Prostitusie by dogters : 'n opvoedkundig-sielkundige benadering

PliaSSTITUSIE DOGFERS:

611g OPV0EDEEINDIG-SKIEEKUNINGE /1; EIVAILDERING

HESTER CATHERINA SMIT

IPIROEIFSKREF

voorgelle ter vervallililling varm die vereistes vfr die grand

DOCTOR EDUCATION'S

nun

OPV0EDKUNDIIGE SIELKUNDE

nun acne

YAKIMA HT OIFVOIEDKUNDE IEN VEIRPLEEGKUNDE

man dile

TI ANDSE AIFIRIEKAANSE UNIIVERSITElt

IFIROMOTOR Dr. J TEl 11'; otha

MEIDEPROIMIOTORS Prof. M IPoggermilmell Dr. C IF Vil*len

Joh mesbunrg Yebraliarie 11996

ERKENNING

Ek wil graag my dank betuig teenoor my promotor Dr. J.H. I (ha en my medepromotors Prof

M. Poggenpoel en Dr. CF. Viljoen, vir hulle inspirasie, geduld en bekwame leiding.

Voorts wil ek ook my waardering uitspreek teenoor al die doggers wag by proseigamie begrokke

is en bereid was om my te vertrou en hulle leefw'ereld met my te deeL

Ek bedank ook graag my man, Da1808 vir al sy bystand, en bereidheid om aand na aand saam

te ay op soek na respondente; array moeder en seun Edward wat so dikwels al my pligte in die

huishouding oorgeneem het; my kollegas van die Heallpdiensge van Prinshoffskool vir hulle

begrip en bemoediging; Dr W Schaarink vir sy o'd om met my gesprek te voer en Dr F. Maim

vir Naar ondersteuning en bemoediging. Die samewerking en ondersteuning van al die

personed van "The Home" word hoog op pays gestel.

Aan God al die eer.

H.C. SMIT.

1996

Hierdie proefskrif "Prostitusie by Dogters: 'n Opvoedkundig-Sielkundige Benadering"

word met dank en waardering opgedra aan Jean en Adelle Du Plessis van "The House."

VERKLARING

Hiermee verklaar ek, Hester Catherina Smit dat die proefskrif "Prostitusie By Dogters:

'n Opvoedkundig-Sielkundige Benaclering" in alle opsigte my eie werk is. Erkenning deur

middel van verwaysings is am alle bronne gegee wat tydens die navorsing gebruik of

aangehaal is.

H.C. SMIT

TAAL VERSORGING

Hiermee verklaar ek, C.H. Maree dat die taalversorging van die proefskrif "Prostitusie

by Dogters: 'n Opvoedkundig-Sielkundige Bender ing" deur my gedoen is sonder om die

inhoud van die proefskrif of styl van die outeur to verander.

C.H. wee

Aangesien hierdie navorsing fokus op dogters, word deurgaans in die proefskrif voorkeur

verleen aan die vroulike persoonsvoornaamwoord, selfs waar algemene opvoedkundige

beginsels bespreek word.

OP SOMMING

PROSTITUSIE BY DOGTERS: 'N OPVOEDKUNDIG-SIELKUNDIGE BENADER1NG

Prostitusie by dogters toon 'n wereldvvye toename. Ook in Suid-Afrika kom die verskynsel toenemend

na yore. Die veronderstelling bestaan dat dogters wat by prostitusie betrokke is, the hulle

persoonsmoontlikhede toereikend sal aktualiseer the en gevolglik is hulle aangewese op die hulp van

die opvoedkundige-sielkundige. Hierdeur word geimpliseer dat die opvoedkundige-sielkundige die

persoonsversteuringsmomente sal bepaal en ophef. Inligting oor die effek van prostitusie op die

ontwikkeling van die dogters ontbreek egter in 'n groot mate aangesien navorsing oor die leefwereld

van dogters wat by prostitusie betrokke is, nog the in Suid-Afrika onderneem is the. Hieruit ontstaan

twee navorsingsvrae as probleemstelling van die navorsing, naamlik; hoe lyk die leefwereld van

dogters wat by prostitusie betrokke is en hoe kan hierdie kennis benut word om 'n opvoedkundig-

sielkundige benadering oor die aangeleentheid daar te stel.

Die doel van hierdie navorsing is dus om die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is,

te verken en te beskryf en om die data wat deur die verkenning verkry is te benut om 'n konseptuele

raamwerk ter voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters voor te stel.

Hierdie kwalitatiewe verkennende, beskrywende en kontekstuele navorsing fokus op die leefwereld

van ses dogter respondente wat by prostitusie betrokke is. Die navorsing is uitgevoer in twee fases.

Fase een behels die verkenning en beskrywing van die leefwereld van die respondente, terwyl die data

in fase twee gebruik is om die voorgenoemde konseptuele raamwerk daar te stel.

Gedurende fase een is die data ingesamel deur gebruik te mask van verkennende veelvoudige

gevallestudies. Die data is geanaliseer aan die hand van die fenomenologiese metode van Giorgi en

die inhoudsanalise volgens Kerlinger. Die data is verder deur literatuur kontrole met ander navorsing

vergelyk en uitgebou.

Verskeie temas is geidentifiseer in verband met die kultuur van prostitusie, die dogters se opvoeding-

en onderrigsituasies, hulle finansiele situasies so wel as labiele gevoelens oor hulle betrokkenheid by

prostitusie, hulself en die toekoms.

Tydens fase twee is hierdie temas uitgelig as aspekte wat terapeuties aangespreek behoort te word.

Hier is veral gefokus op die stabilisering van gesin- en onderrigsituasies, mediese versorging,

weerbaarheid en veiligheid, rowel as emosionele bemagtiging en egoversterking om hulle afharildikheid

van die lewenswyse te verbreek.

Hierdie navorsing dra by tot beter begrip van dogters wat by prostitusie betrokke is en bied 'n

omvattende benadering tot voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters.

SUMMARY

PROSTITUTION AMONG GIRLS: AN EDUCATIONAL PSYCHOLOGICAL APPROACH

Prostitution among girls shows a steady increase world-wide as well as in South Africa. The

assumption is that girls who are involved in prostitution are not able to actualize their full potential.

This necessitates the therapeutic assistance of an educational psychologist and therefore implies that

the aspects that curb personality growth must be determined and redressed. Information regarding the

effect of prostitution on girls is inadequate, due to the fact that in South Africa no research has been

undertaken to explore and describe the life-world of girls involved in prostitution. Two questions

define the research problem, namely what does the life-world of girls involved in prostitution look like

and how information in this regard can contribute to an approach for the educational psychologist in

handling this problem. The study aims at exploring and describing the life-world of girls involved in

prostitution and of using this data to generate a conceptual framework for prevention and intervention

regarding prostitution among girls.

This qualitative, explorative, descriptive and contextual research focuses on the life-world of six girls

involved in prostitution. The research is conducted in two phases. Phase one represents the

exploration and description of the life-world of the six respondents and during phase two this data is

used to generate a conceptual framework for the prevention and intervention regarding prostitution

among girls.

During phase one the data is collected by making use of explorative mutiple case studies. The data is

analised by using the phenomenological approach of Giorgi and the content analysis approach of

Kerlinger. Available literature is used to compare and complement the data. The themes found

through analysis of data emphasise aspects of prostitution, the girls' educational, scholastic and

financial situations as well as labile emotions about themselves, their involvement in prostitution and

the future.

Phase two consists of compiling a conceptual framework, using the above mentioned data. Attention

is focused on methods for stabilizing family relationships, scholastic progress and negative emotions

as well as ensuring personal empowerment and ego strengthening to enable the girls to break their

dependancy on this negative lifestyle.

This research contributes to a better understanding of girls involved in prostitution and suggests a

more inclusive approach to the prevention and intervention regarding prostitution among girls.

lINHOUDSOFGAWE ItLAIDSY

HOOFSTUK 1 OORSIG EN OMENTARE VAN 1131/ STUMPF 1 1.1. INLEIDING 1 1.2. RASIONAAL 4 1.3. PROBLEEMSTELLING 5 1.4. DOELSTELLINGS 7 1.5. NAVORSINGSMODEL 7 1.6. PARADIGMATIESE PERSPEKTIEF 8 1.6.1. ME T ATE ORETIE SE AANNAMES 8 1.6.2. TEORETIESE AANNAMES 9 1.6.2.1. TEORETIESE MODEL 9 1.6.2.2. TERMINOLOGIE 10 1.6.3. METODOLOGIESE AANNAMES 13 1.7. NAVORSINGSONTWERP EN -METODE 13 1.8. VERTROUENSWAARDIGHEIDSTRATEGIEe 13 1.9. HOOFSTUKINDELING 14 1.10 SAMEVATTING 14 HOOFSTUK 2 NAVORS1NGSONTWERP EN -METODE 15 2.1. INLEIDING 15 2.2. IFASIE EIEN: DIE BESKRYWING VAN VERKENNENDE

GEVALLESTUDIES 16 2.2.1. NAVORSINGSDOELSTELLING 16 2.2.2. NAVORSINGSONTWERP 16 2.2.3. NAVORSINGSMETODE 18 2.2.3.1 INSAMELING VAN DATA 20 2.2.3.2. STEEKPROEFTREKKING 22 2.2.3.3. DIE ROL VAN DIE NAVORSER 22 2.2.3.4. VERWERIUNG VAN DATA 23 2.2.3.5. LITERATUURKONTROLE 24 2.3. FASE TWEE: 1N KONSEPTUELE RAAMWERK VIR

VOORKOMING EN INTERVENSIE TEN OPSIGTE VAN PROSTITUSIE BY DOGTERS 25

2.3.1. NAVORSINGSDOELSTELLING 25 2.3.2. NAVORSINGSONTWERP 25 2.3.3. NAVORSINGSMETODE 26 2.3.4. STEEKPROEFTREKKING 26 2.3.5. INSAMELING VAN DATA 26 2.3.5.1. DIE ROL VAN DIE NAVORSER 26 2.3.6. VERWERIUNG VAN DATA 27 2.4. VERTROUENSWAARDIGHEIDSTRATEGIEeVAN DIE

NAVORSING 27 2.5. SAMEVATTING 31

ESKRYWLNG VAN VERKENNENDE GIEVALLESTUDEES INLEIDING OPERASIONALISERING VAN DIE VELDWERK GEVALLESTUDIEVERSLAE GEVALLESTUDIE 1 GEVALLESTUDIE 2 GEVALLESTUDIE 3 GEVALLESTUDIE 4 GEVALLESTUDIE 5 GEVALLESTUDIE 6 KRUISGEVALLEVERSLAG BIOGRAFIESE INLIGTING LEWENSVERHALE VAN DIE DOGTERS WAT BY PROSTITUSIE BETROKKE IS BELEWENIS VAN PROSTITUSIE VOOR- EN NADELE VAN PROSTITUSIE VOORKOMING EN INTERVENSIE TEN OPSIGTE VAN PROSTITUSIE BY DOGTERS TOEKOMSVISIE VAN DOGTERS WAT BY PROSTITUSIE BETROKKE IS GEVOLGTREKKINGS SAMEVATTING LIITERATUURKONTROLIE: LEEFWERELD VAN DOGTERS WAT Y PROSTIITUSIE ILETROKKE IIS INLEIDING DIE GESINSITUASIE VAN DOGTERS WAT BY PROSTITUSIE BETROKKE IS ONVOLLEDIGE GESINNE VERWERPING DISFUNKSIONELE OPVOEDINGS DINAMIEK: MISHANDELING, MOLESTERING EN VERWAARLOSING VERLIES VAN GESINSBANDE DROS VAN DIE OUERHUIS DEUR OUERS OF FAMILIE BY PROSTITUSIE BETREK ONDERWYSITUASIE VAN DOGTERS WAT BY PROSTITUSIE BETROKKE IS SWAK SKOOLPRESTASIE GEDRAGSPROBLEME OP SKOOL VROE6 SKOOLVERLATING GEREELDE SKOOL'VERWISSELING BELEWENIS VAN PROSTITUSIE GELD AS VERGOEDING VIR SEKSUELE DIENSTE ONEERLIKHEID AGGRESSIE SUBSTANSMISBRUIK GEREGTELIKE BETROKKENHEID VERKRAGTING

11100IFSTUK 3 3.1. 3.2. 3.3. 3.3.1. 3.3.2. 3.3.3. 3.3.4. 3.3.5. 3.3.6. 3.4. 3.4.1. 3.4.2.

3.4.3. 3.4.4. 3.4.5.

3.4.6.

3.4.7. 3.4.8. IFROOFSTUK 4

4.1. 4.2.

4.2.1. 4.2.2. 4.2.3.

4.2.4. 4.2.5. 4.2.6. 4.3.

4.3.1. 4.3.2. 4.3.3. 4.3.4. 4.4. 4.4.1. 4.4.2. 4.4.3. 4.4.4. 4.4.5. 4.4.6.

32 32 32 34 34 39 46 55 62 67 72 74

74 75 78

79

79 79 81

82 82

82 83 84

87 89 90 93

93 94 96 97 98 99 100 102 103 106 107 108

4.4.7. GEVOELENS 109 4.4.8. VERDEDIGINGSMEGANISMES 115 4.4.9. TERUGFLITSE 117 4.4.10. ETIKETTERING 117 4.4.11. NEGATIEWE GEVOELENS TEENOOR MANS 119 4.4.12. WANTROUE TEENOOR VOLWASSENES 120 4.4.13. AFHANKLIKHEID VAN DIE KOPPELAAR 120 4.4.14. TERUGKEER TOT PROSTITUSIE 121 4.4.15. NEEM NIE VERANTWOORDELIKHELD VIR EIE

BESLUITE/LEWE NIE 122 4.4.16. MAGSTRYD TEEN DIE KLIeNTE 123 4.4.17. NIE GEREED VIR DIE KEUSE GEMAAK NIE 123 4.4.18 ONVOLDOENDE GESLAGSVOORLIGTING 124 4.4.19. GESONDHEIDSPROBLEME 124 4.5. VOOR- EN NADELE VAN PROSTITUSIE 125 4.5.1. VOORDELE VAN PROSTITUSIE 126 4.5.1.1. FINANSIeLE VOORDELE VAN PROSTITUSIE 126 4.5.1.2. SOSIALE VOORDELE VAN PROSTITUSIE 127 4.5.1.3. PSIGIESE VOORDELE VAN PROSTITUSIE 128 4.5.1.4. GELEENTHEID OM VERSKILLENDE TALE AAN TE

LEER 128 4.5.2. NADELE VAN PROSTITUSIE 128 4.5.2.1. FISIEKE NADELE VAN PROSTITUSIE 129 4.5.2.2. PSIGIESE NADELE VAN PROSTITUSIE 130 4.5.2.3. MORELE NADELE VAN PROSTITUSIE 131 4.5.2.4. SEKSUELE GEMEENSKAP MET DIE KLIeNT 131 4.5.2.5. DIE MOONTLIKHEID VAN ARRESTASIE 131 4.6. TOEKOMSVERWAGTINGE VAN DOGTERS WAT BY

PROSTITUSIE BETROKKE IS 132 4.6.1. GEEN TOEKOMS GEVISUALISEER NIE 132 4.6.2. 'N NUWE BEGIN EN LEWENSITUASIE 133 4.6.3. IEMAND OM HULLE LIEF TE He 133 4.6.4. MOONTLIKHEID VAN 'n TOEKOMSTIGE BEROEP 134 4.6.5. RYKDOM EN ONAFHANKLIKHEID 134 4.6.6. OPSPORING VAN BIOLOGIESE OUERS 135 4.6.7. ME MEER BY PROSTITUSIE BETROKKE NIE 135 4.6.8. VOORTSETTING VAN ONDERRIG 135

4.7.

4.7.1. 4.7.2. 4.7.3.

4.7.4. 4.7.5.

4.8. 4.9. HOOFSTUK 5

5.1. 5.2. 5.2.1. 5.2.2. 5.2.3. 5.3.

5.3.1. 5.3.2. 5.3.2.1. 5.3.2.2. 5.3.3. 5.3.4. 5.3.5. 5.3.6.

5.3.7. 5.3.8. 5.3.8.1 5.3.8.2. 5.4.

5.5. E100IFSTUK 6

6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5.

VOORKOMING EN INTERVENSIE TEN OPSIGTE VAN PROSTITUSIE BY DOGTERS STABIELE GESINSOPSET KENNIS EN MORELE BEMAGTIGING VERANTWOORDELIKHEID VAN DIE GEREG EN DIE GEMEENSKAP VEILIGE BEHUISING GEEN MANIER OM PROSTITUSIE BY DOGTERS TE VOORKOM NIE SAMEVATTING GEVOLGTREKKINGS PROSTITUSTIF DOGTERS: 'n OPV0EIDKUNING-SUFLKUNINGE ILENAIDERING INLEIDING VOORKOMING VAN PROSTITUSIE BY DOGTERS

STABIELE GESINSITUASIE BEROEPSGEORIeNTEERDE ONDERWYS WEERBAARHEID TEEN PROSTITUSIE INTERVENSIE TEN OPSIGTE VAN PROSTITUSIE BY DOGTERS UITREIKPROGRAMME OMGEWINGS- EN SITUASIEVVYSIGING PLASING IN DIE OUERHUIS ALTERNATIEWE PLASINGS OUERBEGELEIDING EN GESINSTERAPIE VOORTGESETTE ONDERWYS MEDIESE VERSORGING VAN DOGTERS GESLAGSVOORLIGTING EN VOORKOMING VAN VIGS VERBREKING VAN SUBSTANSAFHANKLIKHEID TERAPEUTIESE INTERVENSIE EVALUERING VAN DIE PROBLEEM STEUNGEWING TOT AFFEKTIEWE STABILISERING ONDERSTEUNING AAN DIE TERAPEUT EN ANDER HULPVERLENERS SAMEVATTING SAMEVATTING, GEVOLGTREKKINGS, TEKORKOMUNGS EN AAN ',LEMMINGS SAMEVATTING GEVOLGTREKKINGS TEKORTKOMINGS VAN DIE NAVORSING AANBEVELINGS SLOT

136 136 137

137 139

140 141 142

143 143 144 146 149 151

155 156 158 158 162 163 168 171

172 173 173 174 175

182 184

185 185 190 191 192 194

196

BYLAE A: PROTOKOL VIR DATA-ANALISE BYLAE B: VELDNOTAS EN TRANSKRIPSIES BYLAE C: PANEELBESPREKING

111

TA ELLE EN FIGURE

TABEL 3.1. DIE LEEFWeRELD VAN DOGTERS WAT BY PROSTITUSIE

73 TABEL 4.1. BETROKKE IS GESINSITUASIES VAN DOGTERS WAT BY

PROSTITUSIE BETROKKE IS

83 TABEL 4.2. ONDERWYSSITUASIE VAN DOGTERS WAT BY PROSTITUSIE

BETROKKE IS

94 TABEL 4.3. DIE LEEFWeRELD VAN DOGTERS WAT BY PROSTITUSIE

BETROKKE IS

99 TABEL 4.4. VOOR- EN NADELE VAN PROSTITUSIE

125

TABEL 4.5. TOEKOMS 'VERWAGTINGE VAN DOGTERS WAT BY PROSTITUSIE BETROKKE IS

131

TABEL 4.6. VOORKOMING VAN PROSTITUSIE BY DOGTERS

135 TABEL 5.1. PROSTITUSIE BY DOGTERS VOORKOMENDE

BENADERING

144 TABEL 5.2. INTERVENSIE TEN OPSIGTE VAN PROSTITUSIE BY

DOGTERS

154 FIGUUR 2.1 SKEMATIESE VOORSTELLING VAN DIE

NAVORSINGSMETODE

19

HOOFSTUK

OORSI[G EN ORIENTASIE VAN INIE STUMIE

1.1. INLIELIDENG

Prostitusie is 'n komplekse, eg menslike samelewingsverskynsel en betrokkenheid by prostitusie kom

deur die eeue onder alle lae van die wereldbevolking voor. Reeds vroeg in die Bybel word beskrywings

van prostitusie gevind, soos onder andere in die verhaal van Juda se skoondogter.

"Juda het haar gesien en gedink sy is 'n prostituut. .... Hy het na haar toe uitgedraai en gese;

"Korn! Ek wil met jou gemeenskap he." Toe vra sy hom: "Wat sal jy my daarvoor betaal?"

(Gen. 38: 15-17). (Slegs die toepaslike gedeeltes is aangehaal).

Die onderwerp van prostitusie lok uiteenlopende reaksies en gevoelens uit wat wissel van humor tot

misnoee (Smith & Mitchell, 1984: 7). Daar word ook in die Bybel verskillende opinies uitgespreek oor

prostitute, byvoorbeeld in Spreuke 2: 19; 5: 3-20 en 7: 10-27 word 'n prostituut beskryf as iemand wat

jong mans verlei en in wie se ".... huffs die dood skull...." Mans word ook gewaarsku teen seks buite die

huwelik. In Spreuke 6: 32 word 'n persoon wat seksueel losbandig is beskou as ".... van sy verstand af"

aangesien by sy lewe verwoes en, volgens die Engelse vertaling van die Bybel, inderdaad sy eie siel

vernietig. Paulus waarsku in 1 Kor. 6: 19 dat as gevolg van die eenwording tydens 'n seksuele daad,

ongeoorloofde seks sonde teen die eie liggaam is.

As gevolg van voorgenoemde persepsies oor prostitusie, is daar deurentyd ook gepoog om die prostituut

uit die gemeenskap te verwyder. Prostitute was nie by die tempel welkom nie en selfs geld wat deur

middel van prostitusie bekom is, was nie in die tempel aanvaar nie (Dent. 23: 17-18). Vroue wat buite

die huwelik by seksuele aktiwiteite betrokke was, is volgens Deuteronomium 22 die doodstraf opgele.

Histories is prostitusie dus op grond van Bybelse uitsprake veroordeel en in baie lande en gemeenskappe

as onwettig verklaar. Ten spyte van wetgewing om prostitusie te bekamp, kom dit egter nog algemeen

in die wereld en ook in Suid-Afrika voor (Beeld, 22 April 1993; Sunday Star, 12 April 1992).

Prostitusie word egter nie altyd net veroordeel nie, maar word ook in 'n mate verdra as 'n onafwendbare

euwel (Smith & Mitchell, 1984: vii). Soms word prostitusie in verhale en deur die filmbedryf

geromantiseer (dink byvoorbeeld aan die film "Pretty Woman"). Menings verskil ook of prostitusie

gewettig moet word en of prostitute vervolg moet word (Pretoria News, 16 November 1995). Smith

1

en Mitchell (1984: 8) beweer dat die samelewing besin oor die wetgewing sonder om te besin oor die

effek wat betrokkenheid by prostitusie op 'n persoon se lewe kan he. Met die opkoms van vroue-

organisasies en organisasies vir mense-regte word prostitusie vanuit 'n ander perspektief onder die

soeklig geplaas. Die persone wat prostitusie bedryf, word nou nie net gesien as uitbuiters nie, maar as

slagoffers. Oorweging word tans geskenk aan die effek wat prostitusie het op die individue wat dit

bedryf (Time Magazine, 21 June 1993).

Prostitusie word meestal deur volwasse vrouens bedryf wat seksuele dienste aan volwasse mans

verkoop, maar ander vorme van prostitusie kom ook voor. Dogtersprostitusie is een van die subkulture

van prostitusie. Jong dogters en kinders verkoop dus ook hulle liggame vir geld (Schurink, Schurink

& Smit, 1995: 1) of dwelms. Die vraag het ook in die Verenigde Volkeorganisasie ontstaan oor hoeveel

van die miljoene vroulike prostitute in die wereld minderjarig is (Time Magazine, 21 Junie 1993).

Meestal word daar gefokus op vrouens en dogters uit Oos-Europa, die Verre Ooste en

Suid-Amerikaanse state en op onderdrukte en minderbevoorregte groepe waar dogters dikwels tot

prostitusie toetree op grond van finansiele oorwegings (Mutarbhorn, 1994: 12-14). Die wereld het dus

bewus geword van die probleem van kinders, en veral dogters wat by prostitusie betrek word, maar geen

oplossing is al vir hierdie groeiende vraagstuk gevind nie.

Gesien in die lig dat hier verwys word na dogters wat by prostitusie betrokke is, impliseer dit dat hulle

nog nie volwasse is nie. Hierdie "nog-nie" dui daarop dat hul "kan nog en behoort nog" hul potensiaal

te bereik (Van Rensburg & Landman 1984: 123). In gesprekke met die personeel van "The House" ('n

privaat rehabilitasiesentrum vir dogters wat gedros het, by prostitusie betrokke is of aan dwelms verslaaf

is), het die navorser tot die gevolgtrekking gekom dat prostitusie 'n struikelbiok is vir die bereiking van

hierdie potensiaal.

Tydens besoeke aan verskillende klubs in Hillbrow het die navorser onder die indruk gekom dat dogters

wat by prostitusie betrokke is, the leiding ontvang van volwassenes wat hulle werklik borg nie. Daarom

is daar the sprake van opvoeding the. Volgens die Sunday Star (12 April 1992) word dogtersprostitute

dikwels deur koppelaars beheer wat dan ook beheer uitoefen oor die geld wat die dogters deur

prostitusie verdien. Hierdie koppelaars neem geen verantwoordelikheid vir die dogters se opvoeding

of toekoms nie. Die moontlikheid bestaan dus dat hierdie dogters se emosionele, normatiewe en

kognitiewe ontwikkellfing stagneer en dat hulle nie hul potensiaal sal bereik the.

Dogters ondervind soms probleme in hul ouerhuise en word dan in pleegsorg, kinderhuise of

2

kindersorgskole geplaas. Die veronderstelling is dat die dogters en hulle opvoeders gedurende hierdie

stadium hulp sal ontvang om hul probleme te oorkom en gesinskommunikasie te herstel (Van Zyl, 1982:

2-5). Van hierdie dogters dros egter van die voorgenoemde instansies voordat rehabilitasie afgehandel

is. Die aanvankllike probleme wat bygedra het dat hulle van hulle ouerhuis verwyder is, word dus untie

opgellos Me. Hierdie dogters kan nie terugkeer na hulle ouerhuise nie en word dan by prostitusie betrek

deur sogenaamde weldoeners wat eers aan hulle onderdak en voedsel verskaf en hulle dan verlei of

dwing om prostitusie te bedryf (Sunday Star, 15 November 1992: 2; The Citizen, 13 Mei 1993: 3).

In die Jig van die feit dat prostitusie onwettig is, bevind dogtersprostitute hulle verder ook in 'n situasie

waar hulle daagliks die wet verbireek en deur die gemeenskap verwerp word as sleg en sondig. Dit lei

daartoe dat die dogters hulself beskou as afwykend (vgl. 1.6.2.2; Thio, 1978: 56). Volgens Inciardi

(1984:72) raak die dogters maklik betrokke by ander vorme van misdaad, soos byvoorbeeld diefstal,

aanranding en verkragtings.

Dogters wat prostitusie bedryf word ont-mens (Campagna & Poffenberger, 1988: 87) deur as

seksobjekte gekoop en gebruik te word. Aangesien hulle nog kinders is, met 'n beperkte en verdraaide

siening van die gereg, glo hulle nie dat die geregsdienaars hulle kan beskerm nie (The Citizen, 8 Mei

1993: 6). Ennew (1986: 61 - 83) beweer dat dogters wat by prostitusie betrokke is, op grond van hul

kleiner postuur deur hulle koppelaars en kliente uitgebuit, aangerand en verkrag word. Hulle het

niemand om hulle te beskerm teen volwassenes se optrede nie en gevolglik is hulle:

particularly vulnerable to adult exploitation and available for cheap sex to customers who are

not primarily paedohpiles, but who simply seek sexual gratification of any kind for the lowest

possible outlay" (Ennew, 1986: 61).

Die dogters voel dus hulle is uitgelewer en dat hulle geen kontrole oor hul eie bestaan het nie. Hierdie

weeriloosheid veroorsaak gevoelens van moedeloosheid en hulle wend hul tot dwelms om van dag tot

dag te oorleef (Ennew, 1986: 62).

Skooldogters wat by deeltydse prostitusie betrokke is, verder swak op spool - (Personality, 29 Januarie

1990: 27) waarskynlik omdat hulle laat saans uithuisig is en gevolglik uitgeput kan raak. Die navorser

is van mening dat hierdie dogters kan beleef dat die skoolsituasie nie aan hulle verwagtinge voldoen nie.

Die gevaar bestaan dan dat hulle die skool kan verlaat voor hulle voldoende onderrig en kwalifikasies

ontvang het. Op grond van onvoldoende opleiding en gevolglik beperkte beroepsmoontlikhede kan hulle

dus voltyds by prostitusie betrek word.

3

Die tienerdogter word maklik deur beloftes van baie geld en vryheid om te doen wat sy wil, gelok om

by prostitusie betrokke te raak (Pretoria News, 19 Januarie 1995: 3). Prostitusie is egter 'n onsekere

en kortstondige beroep. Finansiele sukses met prostitusie is afhanldik van die hoeveelheid kliente wat

'n prostituut kan bekom en dit word bepaal deur haar voorkoms. Tussen die ouderdom van sestien en

drie-en-twintig jaar word beskou as die stadium wat prostitusie suksesvol beoefen kan word. Julian

(1980: 95) beweer dat last nagte, alkohol- en dwelmmisbruik you Jong dogters se jeugdige voorkoms

aftakel en dat die prostituut dan minder en finansieel swakker kliente trek. Volgens Sereny (1984: 231)

tref min van die dogters werklik finansiele voorsorg vir die toekoms terwyl hulle genoeg verdien.

Gevolglik vind 'n prostituut dikwels op dertigjarige ouderdom dat sy nie meer in haar lewensbehoeftes

kan voorsien nie en van liefdadigheid afhanldik is.

Prostitusie sped 'n beduidende rol in die verspreiding van die Verworwe Immuniteitsgebrek Sindroom

(VIGS) (Time, 21 Junie 1993: 27; Plummer & Ngugi, 1990: 75). Die meeste tieners het 'n beperkte

kennis van VIGS en sal op versoek van 'n klient, teen ekstra betaling, seksuele dienste lewer sonder die

gebruik van 'n kondoom om hulself teen hierdie seksueel-oordraagbare virus te beskerm.

Op grond van die voorafgaande bespreking is dit duidelik dat betrokkenheid by prostitusie, dogters se

toekoms nadellfig kan belinviloed. Dogters maak dikwels 'n keuse om betrokke te raak by prostitusie

op die ouderdom van twaalf tot vyttien jaar, wanneer hulle te jonk is om te besef waarvoor hulle hulself

inlaat (Sunday Star, 12 April 1992: 2). Die nadeel aan hierdie keuses is die langtermyn fisieke, sosiale

en emosionele gevolge.

L2. RASIONAAL

Meeste kinders, en ook dogters verkeer in die een of ander stadium in 'n wordingsnood. Gewoonlik

slaag die ouers en onderwysers self daarin, of met behulp van 'n terapeut, om die kind te ondersteun om

die probleem te oorbrug en voort te gaan na toereikende volwassenheid (Olivier, 1986: 107). Wanneer

dogters egter beleef dat hulle vasgevang is in 'n situasie wat vir hulle uitsigloos is (Van der Merwe,

1986: 88), kan hulle maklik van hulle ouerhuise dros om uit die situasie te ontsnap (Schurink et al,

1995:18). Hierdie dogters word dan maklik deel van 'n geisoleerde subkultuur van prostitusie wat

onopgemerk bly voortbestaan. Hulle word nie aangemeld vir hulp nie en hulle bly vasgevang in

prostitusie (Campagna & Poffenberger, 1988: 3). Die moontlikheid dat hierdie dogters hulle

persoonsmoontlikhede sal kan aktualiseer is onwaarskynlik. Hierdie dogters is dus aangewese op hulp

om te verhoed dat hulle toekoms belemmer word.

4

Daar bestaan min wetenskaplike kennis oor dogtersprostitusie (Campagna & Poffenberger, 1988: 8).

Op grond van beperkte kennis en gevolglike sosiale en persoonlike vooroordeel, word professionele en

semi-professionele persone se terapeutiese ondersteuning aan dogters wat by prostitusie betrokke is, aan

bande gele. Smith en Mitchell (1984: 8) wys daarop dat mense hulle blind staar teen prostitusie en nie

die onderliggende probleme vir terapeutiese intervensie identifiseer nie. Gevolg,lik keer dogters na die

afhandeling van die rehabilitasieprogram terug na prostitusie aangesien die onderliggende probleme, wat

die dogters se persoonswording belemmer, the aangespreek is the. In Suid-Afrika sal ook ernstig besin

moet word oor 'n benadering ten opsigte van die uitkenning en opheffing van hierdie probleme wat

aanleiding gee tot prostitusie by dogters (Sunday Star, 12 April 1992: 3). Hierdie opgaaf val binne die

opvoedkundig-sielkundige terrein. Van Niekerk (1986: 45) huldig die siening dat dit op die weg van die

opvoedkundige-sielkundige le om persoonsversteuringsmomente uit te ken en op te het'.

Op grond van die voorgenoemde betoog, is die navorser van mening dat dit belangrik is dat die opvoed-

kundige-sielkundige in Suid-Afrika 'n konseptuele raamwerk (vgl. 1.6.2.2.) oor terapeutiese intervensie

en die voorkoming van prostitusie by dogters sal oorweeg. In hierdie stadium is dit egter onseker watter

effek betrokkenheid by prostitusie op die persoonsontwikkeling van dogters het, aangesien niemand

sover as wat vasgestel kan word, die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is wetenskaplik

vanuit 'n Suid-Afrikaanse perspektief verken en beskryf het the (Schurink et al, 1995: 6).

Dit is noodsaaldik dat navorsing in die verband onderneem moet word, aangesien daar volgens die media

'n wereldwye toename in prostitusie en veral in kinderprostitusie plaasvind. Daar word onder andere

beweer dat kinderprostitute tans in aanvraag is, omdat veronderstel word dat kinders nog the met VIGS

besmet is the en dat kliente wat seksueel met kinders verkeer dus the so 'n groot risiko loop om besmet

te word the (Rapport, 11 April 1993: 2). Dogters word dus toenemend by die beroep betrek. Daar kan

aangeneem word dat die tendens ook in Suid-Afrika sal toeneem en dat die opvoedkundige-sielkundige

een of ander tyd met hierdie verskynsel in aanraking sal kom.

1.3. PRO LEIEMSTELEANG

Die dogter wat by prostitusie betrokke is, staan in 'n opvoedingsverhouding met haar ouers of

substituutouers wat veronderstel is om haar te begelei tot toereikende volwassenheid. Die dogter

identifiseer met die norme wat die opvoeders deur hulle opvoedingshandeling aan haar oordra. Van

Niekerk (1986: 31) stel dit dat die opvoedingshandeling van die opvoeders van so 'n aard kan wees dat

die dogter se persoonlikheidsontwikkeling ernstig aan bande gele kan word. Die dogter raak dan

5

opvallend op grond van haar onaanvaarbare gedrag.

Dogters ervaar soms dat hulle behoeftes rile in hulle gesinsituasie bevredig word nie op grond van die

lae sosio-ekonomiese status van die gesin, onstabiele en ongeordende huislike omstandighede, of op

grond van die dogter se eie sielkundige en emosionele probleme, soos byvoorbeeld neurose en 'n

onvermod om die eise van hulle omgewing te hanteer. Van der Merwe (1986: 97-98) beweer dat hierdie

dogters hulle frustrasies openbaar deur uittarting van gesag, aggressiewe verbale uitinge, 'n neiging om

tot aanranding oor te gaan, 'n onvermod om te baat by goedkeuring of straf en deur 'n gebrek aan

vertroue in hulle medemens. So 'n dogter kan ook betrokke raak by prostitusie.

Die onderwyssituasie kan soms vir 'n dogter negatief wees. Sy kan ervaar dat die inhoud of leerstof vir

haar te moeilik is, dat sy nie voldoende aanmoediging en ondersteuning van haar gesin en die

onderwysers kry nie en dat haar deelname aan die onderriggebeure sinloos is. Leerprobleme kan op

grond van die gebeure ontwikkel. Sy kan druip en selfs die skool verlaat (Coetzee & Du Toit, 1986:

196, 204-205) voor sy voldoende kwalifikasies verkry het. Haar beroepskeuses sal dus beperk wees en

sy kan dan by prostitusie betrek word.

Daar is verskeie faktore wat aanleiding kan gee tot dogters se betrokkenheid by prostitusie, maar daar

is baie dogters wat dieselfde probleme soos hierbo beskryf ondervind, sonder om by prostitusie betrokke

te raak. Vanuit die opvoedkundig-sielkundige perspektief is dit duidelik dat die dogters se gedrag nie

strook met wat verwag word nie. Van Niekerk (1986: 45) beweer dat die wesenlike van die afwyking

te vinde is in vergelyking met wat behoort te wees. Dogters wat by prostitusie betrokke is, se gedrag

verskil van die behoorlike en is 'n aanduiding van die mate waarin hulle op hulle weg na volwassenheid

ontspoor het (Olivier, 1986: 107). 'n Konseptuele raamwerk in verband met prostitusie by dogters kan

nie ontwikkel word alvorens die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is, verken en

wetenskaplik beskryf is nie.

Vanuit die voorafgaande betoog ontstaan die volgende navorsingsvrae:

Hoe lyk die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is?

Hoe kan kennis en begrip van die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is bydra tot 'n

konseptuele raamwerk vir die voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters?

6

1.4. DOELSTELLINGS

Die doel van hierdie navorsing is om op wetenskaplik-verantwoordbare wyse 'n opvoedkundig-

sielkundige benadering ten opsigte van prostitusie by dogters daar te stel. Hierdie opvoedkundig-

sielkundige benadering sal op die voorkoming en intervensie van die probleem gerig wees. Vanuit

hierdie doelstelling word die volgende subdoelwitte beoog:

* Om aan die hand van verkennende meervoudige gevallestudies die leefwereld van dogters wat by

prostitusie betrokke is, te verken en te beskryf.

* Om 'n konseptuele raamwerk vir die voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by

dogters te genereer vanuit die resultate wat bekom is betreffende die leefwereld van dogters wat by

prostitusie betrokke is.

1.5. NAVORSINGSMODEL

Die vraag na die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is plaas die navorsing binne die

terrein van die geesteswetenskappe, en wel binne die opvoedkundig-sielkundige terrein. Die

navorsingsmodel wat vir die navorsing geselekteer word, moet beantwoord aan die vereistes wat die

opvoedkundig-sielkundige perspektief aan navorsing stel, naamlik as praktykgerigte wetenskap moet

die opvoedkundig-sielkundige wetenskap fokus op die ordening van gegewens aangaande probleme wat

ontstaan by die kind, gesin, skool en samelewing. Die opvoedkundig-sielkundige wetenskap behoort

ook handelinge vir die praktyk te ontwerp om die probleme op te los (Van Niekerk, 1986: 33). Volgens

die navorser beantwoord die navorsingsmodel van Botes (1993: 1-12) aan die voorgenoemde vereistes

en gevolglik sal die model in hierdie navorsing toegepas word. In hierdie model word drie vlakke of

ordes onderskei.

Die eerste orde is die werklikheid (in die geval van hierdie navorsing, die leefwereld van dogters wat by

prostitusie betrokke is). Hierdie orde berus op 'n voorwetenskaplike kennis en is ongesistematiseer en

subjektief (Jacobs, Haasbroek & Theron 1992: 4).

Die tweede orde is die navorsing en die veldstudie aan die hand van meervoudige gevallestudies as basis

vir die vorming van 'n konseptuele raamwerk vir die opvoedkundig-sielkundige praktyk. In hierdie geval

sal die gegewens vanuit die eerste orde verwerk word om 'n konseptuele raamwerk vir die voorkoming

en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters te genereer.

7

Die derde orde is die stel van paradigmatiese aannames wat die navorser selekteer uit die vakgebied (in

hierdie geval die opvoedkundig-sielkundige vakgebied), die navorsingsterrein (die leefwereld van dogters

wat by prostitusie betrokke is) en oor die navorsingsmetodologie (in hierdie geval opvoedkundig-

sielkundige navorsingsmetodologie). Botes (1993: 4) vermeld dat hierdie aannames dien as determinante

vir die navorsingsbesluite.

1.6. PAIRADIGMATTFSIE IPIERSEEKTIEF

Botes (1993:10) beweer dat geen navorsing waardevry is nie en daarom moet die navorser sy aannames

wat as determinante vir die navorsing bedink is, duidelik stel. Aangesien hierdie navorsing binne die

opvoedkundig-sielkundige konteks val, sal die navorser veral haar eie aannames in verband met die

mens, die kind en opvoeding stel.

1.6.1. METATEORIETASE AANNAMIES

Die metateoretiese aannames is die persoonlike aannames van die navorser wat ontstaan het op grond

van ervaring binne haar vakgebied, naamlik die opvoedkundig-sielkundige terrein. Die aannames is in

ooreenstemming met die aanvaarde fundamentele opvoedkundige beginsels.

Die mens as totaliteitswese is aangewese op opvoeding om al haar moontlikhede te optimaliseer

(Langeveld, 1952: 165).

Opvoeding is die doelbewuste begeleiding van 'n mens deur 'n medemens tot optimalisering van haar

moontlikhede. Die kind moet begelei word tot die aanleer van sekere vaardighede en kennis wat benodig

word om aan die aanvaarbare eise van die gemeenskap te voldoen. Die begeleiding vind gewoonlik plaas

tussen 'n kind wat nog nie weet of kan nie en 'n volwassene wat reeds weet en kan en voldoende omgee

vir die kind om haar te begelei (Van Rensburg & Landman, 1984: 124).

Die kind is 'n totaliteitswese op weg na volwassenheid wat aangewese is op begeleiding deur 'n

volwassene om sy mensmoontlikhede te optimaliseer. Die kind wat buite die begeleiding van 'n

volwassene staan, sal nie ontwikkel soos sy behoort nie (Sprinthall & Sprinthall 1977: 45).

Die navorser glo dat die opvoeder 'n persoon is wat op grond van meerdere kennis, vaardigheid en

verantwoordelikheid in staat is om 'n kind te begelei tot positiewe persoonsontwikkeling (Van Niekerk,

8

1986: 13). 'n Ware opvoeder sal dus altyd die kind se belange op die hart dra met besluitneming oor

haar opvoedingshandelinge. Die persoon wat willens en wetens 'n kind begelei in negatiewe optredes

of toelaat om sodanig op te tree, kan volgens die navorser nie as 'n opvoeder beskou word nie.

* 'n Gesin is 'n groep verwante en/of nie-verwante mense (ouers/substituutouers en kinders) wat 'n

eenheid vorm waarbinne wedersydse beinvloeding plaasvind (Minuchin & Fishman, 1977: 26). Die gesin

is veral die eenheid in die gemeenskap waar kinders opgevoed word. Die gesin vorm die lede van die

gemeenskap en daarom behoort die gesin deur die gemeenskap in stand gehou te word. Indien die gesin

verbrokkel, verbrokkel die gemeenskap.

*1<Due onderravys is 'n sekondere opvoedingsisteem wat doelbewus fokus op die ontwikkeling van 'n kind

in terme van die onderrig en aanleer van kennis, vaardighede en norme. Deur hierdie kennis,

vaardighede en norme te beheers, word die kind in staat gestel om aan die eise van die bepaalde

gemeenskap, waarvan sy 'n lid is te voldoen. Hierdie vaardighede en kennis wat sy aanleer behoort dit

ook vir haar moontlik te maak om mettertyd 'n beroep te kan beoefen, sodat sy as volwassene haar plek

in die gemeenskap sal kan volstaan (Smit & Killian, 1977: 21-26).

1.6.2. TEORET1ESE AANNAMES

Die fundamentele pedagogiese perspektief op die kind in opvoeding vanuit die totale lewenswerklikheid

is 'n sinvolle perspektief op die navorsing, aangesien die navorsing binne die opvoedkundig-sielkundige

konteks val. In die fundamentele pedagogiek gaan dit oor die deurskouing (verkenning) van die

werklikheid sodat die essensiele daarvan uitgelig en beskryf kan word (Van Rensburg & Landman, 1984:

50, 59). Die werklikheid van prostitusie by dogters moet dus as't ware self te voorskyn tree.

1.6.2.1. TEORETIESE MODEL

Die teoretiese stellings uit hierdie navorsing behoort vanuit 'n opvoedkundig-sielkundige benadering

bespreek te word. Die opyoedkundige-sielkundige moet nie net afwykendheid verken en verklaar nie,

mar sy moet ook riglyne vir die opheffing van die afwyking aanwys en op die proef stel (Van Niekerk,

1986: 33). Die opvoedkundige-sielkundige moet dus die verskynsel van prostitusie by dogters verken

en beskryf en 'n opvoedkundig-sielkundige benadering tot voorkoming en intervensie daarstel.

Ten einde te poog om die dogters wat by prostitusie betrokke is te begryp, moet die dogters vanuit hulle

9

leefwereld verken word. Sereny (1984: 240) noem dat slegs wanneer die navorser na die dogters se

fantasiee, drome, nagmerries en verwagtinge luister, daar 'n kans bestaan om hulle te begryp. Van

Niekerk (1986: 35) beklemtoon dat die mens slegs vanuit die mens self verstaan kan word. Dit wil se

uit die verskynsels en werkinge van die mens self. Dogters wat by prostitusie betrokke is, kan dus net

verstaan word deur hulle leefwereld te verken.

In hierdie navorsing word prostitusie by dogters beskou vanuit verskillende sisteme in die werklikheid,

naamlik die opvoedingsisteem, die gesinsisteem, die onderwyssisteem, die sosiale of gemeenskapsisteem

en veral die persoonlike sisteem, wat die behoeftes en persoonseienskappe van die dogter wat by

prostitusie betrokke is, aansny. Die samehang of groepering van faktore in hierdie sisteme ten aansien

van prostitusie by dogters, sal ook bestudeer word.

Verdere teoretiese uitgangspunte sal verkry word na die dataverwerking van die meervoudige

gevallestudies. Literatuurkontrole sal eers gedoen word na die analise van die data wat verkry sal word

uit die meervoudige gevallestudies, sodat die leefwereld van die dogters wat by prostitusie betrokke is,

so ver as moontlik onbevooroordeeld verken en beskryf kan word.

1.6.2.2. TERMENOLOGIE

Naar sal vervolgens voortgegaan word om etlike begrippe vanuit die opvoedkundig-sielkundige

perspektief te omskryf en te definieer.

* Alwykende gedrag van 'n dogter, net soos alle ander gedrag, is die uitkoms van die betekenisse wat

sy aan haar wereld gee (Sonnekus & Ferreira, 1979: 60). Die dogter se gedrag kan dus net verklaar

word vanuit haar gesitueerdheid. Die dogter wat by prostitusie betrokke is, se gedrag moet dus verken

en beskryf word vanuit haar leefwereld.

Volgens Van Niekerk (1986: 3-4) staan afwyking in verband met abnormaliteit. Abnormaal beteken om

of te wyk van die gewone, gemiddelde of die verwagte. 'n Dogter word as afwykend of abnormaal

beskou as haar gedrag nie strook met haar moontlikhede (potensiaal); ontwikkelingspeil (ouderdom);

met die gedrag van die groep (kultuur en ontwikkelingsfase) waaraan sy behoort nie. Haar gedrag

voldoen nie aan bepaalde sedelik-normatiewe, affektiewe en kognitiewe norme nie. Smith en Mitchell

(1984: 8) postuleer dat die gedrag van dogters wat by prostitusie betrokke is, afwyk van die normale,

omdat hulle hul liggame op 'n wyse ervaar wat selfs vir meeste volwassenes onaanvaarbaar is.

10

* Die begrip benaderring beteken oopstel vir 'n siening. Die werkwoord "benader" beteken om 'n

vraagstuk uit 'n ander hoek of raamwerk te beskou. Verder impliseer die begrip ook 'n werkswyse, 'n

onpartydige manier om 'n vraagstuk aan te pak (Odendal, 1985: 79). In hierdie navorsing word die

begrip "benadering" beskou as 'n werkswyse met betrekking tot dogters wat by prostitusie betrokke is.

Die opvoedkundig-sielkundige benadering veronderstel dus 'n doelbewuste poging om die probleem van

prostitusie by dogters in 'n konseptuele raamwerk aan te spreek.

* Die begrip komiseptuelle beteken 'n oorspronldike ontwerp wat dien as 'n werksdokument om latere

ontwerpe te ontwikkel (Grobbelaar, 1987: 266). In die geval van die navorsing is dit 'n ontwerp vir die

voorkoming en intervensie van prostitusie by dogters. Volgens Odendal (1985: 599) is 'n konsep 'n

voorlopige formulering van 'n geskrif of 'n plan.

'n IRsiannyerk is weer die hooftrekke of grondtrekke wat die werkswyse en/of denkrigting bepaal

(Grobbelaar, 1987: 428). In die geval van hierdie navorsing word die werkswyse van voorkoming en

intervensie van prostitusie by dogters vanuit 'n opvoedkundig-sielkundige raamwerk benader. 'n

Konseptuelle rrazament verwys dus in hierdie navorsing na die formulering van 'n werksdokument vir

die ontwikkeling van latere opvoedkundig-sielkundige ontwerpe ter voorkoming en intervensie van

prostitusie by dogters.

* Die begrip terstpeutfiese word afgelei van die woord terapie. Die woord terapie kom van die Griekse

woord therapeus wat gesondmaak beteken. Volgens Odendal (1985: 1141) beteken terapie die

geneeswyse of behandeling van siektes of kwale wat geestelik of fisies kan wees. Die begrip

"therapeuein" kan etimologies vertaal word met om te dien of te versorg. Vir die doel van hierdie

navorsing verwys die begrip terapeutiese na 'n doelbewuste, beplande, professionele, regstellende en

versorgende hulpverlening aan dogters wat by prostitusie betrokke is as deel van die opvoedkundig- - sielkundige benadering tot intervensie.

* Volgens Odendal (1985: 456) beteken die begrip intervensie 'n handeling van tussenbeide tree of

ingryping in 'n gebeure om die verloop of uitslag daarvan te beinvloed en te verander. In die

onderhawige studie verwys intervensie na die tussenkoms van die opvoedkundige-sielkundige in die lewe

van dogters wat by prostitusie betrokke is, met die doel om die dogters te begelei om alternatiewe

keuses te oorweeg.

11

Die begrip voorrkoming dui op 'n aktiewe handeling om iets te verhinder, te verhoed, of te weer of

stop te sit (Odendal, 1985: 1310). In hierdie verband word voorkoming gesien as 'n aktiewe poging van

die opvoedkundige-sielkundige om die toetrede van dogters tot prostitusie stop te sit. Hierdie poging

veronderstel raadgewing aan die beleidbepalers en ander rolspelers in die opvoeding en onderrig van

dogters en begeleiding aan die opvoeders en die gemeenskap om die dogters op te voed sodat hulle

weerbaar sal wees teen prostitusie.

Om iemand te ondersiteun beteken om haar las ligter te maak. Die las wat hier ter sprake is, is die

wordingsnood wat dogters wat by prostitusie betrokke is, beleef. Die dogters staan voor die opgawe

om vir hulle 'n wereld te konstitueer en die opvoedkundige-sielkundige gee rigting aan die ontwikkeling

van die dogters na aanleiding van die verwagtinge van behoorlikheidseise (Van Rensburg & Landman,

1984: 171). Hierdie ondersteuning dui 'n terapeutiese handeling aan (Good, 1983: 608; Terry-Page &

Thomas, 1987: 331). Deur alternatiewe betekenisse voor te stel, kan die dogters tot meer effektiewe

keuses begelei word.

Die begrip prostitusie kom van die Latynse woord prostituere wat te koop of te koop aanbied

beteken. Odendal (1985: 864) gee die betekenis aan as "Ontug van vroue en manne wat as beroep

beoefen word" Julian (1980: 138) beskou prostitusie as 'n sosiale probleem en definieer dit soos volg:

'Prostitution can be defined as sexual intercourse on a promiscuous and mercenary basis with no

emotional attachment. Prostitutes make a living by selling sexual favors to those who will pay."

Smith en Mitchell (1984: 7) sowel as Campagna en Poffenberger (1988: 87) beskou prostitansie by

dogters as selfvernietigende en gevaarlike gedrag. Vir die doel van hierdie studie word prostitusie

beskou as die beskikbaarstelling van seksuele dienste wat aan 'n kfient 'n mate van seksuele bevrediging

of genot bied, sonder dat enige emosionele verbintenis tussen die dogter en die klient bestaan.

Vir die doel van hierdie studie word dogter s wait by prostitusie betrokke is beskou as dogters tussen

die ouderdom van twaalf en agtien jaar wat op 'n voltydse of deeltydse basis, met of sonder hulle

ingeligte toestemming aan enige seksuele daad met ander persone deelneem teen vergoeding van enige

aard aan die dogter of aan 'n derde persoon.

* Die Beefw8relld is die alledaagse lewe of die wereld waarin die dogters wat by prostitusie betrokke is,

'n leef- en bestaanswyse voer. Die leefwereld sluit al die lewenswerklikhede in, soos byvoorbeeld die

opvoedingswerklikheid, die maatskaplike werklikheid en, in die geval van hierdie navorsing, die

12

werklikheid van prostitusie by dogters.

L6.3. MIETODOLOGI[IHSE AANNAMIES

Van Niekerk (1986: 33) stel dit dat die opvoedkundig-sielkundige wetenskap 'n praktykgerigte

wetenskap is, wat besig is met denkende ontwikkeling en ordering van relevante gegewens ten aansien

van probleme met die menslike ontwikkeling en die ontwerp van handelinge om die probleme op te hef.

Jacobs et al (1992: 14) maak ook melding van skeppende en stelselmatige ondersoek om kennis te

bekom met die primere doel om 'n spesifieke praktiese toepassing van die kennis vir die praktyk te

ontwerp. Opvoedkundig-sielkundige navorsing gaan dus om praktykverryking en/of -uitbreiding. Die

funksionele denkbenadering beantwoord aan hierdie vereiste. Botes (1993: 19) meld byvoorbeeld dat

die praktykgerigte navorsing, wat in diens van die praktyk staan, in 'n besondere mate deur die

funksionele denkbenadering ondersteun word. Die wetenskaplike metode wat in hierdie navorsing

gebruik gaan word is funksioneel van aard, aangesien daar beoog word om die kennis, wat met die

uitvoering van die navorsing verkry word, te gebruik om konstrukte te bepaal waaruit 'n opvoedkundig-

sielkundige benadering gegenereer kan word ter voorkoming of intervensie van prostitusie by dogters.

1.7. NAVORSINGSONTWEIRED EN -MIETOIDE

'n Kwalitatiewe verkennende en beskrywende navorsingsontwerp sal gebruik word met die doel om insig

te bekom oor die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is (Mouton & Marais, 1990:43),

sodat 'n opvoedkundig-sielkundige benadering gegenereer kan word ten opsigte van prostitusie by

dogters. Die navorsing geskied in twee fases, naamlik die beskrywing van die leefwereld van dogters

wat by prostitusie betrokke is, deur middel van verkennende meervoudige gevallestudies en die ontwerp

van 'n konseptuele raamwerk vir voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters. Die

navorsingsontwerp en -metode sal breedvoerig in hoofstuk 2 beskryf word.

1.8. VERTROUENSWAARDIRGEIELDSTRATIEG II IKE

Ten einde vertrouenswaardigheid in hierdie navorsing te bevorder, sal die strategies van Lincoln en Ciuba

(1985: 290-300) aangewend word, naamlik geloofwaardigheid, oordraagbaarheid, vertroubaarheid en

bevestigbaarheid. Die aspek van vertrouenswaardigheid sal breedvoerig in hoofstuk 2 beskryf word.

13

L9. HOOFSTUKIENDELING

In hoofstuk I word 'n oorsig en orientasie van die studie gegee ten aansien van die verskynsel van

dogters wat by prostitusie betrokke is. Formulering van die probleemstelling en die verfynde

vraagstelling vanuit die probleemstelling gee rigting aan die navorsingsverloop, die doelwitformulering

en die metode van ondersoek. Die navorsingsontwerp en -metode word deeglik in hoofstuk 2 bespreek

en gemotiveer as voorbereiding vir die aanvang van die navorsing en om wetenskaplike

vertrouenswaardigheid na to streef.

In hoofstuk 3 word verkennende meervoudige gevallestudies beskryf en saamgevat aan die hand van

die kruisgevalleverslag. Die inligting wat verkry word uit hierdie denkarbeid, word in Ihionistuk 4 deur

die literatuurkontrole geverifieer. Die data word in wetenskaplike terme verwoord, asook in

opvoedkundig-sielkundige terme en getabuleer. Die gegewens word met opvoedkundige-sielLkundiges

en ander dissiplines bespreek.

Die tweede fase van die navorsing word in hoolstunk 5 bespreek. Vanuit die konsepte wat geidentifiseer

is in hoofstukke 3 en 4, word 'n konseptuele raamwerk vir voorkoming en intervensie ten opsigte van

dogters wat by prostitusie betrokke is, uiteengesit.

In hoofstuk 6 word gevolgtrekkings aangaande die navorsing gemaak. Tekortkominge van die

navorsing word uitgewys en aanbevelings word gemaak vir verdere navorsing oor prostitusie by dogters.

1.10. SAMEVATTING

In hierdie hoofstuk is die teoretiese fundering van die navorsing uiteengesit. Die rasionaal,

probleemstelling en navorsingsdoelstellings van die navorsing is geformuleer. Die paradigmatiese

perspektief ten opsigte van die metateoretiese, teoretiese en metodologiese aannames wat rigting aan

die navorsingsontwerp en -metode gee, is gestel. Ten slotte is die navorsingsverloop in die

hoofstukindeling uiteengesit.

14

HOOFSTUK 2

NAVORSINGSONTWERIP EN -METODE

2.1. ENLEMMING

Hoofstuk 1 stel die oorsig en wetenskaplike begronding van die navorsing en gee ook 'n oorsigtelike

beeld van die beoogde navorsing. Hierdie navorsing vind in twee fases plaas. Die eerste fase is die

beskrywing van verkennende meervoudige gevallestudies. In die die tweede fase word 'n konseptuele

raamwerk ter voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters vanuit die resultate van

die eerste fase ontwikkel en beskryf. Die ontwerp van hierdie twee fases word vervolgens in Tabel 2.1.

uiteengesit.

TABER, 2.1. NAVORSINGSONTWEIRIP lEN -METODE

FASE DOELWIT STEEKPROEF-

POPULASIE

DATA-

INSAMELING

DATAVERWERK-

ING

VERTROUENS-

WAARDIGIIEID

EEN:

VERKENNENDE

MEERVOUDIGE

GEVALLESTU-

DIES

VERKENNING

VAN DIE

LEEFWeRELD

VAN DOGTERS

WAT BY

PROSTITUSIE

BETROKKE IS

DOELGERIG:

SOSIALE

NETWERKE EN

INSTANSIES

INFORMANTE

DOGTERS :

12 - 18 JAAR OUD

BY PROSTITUSIE

BETROKKE

VRYWILLIG

MEERVOUDIGE

DATA-

INSAMELINGS-

BRONNE:

GEKOMBINEERDE

METODE VAN

GIORGI

GEVALLESTUDIE-

VERSLAE

GUBA:

GELOOFWAAR-

DIG

OORDRAAG-

BAAR

VERTROUBAAR

BEVESTIGBAAR

TUSSEN HAKIES

PLAAS VAN EIE

PERSEPSIES

WAARNEEM VAN

GEDRAG

WAARNEMING

c--

KODERING VAN

DATA

SKOLASTIESE -

EN GESIN-

STRUKTUUR

BIOGRAFIESE

INLIGTING

DOKUMENT-

ANALISE

DATA KODERING

GESINDHEDE NAEWE SKETSE DOKUMENTANA-

LISE + KODERING

BELEWENIS FENOMENOLO-

GIESE

ONDERHOUDE

KODERING VAN

DATA + INHOUDS-

ANALISE

ONAFHANKLIKE

KODEERDER

UITKLARING

PERSEPSIES OOR

PROSTITUSIE

INDIVIDUELE

FOKUSONDER-

HOUDE

KODERING VAN

DATA + INHOUDS-

ANALISE

SAMEVATTING

EN GEVOLGTREK-

KINGS

GEVALLESTUDIE-

+ KRUISGEVALLE-

VERSLAG

BESPREEK

15

EASE DOELWIT STEEKPROEF-

POPULASIE

DATA-

INSAMELING

DATAVERWERK-

ING

VERTROUENS-

WAARDIGIIEID

EEN (VERVOLG): VERHELDER EN LITERATUUR- VERGELYK GESPREK MET

VERGELYK KONTROLE VERWOORD KENNERS EN

GROEPEER ROLSPELERS

TABULEER

TWEE: KONSEPTUELE POPULASIE VAN HOOFTEMAS EN LOGIESE ORDEN DATA

OPVOEDKUNDIG- RAAMWERK: FASE EEN UITKOMSTE VAN AFLEIDINGS LITERATUUR-

SIELKUNDIGE VOORKOMING EN LITERATUUR FASE EEN VANUIT KONTROLE

BENADERING INTERVENSIE AFHANGENDE LITERATUUR UITKOMSTE VAN

VAN UITKOMSTE FASE EEN GESPREK MET

VAN FASE EEN BEPALING VAN OPVOEDKUN-

KONSEPTE VIR DIGE SIELKUN-

VOORKOMING EN DIGES EN ANDER

INTERVENSIE KENNERS

VAN ELKE TEMA

DEDUKSIE

SUIWERING VAN

AANBEVELINGS SAMEVATTENDE RELEVANTE

KONSEPTE ASPEKTE

2.2. FASE EEN: DIE ESKIRYWING VAN DM VERKENNENDE GEVALLESTUDIfFS

In hierdie fase sal die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is, verken en beskryf word deur

gebruik te maak van meervoudige data-insamelingsbronne, soos waarneming, verkennende meervoudige

gevallestudies en literatuurkontrole. Hierdie fase word in hoofstukke 3 en 4 beskryf

2.2A. NAVORSINGSDOELSTELLING

Die doel van fase een is om verkennende meervoudige gevallestudies van dogters wat by prostitusie

betrokke is te beslcryf.

2.2.2. NAVORSINGSONTWERIP

In die fig van die feit dat niemand, sover vasgestel kan word, die leefwereld van dogters wat by

prostitusie betrokke is wetenskaplik vanuit 'n Suid-Afrikaanse perspektief verken en beskryf het nie

(Schurink et al, 1995: 5), word gestel dat die terrein van hierdie navorsing redelik onbekend is. Op

grond van hierdie relatiewe onbekendheid van die terrein, sal in hierdie navorsing veral klem gele word

op die verkenning en beskrywing van die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is. Hierdie

navorsing is 'n kwalitatiewe, verkennende en beskrywende studie wat kontekstueel van aard is.

16

Kwallittatiewe navorsing verwys na die bestudering van mense in hulle natuurlike omgewing om die

persoon se persoonlike betekenisse te verken en te beskryf. Dit is dus die bestudering van individue

onder natuurlike omstandighede ten einde vas te stel op welke wyse hulle betekenisse toeken in sosiale

situasies (Jacobs et al, 1992:15). Mouton en Marais (1990: 165) stel dit dat die uitgangspunt van

kwalitatiewe navorsing is dat die verskynsel self sal spreek en sal manifesteer soos dit is en dat die

navorser dit so sal beskryf. In hierdie studie word die verskynsel van prostitusie by dogters verken

vanuit die betekenisse wat die dogters wat by prostitusie betrokke is, aan hulle leefwereld gee.

In die lig van die feit dat prostitusie en almal wat daarby betrokke is as sosiaal onaanvaarbaar

geetiketteer word (Schurink et al, 1995: 3), is dogtersprostitusie 'n uiters sensitiewe aangeleentheid en

navorsing oor hulle leefwereld kan vir hierdie dogters as 'n bedreiging van hul privaatheid beskou word.

Die moontlikheid van leuens op grond van wantroue of om hul optrede te regverdig, kan lei tot groot

responsvariasie (Mouton & Marais, 1990: 91). Die navorser sal dus tot so 'n mate 'n

vertrouensverhouding met hierdie dogters moet stig dat die nodigheid om een of ander rol te vertolk sal

verdwyn (Mouton & Marais, 1990: 92). Die kwalitatiewe navorser beskik oor die moontlikheid van

hierdie verhoudingstigting, aangesien sy, volgens Mouton en Marais (1990:165), meer betrokke in en

by die verskynsel is. Die navorser behoort dus in staat te wees om prostitusie by dogters waar te neem

waar en soos dit verskyn.

Volgens Mouton en Marais (1990: 43) is die uiteindelike oogmerk met 'n verkennende studie gerig op

die verkryging van geldige insig in en begrip van 'n bepaalde verskynsel in die werklikheid. In hierdie

studie beoog die navorser om die relatief onbekende terrein van dogters wat by prostitusie betrokke is,

te verken en daardeur meer kennis te kry oor die fenomeen van prostitusie by dogters. Die navorser

moet die verskynsel verken waar dit in die werklikheid verskyn om sodoende nuwe insigte oor die

leefwereld van prostitusie by dogters te bekom en nie toe te laat dat enige vooroordeel, vooropgestelde

idees of hipoteses haar navorsing rig nie (Mouton & Marais, 1990: 45). Hier kan dus verwys word na

die observasie van die verskynsel van dogtersprostitusie waar dit verskyn. Die aangewese metode vir

hierdie indringende verkenning is die verkennende gevallestudie.

Die beskrywende navorsing het volgens Mouton en Marais (1990: 44) ten doel die akkurate en

noukeurige beskrywing van dit wat is. Daar word dus beoog om die fenomeen van prostitusie by

dogters wat deur verkenning openbaar is, noukeurig te beskryf. In hierdie navorsing word die

verkennende meervoudige gevallestudies noukeurig beskryf. Deeglike rekord sal gehou word deur

middel van veldnotas om alle moontlike inligting te betrek by die beskrywing van die verskynsel met die

17

oog op 'n opvoedkundig-sielkundige benadering tot voorkoming en intervensie (Jacobs, et al, 1992:

65-66).

In hierdie navorsing gaan dus gepoog word om die wese van die verskynsel van prostitusie by dogters,

sonder vooroordeel of vooropgestelde idees, te verken en te beskryf. Vraelyste en

voorafgestruktureerde meetinstrumente impliseer reeds 'n mate van vooroordeel en van vooropgestelde

idees en kan dus the vir die doel van hierdie studie gebruik word the (Mouton & Marais, 1990: 172).

In fase een van die navorsing word gebruik gemaak van verkennende meervoudige gevallestudies soos

in Tabel 2.1. aangedui is.

Die studie is kontekstueell van acrd aangesien dit handel oor at die fasette van die leefwereld van 'n

spesifieke teikengroep en gebonde is aan die unieke konteks van die domeinverskynsel van dogters wat

by prostitusie betrokke is en kan dus nie verteenwoordigend wees van die totale populasie the. Hierdie

kontekstuele verkenning en beskrywing van die leefwereld van hierdie dogters het ten doel om 'n

opvoedkundig-sielkundige benadering vir voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by

dogters te stel (Mouton & Marais, 1990: 50-51).

Die gevallestudie as 'n nie-eksperimentele, beskrywende navorsingsmetode fokus veral op die

beskrywing en verldaring van 'n spesifieke fenomeen soos dit verskyn, byvoorbeeld die leefwereld van

dogters wat by prostitusie betrokke is. Gevallestudies bring die navorser so naby aan die respondente

dat sy insae in hulle gedagtes, gevoelens en behoeftes kan verkry en dus 'n meer gedetailleerde

beskrywing kan gee van die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is (Merriam, 1991: 29).

In hierdie verband sal veral gesteun word op direkte observasie en sistematiese onderhoudvoering.

Jacobs et at (1992: 65-67) beskou observasie as 'n "inligtingsinwinningsmedium."

In hierdie navorsing gaan meervoudige gevallestudies toegepas word. Elkeen van die ses

gevallestudies word as 'n volledige gevallestudie afgehandel. Vanuit die individuele gevallestudies word

'n kruisgevallerekord opgestel en gevolgtrekkings gemaak (Yin, 1989: 52-57).

2.2.3. NAVORSINGSMETOIDE

In hierdie fase sal gebruik gemaak word van verkennende meervoudige gevallestudies. Die inskakeling

van die verkennende gevallestudie (vgl. 2.2.2) het ten doel om die leefwereld van dogters wat by

prostitusie betrokke is, te verken. Die dogters wat by prostitusie betrokke is, skets hulle leefwereld vir

18

die navorser soos hulle dit ervaar en die navorser beskryf dit. Voordat daar vervolgens voortgegaan

word om die navorsingsmetode volledig to beskryf, word 'n skematiese voorstelling van fase een in

Figuur 2.1 weergegee.

FIGUUR 2.11: silcEmAl asE VOORSTELLIING VAN DIEIE NAVOIRSIINGMETODE VAN FASIE LIEN

NAVORSER

WAARNEMIMG

GEVOELENS EN PERSEPSIES

VELDNOTAS

MEERVOUDIGEGEVALLESTUDIES

GEVALLESTUDIE I GEVALLESTUDIE 2 GEVALLESTUDIE 3 GEVALLESTUDIE 4 GEVALLESTUDIE 5 GEVALLESTUDIE 6 BIOGRAFIESE

INLIGTING

NAEWE SKETS

FENOMENOLO-

GIESE ONDER-

HOUDE EN

INDIVIDUELE

FOKUSONDER-

HOUDE

BIOGRAFIESE

INLIGTING

NAIEWE SKETS

FENOMENOLO-

GIESE ONDER-

HOUDE EN

INDIVIDUELE

FOKUSONDER-

HOUDE

BIOGRAFIESE

INLIGTING

NAIEWE SKETS

FENOMENOLO-

GIESE ONDER-

HOUDE EN

INDIVIDUELE

FOKUSONDER-

HOUDE

BIOGRAFIESE

INLIGTING

NAIEWE SKETS

FENOMENOLO-

GIESE ONDER-

HOUDE EN

INDIVIDUELE

FOKUSONDER-

HOUDE

BIOGRAFIESE

INLIGTING

NAEWE SKETS

FENOMENOLO-

GIESE ONDER-

HOUDE EN

INDIVIDUELE

FOKUSONDER-

HOUDE

BIOGRAFIESE

INLIGTING

NAIEWE SKETS

FENOMENOLO-

GIESE ONDER-

HOUDE EN

INDIVIDUELE

FOKUSONDER-

HOUDE

KODERING VAN DATA

NAVORSER EN ONAFHANKLIKE MEDEKODEERDER

INDIVIDUELE

GEVALLESTUDIE

s4

REPLIKA

INDIVIDUELE

GEVALLESTUDIE

REPLIKA

INDIVIDUELE

GEVALLESTUDIE 4

REPLIKA

INDIVIDUELE

GEVALLESTUDIE

REPLIKA

INDIVIDUELE

GEVALLESTUDIE

REPLIKA

INDIVIDUELE

GEVALLESTUDIE

GEVOLGTREK-

KINGS vie

GEVOLGTREK-

KINGS GEVOLGTREK-

KINGS GEVOLGTREK-

KINGS GEVOLGTREK-

KINGS

GEVOLGTREK-

KINGS

IMIIMIIIMINIFIEURIP110111 1111[1.11.111111/ 111/1111/ 11 1/1 111 1111

KRUISGEVALLEVERSLAG

GEVOLGTREKKINGS

1.111111tignirligtitiggititiffill11/111111/11110EU Ng VERHELDERING, REDUKSIE, VERWOORDING

111011111• 1111011111011111111111tIMIIIILIIIIMMEIMPIIII GROEPERING DEUR KONVERGENSEE

KONSEPTUALISEER

LITERATUURKONTROLE

OMSKRYF EN UITBOU VAN K • NSEPTE DEUR DIVERGENSIE

19

2.2.3J. ENSAMELING VAN DATA

Tydens die inskakeling van die verkennende meervoudige gevallestudie kan die navorser van meer as

eenn data-insanmellingsbroun gebruik maak. Trouens, Yin (1989: 12) beweer dat dit juis een van die

voordele van die gevallestudie is. In hierdie navorsing word gebruik gemaak van waarneming,

identifiserende dokumentering in die vorm van biografiese inligting, persoonlike dokumentering in die

vorm van 'n naiewe skets en onderhoudvoering in die vorm van fenomenologiese en individuele

fokusonderhoude. Hierdie veelvuldige data-insamelingsbronne by die verkennende meervoudige

gevallestudies verhoog die geloofwaardigheid van die navorsing op grond van triangulering (die gebruik

van verskeie navorsingmetodes en navorsingsbronne vir bevestiging van data) oor die verskynsel van

prostitusie by dogters en bied aan die navorsing 'n wyer verskeidenheid van inligting (Yin, 1989: 96).

Addisionele inligting oor die leefwereld van prostitusie by dogters word deur waarneming verkry. In

die onderhawige navorsing word van informele waarneming gebruik gemaak tydens besoeke aan

spesifieke areas om die fenomeen te bestudeer (Yin, 1989: 91-92). Verskeie besoeke sal aan Hillbrow

en Pretoria gebring word. Tydens die besoeke word ander inligting, wat nie deur onderhoude verkry

is nie, ingesamel. Hierdie inligting word na elke besoek in die veldjoernaal aangeteken. Terwyl die

navorser gedurende die meervoudige gevallestudies verskillende data-insamelingsbronne, soos die

biografiese vraelys, die naTewe skets, die fenomenologiese onderhoud en die individuele fokusonderhoud

gebruik, steun sy steeds op waarneming. Sy luister nie net na wat die respondente se nie, maar ook hoe

hulle dit se en hoe hulle optree gedurende die onderhoudvoering. Die waarneming word ook in die

gevallestudies aangeteken (vgl. Bylae B).

Identifiserende dokumentering neem die vorm aan van 'n bicogi•arnese vraellys wat deur die respondente

of die navorser voltooi moet word. Hierdie vraelys is deur die navorser saamgestel met die spesifieke

doel om die dogters se skolastiese stand en gesinstrukture te bepaal (vgl. Bylae A).

Hierteenoor is die persoonlike dokumentering in die vorm van 'n nefewe skets. Die dogters word

versoek om 'n opstel "My lewensverhaal" te skryf. Deur die skryf van hulle lewensverhale, openbaar die

dogters hulle persoonlike gesindhede en wereldbeskouing, sowel as hulle innerlike betekenisse wat hulle

aan hul leefwereld heg. Die opstel fokus ook in 'n mate op die verlede en die dogters kry geleentheid

om hulle belewinge van hulle gesin- en onderwyssituasies, hulle ouers en hulle gesin te skets. Volgens

Merriam (1991: 111) openbaar die lewensverhaal die innerlike betekenisse en gesindhede van die

respondente in verband met alledaagse gebeurlikhede en gee ook vir die navorser insae in die

20

respondente se gesindhede en wereldbeskouing. Die geskrewe lewensverhale bied die navorser ook

verdere inligting oor die dogters se belewing van hulle verlede, hulle gesin- en onderrigsituasies.

Onderhoudvoering kan beskou word as die belangrikste metode wat gebruik gaan word vir die

insameling van data. Twee onderhoude, naamlik die fenomenologiese onderhoud en die individuele

fokusonderhoud word as data-insamelingsbronne benut. Die fenomenologiese onderhoundvoering wat

'n induktief-beskrywende navorsingstegniek is, word in hierdie navorsing gebruik om die fenomeen

dogters wat by prostitusie betrokke is in diepte te bestudeer en te beskryf soos wat dit in die werklikheid

verskyn. Deur die fenomenologiese onderhoud word die essensies van die werklikheid en hulle

sinsamehang openbaar gemaak. So word die konteks van hierdie navorsing, naamlik die werklikheid van

prostitusie by dogters, tot spreke gebring soos wat dit werklik is (Van Rensburg & Landman 1984: 50).

Die fenomenologiese onderhoud is vry van bevooroordeelde verduisteringe vanuit 'n matafisiese of

teoretiese aard (Ornery, 1983: 50). Tydens die fenomenologiese onderhoud is gewone mense in staat

om hulle leefwereld in hul eie woorde volgens hul opinies en ervaringe te beskryf en hulle kan aspekte

beldemtoon wat vir hulle belangrik is (Kvale, 1983: 173).

Die fenomenologiese onderhoude word ingelei met 'n versoek dat die dogters vir die navorser van

prostitusie sal vertel. Die navorser se deelname is daarna beperk tot die verheldering van betekenisse

oor die tema wat ondersoek word. Gedurende die onderhoude sal die navorser kommunikasietegnieke

gebruik soos refleksie, oopeinde vrae, en aanmoediging om soveel moontlik inligting van die dogters se

leefwereld te bekom. Die aanvarende houding van die navorser het ten doel om die dogters op hulle

gemak te probeer stel. Op die wyse word gepoog om die maksimum response te verseker. Hierdie

fenomenologiese onderhoude sal op band opgeneem en getranskribeer word.

Die fenomenologiese onderhoud sal ook opgevolg word deur 'n individuele fokusonderhoud (Merriam,

1991: 25). Die doel van hierdie onderhoud is om aan die hand van spesifieke vrae, die dogters se

persepsies oor prostitusie te verken. Naar sal bepaal word wat hulle persepsies oor die voor- en nadele

van prostitusie is; wat hulle persepsies oor voorkoming en intervensie is en wat hulle

toekomsverwagtinge is. Hier word dus spesifiek gefokus op sekere temas uit die leefwereld (Kvale,

1983: 176) van die dogter wat by prostitusie betrokke is. Die respondente is egter steeds vry om

konsepte uit te fig wat vir hulle belangrik is. Die volgende vrae sal tydens die individuele

fokusonderhoud gestel word:

Wat is, volgens jou 3 die voordele van prostitusie?

Wat sal jy se is die nadele van prostitusie?

21

Wat sal jy se kan gedoen word om te keer dat dogters by prostitusie betrokke raak?

Wat sal jy se kon iemand gedoen het om te keer dat jy by prostitusie betrokke geraak het?

Wat is jou wense en planne vir die toekoms?

Tydens insameling van die data word die inligting wat verkry is deur waarneming in die veldnotas,

georden (Merriam, 1991: 88- 90). Die inligting van die veldnotas, die biografiese gegewens, die naiewe

skets en die onderhoude word gebruik om die gevallestudies te beskryf.

Die navorser sal in hierdie navorsing 'n enkele loodsstudie doen deur een onderhoud op band op te neem,

veldnotas te maak en die opname te transkribeer vir data-analise. Hierdie loodsstudie word met

kundiges bespreek terwille van die uitskakeling van aspekte wat die vertrouenswaardigheid van die

studie kan benadeel. Daarna sal voortgegaan word om onderhoude met dogters wat as respondente

kan optree, op dieselfde wyse op te neem en te transkribeer.

2.3.3.2. STEEKIFDIROEIFTREKKING

Ses deelnemers word vir hierdie studie geselekteer. Die navorser sal doelgerig dogters identifiseer wat

kwalifiseer om aan die navorsing deel te neem. Die deelnemers in die studie sal dogters tussen die

ouderdomme van twaalf tot agtien jaar wees, wat by prostitusie betrokke is en wat Afrikaans of Engels

kan praat en gewillig sal wees om aan die navorsing deel te neem deur met die navorser in gesprek te

tree. Daar sal van verskeie steekproefnemingsprosedures gebruik gemaak word om respondente te

identifiseer. Die navorser sal die hulp van informante gebruik om dogters wat prostitusie bedryf op te

spoor. Die navorser veronderstel dat die dogters wat as respondente opgetree het, ook ander dogters

kan aanmoedig om as respondente op te tree. Verder bestaan die moontlikheid dat dogters wat toevallig

by "The House" aandoen ook bereid sal wees om as respondente op te tree.

2.2.3.3. ROL VAN DIE NAVORSE1

In die lig van die feit dat hierdie dogters se betrokkenheid by prostitusie onwettig is, sal die navorser hul

vertroue moet wen en hulle anonimiteit moet verseker. Die navorser sal betrokke raak by die

hulpverlenende aktiwiteite van "The House" met die doel om deur die deelnemers aanvaar en vertrou

te word. Dogters wat by prostitusie betrokke is, voel veiliger in hulle eie omgewing, gevolglik sal die

fasiliteite van "The House" ook gebruik word tydens die onderhoudvoering.

22

Die navorser stel ten aanvang van die onderhoud elke respondent op haar gemak, verduidelik die doel

van die navorsing en bedank die dogter dat sy bereid is om aan die navorsing deel te neem. Tydens haar

interaksie met die respondente sal die navorser warm en empaties wees. Sy skep 'n klimaat van

veiligheid en betroubaarheid (Kvale, 1983: 178). Die deelnemers sal aangemoedig word om hulle

ondervindinge so volledig moontlik te beskryf. Gedurende die onderhoude sal die navorser geen morele

oordeel oor die dogters se optrede laat deurskemer nie. Enige vooroordeel of voorveronderstellings sal

in die veldnotas tussen hakies aangedui word. Die navorser toon ook dat sy die dogters aanvaar, opreg

in hulle belangstel en hulle gevoelens eerbiedig.

2.2.3.4. VERWIERKING VAN DATA

Die navorser benader die data met geen vooropgestelde idees nie. Konsepte of hipoteses word vanuit

die data self verkry, deurdat die data op induktiewe wyse verwerk word. Die eerste stadium van

dataverwerking is om die rou data te kodeer.

Die bandopnames van die fenomenologiese en individuele fokusonderhoude word woordeliks getrans-

kribeer, waarna daar met kodering van die transkripsies en die spontane sketse begin word (Kerlinger,

1986: 477-483). Die biografiese vraelyste, nalewe sketse, transkripsies, die navorser se veldnotas en

die bande met die onderhoude word saam met 'n protokol vir data verwerking (vgl. Bylae A) aan 'n

onallianklike kodeerder oorhandig. Beide die navorser en die onafhanldike kodeerder gaan dan voort

met die kodering van die data.

Ten einde die data te kodeer word die werkswyse volgens die metode van Giorgi, soos beskryf deur

Ornery (1983: 57), gevolg. Eerstens lees die kodeerder die dokument deur en word 'n geheelbeeld van

die leefwereld van elke respondent verkry. Die dokument word dan weer bestudeer en feite word

onderstreep wat die navorsingsvraag "Hoe lyk die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke

is?" (vgl. 1.4.) kan beantwoord. Verskillende temas word bepaal wat in 'n bepaalde verbondenheid tot

mekaar (Lincoln & Guba, 1985: 344) die totaliteit van prostitusie by dogters uitbeeld. In die derde stap

word temas verfyn deur die onnodige data uit te skakel en deur die verband tussen die oorblywende

temas onderling en die totaliteit van die verskynsel (sintese) te beskryf. Die temas word dan as konsepte

verwoord en in die laaste plek word die verskillende konsepte georden en getabuleer. Die navorser en

die onafhanklike kodeerder bespreek dan die verskillende tabelle.

Die gegewens word deur die navorser georden en gebruik om die gevallestudies te beskryf. Uit hierdie

23

gegewens word sekere afleidings deur induktiewe denke gemaak om die gevallestudie- en die kruis-

gevallestudieverslae te skryf.

Tydens die skryf van die gevallestudieverslae en die kruisgevallestudieverslag word die konsepte verder

in eenhede gegroepeer (konvergensie) en verwoord as opvoedkundig-sielkundige terme. Die eenhede

word verklein deur die eliminering (reduksie) van enige oorbodighede. Die eenhede word ook uitgebou

(divergensie) (Lincoln & Guba 1985: 93) deur die bevindinge van ander data-insamelingsbronne soos

waarneming en aantekeninge van veldnotas by te voeg. Literatuurkontrole word gebruik om die

konsepte verder te verfyn en te vergelyk met bevindinge van soortgelyke navorsing.

2.2.3.5. LIITERATUURKONTROLE

In die literatuurkontrole gaan verskillende literatuurbronne gebruik word soos navorsingsdokumente,

wetenskaplike geskrifte, persoonlike dokumente van jeugwerkers wat met dogters wat by prostitusie

betrokke is, gewerk het en ook van gerehabiliteerde persone wat self by prostitusie betrokke was.

Verder sal daar ook van die media gebruik gemaak word in terme van tydskrifte, koerante en

televisieprogramme, aangesien die media konsentreer op meer resente (voorwetenskaplike) inligting.

In die lig van die feit dat die navorser bepaalde temas in die data-analise geidentifiseer het, word daar

nou doelgerig gesoek na verifikasie van die temas. Lfiten-atuurkontrolle word ook gebruik om temas

uit te bou. Die mate waarin die navorser die temas sal kan uitbou, sal bepaal word deur haar vermod

om vraend oor elke eenheid te besin (Merriam, 1991: 116). Die resultate van die navorsing sal met

relevante teoriee en studies in die literatuur vergelyk word. Nuwe insigte wat so verkry is, sal dan

bespreek word.

Die navorser selekteer literatuur wat handel oor prostitusie by dogters, maar ook oor die spesifieke

temas wat in die navorsing na yore gekom het. Daar word vervolgens bepaal watter temas deur die

literatuur bevestig word. Verder word die navorsingsbevindinge ook aangevul deur temas wat in die

literatuur voorkom en laastens word ook vasgestel wafter spesifieke temas nuwe inligting oor prostitusie

by dogters deurgee.

Die navorser bespreek ook haar bevindinge met opvoedkundige-sielkundiges en met bestaande

rolspelers in die rehabilitasie van dogters wat by prostitusie betrokke is, soos byvoorbeeld die direkteure

van "The House" en navorsers van die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing wat 'n studie oor

prostitusie gemaak het (vgl. Bylae C).

24

Die bevindige van die data-verwerking word gebruik om 'n konseptuele raamwerk te formuleer ter

voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters. Naar sal vervolgens oorgegaan word

om die tweede fase van die navorsing te bespreek.

2.3. EASE 'TWEE: KONSEETUELE IZAAMWEIRK VTR VOORKOMING EN ENTERVENSIE

'EN OESIGTE VAN PROSTITUSILE Y DOGTERS

Op grond van die data wat vanuit fase een saamgestel is, sal die navorser oorgaan tot die ontwerp van

'n konseptuele raamwerk vir die voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters. In

hoofstuk een is gestel dat 'n benadering 'n werkswyse of 'n manier is om 'n vraagstuk aan te pak (vgl.

1.6.2.2). Hierdie konseptuele raamwerk is 'n plan waarvolgens die opvoedkundig-sielkundige praktyk

voorkoming en intervensie ten opsigte van dogters wat by prostitusie betrokke is, kan aanspreek. Die

begrip benadering impliseer ook 'n nuwe siening om vanuit 'n ander hoek of raamwerk na 'n vraagstuk

te kyk. Die navorser hoop om deur die stel van 'n konseptuele raamwerk te besin oor die voorkoming

en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters. In hierdie lig gesien, handel fase twee oor die

navorsingsvraag "Hoe kan kennis en begrip van die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke

is, bydra tot 'n konseptuele raamwerk vir die voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by

dogters?" (vgl. 1.3).

2.3.11. NAVORSINGSDOELSTELLING

Die doellstellling van fase twee is om 'n konseptuele raamwerk ter voorkoming en intervensie ten opsigte

van prostitusie by dogters te genereer uit die resultate wat bekom is betreffende die leefwereld van

dogters wat by prostitusie betrokke is.

2.3.2. NAVORSINGSONTWIERE

In hierdie fase van die navorsing sal daar 'n konseptuele raamwerk gegenereer word ten aansien van die

data wat vanuit fase een bekom is. Hier kan dus verwys word na 'n begronde navorsingsontwerp

aangesien die konseptuele raamwerk in die data van fase een begrond is (Merriam, 1991: 142) en die

totale navorsings-metode uit die data ontstaan. Inligting wat uit hierdie navorsing en literatuurkontrole

bekom is, sal in die tweede fase gebruik word om vanuit 'n opvoedkundig-sielkundige benadering 'n

konseptuele raamwerk voor te stel vir die voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by

dogters.

25

2.3.3. NAVORSIINGSMETODE

In hierdie fase word gebruik gemaak van dokumentanalise. Die navorser gebruik die temas van die

kruisgevalleverslag wat deur literatuurkontrole uitgebou en verwoord is in opvoedkundige-sielkundige

terme. Hierdie temas word gegroepeer en getabuleer. Uit hierdie temas word dus moontlike

opvoedkundig-sielkundige doelwitte en strategiee vir die voorkoming en intervensie ten opsigte van

prostitusie by dogters bepaal. Die navorser gebruik dus die gevolgtrekkings uit hoofstuk 4 om die

doelwitte vir In konseptuele raamwerk te bepaal. Bestaande literatuur word bestudeer om voorkomende

handelinge en handelinge vir intervensie van die aspekte wat geidentifiseer is, te bepaal. Uit die

navorsing en literatuurstudie word daar op grond van 'n deduktiewe denkbenadering 'n konseptuele

raamwerk vir die voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters gestel as 'n

opvoedkundig-sielkundige benadering tot prostitusie by dogters.

2.3.4. S EEKIPROEIFTRIMUNG

Die konseptuele raamwerk wat bier ter sprake is word vanuit die data van fase een gegenereer.

Gevolglik sal daar geen verdere seleksie van respondente plaasvind nie. Die seleksie van literatuur word

bepaal deur die verskillende konsepte wat in fase een vasgestel sal word. In die seleksie van literatuur

oor die voorkoming en intervensie sal veral gepoog word om opvoedkundige en sielkundige literatuur

te benut, maar daar word voorsien dat literatuur vanuit ander benaderinge ook gebruik sal word.

