Post on 31-Jan-2023
TỔNG LIÊN ĐOÀN LAO ĐỘNG VIỆT NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG
KHOA KHOA HỌC ỨNG DỤNG
BÁO CÁO THỰC TẬP TÔT NGHIỆP
TIM HIÊU QUY TRINH NHÂN GIÔNG
IN VITRO LAN DENDROBIUM
Can bô hương dân:ThS. Nguyên Xuân
Dung
CN. Pham Văn Hiêu
Giang viên hương dân: ThS. Bùi Anh
Võ
Sinh viên thưc hiên:
1. Pham Thi Điêm MSSV:
60903124
2. Trân Thao Nam Trân MSSV:
60903094
TP. Hô Chi Minh, thang 8 năm 2013
1
NHẬN XET CUA ĐƠN VI THỰC TẬP
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
TP.HCM, Ngay thang năm 2013
Can bô hương dân
2
LỜI CAM ƠN
Xin cam ơn Trung tâm Công nghê Sinh hoc thanh phô Hô
Chi Minh đa hô trơ kinh phi va may moc, trang thiêt bi đê
tôi co thê hoan thanh khoa thực tập nay.
Xin chân thanh cam ơn Th.S Nguyên Xuân Dung – Pho
phòng Công nghê Sinh hoc Thực vật, CN. Pham Văn Hiêu – can
bô phòng Công nghê Sinh hoc Thực vật, cùng cac anh chi
trong cơ quan đa tận tình hương dân va tao moi kiều kiên
cho chung tôi hoan thanh kỳ thực tập.
Xin chân thanh cam ơn sự giup đơ tận tình cua Thây
Bùi Anh Võ, Khoa Khoa hoc Ưng dung trương Đai hoc Tôn Đưc
Thăng.
Xin gưi lơi cam ơn đên ban be, gia đình đa đông viên,
hô trơ, giup đơ chung tôi trong thơi gian thực tập vưa
qua.
Xin chân thanh cam ơn!
3
LỜI MƠ ĐÂU
Hoa lan la môt loai hoa đẹp co gia tri kinh tê cao,
hiên đang co thi trương tiêu thu manh trong nươc cung như
xuất khẩu. Môt sô giông hoa lan co thê trông đươc trong
điều kiên nhiêt đơi nong ẩm cua TP. Hô Chi Minh như:
Mokara, Dendrobium, Cattleya, Vanda, Oncidium… Đây la nhom
hoa co gia tri kinh tê cao, tỷ lê cac hô trông lan đươc
phân bô đều ở Cu Chi, Hoc Môn, Bình chanh, Gò vấp, quận
12…. Trong đo lan căt canh thuôc nhom Mokara va Dendrobium
đươc cac nha vươn trông nhiều va co tỷ suất lơi nhuận kha
cao mặc dù đâu tư ban đâu cao, nhất la phân đâu tư cây
giông.
Dendrobium la loai lan đông đao nhất vơi hơn 1000
giông nguyên thuy. Loai lan nay xuất xư tư Ấn đô sang đên
Á Châu tơi quân đao Tahiti, trên tư Han Quôc đên Nhật Ban
xuông dươi Châu Úc va Tân tây lan.
Trong những năm gân đây, hoa lan la đươc xem la cây
trông chinh đê phat triên ở đia ban thanh phô Hô Chi Minh.
Vơi vẻ đẹp rực rơ, kiêu sa cua cac loai phong lan,
Dendrobium đươc biêt đên như la loai hoa vơi sự đa dang về
mau săc, kich thươc cây va hoa; phong phu về chung loai;
thich nghi vơi nhiêt đô cao, khi hậu nong va ẩm cua vùng
Đông Nam châu Á. Sự biên đổi khi hậu nong, năng cang tao
điều kiên hơn thich hơp hơn đê phat triên loai hoa lan
Dendrobium nay, đặc biêt la Dendrobium năng.
4
Vơi mong muôn rằng co thê tìm hiêu kỹ hơn về quy
trình kỹ thuật nhân giông lan, đông thơi nâng cao trình đô
hiêu biêt, kha năng tay nghề chuyên môn, chung tôi thực
hiên khoa thực tập vơi nôi dung: “Tìm hiêu quy trình nhân
giông in vitro lan Dendrobium”.
5
MỤC LỤC
Danh muc hinh............................................6
Danh muc bang............................................7
Danh muc sơ đô...........................................8
Danh muc chư viêt tăt....................................8
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VÊ TRUNG TÂM CÔNG NGHỆ SINH HỌC TP.HCM
........................................................10
I.1. Lich sư thanh lập va phat triên cua Trung tâm
Công nghê Sinh hoc Tp.HCM...........................10
I.2. Đia điêm xây dựng..............................11
I.3. Chưc năng nhiêm vu, phương hương hoat đông, đinh
hương chiên lươc phat triên.........................11
I.4. Chưc năng nhiêm vu.............................11
I.4.1. Phương hương hoat đông.......................11
I.4.2. Đinh hương chiên lươc phat triên.............12
I.5. Sơ đô tổ chưc..................................14
I.6. Cac loai san phẩm..............................15
I.6.1. San phẩm phân bon la lam tư trùn quê tươi....15
I.6.2. Chê phẩm sinh hoc BIMA (Trichoderma).........16
I.7. An toan lao đông va phòng chay chữa chay.......17
I.7.1. An toan lao đông.............................17
I.7.2. Phòng chay chữa chay.........................18
I.8. Hê thông xư lý chất thai.......................18
CHƯƠNG II. QUY TRINH NHÂN GIÔNG IN VITRO LAN DENDROBIUM..19
II.1. Vật liêu......................................19
II.2. Phương phap tiên hanh.........................19
6
II.2.1. Chuẩn bi dung cu va hoa chất................19
II.2.1.1. Dung cu va hoa chất.......................19
II.2.1.2. Môt sô thiêt bi hô trơ....................23
II.2.2. Pha chê môi trương..........................28
II.2.3. Xư lý mâu va vô mâu.........................31
II.2.3.1. Khư trùng mâu cấy.........................31
II.2.3.2. Vô mâu....................................32
II.2.4. Nhân chôi, tao cây con hoan chinh...........33
II.2.4.1. Nhân chôi.................................33
II.2.4.2. Tao cây con hoan chinh....................34
II.2.5. Đưa cây con ra vươn ươm.....................35
II.2.5.1. Thiêt kê vươn lan trông cây lan cấy mô....35
II.2.5.2. Phương phap thực hiên.....................35
CHƯƠNG III. NHẬN XET VÀ KIÊN NGHI.......................38
III.1. Nhận xet.....................................38
III.1. Kiên nghi....................................38
7
DANH MỤC HINHHinh 1.1. Dự an đâu tư xây dựng Trung tâm Công nghê sinh
hoc TP.HCM..............................................10
Hinh 1.2. Gian hang giơi thiêu san phẩm tai trung tâm CNSH
Tp.HCM..................................................15
Hinh 1.3. San phẩm phân bon la lam tư trùn quê tươi.....16
