opera D. Petri Canisij

J. r.

> )

m ..^.r

D.

HIERONYMISTRIDONIENSIS .

EPISTOL^ SELECr JEy

ET IN LIBROS TRESDlSTRIBUTi€,

Opem D. Petri Cani/ij Theolo«>i

;

ifunc denuo ad exemplnr Mnriani ViBori-; ReatinEpifcopi Ameriai, emenditA, arg»rnentifqHe

^*

illujlrata.

Hl^ftolarum , atque aliorum opufculorumV <îa:

tribus hifcc libris continentar, ordo Sc

nuracrus adjcdus cft,

Ctm rernm & verhorum Indice locupleti/Jtma,,

NeyilHme, in hac ttltim* editiqnc i ciuamplarlbut

môiii (juiîis fcatebanri xaftig.' t«.

A^^^^^fCii T^.Kiu M Be a u j o i: 1 1 f7j

invico Tomafino fub figno CiaviumSandi Pciri.

M- DC. LXXXVII.CVH £B.lVlLL<ilQ REGJS,

?•* -Xvv*^'^. :/

PETRI CANISIITHEO LOG I,

AD FLORENTIS ACADEMI.EDiLiNGANiC Redorem , Profclfores

& ftudiofos , Praefatio,

TS I nihilhoc novi efl, ut quiiiam in-

terpretabtintHr,qiiod ad vosmttto^vejlro

q»e ntmini nuncupatum ^ tam recogm^

tum in ftihlicum edo, Caelus ernatijjim^:

tamen ob auHerisfumtnam aucivritaiemt

th raram operis elegantiam, obfingularem leSiionis uti-

l:tatem,ac demum ob novam hums edttionis C^ recO'

gnttions commodttatem , idfore eonfido, meumut /it*-

dium (qui vtjlra ejl ^quitas ^ prudentia ) boni c»rf

fulatis.A:fane au^orem commendare nec difertiffimus

queat f^tts.tam fpeBata HJERONYMI fttit , & efi y

tritque femperlaus xc dignitas in Eccl.fia Dei , g»t

fuhlimem ac prope inimttahilem doBrinam , ut nihtl

atting!im,de admiranda vita, BieronymianA fanBim»-

nia,cum pari ehquentid facra fiudi» cum profanis ,va-

rixffiiue linguas & artts ita conjunxit. ut veterum vix

ali/ts quifquam fecit felicius adtnirahiliufque, Ltquer

aiitem de Latinis Patribus,uti Cypriano.HiUrio , Am-brofio , Auguflino-.in quorum monumcntis apoflohcum

quidem fptritum , & vereptam doHrinam, doHamque

ytxt» pietfUem relitcere nuUus infidatnr ; fei pftrtm

* 3

P R ^ F A T I O.iSsrum ehqHentiam haud pAuci defiderarunt. CAttrkmfie GricisTheologisvel irtvitifaten copmur fi Bafilntm,

i}az,fanz.enum, Chryfojlontum , atqne cUjfis ejufdera

jtlios recie jud.cjivertmu^ , eos longe pr&fiare Lattnis

dicendifcnbendiqHefummd felicttnte. Efi entm ertdka

eer:e , (^ eloquentis. fiuditf mirum in modum exmltit

GrACtHitotiui orbis magiftrii,Ht idcirco velfclx,xeiprA'

fipi-1 omnes o/Knium eentium litteras foleat faJitdtrCA

§ljjo m.îgis adm:r/iri pnr ej},quodhd.c tpfa Scrtpierun»

ahoqui Latinorum ccntemptrix, j.jm olim ianti nojhumfecerit Hitronymum ut ey.is qnamvis homtnis Dalma~/<e> commentario' non ln?ertt modo , & fuo appro'iarit

talculo , verum etiam m fuam linguam transferendos

tur.irit. Hic mhil adda. dt fmBiJftmo Dociore,& hitda-

tiffimo Prdfule H:ppontnfi .Aurelio Augufiino qui »o»-

nunqu^m ab Hieronymo iqualifuo dtJfenfit.Fateer : fed

friufquam hu-fus ingenitim & fiudiumprobe cognitum

C^ exploratitm haberet. Nam confiat ambos pofita fiit"

gulari amtcttAfancl&nexHmanfiffeconpmBas, neque

folum fra erno, fed etiam divin» amere flagrantes eos >

charitatisfimulqtte religionis afftrend&perfeeium exem-plum pofieris omntbus reliqwfie. Illud dicam , non poff*

tumnon honorifice fentire ac loqui de Hieronym0,qutf-

quis Auguftinum cenforem admittit , ejttfque gravijfi"

ma nititur auciorittne. Sic etenim , ubi adv^rfus Itt^

liannm difputat , fcripttttn ab codem Augufiino Ugi^

mus : Nec faricium Hieronymum , inquit, quia Pres-

lyter fuit contcmnendum arbtreris : qui GriCt &Latine , tnfuper C^ Hebr&o eruditus ehequio , ex ecei-

dentali adorient^lem tranfiens EcclefiAm,in locisfan-

iiis, atque ia litteris facris ufque ad decrepitam vixit

titatem. Hicomnts vel pcn^ omncs , quiante illurp extitraqne p:trte orbts de .loCirina Chrifiiana fcripferunt,

leît. Afi pr&clarum quifo , O' Ittculentum hcc non eft

ehgiunt, q:io Hitrony mian-im nomen omnibw commen-d-etur ? Lxtat Epijiola , in qud idem Augufiinus fefe

ffnu Hiironjrmo cempone»s , haac fert fententiam :

fâttiquam

âmquam fecundnm honorum vocatuU qui /^w

kccleJU ufus obtinuit , Epifcopatm Presbyterto major

fit ; t*meriin multis rebui Auguflmui Hieren/mo^ mi^

^refi.AltbivocAteundem fnncium R:eronymnm fartm

Bttm Presbyterum& dodltjftmum hcmmem,triMm iiti'

guArumperttumqui fecundttm grattam , quA d^taejt

ei,Jic in Ecclejia Ubeiaverit , ut erudittonem cxtholt»

tnm multum tn LatinA Ungua multis & necejfaiiu It-

bris adjuvertt. Atqne h&c de fttmmi viri Jludiis , C^HieronymianA doclrim cekbritate co&taneus Augujiin,

l tteru prodtdit. Vojieriorum vero tejiimonia & ele^tat

qui clarijpmum hoc Ecclefs, lumtn ma.ximumque iio~

Horem mtrts f&fe modis extulerunt,de confulto prAteri-

muA-.quum vinum vendibile( utt vulgo inquiunt) fuf-

fensa hedera, non egeat.§}uid autemfulchrius, ebfecro ,

quid i» Ecclejia defidenttlim videri queat , quarm

Hieronymi îritum m multis hocficulo tevivifcere ,

illiujque non modo erud-tionem,fed quod fraim eli.vitJl

(^ moreiveluti poftlirntnio , tn orbem revocari fojfei

§luam longe autem proh dolcrlab illiui vejiigiis dtf-

cejfum eji, Jive juvenes , Jive fenes, Jive medii Atatii

Ornnifque cgr^dttionti homtnes rite ccnttmpleiîur. Z)t

immenfa eji ttirbaignavorum & imperitorum , dtcam

(^Jiuliotum adolefcmtum : ita ferpttuci huju-s atatis

invemuntur, qui inde ab ipjis incunaautts Lattncu ^Grsc.^s litterastphilofophiam (^linguas addifcant, ut

certe Hterenymtvs didictt,non in otio &" luxu,fedHbera-

liter ac ingenue.nec apud fuos Pannontos, fed RomA in.

fiitutiis-,perpetuoque ,' udioffjimu-i.Z)bi porro nuncftnes,

qut cum Hierenymo fraciiffimo fene paria faciant , ut

gravitate , prudentid , pietate C^ ^lo dcmm Dei con-

ver,ientcr infirufii , erudiant juniores:hifque prAluceant

fmciitateyO' mundum corruptijftmum verbis , fcriptis

(^ exetKplis Aque arguant , quemadmodum patres (^fintores in pyoveBa lUa Atate dicebat ? V'-'^ demum m0'dinibus omnibw eos comperiamtt^, qui poji contracias

vitiorum Ubesferto lefpifcam > & , qttod ma;$n ejt >

d 4

P R^ P A T T O.MptosfxnutntU fruHm adfernm Ht quemaimoiumftceando fecutifunt ,-mb & hnge fufrerarunt Hieronjf'-

mum.ftc etiam pxnttend»fequpinrur?^tnufquifque no»

tUcam ultrb fubirey ftd ttliqHa fahemex farte ferre din

j^natur illum Hieronymimti d.fctplinA rigsrem , ferpe^

luamqMe jtudium m lontemnendts voluftati- H«An ca^

Jliganda carne,in edomandis affedibut > »» vii'lius (^ghameuniu adhibendu , tnfreciitti & lacrymis fro ftfitifque noBeac dteex ardenti peBore frofundendts ?

^luis doHrinA c hrijiianA modo cultui & figor ? Nestv^ngelij verba jaâmtfi, C&» ofera carnts froferimtts,

Defide litigamui,fidei oferibus deftituti. PharifiOs d»hyfocritas alies infimulamus-.hoc interim Juditicis Fha-rtf/trs deterieres , quodtUi extema fietatis Jpecie cem'

mendatiên tam alits quamftbi incommod*rent > not

'vero foede feccemus , multa ftpe aperta imfrobitatt

offen-damusy^ in hac viti luentia nihil metuamus,fed

tuta nobis afud Deum otnnia foUiceamur. §lu£ cura

^virta legU ^ fefvntio^Suavt illud jugumcum acerb»

mundi ji'.g0 commiitamus.fiogimus in pr^cefti^ divints

faiorem,tmmo df quand^m imfofpbilitatem , cum ea

n.inim} grai>ia ejfe dicantur. ^* tUa , (^ quantuU^tii.fj fides,quod flerique perfuafum habent, fe Chrifto

£-d]uv^nte non fojfe mo.-i peccato,frucius pacnttentit di-

£nes facere.jufie eafie^yyy cum Hieronymevivere , aut

quid Paulus hortatur, c/tinem Uim vitiis & concttpif-

ceHtiis crucifi£-en}ilu^ porre ifih^c charitas,qifod luxui,

quod ven!rt,l:htdin:,quAflui,ambrtioni, aterifque fefji-

m'is ctipidftatibus turpiter infervimus IVhi ^mm faeni-

tenta fuam vim exflicat , atque comtnonftrat ! Raâqttidem private,ut nunc in Germinia vivitur-.folemnit

nutem i3* publiiA fcenitentiA , quA multos olim in offici»

rontinehtit, vefiigtum vix ullum appartt.Adeoque tamfalutaris,quam nece(far:A poenitentii nomen horremur ,

l^ in Bi^l'ts Germanicls obliteravimus. Ja qui. facrorii

rtverentia^ R'.detur antiqua fietas facr.imfnta integra

htbii rejiciuntur, ma-jorum infiitttta teltgiofa n$n fccus

P R .€ F A T I O.ac tradttiones qn&ii.im fkarifaicAflHctfendunturcuUtus diznntts pajfim aboletur,nr&& ttmplAfrofannnturt

quicquid adfacrM henedict:ones Cf onfecratiunes (^ ce~

remon.as fart pertinet.no^vts EcclejiA ntitus tntroductist

ebprirfjtttir : aUco nultum hedie inter fHCtum O" frofA-

num.foi Cp nefas propemodnm difcrimen hxbetur. uo-mum quA ptetas aut Aquitizs optimis EcclefiA Patril^ns »

fnnciijfimifque Alajoriuus exhfietur ? Fidtlium keKi:fa~

(iis no ifua confinnt rnenta , dignis fraudantur fanciihenoribus, caritatis C^ benevelentii, etganos ftm orr;vi

fnfit fpoltani itr^^vtx eos cAlodtgnamurii v-vismcrtuoS}

ex trti^iphantibus ftirdos tnutofqueftcimus, "^ ixftri~

vitisfacrai iiiorum Reb.quins fupereffe. Et nos fecuro

interimac bonoanimofumus>Ht Hteronymi 'vtrbis utar,

}er fmguia pene prAcepta in honorantes Deum cianM-Ttffimum, adirxcundiam provocamus,e]ufque imperiut»

fuperbijfime co.itemnendo.in tastA ma^ejiatis imus tn~

juriam ! §luidni ? Chrifli grati&fidimus.O' Hbtrtatem

nobts EvangelfcamvendiCitmus,idcirco certo flatuen^

dum e/iji fuperis phcet , fide utffos & falvos effe nos

oportere. Sed hAC egom'fJa nuncfactonc/futMomusi»repreheadendo videar , autpr&ttflerus arguar in com-

midxndo Bieronymo enamiafles.Satiserit imprAfentia»

rum,ut ^rhitror,deratione hujus operis confitioaue foffr»

breviter admonere.Ftdebam ego,nee miniis doleham twgentem divinumqtte thefaurum larere,hoc efi tiierony^

mianas epiflola^ prAgrandicus voluminihus tnciufas ,apaucis emi quiafretij a^nitudo plerofqus deterreret :

n paucicrihus etiam evolvi,(luod ex vaflis HlUfontibtM

leBio incommodaPeterttur^ & fjfitdium adderet ordo

p*rturbatti4. Vifum e(l tgitur nob'4 operA pretitim , ac

ufui cum privatolecioris, tum communi fcholarum ac~

commodatius fore , ft ex variis opiribw (^ tomts hu-

jits aucioris quemadmodfim nuncextnnt , feV.gerenttir

epifioiA feleB£.aptius'o!iocarentttr,ee'hcatA autem mo-dum tenerent.ut codice uno non valde amplo , neque

nimiHTO merofo,feA mediocri,& , m Atiguftinus b^ni-

a 5

I

P R ^ F A T I O.fur,manf4ali combreheaderentur. Quoii volumtn trlbttr

partibus diJlindum.Ht omniit conftnrent redius, iea di-

Jlribuimui-.In primumltbrum eas reêcimiM-, /juipUne

familiares vidcnt»r,five argumentum, five brevttate/f)

C^ perjpicuitatem eomm quA fcribuntur, expendas, Se-

tundo libro dantur epifioU graviores , quA proitxMS O»uccirratius de rebtu magni momenti differunt. Hic

tntr.fice docet Rnrmymm de uera pietate clencos , 7no-

ti.ichos- puelloi,virgines,vidiias matronas,^ omutsfer»

toîiition''4,fex'ts^ £.tatis Chri^t.inos , dum nimirHra

Pa:il: infiitr,os^nia facius omntbiH,omnes in Chrifiolu-

(rifteere fludet. Tertius porro Itber hiflorias continet ,

f^>:err*>Uciite prAclara ranciornm & fmHarHmotleadit r

in quihus Ijfendis varim eiifrucitisi^fanSa qu^dam:

piorum obledatio Alicubi quxd.tm refecuimus non qiiod-.

ttnt>robaremHs tUa qu& omittimHsfed qtihd infiituti no-

Siri ratio ru.iferit , ea nunc prAtermittere, quA minus-

tiulf.triciptui fervittnt ob myfleriorum (^ rerum quAtraH % itHr.diffiMlt ttem , quodque longior non raro ex~

€ur(m fiat auiio"':^, (^ ea commemorentur qu&plus ob~

fiuritatis quizmcomnodi ,tdferrent , qu&que leclorem

gravare potius ac impedire , qukm juvare poffe 'vide^

b.tntur. TetatiUa.quiveiit , ex magnU O* crajps illit

•voluminibu4 feu tomts^qui novum Hieronyme in fcri-

ftis pt.ft^m ret>eriuntur. In calce vfum efi addere quoit

idem fcri(>(tr xdvei-fus VigiUntium , ut noflri hemines.

Jhoc ve'Ht prAfenti amtdotoinflruiii , fefe aliofque mU"niantyadverf^ti peflemi^tgilamianum nunc Ut\graf-

fnntem > 'm fanx vero C.it'wlic.ique docirina reciiks

tonf^rmmtur FH enun hic fenfui atcjue confe%fi*s Ec-

tte0A pcrpetuo yettnendus Chrifliani ut Divos eorimt-

§ue fh:rts Re!qrtiait>''ec0Un(,fu.imqut pietatem ex*

ternii ritibus <^ catholico mere teftentur , velint nolint

Viqîlantiitni.^îs xutem pr» di^nitate fatis explicet

,

ifHm^zimin hit ntiôih- omnibus ingenij , quid quan'-

tttfnij^te doFirini.prudentiA > feîvitatts ftmul& pu-

Tk*t>k^ infutijmmum etrtk irrfuper, tum.nervorum &•

acultortinu

P R .^ F A T T O.^

ackleorum vehat ftcum fiylas nt plurimutn extsmpe^

ramiis , fed ûlchn' qnidcm ac citrci ajfeciatfcnem pro~

fii4tns':0 fttncinm df iifo'iolicum peiius,quo4 pro Cari-

iio Chrisiiiue Ecclejia tftm folitttg 'vtg:Ut , tîitacon^

teniicine molutirytotqut fnbit difcrimimi > dum vir ide/rp

ineremodelitefcitftmulquetotofre mundo difnrrtt,

Hequafme ApoP.oLk»folnitudine ^ indujtria tot Chri-

Jii EccUficu tnvtfit,fiilutat,rcpur£at , cort/irmat citqut

fnnat Ofeltx Bethleemittca cellula,quAnoh'is hujufme-di fcripta & refponfafere dixeram oracuLt.edidtt. No»ergmum fed p^radtfum vocitri par efi,unde ad irrigan-

dumEcclefis. hortum,tant» viprorumpunt divin& hu~tnmique fcientii, fltimina.^ falutares omKtbus aquAfropinanttir, • eque minus admiranda aobia ^fecian-dave.itt difctplins, feveritas,cum quotidiana earnts c.i-

fiigatione con-jun-tia,qu&mirificnm Hteronymi Spiritnm

aiutr,confirmavit,illuftravit . provextt.Verum h c jatTt

nobis occurrttforte aliquif-qui , C^ crdinis mutationem

demirattti , & nihil ex priDribus conlpicatas appendici^

bus.noflramrequiret de Erafmo fententiam,tit qtf.femsl

aciterum edidit nobts Hieronymum V-inam vero edi^

dtjfet ille folust , neqne fuu ettam fcholits,dicam ary

fcortU .fuhinde conspnrcaffet, acpro antidotH toxiaiin-

fundens, carbones ,ttt aiiint, pro auro vendidijfet. NemoErafmt Roterodami laudihus in politiori literatura in-

videre,ntine detrahere merito queat. lUud autem ernt

0ptandu/n,ft quid votts pojfumus confequi , Defideritts

Mt profjfionis hujus termini^ contentus,aut facrtsfiudiis

ftnitus abjiinuijfet. aut in judicandti fatrum fcriptis

minore fuperciUo ae candidiort antmo fepr&ditum de.-

darxjfet Nam revera pofiquam Erafmus Theologum

agerecospit^ abuGa tUe ingenio.nimium fibi trihuit ac

fumpfit:tum verhoYiim qtiam rerum ûdicfior,feverum-

fe pr&huit f<fpe Ariârchum,uhi nihil erat necejfe. Ita-

' in-cenfendif Theologorum quidem fcriptii tamum jibi

permifit , q=/antum haiienus nemo alius quantttmvts

dceths & fapiem. in Zcdefia. vel ipfe pofiulare vifus

P R iE F A T 1 O.ejl.vel aliit concedendu exif.imavit.ScUtcet-.ne LutherD

exclndedii ova, de(jfent,(T Era^fmui tncnnchtis >nonachos

in[ect.itns Cjt .&parHm gravis tt'fephUo'ophai, dectorei

fchohfitcos tmtiim non traciaiîi furnliier.-tHm r.efcio

q»0 Ipiritu du:ttis no .iliii in Ecclefajlicisfore dogmatisy

ciHnm Ftrroncamfeqîi "jolmt Jheolcgiam.iîd qttod

Ubenter inctifat ^'Sppitgnat altos , fe vero tpfe ferpetuo

exciif.1t (^prcpngnat mordicus , iit nuUi 'veLic cedire ?

Zfnde id q;tod 'videmits,confectttus eji tandem,uc Eraf-

miam nominrs aHciontate nnÛis advcrfiriorii veheii.e-

tius.qud aticior ipfe labefadarit ittqtte no plus ille poii-

deris apud piosfere habeat quam pUrofque imptos nunc

foiet btnere.Morofum efje cenforem cbortet , qui arre-

pta 'velat inrgula cenforiA. depnfentis & futeriorMt»

AtatumTheologis lioerr-me cenfet ,].im iliis largitur^jam

adimit pUtrima : nullamque interit» ipfe vel docioruf»

'velfchol.zrum cenfuramfcrre Aignv.ur.Ssfitt tanten ad-

huc Erafmiani . o mores o temp ral ]qttes docet faper»

Moria, & corrumpunt CoUoquia pra,va:qui faiis doHi

fcilicet,quxndo cum fesiivitate norunt facnficttlos fra~

Urculos c^ humanui conslitutiunculoi {fic cnim ifiis ap^

pillare libet)mordere atqtie convellert:!um pulci.re di"

ferti.quandoreligiofis hominum ordtmhus f^ infiitutis

ohtreHando, irreligtofas vulu aures ac mentes utcum-quedemulcent ^ beUi demum acicres quando velut in

theatro o'i> octilos ponunt alienam turpitudinem , ut

jam perfonxi Ecclefiafiicoi fatyrice perflringant , jamde rtbus & cs.remoniis facris tmpure garriant , ne di~

eam & impie eum fuo rideant Luciano.Accedit mira~

bilefupercil'um quolicet iUis quodUbet , de mvfieriis

divinis ^ ftcramentis plerumque incognitis, etiam in-

/#r pocula , velut tx tripode pronuntiare. Sed meiHmexcedit eptSola quA mihi »d vos reflecienda (!y aU~qtiando claudcnda efl.Magnifice domine Rector , dociif^

fhni viri, fimul^ (litdiofiffimi adelefcentes. <S)uod vo^bis, hoc quicquidefl oberis dedico , jure ciuodam mihi

f^cers iiideer^mmirHtn fst iJiiMs gymnaft} funclijftmus

SatrtrtHi >

P R iE f A T I O.fMtmm , qui aovJi veluti velie commendatns frvHty

vefiris prtmkm excifiatur eculis, & Amic s amplexibHj

ftveatHr, uiqHe vos etmdem in eptilolis adhuc Ipirai^

lem agnofcatis, &* docentem ohjervetts n e onymum,

fuem tn ctlis cum Chrisio regnantem , ûdti/qtu ve~

firis haud dubiefavtntem, pie coluis, meritoque con-

(elebratis. i^tjirum eji interim, Det Opt. Maxim. be-

mgntatemagnofcere & pndicare , qui vos diverfis i

iocif coUeÔi in hanc pr&clxram Jiudiorum commu-nionem adfctvit : qui c3* fedtbus aliquando per alit-.

nam injariam pulfos mire reiiituit : qui demum ex

vobis hanc prim.tmdf Ecclefiajitcam vere fcholam in

rioflra quidem Germania hts annis conjlitutt , fre"

vexit, conftrvavit. §lued innitutum ut ejt per fe lon'

fie pulcherrimum, fic ad reformanias ntmc EcclefifiyS in

frirms oppertunnm dehet exiflimari,^ dignum faKe,in

4JU0 ckm Magijiratusomnes tum Eptfcopi fuas opereU

C$» impenfitt maxime locent. IngentiVi ergo l- udem (^gratia?n tlle meretur Antisies > qui fnperioribus annit

rem arduam, inufitatxm,fumptuofam,multis . ettam re~

ftignantibus, aufits efi aggreditidque perficere potuit

,

m gimnafinm hoc T>. F.teronymi fcicrum irt Suevin

txtaret atque urgeret. Kec efi obfcurw ille,quem bono-

rum gratia nomine , vofaHeliheraliJfimum Acadenit^

hu-jtn fundatorem C^ ^ticenatem ejfe vefrum haudtemere gloriamini , nimirum hud»tijfimus C^ ampltf-

Jfimus tieros , Cardinalis ^ Epifcepm nofier D.OTTO TRUCHSF S,quem ut pnfcntes tmuÛ maxime negligant , tamen pojieri multis nominibtu

intereximios Antijiites recenfhunt , fuîcient , atqut

eeUbrahunt. Certe fitri nen pojfi cenfeo, quin hic fa-

fiens architecius dcmum vohis fupra petram rite

fundaverit ; domuminquam, liheral'bus facrifque flu-

diU canfecratam , domum ftlsciis ac peritis profijfori-

bus exornatam , prdclaris C^ piis Legibus injirticiamy

deeentiqus fitnper erdine admintjiratam. Stettt iiltt

Dei domust&pv^ro inconcttjfa ferfiahit ,Chrtfio du-

ce t

P R iE F A T I O.tii eujiode atque proteciore. Hunc m fummis etutm

0pp».gr:atiortibus , i» mediis hoflium injidits C?* hello'

rtim tumtdtibHs Ac^demia, vej1r& propitium adcjfe

l^ priejft re 'pfa fnfijiis. Verttm quod jan^ olim de

fopulo Dei electo fcnpttim (^ factum legin:is,in vos

e[uidim id pncUre quadrat , & eventu comprohA^

tum eji : §lu*nto m.xgis, inquit , opprimebant eos , ai-

l/erfarij videlictt. tAnto m.tgts multiplic.tb.%»tur atque

frefcebant. Chriftum Jcfum Opt. Max precor , ut

quam cccpit ia vobis graf.am, pro immenfa tum vir~

tute. tumbenitatefua ctnfirmet utqtte (^udiis veftris

honejHfimls frucius optates , adfui nommis gloriam >

& in Ecclejii, atholici utilitatem conferre dignetur»

Augufta VindelicerHm , anno posi Chrijlum nMuntm

M. D. LXV.

EPIST O

EPISTOLARUM,ET ALIOPvUM

OPUSCULORUM.§lu4> trihus his lihris , ctnttnemur , orde (^ nuniertif

L I S R O F R l M O.

Hlcionyraus ad Ni-

ccam hypodiaconuAquikiae cpift. f .pagiiia i

Hicroiiymus allulia-

Bum Diaconum>epift.ii.

Antiquus Icrmo , 7Hieronymns adChry-

fooonum , monachumAquilciac, ep. iii.Quid

circa , 4Hieronymus ad Flo-

icntium,ep. iv. Quantus

bcatitudinis , y

Hicronymus ad Flo-

icntium, ep.v. In ca mihi

parte. 6

Hieronymus ad Anto-

nium, dc modcftia,cpift:.

.vj.Dominus nofter , 8

Hieronymus ad Tii"0-

philum, epifcopum Aie-

xandrinum.epill. vij. Exco tempore. 9' Hieronymus ad Pau-

lam Coacordieafcm, cp.

... ,,viii-Humanfle vitx 1 l>Hieron.Ruffino, cp. ii.

Mulcum in utramqucijHieronymus Paulino >

Antioclicnse urbis cpif-

copo, cpift. X. Vocc mepiovocas

,

18

Hieronymus-Defidcrio»^

ep.ix.Lcflo lcrmone , ib.

Hieronymus ad Cro»

mantium , & Heliodo«

rum.inTobiam praEfat,

xij.Mirarinon dcfitio, 10Ad Dominionem , Sc

Rogatiaijum , in librum

Paralipomcuon praefi:-

xiij, Qoomodo GratCo-

rura , 21Hicronymus ad Dora-

nioncm,& Rog in Efdra

& Ncemiam , prsef. xiv,

Utrum difficilius', 15Hieronymus Mimerio,

& Alexandrcmonachis 3.

cp. XV. 1d ipfo jam pro-

fedioiiis»

1 N D E Y.fe^ionr$, 26 HieronymasDaraaro,Hicronymus Booafo , cpift. xxviij. Poftquam

ep.xvj , Mctiici cjuos yo- cpiftol.im tuam , 45.cant chirurgos, 17 AJ Exuperantium hor-Augufluius Hicrony. tatoria. cp. xxix. Inict

mo , cpift. xvij Audivi omnia , 47pcrveniflc. 29 Hicionymus Pamma.Hieronymus Aiigcfti. c*hio,ep.xxx.Legi iu qua»

00, ep.xviij.In ipfo pro- Ham contr, 48fciftionisj jo Hieronymus Eufto-Hicronymas Augufti- chio,ep. xxxNullus im-

no, cp.xix, Virumbono- pcritus fcriptor cft. 50rabilem , ji HicronymusEuftochicr,

Auguftinns Prccfidio ,

•p.xx. Sicu: praefcns ro

£3vi , j4

Finicisep. xxxij

Efajm ,

Hieronymus Euftocbio

la

51

Hicronymir^ Augufti- virgini,cp. xxiiij, Olimno, cp.xxj.Cum afando pacri legu-nus ; j*fratre

,

54Hicronymus Augufti- xxx

nojC^.xxij.Aano pritcri. 54

Eiiftocb"*" .Vitgini , fn,

cxxiv.nAuI i«-!>«-um crt.

to..iS

Ai Eaftoch:ur.: ae ac-

Hieronymus Rip.axio,

ctpris ab ea munafculis,

cpift.xxiij. Ch?iili te ad- cp.xxxv.Parva fp^cic, 35verfum , 36 Initiura apoiogis D.Hieronymus Apronio

,Hicroiiym.advcrfus Raf»

ep.xxiv. Nefcio qi a tcn- tir.um, ad Pammachiuratationc , 37 & MarccUinu ep.xxxrj.

Hicronymus Damafo ,Et vcftris & mulr. ji

epift. XIV. Quoniam ve- H;eronymus adChro»tufto oricns, j^ marium,Ioviiium, & Eu-Hieronymus Damafo ,

febium, cp. xxxvij. Nonepift.xxvj.ImportUiia in dcbctcharta, 37Evangclio, 42 Hictouymus ad Ca-

Hier.Damafus Romanus ftrutium,cp.xxxviij.$an-

cpifcopus.cp.xxvij.Dor- dus filius , 61

mlcntcm tc iocgo , 44 Ad Caftorinam matei-

ccram •

I N Dwnm.ep.ixtix.Joanncs,idem Apoltolus

,

63Ad Tlicnclofium,& alios

Anachoretas , ep.xl.'^^ua

vcllcm nunc. 6fAd Marcellamdc acce-

ptis muiiufculs. ep. xlj.

