![A Concise History of Ancient Kurdistan [in Kurdish]](https://static.fdokumen.com/doc/165x107/63335467b6829c19b80c5cc1/a-concise-history-of-ancient-kurdistan-in-kurdish.jpg)
Tepe Sarghal’eh: the Evidence of Uruk Pottery in Kurdistan Province and its Relation with Routes...
18
م خداا تهی آزاد اسشگا داراحد ات شواراه طثك88602 / 87 رخ ه18 / 4 / 85 هی، آزاد اسشگاشی دات پژز هعالی ارسا ااستاى پیام ت هجل علویس دارای درجا ش– شی است. پژًا ضواستاى پیام ت هجلاس ش در( مى اسام جادی عل است پایگاISC در ) شگد داا سایت ج( ی اSID است.ترساتل دس ل شدوای ) استاى پیام ت هجلاس ش مجل علمی ـبستبنشی ب پژيمی، آزاد اسىبسی داوشگب شر ياحذ اب سبل و، شمبر مج ذم، یس پبی ي زمستبن3193 امتیبزحب صبراحد ات هی آزاد اسشگا : دا ل مذیر مسئس مؤس: اى دکتر شادریج سعید گ ل مذیر مسئ: مشی هیر صادق دکتر ا سردبیرلی حویدرضا : دکترر پ ر اجرائی مذی: خوساید دکتر استبر يیرواى هصطفی : ایر پ سیر بخش اوگلی يیراستب: علیرضا تیي صدالت تحریرییأت : ستادا( سید طا دکتر هحو- )یت هدرسرت تشگا داحین صراف هحود ر دکترشیاردا( - )رگی کشى هیراث فر سازهاشیاردا( تری ژتری دکتر علیرضا- )یت هدرسرت تشگا داشیاردا( دیزهوي فیرر ت دکت- )راى تشگا داشیاردا( شلی دکتر حسي فاضلی- )راى تشگا دار حکوت دکتشیاردا( صالحی ه ا- )راى تشگا داب هحودی دکتر یعم فرشیاردا( - )وداى ،ا سیعلی تشکا داستادیارا( دییکتر حوید خطیة ش د- )یت هدرسرت تشگا داد علی دکتر سیستادیارا( صغر هیرفتاح ا- آزادشگا داهی اس)راحد ات طراح جلذ آرا صفحواى هصطفی : ایر پ گرافی، چبپ ي صحبفی لیتوي چاج ت : شرکت، [email protected] وشبوی: ر اتسیت تراار جادهتر چر، کیل ات- آزادشگا، داهدر خر پیامی، دفتر هجلسام ا علشکدر، دااحد ات هی اساستاى تاس ش تلفه:5272603 - 5272600 - 0242 داخلی:479 ق پستی:د ص22 میل ای: E-mail: peb@abhar iau.ac.ir [email protected] ا: ت50000 ریال:ن سالیا اشترا100000 ریال ریر تص پشت جلد: پیکر گلیدست آهد تشز کا ادلارصای ک .)زادسف هجیدس از دکتر یعک(
Transcript of Tepe Sarghal’eh: the Evidence of Uruk Pottery in Kurdistan Province and its Relation with Routes...
ت ام خدا
داشگا آزاد اسالهی
احد اتردر شاس هجل پیام تاستاىضوا پژشی است. –شاس دارای درج علوی هجل پیام تاستاى ارسالی از هعات پژشی داشگا آزاد اسالهی، 18/4/85هرخ 88602/87طثك اه شوار
( وای شد لاتل دسترس است.SIDای )سایت جاد داشگ ( درISCپایگا استادی علم جاى اسالم )
شاسهجل پیام تاستاىشىبسی داوشگب آزاد اسالمی، پژيشی ببستبنـ علمی مجل
ياحذ ابر 3193 زمستبني پبییسم، ذجم، شمبر وسبل
داشگا آزاد اسالهی احد اترصبحب امتیبز :
سعید گجیشادراى دکتر : مؤسس مذیر مسئل
دکتر اهیر صادق مشی: مذیر مسئل
پر: دکتر حویدرضا لیسردبیر
دکتر اید خوس: مذیر اجرائی
پر: ایواى هصطفیيیراستبر
صدالت تیيعلیرضا :يیراستبر بخش اوگلیسی
یأت تحریری : داشگا ترتیت هدرس( -دکتر هحود طاسی )استاد
سازهاى هیراث فرگی کشر( -)داشیاردکتر هحود رحین صراف
داشگا ترتیت هدرس( -دکتر علیرضا ژتری تری )داشیار
داشگا تراى( -دکتر توي فیرزهدی )داشیار
داشگا تراى( -دکتر حسي فاضلی شلی )داشیار
داشگا تراى( -اهلل هالصالحی )داشیاردکتر حکوت
داشکا تعلی سیا، وداى( -)داشیارفر دکتر یعمب هحودی
داشگا ترتیت هدرس( -دکتر حوید خطیة شیدی )استادیار
احد اتر(اسالهی داشگا آزاد -اصغر هیرفتاح )استادیاردکتر سید علی
پر: ایواى هصطفیصفح آرا طراح جلذ
شرکت چاج تويلیتگرافی، چبپ ي صحبفی : ،[email protected]
خرهدر، داشگا آزاد -اتر، کیلهتر چار جاد تراسیت اتر: وشبوی
شاس تاستاىاسالهی احد اتر، داشکد علم اسای، دفتر هجل پیام
:479داخلی: 0242- 5272600-5272603 تلفه
22صدق پستی:
E-mail: peb@abhar iau.ac.ir :ایمیل
ریال 50000تا:
ریال 100000اشتران سالیا:
ای کارصدلاز کاش تدست آهدگلی پیکرجلد: پشت تصیر ر
)عکس از دکتر یسف هجیدزاد(.
فرست مقاالت
مقاالت فارسی
1................................ غرب استان قسيیهای جىبکستان سىگی میاوی در از استقرار دير پاریى د آيج؛ شاذیرک غار قلع بیگیشرباو سلیماوی ي سجاد علی
11............................................................ ای اياخر پیش ازتاریخفرایىذ تلیذ صىایع سىگی تپ مرعلی فارس در بستر فرىگ علیرضا سرداری ي مدی دیارگر دکتر
31..................................... الىریهسفال ايريک در استان کردستان ي ارتباط آن با مسیرای ارتباطی بیه ی ازتپ سرقلع: شاذ امیر ساعد مچشی، علی آذرشب ي زرا غفاریدکتر
94............................................................................................. برج ویشابر، خراسان شذ در تپ بىذی مىذ طبق برداری وظام ومو محسه داوا، دکتر عمران گاراشیان ي دکتر حسه فاضلی وشلی
94................................................................................... ای آن ارزیابی گاىگاری محط کىارصىذل شمالی ي ساز خشتی پل وصیر اسکىدری
11.................................................................................................................................... وگاری بخش جىبی تپ سگسآباد الی واصریمحمدحسیه عسیسی خراوقی ي رضا
41.................................................................................................................... ای عصر آه ایرانشىاسی ساغرا ي پیالگو دکتر امیرصادق وقشیى
115................................................................................................................................ اخالذی خذای آتش پیريزی ايرارت مریم دارادکتر
134......................................................................................................................تصايیر روگی................................................