Hinh 1.4. Chê phẩm sinh hoc BIMA (Trichoderma)..........17
Hinh 2.1. Dung dich vitamin, dung dich CaCl2, stock vi
lương, Fe-EDTA,
đa lương........................................21
Hinh 2.2. Dung dich cac chất điều hòa tăng trưởng.......23
Hinh 2.3. May nươc cất..................................23
Hinh 2.4. Cân điên tư...................................24
Hinh 2.5. May đo pH.....................................25
Hinh 2.6. Cấu tao chung nôi hấp tiêt trùng..............26
Hinh 2.7. Tu cấy vi sinh................................27
Hinh 2.8. Chuẩn pH môi trương...........................30
Hinh 2.9. Nấu hôn hơp môi trương vơi agar...............30
Hinh 2.10. Rot môi trương vao chai va hôp nhựa..........31
Hinh 2.11. Tôn trữ môi trương trong hôp nhựa, chai thuy
tinh....................................................31
Hinh 2.12. Khư trùng mâu bằng Javen trong tu cấy........32
Hinh 2.13. Thực hiên cấy mâu trong tu cấy vô trùng......33
Hinh 2.14. Cấy chuyền cum chôi..........................34
Hinh 2.15. Cây con hoan chinh...........................34
Hinh 2.16. Vươn lan tai trung tâm CNSH TP.HCM...........35
Hinh 2.17. Xơ dưa ngâm trong thuôc nấm..................36
8
DANH MỤC BANGBang 2.1. phân môi trương dinh dương dùng nhân giông mô
thực vật........................................19
Bang 2.2. Thanh phân môi trương MS......................19
Bang 2.3. Thanh phân Stock đa lương.....................20
Bang 2.4. Thanh phân Stock săt..........................20
Bang 2.5. Thanh phân Stock vi lương.....................21
Bang 2.6. Thanh phân vitamin Morel......................21
Bang 2.7. Thanh phân chất điều hòa tăng trưởng..........22
Bang 2.8. Thanh phân bổ sung cho 30 lit môi trương nhân
chôi,
tao cây con hoan chinh..........................28
10
DANH MỤC SƠ ĐÔSơ đô 1.1.Sơ đô mặt bằng Trung tâm CNSH Tp.HCM..........14
Sơ đô 1.2. Sơ đô tổ chưc hiên nay cua Trung tâm CNSH
Tp.HCM..................................................14
Sơ đô 2.1. Quy trình pha môi trương.....................29
Sơ đô 2.2. Quy trình khư trùng mâu cấy..................32
11
DANH MỤC CHƯ VIÊT TẮTTP. HCM Thanh phô Hô Chi Minh
CNSH Công nghê sinh hoc
PTNT Phat triên nông thôn
PTTT Phat triên thi trương
XDCT Xây dựng công trình
MS Murashige va Skoog
12
CHƯƠNG I.
TỔNG QUAN VÊ TRUNG TÂM CÔNG NGHỆ SINH HỌC
TP.HCMI.1. Lịch sử thành lập và phat triển của Trung tâm Công
nghê Sinh học Tp.HCM
Trung tâm Công nghê sinh hoc Thanh phô Hô Chi Minh
(HCMBIOTECH) đươc thanh lập theo Quyêt đinh sô
161/2004/QĐ-UB ngay 02 thang 07 năm 2004 cua Ủy ban Nhân
dân TP. Hô Chi Minh. Tru sở chinh cua Trung tâm đươc xây
dựng trên môt khuôn viên 23 ha trên Quôc lô 1A, cach trung
tâm thanh phô 12 km về phia Tây Băc. Nguôn vôn tư ngân
sach cua TP.HCM, dự kiên đâu tư khoang 100 triêu USD.
Trung tâm CNSH TP. Hô Chi Minh la môt mô hình mơi vơi
cac chưc năng như nghiên cưu, chuyên giao công nghê, đao
tao va san xuất cac san phẩm trong lĩnh vực CNSH phuc vu
cho nông nghiêp, y tê va môi trương. Đây sẽ la nơi ưng
dung cac công nghê gene vao san xuất, đặc biêt la san xuất
vaccine va dươc sinh hoc (protein tai tổ hơp co đặc tinh
dươc phẩm). Dự an xây dựng Trung tâm dự kiên băt đâu vao
cuôi năm 2005, hoan thanh giai đoan I trong 3 năm va hoan
thanh giai đoan II vao năm 2010. Trong giai đoan đâu, khu
nha nghiên cưu chinh về CNSH hoan thanh sẽ đap ưng cho 200
can bô nghiên cưu lam viêc. Cac xưởng san xuất vaccine va
đong goi cac chê phẩm dươc sinh hoc cung sẽ đươc xây dựng
theo cac dự an đâu tư va chuyên giao công nghê.
Trung tâm chinh thưc đi vao hoat đông thang 01/2005.
13
Cơ quan chu quan: Sở Nông nghiêp va PTNT Thanh phô Hô
Chi Minh.
Hinh 1.1. Dự an đâu tư xây dựng Trung tâm Công nghê sinh
hoc TP.HCM
(Nguôn Trung tâm CNSH Tp.HCM)
I.2. Địa điểm xây dưng
Tru sở chinh cua Trung tâm Công nghê Sinh hoc TP.HCM
đươc xây dựng trên khu đất 23 ha tai Km1900 Quôc lô 1A,
phương Trung Mỹ Tây, Q12.
ĐT: (84-8) 37155 739 Fax: (84-8) 38 91 69
97
(84-8) 37159 511
Email: info@hcmbiotech.com.vn
Website: www.hcmbiotech.com.vn
Văn phòng Trung tâm Công nghê Sinh hoc Tp. HCM đặt
tai: 176 Hai Ba Trưng, phương Đakao, quận 1, Thanh phô Hô
Chi Minh
ĐT: (84-8) 38225 202 Fax: (84-4) 38222 567
14
I.3. Chưc năng nhiêm vu, phương hương hoat đông, định
hương chiên lươc phat triển
I.4. Chưc năng nhiêm vu
Xây dựng Trung tâm Công nghê Sinh hoc trở thanh môt
trung tâm nghiên cưu va ưng dung công nghê sinh hoc hiên
đai co tâm cơ khu vực:
Nghiên cưu, ưng dung, chuyên giao công nghê sinh hoc
phuc vu trong lĩnh vực nông nghiêp, xư lý môi trương,
công nghiêp thực phẩm va y dươc hoc.
Tiêp nhận, triên khai cac quy trình, kỹ thuật hiên
đai về công nghê sinh hoc (công nghê gen, công nghê
tê bao đông thực vật, công nghê vi sinh, công nghê
lên men...) phuc vu san xuất, bao quan, chê biên cac
san phẩm nông nghiêp va xư lý môi trương.
Đao tao huấn luyên cac kỹ thuật viên về công nghê
sinh hoc.
San xuất, thương mai hoa cac san phẩm công nghê sinh
hoc.
I.4.1. Phương hương hoat đông
Nghiên cưu ưng dung: Cac hoat đông nghiên cưu ưng dung
trong nươc gôm hơp tac vơi cac trương, viên trong nươc đê
hoan thiên cac đề tai co tiềm năng ưng dung lơn đa co kêt
qua tôt ở mưc đô phòng thi nghiêm; tiên tơi thư nghiêm ở
quy mô san xuất thư cac kêt qua nghiên cưu về y tê, nông
nghiêp va môi trương. Hơp tac vơi cac nươc trên thê giơi
gôm hơp tac vơi cac nươc co ưu thê về CNSH, nhất la trong
15
lĩnh vực y hoc đê hoan thiên cac đề tai ở mưc đô thư
nghiêm cuôi cùng hay tiền lâm sang.
