Post on 15-Mar-2023
auguHfiintnÞat/ «:MaW vc
i
i- v
NARRATIOmSTORlCA REItW PRÆ-CLARE QESTARUM
AB
APUGIEUM INT
. EXHIBBNS I.NSUPER ii^
ACTA REGUM, UTI SUNT: BUDLIl SVIONIÆ, ÁLFII-QUE DANIÆ; NEC NON HILDIBRANDORUM , HUNALANDJÆ OLIM' DUCUM AC HERÖUM, MARTIA FACINORA COMMEMORAN'S.
HANC, -
£ COD, MSCto MEMBRANACEQ,LINQUÆ PRISCÆ
DESCRIPTAM» CUM GEMINAEDIÐIT
VERSIONE
OHANN** J
INGSKIÖLD.
1'
STOCKHOLMIÆ,Litcris JoH. Laur. Horrn, R. Arch. Antiquit. ^ypogr.
Anm Chr. MDCCXXll
SUMMúí^ KmEI. VIRO.
PRÆSIDI
AC. STEMMATUM.
VIRTUTIS. BELLICÆ. AC. PRUDENTIÆ. .CIVILIS.
LAUDE. EMINENTISSIMO.
í-
ILLUSTRIUM. ¥AMÍx-.PROGENIEI.
PROMOTOÆTATJE^M.. SUSPICIENpO.
SED.
AMPLEXATUR.OPUS BOCCR INTUITU. PAKJ^UM.
FOÍTIA, VETERUM. FACTA
ÐEVOTISSIMACONSECRAVIT.
1
.
J. F. P
ttiun&ac/ tx Matíx tx ^appa
Ut)íí cr ^nmx nefnbtr /
i)am rcb fpcir @tvitl)ioí)u/
rífr oc ac^actt i tlyat Mtf)attt ^ané at elfla miog
fmitu/ tl)a er ^ann fecí í^aQaí'ta oc í)os
ttum gerbí ðerjtmar. ^ann atti2)rottí
ninðu oc bottur er ^iHbur 5et "Ztjat
toarb tí)ar til tibeníía at 2)rottnína an^?
tahiíi / oc i?ar .^uncjr qnjanlaué* m)c^cr ðetib at^oia qbcUt) fomo tbeirmcnntií ilonðá/ oc ðcinp forir í)ann
mel) qtoebiu. ^ungur fpurbi t)borir
tf)eírDaerí? €nn annar nefnbifí Oltué/
cnn annar SlUué / oc toiUbum \)ib ()cr
toeturDifí tf^ígðia. ^ann fourbi ef tf)eir
Dacrí Oaglcité menn naucfuiir / eba Ou#
nir v>ib itl)rottum? t()cir qt)obufí tm^vía at Qcta i^aQU^a ()t>crn í)Iut t()ann er
fmiba \li)\ítl ^mm mfabí t^eim til
Íaetié oc bab íí)a t^ar \>m. 3 t^cuí
ita tima Dar mcb ^unaí Dob nacfuct.
dmx um cfooUUt fomo í l)o((ína fmibir
^uuflé / oc fi)nbu ()onum tmibít guUeba Dapn. ©ba ðorbu t^eir atjaQt er
mcnn fomu tí)angat/ ^unaitil traegbar.
Uir
^a^a fom faUaí) ár 5?ámpar$tanc.
Uble áx tn ^mnn^nðtnnbcr fom rcðcrabeófiDci' ©wcciget/ ríf od) bc<»
rómtig. ^l)et Dac l)anö fcb^
wania at mijcfcí álfía fmibcn/ cnár í)an
fan tbcm/ fom tl)et siorbc l^anbnógofl/oc^ fabana arbcícn fom af Di)rbart wárbemto. «öön l)abc cn 2)rottninð / oc^ cnaboítcr TOib namn ^öillbcr. 'iöícn l)an fcÆt^ct fórnimma/av bciuöS^rottning affomna^bc ocl) blcf l)an fa íncfhnð. ^bet fórmálcíJat cn 3uíc afton fommo ín fór ^onungcnttt)cnnc mán/ broilfc jícgo fram/ odb af labc
fín bnlfning. ^onungcn fporb^. I)tt)ií*'
fa "íöíán tl)C mu ? ^l)en cne íalíabc ftg
Dliué/ tl)cn anbrc Slíiué/ bcgárahbc at
,f(! n)l)l:aíi íí)ár ófwcr tt>ínteren. J^an fpor-»
bc om tl)c roore nSgrc fon|íenárcr/,clIct
bcrcbbc tií maníígc giárninaar? ^í)c fa/bc fig funna máftcrligcn giora c{)\vab fóctíng fom fmíbaö fTuIle. ^onungcn roifa*bc^t()em tíí fáfcé/ ocí) bab t()em at waratl)ar. SlBib fama tijb nM)iabeé ctt fán#D(ibu\) í)oe 5vonungen. ýílm m aftonenfommo ^onungcns fmcbcr in ötí @atcnoú)^míic ()Dnom fmibií ©ulb odþ roapen.©a giorbc tl)c a(ti)b nár frámanbc an#fommo / ^onungcnom tíí príjg. Síllc*
fampte*
HEIC INCIPIT HISTORIA ASMUNDI, QVI ALIONOMINE VOCATUS EST KAPPABANIUS.
REx ijomine Budlius, Svioniæ imperitabat, opulentia & gloria inclytus."
Artifices is plurimúm amabat, operibus faciundis quam maximopere indu-ftrios, idoneosque fabrilium artium magiftrds. Regina ipíi conjux erat,
itidemque filia nomine Hiiduris. Forte núnciatum ipíi de morte reginæ, íicque
conjuge fua orbatus eíl rex. Ac veró accide[:)at, ut cirCa vigilium fefti loliorumbini adventarent homines, qui regem fupplices adibant. Rex cujates ipíi eílent
percontabatúr. Illorum alter Alium alter Olium fe vocari dicebant, implorareau-tem ut illic hiemandi venia ipíis concedatur. Interrogavit vicillim Rex: ecquid-nam ipíi ingenio induftriaquc valerent, aut præclara opera perficere noíTent? Illi
fabrilia quælibet opera fcienter fefe contexere pofte dicebant. Rex fedilia ipfis
aííignavit, juííitque 'lic commorari. Forti^ '••'^em hora apud regem folennis con-ventus habendus erat. Ac veró, circ ,ciperam diei régii artifices cœnaculum in-trabant, moniíia atque arma quæ fabr. ^verant regi oftentantes. Ita fcilicetpro
^ A mo-
í
Sínír menn lofut>u mm x\)tma / mmaðefíír/ í^etr reí)í)u faít unu ^nifr eirn
toar i í^Di fmíí)i uanbaDr. Sl^etía toar
jaðtitunði/ oc qoctft í)annaetla at tl)eir
muaDi eifli betr fmíta. ^ann faUar
tí)a til ftn oc maelti : ^toi eru tí)it (míregir til at lo[a í^at fmit)í er f)er er
framOorit? eba funni tf)itUtt at gcra?
S^eír qijotu :S:onð tí)at rei)na mesa ef
^nnn Dílbi / at fmíbi tl)ctta tnmtí ei-
at miflié ijert í)ia tí}t»i. itunður bab tí)a
aiora tí)at fmiO er til afbxm it^^Wef tí)it totlit etði ^era falfarer. S:í)eir
qDabuft tratt munu repna/ at tí)egí
fmií) ir lítílé mt>l ocíi ei^i aob. ^f)eir
fettu fnifinn í ronb DorDímé fmt ^oxiq/
utl)an tbc§e frcmmanöc ðaflcr/ljTOílfc tala*
De fa^ litet ()ác om, fníf tioac iblant)
tl)ctaé fmíDc/ cjanffa tudl giorbeu. ^t)et
blef oÆ fóc ^unðcn betáttaí/þroííEen cftcc
fín fattaöe mcningfaDe: at tl)c§c intet bát-'
trc fmiDc fórfárDisa funDe. -Öan Ea-llat:
tl)em jcmwál til fíð/ oct> fáger : im árcn
í fá tróge till att bcrómma tl)etta fmiDct/
fom l)ár ár fram burit/ etlcr funncn 3 siói»
va tl)et báttre ár? ^l)c fnjaraDe: .^onun*
gca funDc tl)et,prófn)a/ om l)anfá wílie;
ocl) fíuUc t^cíta cv) mi)cfcttt)avaviiárDt/t^cc
emot. ^önunðcn bcfalíc íl)cra fórDcntfuí
ötl)afbeta ett fSDant fmíDi fi)m fórtráffelt^
Qit iDore atí fíattaé/ fa framt rl)e ev) roille
ráEnaö fór beDragarc. "-^^^e ftMraDe/ at tl)et
fíulle fnapt prófmaö l)uru rinjja wárDt oc^
öDaðliðtt tf)ttta fmipe i^orc/fatfianDc fnif<»
S S^^affiI^U ími^'~ b^^^í/ ^ððc t^ íaDc ^ð ^ra,tí^ar tafaj?iO ðeriimi imni / etin qvo. .
^^^^r.^^^^
^^^^^ ji ^onungctttufí frcifta munDu at ðiora annann
ínif. Kungur baD íf)a foa Qm. ©iban
aorDu tt)eir éníf eírn / oc facrDu ^uuðí*
^ann bra a famp' jtcr/ oc tot af tam<
pínn oc ^innit/ fM at í í)oUt)i nam fta*
tar. ilunflur macltí : t()at mun fatt
ma at t{)iD munuD f)aðir menn / oc
uu fTulu tf)it> Qiota mer ðuHf^rinð;
'oc
foa qorbu tí)cir/oc facvDu Kunði. Jpann
lcit a oc maeltí: t()at cr rett fagt at ec
í)c^ Wf^ meiri gcrítaii i cinum ðUUf
Mna / oc fDa macltu aUir er fau»
^onAr q^at) llift tiAínna manna í^io*
nufíu menn; oc fíDan mæítí f)ann :
s)"íu ^Toluí) tí)tt mer foo fbcrb/ t()au
er eiqi »eii líiinna af oDru fmiDi enn
tbefii fmíD Dcfur / oc tí)eim fe ipmt()cfi til{)auð9\)it at t()au biti ctai,
OUué qucDfí ti)at eíaí iJilia/ oc lieft tU
taða l)árn)ií^ fittbprbara fíi)cíc. Ocl) fa
De vttcrtíðare : n>ij iDÍljom frcfía at gióra
cn annan Inif. . ái'onunscn baD t^cm fa,
Qika/o(b fcDan fórfárDiða' íl)c cn fníf ant^
njacDanDe I)onom aí ^'onunscn.
bállcr nu tl)cn fammc in till fítt ^nafckbarOí / oc5 tosj Dá bdrt ffáðset mcD fTin*
nct fá att tbct fafínaDc í íóttct. í^onun*
gcn faDe : ti)Ct ár oct' fant/ at3 mán warcr
l^anDfTóge mán/ ocí) nu fíolcn^ Q^^^^ "tíg
en guUrins ; tí)e gíorDe fá/ od) ^ngo l)o«»
nom ^^otmngcn. "öan bcf^s tl)en fame
cð) faDc : ^ct ár i fanning fagt at jag
alDn'ð ()afn)cr fcDt fíórrc fonfl: i cn QnU^
ting / od) tbct bcjafaDc allc fom tl)en fáqo.
áíonunðcn faDc/ tl)c§c wove )íora -lócrrarö
tjáncftc mán-jocí) fcDan taíte l)an tíQ tbem/fa^
janDe:3ffolcn nuðióra mig tracnne fwcrD/
fom ci) aro fámre án tt)ctía fmiDe / fot;
l)n)ií?aé tiIU)ugðanDc / ftg inðcn ííng ffal
Eunna mvja/ fá aí tl)c icfc bijta Dár uppa.
Oliué fágec fig Dct ícfc wilja/ ocf) iát fórfla
f«3
more habitum ipfis, quotiescunque in præfentia horpitt|m regi ut gratificarentur.
Cúnai encomiis extSiIebant illorum contexturam operuiTi, præterquam hofpitcs,
n ui cum naufea obfervabant. Culter inter fabnha illa oftentabatur eximxr opens.
Tc indSatum iftud regi, qui dicebat aíios vix meliorem conficere poífe. Mox et-
hm vocaTo ad fe hofpite?percontabatur, quaii.obrem fegnes ipfi xn collaudandis
r L MiUt.o ni;^ ín m^^rrtm pynnruis an' vel ipíi mcUora tabrieare nolient. Illi re-SSet^t" Td ^oll^bkum foret, dicebant, nec exi-
^ • ?SSam oSfentia referíe operá. Rex præftantíota quæ.que fabnlmm operum
TcZtScSnt^u^rnt^:^^^^ impoftoVes ipfi dican\ur. lUi vidffim regere-
W Sbitó fi. conftare;poíre, quod minimi ifthic ope^a funt pret.i „ec bomtatc
nSftarent Mox cultruiíi menfi hmbo infigunt, infpecílante rege,deflexitque ad al-
terutmm k acies. SÍc regem fua recog«ofcere poffe ameha fefe verö id cona-
ÍLr alium fabrica cultrum.^Rex, in pi-opofito ut pergerent, ipfos admonuit^ lUi
deTncercuS fabricarunt, eumque regi obtulerunt. Rex cum eutn muftacco
j ^íííÍ nilnÍ c:^Cm\ ad elabritiem detondebat , íti cuti rehdente cultro. tate-
lÍÍurrex idCodo™ flTe ,S viri iUi admodum induftru fint, ac veró jam
Síe fefé ut fnrólum fibi conficíant aureum. Ilji juffa perficicbant,regique opus
luuS t aíderuS . Rex febricam contemplatus ,fatebatur^fe.vera hadlenus prolo-
nmiTum fÍiffe, nec vel præftantioris' 'ópem fe unquam.vtdiffe, idque ipfum affir-
STt cunSí q£ videbant alii. Quíí & adjiciebat, lUos pruicipahs faftigu lio-
.íSf-nk meritó eííóTadeoque nurtc ubere fefe, ut binos fibi con-
STe^bSS i^^n ^^^^^^^^- - 'ft'^f qu..fabricaverar.
opera ábriUa ; taníL equidem ítcrimÓnia. ut cunda fecare valeant. Olius ^.r. .
3
fíð ofórðtípeíígétt ít)Æía ot nSflött ftom ef<»
tctfóígb bctoöDe tl)ci' t\){b / ottt t)c tnjmgai*
íicé tl)cíta att gí6j;a/ jajaJiöc/ at íf)cítt)oi:e
bcfl at taga fagotn fk ^dnbci;. ^onun«»
gen fabc t^c jTuftc gíóra fom bcfaötcs/ an*ícn ttfungnc cllev' co. @cban fattc t^c
|Vt V»ll »WV VV» [(UUV VlflM ^M/ |WVI>IVIIV<>IV»
t^ct ocffa tvai'a utan íptc. .^onunflctTja*
bc tl)et áu wál/ ocf) tDit )ag jírayt fórjofa
lþut:u ftai;ft tþct ác / fiótanbc meb ubbcti
cmo't en bói'rcjbb;^ ba fnjcrbet bógbc fig
tttct/ tncn feban rdtar ban bct tgenom cnt
glugg. ©meben fabc tt)et wm fór l)arbt
prof fór fnjcrbct cmeban t^et tt>orc bercbc
tíll l)uggj/ mcn ct| at bó)a. ^en átonuní*
gen fabe: tf)eí Eunbc ci) f)afn)a bejíanb fóct)ugganbc/om bet brá4)teg í jlifa anf!óíer.
Óá) m fórfóftc t)an bet fwerbet fom Qíliu$
giorbt; oct) ratabe tf)et fíg tifbafa igen fa*
fom jliíban / dcf) roar i alla wotto jírftga*
rc án íf^eí anbra/ famt utf)jíob i)mvt od^
ett prof fom ^onungen gíorbc. ^onun*"gcn fahe : tt)ctta ár ánnu bcítrc fom Mu$l)ajwer ðtorbt/boct) áro tt)C babc gobc; cÍí»
Icr l)wab cgenlíap fóljer tl)ct? Síltuei fá^ger. 5lf bcn bcfíajfenl)et áret/Jöcrrc/aít om
ommt tf)ícfíaatn(tc(íbutmtmmun#
tí a U0al cf t^cit: gorbí naubsíct/ocquab til í)ofé bcft at bua* S^mQWq\)ab t§a ðíora fíDtlbu ()Uort cr tbcíc
ðíottu naubuðtcr cba cíflt; etban fc^ „tiafí tí)Ctr íil fmibar/oc ðiorbu íi?o ftJCrb/'
fíg nebcr at fmiba/ ocí> giorbc tro fmcrb/fcr f)\)at tí)Cirra/ oc ðciiíflu jtbann fijxit l)vt)art^cra ctt fór fíg' fytwarmcb tt)c fcbati
^Ottð oc jl)nbu ^onum ftjerbín. ^ungr gá at n)ifa tt)cm fram fór ^onunacn;
lCít a OC ji^nbují öonum V)Cnlia/ eba t)bCí»^ii^tlfen ti)em befág/ oú) tf)c fi)nteö f)onont
rír fplðia foftii:? Oliué fciðir/ quaí>tjaraffonc/tjfragarbanbmbart ocbegctt.
^ann tbm f)t)or9ímunbo tií (^auðð^aat %l ffui^'^t ttuiLSt^atmunbicíðí'tnta/ oc biM ec a t^ flVt iÆj^Smuno ijcra aungba annmarea. .^unar
—-°
fagbi: töa cr gott / oc m^m m at
rcona f)Doifu ftal) öott bcrí / oc ffautobbinmit t aunnbufliéfulo / oc lagbíft
litt ft>crbít/ oc jtbann rcifti f)aim tijatí v"v\T'; ^c"V"ðluflðeinum. emiburinn qmb tí)at S'fórlSbcrcS^^
bUlt / cn Clðt ttl rciftinðar* .^oiiður scn fabe: tt^et Eunbc cd t^afwa belíanb fói:
qbab tíjat Ctðl munbu l)Oðð ftanbaft/ Cf t)ugganbc/om bet bráí^teg i jlifa anjíóíer
tf)at bfotnabi í flifum tíiraunum» Dc f''^^^^^^" ^'^" rm^rh^f r«m •.^íí.-.k
nu rc^nbí t)ann tt)at fberb cr 5íliué f)cfur
öort/ oc^ ^iiop tf)at aptur fcmffib/ ocat oílu i?ar tt)aí pacnlíðra cnn kittf ocfíobj f)DartPcððiíí tf)acr raunct: er
itunðt: ðot^í. itmg;c mætti: t^et^
ta cr enn betra er miué ^efur ðiort /oc er í)í)artbeððin ði^íí / eba f)bcr natíu# ^ <^
xa fi)lðir.? 5fliué fciðír : íí)at / t)erra/ cf íl)^ »"ótaé í luften oc^ warba emot f)tvat;
f^au macfaj a lopti/ oc fc tt)auimotí "^'f^f">'^^'í>fí-'«t^^
borinn/ t^aitiun mittfberbfi-amar/ococt) m tf)c anboc& fatfaö jamagobc oc^ af
ma tí)i íaUa fofíí cina oc jaW U tffia-b Stóa^^^^^^^^^^
tl ðort/ OC mííbt briota/ OC tf)a braft ^onungen bab ()onom gióra ctt bátírcfDcrbit toíb f)íaatíb. ^unðr bab f)ann frocíb. Oá) fá gcc? f)an tit fmibian/ tDrcK
bCtra íbcrb ðcra / OC (ibann QCct Oann ber/gióranbc ctt fraerb fárbígt/I)t\)ííEet f)att
rcíbur íil fmibiu / oc ðorbt fm*b / oc fecf^'onungcnom.^onungenbcuíabcnuaf*
fccífí»
id fadlurum dicebat , fimul fubindicans non admodum convenire ut invici ipfi adopus quodpiam faciundum adijrantur, quin imó modum in fabrilibus etiam operi-bus fervandum eíle. Rex ut facerent , quamvis vel inviti, eos admonebat. Ilfi fa-brili officmæ admoti, gladium finguli fabricarunt, quos, ad regem adeúntes, ipfi o-itentabant. Rex gladios contcmplatus, bonitatem iUorum pcrfenfit, nec minima:virtutis pollentiam. Aíleverabat Olius, non incaílum contra rem quamlibct ela-dmm illum adigi, quo minus certo idu fecare valeat
,quin imó fua opinione præ-
Itantem vitio carerc. Bené equidem iftud, dicebat rex, ac mox expcrturum fefeouantopere fua bonitate præftabit gladius iUe, mucronem contra poftes forium a-digens, mclmante fe mcdiocriter gladio, quem denuó ad orificium parietis retratraítum ad pnftinam cynofuram facile deffexit. Ajebat opifex experimento nonlatis idoneo probari gladium iUum, qui cæfim non pundlim feriundo adaptatus fit»
j^'^r a^^' ",^^^^^ cædendum pollere gladium dicebat, nifi etíam ejus-modi íuftinere valeat tentamina. Hinc gladium quem fabricaverat Alius probare
nitebatur, qui & flexus refiliebat fúbito, eratque illo altero in omnibus fpeciofior,expenrnentorum etiam geminorum vim probé fuftentans. Rex gladiura illo meli-orem dicebat, quamvis utrique fuanon defit bonitas, fintque diverfæ eriam natu-ræ lequaces^ Ibi AIius herum compellans dicebat , ifti fi vibrentur in aere alterutrisadverlum gladii, fuum haud dubio íuccedere gladium, quamvis neutrofua defitbonitas luusque æqualis valor. Deinccps acceptura gladium quem fabricaverat OIi-
.us, hac lilacque^cum fledere vellet, juxta capulum ille frangebatur. Rex melio-rem alium conficere eum juífit. Ille fubiraeundus ad fabrilem officinam prope-
bricavxt , eumque reai obtulit. Huic cum cadem quæ priori ex-
fðr / oc ncDttu tí)a ennac nefctí leitar,
^^unðr mæltí: ííjcíta eru niícflír ut)íí
fecf t^of ^m^i- Jpam ^afbí nu aUar ía fTíiea prof fom tvíö t&et fórra/ od) tlet'^^
jlifar rauner fem biD eí forra/ oc ftot'fí wti)ííoD aiia. <^onunðen/aDc : ^íu i)af*
tl)etta aOar. ^unar mæltí : mn ^efer "^"^P ? s'otDt / eHer ar icfejar unpcc
tfíii vii'f flftrt / f ftnr ?r mi cíft fter n tílÍ^SOt att la^a* vf)an faDc : (£»oDt larn
Wq\?acDiéí J^annfagDi/ jarn ðptt ^ánDelfcr fíátíl Sijfan; ti)/tl)ctfíaHtDar^cr föcrDit/ cnta mun nu naucfurror* Da t^c wperííc bióDrcn af tína Dotterfó.
fauU ^iÍQm tií t)amínðiu/ íí)i?i at t^at ncr til bana. Á'onungcn faDc : ^^in fpa*
munnjeroa af bana ()ínum gaufðUfm Dom rodnDcé Díg/ Dín iwíia pracfare
!
^racDrum S)oííuríonum t&inum. oci) jlaí tl)ct mjöt\i biifcoa úm bróDrom
J^unar maclti : epa tí)u manna arma* ^''^Jl^J^^^«^'<^
,^!;['"9? ^^^^i^
'>
ffitr- nit fPal bracbrinn nt hami tocrba i)0S9 ta^onunscn till bonom. 9Jícntl)ef.«
Íí fÆm.fmim^ ''P"' foif^^^unDne mcD en l)a|íiðOC tl)0 ogautðum/ OC 1)10 tU l)^^^^ bortfárD/ ocí> l)óIlo tl)cn ncDvc roáqcn0cir mn tí)a í;ornur mcD jliotribrflutí (utí jorDcn) ^'onunscn faDc : <^íl)e^'c áro
fwárc owenner ; ti) fíolom tt»í mcD aíl fií)t
fórefomma at frocrDet gtór nagrom manne
nir/^'oc DÍD tí)t)i jlal l?inna at ftterb ðcri mecn. ^onungcn látt gióra cn jloce at
manni ci mcin. ^ungr lct Uja Qcm fn>eíDet/ meD bii)/ ocí/iát fáníiat mDecí
fíocf at {mUm mcb hixjx/ oc lct fauc*^íflnajit.
qua niDr i Inuðinn f)ia ^ígnaftt.
11. CAF. 2. CAP.
iAígl^c I)ct cn namnfunníð ^'onuna od&
*V maDur mifia. Jpelðt for mcD l^er* *V jlot;@triDjman/l)n)ÍIÍ'cn refic mcD finc
íTípuma funD SöuDla Kongé/ OCðCrDi ócíoðffep til ^ong ^uDIe / anmáíanDcfíð
f)onum orDfenfcing at f)ann nmnDi t()ar wara anfommcn fom en frcDlig man/ tl)en
$?rÍDmaí)ur y?era/ OC qmft ma Jki^ ájíunDaDe l)an<í befantjíap/ocí) n)iUc
nafí Pib ()ann/ oc tímm at íionum ^^"^„Vi^r.f^'íi^f '^?"?-
v^VíAíif ^nnnr fo? fhhf >id Rpiai ðen wptog tbctta \T)a!. v&clge gece upp t
^eitJlU,f^í«ð^,f,'^f ,YC/ ^ongj I)ufet ocí) blef tl)cr it>át önDfágnaD.
^^ungr sccf upp íHJjUar / oc fecf t()ar ^iibcWanD t)ct tl)cnnc ^ong .roeigcö fa^(;oDar \)íDt5eur. .P)lllDil)ranDur f)Ct fa* ^er fom rc.acraDc ofmcr^unalanD. í^ons
bír JPjclga Kongé cr ricD ftri .punalanDi. ^clðc anfíáltc fftt tal fálunDa : Sór @Dcc• ^ílai Kunar maclti t()a : birta immce ml m uptácfa mit árenDc/ fom ár at
mínn Pííía til i)DMr mcb titmaclí raDa^ ðiTtermflrjiicD @Dor ©ottcr.
í)aaé Pib tottur i)Dar /ma cc fta t)\?ar* í^''^'^^?
J'^ð.?f "^^^"J*^. ^^f'''S (A^fili íi-m^ / ttiíP fíf nnhvAnr. ^^ðSC ftDor til I)cDer; Dá lag Di)mcDcí^tmm atmn fæmD / mie tU wuDPar.
^tjg^j ^^^^j, f5^ft^(j^.nre / cDcrt rijEc
nar PiD i)Dur /. enn rifi pDart tU moté.tii biifíánD. <í^ong éuDic fágcr : 3að
^UDIÍ ilungr jClðír : & PU l)Dru crenDl tvil til ^Dai-t árenDe roál fwara/ mcD l)en*
• toel ncgh
perinienta admoverentur, cúndorum vim fiiftinebat gladius ille. Ibi rex, probé
lic opus iftúd jam perfcdum eíTe dicebat , nifi forte aliud quidpiam heic queat vi-
tro dari. lIIe,probo ex ferri genere gladium illum conflatum^affirmabat, cfuamvis
etiam fatales ad nocendum virtutcs in fefe continere queat, regiis cognatis maxi-
mopere inauíþicatas. Rex procúl illinc augurem faceííere juíTit, jamquc haud ali-
ter fratribns nocivum fore gladium illum dicebat ac ignobilioribus iftis; íimul-
que diá:o, eum cæfim adpetebat. Illi verö fubitanco nifú fefe rctro fubduxerant,
ima petentes. Atqui Rcx inimicos fibi homines illos potiííimum eíTe dicebat,
jamque id núnc curæ eífe debere, ne quam noxam adferant gladiiilli Itaque va-
ginas gro gladiis cojifici jufiit, easque plumbeis laminis adaptari, inque profun-
dum lacús juxta Agnafitiufn demergi.
CAP. 11.
Dc Nuj^úis Rcgis Hdgoyns. .