4-1......................................................................................................................................................... چکید اوگلیسی مقاالت
Abstracts of Articles in English ......................................................................................................................1-4
37 1391ؼتب پب٥٤ض صذ، ز، ؿبس ؿبع، ػب ز پ٥ب ثبػتب
رتباط آن با مسیراهی ارتباطی رد استان کردستان و ا سفال اوروک ی ازشواهدقلعه: تپه سر النهریننیب
و زرها غفاری ، علی آرذشبموچشیامیر ساعددکتر
داـب پ٥ب س ذا شت ثبب٢ تبس٤خ٣،ش اػتبد٤بس.
اداس و ٥شاث فش٣، كب٤غ دػت٣ شدؿش٢ اػتب وشدػتب ؼب.
احذ تشا شوض٢ ؿبػ٣ داـب آصاد اػال٣آخت وبسؿبػ٣ اسؿذ ثبػتبداؾ.
چکیده
ب٢ ػغح٣ حبك اص ثشسػ٣ آ سد پشداخت ؿذ ٤بفتتب وشدػتب دس ا٤ مب ث ؼشف٣ تپ ػشلؼ الغ دس ؿشػتب ػشآثبد اػ
ب٢ داخ ؿش ػشآثبد كست شفت. ا٤ ا٤ ثشسػ٣ دس ساػتب٢ ؿبػب٣٤ غم دس ح٥ وبؽ ٤ى٣ اص حع ثحج لشاس شفت اػت.
٢ ثذػت ب ػفبشدآس٢ ؿد. ب٢ وب ربؼ٣ دس ا٤ ثشسػ٣ ػؼ٣ ؿذ داد ٢ پ٥ـ٥ ؿبػب٣٤ حجت ؿذ ثد ب ثشسػ٣تپ دس
آ،سػذ و ثخؾ ػظ٣٥ اص ثمب٤ب٢ فش٣ ث ظش ٣ دس ا٤خب٣ اػت. آذ اص آ ـبش تؼك ا٤ تپ ث دسا غ ػ رذ٤ذ
تپ سا لبث تر ب٢ ا٤ آچ ٤بفت ب٢ دس ا٤خب٣ آ ثؼ٥بس ضؼ٥ف پشاوذ اػت.٤بفت ٢ غ ػ ثد حبس دسآ شثط ث
٥ش٢ سػبخت، ثذػت آذ ػفب اسو٣ دس اػتب وشدػتب اػت. ثذػت آذ ا٤ ػفب دس تپ ػشلؼ ـبش ا٥ت آ ث حبػ لشا
ثشاػبع ؿاذ رد، لشاس٥ش٢ ا٤ حع اػت. دس دس اسن ث ا٤ غم اش٤ ث٥اش٤ ٥ض فر دس ؼ٥ش استجبع٣ آ ثب ث٥
اش٤ مؾ ص٤بد٢ سا دس تػؼ تپ ا٤فب وشد اػت.دس ؼ٥ش استجبع٣ ا٤شا ث٥
.، ػشآثبد، اػتب وشدػتبلؼ ػ رذ٤ذ، ػفب اسن، تپ ػش غ واژگان کلیدی:
درآمد
٣ اػت و ث حبػ غبؼبت بعماػتب وشدػتب ٤ى٣ اص
٢ ب پظؾسد تر جد ثشسػ٣ ؿبخت٣ چذا ثبػتب
تـش ـذ اػت. اص ا٤ش ٥ذا٣ كست شفت دس آ ؼال
ؿبػب چذا ؿبخت ؿذ ؿبػ٣ آ ثشا٢ ثبػتبػ٥ب٢ ثبػتب
Email Address: [email protected]
ف تب٢ خد فش٣ دس٥ؼت. ث ػا خب ب دس سد ا
٢ اد فش٣ سا٤ذ ش دسب ػتآ اعالع چذا٣ ذاس٤.
ب٢ ختف ػفب سا٤ذ ش دس ثشا٢ ب بؿبخت اػت. اص
اص ا٤ ح٥ج ذا٣ دس دػت ٥ؼتدس ا٤ اػتب اعالػبت چ
ب٢ ختف تفبت ؿجبتب٢ احتب٣ اد فش٣ لؼت
تا اظبس وشد.اػتب سا ٣
...ػفب اسن دس اػتب وشدػتب استجبط آ ثب ؼ٥شب٢ ٢ اصتپ ػش لؼ: ؿاذ 38
٢ ٥ذا٣ ختف٣ تػظ ب پظؾػتب وشدػتب دس ا
٥شاث فش٣ ث ازب سػ٥ذ دس ا٤ ساػتب آحبس ص٤بد٢ اص
٢ ثؼذ٢ ب پظؾآ ؿبػب٣٤ حجت ؿذ اػت. بعك ختف
تب آچ ث٥ؾ اص ش چ٥ض تاذ ى آب ثبؿذ. دس ا٤ اػ٣
ذا دس اثتاػت و ؿبخت٣ثبػتب ب٤ذ وبؽضشس٢ ٣
آ ث٥ؾ بس٢ ث ظس ؿبخت اد فش٢٣ ال٤ب وبؽ
٢ ثؼذ٢ خاذ ؿذ. ازب ب پظؾاص ش چ٥ض ساب٢
ثذ٢ اد ث دػت آذ تاذ ث عجمب٢ ذفذ ٣بس٢ ال٤
غبؼبتوه ؿب٤ب٣ وذ چشا و بغس و دس ب ثشسػ٣اص
٢ خبف خد ب ػتاص ا٣٤ش غمؿد ختف د٤ذ ٣
ثش اد ث٣ ث تب٤ذ ؿبخت آب ثب تبو٥ذ اػت ثشخسداس
٥ب٤ـ٣، ذفذ ببس٢ ٢ پب ثشسػ٣ازبذ. ثتش٢ ٣
ؿبػ٣ اػتب سا دس تش، ؿبخت ربؼ٣ اص ػ٥ب٢ ثبػتبغئ
اخت٥بس خاذ زاؿت.
پیشینه پژوهشی در استان کردستان
چذ ب ثشسػ٣اػتب دس لج اص امالة ث ٢ پظـ٣ ب فؼب٥ت
٤ اص اػتب باػت 1940شدد. دس ػب وبؽ ختلش حذد ٣
دس ػفش خد تر چذا٣ ث وشدػتب ػبص آرسثب٤زب ؿذ
ساػتب٢ ؿبػب٣٤ آحبس دس 1971ذاؿت. ػ٣٥٤ دس ػب آآحبس
,Swineyوشد) ٣٤ اص ؿشػتب ث٥زبس سا ثشسػ٣ب ثخؾبب٣٤
اػتب وشدػتب ث٥ـتش اص ش حع(. دس ٥ب آحبس ثبػتب٣ 1975
ت ا٤ احش ث د٤ش٢، دس سد تپ ص٤٤ ثحج ؿذ اػت. ا٥
آ ثد. پغ اص وـف تبثت حب٢ د٥ وـف آحبس ف٥غ
اؿ٥بء صس٤، ػ٥٥ د٤ش آحبس اسصؿذ آ، آذس ذاس اص
٥بء آ سا اص ص٤٤ ث ص م عشف ص ٣، ثخـ٣ اص اؿ
ؿبخت٣ ببس٢ دسثبس اؿ٥بء ص٤٤ رض٥٤بت ػجهوشد.
