Bab 6: Nutrisi

SPESIFIKASI KURIKULUM BIOLOGI TINGKATAN 4

35

TEMA : MENYIASAT FISIOLOGI HIDUPANBIDANG PEMBELAJARAN : 1.0 NUTRISI

Objektif Pembelajaran

Cadangan Aktiviti Pembelajaran Hasil Pembelajaran Nota Perbendaharaan kata

1.1Memahami jenis-jenis nutrisi

Memerhati dan mengenalpasti jenis-jenis nutrisi yang diamalkan oleh pelbagai organisma.Menjalankan perbincangan tentang nutrisi autotrof dan heterotrof dengan merujuk kepada kemosintesis, fotosintesis, nutrisi holozoik, saprofitisme dan parasitisme.

Membina penyusun grafik untuk menunjukkan jenis-jenis nutrisi.Menjalankan aktiviti untuk mengelaskan pelbagai organisma mengikut jenis nutrisi.

Murid boleh:

menyatakan jenis-jenis nutrisi.

menerangkan nutrisi autotrof. menerangkan nutrisi heterotrof.

mengelaskan organisma mengikut jenis nutrisi.

1.2Mengaplikasi konsep gizi seimbang

Menjalankan perbincangan dalam kumpulan kecil dan membentangkan hasil dapatan:(a) keperluan gizi seimbang.(b) faktor-faktor yang mempengaruhi

keperluan tenaga harian seperti umur, jantina, berat badan dan pekerjaan.

Menjalankan aktiviti untuk menentukan nilai tenaga dalam sampel makanan.

Merekabentuk aktiviti untuk menguji kehadiran kanji, gula penurun, gula bukan penurun, protein dan lipid dalam sampel makanan.

Murid boleh:

menerangkan keperluan gizi seimbang.

menerangkan faktor yang mempengaruhi keperluan tenaga harian badan manusia.

menentukan nilai tenaga dalam sampel makanan.

menentukan kandungan nutrien dalam sampel makanan yang berbeza.

Unit Joule untuk tenaga hendaklah digunakan.

gizi seimbang –balanced diet


36

BIDANG PEMBELAJARAN : 1.0 NUTRISI Objektif

PembelajaranCadangan Aktiviti Pembelajaran Hasil Pembelajaran Nota Perbendaharaan

kataMenjalankan eksperimen untuk menentukan kandungan Vitamin C dalam pelbagai jus buah-buahan.

Memadankan jenis-jenis vitamin dengan sumber, fungsi dan kesan kekurangannya. Memadankan jenis-jenis mineral dengan sumber, fungsi dan kesan kekurangannya.

Membincangkan tentang sumber, fungsi dan kesan kekurangan pelawas.

Membincangkan tentang sumber dan fungsi air dalam badan.

Menjalankan perbincangan dalam kumpulan untuk merumuskan dan mewajarkan menu yang sesuai berdasarkan carta nutrien untuk kumpulan sasaran berikut:(a) wanita hamil.(b) bayi.(c) kanak-kanak.(d) remaja.(e) atlet.(f) orang yang mengidap penyakit

tertentu.(g) orang tua.(h) vegetarian.

menerangkan fungsi dan sumber vitamin dalam gizi untuk mengekalkan kesihatan.

menerangkan fungsi dan sumber mineral dalam gizi untuk mengekalkan kesihatan.

menerangkan fungsi dan sumber serat / pelawas dalam gizi.

menerangkan fungsi air dalam badan.

mewajarkan pemilihan gizi yang sesuai untuk kumpulan sasaran tertentu.

pelawas – roughage

kumpulan sasaran – target group


37



kata1.3Memahami malnutrisi

Menjalankan perbincangan secara berkumpulan dan membentangkan hasil dapatan mengenai perkara-perkara berikut:(a) maksud malnutrisi.(b) kesan kekurangan protein, vitamin,

mineral ke atas kesihatan.(c) kesan pengambilan karbohidrat,

lipid, vitamin dan mineral yang berlebihan ke atas kesihatan.

(d) gizi yang rendah dalam lemak tepu membantu mengurangkan risiko mengidap penyakit kardiovaskular.

(e) cara-cara mengurangkan risiko tekanan darah tinggi, diabetis melitus dan osteoporosis.

Murid boleh:

menerangkan malnutrisi. menerangkan kesan malnutrisi

dengan menggunakan contoh.

menghuraikan cara-cara untuk mengurangkan masalah kesihatan tertentu yang disebabkan oleh gizi seseorang.

menghuraikan cara-cara untuk mengurangkan kesan masalah kesihatan tertentu.