ELGÖ nomineRex virtúte præftantiííimus^idemque militari gloria infignis, flo-
ruit. Is navali cum claftead Badlium regem contendit, præmiífi-sque caduce-
átoribus fefe 'pacatum adventare hofpitem dicebat, regem út invifat, mutuæ amici-
tiæ officus viciííim cum ipfo ufurus. Rex gratum iftud ipíúm fibi accidere profitcba-
tur. Jamque Helgo regium palatium fubintrabat, fvmma ciim humanitate exce-
ptus. IlUus parens HiK^iibrand^irus, circa ifthæctempora,;Hunalandiæ imperitabat.
Cæterum adventus confiliique fu'i caufas expofuit Helgo : ambire nimirum fefe regi-
am filiam, in^matrimonium fibi ut detur. Propemodum enim fociale focdus iftuá
utrorumqué' regnorum ad commodum atque ftabilimentum inftitúi. . BudUus pe-
5Drt fbaM / Itieb fam^Uðrt ^ennarbib neöfamföcfíicmfCttjSrtiec&faöanwarDt
56 ; OC ftban yw tf)ma mal faectm tbctta mSt ^cnnc forcDcagít. ^ícn boti^ana. €nn |on ðcU&r tíl (íimtf^ljcf bcmjíáacc öct tíll jinö fabcrö m\a od) be**
Dilía fauDuté ftné; oc er nu aufin tocitj* í^ag- öc^ biiir nu ^öróiioppct tíi íagatlan eptír tíginna manna (tb/oc faec j^el* «<fícc fíora ^crrarð fet) ; oc^ far^ong^cí*gí ^ungc ^iabar/ tottuc^uMa ^onaé ; 9? «9« -öíaticr/^onung ^^ubicá bottcr. Oc&oc ftban ttjoru ífjeír maaar famfiuaa/ oc f^^^" ^í*'^^^ ITáci)tínðar fámDrác&.'
Dar ^ubla toaí mífittraufí at^Öelítt9c/ oc5 baDc ^ong Q5uDIc mpcfen fórtrofV
ga^unaí. 3:eau^íaDr attu fun er .5^0^ !ÚP9 tíj ^^ong |)eí9e. ^íuDcr bcEom cit
tibranbur f)et/ críar manna tt>aenSur ; Srí£ílV^ft^^«"^'
^r^W /
J'ce er tí)a raSDAcirK\íí1.attS a lí ffeíStoacnft at t^ut forlaug iJcrDí matuli* Dc óDc biífmcr mácí)ííðafí. ÆðUfí. ^elflí ^ungr |cnDÍ nu tÍ}ar\Q({t 4^cl9c ffífar nu Dijt Den unga ^ítDebranD.fDCintnn. piUDibl-anDur ^unar tot fonunðcn tog iDántfgcn emot f)onom/-
aðaetliga l)iD f)onum / oc at>eDfí oacn* l^'?"^'^ -M f'^'^nioDa at tí)er monDc bpfó^
ta at tf)ar munDi up fatm e rn ^Á^, "^" ^^^^-^' ^'^^ ^^^^
pi. Pnr ti)at roi >pelgl jlungr l t)er# blef gammat at fii)ra íanDet.naD
/ cnn 53uDli ^ungr gorDift gamaa lonDum at fíi;ra.
III. CAP.3. CAP.
ðfö^á'/ttfSl^ ^r^f ^onung/ fom raDDc óft.er^í^eu, 2)ottir^anéf)Ct Q(]a^mfaðra/ <i®anncmarE; Dané ©ottcr í)ct Waeun tt)ar fraeg mDa um launD/afDaen^ Dcn fííóna / fom Var namfunníg Sale| ftnum ocf T)anni)rDuni. 5tei [)et eirn om lanD af fín |íión()et od) arttðl)ct. SíEcriCur rappi i 2)anmorfu/ f)ann \)at bct cn rtjfcr^ámpc í S)anncmarE/ l)an
i facrlcieum mirflum m'D ^una/oc 5ít|t n^ar 1 (íor gunfí f)oö ^'onungcn/ oct^^ong
^uugí öar at f)onum mcft traufí.iTunar W í?^"'^^ ^'9 '"^•^ í^on^m. .^onungcn
faaaDí f)antt til ftn/ oc macíti: ^ernat ^^"^^1f,''!
^^9^ "^^ fapc: ^-n i^ngj^
t»ítium Dcr Drnaia i fumar/ oc f-nífj thnt "lí^i'nf^n'ng roiniom wti fere taga o§ t
r K u iDíi:3 dan ri©ommar/ oc^ tntaga Det rijfc unDer o§/
rifi uuDir t)ara cian cr aDur Uggr aetj- fom tilifórcne íísgcc- fóifivarö lójí/ mettí»
, Doc^
titis iIUus facilé fefe aíTenfurum pollicebatur , dúmmodó filiæ etiam accedat vo-luntas. Mox ewam matnmoiiii rationes regiæ virgini expofifæ funt. Illa, paren-tis beiie placito confentanea fe lubenter taduram , pollicebatur. Dehinc reeiámagnificcntia nuptiarum folennitas inftitiita, daturque Helgoni nuptum Hilduris,Budh regis hha. Sic deinceps accrcvit mutua affinitatis iUius firmituclo^plurimum-que genero fuo Helgom fidebat Rcx Búdlius. Enixa eíl Hilduris filium Hildi-brandum
, vcnulti oris atque decoris. Hic, fimul atque pedibus incedere didicit,decrevit pater ejus Helgo, ut educaretur apud patrúum Hildibrandum præpoten-tem Hunalandiæ regem, aufpicatís fic vitæ inftitútis pacerno arbitratu adaptan-dus. Ita puerum abicgavit Helgo pater. Hildibrandus
,ncpotem ad fe miirum te-nerrimo fufcepit adfeAu, fimulque fibi pollicebatur : egregium aliquandö húnc in
Martis puUum fobolefcere. Cæterum rex Helgo in piraticam cxpedicionem fecontuht
;Budhus autem ætate jam modó ingravefcentc, regni fui ncgotUs modc-
raiidis operam dabat debilcm. ð *.
CAP. III.
De Expeditione belUca Regt^ Aljii.
IJlSCE temporibus Daniæ rcgno præfuit rex Alfus Is fiiiam habuit Afam co-1. l.gnomine pulcram, propter- formæ venuftatem fexusqve fui dccus paílim dc-cantatam. Claruit, illa teinpeftate, in Dania vir opulentus idemque prædarus puoilnomme Akius, regi potifllmum charus, utpote cui maximopere fidere foIeSat
^"•^S^?^^lloqvutus rex , confilii fui rationes ipfiexpofuit, ftarenimi-
^í.íí^ntentiam,ineunte jam æftate,piratícam fufciperere expcditionem, acqui-
rcndi Uhus regni, caufa, quod pridem negligéntius curatumfitj peninfulæ tamen fuæB haud
I
lu ímíl/ tm tf)0 ftmi ati ef hm'f?. t>oc& at httomUðtt mvóihtt Mmma:^tippín fcíatr: ^maj\)mt Dítt tí)íer^«tnp«« r«9«'^- •öcm/ ^ött^arwctm^
tf)at rifífalt? jtunar maeltí : ^uMí ?;y/'IV^£A""^'^^?5V^unðr cr nu autDaft at aUtrí/ oc m> Í^^JH^Jíf^^^^f!^'^^ '^^3
ajDcr/^.ocí>
umfeíðír
miU/ OC mun enn fem forr/ cptír gra^ gar/ od) mon an líic' fom fófr/'c)^cr Dra°^
ma tocrf/ at t^er munuD laun í)t)3ðia pclíðcn fórráttabe \i3CíE/,ot3monÖc náí
bínum tjbrum fi^rír fttí i!arf ©íDan m bdonm mm €Drom tDcnnom foc
S^mt loi; ytiiwnui i;utim. VI. gj^en ^^onung 2ílf tog í)anö ÍJ)ottcr trtl
aímtflt fc / OC fcr nu fxim mtÍMa bUlt. gnsa/ oc^ ðanfíamm ðoDj/ od) fárDaíí
^^a maclti 5tlfur: ©\?a ^c|tr of^ ttl nu l)cm/ fáDan ()an fá baDc l)áiiít l)uö»
^anta Oorít / at \Jícr ()ofitm gnoðt rifi ^á faDc 5tíf : ©á i)afmcr of sátt í i)án^
oc fc ; cnn fi)rir t()ít liDfcmím í)iUc ^(^{ m i)íJfwom^ noð víite oá) áðoDc^
qcfa tfiícr ^íUtÍ ^Utla S)0ttur / tí)Ot ^}-;bcEomit / men for titt bi)jtanD/ 5tEc/
Kim Vt'm aMn honha mt fetaít. í^'íí )«ð ðitn>a ttð JÓiHDr ^SuDlcg ©ottcr/
/ L««uv. í¥^«FfrfLt- ^3^^^^ ^"í'oc^ ¥^ l)afmer cn annan9}ian íiífó;'
-^^•í S"..- ?f«StWSíSS ^^"^- 5ifc fn)araDc:
^n^ab £ón moticnn tí)c|t/0C Cl
íf)tcet mtcr at iJCrra tOott ^^^i^í bcl^aðciiðarc wará án tl)cnna ? od), cd
^elfli ^ungr etgi l)ana acttr. ^pttr tpcfeö mið ti)cémácrc/ fa|í án ^onð ^öci^
t|at ðCCf ^et at Ct'ða ^ÍtCfcÍ/oC attU tí)au cc áacr t)cnnc tiUforcna. ^^t)er cffcer ðícS
eírn (Un fa l)ct ^límuntr ; ^ann toar Sife at áða ^ilDt/ oci) ti)c apaDc cn @oti
fncmma mÍfiU OC fícreur/ OC taðtift i fo»"í>f
|ífmunD; l)an warDt fnarltða
lihna theaar: hann matti / oc braut od) ftarcfct/ oc^ ððf fva.tiU^törof^
Slil^ít? míLÆ *^«^')/rfl fnart fom l)an bct fórmáttc/ oc^untir (tr roieinn Ijcrmanna m» unDcrfufroaDe fíg máttga <^rijðémánö
forwárfttaDc cBcnDom.
•f' IV.
haud mocíicum exií^ere ornamentum tam opulentis regni acquííitionem. Scirclta-
batur viciííim pugil: ecquidnam Hero regi hujufcemodi regnum venale patefcerct?
RefponditRex: Budlium rcgem jam fenio fatifcere^ adeoque illius regnum commo-
durn fubjugari poíTe. Vicifíim Alco: non omninó fe diívadere magnorum aufuum
conamina,quandoquidem & haílenus idipfL]m_conftet,quantopere Cliente? fuos,ar-
duorum facinorum miniftros,largis remunerationibus rex honorare foleat. Dehinc
coaítis militum legionibus,,rada in Svioniam írruptione-Budlii regnum hoftili vi
agffrcdiuntur , crudeliter admodum homicidiis atque latrociniis graíTantes. Talia
Budlio Regi cum innotefccrent, milítes fuos convocavit, quamvis exiguo numero&
robore confifus. Peregr^ tunc aberat gener Helgo, nec tamen fecius ipfe fe tutari
conabatur. Sic magno animo utrinque concurritur ceciditcjue Budlius illo in con-
ííi(bx multitudine circumventus. Tunc regiam filiam captivamcepit Alfurus, fpo-
liaque opima abduxit. Ac, fua deinceps repetens, fucceííum expeditionis comme-
moravit Alfus,regna opesque acquiíitas recenfendo: Proinde etiam Akoni,propter
navatam íibi ftrenuam operam, Budli filiam Hildim nuptum dare decrevilTe íefe,
ÍDfa quamvis alio maritata fit viro. Affitmabat Ako,haud aliud magis gratum mu-
nus ubi offerri póffe,nec! vel ideoque pejorem exiftimare conditionem iUius, quod
Heleoni rcgi ipfa pridem nupta (it. Poftmodum Hildis thorum genialem conícen-.
dit Ako; natusque eft ex illo matrimonio filius nomine Asmundus. Is ftatura&
robore aclmoHum crevit, ínqueprima fua juventute piraticæ asrvefccre cí^pit, un-
de opibus & fpoliis ditefcebat;
CAP.
7IV. CAP. 4. CAP.
t)í J^una Æappú branD J&una fampcm
QOU er tí)ac ííl malé at tafa er Qf>U át;Dcttillfai)anDc/aí JDiabebcanöái:
nabí. fcraMrantunbtrítJmí. IfS ol'KS/"r^^^^^^íiu afla/oc f^ftmabt mpa ^cr ítnn;
^„y^^J^^ !§ál la'S^^alS 'm^ann t>ar macð^r mí) tf)an^ungcr£aí ,^onunð fom l/ct eajínué/ [yan mv enlinn^ l)Ct/()ani3arcírnt)tnnfaftt i^unðr/ mdií)taií|feíman:^l)enna fín (Swaifaöct:
^ann fottí t^angat mcí> v>tnganar or# bcfp<ftc i)an met> roáníifli)ct ocí) roarDt t()ec
tum ttlmagé jtU!?/ OC t)ar f)onum töar vyáí fáðnaOciy «öan bjjgt^ntc nu at bííf
ðíarn
íugar^ ^
tlífájclfe : at [)(\n wiHc t()c jíuílc gióva bonoma ^cníiur tf)eim / oc qi^abfí \?Uia at tf)Cir
^[ft m)MnQ fom ()an bcsávaDc / ellci:
ðorDt ^onum (ít^a Min^ cr í)ann bctb' ftuiic ti)e/ fom anbíc/ tjnDcvsá áfrocntDvíí^
tt/ cDa tf)etr munbu fcm aDrtr facta afar* sc röíiEov. ^(^cife-.J^crtogac [)aDe en (Si)"
fortutii. a:f)ctr ^ci-tuaarntr attu Mtmf ' o'^^";?art()cn Dppcrítc at ðifwa ð?-*
oc Dar í)un mcrt atraDum/ tf)\?i at í)un ÍSí?'?0!1'(Síihrtn nf-f-it fhnii Taí' pcDan l)oUo t()c l)cmltðtt vaD oc^
giafí tíl f)ané"mcb tTattgtalDt cnn Ct'ða fói-a oríið emot ()onom / ocl) ár Det ráDe#
orrofío/ oc c^: tí)at rab at actla ttcr í)of/ liðít/ at tl)c finö emídan fluta bct/ fomát;
enn fnuafí tí)a ttl moíftaunbu cr fít)reur /á mcDcímattiðt/ mcn tvánDa ftð tá/ tiíi at
cr nocfur
í aubrumquabí)cr fua munbt fara/ fcm '
4<óra mot»^ub^/W^antnunítðraKÍr^^
ifroa
at
, , , , ,. . , , --.^ ^mptíbranbr^unai^appibrautnumargar rc Denne. -öi'ábebranD ()una A\ímpeti
tÞtobtu unbtt {\U f)an fpi)t: nu íf^au tií'^íot«ðat)c nir mánða S-oícfunber ft'ð. ^anfccnbí faa '3$ubía jxunaé moburfauburð-^^-' ^"^^^j^^i
t'fcnDcv/ atitonð ^uD^finó / han Mwhi tha bcr at itcr af nim i^í^^*'^^^
píoDcvfabcr/ biifmit (Taðcn; ^ánne /i)an mjuoi ri)a i)er at ucv »l
"y.«:-fammftnfc)(l«Deí)an^ri9éfolCettiliftðánDo/
CAP. ly;
^lfm rex occiditur in bcllo contra Hildibrmdmn Hmormn-^ugikm.
1STUD nunc conimemorandutn occurrit^quod Hildebrandus ipfi frater exHelgonenatus fit. Helgo autem in pugna navaii occífus eíí.' 'Hildibrandus multas cor-
raíit opes, cum claífe armata procul circumnavigans* Affinitatis vinculo focia-
tus erat regi La^ino, opulentiæ gloria tunc percelebd. IUum is affinern. ípeciofa
verborum ambitu adívit, á quo Viciílim humaniirim^ excipiebatur. Mox hinc au-
dacior fadus, viribus etiam fuis fufíultus. Illis tunc temporibus inSaxpnia flore-
bant duces clariííimi, ex illuftri ílirpe progeniti. Hos infeítare incipiensHildibran-
dusHunorum pugil,id prærertimpoítulabat: fibi ut ad fuum lubitum obfeqma præ-ílarent, niíi mallent, inftar aliorum, duriora pati. Erat ducibus illis foror prudentiac
gloriá pollens, maximeque inter illos fapiens. Hinc inftitúto cólloquio, quidfa-ðu opus eíTet confultabant. lUa potiori coníiliö fvaíit, ut hominem fibi concilia-
rent tributario onere, quam bellicis moleftiis. Sic enim melius pra^fenti rerumconditioni profpeítum iri 5 ncc fortiori nunc refiftere conentur. Nimirum & hic,
juxta communem,aIiis fortem, ita fine dubio in fatis eífe, ipfe UC vincant. Hifce
confiliis perfvafi Duces, tributarios fe fore pollicebantur. lllé, media pacifceridi
non alia magis íalubria inire eos potuiífe, dicebat. Sic Hildibrándus plures popu-los fibi fubjcci,t. Compertum deniqué illi fuit, quodBudlius, avus fuus maternus,in prælio occubuerat, Itaquc militares copias denuó fibi confcripfit, ut apud con-
ventus
faxa i f^nmt / ,enn lct etðí atí^auauin lí^^^" fííð/mcnantpDbc/
atM tticnn/fi)rir imafaueetur aunðua/ Vtóv%^tu % l\^^^^^enn ficfna eí0i moíJurfoDuré (tné eV&Ttín0^0X0^^^^^^^^^^^tír t^at fiuíi í)ann Wn in i rifi 5í(fé cfftci fórDe l)an átiííðsfolEet in t)tí iona^unðé/ oc quaD 2)aní ^aftva fcnt aU m^mfe. Oá) faDc fíg í,afwa látDt ti)em
faur um tué^asíí ^autt lct eifa cUDíntt ©anfíom bwaD tl)et morc at bottfnappa
OC Ijrcnna DÍDa* 5(lfur ^unar fotti nu ^^'»"1 ö;ðenDom ? l^an íat antánDa i£íDen/
i mot mcl) bcr ítnn / oc tbcaar tfieiromma n>iiDa omErmg. i^onung Stif
l^una ^api ^afbi Ocrfcrfia natturu/ JSaSaf ^Sían1!|5níOC fom a t)ann bcrfcrfé gangur. €cfl t)aDc n>ííD)mte eiagj = áídmparö art; od)
t)ar 5tfí^CCtU3Í i)i tí)Cff« orrofío/t^tJÍ at fom D^ tjppa l)onom tbcroö rarcnj.
ftann uar i ^crnati. ^iQDibranDr ^Uf -öcttíg afe wac eí mcD í tbctta ^víis / 1^
na ^mi ð^c^ iflCflttum fijmngar Sllfé vDai- fíaDDa pð ©íórófroccij; ^ta^
^unaé/ oc uar itlt fíirir ^onum at tocr* Eí.K.&Æ"'*''"^^''^'^^^^^^
fottl ðrcmanbi atMM imtim/ OC loci) fóctte grcnjanDe tn pa Æunðcn^ Siif^
tl)Cf5ari orrofíO ftíi mm ^mQt OC mi* fana. i tbenna fíac&tning fóil ^ongfit lÍD ^ané; OC cptír tf)at foru ^unar Stíf od) mycfet l)ané foíf. ^bec cfter fOi>
aptav. ^iUbibranDr ðiorifí aUra lltaní ^unerne tí«bafa. ^ííDebranD bíefgan^
na fracaaftr / OC fat jafnan at buum ff« berómDcr af alla ^ián. ^an fatt om
ftnum a mmn/ m ^críabi a fum^Siírromatcnr
^*^^^' ""^" ^^^^''"^'^
tum.V. CAP. 5. CAP.
gcrb 5ífmuní)at. ^ífmunbö refa.
(^'i^rtt: er nu tíl malé at tafa / er ^9 ^^et fóífer nu at betátta om Sífmunb
<^ munbr %^afm i ^Crnabí/ OC <^m^ fon: ^an tt>ar pá ^tigjítog;
tfiotti t)ífinðUm f)anii Ofbifítr i atlan-^ od) befunno @ío^^ampatna at l)an wat
um/ OC barDAiorbur, (£í)binDr efittn* ðj^)^ l)atDlefíer at laaga om borD mcD.
f\ct matut I 'J^anffr flt ad I toacn'^^'^ bcnamD eömD ®tmnl)uU
' l,..?LvP?rrí^ i.SÍL?^^^^^^ S^anffer íií fin l)átEomfí/ famt rí,fcr ocI>mabur/mieití OC auDl|Ur/0C ^Jtpffa tui^
«n|eenlig/ 4 Dáí j)oö ftolt ocl) brafíanD?.
fítt. ^nn er tí)Cir geDðar/ 5íf i oc Slf. g^'á^ jbm faDren ée nicD fonen 5ifmunt)
muttbr/ fomu or f)ernat)i/t^a boru tbcim mx^ imm ifván ctt fwAw Dá bief t^em
vcntus locum íe fiftercnt. Ibi pro concíöhe verba faciens dicebat: Notum omni-busiftudj quantopere moleftiarum plenum íitnegotium piraricæ expeditionis, nc-
qué, ut fibi videtur^ minus crimcn habet aliena hoftiliter perfequi velle hominumquorumcunque, etiamíi levcm aut nullam ob caufam; ac vel inultam íinere fui
avi partem. Deinceps cum exercitu fuo Alfii regnum invafit. Et vero conftat,
Danos haud exiguum damnum per ipfum paftbs fuarum facultatumj cum incendi-
is paíílm vaftabat. Alfurus cum armata manu ei fe oppofuit j quin & fubitó alter-
utris obviam fadli conflixerunt. Incrat Hildebrando Hunorum pugili furibunda
rabies qualis impetuofis illis Berfcrkíis propria efie íblebat, fubitoque tunc gigante-
us ille turor €;um invafit. Non adfuit in hoc bello Ako, jquippe in piraticam ex*
peditionem tunc profcdus. Hildibrandus ftrenué per medios cohortcs Alfii fe in-
eeflk, eratqué occurfus illius tremendus, fiquidem isutraque manu arma vibrarc
novit, ac infanq nifu regium vexillum adpctebat- Hoccc in confliftu ceciderunt
Alfurus,plurimique alii qui á partibus ejus militabant; Hunis vidtoriam profequen-
tibus. Hildibrandus fama hinc inclytus fadlus, apud penates fuos per hyemem com-morabatur,æftivis veró temporibus piraticæ cxpcditioni vacabat.
CAP. V.
profeEiione c/Ifniundi.
NUNC narrationis poftulat feries , ut ediíTeramus de Asmundo Akonis filio. Ij^
piraticam cum exercebat, prædonibus infeftus egit, acerrirneaué præliando
rem profequebatur. Eivindus Skinhaul tunc clari nominis vir floruit, Dani-
cæ idem profapiæ, ob corporis ftati'iram,opulentiam & famulitium fplendidum
valdopcré infignis. Cæterum parens Ako cumAsmundo filio ex piratica cx^editione
cuni
mt fíttU nu i tt)X\>nm. Sírmunbr \?ir* niemeytijD futto tl)c^iu mm. SlfmunD
6ranDé/t()Diat mobir faaU l)onum(^^^ ^^„^^ ^^^^ ^ jt)ác af. gWinöci' in.
CCflfW. ^omnDc emmt)auU for a funt)i^^jn befófte ^ong^ ©ottciw ocD anftálte
StefU ennar faUflVU ^ungé íÐOttur / OCj-<tt talomácí)tcnfFapmcDl)cnnc/fáianDe:
<|t)eDfí maela t>ília tií raDaíjaUðé toíD at l)cnnc tDovc wál bcEant l)uvu l)eDci1ig
^ana : qöab ^enni )>tV(\ ^unníðan maUí ocí) anfcDDci- man l)an roovc/fá til fin rife^
na foma (tnn oc fcai; eian/aett f^ané oc íJom fom i)árfomrt / od; iDcfciiga framfics*
fcamaDaemD. ^un qöeDfí f)afa mun. f'\^^l!^^ tL^nÍ"'"'5í,íIf/i
Œ
íMt ffih VM'ttd fintiíiitmattfeoc (Pöttc "^^^ '^*" '^^^'^ ^^^^ ^^^^- ^^^^^ eftcrbcratí
^u2^ w ttníffK ffia ^^^^^ ^•^"^ fór5ige/ od)2lfmunD
íSí^^^ í ðrl? l<^Cf i l»" \5o|lerbroDcr. 5ífe faDc fig icfe tunnaSífmuuD fDftbroDui: ítn. qycbft/ ^^^^ i]e„ne c^^. ^3'^^^ ^f^^,,^ ^^^^^,
t^ega ecft munDu fl)fa. 3Il)a maeltl Sít* j^onom j?aí tu ícfe ága ; mið iTal tu tasa.
munDir : (ícfí {^aUtH tlQa €l)mnD/ mic ^on fwarariman wet/SofícrbroDer/noð^
(faUtU eíða. -^un (Cigír: ^ofíkoDir/meíí famt/ at jtorre anfecnDc od) mi)nDiðl)etl)aff
ta Mt haix nu Dftrlacti t lanDino OC bí)C twr l)an l)ar;i íanDena/oc& tl)cr tiíi fórmó^
nfuitðar/enntNí)efi^^iecactlatattí)tt.ðeti^e^^^ "^^^rf^ W"^'^mmm Vfa mattnDom meira.
,Stf^ Sm ,1 S^^^^
ittiíttDr^maeUr: leag tU í)amiiwo iima 5'S/.^fl Van'rfTe'S \1doSmcD míer/ OC ma tT)a DcrDa DaDum ocfur i^cDer af tl)ctta fórctaðanDe. ^on ðaf f5Kður at íí)eífíiri raDadiorD. ^unittaelí tíufwarö/fáianDe: tl)cn af e-Dcr fíaU jað
ti: tf)att t)cearuiTal CC ciða / fcíafr ^lttl/ á^a fom tvarDcc mlð^uMfanDc fáðcrfía
cr mfer faer fcari í)cnDur i í)auft or banDrcn / nar l)an i l)Djt frán í^riðitoðeí"
I)ernaDÍ. eíDan lauðDu íl)au níDr tl^ef^l)cmEommcr. focDan upborDc t^e mcD
Íx umracDu/ oc lauðbuj tí)eií.i m<^^
opt
tur i?ar optlíga f)ía matðerbac mon^ bciar. 93ícn$\DinbfattíídDjci)oöfoto
Itmit/ oc lct Cíaí ðanga gíofaaf f)Cní)í na/0(í)íataíDnðl]anDfíarnafomaatl)ání'
ftcr. (£nn er at ^auftí ^om/ fottu tf)eít 5^1"^ ^Jar tl)ct ícD mot l)óíicn/bc^
í)aM'r a funí)^un3é2)ottur/í)Oor mct) ^ f^'í
frmií^ / Th^^ '^^^^ álonsi ©Dttrcn befíáDa fína maiwSL o?íi fn fn^^^^^^éfa/ímu ^Dcffc l)anDcr Da^M marít
^enbur Uer. W tað^^^ maelti: S5ei f^nmval^a tl)c íl)er are \mu ^ fa.