Đào tao và hơp tac quốc tê: Nhiêm vu đao tao môt lực
lương đôi ngu co chuyên môn cao về CNSH đươc đặt lên hang
đâu. Trung tâm phai la nơi tập trung cac chuyên gia, can
bô khoa hoc giỏi trong lĩnh vực CNSH ưng dung. Viêc đao
tao đôi ngu sẽ đươc găn liền vơi nghiên cưu ưng dung, vơi
san xuất tai chô, phuc vu cho tưng công đoan san xuất. Muc
tiêu đề ra sau năm 2010 trở đi, khi Trung tâm đa đinh hình
va đi vao hoat đông hiêu qua, hang năm co thê tiêp nhận
sinh viên, hoc viên cao hoc va nghiên cưu sinh đên nghiên
cưu.
San xuất: Đôi vơi cac san phẩm dươc sinh hoc, Trung
tâm sẽ đâu tư xây dựng nha may san xuất va đong goi theo
tiêu chuẩn GMP, tư công nghê do Trung tâm nghiên cưu hoặc
nhận chuyên giao tư nươc ngoai hay cac cơ quan nghiên cưu
khac trong nươc. Nha may sẽ xây dựng trên tiêu chuẩn GMP
vơi đô an toan cấp 2. Dây chuyền hoan chinh đê san xuất tư
khâu giữ giông, nhân giông, lên men, chuẩn bi môi trương,
thu hoach, chiêt tach, tinh chê cac san phẩm protein co
hoat tinh. Ngoai ra, sẽ xây dựng cac xưởng san xuất cac
chê phẩm sinh hoc phuc vu cho san xuất nông nghiêp. Về cây
trông, sẽ co môt bô phận trông thư nghiêm cây chuyên gene,
san xuất cây giông sach bênh ở quy mô lơn.
Kinh doanh: Mô hình phat triên Trung tâm dự kiên sẽ
phat triên theo mô hình môt công ty đa quôc gia về CNSH.
Do vậy, bô phận kinh doanh cua Trung tâm sẽ la bô phận
16
manh, gôm cac chuyên viên về CNSH, kinh tê, quan tri kinh
doanh nhằm đưa nhanh san phẩm ra thi trương trong nươc va
xuất khẩu. Lơi nhuận thu đươc tư viêc kinh doanh sẽ phuc
vu cho viêc mở rông nghiên cưu, chuyên giao công nghê va
san xuất.
I.4.2. Định hương chiên lươc phat triển
Trung tâm Công nghê Sinh hoc Tp.HCM đinh hương nghiên
cưu tư cơ ban đên ưng dung va thương mai hoa san phẩm công
nghê sinh hoc trong nhiều lĩnh vực:
Công nghê Sinh học phuc vu nông nghiêp
* Công nghê Sinh hoc thực vật:
Chon tao giông cây trông biên đổi di truyền co cac
đặc tinh va phẩm chất tôt phuc vu san xuất nông
nghiêp.
Nghiên cưu sinh lý bênh thực vật, phat triên kit chẩn
đoan bênh ở cây trông.
Nghiên cưu nuôi cấy mô cây dươc liêu thu nhận cac
hoat chất thư cấp.
* Công nghê Sinh hoc thuy san:
Phat triên vaccine phòng ngưa cac bênh nghiêm trong ở
thuy san.
Phat triên cac bô kit phat hiên bênh, cac chê phẩm
sinh hoc - probiotic phuc vu
nuôi trông thuy san.
Cai thiên chất lương con giông thuy san bằng công
nghê gene.
* Công nghê sinh hoc tê bao đông vật:
17
Phat triên va ưng dung công nghê hô trơ sinh san kêt
hơp kỹ thuật di truyền đê tao đông vật chuyên gene
phuc vu nghiên cưu hay tao giông vật nuôi mơi.
Công nghê Sinh học phuc vu môi trường và năng lương
sinh học
Phat triên cac chê phẩm sinh hoc phòng trư dich bênh,
kich thich tăng trưởng cho cây trông.
Tuyên chon, cai biên cac chung vi sinh vật bằng công
nghê gene đê xư lý chất thai gây ô nhiêm môi trương.
Nghiên cưu quy trình san xuất côn sinh hoc va cac
dang nhiên liêu sinh hoc khac tư nguôn phê phu liêu
nông nghiêp.
Công nghê sinh học phuc vu y dươc
Nghiên cưu, thư nghiêm va san xuất cac hoat chất tự
nhiên hay cac protein tai tổ hơp co dươc tinh ưng
dung trong điều tri bênh.
Nghiên cưu về cơ chê bênh sinh, cac phương phap chẩn
đoan va điều tri nhiều bênh khac nhau ở ngươi va vật
nuôi.
Phat triên văc-xin cho ngươi va vật nuôi phòng ngưa
cac bênh phổ biên.
Nghiên cưu va ưng dung tê bao gôc trong y hoc tai
tao.
18
Khôi văn phòng
P. Hanh chinh –
Tổ chưcP. Tai chinh
– Kê toan
Khôi nghiên cưu
P. CNSH Y dươc
P. CNSH Thuy san
P. CNSH Thực vật
P. CNSH Vi sinh
Tổ CNSH Đông vật
Ban Giam đôc
Khôi phat triên
Dự an xây dựng
Ban Quan lýĐâu tư va
XDCT
Tổ nghiêncưu PTTTTổ san xuất thư
nghiêm
I.5. Sơ đô tô chưc
Sơ đô 1.1. Sơ đô mặt bằng Trung tâm CNSH Tp.HCM
(Nguôn: Trung tâm CNSH Tp.HCM, 2012)
19
Sơ đô 1.2. Sơ đô tổ chưc hiên nay cua Trung tâm CNSH
Tp.HCM
(Nguôn: Trung tâm CNSH Tp.HCM, 2012)
I.6. Cac loai san phẩm
Hinh 1.2. Gian hang giơi thiêu san phẩm tai trung tâm
CNSH Tp.HCM
(Nguôn: Nhom thực tập)
I.6.1. San phẩm phân bón la làm từ trùn quê tươi
Thành phân
Dung dich nền chiêt xuất tư trùn quê tươi vơi ham acid
amine cao (Aspartic acid – 2.000 ppm; Leucine – 1.200 ppm;
Alanine – 1.000 ppm; Glutamic acid – 1.000 ppm; Valine –
800 ppm)
Đa lương: N – 5.0 %; P – 1.0 %; K – 3.0 %
Vi lương: B – 200 ppm; Zn – 200 ppm; Mg – 120 ppm; Ca
– 120 ppm; Fe – 100 ppm
Công dung
20
Loai phân bon co thanh phân chu yêu la dich chiêt tư
trùn quê tươi vơi ham lương acid amine cao bổ sung thêm
cac khoang chất đa lương va vi lương thiêt yêu.