2.3.5. INSAMELIING VAN DATA

Die verwerkte data van fase een wat in opvoedkundig-sielkundige terme verwoord is, is inderdaad die

rou data van fase twee waarmee die navorser 'n konseptuele raamwerk vir voorkoming en intervensie

ten opsigte van prostitusie by dogters moet stel. Die verskillende konsepte word omgeskakel in

doelstellings waarvoor die handelingsvoorstelle bepaal moet word. Die navorser steun ook op

literatuurbronne om die handelingsvoorstelle te bepaal.

2.3.5.L DM ROL VAN DIE NAVORSIETR

Die rol van die navorser is die verheldering van data wat reeds in fase een ingesamel is. Die navorser

besin oor elke tema wat in fase een bepaal is in terme van die volgende vrae:

* Op water wyse kan die konsepte wat in fase een bepaal is omgeskakel word om doelstellings

26

vir voorkoming en intervensie te vorm?

* Matter handelinge in die vorm van intervensie of terapeutiese ondersteuning kan voorgestel

word om die geidentifiseerde doelstellings te bereik?

2.3.6 VERWEIRKING VAN DATA

Die temas wat in fase een bepaal is word omgeskakel na doelstellings, soos die aanleer van

verantwoordelikheid in die plek van onverantwoordelikheid. Die navorser gaan dan voort met aktiewe

literatuurstudie om te bepaal hoe die doelstellings verwesenlik kan word. 'n Konseptuele raamwerk

word dan induktief en deduktief bepaal vanuit die data van fase een en die literatuurstudie.

2.4. VERTROUENSWAARRIGIBIETIDSTRATIEGINE VAN DIE NAVORSIIING

Me navorsing moet verantwoord word ten opsigte van vertrouenswaardigheid en dit kan bewerkstellig

word deur versigtig aandag te gee aan die konseptualisering van die navorsing, asook die insameling,

analisering en interpretering van data (Merriam, 1991: 165). Vanwee die feit dat kwalitatiewe navorsing

nie gebaseer is op 'n stel vaste en rigiede prosedures the, moet die navorser strategied en tegnieke benut

om die vertrouenswaardigheid van haar navorsing te bevorder (Jacobs, et al, 1992: 15). In hierdie

navorsing sal die model van Guba vir kwalitatiewe navorsing (Lincoln & Guba, 1985: 290- 300;

Krefting, 1991: 214-222; Klopper, 1995: 25-28) voorgehou word. Naar sal dus gepoog word om

aandag te skenk aan die vier aspekte van vertrouenswaardigheid naamlik geloofwaardigheid,

oordraagbaarheid, vertrouenswaardigheid en bevestigbaarheid.

Gelloofwaardigheid verwys na die waarheidsgetrouheid van die navorsingsbevindinge (Lincoln & Guba,

1985: 301). Die geloofwaardigheid word bepaal deur die feit dat 'n bepaalde studie akkurate en

lewensgetroue bevindinge oor die betrokke domeinverskynsel wat bestudeer is, gegenereer het (Mouton

& Marais, 1990: 50-51). In die geval van die onderhawige navorsing moet werklikheidsgetroue

bevindinge oor prostitusie by dogters gegenereer word.

Tegnieke wat deur Lincoln en Guba (1985:301) aanbeveel is, gaan in hierdie navorsing toegepas word

om geloofwaardigheid in die navorsing te verseker. Volldoende betrrokkenheid ten opsigte van tyd en

geleenthede gaan ingeruim word vir observasie, die stigting van 'n vertrouensverhouding met die

respondente om volledige onderhoude met verskeie dogters wat by prostitusie betrokke is, of te handel.

Hierdie werkswyse verseker die navorser dat sy geleentheid kry om onsekerhede wat ontstaan, na die

27

onderhoude met die respondente uit te klaar. Die navorser sal ook poog om respondente uit verskillende

situasies te benader om die verskynsel van prostitusie by dogters onder verski ➢ende omstmundiglinede

te bestudeer. Naar sal byvoorbeeld gepoog word om onderhoude te voer met dogters wat permanent

by prostitusie betrokke is, sowel as dogters wat op 'n deeltydse basis by prostitusie betrokke is.

Triangullasie is 'n belangrike metode om geloofwaardigheid te bevorder. In hierdie navorsing sal

gebruik gemaak word van veelvuldige data-insamelingstegnieke en data-insamelingsbronne soos wat

deur Krefting (1991: 219) aanbeveel word. Data-insamelingstegnieke wat byvoorbeeld gebruik gaan

word, is observasie van die fenomeen, biografiese inligting, naiewe sketse, fenomenologiese onderhoude

en individuele fokusonderhoude. Veelvuldige data-insamelingsbronne wat gebruik kan word, is

byvoorbeeld verskillende respondente en literatuurbronne.

Triangulering word gedurende die dataverwerkingsfase bevorder deur gebruik te maak van 'n

onafhanklike kodeerder, literatuurkontrole en deur die navorsingsbevindinge te bespreek met

opvoedkundige-sielkundiges en rolspelers uit ander dissiplines wat betrokke is by rehabilitasie van

dogters wat by prostitusie betrokke is. Die bespreking van navorsing met 'n portuurlid/groep bied aan

die navorser die geleentheid om haar gevolgtrekkings te toets. Op dieselfde wyse gaan gepoog word

om bevindinge voor te le aan verskeie respondente (dogters wat betrokke is by prostitusie) sodat hulle

enige verkeerde afleidings wat deur die navorser gemaak is, kan korrigeer en aanvullende inligting kan

verskaf.

Volgens Guba (in Klopper, 1995: 27) word statistiese veralgemenings nie binne die kwalitatiewe en

kontekstuele navorsing vereis nie, maar wel oordraagtoaarrheid in terme van die toepaslikheid van die

bevindinge in 'n ander konteks. Die oordraagbaarheid van navorsing word grootliks versterk deur 'n

digte en deeglike beskrywing van die navorsingsproses. Die navorser sal in hierdie navorsing

volledige beskrywing gee van die steekproeftrekking as verteenwoordigend van die verskynsel van

prostitusie by dogters, data-insameling, data-analise, dataverwerking en literatuurkontrole.

Die uniekheid van die situasie van prostitusie by dogters word verken met die doel om

handelingsvoorstelle vir die voorkoming en intervensie in die vorm van 'n konseptuele raamwerk te stel.

Die handelingsvoorstelle sal dus nie algemeen geldende handelingsvoorskrifte (Klopper, 1995: 27) wees

nie maar stel slegs 'n konseptuele raamwerk waarbinne elke rolspeler by die voorkoming en intervensie

ten opsigte van prostitusie haar eie veralgemenings kan maak. Hier word dus gefokus op die data en

nie op die herhaalbaarheid van die navorsing nie. ALhoewel voldoende inligting oor die navorsingsproses

28

beskikbaar gestel moet word sodat ander navorsers aan die hand van hierdie inligting die

navorsingsbevindinge sal kan insien, word oordraagbaarheid in hierdie navorsing oorgelaat aan die

persoon of navorser wat die oordrag wil mask (Lincoln & Guba, 1985: 125; Merriam, 1991: 172 - 177).

Die doel hiervan is onder andere om ander navorsers in staat te stel om hierdie gegewens in 'n volgende

studie te gebruik.

Vertronbaarbeid verwys na die mate waartoe die navorsingsbevindinge, by die herhaling van die

navorsing in dieselfde konteks en met dieselfde respondente, bevestig kan word (Klopper, 1995: 27).

In hierdie navorsing sal daar na aanleiding van aanbevelings van Lincoln en Guba (in Klopper, 1995: 27)

gepoog word om vertroubaarheid te bevorder. Om dit te bereik sal veral klem gele word op die

maatreels om vir die bevordering van geloofwaardigheid, soos voldoende betrokkenheid; om die

verskynsel onder verskillende omstandighede te beskou; triangulasie; portuurlid-/groepbespreking en

om by die steekproeflede te kontroleer of die data korrek is. Op hierdie wyse sal vertroubaarheid

bevorder word deur triangulering (meer as een gevallestudie; meer as een respondent; meer as een data-

insamelingsmetode en -bronne; 'n onafhanldike kodeerder; portuurlid-/groepbesprekings en

literatuurkontrole na die afhandeling van die dataverwerkingsfase), stapsgewyse herhaling en 'n

voorlegging aan 'n eksterne navorser vir 'n ondersoekende oudit.

evestigbaarkeid verwys volgens Klopper (1995: 27) na die mate waarin die navorsingsbevindinge

beinvloed is deur die navorser se persoonlike persepsies, motiverings, vooroordele en emosies. In die

Jig van die feit dat prostitusie 'n sensitiewe onderwerp is (vgl. 1.1), sal die navorser haarself ten opsigte

van neutraliteit moet verantwoord om te verseker dat die navorsingbevindinge bepaal is vanuit die data

wat verkry is van die respondente en deur objektiewe observasie van hulle gesitueerdheid. Die navorser

moet sorg dat neutraliteit in die navorsingsproses verseker word vanaf die steekproefbepaling tot en met

die ontleding van die data en die konseptualisering van 'n raamwerk ter voorkoming en intervensie. Die

navorser moet haar persoonlike persepsies eers tussen hakies plaas en nie data gebruik wat nie

geverifieer kan word nie. Weer eens behoort die navorser haar dokumentasie aan 'n eksterne en

onafhanklike opvoedkundige-sielkundige te oorhandig vir 'n bevestigbare oudit. Krefting (1991: 221)

stel voor dat die ouditeur elke gevolgtrekking, interpretasie en aanbeveling oorweeg teenoor die totale

navorsingsproses en die produk. So word die bevestigbaarheid van elkeen bepaal.

Samevattend kan die volgende maatreels, om vertrouenswaardigheid in die navorsing te verseker, as

handelingsvoorskrifte vir die navorsing gestel word. Die navorser besin OOT die verskynsel van

prostitimsie by dogters soos dit deur die media bekendgestel word (Beeld, 31 Desember 1988: 3;

29

Personality, 29 Januarie 1990: 27; Sunday Star, 15 November 1992: 15; The Citizen, 18 Mei 1993: 1;

Carte Blanche 23 Februarie 1992) en besluit of navorsing oor die verskynsel 'n hydrae kan maak ten

opsigte van die opvoedkundig-sielikundige p•aktyk.

Verskillende instansies word besoek, soos "The House," Die Middestad Evangelisasie Sending, die

kinderbeskermingseenheid, kindersorgskole, gesellinagentskappe en nagklubs (vg1.1.1.). Na aanleiding

van onderhoude by die bovermelde instansies, 'n inleidende literatuurondersoek en observasie van die

verskynsel, bepaal die navorser of dit enigsins nodig is dat navorsing oor prostitusie by dogters

onderneem behoort te word en wat die rasionmall vir die navorsing sal wees (vgl. 1.2.).

Die inleidende verkenning deur die navorser word gevolg deur besinning oor die navorsingsvme (vgl.

1.3.) wat sy wil verken en die gevolglike navorsingsdoellstellings (vgl 1.4.) wat sy wil bereik. Vanuit

die opvoedkundig-sielkundige paradigma stel die navorser haar metateoretiese en metodollogiese

aannames, wat aanleiding gee tot - en 'n verduideliking gee van die keuse vir 'n nnavorsingsontwerp

en -mode wat volgens die navorser daartoe kan hydra dat die navorsingsvrae beantwoord kan word en

die navorsingsdoelstellings bereik kan word. Die kriteria vir die steekproefseeksie word bepaal en

in die doelgerigte steekproefneming word deelnemers streng volgens die kriteria gekeur.

Voldoende tyd word ingeruim vir obsen-vasie van die verskynsel en verkennende meervoudige

gevallllestudies. Die data word aan 'n onafbankllike kodeerder oorhandig na afhandeling van al die

ondersoeke. Die navorser en die onafhanklike kodeerder kom ooreen oor die temas wat uit die data na

yore kom. Metodollogiese frounte wat die vertouenswaardigheid van data moontlik kan benadeel word

reggestel. Die data word getabuleer en onderling vergelyk en word gebruik om gevallestudieverslae

en kruisgevalleverslag te skryf en gevolgtrekkings te maak. Die navorser poog om die bevindinge ook

met die respondente Ink te kllaar.

Die bevindige word weer getabuleer en met verskeie literatuurbronne vergelyk. Die bronne word

doelgerig geselekteer om die temas wat geidentifiseer is te vergelyk met die literatuurbronne. Die

navorser bestudeer die bepaalde temas vanuit 'n opvoedkundig-sielkundige perspektief. Nadat die

literatuurkontrole afgehandel is, word die temas verfyn deur reduksie, groepering, verwoording en

uitbouing in opvoedkundig-sielkundige te•me. Die gevolgtrekkings word weer met 'n onafhanklike

opvoedkundige-sielkundige bespreek. Uit hierdie temas word 'n konseptuele raamwerk vir die

voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters tydens die tweede lase van die

navorsing voorgestel.

30

2.5. SAMIEVATTING

In hierdie hoofstuk is die navorsingsontwerp en -metode wat in fase een en twee, wat met hierdie

navorsing gevolg gaan word, bespreek. Naar is ook aandag geskenk aan die vertrouenswaardigheid van

die navorsing, steekproefseleksie en die rol van die navorser. In hoofstuk drie volg 'n bespreking van

die meervoudige gevallestudies.

31

HOCIFSTUK 3

Iii ESICRYWIING VAN VERKENNIENDE GIEVALLESTUDIES

INLEIDING

In hierdie hoofstuk word die gevallestudieverslae van elke individuele respondent, sowel as die

kruisgevalleverslag opgestel en beskryf. Die resultate van die analise van die biografiese gegewens,

nalewe sketse (spontane sketse van twee respondente wat the hulle lewensverhale geskryf het the, maar

vertel het), die onderhoude (fenomenologiese en fokusonderhoude) en die waarneming aan die hand

van veldnotas (observasienotas, teoretiese, metodologiese en persoonlike notas) word in die

gevallestudieformaat weergegee. Langs hierdie weg word gepoog om die leefwereld van dogters wat

by prostitusie betrokke is, te verken en te beskryf. Die operasionalisering van die veldwerk sal kortliks

beskryf word.

3.2. OPERAMONALINERENG VAN IN[ F, VELDWERK

Die steekproef is geneem uit die Gauteng-gebied. Die steekproef het gerealiseer met behulp van

tussengangers, naamlik die personeel van "The House", 'n dame van 'n gesellinagentskap in Pretoria

en 'n sielkundige van 'n kindersorgskool. Die ouers se toestemming om die dogters by die navorsing

te betrek is the bekom nie, omdat die ouers the bewus is van hul dogters se betrokkenheid by

prostitusie the. Die dogters versoek dat hulle ouers the in kennis gestel moet word the en gebruik vals

identiteite (straatname) en adresse.

Die navorser het toestemming ontvang van die Superintendent van Onderwys (Streek) om onderhoude

te voer met dogters wat by prostitusie betrokke is. Verskeie skole en onderwyshulpsentrums is

geskakel om as tussengangers op te tree. Twee dogters is aangemeld. Die eerste dogter was 'n

veertienjarige verstandelik gestremde dogter. Hierdie gevallestudie het gedien as 'n loodsondersoek;

is voorgele en met die studieleiers bespreek.

Die tweede onderhoud was met 'n dogter in standerd vier wat aan die personeel erken het dat sy by

prostitusie betrokke is, maar tydens die onderhoud het sy dit ontken. Dit was duidelik dat die navorser

met elke ondersoek moes seker maak die dogters weet wat prostitusie is en hulle betrokkenheid by die

aktiwiteit moes erken.

32

Die navorser het gereeld saam met die personeel van "The House" in Hillbrow se strate informele

gesprekke met dogters en volwasse prostitute aangeknoop. Verskillende "dubs en agentskappe is

besoek. Gedurende hierdie orienteringstydperk het die navorser met die "taal" van die prostitute in

aanraking gekom en aangeleer om op 'n gemaklike wyse met hulle te kommunikeer. Wat die navorser

gedurende hierdie stadium opgeval het, was die gekruide taalgebruik, geweld en die nomadiese bestaan

van prostitute. Na verskeie besoeke aan "The House" en in samewerking met die personeel van "The

House", het die dogters wat in prostitusie betrokke is in Hillbrow die navorser vertrou en was hulle

bereid om onderhoude met haar te voer. Op hierdie wyse het die navorser drie dogters bekom wat

gewillig was om aan die navorsing deel te neem. Twee van hierdie dogters het voldoen aan die kriteria

vir insluiting in die navorsing, maar die derde dogter was reeds negentien jaar oud.

Na verskeie oproepe en besoeke aan die Departement Onderwys en Kultuur, is toestemming verleen

om dogters van kindersorgskole by die navorsing te betrek. Drie skole is gekontak. Een skool het die

navorser by twee geleenthede gekontak en verskeie onderhoude is gevoer met dogters wat in die skool

opgeneem is op grond van hulle betrokkenheid by prostitusie. Drie van hierdie dogters voldoen aan

die kriteria vir insluiting in die navorsing. Die ander dogters was in die stadium nie meer betrokke by

prostitusie nie, of was nie bereid om te erken dat hulle nog by prostitusie betrokke was nie.

Deur verskeie masseursalonne en gesellinagentskappe te besoek, het die navorser die vertroue van die

dames wat daar werksaam is gewen en kontak verkry met 'n dogter wat op deeltydse basis by

prostitusie betrokke is. Die dogter voldoen aan die kriteria vir insluiting in die navorsing.

Die navorser het nie een van die dogters geken nie en kontaminasie en/of beinvloeding van die

respondente deur die navorser is dus uitgeskakel. Die navorser het oor etlike maande verskeie

onderhoude gevoer en is tog deur die inligting wat so bekom is beinvloed. Persepsies wat op hierdie

wyse ontstaan het, is gedurende die analise van die data uitgeskakel indien die navorser vrae gestel het

om die onderhoude in sekere rigtings te stuur of om die persepsies te verifieer (sien die bylae vir

veldnotas). Elke ondersoek is in een dag voltooi aangesien die respondente dit verkies het en omdat

die moontlikheid bestaan het dat hulle as gevolg van hulle nomadiese bestaan, maklik kon verdwyn

voordat die ondersoek voltooi is.

Die ses dogters wat in die steekproef ingesluit is, is almal betrokke by prostitusie in Gauteng. Twee

van die dogters woon saam met vrouens met wie hul lesbiese verhoudings het, drie van die dogters is

in 'n kindersorgskool en bedryf prostitusie gedurende vakansies of wanneer hulle dros. Een dogter

33

woon nog by haar ouers en bedryf prostitusie sonder dat haar ouers daarvan bewus is. Die dogters

is almal tussen die ouderdomme van veertien tot agtien jaar. Almal voldoen dus aan die kriteria vir

insluiting in die navorsing. Die data is ingesamel en verwerk volgens die uiteensetting van die

navorsingsmetode in hoofstuk 2 (vgl. 2.3.3).

3.3. GEVALLESTUDIIIHNERSLAIE

Die gevallestudieverslae word saamgestel uit die biografiese vraelyste, naiewe of spontane sketse,

fenomenologiese en individuele fokusonderhoude en veldnotas wat bestaan uit observasienotas,

teoretiese afleidings, notas oor metodologiese probleme en persoonlike notas van die navorser. Die

inligting word bespreek onder biografiese inligting, lewensverhale van die dogter wat by prostitusie

betrokke is, die dogters se belewenis van prostitusie en hulle persepsie ten opsigte van die voor - en

nadele van prostitusie, die voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie en hulle

toekomsverwagtinge. Uit die beskrywing van elke gevallestudie sal gevolgtrekkings gemaak word.

Die navorser vermy om etiese redes die dogters se name en gebruik skuilname of die straatname wat

die dogters vir hulself gekies het om hulle identiteit te beskerm.

Waar aanhalings uit die spontane sketse gemaak word, word spel - en taalfoute nie reggestel nie

aangesien dit funksioneel is ten opsigte van die wesenlike beeld van elke respondent. So gebruik een

respondent byvoorbeeld hoofletters in die middel van sinne en woorde, terwyl 'n ander een feitlik in

telegramstyl praat.

Kommentaar tussen hakies by direkte aanhalings dien om die aanhalings vir die leser in konteks te

plaas.

3.3.1. GIEVALLESTUDD, 1

IDGIRAIFASIE

ESONEDIERIEEDIE 1:: it

Meisie is gebore op 6 April en was tydens die onderhoud 17 jaar en 10 maande. Sy is in 'n

kindersorgskool in standerd nege en neem al haar vakke op die laer graad. Sy beweer sy het nog nie

gedruip nie, maar presteer nog altyd swak. Sy is in 'n kindersorgskool opgeneem op grond van

dwelmmisbruik, stokkiesdraai, dros van haar ouerhuis af, aggressie en selfinoordpogings. Sy het haar

34

familie die laaste keer gesien toe sy gekommitteer (van die ouerhuis verwyder en in 'n kindersorgskool

geplaas) is.

* LE'WENSVERHAAL

Meisie skryf haar lewensverhaal in slegs twintig reels. Sy noem net die aangeleenthede wat haar denke

oorheers. Haar lewe bestaan vir haar net uit verwerping en seksuele misbruik.

Meisie se ouers is geskei toe sy drie jaar oud was. Haar ma het die gesin verlaat en sy is in haar vader

se sorg geplaas. Meisie noem dat haar ma haar verdant het of in die §teek gellaat Duet. Sy voel sy is

verwerp en verwoord hierdie gevoel van verwerping deur to skryf

"Ek was drie jaar oud toe my ma my weggegooi het."

Vir die volgende tien jaar het Meisie by haar vader gebly, alhoewel by haar vanaf haar eerste skooljaar

in koshuise geplaas het. Op dertienjarige ouderdom is Meisie weer in haar moeder se sorg geplaas.

Sy beskryf dit soos volg:

" .... toe ek 13 was het my ma my deur die welSyn weggevat van my pa."

Die feit dat sy "weggevat" skryf, dui daarop dat sy geen keuse in die verband gehad het nie. Sy voel

sy is uitgelewer aan die besluite van volwassenes en dat sy oorgelewer is aan haar ma. Haar pa het

nie probeer keer dat sy by haar ma gaan bly nie. Sy ervaar geen gevoel van geborgenheid by

volwassenes the en sy kan hul the vertrou nie. Meisie se optrede teenoor die navorser tydens die

onderhoud bevestig dat sy volwassenes the vertrou nie. Hierdie wantroue spreek duidelik uit haar

kommunikasie. Sy vermy oogkontak en is bot en onvriendelik (vgl. Bylae B).

Meisie was nie gelukkig by haar ma nie. Sy is the medemenslik behandel nie. Naar is ook nie 'n

intieme band tussen haar en haar ma gesmee nie, aangesien sy waarskynlik nie in liefde aanvaar is nie

en daar the sprake is van 'n ons-ruimte in die verhouding nie. Sy skryf dat sy deur haar ma mishandell

is.

.... en Sy het my mishandel en geslaan."

Meisie het betrokke geraak by prostitusie en skryf dat haar ma haar daartoe gedwing het. Haar ma

se optrede het the voorkom dat Meisie by prostitusie betrokke raak nie en deur die voorlewing van die

moeder het Meisie tie 'n begrip vir die behoorlike aangeleer the want; "Sy het my na sex toe gedruif

35

met 'n ou .... en sy het gese by moet betaal" (Sy noem die naam, maar ter wille van anonimiteit van die

betrokke persoon word dit verswyg).

Reeds vanaf haar derde jaar beleef Meisie die venues aan gesinsbande. Eers is die bande met haar

ma op driejarige ouderdom verbreek en op dertienjarige ouderdom is die bande weer met haar pa

verbreek. Hierdie verbreking van gesinsbande veroorsaak gevoelens van onsekerheid aangesien 'n kind

'n behoefte het om te beleef dat sy behoort tot ouers wat haar wil beskerm. Meisie het the haar tuiste

beleef as 'n plek waar sy veilig en gelukkig kan voel nie. Op grond van hierdie situasie het sy

weggelloop van die huis af. Kinder- en gesinsorg het toegetree en Meisie is van haar ouers verwyder.

Sy beskryf die aangeleentheid soos volg:

"Daarna het ek weggeloop van die huis of toe is ek Tutela toe. "

Op grond van die verwydering van haar gesin beleef Meisie verwerping. Sy skryf soos volg:

"Daarna het my famielie my afgeskryf'

Die woorde "weggegooi" en "afgeskryf' dui daarop dat Meisie haarself sien as nutteloos of

waardeloos. Meisie beleef haarself ook as minderwaardig - iemand van wie niks verwag kan word nie.

Hierdie belewing van haarself word ook bevestig deur haar verwaarloosde voorkoms (vgl. Bylae B)

en selfmoordpogings (vgl. Biografiese Inligting).

As gevolg van hierdie gevoelens van verwerping, verllang sy om deur haar gesin aanvaar te word;

aan hulle te behoort en by hulle te kan bly. Sy skryf soos volg:

"En nou probeer ek weer na my pa toe gaan."

ELEWIEMS VAN PROSTETUSW

Meisie bevind haar in 'n lewe van prostitusie en noem dat sy deur haar ma, watt as haar agent optree,

daartoe gedwing is. Sy beskryf dit soos volg:

"Sy het my uit die skool gehou en gedwing om elke dag lelike goed te doen."

Sy self het gem beheer akeuses oor haar betrokkenheid by prostitusie nie, aangesien haar ma at die

reelings tref. Op grond van die feit dat haar ma haar lewe op seksuele gebied beheer, het Meisie the

die geleentheid gekry om normale verhoudings met die teenoorgestelde geslag te stig nie. Sy vertel

dat ook jong mans wat sy op 'n normale wyse ontmoet het, deur haar ma beinvloed is om Meisie se

36

kliente te word. Sy vertel byvoorbeeld:

"Hy en sy vriend het my altyd agtervolg en getjaaf en so -- en toe nooi my ma hulle om te kom

koffie drink by ons. Toe het my ma met hulle gereel " (Sy verwys hier na seksuele dienste wat sy

moes lewer).

Die person wat gemeenskap met Meisie het moet ook daarvoor betaal. Sy ontvang nie self die geld

nie, want die kliente moet ".... my ma daarvoor betaal"

Omdat sy nie self die betaling ontvang nie, voel sy dat sy uitgelewer is en dat haar deelname aan

prostitusie teen haar sin is ".... en ek lay nie die geld nie."

Alhoewel Meisie nooit enige teenstribbeling beskryf nie - behalwe dat sy vasgedruk word - beleef sy

haarself as 'n slagoffer van verkragting. Sy noem in die verband:

"Um by het my verkrag en my ma toe daarvoor betaal"

"Toe het hulle my ook vasgedruk en my klere uitgetrek en my verkrag."

Meisie beskou al die insidente as verkragting, maar tog het sy in so 'n mate aanvaarding by haar kliente

beleef dat sy wegloop na haar eerste "verkragter" toe. Die verwerping en mishandeling van haar ma

is vir haar meer traumaties as die sogenaamde verkragtings en gevolglik het sy "drie keer van die huis

of weggeloop na my vriencle toe en na die ou wat my verkrag het."

Meisie se lewe is vir haar so onaanvaarbaar dat sy dwelms gebruik. Sy aanvaar ook untie

verantwoordellikheid hiervoor nie. Sy voel dat sy op grond van haar opvoedingsituasie oorgegaan

het tot die misbruik van dwelms. Gevolglik ontken sy haar aandeel en keuse in die aangeleentheid.

Sy beleef dus dat haar ma ook verantwoordelik is vir die feit dat sy dwelms gebruik.

"En na 'n rukkie het sy gereel dat ek dagga kry. Ek het toe begin om dagga te gebruik en te drink.

Ek het dwelms gebruik."

Meisie verwoord en wys nie maklik haar gevoellens nie. Sy verberg haar gevoellens agter 'n afsydige

en amper vyandige houding (vgl. Bylae B). Sy voel sleg oor haar betrokkenheid by prostitusie. Verder

voel sy dat haar betrokkenheid by prostitusie haar menswaardigheid aftakel.

"Dit laat my sleg voel. Dit laat my goekoop voel."

37

VOOR- EN NAIDELE VAN IPIROSTIITUSILE

Meisie sien geen voordele in prostitusie the en ag dit the die moeite werd om verder daaroor uit te brei

the - allies van prostitusie is nadelig. Dit is 'n aftakellingsproses wat jou waarde as mens verminder.

Sy stel dit soos volg:

"Daar is niks goeds daaraan nie."

".... want jy maak jouself goedkoop."

VOORKOMING EN INTERVENSIllK TIEN OPEIGTE VAN FROSTIITUSILE

Meisie voel dat indien iemand in die gesin ham. onderstenn het en haar ma gekeer het, sou sy the by

prostitusie betrokke geraak het nie. Sy neem geen verantwoordellikkeid the en clink ook the dat sy

self iets kon gedoen het the. Sy glo ook dat die beskei•mingsdllenste prostitusie moet keer.

"My broer kon ten minste vir my ma gese het sy is verkeerd."

.... en by kon ten minste die ouens gekeer het."

"Iemand moet keer dat dit gebeur. -- Die polisie --."

TOEKOMSVISITTE

Meisie hoop om 'n went met persoonilllke Ihetekenis te kan verrig. Omdat sy voel dat sy uitgelewer

is aan prostitusie en "verkrag" is sonder dat iemand haar gehelp het, wil sy ander kinders beskerm teen

dieselfde lot. Daarom noem sy; "Ek wil 'n polisievrou word" wat met "Verkragtings van kinders"

werk.

SAMEVATTENDE GEVOLGTREIKKINGS

Meisie se gesin- enn opvoedingsituasie toon verskeie probleme. Sy beleef verwerping en verlies van

gesinsbande. Sy voel sy het geen beheer of kontrole oor haar eie lewe the en word sommer

'Sveggevat." Sy beleef the veiligheid the en is mishandel en verkrag sonder dat iemand "gekeer" het.

Meisie se moeder het ook the morele eise gestel the en Meisie by prostitusie betrek en haar toegelaat

om dwelms te gebruik.

Meisie bied the baie inligting oor haar skollastiese situasie the. Afleidings kan egter gemaak word dat

sy swak presteer, aangesien sy al haar vakke op die laer graad neem. Sy het stokkies gedraai en dros

38

* I:,

ook gereeld van die kindersorgskool af.

Meisie openbaar 'n onwilligheid om oor haar bellewing van prostitusie te praat. Sy noem dat sy

verkrag is en gedwing is om by prostitusie betrokke te raak en geen normale verhoudings gestig het

nie. Haar ma tree op as haar agent en ontvang die geld van die kliente. Meisie noem dat sy dwelms

gebruik. Sy aanvaar geen verantwoordelikheid vir haar betrokkenheid by prostitusie of die feit dat sy

dwelms gebruik nie. Sy wil egter graag in die toekoms verantwoordelikheid aanvaar vir ander dogters

en daarom wil sy by die polisie aansluit.

Meisie glo dat om by prostitusie betrokke te raak net negatiewe gevolge het. Sy maak gebruik van

verdedigingsmeganismes om haar betrokkenheid by prostitusie te verwerk. Sy voel byvoorbeeld

skuldig oor haar betrokkenheid by prostitusie en projekteer al haar skuldgevoelens op haar ma. Sy

maak ook gebruik van substitusie of vervanging deur elke insident as verkragting te beleef om

sodoende haarselfte verontskuldig. Sy verwag van ander persone, soos haar broer of die polisie, om

haar teen prostitusie te beskerm terwyl sy die rol vertolk van 'n passiewe afhanklike slagoffer (die

navorser kry die gevoel dat Meisie 'n passiewe afhanldike persoonlikheid het).

Ten spyte van die verdedigingsmeganismes kan sy haar gevoelens nie onderdruk nie. Op grond van

haar belewenis van verwerping voel sy minderwaardig. Haar betrokkenheid by prostitusie bevestig

en versterk die gevoel dat sy min werd is en gevolglik is prostitusie vir haar onaanvaarbaar. Alhoewel

sy net noem dat sy sleg voel oor haar betrokkenheid by prostitusie, dui die feit dat sy al gepoog het

om seffinoord te pleeg (sien biografiese inligting) hoe intens haar verwerping van hierdie leefwyse is.

Die navorser kry die gevoel dat Meisie baie depressief is en gevolglik nie regtig leef nie, maar net van

dag tot dag bestaan (vgl. Bylae B).

3.3.2. - GEVALLESTUINE 2

lIOGRAJFIIIIISIE INLIGTING

Chane is gebore op 17 November en was tydens die onderhoud 17 jaar en 3 maande. Sy is in 'n

kindersorgskool in standerd nege en neem haar vakke op die laer graad. Sy het reeds twee keer

gedruip, maar is met haar opname in die kindersorgskool in standerd nege geplaas. Sy is toegelaat in

'n kindersorgskool omdat sy van haar ouerhuis, skool en 'n plek van veiligheid gedros het. Sy erken

egter dat sy ook by prostitusie betrokke is.

39

* LIEWENSVIERIBIAAL

Chane se ouers is vervreem toe sy in standerd 3 of 4 was. Sy beleef hierdie verbrokkeling van haar

gesin as die oorsaak van haar probleme. Sy skryf soos volg oor haar belewing van die venues Elan

gesinsbande:

"Waar ek dink my lewe begin verkeurd gaan het was toe my ouers geskei het, of sal ek se toe hulk

vervreem was van mekaar. Niks het meer sin in die lewe geword nie - Alles was net 'n mors van

tyd. Ek was kosskool toe op Vivo .... "

Aanvanklik het Chane vakansies by haar pa gaan bly. Hy het haar guns probeer kry deur haar te

verwen. Vir Chane was alles net of goed of sleg. Indien haar pa en sy "houvrou" goed was vir Chane,

moes haar ma dus sleg wees.

"As my ma geskakel het, (was baie lief vir stiefma) het ek haar gevloek- telefoon doodgedruk (By

koshuis). As ek nou so terug dink - het dit eintlik gevoel of my pa-hulk ons omgekoop het met

klere, geld, sweets."

Chane se ouers het begin toutrek om haar se guns te wen en gevolglik is sy toegelaat om te doen wat

sy wou en te Ides by wie sy wou bly. Sy bly byvoorbeeld by haar pa en sodra sy the haar sin kon kry

the, gaan sy weer by haar ma bly. Indien sake the na haar wense verloop the, keer sy net weer terug

na haar pa. Mettertyd is ander familielede ook in die toutrekkery betrek en het Chane ook by haar

tannies gaan bly. Naar kan inderdaad gepraat word van gefragmenteerde gesinsbande. Die mate van

fragmentasie word duidelik uit die volgende aanhalings uit haar lewensverhaal:

"ons het toe sommer so aangeneem dat ons by my pa en sy "houvrou' bly."

".... in st. 4 (die einde) toe gaan bly ek weer by my ma."

"My pa het op 'n naweek gekom toe ek in st. 5 was - my omgekoop om by hom te bly."

"Gaan terug weer na ma ...." lf gaan bly by tannie ...."

"... gaan bly by pa."

"In vakansie (dink ek gaan bly by ma)."

Chane is aanvanklik deur haar pa en sy vriendin verwen om haar guns te wen. Die gevoig hiervan was

dat Chane gewoond geraak het om te doen wat sy wil. Namate haar gedrag verswak het, het die ouers

besluit om hulle hantering van Chane te verander. Toe skielik, in standerd sewe, poog hulle om haar

te beheer deur lyfstraf toe te dien. Hierdie inkonsekwente optrede dui op mishandelliung. Chane se

40

reaksie op hierdie optrede was dat sy net eenvoudig weggeloop het.

"St. 7 gaan na ma omrede stiefma my geslaan het."

In Chane se opvoedingsituasies word sy nie gesteun om behoorrIlikheildseise te aanvaar nie. Sy het

nie geleer om haar probleme op te los en verrantwoordellikheid air opt•edes te aanvaar nie, maar

om te vlug. Sodra sy teegegaan word, beleef sy dit as verwerping. Sy voel dus onwelkom en daarom

loop sy verskeie kere weg. Sy skryf soos volg:

"Loop weg - pa by my - loop daar weg - gaan na Norman -House pluk st. 8 - loop daar verskeie

kere weg." (Sy skryf in telegramstyl).

Die feit dat sy dan by die een en dan by die ander ouer - en dan selfs by een van haar tannies gaan bly

het - is 'n aanduiding van haar soeke ME aanvaarding. Sy beleef dat die een na die ander verhouding

in verwerping van haarself as persoon eindig. Haar pa wat haar verwen het, het haar in werklikheid

gekul. Hy was vir haar so goed net sodat by haar kon omhaal om by hom te bly. Sy kan haar pa dus

nie vertrou unite. Wanner sy en haar stiefma in konflik verkeer, wil sy nie meer by haar pa bly nie. II .... nie by pa gebly want ek en stiefma nie oor weg gekom."

Na die egskeiding van haar ouers, is Chane se stiefma baie gaaf "was bale lief vir stiefma" en sy wen

Chane se vertroue in so 'n mate dat sy haar ma verwerp ter wille van haar nuwe stiefma. Later voel

sy egter dat sy as gevolg van haar stiefma nie meer by haar pa mag bly nie, aangesien haar stiefma haar

geslaan het.

Op grond van haar belewing van herhaalde verwerping, beleef sy haarself as ontoereikend en sy voel

dat sy ongunstig met haar broers vergelyk, byvoorbeeld : "Micklelste boetie was slimste in st. 1 toe."

Op grond van hierdie belewing van ontoereikendheid soek sy na aanduidings van aanvaarding en

reageer sy op die geringste teken van toegeneentheid.

"Stiefma troos my oor fone - gaan bly by pa."

Sy soek aandag deur stokkies te draai en van die ouerhuis te dros. Haar opvoeders verstaan nie watter

boodskap sy deur haar gedrag oordra nie en dit veroorsaak verdere konflik en verwerping en gevolglik

dros sy herhaalde kere. Sy skryf byvoorbeeld:

Tank skool ens. Loop weg - pa lay my - loop daar weg - gaan na Norman House - pluk st. 8 -

loop daar verskeie kere weg."

41

IL ELE'WENIS VAN PROSTITUSIE

Chane bevind haarself in 'n lewe van prostitusie. Sy is deur niemand gedwing om by prostitusie

betrokke te raak nie, alhoewel die moontlikheid van groepsd rank tog bestaan. Sy smag na aanvaarding

en voel dat sy as gevolg van haar betrokkenheid by prostitusie deur hear porttunanrgroep aannvaar sail

word. Chane se byvoorbeeld:

"Ek weet nie hoekom nie. Partykeer net om in te wees."

Chane ontvang geld as beefing vir seksuele aktiwiteite en noem byvoorbeeld dat, alhoewel geld nie

werklik kan vergoed vir wat gebeur nie, sy ".... dit al 'n paar keer vir geld gedoen het."

Aangesien haar ouers haar verwen het is Chane ingestel op genot. Sy doen wat sy wil sonder volwasse

toesig en gevolglik raak sy van alkohol afhanldik. Chane noem dat wanner sy dronk is "... dan het

ek vergeet van alles."

Alkoholmisbruik onderdruk Chane se morele oordeel en sy tree sonder inhibisies op. Dit gee vir haar

'n onrealistiese selfkonsep en sy voel volwasse en gewild. Hierdie toestand vergemaklik haar deelname

aan prostitusie en word ook as verskoning gebruik om haar skuldgevoelens te verwerk. Sy aanvaar

dus nie verantwoordelikheid vir haar optrede nie, want sy was "dronk" Sy hou die kliente

verantwoordelik vir haar betrokkenheid by prostitusie. Sy noem in die verband:

"Dit is so. As jy dronk is — jy jy doen dit."

"Hulle weet ook hoekom ek dit gedoen het -- omdat ek dronk was."

Ten spyte van haar verweer dat sy net in prostitusie betrokke is warmer sy dronk is en gevolglik nie

regtig weet wat sy doen nie, kan sy nie werklik haar gewete sus of haar skuldgevoelens onderdruk nie.

Sy poog om die gebeure uit haar gedagtes te hou, maar kry teruggilitse oor die gebeure en voel dan

so skuldig dat sy nie haar emosies kan beheer nie. Sy noem in die verband:

".... dit bly by my terugflits wat ons gedoen het en wat het gebeur en goed."

Chane se gevoellens oor prostitusie ontstaan hoofsaaklik uit haar skuldbelewing. Omdat sy skuldig

voel is sy verlee oor haar betrokkenheid by prostitusie en maak sy gebruik van eufemismes om die

werklikheid te verbloem. Sy gebruik byvoorbeeld uitdrukkings soos:

'My virgin was gebreek -." (Verwysend na haar maagdevlies).

"Toe het dit gebeur -." (Eufemisme vir prostitusie).

42

Chane beweer ook dat sy verlee is en dat sy daaroor "skaam" voel. Sy gee hiermee te kenne dat

haar betrokkenheid by prostitusie verkeerd is; 'n skande is; haar tot oneer strek en haar besoedel.

Sy voel ook dat dit verkeerd is in God se oe. Op grond van haar skuldgevoelens voel sy dat mense

bewus is van haar optrede. Hierdie gevoelens word soos volg deur haar verwoord:

"Ek is skaam."

"Ek is spyt "

"En aan die ander kant voel ek skaam vir die Here ook, want dit is '11 groot sonde."

"Dis nie lekker nie. Jy voel Partykeer voel jy vuit "

* VOOR- EN NADELE VAN IPROSTI[TUSHIK

Chane noem dat een van die voordele van prostitusie is dat ".... jy word baie meer volwasse - Ok, ten

opsigte van die dinge." In haar bespreking van die nadele van prostitusie openbaar sy egter haar

gevoelens van ontoereikendheid. Sy beskou prostitusie as 'n aftakeling van haar menswaardigheid.

7n werklikheid is dit glad nie goed nie. Jou selfbeeld word afgekraak. Jy voel klein oor jouself."

VOORKONIENG EN INTERVENSII1K TEN OPSIGTE VAN PROSTTTUSIFIE

Chane voel dat die aanvaarding van ouerlike leiding en selfdissipline van haar kant of kon voorkom het

dat sy by prostitusie betrokke raak. Chane erken nie net haar eie verantwoordelikheid ten opsigte van

alkoholmisbruik en prostitusie nie, maar openbaar ook haar skuldbelewing. Sy redeneer soos volg:

"Ek kon na my ouers meer geluister het deur "no sex before" die huwelik. Um -- um Ek kon

ook geluister het daarna om nie te drink nie. Nie myself te drink dat ek nie weet waar ek is nie.

Ek kon meer selfdissipline gehad het -- deur te dink dat ek dit nie moet doen nie."

Sy noem dat dit nie sal help as ".... die ouer die kind belet nie om by 'n sekere ou by ill seker

ouderdom nie, want dan word die kind skelm." Sy voel dat voldoende kennis en inligting oor

prostitusie waardevoller is. Hierdie kennis moet op 'n persoonlike wyse oorgedra word en nie net in

leesstof nie. Sy voel ouers behoort hulp te kry om die dogters te ondersteun.

"Hulle kan meer vertel word wat is die nadele van prostitusie. Hoe fy daaroor voel. En die ouers

kan hul vat vir navorsing dat hulle duidelikweet daarvan. Nie net lees daarvan nie en so aan nie

--, want "see is believe." Want lees um -urn." (Skud haar kop).

43

TOIEKOMISVISIDE

Chane openbaar 'n verdnisterde toekomsperspektiefr. Sy voel dat daar vir haar geen toekoms is nie

en gevolglik kan sy nie aan die toekoms dink nie.

'Ek het nie eintlik drome vir die toekoms nie. Daar is nie vir my 'n toekoms nie, - daar is net vir

my 'n hede. Dit is net wat nou gebeur."

"Ek is in die plek."

Omdat sy voel dat sy geen toekoms het nie, bestaan niks om haar nie - net sy en die situasie waarirm

sy vasgevang is.

"Dit is of alles om my dood is."

Op grond van haar belewing van verwerping het Chane geen vertroue in verhoudings nie. Sy beleef

haarself as verwerplik. Sy vrees die toekoms omdat sy voel dat sy ook in die toekoms verwerp gaan

word. Sy voel dat die beoefening van prostitusie haar waarde as huweliksmaat geskend het. Sy voel

sy het nie meer nut nie en sy voel "klaar gebruik." Sy het dus niks om in 'n huwelik te bied nie. Sy

gebruik die volgende metafoor om haar belewenis van verwerping en verwerplikheid te verwoord:

"As ek gaan trou dan gaan nie vir my voel of my man my gaan waardeer nie. Want ek is

klaar gebruik. Dit is klaar uit. Soos '17 "sweet" wat geeet word Die soet is klaar uitgesuig, as

jy horn weer gaan suig, gaan by proe soos 'n "sweet," maar by gaan nie meer soet wees nie."

* SAM1EVATTENB GIEVOLGTREKKINGS

Chane se gesin- en opvoedingsituasie vertoon verskeie probleme. Haar ouers is uitmekaar toe sy nog

op laerskool was. As gevolg van toutrekkery tussen die ouers is sy verwen, maar pedogogies en

normatief is sy verwaarloos. Sy is toegelaat om te doen wat sy wil - geen grense is gestel nie. Die

gevolg hiervan is dat sy haar opvoedingsituasie nie as 'n veilige versorgingsruimte beleef waar sy

gesteun word om behoorlikheidseise te aanvaar nie. Sy het 'n behoefte om deur haar ouers ondersteun

te word; om verseker te word sy is toereikend en dat hulle haar aanvaar, maar hulle sien nie haar

behoeftes raak nie en bly haar verwen met materiele goedere. Die ouers begryp haar nie. Die ouers

tree ook inkonsekwent op. Hulle verwen haar en laat toe dat sy doen wat sy wil om sodoende haar

guns te wen. Wanner sy alreeds in standerd sewe is, word sy deur haar stiefmoeder geslaan. Sy kan

hulle dus nie vertrou nie. In die opvoedingsituasie is daar nie sprake van 'n liefdevolle

gesagsverhouding

44

Chane het nie aanvaarbare waardes aangeleer nie. Sy het ook the geleer om konflik te hanteer the

aangesien sy altyd haar sin kon gekry het of weggeloop het as iemand haar teegaan. Haar

probleemoplossingstrategie bestaan dus uit wegvlug van die probleem. Chane aanvaar geen

verantwoordelikheid the omdat sy nie verantwoordelikheid aangeleer het the.

Chane vertel nie veel van haar skollastiese situasie the, behalwe dat sy twee keer gedruip het. Sy noem

ook dat sy stokkies gedraai het en gedros het. Die afleiding kan ook gemaak word dat sy van skool

verwissel het elke keer as sy uitgeplaas is by 'n ander opvoeder. Die gereelde skoolverwisseling kan

die oorsaak van haar swak prestasie wees en het waarskynlik ook veroorsaak dat sy nie verhoudings

kan stig nie.

Haar opmerking dat sy prostitusie bedryf om "in te wees," dui op haar begeerte om aanvaar te word.

Gevolglik is sy maklik beinvloedbaar onder groepsdruk.

In haar Mewing van prostitusie noem Chane dat dit vir haar onaanvaarbaar is. Sy openbaar

skuldgevoelens en beleef haarself as onaanvaarbaar. Haar persepsie van prostitusie as - "'n groot

sonde" laat haar "veil" en "skaam" voel. Betrokkenheid by prostitusie stroop haar van waarlik

persoon wees en verlaag haar tot 'n objek wat gebruik en ook opgebruik kan word. Sy word dus ont-

mens. Ten spyte daarvan dat sy hierdie negatiewe gevoelens oor prostitusie huldig, gaan sy steeds

voort daarmee. Sy kan nie verklaar waarom sy dit doen tie. Sy noem in die verband:

"Seks was vir my nog nooit lekker nie. Alhoewel ek dit al 'n pacer keer vir geld gedoen het. Ek

weet nie hoekom nie."

Die navorser voel dat Chane in haar opvoedingsituasie geleer het dat sy haar toegeneentheid kan

verkoop. Veral Chane se vader en sy vrou (dit is nie duidelik of hul getroud is nie), het met klere,

geld, en lekkers Chane se guns gekoop. Van hierdie situasie waar haar toegeneentheid vir materiele

goedere verkoop kan word, is die oorgang na prostitusie makliker.

Chane maak gebruik van ver ➢edigingsmeganismes om haar skuldgevoelens te verwerk. Sy gebruik

eufemistiese fases soos "dan doen jy dit" om haar betrokkenheid by prostitusie te versag. Sy maak

ook gebruik van ontkenning en beweer dat sy so dronk is dat sy nie werklik weet wat sy doen nie. Sy

verwyt haar kliente en voel dat hulle haar nie moes "gebruik" het nie, aangesien sy jonk is en "omdat

ek dronk was." Deur hierdie infantiele en afhanklike rol wat sy vertolk vermy sy verantwoordelikheid

vir haar betrokkenheid by prostitusie. Ten spyte van die pogings om verantwoordelikheid te ontken,

45

* I:,

bly die dade van prostitusie haar by en kry sy teruellitse "wat ons gedoen het — en wat het gebeur

en goed"

Haar skuldgevoelens en belewing van verwerplikheid dra daartoe by dat sy voel dat niemand haar in

die toekoms sal aanvaar nie. Sy openbaar 'n werrdunisterde toekomsbellewfing. Vir haar bestaan die

toekoms the - net die huidige situasie waarin sy vasgevang is. Hierdie verduisterde toekomsperspektief

gee aanleiding tot gevoelens van depressie wat sy the kan onderdruk the. Haar eie woorde som die

gevoel seker die beste op:

"Dis of alles om my dood is."

3.3.3. GIEVALLESTUD it V 3

ROGRAIFIESE IINUGTING

Estie is gebore op 15 Desember en tydens die onderhoud was sy 15 jaar en 2 maande oud. Estie het

reeds twee keer gedruip en is tans in standerd sewe. Sy is in 'n kindersorgskool opgeneem op grond

van aggressie en omdat sy van haar ouerhuis en 'n plek van veiligheid gedros het. Sy dros ook dikwels

van die kindersorgskool.

* LEWIE1NSVERIBUAL

Estie was nooit bewus van die feit dat sy aangeneem is the. Sy beleef dat "My lewe het goed begin

soos enige normale kind" alhoewel haar ouers baie streng was. Op 'n stadium het haar pa haar begin

molesteer.

"My pa (stief) het my begin molesteer, ek het altyd geding ons het 'n spellitjie gespeeL" (Sy

verwys na dink en speletjie).

Toe sy egter besef dat die speletjies waarby haar pa haar betrek het mollestering was en dat haar pa

haar venilei, het sy vertroue in horn verloor. Sy beleef dat haar hele bestaan daardeur geraak is.

"Van daar die dag af het ek geweet. my lewe gaan verander." (Punt in die middel van 'n sin).

Haar menswaardigheid is geskend en sy het gevoel dat sy geen veiligheid in haar ouerhuis beleef the

en niemand het wat haar kan help the. Die gevolg hiervan was dat sy herhaaldelik van haar ouerhuis

af begin wegloop het in 'n poging om van die onaanvaarbaarheid van haar situasie to ontsnap. Sy

46

beskryf hierdie gebeure soos volg:

"Later Later toe het ek uitgevind wat dit regte was. Toe het ek begin weghardloop jy kan maar

se vir my probleme."

Sy wend haar tot haar ma vir beskerming, maar haar ma gin ham- Erne. Estie se ma toon hierdeur dat

sy haar the vertroan the en Estie se belewing hiervan is dat haar ma nie by haar staan en oor haar waak

deur die skep van 'n veiiige versorgingsninimte nie.

"Later toe dink ek, ek moet vir my ma se en ek het. Indie begin won hulle my nie geglo het nie."

Wanneer Estie se ma die waarheid in die od moet kyk, is Estie vir haar 'n bedreiging en vervolgens

word Estie deur haar ma verwerp. Hierdie vemerping word geopenbaar deur die ma se optrede.

Estie word in werklikheid emosioneel gestraf met die onhulling dat sy aangeneem is. Sy verduidelik

die aangeleentheid op die volgende wyse:

"Maar later aan het Sy. En toe begin sy eers to vertel van my regte ma."

Die gesinsventondinge en die innwelliDoverrhouding verlb•okkell tot so 'n mate dat die ouers skei.

Estie en haar ma neem hul intrek by 'n ander oom. Op grond van wedersydse verwerping ontstaan

konffilik tussen Estie en die persoon. Estie verwerp ook haar ma se gesag, wat aanleiding gee tot

verdere konflik. Sy skryf byvoorbeeld:

"Ek en die oom het Nie so goed oor die weg gekom nie. Altyd baklei." (Hoofletter in die middel

van 'n sin).

"Gebaklei met my ma wat ek nog Nooit gedoen het Nie."

Die verwerping van 'n kind dui op die verwerping van die aanspreeklikheid vir die opvoedingstaak.

Die ma se verwerping van Estie is dan ook geen uitsondering nie - sy hou the toesig nor Estie Ernie.

Estie word aan haarself oorgelaat en beleef 'n oormaat van vrylheid, wagirvoor sy nog the geireed is

Erne. Wanneer 'n kind vryheid ontvang waarvoor sy nog nie volwasse genoeg is nie, kan dit daartoe

lei dat sy in situasies betrokke raak waarvoor sy nie opgewasse is nie. Hierdie onvoldoende toesig

word in die volgende aanhaling uitgebeeld:

"Toe later aan het ek begin nit die huis uit gaan in die aande."

Behalwe die verilies V1202 gesinsbande as gevolg van haar ouers se egskeiding, beleef sy ook die verlies

van bande met die gesin wat sy nie geken het nie. Die feit dat sy oor biologiese ouers beskik wat

moontlik vir haar kon omgee, kon vir Estie 'n troos wees in haar soeke Era aauwaarding, maar ook

47

dit is haar ontneem deur die meedeling dat haar biologiese ma oorlede is.

"Net dat sy dood is en ek by hulle bly."

"Nooit vir my vertel Wie Sy is nie Nib."

Estie word finaal verwerp en deur die maatskaplike werker uit haar ouerhuis verwyder en in 'n plek

van veiligheid geplaas. Sy dros egter weer en raak saam met 'n vriendin by prostitusie betrokke

"Toe stuur my maatskaplike werker my Tutela toe en van daar van nywerheidskool."

ELEWENIIS VAN IMOSTIFICUSEE

Estie beleef die verwerping van haar ouers so intens dat dit haar denke en gevoelens oorheers. Sy

bring alles in verband met die verwerping en vind dit moeilik om haar gedagtes lank op 'n ander

onderwerp te fokus. Op grond van verwerping deur haar ouers, soek sy aanvaarding by ander. Sy

vind dan ook "aanvaarding" by 'n vriendin. Weens haar ongeborgenheid is sy weeriloos en staan sy oop

vir beinvlloeding en groepsd rank. Sy dros saam met 'n vriendin na Hillbrow waar sy prostitusie begin

bedryf en die vriendin as haar agent optree sy het - soort van die ouens na my toe gestuur."

Sy neem geen verantwocprdelliklineid vir haar betrokkenheid by prostitusie the en beweer dat sy nie

'n prostituut is the, aangesien sy "dit" nog net 'n paar keer gedoen het en the self die geld daarvoor

ontvang het the (vgl. Bylae B). Naar is wel oor beefing ooreengekom, maar haar vriendin het die

geld ontvang " en -- sy het vir hulle geld gevra."

Deur the self die geld te aanvaar the, kan Estie voorgee dat sy the bewus is van die ware toedrag van

sake the en dat sy nie werklik prostitusie bedryf nie, maar deur haar vriendin misllei is en gevolglik the

self skuldig is aan prostitusie nie. Op hierdie wyse gebruik sy die ontkenning van haar betrokkenheid

by prostitusie as verdedigingsmeganisme op dieselfde wyse as wat sy die molestering van haar pa

ontken het. Die onkunde in verband met die molestering kan sy verklaar deurdat sy gedink het dit

slegs 'n "spellitjie" (speletjie) is. Nou grond sy haar onkunde oor wat gebeur het op die mishbrnik van

dwell= en ailkoboll (substansmisbruik). Sy beskryf dit in haar eie woorde soos volg:

" .... het sy my soort van -- dronk gemaak. Ek het nie geweet wat om my aangaan nie."

"En dan weet ek nie eintlik wat gaan aan nie -- en dan het ek net toegegee."

".... ek link dit was dwelms. Want ek het net 'n bietjie bier gedrink."

Estie ontken ook haarr verrantaryoordellfikheid in terme van substansmisbruik en skets dat sy ook the

48

bewus was van wat sy drink nie. Die ontkenning manifesteer in 'n eufemistiese "dit" en hiermee

onderdruk Estie haar skuldgevoelens oor haar betrokkenheid by prostitusie. Sy slaag egter nie daarin

om die herinneringe te verdoof nie. Sy kry teruggitse oor die seksuele aktiwiteite met haar kliente

wat haar herinner aan ".... wat my pa vir my gedoen het toe my pa my gemolesteer het."

Die herinnering aan die molestering deur haar pa en die daaropvolgende verwerping deur haar ma

veroorsaak dat sy hang is om ver•houdings te stig. Sy belewe volwassewording as 'n bedreiging

omdat sy verdere verwerping vrees. Haar selfwording in terme van self-iemand-wil-word is geskend

en haar toekonnsvisie is bellemmerr. Sy glo sy sal ook in die toekoms verwerp word as sy in die

huwelik sou tree. Sy beskryf hierdie gevoelens soos volg:

"Dis hoekom ek bang is om te trou, want as ek trou dan het ons dit en -- dan doen ons

gemeenskap — en as hy nie genoeg kry nie, dan gaan hy dit by 'n ander vrou soek."

"Dit gaan my herinneringe — my -- hartseer en dit dit gaan dit terugbring."

Estie het haar tot haar vriendin gewend omdat sy aanvaarding soek. Sy het gevlug van die

aggressiewe optrede en verwerping wat sy in haar opvoedingsituasie beleef het, maar in die wereld

van prostitusie beleef sy ook aggressie. Wanneer 'n ldient nie die diens kry wat hy verlang nie, is hy

woedend en "Toe loop hy, toe, - toe het my vriendin my deur my gesig geklap."

Estie openbaar self ook baie aggressie. Sy onderdruk haar gevoellens tot so 'n mate dat sy met 'n kalm

en rustige stemtoon (vgl. Bylae B) vertel van haar woede teen die samelewing, haar ouers en haar

situasie.

".. dan weet ek, ek gaan nie ophou slaan nie."

"Ek sal daardie persoon doodmaak."

'Dan wil ek net hulle nekke omdraai."

".... En dan voel dit of ek hulle net kan aanrand As ek weet — as ek gaan begin, dan gaan ek

hulle doodmaak."

Hierdie gevoelens van woede en aggressie is as gevolg van frustrasie met haar opvoedingsituasie en

die hopelose begeerte om aan iemand te behoort en om haar herkoms te ken. Hierdie frustrasie en

magteloosheid word deur die volgende bevestig:

"Want van ek gehoor het hulle wil nie vir my se wie is my ma nie wat is my ma nie. En dan

voel dit of ek net iemand kan dood maak — of ek net iets aan hulle kan doen."

49

Estie opertbaar ook gevoelens oor prostitusie wat strek van onaangenaam tot weersin en walging. Die

volgende frases getuig hoe sterk haar gevoelens in die verband is:

"... ek hou nie eintlik daar van nie. Dis grillerig vir my."

"Dis aaklig vir my."

".... het ek begin opgooi."

. "Dit het vir my aaklig gevoel. Dit was seer."

Prostitusie is vir Estie onaanvaarbaar en sy poog om haar van haar betrokkenheid by prostitusie te

verontskuldig op grond van substansmisbruik en die beinvloeding van haar vriendin. Nogtans

identifiseer sy met prostitute en skaar haarself by hulle. Sy etiketteer haarself dus as 'n prostituut, al

beweer sy dat sy nie 'n prostituut is nie (vgl. Bylae B).

"Want dan praat hulle lelik van vrouens - vrouens wat soos ons is -- mans wat soos ons is."

Verder belled sy Mars& sis 'n objek wat nitgefiewer is ann prostitansie en gevolglik geen skuld

daaraan het nie. 'n Objek is 'n voorwerp wat willoos en leweloos is sonder gevoelens of denke. Op

hierdie wyse poog Estie om haarself of te sluit van haar liggaam. Sy praat ook met 'n dromerige

stemtoon - asof dit nie werklik gebeur nie (vgl. Bylae B). Om jouself as 'n objek te beleef is 'n

miskenning van jou menswaardigheid en van jou persoonwees. Die volgende beskrywing dui op haar

gevoel van ont-mensliking:

"En dan het hulle — my gevat. En dan — weet ek nie eintlik wat gaan aan nie -- en dan het ek net

toegegee. Dan het hulle my weer teruggevat."

* VOOR- EN NADIELE VAN PROSTITUS111

Estie noem dat daar geen voordelle in prostitusieis nie, "Niks is eintlik goed nie" en gaan dan voort

om die nadele te noem. Ten spyte van haar negatiewe belewing oor prostitusie, het Estie tog in

Hillbrow 'n gevoel van aanvaarding beleef.

"Hillbrow het partykeer plekke vir mense in Johannesburg waar hulle mense kan help."

Estie beskou prostitusie egter as verkeerd en voel dat betrokkenheid by prostitusie 'n vorm van

selfverwerping is, maar ook 'n verwerping van die Here. As uitvloeisel van haar ervaring glo sy ook

dat prostitusie aanleiding kan gee tot die verwerping van biologiese kinders:

"As hulle prostitute wont dan verivezp hulk hale Here. Hulle verwerp hulle self Hulle gee nie

om vir hul liggame nie. Hulle gooi hulle liggame weg. Of hulle kry 'n babatjie gee hulle

50

babatjie af, of hulle laat hul babatjie afbring."

Estie noem ook dat 'n verdere nadeel daarin geled is dat prostitusie gevaarllik is as gevolg van geweld

en siekte.

"Hulle weet hulle kan enige tyd doodgemaak word"

".... en dan kom die virus wat ons nou hier het."

* VOORKOMENG IEN ENTIERVIENSO, TIEN OPSIIGTIE VAN PROSTI[TUSEIE

Estie beweer dat indien haar pa haar nie gemolesteer het nie, sy nie by prostitusie betrokke sou geraak

het nie. Sy agnmvanrr the verantwoordelednekll vir haar optrede nie en voel nie dat dit sy is wat die

keuse gemaak het nie. Sy beleef dat die enigste wat haar kon weerhou van prostitusie is "As my pa

sy hande kon tuis gehou het."

In haar voorstelle vir die voorkoming van dogtersprostitusie in die algemeen, bied sy op die oog af

onrealistiese oplossings aan, maar indien die oplossings na hul essensies ontleed word, openbaar sy

nogal insig in die probleem van prostitusie (van haar voorstelle kom nogal ooreen met die Heropbou-

en Ontwikkelingsprogram). Weer eens sou sy graag 'n beter wereld wou voorstel as die leefwereld

waarin sy haar bevind. Eerstens stel sy voor dat "Hulle moet al die prostitusie plekke toemaak.

Hillbrow uit Johannesburg -- heeltemal van die aarde af te vee."

Tweedens stel sy maatskaplike opheffing, soos die verskaffing van huise aan persone wat op grond van

werkloosheid genoodsaak is om prostitusie te bedryf, voor.

'En daardie vrouens en mans wat nie werk het in gesogte huise sit. Vir hulle 'n beter lewe gee."

.... en laat die mense soos in hierdie klein dorpies kom bly en net ordentlike opgevoede mense

sal wees."

Bogenoemde aksies moet egter deur die gemeenskap geinisieer word en die persone wat in prostitusie

betrokke is hoef nie verantwoordelikheid vir hulself te aanvaar nie.

Verder stel sy ook 'n beter opvoeding (bedoel waarskynlik opleiding) voor as deel van die maatskaplike

opheffing. Hier kan wel veronderstel word dat met die beter opleiding hulle meer aanvaarbare

beroepskeuses sal kan maak en voortspruitend daaruit selfonderhoudend sal kan wees.

"Vir hulle meer opvoeding gee - onderhoude gee."

51

Estie glo dat meer kennis of inligting oor VIGS, prostitusie en molestering op skoolvlak aangebied

behoort te word.

'En — um die kinders by die skole meer van AIDS, prostitusie en molestering vertel. Hulle meer

vertel van hoe die eienskap is van ...."

Verder glo Estie dat morele opheffing met betrekking tot Bybelse norme prostitusie kan voorkom.

"Hulle meer van die Bybel vertel."

* TOJEKOMISVISIII

Estie wil aanvaar word en aan iemand behoort. Sy wil haar biologiese ma opspoor of indien sy oorlede

is, inligting oor haar bekom.

"Ek wil net weet wie is my ma? Wat is haar naam? Hoe het sy gelewe? Hoe is sy begrawe?

Wat is sy eintlik?"

In die tweede plek wil sy 'n nuwe begin maak. Sy wil die verlede uitwis en in 'n rustige en stil

omgewing gaan bly. Sy skep vir haar 'n fantasiewereld waar sy ouers het wat haar aanvaar en liefhet.

Estie poog om deur dagdromery en fantasie haar gevoelens van verwerping en skuld te verwerk. Sy

skep deur fantasie vir haar 'n droomwereld wat meer aanvaarbaar is as haar leefwereld.

"Of anders wil ek net doodweg op 'n stil plekkie gaan en my lewe van vooraf begin. Al my goed

wat gebeur het weggooi om 'n nuwe begin te maak en -- net rustig te wees soos ek altyd maar

normaal wou lewe. ordentlike ma, ordentlike pa wat vir my lief is, wat vir my omgee."

Derdens wil sy graag onathanldik wees en " .... op my eie twee voetjies staan."

* SAMEVATTENDIE GEVOLGTRIElIGS

Estie se pan- en opvoedlingsitanasie vertoon verskeie probleme. Estie is 'n aangenome dogter wat

deur haar stiefvader gemolesteer is. Haar ma glo haar nie en gevolglik vertrou Estie haar the. Dit lei

tot wedersydse wantroue. Estie voel ook the veilig in haar opvoedingsituasie the en gevolglik voel sy

ook dat sy the haar opvoeders kan vertrou the. Sy verwerp haar ma se gesag en konflik ontstaan. Alle

gesinsbande is verbreek en sy is gekommitteer. In haar gesinsituasie het die verhoudingstrukture

ontoereikend verloop en sy beleef dat sy verwerp is. Sy beleef hierdie verwerping, haar ma se

aggressie en die verwydering uit haar ouerhuis so intens dat sy die gevoel dat sy uitgeskop is deur

52

middel van projeksies moet verwoord. Sy dig haar gevoelens aan 'n derde persoon toe,

'71/1aar sy kan nie anders nie, want haar ma het haar uit die huffs uit geskop."

".... want hulle is soos party kinders uit hulle huise uit geskop."

Estie verlang na aanvaarding en om in gesonde verhoudings met ander te staan. Sy wil voel dat sy

aan iemand behoort en sy wil iemand he wat aan haar behoort. Sy verlang veral na die liefde en

aanvaarding van ouers.

"'n Ordentlike ma, ordentlike pa wat vir my lief is, wat vir my omgee."

In die skollastiese sitanasies ervaar Estie ook verskeie probleme. Sy het gereeld van skool verwissel,

twee keer gedruip en presteer gewoonlik swak. Sy verklaar dat sy onbeheerbaar was op laerskool,

baie aggressief opgetree het en in baldeiery betrokke was. Sy het ook al van die kindersorgskool

gedros en saam met 'n vriendin prostitusie in Hillbrow bedryf.

In skoolverband ondervind Estie ook verhoudingsprobleme. Sy het geen vertroue in verhoudings the

en sy beleef dat sy deur haar portuurgroep verwerp word. Hierdie belewing is waarskynlik as gevolg

van haar eie skuldgevoelens, veral as in ag geneem word dat skuldgevoelens by kinders in die Westerse

kultuur meestal ontwikkel as gevolg van seksuele aktiwiteite. Sy glo dus dat almal bewus is van haar

betrokkenheid by prostitusie en "Ek weet die kinders baklei met my - en hulle praat van al die goete."

In die Ileefaverreild van prostitusie maak sy kennis met die aggressie van 'n klient en haar vriendin

omdat Estie the die dienste wou lewer wat die ldient verlang het the. Sy gebruik ook dwelms en

alkohol. Sy beweer ook dat sy as gevolg van die gebruik van dwelms the bewus was van wat met haar

gebeur het the. Sy tree ook oneerlik op teenoor die kliente.

Estie beleef haar betrokkenheid by prostitusie as onaanvaarbaar en walglik. Sy maak gebruik van

ontkenning as verdedigiungsmeganisone om haar skuldgevoelens oor haar betrokkenheid by prostitusie

te verwerk. Sy ontken haar verantwoordelikheid ten opsigte van hierdie betrokkenheid deur te beweer

dat sy prostitusie bedryf omdat haar pa haar gemolesteer het en omdat sy dwelms gebruik het. Sy

ontken ook haar verantwoordelik by die gebruik van dwelms en beweer dat haar vriendin dwelms in

haar drank gegooi het. As gevolg van haar skuldgevoelens kry sy egter terugflitse oor haar

betrokkenheid by prostitusie en koppel sy dit aan die skuldgevoelens oor die molestering deur haar pa.

Estie maak ook gebruik van rasionalisering om haar eensaamheid te verwerk. Sy het nooit haar

53

biologiese ma geken nie, smaar verlang om haar te ken. Gevolglik rasionaliseer sy dat haar ma glad

the oorlede is the en sommer net eendag sal opdaag. Sy gebruik hierdie rasionalisering omdat sy the

wil erken dat haar ma oorlede is nie, want dan is daar niemand wat haar uit haar situasie kan verlos nie.

"Hulle kan maklik vir my lieg en se: "Jou ma is dood en dan kom my ma."

Sy maak ook gebruik van verplasing. Aangesien sy beleef dat sy niemand het the (ook nie die Here

nie), vervang sy die behoefte met 'n begeerte om besittings te he - iets wat aan haar kan behoort en wat

aan haar die gevoel kan gee dat sy wel aan iemand behoort het.

"Ek was sy enigste kind. Hy het vir my goed nagelaat. Ek wil net my ma en my pa --. As ek 21

is wil ek net my ma se eiendom he, want sy is my ma. Sy is niemand anders se ma nie. Sy is net

my ma."

Estie maak ook van fantasie gebruik om vir haar 'n droomwereld te skep. In die droomwereld is dit

maklik om nie verantwoordelikheid vir haar optredes te aanvaar nie en om die liefde van ouers wat

omgee te ervaar.

Estie beleef gevoellens van woede en frustrasie wat sy onderdruk. Sy voel ontoereikend en verwerplik.

Sy verwerp ook haarself; gevolglik ervaar sy depressie en het sy al selfmoord oorweeg.

"Ek het al --. Ek het my al gesny, maar dan kyk ek so na die sny, dan smeer ek iets op."

Op grond van die verwerping wat sy beleef, ervaar sy ".... ek het ook partykeer 'n lae selfbeeld Ek

dink nie eintlik baie van myself so nie." Haar betrokkenheid by prostitusie bevestig vir haar die gevoel

van verwerplikheid. Sy voel sy is niks meer as 'n objek wat "gevat" kan word the. Sy beleef dat sy

deur die Here verwerp word. Sy beleef haarself dus as 'n uitgeworpene wat selfs the deur die Here

aanvaar word the.

".... dan praat ek met die Here, dan dink ek Hy skop my weg -- Hy skop my eenkant toe."

Alhoewel Estie sekere drome vir die toekoms het is haar toekomsverwagting ook negatief. Sy vrees

die toekoms en voel dat indien sy eendag in die huwelik sou tree, sy en haar kinders deur haar man

verwerp sal word.

".... dan gaan hy dit by 'n cinder vrou soek."

".... dan gaan hy die kinders afskeep."

54

3.3.4. GIEVALLIESTUDW, 4

110GRAIFIASIE INLIMING

Tersia is op 19 Oktober gebore. Tydens die onderhoud was sy 17 jaar oud. Die laaste standerd wat

sy op skool geslaag het, was standerd vyf. Sy was in verskillende skole, plekke van veiligheid en

kindersorgskole. Sy noem dat sy the eintlik kan skryf nie. Sy het haar ouers omtrent drie jaar gelede

gesien, maar het gereelde kontak met haar ouer suster wat ook by prostitusie betrokke is. Sy is

voltyds by prostitusie betrokke vandat sy omtrent 14 jaar oud is.

LIE'WENSVIERIEAAL

Tersia het omtrent vier jaar gelede st. 5 geslaag. Sy het daarna the weer 'n skooljaar voltooi the. Sy

het gevolglik te min vertroue in haar vermod om haar lewensverhaal te skryf, maar verkies eerder om

dit te vertel.

Tersia het groot geword in 'n swak some-ekonomiese °trimming. Haar ouers het the daarin geslaag

om hul kinders te ondersteun tot die begryping van behoorlikheidseise the. Op grond van hul

pedagogiese verwaarrilosing kan daar gepraat word van wanopvoeding soos dit blyk uit die feit dat

beide Tersia en haar suster in misdaad betrokke was voor Tersia se sestiende lewensjaar.

"Sy het omtrent Vrydag cifgekom en die Maandagoggend — toe — gaan doen ons fraud. Toe

word ons gevang."

Reeds op skool was Tersia se gedrag onaanvaarbaar. In st. 6 "Toe gaan ek na vyftien verskillende

skole. Toe word ek geskors uit almal uit al die Johannesburg skole." Sy erken dat sy geskors is

as gevolg van dwellmmisbrunik, maar tog beleef sy ook verwerping van haar as persoon.

"Drugs — um -- en die skole in Johannesburg wou my nie gehad het nie."

Die gesin verhuis na die Kaap en Tersia word in 'n tegniese skool geplaas. Sy was baie aggressief en

onbeheerbaar en sy is ook uit hierdie skool geskors. Op hierdie stadium het die ge•eg toegetree en

is sy in 'n plek van veiligheid geplaas.

"Drie dae in 'n tegniese skool toe word ek weer geskors oor satanisme, drugs en — um --

aanranding. Toe word ek in 'n plek van veiligheid gesit."

55

Tersia het egter nie by die plek van veiligheid aangepas nie en het herhaalde kere geckos. Die laaste

keer wat sy gedros het, kon sy haar familie nie opspoor nie. Die ouers het haar dus aan haar lot

oorgelaat en sy beleef haarself as deur hulle veniaatt.

"Op daai stadium het ek nie geweet waar my ma is nie — en ek het nie geweet waar my susters

was of my broers — of niemand nie."

As gevolg van die verilies van gesinsbande bevind sy haar op veertienjarige ouderdom sonder

versorging of ondersteuning op straat en wend sy haar tot prostitusie. Geen poging is ook deur die

skool aangewend om haar weer op te spoor nie.

".... en dit is waar ek begin prostitusie doen het op die skippe."

Tersia is reeds vanaf 'n jong ouderdom betrokke by misciland. Sy openbaar geen insig in die

onaanvaarbaarheid van haar optrede nie. Haar gedrag word gemotiveer deur die drang na oorlewing

en genot en sy neem nie die regte van ander persone in ag nie. Sy openbaar geen skuldgevoelens nie

en lag oor ander se ongerief.

"Ek was Thailand toe gewees op 'n vervalste ID en paspoort."

" um ons het drugs gesmokkel."

"Ons het 'n um — ons het 'n ou gerob, sy kar gesteel -- en sy geweer en sy geld (Lag) Ons het

horn vasgemaak."

Haar gedrag veroorsaak dat sy met die gereg bots. Ingryping van die gereg is dus 'n logiese gevolg

van Tersia se gekose leefwyse. Sy is al gevang en "Vir ses maande was ek aangehou gewees. In

Westville Prison."

ELEWENIS VAN PROSTETUSTIF

Tersia bevind haarself as 'n kind in 'n wereld waar volwassenes haar belinviloed om misdaad te pleeg

en waar geweld en aggressie algemeen voorkom. Sy word deur volwassenes bettaall vir seksuelle

aktiwiteite en word soms mishandell deur die volwassenes vir wie sy werk of met wie sy 'n

emosionele verbintenis het. Kora& en fisieke geweld kom ook algemeen voor. Tersia beskryf

byvoorbeeld hoe sy en haar werkgewer mekaar fisiek aanrand.

"Ek het horn geslaan en sy voet amper afgeskiet. Urn— en by het teargas in my gesig gespuit."

Alhoewel sy self ook baie aggressief kan optree, beleef sy haarself as weerlloos en harrdlloollo sy weg

56

wanneer prolblleme voorkom.

.... en toe het die meisie saam met wie ek was my geslaan. Toe hardloop ek weg.

Tersia beleef haarself as vasgevang in die wereld van prostitusie in haar stryd om oorlewing. Sy voel

dat sy geen ander keuse het nie. Niemand gee yin- haar om nie. Hierdie magtelose gevoel word

veroorsaak deur die feit dat haar familie haar verlaat het. Sy beleef haarself as eensaam en oo•gellewer

aan 'n bestaan wat sy vir haarself geskep het.

"As jy nie anders Iran nie, dan daar is nie --. Niemand gaan jou help nie."

In die wereld waarin sy haar bevind, beleef sy baie aggressie en gewelld. Aangesien elke persoon vir

sy/haar eie oorlewing moet veg, word hier geen genade betoon nie. Aggressie is so algemeen in

hierdie leefwereld dat Tersia sommer lag oor geweld. Sy is self ook 'n aggressiewe persoon, neem

weerwraak as sy te na gekom is en veg vir wat sy wil he.

'Ek en my vriend hierso Ek het horn drie skote gegee -- met 'n mes gesteek."

"En toe het — (lag) toe slaan ek horn met 'n bottel oor sy kop."

Sy is ook soms die slagoffer van aggressie en geweld. Hierdie aggressie aanvaar sy dikwels sonder

weerstand - asof dit die prys is wat sy moet betaal om in hierdie wereld te oorleef. Die geweld wat

sy beleef kom dikwels in haar taalgebruik en vertellings na yore.

".... en hy het my fuck geskop. My kop, my lyf, my alles is blou hy het my geslaan, sonder

ophou."

".... en hy giyp my en hy slaat my."

"... toe moer hy my."

".... dan trek hulle 'n geweer op jou."

Sy beleef ook dat sy geintimideer word. Soms intimideer sy self ook ander persone om haar doel te

bereik. So word daar oor en weer gedreig. Die kliente dreig die prostitute en word weer deur die

prostitute gedreig.

.... sal hy my breins uitblaas."

"As jy nie nou waai nie dan steek ek jou dood"

Deel van die geweld wat Tersia beleef, is verkragting. Sy beleef verkragting as die "nightmare" van

prostitusie. Die drie geleenthede van verkragting wat sy noem, bespreek sy in die fynste besonderhede,

wat 'n aanduiding is van haar belewing daarvan. Sy beleef die verkragter as 'n gewelddadige en

57

gevoellose persoon wat the verstaan of omgee nie.

hy verstaan nie. Jy kan staan, jy lam hull. Jy kan pleit, jy kan enigiets doen hy

worry nie."

Haar weerloosheid word duidelik geillustreer deur die feit dat sy selfs na sy verkrag is, van die

verkragter afhanldik is om haar terug te besorg.

"Toe se ek vir horn of hy my net asseblief Hillbrow sal vat. Toe se hy vir my as ek wil he dat

hy my Hillbrow toe moet bring, dan gaan hy my weer rape ...."

Tersia het 'n lesbiese verhouding met 'n jong vrou, "my Butch Shane," wat ook as haar agent off

koppellaar optree. Tersia onderhou vir Shane en dit gee vir haar 'n gevoel van waarde. Iemand gee

vir haar om en het haar nodig en gevolglik voel sy the so alleen nie. Herder ontvang Shane soms die

geld wat die kliente as betalling vir dienste gee.

.... en hy gee toe die geld vir Shane"

.... toe gooi hy die geld voor Shane neer."

Tersia tref egter haar eie reelings en vind self die kliente. Sy verkies om saam met kliente te gaan wat

sy as aantreklik of gaaf beleef. Sy is bewus van hulle voorkoms. Ten spyte van haar beweerde

seksuele voorkeure en haar kille benadering tot haar betrokkenheid by prostitusie (vgl. Bylae B), vind

sy dit moeilik om in seksuele aktiwiteite betrokke te raak met sommer enige persoon.

"Hy het nice gelyk ...."

"Dit was 'n jong ou, 'n jong blonde ou, hy was lank ...."

"Hy het na 'n lekker ou gelyk."

Dit bly egter steeds 'n besigheidstransaksie waar beide die prostituut en die ldient presies weet waaroor

dit gaan.

".... ons praat eers besigheid as ek in sy kar klim. Hulle weet waarvoor hulle stop en

waarvoor staan ek."

".... en dan vra hy vir my: "Hoeveel vra jy." Dan se ek vir hom: "Ja -- well, it depends on what

you want, en hoeveel het jy om te spend"

"Pryse is klaar gese in die kar ...."

Die navorser kry die gevoel dat Tersia nog nooit met die norm "eerlikheid" geidentifiseer het the en

vermoed dat die norm the in haar opvoedingsituasie voorgeleef is the. Sy ondervind ook oneerllikbeid

58

in die gemeenskap waarin sy haarself bevind. Sy vind sy kan niemand vertrou nie, want "almal hier

is skelms." Sy voel dat die oneerlikheid van die ander vir haar onaanvaarbaar is, maar sy is self

oneerlik want "as ek weet dat hy geld in sy sak het, haal ek die geld uit sy sak en steek dit weg. En

teen die tyd dat hy klaar is en hy kom uit die badkamer uit -- en as hy sy broek aantrek en vra waar

is sy geld, dan se ek ek weet nie. Hy kan niks aan my doen nie, want dit is my plek."

Prostitusie is vir Tersia onaanvaarbaar. Sy probeer om haarself te distansieer van haar liggaam, maar

daar is insidente wat sy nie kan vergeet nie, en sy kry tertingffilitse oor die gebeure.

"As om te wed — om daai gevoel te he dit gebeur elke wat kan gebeur wat gebeur het --

terwyl dit gebeur."

Die gevoellens wat sy probeer onderdruk en agter 'n gevoellose stem verberg kom tog na yore. Sy is

duidelik hartseer en huil as sy oor haar betrokkenheid by prostitusie praat (vgl. Bylae B). Sy voel

niemand gee om nie en sy kan niemand vertrou nie.

"Niemand gaan jou help nie nie in Johburg nie. Niemand help niemand nie, elkeen is vir

homself."

Sy openbaar ook gevoelens wat wissel van onsekerheid tot sings. Sy voel soms dat dit 'n angsdroom

is "Jou grootste nightmare" Sy vrees ook vir haar lewe, want "Ek is amper al dood, ek is bang dit

gebeur weer."

* VOCDR- EN NAIDELE VAN IIIROSTITUSIIE

Vir Tersia is 'The voordeel is net, partykeer lay jy geluk of 'n man wat op jou verlief raak, of gee baie

vir jou om, of gee jou 'n kans om jou lewe te verander." Die lewe as prostituut is vir haar .so

onaanvaarbaar dat sy verlang om uit die situasie te ontsnap. Verder verlang sy ook om deur iemand

van die teenoorgestelde geslag aanvaar te word - om aan iemand te behoort.

Vir Tersia is die nadeel van prostitusie dat dit gevaarlik is. Sy noem dat die dogters doodgaan as

gevoig van dwelmmisbruik. VIGS is ook 'n nadeel, maar sy dink nooit daaraan nie.

VOORKOMING EN INTERVENSILL TEN OPSIGTE VAN IPROSTI[TUSA

Tersia asinvaar nie yerrantwoordellikheld vir haar optrede nie. Sy glo dat "As die skole my net wou

59

gehad het. As iemand bereid was om net bietjie meer om te gee." sy nie by prostitusie betrokke sou

raak nie. Sy glo die gemeenskap gee nie om nie en daarom sal prostitusie the voorkom kan word nie.

Sy is ullitgellewer aan die leefwyse, want "As ons nie na onsself kyk nie, wie sal na ons kyk."

* In/RSIA SE TOEKOMSVIIS111

Tersia het 'n verdunisterde toekomsperspektiei. Sy besef dat sy geen opleiding het nie en 'n dwelm-

athanklike is wat by prostitusie betrokke is. Sy aanvaar die toedrag van sake en alhoewel sy baie

emosioneel is oor die aangeleentheid, aanvaar sy nie verantwoordelikheid om haar lewenstyl te

verander nie.

"Ek kan niks van my lewe maak nie. Ek het net st. 5. Ek is 'n prostituut, ek is op drugs, ek

was in die tronk, ek het 'n rekord wat sky high is. Ek sal die res van my lewe moet aanhou

hoer."

Hierdie donker, maar realistiese prentjie wat deur Tersia geskets is, het die navorser laat besef hoe

kompleks die probleem van prostitusie by dogters kan wees en dat enige oorweging ten aansien van

voorkoming en intervensie die aspekte van dwelmafhanldikheid, opleiding, werkverskaffing en

herroeping van sekere etikette sal moet aanspreek.

* SAMEVATTENDE GEVOLGTREKKINGS

Tersia noem geen probleme in haar gesinsituasie nie, behalwe dat die gesin in 'n swgik sosio-

ekormomiese omgewing gewoon het. Tydens 'n informele gesprek na die onderhoude voltooi is, vertel

sy dat die gesin baie arm was (vgl. Bylae B). Die afleiding kan egter gemaak word dat daar

onvoildoeunde toesig oor die kinders was, aangesien Tersia se suster reeds op die ouderdom van

veertien jaar swanger was en Tersia reeds op laerskool dwelms gebruik het. Op 'n vroed ouderdom

raak sy ook betrokke by misdnaid. Sy openbaar geen skuldgevoelens nie. Die afleiding kan dus

gemaak word dat normatiewe eise nie aan die kinders gestel is nie. Gesinsbande is verbreek nadat

Tersia herhaaldelik uit 'n kindersorgskool gedros het.

In die skoollsituasie ervaar Tersia baie probleme. Op grond van haar gedrag word sy uit verskeie skole

geskors. Sy ervaar verwerping van die onderwysers en die gemeenskap. Sy openbaar

gedragsprobleme wat wissel van aggressie tot aanranding en van stokkiesdraai tot dros. Sy verwerp

gesag en is betrokke by satanisme. As gevolg van die toedrag van sake het Tersia slegs standerd vyf

60

geslaag. Haar beperkte opleiding bied haar min beroepskeuses.

Tersia is vasgevang in die Ileeffwerelld van prostitansie en sy ervaar dat sy geen ander keuse het the,

aangesien sy slegs standerd vyfgeslaag het. Sy het al verskeie kere met die gereg gebots en was al in

misdaad betrokke. Sy ervaar baie aggressie en is al verkrag.

Tersia het nooit geleer om probleme op te los the. Sy het geweld gebruik of weggehardloop. Sy voel

nou dat sy vasgevang is en graag uit die situasie wil ontsnap. Sy verlang na ".... 'n kans om jou lewe

te wil verander." Sy wens dat haar lewe anders kon verloop het en dat "Ek sal eerder dat my ma my

oor haar — oor haar skoot sit en my broek aftrek en my een moerse pakslae gegee het, as wat ek daai

het. As dat ek in die straat moes gaan en gesteek geraak het .... "

Prostitusie is vir Tersia onaanvaarbaar. Sy beleef dit as 'n "nightmare." Op grond van haar negatiewe

belewinge van haar leefwyse maak sy gebruik van ontkenning as verdedigingsmeganisone om haar

gevoelens te verwerk. Sy verwyt die gemeenskap vir haar probleem sonder om haar eie aandeel in die

saak te erken. Sy noem dat niemand wou help the en dat haar lewe anders kon wees as die skole the

so you moed opgegee het the, maar sy is deur vyftien skole geskors. Sy kon dus the die geleenthede

benut om haar gedrag te verander the. Sy aanvaar dus the verantwoordelikheid vir haar eie optredes

nie. Sy poog om haar emosies of te stomp deur voor te gee dat sy the omgee the en deur die gebruik

van dwelms.

.... en — dan vir elke seermaak in ons lewe is daar 'n drug om dit weg te vat, maar dit vat dit

nie altyd weg nie. Dit vat dit net '11 rukkie weg, so om nooit weer daarna te kyk nie, moet jy

die res van jou lewe drugs gebruik."

Ten spyte van pogings om haar gevoellens te onderdruk, kry sy terugflitse. Sy is bang en weerloos en

gevolg,lik ervaar sy gevoelens van moedeloosheid en aggressie. Ten spyte van 'n traak-my-nie-agtige

houding begin sy huil as sy oor haar leefwyse praat. Sy voel sy is uitgelewer aan die leefwyse

aangesien sy geen heenkome het the. Sy verlang om aanvaar te word en om weer 'n kans te kry om

haarself te verander.

Tersia voel dat daar vir haar geen uitkoms is nie. Sy is vasgevang in haar situasie en het geen hoop

vir die toekoms the. Sy glo ook dat daar niks is wat enige persoon kan doen om hierdie situasie te

verander nie. As uitvloeisel van haar depressie en moedeloosheid is haar toekomsperspektief

verduister en glo sy dat "Ek sal die res van my lewe aanhou moet hoer."

61

Die hopeloosheid van hierdie dogter se situasie het die navorser bewus gemaak van die omvang van

die probleem van prostitusie by dogters. Die depressiewe strekking van die onderhoud het die

navorser onder die indruk gebring dat prostitusie 'n selfvernietigende aktiwiteit is en dat prostitusie by

dogters sover moontlik voorkom moet word.

3.3.5. GEVALLESTUINF. 5

MGRAFTESIE ENLUGTING

Heidie is gebore op 21 Maart en tydens die onderhoud was sy 15 jaar oud. In daardie stadium was

sy in standerd sewe in 'n Engelsmedium skool. Sy het die vorige skool verlaat omdat die onderwysers

nie van haar gehou het nie. Sy het reeds een keer gedruip.

* LEWIENSVIERIBIAAL

Heidie vertel haar lewensverhaal omdat sy glo dat haar spelling nie goed genoeg is nie. Sy bly tans by

haar ouers. In 'n stadium het hulle by haar grootouers gebly. In die anitgebreide pan was baie

opvoeders, maar ook baie aandag. Sy was besonder geheg aan haar tannie. Heidie was toe die enigste

kind en is waarskynlik verraven. Toe die gesin verhuis moes sy na 'n kleuterskool gaan.