éafa ti)e6ar öenbur parDoeitar tocrit/ oc gra ; are o! fa|í lítet fóiaOe í bM icfe
cru i)cí^
cúm revertebantur, de mortc Alfii ipfis didlum eft ^ interea quícte ipfi confcdc-bant. Nec veró innotuerat Asmundo cognationis neceííitudine aliqua íibi jundumeffe Hildibranduni, quandoquidem iftius nihil fíbi narraverat mater. EivindusSkinhaul ad regiam gnatam Afam fpeílatæ formæ fœminam profeílus, fui deíiderii
illá in matrimonium potiundi expoíiút fermoncm, fimul commemorans virtutcsfuas, opum gloriam,avitum genus fortunasque tantas. llla,amicorum confiliafefe
-quaefituram ait, quid refponíionis hac in caufa dandum fit. Deinceps cognatis fuis
'Akoni atque Asmundo rem cnarravit. Refpondit Asmundus: haudquaquam Ei-vindo nupturam , quin potius fuam futuram. Rcgeflit Aía: utique non nefcire co-gnatum Afmundum, guantopere perora hominum celebre fit nomen Eivindi vir-
tuofum, quamque opum glöriá ipfe polleat, etiamfi fuo ipfius id perfvafum fit ani-mo,fortitudinis præcellentiá majori pollcreAsmundum. Urgebat viciílim Asmun-dus: pecuUarem fuae fortunae prærogativam altcri quæ fibi propria fit fociare velit
regia gnata, fic quippé utrisque prolpera quæque fucceíTura confilia. Ibi Afa, illi-
us fefe futuram fponfam polhcetur, qui cum proximo autumno ex piratica expcdi-tione ambo reduces fadli, decoras maximopere manus fibi porrexerit. Ifthæc hinccefiavít confultatio, ac ambo in piratícam profedli prout antea foliti fuerunt. IbiAsmundus fæpifiimé,ingenti audaciá fúa profequebatur conaminaj undé divitiarum& emincntiæ incremcnta fibi acquifivit. Eivindus autem creberrimé oeconomicofodalitio fe afibciabat, nec chirothecas fibi detradas finebat* Appropinquantejamautumno, ambo rcgiam gnatam quæfitum adeunt, fup finguh fiipati famuhtio.Prior prodibat Eivindus
, petiitque ut regia gnata manus ejus infpicere dignaretur.Infit tunc Afa: manus illas probe curatas tuiííe
,quippé nitore & albedine apprimé
C candi-
lO
cru pitat út faðtár/ ^afa lit litat ftf i ^ellév bíefnc lía&Dí af ^ugs 0(6 flðg; £at^lobi/ne OfCðraDai: t (jauððum; ftaum o§ nu feeíma I)ánpccSífmunb/fágcrí)ott,
nuSífmunbur töinai: ^ení)Ur/ feigít: í)un. ^« l)an racfct Ijanprcn fram/ mvo tbc
^ann rtcttí fram ^cnturnar/ oc tooruC •'|Kí„^i'"f««f l>íoöo*wapna#
í5acr aurottar oc íjcUbur taucföar af& tÆaDöabe meö^(l^£Jlobi oc Dapnabitt ; oc cr 6ann bra fra Za'í''%a^^^^^^^^fíaebunum/t^a boru t^aer l;labnar ^rtn- ^ijet bimev kta mln Dom / at 5(fmunDjðum ðuUé til aylar. Zf)a macltí ^ungé bánDer áre fagravc mcb aít famané Detta/
2)ottir: ^5at mun t^o mitt atqvam/ ocí) ár tugroínD uíl)|Iuícn tfrán Dctíastc^^
at ^ífmunDar f)CnnDur fe fcarí mcD auU íenfíapct. SitnuinD fagcr : ta mánm wa#
lu faman/oc er tf)uqpt?bínnDr fraraDinn £?,^^í;^f,Sl!?S^ f^í^
tha mmtt tíl Mnn ^ru. ^uit fagDe: TfS&m St?ÖDenVu^^^%m iTaUtU ^Cfna faubur miné/ tiMat eomna/ ocl) fórroárfwa fig áljra od) berómíf)ann eirn faemír mier mann at cí^a er uppá ^íiDebranD Jpma fámpen. ^á fa^
técf^ rcfltr ricttar/ OC toínnur (tcr frama bc 2ífmunD:^ufuleDcéfant)anófiöectt)in*
a ^iaDibranDÍ ^una fappa. 2:öamací# naé/ tbár fom ínðcn fesmr ófwer {)onom.?
tí 5(fmunDur : íibcrfu ma l)an Dinnai cr ^^f^íTl ^f-
eínaí ítarai a fioniittt'? ebur fibcrt rab leaá ' "P^" ' l)ar fornummit at ctt
niV»?Æfr ? frfnT. ftS íSfi ?í f ar fórborðat öti watncttDÍD Slðno^flur tl?U tU i^^^Sm} • Wt l)Cft Cf ^t/ oc^ í)órDt tbcr cmte tl)cn fágn/ at f5at ft)CrD fte fOlAlD l lcginum t)ia Síana^ fcamt tl)Ct frocrDct blcfwe fórDt cmot tbct
ftt/ of í)COrt ^C^ CÍ ummaclí a tf)t)í/ Cf famma fom ^ílDcbranD l)afh)cr/ fTaU t^
t^aí ft)crt> t)erí 6ortt í motí tf)t)t er ^iUDi' íxjn gífn)a tapf. tjjien tí)cr t náðDcn'
í)ranDr ^cfur/at 5anó fwD i!i)tlDi untan íwn / bor cn ðammal bonDc fom ár min
lata; enn í nanb Datninu Opr cim Qa* ^^^^, ^i^^^Wv^iia
maa bonnbí bin mínn/ of man ^ann 'ST, flKlScÉ^^^^
'^!LÁr.?AT^^^^^ ()áfí?/t^^^^^
fínnnj at ^ann \?ac ðiarn tii rafca^aflé goftt)c fið í foöan fara. ^l)cr pá fávDaöDít) l)ana/ ef^ann fegbí fte i t^effa f)aettu; Slfmunb cnfam til bonban/oct) faDc bonottt
<£pttr tmtta for ^ífmunfcur cxnfaman Ott ^rcnbc od) ^ongi ©ottrcng l)cifníng.
tíl bontané / oc faðDí l)onum íttterentí gonö^n i^^^^^
aSíémunb of queabit 5ífmimt)itr mac^faf. ^if^nnh fmr. ^uní íangc l^afmcc
lír : f)'o\ ()orftr í()U a mií ? ^ann qt»ab tu ^ac boí)t? ^an fóvmalcv fíg ti)crl)afba
C> faup boDt
candidas nec[UC cruore maculatas, ullisque cicatricibus læfas. Nunc é refore, ut
Asmuiidi etiam manus fpeítentur. Hle, protcnlas oftentavit^ forditie fangvinum-i
que afpergine prout erant macúlatas, iílus quin etiam cicatricum referentes. Cumveró veftem quibus tefí;ebantur forté removebat, aureis monilibus humeros tenus
accindæ videbantur. func faíTa re^ia gnata, non tcmere in eá fefe perfiftere fen-
tentiá, quod Asmundi manus una cum omnl apparatu alio praevalefcant, atque íic
Eivindum, hifcc quas ambit nuptiís in pofterum exdudendura. Subjccit Asmundus
:
fic fefe haud dubie adoptatum iri dominæ fuæ in maritum. Illa,prius idopus fore
ait: ut patris ulcifcatur manes, talem quipp'c fibi decere virum qui hujuscemodi pro-
pugnet caufam, quique HildibrandumHunicæ g^mtis pugilem probé caftigare vale-
at. Ad hæc Afmundus , haud facilé domari poíTe illum qui á nemine fefe vincipa-
titur, nifi confiliis forté regiæ gnatæ inpofterum ahquid contra illum conarieropus?
'fuerit. Enarrare tunc occœpit regia gnata : inaudiviífe Tefe, quod machæra aliqua
apud lacum Agnafitiæ recondita fit, cujus virtutes vulgó commemoranturillæ; quodficubi iUa machæra contraHiIdebrandi gladium vibretur, facilé eum deprimere va-
leat. Atqui veró in vic;inia lacus iftiús habitare colonum quendam fenem,fibi eti-
am familiariter notum, qui haud dubié opcrá fua juvare eum poterit, idque maxi-
möpere harum commendatitiarum caufa. Infit viciííim Asmundus: ifthoc valido
docúmento nunc fidem dare fefe, , qvantopere regiam gnatam fibi concupifcat,
fiquidem difcrimen ejuícemodi palam fubire non reformidet. Pofthac ad coíonumillum folus perrexit Asmundus,ftjiadventus caufamexponens,regiæquegnatænomi-
ne fibi quæ commiífa erant. Hofpitem gratantér excepit colonus, eumque fub ve-
fpcram oculis emiílititiis obfervabat, Quæfivit Asmundus: cur intento fic vultil
ipfum fe inrueatur? Ille non fine caufa id íefe facere dixit. Ibi Asmúndus interro-
gare, quanto temporis fpatio iUic domicilium habuerat colonus. Ille toto fuæ vi-
II
faufíííbera. 5íémuntr maelír: ^\?erfu bo&t mn fín ðiöer. mn tifti pð/ fiiDc
lcínaí ^Cfur t^u f^ict Ouit? ^ann qtocj ^an/ tancecv m nu / at for cn lang tíjb fc.
tmm butt allan aat)ur ítnn.(£nn tf)ar9*:|íajc bav ^onð
^"^íj^ ©^^^^^^^^^
^^g0cenuatt^m/att)teram^^^^^^lataupfofím l)onom l)oé^onunðcn^í(.
^ulcnttmcnn^ltblatoAé/en tícirfo^ Dcbranb ; W t^fom tíg (jaMað mðeit
ru mcí) ^íltJtbrauí) tlí foftnré tll ^XW^ <,nnan feöt f« wáíjíapat) / od) í a/t anfcen^
ti6ranl>é ^unaé / cn tf)if í)Ctt cf fcl) an=í tc od) atborDei: l^onom lífajian. Sifmunö
ítan toacnliaaltan cnn íjann / oc ^onum fáðcr : '-^i)ct m ci) at o)j emciian hXmm at fmp. Sifntuitbr macUr : ci* "oðon ffDnpiTap ; I)\md roct du af
aí tocít cf at ineí) ocfuv ftc ncin iTt)at)a/®^^ei'öct/ om l^roiiEctö pi)ðö ocí) cðcn.
?^rt I;;,^^ hí fiUhé WííWt fíi^Pfámerfeííðcnomniíaí.ai'?.^^^^^^
blcf ncöí
utl)mecft
„ . - , r •/ -V T --V ; tl)ctán«
OC gíorla f)Cfi cf itlibat til t)\?ar tt)at cr nu wava ofóvödi-BTjat/ fom jað mcnav. ^5fOlÁÍt/OC mun cnn Dera OfpÍÖt/nt tf)t)i cr fágcr; Sífmunö : fóv <ffonflj ©ottvení ovD ocf)
Ú&m '2:í)a iitacUr 5(fittunbur : Sorir bcgiávan Huíl / fóv tu mið í)í)t. ^[)ct (of^
oröfenöinð ^ungé ©otíur / tf)a fít)t tt)u^^^^J^ >1?
^"^^^ ^r^r.tr'^^^^^
1SÍ?,M- A?,.^f.n^4^.v5;s <?.^ fí.vS Lt. rt?^fmunD faDc ; [)wab fpal tbcnna tiltcöclfeit
fc? noðfamt (áv%
íí)ctta l>uant)i
í()ícr faUt cr tf)ú ficmur upp íf)0tt tí)U nog fóíftd)tíð. @cDan fáv&aé í'lje meö ba
baftr t^t t)it) t{)tttn, 5ífmun^ur mací tcn utl) / od) td SífmunO mínfí fórmobav/
lir : íí)U crt rabuður mioð; eiban foru gðcv bonbcn:
l)av pa laðó od) t^ fpváng
tf)cir a ffim; oc tf)a cr ntinfí barir 5íp F'"""^ '^^^T^^"^^ '^*^ "i^^f ^l"-^^^"
Miimh tttítplír ÍMiaS^^^ ^"^"^ upp \DiHc l)an anbva vcfan ncb tðcn.
?J- ir!lÍ;lw ^^^^ ^^íen bonben fibc: bct ðagnav tíð ínteí/tDáv^f)Uop ?ífmunbitr fijrtr Oorb o| eat?abi/ oc
t,,,, od) fatíð mat; od) fáðiovbeer ^annfom UPP/tí)a mtlbt^ann mbltr i^an. 5^nbva vcfan tS l)an toð q^af fáu
(tubru ftnní. ^onbí maclir : íí^at 6c# ()an fánna jíocfcn oc^ (i)ftcv (^onom náðot/
fcr t^íer cíðí/ bafajtu nu oí fnacb ; of fov fjban upp od) wávmabc fið. Oct> ta
fi>a acrir ^ann. Oc aubru finni cr í)ann J)«n jegm gaf fjð unbcv watnct
íafar/ ecnnir ()ann ftocf|tné oc lt)ptir noc-^ ^f^' t^octen/ti)cn tOe fovatif (anbj
;
íut ''
"
tf)ribia
ftocfínum/ oc fíuttu íí)cir ()an ti( (anDé/ f)áv tiíb VnÍ5iivínð'fór b1t oinaí/ Vé, hí" oc fóE
'
fn)fa/cnai: tu Eommcr upp/ffl|i dn tuiDavvlt)i? ^ann föarav : crit mun mer tig l)dr \víD. SífmunD fdgec : tu d)l
ir/ Ecnnir nann ríocíltné oc h)wtír noc# T'"- ^ *?" tairc i ioucn/[i)en ri)e rova tu lanu ;
Seu: \i>dl í)av tu bnlpit mig/ gubbc/ od) tag
tæ tcmpore iflhic habítaífe fe ait, ac verö iii memoriam fibi nunc recurreref, quoddadum apud Te hofpitaverant Budlii regis legati, cum Hildibrandum ad regem ejus-
dem nominis edúcationis caufa una fecum deduxerant^ ac verö fateri jam quod mo-rum civilitate illum ipfum íacilð fuperet præfens qui nunc adeíl hospes, formæ ta-
men fimiHtudinem eandem cum ipfo admodum referat. Ad iftud Asmundus: ne^fcire eqtiidem fe an ulla cognationisneceílítudine alterutris junði fint; id verö nuncfibi cdicat colonus, ecquidnam cognitum habeat de machaera illa cujus mirifica vis
tantopere dccantari folet, Ille praefentem fe tune adfuifie fatebatur, illa cum fubriTierffenda crat machæra^ ac diligenter obfervaviífe ubinam locorum fubmcrfa fit j
iUichauddubie adhucdumillæfam e(rereperiendam,ni omnia fefefallant, Viciílimur-*
gebat Asmundus^uttantispcr petitioni rcgis fiUæ indulgere velit,feque illuc locorumdeducere, Ica fe fadlurum poUicebatur colonus. Sic crates truncosve fiíliles
Ugneos, ac igneas prunas in vaículo adduxit. Quæfivit Afmundus, quid fibi
velit apparatus talis, Refpondit colonus, haud dubi^ frigidum fore, cum exaquis ipfe emerferit, adeoque opus ad jílhæc fefe'utcalefaciat. "CoUaudabat Asmun-dus prudentiam' coloni. Dehinc lembo in altum provedi funt,ac moKnihil taleco-gitante Asmundo , exclamat colonus, illic circiter. Tunc in præceps fe dcjecit As-mundus fubtusque undas, cumque ex aquis emeríit, denuo fubire voluit. Monuitvcró colonus, haud faciUimé aUevari polTc onus iílud, quin modo corpus fuum cá*lefaciat , ac cibo revocaret vires. Monitis obtemperavit Asmundus. Altera dein-ceps vice cum undas fubibat,Iigneam trabcm expertus ert,quem cumpauUatimmo-viUct,fuperna repetiit, feque ad ignemrefocillabat. Tertium denique fubeundo Ji-
gneam machinam adprænendit,quam deinceps fulcando i terram attraxerunt. lUicAsmundus ligneam trabcm fccuri diUecuit, effraílo tamen cornu fecuris
altero, fimulac contra gladii aciem adada fuit. Ibi Asmundus: probé opcram fibi
colonum præftitiíTe fatebatur,acideoque annulo aureo ut remuneretur condignum;quin
12
Stfmutttur maelír
garf/ ocmtta min íunltaa ef t )u tí)arft. ^^ara cn mcActís man. h m^aú t^acfabl ^onum OCffllDUJ ; Sp* rab fóv l)ant)cn/at jag TOít fcníia tíð tíQ t^e
íl'r tljat for SífmunDur feeím/ OC fciQU ^evtom í ©a>'íanb / fom ríífet l)afroa
^Uttðé S)Ottur, -^un fagþU ?RU ermií mtfí fór ^ílbebranD- ocí) tíl tl)eraí
fít at unnít/ oc mun tí)U toera aðiactur )?cr/ ti) l)on ar cn foritanpig qwínna. Ocí>
ttiíiDnc ; svíu tt mt fmithítíWd öílfcns a»= tl)cí mit vaö/at tl)ev af njifliigcn bcgi^nnaKa fíffi^^^^^^^í^^^*^^ rom ta báva^ til Danba;
JlWhiíl^^^^^ «t me|taí)el)(ö/ öijjav jag/ láva gS fóv ftg/er rtei ma mi\tmt ^lUDtbranpt/ OC
^^t^^ öín fvimoDígl^et od) goDa n>apna bo=ítl fofíur tí)etrra/ t^\?i at ^un er t)itur ío* naö. Ocí) fcDan vciíc 5(fmunD bovt. :
na/ oc er t&at mitt rab / at seraj tf)aDan
íil jliear ^luta fem t^a bía t í^enDur bera/tf)\)tat jíeíía gct ef ffopattt ðanga/ fi)*
rir tf;íer/t)íO araetí tW fc ðoDan tjapna íofí. Oc ft&an for SlfmitnDur í brautt
VI. CAP. 6. CAP.
f8íí)rfalJ£)ertuða of 5(éra«ní>aí: í^erfoðavnaö oc^ ^ífmunbö
of @t)|ííí: fþeíra* famíal meb f^era^ et)íter«
Qj>U er at feiðia f)i)at í ©arlantí er/ OÍ>u áv at fóvtátjai^roaDfomíeaji-iánt)
^vat eirn l>að tof f^fíir J^ertuga til ilícv; at/ en Dað tos ^öcvtígavnájí
orDa: @t)a toífa míer traumar til/ fem f9l|cv tii ovDa : @a uti^wifa mis mina
ofi muni faefia neim aaaetur matur/ fa
er o^ muni mM at mi^tai ^amiiisíu £Ö "Hm/fom^
oc .Srurieú ^aeDur^^^^^^^^^ £ a SfáirS^'etta^^ZZOC um queaott t()e§ Dagó fa tf)etr rtOa at öag fago tDe foma viDanDe til élmct/^oainí ntttin mann/tneb aðaetltgum enflovan Dd^ánfcenligan^an/mcDl^ávlígUOptlttm; OC ^crtuðarnir aeÍn^U imoti fóapcn; ðáenbc ^crtogatnc l)onom cmot
^otiunt oc í)ul)U ^onitm tjar. -^ann 'ocí> biuDa i)onomti)avinn. ^an íátfíg tl)ct
let^ tm tíím<i muní>o. ^f)eír fcttu P^^ÍTa^ '2'^"'^"? <^").«í^"
^ann miCi ftn/ enn ft)fíir tf)eicra ffeínfti/
cc fettij Itoan a tal tji^ %f ~ Slelf0"bXl^oÆTolS^^^|ettnar» ^un maeltt: er 0(3 mto^
t.ct funnom mij aftaga/at fíovt tccfct^
íunnitdt um r)t>ra ^aðí/eu jia funnubier affóvnámt ocl; l^uvtiðt fínne áv bocnDc l)o$
tí)at/ g-Dct;
quiii & uíterius fuam benevolentlam experturum iUum fí qua in rc opus habcat.
Colomis graté id refe habiturum dicebatjíicque alterutris bené prccabantur. As-
mundus fiinc domum perrexit,regiæque gnatæ rem totam ordine enarravit. Hla
pulcré fic negotium curatum dicebat/atisque nuncdeAsmundi virtutibus fibi confta-
re. Nunc aUa fibi fubnafci confilia, ac decreviíTc fe ut proficifcatur ipfe ad princi-
pes ilJosSaxoniæ,quos fuis provinciis exueratHildibrandus,quorumque foror fapienr
tiæ nomine celebris eft. lUic apprimé iftud confulto opus fore, rerum conditioni-
bus ut íefe obtemperetAsmundus; fic boná cum formnádifcriminaaditurum ipfum^
intrepido animo,bonisque armis meritó confidentem. Hifce dimiíTus iter fuum
fufcepit Asmundi^s.
CAP. VICoUoquium SaxonU I)ucum eorumque fororií cuni itAsmundo.
NUNC deSaxoniæ rebus commcmoranduni} die auodam Principum illorum fo-ror fratribus fuis faíTa eft: fibi per infomnium íijbindicatum fuifle, quod ipfos
vifum venturus fit vir quispiam infignis, multam ipfis pariter regnoquc ipforum fe-
licitatem procuraturus. Complacuit vaticinium fratnbus. Ac verö fub vcfperamdiei illius, juxta caítellum ducale adequitantem vident virum,prægrandis ftatú!«íc ar-misquedecore indutum.Huic obviam progreíTi Duces,eum ad fefe invitarunt. Illegra-
tanter invitationem fufcepit.HofpitemiIlimedium inter fecollocaruntjfororverodu-caIis,pocillatorio officio cum funda fuift'ct, una alTeditpCum hoípíte fratribusque fuis
fermocinatura Ita veró infit illa : non admodum íibi perfpedum efíe quales virihofpitis fint conditiones* nihilominustamen obfervare fe iftud: magna animiindolcpræditum eflTe hofpitem illum,ac augurari feíe, bona non exigua ipfis obventura tan-
ti
tl)flt/at miMíiiwat ftJípui* et t)iín)but/ ^bev; oc^ fócmoie \x>i at nóðot gobí n^c/
OC tcuum Wv nt uoceut gott lcibl og af bcrfarcg afjkhov anfomth, 3 t)afwcn
tf)icc oc tí)iuui ()icr tmnn : 9íu muuó
lunifonr.ofriei^lUbtaubé^uuuEap'. ^tgióra ffatt; men nu ffolom roij iniavtpa: mci'ðcingumforftuubirjí-attðialb/ i,aíft af)c bémóta l)ane! fámpac/ fom tia
cun uu iTulum toicr máta a f)\?crium gnroíðcö famp Dtl^mana: 'Od) fíal aítíö
ða bacmté. Sífuiuubr fciAir: 5-rufci.9ir vc noömánDígt at l)cmma t^cnna fíorm:
^aun/utífinujlaba íaeri tl)icr forir micr/ ^r ocf fórti)cn)TuH i)i)t Eomcn at fóiv
OC uaubfpn l>acri atf)cptatí)CnuafíDrm/ fnvara (íttort vijfc/ om jag fk lof tl)ct; tid.
OC tit tftcfi cm ce f)icr fominn at pcria •^^vtoðavna 1>ava : atU^ctfnartmanlíba
Dboart xmicfá fac. ^crtuðarnír fau's^ 'llmf5uS"^^^^bu/atíTamt.muubi.líba.aburWtrmmS[;^^í-^^^^
Pcra Oolmgaungu. ?í)munbur fparar: nu í ðoDo roo ocí) ftort anfecnDc.
tí>v ucrbur tlM at fpara; oc foa cr í^anu'uu t^a i ðobu Ditríacti.
VII. CAP. 7. CAP.gra ©cnbí manne, Öm ©cnbcmanncm
Jcr at fciflía fra íajíno ÍÍ0.U3Í oc ^Ou ác at fórtoa om iííong Uiini^ilbibranbí Jpuna i?appa maa od) í^^nö ftvdgcr ^^ílDcbranb J^^utia
^anéfomínunaPíbJVrtuaaua oc.mcun tf)cirra?'HU vpr^.-..e .^.
tMcri tceWoc bttríEtnt na tl)cím taim, Siís
"'Æ'^^^^^^^^
tfjcixXiX ómta Cfíiubt5fííiíjar faij* djet iToðbc íátrare fatt: ^()cn 93íanncnmat)ur (}Ct3aU9ðUi: Cr fcntur \>ar / fra ^fom fánbcr iDaiv bet Qðaðsci'i iDaranDc
|>aníí 'fcrö cr cáí íaQt ft)^ cnn Oan fc^ om l)anö farb íntct fdrmáíí/ for nii'l)tm
uuir tir^rtuaana* JE3anú flccí í í^oUí- hmmcc tíi Jöcutoðania.. Jjan ðccf m m. . V nuá &anT(\lct)ei^ : ^'onuuö tajm öcl) tl)Cn nfc
-.ti:<ic<;e0u yífí. -v lijaudiyiírq íine dubio horpitem quantis cxagitati hadlenus ipíi fue-
rant moleíiUHvperi inrai^aiii Initioquip-
pé tributariuk'n Anu6' rufcepiíTe ipfosvíiunc veró, femeílri quolibet anno, contraíuri-
ofos rat-ellitGS cjus ad dueUum: provocantcs pugnandum eíTe, idque cum jadlura cafteUí
inbravium ceaentis^adcongreílionesíinguias. Sic virorum pariter ac pagorum jaítu*
ram paífos fefe, fuperftitibus nuncpagis tantummodo .duobi.is fupra dccem, qui Du-.calis funt.provincia: Ibi Asmundusr rnuki^ magnisque de injuriis Dominam con-queftam.fiiíírc ait, ac veTÖ maximopcrc neceíTarium fore ifthæc ut compefcarur vist
qvin ífe-iUuc advéntaííe fatebatur regni-iilorum tuendi caufa, íiquidem ita per-.miilum. veUnfv.' Dixcrunt principes inuare nunc tempus iftud, quo cxadionibusper dueUum. extorquendis. adfuturi ílnt furioíi fateUites. PolHcebatur Afmundus^fefe rúnc'ívindicem ac .defeníbrem fore. Intcrea iIUc otiofus perhonoriíicé habitus
commorabatur. . .
re^0:^í!jiíihö, e^^^^ Hiídibrándo Hunoriim'pugilcy ífthæ membr&prQditai'babéntur^^ Ihfif Hildibrandus: adeírehunc hau^ iftudUt
aa.rtuellqni jiróyo^^^^ ducés, eorumque viri 5 ác verö hcc ráiítuid jamarauum 'iit obtineá'ntur'caftélla illa ac mUnicipiá ipfisrcíidua. Rex'iterumleftc mi^-tchdos ' huficiós cenfebat V qui dc'.exíactióhum!; riiodis_ mitius - coj^nofccrent..
mitt^batur quidam nominc Vauggurus. / D*é ipfius expeditiónc nihil
1 exftat'v antequám ad Saxoniarpuccs pervéhit.'