Bio trùn quê 01: Kich thich tăng trưởng.
Bio trùn quê 02:Kich thich tăng trưởng va ra hoa.
Bio trùn quê 03:Kich thich ra hoa va tăng cương rê.
Bio trùn quê 04:Kich thich ra hoa va đậu trai.
Đôi vơi bio trùn quê dùng cho hoa lan
Bio trùn quê 01: Giai đoan vươn ươm va tăng trưởng.
Bio trùn quê 02:Tăng trưởng va ra hoa.
Bio trùn quê 03:Kich thich ra hoa va tăng cương rê.
Bio trùn quê 04:Ra hoa nhiều bền va đẹp.
Hinh 1.3. San phẩm phân bon la lam tư trùn quê tươi
(Nguôn: Trung tâm CNSH Tp.HCM, 2012)
I.6.2. Chê phẩm sinh học BIMA (Trichoderma)
Thành phân:
21
Cac chung nấm Trichoderma: 5×106 bao tư/gam
Hữu cơ: 50%; Đô ẩm < 30%
Công dung:
Chưa nấm đôi khang Trichoderma co kha năng tiêu diêt
va không chê ngăn ngưa cac loai nấm bênh hai cây
trông gây bênh xì mu, vang la thôi rê, chêt yêu, heo
ru như: Rhizoctonia solani, Fusarium, Pythium,
Phytophthora sp., Sclerotium rolfsii,…
Tao điều kiên tôt cho vi sinh vật cô đinh đam phat
triên sông trong đất trông. Kich thich sự tăng trưởng
va phuc hôi bô rê cây trông.
Phân giai tôt cac chất xơ, chitin, lignin, pectin …
trong phê thai hữu cơ thanh cac đơn chất dinh dương,
giup cho cây hấp thu đươc dê dang.
Kêt hơp vơi phân hữu cơ co tac dung cai tao đất xôp
hơn, chất mùn nhiều hơn, tăng mật đô côn trùng co ich
va giữ đươc đô phì cua đất.
Hinh 1.4. Chê phẩm sinh hoc BIMA (Trichoderma)
22
(Nguôn: Trung tâm CNSH Tp.HCM, 2012)
I.7. An toàn lao đông và phòng chay chưa chay
I.7.1. An toàn lao đông
Quy đinh chung:
Không hut dung dich hoa chất bằng miêng, không ngưi
hay tiêp xuc trực tiêp vơi da. Không ăn, uông, hut
thuôc trong phòng thi nghiêm.
Khi sư dung những hoa chất co mùi sôc, kho chiu
(erther, esther, amoniac, acid clohypoclohyrit đậm
đặc …) phai sư dung tu hut
Khi lấy hoa chất hoặc pha hoa chất phai đeo khẩu
trang va găng tay cao su.
San phẩm nhiêm vi sinh, khi không sư dung nữa thì cân
dùng Autoclave đê hấp bỏ.
Sinh vật biên đổi gene cân đươc nuôi trông ở khu vực
cach ly. Khi kêt thuc thi nghiêm trên sinh vật biên
đổi gene thì cân tiêu huy chung.
Đê vật dung, trang thiêt bi PTN (ông nghiêm, hoa
chất, san phẩm…) đung nơi quy đinh.
Đoc kỹ hương dân sư dung cac thiêt bi trươc khi sư
dung.
Kiêm tra thiêt bi, dung cu va hoa chất trươc khi tiên
hanh thi nghiêm.
Đam bao những điều kiên an toan, bao hô khi tiên hanh
thi nghiêm
23
Tiên hanh xong thi nghiêm, phai rưa sach dung cu, săp
xêp lai hoa chất, vê sinh chô lam thi nghiêm, khoa
điên, nươc
Công nhân vận hanh phai đươc trang bi đây đu kiên
thưc cân thiêt về thiêt bi va an toan lao đông.
I.7.2. Phòng chay chưa chay
Quy đinh chung:
Không hut thuôc, đôt lưa trong kho, khu vực co chất
dê chay.
Không tùy ý măc điên, thương xuyên kiêm tra, nâng cấp
đương dây dân va thiêt bi điên.
Tăt cac thiêt bi điên, ngăt câu dao khi không sư
dung.
Cac thiêt bi co nhiêt đô cao phai đặt xa tương va vật
dê chay.
Bình chữa chay phai đặt ở nơi thuận tiên, nơi dê phat
sinh hỏa hoan.
Cân xây dựng lôi thoat hiêm, không đê vật công kềnh
chăn lôi thoat hiêm.
Can bô, công nhân viên cân đươc trang bi kiên thưc về
phòng chay chữa chay.
I.8. Hê thống xử lý chất thai
Phê thai, rac thai ở trung tâm chu yêu la rac thai
sinh hoat, môi trương nuôi cấy va cây mô thai (đa hấp
thai),...it đôc hai, dê phân loai, dê phân huy. Hang ngay
co nhân viên thu gom rac thai đên nơi quy đinh đê vận
chuyên đên nơi tập trung rac cua thanh phô.
24
Nươc thai sinh hoat it đôc hai đat tiêu chuẩn thai ra
ngoai môi trương, nươc thai co tinh đôc hai cao tư phòng
thi nghiêm sẽ đươc xư lý phù hơp.
25
CHƯƠNG II.
QUY TRINH NHÂN GIÔNG IN VITRO LAN
DENDROBIUMII.1. Vật liêu
Bình cum chôi (dùng cho nhân chôi va tao cây con hoan
chinh); chai thuy tinh, hôp nhựa.
II.2. Phương phap tiên hành
II.2.1. Chuẩn bị dung cu và hóa chất
II.2.1.1. Dung cu và hóa chất
Thành phân môi trườngNươc cất
Chất hữu cơĐương, Acid amin, Vitamin
(B1, B6, H…)Chất điều hòa sinh trưởng
thực vật
Auxin,
Cytokinin,Gibberellin…
Chất vô cơ
Đa lương: N, P, K, Ca, Mg,
S.Vi lương: Fe, Zn, B, Co,
N, Mn, Cu, Al, Mo, ICac hơp chất chưa biêt rõ
thanh phân
Nươc dưa, khoai tây,
chuôi, pepton…
Bang 2.1. Thanh phân môi trương dinh dương dùng nhân giông
mô thực vật
Thanh phân muôi khoang cơ ban cua môi trương MS (Murashige
va Skoog, 1962)
SKOOG I SKOOG II SKOOG III
26
NH4NO3 1650
mg/L
Na2EDTA 37,30
mg/L
MnSO4.4H2O 22,30
mg/LKNO3 1900
mg/L
FeSO4.7H2O 27,80
mg/L
H3BO3 6,20
mg/LKH2PO4 170 mg/L ZnSO4.7H2O 8,60
mg/LMgSO4.7H2O 370 mg/L KI 0,83mg/LCaCl2.2H2O 440 mg/L Na2MoO4.2H2O 0,25
mg/LCuSO4.5H2O 0,025
mg/LCoCl2.6H2O 0,025
mg/L
Bang 2.2.Thanh phân môi trương MS
Stock đa lương MS: SKOOG I (x20)
(Pha thanh 1Lvơi nông đô sư dung khi pha 1L môi trương
MS la 50ml/L)
Thành phân Khối lươngNH4NO3 33000 mgKNO3 38000 mgKH2PO4 34000 mg
MgSO4.7H2O 7400 mgCaCl2.2H2O 8800 mg
Cân va dùng nươc cất hòa tan lân lươt tưng chất trong
becher cho tan hoan toan. Cho cac chất vao ông đong 1L
27
thêm nươc cất cho đu 1 lit.