Ut abfcntia coiporu. 6<Hicronymus Algafix ,

cp.xlij.Filids meus Apo-<iemius. 67

Hicronymus Marcel-lar.ep.xliij. Poft priorem

cpiftolam , 69Hieronymus Marcci-

las, cp. xliv. Epiftolarc

oflicium cfl. 7 I

Hicronymus AfcIIaE) cp,

ilv.Si tibi putem gratiaS)

Hicrotrymus Exnpcrio

Epifcopo Tholofano,cp.

xlvj.Ultimo jam autum«

n i rcmporc , 8x

Hicranymus Thcephi-io « cp. xlTij, Mcminittcatitudo tua

,

84Thcophilus Hicrony.

mo , cp. xlviij. San(3us

Epifcopus Agatho , Sj-

Hictonymus Theophi-Jo , cp. xlix. Nupcr tuae

bcatitudinis. S^

Hicronyraus Thcop-hi-

lo, cp. 1. Dupliceramihi-gratiam. 8^

Theophilus Hieiony-

E X.mo.cp.lj. Dldlci, quod Sffanditas > 87

Epiphanius Hierony-mo.cp.liij.Gcnctalis cpi«

fliola. 8SHieronymus Marcellar,

ep.liij. Ut tam parvant

Epiftolam. 89Hicronymus Tran-

quiilo cp. liv.Majota fpi»

ritus vincula , 90Hicronymas Marco

Prcsbytero Cclcdcnfi.ep.

Iv. Dccrcvcram quidcmutcndum > jt

Hicronymus Alipio

AugultinOjCp. Ivj. S. In»nocentius , 94.

Hieronymus Augufti-

no,ep.lvij.Omni quidcmtemporc , 196Hieronymus Marcclli»

no & Anapfychix , ep,

Iviij.Tandc ex Africa,,«

L I BRO SECUNDO.Hlcronymus magno

oraroti Romano »

cp.j.Scbufiu noftrii, 199Hieronymus Paulino »

cp.ij.Fratcr Ambrofius

,

106Ad Sabinianum,Diaco-

num,increpatoria,cp. iij.

Samucl quondam lugc-

bat , iioHicrenyml ad DomioncApologciicum^p.ivXu-

tci«

I N D E X.ttr.EtttS, 15} num.dc infi:!tut*cne rTiO-»

Hicronymus ad Pam- nichi.cp. xiv. Bonus ho-machium.pro libris fais mo dc bono cordis, i;0advcrfum Jovinianii ep. Hieronymus a.i,Lxtam

V. Chrilliani in.crdum dc infticucionc fiLix , ep.

pudoris cft. ijS xv. Apoftolus Paula*

Ad Hcliodoru.de laude fcribcns , ^40vitje folicaria: , ep. vj. Hicronymus ad Gaa-Quanto amore & ftudio , dcntium , de Pacatulx in-

I41 fanrulae cducarionc , ep,

Hieronymus Marc;!- xvj.Caiifa difficiiis par»

la invitat ad rus Beclilcc- vuLx fcribcrc. i j j

mitlcum,cp. vij. Ambro- Hicronymus ad Eufto-

fius «ûo charitas, iji chium^dc cuftodia virgi»

l*aula,& Euftochium , nitatis.ep.xvij. Audifilia

Marcellx uc commigret &,vidc, ijjBethlchcm,cp.yiij. Men- Ad Dcmctriadcm, dc

furam charitas non ha- fcrvanda virginitatc, cp,

bct , lyy xvii). inicr omnes matc-Dc vitando fufpedlo ria$ , x66

contubernio.cp.ix. Retu- Hieronymusad Fmiara

lit mihi quidam , 168 dc viduiiarc fcrvanda,cp.

Hieronymus ad Rufti- xis.obfccras littcris.x^t

«um,ep.x. QHod ignotus Ad Cclentiam matro-

adignotum, 178 nam , de ratione picvi-

Hicronymus ad Ruffi- vendi, fortc Paulini No-num.epift.xj.Plus Dcum lani Epifcopi,cp.xx. Vc-tribuerc, 191 tus fcriptura: cctcbrata»

Hieronymus adNcpo- 306tianum,de vita clericorii Hieronymus ad Julia*

& faccrdotumêp.xij.Pc» nura, confolatio cp. xxj,

cis a mc,Nepotianc. 19 ^Filius mcus fratcr tuus*

Hieronymus Ruftico, jxy

ônacho vivcndi forma Hicronymi ad Hello-

pijcfcribir.cp. xiij. Nihil dorum Epitaphium Nc-Chriftiano fclicius, 113 potiani , xxij. Giandes

Hieio^vmus «d {'^«ii. maioiigs , 3 } f'

UBKQ,

I N D E X.LIBROTERTIO. Ad Eurtochium vlr-

VltaPauli crcmiras

,

ginem cpitaphium Pau-

j.Intcr multos farpe Js matris.ep.viij. Si cun-

,^ubitatum eft, 55 jda corporis mci mcm-

Vita fandi Hilarionis, bra, 445ij.Scripturus vitam bcati Ad Principiam virgi-

Hilarionis, 364 ncm , Marccllae vidax

Dcvita Malchi cfpti- epitaphium,cp.ix . Saepe,

vi monachi iij. Qui na- & multum flagitas, 48 jvalipralio, }9f Hicronymus aci Occa-

Hicronymus ^d Fabio- num , epitaphium Fa-^

lam de veftitu;' faccrdo- biolae, cp- x. Plurcs anni

tum,ep. jv. Ufque hodic func , yooinlcdionc vcf.tefi:. 404Hieronymus adSaJvi-

«am dc fervanda vidui-

tate cp.v.Ycrcor, ne offi-

cium. 4zyHicronymus ad TKeo.

Joram cpitaphium Luci.

Hieronymus ad Mar-

CcUam , advcrfus Mon-tanam,epifk. xj.Tcftirao-

nia dcJoannis Evange-lio, jitHieronymus advcifus

Vigilantium ad Ripa-

eij Baeticicp.vj. Lugubri rium Prcsbytcrum , ep,

nuncio coufterDatus , sij.Acceptis primum lit-

Adlnnoccntium denm-Jicrcfcpties ida , dp. vij.

Szpc a me lanoccnti

,

443

tcris

,

516Hicronyraus advcrfus

Vigilantium , cpift.xiij*

Multa in oibc monftisu

^xtraii

Exirail du Prhilege du Rcj.

PA R'Lrttrss raccntc? du Roy.Honnfes a Ver-

laiiies , lc 8. )oai- de Juin 1686. Signccs le

P'E T 1 T , Sc Sccllccs duGiani-i Sccau de Cire Jau-

iic. il crt permis a A n T o 1 n e Beaujollin»Imprimcur & Li' raMc^e Lyon, d'Iniprimer un Li-

yic,'mm\ilc,Sancti Hieronjmi EpiHoU, &c. Et ce du-tant le tcnis, & eipacc dc fix annccs a compter dujonr qa'il fcra achcvc d'lmptimer pour la premic-

xc fois, avcc detciifcs a tous Imprimeurs & Librai-

jcs, d'impiimei e^ faire imprimcr, vcndrc & diftri-

tucrlcdic Livrc ,'Co\is pretcxcc d'2ugmcntation »

Corrcction, ny autrement cn c|uelle manicrc quc

cc foit , nouobflant dameur dc Haro , Chartre

Normandc, & Lrtcres a ce contraires , fans lc con-fcutcmcnt dud.t B^aujollin,fous lc.s peines poitccs

par lcfdites Lcrtics.

"'^'Regijiri fur le Livre de la Ctmtmunmte des LihrAi'

f4s(^ Imprimettri de Paris, le i^.futn. 1686.Signc C. A N G O T Syndic,

Aclicvcd'Imprimcrpoar la preraiere foiscQvcr-

tusdcs prcfeutes , le 50. Avril 1687.

Les ExempUires ont eie fournis»

tignifie au^Jy^dics dcs Marchands Libraires,

lc Imprimcurs^cetteVillcdc Lyon par rExploic

dc Chol huiHier Aadiancicr kx Pte.iid al , le 17.

Scptciubic 1686.

tJBER

L I B E R P R IMVEPISTOLARUMBEATI HIERONYMI,

cpx funt Familiares.

ARGUMENTUM.N I c E A M , Subdiaccnum AquiletA vete"

temfodnlem ut ad fe aliqHnndofcrthati exempl-tChromMi}& Eufeb. fmtrum, hortatur,

HiERONVMusad Niccam, faypo-diacomira Aquileix,

€ P I S T O L A I.

^^^^t' U R p I L I iiscomicus,tra£lantdc vicifTuudine Iktciaium, Sola,

inquit, rcs cft, quse hamines ab-

_ fencespr^iereutesfacit.Nccfalfam

<ledit,qaamquam in re non vcra £ententiam.

Quidenim cft, ut itadicam, tam prsfcns in-

tej.-.abfentcs,quam pcr epin.oIas & alloqui

,

& audire,quos diligas?nani & rudes illl Italiae

bomines , quos Cafcos Ennius appcllat ,

qui fibi ( ut in rhetoiicis Ciceio aic, ) litu Chxrtg,

ferino vidum qaaercbant , anre chartae Sc^''*^'-

mcmbranarum ufum,auc indedolatis e ligno^^^^^^^/rodicillis, aut in corticibus aiboium mutuai^piltolaiiini alio<juia miiJicabanr. Uude Jc

A

i, D. Hter, 'Ebijl. Fam.

portitores caram tabellavios, & fcriptores alibris aibotum librarios vocaTerc : quaiuomagi^girur nos.expolito jamartibus mun-do^ ^BLiii dcbemus omiccere , quodilli fibi

praeiHPranc apud quos erac cruda ruilicicas,

8c quF^humanicatem quodam modo nefcie-

banc?Ecce bcatus Chromatius camCanCioEu(|Pio,non plus natuia, quam moiu xqua*Jicate germano,litcerario mc procuravit o/fi-

cio:ta modo si nobis ablens,recentem amici-

tiam fcindis pocius, quam difTuisjquod pru-

Cle Zi>."^^"^^"^ ^P'^'^

Ciceronem Lslias vecat. NiCi

de a,mi- ôi-'^^ i^^ ^'t)i exofus eft oricns,ut litteras quo-

cit. que tuas huc venire formidcs. Expergifcerc,

expcrgifccre.evig^la de fomno, prxllaunamchartae fchedalam charitati:inter delicias pa-

tria?;& communes.quas habuimus.pcregrina-

tiones,al:quando fafpira.-fiamas , fctibeob-

fecranti : fi irafccris.iratus licct fcribc. Ma-gnum & hoc de!iderij folamcn habco,(i amici

Jictcras vcl mdignantis accipiam.

ARGUMENTUM."Ex tremo , qu unh cnm H liddoro adolefcens

fere HteronyKtW ncceJferAtJniianHm >tridonien-

femfa'utat , excttfnns fe quod eju^ litteras nonha' tterit , cumque ipfe quid ageretur in patri*

nefciret,rogxt-,ut,iin foror inpropofuo virginita^

tts perfcveret.certiorem illum reddat , addens fsfibtreciatoremfuum interea non tfmcre,

HiERONYMUs ad lulianura Diaconum.EPISTOLA II.

ANTroyus fcrmo ell : Mendaces fa-.l

ciunt, ut nec TCia dicentibus crcdatur,

^limn" Qh°'^ "^^'î ^ tc ego objurgatus de fiicntio

crsîiur, litterarum accidilTe video.Dicarlaepc fci'['/i

,

fednegligcnria bajalorumfuit?RefponJ bisfj

on;jîum ftoiifcnbeaciiitn vctus lih c* :-.- uiflf

Liber I.}

efLDicam non rcpeii quicpiftolas ferrct?D.'^

tcs.binc ifthuc ifTe quaplLiiimos.Corcndani,

mcetiaijiiiisdcdiire/At illi^quianon reddids-

'nint,negabunj. : & erit intcr ablcntcs incerta

cognicio.Quid igitur faciam ? fine culpa vc-

niam poftulabo,ie(fliusaibitrans paccm loco

niotum pcCcre , quam azquo grada ccrtamina

concitare:quamqua ita me jugis tam corpo-.

ris aegrotatio.quam animae jcgritudo cofum-pfirjUt mortc immiHente,ncc msi pene mcmorfucrim;quod ne falfum putcs , CKatorio raore

poft: argumcnta teftes vocabo.S.frater Hclio-florus hic afFuit, qui cum /necum crcmii vcl-

lct inr.olcrcmcis fcelcribus fugatus abfceilif.

Veramomne culpam prsfens vcrboficas ex-

cufabit:rtam,ut ait Flaccus ia Satyra Omni-bushoc vitiumeft caatoribus > inter amico?rogatijUt numquani cantcnt.injufli numquan*dcfiftant.lta tedeinccps fafcibus obruam lic-

tcrarilm,ut contrario incipias rogare, nc fcri-

bam.Sororem meam.filiam in Chrifto tuam.

gaudco.tcprimum nunciance,in eo perraaue-.

re,quod cceperat.Hic euim,ubi nunc fam,noii

folumquid.agatur in patria,fed an ipfapacna

perftct, ignoto : Sc licet me imiftro * Hiberacxcetra oredilaniet : non timebo hominnmjudicium.habiturus judiccm meum,juxt;E iUlud, quod quidam ait:Si fra(2us illabatur or. * ^fj^

bis, Impavidum ferient ruinae ; Qnaproptei Hf^r^t

qu2cfo,ut Apoftoliciraemor pr^c.'pti,quo do. *xêrr*,

ccc opus noftrum pcrmanere debcre, Sc tibi a?^^- ^*^

Domino prasmium in illiusfalute pares>&^'^êxcetraA

de commujii io Chrifto gloria ccebris iziAz^rHm,fcrmonibui i.ctiorcm.

A X. GUME NTUM.Cum Chr u\.-'no, AqutletA Mûach^ > ^»«i

»ihu .»;*

,

4, , exôJliUat.

A ^

Q^

4 'D. Hterdn. "Eplfl. Vam.HlERoNYMus ad Chiifogonum MoM-

chum Aquilciic.

EPISTOLA III.lUi circa te aff-dus meus fu, charifTimus

^ambobu-i.Hclio 'orus tibi pocuir fideli-

ter nuntiaiejqui non minorcte diligir amore,quam ego ciiligo:ut fcrapcr in ore meo nomctuum fourm, u: ad primam quamquc confa-

tulacionem jucundiffirai mihi cofortij tui rc-

Corder,ut humilitatem admirer.virtutcm cfiTc-

ram, prxdicem charitatem. Verum tu, quodty Cts-

nacura lynccs infitum habcnt,nc poft tergumrcfpicientes memincrint priorum,&: mes per-

dacquod ocali videre defierint, ita noftrae es

ncceflitudinis penicus obiitus,ut illam epifto-

i.Cor.^.lam quam in corde Chiftianorum fcripcam ,

Apoftolus refert.non parva lirura.fedimis, U£

aiunt ccriseraferis,& illae quidc.m,quas dixi-

mijs,fcrx,fub frondente capta-nccs arboris ra-

^/r«*,mo fugaccs capvcas > aut timidum " cervos*.ti -«W.animal comprehcnduntflCurrentcmq,ue frufha

pra:dam,dum hoftem fuum fccam vchit rabi»

Ao defupcr oredilanianr, & tamdiu mcminereprxdindi, quaradiu vcnter vacuus ficcumfa-

me guttur cxafperat:ubi vero languinc pafta

fcritas vifcera difleca complevcrir, cum fatu-

ritatc fucccdir oblivfo.tamdui ncfcitura qui^* AJitu capiat, * donec mcmoriam rcTOcaverit cfu-4uJ)i»t. j-jgj^ 'py^ necdum fatiatus e nobIs,cur finem

jungis exordio ? cur amitcjs antc, qua.mre-

neas ? nifi forte, ncgligcnrix frmper cxcu-

fatione fccia, afferss tc non habuitlc , quod

fcribcrcs.-cum hoc ipfum debucris fcribcic j

tc aon habuifTe, quod fcril^cres.

ARGUMENTUM.Latidat Flerentmm H'erofolymA degentefn

^ad multorum ^tiupermi nece^ta tln

,^ - lihef I. r"

/uivtnerit : & quia, huic epijioh aleernm , quA

efat adRujfinum , reddendam junxersit-y Rujpni

ttiam laudes admifcet.

HiERofJYMus aH Florentium.

EPISTOLA IV.QVantus bcatitudints tux rumor divcrfa

populoruui ora campleverit,hinc pote-

ris jEftimarc,qu6d ego te ante incipio amarCj-

quam-nolTe.Ut enim.ait Apoflolus,quoiumda i,Tlm 5hominum peccata manifcfla funr pi(jcc.!entia

a^cf jutiicium : ira c contrariotux (dileclionis

fama difpergituT , ut non fam rauJanHusfic

ille, qui te amat, cjuam fcelus putctur facerc?

ille,qui non amat. Prsetermitto innumerabi-

Ics.in quibus Chriflum fufletafti,pavifti,ve-

uifli, vifitafli. Helio.lori fratris a tc adjuta

nfcccnitas,* mutorum etiam poteft ora laxa- * >f/w*le. Quibus giatiis , quo illcpraeconio pcie- ^f*tt6i»'

grinationisincommodaa te fota refctcbat ?

ira ut cgo ilktardifiimusjquem intolerabili»

laguor vexatjpennatisCut ajuntjpcdibusjcer-

te chatltatc& voto te falutaveiim, & etiamComplexus fim. Gratuloritaq; tibi,& nafcen-tcm amicitiam ut Dominus confoederarc di-

gnctur, prccor. Ec quia frater Rufnnus > quiCum fanda Melania ab iEgipto , Hicrofoiy-inam venine narratur , individua mihi gct- Tfutnili-

manitatis charitate connexus efl : quacfo ut ''** ^'^*

epiftolam meam.huic epifkolac taa: copuhta, ^'^'^^-

ei rccyerc no graveris.Noli nos eius sllimare •

Tirtutibus.-inillo confpicies exprefla fandita-ris « veftigi3.-& cgo cinis,& vililTima pars lu- ^ .,.

ti,& jam favilla.dum veitor, fatis habeo , f\ i„f;„„,a,

Iplentlorem moru ;Il;us imbeciihtas oculorumeorum ferre fuftineat.Ille modo fe lavit, &mundus e(l,& tanquam nix dealbatus ; ego ,

cuu(iiis Pcccaiorum foidibus inquinatus,dic*

A i

I

. < D. Hte ', Tp-ff. Ta?»,

-r 1 busac ondibus orperior cum trcmorcredde-•^ re novmimum qu5dranrem. Scd tamcn quiaiJWa/^^. I_)Q,-ni,,i^j5 folvit ccmpcditosj & fupcr humile

Tf '<y ' ^ t'^mcn;e;n verba fua rcquicfcit , forfitau &'*'

' mihi.in fcpukro fcclcrum jacenti, i!icat:Hie-

ronyme.veni foras.Sanûs presbitcr Evagrius

plurimum te falatat;& Maitinianu'n fratrcrn

jnn(fto falutamus obfcquio:queni cgo vidcre

delidcransjcatcna languoris innciôr.

ARGUMENTUM.^crijti sd eundem Tlorentium , fp** Utttrit

rtfpcitdeKJipet'tq; ah eo Uhros quofd.im,(jferet»it

tpfemteTe/t^qnos hAhebat,de fua hiblicthecA,

HiEROKYMus od Ilorcntium.

EPIST OL A V.

N ea mlhi pavtc crcmi commorantl , qita6

juxta 'yriam Saracenis iungitur,dilcftioni$

lux fcripta p<Tlatasut.Quibus lcdis.itare^-t

acenfus eft animus Hierofolyr.iam proficiC*

cedijUt pcn« nocuerirpiopofi^.Ojqnoclprofue-

loi ckaiitsri.Nunc igitar, quo modo valco ,

pro r.ie tibi litteras repracfcnto : ctfi corpore

abfcns.amoie taraen & fpiritu vcnio.isipedio

expofcens,ne narccntfcs amicitias,qu^ ChrilHglutino coh3cferunr,"Sdtterapor;s aut locotvi

jnagnitudodirellat , quin potius foedercmus

cas rcciprocis cpiltolis.-illac intcr nos curranr,

illx fibi obvientjiliae nobiTcum loquatur.Nomultum pcrdicura eric charitas, fi tali fecuin

^crmonefabulecur. RufEnus autcm fratcr , uc

fcribis necdum vcnit, & (I venccit,non muhuproderit dcfiderio meo,cum eum jam vilurus

non fim.Ira emm & ille longo intervallo fe-

paiatus cft,ut huc non pofTit excurre:& egoarrcpcoe folitudinis terminis arceor, nt caepe-

rit jam mihi ripn licerequoi volui.Ob boc &:

cgoobfccj:oj& ro ut petas,plurimum qûaelo,

nher I. 7nt tlbl beatl Rheticij, Auguftodunenfis Epif-

Copijcemmcntarios ad fcribcndum largiariir,

\a quibus Canticum Canticorum rublimiori

fcufu illedifTeruir.Scripfit mihi &: fjiiidam de

patria fupradidi fratris Ruffini,Paulus (eflex,

TcrtuUiani fuum codiccm apud eum ^^^fffl^ilff^

quem vehcmcnter repofcit.-& cx hoc,quxfo , {•„ ^„,j.

nt eos libros.quos me non haberc brevis fub- quorumditus edoccbit , librarij nianu in chaita fcribi Vatrwn

jubeas. Interpretationcm quoque pfalmorum/''''/'"/

Davidicorum, & prolixum valde librum f^c^^l'!;)!'

Synodis fam^iHilarij , quemei apud Treve-

ros manu mea ipfe dcfcripferam.aequc ut nii-

hi transferas peto.Noftihoc cfie Chriftianx'

animae pabulum.fi in lcge Domini meditetiir Pfal.i,

dic ac node.Ccteros hofpitio recipis , folatio

fovcs.siiptibus juvas.Mihi, fi rogata prsfti-

teiis, "cuncfla largitos es.Et quoniam , lar- * •^•'«'^

giente Domino maltis facras bibliothccse co-'''*''*'

dicibus abundamus,impcra viciilim) & qaod-

cumque vis,mittam:nec putes mihi gravc efTc

fi jubcas.-habeoalumnos qui antiquariae arti * yfj^/ct.

fcrviunt. * Ncque vero beneficium pro eo , (y«i<?».

quodpolliceor, poftulo. Heliodorus fratcr ^«^«-^

mihi indicavitjtc ttiulta de Scripturi $ quaererc, f"e ait^

nec fic invenire:aut fi omnia habcs , incipit*'^''^"'

fibiplus charitas vindicare, plus peterc. Ma-giftrum autcm pueri tui, de quo dignatus es

lcribere,quem plagiatorem ejus effcnon du-bium eft,fajpe Evagrius presbiter.dum adhucAntiochiae cffem,me praefcntc corripuit .Cuiille refponditjEgo nihil timeo.Dicit fe a do-roino fuo fuifle dimi{ru:n:& fi vobis placct

,

•cce hic cft,tranfmittite qu6 vultis:in hoc ar-

bitror me non pcccare , fihominem vaguninon finamlongius fugcre. Qu3propter,quiacgo in hac folitadiue confticuru^.non polfuni

A 4

d;

9 D. Hteron. Tpijt. Tam.agere qucd jufTifti, logavi charilVimum mihr

Evac;rium,ut :am tui,qijam mei caufa iullan-

»cr ncgotium profequatur.

ARGUMENTUM.jintoniufn>qned, tot:es r»gttttn numquam ref~

tr>pfcrit,reprehendit, (^fuftephis. cojirguit.

HiERON YMUs ad Antonium.dc modcftia,

EPISTOLA VUOminusnoflcr > humilitatis magiflery

Mifceptatibus de dignitate difcipulis.unu:

apprchrndit e parvulis , «liccns : Qiiicumque

Jdat.iS, veflriimnonfuc^^icconvcrfus ficat infans,non

potelt introireinicgnuni ccelorum. Qiiodne^jjj,;^- tintiimdoccrcnec facere viderctur, implcvic

kftm^.t' fxemplojdum dircipulorum pcdcs lavat, dum-

tas e»/s. traditoreniofculo excipit,dum loquitur cum-1 ?. Sam: ritana,dum ad pcdcs fibi fedentc Maria,luc.ii, de Gcelorumdifpuratregnojnum abinferisrc-

TCd il^"^gesjpri-miamtralicrculis apparet. Sathanas;

^y autem cx archangelico faftigio non aliam ob'

Mat.ij. caufam,ni(iob contrariam humiJitail fuper—

biam tuit.Et ludaicus populus primas fibi ca—

thcdras & falutationes in foro vindicans, dc-

piitato antea in flillam fuulac gent'u populo-

fuccedente.delerus eft.Contra fophifias quQ-que faeculi & fapieces jnudi Petrus 5c Jacobus

pifcatores raittuTitur. Cujus rei caufa fcriptu-J.fet.^.

j^ ait.Supcrbis Dcus rcfiflit, humilibus autem

-^'f(«^, dat gratiam. Vidc*frattr quale malum f.c,

V7des. quod Deum habet adverfarium. Ob quod iaLuc.iS, Evangclio & Phaiifasus arrogans fpcrnitu:,&

humilis publicanus auditur.Decem jam( nifi

fallor)epiAoIas plcnas tam ©fficij quam prc-

cum mifijcum tu ne nurum quidcm faccre di--

gnaris;& Domlno loquentc cumfcrvis.fratcr

cumfratrcnon loqueris.Nimis inquics.con—

i&iucliose^ Cicds mihi,,nifi flyli YCtccuadia:

tlhr I. 9prtliiberctjtania Ixfus ingerercm,iitlncipciesp;.^f;î

mihi rcfcLibcrc vcl iratus.SeJ «jiionia & irafcirA /t»-

hominis cft,& injuiiam no faccre,Chriftiani:tm/«/J»

ad antiquum morcm revcrtens^rurfiis precor,

ut & diligcntem te diligas,& ut confeivo fei-

monciii cofeivus impartias.Vale in Domino»-A RGUMENTUM.

Theophilus, A ex.trnirin& EcclefAVice"

fimus primtis Epifcoptts , miferat ad D. Hieron,-

fdfchalem Ubrum,ut entn m latinum ftrmonenf

'verteref.excufat fe nane et quodferius verterit >

cumvaletutitne, cum Paul& olitu tmpeditu^:li~

hrum Uudat , & ut ali* opera velfibi legenda-,.

vel vertenda tranfmittat rogat.

HiERoNYMus ad Thcophilum , Epifco*

pilm Alcxandrinum.

EPISTOLA VIT;

EX eo tepoicqno beatitudinis tux ac^pi Theft-

cpiftol;is,jun<ô pafchali iibro ,ufqueii) phln«,-_

prsfcntcmdie iia & mcerorc ludus.iic fol;ci- ^'^*^ y-^

tudincacdiverfis fupcrftatu Eccieri£c hinc p^&lgj%inderumotibus cxagitatus sii,ut vixvolumcn

fcrip(t$t.

tuum potuerim in Latinura fcrmone vertcic,

G^ptiincenim noftijjuxta veterem fentetiam,

non cfle rriftcm eloquentiam , maxime fi adKgritudincm animiaccedar corporis segritu-

do. Et hancipfamepiftolam febie3E!luans,&

qiintum jam diemdecambcns ledûlo, nimiafcftiuationc diâvi.brevircr indicas bcatitu--

dini tuae magnii rae labore fuftinuiffe in tia*".

11 uioneejuSjUtomnes fcntcntias p.iri vcnu-ibtc transferrej& Graecae cloqucntixLatina-;

aliqua er partc- refiondereteloquiii.In prin-:

cipio,phllaIbpharis;i.*,c gcncraliteragens , dCti

omncs erudis,anr:m iiigulas:in rcliquis autejj

«jaod vcl^dii&cilllmu-.tlV, '.iiefjrica; eioqucn*-

tix. j.iingjs £]jilc^ropjros,&D«inofthciiein,at^

1» D. Hieron. Iplji. F/im.

que Platoncm nobis confocias.O quanta di-

cuntar in luxuriam, quancis pracconiis extol-

litur continentia,& de intimis fapientiz dif-

ciplinis j diei acnod;is,lunae curfus> ac folis

ratio & mundi iftius natura difcribitur ; &hanc ipfara difputationem ad fcripturarum.

refers audoritatc,ne in pafchali libro vidca-

ris de fa:cularibus quidquam fotuibus mu-tuatus.Quid plura ? In his laudarc te vcreor âeafTentandi crimcn incurram.Optimus libcc

efl: , & in philofophis , & agens fufceptam

caufam abfque invidia perfonarum» Undc ».

obfccro tG,ignofcas tarditati mcae : ita cnim.laula fanfla: & vencrabilis Paulx confciûs fum*•*'"**• dormitione, ut abfquc tranflationc hujus

libri, ufque in praefcntiarum, nihil aliud di-

vini operis fcripfcrim. Pcrdidimus enim , ut

ipfe noili , rcpcnte folatium quod, uc con^

fcientiae noflrae teftis eft Dominus , nonaApioprias ducimus ncceffitatcs fed ad fan-

ôrum refrigcria , quibus illa follicite fct-

vicbat.Sanfta & venerabilis tc, filiatua, Eu-

ftochium, quae nullam pro matris abfentia.

fecipit confolationem , te aniverfa ftater-

nitas fjppliciter falutat. Libros^ quos du-

ilum ftripfilTe tenunciafti, vel lcgendos no-

bis , vel yertcndos tranfmitte» Yale iw

Ckrifto.

ARGUMENTUM.P A u L u m CeKcordicnftm , centejtmum

Ageniem annHm-, virenti tamen integrjque cor-

fore, lauiat-O' de viti-termino doHe muita ad"

ntifi-ens p€tit ab eo Ubros qitofdant.mittens ei in-

terea xitam PauU ErsmttA-,auam ipf Httrony-

vini ediderat.

HiERoKVMUi ad Pauluia Concordica-

fcm.

