชนน

จะกลาวถงเพยงปจจยหลกๆทมการศกษาอยางแพรหลาย

และไดรบการยอมรบวามผลตอการพฒนาประชาธปไตย

ในภาพรวม ประการแรก ปจจยทางเศรษฐกจทมผลตอ

ประชาธปไตยอยางปฏเสธไมไดคอผลตภณฑมวลรวมใน

ประเทศ (GDP) อนสะทอนถงสถานะทางเศรษฐกจของ

ประเทศตางๆ งานวจยจำานวนมากไดทำาการศกษาปจจย

ของGDPตอการพฒนาประชาธปไตยโดยLipsetไดให

ความเหนวาการเพมขนของรายไดมความสมพนธตอการ

พฒนาประชาธปไตยในหลายประเดนกลาวคอความมงคง

ทเพมขนสามารถยกระดบฐานะหรอเปลยนแปลงขอจำากด

ทางสงคมแรงงานไดโดยการมอบโอกาสและคณภาพชวต

ทดขนยงไปกวานนการพฒนาทางดานเศรษฐกจสามารถ

เปลยนโครงสรางทางการเมอง คอระบบสงคมทเปรยบ

เสมอนพระมดทมฐานเปนชนชนลางขนาดใหญจะถกเปลยน

เปนชนชนกลางซงจำานวนชนชนกลางทเพมขนจะสงผลตอ

อำานาจการตอรองทางการเมองทเพมขนและเปนธรรมมาก

ขน(Lipset,1959)นอกจากนCarlesBoixยงเสนอวา

การเพมขนของรายไดสงผลตอการเปลยนโครงสรางทาง

สถาบนการเมองทสำาคญ คอ มการแจกจายทรพยากรท

มประสทธภาพมากขนซงนำาไปสระบอบประชาธปไตยท

มความมนคง อยางไรกตามการเพมขนของรายไดนนไม

สามารถรบประกนการพฒนาประชาธปไตยไดเสมอไปโดย

มการศกษาพบวามเพยงประเทศทรำารวยเทานนทสามารถ

ไดรบประโยชนจาการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจในการสง

เสรมประชาธปไตยไดในขณะเดยวกนการเพมขนของรายได

ไมมมความสมพนธกบการพฒนาประชาธปไตยในประเทศ

ทยากจน(Boix,2009)นอกจากประเดนดานเศรษฐกจใน

มตของGDPตวแปรทางเศรษฐกจอนทสงผลตอการเตบโต

ของประชาธปไตยทถกกลาวถงอยางกวางขวางคอทรพยากร

ทางธรรมชาต โดยการศกษาพบวาประเทศทมทรพยากร

ทางธรรมชาตจำานวนมากมกจะรกษาระบอบการปกครอง

แบบเผดจการไวมากกวาจะสงเสรมประชาธปไตย(Ross,

2001)อยางไรกตามการมทรพยากรทางธรรมชาตอาจจะ

ไมไดขดขวางการพฒนาประชาธปไตยเสมอไปSarahM.

Brooks ไดเสนอวาปจจยทางดานทรพยากรไมไดมความ

สำาคญตอการพฒนาประชาธปไตยแตอทธพลทางรปแบบ

การปกครองจากประเทศอน ๆ ในภมภาคมความสำาคญ

มากกวา(BrooksandKurtz,2016)

นอกเหนอจากปจจยทางเศรษฐกจแลวปจจยทาง

ดานประวตศาสตรการเมองกมความสำาคญไมยงหยอน

ไปกวากนโดยประวตศาสตรการตกอยภายใตอาณานคม

ถกเชอวามผลอยางยงตอพฒนาการทางสงคมการเมอง

ภายหลงการประกาศอสรภาพNeveGordon ไดเสนอ

วาลทธลาอาณานคมเปนองคประกอบสำาคญในการสราง

ประชาธปไตยสมยใหมทชวยเตรยมกำาลงคนใหมการรบรถง

สทธทางการเมองและประชาธปไตยเองยงไดรบประโยชน

100

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?นายนนทภพ เจรญขวญ นายนนทภพ เจรญขวญ

จากการลาอาณานคม คอ ระบอบอาณานคมไดสรางให

เกดความสามคคในกลมคนทถกกดข อนจะนำาไปสกลไก

การทำาลายระบอบอาณานคมและสรางประชาธปไตยขน

(NeveGordon,2010)การศกษายงชใหเหนอกวาการ

ตกอยภายใตระบอบอาณานคมทแตกตางกนยอมสงผล

ตอการพฒนาการประชาธปไตยในมตทแตกตางกนดวย

กลาวคอประเทศทเคยตกอยภายใตอาณานคมของสเปน

มศกยภาพสงกวาประเทศทเคยถกครอบครองโดยสหราช

อาณาจกรในมตของความยงยนของประชาธปไตยในทาง

กลบกนประเทศภายใตอาณานคมของสหราชอาณาจกร

มความสามารถในการสรางความสมพนธทดระหวางรฐ

และประชาสงคมมากกวาสเปน การศกษายงอธบายตอ

ไปอกวาระยะเวลาทตกอยภายใตอาณานคมของสหราช

อาณาจกรสงผลบวกตอการพฒนาประชาธปไตยมากกวา

ตกอยภายใตอาณานคมของสเปน(Bernhard,Reenock

andNordstrom,2004)

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนอก

ปจจยหนงทกำาลงถกศกษาอยางแพรหลาย ในประเดน

เกยวของกบอทธพลของเทคโนโลยสารสนเทศตอการ

พฒนาประชาธปไตย ทนำาไปสปญหาทไมสามารถสรป

ไดเนองจากนกวชาการมความเหนตอประเดนดงกลาวไม

สอดคลองกนโดยสามารถจำาแนกออกเปน3กลมคำาอธบาย

ดงน ในประเดนแรกมผเสนอวาเทคโนโลยสารสนเทศม

ลกษณะของLiberationTechnologyหรอเทคโนโลยท

สรางอสรภาพซงLarryDiamondใหคำาจำากดความไว

คอ“ประเภทของเทคโนโลยสารสนเทศใดๆ ทสามารถสง

เสรมอสรภาพในมตดานการเมองเศรษฐกจและสงคม”

(LarryDiamond2010,p.70)โดยเทคโนโลยสารสนเทศ

มบทบาทอยางยงในการสงเสรมและกระตนการสอสาร

อยางเสร และสามารถสนบสนนการพฒนาทางการเมอง

ไดในหลากหลายมต ไดแก การมสวนรวมทางการเมอง

การควบคมการทำางานของรฐบาล คณภาพการบรหาร

ความโปรงใสและการเพมศกยภาพของรฐ(Pirannejad,

2011)โดยเฉพาะอยางยงในยคดจทลการเกดขนของเครอ

ขายสงคมออนไลน (OnlineSocialMedia Network)

เชนTwitter,YouTubeและFacebookไดผลกดนให

เกดการเคลอนไหวทางการเมอง ดงกรณจากการศกษา

กลมเคลอนไหว I’mNumber132 ในประเทศเมกซโก

ระหวางการเลอกตงป2012พบวากลมการเคลอนไหวของ

ศกษาไดรบประโยชนอยางมากจากการใชเครอขายสงคม

ออนไลนซงนำาไปสการเปลยนแปลงทสรางสรรคทางการ

เมองในระดบประเทศ เชน การมสวนรวมทางการเมอง

และนโยบายสาธารณะ ตลอดจนการตรวจสอบภาครฐท

มประสทธภาพมากยงขน (Göbel, 2013; Sandoval-

AlmazanandGil-Garcia,2013)ยงไปกวานนการขยาย

ตวของการเขาถงขอมลผานเทคโนโลยสารสนเทศยงสงผล

ตอเปลยนแปลงของทศนคตของประชาชนตอการทำางาน

ของรฐบาลไปในทางทดขน

กลมคำาอธบายตอมามองวาบทบาทของความสามารถ

ของเทคโนโลยสารสนเทศตอการพฒนาประชาธปไตยอาจ

เปนเพยงภาพลวงตาและยงอาจสงผลลบตอการพฒนา

ประชาธปไตยโดยสามารถเกดขนเมอรฐบาลมความ

สามารถในการควบคมเทคโนโลย ซงเปนการเพมอำานาจ

ใหกบรฐบาลเผดจการ กลาวคอ ในหลายกรณทขอมล

ขาวสารตลอดจนการเผยแพรขอมลถกควบคมโดยรฐบาล

เผดจการ การควบคมขอมลขาวสารและเทคโนโลยโดย

รฐบาลยงอาจกอใหเกดอนตรายตอผเหนตางทางการเมอง

เนองจากเทคโนโลยอาจถกใชเปนเครองมอในการเขาถงกลม

การเมองฝายตรงขามของรฐรวมถงพลเมองไดสะดวกยงขน

ซงกอใหเกดการลดรอนสทธเสรภาพจนนำาไปสการถดถอย

ของการมสวนรวมทางการเมองของประชาชน (Zaid,

2016) จากการวจยเชงปรมาณของWeidmannพบวา

อนเตอรเนตไมสามารถนำาไปสการพฒนาประชาธปไตย

ไดในระดบโลกหรอหากสามารถเกดขนไดอาจจะใชเวลา

มากกวา20ป(RødandWeidmann,2015)Jacob

Groshek ไดเสนอวาการเตบโตทางเทคโนโลยไมไดม

ความสมพนธใดๆตอการพฒนาประชาธปไตยแมแตใน

ประเทศทมอตราการเจรญเตบโตของอนเตอรเนตทสงซง

อนเตอรเนตอาจไมไดเปนปจจยสำาคญในการสงเสรมการ

พฒนาประชาธปไตยโดยเปนไดเพยงองคประกอบเลกๆ

เทานน(JacobGroshek,2007)

101

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key? นายนนทภพ เจรญขวญ

กลมคำาอธบายสดทาย มงอธบายวาการสงเสรม

ประชาธปไตยโดยอาศยอทธพลของเทคโนโลยสารสนเทศ

นน สามารถเกดขนไดหรอไม ขนอยกบปจจยแวดลอ

มอนๆ Youngho Cho พบวาสภาพแวดลอมทางการ

เมองมอทธพลอยางสงตอความสมพนธของอนเตอรเนต

ตอการพฒนาประชาธปไตย ในประเทศภายใตระบอบ

ประชาธปไตย อนเตอรเนตกลายเปนปจจยสำาคญในการ

เสรมสรางความเขมแขงใหกบระบอบการปกครอง ใน

ทางตรงกนขามภายใตระบอบเผดจการอนเตอรเนตจะถก

ควบคมและตรวจสอบอยางเขมขนโดยปจเจกชนอาจจะ

ใชเทคโนโลยไปในทางทสงเสรมเผดจการหรอเพอความ

บนเทงเพยงเทานน(Cho,2014)นอกจากนยงพบวาการ

เตบโตของเทคโนโลยสารสนเทศในประเทศภมภาคตะวน

ออกมการเตบโตเนองจากการขยายตวของการศกษาแต

การควบคมของรฐตลอดจนการแทรกแซงทางการคามผล

ตอการถดถอยของประชาธปไตย(Shirazi,Ngwenyama

andMorawczynski,2010)จากการศกษาวจยตางๆ ขาง

ตนอาจสรปไดวาการเตบโตของเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสารอาจเปนดาบสองคมตอการพฒนาประชาธปไตย

ดงนนการใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอขบ

เคลอนประชาธปไตยนนจำาตองอาศยปจจยอนทชวยผลก

ดนโดยปจจยเหลานนอาจนำาไปสการเกดขนของผลลพธท

แตกตางกน

ศกยภาพของเทคโนโลยสารสนเทศตอการพฒนา

ประชาธปไตยอาจสงผลตางกนในแตละสภาพแวดลอมและ

ขอจำากดดงนนการเจรญเตบโตของเทคโนโลยสารสนเทศ

เพยงอยางเดยวอาจไมสามารถพฒนาประชาธปไตยได

โดยตรง แตเทคโนโลยสารสนเทศจะสามารถสงผลบวก

ตอประชาธปไตยไดเมอยภายใตสภาวะการทเอออำานวย

ในโลกยคไรพรมแดนเทคโนโลยไดแพรขยายเขาไปสทก

มตของการใชชวตทงในดานการสงตอขอมลและการเขา

ถงองคความรตางๆ ทไมสามารถหาไดในอดตการเกดขน

ของเทคโนโลยสารสนเทศเปนประโยชนอยางมากกบปจเจก

ชนทมการศกษาเนองจากบคคลเหลานนไดผานระบบการ

ศกษาทสรางลกษณะเฉพาะอนไดแกการคดเชงวเคราะห

ทกษะทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและองคความรตาง

ๆ ซงเปนสงจำาเปนในการสงเสรมผลบวกของเทคโนโลย

ทมตอการพฒนาประชาธปไตย การศกษาเปนกระบวน

การทสามารถเปลยนระบบการคดของบคคลใหมเหตผล

ทำาใหเกดการตระหนกรในสทธเสรภาพของพลเมองและ

มความอดทนอดกลนตอความแตกตางภายในสงคมจาก

การศกษาพบวาแมวาบคคลจะมทศนคตดานลบตอสงใด

สงหนงมากอน ถาหากไดรบการศกษาทศนคตนนจะถก

พฒนาใหดขนได(BoboandLicari,1989)นอกจากน

การศกษายงสงผลบวกตอการเพมขนของระดบความอดทน

ตอความแตกตางทางการเมอง ซงการเปลยนแปลงเหลา

นเกดขนจากกระบวนการการเรยนร เชน หลกสตรการ

เรยนการสอนหรอผานกระบวนการขดเกลาทางสงคมใน

สถานศกษาโดยนกเรยนเรยนรทจะมการตดตอกบบคคล

อนและมประสบการณกบบคคลทแตกตางซงจะนำาไปส

การสรางความรวมมอมากกวาความขดแยง(Vogt,1986)

พลงของเทคโนโลยสารสนเทศตอการพฒนา

ประชาธปไตยนน อาจเกดขนไดหากสามารถสรางสภาพ

แวดลอมหรอตวแปรรวมทดงศกยภาพของเทคโนโลยออก

มาใชประโยชนไดสำาเรจ ดงนนการศกษาชนนจงเสนอวา

เทคโนโลยสารสนเทศเพยงลำาพงอาจไมสามารถสงเสรมการ

พฒนาประชาธปไตยไดแตการใชประโยชนจากเทคโนโลย

สารสนเทศเพอพฒนาประชาธปไตยนนจะสามารถเกดขน

ไดหากประกอบกบเงอนไขทสงเสรมซงกนและกน ในยค

ดจตอลทเทคโนโลยไดแพรเขาสทกมตของสงคมจะเหนได

อยางชดเจนวาการเกดขนของเทคโนโลยเปนประโยชนอยาง

มากกบประชาชนทมการศกษาเนองจากประชาชนทการ

ศกษามคณสมบตบางประการทสามารถนำาเอาเทคโนโลย

มาใชประโยชนไดอยางมประสทธภาพดงทกลาวไปแลวนน

เพอพสจนแนวความคดดงกลาวงานวจยจงไดเลอกระยะ

เวลาในระบบการการศกษา (Year inEducation) เพอ

เปนเงอนไขสำาคญทเชอวาจะสามารถสงเสรมความสามารถ

ของเทคโนโลยสารสนเทศในการพฒนาประชาธปไตยได

102

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?นายนนทภพ เจรญขวญ นายนนทภพ เจรญขวญ

เนองจากการศกษามคณสมบตทโดดเดนในการสงเสรม

ศกยภาพของเทคโนโลยมาใชอยางสรางสรรคผานการปลก

ฝงคณสมบตสำาคญใหกบปจเจกบคคล3ประการดงน

1. ก�รเปดกว�งตอคว�มหล�กหล�ยท�งก�รเมอง (Openness to political diversity)

การศกษาโดยเฉพาะในระบบโรงเรยนหรอ

มหาวทยาลยเปนกญแจสำาคญในการขดเกลาทางการ

เมองและสงคม โดยสถานศกษาเปนสถานททผเรยนถก

ฝกฝน เรยนร ทกษะความรทจำาเปนตาง ๆ ตลอดจน

ทศนคตทางการเมองและสงคม ผานเวทการสงเสรม

ประชาธปไตยในหลายวธไดแกประการแรกการศกษาได

ปลกฝงทศนคตทดตอความหลากหลายทางการเมองผาน

การเรยนการสอนและการขดเกลาทางสงคมในโรงเรยน

กลาวคอในหลายๆ ประเทศการศกษาดานประชาธปไตย

ถกบรรจในหลกสตรภาคบงคบ โดยถกสอดแทรกเนอหา

ในการเรยนในหลากหลายวชา อาท วชาประวตศาสตร

เศรษฐศาสตร และสงคมศกษา ซงนกเรยนจะไดเรยน

รเรองสทธเสรภาพ ความหลากหลาย หลกการพนฐาน

ทางประชาธปไตยโดยตรงผานหลกสตรโดยวธการนเปน

สวนหนงในการปลกฝงความคดและความตองการเรอง

สทธเสรภาพของพลเมองตลอดระยะเวลาในระบบการ

ศกษาของนกเรยน อกทางหนงนกเรยนสามารถเรยนร

หลกการประชาธปไตยผานประสบการณตรงในโรงเรยน

คอ โรงเรยนจะถกออกแบบมาเพอเปนพนททใหผเรยน

มความเทาเทยมกน และเปนพนททรวมความแตกตาง

หลากหลายซงเปนพหสงคมทเปดโอกาสใหนกเรยนได

เรยนรความแตกตางระหวางบคคลและสงเสรมพฤตกรรม

การแสดงออกทถกตองเหมาะสมปราศจากการใชความ

รนแรงซงเปนอตลกษณของพลเมองโลกยคใหมทสามารถ

ยอมรบและเคารพความแตกตางหลากหลายทางดานความ

คดและนำาไปสความสามารถในการเปดรบความแตกตาง

ในสงคมภายนอก

2. ก�รมสวนรวมและตระหนกรท�งก�รเมอง (Political participation and awareness)

การศกษาในศตวรรษใหมมความโดดเดนในเรองการ

จดการเรยนรแบบมสวนรวมซงการศกษาแบบนมงเนนไปเพอ

การสงเสรมการคดแบบมวจารณญาณโดยการจดการศกษา

แบบมสวนรวมประกอบไปดวยผเรยนทมความแตกตางหลาก

หลายซงจะตองรวมกนเรยนรเพอแกไขปญหาหรอหาทางออก

ผานกระบวนการแลกเปลยนความคดเหนและการอภปราย

ตางๆ วธการนมกจะนำาไปสการสภาวะการรบรทเรยกกวา

CognitiveDisequilibriumอนหมายถงประสบการณใหม

ทไดประสบไมสามารถเขาใจไดโดยงาย ในการทจะแกไข

ความไมเขาใจนผเรยนจะตองคนหาขอมลโดยใชวธการท

หลากหลายซงผเรยนเองจะไดเรยนรจากการแลกเปลยน

และแบงปนความรซงกนและกนอนจะนำาไปสการลดความ

เปนยดถอตวตนและการถอมนในความคดของตนเองซงจะ

ทำาใหนกเรยนมวฒภาวะและคดอยางรอบคอบมากขนยงไป

กวานนการศกษาในระดบอดมศกษายงสามารถชวยสงเสรม

การเรยนรอยางมสวนรวมโดยผเรยนไดรบประสบการณ

ในการสรางความคนชนกบความหลากหลายทางความคด

ผานการอภปรายแลกเปลยนขอมลตลอดจนวธการในการ

แกไขปญหาซงจะสงผลบวกตอการพฒนาทกษะการคด

วเคราะหผลผลตจากระบบการศกษาในรปแบบของการ

คดวเคราะหนนมความสำาคญอยางยงตอการอยรอดของ

ประชาธปไตยเนองจากระบอบประชาธปไตยจำาตองอาศย

พลเมองทมคณภาพกลาวคอทกษะการคดวเคราะหไดสง

เสรมใหพลเมองมสวนรวมในระบอบการเมองการตดสน

ใจทางการเมองการวเคราะหพจารณาขอมลทางการเมอง

ทไดรบเพอการตดสนใจทมเหตผลโดยการทพลเมองทม

ทกษะการคดวเคราะหทดยอมสามารถตงคำาถามตอการ

ตดสนใจของรฐและสามารถปกปองสทธของตนเองและ

สงคมไดอยางมประสทธภาพ

103

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key? นายนนทภพ เจรญขวญ

3. ทกษะด�นก�รใชขอมลและเทคโนโลย (Information and Technology literacy)

การศกษาเปนหนงในพนทสำาคญทสรางการนำา

เทคโนโลยสารสนเทศมาใชประโยชนในทกระดบ อน

สะทอนใหเหนผานการจดการเรยนการสอนซงมผลให

ผเรยนและผสอนตองเรยนร เขาใจ และสามารถจดการ

เทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ โดยในภาพรวมแลว

ระบบการศกษานนสงเสรมการพฒนาการสรางความร

ความเขาใจในการใชเทคโนโลยผานสองกระบวนการไดแก

ประการแรกการสรางและขบเคลอนสภาพแวดลอมทเออ

ตอการเรยนรเทคโนโลยใหมๆจะเหนไดวาการประยกต

ใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนถกกำาหนดในนโยบาย

ระดบชาต ซงความสามารถในการใชเทคโนโลยสมยใหม

นนมความสมพนธกบการพฒนาทางเศรษฐกจ คณภาพ

ของพลเมอง ตลอดจนศกยภาพการแขงขนของประเทศ

บทบาทของการศกษาในการสงเสรมการใชเทคโนโลยไม

ไดสงผลตอความสามารถในการใชประโยชนจากทกษะท

ไดเพยงเทานน แตยงมบทบาทในการเตรยมความพรอม

และสรางความรความเขาใจใหกบผเรยนในการรเทาทน

และใชเทคโนโลยอยางมวจารณญาณทจะทำาใหผเรยนได

รบประโยชนจากเทคโนโลยอยางสงสดซงความสามารถใน

การใชเทคโนโลยอยางถกตองและมวจารณญาณนเปนการ

สงเสรมการประยกตใชประโยชนของเทคโนโลยในหลาก

หลายมตเชนดานสงคมเศรษฐกจการเมองโดยในประเดน

ดานการเมองพลเมองทมการศกษาสามารถใชเทคโนโลย

เปนเครองมอสำาคญในการขบเคลอนการเคลอนไหวทาง

สงคมและสรางการเปลยนแปลงในวงกวาง

จากคณสมบตทระบบการศกษาไดถายทอดใหกบ

ผเรยนดงทกลาวมานนเทคโนโลยไดสรางพนทสาธารณะ

ใหมและทำาใหการเขาถงขอมลสะดวกรวดเรวขนอยางมนย

สำาคญโดยจะเหนไดวาในอดตพนทสาธารณะมกจะถกจำากด

อยภายในสถานทตางๆ อาทโรงเรยนตลาดหรอวดแต

เมอเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเขามามบทบาท

สำาคญในสงคม ไดสงผลตอการเปลยนรปแบบของพนท

สาธารณะโดยเปดพนทใหมใหกบปจเจกชนซงไมมความ

จำาเปนทจะตองเดนทางมาในพนทใดพนทหนงอกตอไป

เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศเชนอนเตอรเนตโทรศพท

เคลอนทหรอแอปพลเคชนตางๆ ไดเปนเครองมอหลกใน

การอำานวยความสะดวกและสรางชมชนเสมอนจรงใหกบ

ผทมความคดเหนในแนวทางเดยวกนไดรวมตวเพอแลก

เปลยนประสบการณและความรอยางไรกตามเทคโนโลย

สมยใหมเหลานไมไดลดทอนคณคาและประโยชนของพนท

สาธารณะทมอยเดม แตกลบสงเสรมใหมการพฒนาและ

ขยายพนทสาธารณะใหครอบคลมทกกลมคนในสงคมอยาง

ทไมเคยเกดขนมากอน

ประการทสองเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ไดมบทบาทสำาคญในการลดชองวางระหวางบคคลกบขอมล

ในฐานะเครองมอในการเขาถงขอมลทสะดวกรวดเรวโดย

ในทางการเมองแลวการเขาถงขอมลและการสงตอขอมลท

ทนทวงทสามารถสงเสรมการการเคลอนไหวทางสงคมใน

ระบอบประชาธปไตยใหประสบความสำาเรจมากขนกลาว

คอการเขาถงขอมลทางการเมองไดเปดโอกาสใหเกดการ

มสวนรวมและการอภปรายทางการเมองโดยเฉพาะอยาง

ยงกบผทเคยผานระบบการศกษาและไดรบการขดเกลาให

บคคลเหลานนใหมลกษณะสำาคญในการใชประโยชนจาก

เทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนเทคโนโลย

เองไดถกใชเปนเครองมอทสรางสรรคตอการขบเคลอน

เพอพฒนาระบอบประชาธปไตยและการเปลยนแปลง

ทางสงคม ดงนน จงสามารถสรปไดวาเมอมการเตบโต

ทางเทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยเหลานนถกใช

ประโยชนและเขาถงโดยประชาชนผผานการศกษาแลว

ยอมเปนผลบวกตอการพฒนาประชาธปไตย และนำาไป

สสมมตฐานของการศกษาทวา

H1:การเจรญเตบโตของเทคโนโลยสารสนเทศจะ

สามารถพฒนาประชาธปไตยไดภายใตเงอนไขทประชาชน

ในประเทศนนจะตองไดรบการศกษาในระดบสง

104

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?นายนนทภพ เจรญขวญ นายนนทภพ เจรญขวญ

ระเบยบวธวจยงานวจยชนนไดดำาเนนการโดยใชกลมตวอยาง

ขนาดใหญ (Large-N) เพอใชในการวเคราะหขอมลทาง

สถตโดยศกษาในชวงเวลาตงแตป2000–2015ใน113

ประเทศทวโลกเหตผลในการคดเลอกชวงเวลาในการศกษา

ดงกลาวคอ เพอตองการทจะครอบคลมขอมลทมอยให

ไดมากทสดเนองจากชวงระยะเวลากอนป2000มเพยง

ประเทศทพฒนาแลวเทานนทมขอมลการเจรญเตบโตของ

เทคโนโลยสารสนเทศ(อนเตอรเนตและโทรศพทเคลอนท)

ดงนนการใชขอมลหลงจากป2000จะทำาใหสามารถศกษา

กลมประเทศกำาลงพฒนาและดอยพฒนาไดเพมขนในสวน

ของวธการวเคราะหขอมลแบงเปนสองสวนตามลกษณะ

ของตวแปรตาม (Dependent Variable) กลาวคอ ใช

การวเคราะหเชงปรมาณ โดยใชโปรแกรม Stata ผาน

LinearRegressionModel(OLS)สำาหรบContinuous

DependentVariableและLogisticRegressionModel

สำาหรบBinaryDependentVariableซงContinuous

DependentVariableและBinaryDependentVariable

ทเปนตวชวดประชาธปไตยไดรบขอมลจาก Polity IV

และ Boix-Miller-Rosato ตามลำาดบ ซงตวแปรทงสอง

สะทอนถงระดบของประชาธปไตยในประเทศตางๆทว

โลก โดย Polity IV มลำาดบการใหคะแนน 20 ลำาดบ

ตงแต-10ถง10ตามระดบความเปนประชาธปไตยและ

Boix-Miller-Rosato แบงการวดเปนสองลำาดบไดแก 1

หมายถงการเปนประชาธปไตย และ 0 สำาหรบการไม

เปนประชาธปไตยนอกจากนตวแปรตน(Independent

Variable)ทสำาคญประกอบดวยสามตวแปรไดแกรอยละ

ของการเขาถงอนเตอรเนตตอจำานวนประชากรในประเทศ

(InternetPercent)และอตราการใชโทรศพทเคลอนทตอ

จำานวนประชากร100คน(Mobile100)เปนตวแปรทใชช

วดระดบการเตบโตของอนเตอรเนตและโทรศพทเคลอนท

ตวแปรทสำาคญอกประการหนงคอการศกษา (Year in

Education) โดยการศกษามจดประสงคเพอศกษาความ

สมพนธระหวางเทคโนโลยสารสนเทศภายใตบรบททางการ

ศกษาในระดบตางๆและศกษาความสมพนธดงกลาววา

มผลตอการพฒนาประชาธปไตยหรอไมอยางไรเนองจาก

จดประสงคของการศกษามงศกษาเฉพาะความสมพนธ

ระหวางเทคโนโลยสารสนเทศกบการศกษา และอทธพล

ของความสมพนธดงกลาวตอการพฒนาประชาธปไตยจง

มการกำาหนดตวแปรควบคม(ControlledVariables)ซง

อาจมผลตอทศทางการพฒนาประชาธปไตยในมตตาง ๆ

ไดแกประวตการถกครอบครองโดยเจาอาณานคมสดสวน

การคาตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ รายไดตอ

หวตอปอตราการวางงานตอจำานวนประชากรและสดสวน

รายไดทไดจากทรพยากรธรรมชาตตอผลตภณฑมวลรวม

ภายในประเทศงานวจยไดใชโมเดล(Model)สำาหรบการ

ศกษาความสมพนธทงหมด 4 โมเดล เพอศกษาเปรยบ

เทยบผลลพธของตวแปรตนกบตวแปรตามทมลกษณะ

ของขอมลทแตกตางกน ตลอดจนเพอยนยนความนาเชอ

ถอของผลการคนพบ

ผลก�รศกษ�ผลการศกษาความสมพนธของการพฒนาเทคโนโลย

สารสนเทศกบการศกษา และอทธพลของความสมพนธ

ดงกลาวตอการพฒนาประชาธปไตยมความสอดรบกบ

สมมตฐานทไดกำาหนดไว (H1) กลาวคอ อตราการใช

อนเตอรเนตและโทรศพทเคลอนทสงผลดานบวกตอการ

พฒนาประชาธปไตย เมอในประเทศนน ๆ มระดบการ

ศกษาทเหมาะสมผลจากงานศกษานไดตอบคำาถามเกยว

กบบทบาททแทจรงของอทธพลของเทคโนโลยสารสนเทศ

ทเตบโตอยางตอเนองตอการพฒนาประชาธปไตยโดยการ

เพมขนของการใชงานอนเตอรเนตเพยงอยางเดยวพบวา

สงผลลบตอการพฒนาประชาธปไตยในทกโมเดลอยางม

นยสำาคญทางสถตท95และ99percentconfidence

intervalsสำาหรบการเพมขนของการใชโทรศพทเคลอนท

ไดแสดงผลลบตอประชาธปไตยเชนเดยวกนแตผลยงไมเปน

ทแนชดเนองจากพบความสมพนธดงกลาวในบางโมเดล

เทานนดงนนจงไมอาจสรปความสมพนธทแทจรงระหวาง

การเตบโตของการใชโทรศพทเคลอนทกบประชาธปไตยได

105

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key? นายนนทภพ เจรญขวญ

จากผลการคนพบทวาการเตบโตของเทคโนโลย

สารสนเทศโดยเฉพาะอนเตอรเนตสงผลลบตอการพฒนา

ประชาธปไตย ไดสะทอนถงมมมองของกลมนกวชาการ

ทสนบสนนแนวคดดงกลาวและไดตอกยำาวาเมอมการ

เตบโตของอนเตอรเนตอาจนำาไปสการกดขควบคมและ

ตรวจสอบโดยรฐ ซงกรณของ Snowden เปนตวอยาง

สำาคญในการสะทอนถงความเปนไปไดดงกลาวทรฐใช

เทคโนโลยสารสนเทศเพอเขาถงขอมลสวนบคคล และ

การใชเทคโนโลยสารสนเทศโดยรฐนสงผลรายอยางยงตอ

การหลกการของประชาธปไตย กลาวคอ การมสวนรวม

ทางการเมองและเสรภาพของพลเมองถกทำาลายโดยการ

รกลำาเขาสพนทสวนบคคลโดยรฐซงลดทอนความสามารถ

และความตองการทจะเขาไปมสวนรวมและแสดงออก

ทางการเมองของประชาชน อนนำาไปสความถดถอยของ

ประชาธปไตยในภาพรวม

อกประเดนทนาสนใจคอ แมวาการศกษาจะถก

เชอและคาดหวงวาจะสงผลบวกโดยตรงตอการพฒนา

ประชาธปไตย แตจากผลการศกษาทงสโมเดลพบวาป

เฉลยการศกษาในแตละประเทศ (Year in Education)

ไมไดมความสมพนธกบการพฒนาประชาธปไตยอยางม

นยสำาคญทางสถตอยางไรกตามการทจะสรปวาการศกษา

ไมมผลตอการพฒนาประชาธปไตยอาจเปนสงทไมถกตอง

กลาวคอ คณภาพของการศกษาไมสามารถวดผลออกมา

เปนรปธรรมไดเนองจากในบรบทของแตละประเทศตางม

จดประสงคของการศกษาทแตกตางกนโดยในบางประเทศ

ไดออกแบบการศกษาเพอสงเสรมทกษะทจำาเปนตอการ

พฒนาประชาธปไตย เชน การคดวเคราะห ทกษะทาง

อาชพ และเทคโนโลย ขณะนบางประเทศอาจจะใชการ

ศกษาเปนเครองมอเพอสรางความรความเขาใจในการตอ

ตานการพฒนาประชาธปไตยและสนบสนนเผดจการแมป

เฉลยของการศกษาทใชเปนตวชวดอาจไมสามารถสะทอน

การวดคณภาพการศกษาไดครอบคลมในทกมตแตตวชวด

นยงมความเหมาะสมในการสะทอนภาพรวมและชวดสภาพ

แวดลอมทเหมาะสมในการพฒนาประชาธปไตยเมอมการ

เตบโตทางเทคโนโลยสารสนเทศ

จากผลการศกษาความสมพนธระหวางอตราการ

ใชอนเตอรเนตตอประชากรและอตราการใชโทรศพทมอถอ

ทกลาวมาแลวขางตนตอปเฉลยของการศกษา(Interaction

Terms) นน พบวาความสมพนธดงกลาวสงผลดานบวก

ตอการพฒนาประชาธปไตยอยางมนยสำาคญทางสถต

ในทกตวชวดดานประชาธปไตย อนไดแก polity2 และ

democracyในทกโมเดลททำาการศกษานอกจากนการใช

ตวชวดระดบประชาธปไตยทแตกตางกนในแตละโมเดลแต

สามารถใหผลลพธทสอดคลองกนไดแสดงใหเหนถงความ

นาเชอถอของผลการศกษาเมอเปรยบเทยบความสามารถ

ในการพฒนาประชาธปไตยระหวางเทคโนโลยสารสนเทศ

สองชนดไดแกอนเตอรเนตและโทรศพทเคลอนทพบวา

อทธพลของความพนธระหวางอตราการใชอนเตอรเนต

ตอประชากรกบปเฉลยของการศกษาตอประชาธปไตย

สงผลบวกมากกวาอตราการใชโทรศพทเคลอนทอยางม

นยสำาคญทางสถตซงแสดงใหเหนวาการเจรญเตบโตของ

อนเตอรเนตเมออยภายใตสภาวะทางการศกษาเดยวกบ

โทรศพทเคลอนทอนเตอรเนตสามารถสงผลตอการพฒนา

ประชาธปไตยไดมากกวาอยางไรกตามภายใตสภาวะทม

ระดบการศกษาทเหมาะสมเทคโนโลยสารสนเทศอนไดแก

อนเตอรเนตและโทรศพทเคลอนทสามารถสงผลตอการ

พฒนาประชาธปไตยไดในระดบทแตกตางกน

จากผลการวจยแสดงใหเหนวาภายใตเขอนไงทม

ระดบการศกษาทเหมาะสมเพยงเทานนจงจะสามารถดง

ศกยภาพของเทคโนโลยสารสนเทศมาเพอใชในการพฒนา

ประชาธปไตยไดอยางมประสทธภาพกลาวคอการอยใน

ระบบการศกษาตงแต14 -16ปขนไปถอวาเปนจดเรม

ตนทการเตบโตของเทคโนโลยสารสนเทศจะสามารถสงผล

บวกตอประชาธปไตยไดระยะเวลาในระบบการศกษาดง

กลาวขางตนอาจอนมานไดวาปจเจกชนจะตองอยในระบบ

การศกษาระดบอดมศกษาเปนตนไปซงโดยปกตจะใชเวลา

มากกวา14ปจงจะสามารถใชประโยชนจากเทคโนโลย

สารสนเทศในการสงเสรมการพฒนาประชาธปไตย ใน

ทางกลบกนการมระดบการศกษาทตำา หรอปจเจกชนอย

ระบบการศกษาเพยงระยะเวลาสนๆจะสงผลลบตอการ

106

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?นายนนทภพ เจรญขวญ นายนนทภพ เจรญขวญ

พฒนาประชาธปไตยแมวาจะมการเตบโตทางเทคโนโลย

สารสนเทศแบบกาวกระโดดดงนนการทจะไดรบประโยชน

สงสดจากการเตบโตของเทคโนโลยในการสงเสรมความเปน

ประชาธปไตย การมงพฒนาการศกษา หรอ เทคโนโลย

สารสนเทศเพยงอยางใดอยางหนงยอมไมสามารถนำาไปส

การพฒนาประชาธปไตยทประสบความสำาเรจไดจงมความ

จำาเปนอยางยงทการพฒนาการศกษา ควบคเทคโนโลย

สารสนเทศจะตองเกดขนพรอมกนอยางหลกเลยงไมได

อกประการหนงเมอทราบแลววาการศกษาเปน

ปจจยประกอบทสำาคญในการทำาใหการเตบโตของเทคโนโลย

สารสนเทศสงผลบวกตอเตบโตของประชาธปไตยไดเปน

คำาถามทนาสนใจวารฐบาลจะตองทำาอยางไรเพอหาทาง

ลดในการดกเอาคณสมบตพเศษของการศกษาทปจเจก

ชนจะสามารถมไดเมออยในระบบการศกษาท14-16ป

ขนมามาใชไดแมวาปจเจกชนจะอยในระบบการศกษาตำา

กวาตวเลขดงกลาว

Table 1.Internetmodelwithcontinuousdependentvariable

1. Linear regression model with continuous dependent variable (Polity2)

107

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key? นายนนทภพ เจรญขวญ

Table 2.MobilePhonemodelwithcontinuousdependentvariable

Table 3.Predictionoftheinternetmodelwithcontinuousdependentvariable

108

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?นายนนทภพ เจรญขวญ นายนนทภพ เจรญขวญ

Table 4.Predictionofthemobilephonemodelwithcontinuousdependentvariable

2. Logistic regression model using dichotomous dependent variable (democracy)

Table 5.Internetmodelwithbinarydependentvariable

109

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key? นายนนทภพ เจรญขวญ

Table 6.MobilePhonemodelwithbinarydependentvariable

Table7.Predictionoftheinternetmodelbinarydependentvariable

110

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?นายนนทภพ เจรญขวญ นายนนทภพ เจรญขวญ

Table 8.Predictionofthemobilephonemodelwithbinarydependentvariable

บรรณ�นกรมAllison,P. (2012)When Can You Safely Ignore

Multicollinearity? | Statistical Horizons.

Availableat:https://statisticalhorizons.com/

multicollinearity(Accessed:13August2018).

Altindag,D.T.andMocan,N.(2010)Joblessness

and Perceptions about the Effectiveness of

Democracy. Cambridge,MA. doi: 10.3386/

w15994.

Bauer, P. C. (2018) ‘Unemployment, Trust

in Government, and Satisfaction with

Democracy: An Empirical Investigation’,

Socius: Sociological Research for a Dynamic

World. SAGE PublicationsSage CA: Los

Angeles, CA, 4, p. 237802311775053. doi:

10.1177/2378023117750533.

Bernhard,M.,Reenock,C.andNordstrom,T.(2004)

‘TheLegacyofWesternOverseasColonialism

onDemocraticSurvival’,International Studies

Quarterly,48,pp.225–250.Availableat:http://

myweb.fsu.edu/creenock/Research/isq2004.

pdf(Accessed:8August2018).

Best,M.L.andWade,K.W.(2005)‘TheInternet

andDemocracy:GlobalCatalystorDemocratic

Dud?’,SSRN Electronic Journal.doi:10.2139/

ssrn.870080.

Bobo,L.andLicari,F.C.(1989)‘Educationand

Political Tolerance: Testing the Effects of

Cognitive Sophistication and Target Group

Affect’,Public Opinion Quarterly, 53(3), p.

285.doi:10.1086/269154.

111

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key? นายนนทภพ เจรญขวญ

Boix,C.(2009)‘DevelopmentandDemocratization’.

Barcelona,pp.1–24.Availableat:www.cidob.

org(Accessed:8August2018).

Boix,C.,Miller,M.andRosato,S.(2018)‘Boix-Miller-

RosatoDichotomousCodingofDemocracy,

1800-2015’.HarvardDataverse.doi:10.7910/

DVN/FJLMKT.

Broms, R. (2017) ‘Colonial Revenue Extraction

andModern Day Government Quality in

the British Empire’,World Development.

Pergamon,90,pp.269–280.doi:10.1016/J.

WORLDDEV.2016.10.003.

Brooks, S.M. and Kurtz,M. J. (2016) ‘Oil and

Democracy:EndogenousNaturalResourcesand

thePolitical“ResourceCurse”’,International

Organization.CambridgeUniversityPress,70(02),

pp.279–311.doi:10.1017/S0020818316000072.

Bulte,E.andDamania,R. (2008)Resources for

Sale: Corruption, Democracy and the Natural

Resource Curse,Journal of Economic Analysis &

Policy Contributions.Availableat:https://www.

degruyter.com/downloadpdf/j/bejeap.2008.8.1/

bejeap.2008.8.1.1890/bejeap.2008.8.1.1890.

pdf(Accessed:8August2018).

Campbell, C. and Horowitz, J. (2016) ‘Does

CollegeInfluenceSociopoliticalAttitudes?’,

Sociology of Education,89(1),pp.40–58.doi:

10.1177/0038040715617224.

Casson, R. J.et al. (2014) ‘Understanding and

checkingtheassumptionsoflinearregression:

a primer formedical researchers’,Clinical

and Experimental Ophthalmology,42,pp.

590–596.doi:10.1111/ceo.12358.

CenterforSystemicPeace(2016)PolityProject.

Availableat:http://www.systemicpeace.org/

polityproject.html(Accessed:13August2018).

Chen, X. et al. (2003) Regression with Stata

Chapter 4 – Beyond OLS,UCLA Institute for

Digital Research and Education.Availableat:

https://stats.idre.ucla.edu/stata/webbooks/

reg/chapter4/regressionwith-statachapter-

4-beyond-ols/(Accessed:13August2018).

CHO,Y.(2014)‘InternetandDemocraticCitizenship

among the Global Mass Publics: Does

InternetUse IncreasePolitical Support for

Democracy?’,Japanese Journal of Political

Science.CambridgeUniversityPress,15(04),

pp.661–682.doi:10.1017/S1468109914000292.

Cooper, J.L. (1995) ‘CooperativeLearningand

CriticalThinking’,Teaching of Psychology.SAGE

PublicationsSageCA:LosAngeles,CA,22(1),

pp.7–9.doi:10.1207/s15328023top2201_2.

Daron Acemoglu, Simon Johnson, James A.

Robinson, and P. Y. (2008) ‘Income and

Democracy’,American Economic Review,

98(3),pp.808–842.doi:10.1257/aer.98.3.808.

DepartmentforBusinessInnovation&Skills(2015)

The effect of Higher Education on graduates’

attitudes: Secondary Analysis of the British

Social Attitudes Survey.London.Available

at: https://assets.publishing.service.gov.

uk/government/uploads/system/uploads/

attachment_data/file/474228/BIS-15-89-the-

effect-of-higher-education-on-attitudes.pdf

(Accessed:13August2018).

DongChulShim,D.C.andTaeHoEom,T.H.

(2009)‘Anticorruptioneffectsofinformation

communication and technology (ICT) and

social capital’, International Review of

Administrative Sciences.SAGEPublicationsSage

UK:London,England,75(1),pp.99–116.doi:

10.1177/0020852308099508.

112

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?นายนนทภพ เจรญขวญ นายนนทภพ เจรญขวญ

Dufour,J.-M.(2011)Coefficients of determination

*. Québec. Available at: http://www.

jeanmariedufour.com(Accessed:13August

2018).

Gainous, J., Wagner, K. and Gray, T. (2016)

‘Internetfreedomandsocialmediaeffects:

democracy and citizen attitudes in Latin

America’,Online Information Review,40,pp.

595–609.Availableat:http://dx.http//dx.doi.

org/10.1108/(Accessed:8August2018).

Göbel,C.(2013)‘Theinformationdilemma:How

ICTstrengthenorweakenauthoritarianrule’,

Statsvetenskaplig Tidskrift,115(4),pp.385–402.

Availableat:http://journals.lub.lu.se/index.

php/st/article/view/9744.

Golebiowska,E.A.(1995)Individual value priorities,

education, and political tolerance,Political

Behavior.Availableat:https://link.springer.

com/content/pdf/10.1007%2FBF01498783.

pdf(Accessed:13August2018).

Groshek, J. (2009) ‘The Democratic Effects of

the Internet, 1994—2003’, International

Communication Gazette.SAGEPublicationsSage

UK:London,England,71(3),pp.115–136.doi:

10.1177/1748048508100909.

Hegre,H.,Knutsen,C.H.andRød,E.G.(2012)The

Determinants of Democracy: A Sensitivity

Analysis.Availableat:https://www.uio.no/english/

research/interfaculty-research-areas/democracy/

news-and-events/events/conferences/2012/

papers-2012/Hegre_Knutsen_Roed_Wshop7.

pdf(Accessed:8August2018).

Huber,C.R.andKuncel,N.R.(2016)‘DoesCollege

Teach Critical Thinking? AMeta-Analysis’,

Review of Educational Research,86(2),pp.

431–468.doi:10.3102/0034654315605917.

Idzalika,R.,Kneib,T.andMartinez-Zarzoso,I.(2017)

‘Theeffectofincomeondemocracyrevisited

aflexibledistributionalapproach’,Empirical

Economics. Springer BerlinHeidelberg, pp.

1–24.doi:10.1007/s00181-017-1390-7.

ITU(2017)Statistics.Availableat:https://www.

itu.int/en/ITU-D/Statistics/Documents/

statistics/2018/Mobile_cellular_2000-2016.

xls(Accessed:13August2018).

ITU(2018)Statistics.Availableat:https://www.

itu.int/en/ITU-D/Statistics/Pages/stat/default.

aspx(Accessed:8August2018).

JacobGroshek(2007)‘ATime–Series,Multinational

Analysis of Democratic Forecasts and

Internet Diffusion’, International Journal

of Communication.Universityof Southern

California’sAnnenbergCenterforCommunication,

4(0),p.33.Availableat:http://ijoc.org/index.

php/ijoc/article/view/495/392 (Accessed: 8

August2018).

Jensen,N.andWantchekon,L.(2004)‘ResourceWealth

andPoliticalRegimesinAfrica’,Comparative

Political Studies.SagePublicationsSageCA:

ThousandOaks,CA,37(7),pp.816–841.doi:

10.1177/0010414004266867.

Jones,P.(2013)‘Historymatters:Newevidence

onthelongrunimpactofcolonialruleon

institutions’,Journal of Comparative Economics.

Academic Press, 41(1), pp. 181–200. doi:

10.1016/J.JCE.2012.04.002.

Larry Diamond (2010) ‘Liberation technology’,

Journal of Democracy, 21(3), pp. 69–83.

Availableat:https://www.journalofdemocracy.

org/sites/default/files/Diamond-21-3.pdf

(Accessed:8August2018).

Lipset, S.M. (1959) ‘Some social requisites of

113

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key? นายนนทภพ เจรญขวญ

democracy: economic development and

politicallegitimacy’,The American Political

Sciende Review,53(1),pp.69–105.Available

at:https://scholar.harvard.edu/files/levitsky/

files/lipset_1959.pdf(Accessed:8August2018).

Lumley,T.et al.(2002)‘TheImportanceofthe

NormalityAssumptioninLargePublicHealth

DataSets’,Annual Review of Public Health,

23(1), pp. 151–169. doi: 10.1146/annurev.

publhealth.23.100901.140546.

Mattes,R.andMughogho,D.(2009)The limited

impacts of formal education on democratic

citizenship in Africa.109.CapeTown.Available

at: www.afrobarometer.org. (Accessed: 13

August2018).

Mintz,E.(1998)‘TheEffectsofUniversityEducation

onthePoliticalAttitudesofYoungAdults’,

The Canadian Journal of Higher Education

,28(1),pp.21–40.Availableat:https://files.

eric.ed.gov/fulltext/EJ565304.pdf(Accessed:

13August2018).

Mitchell,M.N.(2012)Interpreting and Visualizing

Regression Models Using Stata.StataPress.

Availableat:https://www.stata.com/bookstore/

interpreting-visualizing-regression-models/

(Accessed:13August2018).

Moral-Benito,E.andBartolucci,C.(2012)‘Income

and democracy: Revisiting the evidence’,

Economics Letters.North-Holland,117(3),pp.

844–847.doi:10.1016/J.ECONLET.2012.08.045.

Morrison,K.M.(2009)‘Oil,nontaxrevenue,and

the redistributional foundations of regime

stability’,International Organization.Cambridge

University Press International Organization

Foundation,63(1),pp.107–138.doi:10.1017/

S0020818309090043.

NeveGordon,N.(2010)‘DemocracyandColonialism’,

Theory & Event. Johns Hopkins University

Press,13(2).doi:10.1353/tae.0.0138.

Ojedokun, U. A. (2016) ‘ICT andOnline Social

MovementsforGoodGovernanceinNigeria’,

The Journal of Community Informatics,12(1),

pp.7–20.

PennsylvaniaStateUniversity(2018)Regression

Methods.Availableat:https://onlinecourses.

science.psu.edu/stat501/node/357/(Accessed:

13August2018).

Pinto, L. E. and Portelli, J. P. (2009) ‘The role

andimpactofcriticalthinkingindemocratic

education:ChallengesandpossibilitiesOntario

InstituteforStudiesinEducation’,inGroarke

LeoandSobocan, J. (eds)Critical thinking

education and assessment: Can higher order

thinking be tested? Ontario, pp. 299–320.

Availableat:https://www.researchgate.net/

publication/251088232(Accessed:13August

2018).

Pirannejad,A.(2011)‘TheeffectofICTonpolitical

development:Aqualitative studyof Iran’,

Information Development,27(3),pp.186–195.

doi:10.1177/0266666911414386.

RobertJ.Barro(1999)‘DeterminantsofDemocracy’,

Journal of Political Economy, 107(S6), pp.

158–183.doi:10.1086/250107.

Rød,E.G.andWeidmann,N.B.(2015)‘Empowering

activistsorautocrats?TheInternetinauthoritarian

regimes’,Journal of Peace Research.SAGE

PublicationsSageUK:London,England,52(3),

pp.338–351.doi:10.1177/0022343314555782.

Rodríguez,G.(2007)Lecture Notes on Generalized

Linear Models. Available at: http://data.

princeton.edu/wws509/notes/ (Accessed:

114

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key?นายนนทภพ เจรญขวญ นายนนทภพ เจรญขวญ

13August2018).

Ross,M.L.(2001)‘Doesoilhinderdemocracy?’,

World Politics,53(3),pp.325–361.Available

at:https://scholar.harvard.edu/files/levitsky/

files/ross_world_politics.pdf (Accessed: 8

August2018).

Sandoval-Almazan,R.andGil-Garcia,J.R.(2013)

‘Cyberactivismthroughsocialmedia:Twitter,

YouTube,andtheMexicanpoliticalmovement

I’mNumber132’,inProceedings of the Annual

Hawaii International Conference on System

Sciences.IEEE,pp.1704–1713.doi:10.1109/

HICSS.2013.161.

Schmitt,C.(2015)‘SocialSecurityDevelopment

andtheColonialLegacy’,World Development.

Pergamon,70,pp.332–342.doi:10.1016/J.

WORLDDEV.2015.02.006.

Shirazi,F.,Ngwenyama,O.andMorawczynski,O.

(2010)‘ICTexpansionandthedigitaldivide

indemocraticfreedoms:Ananalysisofthe

impactofICTexpansion,educationandICT

filtering on democracy’, Telematics and

Informatics.Pergamon,27(1),pp.21–31.doi:

10.1016/J.TELE.2009.05.001.

Stare,J.(1995)Some Properties of R 2 in Ordinary

Least Squares Regression.Ljubljana.Available

at:http://dk.fdv.uni-lj.si/metodoloskizvezki/

Pdfs/Mz10Stare.pdf(Accessed:13August2018).

Stodden, V. andMeier, P. (2009) ‘A global

empiricalevaluationofnewcommunication

technologyuseanddemocratictendency’,

ICTD’09: Proceedings of the 3rd international

conference on Information and communication

technologies and development, pp.3–16.

Available at: http://portal.acm.org/citation.

cfm?id=1812530.1812532&coll=DL&dl=GUI

DE&CFID=167937684&CFTOKEN=21122249.

UNDP(2016)Human Development Data (1990-

2015) | Human Development Reports.Available

at: http://hdr.undp.org/en/data (Accessed:

13August2018).

Vogt,W.P. (1986)‘EducationandTolerance in

Comparative Perspective’,The Review of

Education. Taylor&FrancisGroup,12(1),

pp.9–18.doi:10.1080/0098559860120103.

Wald, K. D. and Feinstein, D. (2017) ‘Higher

Education and Political Tolerance: The

“Difficult” Case of Israel’, Political and

Military Sociology.Routledge,43,p.24.doi:

10.4324/9781315126609-7.

Williams,R.(2015a)Heteroskedasticity.Available

at:https://www3.nd.edu/~rwilliam/stats2/l25.

pdf(Accessed:13August2018).

Williams,R.(2015b)Interaction effects between

continuous variables (Optional). Available

at: https://www3.nd.edu/~rwilliam/stats2/

l55.pdf(Accessed:13August2018).

Williams,R.(2015c)Review of Multiple Regression.

Availableat:https://www3.nd.edu/~rwilliam/

stats2/l02.pdf(Accessed:13August2018).

Williams,R.(2015d)Serial Correlation.Available

at:https://www3.nd.edu/~rwilliam/(Accessed:

13August2018).

Zaid,B.(2016)‘InternetanddemocracyinMorocco:

A force for change and an instrument for

repression’,Global Media and Communication.

SAGEPublicationsSageUK:London,England,

12(1),pp.49–66.doi:10.1177/1742766515626826.

115

Unlocking the positive impacts of ICT on democracy: is education key? นายนนทภพ เจรญขวญ

116

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นายนนทภพ เจรญขวญการศกษาสงสด MSc International Public Policy , University College London, the UKตำาแหนงปจจบน เจาพนกงานปกครอง ปฏบตการสถานททำางาน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย เบอรโทรศพท 0821004412 อเมล Tongpolsci@gmail.comประเภททนทไดรบ ทนดงดดผมศกยภาพสงทกำาลงศกษาในสถานศกษา ในประเทศ UIS ประจำาป 2557

นายนนทภพ เจรญขวญ

บทความวชาการ

เศรษฐกจและการเงน

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย นางสาววราภรณ ดานศร

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย

บทคดยอภายในทศวรรษนมการคาดการณวาธรกจใน

เศรษฐกจแบบแบงปน (Sharing Economy) จะเตบโต

อยางตอเนองและรวดเรวทวโลก จากผลการศกษาของ

PricewaterhouseCoopers พบวา กลมอตสาหกรรม

หลกทขบเคลอนโดยแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปนมแนว

โนมการเตบโตจาก15พนลานดอลลารสหรฐในป2014

เปน335พนลานดอลลารสหรฐในป2025โดยAirbnb

และUber ซงเปนผนำาแพลตฟอรมทรเรมเขามาแยงชง

สวนแบงตลาดในอตสาหกรรมอยางสนเชงทงสองบรษท

สรางรายไดมากกวา1พนลานดอลลารสหรฐภายในเวลา

ไมถง10ปหลงจากการกอตงและสรางมลคาตลาดไดถง

30และ66พนลานดอลลารสหรฐโดยไมมการลงทนเปน

เจาของหองพกหรอรถยนตเลยความสำาเรจทโดดเดนของ

สองแพลตฟอรมนทำาใหเกดผเลนในระบบเศรษฐกจแบบ

แบงปนเพมมากขนเรอยๆจากขอมลพบวาป2013ม

สดสวนผใชบรการธรกจ Sharing Economy เพยงรอย

ละ5เทานนแตในป2025มการคาดการณวาสดสวนผ

ใชบรการจะเพมถงรอยละ 50 ซงจะสงผลใหผใชบรการ

ในธรกจแบบดงเดมลดลงเหลอเพยงรอยละ 50 เทานน

(PwC,2015)จากตวเลขทนาสนใจดงกลาวเปนทมาของ

การศกษาถงแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปนและผลกระทบ

ตอแวดวงธรกจโดยเฉพาะอยางยงในบรบทประเทศไทยท

ธรกจSharingEconomyไดเรมเขามามบทบาทในตลาด

และเปลยนแปลงรปแบบการบรโภคของผคนมากขน

นย�มและคว�มสำ�คญของแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปน

แนวคดเศรษฐกจแบบแบงปน (SharingEconomy,

GigEconomy,AccessEconomyหรอOn-demand

Economy)  หมายถง  รปแบบการดำาเนนกจกรรมทาง

เศรษฐกจทมการสรางรายไดอยบนพนฐานของ “การ

แลกเปลยนทรพยากรสวนเกนจากการบรโภค”  ระหวาง

บคคล  (Service Provider)  และกลมคน  (End

Customer)  ผานองคกรหรอแพลตฟอรมคนกลางททำา

หนาทเปนผประสานการใหบรการ  (Service Enablers)

ซงกจกรรมการแลกเปลยนทรพยากรสามารถเกดขนได

โดยทสถานะความเปนเจาของ (Ownership) ของทก

ฝายไมเปลยนแปลงขอแตกตางของโมเดลธรกจSharing

Economy จากธรกจแบบดงเดม คอ การวางรปแบบ

กจกรรมทางธรกจผานโครงสรางเครอขาย (Network-

basedbusinessmodel)ระหวางกลมผใหบรการและ

ผบรโภค โดยแพลตฟอรมคนกลางจะทำาหนาทเปนเพยง

“ผอำานวยความสะดวก (Facilitator)” เพอใหธรกรรม

ของทกฝายมความราบรนสะดวกรวดเรวและปลอดภย

แนวคดดงเดมของเศรษฐกจแบบแบงปนเรมตนเมอป

1978ในบทความวชาการเรอง “CommunityStructure

andCollaborativeConsumption” (Felson & Spaerth,

1978) ทผเขยนไดมงเนนถงอทธพลของโครงสรางชมชน

(CommunityStructure)ทมตอกจกรรมในการดำารงชวต

และพฤตกรรมในการบรโภคของผคน ผเขยนไดชใหเหน

วาการทผคนเชอมโยงและมปฏสมพนธกนในชวตประจำา

วนนนจะสงผลใหเกดกจกรรมจำานวนมากทมลกษณะเปน

“การบรโภครวมกน (CollaborativeConsumption)”

ไมวาจะเปนการขนรถประจำาทางสายเดยวกน หรอการ

รบประทานอาหารรานเดยวกน ดงนน ปจจยหลกทขบ

เคลอนกจกรรมในชวตประจำาวนรวมกนเหลานคอ“ผคน

ในชมชน”ซงมบทบาทเปนทง“ผจดหา(Provider)”และ

“ผบรโภค(Consumer)”

แนวคดการบรโภครวมกนในยคนน ไดสอดคลอง

อยางมากกบการเปลยนแปลงรปแบบการบรโภคของ

ผคนในปจจบนทมการดำาเนนกจกรรมทางเศรษฐกจแบบ

118

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย นางสาววราภรณ ดานศร นางสาววราภรณ ดานศร

บคคลถงบคคล(Peer-to-peer:P2P)หรอลกคาตอลกคา

(Customer-tocustomer:C2C)โมเดลการบรโภคนทำาให

กระบวนการดำาเนนงานขององคกรธรกจเปลยนแปลงอยาง

มาก (Disruptive) เนองจากผบรโภคไมไดถกจำากดทาง

เลอกการบรโภคไวเฉพาะกบกลมองคกรธรกจผผลตหรอ

ผจำาหนายเทานน แตสามารถเพมตวเลอกในการบรโภค

ระหวางกลมผบรโภคดวยกนเอง ดงนน เศรษฐกจแบบ

แบงปนจงใหกำาเนดโมเดลธรกจแบบใหมนนคอC2B2C

(Consumers-to-Business-to-Consumers) หรอการ

ใชองคกรธรกจเปนเพยงสอกลางจบคอปสงค(Demand)

และอปทาน(Supply)ของผบรโภค

ธรกจSharingEconomyประกอบดวยธรกรรม

ทไมตางจากธรกจแบบดงเดมเพยงแตรปแบบการดำาเนน

ธรกรรมเทานนทตางกนจากภาพท1จะเหนไดวาองคกร

หรอแพลตฟอรมคนกลาง ไมไดทำาหนาทเปนผจดหา

สนคาหรอบรการเลย แตเปนเพยงชองทางรวมใหผคน

(Consumers) มาแลกเปลยนบรการระหวางกน โดยฝง

ผใหบรการ (Service Provider) จะนำาเสนอบรการเขา

สตลาดยนขอเสนอ(Offer)และรบชำาระคาบรการสวน

ฝงผใชบรการ(User)จะคนหาบรการแจงความตองการ

(Request)และชำาระคาบรการซงธรกรรมทงหมดเหลาน

จะเกดขนผานทางแพลตฟอรมคนกลางเทานนดงนนปจจย

สำาคญทจะทำาใหแพลตฟอรมคนกลางประสบความสำาเรจนน

ไมใชเปนการเพมรายไดจากการจดหาบรการเหมอนธรกจ

ดงเดมทวไปแตเปนการสรางเครอขายชมชนในเขมแขงใน

กลมผใหบรการและผใชบรการเพอสนบสนนใหเกดปรมาณ

การใหและใชบรการของผคนผานทางแพลตฟอรมมากขน

โดยตองเนนการพฒนาระบบการรกษาความสมพนธกบผ

ใหและใชบรการ(CRM)ระบบAlgorithmจบคผใหและ

ผใชบรการ(Matching)ระบบการใหคะแนนหรอขอเสนอ

แนะจากการใชบรการ (Feedback) ระบบการบอกตอ

(RecommendationandReview)ระบบความปลอดภย

ในการคดเลอกผใหและผใชบรการ(Security)รวมถงระบบ

การรายงานพฤตกรรมของผใหและใชบรการ(Report)

ภาพท 1โมเดลธรกจภายใตแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปน

ทมา:DHLTrendResearch(2017)

119

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย นางสาววราภรณ ดานศร

การใหบรการของธรกจใน Sharing Economy

จะคลายคลงกบ“ธรกจใหเชา(Rental)”ของโมเดลการ

ดำาเนนธรกจแบบดงเดมตวอยางเปรยบเทยบทชดเจนคอ

ธรกจใหบรการเชารถระหวางHertzกบTuroโดยทงสอง

องคกรทำาธรกจประเภทเดยวกนแตมรปแบบการดำาเนน

งานทแตกตางกนอยางมากบรษทHertzจะเปนเจาของ

รถทปลอยใหเชาทงหมด(B2C)แตTuroเปนแพลตฟอรม

คนกลางทอำานวยความสะดวกในกระบวนการเชารถของ

ผใหบรการกบผใชบรการ (C2B2C) ดงนน Turo จงไม

ตองลงทนในสนทรพยถาวรและคาใชจายในการจดการ

ทเกยวของเลย และ Turo ยงเปนเสมอนตวกลางทชวย

สรางรายไดและประหยดคาใชจายใหกบผบรโภคอกดวย

โมเดลธรกจSharingEconomyนไดถกนำาไปประยกต

ใชในอตสาหกรรมสำาคญดงตอไปน

1) ธรกจการเดนทาง(Ridesharing)บรการรบสง

ผโดยสารบรการเรยกTaxiบรการใหเชารถหรอใหเชาท

จอดรดเชนUber,Lyft,Turo,RVshare,Drivemate,

Get,JustPark,Zipcar,CarPooling

ภาพท 2ตวอยางธรกจทดำาเนนงานภายใตแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปน

2) ธรกจทพกอาศย(Accommodation)บรการ

ทพกและสงอำานวยความสะดวกระหวางการพกอาศยเชน

Airbnb,Tujia,HomeAway,Wework,Couchsurfing,

Roomorama,SharedEarth

3) ธรกจจดหาบคลากร(On-demandfreelance

labour) บรการแรงงานสำาหรบงานหลากหลายประเภท

เชนTaskRabbit,CrowdMed,Postmates,SitterCity,

Rover,Eatwith,Bellhops

4) ธรกจคาปลก(Retailandconsumergoods)

บรการใหเชา แลกเปลยน ซอขาย รวมถงประมลสนคา

ประเภทตาง ๆ เชนMachinerylink,  BookMooch,

Poshmark,Spinlister,LeftoverSwap 

5) ธรกจสอบนเทง (Entertainment)บรการสอ

บนเทงทงเพลงภาพยนตรเกมสและคอนเสรตออนไลน

(Streaming)เชนSpotify,Netflix,Joox,Sprint,Jukely,

GameFly,WillCall,Wavelength

6) ธรกจดานการเงน(Finance)บรการดานธรกรรม

ทางการเงน จดหาแหลงเงนทนกยม และการระดมทน

(Crowdfunding)เชนLendingclub,Lendico,Kick-

starter,Prosper,TransferWise,FundingCircle

120

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย นางสาววราภรณ ดานศร นางสาววราภรณ ดานศร

“การแบงปน” ถอเปนแนวคดทางเศรษฐศาสตร

ดงเดมทมนษยมมาตงแตระบบการแลกเปลยนแบบของ

ตอของ(BarterSystem)ดงนนการทผคนแบงปนแลก

เปลยนทรพยากรแกกนจงไมใชเรองใหมแตปจจยททำาให

เศรษฐกจแบบแบงปนเตบโตและมมลคาตลาดจำานวนมาก

นนเกดจาก3เหตผลหลกดงตอไปน

1) ความกาวหนาทางเทคโนโลย (Technology

disruption)การใชงานอปกรณสอสารแบบพกพา(Smart

mobile device) ทเชอมโยงอนเตอรเนตเพอใชบรการ

แอพพลเคชนตาง ๆ ทำาใหกจกรรมในชวตของผคนเชอม

โยงกบเทคโนโลยแทบทกดาน การตดตอสอสารและการ

ดำาเนนธรกรรมทงหมดจงสามารถทำาใหอยางรวดเรวผาน

ทางโทรศพทมอถอนอกจากนระบบความปลอดภยสำาหรบ

ธรกรรมทางการเงนออนไลน (E-Banking)การยนยนตว

ตน(Verification)การเชอมโยงกบชมชนออนไลน(Social

Network) เทคโนโลยในการตดตามผใหและใชบรการใน

ทนท (Real-time locationservices)รวมถงการจบค

ความตองการใหกบผบรโภคบนแพลตฟอรม(Platform-

specificAlgorithms)ไดถกพฒนาอยางตอเนองจนสามารถ

สรางความมนใจใหกบผบรโภค(Trust)ในการตดสนใจใช

บรการกบบคคลแปลกหนาทไมใชองคกรธรกจไดงายขน 

2) ภาวะเศรษฐกจถดถอยทวโลก (Global

Recession) โดยมจดเรมตนตงแตสภาพเศรษฐกจตกตำา

ของสหรฐระหวางป 2007-2008 (Hamburger Crisis)

จนกระทงสงครามการคาระหวางสหรฐและจน(US-China

Tradewar) ในปจจบนสงผลใหสภาพเศรษฐกจทวโลก

ไดรบผลกระทบทงทางตรงและทางออม เกดการชะลอ

ตวจนถงขนตกตำาทำาใหผบรโภคมความตองการในสนคา

และบรการทประหยดคมคาไมหรหราสนเปลองรวมถงม

ความตองการหารายไดเสรมเพอแบงเบาคาใชจายประจำา

ความตงเครยดของสภาพเศรษฐกจสงผลใหแนวคดการ

เปนเจาของ(Ownership)ของผบรโภคเปลยนไปผลการ

สำารวจพบวาผบรโภคในสหรฐรอยละ81มองวาการแบง

ปนสงของใชชวยประหยดคาใชจายกวาการเปนเจาของเอง

และรอยละ43เหนดวยวาการเปนเจาของสนทรพยถอ

เปนภาระในชวต ดงนน ธรกจ Sharing Economy จง

เหมาะสมอยางยงในเศรษฐกจยคปจจบน

3) การเปลยนแปลงพฤตกรรมของผบรโภค

(Changing consumer behaviours) กลมผใหและใช

บรการหลกของธรกจSharingEconomyคอผบรโภค

ในกลมMillennialsและGenerationYทเกดระหวางป

1980-2000จากผลสำารวจในสหรฐโดยBloombergพบ

วารอยละ39ของผบรโภคกลมนมความสนใจจะทำางาน

รวมกบธรกจในโมเดลSharingEconomy(Bloomberg,

2017)คานยมและพฤตกรรมการบรโภคของผบรโภคกลม

จะเนนความสำาคญของประสบการณทประทบใจการเปน

สวนหนงของกลม ความสมพนธและอารมณความรสก

มากกวาการแสวงหา หรอการเปนเจาของทรพยสมบต

(Physicalpossessions)รปแบบการบรโภคของผบรโภค

Millennials จะมความใกลชดเปนพเศษกบเทคโนโลย

ทำาใหการใชงานบนแพลตฟอรมSharingEconomyเปน

เรองงายและใกลตวนอกจากนพบวาผบรโภคในยคนจะให

ความสำาคญกบการอนรกษสงแวดลอม(Environmental

Awareness)เปนพเศษกวารอยละ76ของผบรโภคเหน

ดวยวาการบรโภคในSharingEconomyชวยสงผลดตอ

สงแวดลอม และจากผลการศกษาของ Deloitte พบวา

การใชรถรวมกน สามารถลดการปลอยกาซคอรบอนกวา

รอยละ40(Deloitte,2016)จากภาพท3แสดงใหเหน

วาสดสวนผใชบรการธรกจSharingEconomyในทกกลม

อตสาหกรรมเปนผบรโภคกลมMillennialsมากทสด

121

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย นางสาววราภรณ ดานศร

ภาพท 3การใชบรการธรกจSharingEconomyของผบรโภคในสหรฐอเมรกาแบงกลมตามวย

ทมา:Forrester(2017)

โอก�สและคว�มท�ท�ยของธรกจภ�ยใตแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปน

แนวคดเศรษฐกจแบบแบงปนไดสรางประโยชนเชง

เศรษฐกจอยางมากตอทงผบรโภคและผใหบรการเนองจาก

เปนการดำาเนนกจกรรมทางเศรษฐกจทชวยสรางความ

คมคา และประสทธภาพในการจดสรรทรพยากรทสงขน

ธรกจภายใตSharingEconomyสามารถลดสวนเกนของ

ทรพยากรทตนม ผานการนำาไปสรางมลคาทางเศรษฐกจ

ทำาใหเกดการแลกเปลยนทรพยากรโดยตรงระหวางผ

บรโภคโดยไมตองผานคนกลางซงประโยชนเหลานสงผล

เปนรปธรรมคอชวยผคนใหประหยดเงนแบงสนทรพย

สวนเกนจากการใชงานมาลงทนตอยอดนำารายไดเพมเตม

ไปชวยแบงเบาคาใชจายของสนทรพยดงกลาวทำาใหการ

บรหารรายรบและรายจายมประสทธภาพมากขน งาน

วจยของ Ernst & Young ไดประเมนมลคาของสนคาท

สามารถแบงปนไดเชนยานพาหนะอปกรณเจาะเครอง

ตดหญาคดเปน20-30%ของคาใชจายทงหมดของครว

เรอน (Ernst & Young, 2015) และจากผลสำารวจของ

HarvardBusinessReview ไดพบวาลกคาสวนใหญจะ

ยอมแบงปนทรพยากรถาสามารถประหยดคาใชจายไดอยาง

นอย25%ของราคาสนทรพยนนโดยเฉพาะอยางยงกลม

ลกคาทมอายนอยมกจะมแนวโนมเปลยนแปลงพฤตกรรม

การบรโภคมากกวากลมอน(HarvardBusinessReview,

2015)ชองทางการเตบโตของธรกจSharingEconomy

จงมแนวโนมเพมมากขนในอนาคต โดยเฉพาะอยางยง

เมอผบรโภคไดตระหนกถงโอกาสในการสรางรายไดจาก

ทรพยากรสวนเกนทแบงปนไดของตน

ธรกจภายใตแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปนมขอได

เปรยบทตอบสนองความตองการของผบรโภคในปจจบน

เนองจากมคณสมบตทโดดเดนดงตอไปน

1) Convenienceความรวดเรวและสะดวกสบาย

ผานการใชงานบนDigitalPlatformธรกจแบบSharing

Economyมกถกออกแบบใหมขนตอนการใชงานทไมซบ

ซอนสามารถตอบสนองความตองการไดในทนทตวอยาง

เชน บรการเรยกรถผานแอพพลเคชน Uber ทผใชงาน

สามารถกดเรยกรถเพอตดตอสอสารกบคนขบไดในทนท

122

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย นางสาววราภรณ ดานศร นางสาววราภรณ ดานศร