(Chu ý: MgSO4.7H2O va CaCl2.2H2O tao kêt tua, đê tranh
hiên tương tua ta pha Stock đa lương không co CaCl2.2H2O,
va pha thêm dung dich CaCl2.2H2O riêng).Bang 2.3. Thanh phân Stock đa lương
Stock săt MS: SKOOG II (X100)
(Pha thanh 1L vơi nông đô sư dung khi pha 1lit môi
trương MS la 10ml/L)
Thành phân Khối lươngNa2EDTA 3730 mg
FeSO4.7H2O 2780 mgCân va hoa tan tưng chất vơi nươc cất trong môi becher
riêng. Cho tưng dung dich theo thư tự vao ông đong 1L.
Khuấy đều va thêm nươc cất cho đu 1L.Bang 2.4. Thanh phân Stock săt
Stock vi lương MS: SKOOG III (x100)
(Pha thanh 1L vơi nông đô sư dung khi pha 1lit môi
trương MS la 10ml/L)
Thành phân Khối lươngMnSO4.4H2O 2230 mg
H3BO3 620 mgZnSO4.7H2O 860 mg
KI 83 mg/1 mlNa2MoO4.2H2O 25 mg/1 mlCuSO4.5H2O 2,5 mg/1 mlCoCl2.6H2O 2,5 mg/1 ml
Cân lân lươt cac chất va hoa tan vơi nươc cất trong tưng
28
becher riêng.Cho tưng dung dich theo thư tự vao ông đong
1L. Khuấy đều va thêm nươc cất cho đu 1L.Bang 2.5. Thanh phân Stock vi lương
Thành phân vitamin Morel (x100)
(Pha thanh 1L vơi nông đô sư dung khi pha 1lit môi
trương MS la 1ml/L)
Thành phân Khối lươngMyo – inositol 10000 mgPirydoxine (B6) 100 mg
Biotin (H) 10 mgNicotinic acid (P.P) 100 mgThiamin –HCl (B1) 100 mgPantotate Calcium 100 mg
Cân va hoa tan tưng chất bằng nươc cất vưa đu trong môi
becher riêng. Đôi vơi Biotin (H) hoan tan trong nươc nong.
Cho tưng dung dich theo thư tự vao ông đong 1L. Khuấy đều
va thêm nươc cất cho đu 1L.Bang 2.6. Thanh phân vitamin Morel
29
Hinh 2.1. Dung dich đa lương, vi lương va Fe-EDTA
(Nguôn: Nhom thực tập)
Thành phân chất điêu hòa tăng trương (tinh theo mg)
Dung dịch cac chất Phương phap thưc hiên
Dung dich BAP
(1mg/ml)
Cân 100 mg Benzylaminopurine (BAP)
hoa tan trong vai giot NaOH 1N.
Cho thêm nươc cất cho đu 100 ml.
Môi ml dung dich co chưa 1mg BAP
Dung dich IAA
(1mg/ml)
Cân 100mg Indolacetic acid (IAA) hòa
tan trong vai giot NaOH 1N.
Cho thêm nươc cất cho đu 100ml.
Môi ml dung dich co chưa 1mg IAA.
Dung dich IBA
(1mg/ml)
Cân 100mg Indolebutyric acid (IBA)
hòa tan trong vai giot NaOH 1N.
Cho thêm nươc cất cho đu 100ml.
Môi ml dung dich co chưa 1mg IBA
Dung dich Kinetin
(1mg/ml)
Cân 100mg Kinetin (KIN) hòa tan
trong vai giot NaOH 1N.
Cho thêm nươc cất cho đu 100ml.
Môi ml dung dich co chưa 1mg KIN.Dung dich NAA
(1mg/ml)
Cân 100mg Naphthaleneacetic acid
(NAA) hòa tan trong vai giot NaOH
1N.
Cho thêm nươc cất cho đu 100ml.
30
Môi ml dung dich co chưa 1mg NAA.
Dung dich 2,4-D
(1mg/ml)
Cân 100mg 2,4-D (2,4-
dichlorophenoxyacetic acid) hòa
tan trong ethanol 50% vưa đu.
Cho thêm nươc cất cho đu 100ml.
Môi ml dung dich co chưa 1mg 2,4-D.
Bang 2.7. Thanh phân chất điều hòa tăng trưởng
Hinh 2.2. Dung dich cac chất điều hòa tăng trưởng
(Nguôn: nhom thực tập)
II.2.1.2. Môt số thiêt bị hô trơ
a) May nươc cất
Hinh 2.3. May nươc cất
(Nguôn: Nhom thực tập)
31
Cấu tao:
Về cấu tao cua may cất nươc, thanh phân quan trong
nhất la điên trở hay còn goi la thanh đôt đê tao nhiêt,
lam cho nươc bôc hơi. Kê đên la cac bô phận thuy tinh như
bình ngưng tu,… lam bằng thuy tinh đê đam bao vê sinh cho
nươc cấp thanh phẩm va dê lau chùi, vê sinh sau nay.
Cach vận hành:
Trươc khi vận hanh may cân kiêm tra hê thông điên,
nguôn nươc vao ra.
Kiêm tra ông nươc xa co bi gấp, gay, nghẹt không,
tranh hiên tương ông xa cao hơn bình đun.
Khoa van xa bình đun, mở van nươc vao cho ổn đinh, bật
nguôn chinh. Khi đo nươc sẽ vao bình đun. May sẽ tự đông
chay.
Chinh van nươc vao bình đun sao cho ngập khoang 2/3
bình đun la đươc.
Lưu ý: Chi xa nươc bình đun khi cân lam vê sinh.
b) Cân điên tử
Hinh 2.4. Cân điên tư
(Nguôn: Nhom thực tập)
32
Cấu tao:
Thanh phân cấu tao cơ ban cua cân điên tư bao gôm hai
bô phận chinh. Bô phận thư nhất la đòn cân va bô phận thư
hai la mach xư lý tin hiêu điên tư. Đòn cân cua cân điên
tư gôm môt điên trở đặc biêt co điên trở thay đổi khi bi
nen hay keo dan va đươc nuôi bằng môt nguôn điên ổn đinh,
va môt thanh kim loai chiu tai.
Cach vận hành:
Đặt cân điên tư ở vi tri vững chăc, bằng phẳng, không
bi dao đông hoặc chấn đông, điều chinh 4 chân sao cho cân
đươc thăng bằng, chu ý giot nươc thăng bằng phai nằm chinh
giữa vòng tròn.
Tranh dùng cân ở nơi co anh sang mặt trơi trực tiêp
chiêu vao hoặc cưa gio cua may lanh, hoặc nơi co nhiêt đô
thay đổi qua lơn hay không khi lưu đông manh.