" Morum ine'ihgfeíTu'? pala'-
tium,anteDucaIem ubi coriftitit merifam fermbcinari ofíUs eft: Lazinum nimirumD regem
Itaquc
proditum
fir bar eiaa/cr lítíD er at miífam tí)t)i cmoí goDa ^jndn. $ífmunD róícc' Jjiríi
fem ðotra Dreínaía. SCfmunDur maelír : taicn 3 fá? ^onbc ícTc njara mci)r nó^
Jmí maeU' t^tt íBa? mun ei'ðí t^ÖÍ meí* Díðí at beí^áaa tOet/ broar af mínörc tgetí
Js'Z'VS-Xtrc tíía^^^OarfeDtfríDtemannen af íí/íí
»pann agoi , r^ar per ni ar er i)en cigi rt|ife*ntie / fom ^ och ^íi iDcbrQnö Qvk >
feDenn t^riDia mann jam toirDulíaan fem Ján S?Æ»S mcn ^Táríf)ít^ílDiDianDur eruD/ ^ann er liofari/ icfc mínDer oc^monííg: ^ííOebranDcnn tí)U ert cigi o^arDmanlcgri/ocfpurt bafnjcr ocf fórfporDt/ at cn obefont man^efur ^iQDiDranDur at OfÍenDur maDur ^ l)« anfommen mcD goDe ; 0C&
cr ^ier fomínn meD ðoD \)apn/oc ce if^U^ ias w'píi Dit fn>crD. sjf.
ta fca tí)ítt fDcrD. 5(fmunDur 6aD Oann rT"„V?ff//,.SfÍ & -f.o^""raDa. J^annleitnua/ocmaelti:'^íe.r SrÆrDÍbc&^
fom tí)cm óga* ^bct ár blancfarc
gu ; f)itt er Diartara of aert Detur/ cnn oci) báttre síorbt/ men icfe ár tbet fíarpa-
cigi er tf;at fnarpara. SífmunDur qtoe^ re. SífmunD fabe : tí)ct fan jað ícfe tvcta
;
mi t^at \)íta/ enn toita munt tt)U Dilía men tu lárcr milja n>eta t>tl)jTað pá ^ít
tm crenDú ^ann qtoaD fí)a toera. 5íf'««"öe. .^an fabe tbet mu^l Sífmunb
iimnbiit! maeltí ^ca ftta haufbinaíum ^^^^ • ^''ð Dct tiU ebre-g^ofbtnðar/ ot cn
Jf fnnt^ / afPoma m^^^^^^^" ^.""''"^ pa^Öerttflarnaé i^cgnar
*R.Í!L«AThKJ!lH <S>.?tíltbcnbcftámbcgnn)t9eé5íampen.aBa>
^ertUðanna tll t)blmfíefnu. SHU rciD ger rcD nu bcm; tbcrclí ban Dáíflir^onun.SSaUðgr ^eutl/ OC qDaDDl ^ong OC ^OUDl* gcn ocb ^öilbcbranb ^ tl)cn tbcr frásor:
6ranD. ^ann maclti: ^tocr ftoaur fan ^roab fwar ían 'i^u fága o§ om ^ertoí
tf)u at fciaía afraDoaíorD ^ertuðanna. sanwg rábfTag ? ^ásger fabe : ^()ct ác
SSauaaur feiaír: tfiCttcrmícrDon atíbeir
t)eat)ucW fa m\ ofunm matuc/ cba ^anncn? afimb hmt fxmmnm^ímfb^mjumfmpfl)ntl^t^lCCf)ann?t^U aflEánnc.fpaFcr. <3Ba99cr fabc:
CCt fllauðt^crtín. S5aUö3UC fci'aív : f;an^ l^an^ íatct od) anfccní)c ác fáDant/ at \)an
t)fTCí ac
regem, atc[ue inclytumHildibrandumHutiorum pu^ilem^idrefcire velle : utrnm ma»lint duclli ccrtamine litem fuper exaétiönibus difcnminari, an fponte fua rcliqvum
quod fuerit cenfus perfolverc. Rcfponderúnt Duces, in tantuninuncímminutasipforum eííe facúltates, ut levior talium habénda íit jaftura quam præftantiuTn viro-
rum. Haecce fubaudiens Asmundus^ aliené id proloqvutum ceníuit. Nimirumita exiftimare fcfe, majus operæ prctium effe exigua ut conrerventur, utpotéqvarumja<ílura majoris eíTct momcnti. Talia dicentem ipfum intuebatur Vauggurus.
(^uæfivit Asmundus, quæ tam crebri irríuitus caufa fit. Vauggurus,noDaliumHiJ-dibrando vultus decore fimiliorcm magis VidiíTe fe ait; illum coloris candidi , huncTobuftioris corporisj quin & inaudiviUe.Hildibrandurn, quod in hancce rcgionemadventaverat vir quidam ignotus,arma fecum ferens miræbonitatis, ac veró percu-
f>ere fefe ipfius ut intueri liceat machæram. Asmundus ut cognofceretpermifit.
Ilc cum probe luftraffet, machæram fe rccognofcere ait ejusdem notæ quam illa
rcfcrt Hildibrandi, fplcndore altefi clarior ^ opusque magis elaboratum , quamvis
non parilis acrimoniæ. Asmundus ifthæc qutdem fenerciredicebat, cæterum dc
fiegotio ipfius refponfioncm haud dUbio exfpeðári. lUe, iftud ipfum fcfe velle ait.
Tunc Asmundus: principibus fuis ea nunciaret, adfuturum modo virum-,quiDucum
Saxoniæ caufam ín proximo duello defenfurús fit. Sic yaúggurus donium pcrrexit,
re^ique Ut &HiIdibrando cuníla ifthæc enárrans. Scifcitabatur Hildibrandus, ec-
quidnam viderctur Vaugguro de confilio qúod captavérant Saxoniæ Duces- lUe
perfentifccre fe ait, ipfos ad proYOcatorium duellum omnino adfuturos. Refpoiidit
Hildibrandus, obftinaces nunc admodum facftos elfe, idque illius fine dubio per-
fvafionibus ignoti viri, de quo quid fentiendum fit, nunc íibi edicat Vdeggcrus, ut*
potc non mediocri fajg^citat? prædittts^ ViciíTimVauggurus , ca pollcre ipTum præ-
rogati-
^1)59 eí at Oí cmum afJircbonnn. ^lllí jaDc; mi)Ect ídcíe.^ Í)í3 om íknnamannen:tíbranbuc macltí : miíít ftnj t^icrum mcnnac^uoceatt^anéfroatDái jámnsoÖt
í^enna mann/ aetlat t^u eígiatmtt emt mit/ eUev at ijan áv miQ mm'tfwb muni bcta/ cbuc ^ann muní mínn "^hmv {mm. 3:cfc n>ct jag þuru ^iv
jafninaima? 95auððt fcíðic : ciðibcit ^^^^"ií^I .^^^„t^'^^ ^f'r íi)«c
iíVt,o?t ^ann ctÆ )aM m ZCikSJZm'^*': tt)ara cn DuaanD* ^ían. «6ilDcbranD rai»
mut i t^a caun/ at ^an ct toift DuðanDi t,e : qscvómlíðcn talaö om l^onom. Oc^maDut, ^íQDlUtanDut maclti : gta^ látcr nu J^ííDebranD cn nf fína támíjar^í^
matlcða fcðtj t^ict fta. Oc nu lactut Da tíU fámpe^pla^fcn*
^tlDíbtanDut cínn af (tnum lauppum tíba til f;oltttftcfnu»
. VíII. CAP» 8- CAP.
jp)olmftcfnu^ JF)um ^ámpaníieí i
ct Sífmunbi faðt; oc nu bi* ti)ct bUf fór Stftr
mn taía itnn bcft oc Itn nctí %i\ inwtv hún hnmfn Gn/ bc^
,
flacbi. i^cctugat maela : »ict biobum penbonaD. j;)ertoðarnc faDc tá : ^\ tx*
tfnct bott lít)» ^ann quaD/ cítn lTi;íí# bíubom tíg tt)áct áíríðjfoii!; tticn I^an fwa*
Du eiuum i mot eoma; f)ann tiDut nu ^«>''/ «í.?" í?^^^ '^Í^U'
tpanðat fcm 9pl»iUeprtnjn?uoi^P^S-ísetcft tbc ríDa nu cmot bwarannan/ meb
^aufutbae^un3é.JP>annmae(tí:©emtt banöe at^Dnunðen faDe: lángfanit bcfií#
ní Íl'n.??Zim hfcm isabík^^^^^ ^tl)fóre 5lna/ ocb ár nu i tt.ennc Oy^eaOC ccmi.ttbcimbíutum.
Dcíab. ^ííbebranD faOc; fórnajfííð
ítorbus^
rogativa^ ouod membrorum ci adíit pulcrá aptitudö, ofis lineamentá Hildibranda
hcro.fuo vaidé fimilia referens, infuperque promtæ ut íibi videbatur audaciae, (^n& machacram ipfum^ habcrc valdé pcrfimilem iIH quá utitur fuus hcrus Hildibraníus,
adeó lat cxiftimare fas lit, ex eadem officina ambarunV fabricam prodiiffe. íbiHil-
dibranius: magna utique de illo viro polliceri Vauggurum, ac vcró jam percoíi-
taricr föfé, écquidnam dc fua ipfius fentiat machæra, an vel illum virum parilicum
ipfo fe præftantiá pollerc cxiftimet. lUe, haudquaquam iftud fe fcire ait, an pari-
lis ambo fint præftantiæ, iftud veró non addubitarc fefc, quo minus aui adverfarium
cum habiturus fit, virum' cxperiatur haud contemncndæ yirtutis. Tune Hildibran'
dus^. præclarö utiquc elogiö illum exomari virum. Dciriccps fatellitum unum addueílum ablcgavit Hildibfándus.
QCAP. VIILQertámina.
iUÆ oim dicebaritiir Asmundp , cquum fibí ádduci juífit atque militaria arftia.
^ Duccs fubíidiarium militcm fcfc una miíTuros ofFcrunt. At veró Aámundus,id apprimc decere ait, ut vir Contra virum depUgnct. Porró illc ad corididlum
pugnæ locum adeqvitavit. lllic ftriftif gladiis ambo cohcurtunt Ae primo idhi
medium cum diflccuit Afmundus, parteáque corporis deinceps in flumen projecit,
quæ verfus regiam arcem propellebdntUr. Sic comprobatum iftud, nimium tunc
tardc ablegari fodales alios in fubfidium igtioti ejusdem viri. Poftea non nemoHc-rum compellaní), contemplaricr iílic höminem fluvialibus uhdis appulfum , mem-brisQue corporis disfcf^him medium. Ibi Hildibraodus áit: cicatricum indicia iUa
troenne
íPÍpÚ nu tmt af Uorum monnum OC grorDneg nu tmme af ví>áte mán at ý
quatutur maclti : bart ðaan cr tint ef tþit rfa';rrc;,rcrtlfmc7Cm
il5ai)l?i)lntren / troeu..vtað cptir ritu tí)Cir til Pigtjaaar/ tucir cmot SlfniimC). ^Dan foDe : aóár Xnfxcamoti 5ífmunt)i. ^ann mnelti: ()ícr immme .fáífam lað/ í Dct at troenne
^afa Oerfcrfir fafen lauð / ei^ í^o fDcrb f^vci-D foma emot ctt. ^en i)ei bcrcböai-
íoma imotí cinu/ cnn albninn cm á at L^iJDcnnn fampcn/cmotS-Dci:
tOottí uPirtuuÍt atm^a tm fgrir ^f,^ r^CS ftfe e^S
cmum/ oc f)io3au kpir tiU)ané. .^nnfó, 1X9/ ídyDós.q i)a.art^crJ a tfcm tííi
í)ann Ora fi)rir jte ffi(ÍDi/oc.f)io fínu (^aug* dóDj/ wtí fttt í^uss. @eDan rcD i)anatcu/
gí f)porn í()cirra tíl bana ; jttann reiD tíi -lócrtogaina. ^roíiEe flíngo i)onom
f)an aptur tií -^Crtoganna. (^nu tf)eir cmot/mcD fásnaD; -^an faDc fíg nu fócí'
acinau imot ()Onum mcl) faanabí. ^ann "loöa/at ímcimcQSyar áro tlKmaterroun^
qpc^ actía at aptur ()efDi unní(^ tí)riu íí' ' ?ív fapc <-)crfo.
bii /fvím h'Ifíanh^i / í hcin^ fnb --T^.ií\)]w - ^barc Dromar l)afwa m»
macltí fDftir ^ertUðaniW :ClQlim ^líl^ Umít^ Od) fóibíef l)an tl)áv í mi)cfcn l)Cí"
:ibamu.
Lim/ of
., ..... ,. ^lnta ,^ .
.
Par nu faqt ^ilbiDrarÍti/ or 6ann macf* wan ofmenDinner twcnne; ^u ffoíe fi)ra
íí: ccfi uhbur tf^icPi míer tf)etta/ tf)oat Sll^^KÍf nS?^^eirn mal^ur (tðn' tpo mcnn / nu ífal iTí^ KtSiSra1) r^ AcÍ^Í Spa ttorum monnum imotí í)onum.,.^ap. ftnííi fMmpcK g^Da 1 íáíma?parnir qbOÍ>U tf)at mr>imt at tf)eir Ij^DÍjta brDnior ocl) bitVnfla froárD. 5^nrmuntU flípta ^onum t funbur i ftora nu tbejTatíDcnDevfomma fórSífmimb od)
ftalíi. Oc nu ritu tf)eir til t)ígDa(Iariné/ öertoðamc / ta bcðiávaDe íl)e at ()an mumcb ðoí)um l)ialmum oc l)tt>itnm Umi^ ^?- '
í'^í'fínct) lijfa manísa ^^jánn.
"iim or íibaufTum fbcrbmn- ^hi fomh i)anfaDc:fi3 íl)et eijn)fíl)a/ti)dtctf)etn)aí
?} : S^r?»: • / "lóííg/ mcji faDe : m»)cfetfofíelígare ár omí^a DaDu tf)eir at f)ann íTDKfei trtl'q meb fi^ca garDar bct'ömmað. öcí) lítct tl)cr ejf.
jafnmaurgum monnum.;; .^ann q}íCj' ter-funno fl)c bnjarannan. SifniunD' fa'
dgi tf)at Piíia/ Ict tl^^atMmft atcmn 3'ér: t!)et áu iátt atfcfoiiLmíð.ocen)ceeg/
muní-^^ gDcr
>.o{lentare furibundi illius »piígilís opiis, zc veró opua.íi^ fore, ut bini emittaiitur
ifatellites, qui ferocientem;tðntQ citius fupprimere valeíiHt ,llli, liáud æquérmaghi
-momenti^opus iftud futurií;i;i;,,di<:ebant. Hildibrandús, majorem exirídé Utílitátem
percipi póíTe ait, (iquideavcdgrioribus-mc4iis eum devincére queantí^^.';fíJÖ2*ftioia-
ti fatellites bini die alterp.ad cóndidum pugncc lociini adejq^tariinir^cdntrq'XsmUh'
dum pugnaturi. Ille tunp'ioculari ícrmpne fafíus eft ,.contre;iiifcefé merttö^^
re etiam fortiífimum quenique pugilem^ cum advérfus dups pugnandíim fuerit.
Ncque verö. minus paratuiT\ íefe certami'nis difcriiiniénr etiam cPntra par iUorúmfubire- IIU indignum ráti geminatas fuor'vfin prQvoc.aii vires, cPntra úrfíus, Valorern
.viti, ficqve ambo hominem ftricT:is gladiis*'ádpeteban^,-,; ^ opí^fo iri ad-
verfum ícuto tantisper iftus exccpit, nec mora, fup enfq^?,mtps heci dédit prpíVna-
tos. Ifthoc peradlo facinorc, ad Ducalem domunV perVéxit. IIli advéritui-h qias
gratulabundi exceperunt obviam. Afmundus affirmare non dubitavit, ita exifti-
mare fefe quaíi bina omnino mUnitipalia^ifHiat: fua expeditione acquifira fint. FaíTa
tunc eft Ducalis foror, haudquaquaíii-Vana fibi obtigiiíe fomnia circa iUius viriad-
i Ventum, Deliinc glori^m woiTiinis adfecutus ,Afniu.n4uSj in magna hominujjii |fa-
ma ,& exií^imatione vixií... -.I)c'ÍlUs quæ gefta eráiit cm^ 'míijdiyíff^
haud admodum mirum íftud-fibi videri ait j quod uríius'virtute viri duíí aJiVde^ut^i
fint, ac veró jam prodirp.'tfebeíe quatupr'alips qui cp'nti-k illUm depúgiiaturi; eruht.
Tunc viciíiim piigiles jááifíbah't;^ JcviflniiÓ .iíic hegotio'h'óraihém illíith- ín toiidétti
quatuor frufta diminuendum .fore^ . Si'e.illí ad pugnæ locum ftrenué'contenduhc,
galeis, loricisv, .atque enfibus probé: miinití Nuncíabántur ifthafc talia Afmundoatque Ducibus ,
qui, ut parilpiu homimmi númeriim ipfe fibi adfociarétjéum com-monefacieb,anf« Negabat Afniund'us, 'idqúc apprimé déceré dixit, pt cbntra uhi-
cum unus prodeat , fed ófnátus iftúd, íi ijúatérna rccuperentur caftcllár' Nécmo-ra.
munb í rcnn eínum tmofí/enn qbab mU ^&ec wata of lííet ^atU/ fom fiaaa^Dcp
íít atnaj cfjtoaut Ou fcnðtj ; oc tOt)í nacft cmt cn / od) cíj ma S ^ám^ar l)cía 5
fiinbm t^ctr* 5írmunDur itiaclir : tf)\>x"tan l)cnDte fammangaDbaöc^atin. ^I)c
cr aubfact at cc tí)icf1^ litilé KrDir / octhin fftmi ftSrtt! imúti rínum I m ecfi L°"<í ^'11 í)'>"om (tra^t. ^íen Dcí rtvetD
mcga tf)at Jappar ()ctta/^eUDur fafiiaDar nc/ lijfa látt fom pa náfttjct; icS^fíonaDcmcnn» ^f)eir urDu afafa rciDtr btD orD ícfc ^anna ben cUcr fiótt / cnáv ocl) tt)ctt
^ané / OC fottU at f)Onum t^cgar. ^nn fíog til fom cn ftaitan ai^m^lágg l)aDc/ oc^
tí)at fberD cr f)ann bar / Oeit Dri)níor oc öoDí Matta. ^^i) fiingo ti)c ftota fá- af ^o/
^íalma jafnlict feitt naefur/ oc ctrDí ccfínom/ocl) t\)araDc fovt ftunD innom WHfcn
mané beínum itc ^oUDi/ enn fa rciDDí ?f,^^^^/1^ ^^^"^^i^í^ ^"il^Æ ^^"^"iJ'
;l lJ iAÆfj^^^^^^^ fótnímmci: íbctta/ fágcr l)an:ta. írf)Ctr fcðnu flor (ar af ^oniim/ oc g^u ar antingcn Dct at tr¥e At^ffamt bar tmiUt at f)ann Drap tí)a fto- árc minDrc tiiórioð Díigiíge án m táncf^ta/ 00 ra^ tf)a Ut a ana mcD f)Cfíunum. tc; cllcr ár t^cnnc SSHan cn <^iámpc framSUu fricttir JpilDiOranDur t^Ctta / oc fór anDra? ^an faUat Dá tiu fíg fcm/ tl)c
maclir: <£r nu annat fjpart at mcnu aF^»nnipííe fampar / ocl) faDc/ tbcm ct^
Darir cru ntinní ííl ()erfTnpé cnn bicr foímv^cfetimoDapáftgtaðati^crcjí^tbcvoor^
lat tí)ott t^etr ftgruDu ctrn mann, Xf^eir uti). gnár SifmunD fórfpórjcr Dctta /
quaDuj aetla at fara i ^of f)uné Dul/ OC fáflcr Ijan : 3 Das ámar jag at njinna no^
gefa Di)rum t)rac ^aité; ftDan tfxírut. ðot tíj mitt '^afcU^álD. Jjertogarnc faDc
<fnn crSífmunDur fpDr tl)ctta/tf)a matv [«3 fornemiiflaií fmta/at l)an mánDc
líi- íiann' ^ baa oetla cc at totnna ttl
fo'^t"»)<í«í taga ftgjorc ; ^ícn fóíl)(áto fta/
boVfi mt>r^
i^^^^^'"''f ál)ra ^onom íía bclón niDorDDaij mier. -i^^F q^oDiij acíla uð*.
ti)ai.a pítcl)ti9e. ©cD(tn ráfaDc thciða at Dann munDi ofmteit aetla ficr/ i^warannati / ocr> fIoðoélra>t. ^áSeitn qiJoDuj aUafacmD í)onum at íauna ^ífmunD (íora l)Uð3 oá) o(fta; ocf
Ciða. ©ÍDan t)itta^ t^eir / OC baurDuj Deg fá/at ban Drap tl)cm aUa. enár JDittl)eðar ; 0c f)io , 5í(munDur fíort ot tU öcbranD fpórier Dctta/ td fáðcr ^an; Om*tum / oc laue foa / at f)ann Drap tf)a al- P'^í ?Pf"^^ í)^"\í /0« t'jö c«ct!
la. ^nn cr .p>illDií)ranDur fp^r tí)ctta/ t'ffi iSíSfr/Æf? ^^'5^í.l^í^j!!''"
tf)a fcíðir imn: ecint Dofnar'^anécn S for ?t fáltS?raS,.^^^^
^onD / oc fTamt fTal tíl at f)ann fTaí na S'l cn'en'c'Snncrf? 1 ^'fat bcria^. ílí)a acrtJ t flalanum i)mur ittí- tvcrðS fá mánga ^íánn. ^á faDc ^jiiDe^
fíU branD;
ra, illi alterutris obviam fadi funt. Ibi Armundus, rem indignaiii, aít, quaternoshomines adveríus virum fingularem emiíTos eíTe, nec veró pugilum iftud certaminis eíVe, fed conglobatæ manus. Hoc fermone irritati animis fubicaneá ferociácontra ipfum invehcbantur, , Cæterum machæra illa, quam portabat Afmundus loricas, galeasque æque facilníítu ac corticem ferire valida erat
, tantoque maeis hu"mana oíla artusque fecatura
, nro'ut igitur lacertorum robore animique fortitudínevalebat iple , tortius adadtis KÍtib.us irrucntcs viros probé depexuit. Nec loneioreinterpohta mora quaternoMllos proftravit,unaque cum equis in flumen proximumdifturbavit. Ifthæc ubi Hildebrando denunciata funt, faíTus ipfe, aut fuos minusopmione fua icertamini aptos fuifl^e, aut maximopere viribus præftare illum auenihabuerant adverfanum. .Ðebinc quinos ferociftimos compellans pugilcs modicumUtique facinus^pati aturos ait, unicum fi devincere valeant adverfarium.' IIIi moipolliccbantur, fpolia quæ reportaturi erant idolco fefe dicaturos efíe, deviííti auterncadaver ammalibus pabulo fáéturum. Hinc præcipites viam capcfcuní. Iftliæc talia cum mnotiierant Afmundo, faftljs ipfe: iIluxiíTe utiquc diem quo opiparamcœnam mereri fibi hceat. llli viciífim audacia nimia ilium turgidum éfle dicebant"adeoque fortunæ fuæ propriæ fabrum meritó fic exiftere. Nec mora alterutris ob'viam progreíTi, pugnæ certamen ordiebantur. Afmundus creberrimé idus iterando dextera fortunæ forte, cundtos proftravit. Nunciatum iftud Hildibrando nuíinfit . manum pugihs iftms haud dubie infra breve tempus fatifcerc debere fed nerdefuturos qui pugnam contra ipfum fuftinere audeant. Subito hinc in domo obonebatur clamor, frendentium præfurore pugilum, quí iíidignabantur unius hominispollentia complures ahos depnmi poflb. Ibi confultum forc ait Hildibrandus fe-nos fuorum pugilum certaturos prodire, nec vaná vidoriá cædem priorum ut ulci-fcantur, Hmc dekai pugiles ad locum futuri certaminis properant. Simulac verd
^ inno-
fíH (jf grmíött Utfaíianmf tx fadtn bm'tiivimiiénm^^ttftpcifwkeniimt
matmm ganða i)ttr fba mat^a mcnn- m^ðcn 3 / tDtnna tjcn ði)raa / at
Vííirír menrí I csc manH fívn tUa \símm ^^^^ 5íampe#pla^cn. Od) nac tom Ql\0
^R^l^ JAlf^^í^Lf^^^ tt)ctfórrpott)e/ bcrcDDe l)an )ið ba*tf)a ftaeflb aí fxfna ^atta manna. <Qu ^i^t , ^^^^ , ti)et fracrD ^aBDcrm fomtan foru Í^Cir tll í^oímó. ÖC t^a Ct 5(r# UiEa goöt dr at brápa fejr ^ánn tl)cr mcD/muntur fpurlíí t^at/ bíoft ^ann iTiOtt/ fom tmcnnc; Dd) fcDan mótaö t^c.
OC maelíí: 'X^at fDerb ^eft ef / at jafUí (aDc^ámparnc/at l)an fíullc uppíata tl)cnt
ðott cr at brcpa mel) jer menu fem ®t^eiöct í6)í od) gifíja fíg. .^jan faDe:
ífiria ; OC ítban funbui tficir, 3:í)at^)"^' ^^"^
<^l'lanoe ©EiolDcn ar ol^uflgm/
macltt eawiarnft! /aÆnSb^S nu aíigger ^Der at bámnas €Dra
lata fUCrbtt pe gefaJ upp. .gíann frtðbl/ cmot Donom. ^an funDe tt)et famma fáttÍ5at mun eiðl at O^aUððnum tliaDl/ er at l^ugga meD enjerD^ áðgen nu fomfórr/
t)bur OC acrín naubfljn at ^cfna t)t)arra od) ánDocf l)an ficf far / fá fói-mínffaDe
manna. (Biban baurbUJ tf)eir/ OC fot« I)an icfc ©werDj l^uggcnV ocí) Oógg fomíi/
tu í)ann fafí. ^ann funnt Ct fama laa ða míDt af ; od) g (i)cetaDeé/ at I)an Drap
a/at í)au9ðt)a fbcrbé cðaínní nu oc fr)rr/ /^^'^^^ S/Joc tf)ot ()ann fcngi farTtíja linaDif)ann Xátefm^ nu BkUd^^^^tilx fuerbj f)au3gununy oc ^io fuma fun. fS ^^^^^^^
tur l miDlO / OC fm lau^ at ^ann brap na íámpcn. Síter/ fcomíomma t^cffa
íf)a alla/ oc for aptur tíí JP)Crtucjönna. tiíDenDer fór ^ílDcbranD; v^S^^^t ban:2f)eir ðiorbuj ftolmennir er rííiD ijami^ lijtct mrDcr nu tal)lct paiijara^íánn;
ac unDir tf)a. Dc nu er i f)»eré mané cUer IwaD ár nu igen? ;^errc/ faDc tl)c/
í)uft umracba um t^enna fappa. DC Íðín aro fíu od) tiugo. pox af/ faDc ban/
oc maelti f)ann r ^grt \jcrDur nu^tal ^^^, ^^„j^. j^an fig ann fom wiibð^»orra manna/ cba í)\)at cr nu eptir? dc monotn ráfa bmar annan. 9)íen m^crra/ fðgbu t^cir/ cptir Cru |tö OC tUt- ffaU ánnu fánDa ©iu '3)íán/ tl)e tl)cr lán^
ÍUgUr @pa mun nu mega mctaj f)e* ge í^afn^aí minctienfliDarít. ©cDanaf"
tanifra'att^efjícnnofunnimaDurmun fávDaDcg ti)c. g-ór sífmunD^roar útalÍD meb ftoifauppum/ OC jba blcDr W/ ff.«'Í nifín cmnc njara for l)onom
ftann af fem v>tcr miiniim (iif-f-át vwhíi* í'' foi-li|Fntng. >£)an aper:ar tt)Ct ta cn
innotuerant taliá Afmundo^ipfe (ubitó fe áccinxit, fasfusquc eft: machíeram fibi
adeífe adeo bonamy quá fenos homines æquc ac trinoís profternere unico laborcfuf-ficiat. Mox alterutris obviam facli funt. Ibi pugiles Afmundum compellabant, utgladio privatus, viftas daret manus. Negavít ille fe id fadurum , quamdiu fuus
clypeus nondum fecatus fuerit, quin & æmulis id maximopcre incumbere dixit,ut
íliorum commilitonum mortem ulcifcantun Sicpugna incruduit. Illi, iílus vali^
dos Afmundo intentánt, eumque arílius premunt. Afmundus ferruni alterutrinr
que vibrare potis erat; ac quamvis idluum cicatrices exciperet plurimos, nec colla-.
befccbat ipfe, quin alternos corpore medios percUíTit^ donec cundtorumvperfedtaftrage, retró ad Ducalem aulam fe reccpit. Hifce facinoribus Ducalis accrevit po-tentia, fimulque recuperabantur provinciæ pridem ipfis fublatæ. Intercáfama valí-
diííimi pugilis hujufce laté pervagabat. Ad Hildebrandum quoque nuncius perlatus
eft eorum quæ nuper gefta fuerantj ac infit is: fenfim fic diminui nuitierum fuo^
rum,- denique intereífe Tua ut iIIorum,qui refiduifunt,habeatur ratio. Subindicantmox Hero fuo, fupcreífe adhuc pugiles viginti & feptem; Ille viciííim : haud du-bié talium virorum robur fuíFefturum ait, adeoque ignotus ille pugil,in cenfum il-
lorum numerandus fuerit qui mira fortitudine cxcellentes dicuntur j. nec immeritófecum virmm cífe periculum faílurum. Igitur é re fore,ut mittantur feptem viri ougiles
qui diutine minifterii iftiusmodii officiis funífti funt.Atqui &ipfi áblegabantur Óiaumiuud Afmundo, non omnino defuturam periclitandi denuó occafionem. Quibusille refpondit, prandii unius rem agitari, fiquidem fepteni ablegantur emiífarii.