Tydens haar eerste jaar op skool is haar boetie gebore. Sy het goed prresteer, waarskynlik as gevolg

van die aanmoediging deur haar tannie en 'My tannie - haar naam is Elsie , het gese ek is net so slim

soos my ma."

Weens rusies met Heidie se ma kom haar tannie the meer by hulle aan huis the. Hierdie verbreking

van kande met die een familielid wat haar aanvaar het, is vir Heidie 'n terugslag en 'Ek mis haar

nogal, sy was gaal"

Dit blyk of Heidie se ouma die pa om een of ander rede verwyt en vir Heidie verwerp. Die

venverping deur haar ouma kom veral duidelik na yore sedert die geboorte van haar boetie en sy

ervaar dat "Ek en my ouma - ons kom nie eintlik klaar nie. - Sy like my boetie meer. " Alhoewel

Heidie dit the direk genoem het nie, is dit die navorser se persepsie dat Heidie se ouers waarskynlik

in die huwelik moes tree omdat haar ma swanger was. Naar kan ook aangeneem word dat daar

spanning in die gesinsituasie teenwoordig is.

62

Alhoewel hier nie sprake is van fisieke mishandeling nie, is hier tog aanduidings van emosionele

mishandeling deur haar ouma. Op grond van haar ouma se inwoning by die gesin, die feit dat haar

tannie Elsie die gesin nie meer besoek nie en haar ma se voltydse studies, word Heidie en haar boetie

onder haar ouma se toesig geplaas. Heidie druip standerd ses juis in die jaar wat haar ouma by die

gesin intrek. II .... toe dop ek. Tannie moes toe my ouma hoor."

Sy beleef ook verwerping by die skool. Sy is 'n Afrikaanse dogter in 'n Engelse skool en "Ek het nie

eintlik mats nie. Ek praat maar met almal. Partykeer sit ek in die toilet of in die "library." Omdat

sy geen maats het nie, isoleer sy haarself en as gevolg van die toedrag van sake voel sy eensaann.

Sy openbaar uitdagende gedrag aangesien sy voel dat sy ook nie deur die onderwysers aanvaar word

nie en gevolglik ervaar sy " -- probleme -- . Um die onnies ....

ELE'WENIIS VAN PROSTIFICUSITIF It

Heidie is net deeltyds betrokke by prostitusie. Sy ontvang befalling en is bereid om verskillende

seksuele aktiwiteite te verrig vir betaling. Sy is nog onkundig en nie bewus van die gevare nie. Sy

dink net aan die geld en laat die kliente haar ompraat om sekere dienste te lewer al voel sy nie daaroor

gemaklik nie.

"Toe hy weer kom vra wou ek nie saam gaan nie. Hy het toe ges'e hy sal my Twee Honderd

Rand gee. Ek het toe weer ...."

II .... en as ek geld nodig het, gaan staan ek net by die hotel."

In die oenskynlike kort tydperk wat Heidie by prostitusie betrokke is, het sy al aggressie en gewelld

ervaar en is sy waarskynlik reeds een keer verkrag. Sy vind die seksuele aktiwiteite so onaanvaarbaar

dat sy self aggressief optree teenoor haar kliente en dan word sy aangerand.

"Ek wens ek kan hulle seer maak — so met my knie stamp —. Ek het dit eenkeer gedoen (lag)

-- hy het vreeslik gevloek, maar toe vat hy 'n bottel en -- ag -- hy het my seer gemaak."

Heidie aanvaar hierdie gewelddadige optredes van haar kliente met 'n houding van "Ek kan niks juis

doen nie." As gevolg van haar ouderdom is sy eintlik weerlloos en nitgellewer aan die aggressie van

volwasse mans.

II

Mhoewel Heidie se betrokkenheid by prostitusie 'n vorm van gesagsverwerping is, soek sy ook na

63

annvaarding. Sy wil graag voel sy is aantreklik en dat mense van haar hou.

"As ons so staan kry ek altyd eerste 'n ou ...."

"Dit is ook lekker as by eers gesels en se dat jy mooi is -- by jou graag weer wil sien."

Heidie ervaar baie negatiewe gevoellens oor die seksuele aktiwiteite en haar betrokkenheid by

prostitusie. Hierdie gevoelens wissel van onaangenaam tot walging, woede en vrees. Uit die volgende

aanhalings is dit duidelik dat sy nie daarvan hou nie.

"Dit is nie lekker nie ...."

"Dit was grillerig. Um ek gril nou nog."

"Ek haat -- dit."

".... hou ek nie daarvan nie ek voel naar."

Soms laat die aktiwiteite haar ongemaklik en bang voel.

"Dit het my bang gemaak."

"Ek was nog nooit so bang nie."

"Hy is so snaaks - ek was bang."

Sy verwoord ook die gevoelens van woede wat sy ervaar.

"Ek voel partykeer bale kwaad ...."

" ek wens dat ek kan hulle seer maak."

"Ek dink ek wil dit afbreek."

Sy poog om die gevoelens te verwerk deur rasionalisering.

" maar dit pla nie nie regtig nie -- gee nie regtig om nie."

".... um miskien is dit volgende keer nie weer so erg nie. Partykeer is dit beter."

"Ja, dit is harde werk, maar ek lay baie geld Ek het CD's en bale klere. Ek gaan diskos toe."

Sy kan egter nie die negatiewe gevoelens verwerk nie. Dit is vir haar so onaanvaarbaar - sy voel so

skuldig dat sy aanhoudende ternellitse kry oor die gebeure.

"Ek word partykeer in die aand wakker - dan voel dit vir my -of - hulle nog besig is. Dan

gaan bad ek weer."

Sy voel ook verwerpllik enn vuill en probeer op verskeie maniere om van hierdie gevoel onslae te raak,

maar slaag nie.

64

"As ek by die huis kom, -probeer ek soveel warm water in my inlay."

"As ek by die huis kom was ek my mond met Handy Andy en borsel my tande. Dit voel of niks

help nie."

Sy verlang om aanvaar te word en belangrik te voel, maar deur prostitusie voel sy dat haar waarde

as mittens afgetakell word, want "- dit laat my voel - so of ek sommer niks werd is nie."

* V001[1- EN NAIDELE VAN IPROSTITUSIIK

Volgens haar siening van prostitusie is dit weer eens duidelik hoe sy verwerping deur haar ouma beleef

en haar gesag verwerip. 'n bens kry die gevoel van eensaamheid en afgeslotenheid wat die dogter in

haar ouerhuis beleef en haar begeerte om uit haar situasie te ontsnap. Sy noem egter geld as die eerste

voordeel.

"Soos ek gese het die geld - en - dit voel nogal lekker om weg te glip en my ouma te cheat. -

Um - om nie alleen te wees nie - om te maak of ek groot is."

Uit haar persepsie van die nadele van prostitusie sien 'n mens duidelik Heidie se belewing van haarself

en haar gevoel van verwerping en haar wantroue in volwassenes.

"Ek wil nie altyd - urn - sleg wees nie."

"Tannic' weet, grootmense maak of hulle goed is, maar hulle is net so sleg soos ek."

Die nadele wat sy noem is dat prostitusie verkeent is en die moontlikheid van VIIGS bestaan. Vir haar

is dit ook waggilik en sy word naar.

"Dit is sleg - verkeerd."

"Ek gaan nog ophou voordat - um - ek VIGS lay."

"Dit is ook sleg dat 'n mens so naar word."

VOORKOMING IEIY INTERVENSIE TEN OIPSIIGTE VAN PROSTITUSIE

Heidie se belewing van eensaamheid en verwerping in haar gesinsituasie kom duidelik na yore. Sy voel

byvoorbeeld dat indien haar gesin haar aanvaar, dit vir haar lekkerder by die huis sou wees en sy

gevolglik the by prostitusie betrokke sou raak the. Sy sien dus voorkoming in gesonde

gesinsverhoudinge eun goeie °Impeding.

mense moet bale praat en nie baklei nie."

65

"Dit moet vir die kinders lekker wees by die huis."

'Miskien moet die ma nie dat die dogter net gaan waar sy wil nie."

* IBIEEDTHE SE TOEKOMSVISIE

Heidie verlang om van haar situnasie te ontsnap. Sy wil Me in die toekoms betrokke wees by

prostitusie the. Sy het ook die behoefte om ver weg gaan waar nienund sal] weet dat➢ sy Torrost faunae

bedtryff he nie. Haar begeerte om onaffthiankflik te wees is as gevolg van haar verwerping van gesag,

waarskynlik as gevolg van haar swak verhouding met haar ouma. Ook haar eensaamheid wil sy in die

toekoms verander deur baie mense om haar te he.

"Ek wil my eie baas wees. Ek wil net gaan werk as ek wil - in 'ir groot huis bly - baie mense

kcal kom kuier - urn - om my huis te sien. Ek moet dit dan nie weer doen nie Ek wil trek -

op 'n ander plek ver."

* SAMEVATTENDE GEVOLGTREKKIENGS

Heidie se gesin- en opvoedingsatuasie toon verskeie probleme. Sy word deur haar ouma verwerp en

emosioneel mishandel. Haar ouers is onbetrokke by hulle gesin en onbewus van Heidie se belewenis

van eensaamheid in die gesinsituasie en begryp nie haar behoeftes Me. Die feit dat Heidie betrokke is

by prostitusie en die ouers nie eens bewus is van haar doen en late Me, dui op onbehoorlike toesig en

wys dat Heidie deur haar ouers verwaarloos word. Deur haar betrokkenheid by prostitusie verwerp

sy die gesag van haar ouers, maar veral van haa. r ouma.

As gevolg van haar opstandige optrede ondervind Heidie probleme in die skoollsituasie. Sy het reeds

een keer gedruip en voel ontoereikend. Sy verwissel van skool elke keer as daar probleme ontstaan

en gevolglik word die probleme nooit opgelos nie. Sy word in 'n Engelsmedium skool geplaas. In

hierdie stadium is haar selfvertroue so afgetakel deur haar skolastiese probleme en haar ouma se

houding dat sy haarself as ontoereikend beleef en haarself onttrek. Sy ondervind

verhoudingsprobleme, beleef haarself as eensaam en wend haar tot prostitusie - byna asof sy aan almal

wil wys dat sy mooi is en dat mense van haar hou. Prostitusie bied vir Heidie die plaasvervanging van

die betrokkenheid en aanvaarding wat sy ontbeer in haar opvoeding- en skoolsituasie waar sy nie

erkenning ontvang the en eensaamheid beleef

Haar betrokkenheid by prostitusie is vir haar egter onaanvaarbaar. Sy maak gebruik van rasionalisering

66

en ontkenning as verdedigingsmeganismes om haar gevoellens te verwerk, maar sy slaag nie daarin

nie en kry terugflitse. Sy voel steeds verwerp en voel dat haar waarde as mens afgetakel word. Sy

beleef gevoelens van aggressie, maar ook van weerstand en walging. Haar gevoel van walging is so

intens dat sy 'n obsessie ontwikkel om te bad en haar tande te borsel.

Heidie het 'n behoefte om aanvaar te word. Sy glo ook dat prostitusie deur gesonde gesinsvehoudinge

en opvoeding voorkom kan word. Sy skep vir haar 'n fantasiewereld waar sy in die toekoms

aanvaarding en erkenning sal beleef en sal kan ontsnap uit haar situasie.

3.3.6. GIEVALLESTUD1TIF 6

ROGRA1/4112,SE

Casey is gebore in 1976 en was reeds 18 jaar tydens die onderhoud. Sy slaag st. 5 in 'n kloosterskool,

maar dros van haar ouerhuis gedurende haar st. 6 jaar. Sy word geskors op grond van die herhaalde

kere wat sy wegloop. Sy slaag die volgende jaar N1 op 'n tegniese kollege. Sy voltooi nie die res van

haar kursus nie en bedryf voltyds prostitusie vandat sy omtrent 15 jaar oud is. Sy het geen kontak met

haar ouers nie. Sy weet egter waar hulle is as sy hulle sou wou kontak.

* LE'WENSVERIERAAL

Casey is 'n aangenome kind. Sy weet nie wie haar biologiese ma is nie en kan haar nie onthou nie.

Nogtans verwys sy na haar as 'my real mother" Haar aanneemouers het haar vertel dat "She was a bad

woman." Casey se ma het glo liewer tyd by mans deurgebring as om Casey te versorg en gevolglik is

sy weggeneem en deur haar huidige ouers aangeneem. In hierdie vertelling is aanduidings van fisieke

verwaarllosing en verwerping. Alhoewel Casey nie haar biologiese ma geken het nie, moes sy as

dogtertjie gevoel het dat sy nie belangrik vir haar ma was nie.

"She had many boyfriends and didn't look after me. That is why my parents took me away

and adopted me."

Haar stiefouers is welaf en sy het in 'n goeie sosio-ekonomiese omgewing grootgeword. Sy is deur

haar stiefbroer gemollesteer. Haar ouers wou haar egter hie gllo hie. Sy bevind haarself in 'n situasie

wat sy op die jong ouderdom nie kon hanteer nie en gevolglik dros sy van haar ounerhanis of en raak

eventueel by prostitusie betrokke in Durban.

67

"He kept on touching me when my parents did not see. They did not believe me. so I ran away to

Durban." (Sy plaas 'n punt in die middel van die sin).

Ten spyte van die feit dat sy herhaaldelik opgespoor is en teruggeneem is na haar ouerhuis, is die

gesinslbande finaal verbreek en bevind Casey haarself op straat.

11 CASEY SE

ELE'WENIS VAN PROSTITUSIDE IL

Casey bevind haarself nou al 'n geruime tyd in die wereld van prostitusie. Sy het vrywillig tot die

beroep toegetree en het reeds op laerskool 'n willsbeslluit geneem dat sy prostitusie gaan bedryf. Sy

ontvang kontant as befalling vir seksuele dienste. Sy besef dat "There is no price on your body, so

obviously you are going to ask them more than thirty bucks."

Aanvanklik het sy prostitusie bedryf 'for my rent and my food", maar tans "I prostitute to buy my

drugs." Davehiniiisbrinik gaan dus gepaard met Casey se betrokkenheid by prostitusie. Om voort te

gaan om vir haar en haar vriendin van verblyf en dwelms te voorsien, moet sy voortgaan om prostitusie

te bedryf.

.... quite a few do it for their drugs. Drugs for their boy friends, their husbands what ever."

Sy voel sy het genoeg geld om dwelms te koop en aangesien dit maklik bekombaar is, koop sy dit.

Sy neem nie verantwoordelikheid vir haar optrede nie en dink nie aan die gevolge van haar lewenstyl

nie.

"Basically you can just turn on the tap and it's like cocaine and pinks coming out of the taps."

Casey se dat dwelmmisbruik jou help om van jou liggaam te vergeet en te maak dat jou kliente meer

aanvaarbaar is, want "- girls that are drug addicts get nicer boys." Volgens Casey is dit 'n feit dat

"You can't really do this job when you're straight." Indien kliente egter onder die invloed van dwelms

is, maak dit prostitusie weer moeiliker, want ".... when they are drugged then it takes them longer to

get satisfied."

In haar lewe mask sy ook kennis met baie oneerllikllneid. Sy voel dat die kliente gebruik maak van

vleitaal om die meisies te manipuleer. Casey wil egter graag hoor dat sy aantreklik is en gevolglik

hoop sy elke keer dat die klient opreg is, maar besef "It is basically a con game. You've got beautiful

eyes ...."

66

Meats!! kom ook voor. So word daar gevind dat ".... girls as well that rob the guys and guys that

rob the girls." Casey vend byvoorbeeld hoe sy besteel is. Sy toon geen aggressie the en vind dit

eerder amusant. ".... and he had managed to get all my money and he was out the door."

Casey openbaar geen aggressie the, maar gaggiressie enn gewelld is deel van prostitusie. Hierdie is die

gedeelte van die wereld wat haar ontstel. Sy was al met verskeie geleenthede die slagoffer van

aggressie en geweld.

".... he threw me out of his car."

"And he tried to grab me,. Luckily I got out the car."

".... the guy threw me out of the bakkie - my head hit the concrete of the road"

Casey is uitgelewer aan geweld. Hulle verkeer alleen met die ldient -dikwels in sy kar of by sy tuiste.

Verder is die pollee se optrede teenoor die dogters dikwels ook gewelddadig.

"He just couldn't be satisfied -. So he said: Oh no I want my money back " - He showed me

his cop bage."

Prostitusie is nog onwettig in Suid-Afrika en word dus as 'n misdaad gereken. Casey is betrokke by

prostitusie vandat sy veertien jaar oud is. Sy maak haar ook skuldig aan dwelmmisbruik. Om te hots

met die gereg is deel van haar leefwyse.

"And that was the time the cops picked me up. In Durban the girls are picked up every single

day - I was in cells four days out of a seven day week.

Casey lay self haar kliente, maar haar vriendin ("butch') hou 'n wakende oog oor haar veiligheid. Sy

ontvang ook soms die geld. Sy tree op as 'n agent of 'n koppelaar. Vir hierdie betrokkenheid word

sy deur Casey onderhou. Hulle deel 'n kamer en het 'n lesbiese verhouding. Vir Casey vervul haar

verhouding met die meisie 'n behoefte om iemand te he wat haar beheer. Dit is vir haar lekker om te

voel iemand gee vir haar om.

'My friend takes down every registration number plate of the car that I get into ...."

".... when my friend comes along and knocks at the door -- I just say ja everything is Ok."

"But now I'm paying rent. I'm helping my friend She helps me as well. I will never be

without her for all the world"

Vrees vir VIGS veroorsaak dat die prostitute tans minder kLiente lay, want "- the guys that stay away

69

because of the AIDS scare." Die prostitute versprei ook gerugte dat 'n dogter VIGS het sodat hulle

die dogter se kliente kan oorneem.

.... the other girls will start bitching that she's got AIDS, she's got AIDS, so they get all the

money."

Casey is bang vir VIGS en sy probeer om so ver moontlik voorsorg te tref deur "I use a condom to

minimize the chance of AIDS I just know that I keep on worrying, worrying. "

In die we'reld van prostitusie kom verkragting dikwels voor. Casey maak net melding van

verkragting, maar praat nie van direkte ervaring in die verband nie. Die navorser voel dat Casey soms

in die algemeen praat oor ander dogters wat by prostitusie betrokke is, asof sy the self ook betrokke

is the. Sy beskryf die kliente se optrede soos volg:

"You will find that men like that, that will say things like that to you and they will drive you

round the block - and rape you and what ever."

Casey hou die hele tyd 'n positiewe beeld van prostitusie voor en skets haar lewe soos 'n sprokie - die

gawe prostituut wat by almal gewild is. Tog is sy baie gespanne (vgl. Bylae B) en openbaar gevoellens

oor prostitusie wat wissel van onaanvaarbaar tot weersin en dan "I get this sick, sick feeling."

Casey is ook bang dat sy aangerand kan word en "Things like that - you start shaking. Always

nervous.". Sy is egter uitgelewer aan gevaar, want as sy geld wil maak moet sy gewillig wees om saam

met 'n ldient te gaan, al ken sy horn the. Sy tref egter so goed as wat sy moontlik kan voorsorg en dan

"I feel safe - not very safe, because things can still happen." Die onsekerheid is dus steeds

daar.

7 won't say I'm very scared to go to the cars and to get in and do business. You can't make

money that way."

"I'm scared, but not too scared"

* VOCE11- EN NADELE VAN PROSTITUSEE

Vir Casey is die geld wat sy verdien die belangrikste voordeel van prostitusie. Sy kan ook baie mense

ontmoet en vreemde tale aanleer.

"The money's really the only advantage. But I must say you get to know a lot of people. I've

learned to speak different languages."

70

Volgens Casey is die nadeel van prostitusie dat die groot bedrae geld wat verdien word dit te maklik

maak om dwelms te koop. Die hoeveelheid aggressie is ook nie aanvaarbaar nie.

"I would say drugs. Because you have all the money, what else can you do with it?"

"And - um - you see a lot of aggression."

VOORKOMIING IEN IENTERVENS111'MEN OIPSIIG'111/ VAN PROSTRTUSLE

Casey glo nie dat iemand haar sou kon oortuig het om nie by prostitusie betrokke te raak nie,

aangesien "I decided that was what I was going to do." Sy glo egter dat voldoende toesig tog oor die

algemeen kan verhoed dat dogters by prostitusie betrokke raak.

"The main thing is to keep them off the streets."

TOEKOMSVESa

Net soos Casey nie oor haar betrokkenheid by prostitusie, die gevare van VIGS en dwelms wil dink

wil sy ook nie oor die toekoms dink nie. Indien sy dalk oor die toekoms sou dink, mag sy dalk

ontdek dat die wereld wat sy vir haarself as ideaal voorstel, nie werklik aanvaarbaar is nie. Sy poog

dus om net oor konkrete en materiele aangeleenthede te dink. Sy noem byvoorbeeld:

"I try not to think —. I can save money - and buy a car or what ever."

SAMEVA liENDE GEVOLGTREKIKINGS

Casey se opvoeding- en gesinsituasie toon verskeie probleme. Sy is 'n aangenome dogter en die

aanneemouers het haar vertel dat haar ma haar nie versorg het nie. Casey beleef dat haar biologiese

ma haar verwerp en verlaat het. Haar ouer stiefbroer molesteer haar, maar haar ouers wil dit nie glo

nie. Casey beleef haar gesinsituasie as onveilig. Sy besluit om 'n prostituut te word, waarskynlik

omdat sy met haar biologiese ma identifiseer. Sy dros van haar ouerhuis of en eventueel word al die

gesinsbande verbreek.

Probleme het ook op skollastiese gebied ontstaan. Casey is uit die skool geskors omdat sy 'n rebel was

toe sy in st. 6 was. Sy behaal slegs N1. Op grond van haar onvoldoende kwalifikasies is haar beroeps-

keuse beperk.

Casey erken dat prostitusie haar 'n "sick feeling" gee. Nogtans poog sy om hierdie gevoel te

onderdruk. Sy maak gebruik van repressie as verdedigingsmeganisme en onderdruk haar gevoelens

doelbewus. Sy maak ook gebruik van ontkenning. Haar lang, maar oppervlakkige respons dui ook

op 'n vorm van ontkenning. Sy hou 'n beeld van positiewe vrolikheid voor. Soms skemer haar

gevoelens van weersin en vrees tog deur. Sy distansieer haar van haar betrokkenheid deur te praat van

"business" of "do it." Sy maak ook gebruik van projeksie en vertel dan van ander dogters, maar die

besef 7 am doing this myself" kan sy egter nie onderdruk nie. Sy slaag dus nie werklik daarin om

haar gevoelens te onderdruk nie en is baie gespanne en onseker (vgl. Bylae B).

Na aanleiding van haar gevoelens van verwerping in die skoolsituasie en in haar gesin- en

opvoedingsituasie, begeer Casey om aanvaarbaar en gewild te wees. Op grond van hierdie begeerte

is sy ingestel op haar voorkoms. Sy twyfel egter oor haarself en voel dat sy nie aanvaar word op grond

van haarself nie. Daarom moet sy op ander wyses haar aanvaarding bewerkstellig.

"... girls that are drug addicts get nicer boys."

7 try to keep all the guys happy."

Hierdie begeerte na aanvaarding veroorsaak dat sy afhanklik is van iemand wat omgee. Sy is bang vir

haar butch, maar nogtans is sy afhanklik van haar en omdat sy nooit sonder haar "butch"wil wees nie,

onderhou sy haar en koop vir haar dwelms. Sy beleef aanvaarding in hierdie verhouding en noem

byvoorbeeld:

"When I am back she says: "You've come." It's so nice."

.... she cries for me."

Sy aanvaar wel verantwoordelikheid vir haar betrokkenheid by prostitusie en noem dat dit 'n

wilsbesluit is wat geinspireer is deur die finansiele voordele, maar ten spyte daarvan ontken sy ook haar

verantwoordelikheid in terme van haar toekoms. Die navorser voel dat sy 'n onverantwoordelike,

passie_we, afhanldike persoonlikheid het.

3.4. KIRMSGIEVALLEVERSLAG

Na aanleiding van data uit die individuele gevallestudieverslae, word die gegewens in Tabel 3.1.

uiteengesit en sal vervolgens vanuit die tabel bespreek word.

72

EL 3.1: IDIDE LEEFWeRELID VAN IDOGTERS WAT Y PROSTITUS1E

ETROKKE TA

Its

lip

BRON I TEMA I N = 6

BIOGRAFIESE INLIGTING OUDERDOIVIME VAN 14 - 18 JAAR 6 PRESTEER SWAK OP SKOOL (skool verwissel, gedragsprobleme) 5 KONTAK MET GESIN VERBREEK 4 SKOOL VERLAAT (geskors, gedros) 2 KINDERSORGSKOOL 4 STEEDS IN HOOFSTROOMONDERWYS I

NAIEWE SKETS: MY LEWENS- ONVOLLEDIGE GESINNE 4 VERHAAL VERWERP 6

VERLIES VAN GESINSBANDE 5 VERWAARLOOS 6 MI SHANDEL 3 MOLE STEER 2 VERLAAT 5

FENOMENOLOGIE SE VERLIES AAN GESINSBANDE 5 ONDERHOUD SUBSTANSMISBRUIK:

DWELMS 4 ALKOHOL 2 DAGGA 1

VERLEI, GEDWING 3 AGGRESSIE EN GEWELD 4 GEREG 5 VRIENDIN AS KOPPELAAR 3 FAMILIELID AS KOPPELAAR 1 VIGS 3 VERKRAG 3 GEVOELENS 6 TERUGFLITSE 3 VERDEDIGINGSMEGANISMES 6

INDIVIDUELE VOORDELE: FOKUSONDERHOUD GEEN 3

GELD 3 GOUER VOLWASSE 1 SOSIAAL 2 STANDHOUDENDE VERHOUDING 1 WRAAK 1

NADELE: FIE SIEKE NADELE:

GEWELD EN AGGRESSIE 1 DWELMS 1 GEVAARLIK 2

PSIGIESE NADELE 1 NORME 3 VOORKOMING + INTERVENSIE: NIKS 3 GE SINS VERHOUDINGE 1 TOESIG EN OPVOEDING 3 NORME 3 SELFDISSIPLINE 1 TOEKOMSPERSPEKTIEF: GEEN 2 BESITTINGS AANSKAF 3 NUWE BEGIN 2 BEROEP l

73

3.4.L 110GRAFFESE INILAGTING

Die dogters wat aan die navorsing deelgeneem het se ouderdomme wissel tussen veertien en agtien

jaar. Hulle is almal van skoolgaande ouderdom. Twee van hulle is egter the meer op skool the en

bedryf voltyds prostitusie. Drie van die dogters is tans in 'n kindersorgskool en een is nog in die

hoofstroomonderwys en gaan vanuit haar ouerhuis skool (vgl. Tabel 3.1).

Al die dogters het gereeld van skooll verwissell en vier van hulle het ook een of meer standerds op

skool herhaall. Al die dogters het gedrigspiroblleme op skool openbaar wat gewissel het van

aggressie tot stokkiesdraai en dros. Vyf van die dogters openbaar leerprobleme en ondervind

probleme met spelling. Volgens Tabel 3.1 het twee dogters reeds die skool verlaat. Hierdie dogters

se skolastiese kwalifikasies is onvoldoende as gevolg van vromE skooliverllating en gevolglik is hulle

keuses van beroepe beperk. Beide bedryf voltyds prostitusie.

3.4.2. ILIEWIENSYFJ VAN DOGTERS WAT PROSMUSIE

ETROKKE

In die lewensverhaal van die dogter wat by prostitusie betrokke is, is dit duidelik dat daar dikwels

aanduidinge is van onvolilledige gesinne (vgl. Tabel 3.1). Uit ervaring voel die navorser dat die

ouerhuis vir die tienerdogter die plek is waar sy die geleentheid kry om haar wonde te lek en om oor

haar suksesbelewing te praat. Dit is die sentrum van haar sosiale lewe en bied 'n veilige ruimte

waarheen sy altyd kan terug kom. Op grond van die verbrokkeling van haar gesinslewe voel die dogter

dat sy vemerip) (vgl. Tabel 3.1) is en gevolglik beleef sy the haar ouerhuis as 'n veilige ruimte the. Sy

voel dat haar ouers haar in die steek gelaat het en sy beleef dat hulle haar eintlik verlIzat het.

"Ek was 3 jaar oud toe my ma my weggegooi het."

"Niks het meer sin in die lewe geword nie Ek was kosskool toe."

"Toe later aan het my ma en pa geskei want sy het met 'n ander man begin uitgaan."

Volgens Tabel 3.1 is twee van die dogters seksueel gemollesteer, een deur haar stiefpa en die ander

deur haar stiefbroer. Die dogter wat gemolesteer word beleef haarself as onveilig aangesien haar

opvoeders nie kan toesien dat sy the fisiek en emosioneel beskadig word the. Die dogter kan dan

beleef dat sy haar ouers the kan vetrou the. Indien die ouers haar boonop the glo as sy die molestering

aanmeld the, verbrokkel die ventroanensver•thioanding tussen die dogter en haar opvoeders.

"In die begin wou hulle my nie geglo het nie."

"They did not believe me so ...."

%4

Molestering het 'n invloed op hulle lewens gehad en kon op indirekte wyse bygedra het tot hulle

uiteindelike betrokkenheid by prostitusie. Indien die basiese behoefte aan veiligheid nie in die ouerhuis

bevredig kan word nie, bestaan die moontlikheid dat 'n dogter ook nie aanvaarding beleef nie en

gevolglik kan (Bros van haar ouerhuis op soek na aanvaarding.

"Van daardie dag of het ek geweet my lewe gaan verander."

" ... SO I ran away.

brie van die dogters is unishandell (vgl. Tabel 3.1), partykeer deur 'n ouer en ander kere deur ander

voiwassenes, soos byvoorbeeld 'n persoon met wie die ouer 'n verhouding het. Die navorser glo dat

dit soms nodig is vir ingryping in 'n opvoedeling se lewe, veral as sy deur haar gedrag haarself kan

skade berokken, maar die navorser glo ook dat lyfstraf 'n tienerdogter net opstandig maak. Die

dogters beskryf insidente van mishandeling terwyl hulle reeds in standerd vyf tot standerd sewe was.

Teen hierdie mishandeling was hulle weerloos en het gewoonlik ontsnap deur van die huis of to dros.

Wanneer hulle dros en by 'n voiwasse koppelaar, 'n man of 'n vrou intrek, word hulle ook dikwels deur

hulle mishandel en daarom is hulle bang vir hulle koppelaars.

.... en sy het my mishandel en geslaan."

7just didn't make money and she was a drug addict. And I didn't know if she was going to

kill me."

Die dogters ondervind ook 'n venues van iramilliebande (vgl. Tabel 3.1). Party van die dogters het

gedros en ander is in die steek gelaat. Deur die verbrokkeling van hulle ouers se huwelike ervaar die

dogters dat 'n ouer hulle verlaat het. In een geval ontstaan rusie tussen familielede en 'n geliefde

persoon verbreek alle bande met die gesin.

"Daarna het my familie my afgeskryf "

"Nie by pa gebly want ek en stiefma nie oor weg gekom."

"Toe stuur my manskaplike werker my Tutela toe." (Sy verwys na maatskaplike werker)

"Op daai stadium het ek nie geweet waar my ma is nie - en ek het ook nie geweet waar my

susters was of my broers - of niemand nie."

"Sy kom nie meer na ons toe nie."

"I ran away again."

3.4.3. ELIEWENIS VAN IMOSTIITUSIIJK

Die leefwe'reld van die prostituut getuig van oppervlakkige en onegte verhoudings wat net op fisieke

75

of seksuele bevrediging gebaseer is. Hierdie seksuele bevrediging moet gekoop word en befalling

geskied aan die dogters of aan 'n derde party, gewoonlik 'n vriendin oil' 'an koppellaar•. In een geval

geskied dit selfs aan 'n dogter se ma wat as die koppelaar optree. 'n Ooreenkoms word aangegaan oor

water dienste gelewer gaan word teen watter prys. Die dogters word objekte wat misbruik word vir

die bevrediging van ander se seksuele behoeftes. Gevolglik word die dogters "gevat" deur die klient

"to be satisfied".

"Alhoewel ek dit al 'n paar keer vir geld gedoen het."

".... sy het vir hulle geld gevra."

".... sal ek nou saam met die ou gaan vir two fifty.

"... jy kry genoeg geld"

"Ok it is basically the price is one fifty negotiable."

Die dogters word dikwels deur die klient of die koppelaar uitgebuit. Die dogters lewer die dienste

soos wat ooreengekom is, maar die koppelaar ontvang die betaling. Die dogters, koppelaars en kliente

maak hulle skuldig aan ouneerilikheid. Soms word die dogters besteel en indien hul nog onervare is,

ontvang hul nie hul betaling van die kliente nie. Die dogters maak hul ook skuldig aan diefstal en poog

om die kliente om die bos to lei.

"Nou ja, toe dink hy ek is swanger."

".... as hy daar uittrek, ek weet hy geld in sy sak het, haal ek die geld uit sy sak uit en steek

ek dit we g.

"And then um, you get the girls as well that rob the guys and guys that rob the girls."

Aggressie en geweild maak deel uit van die leefwereld van die dogters wat by prostitusie betrokke is

(vgl. Tabel 3.1). Dit blyk dat die dogters die aggressiewe optredes van ander gelate aanvaar en hulself

nie verdedig as hulle verbaal of fisiek mishandel word nie. Hulle ondervind aggressie van hul

koppelaars, die kliente en die polisie. So word die dogters verbaal beledig as 'you slut," en fisiek

aangerand deurdat hulle deur die gesig geklap en geslaan word. Soms word hul uit motors gestamp

of aan hul hare gepluk.

"Toe het my vriendin my deur die gesig geklap."

"Ek het horn Brie skote gegee, met mes horn gesteek."

"Hy het vreeslik gevloek, maar toe vat hy 'n bottel en - ag - hy het my seer gemaak."

"Threw me out of his car."

Sanbstailnsunnisbranik, wat die oorkoepelende term is vir die misbruik van dwelms, alkohol en dagga,

76

vorm 'n belangrike deel van die dogters se leefwereld (vgl. Tabel 3.1). Die jonger dogters vind dan

dat jy nie "besef (jy nie) wat jy doen nie." Gevolglik hoef hulle the die verantwoordelikheid vir hul

optrede te aanvaar nie en kan hulle gewetes op die wyse gestil word. Die dogters wat al langer by

prostitusie betrokke is, noem dat "You can't really do this job when you're straight." Hulle kry die

krag om, ten spyte van hul vrees, voort te gaan, want dwelms "make me feel brave and you're out

there and you're strong." Substansmisbruik help ook om gevoelens te verdoof. Die volgende raak

beskrywing word deur een van die dogters gegee om substansmisbruik te regverdig:

"Vir elke seermaak in ons lewe is daar 'n drug om dit weg te vat ."

Aangesien prostitusie oor die algemeen en kinderprostitusie in die besonder in Suid-Afrika onwettig

is en die dogters ook dwelms gebruik, hots die dogterrs gamed met die gereg (vgl. Tabel 3.1).

Maatskaplike instansies is by hulle rehabilitasie betrokke en hulle word uit hul ouerhuise verwyder en

in plekke van veiligheid of in kindersorgskole geplaas. Hulle word ook in polisieselle aangehou. Die

geireg en kinderrhoTverrigtinge maak deel uit van hul leefwereld.

"Toe word ons gevang."

"Vir vyf maande was ek aangehou gewees."

"They'll just pick you up, throw you in the van and then they lock you up in a cell."

Volgens Tabel 3.1 is verkragting deel van die geweld in die lewe van die dogters wat by prostitusie

betrokke is. Hier staan hulle weerloos en uitgelewer omdat hulle gewoonlik alleen by die klient is.

Verder word 'n privaat plek gekies waar die betrokkenes the deur ander opgemerk en dikwels the

gehoor kan word the. Die jong dogter is dikwels ook onkundig en besef the dat hul in werklikheid

verkrag word nie. In een geval is die dogter in haar ma se huis verkrag en die ma het betaling daarvoor

ontvang.

'Maar hy het my amper verkrag voor hulle." (Die "amper" verwys na die feit dat die ander

persone amper gesien het hoe sy verkrag is).

"Sandy se hy het my - um - verkrag." II .... they will drive you round the block and -rape you ...."

Die dogters maak gebruik van verskeie verdedigingsmeganismes tesame met die dwelms om hulle

gevoelens te onderdruk. Nogtans ervaar hulle terogglitse en verwyte oor die gebeure en hulle

aktiwiteite (vgl. Tabel 3.1). Hierdie terugflitse van "wat ons gedoen het en - wat gebeur - en goed,"

veroorsaak dat hulle "vuil" en "goedkoop" voel. Hulle poog om van die gevoel ontslae te rank deur

die verdere gebruik van dwelms of hulle ontwikkel 'n obsessie en dan "gaan bad ek weer." Hierdie

77

gevoel dat hulle vuil en goedkoop is, kan ook veroorsaak dat die dogters werklik vuil en onversorg

is (vgl. Bylae B).

Die dogters worstel met verskillende gevoelens oor hulself, hulle opvoedingsituasie en hulle

betrokkenheid by prostitusie (vgl. Tabel 3.1). Hulle voel dat hulle verwerp is deur hulle gesinne, hulle

vriende, die gemeenskap en deur God. Hulle voel hulle is afgeskryf en weggegooi. Hulle voel

"niemand gee om nie" en gevolglik het hulle geen keuse as om prostitusie te bedryf nie.

Oor prostitusie as sulks openbaar hulle gevoelens wat wissel van onaangenaam tot walging. Al die

dogters laat blyk dat hulle nie hou van wat hulle doen nie en op grond daarvan hulself as

minderwaardig evalueer.

"Dit laat my sleg voel, dit laat my goedkoop voel."

"Partykeer voel jy spyt."

"Ek hou nie daarvan nie."

"Dis vir my partykeer aakhg."

"Jy's bang."

".... laat my voel - so of ek sommer niks wend is."

"Ek haat dit."

7 get this sick, sick feeling."

3.4.4. VOOR- IEN NADELE VAN PROSTITUSIE

Drie van die dogters meld dat daar geen voordele in prostitusie is nie (vgl. Tabel 3.1), want dit is 'n

aftakelingsproses. Deur prostitusie te bedryf takel jy jouself af. Drie van die dogters noem dat die geld

wat hulle kan verdien 'n voordeel van prostitusie is. Die ander voordele wat genoem word, is dat hulle

gouer volwasse word; dat hulle moontlik iemand kan ontmoet wat 'n langtermynverhouding met hulle

kan stig; dat dit 'n mens die geleentheid gee om baie mense te ontmoet en tale aan te leer. Een dogter

sien dit as voordelig, want dan kan sy haar ouma kul en wraak neem op haar ouma se verwerpende

optrede teenoor haar (vgl. Tabel 3.1).

Drie van die respondente noem die gevaar van seksueel-oordraagbare siektes as 'n nadeel van

prostitusie. Behalwe oordraagbare siektes bestaan die gevaar van oordosering van dwelms en die

gevaar van verkragting en moord ook nog. Hulle beskou prostitusie as moreel onaanvaarbaar.

Betrokkenheid by prostitusie maak jou goedkoop - dit is verkeerd en jy verwerp die Here en skend jou

78

liggaam.

3.4.5. VOORKOMING EN INTERVENSITE TEN OPSIIGTE VAN PROSTliTUSIFIE

Die dogters se voorstelle vir moontlike voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by

dogters hou verband met hulle eie ervaringe en behoeftes. 'n Stabiele gesinsopset en opvoeding word

genoem omdat dit 'n aspek is wat die dogters grootliks ontbeer het. Twee dogters beskou hoer

morele standaarde en norme sowel as inligting oor molestering, prostitusie en VIGS as moontlike

voorkomende maatreels. Die ander oplossings sluit selfdissipline, navorsing, voorkoming van

kindermolestering, toesluit van agentskappe en die uitwissing van Hillbrow in. Verder word

maatskaplike ondersteuning, opheffing en opleiding as voorkomende maatreels aanbeveel (vgl. Tabel

3 . 1).

TOEKOMSVIIS1T1F, VAN II➢OGTERS WAT V PROSTITUSA ETROKKE IIS

Die dogters wil nie oor die toekoms dink nie. Hulle het nog the besin oor wat die gevolge van hulle

betrokkenheid by prostitusie vir hulle inhou nie. Volgens Tabel 3.1 beleef drie van die dogters dat

hulle as gevolg van prostitusie geen toekoms het nie.

"Daar is nie vir my 'n toekoms nie."

"Ek kan niks van my lewe maak nie."

"Ek sal die res van my lewe aanhou moet hoer."

"1 try not to think .... "

Twee van die dogters wil van voor of begin op 'n plek waar niemand bewus sal wees van hulle huidige

leefwyse nie (vgl. Tabel 3.1). In hulle toekoms wil hulle aanvaar word, nooit alleen wees the en

iemand he wat hulle sal liefhe en vir hulle sal sorg. Hulle skep vir hulle 'n fantasiewereld waar al hulle

ideale vewesenlik word. Die ander dogters wil besittings koop, onafhanklik wees en een wil haar

biologiese ma vind. Slegs een dogter noem dat sy in die toekoms 'n beroep wil beoefen en een noem

dat sy the in die toekoms by prostitusie betrokke wil wees the (vgl. Tabel 3.1).

3.4.7. GIEVOLGTREKKINGS

Dogters wat by prostitusie betrokke is se gesin- en opvoedingsituasie openbaar verskeie probleme.

Die dogters kom hoofsaaldik uit onvolledige of gebroke gesinne. In hulle gesinsituasies beleef hulle

79

nie 'n veilige versorgingsruimte nie. Hulle voel hulle word deur hulle ouers verwerp en in die steek

gelaat. Op grond van hierdie belewing van hulle gesin- en opvoedingsituasies vertrou die dogters nie

hulle opvoeders nie.

In die opvoedingsituasie word verskeie opvnedingsprobllegne geidentifiseer. Die dogters word

mishandel, verwaarloos en gemolesteer. As uitvloeisel van die probleme beleef die dogters dat hulle

geen beheer oor hulle lewens het nie. Hulle glo hulle is minderwaardig. Hulle verlang om aanvaar te

word en dros om uit hierdie situasie te ontsnap. Die dogters word soms deur die ingryping van die

gereg van hulle ouers verwyder en in 'n plek van veiligheid geplaas. Die dogters ervaar 'n inperking

van hulle outonomie en onafhanldikheid en gevolglik dros hulle en land dan op straat sonder 'n

heenkome.

Die dogters ondervind probleme om aan te pas in die skoollsituasie aangesien hulle op grond van

probleme in hulle gesin- en opvoedingsituasie nie deur hulle ouers ondersteun en aangemoedig word

nie. Die gevolg van die ontoereikendheidsbelewing is in die meeste gevalle skolastiese probleme.

Hulle openbaar gedragsprobleme, ondervind probleme om verhoudings met hulle portuurgroep te stig

en word deur die onderwysers verwerp. Om verskeie redes verwissel hulle gereeld van skool,

byvoorbeeld die ouers se nomadiese bestaan as gevolg van werkloosheid; die ouers word versoek om

die dogter uit die skool te haal om skorsing te voorkom of die ouers verkies om die dogter in 'n ander

skool te sit met die hoop dat sy beter sal presteer of aanpas. Vroed skoolverlating vind plaas omdat

die dogter die skoolsituasie beleef as "nie vir hulle nie", of omdat die dogters geskors word. Swak

skolastiese kwalifikasies het 'n baie beperkende uitwerking op hulle beroepskeuses.

Op grond van hulle belewing van verwerping in hulle opvoeding- en skoolsituasie, dros die dogters

en word by prostitusie betrek deur "vriende" by wie hulle aanvaarding beleef. In die wereld van

prostitusie bots hulle met die gereg. Die dogters gebruik dwelms, alkohol of dagga en raak ook by

misdaad betrokke. Aanvanklik beleef die dogters aanvaarding en onafhanklikheid, maar spoedig raak

hulle bewus van die kortstondigheid van verhoudinge. Hulle ervaar geweld en aggressie en word selfs

verkrag.

Die dogters beleef dat prostitusie verkeerd is en maak gebruik van verdedigingsmegamismes soos

ontkenning, projeksie, verplasing, regressie en repressie om hulle gevoelens te beheer, maar hulle

ervaar dikwels terugflitse oor die aktiwiteite.

80

Hulle openbaar gevoellens oor prostitusie wat wissel van onaangenaam tot walging. Hulle beleef

hulself as vuil, goedkoop en ontoereikend. Hulle voel hulle is uitgelewer aan prostitusie en openbaar

frustrasie, moedeloosheid, aggressie en depressie. Hulle verlang om aanvaar te word, maar op grond

van self-efikettering as "sleg", beleef hulle selfverwerping en glo ook dat hulle ook deur God verwerp

word.

Hulle persepsies oor die voor- en nadele van prostitusie word eintlik bepaal deur die mate waarin hulle

betrokkenheid by prostitusie aan hulle emosionelle behoefiles voldoen. Op dieselfde wyse ervaar hulle

dat, indien hulle behoeftes in hulle opvoeding- en skoolsituasie en gemeenskapslewe bevredig kon

word, hulle moontlik nie by prostitusie betrokke sou raak nie. Die dogters openbaar 'n verduisterde

toekomsperspektief. Hulle probeer om nie aan die toekoms te dink the of om vir hulle 'n

fantasiewereld voor te stel waar hulle behoeftes bevredig kan word.

3.4.8. SAMIEVATTING

In hierdie hoofstuk is die eerste gedeelte van fase een van die navorsing afgehandel. Ses

gevallestudieverslae en 'n kruisgevallestudieverslag is opgestel. Die navorser gaan vervolgens in die

tweede deel van fase een 'n literatuurkontrole loods om die verkree inligting met die literatuur te

vergelyk.

81

HOOFSTUK 4

LIITERATUURKONT NOLE: DIE LEEIFWeRELD VAN

DOGTERS WAT Y PROSMUME INETROKKE IIS

4.1. INLEHNING

Gegewens wat verkry is uit ses individuele gevallestudies van dogters wat by prostitusie betrokke is

en in 'n kruisgevalleverslag saamgevat is (vgl. 3.4) dui op verskeie ongunstige belewinge van die

dogters oor hulle gesin- en onderwyssituasies, hulself en hulle betrokkenheid by prostitusie. Hierdie

negatiewe belewinge beinvloed hulle persepsies oor prostitusie, hulle toekomsverwagtinge en

persepsies oor rehabilitasie. Daar sal nou vervolgens oorgegaan word na die literatuurkontrole (vgl.

2.2.3.5).

4.2. DIE GESINSIITUASIE VAN DOGTERS WAT Y IPROSTI[TUSIE ETROKME

Die dogter wat by prostitusie betrokke is, is net soos alle kinders binne 'n besondere opvoedingsituasie

gebore en staan in 'n besondere verhouding tot haar ouers en gesin. Van Rensburg en Landman (1984:

124) noem dat daar in hierdie verhouding gepoog moet word om rigting aan 'n opvoedeling se

persoonsontwikkeling to gee. Hierdie ontwikkeling geskied nie outomaties nie, maar deur die

doelbewuste afsonderlike en gesamentlike handelinge van die ouers en die kind. Hierdie handelinge

kan egter disfunksioneel wees en die kind se ontwikkeling rem (Van Niekerk, 1986: 31-37).

Uit verskeie temas wat bekom is vanuit die verkennende meervoudige gevallestudies, is dit duidelik

dat opvoeding- en gesinsituasies van dogters wat by prostitusie betrokke is, daartoe bygedra het dat

die opvoeding van hierdie dogters nie na behore plaasgevind het nie. Dit is een van die hoofoorsake

wat daartoe aanleiding gegee het dat hulle hul ouerhuise verlaat het en gevolglik by prostitusie

betrokke geraak het. Hierdie terms nn verband met die gesin - en opmedingsitanzsies word email

in die ➢iteratuur onderstenn. Voordat die verskillende geldentifiseerde temas met betrekking tot die

gesin- en opvoedingsituasie bespreek word, word die inligting eers getabuleer en in Tabel 4.1.

uiteengesit.

82

TA

EL 4.11: GESINSITUARES VAN IDOGTEIRS WAT

Y PROSTIMIJSIE

ETROKKE ITS 1:; Ip 1:;

TIBIAS MT DEE GIEVALLIESTUDIES j ti, 6

ONVOLLEDIGE GESINNE 4

VERWERPING DEUR OPVOEDERS 6

DISFUNKSIONELE OPVOEDINGSHANDELINGE (mishandelimg, verwaarlosing, molestering) 6

VERLIES VAN GESINSBANDE (kommittering, dros, deur ouers verlaat) 5

VERHOUDINGSPROBLEME EN AGGRESS1E IN DIE GES1N 1

LAER SOSIO-EKONOMIESE AGTERGROND 2

DEUR OUERS/FAIVIILIE BY PROSTITUSIE BETREK 1

Daar sal nou voortgegaan word om die gesinsituasie van dogters wat by prostitusie betrokke is to

bespreek aan die hand van Tabel 4.1.

ONVOLLEINGE GESINNIE

Vier van die respondente van die onderhawige navorsing kom uit gebroke gesinne (vgl. Tabel 4.1).

Twee respondente is aangenome dogters, waarvan een se aanneemouers se huwelik verbrokkel het

omdat die stiefvader haar gemolesteer het (vgl. 3.3.3). Die ander aangenome dogter het haar ouerhuis

verlaat omdat haar stiefbroer haar gemolesteer het (vgl. 3.3.6). Slegs een van die respondente bly dus

by haar biologiese ouers (vgl. 3.3.5). Hierdie gegewens is dus 'n aanduiding dat dogters wat by

prostitusie betrokke is dikwels uit gebroke of onvolledige gesinne afkomstig is. Elierdie verskynnell

word ook deanr verskeie outeunrs inn Dunne nnavoirsiung hevestig. Volgens Gibson -Ainyette, Templer

en Brown (1988: 431) en Gray (1973: 405) kom dogters wat by prostitusie betrokke raak dikwels uit

gebroke gesinne. Die gebroke huis is, volgens Weisberg (1985: 88), amper kenmerkend van die

historisiteit van sowel volwasse as adolessente prostitute.

Seng (1989: 670) beweer dat in 'n bepaalde steekproef bevind is dat tot 88,5% van die dogters wat by

prostitusie betrokke is, uit gebroke gesinne afkomstig is. Longres (1987: 69) beweer dat 84% van die

dogtersprostitute wat ondervra is, in enkelouergesinne grootgeword het. Hy noem by 'n latere

geleentheid dat uit 'n steekproef van sewe-en-dertig dogters wat by prostitusie betrokke is, the een

grootgeword het in 'n gesinsituasie waar die ouerpaar nog bestaan het uit beide biologiese ouers nie.

Hier word geensins veronderstel dat die onvolledige gesinseenheid 'n voorvereiste is vir betrokkenheid

by prostitusie the, maar in die onvolledige gesinseenheid kan daar 'n sameloop van omstandighede wees

wat daartoe kan bydra dat dogters by prostitusie betrokke raak. 'n Verskynsel wat in hierdie studie

83

na yore kom, is dat die verbrokkeling van die huweliksverhouding ontwrigting in die gesin- en

opvoedingsituasie veroorsaak het (vgl. 3.3.1 - 3.3.3). Die dogters het sekere stadiums by die een ouer

en dan weer by die volgende ouer gewoon. Soms is hulle in die sorg van familie geplaas en soms in

die koshuis. Die een respondent skryfbyvoorbeeld dat sy sewe keer van die een ouer na die volgende

verhuis het (vgl. 3.3.2). Hierdie verskynsel word ook deur Weisberg (1985: 19) bevestig. As gevolg

van die herhaaldelike wisseling van opvoeders, wat elkeen 'n eie opvoedingstyl het, kan daar gepraat

word van 'n gefragmenteerde opvoeding wat opvoedingverwaarlosing in die hand werk.

Nog 'n komplikasie van die gebroke gesin wat in hierdie navorsing (vgl. 3.4.7) na yore kom is die

verskraling van die dogter se verhoudings met een of beide van haar ouers. Hierdie verhoudings-

probleme kan wees omdat die dogter kant kies (vgl. 3.3.1) of in konflik kom met die nuwe

huweliksmaats of saamblymaats van hul ouers (vgl. 3.3.2). Longres (1991: 119) noem in die verband

dat egskeidings, tweede huwelike en saamblyverhoudings gewoonlik spanning veroorsaak by beide

ouer en kind.

Die verbrokkeling van huweliksverhoudings gee dikwels aanleiding tot gesinsontwrigting wat

veroorsaak dat die dogters verwerp word of verwerping beleef. Gevolglik ontbeer hulle die gevoel

van veiligheid en koestering van die gesinslewe.

43.2.2. VIERWEIREING

Al ses die respondente ervaar verwerping van hulle ouers en gesinne (vgl. Tabel 4.1) en gevolglik

beleef hulle hulself as onwelkom. Hierdie gevoel dat hulle nie welkom is nie, noop hulle "tot afsluiting

en blokkering" van die opvoeding (Van Niekerk, 1985: 19). Soos reeds genoem (vgl. 4.2.1), beleef

die dogters op grond van die verbrokkeling van hulle ouers se verhouding dat hulle deur een of albei

hul ouers en die res van die gesin verwerp word.

"Ek was Brie jaar oud toe my ma my weggegooi het" (vgl. 3.3.1).

Verwerping gaan egter nie elke keer gepaard met die verbrokkeling van die huweliksverhouding nie,

maar soms op grond van die swak verhouding tussen die opvoeders en die dogter; 'n voorkeur vir een

van die ander kinders; skolastiese en gedragsprobleme wat die dogter openbaar of omdat een of albei

ouers nie die dogter se biologiese ouers is nie en soms ook omdat die dogter verwyt word vir probleme

in die gesin, soos molestering. Een van die respondente van die navorsing wat nog by haar gesin

woon, word verwerp deur haar grootmoeder wat verantwoordelik is vir die versorging en opvoeding

84

van die kleinkinders (vgl. 3.3.5). In haar eie woorde stel sy dit soos volg: "Sy like my boetie meer."

Aangenome dogters kan voel dat hulle biologiese moeders hulle verwerp en verlaat het. Hierdie

gevoel van verwerping kan veroorsaak dat die dogter haar biologiese ma soek en verskonings uitdink

waarom haar ma haar sou verlaat het (vgl. 3.3.3), of voorgee dat dit haar the pla the omdat die

biologiese ma sleg is.

7 can not remember my mother - my real mother. My parents said she was a bad woman."

.... and she didn't look after me" (vgl. 3.3.6).

'n Behoefte aan aanvaarding kan 'n oorsaak wees om by prostitusie betrokke te raak. Die dogter kan

by die Idiente aanvaarding soek wat sy the in die gesinsituasie kry the. 'n Voorgenoemde respondent

identifiseer met haar biologiese ma en wil graag gewild wees by manlike persone omdat haar ma baie

"Boy friends" gehad het. Haar behoefte om aanvaar te word, is dus the in die gestruktureerde

gesinsituasie beantwoord the.

Daar blyk 'n verband te wees tussen verwerping deur die ouers en betrokkenheid by prostitusie, maar

die samehang is moeilik om te bepaal aangesien niemand kan voorspel of die dogter nie in elk geval

by prostitusie betrokke sou raak the, al is sy the deur haar opvoeders verwerp the. Al die respondente

het reeds op skool gedragsprobleme openbaar en die vraag kan gestel word of 'n dogter

gedragsprobleme openbaar omdat sy verwerp is, of verwerp is op grond van herhaaldelike

gedragsprobleme? Een van die respondente het byvoorbeeld betrokke geraak by geweld,

substansmisbruik en satanisme. As gevolg van haar gedrag is sy uit verskeie skole geskors en is sy

eventueel in 'n plek van veiligheid opgneem. Sy dros egter ook herhaaldelik uit die inrigting en met

die laaste geleentheid kon sy the haar gesin opspoor the (vgl. 3.3.4).

"Op daai stadium het ek nie geweet waar my ma is nie — en ek het nie geweet waar my susters

was of my broers -- of niemand nie."

Hoe dit ookal sy, die basiese behoefte aan aanvaarding word the in die dogters se gesinsituasie

verwesenlik the. Van Zyl (1989: 252) beweer dat die opvoeder wat die opvoedeling aanvaar, ook die

verantwoordelikheid vir die opvoeding van die kind/dogter aanvaar. Indien die dogter verwerp word,

behoort dit uit die opvoeder se opvoedingshandeling te spreek aangesien die opvoeder dus the die

verantwoordelikheid vir die dogter se opvoeding sal aanvaar nie. Verwerping kan, volgens die mening

van die navorser, dus opvoedingsverwaarlosing in die hand werk.

85

Verwerping en onttrekking loop hand aan hand. Volgens die onderhawige navorsing lei verwerping

deur 'n ouer tot miskenning van die dogter se menswaardigheid en word haar behoeftes geignoreer.

As voorbeeld kan genoem word dat een van die respondente se behoefte om haar biologiese vader se

begrafnis by te woon, geminag is (vgl. Bylae B) terwyl 'n volgende respondent vergeefs poog om as

goed genoeg aanvaar te word (vgl. 3.3.3). Die ouers onttrek hulself van die dogters en veroorsaak

'n affektiewe vakuum. Gevolglik is hierdie dogters tot 'n groter mate afhanldik van hul maats.

Aangesien hul negatief voel oor hulself stig hulle verhoudings met maats wat ook negatiewe gedrag

openbaar. Dit lei daartoe dat hulle hul saam skuldig mask aan antisosiale gedrag soos oneerlikheid,

stokkiesdraai en onwettige bedrywighede (Schaffer & DeBlassie, 1985: 689). Een van die respondente

noem byvoorbeeld dat haar gedrag verander het nadat haar verhouding met haar stiefma ontwrig is.

Sy het begin om sonder toestemming laat saans uit te bly en alle vorme van gesag te verwerp (vgl.

3.3.3).

Die tema van verwerping word dikwells in die lliteratuur genoent Schaffer en DeBlassie (1984:

689) beweer byvoorbeeld dat die dogters aandag, aanvaarding en erkenning by hulle kliente soek. 'n

Respondent van die onderhawige navorsing noem byvoorbeeld dat dit vir haar aangenaam is as die

kliente met haar gesels en haar vlei (vgl. 3.3.5). Vir 'n paar minute beleef die dogters dat hulle aan

iemand behoort, en iemand aan hulle behoort. Weisberg (1985: 96) stel dit dat die dogters se verlange

na warmte en aanvaarding voldoende is om by prostitusie betrokke te raak.

Hatkoff (1994: 284) noem dat sommige Jong mense grootword sonder enige positiewe terugvoering

of vertroue in hulle lewens en gevolglik het hulle 'n lae selfbeeld en ervaar hulle gevoelens van

magteloosheid. Volgens Weisberg (1985:91) het sommige jeugdiges nooit die versorging van 'n vader

of 'n moeder ervaar nie. Die dogters raak dus betrokke by prostitusie om hulle behoefte aan

aanvaarding, erkenning en selfverwesenliking te bevredig.

".... many feel they have never been loved and in a perverse sense, they feel they get love (out

on the street). People pay to love them." (Harakas 1981:4).

Soms word die dogters nie deur die ouers verwerp of in die steek gelaat nie, maar hulle raak steeds

betrokke by prostitusie as gevolg van groepsdruk, die onrealistiese romantisering van prostitusie,

substansafhanklikheid, soeke na avontuur of ter wine van finansiele bevrediging (vgl. 3.4.3). In hierdie

geval kan daar gestel word dat die dogters wat by prostitusie betrokke raak hulle ouers verwerp.

Hierdie dogters dros uit die ouerhuis op soek na outonomie en onafhanklikheid en verwerp hulle ouers

se gesag. Hierdie gedrag van die dogters kan veroorsaak dat hulle ouers hulle ook eventueel verwerp.

86

Lowman (1987: 105) onderskei tussen twee soorte drosters, naamlik die "runaways" of die

"throwaways." Hy noem dat "throw-aways" genoodsaak is om uit die ouerhuis te dros as gevolg van

disfunksionele opvoedingsdinamiek.

4.2.3. DISFUNIICSIIONELE OlIDVOE1111INGSDIENAMILEK (I ➢ISHANDELIING, MOLES it Ili/TING

EN VERWAARLOSIING)

Twee van die ses respondente van die onderhawige navorsing is seksueel gemolesteer (vgl. Tabel 4.1),

een deur haar stiefvader (vgl. 3.3.3) 'n ander deur haar stiefbroer (vgl. 3.3.6). Twee dogters noem

dat hulle fisiek mishandel is, een deur haar ma (vgl. 3.3.1) en een deur haar vader se saamblymaat (vgl.

3.3.2).

Disfunlksionefle opvoedingsdfinandek 'word fin verskeie literratanurbronne bespr•eek. So word

mishandeling en seksuele molestering van kinders dikwels deur die media onder die gemeenskap se

aandag gebring. Ouers of opvoeders wat hulle skuldig maak aan mishandeling of molestering kan

vervolg word en word in elk geval deur die gemeenskap veroordeel. Mishandeling en molestering

word gewoonlik deur die betrokkenes geheim gehou. Die kinders is dikwels nie eens bewus daarvan

dat hulle ouers onbehoorlik optree me en dat hulle dit iewers kan rapporteer me (Van der Merwe,

1986:260).

Mishandeling en unollestering gaan gepaard met 'n aktiewe bedreiging van 'n dogter se veiligheid en

welstand. Verwanniosing impliseer die ignorering van die volwassene se verantwoordelikheid om na

die dogter se welstand en veiligheid om te sien (Roscoe, 1990: 260). 'n Kind sal nie maklik besef dat

sy verwaarloos word en nie die liefdevolle versorging en opvoeding ontvang waarop sy geregtig is nie.

Navorsing van Schaffer en DeBlassie (1984: 690 - 691) beweer dat verwaarlosing meer dikwels as

mishandeling of molestering voorkom. Na aanleiding van die aktiwiteite waarin dogters van die

onderhawige navorsing betrokke geraak het (vgl. 3.3.4) en die feit dat van hulle byvoorbeeld in die

ouerhuis gemolesteer is (vgl. 3.3.3), dui daarop dat die ouers nie na die dogters se veiligheid of

geestelike welstand omgesien het nie. Die afleiding kan dus gemaak word dat die dogters ook

verwaarloos is. Roscoe (1990: 520 - 526) beweer dat verwaarlosing me net na die fisieke versorging

van dogters verwys nie, maar ook na die ontoereikende voorsiening van basiese opvoeding om

bepaalde norme aan te leer wat byvoorbeeld jeugmisdaad en substansmisbruik kon verhoed het.

Seng (1989: 670) en Weisberg (1985: 91) merk 'n hoe insidensie van fisieke mishandeling en

87

verwaarlosing op by dogters wat hulle tot prostitusie wend. Die lewe as prostituut verskil vir die

dogters the veel van hulle ervarings by hul ouerhuise nie en vir sommige bied dit in sekere opsigte 'n

meer aanvaarbare alternatief (Caplan, 1984:73).

Behalwe fisieke gevolge soos wanvoeding en ondervoeding kan mishandeling en verwaarlosing ook

verskeie affektiewe en gedragsprobleme veroorsaak. Johnson (1992: 101-113) noem onder andere

dat dogters wat mishandel, verwaarloos of gemolesteer is, 'n swak selfbeeld en liggaamskonsep

openbaar; geneig is tot depressie; onvanpaste volwassenheid en seksuele gedrag openbaar en 'n

emosionele, onsensitiewe, manipulerende persoonlikheid ontwikkel. Hierdie dogters openbaar dikwels

gedragsprobleme en dros van hulle ouerhuise ".... to avoid confronting the emotional abyss within

themselves" (Weisberg, 1985: 106).

In die literatuur word daar verwys na 'n moontlike verband tussen molestering en prostitusie. Simons

en Whitbeck, (1991: 370 - 375) beweer byvoorbeeld dat seksuele molestering omstandighede skep wat

lei tot prostitusie, veral aangesien dit dikwels die oorsaak daarvan is dat dogters van hulle ouerhuise

af dros en deur voornemende koppelaars beinvloed word om betrokke te raak by prostitusie.

Wanneer dogter deur 'n ouer gemolesteer word, betaal sy met haar liggaam vir die versorging

waarop sy eintlik geregtig is. Die vertrouensverhouding word hierdeur vernietig en die dogter word

eintlik so by prostitusie ingelyf (Newton-Ruddy & Handelsman, 1986:4). In die onderhawige

navorsing het die navorser ook opgemerk dat die vertrouensverhouding tussen 'n respondent en haar

vader vernietig is toe sy besef het dat by deur die kamstige speletjie "spellitjie" besig was om haar te

molesteer (vgl. 3.3.3).

Wanneer dogtertjies onder die ouderdom van tien jaar gemolesteer word, ontlok dit hewige reaksie

van die gemeenskap, maar tieners word nie as magtelose slagoffers beskou the en ontvang gewoonlik

minder simpatie en begrip (Sturkie & Flamer, 1987: 491). Hierdie tendens is ook opgemerk in die

onderhawige navorsing. 'n Respondent fig byvoorbeeld haar ouers in dat haar stiefbroer besig is om

haar te molesteer, maar die ouers aanvaar nie haar woord the en gevolglik dros sy van haar ouerhuis

af (vgl. 3.3.6). Tieners is dus 66k magteloos teen die mag wat volwassenes oor hulle uitoefen en

indien hulle dan gemolesteer word, dros hulle van hulle ouerhuise af om uit die situasie te ontsnap

(Carson, 1993:12). Dit kan vervolgens gestel word dat:

"The very term "runaways" suggest a degree of choice which is simply not available to those

who are in fact often "pushed out" either by their families or by circumstances often

88

surrounding the issue of abuse. Most runaways are not "drop outs", but are "pushed aways"

trying to survive" (McMullen, 1987: 41).

Die negatiewe invloed wat molestering op dogters het word deur die volgende gegewens aangedui.

Uit tweehonderd jong prostitute is 60% seksueel gemolesteer. Van hierdie groep voel 44% skuldig en

blameer hulself vir die gebeure, 91% is oortuig dat daar niks is wat hulle in verband met die

molestering kon gedoen het the (volgens die mening van die navorser gee dit aanleiding tot 'n

slagoffersindroom), 98% openbaar negatiewe gevoelens oor hulself, mans, seks en hul moeders, terwyl

17% gedros het om uit die situasie te ontvlug (Silbert & Pines, 1983: 286 - 287). Seksuele molestering

laat die dogters voel hulle is uitgelewer en magteloos. Die navorser het dieselfde gevoel waargeneem

by die respondente van die onderhawige navorsing (vgl. Bylae B).

vERLas VAN GESTINS ANIDE

Een van die funksies van 'n gesin is versorging. Elke lid in 'n gesin moet deur die gesin versorg en

gedra word, maar moet ook die geleentheid kry om as 'n outonome individu binne die gesin te

funksioneer (Olivier, 1986: 126). Binne die gesinsmilieu beleef die kind veiligheid in die

verbondenheid met die ander gesinslede en veral haar ouers. Indien die bande met haar ouers verbreek

word, beleef die dogter haarself as uitgelewer en onveilig (Weisberg, 1985: 91).

Vyf van die respondente van die onderhawige navorsing het geen kontak met hul primere gesinne nie

(vgl. Tabel 4.1). Drie van die respondente het van hul ouerhuise af gedros. Twee het van

kindersorgskole af weggeloop en nie na hulle gesinne teruggekeer nie Hierdie verities van

gesinsbanaide kom ook dikwells in die Iliteratuur voor. Lowman (1987: 104) noem byvoorbeeld dat

in Amerika die meeste jong prostitute "runaways" of "throwaways" is. Hierdie dogters het hulle

ouerhuise verlaat sonder dat iemand hulle mis. Hulle is op hulself aangewese vir oorlewing omdat

hulle gesinne gedisintegreer het (Caplan, 1984: 69).

Twee van die respondente van die onderhawige navorsing is aangenome kinders. Die een respondent

spreek die begeerte uit om met haar biologiese moeder kontak te maak (vgl. 3.3.3). As gevolg van

die dogters se behoefte om aan 'n gesin te behoort, stig hulle 'n substituutgesin op straat deur 'n

verhouding met 'n koppelaar aan te knoop. Ifn die lliteratuur word linierdie tema ook toegetig.

Toetrede tot prostitusie kom dikwels voor net na die verbreking van bande met die belangrike ander

(Weisberg, 1985: 103). Schaffer en DeBlassie (1984: 691) beweer dat 'n verskynsel van afwesigheid

89

van die ouers baie algemeen by dogtersprostitute is, maar Gray (1973: 405) waarsku dat die verlies

van gesinsbande nie noodwendig lei tot prostitusie the, maar wel sosiale omstandighede kan sleep wat

die dogters vatbaar vir, of weerloos teen prostitusie maak.

Die navorser huldig die mening dat hierdie dogters bande met hulle gesinne verbreek omdat hulle

behoeftes in terme van aanvaarding, erkenning en selfaktualisering the in die gesinsituasie bevredig

word the.

EDIROS VAN DM OUTEIMUIS

Van die ses respondente uit die onderhawige navorsing het slegs drie uit hulle ouerhuise gedros. Die

ander respondente het wel sonder toestemming vir naweke of tot laat saans uitgebly, maar het altyd

vrywillig teruggekeer na hul ouerhuise. Drie respondente het ook uit plekke van veiligheid gedros en

the teruggekeer na hulle ouerhuise the (vgl. 3.4.2).

Uit die aard van prostitusie is dit algemeen dat dogters wat by prostitusie betrokke is, een of meer keer

van hul ouerhuise gedros het, aangesien prostitusie selde in die dogters se ouerhuise bedryf word

(Seng, 1989: 671). In die huidige navorsing het net twee dogters prostitusie bedryf terwyl hulle in

hulle ouerhuise bly. Een dogter is deur die ma self by prostitusie betrek (vgl. 3.3.1), terwyl die ander

dogter saans prostitusie bedryf sonder dat haar gesin dit agterkom (vgl. 3.3.5). Die dogters in die

onderhawige navorsing dros van hulle ouerhuise of omdat hulle gemolesteer is (vgl. 3.3.6), konflik met

gesinslede het (vgl. 3.3.5), outonomie en onafhanidikheid verlang (vgl. 3.3.6), maar veral omdat hulle

verwerp word en begeer om aanvaar to word (vgl. 3.3.3).

Een van die respondente in die onderhawige navorsing het geskryf hoe sy gereeld van die een na die

ander ouer weggeloop het sodra sy konfillik met haar gesinslede beleef het (vgl. 3.3.2). Soms het die

respondente hul ouerhuis verlaat omdat konflik onstaan het tussen die dogters en die ouers se

saamblymaats (vgl. 3.3.3). Illierdie terra kom ook in die lliteratanur na von-e. Jong prostitute in

Singapoer wat uit hulle ouerhuise gedros het, verwoord teenstand en misnoee teenoor ouers en

verwerp gesagsfigure (Weisberg, 1985: 89, 103). In onderhoude met Garson (1993: 12) noem 'n

dogter van Gauteng:

'My mother is alive, but she's staying with another man so I can't live with her. I don't like

her husband ... I can't go home because I'm not living in peace at home."

90

Dogters verlaat soms hulle ouerhuise omdat hulle in konflik betrokke raak met hulle ouers of ander

gesinslede. Die dogters verlaat ook soms hulle ouerhuise omdat hulle selfstandig wil wees of voel dat

hulle ouers hulle nie genoeg vryheid bied nie. Slegs een van die respondente het aangedui dat sy uit

haar ouerhuis gedros het omdat sy onafhanklik wou wees (vgl. 3.3.6).

Ouers se kommer oor die dogters se veiligheid kan aanleiding gee tot 'n filosofie van "Lock up your

daughters" (vgl. 3.3.6). Dogters word soms onderwerp aan oormatige toesig en beheer van hulle

ouers en gevolglik lu-y hulle nie voldoende geleentheid om 'n gevoel van outonomie enn

onafrinankilikkeid te ontwikkel nie. In die lliterratuur word ook beweer dat hierdie sogenaamde

"beveiliging" dikwels remmend of beperkend in werk op die ontwikkeling van onafhanklikheid en

outonomie. Kitzinger (1990: 168) noem byvoorbeeld in die verband: ?I .... this child protection approach attempts to 'preserve childhood" by confining children

behind bars. However, it is precisely this kind of 'Protection" which leaves many survivors

feeling trapped and imprisoned. As children they desperately longed to escape the

restrictions of childhood"

Die dogters se reg op outonomie word op hierdie wyse ontken en die straatlewe en prostitusie is dan

vir die dogters baie aanloklik. Hulle sien die straatlewe as 'n toevlugsoord van vryheid en die weg na

die lekker lewe met baie geld (Lowman, 1987: 106).

Weisberg (1985: 104) beweer dat die dogter wat by prostitusie betrokke is haar outonomie en sukses

meet in terme van haar verdienste met prostitusie. Gray (1973: 411) noem dat sy op die wyse sosiale

status soek wat vir haar onbereikbaar is op ander terreine van haar lewe. In die onderhawige navorsing

verwys 'n respondent dikwels na haar gewildheid onder haar kliente en ook hoe hulle haar skoonheid

bewonder (vgl. 3.3.6).

Volgens Lowman (1987: 103) is die idee van jong aantreklike dogters wat vinnig groot bedrae geld

deur prostitusie verdien amper onweerstaanbaar vir dogters op soek na outonomie en onafhanklikheid.

Die dogters poog om hulself finaal los te maak van hul ouers se beperkende gesag en invloed sodra

hulle hul tot die straat wend, wat dan dikwels lei tot misdaad en substansmisbruik (Lowman, 1987:

104). Gray (1973: 405) verklaar die verskynsel soos volg:

'According to the social control theory, lack of intimate ties with the conventional order will free

a person to commit delinquent acts since (s)he has nothing to lose through a negative evaluation

by parents or conventional others."

91

Die dogters se begeerte om aanvaar te word kom tevoorskyn in hulle siening van die voordele

verbonde aan prostitusie. Betrokkenheid by prostitusie kan verhoed dat 'n dogter eensaam is, want

sy kry geleentheid om baie mense te ontmoet (vgl. 3.3.6). Die moontlikheid bestaan ook dat

langtermyn-verhoudings met kliente gestig kan word (vgl. 3.3.4). Lowman (1987: 106, 111) beweer

dat dogters soms van hulle ouerhuise of dros as 'n uitvloeisel van die behoefte om plaasvervangende

verhoudings te stig. Hierdie behoefte om aan iemand te behoort is dikwels die hoofrede vir die dogters

se keuse om prostitusie as beroep te Ides .

Hierdie behoeftes van die jeug na ontvlugting van beperkende maatreels, maar ook na aanvaarding en

erkenning word uitgebuit deur koppelaars, kliente, sekere nagklubeienaars en sindikate (Aucamp,

1992: 19). Die dogters beland op die straat en om te oorleef moet hulle eventueel begin om prostitusie

te bedryf (Schaffer & DeBlassie, 1984: 691; Weisberg, 1985:100).

Die gesin se sosio-ekonomiese posisie kan ook stremmend inwerk op die ontwikkeling van outonomie

en onafhanklikheid. Twee van die ses respondente kom uit 'n Baer sosio-ekonomiese gesinsopset (vgl.

Tabel 4.1). Een respondent kom uit die Oosrand en die ander een uit 'n gebied in die weste van

Pretoria (vgl. Bylae B). Die ander vier respondente kom almal uit gemiddelde en hoer sosio-

ekonomiese gemeenskappe en het nie van hulle ouerhuise gedros as gevolg van die finansiele opset van

die gesin nie. Sommige outeurs (Longres, 1991: 121; Milazi, 1992: 15; Phillips, 1994: 12) beweer dat

dogters wat by prostitusie betrokke is gewoonlik uit gesinne met 'n laer sosio-ekonomiese opset kom.

Volgens Gildenhuys (1993: 72) word die persone uit laer sosio-ekonomiese en arm gemeenskappe

geetiketteer as aggressief, lui, dom, onsuksesvol en sleg. Hierdie beskouing word deur hulself so

aanvaar en gevolglik ontwikkel die ouers 'n negatiewe leefwyse, 'n lae selfbeeld en 'n

ongemotiveerdheid wat hulle opvoedingsbetrokkenheid verskraal en ontoereikend laat verloop. Die

dogters van hierdie gesinne raak dan maklik by prostitusie betrokke omdat hulle self ook 'n lae

selfbeeld ontwikkel.

Groot gesinne gaan ook dikwels gebuk onder armoede en dit kan tot verwaarlosing lei as gevolg van

die gebrekkige finansiele vermoens van die ouers om in die 'cinders se behoeftes te voorsien (Johnson,

1990: 128). Mokwena (1992: 40) noem dan ook dat baie jeugdiges hulle tot die straat wend om te

ontvlug van oorvol armoedige wonings.

Schaffer en DeBlassie (1984: 689) se bevinding dat daar geen vaste patroon bestaan in terme van die

92

sosio-ekonomiese agtergrond van dogters wat by prostitusie betrokke is nie, stem ooreen met die

bevinding van die onderhawige navorsing. McMullen (1987: 38) noem in die verband dat indien

finansiele oorwegings dogters sou beinvloed om prostitusie te bedryf, daar baie meer dogters by

prostitusie betrokke sou wees. Die navorser is oortuig dat 'n swak sosio-ekonomiese gesinsopset

omstandighede kan sleep wat daartoe kan bydra dat dogters by prostitusie betrokke raak.

41.2.6. DEUR OUERS OF IFAMILICE

Y PROS IrlITUSICE ETREK I,,

Slegs een van die ses respondente het in die onderhawige navorsing genoem dat sy deur haar ma by

prostitusie betrek is (vgl. Tabel 4.1) Een respondent noem dat sy self haar ouer suster by prostitusie

betrek het (vgl. Bylae B).

l[n die Iliteratuur word bevestig dat dogters sours deur Mlle ouers, suster s off' deur ander

fanniliellede by prostitansie betrek word (Inciardi, 1984: 73-76; Seng, 1989: 670). Herrmann (1987:

523-524) beskryf hoe dogters deur ouers of ander familielede verkoop word of uitgestuur word om

prostitusie te bedryf om byvoorbeeld die gesin se skuld te vereffen. In Johannesburg word dogters ook

soms deur hulle ouers by prostitusie betrek. Tydens 'n onderhoud met die kinderbeskermingseenheid

in Johannesburg word byvoorbeeld genoem dat:

"... one girl picked up by the CPU had started working as a prostitute at the age of 12. At 13

she could tell other girls how to rob "steamers" (clients). She learnt the trade from her mother"

(Steyn 1993: 2).

Die dogters beleef dat hulle geen beheer oor hulle lewe het nie. Naar is geen belewing van eie waarde

of aanvaarding nie. Die respondent wat byvoorbeeld deur haar ma by prostitusie betrek is, openbaar

depressie en het al gepoog om selfmoord te pleeg. Sy toon ook geen belangstelling in haar

persoonlike voorkoms nie (vgl. Bylae B). Die navorser is van mening dat dogters wat deur hulle

familie by prostitusie betrek word hulself as minderwaardig en uitgelewer beleef.

As gevolg van die gesinsituasie van die dogters wat by prostitusie betrokke is, is hulle behoeftes aan

aanvaarding, erkenning en selfaktualisering nie bevredig nie. Hulle ontwikkel 'n swak selfbeeld en soek

aanvaarding deur by prostitusie betrokke te raak. Die navorser is van mening dat hierdie swak

selfbeeld kan veroorsaak dat die dogters skolasties swak presteer en dat hulle ook kan ervaar dat hulle

geen erkenning in skoolverband ontvang nie.

93

4.3. IN F. ONDERWYSSITUASla VAN DOGTERS WAT Y IPROSTI[TUSIIIE ETROKKE

Ills

Die navorser is oortuig dat naas die gesin, die onderwys die belangrikste rol in die sosialisering en

beroepsvoorbereiding van dogters speel. Die onderwys behoort aan die dogters die geleentheid te bied

om hul potensiaal in so 'n mate te ontwikkel dat hulle oor voldoende kwalifikasies en vaardighede

beskik om hulself in die arbeidsmark te laat geld.

In die ses individuele gevallestudieverslae en gegewens wat saamgevat is in die kruisgevalleverslag is

die invloed wat die opvoeding- en gesinsituasie het op die dogters se ingesteldheid teenoor die

onderwys, hulself en hulle verwagtinge van die toekoms opmerklik (vgl. 3.4.7). Verskillende temas

is verkry as gevolg van die verwerking van die inligting en dit is met die bevindinge van ander

navorsers in die literatuur vergelyk. Hierdie temas in verband met die onderwyssituasie word in Tabel

4.2 weergegee.

TA 'LEL 4.2: ONDERWYSSITUASIE VAN DOGTERS WAT

PROSTflUSUE

ETROKKE

TIEMAS urr ➢ EE NAVOIRSING N = 6

SWAK SKOOLPRESTASIE 5

GEDRAGSPROBLEME OP SKOOL (stokkiesdraai, baklei, dwelms, verwerp gesag) 6

VROEe SKOOLVERLATING (amptelik, geskors, dros) 2

GEREELDE SKOOLVERWISSELING 4

Die meeste temas wat in die onderhawige navorsing onderskei is, word deur ander outeurs nn

die lliteratuur bevestig, behalwe die laaste tema "Gerreellde Skoollverwisselling," wat net in hierdie

navorsing opgemerk is en nie in die literatuur wat tans vir die navorser beskiklbaar is nie. Geen

tema in verband met die onderwyssituasie van dogters wat by prostitusie betrokke is, is in beskikbare

literatuur opgemerk, wat nie ook in hierdie navorsing gevind is nie.

4.3.11. SWAK SKOOLIPRESTASIFIE

Volgens die biografiese inligting van die ses respondente wat aan die navorsing deelgeneem het, het

vyf van hulle reeds een of meer standerds op skool herhaal ( vgl. Tabel 4.2). Die een dogter wat nog

nie op skool gedruip het nie, het reeds die skool verlaat sonder om haar kursus (N2) te voltooi (vgl.

3.3.6). Drie van die dogters neem al hulle vakke op die laer graad (vgl. 3.4.7). Taal- en

94

spellingprobleme kom voor en twee van die dogters het nie voldoende selfvertroue om hulle

biografiese gegewens of lewensverhaal neer to skryf the (vgl. Bylae B). Hierdie swak skolastiese

prestasie kan wees as gevolg van skoolverwisseling en gevolglike didaktiese verwaarlosing en/of

gedragsprobleme soos stokkiesdraai (vgl. 3.3.4). Swak skolastiese prestasie kan ook 'n bydraende

faktor wees tot skoolverwisseling en/of gedragsprobleme, aangesien die dogters as gevolg van hulle

belewing van mislukkings negatief teenoor die skoolsituasie voel en hewer na 'n ander skool oorgeplaas

wil word (vgl. 3.3.5). Die skoolstruktuur en gesag word ook verwerp. As gevolg van die dogters se

swak prestasies, word hulle deur hulle ouers verwerp en gevolglik ontbreek ondersteuning en

aanmoediging wat tot verdere swak prestasies en gedragsprobleme lei (vgl. 3.3.5).

Skolastiese probleme kom dikwels voor onder dogters wat by prostitusie betrokke is en baie is 'n jaar

of meer agter op skolastiese gebied (Weisberg, 1985: 158; Seng, 1989: 671). Gibson-Ainyette et al.

(1988: 437) vind ook dat baie prostitute leerlinge uit Spesiale Onderwys was, maar waarsku dan ook

dat alhoewel akademiese probleme waarskynlik die reel is, dit nie beteken dat alle dogters wat by

prostitusie betrokke is, noodwendig skolastiese probleme ondervind het the.

Onderprestasie op skool kan deur verskeie omstandighede veroorsaak word, soos byvoorbeeld leer-

probleme, swak konsentrasie, ontoereikende motivering, verwaarlosing, sosio-ekonomiese probleme

en 'n lae selfbeeld. Herrmann (1987:524) stel dit byvoorbeeld dat swak skolastiese prestasie

veroorsaak word deur ontoereikende konsentrasie, maar Culp, Richardson en Heide (1987: 497) merk

ook die invloed wat die opvoedingsituasie op skolastiese vordering het en noem dat:

"Neglected children have been reported to have more difficulty pulling themselves together to

deal with learning tasks ...."

Swak sosio-ekonomiese omstandighede, oorbevolking en disfunksionele gesinsituasies kan ook bydra

tot ontoereikende skolastiese vordering. Kronick (1994: 530) beweer dat verskeie probleme soos

aanranding, alkohol, dwelms en armoede die rede kan wees waarom 'n kind nie leer the of begin

stokkiesdraai en eventueel die skool verlaat. 'n Kind kan the leer as sy moeg, honger of bang is nie.

Die belewing van mislukking op skolastiese gebied kan ook aanleiding gee tot verdere swak skolastiese

prestasie. Wanneer 'n dogter ontoereikend presteer of dalk 'n standerd druip, voel sy skaam en beleef

haarself as 'n mislukking in die od van die ander (Coetzee, 1995: 19). Roderick (1994: 732) vind

byvoorbeeld dat 'n leerling wat bevorder is meer aanpasbaar is, 'n sterker selfbeeld openbaar en 'n meer

positiewe gesindheid teenoor die skoolsituasie openbaar as die leerling wat 'n standerd moes herhaal.

95

Herhaalde belewing van mislukking op skolastiese gebied gee aanleiding tot onvoldoende motivering

en belangstelling in die skolastiese aktiwiteite (Schaffer & DeBlassie, 1984: 695; Gray, 1973: 406) en

dit veroorsaak dat die dogters steeds swakker presteer. 'n Bose kringloop ontstaan waar swak

prestasie tot verdere swak prestasie aanleiding gee.

Verskeie gevolge van swak skolastiese prestasie kan genoem word, soos byvoorbeeld

gedragsprobleme, verduisterde toekomsperspektief en vroed skoolverlating. Die dogter wat

ontoereikend presteer op skool twyfel aan haar moontlikhede en haar toekoms. Die dogter wat

jarelank worstel met 'n probleem kan gewoond rack aan mislukking. Sy kan beleef dat sy in die

skoolsituasie net vernedering ondervind. Aangesien sy the sukses beleef the, word haar inisiatief

ondermyn en haar verhouding met haar klasmaats word benadeel. Sy poog om op oneerlike maniere

sukses te behaal en haar morele kodes word afgebreek (Barnard, 1975: 10). Sy verwerp die

onderrigstelsel en sien nie die waarde van 'n skolastiese opleiding the. Schaffer en DeBlassie (1984:

695) beweer dat die dogter the daarin kan slang om haar op die toekoms te rig the. Hierdie gerigtheid

op die toekoms is noodsaaldik vir skolastiese sukses.

Vir die kind met 'n verduisterde toekomsperspektief is daar geen verwagting betreffende die toekoms

the. Die dogter het geen plan of taak vir wat in die toekoms wag the. Sy leef dus net van dag tot dag

(Ter Horst, 1972: 97). Dogters kan die feit dat hulle byvoorbeeld 'n skooljaar moet herhaal as - 'n

"punishment and stigma" beskou (Roderick, 1994: 742). Gevolglik neem skoolbywoning of (Patrick,

1994: 748) en uiteindelik verlaat die dogter die skool omdat sy haarself as ontoereikend ervaar en daar

the aan haar behoefte om erkenning in die skoolsituasie beantwoord word the.

Alhoewel daar dus the noodwendig 'n verband tussen swak skolastiese vordering en prostitusie is the,

is daar wel 'n verband tussen swak skoolprestasie, verduisterde toekomsperspektief, emosionele en

gedragsprobleme op skool en gevolglike vroed skoolverlating.

GEINRAGSPRO LEMIE OP SKOOL

Ses van die respondente van hierdie navorsing het gedragsprobleme op skool openbaar (vgl.Tabel 4.2)

wat wissel van probleme met die onderwysers as gevolg van gesagsverwerping, aggressie,

stokkiesdraai tot substansmisbruik (vgl. 3.4.7) en uiteindelik is hulle gekommitteer of het hulle gedros.

96

Swak skoolprestasie en belewing van ontoereikendheid kan aanleidend wees tot vyf van die

respondente se gedragsprobleme (vgl. 3.4.7), maar een respondent noem dat sy net 'n rebel was (vgl.

3.3.6). In die literatuur word swak skolastiese prestasie dikwels as oorsaak of gevolg van

gedragsprobleme op skool aangedui. Kronick (1994: 530) noem byvoorbeeld dat skoliere wat

herhaaldelike mislukkings op skool ervaar dikwels reageer met ontwrigtende gedrag en poog om die

skool te vermy deur stokkies te draai.

Gibson-Ainyette et al. (1988: 432) en Weisberg (1985:101) vind dat dogters wat by prostitusie

betrokke is hulle dikwels skuldig maak aan ongeoorloofde afwesighede, stokkiesdraai,

substansmisbruik, dros, dronkenskap en bakleiery. Dieselfde gedrag word ook deur die respondente

van hierdie navorsing geopenbaar (vgl. 3.4.7).

4.3.3. VROIEE SKOOLVERLATING

Twee van die ses respondente van hierdie navorsing het die skool verlaat en bedryf voltyds prostitusie

(vgl. Tabel 4.2). Beide die dogters is nog binne skoolgaande ouderdom. Drie dogters was tydens die

onderhoudvoering in 'n kindersorgskool opgeneem en die moontlikheid bestaan dat hulle die skool kon

verlaat aangesien hulle noem dat hulle prostitusie bedryf wanneer hul "op dros" is (vgl. Bylae B).