Mở cân tư 15 - 20 phut trươc khi sư dung.
Không đươc đê bất cư vật gì lên ban cân khi mở cân
điên tư.
Đê đam bao đô chinh xac, khi sư dung cân, trong tâm
cua vật cân cân phai nằm ở giữa ban cân va không vươt ra
khỏi pham vi ban cân.
Sau khi mở cân lên, chữ sô trên man hình hiên thi đao
sô tư 9 trở về 0, cân ổn đinh, cân điên tư sẽ đi vao trang
thai sư dung.
33
c) May đo pH
Hinh 2.5. May đo pH
(Nguôn: Nhom thực tập)
Cấu tao:
May đo pH co 2 bô phận chinh:
Điên cực (điên cực chi thi (thuy tinh) va điên cực so
sanh): Điên cực thuy tinh sinh ra thê điên cực tỷ lê
vơi nông đô ion hydro ma không bi anh hưởng bởi hâu
hêt cac loai ion khac, sự chênh lêch điên thê giữa
hai điên cực cho biêt gia tri pH.
Transmitter: Co nhiêm vu đo va chuyên tin hiêu điên
thê nhận đươc tư điên cực sang gia tri pH hiên thi
Cach vận hành:
Trươc khi sư dung, cân hiêu chinh may đo pH
Cach hiêu chinh:
Mở nguôn.
Rưa điên cực bằng nươc cất, lau lai bằng khăn thấm.
Nhấn “Cal”, may hiên lên chữ “Buffer 1”, nhung đâu
điên cực vao dung dich pH 7, bấm “OK”. May sẽ tự hiêu
chinh đên khi man hình xuất hiên chữ “Buffer 2”.
34
Lau rưa lai điên cực lai cho thật sach rôi chuyên đâu
điên cực vao dung dich pH 4, bấm “OK”. May tự hiêu
chinh đên khi man hình xuất hiên chữ “Buffer 3”.
Nhấn Mode đê thoat. May hiên lên chữ “Slope” khoang
10 giây. Hiêu chinh xong. Rưa lai đâu điên cực cho
thật sach.
Đo pH.
Sau khi đo xong, rưa sach điên cực bằng nươc cất. Bao
quan đâu điên cực trong dung dich KCl
d) Nôi hấp tiêt trùng
Cấu tao:
Nôi hấp tiêt trùng (autoclave) la thiêt bi đươc sư
dung đê khư trùng dung cu, môi trương nuôi cấy,...bằng hơi
nươc bao hòa, ap suất 1atm, ở 121°C trong khoang 15-20
phut.
Hinh 2.6. Cấu tao chung nôi hấp tiêt trùng
(Nguôn: Nhom thực tập)
(1) Thùng tiêt
trùng
(6) Bô phận
cấp nươc(2) Ngăn chưa hơi (7) Van xa
35
nươc nươc(3) Vỏ nôi (8) Áp kê
(4) Năp nôi(9) Van an
toan
(5) Khoa năp nôi(10) Van xa
hơiCach vận hành:
Mở năp nôi hấp
Cho khoang 3 lit nươc vao nôi, nươc vưa ngập bề mặt
đay nôi
Cho nguyên liêu cân hấp vao
Đong năp nôi hấp
Khoa năp nôi
Cai đặt nhiêt đô va thơi gian hấp
Bấm “Start” đê khởi đông nôi hấp
e) Tủ cấy vi sinh
Hinh 2.7. Tu cấy vi sinh
(Nguôn: Nhom thực tập)
Cấu tao:
36
Bô tiền loc: Sơi polyester vơi 85% arrestance
Bô loc chinh gôm 2 mang loc mang ULPA
Đen UV: đê khư trùng, lam sach khu vực lam viêc va
cac bô phận bên trong tu trong qua trình thao tac
Nguôn chiêu sang: đen huỳnh quang conpact
Quat gio ebmpapst roto
Thân tu chinh: bằng thep xi ma day 1.2mm co phu lơp
bôt sơn chông vi sinh Isocide mau trăng, co lăp 1 đen
UV phia trên.
Bề mặt lam viêc: bằng thep không gi day 1.5mm
Cac thanh bên: bằng kinh tấm đuc hấp thu tia UV, day
5mm không mau va trong suôt.
Cach vận hành:
Đặt 2 canh cưa nhựa cho khit vơi nhau.
Bật đen UV khoang 15 -20 phut.
Tăt đen UV.
Mở 2 canh cưa nhựa đê ra bên ngoai.
Khởi đông quat trươc khi sư dung. Đê quat chay trong 3
phut.
Chuẩn bi danh sach cac vật dung, mâu phẩm cân đặt vao
trong tu.
Rưa sach tay bằng dung dich khư khuẩn.
Điều chinh vi tri ngôi sao cho cam giac thoai mai
nhất.
Sư dung côn 70% đê khư khuẩn qua toan bô bề mặt lam
viêc, cac thanh tu, khay đựng dung dich thai.
37
Khư khuẩn toan bô cac bề mặt cua cac vật dung trươc
khi đưa vao tu.
Đặt cac mâu phẩm vao trong tu cang xa cưa trươt cang
tôt.
Sau khi đa săp xêp xong toan bô cac mâu phẩm, tiên
hanh công viêc trong tu cấy.
II.2.2. Pha chê môi trường
Thanh phân môi trương nhân chôi, tao cây con hoan
chinh (pha 1 lit môi trương):
Tên chấtKhối lương,
thể tich
Tên
chất
Khối lương,
thể tichNươc dưa 300 ml Đương 20 g
Myo-inositol 0,1 g Agar 9 g
Peptone 0,5 gĐa
lương50 ml/L
Than hoat
tinh1 g
Vi
lương10 ml/L
Khoai tây 20 gFe-
EDTA10 ml/L
Chuôi 40 gVitami
n1 ml/L
Đôi vơi môi trương nhân chôi bổ sung 1 mg/ml BA,
0,1 mg/ml NAA;
Đôi vơi môi trương tao cây bổ sung 0,1 mg/ml BABang 2.8. Thanh phân bổ sung cho 1 lit môi trương nhân
chôi, tao cây con hoan chinh
38
Tôn trữ, bao quan
Hấp tiêt trùng (121oC, 1atm, 20 phut)
Đổ môi trương vao hôp, chai
Đun hôn hơp vơi agar va than hoat tinh
Hôn hơp dung dich môi trương
Chất điều hòa sinh trưởng thực vật
Điều chinh pH về 5,8
Thêm nươc cất vao cho đu thê tich
Nấu va xoay nhuyên khoai tây
Nươc dưa, chuôi boc vỏ va xay nhuyên, căt lat
khoai tây
Chuẩn bi hoa chất, dung cu
Đong dung dich stock, cân va pha hoa chất, cân chuôi, khoai tây, cân
đương
Quy trinh pha môi trường
Sơ đô 2.1. Quy trình pha môi trương
Thuyêt minh quy trình (pha 10 lit môi trương)
Hòa tan cac thanh phân đa lương.
Lấy dung dich stock vi lương, vitamin, Fe-EDTA
tương ưng vơi thê tich cân pha.