;Godard, 1950آب چذ٤ مب وتبة ث چبح سػ٥ذ)
Wilkinson, 1957 وبؽ وتب٣ تػظ دا٤ؼ دس ػب .)
پس ع٣ چذ ٢ هث ازب سػ٥ذ. پغ اص ٢ ؼتذ 1963
ختف ا٤ حع سا وبؽ وشدذ٢ ب ثخؾفل ختف
٢ دس اػتب ث ازب سػ٥ذ ٢ تؼذدب ثشسػ٣(. 1376 ،)ؼتذ٢
٢ ب ثخؾ 1356ص٤ش اؿبس وشد: دس ػب تا ث اسدو ٣
ثشسػ٣ ؿذ. ع٣ رث٣ ؿشػتب ث٥زبس تػظ حؼ لشاخب٣
دس اػتب وشدػتب كست ٢ فشاا٣ ب ثشسػ٣چذ د اخ٥ش
٢ ؿب٣ رث٣ ؿشػتب ث٥زبس تػظ ب ثخؾشفت.
ب٢ لش ( ثشسػ٣ ؿذ. ؿشػتب1387 1386، 1385) ا٥بػذ
ث٥ب (1378) ػض٤ض٢(، 1386) دال تػظ وش٣٤
( س1388٢) ؿشػتب وب٥بسا تػظ ثخت٥بس٢ ،(1388)
(، لشا٣ 1389(، ؿشػتب ثب تػظ لش٢ فت٥ذ )1389)
سد ثشسػ٣ لشاس ة(اف 1388 س٢ ) (1386 1387)
ال ؿشػتب ػشآثبد دس ػب ب٢ طس٤ظ پب٤شفت. دؼتب
تػظ وش٣٤ اص عشف ٥شاث فش٣ اػتب وشدػتب 1382
سد ثشسػ٣ لشاس شفت.
دس لبت وبؽ تؼ٥٥ حش٤ حع 1389دس تبثؼتب
ظس ؿبخت ربغ اص ػشر ؿش ػشآثبد، بعك اعشاف ث
ؿبػ٣ اعشاف ثشسػ٣ حذد٢ دس عشاف ؿش ػ٥ب٢ ثبػتب
تػظ ت٥ ث ازب سػ٥ذ و دس دس ٥ ساػتب تپ ػشلؼ سد
ثبصد٤ذ لشاس شفت.
موقعیت جغرافیایی و توصیف تپه سرقلعه
ؿشل٣ ؿش ػشآثبد دس تش٢ ضغ رة 300تپ ػشلؼ دس
دس ضغ رة رة ؿشل٣ آ ربس٢ ا٢ و وبس چـ
تش٢ ضغ 800اػت، لشاس شفت اػت. سدخب ػشآثبد دس
غشث٣ تپ لشاس شفت اػت. ا٤ سدخب ثب ع٣ ؼ٥ش ؿب غشث٣
شدد. دس الغ تپ ػشاق ٣ وـس٤ا اص آزب اسد ث ش
اش٤ش٤ا ث ث٥ -٣ غم ػشآثبد ػشلؼ دس ؼ٥ش عج٥ؼ
ػتب وشدػتب ث (. ػب٤ش بعك غشة ا1)مـ لشاس شفت اػت
د ب٢ ػ٥شا صاة ث د٥ وؼتب٣ ثرض ؼ٥ش سدخب
ب٢ پؼت خد دس غشة ذاسد.آب استجبط چذا٣ ثب ػشص٥
تش استفبع داسد ثب 15ب٢ اعشاف خد ا٤ تپ اص ص٥
خشع٣ ث آ ب٣٤ تمش٤جبتذ٢ ث اعشاف خت ؿ٥ت تمش٤جب
ب٢ شاػش ػغح تپ ٥ض ثخـ٣ اص ص٥(. دس ػ2داد اػت)مـ
تا آحبس ػفب ؼبس٢ سا ـبذ وشد. ػؼت اعشاف ٣
تش اػت ثب تر ث 210دس 270پشاوذ٣ آحبس
دس دا رث٣ تپ ازب ؿذ، حز ب٣٤ و اخ٥شا خبوجشداس٢
(. تمش٤جب3ػبت٥تش اػت)مـ 150دس حذد اد فش٣ آ
دذ اص ػ تـى٥ ٣غ دس تب٣ ا٤ مغغ سا آحبس
39 1391ؼتب پب٥٤ض صذ، ز، ؿبس ؿبع، ػب ز پ٥ب ثبػتب
٥ آحبس اػال٣، رض چذ لغؼ ػفب، احش٢ ـبذ ـذ. چ
آ ثؼ٥بس دس اػال٣ ٢ب ػفبدس ثشسػ٣ ػغح٣ ٥ض تؼذاد
سػ٥ذ و ث٥ـتش دس شوض تپ تشاو اػت. و ث ظش ٣
ها و شواهد موجود بر روی تپهیافته
اػبع ثشسػ٣ دل٥ك پ٥ب٤ـ٣ ا٤ تپ تػظ بسذب دس ثش
، پشاوذ٣ ػفب اد فش٣ دس ػغح تپ 1390تبثؼتب
ػ آ ثؼ٥بس ث٥ـتش اص غ٢ دس ب ػفبص٤بد ٥ضا
)٥ب( اػت. دس ثشؿ٣ و دس لؼت ٢ دس اػال٣ ب ػفب
تش 1.5ا٣ 1رث٣ تػظ ػا اؼب٣ ا٤زبد ؿذ، حذد
ثىش لبث ـبذ اػت. تب٣ آحبس فش٣ ثش س٢ خبن
ثىش تب لؼت٣ و ثش س٢ خبن ثبالاص رث٣ ٢ مغغب ػفب
اػت. دس خش أتػ غ ب٢ ػفبلشاس شفت اػت، داسا٢
٣ دس ػغح ب٤ب اػت. ، ؿاذ ؼبس٢ ػتپلؼت شوض٢
ب٢ ث دس تؼ٥٥ تبس٤خ ؼبس٢ آاػبع ثشسػ٣ ػغح٣ ثش
، غ٥ش ى اػت.ؿبخت ؿذ
ػفب ٤ه لغؼ لغؼبت ختفب٢ ا٤ ثشسػ٣ ؿب ٤بفت
(. 8تب 6، تلب٤ش س٣ 7 تب 4)تلب٤ش اثضاس ػ٣ اػت
بس ؿذ، ث د ش ؿ٢ ثذػت آذ ب و اب ػفب
ػ غدس - دس ا٤خب٣ احتبال -٥ب ٣اػال
ػ رذ٤ذ غبجب٢ دس غب ػفبؿذ. رذ٤ذ تمؼ٥ ٣
ؿ٣ ظش٤ف، پخت ظش٤ف، داسا٢ ػغح٣ كبف، ثب ؿبت
ب٢ ب٣ بذ اذ. داسا٢ ؿىوبف٣ پؿؾ سل٥ك
ب٢ وچه، ثـمبة، وبػ ثبص دب ثؼت،ب٢ دب وبػ
داس ؿبخق دس ف پب٤ب٢ شد ثبس٤ه، ظشالل، وص
تش٤ (. اب ؿبخقب ػفب، عشح 8)تل٤ش ؼتذ VIد٤
٢ اسو٣ داساػت، وبػ ب ػفبفب و ث٥ـتش٤ ؿجبت سا ثب ػ
ج اس٤خت اػت. ا٤ ظشف ث حبػ فش ؿى، دب ثبص
اش٣٤ اػت.ب٢ ث٥داخت، ؿبت اذاص ؿج٥ ج، پش
ثذػت آذ ػشلؼ ػال ثش ٢ ب ػفبثشخ٣ اص
ؾ، ؿبت غ٥ش و داسا٢ ب٣٤ چ س، پؿ ٤ظ٣
ذ، ث حبػ ؿى ؼت 5 6ب٢ د٤ ب٣٤ ثب ـبثت
وذ. وبػ١ وچه ب٢ لج٣ سا تى٥ ٣فش ٥ض ـبثت
& ٢VI (Levine د٤ ب ػفبتا ثب سا ٣ 3بس ؿ
Young, 1987: fig. 17.13; Young, 1969: fig. 8.13 )
ـبث 11داس ؿبس ب٤ؼ وشد. وبػ دب ثؼت ؿىم
(، وص دب Badler, 2002: fig. 7B23#388) VIد٤
,VI (Badlerـبث د٤ 17ثبص شد ثبس٤ه ؿبس
2002: fig. 8: N334#63و ٤ى٣ 26ؿبس داس (، وبػ پب٤
,٢VI (Levine & Young ؿبخق د٤ ب ػفباص
1987: fig. 17.11 & 12 ػفب ال٤ ؿـ دس ػ )
اص 22وبػ ؿبس ح فذ( اػت. :1379 ،)٥شؿ ػ٥ه
د٤ ٢VI ال٤ ب ػفبداس ثد ـبث ااع ظشف لج
اػت.