Nec mora ipfe itincri fe accinxit, habuitque íibi obvios pugiles feptem viros. In-
fit tunc Afmundus : indignam rem agere Hildcbrandum qui fuos contra fefe conci-
tat homines, ipfe intcrea domidefes, emiífariorum opera ufurus Indignati ma-gnopere hoc ipfius fermoncviri, id haudquaquam honori Afmundi datum iri di-
cebant^
... ..ja fíné fnaebínðé l)aUt ef nac^uj aððíar p« míð fína ^5nn? ^t/b Mnfto hn, etUan for Ijann/ oc fomu í orb bk^m ti)c tmm m-cbc/ fá^
tnotí í)onum fto íappar. -X^a maclir \!°S?Kn/.? rv,.TT^^'
w i mL'mnm / Iní fifn;^ Drabba tt)Cí otl) l)Uru mc()ra tilbar fa Drapí)ur ut moi num jtnum / cnn íttur í)ci.
i^^^ ^^^,.^ ^a^, ©eDan »Dráfte ^an tr^cm
nta italfur/ '^'^ "^^* '^"'^ "^*"*" ^ ' ' = .
/
2f)ctr rcibbi
({'oatn ()ann ^ uuna ,
itt lícriai mí) ^itDíbiant ©iban t^auuí t()cm »tan nogot i>cli)mmer ; 9íu |Toía 5í t.
Im mtj OC ()\)Crfu fl-m atortlV tf)ata©la9i/^amparl)onomemot;ti)formflc^
Wp ^ann íf)a aöa ; ftban ^ratt í^ann lliS.ííSl'&^íí)ctm ut a ana. ^im cr ^Kb branbur
^{3^; ^fg^ ^^- j-,-,^, efíóiDec/fra tf)at / macltí f)atin : moceiu cru nu
f^'' at tí)ct tog í^op. ^en SífmunD mtfíacrri atburDir orDtU'r cnn mcr mcí* ()oí-öertíðarnc/ oc^fomma Ocffe tiDenDci:
ðUiti lata af f)i)QQ\a}f ; nu tlolu at t)0^ for [)onom / m an mv fóvcíagpt ot flá^,
Jtum atta berfcríír/ t^\?íat ouðtim tWí ^afaDc4óerto9arnaé®i)(ícr: ^()en^beDcc
rum cr lift PíD tf)at cf cíai tJcrDa f)Cfníocl).ivarDe fom tvtj mi(t bafnjom/ ar.nu
fcír (?5íban arcníubu thtt \moa I ot bi#iðfnfommen / ocí) mcD porrc matt amt
?,i rtrSíimt fff m tílfóvnc I)aft bafwom. 5ifmunD fáðcr:tn or fioUDum ti)at cr tor. (írnn ' f'^r^f^ pg, j-,jrt)eb..rtnö
nmnbur^^ar meb iDcrtitðunum/ of eoitta Z ÍXmmmTt&^^^^^^onum tí)C^í íiDcnbt/ at cnn munt fo* fngcn fórmágoár {)oö íl)cm-oc^ batrcmátt
fíur at bcriaj. 2;f)a maelti ft)fíir ^cr^ wara at tl)cra6 ggenDom iaððcg tm war f
tuga : <e>aemb fu cr Picr lietum cr nu fórti) 3 Mmn mí(í tváiDfamiíðcn. ©c^(tuU optur íomin / OC meb mcira Utactí ^an rcD ban emot tl)em/ oct) fíra^t t^c fun#
íí enn bicr f)ofum abur f)aft : mmn^ no^/ floðoö tl)e; ocf) warcibe tl)enna traf'
tur feidiv :cnit fTulum bter til f)aetta/ í i^^^ana
^ Ini ^Æ.Id^tí).t.()a'nn.iabcrfcrfiunumut cðna/eitn Sf,7Æí ()an"f!ð^S£f^^^^^^^^Cingi maftur cr i)ttrJ^etm / oc betra oe : ^l^ennc Wlanmn áv £i)cfobrDðcr fomittunbí at tbeírra ri^bomur lcgbíj til ícfc mi)cfcnl)etcn fórflár cmot. 0?u fíola
Dar; tW^^t tf)icr Ittifíob ranðtiga. <Síí emot l)onom tl)c ellofroa fom íflen áro. Oc^tan rcib f)ann í tttot tf)eim : oc tf)cgar "ár SifmunD fporDc tbctta/fá ðíaDDcö ()an.
t^eir funbitj / baurbuj tf)cir / oc toar fa|)cttDðarnc faDc. 9íu wilm wíj ma.
funbur lciiiðfíur ; enn fba lofur at banu ^ "f, " g T.n&í>roMiir thn aUn ffnn (Mnhifwnti^ ^^^^ '
od) ta mán tu fa feðrcn ; %cnfiaík ^i»ÍS?Æ;. / -J? Du icfcancnameD fá mánðaófwermoDiðC*Dur fpurbt tma / Ctfrrar f)ann mioa / SffmunDftDararintct. Od) fom afftonen/oSoc ittacítí : @a Ittabur cr f^amittaiu brí. g)íánnevna fá fíð mat/od) bcðifwa fíð fcDati
upr at
cebant, ut cum Hildibratido pugná aUquandó decernere ipfi liceat. Hinc pugnæcertamen grave inchoant; fintque is cxitus, ut cunéli proftrati caderent> quurumcorpora in præterlabetitem alveum deinceps deturbavit Afmundus. Quæ cum Hil-dibrando nunciabantur, dcdecus iftud majoris eíTe operis dic bat, quam ut inul-
tum id pati queat. Itaque odlo pugiles adverfus Afmundum emittendos eíTe , ne-que enim propriam vitæ exiftimationem magni quidquam haberidam, ifthæc niíi
Ulcifcatur ignominia. Hoc dido ,. frendeícere pugiles, dentiumque moríibus fcu-
ta & galeos carpere cœperunt. Afmundus tunc apud Ducalem aulam aderat , ad-ventabatquc nuncius qui de futuri certaminis occaíionc edicebat. Ibi Ducalis fo-ror eíFata: Recuperatum omninó, quod pridem amiíTum fuerat-,decus priftinum,dicebat, imp cum gloriæ augmcnto maxmio id vindicatum. Ad hæc Afmundus:certum fibi pcrftare ait, denuó aleamexperiri, quandoquidem ferocia infanientespugiles in campura iterum prodituri funt. Atquihorum exiguas effe viresj adco^quc convenientius iflud, ut quas illi poílident opes in Ducalis ærarii augmentumaddantur
,quippé iniquo modo hadenus fpoHati. Hinc obviam illis obequitavit
|
cumque ad jaítum pervcntum erat, vires periclitari akernecœperunt, certamineíatis prolixo, donec vidoriam reportavit Afmundus, occifis hoftibus- Ifthæc duininaudivit Hildibrandus, animo magnopcre coramovebatur, dixitque: virum illumcomitem habere fortunarii, nec facillime pati viítas dare manus,utique multis im-pugnantibus cedere nefcium
; jam igitur undenos, qui adhuc fuperfunt, pugileR,con-
tra ipfum prodituros. Hujufce quæ agitabatur rei nuncio, exhilaratus eft Afmun-dus. hdicebant autem Duccsj nunc conveniens efte ut una emirtantur fubíidiarií
homines, quorum antefignanus erit Afmundus, haud dubié fic viftoriam repi.rta-
turus, nec enim dccere iftud, ut contra complures ferocientes viros unicus depu-gnet. Obticuic Afmundus, Cumque jam vefperafcerct , peradis deinceps cœna:
parti-
nm n ecfí tim mammmh t mott: atfofti^a. Sífrtiunö&rombw ðf noðröqwm*
0711 Vrtlu at bSmm tf)m eUefU fcm cp# nor fíoDo ofttjer bonom mcb ^riði^wapn /
tír
tu: ^nu mííum mer mpa liDi mco ti)ter/ ^^^^ c^gj, öjna ©pá ^ ©ubín^cnntfiutocrgonngínn/ocmun t^icctlja noc/ oc^ ffoiom Díg bcjíijbDa cmotíi^e
ítaraw cnn tf)u bcrfí ciai .cirn tib ft»a gjíánn fom tu líaii fórfócía. gjftcr t^ctta
mnraa Ofurí)Uaa. 5ífmunt)Ur fbarar fprang ban upp oc^ berebDc ftð; mcn tbe
nnnmt* fom a»tann/ OÍ fnacta fíájíe afrSöÖe l)onom. ©eban rcD ban
^HJJ^fílanat^Á Æun* emot famparna ;men íbcm ti;cftcé í^e
mcnnj ."^^f^W,^"^ baDcl^an/li^ceo i/ína banDer/ ocl) fórc.
tur Drcimbl/ at fonur ftofcU tJlg^y'^nWttJi oUo bonom tl)et báttrc wata at ðífnja ftg í
ntcl) l)CrtoOpnum/OC macltu: J)Uat »Clt ^j(t)eþtanDé l)anD/ an mítta íífroct. Jóan
OttabraaD t()ití? tr)U ertactlatur attocra ^a\)t tbem ^ara eii mer fríjeallaOc frán Dó^
foraanaémabur annara/ enn t5u ot* dcu án t[)c/ foni i)an Drap tíifórna/ o(j
tai caem mcnn:m'crerumfpal)ífcríl)tí at t^et^worc ftor áíííiHtiaD p^bcDnf-
nar OC iTolum tí)icr porn Pcita / motí tcrg bcromcmcaanenoíjel ofwa. @cDannar / '^J^i^':^^"'^^ ^^. ^,*. .i. ' ^,.^^, «0306 t^ci oc^ omnngaDe l)onom. Wlcnmonnum tpeim Í/S / W n)ar fw5r atnappaömeD/ocDfájíenjap*€ptír tDCtta fpratt ^annW OC mo^ / (jtct'páVnom ;%ícn ()ané fticrD bct
enn ti^ítír lauttu ^ann. ©loan rciD cjj^.^ ^^^^^ ^^^^ , ^^^^^^
fiann í moti fauppunum; <£im tl)Ctr jog. ocí) ívcftaDcö fá/ at l)an warDt aUag
tbOttUíi rat) ()ané i aaupnum Cíða/ OC le# tl)craö baneman. •Öertogarnc l)aDc [ólðDí
tii ftonum Octur bennt at aanga a()aun* l^onom/ oc^ faDc; ^ang^anlígc gíarnin*
^VtíSÆanVr/ cnn Maí éann m mSnDe alDrigfóralDraé; mr oE fagDt
^S^sTflí/ fíJÆ t>Æ af mSnge ^án/ at Dan manDc ci| unDanqpaí5tí)a/ fiei ^^3^ 5?l«Jl/»
^^^^ wjfa / ánDoce fieífim ^ilDcbranD ^unat^eir fem forr Drap ^)^^ í ýi^^fj^f} fdmpcn fommc emot l)onom/ fom^ tben
(\mítat at mifttl muntl Perba Jtm^ tim namnEunnoðají ocí> májí bcrómDcP
tarmunur cíné oc caefu. eiban baur'^tjar af aOe «mán.
tn% tlnx oc ÉrínaDuum ^ann ; cnn ()antt ..^c ^n. u
toat torfottur oc feftm papnin lit bíD bann ; cnn ftocrb í^ané 6eit tU altmfcm förír parb oc t^at toe/ oc lauí fpa at ()ann tjcittí tOeim aullitm bana;
^rtuaarnir ()aufbu fi)lflt Oonnm / oc qijaDu ()ané afrce aaDrct munou fi)rtiaj
;
^ a rtSat otO at Oann munDi cigi unDan mea/tOott ftalfur ^U.
tíbrantr ^una ilappi fcmi imoti Oonum/ er mauna ^ar tracflaftur i tOann
1X.CAR
partibus ,finguli dormitum abiverunt. Afmundus per noais inromnium vifus [Ibi'
Ift adftantes prop feipfum mulierculas audirc armis munitas,quæ ad oquebantureum
diceii cs- ecquií^ rem diíTimulando promoveat? quippé; ahorum tiuncupa-
tSrantefenanus /immeritó formidet undenos adverlanos. Nunc fefe tutela.
íe a&rdeaf, quar, propitiam opem adverfus aemulos e)us præftare, clementes ve-
ifnt Hoc admoSitus augu^^ ftrato fuo exfiluit, fefe ut pararet,
nmmvis DlSv confilif á pröpofito eum disfvadebant. Demceps contra pugtles
?SeSvk X verö videLtSr, fortunam ipfius jam manibus Fuis F^henfam fe
?rn?Sí admonebantque palam, reílius faluti fuæ confulturum ipfunT^Pi fpotit.e Hil-
£Sdo SrrubiTiiLt,^gravio necem fic facilé evitaturus. Contra Afniun:
dSTcebat hlfd r^a^^ interfici políe pugiles illos,cjuatrt priores alteri
níoftrati funt' adjicicbat infuper: non ingloríum fbrcxertamen iftud ,quod fingu,
Faris vir cont'ra undecim æmulos fuftine?e aufus fuerit Hinc pusna utrmaue oc-
fJ\r\i^Z^c^m^éyztnr á compluribus Afmundus. Ille veró difficulter adirt po-.S VmT aSrlorum neudquam corpori fuo admittens. Ipíe autem machæ-
i*^^^"^ minimé fallacbus, eratque tsxerta-,
Shíis exitus cunSi vidricibus Afmundi armis ut proftrati jacerent. Afmundum,
kL deDUena «eT qui gloriofa ejusdem facmora nuHo un-
quaÆpo c^^^^^^
iTr^ ferebatur, haudquaquam cefturum fore Aftiiundum, e larriri Hi dibrandus
HUÍiorum pugil eximms contra ipfum proditurus fuent, qui illo tempore celebra-
tiílimi nominis habebatur.
CAP.IX.
21
C CAP. IX. CAP.5aa í)íaí)tbraitt>atr; ^iMmr> blifm flaðeit;
mm ut / enn tf)ori ctot ftalfur at httU^ ,^enntt t»a«»ettíðbcí tíaDOct war/
(jj. €nn í l>anríiaí tí)ef)u fem a ^onumf^g ^an fín @i>n í fórwað EomanDc; aá)
uav/oc ^ann Uac a fccDitTa ^omíim / t^a Orap t)onom íírait. OcDan fárDae [)ati
fa Þann fon ftn/ oc Drap ^ann t^egar. uppfórc snenfirómtticn / tíi motc*
eitan ot eann upp meD annt 0?in tít lt"ot SífmunD ; ^ tbcn ff Jan bo*
mUnDur fpUCOl tOetta / töa DIOÍ) ^ann fioðoS / oc^ woro nájía buððfn tráffclígen
til motéiíití Öann. €nn tfjeðar er tocír ftotc. ecDan t^c f5 baDc lángeiiaðí^ af
funDué t{)a baurbUfetÖCÍr/ OC Doru flcft mi)Cfen tDicDc/ brufaDe^ílDcbranD rta
feoðð netit iíor* (ínn cr tl)eir baufbu í^^^^o / ocí> bóðð tíu SKmunD mcD aiii»
tí)\)í cr IberD fom í fjíalttiíim / tíjajbrafl fjdf mi^cfcf fáraD. &c&an <it»aD mtí)at fnuDur unbír í)iaatíttu/oc for btan* tbcnna wífo.
í)urinn ðrcníanDí níbur í anaj enn Jannm t^a far motQnm fsmmtan q\?aD f)ann \>ífur t^efjar í
í£fttt míC ítalfíttt rtfewít^tObU. ^^*^ roOt^«f t>aii*
<tutt4r / tttt ci; brotttt attttm; ; Cit fwetíb luortf báfta/
«?<t l;4tifbu bm04t: bíttjbúí . ^ ^ 4^1?^fmtbrtt;/ t^t$^pt^€p(twhvim/i^en*
0m 0«
CA P. DCí;)íf Hildíbrandi.
HOC cogiiito Hildibrandus, occiroi eíTe pvigiles ejtis, (latitTi, furore Martíopercitus ipfe, prælio fefe accinxit, fímul eítatus: haudquaqtiám díduros fore
homines, quod ad dímicandum fuoi concitan* pugílei excimerceret ípfc cer-
tarainis aleam fubirc. Interea dum praícipiti hocce animi furore aeítabatur Híl-
dibrandus , filium forté íibi obvíum intcrfecit. Deinceps, advetfo Rhení flumtnís
aWeo proveiílus contra Asmundum perrexit Scutum autem habuit cælatum pi-druris hominura, totídem quos íple necaverat De adventu cjus nuncíatum aC-mundo, qui nec fegnis ad occurrcndum fe paravit. Sic ambo jundi certamenoccípiunc, paílimque idus valídííTimos fibi mutuo inflíxerunt. Ac veró, poftquanidiutmfe iratis animis intcr fe contcnderant, ftrenuö viribus fuis ufurus Hildebran-
dus, quantum pollebat, ipfc, ambanSm manuum junda vi, advcrfus AGnundumiélum adegit
jcumque galcam attingebat gladius fubitó juxta capulum ruptus cft,
dum lamina íonorius perftrepera in fíuentum proximum reíiluit. Tuncl^^ibran-dus creberrima vulncra íibi mflifta habebat, tandemque carmen cffetus fejfttjr,ha-
jusmodi argumenti.
Pronum neutiquam eJJ'e pradicere, qulinam nafcendi forte alterius
occifor futurusfit. Sic hunc unumÐamcd profapidgenitum^fefe ipfmn
Suedicd gentc fatum. BinM omniítd macharas Budlii quondam pre-
tiofa extítijfe ctmeUa; quarum nUnc una> disru^ta crat, ^KÍmta tji"
P hím
22
&m cíitgi mm (t^m m iibm.
íim tþat talbít: tíöcc þiite attimí
ÍTimm I tþcirm ci; cc at ham
bí
íBptitJ ctftitöi/ cc cB ct'öa 0<ít:
;
(Dvilianbi allbtíi^ð fymabc cc
Bíb cB tþtl bcobít: bActtat: ciitat::
íBiiiat: bacitar ci0i t^it fyitía /
tni0 ffítllm vctJid vabttm tí?t^
ttwm/Öcm fíotíðbími fac aititacð mttit»
tln vet:b cc liggtí^ life attbvatta*
tYiwii Ditbrtbttt: tlym ma^mfat;.
X. CAP.
®om t»0cn ílTdn 0tot:í>í: fótT cllct;
feban.
^tav mis voijb i>ufvoub fiibllben
tþctt btá^tc',
^vc t^tt ta^lbe tijo ðíJrtðct; ^ttaiXl(inn/ tifcvas (bm i«ð 4c brtrtc rDOCí
bcn.
íii^tt mt'ö t^cít Bátrc 0ottcn t tttt*
. nttct/
íCfftcrlíítnc rtcftt?tnðcit föin j«ðbotr=
bC (500 j
(Dwtljaítbc rtllbrcn jðð ítelf ^onomfoiitc.
25c'tí jrtð ti^ 23t:obctr cn hon ítUcna
:
íCn bön tu td'e mt0 tttÁfíc voh^ta:ÍHtg fícl í>u ftrlfl mcí) £l4bei: ttnð/
®om Itjf^> brtUrtt: rtnnöt:& ÍOQa bc?
iptfa.
ríu f«t: jað It00(i Itjf3<anb(t lörct; /
"
í1Tct:EcIt0 técfnab tncb f«t:cn ftorrt.
X. CAP.í)eimqt)amu 5(fmunbar»
^ ^'appi / bC gerlíi ?íflttuní)Ur i>ÍCt>Ultí pen. Oc^ ðioiDe SífmunD efftcf l)onoin
aa leijlu ^ané OC DUðfcí tf)a ÍUa ftnu bc.Declið begwfmnð / beattðvatipe td
bftfíi fiann ínítí tíia ecfi Í)Cttuaana / fm storninð; •^nni'efleta icfe titl .öecto^'
oc rot ti)a a tDan uae/ cc n^mt ijan^ at* ^ .ji fagva .^^onðs s^ottcfcn/
ít oc 5ífa en faflra ^ouðé pottir. Sfjafatt upp(!; Wíffen/ en gJíatV wac )TnaD
aetlar mat)ur at InDia ^ennar. ^íf^ att bcðiára. gífniunDei; qwaD/ tá i)an
ittuntr qtoal) cr ()ann fom í ^aUar l5i)r# fom í Dórten f6í ©aien
;
nar:
Íitt V4t:bí míö I<tð(t tþctVm mt0 xoátbat ibiá)t bet f5r<t/
2ít mií mait5 Sttfíiö Ofyi: qracbi.^"^en mmt tnt^ ofn>cr0tce t tö.
Cþít et: mil til ^appd þttlt n4t: fom mtg ttll Bilmpc walbcmc0tt:» trtfn t0 m4 íijgen /-
2ítt4 <I>ttrt
h^c opera extitiffe T^izdalica qmndayn artis^ qualia anté hac nec pofl-
modum fahricata fuerant. Qljpeum juxta nunc IþeHari confraBum,
in quo deczes oBen^ Dirórum confignatA imagirícs ^ forti manucixfo-
mm. ' Gnatum fic occuhuijfe percharum, honorum paternorum h^re-
dem ; anté diem nefárié -vitd .pri'vatum. Nunc fratrem exo-
rare, id fupplici annuere ^veltt^Jeque ipfum tegumento opcriri fuo
;
quam'vis exemplo digladidntthus quamplunmis non ufitato. Síc tnáini'
me corpus jacere , •vulnerihm maximé lacerum.
C AP. X.
T>e redttu A^mmdi ad fros.
HISCE íic geftis, mortuus eft HildibFandus Hunorurn pugil^ cui Araiundus
funebria folenni more paravit, fimul anteá fadtorum fuorum fummoperépœnitens. Sed nec ad Ducalem aulam amplius reverfus eíl Afmundus, tantum-
modo ad prædium illud quod fuæ olim matris fuerat poiTeffio,, itidemque Æfæregiæ virginis pulcherrimænunc fedes; Quam procus quidam fponfam íibi eo tem-pore expetebat. Ac veró, ingreíTusauIæ limen Afmundus poctico more in hanc íen-
tentiam proloquutus fertur: Haud omninó cumýbi cffe id edicerc ^ an
quenquam fe ipfo magps difertum habuertt. Qéíterum Pugilemfe faci-um
perfoYtitwnem ?ío?íunamytdque odienls "vtctbm cumjofuri reg7mm de-'
fendrndum erat. Vir
*
i
23
Borbwfí cim vib eim l'"'^í'
Jlet:mcttttttí04. JTÍrtnnct: Uux,
e]C oc vtb (tO ^''^ '"^^ í^"^
etttt 4 Velle. P« » m<tt;Ben»
ÍÍíVtt ec 3?tb «tt<l í^" t<íð inot ottrt;
Ct>0 CC Ctttt ltft> , íDoc^ í(íÖ lefwctr.
Cp<t XyVii^fiahÍ þttgUt; í brtOfít. bkf ofrabiðt
mctttt cllefw jnob i btrofíet/
.
2lbui; mtec í fvcfhi ^^xocthm boöo.
^itttðbtt S:)ifttlí 5^*^»^ t fómnctt
Cl?a lom ctt hmi ^tlbtbmttbc '-^n^^Cttym ivuiic^UrtA ^appi / C4 fom tben \^b^t
^aim Vrti; míet: OmaíW* 4)tlbebrmtb/4íUna».4mpcnj4ðntt)<«í
mebrttt a b«ttum. ni'ffitpf^títe
yiJ^^l^M l^AfSIiVf meMerttb ^onom^críumbl ^at:bU3 ^^^^^^ mcrcfen (®«rj) þ<:rbel(0e«
5ynV l?tmm ttcbatt. ríebítn for ^i<5lmen»
(íptír t^at faUAtmtU inenn ^oniim ©cÐcrmcra blcf íjon nf oíírt tváí
Wl/OC m'í)mnifnUaí)v5ífmunbutitapí utitsfástiapct;/ od) vvai-t)íl)an EadaDcv 2(f<:
MaOaní. .^onaé2)ottn: ba&&annafftci: "^5! .^'T*^^^"! ff* ,
^'^"3J í5)oírcn
.1 '/ 1. ívi; fórcl)allaní)cö at ban ffitUc tvarfimna fígtWa/ oc Uct toorfi^it^ml) |t3 / enn Uet
6(u>cKl)cnnc/mcDfórcaifmanDe/atmi)cfetbc^miftt atq\)aet)i fDlgt f)ara Dopnum ;• ^^-^^^ ti)cn art forii fóigDí i^aDc <Bmxo(im t^Ott f)antt ^cfí^i ml);| f)cnnt / íf)a Det; ^en/ án t^ lyantvar bícfi\?cn tm-cD
míntij f)aim aftac f)cnnat: / oc ðerl)í cmot l)cnnc / pámíntc l)an ftg tíárícfcn till
kutfaup fítt / OC ml at eiga «lifu ^ína ()cnnc od) glorDc fttt Q3róaop/ Dá í)an gicf
foant/ enn btap ínann ct l)ennar t)afl)i ot óga sifa tl)cn ffióno; ^cnprap tbcn/
m\t / oc er fa ciaí ncfnbur. eíDan fom f» Dennc J^'^ifi'íí^f; od) ar tl)cn ícfc
rtírtvhfi «>lítiiimt)ut! .^appabaní toibfrací"^^"^"oer. (bcban bicf 5ífmimoáíamparéí
/>7r njÍTum 'contm pugnet^ nec co?7tra duos^ qm?ique pL'iresqtiCy
Jex fcptem've pate?7ti. in campo. Unicm ego etiamfi contra cBo , adhm
tamen frperfles.
V'aciUahat tunc animus^ cum undeni uiri ad pugnam provoca-
h^nt. ^tqui in fom?iio pr^dicebant mthi Œ)e^y quod tfltus certami-
nii tpfe "vtcior futurm efjcm. ^uncferox accefft Htldibrandm Huno-rum pugzí^ qui negotium facefjebat. Sed^ ipfum Bellon<z notulk
probé jignabam, i?ífra galcA oram.