Lther T. IT-

EPISTOLAVIIT.HUmanx vits brevitas , damnatio dcli- lacob.t^

dorum eft : & in ipfo fxpe lucis exor-

dio mors fecuta nafccntem , labentia quoti-

dic in vitium faecula profitctur. Nam cnmGenef.i^

primum paradifi colonum,vipcrinis ncxibus

prarpeditum colubcr dcduxilVct ad terras >

aeternitas,morta!itatc mutata , in nongentoy

& co amp ius annos , fecunda cjuodammodoimmortalitate malcdidi homlnis diftulcrat^^ gclogium.Exinde paulatim recruJefcentc pec-

cato totius orbis naufragium gigantum ad-

duxlt impictas.-poft illud,ut itadixerim, pur-""** -^ *

gati baptuma munai,in brcve tempus homi-

num viia contrada cft.Hoc quoq; fpatium

fcclcribus noftris , femper contra divina pu-

gnantibus , penc perdidimus. Qiiotus eniiTk

quifqueaut ccntenariam tranfgreditur aEta-

tcm,aut non adeam fic petvenit, uc pcrvcniire

pxnitcat ? fecund\im quod in libro Pfalmorii

fcripturateftatur:Dies vita: noflra: fcptuag-n-

taannijfi autcm multiim, odoginta : quid-

quid rcliquumcft.labor, & dolor. C^uorfum >

ais,ifta tam alto repctita principio,5t ita pro-

cul coepta,ut merito quis Hotatianode no-bis poflTit faleludcrc:Et gcmino bcila. Troia- f}^-at,mnumordicur ab ovo ?Videlicceur {crf.&Misaiart.

tuam,& caput ad Chrifti fimilitudincm czn- Apt.%^

didum,dignis vocibuspraedicemus. Eccc jam

ceutenus cctatis circulus voWitur,& tu fcm-pcr praecepca Doniinicuftodiens.fiiturae bea-

titu.iinem vitaeper * praefentia exempVa me- * Ai^^,

ditaris Ocuii puro luminc vigent ; pedcs im- P''*'*'"*"

primunt certa- veftigia:auditus pcnctrabilis >

dentcs candidi,vox* ronora.cornus folidum» i* jfUi^^& fucciplenum ;C3t: ciiis rabore dlfcrepant Cnnefa-,

yiret cuxn-state diiIcacianr,non memoriaE cc-

1 1 D . Eieron. Tpifl. Tttm.

nacitatem/jriu plciifcjue ccrnimus.atttiquior

fencdladifTolvit , non calidi acumen ingenij'

frigidus fanguis obtundit, noacontrada ru-

gis-faciem arata frons exafperat,Hon deniquc

tremula manus pcr curvos ccrae tramitcs ci-

rantc ftylum ducit.Futurx nobis rcfurrcdio-

nisvirore in tc Dorainus oftcndit.ut pcccati

fciamiis efle.quod cetcri adhuc vivcntes pra:-

«loriuntuiin carne;juftiti^,qu6dtu adolefce-

tiam in alicnaastate racntiris. EtquaraquamiHultis iftam corporis fanitatcm.etiam pccca-

toribus,evcnire videamus;tame iiiis lioc dia-

bolus miniftrat.ut peccec:tibi Dominus prac-

ftat,ut gaudeas.Dodiflimi quiquc Graecorii,-Cuero dc ijuibus proFlaccoagcns luculeterTullius

xL,^ ait.-ingenita levitas,& crudita vanitas, rcgumluorum ac principum Iaudes,acccpu mercclc

dicebanr.-hocego nunc facicns,pretiuni pofco-

pro Jaudibus.Et ne pates modica circ quae de-

prccor;margaritam de evangelio poftularis ,

£Joquia Domiuijcloquia cafta,argetum ignc

cxaminarum,probatum tcrrs, purgatum fcp-

tuplum;fcilicet commcntarios Fortunatiani,

& proprcr notitiam petfecuiionum , Aurelij;

ijsnffi' Vi^ons hiftoriam.fimialqueepiiftolas Nova-tt^n. tiani^nt dum fchifmatici hominis vcnena co-

gnofcimus , libentivis- fandli martiris Cy-priani bibamus antidotum. Mifimus intcrim

le libi, ideft, Paulo feni Paulum feniorem :.

in quo proprer fimpliciores quofque mul-tum indejiciendo fcrmonc laboravimus.Scd'

iiefcio quo incdo , etiam fi aqua plcoafit,.

tamcneundcm odorcm lagena fervat , quo-

du.m rudis effer,,imbutaeft. Si hoc muiiufcu-

-lUm placuerirjhabenws , ctiam alia coivdita ,.

qux cum.pluriniis oricntalibus mercibus ad:

tt,/i.jpintus.fau4tus aiEaYait,paYJsabuat,.

r

Lihey T. rgi

A R G U M E N T U Nf.

Hijioriam fuper JHrgio dunrummuUtrum me-tetricum , Salomortts judicio fapiertttr extricat»

per aUegoriam ittterpretatur pro Ecclefia^ ex gen-

tibui congregata (3^ fjnagoga lui&orum,

HlERONYMUS RuffillO.

E P I S T O L A IX.

MUltum utramque partcm crcbro fama-

iTietitur,& tam de bonis mala.qaam de

Bwlis bona.falforumore concclcbrat.Unde &cgo gaudeo quidcm fupcr teftimonio erga mefandicatis tux,& amorcfan<3i prcsbyteriEu-

fei)ij,ncc dubito quin me publice prxdicetis ,

fedtacitum vcftrae prudentix judicium pcrti-

mefco.Itaque obfccro, ut magis mcmincritis

mei, &digaum veftra laudc faciatis. Quod• primus adofEcium provoca(li,Sc mihi fecun-

(dae inrcfcribendo partes datx funt,non venit l.R^^.v».

-^ dcincuriain amicos>tcddeignorantia.Sicnini•* fciflem^praeoccupa/rem fcrmone nium.Intcr-

pcetatio judicij Salomonis fupcr jurgio duarfi

mulierum meretricum,quantum ad funplicem-

hiftoriam pertinet , perfplcua eft, quod pucr.

annorum duodccim cotra aetatis fuae menAi-ra de inirimo humanae naturae judicarit affc-

dta.Unde & admiratus eft,& pcrrimuit illum

amnis Ifrael,qu6d fciliccteum manifefta nofagercnt.qui tam prudcnter abfcoiidita depre- i.Cor. iv>

hcndiiVct.Quatum autem ad typicos pertinet

iotcllcduSjdicente Apoftolo ; Hacc omnia in

ftgura contingebant illis; (fcripta funt autem-

ad correptionera noftram,in quos finesfaecu-

lorum dccurrcrurtt )quidam Graecorum autu--

mant fupcr fyaagoga & Eccleha featieniamj-

& ad illudtempas cuu£ta referc.ida , quando*

poft cniccm & )efurre<flionCin,tam iu Ilraeij.

^uam in gentui pogulo veius Saloaion.ideXt».,

14 D. Uler Tpil^. Tam*pacificus re^nare cceperit.Qtiod au-e aJuIre-

rxj& meretriccs,fynagoga & Ecclcfia dicatur

in rcuipturis.nulla dubicatio cft:& lioc prima

fronte vidctur elTc blafphemum. Cctcrura, fi

Ofee i. recarramus adprophetas, Ofee fcilicet.qui

acctpit uxorem fornicaria,& generavit filios

forBicationis,& deinde aHultera4T!}& ad Ezc-Ex.ech. chielem.qui Hierufalem, quafi mcrctrice ar-

gf-iit.quod fecuta fit amarores fuos >&divari-

cavcrit omni tranfeunti pedss Iiipanarquc iatpwf/.z. Jq^q celebri extruxerit : animadvertemus >

Chriftum idcirco veniffe, ut meietrices dona-

ret marrimonio.,& de duobus greg'bus unumovile faceret, mcdioquc parictc deftrudo , ii»

eafdem caulas oves prius moibidas congre-

tzeeh. K^"^^^' ^^ ^^^^ ^^^ virgscqus jungunturir»

37. Ezechieb,&dequibus per Zachariam Domi-S!*ch. nus refert:Et afTampfi roihi duas virgas, una*'-' vocavi dccorem, & alceram vo^avi funiculii :

- & pavi grcgem.Mulier quoq; illa merctrii in

EVangelio.quae pedes Jefu lacrymis lavat,cri-

nc derergit,& cui peccataomnia dimittuntur,

xnanifcfte pingit Ecclefia degentibus cogte-

gatfm.Hzc idcirco in prima fronte replicavi^

ne cui videatur incongruu,fi fynagoga & Ec-clefia merctrices dicanrur,quaru uuaSalomo-

_ nis judicio , filij poflefrtonedonataeft.Prudes

Kon ter^"^^^^^ auditor,quo modo mcrerrix fir Ecde-

ffjxnfit.fi3'f]'JaE "on Kabet macula,nequc rugam.»Noa

fedfuit dicimus.Ecclefiam permanfilTemeretrice , fedfnere.. fuiffe.Nam & in Simonisleprofi domo Salva-

r'fV ^°^ fciibitur inifie convivium.-uttque no quia

Alat 'i6^'-P^°f"S erateo tempore.quo habebat hofpi-

jkjarc.il '^"' ^ Ivatorcm^fed quia leprofus .intc fucrar.

i«;.5. Matthxusqaoquein catalogo Apollolorumpublicanus dicitur.non quod permanfcrit pu-bUcanus poft apoftolicam digtiitau , fcd «^ii»

Liier I. ry

prius fuerit publicanus:ut ubi fupeiabundarit

pcccatum^fupcrabundaiet & gratia.jimiilquc

con^idera^quid dicat Ecclefia contra fynago- Roms.i-

gam calumniatrice.-Ego Sc mulicr haec habi-

tabamus in domo una. Poft refurrcdionem

CnimDomini Salvatorisj una dcutroque po-

pulo Ecclefia congregata efl;:& quam elcgan-

ter,Pepeti,inquit,apud ea in cUbiculo.Ecclc- j^^,.

fia enim dc gctibus.quae no habcbat prius lc-

gc,& Prophctas, peperit in dorao fynagogas:

ncc cgjcfla eft de cubiculo,fcd ingrcflTa.Unde *"*"'• ^

dicic in Cantico canticoru.-Introduxit mcrcx ''*

in cubiculum fuum,Et iterum:Et quidcm nonfpcrnam tc.AlTumcns introduca te in domummatris meaE,& in cubiailum ejus,qu£e mc ge-

Buit.Tcrtia autem dicpoftquam ego pcperi

,

pcpcrit & KaccSi confidcres Pilatum iavantem Mctt 17.

inanus,atq-uedicente,Mundus cgo fum afan-A^*''-' ^'

guinciufti hujus.-fi Centurioncmantepatibu- ^^^"^^*

Jum confitentem.Vere liic crat filius Dei j fi ^^'j *

eos,qui antc paftionem per Philippum Domi-num videredeiidcrantjhaud ambiges primam

feperifle Ecclefiam & poftea natum populumud2oiii,pro qno Domiuus precabatur.Patcr

igncfce cis.quod cnim faciunt,nefciunt.Una-

que dtc crediderc tria millia,& alia die quin-

^ue millia. Et eramus fimul ( rauUitudinis-

cnim credentiii erat cor unum, & anima una )

nullufque alius in domo nobifcri,exccptis no~bis duabus.non blafphemantium Iuda?orum r

ron gontilium idolis fervJcntium.Mortuuseft

autcm filius nuilieris bujus node.Dum enim'

lcgis fequitur obfcrvantiam,& gratis Evan-gclij,jugam Mofaicx dodrince copul3r,tcne-

brarum enore cooperta eft. Oppr;(utqj eum:mater fua dormiens,quae non poterat dlccrc :

Ego dorraio,8c coi meii viiiilat. Mcdia node C^»^« J«

cSfuigenSjtulic filium dc lacere Ecclefije cior-

micncis,& iii fuum coHocavit finum. R.elcge6*». 4» totamad Galatas Apoftoliepiftolam;&: ani-

madvertes,c]uo modo filios Ecclefias fuos fa-

caie fynagoga fcltinet,& dicat Apoilolus.-H—

lioli mei, cjuos itcrum parcurio, donec Chii-

flus formetur in vobis. Vivum talit,non uc

poffiderec,{ed ut occidcret : non enim amorcfecit hoc filiijfed aemula: odio,& fuuramor-tuumper legis csrimonias in finum Ecdelixfuppofuit.Longij cfi:,fi vclim fingula percur-

rere.quo modo per Apoflolum Paulum & cc-

clcfiafticos viros intcUexerit Ecclefia, no eflc

fuum filium,qui tencbatur in Jegc , & in lucc

cognoverit,quem in tenebris non vidcbat.In-

de jurgium ortum eft,& praefente rege, altera

diccnte : Filius tuus mortuus cft,m-us autcmvivit:altcra rcfpondentc,Mentiris,filiusquip.-

pe meus vivit,& filius tuus mortuus eft atqv

in hunc modum contendebant coram rege.

Tunc rcx Salomon( qui mauifeftc Salvator

aacipitur.fccundum pfilmum feptuagefimum.

primumqui titulo Salomonis infcribitur:ubi

nulla dubitatio eft.quin cundla quae dicuntur,

non Salomoni mortuo.fed Chrifti conveuiaE-

majeftati ) firaulatignorantiam, & humanospro difpenfatione carnis mentitur affcdus fi-

cat in alio loco:ubi pofuiilis Lazarum?Et ad

mulicrera fluentcm fanguine.Quis me tetigit?

/j*».ii. Gladium paftulat^de quo dixerat:Nolite pu-iijAtt. 9. tarc.quod venerim pacem mittere fuper ter-M^t.io. laioon veni pacem micterc, fcd gladium.Veni

enim dividere homiuem coutra patrem fuum& filiam contramaticm fuam, & uurum con-

trafocmra fua:& iniraici hominis doraelhci

ejus:& tentat natura naturx Dominus, vulc-

<ipe fecundum utiiufquc voJuntatcm,. yiY«.ij»

LiSer T. xylcm filium in legem giatiamquc diviclcrciion

«Jiiotl probet.fcd quod, ad argucndum calum-.

niam fynagogx hoc vclle fe dicat. lUa , qu«nolebat Ecclcfi^ filium in gratia vivcic, nec

pcr baptifmurn liberaii , libcntei habet divi-

di pueriim , non iit pofTideat , fcd ut intcrfi-

ciat Ecclefia , quem fcit fuum effe , libenccr

concedit acmulae^dura vivat faltemapad ad-

verfariam : ncc inter lcgem divifus , & gia-

tiam,Salvatoris mucroneferiatur. Unde dicir

Apoftolus:Ecceego Paulus dico voWs,qu6d,S.»/.fi-

fi lcgem obfervatis.Chriilus vobis nihil pro-

dcft. Haec fub alregoriae nubilo dida funr.

Ceterum optimc novir prudcivria tua , noneafdem cfle rcgulas in tropologiae umbris ,.

rpx in Wiiionx veritate. Qucd licubi pcdemofendimus,& fapienti ledori frivolumvidea-

tur cffe quod fcripfimus.culpam in auflorem

referat. Nosenim& haec ipfa.in lcdulo He-

cumbentes longaque aegrotationc confedi

,

vix notatio celeriter fcribenda didavimusjivon ut impleremus materiam, fed ne tibi, in

ptincipio amicitiarumaliquid imperanti , vi-

derenaur negarc. Ora pro nobis a Dominolofpitatem , ut poft duodecim menfes quibus

jugijangorc confedusfum, poflim aliquid

dignum vdhx fcribcre voluntati;& ignofce,

fi (cacens oratio.curfu non folito fluac. Non«lim codem lepoie didamus,quo fctibimusrquia in altero faepe ftilum vertimus , itcruiTi

qux lcgi digna fint fcripturi:in altero, quid-quid in buccam vcncrit.cclcri fermone con-volvimus.Caninium libenter viditqui naria-

re tibipotcrit.quam difficilc, & periculofumuianus dcxterae ufque in praefentem dicfti,(^utt'

iiiadidaYi,Yiiiuus Cuftinuciim..

if D. Uier. TpiJ}. Tjim.

ARGUMENTUM.PuRGATORiA fj? htic epiftoU , quod non

JcrihAt exaciius.

HiERONYMus Paulino AntlochenEe urbis

Epircopo.

EPISTOLA X.

VOcc mc provocasadrcribendum , tenes

eloquentia . & in epiltolari ftilo prope

ToUium repra^rentas.Quod quercris,mc par-'

V3S oc incomptas littcrulM mittere,non venit

dc.incuria.,red de timore tui ; ne verbofius aH

tc loquens,pIura reprchendenda tranfmittam.

Et navig.indi temporc tantce a me Amul cpi-

ftolae flagitantur.ut (icunda ad fingulos ve-

lim fcribercoccurere nequea.Unde accidit,uc

emifsa compofuione vcrborum,& fcribcntiij

folicitudine, dii^em quicquid in buccam vc-

aiei:it , & amicumte tantiin: meorumdiflo-rum,non judicem , coiifidcrera. Et fcis ipfe,

non benc fieri , quod occupato animo fiat,

Pileolum textura bicve.charitatelati/rimum,

fenili capiti confovendclibenter accepi , &lUUnetc,iSc muneris auiAore laetatus.

ARGUMENTUM.DesiDerium & Sereniila?^ fororem a qui-.

iuf litteroi acceperat, ex n$?ninum ttjtnologia

duilo tnitio, romnend.it : C^ qnod ad lancia lo~

eafunm imflentes propofitHm,(iccedant , hm»-

tur^t^cur fuo*um operum interek nikilillia

tnitta,t,rsitione reddk.Coniicttur aute ex epijiola

Romanos hos fuijfe,quippe cu ajjerat quod a Mar~

ceilas& romnione itide Ro'' aiitsac in Vrbe de^

fentibu4,fuoru operU exempUria petere poJfun\

HiERONYMus Defiderio.

EPISTOLA XI.

LE'^o fermone dignationis tux, quc mihi

aoQ opinaQtitua benevoleciacribuit.ga-

Liher I. T^

TJfus quidcm fum teftimonio Iionefti & clo-

cjueitcis viri.fcd in memet reverfuSjfatis dolui,

jndignum taniis laudibus atq; prsEConioop- •/

primi mc potias qiiam levari.Scis enim dogmanoArura humilitatis tenere vcxillum V & pcr

ima gradieHtes ad fumma nds fcandere. Quo-tus igitur cgo , vel quantus fum, ut eruditae

vocis merear teftimoni5>ut mihi ab eo palma

eloquentis dcferatur , qui fcribendo difcitifll-

mcjdetcrruit ne fcriberem,vcrumtamen aude-^-C*''!!

dum eft, ut charitas quse non quxrit qux fua

funtjfcd qu2 proxim:,rcddat falutationis offi-

cia,qaoniam locumimplere non valfXpraece-

ptoris.Gratulor tibi,&far.(Sae atq;v -jnerabiliW^^^-

forori tus Serenilii',qux feronymos, calcatis ''*»^ »<?:

flu£libas fjeculi.ad Chrifti tiaqvr.Iia pervenic, '^^ F^*1 • • • . conve-

quamou:im hoc nominis vaticir.io uite prx- „. „ocltinatum lu.Legimus enim,ianctumquoqiDanielem appellatumdefidcii-^riim virum & p^;|. ^amicum Dei,qaia myfleria cjus fciie defidera-

vit. Icaque quod venerabilis Paula m? eft dc-

prccaca ut faccrem , fponte facio hortorqacvos,& precorper Domini charitate,at nobis

veflros tribuacis afpc<fius , &: per occafioncm

fandtorum locorum tafito nos ditetis manete. ,

GcrtCjfi -confortia noftra difplicueriut , ado- Pi*''U^

lafle ubi ftetertmt pcdes Domini , pars fidei

cft, & quafi recentia nativitatis(f.

crucis ac

,pafIionis vidiffe vcftigia Opufculoru meorii >

quia plurima cvolaveruut de nidalo fuo,& te-

ircrario editionis honore vulgata funt, nihil

mifi,«c eadem forfitan mitteie,quae habcbas.

Quod fi excplaria libuerit iTiutuari,vcl a fan-

da Marcclla.quaj manet in Avetino,vcl a Lo:icmporis noOri , Domnione,viio fandiflimo

accipcre poceris.Ego autem,operiens praefea-

lum tuamiauc cacum tibi dabo cum a&ciis»

io 7). Hleron. T.pi(i. Txmatir, fihoc aliquae ifnpedieiuudifflcultatfs ,'

qMjecumque pLa:cepcris,libeiis mittam.Scripfi

Jibium de iiluftribus viris,ab Apoftolis.ufquc

ad noftram xtatem, imitatus Tranquillum ,

Craecamque Apollonium:& poft cataldgumphuimorum.me ouoque in calce voluminls ,

f[uafi abortivura,& miniraum OmniumCbri-ftranorum.pofui ; ubi mihi necellc fuifufque

ad decimumquartum anitum Theodofi) prin-

cipis.quae fcripferinijbreviter annotarc:quem

ribrum,cam a fupradidis fumpfciis.quidquid'

is indice minus habueiis,pauratmi fcribi fa-«

ciam, (i volucris.

ARGUMENTUM.^omodo ab eti rogattu , Tdb'u lihrum qtti

interhag-ographa numeratur , accito peridjfimct-

quodam. Chald&t fermone tranjiuleit , Cro'^

matio,&H liodtre Epifcopis ratietiem txplicat,.

H I E R o N Y M us ad Croinatium, & Helioi'

doium, in Tobiam.EPISTOLA XI L

Toh' X. yf^'^'^' "°" dcfino exaftionis vcfl-rae in^--

19 c/,^(. i.V-l.fl3nciam.Exigitisenim,ut libru Chal-

tiAofer. dneo fcrmone confcriptum,ad Latinum flyla

mont. traham.librum utiquc Tobiae, qucm Hcbrariccnfcrt' de cacalogo divinarum fcripturarum fecantcs.tt^. h is.qua!: hagiographa memoranc,mancipaiiar.

Fcci fatis dcfiderio veftro , non tamen meo'ftudiorarguunt euim nos Hebracoium ftudia^.

& imputanc nobis contra fuum canonem,La-'

tinis auribus ifta transfcire. Std mclius eflc

judicans Pharifa:orum difplicerc judicio, &Epifcoporum jufuonibus dc(crvire , inftici ut

potui.Etquia vicinacft Chaidarorum lingua

fermoni Hebraico,utriufque lingune peritifll-

nm loquacem repcricns,unius dici laboie ar-

W£ui , & (juidquid iilc mihi iicbraicis- vciiji*

tilef L ilexprc:flit,hoc ego,accito natari'o,rermonibu$

Lacinis cxpofui. Orationibus veftris mcrcc-

dem ha)us operis compeufabo> cum gracumvobis didiceto, mc qupdjuberc cftis dignati,

jComplefTc.

ARGUMENTVM.^luanto flt-di», (^ Ulore Ts-ctfx^ûTroutyai Vt~

brum He ra.o fermone verterit,rationes explicat

:

quippi cum eh hoc ^- IhdiA provinctam c rcu-

iens I probrtis ctllujlraverit oculis, & erud'tum

«[uemdAm HebrAum dociorem acciverirr/ieccJJ*'-

rium autem fuijfe opiti oh vitiatara ixilnter-

fretum editionem.fjlertdif.

Ad Domnionem , & Rogatianum in li-

Tirum Paralipomer.on.

EPISTOLA XIII.QUomedoGrscorum hirtoiias iraîs in- g\ • t .

tcl!igiint,qui Athenss viderint , & rer- 7^mtium Virgiiij librum.qni a Troiadc per Lca- ccntem'catcn,& Acroceraunia ad Siciliam,& inde ad plati

oftia Tiberis navigaverint:ita fandam fcrip-r^^^ ^*^'

turam Kicidiiis intuebitur, quiJudjeam oculis^''*'*^

-concemplatus lit,& antiquarum utbmm mc- 7^^,*,,^niorias locorumquc vel eadem vocabula, vel tam in'

niutata.cognoverit.Undc & nobis curx fuit, tuentHr>

cum.eruditiflimis Hebr.xorum hunc laboremfubirc, ut circumiremus provinciam , CjuamunivcrfaeChrifti EcclefitE fonat.Fatcojcnim,

ni Domnion & Rogaciane cliariflimi, num-c]ua mcin divinis voluminibus propriis viri-

bus crcdidifTcncc habuinc opinionem meam,fcd eactiam,de quibus fcire me arbicrabar ,

jutcriogare mc folitum.Quanto magis dc iis,

fupcr quibus anceps eramPDenique ci\m a mcnuper litteris flagicalTctisjut vobîs Paralipo'

mcnon Latino fermone tran5ferrcm,dc Tibc-iiadc (ûendam lcgis do£loreni, cûiapud Hc-

f.t T), Hleron. Eptfi. Tam.brxos admfracioni habebatur, airumpfl , &contuli cum eo a veccice , ut aiunt, ufque ad

cxtremum ungucm,& fic confirmatus ; aufus

fum tacere quod jubebatis. Libere enim'vo-

bis loquor,icain Groicis & Latinis codicibus

hic nominum liber vitiofiis eft , ut non tamHebraca.qaam Barbara quaedam & Sarmatica

nomina conjcdla arbitrandura fir. Ncc hoc

rg^luX' Septuaginta interprctibus, qui,Spiritu fanflo

vint*in' pleni, ea quae vera fuerunt, tranftulcranr, fed

te^pritit fcriptorum culpae adfcribendii.dum de cmcn-•verjto datis inemendata fcriptitant,& fxpe tria no-corrupta mina^fubtradlis c mcdio fyllabis, in unii vo-

cabulum cogunt.vel e regione unum nomenpropter latitudincm fuam in duo vcl tria vo-cabula dividiit.Sed & ipf^ appellationcs.non

homincs,& pleriquc exiftimant, fed urbcs, &regioneSjSc faltas,& provincias fonat, &ob-lique fub interpretationc & fignra corum^uaedam narrantur hiftorix.De quibus in Re-gnorum libro dicitut:Nonne ecce hxc fcripta

runt in libro verborum dierum tegum Juda ?

Quae utiq;in noftris codicibus non habcntur.

Hoc primum fciendum,quGd apud Hebrxosiiber Paralipomenon unus fic ,, & apud illos

vocatus dibrehaiomim.id cft verba dicru,qui

pyiopter magnitudinem apud nos divifus efl,

quod nonnullietiam in Bruco Ciccronisdia-

logo faciiit,ut cum in trcs pattes fecencciim

unus a fuo audcHfC fit cditus. Deinde ctiam

illud attcndcndum.quod frequcnter nomina,non vocabula hominum,fed rcrum,ut dixi,fi-

gnificantiiis fonant. Ad excremum.quod om-. iiis eruditio Scripturarum in hoc continetur,

hiftoriacqux vcl prxtermitTx funC in fuis lo-

cis, vcl perftridx lcviter , hic per quxdamveiboxum compcndia explieetur.Oiatioaum

Liher I. 1.5

iwqne vcftrarum adiutus auxilioi mtfi libruttr

bcncvolis placiturum-jtamcn invidis difplici- p ^-^turumcflenon ambigo.Optimaenim quaequc uti ur

*

nc ait Pliniusj nialunc contcmnerc plcrique j tefiimo-

<|uam difcerc.Si quis in hac incerprecationc «/0 jea-

voluerit aliquid rcprehcndere.inccrroget Hc-'^'^*"'''»

brseos.fuam confcientiam recolat>videat or-

dincm>textumquefermoQis,& nunc noftro la-

borij fi potuerit, detrahat. Ubicumquc ergo

afterifcos j id cft ftellas,radiare in hoc vola-

mine videritisjibi fciatis de Hcbrzo additum,

quodin Latinis codicibus non habecur : ubi

vcro obclus,tran(verfa fcilicet virga prxpofi-

. tacftjiDic fignatur , quid Scptuaginta inter-

pretcs addidjrftu.vel ob decoris gratiam, vel

ob Spiritus fandi audoritatem, llcct inHe-bratis voluminibus non legatur.

ARGUMENTUM."Efdram, & KeAmiam cum teties fer trien-

niutn interpretatui tranftulerit , qm eerum libri

incmene fint explicat.O' curj/gfi Lxx. interpre~

tationemnecejfariumfuiritppttsy rationes red-

dit.

HiERONiMusad Domnionem & Rogat.inEfdram& Neemiam.