٢ ػشلؼ داسا٢ ب ػفباص د٤ش چ٥ ثشخ٣
9داس ؿبس ٢ اسو٣ اػت. وبػ جب ػفبب٣٤ ثب ـبثت
:V (Badler, 2002: fig. 10ب٣٤ اص د٤ ؿج٥
XYZ2#2 & XYZ5#1ػشلؼ سا 35ػت. ثـمبة ؿبس ( ا
تپ د٤ مب٤ؼ وشد، اص ح٥ج Vب٢ دس تا ثب ثـمبة٣
ؿذ پخت ٥ض ا٤ داؿت س ثذ )وش(، ػغح كبف
(. چ٥ Young, 1969: fig. 9.2) ؿدؿجبت د٤ذ ٣
اس٤خت ب٢ اسو٣ ػفب جتش٤ ػفب ـبث ؿبخق
ب٢ (. ا٤ ػفب ـبث 6، تل٤ش س٣ 4)تل٤ش اػت
( 1379 ،)٥شؿ ػفب دس چبس ػ٥هال٤ پز د٤
اسو٣ ثخـ٣ اص پب٤ ٤ه ػجه ٢ب ػفباػت. ٤ى٣ د٤ش اص
(. ا٤ ظشف ث حبػ س خد٢ آ، 33)ؿبس ظشف اػت
ؿبت تى٥ه ػبخت ـبث ظشف اسو٣ اػت. ػفب
٢ ب ػفبب٢ ػغح٣ ؿج٥ ٥ض ثب تر ث ؼبة مؾ 32س ؿب
.(1390 ،)تح٥ذ٢دس ا٤خب٣ اػت ٣ احتبال٥ب اػال
VIػ رذ٤ذ ضب ثب د٤ غ دس دس
دس دس ا٤٤بثذ. ـبث٣ دس ػشاػش ا٤شا ؼتشؽ ٣ ٢ب ػفب
و شػتب ثخت٥بس٢دس بعك ختف٣ بذ پ٥ؾ
(Henrickson, 1985: 41آرسثب٤زب ؿشل٣ ،) (Voigt,
,IV (Majidzadehال٤ دس (، تپ لجشػتب لض٤ 287 :1989
Levine) (، تپ ٥ب1379 ،)٥شؿIII6-7 ( ػ٥ه 1978
& Young, 1987: 35) د٤ذ ٢ تمش٤جب ٤ىؼب٣ ب ػفب
دس ؿشػتب ػشآثبد ٢6 ـبث د٤ ب ػفبؿد. رد ٣
ب٢ غشث٣ اػتب وشدػتب اػت.رد ا٤ ػت دس لؼت ـب
...ػفب اسن دس اػتب وشدػتب استجبط آ ثب ؼ٥شب٢ ٢ اصتپ ػش لؼ: ؿاذ 40
اػت چشا و دؿاستؼ٥٥ تبس٤خ دل٥ك ا٤ تپ ػخت
تا رد ذاسد ٣ا٢ دس اػتب وشدػتب غمببس٢
تبس٤خ تحالت پ٥ؾ اص تبس٤خ٣ آ سا ث عس ؼتم حذع صد.
ب عج٥ؼ٣ خد ثذ غم ػشآثبد ش٤ا اص عش٤ك زس
ت دس تبس٤خ٣ تاؼاش٤ استجبط داسذ ٣اػغ ثب ث٥
ب٢ ا٤شا حعد٤ش تش، رذ٤ذتش ٤ب ضب ؼجت ثلذ٣٤
ا اش٤ سثشلشاس وذ. استجبط د٤ ثب ث٥اش٤ استجبط ثب ث٥
,Weiss & Young) اذاص عش٤ك ثبصسبب ؿؽ حذع صد
ا٢ اش٤ ثب اػغزبد استجبط غم ػشآثبد ثب ث٥(. ا1975٤
ؼ٥بس ثؼ٥ذ اػت چشا و غم ػشآثبد دس غشة چ ؿؽ ث
لبث٥تاش٤ زاس٢ آ ثب ث٥الغ ؿذ اػتب وشدػتب
، اص ا٤ش داساػتاش٤ اػغ سا ثب ث٥استجبع٣ ؼتم٥ ثذ
ا٢ بذ ؿؽ ٤ب فالت شوض٢ ثؼ٥ذ اػت چشا و رد اػغ
ثؼذ ؼبفت ثؼ٥بس عال٣ خاذ ؿذ ا٤ى اغ عج٥ؼ٣
ث٥ـتش٢ ػذ سا خاذ ؿذ.