และแอพพลเคชนยงสามารถแสดงผลตำาแหนงปจจบนของ

รถในแผนทผานระบบGPSไดตลอดเวลา

2) Customisationประเภทการใหบรการทหลาก

หลาย เหมาะกบความตองการและความสนใจเฉพาะ

ดานของผบรโภคเนองจากธรกจในSharingEconomy

เปนการแลกเปลยนทรพยากรสวนเกนของผใหบรการ

ซงเปนผบรโภคทวไปไมไดเปนองคกรธรกจดงนนบรการ

ทใหจงยงคงเอกลกษณและสไตลเฉพาะตวของผใหบรการ

ทำาใหเกดเปนตวเลอกทหลากหลาย แตมความเฉพาะ

เจาะจงไมซำาใครตวอยางเชนหองพกAirbnbภายในเมอง

เดยวกน ประกอบดวยประเภทหองพกใหเลอกหลายรป

แบบไมวาจะเปนModern,CottageหรอLocalทำาให

ผบรโภคสามารถเลอกบรการทตรงตามความตองการของ

ตนเองไดมากทสด

3) Cost ผบรโภคสวนใหญของธรกจใน Sharing

Economy เปนกลมชนชนกลาง ซงแสวงหาความคม

คามากกวาความหรหรา ธรกจรปแบบนตอบโจทยความ

ตองการของผบรโภคดานการประหยดคาใชจายอยาง

มาก เนองจากธรกจเกดจากทรพยากรสวนเกนของผให

บรการไมใชการลงทนในรปแบบองคกรธรกจดงนนการ

ตงราคาของผใหบรการสวนใหญจะสมเหตสมผลมหลาย

ราคาใหเลอกตงแตตำาจนถงสง ตวอยางเชน Udemy

แหลงรวมคอรสออนไลน ทใหบรการเปน Platform

คนกลางระหวางผสอนและผเรยน มคอรสเรยนตงแตฟร

จนถงราคาทสงขน เพอเปนทางเลอกใหผบรโภคทดลอง

ใชบรการความทตองการ

4) Community ธรกจใน Sharing Economy

มจดเรมตนจากแนวคดการบรโภครวมกนของกลมคนใน

ชมชนดงนนจดเดนสำาคญจงอยท“การสรางชมชนและ

เครอขายระหวางกลมผบรโภคและผใหบรการ”โครงสราง

ชมชนออนไลน (Online community) ทเขมแขง จะ

ชวยสรางความนาเชอถอในการตดสนใจบรโภคไดงาย

มากขนจากพฤตกรรมของผบรโภคของธรกจในSharing

Economyพบวาความเชอใจ (Trust) ในการใชบรการ

ผานแพลตฟอรมจะมมากขน กตอเมอบรการดงกลาวถก

แนะนำาโดยคนใกลตว ดงนน การสรางชมชนทเขมแขง

จงเปนกลยทธสำาคญในการขบเคลอนธรกจโมเดลน

ตวอยางเชนEatwithแพลตฟอรมการแบงปนมออาหาร

(Food-sharing Platform) เพอใหผบรโภค โดยเฉพาะ

กลมนกทองเทยวไดมโอกาสเขาไปนงรบประทานอาหาร

มอพเศษในบานของผใหบรการในทองถนตาง ๆ ไมวา

จะเปนพาสตาทอตาล หรออาหารไทยดงเดมทกรงเทพ

โดยเจาของบานจะจดเตรยมอาหารและโตะอาหาร

เปนพเศษ เพอใหผบรโภคไดมประสบการณรวมกน

การใหบรการดงกลาวทำาใหมการบอกตอจำานวนมากใน

แพลตฟอรมจนพฒนาเปนชมชนออนไลนทเขมแขงในทสด

ถงแมแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปนจะสงผลดตอการ

ดำาเนนธรกจและสภาพเปนอยของคนในปจจบนหลายดาน

แตในขณะเดยวกนกยงมความทาทายทเกดขนจากแนวคด

นเชนกนธรกจSharingEconomyเขามาแทรกแซงตลาด

การแขงขนของธรกจรปแบบดงเดมและนำาความทาทาย

อยางมากมาสคแขงขนในอตสาหกรรมแบบดงเดม จาก

ผลการศกษาของOxfordMartinSchoolพบวาธรกจ

SharingEconomyในสหราชอาณาจกรมมลคารอยละ

0.25ของผลตภณฑมวลรวมประชาชาต(GDP)และไดสง

ผลกระทบอยางสงกบบางอตสาหกรรมเชนธรกจAirbnb

ทปจจบนใหบรการหองพกมากกวาหองพกของโรงแรมใน

เครอInterContinentalและHiltonทวโลกหรอธรกจ

Uberททำาใหจำานวนรถแทกซรายใหมในสหราชอาณาจกร

ลดลงถงรอยละ97(GlobalInvestor,2015)ทงนในมม

มองการวเคราะหเศรษฐกจระดบมหภาคพบวาการประเมน

ตนทนเพอตมลคากจกรรมเชงเศรษฐกจของอตสาหกรรม

SharingEconomyนนทำาไดยากทงการคำานวณตวชวด

ทางเศรษฐกจตางๆการตดตามผลการประเมนและการ

วดผลทอาจไมสามารถสะทอนมลคาทแทจรงของกจกรรม

เชงเศรษฐกจไดอยางถกตองโดยเฉพาะอยางยงหากกจกรรม

ทางเศรษฐกจจากการทำางานนอกระบบไมไดนำามานบรวม

ในการคำานวณมลคาGDPตวเลขรายไดรวมของประเทศ

123

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย นางสาววราภรณ ดานศร

นนๆกจะนอยกวาความเปนจรงนอกจากน ระบบการ

ขนทะเบยนผดำาเนนธรกจและการชำาระภาษทเกยวของ

กบการทำาธรกจทใชกำากบดแลองคกรธรกจแบบดงเดมก

ไมสามารถนำามาปรบใชในการกำากบดแลและควบคมผให

บรการในSharingEconomyไดอยางเตมรปแบบ

อกหนงผลกระทบทสำาคญคอการแพรหลายของ

วฒนธรรมการบรโภคแบบชวคราว โดยผบรโภคมแนว

โนมเลอกซอสนคาและบรการโดยคำานงถงเพยงแคความ

สะดวกและราคาเทานน ธรกจ Sharing Economy ได

ชวยลดตนทนในการเปลยนแปลงการบรโภค (Switch-

ingCost)ทำาใหรปแบบการบรโภคเปนไปอยางฉาบฉวย

องคกรผผลตจงมความเสยงสงขนในการลงทนพฒนา

สนคาบรการนอกจากน โมเดลเศรษฐกจแบบแบงปนยง

สงผลกระทบตอการควบคมมาตรฐานสนคาและบรการ

มาตรฐานการคมครองผบรโภค รวมถงมาตรฐานการ

ทำางานในตลาดแรงงาน โดยเฉพาะอยางยงในประเทศท

ยงไมมกฎหมายทควบคมดแลการดำาเนนธรกจ Sharing

Economy อยางจรงจง จะมความเสยงทำาใหเกดปญหา

ดานสงคมและความปลอดภยของผใชบรการได ตวอยาง

เชน งานบางประเภททผใหบรการไมมประสบการณใน

ดานนมากอน แตเขามาทำาธรกจเปนอาชพเสรม จงอาจ

จะไมสามารถใหการบรการไดถกตองหรอเหมาะสมตาม

มาตรฐานทควรจะเปน เกดความไมสอดคลองของทกษะ

งานในตลาดแรงงาน(Labormarketmismatch)และ

อาจสงผลกระทบตอความปลอดภยของผใชบรการไดเชน

คนขบGrabอาจไมชำานาญเสนทางหรอมทกษะการขบรถ

ไมดเทากบคนขบรถแทกซนอกจากนการคมครองแรงงาน

(WorkforceProtection)ในธรกจSharingEconomy

เปนอกประเดนสำาคญทมการโตเถยงกนอยหากพจารณา

ในมมมองของผใชแรงงาน พบวา ผใหบรการ (Service

providers)ไมมโอกาสไดรบสวสดการตางๆ เชนประกน

รายไดขนตำา วนลา การพกรอน โบนส หรอเงนบำานาญ

ไดเหมอนกบการทำางานในระบบของธรกจแบบดงเดม

ซงถอเปนการไมไดรบความคมครองจากการทำางานเทา

เทยมกบผใชแรงงานทวไป

ความเชอมน และความโปรงใส (Trust and

Transparency) เปนอกความทาทายหลกของเศรษฐกจ

แบบแบงปนผใหและผใชบรการตองมความนาเชอถอทง

สองฝาย โดยแพลตฟอรมสวนใหญตองสรางเงอนไขการ

ใหและใชบรการทสรางมนใจใหกบผบรโภค ไมวาจะเปน

ระบบการยนยนตวตนการสรางโปรไฟลทมขอมลทจำาเปน

ของผบรโภคระบบการรายงานผลทโปรงใสซงการกำากบ

ดแลดงกลาว กฎหมายหรอขอกำาหนดของภาครฐจะม

สวนชวยอยางมากในการสรางความเชอมนและความ

โปรงใสขนไดเชนคนขบรถUberและLyftตองสงประวต

อาชญากรรมใหกบแพลตฟอรม หากตองการลงทะเบยน

เปนผใหบรการเปนตนระบบการประกนภย(Insurance

policy)เปนอกเครองมอทชวยรบรองมาตรฐานและความ

ปลอดภยใหกบทงผใหและใชบรการ เชน ผใหบรการเชา

รถTuroอาจมความเสยงในการโดนขโมยรถหรอทำาให

รถเสยหายหรอ ผใชบรการ Airbnbทตองพกรวมบาน

เดยวกบเจาของบาน อาจมความเสยงในการโดนคกคาม

ดานรางกายและทรพยสนซงการใหบรการประกนภยของ

แพลตฟอรมคนกลางจะชวยลดความเสยงและเพมความ

มนใจในการใหและใชบรการมากขน

แนวคดเศรษฐกจแบงปนและผลกระทบตอเศรษฐกจไทย

ธรกจภายใตแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปนเรม

เขามามบทบาทในตลาดผบรโภคในประเทศไทยมาก

ขน พรอมกบความกาวหนาทางเทคโนโลย อนเตอรเนต

(Internet of Things)การเขาสเศรษฐกจยคดจทล(Digital

Economy)รวมถงการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภค

ของผคนทำาใหกลมธรกจในอตสาหกรรมตางๆ โดยเฉพาะ

ธรกจการทองเทยวและการคมนาคมไดรบผลกระทบอยาง

มากจากการเขามาของโมเดลธรกจรปแบบใหมน

Grab แอพพลเคชนบรการเรยกแทกซ มอเตอร

ไซตรบจาง บรการรบสงอาหารและสงของ เปนหนงใน

ธรกจภายใตแนวคดเศรษฐกจแบงปนทไดรบความนยม

อยางรวดเรวในประเทศไทยตลอดชวงปทผานมา มผ

124

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย นางสาววราภรณ ดานศร นางสาววราภรณ ดานศร

บรโภคจำานวนมากไดผนตวมาเปนผใหบรการ (Service

Provider)โดยใชทรพยากรสวนเกนของตนเชนเวลาวาง

รถสวนตวและทกษะในการขบขนำามาใชในการหารายได

เสรมในชวงระหวางวนหยดหรอหลงเลกงาน  นอกจากน

อกหนงธรกจทนาสนใจและกำาลงเปนทนยมตลาดการ

ทองเทยวของประเทศไทย ไดแก บรการทพก  Airbnb 

ซงกำาลงเปนทนยมในกลมนกทองเทยวตางชาต โดย

เฉพาะนกทองเทยวจน เจาของบานสามารถเรมตนเปน

ผใหบรการไดโดยงายผานการจดหาทพกใหนกทองเทยว

ในรปแบบทหลากหลาย (Home Sharing) ไมวาจะเปน

บานทงหลงคอนโดทงหองหองนอนในบานตนเองหรอ

แมกระทงโซฟาในหองรบแขกปจจบนมเจาของทพกคน

ไทยไดใหบรการหองพกผาน Airbnb กวา60,000แหง ซง

ในกลมเจาของบานเหลานสวนใหญกเปนลกคาทเคย

ใชบรการทพก Airbnb แลวดวย จากผลการสำารวจ

ในป 2561 ระบวา เจาของทพกและผเขาพก  Airbnb 

สรางรายไดสเศรษฐกจทองถนมากกวา 3.38 หมนลาน

บาท โดยเจาของทพกราว 80% ระบวาพวกเขาแนะนำา

รานอาหารและรานคาเฟใหกบผทเขาพก ขณะทแขกผ

เขาพกเผยวามการใชจายเงนไปกบรานตาง ๆ  ในละแวก

ทพกเฉลยประมาณ 46% ของคาใชจายทงหมด    (เทค

ซอส,2562)ตวอยางของ2ธรกจดงกลาวแสดงใหเหน

ถงลกษณะโดดเดนของ“กลไกการบรโภคแบบไรตวกลาง

(Peer-to-peer:P2P)”ทไหลลนระหวางบทบาทการเปน

ผบรโภคและผใหบรการของบคคลเดยวกน อนเปนหวใจ

สำาคญของรปแบบเศรษฐกจแบบแบงปน

ธรกจภายใตเศรษฐกจแบบแบงปนกำาลงเขามาแยง

สวนแบงทางการตลาดของธรกจแบบดงเดม โดยอาศย

ชองวางจากพฤตกรรมของผบรโภคคนไทยทเปลยนแปลง

ไป โดยเฉพาะอยางยงในกลมคนMillennial (GenM)

และGenerationYซงเปนกลมเปาหมายหลกทเปนทง

ผบรโภคและผจดหาในธรกจของเศรษฐกจแบบแบงปน

ในอนาคตมการคาดการณวากลมธรกจเหลานจะมการ

ขยายตวเตบโตเรวมากและจะครอบคลมไปในหลายกลม

อตสาหกรรมของประเทศไทย เนองจากเปนธรกจทตอบ

โจทยผคนในยคตอไปทมความเปนอยแบบปจเจกบคคล

ในสงคมจรงแตมการรวมกลมในสงคมออนไลนนอกจาก

น สภาพเศรษฐกจทไมมนคง เปนอกปจจยททำาใหผคน

เรมหารายไดเสรมจากงานประจำามากขน ผานการเปนผ

ใหบรการในธรกจ Sharing Economy ผคนมแนวโนม

ลดภาระผกพนและคาใชจายจากการเปนเจาของสนทรพยแต

แทนทดวยการเชาสนทรพยเพมมากขนซงปจจยเหลานเปน

เสมอนตวเรงใหธรกจSharingEconomyในประเทศไทย

มการเตบโตแบบกาวกระโดดดงนนองคกรธรกจในอนาคต

จำาเปนตองปรบตวโดยทำาความเขาใจกบพฤตกรรมและ

อำานาจการใชจายทเปลยนไปของผบรโภคในอนาคตเพอ

สามารถวางแผนกลยทธรองรบการเขามาของ Sharing

Economyอยางเตมรปแบบในอนาคต

ก�รปรบตวของประเทศไทยเพอใชประโยชนจ�กแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปน

อตสาหกรรมทองเทยวในประเทศไทยเปนกลม

ธรกจแรกทตองเรงวางแผนเพอปรบตวรองรบการเขามา

ของเศรษฐกจแบบแบงปน โดยเฉพาะนกทองเทยวรน

ใหมทงคนไทยและตางชาตกลมSmartTouristทมการ

ใชเทคโนโลยและSmartDeviceเปนตวชวยในการทอง

เทยว มการวางแผนเดนทางดวยตนเองมากขน องคกร

ธรกจทเกยวของในอตสาหกรรมทองเทยว จงควรเรมหา

ชองทางในการใชประโยชนจากแนวคดดงกลาวน เชน

โรงแรมสามารถรวมกบ Airbnb ใหบรการจดโปรแกรม

ทวรในพนททองถน หรอรวมกบ Eatwith จดหาอาหาร

ทองถนใหกบแขกผเขาพกเปนตน

มาตรการสำาคญในการรองรบการเขามาของ

ธรกจ Sharing Economy ในประเทศไทย คงเลยงไม

พนประเดนการพฒนาดานกฎหมายและกฎระเบยบ

เนองจากธรกจSharingEconomyเกยวเนองกบผมสวน

ไดเสยในตลาดหลายฝายรฐบาลในหลายประเทศจงไดเพม

เตม ปรบปรง หรอกำาหนดกฎหมายและกฎระเบยบใหม

เพออำานวยความสะดวกกำากบดแลและควบคมการดำาเนน

ธรกจ Sharing Economy ภายในประเทศ เนองจาก

ในอดตโครงสรางของกฎหมายและกฎระเบยบทงหมดถก

125

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย นางสาววราภรณ ดานศร

สรางขนภายใตความคดของการครอบครองสนทรพยดง

นนกฎหมายและกฎระเบยบทใชอยในปจจบนจงมความ

ลาสมย ไมสามารถใชกบธรกจ Sharing Economy ได

จำาเปนตองมการทบทวนและกำาหนดกฎระเบยบใหมโดย

เฉพาะอยางยงในดานการคมครองผบรโภคและดานภาษ

จากสถานการณในประเทศไทยพบวายงคงมความ

ตงเครยดอยางมากเกยวกบกฎระเบยบการจดทะเบยน

ทรพยสนเพอใชในเชงพาณชย โดยเฉพาะอยางยงกฎ

ระเบยบของการขนสงสาธารณะทยงไมไดกำาหนดใหม

การใชหรอปรบแกกฎหมายเพอรองรบการเขามาของผให

บรการรบสงลกคาโดยรถยนตสวนบคคลเกดเปนชองโหว

ของนโยบายในการขบเคลอนธรกจSharingEconomy

จงมผใหบรการจำานวนมากทฝาฝนกฎหมายสงผลใหขาด

ประสทธภาพในระบบเศรษฐกจ นอกจากน การกำาหนด

กฎระเบยบเพอปกปองสวสดภาพของคนในสงคม กเปน

อกประเดนสำาคญทรฐบาลควรคำานงถง เชน ผลกระทบ

ดานสงคมของผเชาหองพกAirbnbทกอใหเกดการรบกวน

วถชวตของผคนในพนท ความไมปลอดภยในชมชน รวม

ถงการทำาลายสภาพแวดลอมดงนนการพฒนากฎหมาย

ทเกยวของกบธรกจ Sharing Economy ใหมความ

ครอบคลมและสอดคลองมความชดเจนคำานงถงมมมองของ

ผมสวนไดสวนเสยทงหมดในตลาดไมวาจะเปนองคกรธรกจ

ผรบจางอสระผบรโภคแพลตฟอรมรวมถงสาธารณชนจะ

ชวยขบเคลอนแนวคดเศรษฐกจแบบแบงปนในประเทศไทย

ไดอยางยงยน

เอกส�รอ�งองเทคซอส.(2562).รฐบาลใหมพรอมผลกดน Airbnb และ

ทพกใหเชาระยะสน กระตนการทองเทยว.สบคนเมอ

19สงหาคม2562,จากเวบไซต:https://techsauce.co/

pr-news/airbnb-thaigov-support-traveling-industry/

ธนาคารไทยพาณชย. (2560).Sharing Economy: การ

บรโภคยคใหม ไรซงการครอบครอง. สบคนเมอ19

สงหาคม2562,จากเวบไซต:https://www.scbeic.

com/th/detail/product/2831

ภาวนศรชววลล.(2560).Sharing Economy: Trend ใหมใน

อตสาหกรรมทองเทยว.สบคนเมอ19สงหาคม2562,จาก

เวบไซต:https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/

Southern/ReasearchPaper/Sharing_Economy.pdf

Bloomberg.(2017).Why ‘Sharing Economy’ comes

wrapped in Faith and Fear [Online].Available

at:https://www.bloomberg.com/quicktake/

sharing-economy[Accessed20August2019]

Deloitte.(2016).The rise of sharing economy: Impact

on the transportation space [Online].Available

at:https://www.deloitte.com/tr/en//consumer-

industrial-products/articles/the-rise-of-the-sharing-

economy-impact-on-the-transportation-space.

html[Accessed20August2019]

DHL Trend Research. (2017). Sharing Economy

Logistics: Rethinking logistics with access

over ownership[Online].Availableat:https://

www.dhl.com/content/dam/downloads/

g0/about_us/ logistics_insights/DHLTrend_

Report_Sharing_Economy.pdf [Accessed

20August2019]

Ernst&Young.(2015).The rise of the sharing economy

– Changing the future of work, production and

collaboration [Online].Availableat:https://

www.ey.com/in/en/industries/technology/

ey-the-rise-of-the-sharing-economy[Accessed

21August2019]

Felson,M., & Spaeth, J. L. (1978).Community

structure and collaborative consumption:

A routine activity approach.  American

behavioralscientist, 21(4),614-624.

Forrester. (2017). The Data Digest: The Reasons

Why Millennials Embrace Sharing [Online].

Availableat:https://go.forrester.com/blogs/

the-data-digest-the-reasons-why-millennials-

embrace-sharing/[Accessed19August2019]

126

Sharing Economy - โมเดลธรกจเศรษฐกจแบบแบงปนในบรบทของประเทศไทย นางสาววราภรณ ดานศร นางสาววราภรณ ดานศร

GlobalInvester.(2015).The Sharing Economy: New

opportunities, new questions [Online].Available

at:https://www.oxfordmartin.ox.ac.uk/GI_215_e

_01_high.pdf[Accessed21August2019]

HarvardBusinessReview.(2015).The Sharing Economy

isn’t about sharing at all [Online].Availableat:

https://hbr.org/2015/01/the-sharing-economy-isnt-

about-sharing-at-all[Accessed19August2019]

PricewaterhouseCoopers. (2015).The Sharing

Economy – Consumer Intelligence Series

[Online].Availableat:https://www.pwc.fr/fr/

assets/files/pdf/2015/05/pwc_etude_sharing_

economy.pdf[Accessed20August2019]

127

ประวตผเขยน

ชอ – นามสกล นางสาววราภรณ ดานศรการศกษาสงสด Master of Sciences in Marketing, Durham University ประเทศสหราชอาณาจกรตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยปฏบตการหนวยงานทสงกด กองสงเสรมและพฒนาธรกจ กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย เบอรโทรศพท 080-420-2295 อเมล warapon.bb@hotmail.com

“New Challenges in a Changing World”หวขอดานเศรษฐกจ สงคมและการบรหารภาครฐทเปนประโยชน

นางสาวพรวสาข ประเสรฐแสง

128

บทคดยอ การเปลยนแปลงดานเศรษฐกจสงคม

สงแวดลอมเทคโนโลยและนโยบายภาค

รฐอยางตอเนองสงผลกระทบตอการพฒนา

ภาคการเกษตรของไทยระบบสหกรณถอ

เปนทางออกสำาหรบเกษตรกรรายยอยใหกาว

ผานความทาทายดงกลาวในสงคมปจจบน

สหกรณการเกษตรถอวาเปนสถาบนเกษตรกร

ทมบทบาทสำาคญตอการพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมฐานรากของประเทศทามกลางกระแส

การเปลยนแปลงของเศรษฐกจและสงคม

การปรบตวของสหกรณการเกษตรเพอ

ความอยรอดอยางยงยนคอความทาทาย

ใหมของภาคการเกษตรไทย

การดำา เนนงานของสหกรณ

ครอบคลมเรองการบรหารจดการ

องคกรตามหลกประชาธปไตยและ

ธรรมาภบาลการดำาเนนธรกจของสหกรณ

เพอตอบสนองความตองการของสมาชก

และการปฏสมพนธกบสงคม (Social

relationship) บทความนมวตถประสงค

เพอวเคราะหการเปลยนแปลงดานสงคม

เศรษฐกจ สงแวดลอม เทคโนโลย และ

นโยบายภาครฐตอการดำาเนนงานของ

สหกรณการเกษตรผลกระทบตอบรบทการ

ดำาเนนงานของสหกรณการเกษตรพรอมทง

นำาเสนอแนวทางการปรบตวของสหกรณ

การเกษตรเพอการพฒนาอยางยงยน

คำาสำาคญสหกรณการเกษตรเกษตรกร

รายยอย

“New Challenges in a Changing World”หวขอด�นเศรษฐกจ สงคมและก�รบรห�รภ�ครฐทเปนประโยชน

1) ก�รเปลยนแปลงด�นต�ง ๆ ทกำ�ลงท�ท�ยก�รดำ�เนนง�นของสหกรณก�รเกษตรในปจจบน สถานการณปจจบน สดสวนการผลตในภาคเกษตรมประมาณ

10%และเพมขนเลกนอยเมอเทยบกบGDPของประเทศจำานวนครว

เรอนเกษตรมแนวโนมลดลง0.09%ตอป (ป 2558ม 5.71ลานครว

เรอน) ประชากรเกษตรและแรงงานสงอายมจำานวนลดลงอยางตอเนอง

เกษตรกรายยอยสวนใหญยงไมสามารถเขาถงทรพยากรนวตกรรม

เทคโนโลยเงนทนและนโยบายรฐเกษตรกรไมมสทธในทดนทำากนอก

ทงสถาบนเกษตรกรสหกรณการเกษตรยงเขมแขงไมเพยงพอเนองจาก

ขาดโครงสรางพนฐานการบรหารจดการทดการเชอมโยงเครอขายดาน

การเงน การตลาด และองคความร ทจะสงผลตอการตดสนใจบรหาร

งานอยางมประสทธภาพและทนเวลา นอกจากน ปญหาททาทายภาค

การเกษตร คอ คณภาพดน ความเพยงพอของนำา และภยธรรมชาต

ในรปแบบตาง ๆ มความถและรนแรงมากขน มผลกระทบโดยตรงตอ

การทำาเกษตร

โครงสรางประชากรมการเปลยนแปลงเขาสสงคมผสงอายโดยแนวโนมป

2050ประเทศไทยจะเขาสสงคมผสงอายเหนไดจากอตราการเกดลดลงและ

อายเฉลยของประชากรเพมขนประชากรเกษตรกรลดลงเนองจากประชากร

สวนใหญเขาสการทำางานนอกภาคเกษตรมากขนระบบเศรษฐกจแบบเดมเนน

โครงสร7างประชากรมการเปลยนแปลงเข7าสCสงคมผ7สงอาย โดยแนวโน7มปp 2050 ประเทศไทยจะเข7าสC

สงคมผ7สงอาย เหนได7จากอตราการเกดลดลง และอายเฉลยของประชากรเพมขน ประชากรเกษตรกรลดลง

เนองจากประชากรสCวนใหญCเข7าสCการทำงานนอกภาคเกษตรมากขน ระบบเศรษฐกจแบบเดมเน7นการเตบโตในเชง

ปรมาณจากภาคการผลตและอตสาหกรรม แตCในปOจจบนระบบเศรษฐกจเน7นการขบเคลอนด7วยนวตกรรมและ

เทคโนโลยตามแนวคด “ประเทศไทย 4.0” เน7นการผลตเชงคณภาพ เปลยนจากระบบการผลตแบบยงชพมาสCการ

ผลตเชงพาณชย* สร7างความสามารถในการแขCงขนผCานการใช7เทคโนโลยและนวตกรรมการผลต โดยเน7นการผลต

ทเปLนมตรตCอส งแวดล7อม มการตรวจสอบย7อนกลบถงแหลCงท มาของผลผลต ผ 7บรโภคใสCใจในคณภาพและ

ความปลอดภยของสนค7าเกษตรมากขน กอรปผ7ผลตและผ7บรโภคมแนวโน7มทจะทำธรกรรมซอขายผลผลตโดยตรง

ผCานเทคโนโลยการตดตCอสอสารททนสมย ความก7าวหน7าทางเทคโนโลยสCงผลให7ภาคการเกษตรมประสทธภาพมาก

ยงข น เชCน การใช7ดาวเทยมเพอสำรวจความเหมาะสมของดนและแหลCงนำเพอการเกษตร การจดทำแผนท

การเพาะปลกตามความเหมาะสมของสภาพภมศาสตร* (Agri-map) การบรหารจดการนำเพอการเกษตร อกทง

การเปลยนแปลงของนโยบายภาครฐมบทบาทสำคญตCอการสนบสนนการผลต การบรหารจดการ และการตลาด

ของสนค7าเกษตร รฐบาลให7ความชCวยเหลอเกษตรกรรายยCอยผCานสหกรณ*การเกษตร เชCน มาตรการลดดอกเบย

เพอชCวยเหลอเกษตรกรทมปOญหาหนค7างชำระ การสCงเสรมป�ยผสมใช7เองเพอลดต7นทนการผลต การจดสรรทดน

ทำกน รวมถงการเชอมโยงตลาดสนค7าสหกรณ* จะเหนได7วCาภาครฐเข7ามามบทบาทในการสนบสนนตงแตCด7าน

ปOจจยการผลต กระบวนการผลต และการสCงเสรมการตลาด

อกท งยทธศาสตร*ชาต 20 ปp ได7กลCาวถงการพฒนาประเทศในมตตCาง ๆ ดงน ด7านความม นคง

ด7านการสร7างความสามารถในการแขCงขน ด7านการพฒนาและเสรมสร7างศกยภาพทรพยากรมนษย* ด7านการสร7าง

โอกาสและความเสมอภาคทางสงคม ด7านการสร7างการเตบโตบนคณภาพชวตทเปLนมตรตCอสงแวดล7อม และด7าน

การปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ

2) ความท7าทายดงกลVาวสVงผลตVอการเปลยนแปลงบรบทการดำเนนงานของสหกรณUการเกษตรอยVางไร?

การดำเนนงานของสหกรณUการเกษตร

การเปลยนแปลงด7านเศรษฐกจ

การเปลยนแปลงด7านสงคม

การเปลยนแปลงนโยบายรฐ

การเปลยนแปลงด7านสงแวดล7อม

การเปลยนแปลงด7านเทคโนโลย

นวตกรรม

“New Challenges in a Changing World”หวขอดานเศรษฐกจ สงคมและการบรหารภาครฐทเปนประโยชน

นางสาวพรวสาข ประเสรฐแสง

129

การเตบโตในเชงปรมาณจากภาคการผลตและอตสาหกรรม

แตในปจจบนระบบเศรษฐกจเนนการขบเคลอนดวยนวตกรรม

และเทคโนโลยตามแนวคด“ประเทศไทย4.0”เนนการ

ผลตเชงคณภาพเปลยนจากระบบการผลตแบบยงชพมาส

การผลตเชงพาณชยสรางความสามารถในการแขงขนผาน

การใชเทคโนโลยและนวตกรรมการผลตโดยเนนการผลต

ทเปนมตรตอสงแวดลอม มการตรวจสอบยอนกลบถง

แหลงทมาของผลผลต ผบรโภคใสใจในคณภาพและ

ความปลอดภยของสนคาเกษตรมากขนกอรปผผลตและ

ผบรโภคมแนวโนมทจะทำาธรกรรมซอขายผลผลตโดยตรง

ผานเทคโนโลยการตดตอสอสารททนสมยความกาวหนา

ทางเทคโนโลยสงผลใหภาคการเกษตรมประสทธภาพ

มากยงขน เชน การใชดาวเทยมเพอสำารวจความเหมาะ

สมของดนและแหลงนำาเพอการเกษตร การจดทำาแผนท

การเพาะปลกตามความเหมาะสมของสภาพภมศาสตร

(Agri-map) การบรหารจดการนำาเพอการเกษตร อกทง

การเปลยนแปลงของนโยบายภาครฐมบทบาทสำาคญตอ

การสนบสนนการผลตการบรหารจดการและการตลาด

ของสนคาเกษตรรฐบาลใหความชวยเหลอเกษตรกรราย

ยอยผานสหกรณการเกษตร เชน มาตรการลดดอกเบย

เพอชวยเหลอเกษตรกรทมปญหาหนคางชำาระ การสง

เสรมปยผสมใชเองเพอลดตนทนการผลตการจดสรรทดน

ทำากนรวมถงการเชอมโยงตลาดสนคาสหกรณจะเหนได

วาภาครฐเขามามบทบาทในการสนบสนนตงแตดานปจจย

การผลตกระบวนการผลตและการสงเสรมการตลาด

อกทงยทธศาสตรชาต 20 ป ไดกลาวถงการ

พฒนาประเทศในมตตาง ๆ ดงน ดานความมนคง

ดานการสรางความสามารถในการแขงขนดานการพฒนา

และเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย ดานการสราง

โอกาสและความเสมอภาคทางสงคม ดานการสรางการ

เตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอมและดาน

การปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ

2) คว�มท�ท�ยดงกล�วสงผลตอก�รเปลยนแปลงบรบทก�รดำ�เนนง�นของสหกรณก�รเกษตรอย�งไร? สหกรณการเกษตรถอเปนสถาบนเกษตรกรทตงขน

โดยความสมครใจของผทประกอบอาชพทางการเกษตร

โดยมวตถประสงคเดยวกนคอเพอชวยเหลอซงกนและกน

สนบสนนและพฒนาคณภาพชวตของสมาชกเชนรวมกน

จดหาปจจยการผลตรวมกนแปรรปเพอเพมมลคารวมกน

ขายผลผลต การรวมกลมของเกษตรกรชวยใหเกดความ

เขมแขงในการตอรองราคาการแลกเปลยนเรยนรระหวาง

สมาชกการเขาถงขอมลขาวสารการตลาดเทคโนโลยการ

ผลตและเขาถงการสนบสนนของภาครฐและเอกชนการ

ดำาเนนธรกจของสหกรณการเกษตรมวตถประสงคหลก

เพอตอบสนองความตองการของสมาชกโดยทวไปสหกรณ

การเกษตรมหนาทสำาคญในการจดหาปจจยการผลต(เมลด

พนธปยอปกรณการเกษตร)เงนทนรวบรวมแปรรปเพอ

เพมมลคา และหาชองทางการตลาดสำาหรบผลผลตของ

สมาชก นอกจากน สหกรณยงใหบรการดานการเกษตร

ตางๆอาทเชนรถไถพรวนเครองพนยาปมนำาทงนขน

อยกบกจกรรมการเกษตรของสหกรณแตละแหง

การดำาเนนงานของสหกรณการเกษตรใน

สถานการณปจจบนไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลง

ดานสงคมเศรษฐกจสงแวดลอมเทคโนโลยและนโยบาย

ภาครฐสงผลตอการปรบตวของสหกรณ การดำาเนนงาน

ของสหกรณประกอบดวยการบรหารจดการและการ

ดำาเนนธรกจสหกรณการเกษตรมการบรหารจดการองคกร

บนพนฐานของประชาธปไตย โดยยดเสยงขางมากเปน

หลกในการตดสนใจดำาเนนงาน สมาชกมสทธเทาเทยม

กนคอ“หนงสมาชกหนงเสยง(OneManOneVote)”

ในการออกเสยงเลอกตงคณะกรรมการดำาเนนงาน

ของสหกรณ กำาหนดทศทางการดำาเนนงานของสหกรณ

และสมครเปนคณะกรรมการบรหารสหกรณ โดยไมขน

อยกบจำานวนหนทสมาชกลงทนในสหกรณ ถอเปนความ

แตกตางของระบบสหกรณกบองคกรธรกจอนๆ นอกจาก

นสหกรณยงบรหารงานบนหลกธรรมาภบาลคอโปรงใส

“New Challenges in a Changing World”หวขอดานเศรษฐกจ สงคมและการบรหารภาครฐทเปนประโยชน

นางสาวพรวสาข ประเสรฐแสง

130

และตรวจสอบได สงเกตไดจากกจกรรมการประชมใหญ

สามญประจำาปสหกรณมการเปดเผยขอมลผลการดำาเนน

งานในรอบปทผานมาใหสมาชกรบทราบ และสมาชกทก

คนมสทธซกถามและตรวจสอบการดำาเนนงานของสหกรณ

รวมถงการรวมกำาหนดและรบทราบนโยบายตางๆ ในการ

บรหารงานของสหกรณอยางเปนระบบ

นอกจากนสหกรณการเกษตรจำาเปนตองมปฏสมพนธ

กบชมชนตามหลกการสหกรณขอ7คอการเอออาทรชมชน

เนองจากสหกรณเปนองคกรทางเศรษฐกจและสงคมถอเปน

แนวทางทจำาเปนตอการพฒนาระบบสหกรณคอการเตบโต

ของสหกรณไปพรอมกบการเตบโตของชมชนเชนเดยวกนกบ

องคกรธรกจอนๆ ทมการทำาการตลาดเพอสงคม(Corporate

SocialResponsibility:CSR)กนอยางแพรหลายอาทเชน

บรษทAมการสนบสนนบรจาคผาหมคลายหนาวแกประชาชน

บนพนทสงทางภาคเหนอเปนประจำาทกปและการกำาหนด

รอยละ...ของยอดขายเพอรวมสมทบทนแกมลนธตางๆ

เปนตน

3) สหกรณก�รเกษตรตองปรบตวอย�งไร? เพอคว�มอยรอดและพฒน�ตอไปอย�งยงยน นคอประเดนสำ�คญสำ�หรบก�รพฒน�ภ�คก�รเกษตรไทย มตดานการดำาเนนธรกจของสหกรณการเกษตร

เพอกาวผานความทาทายนน สหกรณการเกษตร

ควรศกษาแนวโนมตลาดของสนคาเกษตรเพอพฒนาและ

เพมประสทธภาพการผลต สรางความสามารถในการ

แขงขนทราบความตองการของตลาดกอนตดสนใจทำาการ

ผลตบนหลกการ“การตลาดนำาการผลต”คอการศกษา

ทศทางและแนวโนมความตองการของตลาดทำาการสง

เสรมสมาชกผลตสนคาใหตรงตามความตองการตลาดเชน

การสงเสรมสนคาเกษตรอนทรยเนนกระบวนการผลตท

เปนมตรตอสงแวดลอม นอกจากน การสงเสรมการผลต

สนคาเกษตรใหมประสทธภาพ ควรหาแนวทางการลด

ตนทนการผลตผานการใชเทคโนโลยการผลตททนสมย

การสงเสรมคณภาพสนคาเพอเพมมลคาการสรางแบรนด

การสรางนวตกรรม รวมถงการแปรรปสนคาเกษตร

การใหขอมลขาวสารทางการตลาดแกสมาชก การ

สอสารขอมลการผลตและคณภาพสนคาแกผบรโภค

ทงนสหกรณควรรกษาตลาดเดมและหาตลาดใหมให

สมาชกเพอเพมรายได อกทงสหกรณการเกษตรควรจด

เตรยมปจจยการผลต เชน ปย เมลดพนธ เงนทน และ

อปกรณการเกษตรทมคณภาพและทนตอเวลาทตองการ

มาใหบรการแกสมาชก ทงน ควรคำานงถงโอกาสและภย

คกคามตาง ๆ ตลอดเวลาในการใชนวตกรรมการเพาะ

ปลกขอมลขาวสารและเทคโนโลยเนนการเพมมลคาไมใช

ปรมาณและใชเงนทนเพอการพฒนา

สหกรณการเกษตรควรมพนธมตรทางธรกจ เชน

คคาในระดบตาง ๆ ผประกอบการ ผจำาหนายปย วสด

การเกษตรเพอเปนขอมลในการตดสนใจเลอกแหลงปจจย

ตนทนตำาแหลงรบซอผลผลตรวมถงเขาถงเทคโนโลยการ

ผลตการพฒนาคณภาพสนคาและการตลาดผานเครอขาย

พนธมตรทางธรกจ เชนรปแบบการทำาธรกจแบบเกษตร

พนธสญญาเขามามบทบาทในภาคเกษตร พนธมตรทาง

ธรกจของสหกรณชวยใหเกดการเรยนรดานเทคโนโลยการ

ผลตคณภาพผลผลตและการทำาตลาดแกผผลตสผบรโภค

สหกรณควรจดทำาฐานขอมลผลผลตของสมาชกเชนการ

ใชปจจยการผลต ปรมาณการผลตรายสนคา และแหลง

จำาหนายผลผลตเพอใชวางแผนการผลตและหาแหลงตลาด

สหกรณควรมการประเมนสถานะของสหกรณในตลาดเชน

ถาสหกรณดำาเนนธรกจจดหาสนคามาจำาหนาย สหกรณ

ควรทราบถงความตองการของสมาชกณชวงเวลาการใช

ปจจยการผลตตางๆ ทราบความเคลอนไหวของคแขงขน

ในธรกจประเภทเดยวกนเพอใชเปนขอมลในการวางแผน

และเพมประสทธภาพในการดำาเนนธรกจของสหกรณ

นอกจากน นานาประเทศตางเขารวมเปนสมาชก

องคกรทางการคาตาง ๆ สงผลใหมการเปดเสรทาง

การคาสนคาเกษตรมแนวโนมความตองการในตลาดโลก

มากขน สหกรณควรมแผนการขยายตลาดสตางประเทศ

เพอเพมโอกาสและรายไดใหแกสมาชก

“New Challenges in a Changing World”หวขอดานเศรษฐกจ สงคมและการบรหารภาครฐทเปนประโยชน

นางสาวพรวสาข ประเสรฐแสง

131

มตดานการบรหารจดการของสหกรณ ควรเนนการ

พฒนาสมาชกสหกรณและชมชนสหกรณเปนองคกรทาง

เศรษฐกจและสงคมสมาชกเปนเจาของผใชบรการและผรบ

ผลประโยชนในเวลาเดยวกนการบรหารงานและการพฒนา

ของสหกรณ“สมาชกถอเปนหวใจสำาคญของการพฒนา”ดง

นนสหกรณควรมฐานขอมลรายสมาชกเชนขนาดครวเรอน

ทดนทำากนรายไดหลกภาระหนสนฯลฯเพอหาแนวทาง

พฒนาอาชพเสรมนอกภาคเกษตรเพมรายไดแกสมาชกจะ

เหนไดวาสหกรณทประสบความสำาเรจนนการมสวนรวมท

ดของสมาชกในทกกจกรรมของสหกรณเชนสมาชกมสวน

รวมในธรกจของสหกรณการบรหารจดการสหกรณและ

เขารวมกจกรรมอนๆ ทสหกรณจดขนลวนสงผลใหสหกรณ

ประสบความสำาเรจ

การบรหารงานของสหกรณโดยทวไปนอกจากจะยด

หลกประชาธปไตยและธรรมาภบาลแลว การสรางความ

เขมแขงของเงนทนภายในสหกรณโดยผานการระดมหน

และการสงเสรมธรกจรบฝากเงนจากสมาชก ถอเปนการ

เพมเงนทนหมนเวยนในการดำาเนนธรกจสหกรณและลด

การพงพาเงนทนจากแหลงเงนทนภายนอกการสรางความ

สมพนธทดระหวางสหกรณและสมาชกโดยสงเสรมการม

สวนรวมของสมาชกในการบรหารงานสหกรณเชนการเขา

รวมประชมใหญสามญประจำาป การเขารวมประชมกลม

และการเขามามบทบาทในฐานะคณะกรรมการสหกรณ

นอกจากนการเขาถงปญหาและความตองการทแทจรง

ของสมาชก เหลานลวนสงผลโดยตรงตอการบรหารงาน

ของสหกรณใหมประสทธภาพอกทงการไดรบความรวม

มอทดจากสมาชกตอกจกรรมของสหกรณสหกรณจะตอง

เขมแขงจากภายในและเชอมโยงกบประชาคมโลกทงน

คณะกรรมการในฐานะตวแทนของสมาชกมบทบาทสำาคญ

มากในการพฒนาประสทธภาพการบรหารจดการสหกรณ

คณะกรรมการตองมความเสยสละมภาวะผนำาและสราง

ความเชอมนใหกบสมาชกตอระบบสหกรณ

มตดานความสมพนธกบชมชนภายนอก หนวยงาน

ภาครฐ และภาคเอกชน สหกรณควรสรางสมพนธภาพ

ทดระหวางสหกรณ ชมชน ผนำาชมชน เชน การเขารวม

กจกรรมพฒนาชมชน การรบฟงความคดเหนของชมชน

ตอการพฒนาสหกรณสหกรณควรใหความรวมมอทดกบ

หนวยงานภาครฐและภาคเอกชนทใหการสนบสนนการ

ดำาเนนงานของสหกรณเชนการเขารวมโครงการพฒนาท

ภาครฐและเอกชนใหการสนบสนนเชนการเขารวมอบรม

สมมนา ศกษาดงาน ทงน เพอใหสหกรณเขาถงนโยบาย

และการสนบสนนในรปแบบตาง ๆ รวมทงกฎหมายท

เกยวของกบการดำาเนนงานของสหกรณและเกดเครอขาย

แลกเปลยนเรยนรระหวางสหกรณชมชนภาครฐและภาค

เอกชนในการพฒนาตอไป

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางสาวพรวสาข ประเสรฐแสงการศกษาสงสด ป.โท เศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหมตำาแหนงปจจบน นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ สถานททำางาน กลมวเคราะหงบประมาณ กองแผนงาน กรมสงเสรมสหกรณ เบอรโทรศพท 083-9441622 อเมล pornwisa.am@gmail.comประเภททนทไดรบ ทนกระทรวงเกษตรและสหกรณ ศกษาตอระดบปรญญาเอก สาขา Regional and Rural Development Planning ณ สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย

ความทาทายในการพฒนามาตรวดเศรษฐกจดจทลในเชงเศรษฐศาสตร และบทบาทของดจทลททำาใหโลกเปลยนไป

ดร. ปฐมดนย พลจนทร

132

บทความนเปนขอคดเหนเชงวชาการทมวตถประสงค

เพอสรางความเขาใจเกยวกบสถานการณทดจทลมบทบาท

มากขนในทกภาคสวนและทำาใหโลกเปลยนไปอยางชดเจน

โดยเฉพาะอยางยงกบระบบเศรษฐกจ ทำาใหเกดความ

ทาทายในการพฒนามาตรวดเศรษฐกจดจทล(Measuring

theDigitalEconomy)ในมตทสำาคญเชงเศรษฐศาสตร

สำาหรบการเปลยนแปลงทเกดขน

การประยกตใชดจทลในเศรษฐกจปจจบนมแพรหลาย

มากขนอยางมนยยะสำาคญตามการพฒนาเทคโนโลยดจทล

ทสามารถนำามาใชประโยชนไดหลายรปแบบอาทBitcoin

Artificial IntelligenceBigdataCloudcomputing

e-CommerceBlockchainSocialNetworkPlatforms

หรอ5GTechnologyโดยเทคโนโลยดจทลทหลากหลาย

น มความเกยวของกบระบบเศรษฐกจในหลายภาคสวน

ทำาใหแนวทางการดำาเนนธรกจและการประยกตใชเพอ

สงคมเปลยนไป และมสถานะในเศรษฐกจภาพรวมในรป

แบบทเรยกกนวาเศรษฐกจดจทลหรอภาคเศรษฐกจทม

ความเกยวของหรอมการนำาดจทลมาประยกตใชประโยชน

เศรษฐกจดจทลนยงไมไดมนยามเฉพาะเจาะจงทยอมรบ

ในสากล โดยมกจะมชอเรยกหลากหลาย เชน เศรษฐกจ

อนเตอรเนต(InternetEconomy)สาขาดจทล(Digital

Sector)เปนตนเนองจากยงคงมความซอนทบในการนยาม

อยางไรกดชอเรยกทใชแทนกนไดเหลานมความหมายใน

ทศทางเดยวกนและเปนทเขาใจไดในสากล ซงโดยทวไป

แลวเศรษฐกจดจทลหมายถงกจกรรมทางเศรษฐกจตาง

ๆทประยกตใชขอมลหรอการคำานวณดานดจทลเปนปจจย

ทสำาคญในการดำาเนนกจกรรมหรอการผลตโดยหมายรวม

ถงการรวบรวมการจดเกบการวเคราะหและการแบงปน

คว�มท�ท�ยในก�รพฒน�ม�ตรวดเศรษฐกจดจทลในเชงเศรษฐศ�สตร และบทบ�ทของดจทล

ททำ�ใหโลกเปลยนไป

ขอมลดจทลหรอสวนหนงของการประยกตใชเทคโนโลย

ดจทลซงทำาใหคอนขางมความยากในการกำาหนดขอบเขต

วาสนคาบรการอปกรณหรอPlatformประเภทใดเปน

สวนหนงของเศรษฐกจดจทล

การพฒนาสนคาและบรการ รวมถงนวตกรรม

รปแบบใหมทมการประยกตใชดจทล ทำาใหมความซบ

ซอนในการแบงประเภทสาขาการผลตหรอสนคาบรการ

(IndustrialClassifications)ในปจจบนสนคาและบรการ

หลายประเภทกมขอถกเถยงถงการรวมเขาเปนสวนหนง

ของเศรษฐกจดจทล เชน การผลตวดทศนหรอรายการ

โทรทศน การโฆษณาและการวจยตลาด กจกรรมการ

ศกษาหรอแมแตเกมในหลายประเภทซงกจกรรมเหลาน

ไดมการประยกตใชอนเตอรเนตหรอผานวธการออนไลน

ในการประกอบธรกจหรอแมแตสนคาประเภทเดมแตม

การประยกตใชอนเตอรเนตเขารวมเชนโทรทศนดจทลท

มความแตกตางจากโทรทศนในรปแบบเดมตเยนทสามารถ

เชอมตอออนไลนเปนตเยนอจฉรยะตามเทคโนโลยทเปลยน

ไปอยางรวดเรว กทำาใหการแบงประเภทเพอแยกแยะ

กจกรรมเศรษฐกจดจทลมความซบซอนมากยงขน

ดวยการพฒนานวตกรรมรปแบบใหมททวจำานวน

มากขนรวมถงมการประยกตใชดจทลในระบบเศรษฐกจ

อยางแพรหลาย นอกเหนอจากแวดวงวชาการทไดม

การรวบรวมนยามเกยวกบเศรษฐกจดจทลตาง ๆ แลว

(ดรายละเอยดนยามในBukht&Heeks,2017)องคการ

ระหวางประเทศทสำาคญไดมการกำาหนดนยามในรปแบบของ

คำาจำากดความทเกยวของกบวตถประสงคทแตละองคการ

กำาหนดภารกจไว ธนาคารโลกเนนเรองการปรบปรงการ

บรการสาธารณะและขดความสามารถในการแขงขนของ

ความทาทายในการพฒนามาตรวดเศรษฐกจดจทลในเชงเศรษฐศาสตร และบทบาทของดจทลททำาใหโลกเปลยนไป

ดร. ปฐมดนย พลจนทร

133

ภาคเอกชนดวยการประยกตใชดจทล ในขณะทองคการ

สหประชาชาตมองวาเศรษฐกจดจทลจะเปนปจจยหลกใน

การพฒนาสงคมเพอความยงยนตามเปาหมายของการพฒนา

อยางยงยนหรอ SustainableDevelopmentGoals

(SDGs)กองทนการเงนระหวางประเทศหรอIMFมความ

เหนวาควรทจะมการปรบปรงระบบการจดประเภทสำาหรบ

กจกรรมสนคาและบรการดจทลและควรพฒนาแนวทาง

การกำาหนดขอบเขตรวมถงการจดระบบและระเบยบการ

คำานวณในเรองทเกยวของทงนหากเศรษฐกจดจทลหมาย

รวมถงการประยกตใชขอมลดจทลแลว อาจเปนไปไดวา

สวนใหญของเศรษฐกจทงหมดอาจเปนเศรษฐกจดจทลโดย

เฉพาะอยางยง หากระบบเศรษฐกจนนดำาเนนดวยระบบ

ททนสมยองคการเพอความรวมมอระหวางประเทศและ

การพฒนา หรอ OECDจะเนนดานการคาและการพฒนา

ความรวมมอซงกไดมการพฒนานยามความหมายเรองท

เกยวของเรอยมาทงนยามสาขาICTหรอICTSectorท

เปนสวนสำาคญของเศรษฐกจดจทลในปจจบน(โดยมสาขา

ยอยICTหรอICTsub-sectors6หมวดไดแกContent

ServicesRetailGoodsSoftwareและInfrastructure)

นยาม e-Commerce ทเนนใหความหมายธรกรรม

e-Commerce ทเนนการสงหรอสงสนคาและบรการ

ผาน computer network (OECD, 2011) อยางไรกด

นยามเศรษฐกจดจทลลาสด (OECD, 2019) จะเนนท

ธรกรรมดจทล(DigitalTransactions)นนคอแยกแยะ

วา ธรกรรมนน สงทางดจทล (digitally ordered) สง

ทางดจทล (digitallydelivered)หรอ เปนplatform

enabledหรอไม อะไรเปนสงทดำาเนนการผานธรกรรม

(สนคาบรการหรอขอมล)และใครเกยวของกบธรกรรม

นน(ผบรโภคธรกจหรอภาครฐ)และสามารถจดอยใน

ขอบเขตการแบงประเภทตามระบบบญชประชาชาตได

หรอไมดงทแสดงในรปภาพท1

รปภาพท 1 แสดงลกษณะของธรกรรมดจทล

ความทาทายในการพฒนามาตรวดเศรษฐกจดจทลในเชงเศรษฐศาสตร และบทบาทของดจทลททำาใหโลกเปลยนไป

ดร. ปฐมดนย พลจนทร

134

รปภาพท 2 แสดงลกษณะของขอบเขตเศรษฐกจดจทลและธรกรรมดจทล

ในรปภาพท2แสดงลกษณะของขอบเขตเศรษฐกจ

ดจทลตามแนวทางการนยามธรกรรมดจทลของ OECD

แตไดมการแยกแยะขอบเขตของDigital sectors (หรอ

Digital Industries)e-CommerceDigitalproducts

&ServicesภายในDigitalEconomyใหชดเจนขนโดย

ตวอยางของการแสดงขอบเขตในลกษณะนคอในหลาย

กรณDigitalindustriesเองกไมไดเกยวพนกบDigital

Transactionsเชนการซอขายสนคาคอมพวเตอร(ซงเปน

สนคาดจทลในลกษณะของHardware)ในรานคาเทานน

และหลายกรณธรกรรมดจทลเองกไมไดเกยวพนกบสนคา

ดจทลหรอDigital industries เปนตน (Garneau,M.;

Barrera,E.;Bravo,R.;Cecconi,C.;Cacciaglia,R.;

Cecconi,F.;Murphy,J.andBaer,A.,2018)

ทงน จะเหนไดวานอกจากความใหมของเทคโนโลยและ

ความซบซอนแลวมความทาทายอกหลายประการสำาหรบ

การพฒนามาตรวดเศรษฐกจดจทลทเหนไดชดคอนยาม

ของเศรษฐกจดจทลทยงคงตองคำานงถงขอบเขตในการ

แยกแยะและจดประเภททยงคงมความแตกตางและทำาให

เปรยบเทยบไดยาก นอกจากน ในสวนของคณภาพของ

ขอมลทเกยวของสำาหรบการวดยงคงเปนปญหาสำาคญอก

ประการหนงทเกยวเนองกบการกำาหนดขอบเขตนยาม

ดวยเชนกน ทำาใหการดำาเนนการวดระดบเพอรบทราบ

สถานการณการพฒนาในแงมมตางๆ ไมทนการณ และ

ทำาใหมความทบซอนทำาใหสบสนในหลายกรณ และเชน

กนหากคำานงถงระดบราคาของสนคาและบรการดจทลท

มความเกยวของดวยแลวจะยงทำาใหมความทาทายในการ

วดในเชงมลคาทเกยวของตามไปดวย ทงน บางสวนของ

สนคาและบรการดจทลเองกไมไดมการคดคาบรการแกผ

บรโภคแตกมมลคาทางเศรษฐศาสตรดวยเชนกนในการน

ในหลายประเภทของสนคาและบรการเองกไมไดปรากฎ

เดนชดในลกษณะทจบตองไดเชนอาจเปนการบรการใน

ลกษณะของตวกลางระหวางธรกจดวยกนเองหรอระหวาง

ธรกจและผบรโภคสงเหลานทำาใหเกดความลำาบากในการ

คำานวณมลคาเพมและยากทจะตดตามซงหลายกรณนนอย

ในลกษณะของการขามเขตแดน(Crossborderdigital

trade)หรอDigital Consumers-as-producers จาก

ความทาทายในการพฒนามาตรวดเศรษฐกจดจทลในเชงเศรษฐศาสตร และบทบาทของดจทลททำาใหโลกเปลยนไป

ดร. ปฐมดนย พลจนทร

135

การดำาเนนธรกจในลกษณะของPlatformsและผบรโภค

เปนผผลตสนคาบรการเองเชนBloggersตางๆเปนตน

จากความทาทายดงกลาวขางตน มาตรวดเชง

เศรษฐศาสตรในรปแบบทดำาเนนการอยในปจจบนจงควร

ปรบปรงใหเหมาะสมตามสถานการณทเปลยนไป ทงน

เนองจากในหลายประเดนไมใชเพยงแคไมทราบขอมล

แตอยในลกษณะของไมมทางทราบขอมลได (Not just

unknown,butunknowable. (Sheehy,2016))ดง

นน ในหลายกรณจงทำาใหสรปไดวา ขนาดของเศรษฐกจ

ดจทลหรอแมแตความกาวหนาของการพฒนาเศรษฐกจ

ดจทลเปนการประมาณคาทนอยกวาความเปนจรงโดย

สวนใหญ และแมแตการประมาณคาหรอการใชวธการ

คำานวณทเกยวของกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

หรอ Gross Domestic Products (GDP) เองในฐานะ

มาตรวดเศรษฐกจสำาคญในปจจบน กไมสามารถสะทอน

สภาพความเปนจรงเกยวกบเศรษฐกจดจทลทกำาลงทว

ความสำาคญในระบบเศรษฐกจภาพรวมไดอยางเหมาะสม

ทงนแมแตรปแบบของปจจยการผลตในเชงเศรษฐศาสตร

เองกอาจจำาเปนจะตองมการแยกประเภทเกยวกบปจจย

ขอมลดจทลเปนปจจยการผลตทสำาคญในการผลตสนคา

หรอบรการ นอกเหนอจากทเคยมเพยงปจจยทน ปจจย

แรงงานและปจจยทดน

อยางไรกดไดมการรเรมการดำาเนนการเพอปรบปรง

มาตรวดเชงเศรษฐศาสตรตามแนวทางทเชอวาเหมาะสม

ทางวชาการโดยOECDถอเปนองคการระหวางประเทศท

มการดำาเนนการเปนรปธรรมชดเจนตามมมมองในรปแบบ

ของธรกรรมดจทลซงกไดดำาเนนการพฒนาFramework

ทเรยกวาDigitalEconomySatelliteAccounts(DESA)

หรอบญชบรวารเศรษฐกจดจทลในลกษณะของDigital

Supply and Use Tables ทจะมความเชอมโยงกบ

NationalIncomeAccountsหลกตามระบบSystem

ofNationalAccountsทมการดำาเนนการอยโดยบญช

บรวารเศรษฐกจดจทลนคาดวาจะสามารถแสดงคาสถตตาง

ๆทสำาคญของเศรษฐกจดจทลในระบบเศรษฐกจภาพรวม

อาทมลคาของe-Commerce(digitallyordered)ใน

ระบบเศรษฐกจรวมมลคาของปจจยการผลตขนกลางและ

การบรโภคขนสดทายของสนคาดจทลมลคาเพมของสาขา

การผลตดจทลใหมเชนDigitallyenablingindustries

หรอdigitalintermediaryplatformsFirmsdependent

on platforms (กลมบรษทททำาธรกจผาน Platforms

เปนหลก)Digitalonlyfirmsprovidingfinanceand

insuranceservices(กลมบรษทดจทลดานการเงนและ

ประกนภย)เปนตนการดำาเนนการลกษณะนจะสามารถ

ดำาเนนการแยกสวนกอนไดแตกจะเชอมโยงกบระบบบญช

ประชาชาตอยเชนกน ทงน ลกษณะของตาราง Digital

Supply and Uses Tables ไดมการแบงแยกบญชท

ละเอยดตามลกษณะของธรกรรมดจทล แตยงคงตองใช

ขอมลจากหลายแหลงทมา ไมวาจะเปนในสวนของสถต

ดานแรงงานจากการสำารวจภาวะการทำางานของประชากร

การพฒนาการสำารวจเฉพาะดานเกยวกบธรกรรมpeer

topeerรวมถงwebbasedsourcesจากInternet

การสำารวจการมการใช ICT ในธรกจและครวเรอน ท

จำาเปนจะตองขยายแนวทางการสอบถามและเพมขอ

ถามทเกยวของกบ digital economy และ digital

intermediaryplatformsตางๆ ทงนรวมถงการสรรหา

วธทเหมาะสมในการคำานวณและวดมลคาของขอมลและ

บรการดจทลทไมมการคดคาบรการในการนไดมประเทศ

ทเขารวมทดลองการดำาเนนการในสวนของสถตตาง ๆ

เหลานบางแลวเชนแคนาดาสหรฐอเมรกาออสเตรเลย

แตระดบของการทดลองนน ยงคงมระดบการพฒนาตาง

กนและมขอแตกตางกนหลายประเดนอยในขนตอนเรม

ตนเทานน(OECD,2019)

นอกจากมาตรวดเศรษฐกจดจทลเพอพจารณา

ถง Contribution ทมตอระบบเศรษฐกจโดยรวมแลว

การพฒนามาตรวดในลกษณะของการตดตามความกาวหนา

ของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทลในมตสำาคญ

ตางๆเชนการมการใชอนเตอรเนตครวเรอนการเขาถง

โครงสรางพนฐานดานดจทลซงกมการดำาเนนการพฒนา

ดชนชวดเพอตดตามความกาวหนาของการพฒนาดจทล

ในแตละดานทสำาคญอย เชน กรณของ ASEANทมขอ

เสนอในการพฒนาASEANDigitalIntegrationIndex

(ADII)เพอใชวดระดบการพฒนาดานดจทลในภาพรวมของ

ความทาทายในการพฒนามาตรวดเศรษฐกจดจทลในเชงเศรษฐศาสตร และบทบาทของดจทลททำาใหโลกเปลยนไป

ดร. ปฐมดนย พลจนทร

136

ภมภาคอาเซยนโดยADIIนจะเปนดชนรวมทประกอบ

ไปดวยดชนยอยการพฒนาในมตทสำาคญ6ดานเชนการ

คาดจทลและโลจสตกสการคมครองขอมลสวนบคคลและ

CybersecurityDigitalpayments&IdentityDigital

Skills&Talentนวตกรรม&Entrepreneurshipและ

ดานความพรอมโครงสรางพนฐานดจทล ซงขอเสนอการ

พฒนาADIIนนอกจากจะเปนการตดตามความกาวหนา

แตละดานแลว จะยงชวยประเมนประสทธผลของการ

พฒนาดจทล รวมถงเขาใจความจำาเปนทตองเรงดำาเนน

การตามสถานการณและเขาใจความแตกตางเกยวกบการ

พฒนาดจทลของแตละประเทศในภมภาคในขณะทกลม

ประเทศOECDเองกไดมการดำาเนนการพฒนาดชนชวดใน

การตดตามความกาวหนาดานการพฒนาดจทลในลกษณะ

นแลวเชนกน(MeasuringDigitalTransformation)ผาน

โครงการGoingDigitalโดยมการแบงมตสำาคญ7ดาน

คอการมการใช(Usage)การเขาถง(Access)นวตกรรม

(Innovation)การทำางาน(Jobs)สงคม(Society)การ

เปดกวางของตลาด(Openness)และการไววางใจ(Trust)

ซงกจะมดชนชวดยอยในแตละมต และสามารถนำาขอมล

ของแตละประเทศมาเปรยบเทยบกนผานGoingDigital

Toolkit ทงน พนฐานของOECD ดานสถตนน มความ

เขมแขงกวาในดานความรวมมอระหวางกน นอกจากน

EurostatหรอหนวยงานดานสถตของEuropeanUnion

กมมาตรฐานสถตทสนบสนนการดำาเนนการเกยวกบมาตร

วดเศรษฐกจดจทลนในทศทางทคอนขางมความพรอมอย

แตเดมจากฐานสถต ICTทำาใหความรวมมอดานสถตใน

สวนนกบOECDชวยพฒนาดชนชวดไดเรวแมจะประสบ

ปญหาความทาทายเรองขอมลดจทลทกลาวมาขางตน

สำาหรบประเทศไทยนน ไดมการดำาเนนการเรองมาตรวด

เศรษฐกจดจทลในระยะตนตามทไดมการลงนามบนทก

ขอตกลงความเขาใจระหวางกน(MOU)เกยวกบความรวม

มอกบOECDในรปแบบCountryProgrammeซงการ

ดำาเนนการดานมาตรวดเศรษฐกจดจทลนประเทศไทยถอ

เปนประเทศลำาดบตนๆ ทไดมความพยายามปรบปรงและ

พฒนาดานMeasurementนโดยไดดำาเนนการเกยวกบ

บญชบรวารเศรษฐกจดจทลหรอThaiDigitalEconomy

SatelliteAccounts(THAIDESA)โดยกระทรวงดจทลเพอ

เศรษฐกจและสงคมไดมคำาสงแตงตงคณะกรรมการกำาหนด

แนวทางการวดมลคาเศรษฐกจดจทลขนเมอกมภาพนธ

2018ซงกไดมการพฒนาFrameworkของTHAIDESA

ในชวงป2018และไดมการสำารวจขอมลทเกยวของในระยะ

แรกในชวงป2019ทผานมารวมถงไดมการจดทำาโครงการ

นำารองในการประยกตใชฐานขอมลการใชงานจากกลมผ

ใหบรการโทรศพทเคลอนทมาทดสอบการพฒนาดชนช

วดในการตดตามความกาวหนาดานการพฒนาดจทลตาม

มตสำาคญในลกษณะเดยวกนกบOECDซงสามารถพฒนา

ดชนชวดไดจำานวนหนงในขอบเขตการนำารองกลมจงหวด

ภาคตะวนตกและกมแผนการดำาเนนการในสวนกลมจงหวด

อนๆในระยะถดไป

ทงนในสวนของมาตรวดเศรษฐกจดจทลดานผลก

ระทบของนโยบายและมาตรการนนกมความทาทายอยาง

มากเชนกน เนองจากขอมลพนฐานเศรษฐกจและสงคม

ดจทลในมตตางๆ ดงทไดกลาวมาแลวยงคงอยในระหวาง

การดำาเนนการปรบปรงเพอใหสะทอนความเปนจรงในสวน

ของมาตรวดเศรษฐกจดจทลเกยวกบผลกระทบของนโยบาย

และมาตรการนนกจำาเปนตองมการปรบตามขอมลพนฐาน

ดานดจทลนนๆทงในสวนของการดำาเนนการดานดชนช

วดในเชงมาตรการเองเชนASEANDigitalIntegration

Indexทถอเปนดชนทสะทอนการดำาเนนการของนโยบาย

และมาตรการไดระดบหนง แตกไมสามารถเปนมาตรวด

เศรษฐกจดจทลทชดเจนเกยวกบนโยบายและมาตรการ

ในเชงปรมาณและทศทางไดเมอเทยบกบการดำาเนนการ

ในลกษณะของแบบจำาลองเศรษฐศาสตรและการประยกต

ใชวทยาศาสตรขอมล(Datascience)มาเปนเครองมอใน

การวดโดยความทาทายทสำาคญอกประการหนงคอการ

พฒนาแบบจำาลองเศรษฐศาสตรเชนแบบจำาลองเศรษฐมต

และแบบจำาลองคำานวณดลยภาพทวไปในการจำาลองระบบ

เศรษฐกจทประกอบดวยเศรษฐกจดจทลในแบบจำาลองซง

อาจจะใชบญชบรวารเศรษฐกจดจทลเปนฐานขอมลสำาคญ

สำาหรบแบบจำาลองคำานวณดลยภาพทวไปนนมความเหมาะสม

ทจะใชเปนเครองมอในลกษณะมาตรวดผลกระทบเศรษฐกจ

ทรวมถงเศรษฐกจดจทลโดยแบบจำาลองคำานวณดลยภาพ

ความทาทายในการพฒนามาตรวดเศรษฐกจดจทลในเชงเศรษฐศาสตร และบทบาทของดจทลททำาใหโลกเปลยนไป

ดร. ปฐมดนย พลจนทร

137

ทวไปมการพฒนาตอเนองมานานและมการประยกตใชใน

เชงวชาการทงในสวนขององคการระหวางประเทศ เชน

ธนาคารโลก องคการสหประชาชาต และหนวยงานดาน

นโยบายในประเทศตางๆ เชนสหรฐอเมรกาออสเตรเลย

นวซแลนดมาเลเซยเนองจากเปนแบบจำาลองในลกษณะ

ทเรยกวาMultisectoralmodel(แบบจำาลองรายสาขา

เศรษฐกจ)ทแสดงความเกยวพนของหนวยเศรษฐกจอยาง

เปนระบบดงนนผลกระทบของมาตรการหนงมาตรการใด

จะแสดงใหเหนภาพฉายในรปแบบScenarioทชดเจนวา

มาจากมาตรการหรอดานอนๆ เชนมาจากปจจยภายนอก

หรอมาจากราคาสนคาบางประเภทเปนการเฉพาะซงตาง

จากดชนชวดทเปนเพยงตวชวดทสะทอนการพฒนาเทานน

การศกษามาตรการและจำาลองสถานการณทอาจจะเกดขน

กอนลวงหนาในลกษณะForesightกอนการใชมาตรการ

หรอนโยบายจงเปนเรองททาทายอกประการหนงในการ

ดำาเนนการดานมาตรวดเศรษฐกจดจทล เนองจากการ

ทดสอบนโยบายหรอมาตรการเปนเรองสำาคญ

ดงนน ดวยบทบาทของดจทลททำาใหรปแบบของระบบ

เศรษฐกจมการเปลยนแปลง จงทำาใหมความจำาเปนตอง

ปรบเปลยนมาตรวดทเคยดำาเนนการมาใหครอบคลม

ประเดนทเกยวของตาง ๆ รวมถงเศรษฐกจดจทลททว

ความสำาคญมากขนเรอยๆทงนการดำาเนนการเกยวกบ

MeasuringDigitalEconomyนนควรเรงดำาเนนการให

ทนกบสถานการณทเปลยนไปเพอตรยมการเรองมาตรวด

ในมตตางๆใหเหมาะสมตอไป

References:Ahmad,N.andJ.Ribarsky(2017),“Issuepaper

on a proposed framework for a satellite

accountformeasuringthedigitaleconomy”

Ahmad,N. and P. Schreyer (2016), “Measuring

GDPinaDigitalisedEconomy”

Bukht, R. and Heeks R. (2017), “Defining,

Conceptualising,andMeasuringtheDigital

Economy”

Garneau,M.; Barrera, E.; Bravo, R.; Cecconi, C.;

Cacciaglia,R.;Cecconi,F.;Murphy,J.and

Baer,A.(2018),“MeasurementChallenges

oftheDigitalEconomy”.Paperfor

VoorburgGroupmeeting2018.

InternationalMonetary Fund (2018), IMF Staff

Reporton“MeasuringtheDigitalEconomy”

Murphy,J.(2017),“IntermediariesintheProvision

ofServicesandClassificationinISIC”.Paper

for UNSD Expert Group on International

StatisticalClassificationsmeeting,September

6-8,2017.

OECD (2011), “OECD Guide toMeasuring the

InformationSociety,2011”,OECDPublishing,Paris

OECD(2014),MeasuringtheDigitalEconomy–A

NewPerspective,OECDPublishing,Paris.

OECD StatisticsWorking Papers, No. 2016/07,

“MeasuringGDPinaDigitalisedEconomy”,

OECDPublishing,Paris.

OECDStatisticsWorkingPapers,No.2017/09,“Can

potentialmismeasurement of the digital

economyexplainthepostcrisisslowdown

in GDP and productivity growth?”, OECD

Publishing,Paris.

OECD(2017),“DigitalEconomyOutlook”,OECD

Publishing,Paris.

OECD(2019),“Guidelinesforsupply-usetablesfor

theDigitalEconomy”.Paperpreparedfor

theJuly1-2,2019meetingoftheinformal

advisory group onmeasuring GDP in a

digitalisedeconomy.

Sheehy,A.(2016).GDPcannotexplainthedigital

economy,Forbes,6Jun.

USAID(2019)DraftConceptNoteonASEANDigital

IntegrationIndex:MeasuringandComparing

DigitalReadinesstoInformEconomicPolicies.

(DRAFTAugust2019).