Vroee skoolverlaters gaan dikwels reeds op skool gebuk onder 'n swak selfbeeld. Tulle openbaar 'n

skoolvreemde kultuur, sosiale onhandigheid en 'n algemene diffuse persoonlikheidsorganisasie

(Garbers, 1981: 38-42). Verskeie eienskappe van die gesinsagtergrond en sosio-ekonomiese

omstandighede toon 'n samehang met vroee skoolverlaters. Vroed skoolverlaters kom byvoorbeeld

dikwels uit onvolledige gesinne of groot gesinne met maatskaplike agterstande, swak behuising,

moeilike omstandighede vir studie, ontoereikende begeleiding deur die ouers, as gevolg van

byvoorbeeld 'n lae onderwyspeil en swak taalgebruik van die ouers (Garbers, 1980: 31-32).

Vroee skoolverlating beteken dat 'n dogter moontlik nie oor voldoende kennis beskik om 'n betalende

beroep te volg nie. In die lliteratuur word 'mei skoollverilating &Doves in verban ➢ met prostitusie

genoem. Weisberg (1985: 101) beweer byvoorbeeld dat vroee skoolverlaters hul maklik wend tot

prostitusie om hul basiese finansiele en materiele behoeftes te bevredig. Seng (1989: 671) noem onder

andere dat ten minste 50% en moontlik 75% van die adolessente wat by prostitusie betrokke is, vroee

skoolverlaters is. Beide Gibson-Ainyette et al. (1988: 432) en Lowman (1987: 114) maak melding

97

van die lae onderrigpeil van dogters wat voltyds by prostitusie betrokke is. Weisberg (1985: 158)

noem dat die dogters, as gevolg van swak akademiese vordering, intense negatiewe gevoelens teenoor

skool openbaar. Schaffer en DeBlassie (1984: 695) noem byvoorbeeld dat die onderpresteerder

haarself distansieer van die onderrigsituasie en me veel waarde aan onderrig heg nie. As gevolg van

hul negatiewe belewing van die onderrigsituasie, verlaat die dogters die skool sonder voldoende

beroepsvaardighede. Sullivan (1987: 119) beweer dat Jong prostitute dikwels oor lae

onderrigkwalifikasies en beperkte vaardighede beskik.

Vroee skoolverlating veroorsaak, volgens die literatuur, dat alternatiewe wyses vir oorlewing gevind

moet word. Volgens Kronick (1994: 531) is daar 'n verband tussen vroee skoolverlating en

gevangenisskap, sosiale en sielkundige probleme, werkloosheid en armoede. Die navorser is oortuig

dat vroee skoolverlating ook 'n verband met die betrokkenheid by prostitusie het. Aangesien vroee

skoolverlaters se beroepsmoontlikhede beperk is omdat hulle kwalifikasies en lewensvaardighede

ontoereikend is, wend die dogters hulle tot prostitusie. Gray (1973: 406) beweer in die verband:

"The teenage prostitute is likely to leave school voluntarily due to experiences of repeated

failure to adjust to the academic setting As a result of such experiences, she does not see

education as relevant to her future, or as a source of reinforcement for her now, or later in

her life. Ties to educational values, then are broken before entry into prostitution, and, as

does the breaking of home ties, set the stage for the girls future role as a streetwalker."

Schaffer en DeBlassie (1984: 695) is van mening dat die dogters hulle tot die strate wend om

erkenning te kry aangesien hulle hulself as ontoereikend beleef in die onderrigsituasie sowel as in die

gesinsituasie en ".... when children experience failure in the traditional setting, they find

reinforcement on the streets and among peers." Dogters wend hul dus tot prostitusie ter wille van

die vervulling van finansiele en emosionele behoeftes wat nie in die opvoeding- of die onderrigsituasie

verwesenlik word nie.

4.3.4. GI REIELIDE SKOOLVERWISSIELIING

Dogters wat skolasties swak presteer en/of druip is skaam en beleef hulself as ontoereikend (vgl.

4.3.5). Die dogters kan dan verkies om van skool te verwissel (vgl. 3.3.5). Al ses die respondente van

hierdie navorsing het verskeie kere van skool verwissel as gevolg van swak skolastiese prestasies,

konflik met die onderwysers (vgl. 3.3.5) en gedragsprobleme (vgl. 3.3.4). Hierdie toedrag van sake

het in sommige gevalle aanleiding gegee tot skorsing (vgl. 3.3.4), Hierdie team kon nie in die

98

beslldkbare llite•atuur opgespoor word nie.

In literatuur wat nie oor dogtersprostitusie handel nie, word daar egter 'n verband getrek tussen

gereelde skoolverwisseling en verskeie ander probleme soos swak skoolprestasie en sosiale probleme

wat, soos reeds bespreek, aanleiding kan gee tot gedragsprobleme en kan lei tot vroee skoolverlating.

41.4. 3; ELE'WENES VAN PROSTITUSIIIK

Volgens die geinterpreteerde data in die kruisgevalleverslag (vgl. 3.4.6), is die respondente in hierdie

navorsing se fisieke en veral emosionele behoeftes na aanvaarding, erkenning en selfaktualisering nie

in hulle gesin- of onderwyssituasies verwesenlik nie en gevolglik het hulle van hulle ouerhuise of gedros

(vgl. 3.4.3) en in prostitusie betrokke geraak om hierdie behoeftes te bevredig. Dogters wat uit hulle

ouerhuise dros land op die straat. Hulle kan nie huis toe gaan nie, hulle kan nie werk kry the en om

te oorleef is hulle gedwing om prostitusie te bedryf. Hulle bevind hulself in 'n wereld waar net die

sterkstes kan oorleef. In die dogters se belewing van hierdie wereld het verskeie temas, soos

uiteengesit in Tabel 4.3, na yore gekom.

TAIBIEL 4.3: DEE LEEFWeRELD VAN DOGTERS WAT Y PROSTITUSIE BETROICKIE IS

TIEMAS UIET IIIIE NAVGRSIING EN EIflJE LIITIERATUUR I N= 6 I

GELD AS VERGOEDING VIR SEKSUELE AKTIWITEITE 6

ONEERLIKHEID (van koppelaars, kliente, polisie en die dogters) 4

AGGRESSIE (van koppelaars, kliente, ander prostitute en die respondente self) 5

SUBSTANSMISBRUIK (dwelms, alkohol) 5

GEREGTELIKE BETROKKENIIEID (kinderhof, polisie) 5

VERKRAGTING (deur kliente, polisie en koppelaars) 4

ETIKETTERING (deur die gemeenskap, gereg, familie en hulself) 3

GEVOELENS (vrees vir verwerping, verlang aanvaarding, ontoereikend depressief, aggressief, weerstand

teen leefwyse - onaangenaam tot walging)

6

VERDEDIGINGSMEGANISMES (ontkenning, ontvlugting, projeksie, blaamverskuiwing, kompensasie) 6

TERUGFLITSE OOR SEKSUELE AKTIWITEITE 4

NEGATIEWE GEVOELENS TEENOOR MANS 3

WANTROUE (teenoor mans, volwassenes, hulpinstansies) 4

AFHANKLIK VAN DIE KOPPELAAR 2

99

TEMAS UIT DIE NAVORSING EN DIE LITERATUUR (vervolg) N = 6

* TERUGKEER TOT PROSTITUSIE NA REHABILITASIE 0

* MAGSTRYD 0

* ONVERANTWOORDELIKHELD 0

* NIE GEREED VIR DIE KEUSES GEMAAK (onkunde, bedrieg, gedwing, wanpersepsies) 0

* ONVOLDOENDE GESLAGSVOORLIGTING (verlies van moeder se voorligting en geslagsvoorligting 0

op skool)

* GESONDHEIDSPROBLEME 0

* Die temas kom in die Iiterattsur voor, maar is nie deur enrage van dile respondents: in die onderhawige navorsing

genoem nie.

4.4.1. GELD AS VERGOEMING DTlIILB SEKSUELE INIIENSTE

Al ses die respondente maak melding van geld wat hulle, of 'n derde party, van kliente ontvang as

betaling vir seksuele aktiwiteite (vgl. Tabel 4.3). Soms ontvang hulle self die geld en sluit self hulle

eie ooreenkomste met die kliente, alhoewel een respondent noem dat sy gewoonlik so dronk is

wanneer die ooreenkomste gesluit word dat sy nie werklik weet wat sy doen nie (vgl. 3.3.2). Die geld

word soms ontvang deur die dogter se ma (vgl. 3.3.1) of 'n vriendin wat ook die reelings met kliente

tref (vgl. 3.3.3). In die literatuur word ook melding gemaak van geld as 'n betaling vir seksuele

dienste. Smith en Mitchell (1984: 17) noem dat die dogters dikwels reeds in hulle gesinsituasies geld

ontvang het van ouers om skulgevoelens oor verwaarlosing te sus of om die dogters se stilswye te

koop in verband met molestering of mishandeling. Die oorgang van ontvangs van geld om te vergoed

vir die optrede van ouers en familie na ontvangs van geld vir seksuele dienste is vir die dogters dikwels

'n logiese gevolg van hulle ervarings uit hulle ouerhuise.

Twee van die respondente hou al die geld vir eie gebruik (vgl. 3.3.5) en twee deel die geld met 'n

"butch" as hul vroulike "pimp" of koppelaar (vgl. 3.3.6). Die geld wat hulle ontvang word ook deur

drie van die respondente gesien as 'n voordeel van prostitusie (vgl. Tabel 3.1) Die geld word spandeer

vir die onderhoud van hulle vriendinne, die aankoop van klere, die aankoop van dwelms, vir plesier

en vir verblyf. Dit is duidelik dat hulle niks spaar nie, maar al die geld spandeer. Weisberg (1985:102)

noem dat op grond van onbevredigde behoeftes in hulle ouerhuise, die dogters 'n onversadigbare

behoefte vir goedere ontwikkel het in 'n poging om die emosionele vakuum wat hul beleef, te vul.

Geld het vir die dogters ook 'n statussimbool geword. Al die dogters verdien ook nie eweveel nie.

Die dogter se voorkoms, die dienste wat sy bereid is om aan die klient te bied, sowel as die omgewing

waar sy werk, bepaai waarskyniik haar inkomste. Twee respondente vertel byvoorbeeld dat die kliente

100

hulle bo die ander prostitute verkies en hulle gevolglik meer geld aanbied as vir die ander prostitute

wat op dieselfde plek werksaam is (vgl. 3.3.6). In die literatuur word verskillende bedrae genoem.

Garson (1993: 13) noem 'n bedrag van R20 en Milazi (1992:15) R50 tot R120. In Chimoio het die

Italiaanse soldate van die VVO dogtersprostitute meer aangebied vir seksuele dienste indien hul nie

kondome gebruik the (Star, 1994: 2). In Seatle is die dogters se inkomste van $50 tot $300 per dag

(Vitaliano, Boyer & James, 1981: 328). Hoeveel die dogters ook al kry, as vergoeding bly geld die

motiverende faktor om prostitusie te bedryf. Geld word gebruik vir oorlewing (Weisberg, 1985: 100,

103) of ter wile van plesier, sosiale status en erkenning wat die geld bied (Schaffer & DeBlassie, 1984:

690). Smith en Mitchell (1984: 18) noem dat geld vir die dogters meer beteken as die koopwaarde

daarvan. Dit is vir hulle simbolies van liefde. Gevolglik kan die dogters nooit voldoende geld ontvang

nie, maar tog spandeer hulle dit maklik op 'n ander persoon. Gray (1973:413) noem dat een van die

vaardighede wat die dogters moet aanleer, is om reelings met die kliente te tref in verband met die

betaling vir seksuele dienste, anders word hulle gekul. Die dogters is maklike slagoffers van

koppelaars en kliente wat steeds op soek is na jonger en jonger dogters om te betrek by prostitusie.

In sommige lande, soos byvoorbeeld Thailand, is prostitusie en selfs kinderprostitusie wettig. In 'n

toespraak van die adjunkpremier van Thailand word die aspek van prostitusie en veral jeugprostitusie

byvoorbeeld as 'n natuurlike bate vir 'n land se ekonomie en toerisme beskou (Herrmann, 1987: 524).

Die breer bevolking baat dus by die geld wat as gevolg van prostitusie in Thailand gegenereer word

(Herrmann, 1987: 524).

In Suid-Afrika is wetgewing in verband met prostitusie nog the afgehandel the. Die Regering van

Nasionale Eenheid beskou die jeug van Suid-Afrika as die leiers van die toekoms. Gevolglik behoort

daar voorsorg getref te word om ons jeug te beskerm teen besluite wat the die emosionele en fisieke

gevolge van betrokkenheid by prostitusie in ag neem the. Die tendens om munt te slaan uit toerisme

is ook op die agenda van koppelaars en agentskappe in Suid-Afrika. Die tendens het reeds tydens die

Wereldrugbyreeks te voorskyn getree en spesiale afslagtariewe is openlik deur verskeie agentskappe

in die koerante geadverteer om munt te slaan uit die buitelandse toeskouers.

Die verband wat bestaan tussen die respondente se beperkte beroepsgeleenthede op grond van

ontoereikende kwalifikasies soos in paragraaf 4.3.3. vermeld, dui daarop dat van die dogters seksuele

dienste teen vergoeding aanbied om finansieel te oorleef. Werksgeleenthede is beperk, en die werk

wat vir ongekwalifiseerde dogters beskikbaar is, is dikwels deeltyds met onvoldoende betaling. Gray

(1973: 406) en Sullivan (1987: 119) beskou werldoosheid en die gevolglike afhanldikheid van welsyn

101

en liefdadigheid as 'n groot oorsaak waarom prostitusie veral in Parys bedryf word. Schaffer en

DeBlassie (1984: 690) beweer dat baie beroepe 'n lewenslange eentonige bestaan voorspel en dat dit

verstaanbaar is dat dogters hul hewer tot prostitusie wend in die hoop om van die eentonige bestaan

te ontsnap (Weisberg, 1985: 102).

Smith en Mitchell (1984: 16) noem weer dat dogtersprostitute in Amerika dikwels uit gesinne kom wat

reeds afhanldik was van maatskaplike ondersteuning. Die dogters was gewoonlik die oudste dogters

in die gesinne en hulle moes dikwels instaan vir 'n fisieke afwesige of ontoereikende moeder.

Prostitusie is dus 'n manier om uit die gesinsituasie te ontsnap.

Die dogters wat prostitusie bedryf, hoop om gerieflik of luuks te leef met die geld wat hulle vir

seksuele dienste ontvang. Op grond van hulle betrokkenheid by prostitusie is hulle vry van hulle ouers

se eise en hulle afhanldikheid van maatskaplike dienste. Prostitusie bied dus aan die dogters 'n mate

van selfstandigheid. Hulle kan in hulle daaglikse behoeftes voorsien en 'n armoedige bestaan voorkom.

4.4.2. ONEERIZIKIHIEDD

Vier van die respondente in die onderhawige navorsing noem dat oneerlilcheid 'n rol speel tydens hulle

onderhandelinge met hulle kliente (vgl. 3.3.4). Prostitusie word beskou as 'n "Con game" (vgl. 3.3.6).

Die respondente vertel hoe hulle op oneerlike wyses by prostitusie betrek is en hoe kliente gebruik

maak van vleitaal om die dogters sag te maak met die oog op 'n laer prys vir hulle dienste.

Voornemende koppelaars maak ook allerhande beloftes om werk aan die dogters te bied en hulle so

by prostitusie te betrek. Die kliente bested en kul die dogters en die dogters kul en bested ook die

kliente. Die polisie doen hulle voor as kliente om die dogters te yang of maak gebruik van hul posisie

om gratis dienste te ontvang (vgl. 3.3.6).

Die oneellifikheid wat deell is van die subktutiltuur van prostitusie word ook duidellik in die

iliteratuurr uitgespell. Milazi (1992: 16) noem byvoorbeeld dat baie gevalle by die polisie aangemeld

word waar ldidnte weier om 'n prostituut te betaal nadat seksuele dienste gelewer is en in Hillbrow leer

'n dertienjarige meisie die ander meisies hoe om hulle kliente te besteel (Steyn, 1994 :2). Weisberg

(1985: 103) beweer dat kliente deur die jong prostitute beroof en gekul word om hulle inkomste aan

te vul. Gray (1973: 415) vind dat die dogters aangemoedig word om hulle kliente te besteel of om

geld te neem sonder om seksuele dienste te lewer.

102

McMullen (1987: 36) verklaar dat die dogters se behoefte na mag gedeeltelik bevredig word indien

hulle 'n klient kan kul. Die navorser vind weer dat die dogters se behoefte aan aanvaarding en

erkenning bevredig word deur prostitusie.

Prostitusie is egter steeds vir die dogters onaanvaarbaar. 'n Belangrike belewing van die respondente

in die onderhawige navorsing is dat hulle voel hulle is op oneerlike wyses verlei, gekul of gedwing

(soms deur persone en soms deur omstandighede) om tot prostitusie toe te tree. Een van die

respondente se eerste ondervinding met prostitusie vind byvoorbeeld plaas nadat sy weggeloop het

nadat sy en haar ouma rusie gehad het. Haar emosionele toestand het veroorsaak dat sy 'n maklike

slagoffer was vir die persoon wat haar opgelaai het (vgl. Bylae B). Hierdie tendens word deur

Weisberg (1985: 98) bevestig en by noem dat die koppelaars beide sielkundige en fisieke dwang

gebruik om die dogters te oorreed om prostitusie te bedryf. Steyn (1993: 2) noem ook verder dat Jong

dogters wat uit hulle ouerhuise dros, dikwels deur sogenaamde vriende gevang word deurdat hulle vir

die dogters verblyf aanbied. Die dogters word dan ingelyf in die misbruik van dwelms en word dan

geforseer om prostitusie te bedryf om vir hulle dwelmafhanklikheid te betaal. Mitchell en Smith (1984:

1) noem dat wanner 'n dogter in 'n vreemde stad beland met geen inkomste nie:

"A man drives up to them on the street or picks them up hitchhiking. He offers money to help

them out. The deed in exchange is sexual."

Op grond van die optrede van kliente en koppelaars ervaar die dogters dat hulle niemand kan vertrou

nie. Hulle ervaar dat persone voorgee om hulle te help, maar met die uiteindelike doel om hulle te kul

of te misbruik. Gevoiglik is dit moeilik om die dogters by rehabilitasie te betrek.

4.4.3. AGGIRESSIDE

In die onderhawige navorsing noem vier van die respondente insidente van aggressiewe optredes teen

hulle (vgl. 3.3.6). Deur die gelate aanvaarding van aggressie teen hulle, is dit duidelik dat aggressie

as 'n deel van die leefwereld van prostitusie beskou word. Die dogters tree egter soms self aggressief

op teenoor hulle kliente. Hulle jak die kliente maklik of en wens hulle kan hulle seermaak. Een van

die respondente vertel onder andere van fisieke bakleiery met haar koppelaar of "baas" (vgl. 3.3.4).

Dit kom egter voor dat die respondente hoofsaaklik slagoffers van aggressie is (vgl. 3.3.6).

Die respondente wat deelgeneem het aan die navorsing, se koppelaars is hoofsaaklik vriendinne,

("butches") met wie hulle 'n verhouding het en in een geval is die koppelaar 'n ouer (vgl. 3.3.1). In

103

hierdie verhoudings kom aggressie ook dikwels voor. Aggressie word veral deur die koppelaars

gebruik om die dogters te beheer. Die koppelaars word veral aggressief indien die dogters nie die

seksuele dienste wil lewer wat die koppelaar met die kliente gereel het the (vgl. 3.3.3), laat opdaag,

indien die koppelaar the weet waar die dogters is nie, as hulle the voldoende geld inbring the of as die

dogters poog om van die geld vir hulself te hou (vgl. Bylae B).

Aggressie deur die koppellaar won-d ook in die Ilite•atuur genoem. Smith en Mitchell (1984: 2) en

Harakas (1981: 1) vind ook dat die koppelaars dreigemente en geweld gebruik om die dogters te

beheer. Iln die lliteratuur word ook bevestig dat dogters wail by prostitusie bet•olid&e is bierdie

aggressie as deell van hull ilewens aanvaar. Harakas (1981: 5) noem dat sommige van die dogters

so verneder en afgetakel word dat hulle 'n punt bereik waar hulle nie meer uit die patroon kan ontsnap

the, al reik wie ookal na hulle uit. Weisberg (1985:109) noem dat die dogters die aggressiewe optrede

van die koppelaars aanvaar omdat hulle glo dat geweld 'n aanvaarbare aspek van 'n verhouding tussen

man en vrou is. 'n Dogter vertel byvoorbeeld in 'n onderhoud aan Gray (1973: 416) van die rusies wat

sy met haar koppelaar gehad het. Hierdie rusies het gewoonlik tot gevolg gehad dat die koppelaar die

dogter fisies aanrand, maar vir haar is dit normaal.

"We had fights, like we were married - married people do fight. He beat me up a couple of

times, but not very bad ...." ( Gray 1973: 416).

Meestal word aggressie deur die !di me gepleeg. In hierdie navorsing vertel die respondente van

insidente waar hulle onder andere uit motors gegooi is , aangerand, gevloek en beledig is (vgl. 3.3.6).

Hierdie optredes vind veral plaas as daar the ooreengekom kan word oor die betaling vir die seksuele

dienste nie of wanneer die klient die dogters wil dwing om seksuele dienste te lewer waarvoor die

dogters the leans sien nie. Hierdie optrede van die kliente word in die literatuur bevestig (Gray, 1973:

421; Garson, 1993: 12; Weisberg, 1985: 108; Silbert & Pines, 1983: 286; Sullivan, 1987: 125;

McMullen, 1987:36; Lowman,1987: 106). Weisberg (1985: 106) noem dat die dogters wat

prostitusie bedryf, as gevolg van hul kleiner posture, tot 'n groot mate weerloos is teen die aggressie

van hul kliente. Van die dogters word aangerand, gemartel en selfs vermoor (Gray, 1973 :416;

Herrmann, 1987: 523).

Aggressie deur ander prostitute word deur twee van die respondente in die onderhawige navorsing

genoem. Kompetisie en jaloesie word uitgelig as die redes vir die konflik (vgl. 3.3.6). Soms bestaan

daar egter goeie verhoudings tussen sekere groepe. Die dogters met meer ervaring tree dikwels op

as mentors vir die jonger dogters (vgl. Bylae B). Hierdie verskynsels van rusies en vriendskaplike

104

verhoudings word ook in die literatuur bevestig. Smith en Mitchell (1984: 2) beweer dat konflik

dikwels ontstaan aangesien die dogters meeding om die guns van hulle gesamentlike koppelaar.

Twee van die respondente in die navorsing beskryf ook die aggressiewe en neerhalende optrede van

die paste (vgl. 3.3.6). Schaffer en DeBlassie (1984: 694) noem dat die polisie se optrede teenoor die

dogters daarvan getuig dat die dogters bestempel word as misdadigers. Hierdie etikettering

veroorsaak dat persone in die polisie hoofsaaklik ingestel is om die dogters te straf vir hulle seksuele

promiskuiteit. Op grond van die toedrag van sake, is die dogters versigtig om die polisie te nader in

verband met geweld of misdaad wat teen hulle gepleeg word. Die dogters oortree ook self die wet

en gevolglik voel hulle dat hulle nie die polisie kan vertrou nie en ontbeer hulle dus die beskerming van

die gereg.

Die vraag kan ontstaan waarom die dogters wat gedros het van hulle ouerhuise om mishandeling vry

te spring en om selfstandigheid en outonomie te bekom, in omstandighede van geweld en aggressie

wat, volgens die navorser se mening, juis 'n ontkenning van hul outonomie en selfs hulle menseregte

is, steeds voortgaan met prostitusie. Schaffer en DeBlassie (1984: 689) vind dat daar 'n spesifieke

persoonseienskap, naamlik passiwiteit bestaan by alle persone wat aanhoudende geweld moet verduur.

'n Lae selfbeeld is gewoonlik die gevolg van mishandeling en aggressie (Gibson-Ainyette et al., 1988:

432), gevolglik voel die dogters dat die verbale en fisieke aanslae op hulle geregverdig is (Gray, 1973:

416). Hierdie mishandeling is dus aanvaarbaar en soms selfs 'n welkome wyse van aandag (Caplan,

1984: 71). Die passiewe en weerlose beeld wat deur Silbert en Pines (1983: 286) beskryf word, word

ook in hierdie navorsing waargeneem (vgl. Bylae B). 'n Verklaring vir hierdie tendens is dat die

dogters gewoond geraak het aan herhaalde fisieke geweld en mishandeling wat reeds voOr hul toetrede

tot prostitusie plaasgevind het.

".... the willingness of subjects to endure abusive relationships (such as those with pimps and

with customers) is related to a developed sense of 'Psychological paralysis" in which the

subjects have been unable to make sense of a series of early abuses and therefore react with

inaction, depression and selfblame. As the abuse continues and as their ability tot make sense

of them diminishes, the women retreat into a totally passive role in which they feel powerless,

out of control of their life, debilitated and psychologically paralyzed" (Silbert & Pines, 1983:

286).

Uit die voorafgaande kan afgelei word dat die dogters se keuse om voort te gaan met prostitusie ten

spyte van aggressie en geweld die gevolg is van 'n komplekse sameloop van omstandighede en

105

emosionele belewinge van hulle ervaringe uit die verlede en hulle verwagtings van die toekoms.

Hierdie gelate aanvaarding van geweld dui op 'n negatiewe betekening van hulself en die moontlikheid

om hulle lewenstyl te verander. Gevolglik ervaar hulle dat hulle vasgevang en uitgelewer is aan al die

negatiewe aspekte van prostitusie.

4.4.4. SU STANSIMUS RUM

Vyf van die respondente van hierdie navorsing erken dat hulle betrokke is of was by substansmisbruik,

soos byvoorbeeld dwelms, dagga en alkohol (vgl. Tabel 3.1) en 'n ander respondent erken dat sy saam

met haar kliente gedrink het (vgl. Bylae B). Die twee dogters wat voltyds betrokke is by prostitusie

toon 'n duideliker dwelmafhanldikheid en noem dat hulle verplig is om voort te gaan met die bedryf

van prostitusie om dwelms te kan bekostig (vgl. 3.3.4). Uit die navorsing blyk dit dus dat

substansmisbruik 'n deel word van die lewe van dogters wat by prostitusie betrokke is.

In die iliteratanur word substansaffbanklikbeid dikwells in verband met prostitusie genoem.

Caplan (1984: 69) beweer dat die dogter wat in prostitusie betrokke is stelselmatig verval in

alkoholisme of ander vorme van substansafhanklikheid. Hierdie soort lewe gaan gereeld gepaard met

'n toename in substansmisbruik (Lowman, 1987: 106) en kan gesien word as een van die gevare in die

betrokkenheid by prostitusie (McMullen, 1987: 37). Seng (1989: 671) noem dat in 'n groep dogters

wat by prostitusie betrokke is 45,7% aan dwelms en 37,1% aan alkohol verslaaf was.

In die onderhawige navorsing noem twee respondente dat substansmisbruik noodsaaldik is om

prostitusie te kan bedryf. Een van die respondente erken egter dat sy reeds op laerskool, voor haar

toetrede tot prostitusie, dwelms gebruik het (vgl. 3.3.4). Die ander dogters vertel ook dat hulle deur

kliente, "vriendinne" en selfs 'n ouer met behulp van verdowingsmiddels en alkohol by prostitusie

betrek is. Hulle beweer hulle het nie "geweet wat gebeur nie" (vgl. 3.3.3).

Lowman (1987: 107) bevestig die bevindinge en noem dat van die dogtersprostitute wat gereeld

dwelms misbruik, beweer dat hulle dit doen om die negatiewe gevolge van prostitusie tot so 'n mate

te verdoof dat hul kan voortgaan met hul werk. Weisberg (1985:117) noem dat in onderhoude wat

by met dogters gevoer het, hulle beweer dat die gebruik van dwelms hulle kalmeer, hul werk en wat

hulle doen vir hulle meer aanvaarbaar maak, hulle minder hartseer laat voel - kortom, as dit nie vir die

dwelms was nie, hulle selfmoord sou gepleeg het. Dit is duidelik dat die dogters dwelms gebruik om

hulle gevoelens te verdoof sodat hulle hulself emosioneel kan verwyder van wat hulle besig is om aan

106

hulle liggame te doen.

Twee respondente van die navorsing beweer dat hulle prostitusie bedryf om dwelms te kan koop.

Inciardi (1984: 77) en Schaffer and DeBlassie (1984: 693) beweer dat substansmisbruik the 'n

onteenseglike verband met prostitusie het the, maar dit word moontlik gemaak deur die geld wat die

dogters met prostitusie verdien. Die substansafhanldike dogter moet dus voortgaan met prostitusie

om dwelms te kan bekostig. Die gebruik van dwelms verdoof die dogters se morele gevoelens sodat

hulle kan voortgaan met die beoefening van hulle beroep, maar dit gee ook vir hulle 'n verskoning om

the verantwoordelikheid vir hulle optredes te aanvaar nie. flier is dus sprake van 'n bose kringloop van

dwelmmisbruik om prostitusie te kan bedryf en prostitusie om die dwelms te kan bekostig.

4.4.5. GEREGTELIIKIE ETROX:KIENHEID

Vyf van die dogters wat as respondente aan die onderhawige navorsing deelgeneem het, het reeds op

'n jong ouderdom in die kinderhof beland op grond van gesinsprobleme na egskeidings of nadat die

dogters van hulle ouerhuise gedros het (vgl. 3.3.1). Die dogters se belewenis oor die besluit van die

kinderhof en die uitvoering daarvan deur die maatskaplike werkers of polisie, is the gunstig the. Een

respondent noem byvoorbeeld dat sy in haar moeder se sorg geplaas is sonder dat sy die geleentheid

gehad het om 'n keuse uit te oefen (vgl. 3.3.1). As gevolg van die optrede van die gereg beleef die

dogters dat hulle geen beheer oor hulle eie bestaan het nie.

In die literatuur word die tema van geregtelike betrokkenheid deur verskeie outeurs genoem. Die

dogters bots met die gereg omdat hulle dros, prostitusie bedryf, met dwelms betrap is of in ander

vorme van misdaad betrokke raak. Hulle beland dikwels in 'n kindersorgskool om maar net weer by

die eerste geleentheid wat horn voordoen, te dros. Sodra die dogter terug is op straat word sy you

weer by prostitusie betrek. Die dogters word telkens weer gevang en teruggeneem na die skool.

Steyn (1993: 2) noem dat die meeste dogters wat deur die Kinderbeskermingseenheid aangekeer word,

uit kindersorgskole gedros het. Een prostituut beweer dat sy al ses en dertig keer gevang en skuldig

bevind is (Brynard, 1987: 22). Weisberg (1985: 124) beweer ook dat die meeste dogters wat by

prostitusie betrokke is, ten minste al een keer gearresteer is - gewoonlik omdat hulle gedros het of op

grond van winkeldiefstal. Seng (1989: 671) toon ook aan dat in 'n teikengroep, 60% van die dogters

met die gereg kontak gehad het deur arrestasie of deur die kinderhof.

Beleidmakers se teenstellende persepsies oor jeugprostitute beinvloed die wetgewing op makrovlak

107

en die regstelsel se optrede teenoor hierdie dogters. Soms word die dogter gesien as 'n potensiele of

aktiewe "misdadiger" wat gedissiplineer en gestraf moet word of as 'n "slagoffer" wat uitgebuit word

(Lowman, 1987: 99). Daarom moet sy teen haarself beskerm word deur spesiale behandeling te

ontvang. Hierdie beskerming teen haarself wind plaas deur prostitusie onwettig te verklaar. So kan

die dogter dus deur die wet verhoed word om prostitusie te bedryf deurdat sy verwyder word en in

"aanhouding" geplaas word. Die dogter word gekommitteer sonder dat die sosiale strukture wat

aanleiding tot haar gedrag gegee het, verander word (Lowman, 1987: 111).

Schaffer en DeBlassie (1984: 692) beweer dat negatiewe beinvloeding wat hulle as "besoedeling"

beskryf, die gevolg is van opname in 'n korrektiewe skool. Volgens Vitaliano en andere (1981: 339 -

140) is die probleem van die regstelsel die etikettering van die dogters as misdadigers of as sleg, wat

hul negatiewe selfbeeld verder versterk. Die dogters aanvaar hierdie etiket van hulself en voel terwyl

hulle as sleg beskou word, kan hulle maar net sowel prostitusie bedryf

"When these young people come into contact with the judicial system and institutions we would

seize the opportunity to provide proper care and treatment. But in actuality the young sink to

even greater depths of misery and confusion" (Schaffer & DeBlassie, 1984: 695).

Uit die voorafgaande bespreking is dit dus duidelik dat dogters geregtelike betrokkenheid nie as 'n

ondersteuning met hulle probleme beleef nie, maar die betrokkkenheid van die gereg dra daartoe by

om hulle te bestempel as afwykendes wat verwyder moet word uit die samelewing. Institusionalisering

is nie 'n suksesvolle langtermynoplossing nie, aangesien die dogters gereeld dros en soms binne twee

weke net weer by prostitusie betrokke raak.

4.4.6. VERKIRAGIING

Vier van die dogters wat as respondente opgetree het tydens die onderhawige navorsing maak melding

van verkragting (vgl. 3.3.6). Een van die respondente beskou elke insident met 'n klient as verkragting,

aangesien dit haar ma is wat die reelings tref en die geld ontvang. Nogtans gaan sy na die kliente (die

"sogenaamde verkragters") wanneer sy dros (vgl. 3.3.1). 'n Ander respondent het baie tyd spandeer

om te vertel hoe sy verkrag is en een respondent is weer nie seker of sy wel verkrag is of nie (vgl.

3.3.5).

Volgens die Kinderbeskermingseenheid van Johannesburg is dit moeilik om te bewys dat

dogtersprostitute verkrag is, aangesien meeste dogters enige seksuele diens sal lewer as die prys reg

108

is. Verder is die dogters ook bang om by die polisie aan te meld dat hulle verkrag is, aangesien hulle

bang is hulle word gearresteer en teruggeneem na hul ouers, pleegouers of die kindersorgskool.

die literatuur word ook gemem dat die dogters verkrag word - soms deur hulle koppelaars en

soms deur ander prostitute en deur hulle kliente (Smith & Mitchell, 1984: 12). McMullen (1987: 36)

beweer dat 57% van die dogters al een keer verkrag is, terwyl 32,5% al meer as een keer verkrag is.

GIEVOIELENS

Al ses die respondente wat aan die onderhawige navorsing deelgeneem het, openbaar negatiewe

gevoelens oor hulle betrokkenheid by prostitusie. Hierdie gevoelens wissel van ongemak tot weersin

en walging. Hulle openbaar skuldgevoelens, depressie, aggressie en angs oor hulle betrokkenheid by

prostitusie. Behalwe vir die negatiewe gevoelens oor prostitusie, voel hulle ook negatief oor hulself.

Gevoelens van ontoereikendheid en 'n vrees vir verwerping word openbaar. (vgl. 3.4.3). Hierdie

gevoelens kon waarskynlik as gevolg van hulle gesinsituasies en negatiewe selfbeelde onstaan het.

l[n die iliteratuar word ook vermelld dat die dogters negatiewe bellewinge oor Indite betrokkenheid

by prostitusie openbaar. Lowman (1987: 110) noem byvoorbeeld dat dogters wat by prostitusie

betrokke is, baie negatiewe gevoelens openbaar as hulle hul leavens beskryf. 'n Respondent noem ook

aan Brynard (1978: 12) dat sy nooit weer seks as 'n liefdesdaad sal kan aanvaar nie en dat sy bang is

sy gaan hel toe. Daar sal nou vervolgens 'n meer gedetailleerde verheldering volg van die verskillende

gevoelens wat waargeneem is.

* EMOMONELIE AIFSTOMIPENG

By al ses die respondente in hierdie navorsing het die navorser emosionele afgestomptheid opgemerk.

Dit kom voor asof die dogters hulle gevoelens onderdruk om die "nightmare" van prostitusie te

hanteer. Die navorser het die gevoel gekry dat die dogters emosioneel gedepriveerd is - amper asof

hulle nie werklik leef nie, maar net van dag tot dag voortbestaan (vgl. Bylae B). 'n Respondent sal

byvoorbeeld vertel dat sy iemand wil doodmaak, maar sy verhef nie haar stem nie en praat amper

stroperig lieftallig (vgl. 3.3.3). 'n Ander respondent noem dat prostitusie "sick" is, maar praat vrolik

en borrelend (vgl. 3.3.6). Nog 'n respondent praat weer met 'n eentonige stem terwyl sy huil en sy vee

nie eens die trane of nie (vgl. Bylae B). 'n Ander een gebruik weer elliptiese sinne (vgl. Bylae B).

In die literatuur word hierdie afgestomptheid ook deur verskeie outeurs beskryf. Simons en Whitbeck

109

(1991: 363) en Weisberg (1985: 102) noem dat dogters wat by prostitusie betrokke is, dikwels 'n beeld

gee van emosionele distansiering of deprivasie.

* VIREES VIER VERWERFING EN SO EKE NA AANVAARENING

As gevolg van mishandeling, molestering en verwaarlosing ervaar die dogters dat hulle gesin hulle

verwerp het (vgl. 4.2.3 - 4.2.5). Alle dogters wat verwerp word raak the noodwendig by prostitusie

betrokke nie, maar baie dogters wat by prostitusie betrokke is, het 'n geskiedenis van verwerping of

belewing van verwerping. In die leefwereld van prostitusie vrees hulle the net verdere verwerping the,

maar beleef hulle ook dat hul steeds verwerp word. Vyf van die dogters in hierdie navorsing het

byvoorbeeld geen kontak met hulle gesinne nie en die ander respondent beleef geen geborgenheid of

koestering van haar gesin nie (vgl. 3.4.2).

Die vrees dat handie verwerp sail word en behoefte om aanvaar te word, word ook in die

liter atuur deur verskeie navorsers besliu7f. Miller en Simon (1974: 73) beweer dat dogters wat by

prostitusie betrokke is, verwerp voel en afgesluit, geisoleerd en eensaam is. Dogters wat by prostitusie

betrokke is, ".... experience intense feelings of abandonment and emptiness" (Weisberg, 1985: 117).

Newton-Ruddy en Handelsman (1986: 816 - 817) noem dat dogters wat tuis molesteer word, dikwels

die rol van ma (little mother) en eggenote (daddy's little girl) vertolk in die plek van 'n ma wat

depressief, hulpeloos of dikwels afwesig is. Aangesien sy as kind die gevoel van geborgenheid en

vertroue ontbeer het, soek sy na aanvaarding en nabyheid deur haar tot prostitusie te wend. Op hierdie

wyse word seks 'n "survival skill" (Newton-Ruddy & Handelsman, 1986: 817)

Die "normale" dogter as ontluikende vrou, beleef gewoonlik seksuele omgang as 'n uiting van 'n

emosionele "commitment" tot 'n romantiese verhouding. Die dogter wat in prostitusie betrokke is,

wend haar tot kliente wat geen emosionele of romantiese gevoelens jeens haar koester the en hulle toon

'n onvermoe "... to communicate tenderness and sentiment ...." (Miller & Simon, 1974:73).

Die dogter beleef dus verdere verwerping en gevolglik ontstaan gevoelens van depressie en aggressie

(Weisberg, 1985: 117) teenoor die klient wat haar "gebruik" het en teenoor haarself. Die respondente

in hierdie navorsing toon duidelik hierdie gevoelens van verwerping en blaamverskuiwing. Met 'n

respondent se eerste ervaring van "prostitusie," word aanvaarding beleef; "Asof ons getroud was" (vgl.

3.3.5). Dan volg die verwyte en aggressie as hulle bloot as seksobjek behandel word en the werklik

110

deel van die klient se lewe word nie. Die een respondent het byvoorbeeld 'n klient se venster stukkend

gegooi (vgl. 3.3.5).

Hierdie gevoelens van verwerping veroorsaak dan gevoelens van nutteloosheid . As gevolg van hierdie

belewing voel hulle moedeloos en "unloved" (Weisberg, 1985: 117). Die dogter is dan weerloos en

'n maklike slagoffer vir die koppelaar en die klient omdat sy 'n behoefte het om net deur iemand

aanvaar te word.

"What the pimp does provide, true to his claim, is "love." He is the girl's life support system, the

whole thing. She is a barnacle; her dependency is massive. It lies there for a pimp to exploit"

(Caplan, 1984: 71).

Twee van die respondente in hierdie navorsing se verhoudinge met hulle vriendinne getuig hiervan.

Hulle is so afhanldik van die goedkeuring van hul "vriendinne" dat hulle die vriendinne onderhou en

selfs hul aggressiewe optredes verdra. In die literatuur word die verhouding met vroulike koppelaars

ook bespreek. So noem Smith en Mitchell (1984: 8) byvoorbeeld in hierdie verband dat die vroulike

koppelaar vir die adolessente dogter wat by prostitusie betrokke is die rol vertolk van 'n surrogaat-ma.

Op die wyse word die dogter se behoefte om 'n versorgende moeder te he tot 'n mate bevredig. Die

vroulike koppelaar is minder gewelddadig, maar beheer die dogter op 'n emosionele vlak.

Omdat die dogters voel dat hulle deur hulle ouers verwerp is, het hulle 'n behoefte om deur iemand

aanvaar te word wat vir hulle sal omgee en hulle sal versorg. Die dogters oorhandig of deel die geld

wat hulle verdien met die koppelaars. Hulle ervaar dat iemand hulle aanvaar (Gray, 1973: 416) en

versorg en dat die persone in 'n sekere sin ook weer afhanldik van hulle is.

Gray (1973: 417) noem dat die dogters egter ook hier nie daarin slaag om enige permanente sosiale

of emosionele verbintenisse te stig nie. Die verhouding met hulle koppelaars is ook deurspek met

konflik en onstabiliteit. Die dogters voel dat hulle weer verwerp word en beleef dat hulle niemand kan

vertrou nie. Gevolglik assosieer hulle met persone met wie hulle geen verbintenis het nie. Hierdie

tekort aan vertroue in ander mense kan lei tot 'n gevoel van isolasie en 'n onvermod om standhoudende

verhoudings te stig (Schaffer & DeBlassie, 1984: 690).

UTTGELEWER AAN EKSTERNE LOKUS VAN KONTROLE

Vier van die respondente in hierdie navorsing toon duidelik dat hulle uitgelewer voel om voort te gaan

111

met prostitusie omdat dit die enigste wyse is waarop hulle kan oorleef (vgl. 3.4.3). Hierdie gevoel

word bevorder deur hulle vrees vir verwerping. Hulle beleef hulself as onaanvaarbaar en is dus

weerloos in verhoudinge (Schaffer & DeBlassie, 1984: 689). Hulle beleef dat niemand omgee wat van

hul word nie en dat hulle uitgelewer is om voort te gaan met die lewe van prostitusie en nie regtig 'n

keuse het nie. So kan prostitusie dan beskou word as oorlewingsgedrag eerder as seksuele gedrag

(Seng, 1989: 674), want "As jy nie anders kan nie, dan daar is nie --. Niemand gaan jou help nie

...." (vgl. 3.3.4).

Hierdie gevoel van magteloosheid grens aan 'n gevoel van willoosheid - van ontmagtiging in die plek

van bemagtiging. Dit veroorsaak 'n gevoel van angs en verlatenheid (Weisberg, 1985: 102). Volgens

Gray (1973: 422) bied die sosiale milieu waarin die dogter prostitusie bedryf min kans vir 'n

langtermynverbintenis, hetsy konvensioneel of onkonvensioneel. Sy staan dus werklik geisoleerd en

alleen in hierdie ".... isolating and dangerous job."

Die dogter het min sosiale ondersteuning en min verbintenisse met persone op wie sy kan staat maak

vir emosionele steun of materiele bystand in tye van nood. Die meerderheid van die persone wat vir

haar belangrik is word finansieel deur haar ondersteun (vgl. Bylae B; Weisberg, 1973: 102). Die

dogter voel dus dat sy onbelangrik vir alles en almal is. Sy voel niemand gee om nie; dat sy as persoon

nie belangrik is nie en gevolglik ontwikkel sy 'n negatiewe selfbeeld; "Soos 'n sweet wat uitgesuig is"

(vgl. 3.3.2).

* NEGATIDE'WIE SIELIF ]FIELD

Al ses die respondente in die navorsing openbaar 'n negatiewe selfbeeld. Hulle bestempel hulself as

goedkoop, sleg en sondig, gevolglik is hulle skaam vir mense. Hulle voel hulle het geen regte nie en

is soos objekte wat net daar is om ander se seksuele behoefies te bevredig (vgl. 3.4.3).

l[n die ➢iteratuur word die negatiewe selifibeelld van dogters wat by prostitusie betirokke is, ook

aangedni. Weisberg (1985: 15) noem dat 14% van sy respondente intense negatiewe gevoelens

omtrent hulself handhaaf en Seng (1989: 67) vind dat 85,7% dogtersprostitute tydens onderhoude 'n

lae selfbeeld openbaar het.

Volgens Newton-Ruddy en Handelsman (1986: 815 - 816) ontstaan hierdie devaluasie van die self

dikwels in die gesinsituasie waar die moeder deur die vader as minderwaardig beskou word en/of waar

112

dogters gemolesteer is. 'n Gevoel van hulpeloosheid word deur die moeder aan die dogter oorgedra.

"With no positive feminine model, and a musculine figure that forces his will upon her she

developes a conforming and negative feminine nature - that leads to the development of a

deviant and debased self image" (Herrmann, 1987: 18).

McMullen (1987: 29) beweer dat die dogter wat liefdevolle versorging tuis ervaar 'n goeie selfbeeld

sal ontwikkel en dat dit onwaarskynlik is dat sy in prostitusie betrokke sal raak. Dit kom dus eintlik

volgens Newton-Ruddy en Handelsman (1986: 817) daarop neer dat ".... self - and personality

damage are essential prerequisites to entering prostitution."

Die dogters se selfbeeld word ook verder afgebreek deur die etikettering van die gemeenskap as

krimineel en sleg. Die respondente in hierdie navorsing vertel hoe hulle deur die polisie vervolg en

beledig is en selfs soms ook misbruik en uitgebuit word. Die dogters is ook deur die kliente en

koppelaars uitgebuit (vgl. 3.3.6). Waarskynlik omdat die kliente besef dat die dogters nie maklik na

die polisie sal gaan vir hulp nie. Die oorheersende gevoel van die dogters wat by prostitusie betrokke

is, is dat hulle geen regte het the en dit word deur die voorgenoemde omstandighede versterk.

In die literatuur word dit ook genoem dat die etikettering deur die gemeenskap 'n inviloed het

op die dogters se siening van Mahar. Vitaliano et al. (1981: 339) noem dat sosiale etikettering die

"criminal self image" kan bevorder. Hulle glo hulle is sleg en tree so op. "I act bad. I feel bad I'm

no good" Hierdie toedrag van sake veroorsaak gevoelens van moedeloosheid, dat hulle uitgelewer is

en dan "het jy nie 'n keuse nie" (vgl. 3.3.4) want "What I am is me and I'm stuck with it" (McMullen,

1987 37).

Die dogters se negatiewe siening van hulself dra dus by tot hulle volgehoue betrokkenheid by

prostitusie ten spyte van gevare en negatiewe gevoelens rondom hulle leefwyses. Die dogters

bestempel hulself as minderwaardig en glo hulle het the alternatiewe keuses the. Gevolglik gaan hulle

voort met hulle betrokkenheid by prostitusie, al openbaar hulle 'n weersin in die aktiwiteite en al beleef

hulle hulself meer en meer negatief. Die navorser het tydens die verloop van die ondersoek beleef dat

die dogters onwillig is om hul leefwyse to verander (vgl. Bylae B).

113

* WEERSTAND TEEN HULL LEEFWYSE

Al ses die respondente in die onderhawige navorsing beleef prostitusie as onaanvaarbaar. Hulle hou

nie van wat hulle doen nie. Die gevoelens wat hulle openbaar wissel van onaangenaam tot weersin en

walging. Hulle glo dat hulle vuil en goedkoop is en daarom deur niemand aanvaar kan word the en

gevolglik uitgelewer is aan prostitusie om te oorleef (vgl. 3.4.3).

Hierdie weerstand wat die dogters teen Dunne lleefwyse eirvaar word ook in die lliteratuur

bevestig. Garson (1993: 12) noem dat dogters met wie by onderhoude gevoer het, prostitusie haat

en sou verkies het om the prostitusie te bedryf the. Gray (1973: 411, 424) vind met haar navorsing

dat die dogters veral negatief was oor die noodsaaklikheid van seksuele omgang met hulle kliente en

dat hulle die beroep the by ander jongmense sou aanbeveel nie.

Ten spyte van hierdie negatiewe gevoelens oor prostitusie gaan al ses die dogters wat in hierdie

navorsing opgetree het as respondente voort met prostitusie sonder om alternatiewe te oorweeg.

Sommige van die dogters dros van die kindersorgskool en bedryf weer prostitusie. Hulle beleef

frustrasie en woede omdat hulle the uit die situasie kan ontsnap the en een respondent noem selfs dat

Hillbrow verwoes moet word (vgl. 3.3.3). g! ierdie onwi➢iligheid om Mlle van die Iledwyse te

onttrek, word ook in die Iliteratuur aangedni:

"There's no way of explaining it. I know now I could have walked away from it. But then it

seemed so hopeless" (Harakas, 1981: 4).

Uit die voorafgaande bespreking blyk dit dat saam met die gevoel van weersin teen hul leefwyse, ook

'n onwilligheid bestaan om hulle gedrag te verander en die houvas wat prostitusie op hulle het, te

verbreek. Indien in aanmerking geneem word dat hulle afhanldik is van die geld om dwelms te koop,

kan die geld wat hulle deur prostitusie verdien, 'n houvas op hulle he. Die navorser beleef intuitief dat

dit meer as die houvas van geld en dwelms is, aangesien dit lyk asof hulle bang is om 'n nuwe begin

te maak (vgl. Bylae B). Die dogters beleef hierdie onwilligheid as 'n onvemoe en dit veroorsaak

gevoelens van depressie en onderdrukte aggressie.

DEPRESSIE EN ONDEREDRUKTE AGGHIESSW

Al ses die respondente in hierdie navorsing toon tekens van depressie, soos onder andere 'n affektiewe

willoosheid en 'n gevoel van magteloosheid en gevoelloosheid asof niks saak maak the. Daarom gee

114

hulle hulself oor aan 'n lewe wat onaanvaarbaar is. Twee van die respondente noem ook byvoorbeeld

dat die toekoms the bestaan the en een dat sy probeer om nooit aan die toekoms te dink the. Twee van

die dogters het al gedreig om selfmoord te pleeg (vgl. 3.3.3). Onderdrukte aggressie kom ook voor

en die dogters noem byvoorbeeld van hulle begeertes om mense seer te maak of dood te maak. 'n

Gevoel van woede teenoor die kliente, hulle ouers en die gemeenskap omdat "niemand omgee nie,"

kom ook na yore (vgl. 3.3.4).

Die lliteratuur aak ook melding van depressie en onderdrukte aggressie by die dogters wat by

prostitusie betrokke is. McMullen (1979: 30) beskryf byvoorbeeld hierdie aangeleentheid soos volg:

"This condition may be experienced as "hopelessness" and seen as "helplessness" or even

"laziness". Surrounding this condition there may be a great anger either pushed inwards and

manifesting itself as depression or pushed outwards manifesting itself in some form of violence."

Smith en Mitchell (1984: 5, 49) beskryf die gevoel as verlore, eensaam, vrot en moeg om 'n mens te

wees. Hierdie gevoelens van depressie veroorsaak dus 'n laat-maar-gaan-houding. Die dogters het

dus the voldoende moed of vertroue in hulle eie vermoens of hul toekoms om hulle leefwyse te

verander nie. As 'n uitvloeisel van die depressie oorleef hulle dus net van dag tot dag (vgl. Bylae B).

VERDEDIGINGSMEGANRSIWES

In die onderhawige navorsing kom dit voor dat al ses die respondente wat deelgeneem het, van

verskeie metodes gebruik maak om hierdie negatiewe gevoelens oor hulself en hulle betrokkenheid by

prostitusie te onderdruk. Die mees algemene praktyk is substansmisbruik, wat reeds bespreek is, en

verder ook verskeie verdedigingsmeganismes soos ontkenning, ontvlugting, projeksies,

blaamverskuiwing en kompensasie (vgl. 3.4.3). Hierdie verdedigingsmeganismes is geintegreer om

weerstand te bied teen die verskillende negatiewe gevoelens.

* ONTKENNING EN ONTVLUGTING

Al die dogters ontvang kontant vir die seksuele dienste wat hulle lewer, nogtans wil hulle the prostitute

genoem word the (vgl. Bylae B). Indien hulle van prostitusie praat, maak hulle deurgaans gebruik van

eufemismes en praat van "Dit." Die dogters toon ook 'n onwilligheid om oor die seksuele aktiwiteite

te praat en indien daaroor gepraat word, is dit vaag, ten spyte van die feit dat hulle byvoorbeeld sal

115

uitbrei oor verkragting en van die ander aspekte van prostitusie (vgl. 3.3.4).

onwilliligheid om hulk betrokkenbeid by prostitusie openilik te erken, is ook in die

iiteratuunr aangeteken. Lowman (1987: 114) vind byvoorbeeld dat die dogtersprostitute the bereid

was om aan hulself of aan die onderhoudvoerders te erken dat hulle prostitute is the, ten spyte van die

feit dat hulle erken het dat hulle seksuele dienste vir kontant verkoop.

Negatiewe gevoelens oor hulself en hul betrokkenheid by prostitusie word deur die respondente in die

navorsing ontken deur 'n traak-my-nie-agtige houding of om voor te gee dat hulle onskuldige

slagoffers is wat deur ander persone in die aktiwiteite betrek is en eintlik mislei, misbruik en verkrag

word (blaamverskuiwing). Die dogters ontken dus hulle eie deelname aan prostitusie (vgl. 3.4.3).

Dieseffde optrede word ook in die Iliteratuur bevestig. Harakas (1981: 4) vind byvoorbeeld dat die

dogters ontken dat hulle prostitute is, en hulle beweer dat hulle net prostitusie bedryf omdat hulle

kontant benodig. Die dogters se gevoelens van verwerping spreek duidelik uit die feit dat hulle

voorgee dat niks van belang is the.

"There may be a deep feeling of being inconsequential to anyone or anything and may be

expressed in terms such as "I don't care what happens" (McMullen 1987: 39).

Die navorser beleef dat, deur te ontken dat hulle daadwerklik besig is om prostitusie te bedryf, die

dogters 'n onderskeid treftussen wat hulle doen en wat hulle weet hulle behoort te wees. Op die wyse

aanvaar die dogters the verantwoordelikheid vir hulle optrede the en kan hulle voorgee dat hulle nog

nie werklik 'n keuse gemaak het om prostitusie te bedryf the. Hulle gewetes word dus the

gekonfronteer met hulle handelinge nie.

* IFROSEKS - LAAMVERSKUIFWING

Drie van die respondente in hierdie navorsing vertel dikwels van insidente waarby ander dogters

betrokke is asof hulle eenkant staan en the self by prostitusie betrokke is the. Die dogters veroordeel

ander dogters se optrede en betrokkenheid by prostitusie en kan hulle maklik erken dat dit "sick" en

"gevaarlik" is en dat "hulle kan doodgaan" (vgl. 3.3.3) Soms word alle blaam op die kliente, of die

koppelaars geplaas. Hulle noem byvoorbeeld dat die kliente hulle "vat" of "weet hoe jonk ek is" of

"waarom ek dit gedoen het - omdat ek dronk was" (vgl. 3.3.2). Die dogters vermy dus op hierdie wyse

om verantwoordelikheid vir hulle optredes te aanvaar en beskou hulself as slagoffers wat deur almal

verwerp is.

116

* KOMPENSASIlk

Drie van die respondente in die onderhawige navorsing het openbaar dat hulle verwerping beleef en

aanvaarding soek van kliente en koppelaars. Hulle verhoudings met die koppelaars en kliente moet

dan kompenseer vir hulle gevoel van verwerping (vgl. 3.4.2). In die literatuur word veral genoem dat

die dogters kompensasie soek vir hulle skuldgevoelens. Hulle wil ook deur die koppelaar gedomineer

en gestraf word om te kompenseer vir hulle skuldgevoelens. Hulle raak afhanldik van hulle koppelaars

(Schaffer & DeBlassie, 1984: 690). Hierdie verskynsel word soos volg deur Caplan (1984: 73)

verklaar:

"By choosing the biggest, baddest, most brutish and dictorial man they can find, they are

assured of remaining helpless little girls. They seek their predator to become his prey."

Drie van die respondente in die navorsing poog ook om deur hulle verhoudings met hulle "vriendinne"

te kompenseer vir die verlies en versorging van hulle moeders (vgl. 3.4.3). Die dogters se

afhanklikheid van hulle vroulike koppelaars word ook deur Smith en Mitchell (1984: 8) beskryf en

verklaar as kompensasie vir die aanvaarding en versorging wat hulle nie by hul moeders ervaar het nie.

Die dogters poog dus om hulle negatiewe gevoelens te onderdruk en voor te gee dat hulle emosionele

behoeftes beantwoord word. Die dogters is egter emosioneel en depressief sodra hulle in onderhoude

gekonfronteer word met die realiteit.

4.4.9. TERUGIFLIITSE

Ten spyte van die verdedigingsmeganismes kan die dogters the hul skuldgevoelens en misnoed oor

hulle omstandighede oorwin the. Hulle kry terugflitse oor verskeie gebeurtenisse (vgl. 3:4.3). Hierdie

verskynsel is ook in die literatuur opgeteken. So noem 'n dogter byvoorbeeld dat sy bang is vir die

fisieke en emosionele gevolge van haar betrokkenheid by prostitusie.

"One juvenile commented that because of the "strange head trips people have" she wanted to

stop prostitution before it got to her and before she flipped out" (Weisberg, 1985: 102).

4.4.110. ETIIKETTERING

Etikettering van dogters wat by prostitusie betrokke is vind plus op alle vlakke en bepaal optredes

op makro- meso- en mikrovlakke. Die beleidmakers op makrovlak maak die wette en bepaal die

strawwe en intervensie wat deur die rolspelers soos polisie, kinderhowe en maatskaplike dienste

117

toegepas en uitgevoer moet word. Aangesien prostitusie in sommige lande, en ook in Suid-Afrika, nog

onwettig is, word dogters wat prostitusie bedryf as kriminele beskou. Hierdie kriminele aktiwiteit het

verder 'n seksuele konnotasie (Vitaliano et al., 1981: 339) Seksuele misbruike word deur die

gemeenskap as sleg bestempel. 'n Meisie wat in seksuele aktiwiteite betrokke is, is goedkoop en sleg.

Volgens Miller en Simon (1974: 60) het daar nog altyd dubbele standaarde bestaan oor die seksuele

betrokkenheid van jong mans en dogters. Dogters wat by seksuele aktiwiteite betrokke raak is sleg,

terwyl die jong man slegs eksperimenteer (James Bond se manlikheid word byvoorbeeld gevestig op

grond van sy seksuele eskapades). Die dogters wat betrokke is by prostitusie glo hulle is sleg en dat

ander hulle ook as sleg beskou. Vitaliano et al. (1981: 339) noem in die verband dat:

"One major source of trouble for prostitutes was being called a "whore" by friends, schoolmates

and family."

In die onderhawige navorsing het veral twee respondente ondervind hoe die polisieoptrede duidelik

die kriminele en seksuele etikettering toon. Hulle is byvoorbeeld deur die polisie beledig oor hulle

seksuele beroepe en hardhandig behandel omdat hulle kriminele is (vgl. 3.3.6). Die Idiente beledig en

vloek hulle ook (vgl. 3.3.6). Die feit dat hulle ook as lcrimineel bestempel word, bring hulle in opstand

teen die gereg en gevolglik pleeg hulle ook misdade.

Die dubbele kriminele en seksuele etikettering kom ook in die media en wetenskaplike literatuur voor.

Die gemeenskap beskou die prostituut as 'n misdadiger en verwag ook dat hulle betrokke sal wees by

kriminele aktiwiteite wat strek "van kinderontvoering tot moord' (Coetzee, 1995:19). Hierdie toedrag

van sake kan aanleiding gee tot die uitbuiting deur wetstoepassers, aangesien die dogters te bang is

om hulle aan te kla. So noem 'n respondent in 'n onderhoud met Garson (1993:13) byvoorbeeld:

"I used to walk the streets but now I am afraid of the cops. They want money in exchange for

not arresting you."

Die gemeenskap verwerp die dogters wat prostitusie bedryf. Beide die kerk en die ouerhuis het

seksuele aktiwiteite onder jongmense ontmoedig. Indien die gemeenskap van seksuele betrokkenheid

bewus word, is die gesin se integriteit betwyfel en ouers word beskuldig van swak opvoeding en die

dogter as goedkoop en sleg. Die gevaar is dat die dogter hierdie geprojekteerde beeld vir haarself toe-

eien as haar eie.

"Call a young person already involved in some form of prostitution a 'Prostitute" and they may

118

well become more fully just that" (McMullen, 1987: 37).

Die interaksie van seksuele molestering, swak verhoudings met haar ouers, gedragsprobleme en

etikettering as "sleg" kan 'n verlies aan vroulike seksualiteit en identiteit veroorsaak (Vitaliano et al.,

1981: 339). Hierdie sosiale etikettering van prostitusie skep 'n verskeidenheid van sielkundige

probleme wat daartoe bydra dat die dogters voortgaan om prostitusie te bedryf - selfs nadat hulle

beledig, aangerand en verkrag is.

4.4.111. NEGATIEWIE GEVOIELENS TIEIENOOR MANS

Drie van die respondente in hierdie navorsing openbaar duidelike negatiewe gevoelens teenoor hul

kliente. Kliente word ook verwyt oor hul seksuele betrokkenheid by die dogters. Twee respondente

voel dat mans as koppelaars onbetroubaar en selfsugtig is. Twee van die respondente is betrokke in

lesbiese verhoudings. Dit kom voor asof die respondente oor die algemeen negatiewe gevoelens oor

mans huldig (vgl. 3.4.3).

Die negatiewe gesindheid wat die respondente in die verloop van die onderhawige navorsing teenoor

mans openbaar word in die literatuur ook by ander dogtersprostitute aangedui. Gibson-Ainyette et

al. (1988: 432) bemerk by adolessente prostitute 'n uitgesproke negatiewe gesindheid teenoor mans,

maar Weisberg (1985: 108) merk op dat die dogters wat by prostitusie betrokke is, veral weersin

teenoor hul kliente toon soos "don't like them", "sick", "weird", 'tools" "suckers", "repulsive", "hate

them" en 'pigs." Smith en Mitchell (1984: 11) vind ook dat die meeste dogters en vrouens wat by

prostitusie betrokke is slegs walging vir hulle kliente voel. Hierdie negatiewe gesindheid word soos

volg verklaar:

".... the prostitutes view customers as debased and all bad, having projected onto them the

negative images once projected onto the (girls) fathers" (Weisberg, 1985: 108).

Gibson-Anyette et al. (1988: 432) verklaar dat as gevolg van die feit dat die kliente hulle net sien as

'n "one-night stand," die dogters dit beleef as manipulasie en verwerping. Dit is dus vir die dogters

belangrik om op die kliente neer te sien om sodoende hulle self te beskerm teen gevoelens van

verwerping. 'n Deel van hulle negatiewe gesindheid ontstaan dus omdat hulk nie hul medemens

vertrou nie.

119

4.4.12. WANTROUE TEENOOR VOLWASSENES

Al ses die respondente in die onderhawige navorsing beleef nie veiligheid en vertroue in hul ouerhuise

nie. Volwassenes neem besluite oor hulle lewens sonder dat hulle enige inspraak in hierdie besluite

het. Twee van die respondente noem ook dat prostitusie "a con game" is. Hulle word bedrieg en

misbruik deur hul koppelaars, kliente en in twee gevalle ook wetstoepassers (vgl. 3.4.3).

1[1111 die iliteratuur word ook mellding gemaak van die dogtersllorostitute se wantroue in ander

persone. Weisburg (1985: 103) vind dat die dogters suspisieus en wantrouig is teenoor mense in die

algemeen, maar veral teenoor mans. Hierdie wantroue maak, uitreiking ("outreach") na die dogters

bale moeilik, veral omdat die dogters die geregtelike en maatskaplike dienste wantrou.

"They fear that contacts with a social service program will result in their being sent back to their

family or in referral to the police for their involvement in illegal activities" (Weisberg, 1985:

113).

Wantroue beperk ook die dogter se vordering tydens opname in instansies soos kindersorgskole. Die

dogters wat vasgevang is in 'n volwasse wereld beskou die aanvanklike sielkundige evaluering as

kinderagtige speletjies wat vir hulle vernederend is. Gevolglik put hulle genot daaruit om die personeel

van die instansies to "out smart" (Weisberg, 1985: 128). Die personeel openbaar onkunde oor

prostitusie (Campagna & Poffenberger, 1988: 8) en die probleme op die straat, gevolglik voel die

dogters dat die hulpverleners hulle nie verstaan nie (Weisberg, 1985: 125). Min aandag word aan die

ekologiese probleme van prostitusie gewy (Smith & Mitchell, 1984: 8), maar meer aandag aan

konformering met die bepaalde reels van die inrigting. Hieraan word die dogters se "terapeutiese

vordering" gemeet. Gevolglik beleef hulle die rehabilitasieprogram eerder as kontrole in stede van hulp

(Lowman, 1987: 105; Campagna & Poffenberger, 1988: 11). Hierdie toedrag van sake is vir die

dogters onaanvaarbaar en gevolglik dros hulle en beland weer op die "beat."

4.41.13. AFE[ANKL]KEEED VAN IDIDE KORDPELAAIR

Twee van die respondente wat aan hierdie navorsing deelgeneem het, is betrokke in lesbiese

verhoudings met vriendinne wat die rol van 'n koppelaar vertolk. Beide vriendinne word tot 'n mate

deur die respondente onderhou. Juis op grond van hulle onvermoe tot selfhandhawing het die twee

dogters afhanklike persoonlikhede ontwikkel. Hierdie afhanklikheid word duidelik deur beide dogters

uitgespreek as hulle noem dat hulle nie sonder hul vriendinne kan leef nie. Die "vriendinne" reel kliente

120

en betaling en indien hulle ontevrede is, ontstaan konflik. Meestal is die verhouding met hul vriendinne

egter rustiger as verhoudings met manlike koppelaars (vgl. 3.3.6).

In die literatuur word ook genoem dat dogters afhanklik is van manlike of vroulike koppelaars (Smith

& Mitchell, 1984: 8). Caplan (1984: 69-72) sien die afhanklikheid van 'n dominerende persoon as 'n

rede waarom die dogters in prostitusie betrokke is. Hulle soek na persone om hulle te oorheers sodat

hulle altyd klein en hulpeloos kan bly en sodoende the verantwoordelikheid vir hulle optrede hoef te

aanvaar nie.

Jong dogters is veral weerloos teen koppelaars (Herrmann, 1987: 106). Die dogters glo hulle het

iemand nodig om die besigheid te beheer en geldsake te bestuur (Gray, 1973: 416). Schaffer en

DeBlassie (1984: 691) beweer dat die dogters you besef dat hulle nie hulle geldsake kan bestuur nie.

Hierdie toedrag van sake bevorder hulle afhanklikheid van die koppelaar.

Die dogter wat haarself kan onderhou en haar eie sake kan reel beleef dat sy in beheer is en dit gee

haar 'n gevoel van mag, maar dit kan ook meebring dat sy verantwoordelikheid vir haar optredes moet

aanvaar en dan die gepaardgaande skuldgevoelens moet verwerk. Die dogters wil dus koppelaars he

en hulle beskou die koppelaars as 'n belangrike deel van hul lewens (Gray, 1973: 416), ten spyte van

die koppelaars se uitbuiting en gewelddadige optredes (Lowman, 1987: 74 - 75).

4.4.14. TERUGKEER TOT FROSTIITUSEE

Twee van die dogters wat as respondente opgetree het in die onderhawige navorsing het uit die

kindersorgskool gedros en voortgegaan met prostitusie. Die een respondent het nooit by enige reels

aangepas the en is reeds vanaf haar veertiende jaar permanent op straat in prostitusie betrokke. Beide

die dogters het egter gedros voor rehabilitasie afgehandel is (vgl. 3.3.4). In hierdie navorsing kan daar

geen uitspraak gelewer word oor dogters wat weer prostitusie bedryf het nadat rehabilitasie afgehandel

is nie.

Die feit dat dogters na rehabilitasie terugkeer tot prostitusie toon dat hulle tot bepaalde reels

konformeer wat deur die bepaalde instansies voorgeskryf word. Indien die dogters se behoeftes nog

steeds the bevredig is the, sal hulle terugkeer tot die leefruimte waar hulle die meeste aanvaarding,

erkenning en selfaktualisering beleef. Vitaliano et al. (1981: 340) beskou die terugkeer na prostitusie

as die amper logiese gevolg van die wantroue in die gemeenskap en die ondersteuningsdienste, tesame

121

met die negatiewe selfetikettering as gevolg van kriminele en sosiale etikettering. Mishandelde en

verwaarloosde kinders openbaar ontoereikende weerstand en egokontrole om hulle tot vasberadenheid

te ondersteun. Die dogters is dikwels the weerbaar teen die beinvloeding om terug te keer tot

prostitusie nie, aangesien hulle nie oor voldoende lewensvaardighede besit om in die "straight jobs"

die mas op te kom the. Weisberg (1985: 102) se in die verband dat die dogters min vaardighede besit

".... and those that exist are childlike."

4.4.15. NEEM NIDE VERANTWOORDELMBLIE1E0 VIER IEEE 1:. ESLIMITIE/LIEWIE NIDE

Al ses die respondente wat aan hierdie navorsing deelgeneem het, besef dat die deelname aan

prostitusie onaanvaarbaar en gevaarlik is (vgl. 4.4.7). Die dogters gaan egter voort met hulle leefwyse

van prostitusie en misbruik van dwelms. Hulle aanvaar the verantwoordelikheid vir hulle

betrokkenheid by prostitusie the (vgl. 3.4.3). Die dogters verdien baie geld deur hulle betrokkenheid

by prostitusie, maar die geld word op onverantwoordelike wyse spandeer sonder dat die dogters enige

voorsorg tref vir hulle toekoms (vgl. Bylae B). Hulle openbaar ook 'n ongevoeligheid vir ander se

regte (vgl. 3.3.4). Hulle verwag dat ander persone namens hulle besluite moet neem (vgl. 3.3.3). Al

die blaam word op hierdie wyse op ander persone geplaas en hoef hulle the verantwoordelikheid vir

hulle leefwyse te aanvaar the (4.4.8).

Hierdie tendens word ook in die literatuur waargeneem. Gibson-Ainyette et al. (1988: 432) noem dat

impulsiewe optredes een van die sielkundige probleme is wat met prostitusie gepaard gaan. Lowman

(1987: 106) noem dat die dogters so onverantwoordelik optree soos kinders wat baie jonger is as

hulself is. Prostitusie ".... is a means for easy money" (Schaffer & DeBlassie, 1984:691) wat

onmiddellike bevrediging bied en dus leer hulle the om op langtermyn belonings te wag the. Gevolglik

tref die dogters geen finansiele voorsiening vir hulle toekoms the (Sereny, 1984: 231). Tyd en

toekoms het the vir hulle betekenis nie.

"The teenager learns to exploit the tiny area available for manipulating her environment to

achieve immediate rewards. Short-term gains are out of balance with long-term losses"

(Schaffer & DeBlassie, 1984: 690).

Weisberg (1985: 103) verklaar hierdie gedrag as 'n tekort aan deursettingsvermoe en egokontrole.

Hierdie proses van ont-mensing as gevolg van prostitusie het tot gevolg dat die dogters se selfvertroue

tot so 'n mate kwyn dat hulle the meer voldoende vertroue in hul eie vermoens het the ".... to make

things happen, or shape the future in a way that is not selfdestructive" (Sereny, 1984: 87). Die

122

dogters toon dus 'n onwilligheid om verantwoordelikheid vir hulle eie gedrag te aanvaar. Hulle plaas

die verantwoor-delikheid vir hulle keuses op omstandighede en die optrede van hul ouers, die kliente,

die onderwys en die gemeenskap.

4.4.16. MAGSTRY13 TEEN DEE KLI[eNTE

Nie een van die respondente in hierdie navorsing het aangedui dat hulle in prostitusie betrokke is omdat

hulle daardeur 'n gevoel van mag oor die kliente ervaar nie. In die onderhawige navorsing is daar dus

nie aanduidings van 'n magstryd nie. Hierdie aangeleentheid word dus net vanuit die literatuur

bespreek.

McMullen (1987: 39) beweer dat dogters dikwels in hulle eie gesinsopset die slagoffer van verskeie

volwassenes is wat hulle mag misbruik. Gevolglik openbaar die dogters 'n ontoereikende sin van

persoonlike bemagting. Die dogters het 'n behoefte aan outonomie en onafhanklikheid. As uitvloeisel

hiervan wend hulle hul tot die straat waar hulle glo hulle onafhanklik en in beheer van hulle lewens is

aangesien hulle anders as "less streetwise kids" in die strate kan oorleef. Hulle voel ook dat hulle mag

het oor hul volwasse kliente (McMullen, 1987: 36). In die verband beweer Weisberg (1985: 87) dat

die dogters dit geniet as die kliente hulle bewonder en dat dit vir hulle genot verskaf om 'n mate van

mag oor die kliente uit te oefen en selfs die kliente te beroof. Hulle geniet dit om die aggressors te

wees. Hierdie gevoel van mag bevorder ook hulle onverantwoordelike optrede, omdat die dogters die

gevaar van aanranding, verkragting en moord ontken en hulself wysmaak dat "dit" nie met hulle kan

gebeur nie.

4.4.17. NW GEE VTR KEUSES GEMAAK NW

Nie een van die respondente het aangedui dat hulle gevoel het dat hulle op 'n te jong ouderdom besluit

het om prostitusie te bedryf nie aangesien daar nie 'n spesifieke vraag in die verband in die navorsing

ingesluit is riie. Die tema kan dus slegs bespreek word uit gegewens wat in die literatuur voorkom.

Weisberg (1985: 112) beweer dat die dogters op grond van hulle nog-nie-volwassenheid dikwels te

jonk is om 'n ingeligte besluit te neem in terme van hul betrokkenheid by prostitusie. Hulle besef nie

die implikasies van so 'n besluit riie. Renshaw (1982:14) noem dan ook dat dogters fisiek gereed is

vir seksuele gemeenskap voor hulle emosioneel daarvoor gereed is. Die lewe van prostitusie lok die

dogter omdat sy glo dat sy maklik geld sal maak en onafhanldik, sonder beperkinge van gesagsfigure

en die gemeenskap, sal kan optree. Sy clink die lewe bied haar geleenthede om haar behoeftes tot

123

outonomie en aanvaarding te bevredig, maar vind uiteindelik dat daar min onafhanldikheid in

prostitusie bestaan.

Weisberg (1985: 113) noem dat van die dogters erken dat hulle nie gereed was vir hulle besluit om in

prostitusie betrokke te raak nie en dat hulle veral seksuele gemeenskap met die kliente gehaat het. Nie

net is die dogters op emosionele vlak nie werklik gereed vir prostitusie the, maar hulle openbaar ook

'n onkunde oor seksuele aangeleenthede.

4.4.18. ONVOLIDOENDE GESLAGSVOOREIGTING

Behalwe in gesprekke met die personeel van "The House", het hierdie aangeleentheid nie in die

onderhawige navorsing na yore gekom nie en sail gevolglik net bespreek word aan die hand van

lliteratuurstudie.

Aangesien die dogters van hul ouerhuise of kindersorgskole gedros het, het hulle the voldoende

geslagsvoorligting ontvang the (Yates, 1978: 820; Weisberg, 1985: 237). Renshaw (1982:40) noem

ook dat geslagsvoorligting as gevolg van die sensitiewe aard van seks as sulks ontoereikend is, maar

dat seksuele onkunde nie seksuele onskuld impliseer the. Weisberg (1985: 237) noem ook dat

aangesien die dogters seksueel aktief is, dit the beteken dat hulle voldoende kennis besit aangaande

hulle eie seksualiteit, seksueel-oordraagbare siektes of geboortebeperking the. Die dogters openbaar

'n onkunde ten aansien van VIGS, ander geslagsiektes en algemene higiene. Voorts openbaar hulle

ook 'n onverantwoordelike gesindheid van "dit sal my nie tref nie." Aangesien verhoudingstigting vir

die dogters 'n probleem is, kan hulle niemand vertrou the en gevolglik is hulle the bereikbaar vir

geslagsvoorligting of voorligting om VIGS te voorkom the (Weisberg, 1985: 113).

Dogters wat by prostitusie betrokke raak, ontvang voorligting van die ander prostitute en hierdie

inligting handel net oor die biologies-fisieke aspekte, wat dikwels op verdraaide persepsies berus.

Hierdie onkunde lei daartoe dat sommige dogters geen geboortebeperking toepas the en ander pas dit

op 'n ongereelde basis toe. Die dogters laat hulle ook maklik omkoop om nie kondome te gebruik

tydens seksuele omgang the (Carson, 1983: 13).

4.4.19. GESONDIBIEIDS71110 LIME

Hierdie tema het nie na yore gekom in die huidige navorsing nie. Ten tye van die onderhoude was

die dogters almal op die oog of gesond. Die personeel van "The House" het egter genoem dat die

124

dogters dikwels siek is gedurende die winter. Die terra sal dus ook slegs vanuit die literatuur

bestudeer word.

Vanwee die card van dogtersprostitusie kan aangeneem word dat die dogters blootgestel is aan

ongesonde diete en swak verblyf (Herrmann, 1987: 524; Yates, 1987: 821). Naar is geen volwasse

toesig nie en die adolessente versorg hulself nie behoorlik nie. Hulle gebruik ook medikasie op

dieselfde onverantwoordelike wyse as wat hulle geboortebeperking toepas. Hulle is ingestel op die

teenswoordige en onmiddellike en gevolglik vergeet hulle maldik van afsprake by klinieke of met

dokters en daarom word voorgeskrewe behandelinge dikwels the opgevolg the.

4.5. VOOR- IEN NAIUEL]E VAN PROSTRTUSIE

Die dogters beoordeel eintlik hulle eie leefwyse wanneer hulle oor die voor- en nadele van prostitusie

moet besluit. Een respondent in hierdie navorsing het genoem dat daar geen voordele in die

betrokkenheid by prostitusie is the en dat alles rakende prostitusie nadelig is (vgl. 3.3.1). Die ander

respondente het verskeie voor- en nadele genoem (vgl. Tabel 3.1). Weisberg (1985: 111) noem dat

in onderhoude wat by gevoer het met dogtersprostitute, dit ook blyk dat die dogters bewus is van die

voordele en nadele van prostitusie en dat hulle persepsies beinvloed word deur hulle ouderdom en die

tydperk van betrokkenheid by prostitusie. Hy vind byvoorbeeld dat die dogters wat vir langer

periodes by prostitusie betrokke is, meer realisties is aangaande die onaangename aspekte van

prostitusie, terwyl jonger dogters en tieners wat relatief nuut in die bedryf is, geneig is om prostitusie

positiefte evalueer. Die jonger dogter word ook makliker beinvloed deur wat ander betrokkenes soos

die koppelaar en die kliente aan hulle vertel. Die invloed wat die media op die respondente se keuse

gehad het, word ook deur een van Weisberg (1985: 112) se respondente soos volg gestel:

"The movies and television and books make you think it's glamorous. But you don't feel

independent and wanted. You feel like a piece of hamburger meat - all chopped up and

barely holding together."

Die voor- en nadele van prostitusie wat in hierdie navorsing ter sprake kom en uiteengesit is in tabel

4.4., sal vervolgens bespreek word.

125

— TA EL 4.4: VOOR- EN NADELE VAN MCKIE -TIMM

VOORDIELIE VAN PROSTMJSIIE N = 6 NADELE VAN IPROSTITUSIDE N = 6

FINANSIeLE VOORDELE 2 FISIEKE NADELE 6

(siektes, swangerskap en gevare)

SOSIALE VOORDELE 2 MORELE NADELE 4

(gouer volwasse, ontmoet verskillende mense,

moontlike langtermynverhouding)

(verkeerd, sonde teen God en jou eie liggaam)

PSIGIESE VOORDELE 2 PSIGIESE NADELE 2

(wraak, selfvertroue word bevorder) (afbreekproses, skuldgevoelens, voel goedkoop,

waardeloos en misbruik) 6

WYER ERVARING 1 SEKSUELE GEMEENSKAP MET KlIdNTE 3

*(aanleer van tale) + ARRESTASIE 0

* Nie aangeteken in die literatuur nie

+Nie in hierdie navorsing deur die respondente genoem nie.

4.5.1. WORE:1E1LE VAN PROSTIETUSIE

DOGTERS, Iii

In die onderhawige navorsing het die respondente verskillende aspekte as voordele van prostitusie

genoem. Hulle persepsie oor die voordeligheid van prostitusie word bepaal deur die mate wat hulle

behoeftes deur hierdie leefwyse bevredig word. Hierdie voordele wat deur die respondente benoem

of uit die literatuur vasgestel is, is in Tabel 4.4 uiteengesit.

4.5.1.1. FINANSHLE VOORIEDELE VAN PROSMITUS11

Geld word deur die dogters beskou as 'n belangrike voordeel - soms as die enigste voordeel - want

daarmee kan hulle dwelms, klere en "CD's" aankoop (vgl. 3.3.5). Ten spyte van die hoeveelheid geld

wat hulle verdien, bly die dogters in klein kamertjies wat nie eens 'n ordentlike hangkas in het the en

hulle klere is maar karig en the van goeie gehalte the (vgl. Bylae B).

Schaffer en DeBlassie (1984: 690) beweer dat die geld wat die dogters verdien die onmiddellike

beloning is wat as versterking van hul gedrag dien. Weisberg (1985: 103 - 104) noem dat geld vir die

dogters die belangrikste voordeel van prostitusie is, veral omdat van die dogters en hulle gesinne

finansiele probleme ervaar het voor hul toetrede tot prostitusie. Phillips (1984: 13) wind dat die

dogters net op die geld fokus terwyl hulle prostitusie bedryf. Die geld verskaf andersins onverkrygbare

materiele goedere en sosiale status. In die fig van die finansiele voordele van prostitusie behoort die

vraag the to wees waarom so baie dogters by prostitusie betrokke is the, maar eerder waarom so min

(Schaffer & DeBlassie, 1984: 690).

126

Weisberg (1985: 100; 104) noem egter dat hoewel daar dogters is wat prostitusie bedryf ter wille van

finansiele oorlewing, sommige dogters uit hul ouerhuise prostitusie bedryf ten spyte daarvan dat die

ouers in hulle finansiele behoeftes voorsien. Die veronderstelling dat dogters slegs vir finansiele redes

voortgaan om prostitusie te bedryf, is dus 'n oorvereenvoudiging van 'n komplekse verskynsel.

4.5,12 SOSNALE VOORDIELIE VAN PROS 1111TUSIIIK

In hulle gesinsituasie en ook in die onderwyssituasie het die dogters ervaar dat hulle verwerp word.

Hulle sosiale behoeftes is nie bevredig nie en gevolglik poog hulle om deur hulle betrokkenheid by

prostitusie sosiale status in die subkultuur van prostitusie te bekom. Een respondent van die

onderhawige navorsing noem byvoorbeeld dat betrokkenheid by prostitusie 'n dogter goner vollwasse

laat word (vgl. 3.3.2). IHileirdie stelllling word in die liter atuur beaam en daar word beweer dat

dogters wat by prostitusie betrokke is wyer ervaring opdoen, meer avontuanr belled, meer

onaglankllik is en meer seksuele Dennis openbaar.

"They also cite the opportunity to become more experienced about people and life, to be more

mature and responsible" (Weisberg, 1985: 111).

Een van die respondente van hierdie navorsing noem dat prostitusie haar die geleentheid bied om

verskeie mense te ontmoet (vgl. 3.3.6). Hierdie siening word deur Weisberg (1985: 111) bevestig.

Hy noem dat daar deur prostitusie geleenthede ontstaan om mense van verskeie nasionaliteite te

ontmoet. Schaffer en DeBlassie (1984: 692) beweer dat betrokkenheid by prostitusie vir sommige

dogters baie aanloklik lyk aangesien hulle wil ontvlug uit hul vervelige en ongelukkige gesinslewe.

Gevolglik heg hulle groter waarde aan die verskeidenheid sosiale en seksuele ondervindinge wat hulle

opdoen deur hulle betrokkenheid by prostitusie.

Die dogters verlang om aanvaar te word, maar beleef dat hulle nie goed genoeg is om te trou nie. Tog

hoop hulle dat hulle wel in die toekoms 'n llangtermynverhouding sal kan stig. 'n Respondent van

die navorsing noem byvoorbeeld dat sy elke keer hoop dat 'n volgende klient anders en meer opreg sal

wees en dat hy regtig sal bedoel wat hy se en dat hy nie net besig is om haar te vlei nie (vgl. 3.3.6).

'n Volgende respondent hoop weer dat een van haar kliente op haar verlief sal raak en vir haar sal sorg.

Hierdie behoefte om aanvaar te word, word ook deur Weisberg (1985: 111) opgemerk. Hy noem dat

die dogters byvoorbeeld hoop dat hulle deur prostitusie die koppelaars se liefde sal behou. Dogters

wat by prostitusie betrokke is glo oor die algemeen dat hulle kanse tot 'n gelukkige huwelik of

verhouding skraal is, maar tog hoop hulle dat hulle een aand 'n man sal ontmoet wat met hulle wil trou

127

(Phillips, 1984: 13).

4.5J.3. PSIGIESE VOORIDELE VAN PROSTITUSIE

Wanneer dogters se fisieke, affektiewe , normatiewe, kognitiewe en sosiale behoeftes bevredig word

deur prostitusie te bedryf, sal die dogters moeilik oorreed kon word om hulle lewenstyl te verander.

Een van die respondente in die onderhawige navorsing wil byvoorbeeld wrack neem op haar ouma

(vgl. 3.3.5) en sy ervaar dat sy deur haar betrokkenheid by prostitusie, dit regkry om haar ouma te

"cheat."Indien die dogter haar opvoeders se reels verbreek, verwerp sy hulle gesag omdat hulle haar

verwerp. In die literatuur word beweer dat die dogters veral hul vaders terugbetaal vir sy verwerping

en ontkenning van haar regte.

"Anger caused by the father's rejection is directed inward and outward By taking money

from men the prostitute takes revenge against the father ...." (Schaffer & DeBlassie, 1984:

692).

In die lliteratuur word beweer dat dogters wat by prostitusie betrokke is, ervaar dat Male

sellfvertrone bevorder word op grond van hulk betrokkenheid by prostitusie. Die geld wat die

dogters deur prostitusie verdien, skep volgens Schaffer en DeBlassie (1984: 690) sowel as Weisberg

(1985: 111) 'n gevoel van belangrikheid. Die dogters ontwikkel meer selfvertroue omdat hulle in staat

is om materiele goedere aan te skaf wat hulle ouers nie kon bekostig het nie en gevolglik ervaar die

dogters materiele bemagtiging. Soos genoem in paragraaf 4.5.1.1. het die dogters wat in hierdie

navorsing betrokke was, weinig besittings.

4.5.1.4. GELEENTHEED OM VERSKILLENEDE TALE AAN TIE LEER

'n Respondent noem dat sy op grond van haar betrokkenheid by prostitusie die geleentheid kry om

verskillende tale aan te leer (vgl. 3.3.6). Hierdie siening word egter nie in die fliteratutur genoem nie,

alhoewel Weisberg (1985: 11) beweer dat die dogters wat by prostitusie betrokke is wye ervaring

opdoen. Die navorser bevraagteken egter hierdie ervaring omdat dit waarskynlik redelik eensydig is.

4.5.2. NAIDELE VAN PROSTJITUSLE

Tydens die verloop van hierdie navorsing het daar min ooreenkomste tussen die respondente se siening

in verband met die nadele van prostitusie na yore gekom wat 'n aanduiding is dat die dogters nie

128

werklik besin het oor hulle betrokkenheid by prostitusie nie. Gray (1973: 411) noem in die verband

dat dogters gewoonlik bewus is van die negatiewe aspekte van prostitusie. Weisberg (1985: 111)

noem dat die dogters self nog meer bewus is van die nadele as die voordele van prostitusie. Die

nadele van prostitusie word in Tabel 4.4 uiteengesit.

4.5.2.1. IN ISTI1F,KE NAINELE

Op grond van die aard van dogtersprostitusie, is daar verskeie nadele aan prostitusie verbonde. Die

dogters werk hoofsaaklik laat saans op die strate, selfs in die winter. Tydens die navorsing was nie

een van die respondente siek nie, maar volgens die personeel van "The House" (vgl. Bylae B) is die

dogters dikwels siek as gevolg van hulle leefwyse.

Alhoewel die dogters bewus is van seksaied-oordraagbare siektes openbaar hulle 'n ongeergde of

onkundige ingesteldheid deur byvoorbeeld nie daaraan te dink nie of ten spyte van kommer, tog steeds

voort te gaan met prostitusie (vgl. 3.4.3) - selfs sonder kondome. Een van die respondente van die

onderhawige navorsing glo byvoorbeeld dat sy haarself kan skoon spoel of met "Handy Andy" kan was

(vgl. 3.3.5).