ها بر اساس در ایران و پراکندگی محوطهدوره اوروک
مسیرهای ارتباطی
اسو٣ دس ؿشق ب٢ ، ـب2ػ رذ٤ذ غ دس دس ااخش
ؿداش٤ فالت ا٤شا د٤ذ ٣ؿب ث٥آبت٣،
(Helwing, 2004: 16; Pollock, 1999: 6 .) تص٤غ اد
ؿد و تاب٣٤ وتش ب٣٤ د٤ذ ٣اسو٣ دس حع
غشث٣ ـ ؿشل٣ ذ. ا٤ ؼ٥شب ػذتبؼ٥شب٢ شتفغ سا داؿت ثبؿ
:Algaze, 1993) اذالغ ؿذ دس ؿب شوض صاشع
اش٤ ثب ب٢ پؼت ث٥ن تؼب ػشص٥(. دس دس اس63
ػت. دس ا٤ دس ػبثم اب٢ شتفغ اعشاف خد ث٣ػشص٥
& Weiss) شددا٢ ث٥ آب ا٤زبد ٣استجبعبت ؼتشد
Young 1975: 1 ٢ آب دس ب ػفب(. آحبس اسن ث٤ظ
٤بثذ. ٣ اش٤ ث عس ػ٥ؼ٣ ؼتشؽب٢ اعشاف ث٥ػشص٥
ا٤ ػفب دس بعك ختف٣ اص خبس ضد٤ه بذ ػشاق، ػس٤،
٣ فؼغ٥، تشو٥، ػشثؼتب ا٤شا ثذػت آذ اػت. پشاوذ
ؿد. ٣ختف آ د٤ذ ٢ب ثخؾآ دس ا٤شا ٥ض ص٤بد دس
ب٢ صاشع، فالت شوض٢ ا٤شا، خصػتب، و دسا٤ ػفب
،)ػجذ٢ ؿدؿشق ا٤شا د٤ذ ٣ ة ؿشل٣ ؿبرة ر
1378 .)
٢ اسو٣ دس بعك ختف ب ػفبػ٥شغ ؼتشد٣
خبس ضد٤ه ٥ض ا٤شا، تبو ٥چ آحبس٢ اص ا٤ ػت
ث ذتات و د٥ ا٤ اش ٣دس اػتب وشدػتب ؼشف٣ ـذ اػ
ب ٥ض ؿشا٤ظ عج٥ؼ٣ رغشاف٥ب٣٤ اػتب وشدػت ب ثشسػ٣ع
.شددبصث
اس خد ب ث بعك زفر اسو٣ آچ دس سد ا٥ض
ت اسدات آب ثد اػت. كبدسات سااسائ ؿذ ث٥ـتش ثش كبد
٤بث٣ ث اد خب اص دال٤ فر حلالت ت٥ذ٢ دػت
ب ث بعك زاس ثد اػت. ربؼ اسن اسو٣
ه چش، ب٣ خـ حلالت٣ چ غالت بصاد، ت٥ذات
( Crawford, 1973) وشدؿذ، خشب، پبسچ سا كبدس ٣
اس، ااع ختف ػ ػمف، ا اد٢ چ ت٥شب٢ چث٣
ل٥ت٣ غ٥ش ث٣ ل٥ش عج٥ؼ٣ سا اص ب٢ ٥ؼذ٣، ػ
: 1387 ،)اغبص وشدب٢ شتفغ پ٥شا٣ خد اسد ٥٣ػشص
ب٢ ا٤زبد استجبط ثب ا٤ لؼت اص واش٤ دس (. ا٥ض ث75٥
٥ب٣٤ سا ثب وبؽ حع ػشلؼ صاشع ثب ؿشا٤ظ ػخت رغشاف
تا پبػخ ثد.٣
٤ب ٥بصبعك اعشاف رت ت٥ اد سد دػتشػ٣ ث
ب ؼجشب٢ اعشاف اص عش٤ك ربد٥ذ٢ كبدسات حلالت ت
ذػب رد شفت. ؿبذ ا٤اش٤ كست ٣ث٥
اش٤ لشاس ثش ػش سا استجبع٣ ا٤شا ثب ث٥ ب٣٤ اػت و حع
ب٢ ؿب (، تپ٤Young, 1969 دس وبس )دداسذ. تپ
آثبد (، 1379٥)٥شؿ ػ٥ه وبؿب فالت شوض٢ بذ
,Majidzadeh) تپ لجشػتب لض٤ (1378 ،)ػجذ٢ وش٤ثبطس
اش٤ لشاس داسذ. ثش ػش سا استجبع٣ ا٤شا ث ث٥ (، 1978٣
دس د٤ش بعك ا٤شا ٥ض ا٤ لض٥ حبو اػت. زسب عج٥ؼ٣
ب٢ ػغح٣ تپ ػشلؼ ٤ى٣ اص اػبع ٤بفتش٤ا ٥ض ثش ـػذد
ب٢ خبس ضد٤ه، سد تر ث٥ـتش سا ؼجشب٣٤ ثد و بذ
ب ثد اػت.اسو٣
تجبع٣ دس تزبست ب٢ اساش٤ ٥ض ث مؾ ح٥بت٣ سادس ث٥
و٥ذ ص٤بد٢ ؿذأ فش اسو٣ ت ب ػفب ٥ض ؼتشؽ
اش٤ ثب بعك اعشاف دس اػت. ث٥ـتش ؼ٥شب٢ استجبع٣ ث٥
ب٢ ث٥ وؼتب٣ لشاس زسبوبس سدخب ٤ب دس ؼجشب
41 1391ؼتب پب٥٤ض صذ، ز، ؿبس ؿبع، ػب ز پ٥ب ثبػتب
ب٢ و ساا٢ (. دس مـAlgaze, 1993: fig. 30) داسد
اش٤ ث غشة ا٤شا تشػ٥ ؿذ، ػال ثش سا پ٥ـبد٢ ث٥
اثش٤ـ ٥ض ؼ٥ش رة دس٤بچ اس٥، سا د٤ش٢ پ٥ـبد
ث ش٤ا ـػذد ؼ٥ش سدخب بو ٤ى٣ اص آ ؿذ اػت
٥ تپ ػشلؼ دس وبس .(1 تل٤ش) اش٤ اػتب ث٥ؿ
، تؼب سػذ و مؾ جبدظش ٣ؼ٥ش ؿى شفت ث
زاس ثد اػت.ح٥شأاش٤ ثش آ تاستجبعبت ا٤شا ث٥
و ب٢ داسا٢ ػفب اسو٣، ب٢ حع٤ى٣ اص ؿبخل
٤ذ، ا٤ اػت و اص افضااش٤ ٣ثش مؾ استجبع٣ آب ثب ث٥
ثذػت ٥بذ ػفب اسو٣ ب٢ اعشاف آب ؼالحع
ش چذ دس ش ا٤ى ثش ػش سا استجبع٣ الغ ؿذ ثبؿذ. اػت،
٢ پ٥ب٤ـ٣ ازب ـذ اػت، اب ب ثشسػ٣ؿشػتب ػشآثبد
٥چ ػفب تبو ٢ كست شفت ب ثشسػ٣ثشاػبع
اش ثش مؾ . ؿب٤ذ ا٤(1382 ،)وش٣٤ اسو٣ ٤بفت ـذ اػت
اؿت دو٥ذ أاسن تط حع١ ػشلؼ ثب فش تش استجبپش س
تا ؿبذ ثد. دس دسثبؿذ. ا٤ ا سا دس وبس ٥ض ٣
وبس تب اص تپ د٤ ػفب اسو٣ ضاسؽ ؿذ اػت
(Young, 1975: 26.) دس دؿت ب٥ذؿت ٥ض تؼذاد