EPISTOLA XIV.VTrum difficilius fit facerc quod pofcitis,

an ncgare j nccdum ftatui.Nam nequc,

vobis aliquid impcrancibus abnucre , fcnccn-

tix cft;& magnicudo oneris impofici ica ccr-

viccs premitjuc ance fub fafcc rucdum ^rji^uan^x^

levandum.Acccdunr ad hoc invidorum ftudia, henforttqui omne.quod fcribimus , reprehendendum^4^;<tV.

pucanr;&,incerdum concra fe confcicncia le.Diu Hitm

pugnanccpublicc lacerant , quod occulte le-''*'*'

gunc:incancumuc damare compellar,& dice-

rc;D©minc,libcr3aoimam aicam k labiis iiw

14 T>. liieron. ^pijl Tam^quis , &a linguadolofa. Tcrtius annu< eft,

qiiod s^pei lcribicis.atq-, rcfcribitisi ut Efdrx

librum & Hcfler vobis dcH-braco transfcia;

quafi non habcatis Grzca & latina voluminaaut quidquid iLludcfl»qiioda nobis vertitur,

jrtren* non flatim ab oinnibus confpucndum fit.Fru-

(ifti. ftra autcm(ut ait quidam ) nittjneque aliui

fatigando, ni/i odium ouxrerc , eitrcmas de-

mcntix eft.Itaque obfccro vos.mi Domnioa& Rogatiane charinimi , ut priv.nta lcdione

conrenti.Iibros non cfFcratis in publicummccfaflidiofis cibos ingcratis;vicctifque c«rii fu-

percilium,qui judicarc tantum de ajiis,& ipfi

faccte nihil noverunt. Si qui autem fratrum.

funt^quibus noftca non difpliccnt.histribua-

tis excmpJar.admonentcs ut Hebraea nomina,

quoiu grandis in lioc voJumine copia efl.di-

ftinde & per intervalla transfcribant.Nihil

enim prodetit emcndafTe Jibrumj nifi emcnda-t!o, librariorum diligentia confervetur. Ncc

jSptcal. qucmquam moveat, qucd unus a nobis Jibcx

f.i4« fditus cft::nec apocryphorum tertij & qcarti

I:bri fomniis delc^rietunquia & apud Hebr<^os

£tdra: Nr.'l"icmia:que fcrmones in unum volu-

men coaitanrur : & quae non habenturapui

illos.Hcc de viginti quatuor fenibus func pro-

cul abiicicnda.Si quis auccm Septuaginca vo-

bis oppofuerit intcrprctes, quorum cxempla-

ria varietas ipfa laceraca & invcrfa demon-ftrar.ncc pocefl uciqac verum affcri quod di-

vcrfum citrmiccice eum ad EvangcJia,in.qui-

bus muJca poniacur quafi dc vctcri reflamento

qi? apud Lxx.Intcrprctes non habcntur,vclut

flir.il. iilud.-QUoniam Nazaraeus vocabitur-.Et , £xOfa 1 5. JEgy^io vocavi filium mcum.-Et.Vidcbunt in

-^^^'''^^quem compunxenint.Multaquealia.quic la-

.tioriopcii icfciYamus:5c qusriic ab co uhi

fcripta

Liber I. t^fcrlpta fint.Cumq; profcrrc noa potucrit, vosleeice Hc his exeplar;bus,cjûa: xiupcr a nobis

^ eaita , malcdicaium quotiiiie liiiguis confo-• diutur.Scd Ht ad copcr.dium vcnia,certe quod

illaturus su,(jquifllm-a cft:cflidi ai'quid,quocI

no habctur in Graeco,auc aliccr habccur,qu5ni

a me vctfum eftjquid inreiprcccm hnianr?in-tcriogenc Hcbraeos,& ipli» aiidoribus,crafla*

tionimeae vel arrogcnc, vel deiogenc fidem.

Porroaliudeltjfi claufis,quod dicitur,oculis, P/^^T/^r.

mihi volunc malcdiccre,& no imitancur Grg-^j»w.corum ftudium, ac bencvoL-ntiam : quipoft5cpcuaginta cranflatorcs jam Chrifti E vânge,

lio coiufcatcJudaros & Hcbionitas,lcgis vc-teris intcrprctcSjAquila videlicet, 5ciymma-chum,& Thcodocioncm,& cuiiose Icgunf,&P' ^'^f»

per Origcnis libotcm m 6?*wA««*5 ecclefiisi'* ""^f'

dedicarunt. Quantomngis Latim grati eflcg^^/j^^-^

debcrcnt, qiod cxulcantcm ccrncrerc Graccia?7ft,^««-

a fcaliquid mucuari.Prmuivi cniminag. oii.inif'»»» l't'

fumpcuura cft,& ic.fiaitx d fiiciikac s, ix..m ^* ^'^'' ^!^

plaria poffc habcrc omnia : dcir.dsctia.!i qi./'?'''!;'**

habucrint,&: Hcbrsifcrmow-s 'g.iari siit ma-^^ '' **

gis crrabuat,ignorances qius c mulr s vet wdixerit.Quodetiam faptcntiflime cuidam nu-peiapad Grices accuiHût intcrdiun fctiptu-

XX feufum rclinqucns,unûfcu]ufque interprc-

tis fcqucietur eriorcm. Nos autem , qiii Hc-brass lingsae falt(.m parvam habcmus fcicn-

tiam, & Licuius nobis utcumquc fctmo noajdccft , & dealiis magis poflTumus jiidicarej &ca qu« ipfi uuclligim-s , in noftra litigua

promcre.Itaque,licct hy.ka fibiler, vidorqucSinon inccndia jadet^numquam mcum , ia-

vantc Cl.iifto.fil.-bic cloquium^ctiam praeci-

fa lingua balbutict. Ligaiat , qui Yo]unt:qui

Qclanc,abiiciaat;CYcacUcut apiccs : litfcra«

i6 D. Hteron. Eplji. Tam. '

caluraniciKur ; magis veltra charitatc pr»-

vocabor ad ftudium , quam illorum dctra'.

ftionc &C odio dctcircbor.

A R G U M E N T U M.De refurreîme fcribens', excnfM occH^Mia"

tiem & tahellarium.

HiERONYMus Mimerio 6c Alcxandroniottadiis.

EPlSTOLAXy.IN ipfo jam profcdionis arriculo faoî fra-

cris noftd Syfini), qui vcftra mibi fcripta

dctulerachsEC qualiacuquc fint, didarc com.pellor.Nec poITum vcftta cclarc prudcntia,aic,

obfccrojjie hGcdidumrcferatis ad gloriam ,

quin pocius adplcnam ncccflitudinemj du ica

vobis quafi mihi loquor. Mulcas fanftoruju

fratrum ac fororum dc vcftia provincia ad

me dctulit quiftiones.ad quas ufquc addiemEpiphaniorumjlargi/Timo fpatio me refpofu-

rum putabam. Cumquc furtivis noclium lu^

cubratiunculis ad plerafquc didlarcm , & cx-

pleiis aliis.mead vcftram quafi ad di/ficillis-

mani rcfcrvarem, fubito fupcrvcnit, aflercirf

fc illico profcdurum.Cumquc eum rogarcm»

Ut difterrct itcr,Iiberc mihi fam:m obccnacre

monaftcrioria,-/£gyptinecciritateSjNihii noaplcnas aquasjrtiultorum incdiam,ut piopc of-

fcufa circtin Domiiiumîllam ultra vellcrc-

tincrc.Itaque fubtcgmeu & ftamina, liciaqu;

& tclas.quae mihi ad veftram tunicam para

veram.vobis incoufpeda traufmifi : ut quid

q.aid mihi dccft,vcftroKxator eloquio. P:u-

dentescftis & cruriiti.& dc canina, ut ait Ap.

pius.facundia.ad Chiifti difcititudincm trani

migraliis.Ncc mihi magno apud vos labor

cpus cft,qu6d philofophum qucndam in fua!

deudo tulticum eJTc perpeifuw aatwt fabti i ii'j

Lihen I. tfVli dum diniicliuiTi(;inquitj<lixcram, jam in-

tcllcxciac.Icaque & cgo tcmpoie coaicatus ,

linguloium vobis. quiin facram fcripturani

commcHtariotos rcliquetunt, fcntcntias pro-

tuli)&: ad vcibum pleraquc intcrpretatus fum:

ut & nic libercm qusell:ione>& vobis vcterura

tradatorum mittacur audoritas:* quoin [c-* AHiu.t

gcadis (ingulis ac probandis non mcae vo-^Wtt

luiuati, fed vcflroacquicrcatis arbitrio.

AR.GUMENTUM.Bonnfum obtreiitttorem qMendam.ac nnftitum

r»bHlAmyirrtdtt,eo quod.qitA Hierenymtu adver"

fi<4 vittafcrtpferAtitamqtfam csntra fe fcri^ta »-

interprettittir.

HuRONYMUS Bonafo.

EPISTOLA XVI.MEdicI.quos vocant chirurgos , crudelcc

putaatur,& milcri funt. Annon crt mi-

rcria,alienis no doiere vulneribus,& mortuas *

carncs inclemcnti fecare fcrro i non liorrorc

curantem,quod horrct ipfc,qui pat:tur,& ini-

niicuiji pucari/Ica fe nacura habct , ut amarafic veritas.blada vitiaexiflimcntui.Efaias, in 'Efa. i».

cxemplum captivitatis futurae.nudus no eru- ^ier, i,

befcit inccdcrc.Hicrcmias dc mcdia Hicrufa-Jcmad Euphratem , fluviam Mcfopotamia: ,

mittitur.ut intcr inimicas gentes.ubi cft: AiTy--

rius,& caltra sat Chaldxorii,poHat i^^^ftx* coriumpcndum. Excchiel ihrcoie ptimiim «

u^ g/y•

iiumano,deindcbubuIo,pane dcomni femente/u^^^g*

confpcrfum cdcre jubctur,& uxoris interitumEsfe^ 4ficcisocuiis vidct, Amo« deSamariapellitur. ?4>

Gur quaefo^nempc idco , quiachirurgi fpiri-'^'''''^'!

tualcs.fccantcs vitiapeccarorura, ad pcenite-tia cohortabantur.Paulus Apoftolus, Inimt-cus,inquit,vobis faclus fum verumdicens. Et^*^*'*"^

«juia Salvatoris duia videbantur eloquia.plu,'"*'^'

B 1

iS D. Hieron. "Ep^ft.Fam.

rimi difcipulornm rctioiTam abicrunt. Vaitnon mirum c(\:,C\ & nos ip(i vitiis detrahctcs,

offcndimus plurimos. Dilpofui nafam fccarc

fcstcntt:timeat,qai ftrumofus e(t. Vo!o cor-

niculae dctrahercgarrienti.-rancidulam fc iq»

tclligat cornx.Nuquid unas in uibe P.oma«ca efbiqui habeat truncas inhonefto vulncrc

narcs^Nijquid folus Bonal!as Scwcftanuj cava

verba Sc in modii vcficarum tumcntia, buccis

trutinatur inflatisfDico quofdam fcelere, pcr-

jurio,falfitate ad îgnitatcm ncfcio qua pcr-

veniirctquicl ad tcqui tc inteliigis innocente?

Pjdeo advocatum , qui pationo cgeat : qua-

drautc dignam eloqucnciam narc fubfannp.

Qûid ad te.qui difeitus es?Volo in nummarioinvehi facerdotes:tu qui dives no cs,quid ira-

rcciisPClausii cupio fuis ign'i»us ardere Vul-canum , numquid hofpes ejus es,aut vicinus

qaod a dclubris idoli niteris inccnciia fubmo-vere?Piacct mihi,de larvis,de bubonc , de no-

dua,de Niliacis ridere portentis-quidquid di-

ûm facric,in tc di^^Tium putas;in quodcumq;vitiumjftyli mci mncro contorquctur.te cla-

mitas dcfignari.-confcrta manu in jus yocas ,

& faty ticum fcriptorcm in prosa aiguis. Anidcq tibi bellus videris, quia faurto vocaris

LueUi*. nomine?qaafi non Sc Lucus idco dicarur ,

V^rcn.q^j^j minime luceat , & Parcac,qu6d ncqua*

quara parcant,& Eumenidcs fuiix,qu6d nonfint benignx , Scvulgo .<f!thiophcs voccntur

argentei. Qu6d fi in defcripiione fosdorum

femper irafccris;j'am tibi cam Perfio cantabo:

Optent tegencrumrcr, &rcgina , pucllae te

rapiant : quidquid calcaveris, hoc rofa fiat.

Dabo tamen coiiflium > quibus abfconditis

podis pulchrior apparere.Nafus non vidcatur

ia. facic:feimo noii fonet ad loqucndum.'at<j-;

Liher I. tt>

ka&formofus , 5idireitus vIHcri poterls.

ARGUMENTUM.Suxi ab Hieronymo acceptas litternf fdre fe

ditit,fed cur nen refcripferit i^norare^excufans je

cmtra eumlibrum miniml fcrtpfijfe, nififi quod

ctntra fententiam ejus nUcuhiforte fcripfit, cori^

rr» eum fe fcripfijfe interpreteur.

AuGuSTiNUj Hieronimo.

EPISTOLA XVII.

AUtlivi pervcniirc inmaiuis tuas litteras

mcas.-rcH quoJaclhucrcfcripta non mc-luijncquaquam imputav:rim dilcdioni tus:

aliquid proculiiubio impedimenti fuit : unde

agnofco Dominum a mc potiu s deprecandu ,

Dt tuae voiutati det facultatem mittcndi>quod

rcfcripfcrisrnamrefcribcndi jam dcdit , quia

cum volucris, facillimc poteris. Etiam hoc ,

quod adiTlc fane pcrlatum efl,utrum quidem

credcrem dabitavi:fcd hinc quoqjtibialiquid

utram fcriberem,dubitarc non dcbui.Hoc au-

icm bicveeft, fa|gcftum eflfe charitati tux a

ncfcioquibus fratribus,mihi diiflHmeftjquod

Jibrum advcrfus te fcripferim, Romamq; mi-fcrim.Hoc falfum cfTe noverisrDominri meit

Jefum teftor,hocmc nonfecifle:fcd , fi foitc

aliqua in aliquibus fcriptis meis rcpcriuntur,

iu quibus aliter aliquid,quam tu,fenfifle tepe-

rior,non contia tediftum,fcd quid mihi vide-

batur a me fcriptum effe, puto tc debcrc co-

gnofcere,aut fi cognofci uonpotcftj crcdere

deberc.Ita fanehoc dixerlm,ut cgo non tan-

tu paratus fim,(i quid te in meis fcriptis mo-vcrir,fraterne accipcrc , quid contra fcntias ,

aut dc corrcctione mea,aut dc ipfa tua benc-

volcntia gavifurus,verum etiam hoc a te po-ftulem,& Hagite.O (i licuifTct^ctfi non coha-

bitate>faltcm vicino tc iu Domiao peifiui) ad

3C D. Hleron. Hplji. Titm.

crcbrum & dulce collocjuium.Scd quia ir?non

cft datu peto.ut hoc ipfumjquod in Domino^'''^'liiam * pofTumuSifiniul fumus.cofcrvari ftu-

fnmm. dcas;& ?ugc:i,ac pcrhci,& relcripca qu.imvis

rara nonfpernere. Saluta obfcquio nico fan-

ftjm frarrem Pau)iuianum,*& ortJBcs fiatre^s,

qui tecum acdete in Domino gloriantur.

Mcmor noftri exaudiaris a Domino in omnifancflo dcfiderio ruo.domine chariflime,& de-

* O/j^r. (^jcj3ti(finie,*& honoiandein Chrifto frater.

dejiftra. A R G U M E N T U M.tipmc,

Eplôlam ah Auguftino comntfefcrtftam, in

qna ad Tr-hiiaeÛ^ hortetur,fe accepiJJê tiit : non

refpondijfe autem tum qHiafnxm nin credidit ,

tumcjuix PauU dorrntiiene impcdittu fuif.foHi-

ccnsfe rti]psnfiirum , fifuam tjfe apenefcrihAt,

c£terum Hnumquemque infuo fenfu fibundar$ ,

C^ EH.'itU exemplo y fiad t>ugnam provocetur >

'viHorisim fivt fromittit. Dfinde exhtrtans iUutn

ad mutHum amorem.nunciat ft adverfttt Rujfi-^

nuTn quem Calphurnium rurfum nQUUU&* > i^-vtter , X parterejpondijft.

HiERONYMus AugufHno.

E PI STO L A XXVIII.N ipfo profe£lionisart:culo fandi fiiij no-ftri Afl:crij,hypodiaconi,ntce{rarii mei,bea.

îtudinis :U3C litcerê ad »ne pervcnerunt,<]ui-

bus fatisfacis tccotra parvitatc meam libru

Romam non mintTc.Hcc nec ego faflum au-

flicram : fcd cpiOolne cujufdam, quafi ad mefcripta:,per fratrc noftrum Syfinnium diaco»

Xium huc excmplaria pcrvcncrunt;in qua hor-

taris mejUtJjj^/^^wpjjfâriJi fupcr quoda Apofloli

tapitulo canajn & imitcr Stcfichorum , intcr

ritupcrationem & laudes Helcnx fluiftuatem,

«c qui detrahedo oculos perdidcrat, laudando

rcceperii. Igo fimpliciter faicor dignatioai

I

Liher I, s j

ta3t>llcct ftylus,& w*/.(v«<^'!«t; tua mihi vidc-

rcntur.Tamcn non tcmcre exemplaribiis liue-

rarumcrcdcndum pucavi,nc f.Tteme rcfpon-

dcnte Ixfus.jufte expoftularcs,qu6c] probare

ante dcbuiflcm tuum clTe fermon^, & fic rcf-

cribcrcm.Acccflit ad mora fan£\ae & vcnera-

bilis PaulsE longa infirmitas. Dum cnim lan-

gueti multo 6cmporeairi(lemus,pencepifloIae

tu.'C,vel ejus qui fub tuo nominc ^'^''P^^^^^ '^«7 zz.oblitifumus,mcmorcs illius vcrficuli musi-CA inIudu,importuna narratlo. Itaque fi tna

eftcpiftolajapcrte fcribc, vel mittc cxeplaria

vcriora; ut abfque ullo rancore flomachi in

fcripturarum difputationc verfemnr , & vel

noflrum emedemus crrorcm,vel alium frunia

rcprchcndifle doceamus.Abfit autem a me,t;c

«Juidquam dc libris tuae bcatitudinis attingerc

audcara. Suflicit enim mihi probare mca , Sc

alicHano carpcrc.Ceteru optime novit pru-dentia tuajunumquemque in fuo fcnfu abun-darc:& puerllis elTe jaclantiae,quod olim ado.

Jcfcentuli faccte confuevetant, accufando if-

luflircs viros fuo nomini famam qQaererc.Nec

tam rtultus fum, ut diverfitatc cxplanationu

tuarum mc lacdi putcm:quia ncc tu lardcris,/!

nos cotraria fenferimus:fed illa eft vera inter

amicos reprehcnfio. Sic noftram pcram nonvidentcs, aliorumCJuxta Perfium ) manticamconfideremus.Supercft, ut diiigas diligentent

tc, & in fciiptuiarum campo juvcnis feneni

non provoces.Nos noflra habuimus tcpora ,

& cucurrimus quantum potuimus;nr)C tccur-

rente,& longa fpatia tranfmcatcnobis dcbe-tur ocium.fimiilquc^^ut cum venia & honoretuo dixcrim ^ ne folus tibi aliquid^ de poecis

propofuifTc videaris.memento Daretis & En- „telli > & vulgaris provabij, Quod Bos laflus^^^^

'

$t D. H'ter$n. Tplfl.TAm.fortius figat pedem- Triftcs hacc diftavimus:

urina mcreremur coplcxiis tuos^Sc collacionc

murua vel docercmus aliqua,vel difcercmns.

Mifit mihi temeritate folita malcdida fua

Calphuriiius , cognomcnto Lanatius,quoe adAphricam quoqjfiudio ejusdidici pervenire.

Adqusbrcviter cx parte rtfpondi, &:l.bclli

€jus vobismifi cxemplaria, lacius opus ciimopportunum fuerit , primo quoque miffurus

temporc ; in quo illud cavi, nc in quoquamexiltimationem Ja:derem Chriftianam , fe<5

lantiim.ut delirantis impcritiq; mendaciumac vecordiam confutarem. Memcnto meifan:"te& venerabilis Papa:vide quantiim te

diligam , ut nc provocatus quidem voluerim* ^7*^,rerpondere:ncc *crcdeieni tuum cflc, quod in

(red^tm. alrero fortereprehenderem. Fratcr communi»fupplicitcr ce falutat.

ARGUMENTUM.Lihrss dues de origine anntArum, fibi ahAw

gujiir.o dlcatesyper Orofiumfe acefpiê tefintur ,

excufans fcqu^d nmrefpondert , firmnm nmi~

citidpcllicetHr,f^ fofi sdmixtds falutationes, dt

qutbufdfifR fuis rebm cttrtioreigj iHum reddit.

HiERONYMus Auguftino.

EPISTOLA 'xIX.Irumhonorabilem.fratremracam , filiu

dignationis tu^,Orofium Presbyterum,

& fui meiito & te jubentcfufcepi. Scd incidic

tepus difHcilium quando mihi tacerc meliasiuit,quam loqui,ira ut noftra ftudia cefljrer,

& juxta Appium.canina exerccrctur facundia.

Itaqueduobas libcllis tuis.quos mco nominidedicafti , cruditiflirais & omni eloqucntiae

fpleudorc fulgentibus, refponderc nonpotui:nonquod quidquam in illis reprehendendum

*ôm, 4-putem;fed quia,juxta Apoftoiii,unufqûifqiic

.'l^

v:

tiber I.^

5 5

ia fuo fcnfu abanietjalius quidcm-fic, alius

autcm (ic.Ccrte.quidquicl dici potuit,& fubli-

ini ingcnio de fcripturarum fandarum hauri-

ri fontibus.a tc pofitum atquc diiTcrtum cft.

Scdjquaefo revcrcntia tuam,parumpcr patiaris

mc ruum laudarc jugcnium. Nos cnim intec

nos ctudicionis causa dilTerimusiccterii asmu-

lij& maximc hxrecici.fi diverfas inter nos se-

tcntias vidcrint , de animi calumniabuntur

rancorc dcfcenderc. Mihi autcm decretum

cft, tc amarc , te fufciperc, colere , mirari ,

luaque didta quafi mea dcfenderc.Certe & ia

dialogo,quem nupcr edidi.tuae beatitudinisjUC

dignJm faerat,recordatus fummiagifquc de-

mus operam,ut perniciofidima harrefis de Ec-cicfiis a«fcratur,qux fempcr fimulat poenicc-

tiani.uc docendi in Ecclefiis habeat faculca-

tcm:ne,fi apcrca fc luce prodidetit, foras ex-

pulfa moriacur. Sanftae ac venerabil.s filix

iuae,Paula,&Eurtochium,& genere fuo,&cx-horcatione tua dignae gradiuntur,fpcciaUcerqi

falutant beatitudine tuam,omnis quoque fra-

ternitas,quf nobifcum Domino falvatorifer-

vire conatur.Sinftum Presbytcrum Firmum,

janno prcEterico ob rem earum Ravcnnam , 8c

indc Af icam,Siciliamque direximijs.& qucmputamus jam in Africae partibus commorari.Jandos,tuo adhoercntes latcii, ut meo obfe-quio falutcs piccor.Licteras quoque meas adfaaclum Presbvterum Fiimum direxi : quae fi

ad tc vencrinc, ei dirigere non gravcris Inco-

lumem ce,& mei memore, Chiiftus Dominuscuflodiat, domine verc fan(f\c & beatiflime

P"ipa. Grandem Larini fcrmonis in iftaPro-

•vincia nocariorum patimur penL:riam:& idcir-

co pracceptis tuis parerc non poiriimus^maxf-

jnc in cditioae Scptuaginta , quse aftciifcis

^ J

54 ^* Hieron. Ipift. Tam.

Ytruburquc diftinda cft.Pleraquc enim prlo-

ris laborls ob fraudem cujufdam amifimus,

A RGUMENTUM.Rogat Ht fuam epijlolnm Hieronymo red-

dendam curety utque iUum fuis quoque litteris

placet , & fiquid ex litterarum exemplo , ft

nliquid illum efendijfe eognoverit,ftbi rmmciti,

AuGusTiNus PrsdJio.

EPISTOLA XX.Slcut praefens rogavi finccritatem tuam >

nunc quoque commoneo.ui littcras mcasfando fracri & compresbyccro noftro Hisr©-nymo niittcre non graveris.Ut autem noverit

chaiitas taa,quemadmodum etiam tu illi pro

nêacausa fcribere debcas , mifi cxcmplaria

iitterarum & mearum ad ipfum, & ad mc ip-

fius. Qiiibus ledlis pro tua fanda prudentia

facile videbis & modu.na mcum , quem fcr-

vandum putavi , & motum cjus , qucm nonfruflra timui. Aur fi ego , quod aon dcbui ,

aliquid fcripfi.non ad illum de mc.fed ad meiplumpotius fratcrna diledione mitte fer-

moneuijquo coire(aus petam ut ignofcat , fi

iream eulpam ipfe coi^novero.

A R G U M E N T U M.Hemgrie primum falutans , quod acriter rt^

iponderit,accufit!:tharitatifqê, non qu^fiionum

dtiace s fcripta efpagitans, ac falutationes ad~

mifcens, rurfum de cucurhtta meminit, ^ ut fine

mutuo dolore ii% fcripturarum ludant campc

,

hortatur.

HiERONyMUS Auguftino.

EPIiTOLA XXI.

CUM a fanô fratre noftro Firmo folicf-

tc quxrerem , quid agcrcs.fofpitem te

Jaftus audivi.Rutfum cum tuas litceras no di-

<o fpciaicm , fcd cxigcrcni , nefcknic ic cx

Africa profc(flum fe eflc dlxit. rtaqwc red-

do tibi pcr eum falutationis officia> quj tc

Unico amorc compleditur^fimulqueobfecro»

ut ignofcas pudori meo, quod diu ut refcri-

beiem praccipicnti negarc uon potui;ncc ego.

tibi.fcdcaufa caufre refpondit:& fi culpaeffc

rcfpondi(le,quscfo, ut paticnter audias:muU6'

major cft provocafrc:Sed faceffant iftiufmo-

di qucrimoniae : fit intcr nos pura gcrmani-

tas : & dcinceps non quneftioniim, fcd chaii-

tatis ad nos fciiptamittamus. Sanfli fratres >

qui nobifcum Domino fcrviunt , afFatim te

falutant San<5^os,qui tecum Chiifti leve tra-

hunt iugum,prscipuc & fandura fufpicien-

dumPapam Alipium ut meo obfequio falu-

tcs.precor.Incolumcm tc , & memorcm mei >

Chrillus Deus nofter tueatur omnipotens ,.

domincvcrc fan(3e& beatiiTmicPapa. Si le-

gifti librum explanationum in lonam ,putoquod ridiculam cencuibitae non rceipias

qu3cftioncm. Sin autcm amicus, qui me pti-

nius gladio pctiit^ftylo repulfus cft rfit hu-manitatis tucE,Atque juftitiae , accufantem re-

prehcndevc, non refpondcntem. In fcriptura-

rum.fi p)acct,campo finc noftro inviecm do-lorc ludamus.

ARGUMENTUM.Nuntiatfaper ^fierifttn nnno fr&terito^^fcn-

ffijfe : nnnc per Pr&fidiHm diaconum rurfnmi

fcribens eum illi comTnendat:(tf* pefiquawcm-

quefius efifeab h&reticii Tjexnri , falittatiants

fafiremo admifcst.

HiERONYMus Auguft"no,

EPISTOLA XXII.' A N"o praetciito per fratrem noflru AAe*»

.Axriuni hypodiaconum dignationi tua: epi-

iiolam milcram , pioaiptum reddens falmsi*

j 6 75. Hhron. tp'fi. Tttm,

tionls officlum.vpam tibi arbitior rcdditam;

nunc quoque per fanflum fratrcm mcutn

Prxfidlu Diaconum obfecro primum ut mc-mineris mei : deiude , ut ba)ulum litterarum

habeas commenciatum > &mihi fcii"» gcrma-

nifTimum , & in quibufcumquc ncceffitas po-

ilulaverit,foveas, atque fubftentcs : non qu6aliqua rCjChrifto tribaentc, indigcar.-fcdqao

bonorum amicitias aviciiflime expeftat , & (c

in iis conjungcndis maximum putct bencfi-

cium confecutum. Cur autem acl Occidentcm

navigaverit, ipfo poteris narrantc coguofce-

re. Nos in monafterio conftitmi , -variis hinc

inde fiudibus quatimur , & peregrinationis

moleftias faftincmusrfed cfedimus ineo, qut

tosn ;-5 diiit:Co!ifidite,ego vici mundumiqQod tpfo

stibuentc,& prsfulcjContrahoftcm diabolum

Ovr vifôriam * confcquemur. Saudum & venc-

cofcrûe- rabilcm fratrem noftrum Papam Alipium ut

remur. meo obfequio falutcs obfecro.Sanftifratres,

qui nobifcum inmonafterio Domino fcrvirc

feftinantjoppido tefalutant,lncolumem te,&

mcmorcm mei , Chriftus Dominus noftec

tueatur omnipocens > Domine vctc fanê &fufpiciendc Paoa.

ARGUMENTUM.Riparium Presljrterum, cu.jtts hortntu ftdver-

/hs Vigilantium fcripferat quo modo Origenis

dogmnta rejeeia , illortimque diêminator Rufji-~

nu4>Vi.luti alter Catilina, expnlfu^Jit : & ûid«' ilU iontigtrit in re.decet.

HiERONYMu; Riparto.

EPISTOLA XIII.CHiifti re advcrsum hoftcs catholicae fi-

Jei bclla bcllare, & tuis litteris,& muUtorum lelntionc cognovi:vcntofque cfTe con-

traaos , & in pcrditionem rautuam fautoicj

Lihfr I. J7effe pcrdlcionis.qui dcfcrnfores faeculi eflTc dc-bcrcnc.-tamcii fcia^.in hanc Provinciam nullis

hamanis auxiliisjfcd proprie Chrifti fententii

pulfumcfTe, non folum de urbcjfcd de Pa-

lcflinn: quoquc finibus Catilinauirnofque do-lcre piuiimum , quod cum Lentulo mulci

conjurationis focij remanfcrunt,qui inJoppc

rcmorantur. Nobis autcmmelius vifum cfl: >

locum mutarcquam fidci vcritatcm aedificio-

rumqae,& maniionis amoenitatcm amitccre»

quam eorum communione privari , quibus in

prsfenciarum auc ccdendum Crac , auc cercc

quocidic non lingua, fed gladjis dimicandum.

Quanca autem palfi fimus,& quomodo exccl-

fa inaHus Chrifti pro nobis in hoflcm faevie-

rir, puco tc celcbri nuncio omnium cognovif-

fe.Quazfo ergo tc,ut arreptum opus implcaj:

ncc patiaris,te prsfente , non habcre Chrifli

Ecclefiam dcfcnforem. Certc fcic anufquif-

quc, quod vci cibi fufficiac pro virili parte :

quia non viribus corporis , fed charicace ani-

ir>i dsmicandum, qux fuperari nunquam po-tcft.Sandi fratrcs , qui cum noftrafunc par-

virare , plurimum tc falutanc. Puto aucem &fanilum frarrcm Alcnccm Diaconum carc di-

gnationi cunda narrarc fideliter. Iticolumem

re,& mcmorem msi, Chnirus , Domunis no-

ftcr,cueatur omnipotcns doraine vere fandci

& fufcipiende fracer.

ARGUMENTUM.Apronium quod in fide contnt Originittu

tnanferit landAt:& ut fartcia HierofolymA loca

fetat, hcristtnr.