Seksueel-oordraagbare siektes as 'n nadeel van prostitusie word ook deur Gray (1973: 114) en

Weisberg (1985: 111) bevestig. Hulle beweer dat die dogters deur kliente omgekoop kan word om

seksuele omgang te he sonder om kondome te gebruik. Hierdie gedrag, tesame met die gebruik van

ongesteriliseerde spuitnaalde om dwelms in te spuit, plaas die dogters in 'n hoe-risikogroep vir die

verkryging en oordrag van VIGS (Yates, Mackenzie, Pennenbridge & Cohen, 1982: 24).

Een van die respondente het ook die moontlikheid van swangerskap genoem as 'n moontlike nadeel

van prostitusie (vgl. 3.3.3). Weisberg (1985: 239) beskou swangerskap as die mees algemene

probleem wat dogtersprostitute ondervind.

Drie van die respondente in die onderhawige navorsing noem dat daar gevare in prostitusie skuil.

Volgens een van die respondente is oordosering van dwelms een van die gevare. Die respondente

noem ook die moontlikheid van verkragting of moord (vgl. 3.3.3).

In die literatuur, soos onder andere die werk van Sullivan (1987: 125), word beweer dat dogters wat

prostitusie bedryf sosiaal geisoleer word. Hierdie isolasie veroorsaak dat die dogters maklike

129

slagoffers van uitbuiting en geweld kan wees. Weisberg (1985: 111 - 112) vind ook dat

dogtersprostitute die potensiele gevaar van fisieke of seksuele aanrandings onaanvaarbaar vind. Die

dogters is veral bekommerd oor die langtermyneffek van aanrandings, prostitusie en die gebruik van

dwelms (Weisberg, 1985: 112).

Die gevaar van prostitusie le dus in die isolering (marginalisering) van die dogters. Die geregsdienaars

het hulle hande vol met ernstige misdaad en gevolglik geniet prostitusie by dogters 'n lae prioriteit in

die bekamping van misdaad. Mense sien die jong dogters, maar gee nie werklik om nie en maak of die

probleem nie bestaan nie (Campagna & Poffenberger, 1988: 67 - 79). Die dogters is dan slagoffers

van volwassenes wat hulle intimideer en misbruik. Hierdie toedrag van sake kan aanleiding gee tot

depressie en selfmoord. Selfmoord is 'n wesenlike gevaar, veral wanneer die dogters by prostitusie

betrokke geraak het omdat hulle in hulle ouerhuise verwerp is, en dan vind dat hulle ook nie

aanvaarding, erkenning of selfverwesenliking verluy deur prostitusie te bedryf nie. Betrokkenheid by

prostitusie kan dus tot gevolg he dat depressie en ander affektiewe probleme kan ontstaan of toeneem.

45.2.2. PSI[GIESIE NADELE VAN PROSTI[TUSIE

In die onderhawige navorsing noem die respondente verskillende psigiese nadele van prostitusie, soos

byvoorbeeld die afbreek van die selfbeeld, skuldgevoelens en gevoelens van verworpenheid, asook 'n

belewing dat hulle goedkoop en waardeloos is (vgl. 3.4.3). Weisberg (1985: 98) vind dat dogter-

prostitute bewus is van die sielkundige nadele van prostitusie en dat hulle selfbeeld stelselmatig

afgetakel word. Hy noem dat die dogters skaam en skuldig voel oor hulle betrokkenheid by

prostitusie. Hulle wil vir niemand vertel nie. Hulle voel dit is niks om oor trots te wees nie en hulle

het geen selfrespek nie. Hulle voel hulle is waardeloos en openbaar 'n ".... sad overwhelming self-

loathing" (Harakas, 1981: 4). Hulle hou nie van prostitusie nie (vgl. 3.4.3), maar op grond van hulle

affektiewe probleme ontbreek voldoende egosterkte om 'n morele keuse te maak en hulle leefwyse te

verander.

Hierdie selfverwyt ontstaan waarskynlik as gevolg van 'n morele kode wat ons aanhoudend attent maak

dat prostitusie verkeerd is (McMullen, 1987: 38). Die gevoel dat sy iets "verkeerd doen" of "groot

sonde doen" veroorsaak dat die dogter se selfrespek kwyn en veroorsaak dat haar belewenis van eie

waarde kwyn (Weisberg, 1985: 99). Die dogter beleef haarself as "goedkoop" en waardeloos soos 'n

"sweet wat uitgesuig is," en verwerplik is soos 'n objek wat "gevat" en "weggegooi" kan word (vgl.

3.3.2) soos liamburger meat" (Weisberg, 1985: 112). Volgens Vitaliano et al. (1981: 338) ontstaan

130

hierdie negatiewe selfetikettering dikwels reeds binne die gesinsituasie op grond van skuldgevoelens

en/of skaamte weens molestering.

4.5.2.3. MORELE NAIDELE VAN PROSTITUSIEE

Vier van die dogters wat as respondente in die onderhawige navorsing opgetree het, het 'n innerlike

oortuiging dat prostitusie "verkeerd" is. Dit is 'n " sonde teen God" en hulself, want daardeur "take!

hulle hul liggame al" Op grond van hierdie oortuigings voel hulle skuldig en hulle glo dat God hulle

verwerp (vgl. 3.3.3). In die literatuur word herinaaildellik verwys na skuldgevoelens (Gray, 1973:

411; Weisberg, 1985: 112; Renshaw, 1991: 34). 'n Respondent voer aan dat sy vrees sy gaan hel toe

oor haar betrokkenheid by prostitusie (Brynard, 1987: 22). Hierdie skuldgevoelens wat gegrond is

op morele oortuigings veroorsaak dat die dogters hulself bestempel as nie goed genoeg nie. Dit

veroorsaak dat hulle moedeloos en magteloos voel.

SEKSUELIE GEMEENSKAP MET KILLENT

Al ses die respondente noem dat hulle the hou van wat hulle doen the. Hulle belewenis daarvan wissel

van onaanvaarbaar tot walglik en 'n "sick" "nightmare" (vgl. 3.3.4). l[n die fliteratunur word ook deanr

antler navorsers gevind dat die dogters nie van seksuele gemeenskap met Malik klMunte anon nie.

So vind Gray (1973: 411) en Weisberg (1985: 111) dat die dogters seksuele gemeenskap as 'n nadeel

van prostitusie beskou. Smith en Mitchell (1984: 11) beweer dat die meeste van die dogters en

volwasse prostitute wat deur hulle ondervra is net walging vir hulle kliente voel. Op grond van hierdie

gevoel oor seksuele gemeenskap met hulle kliente onderdruk die dogters alle gevoelens in hulle

verhoudings met hulle kliente om hulself los to maak van die daad waarmee hulle besig is.

4.5.2.5. 113111K MOONTLIIKHEID VAN ARRIESTASTE

Twee respondente het tydens hierdie navorsing vertel dat hulle al gearresteer is en negatiewe ervarings

met polisie beleef het. Die moontlikheid van arrestasie word egter the deur een van die respondente

as 'n nadeel van prostitusie genoem the - waarskynlik omdat hulle the aan die gevolge van hulle

handelinge dink the, maar net impulsief voortgaan van dag tot dag (vgl. Bylae B). In die literatuur,

veral na aanleiding van navorsing deur Gray (1973: 411) en Weisberg (1985: 111), word arrestasie

egter deur die dogtersprostitute as 'n nadeel van prostitusie beskou. Die dogters noem dat hulle moeg

is vir die finansiele uitgawes en probleme as gevolg van arrestasie.

131

4.6. TOEKOMSVERWAGTINGE VAN DOG If /RS WAT V IDROSTI[TUS RIK ETROIKKE

IIS

Tydens die verloop van hierdie navorsing blyk dit dat die dogters nie graag oor die toekoms wil dink

nie, want dan is hulle verplig om te besin oor waarheen hulle op pad is. Hulle evalueer hulle toekoms

vanuit hulle belewing van hulle huidige situasie en behoeftes wat hulle wil bevredig. Slegs een

respondent noem in hierdie navorsing 'n spesifieke beroep wat sy in die toekoms wil beoefen, terwyl

die ander respondente slegs hulle behoeftes aan aanvaarding, erkenning en selfverwesenliking uitspreek

(vgl. 3:4.3). In Tabel 4.5 word dogters wat by prostitusie betrokke is se toekomsvisie uiteengesit.

TA EL 4.5: TOEKOMSVERWAGTINGE VAN DOGTERS WAT BY PROSTITUSIE

ETROKKE IS

TOEXOMSYERWAGTIINGE N = 6

GEEN TOEKOMS GEVISUALISEER 3

'N NUWE BEGIN EN SITUASIE (ver weg) 2

IEMAND OM HULLE LIEF TE He 2

BEROEP BEOEFEN 1

* RYKDOM en ONAFHANKLIKHEID 3

* OPSPOOR VAN BIOLOGIESE OUERS 1

* ME MEER BETROKKE BY PROSTITUSIE NIE 1

VOORTSETTING VAN ONDERRIG 0 * Nie in die beskikbare literatuur opgemerk nie.

Kom in die literatuur voor, maar is nie deur die respondente in die huidige navorsing genoem nie.

4.6.L GEEN TOEKOMS GEVIISUALISEER 114,

Twee van die dogters wat as respondente in hierdie navorsing opgetree het noem dat hulle geen

toekoms het nie. Een noem dat daar nie 'n toekoms is nie en die ander dogter noem dat sy op grond

van haar swak skolastiese kwalifikasies, kriminele rekord en substansafhanklikheid niks van haar lewe

kan maak nie. 'n Derde respondent noem dat sy nooit aan die toekoms dink nie (vgl. 3.3.6). Hierdeur

toon die respondente dat hulle toekomsperspektief verduister is. Hierdie negatiewe verwagtinge van

die toekoms verklaar die gevoel van moedelose verslaentheid waarmee die respondente van dag tot

dag net voortgaan om te oorleef (vgl. Bylae B).

Hierdie selfde verskynsel is ook in die literatuur opgeneem. Dogters wat by prostitusie betrokke is,

beleef dat hulle vasgevang en uitgelewer is aan prostitusie omdat daar geen ander

132

toekomsmoontlikhede vir hulle bestaan the.

".... they express a sence of entrapment in a hopeless situation. .... they have no way to

support themselves because of their lack of education, they see no other options. Because

they are runaways, or have criminal records, or because they are addicted to drugs they are

afraid to hope" (Weisberg, 1985: 119 - 120).

Vitaliano et al. (1981: 340) beweer dat dogtersprostitute hulself etiketteer as krimineel, sleg en

waardeloos en hierdie persepsie bepaal hulle huidige en toekomstige optrede. Hulle glo dus dat hulle

tans te sleg is om iets anders as prostitusie te bedryf en dat hulle gevolglik ook in die toekoms vir niks

anders as prostitusie goed genoeg sal wees the.

4.6.2. NUWE EGEN EN LEWENSIITUASIE

Twee van die respondente wat aan die onderhawige navorsing deelgeneem het, noem dat hulle in die

toekoms 'n nuwe begin wil mask weg van hul huidige situasie of (vgl. 3.3.5). Die dogters se negatiewe

belewinge oor hulle betrokkenheid by prostitusie veroorsaak dat hulle verlang om weg te kom uit die

situasie - waarskynlik omdat hulle beleef dat die subkultuur 'n houvas op hulle lewens het en om weg

te trek sal moontlik die enigste manier wees hoe hulle hierdie leefwyse sal kan staak. In die literatuur

word hierdie begeerte om uit die situasie te ontsnap ook verneem. Een van die respondente noem

byvoorbeeld aan Harakas (1981: 4) dat sy wens 'n ruimtewese kon afIcom en haar wegneem na 'n

ander planeet.

4.6.3. JIEMAND OM 1111ULLTE LIF1F.F TIE He

Twee van die dogters wat as respondente in die onderhawige navorsing opgetree het, spreek die

begeerte uit om deur iemand aanvaar te word. Die een respondent sal graag wil trou, maar sy glo the

sy is goed genoeg the. Die ander respondent begeer weer om ouers te he wat haar opreg sal liefhe en

haar sal versorg (vgl. 3.3.3). In hierdie toekomsverwagting spreek die dogters hulle behoefte na

aanvaarding onomwonde uit.

Die dogters verlang na aanvaarding en gelukkige, gesonde langtermynverhoudings of selfs 'n huwelik.

Hulle vertrou egter niemand the en glo ook dat hulle the goed genoeg is vir sulke vehoudings the.

Gray (1973: 410) noem dat ten spyte van die begeerte, die dogters waarskynlik as gevolg van hulle

gesinsituasies the werklik 'n gelukkige huwelik as 'n toekomsmoontlikheid beskou the.

133

4.6.4. MOONTLIKEEID VAN 'n TOEKOMSTIGE EROEP

Slegs een van die respondente wat aan hierdie navorsing deelgeneem het, noem die moontlikheid van

'n beroep in die toekoms. Haar keuse om by die polisie aan te sluit ondersteun egter ook haar behoefte

om wraak te neem op die kliente wat haar "verkrag" het. 'n Ander respondent noem egter weer dat

sy baie meer geld met prostitusie verdien as wat sy ooit met enige ander beroep sal kan verdien. Sy

glo dus dat om 'n beroep in die toekoms te bedryf nie lonend is the (vgl. 3.3.6). Die dogters oorweeg

dus nie werklik die beoefening van 'n beroep as 'n alternatief vir prostitusie in die toekoms nie,

aangesien werksgeleenthede skaars is en werk wat beskikbaar is, nie lonend is nie.

In die ilitteratuur is dit &idea dat nie bale dogters wat by prostitusie betrokke is ander berroepe

oorweeg nice, aangesien werksgeleenthede dikwels nie finansieel lonend is the en ook vervelig en op

'n lae vlak is (Gray, 1973: 406; Sullivan, 1987: 119 - 123; Weisberg, 1985: 102). Dit is dus geen

wonder dat die dogters vir hulle toekoms die hoer belastingvrye inkomste van prostitusie verkies wat

geen tydsleutels en vervelige roetine insluit nie (Schaffer & DeBlassie, 1984: 690).

Hierdie onwilligheid om 'n beroep te oorweeg, kan ook verklaar word aan die hand van hulle belewing

van ontoereikendheid en swak waaghouding. Verder beskik hulle the oor voldoende kwalifikasies the

en is hulle beroepsmoontlikhede beperk. Harakas (1981: 4) beweer dat wanner beroepsplasing

gepaardgaan met opleiding en beroepsondersteuning aan die dogters, hulle wel beroepstevredenheid

ervaar en beter voel oor hulsell

4.6.5. RYKDOM IEIN ONAIFIBIANKLIKETEED

Dogters wat tydens hierdie navorsing as respondente gefunksioneer het, noem dat hulle streef na

materiele rykdom soos baie besittings en 'n mooi huis (vgl. 3.3.5). Rykdom is vir hulle die poort na

onafhanklikheid en erkenning. Indien hulle ryk is, kan hulle doen wat hulle wil en baie mense sal van

ver of kom om byvoorbeeld na hulle huis te kom kyk. Hierdie aspek oor die toekomsvisie van dogters

wat by prostitusie betrokke is, is the in die beskikbare literatuur gemeld the. Naar word wel genoem

dat geld een van die motiveringsfaktore is om by prostitusie betrokke te raak, maar word the in

verband met die dogtersprostitute se toekomsvisie genoem the.

134

4.6.6. OIPSIPORING VAN

OUERS

Hierdie aspek is ter sake by die twee respondente wat aangenome kinders is. Een dogter noem dat sy

haar biologiese ma wil soek of ouers wil he wat vir haar sal lief wees (vgl. 3.3.3). Die dogter openbaar

in haar toekomsvisie die behoefte om deur iemand aanvaar te word. Haar belewing van verwerping

is vir haar so intens dat sy the leans sien om die toekoms te oorweeg indien sy the aan iemand kan

behoort en deur hom/haar aanvaar word nie. Hierdie vaste besluit om die biologiese ouers in die

toekoms te vind, is nie in die beskikbare literatuur opgemerk nie.

4.6.7. NIDE MEER Y IPROSTI[TUSIDE ETROKICE

Slegs een respondent noem dat sy nie in die toekoms prostitusie wil bedryf the en die voorwaarde vir

die besluit is dat sy in die toekoms bale ryk gaan wees. Sy gaan dan erkenning kry en baie mense gaan

haar kom besoek. Die respondent voel dat dit onaanvaarbaar is om by prostitusie betrokke te wees,

maar stel die besluit om haar lewenswyse te verander eers uit na die toekoms wanneer dit hopelik

makliker sal wees om die besluit uit te voer (vgl. 3.3.5). Indien dogters in Nederland of Charleston

in die VSA besluit om prostitusie te staak, word daar dadelik vir hulle voorsiening gemaak vir veilige

behuising en ondersteuning met beroepsvoorbereiding en opleiding (Sereny, 1984: 199; 252). Om

hulle lewenswyse te verander word daar dus in ander lande the oor die aangeleentheid as 'n

toekomsmoontlikheid besin the, aangesien daar dadelik opgetree word wanneer die behoefte

uitgespreek word.

4.6.8. VOORTSETTING VAN ONEDIERRIIG

Tydens die onderhawige navorsing noem the een van die respondente dat hulle wil voortgaan met

onderrig the. Vier van die respondente was tydens die onderhoudvoering steeds op skool en die ander

twee respondente is voltyds by prostitusie betrokke en het reeds vir twee tot drie jaar nie meer skool

gegaan the (vgl. 3.3.4). Die opgaaf om terug te keer na die onderwys is bykans onmoontlik vir dogters

wat voltyds by prostitusie betrokke was. Die dogters is gewoond om te oorleef in die harde

werklikheid van die straat en sal probleme ondervind om by die skoolkultuur aan te pas. Garbers

(1980: 64) verwys na die "skoolvreemdekultuur" van die vroee skoolverlater - .net so kan die

subkultuur van dogtersprostitusie ook as 'n skoolvreemdekultuur beskou word wat, volgens die

navorser, onversoenbaar is met die skoolkultuur en tot negatiewe beinvloeding van die ander leerlinge

en/of tot verdere verwerping van die dogters wat by prostitusie betrokke was, kan lei. Dit wil dus

135

voorkom dat die verskaffing van onderrig en/of opleiding aan hierdie dogters 'n ernstige probleem is.

VOOMCOMING IEN INTERVENSIE TEN OIPSIGTE VAN FROSTITUSiiiK

Y

11)0GTERS

Die dogters wat aan die navorsing deelgeneem het, se persepsies aangaande die voorkoming van

prostitusie sprit uit hulle ervaring van prostitusie en reflekteer tot 'n mate die redes waarom hulle by

prostitusie betrokke geraak het en steeds betrokke bly. Tabel 4.6 is 'n uiteenstting van die verskillende

persepsies wat die dogters huldig oor die voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by

dogters.

TA EL 4.6: VOORKOIVIENG VAN 1PROSTIITUSRIF, Y DOGTERS

IFERSEPSIDES 0011 VOORKONTING VAN EDROSTIITURIE I N = 6

STABIELE GESINSOPSET (kommunikasie, omgee, toesig) 4

KENNIS EN MORELE BEMAGTIGING (kennis van die Bybel, VIGS, prostitusie) 2

VERANTWOORDEUKHEID - GEREG en GEMEENSKAP

(voorkoming, omgee, opheffmg, werkverskaffmg)

2

* VEILIGE HUISVESTING 0

GEEN MANIER OM PROSTITUSIE TE VOORKOM NIE 1 *Kom in die literatuur voor, maar nie een respondent het melding gemaak van die aspek van veilige huisvesting nie.

—Voorkoming van prostitusie as tema het me in die literatuur voorgekom nie.

4.7.1. STA It 11LE GESENSOIPSET

Vier van die dogters wat as respondente opgetree het in die onderhawige navorsing verwys na stabiele

gesinne as teenvoeter vir betrokkenheid by prostitusie. Een dogter noem dat die gesin of 'n lid van die

gesin, "kon gekeer het" dat sy by prostitusie betrek word (vgl. 3. 3.1). Beter toesig kon verhoed het

dat die dogters op die straat drentel en by prostitusie betrokke raak (vgl. 3.3.6). Een respondent noem

dat kommunikasie in die gesin, of net deur "met mekaar (te) praat" (vgl. 3.3.5), kon verhoed dat

dogters betrokke raak by prostitusie. Sy beweer ook dat as dit vir 'n dogter "lekker" is by haar

ouerhuis, sy nie by prostitusie betrokke sal raak nie. Die dogters noem eintlik die tekorte wat hulle

in hul gesinsituasies ervaar het in terme van aanvaarding, gesag, kommunikasie en die skepping van

'n "ons-ruimte" in die gesinsituasie.

136

lin die ➢iteratuur word dit ook beweer dat voorkoming van dogtersprostitusie berms op stabiele

gesinsituasies. Campagna en Poffenberger (1988: 83) beweer dat jong kinders met die minste regte

in hulle gesin na vryheid soek op straat. Kinders het 'n dringende behoefte aan gesinslewe en struktuur

in hulle lewe (Sereny: 1984: 250). Voorkoming van prostitusie berus dus op die voorkoming van

negatiewe ervaringe en die skepping van stabiele gesinsituasies (Caplan, 1984: 73). Lowman (1987:

100) beweer dat voorkomingsdienste wat fokus op die handhawing van stabiele gesinslewe 'n

effektiewe langtermynoplossing is. Weisberg (1985: 241) beweer dat indien die gesinsprobleme nie

opgelos word nie, kinders steeds uit hulle ouerhuise sal dros en op straat sal probeer oorleef. Dogters

wat in stabiele gesinne grootword, word in so 'n mate bemagtig dat hulle sterk genoeg is om nie by

prostitusie betrokke te raak nie.

4.7.2. KENNES EN MORELE

EMAGIMIGING I::

Twee van die respondente in hierdie navorsing noem dat hoer morele standaarde betrokkenheid by

prostitusie kan voorkom. Hierdie morele standaarde is volgens een respondent gebaseer op kennis van

die Bybel (vgl. 3.3.3). Kennis van VIGS en die gevolge van prostitusie kan die dogters oorreed om

alternatiewe optredes te oorweeg. Hierdie inligting moet persoonlik oorgedra word deur persone wat

weet ".... hoe hulle voel" en van die "nadele van prostitusie" (vgl. 3.3.2). Op grond van kennis van

- en identifikasie met normatiewe standaarde, kan dogters gelei word om 'n ingeligte normatiewe

besluit te neem ten opsigte van prostitusie.

Iln die lliteratuur word hoEr morele standaarde en 'n meerdere kennis in verband met die dogters

, se totalle seksan :Iliteit as voorkoming van dogtersprostitusie aanbeveell. So bepleit Caplan (1984:

100) byvoorbeeld gesonde normatiewe opvoeding en Schaffer en DeBlassie (1984: 690) noem die

noodsaaklikheid van beter geslagsvoorligting.

Die dogter het 'n behoefte aan die ondersteuning wat in persoonlike geloof gevind word of in 'n mate

van intellektuele dissipline gesetel is (Sereny, 1984: 250). Normatiewe opvoeding en 'n positiewe

geslagsidentiteit word hoofsaaklik oorgedra deur die voorbeeld van die opvoeders in 'n klimaat wat

bevorderlik is vir die selfbeeld van die dogter.

4.7.3. VERANTWOORDELIKETEILD VAN DIE GEREG EN DA GEMEENSKAP

Drie van die respondente uit hierdie navorsing noem dat die gemeenskap en/of die gereg behoort

137

verantwoordelikheid te aanvaar om prostitusie te voorkom. Hulle noem dat iemand net moet "omgee"

(vgl. 3.4.3). Gemeenskappe kan bydra tot die vermindering van prostitusie deur die maatskaplike en

ekonomiese opheffing van prostitute te ondersteun. Hierdie opheffing moet geskied deur die

voorsiening van "gegoede huise," beroepsgerigte onderrig en "werk" wat die dogters sal laat afsien van

prostitusie (vgl. 3.3.3).

Die bettrokkenbeid van die gemeenskap by die opheffing van uninderbevoorregte persone word

ook deur die lliteratuur as voorkonning van prostitusie beskon. Longress (1991: 67) beweer

byvoorbeeld dat individuele bemagtiging op grond van ekonomiese onafhanldikheid prostitusie kan

verhoed, maar Sullivan (1987: 127) waarsku egter dat maatskaplike sorg 'n duur onderneming is met

twyfelagtige resultate.

Lowman (1987: 100) glo weer dat verdere onderrig met die oog op sinvolle beroepsgeleenthede

daartoe kan bydra dat dogters nie sal voortgaan met prostitusie nie. Hy noem dat verskeie voormalige

prostitute beweer dat die geleentheid om hulle hoerskoolloopbane te voltooi, bygedra het dat hulle hul

betrokkenheid by prostitusie gestaak het.

Die respondente in die onderhawige navorsing glo dat die gereg prostitusie moet voorkom deur te keer

dat kinders gemolesteer word en deur al die "plekke" of sommer Hillbrow van die aarde te verwyder

(vgl. 3.3.3). Die beginsel wat die dogters hier onderskryf, is om dogters te beveilig teen verkragting

en molestering en om prostitusie buite die bereik van die dogters te plaas en so dogtersprostitusie te

voorkom.

Longress (1987: 148) steun ook tot 'n mate die beginsel dat prostitusie buite die dogters se bereik

geplaas behoort te word deur die gemeenskap te bemagtig om op te tree en prostitusie uit die

woonareas te verwyder. Smith en Mitchell (1984: 22) beveel aan dat kennis oor die persoonlikheid

van die tipiese molesteerder kan bydra tot identifisering van risikogesinne om molestering te voorkom

sodat dogters nie uit hulle gesinne sal dros en in prostitusie betrokke sal raak nie. Die dogters verwag

dus dat die gereg en die gemeenskap deur landswette en aksies moet keer dat dogters by prostitusie

betrokke raak en gevolglik sal die dogters nie self verantwoordelikheid vir hulle eie besluite hoef te

neem nie.

138

4.7.4. VIEELEGIE EHUIISIING

Die respondente in die onderhawige navorsing beleef plekke van veiligheid en ander instansies soos

kindersorgskole baie negatief. Hulle praat byvoorbeeld van "die plek" (vgl. 3.4.3) en noem dat hulle

vryheid baie ingeperk is Hulle mag byvoorbeeld nie rook nie (vgl. Bylae B). Die dogters beleef verder

dat hulle plasing by hierdie instansies uitgevoer is sonder dat hulself enige keuse in hierdie verband

gehad het. Hulle voel dus dat hulle geen beheer oor hulle lewe het nie. Hulle bied dan geen

samewerking nie en dros dikwels net om hulle weer tot prostitusie te wend (vgl. Bylae B). Op grond

van hierdie negatiewe belewing van plekke van veiligheid, het nie een van die respondente veilige

behuising genoem as 'n faktor wat kan bydra tot die voorkoming van prostitusie nie.

Die lliteratuur stell egter pllasing by veil* buise voor om dogters te ondersteun om uit prostitusie

te tree (Sereny, 1984: 252).

".... several prostitutes advocated the establishment of "safe houses" where runaways could

eat and sleep without having to resort to prostitution, but without the element of control that

they perceive social workers as exercising. In other words the notion of "safe" has a number

of connotations, not the least of which is that shelters should be safe from the exercise of

someone elses authority" (Lowman, 1987: 106).

In Suid-Afrika is 'n voorbeeld van hierdie benadering "The House," waar die personeel en vrywillige

helpers die dogters juis hierdie ongedwonge veiligheid bied soos wat deur Caplan (1984: 73)

voorgestel word. "The House" bied aan die dogters 'n veilige plek waar hulle sommer kan ontspan,

gesonde voedsel kan eet, kondome en skoon spuitnaalde ontvang en vrywillige ondersteuningsterapie

kan ontvang.

Weisberg (1985: 240) noem egter dat die sukses van so 'n program veral bepaal word deur die

"outreach" -die uitreikvermoe van die program. "The House" is in Hillbrow gesitueerd en verskeie

vrywillige werkers is tot so 'n mate aan die dogters bekend dat die dogters met vertroue van "The

House" se dienste gebruik maak om byvoorbeeld kondome en skoon spuite te ontvang. Hulle kom

drink koffie, eet brood en sop, luister musiek, blaai tydskrifte deur of kuier sommer net. Die probleem

by private liefdadigheidsorganisasies is ongelukkig dikwels om voldoende fondse te bekom (Weisberg,

1985: 240).

Dogters benodig ondersteuning om hulle afhanldikheid van prostitusie te verbreek. Die pogings is

139

egter tot mislukking gedoem indien die dogters nie self besluit dat hulle the met prostitusie wil

voortgaan nie. Die uitreikingsprogram behoort dus van so 'n aard te wees dat die dogters met vertroue

die instansies se dienste sal gebruik. Deur herhaalde kontak met die instansie kan die dogters gelei

word tot 'n besluit om nie voort te gaan met die bedryf van prostitusie the. McMullan (1987: 40)

beveel ook aan dat die dogters tot die regte keuse gelei behoort te word.

"Children do not "choose"freely to become prostitutes and we must not expect them to simply

choose to stop being prostitutes" (McMullan, 1987: 40).

4.7.5. GIEIEN MANAR OM PROSTIITUSW, Y DOGTERS TE VOORKOM

Een van die respondente van hierdie navorsing noem dat daar geen manier is om prostitusie te

voorkom nie. Aangesien niemand die dogters help the, moet dogtersprostitute hulself help (vgl. 3.3.4).

Dogters wat by prostitusie betrokke is, voel soms dat hulle geen altematiewe oorwegings in die verlede

gehad het the en tans steeds geen ander keuses het the. Tydens die verloop van die navorsing het die

navorser beleef dat die dogters the vir hulself 'n bestaan sonder prostitusie kan of wil voorstel the. Dit

is of die dogters the voldoende egosterkte besit om die leefwyse te laat vaar the (vgl. Bylae B).

In die beskikbare Ilite•atuur Donn geen aanduidings gevind word oor die persepsie van

dogtersprostitute dat daar geen manfie• fl om dogtersprostitusie te voorkom nie. Alhoewel

verskillende navorsers noem dat die prognose van dogters wat by prostitusie betrokke is swak is,

word die feit the in die bepaalde verband in die literatuur aangetref the. Wetstoepassers is ook baie

pessimisties oor rehabilitasie en voel dat:

".... the treatment programs have not been effective in resolving the youth's problems and

keeping them off the street - even after participating in a program, many youths return to

involvement in prostitution" (Weisberg, 1985: 231).

Die dogters se persepsie ten opsigte van voorkoming van prostitusie is gegrond op die belewing van

hulle gesin- en onderwyssituasies tydens hulle toetrede tot prostitusie en hulle ervaring van

hulpinstansies. Die wetstoepassers se benadering ten opsigte van voorkoming en intervensie, volgens

die navorser se oordeel, word weer bepaal deur die mate wat hulle die dogters as krimineel bestempel

of the. Hierdie etikettering bepaal ook die polisie se optrede teenoor die dogters.

140

SAMIEVATTIEING

Vanuit die navorsing en die literatuur kom sekere temas in verband met die leefwereld van dogters wat

by prostitusie betrokke is, so dikwels na yore dat dit nie as toevallig beskou kan word nie. Die

lewenswereld van dogters wat by prostitusie betrokke is, is 'n komplekse samehang van oorsaak en

gevolg vanuit elke lewensterrein.

Die wetgewers en beleidmakers op nasionale, provinsiale en gemeenskapsvlak bepaal wetgewing in

verband met onderwys (die Standaard van onderwys en die bekwaamheid van onderwysers), die

voorkoming van misdaad in die algemeen en misdaad teen kinders in die besonder. Verder bepaal hulle

die beleid en wetgewing in verband met prostitusie en die hantering van prostitusie by dogters. Hierdie

beleid en wetgewing bepaal ook tot 'n mate die etikettering van dogters wat by prostitusie betrokke

is en gevolglik ook die optrede en gesindheid van wetstoepassers teenoor hierdie dogters. Die

landswette en ekonomie beinvloed ook die gesinslewe, veral in terme van werksverskaffing,

beskikbaarheid van maatskaplike dienste en ondersteuning ter voorkoming van gesinsverbrokkeling

en molestering.

Prostitusie kom dikwels voor by dogters uit gesinne waar die gesinsopset en verhoudings ontoereikend

is as gevolg van die grootte van die gesinne, armoede, werkloosheid, egskeidings en ook

disfunksionele gesin- en opvoedingsdinamiek wat gekenmerk word deur probleme soos verwerping,

mishandeling, verwaarlosing en molestering van die kinders in die gesin. Gepaardgaande hiermee of

as gevolg van die gesinsprobleme, ondervind die dogters dikwels probleme in skoolverband. Die

dogters se skoolvordering is ontoereikend en hulle openbaar dikwels gedragsprobleme op skool wat

verdere verwerping tot gevolg het. Die dogters se negatiewe ervarings van hul ouerhuis en die

skoolsituasie verhoed dat hulle behoeftes ten aansien van veiligheid, aanvaarding, erkenning en

selfaktualisering bevredig word. Op grond van die toedrag van sake ontwikkel die dogters dikwels

'n afhanklike persoonlikheid en beskou hulself as ontoereikend.

As gevolg van gedragsprobleme en ontoereikende vordering op skool en probleme in gesinsverband,

verwissel die dogters dikwels van skool, verwerp gesag, dros van hulle ouerhuis en die skool en raak

by misdaad en prostitusie betrokke. Hierdie toedrag van sake kan lei tot vroee skoolverlating en

gevolglike onvoldoende skolastiese kwalifikasies wat hulle toekomstige beroepsmoontlikhede beperk.

Deur hulle betrokkenheid by prostitusie, beleef die dogters dat hulle materiele en emosionele behoeftes

bevredig word. Solank as wat die dogters beleef dat sekere van hulle behoeftes bevredig word in die

141

wereld van prostitusie, sal hulle voortgaan om prostitusie te bedryf. Die dogters is ook negatief

teenoor rehabilitasie omdat hulle dikwels gekommitteer word en by instansies geplaas word waar die

dieperliggende probleem van prostitusie the aangespreek word the.

Prostitusie by dogters bring ook meegaande probleme na yore, soos oneerlikheid, aggressie, geweld,

substansmisbruik en onvoldoende geslagsvoorligting. Die dogters raak al dieper by prostitusie

betrokke en ontvang geen opleiding vir alternatiewe beroepe the. Voorts ontstaan ook

gesondheidsprobleme op grond van hulle ongesonde gewoontes, fisieke verwaarlosing en seksueel-

oordraagbare siektes. In hierdie kortstondige beroep maak hulle the voorsiening vir mediese

versorging of hulle toekoms the - eerstens omdat hulle op onverantwoordelike wyse the toekomsgerig

is the en tweedens omdat hulle voel hulle is oorgelewer en vasgevang in prostitusie en gevolglik het

hulle geen hoop of toekomsverwagting the.

4.9. GIEVOLGTRIEKKIINGS

Die komplekse verskynsel van prostitusie by dogters spruit uit 'n interaksie van individuele persoons-

eienskappe, gesinsfunksionering en die sosiale omgewing (McLachlan, 1995: 19-20). Op grond van

die dogters se gesin- en skolastiese opset en ontoereikende beroepsmoontlikhede word hulle finansiele,

materiele, fisieke, normatiewe, en affektiewe behoeftes nie bevredig the. Enige voorstelle vir 'n

terapeutiese benadering ten opsigte van dogters wat by prostitusie betrokke is, behoort die

kompleksiteit van die verskynsel aan te spreek.

Prostitusie by dogters is 'n abnormale seksuele gedragsuiting aangesien dit voortspruit uit angs,

innerlike konflik of kompulsies. Die dogter wat by prostitusie betrokke is, ervaar the seksuele

bevrediging the en haar algemene psigologiese funksionering word ernstig belemmer (Theron, 1989:

305). Volgens die mening van die navorser kan 'n seksuele aktiwiteit vir die vrou nooit los staan van

haar totale menswees the. Die belewing word saam huis toe geneem. Al staan 'n dogter dus

emosioneel neutraal teenoor 'n ldient, is die seksuele aktiwiteit so 'n intense, ingrypende, menslike aksie

dat dit haar op emosionele, kognitiewe en geestelik-normatiewe vlak en haar toekomsbelewing in

totaliteit nadelig beinvloed. Op grond van die waarneming by die respondente oor hulle belewing van

prostitusie, is dit-voor-die-hand-liggend dat hulle in nood verkeer en op terapeutiese intervensie

aangewese is. Daar sal vervolgens oorgegaan word tot die beskrywing van 'n konseptuele raamwerk

ter voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters vanuit 'n opvoedkundig-

sielkundige benadering.

142

HOOFETUK 5

PROSMITUSIIE DOGTERS:

'112 OPVOIEDKUNDI[G-SEELKUNINGE CENADERING

5.1. INLEIDING

Hierdie hoofstuk lei die tweede fase van die navorsing in, naamlik die ontwikkeling van 'n konseptuele

raamwerk vir voorkoming en intervensie vanuit die data wat aan die hand van die meervoudige

gevallestudies in hoofstuk 3 en literatuurkontrole in hoofstuk 4 ingesamel is. Verskeie hooftemas soos

die gesins- en skolastiese probleme van dogters wat by prostitusie betrokke is, aangeleenthede uit die

leefwereld van prostitusie en die dogters se belewing daarvan is na aanleiding van die geanaliseerde

data geidentifiseer. Die temas word in hierdie hoofstuk gebruik om 'n konseptuele raamwerk vir

voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters daar te stel. Volgens Van Niekerk

(1986: 43) le die hulpverlening en die lewering van dienste ter voorkoming van probleme binne die

opvoedkundig-sielkundige terrein.

Verskillende pogings is deur die eeue aangewend om prostitusie, en ook kinderprostitusie, te bekamp.

Die tradisionele benadering (ook in Suid-Afrika) ter voorkoming van prostitusie en kinderprostitusie

was om 'n verbod op prostitusie te plaas. Die geregsdienaars moes in so 'n beleid prostitusie bekamp

deur die prostitute te vervolg (Weisberg, 1985: 230). Volgens die navorser se oordeel is dit moeilik

om te bepaal of hierdie verbod op prostitusie 'n bydrae gemaak het tot die bekamping van prostitusie

of nie, aangesien niemand kan bepaal of daar meer dogters by prostitusie betrokke sou wees as die

verbod nie bestaan het nie.

Al die pogings om die dogters te beskerm, deur hulle byvoorbeeld uit hulle gesinne te verwyder en in

pleegsorg of instansies van veiligheid te plaas, is inderdaad net 'n straf vir die dogters en hulle sien dit

selde as vir hulle eie beswil (Campagna & Poffenberger, 1988: 11). Hierdie verbod op prostitusie dra

daartoe by dat dogters wat by prostitusie betrokke is, as oortreders beskou word, terwyl daar in

werklikheid nie kinderprostitusie sou bestaan het as daar nie volwasssenes was wat kinders wil

misbruik nie (Sereny, 1984: 152).

'n Volgende benadering tot bekamping van prostitusie is om prostitusie te wettig (Schurink et al, 1995:

3). Die rasionaal van hierdie benadering is dat misdaad, wat dikwels gepaard gaan met prostitusie,

bekamp kan word. Prostitute kan dan verplig word om gereeld mediese ondersoeke te ondergaan om

143

daardeur VIGS te bekamp (onderhoude met die Kinderbeskermingseenheid Johannesburg: Augustus

1993). 'n Ander argument wat die voorstaanders vir die wettiging van prostitusie aanvoer, is dat die

polisie en gemeenskap bewus sal wees van die plekke waar prostitusie bedryf word en daarom maklik

sal kan vasstel of Jong Enders in die bedryf betrek word. So sal kinderprostitusie indirek bekamp kan

word (Steyn, 1993: 6). Norens in die literatuur is daar egter substans vir hierdie rasionaal the. 'n

Toestroming van dogters en vrouens na gebiede waar prostitusie gewettig is, word ondervind en

gepaardgaande misdaad neem the of nie (Time, 1994: 27). Die dogters wend hulle tot die straat en die

volwassenes wat verkies om met jong dogters gemeenskap te he , gaan steeds voort om hulle te

misbruik (Sereny, 1984: 252). Die navorser is oortuig dat nog die wettiging of die verbod op

prostitusie kan verhoed dat dogters by prostitusie betrokke raak. Daar is waarskynlik weinig wat die

regering kan doen om te kompeteer met fantasied van blink motors, spoguitrustings, dwelms en 'n

lewe sonder reels en volwasse toesig the.

5.2. VOORKOMING VAN PIROSTIFICUSIDE DOGTIERS

Die moontlikheid dat dogtersprostitusie werklik voorkom kan word is blykbaar gering. Die hoop kan

saam met Longres (1991:126) uitgespreek word dat minderjarige dogters the by prostitusie betrek sal

word voor hulle the die geleentheid kry om positiewe alternatiewe te oorweeg en ingeligte keuses te

maak the. Dogters wat by prostitusie betrokke raak is dikwels nog te jonk vir die besluit wat hulle

geneem het (vgl. 4.4.17; Weisberg, 1985: 113).

Die jeug van vandag word as die toekomstige leiers van Suid-Afrika beskou, maar hierdie

leierspotensiaal sal the verwesenlik kan word indien hulle op 'n weerlose ouderdom betrokke raak in

aktiwiteite wat aanleiding gee tot emosionele en fisieke probleme wat deur geen hervorming en

wetgewing reggestel kan word the. Die regering van Suid-Afrika moet dus the net besin oor die

wettiging van of verbod op prostitusie the, maar ook oor maniere hoe die jeug - ons leiers van die

toekoms - beskerm kan word teen betrokkenheid by prostitusie. Hierdie wette van die beleidbepalers

op makrovlak beinvloed die voorkoming van prostitusie op meso- en mikrovlak. Al kan die regering

dus the deur wetgewing verhoed dat dogters betrokke raak by prostitusie the, kan hulle daartoe bydra

dat 'n gesin- onderwys- en gemeenskapsklimaat geskep word wat bemagtiging van die jeug tot so 'n

mate bevorder dat hulle weerbaar is teen die lokstem van prostitusie. Tabel 5.1 gee 'n uiteensetting

van probleme wat moontlik daartoe aanleiding kan gee dat dogters by prostitusie betrokke raak.

Optredes word voorgestel om hierdie probleme op te los of te voorkom en verder word daar ook

voorgestel water instansies of rolspelers betrokke kan wees by hierdie voorkomende aksies.

144

TA

EL 5.11: PROSTETUSIE 17 1130GTERS: 'N VOORKOMENDE ENADEIRING C.

GEiDENTIFISEERDE PROBLEEM VOORKOMENDE OPTREDE INSTANSIES WAT 'N BYDRAE KAN LEWER OM PROSTITUSIE TE VOORKOM

ONSTABIELE GESINSITUASIE UITKEN VAN RISIKOGESINNE GEMEENSKAPSINSTANSIES (kerk, skool, besighede en werkgewers)

ONVOLLEDIGE GESINNE HUWELIKS- en EGSKEIDINGS- BERAAD (verpligtend voor elke

BELEIDMAKERS, OPVOEDKUNDIGE-

egskeiding) SIELKUNDIGES, MAATSKAPLIKE WERKERS, GEMEENSKAP

BEVORDER GESONDE GESINSNORME

SAUK, FILMBEDRYF, GEMEENSKAP

SWAK SOSIO-EKONOMIESE OPGRADERING VAN GEMEENSKAPSINSTANSIES, GESINSOPSET AGTERGEBLEWE HEROPBOU en

GEMEENSKAPPE ONTWIKKELINGSPROGRAM

WERKSKEPPING BELEIDMAKERS van die (Gemeenskapsprojekte) REGERING, GEMEENSKAP

PRIVAATSEKTOR

GESINSBEPLANNING:(inligting en GESINSKLINIEKE en belastingtoegewings) MASSAIVIEDIA

PROBLEMATIESE UITKEN VAN RISIKOGESINNE GEMEENSKAPSPOLISIE en - GESINSDINAMIEK (Kinders word verwaarloos, mishandel of gemolesteer

INSTANSIES

OUERBEGELEIDING MAATSKAPLIKE WERKERS OPVOEDKUNDIGE- SIELKUNDIGES, GEMEENSKAPSINSTANSIES (kerk, skool, kliniek)

ALTERNATIEWE PLASING REGERING en GEREG (wanner nodig ; Wetgewine HEROPBOU en ONTWIKKELING bemagtig instansie vir vinnige optred.e;fokus op behoeftes nie net op

GEMEENSKAPINSTANSIES (kerk, skool, kliniek)

kontrole, voorgesette onderrig en terapie

MAATSKAPLIKE WERKERS, FAMILIES, "THE HOUSE"

VOORKOM DAT DOGTERS GEMEENSKAPSPOLISIE EN DOGTERS DROS (ouerhuise en DROS (terapie en onderstenning voor SOOS BO LTITEENGESIT ander instansies) die dogters dros)

ALTERNATIEWE PLASING SOOS BO UTTEENGESIT

GESINSBERAAD GEMEENSKAPSINSTANSIES ONDERSTEUNING + MAATSKAPLIKE WERKERS OUERBEGELEIDING OPVOEDKUNDIGE-SIEL-

KUNDIGES

145

GIEMENTIMISEIERBIE IMO is LIEIEM

VOCRICOMIENDIE OPICRIEIDIE INSTANSIIES InTROKIECIE

PROBLEME IN SKOOLSITUASIE: VOLDOENDE ONDERWYSERS & DEPARTEMENT VAN FONDSE ONDERWYS, SKOOL,

GEMEENSKAPSKOOL

ONTOEREIKENDE PRESTASIES IDENTIFISERING & REMEDIeRING (navorsing, befondsing, programme)

BELEIDBEPALERS, ONDERWYSERS, GEMEENSKAF'SKOLE, OPVOEDKUNDIGE-SIEL- KUNDIGES

GEDRAGSPROBLEME VOORKOM SKORSING (tydige huip, terapie en ouerbegeleiding)

ONDERWYSERS, OUERS, GESINSKLINIEK, OPVOEDKUNDIGE SIEL- KUNDIGES

VROEe SKOOLVERLATING BEROEPSGERIGTE ONDERRIG DEPARTEMENT VAN (sinvol en suksesbelewing verseker) ONDERWYS, GEMEENSKAP,

PRIVAATSEKTOR, SKOOL

WEERLOOSHEID TEEN STABIELE, VEILIGE SKOOL EN JEUG- & PROSTITUSIE OMGEWING (jeug- & gemeen-

skapsaksies konstrulctiewe toesig) GEMEENSKAPSINSTANSEES , GEMEENSKAPSKOOL

GESLAGSVOORLIGTING SKOOL, OUERS, GEMEENSKAP

INLIGTING OOR PROSTITUSIE MASSAMEDIA, SKOOL, IUNDERBESKERMINGS- EENHEED

NORMATIEWE EN AFFEKTIEWE BEMAGTIGING (bevorder selfbeeld)

SKOOL, GEMEENSAKPSAKSIES , JEUGAKSIES

Daar sal vervolgens oorgegaan word tot die bespreking van voorkoming van prostitusie by dogters

aan die hand van Tabel 5.1.

5.2.1. STA 1F LIE GIESINSlITUASTE

Volgens Weisberg (1985:241) is 'n langtermyn voorkomende benadering wat gesinsbande versterk en

gesinsdinamiek bevorder 'n winsgewende en lonende praktyk. Onvofilledige gesinne wat ontstaan op

grond van buite-egtelike geboortes, egskeidings en/of die afsterwe van 'n ouer kan beskou word as

risikogesinne. Die toedrag van sake gee dikwels aanleiding tot verwaarlosing en mishandeling van

hinders of die dogters beleef dat hulle verwerp word (vgl. 4.2.1). Wetgewing kan voorsiening maak

vir huweliks- en/of egskeidingsberaad voor egskeidings toegestaan word.

Die gemeenskap moet 'n omgee-kultuur ontwikkel wat op die handhawing van gesonde gesinstrukture

en die voorkoming van prostitusie fokus. Hoe risikogesinne behoort geklentifiseer en ondersteun to

146

word. Kerke, skole en werkgewers kan byvoorbeeld gesinsbegeleiers en opvoedkundige-sielkundiges

aanstel om voorkomende programme in die gemeenskap te loods (vgl. Tabel 5.1).

Die Raad op Uitsaaiwese behoort ook programme aan te bied wat gesonde gesinsnorme uitbeeld. Die

gemeenskap behoort ook die Raad op Uitsaaiwese bewus te maak van die nadele van sekere

programme en advertensies wat losbandige seksuele aktiwiteite uitbeeld sonder om die publiek te

waarsku dat die aktiwiteite wat uitgebeeld word, nadelig is vir die gesinslewe en gedrag kan

aanmoedig wat kan lei tot seksueel-oordraagbare siektes en emosionele probleme. Kondome kan wel

die gevaar van seksueel-oordraagbare siektes verminder, maar bied geen weerstand teen die negatiewe

selfbeeld en selfverwyt wat deur dogtersprostitute ervaar word nie. Indien rokers gewaarsku kan word

teen die nadele van rook, behoort ons jeug ook gewaarsku te word teen die nadele van seksuele

losbandigheid en prostitusie wat in sekere programme, popliedjies en advertensies uitgebeeld word.

'n Swak sosio-ekonomiese gesinsopset kan ook aanleiding gee tot 'n onstabiele gesinsituasie (vgl.

Tabel 5.1). Die regering in Suid-Afrika poog om met die Heropbou- en Ontwikkelingsprogram die

opgradering van agtergeblewe gemeenskappe te verwesenlik. Dit is belangrik dat person uit die laer

sosio-ekonomiese en arm gemeenskappe so ondersteun word dat die dogters the betrokke sal raak by

prostitusie om in hulle finansiele behoeftes te voorsien the (vgl. 4.4.1). Die regering kan the alleen die

verantwoordelikheid aanvaar vir die opheffing van gesinne nie. Gemeenskapsbetrokkenheid en

finansiele ondersteuning vir werkskepping en opleiding deur die privaatsektor is belangrike bydrae.

Die enkelouergesin en veral die ongehude moeder, ondervind dikwels finansiele probleme. Finansiele

ondersteuning aan ongehude moeders en die geleentheid om hul skolastiese loopbane te voltooi, kan

voorkom dat babas afgeteken moet word of dat die moeder altyd van staatshulp afhanklik sal wees,

omdat sy weens ontoereikende kwalifikasies the finansieel selfversorgend kan wees the. Vrouens

behoort inligting te ontvang oor geboortebeperking en gesinsbeplanning. Die media en die

Departement van Volkswelsyn en Ontwikkeling behoort ook kleiner gesinne aan te moedig (vgl. Tabel

5.1). Gesinsbeplanning, wat the werklik finansiele uitgawes impliseer the, is 'n groot bydrae wat ouers

kan maak ter opheffing van hul gesinslewe (Gildenhuys, 1993:75). Om the meer kinders te he as wat

die gesin kan bekostig the, is 'n beleid wat 'n belangrike bydrae kan maak sodat ouers onder minder

finansiele stres verkeer en kinders aanvaarding kan beleef omdat voldoende voorsiening gemaak kan

word vir die voorsiening van die gesin se materiele en emosionele behoeftes en die onderrig van die

kinders. Dit word deur Sullivan (1987: 126) bevestig dat: " .... the best interests of the child are

generally served through the best interests of the family."

147

Dogters word ook soms fisiek en emosioneel mishandle (vgl. 4.2.3) verwaairlloos en sekaneell

gemollesteer in hulle gesinsituasie. Gevolglik dros Mlle van hulk onerhuise en raak by prostitusie

betrokke (vgl. Tabel 5.2). Die regering moet verseker dat daar voldoende spesiaal opgeleide

geregsdienaars, maatskaplike en sielkundige werkers is om die dogters te beskerm en te ondersteun

en van blaam te onthef (McMullan, 1987: 40). Sodoende kan 'n stabiele en veilige omgewing bevorder

word waarin die dogters emosionele ondersteuning ontvang (Seng, 1989: 674).

Die gesin kan egter nie net deur wetgewing in stand gehou word nie. Om gesinslewe te optimaliseer

vereis dikwels ondersteuning van die gemeenskapsinstansies. Die gemeenskap kan byvoorbeeld deur

die kerk, skool of gesinsklinieke betrokke raak by gesinne. Gesinsklinieke of gemeenskapsentrums met

vrywillige diensdoeners kan gestig word wat nie net opleiding bied in gesinsbeplanning nie, maar ook

huweliksberaad, gesinsterapie, ouerbegeleiding, entrepreneurskapsontwikkeling en makkerhulp aan

jeugdiges. Die opvoedkundige-sielkundige in diens van die gemeenskapsentrum/gesinskliniek bevorder

die stigting van selfhelp en sosiale ondersteuningsnetwerke tussen risikogesinne en jeugdiges. Hierdie

gesinsklinieke moet die jeug meer bied as wat die koppelaar op straat doen.

Werkgewers of 'n groep werkgewers kan verhoed dat kinders verwaarloos word deur voldoende

fasiliteite daar te stel vir bewaarskole en/of kleuterskole binne trefafstand van die ouers se werk. Skole

wat leerlinge toelaat van buite hul voedingsarea behoort ook goed toegeruste naskoolsentrums en

opgeleide personeel te verskaf om te verhoed dat kinders ure lank vir hul ouers in die strate of alleen

by die huis moet wag.

Gemeenskappe kan fondse stig gebaseer op die idee van 'n gemeenskapsheropbou- en

ontwikkelingsprogram. Die bepaalde gemeenskap administreer self die fonds. Hier behoort die

beginsel van in die gemeenskap, deur die gemeenskap, vir die gemeenskap te geld. Hierdie fondse kan

deur die gemeenskap aangewend word vir die skepping van werksgeleenthede vir gesinshoofde, maar

ook vir vrouens en dogters in die gemeenskap. Ekonomiese geleenthede behoort aan volwassenes en

jeugdiges gebied te word (Longres, 1991: 126).

Longres (1991: 126) beveel ook gemeenskapsopleiding aan in terme van die bewusmaking van

prostitusie en die werwing van jong dogters deur advertensies, koppelaars en nagklubeienaars. Op

hierdie wyse kan die gemeenskap gemobiliseer word teen die betrekking van jeugdiges by prostitusie

en kan hulle aandring op die verwydering van prostitusie uit woongebiede en vermaaklikheidsplekke

wat deur kinders besoek word.

148

Befondsing en gemeenskapsorg, sonder om die verantwoordelikheid van die gesin self aan te spreek,

dien geen doel nie. Die opvoedkundig-sielkundige benadering ten opsigte van voorkoming van

prostitusie by dogters impliseer dus ook die begeleiding aan die ouers ten opsigte van aanvaarding van

verantwoordelikheid vir die opvoeding en versorging van hulle kinders en die welsyn van die gesin.

Die ouers moet hulself beskikbaar stel vir ouerbegeleiding sodat hulle, op grond van hul meer

toereikende ouerskap, hul kinders kan voorsien van 'n stabiele en veilige gesinsituasie en algemene

weerbaarheid teen die lokstem van prostitusie.

5.2.2.

EROEIPSGEOMENTEERDIE ONDIERWYS 1:,

Een van die take van die nasionale regering is om toe te sien dat alle kinders toereikende onderrig

ontvang (Bowman, 1994: 218). Hartshorne (1992: 53) waarsku egter dat daar soms te veel verwag

word van die onderwyssituasie en die onderwys word ook soms deur politici gebruik om politieke en

ekonomiese doelstellings te vewesenlik.

"Schooling cannot solve social and economic problems, provide employment or reduce social

and political inequalities. They must be used for those things they are best equipped to do

and not be expected to serve as the general rescue net for all the problems of society that

others have not been able to do anything about."

Die onderwys kan dus ook the instaan vir dogters wat die skool verlaat en hulle tot prostitusie wend

the. Die beleidmakers kan egter besin oor die voorkoming van faktore soos byvoorbeeld onvoldoende

bekwame en opgeleide onderwyspersoneel wat swak skoolprestasie in die hand kan werk en kan bydra

dat dogters die onderwys negatief beleef.

Tans besin die beleidmakers in Suid-Afrika oor 'n onderwysbeleid ten opsigte van die kurrikulum,

beskikbare fasiliteite, onderwysbeheer en die opleiding van onderwysers. Twee standpunte in verband

met die kurrikulum moet oorweeg word. Die een is dat standaard eenvormige onderrig deur middel

van 'n geslote kurrikulum aan alle kinders gelyke geleenthede moet verskaf. Die ander benadering is

dat die gemeenskap waaruit die leerlinge kom, hulle behoeftes en verwagtinge van die onderwys

bepaal. Bowman (1994: 221) beweer dat die onderwys die gemeenskap se geskiedenis, leefwyse en

toekomsverwagtinge moet reflekteer en bevorder.

Die beleidmakers behoort deeglik kennis te neem van die twee standpunte om te verseker dat daar the

'n diskrepansie ontstaan tussen wat kinders weet en kan doen, en wat byvoorbeeld van hulle verwag

149

word in 'n skool van 'n middelklas Engelssprekende gemeenskap nie. Die kurrikulum behoort

voorsiening te maak vir die voorkoming van verstotelinge ("victims of a locked -step curriculum")

(Kronick, 1994: 531) sonder om die standaard van die onderwys te verlaag. Hierdie pogings van die

staat kan daartoe bydra dat: " .... the values of education, wellness, and prevention may turn out to

be society's corner stone of the future" (Kronick, 1994: 533).

Prolblieme nun 'n skoollsitansaie behoort deur die onderwysowerhede voorkom te word deur voldoende

fondse beskikbaar te stel vir die voorsiening van onderrig deur voldoende bekwame, gekwalifiseerde

en professionele onderwysers wat ingestel is om ountoereikende prestasies te voorkom deurdat hulle

tyd het om te "luister" en "om te gee." Die vroegtydige identifisering van en remedierende

hulpverlening aan onderpresteerders kan verhoed dat standerds herhaal moet word of dat die leerlinge,

op grond van frustrasie met hulle belewing van ontoereikendheid, die skool verlaat (vgl. Tabel 5.1).

Hierdie intensiewe betrokkenheid van die onderwysers by leerlinge kan slegs geskied deur ".... low

student/teacher ratios, individualized instruction, strong counseling components ...." (Gage, 1990:

282). Indien 'n skool oor voldoende onderwysers beskik wat ingestel is op die behoeftes van die

dogters sal meer leerlinge waarskynlik hulle skoolloopbane suksesvol kan voltooi (Kronick, 1994:

533). Volgens die navorser word in Suid-Afrika die teenoorgestelde beleid tans gevolg, naamlik dat

onderwysers gerasionaliseer word ten koste van 'n gebalanseerde onderwyser-leerling verhouding.

Ondersteuning aan dogters wat gedragsprobIleme op skooll openbaar en /of by prostitusie betrokke

is, vereis 'n etiek van ware betrokkenheid en besorgdheid in die verhouding tussen die onderwysers,

die dogters en hulle gesinne. Volgens Hatkoff (1994: 283) sal dit soms nodig wees vir gesinsterapie

deur 'n opvoedkundige-sielkundige of ander gemeenskapsinstansies (vgl. Tabel 5.1), maar soms sal dit

ook nodig wees om teen die ouers op te tree of die kind in 'n terapeutiese omgewing te plaas om te

verseker dat elke kind wat die skool bywoon fisieke versorging, veiligheid en voldoende rus ervaar.

Dogters kan net leer indien hulle basiese behoeftes bevredig is (Kronick, 1994: 534).

Onderwysbeleidmakers behoort bekwame onderwyskundiges te wees wat op hoogte is met die nuutste

navorsing oor onderwys, leer- en gedragsprobleme. Fondse behoort ook deur die sentrale en

provinsiale regering, sowel as die gemeenskap en privaatsektor, beskikbaar gestel te word vir

navorsing. Navorsing in die onderwys en opvoeding wat bruikbare inligting kan verskaf, ook oor die

voorkoming van prostitusie deur skooldogters, is onontbeerlik vir suksesvolle beleidsaanpassings en

kan voorkom dat leerlinge oorgelewer word aan onderwys en remedierende programme en 'n

kurrikulum wat net ingestel is op grond van die charisma en verkoopsvaardighede van die ontwerpers

150

(Gage, 1990: 285).

Die finansiele las en direkte beheer van die onderwys hoef nie noodwendig die staat se

verantwoordelikheid te wees lie (Dean, 1993: 16), maar die befondsing, besluitneming en bestuur kan

oorgedra word aan belangrike rolspelers in die onderwys, naamlik die plaaslike gemeenskap van die

skool, die onderwyspersoneel, die ouers, leerlinge en die privaatsektor (vgl. Tabel 5.1). Die sinvolheid

van die benadering le daarin dat besluitneming dus plaasvind waar die onderwysaksie plaasvind,

naamlik in die skool en die gemeenskap (Kronick, 1994: 533).

Die skool, in verbondenheid met die gemeenskap, privaatsektor en gesin, is verantwoordelik vir

onderrig, die aanleer van kennis en die toepassing daarvan, die oordra van universele waardes en

gesindhede, die ontwikkeling vanlosiale, beroepsgerigte en kreatiewe en persoonsvaardighede, sowel

as die bevordering van selfstandige denke (Hartshorne, 1992: 54). 'n Effektiewe skoolprogram maak

voorsiening vir suksesbelewing en lei die leerlinge om verantwoordelikheid te aanvaar vir die gevolge

van hulle keuses (Mann, 1989: 78). Indien voldoende aandag aan die voorgenoemde aspekte in die

skool gegee word, kan die dogters die onderwyssituasie as sinvol beleef en kan vreee skoollverllating

en prostitusie wat daarop mag volg, voorkom word.

Nog 'n aspek wat oorweeg behoort te word, is kurrikulumaanpassings vir potensiele skoolverlaters.

Nuwe situasies moet geskep word wat merkbaar van die gewone skoolsituasies verskil. In die

program behoort gefokus te word op beroepsvoorbereiding en inoefening van beroepsgeorienteerde

vaardighede, terwyl akademiese skoolvaardighede vanuit lewensgetroue situasies geneem word. Die

opvoedkundige-sielkundige behoort die potensiele skoolverlater te ondersteun en tot sinvolle

beroepskeuse te lei.

5.2.3. WEEIRBAARIEREED TEEN PROSTITUSILE

Alhoewel voldoende beroepsgerigte onderrig die beste bemagtiging van kinders is, is die sosiale,

fisieke en emosionele behoeftes van dogters so groot dat daar nie net op die akademiese behoeftes

gefokus kan word nie. In 1993 noem Riley (United States Secretary of Education) aan die pers:

"All our efforts to raise the standard of education will be to no avail unless we provide

children with a safe and disciplined environment that is conducive to learning" (Hatkoff,

1994: 283).

151

Hatkoff (1994: 283 - 286) stel voor dat kinders self aktief betrek word om 'n stabielle en veillige

skoolloungewing te skep (vgl. Tabel 5.1). So 'n program berus op kennis en voorkoming van misdaad,

probleemoplossing, selfverdedigingstrategiee, makkerhulp, ondersteuning, aanmoediging en

leierskapsontwikkeling. Die leerlinge word geleer om sensitief te wees betreffende ander se behoeftes

en om konstruktiewe keuses uit te oefen. Onder leiding van 'n onderwyser word 'n positiewe

drukgroep gevorm waardeur dogters beinvloed word om hulself te weerhou van dwelmgebruik, the

die skool te verlaat voor hul studies voltooi is the en om nie in prostitusie betrokke te raak nie.

In gemeenskappe waar beide ouers werk of waar kinders buite hulle eie omgewings skoolgaan, is

kinders dikwels na skoolure sonder toesig tuis, soos die "latchkey children" (Hatkoff, 1994: 285) of

wag hulle sonder toesig vir ure buite die skoolhekke, die "hek-wag-kinders" (eie term). Toesig en

leiding tot konstruktiewe vryetydsbenutting is belangrik om kinders te weerhou van nadelige

aktiwiteite, soos onder andere substansmisbruik en prostitusie (vgl. Tabel 5.1). Volgens 'n opname

van die Missouri Child Fatality is ontoereikende toesig die grootste faktor in kindersterfles (Hatkoff,

1994: 285). Jong dogters wat doelloos op straat rondhang terwyl hul vir vervoer of hul ouers wag,

is maklike teikens vir koppelaars en voornemende "kliente." Daar moet voorsiening gemaak word vir

hierdie kinders se veiligheid.

Naskoolsentrums in Suid-Afrika word hoofsaaklik deur leerlinge van primere skole besoek. Tieners

beleef naskoolsentrums nie baie positief nie, veral omdat dit hoofsaaklik op kontrole en toesig fokus

en daar min sprake is van konstruktiewe tydsbenutting. Verveelde tieners raak dan maklik betrokke

in kattekwaad en word you gemerk as onhanteerbaar. Dikwels word die ouers dan in kennis gestel

dat hierdie leerlinge the meer welkom is in die naskoolsentrum the.

Ten spyte van die koste daaraan verbonde, is dit lonend om skole oop te hou voor en na skoolure,

veral as dit in samewerking met die gemeenskap (kerke, besighede, jeuginstansies) deeglik beplan en

geadministreer word. Vrywilligers kan uit die gemeenskap betrek word om die dogters te ondersteun

in studiehulp, ontspanning, sportaktiwiteite, beroepsondersoeke en emosionele ondersteuning. In

gemeenskapskole kan gemeenskapsentrums (vgl. 5.2.1) op die skoolterrein ontwikkel word en die

dogters kan by verskeie projekte ingeskakel word of hulle kan ondersteun word om hulle eie

enterpreneurskapsprojekte te loods. Vanaf 1991 is verskeie skole in New York tot laat saans (soms

tot middernag) oop vir sewe dae per week die hele jaar. Die aktiwiteite word soos volg beskryf

.... the beacon schools offer children and young adults safe and constructive alternatives

to the streets. Programs are also available to parents. Schools as community centres can

152

provide much needed support, unity and direction to young people who are facing tremendous

temptations" (Hatkoff, 1994:286).

'n Stabiele veil ige omgewing vir kinders begin by hulle gesinsituasie. Al die onderwyspersoneel

behoort indiensopleiding te ontvang in verband met die uitkenning, rapportering en hantering van

moontlike gevalle van molestering, mishandeling en verwaarlosing. Gereelde kursusse en ook

ouerbegeleiding kan in die skoolgemeenskapsentrum (vgl. 5.2.1) aangebied word om die ouers toe te

rus om hul kinders beter te begryp, hoe om positiewe beheermaatreels en dissipline toe te pas en om

hul kinders se selfbeeld te bevorder (Hatkoff, 1994: 285). Indien die gemeenskap en die skool op

hierdie wyse die gesin en jeug ondersteun, kan dit verhoed dat kinders moet dros om uit 'n

belemmerende gesinsituasie te ontspap. Aangesien risikogesinne dikwels geisoleer word, sal 'n

doelgerigte uitreikaksie na die gesinne geloods moet word.

Seng (1989: 674) noem dat die onderwys en gemeenskap moet poog om te voorkom dat dogters dros.

'n Lokaal of huis kan beskikbaar gestel word vir dogters om heen te vlug wanneer ernstige

gesinsprobleme ontstaan. Hierdie fasiliteite word deur die skool, in samewerking met die gemeenskap

gefinansier, maar word deur bekwame vrywilliges uit die die gemeenskap geadministreer. Dieselfde

benadering wat deur die egpaar wat "The House" bestuur, gebruik word, kan ook hier toegepas word.

Binne die veiligheid van die skoolomgewing kan dit dien as 'n alternatief vir die straat. Tydens

noodgevalle kan die dogters uit vrye wil ook hier gehuisves word, en steeds voortgaan met hulle

skoolopleiding tot die gesinsprobleme opgelos is of, met die dogters se toestemming, alternatiewe sorg

gevind is.

Terwyl die gesin en die dogter in nood verkeer, kan finansiele en emosionele ondersteuning aan die

gesin en die dogters daartoe bydra om in hulle behoeftes te voorsien (Seng, 1989: 674). Die

befondsing van so 'n aksie kan uit 'n noodfonds plaasvind. Hierdie noodfonds kan in samewerking met

die gemeenskap (kerke, besighede, oudstudente) by skole gestig word om gesinne in nood finansiele

bystand te bied sodat hulle kan betaal vir professionele dienste (vgl. 5.2.1).

Gesilagsvooriligting en inlligting oor die ennosionelle en frisieke nadelle van prostitvisie moet gereeld

aangebied word (vgl. Tabel 5.1). Hier kan veral gebruik gemaak word van die kundigheid van lede

van die Kinderbeskermingseenheid, privaatinstansies soos "The House" en praatjies deur

gerehabiliteerde prostitute. Dogters kan aangemoedig word om self die offensief teen kinderprostitusie

op te neem deur briewe te skryf aan die redakteure van tydskrifte, koerante en politieke leiers om oor

153

die nadele van prostitusie te waarsku.

Dogters wat in 'n omgewing grootword waar hulle die geleentheid kry om met gesonde normatiewe

waardes te identifiseer en om 'n positiewe selfbeeld en 'n gevoel van bemagtiging te ontwikkel, sal the

maklik by prostitusie betrokke raak nie. Die aanbieding van werkswinkels oor selfbeeld, leierskap en

makkerhulp is van onskatbare waarde. Die dogters kan ook betrek word in gemeenskapsprojekte soos

byvoorbeeld om lesings oor prostitusie te reel, sopkombuise vir straatkinders te beman, hulp aan

bejaardes te bied, entrepreneurskapskursusse aan werkloses te verskaf of soortgelyke projekte te

bevorder. 'n Jeugorganisasie wat in hierdie verband as voorbeeld kan dien is "Youth as Resources"

wat gegrond is op die geloof dat indien die jeug glo dat hulle 'n betekenisvolle bydrae kan lewer om

probleme in hulle gemeenskap te bekamp, hulle dit met oorgawe sal doen (Hatkoff, 1994: 285). Die

dogters se selfbeeld word hierdeur opgebou en hulle ontwikkel ook lewensvaardighede en 'n sin vir

sosiale waardes en verantwoordelikheid.

Die onderwys, die gesin en die gemeenskap moet saamwerk om die dogters weerbaar te maak teen die

lokstem van prostitusie en moet terselfdertyd aan die dogters voldoende alternatiewe geleenthede bied

om hierdie behoeftes na selfstandigheid en outonomie te bevredig. Die opvoedkundige-sielkundige

se ondersteuning, hulpverlening, ouerbegeleiding en terapie ter voorkoming van prostitusie by dogters

is van die uiterste belang. Gevolglik behoort die dienste van 'n bekwame opvoedkundige-sielkundige

in elke gemeenskap en skool aangewend te word.

'n Blik oor die totale spektrum van die voorkoming van dogtersprostitusie wek die gevoel dat dit 'n

onbegonne taak is, maar ten spyte daarvan, moet die beleidmakers op makrovlak, die gemeenskap op

mesovlak en die gesin op mikrovlak besef dat, indien voorkomende aksies nie in werking gestel word

om ons jeug weerbaar teen die versoekings van prostitusie te maak nie, meer dogters in hierdie beroep

betrek sal word terwille van die behoeftes van volwassenes om jong dogters seksueel te misbruik. Die

volgende aanhaling onderskryf die siening:

"We can make a tremendous difference for the future if we recognize the hazards and

temptations facing young people today and step in to provide preventive support and

guidance. It is an investment we can not afford not to make" (Hatkoff, 1994: 286).

Ten spyte van voorkomende aksies op makro, meso en mikrovlakke sal sommige dogters egter steeds

betrek word by prostitusie. Die nadelige fisieke en emosionele gevolge van prostitusie by dogters

vereis dat die dogters ondersteun moet word om hierdie gevolge te verwerk en indien hulle dit verlang,

154

die geleentheid moet kry om alternatiewe keuses te maak. Die opvoedkundig-sielkundige benadering

tot intervensie sal nou beskryf word.

5.3. INTERVENSTE TEN OPSI[GTE VAN PROSTIFICUSTHE Y IDOGTERS

Hierdie afdeling handel oor 'n benadering tot intervensie aangaande dogters wat op 'n deeltydse of

voltydse basis by prostitusie betrokke is. Enige raamwerk vir intervensie moet die totale kompleksiteit

en invloed van prostitusie op die toekomsverwagtinge van die dogters in aanmerking neem. Hierdie

benadering vereis dus dat char besin word oor die houvas wat prostitusie op die dogters het en maniere

om hierdie houvas te verbreek deur byvoorbeeld ondersteuning te bied wat kan kompeteer met dit wat

in die straat gebied word in terme van die bevrediging van behoeftes. Verskeie aangeleenthede wat in

die konseptuele raamwerk vir intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters aangespreek behoort

te word, word in Tabel 5.2. uiteengesit.

TA II, EL 5.2: INTEIRVENSIE TEN O]V'SJIGTE VAN PROSTETUSIE Y DOGTERS

PROBLEIEM INTERVIENSIDE ENSTANSBES BETROKKE

WANTROU HULPINSTANSIES UITREIKPROGRAMME GESINSKLINIEK, GEMEENSKAPSPOLISIE, MASSAMEDIA, JEUGINSTANSIES

OMGEWINGS- + GROEPSDRUK, OMGEWINGSWYSIGING EN BELEIDMAKERS, GEREG, KOPPELAAR-AFHANKLIKHEID VEILIGE BEHUISING GEMEENSKAP

ONTOEREIKENDE OUERBEGELEIDING & GEMEENSKAP, GESINSITUASIE GESINSTERAPIE

WYSIGING VAN GESINSKLINIEK, OPVOEDKUNDIGE-

OPVOEDINGSDINAMIEK, HERSTEL KOMMUNIKASIE, VERGIFNIS EN VERTROUE, HERSTEL GESINSBANDE, FINANSIeLE ONDERSTEUNING

SIELKUNDIGES, GEMEENSKAPINSTANSIES

ONTOEREIKENDE VOORTSETTING van ONDERWYSBELEIDBEPALERS, ONDERWYSKWALIFIKASIES ONDERWYS (tweede kans - GEMEENSKAP, EN OPLEIDING beroepsgerigte opleiding) PRIVAATSEKTOR

ADVERTENSIEMEDIA

OPNEEM VAN EIE OPVOEDKUNDIGE- VERANTWOORDELIKHEID SIELKUNDIGES (toekomsbeplanning)

155

FROBLEIEM INTIERVIENSEE 111k1STANSIES IETROKIKIE

MEDIESE EN TANDHEEL- MEDIESE EN MEDIESE DOKTER EN KUNDIGE PROBLEME, VIGS, TANDHEELKUNDIGE TANDARTS, GESINSKLINIEK, SUBSTANSAFHANKLIKHEID VERSORGING

VERBREKING VAN AFHANKLIK-

REHABILITASIE-INSTANSIES,

MEDICI, OPVOEDKUNDIGE- HEID (rehabilitasie terapie) SIELKUNDIGES

AFFEKTIEWE/PSIG1ESE EVALUERING OPVOEDKUNDIGE- PROBLEME TERAPEUTIESE INTERVENSIE SIELKUNDIGES

DIREKTIEWE TERAPIE HULP MET GEVOELENS EGOVERSTERKING

Daar sal vervolgens oorgegaan word tot die bespreking van intervensie ten opsigte van prostitusie by

dogters aan die hand van Tabel 5.2.

5.3.1. UlITIREIKPROGRAMME

Dogters wat by prostitusie betrokke is, word as kriminele beskou en word deur volwasse koppelaars,

kliente en die polisie uitgebuit, verkrag, beledig en misbruik (Weisberg, 1985: 230). Hulle het ook van

hul ouerhuise of ander instansies gedros, en is soms betrokke by onwettige aktiwiteite. Op grond van

die optrede van die dogters is dit is dus te begrype dat hulle nie die gereg of maatskaplike instansies

vertrou nie (vgl. 4.4.5). Herrmann (1987: 524) noem dat hulle nooit 'n vermod ontwikkel het om te

vertrou nie. Sukses met rehabilitasie vereis dat die dogters self as vrywilligers sal deelneem aan die

program omdat hulle hul leefwyse wil verander. Wantroue veroorsaak egter dat die dogters moeilik

bereikbaar is (Weisberg, 1085: 113) en onwillig is om vir hulp aan te meld. Die eerste stap van

intervensie is dus om die dogters te bereik deur uitreikprogramme.

Uitreikprogramme vereis 'n aktiewe nie-veroordelende uitreiking na die dogters deur verskeie

instansies (vgl. Tabel 5.2). Die sentrum vanwaar die jeugwerkers werk, behoort in die area waar die

dogters prostitusie bedryf gelokaliseer te wees, sodat die dogters die sentrum maklik kan bereik en die

jeugwerkers bekendheid onder die dogters kan verwerf (Weisberg, 1985: 240). Die jeugwerkers leer

ook die dogters ken en kan 'n nuwe toetreder you herken. Hulle patrolleer die gebied om te poog om

nuwelinge op die straat te oorreed om na die sentrum te kom voor koppelaars hulle by prostitusie

betrek (Silbert & Pines, 1983: 289).

Gedurende die uitreikfase van intervensie stig die jeugwerkers 'n vertrouensverhouding met die

156

dogters. Johnson (1990: 209) beweer dat dit belangrik is om die dogters se samewerking op 'n nie-

veroordelende en eerlike wyse te verkry en hul te oorreed om die sentrum te besoek. McMullen

(1987: 41) waarsku egter weer dat vertroue stadig ontwik kel. Die jeugwerkers moet op hierdie

vertroue wag en hulle weerhou van onnodige indringende vrae. Alle inligting wat verkry is moet

aangeteken word sodat belangrike tyd the verlore gaan wanneer dogters besluit om vir rehabilitasie aan

te meld the.

Gedurende die dogters se besoeke aan die uitreiksentrum ontvang hulle kondome, skoon spuite,

inligting oor VIGS en, op 'n terloopse wyse, ook inligting oor rehabilitasie. Tydens gesprekke met die

dogters moet die jeugwerkers aanvaarding van die dogters toon, maar ook toon dat hule aan

alternatiewe keuses vir die dogters glo. Sodoende beleef die dogters dat iemand vir hulle omgee en

in hulle glo.

Die sentrum van die uitreikingsprogram kan bekend raak as 'n noodskuiling teen koppelaars en kliente;

waar wonde gelek kan word; 'n terapeut altyd beskikbaar is om ondersteuning en terapie aan te bied

en waarheen dogters hulle kan wend indien hulle hul leefwyse wil verander.

Gemeenskapsorganisasies soos kerke, behoort ook 'n rol in die verskaffing van fondse te vervul om

die uitreikprogram aan die gang te hou en jeugwerkers op te lei (vgl. Tabel 5.2). Die polisie kan ook

in hulle hantering van dogters wat by prostitusie betrokke is, verwysing na die uitreiksentrum oorweeg,

in stede van 'n polisiesel. Die polisie en beamptes van die kinderhof behoort die samewerking van die

dogters te verkry, sodat die dogters uit vrye wil bereid sal wees om aan 'n rehabilitasieprogram deel

te neem. Die dogters moet die gevoel kry dat die wetstoepassers hulle ernstig opneem (Johnson,

1990:206), hulle gevoelens en vrese verstaan en dat besluite the óór hulle geneem word the, maar scam

met hulle. Die polisie-owerhede behoort voorsiening te maak dat polisie wat met dogters werk wat

by prostitusie betrokke is, spesiale opleiding ontvang om met hierdie kinders te werk.

Die regering behoort fondse beskikbaar te stel vir die uitreikingprogram en wetgewing moet so

vaartbelyn wees dat wannneer 'n dogter besluit om rehabilitasie te ondergaan, tyd the verspil moet

word met onnodige rompslomp the (vgl. Tabel 5.2). Sodra hierdie stadium bereik is, behoort

onmiddellik voortgegaan te word met beplanning vir intervensie. Die terapeut bepaal the net die

ongunstige betekenisse en gedrag van die dogters the, maar beplan ook wat gedoen gaan word om

opvoedingsbelemmeringe uit die weg te ruim. Sy besluit ook op watter manier die dogter se

onderbroke onderrig voortgesit kan word. Dit impliseer dus 'n oorkoepelende beplanning ten opsigte

157

van hulp aan die dogter, sowel as opvoederbegeleiding en omgewingswysiging waar toepaslik. Hierdie

werkswyse word reeds in 1977 deur Olivier (1977: 164 - 169) aanbeveel ten aansien van intervensie

by kinders.

5.3.2. OMGIEWLNGS - EN MTUASIIIKWYSIRGING

Die dogter wat by prostitusie betrokke is, behoort ondersteun te word totdat sy vrywillig besluit om

haar lewenstyl te verander en dan behoort alle moontlike voorsorg getref te word om haar in hierdie

besluit by te staan. Sy word ondersteun om te verhoed dat sy op grond van haar eie onsekerheid en

die invloed van haar "vriende" in die omgewing teruggaan op haar besluit.

Daar moet indringend en vinnig besluit word op omgewingswysiging. Die dogter behoort so spoedig

moontlik in 'n veilige tuiste weg van die omgewing waar sy prostitusie bedryf het, geplaas te word.

Wetgewing behoort so vaartbelyn te wees dat onnodige tyd nie verspil word nie (vgl. Tabel 5.2).

Op grond van die wese van 'n dogter as kind, kan sy in opvoedingsverband nie alleen staan nie (Van

Zyl, 1982: 2), selfs al het sy in die strate oorleef. Hierdie dogters gee dikwels voor dat hulle 'n sterk

selfbeeld het en totaal onafhanklik is, maar in werklikheid is hulle nie tot selfstandigheid begelei the en

ontbreek sekere vaardighede en kennis. Dit rem hulle sosiaal-maatskaplike ontwikkeling sodat hulle

the in sosiale verband hulself kan handhaaf nie (Kotze, 1982: 77). Hulle sosiale behoeftes word dus

nie bevredig the en gevolglik soek hulle op ander wyses na sosiale aanvaarding en erkenning. Hulle

ervaar ook angs, onsekerheid en eensaamheid. Hulle soek voortdurende ondersteuning en gevolglik

ontwikkel hulle 'n affianldike persoonlikheid wat hulle maklike slagoffers vir koppelaars en kliente

mask (vgl. 4.4.7). Daarom moet daar tesame met die omgewingswysiging ook voorsiening gemaak

word vir sosiale opvoeding, intensiewe ondersteuning en terapie. Hierdie aspek behoort in aanmerking

geneem te word wanneer die dogters gelei word om te besluit waar om te bly tydens die

rehabilitasietydperk.

5.3.2.1. PLASING DIE OUERIBIUIS

Die sienswyses, behoeftes en wense van al die betrokkenes behoort tydens plasing van die dogter in

aanmerking geneem te word, maar die fisieke en geestelike welstand van die dogter moet eerste

oorweeg word (Johnson, 1990: 197). Enige plasing van 'n dogter behoort 'n opvoedingsklimaat te

skep waarbinne die dogter opgevoed kan word en the net gehuisves word the. Die dogter behoort the

net geken te word in die besluitneming oor plasing nie, maar daar behoort ook vir haar ruimte geskep

158

te word vir die neem van inisiatief en verantwoordelikheid. Die doel van die plasing moet nie net wees

om die dogter vir vandag op te voed nie, maar ook om haar vir die toekoms voor te berei. Die dogter

behoort te beleef dat daar geloof en vertroue in haar gestel word sodat sy erkenning kan ervaar. Die

dogter behoort ruimte gebied te word om haarself te ontdek en haar eie waarde as mens te bepaal (Van

Zyl, 1982: 1 - 4). Hierdeur kry die dogter wat haar lewenstyl wit verander, die geleentheid vir 'n

tweede kans in 'n veilige omgewing.

Verskillende moontlike plasings, soos byvoorbeeld by haar ouer/s, pleegouers, familie of instansies

soos jeugsentrums, word hier met die dogter bespreek. Indien daar 'n openhartige gesprek met die

ouers en ander betrokkenes gevoer word, waar die redes en doelwitte van aksies eerlik uiteengesit

word, behoort almal se samewerking en belangstelling verkry te word (Johnson, 1990: 215). Al die

opsies vir sinvolle plasing behoort oorweeg te word en daarom behoort die gesinsituasie ook

geevalueer te word.

Aanvanklike inligting van die gesin sal hoofsaaklik bestaan uit brokkies inligting wat die dogters aan

die jeugwerkers van die uitreikprogramme of werkers in die hulpverleningsinstansies meedeel. Hierdie

inligting kan onsamehangend en onvolledig wees, veral as die dogters haar gesin afwys en gedros het

oor mishandeling of seksuele molestering. Baie inligting kan egter bekom word deur aktief te luister

(Johnson, 1990: 202). Alle inligting word reeds tydens die uitreikingsfase geliasseer vir gebruik in 'n

noodgeval, soos wanneer die dogter byvoorbeeld ernstig siek word. Wanneer 'n dogter skielik te

kenne gee dat sy the meer by prostitusie betrokke wit wees the en haar lewenstyl wit verander, kan

hierdie inligting help om die ouers op te spoor om toestemming vir maatskaplike ondersteuning en/of

alternatiewe plasing te verkry.

Die primere gesin bly meestal die ideate gesin en gevolglik behoort plasing by die ouerhuis altyd eerste

oorweeg te word. Gesprekke met die dogter en noukeurige observasie van die gesin kan gebruik word

om te bepaal of die gesinsituasie the byvoorbeeld vir almal 'n spanningsvolle en onaangename plek is

the (Pretorius, 1982: 75) en of daar voldoende geleentheid is vir sosiale ervaring en ontwikkeling.

Op grand van dogters se betrokkenheid by prostitusie, en veral as die dogters reeds 'n geruime tyd van

die huis gedros het, is egte en soms alle kommunikasie met hulle gesinne verbreek. Die gesinstrukture

en die ouers se gesindheid en gevoelens jeens hulle dogter en die bereidheid tot kommunikasie word

geevalueer met die oog op die moontlike instelling van standhoudende strukture en die herstel van die

kommunikasie in die gesin (Johnson, 1990: 221). Volgens Pretorius (1982: 66) vind egte

159

kommunikasie in die opvoeding plaas as die ouers hulle in die gevoelsgesteldheid van hulle dogters kan

inlewe (indink en invoel). Alle aspekte in verband met die gesinskommunikasie en - verhoudinge word

bepaal om te besluit of die gesinsituasie ruimte kan bied vir spontane selfgroei (Hamilton, 1982: 11).

Indien daar nie tekens bestaan dat aanvaarbare vorme van kommunikasie teenwoordig is nie, moet 'n

tussentydse plasing vir die dogter gereel word tot spontane wedersydse kommunikasie eers herstel is.

Dogters dros soms van hulle ouerhuise omdat hulle wil ontvlug van oorvol tuistes en beperkte

lewensmiddele. Soms raak die dogters juis by prostitusie betrokke om die spreekwoordelike pot aan

die kook te hou. Finansiele probleme veroorsaak volgens Johnson (1990: 213) dikwels stres in die

gesinslewe. Sommige ouerhuise in swak sosio-ekonomiese omgewings bied weer soveel emosionele

ruimte en warmte dat die dogters so bemagtig is dat hulle nie by prostitusie betrokke sal raak nie, ook

nie om die gesin finansieel by te staan the. In die gesin met finansiele probleme kan dogters leer om 'n

situasie van ongelykheid te hanteer. Die situasie van ongelykheid (om soms minder en soms meer te he

as ander) is deel van 'n demokratiese samelewing (Kotze, 1982: 78). Die dogters leer dat hulle

eiewaarde the bepaal word deur materiele besittings the.

Tydens die evaluering van die gesinsituasie behoort die finansiele ondersteuning van die dogters en hulle

gesinne deur die gemeenskap (vgl. 5.2.1) oorweeg te word. Daar moet egter ook versigtig oorweeg

word of die terugkeer tot 'n gesinsituasie waar armoede oorheers the kan bydra tot moedeloosheid en

die terugkeer tot die maklike uitweg wat prostitusie bied the. Hierdie aangeleentheid behoort ook met

die dogter bespreek te word. Die opvoedkundige-sielkundige behoort die dogter op so 'n wyse te

ondersteun in haar besluitneming dat die dogter beleef dat sy die moontlikheid het om vir haarself 'n

ander toekoms te kan skep en dat sy dus in beheer van haarself en haar wereld is (Tydeman, 1989: 524).

Dogters raak soms by prostitusie betrokke op direkte aandrang of onder aanmoediging van hulle ouers

of ander familielede. Hulle word soms deur koppelaars by prostitusie betrek nadat hulle uit hulle

ouerhuise gedros het omdat hulle deur hul ouers mishandel of seksueel gemolesteer is. Tydens

evaluering behoort die gesin se rol in die toedrag van sake bepaal te word sodat sinvol besluit kan word

oor die plasing van die dogter tydens rehabilitasie, maar ook om die dogters te ondersteun om gevoelens

soos verwarring, skaamte, aggressie en skuldgevoelens as gevolg van die eksploitering (Herrmann, 1987:

524; Johnson, 1990: 208) te verwerk. Op grond van die negatiewe gevoelens oor hulle gesinsituasie is

die dogters soms the gereed om terug te keer na hulle ouerhuis the.

Tydens die besluitneming oor die plasing van dogters vir die tydperk van rehabilitasie, behoort die dogter

160

se teenstand of begeerte om terug te keer na haar ouerhuis gerespekteer te word. Indien die dogter die

keuse ontneem word om saam te besluit oor haar plasing, word sy van haar vryheid ontneem en dit bring

haar in opstand (Van Zyl, 1982: 9) teen die plasing. So 'n plasing sal geen doel dien the.