นางสาวชนกานต ดศผดง“New Challenges in a Changing World”หวขอดานเศรษฐกจ สงคมและการบรหารภาครฐทเปนประโยชน

นางสาวพรวสาข ประเสรฐแสง

138

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล ดร. ปฐมดนย พลจนทรการศกษาสงสด 2551-2557 เศรษฐศาสตรดษฎบณฑต Centre of Policy Studies, Monash University, Australia ทนกระทรวงการคลงตามความตองการ ของสำานกงานเศรษฐกจการคลงตำาแหนงปจจบน นกวเคราะหนโยบายและแผนชำานาญการ ชวยราชการหนาหองเลขาธการ คณะกรรมการดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (ดร.ปยนช วฒสอน)สถานททำางาน ทมเลขานการเลขาธการคณะกรรมการดจทล เพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และ กองขบเคลอนดจทล เพอเศรษฐกจ สำานกงานคณะกรรมการดจทล เพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สดช.) กระทรวงดจทล เพอเศรษฐกจและสงคม อาคารรฐประศาสนภกด ศนยราชการ ถนนแจงวฒนะ เบอรโทรศพท 02-913-6142 อเมล pathomdanai@gmail.com , yoddoy@gmail.com

จบกระแสการเปลยนแปลงโครงสรางการคาและการลงทน นางสาวชนกานต ดศผดง นางสาวชนกานต ดศผดง

139

บทคดยอ รปแบบการคาและการลงทนโลก ถกขบเคลอนให

เปลยนผานไปตามสถานการณในชวงเวลาตางๆดวยปจจย

หลากหลายไมวาจะเปนปจจยเชงโครงสรางและเทคโนโลย

กระแสโลกาภวตนและการเมองขณะนปจจยทางดาน

การเมอง การออกมาตรการปกปองทางการคาและการ

ตอบโตทางการคากระตนใหเกดการเปลยนแปลงรปแบบ

และโครงสรางความสมพนธทางการคาระหวางประเทศ

เปลยนไป (Trade Realignment) และอาจนำาไปสการ

เคลอนยายการลงทน (Investment Flow)

บทความฉบบนมวตถประสงคเพอแสดงทศทาง

และแนวโนมการคาการลงทน และชใหเหนโอกาสของ

ไทย โดยเฉพาะการดงดดการลงทนจากตางชาต ทมขอ

ไดเปรยบดานเสถยรภาพของเศรษฐกจมหภาคแรงงานม

ทกษะเพยงพอและมความหลากหลายความเชอมโยงกบประ

เทศอนๆทงภายในและระหวางภมภาครวมไปถงระเบยง

เศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก(EEC)ทถอเปนขอไดเปรยบ

ของไทยในดานความพรอมสำาหรบการพฒนาเทคโนโลย

โดยทงหมดนจะชวยใหไทยพรอมรบความเปลยนแปลง

และปรบตวสววฒนาการการลงทนรอบใหม เพอรกษา

อตราการขยายตวของการคาระหวางประเทศตอไป

จบกระแสก�รเปลยนแปลงโครงสร�งก�รค�และก�รลงทน

บรบทก�รค�โลก และก�รเปลยนแปลงโครงสร�งก�รค�ก�รลงทน การคาโลกมปจจยขบเคลอนสำาคญ 3 ดาน คอ

ปจจยเชงโครงสรางและเทคโนโลย (Technological

and Structural forces) กระแสโลกาภวตน

(Globalization) และการเมอง (Political Force) โดยในชวง

70ปทผานมาซงเปน“ยคท 2 ของกระแสโลกาภวฒน”1

(ค.ศ. 1945 – ปจจบน) การคาโลกมการขยายตวอยาง

กาวกระโดดจากปจจยทางเทคโนโลย นนคอ การปฏวต

ดานการขนสงและการสอสารทชวยลดตนทนการขนสงและ

การตดตอขามประเทศจนเกอบเปนศนย เชนเดยวกนกบ

ปจจยกระตนทางการเมอง คอการทสหรฐฯ กลายเปน

ประเทศมหาอำานาจทางเศรษฐกจหลงจากทประเทศตางๆ

ฟนตวจากGreatDepressionในป1930และมการจด

ตงระบบความรวมมอระหวางประเทศเพอรกษาเสถยรภาพ

ดานการเงนการรวมตวทางเศรษฐกจและการเปดเสรทาง

การคาอาทธนาคารโลก(WorldBank)กองทนการเงน

ระหวางประเทศ(IMF)องคการการคาโลก(WTO)

กระแสโลกาภวฒน ยคท 2 สงผลใหการผลตและ

รปแบบความสมพนธของการคาการลงทนเปลยนแปลงไป

จากเดม

1 กระแสโลกาภวฒน ยคท 1 (กอนปค.ศ.1945)มประเทศในแถบยโรปเปนผนำาทางเศรษฐกจกอนเขาสภาวะทเศรษฐกจการเมอง

และการเงนของโลกไรเสถยรภาพในชวงGreatDepressionสงครามโลกครงท1และ2

กระแสโลกาภวฒน ยคท 2(ปค.ศ.1945–ปจจบน)มสหรฐฯเปนผนำาทางเศรษฐกจภายหลงวกฤตเศรษฐกจและสงครามโลก

จบกระแสการเปลยนแปลงโครงสรางการคาและการลงทน นางสาวชนกานต ดศผดง

140

o World Factory – รปแบบการผลตมความ

ซบซอนมากขน เมอตนทนการขนสงและการสอสารไม

เปนอปสรรคอกตอไปการผลตจงถกโอนยายไปยงแหลงท

มตนทนแรงงานถกทสดและการผลตมประสทธภาพมาก

ทสด(DivisionofLaborineachstageofproduction)

กลายเปนหวงโซทเกยวเนองกนในทกขนตอนการผลต

o The Rise of Multinational Corporations

and FDI – เมอหวงโซแตกขยายไปยงประเทศอนๆมาก

ขนการลงทนในตางประเทศเพอใชเปนฐานการผลตสนคา

และบรการจงขยายตวอยางกวางขวาง

o Rising of New Economic Power - การยาย

การผลตจากประเทศพฒนาแลวมายงประเทศกำาลงพฒนา

ทำาใหเกดการปรบโครงสรางจากประเทศเกษตรกรรมสการ

เปนประเทศผสงออกสนคาอตสาหกรรมในชวง 1980s

และ1990

ในระยะ30ปทผานมาการคาโลกขยายตวในระดบ

สงจาก7.2ลานลานดอลลารสหรฐฯในป1991เปน3.5

ลานลานดอลลารสหรฐฯในป2017หรอคดเปนอตราการ

ขยายตวเฉลย6.1% ตอป สงกวาอตราการขยายตวของ

GDP โลกทรอยละ2.8%

การคาและการลงทนระหวางประเทศทเตบโตอยาง

กาวกระโดดสะทอนใหเหนถงววฒนาการของการคาระหวาง

ประเทศและเนนยำาถงการเปลยนแปลงโครงสรางการคา

การลงทนโลกทขวอำานาจทางเศรษฐกจเรมโอนถายจาก

โลกตะวนตกมาสโลกตะวนออก

บทบาทของประเทศพฒนาแลวในเวทการคาระหวาง

ประเทศเรมลดนอยลง ขณะทประเทศกำาลงพฒนาหลาย

ประเทศไดเขามามบทบาทตอการคามากยงขน สะทอนจาก

สดสวนการคาโลกของประเทศพฒนาแลว (Advanced

Economies) ลดลงจาก75%ของมลคาการคาโลกในป

o The Rise of Multinational Corporations and FDI – เมอหAวงโซAแตกขยายไปยงประเทศอนๆ มากขน การลงทนในตAางประเทศเพอใช=เปJนฐานการผลตสนค=าและบรการจงขยายตวอยAางกว=างขวาง

o Rising of New Economic Power - การย=ายการผลตจากประเทศพฒนาแล=วมายงประเทศกำลงพฒนา ทำให=เกดการปรบโครงสร=างจากประเทศเกษตรกรรมสAการเปJนประเทศผ=สAงออกสนค=าอตสาหกรรมในชAวง 1980s และ 1990

ในระยะ 30 ปทผAานมา การค=าโลกขยายตวในระดบสงจาก 7.2 ล=านล=านดอลลาร*สหรฐฯ ในป 1991 เปJน 3.5 ล=านล=านดอลลาร*สหรฐฯ ในป 2017 หรอคดเปÅนอตราการขยายตวเฉลย6.1% ต9อปÖ สงกว9าอตราการขยายตวของ GDP โลกทร=อยละ 2.8%

การค= าและการลงทนระหวAางประเทศทเตบโตอยAางก=าวก ระ โด ด ส ะท= อน ให= เห น ถ งววฒนาการของการค=าระหวAางป ระ เทศ และเน= น ย ำ ถ งการ

เปลยนแปลงโครงสร5างการค5า การลงทนโลกทขวอำนาจทางเศรษฐกจเรมโอนถ9ายจากโลกตะวนตกมาส9โลกตะวนออก

บทบาทของประเทศพฒนาแล=วในเวทการค=าระหวAางประเทศเรมลดน=อยลง ขณะทประเทศกำลงพฒนาหลาย

ประเทศได=เข=ามามบทบาทตAอการค=ามากยงขน สะท=อนจากสดส9วนการค5าโลกของประเทศพฒนาแล5ว (Advanced

Economies) ลดลงจาก 75% ของมลคAาการค=าโลก ในป 2001 เหลอ 60% ในป 2017 ในขณะทประเทศเกดใหม9

และประเทศกำลงพฒนา (Emerging and Developing Economies) มสดส9วนในการค5าโลกเพมขน จาก 25%

ของมลคAาการค=าโลก ในป 2001 เปJน 40% ในป 2017 (ทมา: IMF) โดยประเทศในภมภาคเอเชย อาท จน เกาหลใต=

อนเดย สงคโปร* และประเทศไทย เรมเข=ามามบทบาททางการค=ามากขน เหนได=จากสดสAวนการสAงออกและการนำเข=า

ทเพมสงขนในชAวง 30 ปทผAานมา (ทมา: WTO)

ประเทศส9งออกหลก

ทมา: IMF และ World Bank

ทมา: IMF และ World Bank

2001เหลอ60%ในป2017ในขณะทประเทศเกดใหม

และประเทศกำาลงพฒนา (Emerging and Developing

Economies) มสดสวนในการคาโลกเพมขน จาก

25%ของมลคาการคาโลก ในป 2001 เปน 40% ในป

2017(ทมา: IMF) โดยประเทศในภมภาคเอเชยอาทจน

เกาหลใตอนเดยสงคโปรและประเทศไทยเรมเขามาม

บทบาททางการคามากขนเหนไดจากสดสวนการสงออก

และการนำาเขาทเพมสงขนในชวง 30 ปทผานมา (ทมา:

WTO)

จบกระแสการเปลยนแปลงโครงสรางการคาและการลงทน นางสาวชนกานต ดศผดง นางสาวชนกานต ดศผดง

141

ทมา: WTO Secretariat

ประเทศนำเข5าหลก

การขยายตวของการค5าโลกในระยะทผ9านมา ถกสนบสนนด5วยการลดกำแพงภาษระหว9างกน (Tariff)

เพอเออตAอความเชอมโยงของหAวงโซAการผลตและการลงทนทเคลอนย=ายไปหาแหลAงการผลตทมประสทธภาพสงสด

อยAางไรกตาม เมอกำแพงภาษลดลง มาตรการทไมAใชAภาษ (Non-Tariff Measures: NTMs) กลบถกนำมาใช=อยAาง

แพรAหลายมากขน อาท มาตรการด=านสงแวดล=อม (Environmental Measures) มาตรการตอบโต=การทAมตลาด

(Anti-Dumping) มาตรการตอบโต=การอดหนน (Countervailing Duty) มาตรการอปสรรคทางเทคนคตAอการค=า

(Technical Barrier to Trade) และมาตรการสขอนามย (Sanitary and Phytosanitary Measures) เปJนต=น

และบางครงหากนำมาใช=อยAางเข=มงวดจนเกนไปกอาจกลายเปJนอปสรรคทางการค=าทมใชAภาษ (Non-Tariff

Barriers: NTBs) ได=

ทมา: WTO Secretariat

จบกระแสการเปลยนแปลงโครงสรางการคาและการลงทน นางสาวชนกานต ดศผดง

142

การขยายตวของการคาโลกในระยะทผานมา ถก

สนบสนนดวยการลดกำาแพงภาษระหวางกน (Tariff)

เพอเออตอความเชอมโยงของหวงโซการผลตและการ

ลงทนทเคลอนยายไปหาแหลงการผลตทมประสทธภาพ

สงสด อยางไรกตาม เมอกำาแพงภาษลดลง มาตรการท

ไมใชภาษ(Non-TariffMeasures:NTMs)กลบถกนำามา

ใชอยางแพรหลายมากขนอาทมาตรการดานสงแวดลอม

(EnvironmentalMeasures) มาตรการตอบโตการทม

ตลาด (Anti-Dumping) มาตรการตอบโตการอดหนน

(Countervailing Duty) มาตรการอปสรรคทางเทคนค

ตอการคา(TechnicalBarriertoTrade)และมาตรการ

สขอนามย(SanitaryandPhytosanitaryMeasures)

เปนตนและบางครงหากนำามาใชอยางเขมงวดจนเกนไปก

อาจกลายเปนอปสรรคทางการคาทมใชภาษ(Non-Tariff

Barriers:NTBs)ได

ผท�ชงตำ�แหนงผนำ�เศรษฐกจโลก และก�รรกษ�อำ�น�จของผมอำ�น�จเดม จนเปนสญลกษณของการเตบโตในซกโลกตะวน

ออกทชดเจนทสดสามารถเรงอตราการเตบโตไดเทยบเทา

ประเทศอนในซกโลกตะวนตกในเวลาเพยงไมกสบปโดยการ

ทจนเขารวมเปนสมาชกองคการการคาโลก (WTO) ในป

2001 สงผลใหสดสวนการคาโลกของจนขยายตวอยาง

ชดเจน และดงดดการลงทนจากตางประเทศ (Foreign

DirectInvestment:FDI)เพอเปนฐานการผลตสนคาท

เนนการใชแรงงาน(LaborIntensive)และสนคาขนกลาง

(IntermediateProducts)ทมการใชเทคโนโลยไมซบซอน

มากนกโดยจนมขอไดเปรยบจากการมทรพยากรมหาศาล

คาแรงราคาถกตลาดขนาดใหญสำาหรบสนคาอปโภคและ

บรโภคอกทงเปนจดเชอมตอไปยงประเทศอนในภมภาค

เอเชยดวยความเชอมโยงทางประวตศาสตรและวฒนธรรม

โดยขอมลจากUNCTADระบวาในชวงป2011–2017

จนมการลงทนทางตรง(FDI)เปนอนดบ4รองจากสหรฐฯ

ฮองกงและสหราชอาณาจกร

การเปดเสรการคาของจน สงผลใหการคาระหวาง

จนและประเทศอนๆในเอเชยขยายตวในระดบสง การคา

ภายในภมภาคเอเชย (Regional Trade) มแนวโนมสง

ขนและกระจกตวอยางเขมขน โดยมจนเปนศนยกลาง

จนใชประเทศอนในภมภาคเปนแหลงผลตสนคาขนกลาง

(IntermediatesGoods)ในหวงโซอปทานสนคาอตสาหกรรม

ทสำาคญคอสนคาคอมพวเตอรและสวนประกอบเครอง

ใชไฟฟา และอปกรณอเลกทรอนกส โดยจนแยกผลตชน

สวนไปในประเทศตางๆ ตามขดความสามารถของแตละ

ประเทศ จะเหนวาภมภาคเอเชย มสดสวนมลคาการ

คาชนสวนและสวนประกอบกระจกตวภายในภมภาค

มากกวาการคาระหวางภมภาค และสดสวนการคาภายใน

ภมภาค(RegionalTrade)ของเอเชยสงกวาภมภาคอนๆ

อยางอเมรกาเหนออเมรกากลางและใตและยโรป(ทมา:

WTO Secretariat)

นอกจาก จนจะไดรบประโยชนทางเศรษฐกจ

จากนโยบายดงดดการลงทนททำาใหบรษทชนนำาในตาง

ประเทศทงสหรฐฯญปนเกาหลใตและไตหวนตางยาย

ฐานการผลตสนคาเขาไปในจนแลว จนยงไดเรยนรและ

รบการถายทอดวทยาการและเทคโนโลย (Technology

Transfer)จากบรษทตางชาตอกดวยการปฏรปเศรษฐกจ

ของจนตามยทธศาสตร Made in China 2025 ทมงยก

ระดบใหจนเปนผผลตชนสวนและอปกรณทอาศยเทคโนโลย

ซบซอนหรอสรางมลคาเพมสงขนรวมถงการเรมตนพฒนา

สนคาเทคโนโลยภายใตแบรนดของตนเองเชนสมารทโฟน

และอปกรณเครองใชไฟฟาภายในบานทำาใหบทบาทของ

จนในเวทโลกเปลยนไปและยงจะทวความสำาคญมากขน

ทงน แมวาการเปนเจาของเทคโนโลยและผลตสนคาเอง

อาจทำาใหจนลดการนำาเขาชนสวนจากประเทศอนใน

ภมภาคและอาจทำาใหหวงโซอปทานภายในภมภาคสนลง

รปแบบการคาในชวงทผานมาบงชวาจนยงคงพงพาวตถดบ

หรอสวนประกอบอนจากประเทศในภมภาค

จบกระแสการเปลยนแปลงโครงสรางการคาและการลงทน นางสาวชนกานต ดศผดง นางสาวชนกานต ดศผดง

143

อำานาจทางเศรษฐกจและวทยาการเทคโนโลยท

กาวกระโดดของจน กลบกลายเปนประเดนทสรางความ

กงวลตออำานาจทางเศรษฐกจของประเทศพฒนาแลว

โดยเฉพาะสหรฐฯ ซงมนโยบาย “America First”และ

นำามาตรการทไมใชภาษมาใชมากขน เพอปกปองผล

ประโยชนของผผลตและอตสาหกรรมในประเทศจากการ

แขงขนของตางชาต(ForeignCompetition)โดยอางเหตผล

เรองการขาดดลการคาในระดบสงและการปฏบตการคาท

ไมเปนธรรมของคคาสำาคญ โดยเฉพาะ จน ซงสหรฐฯเรยก

รองใหเรงแกไขปญหาการขาดดลและการปฏบตทางการคา

ทไมเปนธรรมดานทรพยสนทางปญญานวตกรรมและการ

บงคบใหถายทอดเทคโนโลยนอกจากนสหรฐฯยงไดเพม

เตมกฎระเบยบการลงทนของตางชาตในสหรฐฯทเกยวของ

กบเทคโนโลยเพอปองกนการบงคบถายทอดเทคโนโลยและ

นวตกรรมใหเขมงวดมากขนดวย ทงนหลายฝายกลาว

วาการเคลอนไหวของมหาอำานาจทางเศรษฐกจเดมน

มวตถประสงคหลกเพอสกดกนการพฒนาเทคโนโลยและ

โอกาสการขยายอำานาจทางเศรษฐกจของจน

แนวโนมและโอก�สของไทย ตามทกลาวขางตนจะเหนวาปจจยเชงโครงสรางและ

เทคโนโลยกระแสโลกาภวตนและการเมองเปนปจจยหลก

ทขบเคลอนรปแบบการคาการลงทนโลกใหเปลยนผานไปตาม

สถานการณในชวงเวลาตางๆซงในขณะนปจจยทางดาน

การเมอง คอ การชวงชงความเปนผนำาระหวางมหาอำานาจ

อยางสหรฐฯ และจน ไดเขามามอทธพลและเปนตวกระตน

ใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางทางการคาและการลงทน

อกครงหนงการออกมาตรการปกปองทางการคาและการ

ตอบโตทางการคาอาจทำาใหรปแบบและโครงสรางความ

สมพนธทางการคาระหวางประเทศเปลยนไป (Trade

Realignment) และอาจทำาใหเกดการเคลอนยายการ

ลงทน (Investment Flow) เนองจากกลมประเทศ

ทไดรบผลกระทบมแรงจงใจแสวงหาพนธมตรทางการคา

และแหลงลงทนใหมๆเพอกระจายความเสยงและรกษา

เสถยรภาพการคาในระยะยาว

ภาคธรกจและเอกชนทเขาไปลงทนในประเทศจน

เรมแสดงความกงวลตอผลกระทบจากความยดเยอของ

สงครามการคาทไมมวแววไดขอยตในระยะอนใกลนผลการ

สำารวจความคดเหนของสมาคมภาคธรกจ และเอกชนใน

ภมภาคตางๆรวมทงสมาคมฯในจนเองระบวาบรษทยโรป

กวา50%มองวาการตอบโตมาตรการการคาระหวางกน

จะสงผลเสยตอหวงโซอปทานโลกและ10%อยระหวาง

พจารณาเคลอนยายฐานการผลตออกจากจนไปประเทศอน

ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต(อาทมาเลเซยเวยดนาม

และฟลปปนส)และภมภาคเอเชยใต2จากขอไดเปรยบเรอง

ตนทนแรงงาน เชนเดยวกนกบ นกธรกจสหรฐฯ ทระบ

วาการขนภาษระหวางสหรฐฯ-จนทำาใหธรกจสหรฐฯในจน

กวา75%ไดรบผลกระทบจากภาระตนทนทสงขนและม

ความเสยงจากความตองการสนคาทลดลงและเศรษฐกจท

มแนวโนมชะลอตวโดยผผลตสนคาอเลกทรอนกสเสอผา

และเครองนงหม อปกรณและเครองใชภายในบาน และ

ของเลนเดกมโอกาสทจะยายฐานการผลตมากทสด3อยางไร

กตาม ผผลตสนคาในกลมเทคโนโลยเรมสงสญญาณ

เตรยมการโยกยายฐานการผลตเรวกวาผผลตสนคาประ

เภทอนๆโดยบรษทDeltaElectronicsซงเปนผผลตชน

สวนแบตเตอรใหแกบรษทAppleไดทำาการขยายบรษทใน

เครอในประเทศไทยชอวาDeltaElectronics(Thailand)

อนเดยและสโลเวเนยเพอกระจายความเสยงและลดทอน

ผลกระทบจากสงครามการคา

2 ผลการสำารวจความคดเหนนกธรกจและผลงทนโดยTheEuropeanUnionChamberofCommerce3 ผลการสำารวจความคดเหนนกธรกจและผลงทนโดยAmericanChamberofCommerceinBeijingandShanghai

นางสาวชญามาส วชยดษฐจบกระแสการเปลยนแปลงโครงสรางการคาและการลงทน นางสาวชนกานต ดศผดง

144

ประเทศไทยอาจไดรบผลประโยชนจากสถานการณ

ดงกลาวโดยเฉพาะการดงดดการลงทนจากตางชาตให

ขยายกำาลงการผลตหรอยายการลงทนมายงไทย โดย

อาศยขอไดเปรยบดานความมเสถยรภาพของเศรษฐกจ

มหภาค แรงงานมทกษะเพยงพอและมความหลากหลาย

รวมไปถงความเชอมโยงกบประเทศอนๆ ทงภายในและ

ระหวางภมภาคนอกจากนแลวระเบยงเศรษฐกจพเศษ

ภาคตะวนออก (EEC) ยงถอเปนขอไดเปรยบของไทยใน

ดานความพรอมสำาหรบการพฒนาเทคโนโลยซงสอดรบ

กบแนวโนมการยายฐานการผลตซงสวนใหญเปนกลมสนคา

High-TechหรอสาขาทใกลเคยงกบอตสาหกรรมS-Curve

ทเปนเปาหมายการพฒนาทงนเมอรปแบบของการลงทน

เขาสววฒนาการรอบใหมแลวนนความเปลยนแปลงอกสง

หนงทจะตามมาคอการเปลยนแปลงโครงสรางทางการคา

และการสงออกของไทย ดงนน ไทยจงควรรดหนาศกษา

แนวโนมของตลาดศกยภาพและวางแผนกลยทธการตลาด

เพอรองรบความเปลยนแปลงทจะเกดขนและรกษาอตรา

การขยายตวของการคาระหวางประเทศตอไป

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางสาวชนกานต ดศผดงการศกษาสงสด - Master of Arts in Applied Economics, University of Michigan – Ann Arbor (2011) - MSc Global Governance and Ethics, University College London (UCL) (2015)ตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยชำานาญการสถานททำางาน สำานกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชย เบอรโทรศพท 081-818-0352 อเมล chanikarn.moc@gmail.comประเภททนทไดรบ ทนกพ. (บคคลทวไป) ป 2551

Startup แนวธรกจใหมของคนรนใหม นำ� CLMVT ไปสยคใหมนางสาวชญามาส วชยดษฐ นางสาวชญามาส วชยดษฐนางสาวชนกานต ดศผดง

145

ภมภาคCLMVT(กมพชาลาวเมยนมาเวยดนาม

และไทย) เปนภมภาคทมความสำาคญกบประเทศไทยทง

ในฐานะของแหลงพลงงาน ทรพยากรธรรมชาต ตลาด

สงออก และหวงโซการผลตทสำาคญ นอกจากนภมภาค

CLMVT ยงถอเปนภมภาคทประชากรมอายนอย โดย

ในป 2017 มประชากรรอยละ 70 ทอยในวยแรงงาน

(15 - 64 ป) ดงนนคนรนใหมจงถอเปนกำาลงขบเคลอน

สำาคญของภมภาคCLMVT

ในปจจบนเทคโนโลยถอเปนกลไกหลกในการขบ

เคลอนเศรษฐกจ เนองจากเทคโนโลยจะทเขามามผลตอ

การคาการลงทน เหนไดจากรายงานประจำาปขององคกร

การคาโลกประจำาป2018(WorldTradeReport2018)

ทกลาววาการใชเทคโนโลยดจทล (Digitalization) ชวย

สงเสรมการคาใหขยายตวและลดตนทนการคาได โดย

เฉพาะการคาบรการในกลมประเทศกำาลงพฒนาทำาใหเพม

Startup แนวธรกจใหมของคนรนใหม นำ� CLMVT ไปสยคใหม

ประสทธภาพในกระบวนการทเกยวของกบเวลาการรบรอง

มาตรฐานและสญญารวมทงกอใหเกดบรการใหมๆเชน

Telesurgeryอกทงเทคโนโลยดจทลยงสงผลใหการคาโลก

โดยรวมมแนวโนมขยายตวรอยละ2ตอปและตนทนการ

คาสะสมลดลงรอยละ10.5ในชวงป2016-2030ดงนน

ผประกอบการในCLMVTตองปรบตวและนำาเทคโนโลย

มาผสมผสานกบธรกจใหเกดประโยชนมากทสด

ปจจบนรปแบบหนงของการนำาเทคโนโลยมาเปน

สวนหนงของการทำาธรกจไดแกการประกอบธรกจในรป

แบบทเรยกวาสตารทอพ(Startup)อยางไรกตามหลาย

คนอาจยงไมเขาใจวาสตารทอพคออะไร ตางจาก SMEs

อยางไรการเตบโตของธรกจสตารทอพคออะไรทำาอยางไร

เราถงจะเปนสตารทอพไดรวมไปถงสถานการณของสตารท

อพในCLMVT

Startup แนวธรกจใหมของคนรนใหม นำ� CLMVT ไปสยคใหม นางสาวชญามาส วชยดษฐ

146

บทความนขอนำาเสนอเกรดความรเบองตนเกยวกบ

ธรกจสตารทอพเพอทำาใหหลายๆคนทมขอสงสยไดคลาย

ความสงสยไปไดบางรวมทงยงหวงวาจะสามารถจดประกาย

ใหคณรนใหมและรวมไปถงคนรนเกาทมความคดใหมๆให

เขาสวงการธรกจสตารทอพมากขนและทำาใหเศรษฐกจได

สามารถพฒนาไปในยคดจทลนไดอยางยงยน

สต�รทอพคออะไร ต�งจ�ก SMEs อย�งไร

ตามรางพระราชบญญตการพฒนาและสงเสรม

วสาหกจเรมตน พ.ศ. ... ใหคำาจำากดความของวสาหกจ

เรมตนหรอสตารทอพวาคอกจการทใชเทคโนโลยหรอ

นวตกรรมเปนสวนสำาคญในการดำาเนนธรกจในขณะทศนย

วสาหกจเรมตนประเทศไทย(StartupThailandCenter)

ซงเปนหนวยงานภายใตสำานกงานนวตกรรมแหงชาตไดให

รายละเอยดในการพจารณาวาธรกจนนๆ เปนสตารทอพ

หรอไมไว3ประการดงน

1) ลกษณะของกจการตองเปนกจการขนาดเลกท

อยในขนตอนการดำาเนนการและขบเคลอนดวยนวตกรรม

ทมพนฐานจากเทคโนโลยซงจะกอใหเกดการเตบโตอยาง

กาวกระโดดและเกดผลลพธในรปแบบใหมทมผลตอสงคม

ในวงกวาง

2) ระยะเวลาดำาเนนกจการเนองจากวสาหกจเรม

ตนจะไดรบความชวยเหลอจากหนวยงานรฐดงนนตองม

การกำาหนดระยะเวลาไวคราวๆวาตองประกอบกจการมา

ไมเกน5ป

3) ผลประกอบการตอปของวสาหกจเรมตนอยางไร

กตาม ประเทศไทยยงไมไดกำาหนดหลกเกณฑทแนชดวา

ตองมผลประกอบการไมเกนเทาใด

สวนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs)

นน หมายถงกจการทมขนาดเลก และมมลคาทรพยสน

ถาวรไมเกน200ลานบาทจะเหนวามความคลายคลงกน

อยางไรกตามการเตบโตทางธรกจและวธหาเงนทนนนตาง

กนออกไปอยางสนเชงSMEsจะเตบโตอยางคอยเปนคอย

ไปจากการเพมทนหรอกจากธนาคารในขณะทสตารทอพ

จะเตบโตอยางกาวกระโดดจากการใชเทคโนโลยเขามาลด

ตนทนและขยายตลาดกลาวคอทกสตารทอพเปนSMEs

แตไมใชทกSMEsทจะเปนสตารทอพ

ลกษณะทดของผประกอบก�รสต�รทอพกอนทจะเขาสธรกจสตารทอพบางคนอาจกลาววา

แคมpassionกบไอเดยกจะสามารถประสบความสำาเรจ

ไดแตความจรงแลวมปจจยอกมากมายทจะทำาใหทำาธรกจ

สตารทอพดงน

1)มความปรารถนาอยางแรงกลา(passion)

2)มความคดสรางสรรค

3)เปนนกกลยทธ

4)มความเปนผนำาและกลาตดสนใจ

5)มความกลาเสยง

6)มความมงมนตงใจ

7)มความมนใจในตวเองเชอมนในตวเอง

8)มความพยายามอดทนไมยอทอตออปสรรค

9)มความรในสงทจะทำา

10)มผรวมกอตงและทมทมทศนคตตรงกน

11)รกการเรยนร

12)มทกษะการสอสารและชอบพดคยกบคนใหมๆ

13)มคอนเนคชนและคนคอยสนบสนน

14)มประสบการณในการทำาธรกจ

15)มเงนทนตงตน

Startup แนวธรกจใหมของคนรนใหม นำ� CLMVT ไปสยคใหมนางสาวชญามาส วชยดษฐ นางสาวชญามาส วชยดษฐ

147

คณสมบตเหลานเปนแนวทางเพอเตรยมพรอมสำาหรบ

การเปนสตารทอพทมแนวโนมจะประสบความสำาเรจอยางไร

กตามหากตวเราไมไดมคณสมบตเหลานครบทกขอกไม

ไดหมายความวาจะเรมธรกจสตารทอพไมไดหรอไมมวน

ประสบความสำาเรจจากธรกจสตารทอพเพราะคณสมบต

เหลานสามารถฝกฝนและพฒนาตอยอดไปได

ก�รเตบโตของสต�รทอพ: ระดบขนของสต�รทอพ

เพอใหเหนภาพรวมวาจะพฒนาธรกจใหเตบโต

ไดอยางใดสามารถสรปคราวๆไดเปน3ขนตอนผาน

StageofStartupดงน

1) Problem: Solution Fit

เปนขนตอนแรกซงเปนชวงเรมตนจากการพฒนาไอ

เดยซงอาจเกดมาจากความตองการทจะแกPainPoint

ของผคน โดยตองมการพสจนวาปญหานนมอยจรง และ

มความตองการแกไขปญหาโดยสามารถคดผลตภณฑตง

ตนทจะสามารถแกปญหานนๆได

2) Product: Market Fit

เปนขนตอนทสอง ทจะเปนการสรางผลตภณฑ

ตนแบบและนำาไปทดลองตลาด เพอเกบฟดแบคจากผใช

จรงแลวนำาผลเหลานนมาปรบปรงผลตภณฑใหเหมาะกบ

ความตองการของตลาดอยางแทจรง เรยกไดวาเปนการ

ทำาใหสนคาตดตลาด

3) Business: Market Fit

เมอสนคาตดตลาดแลวชวงนจะเปนชวงทเนนการ

ขยายการเตบโตของธรกจเพมทมงานเพมกำาลงการผลต

หรอเพมInfrastructureตางๆเพอรองรบฐานลกคาทเพม

ขนเปนการพสจนโมเดลทางธรกจรวมถงการหารายไดใน

รปแบบใหมๆ และเปนชวงทจะดงดดนกลงทนและทมงาน

มาเพอเพมการเตบโตตอไป

ระบบนเวศของสต�รทอพ (Startup Ecosystem) ใน CLMVT

กมพชา:ระบบนเวศของสตารทอพในกมพชามการ

เจรญเตบโตอยางตอเนอง โดยไดรบการสนบสนนจากผ

เลนทหลากหลายอาทหนวยเรงธรกจ(Accelerators)

หนวยบมเพาะธรกจ (Incubators) สถานททำางานรวม

(Co-working spaces)นกลงทนและภาครฐทงนภาค

เทคโนโลยของกมพชานนสวนใหญเปนการรบเทคโนโลย

ระดบโลกมาปรบใชในโอกาสทางธรกจของทองถนอกทง

การเพมขนของความรดานดจทล(DigitalLiteracy)นน

ถอเปนแรงดงดดนกลงทนทงตางชาต และทองถนใหเขา

มาสธรกจสตารทอพในกมพชา

ลาว: ระบบนเวศของสตารทอพในลาว อยใน

ระดบเรมตนเนองจากยงขาดองคประกอบสำาคญหลาย

ดาน แมวาคนรนใหมจะมไอเดยทสรางสรรคและความ

กระตอรอรนทจะเรมตนธรกจอยางไรกตามลาวยงคงขาด

หนวยเรงธรกจ (Accelerators) หนวยบมเพาะธรกจ

(Incubators)กลมนกลงทนนางฟา (Angel Investors)

ธรกจทนรวมลงทน(VentureCapitalists)และกฎระเบยบ

ทเพยงพอจะสนบสนนธรกจเรมตนเหลานน

เมยนมา: ภาพรวมของระบบนเวศของสตารทอพใน

เมยนมามการเตบโตมากขนอยางไรกตามตลาดนนยงคง

เลกอยเมอเทยบกบประเทศเพอนบานทงนความทาทาย

หลกของการพฒนาสตารทอพในเมยนมาไดแก ความ

ขาดแคลนสถาบนทใหความรดานการพฒนาเทคโนโลย

กลมนกลงทนนางฟา(AngelInvestors)

เวยดนาม: ระบบนเวศของสตารทอพในเวยดนามนน

ยงถอวาอยในชวงเรมตนโดยผานชวงแรกทเปนการพฒนา

ภายในไปแลวและกำาลงกาวสการขยายไปยงตางประเทศ

ทงนจำานวนสตารทอพทเพมขนเกดจากระบบโทรคมนาคม

เทคโนโลยและการศกษาทดขนรวมทงกลมคนเวยดนาม

ทไปศกษาในตางประเทศและกลบเขามาพฒนาประเทศ

Startup แนวธรกจใหมของคนรนใหม นำ� CLMVT ไปสยคใหม นางสาวชญามาส วชยดษฐ

148

ไทย: ระบบนเวศของสตารทอพไทยมการพฒนา

อยางตอเนองในหลากหลายดานอาทการสนบสนนดาน

กฎหมายทรฐบาลมการปรบปรงประมวลกฎหมายแพง

และพาณชยเพอสนบสนนสตารทอพ การขยายจำานวน

ของสตารทอพมลคาทางเศรษฐกจทเพมสงขนนอกจาก

นกรงเทพฯ ยงมเปาหมายในการเปน Startup Hub

ในภมภาคอกทงระบบนเวศของไทยไดเรมขยายเครอขาย

ในระดบนานาชาตอกดวย

ผเขยนหวงวาเกรดความรเลกๆนอยๆ เหลานจะ

สามารถจดประกายความเปนสตารทอพในตวคณไดไม

มากกนอย

อ�งองจ�กhttps://www.set.or.th/education/th/enterprise/

files/startup_business_guide.pdf

https://www.startupthailand.org/wp-content/

uploads/2018/11/white-paper.pdf

http://www.nia.or.th/nia/wp-content/

uploads/2018/08/startup-act.pdf

http://data.worldbank.org

https://e27.co/young-growing-cambodia-

startup-ecosystem-ready-step-20180627/

https://techsauce.co/tech-and-biz/myanmar-

startup-ecosystem/

https://techsauce.co/tech-and-biz/vietnam-

startup-ecosystem-2018/

https://www.facebook.com/ThailandStartup/

posts/มารจก-startup-ecosystemระบบนเวศของส

ตารทอพไทย-กนเถอะ______________สตารทอพ/

2064534536890206/

Startup แนวธรกจใหมของคนรนใหม นำ� CLMVT ไปสยคใหมนางสาวชญามาส วชยดษฐ นางสาวชญามาส วชยดษฐ

149

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางสาวชญามาส วชยดษฐการศกษาสงสด MSc in International Development: Public Policy and Management, The University of Manchester ตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยปฎบตการสถานททำางาน สำานกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชย โทรศพท 086-500-9059ประเภททนทไดรบ ทน ก.พ. บคคลทวไป ป 2558

สแกน มณฑลเอกจน แสวงโอกาสทางการคาไทย นายณรงค คงสงข

ประเทศจนเปนคคาอนดบตนของไทยโดยในป2560

มมลคาการนำาเขาจากไทยสงถง2.95หมนลานUSDจาก

ทรฐบาลมนโยบายเจาะตลาดจนในรายมณฑลซงจนแบง

เขตการปกครองเปน31มณฑล(ประกอบดวย22มณฑล/

จงหวด5เขตปกครองตนเองและ4มหานครเมองทงน

ยงไมรวม 2 เขตบรหารพเศษ ไดแก ฮองกง และมาเกา

และไมรวมไตหวน) โดยแตละมณฑลมศกยภาพทางการ

คาและความตองการสนคาทแตกตางกน บทความชนน

วเคราะหโครงสรางความตองการนำาเขาในมณฑลเอก 3

มณฑล ไดแก มณฑลกวางตง มณฑลเซยงจ และเมอง

เซยงไฮ และพจารณาความสอดคลองกบการสงออกของ

ไทย เพอหาชองวางทางการคา และแนวทางเพมมลคา

การสงออกใหสงขน

การวเคราะหเพอมองหาความสอดคลองระหวาง

ความตองการนำาเขาของแตละมณฑลกบการสงออกของ

ไทยในครงนมการใช2ตวแปรทสำาคญคอ

1. สดสวนการนำาเขาของสนคาตอการนำาเขารวม

แบงออกเปน3ระดบคอ(1)สดสวนตอการนำาเขารวม

ตำาคดเปนรอยละ0-5ของการนำาเขารวม(2)สดสวนตอ

การนำาเขารวมปานกลาง คดเปนรอยละ 5-10 และ (3)

สดสวนตอการนำาเขารวมสงคดเปนมากกวารอยละ10

2. อตราการขยายตวของการนำาเขาแบงออกเปน

4ระดบคอ(1)หดตว(2)ขยายตวตำารอยละ0-5(3)

ขยายตวปานกลาง รอยละ 5-10 และ (4) ขยายตวสง

มากกวารอยละ10

วธการนจะทำาใหเขาใจสถานการณของตลาดและ

สนคาไดดขน รวมทงสามารถสแกนหาสนคาทจะเปนตว

ขบเคลอนใหม(Risingstar)ในแตละมณฑลไดชดเจนขน

โดยทวไปแลวสนคาRisingstarจะมลกษณะการขยายตว

ของการนำาเขาสงแตมสดสวนการนำาเขาไมมากหากไทยม

สวนแบงตลาดอยางมนคงในสนคาเหลาน กจะเปนหลก

สแกน มณฑลเอกจน แสวงโอก�สท�งก�รค�ไทย

ประกนทสำาคญวาการสงออกไทยจะขยายตวอยางกาว

กระโดด ในทางกลบกน หากไทยยงไมมการจบจองสวน

แบงตลาดในสนคาเหลาน กจำาเปนตองพจารณาวา ไทย

มความสามารถในการผลตและแขงขน หรอไม หากเปน

สนคาทไทยมศกยภาพทางการแขงขนทดอยแลวแนนอนวา

มความจำาเปนตองเพมมาตรการสงเสรมกำาหนดยทธศาสตร

หรอวางกลยทธทางการคาอนๆเพมเตมเพอจะเพมพนท

ทางการคาใหมากขน

นอกจากสนคาRisingstarแลวในตลาดการคากประกอบ

ดวยสนคา Sunset ทมลกษณะหดตวอยางตอเนอง ซง

หากไทยมการสงออกสนคา Sunset ในสดสวนสง กม

ความเสยงตอศกยภาพการสงออกของไทย และจำาเปน

ตองกระจายการสงออกสนคาเหลานไปตลาดอนๆ ทยง

มความตองการอย หรอเรงพฒนาสนคาใหมเพอทดแทน

การสงออกสนคาเหลาน

มณฑลกว�งตง มจดแขงการคาในเกอบทกดานโดยมGDPจำานวน

ประชากรและมลคาการนำาเขา(4.25แสนลานUSD)เปน

อนดบ 1 ของจน และไทยเปนแหลงนำาเขาสำาคญอนดบ

8ของมณฑลกวางตง โดยในป 2017มณฑลกวางตงม

การนำาเขาจากไทยเปนมลคา1.19หมนลานUSD

โครงสรางการนำาเขาสนคาของมณฑลกวางตงท

สำาคญมรายละเอยดดงน

รอยละ55.5ของสวนแบงตลาดเปนกลมสนคาท

การนำาเขาขยายตวตำา(0-5%)แตมสดสวนนำาเขาสง(>10%)

สนคาในกลมนเชนเครองจกร/เครองกล(มลคาตลาดสง

ถง1.4แสนลานUSDและนำาเขาจากไทยรอยละ2.1)

เปนกลมทไทยยงมโอกาสทางการคาหากสามารถพฒนา

สนคาใหตรงกบความตองการของตลาดไดมากขน

150

สแกน มณฑลเอกจน แสวงโอกาสทางการคาไทย นายณรงค คงสงข

รอยละ 14.1 ของสวนแบงตลาด เปนกลม

สนคาทการนำาเขาหดตวและมสดสวนการนำาเขาตำา (0-5

%)สนคาในกลมนเชนพลาสตก(มลคาตลาด1.3หมน

ลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ5.8)อญมณ(7.0พน

ลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ2.0)และธญพช(1.9

พนลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ12.7)ถายงหดตว

ตอจะเปนปจจยเสยงตอการสงออกของไทย

รอยละ8.6ของสวนแบงตลาดเปนกลมสนคา

ทการนำาเขาขยายตวสง(>10%)แตมสดสวนการนำาเขา

ปานกลาง(5-10%)สนคากลมน เชนเชอเพลง(มลคา

ตลาด 2.7 หมนลาน USD นำาเขาจากไทยรอยละ 0.2)

เปนกลมสนคาทไทยมความสามารถทางการแขงขนไม

มากนก

รอยละ8.0ของสวนแบงตลาด เปนกลมสนคา

ทการนำาเขาขยายตวสง(>10%)แตมสดสวนการนำาเขา

ตำา (0-5%)สนคาสำาคญในกลมน เชนไม (มลคาตลาด

3.1พนลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ37.8)เคมภณฑ

(มลคาตลาด2.6พนลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ7.6)

รถยนต(มลคาตลาด2.6พนลานUSDนำาเขาจากไทยรอย

ละ0.8)และกระดาษ(มลคาตลาด2.6พนลานUSDนำา

เขาจากไทยรอยละ0.03)กลมสนคาไมและเคมภณฑเปน

โอกาสทางการแขงขนของไทย

สรป ในภาพรวมโครงสรางการนำาเขาของมณฑล

กวางตงมการกระจกตวของสนคานำาเขาสงมากและสนคา

กลมนมการขยายตวของการนำาเขาตำา แสดงใหเหนวาการ

นำาเขาของมณฑลกวางตงมแนวโนมขยายตวไมสงนก และ

ยงมความเสยงอกประการหนง คอ สนคาทไทยมศกยภาพ

ในการสงออกเปนสนคาทความตองการนำาเขามทศทางหด

ตว เชน พลาสตก และอญมณ เปนตน

151

สแกน มณฑลเอกจน แสวงโอกาสทางการคาไทย นายณรงค คงสงข

ดาน Performance โครงสรางการนำาเขาสนคา

จากไทย และสนคาศกยภาพในมณฑลกวางตงในภาพ

รวมแลวPerformanceการนำาเขาจากไทยขยายตวไดด

กวาการนำาเขารวมสวนสนคาทตลาดมความตองการนำา

เขาสงและเปนโอกาสทางการคาไทยเชนรถยนต(การนำา

เขาขยายตวรอยละ25.5มลคาตลาด2.6พนลานUSD)

กระดาษ(การนำาเขาขยายตวรอยละ10.1มมลคาตลาด

2.6พนลานUSD)เคมภณฑอนทรย(การนำาเขาขยาย

ตวรอยละ13.7มมลคาตลาด2.6พนลานUSD)ของ

ปรงแตงจากธญพชหรอนม (การนำาเขาขยายตวรอย

ละ18.8มมลคาตลาด1.7พนลานUSD)เครองหอม

(การนำาเขาขยายตวรอยละ 30.0 มมลคาตลาด 660

ลาน USD) และของปรงแตงเบดเตลดทบรโภคได

(การนำาเขาขยายตวรอยละ 10.6 มมลคาตลาด 450

ลานUSD)เปนตน

มณฑลเจยงซ มจดแขงการคาในหลายดานโดยมGDP(อนดบ2

จาก31มณฑล)มรายไดตอหว (อนดบ4)และมมลคา

การนำาเขาสงถง2.73แสนลานUSD(อนดบ3)และไทย

เปนแหลงนำาเขาสำาคญอนดบท10ของมณฑลเจยงซโดย

ในป2017มณฑลเจยงซมการนำาเขาจากไทยเปนมลคา

5.2พนลานUSD

โครงสรางการนำาเขาสนคาของมณฑลเจยงซท

สำาคญมรายละเอยดดงน

รอยละ29.9ของสวนแบงตลาด เปนกลม

สนคาทการนำาเขาหดตวแตมสดสวนการนำาสง (>10%)

สนคาทสำาคญในกลมนเชนเครองจกร/เครองกล(มลคา

ตลาด5.0หมนลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ1.8)การ

หดตวของสนคากลมนจะเปนปจจยเสยงตอการนำาเขา

รวมของตลาด

รอยละ19.5ของสวนแบงตลาด เปนกลม

สนคาทการนำาเขาขยายตวสง(>10%)แตมสดสวนการ

นำาเขาตำา(0-5%)เชนเชอเพลงและไม(มลคาตลาด8.2

และ4.5พนลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ4.1และ1.8

ตามลำาดบ)เปนกลมทเปนโอกาสทางการคาของไทย

รอยละ11.0ของสวนแบงตลาด เปนกลม

สนคาทการนำาเขาขยายตวตำา(0-5%)แตมสดสวนการนำา

เขาสง(>10%)เชนอปกรณไฟฟา(มลคาตลาด1.5หมน

ลาน USD นำาเขาจากไทยรอยละ 5.8) เปนกลมทเปน

โอกาสทางการคาของไทยและไทยมสวนแบงตลาดใน

เกณฑทด

รอยละ10.5ของสวนแบงตลาด เปนกลม

สนคาทมการนำาเขาขยายตวสง (> 10%) และมสดสวน

การนำาเขาสง(>10%)เชนเคมภณฑ(มมลคาตลาด1.7

หมนลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ3.2) เปนRising

starของตลาดและเปนกลมทไทยมศกยภาพในการสง

ออกในตลาดโลกอยแลว ดงนน หากไทยสามารถเพม

สวนแบงทางการตลาดในมณฑลเจยงซไดจะทำาใหการ

สงออกของไทยในมณฑลนขยายตวไดดขน

สรป ในภาพรวมแลวโครงสรางการนำาเขาของมณฑล

เจยงซมการกระจายของกลมสนคามากกวามณฑลกวางตง

ซงจะเปนปจจยเชงบวกในดานการกระจายความเสยงและ

สนคาทขบเคลอนการนำาเขาใหขยายตวมหลากหลายชนด

อยางไรกตาม มณฑลเจยงซยงมโอกาสและความเสยง

ทางการคาของไทย โดยในดานความเสยง คอ สนคาสวน

มากของตลาดมการนำาเขาหดตว ขณะทโอกาสทางการคา

คอ สนคาทไทยมศกยภาพการสงออกเปนกลมทมความ

ตองนำาเขาเพมสงขน เชน เคมภณฑ เปนตน

152

สแกน มณฑลเอกจน แสวงโอกาสทางการคาไทย นายณรงค คงสงข

Deleted: 3

• ร&อยละ 11.0 ของสBวนแบBงตลาด เป4นกล6มสนค7าทการนำเข7าขยายตวตำ (0-5%) แต6มสดส6วนการนำเข7าสง (>10%) เช6น อปกรณ(ไฟฟÉา (มลค6าตลาด 1.5 หมนล7าน USD นำเข7าจากไทยร7อยละ 5.8) เปFนกลBมทเปFนโอกาสทางการค&าของไทยและไทยมสBวนแบBงตลาดในเกณฑVทด

• ร&อยละ 10.5 ของสBวนแบBงตลาด เป4นกล6มสนค7าทมการนำเข7าขยายตวสง (> 10%) และมสดส6วนการนำเข7าสง (>10%) เช6น เคมภณฑ( (มมลค6าตลาด 1.7 หมนล7าน USD นำเข7าจากไทยร7อยละ 3.2 ) เปFน Rising star ของตลาด และเปFนกลBมทไทยมศกยภาพในการสBงออกในตลาดโลกอยBแล&ว ดงนน หากไทยสามารถเพมสBวนแบBงทางการตลาดในมณฑลเจยงซได&จะทำให&การสBงออกของไทยในมณฑลนขยายตวได&ดขน

สรป ในภาพรวมแล-วโครงสร-างการนำเข-าของมณฑลเจยงซมการกระจายของกล?มสนค-ามากกว?ามณฑลกวางต-ง ซงจะเปMนปQจจยเชงบวกในด-านการกระจายความเสยงและสนค-าทขบเคลอนการนำเข-าให-ขยายตวมหลากหลายชนด อย?างไรกตาม มณฑลเจยงซยงมโอกาสและความเสยงทางการค-าของไทย โดยในด-านความเสยง คอ สนค-าส?วนมากของตลาดมการนำเข-าหดตว ขณะทโอกาสทางการค-า คอ สนค-าทไทยมศกยภาพการส?งออกเปMนกล?มทมความต-องนำเข-าเพมสงขน เช?น เคมภณฑS เปMนต-น

ด5าน Performance โครงสร5างการนำเข5าสนค5าจากไทย และสนค5าศกยภาพในมณฑลเจยงซ ในภาพรวมแล7ว

Performance การนำเข7าจากไทยขยายตวได7สงกว6าตลาดเลกน7อย ด&านสนค&าทเปFน Rising star และจะเปFนโอกาสทางการค&าของไทย เชBน เคมภณฑV (การนำเข&าขยายตวร&อยละ 11.6 มมลคBาตลาด 1.7 หมนล&าน USD) เชอเพลง (การนำเข&าขยายตวร&อยละ 34.5 มมลคBาตลาด 8.2 พนล&าน USD) พชนำมน (การนำเข&า

ขยายตวร&อยละ 19.6 มมลคBาตลาด 4.5 พนล&าน USD) ไม&และผลตภณฑV (การนำเข&าขยายตวร&อยละ 11.3 มมลคBาตลาด 4.5 พนล&าน USD) ยายนตV (การนำเข&าขยายตวร&อยละ 12.7 มมลคBาตลาด 2.4 พนล&าน USD) เปFนต&น

มหานครเซยงไฮ5

มจดแขงการค7าทสำคญ คอ รายได7ต6อหว (อนดบ 2 จาก 31 มณฑล) และมมลค6าการนำเข7าสงถง 2.52 แสนล7าน USD (อนดบ 2) ขณะทม GDP อนดบ 11 และมประชากรอนท 25 จาก 31 มณฑล และไทยเป4นแหล6งนำเข7าสำคญอนดบท 9 มมลค6า โดยในป? 2017 เมองเซยงไฮ7มการนำเข7าจากไทยเป4นมลค6า 1.1 หมนล7าน USD

โครงสร&างการนำเข&าสนค&าของเมองเซยงไฮ&ทสำคญ มรายละเอยดดงน • ร&อยละ 29.6 ของสBวนแบBงตลาด เป4นกล6มสนค7าทการนำเข7าขยายตวสง (>10%) และมสดส6วนการ

นำเข7าสง (>10%) สนค7าสำคญในกล6มน เช6น เครองจกร/เครองกล (มมลค6าตลาด 1.23 แสนล7าน USD นำเข7าจากไทยร7อยละ 2.4) เปFนกลBมทเปFนโอกาสทางการค&าของไทยแตBจำเปFนต&องเพมสBวนแบBงทางการตลาดให&สงขน

• ร&อยละ 14.6 ของสBวนแบBงตลาด เป4นกล6มสนค7าทการนำเข7าขยายตวตำ (0-5%) แต6มสดส6วนการนำเข7าปานกลาง (5-10 %) สนค7าสำคญในกล6มน เช6น ยานยนต( (มมลค6าตลาด 3.4 หมนล7าน USD นำเข7าจากไทยร7อยละ 0.9) แม&วBาไทยจะมศกยภาพการสBงออกยานยนตVในตลาดโลกในเกณฑVด แตBความสามารถการแขBงขนในตลาดเซยงไฮ&ยงอยBในระดบตำ ทำให&ไทยเสยโอกาสทางการเพมมลคBาการค&าในเมองเซยงไฮ&

• ร&อยละ 12.9 ของสBวนแบBงตลาด เป4นกล6มสนค7าขยายตวปานกลาง (5-10%) แต6มสดส6วนการนำเข7าตำ (0-5 %) สนค7าทสำคญในกล6มน เช6น เคมภณฑ( (มลค6าตลาด 9.1 พนล7าน USD นำเข7าจากไทยร7อยละ 3.2) เปFนกลBมทเปFนโอกาสทางการค&าของไทย

• ร&อยละ 12.1 ของสBวนแบBงตลาด เป4นกล6มสนค7าทมการนำเข7าขยายตวสง (>10%) แต6มสดส6วนการนำเข7าตำ (0-5 %) สนค7าทสำคญในกล6มน เช6น ยางพารา (มลค6าตลาด 4 พนล7าน USD นำเข7าจากไทยร7อยละ 16.6) เปFนกลBมทเปFนโอกาสทางการค&าของไทยและไทยมสBวนแบBงตลาดในเกณฑVทด

2.1

1.0

4.2

6.4

9.6

7.1

35.4

22.5

11.7

-5

0

5

10

15

0 5 10 15

โครงสร1างการนาเข1าของมณฑลเจยงซจากไทยGrowth

+>10%

+ 5-10%

+ 0-5%

เคมภณฑFพชนามน/

ไม1

เครองใช1ไฟฟOา

พลาสตก/

กระดาษ

สดสวน >10%สดสวน 5-10%

เชอเพลง

เครองจกร

เหลก/ธญพชเครองมอ

แพทยF

Formatted: Font: (Default) TH SarabunPSK, ComplexScript Font: TH SarabunPSK

Formatted: Space Before: 12 pt

ดาน Performance โครงสรางการนำาเขาสนคา

จากไทย และสนคาศกยภาพในมณฑลเจยงซ ในภาพ

รวมแลวPerformanceการนำาเขาจากไทยขยายตวไดสง

กวาตลาดเลกนอยดานสนคาทเปนRisingstarและจะ

เปนโอกาสทางการคาของไทยเชนเคมภณฑ(การนำา

เขาขยายตวรอยละ11.6มมลคาตลาด1.7หมนลาน

USD)เชอเพลง(การนำาเขาขยายตวรอยละ34.5มมลคา

ตลาด8.2พนลานUSD)พชนำามน(การนำาเขาขยาย

ตวรอยละ19.6มมลคาตลาด4.5พนลานUSD)ไม

และผลตภณฑ(การนำาเขาขยายตวรอยละ11.3มมลคา

ตลาด4.5พนลานUSD)ยายนต(การนำาเขาขยายตว

รอยละ12.7มมลคาตลาด2.4พนลานUSD)เปนตน

มห�นครเซยงไฮ มจดแขงการคาทสำาคญคอรายไดตอหว(อนดบ2

จาก31มณฑล)และมมลคาการนำาเขาสงถง2.52แสน

ลานUSD (อนดบ 2) ขณะทม GDPอนดบ 11และม

ประชากรอนท25จาก31มณฑลและไทยเปนแหลงนำา

เขาสำาคญอนดบท9มมลคาโดยในป2017เมองเซยงไฮ

มการนำาเขาจากไทยเปนมลคา1.1หมนลานUSD

โครงสรางการนำาเขาสนคาของเมองเซยงไฮทสำาคญ

มรายละเอยดดงน

รอยละ29.6ของสวนแบงตลาด เปนกลมสนคา

ทการนำาเขาขยายตวสง(>10%)และมสดสวนการนำาเขาสง

(>10%)สนคาสำาคญในกลมนเชนเครองจกร/เครองกล

(มมลคาตลาด1.23แสนลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ

2.4)เปนกลมทเปนโอกาสทางการคาของไทยแตจำาเปน

ตองเพมสวนแบงทางการตลาดใหสงขน

รอยละ14.6ของสวนแบงตลาด เปนกลม

สนคาทการนำาเขาขยายตวตำา(0-5%)แตมสดสวนการนำา

เขาปานกลาง(5-10%)สนคาสำาคญในกลมนเชนยาน

ยนต (มมลคาตลาด3.4หมนลานUSDนำาเขาจากไทย

รอยละ0.9) แมวาไทยจะมศกยภาพการสงออกยานยนต

ในตลาดโลกในเกณฑด แตความสามารถการแขงขน

ในตลาดเซยงไฮยงอยในระดบตำา ทำาใหไทยเสยโอกาส

ทางการเพมมลคาการคาในเมองเซยงไฮ

รอยละ12.9ของสวนแบงตลาด เปนกลม

สนคาขยายตวปานกลาง (5-10%) แตมสดสวนการนำา

เขาตำา (0-5%)สนคาทสำาคญในกลมน เชน เคมภณฑ

(มลคาตลาด9.1พนลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ3.2)

เปนกลมทเปนโอกาสทางการคาของไทย

153

สแกน มณฑลเอกจน แสวงโอกาสทางการคาไทย นายณรงค คงสงข

รอยละ12.1ของสวนแบงตลาด เปนกลม

สนคาทมการนำาเขาขยายตวสง(>10%)แตมสดสวนการ

นำาเขาตำา(0-5%)สนคาทสำาคญในกลมนเชนยางพารา

(มลคาตลาด4พนลานUSDนำาเขาจากไทยรอยละ16.6)

เปนกลมทเปนโอกาสทางการคาของไทยและไทยมสวน

แบงตลาดในเกณฑทด

สรปจากโครงสรางการนำาเขาของเมองเซยงไฮสะทอน

อยางชดเจนวา เปนเมองแหงโอกาสทางการคา เนองจาก

สนคามการกระจายตวด และสนคาสวนมากอยในทศทาง

การขยายตว

Deleted: 4

สรป จากโครงสร-างการนำเข-าของเมองเซยงไฮ-สะท-อนอย?างชดเจนว?า เปMนเมองแห?งโอกาสทางการค-า เนองจากสนค-ามการกระจายตวด และสนค-าส?วนมากอย?ในทศทางการขยายตว

ด5าน Performance /โครงสร5างการนำเข5าสนค5าจากไทย/และสนค5าศกยภาพในเมองเซยงไฮ5 ในภาพรวมแล7ว Performance การ

นำเข7าจากไทยขยายตวได7ตำกว6าตลาดเลกน7อย เนองมาจากสนค7าทขยายตวสงเป4นสนค7าทไทยมส6วนแบ6งตลาดไม6มากนก ด7านสนค7า Rising star ของตลาดและจะเปFนโอกาสทางการค&าของไทย เชBน เคร องจกร (การนำเข&าขยายตวร&อยละ 11.2 ม ม ลค Bาตลาด 1.23 แสนล&าน USD) เชอเพลง (การนำเข&าขยายตวร&อยละ 17.3 ม

มลคBาตลาด 8.9 พนล&าน USD) ยางและผลตภณฑV (การนำเข&าขยายตวร&อยละ 12.5 มมลคBาตลาด 4.1 พนล&าน USD) เครองหอม (การนำเข&าขยายตวร&อยละ 23.3 มมลคBาตลาด 2.8 พนล&าน) และเครองดม (การนำเข&าขยายตวร&อยละ 18.1 มมลคBาตลาด 1.5 พนล&าน) เปFนต&น

จากภาพรวมการวเคราะห(ความสอดคล7องระหว6างความต7องการนำเข7าของ 3 มณฑล กบการส6งออกของไทยจะเหนโครงสร7างสนค7าในแต6ละมณฑลทแตกต6างกนอย6างชดเจน และเหนถงสนค7าศกยภาพหรอสนค7า Rising star ท จะเป4นโอกาสทางการค7าของไทยในแต6ละมณฑล ซงจะเป4นช6องทางเพมการส6งออกและรายได7ให7กบผ7ประกอบการไทยอกมาก

สดสวนสนคาไทย/สนคาไทยท/งหมด4.5

4.8

8.0

3.5

7.7

6.0

38.3

26.7

-5

0

5

10

15

0 5 10 15

โครงสร1างการนาเข1าของเมองเซยงไฮ1จากไทยGrowth

+>10%

+ 5-10%

+ 0-5%

เครองจกรเครองหอม/

เชอเพลง

เครองใช1ไฟฟSาเคมภณฑW

สดส$วน >10%สดส$วน 5-10%

ยางพารา

ฝSาย/ธญพช

Deleted:

Formatted: Font: (Default) TH SarabunPSK, ComplexScript Font: TH SarabunPSK

Deleted: เครองดม

Deleted: ---------------------------------------------

----------------¶

Moved up [1]: ณรงค( คงสงข(¶

นกวชาการพาณชย(ชำนาญการ¶

สำนกงานนโยบายและยทธศาสตร(

การค7า¶

ดาน Performance /โครงสรางการนำาเขาสนคา

จากไทย/และสนคาศกยภาพในเมองเซยงไฮในภาพรวม

แลวPerformanceการนำาเขาจากไทยขยายตวไดตำากวา

ตลาดเลกนอย เนองมาจากสนคาทขยายตวสงเปนสนคา

ทไทยมสวนแบงตลาดไมมากนกดานสนคาRisingstar

ของตลาดและจะเปนโอกาสทางการคาของไทย เชน

เครองจกร (การนำาเขาขยายตวรอยละ 11.2 มมลคา

ตลาด1.23แสนลานUSD)เชอเพลง(การนำาเขาขยาย

ตวรอยละ17.3มมลคาตลาด8.9พนลานUSD)ยาง

และผลตภณฑ(การนำาเขาขยายตวรอยละ12.5มมลคา

ตลาด4.1พนลานUSD)เครองหอม(การนำาเขาขยาย

ตวรอยละ23.3มมลคาตลาด2.8พนลาน)และเครองดม

(การนำาเขาขยายตวรอยละ18.1มมลคาตลาด1.5พน

ลาน)เปนตน

จากภาพรวมการวเคราะหความสอดคลองระหวาง

ความตองการนำาเขาของ3มณฑลกบการสงออกของไทย

จะเหนโครงสรางสนคาในแตละมณฑลทแตกตางกนอยาง

ชดเจนและเหนถงสนคาศกยภาพหรอสนคาRisingstar

ทจะเปนโอกาสทางการคาของไทยในแตละมณฑลซงจะ

เปนชองทางเพมการสงออกและรายไดใหกบผประกอบ

การไทยอกมาก

154

สแกน มณฑลเอกจน แสวงโอกาสทางการคาไทย นายณรงค คงสงข

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นายณรงค คงสงขการศกษาสงสด MSc Economics and Econometrics, University of Essex, UKตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยชำานาญการสถานททำางาน สำานกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชยประเภททนทไดรบ ทนรฐบาลไทย ตามความตองการของ สศช. ป 2562

155

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

“Disruptorbedisruptedเปลยนหรอถกเปลยน”

ถอเปนวลทเหมาะสมกบสภาพทางธรกจในปจจบนนเปน

ทสด เนองจากทกวนน มธรกจหลายแหงตองปดตวลง

เนองจากสภาพการแขงขนทสงขน และการเขามาแทนท

ของคแขงทมองไมเหน นนคอเทคโนโลยดจทล ตวอยาง

ทเหนใกลตวทสดคอการปดตวลงของรานคาปลก ใน

สหรฐอเมรกา รานคาปลกแบรนดดงกวา 28 ราย อาท

Macy’s Toy R Us, JC Penny, Sears และ KMart

ตองปดสาขาลงมากกวา5,000สาขาในป2560และคาด

การณวาอก2500สาขาจะตองปดตวลงในป2561

ในความเปนจรงแลวเศรษฐกจโลกมการพฒนาการ

มาตลอดทกยคทกสมย ในชวงเวลาหลายพนปท

ผานมา มนษยเราไดคดคนเทคโนโลยตาง ๆ และได

รงสรรคสงกอสรางทใหญโตอลงการและสงประดษฐท

เปลยนแปลงชวตความเปนอยไวมากมาย อยางไรกตาม

เศรษฐกจโลกเพงมพฒนาการขยายตวอยางกาวกระโดด

ในชวง200ปทผานมานหลงจากการปฏวตอตสาหกรรม

ครงท 1 เมอศตวรรษท 18 หลงจากนน มการปฏวต

อตสาหกรรม (IR: Industrial Revolution) อกหลาย

ครง จนถงปจจบนเปนการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4

เปนยคทเศรษฐกจโลกมพฒนาการอยางกาวกระโดด

สงสดอยางไมเคยปรากฏมากอนอยางหนามอเปนหลงมอ

ในยคนโทรศพทสมารทโฟนธรรมดามพลงการประมวล

ขอมลสงกวาซปเปอรคอมพวเตอรในยค1980sถง4เทา

นอกจากนในยคนขอมลทมนษยเราสรางขนมาในชวงสองป

มปรมาณมากกวาขอมลทงหมดทถกสรางมาในอดตทงหมด1

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย

อยางไรกตาม แทจรงแลว เทคโนโลยดจทลไมใช

เรองใหมเนองจากการคดคนและพฒนาเทคโนโลยดจทล

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และเทคโนโลย

คอมพวเตอร เกดขนมานานแลว แตความสำาคญของ

เทคโนโลยดจทลไดเพมขนอยางไมเคยปรากฏมากอนในยค

การปฏวตอตสาหกรรมครงท4หรอFourthIndustrial

Revolutionทมเทคโนโลยดจทลไปผสมผสานประยกตใช

ดวยกนอยางกลมกลนกบเทคโนโลยกายภาพ(Physical)

และชวภาพ(Biological)หรอทเรยกวาCyberPhysical

System โดยมเทคโนโลยดจทลเปนจดเชอมโยงและกาว

กระโดดสำาคญ ซงผลกระทบจะแตกตางกบการปฏวต

อตสาหกรรมครงท3ซงเปนยคทเทคโนโลยคอมพวเตอร

และระบบอตโนมตทำางานแยกกบเทคโนโลยประเภทอนใน

3ดานไดแก1)รวดเรวซงจะเกดการเปลยนแปลงอยาง

รวดเรวทวคณ(exponential)2)วงกวางครอบคลมทก

ประเภทสนคาและบรการและ3)เชงระบบซงครอบคลม

ทกภาคสวนและระบบการดำาเนนงานของสงคมทงหมดซง

การเปลยนแปลงเหลานเปนสงทไมเคยเกดขนมากอนสง

สำาคญทสดคอการเตรยมปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลง

ทกำาลงหายใจรดตนคอเราอยตอนน

บทความนมวตถประสงคเพออธบายปรากฎ

การณ ผลกระทบ และความทาทายของเศรษฐกจดจทล

ตอเศรษฐกจการคาของไทยโดยในสวนแรกจะอธบายถง

เศรษฐกจดจทลคออะไรมววฒนาการเปนอยางไรสวนท

2จะพดถงการแบงกลมธรกจบรการดจทลสวนท3จะ

อธบายรแบบการคาทเปลยนแปลงไปจากการเขามาของ

1JPMorgan(2017)DisruptedorBeDisrupted

156

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

เทคโนโลยดจทลสวนท4อธบายผลกระทบของเทคโนโลย

ดจทลตอเศรษฐกจการคาทจะมาเปลยนวถการดำาเนนชวต

และทำาประกอบธรกจของเราอยางใหญหลวงสวนท5จะ

พดถงความทาทายของเศรษฐกจดจทลในสามดานไดแก

ดานกฎระเบยบความเหลอมลำาและดานการพฒนาทกษะ

และทรพยากรมนษยและสวนสดทายจะใหภาพของแนว

นโยบายและยทธศาสตรเพอรองรบเศรษฐกจดจทลของไทย

1. เศรษฐกจดจทลคออะไร ตามนยามของกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและ

สงคม เศรษฐกจดจทล หมายถง เศรษฐกจและสงคมท

ใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (หรอเรยกวา

เทคโนโลยดจทลเพอใหทนยคสมย) เปนกลไกสำาคญใน

การขบเคลอนการปฏรปกระบวนการผลต การดำาเนน

ธรกจการคาการบรการการศกษาการสาธารณสขการ

บรหารราชการแผนดนรวมทงกจกรรมทางเศรษฐกจและ

สงคมอนๆ ทสงผลตอการพฒนาทางเศรษฐกจการพฒนา

คณภาพชวตของคนในสงคมและการจางงานทเพมขน

ดงนน ในยคเศรษฐกจดจทลน เทคโนโลยดจทลถอ

เปนกลไกพนฐานในการขบเคลอนระบบเศรษฐกจ

ทเกดการหลอมรวมกบเทคโนโลยดานอนๆ เกดเปนสาม

กลมเทคโนโลยเปลยนโลกในยคการปฏวตอตสาหกรรม

ครงท 4 ไดแกเทคโนโลยดานดจทล(Digital)กายภาพ

(Physical)และชวภาพ(Biological)ดงรป1.1.ไดแก

1.1 ดานดจทล (Digital) อาทIoT(Internetof

Things),HighSpeedInternet(5G),BigData,Cloud

Computing,AI(ArtificialIntelligence),DigitalPlatform,

E-Commerce/E-Marketplace, Blockchain, Digital

Currency,Fintech,E-Banking,E-Payment,Search

Engine,SocialMedia,Network&SharingEconomy

การปฏวตเทคโนโลยดจทล(digitaltransformation)ถอ

เปนสะพานเชอมระหวางทกสง(internetofthings:IoT)

เกดจากการททกสงถกเชอมโยงเขาสเครอขายอนเตอรเนต

ซงเปนไปไดจากการทเซนเซอรและอปกรณเชอมตอมราคา

ถกลงมาก

1.2 ดานกายภาพ (Physical) อาท1)หนยนต

อจฉรยะทเขามาทำางานในภาคบรการและเกษตรมากขน

(นอกเหนอจากภาคอตสาหกรรม)และสามารถคดและรบ

รความรสกไดเองผานการเขาถงขอมลมหาศาล(artificial

intelligence) 2) ระบบการพมพสามมต (additive

manufacturingor3DPrinting)3)ยานยนตไรคนขบ

และ4)วสดใหม(newmaterials)เชนวสดนาโนกราฟ

น(มความหนาเพยงหนงอะตอมเทานนซงบางกวาเสนผม

มนษยถง1ลานเทาแตมความแขงแรงสงกวาเหลกกลาท

มนำาหนกเทากนถง200เทานอกจากนยงมความยดหยน

สงนำาหนกเบามากและเกอบจะโปรงใสรวมทงยงนำาความ

รอนและไฟฟาไดเปนอยางด) และ 5) อปกรณอจฉรยะ

(Smartdevices) 

1.3 ดานชวภาพ (Biological) อาท Genetic

Engineering, Bioinformatics, Synthetic Biology,

PersonalizedMedicine,RegenerativeMedicine&

TissueEngineering,Neurotechnologyซงมประโยชน

มหาศาลตอภาคบรการและภาคการเกษตร ในการรกษา

โรคตดตอทางพนธกรรมตางๆการผลตยาการชะลอวย

การยดอายอาหารรวมทงการพฒนาพนธสตวและพช

157

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

รป 1.1 สามกลมเทคโนโลยเปลยนโลก

2. ก�รแบงประเภทของธรกจดจทล ธรกจดจทลมพฒนาการอยางตอเนอง ตามการพฒนาของเทคโนโลยดจทลทกาวหนาอยางรวดเรว โดยธรกจ

ดจทล(DigitalBusiness)ในยคเศรษฐกจใหมนสามารถถกแบงไดเปน4กลม2ดงรปท2.1ไดแกดจทลมเดย(Digital

Media)การคาดจทล(DigitalTrade)ดจทลเซอรวส(DigitalService)และธรกจดจทลอนๆ(Others)โดยในแตละ

ประเภทมการแบงรปแบบธรกจออกตามลกษณะและวตถประสงคการใชงานดงตอไปน

2 ทมา: โครงการศกษาเพอปรบปรงและพฒนากฎหมายทเกยวของกบธรกจดจทล โดยสำานกงานนโยบายและยทธศาสตร

การคารวมกบมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

รปท 2.1 การแบงประเภทธรกจดจทล(DigitalBusiness)

158

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

2.1 ดจทลมเดย (Digital Media) เปนชอง

ทางสอทมการนำาเอาขอความ กราฟฟก ภาพเคลอนไหว

และเสยงมาจด รปแบบโดยอาศยเทคโนโลยความเจรญ

กาวหนาทางดานคอมพวเตอรและการสอสารทางออนไลน

ในภาคธรกจนมลคาการคาพาณชยอเลกทรอนกสของธรกจ

เพลงโรงภาพยนตรและe-Movieมการเตบโตอยางตอ

เนองประกอบไปดวย

1) Social Media: สอสงคมออนไลนทม

การตอบสนองทางสงคมไดหลายทศทางโดยผานเครอขาย

อนเตอรเนตตวอยางเชนFacebook,Twitter,Instagram,

LineและSkypeเปนตน

2) E-Entertainment: แหลงรวมดจทลคอน

เทนตหลากหลายรปแบบจากผผลตคอนเทนต ใหบรการ

ผานเครอขายอนเทอรเนตเชนYoutube,JOOX,iTunes,

LineTVและเกมสออนไลนเปนตน

3) E-Learning: การเรยนรบนฐานเทคโนโลย

ซงครอบคลมวธการเรยนรจากหลายรปแบบ อาท

เชน การเรยนรบนคอมพวเตอร (Computer-Based

Learning)การเรยนรบนเวบไซต(Web-BasedLearning)

หองเรยนเสมอนจรง (Virtual Classrooms) และความ

รวมมอกนผานระบบดจทล (Digital Collaboration)

เปนตน

2.2 ดจทลเทรด (Digital Trade) เปนการนำา

เอาเทคโนโลยดจทลเขามาใชเพอเพมประสทธภาพความ

สะดวกสบาย และชองทางหรอโอกาสทางการคา โดย

รปแบบธรกจทเกดขนในตลาด e-Commerce ของไทย

สวนใหญจะอยในรปแบบของB2Bมมลคาตลาดพาณชย

อเลกทรอนกสไทยในป2018มมลคาสงถง2.8ลานลาน

บาท(ทมา:สำานกงานพฒนาธรกรรมอเลกทรอกนกส)โดย

จะพจารณาออกเปน2สวนหลกๆดงน

1) Goods หรอการคาดจทลในรปแบบของ

การสงมอบสนคาโดยมสวนทเขามาเกยวของดงน

(1) E-Marketplace & E-Commerce:

เปนเวบไซตสอกลางการตดตอซอขาย ทรวบรวมสนคา

และรานคาหรอบรษทจำานวนมากตวอยางเชนLazada,

ShopeeและTarad.comเปนตน

(2) E-Payment: การชำาระเงนอเลกทรอนกส

ทเปนการโอนสทธการถอครองเงนหรอการโอนสทธการถอน

เงนหรอหกเงนจากบญชเงนฝากของผใชบรการตวอยาง

เชนTruewallet,MPay,Visa,MasterCardเปนตน

(3) E-Logistics:การใหบรการขนสงและคลง

สนคาพรอมจดสงแบงออกเปน2กลมผใหบรการคอ

ผใหบรการขนสง (E-Delivery) คอ

ผใหบรการการขนสงสนคาโดยมยานพาหนะหลายรป

แบบ ตวอยางเชน Lalamove, Rush Bike และ Line

manเปนตน

ผใหบรการคลงสนคาพรอมจดสง

(E-Fulfillment)คอผใหบรการทครอบคลมบรการหลาย

อยางไวดวยกนซงเหมาะกบการสงสนคาใหแบบครบวงจร

ไดแกบรการพนทเกบสนคา(StorageandWarehouse)

โดยมพนทในการเกบสนคาใหกบเจาของธรกจตวอยางเชน

Sokochan,ShipyoursและAlphaเปนตน

2.) Services หรอการคาดจทลในรปแบบของ

การสงมอบบรการทตองมการบรการทางกายภาพโดยม

สวนทเขามาเกยวของดงน

(1) E-Booking: การบรการผานชองทาง

ออนไลนเพอใหผใชบรการสามารถทำาการจองหรอสำารอง

บรการประเภทตาง ๆ ได ตวอยางเชน Booking.com,

Expedia,Travelokaและการจองตวเครองบนออนไลน

ของสายการบนตางๆเปนตน

(2) E-Transportation: การใหบรการทม

การผสานการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใน

การใหบรการแกลกคาอำานวยความสะดวกใหกบการเดน

ทางตวอยางเชนGrabเปนตน

(3) E-Healthcare Services: การบรการ

ทนำาเอาเทคโนโลยดจทลและบรการICTรวมถงแอพพล

เคชนทสนบสนนดานสขภาพและความเปนอยทด เชอม

โยงระหวางผใหบรการดานสขภาพและประชาชนไดอยาง

มประสทธภาพตวอยางเชนSamsungSHealthและ

การใชบรการโรงพยาบาลตาง ๆ ผานชองทางออนไลน

อาทโรงพยาบาลสมตเวชโรงพยาบาลบเอนเอชและโรง

พยาบาลกรงเทพเปนตน

159

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

2.3 ดจทล เซอรวส (Digital Services) เปนรป

แบบการใหบรการผานชองทางออนไลนทกระบวนการการ

ใหบรการสามารถเสรจสนหรอสงมอบบรการไดทนทโดย

ไมตองมการบรการทางกายภาพเขามาเกยวของMobile

Bankingเปนอกหนงธรกจทมอตราการขยายตวทสงมาก

ประกอบไปดวย

1) E-Banking & Investment: การทำา

ธรกรรมตางๆ กบธนาคารโดยผานเครอขายอนเตอรเนต

ตวอยางเชนKPlus,KTBNetbankและSCBEasyเปนตน

และการลงทนโดยผานสออเลกทรอนกสเชนSteaming

เปนตน

2) E-Insurance: การประยกตใชอนเทอรเนต

และเทคโนโลยสารสนเทศทเกยวของในการผลตและ

จำาหนายบรการประกนภย เชน การซอประกนออนไลน

กบAsiaInsurance,เมองไทยประกนชวตและกรงเทพ

ประกนภยเปนตน

2.4 ดจทลอน ๆ (Other) เปนสวนองคประกอบ

สำาคญททำาใหเกดการดำาเนนงานดานดจทลเนองจากเปนก

ลมทสนบสนนการดำาเนนการตาง ๆ เพอสงเสรมธรกจ

ประเภทดจทลธรกจประเภทนประกอบไปดวย

1) Specific Business: เปนธรกจเฉพาะทาง

ทมการใหบรการผานสออเลกทรอนกส

2) Devices: อปกรณทใชเปนชองทางการเขา

ถงการใหบรการหรอทำาธรกรรมตางๆ ทางอเลกทรอนกส

เชนโทรศพทมอถอคอมพวเตอรและTabletเปนตน

3) Network Infrastructure: โครงสราง

พนฐานเปนสวนชวยในการดำาเนนธรกจหรอกจกรรมทาง

อเลกทรอนกสเชนสญญาณWIFI,3Gและ4Gเปนตน

4) Application & Software Developer:

ธรกจทเกยวของกบการพฒนาแอปพลเคชนและซอฟตแวร

ตางๆของคอมพวเตอรสมารทโฟนหรอแทบเลตรวม

ถงการพฒนาเทคโนโลยบลอกเชนดวย

5) Data Analytic & Data Hosting: ธรกจ

Data Analytic จดวาเปนเครองมอสำาคญทางธรกจใน

การวเคราะหขอมลทางการตลาด กระบวนการวเคราะห

เซตขอมลขนาดใหญ(BigData)เพอคนหารปแบบความ

สมพนธหรอความเชอมโยงของขอมลใหสะทอนผลของ

แนวโนมทางการตลาดพฤตกรรมของกลมเปาหมายรวม

ถงความตองการของลกคาได

3. รปแบบก�รค�ทเปลยนแปลงไปและผลกระทบ พฒนาการทางเทคโนโลยโดยเฉพาะเทคโนโลยดจทล

และการเปลยนแปลงลกษณะการทำาธรกจของธรกจดจทล

ภายใตการปฏวตอตสาหกรรมครงท4สงผลกระทบอยาง

ใหญหลวงตอรปแบบการคาและการดำาเนนชวตความเปน

อยของผคนเปนอยางมากโดยรปแบบการคามการพฒนา

และเปลยนแปลงไปจากอดตถงปจจบนตงแตการคาแบบ

ดงเดมการคาผานหวงโซคณคาและมาถงปจจบนทเปนการ

คาในยคดจทลโดยรปแบบการคาในยคตางๆ มปจจยผลก

ดนลกษณะเดนและผลกระทบ(รปท3.1)ดงน

รปท 3.1 รปแบบการคาทเปลยนแปลง ลกะเดน และ

ผลกระทบ

7

รป

ท 3.1 รปแบบการคXาทเปลยนแปลง ลกษณะเดVน และผลกระทบ

3.1 การค:าแบบดงเดม (Traditional Trade)