H tF.RON YMus^Apronio.

E P I S T O l'a XXIV.NEfcioqua ccncacionc diaboli fadu fir,

UC& tuas labor & sadtilunocecij pref-

j« D. Hierott. Epijf. Fam.

byteri induftiia , & noftrum dcficlcrium ad

prsfens oequaqua vidcatur habeic cfFcdum

Dro gracia.quod tc lofpicem fidei calorcfer-

ventc) intei ipfa tentameta diaboli cognovi.

Hoc meumgaudiumcft,quando in Chriflo

audio filios meos dimicare:&: iflum zelom in

nos ipfe confirmet , cui crcdimus, ut pro fide

cjus fanguincra voluntarie fundamus. Ever-

fam nobilera domum funditus doleo.-& tamcnquid in caufa £t,fcire no potuit.Neque enimportitor literarum fcire fedixit. Undedolerepoflumas pro amicis communibus,& Chrifti,

qui folus potens & Dominus eft,& ejus cle-

mentiam deprecari:licct ex parte Dci mcrca-

xnurofFcnfam , qui inimicos Domini fovcri-

mus. Optimum autem facies Ci cunftis rcbus

orailfis > oricntem, & prascipuc fanda loca

petas ; hlc enim quicta funtomnia. Et liccc

vencna pedoris non amifcrint, taracn os im-pictatis nou audcnt aperire.fed funt ficut af-

pides fuidaE,& obturantcs aurcs fuas.Sanfto*

ftatrcs faluto.Noftra autemdomus fecundunj

carnalcs opcs haereticorum peifecutionibus

penitus evctfa , Chiifto propitio fpirituali-

bus divitiis plcna cft. Melius eft enim pa-nem mendicare, quam fidcm pcrderc.

ARGUMENTUM.§lttanqM»m Arian» hArejis frofligata jam

tjjet rehquiAtamen ejui adhuci» ahquot erien-

tis EccUfiis vigebant : ekmque Antiochtntts

"Eptfc^tna cum Campeajibus fovens apud Hig-

ron.ut tres confitiretur hypofi.ifes acriter tnfia^

bat. Nitncvtr fmciui pro ea re RomanamEc-clefiam , veluti csiterarummatrtm C^ adqt.am

majores fidei quifiiones rtferuntur > confulens ,

quid crtdere debeat, pofiuUt :^ quomsdf l/enC'*

num eo mantat in ver. O} docet.

Liher I. 3^HtERoNYMus Damaro,EPISTOLA XXV.

QUoniamvetufloorien'; intcr fc populo- ^4-^^*-

lumfurorc collifus indifciflam Domini *' ^^"*'

tun;cam,& deluper tcxia,minutatimper tru- i^;i„ ,g^ftra difcerpit, & Chrifii -vineamextcrFninant Efc/e/*»

yulpes , ut intcr lacus contritos , qni aquam ab hire-

no habcnt,difficile,ubi fons fignatus,& hor- ticis dtf-

tus illecondufus fit,po(Tit intclliei.-iHco rathi ^f' „/'*,

cathcdram Petn,& hdcm apoltolico ore iau-

datam , cenfui confulendam, indc nunc mcae .

animf pofluhins cbum.undc olim Chiifti rc- (ânr.l.ftimcnta fufcepi. Neque vero lanta viftitas con/w/j/

clcmcnti liqucHiis , & interjacens longitudo T>.'Hieu

tctrarum.me a pretiofa; margarira potuit in- c»the.

quifitione prohibcre. Ubicumque fuerii coi- ^'^'^'

pus,illuccongregabuntur& aquilx.Piofliga-2i<,;„ '^,

to a fobolc malapaLrimonio,apud vos folos ^^^cîy,

incorrupta patrum fcrvatur * heicditas. Ibi^

Ccfpitc terrafcECUndo. Dominici feminis ?^-fûa^ri.

litatcm centenofruclurefert:hiC obruta fuJ-|^^

cis frumcnta in Lolium avcnafque dcgenc-

rant. Nunc inoccidentc fol juftitiae oritur

:

in oricntc autem lucifer ille, qui occiderat,

fupra fidera pofuit thronum fuum. Vos cftis_- . .

lux mundiivos fal terrrcvos aurea vafa & ar- ^^^j f'

gcntea:hk tcftacca Yafa,vcl lignca , virgam

fcticam ,& actcrnura operiuntur inccnd;um,

Quanquamigiiur tui mc tfrrcat magnicudo,

invitat tamcn humanitds. A facerdotc vicli-

mam falutis>a p.^ftoicpKjfidium ovis flag'to.

Faceirat invidia .- Romani culminis rcccdat

ambitio:cum facccflorc pifcatoris,& dilcipu-

]o * crucis loquor.Ego jHilium piimum, nifi *CJ!?rxy?»,

Chriftum feîucns , bcancudini tuaE,id cft ca-

thedrxPecii, communione confocior : fuper

illain pctrani «dilicatî Ecckfiaiii fcio.cVui-

40 ^. Hieron. Epift. Ixm.

Okiti ^^.cumque excta lianc domam agnum comedc-tr* Ec- rit.piofanus cft:. S'\ quis in aica Noe non fuc-cl'lixm ricperibit rcgnaiite ciiluvio. Et quia pro meis^'""^"''faciaoribus ad eam folitudinem commigravi,

A2!*T- qiisSvriam iun£lQ Barbariz fine diftcrmi-

pfgf^^^n 11,^:0 pollum lanaum Domini,tot mtcrja-

efi. ceutibus fpatiis a fandlmonia tua fcmpcrMitf.r^, cxp*tere : ideo hk coUcgas tuos JEgy^tiosEAr^rf.li conf^lTores fequor , &fab onerariis navibus

paiva navicula d;;litcfco. Non novi Vitalem,

Melctium rcfpuo.ignoro Paulinum.Quicura-

que tccum non colJigit, fpargit : hoc cft.qui

Chrifti non eft , antichrifti eft. Nunc igitur,

proh dolor ,poft Niccnam fidem, poft Alc-xandrinura jun^to paritcr occidcntale decrc-

tum.trium hypoftafeon ab Arianorum pr^fu-

le & Campenfibus , noveJlum a mc horainc

Romano, nomen exigicur. Qui quaefo , ifta

Apoftoli prodiderePquis novus magiftergen-tium Paulus hacc docuit?interrogamus , quid

rrcs hypoftafcs poffe arbitrencur intelligi»

Tres perfonas fubfiftentes, ajunt Refpondc-nms nos ita credere.Non fufficit fcnfusjipfum

nomen efflagitant.-quia ncfcio quid vcneni iri

fyllabis latct.CIamamus, fi quis tres hypofta-lcs,aut tria cn)'poftata,hoc eft,tres fubfiftetes

perfonas non confitctur,anathcma fit.Et quia

vocabula non cdifcimus, haeretici judicaniur.

Si quis autera hypoftafin oufiam inielligcns,

iioaintribus perfonis unam hypoftafin di-

cicalienus a Chrifto eft:&: fub hac confcflio-

ne vobifcum patiter cautcrio unionis inuri-

mur.Difccrnitefi placet, obfecro;non tiincbo

tres hypoftafcs dicere:fi jubetis.condatur no-va poft Niccnam fidcs : & fimilibus verbis

cumArianis conficcamur Ouhodoxi. Totafcculaiium littcraiaram fchola aiiiii aiiu-J

liher T. 41hypoflafin^nifi ufiam,novit.Et qui$ rogo.orc

facrilego trcs fubftantias prztlicabii?Una cft

Dei & fola natura , quas verc cfl : id enini t

quod fabfiftit, non habet aliundc > fed fuumcft. Cetera qua creata funt , etiamfi vicientii#

eire, non funr, quiaaliquando non fucrunt ,

& poteft rmfum non efte.quod non f lit.Deus

folus , qui aeternus eft , hoc eft qui cxordiumnon habct^effentis nomen veie tcnet.Idcirco^^.^^ ,-<

& ad Moyfcn de rubo loquiturtEgo fum, qui

fum.Et ruifum:Qiii eft, mc midt.Erant utique-

tunc Angcli , coelum,tcrta , maria ; & quomodo.commune nomcneffentiaE propd|e fibi

vindicat Deus ? Sedqnia iila fola nS^a cffc

perfeda & in tiibus perfonis Deitas ui^ ftib-

fiftit, qux cft vcre, & una naturacft : quif-.

quis tria efTc, hoc eft tres eflc hypoftafes , ici

cft,ufias dicit , fub nomine pietatis,trcs na-

turas conatLir afreiere,& fi ita eftjCur ab Ario

patietibus fepararaur perfidia copulati?Jun-

gatur cum bcatitudine tua Utficinus , cumAmbrofia fociatur Auxentius , abfit hoc a

Roraana fiie : facrilegium tantum rcligiofa

popalorum corda non hauriant. Sufficiat no-bis dicere, unam fubftantiam , tres pcrfonas

fubfiftcntes , perfeftas , aequales, coasternas.

Taceantur tres hypoftafes : fi placcr , & unateneatur. Non bonx fufpicionis eft , ciim in

eodcm fenfu verbadiircntiunt, fufficiat nobis

memorata credulitas. Aut fi reclum puracis

trcs hypoftafcs cum fuis inrerpretationibus

dcbere nos diCere,non ncgamus:ied mihi crc-

ditc,vencnum fub me-llelatct^trasfiguravit Ce

angelus farunx in an^clum lucis.Beae '1ntST-1.C0r.1l

pretantur hypoltafin.A: cum i i quod ipfi cx-

'ponunc,h.ibcre me dicam , hjerecicus judicor.

Quid tam anxie unum verbum tenci l quid

4\ D Hiero». tplfl. Vaw,iub ainbigiio fermone laiicanc ? Si fic cre^ntut inccrptetantur : non elamno,c}ijod retvncnr,

Si fic crcdojucipfi fcntire fimulintjpermittant

& mihi,meis verbis fuum fenfum loqui.Qiia.

obremobteftor beatiiudincm tuam pcr crii-

cifixum,muncli lalutem.pcr hbmoufion Tri-

nitatcm,ut mihiepillolis tuis five tacedarum,

^ve dicendarum bypoftafeon dctur au<5ôii-.

tas.Et ne forie obfcuritas loci, in t]uo dego ,

tc fallacper bajulos litterarum ad Evagnûrr»

prcsbyterumj qucm optime nofti, dignatc

fcripta tranfmittere j fimul etiani j curapud

Antiochiam dcbcam commanicare, ftgrfificcs;

ijuia Campenfes aut Tharfenfibus hacreticis

copulati, nihil aliud ambiunt , quam ut au-

dloritatc communionis vcftrae fulti tres hy"

poftafes cum antiquo fcnfu praed:cent,

ARGUMENTUM.Iterttmfro reônfione ejufdem qM&fiionis ,

qtiod vehementer /iriftnn vexaretur, a^hd Da-rnafHm inftat.

iHiERONYMUs Damafo.EPISTOLA XXVI.

MfMy. j\tpoituria in Evangelio mulicr , tandemp'^^^^^^* J-meruitaudiii:& daufo cu fervis oftio,ime-

de pce. ^^^ '•'^c^ nodeab amico pancs amicus acci-

nit. c. pit.Dcus ipfcqui nullis cocra fc viribus lupe-

imfor. rari potcft.publicani precibus vincitur.Nini-Luc. i8. ve civitas>qu3B peccato pcriit, fletibus fletir.

"• ' Quorfum ifta tam longd rcpetita principib l

videlicet,ut parvum magnus afpicias;ut divcs

paflor morbida non contemnas ove.Chiiftus

L'tc. iS.in paradifum de cruce latroncm intulit:&: neLuc. 1 ^.quis aliquaado fcram convetfione pataret.fe-

Mnrtfr'•"^ homicidij pocnam maityriu.Chriftus, in-

quam,prodigi1 filiumrcvcrtentcm lxtus,am-

pic(flitur,& nonagiuta novcm pecudibus dcrc-

Liber I. 4 J

IfclisjUna ovicula , c\\ix reroanferat. humeris

boni partoris advehiturJ'aulus ex perfecuto- ^cT.f,le fit prxdicator , oculis carnalibus eicaeca-

tur,ut mctc plus viJcat:& qul vindos Chrifti

famulos ducebat ad concilium ludxorum,ip-fe pofkca etiamdc Chriili vinculis gloriatur. z.Cor.M

Ego igitur antcjam fcripfi.ChrilH veftem in 2). Hter,

Romana urbe fufcipiens.nunc Barbaro Syrixl^^T^^a

limite teneor. Et nc putcs alterius hanc dc ^^' ^

me fuifTe fentcntiam, cjuid mereicr^ipfc con-

^Htui. Vcrum, utait gentilis poeta , Coelum Hcrnt*non animum , mutat, q li trans marc currit.

Ita me inccirabilis inimicus poft tergu fecu-

tus cftjut majora infolitudine bclla nunc pa-

tiar. Hinc enim prxfidiis fulta mundi Ariana

rabics fremit.Hinc in tres partcs fcllTa Ecclc-

(\2 ad fe rapere me feftinat.-monachoram cit-

ca manctium antiqua in me furgit audoritas.

Ego intcrim damito, fi quis cathedrae Petri •^«<5''7-

jungitur,meus eft.Melitius.Vitalis.atq; Paa- /^*^^^'linus tibi haerete fe dicunt.-polTem crcdere , fi fnim,*hoc unus affcrerctmunc aut duo mcntiuntur,

aucomncs.Idcircoobteflor beatitudinem tua

pcr ciuccm Domini.pcr ncceffarium fidei no-ftrx decas,pcr paffionem Chdfti, ut qui Apo-ftoloshonore fequcris,fequ3ris & merito.Ita

in folio cum daodecim judicaturus fedcas ,

ita te alius fcnem cum Pccro cingat,ita mu-nicipatum coeii-cum Paulo confequaris , uc

mihi littcris tu's , apud qucm in Syria dc-

bcam commanicare.figiiificcs. Noli d.fpice-

ic aniraam.pio qua ChrilKis mortuus ell:.

A R G U M E N T U M.Ttlurettcentem Hurcn.LAclinti) mi fe m''Jfos

Ubros parum interea. frobans ,quinque ex Ge~

neji m^tis (fmjlionihui , ad rejpeniiandum exci-

tat Dnm^fut ; njfertns fe taU confabuUti^ng

d;

44 T>. Hler, Ipijf. Fam.nil lUiundlui fuavntfque in hac vtta putare.

HiERONYMo Damafus Rom.Epifcopuj»EPISTOLA XXVII.

.Ormient^m tc longo jatempore Icgen-

'cem potiusjquam fcribentem,quaeftiun-

calis arl te millis excitarc difpofuijnon quo &lcgcre non debeas:hoc cnim veluti quotidia-no ciboalitur , & pingucfcit oratio : fcd quoledionis firfrudus ifte,/i fcribaj.Itaquequo-

• olim"'^"^»* Ethcrio tabellario ad me remiironul-

btti,* l^s jam te cpiftolas habcre dixifli , cxceptis

iis , quas aliquando in eremo diflaTcras 7

quafquetota aviditate !cgi, atquc fcripfi , iC

ultto pollicitus es te furtivis noiflium opcris

aliqaajfi vellcm, po/Tcdiclarc, Iibciiter acci-

^pio ab oflTerentc, quod rogare volucram " ft

•J nrgafTes.Neque vero ullam puto digniorcmdifputationis noftix confabulationcmfore

;

tjuam fi dc fcripturis fermocincmui intcr

nos, id ell, ut cgo interrogem , tu refpoa-

deas. Qua vitanihil puto in hac luce jucan-

dius ; quo animx pabulo omnia melia fupe-

"Pf, ii8.rantur.QuamduIcia, inquit propheta,guttu-

ri mco eloquia tua fuper mel ori mco. Nam,Cuero j^i^ idcirc6> ut ait praecipuus orator , homi-"' ' ncs a bc{liisdiffcramus,qu6d loquif olfumus;

qua laudedignus eft.qui in ea re ccteios fu*

perat.inqua homincs bcftiasanteceIIunt;Ac-

* rjrK<7 jCingereigitur,& mihi.qux fubjedafunt edif-

fcre.fcrvans * utiobiquc moderamen , ut nec

_. r Ptopofitam folutioncmdcfidercnr,nccepifto-

HUAflio.Drcvita:cm. Fateor quippe tibi cos, quos

^cm. "^'^' i^'^"' ptidem LafVacij dedcras.libros idco

D Hier, non libenter Icgo,quia & plurima: cpiftolae iii

pepontj cis ufque ad milie fpatia verfuura tenduntur ,

dflcutte- ^ raio de noftro dogmate difputant.-quo fic,

ut &: i;.^ci»:' faftidium gcnciet longitudo,& fi

Llher I. 45-

qua bievia fur.t, rcholaflicis tnngis fint apta,

<]uam nobis , denKcris & regionum fitu<S£

philofophis difputantia. Qiiid iibi vulf, quod^^^ ^ -^in Gcncfi fcriptutn cfl ? Omnis.qui occiderit

Cain , fcptem vindidas exolvet.Si omnia "

Dcus fccii bona valde, quare Noe de mundis& immundis animalibus praecipit , cum im-

mundum nihil bonum elfe poflTit ? Et in novo«eftamcnto poft vifioncm , quxPctto fuerat^^

j j^;

oftenfadiccntirAbfit Domine a me, quaniamcommune & immundum numquam introivit

in os meura:vox de coelo refpondit : QuodDeus mandavit, tu i=ie commune-dixeris. CurDcus loquitur ad Abrahamrquod quarta. pio-

gcnie filij Ilracl elfent dc ^gypto fcverfuri,^ j^*

& poflca Moyfes fcribit.-Quinca autem pio-

genic filij Ifrael exierunt de tcrra -/Egypti

:

quod utique nifi exponatur, videtur clfc con-

trarium. Cur Abrakam fidei fux fignum in

circuracifione fafcepit ? Cur Ifaacvir juflus,(7f;j ^,7,

&Dco carusjuon illi , cui voluit,ted cui ao-G<».x7.Juitjdcceptus crrore benedixit ?

ARGUMENTUM.Omijjts duabusqn&Jltonibtn primis , veluti ^

quibufdam facris fcriptorihui atite fe plene ex~

plicatn.ad tres poslerieres , per cxpitn difiiniioi »

ardinate refpondet.

HiERONYMUS Damafo.EPISTOLA ^XXVIir.

POflquamepiftolam tu? Sandicatis acccpi,

confcflim accito notario,uc accipcret im-

pctravi, quo ad officiii prxparato quod cranj

yoce prompturus.ante niihi cogitatione pin-

.gcbam. Irttcrim tamen & ego linguam,& ille

Arciculum uiovebamus, cum fubito Hebraeus

intcrven c d-fcreus non pauca volumina,q,Jce

de fynigo^a q-ufi le'1.UiUS accepciac.Ec iili-»

' ^6 D, Hieren. Epijl. Vam.co;Hfibcsinqiiic, quod pollulaveras : meqaedubium «k quici faceicm ncfcicutcm icafclH-

nus exterruic , uc omnibus pra:ceinvffis ad

fcnbenciii cianfvoiarcinrquod c|uiclciTi uici; ad

ptarfcns facio. Vcium ipia hcn diacono ad

ine miffbjuc tu pucas cpi(loiam,uc cgo fcncio,

commcntariuni te cxpcdatc dixifti : brcvemrefponfioncm adca djfidcrans , quae lingula

magnorum voluminum proiiiitacc indigenr,

tti)Tsox,iox!h^ tibi confcllim difcufTi, duabiis

tantum qujeftiuaculis pra:ccrmi(Iis : non quonon potuerim & iiias aliquid refpondcrc t

lcd quoi ab cloquentiffimis viris,Terculliaiio

iioltro fcilicccS: Novatiano,Lacino rermoiic

rinc edica: : & fi nova Tolucrimus afFcrrc , fit

lariusdifpacandum. Cctce cipcdo qaid pla-

ceac, ucrumnc epifiolaribrevitace fenteutias

tibi velis digcri , an fingulorum libros con-

fici. Nam &i Origcnes m quarto Fauli ad

Romanos E-^oyyiV.i/* , como de circumcinonc

niagnifice d:fpuravic ., & de mundis acquc

immundis animalibus in Lcvicico pluradif,

feruic, uc fi ipfe invenire nihil poirem , dc

ejus camcM toncibus mucuarcr. EcucvcriusT)'d)'mi, loquar , Didymi de Spifcu fando librumiuli-jer de manibus habeo.quem crat-.nacum Cibi Cup-o

fP^P^'"* dcdicarc:nc rae cx ftimcs caatunimodo dor-* mitarc, qui Jcd.oncm fiiie rtylo lomnuru

putas. Antclatis icaquc problcmacibus , quac

cpiftola^cux fubjeceras, quid mihi vidcrctur

annexui, veniam poltalaus & Jrcltinatiouis

pariccr,& morarum. f citinationis , quia adunani lacubr.itiunculam didarc voJueriramultoruin opus dicrum:cafditacis , quia alio

opcrcdcreiitusiuouitaimi ad iuccito^acarc-.

fciipfi.

Lther I. '47

A R G U M E N T U M.Exnperantium > qni fub fdudamento , ($•

ehlnmyde mtlitari chriflianfim agebat 'vttam ,

ad perfe&ifnem hortatur, ut dislributis dtvitiis-,

ferpfitm J^M oferatyC^ unk cum fratre '^tnti-

iiano Bethlehem mgret.

Ad Exuperantium Hortatoria.

EPIST OL A XXIX.INtcr omnia,qujE mihi fandi fiatris Qiiln-

tilianiamicitis prxftitcrint>hoc vcl maKi-

nium cft , quoii tc mihi ignotum corporc ,

nscntcfociavir. Quiscnim ron dil gateum,

qui fub paludamcncc, & habitumiiitari agac

opcra prophetarum,c<(: cxccriorcm hominemaliud promittcnrcm^vincat interiori bomine,

qui formatus cft ad imagincm creatoris?Un-

dc &prioraQ officium piovoco licterarum.&

precor , ut mihi occafionem tiibuas fa:pius

iefcribendi,qu6d de cctero fcribam audacius.

Illud auccmprudcntias tuaz brcvitcr fignificaf-

fe fuificiat,ut mcminetis Apoftolicx fentcn-

tiK:Vin(flas cs uxori,ne quaeras fohuioncm .•

folutus es , nc quxras uxoicm:id eft, alliga-

tionem,qu3c folutioni contraria eft. Qui igi-

tur fctvit officio .conjugali , vinulus eft : qui

viniflus cft , fcrvus eft.Qui autcmfolutus cft:,

liber eft.Cum ergo Chrifti gaudcasiiberta-

.lc,& almd agas.,aliud rcpromittas, ac propc-

.inodam in domate conftitutus fis, non dcbcs

ad tcjjendam tunicam e tcQo dcfccndcre,ncc

rcfpiccre poft tcrgum, ncc aratri fcmcl arre-

pti ftivam dimitterc;fcd fi ficri potcft, imitarc

Jofeph , & JEgy^Hx domina: palliura rclin-

quc,ut nud^s fcquarisDominum Salvatorcmj,

qui dicif in Evangclio : Nifi quis dimifcnc

iDmnia.&t^uleiit cruccm fuam,& fecutus me.fuaif,nonp9ic{l mcusejlc difcipu]us.PiOJicc

4.8 D. Hieron. E^ifi. F/tm.

farcinam fccculijue quxras divicus, quae ca-

melorum pravitanbus comparai/cur. Nudiis

& lcris in coclum cvoU , nc alas vltrutum

tuarum auri dcprimant pondcra* Hxc aurcmdicojHon fiuod te avarum didicerim:fcdqu6d

intelligam idcirco adhac tc militia: opcramdarc , ui impleas facculum , qucm cvacuarc

Dom nus praeccpit.Si igitur qui habcnt pof-

fcflioncm Sc diviiias, jubcntur omnia vcndc-

le Sc darc paupcribuSj& (ic fcquiSalvatorem;

dignatio tua aut dives cft , & debet faccrc

quod prxccptum cfl: aut adhuc tcuuis,& noadcbct quaercrc , quod crogatara cft. Cerfc

Chriftus pro animi voluntate omnia in accc-

ptum refcrt.Nemo Apoftolis pauperiot fuic

& ficmo tantum proDomino dcreliquit. Vi-dua in Evangclio paupcrcula,quae duo minu-

ta milit in gajophilacium, cundlis prsfettur

divitibus,quia totumquod habuic dcdit.Et tii

igitur croganda non quaeras, fcd quxfita jaiu

tribuc,&: foitidimum tyrunculumfuum Chri-

ftus agnofcat,uc Ixtus tibi dc long-flima re-

gionc venienti occurrat patcr, ut ftolamtri-

buat, ut donet annulum , ut injmolctpro cc

vitulum faginatu^m , ut expeditura cum fan-

do fratre Quintiliano ad nos cito faciat na~

vigarc.Piilfavi amicitiarum forcs : & fi apc-

ruciis,&: nos crcbro habebis hofpiies.

A R. G U M E N T U M.Scribit ftnex hanc epijlolam de fent^utit

csmmodui , Qf incommodu,

HiERONYMus Pammachio.EPISTOLA XXX.

LEgi in quadam contiovcilia. Imbecilli'-,

tas corporis,animx cuoque vircs fecumtrahit. E contrario Paulus ait Apoftolus

:

Qii^ndo iufirn\or,ineiuit, tunc fortior fum:&yiicufi

Liher I. 4^virtus In infirmlcate peificitur. Spirltus enim'

concra caraem,& cato coatra fpirituni , bxciDviccm fibi advcrfantur.ncquae volunius,Hla

faciamus.ynde & id Evaiigeliodicitur : Spi-

ritus proraptus eft,caroaurem infirma. Scne-

(ftus niulta fecLim & bona afFert,&: maia.Bo-na, quia nos ab impadentiirunis domiois ji-

berat voluptatibas:gola: imponit mO(dum,li-

bidiais frangit impstus , augst fapieiuiam *

dat maturiora con(ilia.-& frigcfccnte corpo-rc,dormit cum perpetua virgine ^namitc:lu-xuriamqiic conremnens cum Bcfrzellai, delc-

gat cam filio adolefcenti Canaham:& nouvult tranfire Jordanem,atque in tlios fiaes dc

faisfinibusjid cft.rcgionibusrcxire.Quae au-

tcnjputanturfcncdutis mala.ifta funt.crebra:

infirmitatcs.pituita moIcftifTima.quam Grac-

carum alTj ôû^x , alij (phi-^û. nuncupant .•

caligantcs oculi , acefcentes cibi > trcmensiiKcrdum manus , uudi gingivls dentes & in-

tercibos cadentes. Ad hxc torminibus &aculeis ftomachi , pod3graeque& chiragrae

dolorlbus fspe torquetur : ita ut ne ft} lum<iuidcm aut calamum tenere quear.ut fuis .

pcdibus non poflit incedere:magna.]ue paite

vitx vidcatur cfle truncaca,& mulcis raembr:fr

prxraorcua.

Ciim hxc ita fe habeanc , in malorum com-paratione tolcrabiliiis fuftincbo morbos ,

dummodd una & graviflima domina libidine

caream. Patitur quiccm & feneclus nonnun-^ . .

quam incentiva vitiorum : nuUufque juxta -^'^""''

landum martyrem Cvprianumdiu cutus cft

pcriculo proximus.Sed aliud cft ticillari,aliud

obrui voluptatibus.Ibi cum Apoftolo adolcf-centia ioquitur,quae novic virentis corpoiisuectflicates, Noa cnira quod volo bouum

C

fO T). Hieron.Epiji. fnm.

hoc ago.-fc^quocl nolo m.iluin.illad facio.Et,

Mifcrego homo.quij mc libcrabi: de corpo-

re morcis liuius?Hic auicm raro intcrcmor-

tuos cinercs fcintilla fublucens rcvivifcctc

nititur & tamcn incendia non poteft fufcita-

re. Quamobrem Pammachi.cano jam mecumcapicc impetramihi a Domino^, uc comitem

mihi merear haberc fapientiam', dc qua fcri-

ptum eft, Amaillam, & fcrvabit tc .- honora

illam, &ampjcxabitur te.

A R G U M E N T U M.ConfoUttir fe tejlmenio paucerHm vere amart-

tium contra Lzviniitm eytfltte Jimiles tmulcs

C^ ebtrectatores frequentes.

HiERONYMus Euftochio.

EPISTOLA XXXI.NUllus imperitus fcriptorcfl:,qui lc£!orcm

non invcniac fimilem fuirmultoquc pars

major cft Milefias fabcllas rcvolvcntium ,

quam Platonij libros. In altero cnim ludus

Sc oblcdatio cft,in altcro difficultas , & fu-

dot mixtus labori. Dcnique, Timxum dc

mundi hatmonia, aftrotumquc curfu , & nu-

mcrisdifputanccm ipfcqui intcrprccacus efl,

Tullius,fc non intclligcrc confitctur. Tcfl:a-

mcntum auteiTiGr*innij Corococtx, Porcclli

,

dccantanc in fcholis puerorum agmina ca-

chinnantium. Igitur 3c Hoflcr Lufcius Lavi-

nius fruatur teftibus , imo fautoribus fuis :

viucatquc multitudinc , quia forfitan vincit

ingcnio.Mihi fuificit paucorum tcftimonium,

& amicorum laudc conccntus fum.qui in cx-

pcccndis opufculis meis amore noltri labun-

rur,& ftudio fcripturarum.Ac nonnullos fore

arbicror,qui hocipfum , quod ad tc Eufl:o-

chium,fcrmoncm facio ; obtrcdationi parcre

(^«uccudaac ; nou coafideiantcs Holdam 9c

I

Liher J. HAanamac Dclborain.viiis taccntlbus , pro-

phctaffe , & in fervitute Chvifti ncciuaquam

difFereutiam fcruum valerc,ifcd mentium.

ARGUMENTUM.Eujlochio virgini dedicatftios in 'Ez.eehielem

ummentxrios,fimule[ue triflem amictrum Romt

ftatum deplr.it.

HiERONVMUs Euftochio.