1.4Menganalisa pencernaan makanan

Membincangkan perkara-perkara berikut:(a) glukosa, asid amino dan lipid

sentiasa diperlukan oleh sel untuk menjalankan proses metabolisme.

(b) bahan kompleks seperti karbohidrat, protein dan lipid perlu dicerna.

Melukis dan melabel bahagian sistem pencernaan manusia.

Murid boleh:

menyatakan bahan yang diperlukan oleh sel untuk menjalankan proses metabolisme.

menyatakan bahan kompleks yang perlu dicerna.

menerangkan keperluan proses pencernaan bahan kompleks.

melukis dan melabel sistem pencernaan manusia.

proses metabolisme –metabolic processes


38



kataMembincangkan fungsi jus pencernaan iaitu air liur, jus gaster, jus pankreas, jus usus dan bahan lain seperti asid hidroklorik dan jus hempedu yang membantu proses pencernaan makanan.

Membincangkan proses pencernaan karbohidrat, protein dan lemak berdasarkan aspek-aspek berikut:(a) tempat proses pencernaan berlaku.(b) pengunyahan makanan.(c) pergerakan makanan.(d) kelenjar yang terlibat.(e) enzim pencernaan.(f) pH yang sesuai untuk tindakan

enzim.(g) substrat dan hasil.

Mengenalpasti bahagian sistem pencernaan ruminan dan rodensia.

Membincangkan proses pencernaan selulosa dalam ruminan (contoh lembu) dan rodensia (tupai).

Menggunakan gambar rajah skema untuk membanding dan membezakan proses pencernaan selulosa dalam manusia, ruminan dan rodensia.

menyatakan jus pencernaan dan bahan yang membantu proses pencernaan manusia.

menghuraikan fungsi jus pencernaan dan bahan pencernaan lain.

menerangkan pencernaan karbohidrat, protein dan lipid dalam badan manusia.

mengenalpasti bahagian sistem pencernaan ruminan dan rodensia yang terlibat dalam pencernaan selulosa.

menerangkan proses pencernaan selulosa dalam ruminan dan rodensia.

membanding dan membezakan proses pencernaan dalam manusia, ruminan dan rodensia.

jus pencernaan –digestive juice

hempedu – bile


39



kataMerancang dan menjalankan eksperimen untuk mengkaji tindakan enzim ke atas sampel makanan berkanji dan berprotein.

Mengumpul maklumat dan membincangkan masalah berkaitan dengan pencernaan makanan seperti berikut:(a) pencernaan makanan yang tidak

sempurna.(b) batu hempedu yang menghalang

pengaliran jus hempedu.(c) kekurangan penghasilan enzim

pencernaan tertentu.

merekacipta eksperimen untuk mengkaji pencernaan kanji dan protein dalam sampel makanan.

menerangkan masalah berkaitan dengan pencernaan makanan.

1.5Memahami proses penyerapan dan asimilasi hasil pencernaan makanan

Memeriksa model atau gambar rajah sistem pencernaan dan keratan rentas usus kecil. Membuat perbincangan dengan berpandukan model atau gambar rajah mengenai perkara berikut:(a) ciri-ciri penyesuaian usus kecil.(b) proses penyerapan asid amino,

glukosa, asid lemak, gliserol, vitamin dan garam mineral di vilus.

Menjalankan aktiviti untuk mengkaji pergerakan bahan melalui tiub Visking.

Murid boleh: mengenalpasti bahagian dalam

sistem pencernaan yang terlibat dalam penyerapan makanan tercerna.

menerangkan ciri-ciri penyesuaian sistem pencernaan berhubung dengan penyerapan makanan.

melukis dan melabel struktur vilus.

menerangkan proses penyerapan dalam vilus.

ciri-ciri penyesuaian –adaptive characteristic

penyerapan –absorption

usus kecil – small intestine


40



kataBerdasarkan aktiviti di atas, hubungkaitkan pergerakan bahan melalui tiub Visking dengan penyerapan nutrien dalam usus kecil.

Membincangkan penyerapan air dan mineral dalam kolon.

Menjalankan perbincangan dengan menggunakan gambar rajah, carta atau animasi komputer berkenaan perkara berikut :(a) pengangkutan asid amino, glukosa,

vitamin larut air dan mineral oleh sistem peredaran darah (i) dari usus kecil ke hati melalui

vena portal hepar. (ii) dari hati ke sel badan.(b) pengangkutan lipid dan vitamin larut

lemak. Melukis gambar rajah skema untuk menunjukkan pengangkutan nutrien dari usus ke sel badan.