§ ปSจจยผลกดน: เกดจากตXนทนการขนสVงทลดลง § ลกษณะเดVน: การแบVงแยกการผลตและการบรโภคระหวVางประเทศ โดยเปGนการคXาสนคXาขน

สดทXาย (the first unbundling) โดยแบVงแยกชดเจนระหวVางสนคXาอตสาหกรรมทผลตโดยประเทศอตสาหกรรมพฒนาแลXว และสนคXาเกษตรพนฐาน ผลตโดยประเทศกำลงพฒนา ตามหลกการความไดXเปรยบโดยเปรยบเทยบ (comparative advantage) นอกจากนการคXาบรการยงเกดขนนXอย เนองจากบรการสVวนใหญV อาท การทVองเทยว การขนสVง ยงไมVสามารถถกสVงออกหรอนำเขXาไดXโดยสะดวก

§ ประเดนทางการคXาทสำคญ: เนXนการเจรจาเพอการเขXาถงตลาด (Market Access) อาท การลดภาษนำเขXา และการเปYดตลาดการคXาสนคXาสำเรจรป

3.2 การค:าผ=านห=วงโซ=คณค=าโลก (Trade in GVC : Global Value Chain) § ปSจจยผลกดน: ตXนทนการขนสVงและตดตVอสอสารทลดลง ทำใหXการประสานงานระหวVางขนตอน

การผลต และระหวVางโรงงานผลตทตงอยVระหวVางประเทศทำไดXงVาย § ลกษณะเดVน: เกดการแบVงแยกการผลตระหวVางประเทศอยVางชดเจนระหวVางสนคXาวตถดบ

สนคXาขนกลาง และสนคXาขนสดทXาย (the second unbundling) นอกจากน การคXาบรการยงมบทบาทมากขน โดยเฉพาะบรการทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร โลจสตกส` และการขนสVง ซงถอเปGน “กาว” ทเชอมระหวVางหนVวยผลตตVาง ๆ ทกระจายอยVทวโลก

§ ประเดนทางการคXาทสำคญ: ความเชอมโยงระหวVางการคXา การลงทน บรการ และเทคโนโลย เนองจากการแบVงแยกกนผลต ทำใหXการลงทนระหวVางประเทศมความสำคญมากขน ประเดนการคXาระหวVางประเทศจงเนXนการสVงเสรมการลงทนจากตVางประเทศ การพฒนาโครงสรXางพนฐานเพอรองรบการลงทน การคXมครองนกลงทน และการสVงเสรมการถVายทอดเทคโนโลย เพอยกระดบโครงสรXางการผลตสนคXา เพอการพฒนาเศรษฐกจในระยะยาวของประเทศ นอกจากน ยงมประเดนการอำนวยความสะดวกทางการคXา (Trade

ทมา: The Future of Technology: Opportunities for ASEAN in the Digital Economy by Sarah Box and

Javier Lopez-Gonzalez

160

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

3.1 การคาแบบดงเดม (Traditional Trade)

ปจจยผลกดน:เกดจากตนทนการขนสง

ทลดลง

ลกษณะเดน: การแบงแยกการผลต

และการบรโภคระหวางประเทศ โดยเปนการคาสนคา

ขนสดทาย(thefirstunbundling)โดยแบงแยกชดเจน

ระหวางสนคาอตสาหกรรมทผลตโดยประเทศอตสาหกรรม

พฒนาแลว และสนคาเกษตรพนฐาน ผลตโดยประเทศ

กำาลงพฒนาตามหลกการความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ

(comparativeadvantage)นอกจากนการคาบรการยง

เกดขนนอยเนองจากบรการสวนใหญอาทการทองเทยว

การขนสงยงไมสามารถถกสงออกหรอนำาเขาไดโดยสะดวก

ประเดนทางการคาทสำาคญ: เนนการ

เจรจาเพอการเขาถงตลาด (MarketAccess)อาท การ

ลดภาษนำาเขาและการเปดตลาดการคาสนคาสำาเรจรป

3.2 การคาผานหวงโซคณคาโลก (Trade in

GVC : Global Value Chain)

ปจจยผลกดน: ตนทนการขนสงและ

ตดตอสอสารทลดลง ทำาใหการประสานงานระหวางขน

ตอนการผลต และระหวางโรงงานผลตทตงอยระหวาง

ประเทศทำาไดงาย

ลกษณะเดน:เกดการแบงแยกการผลต

ระหวางประเทศอยางชดเจนระหวางสนคาวตถดบสนคา

ขนกลางและสนคาขนสดทาย(thesecondunbundling)

นอกจากนการคาบรการยงมบทบาทมากขนโดยเฉพาะ

บรการทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร โลจสต

กสและการขนสงซงถอเปน“กาว”ทเชอมระหวางหนวย

ผลตตางๆทกระจายอยทวโลก

ประเดนทางการคาทสำาคญ:ความเชอม

โยงระหวางการคา การลงทน บรการ และเทคโนโลย

เนองจากการแบงแยกกนผลต ทำาใหการลงทนระหวาง

ประเทศมความสำาคญมากขน ประเดนการคาระหวาง

ประเทศจงเนนการสงเสรมการลงทนจากตางประเทศการ

พฒนาโครงสรางพนฐานเพอรองรบการลงทนการคมครอง

นกลงทนและการสงเสรมการถายทอดเทคโนโลยเพอยก

ระดบโครงสรางการผลตสนคาเพอการพฒนาเศรษฐกจใน

ระยะยาวของประเทศนอกจากนยงมประเดนการอำานวย

ความสะดวกทางการคา(TradeFacilitation)เนองจาก

7

รป

ท 3.1 รปแบบการคXาทเปลยนแปลง ลกษณะเดVน และผลกระทบ

3.1 การค:าแบบดงเดม (Traditional Trade)

§ ปSจจยผลกดน: เกดจากตXนทนการขนสVงทลดลง § ลกษณะเดVน: การแบVงแยกการผลตและการบรโภคระหวVางประเทศ โดยเปGนการคXาสนคXาขน

สดทXาย (the first unbundling) โดยแบVงแยกชดเจนระหวVางสนคXาอตสาหกรรมทผลตโดยประเทศอตสาหกรรมพฒนาแลXว และสนคXาเกษตรพนฐาน ผลตโดยประเทศกำลงพฒนา ตามหลกการความไดXเปรยบโดยเปรยบเทยบ (comparative advantage) นอกจากนการคXาบรการยงเกดขนนXอย เนองจากบรการสVวนใหญV อาท การทVองเทยว การขนสVง ยงไมVสามารถถกสVงออกหรอนำเขXาไดXโดยสะดวก

§ ประเดนทางการคXาทสำคญ: เนXนการเจรจาเพอการเขXาถงตลาด (Market Access) อาท การลดภาษนำเขXา และการเปYดตลาดการคXาสนคXาสำเรจรป

3.2 การค:าผ=านห=วงโซ=คณค=าโลก (Trade in GVC : Global Value Chain) § ปSจจยผลกดน: ตXนทนการขนสVงและตดตVอสอสารทลดลง ทำใหXการประสานงานระหวVางขนตอน

การผลต และระหวVางโรงงานผลตทตงอยVระหวVางประเทศทำไดXงVาย § ลกษณะเดVน: เกดการแบVงแยกการผลตระหวVางประเทศอยVางชดเจนระหวVางสนคXาวตถดบ

สนคXาขนกลาง และสนคXาขนสดทXาย (the second unbundling) นอกจากน การคXาบรการยงมบทบาทมากขน โดยเฉพาะบรการทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร โลจสตกส` และการขนสVง ซงถอเปGน “กาว” ทเชอมระหวVางหนVวยผลตตVาง ๆ ทกระจายอยVทวโลก

§ ประเดนทางการคXาทสำคญ: ความเชอมโยงระหวVางการคXา การลงทน บรการ และเทคโนโลย เนองจากการแบVงแยกกนผลต ทำใหXการลงทนระหวVางประเทศมความสำคญมากขน ประเดนการคXาระหวVางประเทศจงเนXนการสVงเสรมการลงทนจากตVางประเทศ การพฒนาโครงสรXางพนฐานเพอรองรบการลงทน การคXมครองนกลงทน และการสVงเสรมการถVายทอดเทคโนโลย เพอยกระดบโครงสรXางการผลตสนคXา เพอการพฒนาเศรษฐกจในระยะยาวของประเทศ นอกจากน ยงมประเดนการอำนวยความสะดวกทางการคXา (Trade

ทมา: The Future of Technology: Opportunities for ASEAN in the Digital Economy by Sarah Box and

Javier Lopez-Gonzalez

161

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

ปรมาณการคาเพมสงขนอยางมากจากการทสนคามการ

ขามพรมแดนหลายครง และมาตรการกดกนทางการคา

ทไมใชภาษ (NTMs) ทมบทบาทมากขนแทนทมาตรการ

กดกนทางภาษ

3.3 การคายคดจทล (Digital Trade & Digital

Economy)

ปจจยผลกดน:การลดลงของตนทนการ

ขนสง และการตดตอสอสาร รวมทงการเขาถงและการ

เปลยนไปสดจทล (Digitalization) ทำาใหตนทนการแชร

ขอมลผานทาง digital platform และอปกรณอจฉรยะ

ถกลง

ลกษณะเดน: ภาคบรการมบทบาท

มากขนในการแบงแยกระหวางการผลตระหวางประเทศ

(greatertradabilityofservices)โดยบางประเทศเปน

แหลงคดคนนวตกรรม และการออกแบบผลตภณฑ ใน

ขณะทบางประเทศเปนตวกลางในการคาการตลาดและ

การขนสง โดยไมไดทำาการผลตเองตามหลกการSmile

curveนอกจากน การขยายตวของการคาสนคาปรมาณ

นอยๆซงถอเปนโอกาสของธรกจขนาดเลกการเพมขน

ของการคาบรการดจทลระหวางประเทศการผสมผสาน

ระหวางสนคาและบรการจนแยกกนไมออก (greater

bundlingofproductsandservices)

ประเดนทางการคาใหมๆทสำาคญ: การ

ไหลเวยนของขอมลระหวางประเทศ(dataflows)ความ

เชอมโยงทางดจทล(digitalconnectivity)ความสามารถ

ในการทำางานรวมกนผานระบบดจทล(interoperability)

การเกบขอมลการคาออนไลนระหวางประเทศ

4. ผลกระทบสำ�คญของก�รค�ยคดจทล รปแบบการคาทเปลยนแปลงในยคดจทลขางตน

มผลถงการเปลยนแปลงเชงโครงสรางและเชงระบบของ

เศรษฐกจภาพรวมโดยมผลกระทบสำาคญดงน

4.1 Digital Platform มบทบาทมากขน โดย

เฉพาะดจทลแพลตฟอรมเขามาทดแทนตวกลางอยางอน

ในการเชอมโยงผขายและผซอไดดมากยงขนชวยลดตนทน

ในการหาขอมลและกระจายขอมลใหทวถงของลกคาอาท

การreviewตางๆชวยทำาใหธรกจขนาดเลกหรอธรกจ

ของบคคลธรรมดาสามารถขยายการผลตและการคาได

สะดวกมากขนโดยเฉพาะในการสงออก

4.2 การคาปลกออนไลน (E-tail) ขยาย

ตวอยางรวดเรว การคาระหวางประเทศปรมาณนอยๆ

ทมมลคาตำาขยายตวมากขนเนองจากธรกจขนาดเลกหรอ

บคคลธรรมดาสามารถทำาการคาไดเองมากขนผานแพลต

ฟอรมตางๆเชนeBayหรอAlibabaเปนตนซงกอน

หนานสนคาหรอบรการมลคาตำาประสบปญหาตนทนการ

คาทสงทงคาขนสงคาธรรมเนยมทางการเงนคาพธการ

ทางศลกากรทำาใหไมคมกบการทำาการคาทงนการศกษา

โดยสถาบนวจยเศรษฐกจปวยองภากรณพบวาผสงออก

สวนใหญทเกดใหมเปนผสงออกขนาดเลกและสวนใหญไม

สามารถอยรอดในตลาดสงออกไดนานการคาในยคดจทล

จงสามารถชวยลดปญหาการอยรอดของผคาขนาดเลกได

และทำาใหผเลนรายเลก ๆ และธรกจยคใหมมบทบาทมาก

ขน(ถาเขาถงและปรบตวเทาทนเทคโนโลย)

4.3 การคาบรการมากขน

1) เสนแบงระหวางสนคาและบรการไม

ชดเจน จะผสมผสานกนมากขน (Servicification of

manufacturing)ปรากฏการณการผสมผสานนสามารถ

เกดขนไดเมอสนคาทางกายภาพถกใชเปนเครองมอในการ

สงและใหบรการ(embeddedservices)อาทโทรศพท

มอถอทใชเปนเครองมอในการสงบรการตางๆ รวมทงกอ

ใหเกดบรการออกแบบapplicationตางๆ มากมายเพอ

อำานวยความสะดวกการบรการยงเปนปจจยการผลตตน

นำาทสำาคญของการผลตสนคาอาทการวจยและพฒนาการ

ออกแบบการบรหารและการใหคำาปรกษา(embodied

services) การขยายตวของบรการดงกลาวทำาใหสดสวน

มลคาเพมของภาคบรการในมลคาการสงออกสนคา(service

valueaddedcontentofgrossexports)เพมสงขน

โดยเฉพาะอยางยงในประเทศพฒนาแลวซงถามลคาเพม

ของภาคบรการทถก“ซอน”อยในมลคาสนคาขนสดทาย

ถกแยกออกมาจะทำาใหมลคาเพมภาคบรการมสดสวนสง

ถงเกอบรอยละ50มากกวาภาคการผลตจากเดมทภาค

บรการมสดสวนอยเพยงรอยละ20-30ในมลคาการสงออก

162

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

รวมเทานนทำาใหภาคบรการเปนกจกรรมทางเศรษฐกจท

เปนกลจกรในการผลกดนการสงออกอยางแทจรง

การผสมผสานกบระหวางสนคาและบรการท

เพมขนสงผลทำาใหการออกแบบและดำาเนนนโยบายทาง

เศรษฐกจ หรอกฎระเบยบทแบงแยกระหวางสนคาและ

บรการออกจากกนมประสทธภาพลดลงยกตวอยางเชน

การลดภาษนำาเขาสนคาขนกลางทมเทคโนโลยสงเพอนำา

มาใชในการผลตสนคาอตสาหกรรมสมยใหมอาจไมเพยง

พอ หากยงตองมการลดขอจำากดของบคลากรทมทกษะ

สงทางดานวทยาศาสตรและวศวกรรมจากตางประเทศ

ในการเขามาในไทยใหบรการถายทอดความร หรอเปนท

ปรกษาในการบรหารจดการดวย จงจะทำาใหนโยบายสง

เสรมอตสาหกรรมสมยใหมสำาเรจตามเปาหมายอยางแทจรง

2) มลคาและสดสวนของการสงออกบรการ

ICT เพมสงขนตอเนอง

โลกมมลคาการสงออกบรการ ICT เพมขน

อยางตอเนองจาก5.4แสนลานเหรยญสหรฐในป2004

คดเปนรอยละ26.1ของมลคาสงออกบรการรวมมาเปน

1.4ลานลานเหรยญสหรฐคดเปนรอยละ31.4ของมลคา

การสงออกบรการรวมในป2016

สำาหรบประเทศไทย มมลคาการสงออก

บรการ ICT เพมขนตอเนอง จาก 3.2 พนลานเหรยญ

สหรฐในป1993คดเปนรอยละ28.8ของมลคาสงออก

บรการรวมของไทย มาเปน 1.2 หมนลานเหรยญสหรฐ

คดเปนรอยละ 17 ของมลคาการสงออกบรการรวมของ

ไทย ซงลดลงเนองจากการทองเทยวของไทยขยายตวสง

มากกวาในป2016

4.4 เกดอาชพหรอธรกจบรการใหมๆ อาทการ

วเคราะหขอมลขนาดใหญการบรการความปลอดภยทาง

ไซเบอรหรอการบรการคอมพวเตอรทางไกลนอกจากน

การเปลยนไปสดจทลยงไดทำาใหอตสาหกรรมบรการดงเดม

อนๆเชนการขนสงหรอการบรการทพกสามารถถกสง

ออกไดมากขนโดยทผใหบรการไมจำาเปนตองมสาขาอยใน

ประเทศของผรบบรการอาทAirbnbและGrabการเกด

ขนของบรการสมยใหมทมเทคโนโลยดจทลเปนพนฐานนม

นยยะตอการดำาเนนนโยบายทางเศรษฐกจเปนอยางมาก

เนองจากเปนสนคาและบรการทไมเคยมมากอนในอดต

ทงยงสงผลตอขอพพาทดานกฎระเบยบอยางเชนในกรณ

ของGrabและแทกซปกตเปนตน

4.5 Big Data และการแลกเปลยนขอมลมบทบาท

มากขน

1) ขอมลสามารถนำามาประยกตใชในหวง

โซคณคาทกขนตอนตงแตกอนการผลต ระหวางการผลต

และหลงการผลตซงสนบสนนแนวคดการใชความตองการ

เปนตวนำา(DemandDriven)และการสรางสรรคคณคา

(ValueCreation)ไดแก

(1) กอนการผลตสนคาและบรการ

ตอบสนองความตองการของผบรโภคไดดขน(การพยากรณ

ความตองการการเกบขอมลพฤตกรรมผบรโภค)เชนการ

รพฤตกรรมผบรโภคผานsearchengine

(2) ระหวางการผลต สรางสรรค

คณคาใหสอดคลองกบความตองการ ลดตนทน การหา

แหลงวตถดบการระดมทนการจางงานการบรหารงาน

ผลตการบำารงรกษา

(3) หลงการผลตทำาการตลาดและ

การขายอยางมประสทธภาพลดตนทนการจดเกบสนคาม

ชองทางการตลาดและการขายออนไลน

2) การเคลอนยายขอมลมความสำาคญมากขน

ในยคเศรษฐกจดจทลขอมลกลายเปนขมทรพย

สำาหรบการทำาธรกจ(Dataisthenewoil)ดงนนการแลก

เปลยนและเคลอนยายขอมลจงมความสำาคญมากขนอยางไร

กตามอปสรรคของการเคลอนยายขอมลระหวางประเทศ

คอกฎระเบยบทควบคมการเคลอนยายขอมล(dataflow

regulations)ซงมการใชกนอยางทวไปในประเทศพฒนา

แลวซงประกอบดวยขอกำาหนดในการเกบขอมลไวภายใน

ประเทศ(localdatastorage)กฎหมายคมครองขอมล

สวนบคคล(dataprivacylaws)การคมครองขอมลสวน

บคคลทางภมศาสตร(GeolocationDataPrivacy)และ

การกำาหนดการสงผานขอมลเฉพาะทาง(TrafficRouting)

อยางไรกตามกฎระเบยบทควบคมการเคลอนยายขอมล

เหลานเปนสงจำาเปน เนองจากเปนการรกษาความเปน

สวนบคคลของขอมล รวมทงเปนเหตผลเรองความมนคง

163

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

ของชาตดวย ดงนน ความทาทายคอการหาความสมดล

ระหวางการปองกนดานความมนคงของขอมลและการ

เปดเสรดานการสงขอมลทสะดวกรวดเรว

4.6 ตวกลางมบทบาทลดลง

หนงในตนทนสำาคญของระบบเศรษฐกจคอ

ตนทนธรกรรมหรอตนทนคาโสหย (Transaction cost)

ในฐานะผบรโภคตนทนธรกรรมทสำาคญคอคาธรรมเนยม

ตางๆ ทตองจายใหตวกลาง(เชนธนาคาร)ททำาหนาทสราง

ความไวเนอเชอใจระหวางคสญญาสองฝายซงถอเปนคาใช

จายมลคามหาศาล Blockchainคอเทคโนโลยทชวยนำามา

ซงความปลอดภยนาเชอถอโดยไมตองอาศยคนกลางม

ระบบการทำางานแบบกระจายศนยทำาใหขอมลธรกรรมของ

แตละคนเปนเสมอนหวงโซ(Chain)และทำาใหBlockของ

ขอมลเชอมตอกนและขอมลในแตละบลอกจะไมสามารถ

ถกเปลยนแปลงได สามารถนำาไปใชในธรกรรมไดหลาก

หลายอาทสญญาอจฉรยะ(SmartContract)หนงสอ

รบรองการจดทะเบยนทรพยสนทางปญญา(ปจจบนท

โดงดงคอนำาไปใชในสกลเงนดจทลเชนBitcoinเปนตน)

ดงนนบลอกเชนจะชวยลดตนทนและขอจำากดทางการคา

เพราะตนทนและความเสยงลดลง ลดบทบาทตวกลาง

ธรกรรมทำาไดแบบPeertoPeerอยางรวดเรวเสรจสน

ทนท ชวยลดปญหาการฟองรองขอมลการซอขายถกเกบ

อตโนมต ลดการใชแรงงานคนในการบรหาร

4.7 ผลกระทบของเทคโนโลยสมยใหมดานกายภาพ :

3D Printing, Robotics, Self-Driving Vehicles,

Smart Devices

นอกจากเทคโนโลยดจทลแลวเทคโนโลยทาง

กายภาพสมยใหมในยคการปฏวตอตสาหกรรมครงท4ยง

สงผลกระทบอยางใหญหลวงตอระบบเศรษฐกจการคาของ

ประเทศ และจะเหนไดวาเทคโนโลยทางกายภาพเหลาน

จะมไมไดเลยหากไมมเทคโนโลยดจทลเปนพนฐาน

1) 3D Printing ชวยลดการผลตแบบ

เนนปรมาณ ลดตนทนโลจสตกสและการจดเกบสนคา

ผลตสนคาทตรงกบความตองการของลกคาเฉพาะราย

(Customization) ธรกจบรการออกแบบสนคามความ

จำาเปนและสำาคญมากขน อยางไรกตาม มความเสยงตอ

การเลยนแบบสนคาและผลตสนคาอนตรายอาทอาวธ

ปน

2) Advanced Robotics ชวยลดการพงพง

แรงงานมนษย ชวยแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงาน

โดยเฉพาะงานอนตรายงานสกปรกงานซำาซากสามารถ

ประยกตใชในธรกจบรการมากขนเกดปรากฏการณRe-

shoring กลบไปยงประเทศพฒนาแลว เนองจากไมตอง

ใชแรงงานราคาถกในประเทศอนอกตอไป ทำาใหมนษย

(แรงงานทกษะไมสง)มแนวโนมตกงานมากขนเนองจาก

ถกแทนทโดยหนยนต จงอาจมปญหาดานกำาลงซอจาก

แรงงานไรฝมอตกงานได

3) Self-Driving Vehiclesจะชวยใหการขนสง

สะดวกและปลอดภยมากขนชวยลดอบตเหตเพมคณภาพ

ชวตอยางไรกตามจะทำาใหธรกจยานยนตการขนสง(แบบ

ดงเดม)และประกนภยทางถนนยอดขายจะลดลงทงนใน

ระยะนจะเปนชวงเปลยนผานจากรถยนตเชอเพลงนำามน

สรถยนตไฟฟาและรถยนตไรคนขบตอไป

4) Smart Devices หรออปกรณอจฉรยะ ซง

ใชประโยชนจากการเชอมตอกบอนเตอรเนต ระบบรบ

ขอมลและประมวลผลอจฉรยะรวมทงเชอมตอกบSmart

Device อน ๆ เขาดวยกน อาท โทรศพท กระเปาเงน

เฟอรนเจอร/เครองใชไฟฟาในบานเพอเพมอรรถประโยชน

(Utilization)และตอบสนองรปแบบการใชชวตคนรนใหม

มากขน โดยจะพฒนาจากอปกรณแบบพกพาหรอมอถอ

(Mobile)เปนแบบสวมใส(Wearable)และฝงเขาไปใน

รางกาย(Embedded)ในอนาคต

กลาวโดยสรป เทคโนโลยดจทลในยคการปฏวต

อตสาหกรรมครงท 4 จะทำาให ปรมาณการคา ความไว

วางใจประสทธภาพความรวดเรวและความสะดวกในการ

ทำาธรกจเพมขนในขณะท ราคาสนคาและบรการคาตว

แทนและคานายหนาการฉอโกงทจรตและการคอรรปชน

การพงพงแรงงานมนษยลดลง และกอใหเกดการมสวนรวม

โดยเฉพาะผประกอบการขนาดเลกและผบรโภครายยอย

เพมขนอยางมหาศาลสรางโอกาสในการเตบโตอยางทว

ถงและทายทสดจะทำาใหระบบเศรษฐกจไหลลนคลองตว

มประสทธภาพขยายตวอยางมนคงมงคงยงยนในทสด

164

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

5. คว�มท�ท�ย คณประโยชนของเทคโนโลยดจทลทกลาวไวขางตน

แฝงไวดวยความทาทายสำาคญทตองไดรบการแกไขหาก

ไทยจะไดรบประโยชนจากเทคโนโลยดจทลสงสด ความ

ทาทายดงกลาวทสำาคญไดแก

5.1 ความเหลอมลำา

ความทาทายทสำาคญทสดของการพฒนา

ทางเทคโนโลยในยคดจทลคอความเหลอมลำาทางดจทล

(Digitaldivide)ซงคอความแตกตางดานโอกาสระหวางผ

ทสามารถและไมสามารถเขาถงเทคโนโลยดจทลซงทำาให

คนกลมหลงไมสามารถใชประโยชนจากโลกดจทลในการ

หาขอมลเพมความรสรางโอกาสทางธรกจและการทำางาน

และการเขาถงบรการของรฐไดทำาใหชองวางระหวางทาง

รายไดและการจางงานทยำาแยอยแลวยำาแยลงไปอก

อยางไรกตามประเทศกำาลงพฒนาอยางไทย

มโอกาสในการกาวกระโดดแบบกบ (leapfrog) นน

คอการนำาเทคโนโลยสมยใหมมาใช โดยทไมจำาเปนตอง

เดนซำาตามเสนทางการพฒนาของประเทศพฒนาแลวทม

เทคโนโลยสงกวากระบวนการกาวกระโดดแบบกบมใหเหน

อยทวไปยกตวอยางเชนผคนในหลายประเทศในแอฟรกา

สามารถใชโทรศพทมอถอในการตดตอสอสารเขาถงขอมล

และทำาธรกรรมตางๆ บนโลกออนไลนไดทนททงๆ ทไม

เคยใชโทรศพทแบบสายมากอนหรอการทประเทศกำาลง

พฒนานำาเอาเทคโนโลยดานพลงงานแสงอาทตยมาใชเพอ

ทดแทนการพงพาพลงงานจากนำามนเพอกาวขามการกอ

ใหเกดมลพษทางสงแวดลอมจากนำามนไดเปนตนในบรบท

ของเศรษฐกจดจทลเทคโนโลยดจทลสามารถถกนำามาใช

เพอใหประเทศกำาลงพฒนาอยางไทยกาวกระโดดแบบกบ

ไดและชวยลดปญหาความเหลอมลำาสำาหรบคนหมมากท

กอนหนานอาจจะยงไมมโอกาสแมแตจะเขาถงอนเตอรเนต

เทคโนโลยดจทลสำาคญทมศกยภาพในการ

เรงกระบวนการกาวกระโดดแบบกบและสงเสรมการ

เตบโตแบบทวถงของประเทศกำาลงพฒนา ทมกรณศกษา

หลายกรณคอเทคโนโลยบลอกเชน อาทปาปวนวกนได

นำาบลอกเชนมาใชสงเสรมการเขาถงทางการเงนใหกบกลม

คนทไมมบญชธนาคารหรอไมมบตรประจำาตวประชาชน

ดวยการโอนเงนสวสดการจากรฐเขากระเปาเงนดจทล

(digital wallet) ของประชาชนโดยตรงผานบลอกเชน

และประชาชนสามารถใชขอมลทางชวมต (biometric)

ไดแกลายนวมอและอนๆเพอพสจนตวเองเพอใชเงน

สวสดการไดทนท โดยไทยสามารถนำาระบบนมาใชพฒนา

ระบบการใหและเบกจายเงนในโครงการสวสดการแหงรฐ

ไดซงจะชวยลดการทจรตและสงเสรมการเขาถงความชวย

เหลอทางสวสดการแหงรฐของบคคลดอยโอกาสไดมากขน

เทคโนโลยบลอกเชนยงสามารถถกนำามาใช

ในการพฒนาระบบตรวจสอบยอนกลบ (Traceability)

ของสนคาเกษตรและอาหารเนองจากสามารถสรางความ

นาเชอถอ และสะดวกรวดเรว ซงนอกจากจะชวยแกไข

ปญหาการเรยกคนสนคา ลดความเสยงของการขยาย

ตวของปญหา และชวยใหเกษตรกรหรอผประกอบการ

สามารถใชขอมลเพอตดสนใจ และจดการกบปญหานน

ไดอยางทนทวงทแลว ยงชวยเพมมลคาสนคาเกษตรของ

ใหมความแตกตางดานคณภาพความปลอดภยสรางความ

สามารถทางการแขงขนในการสงออกได โดยมตวอยาง

เชนประเทศฟจมการนำาบลอกเชนมาใชเพอตดตามแหลง

ทมาของปลาทนา โดยสามารถบอกไดวาปลาทจบมานน

จบมาเมอไหร จบทไหน ดวยเรอลำาไหน และดวยวธใด

ทำาใหผบรโภคมนใจไดวาปลาทนาทซอมามทมาถกตอง

ตามกฎหมายและเวยดนามโดยบรษทTEFoodไดทำา

โครงการตรวจสอบยอนกลบผลตภณฑอาหารจากหม ไก

และไขไก ตลอดทงหวงโซอปทานตงแตฟารม โรงฆาสตว

ผคาสงผคาปลกถงผบรโภคทสามารถตรวจสอบอาหาร

สดดวยการใชQRCodeบนบรรจภณฑหออาหารไดและ

มการขยายการตรวจสอบไปยงเนอววปลาอาหารทะเล

และผกผลไมดวย

5.2 กฎหมาย

ความกาวหนาของเทคโนโลยในยคดจทลมา

ควบคกบภยคกคามหลากหลายอาทการโจรกรรมขอมล

และการหลอกลวงทางอนเตอรเนตการคมครองขอมลสวน

บคคลการคมครองผบรโภคออนไลนขอพพาททเกยวของ

กบธรกจออนไลนและธรกจยคใหม เชน Grab Airbnb

หรอ การเกบภาษธรกจดจทล เปนตน ซงการแกปญหา

165

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

เหลานจำาเปนตองอาศยการปรบปรงและพฒนากฎหมาย

ทเกยวของกบธรกจดจทลซงขณะนอาจยงไมเทาทนการ

เปลยนแปลง หรอในบางกรณเปนอปสรรคในการขยาย

ตวอยางรวดเรวของเศรษฐกจดจทลโดยการปรบปรงและ

พฒนากฎหมายตองทำาอยางรอบดานไดแก1)การสงเสรม

และสนบสนนเชนความตองการดานแหลงเงนทนภาษ

บคลากรทมทกษะเฉพาะทางศนยบรการเบดเสรจรวมถง

การสงเสรมดานองคความร2)ความลาชาและยงยากของ

กระบวนการทำางานโดยหนวยงานภาครฐไมสอดคลองตอ

การดำาเนนธรกจดจทลทตองรวดเรว3)การเชอมโยงและ

แลกเปลยนขอมล4)การคมครองผบรโภคและ5)การ

บงคบใชกฎหมาย

สำาหรบไทย ขณะทกำาลงเขยนบทความน มราง

กฎหมายทเกยวของกบเศรษฐกจดจทลอยระหวางการ

ดำาเนนการไดแก1)รางพระราชบญญตคมครองขอมลสวน

บคคลพ.ศ.....2)รางพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทาง

อเลกทรอนกส(ฉบบท..)พ.ศ.....และ3)รางพระราช

บญญตวาดวยการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรพ.ศ.

....ซงจะเปนไดวาเปนรางกฎหมายทสำาคญอยางยงยวดใน

การสงเสรมเศรษฐกจดจทลใหเตบโตอยางยงยน

6. แนวนโยบ�ยและยทธศ�สตรก�รสงเสรม เศรษฐกจดจทลของไทย ในยคเศรษฐกจใหมทมความทาทายรอบดานนการ

สงเสรมเศรษฐกจดจทลใหเจรญกาวหนานบเปนยทธศาสตร

สำาคญททกๆ ประเทศรวมทงไทยจำาเปนตองปรบใชจาก

การผลกดนของภาครฐมาอยางตอเนองทำาใหสถานะการ

พฒนาและความสามารถในการแขงขนดานดจทลของไทยม

พฒนาการดขนตามลำาดบทผานมาสถาบนInternational

Institute forManagement Development (IMD)

ไดทำาการจดอนดบWorld Digital Competitiveness

Ranking เพอวดศกยภาพในการแขงขนดานดจทลของ

ประเทศตาง ๆ รวม 63 ประเทศทวโลก โดยในการจด

อนดบลาสดป2018ประเทศไทยไดอนดบท39ใกลเคยง

กบคาซคสถาน(อนดบ38)และรสเซย(อนดบ40)ดขน

จากอนดบท41ในป2017ซงไทยยงเปนรองสงคโปรท

ไดอนดบ2และมาเลเซยทไดอนดบ27โดยดานทเปนจด

ออนของไทยมากทสดคอดานการประยกตในเทคโนโลย

สารสนเทศ (IT Integration) ในดานการสงเสรมรฐบาล

อเลกทรอนกส(E-government)และการละเมดลขสทธ

ซอฟตแวรอกเรองทเปนจดออนคอเรองทกษะเทคโนโลย

และดจทล (Digital/Technology skills) ในขณะท จด

แขงของไทยไดแกจำานวนผใชโมบายบรอดแบนด การให

บรการทางการเงนการธนาคารและมลคาการสงออกสนคา

เทคโนโลยขนสง

เพอสงเสรมความสามารถในการแขงขนดานเศรษฐกจ

ดจทลของไทยใหดยงขนรวมทงสงเสรมการนำาดจทลเปน

เครองมอในการพฒนาประเทศ รฐบาลไทยใหมนโยบาย

ชดเจนในการขบเคลอนเศรษฐกจไทยไปสเศรษฐกจดจทล

(DigitalEconomy)เพอพฒนาความสามารถในการแขงขน

(Competitiveness)และใหทกภาคสวนเตบโตไปดวยกน

(InclusiveGrowth)

ในการน รฐบาลมนโยบายประเทศไทย 4.0 ทเปน

เหมอนนโยบายภาพใหญในการขบเคลอนประเทศใหเปน

ประเทศทพฒนาแลว ผานการสรางสรรคคณคา(Value

Creation)ดวยเทคโนโลยองคความรการวจยนวตกรรม

ความคดสรางสรรคดจทลและธรกจบรการโดยมงเนนการ

พฒนา5 กลมเทคโนโลยและอตสาหกรรมเปาหมายทไทย

มความสามารถในการแขงขนสงประกอบดวย1)อาหาร

เกษตรและเทคโนโลยชวภาพ2)สาธารณสขสขภาพและ

เทคโนโลยทางการแพทย3)เครองมออปกรณอจฉรยะหน

ยนตและระบบเครองกลทใชระบบอเลกทรอนกสควบคม

4)ดจทลเทคโนโลยอนเตอรเนตเชอมตอการทำางานของ

อปกรณตาง ๆ ปญญาประดษฐ สมองกลฝงตว และ 5)

เศรษฐกจสรางสรรค วฒนธรรม และบรการทมมลคา

สงจงกลาวไดวานโยบายประเทศไทย 4.0 สอดรบกบ

การปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 (4IR) อยางมนยสำาคญ

เพราะมงเนนทางดานเทคโนโลย นวตกรรม ทงดานดจทล

กายภาพ และชวภาพ

นอกจากนรฐบาลยงไดจดทำาแผนยทธศาสตรตางๆ

ทชดเจนและจบตองได เพอสงเสรมและพฒนาเศรษฐกจ

ดจทลใหเปนแรงขบเคลอนสำาคญของเศรษฐกจไทยใน

166

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

อนาคตทงกรอบยทธศาสตรชาต 20 ป พ.ศ. 2560-2579

ยทธศาสตรท 2ขอ2.3การพฒนาปจจยสนบสนนและ

การพฒนาโครงสรางพนฐาน เพอเพมขดความสามารถ

ในการแขงขนโดยการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสาร เพอสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจดจทล

และรองรบการยกระดบทางเศรษฐกจอยางทวถงและ

คณภาพชวตประชาชน โดยคำานงถงความปลอดภยและ

ความมนคงของประเทศดวย และแผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาตฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564) ท

ไดกำาหนดไวในยทธศาสตรท 7 การพฒนาโครงสรางพน

ฐานและระบบโลจสตกส เปาหมายท 5 เพอขยายโครง

ขายอนเทอรเนตความเรวสงใหครอบคลมทวทงประเทศ

และสรางผประกอบการธรกจดจทลรายใหมเพมขน รวม

ทงพฒนาระบบความมนคง ปลอดภยทางไซเบอรใหม

ประสทธภาพและสอดคลองตามมาตรฐานสากลเพอรบมอ

ภยคกคามทางออนไลนและทายทสดคอยทธศาสตรการ

พฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ซงประกอบดวย

6 ยทธศาสตร ไดแก 1) พฒนาโครงสรางพนฐานดจทล

ประสทธภาพสงใหครอบคลมทวประเทศ 2) ขบเคลอน

เศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล 3) สรางสงคมคณภาพท

ทวถงเทาเทยมดวยเทคโนโลยดจทล 4)ปรบเปลยนภาค

รฐสการเปนรฐบาลดจทล5)พฒนากำาลงคนใหพรอมเขา

สยคเศรษฐกจและสงคมดจทลและ6)สรางความเชอมน

ในการใชเทคโนโลยดจทล

สรป การสงเสรมเศรษฐกจดจทลถอเปนกญแจสำาคญใน

การสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศในโลก

สมยใหม ทมการปฏวตทางเทคโนโลย นำาโดยเทคโนโลย

ดจทลทหลอมรวมกบเทคโนโลยดานกายภาพและชวภาพ

ซงไดเขามาเปลยนแปลงรปแบบการดำาเนนชวตและการทำา

ธรกจอยางรวดเรวรอบดานและทงระบบโดยการเขามา

ของเทคโนโลยสมยใหมนทำาใหรปแบบการคาเปลยนแปลง

ไปเปนผานแพลตฟอรมมากขนทำาใหขอมลกลายเปนปจจย

การผลตทมคากอใหเกดการเพมบทบาทของภาคบรการ

ทสามารถถกซอขายไดมากขนผานอนเตอรเนตและทำาให

ตวกลางตางๆอาท ธนาคารพอคาคนกลางมบทบาท

นอยลง ทงหมดนจะกอใหเกดผลดตอเศรษฐกจมหาศาล

เชนการเพมขนของมลคาการคาและความสะดวกในการ

ทำาธรกจ การประหยดตนทน ลดราคาสนคาและบรการ

การทจรตคอรรปชนและการพงพงแรงงานมนษยแตแฝง

มาดวยความทาทาย ทอาจทำาใหความเหลอมลำาเพมขน

และประเดนทาทายดานกฎหมายทจำาเปนตองมการปรบ

เปลยนเพอลดอปสรรคและสงเสรมเศรษฐกจดจทลให

เตบโตอยางยงยน ทงน รฐบาลไทยใหความสำาคญเปนอ

ยางมากกบเศรษฐกจดจทลและมนโยบายในการสงเสรม

เศรษฐกจดจทลในระยะยาว

บรรณานกรม

โครงการศกษาเพอปรบปรงและพฒนากฎหมายทเกยวของ

กบธรกจดจทล(2561)โดยสำานกงานนโยบายและ

ยทธศาสตรการคา และมหาวทยาลยเทคโนโลย

พระจอมเกลาธนบร

Box,SandLopez-Gonzalez,J.,(2017),“TheFuture

ofTechnology:OpportunitiesforASEANin

theDigitalEconomy”inTay,S.C.,andPus-

padewiTijaja,S.,(eds)“GlobalMegatrends

ImplicationsfortheASEANEconomicCom-

munity”,ASEANSecretariat,Jakarta.

JPMorgan(2017)“DisruptorBeDisrupted”http://

www.jpmorgan.com.br/jpmpdf/1320744709780.

pdf

ณฐธารพานชและเอกวฒนธนประสทธพฒนา(2561)

“4IRและการเจรจาการคายคใหม”https://www.

mreport.co.th/experts/business-and-man-

agement/1803320042

กรอบยทธศาสตรชาต20ปพ.ศ.2560-2579http://

www.nesdb.go.th/download/document

/%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%B2

%E0%B8%87%E0%B8%A2%E0%B8%B8

%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%A8%

E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%

E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%8A%-

167

เศรษฐกจดจทล: พฒนาการ ผลกระทบ และความทาทายตอการคาไทย ดร. ณฐ ธารพานช

E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%20%E0

%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8

%B0%2020%20%E0%B8%9B%E0%B8%B5%20

(%E0%B8%9E.%E0%B8%A82560%20-%20

2579).pdf

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท12 (พ.ศ.

2560 – 2564) http://www.nesdb.go.th/

ewt_dl_link.php?nid=6422

ยทธศาสตรการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

http://www.mdes.go.th/assets/portals/1/

files/590613_4Digital_Economy_Plan-Book.pdf

ประวตผเขยน

ชอ – นามสกล ดร.ณฐ ธารพานชการศกษาสงสด PhD in Land Economy University of Cambridgeตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยชำานาญการสถานททำางาน สำานกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชยเบอรตดตอ 092-272-8345ประเภททนทไดรบ ทนรฐบาลไทย ป 2548

168

เศรษฐกจแพลตฟอรมกบการเปลยนแปลงตอการคาโลก นายสรณสกล เถาหมอ

หลายทานอาจเคยคนหและคนเคยกบเศรษฐกจ

แพลตฟอรม (Platform Economy) กนมาบาง ซง

โดยความหมายทางวชาการแลว ‘แพลตฟอรม’ คอ

โมเดลธรกจหรอระบบเศรษฐกจทกจกรรมเกดขนบน

แพลตฟอรมดจทล1 ไมวาจะเปนการแลกเปลยนสนคา

และบรการระหวางผผลตและผบรโภค รวมถงการ

แลกเปลยนขอมลระหวางผบรโภค โดยมกฎกตกาบน

แพลตฟอรมทถอวาเปนระบบระเบยบแบบใหมทกำากบ

วธการดำาเนนกจกรรมทางเศรษฐกจ การสรางมลคาเพม

ตลอดจนการจดสรรผลประโยชนทางเศรษฐกจระหวางผเลน

ในแพลตฟอรมนน

แพลตฟอรมเปนปจจยกำ�ลงสงอทธพลตอก�รค�โลก โลกทเชอมโยงเขาหากนมากขน รปแบบของ

กจกรรมทางเศรษฐกจบนแพลตฟอรมจงแตกตางไป

จากระบบเดมทมลกษณะเปนการสงตอมลคาเพม

จากผผลตไปยงผบรโภคปลายทางในลกษณะเสนตรง

หรอPipeline(มนประเสรฐส.และวงศแกวก.,2019)

มาเปนระบบแพลตฟอรม ทเปนโครงขายเชอมตอผผลต

และผบรโภคเขาหากน (Network Effect) เพอกอให

เกดการแลกเปลยน ซงสงผลตอการเปลยนแปลงของ

โลกาภวตนทางการคาอยางนอย3ประการดงน2

1. พลวตและพลงของโมเดลธรกจแบบ Pipeline

กำาลงถดถอย รปแบบของหวงโซอปทานโลก(GlobalSupply

Chain)แบบเดมทเราคนเคยกำาลงถกทาทายหรอDisrupt

จากการนำาระบบดจทลทใชเทคโนโลยขนสงมาใชในการผลต

การเชอมโยงขอมลอปสงคและอปทานททำาใหเกดการตดสน

ใจทางธรกจทแมนยำาลดความสนเปลองของการใชทรพยากร

ซงสงผลใหตนทนลดลงและการเพมประสทธภาพของธรกจ

ในระยะยาวอยางไรกดสงนจะเปลยนขวทางภมศาสตรของ

supplychainตวอยางเชนAdidasไดประกาศการยายฐาน

เศรษฐกจแพลตฟอรมกบก�รเปลยนแปลงตอก�รค�โลก

การผลตจากประเทศจนกลบมาผลตในประเทศเยอรมน

โดยหนมาใชระบบการผลตแบบพงพาหนยนตซงมตนทน

ตำากวาแรงงานจนนอกจากนปจจยอกประการทขบเคลอน

ใหเกดวงจรการผลตในภมภาคทเกดการบรโภคเองนนคอ

การเพมขนของการบรโภคอยางมหาศาลในตลาดเกดใหม

(EmergingMarket)ซงสงผลใหหลายบรษททวโลกกำาลง

พจารณาปรบเปลยนการผลตไปเปนแบบMulti-Local

แทนการ outsourcing ขามชาตในกลมประเทศกำาลง

พฒนาแบบเดม

2. การคาภาคบรการในยคดจทลมแนวโนมสงขน

มาแทนทการคาสนคา products-based business

models จะถกเสรมดวย services-based business

model ทผนวกเทคโนโลยดจทล เพอเปนชองทางใหม

ในการสรางกำาไร เหนไดจากบรษท General Electric

(GE)และSiemensซงไดปรบกลยทธธรกจจากเดมทเนน

การขายอปกรณอเลกทรอนกสมาเปนการใหบรการดาน

ขอมล เชนบรการบำารงรกษาเชงพยากรณ (predictive

equipmentmaintenance) หรอ การใหเชาอปกรณ

และฐานขอมลตามการใชจรง (usage-based leasing)

เปนตน

3. แพลตฟอรมเออให SMEs มบทบาทมากขนจาก

การเพมโอกาสการทำาธรกจและเพมความสามารถในการ

แขงขนใหแกSMEsในตลาดโลกได โดยอาศยโครงสราง

พนฐานดานดจทลบนแพลตฟอรมและเครอขายออนไลน

แทนการจางงานและลงทนเพอถอครองสนทรพยเอง เชน

การทAlibaba,AmazonและWeChatไดชวยขบเคลอน

การคาของSMEsและยงไดใหการสนบสนนทางการเงน

ใหกบSMEsในหลายประเทศ

การเปลยนแปลงทง 3 ประการน ถอเปนเครองช

วดความสำาคญเบองตนของแพลตฟอรม ทงในดานของ

โมเดลธรกจใหม และการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและ

สงคมทเขมขนในทศวรรษน

169

เศรษฐกจแพลตฟอรมกบการเปลยนแปลงตอการคาโลก นายสรณสกล เถาหมอ

ทว�ก�รเปลยนแปลงนสำ�คญตอเร�อย�งไร? ประการท 1 ธรกจแพลตฟอรมจะมอทธพลอยาง

มหาศาลจากการเปนเจาของฐานขอมลขนาดใหญ ซง

สามารถนำามาใชตดสนใจและตอยอดเชงธรกจของตวผให

บรการแพลตฟอรมนนๆเองเชนAlibabaไดพฒนามา

เปนระบบCreditRatingสำาหรบการใหบรการทางการ

เงนFacebookเชอมโยงขอมลการยนยนตวบคคลกบสอ

โซเชยลและเวบไซตอนๆฯลฯไปจนถงการรวมรวมขอมล

และประมวลผลขนสงจากปญญาประดษฐเพอตอบคำาถาม

ทางธรกจของบรษทอยางSalesforces(ผลตอะไรผลต

ทไหนใครชวยผลตผลตอยางไรใครจะซอควรตงราคา

ขายเทาไหรเปนตน)

ประการท 2 การเตรยมความพรอมในการเขา

สเศรษฐกจแพลตฟอรม โดยธรกจตองตอบคำาถาม

สำาคญใหได เชนหวงโซอปทานใดควรทจะปรบเปน

ระบบอตโนมต หรอเปดใหผเลนอนๆ (Stakeholder)

ในแพลตฟอรมเขารวมหวงโซดวยทงนธรกจจะตองไมลม

อกประเดนเชงกลยทธทสำาคญยงวา การทำาให Supply

Chain เปนระบบดจทลน จะชวยบรหารประสทธภาพ

และความยงยนของธรกจไดดวยหรอไม เชน การตรวจ

สอบประวตของSupplierหรอความสามารถในการตรวจ

สอบยอนกลบของสนคาและบรการเปนตน

ประการท 3 การปรบตวของภาครฐเพอรองรบการ

เปลยนแปลงเชนแพลตฟอรมจะเปลยนรปแบบการทำางาน

จากแรงงานเตมเวลาเปนผรบจางอสระ(contractorและ

freelancer) มากขน รฐจงจำาเปนตองแกไขกฎระเบยบ

ประกนสงคมและการคมครองแรงงานใหม ตลอดจน

ทบทวนระบบการเกบภาษแพลตฟอรมตางๆ หรอยงไป

กวานนประเทศทดำาเนนกลยทธทำาตนเองเปนแพลตฟอรม

นนยอมดงดดมลคาการคาในปจจบนและอนาคตอนใกลน

ใหมาสรางรายไดแกชาตตนไดอยางดยง3อยางเชนสงคโปร

และอนเดยทเปดฐานขอมลการคาของประเทศใหผซอผ

ขายและผบรการขนสงทำาธรกรรมดวยกนเสรมกบการ

จดทะเบยนทรพยสนทางปญญาสำาหรบการเขาถงบรการ

เสรมตางๆเพอเกบรายไดอยางเชนExtraCuration(การ

จบคแบบพเศษ)หรอการตดสวนแบงจากการทำาธรกรรม

ผานแพลตฟอรมของรฐบาล(cutfromtransactionfee)

เปนตน

ในทสดแลวพฒนาการของระบบเศรษฐกจแพลตฟอรม

ยงคงดำาเนนตอไปอยางตอเนอง การปรบตวของทก

ภาคสวนจงเปนสงจำาเปน ทงบคคลทวไปทควรจะตอง

ตระหนกตอการใหและใชขอมลสวนบคคล บรษทตางๆ

กจำาเปนตองมการปรบกลยทธในการแขงขนเชนเดยวกน

และประเทศใดกตามทมงจะไดรบผลประโยชนจากการ

เปลยนแปลงระดบโลกในครงน จงจำาเปนทจะตองปรบ

โครงสรางเศรษฐกจและสงคมใหพรอมรองรบ

อ�งอง 1.บทความเศรษฐกจไทยปวยหรอออนแอโดยดร.สมประ

วณมนประเสรฐและคณกองภพวงศแกว,2019

2.PlatformRevolutionbyParker,Alystyneand

Choudary,2017

3. ความเหนเรองกลยทธแพลตฟอรมของสงคโปรโดย

SangeetPaulChoudary.2018

170

เศรษฐกจแพลตฟอรมกบการเปลยนแปลงตอการคาโลก นายสรณสกล เถาหมอ

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นายสรณสกล เถาหมอการศกษาสงสด ปรญญาโท University of Southern Californiaตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยปฏบตการสถานททำางาน สำานกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา

171

ความเหลอมลำาทางดานเศรษฐกจ นางสาวฐะปะนย เครองประดษฐ

การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางมงคงและยงยน

ควบคไปกบการสรางโอกาสและความเสมอภาคทาง

สงคม เปนหนงใน 6 ยทธศาสตรภายใตยทธศาสตรชาต

20ป(พ.ศ.2560-2579)นอกจากนการสรางความเปน

ธรรมและลดความเหลอมลำาในสงคม ยงเปนยทธศาสตร

การพฒนาประเทศภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

แหงชาตฉบบท12(พ.ศ.2560-2564)อกดวยเนองจาก

การพฒนาประเทศในชวงทผานมาสงคมไทยกาวหนาไป

หลายดานไมวาจะเปนเศรษฐกจเทคโนโลยและนวตกรรม

ในการผลตสนคาสมยใหมแตการแกไขปญหาความเหลอ

มลาและสรางความเปนธรรมในสงคมยงมการกาวเดนอยาง

คว�มเหลอมลำ�ท�งด�นเศรษฐกจ

ชาๆทงเรองความแตกตางของรายไดระหวางกลมประชากร

ความแตกตางของคณภาพการเขาถงบรการภาครฐรวมทง

การกระจายตวของเทคโนโลยทยงไมสามารถเขาถงบาง

พนทในสงคม

หากพจารณาความเหลอมลำาทางดานเศรษฐกจเรา

มกจะพจารณาจากขอมล Gini Index ของธนาคารโลก

(WorldBank)ซงวดการกระจายรายได(หรอบางกรณใช

วดคาใชจายในการบรโภค)โดยหากคาGiniอยท0หมาย

ถงความเทาเทยมกนทสมบรณแบบในขณะทถาคาGini

อยท100แสดงถงความไมเทาเทยมทสมบรณแบบ

ความเหลอมลำทางด0านเศรษฐกจ

นางสาวฐะปะนย+ เครองประดษฐ+

การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอย>างมงคงและยงยน ควบค>ไปกบการสร0างโอกาสและความเสมอภาค

ทางสงคม เปEนหนงใน 6 ยทธศาสตร+ภายใตMยทธศาสตร+ชาต 20 ปQ (พ.ศ. 2560 - 2579) นอกจากน การสร0าง

ความเปAนธรรมและลดความเหลอมลำในสงคม ยงเปEนยทธศาสตร+การพฒนาประเทศภายใตMแผนพฒนา

เศรษฐกจและสงคมแห>งชาตฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) อกดMวย เนองจากการพฒนาประเทศในช>วงทผ>าน

มา สงคมไทยกMาวหนMาไปหลายดMาน ไม>ว>าจะเปEนเศรษฐกจ เทคโนโลย และนวตกรรมในการผลตสนคMาสมยใหม>

แต>การแกMไขปaญหาความเหลอมลำและสรMางความเปEนธรรมในสงคม ยงมการกMาวเดนอย>างชMาๆ ทงเรองความ

แตกต>างของรายไดMระหว>างกล >มประชากร ความแตกต>างของคณภาพการเขMาถงบรการภาครฐ รวมทง

การกระจายตวของเทคโนโลยทยงไม>สามารถเขMาถงบางพนทในสงคม

หากพจารณาความเหลอมลำทางด0านเศรษฐกจ เรามกจะพจารณาจากขMอมล Gini Index ของ

ธนาคารโลก (World Bank) ซงวดการกระจายรายไดM (หรอบางกรณใชMวดค>าใชMจ>ายในการบรโภค) โดยหากค>า

Gini อย>ท 0 หมายถงความเท>าเทยมกนทสมบรณ+แบบ ในขณะทถMาค>า Gini อย>ท 100 แสดงถงความไม>เท>า

เทยมทสมบรณ+แบบ

จากภาพขMางตMน จะเหนไดMว>าในช>วงสบปQทผ>านมา ไทยมแนวโนMมทจะมความเท>าเทยมกนดMานรายไดM

มากขน จากตวเลข 39.8 ในปQ 2007 มาเปEน 36.5 ในปQ 2017 ในขณะทหากเปรยบเทยบกบประเทศกำลง

พฒนาอนๆ ในปQ 2017 พบว>า บราซลมค>า Gini เท>ากบ 53.3 อนโดนเซย เท>ากบ 38.1 และอรกวย เท>ากบ

39.5 แสดงใหMเหนถงการกระจายรายไดMของไทยทยงอย>ในระดบด

วธการวดการกระจายรายไดMโดยใชMค>า Gini Index ของธนาคารโลก สอดคลMองกบวธการวดของ

สำนกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแห>งชาต (สศช.) โดยค>าสมประสทธความไม>เสมอภาค (Gini

41.8

39.840.3

39.6 39.4

37.5

39.3

37.837

3636.9 36.5

32

34

36

38

40

42

44

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Gini Index (Thailand)

Gini Index

จากภาพขางตนจะเหนไดวาในชวงสบปทผานมาไทยมแนวโนมทจะมความเทาเทยมกนดานรายไดมากขนจาก

ตวเลข39.8ในป2007มาเปน36.5ในป2017ในขณะทหากเปรยบเทยบกบประเทศกาลงพฒนาอนๆในป2017

พบวาบราซลมคาGiniเทากบ53.3อนโดนเซยเทากบ38.1และอรกวยเทากบ39.5แสดงใหเหนถงการกระจาย

รายไดของไทยทยงอยในระดบด

172

ความเหลอมลำาทางดานเศรษฐกจ นางสาวฐะปะนย เครองประดษฐ

วธการวดการกระจายรายไดโดยใชคาGiniIndexของธนาคารโลกสอดคลองกบวธการวดของสานกงานสภาพฒนาการ

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)โดยคาสมประสทธความไมเสมอภาค(Ginicoefficient)เปนเครองมอในการวด

ความไมเทาเทยมในรปของสดสวน(Giniratio)ซงคาจะอยระหวาง0กบ1ยงคาเขาใกล1มากเทาไหรแสดงวาความ

ไมเทาเทยมกนของรายไดยงมมากขน1

1 ขอมลจากการสารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน สานกงานสถตแหงชาต ประมวลผลโดย สานกพฒนาฐานขอมล

และตวชวดภาวะสงคม สศช. โดยคานวณจากการใชคาของพนทระหวาง Lorenz curve ของการกระจายรายไดกบเสน

การกระจายรายไดสมบรณเปนตวตงและคาของพนทใตเสนการกระจายรายไดสมบรณทงหมดเปนตวหาร

รายไดหมายถงรายไดประจาทไมรวมรายรบอนๆ(เชนเงนทนการศกษามรดกพนยกรรมของขวญประกนสขภาพประกนภย

และประกนชวต/ประกนสงคมเงนถกสลากเงนรางวลคานายหนาและเงนไดจากการพนนเปนตน)2 Wealthหรอความมงคงหมายถงมลคาของสนทรพยทางการเงนรวมกบอสงหารมทรพย(เชนบานรถเปนตน)หกดวยหน

coefficient) เปEนเครองมอในการวดความไม>เท>าเทยมในรปของสดส>วน (Gini ratio) ซงค>าจะอย>ระหว>าง 0 กบ

1 ยงค>าเขMาใกลM 1 มากเท>าไหร> แสดงว>าความไม>เท>าเทยมกนของรายไดMยงมมากขน1

จากตารางขMางตMน แสดงใหMเหนว>าค>า Gini coefficient ของไทยมแนวโนMมลดลงอย>างต>อเนอง

นอกเหนอจากการวดการกระจายรายไดM เพอบ>งบอกถงสถานการณ+ความเท>าเทยมกนดMานรายไดM

ของประชากรในประเทศแลMว ยงมอกหนงปaจจยทองค+กรอย>างเครดตสวส (Credit Suisse) ใชMวดความเท>าเทยม

น นคอ การกระจายตวของความมงค ง (Wealth Distribution) จากรายงาน Global Wealth Report

2018 ของเครดตสวส ประเทศไทยมความมงคงเพมขนจากปQ 2017 ถง 2018 คอจาก 485 พนลMานดอลลาร+

สหรฐ มาเปEน 525 พนลMานดอลลาร+สหรฐ ใกลMเคยงกบประเทศมาเลเซย (598 พนลMานดอลลาร+สหรฐ ในปQ

2018) และฟÖลปปÖนส+ (518 ลMานดอลลาร+สหรฐ ในปQ 2018) ซ งเปEนเพอนบMานของไทยในภมภาคอาเซยน

นอกจากน ความมงค งต>อประชากรของไทย กเพ มข นจาก 9,297 ดอลลาร+สหรฐในปQ 2017 เปEน 9,969

ดอลลาร+สหรฐในปQ 2018

อย>างไรกด หากพจารณาการถอครองทรพย+สนของผMมรายไดMสงในประเทศไทย พบว>าผMมรายไดMสงสด

จำนวนรMอยละ 1 ครอบครองทรพย+สนถงรMอยละ 66.9 และผMมรายไดMสงสดจำนวนรMอยละ 10 ครอบครอง

ทรพย+สนในประเทศถงรMอยละ 85.7 ซงสงกว>าค>าเฉลยของโลกซงอย>ทรMอยละ 84.8 โดยอนดบรองลงมา ไดMแก>

รสเซย รMอยละ 81.8 และอนเดย รMอยละ 77.42 นอกจากน รายงานของเครดตสวสยงระบอกว>า หากแบ>งตาม

กล>มรายไดMเปEน 4 กล>ม จะพบว>ากล>มประชากรในประเทศไทย

- รายไดMตำกว>า 10,000 ดอลลาร+สหรฐต>อปQ มจำนวน 48,271,000 คน

1 ขMอมลจากการสำรวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน สำนกงานสถตแห>งชาต ประมวลผลโดย สำนกพฒนาฐานขMอมลและตวชวดภาวะสงคม สศช. โดย

คำนวณจากการใชMค>าของพนทระหว>าง Lorenz curve ของการกระจายรายไดMกบเสMนการกระจายรายไดMสมบรณ+เปEนตวตง และค>าของพนทใตMเสMนการกระจาย

รายไดMสมบรณ+ทงหมดเปEนตวหาร

รายไดM หมายถง รายไดMประจำ ทไม>รวมรายรบอนๆ (เช>น เงนทนการศกษา มรดก พนยกรรม ของขวญ ประกนสขภาพ ประกนภยและประกนชวต/ประกนสงคม

เงนถกสลาก เงนรางวล ค>านายหนMาและเงนไดMจากการพนน เปEนตMน) 2 Wealth หรอความมงคง หมายถง มลค>าของสนทรพย+ทางการเงน รวมกบอสงหารมทรพย+ (เช>น บMาน รถ เปEนตMน) หกดMวยหน

0.490.52 0.54 0.52 0.51 0.51 0.52 0.51 0.49 0.51 0.50 0.49 0.48 0.47 0.45 0.45

0.00

0.10

0.20

0.30

0.40

0.50

0.60

2531 2533 2535 2537 2539 2541 2543 2545 2547 2549 2550 2552 2554 2556 2558 2560

ค\าสมประสทธความไม\เสมอภาค (Gini coefficient) ของรายได0

จากตารางขางตนแสดงใหเหนวาคาGinicoefficient

ของไทยมแนวโนมลดลงอยางตอเนอง

นอกเหนอจากการวดการกระจายรายไดเพอบงบอก

ถงสถานการณความเทาเทยมกนดานรายไดของประชากร

ในประเทศแลว ยงมอกหนงปจจยทองคกรอยางเครดต

สวส(CreditSuisse)ใชวดความเทาเทยมนนคอการก

ระจายตวของความมงคง (Wealth Distribution) จาก

รายงานGlobalWealthReport2018ของเครดตสวส

ประเทศไทยมความมงคงเพมขนจากป 2017 ถง 2018

คอจาก485พนลานดอลลารสหรฐมาเปน525พนลาน

ดอลลารสหรฐ ใกลเคยงกบประเทศมาเลเซย (598 พน

ลานดอลลารสหรฐในป2018)และฟลปปนส(518ลาน

ดอลลารสหรฐ ในป 2018) ซงเปนเพอนบานของไทยใน

ภมภาคอาเซยนนอกจากนความมงคงตอประชากรของ

ไทยกเพมขนจาก9,297ดอลลารสหรฐในป2017เปน

9,969ดอลลารสหรฐในป2018

อยางไรกด หากพจารณาการถอครองทรพยสนของผม

รายไดสงในประเทศไทยพบวาผมรายไดสงสดจานวนรอย

ละ1ครอบครองทรพยสนถงรอยละ66.9และผมรายได

สงสดจานวนรอยละ10ครอบครองทรพยสนในประเทศ

ถงรอยละ85.7ซงสงกวาคาเฉลยของโลกซงอยทรอยละ

84.8โดยอนดบรองลงมาไดแกรสเซยรอยละ81.8และ

อนเดยรอยละ77.42นอกจากนรายงานของเครดตสวสยงร

ะบอกวาหากแบงตามกลมรายไดเปน 4กลม จะพบวา

กลมประชากรในประเทศไทย

173

ความเหลอมลำาทางดานเศรษฐกจ นางสาวฐะปะนย เครองประดษฐ

- รายไดตากวา 10,000 ดอลลารสหรฐตอป ม

จานวน48,271,000คน

- รายไดระหวาง10,000–100,000ดอลลารสหรฐ

ตอปมจานวน3,951,000คน

- รายไดระหวาง100,000–1,000,000ดอลลาร

สหรฐตอปมจานวน377,000คน

- รายไดมากกวา 1,000,000 ดอลลารสหรฐตอป

มจานวน40,000คน

สงผลใหคาGiniCoefficientของไทยอยทรอยละ

90.2ซงสงทสดใน40ประเทศทมการจดทาขอมลแสดง

ใหเหนวาไทยมปญหาเรองความเหลอมลามากทสด รอง

ลงมาคอรสเซยรอยละ87.5และตรกรอยละ87.1ตาม

ลาดบ3

เหตใดการวดความเหลอมลาจากการกระจายรายได

กบการวดการกระจายตวของความมงคง ถงใหผลลพธท

แตกตางกน?