EPISTOLA XXXII.FlnitisinEfaiamilccem & odo cxplana-

tionum voluminibus.ad Ezcchiei , quoAtibi& fanftnememoriae matri tuac Paulae, 6virgo Chrifti Euilochium , fxpc pollicitus

fum.tranfire cupiebam , 8c citrcmam ("ut di-

citur manumopcri imponcre prophetali. Ktccccfubito mors mihi Pammachij arq', Mac-ccllac, Romanaj urbis obfiiio, multorumi^ue

fratrum & fororum dormitio nunciata cit,

Atque ita conflernatus obftupui.ut nihil aliui

diebus ac no^tibus ui(i de falutc omnium co-

gitarem.-mcque in captivitatc fandorum pu-

tarem cffe captivummec poffem prius ora re-

fcrarc.uifi aliquid ccrtius difcercm.dum inter

fpem&dcfpcrationem foUicitas pendco,alio- ^owKrumquc malis mc crucio.Poftquam vero cla- c«^(«.

riflimum cerrarum omnium lumen cxtindumeftjiaio, Romani Impcri) iruncatum xaput

,

&ut veriusdicam , in una urbc totus otbis

interiit, obmutui& humiliatus fum , & filui

dc bouis,& dolor mcus rcnovatus eft : con-culcavit cor meum intramc,& in meditatic-

nc mea exarfit ignis:ncc putavi illam fenten-

tiam ncgIigendam,Mufica in ludu impertunanarratio.Vcium quia tu indcfinentcr hoc fla-

gitas,& magno vulncsi cicatrix paulatim ob-<lucitur,fcotpiufquc inter Enceladum & Por-phyriamTrinacrise humo premitur, & brdr»

C 2'

Exich.

Hiere.

Teretf

tim.

jt D. Hteron. Epifl. Tam.mutotumcapitum coiitra nos aliquando fi-

bilaie cellavic, datumquc tempus > quo noii

hxicticorum lefpondeie infidiis , fcd fcriptu-

rarum cxpofitioni incumberedebeamus : ag-

gvediar Ezcchiclem Prophetam , cujus diffi-

cukatcm Hebraeorum ptobat traditio. Namnifr qui apud eos xtaicm facerdotalis mini-

fterij, id eft, tricefimum annum, impleverit

,

nec principia Gcnefeos, ncc Canticum can-

ticorum , nec hujus voluminis eiordium &finem legere permittitur:ut ad pcrfedamfcientt.lm & myfticos intellcdus plenum

humanae naturae tempus acccdar. Cûod opus

fi' per Domini mifcricordiam ad calcem uf-

que perdatcro.tranfibo ad Hieremiam.qui in

lamentationibus fuisfubcypo Hicrufalem ,

quatuor plagas mundi quadtuplici plangic

alphabeto.

ARGUMENTUM.'Euflochio mittit alios rirrfu4 in I.z.echielem

commentarids , excufans interim occupationes ,

& fenilem Atatem , ûibti^ infcribendo impt-

diatur.

HiERONiMUs Euftochio virîni.

EPISTOLA XXXril.OLim pueri legimus.Nihil tam facile cft,

quin difficile fiat , quodinvicus facias.

Pateor me cxplanationes in Ezcchiel multo

ance tempore promifiire.& occupationc de

toto huc orbe vcnicntium implete non pofTe,

dura nulla hora , nullumque momentum eft,

inquo non fratrum occurramus turbis , &monafterij folitudinem holpicum frequcntia

comutemus:in tantum, ut claudcndum fit no-

bis oftium,aut fcripturarum.per quas apericn-

ds func forcs , ftudia rclinquenda.Itaque lu-

crativis , imo fuitiYis nodtium lioiis, qux

Lihr I, fj

IiyemeappropinC|uante loiigiores cfle coepe-

ninchaecad lucernulam qualiaciimquc lunr,

didare conamur, &. xftuancis animi ta:cliuni

interprccationcdigercre.Nec jaiTlamusfut cjui-

dam forfitan fufpicanttu )fiacrum fufceptio-»

nera> fed morarum caufas funplicicer coniite-

mur;pra:fcrrim cum occidcntalium fuga , &fanutorum iocorum conftipatio , nuditatcat-

f[ue vulneribus indigentium.rabiem pra:fcrac

barbarorum.quod abfque lachrymis & gemj-tu vidcrc non poiTumuSjillam quondam po-tcntiam 5iignorantiam diviciaium ad rantam

-inopiam perveniffc, ut tcdo, & cibo , & vc-

ftimenco indigeat.Et camen nequnquam duti

quorumdam atquc crudclcs animi moJliun-

tur,dum pannos corum & farcinnulasdifcu-

tiunt.aurum in captivicace q;iaErences. Acce-dit ad hancdifiiandi dii?iculratem, quod cali-

gantibas oculis fenefliice,& aliquid fufli-

ncntibus bcaci Ifaac , ad nocflurnum iumenncquaquaiu raleamus Hebraorvim volumi-na relegcre:qui etiam ad lolis dieique fulge-

rem lictcrarum nobis parvltatc ciecantur,

Scd Sc Grscorum commentarios fracrum

tantum voce cognofcinvjs. Nulliquc du-bium j quod alienis dencibus commolitici-bi vcfccntibus naufeam facianr. Undcobfccro tc fiiia Eiiftochium , ut illa qua:

notariorum ftylo cudimus, & ad ^ux emen-«ianda fpaciuai vixhabemus, poil intervaUafufpicias.

A R G U M E N T U M."Deplorac RomA urbii ca.litmitatem,(^ eorum,

qui ex urbe pauperes ad fe veniebant egefiatem:

tttm Enftoch.o dedicat teninm in tx.eckielej»

'vslumen .

EusTOGHlo. rirgini.

C X

llihil

j4 D. }f}eron. ipljl. Tam.E P I S TO L A XXXIV.

dtHtur. TVT^'^ ' loiig^m cft,quofl finem habct : ^Tium. jL^ omois ictro tcmporum ferics tranfa(ft.i

non proucft.nifi fortc bonorum opermn (ibi-

viaticum pracparaveiit,qu3£ fempcr aH futura,

imo ai stcrna refpiciuiit j & nullis terminis

coaidantur. Vera fentcntia cll,Omnia orta ».

c:ci(iunt,& auda fencfcunt.Et alibi,Nihileft>

tuini opere& manu fadlum quod nonconfi-ciat 5: confumat vcturias. Quis credcrct , uttOthis orb's extrudiavidotiisRoma corruc-

rcr,'.)t ipfa fuis populis & matcr ficrct & fc»

pulchrum,ut tota OricntisjiEgypti , Afric»

Jirtoraolim doininatricis urbis , fcrvorum &ancillaruiTi numero CGmplercntur,ut quotidi^

fanfta B^thleem, nobiles quondam utriufquc

fcxus, arquc omnibus divitiis afflucnteSjfuf-i

ciperet mcndicante5?Qj.!ibus quoniam opciiv

ferrenon pofTuinus , condolemus ,&lachry-.

Kias lachrymis jungimus : occupatique fandli-

cperis farcina, dumfinc g;mitu conflacnceg.

>'dete non patimar , cxplanationes in Eze-chicl & pene otnne itndius^n omifimus , rcri««_

pturaru nqiie cnpimus verba in opera verterci

& non diccre fansrta.led fa^crc. Unde turfus %te comnioti,6 virgo Chrifti Euftochium, in-

termilTum laborcm repetimus;& tertium vo-lumen aggredi.tno defidcrio fatisfaccre dcfi-

deranius : illud & tc , & cctcros, qui ledlurL

funt deprecantcSjUt non vires noftras^fed vo-tam conlidcrenf.quorum alterum fragilitatis-

humanae, altcrura fandx eft inDoraino vo-luatatis.

A R G U M E N T U M.Tujlochlum in dic feflo Fetri ApoJieU , qui

jxix. die Tkaij celehrntur TnunufcHl* quidamiifter ^HA certtf» ersmt , unk cnm epifloU ^i

Kkronymum mifsrat nunc U ei re!}ondet j cuyh-

fiaque ad infiiiuttonem bonorum morum pe ,

/»c fejiiviter trmsfcrt.

Ad EusTocHiuM dc acccptisabca munaf-

culis.

EIPIST.OLA XXXV.PArva fpccic , fed cliaiitate funt magna , ZcvU.U

muneraacccpiut s vjrginc^airoi!:?.:, rpi--

ftolam, & columbas.Ec quoniam mcJ in Dei *

lacnnciis non <>*Fc!itarj himia dulccelo arre

mutataeft,& quadam , ut itadicam, pipeiis

auflerirarc condita. Apud Deum cnim R-hW Exod.^^volupcuofum, nihil tantum fuaveplaccr , nifi Tefiui

quod Ln fe habet mordncis aliquid veriratis. '! (s bea.

Pafcha Chrifti cum amaritudinibus mandu- '* ''*''^*'

Catur.Feftus eftdies & natalis beati Pecri r

feflivius cft folico condiendus, ita tamen, ue

fcripturarum caidinem jocularis fermo nonfugiacncc a praefcripto paleflrae noltrae lon-

eiiis evagcmur Armillis in E^cchiclc orna- Ezech.tur Hierufalem. Baruch epiftolas accipic ab l6.

HieremiaJn columbae fpecic Spiritus fandus

allabiti.ir.ltaqucut te aliquid ic piperis moi- W'Vr, ; 6.

dcat,& priftini libelli ciiam nunc reCGrdcris ,^'"*'*'^'

cave ne opcris ornamenca dimiccas quz verae

armilJx func brachiorum:ne epifloUm pedo-ris rui fcindas, quam a Baruch traditam no-vacuia rex prophanus incidit;ne ad fimilita-

dincm Ephraim per Ofeam audias , Fada cso/if 7#iulipicns uc columba.

Nimiumrcfpondcbis auflcre, & quod fcflo

non convcniat dici. Talibus ipfa muneribusprovocaflijdum dulcibus amara fociaca funr.

&a nobis paria rccipies. Laudem amaritudo

comitabitur. Vcrum nc vidcar dona minuifTc,

accepimus & caniftrum cerafis rcfcrcum,cali-

bus & cara vJrginali YCiecudia rubcntibus uc-

G 4^

5 6 Z). Hteron. "EpiH. ¥am.ea iiawc a Lucallo dclata cxirtimjjiem.S! qwr-<iem hoc gcnus pomi, Ponto& AimcniAfub-

Z''^/- iijf;atis,fie Gcrafunto primus Romam pcrtii-

•^ ^ iit. Undc & tic patna arbor «omcn accepit.

Igitur quia in fctiptutis Ganillrum ficis ple-

Eum legimusjcerafa vcro non invcninnis , in

eo quo allatum efhid quod allatura non cft

,

praEdicsmu; : ontamufquc tc delllij pom'sfierijquae contraiemplum pcirunt,& dc qui,

ft JUas/^^^ Dcus dicit : *Quia bona vayc. Nihil

ecc-e qiiippc Salvatormcdiumftmat.Ei (icutifrigi*

^/cf. •diHTj non rcfugicns.calidis delcftatur > ita te-

pidos in Apocalipfi evomcrclevclle ioquitur.

Unde nobis follicitius providenduriieft , uc

foLmnem dlem non tam ciborum abundan-

f^f ,„ tia, quam fpirims cxultatione cclcbramus.;

brAndtt. Qi''^ valde ablurdu eft, nmiia latuntatc vd-le honorare martyrcm quem fcias Dco pla-

cuifl'c iejuaiis.Ita femper comedcnduni cfi.uc

cibum & oratiofe:û;uur , & leîo. Quod fi

aliquibus difplicctjApoflolivcrbacanrato:Si

-adhuc hominibus placcrem , Chlifti ancilia

non clfcm.

Imitium ApotoGivB D. HlcronycniaJ'»

vcifus Ru/Eaum, ad Pammachiuai& Marcclliniun.

EPISTOLA XXXV r.

tfdij.Y^T vcilris & multorKm liiteris didicl

,

l^ôbiici mihi in fcjiola tyraunica , liugua

eanum mcoium ex inimicis ab ipfo, cur arf^»

«p;^»'"*)^'^'»"^^ '*! Lfttinu Ycrtcrim.O impuden-

tiam (ingularem:accufaftt Mcdicuai quod vc-

«cnaprodidcrit.ut fcilicet ^«^««««v îtetri/ôv

fuum DOHlnnocetiaE mcritOjfcd criminis co-

munioDc tucatur,quafi calpa numerus pecca-

tium minuat , & in perfonis, non In rcbus fic

accufuio.Scubancurcomufiic libii , ingc-

Lilier I. .fjranruromnlbus aadicnJi,& tamcn non edun-lur, ut (iinpliciunv corda pcrcutiant , &niihifacultatcm pio me auterant relpondcndi.No-

vum raalitix genusxaccufare , quod prodi ti-

meas,rciibere,qaod occuItcs.Si lunt vera,c]ug

rcripfiticur publicu timuit?fi falfa , cur fcri-

pfit ? Olim pued legimus, Intemperantis efle

arbitror , fcriberc quidiquam , quod occultari

veIis.Rogo,quis efl: ifti dolorrquid a:ftuant ?

quid infaniuntrquod prxconemrcpuli figura-

tum.Jquod nolui me fubdolo oie Iaudari.'qu6d

fub amici nonoine,inimici infidias deprcheJiJ

A R GUM E NTUM.ChromMium & Eufebintn fmcres Hna cun>

lovina amic0,necnon mMre, & fororibm virgi-

n:bui enAnm i» domoftinBe 'viventes , omnei

Stridonenfes refalutat.Bonofum Uud^t, &forO'-

remfuam illps commendat.

HiEHONYMus ad Cbromatium,ToTinuna,

Sc Eufebium.

EPIST OL A XXX VII.

NOn debet charta dividere , quos amormutuus copulavitmecper fingulos offi-

cia mci funt particnda fermonis,cvm> fic invi-

cem vos ametis , ut non reiinus tres charitas

jungat, quam duos natura fociavit.quin po-riusjfi ici conditio pateretur,fub uno littcru-

\x apice nomiHa jndivifaconcIuderem,vcftrts

quoqj ita me litteiis provocaniibus,ut & i»»

uno tres, & in tribus unum putarem. Nan»poflquam fando Evagt4o tranfmitteate, ii»

ca ad me cremi parte delata funt, quss iatsc

Syros ac Saiaccnos vaflum limiteai dacit,(ic

gavifus fum.ut illum dicm Romanae fcUcira--

tvs,quo prinium Marcclli apud Nolam pr^lio

pofl: Ganaenfeni pugnam Hannibalis acjmina

coiiciidcsuiaE^ega yiccrlmi, Et licet fupra^-.

^ 1

j% D. Hierfn. Ipi/i. Tam.dus frater f^p^ tnc vifitct , atque me Ita ucfoaiaChrifto vifccra foreat : tamen longo-a mc fpatio fcjunduj,non minus mihi dcrcli-

quir abcundo defiicrium , quara attulcrit ve-

nieado laetitiam.Nunc cum vcflris litteris fa»

bulor,iIlas ample£lor : illx. mecum loquun-tur. illae hic tantum Latinc fciunt ; hic cnim.

3ut barbarus feraifcrmo diccndus cfl, aut ta-

cendum. Quoticfcilmqac charifTunos mihiyultas notas manusrefcrunt imprclTa veftigia.

foties aut ego hic nonfum,aut tos hic eftis.

Credite amori vcra dicenti : & cuni ha$ fcri-

bercm.vos vidcbam. De quibus hoc primumqueror,cuL,tot interiaccntibus fpatiis maris ,,

atque rerrarnm.tam parvam cpiftolam mifc-ritis.n' fi quod ita merai ,qui vobis>«cfcribi-

tis, antc non fcripfi. Chaitam Jefuiirc non<

puro, v^gypto, miniftrantc commercia. Ec /i

alicui Ptolemxus maria claufilTer, tamen rex.

Attalus membranas a Pcrgamo miferat , utfer<rt''^ penuria charts pcUibus penfarctur. Undc 5c.

,- rergamenarum noraen ad hunc uique diem ,

^,,yg tradentc fibi invicem poftcritate , lcrvatum.

tni-ium c(t.'.ûid igitur ? arbitrer bajuium fcflinafTc ?

hnbuit. quamvis.lotigae cpiflolac una nox fufiicit. An»

voxaliq.a occupationc detcntos ? nuUa nc«

ccflitas major efl charitatc.Reftant duo,ut auc.

vos pigjeiic,aut ego non meniciimjc qu;bus.

maJo vos incufarc tarditatis j quam mc con*

demnarc non meritum : facilius enim negli..

gentia emcndari poteft.quam amor nafci.Bo-KHTHt nofu^jut fciibitis,quafi filius «'ê^f'»» id eft>,

*^^^-:> pifcis.aquofa petit,nos , priftina contagionc

fordentes qu.ifi reguK & fcorpiones ,. arentia.

qasq-, re>:l:araar Illc )am calcat fuper colu-

bii caput;nos ferpciiti , terram exdivinafen-

(cntia conKdcnciâdUac cibus rumus:iUe jaa|.

Lther I. f jpotefl: rummum grp.duiun pralmum Ccnndcic-.Gen.r.

nobis,adhiic in primo afccnfu fluentibus.ncf-P/". 350,.

cio an diccre aliquan<;]o contingar. Levavil'/' .1^''.

oculos meosin montcs,unde venict auxilium^^^^^ji*

mihi.lUeintcrminaccs fxculi fludus in tutof,^^^'" -

infulae , hoc cft, Ecclefuv grcmio fedcns ad^rJ{/(/«

txcmplum Joannis.librum forte jamdevorat:>4p^i:. lo

cgo.in fcclcrum meorum fepulchro jacens,& i^^^.i i.

peccatorum vinculis colligatus, Dominicum '°^ + •

dc Evangelio cxpedo clamorcm.Hicronymepr^r'*^*vcni foras. Bonofus,inquam,G]uia(fecundum0, ,, *

Prophetam , omnis diaboli virtus in lumbis^.Reg-.

cll)trans Euphratcm tulit lumbare fuum. Ubi 15-

illud in foraminc pctroe abfcondcns , & po- 5'^ ^^

rtea fcilTum repcricns cecinir.-Domine, tu pof- t^+^-

fediflri renes mcos:dirupilti vincula mea , tibi

facrificabo hoftiam laudis. Me veio Nabu*cbodonofor ad Babylonem , id elt contufio-

ncm mentis meae catenarum duxit : ibi mihicaprivitatis jugum inipofuit ; ibi ferri circu-

lum naribus mcis inncdcns de canticis 5'ioa-

cantarc prxcepir. Cui ego dixi;Dominus fol- 7.(7^-vic compeditos. Domini-iS illuminat co^cos.

Et, ut brevitcr coeptam difTimilitudincm fi-

niam. Ego vcniam dcprecor , illc expeflac

coronam.Soror mea.fandi Juliani in Chrifto

fruiflus cd, Ille plantavit , vos rigarc : Do-minus incrcmcntum dabit. Hanc m:hijefus

pro eo valnerc , quod diabohis infljicrar,,

praeftirit, vivam rcddendo pro morrua.Huic;cgo, ut aitgcutilis poeta, omniaetiam tut*.

timeo^ Scitis ipfl lubriculura adolefcentije:

iter, in quo & eoo lapfus fum , & vosnon Gm-

nc timorc tranfiftis. Hbc illa nuno max-imr'

i«gvediens,omnium eft fulcienda prxcepds;^

omnium eft fuffcentanda foIatiis,id eft ciebris

"^cftxafaai^mdinis cpiftolis roboranda.- Ek

ô D. Hieron. Efip. Tatn»

quia charitas omnium rulHnct > obfcCro ut"

eciam a Papa Valcriano ad eam coniortaii-

dam litteras cxigatis. Noftis puellarcs ani-

mos his rcbus plcrumque folidari.fi fe intcU

liganc cuiae cflcmajoribus.In mea cnim pa-

tria,run,icitatis vernacuia.Dcus vcnter eft,»&

in dicm viYiiur;& fandior ci\ iJle,c|ui ditior

cft.AccclTlt huic patells.juxta tritura populi

fcrmonc proverbium , dignum opcrculum ;

Lupicinus laccrdos, fecundum illud quoqae ,

de quo fcuiel ia vita CralTamaic rifiircLu-

Cilius ; Similem habent Jabra Jaducam.afin»

carduos comedcnte : Yidclicct ut perforatamnavem dcbiJis gubernator rcgat > & coecus

coscos ducat in foveam , talifque fitredor,

cûalcs illi quircguntui.Matrem cemmunem,qux cumvobis fantlitate foci€tur,in eo vospr<evenit,quia tales genuiccujus vcre ventcc

aurcus poteft dici,eo falutamushonorc, qu»noftis : una quoque fufcipicndas cundis fo-

rorcs,qu2 fcxu viccre cum f2Culo,quac olco

ad lampadas laigitcr prasparato fponfi oppe-

riantur adventum. O bcata domus ,in qua^Jaf.-L^. moiantur Adi+a vidua , virgincs Prophctiflac,. '

1. i?ff' S^"^'"^^ Samuel nutritus in fcmplo ; 6 te-

Ti. clafelicia, in quibus cernimus Machabaeo-

M-it I. rum mattyrum coronis cindtam martyrcini ^.

niacrem. Nam licet quotidic Chriflum con-

£teamini,d.i ejuspiaeccpta fervatis : tamcnad

privatam gloriam publica hxc acccllit vobis

&apcita eonfcirio,qu6dpcr vos ab urbc vc-

ftra Ariani quondam dogmatis virus exclusu

cft. Ec miramini forfitjn, quod in fine janx

epiflola: rurfum cxorfus fim. Qîid faciam ?r

vocem pedori negare non valco : epiltolae

brcvicas compellii taccrc , dcfidcr)um veftrl

coglt ; loqui prarpropcrus feimo : coufuf»

Ltber I. 6t

•urbatur oratio : amor ordinem nefcit.

ARGUMENTUM.Cajlrutius Pnnnoniui navigare, ut Hierony-

mum tnviferet, CBnftitueraf.agit ntinc ei gratiits

f^ de eculerum caectta e confoUtur,docens tribu-

lationes oh amorem a. Deo tmmitti i & fei^uenti

fe illum anno ajferit exfeSlare.

HiERONYMus adCaftrutiam.

EPISTOLA XXXVIII.SAn<aus filius meus Heiaciius diaconus

niihi rctuht.quodcupiditate noftii Ciflani

ufquc veD:ircs,& homo I'aiinoniuS;id eft ter-

icnumanimal , iion timueris Adriatici raaris Homo

aeftu;,& i£2a£i,atque]oni) fubirc dircrimina, ^t*"»""> , r .-r rr CL ntt*iic nili tc pms fratrum retinuillet afrcdtusjvo- ^„j^;^iluntatem opere complefles. Habeo itaque^g^y^^jj.

gratias,& in acceptum rcfeio.In amicisenim

non rcs qajEntur,fed voluntas ; quia alterura

ab inimicis faepc pr2bctur,altetum fola cha-

ritas tribuit.SimuIque obfecro , ne imbecilli-

tatcm corporis,quamfuftincs,de peccato tibl .

exiftimcscvenilTe. Quod quid;m & Apofto- "**

li fufpicantcs dcco.qui natus crat coecus ei

utcro , mterrogantefquc Dominus Salvato-

rcm : Illc peccavit, an parcntcs cjus,ut coc-

cus nafccrctur.'audiunt:Nequc hic peccavit ,

ncc pareutcs cjus.fed ut manifefttntur opera

Dei inilJo.Quantos enim ccrnimus ethnicos

atquc Jud.Eos , ha:rcticos, atquc diverforum

dogmatum homines,volutari in ca:no iib;d:-

nuai maicre fauguine.fcritatc lupos'» rapaci-

tate miivos vinccre,& iuhilominus flagciiuui

Bon appropinquarc tabcmacuiis eoium , nec"

€os cum hominibus verbcrari , & idciico fu-P/^/.jC).

pcrbitc coiitra Deum:& tranfirc ufquc a<d ca:.

lum os coruni?Cu'.n (andos e cotrario viros

fciamus «gtouiiombus,iiiiicriis>^ e^cltatc

6t Jy. Rieron. Ipijl. T*m.toiquei:I,qui foiTuandicuiu.-Eigo fruftrafan-r

dificavi animam meam,& lavi iutcr innocen-r.nL^l.

jpj maQus meas. Sratimque fe rcprchendentcs

aiant;->i narravero iic.eccc nationcm filio-

rum tuoium reprobavi. Si coccitatis caufatn-.

putas effc peccatunijid Dei infene iram.quoAcrcbro medici remediantur.-infimulabis ifaac:

Gen.-Lj. qui in tantum lucis illius cxpers fuit,utetiatnGen, 14. {.^1 nolIet,errorc deccptus benediceret. Refe-

res crimen in Jacob, cujus caiijravcrac acies ;

& cum inccrioribus oculis,& fpiritu prophc-

tali longe poft futura profpiccrct> & Chri-.

flum cernerct de ftirperegia efte vcnturum »

Ephraim & Manaffem videre non poterar..

Quid inter reges Jofia fandius ? ./£gyptio-4-H*|". mucrone infe£tus eft. Quid Petro, quid Paulo-

tfM^& fublimIus?Neronianum gladium cruentaiunr,

i»A«/«*5ii Ec(ut dc hominibus taccam ) Dci FiJius fu-

f<erone ftiuuit ignoniiniam crucis;& tu putas bcatos,mterft' qui felicitate iftius faeculi & deliciis per-»'• fruuntur ? Magna ira eft.quando pcceantibus

non irafcicur Deus. Unde & in Ezcchiele ad-

Hicrufalcm:Jam,iaquit,non irafcartibi.zclus

E^j^jf/ig, meus reccfTu a. te.Quemenim diligit Domi-Hibr.ii. nus,corripit,& caftigat omnem filiimi, quen»

lecipit.Nonerudit patcr,nifi,quem amat.Nonfcorrigic magifter difcipulum,nifi eum , qaenvardcntioriscernit ingenij, Mcdicus,fi ccffave-'

Luc.\(>. jit curarcjdefperat. Quod ft rcfponderis ; quo>*^* modo Lazarus recipit mala in vita fuarliben-

tcr nunc tormenta patiar, ut futiua mihi glo-

iia refervetur. Non enim vindicabit Domi*

ib9i'-7"^^ '^^* *" idipfum. Job, vir fant^us, & imma-

_^Ij j^ culatus, & juftus in generatione fua, cur tan-

in T/;fA ta pcrpeirus fit , ipfius volumine continetur^

fnnai Ec nc , veceres replicando hiftorias, longum»A»{t>. faciam,&.cxccdara mcDfuiamepiftolat, bic»-

Lfher I. 4?

cm libi fabalam rcfcram , ?]uae infantiaB

nicT temponbus acciiHc. Bcatus Antonius

cum a fando Athanario, Alcxandiix Epifco-

po, propcer confutationcm hjereticorum in

uvbcm Alcxandiiam ctlet accitus , & ifTcc ad

eum Dydimus, vir etuditiflimus.captus ocu-lis ^: intcr cctcras ferraocinationes , quas de

fcripturis fanclis habsbant,cum ejus admira-

rctur ingcntum , & acumen animi collauda-

rct , fcifcitans : Nam triflis cs , cjuod ocu-

Jis carnis carcas ? Ctira illc pudorc reticeret ,.

fecundb tertiocjuc interrogans , tandcm cli-

cuic , uc mtrrorem animi limpliciter fatcre-

tur.Cui Antonius,Miior ait prudentcm Tirunv

cjus rci dolcre dtinino , ciuam formicae , &mufcjE, & culiccs ha>>ent,& non Istari illius

po(F:fiionc,quam fanfli fo]i,& Apoftoli me-rueiunt. Ex quo pervides , quod multo me-"'''^'

hiis fit fpiutu viucre,quam catnc&ilios ocu-

los podidcrc , in quos peccaci fcfluca ronpoirit^ncidere.Nos,iicet hoc anno non vcne-

xis, tamen non defperamus adventum tuum.

Quod fi fanStus DiacoHUs , pottitor littcra'

rum, tuis amplcxibus fuerit irrctitus,& illc^

«omicancc huc vencris : libcnter fufcipiam

difpcnfarionis morara , magnitudine fenoris.

duplicacam.

A RGUMENTUM.Cajlorinam , mJtterieram ftmm , cum qu»

jufcio qnH diffidtj fuerat ydd p» em, &con'cordiam , quodper alias etiam^ ferat litterni ,

mihortatHr.

Ad Castou IMAM matctteram..

EPISTOLA XXXIX.homui

IOannes.idem Apoftohis, & £vangciifl:a,in ^j^^ ,^cpiftoia fiia. ait : Quicumque odit fratrcm (,(j|0 »;»-

fcwniJigmicidA dl.Et redc.cum cnim homi-/.u«n

6-4 TJ. Hleron. Efijl. Fam.cidium ex o.iio Cxpc nafcatur , quicumque*eciirj etiam ii nccdam gladio percufTcrit^ani-

mo tamcii homicida efl:, Cur, aisjtalc priiici-

pium ? Scilicet , ut veteri rancorc dcpofito ,

nfaiidum pedoris Dco parcmus habitaculum.

Tfnl 4. Irafcimini, inquit David, & nolitc peccarc.

E/»//4,Hoc,quid velit intclJigi , Apoftolus plenius

interpretatur : Sol non occidat fupcr iracim-

diam vertram.

Quid agemus nos indic iudicij, fuper quo-rum iram non unius diei, fed tantorum anno-

rum fol teftis occubuitJDominus loquitur ia

iiit.^. Evangelio. Si offers munus tuum ad Altare ,

ibiquc recordatus fueris, quia fratcr tuus ha-

bet aliqaid adverfum te , rclinquc ibi rau-

nus tuum ante Altare ,' & vade reconcilia-

ri prius fratti tuo ; Sc tunc vcniens ofFeres

munus tuum. Vae mihi mifcro , ne dicam &tibi

, qui tanto tcmpore, aut non obtuli

munus ad Altare , aut ira permancntc , finc

M/lt.i. ^^^^^ obtuli. Qiiomodo in quotidiana prece

Contrn unqaam diximus ,• Dimitte nobis bebita no^»7/0^(7«/. ftra,(icat & nos dimittimas debitoribus no-.