Menjalankan perbincangan tentang peranan hati dalam perkara berikut:(a) penyimpanan nutrien.(b) pemprosesan hasil pencernaan makanan iaitu glukosa dan asid amino yang berlebihan.(c) detoksifikasi.

membuat analogi bagi proses penyerapan makanan dalam usus kecil.

menerangkan penyerapan air dan mineral dalam kolon.

menghuraikan pengangkutan nutrien dalam sistem peredaran untuk asimilasi.

menerangkan fungsi-fungsi utama hati.

menghuraikan proses asimilasi.

pengangkutan –transport

sistem peredaran –circulatory system

hati – liver


41



kataMengadakan perbincangan tentang proses asimilasi oleh sel badan.

asimilasi –assimilation

1.6Memahami pembentukan tinja dan penyahtinjaan

Mengenalpasti bahagian kolon dan rektum dengan merujuk gambar rajah, carta atau model.

Mengadakan perbincangan dalam kumpulan kecil dan membentangkan hasil dapatan mengenai perkara berikut:(a) pembentukan tinja.

(b) peranan mikroorganisma dalam kolon.

(c) kesan antibiotik ke atas mikroorganisma dalam kolon.

(d) maksud penyahtinjaan.

(e) kepentingan penyahtinjaan.

(f) kepentingan pengambilan gizi berserat tinggi.

(g) masalah berkaitan penyahtinjaan seperti sembelit, kanser kolon dan buasir.

Murid boleh: mengenalpasti bahagian sistem

pencernaan di mana pembentukan tinja berlaku.

menerangkan pembentukan tinja.

menerangkan peranan mikroorganisma dalam kolon dan kesan antibiotik ke atasnya.

menyatakan apa itu penyahtinjaan.

menerangkan kepentingan penyahtinjaan.

menerangkan kepentingan pengambilan makanan berserat tinggi.

menghuraikan masalah berkaitan penyahtinjaan.

penyahtinjaan –defecation

tinja – faeces

sembelit –constipation

buasir –haemorrhoids

1.7Menilai tabiat pemakanan

Menjalankan perbincangan dan membentangkan hasil dapatan mengenai perkara berikut :(a) kaitan antara tabiat pemakanan

Murid boleh:

mengaitkan tabiat pemakananan dengan masalah

tabiat pemakanan –eating habits


42



katadengan masalah kesihatan seperti: (i) gastrik (ii) obesiti. (iii) anoreksia nervosa. (iv) bulimia.

(b) menilai kandungan nutrien dalam makanan berdasarkan label makanan atau iklan.

(c) menilai tabiat pemakanan rakan sekelas.

kesihatan.

membuat penilaian secara kritis tentang tabiat pemakanan yang baik dan sebaliknya.

Tabiat pemakanan melibatkan kekerapan da masa pengambilan makanan sertajenis makanan yang diambil.

masalah kesihatan – health problems

1.8Menyedari kepentingan sistem pencernaan yang sihat

Menjalankan aktiviti untuk meramal kesan-kesan ketidaksempurnaan sistem pencernaan.

Menjalankan perbincangan cara-cara penjagaan sistem pencernaan seperti tabiat pemakanan yang baik, mengelakkan makanan rapu, cuba mengurangkan pengambilan gula dan makanan berlemak.

Murid boleh: meramalkan kesan-kesan

ketidaksempurnaan sistem pencernaan terhadap kesihatan.

menjaga sistem pencernaan untuk kesejahteraan diri.

Sistem pencernaan yang tidak berfungsi dengan baik - defective digestive system

1.9Memahami kepentingan makronutrien dan mikronutrien dalam tumbuhan

Menjalankan perbincangan berkumpulan dan membentangkan perkara berikut :(a) unsur-unsur yang diperlukan oleh

tumbuhan.(b) mengelaskan unsur keperluan

tumbuhan berdasarkan jumlah yang diperlukan : (i) makronutrien iaitu karbon,

hidrogen, oksigen, nitrogen,

Murid boleh:

menyenaraikan unsur-unsur yang diperlukan oleh tumbuhan.

mengklasifikasikan unsur yang diperlukan oleh tumbuhan berdasarkan jumlah yang dikehendaki.

unsur-unsur –elements


43



kata fosforus, kalium, kalsium, magnesium dan sulfur. (ii) mikronutrien iaitu boron, molibdenum, zink, mangan, kuprum dan ferum. Merancang dan menjalankan eksperimen ke atas tumbuhan untuk mengkaji kesan kekurangan makronutrien iaitu nitrogen, fosforus, kalium, kalsium, magnesium dan sulfur.