เหตผลหลกสาคญ เนองจากการวดความเหลอมลา

ดานรายได วดจากการกระจายรายไดในชวงระยะเวลา

หนงๆแตการวดความเหลอมลาดานความมงคงนนวดจาก

การสะสมทรพยสนซงจะเพมสงขนตามกาลเวลา4ดวยเหต

นความเหลอมลาดานความมงคงจงมกสงกวาเสมอและ

จะยงเพมสงขนหากภาครฐไมมมาตรการใดๆ เพอชะลอ

ความ เหลอมลาในดานน ซงหนงในมาตรการของรฐท

สามารถดาเนนการเพอทาใหเกดความเทาเทยมไดมากขน

คอนโยบายทางการคลง เชน การทรฐทาหนาทเกบภาษ

แลวนามาใชจายใหเกดประโยชนอยางเทาเทยมกนมาก

ทสดกบประชาชนทกกลมโดยเฉพาะกลมผมรายไดนอย

นอกจากน มาตรการทางการคลงยงมสวนสาคญในการ

พฒนาเศรษฐกจทกอใหเกดประโยชนแกประชาชนอยาง

ทวถงเชนการลงทนดานโครงสรางพนฐานสาธารณปโภค

ตางๆอาทการขนสงการบรการสาธารณะการศกษาและ

สาธารณสขเปนตน

ในสงคมและระบบเศรษฐกจแบบทนนยม แมวา

จะกอใหเกดการแขงขนกนอยางรนแรงและเสร

เพอสรางกาไรหรอรายไดใหไดมากทสดภายใตทรพยากร

ทมอยอยางจากด แตสงหนงทจะลมไปเสยไมได คอการ

เคารพสทธและเสรภาพทางเศรษฐกจของประชาชนทก

คนอยางเทยบเทากนนโยบายของภาครฐจะตองสงเสรม

ใหเกดการพฒนาประเทศเพอประชากรในทกระดบชน

การกนดอยดและสวสดการภาครฐจะตองไมจากดเพยง

แคกลมผมรายไดระดบกลางหรอสงเทานน แตตองทาให

เกดกบกลมผมรายไดนอย หรอกลมคนทมโอกาสเขาถง

บรการสาธารณะไดอยางเสมอภาคอกดวย โดยวธการท

จะวดระดบความสาเรจของนโยบาย/มาตรการการเพอ

สรางโอกาสอยางเปนธรรม และลดความเหลอมลา ใน

สงคมกคอดชนชวดตางๆไมวาจะเปนระดบรายไดราย

จายหรอความมงคงของประชาชนในประเทศและเพอให

กระบวนการวดระดบความเทาเทยมหรอความเหลอมลาใน

สงคมดานเศรษฐกจมประสทธภาพและสามารถสะทอนถง

สถานการณจรงไดใกลเคยงทสดเราอาจพฒนาปรบปรงใน

3ประเดนหลกดงน

1. การวดความมงคงของประชากรในประเทศจาเปน

ตองมระบบการจดเกบขอมลดานการถอครองทรพยสนของ

ประชากรไดอยางเปนระบบและตอเนอง เพอใหสามารถ

นามาคานวณเปนดชนชวดความมงคงไดอยางถกตองโดย

ไมตองใชการคาดการณดวยเครองมอทางเศรษฐมตซงอาจ

ทาใหเกดความคลาดเคลอนได

3 รอยละ100หมายถงมปญหาความเหลอมลาของการกระจายรายไดอยางสมบรณ

รอยละ0หมายถงมการกระจายรายไดอยางเทาเทยม4 ทงน ตองตระหนกวารายงานGlobalWealthReport2018 ใชขอมลจากทงขอเทจจรงและการประมาณการณทางเศรษฐมต

และขอมลแตละประเทศไมไดเปนขอมลในปเดยวกนทงหมด

174

ความเหลอมลำาทางดานเศรษฐกจ นางสาวฐะปะนย เครองประดษฐ

2. แมวาการใชตวเลขGinicoefficientวดความเห

ลอมลาในสงคมดานเศรษฐกจจะเปนวธทแพรหลายและใช

ในระดบสากลทวโลกแตการพงพาตวเลขนแตเพยงอยาง

เดยวเพออธบายสถานะความเหลอมลาทางเศรษฐกจอาจ

จะยงไมเพยงพอ และอาจไมสามารถสะทอนความเหลอ

มลาระหวางคนรวยในระดบบนสดกบคนจนในระดบลางสด

ในสงคมไดดนกโดยเฉพาะในกรณทกลมคนรวยทสดมราย

ไดรวมกนมากกวาครงหนงของรายไดทงหมดของประเทศ

ดงนนจงอาจจาเปนตองพจารณาปจจยอนๆควบคกนไป

ดวยเชนดชนการเขาถงบรการสาธารณะสดสวนการเปน

หนตอรายไดเปนตน

3. การพจารณาความเหลอมลาทางเศรษฐกจ

ดวยตวเลขการกระจายรายไดจากคา Gini coefficient

นน เปนการใชขอมลจากการสารวจภาวะเศรษฐกจ

และสงคมของครวเรอน โดยสานกงานสถตแหงชาต

จากการสารวจกลมตวอยางราว52,000ครวเรอนซงอาจ

ไมเพยงพอทจะเปนกลมตวอยางของประชากรทงประเทศ

ไดจงอาจพจารณาเพมกลมตวอยางใหมากขนรวมทงใชขอ

มลอนๆมาประกอบการวเคราะหเชนขอมลการเสยภาษ

เงนไดเปนตนเพอใหสามารถบงชถงสถานการณความเห

ลอมลาในสงคมไดตรงตามขอเทจจรงมากยงขน

ทงน กเพอใหตวเลขดชนชวดความเหลอมลาทาง

เศรษฐกจของประเทศมความถกตอง และสามารถนาไป

ใชประกอบการวางแผนนโยบายเพอสรางความเทาเทยม

กนในสงคมสรางโอกาสอยางเสมอภาคและไมทงใครไว

เบองหลง

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางสาวฐะปะนย เครองประดษฐการศกษาสงสด ปรญญาโท MABE (Master of Arts in Business and Managerial Economics) คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และ Master of Arts in Conflict Resolution, Portland State University, United State of America (USA)ตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยชำานาญการพเศษ สถานททำางาน กองวจยเศรษฐกจการคามหภาค สำานกงานนโยบาย และยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชย เบอรโทรศพท 02-507-7898, 081-845-5279 อเมล btapanee@hotmail.com, tapaneek@moc.go.thประเภททนทไดรบ นกเรยนทนรฐบาล ตามความตองการของ กระทรวงพาณชย สาขา Conflict Resolution ณ Portland State University, USA

175

กลยทธพชตใจลกคาภาครฐผานการทำาการตลาดอเมล (Email Marketing) นางชนตา ศรดาเกษ เครธอรน

บทคดยอ ปจจบนหนวยงานของรฐในทกระดบตางมความจำาเปน

ทจะตองสอสารไปยงกลมผประกอบการ องคกรพนธมตร

และผทมสวนไดสวนเสย เพอประชาสมพนธเชญชวนให

เขารวมกจกรรมตางๆ ซงชองทางในการประชาสมพนธม

ววฒนาการเปลยนไปตามความกาวหนาของเทคโนโลย

เรมตงแตสอดงเดมเปลยนไปเปนสอสมยใหมผานชองทาง

ดจทลซงมมมองของนกการตลาดทวโลกตางเหนวาชองทาง

อเมลเปนชองทางทสรางความคมคามากกวาหลายชองทาง

ประชาสมพนธ อยางไรกตาม การใชชองทางดงกลาวเพอ

ประชาสมพนธกจกรรมของหนวยงานภาครฐยงคงอยในวง

จำากดจงนำาไปสการจดทำาผลงานฉบบนโดยมวตถประสงค

เพอศกษาวธการสอสารขอมลการจดกจกรรมของกรมสง

เสรมการคาระหวางประเทศกระทรวงพาณชยเพอวเคราะห

ศกยภาพและประโยชนทจะไดรบจากการสอสารขอมลการ

จดกจกรรมของภาครฐผานอเมลรวมถงแสวงหาวธการเสรม

สรางศกยภาพในการสอสารของภาครฐดวยอเมล

Keywords:การทำาการตลาดดจทล(DigitalMarketing),

การคนหา(SearchEngine),การทำาการตลาดผานอเมล

(EmailMarketing)

คำ�นำ� ปจจบน ชองทางออนไลนเปนชองทางสำาคญในการ

สอสารทหนวยงานและองคกรตางๆ นำามาใชประโยชน

ในการการสอสารในรปแบบระหวางบคคลากรภายใน

และระหวางองคกรกบผมสวนไดสวนเสย ซงการดำาเนน

การผานชองทางออนไลนนน มคณทงในเชงปรมาณและ

เชงคณภาพ โดยเฉพาะประโยชนทไดรบจากการตดตาม

สถานะของการสอสาร รวมถงการวดผลลพธของการสอ

และสงสารนนๆ ผสงสารผานชองทางออนไลน สามารถ

นำาขอมลขางตนมาสงเคราะหและวเคราะหเพอระบปจจย

กลยทธพชตใจลกคาภาครฐผานการทาการตลาดอเมล (Email Marketing)

ความสำาเรจและความเปนไปไดของปญหาทเกดขน ทจะ

นำาไปสการวางกลยทธทตอบสนองในขนตอไปไดดยงขน

ในโลกยคปจจบนทขบเคลอนโดยเทคโนโลย ผรบสาร

สามารถเลอกเขาถงเนอหาขอมลหรอคอนเทนต(Content)

ทตอบสนองความสนใจเฉพาะกลม(Niche)มากยงขนดง

นน กลมเปาหมายจะไดรบเนอหาขอมลทตรงกบความ

ตองการหรอไม กขนอยกบกระบวนการในการสอสาร

(Funnel)ของผสงสารกอนจะเขาสกระบวนการตดสนใจ

ของผรบสารจำาเปนตองผานกระบวนการอกหลายขนตอน

ตงแตการสรางการรบร(Awareness)การสรางความสนใจ

(Interest)การพจารณา(Consideration)ความเปนไป

ไดในการตดสนใจ(Intent)การประเมนผล(Evaluation)

กอนจะตดสนใจดำาเนนการตามจดประสงคของการสอสาร

(PurchaseหรอConversion)ดงนนเครองมอในการสอสาร

ทสามารถเขาถงกลมเปาหมายไดอยางมประสทธภาพและ

นำาไปสการบรรลวตถประสงคของการสอสาร(Conversion)

จงถอเปนกลไกสำาคญในการขบเคลอนหนวยงานและองคกร

ไปสทศทางทตงไวไดอยางมประสทธภาพ

แมหนวยงานภาครฐจะมภารกจหลกทแตกตางกน

ออกไปแตทกหนวยงานตางดำาเนนการผานการจดกจกรรม

ตางๆอาทการจดกจกรรมงานแสดงสนคาการจดฝกอบรม

ซงมความจำาเปนทจะตองสอสารไปยงกลมประชาชนเปา

หมายเพอประชาสมพนธใหเขาสมครรวมกจกรรมโดยชอง

ทางการประชาสมพนธมววฒนาการเปลยนไปตามความ

กาวหนาของเทคโนโลยทมอยในปจจบนซงเดมใชรปแบบ

การประชาสมพนธเพอสรางการรบร(Awareness)ถงภาพ

ลกษณและกจกรรมผานสอดงเดม(TraditionalMedia)

เชนการออกสอโทรทศนวทยสอสงพมพเปนการสอสาร

ไปยงผรบสารฝายเดยว(One-WayCommunication)โดย

ตวชวดของประสทธภาพในการบรหารจดการไมวาจะเปน

มลคาของสอประชาสมพนธวดดวยAdvertisingValue

176

กลยทธพชตใจลกคาภาครฐผานการทำาการตลาดอเมล (Email Marketing) นางชนตา ศรดาเกษ เครธอรน

Equivalency(AVE)หรอการรวบรวมคลปปง(Clippings)

ซงอาจจะไมสามารถสะทอนถงประสทธภาพทแทจรงของ

สอดงเดมไดหากเทยบเทากบสอสมยใหม

อยางไรกดภาครฐเรมใชประโยชนจากสอประชาสมพนธ

สมยใหมผานชองทางดจทลมากยงขนทำาใหเจาหนาทรฐใช

ประโยชนจากชองทางออนไลนชวยใหเหนผลลพธทเปน

รปธรรมเพมขนอยางไรกตามความรและความเขาใจถง

กระบวนการทำาการตลาดออนไลนของเจาหนาทยงคง

มจำากด กอปรกบความตระหนกถงความสำาคญ รวมถง

วธการในการจดเกบขอมลฐานลกคาเพอนำาไปใชในการ

ประชาสมพนธสอสารขอมลขาวสารในครงตอไปยงไม

สมบรณจงทำาใหภาครฐสญเสยงบประมาณในการทำาการ

ตลาดออนไลนไปยงกลมคนสวนใหญ (Mass) แทนการ

ทำาการตลาดไปยงกลมเฉพาะ(Niche)ใหมความเฉพาะตว

(CustomizedหรอPersonalized)อนกอใหเกดผลลพธ

ทคมคาตอการลงทน(ReturnofInvestment)มากกวา

การทำาการตลาดไปยงกลมคนสวนใหญทอาจจะไมใชกลม

เปาหมาย(TargetGroup)ทแทจรง

เนอหาในบทความนผเขยนจะนำาเสนอการศกษาซง

เปนสวนหนงของการทำาผลงานวชาการเพอเลอนระดบของ

ผเขยนโดยไดศกษารายละเอยดวธการสอสารขอมลการจด

กจกรรมศกยภาพและประโยชนทจะไดรบจากการสอสาร

ขอมลการจดกจกรรมรวมไปถงวธการเสรมสรางศกยภาพ

ของเจาหนาทในการใชชองทางอเมลเพอการประชาสมพนธ

ผานการศกษาในเชงปรมาณ(QuantitativeResearch)

โดยการใชแบบสอบถามเพอสำารวจความคดเหนของเจา

หนาทของกรมสงเสรมการคาระหวางประเทศโดยมกลม

ตวอยางจำานวน32รายและเชงคณภาพ(Qualitative

Research) โดยการวดผลจากแคมเปญสงเสรมการขาย

ในรปแบบการทำาการตลาดผานอเมล ของเวบไซตตลาด

กลางพาณชยอเลกทรอนกสของกรมสงเสรมการคาระหวาง

ประเทศ(Thaitrade.com)จำานวน9แคมเปญ

คว�มหม�ยและขอบเขตของก�รทำ�ก�รตล�ดดจทล (Digital Marketing) การทำาการตลาดดจทล(DigitalMarketing)คอการ

ทำาการตลาดสนคาหรอบรการผานชองทางดจทลตางๆเพอ

ใหเขาถงผบรโภคไดซงวตถประสงคสำาคญของการทำาการ

ตลาดดจทล คอ การประชาสมพนธแบรนดผานรปแบบ

ตางๆของสอดจทลทงนการทำาการตลาดดจทล รวมถง

การใชโทรศพทมอถอ ในการสงขอความแบบตวหนงสอ

และรปภาพการทำาการตลาดดวยโซเชยลการโฆษณาแบบ

ลงแบนเนอร(DisplayMarketing)การทำาการตลาดดวย

เสรชเอนจนรวมถงสอดจทลรปแบบอนๆ

ภาพท 1ชองทางดจทลในการประชาสมพนธของกรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ

177

กลยทธพชตใจลกคาภาครฐผานการทำาการตลาดอเมล (Email Marketing) นางชนตา ศรดาเกษ เครธอรน

ผเขยนขอยกตวอยางชองทางการทำาการตลาดดจทลหลกๆ

ทกรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ(หนวยงานสงกดของ

ผเขยน) เลอกใชในการประชาสมพนธ 4 ชองทาง ไดแก

การทำาการตลาดผานอเมล(EmailMarketing)การทำาการ

ตลาดผานผนำาทางความคด(InfluencerMarketing)หรอ

KeyOpinionLeader(KOL)การทำาการตลาดผานเฟส

บก(FacebookMarketing)และการทำาการตลาดดวย

เสรชเอนจน

ผลก�รศกษ�และบทวเคร�ะห จากขอมลปฐมภมในเชงปรมาณสามารถเรยงลำาดบ

ความเหนถงประสทธภาพของสอแตละประเภทจาก

ประสทธภาพมากไปยงประสทธภาพนอยไดดงน

- สอทวไป (โทรศพท การแจงเปนรายบคคล

เมอพบเจอ)

- สอสมยใหม(อเมลสอโซเชยล)

- สอดงเดม (โทรสารสอวทย สอหนงสอพมพ

ปายประชาสมพนธ)

จากขอมลขางตนเหนไดวาสอทวไปไดแกโทรศพท

และการแจงเปนรายบคคล เปนชองทางทเจาหนาทกรม

ใหคะแนนความมประสทธภาพมากเปนอนดบ1และ2

ตามลำาดบ เนองจากการสอสารไปยงผประกอบการผาน

ทงสองชองทางนน ใหความสำาคญตอการสอสารตวตอ

ตวและผประกอบการสามารถสอบถามขอมลเพมเตมได

ทนท ทำาใหผรบสารรสกพเศษวาสารนถกออกแบบมา

เพอสอสารกบผรบคนนนๆ(Exclusivity)และนำาไปสการ

สมครเขารวมโครงการตรงกบเปาหมายทตงไวไดอกดวย

ดงนน สามารถสรปไดวาวธการสอสารทมประสทธภาพ

มากทสดคอการสอสารทมความเปนสวนตวกบผรบสาร

(Personalization)อยางไรกตามชองทางการสอสารดง

กลาวมขอจำากด เนองจากจำานวนเจาหนาทกรมทมความ

สมพนธกบผประกอบการมจำานวนจำากดดวยหากคำานง

ถงชวงเวลาทจะตองใชเพอสอสารอาจจะไมพอหากมกลม

เปาหมายทตงไวมจำานวนมาก

ชองทางสอสารผานสอสมยใหมทเจาหนาทกรมเลอก

ใชไดแกอเมลสอโซเชยลเปนสองชองทางทจำาเปนในการ

สอสารเปนอยางมากเนองจากสามารถตรวจสอบความคม

คาของการลงทน (Returnof Investment) ตอหนวย

สรางฐานลกคาไดตรงตามกลมเปาหมายกอปรกบสามารถ

สอสารกลบไปยงลกคาไดเมอมคำาถามอกดวยทงนแมใน

มมมองความคดของเจาหนาทกรมคดวาสอสมยใหมยงสราง

ประสทธภาพไดไมเทาการสอสารสอทวไปอาจเปนเพราะ

ความรและความเขาใจของเจาหนาทกรมในการใชชองทางดง

กลาวยงอยในวงจำากดรวมถงการเปลยนแปลงในการทำาการ

ตลาดผานชองทางนมพลวตอยางตอเนองจงทำาใหเจาหนาท

กรมไววางใจผเชยวชาญทางการตลาดออนไลนเขามาดำาเนน

การแทนผานการจดจางโครงการตางๆซงการสอสารผาน

สอสมยใหมนนมความจำาเปนทจะตองสรางสารททำาใหผรบ

สารรสกพเศษวาสารนนๆ ถกออกแบบมาเพอสอสารกบ

ผรบคนนนจรงๆซงดวยเทคโนโลยในปจจบนทำาใหชองทาง

อเมลสามารถดำาเนนการไดอยางมประสทธภาพหากมการ

ดำาเนนการโดยเจาหนาททมความรความเขาใจเปนอยางดใน

การทำาการตลาดผานอเมล

สำาหรบชองทางสอดงเดมนนแมเจาหนาทกรมจะให

ความเหนวามประสทธภาพนอยทสดกสามารถวเคราะห

ไดวาจำานวนการสอสารผานสอดงเดมมจำานวนลดนอยลง

มากแตยงคงมอยบาง

ขอสงเกตทนาสนใจ คอ การสอสารผานหนงสอ

ราชการ แมเปนการสอสารแบบดงเดม ในความคดเหน

ของเจาหนาทกรมกลบปรากฎวามประสทธภาพมากกวา

กวาสอดงเดมอนๆแสดงใหเหนถงความสำาคญหรอ“ความ

ขลง”ของวธการสอสารดงกลาวทผมสวนไดสวนเสยมการ

ตอบสนองทตรงตามจดประสงค

จากขอมลขางตนสามารถสรปไดวาชองทางทกรมควร

ใหความสำาคญและใชประโยชนในการสอสารประชาสมพนธ

ขอมลกจกรรมตางๆของกรมโดยเฉพาะขอมลทตองการ

ใหผประกอบการสมครหรอตอบรบเขารวมโครงการควร

เปนชองทางทสรางความรสกพเศษใหกบผประกอบการ

178

กลยทธพชตใจลกคาภาครฐผานการทำาการตลาดอเมล (Email Marketing) นางชนตา ศรดาเกษ เครธอรน

ในการรบสารไดแกสอทวไปผานโทรศพทและการแจง

เปนรายบคคลเมอพบเจอ สอสมยใหมผานอเมลและสอ

โซเชยล สำาหรบการสอสารผานชองทางสอดงเดม ผาน

โทรสารสอวทยสอหนงสอพมพปายประชาสมพนธควร

ใชสอสารเพอการสรางความรบร(Awareness)มากกวา

เพอชกชวนใหตดสนใจ(Decision)สมครเขารวมกจกรรม

เนองการคำานวณความคมคาตอการลงทนผานชองทางสอ

ดงเดมมขอจำากดเปนอยางมากและไมสามารถเจาะกลมเปา

หมายไดอยางมประสทธภาพ

จากขอมลทตยภมในเชงคณภาพพบวามจำานวนอเมล

ทสงออกทงสนจำานวน 192,224 ฉบบ ซงนำาไปสผรบ

อเมลกดลงคCalltoActionตามวตถประสงคของแตละ

แคมเปญไดแกเพอทำาการสมครเขารวมกจกรรมเพออาน

รายละเอยดเพมของกจกรรม จำานวนทงสน 1,643 ราย

และเมอคำานวณความคมคาในการลงทนปรากฏวา คาใช

จายทเกดขนจากการสงอเมลมมลคาฉบบละ0.032บาท

ทำาใหการสงอเมลจำานวน192,224ฉบบมคาใชจายทงสน

6,151.168บาทดงนนเมอคำานวณความคมคาจะเทากบ

3.74บาทตอผประกอบการจำานวน1รายทกดสมครเขา

รวมโครงการเหนไดชดวานอกเหนอจากการวดผลความ

สำาเรจของแคมเปญในรปแบบจำานวนผเปดอานอเมลและ

คนสมครเขารวมโครงการแลว ยงสามารถวดความสำาเรจ

ตอหนวยไดอกดวย

จากขอมลการศกษาทงรปแบบปฐมภมและรปแบบ

ทตยภมแสดงใหเหนวาชองทางการทำาการตลาดผานอเมล

(EmailMarketing)เปนชองทางการสอสารทมประสทธภาพ

เนองจากสามารถสรางความรสกสวนตวใหกบผรบสารได

และยงมความคมคาตอการลงทนอกดวย

ขอเสนอแนะ ผลการศกษาขางตนพบวาเจาหนาทกรมสงเสรมการ

คาระหวางประเทศมการสอสารไปยงลกคาผานชองทาง

ตางๆไมวาจะเปนชองทางสอดงเดมไดแกทางโทรทศน

ผานหนงสอราชการผานการแจงรายบคคลและผานชอง

ทางสอสมยใหม ไดแก สอโซเซยล อเมล แตละชองทาง

มประสทธภาพทแตกตางกน ทงน ขนอยกบจดมงหมาย

ของการสอสารนนๆแมบางชองทาง โดยเฉพาะชองทาง

สอดงเดมไมสามารถสรปไดวา ประสบความสำาเรจตาม

วตถประสงคของการสงสาร(Conversion)หรอไมและ

มจำานวนมากนอยเพยงใดหากเปรยบเทยบกบสอสมยใหม

แตการทำาการประชาสมพนธแบบบรณาการ(Integrated

MarketingChannel:IMC)ดวยสอทงสองประเภทจะสง

ผลในทางบวกตอการประชาสมพนธทงสนดงนนผศกษา

ไดนำาความคดเหนของผตอบแบบสอบถามผลการศกษา

ของแคมเปญตางๆรวมถงความคดเหนตวบคคลประกอบ

การสราง“แผนกลยทธการใชประโยชนจากการทำาการ

ตลาดดวยอเมล”เพอปรบพฤตกรรมการประชาสมพนธ

ของเจาหนาทภาครฐ ผานสอทงสองประเภทใหสามารถ

ใชประโยชนจากการทำาการตลาดผานอเมลไดอยางม

ประสทธภาพและคมคาตองบประมาณไดมากทสดสามารถ

สรปไดดวยแผนผงแผนกลยทธฯตามภาพท2ดานลางน

ภาพท 2กระบวนการกลยทธการใชประโยชนจากการ

ทำาการตลาดดวยอเมล

ผเขยนไดพจารณากระบวนการในการดำาเนนการแลว

เหนวากระบวนการสามารถแบงออกเปน 3 ระยะหลก

สำาหรบหนวยงานผรบผดชอบในภาครฐนนจะตองมการ

ทำาการศกษาและวเคราะหความเหมาะสมตอไป

ระยะท1เรมตนกระบวนการดวยการสรางความตระหนก

ถงประโยชนทจะไดรบจากการใชชองทางอเมลในการ

179

กลยทธพชตใจลกคาภาครฐผานการทำาการตลาดอเมล (Email Marketing) นางชนตา ศรดาเกษ เครธอรน

ทำาการตลาด(Awareness)หลงจากเจาหนาทรฐเหนถง

ความสำาคญในประเดนนจงจะสามารถจดกจกรรมอบรม

วธการใชชองทางอเมลเพอการตลาด(Training)

ระยะท 2 กอนทจะเรมดำาเนนการใชชองทางอเมล

เพอสอสาร จำาเปนจะตองบรหารจดการฐานขอมลจาก

ขอมลลกคาทมอยใหเขาฐานกลางของภาครฐ (Data

Management)กอนเขาสกระบวนการใชชองทางอเมลใน

การสอสารไปยงกลมลกคาเปาหมาย(EDMExecution)

ระยะท 3 หลงจากนน ควรมการประเมนผลการใชชอง

ทางอเมลและวเคราะหทศนคตของเจาหนาททไดใชชอง

ทางดงกลาวเพอปรบกระบวนการสรางความตระหนก

(Awareness) สำาหรบกลมเจาหนาทกลมทยงไมไดเขาส

กระบวนการใชชองทางอเมลใหเขาสกระบวนการตอไป

1. การสรางความตระหนกถงประโยชนทจะไดรบ

(Awareness)

ปจจยสำาคญทสดในการใชประโยชนจากการทำาการ

ตลาดดวยอเมล คอ การสรางความเขาใจถงความสำาคญ

และประโยชนทจะไดรบจากการทำาการตลาดดวยชองอเมล

การสรางความเขาใจและความตระหนกของประโยชนแก

ผบรหารและเจาหนาทระดบปฏบตการ จงจะเปนตวขบ

เคลอนสำาคญในการใชชองทางอเมลเพอสอสารขอมลขาวสาร

ประชาสมพนธไปยง“ลกคา”ไดอยางมประสทธภาพ

การสรางความตระหนกควรเรมตนดวยการสอสาร

ผานสอในรปแบบทสามารถเขาถงเจาหนาทและสรางการ

รบรไดงายเชนรปแบบอนโฟกราฟก(Infographic)ลำาดบ

ถดจากนนควรมการประเมนวาการรบรของประโยชนและ

ความคดเหนของประสทธภาพทจะไดรบจากการใชชอง

ทางอเมลมระดบทเพมขนเมอเปรยบเทยบกบระดบของ

ประสทธภาพเฉลยจากแบบสอบถามในการศกษาครงน

นอกจากน ยงสามารถวเคราะหจากระดบความสมครใจ

ในการใชชองทางอเมลเปนชองทางสำาคญในการสอสาร

ขอมลและระดบความตองการทจะเรยนรเพมเตมในการ

ใชชองทางดงกลาวเพอประเมนวาควรเขาสกระบวนการ

ในลำาดบถดไป

2. การจดฝกอบรมวธใชชองทางอเมลเพอการตลาด

(Training)

กระบวนการทสอง หลงจากการประเมนความ

ตองการทจะเรยนรเพมเตมในการใชชองทางอเมลเพอ

การสอสารไปยงลกคา คอการเขารวมกจกรรมฝกอบรม

(Training) วธใชระบบสงอเมลเพอ โดยจดการฝกอบรม

การใชเครองมออเมลโดยมหวขอรายละเอยดดงน

2.1 วธการเกบขอมลทควรอยในรปแบบดจทล

(Digital Format) เพอใหการจดเรยงขอมลเพองายตอ

การจดกลมลกคาเปนหมวดหมตามประเภททตองการ

ได (Segmentation) เชนกลมลกคาทขายสนคาอาหาร

เปนตน

2.2 การเลอกกลมเปาหมายใหตรงกบวตถประสงค

และความตองการของเปาหมายนน

2.3 สรางเนอหาหรอคอนเทนต(Content)อเมล

ทผรบสามารถรบอเมล(Inbox)ไดอานงายเชนชออเมล

(Subject)การใชDynamicTextเพอทำาใหอเมลทสงไป

มความเปนสวนบคคลมากยงขน(Personalisation)การ

ใชAnchorTextหรอปมCalltoActionทชดเจนเพอ

นำาไปสการบรรลวตถประสงค (Conversion) ไดอยางม

ประสทธภาพสงสด

2.4 การตรวจสอบความสำาเรจของแคมเปญเบอง

ตน วามอเมลทมอยในฐานนนมการจดเกบทถกตองมาก

นอยเพยงใด มจำานวนผไดรบอเมล ผเปดอเมล รวมถงผ

ดำาเนนการตามวตถประสงคของแคมเปญนนๆ มากนอย

เพยงใดเชนการกดปมเพอสมครเขารวมกจกรรมเปนตน

3. การจดการฐานขอมลลกคา (Database

Management)

หลงจากไดเรยนร เกยวกบพนฐานการใชชองทาง

อเมลเพอการทำาการตลาดแลวนนการเขาสกระบวนการ

การจดฐานขอมลของลกคาในความดแลของเจาหนาทของ

โครงการ ซงเจาหนาทแตละทานจะมกลมลกคาททำาการ

ตดตอสอสารกนเปนประจำาอยแลวผานทกชองทางโดย

รวบรวมขอมลเหลานนำามาจดเกบในรปแบบดจทลทอย

180

กลยทธพชตใจลกคาภาครฐผานการทำาการตลาดอเมล (Email Marketing) นางชนตา ศรดาเกษ เครธอรน

ในรปแบบเดยวกน (Template) โดยจะตองมขอมลชอ

นามสกลและอเมลของผประกอบการเปนอยางนอย ให

สามารถการนำาเขา(Import)ไปเกบในฐานขอมลกลางได

อยางรวดเรว

4. การดำาเนนการทำาการตลาดดวยอเมล (EDM

Execution)

กระบวนการดำาเนนการการใชอเมลในการสงสารไป

ยงกลมเปาหมายถอเปนกระบวนการทมความละเอยดออน

เนองจากเจาหนาทผดำาเนนการจำาเปนจะตองมความรใน

การใชซอฟแวรแลวนน ยงจำาเปนจะตองเขาใจถงปจจย

ตางๆ ทสำาคญในการทำาแคมเปญการตลาดผานชองทาง

อเมลอกดวย ซงการฝกอบรมการทำาการตลาดผานอเมล

ในขอ2จะเปนพนฐานใหเจาหนาททราบถงวตถประสงค

ในการทำาการตลาดดวยอเมลทแตกตางกนออกไปกอปร

กบปจจยตางๆทจะนำาพาไปสการบรรลวตถประสงคของ

แตละแคมเปญซงสามารถนำาไปประยกตใชกบการทำาการ

ประชาสมพนธผานชองทางอเมลได นอกจากนการทำา

แคมเปญควรดำาเนนการใน3ระยะไดแกกอนกจกรรม

ระหวางกจกรรมและหลงกจกรรมเพอตรวจสอบถงความ

แมนยำาและการวเคราะหประสทธภาพของแตละแคมเปญ

ใหแมนยำาไดอกดวย

5. การประเมนผล (Evaluation)

เมอดำาเนนการทำาการตลาดดวยอเมลในรปแบบ

แคมเปญตางๆ แลว การตดตามผล มความสำาคญเปน

อยางมากเนองจากเจาหนาทจะเหนภาพรวมของผลลพธ

การดำาเนนการทชดเจนและเปนรปธรรมในรปแบบตวเลข

โดยขยายผลเปนรอยละไดอยางชดเจนกระบวนการนจะ

เปนกระบวนการทชวยอำานวยความสะดวกในการวางแผน

การสรางแคมเปญทางการตลาดผานอเมลของเจาหนาทได

อยางเปนรปธรรมนอกจากนในวงกวางภาครฐสามารถ

ประเมนไดวาเจาหนาทมทศนคตและความเขาใจอยางไร

ตอการใชชองทางอเมลในการสอสารไปยงลกคา เพอนำา

บทวเคราะหของพฤตกรรมการใชงานระบบซอฟแวรสง

อเมล (EDM)กบทศนคตของเจาหนาท ไปปรบใชในการ

สรางความตระหนกของความสำาคญของการใชอเมลเพอ

การตลาด(Awareness)เพอใหเจาหนาทหนวยงานอนได

เขาถงประโยชนทจะไดรบจากชองทางนอยางมประสทธผล

ตอไป

บทสรป การทำาการตลาดดวยชองทางอเมลหรอEmailMarketing

หรอE-DirectMail(EDM)เปนอกทางเลอกหนงภายใต

ชองทางสอสมยใหมทสามารถดำาเนนการและประเมนความ

คมคาของการลงทน(ROI)ไดอยางมประสทธภาพซงชอง

ทางการสอสารนเปนชองทางทกลาวไดวามบทบาทในการ

ทำาการตลาดในรปแบบของการสรางความรบรถงกจกรรม

ตางๆไปยงกลมลกคาปจจบน(ExistingCustomer)และ

สามารถขบเคลอนการรบรนนๆ ไปสการสมครเขารวม

กจกรรมตางๆซงเรยกวาConversionไดอกดวย

การดำาเนนการตามตามแผนกลยทธการใชประโยชน

จากการทำาการตลาดดวยอเมลจะทำาใหหนวยงานของรฐ

สามารถสรางฐานลกคาทมคณภาพและสามารถสอสารไป

ยงกลมเปาหมายไดอยางชดเจนและมประสทธภาพมาก

ยงขน ทำาใหประชาชนไดรบความสะดวกสบายเนองจาก

สามารถเขาถงกจกรรมของไดตรงวตถประสงคไดมากยง

ขนอกดวยนอกเหนอจากนแผนกลยทธฯ ดงกลาว ยง

สามารถชวยภาครฐในการวเคราะหความคมคาในการ

ลงทนในสอประชาสมพนธ ซงจะนำาไปสการประหยดงบ

ประมาณในระยะยาวไดตอไป ทงน การศกษาในครงน

ไดศกษาความคมคาของแคมเปญอเมลจำานวนเพยง 9

แคมเปญของกรมสงเสรมการคาระหวางประเทศเทานน

การศกษาเพมเตมในการวเคราะหความคมคาในการลงทน

ในสอประชาสมพนธผานอเมลในมตภาพรวมของภาครฐ

จะสามารถเสนอขอเสนอแนะทเปนประโยชนถงความคม

คาของการใชชองทางอเมลเพอการประชาสมพนธมากยง

ขนอกดวย

181

กลยทธพชตใจลกคาภาครฐผานการทำาการตลาดอเมล (Email Marketing) นางชนตา ศรดาเกษ เครธอรน

จากรายละเอยดขางตนทำาใหการเลอกใชชองทางการ

ทำาการตลาดดวยอเมลควรเปนชองทางทางเลอกทสำาคญ

สำาหรบเจาหนาทภาครฐในทกภาคสวนเพอสอสารขอมล

ขาวสารประชาสมพนธไปยงกลมลกคาอยางไรกตามการ

ประชาสมพนธสอสารผานสอดงเดม(TraditionalMedia)

หรอสอสารมวลชน(MassMedia)ยงคงมความสำาคญใน

การดงดดกลมลกคาทไมเคยรขาวสารตางๆ ทเปนกลม

ศกยภาพ (Leads) ใหสามารถเขาถงขอมลกจกรรมและ

กลายเปน “ลกคา” ของหนวยงานไดในการสรางมลคา

การซอขายระหวางประเทศใหกบประเทศชาตไดอยางม

ประสทธภาพตอไป

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางชนตา ศรดาเกษ เครธอรนการศกษาสงสด - ปรญญาโท สาขา Marketing and Business Analysis จาก University of Edinburgh, UK ตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยชำานาญการ สถานททำางาน กรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณชย เบอรโทรศพท 095-8625252 อเมล whitelotus444@yahoo.comประเภททนทไดรบ ทนรฐบาลไทยพฒน ป 2550 (ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ)

182

บทความวชาการ

สงคมและทวไป

บทพสจนความทาทายในโลกแหงการเปลยนแปลง : การเรยนรตางวฒนธรรมในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรรศ อมโร

184

บทคดยอ นกเรยนทนรฐบาลทศกษาตอยงตางประเทศนบ

เปนทรพยากรบคคลทจะนำาความรและประสบการณกลบ

มาทำาคณประโยชนแกประเทศชาต กลาวคอ เปนผทม

ทกษะความสามารถทางภาษาตางประเทศอยในเกณฑท

ด สามารถใชเปนฐานสำาคญในการเขาถงแหลงความร

ระดบนานาชาต และบรณาการเขากบเนอหาในศาสตร

ของตน การทนกเรยนทนรฐบาลไดมโอกาสนำาตนเอง

เขาไปอยในพนทวฒนธรรมทตางออกไปจากบรบทสงคม

ไทย ทำาใหกระบวนการเรยนรภาษาและวฒนธรรมตาง

ประเทศมชวต กลาวคอ การพฒนาทกษะภาษาจากการ

ลงพนทจรงเปนสงสำาคญ และเมอภาษากบวฒนธรรมม

ความเชอมโยงกนอยางมนยสำาคญแลวจงจำาเปนทตองใช

การบรณาการเรยนรเพอใหไดมาซงอตประโยชนตองานวจย

หรองานวชาการทนกเรยนทนรฐบาลมงศกษาอยงานเขยน

เชงวชาการฉบบน นำาเสนอขอเทจจรง เพอพสจนความ

ทาทายในโลกแหงการเปลยนแปลงผานประสบการณ

นกเรยนทนรฐบาลทศกษาตอในระดบปรญญาโท-เอก

ดานดนตรณ เมองเดอรม ประเทศองกฤษ ชวงป พ.ศ.

2556ถง2561ซงพบวาการวางแผนสรางความสมพนธ

อนดกบกลมคนในพนท เปนจดเรมตนของกระบวนการ

เรยนรตางวฒนธรรมในฐานะนกเรยนทนรฐบาล เชน

การสรางกลไกพหวฒนธรรมผานกจกรรมโครงการของ

มหาวทยาลยหรอกจกรรมอาสา จนไดรบการยอมรบให

เปนสวนหนงของกลมองคกรทองถนและในขณะเดยวกน

กสามารถนำาการเรยนรตางวฒนธรรมมาใชตอยอดทกษะ

ทางภาษา สงผลดตอการปฏบตงานในฐานะนกศกษา

ปรญญาเอก และประสบผลสำาเรจดานการเรยนตาม

วตถประสงคทวางไว

บทพสจนคว�มท�ท�ยในโลกแหงก�รเปลยนแปลง : ก�รเรยนรต�งวฒนธรรมในฐ�นะนกเรยนทนรฐบ�ล

ปจจยหลกททำาใหเราทกคนในฐานะสมาชก

ประชาคมโลก (Global Citizenship) สามารถเกดการ

เรยนรตางวฒนธรรม คอ การสอสารผานภาษาทองถน

เพอสรางสมพนธภาพแกคนในชมชน แตเมอนกวชาการ

ดานภาษาเชนแมคแคนซ(MacKenzie,2015)ไดออก

มายอมรบวาปจจบนภาษาองกฤษไดถกนำามาใชเปนภาษา

สากล(EnglishasaLinguaFranca)ไมอาจปฏเสธได

วาในปจจบนภาษาองกฤษไดกลายเปนสอกลางทางความ

คด วฒนธรรมการเมองการปกครองและเศรษฐกจ การ

เปลยนแปลงทางโครงสรางเศรษฐกจและสงคมในยคโลกาภวต

นนเปนปจจยหลกทสงผลตอการสรางความมนคงทางอาชพ

และทกษะทางวชาชพอยางไรกตามทกษะภาษาองกฤษ

กเปนตวบงชสำาคญอกประการหนงทแสดงใหเหนถงความ

ลมลกของความเปนมออาชพแนวคดนไดนำามาอภปรายใน

รายงานวจยของชมมสซ (Chimezie,1973)ซงกลาววา

รฐบาลไนจเรยออกกฎใหในโรงเรยนใชภาษาองกฤษเปนสอ

การเรยนการสอนทำาใหการเรยนสองภาษามผลบงคบใช

นโยบายนสงผลใหผทมทกษะทางภาษาองกฤษในประเทศ

ไนจเรย ไดรบโอกาสในการประกอบอาชพมคณคาและ

ความสำาคญในตลาดแรงงาน ไดรบคาตอบแทนสงและม

สทธในการเขาสงคมชนสงเพราะสามารถสอสารกบชนผว

ขาวไดดไนจเรยจงกลายเปนสงคมทเชอมโยงความฉลาด

เขากบความสามารถในการสอสารภาษาองกฤษนอกจากน

ชมมสซ(แหลงเดม)ยงกลาวอกวาสำาหรบระบบการศกษา

ทใชภาษาองกฤษเปนเครองมอในการสอสารนกเรยนผท

สอบภาษาองกฤษไมผานเกณฑ นบวาเปนความลมเหลว

และเปนปญหาใหญทไมสามารถละเลย

บทพสจนความทาทายในโลกแหงการเปลยนแปลง : การเรยนรตางวฒนธรรมในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรรศ อมโร

185

ระบบการเรยนการสอน และกลไกพฒนา

ศกยภาพการเรยนภาษาทสองของเยาวชนไทย กลาวได

วา ยงเปนปญหาหลกทตองการการแกไขอยางเรงดวน

สวนหนงคอความไมพรอมของผเรยนประเดนนสะทอน

ขอคนพบของ ไลทบาวและสปาดา (Lightbown and

Spada, 1993) ทวา ผทมลกษณะทตอตานหรอมความ

ไมมนใจในทกษะภาษาทสองของตนซงสวนใหญพบมาก

ในกลมของวยรน จะไมกลาลองผดลองถกและสงผล

โดยตรงตอพฒนาการดานภาษาอกทงอาจกลายเปนความ

หวาดระแวงในระยะยาว นกวชาการดานภาษาชอ กน

(Gan, n.d.) พบวา แมนกเรยนสวนใหญจะตระหนกถง

ความสำาคญและเลงเหนถงประโยชนของการเรยนภาษา

ทสองเพอประโยชนตอการประกอบอาชพในอนาคต

แตเมอกลาวถงกระบวนการออกแบบหองเรยนภาษา

ทเอออำานวยตอการเรยนรยงมขอจำากด อกทงนกเรยน

เหลานนมองวาพวกเขาไมมโอกาสฝกภาษานอกชนเรยน

จงเปนผลใหพวกเขาขาดความมนใจกนพบวาหากนกเรยน

มโอกาสใชภาษาอยางตอเนอง หรอผสอนสามารถสราง

สภาพแวดลอมใหเหมาะสมกบการเรยนหรอออกแบบ

กระบวนการทมความคลายคลงเสมอนอยในประเทศ

ทใชการสอสารดวยภาษาองกฤษ อาจชวยกระตนความ

สนใจ และสงผลเชงบวกกบพฒนาการทางภาษาของ

พวกเขา ขอคนพบเหลานตรงกบคำายนยนของดอดเง

(Dornyei,2005)ทวานกเรยนจะมแรงจงใจใฝสมฤทธเมอ

อยในสถานททตองใชภาษาองกฤษเปนหลกในการดำารงชวต

อาจกลาวไดวา กลมบคคลกลมหนงในประเทศไทย

ทมโอกาสการใชภาษาองกฤษในสภาพแวดลอม

ทเหมาะสมคอนกเรยนทนหรอบคลากรของรฐทสามารถ

ผานเกณฑการทดสอบทางภาษาและไดรบทนการศกษา

ไปศกษาตอระดบปรญญาเอก หรอปรญญาโท-เอกยง

ตางประเทศ ไมวาจะเปนสหรฐอเมรกา ออสเตรเลย

กลมประเทศแถบยโรป หรอสหราชอาณาจกร จากงาน

วจยของกน(n.d.)และดอดเง(2005)สามารถอนมาน

ไดวา การทนกเรยนทนรฐบาลไดรบโอกาสไปใชชวตอย

ในสภาพแวดลอมทเหมาะสมนบเปนกลไกการสนบสนน

การเรยนรดานภาษาทยอดเยยมการเรยนในตางประเทศ

นอกจากจะไดรบความรในเชงวชาการเพอพฒนาตนเอง

และสามารถนำาพาประเทศไปสความเปนนานาชาตแลว

ยงเปนโอกาสสำาหรบนกเรยนทนรฐบาลในการทจะเกบ

เกยวความร ประสบการณดานการใชภาษาทสองทถก

ตองเหมาะสม รวมทงซมซบวฒนธรรมทองถน ในทาง

กลบกนสามารถแลกเปลยนและบอกเลาถงความเปน

ชาตและวฒนธรรมไทยใหชาวตางประเทศไดทราบถง

อตลกษณอนดงาม ดงนนในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

เราไมสามารถปฏเสธไดวา ภาระหนาทสำาคญอยางยง

อกประการหนง นอกจากการเรยนหรอการทำาวจยให

มคณภาพเปนทยอมรบในเวทระดบนานาชาต ทผาน

กระบวนการคดกรองจากแหลงทตยภมตามหลกการ

สากล และไดรบการหลอหลอมจากแนวความคดอน

ชาญฉลาดโดยอาจารยผควบคมวทยานพนธแลวการพฒนา

ภาษาองกฤษอยางตอเนองยงเปนหนาทหลกอกประการ

หนงทควรสงเสรม

นกวจยหลายคนพยายามเสนอมมมองในประเดน

ทอาจเปนไปไดวา ชนชาตตะวนตกใชภาษาองกฤษเพอ

เปนเครองมอในการครอบงำาความคดและแนวปฏบตของ

กลมชนทมสถานะดอยกวาพงศกรเมธธรรม(2560:49)

นำาเสนอประเดนทนาสนใจ เขาไดหยบยกคำาพดของผนำา

หรอนกคดจากทวโลกมาสนบสนนแนวคดทวาประชาคม

โลกอาจกำาลงตก “หลมพราง” ทางความคดเมอภาษา

องกฤษไดถกนำามาใชเปนสอกลางในการเผยแพรขาวสาร

และองคความร แตอยางไรกตาม โคโก (Cogo, 2012:

97) มองวา หากใหความสำาคญกบภาษาองกฤษในฐานะ

ทเปนภาษาสากล(UniversalLanguage)อาจสามารถ

เลยงประเดนขอกลาวหาทวา ในสมยหนงคนองกฤษได

ถออำานาจในการครอบครองรฐอาณานคม และใชภาษา

เปนเครองมอในการครอบงำา โคโก (แหลงเดม) ไดใหมม

มองแนวคดใหมเชอมโยงประเดนนในเชงสรางสรรค คอ

ภาษาองกฤษถกนำาไปปรบใชในทกอณของวฒนธรรมโลกมา

ชานาน นนกเพอการเรยนรรวมกนในสงคมโลก โคโก

(แหลงเดม:98-99)กลาววาเมอภาษาองกฤษเขาไปแฝง

อยในวฒนธรรมตางๆ กไดกลายเปนสวนหนงของวถชวต

ของผคนทจะปรบและผสานหลกภาษาใหเปนเอกลกษณ

บทพสจนความทาทายในโลกแหงการเปลยนแปลง : การเรยนรตางวฒนธรรมในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรรศ อมโร

186

เฉพาะกลม ทงนเพอสอสารใหเกดความเขาใจทตรงกน

ดงนน อาจกลาวไดวา ในยคสมยของการเปลยนแปลง

การใชภาษาองกฤษในชวตประจำาวน นบเปนเปนมตใหม

ของการถายทอดองคความรการเรยนรสงคมและวฒนธรรม

ไมใชมตของการเมองการปกครองอกตอไป

นกเรยนทนรฐบาลทมโอกาสเขาไปใชชวตอยใน

ชมชนวฒนธรรมองกฤษ จำาเปนตองมหลกภาษาทดเพอ

เปนสอกลางการเชอมโยงกบคนในพนท และในทางกลบ

กนกสามารถใชกระบวนการเรยนรทางวฒนธรรมทไดรบ

จากกลมมาใชในการพฒนาทกษะภาษาใหดยงขนกลาวคอ

นกเรยนทนรฐบาลควรหาโอกาสพบปะพดคยและทำาความ

รจกกบคนในพนทเพอแบงปนประสบการณ ประเพณ

วฒนธรรมและใชโอกาสนพฒนาทกษะทางภาษาไปพรอม

กนแมคแคนซ(2015)ใหขอมลวาในปจจบนผทใชภาษา

องกฤษเปนภาษาหลกมจำานวนนอยลงทกทและสวนใหญ

กลมคนเหลานโดยปกตจะใชชวตอยในครอบครวหรอเพยง

พบปะผคนในกลมสงคมดวยกนเองดงนนหากตองการเขา

ถงคนกลมนเราจงจำาเปนตองใชโอกาสระหวางการศกษา

ยงตางประเทศเปนสำาคญ ผเขยนในฐานะทเปนนกเรยน

ทนรฐบาลปรญญาโท-เอกในโครงการพฒนากำาลงคนดาน

มนษยศาสตรและสงคมศาสตรประจำาปพ.ศ.2555ขอใช

พนทในบทความฉบบนแลกเปลยนประสบการณการเรยน

รตางวฒนธรรมทชวตในรวมหาวทยาลยไมสามารถตอบ

โจทยได ทงนเพอใหนกเรยนทนรฐบาลรนตอไปไดทราบ

ถงมมมอง ขอปฏบต และสามารถนำาไปปรบใชไดอยางม

ประสทธภาพ

เมองทผเขยนไดอยอาศยตลอดระยะเวลา 4

ป 9 เดอน ชอวา “เดอรม” (County Durham) จาก

ตำาแหนงทตงของเมองเลกๆ ทอยทางภาคตะวนออกเฉยง

เหนอของประเทศองกฤษทำาใหคนในพนทมวถชวตความ

เปนอยมอตลกษณทางวฒนธรรมรวมทงสำาเนยงการพดท

เปนแบบชาวนอรททรมเบอรแลนด(Northumberland)

ทแตกตางจากพนทอนแตอยางไรกตามจากการทผเขยน

ไดสมผสกบชมชนตางๆ พบวารอยละ50ของผอยอาศย

เปนคนตางถนทยายมาทำางานและใชชวตอยทเดอรมอยาง

ถาวรเชนคณปาฟาวลเลอร(Valerie)อดตอาจารยมหาว

ทยาลยเดอรมจากโนททงแฮม(Nottingham)หรอคณปา

แจนส(Janiece)พยาบาลเกษยณทยายมาจากลอนดอน

(London)กลมคนเหลานจะพดสำาเนยงทฟงงายจงไมเปน

อปสรรคมากนกแตเมอตองการสอสารกบคนพนทแทๆ

กอาจมขอจำากด

จากทแมคแคนซ(2015)กลาววาสวนใหญผคน

ในพนท(locals)หรอผทใชภาษาองกฤษเปนภาษาหลกจะ

มโลกสวนตวสง และมแนวโนมจะสมาคมเพยงกลมคนท

รจกจำานวนจำากดดงนนการทนกเรยนทนรฐบาลจะมโอกาส

เรยนรวฒนธรรมองกฤษจากผคนเหลานนคอจะตองนำา

ตนเองเขาไปอยในกลมและทำากจกรรมรวมกนเชนผเขยน

ไดเขารวมเปนสมาชกกลมดนตรกามาลานของเมองเดอรม

(DurhamGamelanSociety)1ซงเปนกจกรรมภายนอก

มหาวทยาลยจงเปนตวแปรสำาคญในการสรางโอกาสและ

นบเปนจดเรมตนการสรางความสมพนธกบชมชนผเขยนได

รจกกบคณปาเมกก(Meggie)จากกจกรรมดนตรกามาลาน

ซงตอมาคณปาไดแนะนำาใหรจกกบคณตาจอรจ(George)

และคณยายจอยส(Joyce)หลงจากทผเขยนไดขอความชวย

เหลอใหหาทพกแบบโฮสแฟมล(EnglishHostfamily)เพอ

ไดใกลชดครอบครวคนองกฤษ

หลงจากผเขยนจบปรญญาโทกไดเขาเรยนตอ

ระดบปรญญาเอกทนทในเดอนตลาคมพ.ศ.2557และ

มโอกาสยายไปพกกบโฮสแฟมลผเขยนพบวาคณตาจอรจ

และคณยายจอยสเปนผสงอายทอารมณดออนโยนจตใจด

มเมตตา สขภาพของทานทงสองยงแขงแรง ถงแมวาณ

ตอนนนคณตาจะมอายถง84ปและคณยาย81ปกตาม

1 วงดนตรกามาลานเปนวงดนตรประจำาชาตของประเทศอนโดนเซยมรปลกษณของเครองดนตรและวธการบรรเลงคลายวงปพาทย

ของประเทศไทย

บทพสจนความทาทายในโลกแหงการเปลยนแปลง : การเรยนรตางวฒนธรรมในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรรศ อมโร

187

แตเนองจากเงอนไขดานอาย ทานทงสองจงมปญหาเรอง

การไดยนและจำาเปนตองใชเครองชวยฟงตลอดเวลา ดง

นนการสอสารดวยภาษาพดจงเปนความทาทายแตกระนน

กตามกสซลนและลอง(GeeslinandLong,2014)ได

กลาวถง ทฤษฎสมพนธภาพวา ความสามารถในภาษาท

หนงมอทธพลอยางมากกบความสำาเรจในการเรยนภาษา

ทสองหรออาจกลาวไดวา ผทมทกษะทดในการฟง พด

อานเขยนภาษาทหนงกจะมแนวโนมหรอสงเสรมใหเรยนร

ภาษาทสองไดรวดเรวและมประสทธภาพผเขยนจงเชอวา

ความสามารถทางภาษาแมทดจะสงผลใหการเรยนภาษา

ทสองมประสทธภาพมากขนประการตอมาคอการเรยน

รทกษะฟงพดในภาษาทสอง มกระบวนการนำาเขาคลาย

ทกษะดานดนตรดอยช(Deutsch,2010)กลาววาวาท

กรรมกบดนตรมความใกลเคยงกนในแงของการทถกสราง

ขนจากคำาและสดสวนของเวลาเชนบทสวดทสามารถนำา

มาทำาเปนทำานองรองไดเมอแทรกเสยงสงตำา-สนยาวของ

เสยงลงไปในอดตนกวทยาศาสตรกลาววาการเปลงภาษา

กบการเลนดนตรใชสมองคนละสวนในการทำางานแตงาน

วจยใหมๆ ทคนควาโดยโดยนกจตวทยานกประสาทวทยา

และนกภาษาศาสตรไดลมลางทฤษฎเดมกลาววาดนตร

กบภาษามระดบเสยงและทศทางของการเคลอนทขนลง

เหมอนกนเชนทกษะการเลยนเสยงการเนนคำาประโยค

วรรคตอนจงสรปไดวาความสมพนธระหวางวธการเรยน

ดนตรนาจะสงผลดแกผเขยนใหสามารถพฒนาสำาเนยงการ

พดจนกระทงสามารถสอสารกบคณตาคณยายไดอยางเปน

ธรรมชาต

ภาพท 1 คณตาจอรจและคณยายจอยส

(ถายเมอวนท30มถนายน2562)

บทพสจนความทาทายในโลกแหงการเปลยนแปลง : การเรยนรตางวฒนธรรมในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรรศ อมโร

188

นกเรยนทนรฐบาลทไดมโอกาสพกอาศยอยกบโฮ

สแฟมลสามารถเรยนรวถชวตความเปนอยของครอบครว

ชาวองกฤษจากประสบการณตรง อกทงชวยใหมโอกาส

พบปะผคนในวงกวาง กลาวคอ หลงจากทพกอยกบคณ

ตาคณยายเพยงไมนานผเขยนมโอกาสเจอกบคณนาแจน

สและคณนาโพล(Paul)สามของเธอทงสองรจกมกคนกบ

คณตาคณยายเปนอยางดคณนาแจนสไดพยายามชกชวน

ใหผเขยนเขากลมเตนรำาพนเมององกฤษ (English Folk

Dance) ทเปนกจกรรมเพออนรกษวฒนธรรมพนเมอง

และการพบปะสงสรรครวมกนทกเยนวนศกร ตงแตเวลา

หนงทมถงสทม ผเขยนในฐานะทเปนนกเรยนทนรฐบาล

ทมความตองการเรยนรชวตความเปนอยของคนองกฤษ

จงรบขอเสนอทเปนประโยชนนโดยไมลงเล เพราะการ

ไดพบปะไดรจกสมาชกเพมมากขนและไดรบการยอมรบ

ในฐานะคนในพนท หรอการสรางความสมพนธกบคนใน

พนทโดยการทำากจกรรมรวมกน ทำาใหลดชองวางความ

ตางระหวางวฒนธรรม อาจกลาวไดวา มความจำาเปน

อยางยงทนกเรยนทนรฐบาลใหความสำาคญของชวต

การเรยน แตในขณะเดยวกนกสามารถเปนตวแทนของ

คนไทยทงประเทศเพอสรางความเปนหนงเดยวกบคน

ในพนท รวมทงชวยกนเปลยนทศนคตของคนองกฤษท

มความเชอทวา นกเรยนไทยมขอจำากดดานภาษา และ

ไมกลาแสดงออก

ประสบการณนอกหองเรยนคอการเรยนรทแท

จรงของชวตการเรยนในตางประเทศนกเรยนทนสามารถ

เรยนรวถชวต สงคม วฒนธรรมความเปนอยของคนใน

พนทไดจากการเปนอาสาสมครเขารวมโครงการกจกรรม

ของมหาวทยาลย ไมวาจะเปนภายในมหาวทยาลยเอง

หรอมสวนรวมกบชมชนภายนอก แฮลเชนเซนและยงโช

ทน(HerschensohnandYoung-Scholten,2013)ได

กลาวไววา หนทางสความสำาเรจในการเรยนภาษาทสอง

ขนอยกบแรงบนดาลใจ ความอดทน รวมถงการเสยสละ

ในเรองเวลาและความเปนสวนตวเพอเรยนร แตอยางไร

กตามผเขยนพบวาการทนกเรยนทนใชเวลากบกจกรรม

ตางๆจากการมสวนรวมกมกไดความสนกความตนเตน

กบการเรยนรสงใหมความนาประทบใจและพฒนาทกษะ

ดานภาษาเปนสวนเสรมผเขยนมโอกาสเขารวมเปนอาสา

สมครทงสน2กจกรรมกจกรรมทหนงเปนโครงการของ

มหาวทยาลยเดอรมทมความประสงคจะสงนกศกษาไป

เผยแพรวฒนธรรมนานาชาตในโรงเรยนประถม ผเขยน

และนองนกศกษาปรญญาโทคนไทยอกหนงคน ไดรบคด

เลอกใหไปพดคยและเผยแพรวฒนธรรมไทยแกนกเรยนชน

ประถมศกษาณโรงเรยนแบรพารคไพรมารสคล(Bearpark

Primary School) ในชมชนแบรพารคไมไกลจากในเขต

มหาวทยาลยเดอรม

นอกจากกลมเตนรำาแบบองกฤษทผเขยนเขา

รวมตลอดระยะเวลาของการเรยนแลว การเขารวมเปน

อาสาสมครชมรมอนรกษฟนฟผนปาฟลชเฟวลและระบบ

นเวศน(FlassVale)ทมคณปาฟาวลเลอรเปนผประสาน

งานกเปนอกกจกรรมอาสาททำาอยางตอเนอง คณปา

เปนนกนเวศวทยา (Ecologist) ซงหลงจากเกษยณจาก

การเปนอาจารยทมหาวทยาลยเดอรมแลวทานกไดอทศ

ตนเพออนรกษผนปาและระบบนเวศนชมชน ผเขยนม

ความสนทสนมกบคณปาเปนการสวนตว จงมโอกาสเขา

รวมกจกรรม กอนวนจนทรและวนพธของทกสปดาห

คณปาจะวางแผนงานใหทกคนในกลมประมาณ 10 คน

แบงหนาทกนจดการระบบนเวศน เมอถงกำาหนดเวลา

ทกคนกไดรวมใจกนปรบภมทศนหรอดแลระบบนเวศนให

อยในสภาพทด เชน ขดลอกลำาธาร กำาจดวชพช เตรยม

พนทเพาะปลกและปลกไมยนตนเพมเตมเปนตนกจกรรม

ดแลผนปาน ทำาใหผเขยนไดรบการตอนรบจากกลมคน

พนท นอกเหนอจากกลมเตนรำาพนเมององกฤษเพมขน

อกกลมหนงโดยปรยาย ผเขยนมความสนทสนมกบกลม

ฟลชเฟวล และไดมการแลกเปลยนบอกเลาเรองราวของ

ประเทศไทยในทกมตททกคนตองการทราบซงการพดคย

กไดมโอกาสถกเถยงไดในประเดนทเปนขอสงสยหรอขาว

ทไมพงประสงคทมงหวงทำาลายชอเสยงของประเทศไทย

บทพสจนความทาทายในโลกแหงการเปลยนแปลง : การเรยนรตางวฒนธรรมในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรรศ อมโร

189

ภาพท 2 กลมสมาชกชมรมอนรกษผนปาฟลชเฟวล

(ถายเมอวนท1กรกฏาคม2562)

แนนอนวา นอกเหนอจากหนาทของผเรยนท

ดแลว นกเรยนทนรฐบาลควรทำาหนาทเปนผสงสารทาง

วฒนธรรม (Cultural Immediary) ตอประชาคมทงใน

ระดบมหาวทยาลยทองถนหรอในระดบมหาภาคในการ

น เมอครงทศกษาตอระดบปรญญาเอกทมหาวทยาลยเด

อรม ผเขยนจงไดออกแบบกจกรรมโครงการทชอวา บส

คงทรป (Busking trip) เพอตอบสนองแนวคดในการ

บรการสงคมผานทางเสยงดนตร โครงการนไดถกรเรม

และเตรยมการตงแตปพ.ศ.2558ซงในระยะเวลา3ป

9เดอนทผเขยนศกษาตอในระดบปรญญาเอกกไดเตรยม

ฝกซอมบทเพลงไทยเดมและเพลงพระราชนพนธในรชกาล

ท9สำาหรบกตารคลาสสกไวประมาณ10กวาเพลงจาก

นนจงซออปกรณขยายเสยงและอปกรณทจำาเปนสำาหรบ

การเดนทางในฐานะนกแสดงตามทสาธารณะ (Street

Performer)หรอทองกฤษใชคำาวาบสเคอร(Busker)เพอ

เผยแพรวฒนธรรมดนตรของไทยผานโครงการทองเทยว

เชงวฒนธรรมสรางสมพนธภาพกบคนองกฤษในวงกวาง

และเผยแพรอตลกษณทางวฒนธรรมไทยผานแนวดนตร

สมยใหม

ในเบองตน ผเขยนเรมฝกซอมตามแหลงชน

ชนภายในเขตเมองเดอรม และสถานทใกลเคยง เชน

นวคาสเซล (Newcastle), บชอรพโอคเลนด (Bishop

Auckland),ซนเดอะลน(Sunderland)และโยค(York)

เพอเตรยมความพรอมในการเดนทาง จากนนจงเปดการ

แสดงณ เมองตาง ๆ รอบเกาะองกฤษ เรมจากมดเดล

โบรว (Middlesbrough), โซเบรน (Saltburn), ลงเคน

(Lincoln),โนททงแฮม,เลสเตอร(Leicester),เคมบรดจ

(Cambridge),ลอนดอน,ไบรทน(Brighton),โดเชสเตอร

(Dorchester), บาธ (Bath), คาดฟ (Cadiff), บรชโทว

(Bristol) ซงเปนเมองทางตอนใต จากนนจงเดนทางขน

บทพสจนความทาทายในโลกแหงการเปลยนแปลง : การเรยนรตางวฒนธรรมในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรรศ อมโร

190

เหนอจากชายฝงตะวนตกของเกาะองกฤษไปยงประเทศ

สกอตแลนด(Scotland)ผานเชฟฟลด(Sheffield),กลาส

โกว(Glasgow),ดนด(Dundee),เอดนเบรก(Edinburgh)

และทายสดคอ ดนบาร Dunbar แตคณปาฟาวลเลอร

แนะนำาวาใหเดนทางไปยงโพโทเบลโล (Portobello) ท

เปนเมองทาสำาคญของสกอตแลนดแทนดนบารเพราะคณ

ปาจะขบรถยนตไปรบกลบเดอรมเองและถอโอกาสเดน

ทางไปเยยมครอบครวของพเขยทโพโทเบลโลดวย ดงนน

การเดนทางบสคงทรปครงนนจงใชระยะเวลาประมาณ2

สปดาหกอนผเขยนจะกลบเดอรมเพอเตรยมเดนทางกลบ

มารายงานตวทสำานกงานการอดมศกษาจงหวดนนทบร

ภาพท 3แผนทการเดนทางเนองในโครงการทองเทยว

เชงวฒนธรรมบสคงทรป

โครงการทองเทยวเชงวฒนธรรมบสคงทรป ได

รบการตอนรบจากคนทองถนในแตละพนทเปนอยางด

มคนทองถนเขามาพดคยแลกเปลยนเรยนรเกยวกบวฒนธรรม

ไทยประการสำาคญสงทผเขยนรสกภาคภมใจทสดคอการ

ไดอญเชญบทเพลงพระราชนพนธในพระบาทสมเดจเจาอย

หวรชกาลท9ไปจดแสดงในทสาธารณะเพอเผยแพรพระ

อจฉรยภาพดานดนตรของพระองค

สรปไดวาการศกษาตอและทำาวจยในตางประเทศ

ประกอบกบการใชพนทนอกหองเรยนเปนแหลงเรยนรใน

การสรางเสรมประสบการณ นบเปนผลกำาไรเชงบวกแก

นกเรยนทนรฐบาลระยะเวลา4ถง5ปสำาหรบนกศกษา

ปรญญาเอก อาจเปนระยะเวลาทเนนนานหากตองหาง

จากบานมาไกลครงซกโลก นกเรยนทนรฐบาลหมายคน

มงหวงเพยงผลสมฤทธทางการเรยนหรอการปฏบตงาน

จนลมมองไปวาประเทศไทยตองการบคลากรทมมากกวา

ความเปนนกวชาการหรอนกวจยสงนนกคอประสบการณ

ทเปนสากลแกคนรนหลง ดงนนการทนกเรยนทนรฐบาล

ควรนำาตนเองออกไปสมผสกบประสบการณจรงทางภาษา

และวฒนธรรมจากกลมคนในพนทตวบงชนจะเปนปจจย

หนงทสอถงแนวโนมความสำาเรจผเขยนกลาวเชนนเพราะ

ตนมมมมองวา “งานเขยนมชวต”การเขยนวทยานพนธ

ระดบปรญญาเอกถงแมจะมรากฐานมาจากการเรยงรอย

ใชคำาในเชงวชาการและสอความหมายอยางมนยสำาคญ

แตหากทกคนใสใจในการเพมมมมองทางวฒนธรรมให

กบงานเขยน นาจะทำาใหผลลพธเปนทนาพงพอใจยงขน

สงเหลานไดจากการทนกเรยนทนรฐบาลมงเนนใหตนเปน

สวนหนงของสงคม เขาใจภาษาและวฒนธรรม มความ

จรงใจทมเทใหกบการเรยนและการสรางสมพนธภาพทด

กบผคนรอบขางการเขารวมทำากจกรรมนอกหองเรยนทจด

ขนโดยมหาวทยาลยหรอพนทชมชนเปนการสรางโอกาสให

ไดใกลชดและไดรบความไววางใจจากคนในพนทแนนอน

วาการทำาความรจกสนทสนมกบคนตางชาตไมใชเรองงาย

แตกไมใชเรองยากเกนไปสำาหรบนกเรยนทนรฐบาล ทวา

ปจจยหลกคอ ความตงใจและความตอเนองของการเขา

รวมกจกรรมชมชน

บทพสจนความทาทายในโลกแหงการเปลยนแปลง : การเรยนรตางวฒนธรรมในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรรศ อมโร

191

หากมองภาพประวตศาสตรทรฐบาลไทยสงนกเรยน

ทนไปศกษาตอทเกาะองกฤษในอดตซงใชเวลาเดนทางเปน

ระยะเวลานานและตองใชความอดทนสงและเมอเดนทาง

ถงประเทศองกฤษ การตดตอสอสารกบประเทศไทยกม

เพยงชองทางเดยวคอการเขยนจดหมายดงนนสงททาทาย

คอการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมใหมทหางไกลจาก

ครอบครวอนเปนทรก แตอยางไรกตามปจจยดงกลาวม

สวนชวยหลอหลอมนกเรยนทนรฐบาลในยคนนใหสามารถ

เขาถงเรยนรวถชวตสงคมวฒนธรรมของผคนองกฤษได

เปนอยางดปจจบนในยคทการสอสารทนสมยอกทงการ

เดนทางระหวางประเทศอาจไมใชปญหาทสำาคญอกตอไป

นกเรยนทนรฐบาลยคน ไมจำาเปนตองปรบตวใหเขากบ

สภาพแวดลอมใหมมากนก และไมจำาเปนตองอดทนกบ

ความหางไกล ความทาทายจงปรากฏขนในรปแบบใหม

กลาวคอนกเรยนทนรฐบาลควรพงถามตนเองวา“ไดเรยน

รและสามารถเขาถงเรยนรวถชวตสงคมวฒนธรรมของ

ผคนองกฤษดแลวหรอไม”เราไดสนองพระราชดำารสของ

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวททรงปรารถวา

“ใหพงนกในใจไววาเราไมไดมาเรยนจะเปนฝรง เราเรยน

เพอจะเปนคนไทยทมความรเสมอดวยฝรง” แลวหรอไม

(https://www.silpa-mag.com/history/article12765,

สบคนเมอวนท31สงหาคม2562)

บรรณ�นกรมพงศกรเมธธรรม.(2560).ภาษาองกฤษ: มายาคต อำานาจ

และการครอบงำา.อ.เมองจ.พษณโลก:สำานกพมพ

มหาวทยาลยนเรศวร.

Cogo,A.(2012).EnglishasaLinguaFranca:Con-

cepts,use,andimplications.ELT Journal,

66(1),97-105.

Deutsch,D.(2010).SpeakinginTones. Scientific

American Mind ,21(3),36-43.

Dornyei, Z. n. (2005).The Psychology of the

Language Learner : Individual Differences

in Second Language Acquisition.Mahwah,

N.J.:Routledge.

Gan,Z.(n.d.).L2LearnerIndividualDifferences:

AnIntegraiveandContextualistPerspecitive.

Reflections on English Language Teaching,

10(1),67-68.

Herschensohn,J.R.,&Young-Scholten,M.(2013).

The Cambridge handbook of second lan-

guage acquisition:Cambridge:Cambridge

UniversityPress,c2013.

MacKenzie,I.(2015).WillEnglishasalinguafran-

caimpactonnativeEnglish?Retrieved31

August2019http://www.helsinki.fi/varieng/

series/volumes/16/mackenzie/

https://www.silpa-mag.com/history/article12765

สบคนเมอวนท31สงหาคม2562

บทพสจนความทาทายในโลกแหงการเปลยนแปลง : การเรยนรตางวฒนธรรมในฐานะนกเรยนทนรฐบาล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรรศ อมโร

192

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรรศ อมโรการศกษาสงสด ปรญญาโท-เอกดานมานษยดนตรวทยา (Ethnomusicology) จากมหาวทยาลยเดอรม ประเทศองกฤษตำาแหนงปจจบน ผชวยศาสตราจารยสถานททำางาน ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร เบอรโทรศพท 063-650-9006 อเมล tata@nu.ac.th

1

อาหารกลางวนในโรงเรยน: ประเดนทบทวนและท9าทายเพอเดกได9กนอมท9องและเตบโตสมวย

นางสาวป)ทมา เอยมละออง

เป3นททราบกนดว9าอาหารกลางวนมความสำคญต9อพฒนาการของเดกวยเรยน และรฐใหFการสนบสนน

ส9งเสรมการดำเนนงานโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนมาอย9างต9อเนอง อย9างไรกตาม คณภาพอาหารกลางวน

ในโรงเรยน กลายเป3นประเดนข9าวท ไดFรบความสนใจและมการต งคำถามจากสงคมมาอย9างต9อเน อง--เงน

งบประมาณทรฐจดสรรสำหรบอาหารกลางวนเดกนกเรยน จดไดFเพยงขนมจนคลกนำปลา ตFมจดเศษฟ)ก วญญาณ

ไก9จรงหรอ? ทำอย9างไรใหFเดกนกเรยนไดFกนอมทFองและเตบโตสมวย?

โครงการอาหารกลางวนเดกนกเรยน—จากอดตถงปGจจบน

การจดอาหารกลางวนในโรงเรยนเรมดำเนนการตงแต9 พ.ศ. 2495 โดยกระทรวงศกษาธการเรมทดลองจด

อาหารกลางว นแก 9 เด กน ก เร ยนในส งก ด และต 9อมาใน พ .ศ . 2530 สำน กงานคณะกรรมการ

การประถมศกษาแห9งชาต (สปช.) กำหนดนโยบายใหFทกโรงเรยนในสงกดดำเนนโครงการอาหารกลางวน เพอ

แกFไขป)ญหาภาวะทพโภชนาการในเดกเป3นหลก ภายหลงจากพบป)ญหาเดกนกเรยนระดบประถมศกษาขาดแคลน

อาหารและอาหารมคณค9าทางโภชนาการตำ

ภาพท 1 การเปลยนแปลงทสำคญในการดำเนนงานโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยน

ในปb พ.ศ. 2535 รฐบาลไดFตระหนกถงความสำคญของการบรหารจดการโครงการอาหารกลางวนใน

โรงเรยนและการสรFางความร FความเขFาใจเก ยวกบภาวะทพโภชนาการของเดกนกเร ยน จงไดFออก

“พระราชบญญต กองทนเพ อโครงการอาหารกลางวน ในโรงเร ยนประถมศกษา พ.ศ.2535” ข น

โดยสาระสำคญ ไดFแก9 การจดตง “กองทนเพอโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนประถมศกษา” เพอทำหนFาท

สนบสนนและช9วยเหลอภาวะโภชนาการของนกเรยนในโรงเรยนประถมศกษา ประชาสมพนธdการดำเนนงานโครงการ

อาหารกลางวนในโรงเรยน และบรณาการความร9วมมอจากทกภาคส9วน เพอใหFเดกนกเรยนทกคนไดFรบประทาน

อาหารกลางวนทมสารอาหารครบถFวน

อาหารกลางวนในโรงเรยน: ประเดนทบทวนและทาทายเพอเดกไดกนอมทองและเตบโตสมวย

นางสาวปทมา เอยมละออง

193

เปนททราบกนดวาอาหารกลางวนมความสำาคญตอ

พฒนาการของเดกวยเรยน และรฐใหการสนบสนนสง

เสรมการดำาเนนงานโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยน

มาอยางตอเนองอยางไรกตามคณภาพอาหารกลางวน

ในโรงเรยนกลายเปนประเดนขาวทไดรบความสนใจและม

การตงคำาถามจากสงคมมาอยางตอเนอง--เงนงบประมาณ

ทรฐจดสรรสำาหรบอาหารกลางวนเดกนกเรยนจดไดเพยง

ขนมจนคลกนำาปลา ตมจดเศษฟก วญญาณไกจรงหรอ?

ทำาอยางไรใหเดกนกเรยนไดกนอมทองและเตบโตสมวย?

อ�ห�รกล�งวนในโรงเรยน: ประเดนทบทวนและท�ท�ยเพอเดกไดกนอมทองและเตบโตสมวย

โครงก�รอ�ห�รกล�งวนเดกนกเรยน— จ�กอดตถงปจจบน การจดอาหารกลางวนในโรงเรยนเรมดำาเนน

การตงแต พ.ศ. 2495 โดยกระทรวงศกษาธการเรม

ทดลองจดอาหารกลางวนแกเดกนกเรยนในสงกด

และตอมาใน พ.ศ. 2530 สำานกงานคณะกรรมการ

การประถมศกษาแหงชาต (สปช.) กำาหนดนโยบายให

ทกโรงเรยนในสงกดดำาเนนโครงการอาหารกลางวนเพอ

แกไขปญหาภาวะทพโภชนาการในเดกเปนหลกภายหลง

จากพบปญหาเดกนกเรยนระดบประถมศกษาขาดแคลน

อาหารและอาหารมคณคาทางโภชนาการตำา

1

อาหารกลางวนในโรงเรยน: ประเดนทบทวนและท9าทายเพอเดกได9กนอมท9องและเตบโตสมวย

นางสาวป)ทมา เอยมละออง

เป3นททราบกนดว9าอาหารกลางวนมความสำคญต9อพฒนาการของเดกวยเรยน และรฐใหFการสนบสนน

ส9งเสรมการดำเนนงานโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนมาอย9างต9อเนอง อย9างไรกตาม คณภาพอาหารกลางวน

ในโรงเรยน กลายเป3นประเดนข9าวท ไดFรบความสนใจและมการต งคำถามจากสงคมมาอย9างต9อเน อง--เงน

งบประมาณทรฐจดสรรสำหรบอาหารกลางวนเดกนกเรยน จดไดFเพยงขนมจนคลกนำปลา ตFมจดเศษฟ)ก วญญาณ

ไก9จรงหรอ? ทำอย9างไรใหFเดกนกเรยนไดFกนอมทFองและเตบโตสมวย?

โครงการอาหารกลางวนเดกนกเรยน—จากอดตถงปGจจบน

การจดอาหารกลางวนในโรงเรยนเรมดำเนนการตงแต9 พ.ศ. 2495 โดยกระทรวงศกษาธการเรมทดลองจด

อาหารกลางว นแก 9 เด กน ก เร ยนในส งก ด และต 9อมาใน พ .ศ . 2530 สำน กงานคณะกรรมการ

การประถมศกษาแห9งชาต (สปช.) กำหนดนโยบายใหFทกโรงเรยนในสงกดดำเนนโครงการอาหารกลางวน เพอ

แกFไขป)ญหาภาวะทพโภชนาการในเดกเป3นหลก ภายหลงจากพบป)ญหาเดกนกเรยนระดบประถมศกษาขาดแคลน

อาหารและอาหารมคณค9าทางโภชนาการตำ

ภาพท 1 การเปลยนแปลงทสำคญในการดำเนนงานโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยน

ในปb พ.ศ. 2535 รฐบาลไดFตระหนกถงความสำคญของการบรหารจดการโครงการอาหารกลางวนใน

โรงเรยนและการสรFางความร FความเขFาใจเก ยวกบภาวะทพโภชนาการของเดกนกเร ยน จงไดFออก

“พระราชบญญต กองทนเพ อโครงการอาหารกลางวน ในโรงเร ยนประถมศกษา พ.ศ.2535” ข น

โดยสาระสำคญ ไดFแก9 การจดตง “กองทนเพอโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนประถมศกษา” เพอทำหนFาท

สนบสนนและช9วยเหลอภาวะโภชนาการของนกเรยนในโรงเรยนประถมศกษา ประชาสมพนธdการดำเนนงานโครงการ

อาหารกลางวนในโรงเรยน และบรณาการความร9วมมอจากทกภาคส9วน เพอใหFเดกนกเรยนทกคนไดFรบประทาน

อาหารกลางวนทมสารอาหารครบถFวน

ภาพท 1 การเปลยนแปลงทสำาคญในการดำาเนนงานโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยน

ในปพ.ศ.2535รฐบาลไดตระหนกถงความสำาคญของ

การบรหารจดการโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนและ

การสรางความรความเขาใจเกยวกบภาวะทพโภชนาการของ

เดกนกเรยนจงไดออก“พระราชบญญตกองทนเพอโครงการ

อาหารกลางวนในโรงเรยนประถมศกษาพ.ศ.2535”ขน

โดยสาระสำาคญไดแกการจดตง “กองทนเพอโครงการ

อาหารกลางวนในโรงเรยนประถมศกษา”เพอทำาหนาท

สนบสนนและชวยเหลอภาวะโภชนาการของนกเรยนในโรงเรยน

ประถมศกษาประชาสมพนธการดำาเนนงานโครงการอาหาร

กลางวนในโรงเรยนและบรณาการความรวมมอจากทกภาค

สวนเพอใหเดกนกเรยนทกคนไดรบประทานอาหารกลางวน

ทมสารอาหารครบถวน

ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 19 ตลาคม 2542

ถอวาการสงเสรมใหนกเรยนทกคนไดรบประทานอาหาร

กลางวนอมทกวนเปนนโยบายสำาคญ และกำาหนดให

“กระทรวงศกษาธการ” รวมมอกบ “กระทรวงเกษตร

อาหารกลางวนในโรงเรยน: ประเดนทบทวนและทาทายเพอเดกไดกนอมทองและเตบโตสมวย

นางสาวปทมา เอยมละออง

194

และสหกรณ”ทำาหนาทสงเสรมและสนบสนนใหนกเรยน

ทกคนไดรบประทานอาหารอมทกวน และให “กระทรวง

มหาดไทยกระทรวงสาธารณสขและทกกระทรวงทบวง

กรม”สนบสนนการดำาเนนงานตามโครงการอาหารกลาง

วน

ตอมาในปงบประมาณพ.ศ.2544กระทรวงศกษาธการ

ไดถายโอนงบประมาณคาอาหารกลางวนไปใหกระทรวง

มหาดไทย ตามพระราชบญญตกำาหนดแผนและขนตอน

การกระจายอำานาจใหแกองคกรปกครองปกครองสวนทอง

ถนพ.ศ.2542มาตรา30(1)ทกำาหนดใหดำาเนนการถาย

โอนภารกจการใหบรการสาธารณะทรฐดำาเนนการอยให

องคกรปกครองสวนทองถน(อปท.)และกรมสงเสรมการ

ปกครองทองถนเปนหนวยงานทรบผดชอบหลกในการจด

ตงและจดสรรงบประมาณโครงการอาหารกลางวนตงแต

ปงบประมาณพ.ศ.2546จนถงปจจบนโดยสถานศกษาใน

สงกดดงตอไปนสามารถไดรบจดสรรเงนอดหนนอาหาร

กลางวนจากอปท.ในพนท

1) โรงเรยนสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษา

ขนพนฐาน(สพฐ.)

2) โรงเรยนสงกดองคกรปกครองสวนทองถน(อปท.)

3) โรงเรยนสงกดกองบญชาการตำารวจตระเวน

ชายแดน(ตชด.)

4) ศนยพฒนาเดกเลก (ศพด.) ท อปท.จดตงขน

เองและรบถายโอน

5) สถานศกษาสงกดกรมการศกษานอกโรงเรยน

(ศนยการเรยนรชมชนบนพนทราบสง)

6) สถานศกษาสงกดกรมพฒนาสงคมและสวสดการ

ทงน งบประมาณในการดำาเนนการเปนไป

ตามความเหนของสำานกงบประมาณ โดยกรมสงเสรม

การปกครองสวนทองถนเปนผโอนเงนใหกบจงหวด และ

จงหวดใหอปท.และอปท.โอนจดสรรตอใหกบโรงเรยน

เปนผดำาเนนการ หรอ อปท. บางแหงเปนผดำาเนนการ

จดหาอาหารใหกบโรงเรยนเอง

ภาพท 2 การจดสรรเงนอดหนนโครงการอาหารกลางวน

ภายหลงจากไดรบเงนอดหนน โรงเรยนสามารถ

เลอกดำาเนนการจดหาอาหารกลางวนใหเหมาะสมกบ

จำานวนนกเรยน ขนาดของโรงเรยน หรอระเบยบปฏบต

ตามหนวยงานสงกดของตนเอง อาท การจดซอวตถดบ

มาประกอบอาหารใหนกเรยน การจางเหมาทำาอาหารให

นกเรยนและวธการจายเงนสดหรอแจกคปองใหนกเรยน

โดยตรง เพอนำาไปซออาหารจากผขายหรอสหกรณใน

โรงเรยน และผขายนำาคปองมาขอเบกเงนกบโรงเรยน

เปนตน

เงนอดหนนโครงก�รอ�ห�รกล�งวน-จดสรรเพยงพอและเปนธรรม? นบตงแตพ.ศ.2535คณะรฐมนตรไดมมตเหน

ชอบเงนอดหนนอาหารกลางวนสำาหรบเดกนกเรยนจาก

อตรามอละ5บาท/คนและปรบเพมทก10ปซงปจจบน

รฐจดสรรเงนอดหนนอาหารกลางวนในอตรามอละ 20

บาท/คน และอยระหวางการพจารณาปรบเพม เพอให

สอดคลองกบภาวะเศรษฐกจและราคาตนทน

3

ภายหลงจากไดFรบเงนอดหนน โรงเรยนสามารถเลอกดำเนนการจดหาอาหารกลางวนใหFเหมาะสมกบ

จำนวนนกเรยน ขนาดของโรงเรยน หรอระเบยบปฏบตตามหน9วยงานสงกดของตนเอง อาท การจดซอวตถดบ

มาประกอบอาหารใหFนกเรยน การจFางเหมาทำอาหารใหFนกเรยน และวธการจ9ายเงนสดหรอแจกคปองใหFนกเรยน

โดยตรง เพอนำไปซออาหารจากผFขายหรอสหกรณdในโรงเรยน และผFขายนำคปองมาขอเบกเงนกบโรงเรยน

เป3นตFน

เงนอดหนนโครงการอาหารกลางวน-จดสรรเพยงพอและเปOนธรรม?