*'^'?''*^'^ ftris.-animo difcrcpante cum verbis , oratio-notunt

ncdilfidencecumfadis^Precor itaquc , quodremttte- , ...... ^ ^

ff^& ante amura pnonbus litccns rogavcram,

Ut pacem q.'ara nobis reliquit DonTinus,ha-

bcamus , & meum defiderium, & ruam men-tcm Chr;flas intuentur. In brevi , ante tribu-

nal e)US,rccoaciiiata,feu fcifla concordia aut

prxmiumrecuperabic , aut poenara. Quod dtu,quod procul abfit, noluciis cgo hbererot

epillola me hxcmca, cum kda fucrit, ab-folvcr.

ARGUMENTUM.Theodofium , &< CAteros fub eo Anachoretit*

*ognt , m fiiis ^recibtti k Dco im^etrent » tit

Lthe>' T. iftutn ipfis 1 fuut hitbet in VOt's , in dtftrto

vivere poffit.

AD Theodosium, & alios Anachorecas.

EPISTOL A XL.QVam v.llcm nunc vcftio, interefle con-

vcntui, & admirandum confortium, li-

cct ifti oculi noa mcrcancnr afpiccre , cota

cum cxulcacione compLdi. Spedarem d:-

fcrtum omni amocnius civicacc .- vidrreni

defolaca ab accolis loca, qnaii ad quodilani

paradifi inftar, fanclorura ccEcibus obfideri.

Verum cjuia hoc mca faciunc deli-^a,ne con-

forcio beacorum inferacur obfc/Tum omnicrimine capur , iJcirco obfccro ( quia vosimpecrare poffe non ambigo) ucmecx iflius

tcnebris fseciili veflro liberecis oracu.Ec ant^

tlixerara pracfens, 6: nunc per licceras votuni

indicarc non ccflo quod mcns mea omni adid ftudium cupidicace rapiacur.Nunc vefbumcfV^uc Ycluncatem fequatur cfFcdus;meumcf} , uc velim : obfecracionum veflrarutn

efl , uc quod velim , & pofficT]. Ego ica

futn , quafi a cunflo grege morbida aberrans

ovis. Qiiod aifi me bonus paflor ad fua iii-j^f^^^ j^-bula humeris impoficum reporcaric,lababant

grc!rus.& in ipfo conamine vcftigia conci-

dencaflurgentis.-cgo fum ille prodigus filuis

qui.omni, quam mihi patcr crcdiderat:por-

tione profusa , necdum me ad gCDitorisgc-

nua fubmifi, nccdum coepi pvioris a mc luxu-

xi« blandimenta dcpcllcre. Et quia paulu-

Jura non cam defivi a vitiis , quam coepi

vclle definere : nunc me novis diabolus li-

gat rctibus : nuncoova impcdimenta propo-BCns maria undique circundat , & undiqus

poatum:nunc in mcdio confl:itutus clemenco,

uzc regrcii yalco , nec progredi pollam.

v;

6^ T>. Hler. E[>tjl. T^m.Supcieft , ut oratu vcft. o fandi Spirltus anra

me piovchat , & ael po;tum optatum optati

litoris profcquatur.

A R G U M E N T U M.M.trcell.i H.iercnyfno,PauU,Eufiochw , vlrgi'

nihus cum eu degem bui,m:fera.t fellas, facces j

cereos , cnliees mufcitrmque quibtn mufcA nbi-

gufitur t xeniolt. 'Hteronymus nunc ei refpor»-

dens, omnix ctXy.i.yOfntvi ad nn ms, documen-

ium m utmmciue partemfmcie , ac fefiivittr

interpretatur.

Ad Marcex,i.am ({e acceptis munafculfs»

EPISTOLA XLI.'Tabfcntiam corporum fpiritus confa-

bulatione folcmu^ , facit unuftjuique

«jucd praEYakt, Vos dona tranfmittitismos

y.rgirtes] epiflola; remlttimus gratiarum,ita tamcn,uc

Vii^^*' quia velatarum virginum munus eft , aliqua

in ipfis munufculis circ myftcria demonftre-

mus.Saccus , orationis fignum atcjuc jcjunij

cft.Sella , ut foras pedes virgo non moveat,Cerei , ut accenfo lummc, fponlicipe(3ettir

. adventus. Caliccs mortificationcm carnis

t,'!;"^^ oftcndunt , & fcmperanimum ad martyrium

*Offeri- praeparatum.CalnqaippeDomini luebnans,.

rnt*i. quam prasclarus clL juod autem & matronis* offertis mufcaria parva p.irvis animalibus

eventilandisiclcgans fignificatio eft , debcre

Juxuriam cito reitiiigucie, quia mufcT mori-

tura: olcum fuavitatis extcrminant. Hic ty-

pus fit virginum, hxc figura matronarunuNobis autem.iicct in pcrvcrfum, muncra ve-

ftra convcniunt.Sedcrc, aptum e(l otiofis : iiv

facco jaccre , pa:aiceiuibus:calices habcre >

potantibus.Licct & proptcr no-"turnos mc-tus, & animos femper m.alo confcientiac for-

nndantes , «cicss q^uoqac acceadilfc fu gra-cum.

F

Liber I. ISf

A R G U M E N T U M.Alg.tfix nobilU-, dst* ex ultimu GnUiarum fi^

nibui erta femin.i , uak cttm Hedibia Apode^

miu7n ad D. Hieren.in Bethlehem ufque mifit :

Ut per faHîjfimum ^ eruditiffimum virumnliqHOt Htrique.qui. d'jpciles videbantur ex No~1'» Tefiiimen'0 folverentur qH&flifnes.Vntiecim

ergo Algafia hoc efi una minus quam fecerat

Htdibia, Jibi explicandas prcponit. D.ergo Hie'

ronymus.laudato prius foeminA fiudio:fuique

higeni] exeufata tenuitate ad qus.flio^ês ,' qu94

per capita difiinBas inve ies,defcindit ,fingu-

lafque illi Kon minits pie,qukm docTt inter^re^

tartdtfolvit.

HieronyMus Algafic-E.

EPISTOLA XLIT.Ilius mcu? Apodemius, qiiiinccrprctatfo-

nenj nominis fai , longa ad nos v^niens

navigatione,f!gnavit,& d? Ocoanl iitrore at-

Jjue aitimis Galliarum finiWs, Roraa praete-

lita , cjaaefivit Bethlclrem, utinvenirecin ea

cocleftem panem . & faturatus eiudaret ^n , .

Domino ac diccret;Erii<flavit cor meum ver- •' *^^'

huva boimm.dico cgo opcramea regirdetulic

mihi in parra fchcdulamaximasquxftioiies,*juas a tc datas , mihique tradendas diccret. j.^^

Adquarum lcdionem intcilcxi fludium re- jq,**

ginx Sabaintc cife compiecum, qux dc fi-

nibii? tcrrx venit audirc fapicntiam Salomo-nis.Non quidcmego Salomon , qui & antc

fe , & pott fe cundis hominibus pr.efeitar

fapicncia.fsd curcgina appellanda es Saba, in

cu)us raortali corporc non rcgnat peccatuniT

& qj.cad Dominum tota mcntc canvcrfa ,

audicsab eo;Converterc , convcrtere Suna-mkis. Eccnim Saba in lingua noltra convcr- i^'*^-!?.

£ouem fo-naciimalqûe aniiTudveiti ,. quod

<!8 -D. Hieron. Wpifi. Tam.q\lx[iUmc\i\x tuae ic EvangcHo tantum S:

de Apoilolo propoficae , indicant tc vctercm

fciiptuiafn aut non fati^ lcgeic aut non fatis

intelligerc.-qua: tantis obfcnritatibus & fiitu-

roriim typis obvoluta cftjUtomni interpre-

At lA.^^^^°"" cgeat,& porta orientalis, dcqua ve-

^poc. rum jumeo exoritur , & pcr <^uam Pontifcx

(nnt.i. ingreditur, & egredicur, fcmper daufa fit , &hja.S, foli CKrifto paceat, qui habet clavcm DaviJ,

qui aperit,& nemo claadit , claudit , & ncmoaperic : uc illo referanre introcas cubicuiuin

cius,& dicas ; Introjuxit me Rcx in cubicu-

lum fuum. P-ra:terca fatis miratus fum, cur,

puridimo fonte vicinordiiflo.noflii tam pro-

cul rivuli flucnta qua'ficrisi& omiflis aquis

Siloe , quJB vadunt cum lilencio , defideres

aquas Sihor,qu.-5 turbidis facculi hujus vitiis

fordidantur. Habes iftic fanflum virum Alc-

tiun-i presbytctum, qui Yiva>ut aiunt,voce, &prudenci,difertoque lermone, poflit folyere,

qua: requirisrnifi forte pcregrinas merces dc-

fideras,& pro varietate gullus noiiroiii quo-que condimentorum te alliamenta deled.aiK„

Aliis dulcia placent : nonnuUos fubaaiara

dsledantrhorumftomachum acida rcnovant,

illorum falfa fu/iencant.Vidi cgo naufcam >

& capitis vertiginem antidoto, qux appdla-tar mxj;»f3cpe fanari,& juxta Hippocratem,

contrariorum contraria eire rcm'..dia. Itaqac

j;^;^^.j ^ noflram amaritudincm illius ncdarco meilc

curaco:& mitcein Mara lignum crucis , fcni-

. leraquc pituitam juvcnili auftericate com-''

^ 'pefce:ucpoiIis hECicantarcQuamdulciagut-turi meo eloquia tua.fupcr mel ori meo i

A R G U M E N T U M.Relpindet iis , qui T>. Hitronymo ohtrecin-

bAnt , qitod ^uidnm ex novo tefiamento j<w»

Liier I. 69reeeptx mutxffet , & virginum cum viris co»~

fHetudinem vituperttjfet.

HiERONYMQS Marccllae.

EPISTOLA XLIII.

POft piicrcm epiftolam , in qua dc He-bsaeis veibis pauca peilbinxeiam > ad mc

repcnte peilatamcd , quofdam homunculosmihi ftudiosc detraherc,cur,adveifum auc^o-

ritacem veterum, & totius mundiopinionem,aliqua in Evangeliis emendarc tentavcrira.

Quos ego cum polTcm meo juic contcm-iiere ; ( afino qaippc lyra fupcrfluc canit) ta-

nicn, ne nos lupcrbia;, ut facere folenc , ar-

guant , ita rcfponfum habcant,non adco mciicbecis fuilTc cordis, Sc tam crafTae rufticita-

tisfquam iiii folam pio fanditate habeut ,

pilcatorura fe difcipulos afTcrentcs ; «juafi

jdcirco fandi fuit , (\ nihil fcierint ) utali-

ijuid de Domiaicis veibis aut corL-igendum

jiuraverimus , aut non divinicas infpiratum :

icdLatinorum codicum virioficatem. quaeex

«iiverfitatc librorum omnium comprobatur,ad Graecam orijjinem , unde & ipli tranflata

non denegant , voluifle revocare. Qiiibus fi

difplicet fontc undapuriffimi:ccEnofos rivu-

los bibant,& diligcntiam, qua aviam fiivas ,

& concharum gurgites norunt, in fcripuris

Jegendis abjiciant : fintque inhacrc tantumfimpliccs,ut Chrifli verba exiilimcnt ruflica-

na, in quibus per tanta jam fscula tantorumingenia' fudavcrunt.ut rationcm verbi uaiuf-

cujufque niagis opinati finr,quam cxprefre-

lint. Apoflolum arguant imperitijc , qui obmulras litteras tnfaniredicebatur. Scio ^^

^ ^fj, y^;ctim ifla lej^crisirufjarc frontcm,& libertatem

me.im rurlum lemuiarium nmeie rixarum

,

ac meum , fi ficri pocell , os-oigito , velk

7* D. Hter. 'Eptft. Fatn.'

compt!mere:ne aadeam clicerc,qiix allj facerc

nou erubefcunr. Rogo , quid a nobis hbcrcdidum cft?!mnquicj iu lancibus Idola cslatce

dcfcripri f numquid intcr epulas Chtillianas

virginalibus oculis baccharum fatyrorum-

quc complexusinneruipaut umquam aliquem

amarior fermo pulfavithiumquidex mcdicis

diyites fieri doluimus ? numqaid reprehendi

herediratis fepulturss ; Unum mifcr locutus,

quodvirgines faepius debercnt cum mulieri-

bus e/Te , quamcum mafculis, totius oculot

.

y/JtWS.urbis ofFcndijCundorum digitis notor. MuUtiplicati funt fuper capillos capitis mei , qut'

odcrunt me gratis, & fa^itus fum cis in para-

bolam:& tu putas me aliquid deinccps locu-

Afelli turum ? Veium , ne Placcus dc nobis ridcat

:

bfpedes. Amphora coepit inftitui currcntc rota , cur

urceus exitJrcvcrtimur ad noftros bipcdes

afellos > & illoruminaurc buccina magis ,1

quam clthara cGncrepamus. Illilegantj fpc

gaudcntes,tempori fcrvicntes:nos iegamus ,

fpcgaudeutes,Domino fcrvicntes.Illi advcr-

fus presbyterum accufatioHcm omnino pu-.

Rcm.ii.tcnt recipicndam .- nos legamus , AdvetfumI Tif».$ presbyterum accufationem ne recepcris , nifi

fub duobus, aut tribus teftibus:peccantcs au-1' j'''*^* cemcoraniomnibus arguc. IUis placcat hu-

jnanus fcrmo,& omni acceptione dignus.-nos

cum Gratcis,id eft,cum Apon.olo , qui Gra:ci&

locutus eft , erremus : Fidclis fcrmo, & omni

Z*ch,9. acceptione dignus , Ad cxtrcmum illi gau-

deant galJicis canteriis non folutus vinculis,

& in Salvatoris miniflcrium prxparatus ,

Zacharije afcllus iiledelcdet:qui poft qua;n?/*'.} tt Domino terga praebuit ccepit Efayat con-

fonare vaticinio : Bcatus qui fcminar fccus

«mncm aquamjubi bos & arauis calcanr«

Lifêr I. 7

1

ARGUMENTUM.Vt.oga,ttii per litterfU a •^Mxrcelld > «0^/7/ apnd

Romanos femind,quidfit Ephod-had , (jf qnid

Teraphim apud Rebr&os , exponit.

H1ER.0NYMUS Maicellx.

EPISTOLA XLIV.EPiflohreofficiumeft.de familiari,aut de

quotidiana convcrfatione aliquid fcribc-

le , & quodammodo ablcntes inter fc ^xx-fcntes fieri , dum mutuo, quid aut vclint aut

geftum fit,nunciant, licet dum confabulatio-

nis talc conviviura , dodrina: quoque faJc

condiatur.Verum tu, dum tota in tradatibus

occuparis ,nihil milii fcribis, nifi quod mctorqueat,& fcripturas lcgerc compcIiar."De-

nique heri.formofiilima quxftione propofita ,

poilulafti, utqnid fentirera, Itatim rcfcribe-

rcm. Quafivero PkarifiCGrum reneam cathc-

dram,urquoticfcumqac de vcrbis Hebraicis

jurgium eft.cgoarbiter, & litis fequcfler ex-

pofcar. Non funt fuaves epuleC.quae non pla-

centara redoleiit , quas non condit Apicius,

inquibus nihil dc magiftrorum hajus tem-

poris jure fatfamat. Sed quia vedor & intcr-

nuncius fermonis nolhi redire fcflinat , remgrandem cclcriusdido , quam dcbeo : licec

^c fcripturis fandis difputanti oon tam nc-

ceflaria fint verba , quam fcnfus. Quod elo-

quentiam qusris, Dcmolthenes legendus,aut

Tullius cfl.'fi facramenta divina , noftri go-

dices, qui dc Hebrxo , in Latinum non benc

refonant, pcrvidendi. In frontc cpiflolx tuac

pofueras , (âid fibi velit, quod in Regnorumiibro primo fcriptum efl:Et âmuel puerSer-

^viebat ante confpedum Domini , cindus ' *^'

cphod-bad, & diplcidem habcbat pufillam ,

ûam fecciac ci macei fua : k affcicbac ci dc

7J. D. Hter Epijf. Tam.dicbus in dicSjCiim aCcenderJt cum viro fu»facrificare facrificium dicruin. Itaquc qujetis

quid fit ephod-bad , quo futurus prophetaprxcingitur.utrutn ne zona , an , ut quidamputanr, thiuibulum, vcl genHs aliquod vsfti-

menti fit. E: fi vcflis , quo modo ea praecii\-^dem. oirurrEt poO: ipfum cphod,quarc adjungituu

ei bad ? In fequcntibus qiioqac legiirc fcri-

bis. Venit homo Deiad Eli, & dicitci.Harc

dicit Dominus : Manifcfle oilcndi me ad do-mum patris tui, exomnibus iribubus Ifiael ,

cum eirent in terra ^gypti fervicntes in do-moPharaonis, & elegi domum patris tui cx

omnibus tribabus Ifrael mihi infacerdotiu;

ut afccndercnt ad sltarc mcam , & inccnde-

rcnt incenfum, & portarcn: ephod : totum-l.R^l.iique libri ordinem profecuta , etiamdc illo

loco cxemplar furapfifli , in quo Dotic Idu-

mxus jufiu rcgis intcrfecit facerdotes.Et con-

vcifus,inquic,fcriprura, DoecSyrus mortifi-

cavitipfe faccrdotes Domini.-Sc occidit in il-

la die trccentos quinque vir©s,five,ut in Hc-braco legicur,odloginta quinque , omncs qui

portabant ephod : iSc Nob civitatcm faccrdo-

tum occidit in orc gladij a viio ufquc ad mu-licrcm,ab infapjte ufque ad nuciicnccm,& vi-

rulum, & afinuni, & ovem iu orc gladij. Ecfalvatus cfl unus filius Achimclcch filij Achi-tob,&: nomen ci Abiathar , & fugit poll Da-vid. Non me ten:o , quin problcmatis ordi-

ncm rclponfione prsvcniam. Ubi nunc legi-

mus,&: omnes portautes cphod ; in Hcbrxohabet,pottanrescphod-baJ. Hoc qnarc ita

dixcrim.in fcqucntibusdifccs. Illud quoqacfcquitur, addidifli. Et fadum eft , cum fu-.

'iJR.eg. geict Abiathar filius Achimclcch ad David ,

'•^* & ipfe cum David defccudit ip Ceila

habciis

Liher I. 7 j

1«ibcns ephod ia manu fua : 8C rcnunciatum

cft Saiil, qaia Tcnit Davicl in Ceila ; ubi cumregis adventus-.Sc 'civitatis timeictur oblidio,

dixit Davidad Abiathav : Defer ephod Do- a .

mini. Hic funt , qux de Regnorum libro ' ^cxcepca proponcns > ad volaincn Judicun»

tranfceadifli , in quo Micha dc monteEphraim fcribitur mille cenlum argenti fi-

-cios matri quos illa novcrat redidi^fe, atquc

fculptile indefeciire& conflatiic, Et addis

hxc poft modicum , vocari ephod Sc thera-

phim, cum utique fi zona fit, aut veftimen-

tigenus, fculptileatquc conflatilc cffe noapollit. Agnofco errorem psnc omnium Lati-

iiorum , putantium ephod & tcraphimqu»

pollea nominanrur, de hoc argento , quodWicha matri dedeiat.fuifTcconflatajCum fcri-

ptura ficrefcratrEt accepit materejus, haudl

dabium quin MichsEv,argentum,& dcdit illud

conflatori,& fccit illud./culptilc,atque coa-

flatile quod fuit in domo Michacdomus Mi-chae.domus ejus Dei,& fecit ephod & thera-

phim , & implevit rcan-J-m unius dc Hliis fuis>

& fadlus cli: ci in facerdoccm. Si autem pu-

tas , ca > quje fupetius appcUata funt fcul»

ptile , atquc conflacilc , cphod & thcra-

phim dcinceps nominavi , difcc c/le noji

cadem ; fi quidem poffc matris idolum|,

quod dicitur fculpti!e , atque conflatilc,

fccit Micha cphed & theraphim , ficuc

ex confcquentibas approbatur, Et ref-

pondcrunt quinque viri, qui abicrant con-

iidcrarc te^ram , Sc dixerunt ad fra,

trcs fuos ; Ecce noftis , quiaeft in domi-bus iftis ephod,& theraphim J & fculptiJc ,

atqiie conflatilc. Et polt mulca qua; ia

aied.o pistermihfti.-St afccQderuntj inqint»

D

74 T>. Hteron. Eptji. T.tm.

quinqiie viii,& illuc iirueiunr, & fumpfe-

ruiu rc'j!ptile,atque conflatilcjephod, & thc»

raphim.Et fcxcenti viri cjiu cimfti erant vafis

bellicisjingreiTi funt domum Michae, & fura-

pferunc fculpcilc atquc confiatiie , ephoc} Sc

thcraphim. Ex quo coarguuntur eoium opi-

iiiones, qui utdiflolubilem facercnt quseftio-

nem.cphod argentcum putaverunt.Illud bre-

viccr actende,qu6d numquam nifi in faccrdo-

llff^.x. tio nominetar.Nara & Samucl, quiillo cin-

I R^g' (ftus rcfcrtur , lcvites fuit:& facerdotes.Nob^i.iX. iiocdignitatis fax infigne porrabaat.Et qnod

iii Lacins codicibus non habetur , quandoiJavid fugiens a Salil venic ad Achimclech,3c

gladium poftulavit dicens.Vide,fi eftad ma-num cuam lancca,& gladius , quoniam gla^

dium mcum,(Sc vafamcanon fuil:uli inmanumca : refpondcnfque facerdos dixit : Eccc

gladius Goliath alienigenx,quem pcrculfifti

iii valle Tercbinthi,& hic involutus cl\ vc-

ftimcnco paft ephod in facrario,utiqacepho5

oonditum fervabacur. Hoc quoque ipfum,

quod nunc pofuimus, ubi fculptilc, & con-

flacilc legicar , licec fdolum fic , tamcn, quia

per errorera rcligio putabatur, ad vencra-

tionemcjus, ficuc ad Dei myftcrium , cphod& cheiaphim infigne conficitur. Thcraphimquid fit , n fpacium di(3;audi nierit , pvofe-

quemur.Nunc interim dc cphod,uc cocpimus,

lArtf^. 8. cxplicandum eft.Iri Exodo , ubi Moyfi prxrcipicut, uc racerdotalia juheaL ficri vcftiaiea-

taj poft cttcri legirur : Et hae ftolse, quas

facicac, pe<f^oraIc, &c fupethuaietalc,&: tuni-

c&s Koffvu.ojiT-eii , & cidanm , & cinfl-oiium.

Ubi a.uccm nos pofuimus funcihumcralc , ii»

Gx£COi7tottt^(6 Scptuaginca Interpretes tran-

{tulcrunc, quod uiiicct fupcj: bumcros iftmf-.

tther T. y^#o^r TcnPt veftimcntum. DcInJc (j'angicur

:

Et hi accipient auium,& hiacynthum , & co~

CBm, iSc purpuram, & byflum > & facicnc fu,

pcrhumeialc de byfTo torta,opus textilc va-rium. Quidpluva totus Exodi libcr hac ve-Itium pleuus ei\ fpecicinam & in fincejufdcra

vohiminis fcribitur. Et fccit oainis f-ipicns"'^**'^'^'

in operibus ftolas faudorum,qua: funt Aaroufaccrdotis^ficut Dominus prxcepic Moyf;;Ecfccerunt fuper humcraic de auio , 5i hyacin-

tko,& purpari,& cocco,& byfTo ictorca. Sedquia in Exodo hoc s»cnus vcftimeuti prxci-

pttur tantum ut lip.t , & pofbea fadum rcfei-

tur,non tamcn co Aaton\ell;tur : in Levitico LeviLtj<jûo modo faccrdocalbus veftimciu's indu^tusfueritjCxplicatur.Ec applicuit Moifcs Aa^Con,& fihos ejusj& iavit eos aqua , & velH^vit cum tunica , & c;nxit eum zona.S; vcfti-

Titcum vTTco^vrtii quoci nos fubtunicaJeiD, fi-

vc tuntcam,qua fubrus veftitus cft, poflumasiaterpretari. Et impofuitei fuperliuajcralc,

inquit, &ciaiit cam fecundum faduram fu-pcrhjmcralis,& conftrinxit cam iii ipfo. Vi-dcs itaquc , hot Aarou fuperhumcrali cincî,

quo molo Samucl ephod-bad illo u-fcioquociBgebatur. $ed, nc te longius crabaio, hanckabc fcnrenciam.Ubitumqueiu Septiiaeinrainccrpretibus , hoc cft in codicibus noftris,

iiru(its , id eft, fupcrhumcialc legitur,iuHe-.brxo fcriprum clt ephod. Quod quarc ali-bi inrcrpictari voiuerint, & alibi inr.crprcta-

tum rcliqucrint, non eft mei jiidicij, cutnlioc ipfura in pluribus feceript ; ut qua; ali-bJ aliteratquealitirr expicffciant , novifllu,^traiiflationis varicrste lalfatl, ipfa HcbiKa,Tctbu pofueriot. Aquiia autcm , id quud lili

V««r<«; duciuiit, tB-i^»î^ , & im'!^^ di-

D t

7-6 D. Hteron. Eptfl, Tam.xit : quoA {cilicft tuiiica efl: ; & quod H«-fciaeo fermone vocacui VîJD nichil > fupc-

ii.orem runicara ; ivj^fc^si vcro.id cfl , e^roîifs

quoti Hcbraice dicitiu- ephod ,fupcrius pal-

lium fignificat, quo tota faccrdotalis piorc-

gatur ambitio. Qusras foifitan, fi ephod fa-

ccrdotale fit paUium , quare in quibufdamlocis addatur bar. Audicns bar, rifum tencre

non podum, Nam cnm apud Hcbra;os di-

catur bad , ipfos qudnuc Septuaginta intcr-

pretes fic rranftulifTe manifefiAim (n > ui pro

bad bar fcriberctui , error obtinuit, ")3 Bad

£xod.i% auccm Hcbraica lingua linum dicitur : licet

linum rtniiiJ piftiia fignificantius exprt-

matur. Denique ub: nos legimusj& fpcics fe-

2o*n.\o. morale lineun» > ut operiant carnis turpitudi-

ncs a lumbis ufque ad crura eorum ; in Hc-,. j^^„ 2 brxo pro lineo, bad ponirar. Qi.iafpccic vic

i\."' * qiiocjue ille, qui Danicli monflratur.indutus

ek : Ec extali oculos mcos,& vidi;&: ecce vir

unus vcflitus cli: D>*]3 baddim, quo plurali

saumero vcites linea: nuncupautur. Proptcrea

autem Samuel & ofloginta quinqucviri fa-

ccrdotes , "I12K ephodlineum portafTc refe-

runrurrquoniam Sacerdos magnus foliis ha-

bebat liccntiam ephod, non iiueo vcfliendr»

veriim, ut Scriptuia commcmorat, auro, hia-

cyntho , purpuia> cocco, byirocjue contexto.

•Ceteri habebant cphod, non illa vaiietacc

îflir^dum , & duodecim lapidibus ornatum>

ûi in humero utroqucrefidebant , fcd lincu,

& fimplex, & toto candorcpuriirimum. Ve-juniquia fupra promifcram, rae , fi fpatium

riidandifuilTer.de D'Sin theraphimquoque

brcviicr diferturum , aec quifquam interira

interpellator aîvenit : fcito thcraphim ab

Aqaila^(7g(py^««î«intcrprctari,qHas nos figu-

tihr I. 77fSSjfivc figurationes poirumus (^lcerc.Nain in

co locoiquando Saul midt nnncios,ut accipc- l Reg'^'^

rcDt DaviJ& rcfponderunt vexari illum gra-

Titcr,mirit rurfum dicens.-Atfcrteillum in le-

£lo nd mc,ut occidam illum;5c venerunt nun-

ci;,& eccs Ktiarx€>iiii in lcdto.-pro cenotaphiis,

in Hebrxo theraplum.id ei\ ua^(pluxTx pofira

funt,& nondecor caprarum,ut Koflri codices

habent, fcd pul.ilius de caprarum pelle con-

futiis, qui intonfis pilis, caput invcluti in le-

dulohominis mcntirctur.Ut 2utemutriuff]ue

fermonis veritatem patiter cxplicem, m Ofec^/'* J'

cominatur Dens fe a populo fornicante om-nem gratiamabIaturum,dicens:Qii6d ^iebus

multis fedibunt filii Ifrael fine rege,& prin-

cipe,(inefacrificio-,fjne alr3ri,& finefacerdo.

tio, & manifcftationibns. Pro facerdotio , C<

maiiififlationibas in H-braso cft,fine epho.i,

'& (rnethcraphim, ficut Theodotion & Sym-machas tranftulerunt. Ex CjUO inteiligimur,

in ephod , juxta a Septuaginta quoque , qur

icnfum magis, quam vcrba inrerpretati funr,

facetdotiam intcrpretari ; in theraphim ve*

r6,idcft, figurationibus vel figuris, varia

©pera,qux theraphin» vocantur , ''^^^'^'^'•Evoi' ryNam & in Eiodo,cetcrifquclocis,ubi defcri- j^g_,g^

buntur veitcs plumaria avte contexti , opus

Cherubim , id cft varium , atque d^epiduni

circ fadum defcribitur , ita camen, ut , yaulittcr-ara Ghcrubim non habcant :quia ubi-

cumque cum hnc littcra fcribitur, animalia

magis quam opera iignificant. ]uxta igirur'*'** ^7'

hunc fenfuni& Micha cum vefte faccrdota-*

li, cetcra quoque, quae ad facerdotalia pcr-

tinent ornamcnra,per thetaphim fecifle mon-ftrsfjr.Qucm vellem nunc tibl omnem habi-

tum faccidotalein cxponere, & per fingulas

D 5

7« T>. HieTtn. tpljl. Tant.

veflium fpecies divina oftcndcre f:»cramentai-

Verum.quia in hoc ipfo brevitacem epiftols'

cxcefTiinusjSi Jofcphus.acFhilo.viri ciofli:Ti-

mi JudaEOium, maliiqac de noftris id latifli-i

jnc profccutifant,quoium,at ajunt voce aii-

dics iTic.quae de cetero vclis^praEfens percun-

£lator pracfentcm, ut fi quicl forte nefcimas,

finc tcfte j fine judicc in fida aurc n; sriatur,

Nos,ut fcisjHcbraôrumleftionc dctenti , in

Latina Jingua rubiginem obduximus, in tan-

tiim , ut loqa-ntibus quoque nobis ftridor

qu-dam non Latinusintcrftrepat.UndcignoC-

Ce anditati:.Sc fi imperitus fum , inquit^, fcr-

I.Omi "^0'"C Apofiolusjfcd non fcie«itia.Iili utrum-que non dcerat & unum humi\,tct rcnuebat •

nobis atrum»}uc dccft : quia & quod pueri

plaufibile hibucramusjamifimui . nec fcicn-

tiam.qr.dm volcbamasjconfcciiti tumus.jux-.

ta j^fopici cani; f.ibulam) dum magna fc(Sa*

murjetijm minijraperdv;ntcs.