Menjalankan perbincangan dan menghubungkaitkan kesan kekurangan makronutrien dengan fungsi makronutrien berdasarkan keputusan eksperimen.

Mengumpul dan mentafsir data daripada pelbagai sumber seperti internet tentang fungsi setiap makronutrien dalam tumbuhan.

Menjalankan perbincangan tentang fungsi dan kesan kekurangan mikronutrien dalam tumbuhan.

merekacipta eksperimen untuk mengkaji kesan kekurangan makronutrien ke atas tumbuhan.

mengaitkan kesan kekurangan makronutrien dengan fungsi makronutrien.

menerangkan fungsi setiap makronutrien di dalam tumbuhan.

menerangkan fungsi setiap mikronutrien di dalam tumbuhan.

menyatakan kesan kekurangan mikronutrien di dalam tumbuhan.

Anak benih jagung boleh digunakan dalam eksperimen ini.


44



kata1.10Memahami fotosintesis

Murid membaca sejarah ringkas penemuan fotosintesis dan mengekstrak fakta penting daripada bacaan itu.

Mengkaji model keratan rentas daun. Melukis dan melabelkan rajahnya.Membincangkan perkara berikut:

(a) fungsi bahagian-bahagian daun.

(b) penyesuaian daun untuk mengoptimumkan fotosintesis.

Menjalankan aktiviti untuk menyiasat penyesuaian beberapa tumbuhan seperti bunga raya, telipok, Hydrilla dan kaktus berkaitan aspek berikut:(a) taburan stomata.(b) taburan kloroplas.

Murid boleh: menghuraikan perkembangan

yang menjurus kepada penemuan fotosintesis.

menyatakan bahan-bahan yang diperlukan untuk fotosintesis.

menyatakan bahan-bahan yang dihasilkan daripada proses fotosintesis.

melukis dan melabel keratan rentas daun.

menyatakan fungsi setiap bahagian daun berkaitan dengan fotosintesis.

menerangkan penyesuaian daun untuk mengoptimumkan fotosintesis.

menerangkan bagaimana tumbuhan daripada habitat yang berbeza menyesuaikan diri untuk menjalankan fotosintesis.

Penyesuaian – adaptation

1.11Memahami mekanisme fotosintesis

Menjalankan perbincangan tentang tindak balas cahaya fotosintesis dan tindak balas gelap fotosintesis dengan merujuk kepada struktur kloroplas dari aspek berikut:

Murid boleh:

mengenalpasti bahagian kloroplas yang berkaitan dengan fotosintesis.

Struktur terperinci kloroplas tidak diperlukan.

tindak balas cahaya – light reaction


45



kata(a) bahan yang diperlukan.(b) lokasi tindak balas.(c) hasil tindak balas.

Melukis gambar rajah skema tindak balas cahaya dan tindak balas gelap fotosintesis secara ringkas.Membincangkan perkara berikut:(a) banding dan beza di antara tindak

balas cahaya dan tindak balas gelap fotosintesis.

(b) hubungkait tindak balas cahaya dan tindak balas gelap fotosintesis.

Menulis persamaan untuk mewakili keseluruhan proses fotosintesis.

menerangkan tindak balas cahaya fotosintesis.

menerangkan tindak balas gelap fotosintesis.

membanding dan membezakan tindak balas cahaya dan tindak balas gelap di dalam fotosintesis.

mengaitkan tindak balas cahaya dan tindak balas gelap di dalam fotosintesis.

menulis persamaan proses fotosintesis.

Laluan terperinci tindak balas cahaya dan tindak balas gelap fotosintesis tidak diperlukan.

tindak balas gelap– dark reaction

1.12Mensintesis faktor-faktor yang mempengaruhi fotosintesis

Mengendalikan sesi sumbang saran untuk mengenalpasti faktor-faktor yang mempengaruhi kadar fotosintesis iaitu kepekatan karbon dioksida, keamatan cahaya dan suhu.

Merancang dan menjalankan eksperimen untuk mengkaji kesan keamatan cahaya ke atas kadar fotosintesis.