•
Vixit deinceps Afmundus in famá & exiftimatione hominum, fuitquc pecui
liari nomine nuncupatus Kappabanius, llve pugilum occifor. Atqui rcgia virgo
animum ipflus mitigare ftuduit, ipfa quamvis tantorum motuum eíFccftrix j
hunc fibi nunc propitium conciliare ac vel machæræ iftius adeo infignes virtu-^
tes collaudare. Cæterum Afmundus, quamvis ftimulante animum fuum ira, me-mor tamen amoris haílenus íibi pigncrati, ftipulatas fibi nuptias cum regia vir-
gine adimplere maluit, duxitque fihi uxorem Afam^ pulcritudinis gloriá exim.i-:
am fœminan-n-.. Rivalem autem infeftum necavit; ignori quisquis is fuit nomífnis. -Ðeinceps laudes virtutesque Afmundi Kappabanii lat^ per orbem fuc-
creveruntr
24
Obíervanda,
RErum gcftariim telam, hiíloria hæc, ab iílo auíþícatur Bud-lío ; ipfum comendans, á robore bellandique þromptitudine , opu-
lentiá, ac cœterarum præftantiá rerum: Quis ille demiim lucrit, noville
noftra intererit. At verö Budlii, vel Butlii, non infrequens occurrit raen-tio, apudDanicos paffim fcriptores. Et imprimis in floridiílimo illo VitíBeringii operev quod jure meritoqué íiio Florus Danicus infcribitiir , Butlii
cujusdam ætas ad Annum Chrifti 346. refertur : Qui quidero', Tslepte ^ar-merkú é pedore carceris redeunte, non invitus aut reluaans anitnoy regnumdepofuijfe fertur; 5c mox: Utqué tefiaretury non hancfegnitiemfuiffcy fedpa-cem^ iConditö hondfide ferro y in portu^ ér velut adanchoram^ qvidípid reli'
qyum fuperfuit vitís y nil a ]>íatura defiderans^ nilNaturæ dehens^ lenijilm^
tio trmfegit^ nuUam reliquit Fortum in fe þeccandi potefiatem. Úti veirba
íimt CL Viti. Suecorum autem hic, ejusdem cognominis Rex,frofea qöæ-(itus, ignotus apud pofteros maníiflet; ni beneficio hiftoriæ hujos mem--branaceae, feu fido præcone, inclaruiílet. Imö'Vera fiib BuMiij ScMéM^Jggonis zlqné Hilmeriy Poéticis adpellationibtó &Epithetísf autSynoii^rum id genus larvis, deliteícentia interduni vera nomítia dejprchOTdesL
Quin 8c,nomina ad lubitum fiiæ dialeíhis detorquere,gentí umciKíjiimScaim-
diotis præcipuéj adeó ufitatum ut ubíqvé obvíum* A^/ik^M^ Svem-rum cujusdam regis, mentionem injíceré placuit JÖhamiilML ISiUaáæ &sæ:
Lib. n. c- 31. Quem , nohiUtate iUufirem , animiqué ccrp&risdútém cm^i-cuum^ prudentiaé^ miUtart fortitudine núUifecundumy deprædicatt fi pmres
fu^fortunæm Majefiati confultores ajfecutusfuiffet. Porrö, vaiiís poftqmmja-ítatum cafibus, hoftíumqué impetitum írniptíonibus , enarravit ídem fai-
ptor , ita pergit. EreBis velis fe ad Curetes fngttroo fimiiis recepit; mnMtandem pacato in meUiu regno reverfus efi^ tuncJanidfribíu výés cm^& ^
multa conatiis£fi
infiatum meUorem reducere^ Sea fatarum neceffitati fit^-
cumhens ^prius in mortem concejjit^ quam videre potuit fuam piam httmiÍB'
Ttem tam aéjyderatum finem attigtffe. Cum hoc, vit comrtúxsiS: qvldliabrartt
aíla fatalisqué exitus Budlii noífri, equidem liaut video cur affirimvciiifBL
Quidqvid fit, regibus, heíc olim, minoram gentium, nec temone ac-
cenfendum volunt verba : ^AIt W'cb fíw &0^}^<^ Undé, ÍMmnacura poteftate Svioniæ imperitaíle ipfimi,nonobícure eiicitur; inMs qvia-
imö Sveciæ & Mannaheiraíæ penetralibas, íedem aulamqué regalem, fiö
Birkæ íeu Sígtunis, tum fixam habuifle nepeílum eratj fiquidem Legatís ip-
fius, Hildibrandum nepotem ad r^em ejusdem nominis, educadams
cauíS , in Hunabndiam deducentibus , per oflia lacus Mderi prqpe Ag^-fitiam iter faciundum erat ; in cujus etíam viciniá hoíþitatufiiif^ raemorais.-
^
turc.5,p.iL Fidem itaquéderogarebonisnoftratiumacfinœiæatíö^
flatis annalibus,livor eíletjquatenus fubminiftrant noícenda. Quinpomisgra-
tulandum fi quandoícriptoribus idemeftconcentus,inrecenfoidisregTQimEp-
minibus, á remotiflimá jam iridé memoria heic íceptra olim teneiithini;
'
Quanta enim tum deniqué evidentía,quanta dignitas, quaBtamie maieftas at-
que lumen Hiftoriæ ^atriæ affulgeret? ouippé parum lepBltæ diflaret
ineriáæ celata vutus ipíbrtuii, ni, íþarfa ita folia legendo* intermoritum aíi-
ás nomína vindicaremus. Sudabit propediem fiib pradó Otttartolut^/ toc
eft, feries regum Sveonum genealogica, opws b» m, parentis md pofl:-
huraum ; in qvo , non tantum fidam viri operam probabis,in repeteuda eo-
rum raemoria regura, qvi longa ferie acceptum inpofteros tranfiulere Dia-
dema ; ficuti de fceptro á vulcano febricato atque Agamemnoni com-^
municato comeraorat Homerus Iliad.B* Sed&tumulorum inibi fepuícraU-
um auá:oritasXipporum,ftelarumque vetuftas; Infignium quoque, vel Si-
gíllorum, indubitata teftimonia , fevorem Le£loris invitabunt ? Sunt nobis
& Epigrammata Regum laudes pleno ore concinentia; ordine tametfi, ut
viderí poífit,haut itajuftéíervato>inIimineforfitanCantilenæ,utrotedeprom-
tæabipfo,Juvenetum,necadeö veritatis antiqvariæmyfticis irabutofacris^ut
poftmo-
25
poítmodum antiquavolvensraonumentavirorum, explicuít egregié, compro-
bavit. Sed & ifta fuo loco. Intereá , Budlii Regis in ætatem^ , pro re nata
,
tantundem inquifiviífe contenti fimus. Eft autem Tabulæ ejusdem Genca-
Ipgicæ hujuscemodi diQ)ofitio.
ÉUDLIUSRex Swioniæ, cuiReglna conjux HUdis. ab Alfuro D. R. cæfus.,c.
HILDIBRANDUSSenior ; præpotens iUe
Hunorum Pugil, apud
quem educabatur neposexfiUo.c.2.
ALFURUSDanorum Rex áb/f//^-
brando pugile Hunico,materni avi Budlii, ne-cis vindiílam proíe-;
quente, caefus^ €.'4. /'^' ^
HILDURISFilia, quæprimum H<?/-
£om Hunico denupfit,
c. 2. poftea Jkoiú Daiio
maritata. c. 3.
HELGO ASARex,gener BudluRegis, Cognomine pulcra,^cWa.inmatrimomum heróis conjuX
fada. c ult:
I.HILDIBRANDUSHunorum Pugil, in mo-nomáchia ab jAJhimido
fratre uterino lethali
wlnerepercuíliisexílin-
guitur, c. 9.
HILDIBRANDUS,Junior^ Hunorum pugil
c. 2. a fratre peremptus.
2. ASMUNDUS"Akonis filius fi'atricida il-
le, diítus Kappabanius.
C A P. 11. p. 5.
ttnalanbt. Facilé crediderim , vel uná pluviá , ut folet dici , tot fiin^
gos vix enafcier, quot fefe paííim ingerantHunniæ autHunalandiæ no-mina , veterum apud auðores hiftoriarum. In defcribenda veró antiquáHunniá infignem navavit operain Salanus , Not. in Eg. & Afm. liift. p. 90.feqq. terminos ipfi aíEgnans ampliííimos, ad utrumque fcil. Ponti, íive Both-nici fmús latus ,& præfertim occidentale. Hunnos quinimó ex teflimo-nio fcriptorum quorundam, inFinnorum vicinia collocans, adducendo ver-ba| Ammiani Marcellini , qui glacialis eos Oceani accolas íacit, lib. fuo 51. Por-ro, de;VÍ vocis necmihi cum iis res eft, qui, ut Anonym.in defcriptipne
Norvegiæ, Jslandiæ &,Grönlandiæ, ad calcem MSCti,Hunnos quafi canes,expreífe diélos indicant. Mitto etiam eos, qui Hunnos,quo ad loqvelam, im-inanemíic terribilem vultum , moresatque originem execrandam , Mytho-lo^icé fortaílis, defcribunt ; uti Jornandes c. 14. Cumque ipfms mente egre-gié concinens hiftoriæ Sturlaugi laboriofi cap. 16. 17. Qui de ifthac fe
gente gloriaverit fatum ília fibi habeat böllaria. Quin potius audiat, cui vp-lupe eft , Antiquo de Hunnorum nomine diíferentem egregié Atlant. T.. 1 1:
itemque pro gentis Hunicæ cum Scandianis noftris affinitate quadam deíu-dantem Cl. Lundium hotis in LL. Weftgoth. pag. 144. Quidquid fit , iuva-.bit nihilominus infignis viri Thormodi Thorfæi adducere verba , ex hiílo-
riæ ipfms Norvagicæ part. i. L. 10. c. ai. nimirum adftruentis, Qos,j)oftquam
fatis m Romano imperio debaccbatifuerant ,ýrimo ad Germaniam confedijje, inloco , hodie , Humrum recejfu dido , Germamce J^unbíUrt) ; quos
,rigorejérmo^
nisy Germmos effe Irenicus affirmavit. Pluribus deinceps argumentis cluensita pergit. Audor Hiftoriæ 'Diterici deBema , dum Atttlam . Regem Qfantri-cem fugientem , pervenijfe tradit adfaltum qui eft inter Daniam & Hunalan"diam, profeóíohanc eandem fylvam intelligit. Et quibusdam interieáis, deSigurdo Fafnericida, patemæ cædis vindiéhm profequente, commemorans
Q hæcce
26
hæcee adfert : Nam^ iidtm hojles^qui Hunniampatrí ejm^ iidempmulVran-^
ciam una cum vitd eripuerunt i ideoque in Franciam^ uhiforte hahitarunt ^er--
fequendi. Volfungiis efiim <^ ejus fuccéffores uhique Frmciæ Reges audumtiita eos ambabus Eddis^ Sæmundi Snorrilque^ appellantihm , ut Codice Flat. pag.
jjý. feqq. qpi tamen in hijipria propria Hmialandiæfeu Huniæ Reges Juijfe
traduntur. Sæpius etiam Sigurdm ille Fajhericida^ Voljimgi nepós^ i^líltfíc
!^OnÍin0t: / boc ejl Hunkm Rex a^pellatm\ Atqui Doftiffimus ille Thor-modus^ in fequentibus, ex hiftoricá Norná-GeíU relatione, ut in præmiílis^;puverio , Franciam Rheno flumine termlnatam, fittf fuo ampliffimumfóátlúm indead Albimusque occupaííe , dúm ait; adftipulantem fententiæ
íuæ habet hiftoriam Kappaoanii noftri, capite 9. de Rheno flumme ita per-
hibentem : @b«n Ol lym Wpp Micb 2lnt 3\m. Nempe, HildibrandumHunorum pu^lem adverfo Rheni fluminis alveo proveítum , contra Afmun-áúm perrexiíie. In cufus 'íiuenti etiam proximo depugnatum fuiíTe ex eo-
dem cap. liquet. Adde, quod Regiam Hunniæ arcem alluiííe quoqve fluen-
mm iftud, caput 8. pluribus innuat.
GAP- V. p.io.
^^^atnar •^rtttgum (ðuKé tíQ 5íylat h. e. aureis monilibus humeros tenus
accinða erant hrachia. Eft quippei^uUþrirt^ur aureus circulus, ar-
millam æqué acannulum denotans. Quos inter, uíum quoad variumj 6c
hoc difcriminis interlucere in profeíTo eS; Utique nnnuli, qui digitis indu-
cebantur, communiflimé ^m0Ur0uU diííli) feu aurum digitale. (^inetiamomatus non tantum caufla geftati. fed propter amuleticam fcilicet quandamvirtutem, ^uæ eis inefle vulgö credebatiír. Cujusmódi inRegíi Antiquita-
nim Archivi peculio, bini afíervantur ; literis, ut ita dicam, gracillentis,
GuasLongobardicasnuncupant, hancce infcriptionem , limbo inverfo exa-
ratamgerentes: BURO BERTO BERIORA- Nirairum: BOREÆitá, aut BOREADUM, Attauorum ac Gentis conditorum genios , aut
Deaflros, invocando tutelares, præfen'ti/credere fas fit, velut numine, mor-bös aut intentata mala propulfuros fe autumabant, vel etiam illatis vulneri-
bus egregié tum mederi fe pofle, aut cruorem fiftere arbitrati funt Exterio*
ri vefo in límbo exhibentur verba JASPAR, aut CASPAR, MELCHIOR& BALTH ASAR; Regum trium flve Magorum nomina forfitán opife-
ra éó venerantes, pro as^erruncando qvolibet damno ; De qua pollentiá,
^bi gratulatur vulgus Islandorum , in libro vaniffimo MSCto, ludibricarum
filpéfftitionum, difto^Vrtrt-J^OttfíboHcit/ i. e. artis necromanticæ^ His
accedat de fabulofo Gygis annulo quicqiíid memoratur apud Platon. deRep.
i. 2. & ex eo Cic. OfF.L Similía perhioentibus noflratium hiftoriís prifcis;
Et imprirais hift.Thialar Jons.c. i^. Quicunqueannulumtalem, fuperftitiosé
creduius, geftaverit, Invifibilem obambulaturum iUum quidem; Vel,utverba
áiibi fe habent : \>at tf)at utet) mat^ium uatunim/ ibMaila mattx fa maí)uc
faraft cr a í)<clt/ ttm tí}aD þafDc: nequaqua?n ^nale periturum virumJýí^d au^
rum tenentem. Cujus etiam poíleírores exftitere Atravi materni. Item c. ij.
oc rtia tí)cím ccK úcít otiait foma cr í)ann Þcfur. qui illo gaudebat , huic nil
Sno^inatí metuendum. Add. c; 14. Vid. Híft. Halfdani ^örftUUf^OfíCaé.• ' Annulos Græci <pct^f^uKi^ag & yByoriTBV[A.tyisg , Arabes Talifman, appel*
iárUnt 5 tales , quos qui geftaret, nou íoium perpetuó eum viítorem & ab-örnni veneno tutum fbre; fed etiam cujiiscunque vellet amorem fibi conci-
iíare^ malos genios pellere, morbis mederi, & multa alia præftare, impudenter
aflerebant. Vid. HofFmannum voce Ahnuli p. aiy^ & de fatidicis, Ariftopha-
nis in Pluto fonant verfus: .
oúJifV 'srpoltuia <r\Si 0opZ ycta Trútdueví^
Non facio te bujus ^uando'gejlo hunc Annulum^Precio drachmae mercatiis ipjum ah EudamQ, In-
InterRegu vero Antiqmtatum Archivi Cirnelia piilcerriitie emicaítr
decuplus ille annulus,íeu Armilla, cujus iieic iiguram expreílara ad amus- r
fim fubjungimus.
'ú.
Conftat, ille circulus grandióí/átífo totus viliori , dífto ^rotlðun/ auro co-ron, cuí novem aliosjpuríoris utiqueauri atque defœcati^induðos cernerecft> per gyrum tortos aut circumflexos, formæ difparis.Totushrcceappara-
tus cultusque, qualis quantusve eft, ponderis éft ducatorum (eu aureorura,
centum quinquaginta & novem; in parœcia Sudermanniæ , ©fnQíiiíjC diíta,
ad litus ^aitielenlacús, anno hujus feculi ineunte, aufpicato fidere repertus
á paupefe quodara ruricola; cui fua quidem portio ternaria, ^ítt({U^2hi)l\l
ex indultu clementiflimo conflitutioniS Regiæ de Anno 1684, ceflit; fcilicet,
thalerorum quingentorum fexaginta oíto cupreorum præmio^ fatisfaðum
viro, Majori autem cum Patriæ antiquitatis fœnoreJumine ac incremento,
in augmentum Regii Antiq. Archivijhæc acceflio data eft. Nihil fané fre-
Suentius in hiftoriis prifcisoccurrit, mentione annulorum ; utpoté qui no-ri temporis uíiim excedunt , atttfecedunt noftrates , præcellunt eis longé.
Hoc præfertim inclarefcentes nomine : JP^ríiigut Annulo, *55augc incur-
vatus, 8c annuli in módum tortusvfivé circúli torti ,^^éTrroi uti loquitur A:
Gellius 1 2. c, II. & in notis Tliyfius ad §. 8- 9* Qná vero æquiori hunc no-ftrum
ítrum appellatione mmcupaverim , zcvoásArmiJk? Profeðo, ArmilIæStrachiis antiquitús dependere folitæ; de cujus vi vocis infignis Fefti locus:
jírmilla^ ex mro quof viri militares ah Imperatoribus donati gerunt > diBof
ejfe exifitmant: quod anttqui humeros cum bracbiis armos vocabant. QuinimoSrachialiafuijfe vocata Livio lib. 37• c. 7. conjiat. Undé ér* corrupte inter or^-
fiamenta mulierumBRACELLETTÆ a^pellantur. Donatos Armiliis, utchon-*
giariis, fuiíTe ftrenuos bellatores 5 obmgentem fortitudinem , teftimoniumFefti eft. Cui quidem robur addit Saxo Gram. hift. íuæ Danicæ libro II
L
$.50. de Rege Rorico Slungvanbauge, hoc eft, armillæ proieflrore , ita refe-
rens; Tamýrobrofam Danica cunéiationis infamiam frima Úbboim magnani^mitas repultt., Præjlabat etenim corpore^ incantandt artibus poUens. Huicquoque deindujlria certaminis pr^fmum perquirenti^ Rex ArmiUasfpopondit.TumiUe: quam
^inquit ^ promi^o fidem deferam^ cum ipfe pigmis in manibus
babeas^ necfub aliend munus cuflodid depofw? Præjlo Jtty cui pignoris depoji^
tunt crídasy ne promijfum retraóíandi fasJit. Accendit enim pugilum animos
irrevocabilispramii certitudo. Quod eumprofeðoper ludibriumaixijfe conjla^
haty quem in prúpulfandam patrw contumeliamfola virtus armaveraU ^juemRoricus auri cupidtne captum ratus^ nej)r£ter regiam conjuetudinem revocatu^
rus donum^ autpromijfum refcijfurus vtderetur ^ ut erat in navigio toUocatiíSy
ArmiUof ingentí excuffas jadu petttori porrigereflatuit. Sed conatum ejusfe'
feUit interpitii magnitudo. ArmiUte enim languido y acparum vegeto motUy ci-*
tra dejlinatum locum coUapfæ y fluóiibuí interceptæ Jimt ^ unde.Rorico Slynge^
bond (reíliús Slungvanböge ) inolevit agnomen. Quíe res Ubhoni magm vir-^
tutis indiciofuit. Neque enim eum obrutæ mercedis damnum audaci meiítispro^
fofito exuit , m virtutem avariti^efiipendiis obnoxiam fecijfe videretur. Igitur
avidlpetito certamine. Et quæpræterea, At veró moremhunc Populó quemrefpicit Arftos,ob martia itá tentamina remunerarier , communem fuifle
cum aliis,ex.verbis Prudentii liquet, injbymno Emeterii Sc Chelidonii Ca«hgurritanorum v» 64*
Jtey Signorum Magifiri: ^ vos Tribuni abfifiite^^
Aureos auferte Torques yfauciorum pramia.
Inter virtutuni itaque jpræmia, heíc paripaílu ambulant Torques íeu
monile, Gothis menia-grtpr diði ; & Armillæ. Prout de ris etiam tcftimo-
nium Simonis Dunelmenfis Hiftorici Angli ad annum MX L. tale eft : Qup^runty ait, uniuquisque habebat duas infuis brachiis am'eas armiUas,fedecim un--
cias pendentes. De valore profeftö armiUarum vario feu pondere apud Bo-reales nos edocent veterum hiftorica. Utpoté , Gotrici Regís Gothorunihiftoria cap. 7. p. 35. commemorat : Vikarum Regem in Agder Norvagiæ,ftlium illum Haraldi , á provinciá cuí præfuit cognominati ^ín <J3b|Ta/
Gotrici regis fynchronum V Heroum fuorum Principi ac regíonis defenfo-
ri, ganbn?arnarma&urtn/ Starkathero, inter plurima dona, etiam Armillara,
trium libi-arum ponderis , obtuliíle. Nec illiberalem expertus Heroa , utpo-
te qui,beneficium in fecollatum, iníuláThrumá regi concelIa,penfavit. Ve-nim enimveró cum iftá egregié in comparationem evehi potis eílet noftra
,
Sudirmanniæ reperta; Ní libras faltém oinas cum femiunciis fuprádecempenderet; tamen ut diximus, aureorum CLIX.eft. Profeíl6,haijd fpemendipretii extitiíTc ArmiUasautannulos antiquosjpareftcrederejfiquidem eximio
utplurimum munere compenfabantur. Refurus ille munificus^^^cnícíij^cfi;/
Annulum, quem á Gotrico Rege obtinuit, AnglorumRegi Ellæ dicavit ; á Re-ge reciproco munere, naviacaurohonoratuSj uti memorat Hiftoriæ Gotridcaput.9 Speciequoqueacformáad noftrum quámproximé accesfiíle veteres
iUos annulos 5 tefl^ntur paflim hiftoriarum monumenta. De Annulo quodamvel Armillá, hiftoria Torftani^darSCítagné c,2. *^ann tt)ar í funlut túixii
HDU ftOt)Um h.e. in novem iUepartes dirimipoterat. Pariter hiftoria Thialar
Jöns c. 4. commemorat : Ericumj Regi? Vallandiæ filium, ingreflhm Thia-íar iftius Jonæ cubiculum, fuprá fpondam appenfum confpeídíle annulum>
hoc
29t
hoc eft ArmiUam auream, iiovem conftantem partibus , hinc nirnirum auro
nitidiíTimo refplendentem , hinc obryzzo rutilantem , pretioliflimum utique
ciraelium;uti verba habent: <£icifui: tof ofatt fcrittgcn ocö fa imn mt i
ttíu ^lutum / i fumum ftobum rauít guU / fumum l\)(c ðuU. (Ecíí tfjottíft
l^ann (tet ()afa jafngotan ðrt'p* Huic Vero peculíaris adpellatío nominis
í0Mmmí indita erat , unura idemque notans ac ^Jlgaj^StttgW/ id eft, ani-
ini ægritudo; qvippe non levera follicitudinem, vexaíTe virum, adeo foller-
tis artificíi fabrum, créditum fuit. Quinimo epitheto S)VUpncr nuncupatus,
auoniam, fi Diis placet, nona qualibet noðe parilis bonitatis unus ab ipfo
eílillaret ,quemadmodum perhibet hiíloria loco citato. (^im tt J^CÍnsttC
(öram/ oc Dnpuc af í)onom ntunl'u í^tvoiju noít/ ©utlöiíngur l)ané jafn^
ÍDCíje. At ,vero infignis adeo fabulæ ,allegorícæ dixérim locucionis , ortura
öi. occaíi'onem dat Edda Islandorum Sturlefonii , Mythologia 43. comme-morans Odinum , funus Balderi Afiatici omni honore ac opulentia profe-
quentem , etiam in rogura conjeciíTe Annulurn quendam StUpnct / cui
oíílo valore pares, nona quavis noðe accreverint. OUl\ lagbí a balit) (SuUf
t)tino^ tl)att er 2)vaupnir ()eítir : l)onitnt ftlati Ittan fu nnttura/ atl)inaníun*
tu íjnjcría nott ttnpn af ()onuni atta IjtíuQat jafní\ofðer. Scilicet: Odmusanmdum aurenm qul Drupier dicitur rogo imMfuit, Qii bac deinceps adje6la
ejl 97faura , utmm qtialihet mð.e odo ao ilío aejiillarevt a^muli, ipfiponderepa-res. A verbis & interpretatione Cl. Bartholini ne recedam.
Pretioatque afteAíoni annulorum quantumtribuerintolim,exíuperfti-
tiofo eorum cultu patefcit.Eximié his lucem fœneraturHiíloria Sorlii í^inSteCí
aé/ fivé robufti, c.4. Ubi, inter íþlendida munera queis Sorlium maftabatManamulier, filia Centauri ^^r^yC'é/ id eft ferrei cranii, reliítaSÍkrymneri
Cyclopis ; etiam aimuU mentio injicitur , in paVtes novem diftraílilis ; cujusquidem præclaram hanc virtutem extitíire, opihio erat, OC mdt ti 5!)íana:
éer t()u t^ennan Ortnð a t()icr/oc muntu í)tt)or£í a fto ne lan&í tvíOíafí nieiaa.
Et faífa eft Mana : Hanc tu geftato Armillam, necterramariveerrabundus . „futurus eris. His addantar cjuæ de ^rfbaðltÖ / auro hæreditario , a majori-
bus transmiílb atque religiosé culto ac cuftodito in fpem lautioris incremen-tiopum, agitStepIianius in Saxonem : quodetiam '^^tt^Qtipí dicebatur, i. e. At-tavorum Cimelium. Sic,liberi Auskeraudar, terræ Giganteæ Regis, jurehæreditarió a parente reliétum accepere Annulum íive Armillam, magniprofeélo æftimatam. Adeamus hiftoriam Rolfonis Daniæ, & Attisli Sveo-niæ,Regum c. 25. referentem : Attislum nimirum Sveciæ Regem , æftu-raatiííimum Thefaurum ab attavis reliílum
,poííediíle-, ingentem utique
ArmiUam , vocitatam @ívia#©rtí^ / hoc eft peculium & acervum Svionici
ærarii, er attí ganofcbðar Jttils, quam polTederant Majores Atísli. Hác,Yr-fa Regina filium Rolvonem Krake clanculum donavit ; nec non cornu,auro refertum, gemmisque ingentis nec facilé æftimabilis pretii repletum
,
præter cæteram Thefaurorum immodicam vim, ipfi obtulit; quod quidem,in fugam coiijeítus ipfe, follerti confilio, inter muites Attisli, per CamposFyrenfes projecit. De ethymo autem vocis. (5tn0 / inibi occurrit. Attís-lum, auro inhiantem , éx equo corpus incurvaíle ut haftæ manubrio Ar-miUam exciperet; advolante Rolvone, ignominiæ iðu , SXlCi\ní)OQQl priecifis
clumbus, læfumab infefto , qui in hæc verba prorumpens dixit: ©ivínbðafta cg ()au Cr riíajtur cr / vel , ad mrcellum quendam inclinavi Regem potentis-
fimum. Alludens utpoté ad fimilitudinem porcínidorfi, quö cum, ex im-pofitione vulgi , commune quodpía'm agíiofceret pretiofa ifthæc materia.Cæterpquin totVín65gia / eft fpeciem qualemcunaue fuis curvæ præberejquá nirairum pleftebantur pœna in monomachia aeviði hoftes, cum often-
la luenda fuit , per cefpitem terrenum oblongum , & velut lamina exciíurri,
femel aut itemm propellendi, cujus fines ambo humi aftlgerentur, inquefornacis modura exfiirgente culmine cefpitis, aliquá tamen'ratione fuffulci,
quemadmodum refert Arngrimus Jonæ Reri Isl. c. IX. Circliradabantur
verö Armillæ lacertís, brachiis atque armis, undé adpellationem variamH tra-
traxere. Sícuti , de Eriico quodam ínemorat hiftoria 'Zf)i<iiát ^ötté : ^tt^tinQim ®Ciim rennir f)ann bpp pfer clboQa. Armiilam quidem Gramde^iuxit Jupra armum. Itá Armillæ binæ ,, queis a LeffatisDanorum Regis cor-
ruptus erat Biomo Præfeítus, fupra' brachia , veftes fubtus prominebant;fluac, tandem dete<^ fraude, proditorem prodidére. Nec vero
, fupra volas
laltem, ípeítabiles íliperbiebant uti mulierum ; quemadmodum ArmillarumidiíFerentiam dofté obfervat auítor Commentarii, qui infcribitur: ^oodfe Oud-heden ofie.vorheredfelen tot the Bijblifche ivijsheed. Amftelodami A. 1690.
Tíomo I. pag. 284; quo ergo B. L. ablegamus. DigniíTima quæ legantur.