Dogters wat by prostitusie betrokke is, is in hulle wese steeds opvoedeling. Dit is die ouers as

opvoeders se taak om hulle dogters te begelei vanaf selfgesentreerde, afhanldike en onverantwoordelike

kinders tot onselfsugtige, verantwoordelike en outonome volwassenes. Dogters net egter ook regte

en is the die ouers se eiendom oor wie hulle kan regeer the (Pretorius, 1982: 74). In hulle ouerhuise het

sommige van die dogters wat by prostitusie betrokke is, beleef dat hulle gestroop is van hul vryheid en

uitgelewer is aan die optredes van volwassenes. Indien negatiewe gevoelens oor hulle ouerhuis nog the

verwerk is the, kan die dogters ides om the by hulle ouers te bly the. In die omstandighede sou plasing

by die ouerhuise waarskynlik die terapeutiese vordering rem. Die dogters behoort aktief deel te neem

aan die besluitneming oor terapie en plasing. Hulle moet ervaar dat hulle as belangrik geag word; dat

mense na hulle luister en aandag aan hulle voorkeure gee. Hulle beleef op die wyse dat hulle gevoelens

oor hul ouerhuise the misken word nie, maar hulle word ook ondersteun om self hierdie gevoelens toe

te eien en te verwoord. Hulle word aangemoedig om op realistiese wyses ook die positiewe gebeure

in die gesin te onthou (Johnson, 1990: 218 - 223) en ook gevoelens daaroor te verwoord.

Alhoewel dit soms beter is dat dogters the in hulle ouers se sorg geplaas word tydens die

rehabilitasieprogram the en soms selfs ook the na die rehabilitasie afgehandel is the, behoort daar nogtans

voortgegaan te word met pogings om die kommunikasie tussen die dogters en hulle gesinne te herstel.

Die rrege van die milers om hulle dogters op te voed aan die hand van bepaalde norme en waardes om

by die gemeenskap in te skakel (Kotze, 1982: 77) behoort ook erken te word. Hierdie reg van ouers

mag egter the misbruik of verwaarloos word the. Johnson (1990: 183) noem dat wetgewing tans meer

fokus op ouerverantwoordelikheid as op ouerregte. Ernstige misbruik of verwaarlosing van hierdie

verantwoordelikheid kan tot vervolging lei. Voorbeelde van die misbruik of verwaarlosing is

byvoorbeeld dat ouers oormatig inmeng met hulle dogters se aktiwiteite en poog om die dogters in 'n

patroon te giet of onrealistiese eise aan die dogters stel en geen mislukkings of foute aanvaar the. Soms

stel ouers weer geen eise nie, toon geen belangstelling of warmte the en is self dikwels nors en kortaf

(Pretorius, 1982: 75). Ouers betrek ook soms hulle dogters by prostitusie (vgl. 3.3.2).

Die ouers wil soms the weer die las van 'n moeilike dogter in hulle huis he the. Die ouers vind dit

moeilik om hulle gevoelens openbaar te maak. Die persoon wat die gesinsituasie evalueer, moet die

161

ouers se gesindheid dikwels tussen die lyne lees. Die ouers se gevoelens dat hulle nie weer kans sien

vir die ontwrigting wat die dogters in hulle gesinne kan veroorsaak the, moet ook erken word. Hulle

moet ook bewus wees van al die moontlike alternatiewe plasings wat gereel kan word.

Dit is dus soms beter vir die ouers as hulle dogters the in hulle sorg geplaas word tydens rehabilitasie the.

In die omstandighede moet alternatiewe plasings vir omgewings- en situasiewysigings oorweeg word.

Selfs met alternatiewe plasings sal die ouers op hoogte gehou word in verband met die vordering van

die rehabilitasie en sal die terapeut poog om die ouers te ondersteun om hulle dogters deur 'n nuwe bril

te sien. Die gesin sal dus steeds ondersteuning ontvang deur gesinsterapie en ouerbegeleiding om sover

moontlik die gesinsbande te herstel.

5.3.2.2. ALTIERNATIIIKWE PLASENGS

Indien dit blyk dat dit tot die gesin en die dogter se voordeel strek, word alternatiewe plasings gereel.

Alhoewel die doel is om tuistes met 'n opvoedkundige klimaat vir die dogters te skep, bestaan daar the

werklik 'n substituut vir normale gesinne the. Selfs die beste alternatiewe plasings is eintlik 'n

onnatuurlike situasie aangesien die alternatiewe behuising verskil van die natuurlike en spontane omgang

van 'n normale gesin omdat daar meer organisatoriese reelings is. Die volgende inligting wat bespreek

word, kom hoofsaaldik uit die werk van Van Zyl (1982: 1-6).

Organisatoriese beheer kan baie geregimenteer raak en daar behoort gesorg te word dat daar voldoende

ruimte bestaan vir die dogters se eie inisiatief en verantwoordelikheid binne 'n ruimte waar hulle the net

onderhou word nie, maar ook opgevoed word. Die dogters moet voel dit is hulle huis - hulle is deel van

die huis. Hierdie gevoel van behorende-tot kan bereik word deur die dogters te betrek by die verfraaiing

van die huis. Hulle behoort ook te help met die versorging en netheid van die huis, voorbereiding van

voedsel en opruiming na etes. Op die wyse leer hulle dan ook verantwoordelikheid en pligsbesef. Die

dogters behoort ook betrokke te wees by die bepaling en die handhawing van huisreels. Die huis

behoort ook so aantreklik en gerieflik moontlik te wees. Die atmosfeer in die huis moet bevorderlik

wees vir studie, sodat die dogters kan baat vind by 'n moontlike geleentheid om haar skoolloopbaan te

voltooi. Hierdie geleentheid word vervolgens as tweede-kansonderrig verwoord. (Vgl. 5.3.4) Terwyl

die dogters in 'n alternatiewe plasing ondersteun word, gaan gesinsterapie en ouerbegeleiding steeds

voort om die kommunikasie en verhoudinge te herstel as deel van die totale konsep van intervensie - of

die dogter in haar ouers se sorg geplaas is of the.

162

5.3.3. OUE EGELEEMING EN GESINSTERAPIE

Dogters wat op grond van hulle negatiewe belewing van hulle gesitueerdheid by prostitusie betrokke

raak, het ontspoor en verkeer in 'n wordingsnood. Indien hulle opvoeders nie slaag om hulle te help om

die nood op te hef nie, is beide ouers en dogters vasgevang in 'n situasie waar hulle geen uitkoms sien

nie. Die ouers bevind hulle dus saam met hulle dogters in 'n opvoedingsituasie wat vir hulle uitsigloos,

sinloos en bedreigend is (Ter Horst, 1972: 3). Die ouers en dogters wat in so 'n situasie vasgevang is,

het gesamentlik behoefte aan die ondersteunende intervensie van die opvoedkundige-sielkundige.

Intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters behoort afgestem te wees om vir beide die ouers en

die dogters weer hoop op die toekoms te gee. Ter Horst (1972: 1-7) noem dat die terapeut as't ware

langs die dogters verby moet kyk na die toekoms - nie net om die dogters vir die toekoms toe te rus nie,

maar ook om die toekoms vir hulle leefbaar te maak. Ten einde dit te vermag, sal die terapeut die ouers

moet begelei om hulle opvoedingshandelinge so te wysig dat hulle dogters toereikend deur hulle begelei

kan word op hul weg na voiwassenheid.

Die opvoedkundige-sielkundige se bemoeienis met ouers is hoofsaaklik daarop gemik om hulle te

ondersteun tot begnip van die acrd en omvang van die dogters se probleme en hulle opvoedingstaak.

Die terapeut ondersteun die ouers om die situasie rasioneel te ontleed en om moontlike ongunstige

opvoedingshandelinge te wysig. Die terapeut sal ook die ouers se nood moet raaksien, want die gedrag

van die dogters het ook 'n effek op die ouers. Die ouers is immers saam met die dogter in 'n situasie wat

vir hulle uitsigloos voorkom, 'n verleentheid is en die hele gesin raak.

Indien kinders mishandel, verwaarloos of seksueel gemolesteer is, moet die aspek direk aangespreek

word deur direkte ingryping om die opvoedingsdinamiek te wysig, of die dogters uit die ouerhuise te

verwyder, sodat verdere mishandeling, verwaarlosing en molestering voorkom kan word. Dikwels word

hierdie aangeleenthede deur ouers ontken of word blaamverskuiwing gebruik om hul skuldgevoelens te

verwerk. Sommige ouers word weer so deur skuldgevoelens oorweldig, dat dit al is waarop hulle fokus

en is hulle nie in staat om hulself te vergewe nie. Die terapeut moet die ouers ondersteun om hul

handelinge te ondersoek, foute te erken, hulself te vergewe en om hulle optredes op realistiese wyses

te verander om in 'n funksionele verhouding met hul kinders te staan. Die ouers se eie gedrag en

probleme word dus ook aangespreek. Die vermydingsgedrag van ouers wat hulle kinders verwaarloos

word op die wyse aangespreek, asook die seksuele gedrag van ouers wat hulle dogters molesteer, die

gewelddadige gedrag van ouers wat hulle dogters fisiek mishandel en die ouers wat hulle dogters wil

163

domineer se behoefte aan mag word aangespreek in gesinsterapie en ouerbegeleiding.

'n Handeling wat ook gewysig behoort te word is stilswye. Een van die ouers swyg om die een of ander

rede wanneer die ander ouer die dogter mishandel, verwaarloos of molesteer. Hulle ervaar hulself

dikwels as ontoereikend as gevolg van gebeure uit hul eie verlede en openbaar skuldgevoelens omdat

hulle the hul dogters kon beskerm the. Ouerbegeleiding behoort in die geval ook gepaard te gaan met

ondersteuning en terapie aan hierdie ouer om haar so te bemagtig dat sy sal opstaan vir die regte van

haar dogter. Sy sal ook ondersteun word om haar skuldgevoelens te verwerk. Dikwels bied die

bemagtiging van hierdie ouer ook die ander kinders in die gesin die geleentheid om hulle woede en

skuldgevoelens oor die ontkenning van die situasie te verwerk. Gesinsterapie is hier van groot waarde.

Johnson (1990: 221) konstateer dat een van die probleme in gesinne is dat daar geen grense en strukture

in die gesinsverhoudings bestaan nie. Die stigting van strukture in die gesinne is die eerste aspek wat

in gesinsterapie aangespreek behoort te word. Johnson (1990: 222) beveel 'n stelsel van gereelde

besoeke aan. Elke besoek word vooraf met die ouers gereel sodat dit gunstige implikasies vir die

ouerhuis kan inhou. Die gesin leer op hierdie wyse dissipline aan en doen ervaring op in 'n verhouding

wat op duidelike grense berus en wat ook deur die terapeut eerbiedig word. Indien die ouers begelei

kan word om 'n gestruktureerde en ordelike, maar ook warm en veilige atmosfeer tuis te skep, kan dit

aan die dogters en al die ander kinders in die gesin gemoedsrus bied.

Indien die dinamiek van die gesin deur ouerbegeleiding en gesinsterapie tot 'n mate herstel het, word

daar gewerk aan die berate van die konnnuinikasie met die dogter wat by prostitusie betrokke is.

Wanneer dogters uit die gesin dros en betrokke raak by prostitusie, beinvloed dit die gesin as geheel en

die individuele lede in hul verskillende verhoudings met mekaar. Die gesin moet ondersteun word om

hulle gesinsdinamiek so te wysig dat kommunikasie tussen al die lede van die gesin herstel kan word.

Indien die gesin the as geheel baat by die ondersteuning the, sal individuele terapie en ouerbegeleiding

waarskynlik ook the suksesvol verloop the.

Die herstel van kommunikasie tussen dogters en hul gesinne is vervleg met die ouerbegeleiding,

gesinsterapie en individuele terapie van die dogter wat by die rehabilitasie betrek is. Gesinslede van

disfunksionele gesinne kommunikeer the met mekaar the omdat daar the behoorlike kommunikasiekanale

tussen hulle bestaan the. Die gesinslede se behoeftes word gevolglik the toereikend aangespreek the en

die bekendmaking van behoeftes word verwring of geblokkeer. Johnson (1990: 239) beweer dat die

redes vir hierdie verskraalde kommunikasie toegeskryf kan word aan die ouers se onvolwasse of

egosentriese optrede wat verhoed dat hulle die behoeftes van hulle dogters opmerk. Soms het een

164

persoon te veel mag en die ontmagtigdes kan nie hulle behoeftes kommunikeer nie.

Dogters wat by prostitusie betrokke is se verskraalde kommunikasie met hulle gesinslede word dikwels

totaal vernietig wanneer hulle uit hul ouerhuise dros. Indien die dogters hulle lewenswyse wil verander

en 'n tweede kans wil he, is kontak met hul gesinne een van die aspekte wat aangespreek behoort te

word. Die gesinne en die dogters word aangemoedig om deur briewe of oor die foon te kommunikeer

as 'n eerste stap om kommunikasie te herstel (vgl. 5.3.2.1).

Die dogters voel dikwels te bedreig om weer met die gesin te kommunikeer. Hulle is onseker oor wat

die kontak behels. Hulle wil nie afstand doen van hulle gevoel van outonomie nie. Nogtans is

kommunikasie met die gesin belangrik vir herstel, omdat die dogters slculdgevoelens oor die gesinsituasie

ervaar. Meeste dogters is ook lief vir hulle ouers en verlang om deur hulle aanvaar te word, al het hulle

gedros om te ontsnap van die mishandeling en/of molestering in hulle ouerhuise (Johnson, 1990: 222).

Die aspek van mishandeling en molestering word ook aangeraak in die kommunikasie tussen die dogters

en hulle ouers. Die ouers gee feitlik korrekte inligting ten opsigte van die mishandeling en/of

molestering. Die dogters moet die boodskap kry dat dit nie haar skuld of skande is nie. Die ouers

behoort eerlik te wees met die dogters en nie poog om die blaam op iemand anders te skuif nie. Dogters

wat slagoffers is van die uitbuiting deur volwassenes het die reg om ingelig te word dat dit die

volwassene is wat oortree het. Op die wyse kan dogters ondersteun word om te besef dat hulle

betrokkenheid by prostitusie nie hulle straf is oor die molestering wat in hulle ouerhuise plaasgevind het

nie. McMullan (1987: 42) beweer in die verband:

"If we do not actively free children and young people from all resposibiliO) and blame, then

they will most certainly remain in this state."

Hierdie kommunikasie kan die dogters ondersteun tot die wysiging van die negatiewe etiket wat hulle

vir hulself aangehang het. Die dogters kan ook ondersteun word om hulle opvoeders te vergewe en om

gevoelens dat hulle uitgelewer is en nie beskerm is nie (Newton-Ruddy, 1986: 816), te verwerk sodat

hulle kan ervaar dat hulle vry gemaak is en in toenemende mate hulle eie lewens beheer. Hierdie optrede

normaliseer die gesin se verhoudinge en leer die dogters om self verantwoordelikheid vir hulle veiligheid

te aanvaar.

Die ouers en dogters word aangemoedig om oor hulle gevoelens, insluitend die negatiewe gevoelens,

te praat sodat respek en begrip tussen die gesinslede kan ontwikkel op 'n natuurlike en nie aanvallende

165

wyse nie. Die gesin behoort ook oor die positiewe en humoristiese aspekte en ervaringe van die

gesinsituasie te kommunikeer en the net oor die negatiewe nie. In baie gesinne is hierdie kommunikasie

'n nuwe ervaring, aangesien:

... they have either lost, or never had the capacity to inter-relate in other than a damaging and

abusive way" (Johnson,' 990: 223).

'n Feel van die gevoelens waaroor egter ook gekommunikeer behoort te word, is skuldgevoelens; die

behoefte vir vergifnis en die begeerte om vertroue en onderlinge verhoudings te herstel. Die dogters

behoort ook ondersteun te word om ontslae te raak van skuldgevoelens oor hulle betrokkenheid by

prostitusie. Om voor te gee dat niks gebeur het nie, lei the tot werklike ve•giffnis en Dnerstell van

vertrone nie. Ervaring toon dat ware gevoelstabilisering the plaas kan wind sonder vergifnis the.

Dogters wat tuis gemolesteer is en later in prostitusie betrokke geraak het, se verhoudings met hulle

gesinne word dikwels gekenmerk deur geheimhouding, wantroue en swak kommunikasie (Johnson,

1990: 215). Ervarings met koppelaars en kliente versterk hulle wantroue in volwasenes (vgl. 4..4.12).

Die dogters moet ondersteun en begelei word om te besef dat the alle persone noodwendig soos hulle

kliente en koppelaars is nie. Hulle moet ook ondersteun word om hulle gesinne te vergewe en

stelselmatig weer te vertrou.

Die dogters se eie optrede veroorsaak egter ook skuldgevoelens (vgl. 4.4.7) en hulle ervaar ook die

behoefte om vergifnis te ontvang en deur hulle gesinne vertrou te word. Die opvoedlcundige-sielkundige

sal in terapie die dogter moet begelei om die gemeenskap, haar gesin en haarself te vergewe en om deur

haar optrede ook haar gesin se vergifnis te verkry.

Die feit dat die dogters hulle huise verlaat het en in prostitusie betrokke geraak het, word dikwels deur

die gesin as verraad teen die gesin beskou. Op grond van hierdie verraad wantrou die volwassenes

mekaar en die ander kinders in die gesin. Hierdie wantroue word in hul verhoudings gereflekteer. Selfs

die toetrede van 'n opvoedkundige-sielkundige of ander hulpverleners kan deur die gesin as 'n bedreiging

ervaar word aangesien hulle bang is die skandes van die gesin kan oopgevlek word. Die terapeut sal dus

die gesin se vertroue moet wen en hulle meer moet ondersteun om mekaar onderling te vertrou

(Johnson, 1990: 239), en ook om die dogters wat betrokke by prostitusie was te vergewe en te vertrou.

Indien die hulpverleners die gesin kan begelei om mekaar te vergewe en te vertrou, bestaan die

moontlikheid dat gesinsbande met die dogters wat by prostitusie betrokke is, herstel kan word.

166

Ouerbegeleiding en gesinsterapie bied die ouers en die gesin 'n kans om hulle gesfinsbaunde te herstell.

Hulle word begelei om in 'n nuwe verhouding binne duidelike grense en strukture met die betrokke

dogters en die res van hul gesinne te staan (Johnson, 1990: 221), waar die regte van die ouers, hul

Enders en die betrokke dogters beskerm word. Die terapeut staan ook in 'n sekere verhouding tot die

gesin. In hierdie verhouding ervaar elke lid outonomie en onafhanldikheid in verbondenheid met hulle

gesin.

'n Dogter wat tuis mishandel of gemolesteer is, ervaar dat sy min of geen kontrole oor haar eie

persoonlike ruimte het nie aangesien dit betree is deur 'n volwassene in haar gesin. Laasgenoemde

persoon het alle grense en strukture oortree op grond van sy/haar posisie van mag oor die dogter

(Johnson, 1990: 217). Die dogter beleef haarself as magteloos en uitgelewer .

Bemagtiging van die dogters behoort in gesinsterapie en ouerbegeleiding aangespreek te word.

Bevordering van outonomie is ook die rede waarom dogters betrek behoort te word by elke besluit oor

plasing en intervensie. Die dogters word ondersteun om self verantwoordelikheid te aanvaar vir hul eie

veiligheid. Die dogter se toetrede tot die tweede-kansonderwysprogram laat hulle ervaar dat hulle

beheer oor hul eie lewe kan neem.

Die rehabilitasie van dogters wat by prostitusie betrokke is kan nie afgehandel word in 'n paar

terapeutiese sessies nie. Dit vereis indringende ouerbegeleiding, gesinsterapie en individuele terapie aan

die betrokke dogters. Indien in gedagte gehou word dat sommige dogters ook van alternatiewe plasings

athanklik is, mediese behandeling en rehabilitasie vir dwelmafhanldikheid sal benodig en waarskynlik

onderrig sal moet ontvang om hulle onderbroke studies te voltooi, is dit duidelik dat intervensie ten

opsigte van prostitusie by dogters baie duur is. Min van die ouers sal die dienste kan bekostig. Op

grond van die omstandighede sal die dogters en hulle ouers waarskynlik finansiele steun moet ontvang.

In hierdie opsig kan die gemeenskap, die Regering van Nasionale Eenheid en die privaatsektor fondse

beskikbaar stel vir die stigting van gesinsentrums, veilige behuising (vgl. 5.2.1) en die voorsiening van

tweede-kansonderwysfasiliteite, voorraad en onderwysers.

Na al die reelings vir veilige behuising getref is en moontlike finansiele ondersteuning verkry is, sal

voortgegaan kan word met ouerbegeleiding, gesinsterapie, individuele terapie en voortgesette onderwys

wat die kanaal kan wees tot alternatiewe beroepskeuses.

167

5.3.4. VOORTGESETTE ONIEDIERWYS

Dogters wat by prostitusie betrokke is het dikwels ontoereikende skolastiese kwalifikasies (vgl. 4.3.3)

en die dogters wat nog skoolgaande ouderdom is openbaar 'n skolastiese agterstand wat meer opvallend

raak hoe langer hulle by prostitusie betrokke is (vgl. Bylae B ). Dogters wat die skool verlaat het op 'n

baie jong ouderdom omdat hulle byvoorbeeld gedros het (vgl. 4.3.3), het vroeg in hulle lewe reeds

besluite oor hulle onderrig geneem wat hulle toekomsmoontlikhede ernstig rem. Tydens intervensie

moet die .probleem van ontoereikende kwalifikasies aangespreek word. Hierdeur word gepoog om te

verhoed dat besluite wat die dogters in die verlede geneem het hulle forseer om voort te gaan met

prostitusie omdat hulle, as gevolg van onvoldoende onderrig en/of opleiding, min tot geen alternatiewe

beroepsmoontlikhede het nie. Die dogters moet dus eintlik 'n tweede kans kry om hulle skolastiese

kwalifikasies tot so 'n mate te verbeter dat hulle alternatiewe beroepe kan oorweeg. Hierdie aksie bied

dan aan die dogters werklike vryheid van keuse wat hulle nie het as hulle slegs standerd vyf op skool

geslaag het the.

'n Tweede kans vir dogters wat in prostitusie betrokke is, is gebaseer op die veronderstelling dat hulle

die geleentheid moet kry om op grond van alternatiewe beroepsmoontlikhede, vryelik te kan Ides oor

hul betrokkenheid al dan the by prostitusie. Die navorser impliseer the dat die dogters met beter

kwalifikasies the sal voortgaan om prostitusie te bedryf nie, maar veronderstel tog dat hulle dan 'n

altematief het. Inbar (1990: 1) beskou 'n tweede kans as 'n persoon se reg om weer te probeer, 'n ander

weg in te slaan en beweer dat mislukkings the as finaal behoort gesien te word the.

Aangesien die dogters in die harde wereld van prostitusie oorleef het, sal hulle beswaarlik by 'n "gewone

skoolopset" kan inskakel. Naar word voorgestel dat hierdie dogters se onderrig op dieselfde wyse

aangebied moet word as onderwys aan volwassenes. Tweede-kansonderrig behoort in Suid-Afrika

ingestel te word om alle uitgeworpenes (the net dogters wat by prostitusie betrokke is the) 'n tweede

kans te gee om hulle onderrig te voltooi. In hierdie navorsing word die aangeleentheid egter bespreek

uit die perspektief van dogters wat by prostitusie betrokke was of selfs nog is, wat kan baat vind by

tweede-kansonderrig.

Die beplanning van 'n spesifieke onderrigprogram vir elke dogter vereis dat daar eers vasgestel word oor

water kennis, vaardighede en insigte die dogter beskik en ook water kennis, vaardighede en insigte sy

moet bemeester (Den Dulk & Van Goor, 1974: 40) om 'n sekere beroep te kan beoefen. Die

effektiwiteit van die tweede-kansonderwys word deurgaans gedvalueer deur die dogters se vordering

168

te vergelyk met die aanvanklike bevindinge. Evaluering is dus nie 'n eenmalige gebeurtenis the, maar

vind deurlopend plaas gedurende die hulpverleningsaktiwiteit (Coleman, Butch, Carson, 1980: 599;

Lerner, 1981: 86 - 87) Hierdie evaluering behoort egter met omsigtigheid aangepak te word aangesien

die dogters dikwels evaluering in die gewone skoolopset as 'n bevestiging van hulle onvermoe ervaar het.

Sommige dogters het juis van die skool gedros om van die pynlike ervaring van mislukking te ontsnap

(Mann, 1989: 81).

Die dogters wat by prostitusie betrokke is, beleef hulself dikwels as ontoereikend. Hulle is geneig om

hulself te beleef as uitgelewer aan faktore buite hulle beheer en meen dat hulle noodwendig swak

presteer omdat hulle byvoorbeeld dwelms gebruik het, prostitusie bedryf het, in 'n swak sosio-

ekonomiese omgewing grootgeword het, in 'n kindersorgskool opgeneem is of omdat die onderwysers

the van hulle hou the. Die dogters twyfel aan hulle eie moontlikhede en is bang dat hulle the die werk

sal verstaan the. Die gevaar bestaan dat hulle op grond van die onsekerheid so vasgevang is in hulself

dat hulle the in staat is om te leer the (Nicholls, 1985: 213). Die terapeut behoort die onderwyser te

ondersteun om die dogters te begryp en in die klassituasie te aanvaar. In tweede-kansonderrig word

daar 'n spesiale inset van die onderwyser gevra in die onderrig van dogters wat al die probleme van vroee

skoolverlaters het en ook nog by prostitusie betrokke was. Hierdie benadering verskil van die metodes

wat aangewend kan word om vroed skoolverlating te voorkom (vgl. 5.2.2), aangesien hierdie dogters

reeds die skool verlaat het. Die onderwyser wat insig het in die aard en moontlike gevolge van

prostitusie, sal beter toegerus wees om die dogters te onderrig en as volwaardige persone te aanvaar.

Oormatige simpatieke optredes teenoor die dogters versterk hulle gevoelens van minderwaardigheid en

ontoereikendheid en die dogters beleef hierdie optrede as verkleinerend. Die dogters behoort the oorvra

of onderskat te word the. Dit is juis wanneer hulle onderskat word, dat hulle hulself as ontoereikend

beleef ten spyte van die simpatieke optrede van opvoeders (Weiner, 1986: 81).

Die dogters word begelei om hulle eie verantwoordelikheid ten opsigte van die tweede-

kansonderwyssituasie te besef. Hulle word ondersteun om alle moontlike probleme ten opsigte van

geheue en tydsbegrip te oorbrug deur van verskeie tegnieke gebruik te maak. Suksesbelewing word dus

nie verkry deur die standaard van die leerstof te verlaag the, maar deur bereikbare doelwitte te stel.

Volgens Nisan (1990: 92) fokus tweede-kansonderrig op die bemeestering van gegewe take en

vaardighede. Elke dogter behoort duidelik ingelig te word dat die mate van sukses wat bereik kan

word, bepaal sal word deur die erns van die poging en die inset wat hulle bereid is om te lewer.

169

Met die loodsing van tweede-kansonderrig sal verskeie aspekte oorweeg behoort te word, soos

byvoorbeeld finansiering, die posisie van tweede-kansonderwys, die kurrikulum, onderwysers, lokale

en die erkenning van kursusse. In die programme van tweede-kansonderrig behoort voorsiening gemaak

te word vir die aanbieding van beroepsgerigte inhoud, maar ook 'n strewe na sukses-ervaring, die

bevordering van persoonlike verantwoordelikheid, 'n gesonde selfbeeld en kritiese denke (Mann, 1989:

77) vir elke dogter. Die doelwitte kan op dieselfde wyse geaktualiseer word as by die gemeenskapskool

(vgl. 5.2.2), deur 'n aanpasbare, geindividualiseerde en beroepsgerigte kurrikulum en die geleentheid

vir ondersteuning en terapie (Rumberger, 1990:236) waar die dogters se finansiele, akademiese en

persoonlike behoeftes aangespreek word (Levin & Unruh 1990:256). Sertifikate wat vir die kursusse

verwerf word, moet erken word deur werkgewers en toelating bied tot tersiere opleiding (Nisan, 1990:

94).

Die tweede-kansonderrig behoort toekomsgeleenthede te skep. Klem is dus op die hede en die toekoms

en me net om die mislukkings van die verlede te herstel nie (Inbar, 1990: 12; House & Howe, 1990: 62).

Spesiale hulp fokus dus op die huidige en individuele onderrigbehoeftes om te voorkom dat die dogters

net 'n tweede kans kry om weer dieselfde kurrikulum te druip (House & Howe, 1990: 61). Volgens

Levin & Unruh (1990: 256 - 260) behoort die program so buigsaam te wees dat dit die dogter ontmoet

daar waar sy is. Die tweede-kansonderwys stel dus hoe eise aan die onderwyser. Volgens Mann (1989:

80) behoort die benadering van die onderwysers te wees dat alle studente, ook die dogters wat by

prostitusie betrokke is, kan onderrig word en dat die onderwysers elke student kan leer.

Die minimum vereistes wat in tweede-kansonderwys geld, moet ook die minimum vereistes van 'n beroep

wees. Meeste beroepe verwag nie dat 'n persoon moet uitblink Me, maar net dat die werk gedoen moet

word (Nisan, 1990: 94). Tweede-kansonderrig vereis dus van die studente net dit wat nodig is - soos

wat bepaal word deur die beroepswereld (Parkes, 1990: 220). Hier word gefokus op beroepsgerigte

vaardighede wat die dogter wil en sal gebruik in 'n toekomstige beroep (Levin & Unruh, 1990: 256).

'n Suksesvolle wyse om te verseker dat die onderrig steeds beroepsgerig bly, is om dogters in tydelike

werksplasings te betrek waar hulle sekere tye van die onderrig betrokke is by gemeenskapshulp in

hospitale, skole en gemeenskapsentrums. Die ervaring wat die dogters op so 'n wyse verkry, moet

bruikbare ervaring wees in die beoefening van 'n latere beroep. 'n Soortgelyke program, bekend as die

voltydse beroepsopleidingsprogram (Full Time Vocational Training Program) is suksesvol in

Jacksonville in die V. S.A. toegepas (Mann, 1989: 80).

170

Beroepsvoorbereiding en beroepsopleiding geniet baie aandag by tweede-kansonderrig. Dit sluit ook

vaardighede in soos die voltooiing van aansoekvorms, onderhoudvoering, werksingesteldheid en die

inoefening van werksgerigte vaardighede om die werk prakties te kan doen (Rumberger 1990: 236).

Tweede-kansonderrig vereis inspanning van die dogters. Die dogters moet ondersteun word om so ver

moontlik aan die vereistes te voldoen. Sonder voldoende onderrig of opleiding kan die dogter the

toereikend tot die beroepswereld toetree the.

Behalwe gemoedsrus wat deur terapie verkry word, is goeie gesondheid ook 'n vereiste vir suksesvolle

tweede-kansonderrig.

5.3.5. MEEDIDESE VERSORGING VAN DOGTERS

As gevolg van die aard,van prostitusie, is die gevaar van siektes en beserings 'n aspek wat aangespreek

behoort te word by enige intervensie. Hierdie versorging vind deurlopend plaas vandat die jeugwerkers

van die uitreikaksie bewus word van die dogter se betrokkenheid by prostitusie totdat die

intervensieprogram afgehandel is. Hierdie medies-versorgende aksie is baie belangrik aangesien die

dogters wat by prostitusie betrokke is, dikwels te bang of te onverantwoordelik is om met mediese

aspekte na hospitale en klinieke te gaan vir hulp (vgl. 4.4.19 ). Die jeugwerkers van die uitreikaksie en

die personeel van verskeie klinieke en die ongevalle afdelings by hospitale is dikwels die enigste skakels

met verantwoordelike persone wat die dogters het. Samewerking tussen die instansies kan verseker dat

die dogters gereeld met iemand kontak het wat kan omsien na hulle gesondheid en ook gesprekke kan

voer in verband met geslagsvoorligting. In die mediese versorging van die dogters wat by prostitusie

betrokke is behoort verskeie aspekte aangespreek te word, soos byvoorbeeld die voorkoming van VIGS,

die ondersteuning van dogters wat reeds VIGS het, dwelmmisbruik en detoksifikasie en algemene

gesondheid.

Die rol van jeugwerkers is belangrik in hierdie verband, aangesien hulle die dogters daagliks kan besoek

om sodoende te verseker dat hulle byvoorbeeld hul medikasie gereeld gebruik (Weisberg, 1985: 239).

Die jeugwerkers kan ook die dogters aanmoedig om die tandarts te besoek. Tandheelkundige dienste

is noodsaaklik aangesien die dogters se tande dikwels weggevreet of beskadig is as gevolg van dwelms.

Die dogters behoort ook aangemoedig te word om gesinsklinieke te besoek vir gereelde ondersoeke en

inligting oor geboortebeperking, wat waarskynlik die enigste vorm van geslagvoorligting kan wees wat

die dogters ontvang.

171

5.3.6. GESLAGSVOORLIIGTING VOORKOMING VAN VIIGS

Tydens die verloop van die onderhawige navorsing het die navorser bewus geword dat die respondente

emosioneel onvolwasse is en oor beperkte lewensvaardighede beskik. Die dogters se

onverantwoordelike uitsprake oor VIGS en geboortebeperking (vgl. 44.18 ) is 'n aanduiding dat die

dogters geslagsvoorligting benodig. Die enigste vorm van "geslagsvoorligting" wat die dogters ontvang,

kan amper beskou word as "indiensopleiding" deur koppelaars of kliente. Wanpersepsies ontstaan oor

swangerskap, die funksionering van hulle eie liggame en normale verhoudings. Hulle kennis oor VIGS

word verkry van die ander sekswerkers en baie van die inligting is op wanpersepsies gebaseer, soos

byvoorbeeld dat 'n klient met 'n gesonde voorkoms waarskynlik nieVIGS het nie (vgl. 4.4.18).

Geslagsvoorligting kan ne uitgestel word totdat die dogters by intervensie betrek kan word nie. Die

personeel van klinieke en die uitreikinstansies kan die dogters van kondome en skoon spuite voorsien,

maar die dogters behoort ook gereeld bewus gemaak te word van die gevaar van VIGS, ongewenste

swangerskap en die funksionering van hulle liggame. Geslagsvoorligting kan op 'n gereelde basis in

gesinsklinieke aangebied word, maar die dogters besoek the die klinieke nie. Die volgende voorstelle

word gemaak na aanleiding van die werk van King (1988: 17) in Atlanta.

'n Mobiele kliniek kan ingestel word wat die dogters bereik deur die plekke te patrolleer waar die

dogters gevind kan word. Die personeel van die mobiele kliniek kan die dogters (en alle straatkinders)

nooi om byvoorbeeld eetgoed en koffie saam met die werkers te geniet. Op 'n informele wyse word

geslagsvoorligting en inligting oor VIGS oorgedra. Hierdie mobiele kliniek behoort elke aand van die

week op strategiese plekke rond te beweeg. Die mobiele klinieke se personeel kan ook seminare in

verband met VlIGS op 'n gereelde basis aanbied. Die aanbieding kan in parke naby die dogters se werk-

of leefareas aangebied word. Die seminare kan opgevolg word met vermaaklikheidsprogramme, soos

byvoorbeeld die optrede van gewilde kunstenaars om die kinders te lok om die seminare by te woon.

'n Aksie wat ook aanbeveel word is om, in samewerking met die polisie, elke dogter wat gevang word

te ondersteun en inligting oor die voorkoming van VIGS met hulle te deel. King (1988: 16) erken dat

dit moeilik is om die dogters te oortuig om voorsorgmaatreels te neem teen VIGS as hulle amper

daagliks lewensgevaar moet trotseer. Nagklubs en gesellinagentskappe, wat dikwels 'n dekmantel vir

prostitusie is, behoort verplig te word om uitstallings oor die gevaar van VIGS en prostitusie op sigbare

plekke aan te bring. Waarskuwings oor VIGS behoort ook oral op straat aangebring te word (King,

1988: 16-19).

172

Indien die dogters 'n beter selfbeeld kan ontwikkel, sal hulle, volgens die navorser, nie by prostitusie

betrokke bly nie of hulle sal dan meer selfvertroue he om op die gebruik van kondome aan te dring. Dit

is duidelik dat ook wat die voorkoming van VIGS betref, die dogters ondersteuning en terapie benodig.

Die probleem is om die ondersteuning te bied voor dit te laat is. Die beleidbepalers behoort te begin oor

die ondersteuning van dogter en volwasse prostitute wat reeds VIGS het, maar afhanklik is van die geld

wat hulle verdien deur prostitusie te bedryf. Dogters wat by prostitusie betrokke is het dikwels niemand

om hulle te ondersteun nie. Naar sal waarskynlik ook niemand te voorskyn tree indien hulle in 'n

verswakte toestand, as gevolg van VIGS, versorging en ondersteuning benodig nie.

5.3.9. VIE REKING VAN SU STANSAFIRANKILIKEIEM

Die verbreking van substansafinankliklineid is 'n gesamentlike poging van die kliniekpersoneel en die

uireikinstansies. Die belangrike voorwaardes is om insae te kry in die dogter se mediese geskiedenis,

die dwelm waaaraan die dogter verslaaf is, die tydperk van gebruik en wat die aard en invloed van die

middel op die menslike sisteem is. Detoksifikasie moet verkieslik nie sonder die toesig van 'n mediese

dokter gepoog word nie.

Deel van die intervensie vir dwelmafhanldikheid is terapie. In die terapie maak die terapeut van verskeie

tegnieke gebruik, soos byvoorbeeld aversieterapie, groepsterapie en konfrontasie. In die terapie moet

veral gekyk word na die omstandighede wat in die eerste plek die substansafhanklikheid bevorder het.

Die stigting van nog meer dwelmrehabilitasiesentra in Suid-Afrika kan die terapie en ondersteuning aan

nog meer dogters beskikbaar stel (Louw, 1989: 366-368).

Dwelmafhanklikheid is 'n aspek wat die rehabilitasie van prostitusie bemoeilik, veral omdat die dogters

dikwels weer begin om dwelms te misbruik en gevolglik weer by prostitusie betrokke raak om die

dwelms te betaal. Dit is dus duidelik dat die dogters wat by prostitusie betrokke is, ook ondersteun

behoort te word om die probleme wat aanleidend is tot substansmisbruik te verwerk.

5.3.8. TIERAPEUTIFESE INTERVIENSIE

'n Integrale deel van die intervensie aan dogters wat by prostitusie betrokke is, is ook terapeutiese

intervensie. Alhoewel hierdie aspek apart bespreek word, vorm dit 'n onlosmaaklike verband met elke

aspek van intervensie. Dogters wat by prostitusie betrokke is, staan in 'n verhouding tot haar ouers, die

onderwys, haar liggaam en haarself. Sy evalueer haarself en elkeen van die verhoudings na aanleiding

173

van haar ervarings by haar ouerhuis, die skoolsituasie en haar verhoudinge met haar koppelaar en kliente.

Die feit dat die dogters betrokke is by prostitusie dui op 'n onbehoorlike verloop van haar opvoeding.

Die dogter se probleme kan egter nie net voor haar ouers, die onderwys, koppelaars en kUnte se deure

geld word nie. Olivier (1986: 145) noem dat 'n kind se geslaagde wording afhang van haar eie inset en

verwerkliking van haar potensiaal. Die terapeut moet dus bepaal op watter wyse die dogters se eie

deelname aan haar opvoeding probleme veroorsaak aangesien die verskraalde insette van die dogters ook

'n risiko vir die terapeutiese verloop kan inhou (Koster, 1972: 10). Tekorte in die dogters se deelname

aan hulle opvoeding word dan verklaar in die konteks van hulle totale opvoedings- en

onderrigsgesitueerdheid en hulle betrokkenheid by prostitusie, ten einde die terapeutiese intervensie te

beplan. Dit impliseer dat die opvoedkundige-sielkundige die probleem eers moet evalueer.

5.3.8.1. EVALUERUNG VAN INIE PRO LIEEM

Die terapeut bepaal watter faktore moontlik aanleiding kon gee tot die dogters se betrokkenheid by

prostitusie en op water wyse die faktore moontlik verander kan word om die probleem sover moontlik

te kan oorbrug. Die terapeut behoort insae te verkry in die dogter se eie affektiewe, kognitiewe en

sedelik-normatiewe belewing van haar situasie om te kan bepaal waarom die dogter haar op 'n spesifieke

wyse gedra. Hierdie kennis is van deurslaggewende belang by die doelwitbepaling en die beplanning vir

die wysiging van moontlike ongunstige betekenisse. Die inligting wat deur die terapeut ingesamel is,

word geanaliseer om die behoeftes van die dogters te bepaal (Lezak, 1976: 85) en 'n basis vir die

beplanning daar te stel.

Gesprek is die mees algemene tegniek by alle evalueringspraktyke. Dit dui op 'n interpersoonlike

saamdeel van 'n gemeenskaplike wereld - in hierdie geval die wereld van prostitusie by dogters. Tydens

die uitreikfase word elke ontmoeting en gesprek met die dogters benut as 'n geleentheid om nie net hulle

belewing van prostitusie nie, maar ook die betekenisse wat hulle aan hulself, hul gesinslewe en hul

skolastiese ervaring gee, te bepaal (vgl. 5.3.1). Tydens hierdie gesprekke moet die jeugwerkers en die

terapeute die dogters se vertroue wen (vgl. 5.3.1). Deur vertroue in die dogters te toon kan hulle beleef

dat hulle onvoorwaardelik aanvaar word (Van Niekerk, 1978: 25).

Die eerste behoefte van die dogters is om in 'n veilige ruimte te wees waar hulle ook aanvaarding beleef. •

Die skep van so 'n veilige ruimte verseker dat die dogters bereid sal wees om 'n verhouding met die

terapeut te stig (Hodgkin, 1985: 31). Illerdie veilige ruimte is ook bepalend vir die dogters se belewing

dat hulle toenemend aan hierdie situasie kan deelneem. Die gesprek met die dogters is inderdaad 'n

174

ontmoetingsituasie (De Hey, 1973: 133-140) en dra by tot die affektiewe ruimte van die totale verloop.

Die onderskeie hulpverleners moet dus nie 'n meerderwaardige en veroordelende houding inslaan nie.

Gedurende die uitreikstadium word terapie en ondersteuning reeds op 'n informele wyse aangebied

tydens gesprekke met die dogters, maar ook meer formeel op versoek van die dogters. Wanneer 'n

dogter te kenne sou gee dat sy haar rug op prostitusie wil keer en dit duidelik is dat sy werklik ernstig

is oor die voorneme, behoort die geleentheid onmiddellik aangegryp te kan word. Beskikbare kennis

aangaande die gesinsituasie en die dogter se betekenisse van haar ervaring in die gesin word benut om

die dogter te ondersteun wanneer daar oor veilige plasing besluit moet word.

Die dogter wat by prostitusie betrokke is, se negatiewe gevoelens (vgl. 4.4.7) oor haarself, haar ouers,

haar ervaringe in die skool, haar betrokkenheid by prostitusie en die toekoms is 'n aanduiding dat sy in

affektiewe nood verkeer.

Olivier (1986: 116) noem dat die kind in die eerste plek met haar gevoel betekenisse gee. Dit is ook

waar van die dogter wat by prostitusie betrokke is. Sy heg hoofsaaklik waarde of betekenis aan

aangeleenthede volgens haar affektiewe belewinge daarvan. Die dogter met negatiewe affektiewe

belewinge ten aansien van haar totale gesitueerdheid, beleef gevoelens van onsekerheid, onveiligheid,

angstigheid, skaamte, vrees, skuld, depressie, aggressie en frustrasie. Hierdie gevoelens gee aanleiding

tot 'n gevoel van ontoereikendheid en minderwaardigheid. Sy verwyt dan haar eie liggaam, haar

opvoeders, die gemeenskap , die gereg, hulpinstansies, haar koppelaar en haar ldiente. Die dogter sien

dan geen sin en betekenis in haar bestaan nie en gevolglik is daar sprake van 'n inspanninglose en

afgestompte emosionele ingesteldheid. Die dogters leef nie, maar bestaan net van dag tot dag (vgl.

4.4.7). Ten einde die dogters te kan ondersteun, moet die terapeut 'n analise maak van hierdie

wanbetekenisse (Olivier, 1986: 116-117) en negatiewe gevoelens. Die terapeut behoort as't ware deur

te dring tot die ware probleem, soos byvoorbeeld molestering of verwerping deur haar ouers, sowel as

gevoelens van ontoereikendheid en die slagoffersindroom, wat aanleiding gegee het tot haar

betrokkenheid by prostitusie, sodat dit aangespreek kan word om die dogter te ondersteun tot die

stabilisering van die affektiewe.

5.3.8.2. STEUNGEWING TOT AIFFIEKTAWE STA IIII..l[S1 RING

Tydens intervensie word deurgaans gepoog om remmende situasies te wysig, maar dit is ook die terapeut

175

se taak om die dogter deur middel van nuwe betekenisse oor haarself en haar situasie te ondersteun tot

affektiewe stabilisering sodat sy 'n beheerste, rustige, gekontroleerde gevoelslewe sal ervaar en bereid

sal wees om verantwoordelikheid vir haar lewe te neem en moontlik 'n meer positiewe lewenswyse as

prostitusie sal nastreef.

Die dogter se behoeftes vir aanvaarding en erkenning moet in die terapeutiese verhouding verwesenlik

word as die terapeut haar wil ondersteun. Johnson (1990: 220) beweer dat 'n weldeurdagte en empatiese

benadering reeds vanaf die eerste ontmoeting bale terapeutiese waarde het. Hierdie empatiese

benadering vorm die grondslag vir die stigting van 'n terapeutiese verhouding en stel die dogter in staat

om oor haar gevoelens te kommunikeer.

* TERAPEUTIWSE VERHOUDENG

Die eerste stap in die stigting van 'n terapeutiese verhouding is om die dogter se vertroue te wen; om

haar te help om beide negatiewe en positiewe gevoelens uit te spreek en om kommunikasie te bevorder

(Johnson, 1990: 240). Die dogter behoort tot so 'n mate geborgenheid in die terapeutiese verhouding

te beleef dat sy haar gevoelens aan die terapeut sal toevertrou. In hierdie verhouding staan die terapeut

so naby aan die dogter dat sy die dogter se nood kan insien, aanvoel en aanhoor.

Alhoewel die dogter moet beleef dat die terapeut daar is vir haar en instaan vir haar veiligheid, moet die

terapeut steeds in gedagte hou dat die dogters dikwels 'n afhanklike persoonlikheid het en dat daar streng

perke en struktuur in die terapeutiese verhouding ingebou moet wees (Moller, 1989: 400). Die

opvoedkundige-sielkundige waarborg nou wel hulp en steun aan die dogter, maar in 'n verhouding van

samewerking waar die dogter self, en nie die terapeut nie, die verantwoordelikheid vir herstel aanvaar.

Op hierdie wyse beleef die dogter 'n veilige ruimte waarin sy self meewerk om haar probleme op te los

(Pretorius, 1982: 64 - 65, 83).

Die terapeut moet dus waak dat die dogter nie haar afhanklike optrede in die terapeutiese verhouding

voortsit nie, maar die optrede van die terapeut moet die dogter tog ook laat ervaar dat sy

onvoorwaardelik in die terapeutiese verhouding aanvaar en hoogeag word. Meador en Rogers (1984:

142) beweer dat:

".... the growthful potential of any individual will tend to be released in a relationship in which

the helping person experiences and communicates realness, caring, and a deeply sensitive

non-judgmental understanding."

176

Die dogter se menswaardigheid word erken as die terapeut haar aanvaar soos sy is. Hierdie belewing

van aanvaarding en agting vir haar waardigheid is baie belangrik, aangesien dit voorwaardelik is vir die

opheffing van haar belewing as minderwaardig. Die dogter se belewing dat sy onvoorwaardelik deur

die terapeut aanvaar word, veroorsaak dat sy ook die terapeut se handelinge, eise en waardes kan

aanvaar. In hierdie belewing van wedersydse aanvaarding skep die terapeut 'n terapeutiese "ons-ruimte"

en word die dogter se eensaamheid deurbreek.

Hierdie onvoorwaardelike aanvaarding impliseer ook dat die dogter se gevoelens aanvaar word. Die

uitinge van die dogter se negatiewe emosies, wat dikwels kras kan wees, moet die terapeut nie skok nie.

Nogtans behoort die terapeut te poog om deur konfrontasie nuwe betekenisse by te bring en die dogter

tot 'n stabiele affektiewe en realistiese kognitiewe stellingname te begelei. Terselfdertyd toon die

terapeut dat die dogter onvoorwaardelik aanvaar word deur nie onnodig uit te vra of haar gevoelens te

ontleed nie. Die terapeut versterk die dogter se gevoel van vryheid tot verantwoordelikheid deur toe

te laat dat die dogter deelneem aan die terapeutiese verloop sonder om voorskriftelik te wees. Die

terapeut toon op die wyse vertroue in die dogter en wys ook dat die dogter se ware gevoelens erken en

nie ontken word nie.

Die dogter wat by prostitusie betrokke is se afhanklike persoonlikheid lei dikwels daartoe dat sy min

vertroue in haar eie vermoe het en nie verantwoordelikheid aanvaar nie (Moller, 1989: 400). Deur die

dogter die gevoel te gee dat sy verantwoordelikheid neem vir die verloop van dit terapie, begin sy

vertroue in haar eie oordeel toon. Sy beleef dat sy vertrou word om self beheer oor haar eie lewe te kan

neem.

Volgens Crous (1979: 153 - 158) begin steungewing by die terapeutiese verhouding wat spreek van 'n

atmosfeer van wedersydse vertroue. Hierdie veilige vertrouensverhouding berus op onderlinge vertroue,

wedersydse begrip en onvoorwaardelike aanvaarding. Gevoelens van sekerheid en veiligheid is die

eerste voorwaarde vir affektiewe steungewing. In die terapeutiese verhouding moet die dogter so

ontspanne en op haar gemak voel, dat sy bereid is om saam met die terapeut te waag om die affektief

gelaaide en bedreigende inhoud te eksploreer.

Intervensie moet dus op 'n basis van vertroue staan om enige bydrae tot herstel te kan maak. Geen valse

beloftes of waarborge in terme van veiligheid en beroepsplasing mag gegee word nie. Vertroulike

inligting waarmee die dogter die terapeut vertrou behoort as sulks hanteer te word (Jonhson, 1990:

220). Die terapeut behoort die dogter se belange bat die van haar familie, die gemeenskap en die gereg

177

te stel en behoort geen vertroulike inligting - selfs nie aan die gereg nie - bekend te maak as die dogter

dit vereis the. Die dogters moet beskou word as kliente met at die regte waarop kliente geregtig is

(Johnson, 1990: 221).

* IIMADDEUTASE VERLOOP

Die terapeut maak hoofsaaklik van direktiewe terapeutiese tegnieke gebruik. Die gevare en afbrekende

eienskappe van die wereld van prostitusie word bespreek en die onrealistiese persepsies ten aansien van

die onbeperkte rykdom of die ontmoeting van 'n huweliksmaat (vgl. 4.6.5) word aan die kaak gestel..

Aan die hand van bepaalde inhoude word die dogter gekonfronteer om tot groter insig van haar

gesitueerdheid te kom en ook hoe sy haar probleem kan oorbrug. Alhoewel die terapeut die dogter wil

ondersteun om haarself meer positief te beteken, moet die terapeut by feitlik korrekte inligting bly.

Opmerkings wat impliseer dat sy totaal onskuldig is en dat die koppelaars en kliente die blaam moet dra

kan baie verwarrend wees as daar gepoog word om die dogter te begelei om verantwoordelikheid vir

haar optrede te aanvaar.

Die terapeut kombineer direktiewe gespreksterapie en ander tegnieke om die dogters te ondersteun

tot selfverantwoordelikheid en meer positiewe benutting van haar moontlikhede. Tydens hierdie fase

gaan dit by die dogter oor die opdatering van kennis ten opsigte van onderwys- en beroepsmoontlikhede.

Aandag word egter veral geskenk aan die verwerking van die inhoud wat die dogter as bedreigend

beleef, soos byvoorbeeld om weer kontak met haar ouers te maak. Die inhoude moet op 'n meer

realistiese kognitiewe wyse hanteer word.

Die dogter moet ook die geleentheid kry om haar nuwe kennis oor te dra in groepsterapie. Hoe meer

geleenthede sy kry om die kennis te verwoord, hoe makliker word dit 'n ervaringsbesit wat van

angstigheid gestroop is. 'n Voorbeeld wat genoem kan word, is die moontlikheid om te oorleef sonder

die inkomste wat sy uit prostitusie verdien het, of die eerste werksonderhoud. Die terapeut lei die dogter

om te besef dat haar betrokkenheid by prostitusie the noodwendig kan verhoed dat sy 'n nuwe kans kan

kry om haar lewe te verander nie. Die terapeut moet die dogter ook ondersteun om te besef dat alle

mense soms foute maak en dat almal soms hulp nodig het. Die gemeenskap kan hulp bied, maar kan ook

hulp verlang. Tydens noodgevalle is dit dikwels noodsaaklik, en aanvaarbaar, om hulp te verkry. Die

gereg is daar om te beskerm en te vervolg sonder aansien des persoon. Persone wat probleme ondervind

het kan van groot hulp vir die gemeenskap wees nadat hulle die probleme oorkom het. Verder

ondersteun en lei die terapeut die dogter ook tot die besef dat sy haar eie lewe kan beheer. Sy is in staat

178

om keuses te maak. Sy mag nie vir die res van haar lewe geetiketteer word as gevolg van haar

betrokkenheid by prostitusie nie. Hierdie inhoude word hanteer soos dit in die gespreksessies na yore

kom.

Die terapeut reffllekteer die dogter se gevoelens om haar te help om haar gevoelens te verwoord en

sodoende haar gedagtes te orden. Gevolglik word die onderdrukte gevoelens vir haar meer aanvaar-

baar. Sy ontdek ook dat sy oor haar gevoelens rondom pynlike ervarings mag praat. Sy mag erken dat

sy haat, woedend is, dom voel of bang is. Die terapeut help die dogter om haar gevoelens te verwoord

en haar gedagtes te orden.

* HULA) MET NEGATIEWE GEVOELENS EN ORDENING VAN GEDAGTES

Tieners het dikwels intense gevoelsmatige reaksies oor situasies en neem alles baie ernstig op (Johnson,

1990: 219). Indien dogters gemolesteer is en die persoon kom byvoorbeeld skotvry daarvan af, beleef

hulle dit dat dit nie die moeite werd was dat hulle die aangeleentheid onder iemand se aandag gebring

het nie. Hulle beleef dan dat hulle verantwoordelik was vir die molestering en dat hulle verdien om

gestraf te word (Johnson, 1990: 219). Hulle aanvaar die vernederende optrede van die koppelaars en

Idiente (vgl. 4.4.3) Die dogters winddit ook moeilik om hulle gevoelens te openbaar en te erken dat hulle

bang is, hartseer is of kwaad is. Hulle soek ook nie maklik hulp by volwassenes nie. (Johnson, 1990:

208).

Die dogters was dikwels in kontak met volwassenes by wie hulle gevoelens en opinies nie gerespekteer

is nie (vgl. 4.4.12). Hulle moet dus gelei word om te besef dat hulle behoeftes en gevoelens belangrik

is (Johnson, 1990: 242). Een van die belangrikste doelstellings van die terapeut se bemoeienis met die

dogter wat by prostitusie betrokke is, is om haar te ondersteun om haar gevoelens te verwoord en

katarsis te ervaar.

Pretorius (1972: 81 - 82) beweer dat alle terapiee gaan om katarsis. Die dogter kom tot selfekspressie

en uiting van haar gevoelens deur katarsis. Die dogter se verwoording van onderdrukte gevoelens gee

aanleiding tot die reiniging of ontlading van haar gevoelens en gevolglik word spanning verlig. Katarsis

veroorsaak 'n versagting van die problematiese gevoelens (Ellis 1984: 203). Die terapeut laat die dogter

toe om haar onderdrukte gevoelens te verwoord sonder om die gevoelens te veroordeel. Die dogter

word ioegelaat om te huil en om uitdrukking aan haar gevoelens van frustrasie en angs te gee.

179

Die terapeut is in staat om die dogter affektief te ondersteun deurdat sy die dogter se gevoelens oor haar

situasie erken en begryp. Die terapeut ondersteun die dogter om bewus te word van haar gevoelens deur

hoofsaaklik refleksietegnieke aan te wend. Die dogter word ondersteun om van haar negatiewe en

onderdrukte gevoelens bewus te word. Sy word byvoorbeeld bewus gemaak van die feit dat sy jammer

is dat sy by prostitusie betrokke geraak het en dat sy dit anders sou wou he. Aandag word ook aan

positiewe gevoelens gegee, soos byvoorbeeld dat dit lekker is om met iemand te praat.

Die terapeut reflekteer die dogters se gevoelens sodat hulle kan kom tot toe-eiening van hulle gevoelens.

Die terapeut toon aan die dogter dat sy haar aanvaar en begryp deur haar gevoelens te erken. In die

terugkaats van die dogters se gevoelens en deur nie-verbale kommunikasie toon die terapeut empatie

met die dogter.

"His comments reflect not only what the client is saying, but also reflect the hazy area at the

edge of the client's awareness. Through the therapist's communication of the client's felt

meanings, those meanings not yet conceptualized into awareness, the client broadens his

understanding of himself and allows into his awareness more of his organismic experiencing"

(Meador & Rogers, 1984: 163).

Op grond van die terapeut se opregte begrip, empatie en warme toegeneentheid, kry die dogter

geleentheid om haar ware gevoelens te verwoord. Die terapeut begelei die dogter om haar ware

gevoelens self te ontdek. Die dogter word byvoorbeeld ondersteun om te besef dat sy ongelukkig voel

omdat sy nie normale verhoudings met mans kan stig nie en dat sy wens dat sy ook eendag sal kan trou.

Die dogter kry geleentheid om in 'n veilige ruimte haar eie gevoelens uit te pluis en te verwoord.

EHOORLIIKIE DEURLIEWING VAN GEVOELENS

Die dogter word ondersteun om in toenemende mate haar eie verantwoordelikheid ten opsigte van haar

keuse te aanvaar. Sy ervaar dat mense ook skuldgevoelens en ander negatiewe gevoelens het. Mense

mag voel - ook sleg voel oor hulle optredes. Gevoelens hoef nie onderdruk te word nie. Mense mag

ook vergifnis vra vir optredes. Die dogter voel verlos wanneer sy ervaar dat sy ook mag se sy voel

kwaad, hartseer, uitgelewer en veronreg. Die dogter is nou gereed vir direktiewe terapie (Olivier, 1986:

119-120). Sy kan nou praat van "ek" en "my" slegte gevoelens en hoef dit nie meer te ontken of aan iets

of iemand anders toe te dig nie (Van Niekerk, 1978: 138 - 139).

Die terapeut laat egter nie toe dat die dogter in haar negatiewe gevoelens voortploeter nie. Sy word ook

180

ondersteun om deur logiese rasionalisering haar negatiewe gevoelens kognitief te beheer. Die dogter

het nou ontdek dat sy negatiewe gevoelens het, maar sy moet nog geleer word wat om daaromtrent te

doen. Sy weet the vanself hoe om met haar gevoelens op 'n behoorlike en menswaardige wyse tussen

ander mense op te tree the. Tot dusver het sy haar gevoelens ontken (vgl. 4.4.7) en gevolglik haarself

skuldig gemaak aan diefstal, aggressie en prostitusie.

Volgens Ellis, soos bespreek deur Haaga en Davidson (1986: 237-248), ontstaan emosionele probleme

op grond van wanbegrippe of irrasionele denke. Die terapeut voorsien die dogter van die regte kennis

en ondersteun haar om hierdie kennis rasioneel te orden en so haar negatiewe affektiewe betekenisse te

heroorweeg en te verander. Hierdie kennis sluit ook begrip vir die optrede van ander persone in, soos

byvoorbeeld die verwerping deur die gemeenskap op grond van haar betrokkenheid by prostitusie.

Die dogter se gevoelens van onsekerheid, ten spyte van kennis en begrip van haar situasie, kan haar tot

so 'n mate rem dat sy the voldoende waagmoed kan openbaar om byvoorbeeld tot die arbeidsmark toe

te tree of om weer kontak met haar ouers te maak the. In hierdie geval kan die terapeut gebruik maak

van uitdowing om die dogter te ondersteun om hierdie onsekerheid te oorbrug. Die teorie van uitdowing

berus op die kombinering van onaanvaarbare situasies met aangename situasies wat vir die dogter geen

bedreiging inhou the (Morris, 1986: 145-169).

Die dogter kan die optredes van ander tieners, en ook van gerehabiliteerde dogters wat by prostitusie

betrokke was, waameem en nadoen om aanvaarbare gedrag aan te leer. Sy kan ook byvoorbeeld

waameem hoe die gerehabiliteerde dogter sosiale goedkeuring ontvang vir haar optrede. Die dogter kry

dus geleenthede om die gedrag wat die gerehabiliteerde dogters voorleef, na te doen en in te oefen

(Perry & Furukawa, 1986: 66-88).

Die dogter se gedrag moet getuig van toenemende selfaktualisering op 'n steeds hoer wordende niveau.

Sy moet ondersteun word om haar besluit om the voort te gaan met prostitusie the self tot uitvoer te

bring en verantwoording vir haar veiligheid te aanvaar. Die dogter word begelei om te besef dat sekere

aktiwiteite op grond van eie oorwegings vermy behoort te word, soos byvoorbeeld om nagklubs te

besoek wat sy weet gereeld deur haar kliente besoek word of waar dwelms beskikbaar is. Sy moet ook

begelei word om haar verantwoordelikheid ten opsigte van ander te aanvaar, deur byvoorbeeld the ander

dogters na koppelaars te verwys the.

Die dogter word begelei om die sinsamehang en interaksie van haar eie optrede en verantwoordelikhede

181

te ontdek deur die verskillende gegewens te analiseer. Op hierdie wyse kry sy 'n greep op haar

gesitueerdheid en behoort dit by te dra tot egoversterking.

EGOVERSTERKING EN NORME

In 'n opvoedkundig-sielkundige benadering is die dogter wat by prostitusie betrokke is steeds 'n kind -

in -opvoeding en is die volgende stap 'n imperatief. Die volwassene (terapeut) moet die nie-volwassene

(dogter wat by prostitusie betrokke is) help om die onderliggende waardes en norme wat ter sake is, te

leer ken en aan haarself toe te eien. Die uitbou van 'n eie waardesisteem en die daarstel van 'n eie

lewensbeskouing is 'n opvoedingsdoel en ook 'n oorkoepelende doel van pedoterapie (terapie aan

kinders) (Olivier, 1986: 138 - 143, 191).

Die terapeut ondersteun die dogter om realistiese verwagtinge te koester, om emosioneel weerbaar te

wees en ook om die negatiewe of ongunstige aspekte, soos byvoorbeeld armoede, van haar gesitueerd-

heid te aanvaar en om ten spyte van haar situasie en ervarings in die verlede, verantwoordelikheid te

aanvaar vir die hede en die toekoms. Die dogter word ook gekonfronteer met ander norme soos

byvoorbeeld eerlikheid en seksuele moraliteit. Sy word ook ondersteun om te besef dat die norme wat

sy vir haarself toe-eien nie deur omstandighede of groepsdruk gewysig kan word nie, maar net deur

haarself. Sy is dus nie 'n slagoffer van haar optredes nie, maar die inisieerder. Die dogter behoort dus

ondersteun te word om selfgeldend op tree en nie haarself as 'n slagoffer te beskou nie. Hierdeur word

sy weerbaar teen viktimisasie (Johnson,1990: 242).

Groepsterapie kan hier van waarde wees. In die groep kry die dogters die geleentheid om sosiale

vaardighede te beoefen. Hulle kry ook die geleentheid om te besef dat hulle nie alleen besig is om teen

die houvas van prostitusie te veg nie. Hulle kan ook saam praktiese planne ondersoek wat kan verhoed

dat hulle weer by prostitusie betrokke sal raak. Hulle word ondersteun om te besef dat hulle onafhanldik

is van dwelms, prostitusie en koppelaars.

5.4. ONDERSTEUNING AAN ItDIUE TERAPEUT EN ANDER HULPVERLENERS

Die opvoedkundige-sielkundige en ander hulpverleners wat met dogters werk wat by prostitusie

betrokke is, staan binne-in die werklikheid waar kinders in die straat moet oorleef omdat hulle van die

ouerhuis gedros het om te ontsnap van 'n beperkende sosio-ekonomiese gesinsituasie en oorbevolking;

van ouers wat hulle reg op outonomie en onafhanklikheid negeer of van molestering deur 'n familielid

182

of 'n ouer. In hulle poging om te oorleef kom die dogters in aanraking met prostitusie, pornografie,

homoseksualisme en substansmisbruik en word hulle dikwels by hierdie aktiwiteite betrek. In hierdie

werklikheid poog die terapeut om die dogters wat by prostitusie betrokke is te ondersteun om hulle

leefwyse te verander.

Op grond van die gevare van die straat en prostitusie, is 'n groot gedeelte van die professionele

hulpverlener se werk krisisintervensie, waar een verkeerde besluit 'n dogter net weer kan laat "verdwyn."

Die hulpverleners moet dikwels in die bresse tree vir die dogters op 'n wyse wat moontlik ander

instansies die harnas kan injaag (Johnson, 1990: 224). Hierdie toedrag van sake plaas die hulpverleners

onder druk en die moontlikheid van wanbegrip en vervolging is ook nie uitgesluit nie.

Die opvoedkundige-sielkundige en hulpverleners van ander instansies en dissiplines, soos die polisie,

maatskaplike werkers en mediese werkers, is gesamentlik en afsonderlik betrokke by die intervensie by

dogters wat by prostitusie betrokke is. Hierdeur ontstaan dikwels probleme aangesien elke dissipline

glo dat hulle benadering die enigste korrekte benadering is en dat almal tot die benadering oorgehaal

behoort te word. Alhoewel 'n multidissiplinere spanbenadering noodsaaklik is, behoort elke hulpverlener

voldoende ruimte gegee te word om die werk te doen waarvoor hulle opgelei is.

Behalwe die stres wat veroorsaak word deur die posisie wat die hulpverleners inneem tussen die dogters

en hul ouers of die dogters en die gereg, plaas hierdie werk ook 'n groot lading op die terapeut (Johnson,

1990: 224). Met die aanvanklike terapie word 'n oop-deurstelsel gevolg. Wanneer 'n dogter opdaag

moet iemand beskikbaar wees om ondersteuning te bied, of net te dien as 'n klankbord (vg1.5.3.1).

Administrasie is 'n belangrike aspek van enige organisasie, maar plaas dikwels 'n groot las op die terapeut

en laat kosbare tyd verlore gaan. Die sogenaamde rompslomp vertraag dikwels aksies. As voorbeeld

kan genoem word dat wanneer 'n dogter besluit om vir rehabilitasie aan te meld, alles in werking gestel

moet word om die dogter te ondersteun en 'n rehabilitasieprogram te loods voordat sy kop uittrek as

gevolg van tyd wat verspil is deur administrasie. Hierdie administrasie kan net sowel later deur 'n

administratiewe klerk afgehandel word.

Uit die navorser se eie ervaring tydens haar onderhoudvoering met dogters wat by prostitusie betrokke

is (sien veldnotas), is dit duidelik dat hierdie werk ook vir die opvoedkundige-sielkundige en die ander

hulpverleners emosioneel traumaties kan wees. Hierdie siening word ook deur Johnson (1990: 164)

gehuldig in verband met die hulpverlening aan kinders wat gemolesteer is. Die opvoedkundige-

183

sielkundige behoort haarselfte beskerm teen die pyn en emosionele stres wat hierdie werk kan meebring.

Die area waarin die terapeute moet funksioneer, is dikwels ook gevaarlik as gevolg van onwettige

praktyke soos kapings, moord en algemene wantroue tussen die gemeenskap en die polisie. Hierdie

toedrag van sake kan ook bydra tot stres (Johnson,1990:224).

Ondersteuningsgroepe behoort ook vir die hulpverleners geskep te word waar hulle die geleentheid kry

om hulle gevoelens te verwoord in terme van hulle onsekerheid, angs en spanning. Die terapeut behoort

ook affektiewe ondersteuning te ontvang om te ontlaai ten einde stres en depressie te voorkom.

53 SAM1 VATTING

Dogters wat by prostitusie betrokke is verkeer in nood en het ondersteuning nodig om 'n meer positiewe

en ingeligte besluit oor hulle lewens en toekoms te mask.' n Besluit oor 'n beter toekoms vereis egter dat

die dogters 'n geleentheid sal kry om hulle onderbroke onderwys te voltooi. Hierdie onderwys sal nie

in die hoofstroom aangebied kan word nie, aangesien die dogters 'n skoolvreemde straatkultuur het.

Tweede-kansonderwys kan as 'n alternatief oorweeg word.

Die dogters benodig ook mediese versorging wat toegespits behoort te wees op die voorkoming van

VIGS, maar ook mediese versorging vir dogters wat reeds VIGS het. Aangesien die dogters se tande

as gevolg van dwelms in 'n swak toestand is, is tandheelkundige dienste ook belangrik. Gesinsklinieke

behoort ook aan die dogters geslagsvoorligting, inligting oor geboortebeperking, die pyn van

ongewenste swangerskappe en veral inligting oor die ontwikkeling van hulle eie seksualiteit te hied.

Tydens die hele proses van rehabilitasie is affektiewe steungewing van belang. Die terapeut word

gekonfronteer met 'n aspek van die lewe wat op selfvernietiging dui en is in die meeste gevalle die laaste

skakel tussen hoop en 'n totale oorgawe aan 'n lewe wat die dogters in totaliteit afbreek. Hierdie opgaaf

plaas die terapeut onder druk en gevolglik behoort sy ook ondersteuning te ontvang.

184

HOOFSTUK 6

SAMEVATTING, GEVOLGTREKRUNGS, TEKORTKOMINGS EN

AAN EVEL1INGS

6J. SAMEVATTING

Prostitusie is 'n samelewingsverskynsel wat onder alle lae van die bevolking voorkom en verskeie

reaksies en gevoelens uitlok. Deur die eeue heen is daar deur wetgewing gepoog om prostitusie te

bekamp, gevolglik is dit in baie gebiede onwettig om prostitusie te bedryf. Prostitusie word gewoonlik

deur volwasse vrouens bedryf wat seksuele dienste aan volwasse mans verkoop, maar ander vorme

van prostitusie kom ook voor en een van die vorme is prostitusie by dogters. Hierdie verskynsel van

dogters wat by prostitusie betrokke is, kom ook in 'n toenemende mate in Suid-Afrika voor. Dogters

wat by prostitusie betrokke is sal waarskynlik nie hulle persoonsmoontlikhede aktualiseer nie. Hulle

is dus aangewese op hulp om te verhoed dat hulle toekoms belemmer word.

In Suid-Afrika ontbreek inligting oor die effek wat betrokkenheid by prostitusie op dogters se lewens

het, aangesien sover vasgestel kon word, geen navorsing oor die leefwereld van dogters wat by

prostitusie betrokke is al in Suid-Afrika onderneem is nie. Die noodsaaklikheid vir hierdie navorsing

le daarin dat daar volgens die media 'n wereldwye toename in prostitusie en veral in kinderprostitusie

is. Daar kan dus veronderstel word dat die opvoedkundige-sielkundige in een of ander stadium met

hierdie verskynsel in aanraking sal kom.

In hoorstuk 1 is 'n oorsig en orientasie van die navorsing gegee. Daar is bepaal dat dogters wat by

prostitusie betrokke is op hulle weg na volwassenheid ontspoor het en dat hulle aangewese is op die

hulp van die opvoedkundige-sielkundige. Dit impliseer dus dat die opvoedkundige-sielkundige die

persoonsversteuringsmomente van prostitusie by dogters moet bepaal en ophef. Om hierdie

ondersteuningsfimksie te vervul, vereis dus dat die opvoedkundige-sielkundige insae in die leefwereld

van die dogters sal he. Twee navorsingsvrae is gevolglik as probileemsteli➢ing geidentifiseer, naamlik

hoe lyk die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is en op watter wyse kan hierdie kennis

bydra tot 'n konseptuele raamwerk ter voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by

dogters. Die doe van die navorsing is uit die navorsingsvrae bepaal, naamlik om die leefwereld van

dogters wat by prostitusie betrokke is te verken en te beskryf aan die hand van meervoudige

gevallestudies en om 'n konseptuele raamwerk vir voorkoming en intervensie ten opsigte van

prostitusie by dogters te ontwikkel.

185

In inocastink 2 is die navorsingsontwerp eun -metode van die twee fases van die navorsing uiteengesit.

Die eerste fase is die ve•kenning en die beskrywing van die fledwerelld van dogters wat by

prostitusie betrokke is deur gebruik te maak van meervoudige gevallestudies. Verskeie data-

insamelingsbronne is gebruik, naamlik biografiese inligting, naiewe sketse "My Lewensverhaal",

fenomenologiese onderhoude en individuele fokusonderhoude wat getranskribeer en gekodeer moes

word. Resultate is beskryf aan die hand van meervoudige gevallestudies en saamgevat in 'n

kruisgevallestudieverslag - opgevolg deur literatuurkontrole. Die • tweede fase bestaan uit 'n

konseptuelle raamwerk met betrekking tot voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by

dogters.

In hodstuk 3 is ses gevailllestudies beskryff en in 'n kruisgevalleverslag saamgevat. Data vanuit die

biografiese inligting toon dat die dogters skolastiese probleme ondervind en dat vyf van die ses dogters

reeds een of meer standerds op skool herhaal het. Twee dogters het reeds die skool verlaat. Volgens

die dogters se lewensverhale het almal gesinsprobleme ervaar. Die dogters noem byvoorbeeld dat hulk

uit onvolledige gesinne kom en verwerp, mishandel en gemolesteer is. Daar kan ook afgelei word dat

hulle verwaarloos is. Tydens die fenomenologiese onderhoude het die dogters die wereld van

prostitusie beskryf. Hiervolgens ontvang die dogters geld vir seksuele dienste. In hulle bespreking

van prostitusie maak hulle melding van oneerlikheid, verkragtings, aanrandings en vernederings. Die

dogters se gevoelens oor prostitusie wissel ook van onaanvaarbaar tot walging. Tydens die

onderhoude is dit duidelik dat die dogters ook skuldig voel oor hulle betrokkenheid by prostitusie en

vewerping beleef met, voortvloeiend daaruit, gevoelens van ontoereikendheid, depressie en aggressie,

sowel as 'n verlange na aanvaarding.

Tydens die individuele fokusonderhoude het die dogters hulle persepsies van die voor- en nadele en

voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie beskryf. Hulle moes ook oor hulle

toekomsverwagtinge praat. Die finansiele aspek van prostitusie is deur die meeste dogters genoem,

maar hulle het ook sosiale voordele genoem. Selfs wraak is as 'n voordeel genoem. Die nadele wat

die dogters genoem het was hoofsaaklik in verband met gevaar en siekte. Verder is daar ook genoem

dat dit moreel verkeerd is. Die dogters se voorstelle vir voorkoming en intervensie het hoofsaaklik

gehandel oor hulle eie ervarings en hulk stel gesonde kommunikasie en gesinsverhoudinge voor as

belangrike maatreels om prostitusie te voorkom. Die dogters noem ook goeie opvoeding, voldoende

toesig, sowel as die voorkoming van molestering en aanranding as wyses waarop prostitusie by dogters

bekamp kan word.

186

Die helfte van die dogters van die onderhawige navorsing se toekomsverwagtinge is totaal verduister.

Die ander dogters hoop om rykdom te bekom en om uit hulle situasies te ontsnap. Die dogters se

toekomsverwagtinge het verder hoofsaaklik gehandel oor die verwesenliking van hulle behoeftes aan

aanvaarding, erkenning en selfaktualisering.

In hootrstunk 4 is die bevindinge met literatuur gekontroleer en in temas oor die gesinsituasie, die

onderwyssituasie en die leefwereld van prostitusie gegroepeer. Dogters wat by prostitusie betrokke

is, se gesin- en ollwoedingsituasies openbaar verskeie probleme wat veroorsaak dat die verhoudings

tussen die dogters en hulle opvoeders nie op aanvaarding, begrip en gesag berus nie. Naar bestaan

inderdaad tekens van verwerping, wanbegrip en gesagsverwerping. Die dogters se behoeftes aan

aanvaarding, erkenning en selfaktualisering word nie bevredig nie. As resultaat van hierdie toedrag

van sake dros sommige dogters van hulle ouerhuise en raak betrokke by prostitusie.

Die dogters ondervind ook probleme in die skoollsitanasie. Hulle presteer ontoereikend en openbaar

gedragsprobleme. Hulle ervaar verwerping en gevolglik beleef hulle nie die onderwysgebeure as sinvol

lie. Die dogters word uit die skool geskors of verlaat vrywilliglik die skool voordat hulle voldoende

kwalifikasies of opleiding ontvang het. Die dogters beskik dus nie oor voldoende vaardighede om

werk te kry nie en raak betrokke by prostitusie.

In die Ileetraverrelld van prostitusie is die dogters oorgelewer aan geweld, verkragting en uitbuiting.

Gevolglik wantrou hulle volwassenes. Hulle vind prostitusie onaanvaarbaar en openbaar

skuldgevoelens, aggressie, depressie en moedeloosheid, tesame met 'n lae selfbeeld. Die dogters poog

om hulle gevoellens te onderdruk deur gebruik te maak van verskeie verdedigingsmeganismes soos

ontkenning, projeksie, verplasing en regressie. Hulle probeer ook om die gevoelens te verdoof deur

die gebruik van dwelms. Al die pogings om hulle gevoelens te ontken en te onderdruk dra by tot 'n

emosionele afgestomptheid. Soms kry hulle ook terugflitse oor die gebeure wat hulle wil onderdruk.

Hulle voel dat prostitusie nadelig is, maar hoop tog om deur prostitusie rykdom te bekom of

langtermynverhoudings te kan stig met iemand wat hulle sal liefhe en vir hulle kan sorg. Hulle

openbaar 'n onvermoe om verantwoordelikheid vir hulle optredes te aanvaar en verwyt ander vir hulle

betrokkenheid by prostitusie en verwag ook van die gereg en gemeenskap om prostitusie te bekamp

deur byvoorbeeld die opheffing van arm gemeenskappe en deur wetgewing.

Die dogters wat by prostitusie betrokke is se toekomsverwagtinge is verduister. Hulle glo dat daar

vir hulle geen toekoms is nie en dat hulle oorgelewer is aan hulle leefwyse as prostitute. Hulle ontsnap

187

in onrealistiese fantasied oor die toekoms en stel dit voor as 'n nuwe begin met ongekende rykdom

waar al hulle behoeftes aan aanvaarding, erkenning en selfverwesenliking bevredig sal word. Die

interaksie tussen die verskeie faktore in die lewe van dogters wat by prostitusie betrokke is en die

dogters se belewing daarvan vra om besondere bemoeienis om die dogters te ondersteun en te begelei

om hulle leefwyses te verander en hulle moontlikhede te aktualiseer.

In hoofstuk 5 is 'n konseptuele raamwerk voorgestel vir die voorkoming en intervensie ten opsigte van

prostitusie by dogters. Voontoming van prostitusie berus op die beginsel dat die dogters tot so 'n

mate bemagtig word dat hulle in staat kan wees tot 'n ingeligte besluit ten opsigte van prostitusie.

Stabiele gesinsituasies kan daartoe bydra dat die dogters bemagtig word en prostitusie voorkom word.

Huweliks- en egskeidingsberaad, maatskaplike opgradering van agtergeblewe gemeenskappe,

bevordering van gesonde gesinsnorme en ondersteuning aan gesinne wat in nood verkeer kan die

stabiliteit van die gemeenskap en die gesinsituasies bevorder en lei tot die bekamping van prostitusie.

eroepsgeoriEnteerde onderwys waar die gemeenskap en skool saamwerk tot voordeel van die jeug,

gesin en gemeenskap kan ook 'n belangrike bydrae lewer tot die voorkoming van prostitusie. Dogters

wat skolastiese en/of gedragsprobleme op skool openbaar behoort vroegtydig hulp te ontvang om te

voorkom dat die dogters die skool verlaat as gevoig van herhaalde mislukkings of uit die skool geskors

word op grond van gedragsprobleme. Hierdie aspek vereis dat die Regering van Nasionale Eenheid

voldoende fondse beskikbaar sal stel sodat voldoende bekwame can offlgelleide onderwysers binne die

onderwys sal staan.

Die ouers, die gemeenskap en die skool is ook verantwoordelik vir die veilligheid en weerbaarheid

van dogters. Voldoende kleuterskole, bewaarskole en naskoolsentrums bied aan werkende ouers se

kinders 'n heenkome sodat hulle nie alleen tuis of in die straat op hulle ouers hoef te wag nie. Skole

kan ook van die oop-skoolstelsel gebruik maak. 'n Gemeenskapsentrum kan op die terrein van die

skool aangebring word waar kursusse, geslagsvoorligting, ouerbegeleiding, gesinsterapie en individuele

terapie, sowel as geleenthede vir konstruktiewe vryetydsbenutting, aangebied kan word.

Die gemeenskap, ouers en tienerdogters kan kursusse bywoon en/of aanbied om mense bewus te maak

van die fisiese en emosionele gevolge van prostitusie. Die kinderbeskermingseenheid van die

gemeenskapspolisie, sowel as gerehabiliteerde prostitute kan betrek word by werkswinkels en lesings

om die gemeenskap bewus te maak van die redes waarom en hoe dogters by prostitusie betrokke raak.

Bemagtiging van die gemeenskap en die gesin kan lei tot bereikbare ondersteuning van die jeug om

188

weerbaar te wees teen prostitusie.

Ten spyte van die voorkomende aksies sal sommige dogters steeds by prostitusie betrokke raak. Die

navorser spreek egter die hoop uit dat die dogters die geleentheid gehad het om die alternatiewe te

oorweeg en daarna 'n ingeligte besluit geneem het. Hierdie dogters is vasgevang in 'n selfvernietigende

en uitsiglose leefwyse en daar behoort gepoog te word om tydens enfermsie hulle te ondersteun om

hulle leefwyse te verander deur hulle te betrek by rehabilitasie en terapie.

Uit die acrd van prostitusie is die gevaar van siektes en besering 'n aspek wat aandag moet geniet.

Gesinsklinieke, uitreikaksies en ongevalle afdelings van hospitale is die instansies wat die dogters in

hierdie aspek kan ondersteun. Dogters behoort geslagsvoorligting te ontvang en ook ingelig te word

oor die gevare van VIGS en ongewenste swangerskappe.

Die dogters wat by prostitusie betrokke is, het 'n onvermoe ontwikkel om te vertrou en gevolglik is

die eerste fase van intervensie die inskakeling van uitreikprogramme. Die dogters se vertroue moet

eers gewen word en deur informele gesprekke word hulle bearbei sodat hulle uit vrye wil tot die

intervensieprogram sal toetree.

Die dogter wat haar leefwyse wil verander behoort van allternatiewe belluunising voorsien te word of

by haar ouers geplaas te word. Hierdie omgewingsverandering is noodsaaklik om te verseker dat die

dogter veilig is teen druk van die ander prostitute, koppelaars en kliente in die omgewing waar sy

werksaam is. Die terapeut poog ook om deur intervensie die verhoudings tussen die dogter en haar

gesin te normaliseer en die dogter te ondersteun tot 'n meer positiewe leefwyse. Ten einde dit te

vermag, behoort die terapeut die gesinsituasie en leefwereld van elke dogter te ev Meer om te bepaal

wafter invloed die komplekse interaksie van verskeie faktore op die dogter en op haar gesin het. Nadat

inligting aangaande die dogter se totale opvoeding- en onderrigsituasie verkry is, kan bepaal word

watter ongunstige betekenisse die dogter openbaar en op watter wyse sy ondersteun kan word tot

gunstiger betekenisse van haar situasie.

Intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters impliseer die wegruim van remmende faktore.

Daarom behoort die ondersteuning aan elke dogter gepaard te gaan met olimmederbegelleidting en

gesinsterapie. Die opvoedkundige-sielkundige poog om die disfunksionele opvoedings- en

gesinsdinamiek te wysig, kommunikasie te herstel en om vergifnis en die herstel van vertroue te

bewerkstellig. Die terapeut poog ook om die dogters te ondersteun tot die verbraing van

189

substansaffhanadlikheid, en tot gevoellstabillisering. Die dogter word gelei om haar gevoelens te

verwoord en haar gedagtes te orden, maar ook om met haar gevoelens behoorlik te leef. Die dogter

word ook begelei tot egoversterking en toe-eiening van eie norme en ve•antwoordelliklhieid. Die

bevordering van haar selfbeeld en verantwoordelikheid bevorder die dogter se onafhanldikheid en

verbreek die slagoffersindroom.

Prostitusie is 'n selfvernietigende aktiwiteit en die terapeut is dikwels die laaste skakel tussen hoop en

totale oorgawe aan die lewenswyse. Die opgaaf plaas die terapeut onder druk en gevolglik behoort

alle hullpverileners ondersteuning te ontvang.

6.2. GIEVOLGTIREKKINGS

Na afloop van die verkenning van die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is, die

daaropvolgende beskrywing aan die hand van meervoudige gevallestudies, literatuurkontrole en die

voorgestelde konseptuele raamwerk vir voorkoming en intervensie van prostitusie by dogters, kan die

volgende gevolgtrekkings gemaak word:

Die data wat verkry is uit die gevallestudies en literatuurkontrole bevat inligting wat lei tot die begrip

van die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is. Aan die hand van hierdie inligting is die

eerste navorsingsvraag "Hoe lyk die leefwereld van dogters wat by prostitusie betrokke is?"

beantwoord deur 'n beskrywing van die Beerwerelld van dogters mat by prostitusie betrokke is.

Uit hierdie beskrywing kan gestel word dat verskeie elemente waargeneem is wat daarop dui dat

betrokkenheid by prostitusie 'n nadellige aktiwiteit is wat die dogters se totale gesitueerdheid en

toekoms raak.

Op grond van die literatuurkontrole is ste•k ooreenkomste gevind met die navorsing nit Amerika,

Kanada en Itrittanje. In die state waar prostitusie gewettig is, word kinders ook by prostitusie

betrek en is daar aanduidings dat dogters wat by prostitusie betrokke raak, affektiewe probleme

openbaar en nood het aan ondersteuning en begrip.

Die data wat verkry is uit die beskrywende gevallestudies bevestig die noodsaakiikheid vir

voorkoming en intervensie van prostitunsie by dogters. Uit die herhalende temas word verskeie

probleme geidentifiseer wat tydens voorkoming en intervensie aangespreek behoort te word. Kennis

van die ileeirwerelld van dogters wat by prostitusie betrokke is, kan gebruik word om doellstellllings

190

vir voou-koming en intervensie te stell. In die onderhawige navorsing het dit duidelik geblyk dat

voorkoming en intervensie van prostitusie by dogters verskeie mikro-, meso- en makrostrukture

aanspreek, soos die opvoeding, die onderwys, die gesinsituasie, die gemeenskap, die privaatsektor en

die staat.

Intervensie sluit omgewingsverandering, ouerbegelleiding, voortsettinng vain onderbroke onderwys,

mediese en tandbeelkundige dienste in. Die dogters wait by prostitusie bet rokke is openbaar ook

affektiewe problleme op grond van hulle belewing van hulle gesin en skolastiese situasies en hulle

betrokkenheid by prostitusie. Hierdeur word ailTeildiewe steungewing off terapie as 'n noodsaakllike

moment tydens intervensie bevestig. Aan die hand van hierdie inligting kan 'n konseptuele raamwerk

vir voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters daar gestel word.

Die daarstelling van 'n konseptuele raamwerk vanuit die opvoedkundig-sielkundige perspektief hou

bepaalde impilikasies vir die opileiding van die opvoedkundige -sielikundiges in. Naar mag van die

opvoedkundige-sielkundige verwag word om gedurende die beoefening van haar praktyk 'n dogter wat

by prostitusie betreldce is/was te ondersteun. Die opvoedkundige-sielkundige moet dus bewus wees

van die emosionele en fisieke implikasies van betrokkenheid by prostitusie. As gevolg van onkunde

oor die implikasies van prostitusie, is die beleidmakers, gemeenskappe, skole en ouers afhanklik van

die raad en hulp van die opvoedkundige-sielkundiges om besluite te neem aangaande die voorkoming

en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters. Die dienste van opvoedkundige -siellkundiges

kan dus van groot waarde wees vir die regering of beleidmakers, die gemeenskap en die onderwys.

6.3. TIEKORTKOMINGS VAN 113ll1ti. NAVORSING

Hierdie kwalitatiewe kontekstuele navorsing is verkennend, en beskrywend van aard en gerig op die

verkryging van geldige kennis oor die verskynsel van prostitusie by dogters soos wat dit werklik is.

Die navorser het gepoog om die verskynsel sonder vooroordeel of vooropgestelde idees te verken en

te beskryf. Meervoudige gevallestudies is gebruik om hierdie doelstelling te verwesenlik. Merriam

(1991: 29) beweer dat gevallestudies die navorser so naby aan die respondent bring dat sy insae in

hulle gedagtes, gevoelens en behoeftes kan verkry. Om so naby aan 'n ander persoon te kom, vereis

totale aanvaarding van die persoon. Die navorser se eie vooroordeell en sieving van prostitusie het

tydens die onderhoude veroorsaak dat sy 'n mate van weersin in die dogters se leefwyse ervaar het.

Die dogters se ongure taalgebruik was vir die navorser 'n irritasie en gevolglik het dit haar waarneming

gerem. Hierdie probleem is egter grootliks geneutraliseer omdat die navorser 'n deernis vir die dogters

191

ontwikkel het.

'n Volgende tekortkoming wat in die navorsing genoem behoort te word, is die tydperk wait dit

geneem het om geskikte respondente te verkry. Gedurende die periodes wat die navorser gewag

het om weer 'n dogter op te spoor wat by prostitusie betrokke is, is baie gesprekke met volwasse

prostitute en hulpverleners by "The House" gevoer. Verskeie afleidings oor prostitute is op hierdie

wyse gemaak. Die navorser het dan onbewustelik probeer om die afleidings te bevestig tydens

daaropvolgende onderhoude. Deur die data ook deur 'n onafhanklike kodeerder te laat kodeer, is die

ongeldige inligting wat verkry is deur die stel van hierdie leidende vrae the in die gevallestudieverslae

opgeneem nie.