นบตงแต9 พ.ศ. 2535 คณะรฐมนตรไดFมมตเหนชอบเงนอดหนนอาหารกลางวนสำหรบเดกนกเรยนจาก

อตรามอละ 5 บาท/คน และปรบเพมทก 10 ปb ซงป)จจบนรฐจดสรรเงนอดหนนอาหารกลางวนในอตรามอละ 20

บาท/คน และอย9ระหว9างการพจารณาปรบเพม เพอใหFสอดคลFองกบภาวะเศรษฐกจและราคาตFนทน

ภาพท 3 การปรบอตราเงนอดหนนสำหรบคPาอาหารกลางวนเดกนกเรยน

หน9วย: บาท/คน/มอ

อาหารกลางวนในโรงเรยน: ประเดนทบทวนและทาทายเพอเดกไดกนอมทองและเตบโตสมวย

นางสาวปทมา เอยมละออง

195

อยางไรกตามเงนอดหนนทรฐจดสรรสำาหรบโครงการอาหารกลางวนเปนการจดสรรใหทกโรงเรยนในอตราเดยวกน

และแปรผนตามจำานวนนกเรยนอาจกอใหเกด“ความเหลอมลำาทางการศกษา”เนองจากโรงเรยนมความแตกตางกนทง

ในบรบทของผเรยนศกยภาพและความพรอมของสถานศกษารวมถงสภาพทางภมศาสตรประกอบกบวตถดบหลกทใชใน

การประกอบอาหารมราคาสงและแตกตางกนในแตละพนทอาจสงผลใหโรงเรยนทอาศยเพยงเงนอดหนนคาอาหารกลาง

วนเปนหลกไมสามารถจดเตรยมอาหารกลางวนไดอยางเพยงพอและนำาไปสปญหา“อาหารกลางวนไรคณภาพ”

3

ภายหลงจากไดFรบเงนอดหนน โรงเรยนสามารถเลอกดำเนนการจดหาอาหารกลางวนใหFเหมาะสมกบ

จำนวนนกเรยน ขนาดของโรงเรยน หรอระเบยบปฏบตตามหน9วยงานสงกดของตนเอง อาท การจดซอวตถดบ

มาประกอบอาหารใหFนกเรยน การจFางเหมาทำอาหารใหFนกเรยน และวธการจ9ายเงนสดหรอแจกคปองใหFนกเรยน

โดยตรง เพอนำไปซออาหารจากผFขายหรอสหกรณdในโรงเรยน และผFขายนำคปองมาขอเบกเงนกบโรงเรยน

เป3นตFน

เงนอดหนนโครงการอาหารกลางวน-จดสรรเพยงพอและเปOนธรรม?

นบตงแต9 พ.ศ. 2535 คณะรฐมนตรไดFมมตเหนชอบเงนอดหนนอาหารกลางวนสำหรบเดกนกเรยนจาก

อตรามอละ 5 บาท/คน และปรบเพมทก 10 ปb ซงป)จจบนรฐจดสรรเงนอดหนนอาหารกลางวนในอตรามอละ 20

บาท/คน และอย9ระหว9างการพจารณาปรบเพม เพอใหFสอดคลFองกบภาวะเศรษฐกจและราคาตFนทน

ภาพท 3 การปรบอตราเงนอดหนนสำหรบคPาอาหารกลางวนเดกนกเรยน

หน9วย: บาท/คน/มอ

4

อย9างไรกตาม เงนอดหนนทรฐจดสรรสำหรบโครงการอาหารกลางวนเป3นการจดสรรใหFทกโรงเรยนใน

อตราเดยวกนและแปรผนตามจำนวนนกเรยน อาจก9อใหFเกด “ความเหลอมลำทางการศกษา” เนองจากโรงเรยนม

ความแตกต9างกนทงในบรบทของผFเรยน ศกยภาพและความพรFอมของสถานศกษา รวมถงสภาพทางภมศาสตรd

ประกอบกบวตถดบหลกทใชFในการประกอบอาหารมราคาสงและแตกต9างกนในแต9ละพนท อาจส9งผลใหFโรงเรยนท

อาศยเพยงเงนอดหนนค9าอาหารกลางวนเป3นหลกไม9สามารถจดเตรยมอาหารกลางวนไดFอย9างเพยงพอและนำไปส9

ป)ญหา “อาหารกลางวนไรUคณภาพ”

ภาพท 4 แนวคดในการสนบสนนอยPางเปRนธรรม (Fairness)

ทงน การจดสรรงบประมาณสำหรบโครงการอาหารวนจำเป3นตFองคำนงถงความแตกต9างของโรงเรยนและ

ผFเรยนร9วมดFวย เนองจากการจดสรรงบประมาณทเปOนธรรมมไดUหมายถงการสนบสนนในแบบเดยวกนหรอจำนวน

เทVากน จากภาพท 4 การช9วยเหลอเดกทงสามคนไดFมองเหนการแข9งขนกฬาทจดขนนอกรวโรงเรยน ตFองคำนงถง

ความแตกต9างของเดกแต9ละคน การช9วยเหลอเดกทกคนในแบบเดยวกนจะเกดความเป3นธรรม หากเดกทกคนม

ส9วนสงเท9ากน แต9เนองจากเดกแต9ละคนมส9วนสงแตกต9างกน เดกทมส9วนสงนFอยจำเป3นตFองไดFรบการช9วยเหลอ

เพมเตมเพอใหFมโอกาสมองเหนการแข9งขนกฬาเท9าเทยมกบเดกทมส9วนสงมากกว9า

การบรหารจดการ-โรงเรยนตUองทำอยVางไรใหUนกเรยนทกคนไดUกนอม?

โรงเรยนจะจดอาหารกลางวนใหFครบถFวนไดFอย9างไร หากเงนอดหนนทไดFรบมจำกด? จากตวอย9างการ

ดำเนนงานของโรงเรยนตFนแบบดFานอาหารและโภชนาการ อาท โรงเรยนตFนแบบอาหารกลางวน ระดบประเทศ

โรงเรยนส9งเสรมสขภาพ โรงเรยนโภชนาการสมวย และโรงเรยนเดกไทยแกFมใส พบว9า การบรหารจดการ โดยยดหลก

“การบรณาการโครงการ” และ “การสรUางความรVวมมอ” เป3นป)จจยสำคญททำใหFโรงเรยนสามารถจดอาหาร

กลางวนไดFอย9างพอเพยง สะอาดปลอดภย และมคณภาพตามหลกโภชนาการ

โรงเรยนวดวนาสนตd (โศกนาคสามคค) จงหวดบรรมยd เป3นหนงในตFนอย9างโรงเรยนขนาดเลก (นกเรยน

ประมาณ 53 คน) ทสามารถจดอาหารกลางวนไดFอย9างพอเพยงและมคณภาพจนไดFรบการคดเลอกเป3นโรงเรยน

ตFนแบบอาหารกลางวน ระดบประเทศ ประจำปb 2560 โรงเรยนบรหารจดการโครงการอาหารกลางวนโดยบรณา

การเงนอดหนนโครงการอาหารกลางวนทไดFรบ อปท. เขFากบการส9งเสรมผลผลตเพออาหารกลางวนในโรงเรยน

ภาพท 4 แนวคดในการสนบสนนอยางเปนธรรม (Fairness)

ทงนการจดสรรงบประมาณสำาหรบโครงการอาหารวนจำาเปนตองคำานงถงความแตกตางของโรงเรยนและผเรยนรวมดวย

เนองจากการจดสรรงบประมาณทเปนธรรมมไดหมายถงการสนบสนนในแบบเดยวกนหรอจำานวนเทากนจากภาพท4

การชวยเหลอเดกทงสามคนไดมองเหนการแขงขนกฬาทจดขนนอกรวโรงเรยนตองคำานงถงความแตกตางของเดกแตละ

คนการชวยเหลอเดกทกคนในแบบเดยวกนจะเกดความเปนธรรมหากเดกทกคนมสวนสงเทากนแตเนองจากเดกแตละ

คนมสวนสงแตกตางกนเดกทมสวนสงนอยจำาเปนตองไดรบการชวยเหลอเพมเตมเพอใหมโอกาสมองเหนการแขงขนกฬา

เทาเทยมกบเดกทมสวนสงมากกวา

อาหารกลางวนในโรงเรยน: ประเดนทบทวนและทาทายเพอเดกไดกนอมทองและเตบโตสมวย

นางสาวปทมา เอยมละออง

196

ก�รบรห�รจดก�ร-โรงเรยนตองท�ำอยำงไรใหนกเรยนทกคนไดกนอม? โรงเรยนจะจดอาหารกลางวนใหครบถวนไดอยางไร

หากเงนอดหนนทไดรบมจำากด? จากตวอยางการดำาเนน

งานของโรงเรยนตนแบบดานอาหารและโภชนาการอาท

โรงเรยนตนแบบอาหารกลางวน ระดบประเทศ โรงเรยน

สงเสรมสขภาพโรงเรยนโภชนาการสมวยและโรงเรยนเดก

ไทยแกมใสพบวาการบรหารจดการโดยยดหลก“การบ

รณาการโครงการ”และ“การสรางความรวมมอ”เปน

ปจจยสำาคญททำาใหโรงเรยนสามารถจดอาหารกลางวนได

อยางพอเพยง สะอาดปลอดภย และมคณภาพตามหลก

โภชนาการ

โรงเรยนวดวนาสนต(โศกนาคสามคค)จงหวดบรรมย

เปนหนงในตนอยางโรงเรยนขนาดเลก (นกเรยนประมาณ

53คน)ทสามารถจดอาหารกลางวนไดอยางพอเพยงและม

คณภาพจนไดรบการคดเลอกเปนโรงเรยนตนแบบอาหาร

กลางวนระดบประเทศประจำาป2560โรงเรยนบรหาร

จดการโครงการอาหารกลางวนโดยบรณาการเงนอดหนน

โครงการอาหารกลางวนทไดรบอปท.เขากบการสงเสรม

ผลผลตเพออาหารกลางวนในโรงเรยนอาทการทำาเกษตร

แบบผสมผสานในพนทของโรงเรยน(การเลยงไกพนธไขการ

เลยงปลาการปลกกลวยไมผลและพชผกสวนครวปลอด

สารพษ) ซงเปนการฝกใหนกเรยนไดเรยนรอาชพและม

วตถดบสำาหรบประกอบอาหารกลางวนในโรงเรยนนอกจาก

น โรงเรยนยงมกองทนหมนเวยนจากการดำาเนนการงาน

“โรงเรยนธนาคารสโครงการอาหารกลางวนอยางยงยน”

รวมทง “กองทนขาวเปลอกเพอโครงการอาหารกลางวน

ทยงยน”ทเกดจากความรวมมอของผปกครองและชมชน

5

อาท การทำเกษตรแบบผสมผสานในพนทของโรงเรยน (การเลยงไก9พนธdไข9 การเลยงปลา การปลกกลFวย ไมFผล และ

พชผกสวนครวปลอดสารพษ) ซงเป3นการฝoกใหFนกเรยนไดFเรยนรFอาชพและมวตถดบสำหรบประกอบอาหาร

กลางวนในโรงเรยน นอกจากน โรงเรยนยงมกองทนหมนเวยนจากการดำเนนการงาน “โรงเรยนธนาคารส9

โครงการอาหารกลางวนอย9างยงยน” รวมทง “กองทนขFาวเปลอกเพอโครงการอาหารกลางวนทยงยน” ทเกดจาก

ความร9วมมอของผFปกครองและชมชน

ภาพท 5 การจดอาหารกลางวนโรงเรยนวดวนาสนต (โศกนาคสามคค)

ทมา: โรงเรยนวดวนาสนตd (โศกนาคสามคค)

สำหรบการขยายผลและส9งเสรมใหFโรงเรยนต9าง ๆ สามารถบรหารจดการอาหารกลางวนทพอเพยงและม

คณภาพนน หน9วยงานทเกยวขFองหลก อาท กรมอนามย สำนกงานกองทนสนบสนนการสรFางเสรมสขภาพ (สสส.)

กระทรวงศกษาธการ กระทรวงมหาดไทย และกองทนเพอโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนประถมศกษา

จำเป3นตFองดำเนนงานร9วมกนเพอสรFางความรFความเขFาใจดFานโภชนาการแก9ครและบคลากรทรบผดชอบดแลการ

จดอาหารกลางวนในโรงเรยน ตลอดจนผFปกครองในการร9วมปรบพฤตกรรมการรบประทานอาหารของนกเรยน

ทงน การจดเตรยมอาหารกลางวนสำหรบเดกวยเรยน (อาย 4-12 ปb) ใหFไดFรบปรมาณสารอาหารจาก

อาหารใหFครบ 5 หม9 (ขFาว เนอสตวd ผก ผลไมF และนำมน) หน9วยงานตFนสงกดควรส9งเสรมใหFโรงเรยนใชF ระบบ

แนะนำสำร บอาหารกลางว นแบบอ ตโนม ต (Thai School Lunch-TSL) ท สถาบ นโภชนาการ

มหาวทยาลยมหดลและศนยdเทคโนโลยอเลกทรอนกสdและคอมพวเตอรd (เนคเทค) ไดFร9วมกนพฒนาขน เพอเป3น

แนวทางในการจดเตรยมอาหารกลางวนทเหมาะสมสำหรบเดกนกเรยนในแต9ละช9วงวย

ภาพท 6 ตวอยPางสำรบอาหารสำหรบเดกนกเรยน ผPานระบบ TSL

สำาหรบการขยายผลและสงเสรมใหโรงเรยนตาง ๆ

สามารถบรหารจดการอาหารกลางวนทพอเพยงและม

คณภาพนนหนวยงานทเกยวของหลกอาทกรมอนามย

สำานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ(สสส.)

กระทรวงศกษาธการกระทรวงมหาดไทยและกองทนเพอ

โครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนประถมศกษา จำาเปน

ตองดำาเนนงานรวมกนเพอสรางความรความเขาใจดาน

โภชนาการแกครและบคลากรทรบผดชอบดแลการจด

อาหารกลางวนในโรงเรยนตลอดจนผปกครองในการรวม

ปรบพฤตกรรมการรบประทานอาหารของนกเรยน

ทงนการจดเตรยมอาหารกลางวนสำาหรบเดกวยเรยน

(อาย4-12ป)ใหไดรบปรมาณสารอาหารจากอาหารให

ครบ5หม(ขาวเนอสตวผกผลไมและนำามน)หนวย

งานตนสงกดควรสงเสรมใหโรงเรยนใช ระบบแนะนำา

อาหารกลางวนในโรงเรยน: ประเดนทบทวนและทาทายเพอเดกไดกนอมทองและเตบโตสมวย

นางสาวปทมา เอยมละออง

197

สำารบอาหารกลางวนแบบอตโนมต(Thai School Lunch-TSL)ทสถาบนโภชนาการมหาวทยาลยมหดลและศนย

เทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอร(เนคเทค)ไดรวมกนพฒนาขนเพอเปนแนวทางในการจดเตรยมอาหารกลาง

วนทเหมาะสมสำาหรบเดกนกเรยนในแตละชวงวย

ภาพท 6 ตวอยางสำารบอาหารสำาหรบเดกนกเรยน ผานระบบ TSL

6

ทมา https://www.thaischoollunch.in.th/recipes/

การทจรตโครงการอาหารกลางวน—ปfองกนอยVางไร?

ป)จจบนสำนกงานคณะกรรมการปÄองกนและปราบปรามการทจรตแห9งชาต (ป.ป.ช.) ยงคงตรวจพบการ

ทจรตโครงการอาหารกลางวนในรปแบบต9าง ๆ อาท การจดซ อวตถดบไม9ครบตามจรง การจดอาหาร

ไม9ครบถFวนตามสญญา หรอไม9เป3นไปตามมาตรฐานการจดสำรบอาหารกลางวน (จดเมนเดยว/จดใหFไม9ครบ

ทกคน) เป3นตFน ซ งการทจรตส9วนใหญ9เกดจากการท โรงเรยนใชFอำนาจในทางท มชอบ โดยอาศยช9องโหว9

ของกฎหมายทใหFโรงเรยนเลอกวธบรหารจดการโครงการอาหารกลางวน รวมทงมสทธแต9งตงคณะกรรมการ

ตรวจสอบการจดซอ จดจFาง และตรวจรบไดFเอง

การปÄองกนป)ญหาทจรตโครงการอาหารกลางวนจำเป3นตFองอาศยความร9วมมอจากทกภาคส9วนในการ

สรFาง “ความตระหนก” และ “การร9วมตดตามตรวจสอบ” การจดอาหารกลางวนในโรงเรยน ทงน หน9วยงานตFน

สงกดควรทำหนFาทหลกในการสรFางความรFความเขFาใจเกยวกบขนตอนและระเบยบเบกจ9ายเงนอดหนนทโปร9งใส

ใหFแก9โรงเรยน เพอลดความล9าชFาในการไดFรบเงนอดหนนและการทจรต โดยหน9วยงานตFนสงกดอาจจดใหFมการ

ประชมซกซFอมก9อนเปÉดเทอม เพอใหFโรงเรยนจดเตรยมเอกสารประกอบการเบกจ9ายใหFครบถFวนและตรงตาม

ขFอเทจจรง ช แจงกระบวนการจดซ อจดจFาง หรออาจทำหนงสอแจFงไปยงผ Fบรหารโรงเรยนและ อปท. เพอ

ก�รทจรตโครงก�รอ�ห�รกล�งวน—ปองกนอยำงไร? ปจจบนสำานกงานคณะกรรมการปองกนและ

ปราบปรามการทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.) ยงคงตรวจ

พบการทจรตโครงการอาหารกลางวนในรปแบบตาง ๆ

อาท การจดซอวตถดบไมครบตามจรง การจดอาหาร

ไมครบถวนตามสญญา หรอไมเปนไปตามมาตรฐาน

การจดสำารบอาหารกลางวน (จดเมนเดยว/จดใหไมครบ

ทกคน)เปนตน ซงการทจรตสวนใหญเกดจากการท

โรงเรยนใชอำานาจในทางทมชอบ โดยอาศยชองโหว

ของกฎหมายทใหโรงเรยนเลอกวธบรหารจดการโครงการ

อาหารกลางวน รวมทงมสทธแตงตงคณะกรรมการตรวจ

สอบการจดซอจดจางและตรวจรบไดเอง

การปองกนปญหาทจรตโครงการอาหารกลางวน

จำาเปนตองอาศยความรวมมอจากทกภาคสวนในการสราง

“ความตระหนก”และ“การรวมตดตามตรวจสอบ”การ

จดอาหารกลางวนในโรงเรยน ทงน หนวยงานตนสงกด

ควรทำาหนาทหลกในการสรางความรความเขาใจเกยวกบ

ขนตอนและระเบยบเบกจายเงนอดหนนทโปรงใสใหแก

โรงเรยน เพอลดความลาชาในการไดรบเงนอดหนนและ

อาหารกลางวนในโรงเรยน: ประเดนทบทวนและทาทายเพอเดกไดกนอมทองและเตบโตสมวย

นางสาวปทมา เอยมละออง

198

การทจรตโดยหนวยงานตนสงกดอาจจดใหมการประชม

ซกซอมกอนเปดเทอม เพอใหโรงเรยนจดเตรยมเอกสาร

ประกอบการเบกจายใหครบถวนและตรงตามขอเทจจรง

ชแจงกระบวนการจดซอจดจางหรออาจทำาหนงสอแจงไป

ยงผบรหารโรงเรยนและอปท.เพอตรวจสอบการเบกจาย

ใหเปนไปตามระเบยบพสดและหากพบการทจรตเกดขน

ควรมการตรวจสอบและดำาเนนการขนเดดขาด

สำาหรบโรงเรยนซงเปนผดำาเนนการโครงการอาหาร

กลางวนจำาเปนตองสรางความโปรงใสและเชอมนในการ

ดำาเนนงานโดยอาจปดประกาศรายการอาหารและจำานวน

วตถดบสำาคญทใชประกอบอาหารในแตละวนรวมทงเปด

โอกาสใหคณะกรรมการสถานศกษา ซงประกอบดวยผ

ปกครองผบรหารโรงเรยนนกเรยนครและประชาชน

รวมทงผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเขามามสวน

รวมตดตามตรวจสอบการจดซอจดจางและการจดเตรยม

อาหารกลางวนอยางสมำาเสมอ

โดยสรป เดกนกเรยนทกคนสามารถไดกนอมทอง

และมคณภาพหากรฐยดหลกความเปนธรรมในการจดสรร

งบประมาณโรงเรยนมการบรหารจดการทดและทกภาค

สวนตระหนกถงความสำาคญของคณภาพอาหารกลางวนใน

โรงเรยนรวมสนบสนนและกำากบตดตามการดำาเนนงาน

อยางตอเนอง

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางสาวปทมา เอยมละอองการศกษาสงสด ปรญญาเอก สาขาเศรษฐศาสตร Claremont Graduate University, USAตำาแหนงปจจบน นกวชาการศกษา ระดบชำานาญการสถานททำางาน สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา อเมล ptmong@hotmail.comประเภททนทไดรบ ทนรฐบาล ก.พ. ประเภทบคคลทวไป

Local Tourism ทองเทยวชมชนเพอการพฒนาอยางยงยน นางรษกา คณาพรสจรต

199

ยางเขาเดอนเมษายน เดอนทขนชอวารอนทสดของ

ป หลายคนคงวางแผนทองเทยวหลบลมรอนไปทไหนสก

แหง ไมวาจะเปนทะเล หาดทรายขาว เคลาแสงแดดอน

สดใส หรอใครทไมชอบความรอนแรงของแสงอาทตย ก

สามารถหลบลหนไปเทยวทามกลางขนเขาและแมกไม

แทนไดเมองไทยจงเปนจดมงหมายทนกทองเทยวชาวตาง

ชาตตางอยากแวะเวยนมาอยเสมอแมแตนกทองเทยวชาว

ไทยเองกยงหาเวลาไปเทยวพกผอนไดตลอดทงปจงไมนา

แปลกใจทอตสาหกรรมการทองเทยวของไทยนนสามารถ

สรางรายไดใหแกประเทศไดเปนกอบเปนกำาคดเปนสดสวน

GDPของประเทศเกอบ20%

ประเทศไทยนบเปนอกหนงเปาหมายการเดนทางสำาคญ

ของนกทองเทยวจากทวทกมมโลกดวยความสวยงามทง

ทางธรรมชาตและวฒนธรรมตลอดจนอธยาศยของผคน

ททวโลกยกยองใหประเทศไทยเปน“สยามเมองยม”จง

ไมแปลกใจเลยทในแตละปมนกทองเทยวเดนทางมายง

ประเทศไทยหลายลานคนซงสรางมลคาทางเศรษฐกจให

แกประเทศหลายพนลานบาท

ทมา: ททท.

ทมา: อพท.

Local Tourism ทองเทยวชมชนเพอก�รพฒน�อย�งยงยน

ในป 2561 ทผานมาภาคการทองเทยวเตบโตกวา

7.54%นกทองเทยวตางชาตเดนทางเขามาในประเทศไทย

มมากกวา38ลานคนมากทสด5อนดบแรกใน2561

คอจนมาเลเซยเกาหลใตลาวญปนสรางรายไดกวา2

ลานลานบาทคดเปน18.13%ของGDPประเทศใน

ขณะทการทองเทยวโดยคนไทยในประเทศคดเปนมลคา

กวา1แสนลานบาท

อยางไรกตามการทองเทยวและเมดเงนทเกดขนน

กลบหมนเวยนอยในเมองทองเทยวหลกเพยงไมกเมอง

และนโยบายการทองเทยวมกจะดงดดนกทองเทยวให

เขามามาก ๆ สนบสนนการทองเทยวในเมองใหญ เชน

กรงเทพมหานครชลบรภเกตเชยงใหมจงทำาใหเกดการ

ทมเทงบประมาณเพอสรางสงอำานวยความสะดวกใหแกจงหวด

เหลานการจางงานเพมขนการคาขายเตบโตรวดเรวมการ

ยายถนฐานเพอประกอบอาชพจนทำาใหเกดสภาวะการก

ระจกตวของรายไดในเมองใหญและความเสอมโทรมทาง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในเมองนนๆ อยางไร

กตามนบตงแตป2561เปนตนมาเทรนดการทองเทยว

ไทยไดเปลยนแปลงไป โดยมเปาหมายใหเกดการทอง

เทยวในเชงสรางสรรค (Creative Tourism) ทเนนการ

ทองเทยวในเชงคณภาพ มการสนบสนนใหทองเทยวใน

Local Tourism ทองเทยวชมชนเพอการพฒนาอยางยงยน นางรษกา คณาพรสจรต

200

เมองรอง1สงเสรมการทองเทยวแบบสมผสประสบการณ

วถชวตในชมชนตางๆ (LocalExperience)และเรงฟนฟ

สถานททองเทยวทเสอมโทรมไปเกดแนวคดการทองเทยว

โดยชมชน (Community-Based Tourism)โดยองจาก

หลกเกณฑสากลในเรองของการทองเทยวอยางยงยนทสภา

การทองเทยวอยางยงยนสากล (Global Sustainable

TourismCouncil: GSTC) ไดระบไว ซงเปนแนวความ

คดการทองเทยวท“คำานงถงความยงยนของสงแวดลอม

สงคม และวฒนธรรมกำาหนดทศทางโดยชมชน จดการ

โดยชมชนเพอชมชน และชมชนมบทบาทเปนเจาของ ม

สทธในการจดการดแลเพอใหเกดการเรยนรแกผมาเยอน”

1 เมองรองคอเมองทมนกทองเทยวไปเยยมเยยนนอยและไมใชจดมงหมายหลกของการเดนทางไปทองเทยว(ททท.)

ซงมทงหมด55จงหวด2 คำานยามโดยองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน(องคการมหาชน)

ตอมาองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทอง

เทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) ไดเปนผรเรมแนวคด

การทองเทยวทเปนประโยชนตอชมชน (Communities

Benefitting through Tourism: CBtT) ซงเปนแนวคด

ใหมทมองเหนวาชมชนทไมมศกยภาพทจะใชพนทของตว

เองเปนสถานททองเทยว แตยงสามารถเขาไปมสวนรวม

กบการทองเทยวกระแสหลก(Mainstreaming)หรอผล

ประโยชนของชมชนผานการทองเทยวได ซงเปนการแก

ปญหาในชมชนทไมสามารถสรางผลตภณฑใหตรงตาม

ความตองการของตลาดหรอชมชนทมการบรหารจดการ

ทไมดและสถานทไมพรอมสำาหรบการดำาเนนงานเพอการ

ทองเทยว

Local Tourism ทองเทยวชมชนเพอการพฒนาอยางยงยน นางรษกา คณาพรสจรต

201

งานวจยจากการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.)

รวมกบกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) พบวา นกทอง

เทยวชาวตางชาตนนอยากทองเทยวแบบไดรบประสบการณ

จากชมชนทองถน (Local Experience) และทองเทยว

อยางเพลดเพลนใจไปกบบรรยากาศแบบบานๆ(Esthetic

and Entertainment)ในขณะทนกทองเทยวชาวไทย94

%นนมความสนใจทจะเดนทางทองเทยวในเมองรองทม

ความเงยบสงบและไมแออดและกวา72%นนอยากเขา

รวมทำากจกรรมทองถนชมอาหารและเรยนรวฒนธรรม

ประเพณใหมๆและในป2561ทผานมาอตราการทอง

เทยวในพนทจงหวดทเปนเมองรองเพมสงขนกวา40ลาน

คนคดเปน1%ของการทองเทยวทงหมดโดยจงหวดเมอง

รองทมคนไปทองเทยวเพมขนมากทสดคอราชบรและ

ชยนาทขณะทบรรมยเปนเมองรองทมการเตบโตทางราย

ไดสงทสดเพมขนมากกวา55%คดเปนมลคากวา4.2พน

ลานบาทซงกอใหเกดการสรางรายไดในพนทในดานตางๆ

ทงการจางงานธรกจสนคาทระลกรานอาหารทพกและ

การคมนาคมขนสง

ในป 2562 แนวโนมการทองเทยวของไทยจะยงคง

มงเนนไปทการพฒนาเมองรอง และการทองเทยวโดย

ชมชนเพอสมผสประสบการณทองถนสรางมลคาเพมให

ผลตภณฑชมชนดวยเรองราวทเชอมโยงผคนและวฒนธรรม

รวมถงสรางกระแสเรองความใสใจดานสงแวดลอม ผสม

ผสานกบอตลกษณของแตละเมองสงเสรมใหเกดการทอง

เทยวทชมชนเดนไปพรอมกบนกทองเทยวเกดเปนการทอง

เทยวทสรางชมชนใหเขมแขงและพฒนาเศรษฐกจฐานราก

อยางยงยน

Local Tourism ทองเทยวชมชนเพอการพฒนาอยางยงยน นางรษกา คณาพรสจรต

202

การทองเทยวชมชน(LocalTourism)นนมเปาหมายสำาคญอย2ประการคอเนนใหเกดการกระจายตวของรายไดเพอ

ลดความเหลอมลำาของผคนในประเทศและสงเสรมใหเกดการทองเทยวอยางยงยนถอเปนรปแบบการทองเทยวทสงเสรมใหเกด

การกระจายตวของรายไดลงไปในระดบฐานรากชวยสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจฐานรากของไทยอกทงยงเปนสวนหนงในเปา

หมายการพฒนาทยงยน(SustainableDevelopmentGoals)ทหลายประเทศทวโลกตางตองรวมมอกนเพอใหบรรลเปาหมายน

ซงสำาหรบการทองเทยวชมชนนจะสามารถชวยใหประเทศไทยบรรลเปาหมายการพฒนาทยงยนไดอยางนอย 4 เปา

หมาย คอ

เปาหมายท 8 การจางงานทมคณคาและการเตบโตทางเศรษฐกจ (Decent work and

economic growth) ทำาใหเกดการจางงานในพนทมากขนโดยเฉพาะแรงงานในชมชน

เพอรองรบตอภาคบรการทขยายตวเพมขน เกดการสงเสรมและพฒนาผลตภณฑในทอง

ถนโดยเฉพาะงานหตถกรรมทมเอกลกษณทางวฒนธรรมเฉพาะตวใหสามารถขายไดและ

ทำารายไดใหแกคนในชมชนนอกจากนยงชวยใหเกดการจางงานอยางเปนธรรมการไดรบ

คาแรงตามทสมควรไดเนองจากเปนการผลตทเกดในชมชนจงไมถกเอารดเอาเปรยบจาก

นายทนอกทงยงสงเสรมใหประชาชนไมตองยายถนฐานเพอไปทำางานในเมองใหญลดการก

ระจกตวของประชากรและรายได

เปาหมายท 10 ลดความเหลอมลำา (Reduced inequalities) การทองเทยวโดย

ชมชนจะสามารถชวยกระจายรายไดใหเกดในทองถนได จากการคาขายสนคาพนถน

ทพกแบบโฮมสเตยสถานทองเทยวทอยในชมชนการขายของทระลกหรอบรการขนสง

สาธารณะในพนท ซงสามารถชวยลดความเหลอมลำาทางรายได ระหวางคนในเมองใหญ

และคนในเมองเลกๆหรอในชนบทนอกจากนการทนกทองเทยวเขาไปเพมขนจะทำาให

สาธารณปโภคตางๆ เขาถงในพนทมากขนซงชวยสงเสรมใหคณภาพชวตของผคนในเมอง

เลกๆดขนตามไปดวย

เปาหมายท 12 แผนการบรโภคและการผลตทยงยน (Responsible consumption

and production) ชมชนจะเปนแหลงผลตสนคา บรการไดดวยตนเอง เพอใหเกด

การพฒนาเศรษฐกจในระดบฐานราก นอกจากนยงสามารถบรหารจดการและกำาหนด

ทศทางการทองเทยวตลอดจนการใชทรพยากรในชมชนไดเพอใหชมชนยงคงมศกยภาพ

ทสามารถใหบรการตอนกทองเทยว ไปพรอมกบรบมอตอผลกระทบทเกดขนในชมชนได

โดยเฉพาะเรองสงแวดลอม

Local Tourism ทองเทยวชมชนเพอการพฒนาอยางยงยน นางรษกา คณาพรสจรต

203

เปาหมายท 17 ความรวมมอเพอการพฒนาทยงยน (Partnerships for the goals)

การดำาเนนงานโดยอาศยการขบเคลอนจากชมชนเพยงอยางเดยวอาจไมเปนผลนกหากแต

ตองไดรบการสนบสนนจากทงภาคเอกชนและภาครฐเพอใหการพฒนาทเกดขนในชมชนนน

เปนไปอยางยงยนในสวนเอกชนสามารถลงทนอยางเขาถงชมชนมากขนเปนอนหนงอนเดยว

กบชมชนและผสานผลประโยชนรวมกบชมชนขณะททางสวนของรฐผถอระเบยบและกฎ

เกณฑอยในมอกสามารถสงเสรมมาตรการตางๆ ทเออใหชมชนสามารถประกอบธรกจและ

เลยงตวเองไดอยางแขงแรงรวมทงเสาะหาตลาดสงเสรมการนำาผลตภณฑในชมชนไปสตลาด

ตางประเทศซงนอกจากจะเปนการเผยแพรวฒนธรรมเอกลกษณของชมชนไทยแลวยงเปน

การชวยขบเคลอนเศรษฐกจฐานรากของไทยใหเขมแขงยงขน

นาสนใจวากระแสโลกาภวตน (Globalization) เชอมโลกใหเปนพรมแดนเดยวกนจะ

เรมพลกผนกลายเปนทองถนภวตน (Localization)ทมงเนนความเปนทองถนมากขน ให

ความสนใจในอตลกษณ และภมปญญาดงเดม ตลอดจนกลายเปนแนวคดเสรมสรางความ

เขมแขงใหชมชนเพอการพฒนาอยางยงยนตอไปในอนาคต

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางรษกา คณาพรสจรตการศกษาสงสด MSc. Environment and Sustainable Development, University of Glasgow, UKตำาแหนงปจจบน นกวชาการพาณชยชำานาญการสถานททำางาน กองนโยบายการสรางความเขมแขงทางการคา กระทรวงพาณชยเบอรตดตอ 02-507-7051, 061-8699556ประเภททนทไดรบ ทน UIS รนท 2 ป 2553

Examining the needs of human trafficking survivors นางสดารตน ทฤษฎคณ

204

Abstract Thisscopingstudyaimstomappingabroad

rangeofstudydesignsontheneedsoftrafficking

survivorsbyusingArkseyandO’Malley’sframework.

The comprehensive literature review include

tenresearchfrommanycountries.Thefindings

presenttheneedsoftraffickingvictimswhichare

categorisedintothreekinds: immediateneeds,

ongoingneeds,andlong-termneeds.Allthose

needsrequireacomprehensiveandcoordinated

casemanagement.Casemanagersplayanimportant

roleinhelpingserviceproviderstorespondto

clients’ needs. Client-centred and culturally

competentservicesaretheprinciplesthatcase

managersshouldtakeintoaccount.Comprehensive

needsassessmentshouldbedoneinallphases

becausesurvivors’needschangeoverthetime

forvariousreasonssuchashealth,immigration

status,familymembersandcommunity(inthe

caseofrepatriationandreintegration).Lastbut

notleast,repatriationandreintegrationwillnot

succeedwithoutharmonisationofsurvivorswith

familymembersandcommunities,especiallywith

theissuesoffinancialproblemandstigmatisation.

Background Human trafficking is a formof transnational

organisedcrime,whichisasignificantchallenge

globally (UNODC, 2016). TheUnited Nations’

OfficeonDrugsandCrime(2008)estimatesthat

around2.5millionpeopleareexploitedevery

year. Amongst these, 800,000 are exploited

Examining the needs of human trafficking survivors

abroad,whilsttherestareexploitedintheirhome

country.Thisscopingstudyfocusesontheneeds

oftraffickingvictims.

Globalisationhasledtotransbordermigrationacross

theworld.Labourmovementisaconsequence

ofglobalisedtransnationaleconomyaspeople

wanttomovetoworkabroad.Legalandillegal

migrationsoccurbecauselow-incomepeoplewish

forabetterlife.Immigrationpolicies,therefore,

cannotpreventtheirmovemententirely.Frauds

andexploitationstendtotakeplaceespecially

with illegalmigrants in both the destinations

andthesourcecountries(Brave,2009).Human

traffickingisamodernformofslaverywhichharms

humanrights.Basically,migrantsarevulnerable

toexploitationsandtootherabuses.Mostofthe

migrantsaretreatedasoutsidersbydestination

countries(Jonesetal.,2007).

Consequences of trafficking in persons Theresultsoftraffickinginpersonsarevarious.

It directly affects the trafficked persons, their

families,communities,countriesandtheglobal

market.

Micro impacts Human security is undermined by human

trafficking.Thesufferingsincludefooddeprivation

andriskofbeinginfectedwithHIV/AIDS(Shelley

2010,p.60).Themajorityofpotentialvictimshave

severephysicalproblemsUNODC(2008).Mental

Examining the needs of human trafficking survivors นางสดารตน ทฤษฎคณ

205

healthsymptomsnormallybeginwithdepression,

trauma,anxietyorsuicideintheworstcase.The

familyalsosufferthehardshipaswell,especially

thatofprostitutionvictims.TheUN(2008)holds

thatsomefamiliesmaybestigmatisedasthey

areusuallycriticisedbytheircommunitiesand

finallyleadtoconflicts.

Macro impacts Humantraffickingaffectsnotonlythemicro

level,butalsothemacrolevel.Destroyingone’s

educationandeconomicprogressisbothpersonal

andpublicdevastations.Whilesomechildrenare

forcedto leaveschools,otherscannotpursue

theiroccupationsasaresultofbeingtrappedin

organisedcrime.Thismeansthatthecountries

losetheirresourcesforgeneratingrevenue,which

ultimatelyaffectsnationaleconomicdevelopment.

Democracyandhumanrightscanbeharmedwhen

stateschoosetoprotecttheirterritoriesrather

thanhumansecurity.Onthewhole,theproblem

showsthatsomeofficialslackaccountabilityand

governance,especiallythebordercontrolofficials.

International policies on trafficking Attheinternationallevel,thereisthe‘Protocol

to Prevent, Suppress and Punish Trafficking

in Persons, EspeciallyWomen and Children’,

supplementing theUnitedNationsConvention

againstTransnationalOrganizedCrime(thePalermo

Protocol) (UN, 2000). Currently, there are 166

countries participating in the Protocol.Whilst

mostnationalpoliciesarebasedonthePalermo

Protocol,theimplementationvariesdependingon

eachcountry(MurayaandFry,2016).Toservethe

needsofvictimsofhumantrafficking,theArticle

6 (3)of thePalermoProtocol (UnitedNations,

2000,p.3-4)indicates:

‘EachStatePartyshallconsiderimplementing

measurestoprovideforthephysical,psychological

and social recovery of victims of trafficking

in persons, including, in appropriate cases, in

cooperationwithnon-governmentalorganizations,

otherrelevantorganizationsandotherelements

ofcivilsociety,and,inparticular,theprovision

of:(a)Appropriatehousing;(b)Counsellingand

information, in particular as regards their legal

rights,inalanguagethatthevictims’oftraffickingin

personscanunderstand;(c)Medical,psychological

andmaterial assistance; and (d) Employment,

educationalandtrainingopportunities’.

Aims and objectives Thisresearchaimstomapabroadrangeof

studydesigns(Levac,ColquhounandO’Brien,2010;

Wilson,2014) involvingtheneedsoftrafficking

survivors,barrierstomeetingtheneedsandhow

tomanagethechallenges.

Methods Thisarticleemploysthescopingreviewmethod

toexaminetheneedsofhumantraffickingsurvivors.

Toavoidbiasissues,thereviewthenattempts

tofocusontheliteratureofbothinternational

and domestic human trafficking victims. They

comprise10articlesfrom7countries,6ofwhich

wereconductedintheU.S.,oneintheUK,onein

Italy,oneinMoldovaandoneinAsia(Cambodia,

Thailand,andVietnam).Itwillfollowtheframework

put forwardbyArkseyandO’Malley (2005) to

ensurethecomprehensivewayofscopingreview.

Examining the needs of human trafficking survivors นางสดารตน ทฤษฎคณ

206

1. Needs of trafficking survivors MacyandJohn(2011)arguethattheneeds

of peoplewho are trafficked vary, depending

ontime.Accordingtotheincludedstudies,the

needsoftraffickingsurvivorsarecategorisedinto

threephases:immediateneeds,ongoingneeds

andlong-termneeds.

Immediate needs ClawsonandDutch(2008)claimthatprofessionals

workingwithvictims, suchas serviceproviders

and lawenforcement,have indicatedthat the

safety of trafficked victims is their first priority

amongalltheneeds.Domesticandinternational

victimsfundamentallyhavenotmuchdifference

in terms of their needs. Apart from the basic

needs,internationalvictimsrequireinterpretation

services,notonlyinurgentsituationsbutalsofor

shortandlong-termcare.Interpretationservices

aretheimportantinterventionforinternational

victimsregardlessofageandtypeoftrafficking.

Ongoing needs Someservicesforvictimsofhumantrafficking

needtobeprovidedinallphases.Clawsonand

Dutch(2008)maintainthatongoingneedssuch

ashousingandlegalassistanceneedtobemet.

Adultsmightneedmovetoapermanenthouse

whileyouthsmightneedtobeplacedatafoster

care.Caretta(2015),ClawsonandDutch(2008)insist

thatmedicalcareforbothphysicalandmental

healthandlanguageservicesarethenecessityof

survivors.Moreover,anongoinglegalassistance

helpsbothdomesticandinternationalvictimsdeal

withthecriminalcase.Withforeign-bornvictims

specifically,legalassistanceiscrucialinhelping

themdealwithimmigrationissues.Inrelationto

this,languagetranslationservicesthusbecome

an indispensable part that foreign victimswill

needcontinuously.

Long-term needs Armendariz, Nsonwu andHeffron state that

long-termneedsfortraffickedpersonsandtheir

children are ‘1) safety, 2)medical health, 3)

emotionalandpsychologicalhealth,4)financial

stability,and5)socialandfamilialequilibrium’

(2014,p.6).Englishclasses,orlessonsofother

languagesused in thedestinationcountry,are

necessary for the trafficked survivorswho are

willingtointegrateinthecommunitywherethey

willlivein(ClawsonandDutch,2008;Potocky,

2010;HomandWoods,2013;Armendariz,Nsonwu

andHeffron, 2014; Gibbs et al., 2015; Caretta,

2015). For future plans, the trafficked victims

requirelifeskills,education,jobtrainingandfamily

reunificationorrepatriation(Armendariz,Nsonwu

andHeffron,2014;Caretta,2015;Clawsonand

Dutch,2008;Caretta,2015)whereaschildcareis

oneof the important services for victimswith

dependents(ClawsonandDutch,2008).

However,domesticandinternationalvictims

mayhaveslightlydifferentneeds.International

victims tend to require interpretation services.

Inaddition,employmentisofgreatsignificance

to them as they need to be able to support

themselves.Also,withimmigrationissuestodeal

with,legalassistanceisthereforeacrucialsupport

tothem.

Examining the needs of human trafficking survivors นางสดารตน ทฤษฎคณ

207

2. Principles for aftercare servicesVictim-centred Just like victims from any other kinds of

disasters,humantraffickingsurvivorshavetheir

ownspecialneeds.Forthisreason,victim-centred

principleshouldbetakenintoaccountbecauseit

canhelpguideustocatertotheirrequirements

(Armendariz,NsonwuandHeffron,2014;Potocky,

2010;HomandWoods,2013;Gibbsetal.,2015).

Itallowstheprofessionalstobeabletosetthe

rightgoalswhereastheclients,i.e.thesurvivors,

have the autonomy tomake a decision for

themselveswithoutbeing judged(Gibbsetal.,

2015; Potocky, 2010). Individual recovery plan

will give thema senseofautonomy. Itmakes

themfeelcomfortabletocomplywiththeplan

andstayatthesheltervoluntarily;thatistosay,

it is aneffectiveway to achievemutual goals

(HomandWoods,2013).Theapproachhelpsthe

victims’needsinmentalandphysicalhealthto

bemet immediately andcontinually in future

(Gibbsetal.,2015).Itshouldalsobenotedthat

sincedifferentclientshavedifferentgoals,service

providersshouldnotexpectclientstohavethe

samegoals(Potocky,2010).

Culturally competent services Apart from the victim-centred approach,

anotherprinciplefromtheincludedstudiesthat

professionalscanuseisaculturallycompetent

service.Itisespeciallyrequiredbytheinternational

victims because it helps the recovery process

succeed(HomandWoods,2013;Potocky,2010).

Foreign-borntraffickingsurvivorsneednotonly

adeliveryserviceintheirfirstlanguage,butalso

aculturallycompetentservicewhichwillmake

themfeelcomfortablewiththeserviceproviders

(Armendariz,NsonwuandHeffron,2014).Gender

isoneoftheculturalcomponentsthatshould

betakenintoconsideration.Somefemalevictims

prefer female tomale professionals, whilst at

timestheprovidersareshortoffemalestaff.As

a consequence,when suchpreferences could

notbeprovided,victimsareunwillingtoengage

intheservices(Domoneyetal.,2015).

3. Comprehensive and coordinated case management

Needs assessment Kiss et al. (2015) state that clients of post-

trafficking services have experienced trauma

in variousways. They are not limited only to

sexualexploitedvictims,butalsointheformof

labourexploitation.Thetraffickingvictimsneed

arangeofassessmentstorestorephysicaland

psychologicalhealth,whichshouldbeincluded

inallpost-traffickingservicepackages.Theneeds

assessmentshouldcoverallaspects,fromphysical

andmentalhealthtoeducationandjobtraining

(HomandWoods,2013;Domoneyetal.,2015).

However,Potocky(2010)acceptsthattheneedsof

clientscanchangeoverthecourseofrestoration.

Case management Casemanagementisthecentralpartofeach

programme.Whether the assessment of the

victims’ needs is fully comprehended greatly

dependsoncasemanagement.Casemanagers

playacrucialroleinthis:theyneedtoworkas

counselors,mentors, or advocates, assessing

the needs, setting the goals, and tracking the

Examining the needs of human trafficking survivors นางสดารตน ทฤษฎคณ

208

progress (Gibbs et al., 2015). HomandWoods

(2013)makeitclearthatthevictimsshouldnot

bejudgedwhetherwhattheyaredoingorhave

doneiswrong.Instead,thecasemanagersshould

bemoreconcernedwiththeirwell-being.Case

managersneedtofocusontheirresponsibilities

toprovidearangeofservicessuchascoordinating

withhealthandlegalteams.Thewholeprocess

ofassistingthevictimsshouldbeconsistent,but

this can be difficultwhen sometimes there’s

a replacementof casemanager (Clawson and

Dutch,2008).Certainly,casemanagerswithwide

knowledgeofthesituationofhumantrafficking

willgreatlybenefitthevictims.

Reintegration and Repatriation Again,itisonlynaturalthatdifferentpeople

havedifferentgoals(Potocky,2010).Whilesome

wouldliketorepatriatetotheirhomecountries,

somewould rather live and integrate in the

destinationcountries.Ofcourse,itisimperative

thatwe need to empower them to become

independent inwherever they choose to live.

Iftheirchoiceistoreturntofamily,thefamily

memberscanbethekeyfactortoeithersuccess

or obstacle of reintegration (Brunovskis and

Surtees,2012).Therefore,itisworthconsidering

the complicated issues of their relationship

amongstfamilymembersinordertoservethe

victims’needsappropriately.Astrategytohelp

themrepatriateeasier is to recognise themas

vulnerablepeople,insteadofthevictimsofhuman

trafficking,toavoidstigmatisationandrejection

fromfamilymembersandcommunities.

Caretta (2015) argues that trafficking victims

shouldhavetherightstomakeadecisiontojoin

social interventionand repatriation.Vocational

trainingprogrammesshouldbeprovidedforthe

victimsduringtheirrehabilitation.Lateron,when

somearewillingtoreturnhomecountries,they

mayfindajobtosupportthemselves.Repatriation

tohomecountriesisnotalwaysagoodalternative

formanysexualexploitedvictims.Mostfemale

victimsrisklosingthechancetosettledownif

theycannotfindajobintheirhomecountries.

4. Barriers to meeting the needs of human trafficking victims Respondingtoneedsofhumantraffickingvictims

iscomplexandhasmanyconditionswhichmay

makeinterventionsunsuccessful.Someliterature

hasoutlinedthechallengestomeetingtheneeds

oftraffickedvictims.

The lack of knowledge and understanding

ofprofessionalsisoneofthebarrierstomeeting

theneedsof traffickedsurvivors (Clawsonand

Dutch,2008;HomandWoods,2013).Theservice

Examining the needs of human trafficking survivors นางสดารตน ทฤษฎคณ

209

providersandlawenforcementhaveclaimedthat

professionalswholacktheappropriateknowledge

ofhumantraffickingnaturemightdiminishthat

chancethatthevictimscouldgetbenefitsfrom

the programmes (Clawson and Dutch, 2008).

HomandWoods (2013) state that the lackof

understandingalsomeansthatserviceproviders

donotunderstandtheclients’traumas,which

mayresultinanunsuccessfulrecovery.

Some services have restriction in timeand

itcausestheserviceproviderstobeunableto

accommodatetrauma-relatedneeds(Homand

Woods,2013;Armendariz,NsonwuandHeffron,

2015).Buildingtrustwiththosewhohaveserious

mentalinjuriesisnotaneasytaskforprofessionals.

Mentalhealthsymptomsof traffickedpatients

resultfromnotonlybeingtrafficked,butalsothe

feelingof‘socialandlegalinstability’thattheir

asylumstatus isnotyetsettled,whichhasan

effectontheaccessibilitytothesupportservices

(Domoneyetal.,2015,p.9).

Access to services is a challenge for survivors

of human trafficking,andlanguageisoneofthe

mainreasonsforitbeingachallenge(Clawson

andDutch,2008).Alongwaitinglistofservices

isanobstacleforclientstogetintotheservices

withinlimitedtimeandsometimesexpensesmight

occurunexpectedly(ClawsonandDutch,2008;

Domoneyetal.,2015).Survivorssometimesfind

itdifficulttosupportthemselves,whichmakes

itharderforthemtotakecontroloftheirlives

andtoachievetheirgoals(Armendariz,Nsonwu

and Heffron, 2015). There aremany survivors

whowanttoreintegrateintothecommunitybut

havetoencountermanyobstacles.Somecould

notattend languageclassesdue todifficulties

in commuting, the need of childcare service,

andunsuitableworking period (Potocky, 2010;

Armendariz,NsonwuandHeffron,2015;Gibbset

al.,2015;HomandWoods,2013;Clawsonand

Dutch,2008).Manyclientshadtodealwiththe

problemoffindinganaffordablehousetosettle

down(Potocky(2010).

Appropriateness of services will make

clients willing to participate in recovery plan.

Someserviceproviders,forexample,puthuman

traffickingvictimstogetherwithdomesticviolence

victims,andsotheyaremistakentobeprostitutes

(ClawsonandDutch,2008).Theinappropriateness

ofthepractice,ashappenedinsuchacase,causes

manyproblems,aswellasinsomecaseswhere

victimsinsomereligionsfindituncomfortableto

getclosetomaledoctors.Domoneyetal.(2015)

insistthatthereasonwhytheclientsoftenrefuse

toparticipate inmental therapy isbecauseof

culturaldifferencesandgenderissues.

5. DiscussionThemethodstoovercometheobstaclesinorder

torespondtotheneedsoftraffickingsurvivors

willalsobeoffered.

Lack of knowledge and understanding of professionals Logan(2007)arguesthattrainingisasignificant

strategytoraisingawarenessoftheserviceproviders

whoworkwiththetraffickedvictims.Therefore,

buildingknowledgeandunderstandingamongst

agenciesisagoodwaytoexchangeknowledge

andskills.

Examining the needs of human trafficking survivors นางสดารตน ทฤษฎคณ

210

Time-limited services Currently, servicedelivery is limited in time

becauseofbudgetconstraint.Adiscussionbetween

newlyarrivedvictimsandprofessionalstomake

anachievablepersonalplanisthefirstpriority.

Informingtheirrightswithaconsiderationofcultural

factorsisalsoneeded.Moreover,serviceproviders

needtoassesstheirprogrammesconstantlyand

usethosethattheyfindeffectivetoservethe

clients.

Access to services is a challenge for the survivors TheUnited Nations High Commissioner for

Refugees(2002,p.8)statesthatserviceproviders

need to be ensured that, in partnershipwith

non-governmentalorganisations,therearesafe

andsufficientsheltersinresponsetotheneeds

ofvictimsoftrafficking.Theprovisionofhealth

careandcounsellingservicesshouldbemade

regardlessoftheconditionofthe‘willingnessof

thevictimstogiveevidenceincriminalproceeding’.

Furthermore,traffickingvictimshavetherightsto

makecontactwithrepresentativesfromtheirstate

ofnationality.Thetrainedrepresentativesfrom

therespectiveembassyandconsulatemustbe

providedtoassistthem.Itshouldalsobeensured

thatthosewhorepatriatetotheirhomecountry

haveagoodconditionoflivingcanintegratewith

communitiesandwillnotbere-trafficked.Itisalso

suggestedthatbilingualstaffshouldbehiredto

servetraffickedvictims(Logan,2007).However,

theywill only dealwith general issues in the

victims’dailylifeexceptthattheyarequalified

theycanbeallowedtodealwithcomplexissues

likecounsellingandlegalinvolvement.

Appropriateness of services Appropriateservicesfortraffickedpersonshelp

rehabilitationprogresseffectively.Serviceproviders,

hence,shouldbeconcernedinallaspects.For

example,sheltersthataresuitablefortrafficked

personsshouldbeaspecialisedone,whichruns

separatelyfromthoseforothertypesofvictims

suchasdomesticviolence,homelesspeople,etc.

(MacyandJohns,2011).Armstrong (2008)also

suggeststhathousingforclientsshouldconsider

theirgenderandage:maleandfemaleshould

beplaced indifferentsheltersandspecialised

sheltersforminorseparatingfromadultvictims

arepreferable.Someexceptionsareacceptable

though: theclientsof thesamefamilywillbe

providedaplace tostay together. In thecase

where resources are limited,minorsmight be

placedinshelterswithtraffickedwomen.Service

providersneedtoensurethattherearespecific

servicesforyouthvictimssuchaseducationand

recreation(ILO,2006).

Intermsofreintegrationandrepatriationafter

in-house service completed, service providers

stillneedtofollowupthevictims’liveswhether

theycanbeapartofthecommunity.Theservice

providers should continue cooperating with

the agencies in communities, nationally and

internationally, to helpmonitor the trafficked

persons’well-being.

6. Conclusion Thefindingspresenttheneedsoftrafficking

victimswhicharecategorised into threekinds:

immediateneeds,ongoingneeds,andlong-term

needs.Allthoseneedsrequireacomprehensive

andcoordinatedcasemanagement.Casemanagers

Examining the needs of human trafficking survivors นางสดารตน ทฤษฎคณ

211

playanimportantroleinhelpingserviceproviders

torespondtoclients’needs.Client-centredand

culturallycompetentservicesaretheprinciples

that casemanagers should take into account.

Comprehensive needs assessment should be

done in all phases because survivors’ needs

changeoverthetimeforvariousreasonssuch

as health, immigration status, familymembers

andcommunity(inthecaseofrepatriationand

reintegration). Last but not least, repatriation

and reintegrationwill not succeedwithout

harmonisationofsurvivorswithfamilymembers

andcommunities,especiallywiththeissuesof

financialproblemandstigmatisation.

ReferencesArksey,H.andO’Malley,L.(2005).Scopingstudies:

Towardsamethodologicalframework.Social

ResearchMethodology,8(1),19-32.

Armendariz,N.,Nsonwu,M.,andHeffron,L.(2011).

Humantraffickingvictimsandtheirchildren:

Assessingneeds,vulnerabilities,strengths,

andsurvivorship.JournalofAppliedResearch

onChildren:Informing Policy for Children

at Risk,2(3),1-19.

Armendariz,N.,Nsonwu,M.,andHeffron,L.(2014).

A kaleidoscope: The role of the social

workerpractitionerandthestrengthofsocial

worktheoriesandpracticeinmeetingthe

complexneedsofpeople trafficked and

the professionals that workwith them.

International Social Work,57(1),7-18.

Armstrong,H.(2008).Rebuilding lives: An introduction

to promising practices in the rehabilitation

freed slaves.[online].Availableat:http://www.

humantrafficking.org/uploads/publications/

free_slaves_08_0708.pdf.[Accessed28May

2016].

Brave,K.(2009).Transboderlabourliberalization:

Apathtoenforcementoftheglobalsocial

contractforlabour.The foundation for Law,

Justice and Society, 1-8.

Brunovskis, A. and Surtees, R. (2012). Coming

home: Challenges in family reintegration

for traffickedwomen.Qualitative Social

Work,12(4),454-472.

Caretta,M.(2015).CasaRut:Amultilevelanalysis

ofa‘goodpractice’inthesocialassistanceof

sexuallytraffickedNigerianwomen.Journal

of Women and Social Work,30(4),546-559.

Clawson, H. and Dutch, N. (2008). Addressing

theNeedsofVictimsofHumanTrafficking:

Challenges,Barriers,andPromisingPractices.

U.S. Department of Health and Human

Services, 1-10.

Domoney,J.etal.(2015).Mentalhealthservice

responsestohumantrafficking:aqualitative

study of professionals’ experiences of

providingcare.BMC Psychiatry,15(289),1-9.

Gibbs,D.etal.(2015).Servicestodomesticminor

victimsofsextrafficking:Opportunitiesfor

engagement and support.Children and

Youth Services Review,54,1-7.

Hom,K.andWoods,S. (2013).Traumaand its

aftermathforcommerciallysexuallyexploited

womenastoldbyfrontlineserviceproviders.

Informa Healthcare,34,75-81.

IndexMundi(2015).Thailand fertility rate.[online].

Availableat:

h t t p : / /www . i n de xmund i . c om/ g / g .

aspx?c=th&v=31[accessed29May2016].

Jones et al. (2007). Globalization and Human

Examining the needs of human trafficking survivors นางสดารตน ทฤษฎคณ

212

Trafficking. Journal of Sociology & Social

Welfare,XXXIV(2),107-122.

Macy,R.andJohn,N.(2011).Aftercareservicefor

internationalsextraffickingsurvivors:Informing

U.S.serviceandprogramdevelopmentinan

emergingpracticearea.Trauma, Violence,

& Abuse,12(2),87-98.

ILO(2006).Child-friendly Standards and Guidelines

for the Recovery and Integration of Trafficked

Children. InternationalLabourOrganization.

LoganLogan, T. (2007).Human trafficking in

Kentucky. University of Kentucky.[online].

Availableat:file:///E:/York%202015-2016/

Scoping%20review/Discussion/Human-

Trafficking-in-Kentucky-Dr-TK-Logans-Report.

pdf.[Accessed17May2016].

Muraya,D.andFry,D.(2016).Aftercareservices

forchildvictimsofsextrafficking:Asystem

review of policy and practice. Trauma,

Violence, & Abuse,2016,17(2),204-220.

Potocky,M.(2010).Effectivenessofservicesfor

victimsofinternationalhumantrafficking:An

exploratoryevaluation.Journal of Immigrant

& Refugee Studies,8,359-385.

Shelley, L. (2010).Human Trafficking: A global

perspective.Cambridge:CambridgeUniversity

Press.

UNHCR(2002).Recommended Principles and Guidelines

on Human Rights and Human Trafficking.

OfficeoftheHighCommissionerforHuman

Rights.Availableat:http://www.unhcr.org/

protection/migration/4bf6454c9/recommended-

principles-guidelines-human-rights-human-

trafficking.html?query=Recommended%20

Principles%20and%20Guidelines%20on%20

Human%20Rights%20and%20Human%20

Trafficking[Accessed29May2016].

UNODC(2008).Tool kit to combat trafficking in

persons.Globalprogrammeagainsttrafficking

inhumanbeings.

UNODC(2016).Humantrafficking.[online].Available

at: https://www.unodc.org/unodc/en/

human-trafficking/what-is-human-trafficking.

html[Accessed29May2016].

Examining the needs of human trafficking survivors นางสดารตน ทฤษฎคณ

213

ประวตผเขยน

ชอ - นามสกล นางสดารตน ทฤษฎคณการศกษาสงสด - ป 2551: ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาพฒนาสงคม วชาเอกการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร - ป 2559: Master of Public Administration (ทน ก.พ.) วชาเอก Comparative Applied Social & Public Policy, Evaluation & Research, The University of York ประเทศองกฤษตำาแหนงปจจบน รกษาการในตำาแหนง นกพฒนาสงคมชำานาญการพเศษสถานททำางาน สำานกงานสงเสรมและสนบสนนวชาการ 3 สำานกงานปลด กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เบอรโทรศพท 086 026 5395 อเมล sudarat.tris@gmail.comประเภททนทไดรบ ทนตามความตองการของหนวยงาน ป 2557

บทความพเศษ

1 จ ก 33

เกรนน า การศกษาของประเทศไทยไดเปลยนแปลงไปมากในทศวรรษทผานมานน และจากการม

ขอก าหนดใหมในมาตรา 54 และ 258 จ. ของรฐธรรมนญ ป 2560 ก าหนดใหม “กฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาต” รวมทงมการจดท า “แผนการศกษาแหงชาต” ดวยเจตนารมณทจะน าไปสการเปลยนแปลงเพอยกระดบคณภาพการศกษาอนมเปาหมายทจะมงพฒนาคณภาพพลเมองของประเทศ แตดวยเพราะทผานมาการปฏรปการศกษาผานการประกาศใช “พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542” นนยงไมสามารถทจะท าใหผลลพธทคาดหวงไมบรรลแตอยางใด ในทางตรงกนขามกลบมสญญาณทนาหวงใยเพมมากขน ทงนอาจจะ สบเนองมาจากการก าหนดนโยบาย หรอมาตรการแกปญหาแบบแยกสวน รวมทงปจจยและเงอนไขของระบบการศกษาแบบเดมๆ ทยงไมสามารถแกไข ไดสงผลตอคณภาพการศกษาทดอยพฒนามากขนเรอยๆ

การออกแบบระบบและกลไกการศกษาใหมควรมทศทางสอดรบยทธศาสตรชาต แผนปฏรปฯ และการพฒนาประเทศ รวมทงควรค านงถงการเปลยนแปลงของสภาพเศรษฐกจ เทคโนโลย (Disruptive Technology) และสงคมในอนาคต(Social Media Community) ซงควรจะมกลไกในการสอดประสานความรวมมอระหวางภาครฐ เอกชน ประชาชน ในเรองเปาหมายการศกษาทมงพฒนาคนไทยทสมบรณ สามารถเรยนรไดดวยตนเอง ตลอดชวต สรางโอกาสทางการศกษาเพอคณคาของชวต

การปรบปรงกฎหมายการศกษาแหงชาตฉบบใหมทก าลงปรบปรงนควรมงจดโครงสรางการจดการศกษาทสามารถสรางความรบผดชอบตอผลลพธ ลดบทบาทภาครฐ เนนการเพมบทบาทภาคเอกชนและภาคประชาชนใหมากขน โดยใชมาตรการทเนนจดการเรยนรเพอสรางสมรรถนะก าลงคนทงระบบ เกดการเรยนรตลอดชวตเพอพฒนาคณภาพชวตและสมมาชพรวมไปถงการจดการศกษาและการสงเสรมการเรยนรเฉพาะกลมเปาหมาย

อกประเดนทส าคญคอ กลไกการใช “ทนรฐบาล” ใหเกดประโยชนเชงกลยทธในการสราง “บคคลากรคณภาพ” หรอ “Talent” กยงไมไดมการปรบปรงใหมยทธศาสตรทชดเจน มงเปาสผลสมฤทธ หรอมประสทธภาพในการพฒนา “บคลากรคณภาพ” ขนในระบบการศกษาไทย โครงการทมอยในปจจบน ไมวาจะเปนทนรฐบาลในรปแบบตางๆ (ทนพฒนาขาราชการ ทนตามความตองการของหนวยงานรฐ ทน UIS) หรอโครงการ HiPPs, New Wave Leader และ นกบรหารการเปลยนแปลงรนใหม (นปร.) ยงไมสามารถผลตผลลพธทพงประสงคได หรอยงไมสามารถมสวนชวยเหลอระบบการศกษาของไทยไดมากกวาทควรจะเปน ประเดนนควรไดรบการปรบปรงโดยเรว

ดร.ทวารฐ สตะบตร นายกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

2 จ ก 33

สารบญ เกรนน า 1 บทท 1 สภาพปญหาดานการศกษาของไทย 3 1.1 โครงสรางและระบบการจดการการศกษา 4 1.2 การด าเนนงานของสถานศกษา 4 1.3 บคลากรดานการศกษา 4 1.4 หลกสตรและวธการสอน 5 1.5 ประเดนอน ๆ 6 บทท 2 ขอเสนอแนะเพอยกระดบการศกษาของประเทศไทย 2.1 ขอเสนอทสามารถด าเนนการไดเลย (Quick Implement) 7 2.2 ขอเสนอทสรางความพงพอใจใหกบผทเกยวของ (Customer Delight) 7 2.3 ขอเสนอทสามารถน าไปสการแกไขปญหาไดอยางมนยส าคญ (Possible

Breakthrough Solution) 8

ภาคผนวก ภาคผนวก 1 รายชอผเขารวมการสมมนา ภาคผนวก 2 รายชอทมงานผเขยน ภาคผนวก 3 ขอมลประกอบการสมมนา

3 จ ก 33

บทท 1 สภาพปญหาดานการศกษาของไทย

การสะสมทนมนษย หรอการสะสมความร ทกษะ และประสบการณมผลกระทบโดยตรงตอการเตบโต

ทางเศรษฐกจ เพราะจะชวยเพมผลผลตของบคลากรในประเทศและจากการทบทวนวรรณกรรม พบวาการพฒนาคณภาพของการศกษา โดยเฉพาะในระดบประถมศกษาและมธยมศกษาสามารถชวยเพมรายได และลดความเสยงของการเกดปญหาทางสงคม ดวยเหตน การปฏรประบบการศกษาจงเปนประเดนทรฐบาลในหลายประเทศใหความสนใจ

ทผานมา สภาพปญหาดานการศกษาของไทยไดรบการกลาวถงมาอยางตอเนอง เมอป 2550 ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)รายงานวา คณภาพการศกษาหรอการเรยนรทมคณภาพอยในระดบต าซงไมสามารถชวยใหมการศกษาในระดบ “คดเปนท าเปน” อกทงขาดพนฐานการพฒนาใหเกดกระบวนการเรยนรอยางตอเนอง จงจ าเปนตองเรงแกไขปญหาดงกลาวอยางเรงดวน

จนถงเมอป 2558 ผลการประเมนคณภาพระบบการศกษาตาม Program for International Student Assessment (PISA) ซงวดสมรรถนะทางดานคณตศาสตร วทยาศาสตร และทกษะการอานของนกเรยนในวย 15 ป พบวา ประเทศไทยไดรบคะแนนรวมเฉลยต ากวาเกณฑมาตรฐานของประเทศในกลม OECD และไดรบการจดอนดบท 56 จาก 72 ประเทศ ขณะทรายจายดานการศกษาของไทยตงแตป 2551- 2559 มแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนอง ในป 2559 ประเทศไทยมรายจายดานการศกษารวมทงสน 8.79 แสนลานบาท คดเปนรอยละ 6.12 ของมลคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP)มากกวาคาเฉลยของกลม OECD ซงอยทรอยละ 5.2 ของ GDP โดยลงทนดานการศกษาเฉลยคนละ 5.63 หมนบาทตอคนตอป

นอกจากน ผลการทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน หรอโอเนต ของ สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (สทศ.) ประจ าป 2560 พบวา คะแนนในภาพรวมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 และมธยมศกษาปท 3 ในวชาภาษาไทย ภาษาองกฤษ วทยาศาสตร และคณตศาสตร ไมเพมขนจากปทผานมา และยงคงอยในระดบต ากวามาตรฐาน

นโยบายการขบเคลอนประเทศดานการศกษา จงไดก าหนดเปาหมายในการเร งรดพฒนาองคความร กรอบแนวคดและนวตกรรมเกยวกบวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรม และคณตศาสตร หรอทบญญตศพทวาสะเตม (STEM) ดงจะเหนไดจากขอเสนอแนะเชงนโยบายสะเตมศกษา มเปาประสงคเพอพฒนาเยาวชนและก าลงคนดานวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตรและคณตศาสตร ของคณะกรรมาธการสอสารมวลชน การวทยาศาสตร เทคโนโลยและสารสนเทศตอประธานสภานตบญญตแหงชาต และการประกาศนโยบาย โดยรฐบาล ทงน ความคาดหวง คอ การมงสรางก าลงคน (ดานสะเตม) เพอผลกดนประเทศออกจากกบดกรายไดปานกลาง เพอยกระดบประเทศเขาสประเทศไทย 4.0 ทมงเนนการพฒนาประเทศดวยนวตกรรม ผานการพฒนากลมทกษะขนสงทจ าเปนตอการใชชวตของพลเมองในปจจบนและอนาคต เชน ทกษะแหงศตวรรษท 21 การเตรยมพรอมสมรรถนะส าคญเพอตดสนใจและแกปญหาทซบซอนทงในปจจบนและอนาคต

แมวาสงคมจะยอมรบวาการศกษาของประเทศก าลงประสบปญหาทจ าเปนตองไดรบการแกไข แตผลการปรบปรงคณภาพการศกษาของประเทศยงคงไมปรากฏอยางเปนรปธรรม ในการเขาใจสภาพปญหาดานการศกษาของไทยยงขน อาจจะพจารณาวเคราะหปญหาดานการศกษาในมต ไดแก โครงสรางและระบบการจดการการศกษา การด าเนนงานของสถานศกษา บคลากรทางการศกษา และหลกสตรและวธการสอน

3 จ ก 33

บทท 1 สภาพปญหาดานการศกษาของไทย

การสะสมทนมนษย หรอการสะสมความร ทกษะ และประสบการณมผลกระทบโดยตรงตอการเตบโต

ทางเศรษฐกจ เพราะจะชวยเพมผลผลตของบคลากรในประเทศและจากการทบทวนวรรณกรรม พบวาการพฒนาคณภาพของการศกษา โดยเฉพาะในระดบประถมศกษาและมธยมศกษาสามารถชวยเพมรายได และลดความเสยงของการเกดปญหาทางสงคม ดวยเหตน การปฏรประบบการศกษาจงเปนประเดนทรฐบาลในหลายประเทศใหความสนใจ

ทผานมา สภาพปญหาดานการศกษาของไทยไดรบการกลาวถงมาอยางตอเนอง เมอป 2550 ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)รายงานวา คณภาพการศกษาหรอการเรยนรทมคณภาพอยในระดบต าซงไมสามารถชวยใหมการศกษาในระดบ “คดเปนท าเปน” อกทงขาดพนฐานการพฒนาใหเกดกระบวนการเรยนรอยางตอเนอง จงจ าเปนตองเรงแกไขปญหาดงกลาวอยางเรงดวน

จนถงเมอป 2558 ผลการประเมนคณภาพระบบการศกษาตาม Program for International Student Assessment (PISA) ซงวดสมรรถนะทางดานคณตศาสตร วทยาศาสตร และทกษะการอานของนกเรยนในวย 15 ป พบวา ประเทศไทยไดรบคะแนนรวมเฉลยต ากวาเกณฑมาตรฐานของประเทศในกลม OECD และไดรบการจดอนดบท 56 จาก 72 ประเทศ ขณะทรายจายดานการศกษาของไทยตงแตป 2551- 2559 มแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนอง ในป 2559 ประเทศไทยมรายจายดานการศกษารวมทงสน 8.79 แสนลานบาท คดเปนรอยละ 6.12 ของมลคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP)มากกวาคาเฉลยของกลม OECD ซงอยทรอยละ 5.2 ของ GDP โดยลงทนดานการศกษาเฉลยคนละ 5.63 หมนบาทตอคนตอป

นอกจากน ผลการทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน หรอโอเนต ของ สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (สทศ.) ประจ าป 2560 พบวา คะแนนในภาพรวมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 และมธยมศกษาปท 3 ในวชาภาษาไทย ภาษาองกฤษ วทยาศาสตร และคณตศาสตร ไมเพมขนจากปทผานมา และยงคงอยในระดบต ากวามาตรฐาน

นโยบายการขบเคลอนประเทศดานการศกษา จงไดก าหนดเปาหมายในการเร งรดพฒนาองคความร กรอบแนวคดและนวตกรรมเกยวกบวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรม และคณตศาสตร หรอทบญญตศพทวาสะเตม (STEM) ดงจะเหนไดจากขอเสนอแนะเชงนโยบายสะเตมศกษา มเปาประสงคเพอพฒนาเยาวชนและก าลงคนดานวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตรและคณตศาสตร ของคณะกรรมาธการสอสารมวลชน การวทยาศาสตร เทคโนโลยและสารสนเทศตอประธานสภานตบญญตแหงชาต และการประกาศนโยบาย โดยรฐบาล ทงน ความคาดหวง คอ การมงสรางก าลงคน (ดานสะเตม) เพอผลกดนประเทศออกจากกบดกรายไดปานกลาง เพอยกระดบประเทศเขาสประเทศไทย 4.0 ทมงเนนการพฒนาประเทศดวยนวตกรรม ผานการพฒนากลมทกษะขนสงทจ าเปนตอการใชชวตของพลเมองในปจจบนและอนาคต เชน ทกษะแหงศตวรรษท 21 การเตรยมพรอมสมรรถนะส าคญเพอตดสนใจและแกปญหาทซบซอนทงในปจจบนและอนาคต

แมวาสงคมจะยอมรบวาการศกษาของประเทศก าลงประสบปญหาทจ าเปนตองไดรบการแกไข แตผลการปรบปรงคณภาพการศกษาของประเทศยงคงไมปรากฏอยางเปนรปธรรม ในการเขาใจสภาพปญหาดานการศกษาของไทยยงขน อาจจะพจารณาวเคราะหปญหาดานการศกษาในมต ไดแก โครงสรางและระบบการจดการการศกษา การด าเนนงานของสถานศกษา บคลากรทางการศกษา และหลกสตรและวธการสอน

4 จ ก 33

1.1 โครงสรางและระบบการจดการการศกษา 1.1.1 การแบงแยกบทบาท Policy Advisor-Operator-Facilitator-Regulator ขาดความชดเจน กฎกระทรวงแบงสวนราชการส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2546 ก าหนด

อ านาจหนาทของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.)ครอบคลมตงแตการจดท าแผน การจดสรรงบประมาณ การด าเนนงาน และการตดตามประเมนผล จงอาจจะขาดการแบงแยกบทบาทหนาทระหวางหนวยงานดานนโยบาย หนวยงานปฏบต และหนวยงานก ากบและประเมนผลอยางชดเจน ซงน าไปสโครงสรางการบรหารจดการทซบซอนในการก ากบตรวจสอบและการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ

1.1.2 การจดสรรงบประมาณดานการศกษา การวางแผนงบประมาณและจดสรรงบประมาณใช“รปแบบเดยวกน” ทงประเทศ โดยพจารณา

ผเรยนทกคน สถานศกษาทกแหงวาจ าเปนตองใชงบประมาณรายจายใน “อตราทเทากน” แตในทางกลบกน เดกเยาวชนแตละคน สถานศกษาแตละแหง พนทแตละพนท มโจทยความตองการทางการศกษา “ไมเหมอนกน” ขณะทรปแบบการอดหนนสวนใหญยงเปนลกษณะการอดหนนแนวราบ คอ เดกนกเรยนไดรบเงนอดหนนเทากนทกคน แมวาจะมความขดสนตางกนมาก ดงนนเดกทมฐานะยากจนกวาเดกคนอนๆ จงมปจจยเสยงทจะหลดออกนอกระบบการศกษามากกวา