تؼذاد آب اص ػ ػذد ب٢ داسا٢ ػفب اسو٣ و حع
.(Levine & Young, 1987: 40) سدفشاتش ٣
و٣ ثذػت آذ اص تپ ػشلؼ ٤ى٣ ػال ثش ػفب اس
اش٤ اؿبس داسد، ٣ و ث استجبعبت ا٤ تپ ثب ث٥د٤ش اص ػا
ىتبس ػؼت داسد. 5/5اثؼبد حع اػت. تپ ػش لؼ ث٥ؾ اص
ػ دس غشة ا٤شا ثغ ب٢ دسا٤ اثؼبد ثشا٢ حع
ى٣، اثؼبد ثضس٣ اػت. وچه ٥ب ؼ٥بسث ب٤٢ظ دس دس
٣٤ و دس لؼت ؿشق اػتب وشدػتب ازب ؿذ، ب ثشسػ٣دس
حع دػ فمظ غ ٠حع ؿبخت ؿذ دس 128اص
. روش ا٤ ىت (1391 ،)ػبػذچـ٣ داسا٢ اثؼبد٢ ـبث اػت
ػ تپ ػشلؼ لغؼ٣ ضشس٢ اػت و ؼبحت دس غ
اػت، دس حب و ؼبحت ا٤ د حع دس ؿشق اػتب
الص ث روش اػت ٢ آبػت.ب ػفبثشاػبع پشاوؾ احتب٣
ب٢ ػ٥ؼ٣ اػت اص ا٤ اسا٢ دؿتو ؿشق اػتب وشدػتب د
تفبت ر غم ػشآثبد وبال اصح٥ج ثب لؼت غشث٣
ث خث٣ ب٢ ؿشػتب ػشآثبد چذ تب٣ لؼت اػت. ش
ب٣ ػخت غم، اب ثب تر ث ؿشا٤ظ وؼت ثشسػ٣ ـذ
غم لبث٥ت ا٤زبد شاوض ثضسيسػذ و ؿشا٤ظ ثؼ٥ذ ث ظش ٣
ا٤ و٣ داؿت ثبؿذ. ث٥ـتش سػتبب٢ سا دس دس غ ػ
ث ا٤زبد ؿذ ؼال ب٢ تذ دس ؿ٥ت بغم دس دا و
ثضسي دس دس ا٢داس٢ ـغذ. ثبثشا٤ رد تپثبؽ
ح٥ش ػا غ٥ش ح٥غ٣ أتاذ تحت تػ دس ا٤ غم ٣ غ
بذ استجبعبت تزبس٢ ثبؿذ.
برآیند
س دس اػتب ثب خؼت٥ثشا٢ اسو٣ ػال ثش ؿبػب٣٤ ػفب
اص ب ػفب ا٤ تا اص ٤بفتا٢ و ٣وشدػتب، ا٥ ت٥ز
ب ا٢ اسو٣ شفت، ا٥ت استجبعبت فشاغمحع ػشلؼ
دس مبط ختف اعشاف خد اػت و اص چذ رج لبث ثشسػ٣
ب وش٤ذسب٢ استجبع٣ ا ا٥ت سا دس ا٤ اش اػت.
اش٤ سا خبعش ثب ث٥ ب٢ صاشع دس ا٤زبد استجبطوؼتب
حع١ ػشلؼ ؼجت ثىت د٤ش ا٤ اػت و ػبصد. ـب ٣
٤ظ ب٢ صاشع ثخد دس دؿت ب٢ دسػب٤ش حع
ثضس٣ اػت. غ٥ش ػبد٢ ثد ا٤ اػتب وشدػتب حع١ ؼجتب
ؿد و ؿشا٤ظ ػخت ح٥ظ عج٥ؼ٣ تش ٣ؼذ اص تپ صب٣ ب٤بث
ج دخبت اص ا٤ ح٥ ،م ػشآثبد سا ٥ض دس ظش ث٥ش٤غ
غ٥ش اص وـبسص٢ ب٤٣٤ب حذال رج كؼت٣ـ ب٢ تزبس٢ رج
پ٥ـبد داد. ٤ى٣ دس ؼتشد٣ ا٤ تپ تا داذاس٢ سا ٣
ب٣٤ و دس آ٤ذ ثب وبؽ تپ ػش لؼ پبػخ ث آ د٤ش اص ىت
غشة اػتب وشدػتب ى خاذ ثد، ٥ضا استجبعبت غم
ال٤ ا٤ استجبعبت اػت.اش٤ دثب ث٥
منابع
اف( فبسػ٣ؿبخت٣ ثخؾ ػ٥تب ثشسػ٣ ثبػتب، 1385 ،ا٥بػذ، اثشا٥
٥شاث فش٣، كب٤غ اداس و ثب٤ب٣ ،خسخس ؿشػتب ث٥زبس
تـش ـذ.اػتب وشدػتب، دػت٣ شدؿش٢
ؿبخت٣ ثخؾ عغب٥ثشسػ٣ ثبػتب ،1386، _______________
ب٤غ ـ٥شاث فش٣، كاداس و ثب٤ب٣ ،شػتب ث٥زبسـلس ؿ ػ٥ب
...ػفب اسن دس اػتب وشدػتب استجبط آ ثب ؼ٥شب٢ ٢ اصتپ ػش لؼ: ؿاذ 42
تـش ـذ.اػتب وشدػتب، دػت٣ شدؿش٢
ؿبخت٣ ثخؾ وشا٣ ش٥ ثشسػ٣ ثبػتب ،1387، _______________
٥شاث فش٣، كب٤غ دػت٣ اداس و ثب٤ب٣ ،ؿشػتب ث٥زبس
تـش ـذ.اػتب وشدػتب، شدؿش٢
ؿبخت٣ ثخؾ چؾ ثشسػ٣ ثبػتب، 1388 ،ثخت٥بس٢، رث٥ح اهلل٥شاث فش٣، كب٤غ دػت٣ اداس و ثب٤ب٣، ؿشػتب وب٥بس
تـش ـذ.اػتب وشدػتب، شدؿش٢
ؿبػ٣ ؿشػتب لش )ثخؾ ثشسػ٣ ثبػتب ،1388، ث٥ب، ػ٣٥شاث فش٣، كب٤غ دػت٣ اداس و ثب٤ب٣، آثبد( ػش٤ؾ
تـش ـذ.اػتب وشدػتب، شدؿش٢
.تـبسات ػت. ف ش ػفبش٢، تشا، ا1390تح٥ذ٢، فبئك.
ضاسؽ ثشسػ٣ ؿبػب٣٤ آحبس ثبػتب٣ ثخؾ ، 1387، ػض٤ض٢، الجبثب٤ب٣ اداس و ٥شاث ، چبسد٣ ؿشل٣ غشث٣ لش وشدػتب
تـش ـذ.فش٣، كب٤غ دػت٣ شدؿش٢ اػتب وشدػتب،
٣ آغبص٤ دس رة غشة پ٥چ٥ذ٣ ارتبػ، 1387، اغبص، ٥ش
ز اش٤، تشر ٥خ جبف خب٥ى٣، و٥ذ ثش ات٥بصات ث٥أآػ٥ب، ثب ت .66-96 ، كق17، ػب د، ؿبس پظثبػتب
ثشسػ٣ اب٢ اػتمشاس٢ ؿشق اػتب ، 1391 چـ٣، ا٥ش،ػبػذ ؿبػ٣، ، سػب دوتش٢ ثبػتب)حبؿ٥ سدخب لض اص( وشدػتب
.)تـش ـذ( داـب تشا
ثب٤ب٣ ، ؿبػ٣ ث٥زبس٢ ثبػتبب ثشسػ٣، 1356، لشاخب٣، حؼ
تـش ػبصب ٥شاث فش٣، كب٤غ دػت٣ شدؿش٢ وـس،
ـذ.