Op grond van onkunde oor prostitusie is 'n vraag tydens die Tokusonderhoud ingeskakell waarwan

die dogters the gehou het ink. Die vraag oor waarom die dogter by prostitusie betrokke geraak het,

herinner hulle aan die tipiese vraag wat kliente gewoonlik aan hulle stel. Nadat een van die

respondente die navorser oor die aangeleentheid ingelig het, is die vraag by ander respondente

uitgesluit.

'n Feel van die vertrouenswaardigheidstrategiee is triangulering. Een metode om triangulering te

bevorder is om die bevindinge vanuit die bepaalde gevallestudies voor te le aan die onderskeie

respondente sodat hulle verkeerde afleidings wat deur die navorser gemaak is, kan korrigeer. Elke

onderhoud is egter in een dag afgehandel en opvolgonderhoude het dus nie plaasgevind the. Die

bevindifinge us dus the aan die respondente voorgellioui rifle , aangesien hulle the meer beskikbaar was

nie. Twee respondente het besluit om the voort te gaan met prostitusie the. Hulle was beide betrek

by rehabilitasie vir dwelmafhanldikes en het daarna by hulle familie gaan bly. Die een dogter is nog

steeds by haar ouers en hoop om weer by 'n skool toelating te kry om haar opleiding te voltooi. Die

ander respondent het na drie maande weer begin om prostitusie te bedryf.

6.4. AAN EVELINGS

Hierdie verkennende en beskrywende navorsing oor die wese van prostitusie by dogters, tesame met

die voorgestelde konseptuele raamwerk vir voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by

dogters, kan beskou word as inleidende navorsing in verband met die voorkoming van prostitusie by

dogters en in verband met die hulpverlening aan dogters wat by prostitusie betrokke is of was. Naar

word geensins daarop aanspraak gemaak dat die voorstelle vir voorkoming en intervensie wat in die

192

konseptuele raamwerk uiteengesit is, die enigste wyse vir die voorkoming en intervensie ten opsigte

van prostitusie by dogters is nie. Hierdie pedagogiese benadering sien egter die dogter wat by

prostitusie betrokke is in haar wese as 'n kind-in-opvoeding in totaliteit. Verder word die nood van

die opvoeders ook erken en daarom veronderstel ondersteuning aan die dogter tydens intervensie ook

opvoederbegeleiding aan die betrokke volwassenes. Voorts is die voorgestelde werkswyse slegs 'n

aanvangsondersteuning aan die dogters tydens intervensie wat verdere hulpverlening aan die dogter

in die vorm van mediese dienste, studieleiding, verdere terapeutiese ondersteuning en beroepsleiding

voorafgaan. Daar word dus aanbeveel dat maatskaplike werkers, medici, sielkundiges, voorligting-

sielkundiges, voorligtingonderwysers, opvoedkundige-sielkundiges, polisie en alle jeugwerkers wat

in die praktyk staan kennis ssii neem van bierdie navorsing.

Prostitusie by dogters sou nie voorkom indien daar nie volwassenes was wat hulle seksuele behoefies

wil bevredig deur seksuele omgang met jong dogters nie. Daar word aanbeveel dat daar 'n ondersoek

onderneem word na die persoonllikbeid van die kiiiente van bierdie dogters om te bepaal wat hulle

motiveer om die dogters te misbruik. In so 'n studie kan hulpverlening aan die persone ook ondersoek

word.

Daar word voorsien dat die koordinering van die onderskeie insette van die polisie, kinderhowe,

maatskaplike werkers, onderwysers, ouers en opvoekundige-sielkundiges in die toekoms tot meer

effektiewe voorkoming en intervensie ten opsigte van prostitusie by dogters sal lei. Dit sal egter van

verdere navorsing afhanldik wees. Daar word dus aanbeveel dat die moontllikbeid van

gekoordineerde samewerking tussen alllle rollspellers ondersoek sap word.

Aangesien stabiele gesinsituasies en gesonde gesinsnorme geIdentifiseer is as aspekte wat belangrik

is in die voorkoming van prostitusie, behoort gesinsvermaak en gesinsgerigte programme wat

gesonde kommunikasie en unorme bevorder, deur die massamedia ondersoek te word. Voorts

behoort die moontllikbeid nun die nadelle van prostitusie op strategiese pilekke en in die

massamedia bekend te stell op 'n soortgelyke wyse as wat die nadele van die rookgewoonte

bekendgestel word, ondersoek te word.

Ouerbegeleiding vind dikwels eers plaas wanneer 'n kind probleme ondervind of gedragsprobleme

openbaar. Vele opvoedingsfoute kan verhoed word as die ouers vroegtydig begeleiding ontvang.

Geensins word hiermee bedoel dat alle ouers by 'n professionele persoon begeleiding moet ontvang

nie, maar dat ouerbegeleiding aangebied moet word by voorgeboorteklinieke, gesinsklinieke en

193

bekwame gesinsberaders uit die gemeenskap. Daar word aanbeveel dat oppoederbegelleiding as 'n

vocorkontende en p•imere geestellike gesondheidsdiens ondersoek moet word.

Die moontlikheid bestaan dat, as gevolg van intervensie, meer dogters wat by prostitusie betrokke was

sal terugkeer na die skole om hulle onderbroke studies te voltooi. Tweede-kansonderwys is nog nie

in Suid-Afrika ingestel nie en gevolglik kan dit impliseer dat verdere onderwys hierdie dogters ontneem

word, aangesien die skole van die hoofstroomonderwys die dogters nie weer wil toelaat nie en die

dogters nie weer na 'n kindersorgskool wil gaan nie. Daar word dus aanbeveel dat die moontlikheid

en organisasie van tweede-kansonderwys in Suid -Airika ondersoek word. Die moontlikheid

bestaan egter ook dat van die dogters wel in die hoofstroomonderwys toegelaat kan word. Daar kan

ook aangeneem word dat die tendens Me net dogters wat by prostitusie betrokke is impliseer nie, maar

ook ander vroed skoolverlaters. Daar word dus ook aanbeveel dat die hertoellating van viroee

skooDve•llaters tot die hoofstroomonderwys ondersoek word.

Aangesien daar bepaalde ooreenkomste voorkom tussen die leefwerelde van dogtersprostitute oorsee

en die dogters in Suid-Afrika wat by prostitusie betrokke is, word aanbeveel dat verskeie sentra

oorsee besoek word om insae in hulle intervensieprogramme te verkry. Samewerking met navorsers

en bullpverileners in ander ilande kan 'n bydrae lewer tot meer kennis in verband met die intervensie

ten opsigte van prostitusie by dogters.

Aangesien die moontlikheid bestaan dat die opvoedkundige-sielkundige wat in die praktyk staan 'n

dogter moet ondersteun wat by prostitusie betrokke is/was, word daar aanbeveel dat prostitusie by

dogters aangesny word in die teoretiese en praktiese opileiding van opvoedkundige-siellkundiges.

Universiteite kan betrokke raak by instansies soos "The House" en studente kan 'n paar uur praktiese

ervaring kry deur gemeenskapsdiens by die instansies te lewer.

6.5. SLOT

Die bevordering van stabiele gesinsverhoudinge en 'n "omgee-klimaat" in die gemeenskap en die skole

sal daartoe bydra dat dogters hulle nie tot die strate hoef te wend om aanvaarding en erkenning te

beleef Me. Die dogter wat by prostitusie betrokke is verkeer in 'n situasie wat vir haar dikwels

uitsigloos en donker is. Sy het nood aan 'n besondere bemoeienis om haar te ondersteun en haar

leefwyse te verander, maar sy vertrou the volwassenes nie. Sy beleef haarself as sleg en haar

toekomsvisie is verduister. Sy is afhanldik van dwelms om haar skuldgevoelens te verdoof en voort

194

te gaan met hierdie selfvernietigende aktiwiteit.

Tydens intervensie behoort die totale komplekse sameloop van faktore en omstandighede aangespreek

te word. Die verbreking van die dogter se afhanklikheid van dwelms en die noodsaaklikheid van 'n

veilige omgewing en voortgesette onderwys is net so belangrik as om die bande met haar gesin te

herstel en haar te laat ervaar dat sy waardevol is en aanvaar word. Hierdie gedagte word duidelik

deur 'n gerehabiliteerde prostituut van Johannesburg uitgespreek.

"You can never really take away one part, stop prostitution and the person is still a drug addict,

you can't help the person get over the thing i fyou have not already dealt with the problem of

drugs, if they have not dealt with the problem of insecurity, the dirtyness they feel, the hate they

have for themselves, the uselessness they actually feel" (Schurink et al, 1995: 50).

Hierdie aanhaling dui duidelik die afbrekende effek wat prostitusie by dogters het aan. Tydens die

navorsing het die navorser intens bewus geword van die tragedie dat dogters hulle tot hierdie

selfvernietigende praktyk wend omdat hulle deur hulle opvoeders en die gemeenskap verwerp word.

Hulle nood word nie aangespreek nie omdat mense van die gemeenskap hulle ignoreer of misbruik.

Die navorser hoop dat deur hierdie navorsing die beleidmakers en die gemeenskap bewus sal word van

die negatiewe effek van prostitusie en dat alle pogings aangewend sal word om dogters so te bemagtig

dat prostitusie by dogters voorkom kan word ten spyte van die veranderde strukture wat toetrede tot

hierdie beroep vergemaklik. Die nood van dogters wat by prostitusie betrokke is kan slegs

aangespreek word deur aan hulle die nodige ondersteuning te bied om hulle negatiewe gevoelens te

verwerk. Die dogters behoort begelei te word tot 'n meer stabiele en rustige affektiewe belewing van

hulle situasies, hulle opvoeders, hulself en hulle toekoms. Hierdie ondersteuning bied aan die dogters

geleentheid om met selfvertroue te besluit om hulle lewenstyl te verander.

Die navorser besef dat hierdie navorsing waarskynlik nie die ses respondente wat aan hierdie navorsing

deelgeneem het van hierdie negatiewe leefwyse kan verlos nie. Die hoop word egter uitgespreek dat

die navorsing 'n bydrae kan maak om ander dogters die pynlike ervaring van prostitusie te spaar. Die

dogters wat reeds by prostitusie betrokke is moet met begrip en empatie ondersteun word, want ten

spyte van hulle oenskynlike wereldwyse houdings bly hulle steeds bang, verwarde kinders wat daarop

geregtig is om veilig versorg te word deur iemand wat werklik omgee.

195

IL 11 IL LIOGRAFIIE

AUCAMP, K. (1992): The House: 'n Hawe vir wegloopkinders in Hillbrow. In Rooi Rose, 2 Oktober 1992. Kaapstad.

BARNARD, J.S. tsA. (1975): Remedierende Onderwys In Die Praktyk. Perskor-uitgewery. Pretoria.

BARTLETT, H-M. (1990): Die Rol Van Die Mediasentrum In Die Opvoeding Van Die Pedagogiesverwaarloosde Leerling In Die Kindersorgskool. Ongepupliseerde Verhandeling. Universiteit Van Suid-Afrika.

BASHI, J.( 1990): School Culture And The Second Chance. In INBAR, D.E. Ed. Second Chance In Education An Interdisciplinary And International Perspective. The Falmer Press. London.

BASOW, S.A. & CAMPANILE, F. 1990. Attitudes Toward Prostitution As A Function Of Attitudes Toward Feminism. In Psychology of Women Quaterly. (14), 1990:135-141.

BEELD, 31 Desember 1988.

BEELD, 22 April, 1993.

BOTES, A. (1993) Die Konseptualisering van 'n Navorsingsidee Departement Verpleegkunde Randse Afrikaanse Universiteit. Johannesburg.

BOWMAN, B.T. (1994): The Challenge of diversity. In Phi Delta Kappan. 6(3), 1994: 218-224

BROWN, M.E. (1979): Teenage Prostitution. Adolescence. 14(56) 1979: 665-680.

BRYNARD, K. (1987): Die Prys Van Prostitusie: 'n Gebroke Siel. Rooi Rose. September 1987.

BYBELGENOOTSKAP VAN SUID-AFRIKA (1991) Bybel Nuwe vertaling (met herformulerings) Nasionale Boekdruldcery. Kaap.

CAMPAGNA, D.S. & POFFENBERGER, D.L. (1988): The Sexual Trafficking In Children: An Investigation Of The Child Sex Trade. Auburn House Publishing Company. U.S.A.

CAPLAN, G.M. (1984): Facts Of Life About Teenage Prostitution. Crime And Delinquency. 30(1), 1984: 69-74.

S.A.B.C. CART BLANCHE, (1992): S.A.B.C. Documentary, 23 February.

CITIZEN, (1993): Police "Flush Out" Child Prostitutes From Agencies. Citizen, 8 May.

CITIZEN, (1993): Child Prostitutes in Hillbrow. Citizen, 18 May.

COETZEE, L. (1995). Van Kinderontvoering Tot Moord, Daar Is Gesellinne. Rapport. Augustus 1995.

196

COETZEE, R. en DU TOIT, P. (1986): Leerprobleme. In VAN NIEKERK, P.A. (Red). Die Opvoedkundige Sielkundige. 'n Handleiding in die Opvoedkundige-Sielkunde. Universiteits-uitgewers en -Boekhandelaars. Stellenbosch.

COLEMAN, J.C; BUTCH, J.N and CARSON, R.C. (1980): Abnormal Psychology and Modern Life. Scott Toresman and Company. U.S.A.

CROUS, S.F.M. (1979): Pedoterapeutiese Begeleiding van die Affektief Versteurde Kind. Ongepubliseerde D.Ed Verhandeling. Fakulteit Opvoedkunde. Universiteit van Pretoria.

CULP, RE., RICHARDSON, M.T. and HEIDE, J.S. (1987): Differential Developmental Progress of Maltreated Children in Day Treatment. In National Association of Social Workers. (8046), 1987: 497-502.

DEAN, C. (1993): City Fends Off 'Dunce' Tag. In The Times: Educational Supplement, July 25.

DE HEY, W. (1973): Hoe Leer Ik Mijn Kinderen Kennen: Practische Handleiding Voor de Observatie ten Behoeve van Leerkrachten en Jeugleiers De Toorts. Harlem.

DEN DULK, C en VAN GOOR, R. (1974): Inleiding in de Orthodidactiek en in de Remedial Teaching van het Dyslectische Kind. B.V Nijkerk. Callenbach.

ELLIS, A. (1984): Rational-Emotive Therapy. In Corsini, R.J. and WEDDING, D. (Ed). Current Psychotherapies. F.E. Peacock Publishers. Illinois.

ENNEW J (1986): The sexual exploitation of Children. Polity Press. Cambridge.

GAGE, N.L. (1990): Dealing with the Dropout Problem. In Phi Delta Kappan. 72(4), 1990: 280- 285.

GARBERS, J.G. (1981): Vroee Skoolverlaters In Die Grootstad. Butterworth. Pretoria.

GARSON, P. (1993): Hillbrow's Pretty Babies. In Weekly Mail.

GIBSON-AINYETTE, I., TEMPLER, D.T., & BROWN, R (1988): Adolescent Female Prostitutes. In Archives Of Sexual Behaviour. 17(5), 1988: 431-438..

GILDENHUYS, F.P. (1993): Opvoedings- En Onderwysimplikasies Van 'n Armoede-Kultuur. Ongepubliseerde Verhandeling. Fakultiet Opvoedkunde Universiteit van Pretoria.

GLASMAN, N.S. & GLASMAN, L.D. (1990): School-Based Evaluation And Second Chance. In INBAR, D.E. (Ed). Second Chance In Education: An Interdisciplinary And International Perspective. The Falmer Press. London.

GLAUSER, A. 1990: Street Children: Deconstructing A Construct. In JAMES, P. & PROUT, A. (Ed). (1990): Contsructing And Reconstructing Childhood: Contemporary Issues In The Sociological Study Of Childhood. The Falmer Press. London.

GOOD, C.V. (Ed) (1983): Dictionary of Education. Mc Graw Hill Book Company. USA.

197

GORDON, D. (1990): The Hidden Curriculum Of Sesond-Chance Mechanisms. In INBAR, D.E. (Ed). In Second Chance In Education: An Interdisciplinary And International Perspective. The Falmer Press. London.

GRAY, D. (1973): Turning-Out: A Study Of Teenage Prostitution. In Urban Life And Culture. 19(1), 1973: 401-425.

GROBBELAAR, P. (Red). 1987: Afrikaans - Engelse Woordeboek. English-Afrikaans Dictionary. Readers Digest Association of SouthAfrica. Cape Town.

HAAGA, D.A. and DAVIDSON, G.C. (1986): Cognitive Change Methods. In KANFER, F.H. and GOLDSTEIN, A.P. Helping People Change: A Textbook Of Methods. Pergamon Press. Exeter.

HAMACHEK, D. (1990): Psychology In Teaching. Learning And Growth. Allen and Bacon. U.S.A.

HAMILTON, J.H. (1982): Die Skepping van 'n Positiewe Opvoedings Klimaat by 'n Residensidle Skool. Versamelde Toesprake Gelewer Tydens die Simposium vir Skoolsielkundiges van die Departement van Nasionale Opvoeding in Kimberley op 1 Februarie 1982.

HARAKAS, M. (1981): A Child of the Street. In Palm Beach Post, June 1981. Florida.

HARAKAS, M. (1981): Reforming Teen Hookers: Tough, but It's Possible. In Palm Beach Post, July 1981. Florida.

HARTSHORNE, K (1992): Education And Employment. EVERATE, D. & SISULU, E. Ed. 1992. Black Youth In Crisis Facing The Future. Ravan Press Pty (Ltd). Braamfontein.

HATKOFF, A. (1994): Safety and Children: How Schools can Help. In Childhood Education. 70(5), 1994: 283-286.

HEINEMANN, H.( 1990): Middle College High School: A Comprehensive Approach. In INBAR, D.E. Ed. Second Chance In Education An Interdisciplinary And International Perspective. London: The Falmer Press.

HERRMANN, K.J. (1987): Children Sexually Exploited For Profit: A Plea For A New Social Work Priority. In Social Work. November 1987: 523-525.

HODGKIN, RA. (1985): Education hivaOrckioer! ,clorin Methuen. London.

HOUSE, E.R. & HOWE, K.R. (1990): Second Chance As Education Policy. In INBAR, D.E. (Ed). Second Chance In Education An Interdisciplinary and International Perspective. The Falmer Press.

INBAR, D.E. (1990):. The Ligitimation Of A Second Chance. In INBAR, D.E. (Ed). Second Chance In Education An Interdiscip_~ty And . London: The Falmer Press.

INCIARDI, J.A. (1984): Little Girls And Sex: A Glimpse At The World Of The "Baby Pros." In Deviant Behaviour. 5(7): 1984:71-78.

198

JACOBS, C.D, HAASBROEK, J.B EN THERON, S.W (1992): Effektiewe Navorsing. N v rsin vir Tersiere 0 leidi sk lik Komponent. inri Universiteit van Pretoria. Pretoria.

JOHNSON, P. (1990): Child Abuse: Understanding The Problem. Crowood Press. Marlborough.

JULIAN, J (1980): Social Problems Prentice Hall INC. U.S.A.

KERLINGER, F.N. (1986): Foundations Of Behavioral Research. Holt, Rhineman & Winston, New York.

KING, M. (1988): Early Warning. Agencies Try To Help Teen Prostitutes Face Facts About The Dangers Of Aids. In Social Issues Resources Series. (3), 1988: 1-4.

KITZINGER, J. (1990): Who Are You Kidding? Power And The Struggle Against Sexual Abuse. JAMES, A. & PROUT, A. USA.

KLOPPER, H. (1995): Vertrouenswaardigheidstrategied in Kwalitatiewe Navorsing. In RAUCUR: Interdissiplinere Tydskrif oor Gesondheid. 1(1), 1995: 25-28.

KOSTER, H. (1972): Spelbehandeling. In VAN BERCKELAAR, 0. Verduisterd Perspektief Universitaire Pres. Leiden.

KOTZE, E. (1982): Die Sosiale Lewe van die Kind. SONNEKUS M.C.H. (Red). Opvoeding en Opvoedingsprobleme Tussen Ouer en Kind. N.G. Kerk Boekhandel. Pretoria.

KREFTING, L. 1991: Rigor in Qualitative Reasearch: The Assessment of Trustworthiness. American Journal of Occupational Therapy. 45(3), 1991: 214-222.

KRONICK, R.F. (1994): The Imperative of Dealing With Dropouts: Theory, Practice and Reform. In Education. 114(4) 1994:530-534.

KVALE, A (1983): The Qualitative Research Interview: A Phenomenological and Hermeneutical Mode of Understanding. In Journal ofPhenomenological Psychology. (14), 1983: 171-196.

LAMM, Z. (1990): From the absence Of Any Chance To Unlimited Opportunities: The Consept Of "A Second Chance" Viewed Ideologically. INBAR, D.E. (Ed). Second Chance In Education An Interdisciplinary And International Perspective. The Falmer Press. London.

LANGEVELD, M.J. (1952): Beknopte Theoretische Paedagogiek. Groningen, J.B. Wolters Nederland.

LERNER, J.W. (1981): Learning Disabilities: Theories Diagnosis and Teaching Strategies. Houghton Miffm Company. Boston.

LEVIN, B. & UNRUH, D.J. (1990) Equality Of Access And Equality Of Condition: Second-Chance Programming For Success. In INBAR, D.E. (Ed). (1990) Second Chance In Education An Interdisciplinary And International Perspective. The Falmer Press. London.

LEZAK, M.D. (1976): Neuropsychological Assessment. Oxford University Press. U.S.A.

199

LINCOLN, Y.S. and GUBA, E.G. (1985): Naturalistic Inquiry. Sage Publications. Newbury Park Calif.

LONGRES, J.F. (1987): The Use Of Survey Methods In Researching Parents Of Adjudicated Teenage Prostitutes. Journal Of Social Welfare. 11(3), 1987: 65-86.

LONGRES, J.F. (1991): An Ecological Study Of Parents Of Adjudicated Female Teenage Prostitutes. In Journal Of Social Service Research. 14(1), 1991: 113-127.

LOWMAN, J. (1987): Taking Young Prostitutes Seriously. In Canadian Review Of Sociology And Anthropology. 24(1), 1987: 94-116.

LOUW, D.A. (1989): Dwelmmisbruik en - afhanklikheid. In LOUW, D.A. (Red) 1989. Suid-Afrikaanse Handboek van Abnormale Gedrag. Southern Boekuitgewers. Johannesburg.

MABASO, S. & KANHEMA, N.( 1993): Naked Girls At Sex-Slave House In Yeoville. In The Sunday Star January 1993.

MANN, D. (1989): Effective Schools As Dropout Prevention Strategy. In NASSP Bulletin 73(518), 1989: 77-83.

McLACHLAN, P. (1995): Understanding and Interpreting Behaviour. D. McKay. New York.

McMULLEN, R.J. (1987): Youth Prostitution: A Balance Of Power. Journal Of Adolescence. 10(1), 1987: 35-43.

MEADOR, B.D. and ROGERS, C.R. (1984): Person-Centered therapy. In Wedding, D. (Ed). Current psychotherapies.. F.E. Peacock Publishers. Illinois.

MERRIAM, S.B. (1991): Case Study Research in Education: A Qualitative Approach. Jossey Bass Publishers. San Francisco.

MEYER, W.F. (1989): Psigoanalitiese Perspektiewe van Abnormale Gedrag. In LOUW, D.A. (Dir). Suid-Afrikaanse Handboek van Abnormale Gedrag. Southern Boekuitgewers. Johannesburg.

MILAZI, A.( 1992): Snared By Sex Syndicates. In Sunday Star, 15 September, 1992.

MILLER, P.Y. and SIMON, W. (1974): Adolescent Sexual Behavior: Cotext and Change. In Social Problems: Official Journal of the Society for the study of Social Problems. 1974: 59-75.

MINNAAR, G.G, VENTER, M.K & SCHURINK, W.J (1980): 'n Psigodinamiese Verkenningsstudie van 'n Aantal Blanke Prostitute in Johannesburg. Raad van Geesteswetenskaplike Navorsing. Pretoria.

MINUCHIN, S. and FISHMAN, H.C. (1981): Family Therapy Techniques. Harvard University Press, London.

MOKWENA, S. (1992: Living On The Wrong Side Of The Law. In EVERATE, D. & SISULU, E. (Ed). Black Youth In Crisis Facing The Future. Ravan Press Pty (Ltd). Braamfontein.

MOLEFE, T. 1993. Child Prostitution Probed. In Sowetan January, 1993.

200

MOLLER, A.T. (1989): Persoonlikheidsversteurings. In LOUW, D.A. (Red) . Suid-Afrikaanse Handboek van Abnormale Gedrag. Southern Boekuitgewers. Johannesburg.

MORRIS, J.M. (1986): Fear reduction methods. In KANFER, F.H. and GOLDSTEIN, A.P. Helping People Change. Pergamon Press. Exeter.

MOUTON, J EN MARAIS, H.0 (1990): Metodologie van Basiese Begrippe. RGN: Pretoria.

MUTABHORN. V. (1994): Spescial Rapporteur on the Sale of Children. Child Prostitution an Child Pornography. United Nations, Economic and Social Council.

NEWTON-RUDDY, L. & HANDELSMAN, M.M. (1986): Jungian Feminine Psychology And Adolescent Protitutes. In Adolescence. XX I (84), 1986: 815-825.

NICHOLLS, J.G. (1985): Conceptions of Ability and Achievement Motivation: A Theory and Its Implications for Education. In PARIS, S.G; OLSON, G.M and STEVENSON, H.W. Learning and Motivation in the Classroom. Lawrence Erlbaum Associates Publishers. London.

NISAN, M. (1990): Motivation in Second-Chance Programs: An Analysis and Suggestions. In INBAR, D.E. Ed. Second Chance In Education An Interdisciplinary And International Perspective. The Falmer Press. London.

ODENDAL, F.F. (Red) (1985) HAT Verklarende Handwoordeboek van die Afrikakrise Taal Perskor Uitgewery Pretoria.

OLIVIER, S.E. (1977): Ortopedagogiese Bemoeienis Met 'n Kind met Spina Bifida. In Die Suid-Afrikaanse Tydskrifvir Pedagogiek. 11( 2) 1977: 134-148. Pretoria.

OLIVIER, M. 1986. Hulpverlening. In VAN NIEKERK, P.A. red. Die Opvoedkundige-Sielkundige. Stellenbosch Universiteits uitgewers. Stellenbosch.

OMERY, A (1983): Phenomenology: a Method of Nursing Research Advances in Nursing Science, Vol 5 No 2. U.S.A.

PARKES, D. (1990): Managing The Gaps: The Interpretation Of The Ambiguity Of Policy To Create Second Chance In The Further Education Systems Of The United Kingdom. In INBAR, D.E. (Ed). (1990): Second Chance In Education An Interdisciplinary And International Perspective. The Falmer Press. London.

PATRICK, K.Z. (1994): A New Focus On Dealing With Dropouts. Unpublished Master Thesis. University of Tennessee

4

100. PERRY, M.A. and FURUKAWA, M.D. (1986): Modeling methods. In KANFER, F.H. and GOLDSTEIN, A.P. Helping People Change: A Textbook of Methods. Pergamon Press. Exeter.

PERSONALITY, 29 January, 1990.

PHILLIPS, A. (1994): Children of the night. In B.B.C. Fokus on Afrika. Maputo.

201

PIERCE, R.L. (1984): Child Pornography: A Hidden Dimension Of Child Abuse. In Child Abuse and Neglect. 8(4), 1984: 483-493.

POLITIEKE REDAKSIE, (1993): Prostitusie: Algemeen In Suid-Afrilca. In Beeld . April, 1993.

PLUMMER, F.A. and NGUGI, E.N. (1990): Prostitutes and Their Clients in the Epidemiology and Control of Sexually Transmitted Diseases. In HOLMES, K.K. Sexually Transmitted Diseases. Mc Craw-Hill. New York.

PRETORIA NEWS, (1995): Child Prostitutes in Pretoria. In Pretoria News 19 January, 1995.

PRETORIUS, J.W.M. (1972): Grondslae van die Pedoterapie: 'n Ondersoek na die Aard en die Moontlikhede van 'n Fenomenologiese Pedoterapie. McGraw-Hill Boekmaatskappy. Kaap.

PRETORIUS, J.W.M. (1982): Kommunikasie in die Opvoeding. SONNEKUS M.C.H. (Red). Opvoeding en Opvoedingsprobleme Tussen Ouer en Kind. N.G.Kerk Boekhandel. Pretoria.

QUORTRUP, J. (1990): A Voice For Children In Statistical and Social Accounting: A Plea For Children's Right To Be Heard. In JAMES, P. & PROUT, A. (Ed). Constructing And Reconstructing Childhood: Contemporary Issues In The Sociological Study Of Childhood. The Falmer Press. London.

RENSHAW, D.C. (1982): The Teachers Role With Sexualy Active Children. In The Pointer. 26(3), 1982: 40-42.

RENSHAW, D.C. (1983): The Troubled Teenager. Canadian Family Physcian. 29 October 1983: 1869-1874.

RIORDAN, R. (1992): Marginalised Youth And Unemployment. EVVERATT, D. & SISULLU, E. (Ed). Black Youth In Crisis Facing The Future. Ravan Press Pty (Ltd). Braamfontein.

RODERICK, M. (1994): Grade Retention and School Dropout: Investigating the Association. In Educational Research. 31(4), 1994: 729-759.

ROSCOE, B. (1990): Defining Child Maltreatment: Ratings of Parental Behaviors. In Adolescence XXV(99), 1990: 517-528.

RUMBERGER, RW. (1990): Second Chance For High School Dropouts: The Costs And Benefits Of Dropout Recovery Programs In The United States. INBAR, D.E. (Ed). Second Chance In Education An Interdisciplinary And International Perspective. The Falmer Press. London.

SCHAFFER, B. & DeBLASSIE, R.R. (1984): Adolescent Prostitution. In Adolescence. XIX(75), 1984: 689-695.

SCHURINK, W., SCHURINK, E. and SMIT S. (1995): Children Involved in Prostitution: Exploring a Social Process to Manage the Problem in South Africa: Workshop Background Document. Social Dinamics. Human Sciences Research Council.

SENG, M.J. (1986): Sexual Behaviour Between Adults And Children: Some Issues Of Definition. Journal Of Offender Counseling Services And Rehabilitation. 11(1), 1986: 47-61.

202

SENG, M.J. (1989): Child Sexual Abuse And Adolescent Prostitution: A Comparitive Analysis. Adolescence, XX1V(95), 1989: 665-675..

SERENY, G. (1984): The Invisible Children: Child Prostitution In America. West Germany And Great Britain. Andre Deutsch. London.

SEVER, R. & INBAR, D.E. (1990): Evaluating Second Chance Programs: A Conceptual Framework. In INBAR, D.E. (Ed). Second Chance In Education An Interdisciplinary And International Perspective. The Falmer Press. London.

SILBERT, M.H. & PINES, A.M. (1983): Early Sexual Exploitation As An Influence In Prostitution. In Social Work-Journal Of the National Association OfSocial Workers Inc. 28(1), 1983: 285-289.

SIMONS, R.L. & WHITBECK, L.B. (1991):. Sexual Abuse As A Precursor To Prostitution And Victimization Among Adolescent And Adult Homeless Women. In Journal Of Family Issues,. 12(3), 1991: 361-379.

SMIT, R.J. en KILIAN, C.J.G. 1977: Onderwysende Opvoeding: Leesboek in die Didaktiese Opvoedkunde. N. G.Kerkboekhandel, Pretoria.

SMITH, L.J. & MITCHELL, S.A.B. (1984): Juveniles in prostitution. Facts Versus Fiction. R & E Publishers. California.

SONNEKUS, M.C.H. en FERREIRA, G.V. (1979): Die Psigiese Lowe van die Kind-in-Opvoeding: 'n Handleiding in die Psigopedagogiek. Universiteits Uitgewers en -Boekhandelaars Stellenbosch.

SOWETAN. (1993) Child Prostitution Probed. In Sowetan, January, 1993.

SPRINTHALL, RC. and SPRINTHALL, N.A. (1977): Educational Psychology: A Developmental Approach. Addison-Wesley Publishin Co Inc. Canada.

STEYN, C. 1993. Probe Shock: Girls of 12 are hookers. The Citizen, 17 May, 1993.

STANDER, M.K (1980): Prostituees - 'n Psigodinamiese Studie Ongepubliseerde Verhandeling Universiteit van Pretoria: Pretoria

STEYN, C. (1993): Police Flush Out Child Prostitutes From Agencies. In The Citizen. 18 May, 1993.

STURKIE, K. & FLANZER, J.P. (1987): Depression And Self-Esteem In Families Of Maltreated Adolescents. In Social Work November, 1987: 491-496..

SULLIVAN, T. (1987): Juvenile Prostitution: A Critical Perspective. In Marriage And Family Review. 12(3), 1987: 491-496.

SUNDAY STAR (1992): UN. Troops Face Child Prostitute Allegations. In Sunday Star. 12 April, 1992.

TER HORST, W. (1972). Een Orthopedogogiese Gezichtpunt. In Van BERCKELSE ONNES, I.A. et al. Verduisterd Perspektief. Leiden: Universitaire Pres.

203

TERRY-PAGE. G. and THOMAS, J.B. (1987): International Dictionary of Education. N.P. Kogan Pgae. London Publishing Company. New York.

THERON, A. (1989): Abnormale seksuele gedrag. LOUW, D.A. (Red). Suid-Afrikaanse Handboek van Abnormale Gedrag. Southern Boekuitgewers. Johannesburg.

THIO, A. (1978): Deviant Behavior. Harper & Raw Publishers USA

139 TIME MAGAZINE, 21 June, 1993..

TYDEMAN, J.F. (1989): Psigoanalitiese Psigoterapie. LOUW, D.A. (red). Suid-Afrikaanse Handboek van Abnormale Gedrag. Southern Boekuitgewers. Johannesburg.

Van Der MERWE, A. (1986): Die Opvoedkundige Sielkundige. In Van NIEKERK, P. A.(red.) Die Opvoedkundige Sielkundige. Stellenbosh: Universiteitsuitgewers en Boekhandelaars.

Van NIEKERK, P.A. (1985): Die Onderwyser En Die Kind Met Probleme. Stellenbosh: Universiteitsuitgewers en Boekhandelaars.

VAN NIEKERK, P.A. 1986: Die terrein van die opvoedkundige-Sielkundige. In VAN NIEKERK, P.A (Red) (1986): Die Opvoedkundige-Sielkundige. 'n Handleiding in die opvoedkundigc-Sielkunde Universiteitsuitgewers en -boekhandelaars. Stellenbosch.

VAN RENSBURG, C.J.J. en LANDMAN, W.A. (1984): Fundamenteel-Pedagogiese Begripsverklaringe - 'n Inleidende Orientering. N.G. Kerkboekhandel, Pretoria.

VAN ZYL, J.J. 1982. Die ophef van Versteurde Kommuinkasie Tussen Opvoeder en Kind Binne die Kompromie-Koshuisstelsel. Versamelde Toesprake Gelewer Tydens die Simposium vir Skoolsielkundiges van die Departement van Nasionale Opvoeding in Kimberley op 1 Februarie 1982.

VITALIANO, P.P., BOYER, D. & JAMES, J. (1981): Perceptions Of Juvenile Experience: Females Involved In Prostitution. Females Involved In Prostitution Versus Property Offences. In Criminal Justice And Bahavior. 8(3), 1981: 325-342.

WALBERG, H.G. & HERBIG, M.P. (1990): Educational Productivity And Second Chances. In INBAR, D.E. (Ed). Second Chance In Education An Interdisciplinary And International Perspective. The Falmer Press. London.

WEINER, R. (1986) Some Thoughts About Feelings. In PARIS, S.G., OLSON, G.M. and STEVENSON, H.W. (Ed). Learning and Motivation in the Classroom. Lawrence Erlbaum Associates Publishers. Lomdon.

WEISBERG, D.K. (1985): Children of the Night: A Study of Adolescent Prostitution. Lexington Books. U.S.A.

YATES, M.A., MACKENZIE, R. PENNENBRIDGE, J. and COHEN, E. (1982) A Risk Profile Comparison of Runaway and Non-Rubaway Youth. American Journal of Public Health. 78(37), 1982: 820-821.

YIN, R.K. 1989: Case Study Research: Design and Methods. Sage, Newbury Park Calif.

204

'MATE A

FROTOTXOL VAN DATA-ANALISE VAN VEIL EKENNENDE VEELVOUINGE

GEVALLESTUDILIES

(3.MGRAIRIESE NaFEWE SKETSE, FENOMENOLOGEESE

ONDEREOUIDE, ININVIIIDUELE IFOKUSONDERIBIOUDE EN VELIDNOTAS)

DOEL VAN DIE NAVORSING: Die verkenning en beskrywing van die leefwereld van dogters wat

by prostitusie betrokke is.

N = 6

Die data word afsonderlik gekodeer deur die navorser en die onafhanklike kodeerder. Vooropgestelde

idees of vooroordele word aangedui. Die gevallestudies word eers as 'n geheel deurgelees om

geheelindruk te verkry.

Lees die data weer deur en onderstreep woorde, frases en temas wat gedentifiseer word.

Bepaal hooftemas.

IKlassifiseer die temas onder hooftemas en bepaal subtemas.

Veldnotas word gebruik om onduidelikhede uit te klaar en om die inhoud in konteks te plaas.

Na afhandeling van die kodering word die resultate bespreek en vergelyk om konsensus te beruik oor

die temas en om die temas te verfyn.

Verhouding tussen die hooftemas en die subtemas word bepaal.

BYLAE VELDNCDTAS EN GEVALLESTUVIES

N = Navorser as onderhoudvoerder

R = Respondent

= gegewens weggelaat ter wille van konfidensialiteit

= stiltes

GEVALLESTUDIE 1 SKUILNAAM: MEISIE

BIOGRAFIESE INLIGTING

NAAM:

GEBOORTEDATUM: 6 APRIL 1977

SKOOLLOOPBAAN: TANS IN ST 10

VERWYS NA ... SKOOL OP GROND VAN PROSTITUSIE, AGGRESSIE, SELFMOORD-

POGINGS EN SUBSTANSAFHANKLIICHEID

RELEVANTE HISTORISITEIT:

TUISTE: PRETORIA

GESINSTRUKTUUR: GEBROKE HUIS, WOON BY PA - LATER BY MA

NAIEWE SKETS:

MY LEWENSVERHAAL 28 FEBRUARIE 1995

Ek was 3 jaar oud toe my ma my weggegooi het. Ek het by my pa gaan bly en hy het my kosskooltoe gestuur. Ek was in vir skillende

skole en toe ek 13 was het my ma my deur die welSyn weggevat van my pa af Dit was 11 desember 1991 en Sy het my Mishandel

en geslaan. Daama het sy my na sex toe gedruif met 'n ou (Meisie het wel die persoon se naam en van geskryf, maar terwille van

konfidensialiteit word die naam nie in die studie aangebring nie) en Sy het gese dat hy Sal moet betaal. Daarna het ek weggeloop

van die huis af en toe is ek Tutela toe in Pretoria Noord. Daarna het my famielie my afgeskryf. En nou probeer ek weer na my pa

toe gaan.

(Sy trek drie strepe onder die werk en begin weer skryf maar verander dan waarskynlik van opinie. Sy skiet die papier oor die tafel

na die navorser terug).

FENOMENOLOGIESE ONDERHOUD

N: Vertel my van prostitusie.

R: Moet ek van die begin af vertel?

N: As jy wil. (Baie Lang stilte. Klink of sy huil, maar sy hou haar gesig afgewend).

N: Vertel so van die eerste insident.

R: (Huil) Ek het by my pa gebly en toe het my ma na die welsyn gegaan en gese sy wil my terug he. Toe het die welsyn my kom

wegvat by my pa en toe is ek na my ma toe. En ek het vir 'n ruk by my ma gebly en toe kom daar 'n ander ou ... en my ma het vir

hom gese -- um sy sal moet hom betaal as hy saam met my kan slaap. Um -- hy't my verkrag en my ma toe daarvoor betaal.

En na 'n rukkie het sy gereel dat ek dagga kry. Ek het toe begin om dagga te gebruik en te drink --. Ek het dwelms gebruik. En toe

dwing sy my van die huis af. Ek het drie keer van die huis af weggeloop na my vriende toe en na die ou toe wat my verkrag het.

En na die derde keer toe se my ma j a, sy wil my nie meer he nie. En toe gaan ek plek van veiligheid toe. Tutella.

Ek het voor die hofverskyn. My ma het vir die hof gese ek weier om skool toe te gaan. Sy het my uit die skool gehou en gedwing

om elke dag lelike goed te doen.

N: En se my met die seksuele insidente, het die mans jou daarvoor betaal?

R: Nee hulle het my the betaal the, hulle het my ma betaal.

N: Hulle het jou the betaal the, hulle het haar betaal. Goed en het jy gesien dat hulle vir haar die geld gee?

R: Ja.

N: Goed. En vertel nou vir my hoe laat dit jou voel as hulle nou na jou toe kom en jy weet nou hulle wil met jou seks he en hulle

gaan jou ma daarvoor betaal?

R: Dit laat my sleg voel. Dit laat my goedkoop voel.

N: Dit laat jou goedkoop voel? Reg. En wat verwag hulle alles van jou?

R: Hulle het net --. Die ou wat my verkrag het en my ma daarvoor betaal het. fly het my net vas gedruk op die bed, my Mere van

my lyf of geskeer en my verkrag.

N: Was daar nog ander ook?

R: Nee.

N: Daar was the weer the.

R: Nee.

N: Maar jy se daar was party wat jou ma betaal het.

R: Ja. Dit was 'n ander ou gewees.

N: Vertel my van die insident

R: Hy en sy vriend het my altyd agtervolg en -- my getjaaf en so aan - en toe nooi my ma hulle om te kom koffie drink by ons. Toe

het my ma met hulle gereel Hulle het gese hulle wil musiek kom luister in my kamer. Toe het ek gese hulle kan maar gaan luister

in my kamer, maar ek gaan the don wees the, maar my ma het gese ek moet by hulle sit om te kyk dat hulle niks steel the. Toe het

hulle my ook vas gedruk en my Mere uitgetrek en my verkrag.

N: So elke keer voel dit vir jou of dit teen jou sin is?

R: Ja en ek kry the die geld the.

FOKUSONDERHOUD

N: Goed. As jy nou byvoorbeeld daaraan dink om seks te gee vir geld, wat sal jy se wat is goed daaraan?

R: Daar is niks goeds daar aan the.

N: Jy voel daar is niks goed daaraan the. -- En wat sal jy se is sleg daaraan?

R: Alles -- want jy maak jouself goedkoop.

N: So die gevoel wat 'n mens kry, is dat jy goedkoop is?

R: (Knik instemmend).

N: En jy hou the van so 'n gevoel the.

R: (Knik instemmend, maar geen verdere respons the).

N: Goed. se bietjie vir my, wat kon iemand gedoen het om te verhoed dat jy betrokke raak by hierdie dinge?

R: My broer kon ten minste vir my ma gese het sy is verkeerd.

N: Was jou broer bewus daarvan?

R: Ja.

N: So hy het dit gesien.

R: Ja hy is bewus daarvan. Hy was die dag daar. Hy kon ten minste vir my ma gese het sy is verkeerd en hy kon ten minste die

ouens gekeer het, maar hy wou nie.

N: Sien jy hom nog vandag partykeer?

R: Nee.

N: So jou gevoel is dat as iemand kon gekeer het --. As iemand kon gesien het wat gebeur het, en aan jou kant kon gestaan het?

R: (Knik instemmend)

N: Goed. Meisie se bietjie vir my, wat is jou drome vir die toekoms? (Stilte). Wat wil jy in die toekoms he? Wat wil jy in die

toekoms doen as jy klaar is met skool?

R: Ek wil 'n polisie vrou word.

N: So jy wil in die polisie gaan werk. Wafter afdeling?

R: Verkragtings van kinders.

N: So --, in die kinderbeskermingseenheid? Goed so dit is jou toekomswens wat jy eendag wil bereik. Wil jy eendag trou?

(Ongeldige vraag wat nie relevant is nie).

R: (Lang stilte) Nee.

N: Het jy op hierdie stadium 'n vriend?

R: Ja. Hy bly in Johannesburg.

N: Hy bly in Johannesburg - wafter deel van Johannesburg?

R: Naby Westgate.

N: Goed. Dankie Meisie.

VELDNOTAS

OBSERVASIE NOTAS: Meisie is opgeneem in 'n kindersorgskool omdat sy prostitusie bedryf het en dwehns gebruik het. Die

navorser het toestemming ontvang om die skool te besoek om 'n onderhoud te voer met Meisie en nog 'n ander dogter. By die

aankoms word die navorser na die plaaslike sielkundige se kantoor geneem en sy ontvang die twee leers. Daar word besluit om

die leers eers te bestudeer na die onderhoude. Meisie word geroep en aan die navorser voorgestel. Sy is lank en grof gebou. Sy

glimlag nie en maak nie oogkontak wanneer die navorser haar greet nie. Sy vertoon onversorg, haar hemp is stukkend en gekreukel.

Haar hare is vuil.

Die navorser verduidelik aan haar wat die doel van die besoek is en dat haar deelname aan die navorsing nie verpligtend is nie. Die

navorser belowe dat die data slegs vir navorsing gebruik gaan word en die inligting as streng vertroulik beskou sal word. Sy luister

na die betoog met 'n uitdrukkinglose gesig.

Sy beweer dat sy nie 'n prostituut is nie, aangesien sy dear haar ma gedwing word om prostitusie te bedryf. Die navorser verduidelik

dat die navorsing handel oor dogters wat by prostitusie betrokke is en dat sy vanuit haar unieke situasie 'n groot bydrae kan lewer.

Sy stem in om deel te neem en as respondent op te tree.

Die biografiese gegewens word voltooi en die navorser versoek haar om haar lewensverhaal te skryf. Die navorser oorhandig die

papier en pen, sy gryp dit sonder 'n woord en begin dadelik te skryf. Sy skryf vinnig - slegs twintig reels. Trek vinnig drie strepe

met 'n liniwl, - lyk of sy weer wil begin skryf onder die strepe. Die navorser moedig haar aan, maar sy skud net haar kop en skiet

die bladsy oor die tafel terug.

Die navorser plaas 'n nuwe kasset in die kassetspeler. Meisie spring op, gryp die kasset, uit die navorser se hande, klik met die tong

en plaas die kasset in die speler.

Gedurende die fenomenologiese onderhoud wend sy haar kop af. Die navorser kan slegs haar hare sien. Sy sit met beide ehnboe

op die lessenaar, rus met haar kop in haar regterhand en hou haar linkerhand oor haar oe. Dit is moeilik om te bevestig, maar dit

klink of sy gedurende die onderhoud huil en sy snuif aanhoudend. Sy praat vinnig sonder enige gevoel.

Na die athandeling van die onderhoud versoek die navorser Meisie om haar te gaan wys waar die kleedkamers is, met die hoop dat

Meisie meer op haar gemak sal wees. Sy loop vinnig voor die navorser uit, stamp die deur oop, wys met haar hand, draai om en

loop sonder om te reageer op die "dankie".

TEORET1E SE NOTAS:

SKOLASTIES: Meisie is reeds in St 10, maar gebruik infantiele sinskonstruksies en spelfoute word ook in die naIewe skets

opgemerk.

ONTKEN HAAR BETROKKENHEID BY PROSTITUSIE:

Meisie se dat sy bereid is om aan die navorsing deel te neem, maar sy vind dit moeilik om oor die aangeleentheid te praat.

Waarskynlik omdat sy ontken dat sy betrokke is by prostitusie of dit is vir haar so pynlik dat sy dit moeilik verbaliseer.

AANVAAR NIE VERANTWOORDELIKHEID VIR HAAR OPTREDES ME

Sy beweer dat sy gedwing word dew haar ma, maar loop weg na haar eerste "klient" en lok self twee na haar huis toe. Sy verwyt

haar broer omdat by the haar ma gekeer het nie, maar self het sy ook the iemand genader om hulp the. Sy het nooit in haar lewe

geleentheid gekry om verantwoording aan te leer the aangesien besluite oor haar lewe geneem is sonder om haar te raadpleeg.

ONDERVIND VERHOUDINGSPROBLEME

Sy noem dat haar ma haar geslaan het. Sy het by haar vader gebly maar was in 'n kosskool.

BELEWE VERWERPING

Sy praat van "my ma het my weggegooi", "sy wil my the meer he the" en "my familie het my afgeskryf'

TOON TEKENS VAN DEPRESSIE

Sy praat met 'n gevoellose stemtoon en het al gepoog om selfmoord te pleeg (een van die redes vir opname in 'n kindersorgskool).

WANTROU DIE NAVORSER

Meisie weier om oogkontak te maak en steek moontlik haar ware gevoelens weg.

METODOLOGIESE NOTAS

Meisie wil the met die term "prostitusie" geassosieer word the en gevolglik poog die navorser om die term te vermy.

LEIDENDE VRAE

Aangesien Meisie so min vertel het, poog die navorser om meer te hoor as wat Meisie bereid was om te gee, en om die onderhoud

Linger te mask. Dit is 'n skending van Meisie se reg om te Ides wat en hoeveel sy wil vertel en kon die onderhoud in 'n sekere rigting -

laat beweeg het. Die response op hierdie vrae word the in die analise van die onderhoud gebruik the en word as ongeldig beskou.

Die navorser se persepsie dat Meisie the so onskuldig is as wat sy voorgee the, het tot gevolg dat vrae gestel word om die persepsie

te staaf. Hierdie vrae is op 'n persepsie van die navorser gebaseer en the op die respondent se belewing the. Die response op hierdie

vrae is dus ongeldig en word the in die analise van die gevallestudie gebruik the.

PERSOONLIKE NOTAS

Die navorser voel dat Meisie haar the vertrou the en ook the aanvaar the. Op grond van haar bot, amper onbeskolte houding is dit

moeilik om werklik empatie met haar te voel of om werklik 'n verhouding te stig.

Die navorser voel onvergenoegd omdat die onderhoud so kort is en sy 'n gevoel kry dat Meisie the werklik haar belewing van

prostitusie met die navorser gedeel het the. Verder bly die gevoel by die navorser dat Meisie haar onder die indruk wil bring dat

sy onwillig by prostitusie betrokke is en gevolglik onskuldig is.

Na die onderhoud ondervind die navorser die gevoel van bedruktheid. Die onderhoud is beleef as negatief en Meisie as 'n

onaangename sosiaal lomp en emosioneel afgestompte persoon. Die navorser beleef ook 'n mate van aggressie by Meisie.

GEVALLESTUDIE 2: SKUILNAAM CHANE

VELDNOTAS: Chane is verwys na ...skool op grond van prostitusie en dros van die ouerhuis. Geen verslae is al ontvang the. Sy

is 'n pragtige donker dogter met groot bruin oe. Tans is sy nog redelik depressief. Sy Stem in om deel te neem aan die navorsing.

Maak gereedelik oogkontak. Sy erken dat sy met geleenthede gedros het en dan by prostitusie betrokke was. Sy is 'n aangename

dogter en stig spontaan verhouding.

BIOGRAFIESE BESONDERHEDE

NAAM:

GEBOORTE DATUM: 1977 11 17

SKOOLLOOPBAAN: TANS IN ST 9 (DRUIP ST 7)

RELeVANTE HISTORISITEIT:

TUISTE: LOUIS TRICHARDT MAAR DROS NA JOHANNESBURG EN PRETORIA

GESINSTRUKTUUR: OUERS GESICEI. BLY DAN BY DIE EEN DAN BY DIE ANDER. LOOP GEREELD WEG

SODRA SY ME HAAR SIN KRY ME.

NAFEWE SKETS

Sy skryf geen opskrif the, maar begin na 'n rukkie direk te skryf.

Waar ek dink my lewe begin verkeurd gaan het was toe my ouers geskei het, of sal ek se toe hulle vervreem was v mekaar. Niks

het meer in die lewe geword the -- Alles was net 'n mors van tyd. Ek is kosskool toe op Vivo -- ommenby St 3/4, daar het my pa

vir my (ons) gewag. Ons het toe sommer so aangeneem dat ons by my pa en sy "houvrou" bly. My boetie (oudste een ) wou na

my ma gaan met vakansie maar mag the gegeen het the. Eenkeer het by sommer op die bus geklim en gegaan. As my geskakel het,

(was baie lief vir stiefma) het ek haar gevloek/ telefoon doodgedruk (By koshuis). As ek nou so terug clink - het dit eintlik gevoel

of my pa-hulle ons omgekoop het met ldere, geld sweets ens. Jets waaraan ons nie eintlik gewoond was the.

Die jare het verby gestap - Ek was in St 4 (die einde) toe gaan bly ek weer by my ma. Middelste boetie was slimste in st 1 toe. My

pa het op 'n naweek gekom toe ek in st 5 was - my omgekoop om by horn te bly - ek't gegaan - ma't gehuil - ek't nie eintlik verstaan

hoekom. St 6 was by pa (in sy dorp) op skool. St 7 gaan na ma omrede stiefma my geslaan het. Gaan terug gaan weer na ma - gaan

bly by tannic (Pa se sussie + ma se broer) in secunda. Nie by pa gebly want ek en stiefma the oor weg gekom. Druip st 7. Stiefma

troos my oor fone - gaan bly by pa. In vakansie (clink ek gaan bly by ma) Bank skool ens. Loop weg - pa kry my - loop daar weg -

gaan na Norman - House pluk st 8 - loop daar verskeie kere weg. Vang my op dros hier in Standerton. Oorgeplaas in st 9.



R: OK. --- Ek het -- -(Lag verlee) Ek --

N: Toe maar. (Aanmoedigend)

R: Ek is skaam

N: Dit maak the saak the, ek verstaan as jy so voel.

R: (Lang stilte) My "virgin" was gebreek toe ek ss sestien -- toe ek sestien was. Dit was die aand toe ek by die dokke was. Ek

het baie gedrink. Ek het uit gegaan en toe het dit gebeur. Ek het na 'n after party gegaan. Toe het dit gebeur. -- En um - ek is spyt

daaroor. Want ek wou nog 'n maagd bly totdat ek getroud was. En ek wou dat my man my waardeer het. En urn -- dis the lekker

nie. Jy voel Partykeer voel jy vuil. Partykeer voel jy spyt. --Urn -- (Lang stilte) Ja, dis party mense wat dink ja-nee dit is, --

as jy dronk is dat jy dit doen nie. Dit is nie noodwendig so the. Dit is so. As jy dronk is -- jy --jy doen dit. Jy besef the wat jy doen

the. Dis the lekker nie. Seks was vir my nog nooit lekker the. Alhoewel ek dit al 'n paar keer vir geld gedoen het. Ek weet nie

hoekom nie. Partykeer net om "in" te wees. -- Um --. Ander kere omdat ek dronk was. (Sug) (Lang stilte).

N: En hoe voel jy oor die mense wat saam met jou in hierdie aktiwiteit betrokke is?

R: Eintlik kan ek hulle nie vat nie. Want -- ja --. As jy dit so vat, hulle weet hoe jonk is ek. Hulle weet dat hulle my gebruik as ek

dronk is. Hulle weet ook hoekom het ek dit gedoen het omdat ek dronk was.

N: Op water manier het hulle jou vergoed daarvoor?

R: (Lang stilte ) Ag ek glo nie dit is eintlik vergoeding the. Hulle kan jou nie vergoed the.

N: Is dit? So dit wat hulle gee is the eintlik genoeg vergoeding daarvoor the.

R: (Skud kop) U-u

N: Goed en wat sal jy se is --(Kasset is vol)

N: Goed. En as jy dink dat mense weet dat jy in hierdie goeters betrokke is, hoe laat dit jou voel? As jy hulle weer sien, hierdie

mense, hoe voel jy?

R: Aan die een kant voel ek skaam. Dit is iets om oor skaam te wees. En aan die ander kant voel ek skaam vir die Here ook, want

dit is 'n groot sonde. Um --. Ja ek voel verskriklik skaam vir mense. Ek het nog the regtig baie van hulle gesien the waarmee ek

dit gedoen het the, maar die wat ek wel sien, - dit bly by terugflits wat ons gedoen het en wat het gebeur en goed. En --

N: En so voorts?

R: Ja.

N: En wat het hulle van jou verwag? Watter alctiwiteite het hulle van jou verwag?

R: Hulle het the eintlik iets verwag nie.

N: Is dit?

R: Net om dit saam te doen.

N: Net om dit saam te doen?

R: Ja.

N: Goed. En wat se hulle dan terwyl hulle besig is? Terwyl julle besig is?

R: Urn -- (lag) -- ek weet the tannie. -- OK as ek "Eina", dan se by vir my "Hou uit" of so iets. -- Um -- Wat se geval was daar

nog? Urn party mense se net hou uit of is jy al moeg of so iets.

N: Wat is die ouderdom van die mense wat dit met jou gedoen het.

R: So twintig, een-en-twintig.

FOKUSONDERHOUD

N: Dinlcjy daar is enige voordele aan enige goed daarin om in hierdie alctiwiteite betrokke te wees.

R: (Lang stilte) Ek dink Ek weet dit is the reg van my om dit te se the, maar jy word baie meer volwasse -- OK ten opsigte van

die dinge OK, maar In werldildieid is dit glad the goed the. Jou selfbeeld word afgekraak. Jy voel baie Mein oor jouself. -- En dit.

N: Is dit? Chane as jy nou so praat van drank. Dat jy gedrink het. Het jy gedrink om dit te kan doen of het jy gedrink omdat jy dit

gedoen het?

R: Nee, ek het gedrink om te vergeet van alles en almal.

N: Is dit. So omdat --. So jy gebruik die drank om te verged dat dit gebeur het?

R: Nee, ek het voor dit gedrink.

N: Het jy voor die tyd ook al gedrink?

R: Ja voor ek dit gedoen het, het ek gedrink. OK dan het ek vergeet van alles ek het the geweet wat om my aangaan nie. Ek het

dit geweet, ja, maar, dit het the kop toe gegaan the. En dan het ek dit gedoen. En dan as ek die volgende dag nugter is, dan dink ek

daaraan. En dan voel ek uiters skaam.

N: Dan voel jy sleg.

R: Um.

N: Ek sien. Goed. So um dit blyk dan dat jy se op die ou end is daar the voordele daaraan the?

R: Nee glad the.

N: Glad the. Goed Chane, as jy nou clink aan die toekoms, wat sal jy graag wil doen met jou toekoms? Wat is jou toekomswense -

jou drome vir die toekoms?

R: Ek het the einthic drome vir die toekoms the. Daar is the vir my 'n toekoms the, daar is net vir my 'n hede. Dis net wat nou gebeur.

Dis of alles om my dood is.

N: Is alles om jou dood? Hoekom voel jy so?

R: Ek weet the. Ek is in die plek. Dit is of niemand omgee the. Niemand worry the. Almal hap op jou kop --. Urn -- jy voel klaar

gebruik. As jy byvoorbeeld --. As ek gaan trou dan gaan the vir my voel of my man my gaan waardeur the, want ek is klaar

gebruik. Dit is klaar uit. Soos 'n sweet wat geed word. Die soet is klaar uit gesuig. As jy hom weer gaan suig gaan hy proe soos

'n "sweet", maar hy gaan the meer soet wees the.

N: Se vir my wat dink jy, wat kon gedoen gewees het, om te verhoed dat jy in hierdie dinge betrokke geraak het?

R: Ek kon na my ouers meer geluister het -- deur "no sex before" die huwelik --. Urn -- um --. Ek kon ook geluister het daama om

the te drink the Nie myself te drink dat ek the weet waar ek is the. Ek kon meer selfdissipline gehad het deur te dink dat ek dit

the mod doen the.

N: Ek sien. En dink jy Wat sal jy aanbeveel wat moet gedoen word om te keer dat dogters betrokke raak?

R: Um Dit sal the help the. Dit gaan the help the as die vader -- die ouer die kind belet the om by 'n sekere ou by 'n sekere

ouderdom the, want dan word die kind skelm. Soos ekke. Ek het skelm geword. Hulle kan Hulle kan meer vertel word. Hulle

kan meer vertel word wat is die nadele van prostitusie. Hoe jy daaroor voel. En die ouers kan hulle vat vir navorsing dat hulle

duidelik weet daarvan. Nie net lees daarvan the en so aan the, want "see is believe". Want lees u-u.

N: Goed so jy voel 'n mens moot meer vertel word daarvan. Van die voordele eintlik van die nadele

R: Van die nadele. Daar is the eintlik voordele the.

N: Daar is the eintlik voordele the.

R: U-u

N: Goed. Baie dankie.

VELDNOTAS

OBSERVASIE NOTAS

Die navorser word in kennis gestel dat Chane nou net toegelaat is in die nywerheidskool op grond van prostitusie en dros van haar

ouerhuis. Aangesien dit 'n dringende plasing is, is nog geen verslae ontvang the. Chane is die tweede dogter waarmee die navorser

'n onderhoud voer.

Chane is 'n mooi dogter donker hare en groot bruin ot. Sy skep 'n goeie indruk en is netjies en versorgd. Sy maak goeie

oogkontak en groet spontaan en vriendelik. Sy lyk tog onseker en verward. Die navorser stel haar op haar gemak en verduidelik

wat van haar verlang word. Daar word verduidelik dat haar deelname aan die navorsing the verpligtend is the en dat haar identiteit

the openbaar sal word the.

Die navorser verduidelik dat geen verslae deur die skool ontvang is the, maar dat sy verwys is op grond van prostitusie. Sy erken

dat sy by prostitusie betrokke is dice keer as sy van die huis, of van 'n plek van veiligheid of dros. Sy noom dat sy gewoonlik dronk

is "as dit gebeur". Sy is bereid om aan die navorsing deel te neem. Ons voltooi die biografiese gegewens en sy word versoek om

haar lewensverhaal te skryf. Sy sit eers 'n ruk en dink lyk onseker. Dan begin sy vinnig te skryf.

Gedurende die onderhoud is sy aanvanklik skaam en ongemaklik. Sy noem ook dat sy skaam voel. Wanneer sy praat, praat sy

duidelik en behalwe gereelde states, meestal sonder enige gevoelens behalwe met twee geleenthede toe dit gelyk het of sy beheer

oor haar emosies gaan verloor.

Sy praat nooit van prostitusie the maar praat van "wat ek gedoen het", of "wat ons gedoen het".

TEORETIESE NOTAS

SOSIAAL VAARDIG: Chase is sosiaal vaardig en tree gemaklik en spontaan op.

VERMY DIE ONDERWERP: Sy praat oor prostitusie asof verwyderd, gebruik nie die term the.

AANVAAR NIE VERANTWOORDELIKHEID VIR HAAR OPTREDE NIE: Sy soek verskonings vir haar betrokkenheid by

prostitusie, sons haar ouers se egskeiding en dronkenskap. Sy voel kliente misbruik haar en hulle kan verhoed dat sy by prostitusie

betrokke raak. Ten spyte van die verskonings en redes voel sy skuldig, verwerplik, nutteloos en klaar gebruik.

VERHOUDINGSPROBLEME:

Ten spyte van haar sosiale vaardighede is daar aanduidings van verhoudingsprobleme wat genoem en geskryf is. Sy ondervind

probleme met haar pa, stiefrna en biologiese ma.

BELEEF HAARSELF AS ONTOEREIKEND:

Chase beleef haarself as ontoereikend en the so slim sons haar middelste broertjie nie.

SKOLASTIESE PROBLEMS

Chase ondervind ook skolastiese probleme en druip St 7 en 8

INGESTEL OP GENOT

Sy noem sy is moontlik betrokke by prostitusie vir geld, en word deur haar pa omgekoop met klere, geld en "sweets"

VERDONKERDE TOEKOMSPERSPEKTIEF

Sy dink the aan die toekoms the - net die hede bestaan. Sy glo sy het geen toekoms the.

METODOLOGIESE NOTAS

Die navorser se persepsie dat Chase se verskoning dat sy so dronk is dat sy the weet wat om haar aangaan the, the waar is the, gee

aanleiding tot leidende vrae om te staaf dat sy wel weet wat sy doen. Die response op hierdie vrae is ongeldig en word the in die

analise van die gevallestudie verwerk nie.

Chase beweer dat sy vinniger volwasse geword het as gevolg van prostitusie, maar weerspreek dan die stelling deur te se dat daar

glad niks goed is nie, en gaan dan voort om self die nadele van prostitusie te noem. Die navorser huldig die persepsie dat sy

prostitusie as onaanvaarbaar beleef en dat sy alkoholiese verversings benodig om prostitusie te bedryf. Die respons op die leidende

vraag om hierdie persepsie te staaf, is ongeldig en word the in aanmerking geneem by die analise van die data nie. Die navorser

moes hewer gevra het -- "Kan jy aan nog nadele dink?"

PERSOONLIKE NOTAS

Chane is 'n aangename dogter en sy stig maklik verhouding. Sy het 'n goeie potensiaal, maar het geen innerlike kontrole the. Sy

het voldoende insig in wat sy doen, maar neem malchic die verkeerde besluite en soek dan verskonings vir haar optedes. Sy verwag

dat ander haar moet beskerm teen haarself en verwyt hulle asof sy geen aandeel in die gebeure gehad het the. Chane beskou haarself

as 'n objek wat gebruik kan word, willoos is met geen weerstand the en gevolglilc is sy uitgelewer en afhanldilc van ander om haar

te beheer.

GEVALLESTUDIE 3: SKUILNAAM: ESTIE

BIOGRAFIESE BESONDERHEDE

NAAM;

GEBOORTE DATUM 1979-12-05

SKOOLLOOPBAAN: ST 7 - TWEE KEER GEDRU1P

RELEVANTE HISTORISITEIT:

TUISTE: GAUTENG (STAD)

GESINSTRUKTUUR AANGENOME DOGTER. AANNEEM OUERS GESKEI

SPONTANE SKETS

Sy skryf self die stork van haar lewe.

My lewe het goed begin soos enige normale kind. Ook groot geword in 'n streng huis met reels. Maar ander goed wat the in

sommige huise was the. Ek was in Laerskool ... in Port-Elizebeth graad 1. Toe het dit alles gebeur. Van daar die dag of het ek

geweet, my lewe gaan verander. Dit was in 1987 toe alles begin gebeur het. My pa (stief) het my begin molestreer, ek het altyd

geding ons het 'n spellitjie gespeel. Later later toe het ek uitgevind wat dit regte was. Toe het ek begin weghardloop jy kan maar

se vir my probleme. Later later toe dink ek moet vir my ma se en ek het. Indie begin wou hulle my the geglo het the. Maar later

aan het Sy. En toe begin sy eers te vertel van my regte ma. Net dat sy dood is en ek by hulle bly.

Nooit vir my vertel Wie Sy is the. Niks. Toe later aan het my ma en pa geskei want sy het met 'n ander man begin uitgaan. Toe

moes ek ook daar gaan bly. Ek en die oom het Nie so goed oor die weg gekom the. Altyd baklei. Toe later aan het ek begin uit

die huis uit gaan in die aande. Gebaldei met my ma wat ek nog Nooit gedoen het Nie. Toe stuur my manskaplike werker my Tutela

toe en van daar van Nywerheidskool.



R: Ek hou the eintlik regtig daarvan the, -- want dis vir my partykeer aaklig om te sien dat 'n manspersoon 'n meisie invat. Ek

hou the eintlik daarvan the. Maar toe ons daar was -- ek was saam met my vriendin op dros, het sy my soort van -- dronk gemaak.

Ek het the geweet wat om my aangaan the. En sy het -- soort van -- die ouens na my toe gestuur -- en -- sy het vir hulle geld gevra.

En dan het hulle -- my gevat. En dan weet ek the eintlik wat gaan aan the -- en dan het ek net toegegee. Dan het hulle my weer

terug gevat. Maar ek dink dit was dwelms. -- Want ek het net 'n bietjie bier gedrink. Ek drink the eintlik the. Ek weet the, -- maar

elke keel as ek "pour sped en ek terug kom, het my drank altyd meer gelyk. Ek weet the -- ek hou the eintlik daarvan the. -- Dis

grillerig vir my. En wat my pa vir my gedoen het -- toe my pa my gemolesteer het --. Ek sal met ouens uitgaan, maar as hulle

te ver gaan ek sal sommer omdraai en weggaan. Ek sal the naby so 'n ou wil wees the. Dis hoekom ek bang is om te trou, want

as ek trou dan het ons dit en -- dan doen ons gemeenskap -- en as hy the genoeg "cry the, dan gaan hy dit by 'n ander vrou soek. --

En as ons kinders het, dan gaan hy die kinders afskeep. Dis ook hoekom, as ek gaan trou dan gaan ek the kinders kry the. Ek

sal eerder kinders aanneem, maar the my eie kinders the. -- Dit gaan my herinneringe -- my -- harts= en dit dit gaan dit terug

bring. Ek hou the eintlik daarvan the.

N: Goed, so jy hou the daarvan the. Goed. Nou soos byvoorbeeld by Hilbrow. Wat het hulle van jou verwag? Wat wou hulle he

moes jy alles doen? (Hierdie vraag is ongeldig).

R: Hulle het dat ek met hulle -- met hulle -- um -- speel en -- met hulle slaan soos met 'n sweep en dit, maar ek kan the. Toe die

ou dit wil -- toe se ek: "Vat my net terug. Ek wil loop. Ek voel naar ek, ek dink ek is verwagtend." (Lag) Nou ja toe dink hy ek

is verwagtend. Toe kom Celia. Toe loop hy, toe is by woedend. Toe bet my vriendin my deur my gesig geklap.

N: Ek sien, toe het jy gemaak of jy verwagtend is. Goed nou behalwe die ouens wat wou gehad het dat jy hulle met 'n sweep moes

slaan --. Hoe het jy gevoel as jy hulle moes slaan?

R: Ek --. a het gevoel, -- nee. Hulle doen dit seker met vrouens, maar hoekom moet ons dit dan aan hulle doen. Hulle hou seker

daarvan as iemand hulle seer maak. Nou het ek gedink hulle het 'n groot probleem 'n lae selfbeeld. Maar dan dink ek, ek het ook

partykeer 'n lae selfbeeld. Ek dink the eintlik baie van myself so the --.

N: So jy voel jy dink the baie van jouself nie?

R: Um-um. Want -- as ek -- as ek Ek sit partykeer dan bid ek vir die Here -- of dan praat ek met die Here, dan dink ek -- Hy

skop my weg -- Hy skop my eenkant toe --.

En al rede hoekom ek bier is, is net deurdat ek onbeheerbaar is. Ek kan the --. Hulle kan the my hanteer the. Want van dat ek

gehoor het --hulle wil nie vir my se wie is my ma the wat is my ma the --. En dan voel dit of ek net iemand kan doodmaak -- of

ek net iets aan hulle kan doen.

Toe ek klein was het ek altyd seuns geklap, hulle geslaan Hulle geslaan dat hulle neuse breek. En dan dan. Nou is ek ouer.

En as ek iemand gaan slaan, dan weet ek, ek gaan the ophou slaan the. Al is dit 'n seun Ek sal daardie persoon doodmaak. Dis

hoekom

Die kinders tempteer my bier binne. Dan wil ek net hulle nekke omdraai. En -- as hulle vir my van seks en verwagting en van al

daai goed --. Dan wil ek net se: "Hou net op!" -- Want elke keer as die meisies van die vakansie of kom dan se hulle: "Ek het lekker

gestoot" of -- "Ek het lekker gedrink" of -- "Ek het hierdie ou aan sy dinges gevoel" -- of "Ek het hierdie meid geslaan", voel ek net

ek wil hulle aanrand --. Want dan praat hulle lelik van -- van vrouens vrouens wat soos ons is, -- mans wat soos ons is --. En dan

voel dit of ek hulle net kan aanrand. En ek weet -- as ek gaan begin, dan gaan ek hulle dood maak.

Dis hoekom ek Ek het al --. Ek het my al gesny, maar dan kyk ek so na die sny, dan smeer ek iets op --. Of in die aande as

my ma hulle slaap, dan sit ek -- of dan gaan sit ek net buite. Of -- ek loop net uit die klas uit. Dis hoekom ek se --. Ek weet -- die

kinders baklei met my -- en hulle praat van al die goedte -- en hulle "Ek wonder of jy drink", "Ek wonder hoe voel dit" "Ek

wonder of jy wed hoe voel dit as jou pa jou molesteer." Dan kyk ek hulle net so aan. Of hulle se maar ek het the.

Maar ek ken 'n meisiekind haar pa het haar gemolesteer, dan se sy ek (onhoorbaar) --. Dan voel dit of ek haar kan doodmaak.

Dis aaklig vir my.

N: So jy hou niks daarvan the?

FOKUSONDERHOUD

N: Estie, as jy nou clink aan Hilbrow se stories. Die hele gebeure daar. Wat sal jy se -- is daar enige iets -- of wat sal jy se is goed

in verband met prostitusie?

R: Um -- . Niks is eintlik goed the want baie van die prostitute -- um --. Hoe kan ek se? -- As hulle prostitute word, dan verwerp

hulle hulle Here. -- Hulle verwerp hulle self. Hulle gee the om vir hulle liggaam the. Hulle gooi hulle liggaam weg -- en -- hulle

weet hulle kan enige tyd doodgemaak word, maar hulle gee the om daaroor the, want hulle is soos party kinders uit hulle huise

uit geskop en clink hulle dit is die enigste uitweg. Of hulle lcry 'n babatjie -- gee hulle babatjie af, of hulle laat hul babatjie faring. --

En dan los hulle dit dan kom die virus wat ons nou bier het. En die mans wat the --. Die mans wat met -- wat getroud -- en dan

is hulle Kier so in hul tagtigs, vyftigs en dan --. (Gril)

N: Dan is dit vir jou aaklig?

R: Dan soek hulle hierso by hierdie Jong skooldogters van so 14 - 15 jaar vir hulle plesier --. Maar, sy kan the anders the, want--

haar ma het haar uit die huis uit geskop.

Maar, al wat ek se iets is goed van Hillbrow. As jy na Hillbrow toe gaan en jy toy 'n ordentlike werk en jy is the 'n prostituut of so

iets nie en jy gaan na 'n moederskombuis of iets dan is dit goed. Hillbrow het partykeer plekke vir mense in Johannesburg waar

hulle mense kan help. Dan is dit hierdie kinders wat met "I don't care" gaan en dan doen hulle net wat hulle wil.

N: Goed so oor die algemeen kan jy se dat die hele ding van prostitusie is vir jou the goed nie? Dis vir jou 'n aaklige ervaring en

jy hou niks daarvan nie.

R: Um

N: En dis vir jou grillerig

R: Um

N: Wat sal jy se is vir jou die grillerigste van die hele aspek van prostitusie? (Hierdie vraag is ongeldig)

R: Um -- As die meisies hulle monddele aan die mans se privaat (Gril)

N: Blow job?

R: Ja.

N: Goed en het julle dit ook gedoen?

R: Ja, maar ek het dit the gedoen the. 'n Ou wou gehad het, maar toe se ek is by mal of wat. (Gril)

N: So jy hou the van die blow job the, en jy het toe geweier om dit to doen.

R: En as hulle partykere Ek het dit at gesien op TV. -- As hulle die meisies vat -- as ouens -- as dit 'n mansprostituut is, ek weet

the --. As hulle nou 'n vrou prostituut is, dan kom hierdie ander vrou of hierdie man met hierdie man - dit's vir my aaklig. Dit is vir

my --. Ek weet the hoekom doen meisiekinders dit in die skool the. Hulle kan so baie ondervinding he, maar dan moet hulle na

meisies toe gaan. Al het 'n man -- of 'n seunskind hulle seer gemaak Hulle kan -- net soos ek ek gaan the meer met hierdie

ou uit the --. Ons is net eintlik goeie vriende maar ouens het my at so baie seergemaak, met my uitgegaan en dan los hulle my

sommer net so. En toe --. Ek dink net as 'n ou jou liefhet, dan sal by jou the laat gaan the. So hoekom moet hulk dan nou hulle

'n nuwe --(onhoorbaar) he of sulke goed. Is party mense soos -- pap ek weet the wat sies (Baie onduidelik op kasset) aangegaan

het met diere -- Nee. (Trek gesig).

N: So jy hou the daarvan the. Dis vir jou aaklig.

R: Ja. Vandat ek en die ou omgang gehad het, het ek begin opgooi.

N: Is dit?

R: Dit het vir my aaklig gevoel. Dit was seer.

N: Dit was seer. Geed se vir my, Estie, wat is --. As jy nou vandag daaraan dink, wat dink jy van die toekoms? Wat is jou begeerte

vir die toekoms, wat wil jy doen met jou lewe?

R: Ek wou eendag 'n veearts word, maar ek kan dit the word the, want ek is in die skool. Hulle gee the die regte kwalifikasies the

--. Of anderste wil ek net doodweg op 'n stil pleldcie gaan en my lewe van vooraf begin. Al my goed wat gebeur het weggooi om --

'n nuwe begin te maak en -- net rustig te wees soos ek altyd maar normaal wou lewe 'n Ordentlike ma, ordentlike pa wat vir my

lief is, -- wat vir my omgee. Nie hierdie -- jammer om dit te se hierdie "two heads nonsense" --- wat dink hulle neem jou aan en

na 'n paar jaar dink hulle, hulle kan jou seer maak, jou straf en dit --. As ek hier uitgaan dan wil ek net rustig wees en op my eie

twee voetjies staan.

N: En dink jy dit is moontlik?

R: Ek gaan baie hard probeer.

N: Is daar nog enige iets wat jy verder wil vertel?

R: Ag dis net dat ek by my stiefma regtig wil uitvind waar is ek gebore ek weet ek is in Suid-Wes gebore. Ek weet the waar

eintlik nie. Ek wil net weet wie is my ma. Wat is haar naam. Hoe het sy gelewe. Hoe is sy begrawe. Wat is sy eintlik. Ek wil

net wed --. Hulle kan maklik vir my lieg en se: "Jou ma is dood." En dan kom my ma --. Sy was miskien 'n jong won en toe moes

sy my weggee. Al wat ek wil wed --. My regte pa het ek so 'n jaar gelede ontmoet nou is by so vyf maande dood. Ek wil net --.

Daardie dag toe by dood is, het my stiefma eintlik gelag --. Toe ek haar vra kan ek na sy begrafnis gaan in Port Elizabeth het hulle

gese nee ek mag the. Dit is hoekom Ek was sy enigste kind. Hy het vir my goed nagelaat. Ek wil net my ma en my pa --. As

ek een en twintig is wil ek net my ma se eiendom he, want sy is my ma. Sy is niemand anders se ma the. Sy is net my ma.

N: Goed. Ek sien. Estie nog ietsie. Se vir my wat dink jy kon gedoen geword het, om te keer dat jy enigsins by hierdie seksuele

goed betrokke geraak het?

R: As my pa sy hande kon tins gehou het.

N: As jou pa sy hande tuis gehou het? (Geen verdere respons the)

N: Good wat dink jy wat kan gedoen word in vandag se wereld om jong dogters soos jy te beskerm en te verhoed dat hulle betrokke

raak by seksuele insidente soos prostitusie?

R: Ek dink eerstens Hulle mod al die prostitusieplekke toemaak. En daardie vrouens en mans wat the werk het in 'n gesogte huis

sit. Vir hulle 'n beter lewe gee. Vir hulle meer opvoeding gee -- onderhoude gee. En -- um -- die kinders in skole meer van "AIDS,"

prostitusie en molestering vertel. Hulle meer vertel -- van hoe die eienskap is van --. Hulle meer van die Bybel vertel -- die

Antichris heeltemal uit to roei. Die Antichris bestaan the nou the by gaan nog bestaan. Hulle meer van die Bybel te vertel. Hillbrow

uit Johannesburg -- heeltemal van die aarde of te vee en laat die mense soos in hierdie klein dorpies kom bly en net ordentlike

opgevoede mense sal wees.

N: Is dit jou antwoord?

R: Ja eintlik.

N: Baie dankie Estie.

VELDNOTAS

OBSERVASIE NOTAS

Estie het gedros van haar ouerhuis en ... en is na 'n kindersorgskool verwys op grond van prostitusie in Hillbrow. Die navorser

ontvang toestemming om 'n onderhoud met haar te voer nadat sy toegelaat is tot die nywerheidskool.

Sy is 'n mooi kind met 'n dik bos blonde hare en 'n mooi gelaatskleur. Sy lyk jonk en onskuldig en kan selfs nog jonger as 15 jaar

geskat word. Sy noem dat sy nog the 'n prostituut is the, aangesien sy "dit" nog net 'n paar keer gedoen het. Sy self het ook the die

geld gevra of ontvang nie, maar haar vriendin wat saam met haar gedros het, het die geld by die mans ontvang. Daar word

ooreengekom om te se sy is the 'n prostituut the, maar is betrokke by prostitusie. Dit lyk the of sy die verskil verstaan nie.

Die navorser verduidelik dat haar deelname glad the verpligtend is nie, maar baie waardevol kan wees vir navorsing. Die navorser

verseker haar dat alle inligting slegs vir navorsing gebruik sal word en as konfidensieel beskou sal word. Dit lyk steeds the of sy

werklik verstaan of bekommerd is oor konfidensialiteit the en sy stem gewillig in om as respondent op te tree.

Nadat die biografiese gegewens voltooi is, skryf sy haar lewensverhaal. Haar spelling is swak sy het ook al reeds twee keer

gedruip.

Gedurende die onderhoud praat sy gemaklik en spontaan met 'n stroperige stetnmetj ie. Maak baie gebruik van halwe sinne en spring

baie rond - gevolghic is die vertelling deurmekaar. Sy praat gemaklik, maar se the veel the. Sy dwaal gereeld van die onderwerp af.

Sy praat amper vrolik en die aggressie wat in haar vertelling voorkom word glad the deur haar houding of stemtoon weerspieel nie.

Soms praat sy dromerig en soms kruiperig.

Sy het 'n obsessie om meer oor haar biologiese moeder uit te vind.

TEORETIESE NOTAS

SKOLASTIES

Estie ondervind skolastiese probleme, sy het reeds twee keer gedruip, haar spelling is swak en haar denke is ongestruktureerd (sy

praat onsamehangend).

AANVAAR NIE VERANTWOORDELIKHEID VIR HAAR OPTREDE NIE

Sy gebnui dronkenskap en die feit dat sy gemolesteer is as verskoning vir haar betroldcenheid by prostitusie. Sy openbaar ook 'n

gemaak onskuldige en kruiperige houding.

HET VERHOUDINGSPROBLEME

Sy het swak verhoudings met haar stiefma, ma se vriend, onderwysers en maats.

Sy openbaar onderdrukte aggressie. Sy praat stroperig terwyl sy vertel hoe sy iemand wil doodmaak.

BESKOU HAARSELF AS 'N OBJEK

Sy noem dat sy gevat word, weggegee word.

OPENBAAR GEVOELENS VAN DEPRESSIE

Sy het al pogings aangewend om selfmoord te pleeg. Die obsessie om meer te wed omtrent haar moeder is op grond van haar

belewing van vervverping en 'n gevoel dat sy nerens hoort nie. Sy maak gebruik van projeksie om oor gebeure te praat wat vir haar

te pynlik is.

PERSOONLIKE NOTAS

Die navorser vied dit moeilik om die dogter te verstaan. Die eerste gevoel wat mens kry is dat sy spontaan en eerlik is. Uiterlik

is sy baie mooi en 'n mens lcry die gevoel van: "Hoe kan so 'n pragtige kind in hierdie situasie betroldce wees". Terwyl die

onderhoud vorder, rank die navorser meer en meer bewus van Estie se emosioneel onstabiele persoonlikheid. Die Navorser beleef

dat Estie haar probeer bemdruk, waarskynlik omdat sy 'n dringenede behoefte het om aanvaar te word. Die navorser lcry die gevoel

dat die lewe Estie onregverdig behandel het al het haar eie optrede ook bygedra tot haar probleme. Die navorser voel Estie se ouers

het haar in die steek gelaat.

METODOLOGIE SE NOTAS

Die navorser poog om Estie by die onderwerp van prostitusie te hou en probeer ook vasstel of Estie meer ondervinding by

prostitusie het as wat sy wil erken. Gevolglik word verskeie vrae gestel wat ongeldig is, aangesien die navorser die onderhoud in

'n bepaalde rigting probeer stuur het. Die response op hierdie vrae word nie in die analise van die gevallestudie gebruik nie.

GEVALLESTUDIE: 4 SKUILNAAM TERSIA 17 JR OUD.


NAAM;

GEBOORTE DATUM: 1978

OORSPRONKLIKE TUISTE OOSRAND

SKOOLLOOPBAAN SLAAG ST 5. WAS IN PLEKKE VAN VEILIGHEID EN KINDERSORGSKOLE

SPONTANE SKETS (Aangesien Tersia nie leans sien om haar lewensverhaal te skryf nie, sal sy sommer spontaan haar lewens-

verhaal vertel).

N: Goed Tersia vertel my wat is jou naam; hoe oud jy is en waar jy groot geword het.

R: My naam is Tersia Fourie, ek is sewentien jaar oud, ek het groat geword in ... (Geraas in die agtergrond - ek maak die deur toe).

R: OK -- um --. Ek het skoolgegaan in ... Laerskool in ... en toe trek ons ... toe en toe gaan ek na die hoerskool daar -- toe gaan

ek na St 6, toe druip ek. Toe gaan ek na vyflien verskillende skole toe. Toe word ek geskors uit almal uit al die

Johannesburgskole.

N: Hoekom was jy in vyftien verskillende skole?

R: Drugs -- um -- en die skole in Johannesburg wou my nie gehad het nie.

N: Ek sien

R: -- En dis hoekom ons Kaap toe getrek het. Toe gaan ek skool daar. Drie dae in die tegniese skool, toe word ek weer geskors

vir Satanisme, drugs, en um -- aanranding. Toe word ek in 'n plek van veiligheid gesit in die Kaap. Ek was daar vir omtrent 'n

jaar en ses maande, maar ek het omtrent 'n honderd drie en vyftig keer weg gehardloop. En -- toe bly ek in die Kaap -- en dit is

waar ek begby prostitusie doen het op die skippe.

Ek het in die kiubs gewerk, saam met die seemans geslaap. Ek was jonk ek was veertien --. Um -- Op daai stadium het ek nie

geweet waar my ma is nie -- en ek het ook nie geweet waar my susters was of my broers -- of niemand nie

Toe gaan ek ek toe gaan Ek -- um het met met 'n Sjinees maats geraak, toe trek ons Durban toe -- en toe trek ek Durban toe

saam met horn. Toe bly ek daar saam met 'n ou man -- 'n Sjinees.

N: 'n Ou man? Hoe bedoel jy 'n ou man?

R: Hy was so 45 met drie kinders -- en sy jongste kind was ouer as ek gewees. Um -- ek het daar gebly vir ses maande toe sien

hy (onhoorbaar). Toe gaan ons na Sun City en Sandton Sun. Ek was Thailand toe gewees, maar op 'n vervalste ID en paspoort,

en Amerika, Kalifornia vir twee weke.

N: Was jy toe alleen, of was jy saam met die Sjinees gewees?

R: Ek was saam met die Sjinees gewees --. Um -- ons het "drugs" gesmokkel, toe het -- toe bly ek nog steeds in Durban -- um --.

Toe los ek die Sjinees, toe hardloop ek weg. Toe gaan ek in 'n bar werk ek het toe daar gewerk vir omtrent twee maande -- en --

um toe na twee maande begin ek op die straat to werk en 'n escourt agency. Toe ek vyftienj aar j a voor ek sestien geword het, --

um toe werk ek in 'n escourt agency -- en van die een na die ander toe. En toe raak ek deurmekaar met 'n vrou -- twee vroumense,

toe werk ek saam met hulle. Toe kom my suster van PE af. Want toe het ons mekaar uiteindelik in die hande gekry. Um -- toe kom

sy af hier na Durban toe. Sy het omtrent die Vrydag afgekom en die Maandagoggend -- toe -- gaan doen ons fraud. Toe word

ons gevang toe word gesen -- toe word ons aangehou. Vir vyf maande was ek aangehou gewees. In Westville Prison -- Westville

Prison. Um -- toe kom my merchant en my merchant het my uitgebail, maar my suster het agtergebly.

N: Is jou suster ouer as jy of jonger as jy?

R: 'n Jaar en twee maande ouer as ek.

R: Um -- vandaar af -- toe bly ek nog in Durban, nog so 'n rukkie -- en toe doen ek iets snaaks en toe moes ek weghardloop van

Durban af.

N: Hoe bedoel jy -- toe doen jy iets snaaks?

R: Ons het um ons het 'n ou gerob, sy kar gesteel sy geweer sy geld, (lag) ons het horn vasgemaak, ek en sy (verwys na haar

"butch" Shane) wat hier binne is. Urn -- toe moes ons wegkom -- en toe kom ons Johannesburg toe.

Toe ek in Durban was, was ek nie so heavy op drugs gewees nie toe het ek net buttons gerook, en die paragoricks geskiet. Toe ek

in Joburg kom -- toe bly ons by die ... Hotel en toe daar doen ons daar het ons "heavy gedrug, ons het cocaine gebruik ons

het buttons gerook, ons het gespike, ons het morfien, opium, repanils, enige drug al die drugs het ons gebruik. En toe word ek

verskriklik maer, heavy verslaaf aan pinks. Ek -- het omtrent nege en dertig geweeg of so iets. Toe besluit ek nee -- en toe het die

meisie saam met wie ek was my geslaan. Toe hardloop ek weg. --. Toe gaan ek Kaap toe (begin huil -- snuff) toe bly ek daar vir

vyfmaande, -- toe was ek nog steeds in die prostitusiebesigheid gewees, -- op die skippe, -- en agencies. Van die Kaap af gaan

ek toe Port Elizabeth toe. Toe is ek saam met my suster, toe het sy net uit die tronk uitgekom. Um --. Ag dinge het nie baie goed

gegaan nie.