1.1.3 ภาระคาจางบคลากรดานการศกษา รายจายดานการศกษาเพมขนเฉลยรอยละ 6.2 ตอป โดยสวนมากเปนรายจายในหมวดงบบคลากร

มากถงรอยละ 74 ของงบการศกษาโดยขาราชการคร 3 ใน 4 ของทงหมดไดรบวทยฐานะช านาญการหรอช านาญการพเศษ 1.2 การด าเนนงานของสถานศกษา

1.2.1 การแบงสวนงานภายในโรงเรยนมความซบซอนและไมสอดคลองกบวตถประสงคขององคการ กฎกระทรวงวาดวย การก าหนดหลกเกณฑและวธการกระจายอ านาจการบรหารและการจด

การศกษา พ.ศ. 2550 ก าหนดใหกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษาในดานวชาการ (มภาระ 17 ดาน) ดานงบประมาณ (มภาระ 22 ดาน) ดานการบรหารงานบคคล (มภาระ 20 ดาน) และดานการบรหารทวไป (มภาระ 21 ดาน) ไปยงคณะกรรมการเขตพนทการศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษา หรอสถานศกษาในอ านาจหนาทของตน ซงสงผลใหโรงเรยนขนาดเลกและขนาดใหญมภาระงานใกลเคยงกน

1.3 บคลากรดานการศกษา

1.3.1 ขาดแคลนครผสอนในบางสาขาวชา เชน วทยาศาสตร คณตศาสตรและภาษา การพฒนาคณภาพครเพอสอนในวชาหลกยงคงขาดการพฒนา แมจะมความพยายามในการพฒนา

วชาชพครแตการพฒนาครกลบมการถกมองวายงคงไมมความชดเจนทางนโยบายในการทจะสนบสนนใหผส าเรจการศกษาในสาขาวชาทตรงกบเนอหาสาระ เชน บณฑตทางวทยาศาสตร คณตศาสตร และภาษา ใหหนเขามาหาวชาชพคร ดงนน สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ซงเปนองคกรหลกทด าเนนงานพฒนาครตามนโยบายสะเตมศกษา จงไดมการออกแบบกจกรรมการเรยนรและอบรมขยายผลเพอใหครสามารถน าไปจดการสอนในชนเรยน โดยมงเนนกจกรรมทมการบรณาการ 4 สาขาวชา คอ การศกษาดานวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตรและคณตศาสตร หรอ สะเตมศกษา (Science, Technology, Engineering and Mathematics Education: STEM Education) โดยคาดหวงวาสะเตมจะชวยท าใหประเทศหลดพนจากกบดกรายไดปานกลาง ทงน มงหวงทจะกระตนใหผเรยนเกดความสนใจการ

5 จ ก 33

เรยนรจากสถานการณจรง โดยการเรยนรตองเชอมโยงกบผเรยน บรบททจ าเปนส าหรบผเรยน โดยยดกรอบแนวคดบรบทตาม PISA OECD รวมทงประเดนทผสอนตองการเนน ซงอาจจะเปนนโยบายของสถานศกษา หรอเปนประเดนเรงดวน เชน นโยบายดจตลเพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต หรอความเขาใจพลงงานในภาพรวมของประเทศ ทงน จดกจกรรมมงเนนใหผเรยนออกแบบและแกปญหา โดยการลงมอท าเพอน าไปสการสรางสรรคชนงาน/โครงการตามแนวคดของการจดการเรยนรโดยใชโครงการเปนฐาน (Project-based Learning) ทเนนกระบวนการออกแบบ หรอ แนวคดการจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน (Problem-based Learning) ทเนนการแกปญหา ซงครสามารถออกแบบการวดผลตามสภาพจรง (Authentic assessment) และการประเมนเพอพฒนาผเรยน (Formative assessment) ในขณะทท ากจกรรม หรอสงทสะทอนออกมาในชนงาน

1.3.2 ขาดความคลองตวในการบรหารจดการบคลากรดานการศกษาในภาครฐ การจดสรรบคลากรทางการศกษายงค านงถงความสมครใจของครมากกวาความตองการของนกเรยน

โดยคณะอนกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา (อ.ก.ค.ศ.) ซงเปนผดแลบรหารจดการบคลากรครภายในเขตพนท ใน เขตพนทบางแหง จะยายครกตอเมอครยนยอม เมอไมมครยนยอมยาย โรงเรยนทขาดแคลนครกไมสามารถบรรจขาราชการครเพมไดจากขอจ ากดวาโรงเรยนไดรบงบตามจ านวนบคล ากรทเปนขาราชการคร ไมใชจ านวนนกเรยน

นอกจากน ระบบการสรรหาและการประเมนผลการปฏบตงานของครกเปนกระบวนการส าคญในการพฒนาบคลากรดานการศกษาของประเทศ แมวาโรงเรยนภาครฐประสงคทจะจางครเพม แตกไมสามารถจดการดวยตนเองได เพราะตองสงเรองไปยงเขตพนทการศกษาของตนเพอพจารณาจดสรรบคลากร ซงใชระยะเวลาและขนตอนยาวนานมาก เพราะตองขนอยกบนโยบายของกระทรวงศกษาธการหรอความรวมมอของเขตพนทการศกษาขางเคยง บางกรณสถานศกษาตองใชเวลารวมปกวาจะไดก าลงคนตามทตองการ กลไกดงกลาวท าใหสถานศกษาและเขตพนทการศกษาไมสามารถบรหารบคลากรไดสอดคลองกบความตองการ

1.3.3 ครมภาระงานอนทไมเกยวกบการสอนลนจนไมมเวลาพฒนาและด าเนนการสอน ผลการส ารวจป 2557 ของส านกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและพฒนาคณภาพเยาวชนหรอ

สสค. พบวาครในโรงเรยนสงกด สพฐ. ใชเวลาเพอท างานทไมใชการสอนถง 84 วนจาก 200 วน ในชวงเปดเทอมสวนใหญเปนภาระงานประเมน กจกรรมการแขงขนวชาการ และการอบรมจากภายนอก และการประเมนยงไมสงเสรมครใหปรบปรงพฒนาการสอน

1.3.4 การประเมนผลสมฤทธจากการปฏบตงานของครไมเชอมโยงกบผลส าเรจของนกเรยน การประเมนประสทธผลการปฏบตงาน รวมทง การประเมนเลอนขนเงนเดอนและวทยฐานะของ

ขาราชการครใหความส าคญกบผลส าเรจดานการศกษาของนกเรยนคอนขางนอย โดยเกณฑคะแนนการประเมนใหความส าคญกบการด าเนนกจกรรมตาง ๆ เปนหลก ดงนน เมอการประเมนเพอเลอนขนเงนเดอนและวทยฐานะของครนนแยกอสระ ไมขนกบผลสมฤทธทางการศกษาของเดกนกเรยน ผลทตามมาคอท าใหเกดปญหาในเรองของการเรยนรของนกเรยน

1.4 หลกสตรและวธการสอน

1.4.1 วธการสอนองกบวฒนธรรมเชงอ านาจระหวางครและนกเรยน ปจจบนเราควรการลดบทบาทการ “สอน” ของครลง และเพมการเปนผเสนอแนะและผสงเกตการณ

มากขน สวนตวนกเรยนเองกขาดแรงผลกดนและแรงจงใจในการเรยนนกเรยนไมมโอกาสในการคนหาและพฒนาทกษะทเหมาะสมกบตนเอง นกเรยนยงไมสามารถเช อมโยงสงทเรยนรในหองเรยนกบการน ามา

5 จ ก 33

เรยนรจากสถานการณจรง โดยการเรยนรตองเชอมโยงกบผเรยน บรบททจ าเปนส าหรบผเรยน โดยยดกรอบแนวคดบรบทตาม PISA OECD รวมทงประเดนทผสอนตองการเนน ซงอาจจะเปนนโยบายของสถานศกษา หรอเปนประเดนเรงดวน เชน นโยบายดจตลเพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต หรอความเขาใจพลงงานในภาพรวมของประเทศ ทงน จดกจกรรมมงเนนใหผเรยนออกแบบและแกปญหา โดยการลงมอท าเพอน าไปสการสรางสรรคชนงาน/โครงการตามแนวคดของการจดการเรยนร โดยใชโครงการเปนฐาน (Project-based Learning) ทเนนกระบวนการออกแบบ หรอ แนวคดการจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน (Problem-based Learning) ทเนนการแกปญหา ซงครสามารถออกแบบการวดผลตามสภาพจรง (Authentic assessment) และการประเมนเพอพฒนาผเรยน (Formative assessment) ในขณะทท ากจกรรม หรอสงทสะทอนออกมาในชนงาน

1.3.2 ขาดความคลองตวในการบรหารจดการบคลากรดานการศกษาในภาครฐ การจดสรรบคลากรทางการศกษายงค านงถงความสมครใจของครมากกวาความตองการของนกเรยน

โดยคณะอนกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา (อ.ก.ค.ศ.) ซงเปนผดแลบรหารจดการบคลากรครภายในเขตพนท ใน เขตพนทบางแหง จะยายครกตอเมอครยนยอม เมอไมมครยนยอมยาย โรงเรยนทขาดแคลนครกไมสามารถบรรจขาราชการครเพมไดจากขอจ ากดวาโรงเรยนไดรบงบตามจ านวนบคล ากรทเปนขาราชการคร ไมใชจ านวนนกเรยน

นอกจากน ระบบการสรรหาและการประเมนผลการปฏบตงานของครกเปนกระบวนการส าคญในการพฒนาบคลากรดานการศกษาของประเทศ แมวาโรงเรยนภาครฐประสงคทจะจางครเพม แตกไมสามารถจดการดวยตนเองได เพราะตองสงเรองไปยงเขตพนทการศกษาของตนเพอพจารณาจดสรรบคลากร ซงใชระยะเวลาและขนตอนยาวนานมาก เพราะตองขนอยกบนโยบายของกระทรวงศกษาธการหรอความรวมมอของเขตพนทการศกษาขางเคยง บางกรณสถานศกษาตองใชเวลารวมปกวาจะไดก าลงคนตามทตองการ กลไกดงกลาวท าใหสถานศกษาและเขตพนทการศกษาไมสามารถบรหารบคลากรไดสอดคลองกบความตองการ

1.3.3 ครมภาระงานอนทไมเกยวกบการสอนลนจนไมมเวลาพฒนาและด าเนนการสอน ผลการส ารวจป 2557 ของส านกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและพฒนาคณภาพเยาวชนหรอ

สสค. พบวาครในโรงเรยนสงกด สพฐ. ใชเวลาเพอท างานทไมใชการสอนถง 84 วนจาก 200 วน ในชวงเปดเทอมสวนใหญเปนภาระงานประเมน กจกรรมการแขงขนวชาการ และการอบรมจากภายนอก และการประเมนยงไมสงเสรมครใหปรบปรงพฒนาการสอน

1.3.4 การประเมนผลสมฤทธจากการปฏบตงานของครไมเชอมโยงกบผลส าเรจของนกเรยน การประเมนประสทธผลการปฏบตงาน รวมทง การประเมนเลอนขนเงนเดอนและวทยฐานะของ

ขาราชการครใหความส าคญกบผลส าเรจดานการศกษาของนกเรยนคอนขางนอย โดยเกณฑคะแนนการประเมนใหความส าคญกบการด าเนนกจกรรมตาง ๆ เปนหลก ดงนน เมอการประเมนเพอเลอนขนเงนเดอนและวทยฐานะของครนนแยกอสระ ไมขนกบผลสมฤทธทางการศกษาของเดกนกเรยน ผลทตามมาคอท าใหเกดปญหาในเรองของการเรยนรของนกเรยน

1.4 หลกสตรและวธการสอน

1.4.1 วธการสอนองกบวฒนธรรมเชงอ านาจระหวางครและนกเรยน ปจจบนเราควรการลดบทบาทการ “สอน” ของครลง และเพมการเปนผเสนอแนะและผสงเกตการณ

มากขน สวนตวนกเรยนเองกขาดแรงผลกดนและแรงจงใจในการเรยนนกเรยนไมมโอกาสในการคนหาและพฒนาทกษะทเหมาะสมกบตนเอง นกเรยนยงไมสามารถเช อมโยงสงทเรยนรในหองเรยนกบการน ามา

6 จ ก 33

ประยกตใชจรงในชวตประจ าวนได นกเรยนรสกขาดการมสวนรวมและอสระทางความคดในการเรยน สงผลใหเกดความเบอหนายในการเรยน ทงน ผออกแบบระบบการศกษาทดเหมอนไมเขาใจหวใจของการศกษารปแบบใหม นกเรยนจงไมไดรบการฝกฝนใหสามารถมความคดเชงวเคราะห เชงวพากษ และเชงแกไขปญหา

1.4.2 การปรบใชหลกสตรการเรยนรแบบใหมๆ การพฒนาวชาชพครเกยวกบสะเตมเปนเรองทคอนขางทาทาย โดยเนอหาแลวหากครคนเดยวจะ

ออกแบบการจดการเรยนรสะเตมจะตองมความรทง 4 ศาสตร หรอ 2 ศาสตรขนไปมาบรณาการ ในกรณทเปนการสอนรวม(Co-teaching) กจะตองมความรวมมอระหวาง ครวทยาศาสตร ครคณตศาสตร และครกลมสาระการงาน อาชพและเทคโนโลย ซงจะสอนเกยวกบ เทคโนโลย คอมพวเตอร รวมทงวศวกรรมศาสตรเบองตน ซงพบวาไมใชเรองงาย เพราะเปนเรองใหมส าหรบคร ครสวนใหญไมไดผานการจดการเรยนรแบบนมากอน นอกจากนในภมหลงดานการเรยนไมปรากฏวชาสะเตม หรอการเรยนร 4 สาขาวชามาบรณาการกน รวมทงขาดประสบการณในการเรยนดานวศวกรรมศาสตร ซงเปนแนวคดพนฐานในการออกแบบและแกปญหา กลาวโดยสรป การพฒนาใหผเรยนมความรเรองสะเตมเพอใหเปนพนฐานส าหรบการเรยน การใชชวตและการท างานในอนาคต ปจจยทส าคญมากคอครผสอน ซงพบวาครยงขาดความชดเจนเกยวกบความรเนอหาสะเตม รวมทงวธคดทจะออกแบบสรางสรรคสอและกจกรรมการเรยนรตามแนวทางสะเตม เนองจากการพฒนาวชาชพครทผานมาไดเนนการถายทอดกจกรรมทผอนออกแบบไวแลว

1.4.3 ประสทธภาพของระบบทนการศกษารฐบาลของประเทศไทย ระบบทนการศกษารฐบาลเปนสวนหนงของการพฒนาระบบการศกษาไทย ในปจจบนพบวา ระบบ

การจดสรรทนรฐบาลยงขาดการบรณาการเชงยทธศาสตรเพอใหบคลากรทสรางขนสามารถตอบสนองความตองการก าลงคนในดานตางๆ ทเปนทตองการส าหรบการพฒนาประเทศ นอกจากนน ขาดการเชอมโยงกบบรบทรอบดานทจะเปนการสงเสรมใหเกดการใชศกยภาพผรบทนใหไดเตมความรความสามารถ เชน ขาดการพฒนาระบบสนนสนน เครองมอ อปกรณ ขาดระบบการบรณาการเพอใชศกยภาพของผรบทนของรฐบาลในสาขาวชาตาง ๆ เพอตอบโจทยการท างานทชดเจน ตลอดจนประสทธภาพของการบรหารจดการระบบทนของรฐบาล ทงน จากการประชมระดมความเหนของสวนราชการเจาของทนส าคญ 10 แหลงทน พบวา ปญหาสวนใหญผรบทนของรฐบาล คอ ขาดความร ความเขาใจเกยวกบบทบาท หนาททคาดหวงภายหลงจบการศกษาดวยทนของรฐบาล ประกอบกบระบบราชการขาดระบบจงใจ ทงในสวนของคาตอบแทน เสนทางกาวหนา ตลอดจนสภาพแวดลอมทเออตอการใชศกยภาพของผรบทนของรฐบาลอยางเตมศกยภาพ

1.5 ประเดนอน ๆ

นอกจากนน ครอบครวของเดกๆจ านวนมากทไมมความพรอมในการสนบสนนทางการเงนใหเดกไดรบการศกษา เดกไมมเวลาตองใชเวลาในการชวยพอแมท างานหาเงน แตส าหรบเดกหลายคนทมความพรอมทางการเงนแตกลบขาดการชแนะทดจากครอบครว ท าใหไมเหนความส าคญของการศกษา เปนตน

7 จ ก 33

บทท 2 ขอเสนอแนะเพอยกระดบการศกษาของประเทศไทย

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ไดจดการสมมนา Design Thinking Workshop เมอวนเสารท 22

ธนวาคม 2561 ในหวขอนกเรยนทนรฐบาลไทยกบอนาคตการศกษาชาต โดยไดแบงกลมเพอระดมสมองถกแถลงถงประเดนปญหาของระบบการศกษาของไทย ทในปจจบนพบวา ผลสมฤทธของระบบการศกษาไมเปนไปตามทคาดหวงไว นนคอ มการทมงบประมาณจ านวนมากไปกบระบบการศกษา แตนกเรยนไทยกลบมผลการศกษาในระดบต า เมอเรยนจบมากไมสามารถคนพบตนเองและประกอบอาชพทเหมาะสมกบสงทเรยนมา ทงอาจยงไมสามารถตอบโจทยตลาดแรงงานในปจจบนได นอกจากน ระบบการบรหารนโยบายภาครฐและการบรหารบคลากรดานครกไมประสบความส าเรจ ไมสามารถสรางความพงพอใจใหกบครและบคลากรทางการศกษาในระบบได เปนตน ดงนน ในการสมมนาจงไดรวมกนระดมสมองเพอเสนอแนวทางการแกไขระบบการศกษาของประเทศไทย โดยไดจดแบงประเภทของขอเสนอแนะออกเปน 3 ประเภท ไดแก (1) Quick Implement คอ ขอเสนอทสามารถเรมด าเนนการไดเลย และสามารถหวงผลไดภายในระยะเวลา 3 – 5 ป (2) Customer Delight คอ ขอเสนอทเปนทตองการของผมสวนไดเสย และ (3) Possible Breakthrough Solution คอ ขอเสนอทหากสามารถด าเนนการไดกจะน าไปสการแกไขปญหาของระบบการศกษาไดอยางมนยส าคญ ดงน

2.1 ขอเสนอทสามารถด าเนนการไดเลย (Quick Implement)

2.1.1 สงเสรมใหเกดการท าบนทกประจ าวน (Diary) ของนกเรยน ซงการจดบนทกผลการเรยนรจะชวยเปดโอกาสใหเดกไดบอกเลาสงทตนเองใหความสนใจและตองการท า โดยทครสามารถน าบนทกดงกลาวไปพจารณาปรบวธการสอนและเนอหาการเรยนใหเหมาะสมกบความตองการของนกเรยนแตละคน

2.1.2 ปรบหลกสตรการอบรมคร โดยครควรไดรบโอกาสเขาฝกอบรมวธการสอนทมประสทธภาพ โดยการอบรมจะตองมการก าหนดหลกสตรอยางเหมาะสม และมวธประเมนผลการเรยนรของผเข ารบการอบรม

2.1.3 น าระบบอเลกทรอนกสมาใชเพอลดภาระงานเอกสารของคร เพอเพมเวลาส าหรบการสอนและการพฒนาวธการสอน โดยเฉพาะในโรงเรยนสงกด สพฐ. ทมการบรหารงานดวยระบบราชการทมภาระเอกสารทคอนขางมาก โดยเฉพาะเอกสารทเกยวของการกบจดซอจดจาง การกรอกแบบฟอรมเพอประเมนผลงาน ฯลฯ

2.1.4 สราง Branding ของความเปนคร โดยใชเทคนคการประชาสมพนธเพอปรบภาพลกษณของวชาชพครใหเปนหนงในอาชพทสนใจของคนรนใหม ซงจะชวยดงดดคนรนใหมทมศกยภาพเขามาสระบบการศกษา ซงคนรนใหมมกมความช านาญดานเทคโนโลยและเทรนดใหมๆ ซงเปนสงส าคญส าหรบการพฒนาการเรยนการสอน

2.2 ขอเสนอทสรางความพงพอใจใหกบผทเกยวของ (Customer Delight) 2.2.1 ปรบรปแบบการสอนใหสงเสรมการเรยนรและลดการจ ากดกรอบทางความคด โดยเพม

Reflection Class ลดการบรรยายของครและเพมชองทางใหนกเรยนแสดงความเหนทอาจจะสอดคลองหรอแตกตาง รวมถงใหนกเรยนไดรวมอภปรายเนอหาการเรยน นกเรยนจะไดมโอกาสทบทวนบทเรยน ตลอดจนได

7 จ ก 33

บทท 2 ขอเสนอแนะเพอยกระดบการศกษาของประเทศไทย

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย ไดจดการสมมนา Design Thinking Workshop เมอวนเสารท 22

ธนวาคม 2561 ในหวขอนกเรยนทนรฐบาลไทยกบอนาคตการศกษาชาต โดยไดแบงกลมเพอระดมสมองถกแถลงถงประเดนปญหาของระบบการศกษาของไทย ทในปจจบนพบวา ผลสมฤทธของระบบการศกษาไมเปนไปตามทคาดหวงไว นนคอ มการทมงบประมาณจ านวนมากไปกบระบบการศกษา แตนกเรยนไทยกลบมผลการศกษาในระดบต า เมอเรยนจบมากไมสามารถคนพบตนเองและประกอบอาชพทเหมาะสมกบสงทเรยนมา ทงอาจยงไมสามารถตอบโจทยตลาดแรงงานในปจจบนได นอกจากน ระบบการบรหารนโยบายภาครฐและการบรหารบคลากรดานครกไมประสบความส าเรจ ไมสามารถสรางความพงพอใจใหกบครและบคลากรทางการศกษาในระบบได เปนตน ดงนน ในการสมมนาจงไดรวมกนระดมสมองเพอเสนอแนวทางการแกไขระบบการศกษาของประเทศไทย โดยไดจดแบงประเภทของขอเสนอแนะออกเปน 3 ประเภท ไดแก (1) Quick Implement คอ ขอเสนอทสามารถเรมด าเนนการไดเลย และสามารถหวงผลไดภายในระยะเวลา 3 – 5 ป (2) Customer Delight คอ ขอเสนอทเปนทตองการของผมสวนไดเสย และ (3) Possible Breakthrough Solution คอ ขอเสนอทหากสามารถด าเนนการไดกจะน าไปสการแกไขปญหาของระบบการศกษาไดอยางมนยส าคญ ดงน

2.1 ขอเสนอทสามารถด าเนนการไดเลย (Quick Implement)

2.1.1 สงเสรมใหเกดการท าบนทกประจ าวน (Diary) ของนกเรยน ซงการจดบนทกผลการเรยนรจะชวยเปดโอกาสใหเดกไดบอกเลาสงทตนเองใหความสนใจและตองการท า โดยทครสามารถน าบนทกดงกลาวไปพจารณาปรบวธการสอนและเนอหาการเรยนใหเหมาะสมกบความตองการของนกเรยนแตละคน

2.1.2 ปรบหลกสตรการอบรมคร โดยครควรไดรบโอกาสเขาฝกอบรมวธการสอนทมประสทธภาพ โดยการอบรมจะตองมการก าหนดหลกสตรอยางเหมาะสม และมวธประเมนผลการเรยนรของผเข ารบการอบรม

2.1.3 น าระบบอเลกทรอนกสมาใชเพอลดภาระงานเอกสารของคร เพอเพมเวลาส าหรบการสอนและการพฒนาวธการสอน โดยเฉพาะในโรงเรยนสงกด สพฐ. ทมการบรหารงานดวยระบบราชการทมภาระเอกสารทคอนขางมาก โดยเฉพาะเอกสารทเกยวของการกบจดซอจดจาง การกรอกแบบฟอรมเพอประเมนผลงาน ฯลฯ

2.1.4 สราง Branding ของความเปนคร โดยใชเทคนคการประชาสมพนธเพอปรบภาพลกษณของวชาชพครใหเปนหนงในอาชพทสนใจของคนรนใหม ซงจะชวยดงดดคนรนใหมทมศกยภาพเขามาสระบบการศกษา ซงคนรนใหมมกมความช านาญดานเทคโนโลยและเทรนดใหมๆ ซงเปนสงส าคญส าหรบการพฒนาการเรยนการสอน

2.2 ขอเสนอทสรางความพงพอใจใหกบผทเกยวของ (Customer Delight) 2.2.1 ปรบรปแบบการสอนใหสงเสรมการเรยนรและลดการจ ากดกรอบทางความคด โดยเพม

Reflection Class ลดการบรรยายของครและเพมชองทางใหนกเรยนแสดงความเหนทอาจจะสอดคลองหรอแตกตาง รวมถงใหนกเรยนไดรวมอภปรายเนอหาการเรยน นกเรยนจะไดมโอกาสทบทวนบทเรยน ตลอดจนได

8 จ ก 33

คดและพดคยเกยวกบความตองการในการเรยนรของตนเอง ทงน อาจจะก าหนดเปนวชาเรยนทกวน หรอสปดาหละครงตามความเหมาะสม

2.2.2 ปรบบรรยากาศการเรยน (learning environment) ใหสงเสรมการเรยนรยงขน โดยโรงเรยนหลายแหงไดจด layout ของหองเรยนแบบ classroom ซงอาจจะไมใชรปแบบการจดหองเรยนทสงเสรมใหเกดการแลกเปลยนความคดเหน หรอการท างานรวมกนเปนกลม ดงนน การเรยนการสอนดวยวธทหลากหลาย เชน การลงมอปฏบต และการเปดบทสนทนา อาจจะตองใชการจดหองเรยนทตางออกไป

2.2.3 เพมกจกรรมนอกเวลาใหกบนกเรยน เพอใหเกดความคดสรางสรรค เกดการพฒนา EQ ควบคกบ IQ ส าหรบเดกโดยใชวธการเรยนรคกจกรรม หรอ Play & Learn = “Plearn หรอ เพลน” โดยใชหลกการ “Game based education” หรอการใชเกมในการสรางความนาสนใจและสรางแรงจงใจในการเรยนรหรอการสรางกจกรรมแบบทม เชน การเขาชมรมตางๆ ทงกฬา ดนตร วชาการ ฯลฯ โดยหากเปนกจกรรมวชาการ จะมงเนนกจกรรมแบบ “Discussion based learning” หรอการเรยนรจากการแลกเปลยนขอมลเปนกลม

2.2.4 เพมกจกรรม Summer Camp ใหนกเรยนไดใชเวลาชวงวนหยดท ากจกรรมและเรยนรรวมกนในวชาทตนเองสนใจ สอนใหนกเรยนรจกทกษะการใชชวต เชน หนาทพลเมอง ทกษะการแกปญหาเฉพาะหนา การเอาชวตรอดในสถานการณฉกเฉน การชนชมผอน การรแพรชนะ เปนตน

2.2.5 สงเสรมใหนกเรยนมความพรอมส าหรบการเรยนรทงทางรางกายและจตใจ โดยสงเสรมสขโภชนาการทด ใหนกเรยนมรางกายและจตใจทแขงแรงสมบรณ พรอมทจะรบการเรยนรสงใหมๆ

2.2.6 เสรมสราง Distance Learning เพอเพมโอกาสใหไดรบความเทาเทยมทางการศกษา และแกปญหาความเหลอมล าทางการศกษาโดยใชดจตอล/เทคโนโลย เชน ระบบสอสารทางไกลผานดาวเทยม อนเตอรเนต สอดจตอลตางๆ โดยตองไมมคาใชจายในการเรยน มสอประกอบการเรยนการสอนทนาสนใจและเขาใจงาย เชน มการตนและภาพเคลอนไหวประกอบ เปนตน

2.2.7 ลดความเปนราชการในการบรหารโรงเรยน ใหโรงเรยนมวธการบรหารงานทคลองตวและรวดเรว โดยมความเปนระบบราชการนอยลง ทงน อาจพจารณาใหรฐเปนเจาของโรงเรยนเฉพาะทจ าเปนตอการลดความเหลอมล าและสงเสรมการเขาถงการศกษาอยางถวนหนา

2.3 ขอเสนอทสามารถน าไปสการแกไขปญหาไดอยางมนยส าคญ (Possible Breakthrough Solution)

2.3.1 ปรบรปแบบการสอนใหสงเสรมการเรยนรโดยลดวชาทไมจ าเปนเพอเพมเวลาส าหรบการเรยนรสงอน โดยปรบเนอหาการเรยนใหตอบโจทยการใชชวต เนอหาเพอการเรยนรควรมงเนนไปทความสนใจของนกเรยน ประโยชนในการน าไปใช และหนาทพลเมองทด รวมทงสงเสรมทศนคตใหนกเรยนเหนความส าคญของการเปนคนดทมความสขพรอมกบการเปนคนเกง นอกจากนน ควรใชระบบการเรยนรแบบกรณศกษา นอกเหนอจากการสอนเกยวกบทฤษฎ เพอใหนกเรยนไดเรยนรจากตวอยางทองกบสถานการณทเกดขนจรง ซงจะชวยใหนกเรยนเกดความเขาใจเนอหายงขน

2.3.2 เปดโอกาสใหนกเรยนไดสมผสกบ Career Role Models หรอผทสรางแรงบนดาลใจใหกบเดกๆ เชน ศษยเกาดเดน นกกฬาทมชาต เปนตน โดยใหนกเรยนไดพบและไดรบการแบงปนประสบการณจากผเชยวชาญหรอผทมประสบการณในสาขาอาชพตาง ๆ ซงจะชวยใหเดกเขาใจและเกดการเปรยบเทยบระหวางสาขาอาชพตาง ๆ เพอหาความสนใจของตนเอง หรอใหผปกครองหรอตวแทนผทอยในสาขาอาชพตางๆ มาเลาประสบการณใหนกเรยนฟงเพอเปนการสรางภาพความฝนในอนาคตและสรางแรงบนดาลใจใหกบนกเรยน นอกจากนน ควรพฒนาและสงเสรมการเขาถง Career Museum ใหเปนสถานทส าหรบใหเยาวชนไดสวมบทบาทวชาชพตาง ๆ ผานการลงมอปฏบตและเขาฟงการบรรยาย เพอใหเขาใจเกยวกบบทบาทและการ

9 จ ก 33

ท างานของหลายสาขาอาชพ หรออาจจะมการน าบทเรยนในหองเรยนมารวมสอนใน Career Museum เพอสรางบรรยากาศใหมดวย

2.3.3 สงเสรมใหมระบบ Gap Year ซงนกเรยนสามารถลาเวนชวงและพกเรยนเปนระยะเวลาหนงเทอมถงหนงปส าหรบการท ากจกรรมเพอคนพบตวเอง หาความรและพฒนาทกษะทตนสนใจ เปนการเปดโอกาสใหเดกทยงไมสามารถคนพบความสนใจและความถนดของตนเอง ซงจะเปนประโยชนมากในการพฒนาเดกใหถกทางตอไป นอกจากนน ควรสงเสรมใหระบบนกเรยนทนรฐบาลเปดโอกาสใหนกเรยนทนสามารถท างานเกบเกยวประสบการณในตางประเทศไดชวงระยะเวลาหนงกอนกลบมาท างานใชทน เพอใหนกเรยนทนกลมดงกลาวสามารถคนหาความชอบและความตองการของตนเอง รวมทงเปนการสรางแรงบนดาลใจจากประสบการณท างานจรงอกดวย

2.3.4 พฒนาความรวมมอกบบรษทเอกชนในส าหรบโครงการ Co-op / Apprenticeship เปดโอกาสใหนกเรยนไดเขาไปทดลองในสถานทท างานจรง หรอก าหนดไวเปนวชาบงคบ ซงบรษททเขาร วมโครงการจะมอบหมายใหม mentor ทมความรความสามารถในการสอนงานใหกบเดก ใหค าแนะน า และมอบหมายงานทหนวยงานตองท าจรงๆ

2.3.5 ปรบระบบการประเมนครใหเชอมโยงกบผลการเรยนของนกเรยนมากขน โดยปรบสดสวนของการประเมน เชน ผลการปฏบตงาน จรยธรรม ทกษะการสอน ใหเหมาะสมและสะทอนกบผลการเรยนรของนกเรยน นอกจากน ควรปรบตวชวดประสทธผลการสอนของคร โดยเปนการวดผลลพธ (outcome based) ทเกดขนแทนทจะวดการท ากจกรรมตาง ๆ (activity based) โดยใชการวดผลสมฤทธของนกเรยนทประสบความส าเรจมาเปนตววดระดบความส าเรจของคร นอกจากนน ควรใชดชนชวดจากผลสมฤทธการประสบความส าเรจของนกเรยนในการประเมนเพอเลอนระดบ/ขนเงนเดอนของคร อาท จ านวนนกเรยนทชนะการแขงขนการประกวดตางๆ จ านวนนกเรยนทสามารถสอบเขามหาวทยาลยคณะทตองการ เปนตน

2.3.6 ก าหนดคณสมบตเฉพาะของครในระดบประถมศกษา (Primary Education) กบมธยมศกษา (Secondary Education) โดยหลกสตรในระดบมธยมตนจนถงมธยมปลายจะตองอาศยครผสอนทมความเชยวชาญและเขาใจในแตสาขามากกวาครในระดบประถมศกษา ดงนน การเปดโอกาสให ผทจบสาขาอนนอกจากครศาสตร และเปนครทมาจาก Professional ในสาขานนๆ ไดเขามาสอนในระดบมธยมศกษาไดสะดวกขน จะเปนการเปดโอกาสใหคนทมศกยภาพเขามาในระบบการศกษา

2.3.7 เพมความยดหยนของระบบการจดการเรยนการสอน เพอตอบสนองความตองการของตลาดแรงงาน โดยกระจายอ านาจใหทองถนไดจดหลกสตรทองถน โดยให อปท. และภาคประชาชน -ชมชน มสวนในการจดระบบการศกษายงขน โดยเฉพาะการเปดสอนหลกสตรในโรงเรยนทสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน วฒนธรรมทเปนเอกลกษณ และสามารถสรางจดขายทเปนทภาคภ มใจของชมชน นอกจากนน ยงควรเพมบทบาทของภาคสวนอน เชน ภาคเอกชน เขามาก าหนดนโยบายดานการศกษา เพมบทบาทของภาคเอกชนในการก าหนดหลกสตรการสอน รวมทงก าหนดจ านวนและปรมาณของบคลากรในแตละสาขาทประเทศตองการ ตลอดจนควรมการสงเสรมการศกษานอกระบบ

2.3.8 เพมรปแบบการสอนใหม ๆ เพอตอบสนองความถนดในการเรยนรทแตกตางกน นกเรยนบางคนอาจจะถนดเรยนรดวยวธอนนอกเหนอจากการนงฟงบรรยาย ดงนน ครอาจพจารณาเพมแนวทางการสอน เชน (1) การเรยนดวย Problem-Based Learning ซงใหเดก เลอกปญหาทสนใจและอยใกลตว และ (2) การเรยนดวย Makerspace ทนกเรยนจะไดฝกทกษะการออกแบบ การวางแผน และการลงมอท า และ (3) การเรยนดวย Group Learning ทเปดโอกาสใหนกเรยนไดท าโปรเจคดวยกนเปนทม

9 จ ก 33

ท างานของหลายสาขาอาชพ หรออาจจะมการน าบทเรยนในหองเรยนมารวมสอนใน Career Museum เพอสรางบรรยากาศใหมดวย

2.3.3 สงเสรมใหมระบบ Gap Year ซงนกเรยนสามารถลาเวนชวงและพกเรยนเปนระยะเวลาหนงเทอมถงหนงปส าหรบการท ากจกรรมเพอคนพบตวเอง หาความรและพฒนาทกษะทตนสนใจ เปนการเปดโอกาสใหเดกทยงไมสามารถคนพบความสนใจและความถนดของตนเอง ซงจะเปนประโยชนมากในการพฒนาเดกใหถกทางตอไป นอกจากนน ควรสงเสรมใหระบบนกเรยนทนรฐบาลเปดโอกาสใหนกเรยนทนสามารถท างานเกบเกยวประสบการณในตางประเทศไดชวงระยะเวลาหนงกอนกลบมาท างานใชทน เพอใหนกเรยนทนกลมดงกลาวสามารถคนหาความชอบและความตองการของตนเอง รวมทงเปนการสรางแรงบนดาลใจจากประสบการณท างานจรงอกดวย

2.3.4 พฒนาความรวมมอกบบรษทเอกชนในส าหรบโครงการ Co-op / Apprenticeship เปดโอกาสใหนกเรยนไดเขาไปทดลองในสถานทท างานจรง หรอก าหนดไวเปนวชาบงคบ ซงบรษททเขาร วมโครงการจะมอบหมายใหม mentor ทมความรความสามารถในการสอนงานใหกบเดก ใหค าแนะน า และมอบหมายงานทหนวยงานตองท าจรงๆ

2.3.5 ปรบระบบการประเมนครใหเชอมโยงกบผลการเรยนของนกเรยนมากขน โดยปรบสดสวนของการประเมน เชน ผลการปฏบตงาน จรยธรรม ทกษะการสอน ใหเหมาะสมและสะทอนกบผลการเรยนรของนกเรยน นอกจากน ควรปรบตวชวดประสทธผลการสอนของคร โดยเปนการวดผลลพธ (outcome based) ทเกดขนแทนทจะวดการท ากจกรรมตาง ๆ (activity based) โดยใชการวดผลสมฤทธของนกเรยนทประสบความส าเรจมาเปนตววดระดบความส าเรจของคร นอกจากนน ควรใชดชนชวดจากผลสมฤทธการประสบความส าเรจของนกเรยนในการประเมนเพอเลอนระดบ/ขนเงนเดอนของคร อาท จ านวนนกเรยนทชนะการแขงขนการประกวดตางๆ จ านวนนกเรยนทสามารถสอบเขามหาวทยาลยคณะทตองการ เปนตน

2.3.6 ก าหนดคณสมบตเฉพาะของครในระดบประถมศกษา (Primary Education) กบมธยมศกษา (Secondary Education) โดยหลกสตรในระดบมธยมตนจนถงมธยมปลายจะตองอาศยครผสอนทมความเชยวชาญและเขาใจในแตสาขามากกวาครในระดบประถมศกษา ดงนน การเปดโอกาสให ผทจบสาขาอนนอกจากครศาสตร และเปนครทมาจาก Professional ในสาขานนๆ ไดเขามาสอนในระดบมธยมศกษาไดสะดวกขน จะเปนการเปดโอกาสใหคนทมศกยภาพเขามาในระบบการศกษา

2.3.7 เพมความยดหยนของระบบการจดการเรยนการสอน เพอตอบสนองความตองการของตลาดแรงงาน โดยกระจายอ านาจใหทองถนไดจดหลกสตรทองถน โดยให อปท. และภาคประชาชน -ชมชน มสวนในการจดระบบการศกษายงขน โดยเฉพาะการเปดสอนหลกสตรในโรงเรยนทสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน วฒนธรรมทเปนเอกลกษณ และสามารถสรางจดขายทเปนทภาคภ มใจของชมชน นอกจากนน ยงควรเพมบทบาทของภาคสวนอน เชน ภาคเอกชน เขามาก าหนดนโยบายดานการศกษา เพมบทบาทของภาคเอกชนในการก าหนดหลกสตรการสอน รวมทงก าหนดจ านวนและปรมาณของบคลากรในแตละสาขาทประเทศตองการ ตลอดจนควรมการสงเสรมการศกษานอกระบบ

2.3.8 เพมรปแบบการสอนใหม ๆ เพอตอบสนองความถนดในการเรยนรทแตกตางกน นกเรยนบางคนอาจจะถนดเรยนรดวยวธอนนอกเหนอจากการนงฟงบรรยาย ดงนน ครอาจพจารณาเพมแนวทางการสอน เชน (1) การเรยนดวย Problem-Based Learning ซงใหเดก เลอกปญหาทสนใจและอยใกลตว และ (2) การเรยนดวย Makerspace ทนกเรยนจะไดฝกทกษะการออกแบบ การวางแผน และการลงมอท า และ (3) การเรยนดวย Group Learning ทเปดโอกาสใหนกเรยนไดท าโปรเจคดวยกนเปนทม

10 จ ก 33

2.3.9 ปรบใหโรงเรยนทวประเทศมมาตรฐานในการเรยนการสอนเทาเทยมกน โดยอาจสรางโรงเรยนสาขา/แฟรนไชนของโรงเรยนทมชอเสยง เพอใหผปกครองในทองถนมความมนใจทจะสงลกเขาโรงเรยนในทองถนหรอโรงเรยนใกลบาน

2.3.10 สนบสนนใหมหาวทยาลยปรบบทบาทของตนเองใหเปนสถาบนทสามารถชวยปรบทกษะและองคความร (re-skill) ส าหรบผทจบการศกษามาแลว แตมาคนพบในภายหลงวาวฒการศกษา/องคความร/ทกษะทไดรบไมตรงกบทตองการของตลาดแรงงานในชวงเวลานนๆ โดยอาจจดท าหลกสตร กระบวนการหรอกจกรรมทสามารถชวยเหลอกลมผจบการศกษาใหไดเรยนรเพมเตมในสวนทยงขาด เพอทจะสามารถท างานตอบสนองตลาดแรงงานไดตอไป

2.3.11 สนบสนนผบรหารระดบรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ โดยเลอกคนเกง คนด คนมความคดสรางสรรค และมความกลาทจะเปนผน าในการเปลยนแปลงระบบการศกษาไทยใหเกดขนไดอยางเปนรปธรรม

************************************************

11 จ ก 33

11 จ ก 33

12 จ ก 33

ภาคผนวก 1 รายชอผเขารวมการสมมนา

Design Thinking Workshop “นกเรยนทนรฐบาลไทยกบอนาคตการศกษาชาต” วนเสารท 22 ธนวาคม 2561

ณ the Play House, 7th Floor, Siam Square One

1. คณ Khanista Namee ผชวยศาสตราจารย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

2. คณกฤตยา เพชรศร นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน

3. คณกวน อศวานนท อาจารย คณะพาณชยศาสตรและการบญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย

4. คณกนตวฒน สวรรณเลขา เจาหนาทจดผลประโยชนปฏบตการกระทรวงการคลง กรมธนารกษ

5. รศ. ดร.ไกรพฒน จนขจร รองศาสตราจารย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

6. คณคณากร กานตธรดา นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

7. คณคณตา มเยน นกวชาการยตธรรม กรมคมครองสทธและเสรภาพ

8. คณจตพร สกตตวงศ นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ กรมแพทยแผนไทยฯ

9. คณจารวรรณ ตาฬวฒน อาจารยคณะวทยาศาสตรประยกต มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

10. คณจตอาภา ดประวต นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน

11. คณจรพฒน คลอยปาน มหาวทยาลยพะเยา 12. คณชมปรางค วงศรศมเดอน นกวชาการตรวจเงนแผนดน

ส านกงานการตรวจเงนแผนดน 13. คณชยพล จนทะวง นกวชาการเผยแพรช านาญการ

กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม 14. คณชยวฒน ประไพนยนา มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ 15. คณชดชนก ชมพาล นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ

ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน 16. คณชนพงศ ตระกลดษฐ นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ

ส านกงานการตรวจเงนแผนดน 17. คณชนพนธ ฤกษจ านง ผอ านวยการกลมแผนงาน

ส านกงาน ก.พ.

13 จ ก 33

18. คณเชาวเลศ อนใจด นกทรพยากรบคคลปฏบตการ ส านกงาน ก.พ.

19. คณณชธภาพมพ ภทรานรกษกล นกวชาการคดรฐธรรมนญ ส านกงานศาลรฐธรรมนญ

20. คณณฏฐพงษ ประพฒนรงษ นกทรพยากรบคคลปฏบตการ ส านกงาน ก.พ.

21. คณณฏฐา ทองจล รองศาสตราจารย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

22. คณณฐวฒ คลายข า ส านกงานการตรวจเงนแผนดน 23. ดร. ณฐวฒ อาจปร ผอ านวยการสวน ส านกงาน กสทช. 24. คณดลยา เปยมสวรรณ นกทรพยากรบคคล

ส านกงาน ก.พ. 25. คณดษรนทร วงศเกษมจตต นกวชาการขนสงปฏบตการ

กรมการขนสงทางบก 26. ดร. ทวารฐ สตะบตร ผตรวจราชการ

กระทรวงพลงงาน 27. ดร. ธนกฤษฏ เอกโยคยะ นกวชาการพาณชยช านาญการพเศษ

กรมทรพยสนทางปญญา 28. ดร. ธนวรรณ พณรตน อาจารย

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 29. คณธนฏฐา โกสหเดช Founder the Contextual 30. คณธรพร สธวงศ สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 31. คณนพรตน พฤกษทวศกด อาจารยผรบผดชอบหลกสตรภาควชาเคม

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร 32. คณนฏวภา แตะกระโทก พนกงานบรหารงานทวไป

คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร 33. คณนธพร ไตรทพเทวนทร ผอ านวยการ

สมาคมนกคณตศาสตรประกนภยแหงประเทศไทย 34. คณเนาวรตน แกวแสงธรรม นกสอสารมวลชนปฏบตการ

กรมประชาสมพนธ 35. คณบณยจกร ธรรมศกด นกทรพยากรบคคล

ส านกงาน ก.พ. 36. คณปราณ พฤกพฒนาชย นกมาตรวทยา

สถาบนมาตรวทยาแหงชาต 37. คณปาฏหารย วรารตนธนาเวช นายสตวแพทยปฏบตการ

กรมปศสตว

13 จ ก 33

18. คณเชาวเลศ อนใจด นกทรพยากรบคคลปฏบตการ ส านกงาน ก.พ.

19. คณณชธภาพมพ ภทรานรกษกล นกวชาการคดรฐธรรมนญ ส านกงานศาลรฐธรรมนญ

20. คณณฏฐพงษ ประพฒนรงษ นกทรพยากรบคคลปฏบตการ ส านกงาน ก.พ.

21. คณณฏฐา ทองจล รองศาสตราจารย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

22. คณณฐวฒ คลายข า ส านกงานการตรวจเงนแผนดน 23. ดร. ณฐวฒ อาจปร ผอ านวยการสวน ส านกงาน กสทช. 24. คณดลยา เปยมสวรรณ นกทรพยากรบคคล

ส านกงาน ก.พ. 25. คณดษรนทร วงศเกษมจตต นกวชาการขนสงปฏบตการ

กรมการขนสงทางบก 26. ดร. ทวารฐ สตะบตร ผตรวจราชการ

กระทรวงพลงงาน 27. ดร. ธนกฤษฏ เอกโยคยะ นกวชาการพาณชยช านาญการพเศษ

กรมทรพยสนทางปญญา 28. ดร. ธนวรรณ พณรตน อาจารย

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 29. คณธนฏฐา โกสหเดช Founder the Contextual 30. คณธรพร สธวงศ สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 31. คณนพรตน พฤกษทวศกด อาจารยผรบผดชอบหลกสตรภาควชาเคม

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร 32. คณนฏวภา แตะกระโทก พนกงานบรหารงานทวไป

คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร 33. คณนธพร ไตรทพเทวนทร ผอ านวยการ

สมาคมนกคณตศาสตรประกนภยแหงประเทศไทย 34. คณเนาวรตน แกวแสงธรรม นกสอสารมวลชนปฏบตการ

กรมประชาสมพนธ 35. คณบณยจกร ธรรมศกด นกทรพยากรบคคล

ส านกงาน ก.พ. 36. คณปราณ พฤกพฒนาชย นกมาตรวทยา

สถาบนมาตรวทยาแหงชาต 37. คณปาฏหารย วรารตนธนาเวช นายสตวแพทยปฏบตการ

กรมปศสตว

14 จ ก 33

38. คณปาลดา อมรสวสดวฒนา รองผอ านวยการ ธนาคารแหงประเทศไทย

39. คณพงศศร ตาลทอง นกวทยาศาสตรการแพทยปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย

40. คณพรธรา โอสถธนากร นกพฒนาระบบราชการปฏบตการ ส านกงาน ก.พ.ร. (โครงการ นปร.)

41. คณพชชานาถ ค ายวง นกกฎหมายกฤษฎกาปฏบตการ ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา

42. คณเพชรรอย เพชรเรยง สตวแพทยช านาญการ กรมปศสตว

43. คณเพลนพศ นตรมร นกวชาการออกแบบผลตภณฑ กรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณชย

44. คณแพรว ศภจรยาวตร นกนตวทยาศาสตร สถาบนนตวทยาศาสตร กระทรวงยตธรรม

45. คณภคณภทร รกษารอด นกตรวจสอบภาษช านาญการ กรมสรรพากร

46. คณภาษตา ทนศร อาจารย มหาวทยาลยราชภฏเลย

47. คณภมเทพ บญนาค นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน

48. ผศ. ดร. มณพไลย นรสงห อาจารยประจ าภาควชาวศวกรรมเคม คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

49. คณมยร ตงเกยรตก าจาย ผชวยศาสตราจารยคณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

50. คณมารต ศนยตรง นกวเคราะหนโยบายและแผน กรมราชทณฑ

51. คณมทตา สารพฒน นกกฎหมายกฤษฎกา ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา

52. ผศ. ดร. รงสมา หญตสอน มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ 53. คณลกษม หมนศรธาราม อาจารย

มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง 54. คณลกษมกนษฐ ศขวฒน นกทรพยากรบคคลปฏบตการ

ส านกงาน ก.พ. 55. คณวชาญ กลาต นกวเคราะหนโยบายและแผน

ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร 56. คณวลาวลย ทองดา นกวจย

ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต 57. ดร. ศวรกษ ศวโมกษธรรม ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

15 จ ก 33

58. คณสรางสรรค วรคคกล Graduate student Boston College

59. คณสอนกจจา บญโปรง อาจารยประจ า มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

60. คณส าราญ ประพฒน นกธรณวทยา กรมทรพยากรธรณ

61. คณสกฤษฏ วนยเวคน อาจารย คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร

62. คณสกญญา เทพวาท อาจารย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

63. คณสจตร เขมม นกวเคราะหนโยบายและแผน กระทรวงพลงงาน

64. คณสชาครย คมปล นกจตวทยาปฏบตการ กรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน กระทรวงยตธรรม

65. ผศ. ดร. สนารน จนทะ หวหนาภาควชาการจดการอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

66. คณสมนา เกดขนหมาก Vice President Malee Group PLC

67. คณสรดา ฤกษปฐมศกด นกวชาการคอมพวเตอรปฏบตการ กรมสรรพากร

68. คณ Sunanta Chuayprakong อาจารย ภาควชาเคมอตสาหกรรม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

69. ดร. หรนทร สตะบตร รฐสภา 70. คณอภชญา สงขทอง นกวทยาศาสตรการแพทย

กรมปศสตว 71. คณอรอไร แสงสวาง อาจารย

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ 72. คณอรยะ สกลแกว ส านกงาน ก.พ. 73. คณอลน ธนะวฒนสจจะเสร ผอ านวยการศนยนกบรหารระดบสง

ส านกงาน ก.พ. 74. คณอญชนา ไพจตรหทย ส านกงานราชบณฑตยสภา 75. คณอารดา เฟองทอง ผอ านวยการส านกตลาดพาณชยดจทล

กรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณชย 76. คณอษา อลซ ถาละคร นกทรพยากรบคคลปฏบตการ

ส านกงานเลขาธการวฒสภา 77. ดร. เอกรฐ หตโกเมท อาจารย

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

15 จ ก 33

58. คณสรางสรรค วรคคกล Graduate student Boston College

59. คณสอนกจจา บญโปรง อาจารยประจ า มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

60. คณส าราญ ประพฒน นกธรณวทยา กรมทรพยากรธรณ

61. คณสกฤษฏ วนยเวคน อาจารย คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร

62. คณสกญญา เทพวาท อาจารย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

63. คณสจตร เขมม นกวเคราะหนโยบายและแผน กระทรวงพลงงาน

64. คณสชาครย คมปล นกจตวทยาปฏบตการ กรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน กระทรวงยตธรรม

65. ผศ. ดร. สนารน จนทะ หวหนาภาควชาการจดการอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

66. คณสมนา เกดขนหมาก Vice President Malee Group PLC

67. คณสรดา ฤกษปฐมศกด นกวชาการคอมพวเตอรปฏบตการ กรมสรรพากร

68. คณ Sunanta Chuayprakong อาจารย ภาควชาเคมอตสาหกรรม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

69. ดร. หรนทร สตะบตร รฐสภา 70. คณอภชญา สงขทอง นกวทยาศาสตรการแพทย

กรมปศสตว 71. คณอรอไร แสงสวาง อาจารย

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ 72. คณอรยะ สกลแกว ส านกงาน ก.พ. 73. คณอลน ธนะวฒนสจจะเสร ผอ านวยการศนยนกบรหารระดบสง

ส านกงาน ก.พ. 74. คณอญชนา ไพจตรหทย ส านกงานราชบณฑตยสภา 75. คณอารดา เฟองทอง ผอ านวยการส านกตลาดพาณชยดจทล

กรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณชย 76. คณอษา อลซ ถาละคร นกทรพยากรบคคลปฏบตการ

ส านกงานเลขาธการวฒสภา 77. ดร. เอกรฐ หตโกเมท อาจารย

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

16 จ ก 33

78. คณณณชา ศภาวงศ วศวกรโยธาปฏบตการ กรมทางหลวง

79. คณวไล รงสาดทอง รองอธการบดฝายวชาการ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

80. คณปรวรรณ นกวชาการภาษปฏบตการ กรมสรรพากร

81. คณสตวรรณ เรองดษฐ นกวชาการพาณชย กรมการคาตางประเทศ

82. คณสภาวตา แหยมแกว เลขานการ บ. เอกชน (FSS)

83. คณกลนสดา จลปราการ รอง สว. ส านกงานต ารวจแหงชาต

84. คณภทรพร เลกวงษ นกวชาการ สศช.

85. คณกษดศ จโรจนธน วศวกรโยธาปฏบตการ กรมทางหลวง

17 จ ก 33

ภาคผนวก 2 รายชอทมงานผเขยน

1. ดร. ทวารฐ สตะบตร ผตรวจราชการ

กระทรวงพลงงาน 2. คณกฤตยา เพชรศร นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน 3. คณจตอาภา ดประวต นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน 4. คณชดชนก ชมพาล นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ

ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน 5. คณภมเทพ บญนาค นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ

ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน 6. คณสจตร เขมม นกวเคราะหนโยบายและแผน

กระทรวงพลงงาน

17 จ ก 33

ภาคผนวก 2 รายชอทมงานผเขยน

1. ดร. ทวารฐ สตะบตร ผตรวจราชการ

กระทรวงพลงงาน 2. คณกฤตยา เพชรศร นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน 3. คณจตอาภา ดประวต นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน 4. คณชดชนก ชมพาล นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ

ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน 5. คณภมเทพ บญนาค นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ

ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน 6. คณสจตร เขมม นกวเคราะหนโยบายและแผน

กระทรวงพลงงาน

18 จ ก 33

ภาคผนวก 3 ขอมลประกอบการสมมนา

Design Thinking Workshop “นกเรยนทนรฐบาลไทยกบอนาคตการศกษาชาต” เรอง สถานการณการศกษาของประเทศไทย

1. สรปสภาพการณทางการศกษาของประเทศไทย จากบทความ “ปฏรปการศกษาทงระบบเพอคนทงมวล : Education Reform For all” รศ.ดร.ประวต เอราวรรณ ประธานมลนธสถาบนวจยระบบการศกษา

โลกทเปลยนแปลงไปท าใหแตละประเทศตองเผชญปญหาเชงซอนในสมรรถนะการแขงขนระยะยาว ซงเกยวโยงระหวางโครงสรางก าลงคนกบคณภาพของคนซงขอมล จากส านกงานสถตแหงชาต พบวา ประเทศไทยจดอยในกลมทก าลงเขาสโครงสรางสงคมทมผสงอายมากขนขณะท คณภาพคนอยในระดบปานกลางนอกจากน สถานภาพ ในทรพยากรมนษยของประเทศไทยหลายดานยงนาวตก เชน ไทยถกจดอนดบประเทศทม ผปวยทตดเชอ HIV มากทสดในเอเชย (ค.ศ. 2009) เปนประเทศทมแมวยรน (Teen mom) มากเปนอนดบ 2 ในเอเชย (ค.ศ. 2011) และประชากรมทกษะดานภาษาองกฤษเปนอนดบ ท 53 จากทงหมด 54 ประเทศ รวมถงมจ านวนคดเดกและเยาวชนเพมมากขน เปนตน

1.1 ปญหาเชงระบบในระดบมหภาค การจดการศกษาทผานมาประเทศไทยมงกลมเปาหมายเพยงประชากรในวยเรยนทอยในระบบ

การศกษาโดยประเทศไทยใชจายรวมดานการศกษากวาแปดแสนลานบาท รายจายรวมคดเปนรอยละ 6.40 ของ จดพ มากกวาคาเฉลยของประเทศในกลม OECD ดงนน จงมสภาพการจดการศกษาดวยงบประมาณกวา 1 ใน 5 ของงบประมาณประเทศ เพอใหการศกษาแกคนเพยง 14.3 ลานคนทอยในระบบเทานน แทนทจะเปนการศกษาตลอดชวตเพอรองรบคนทงประเทศ 67 ลานคน ขณะเดยวกนกเนนการเพมการผลตใหมก าลงคนทไดรบการศกษาในระดบอดมศกษาในสดสวนทเพมขน แตการเพมผลตภาพจากก าลงคนทส าเรจการศกษาออกมากลบลดลง เชนเดยวกบโอกาสการเขาถงการศกษาของประชากรมเพมสงขน หรอสดสวนของประชากรทจบการศกษาทงระดบมธยมศกษาตอนปลาย ปวช. ปวส. หรอปรญญาตรเพมสงขน แตคณภาพของผส าเรจการศกษาทกระดบกลบลดลง

หากวเคราะหเชงระบบจะพบวาการศกษาของประเทศไทยทเปลยนแปลงอยางมากในทศวรรษทผานมานน สบเนองจากการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ .ศ. 2542 ทงดานกฎหมายโครงสราง นโยบาย การบรหาร การจดการศกษา หลกสตรการเรยนการสอน และการประเมนผลน าไปสการควบรวมหนวยงานทรบผดชอบการจดการศกษาในสงกดกระทรวงศกษาธการ การจดตงหนวยงานใหมเปนองคการมหาชน รวมทงการจดสรรงบประมาณจ านวนมากเพอการน อยางไรกด แมวาเจตนารมณการเปลยนแปลงนนจะเปนไปเพอปฏรปการศกษาอนมเปาหมายทจะยกระดบคณภาพพลเมองของประเทศแตผลลพธทปรากฏชดเจนเมอเวลาผานไปกลบพบวา สงทคาดหวงยงไมบรรลแตอยางใดในทางตรงกนขามกลบมสญญาณทนาหวงใยผลจากการประเมนผลทงในระดบนานาชาต หรอระดบชาตเองกตามสาเหตส าคญม ดงน

1) การออกแบบระบบใหรฐเปนผจดการศกษาโดยสวนใหญซงจากรายงานสถตการศกษาของประเทศไทย 2555 - 2556 สภาการศกษาแหงชาต พบวาภาครฐ มบทบาทหลกเปนผจดการศกษา เอกชนหรอภาคประชาสงคมมสดสวนการรวมจดการศกษานอยมาก เชน สดสวนนกเรยนรฐตอเอกชนในระดบการศกษาขนพนฐานเทากบ 80:20 เทานน

19 จ ก 33

2) เมอออกพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ไปแลว หนวยงาน สวนกลางไมด าเนนการอยางจรงจงในการกระจายอ านาจไปยงสถานศกษาอยางแทจรง ทงเรองการบรหารงานบคคล การเงน และการบรหารจดการ

3) ระบบการศกษาทออกแบบนน หนวยงานฝายจดการศกษามงดแลเฉพาะประชากรในวยเรยนทอยในระบบการศกษาเทานน ขาดการเชอมโยงไปสประชากรนอกวยเรยนทอยนอกระบบการศกษาซงมความจ าเปนตองเรยนรตลอดชวตเ พอการสมมาชพและการพฒนาคณภาพชวต เชน กลมแรงงานในภาคอตสาหกรรม แรงงานภาคบรการ แรงงานภาคเกษตร แรงงานขามชาต เยาวชนทหลดออกจากระบบการศกษาเยาวชน ในพนทหางไกลหรอดอยโอกาสกลมผสงอายทจ าเปนตองเปลยนอาชพ เปนตน

การวเคราะหเชงระบบของการปฏรปการศกษาทผานมาใหบทเรยนส าคญหลายประการ เชน ระบบการศกษามความสลบซบซอนการใชเครองมอปฏรปหรอพฒนาเพยงหนงหรอสองประการไมเพยงพอในการขบเคลอนทงระบบการปฏรปทผานมายงขาดการบรหารการเปลยนแปลง(Change management) การปรบเปลยนวฒนธรรมองคกรจากแบบรวมศนยไปสการกระจายอ านาจ (Culture implementation) การพฒนาทรพยากรมนษยในระบบใหสอดคลองกบแผนกลยทธและแผนการพฒนา (Strategic capacity building) การยกระดบคณภาพการเรยนรของพลเมองการประสานความสอดคลองของโครงสรางกระบวนงานและวฒนธรรมองคกรของหนวยงานภายในกระทรวงศกษาธการ การออกนโยบายหรอมาตรการแกปญหาแบบแยกสวนเปนบญญตไตรยางศการเปลยนแปลงนโยบายการศกษามบอยครงและมชองทางใหเกดการแทรกแซงการบรหารจดการไดในทกระดบนโยบายหลายอยางน าไปสผลลพธทไมคาดคด (Unintended consequences) เพราะก าหนดจากการคาดคะเนจากความคดเหนของบคคลขาดการวจยหรอวเคราะหในแนวลกรวมถงการออนแอเชงระบบ (System weakness) ในภาพรวม

1.2 ปจจยและเงอนไขของระบบการศกษาแบบเดมทสงผลตอคณภาพการศกษาในระดบ สถานศกษา

จากการวเคราะหขอมลเชงประจกษและการวเคราะหเชงระบบดงทกลาวมาสามารถแยกวเคราะหปจจยเงอนไขการจดการศกษาทมคณภาพในระดบหนางานทหองเรยน และสถานศกษา ไดดงตอไปน

1) เวลาสอนของครตามหลกสตร ปจจบนครโดยเฉพาะระดบขนพนฐานไมสามารถจดการเรยนการสอนไดเตมเวลาตามหลกสตร เนองจากครตองใชเวลาในการปฏบตงานอน เชน งานธรการ กจกรรมการประกวดแขงขนการรวมกจกรรมของชมชน หรอหนวยงานตางๆ การปฏบตงานตามโครงการพเศษของตนสงกด การส ารวจขอมล การจดท ารายงาน การเตรยมการประเมนทงการประเมนเพอการแขงขนกนตามนโยบาย หรอการประเมนคณภาพการศกษา เปนตน ซงจากผลการส ารวจเบองตน พบวา ครใชเวลาในการท างานอนถง 84 วน หรอรอยละ 42 จากจ านวนวนทงหมด 200 วนทตองสอนตามหลกสตร

2) การมอสรภาพดานวชาการ ครในระดบการศกษาขนพนฐานยงถกพนธนาการทงทางตรงและทางออมในเรองการจดการเรยนการสอน ท าใหขาดอสรภาพทางวชาการสงผลตอการรงสรรคกจกรรมการเรยนรทมความหมายตอผเรยนทลดนอยลง มงการเรยนการสอนแบบตว เนนบรรยายเนอหาใหครบตามหลกสตร ตวอยางเชน ระดบ การศกษาขนพนฐาน ในทางตรง ครตองปฏบตการสอนตามสาระและตวชวดของหลกสตร ทอดแนนเนอหาไว 8 กลมสาระการเรยนร และจดเรยงเนอหาแบบหนากระดาน ตงแต ระดบประถมศกษาปท 1 ถงมธยมศกษาปท 6 ขณะททางออม ครตองเขารบการฝกอบรม ในรปแบบตางๆ มากมายทจดโดยหนวยตนสงกด ตามประเดนเฉพาะหนา หรอตามโครงการพเศษ หรอตามนโยบายทเปลยนแปลงไปในแตละรฐบาลหรอเมอมการเปลยนรฐมนตร เปนตน

19 จ ก 33

2) เมอออกพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ไปแลว หนวยงาน สวนกลางไมด าเนนการอยางจรงจงในการกระจายอ านาจไปยงสถานศกษาอยางแทจรง ทงเรองการบรหารงานบคคล การเงน และการบรหารจดการ

3) ระบบการศกษาทออกแบบนน หนวยงานฝายจดการศกษามงดแลเฉพาะประชากรในวยเรยนทอยในระบบการศกษาเทานน ขาดการเชอมโยงไปสประชากรนอกวยเรยนทอยนอกระบบการศกษาซงมความจ าเปนตองเรยนรตลอดชวตเ พอการสมมาชพและการพฒนาคณภาพชวต เชน กลมแรงงานในภาคอตสาหกรรม แรงงานภาคบรการ แรงงานภาคเกษตร แรงงานขามชาต เยาวชนทหลดออกจากระบบการศกษาเยาวชน ในพนทหางไกลหรอดอยโอกาสกลมผสงอายทจ าเปนตองเปลยนอาชพ เปนตน

การวเคราะหเชงระบบของการปฏรปการศกษาทผานมาใหบทเรยนส าคญหลายประการ เชน ระบบการศกษามความสลบซบซอนการใชเครองมอปฏรปหรอพฒนาเพยงหนงหรอสองประการไมเพยงพอในการขบเคลอนทงระบบการปฏรปทผานมายงขาดการบรหารการเปลยนแปลง(Change management) การปรบเปลยนวฒนธรรมองคกรจากแบบรวมศนยไปสการกระจายอ านาจ (Culture implementation) การพฒนาทรพยากรมนษยในระบบใหสอดคลองกบแผนกลยทธและแผนการพฒนา (Strategic capacity building) การยกระดบคณภาพการเรยนรของพลเมองการประสานความสอดคลองของโครงสรางกระบวนงานและวฒนธรรมองคกรของหนวยงานภายในกระทรวงศกษาธการ การออกนโยบายหรอมาตรการแกปญหาแบบแยกสวนเปนบญญตไตรยางศการเปลยนแปลงนโยบายการศกษามบอยครงและมชองทางใหเกดการแทรกแซงการบรหารจดการไดในทกระดบนโยบายหลายอยางน าไปสผลลพธทไมคาดคด (Unintended consequences) เพราะก าหนดจากการคาดคะเนจากความคดเหนของบคคลขาดการวจยหรอวเคราะหในแนวลกรวมถงการออนแอเชงระบบ (System weakness) ในภาพรวม

1.2 ปจจยและเงอนไขของระบบการศกษาแบบเดมทสงผลตอคณภาพการศกษาในระดบ สถานศกษา

จากการวเคราะหขอมลเชงประจกษและการวเคราะหเชงระบบดงทกลาวมาสามารถแยกวเคราะหปจจยเงอนไขการจดการศกษาทมคณภาพในระดบหนางานทหองเรยน และสถานศกษา ไดดงตอไปน

1) เวลาสอนของครตามหลกสตร ปจจบนครโดยเฉพาะระดบขนพนฐานไมสามารถจดการเรยนการสอนไดเตมเวลาตามหลกสตร เนองจากครตองใชเวลาในการปฏบตงานอน เชน งานธรการ กจกรรมการประกวดแขงขนการรวมกจกรรมของชมชน หรอหนวยงานตางๆ การปฏบตงานตามโครงการพเศษของตนสงกด การส ารวจขอมล การจดท ารายงาน การเตรยมการประเมนทงการประเมนเพอการแขงขนกนตามนโยบาย หรอการประเมนคณภาพการศกษา เปนตน ซงจากผลการส ารวจเบองตน พบวา ครใชเวลาในการท างานอนถง 84 วน หรอรอยละ 42 จากจ านวนวนทงหมด 200 วนทตองสอนตามหลกสตร

2) การมอสรภาพดานวชาการ ครในระดบการศกษาขนพนฐานยงถกพนธนาการทงทางตรงและทางออมในเรองการจดการเรยนการสอน ท าใหขาดอสรภาพทางวชาการสงผลตอการรงสรรคกจกรรมการเรยนรทมความหมายตอผเรยนทลดนอยลง มงการเรยนการสอนแบบตว เนนบรรยายเนอหาใหครบตามหลกสตร ตวอยางเชน ระดบ การศกษาขนพนฐาน ในทางตรง ครตองปฏบตการสอนตามสาระและตวชวดของหลกสตร ทอดแนนเนอหาไว 8 กลมสาระการเรยนร และจดเรยงเนอหาแบบหนากระดาน ตงแต ระดบประถมศกษาปท 1 ถงมธยมศกษาปท 6 ขณะททางออม ครตองเขารบการฝกอบรม ในรปแบบตางๆ มากมายทจดโดยหนวยตนสงกด ตามประเดนเฉพาะหนา หรอตามโครงการพเศษ หรอตามนโยบายทเปลยนแปลงไปในแตละรฐบาลหรอเมอมการเปลยนรฐมนตร เปนตน

20 จ ก 33

3) ระบบการสงเสรมความกาวหนาในวชาชพ การสงเสรมความกาวหนา ในวชาชพของครในระดบการศกษาขนพนฐานอาชวศกษา และการศกษานอกระบบฯ เปนระบบ "วทยฐานะ" ซงหลกเกณฑและวธการประเมนไมไดสมพนธตอผลลพธดานคณภาพทตวผเรยนแตมงเนนการจดท าเอกสารรายงาน หรอการประกวดแขงขนใหไดรางวลเพอน ามาเสนอขอวทยฐานะ ซงเปนการสรางแรงจงใจในการพฒนาตนเองของครทผดหลกการวชาชพเกดชองทางการทจรตและเรยกรบผลประโยชน ครทงชนเรยนมงแสวงรางวลและทส าคญ คอ สรางคานยมทไมดงามในวชาชพครทถกคาดหวงการเปนตนแบบจากสงคม

4) การบรหารจดการสถานศกษา ปจจบนการจดการศกษาในระดบ สถานศกษาทกระดบ ยงมขอจ ากดหลายประการ ซงแบงเปน 3 สวน คอ

- ระบบงบประมาณ (Financial system) ระดบการศกษาขนพนฐานและอาชวศกษาใชระบบการจดสรรงบประมาณไปสสถานศกษาผานระบบรายหวนกเรยนทไมสะทอนสภาพบรบทจรงของสถานศกษาท าใหเกดขอจ ากดและไปถวงความเหลอมล าดานคณภาพสถานศกษาท าใหมปรากฏการณสถานศกษาผดรปสถานศกษาขนาดใหญกมอตราการเพมจ านวนนกเรยนมากขนเรอยๆ เกดความแออดในหองเรยนและคณภาพการสอนลดลงขณะทสถานศกษาขนาดเลกทขาดงบประมาณและทรพยากรกยงมขนาดเลกลงไป และมจ านวนสถานศกษาขนาดเลกเพมจ านวนมากขน และยงรวมไปถงสมดลสดสวนงบประมาณระหวางสวนกลางกบสถานศกษาทสวนกลางยงเปนผถองบประมาณเปนสวนใหญขณะเดยวกนในระดบอดมศกษา มหาวทยาลยตางๆ ตองพงตนเองดานการเงนจงมงหารายไดจากปรมาณของนกศกษาทรบเขาเรยนหรอเปดหลกสตรภาคพเศษกนกลาดเกลอนแตขาดความเอาจรงเอาจงดานคณภาพหลายมหาวทยาลยหรอหลายหลกสตรจงมสภาพ "จายครบ จบแน" และใชงบประมาณทไดมาเพอการบรหารจดการเปนสวนใหญการจดสรรงบประมาณทเปนเงนรายไดเพอพฒนาก าลงคนและลงทนการวจยเพอสรางองคความรคนกลบสสงคมมสดสวนทนอยมากแตกลบพยายามเรยกรองของบประมาณสวนนจากภาครฐแทน

- ระบบก าลงคน (Manpower system) ระดบการศกษาขนพนฐานปญหาส าคญ คอระบบการกระจายก าลงคนทไมมประสทธภาพโดยเฉพาะครผสอนซงในภาพรวมจ านวนครไมไดขาดแคลนแตมปญหาดานการกระจายครในระดบพนทผบรหารไมมอ านาจหรองบประมาณเพอแกไขปญหาดานบคลากรไดดวยตนเอง ตองอยภายใตการบรหารบคคลในรปคณะกรรมการของเขตพนทการศกษา เปนตน สวนระดบอดมศกษา มหาวทยาลยสวนใหญมงเนนการจางอาจารยมาเพอการสอนและผลตบณฑต หรอเพอใหกรรมการประจ าหลกสตรมจ านวนครบตามเกณฑของ สกอ. โดยทอาจารยใหมเหลานน ขาดการพฒนาทกษะการวจยทจะสรางองคความรใหมในแตละศาสตรและการรบใชสงคม

- ความรบผดชอบทตรวจสอบได (Accountability) ระดบการศกษาขนพนฐานและอาชวศกษายงขาดระบบทสรางความรบผดชอบตอผลลพธ ผเรยนทส าเรจการศกษาขนพนฐานแตอานหนงไมออกหรอผส าเรจการศกษาระดบอาชวศกษาไมมทกษะการท างานทเพยงพอเมอตรวจสอบยอนกลบไปในระบบจะไมปรากฏผรบผดชอบเลย ดงนน การเพมบทบาทกรรมการสถานศกษาและผปกครองเขามสวนรวมรบผดชอบในการบรหารจดการและรวมจดการศกษาของสถานศกษารวมถงการตรวจสอบถวงดลกบภาครฐจงเปนสงทจ าเปน โดยสภาพทเปนอยนนกรรมการสถานศกษาถกจ ากดอยแคคนในชมชนในเขตบรการของสถานศกษาไมเปดโอกาสใหคนทมความรความสามารถหรอมศกยภาพในภาคสวนตางๆ ของสงคมเขามาชวยเหลอสถานศกษาได สวนระดบอดมศกษา การผลตบณฑต และการบรการวชาการยงขาดความรบผดชอบตอสงคม เชน การผลตบณฑตทไมไดสอดคลองกบความตองการของประเทศ บณฑตขาดคณภาพท างานไมเปน และการบรหารงานทขาดธรรมาภบาลภายในสภาสถาบนทสงคมไมสามารถเขาไปตรวจสอบได

21 จ ก 33

5) ระบบการทดสอบและประเมนคณภาพผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานจากสวนกลาง โดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทจดสอบ National Test : NT และการสอบ LAS และสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (สทศ.) ทจดสอบ O-Net นน แบงเปน 2 สวน ในสวนแรก ปญหาจากการจดสอบทจดสอบทกสาระการเรยนร และสอบในระดบชนทไมควรสอบ และมาตรฐานของขอสอบ สวนท 2 ปญหาเรองการใชผลการสอบ NT LAS หรอ O-Net โดยทหนวยงานตนสงกดของสถานศกษาน าผลการสอบไปผกโยงกบเรองการเขาสวทยฐานะของครการประเมนสถานศกษาของ สมศ. และการใหรางวลจงใจแบบผดๆ แกผบรหารเขตพนท หรอผบรหารสถานศกษาทมคะแนนสอบสงตามเปาหมาย เชน การใหไปศกษาดงานในตางประเทศ หรอการพจารณาใหความดความชอบในการเลอนขนเงนเดอน เปนตน ท าใหการสอบ NT LAS หรอ O-Net กลายเปนกระแสหลกของการจดการศกษาทแตละสถานศกษาตองท าทกวถทางเพอใหได คะแนนสงตามเปาหมายสงผลกระทบตอการพฒนาผเรยนในดานอนๆ ทงทางรางกาย อปนสย สงคม และสตปญญาของเดก

6) การประเมนคณภาพสถานศกษาจากภายนอก พ.ร.บ. การศกษา แหงชาต พ.ศ. 2542 ไดก าหนดมาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาไวในหมวด6 ซงในทางปฏบตเกดปญหาคอนขางมาก เนองจากการปฏบตไมเปนไปตามเจตนารมณ กลาวคอ ระบบทออกแบบโดยส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา หรอ สมศ. เปนระบบทอยภายใตกระบวนทศนการประเมนคณภาพ (Evaluation) ไมใชการประกนคณภาพการศกษา (Quality Assurance) ท าใหการประเมนเปนภาระแก สถานศกษาและไมไดสรางวฒนธรรมคณภาพใหเกดขนในระบบการศกษาซงสภาพและปญหาของการประเมนภายนอก เชน ตวชวด (Key Performance Indicator) และรปแบบการประเมนไมหลากหลายเหมาะกบสถานการศกษาแตละประเภทและระดบการประเมน ของ สมศ. มปญหาในการเชอมโยงกบการประเมนภายในของสถานการศกษา เนองจาก ระบบการประเมนภายในของสถานการศกษายงไมสมบรณ การท างานของผประเมนสวนหนงไดสรางปญหาใหแกสถานการศกษาโดยใชวธการในลกษณะผตรวจราชการมากกวาทจะ ประเมนแบบสรางสรรค และใหค าแนะน าในการปรบปรง เปนตน

7) สถานศกษาผดรป การบรหารจดการทรพยากรไมสอดคลองกบความเปนจรงท าใหเกดการบรหารจดการทรพยากรทไมเปนธรรม อนเปนสาเหตส าคญใหเกดปญหาคณภาพสถานศกษาไมเทาเทยมกนท าใหผปกครองและนกเรยนในชนบทตองดนรนแสวงหาโอกาสทดกวาดวยการเดนทางเขาไปเรยนในสถานศกษาทตงอยในเขตเมองสงผลใหเกดปญหาโรงเรยนขนาดเลกในเขตชนบทเพมจ านวนขน ขณะทโรงเรยนขนาดใหญในเขตเมองกรบนกเรยนเพมมากขนจนมปญหาคณภาพการเรยนการสอนการดแลนกเรยนไมทวถงความปลอดภยในการเดนทางและปญหาพฤตกรรมนกเรยนตามมา

ระบบการศกษาไทยทสะทอนจากหลกฐานเชงประจกษจะพบวา มสภาพการศกษา ท “เหลอมล า” “รวมศนย” “รวบอ านาจโดยรฐ” “ไรประสทธภาพในการจดสรรทรพยากร” และ “ขาดความรบผดรบชอบ” ในการศกษาทงระบบทกระดบ และทกประเภททงการศกษาขนพนฐาน อาชวศกษา อดมศกษา และการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยการพฒนาการศกษาโดยรฐทผานมาจะเหนภาพ “ขาดการใสใจคณภาพในหองเรยน” “มงประกวดแขงขน” “ใหความส าคญกบงานกระดาษ” “ขาดทศทางและความตอเนอง” ขาดความเชอมโยงตงแตแรกเกดไปจนตลอดชวตระบบการศกษาประเทศไทยจงเปนระบบการศกษาทใชทรพยากรมากแตผลลพธต าหลกสตรแตละระดบใชเวลาเรยนมากเมอเทยบกบประเทศอนแตผลสมฤทธนกเรยนต าความเหลอมล าในระบบการศกษาอยในระดบสง ทงดานคณภาพสถานศกษา ภาระงานคร ขนาดชนเรยน การใชงบประมาณไมมประสทธภาพ รวมถงการจดการเรยนรไมสอดคลองกบศตวรรษท 21 ขณะทระบบตางๆ ไมมประสทธภาพ ทงระบบการประเมนผลสมฤทธผเรยนทไมไดมาตรฐาน ระบบการประเมนความกาวหนา ใน

21 จ ก 33

5) ระบบการทดสอบและประเมนคณภาพผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานจากสวนกลาง โดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทจดสอบ National Test : NT และการสอบ LAS และสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (สทศ.) ทจดสอบ O-Net นน แบงเปน 2 สวน ในสวนแรก ปญหาจากการจดสอบทจดสอบทกสาระการเรยนร และสอบในระดบชนทไมควรสอบ และมาตรฐานของขอสอบ สวนท 2 ปญหาเรองการใชผลการสอบ NT LAS หรอ O-Net โดยทหนวยงานตนสงกดของสถานศกษาน าผลการสอบไปผกโยงกบเรองการเขาสวทยฐานะของครการประเมนสถานศกษาของ สมศ. และการใหรางวลจงใจแบบผดๆ แกผบรหารเขตพนท หรอผบรหารสถานศกษาทมคะแนนสอบสงตามเปาหมาย เชน การใหไปศกษาดงานในตางประเทศ หรอการพจารณาใหความดความชอบในการเลอนขนเงนเดอน เปนตน ท าใหการสอบ NT LAS หรอ O-Net กลายเปนกระแสหลกของการจดการศกษาทแตละสถานศกษาตองท าทกวถทางเพอใหได คะแนนสงตามเปาหมายสงผลกระทบตอการพฒนาผเรยนในดานอนๆ ทงทางรางกาย อปนสย สงคม และสตปญญาของเดก

6) การประเมนคณภาพสถานศกษาจากภายนอก พ.ร.บ. การศกษา แหงชาต พ.ศ. 2542 ไดก าหนดมาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาไวในหมวด6 ซงในทางปฏบตเกดปญหาคอนขางมาก เนองจากการปฏบตไมเปนไปตามเจตนารมณ กลาวคอ ระบบทออกแบบโดยส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา หรอ สมศ. เปนระบบทอยภายใตกระบวนทศนการประเมนคณภาพ (Evaluation) ไมใชการประกนคณภาพการศกษา (Quality Assurance) ท าใหการประเมนเปนภาระแก สถานศกษาและไมไดสรางวฒนธรรมคณภาพใหเกดขนในระบบการศกษาซงสภาพและปญหาของการประเมนภายนอก เชน ตวชวด (Key Performance Indicator) และรปแบบการประเมนไมหลากหลายเหมาะกบสถานการศกษาแตละประเภทและระดบการประเมน ของ สมศ. มปญหาในการเชอมโยงกบการประเมนภายในของสถานการศกษา เนองจาก ระบบการประเมนภายในของสถานการศกษายงไมสมบรณ การท างานของผประเมนสวนหนงไดสรางปญหาใหแกสถานการศกษาโดยใชวธการในลกษณะผตรวจราชการมากกวาทจะ ประเมนแบบสรางสรรค และใหค าแนะน าในการปรบปรง เปนตน

7) สถานศกษาผดรป การบรหารจดการทรพยากรไมสอดคลองกบความเปนจรงท าใหเกดการบรหารจดการทรพยากรทไมเปนธรรม อนเปนสาเหตส าคญใหเกดปญหาคณภาพสถานศกษาไมเทาเทยมกนท าใหผปกครองและนกเรยนในชนบทตองดนรนแสวงหาโอกาสทดกวาดวยการเดนทางเขาไปเรยนในสถานศกษาทตงอยในเขตเมองสงผลใหเกดปญหาโรงเรยนขนาดเลกในเขตชนบทเพมจ านวนขน ขณะทโรงเรยนขนาดใหญในเขตเมองกรบนกเรยนเพมมากขนจนมปญหาคณภาพการเรยนการสอนการดแลนกเรยนไมทวถงความปลอดภยในการเดนทางและปญหาพฤตกรรมนกเรยนตามมา

ระบบการศกษาไทยทสะทอนจากหลกฐานเชงประจกษจะพบวา มสภาพการศกษา ท “เหลอมล า” “รวมศนย” “รวบอ านาจโดยรฐ” “ไรประสทธภาพในการจดสรรทรพยากร” และ “ขาดความรบผดรบชอบ” ในการศกษาทงระบบทกระดบ และทกประเภททงการศกษาขนพนฐาน อาชวศกษา อดมศกษา และการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยการพฒนาการศกษาโดยรฐทผานมาจะเหนภาพ “ขาดการใสใจคณภาพในหองเรยน” “มงประกวดแขงขน” “ใหความส าคญกบงานกระดาษ” “ขาดทศทางและความตอเนอง” ขาดความเชอมโยงตงแตแรกเกดไปจนตลอดชวตระบบการศกษาประเทศไทยจงเปนระบบการศกษาทใชทรพยากรมากแตผลลพธต าหลกสตรแตละระดบใชเวลาเรยนมากเมอเทยบกบประเทศอนแตผลสมฤทธนกเรยนต าความเหลอมล าในระบบการศกษาอยในระดบสง ทงดานคณภาพสถานศกษา ภาระงานคร ขนาดชนเรยน การใชงบประมาณไมมประสทธภาพ รวมถงการจดการเรยนรไมสอดคลองกบศตวรรษท 21 ขณะทระบบตางๆ ไมมประสทธภาพ ทงระบบการประเมนผลสมฤทธผเรยนทไมไดมาตรฐาน ระบบการประเมนความกาวหนา ใน

22 จ ก 33

วชาชพครไมสอดคลองกบผลลพธของผเรยน ระบบการประเมนคณภาพสถานศกษา ไมมขอมลทถกตอง เปนตน ผลลพธ คอ เดกและเยาวชนทจบการศกษาแลวไมมทกษะการท างาน ทกษะชวต และความสามารถในการแขงขนกบประเทศอน

2. สรปประเดนการสมมนารายงานผลการศกษา “Growing Smarter ของ ธนาคารโลก” วนท 9 พฤศจกายน 2561 ณ ส านกงาน World Bank กรงเทพฯ โดย คณณฐพงษ จาก ส านกงาน ก.พ.