Chuôi đươc boc vỏ va xay nhuyên, khoai tây đươc căt
lat va nấu chin rôi xay nhuyên đê hòa trôn vao môi
trương dê dang.
39
Cân va pha peptone (bằng nươc nong), cân va hòa tan
myo-inositol.
1 lit nươc dưa.
Cân va hòa tan 200g đương.
Cho chất điều hòa sinh trưởng thực vật.
Cho tất ca cac dung dich trên vao thau lơn, thêm nươc
cho đu 10 lit (Co thê sư dung nươc đong chai 20 lit
pha môi trương san xuất nhâm tiêt kiêm chi phi).
Khuấy đều hôn hơp.
Chuẩn pH đên 5,8: Đô pH anh hưởng đên sự di chuyên
cua cac ion, kha năng hòa tan cac chất khoang. Đôi
vơi hâu hêt cac môi trương nuôi cấy pH 5,0-6,0 trươc
khi hấp tiêt trùng đươc xem la tôi ưu. Đô pH cao hơn
sẽ lam cho môi trương rất răn trong khi pH thấp lai
giam kha năng đông đặc cua agar.
Hinh 2.8. Chuẩn pH môi trương
(Nguôn: Nhom thực tập)
Cân 90g agar, 10g than hoat tinh.
Lấy ra khoang 3 lit môi trương, cho tất ca agar va
than hoat tinh vao, khuấy va đun sôi cho tan agar.
40
Hinh 2.9. Nấu hôn hơp môi trương vơi agar
(Nguôn: Nhom thực tập)
Cho hôn hơp trên vao lai thau môi trương 10 lit khuấy
đều hôn hơp.
Đổ môi trương vao chai hoặc hôp, khoang 50 – 60
ml/chai (hôp).
Hinh 2.10. Rot môi trương vao chai va hôp nhựa
41
(Nguôn: Nhom thực tập)
Hấp tiêt trùng (121°C, 1atm, 20 phut).
Tôn trữ, bao quan.
Hinh 2.11. Tôn trữ môi trương trong hôp nhựa, chai thuy
tinh
II.2.3. Xử lý mâu và vô mâu
II.2.3.1. Khử trùng mâu cấy
Trên nguyên tăc, co 4 nguôn lây nhiêm như: Cây trông
(bên trong va bên ngoai), môi trương dinh dương (không
tiêt trùng hoan toan), không khi va ngươi cấy (thao tac
không chinh xac). Quan trong nhất la cây trông, mâu cấy
phai đươc khư trùng trươc khi cấy.
Trươc khi khư trùng, loai bỏ đất va cac thanh phân
chêt trên cây, nên rưa nươc đôi vơi cac loai rê cu nằm
trong đất, khư trùng theo quy trình sau:
42
Lăc côn 70o trong 30 giây
Rưa bằng nươc cất vô trùng
Khư trùng bằng chất khư trùng chinh (Javen, HgCl2,…)Rưa lai bằng nươc
cất vô trùng 3 lân
Lau mâu bằng côn 70o
Lau mâu bằng xa phòng loang
Chay dươi vòi nươc 30 phut
Lăc xa phòng loang 15 phut
Rưa sach xa phòng bằng nươc cất
Căt đoan 2 – 3 cm
Thực hiên trong tu
cấy
Sơ đô 2.2. Quy trình khư trùng mâu cấy
(Nguôn: Nhom thực tập)
II.2.3.2. Vô mâu
Hinh 2.12. Khư trùng mâu bằng Javen trong tu cấy
(Nguôn: Nhom thực tập)
43
Thực hiên thao tac cấy trong tu cấy vô trùng.
Kỹ thuật viên cấy phai khư trùng bằng cach sư dung
côn 700 đê lau tư khuỷu tay xuông, đeo khẩu trang y
tê va mặc ao blouse.
Nêu mâu vật thuôc loai chưa chôi thì căt thanh những
đoan tư 0,5-2cm tùy loai rôi đặt lên môi trương MS,
nêu mâu vật la hat hoặc phôi thì đặt trực tiêp vao
môi trương MS.
Theo dõi tưng ngay va loai bỏ những mâu bi nhiêm.Cân
ghi lai ti lê mâu bi nhiêm/ tổng lương mâu đê co sự
đanh gia va kiêm soat.
Cân quan sat hình thai cua mâu vật như mau săc mâu
vật va kha năng phat triên cua mâu vật.
Hinh 2.13. Thực hiên cấy mâu trong tu cấy vô trùng
(Nguôn: Nhom thực tập)
II.2.4. Nhân chôi, tao cây con hoàn chinh
II.2.4.1. Nhân chôi
Chôi hình thanh tư mâu cấy sau 8 tuân nuôi cấy sẽ đươc
tach ra va cấy chuyền. Cac cum chôi đươc tach thanh những
cum nhỏ hơn đương kinh khoang 0,5 cm cấy chuyền trên cùng
44
môi trương đê kich thich sự phat triên. Môi chai môi
trương đặt nằm cấy khoang 13 – 15 cum chôi.
Đê san xuất đươc sô lương cây lơn cân qua giai đoan
nhân chôi, sư dung môi trương dinh dương co bổ sung chất
điều hòa sinh trưởng thực vật. Tùy theo kê hoach san xuất
ma tinh toan sô lân nhân chôi cho hơp lý đê tranh hiên
tương thoai hoa giông do phai cấy chuyền nhiều lân. Đôi
vơi lan Dendrobium thương sư dung môi trương MS co bổ sung
chất điều hòa sinh trưởng thực vật la BA va NAA.
Điều kiên nuôi cấy ở 28oC, anh sang 2000 Lux, thơi
gian chiêu sang 12 giơ/ngay.
Hinh 2.14. Cấy chuyền cum chôi
(Nguôn: Nhom thực tập)
II.2.4.2. Tao cây con hoàn chinh
Sau khi tao đươc lương chôi cân thiêt sẽ cấy chuyền
sang môi trương mơi đê chôi biêt hoa thanh cây con. Đây la
giai đoan cuôi cùng cua qua trình nhân nhanh in vitro. Vơi
muc đich tao cây con co sưc sông cao, đat tiêu chuẩn ra
cây.
45
Cây con đươc cấy chuyền sang môi trương dinh dương co
bổ sung cac dich chiêt tự nhiên (chuôi, khoai tây) giup
cây tăng trưởng ca về chiều cao, cân nặng, sô la, sô rê.
Điều kiên nuôi cấy ở 28oC, anh sang 2000 Lux, thơi gian
chiêu sang 12 giơ/ngay.
Đây la giai đoan tao ra cây con hoan chinh co đây đu thân,
la, rê đê chuẩn bi chuyên ra vươn ươm. Cây con phai khoẻ
manh nhằm nâng cao sưc sông khi đươc chuyên ra môi trương
tự nhiên.
Hinh 2.15. Cây con hoan chinh
(Nguôn: Nhom thực tập)
Ở giai đoan nay cac chất co tac dung tao chôi đươc
loai bỏ, thay vao đo la cac
chất kich thich tao rê vơi điều kiên nuôi cấy tương tự như
điều kiên tự nhiên. Đây la
bươc chuẩn bi trươc khi cây đươc tach ra khỏi điều kiên in
vitro.