N: Tussen jou en jou suster nie?

R: Nee tussen my en my baas. Ek het hom geslaan en sy voet amper afgeskiet. Um - en hy het teargas in my gesig gespuit.

Maar ek nog steeds geskiet, maar nie pinks nie. En van daar af -- toe hike ons van Port Elizabeth af tot hier, en toe kom ek terug

en ek is nou -. Wag dis nou Maandag -- van Vrydag af is ek hier. Urn -- en ek is weer op pinks - ek gebruik weer pinks. Ek

gebruik nog steeds buttons, en ek is nog steeds op die straat.

N: Bly jy nou weer in die ...?

R: Nee, ek woon hier in die ..., maar ek owe vir so --- vir drie dae. So ek sal nou maar weer straat toe meat gaan om geld to gaan

haal.

N: Goed. Dankie Tersia.


N: Nou wil ek he jy moet my vertel van prostitusie. -- (Lang stilte) Hoe is prostitusie? Wat dink jy van prostitusie?

R: (Sy word baie hartseer en trane loop oor haar wange). As jy the anders kan the, dan daar is the --. Niemand gaan jou help

the -- the in Johburg the Niemand help niemand the, elkeen is vir homself en almal hier is skelms. As jy sien jy kry min geld dan •

vat jy dit. As jy sien jy kan drugs steel of jy kan iemand doodsteek vir die goed wat hy in sy sak het, dan doen jy dit. As jy 'n goeie

deel wil sien, alles wat gebeur in Johannesburg, Berea, Hillbrow, dit is die deel waar prostitusie aangaan. Dis meestal net -- net --

om mekaar te con --. Even jou vriende. Hierso Ek en my vriend ek het hom vandag Ek het hom, drie skote gegee -- met

'n mes hom gesteek. More is ons weer vriende. Ons is sy vriende -- van die drugs -- of enigiets. Hier het --. Partykeer op straat,

dan stop iemand jou, dan vra hy "Is jy op pinks?" Want party van die meisies gaan saam met die mans vir pinks, party van die

meisies gaan saam met die mans vir geld, party van die meisies gaan saam met die ouens vir coke. Dit hang af - waarop jy is --,

of waarvoor jy uitgaan.

Gewoonlik kry jy ouens wat altyd weer terugkom. Partykeer kry jy ouens wat jy dink hierdie is die gaafste man, maar wag eers

tot jy in die kar klim, dan is dit jou grootste nightmare. As die kar dan eers stilstaan. (Sy huil steeds. Sy steek the trane weg the,

en vee the af nie).

N: Hoe bedoel jy hy lyk of by gaaf is dan is hy the gaaf the? Hoekom jy dan agter wat gebeur dan dat jy dan sal se hy is 'n

nightmare?

R: Wat met my gebeur het is -- urn --. Ek het R300-00 by my gehad en toe was ek by die ... Toe stop die ou. Toe was dit 'n Indian

ou gewees. Hy het so 'n metalic blou Jetta. Hy het nice gelyk, maar ek kon the sien of hy dronk was en of hy Ek kon the sien

wat se soort mens hy is the. Gewoonlik, sons in Durban as jy by 'n ou in die kar klim dan kan jy sien, maar in Johannesburg kan

jy the. want hier is te veel um --. Toe gaan ek Ek het saam met hom in die kar geklim. Toe dog ek omdat ek die R300-00

wil gebruil om coke te koop, sal ek nou saam met die ou gaan vir two fifty. (Snuff) Toe se by ja well OK. Toe ry ons, en toe sien

ek dat hy gaan the --, by gaan heeltemaal in 'n ander direksie in. En hy het 'n klokkie gehad wat so tussen ons was -- by die kar.

En ons het gery. En toe stop by by so 'n ander fabriek, aan die agterkant, mynhope, dit is oop veld en daar was 'n trok gewees wat

teenaan die muur gestaan het wat besig was --. Net die kant, van die trok maak mos oop dan hang dit so af, toe stop ons so 'n

stukkie voor die kar, voor die trok, toe sien ek dat daar iets verkeerd is. Um -- dis kwart voor vier gewees. En toe draai hy die

kar om -- en by kom terug en by stop op die hoek, sodat die mense van die kant en van die trok se kant, van die kant af kan jy die

agterkant en van daai kant kan jy die voorkant sien. Toe se hy vir my hy gaan gou-gou leak. Toe sit ek in die kar toe klim by uit

en toe sien ek in die venstertjie, in die kantvenster, sien ek by kom so om (wys) en hy staan by die agterdeur. En toe hoor ek hy

werk -- met die knoppies wat die deur oop en toe maak. Toe sien ek hier vlieg die deur oop. -- Toe gryp hy my aan my hare, en

by gooi my op die grond, en by -- het kanne bob martins in gehad. En by het my fuck geskop, my kop my lyf, my alles is blou.

Hy't my gerape, omtrent vier keer. Um hy't my geslaan - aanhoudend, sonder stop, tot omtrent so 10 voor 5 Ja, maar in die

proses -- um het daar 'n kar geskop, maar dit was onder gewees, ek kan nogal hard fluit, en toe fluit ek. Ons was buite die kar en

toe fluit ek en toe stop die kar, maar met hulle ligte na ons kant toe maar ek het gesien die mense in die kar het omgekyk, en 'n ou,

'n coloured ou het oor die pad geloop, dit was nogal 'n distance so tweehonderd meter. En hulle kon gesien het, want ek het in die

middel van die straat gestaan en ek was besig om my broek te traai optrek, want my hele lyf was vol dorings. Daar was dorings

orals in gewees wat ek moes uithaal. Um Ek het -- hulle het gesien, hulle het gekyk vir 'n rukkie, en die Indian het gepanic,

hy't net daar gestaan, aan die kant van die kar sodat hulle horn skrams kan sien, um (lag) en toe die kar het verdwyn, en toe die kar

het begin aamy, toe is daai man weer bo-op my en hy gryp my en by slaat my. Hy't my gerape -- weer. En toe kom daar 'n trok

verby, toe het hy my bo-op die kar gehad, toe was hy besig om my te naai. Toe Ty die trok verby, met drie drie kaffers, en toe

ry hulle verby. Toe se --. Toe alles verby is, maar hy het my amper verkrag voor hulle. Toe ons klaar is, toe se ek vir hom -- toe

se hy vir my hy gaan nou Ty, toe se ek vir hom of hy my net asb Hillbrow toe kan vat. Toe se by vir my as ek wil he dat hy my

Hillbrow toe meet bring dan gaan hy my weer rape - dan gaan hy my weer rape. Toe se ek vir hom nee, as ons in Hillbrow kom,

dan km hy na my plek toe kom en dan kan ons besigheid praat. Toe se by OK ,maar hy meet eers sy skoonsuster gaan optel. Toe

se ek vir hom OK. Toe sit ek agter op die bank agter in die kar. Toe gaan ons na so 'n fabriek toe, wat daar naby was toe tel ons

sy skoonsuster op. En toe se by vir my as ek enigeiets se veer hierdie vrou, sal by my brains uitblaas. Want as ek vir haar iets gaan

se, gaan sy lewe niks vir horn gaan beteken the, omdat by sy vrou gaan verloor. Dit is sy skoonsuster, dit is sy vrou se mister. En

OK toe se ek niks the, toe se ek, ek is een van sy kliente.

N: Het niemand toe gesien dat jy geslaan is the.

R: Nee hulle kon the. Dis -- (lag). Hulle slam jou so, sodat daar the merke is the.

Toe kom ons hier, toe gaan laai ons eers sy skoonsussie af, in die dorp. Toe gaan by hier na die ... toe. Toe het ek ek het vir

niemand niks gese the. En toe het hy my net afgelaai. En toe het hy aangery. Toe het ek na kamer 18 toe gegaan in die .. -- want

my meisie was daar -- en daai ander meisie was daar. En toe ek inkom toe -- toe sak ek -- toe faint ek en toe weet ek nie wat gebeur

het the. En die meisie wat saam met my was was Cheekie. Sy was op Cart Blanche. Um -- sy weet hoe lyk dit as 'n mens gerape

was of enigiets. Toe vat sy my badkamer toe. Toe trek sy my uit en toe sien sy hoe my lyf lyk. Toe vat sy my dokter toe, toe moes

hulle al die dorings uithaal en --. Ek km the alles onthou the.

Toe gaan ek terug na die hotel toe, en toe ry dieselfde Indier weer eendag daar verby. So drie dae daama, Ty by weer verby. Toe

roep ek hom. Toe kom by in, -- in die ... in. En -- toe --. Maar by het geweet dat dit ek was maar toe by in die ... inkom toe was

ek the daar the. Toe weet hy the waar ek was the. En toe het -- (lag) toe slaat ek hom met 'n bottel oor sy kop. Ek vat die --. Hy

het altyd pool gespeel, by die ..., toe vat ek die pool kit, toe trek ek dit deur sy mond. Toe kom hy agter uit. Ek weet the wat het

Ek weet the wat het met hom gebeur nie.

N: So hy het toe self ook the na die polisie toe gegaan the?.

R: Nee by km the. Daar was 'n ander keer wat ek gerape was deur 'n polisieman. Hy het in die ... gestaan en hy het 'n bier gedrink.

Dit was 'n jong ou, 'n jong blonde ou. Hy was lank, en het 'n wit -- chevy gery. Ja so plat kar een van daai ou model karre, maar

so 'n plat ene -- so 'n bar gery. Ek het the geweet by is 'n polisieman the, maar ek het vir hom by het vir my gevra of ek the na

the Doors wil gaan nie, om te jol. En omdat ek nog nooit daar was the, se ek vir horn ja. Maar hy het the geweet dat ek 'n

besigheidmeisie was the. -- En toe se by --. Toe Ty ons --. Toe gaan ons. Toe ry ons verby die Doors (Sy praat skielik vinnig).

Toe draai ons by so 'n klein paadjie af.

N: Is dit dolls of dons?

R: The Doors,

N: 0 ek sien the Doors.

R: Ja.

N: Goed. Ja en toe ry julle verby The Doors?

R: Ja dit is waar ons suppose is om na te gaan. Toe draai by daar af, toe vra ek vir hom waar gaan hy. Toe se by vir my nee by

gaan net om die blok ry. Toe ry ons in so 'n klein skraal paadjie af. Dit is 'n opdraande - as jy bo is dan km jy die highway sien.

En dis net gras. En daar het hy my betrek. Um -- en toe se ek vir hom dat um -- ek 'n sekere tyd moet terug wees -- by die ... want

ek het iemand wat die registrasienommers vat, en as hulle sien dat ek nie op 'n sekere tyd terug is nie dan gaan hulle die polisie

bel. Toe se hy vir my dit maak the saak the dis the sy kar nie, en -- tweedens hy is 'n polisieman. So, ek kan niks doen the.

Fly het my the seer gemaak the, maar hy't homself op my geforseer. En toe -- gaan laai hy my weer af by die ...

N: As jy nou so clink aan die ondervinding, dat jy al verkrag was, hoe last dit jou voel? As jy nou 'n klient het wat regtigwaar vir

besigheid kom -- hoe voel jy as iemand jou oplaai? Onthou jy dan die verkragting? Is jy bang, of wat?

R: Ja. Ek sal eerder Ek sal eerder dat my ma my oor haar oor haar skoot sit en my broek aftrek en my een moerse pak slae

gegee het, as wat ek daai het as dat ek in die straat moes gaan en gesteek geraak het en my geld afgevat word. As om te weet --

om daai gevoel te he dit gebeur elke wat kan gebeur wat gebeur het -- terwyl dit gebeur.

N: Nou hoe voel jy terwyl dit gebeur?

R: (Sug - lang state. Begin weer te huil) Wel, jy kan the -- jy kan dit the beskryf nie. Jy's bang -- en -- en die persoon wat saam

met jou -- wat dit aan jou doen - hy verstaan the. Jy kan staan en jy kan huil. Jy kan pleit, jy kan jy kan enigiets doen hulle

worry the --.

Daar was een keer 'n ou gewees wat ek saam met --. 'n Ou het -- my by die ... kom hy het altyd daarnatoe gekom. Dit was

Sondag en dit was twaalfuur gewees. Besigheid was baie sleg en hierdie ou het gestop en hy my --. Hy het na 'n lekker ou gelyk.

Toe gaan ek en Susan en my Butch, -- Shane, en toe ry ons oralste rond en sock 'n bank, hy meet vir my geld gee en ons moes in

'n hotel ingeboek het. Toe kry ons 'n bank en ons kry ons geld en alles en hy gee toe die geld vir Shane, en hy laai vir Shane en

Susan by die ... af. Toe begin ons ty. Toe se ek vir hom "Maar meet ons nie nou hotel toe gaan nie" toe se hy niks nie. Toe hou

hy net aan ry en dit word verskriklik donker orals. Daar was niks straatligte the en dit was verskriklik donker. En ek onthou hy

het toe onderdeur -- the onderdeur the, daar was so 'n dip gewees en dan gaan jy. En toe ons deur die dip gaan toe weet ek

waamatoe is ons op pad. Komashu is -- die lokasi. --. Toe ry hy (sug) toe gaan hy reg in die lokasie in en toe staan hy in die middel

van die lokasie. -- En -- toe hy het 'n condom gebruik --. En toe doen hy dit in die kar en toe het hy groot stories gehad van --

ek wed the wat the --. Toe se hy nee hy wil nou the weer terug Johannesburg toe Ty the. Toe se ek vir horn maar ek meet drieuur

terug wees. Toe raak hy dronk want ons het by sy vriend gegaan. -- En toe raak hy dronk en hy ek weet the hy het net snaaks

geraak. Daai volgende oggend nege uur toe kom ons eers in Johannesburg aan. Toe was alles OK.

Hy het my the seer gemaak of enigeiets the en niks ernstig het gebeur the. En twee Sondae daama toe sien ek hom weer toe wil

hy weer he ek meet saam met hom gaan toe se ek vir hom ja, ek sal saam met horn gaan as Shane, my Butch, as sy kan saam gaan

Hy't het 'n bietjie moans gehad maar toe se hy OK. Maar toe het hy klaar uitgevind binnekant wat gaan aan. Ons se mos the

vir hulle ons het Butches of wat the. Toe het hy nou klaar uitgevind wie Shane is en alles. Toe --, maar ons was weer suppose

gewees om by die hotel te gaan inboek, maar hy het die keer 'n meisie saamgehad, 'n swart meisie, sy vriend se suste,r en hy meet

haar gaan aflaai. Toe se hy of sy kan saamry. Toe ry ons weer sons ons gery het, toe ons weer by daai dip afgaan toe se ek vir

Shane -- sy wed van die laaste keer, "We're going to the same place." En toe begin sy worry --. Ons het agter in die kar gesit en

sy het gehuil saggies. Ek was verskrildik bang gewees, ek het nog nooit so in my lewe gevoel the. en toe gaan ons weer na daai

selfde ou toe en toe drink hulle toe het hy vir my en Shane in die kamer. Toe gooi hy die geld voor Shane neer toe probeer hy haar

rape maar sy is sterk toe rape hy haar the toe slaat hy haar ore, blank en toe slaat sy neer. En toe probeer hy my verkrag, maar ek

het 'n ek het 'n outfit aangehad, 'n langbroek outfit, met 'n all-in-one en ek het 'n jean bo oor aangehad en 'n top en 'n belt. Want

hy het vir my gese dat --. Die onderste gedeelte wat ek aangehad het was 'n leopard gewees en sy pa was doodgemaak deur 'n

luiperd of iets, en hy hou the daarvan the en ek meet dit gaan uittrek en toe trek ek dit the uit the toe trek ek my klere bo oor aan.

En toe hy my traai verkrag toe ruk hy my belt en toe ruk hy my hele belt los en toe my broek en alles en die zips skeur oop. Toe

sien hy die luiperdstorie. Toe moer hy my. Toe se hy vir my ek meet dit uittrek. Toe trek ek dit uit. Toe trek ek my jeans weer

aan en die top. -- Toe het hy weer vir Shane, toe vcrkrag hy vir haar, en toe verkrag hy vir my --. Ons was twaalf ure daar, toe ry

ons road in die hele Kwamashu. En hy het na vriende toe gegaan en ons het agter in die kar gesit en dit. En na byna al die plekke

wat hy toe gegaan het was daar so 7 of 8 kaffers oralste. Dan sluit ons onsself net in die kar toe. Ons kon niks doen nie.

N: Tersia, as dit nou 'n klient is, hoe voel jy dan? As dit nou 'n regular is, of nie 'n regular nie, maar gewone "straight forward

bussiness proposition," hoe voel jy daaroor?

R: (Sug - Lang suite) Ek is amper al dood, ek is bang dit gebeur weer, en dis hoekom ek eerder vir --. As hulle the wil hotel toe

gaan nie of na my toe kom the, dan gaan ek nie saam met hulle nie. Al verloor ek geld, dit maak nie meer saak the. Maar ek sal

nooit weer na 'n man se plek toe gaan the, want as jy na hulle plek toe gaan, dan kan hulle met jou maak wat hulle wil, want hulle

betaal.

N: So hulle kan maak met jou wat hulle wil, want hulle betaal jou?

R: Dit is wat hulle dink, maar as jy die klient in jou plek het kan hy nie maak wat hy wil nie.

N: Goed, so jy se as die klient na jou plek toe kom, kan hy nie net mask wat hy wil the.

R: Nee.

N: Maar hy stel tog sekere vereistes, want hy betaal jou.

R: Ja.

N: Goed en hoe voel jy terwyl jy daar besig is met jou klient? As hy nou byvoorbeeld daar kom en hy praat in die rigting van

besigheid. Hoe voel jy dan?

R: Ons praat nie besigheid in my plek the. Ons praat eers besigheid as ek in sy kar klim. Hulle weet waarvoor hulle stop en

waarvoor staan ek. As hy stop dan klim ek in die kar, en dan vra ek -- en dan vra hy vir my "Hoeveel vra jy". Dan se ek vir hom

"Ja well, it depends on what you want, en hoeveel het jy om te spend". Pryse is klaar gese in die kar en dan vra hy vir jou of jy

'n plek het, of hy "Kom ons gaan na my plek toe." As hy se ons gaan na sy plek toe, dan se ek vir hom "Nee ons gaan na my

plek toe of niks." Dan kom hulle gewoonlik na jou plek toe, hulle is bang, -- maar

Wat party meisies doen is om hulle te rob maar dit maak besigheid moeiliker vir ons meisies wat the rob the. Ons voel loosing

met die kliente en bargains en doubles or even as hy daar uittrek, ek weet dat hy geld in sy sak het haal ek die geld uit sy sak uit

en steek ek dit weg. En teen die tyd wat hy klaar is en hy kom uit die badkamer uit en as hy sy broek aantrek en vra waar is sy geld

dan se ek, ek weet nie. Hy kan niks aan my doen nie want dit is my plek.

N: Goed en dan wat se werk Wat doen jy dan alles vir horn? Wat vra hulle byvoorbeeld, blow jobs --. Wat is die meeste?

R: Party wil blow jobs he, party wil hand jobs he, party wil net 'n quickie he. Meeste van hulle wil alles he, full house.

N: En hoe laat dit jou voel?

R: Ek worry nie eers meer nie, ek soek net hulle geld. (Hull stil).

N: Goed en as hulle nou klaar is en jy het nou die geld ontvang --?

R: Nee, ek kry eers die geld.

N: 0, so jy kry eers die geld en dan doen jy besigheid.

R: As hy klaar is, of even as hy nie klaar is the en ek dink hy vat te lank dan se ek vir horn: "Klim of en waai." Dan se hy vir my

dan soek hy sy geld terug. Dan se ek vir hom: "As jy the nou waai nie dan steek ek jou dood." Dan bail die boere uit jou kamer

uit. Dan los hulle dit. maar partykeer kry jy ouens wat dit nie los nie en dan trek hulle 'n geweer op jou, maar jy het altyd iemand

wat bystaan as so iets gebeur.

4. FnICTISONTIERH^UD

N: Goed Tersia en as jy nou sit en dink aan prostitusie as sulks, wat sal jy se wat is die voordele van prostitusie? (Geen respons

nie) Is daar voordele aan verbonde? voorkom of sy the verstaan the). Wat is goed aan prostitusie? Is daar enige iets wat

goed is aan prostitusie?

R: Party keer dan lcry jy 'n ou wat rerig baie van jou hou, en hy sal jou die geld gee sonder om seks te he -- en dan sal hy jou baie

kom sien en dan --. Hy sal altyd vir jou geld gee -- en na jou kyk. -- En dit is net met party meisies. Partykeer dan gebeur dit en

partykeer the. Dan trek hulle by die ou in en dan bly hulle happy ever after. Party van die meisies bly maar net --. Hulle worry

the oor die ouens nie ek sien jou nou en ek sien jou nooit weer the en that's dit. Dis die risk. Of hulle word later doodgemaak ook.

Die voorcleel is net partykeer kry jy geluk of 'n man wat op jou verlief raak of gee baie vir jou of hy gee jou 'n kans om jou lewe

te wil verander.

N: Het jy al ooit so 'n gevoel gehad dat iemand regtig vir jou lief is?

R: Ja, maar the eintlik the.

N: Nie eintlik the? -- So hulle se maklik dat hulle lief is vir jou, maar hulle bedoel dit the eintlik the?

R: Ja, maar ek glo nooit 'n klient the.

N: So. Is daar dan baie leuens?

R: Ja veral van die meisies se kant af.

N: Van die meisies se kant af?

R: Sy moet lieg om te kry wat sy wil he.

N: Urn -hum (Geen verdere uitbreiding the.) Tersia, wat sal jy se is die nadele van prostitusie?

R: Wel die meeste van die meisies gaan dood.

N: Gaan dood? Van wat?

R: Drugs. Seks vir geld en geld vir drugs. En -- dan vir elke seermaak in ons lewe is daar 'n drug om dit weg te vat --, maar dit

vat dit the altyd weg the dit vat dit net 'n rukkie weg. So om nooit weer daarna te kyk the moet jy vir die res van jou lewe drugs

gebruik. So hoekom gebruik jy the die drug waarvan jy die meeste hou the? En dan gaan iemand dood daarvan.

N: So vir jou is die nadeel van prostitusie dat hulle doodgaan van dwelms, aan drugs verslaaf is. Is daar nog enige ander nadele

waaraan jy kan dink?

R: Aids.

N: Aids?

R: Ja.

N: Hoe laat dit jou voel as jy dink aan AIDS?

R: Ek dink nooit daaraan the.

N: Speel jy veilig?

R: Ja.

N: So goed as wat jy kan?

R: Ja, meeste van die ouens wat ek lay slaap ek the eens mee nie.

N: Is dit?

R: Ja ek con hulle. As ek klaar die geld gekry het probeer ek ander maniere om hulle te gee wat hulle wil he sonder om seks te

he. Partykeer kry ons dit reg, partykeer the.

N: Tersia, wat is jou toekomsverwagtinge? Wat wil jy graag van jou lewe maak of he?

R: He? Ek kan niks van my lewe maak the. Ek het net St 5. Ek is 'n prostituut, ek is op drugs, ek was in die tonic, ek het 'n

rekord wat sky high is.

N: So jy voel daar is niks anders wat jy kan doen the?

R: Ek sal die res van my lewe aanhou moet hoer.(Huil).

N: En hoe laat dit jou voel?

R: As jy the 'n keuse het the het jy the 'n keuse the. As jy the na jouself kyk the, niemand anders sal.

N: Is daar enige iets wat kon gebeur het in jou lewe wat kon verhoed het dat jy by prostitusie betrokke raak? (Stilte) Enige iets

wat enige iemand kon gedoen het, wat kon gekeer het dat jy by prostitusie betrokke geraak het? (Steeds geen respons the). Wat

is daar wat iemand kon gedoen het?

R: As die skole my net wou gehad het, as iemand bereid was om net 'n bietjie meer om te gee.

N: Met ander woorde, jy voel die mense het the werklik omgegee the?

R: Niemand het omgegee the. (Huil)

N: Wat sal jy se het in jou lewe gebeur dat jy werklik die stap geneem het om te se "OK now I am going to start prostituting"?

R: Ek bet weggehardloop en ek het geld nodig gehad. Ek het the 'n plek gehad om in te bly the.

N: En as daar op daardie stadium iemand was wat omgegee het en probeer het om te help, sou dit jou gekeer het?

R: Ja (Huil).

N: Jy se jy het omtrent driehonderd keer weggeloop van die plek van veiligheid af, hoekom het jy daavandaan af weggeloop?

(Ontaard nou in onregverdige ondervraging).

R: (Huil nou hardop met snikke). Um -- um -- ek wou weggekom het. -- Elke dag dieselfde ding. -- Ek was beInvloed gewees.

Ek was op drugs -- hulle wou the gehad het ek moes sigarette gerook het the -- en ons senior het vir my baie moeilikheid -- (lag)

en baie kak gegee en ek het baie probleme met allerhande sake en met 'n moordsaak opgetel terwyl ek daar was. En ek het

weggehardloop en toe bly ek weg vir omtrent driemaande toe bring die polisie my terug hiematoe en vyf tot agtjaar opgeskorte

vonnis. (Sug en huil. Lang stilte) (Navorser voel dat die instansies wat die dogter moes bystaan haar eerder gestraf het. Die

navorser voel ontsettend jammer vir haar, maar ook half magteloos).

N: Was dit vir jou baie moeilik om hieroor te praat, Tersia?

R: Ek doen dit the vir my nie ek doen dit vir al die ander.

N: Wat dink jy wat moet gedoen word om te keer dat ander Jong dogters soos jy by prostitusie vasgevang word. (Stile) Wat moet

die wereld doen om dit te verhoed?

R: Hulle kan the --. As ons the na onsself kyk the wie sal na ons kyk --? (Lang stilte)

N: Toe jy by jou ouers was, was jy toe gelukkig? (Die navorser poog nou self om enige positiewe aspek in die gebroke lewe te

vind omdat dit vir die navorser self ondraaglik is).

R: Ja, maar ons was baie arm gewees. Daar was dae wat ons sonder kos gegaan het. Dit was die tye toe ons uit uit weggetrek

het, my stiefpa het sy besigheid verloor, en toe los my ma hom en sy gaan saam met 'n boyfriend wat baie jonger as sy was, wat

the gewerk het the. En toe gaan bly ons by my oupa.

N: So, toe het jy the by jou ma en by die boyfriend gebly the -- of het julle almal saam by jou oupa-hulle gaan bly?

R: Ja My suster is uit die skool toe sy veertien was. Sy het swanger geraak toe sy veertien was. Sy moes toe uit die skool uit

gaan. Sy het getrou toe sy vyftien is.

N: Het sy --. Was sy ook betrokke by prostitusie?

R: Nee, the tot verlede jaar toe the.

N: Het sy toe eers begin?

R: Ja, sy het the 'n keuse gehad the, die welsyn het haar !cinders gevat. Sy werk the op die straat the, sy werk in 'n agency.

N: Is dit beter in 'n agency?

R: Ja, maar daar (Bly snui0 is te veel meisies in 'n agency om die heeldag net daar te sit en te wag vir besigheid en te wag vir die

geld om na jou toe te kom. Ons moet uitgaan om dit te gaan haal.

N: Tersia, as daar iets aan gedoen kon word, jy se nou daar is niks wat daar aan gedoen kan word the maar as daar iets was wat

daaraan gedoen kon word, sou jy verkies het om me 'n prostituut te wees the?

R: ( Lang stilte) Ja.

N: En wat sou jy dan graag wou gedoen het?

R: Enige iets.

N: Goed. Baie dankie Tersia.

VELDNOTAS

OBSRVASIE NOTAS

Die navorser ontmoet Tersia die eerste keer in die ...-hotel. Die ... hotel is vuil en onafgewerk. Veral Swart meisies woon en werk

vanaf die ... Ons gaan na haar kamer. Haar kamer is klein. Twee enkelbedjies is langsmekaar en opgemaak soos 'n dubbelbed.

Daar is 'n badkamer met 'n toilet en stort. In die kamer is ook 'n staalkas wat dien as 'n hangkas. Oor die beddens is 'n kombers,

maar geen deken the. Die kussings en laken wat uitsteek, vertoon vuil, mens kan the uitmaak water ldeur dit is the. Daar is geen

prente of fotos teen die mure the.

Die direkteur van "The House" verduidelik van die onderhoud wat ek met haar wil voer ter wine van navorsing. Sy praat the veel

the, maar verklaar haarself bereid om deel te neem aan die navorsing. Sy is haastig en vra dat ons haar moet verskoon. Sy belowe

om die Saterdag-more na "The House" te kom vir die onderhoud.

Na hierdie gesprek met Tersia, verdwyn sy vir omtrent ses maande. Die ontvangsdame van "The House" skakel my en noem dat

sy terug is. Sy was glo in Durban of die Kaap. Sy noem dat Tersia bereid is om die onderhoud te voer. Ek belowe om binne 'n uur

daar te wees.

Tersia en Shane (Tersia se butch) is beide daar. Hulle is skoon verspot en luidrugtig. Tersia se voorkoms het agteruit gegaan. Sy

kom onversorg, amper vuil voor. Haar hare is groen geldeur en sy is baie maer.

Sy is bombasties en onverfynd. Sy openbaar 'n traak-my-nie-agtige houding. Terwyl ek met die direkteur praat, speel sy en Shane

met my kassetspeler en breek die flap af. Hulle se the vir my wat gebeur het the, en ek ontdek dit eers wanneer ek met die

onderhoud wil begin.

Ek versoek Shane om ons alleen te laat en verduidelik weer aan Tersia wat die doel van die onderhoud is. Sy verklaar haarself steeds

bereid om deel te neem aan die navorsing. Ek versoek haar om haar lewensverhaal te skryf, maar sy wil the skryf the. Sy beantwoord

ook die biografiese vraelys mondeling.

Gedurende die onderhoud begin sy saggies huil. Sy probeer dit eers verberg, maar later loop die franc oor haar wange sonder dat

sy 'n poging aanwend om die tune af te vee of te verberg. Sy is glad the weer so hardgebak the, maar eerder onseker en weerloos.

Sy praat neutraal, amper gevoelloos, maar hou the op met huil the.

TEORETIESE NOTAS

Met die eerste ontmoeting met Tersia was sy omtrent ses maande jonger en meer onseker. Ons het haar ook op 'n Vrydagaand gaan

opsoek en dit is van hulle besigste tyd. Haar verdwyning vir meer as ses maande bevestig die nomadiese bestaan van die dogters.

Haar bombastiese houding is haar manier om weg te steek dat sy senuagtig is. Verder moet sy ook 'n front voorhou, aangesien

Shane teenwoordig is. Haar houding verander dan ook sodra Shane die vertrek verlaat.

Die insident met die kassetspeler moet gesien word as normaal vir tieners wat ook nog ongedissiplineerd is.

Die feit dat sy weier om te skryf, kan verklaar word uit die feit dat sy nog net St 5 omtrent vier jaar gelede geslaag het, en

waarskynlik het sy in die tydperk baie min gelees en geskryf.

Sy gee baie aandag aan verkragting en vertel minder van prostitusie. Sy gebruik soms kru uitdrukkings.


Die navorser is so onder die indruk van die verkragting en geweld, dat sy the glo dat dit so half gelate aanvaar word the. Die navorser

kan the glo dat iemand weer saam met 'n persoon sal gaan na die ervarings wat sy opgedoen het the. Dit is of sy totaal weerloos

is, ten spyte van haar butch, wat haar eintlik moet beskerm. Die navorser kan ook the verstaan hoe sy voor mense kan verskyn

sonder dat hulle kon opmerk dat sy aangerand is the. Die leidende vrae as gevolg van hierdie gevoelens van die navorser is ongeldig

en die response word the in die kodering van die gevallestudie ingesluit nie. Die onveiligheid van die beroep, veral vir 'n kind, maak

so 'n impak dat die navorser die onderhoud probeer gebruik om die dogter te waarsku oor die gevare van VIGS en prostitusie. Die

vrae is ongeldig en die response word nie in aanmerking geneem tydens die kodering van data the.

Tersia vertel die verkragtingsgebeure in groot detail, maar sy vertel the veel van prostitusie the. Om meer uit te vind oor die

seksuele handelinge (wat eintlik the relevant is the) stel die navorser sekere leidende vrae. Ook die response op hierdie vrae word

the ingesluit in die kodering van die data the.

Die navorser beleef soveel empatie met Tersia, en haar begeerte om deur iemand aanvaar te word dat sy dit vir Tersia gun en poog

deur sekere vrae Tersia te begelei om te ervaar dat daar wel mense was wat vir haar omgegee het. Ook hierdie vrae en response

word the ingesluit in die kodering the.

Die navorser word gewaarsku dat die vraag na die rede waarom die dogter haar tot prostitusie gewend het nie aanvaarbaar is vir

dogters wat by prostitusie betrokke is the. Dit het 'n negatiewe konnotasie omdat dit dikwels aan die dogters gevra word deur hul

kliente, sonder dat hulle werklik belangstel om te weet. In die vervolg sal hierdie inligting uit ander data afgelei moet word.

Die gevoel van hopelose vasgevangenheid - dat sy nog nooit in haar lewe werklik gelukkig was the, laat die navorser soek na 'n

sprankie hoop en geluk nadat die onderhoud in werklikheid afgehandel is. Die response wat uit vrae in die verband spruit, word

the ingesluit in die kodering van die onderhoud the.

PERSOONLIKE NOTAS

Ten spyte van haar voorkoms, haar aanvanklike houding en die gevoel dat sy eintlik van jongs of verkeerde wee gekies het, en dus

mede verantwoordelik is vir haar situasie, wek sy by die navorser 'n gevoel van empatie, 'n begeerte om haar te help, maar ook 'n

gevoel van die hopeloosheid as gevolg van haar situasie.

GEVALLESTUDIE: 5 SKUILNAAM: HEIDIE

BIOGRAFIESE INLIGTING: (Mondeling afgeneem)

NAAM:

GEBOORTE DATUM: 1978/1979 (Onseker)

OORSPRONKLIKE TUISTE : PRETORIA. WOON NOG BY HAAR OUERS

SKOOLLOOPBAAN: TANS IN ST 7. HERHAAL ST 6. VERWISSEL VAN SKOOL NA SY ST 6 GEDRUIP

HET.

SPONTANE SKETS (Aangesien Heidie the haar lewensverhaal wou skryf the, het sy haar lewensverhaal vertel. Vervolgens word

beide die gesprek oor biografiese onligting en haar lewensverhaal weergegee.)

N: Ek dink dit gaan moeilik wees om in die kar te skryf -- so kom ons neem maar alles op. Hoe se jy? (Knik instemmend. Lyk

the meer so vol selfvertroue the). (Die navorser lees opskrifte en Heidie antwoord).

Goed, jou naam is Heidie - Heidie wie?

R: Heidie Hulle noem my Heidie.

N: Ouderdom?

R: Ek se ek is 19 - eintlik is ek amper 15 - ag ek bedoel ek is 15, amper 16.

N: Is jy nog in die skool?

R: Ja kug Ek is in Clap - um - 'n Engelse skool. Ek is in standerd 7. Ek moes eintlik in standerd 8 gewees het, maar ek het

standerd 6 gedop. My ma het my in die skool gesit (lag), want die onnies kon nie Hulle het the van my gehou the. Dit is ook

hoekom ek gedop het. Ek sukkel bietjie -- urn -- oor die Engels -- en die -, maar (haal skouers op).

N: Goed, kom ons sien. Kontak met ouers - jy bly seker by jou ouers of --?

R: Ja, ek bly by hulle. Ek, my ma, pa en beetle. 0 ja, my ouma ook (trek haar mond) - lag - Ek en my ouma ons kom the eintlik

klaar nie. --Sy "like" my boetie meer. Hy's nou 9.

N: Hoekom Wat dink jy hoekom hou sy --?

R: Hoekom sy the van my hou the --. (Trek mond - maak oe toe, sug - trek skouers op). Ag ek weet the -- maak the saak the --

ek pes haar seker

N: Ek sien. Heidie, nou wil ek he jy mod asseblief vir my jou lewensverhaal vertel.

R: My lewensverhaal --. Hoe bedoel jy? Ek

N: Die stone van jou lewe. Se nou maar iemand wil 'n ware stone van jou lewe skryf - wat sal jy hom vertel? (Vroetel

ongemaldik rond lang stilte). R: Ek --. Nee, ek weet the wat om te se the. Ek --

N: Vertel my wat jy kan onthou van jou kinderdae, van jou ma, pa, ouma en wat julle gedoen het.

R: Tot nou toe?

N: Net coos jy wil.

R: Tan- -- um --. Jy moet my maar verskoon - ek is 'n bietjie dom Ek --

N: Nee wat, jy is the dom the. Jy voel seker net bietjie onseker. As jy wil, kan jy dit vir my probeer skryf dan

R: Ek maak bale spel Ek skryf the so goed the. Ek sal hewer praat

N: Net coos jy

R: Ek is hier in ... gebore. Ek is die oudste. I n die begin 'net ons by my ouma en my oupa gebly. Ek was omtrent 3 jaar toe trek

ons na ons huis toe. Ek is na 'n "crèche" toe tot ek skool toe is. Toe is ek skool toe en my boetie is gebore. Is dit reg, Tan --.

N: Ja, dit is heeltemal reg en jy mag vir my Tannie se.

R: Ek is toe in die skool. Ek het baie goed gedoen. My Tannie -haar naam is Elsie, het gene ek is net so slim coos my ma. My ma

is baie mooi en slim, Tannie. My ouma se altyd was dit the vir my --

N: Vir jou --?

R: Vir my -- pa the, sou my ma dit ver gebring het.

N: Wat dink jy, waarom se jou ouma so?

R: (Trek haar skouers op) Aag Ek wil the --.

N: Toemaar. Jy se jy het goed gedoen op skool?

R: Op laerskool, ja, Tannie. In standerd 6 is ek toe na Hoer tot in -- Junie -- toe is ek na

N: Waarom na 'n ander skool --?

R: Ek het -- probleme --. Um - die onnies --. In ... het dit the beter gegaan the, toe dop ek. Tannie moes toe my ouma hoor. Ek

is toe na 'n kloosterskool en ek is nou in standerd 7. En dis al -- of - wag, my oupa is dood en my ouma bly nou by ons vanaf --

seker aan die einde van standerd 5 ja dit

is amper 3 jaar. My ma loop nou ldas en sy doen baie goed. Dit is nou regtig al.

N: En jou pa?

R: Hy werk nog altyd by die ....

N: En Tannie Elsie?

R: Sy kom the meer na ons toe the. -- Sy en my ma het 'n groot baldeiery gehad. My ma se sy skinder van haar. Ek mis haar nogal -

sy was gag.

N: Vertel my iets van jou maats.

R: Ek het the eintlik masts the. Ek praat maar met almal. Party keer sit ek maar in die toilet of in die "library".

N: Ek sien Elsie -- um ag ek bedoel Heidie, weet jy wat is prostitusie?

R: Ja. (Sak haar kop) --. Um --. Dit is - wanner jy dit doen en geld kry.

N: Jy sal onthou ek het jou vertel dat ek onderhoude voer met dogters wat prostitu wat dit doen. Doen jy prostitusie?

R: Sug. Ja maar the so baie the. Net in die vakansies en party naweke.

N: Goed, ek wil nou met jou praat oor prostitusie. Kan jy nog langer bly of wil jy he ons moet op 'n ander dag verder praat?

R: Wat is die -- (Kyk op die motor se horlosie). Daar is nog tyd. Sal jy my na die plein toe vat as ons klaar is --

N: Ja nat--

R: ek moet 'n bus kry. Het jy vir my busgeld?

N: (Ek oorhandig R10:00) So wil jy verder praat?

R: Ja -- ek kan the elke dag so vroeg kom the.


N: Goed Heidie, vertel my van prostitusie?

R: Dit is the lekker the -- um jy kry genoeg geld. Ek koop Mere en ander goed. Partykeer werk niks uit the. Jy sorg vir alles

jy gaan fliek of iets - dan men dit. Of jy staan die hele aand voor die hotel en niemand kom the. As 'n ou kom, dan vat by jou

in die hotel in. -- Um --. Ek kan nog the in die "ladies' bar" drink the - moet altyd bewys ek is ouer as agttien. In 'n kamer bel die

ou vir "drinks". Hulle vra altyd hoe oud is ek. Ek dink hulle weet ek is the negentien the, maar dit pla the -- the regtig -- gee

the regtig om the. As ons staan, kry ek altyd eerste 'n ek kan sien die ander hou the daarvan the -- hulle los my uit. Een meisie

het al gevra of ek saam met haar na na Hill -- iets - dit is in Johannesburg wil gaan daar is baie besigheid - maar ek is tevrede

in .... dis naby en ek is in tyd by die huis. Een aand het 'n ou my en 'n ander meisie, Sandy - ek dink sy is 'n Mewling - saam

na die hOtAk.—er gevat. Ons moes um -- Ales uirtrek en toe mekaar -- urn suig en doen.

N: Hoe voel jy daaroor?

R: Dit was grillerig. Um -- ek gril nou nog --. Hy - um - het net daar gesit en na ons gekyk. Dit het my bang gemaak. Toe hy

weer kom vra, wou ek the saamgaan the. Hy het toe gese hy sal my R200:00 gee. Ek het toe weer saam met Sandy - u - gegaan.

Die keer wou hy ons afneem, maar Sandy het gese nee. Hy het toe weer net daar gesit. Toe staan by op en trek uit - Sandy het vir

horn 'n "condom" -

Tannie weet, dit is so --'n rubberballon wat hy - um - moet aansit --. Hy smyt dit toe weg en stamp vir Sandy weg -- en -- (hoes) --

toe vat hy -- my. Ek was nog nooit so bang the. Sandy se hy -- het my - um - verkrag, maar ek weet the, want hy bet my betaal. Hy

is so snaaks ek was bang -- ek het gedink hy is -- urn --mal. Ek het gedink ek sal ook mal word. Ek het toe vir lank weggebly.

Ek het hom the weer gesien the.

N: As hy weer kom, sal jy weer saam met hom gaan?

R: Um -- (lag) --. Ek weet the, Tannie — um miskien is dit volgende keer the meer so erg the. Partykeer is dit beter - as dit -- um --

by order die lakens klim. Dit is ook lekker as hy eers gesels - en se dat jy mooi is -- by jou graag weer wil sien Ek hou the van

die wat jou bekyk the -- dit last my voel -- so of ek sommer niks werd is the. En ook the van die wat eers voel en voel Me. Ek voel

so veil as hy eers met sy vingers Ek haat -- dit as hy urn borste so druk en byt -- of sy tong in my mond sit. As by nie 'n

"condom" -- wil aansit the hou ek the daarvan the -- ek voel naar urn -- as by so in my - um --. As ek by die huis kom, --

probeer ek (kug) so veel warm water in my inlay. Dit voel dan ook -- of ek die heeltyd moet toilet toe gaan.

N: Se jy dan the vir hulle dat jy 'n kondoom wil gebruik the? Is jy the bang vir vigs

R: Ek se, maar die ou ooms, soos my pa --

N: Soos jou pa?

R: Ek bedoel so oud soos my pa - hulle wil nie. Ek voel partykeer baie kwaad as hulle lank aanhou ek wens dan ek kan hulle

seermaak -- so met my knie stamp --. Ek het dit eenkeer gedoen (lag) -- hy het my seer gemaak.

N: Hoe voel jy as so iets gebeur?

R: (Trek skouers op) Ek kan niks juis doen the. Ek voel ook kwaad as ek hulle moet vryf haar om (gril) dit te vat -- ek dink

ek wil dit afbreek en as ek dit urn -- moet suig, wil ek dit sommer afbyt. Jy word so naar -- as by in jou mond -- weet mos. En

as jy dan naar word in die toilet, moet jy dit so doen dat -- urn -- hy the hour the. As ek by die huis kom, was ek my mond met

Handy Andy en borsel my tande. Dit voel of niks help the --.

R: As die ou se -- urn as by groot is, voel dit partykeer of dit nog in my is, ook as -- by -- van agter (wys) inkom Dit maak my

sommer jeg Ek word partykeer in die aand wakker dan voel dit vir my -- of -- hulle nog besig is. Dan gaan bad ek weer.

My ma kan the verstaan hoekom ek so baie bad the.

N: Heidie, dit klink vir my of prositusie eintlik vir jou swaar --

R: Ja, dit is hank werk maar, ek lay baie geld. Ek het CD's en baie klere. Ek gaan disko's toe en as ek geld nodig het, gaan staan

ek net by die hotel. Ek doen dit net vir die geld, en miskien ek weet the.

INDIVIDUELE FOKUSONDERHOUD

N: So, wat sal jy se is die voordele van prostitusie?

R: Wat goed is? - Soos ek gese het - die geld -- en -- dit voel nogal lekker om weg te glip en my ouma te "cheat" -- urn om

niealleen te wees the om te maak of ek klaar groot is --.

R: Ek sien. En wat sal jy se is die nadele --?

R: Dit is sleg - verkeerd. Ek wil the altyd -- um -- sleg wees the. Ek gaan nog ophou voordat -- um - ek vigs kry. Ek wil net vir

myself geld wegsit. Ek wil eendag baie zyk wees. Die ou ooms is ook sleg Grootmense - vol -- um -- Tannie weet, grootmense

mask of hulk goed is, maar hulle is net so sleg soos ek. Dit is ook sleg dat mens so naar word, maar Sandy se dit sal oorgaan.

N: Wat het gebeur dat jy begin het met prostitusie -- hoe het jy begin?

R: (Trek haar gesig in 'n grynslag) My ouma Ek wou sommer wegloop, toe laai 'n ou my op. Hy het gevra hoeveel wil ek he

en ek se toe sommer R100:00. fly het dit sommer in die -- urn -- kar gedoen - en later weer in sy flat. Dit was seer. Hy het van

my gehou. Ek moes daama elke dag na sy "flat" gegaan het. Dit het vir my gevoel coos - of ons getroud is. Een aand het hy masts

saam gebring hulle -- het dit ook gedoen. Ons het lekker geeet en baie gedrink en gelag. Dit was vir my lekker om so te lag.

Hulle het baie geld gewen by die Caro - die plek naby hier uit-- (Wys met haar hand). Ek het die aand baie geld gemaak. HuBe .

het gese ek is die beste -- urn -- en dat ek hulle baie bly maak. Ek was baie siek vir omtrent twee weke -- um -- seker van die kos

en drink. Toe ek weer na die woonstel gaan, was daar 'n vrou - ek weet the of dit sy vrou was the. Ek was baie kwaad en het een

aand 'n klip deur die venster gaan gooi en weg gehardloop. Van toe of staan ek by die hotel hier onder.

N: Dink jy daar is iets wat iemand kan doen om te keer dat dogters met prostitusie begin?

R: Um --. Ek dink mense mod -- um -- baie praat en the baklei the --. Dit meet vir die kinders lekker wees by die huis. Miskien

meet die ma the dat die dogter net gaan waar sy wil the. -- Ek weet nie eintlik the, Tannic.

N: Heidie, wat wil jy eendag doen as jy groot is?

R: Ek wil my eie baas wees. Ek wil net gaan werk as ek wil - in 'n groot huis bly baie mense kan kom kuier -- um -- om my huis

te sien. Ek mod dit dan the meer doen the --. Ek wil trek - op 'n ander plek ver.

N: Dankie Heidie, ons is klaar. Kan ek vir jou koffie of iets gaan koop.

R: Liewer 'n "milkshake", en dan moet jy my nog by die plein gaan aflaai.

Ons vertrek na 'n kafee. (Ek voel dat sy 'n ongevoelige en onaangename persoonlikheid het. Ek voel bekommerd, want ek weet

sy het hulp nodig, maar is bly die onderhoud is afgehandel - bly sy is the my dogter the). Ek laai haar of en sy loop weg sonder om

my te greet of te bedank. (Ek voel moedeloos -voel sy vertel goed om te skok).

VELDNOTAS

OBSERVASIE NOTAS

Kontak word met Heidie bewerkstellig deur 'n tussenganger, volwasse prostituut, Mary by `n agentskap. Mary (noem haarself

'n "Escort"), verseker die navorser dat sy the bewus is van enige minderjariges wat tans in prostitusie betrokke is the. Sy vertel die

navorser van haar kinders. Haar sewn bly by haar man en sy vrou en haar dogtertjie by haar ma. Sy noem dat die stiefma haar semi

teen haar opmaak - "sy se ek is 'n hoer". Sy noem dat die "bitch" the weet dat dit die enigste manier is om vir haar kind te sorg the.

Sy gaan nog eendag haar seun ook terug kry. Hulle het haar seun gekry deur te se dat sy horn gemolesteer het. Sy begin huil. In

die staduim kom 'n man by die deur in. Hy lag en vra of Mary al weer haar "sob story" vertel. Sy lyk verlee, maar stap saam met

horn na die kroeg. Voor die navorser loop, word die eienaar versoek om die navorser te skakel indien sy van dogters hoor wat

prostitusie bedryf.

Die navorser ontvang oproep van Mary op 7 Julie 1994. Sy vra of die navorser haar kan help om haar seen terug te kry. Sy noem

dat hy begin steel het. Sy glo dat die stiefma die oorsaak daarvan is. Die navorser noem dat sy the vir Mary kan help the, maar

bereid is om mad te gee. 'n Afspraak word gereel vir Sondag 10 Julie. Gedurende hierdie afspraak word Mary verwys na FAMSA

Sy vertel van 'n dogter - sy dink die dogter is 17 jaar - naam Heidie, wat bereid is om onderhoud met die navorser te veer. Mary

reel dat hulle mekaar Maandag 11 Julie kan ontmoet.

Mary daag om 11:45 by die agentskap op. Sy het met Heidie gepraat en 'n afspraak gereel vir 15:00 "lunch time is besigheid".

Ontmoet Heidie op die hoek van Hamilton- en Pretoriusstrate. (Die navorser hou the van die kind se houding the. Sy is ingestel

op haar voorkoms. Kyk gedurig rood - kry die gevoel sy kyk wie almal vir haar kyk. Lyk the of sy enige belang by die gesprek het

nie. Is geneig om haar oe toe te maak as sy praat en haar mond te trek). Sy stem in om deel te neem aan die navorsing. Ons reel

cm mekaar by die agentskap te ontmoet om 10:00 Dinsdag 12 Julie.

Op 12 Julie wag die navorser tot 11:45 waarna Mary haar versoek om die volgende dag terug te kom. Mary sal poog om Heidie

vir die afspraak te gaan haal. Die agentskap word geskakel op 13 Julie. Mary noem dat Heidie vergeet het, maar sal die navorser

Donderdag om 10:00 voor die agentskap kry. Sy wil nie in die agentskap ingaan nie en sal voor in die straat wag.

Op 14 Julie daag Heidie op en die onderhoud word in 'n motor opgeneem.

TEORETIE SE NOTAS

Die navorser vind die dogter se optrede aanstellerig en irriterend. Sy gee voor dat sy volwasse is, en deurgaans op die verdediging

uit is. Sy is egter nog baie jonk en onseker en poog om haar negatiewe belewinge oor haar gesin te verberg.


Die navorser is getref deur die onkunde en weerloosheid van die dogter. Op grond van hierdie gevoel wil die navorser die dogter

deur leidende vrae begelei tot groter insig van haar selfvernietigende optrede, deur byvoorbeeld te poog om haar te waarsku teen

VIGS. Die response op hierdie vrae word nie ingesluit in die kodering van die data nie.

PERSOONLIKE NOTAS

Die navorser is bewus van 'n gevoel van magteloosheid teenoor die situasie van die dogter. Die dogter se optrede en onderdrukte

aggressie lok aggressiewe gevoelens by die navorser. Die navorser moet behoorlik die gevoel onderdruk van "As jy my dogtertjie

was ----."

Ten spyte van die negatiewe gevoelens wat die navorser tydens die onderhoudvoering ervaar, is die navorser ook bewus van die

dogter se belewing van eensaamheid.

GEVALLESTUDIE 6: SKUILNAAM: CASEY

I = Researcher / interviewer


Name:

Age: 18 (Sy noem tydens die fokusonderhoud dat sy nog nie 18 jaar is me)

Scholastic achievement: College: N 1

Grew up in a city.

Family structure: Adopted

NAiEWE SKETS THE STORY OF MY LIFE By Casey

When I was a baby I was adopted by my Parents. They had two children and me. I can not remember my mother - my real mother.

My parents said she was a bad woman. She had many boy friends and didnt look after me. That is why my parents took me away

and adopted me.

My parents are rich. They have a big house in ... My stepbrother is five years older than me and my step sister about ten years. She

is married. I liked her more than my brother. I don't know if he is married.

When I was in Std Six I ran away from home because my brother and I did not get along --. He kept on touching me when my

parents did not see. They did not believe me, so I ran away to Durban. When the police caught me my parents came to fetch me

again, but I ran away again.

I was put out of school and went to the technical kollege. I passed my NI and then I ran away again. (I hated ... it is a boring place)

I started dancing in a club in Durban. When I was (about) sixteen I was a stripper. The manager of the clubl send me to an hotel.

There I met my first steamer. I made more money that night than I did in a week stripping. I started to work at an escort agency

but I was busted by the police and taken back to my parents. I ran away again and started escorting in I-Iillbrow I started shooting

pinks and smoking buttons.

Now I suppose I am a prostitute. It is a good but hard life.

FENOMENOLOGICAL INTERVIEW

I: I want to share your experiences and your thoughts and feelings about - um- your participation in prostitution. That is every thing

that you feel, that you think, that you experience in prostitution.

R: Oh. OK. Actually, I try not to think much about it. I look at other girls when I see them go to cars and that. I see these soft

young girls go to the old, old men's cars and I get this sick, sick feeling. (Laughs uncomfortably) And then I think I am doing this

myself. And you think it is the only --. You only see this in magazines or movies and that, till you come to Johannesburg.

And you can meet some nice guys who want company, but most of the time they just --. It is basically a con game. You've got

beautiful eyes and beautiful hair ---. You know they all want the same thing anyway and then you think no, this one is different.

The money is -- all right, but --, about the only good point. And then -- um, you get the girls as well that rob the guys and guys that

rob the girls. Um --.

The only bad experience that I can remember is -- um --. An old man was driving around in a car. He wanted the youngest girl on

the block, which at the time was me. And um -- he drove -- to a private place and we had to do business. And -- urn when he has

finished he started his car and threw me out of his car (Speaks fast). You get plenty guys like this that pay you virtually what your

price is. Often -- Urn -- you get the guys who like to be bruised. (Laughs). Different guys. (Laughs).

I: That like to be bruised?

R: (laughs). Ja. Then -- um -- It's for the experience of pain. But I don't like to do it because the guys usually turn around on the

girls, and --- um --. The cops give the girls quite a hassle. They should be giving them even more hassles, (Laughs) the girls

(Laughs).

Um -- A lot of the girls will say they don't do it for the drugs. I'd say probably -- quite a few do it for their drugs. Drugs for their

boyfriends their husbands what ever. Um -- some -- um. Like in Durban I was doing it for my rent. I was actually doing it for my

rent and food. And that was the time the cops picked me up. In Durban the girls are picked up every single day. I was in cells four

days out of a seven day week. They leave you then ag Virtually they really want to just pay rent, they just want a place to sleep

and they don't want to keep drugs. Urn --- but then I get mad --- pay for (Laughs) -- pleasures and all. (Laughs)

I: You also want money for other things?

R: (Laughs) J. I prostitute to buy ray drags. Um, basically I now buy all my drugs. You can't really do this job when your straight.

I suppose you can, but girls that are drug addicts get nicer boys. And urn, these guys will tell you that you are vain creatures.

(Laughs).

I: What do you mean " vain creatures"?

R: (Laughs) I don't know. They will like --. They think you will give them sexual pleasures for R30 or R70 whatever. And um,

I feel it is your body that you are giving up. And obviously you want more money. There is no price for your body, so obviously

you are going to ask them more than thirty bucks. And-- urn-- I try to keep all of the guys happy, but you can't make all of them

happy and they think you must. And they get drugged and everybody knows that when they are drugged then it takes them longer

to get satisfied.

R: Also timing as well. If you're sharing - a room with another girl --normally you will be needing with your steamer about, like

about twenty minutes and the other girl wants to use the room. Business has gone down in the agencies. I first started in an agency.

Um -- and from there you see you can make more money out. I was a stripper at first and slowly I found out that in escorting I can

make more money. From there I found out that on the streets you can earn money quicker whilst maybe not as much. because these

guys do not give as much.

Lots of the girls have got sugardaddies. I don't believe in that. I've had one for nine months and I can't get involved with any- body

else. Lots of the guys will say, "What is a sugardaddy anyway? Can't I be your sugar daddy? I say it doesn't work like that, "Have

you got money just to give me for nothing?"

And um you'll find the guys -- I've one regular and he always say, "Oh you're so articulate, you're so articulate." And you will know

basically he is speaking rubbish. And - they'll come round the first time and they will say, "OK I don't trust you, I don't trust you

by your hotel so let's go to my place." And then they come round the second time and when they say they don't trust the hotel, they

don't trust you, you say you've gone with them already so why can't you come to my place instead of us taking about half an hour

to your place and half an hour back and wasting my time. A lot of guys like wasting your time.

The other day -- about three, four days ago I got into this car. We drove to Louis Botha Avenue and urn, he said --. He was trying

to touch me all the way. And I said, well, "No money no touch." So he said he is not going to give me the money first cause I can

jump out of the car any time. Which is true. A girl can do that, but I don't do that. I let them lock their doors and every thing, so

every thing will go according to plan. This guy just said, "Get out of the car" and I wouldn't get out of the car. So he revved his car

forward so I said, "OK, OK I'm getting out." And I said, "But remember I've got your registration number." And he said "I'll do

nothing to you, you slut." You will fmd men like that, that will say things like that to you and they will drive you round the block

and - rape you and whatever. So that --. If the wives could just stay at the ... I must not give the name of the hotel. If they could

just stand in Able Road on "Beat Street", they will see their husbands will basically just be driving round and round waiting. If

they've got a wife and children, they can't spend the money and then they will get desperate and start robbing the girls and the girls

will get desperate they -- start robbing the guys. It's getting worse than housebreak. And I'm fmding a lot of the girls that have

worked with me in the agencies have turned to housebreaking. It's easier money. They fmd out when the wife's not in and the

children are at school. (Laughs)

I: You said that there is no price on your body so you have to ask an amount.

R: Ja. I -- I mean --. It's not as if to say--. OK, it is basically the price is one fifty negotiable. Normally that is in the agencies and

on the street. Normally they won't take less than a hundred but you do fmd a few that takes eighty going down as low as fifty. Um --

Black girls also charge a hundred at night, because you fmd a lot of white guys going for the black girls because their price is a lot

cheaper and when they fmd out the black girls charge them approximately as much as the white girls - it is a different story.

Urn --, ifs also what the cops say -- who --. I mean one girl who stays with us, she knows all the cops. So she never gets bust. Only

us, when they see us where we stand in the streets. I used to get harrassed by a cop on a bicycle that used to pick me up. Eventually

the -- captain at the ... Police station he said, "I'm going to bundle this girl out now." Because they're in ... and she's picking me up.

Now she's gone and they're picking me up. It's terrific. (Laughs)

I: OK, now when you get bust, how does that make you feel?

R: In Johburg, I can say the cops are rude. If they are going to bust you, they're going to take you to the station and they're going

to bust you. Every time they call you "cockkarrer, boudepist. They're rude. The cops are very rude. It's not only --. Right man,

it's evil --. And um -- that's why I do not say what --. Every time I'm bust for drugs. When they ask what I do for a living I say I

work at an agency, at an escort agency and then they say, "Oh ja, cockkarrer." -- and things like that.

In Durban that's -- they're rough. They'll just pick you up, throw you in the van and then they lock you up in a cell at the police

station and you've got to wait. You just sit and wait and wait and wait. And then because you usually start screaming the cops will

just say; "Shut up. Shut up. Shut up." (Laughs).

Now it's not --. They're not only picking up girls for loitering they pick up the guys as well. The guys not even doing business. You

usually find guys doing business dressed in girl's clothes. There's a girl I know in Durban -- or a guy actually and she looks so much

like a girl. Um -- she does the same business like I do and, um, she makes ten times more money than me. Because the guys don't

know the difference when they --. (Lauets). So -- which is funny because you'll see them walk -- and when they come down they're

all happy. And then you just have to know you've just slept with another man.

I: So they say they don't realise that it is man?

R: Ja, they can't not with her --. The way she does it she tucks everything in. The only way she got busted -- she got busted in

Johburg here. Urn -- the cops took her to -- the station. And all the others they knew were drags except for her she had extentions

in her hair and she'd pulled the condoms out her -- boobs. And um, as the one cop went to snap her, he said, "Have you been done?"

Meaning like has she --, have the cops been with her already. So she said no she hadn't been done, because she didn't know what

they meant. So her friend, who they had found out was a drag already said, "Say you have been done otherwise they take you to the

other mom and they are going to sleep with you." And as the cop wanted to snap this other drag he said to this other girl, "Smile,

j a, smile." And then she just burst out laughing and she pulled her extentions out. And now she's got a letter stating that she is

allowed to do this job and if she gets locked up she gets locked up in a men's prison. (Planes flying over).

And now also a lot of us feel that the guys that stay away because of the AIDS scare. The guys will say to me, "Are you certain

that --." They don't understand that maybe she's anaemic or maybe she's smoking buttons which makes you loose weight or maybe

she comes from a small family. Um -- OK, as you can see I -- I don't come from a very small family. I ain't small by nature. Um --

and then they come "Ah you got AIDS." And then the other girls will start bitching that she's got AIDS, she's got AIDS so that they

get all the money. So the thin girls like I loose out. A guy will naturally go for a well built girl and things like that. This other black

girl, she was actually just moaning because her friends have been saying how she's got AIDS and things like that she's got AIDS.

I: And how do you feel about the possibility of AIDS?

R: AIDS give me -- (Laughs). I don't know. It's --. And it's funny because I say, ja, I use a condom to minimise the change of

AIDS. Anyway I can say that I'm not properly informed about AIDS. I just know that I keep on worrying, worrying and I don't

kiss and I don't have anal sex or oral sex. I suppose the girls say, ja, everybody has a price. I found that if you use a condom and

he wants -- no matter what he is willing to pay extra, take the few rand extra but still put in a condom. If he wants it -- even if he

wants it without a condom, because he knows that you are one of the clean girls.

I: I see

R: And once like --. You'll find they'll often say -- they'll often say, "Well here is an extra fifty for no condom." Then you'll say

no ways and then he'll say OK one fifty and then if you say ja, OK then he will say, "Thats fine I'll keep my one fifty and we'll use

a condom" and then he will try somebody else.

I: So they sort of push you to go without a condom?

R: Um -- ifs mainly the older guys. The youger guys will always use a condom, like in their twenties or thirties those sort of guys

they will wear a condom. Probably don't even want sex, they just want you to masturbate them or you to cuddle yourself all the way,

things like that. They don't even want sex anymore they're scared. Those are the best (laughs).

I: So you are also scared

R: Ja.

I: Of what else are you scared? Except for aids, what else frightens you?

R: I was --. I won't really say I'm very scared to go to cars and to get in and do your business. You just can't make money that way

cause all the guys won't come to your hotel room cause you might have a big boyfriend. And a lot of them do see my boyfriend and

it is actually a girl (Laughs). And she has a lot of black hair and um -- that's now -- I get into any car, even after that bakkie episode

when um -- the guy called me a slut and then just dropped me off. I still --. I usually ask the guys when I get into their cars, "Are

you a cop?" And then they will say, "Well, what do you think." Then you just take the change as you go and as I get into the car I

ask the guy, "Am I safe with you?" and then he'll say; "I don't know." And then he'll say; "Ja, you are." Mostly they say; "If you don't

feel safe, I'll take you back to your room." Then I tell my friend. My friend takes down -every registration number plate of the car

that I get into. Then I hand her the keys while she looks in the car she gets a description of the guy. So that if anything does happen

to me, urn -- I will be able to say something. At the time when the guy threw me out of the bakkie my head hit the concrete of the

road. I got his registration number so he couldn't do anything to me on the road.

A lot of girls haven't got people looking after them, they say they are just after their money. I feel safe -- not very safe -- safe

because things can still happen. The cops don't go looking for you if you are not back in half an hour or an hour. So things can still

happen. I'm not too scared. I'm scared but not too scared. (Laughs)

When the guys come to your door I tell them, "Your safe." And when they bring drugs along and when my friend comes along and

knocks at the door then they can have a heart attack (Laughs). One guy he was looking for his gun (Laughs). Then I said, "No relax"

because I don't even unlock the door. I just say ja, everything's OK. Then she says; "Do you want me to wait in the passage or

downstairs?" and I say no downstairs or what ever.

I: So you feel better if it is at your hotel?

R: Much, because -- um --. Obviously I don't rob the guys. I have before, I robbed the guys before. You --. Like at the... there's

this other girl that went into his hotel room. She --. The guy gave her the money. She could have just walked into the hotel up to her

mom and she would have the money. But she was so honest she went back downstairs, went back to his car. Every thing was fine.

Which was actually good on her part, cause if she had dropped him he would just have got angry and probably robbed the next girl

that he could find. So it worked well. Like this guy - when I was staying in Claim Street. This guy he gave me money, he gave me

the money and I put it in a cupboard next to my bed. After we had finished business I usually take the money with me, and I have

just gone to drop the condom into the toilet and he had managed to get all my money and he was out the door and that, running down

the road far away smiling at me. 1 was mad I was like calling him names.

A lot of the girls turn out to be vacant. I was vacant in Durban. And that's the worst to be. Thank goodness I left. 'Cause you just

um --. You can't make money when you're vacant in Durban. Twenty Rand (Laughs). No ways twenty Rand. Never. So -- I: When

you say vacant, what do you mean?

R: No roof over your head. You use --. You can't take a guy anywhere. You can only go in his car. When they say; "Where do

you stay, let me go" (Laughs). And then one guy said to me; "All I'm asking you is just to book a room." and that was about R99,95

a special. And he said he will pay me one eighty and I said, "All I want is for you to book a room." And when he found out that

- um --. Because he said he stayed at the .... And he found out that my friend was --. She was far away behind -- um -- he said no

he's not going to do it anymore. I said, But don't get liberties." He said he wasn't going to. I said thanks. They know my friend

as well. And I said, "You can keep your room as well." So--. And guys as well, they are scared of my friend (Laughs). And she

is just a woman. She's got no gun, no knife nothing. And --. But --.

I went with a guy the other night and he said he has already been robbed. And he said the first time he went with a girl, she just

wanted R30,00 and he had to go to her place. So he said he got under the covers with his clothes on and he lay the gun next to him.

And she went to take a bath. And next moment from the bathroom came the boyfriend. And -- um he opened the door and then

three other guys came in. And they weren't scared it was like they were so puffed up on the drugs they still went for him, with his

gun and all. As like they -- to shoot. And once he fired a shot they just ran. They knew then --- that this guy wasn't joking. You

fmd some guys using their guns.

You never know with cops --. This one cop:he wanted to do business with me. I didn't know he was a cop. So when he was trying

--. He just couldn't be satisfied, he couldn't be satified. So he said, "Oh no, I want my money back." So I said, "You can't do that.

I mean we've done things. You can't ask me your money back." He said, "Fine let's carry on with it." He showed me his cop badge.

And um --I said to him, "Fine lets carry on with it." I said; "Because first of all you only came here -- and you've given me money

and that's that. We've done the act already. I've got proof." And he tried to grab me and and he took his gun. Luckily I got out of

the car. I'm still nervous after that. There are -- things like that you start shaking. Always nervous -- I can. --. That's why I started

smoking because you're so nervous and drugs make me feel brave and you're out there and you're strong. I can do it now (Laughs).

I: And tell me how do you feel --. Say for excample you meet some of your steamers outside the area in a shop or something like

that and you recognize him.

R: Well it depends if I know he is married or not. Well sometimes they say; "Look, if you see me in the streets or any where don't

say hallo or what ever." OK and then a lot of them say, "What's your name?" I say Casey. They say, "What's your real name, I say

Casey. I say, "Because if you're gonna come up to me and call me by any other name, people are gona wonder what the hell I do."

And -- so you usually get their name. So often they will stop in the street and say; "Yo, Casey, come!" and then you like "Hi" and

"How are you?"

I: So they're quite natural?

R: Ja, you find the guys like that. As far as they are there is nothing wrong. He picks me up once a week and they are very restful.

Buys me a choclate, goes back to the office and things like that.

The other day I was busy paying me rent. Then this guy came and while I went to sit in his car, he paid my rent without --. You fmd

a lot of guys that sort of lice have a soft spot for the girls, especially if they go to one all the time. And I respect those guys, they're

not like those guys that ride around every single day wanting a different woman every single day. Cause they could go around

natnhing a disease. Which wc can catch --.

I: So you prefer regulars?

R: Ja, my regulars have all been OK.

I: And if .a stranger comes along? -- Then it's OK as well?

R: Strangers --. I also like it when they come along and when they know one of the other girls. Then they have nothing to worry

about. They'll say; "Do you know Desiray?" Then you'll say, "Ja, ja. I'll call Desiray, she's upstairs." And then they'll say. "No,

no, I just wanted to find out if she's here." And then he will walk towards you -- and -- probably take you up the stairs.

And you don't get --. You don't fmd so much bitchiness really, in my hotel --. I'll say it's -- about steamers, guys. The one day I

was standing on the bottom stair, I had my hair in a pony tail, no make up on. I didn't smell good. I never wear make up. And this

guy he stopped and he came in -- wanted to come to me and this Black girl stood in his way and she tried to grab him and he said,

"I just want to use the phone please." So every one said it's broken. He had already grabbed me by my arm and he was taking me

to the stairs (Laughs). He said, "Please I don't want a Black girl". He says, "I'm after you." He says, "I'm not rushing to the staircase.

I just wanted you."

A lot of -- well some men like to go with older girls. And then we get the men who want to go with the younger girls. You might

have a party together. I know two different girls who has been out with this guy. He's prepared to pay you R200, but I don't trust

him. The young girl --. And she went with him and she had no one to write down his registration number plate as she is on her own

-- as well. And -- she --. Then he took another girl and she was like into drugs and such things. So -- when I saw him again I said,

"Who do you prefer Tessa or the other one?" And he said, "Defmitaly not ...." Some guys don't like picking the girls from the street.

My friend doesn't mind. If I say to her--. If I get a call and I say to her I am going to be an hour. Then she will wait for me about

an hour and a half before she starts getting worried. A lot of times I come back and she's in tears. She thinks I'm not coming back,

or something's happened to me. But -- urn, --I try not to stay away too long as well. When I am back she says; "You've come."

Its so nice (Laughs).

If they've got to phone I can phone in -- and please can I speak to Cathy just to tell her I'll be a bit late. Then it's fine. When I speak

to guys they won't let you use their phone and things like that (Laughs), so you can't phone and say, "Look I am going to be about

an hour late."

In Durban this guy wanted to do business and I didn't know he was on drugs. And he said we would be back before an hour. So

he took me to a quiet place in half an hour. T hen he started smoking and we started late with business. The steamers that are drug

addicts as well. I don't like going with them. They take too long, they're aggressive, things like that. Anyway he started to smoke

afterwards. I said to him, "Please after we have done this you could easily have gone to one of your friends to smoke." Two hours

later I was still not back I could do nothing, while he was still smoking, I started crying. I didn't know which way --. He was giving

me some buttons to crush. So, every three buttons he was giving me I was keeping one back so that he could go quicker and --. He

just wanted more and more. So by the time we got back, he was taking out another R200 for crushing the buttons. "I said look here,

your --." I said to him, "Look here your car's registration number has been handed in at the police station and they are looking for

you." Because the cops at the police station knew me very well. And my friend would have given them the message that Casey is

not around. The cops would go out looking. I know a few cops there and they would go out looking. So that night I went to a cop

shop and found out they did go looking for this guy so he actually got busted in the process. If he had just taken me in that time

nothing would have happened. It would have been fine.

1: 1 see.

R: You fmd guys that take --oh, they take chances. Being busy with you. I mean you just want to let --. OK don't rush things. I

won't rush a guy. PH take up to three minutes to half an hour, what ever is a fair amount of time to give them. And -- um -- that's

for sex, never mind the talking part, I give that too. Some of the guys that come in are better. Some of the guys carry on and they

will say, "Don't move I'm gonna go." Then you say; "But that's the point, that's what you paid me for, is for you to be satisfied."

I mean --. And then they say, "Ja, but I don't want it to come now." Which makes a girl more mad.

It's easier for a guy because some girls have boyfriends. And they say to their girlfriends, "Look here if you haven't got that ou out

in twenty minutes, whatever, him as well as you are gonna be beaten up." So they tell their girlfriends, so their girlfriends start to

get aggro and they start shouting and throwing the guys out and then the guy gets aggro and then the boy friend will become aggro

--. It is terrible bed time stories (Laughs).

Oh, it was just this other night when I looked and I --. Agencies you fmd not a lot of older girls and I urn --. The latest thing can

be married and they're doing the job and when their husbands fmd out, they break down into tears. Here I am eighteen. Eighteen

is old. And here is a woman she is thirty two and she is breaking down into tears. And now -- she's having such a hard life (Laughs).

And actually my life is -- pretty OK -- for a prostitute. I've got no kids, I'm not married, and I've got a roof over my head and so.

Where I stay they don't make you leave. So you could stay there and get your food out of the kitchen for a few days. And after that

you will put your head outside so that you can pay them back. Nice.

That actually happens in Durban as well. A lot of motels and accomodation places are -- um -- agencies basically. In Durban there's

two Black girls that sit at the desk office of this one accomodation place. They just collect R20 a visitor's fee from the guys who

are going upstairs. So it works out that for every R100 the prostitutes get the black girls also make R20. Girls make a lot of money

behind the desks of little agencies or big agencies. The hotels are better than the agencies. You get up to R70 , guys will pay up

to R100 agency fees. Which I think is ridiculous (Laughs), because the bosses of the agencies are starting to rip the girls off. They

try --. You can go around to so many girls on the street will say; "I have been in an agency the boss ripped me off, the boss tried

to sleep with me." A lot of the bosses are involved. They're married and they fry to get in with some of their girls because they work

for their agencies they can sleep with them -- for nothing. And -- well I had a boss who did that to me one day. He paid me a

R100,00 and he know's that in an agency it is two fifty at least. So I just took two bookings the next night, I took his agency fee

and I didn't go back. I phoned him and I said to him I'm not coming back. I said, "you didn't want to pay me properly. So this is

how the game goes."

R:You can't have men --, they're taking you for a ride. The girls already give them an -- what is that word -- accomplish. No it's

not accomplish its like a --.

I: Try and explain it to me.

R: I don't know its like sillylem. I'm very --. Oh well today it must have gone out of my vocabulary. I don't know. Oh well --. It

depends on how much money I make. You find the girls who like -- take part in massaging to help the guys this way. The guys like

to be helped to---, and --. They're actually better than me. Because I don't care if a guy takes --, if a guy can't come through it's

shame, tough for them or what ever.

A lot of girls can do with a lot of pain in their daily life. They started out -- and got into drugs and what ever. Because its just like

hit a steamer and hope to get a drug (Laughs). Whatever drugs is your rush. And --um -- a lot of girls will use drugs to make them

happy. When I just started -- um -- on pinks - it was like - I'm ready to live all the way. And then one shot would put me to sleep.

And then you wake up and it's like all dark and woolly and you lie there and you say I might as well go to bed early at eleven o'clock.

And then you've had one like just after four. Your boyfriend's getting mad at you and --. I used to get scared that one day I might

not wake up, and my friend as well. And --. I was staying with this girl --. I was working at an agency. One night --. Her family

was very aggressive. Her father was an alcoholic and her mother was trying to keep every one together and the daughter was very

aggressive as well. One day he tried to throw me out of the bathroom. I went to the agency and I just didn't make money and she

was a drug addict. And I didn't know if she was going to kill me. I didn't go home and I slept with the agency that night. The next

morning there was a phone call and she said, "Is Casey there?" and I said, "Yes it's me speaking." And she said, "I want you home."'

So I said I didn't make any money so she said, "It doesn't matter you've still got the rent I owe you." For I was so scared, because

the people on drugs they go mad, very angry -- and you get so scared because most of the girls have addict boyfriends. They can

be so charming. I didn't even get my --. And I met this guy and he said; "Have you a steamer or anything?" And he used to hang

around my corner and he tried to find a girl who will work for them. And he said "No I'll look after you and you won't have to do

this again." And you know it is absolute rubbish. As well as when a guy comes into an agency or picks you of the street. Most of

the time they will say, "Don't worry, I'll look after you." And when the novelty wears off and you're back on the street or he makes

you go back to work. So he says. "Well it is now time you go back." How many times have I seen that in Durban.

I: OK, you said that -- you need to take drugs to be able to do prostitution. Can you tell me more about that?

R: Ja. I --. Like --. It's so easy to hit three steamers a day, R300 a day. Who will make that amount in any work in a week. And um

- you think, oh well so much money what can I do with it. In the beginning you go out and you buy clothes and every thing and then

someone will say, "Have a drink" And you will think, oh well terriffic. Excuse my sigarettes. I must have my cigarettes (Lights

another cigarette). I always smoke this sort with the star on it. (Shows the packet). And then after that a lot of the older boys in the

agencies see to it I was very lucky in the agencies a lot of guys just bought you things. And it started with drinking then jolting,

spiking, smoking, then smoking mandrax, until, oh well, you're making a lot of money. You forget that all that money --. One day's

money -- instead of saving it you spend it all on drugs. You say, "Oh I'll save some later (Laughs). It is nothing you just have to

have those drugs.

I know it's like I can smoke and if I become poofed I can go upstairs and sleep it off. A guy will say to me, "Your poofed." And

I will say, "Ja, I know I'm poofed." And then--. It seems faster. It seems like they're doing it faster. Um -- when you are straight

it seems like -- it can take you for ever. But it is also like you think; "Hi I've got the money I want to get this game now" (Laughs).

So it is a hundred bucks normally. You're never satified. I don't -- I --.

My friend was busted for drugs, once. I'll walk into the police station and I'll say "Ask my girlfriend for the key. I want to go home

now." And then I will go home and find another guy on the street selling drugs I like. The next day my girlfriend gets out of jail.

And everything's back to normal. Practically (Laughs).

I've known my friend —. I've seen a lot of --. She cries for me. I mean, she got locked up. I went from point to point to point and

then back to point. And (Laughs) she was picked up for loitering without an excuse and I was running from point to point eventually

I just reached home. And eventually -- it was about two o'clock in the morning, I was sitting there with all her photos in front of

me and-I was smoking. Cause I had money to get her out because this -- CONSTABLE every one knows when you ever go near

to Durban, Constable ... He was like confiscating the warrent for her arrest, so they can't let her out before they had searched

through all her things. And when the search was finished they had to let her out. Then she turned the lock and she said, "It's me."

and I said; "What, are you out of jail."

R: For all the girls who come from Durban to Joburg and they have pinks, I blame only one cop in Durban. There is a reward --

people who are after the drugs and after the prostitutes. But stupidly. I mean, my friend in Durban, she works in an agency, a very

good agency. I mean I used to work there. And -- um -- her boyfriend or her husband bought two hamburgers in a beach street cafe.

And he had the hamburgers in his hands and the cop came and just put him in the van -- loitering. But he had the hamburgers in

his hands. Eventually a cop went to tell the captain what's happening and he got out. I think he got a fine actually. I think cops get

fines for --. Then he slowed down and went to Cape Town for a while and now he's back in Durban. So all the Durbannites came

to Joburg or Cape Town. So --. When the girls come down --. All the guys and girls leave Joburg for one reason, to get away from •

pinks. Because this is the one drug on the market and they go down to Durban and it's very hot in Durban. You can't fmd pinks

in Durban unless unless you take your own. And cocaine is hard to fmd. Joburg it's nothing. Basically you can just turn on the tap

and it's like there will be cocaine and pinks coming out of the taps. It is so easy. In Easter it took me five minutes to go and get a

shot. It was so quick "Ah your back already" and I said: "Ja." Because of that it is so hard to get off. My one friend, she shot for

three years, she's been off for three, she's back on the stuff now. Because she got so sick of the cops and she got so sick of these men.

She just thinks ah, jump into it (Laughs). And I -- I smoked she says to me; "Surely you can go straight." It's difficult in a way

(Laughs). I wish I could, I really do. But as I just said its so easy to get.

I think if I was on my own I'd have lots of money (Laughs), but -- now I'm paying rent. I'm helping my friend. She helps me as

well. I will never be without her for all the world. I can give up smoking today cough for a few days, but pinks shooting is my bad

thing. Hike the mushy effect. And her bad thing is smoking. So we're looking at smoking more in a right mind than to be shot up.

The guys say, "Hi easy babe, she won't remember that about --." OK, I'm going with a steamer I'll go for another shot. In the

meanwhile she's so shot up, they don't get their money, they forget to get their money. It's happened to me before. I went with a

regular. I was so shot up and every thing. He brings me back as I was about to jump out of his car he said; "Casey, aren't you going

to ask me for your money?" I said; "Oh God ja, please" (Lauhgs). So he gave me my money.

4.FOKUSONDERHOUD

I: OK, Casey I want to ask you some more questions about your opinion of prostitution --.

R: Um -- prostitution to me, is just sick (Laughs). Sick. A lot of sick men, a lot of lonely men and um -- a lot of unemployed people

(Laughs). It gives a lot of unemployed people money and -- money to buy food for her children. I know one mum, she just had to

breast feed her baby and she didn't have money to buy any thing else, and -- um -- she started prostituting.

I: What would you say are the advantages of prostituting?

R: The money. The money's really the only advantage. But I must say you get to meet a lot of people. I have learned to speak

different languages like I have learned to speak a bit of Japanese.

I: What do you think are the disadvantages of being involved in prostitution?

R: Um --. I would say the drugs. Because you have all this money, what else can you do with it. I can't buy a flat or a car because

I'm not eighteen. And -- um -- you see a lot of aggression.

I: Why did you get involved in prostitution?

R:Um I --, I don't know.

I: OK how did you get involved in prostitution?

R: OK. Well a lot of girls will tell you that they can't get along with their parents. But um, my parents --. I was adopted. If you ask

me about my own mother, Hi say she is a whore. I was adopted when I was small. My parents are angles. My father is the manager

of ... I went to school in a convent, ... When I was in Std 6 I read an article about prostitutes, I think in London and I decided that

was what I was going to do.

I: What do you think could or can be done to stop young girls to get involved in prostitution?

R: I don't think I --. The main thing is to keep them off the streets. When the guy threw me out of the bakkie --. I knocked at a house

for help. She had two little girls. I said, "Keep your girls off the street." (Laughs) I don't think my mum could keep me off the stree. •

(Laughs).

I: What are your plans for the future?

R: Um -- I --. I don't think much of the future. I try not to think --. I can save money -- and buy a car or what ever.

I: Thank you Casey.

VELDNOTAS

OBSErVASIENOTAS; Die onderhoud met Casey is gereel deur "The House". Casey daag the betyds op vir haar afspraak the, maar

kom dadelik toe sy geskakel word. Sy is 'n vriendelike en spontane dogter. Sy is netjies en geod versorg. Ten spyte van haar

vriendelikheid is sy baie gespanne en sy steek die een sigaret na die ander aan en laat dit net opbrand sonder om te rook.

Casey noem dat sy te veel bewe om te skryf, maar belowe om die naiewe skets te skryf en by "The House" to last. Die biografiese

gegewens word verkry en daar word voortgegaan met die fenomenologiese onderhoud. Hierdie onderhoud duur baie lank. Nadat

die onderhoud afgehandel is word koffie bedien en daama stap die navorser saam met Casey tot by die hek van "The House.' Cathy,

Casey se "butch" daag op. Sy is baie hang en vertoon onversorg en vuil. Sy lyk soos 'n man. Sy is woedend omdat sy the geweet

het waar Casey haar bevind the. Sy vertel dat sy en haar borer in 'n botsing betrokke was nadat hulle by 'n huis ingebreek en goedere

gesteel het. Die goedere was op die bakkie tydens die botsing. Casey verduidelik dat sy 'n boodskap by die hotel gelaat het. Die

personeel van the house slaag daarin om Cathy te laat bedaar. Casey is wasbleek. Die atmosfeer is gespanne. (Casey is bang vir haar

"butch").

TEORETIESE NOTAS:

Casey hou 'n front van spontane, vriendelike ongeergdheid voor, maar is baie gespanne. Wanneer Cathy opdaag is dit duidelik dat

Casey deur haar geintimideer word en dat Casey vir haar bang is.

Casey wil graag gewild woes en gaaf woes, en bied haar samewerking in oormaat aan. Sy vertel ook graag hoe gaaf en

akkommoderend sy is. Sy wil graag gewild woes by haar kliente en glo sy behoort hulle tevrede te stel. Casey poog ook om baie

eerhic te woes, en vertel ook van die negatiewe opmerkings van die kliente en die polisie. Sy vertel dit egter op so 'n wyse dat dit

voorkom of dit the werklik so erg is the. Sy praat oor prostitusie in die algemeen en the werklik van haar eie belewinge daarvan

the. Sy gee die beeld dat sy 'n buitestaander is. Op die oog of openbaar Casey 'n positiewe ingesteldheid en was dit the vir haar

gespanne lyftaal nie, sou aanvaar kon word dat sy, soos sy voorgee, gelukkig is met haar situasie.

METODOLOGIESE NOTAS:

Die vraag na die redo vir betroldcenheid word ook deur Casey afgewys en sal the by die verwerking van data in aanmerking geneem

word the.

PERSOONLIKE NOTAS:

Casey kom so spontaan en positief voor, dat dit moeilik is om te glo dat sy by prostitusie betrokke is. Teenstrydighede kom egter

voor in die onderhoud en die naIewe skets. Casey gee voor dat sy prostitusie as positief beleef, maar erken tog dat sy dwelms

benodig om daarmee te kan voortgaan. Sy noem ook dat prostitusie siek is. Sy se daar is geen prys op 'n mens se liggaam the, en

daarom vra sy 'n groter bedrag. Sy noem ook dat haar ouers wonderlike mense is, maar tog dros sy herhaalde kere van haar

ouerhuis. Sy noem ook dat sy reeds in St 6 besluit het om 'n prostituut te word, maar beskryf tog hoedat sy stelselmatig by

prostitusie betrek word nadat sy van haar ouerhuis gedros het. Dit kom voor dat sy deur volwassenes beinvloed is en dat die

betrokkenheid by prostitusie the werkilk n wilsbeshiit is nie. Sy het nooit die geleentheid gekry om verantwoordelikheid te onwikkel

the. Sy vermy enige besinning oor haar leefwyse, en verkies om hewer the daaroor te dirk the.

YLAIE C

PANEELBESIPIREKING OOR DitiK OIFVOIEDKUNING-SEEILKUNDIEGIE ILIENADIERING TEN OPSIEGTIE VAN VOCI18KO1WILNG EN INTIERVIENSIDE VAN IFIZOSTETUSII17, IDOGTERS

Die bevindinge en raamwerk is voorgele aan 'n paneel en die volgende aanbevelings en opmerkings is ontvang:

die feit dat die navorsing vanuit die fenomenologiese metode aangepak is, is teleurstellend. Daar sou moontlik meer inligting bekom kon word indien ander metodes aangewend was; polisiering, veral gemeenskappolisiering kon meer aandag ontvang het en ontbreek in tabel 5.1, 5.2 en figuur 2.1; 'n multidissiplinere benadering is die enigste benadering wat moontlik suksesvol kan wees; die sisteem (gemeenskap) is nie opgevoed om kinders se behoeftes te bevredig nie en kon 'n op 'n sekere stadium die verloop omkeer indien hulle toereikend opgetree het; polisie-opleiding kan empatie bevorder; onderwysers is the sensitief vir kinders se nood the. Kinders beleef onderwysers as the oop genoeg om mee te kommunikeer the, veral aangesien hulle the bereid is om die kinders se seksualiteit te erken the; prostitusie en dwelmmisbruik is bloot 'n simptoom van die probleem. Skole, polisie en welsyn is the in staat om die probleem te hanteer nie; selfs al wil dogters hul leefwyse verander, kan hulle the- tans is geen manier om onderrig voort te sit nie. Die realiteit is een maal 'n prostituut, altyd 'n prostituut; die term "safe -house" is onbekend aangesien die fokus in Suid-Afrika op kontrole le; die koppelaar in Suid-Afrika verskil van die in Amerika en ander lande. 'n deurdringende ondersoek om ander gemeenskappe se voorkomings- en intervensie benaderinge te evalueer

8. SAMEVATTING

Prostitusie by dogters is 'n werklikheid in Suid-Afrika. Dogters wat betrokke raak by prostitusie openbaar gevoelens van ontoereikendheid, hulle voel hulle is oorgelewer aan 'n beroep wat the vir hulle aanvaarbaar is the. Die opvoedkundige-sielkundige moet poog om deur haar insette alternatiewe aan die dogters te bied. 'n Voorkomende benadering ten opsigte van dogters wat moontlike kandidate vir die beroep kan wees, en intervensie met dogters wat voltyds of deeltyds by prostitusie betrokke is. Waarskynlik sal baie dogters steeds by prostitusie betrokke raak, maar daar word gehoop dat dogters the betrokke sal raak by prostitusie sonder om te besef dat daar alternatiewe bestaan the. Die keuses sal dan ingeligte keuses wees.

Prostitusie by dogters : 'n opvoedkundig-sielkundige benadering

Documents

Transcript of Prostitusie by dogters : 'n opvoedkundig-sielkundige benadering