Inter Araoica & aliarum gentium ornamenta , fœmineaputa, Scriptorum
utiquenon nemo talium induxerit defcriptionem ; quarum certé geminæ, exWgentofoHdo, in adytis RegilAntiquitatum Archivi aírervantur ejusínodi'.
Anté annos non itá raultos, h* e. præterlapíi feculi, nona^efimo tertio,
Menfe Decembri , in Gothlandiá , una cum nummis plufculis Ædel-
redianís,repertæ; egregiæ antiquitatum vindiciæ, & quæ de exercitis gen-
tium Scandicarum commerciis,^ faílisque expeditionibus, teftificantur, hi-
ftoriarura monuraenta luculentér roborantes. Sed redeamus ad aUreas.
Armillas perindé ac annulos, inter præfl:antiftima olim ornamerita,
geflatas oUm, ex hiftoriis'pafsim Romanis atque Græcanis fatis fUperque
evincitur. Hæ etenim Regibus , ac viris Principibus in deliciis habitæ.
Quas imó Sefiatores & ConfUiarios, Gothis ^abgícfe/ Præfeflos Prætorii
51
talíate / Milites 9\ítl>aCC/Equeftre? virös <t5ít>ilt|lctt/acNobiles^it>eitatí
) %ncip<tt ; velut in eC^0oXoi> ac teíTeram Regalis utique gratiæ acdep-
taíTe obvium eft» Parili ergö ratione Annulus Eqveftris ordinis fignúm
;
hinc Florus L. II. c. 6. de clade Cannenfi: modu duo Jjmiiloram Cartha-
ginem m'^Ji, dignitasque eqveftris taxata menfurd. Proindé , nobilium pás-
fím Scuta atque infigDÍa annulos oftentare non abfonum fidei , adftrucnte
hoc ipfum Spenero in opere Heraldico pag. 107. 54. voce : Annelei é.
^Ítt0. Cercé in prærogativam vel felix incrementum norftinis, honoratiöV
ris, Gothis : tTrtfrtbOt / tradebantur Annuli aut ArmiUæ, Qýinimöy i
91afenfáríl7 in confirmationem cognominis nuper accepti; veluti de'Wig-
lundo XOána Ihoc eft , fpeftabili & pulchro, refert hiftoriæ ipfms c. 12.I Ðé
Rolvone Danorum Rege ac Hejroe Saxo Hift: Danicæ L. II. coramemorat,
Woggurum quendam ipfi nomen indidiíTe^m^d/ forfan.jCornicis, pufionis
aut adolefcentuli ; trunci vel proceri mavult Stepnanius, m eundem librum
pag. 7;. §. 20. ai. ac viciffim pro inore ac munere a Rege donatum fiiiíle
annulo aureo. Accedant verba ex hiftoria ipfius ,•: feu Soglt rtf AtOlfc
fcimu* fi)rcr .fjvolf ^onjj/ tf)a MUi í)ann: tf)un3Kntm: cr tf)c|n SÍJtatw
03 cr nocíuf ittafi i anfclitum/ Cba ct tf)ctta ^onaut; i)^ac? ^Pjrolfut Koníuc míllíí : SRafn 5cfur tí)U 0c|tb rtiícr/ tf)ab fem tDíb 11113 mttn Mu\(t/ cta
ðcfut tf)U míei: ab naí-nfetíi. 'íJBoáður \mm : alíé ccíi f)efe eg tíl
t^cé/tí)\?í ab cgcrftelaué. ^onQiit máUi: tf)a f)lí)tw fa ab ^cfa obrumfem tíl a; toVfcrcgur tf)a ®utlf)inn3 af f^cnbi ficr/ pt ðctur tbcgumWianm. ^oðgui: í)iet tf)e|?e ^afcur. ^an mðltc: ðíef tí)n aUm SDlanna
fecílaftur / oð « tf)ctía ^ín mcfta a-cvfcmi* Oc fcm isonpt fann ab f)Oí
num tí)otti mííilé ummivcrt / malti f)att : eítiu ueríJur íSoðgur fciaínn.
Q25oðaur m^^lti oa fíic uppa©tocfin obrum fáti: ^f^cé ftrcingi cg ééít/ ac cg
jtal toin f)cfna cfta Ufc lcínaur/ 03 cf tvcrbur af ð)íonnuni jtárubur. ^omflur fwarar 03 maiti : ^cT fcr tf)icr / feiacr öann / cnn tf)o \)ari fcfí abrít;
Oívárnri til cnn tbU. Et hæc quidem latiné ex interpretamehto CI. Thor-'
fæi: Ecquis, qutefö-, inquit, Krakius (truncum vertit Saxo,pufionem MagnusOlafius ÍH Verjione FJdie, cornicem Stephanius ) foliuni occupat? Rex: cognomeny'inquit, mihi indidijlt , quod quoad vivam gefurus ftm: dotium vero comitari
ofitmn quid ajfers'^ illud vero fihi, utJ)ote hominipauperi, nonfiuppetere cmn re-
'gejfjfetí par'efi
igitur , inquit íiex, ut qui ahundat^ donet; Jimulque ARMIL-rLAM hrachio detraðam muneri dedit. Ltetus admodum Voggus temerariacompeUationis tam j-elici fuccejfu ; omnium ,
inquit, Regum felicijfimus dederts
,
nam Cimelium longe pretiqfijjimmn donafti. Rex, dommj tanta alaei'itateplau-
fuque exceptum utvidit\ Parvo IVoggus gaudet, inquiehat. Quod didum in pro'
verhiumpoftea ahitt. IVoggus Regiam munificentiam,donmnque ipfiim dcbitis
extuliffe laudihus haut contentus, alteropede trahe calcata: Equiaem,inquit y
religioftljtme voveo, quodjifata me tihi fuperftitem fiervaverint, humaííoque
coifilio ,jive vi , dolo occuhueris , necis tuæ Jirenuum fidelem ultoren\
me futurum. Rex,
inírepide quidem vovijfe ajjirmat ; alios tamen propin'
quiores, quos illacaufa tangat, extare..
Diftribuebantur alioquin Annuli ex occafione varia ; veluti % l^Xd^flaCslAtírt / ob egTegia poémata in bravium traditi Skaldis , confer Stur-
íefonium Tom. I. pag. 420. jro. & 614. de Berfone atque SigwaturoPoétis. Sic Gunlaugo Poétæ abiturienti, Annulum dedit Angliæ RexAdalvardus. Offerebantur porro ut dona, per Fefta Juliorum, 3ol4=gofOt^ /
itemque ob XOitmxoÍ^ I id eft , conceflam facultatem hofpiti
iUic hiemandi. Itemque in fignum perennaturi vel amoris vel ami-citiæ ; videatur hift: Hervoræ c. 31. Conferebantur infantibus á cognatis
aut nutritiis ut Caitlífc/ in pretium excrefcentium jam dentium: Cui poft-
modum confuetudini fucceífit ^4bbcj:gaftt?a / donum a fufceptoribus da-
ri folitum. At vero hác piefate, cœtera non pii, parentes expofititios pro-fequebanturliberos, né omninó exhæredes forént; veluti imprimis me-
mo-
32
jjiorat Hiftoria ^f^mðwilíttsa ©4t$0»/ c.i. Sttt Mut ^ín funbna rivé
de Caimto expoíititio Sc reperto, hoc loco, agens. Cui addatur quoqueHiftoria Samíonis nuncupati ^ín ^ngra/ vel Pulchri, c. 21.
Jam veró fatis omnium conftat eruditorum utique ex teftinionio,
SLYLté nummos cufos , témporibus jara inde ab antiquis & quæ Daricam aut
Álexandrinam ætatem antecedunt , cum ponderabanturprætia,Talenti,
Libræ,ac Sicli, in uíii nomina futíle. Memorabilis eft locus in hiftoriæ
SvÍbtU^fmÍ l)in ítóf1140 /cap. 6. Ipfum
,utpoté neceíTitate preflum,
Annulum vel Armillam,ab Ingeburge acceptam, diífecuiíTe, atque fodales in-
ter fuiífe partitum. J^an f)ío tf)a i funbur -értnðín ^nðibiargarnaut oc ^ipU
ttlftiDTonnum ítnum/ OC Itvaí) ÍPÍfU, Cantilenamjuxtapromens talem:
fBí í)alfbaiwt: attt/
Zt>w mrt 0% tapi 2ÍC0ÍI;/
3t)bttöuc fabíi; t^attbattit ;
&a fíal 6t$ll a (gejítttn/
íBfvec gt'lft'tíöAt; Cþuvfttm
:
Cþat bw0íi: ^attfnai: :^cc?ttm
3 ^atm @alttttin ntíbtom»
h' e. SíC d^ecmda armiUa aurea rubicunda^pojjejjío qnojtdam Parentis iHi' s
Dpulenti tíalfda7íi, priusguam peffum dejiciat nos Neptmus, auro nohis fíéve-
mendum famelicis ficubi hojþitto indigemus ojlentandum. Fortes hoc qmdem ju-
níatAtbletaS) extremd íjec^ate circumventQs.
Períþicuura hinc evadit , auri maflas in frufta partitas & diflÆÍlas,
pro rata portione vel adæquaté fuiífe erogatas ; in emptione præfertim& ven-
ditione , tH '^WphÁtÍte in folutionem pretii ; prout loquitur hiftoria Si-
gurdi didi ^o^la vel Taciturni, c.6. vel quávis occafioneitaexigente. Au-3ri fic pondera , muneris titulo , tradita auAor eft Sturlæfonius Tom. II. pag.
224. De annuÚs porrö minutuíis diftributivis , numorum inftar ,fæpiuicuTé
occurrit; oras qui finguli vel fiipra pendebant. Refervabantur illi vero iii
crumenis , ut piurimura ; tefte hiftoria Torftani didi ^aW 'tXliiQtlQ c. 3.
J^an tOt ^nlí U()r <SÍO& |tn. e marfupio auremn deproinfit amndiim. Sed
quantum ævi longinqua mutare ^on valet vetuftas ? fabulofa elevare , nonvetufta memorare credereriis, qui^Iimis fortafle oculís nofira fuperciliosé in-
tuentur. Illuflrant verö hæc loca apprimé , in J^crnciDÍWefmaiiniæ , AnnoMDCCV. reperti ; formæ tortuolæ iguidem led variæ } miiiutira quippé con-
ciíi aut deinceps extenfu
t .
t
Ponderis funt univeríi , ducatorum unius & viginti cum dimidio
;
coiiftantque ex auro didlo fiftolett; quod detrimento haud fadlé obnoxium
éHy argenti additamento induratuffl ac obfirmatum; adeo ut fl^ði, nirifor-
dpum adminiculo, neqveant. Öbfervandum nihilominus it^ fuilTe para*
tosj ut ducato primum vel uni, vel duplo,triplo aut qvadruplo , ut mo-
ris eft loqui, fmguli reíþonderinti excepto qvod parúra infuper tenué-
.rint, Id profeftó nec obíervari adeo exaíté poterat,nec curæ prætipué fue-
rit/ Hoíce viðem-iiummorum obiiíFe fatebartitorv Sariéjauriarge.ntívejTiQii
pecuniæ fignatæ meminit Sturlæfonius Tom.II. cap. a^.utique^RégémNor^
wagiæ Haraldum imperiofum, ^rtlí)táb«/ imperante Zoe.Áugufta, &Mi-chaéle Katalaáo Confl:antinopoli, n.Qmen,militiæ dediíTe; qvod Gothis uii-*
tata circumícribebatur locutione: Xjom at mcilnttlfji/j^endíafkce^^e. SDlál ete-
nim & míttt / ex dialefto Svécano menfura eft. ^^MaUum veró Latino-Barba-
re, ex Lege Salica 6c aliarum cognatárum gefií&im y pro accufatione valet,
autjudicío, ubi controveríiæ ac quæftiones enatáé legitimédifceptanm un-* dé locutiones ufurpatæ quondaitt, variæ, yeluti: y^^;^^^^ , mana tíl malis^• ^ilmala/ dicam impingere alicui, fmjmjre ad maUim y ídem eft.
;Conferatur
b- m. Lundius Not. in LL. \5í^eftgothicas c. 7.. Cfetlífíí^l^v Pon-ö, luculen-
tam adeo egiífe prædam fertur Haraldus Norvégus , inque tantum res ipfius
creviííe, ut, domum ipfe redux, expanía coria taurina auro parto cumula-verit; perhibente Sturlonide, loco citato* ;Hís profeðó bellé concinnit
Eddicaauriadpellatio: ^mtfXl^Otna J menfiratw Gigantéí\ & avsb' præterea de auri copia in oris Scatidicis memorat ,Adamus Bremenfis Chorrographiæ Scandicæ libro; verbis: aurum ibi^luHmum ^ quodra^tu congeri^
tur jpiratico. . J-
Et hæc quidem obiter , ex eðatis monumentorum Gothicorum. Cðg-
t^era, cum viro dofto, cujus heíc judicium^exqvifivimus , ad auílores alioS
B. L. remictimus; uti funt, Nonnus in'Ðioiiýíiacis L^ V. p.148. Pére Montfaucon dansf Antiquité expliqvée. Bartholinu^de Armillis veterum, Amfte-
: lodami 1676. & accedat explicatiöe^egia Héíychíi', voce otpeíg, úd verbaMe-ifliandri, in fabula 5r.ít^í*íwfcTítð?í*icjf. np o^bís KttXcÍg ye ftoi 9jyo^a(rctg. o^etg, inqyit^^
ra ^^c^KovTTo^n yiyóf^^vcc ^eXt^ia. Et quidem in Iþéciem cólubræ fabricatós luií*-
fe armiUas' qvasdam > Gothlandícaé-Tiipra adferuntt Coronidis addatur I9-
CO5 au^""^ mulð:ænominefolutuni'fuiíre,fecundum^^^^^^ mérífuram, re-
ferente Stulæfonio Tom. II. c: 50. ' Taélu7n,mqv\t^ igitur^ ut m Solejis occur^rerent ad hoream Lydandisnefiæ, uhi número longejíiferiör ei^at IngOy parumqueahfutt,amnadmanus^ervéntumfuijfet. Tandem conciUata inter ipjospáx^ his con^ditionzhus^ ut quadragi7ttaquinqueaurimarcasperjblveret0fienusycujusfíimnw
\ Pig^.^^f^ ^arcæ penderentur regi hígoni^ proptera qvod in caujafuerá^ Oflenus^ut eximia ejus naves^ nec mn bis exjlruða egregii operis receptacula igne de^
.leta erant. Atqui muíítís his pecumariis
, quæ marcas auri concernunt>egregié certé cotxciliari- poteft fententia; quædam iudicialis ex Litt. Orig;Tuembranacéis R. Ant. Árchivx défumpta , quam heíc adfcrre non abs refoxe arbit^amur^
. - 1 1- ,
I —
í
claö 9)etecgon fdranbe oc^ ©unnar i SBambeftab @tt>aí
ranbe/ átiBaenbe ben ?5etTpUnínð ©nnnar pafórer ^íco^laé / fompae þan laíit afga eít bref \>mt £at)t)$en6 Si-
U feruíban almoaeni ftmtocfeM ti)etjíai>t »a
Lium mottmim t^oím ^mtX}^ brcf (ut ábr þ^ym / féttbrt 2fó<
mlt geranöc/ at (DÖenisDrtðben níftfí cptcr (ficeaorií 4ti4ffo / <t XXX. <ttrc
rietö Offttr? ttJui:i)tlcgb« <J,ect;a / ^ttta Itwðnufííc iriétp. (0tl£>« nrtöb nörejc/
"-1 \
34
yem voavo milim Vticolafav 'Sy\'ímn<inien& i '^amtaianbe ot abm^^ans; voato«> fícmfttti ftrt otav fivi IdevQ^ii Svbyfóy af einni 4»olfuö rítcoks petevs{m^ý*fluman ifyvfaQbe JLanbe/ en af annave <áolfo (ðunnav a XVamba^obmn/ ct lewbiíiimei^ at þöft vav AoQ^leij^a tþan^at fiemföv* Zí)a távt>i Vdcolas a (Öurt»
nav/at í)an ^afbc vopat ^ann fivi T^anQin [o at ^an í^afoe tttjiðlrtt ti>at bvefmet^ Æaniens ^nfijjl^lt vttan abnu^l^ans {amtbptt / ev þonom voav til JÍaii otvanfveQbav/ ot einQin fannent^e til vavo, (DE af ti^ui at mit pttrttront ctð^t libufQ^iv at þórcrt ne at ent>a t^etta maal a t^Mn bd^^i/ ot tþot fcttmit mit t^títiti
baQ^ aptev »m ittotrðonen epttr l>uavom meb (tnu flftlrttt fem í;>uav ^öföc ttl ftnstttðítU ttlptrofs of cní>tleíí^$ bomsfepttv t\>ui fcmt^ntt: bdvO ot fuovo a bool fivi
otav '^enes '^en^un ot émbv '&ungfyi* ,'Z,eH rítcoírta fj^trnemföt: t^ð ft:<jm vt»fcrtpt rtf 4,rtn3ens25t:cfue/ t ^uet;to evjo vatta'^e/ atX^ito\a& ^afOe fo órtlrtubct<it tl}at matte eiqfyi by>m^i(tift cf ritcolíís optnottfbf ^cfot Icngct: t>mboí)et.
'VibvtenbiiÍi aSmmav ap i>an ^afbc t^a JLanicns ^nftð^lt at Qoyma ev abv fatt
bvef vav vt Qefit/ ot att^at fama hcef »<tt; eiQ\^i tjpleftt^ttalmugþítnom abv cnt^at vav 3nftaí)I<tt ot et ftíxin frt: en t|>rtt txtt: ftram bot:ct fí'f t j&ungcn ttl atecovib f^Jt^rtcmförtn "CXicolas* ót fagi>bc tþo <tt <tlmu0þtn þcfOc famtí;>ytt at t^aiv.(ttlöo ti>at ^alba fem Xoðl>m<mncrt ot t|)4ttfTctti ittcn fem tiyav þofOo ttl ncmftfífcrtfurtöc ttl vavs ^evva 2^unð» vm Aanicns t^ovf ot ítðab|>n. V(u fatev tiyes
^t almu0þtn at (þutöt netttaöe ftt:t otav/ at t\>áiv |)Oföo <tlöt:t tþítt bfcf íitmi»
t\>ytt at roptt ábv atáva rítculíts ftn ©ríluiwrtn f)>t:ncmfö<tn tþcs ol annavs at<tí>t;rtemf6t: (Bunnðt: þ<tfí>c etfEt pt:ofábv jttktEt ttl tþcs ol ctitgþu pcntcjfi ^anat t|)<tt »cre f<ttt fem P<itt<tbé i f)?rf<t0þbo;25tefuc ttl aEcto ööt rops metþ rít*coI<t«. 25kOlIobo ititt tþ<t tþel^ menn til öoms ittetþ oe<ír; ^crr<t (DgmunbS^oftrt3 fun Profafíi'3<jmt<tI<tní)e/3orunl>JtOðt;m<tn/ ^aluavb AoQ^man/ JlafranjDiefn/ ríícolas a Qlanbrunð^um OÍ (Dlrtf a^ólcn/ a>Iaf tjcftan atev/ ÓyQii^<t JLiti, <DE at ollum ðrcinum mcr Vývb{e^\>a líoöaðom (cm tþa tebeft ftrtr ost
t\>a bombo mcr <tt (Öunnar ftal Jtuca rítcola|^ optncmfbum III. mcrfci' ®Uljftri abcr faQ\>ba atávo/ ot \uta upfiri23er0þi .í SrórfÓ;' tttatf (Buli ^^Otbað^cnt ^afta i?ifu ncfí crt fomr / of mxt at Sölacteíné mc^o/ oe mare ®ulj at f)uú
ta @unnu nefi ti>av eptetr* íLutv ^an VIII. mavt ^otána uibix peníng5aðbr (Suenfta/ ttja tt gofen matt ðulj. íen t^at fcm cí Ævtít i pcntnð^um/t^a (íai Jíuca VIII. marfr 'SaugbðítDar. tti fornð^iia metít fírí mara ®ulj.Cþar mctb-bómbo mcr ÍTCtculítð faEIaufáu tmi torn t^at fem (0unn<tr fcrbetít þan t)afbe ván^UeQl^a tetit ftrt þonom. ^\>ni at t|)at tcöcjfí mct^ fánnert*
i>uttt prí os/ <tt |)an ^aföc jt^at giort mctþ JÍOð^mahjcns rabc. <DE ttl janncrt*
ba í)cr t)m / fettu tþcfftr f;rr|a0þber menn ftn '^^fÍQWmet^ otvom trt}t0^1«ni
ftri tþettít 25r ef/ er 0íort tjar arc oí bciQ^i fem fýt fetö^ír.k, « *
(LS.) CL.S.) (LS.) (LS.). (L.S.) (LS.) (L.S.)
(LS.): (LSí) (Ll^ ,
Enimveró& hxc ex verfione quidiem R, Archivi ^titi^uiw 9
Asbiorni Hallfteiníronii & ThorfteiniJcníTonii fententia, Nico^laum Peterífonium inter ðc Cunnarum de Wambafta-dl^úiii liatáVconcernens^delatioheiii^íinnari
'láum invehí conatur ',qúöd infciis civibus Jeriítiæ , litte-
i rás quasdaiti fúb %ilíb rcM abiegaiíet. ' Dat. Ao.í^cíööC^ Mágfft.
^Mn'Súyfraféites' ^iterai 'vífir^ vél audituris AMorms HaUJleiníro'
nius é^' Tþorfimús'^pijfoniUs iþjb dieMer^^
curiiproxime ^o/l fe/lum Gregorii , Anno XXX. /mperii J)ojpfm npjiri
volehdiffími Mdgm i 'DeigrétiÍt'Re^f^ Scania^ pf,^iis kttek
ris é^ vfmdáfo ejusdíM Re^s cöf^i'tuii ejjemus in Jamtalandia, ut éicanjinarer
'rmts^ comþonérmú'HiteM ^ cives di£l£ regionis
'tibQriam;^ cofaiirí 'náloisjn ^ergbe ffiœfmrmft, . <;pmf,aruerunt ,ab^ 4ffíft(^ofte. -AS-
t;píaujPeírí nomnata rej^iönisPratorf (é dftéra autemJ>arteGunnarus in Wam-bajlad-
35
háfladhumy quí tonfeffusje illut'l'égkime^íðc^^^ quodeumigmminiojís utique vérbts apudRegém 'SéfúíiJJit ; Ittterasqtmsdammagmtm itidem
úvitiumé^fam£ diminutionem invita omnijwverirate^ adferentes^Í77jig?ii regio'
nis civium absque coitfe^tfu yroborandol NobisverOy cmn otium non fiþpeteret
€orum aéíiones eo die exaudire^ nedum^^ecidere^ýrú^iineinfequefitem eis defini-
n)imusy qu0 convenire fuis fe rationibus ab utraque parte munire pojfent^
fententiamfíc nojlram eo clariorem^ prout remcoram nobis Joannes fenjfonius
Oynderus Bungius comfHonjlraveriítt jura?nenta depojuerint^ priejio-
laturi. Nicolaus itaque y bac jaéid licentia^apograpbum litterarum a civibus
datanmt exbibuit ^ in quibus prætendekat^r s mcolaum regionem jam jani adeoreddidijfe defolatam^ ut.eo diuúuspniítumm eadem iftpojlerum incola-
tu carere fiecejfum babitura ft.. Gunnarus e mnra.JibipqteftatemjígHlumRe-gionis conjerva7ídiy a7ttequamp^iediB<s4i^^ profiteba^
tur equidem eas ipfaspalampopulo^ priusquamjig7íarsntur^ non reciÍatas ^ ne--
que pojieay donecRegt in accujationem nominati Nicplairepríefentarentur ; Ctvestamen urgebatfeipjösbbligájje'^ iidtenehdaeacunBay qmLegiferér C£te7'ieum in
'finem convpcatiper litiWasRégifwflro^ proJiíblevanda. régionis necejfitate 'ér ege-
fiate y jígmficárarit. Cumautem cives^ hújusrei confciifaaiy coram mbis iiegarenty
confenj^^^fe in ejuscemodí litteras.quiyusNi'cótaus Præior hac é^alia contufneVfa
afiiciebatur ijusdemque imufabatur ;. Qmmafum vero ajfererent ?ieutiquam ra-^
tmiibus gaudere prægnmmbus^ a^deoqué iief prætime?ynt caujfas rei fic tefii-
ius munitæ ér Mcolao- v.^^tu modo' additíiras.
Adfcitts ideoque nobijcurh injudicium Dominis^ Oginundo Siefinnejfhiiia Prapoji-
tojamtalandorum^jorundoqS" Halvardo Legiferis ^ Laureniio DiaconOy Nicolaoin Slafídrungum y Olavoin Hólen ^ Olavo in ÍVeftanaker 'é^ Ogislo in Lyti ^ exomnium circumftantiarum y Wbis tum obviarum
^ jic dilud^^^ coUatione^ ta-lem tulimusfententiam. Debere nimirum Gunnarum , Nicolao in pœna^n ejus'
modi delationis^ III. marcas auri folvore., easque ad Bergbam in Frœffœ hocmodo deferre: utumm ante diem Jovis advenientis P,archatis, alteram anteÁiem Martini , tertiam denique antefeftum Pentecojles exfólvatJ Si tradide-rit VíII. marcas monetæ feu pecuniæ Nörrigicæ^ vel Svedicæ ; tummar-caauriperfolutaeft, quodautem non exbibetur inpecuniis ^ tUud emendabitury III marcis duplicatis , antiqua æftimatis^ pro ^avis mai^ca au^
adióíorum
. _ ^4 i^^dicatis.
Nec diffitendum^ ita conje<auram fecere non neminem, neque idtemerév.Ma^ auri pecuniariam, tenere oðo uncias, ac ducatos válereaut etiam^'Úngaricos aureos LXIV. Dimídií valorem ducati adduntquidam. Certé marca argenti puri & defæcati BeíTera valet^ aut thalerosImperiale§ VIII. .Cupreos vero XLVIIL Proindé auri Marcam
, argend pu-n <^ defæcati^ lOfcíat^ marcis fedecim hoc eft, thalerisi'mperíalibuseXXVIU. áut cupreis DCCVíII. correfpondere , ex mente fchedæ dodtæíTediderím.' Sed manum de Tabula.
h
^^^^ quoque Veterum hiftoricis aut-manufcriptis Islandicis, modefté va-ledicamus. Quisquis verö ex tqlium' leaipne líaufeantis animi feri-
lerit taíJidijaaiiq5gitel;neceíré.eft quid Ant am lmms. AurumexEnniano
oquiá
grandiori incederitia cothurno. 'Quo vero cum fuccefliii labofem eis éqm'demqualemcunquehaftenus imþenderim, cordatorumv efto jödicium. Gui autem?bono præfertiin inferviant, vel quis .demijníab. ipfisfcud^s re^undet, confula-tur Thorfæus m ferieRegum Danor.Lib. J. fub init; de fide & utiljtate eorun-tiem monumentorum. Cathaioguiii ; pröfeaö Hiftoriafuiii in Arch. Antiq
manu-
n.
rorum noJn tejl'tmonium reiJic dijudicatæ
,prafentes httfne pradiéí)flrorumque roboratæfimt SigiUis. Dat. a?ino& disýfra indii
36inanurcriptarum á. b. m. PareHfec^E^eQ cOnímunícatuní fibi. typi^ pridein€vulgavit Dn. G. Hickefius , in antiquæ L,itératuræ Septentrionalis Libro ál-tero pag. 310. At yerö priusquam Colophonem hifce leviculis meis ira*pofuero , fiquidem jam MSQis Islandicis in publicum,proferéndis renun-ciavi
, par eft ut eis|, qui talia forfitan haud inepta duxerint, reliquaetiamin apricum proferantur MSCta Scandica , a'd .Hiík>riam Septentrionaliumaliarumque regionum iUufl:randam , in Regio. Antiquítatum Archivo Hol-miæ deinceps feleða ; opera , viri in Alitiquitatibus Patriis probé doéli G.Dahlíledii; utifunt:
^Cmmx 2íflimitb4C K<«)pAb4rt<í/ quam heicfræfentem Tyþisexcufamjmimus. SciJicet, Hijloria de Jfmundo agens,Æo^nspio , qui Bimii cujusdamJeu Botvildi S.R. exfiliaHildura,relióía Helgonis, neposjuijje memoratur ; thó-^
riquefociam accepijfe Afámpulchram,Jlfuri R.D.abHiÚebrándo Helgonis Jilio,
vcci/í fliam. v..\^vívuuí^^ .v./-.^ .
faplæ Egerti Eggertfonu'---^- - '
-
•
lacum pofleros ; qui fiUa ^ ^ -, .^...j. ^„
h^cfcripta efty Johanms Vtgfusfonii JslandL . ,Ív ^í^xju
'*
>^ ^
•
variagejta Jsmídi£per Rhytmos q^r odas eocprejfa. Quihus continentur maximeiUiusHerotímfa£ta iUuJlrium. Quibus alia adjunðaJunt miJfteUanea. JnþriptioJin'gularumýartium ita hahet :
^-^
! ^llb<t\:Í)HttW / ah Halgrimo Peterfonfiripta.