46
II.2.5. Đưa cây con ra vườn ươm
II.2.5.1. Thiêt kê vườn lan trông cây lan cấy mô
Cây con trong phòng thi nghiêm đươc nuôi trong điều
kiên đu dinh dương, nhiêt đô mat mẻ, cương đô anh sang
nhẹ, ẩm đô cao. Do vậy, khi chuyên cây lan tư chai mô ra
vươn ươm phai tao cac điều kiên cho cây lan con phù hơp.
Cu thê:
Vươn ươm phai thông thoang, cao rao va sach sẽ, chiều
cao vươn 3-3.5m
Vươn phai co lươi che chăn anh sang đat 30-50% anh
sang tự nhiên.
Co mai che đê ngăn ngưa mưa lơn vao mùa mưa.
Co hê thông tươi phun sương
Hinh 2.16. Vươn lan tai trung tâm CNSH TP.HCM
(Nguôn: Nhom thực tập)
II.2.5.2. Phương phap thưc hiên
a) Chuẩn bị gia thể
Đôi vơi gia thê xơ dưa
Vỏ dưa phai đươc ngâm nươc trong vòng môt tuân đê
loai bỏ bơt chất tannin.
47
Căt vỏ dưa thanh tưng miêng dai khoang 5cm vưa đu đê
bo cây lan con, đập tơi miêng xơ dưa đa đươc căt va
tiêp tuc xa nươc 2-3 lân
Ngâm xơ dưa trong thuôc nấm ở nông đô 10%0( co thê sư
dung xơ dưa trong vòng 3-4 giơ sau khi ngâm thuôc
nấm)
Lưu ý: Sơ dưa sư dung vỏ dưa khô
Hinh 2.17. Xơ dưa ngâm trong thuôc nấm
(Nguôn: Nhom thực tập)
48
b) Phương phap chuyển cây con in-vitro ra vườn ươm
Hinh 2.16. Cây lan đươc trông trên xơ dưa
(Nguôn: Nhom thực tập)
Bươc 1:Chai mô hoặc hôp mô lấy ra tư phòng thi nghiêm
đặt vao kê vươn ươm cho thich nghi dân vơi điều kiên
môi trương (co thê co hoặc không).
Bươc 2:
Đôi vơi chai mô: Cho nươc sach vao chai lăc nhẹ đê
tach lơp thach va cây. Sau đo dôc ngươc vao thau
nươc cho thach tuôt ra khỏi chai.
Đôi vơi hôp mô: Thao tac cấy lan con tư hôp mô cho
vao thau nươc sach dê dang hơn va không gây tổn
thương cho lan con.
Bươc 3: Rưa sach môi trương bam trên cây lan con (đặc
biêt la rê) bằng cach rưa 2-3 lân nươc sach. Loai bỏ
rê hay la hư thôi, thao tac nhẹ nhang tranh lam tổn
thương đên rê va la, không nên đê cây con ngâm qua
lâu trong môi trương nươc vì rê va la bi thương sẽ dê
49
bi ung la va thôi rê dấn đên cây chêt sau khi chuyên
ra vươn ươm.
Bươc 4: Ngâm cây con vao thau nhựa chưa nươc co pha
thuôc nấm Dithan nông đô 1-2‰ trong vòng 2 phut.
Bươc 5: Trai giấy bao lên rô nhựa. Dùng bình xit lam
ươt giấy bao. Vơt cây con sau khi ngâm thuôc nấm ra
rô nhựa, trai đều cac cây con trên rổ nhựa giup cây
thông thoang.
Bươc 6.Văt khô miêng xơ dưa đa đươc xư lý thuôc nấm
rôi quấn quanh rê cây lan con cho vưa tay. Sau đo cho
vao vĩ trông lan va cho ra vươn ươm.
50
CHƯƠNG III.
NHẬN XET VÀ KIÊN NGHIIII.1. Nhận xet
Qua qua trình tìm hiêu chung tôi nhận thấy rằng hiên
nay hoa lan rất đươc ưa chuông va co nhu câu lơn do net
đẹp hấp dân va tao nha cua no. Ngay nay nhu câu về lan
trong nươc cung như trên thê giơi ngay cang tăng, viêc
nghiên cưu tìm ra cac phương phap nhân giông đê đap ưng
cho viêc trông lan la điều cân thiêt. Vơi phương phap nhân
giông vô tinh bằng nuôi cấy in vitro, đây chinh la phương
phap tôt nhất va đươc xem la hiêu qua nhất hiên nay đê
nhân giông cây lan noi chung va Dendrobium noi riêng. Trong
môt thơi gian ngăn ta co thê tao ra môt lương lơn cây con
va cac cây con nay đông nhất va giông vơi bô mẹ. Bên canh
đo cây con tao ra đam bao sach bênh va phương phap nay
cung không bi chi phôi bởi cac điều kiên thơi tiêt, khi
hậu, điều kiên ngoai canh. Phương phap nuôi cấy in vitro co
nhiều ưu điêm cân đươc phat triên rông rai đê đap ưng nhu
câu ngay cang tăng cua thi trương.
III.1. Kiên nghị
Cân keo dai thơi gian thực tập đê sinh viên co cơ hôi
thực hanh nhiều hơn, tiêp thu đươc nhiều kinh nghiêm hơn.
51
TÀI LIỆU THAM KHAO[1].Lê Văn Hoang, Công nghệ nuôi cấy mô & tế bào thực vật, NXB Đa
Nẵng, 2008.
[2].Nguyên Công Nghiêp, Trông hoa lan, NXB Trẻ, 2006.
[3].Lương Trong Nhan, Nguyên Văn Hai, Kỹ thuật trông lan
Dendrobium, NXB Thơi Đai, 2013.
[4].Trân Văn Huân, Văn Tich Lươm, Kỹ thuật nuôi trông cấy lan, NXB
Mỹ thuật, 2001.
52
NHẬT KY THỰC TẬPThời gian Công viêc thưc tập
Tuân 1
(từ 24/6 đên
28/6)
Thư 2 Tìm hiêu về trung tâm CNSH
Thư 3
Tìm hiêu thanh phân môt sô môi
trương phuc vu cho phòng CNSH
Thực vật
Thư 4Tìm hiêu quy trình khư trùng
mâu, vô mâu
Thư 5Pha Stock đa lương, stock Fe-
EDTA
Thư 6
Pha môi trương tao cây
Quan sat cach khư trùng mâu,
vô mâu
Tuân 2
(từ 1/7 đên
5/7)
Thư 2 Khư trùng mâu va vô mâu
Thư 3Cấy chuyền chôi
Chuẩn bi môi trươngThư 4 Chuẩn bi môi trươngThư 5 Khư trùng mâu va vô mâu
Tuân 3
(từ 8/7 đên
12/7)
Thư 2Pha môi trương tao cây
Cấy chuyền chôiThư 3 Pha môi trương tao chôi
Thư 4Kiêm tra mâu cấy, loai bỏ cac
mâu bi nhiêmThư 5 Cấy chuyền chôi
Tuân 4
(từ 15/7 đên
Thư 2 Cấy chuyền protocormThư 3 Kiêm tra va loai bỏ những mâu
cấy chuyền bi nhiêm
53