ธนาคารโลกไดจดท ารายงาน “Growing Smarter” (เอกสารภาษาองกฤษ 300 หนา) ซงเปนรายงานทมจดมงหมายในการเผยแพรการพฒนาการศกษาและการเรยนรรวมถงเผยแพรตวอยางของประเทศทมการปฏรปการศกษาจนบรรลผลส าเรจในภมภาคเอเชยตะวนออกและประเทศในภาคพนมหาสมทรแปซฟก เพอใหประเทศตาง ๆ สามารถน านโยบายและแนวปฏบตทดไปประยกตใชในการก าหนดนโยบายของภาครฐใหสามารถพฒนาระบบการศกษาใหมประสทธภาพมากขน

2.1 ประเดนส าคญ จากการสมมนา Growing Smarter คณ Michael Crawford ผเชยวชาญดานการศกษาจาก

ธนาคารโลก ไดวเคราะหประเทศทประสบความส าเรจทางดานการศกษา และใหขอเสนอแนะเชงนโยบายทสามารถน ามาใชเปนแนวทางในการพฒนาระบบการศกษาส าหรบประเทศอนๆทสนใจ ดงน

ขอเสนอแนะท 1 ทกภาคสวนในสงคมควรมการก าหนดนโยบายทสอดคลองไปในทศทางเดยวกน (Institution Alignment) เพอใหเกดการสรางสภาพแวดลอมทสนบสนนใหเกดการเรยนรและตอบโจทยการท างานและการเคลอนยายทางสงคม (Social Mobility) ทลดความเหลอมล าของประชาชน โดยเฉพาะภาครฐทตองใหความส าคญกบโครงการดานการศกษาอยางจรงจง ไมมงเนนผลทางการศกษาในระยะสนโดยไมค านงถงผลในระยะยาว สงเสรมใหเกดความตอเนองของโครงการในเชงปฏบตไมเปลยนทศทางนโยบายบอยๆ ไมใหบคลากรครผสอนแบกรบภาระในการพฒนาการศกษาเพยงกลมเดยว และตองวเคราะหหาสาเหตของผลการพฒนาอยางจรงจง

ขอเสนอแนะท 2 ภาครฐควรจดสรรงบประมาณ (Public Spending) โดยค านงถงเปาหมายการลงทน และมการวางแผนวาควรลงทนตรงจดใด เพอใหเกดการพฒนาการศกษาและการเรยนรของประชาชนมากทสดจากการศกษาของผน าเสนอพบวาขนาดของเงนลงทนทมากขน อาจไมไดสงผลใหเกดการเรยนรทมากขนตามขนาดของเงนลงทน และพบวาประเทศทมการศกษาทดเชน ประเทศญปน มการใชจายงบประมาณในโครงการดานการศกษาขนพนฐาน (Elementary Level – อนบาลถงมธยม) เปนสดสวนทมากกวางบประมาณในโครงการดานการศกษา ระดบอดมศกษา (Tertiary Level – ปรญญาตรขนไป) นอกจากน ควรมการจดสรรงบประมาณไปยงพนททมความตองการในการพฒนาสง เพอใหเกดความเทาเทยมในการเขาถงการศกษาดวย

ขอเสนอแนะท 3 ครผสอน (Teachers) ควรเปนผทมศกยภาพสง ผานการคดเลอกอยางจรงจง และมการสนบสนนใหมเสนทางการเตบโตในสายอาชพทดงดดและชดเจน โดยจดใหมการสนบสนนครผานกจกรรมตางๆ เชน การใหเวลาส าหรบครในการเตรยมและพฒนาการสอนใหดขนโดยไมเนนใหครใชเวลาไปกบการสอนในหองเรยนเพยงอยางเดยว การพฒนาครรนใหมผานการจดใหมการสงเกตการสอนและใหค าแนะน าเพอพฒนา (Observation and Feedback) อยางสม าเสมอการลดความหลากหลายและจ านวนของหนงสอทใชสอน เพอใหเกดการเรยนรทมจดเนนและมเปาหมายทชดเจน การจดใหมการเรยนการสอนโดยตอยอดจากองคความรเดม (Elaboration) ใหผเรยนเหนความเชอมโยงขององควชาตางๆ โดยลดการสอนแบบทองจ า (Memorization) เปนตน

23 จ ก 33

ขอเสนอแนะท 4 การสงเสรมใหเดกมความพรอมในการเรยนร (Readiness to Learn) ทงในดานกายภาพ (Physical) และดานกระบวนการคด (Cognitive) ซงการลงทนใหเดกมความพรอมในวยเดกจะสงผลในระยะยาวโดยภาคสวนตางๆ สามารถด าเนนการไดผานการสงเสรมใหเดกไดรบสารอาหารและการดแลทจ าเปนในปรมาณทเพยงพอตงแตวยเดก และควรมการประเมนศกยภาพของเดกตงแตJยงเลกและคณภาพการเรยนการสอนเพอน ามาใชเปนขอมลในการพฒนาเดกเนองจากชองวางหรอความไมเทาเทยมในการเรยนรทเกดขนในวยเดกจะสงผลตอพฒนาการเรยนรในระยะยาว ในการสงเสรมใหเดกมความพรอมในการเรยนรนสามารถเรมด าเนนการได ตงแตการสนบสนนครอบครว การดแลครรภ การสนบสนนการคลอด การสงเสรมและพฒนาใหเดกมสขภาพทด และการสนบสนนใหเดกกอนวยเรยนมพฒนาการทเหมาะสม

ขอเสนอแนะท 5 ประเทศตางๆ ควรจดใหมการสอบวดผลการเรยนรของเดกอยางสม าเสมอ เพอน าขอมลทไดมาใชในการระบประเดนทาทายและพฒนาการเรยนรของเดกใหมคณภาพและประสทธภาพมากขนไดอยางตรงจด โดยสามารถใชการทดสอบทางการศกษาทเปนทยอมรบในระดบสากลเพอใหสามารถเปรยบเทยบ (Benchmark) กบประเทศอนๆ เพอใหเหนความแตกตางของผลการด าเนนนโยบายทางการศกษาและการเรยนการสอนทแตกตางกนในแตละประเทศ และน าขอมลมาใชในการพฒนาปรบปรงนโยบายทางการศกษาและการเรยนการสอนใหมความเหมาะสมยงขนตอไป

นอกจากน ผเขารวมการสมมนาไดมการอภปรายกนอยางกวางขวางเกยวกบบรบทการเรยนรของนกเรยนในประเทศทประสบความส าเรจทางการศกษา เชน สาธารณรฐเกาหล และ ประเทศญปน ทนกเรยนมการเรยนพเศษนอกเวลาเรยนกนอยางหนก ซงเดกๆ เหลานน ไมไดมความสขเลย และมผหยบยกประเดนเรองความเสมอภาคทางการศกษา (Equity) และประเดนเรอง คณภาพทางการศกษา (Quality) วาการทจะท าใหการศกษามทงความเสมอภาคและคณภาพทดเปนเรองทมความทาทายอยางมาก

2.2 สงทเปนประโยชนตอการปฏรปการศกษาของไทย จากขอเสนอแนะท 3 ของคณ Michael Crawford เกยวของกบครผสอนนน หากตองการจะพฒนา

ใหบคลากรคร ใหเปนผทมความสามารถในการสอนทด ควรลดงานธรการตามปกต (Routine) แนวปฏบตบางอยางทไมสอดคลองกบพฤตกรรมการท างานทเปลยนแปลงไปและงานทไมไดมความส าคญมากนก เนองจาก “คร” มเวลาในหนงวนอยางจ ากด ควรจดสรรเวลาใหเกดประโยชนสงทสด ให “คร” ไดมเวลาในการฝกฝนหาความรใหมๆ และเตรยมการสอนไดอยางมประสทธภาพมากขน โดยอาจจดใหม “ครทานอนทมประสบการณ” มาชวยสงเกตการณและใหค าแนะน าเพอพฒนา รวมทงจดใหมหองหรอกจกรรมส าหรบการแลกเปลยนความร เทคนค และประสบการณในการสอนแกผทเกยวของเปนประจ าและอยางตอเนอง

ในการออกแบบการเรยนการสอน ควรค านงถงการเชอมโยงใหผเรยนมองเหนความสมพนธขององควชาตางๆ ทเรยนโดยเฉพาะการตอยอดความรจากสงทผเรยนไดเรยนรมาแลวมากกวาการเรยนหลากหลายวชาแยกสวนกน เนองจากจะท าใหผเรยนมองไมเหนจดเนนของหลกสตรและขาดความเชยวชาญในเรองทเรยนจรง ๆ

3. ระบบ “ทนของรฐบาลกบการปฏรปการศกษาของประเทศไทย” โดย อลน ธนะวฒนสจจะเสร ส านกงาน ก.พ. และกรรมการสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

ทนของรฐบาลนบเปนกลไกหรอเครองมอส าคญในการคดเลอกบคลากรคณภาพของประเทศเพอตอยอด ทผานมา รฐบาลไดมการสงบคคลไปศกษาเรยนรวทยาการใหม ๆ จากตางประเทศ และผรบทนของรฐบาลหลายทานกไดเตบใหญและไดท าหนาทในการเปน “ผน าทางความคด” หรอ “ผเชยวชาญ” ในดานตางๆ ทท าคณประโยชนใหกบประเทศมากมาย อาท ศาสตราจารย ดร.ปวย องภากรณ ศาสตราจายดร. มชย ฤชพนธ ศาสตราจารย ดร. วษณ เครองาม ศาสตราจารย ดร.สปปนนท เกตทต หรอนายณรงคศกด โอสถธนากร ผวา

23 จ ก 33

ขอเสนอแนะท 4 การสงเสรมใหเดกมความพรอมในการเรยนร (Readiness to Learn) ทงในดานกายภาพ (Physical) และดานกระบวนการคด (Cognitive) ซงการลงทนใหเดกมความพรอมในวยเดกจะสงผลในระยะยาวโดยภาคสวนตางๆ สามารถด าเนนการไดผานการสงเสรมใหเดกไดรบสารอาหารและการดแลทจ าเปนในปรมาณทเพยงพอตงแตวยเดก และควรมการประเมนศกยภาพของเดกตงแตJยงเลกและคณภาพการเรยนการสอนเพอน ามาใชเปนขอมลในการพฒนาเดกเนองจากชองวางหรอความไมเทาเทยมในการเรยนรทเกดขนในวยเดกจะสงผลตอพฒนาการเรยนรในระยะยาว ในการสงเสรมใหเดกมความพรอมในการเรยนรนสามารถเรมด าเนนการได ตงแตการสนบสนนครอบครว การดแลครรภ การสนบสนนการคลอด การสงเสรมและพฒนาใหเดกมสขภาพทด และการสนบสนนใหเดกกอนวยเรยนมพฒนาการทเหมาะสม

ขอเสนอแนะท 5 ประเทศตางๆ ควรจดใหมการสอบวดผลการเรยนรของเดกอยางสม าเสมอ เพอน าขอมลทไดมาใชในการระบประเดนทาทายและพฒนาการเรยนรของเดกใหมคณภาพและประสทธภาพมากขนไดอยางตรงจด โดยสามารถใชการทดสอบทางการศกษาทเปนทยอมรบในระดบสากลเพอใหสามารถเปรยบเทยบ (Benchmark) กบประเทศอนๆ เพอใหเหนความแตกตางของผลการด าเนนนโยบายทางการศกษาและการเรยนการสอนทแตกตางกนในแตละประเทศ และน าขอมลมาใชในการพฒนาปรบปรงนโยบายทางการศกษาและการเรยนการสอนใหมความเหมาะสมยงขนตอไป

นอกจากน ผเขารวมการสมมนาไดมการอภปรายกนอยางกวางขวางเกยวกบบรบทการเรยนรของนกเรยนในประเทศทประสบความส าเรจทางการศกษา เชน สาธารณรฐเกาหล และ ประเทศญปน ทนกเรยนมการเรยนพเศษนอกเวลาเรยนกนอยางหนก ซงเดกๆ เหลานน ไมไดมความสขเลย และมผหยบยกประเดนเรองความเสมอภาคทางการศกษา (Equity) และประเดนเรอง คณภาพทางการศกษา (Quality) วาการทจะท าใหการศกษามทงความเสมอภาคและคณภาพทดเปนเรองทมความทาทายอยางมาก

2.2 สงทเปนประโยชนตอการปฏรปการศกษาของไทย จากขอเสนอแนะท 3 ของคณ Michael Crawford เกยวของกบครผสอนนน หากตองการจะพฒนา

ใหบคลากรคร ใหเปนผทมความสามารถในการสอนทด ควรลดงานธรการตามปกต (Routine) แนวปฏบตบางอยางทไมสอดคลองกบพฤตกรรมการท างานทเปลยนแปลงไปและงานทไมไดมความส าคญมากนก เนองจาก “คร” มเวลาในหนงวนอยางจ ากด ควรจดสรรเวลาใหเกดประโยชนสงทสด ให “คร” ไดมเวลาในการฝกฝนหาความรใหมๆ และเตรยมการสอนไดอยางมประสทธภาพมากขน โดยอาจจดใหม “ครทานอนทมประสบการณ” มาชวยสงเกตการณและใหค าแนะน าเพอพฒนา รวมทงจดใหมหองหรอกจกรรมส าหรบการแลกเปลยนความร เทคนค และประสบการณในการสอนแกผทเกยวของเปนประจ าและอยางตอเนอง

ในการออกแบบการเรยนการสอน ควรค านงถงการเชอมโยงใหผเรยนมองเหนความสมพนธขององควชาตางๆ ทเรยนโดยเฉพาะการตอยอดความรจากสงทผเรยนไดเรยนรมาแลวมากกวาการเรยนหลากหลายวชาแยกสวนกน เนองจากจะท าใหผเรยนมองไมเหนจดเนนของหลกสตรและขาดความเชยวชาญในเรองทเรยนจรง ๆ

3. ระบบ “ทนของรฐบาลกบการปฏรปการศกษาของประเทศไทย” โดย อลน ธนะวฒนสจจะเสร ส านกงาน ก.พ. และกรรมการสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

ทนของรฐบาลนบเปนกลไกหรอเครองมอส าคญในการคดเลอกบคลากรคณภาพของประเทศเพอตอยอด ทผานมา รฐบาลไดมการสงบคคลไปศกษาเรยนรวทยาการใหม ๆ จากตางประเทศ และผรบทนของรฐบาลหลายทานกไดเตบใหญและไดท าหนาทในการเปน “ผน าทางความคด” หรอ “ผเชยวชาญ” ในดานตางๆ ทท าคณประโยชนใหกบประเทศมากมาย อาท ศาสตราจารย ดร.ปวย องภากรณ ศาสตราจายดร. มชย ฤชพนธ ศาสตราจารย ดร. วษณ เครองาม ศาสตราจารย ดร.สปปนนท เกตทต หรอนายณรงคศกด โอสถธนากร ผวา

24 จ ก 33

ราชการจงหวดพะเยา (อดตผวาราชการจงหวดเชยงรายในกรณเหตการณ “ถ าหลวง”) หนงในนกเรยนทนรฐบาลทไดรบคดเลอกจากสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทยใหเปนนกเรยนทนรฐบาลดเดน ประจ าป 2561

ทนของรฐบาลเดมมงเนนการใหทนเพอไปศกษาวชาความรทกาวหนาจากตางประเทศ และในชวงเวลาหนงสงเสรมการสราง “ตวคณ” คอ ทนใหกบผทจะกลบมาท าหนาทอาจารยของสถาบนอดมศกษา เพอขยายผลวชาความรทร าเรยนมาดวยทนของรฐบาล โดยจากการรวบรวมขอมลผรบทนของรฐบาลจาก10 แหลงทนส าคญของส านกงาน ก.พ. พบวา นกเรยนทนของรฐบาลจ านวนมากท าหนาทอาจารยในมหาวทยาลย อยางไรกด ค าวาทนของรฐบาลอาจมความหมายทหลากหลาย อาท ทนทใหกบเดกยากจนแตเรยนด ทนศกษา ทนวจย ทนทจายดวยเงนงบประมาณ หรอทนเงนนอกงบประมาณ เชน ทนเงนกองทนตาง ๆ ทนรฐบาลตางประเทศทใหกบบคลากรภาครฐ ทนทมาจากเงนรายไดของรฐ และหากหมายความรวมทนทงหมดเหลาน กยงท าใหเหนความส าคญของทนของรฐบาลตอการพฒนานกเรยน นกศกษา นกวจย ขาราชการ อาจารย และบคลากรทกภาคสวนของสงคมไทย และนาจะถอไดวาทนของรฐบาลเปนสวนหนงของการพฒนาระบบการศกษาไทย

อยางไรกด โดยททนรฐบาล โดยเฉพาะอยางยง ทนทอยในความดแลของส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ส านกงาน ก.พ.) เปนทนทใหกบบคลากรคณภาพในระดบตอยอด แมจะมจ านวนไมมากเมอเทยบกบประชากรของประเทศ แตกเปนทนทมจ านวนมากพอทอาจสรางนยตอการเปลยนแปลงได ทศทางการใหทนของรฐบาลกนาจะเปรยบเสมอนเขมทศหรอสญญานทสงผลตอการพฒนาในระดบยทธศาสตรของประเทศไดดวย

แมวาทผานมา ผรบทนของรฐบาลมหลายทานทสรางการเปลยนแปลงใหกบประเทศไทย แตในภาพรวม ระบบทนของรฐบาลกยงมสงทตองปรบปรงหรอตองปฏรปเชนกน ทงในสวนของการขาดการบรณาการในระดบยทธศาสตร โดยทการจดสรรทนของรฐบาลมงเนนการจดสรรทนเพอเตรยมก าลงคนส าหรบอนาคต ทงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดานการเตรยมบคลากรภาครฐ ดานการพฒนาอาจารย ผสอนในสถาบนอดมศกษา แตการใหทนของรฐบาลกลบขาดการบรณาการในภาพรวม อาท การจดสรรทนของรฐบาลขาดมมมองในระดบยทธศาสตรชาตวาควรสรางหรอเตรยมบคลากรดานไหนเปนส าคญ การใหทนการศกษาเปนการใหทนในลกษณะทนเดยวจากแตละแหลงทนโดยขาดความเชอมโยงหรอสงตอผรบทน แหลงทนตาง ๆ มกลมเปาหมายผสมครใกลเคยงกน ท าใหผสมครรบทนมชองทางในการเลอกสมครรบทนทหลากหลายและเกดความซ าซอนโดยขาดกระบวนการสอสาร สรางความเขาใจเกยวกบบทบาท หนาท และเสนทางกาวหนาในอาชพตาง ๆ ในภาครฐ อาท ลกษณะงานของขาราชการ อาจารยในสถาบนอดมศกษา หรอนกวจย ท าใหเกดปญหาการขอโอน/ยายระหวางหนวยงาน นอกจากน ระบบทนของรฐบาลเดมมงการจดสรรทนและเพมจ านวนมากกวาการตดตาม ใชประโยชนจากศกยภาพของผรบทน รวมถงขาดการเชอมโยงกบบรบทรอบดานทจะเปนการสงเสรมใหเกดการใชศกยภาพผรบทนใหไดเตมความรความสามารถ เชน ขาดการพฒนาระบบสนนสนน เครองมอ อปกรณ ตลอดจนระบบการบรณาการเพอใชศกยภาพของผรบทนของรฐบาลในสาขาวชาตาง ๆ เพอตอบโจทยการท างานทชดเจน ทงน จากการประชมระดมความเหนของสวนราชการเจาของทนส าคญ 10 แหลงทน พบวา ปญหาสวนใหญผรบทนของรฐบาล คอ ขาดความร ความเขาใจเกยวกบบทบาท หนาททคาดหวงภายหลงจบการศกษาดวยทนของรฐบาล ประกอบกบระบบราชการขาดระบบจงใจ ทงในสวนของคาตอบแทน เสนทางกาวหนา ตลอดจนสภาพแวดลอมทเออตอการใชศกยภาพของผรบทนของรฐบาลอยางเตมศกยภาพ

ทศทางของการปรบระบบทนของรฐบาลมมตทควรพจารณาอยางนอย 2 มต ดงน

25 จ ก 33

1) มตความสอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ทนของรฐบาลเพอสนบสนนทศทางการพฒนาหรอยทธศาสตรประเทศ การใหทนของรฐบาลควรเปนการใหทนโดยมเปาประสงคการพฒนาเฉพาะเรองเฉพาะดานทชดเจน ไมใชมงใหทนเฉพาะระดบบคคลในสาขาใดสาขาหนง แตควรใหทนควบคกบการพจารณาถงองคาพยพทเกยวของหรอ Eco-system เพอใหผรบทนของรฐบาลมโอกาสในการใชศกยภาพอยางเตมท เนองจากผรบทนทมความรความสามารถเพยงไมกคนจะไมมศกยภาพในการขบเคลอนยทธศาสตรได ระบบ Eco-system จงถอเปนหวใจส าคญ จากเดมทใหทนแกบคคลและมงหวงใหทนในสาขาวชาวทยาการใหมแตเมอผรบทนของรฐบาลจบการศกษาและกลบมาท างาน กลบไมมเครองมออปกรณ ไมมหนวยงานรองรบในดานนน ๆ โดยตรง เชน หากสงผรบทนของรฐบาลไปศกษาเกยวกบระบบ Logistics ในหวงอวกาศ แตยงไมมหนวยงานใหท างาน เปนตน ดงเชนตวอยางมตคณะรฐมนตรเมอวนท 4 ธนวาคม 2561 เหนชอบใหตงสถาบนไทยโคเซน เพอผลตวศวกรนกปฏบต โดยใหทนการศกษาเปนสวนหนงของการจดตงสถาบนไทยโคเซน เพอพฒนาระบบอาชวศกษาและการเรยนการสอนดานวศวกรรมศาสตรของประเทศ

2) มตความสอดคลองกบความตองการของบคคล การใหทนของรฐบาลทสอดคลองกบเสนทางกาวหนาในอาชพ (Career v.s. Study) โดยทปจจบน การใหทนของรฐบาลด าเนนการโดยหนวยงานตาง ๆ หลายหนวยงาน เชน ทน ก.พ. ทนกระทรวงวทยาศาสตร ทนกระทรวงสาธารณสข ฯลฯ ขาดการบรณการเพอใหเกดสมฤทธผลสงสด อาท ทกฝายเหนตรงกนวาประเทศตองการการพฒนาทางดานวทยาศาสตรเทคโนโลย จงมงการใหทนเพอเพมจ านวนบคลากรดานน แตขาดการพจารณาถงหนวยงานทจะรองรบ หรอเสนทางอาชพ กอปรกบการใหทนการศกษาทขาดระบบสนบสนนรองรบ ท าใหเกดปญหาผรบทนของรฐบาลขาดโอกาสการใชศกยภาพสงสดและรฐกขาดโอกาสทจะไดรบประโยชนอยา งเตมท กรณดงกลาวเกดขนเชนเดยวกบทน ก.พ. ซงมวตถประสงคในการจงใจคนคณภาพสงเขารบราชการในสวนราชการตาง ๆ เพอใหเปนผบรหารคณภาพของระบบราชการไทย แตผรบทนเมอส าเรจการศกษาแลวกลบประสงคไปเปนอาจารยในสถาบนอดมศกษา หรอ ทน ก.พ. ทจดสรรเพอมงหวงใหไดนกกฎหมายคณภาพในสวนราชการแตผรบทนกลบประสงคไปเปนขาราชการอยการหรอขาราชการตลาการ ระบบทนของรฐบาลจงควรมการบรณาการเพอสรางความเขาใจใหแกผรบทน สวนหนงเพอใหการจดสรรทนของแตละแหลงทนตอบโจทยทก าหนดดวย โดยการบรณาการควรมงเพอมองประโยชนในภาพรวมของประเทศแทนการมองเพยงหนวยงานยอยเทานน ทงน ตองไมลมดวยวาบรบทของสงคมทเปลยนแปลงแบบ Disruptive และ “คน” คอผทจะพฒนาหรอสรางสรรคนวตกรรมตาง ๆ ในขณะทคณลกษณะของคนรนใหมทง Gen Z Gen C ทเรยนรเรว เบองาย คลองตว ท าใหเกด Talent War หรอการแยงชงคนทมความคดสรางสรรค ความรความสามารถสง และการใหทนการศกษาทมมากมายทงจากมหาวทยาลยใน/ตางประเทศ รฐบาลไทย/ตางประเทศ บรษทเอกชนทแขงขนในระดบเวทโลก ซงหลายแหงไมก าหนดขอผกพน ท าใหการบรหารจดการทนของรฐบาลเพอดงดดคนคณภาพสงอยภายใตบรบทการแขงขนสงมาก

การปฏรประบบทนของรฐบาลจงเปนเรองทยงคงตองไดรบความเหน และขอเสนอแนะเพมเตม เพอใหทนของรฐบาลสงผลทางบวกตอการพฒนานกเรยน นกศกษา นกวจย ขาราชการ อาจารย และบคลากรทกภาคสวนของสงคมไทย และสนบสนนการพฒนาระบบการศกษาไทย 4. สรปยอสาระส าคญจาก “ราง” พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. .. .” ทจดท าขนโดย “คณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษา” โดย นายภมเทพ บนนาค นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน และนกเรยนทน “นปร.” รน 10 พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

25 จ ก 33

1) มตความสอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ทนของรฐบาลเพอสนบสนนทศทางการพฒนาหรอยทธศาสตรประเทศ การใหทนของรฐบาลควรเปนการใหทนโดยมเปาประสงคการพฒนาเฉพาะเรองเฉพาะดานทชดเจน ไมใชมงใหทนเฉพาะระดบบคคลในสาขาใดสาขาหนง แตควรใหทนควบคกบการพจารณาถงองคาพยพทเกยวของหรอ Eco-system เพอใหผรบทนของรฐบาลมโอกาสในการใชศกยภาพอยางเตมท เนองจากผรบทนทมความรความสามารถเพยงไมกคนจะไมมศกยภาพในการขบเคลอนยทธศาสตรได ระบบ Eco-system จงถอเปนหวใจส าคญ จากเดมทใหทนแกบคคลและมงหวงใหทนในสาขาวชาวทยาการใหมแตเมอผรบทนของรฐบาลจบการศกษาและกลบมาท างาน กลบไมมเครองมออปกรณ ไมมหนวยงานรองรบในดานนน ๆ โดยตรง เชน หากสงผรบทนของรฐบาลไปศกษาเกยวกบระบบ Logistics ในหวงอวกาศ แตยงไมมหนวยงานใหท างาน เปนตน ดงเชนตวอยางมตคณะรฐมนตรเมอวนท 4 ธนวาคม 2561 เหนชอบใหตงสถาบนไทยโคเซน เพอผลตวศวกรนกปฏบต โดยใหทนการศกษาเปนสวนหนงของการจดตงสถาบนไทยโคเซน เพอพฒนาระบบอาชวศกษาและการเรยนการสอนดานวศวกรรมศาสตรของประเทศ

2) มตความสอดคลองกบความตองการของบคคล การใหทนของรฐบาลทสอดคลองกบเสนทางกาวหนาในอาชพ (Career v.s. Study) โดยทปจจบน การใหทนของรฐบาลด าเนนการโดยหนวยงานตาง ๆ หลายหนวยงาน เชน ทน ก.พ. ทนกระทรวงวทยาศาสตร ทนกระทรวงสาธารณสข ฯลฯ ขาดการบรณการเพอใหเกดสมฤทธผลสงสด อาท ทกฝายเหนตรงกนวาประเทศตองการการพฒนาทางดานวทยาศาสตรเทคโนโลย จงมงการใหทนเพอเพมจ านวนบคลากรดานน แตขาดการพจารณาถงหนวยงานทจะรองรบ หรอเสนทางอาชพ กอปรกบการใหทนการศกษาทขาดระบบสนบสนนรองรบ ท าใหเกดปญหาผรบทนของรฐบาลขาดโอกาสการใชศกยภาพสงสดและรฐกขาดโอกาสทจะไดรบประโยชนอยา งเตมท กรณดงกลาวเกดขนเชนเดยวกบทน ก.พ. ซงมวตถประสงคในการจงใจคนคณภาพสงเขารบราชการในสวนราชการตาง ๆ เพอใหเปนผบรหารคณภาพของระบบราชการไทย แตผรบทนเมอส าเรจการศกษาแลวกลบประสงคไปเปนอาจารยในสถาบนอดมศกษา หรอ ทน ก.พ. ทจดสรรเพอมงหวงใหไดนกกฎหมายคณภาพในสวนราชการแตผรบทนกลบประสงคไปเปนขาราชการอยการหรอขาราชการตลาการ ระบบทนของรฐบาลจงควรมการบรณาการเพอสรางความเขาใจใหแกผรบทน สวนหนงเพอใหการจดสรรทนของแตละแหลงทนตอบโจทยทก าหนดดวย โดยการบรณาการควรมงเพอมองประโยชนในภาพรวมของประเทศแทนการมองเพยงหนวยงานยอยเทานน ทงน ตองไมลมดวยวาบรบทของสงคมทเปลยนแปลงแบบ Disruptive และ “คน” คอผทจะพฒนาหรอสรางสรรคนวตกรรมตาง ๆ ในขณะทคณลกษณะของคนรนใหมทง Gen Z Gen C ทเรยนรเรว เบองาย คลองตว ท าใหเกด Talent War หรอการแยงชงคนทมความคดสรางสรรค ความรความสามารถสง และการใหทนการศกษาทมมากมายทงจากมหาวทยาลยใน/ตางประเทศ รฐบาลไทย/ตางประเทศ บรษทเอกชนทแขงขนในระดบเวทโลก ซงหลายแหงไมก าหนดขอผกพน ท าใหการบรหารจดการทนของรฐบาลเพอดงดดคนคณภาพสงอยภายใตบรบทการแขงขนสงมาก

การปฏรประบบทนของรฐบาลจงเปนเรองทยงคงตองไดรบความเหน และขอเสนอแนะเพมเตม เพอใหทนของรฐบาลสงผลทางบวกตอการพฒนานกเรยน นกศกษา นกวจย ขาราชการ อาจารย และบคลากรทกภาคสวนของสงคมไทย และสนบสนนการพฒนาระบบการศกษาไทย 4. สรปยอสาระส าคญจาก “ราง” พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. .. .” ทจดท าขนโดย “คณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษา” โดย นายภมเทพ บนนาค นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน และนกเรยนทน “นปร.” รน 10 พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

26 จ ก 33

พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553

4.1 ความเปนมา เมอวนท 20 สงหาคม 2542 ประเทศไทยไดประกาศใช พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ซงเปน

กฎหมายแมบททางการศกษาของประเทศฉบบแรก การประกาศใชกฎหมายดงกลาวเปนผลจากรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 มาตรา 81 บญญตให รฐตองจดการศกษาอบรมและสนบสนนใหเอกชนจดการศกษาอบรมใหเกดความรคคณธรรม จดใหมกฎหมายเกยวกบการศกษาแหงชาต ปรบปรงการศกษาใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม สรางเสรมความร และปลกฝงจตส านกทถกตองเกยวกบการเมองการปกครอง ในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สนบสนนการคนควาวจยในศลปวทยาการตาง ๆ เรงรดพฒนา วทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอการพฒนาประเทศ

การประกาศใช พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ไดน าไปส (1) การจดโครงสรางการบรหารและจดการศกษาของรฐ (2) การก าหนดมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน รวมถงหลกสตรแกนกลาง และ (3) การประกนคณภาพการศกษา

จนถงปจจบน พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ไดรบการปรบปรงทงหมดสองครง โดยการปรบปรงครงแรกเกดขนเมอป 2545 เนองจากประเทศไทยไดมการปรบปรงโครงสรางการบรหารราชการแผนดน โดยไดแยกกระทรวงการศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ออกเปนกระทรวงศกษาธการ และกระทรวงวฒนธรรม นอกจากน การปรบปรงดงกลาวยงไดเพมการจดตงคณะกรรมการอาชวศกษา ตอมา พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ ไดรบการปรบปรงอกครงเมอป 2553 เพอแยกเขตพนทประถมศกษาและมธยมศกษาออกจากกน โดยในอดตจะมส านกงานเขตพนทการศกษาเพยงอยางเดยวเทานน

เมอพจารณาววฒนาการของการปรบปรงกฎหมายตามขางตน พบวา การปรบปรง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ ในระยะเวลาทผานมามงเนนการปรบปรงโครงสรางการจดการศกษาเปนหลก ขณะเดยวกน ตงแตป 2542 เปนตนมา สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย เปนเหตใหการปรบปรงระบบการศกษาของไทยอยางครอบคลมทกมตมความจ าเปนเรงดวนตอขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ และคณภาพชวตของคนในสงคมอยางยง

มาตรา 54 ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 ไดขยายขอบเขตบทบญญตดานการศกษาใหครอบคลมหลายมตยงขน นอกเหนอจากบทบาทของภาครฐในการด าเนนการใหเดกทกคนไดรบการศกษาเปนระยะเวลา 12 ป ไดแก (1) การด าเนนการใหเดกเลกไดรบการดแลและพฒนากอนการเขารบการศกษาขนพนฐาน (2) การสงเสรมใหประชาชนไดรบการศกษาตามความตองการในระบบตาง ๆ และ (3) ด าเนนการใหประชาชนไดรบการศกษาตามความตองการในระบบตาง ๆ รวมทงสงเสรม (4) ใหการศกษามงพฒนาผเรยนใหเปนคนด มวนย ภมใจในชาต สามารถเชยวชาญได และ (5) ใหจดตงกองทนเพอใชในการชวยเหลอผขาดแคลนทนทรพย เพอลดความเหลอมล าในการศกษาและเพอเสรมสรางและพฒนาคณภาพและประสทธภาพคร ทงน ความแตกตางระหวางบทบญญตของรฐธรรมนญทเกยวกบการศกษา สรปได ดงน

27 จ ก 33

นอกจากน มาตรา 258 (จ.) ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 ไดก าหนดใหมการปฏรปดานการศกษา และคณะรฐมนตรไดมมตเมอ 30 พฤษภาคม 2560 แตงตงคณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษา (กอปศ.) จ านวน 25 คน ด าเนนการศกษาและจดท าขอเสนอแนะและรางกฎหมายทเกยวของใหบรรลเปาหมายตามเจตนารมยของรฐธรรมนญ เพอเสนอตอคณะรฐมนตรพจารณาตอไป

กอปศ. ไดจดท าราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต (ฉบบท 4) พ.ศ. .... โดยมหวใจส าคญ 5 ขอ มงใหการศกษามคณภาพและประสทธภาพประกอบดวย [ทงนในแตละประเดนจะศกษาขอมลจากราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ]

1) ใหสถานศกษามความยดหยนในการจดการศกษา 2) มระบบสารสนเทศและเทคโนโลยสนบสนนการจดการศกษา 3) ใหความเปนอสระแกสถานศกษา โดยมระบบกลไกทชวยใหการศกษามคณภาพ ประกอบดวย

กลไกดานงบประมาณ บคลากร งานวชาการ และการบรหารทวไป กลไกทงหมดนจะท าใหครท าหนาทสอนไดอยางเตมท โดยไมมภาระงานอนทนอกเหนอจากการสอนเขามาแทรก ท าใหผเรยนไดเรยนตามความถนด ตามศกยภาพ

4) การบรหารจดคณภาพองครวมของระบบการศกษา 5) การก าหนดใหมแผนการศกษาแหงชาต โดยคณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษาเหนชอบ

ใหมคณะกรรมการนโยบายการศกษาแหงชาต ท าหนาทจดท าแผนการศกษาแหงชาต เมอพจารณาขางตนแลว พบวา ราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ จะแตกตางจากของเดมทมงเนน

การพฒนาและบรหารจดการดานการศกษาใหอยในมาตรฐานเดยว เชน การก าหนดหลกสตรแกนกลาง และการก ากบดแล และประเมนผล

4.2 เปรยบเทยบขอแตกตางส าคญระหวาง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตมกบราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. .... ของคณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษา

ความแตกตางในดานสาระส าคญของ พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม และ พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. .... สรปได ดงน

หวขอ รายละเอยด

ความมงหมายและหลกการ

เพมเปาหมายของการศกษาใหครอบคลมการพฒนาทกษะการเรยนรและนวตกรรม ทกษะสารสนเทศ สอ เทคโนโลย และทกษะชวต อกทงความเชยวชาญตามความถนดของตน และมความรบผดชอบตอครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต เพมแนวทางของการศกษา ไดแก (1) เสรมสรางสมรรถนะและคณลกษณะบคคลทจ าเปนตอการใชชวตและการท างาน เพอใหมการพฒนาความร ความสามารถจนเกดความเชยวชาญในองคความรตาง ๆ ตามความถนดของตน ตลอดจนการพฒนาระบบและวธการคดในเชงสรางสรรค (2) สงเสรมการพฒนาสขภาพ รางกาย เพอใหสามารถใชรางกายไดอยางเตมศกยภาพ พรอมทงสรางฐานความคด จตใจ และทศนคตใหรจกเรยนรและพฒนาความร ทกษะ เพอใชในการด ารงชพ

27 จ ก 33

นอกจากน มาตรา 258 (จ.) ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 ไดก าหนดใหมการปฏรปดานการศกษา และคณะรฐมนตรไดมมตเมอ 30 พฤษภาคม 2560 แตงตงคณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษา (กอปศ.) จ านวน 25 คน ด าเนนการศกษาและจดท าขอเสนอแนะและรางกฎหมายทเกยวของใหบรรลเปาหมายตามเจตนารมยของรฐธรรมนญ เพอเสนอตอคณะรฐมนตรพจารณาตอไป

กอปศ. ไดจดท าราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต (ฉบบท 4) พ.ศ. .... โดยมหวใจส าคญ 5 ขอ มงใหการศกษามคณภาพและประสทธภาพประกอบดวย [ทงนในแตละประเดนจะศกษาขอมลจากราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ]

1) ใหสถานศกษามความยดหยนในการจดการศกษา 2) มระบบสารสนเทศและเทคโนโลยสนบสนนการจดการศกษา 3) ใหความเปนอสระแกสถานศกษา โดยมระบบกลไกทชวยใหการศกษามคณภาพ ประกอบดวย

กลไกดานงบประมาณ บคลากร งานวชาการ และการบรหารทวไป กลไกทงหมดนจะท าใหครท าหนาทสอนไดอยางเตมท โดยไมมภาระงานอนทนอกเหนอจากการสอนเขามาแทรก ท าใหผเรยนไดเรยนตามความถนด ตามศกยภาพ

4) การบรหารจดคณภาพองครวมของระบบการศกษา 5) การก าหนดใหมแผนการศกษาแหงชาต โดยคณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษาเหนชอบ

ใหมคณะกรรมการนโยบายการศกษาแหงชาต ท าหนาทจดท าแผนการศกษาแหงชาต เมอพจารณาขางตนแลว พบวา ราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ จะแตกตางจากของเดมทมงเนน

การพฒนาและบรหารจดการดานการศกษาใหอยในมาตรฐานเดยว เชน การก าหนดหลกสตรแกนกลาง และการก ากบดแล และประเมนผล

4.2 เปรยบเทยบขอแตกตางส าคญระหวาง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตมกบราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. .... ของคณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษา

ความแตกตางในดานสาระส าคญของ พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม และ พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. .... สรปได ดงน

หวขอ รายละเอยด

ความมงหมายและหลกการ

เพมเปาหมายของการศกษาใหครอบคลมการพฒนาทกษะการเรยนรและนวตกรรม ทกษะสารสนเทศ สอ เทคโนโลย และทกษะชวต อกทงความเชยวชาญตามความถนดของตน และมความรบผดชอบตอครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต เพมแนวทางของการศกษา ไดแก (1) เสรมสรางสมรรถนะและคณลกษณะบคคลทจ าเปนตอการใชชวตและการท างาน เพอใหมการพฒนาความร ความสามารถจนเกดความเชยวชาญในองคความรตาง ๆ ตามความถนดของตน ตลอดจนการพฒนาระบบและวธการคดในเชงสรางสรรค (2) สงเสรมการพฒนาสขภาพ รางกาย เพอใหสามารถใชรางกายไดอยางเตมศกยภาพ พรอมทงสรางฐานความคด จตใจ และทศนคตใหรจกเรยนรและพฒนาความร ทกษะ เพอใชในการด ารงชพ

28 จ ก 33

หวขอ รายละเอยด

ลกษณะของกระบวนการจดการศกษา

กระบวนการจดการศกษาเพมการสงเสรมการมสวนรวมจากหลายภาคสวน เชน บคคล ครอบครว สงคม ฯลฯ การมกระบวนการเรยนรทหลากหลาย และการใหบคคลทมความตองการพเศษไดรบโอกาสในการเรยน ปรบการรปแบบ “การศกษานอกระบบ” เปน “ศกษาการศกษาเพอการด ารงชวต” คอ การศกษาเพอพฒนาศกยภาพ ทกษะ และ ความเชยวชาญเฉพาะดานตามความถนดของตนส าหรบการประกอบอาชพ หรอส าหรบการยกระดบคณภาพชวตของตนเอง ครอบครว สงคม โดยอาจไดรบใบรบรองคณวฒ น อ ก เ ห น อ จ า ก ก า ร ศ ก ษ า ข น พ น ฐ า น แ ล ะ ก า ร ศ ก ษ าระดบอดมศกษา ไดเพมการศกษาตามระบบอกหนงระดบ คอ การศกษากอนวยเรยน เปนการศกษาทมงเนนการดแล พฒนา และจดการเรยนรส าหรบ ชวงเดกกอนวยเรยนหรอชวงวยอนบาล นอกจากการศกษาภาคบงคบแลว บญญตใหมการศกษาทางเลอก เปนการจดการศกษาทเปนอสระในปรชญา แนวคด หลกการและแบบแผนทแตกตางจากการศกษาตามระบบทจดการศกษาในสถานศกษาเพอใหผจดการศกษาและผ เรยนสามารถเลอกการศกษาทตรงกบปรชญาความเชอหรอความตองการสวนบคคล เพมเปาหมายของการศกษาในระดบอาชวศกษาใหมงเนนการสรางสมรรถนะวชาชพตรงตอความตองการของตลาดแรงงาน ความสามารถของการเปนผประกอบการ และศกยภาพในการเรยนร เพมเปาหมายของการศกษาระดบอดมศกษาใหมงเนนการพฒนาศกยภาพและทกษะขนสงแกบคคล การมงานท า การเรยนรตลอดชวตการวจย การสรางนวตกรรม และการตอบสนองตอแนวทางการสรางเสรมขดความสามารถใน การแขงขนของประเทศ

ภาครฐ

ใหมคณะกรรมการนโยบายเปนผจดทาแผนการศกษาแหงชาต

ใหมศนยขอมลสารสนเทศเพอการศกษาแหงชาต เปนศนยรวมขอมลดานการศกษาตาง ๆ เปลยนจาก ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ให สถาบนหลกสตรและการเรยนการสอนแหงชาต (หนวยงานอสระ) เปนผก าหนดหลกสตรแกนกลาง เปลยนจาก สถานศกษา ให สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต เปนผประเมนผเรยนเพอก ากบตดตาม และประเมน

29 จ ก 33

หวขอ รายละเอยด คณภาพการศกษาในระดบชาต

บญญตอยางชดเจนให รฐตองจดสรรงบประมาณแผนดนเพอใหเดกเยาวชนทกคนไดรบการศกษา ตามระบบตงแตระดบกอนวยเรยนจนจบการศกษาไมนอยกวาการศกษาภาคบงคบหรอเปนเวลาไมนอยกวาสบสองปอยางมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย เปลยนจากสทธขององคกรปกครองสวนทองถนในการสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาใหกลายเปน “หนาท” จดตงสมชชาการศกษาระดบจงหวด โดยความสมครใจรวมตวกนของประชาชน หนวยงานของรฐ เอกชน และภาคประชาสงคม เพอศกษาและเสนอแนวทางการพฒนาการศกษาของจงหวดตอคณะกรรมการนโยบายการศกษาแหงชาต

ผเรยน บญญตให ผเรยนมหนาทศกษา เรยนร ฝกฝน และพฒนาตนเอง ใหมสมรรถนะและคณลกษณะ จรยธรรม มวฒภาวะทางอารมณ มวนยและความรบผดชอบตอตนเองและสงคม

บคลากรผสอน

ใหการผลตคร ตองฝกประสบการณดานวชาชพครในโรงเรยนเพอพฒนาวชาชพอยางตอเนองต งแต เรมเขาศกษาจนส า เรจการศกษาโดยไดรบการดแลจากครพเลยง กรณผไมมคณวฒคร แตมคณวฒอนตามทครสภารบรอง ตองผานการทดสอบวดสมรรถนะหลก ความเชยวชาญในเนอหาสาขาวชาทสอน และ ความเชยวชาญเฉพาะทใชส าหรบการเรยนการสอนจากหนวยงานกลางและมการสอบวดผลตามหลกเกณฑทคณะกรรมการนโยบายการศกษาแหงชาตก าหนด ไมไดบญญตใหผบรหารการศกษา ตองมใบวชาชพ โดยบญญตเพยงตองมความรความเชยวชาญ มประสบการณ ตามทก าหนดในกฎกระทรวง

สถานศกษา และกระบวนการบรหารจดการ

ใหสถานศกษาในระดบการศกษากอนวยเรยนถงระดบการศกษาขนพนฐาน มหลกสตรสถานศกษาในการจดการเรยนการสอน

ใหสถานศกษาใชวธการทหลากหลายในการจดสรรโอกาสและคดเลอกเขาศกษาตอ ใหสถานศกษาของรฐมความเปนอสระในการบรหารและจดการศกษา ครอบคลมดานวชาการ การบรหารงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป

29 จ ก 33

หวขอ รายละเอยด คณภาพการศกษาในระดบชาต

บญญตอยางชดเจนให รฐตองจดสรรงบประมาณแผนดนเพอใหเดกเยาวชนทกคนไดรบการศกษา ตามระบบตงแตระดบกอนวยเรยนจนจบการศกษาไมนอยกวาการศกษาภาคบงคบหรอเปนเวลาไมนอยกวาสบสองปอยางมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย เปลยนจากสทธขององคกรปกครองสวนทองถนในการสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาใหกลายเปน “หนาท” จดตงสมชชาการศกษาระดบจงหวด โดยความสมครใจรวมตวกนของประชาชน หนวยงานของรฐ เอกชน และภาคประชาสงคม เพอศกษาและเสนอแนวทางการพฒนาการศกษาของจงหวดตอคณะกรรมการนโยบายการศกษาแหงชาต

ผเรยน บญญตให ผเรยนมหนาทศกษา เรยนร ฝกฝน และพฒนาตนเอง ใหมสมรรถนะและคณลกษณะ จรยธรรม มวฒภาวะทางอารมณ มวนยและความรบผดชอบตอตนเองและสงคม

บคลากรผสอน

ใหการผลตคร ตองฝกประสบการณดานวชาชพครในโรงเรยนเพอพฒนาวชาชพอยางตอเนองต งแต เรมเขาศกษาจนส า เรจการศกษาโดยไดรบการดแลจากครพเลยง กรณผไมมคณวฒคร แตมคณวฒอนตามทครสภารบรอง ตองผานการทดสอบวดสมรรถนะหลก ความเชยวชาญในเนอหาสาขาวชาทสอน และ ความเชยวชาญเฉพาะทใชส าหรบการเรยนการสอนจากหนวยงานกลางและมการสอบวดผลตามหลกเกณฑทคณะกรรมการนโยบายการศกษาแหงชาตก าหนด ไมไดบญญตใหผบรหารการศกษา ตองมใบวชาชพ โดยบญญตเพยงตองมความรความเชยวชาญ มประสบการณ ตามทก าหนดในกฎกระทรวง

สถานศกษา และกระบวนการบรหารจดการ

ใหสถานศกษาในระดบการศกษากอนวยเรยนถงระดบการศกษาขนพนฐาน มหลกสตรสถานศกษาในการจดการเรยนการสอน

ใหสถานศกษาใชวธการทหลากหลายในการจดสรรโอกาสและคดเลอกเขาศกษาตอ ใหสถานศกษาของรฐมความเปนอสระในการบรหารและจดการศกษา ครอบคลมดานวชาการ การบรหารงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป

30 จ ก 33

หวขอ รายละเอยด

สถานศกษาอาจสรางเครอขายคร ผปกครอง และชมชน เพอใหม การแลกเปลยนขอมลขาวสาร และเพอใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการพฒนาการเรยนการสอนของสถานศกษา ใหรฐจดบคลากรท าหนาทสนบสนนงานดานธรการ ดานการเงนการบญชและพสด และดานบรหารบคลากรใหกบสถานศกษา กลาวถงสถานการณภยพบต หรอภาวะฉกเฉน โดยในกรณทสถานศกษาไมสามารถจดการเรยนการสอนอยางปกต ใหผอ านวยการสถานศกษาพจารณาวธการจดการเรยนการสอนทมความเปนไปไดของทางเลอกในการจดการศกษาใหกบผเรยน การก ากบดแลระบบการศกษาของประเทศใหมเทาทจ าเปนเทานน เพอลดภาระดานการก ากบดแลทเกดขน ใหมการรบรองคณภาพการศกษาโดยหนวยงานภายนอกตามความสมครใจและความพรอมของสถานศกษาหรอผจดการศกษา แทนทจะตองประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาทกแหงอยางนอยหนงครงในทกหาป

4.3 ผลกระทบจากราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต (ฉบบท 4) พ.ศ. .... ราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ เปนแผนแมบทดานการศกษา ซงก าหนดจะกระทบตอประชาชนทง

ประเทศ โดยเฉพาะกลมเยาวชนในวยเรยน และบคลากรดานการศกษาทเกยวของ ทงน อาจกลาวไดวากลมเปาหมายของราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ ครอบคลมกลมผมสวนไดสวนเสย ดงน

ผมสวนไดสวนเสยทส าคญ จ านวน ผบรหารสถานศกษา (สพฐ.) 32,872 คน คร/อาจารย(ศธ.) กรมพละ/กรมศลป/อปท./กทม./พม./ตชด. 736,988 คน (สกศ. 2559) สถานศกษา (กอนประถม-อดมศกษา) 58,062 แหง (สกศ 2559) ผเรยน/นกศกษา ในระบบ(กอนประถม- อดมศกษา) 14,283,000 คน (สกศ. 2559) ผเรยน การศกษานอกระบบ 6,932,000 คน (สกศ. 2559) ประชาชน (ทอยนอกระบบการศกษา) ตงแตอาย 19 ปเปนตนไป 49,618,850 คน

(กรมการปกครอง มท. 2559)

เมอพจารณาขางตนแลว ราง พ.ร.บ. ดงกลาวจงสรปผลกระทบทส าคญได ดงน 4.3.1 ระดบนโยบาย

ราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ บญญตใหมการแตงตงคณะกรรมการนโยบายการศกษา เพอเปนกลไกหลกในการขบเคลอนแผนการศกษาแหงชาตและการปฏรปการศกษาใหเรมด าเนนการได และมความตอเนองในระยะยาวโดยมนายกรฐมนตรเปนประธานกรรมการ และสมาชกประกอบดวยผแทนจากภาครฐ ภาคเอกชน และผทรงคณวฒจากแขนงวชาตาง ๆ ดงนนกลาวไดวานโยบายดานการศกษาจะมเอกภาพมากยงขน เพราะปจจบนมการแตงตงคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

31 จ ก 33

คณะกรรมการการอาชวศกษา และ คณะกรรมการการอดมศกษา ซงมบทบาทหนาท เสนอนโยบาย แผนพฒนา มาตรฐานและหลกสตร อยาง แยกสวนกน

การเกบขอมลดานการศกษาอยางเปนระบบ โดยศนยขอมลสารสนเทศเพอการศกษาแหงชาต ซงขอมลดงกลาวจะชวยใหภาครฐสามารถก าหนดนโยบายและแผนงานทเกยวของเพอตอบโจทยความตองการของประเทศไดอยางแมนย า อกทงน าไปใชก าหนดแผนพฒนาการเรยนการสอน

4.3.2 ระดบผเรยน ทางเลอกในการเรยนรมมากยงขน โดยสถานศกษาแตละแหงสามารถมพฒนาหลกสตร

ของตนเอง 4.3.3 ระดบบคลากรทางการศกษา

ผผานการอบรบวชาชะครจะตองผานการฝกอบรมกบ “ครพเลยง” ซงมประสบการณทางดานการสอนมากอน

4.3.4 ระดบสถานศกษา การก ากบดแลระบบการศกษาของประเทศใหมเทาทจ าเปนเทานน เพอลดภาระดาน

การก ากบดแลทเกดขน จะชวยใหบคลากรดานการศกษามเวลามงเนนไปทการพฒนาการเรยนการสอนมากขน

ภาครฐจะเปนผชวยเหลอในดานการสนบสนนตาง ๆ เพอใหบคลากรของสถานศกษาสามารถมงเนนการสอนไดยงขน อกทงชวยบรรเทาปญหาโรงเรยนขนาดเลกได

4.4 ขอควรพจารณาเพมเตม ควรศกษาเพมวา ราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ สามารถชวยแกปญหาของระบบการศกษาไทยใน

ดาน เชน (1) ผลการทดสอบการศกษาขนพนฐานในระดบต า (PISA / O-NET) (2) การขาดแคลนครในสาขา STEM (3) การจดสรรทรพยากรระหวางโรงเรยน ฯลฯ ไดอยางไรบาง เพอและจะตองมการด าเนนการในรายละเอยดเพมเตมอยางไร 5. ระบบการศกษาไทยทควรจะเปน

31 จ ก 33

คณะกรรมการการอาชวศกษา และ คณะกรรมการการอดมศกษา ซงมบทบาทหนาท เสนอนโยบาย แผนพฒนา มาตรฐานและหลกสตร อยาง แยกสวนกน

การเกบขอมลดานการศกษาอยางเปนระบบ โดยศนยขอมลสารสนเทศเพอการศกษาแหงชาต ซงขอมลดงกลาวจะชวยใหภาครฐสามารถก าหนดนโยบายและแผนงานทเกยวของเพอตอบโจทยความตองการของประเทศไดอยางแมนย า อกทงน าไปใชก าหนดแผนพฒนาการเรยนการสอน

4.3.2 ระดบผเรยน ทางเลอกในการเรยนรมมากยงขน โดยสถานศกษาแตละแหงสามารถมพฒนาหลกสตร

ของตนเอง 4.3.3 ระดบบคลากรทางการศกษา

ผผานการอบรบวชาชะครจะตองผานการฝกอบรมกบ “ครพเลยง” ซงมประสบการณทางดานการสอนมากอน

4.3.4 ระดบสถานศกษา การก ากบดแลระบบการศกษาของประเทศใหมเทาทจ าเปนเทานน เพอลดภาระดาน

การก ากบดแลทเกดขน จะชวยใหบคลากรดานการศกษามเวลามงเนนไปทการพฒนาการเรยนการสอนมากขน

ภาครฐจะเปนผชวยเหลอในดานการสนบสนนตาง ๆ เพอใหบคลากรของสถานศกษาสามารถมงเนนการสอนไดยงขน อกทงชวยบรรเทาปญหาโรงเรยนขนาดเลกได

4.4 ขอควรพจารณาเพมเตม ควรศกษาเพมวา ราง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาตฯ สามารถชวยแกปญหาของระบบการศกษาไทยใน

ดาน เชน (1) ผลการทดสอบการศกษาขนพนฐานในระดบต า (PISA / O-NET) (2) การขาดแคลนครในสาขา STEM (3) การจดสรรทรพยากรระหวางโรงเรยน ฯลฯ ไดอยางไรบาง เพอและจะตองมการด าเนนการในรายละเอยดเพมเตมอยางไร 5. ระบบการศกษาไทยทควรจะเปน

32 จ ก 33

สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย (สนร.) จงจะจดสมมนาเชงปฏบตการ เพอระดมความคดเหนรปแบบ Design Think โดยมรายละเอยด ดงน

5.1 วตถประสงคของการจดสมมนา

เพอระดมสมองหาอปสรรคและแนวทางการแกไขระบบการศกษาของไทย และน ามาเปน สวนหนงในการพจารณาราง พ.ร.บ. การศกษาฉบบใหม โดยจะเสนอผานทาน ดร.มชย ฤชพนธ อดตนายกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย

5.2 ประเดนถกแถลง 1. ระบบการศกษาไทยในอนาคตควรเปนอยางไร 2. อปสรรคในการปรบปรงแกไขระบบการศกษาไทยคออะไร 3. แนวคดในการแกไขปญหาในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว เพอใหกาวไปสการปฏรป

การศกษาทสมฤทธผล 5.3 กลมเปาหมายทจะเชญเขารวม นกเรยนทนรฐบาลไทย (ทงท เปนผปกครองของเดกระดบประถม – มหาวทยาลย และยงไมม

ครอบครว แตตองการแชรประสบการณและความคดเหนตอระบบการศกษาไทย) จ านวน 100 คน 5.4 วน เวลา และก าหนดการจดงานสมมนา

วนเสารท 22 ธนวาคม 2561 เวลา 8.30 – 16.30 น.

เวลา รายละเอยดกจกรรม 8.30 – 9.00 น. Registration 9.00 – 9.10 น. ประธานกลาวตอนรบและแจงวตถประสงค 9.10 – 9.15 น. แบงกลมยอย 10 กลมๆ ละ 10 คน 9.15 – 10.15 น. Discuss

ตลาดแรงงานในอนาคตตองการอะไร Pain / ปญหาทเกดขนมอะไรบาง

10.15 – 10.30 น. Break 10.30 – 11.30 น. Discuss :ตลาดแรงงานมวธแกปญหาเบองตนเหลานอยางไร 11.30 – 12.00 น. Sharing & สรปประเดนชวงเชา 12.00 – 13.00 น. Lunch 13.00 – 14.30 น. Discuss : เราจะปรบปรงระบบการศกษาของไทยอยางไรเพอใหตอบโจทย

ตลาดแรงงานไดบาง 14.30 – 14.45 น. Break 14.45 – 15.45 น. Sharing2 & สรปเนอหาการระดมสมอง+next step 15.45-16.15 น. Input by ศ.ดร.สชชวร สวรรณสวสด ประธานทประชมอธการบดแหงประเทศไทย

(ทปอ.) 16.15-16.30 น. Closing by ดร.ทวารฐ สตะบตร (นายกสมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย)

33 จ ก 33

5.5 สถานท จดงานสมมนา The Play House ชน 7 สยามสแควรวน 5.6 ผจดกระบวนการ SCG Design Thinking team1

6. ขอเสนอแนะการแกไข

6.1 ขอเสนอจากบทความของ รศ.ดร. ประวต เอราวรรณ ไดเสนอ ไวดงน การปฏรปการศกษาใหประสบผลส าเรจจ าเปนทตองมกลไกใหมในการปฏร ปการศกษาซงม

ลกษณะดงน 1) เปนการลดบทบาทการจดการศกษาทกระดบจากภาครฐและเปลยนบทบาทการจดการศกษา

ของภาครฐจาก“ผจดการศกษา” (Education service providers) ไปเปน“ผจดใหมการศกษา” (Education service deliverers)

2) แยกบทบาทหนาทและความรบผดชอบของ ฝายก าหนดนโยบาย (Regulator) ดานการศกษาและฝายปฏบต (Operator) ทท าหนาทจดการศกษาออกจากกนใหชดเจน

3) มองคประกอบของผด าเนนการปฏรปการศกษา 3 สวนคอ ภาคนโยบาย ภาควชาการ และภาคเครอขายประชาสงคม

- ภาคนโยบาย หมายถง กรรมการนโยบายการศกษาและพฒนามนษย ท าหนาทปฏรปการศกษาและพฒนามนษยอยางรอบดานตลอดชวต ก าหนดนโยบาย แผนยทธศาสตร และกลนกรองการจดสรรงบประมาณดานการศกษาและพฒนามนษยของประเทศ จดท าและปรบปรงบรรดากฎหมายทจ าเปนเพอขจดปญหาตางๆ ทเปนอปสรรคตอการปฏรปการศกษา

- ภาควชาการ หมายถง การวจยระบบการศกษา ซงตองมคณะกรรมการ ด าเนนการเพอเปนฐานทางวชาการในการก าหนดและด าเนนการนโยบายของกรรมการ นโยบายการศกษาและพฒนามนษย

- ภาคเครอขายประชาสงคม หมายถง สมชชาการศกษาแหงชาต ท าหนาท สรางการมสวนรวมจากภาคประชาสงคม สามารถสะทอนความคดเหนและรวบรวมเปนขอเสนอดานการศกษาและการพฒนามนษยตอคณะกรรมการและรฐบาลเพอน าไปสการจดท านโยบายและยทธศาสตรดานการศกษาและการพฒนามนษยของประเทศใหรฐบาลตองปฏบตอยางตอเนอง

6.2 ขอเสนอของธนาคารโลก 1) ทกภาคสวนในสงคมควรมการก าหนดนโยบายทสอดคลองไปในทศทางเดยวกนภาครฐไมควร

เปลยนทศทางนโยบายบอยๆ ไมให “คร” ตองเปนผแบกรบภาระในการพฒนาการศกษาเพยงกลมเดยว 2) รฐควรจดสรรงบประมาณ โดยค านงถงเปาหมายการลงทนสดสวนของงบประมาณส าหรบ

การศกษาขนพนฐาน ควรมากกวางบประมาณระดบอมศกษา 3) “คร” ควรเปนผทมศกยภาพสง และควรใหเวลาครในการเตรยมและพฒนาการสอนใหดขน 4) สงเสรมใหเดกมความพรอมในการเรยนรทงดานกายภาพ และกระบวนการคด 5) ควรจดใหมการสอบวดผลการเรยนรของเดกอยางสม าเสมอ เพอใชใ นการเปรยบเทยบ

Benchmark กบประเทศอนๆ 1 ระบบและ mindset ของผจดระบบการศกษา เชนทผานมา มองวารฐเทานนทมหนาท แตในตางประเทศ ยอมใหเอกชนเขามาจดระบบการศกษา (คอเพมบทบาทของภาคเอกชนในระบบการศกษาไทย) / คณภาพคร (ทกษะของคร, incentive, เวลาของครในการทางานทเสยเวลาไปกบเรอง admin เยอะมาก) / สอการสอน การเขาถง / คานยม (พอแม สงคม) 2 เสนอวาอาจะมการแปะ dot sticker on personal best interest of solution, etc.

34 จ ก 33

33 จ ก 33

5.5 สถานท จดงานสมมนา The Play House ชน 7 สยามสแควรวน 5.6 ผจดกระบวนการ SCG Design Thinking team1

6. ขอเสนอแนะการแกไข

6.1 ขอเสนอจากบทความของ รศ.ดร. ประวต เอราวรรณ ไดเสนอ ไวดงน การปฏรปการศกษาใหประสบผลส าเรจจ าเปนทตองมกลไกใหมในการปฏร ปการศกษาซงม

ลกษณะดงน 1) เปนการลดบทบาทการจดการศกษาทกระดบจากภาครฐและเปลยนบทบาทการจดการศกษา

ของภาครฐจาก“ผจดการศกษา” (Education service providers) ไปเปน“ผจดใหมการศกษา” (Education service deliverers)

2) แยกบทบาทหนาทและความรบผดชอบของ ฝายก าหนดนโยบาย (Regulator) ดานการศกษาและฝายปฏบต (Operator) ทท าหนาทจดการศกษาออกจากกนใหชดเจน

3) มองคประกอบของผด าเนนการปฏรปการศกษา 3 สวนคอ ภาคนโยบาย ภาควชาการ และภาคเครอขายประชาสงคม

- ภาคนโยบาย หมายถง กรรมการนโยบายการศกษาและพฒนามนษย ท าหนาทปฏรปการศกษาและพฒนามนษยอยางรอบดานตลอดชวต ก าหนดนโยบาย แผนยทธศาสตร และกลนกรองการจดสรรงบประมาณดานการศกษาและพฒนามนษยของประเทศ จดท าและปรบปรงบรรดากฎหมายทจ าเปนเพอขจดปญหาตางๆ ทเปนอปสรรคตอการปฏรปการศกษา

- ภาควชาการ หมายถง การวจยระบบการศกษา ซงตองมคณะกรรมการ ด าเนนการเพอเปนฐานทางวชาการในการก าหนดและด าเนนการนโยบายของกรรมการ นโยบายการศกษาและพฒนามนษย

- ภาคเครอขายประชาสงคม หมายถง สมชชาการศกษาแหงชาต ท าหนาท สรางการมสวนรวมจากภาคประชาสงคม สามารถสะทอนความคดเหนและรวบรวมเปนขอเสนอดานการศกษาและการพฒนามนษยตอคณะกรรมการและรฐบาลเพอน าไปสการจดท านโยบายและยทธศาสตรดานการศกษาและการพฒนามนษยของประเทศใหรฐบาลตองปฏบตอยางตอเนอง

6.2 ขอเสนอของธนาคารโลก 1) ทกภาคสวนในสงคมควรมการก าหนดนโยบายทสอดคลองไปในทศทางเดยวกนภาครฐไมควร

เปลยนทศทางนโยบายบอยๆ ไมให “คร” ตองเปนผแบกรบภาระในการพฒนาการศกษาเพยงกลมเดยว 2) รฐควรจดสรรงบประมาณ โดยค านงถงเปาหมายการลงทนสดสวนของงบประมาณส าหรบ

การศกษาขนพนฐาน ควรมากกวางบประมาณระดบอมศกษา 3) “คร” ควรเปนผทมศกยภาพสง และควรใหเวลาครในการเตรยมและพฒนาการสอนใหดขน 4) สงเสรมใหเดกมความพรอมในการเรยนรทงดานกายภาพ และกระบวนการคด 5) ควรจดใหมการสอบวดผลการเรยนรของเดกอยางสม าเสมอ เพอใชใ นการเปรยบเทยบ

Benchmark กบประเทศอนๆ 1 ระบบและ mindset ของผจดระบบการศกษา เชนทผานมา มองวารฐเทานนทมหนาท แตในตางประเทศ ยอมใหเอกชนเขามาจดระบบการศกษา (คอเพมบทบาทของภาคเอกชนในระบบการศกษาไทย) / คณภาพคร (ทกษะของคร, incentive, เวลาของครในการทางานทเสยเวลาไปกบเรอง admin เยอะมาก) / สอการสอน การเขาถง / คานยม (พอแม สงคม) 2 เสนอวาอาจะมการแปะ dot sticker on personal best interest of solution, etc.

34 จ ก 33

www.facebook.com/สมาคมนกเรยนทนรฐบาลไทย-458073921050759