ؿبخت٣ حض آث٥ش ػذ ثشسػ٣ ثبػتب ،1389 ،لش٢ فت٥ذ، حذ ، تـش ـذ.ؿبػ٣پظـىذ ثبػتبثب٤ب٣ ، چب ثب
ب٢ طس٤ظ ؿبخت٣ دؼتبثشسػ٣ ثبػتب، 1382 ،وش٣٤، صاذ، ثب٤ب٣ اداس و ٥شاث فش٣، كب٤غ پب٤ال ؿشػتب ػشآثبد
تـش ـذ.دػت٣ شدؿش٢ اػتب وشدػتب،
، تشر اكغش (رذ ا) ػ٥ه وبؿب، 1379 ،٥شؿ، س
ػبصب ٥شاث فش٣ وـس )پظـب(. اتـبسات وش٣٤،
ضاسؽ چبس٥ فل وبؽ ص٤٤ )ثؼذ ، 1376 ،اهللؼتذ٢، لشتػبصب ٥شاث فش٣، كب٤غ دػت٣ ثب٤ب٣ ،امالة اػال٣(اص
تـش ـذ.شدؿش٢ وـس،
ب سؽ ثشسػ٣ ؿبػب٣٤ اتال، حعضا، 1386، ا٣، كالحلشثب٤ب٣ اداس ، ٢ شوض٢ س ؿشػتب ثبب ثخؾ آحبس ثبػتب٣
تـش و ٥شاث فش٣، كب٤غ دػت٣ شدؿش٢ اػتب وشدػتب،
ـذ.
ب سؽ ثشسػ٣ ؿبػب٣٤ اتال، حعضا، 1387، ________________
، ثب٤ب٣ اداس و ٥شاث آحبس ثبػتب٣ ثخؾ ـ٥ش ؿشػتب ثب
ذ.تـش ـفش٣، كب٤غ دػت٣ شدؿش٢ اػتب وشدػتب،
ؿبخت٣ ثخؾ شوض٢ ؿشػتب ثشسػ٣ ثبػتب، 1389، س٢، بدسثب٤ب٣ اداس و ٥شاث فش٣، كب٤غ دػت٣ ، اوب٥بس
تـش ـذ.شدؿش٢ اػتب وشدػتب،
ثشسػ٣ ؿبػب٣٤ ؼتذػبص٢ آحبس ، اف 1388، ___________
ثب٤ب٣ اداس و ٥شاث فش٣، كب٤غ دػت٣ ، ثبػتب٣ ثخؾ آسشد
تـش ـذ. شدؿش٢ اػتب وشدػتب،
ثشسػ٣ ؿبػب٣٤ ؼتذػبص٢ آحبس ثبػتب٣ ة، 1388، ___________
ثب٤ب٣ اداس و ٥شاث فش٣، ، ثخؾ شوض٢ ؿشػتب وب٥بسا
تـش ـذ.كب٤غ دػت٣ شدؿش٢ اػتب وشدػتب،
43 1391ؼتب پب٥٤ض صذ، ز، ؿبس ؿبع، ػب ز پ٥ب ثبػتب
ة( غ٥شفبسػ٣Majidzadeh, Y., 1978, Basis of the Pottery
Sequence at Tepe Ghabristan, IRAN, Vol. XVI,
pp. 93-102.
Pollock, S., 1999, Ancient Mesopotamia,
Cambridge University press.
Swiney, S., 1975, Survey in North-West Iran
1971, East and West, Vol. 25, pp. 77-96.
Voigt, M. M., 1989, Northwest Iran in the fourth
millennium B.C., Paléorient, Année, Vol. 15, No.
1, pp. 286-288.
Weiss, H., & Young. T. C. Jr., 1975, The
Merchants of Susa; Godin V and Plateau-lowland
Relations in the Late Fourth Millennium B.C.,
IRAN, Vol. XIII, pp. 1-18.
Wilkinson, C. K., 1957, More Details On Ziwie,
IRAQ, Vol.19, pp. 213-220.
Young T. C. Jr., 1969, Excavations at Godin
Tepe, First Progress Report, Royal Ontario
Museum, Occasional Paper Vol. 17.
Young, T. C. Jr., 1975, An archaeological survey
of the Kangavar valley, Proceeding of the 3rd
annual symposium on archaeological research in
Iran 1974, Tehran, pp. 23-40.
Algaze, G., 1993, The Uruk World System, The
Dynamics of expansion of early Mesopotamian
civilization, Chicago and London, The University
of Chicago Press.
______________, Brenties, B. A., Knapp, B., Kohl, P
L., Kotter, W R. C. C., & Badler, V. R., 1988, A
Chronology of Uruk Artefacts from Godin Tepe
in Central Western Iran and Implications for the
Interrelationships between the Local and Foreign
Cultures, In: Artefacts of Complexity: Tracking
the Uruk in the Near East, Postgate, J. N., (ed.),
Iraq Archaeological Reports 5, British School of
Archaeology in Iraq, pp. 79-109.
Crawford, H. E., W. 1973, Mesopotamiaʼs
invisible exports in the third millennium, World
Archaeology, Vol. 5, pp. 232-41.
Dyson, R. H. Jr., 1963, Archaeological scrap:
glimpses of history at Ziwiye, Expedition, Vol. 5,
pp. 32-37.
Godard, A., 1950, Le Trésor de Ziwiyè,
publication du service archéologique, Iran.
Helwing, B., 2004, The late Chalcolithic Period in
the Northern Zagros, A Reappraisal of the Current
Status of Research, Proceedings of the
International Symposium on Iranian Archaeology,
North western region, Azarnosh, M., (ed.), pp. 11-
24.
Henrickson, E, F., 1985, The early development
of pastoralism in the central Zagros highlands
(Luristan), Iranica Antiqva, Vol. XX, pp. 1-42.
Levine, L. D., 1976, Survey in the province of
Kermanśᾱhᾱn, 1975: Mᾱhidaśt in the prehistoric
and early historic periods, Proceedings of the 4th
annulal symposium on archaeological research in
Iran 1975, Tehran, pp. 284-297.
__________________, & Young, T. Cr. Jr., 1987, A
Summary of the Ceramic Assemblages of the
Central Western Zagros from the Middle
Neolithic to the Late Third Millennium B.C.,
Colloques Internationaux CNRS, Prehistore De
La Mesopotamie, Paris: editions du CNRS Paris
1984, PP. 15-53.