Murid boleh:

mengenalpasti faktor-faktor yang mempengaruhi kadar fotosintesis.

merekabentuk eksperimen untuk mengkaji kesan keamatan cahaya ke atas kadar fotosintesis.

mengenalpasti faktor yang

keamatan cahaya –light intensity

faktor yang menghadkan –


46



kata

Menjalankan perbincangan berkumpulan tentang kesan keamatan cahaya, suhu dan kepekatan karbon dioksida ke atas kadar fotosintesis.

Merancang suatu strategi berdasarkan faktor yang mempengaruhi kadar fotosintesis untuk memastikan hasil pertanian sepanjang tahun di negara-negara empat musim.

menghadkan kadar fotosintesis pada keamatan cahaya yang berbeza.

menerangkan kesan suhu dan kepekatan karbon dioksida ke atas kadar fotosintesis.

menjelaskan perbezaan kadar fotosintesis di dalam tumbuhan sepanjang hari berdasarkan perubahan keamatan cahaya dan suhu.

mengenalpasti beberapa cara untuk mempertingkatkan hasil tanaman berdasarkan faktor-faktor yang mempengruhi kadar fotosintesis.

limiting factor

tanaman – crops

1.13Mengamalkan sikap menghargai tumbuhan

Menggubah puisi atau lirik lagu untuk menunjukkan penghargaan terhadap peranan fotosintesis dalam memastikan kelangsungan hidup.

Menjalankan projek penanaman dalam taman sumber sains atau kawasan sekolah.

Murid boleh: menyatakan mengapa kita

perlu menjaga tumbuh-tumbuhan.

mengenalpasti kes-kes menyalahkendalikan atau kemusnahan tumbuh-tumbuhan.

1.14Memahami teknologi dalam pengeluaran makanan

Menjalankan perbincangan berkumpulan tentang perkara berikut:(a) kuantiti makanan yang diperlukan

oleh negara sekarang dan masa depan.

(b) keperluan meningkatkan kualiti dan

Murid boleh:

menerangkan keperluan peningkatan kualiti dan kuantiti makanan.

menambahbaikkan – improving


47



katakuantiti makanan sejajar dengan dasar pengeluaran makanan negara.

(c) usaha pelbagai agensi untuk mempelbagaikan pengeluaran makanan.

(d) kaedah-kaedah yang digunakan untuk meningkatkan kualiti dan kuantiti pengeluaran makanan seperti:

(i) penanaman tabur terus untuk padi. (ii) hidroponik dan aerofonik. (iii) pembiakbakaan. (iv) kultur tisu. (v) kejuruteraan genetik. (vi) pengurusan tanah. (vii) kawalan biologi.

Menjalankan lawatan ke agensi berkaitan seperti MARDI, Jabatan Pertanian dan Jabatan Perikanan.

Menjalankan projek penanaman sayur-sayuran.

menerangkan usaha di dalam mempelbagaikan pengeluaran makanan.

menerangkan cara-cara meningkatkan kualiti dan kuantiti pengeluaran makanan negara..

mempelbagaikan –diversify

1.15Menilai perkembangan teknologi dalam pemprosesan makanan

Menjalankan perbincangan tentang keperluan pemprosesan makanan untuk perkara berikut:(a) mengatasi faktor yang

menyebabkan kerosakan makanan seperti tindakan mikroorganisma

Murid boleh:

menerangkan keperluan pemprosesan makanan.

pemprosesan makanan – food processing

perkembangan –development


48



katadan pengoksidaan makanan.

(b) memanjangkan tempoh tahan makanan.

(c) mengelakkan pembaziran makanan.

(d) mempelbagaikan penggunaan makanan seperti susu dan produk tenusu.

(e) memastikan bekalan makanan mencukupi.

Menyediakan folio tentang perkembangan teknologi pemprosesan makanan dari dahulu hingga sekarang.

Menghubungkait kaedah pemprosesan makanan dengan faktor yang merosakkan makanan:(i) memasak.(ii) penggunaan garam, gula dan cuka.(iii) proses penapaian.(iv) pengeringan.(v) pempasteuran.(vi) pengetinan.(vii) penyejukan.

Menjalankan forum bertajuk “Kesan-kesan pengambilan makanan yang diproses ke atas kesihatan”.

menerangkan perkembangan teknologi pemprosesan makanan.

menghubungkaitkan kaedah pemprosesan makanan dengan faktor yang merosakkan makanan.

menilai kaedah pemprosesan makanan yang boleh mewajarkan pemilihan pengambilan makanan yang diproses.

kerosakan makanan – food spoilage

Bab 6: Nutrisi

Documents

Transcript of Bab 6: Nutrisi