4* @í0wb4t: qwtba Sofnii^Mm.5. &^\xc bryfii malé. :önttþílbat líObií VitlaQnin^. .
7, Sim lawfrt íBi^ílð @í<iU(i0t:tmð.
8» X>tfwi; (ötietterð.
Annales Islandiæ atque Gronlandiæ ,continent:
! (SJrtmðtlt '^Q\(^tlbQ Annale. Jn recenferidis. rehus Jslandicis aprimo te^nr
pore inhahitationis, in Annum ChriJIi y^í.fere incidente;juxta^ferieman"normn progreditur. .
j
.» ©tanlímbð Annak.2
3
feu novi itineris dejcriptio per Gr'ónlandiam atque Skrelmgidlandiam
inchoati; qud iton nuUa hijiorica atque Geographica , abAnonynío quodam
chfervata traduntur.
4 Síttb ^íönp «f tl;eím Annalum , fcm-íi^t^m a @Í4t:b5^ iimmanteaÍit \)tf\XCVjeuEpitome ijlorum Annalium^quosBiorno aSkardfa olim com^
pofuerat , fecundumferiem annorum. ab Ao.mj. iisque dd 'iíánum s^49» .
(Ðtwrtbílwnm Btfíop 30tt/ oc^^attð ©yttc
afBífíOp (D0mtt»bc p4lð @yttc,
7, &itít 2lðnp timm tb<^/ t>woi:tei: íytíi »tbml>þ<| (gÖSj/ií/;;? t Wpbttt:l(lttb : feu compendÍQf^^ ^f^ff^Í9: depropaga^oíi^r^vmge'-^
lii in terris feptentrionalihus. •:, .»•,
í MoBcct: ^tfíttpd: Annaler. feu Annales aliquot Epifcoporum.
I. Um BtftttpAi:: (BtflTttt: íim«i:ð fott»
2» Um 4tt ÖtftttPð tHíirtctttð iBm^
r
3. 5w «fí<>mettbwm Öifíttp^^dttö 3(rAfoft4r.
Mifeelmncla, fcdáiaxime ad Islaniiiám pertl^entía, continent:
X íSíttUgt) ?ífmfTMpeítti (ent njcbitibti 1» itttUnitl
7. í&itt Uttíb Áfintyt.
8» íSitt litill fmfoöit ^élmib tóitóc.9» íÉim litcU 5t:afo0tt.:=,l;|>atmi: Af^wc/^^bb^lö, Vm í^almn i §ot;bttbpcíb» Pe vítílo hrdumaehfi.
ih 2tf píejlc tíocft^wm i e, de facerdctibus quibnsdam,. ,
12, iSiOttg ^ane b}^cftii íB^Qett íBQQctt^on íoQmm i Wottg.13» %OnQ €l)úiii(in0 bttfád eundem,
14. í£itt liM /:'/7?m<a! wmm cítt pt:c(|»
i^-. Umm 5^»ttcc.
ló. Utnm Áima "^oi^nyauam ÖlafpX^xm
17. 3D/;mera0<^ wmm J\Wíí«^]^Ottííitt^
H I
aijx Ecckíiaftiepruni
:
2. í^iíulae ^ittut:*
3, ntbwi:|íí0$ xoifm* Cantíleníty de Cbriíli Defmfmirild hfem^'4. iilitt qwAbe gamk.
@íott ^Olið íl^ijolfó 0Ottð. i: e.'úifio ^oh. Eyolj^^lit.
6. 0i$tt,^hifð ÖpíiiV t^i^^^^
.7. tnrtnw
8v 2^t:of5 mfiíu gdinlít.
9. Sana paið ^ite'
1 1. Btrog c)Tv4bc gammattir ílOÍtet: tPÍÍfwC (itSanÍfít Mai^Íiti
' f ' I , - • » - *
hiflorta vel resgejílaOlkofraclenfmm'^mim in
hlandiabahifaTiti^.fi^ja^.,f^^ , ^^-^"
gorum, Jhe de Jslando jwnmie Bue j^iatiidi filioyqw de nfftficis Efiu. nGfnmc.^'éiiís EJiufojlray tempre Regis Haraldi Pulchri-comi longijfmasperegrimiiones
©<:»0rttt (tf3o5íi Btt^^ytte: hiftoria.defcnhemres'geJlMt^^klf
fuprad'tði Buefiiii. Qui, poji Uberatos Regis- Serklandia Soldani liheros e fervUtute Regis Gigantum S^mnneri^fiUam ejusMarjibikm in matrimnium af^uifj
fimulque Serklmdifi Rex^ poft mortem Soceri, faBus ejlí c, 8. \ ,
'
>
5^0bbct;í5 Cb íW : feu res gejlie Rohertu WÍlhiaímÍBaflard/ 4ngU^
38Re^h filii,aliorumqm,(^riJlianQrmjmep^eMQm^ ff??mnfanéíam^fimms ckri/Jfmorum. : . , •
W** v r -•^ Vr sC'-'ít''
@404n <lf$4W«Ö J4^m: H^om ////^>/ , Dffcú Saxo-
, ; : J0rt04lt af^ÖW»m<l "Jf^ttt iMiJiom.viri (^usdam Saxonici, qui, óbpeculíarem infomnns\interprehmis ínaujlriam^.pj^0m- ^on didús ejly Gtjaréaliisque aýýrime ch^rffs, ^,^ 4f: Sttc Asmundi HujtalandÍ£ Regum. .Qua præcipué mitmentur duorum heróumyinita, ob amoremfilia Regis Kanúti ^Slmdiíe ^ qiia?n'dhVÓ déýenbmt j í'certamí'
m^fata admirmda^ tmdm^m mmmdnmQrumfúMif^^^ c.
@<l04ft <tflipOtÚQ OC Conftantinus : HiJiorkíAdmtis MarJílii Sy^^iaci
Re£is atque Co?iílantini Conjlantit Ducis filii. Co7ttinens borum heroum atqut
fociorum resgefias fer Syriam^ HiJ^^amy^daavi ^li^^ terrasjji^ atque
fi£atque ^on^ Smolandi^'Rei^s. 'Cóntinens'Ké'sg^^ ri'-
valium VtrginisGrattMa^ principis qáon^ quormn alt'er^Jiibla^
to é vivis iemuloy virgif^0Piek^tur yPfex^e- ibidem^^
0A0Alt fltfC^ít^ O^Phikjnenia: H}Jloria, dejDino Regis Ptolomai
in Ægyptofilioy atque Philomenia RegisBl^lamíi^. Maximiniani filia; eorundenp
mutuo amore^ tandemque confecuto connuhio. V, ^i.^
@íí0aií <*f 00 Wmmr: Hiftoria^ Saulis Regis quonda^n Gala-
ti£ Púlom£y atque Wc&horts ejííidem SocérL Qm^plurimis^ i bellis^ certami'-
nibus contra ijlorum tempoj'umpugileiUic[ue prhicipes^ utpote. AhýUum Kapado^
cia:, Makeum PhrygiíC duce^ é^c. maxime claruerunt. c. jo."
Traiíatus qúiddm fic vbcatus quod in eéianquam
infpeculo omnia hominumojficiayfiud^iaatquemores^pr^ápue Regím Aídicoriim^
que per coUoquia atque qu^Jlionesinfiituta'^ inter patrem acfilimHpropo^juntur ^
agitur. J^De ffatura atquegradibus virtutum acvitiorumé^prtecipueáulicarui^i
difquirit. ' i. Dé mtrcatorum officiis átliue negoiiis;eorunu^ne cifm naturam
efíeBus cœli^ luníSyfoUs é^ marisy érc. fcientidplane fjecejjarid. y^; De variis
Regionibíís^popidis^ am monfiris.í r^'-De fix revt(m aulita^^um
fcientia^ ad oJJiciaRegipraSlanda ceterisqiie optÍmMbMSy.hfJþltm^^^ nobili^
bus é^c. f.Deprima creaiiofte^ defiatu veteris Ecclefice 'érpittribus. 6. De
mvaEcclefia conditione é^ nativitate Chrifii. His quamplurtma\ cönfujo ordir-
ne vana atque ridicula inferuntur ,qu^e luculenter deteðafunt ab Arngrimo^á^
m in Com:fuo de JslandiafeB. Vl.foL jf. feq. continet:: c.M^^ ]l"
^OtlU ^KCWmwyfunt quinquaginta carminaM^ndlcá ýya^
quodam de rebus variis conjignata. Jmxmti^ti V.
0««att af ^lOVcitt: Hifioria:Kegis.FmcM^^^^^
.ConfimtiptJmgniflormHs^ . :€ontinens,ypr<^ter jilias res^ maxime bellá hujús
'.atáucMphtf^Chfm^^^^
cajf. 26, - - ^ " -,
.
j0«gW 3^«.nJíltbj ^cyfam ^Om^^ Hi^Aiemmidt, Regis Rtdgar-
di yinSa'xhtiaia filii^^'. ejusqUe gejlorum at'qtíeperegnnationnm pir Jndmm , uhi
RegisMííts filiam Elenam: cúmiubÍQ ' Jibi jmmam in Saxlmuliam fecum duxit*
Í^Orttf«líI<l í jett Hifior. heUi PuniciJecundi, inter Romanns é" Carthar
'glmnfes^'^lim 'aujþi'ciis A^ -r defeéí, /'
' ; 'Ö^tígatt <ífCl7lV»ÍAi;==ÍÍ0nc: Hiítoria '-percenfins res a JonaThia-'
tar f^ Wéo,j)rinciýe mondcmi Uohngardico aíaue Svi^dagerifarlifiUo^geflas,
^omodojprimum auxilio Regis Vdllandia JVilhemi adjutus, Robertum Jarlum
'PatrisJhi mterfiéiorfm occider'itfat.quedeindepe,rag,rata maximafereparteEu-
rop^Si tandemfummus Reíí Holmgardia vtl Rujfi<^ conflitutus efl. c.
^Ö<Wt afÖí0t$rfl<ltÖe StaffM(\ HtftoHa'Primipis mjusdam Gar^^arikíie S^gurgardi. Quomoao inmatrimonimn olim fiUicitans ReginamTar^tarmlngigerdem^ anteqtimn eapotiretnr gravia m^ue difficilia^Regin^jíilfuj fii'^
hre non detre&avit opera yj}ræferti?n ' verd ut hmas ejus Jorores ^ gigantwus
eriferet, in confortium thori Reg^íique deinceps ^ ajfumtfis. ' c. fu •
^ttQbUíiMþftttÚV : i. eé^Res gefiieMmtico^^^^ Gtgantumy qui-husdam cantiUnis Jive odis MifceUaneis ýab ifícerto' quodmn auBore^ coHfcripta:
argumentis^Metaphraý atque ParaphVa^^'admfm qmdiiue catmen adjeðis; i^
luflravit ac emdavit Einarus '^idffomis H^ videre íji injim hujus
X>(tft\)mhtÚQ im\ : feu Rarftphrafis atqáa^Metaphrafs. EiftUri Eiolfi
foniiy inpartem iUam Edda Siejnmidi^yqm vocdtiír VaJthrudmsmal; continet--
qtie coUoqtmm quoddami inte'rgiganfem di^um T^dfihrUdnir y atque regem Odi--
num^ olim inflitutum.
ÍXt: feu opus jVlifceUaneum yohanmrGud^nundiM&^í'is^ Quo conti*^
nentur vari^ cu7'iofarum rerum^ tam mturalium quam artiJicialium^notitͣ ; ut^
pote: j. Defc7Íptio írlandia hidgodfi di^^íe. B,AmaksGKonla?7diæ atqueIsl^^^^
opufcuU.
3. Natura 'avium atque pijcluin. 4- D^JCriptio Geograpþicapr^cipuorum in Eu^ropa. atqueJfa Regnórum. '
f. At^s Medici77£y varioru^
Janatiöíies. 6. Vts dtque natura 7töH 'miUarum herharu7n. 7. Ufusvietérum Ku-:^
narum érc.
Codex quidam Islandrcíis eÓntlnct ícquentia , utpbte ; .. .
1. -^cifnoAríttglwttrti: ^cgbimac 25lomR»r. Defcrip'w cdi univerpy
ejíisqne prop-ietatum ^ inorus atqiie viciJJhudinu'nVi iit (ér quatuor EkmentO"rum é^'c.
2. ^CÍmð f ^VÍtt8l»lt<lt; amtbrt ^bmflj*^^ Defcriptío m-ra miver-
- -m-*
t•
• • -
3* ^ctms ^hin^lumt ^í^wwmiface Blom(fttfc : Btde^x Alphabeii-
cusr077miu7n cœiefíiwn te^Tefiriumqde^ qtifie natunali quada^n co7tfiitutÍQne mira-^
hiliafmt atque curiofa^ iltpotCy c:ometarumy terr^e fmtuufny pluviarum^meteoruTíf^c. ite77? va7Ú07im aviu7nypifciu7n0me quadfitpeduTit é^c. r
Tra6latus,^Zf^^^?2;w/j' átqÍfeJdpiM^ þretiojis eormnque tiatur»y Im^gua vetuíia fc7^}ptUs.
-"'^ "-^ '"^^
^ ,
Traðatus de vitis atque mir^culis quarundamfœmmarumfanéiaruni^Jer77707ie: prÍfcO C^^^
: .
' .1;.-
. ,
,
Johannis 'Damáföenií «^ de Barldnip Ere^nitd: ^uí regemlndiaAvenirmy mnverfumque reg7n ejus pif'pidum^ ad religÍÓ77em'ChriJimna77i C07iverte*
'
rat:"RmCy in Scandicd77ilíngua7n a ld^^ oiÍ77t trmíslatarfi^^mvá nuncverjioneSvetkd indiee etidm dtque prajmióne adauóiam ^ priío propediem committere
Jorte com77iodum videbitm\ • / -v '- ^c
'
-"
*
Regis Dumboftis ht Kmrmalandíi»jiUi'^ deprma ipfiús educatime apud RegemDojram in ÐoJrafidl i;W^^^ matriinonio deinde habuif^)
ejusqtíe itÍ7tere Í7i Isla4tdía7ný Uhi cum\0o fuo GeJlero^ quipojlíúodum ab OlavoTrygguafo7tio adreligimem Chriííianam cpiverfus fuit ^ maximQpere inclaruít^
pet magni habitus* \Ci Z4.\ Mr:}- ^ Tv r^x^^ f- r T^"" ^*.: : y \
Eajtbrtla: Hiftoria ^el défcriptioprima inhabitationis Isldndia occide^m
talis i circa traSlum eu7n qui %fitba\Cí njocatur: pr^cipue ehdirantur gejiaKiartmti Olafíb7tiiy Regis Olavi Trygv£ filiipugiUs quo7ídam dextefrimiyhujuí'-queRegimsjM pr<ecipui,cujuspoJieri per Iskndiam^Dmiam^í^rvegim^ Angliatn mclarueruítt. c^ SQ9^ -
40
gejlajirnt árcaprmam outípatÍQnem Islandia, ac pr£cipue traðus E^renps—facit virprmn aliquotiUuJlrium, ut, Smrronis Boni, Biopwnisíp-
.... ^ _ , prufnque in íslajídia habitmjtitmi , qmnmfanm late , per SvjO"
niam, Mrvegiam afque Jlngliam, celebris colitur €.
KegisOfírogotbiaRodherti,inclutaque virgims Hlegydura Hio^dattdijarli ibUemákfi^ ot itinerakelliquéexpeditwnes praclari
jíW Jslmderum íempore Regis Haraldi Pukrtcomi degenúum, aUiue in traðu
SvafÁdenJi Islm^ ex Naum-áalia^ qui in Svecia cum Gigante guodmn mmine Motlda dimicaverat vh fili^m
Herauderijarlit ltemyCaroU1^inÍMi:>A9l& ti<>^\)<>\ft^ í)m(gobrt6^//<?-
rnmque.
; ^40<lft-<lflC)4líl^íOt/ biflorliPdé íslahdQVaUnaliotU^^
^éque rebus geftis miorum Jslandorum , ipji c^^qualium c. jg.
'^yttÍÍW ttf Philiý^^^^^^ rbytmis Islandicis confcripta
de Philippo cognominé Pulcróy Rendldifilio ,principe regionis Cryfi
l^ymm<^fi&tmroU Regis Svioni^ Grimeri generi ejus^ at/jue pojlmodmn in imperio fiiccejp)^
risy ut fifcii íjus Hialmarí; tlareki olim Biarmatandias Regisfilii.
^Cí^Wt afAvOmwilbe (Sm'ijfytte; Hiftoria Romimdi Gripfomí, pu^
gdis quondam Regis Úlaroi in GaMarkiá^^uiplkrimisfacÍ72orib^^ cUrustumu-
Itfm T^orarini Regis JVallamlite aperuit y mr^^^^ Olavmn Regesque
Sveci£ H^ddingium ér, Hadingium ^ famofijfimtimpugtlem Helgonem ^tu^\*4-
%Wi eccidity poftmodumforore Olavi Svanhvita in matrimo7iimn duða. c.
@<;0att af^möbftíOlWéi:: Hijtöria de Olvero Norvago, Haconis
flioytempore Regis MamiJyihíBoba^^^fi^^
^a04tt af Í>acc0tte tlOtátm' Hifioria Hacconis Norvagi Hareci
filiiyfempore RegisDama^S'V^^ c. ló.
V .éagtt (þatíUC <tfCl?Orlííem Smoxtm. ' Hiftmola de rho?pnio^rocaci i
viro íslandoyfiib Haraldi Sigurdarfonii imperio c:-:^i
tfinpft rtfCþOc||cíwe2l»pfíi:b^^ R'elatio de Thorftenio
iibdam Norvago rebusque ejus pré^cipue geítís , in 'aula^Regis Danorum MagniÍtt^Obeð. C.3*
e#tt afQ?Ör(íeírt í?ítl x]morta,^ 'réus ^is Thor-
jlenii alhi; OVveri Qfvalfiitit filii; qu^ in.phiKW^i^ C07ivenit cum hiftoria Helgo
msvidgo'BcÍ^, . , ,@<I0<^^ AlbanQ^ Hifl. Je-4lkajiQ ,fiUo plm ,DMck .Wg'^f^^^eri , ex
rMa^rgartía ,^rincipe quondam.AnglÍ£ ^ in. Gardaricia tem^ore Regis Rmigii.,
Júum Ducatum ,fpi Patria vocabatur, tenentis ít. 5. .
.
•. . :
;
^mpmtna : :Defmpno, IpUm^ occnfatims iríhabitationís
íúandiai,, te'mþore Regis HaralM Pulcri-com y,.per Norv^gos cœpta. Exhibetis
§a omniaqu£.íumtmporifai VÍ?ris ijt ea iliufiribus jnaxim^ peraóía funt,
> T^\C^<t, Seit defcriptk'Islmdiá,pt'^cipue
quefiliis Skarphedim , Helgone atqúe Grimero , m éj defamojíffimo iflo prælio
quod^Úatt^ (Dr»(ííl i. e.pugna Briani, vocatur,inter.regein Irlandia Sig-
Jr^gum ,& regemjhfmlaborg^nfem Brfanum,.geflo. c,'6i.i ]r,j r
.-X 30latbm0a0aQmtXXBU: HiflQria Islandicamajor ,contine^ts ge^
-fiihirortim iUuflrium per Islandiam atque piormgiam, dedú^operiodoaprimor-
.diisfamiUa qi(»^ Heliaf-skin vocatur.yprogrediendoque usque ad tenipora.Chr.
J29J. quum Arno Epifcopus in Islandiam perveniens cojtfeci'atur Ao. jpf fnor-
tuus ipQ. Efl vero ih jz. partes divifa.
98.
98.
: 98.
21.
24:12.
98.
23.
38.
38.
24.
24.
30.
62.
49.
I20.
<32»
120.
12Q.
í"o.
49.141.
141.
13.
3o;
36.
I30w
9^.
í.
21.
1%
9:
4 I f
2.
3.
2.
7.
10;
3.
4.
I.
2.
u.
7.
8.
10.
6.
12.
6.
4-'-
4.ío.
14.
2.
1 '
41g40attrtf(PttimatJCþftmittVíbAIM \feuhiJiom Gumari Tht^raítdi in^
ttrfeaorís; qat inlslandtam quandoque mercaturaexércendésgraUaperveniensthtdemho^to exceptus eft a viro quodam mmint ISMXi} quem infidiösieccídijjet Thtdrandus, unus ex hujus infuia incolis^ hanc necemJjofpitis fui mafcu-le tnprMum mterfeðorem vítj^cavit : ac idcircb plurimifinfidiis undiqúá^que
,ah ejusdem Thtdrmidt amtcis feaatoribusque
, petitns ^ , 4Íonec nsau^iúscauja Isiandtam plane reitnquere cogeretur. c. J4.
'/
^^ . /T'l
^HæcProdrorai cujusdam inftar exhibuicítóViióhferVaíp ötiq^ aircri-
mmevelmateriæ,membranacearum aut chartáí.récéntioris: Salbm ut Hidídi'fiana illa fupplemento parium ornanda forerit. Quæ defiderantur reliquan mopere jufto plenms & melius tradituriis eft Vir^timus ac nobís conmnáis?
'
íimus; quemadmpdum fequentia húc dénique fpeaantia coUegitVir'iu AS.-tiquitatibus fedulo enutritus N. Huwudi filius Dahl; nimirum ' ' ^
1. Sagan af Alexandre Pava ocBarringRiddara. No 4í-2. Ambrofii Papæ hiftoria.
* ^:) .
;
3. Blaíii Bískups Saga.
4. Saga om Sanfta Barbara. ,.
f. ClarusSaga.
6. Ædablódtoku.
'
7. Uifur Gunlögs og Rafns vid Holmgangu.8. Gragas oc Interim Islendinga.
9. Greger Paves hiftoria.
ío. Saga afGrime oc Helga Drauplaugar fonum.1 1. Saga af Horde Grimkellsfyne oc Holmwerjura,12. Hallmundar-Liod.13. Saga Hakonar Hakonarfons, fodur Magni Laea-
bæturs.
14. Soguthattr af tveimUr ungom kaupmonnom.lí. Rimur af Karl oc Grim Svia-Kongum, oc Hialmer
Hareks fyni i Biarmlaridi,
16. Kongarna ættartala.
17. Krossqyæde.18. Saga af fyni Augmund Aknofpill.
19. Bronurymur.
20. Æfintyr af Eígli Siduhalsfyni, oc Tofa.21. Glettudiskur.
22. Saga afGunnarKieldugnufz-Fifle.23. Saga af Hrolfe Skuggafííie.
24. Saga af Jone Leikíveine.,
25*. Saga af Hring oc.Triggva.26. Hatta LikiUopts - ryka.27. Rymur afMahometh.28. Rymur af Mabil.
29. Soguthattr af Norna-gæft.30. Saga afoaavianus oc hans íbnumFlorens ocLeo.31. Thattur afRef Steins fyne.32. Saga af Rafnkile goda.33. Saga af Sigurde oc Afmunde HunaKonge.34- Sogubrott afSigmunde Breftes - íyrie.
3 S. Saga af Sten Breldwufe fiíié.
36. Schickiur-rymur.
37. Loghomans - thattr,
38. Logretto - thattr.
39. Lilliequaede.
40. LaesíHrolfsSkugga-fifieSjOc Vilhíalms Laes-fonarSagai
.41. MótulsSsiga*
42. Helga-Maurs Ságá*
43. Biskup Mdi'tens Sagá.
^ 44. Sa
8.
3.
4..
44- Sagan áfNitida
49. Norégs Saga.
46. S.Nicolai Hiftoria*
47. Mariu-VjUiUr.
4^. Orknöer.49. ' Parcevalls Saga.
5*0. Æfintyr. af 3. Riddorum.51,' 'Piij Rúher óc Runa-Konfteha:;
í^.'ÆÍiJityr uni tria Stallbrædúr.
53.. Um Tyro oc Sidon.
f4í 'Um býggning Stadarins i Skallholt.
5lr.'SýlveftriPapæhiftoria, .
56. Thingskappa thattr.
57. Rymur afThorer Halegg.
f8. Draumur Thorfteins Siduhals fonar.
59. Vifur Thordar a Striugi.
60. ThattiirafThorfteinDromund, ibid.
61. Vincentii Paves Sogu.
62. Vigslotha.
03, VaTvers thattur.
64. Thomæ Archiebiícups Saga.
65. AfThorvarde Krakunef, oc Eyfteyne OrraThor-bergsfyne.
66. Sagan afThorftein Vikingsfyne.
Contenta, hárum quæ deprompfit, ficubi res poftulat, benigna curip-
fitatefollicitis,loco &tempore idoneo dabitnofter:Necveró adun^emuni-
verfa heicðc fmgula reliquummemoravimus : Quin,excuttienti porró capfas&repofitoria,aut folia cunða otiosé ventilanti,ea fefefuggerant,quæ utiq; ob an-
guftias, quibus includimur,temporis ; chartæjam quidem comitterenon vacat.
I.
30.
63.
130.
30.
30.
24.
98.
144.98.
13.
'62.
24.
2S.
3.
S.
7.
22.
6.
S.
4.
12,98.
13.
130.
4-6.
49. 7.
Opurculunu^hocce præfens, ob panlitatemTypi ac forniæ , Wilkinehíium hi-
Itoriæ commodé fiiþneíli poteft. Qucmadmodúm Fragm. Papiltic etiám Runico
iUo Hialmari aptarvdum. Menda veró,improbiora fortalfis, quæ, manu mentem yel
praecurrerite aSt diítra«3to animo, irrepfére paOim } non ad Vivum omnia nofmet ipli
heic refccavimus : fedveróingénuaeTuæ,Le(ílor Candide, i5r*ve^S-6«r<dcdimus. Ur-
enturporro fuis Líbelli nacvis : Felices, quorum minimis fcatent. • In,
transcurru
^eprehenfa nc córrígenda: pag.i. vigilium ,leg. vigiliam. pag. r . bene placito. Jege
beneplacito/ p.7. viScant. lcg. vincat. p.n. i. leg. in. p. 14. vaeggerus. leg. Vaugge-
rus. p. 16; ornatuí. leg. ornatius. pag. 17. fadlurum. leg. ladturos. p. ig. pervaga-
bat. leg. pcrvagabatur. p. 19. ulcifcaturv leg. vindicetur. ibid, galeos. leg. ga-
leas. p. 24. hofpitatu. leg, hofpitati. p. 32. credereriis, leg. crcderer, iis. p. 3^ pro
DCCVIII. lcge DCCLXVIII. Atquc fic reliqua , occurrentia. Vale.