...ػفب اسن دس اػتب وشدػتب استجبط آ ثب ؼ٥شب٢ ٢ اصتپ ػش لؼ: ؿاذ 44
تصاویر
(.Algaze et al. 1988: fig 3اش٤ )ثششفت اص ػشلؼ دس غشة ا٤شا ؿشق ث٥ ٢لؼ٥ت تپ :1تل٤ش
45 1391ؼتب پب٥٤ض صذ، ز، ؿبس ؿبع، ػب ز پ٥ب ثبػتب
.ب٢ و٣ تپ ػشلؼ :2تل٤ش
.مغغ رث٣ دس تپ :3تل٤ش
...ػفب اسن دس اػتب وشدػتب استجبط آ ثب ؼ٥شب٢ ٢ اصتپ ػش لؼ: ؿاذ 46
٢ ػغح٣ ثذػت آذ اص ثشسػ٣.ب ػفب :4تل٤ش
٢ ػغح٣ ثذػت آذ اص ثشسػ٣.ب ػفب :5تل٤ش
٢ ػغح٣ ثذػت آذ اص ثشسػ٣.ب ػفب :6تل٤ش
47 1391ؼتب پب٥٤ض صذ، ز، ؿبس ؿبع، ػب ز پ٥ب ثبػتب
٢ ػغح٣ ثذػت آذ اص ثشسػ٣.ب ػفب :7تل٤ش
ثذػت آذ اص ثشسػ٣ ػغح٢.٣ ب ػفبعشح :8تل٤ش
...ػفب اسن دس اػتب وشدػتب استجبط آ ثب ؼ٥شب٢ ٢ اصتپ ػش لؼ: ؿاذ 48
اثضاس ػ٣ ثذػت آذ اص ثشسػ٣. ب ػفبعشح :8تل٤ش ادا
Payām-e Bāstānshenās, Vol. 9, No. 18, Autemn 2012 & Winter 2013 2
Tepe Sarghal’eh: the Evidence of Uruk Pottery in Kurdistan Province and
its Relation with Routes of Iran to Mesopotamia
Dr. A. Saed Mucheshi1, A. Azarshab
2 & Z. Ghaffari
3
Abstract
In the present paper, Tepe Sarghal’eh and its surface fingings have been studied. This survey
coincided with excavation of one of the sites in the region. The site had previously been identified.
In this review we have tried to gather complete data. The discovered potsherds show this mound
just belongs to late Chalcolithic period and Il-Khanid (Mongol) dynasty. What makes this mound a
remarkable one is the existence of first Uruk pottery samples in Kurdistan province. In other words,
finding such potsherds in Sarghal’eh Tepe indicates the importance of this site – as it is located on
the route to Mesopotamia – and the influence of Mesopotamia on this area, selecting appropriate
places as well as the site size.
Keywords: Late Chalcolithic, Uruk Pottery, Sarghal’eh Tepe, Sarv Abad, Kurdistan Province.
Stratified Systematic Sampling in Tappeh Borj, Nishabur, Khorāsān
M. Dana4, Dr. E. Garazhian
5 & Dr. H. Fazeli Nashli
6
Abstract
Regional archaeological survey involves identifying archaeological traces and sites that can provide
a good picture about inter and extra cultural relationships in the region. However, systematic
sampling involves dividing the survey area into a sampling frame that gives us details data and
information from the sit. Since the Khorāsān area is poorly studied in the prehistoric period, we
chose Tappeh Borj which is located near Nishapur for stratified systematic sampling in order to get
better understanding about cultural and archaeological characteristics on the site and the region. In
the following we will mention the results of typology and classification of archaeological findings.
Based on the archaeological evidence, we would argue that there was a local culture in the site
because there is no significant correlation with neighboring areas.
Keywords: Stratified Systematic Sampling, Tappeh Borj, Khorāsān, Typology, Stratification.
1- Assistant Professor, Department of Preservation & Maintenance of Historical Buildings, Payame Noor University, Hamedan
Branch, Hamedan, Iran.
2- CHHTO of Kurdistan Province.
3- M.A. Student at Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.
4- Ph.D. Student in Archaeology, Department of Archaeology, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran.
5- Assistant Professor, Department of Archaeology, Neyshabur University, Neyshabur, Iran.
6- Associate Professor, Department of Archaeology, University of Tehran, Tehran, Iran.
Table of Contents (English Abstracts)
Qaleh Kurd Cave: new Middle Paleolithic site in the western borders of Iranian
Central Plateau .........................................................................................................................................................................................1
Shahrbanoo Soleymani & Sajjad Alibaigi
The process of stone tools making on the Tappeh Mehr Ali based on the Late
Prehistoric cultures …………………………………………………………………………………….…...…..………...….………1 Dr. Alireza Sardari & Mahdieh Divargar
Tepe Sarghal’eh: the evidence of Uruk pottery in Kurdistan province and its
relation with routes of Iran to Mesopotamia …………………………….………………………..…………....…2 Dr. Amir Saed Mucheshi, Ali Azarshab & Zahra Ghaffari
Stratified Systematic Sampling in Tappeh Borj, Nishabur, Khorāsān ……………………...…2 Mohsen Dana, Dr. Emran Garzhian & Dr. Hassan Fazeli Nashli
A reassessment of the chronology of Konar Sandal North, Jiroft, SE Iran ...........................3
Nasir Eskandari
Stratigeraphic excavation at south part of Tape Sagzabad, Qazvin plain ..............................3 Mohammad Hossein Azizi Kharanaghi & Reza Naseri
Typology of Iron Age Goblets and Cups ………………………………………………………..................................4 Dr. Amir Sadegh Naghshineh
Haldi: Urartians’ triumph fire deity ……………………………………….……………………..……….…………….4 Dr. Maryam Dara
In The Name of God
Islamic Azad University
Abhar Branch
Payām-e Bāstānshenās Journal of Archaeology
Vol. 9, No. 18, Autumn 2012 & Winter 2013
Founder Managing Editor: Late Saeed Ganjavi (Ph.D)
Managing Editor: Amir Sadegh Naghshineh (Ph.D)
Editor-in-Chief: Hamid Reza Valipour (Ph.D)
Associate Editor: Hayedeh Khamseh (Ph.D)
Editor: Iman Mostafapour
English Editor: Alireza Sedaghatbin
Editorial Board:
M. Tavousi (Ph.D) (Professor, Tarbiat-Modares University)
M. R. Sarraf (Ph.D) (Associate Professor, ICHHTO)
A. H. Nobari (Ph.D) (Associate Professor, Tarbiat-Modares University)
B. Firouzmandi (Ph.D) (Associate Professor, University of Tehran)
H. Fazeli Nashli (Ph.D) (Associate Professor, University of Tehran)
H. Mollasalehi (Ph.D) (Associate Professor, University of Tehran)
Y. Mohammadifar (Ph.D) (Associate Professor, BuAli Sina University)
H. Khatib Shahidi (Ph.D) (Assistant Professor, Tarbiat-Modares University)
S. A. A. Mirfattah (Ph.D) (Assistant Professor, Abhar University)
Department of Archaeology, Islamic Azad University of Abhar, Iran
P.O. Box: 22
E-mail: peb@abhar iau.ac.ir
Front & Back Cover: Clay Statue from KonarSandal (Photo by: Dr. Yousef Majidzadeh)
Payām-e Bāstānshenās Journal of Archaeology
Vol. 9, No. 18
ISSN: 2008-4285