A RGUMENTUM.Inênsfihi 9>iiitm npufl Kom.tnei Hieronymu4

t0nTraxii:ijuo!i P.tuUm,(^ EujlochiMm,unA cumMeUrîd , friirtMtas in nrhe faemin/u, *d fan^Hioreô 'uitnm mtatJltcHmque injlittitum tr*~

Scijftt : neii'ê cnrutt fufbtc'»ne., qnod eoi tHrj>i-

ter am.irct : proprtrfa nuuc cum Jlcmacho ur~

1/em nltnqntns , dum nxvim pro dtfajju cenf-

.fendit, hujufmodi ebtreSatorum obloquik ext-

titit» bile reipndet : heminMmc[ua mAlevslen"

ttAm depUrat.

HiERONYMtts Afcllsr.

EPISTO L A XL V.

SI cibi putcni gratias a. mc referri poffc >

non fapiam. Potcns cft Deus fuper pcr-

fona mca lanetac animx tux rcftituerc, quoJ

igsefctoi; : cgo euim iudignus ,^ aec aeibx&ats

Liher I. 7 9

timquani potui , nec oprarcut mihi tantum

iii CluHlo largiieiis affciftam. Ec licec mcfccieiatuni qaidam piuent ,'Sc omnibus fla-

gitiis obrutum , & pro pcccatis mcis , eciam

hxc patva (int : tamen tu bcne facis , quodcx lua mcntc eciam malos bonos putas. Pc-

riculofum quippc ert, de fcrvo altecius ju-

dicare : & non facilis venia ,ptava dixilTcclc

reflis. Vcnicc, vcnict illa dies , in qua & mc-cam dolcbis arderc non paucos. Ego pro-

brofus.cgo vcriipellis,& lubricus , cgo men-dax, & facanae arte dcrcipiens. Quid enim cfl

tutius,hic vel cieciidiiTe , vel finxillc de in-

foutibus , an etiam denoxiis crcciere noluif-

fc ? Ofculabautur tnihi manus quidam , Si

orc ripcrco decr2hebant;& dolcbant labiis ,

cordc gaudsbant. Videbat Dominus , & fubi

faunabat illos,& mirerum me, lervum fuum,

futuro cum eis judicio refcrvabat. Alius in-

cclfum mcum calumniabacur, & rilum, & il-

Jevulcui detrahebat, hic fimplicitare aliud .

fufpicabatur. Penc ccrtc rriennium cum eis ^^•*''*i^»'

vixi. Muha me virginum crcbro turba cir-

cundcdit. Divinos libros, ut potui nonnullis

faepc diiferui ; letlio aluduicaiem , afTiduitas

familiaricacem, familiaritajs fiduciam fccerat,

Dicanr, quid unquam in mc alitcr lcnferint,

quarvi Chriftianum dccebat?Pccuniam cujuf-

quam aeccpi ? muiieia vel parva, vcl magnanon fpicvi ? in manu mea xs alicujus info-

nuit?obliquas fetmo, oculus petulans fuic ?

Niiiil mihi aliud objicitur , nili lexus mcus :

& hoc numquam objicicur, nifi cum Hlcro-folymam Paula & Mclavia proficifcuntur.

Eito : crcdidcrunt mencienti;cur non crcdunc

neganti ? Ideniell homo ipfe.qui fuerat : fa-

tctar iufontexD , qai dudum noxium ioque-

D 4

t-^ T>. Hier. Tpiji. Tam.batur : & cerre vcritarem magis exprrmvinr

tormenta , quam rifus : niii qaod faciliuJ

ciedirur , quod aut fiifian>libentci- au.-lirur ,

aut non fidam > ut fingatur , i,mpcliitur.

Ancequam domum fandas Paiilx nolfem,to-

lius in me urbis ftudia cofonab.int ; om-rium pene jiadicio dignus fummo facardotio

^ecernebar. Bcatar memorix Damafus mcusfermo erat : dicebar faHdus : dicebar hurni-

lis, &difcrtus. Numquid domura alicujus

la^^civioris ingreflus fum.'nuniquid mc vefteff

fericae, nitentes gcmmae , pic^a facies , auri

©flT-jj^;^rapuit ambitio r Nulia fuit alia Romx ma-fa.7.f:t, tronarum, qus meam poircr cdomarc mcn-mnlienstem

, nifi lugens , atoue je)unans , fqualens

fordibus, flctibus pcne ccecata , quam conti-

\nuis no^flibuS mlfericordiam Domini depre-

cantcm fol faepe deprchendit ; Cuius caiiti-

cum Pfalmi, fermo Evangelium,dcliciaE'con».

tinentia, vita jejunium ? nulla mc potuit alia

delc>:1a;e-ni fi illa, quam manducantcm num-quim vidi .' fed poflquamcam pro fuae meri-

to caft't3tis venerari , colcrc , fufpiccre coe-

pi omnes me illico dcfcrucre virtutes. O in-

vidia primiim mordax tui : 6 fatanx callidi-

tas , fempcr fancla perfcqiieus. Njllae alije

Romanae urbi fabulam prxbucrunt, nifi Pau-

Ja , & Mclania , qua;, contemptis facultati-

feus, pignotibufq'ie defertis , crucem Domi-iii,qua(i;quodda:n pietatis levavcre vexillum.

Si balncas petercnt , unguenta eligcrenc , di-

vitias , & viduitatera, Uaberent materiemla-

aiuria & libertatis , domins vocarcntur , Sc

iandjE nunc in facco & cincre formofas vo-

lunt vidcri,& in gehcnnam ignis cum icjuniis

& psdore defceudere: videlicct non licet ci»

applaaicucc popuio perirc cum tQrbis..Si gcoi-

tther r. »rriles lianc vitam ca ;>eiciu , n Imlxi , habe-

tcat fjlaciani non pl.iccndi eis, quibas difpli-

cct C iriftas ; nunc vci6> proh nefas ! homi-nes Chnihani .prarcermifTa domorum fua- Lu;.^.

rum cura, & proprij oculi trabe ncglci.â, ia

alicno oculo fcrtucamqaoerunr, lacerant fan-

Aam propofitum;& remcdium poenx fuae ar-

bitrantur , fi ncmo fit fandus , fi omnibus-

decrahatur, (i turba fit percuntium , fi mul-titudo peccantium. Tibi placec lavarc quoti-

dic ; alius has munditics fordes putac.Tu at- ^ ,

taeencm ruftns & de comeOro " acipenfete ,.,„,/ff''

gioriaris : ego raba ventrem impico. le cie- ^nfen^leibant cachinnantium f^reges:me Paula,Me- gngso-

laniaqucpiangentcs. Tu aliena defidcras,i!]ae

contemnunc faa. Te delibuca mclle vina

dele(flanc:illae potat aquam frigidam fuavio-

lem. Tu te pcrdere cxirtimas quidqaid in

ptaefenti non habueris, comederis.devorave-

iis:illx futura defid^^rant,^ CLcduot veraeife,

qane fcriptafunt. Ello)incpte,& inanitcr.qui--

hus refurrcdio corporum pcrfualit :quid adi

te :- nobis i contrario rua vitadtfplicet.Bono'

tuo crallus lis ; mc macies deleitat Scpallor.

Tu talcs mifcros arbitrarisrnos te miferabi--

liorem putamus.Par paii refertiu-, &:nvicemjnobis videmur infanirc. Haec , mi domina-.

Afella,cum jam navem confcendcrem,rapcinr!

flens dolciifq'.icconfcripfi:& gratias ago Dea-»

iQCOjquoiidignns fim, qucm mundus oderii:,'.

Ora autcm, ut de Babylonc HierofolymaTe- îi'^ 3*

grcdiar , ne mihi i'ojninetur Nabuchodono-lor, fed Jcfus filius]ofedech:vcniat Efdras

,

ûi interpjctatac adjiitor, &.rcdacat rne in

p,atriam'mcarr};S:uUus'cgo,cui volebam can-

tart; canrcun-i Domini.in terra aliena, & dc- A/Jjr-^-j»-

ieiiOimwi»e5ia3i,.^£ygptiaaxiliu.Ti fiagita^î»^ ;«!«•

ti ^. Tflem. tptjl. fm.bam;nohrccor.iabar Evang-lii > <]uia qiil Je

Hierafalcm cgreditur, ftacim incidic in latro-

ncsjfpoliatur, vulncratur, occiditnr. Jcd liccc

facerdos defpiciac.atque lcvites , SamariiatiUS

tf*n.%. ills mifcricors eft : cui cum dicerctur : Sama-ritanus c$, & daemonium habcs : doEmoniumrcnuens , Samiritcm fc non ncgavir. Quiaqucm Ros cuftodcm , Hcbrzi Samaritem vo-canc. Maleficum quidam me garriunt : ticu-

• lum fidei fcrvus agnofco. Magum vocant Sc

>Cm- G^'^^^'^Dominummeum. Scdudor & Apofto-

,1 /fe loius di(a'is cft- Tcntatio me non apprehendar,

nifi humana. Quotam partcm anguftiarum

perpclTus fum , qui cruci milito ? Infamiara

falfi criminis imputarunt;fcd fcio,pcr bonara

& raalam famam pcrveniri ad rcgna ccelorum

Salata Paulam , &: Euftochium , velit nolic

niJndus.in Chrifto meas. Saluta matrem Al-biaam.fororemque Marcellam , Maccllinaiu

<iuoquej& fanftam Fclicitatcm:& dic fis:An-

te tribunal Chrifti fimul ftabimus:ibi appa-rcbir, qua minte quis viierir.Memento mtf,

cxcmplurn pudicitiae & virginitatis infigne ,

fiudufque raaristuis precibus mitiga.

ARGUMENTUM.Exuperij litteris, qui & egen^^ihtif frafrthus

nrferat muner/i,rejpmdet •.fimnlque illi dedicitt

fti9s in minores Prophetas commentnritSilaudmsiUius Epifropi virtutes.

HiERoNYMus Exuperib Epifcopo Tho.»lofano.

EPISTOLA A'LVI.Ltimo jam autumni tcmpore frater no-fter,filius tuus Syfinn'us monachus,tuje

miKij dignationis cpiftolam reddldit;qiia le-

~ «fla, gavifus fum cflc tc fofpitcm & mcmo-lem mci, onuuamqu» fracxuaa > qui h\ fan*

VI

Ltber I. 8j(5lls locls Domino fcrviunt. In quorum rc-

fiigcriis facis tibi aaiicos de iuiquo mammo-iia,& praeparas aEcerna tabcrnacula , utpo/fis

cum David diccrc. Q.um dikdta taberuacii- . .

ia tua Domine vircutum.-cjncupircit &defi-*^'* *• ^*

cit anima mea in atria Domini.Si cnira pafier

invenit fibi domam, Sc curtur nidum , ubi

ponat pullos fuos : cur cuj qui Pontifcx Do-xninics, & calcas in fine mundi torcalaria ,

ut luicatibus populis fanguinis Chrifti vi-

num tribuas, non liberc proclamabis ac di-

ces:Cor meu & caro mea exultanc in Deumt: vum"Brati qui habitant in domo tua.Audio

t: in vallc laclujmarura, in loco quemDeuspofuic ad ccrtamcn, ut vinccncibus coronamdarccafccnfioncs in tuo corde difponere , &iic de vittute in virtutem , & imitari Dominipaupcrtattm, ut cum illo divcs fias, & in te

reclinet capur, &: per iingulos dies fufcipia-

tur, vifuttur , alatur, vcftiatur : &prxcipu^i.i fandarum Scripturarum lcdione fetvcre,

Cum^uc tibi cupcrem ingenioli mei aliquod

otf.rrc munufculum , & ccepta in duodecimProphetas explanatio perveniret adcalcem,fulccptum opus dcf^rcre nolui : fed quod &abfque te didatuius tram , tuo potilfimum

nomini confccravi. Tux benevolcutiiE crit,

tioa cruditioncm noftiam, quae vel nulla,Yel

parvaeft, fed pronam in te fufcipcrc volun-

tatcm,ut nos ad cxtera pravoces,& in longofcripturarum caropo cuiJtre cohorteris, Si

qui autem fnnt , quibus interpretationcm &fcorum & aliorum voluminu:i^ ante promifi ,

i^^nofcant incredibili in le atr.ori meo , &quicquid tibi fcnpfi fibi fcripcum arbitrcn-

t-ir.Charitas cnira benignacft, charicas uonsemulacui,Ko;i quaeiit quae fua fuut.

D 6

m:

84. D. Hitrm. Ipljl. "Exm.

ARGUMENTtfM.Theophilo refpondens,qnod canomm obfervnn'

ttnm monuerh , grMini Hgit.illos , pricipueque

Romannm fidem fibi cordi ejfe tiif.&fuut, qucd

olimcontr-z Origenifias tacuerit,non reprehendit,

ita,qfiod nimid ees corrigi nftnclemtate futetf.

non Imdat,

HiERONYMUs Theophilo.

EPISTOLA XLVII.Eminit beatitudo tua,qii6(i eo tempo-.

le , quo taccbas , numquam ab officio

mcus feimo cefTaveiit , ne confideraverim ,

<)uidrupro difpenfatione tunc faccres , fed

quid mefacere convenirct : & nunc fumptis

dignationis tu.-E cpiftolis, fru(3iim aliquem

X'w iS. cepiffe me video Evagelicx leclionis. Si eniin

duri judicis fententiam crebra mulieiis infle-

2!t pctitio : quanto magis paterna vifccra

interpellatione fcdula moUiuntur? Quod ds

canonibus Eccleiiafticis mones, gratias agi*

mus. Q^cm enimdiligit Dorainus, corripit,ib.M., ^ flageilat omnem tilium,quem recipit. Sed

ta fcito nobis nihil cHe antiquiiis , quaniChrilli jura fcrvarc , ncc patrum transferrc

T^ra.i. t^tminos 5 fcmperquc meminiire , RomanaiTj

fidcm Apoflolico ore laudatam ; cujus fcefTe

participem Alciandrina Ecclefia gloriatur,

Super nefari-3 hxrefi.quod muitampaticntiamgeris,& putas EccJefi^ vifcciibus incubantes

tua pofTe corrigi Jcnitate , rauhis fandisdif-

<C)plicct:ne dum paucoium pcenitentiam prx*

ftoiarisjinurias audaciata perditorunij & £»»

fiio rabuftior fiat.Vale in Chrifto.

A RG U M ENTUM.^od Tjicli ercplofiquc ex ^gfpto & Nitrit

roonAfieriis Ori^er/ifii.fia{, Thsofhilm /irrr*»j/;-

iput?f certiorem reddft.

Liier l. ?/Theophilus Hicronymo.EPISTOLA XLVIII.

SAii6^us Eijifcopus Agatiio, cum diledifti-

mo Diacono Achanafio in Ecciefiaflica

ducdas cft cauf ^ : quam cum didiceris, nonambigo quin nofirum ftudium probes , &inEcckfix vidona glorieris, Namque Orige-

iiis haercfim in monafteriis Niciiae quidamnequam Sc fuiriofi homines rercre& tundcrc

cupientcs.pr^phetica falcc fiiccifi funt : quia

recordati fumus commonentis Apoftoli.-Ar-^'''^'-

gue cos fcvcre.Fellina igitur& tu , paitcm

hujus prxmii recepciims , dec ptos quofque

emendarc fermonibus. Optamus, fi fieri po-

tcft) in dicbas noftris Apoftolicam fidem, 8c

Ecclefiae regulas cum fubjeclis nobis popu-lis cu(lodire,&omncs novas fopirc dodri-

ARGU.MENTUM.Re^ondens Thee^hilo , quod Origeni^xruAt

fii£iio ex JEgypto ejm eperd expulfa Jit, fuique

ttfquein PnUJiinam hireticos Jint ferfecuti,m^

xtme Utatur,

HiERONYMUs Thcophllo.

EIMSTOLA XLIX.NUper tux beatitudinis percepi fcripta,.

cmcndantia vetus filentium , & me ad

folirum officium provocantia .• undc licet pex

fandos fratrcs, Prifcum , & Eubulum , tuus

ad nos fcrmo ceflavcric : camen , quia vidi-

mus illos, Lc\o fidei concitatos ,raptim Pa-

Jasllina: hifliaffe regiones: & difpeifos icgu-

jos ufque ad fua? latebras perfeciitos brevi-

Xcr fciibimus.quod totus mundus exaitet,5f

in tuis victoriis glorierur : ere£l:imque AWr.

xandrix vcxiilum crucis,&; advc.fus ha:rcfi-m.

trophjcafulgenriajgaudcns popuioxum tuiba

S6 D. Hteron. Epift. Tam.profps^^ct.Mafle virrutc , made zelo fidei :

oft:n JiftijCjaod hucufquc taciturnitas difpen-

facio fuic, non confentus. Libcreenim reve-

rcntise tuce locjuor : Dolebainus te niniiiitn

cire patientem , & iguorantcs magiftri ga-bcrnacula , g^flicbamus in intcricum perdi-

toium : fed, uc vidco, cxaltafli manum diu >

& fufpcndiili plagAm , ut ferires fortias.Su- .

pcr futceptione cujufdam non dcbes concra

urbis hujus dolere Pontificcm ; quia nihil

tuis iitteris praeccpifti : & temcrarium fuit de

co quod ncfcicbat , ferie fcnccnciam : tameareor illum nec audcre , nec vellc cc in aliquo

Jaedcrc.

ARGUMENTUM.§^))dTheophiU Alexmdrini eptra, Synodica

auctortfAte.origenifiarum faciio ex ^.gypto ex^

fulfa,toque exemplo ex Syria, C^ KOriia^ explofa,

fummufque ed de re Vontifex certior facim fit

laudat. 'ynodica,fi quA funtpofiytUt, & ut adCAteros oceidentales Bpifopos eadem fcribat

t

hortatur.

HiERONYMUs Thcophilo.

EPISTOLA L.

DUpIiceramihi gratiam bcacirudinis tux

licterae prjeftiterunt , qiiod & faniflos, &venerabiles Agachoncm Epifcopum, & Dia-coaum Achanadum habuerinc porcicores, &adveifum fcclcracillimam haErefim, zclum fi-

dcidemonfcrarint. Vox beacitudinis tuae ia

toto orbcpcrconuic, & cunctis ChriftiEccle-

fiis liccantibusjdiaboli vcncna fiiuerc.Ncqua-

q'jam amplius anciauus fcrpens fibiiac.fed

Concorcus & cvifceratusjin cavcrnarum rcne-

biis deiicefccns, folem clarum fcrrc non fu-

ftinet. Qui quidem fuper hac re & anccquamicribcLes; ad occidcutcin epiftoias iuifaain t

llber J> 87cx partc hsrsticorum ftrophas mex rmguac

hominibus indicans.Ex difpenfationr Deifa-

«flam puto,utco tempore tuqaoquc ad Ana-

ftafmm Papam fcribcies,& noliram dum ig-

roras fcntentiam voborares.Vcriim a tc nunc

ajmoniti, magis ftudium accommodabimus,

liic& procul fimplices ab trrore revocemus.^ywf^'

Nec timcamas fubire odia quorundam : non^'/-""''

enim debemus horainlbHs placcrc, fed Deo = *1^^/*,qaamquam ardcntius ab illis defendatur has-

^f^^,^

rcfis>quam a nobis oppugnctur.Simulque ob-.

fccrojUt fi qua Synodica habes,ad me dirigas,

cuo po(lim,tanti i'ontificis audtoritati firma-

lus, libcrius &con{idcntius pro Chrifto ora

refcrare. Vincei-.tius Prcsbyrer ance biduum ,

quam hanc cpiftolam dart:m)Qe urbe vcnir5&

fupplicitcr te faiutar, crcbvoq; fermone con-

celcbratRomam & totani Italiam, tuis pofl:

Chriftura cpiftolis liberatam. Adnitere crgo

Papa amanciirime,atque lji6atilTime,& per om-ncmoccafionem ad occidentales Epifcopos

fcribc ,ut mala germinaacata, ut ipfc figui-

ficas.faccidcie talce non ceflent.

ARGUMENTUM.Mone',ut , Origeniflts explejis eos etiam q^ni

clam Origenemftqmntur , eltciAt.

Theophilus Hieronymo.EPISTOLA LI.

DIdici,qu6d& fanditas tuanoveritTheo-dorum Monachum^ejufquc ftudium com-

j)robavi;quia, cum a nob:s Romam uavJga-

turus cxiret,noluit ante proficifci, ni/\ tc &fandos fratres qui tecum funt in monaftcrio,'

quafi faa vifc- ra amplcxarctur , & inviferet.

Quem cum fufccpcris, pro Ecclcfia: tran-

quilicatc Ixt.ire , vidlc cnim cundta Nitriae

jaoiiaftciiaj & referre potcft contiucfltiain U

' 88- 17. Hiersn. ipijl. F.im.

in-anriietudinem monarlrorum , quo rhoc^j ^.

cxtindis & fugatis Origcnis lcclatoribus ,.

pax EcclefiaE red(.iita lit,& difciplina Domii-ji

confervctur. Atque urinam apud vos quoqucdepoiicrent hypocrifim , qui occultc dicun-

tur fubrucrc ventatem : de quibus non ben^fcnticntes.in iis regionibus fratres , haec mcfcribsre provocarunt. Quamobrem cavete, &cfF.igire hujufcemodi homines , juxta qaodfcriptum ed: : Si quis nonafFcrt ad vos Ec-clefiaflicam fidem , huic nec avc dixeritis.

Silom.i Qiji^niquam cx fuperfluo faciam , haec tibi

fcribere , qui crrantes poces ab errorc rcvo-

care : tamen nihil nocet & prudentcs & cru-

ditos viros pro foUicitudinc fidei commonc-i.

ri. Omnes fratrcs , qui tccum funt , nominemeo faiutari volo.

ARGUMENTUM.Nune'at Heron. ePera Jheephili Alexan^.

OrJoeniJiarum hs.refim damrtatam : exemÛr

ep-jôU,qu^m de hxc re k Theophtls accepernt >

m'ttit,& fi cj^wd Latirii Hieronymut certtraeaat

hdrejim fcripfit, ut edxt, hortatur.

Epiphanius Hicronymo.EPISTOLA LII.

GEncraWs cpiftola, qusad omnes catho-

iicos fcripta cfr.ad te proprie pcrriner,

''^'""'""qui zclum fidei adverfns cundas hxrefcs ha--

mAlleftibenSjOrigenis proprie , & ApoUinari) difct-

riiJZ^ê/J piiIisadverfaris:quorum venenatas radices, 8c

Hieronyî^ altum defixam impietatem , omniporens^

mf*i' D-asprotr3Tir in mrdiuin , ut ii> Alexandria

proditae in toto orbc arcfcerent.Scito cnim,

fiii charifrimt.Amalech ufquc ad riirpem.clti.

delctum, & in montc crucs Raphidim ere-Si

dtuai trophajtim Cfucis. Eteni.n qne^modoj.

gorreîs in altam ^lbyfi maQibttS:>via€&>-

Liher T. ?ybat lUrael : fic Dominus eonrortavit fa^

mulum fuum Thcophilum ; ut fupra alrais

Eccieliae Alexantlriiiat contra Origcnem ve-

xillum ponerec,& impleretur in eo, quod di-

cituriScribc fignum hoc.-quiadclebo fundituj

OrigCius haerciim a facie tertae cum ipfo

Amalcch. Et ne vidcar caicm rurfus itcrare ,

& prolixiorem epiftolam tcxere.ipfam ad vos

fcriptam direxi : ut fcire poiTitis ,. qu3C nobis

fcripferic,& quantum boni uitimae itati mc j

ConcelTciit Domimisjucquod fcmper clama-bam,tanti Pontiftcis tcftimouio probarctur.

Jam autem puto & te aliquid opciis cdidille,

& juxta priorem cpiftolam , qua tc fuper hac

rc fucram coliortatusjclimafle librum, qucmi

t\ix linguae homines leganc. Audio cnim Si

ad occidentem quorundam hominum naufra-

gia pervenirre, qui non contenti pcrditiona

fua, volunc piurcs.morcis habcre parcicip-s :

«juafi multitudo peccantium fcclus minuat,&non.numcrontacc lignorum , major gchcnnrs

flamnu fuccrelcac.-iandos fracrcs , qui tecuni

func in raonaitcrio Domino feivicntci, 2c

tecum,& pcr tc pluiinium faiucamus.

A RGUMENTUM.Marcell^m fnlutnns , gycufnt fe ideo p/tucis

Jcnpjijfe , quod tn conferendA Aqtiil& editime

cum Hebr&orum xalumnibm occupxtut effet

:

& qtiia infcribendo ntmrum fucrttt brevii,dufU

fr&terea. aUis directai eptfiolfVi , fibi quejue /e-y

gendas, linent adjimgit.

HiERoMVMUS Marcellar,

EPIiTOLA LIII.

VT tam parvam epiftolam fcriberem ,

caufce duplicis fuic.qucid & cabeliarius

fcilinabac, (i: ego aiio opere detenrus , hoc

«iualL jTx^j sy* mc occuparc nolui. Qusas*

.JO "D. Hiercn. Epifi. Titrn,

quidnam iilud fir, tam granJe , tam necefTa-'

lium) quo cpiftolica: confabuiacionis nmnuscxclufumfit. Jam pridcm cum volumir.ibus

Hebia:orum editionem Aquilae confcro : \\h

quid forluan,pioptcr odiumChrirti, fynago-

ga mutaverii:& ut amica: menti fatear , quJB

ad noftram fidcm pertiacant roborandam »

plura rcpcrio. Nunc a Prophetis, Salomone»

Pfaiterio,R.e2noriimque librls cxamuirim re-

ccnfuit , Exodum teneo, quem illi Ellc fe-

moth Yocant , ai Leviticum tranfituius. Vi-des igi:ur, quod nullum ofncium haic opcri

prxponendum cft ; attamen , nc Currcntius

noftcr forte fruftia cucurrerit duas cpifiolasy

quas ad fororera taam Paulam , eiufque pi-

giius Euiiochium miieram, huic fermunculoannevi ; ut dam illas legeri5,& in his aliquic}-

doclriua: pariter ac kporis invencris , putes

tibi quoque fcripta efTii , quac illisfcripta

funt. Aibinam , communem niatrcFn vaierc

cuoio :decoipore loquor, ut fnirita valcat,

non ignorans.camque p;t tc falutari obfccro,

& ilmplici pictatis officio focillari , quod in

una atque eadcra Ghriftiaua flmul diiiga-

tur,& niater.

A R G U M E N T U M.Tritnqtiilltnu-m doce:,quod , ficut Origenes le~

ger.dni eft »f iater^res , ita ut dom^gtifies efi

res^Hendm.

HiERONYMUs Trftnquillino.

EPISTOLA LIV.MAjorafpiritus vincula efrc,quam cor-

porum,fioiim-ambigcb.Tmus,nuncpro-bavimusjdum & mihi fanttitas tua hsretani-mo,& ego tibi Chrilli amore coniungor.Ye-re cnim & fimpliciter cautt-diirimo pe^orituo loqiior^ipfa fciicdula , U Hiuti apiccs iit-

Liher I._

9T;...irom infpiiant in nos tnx msntls aifa--

ûm.Quoii dicis Origenis multos errorc de-

cepcos.& faiidum filium nieum Oceanum iJ-

J-orum infanine repugnare , & doleo fimui, &gaudeo : dumaut fuppLmtati funt fimpiices,

auf ab crudito viio crrantibus fabventrur.

Et quia meac p^vitaiis quaeris fcnccntiam j^^""''^

Utrum,feciindu.m fratrem Faurtinum,penitiis ^

icfpuend'.is fit , an fccundam quofdam.lcgcn-j^t^j^,;;,

dus ci partc. Ego Origencm propter erudj-/e^«»;^;,

tionem (ic inteidum lcgcu lum arbitroc , quomodo Tertulltanum, Novarum, Arnobinm ,

^poilinariuTn , & nonnuUqs cccle(iafti-os

fcriptorcs Gtaecos parittr & Ldiinos, ut bo-xia eorum eligaraus , vitemufque cootraria,

juxta Apoftolum diceutem : Omni.iprobarc,

quod bonum eft venere. Cctctiim-qui vel inj Xhef.^

amorem cius niiaium, vcl in odiam ftomk-chi fui pra/icace ducuntur , videntur niilii--

illi malcdido ptophctico fubjacere ; V« his '

ûi dicunt bonam malura, & malum bonum,«jui faciunt amarum dulce , & duke ama-lum. N:c enim proptet doifldp.am ejus pra-

va fiifcipicuda fant dogmata : ncc proptcr

dogmajum pravitatcm , ii quos commenta-rios in Sctipcuras fanaas nf.les edidit, peni-

lus rcfj-oendi funl. Quod fi concentiofum in-

tcr fc amatorcs cjus & obtrcdatorcs funcmûxcrint, uc mK 1 medium appetant, nec fer-

ventmodum, fed tocum aat prsbcnt.atic in:-

prob-nr,l;bencius piaai rufticitatem , qa«mdodl-im blafphjimiam , cligam. Sandas fra-

lcr Tatianus Diacouus ic impendio '/efalutat,

A R G U M E N T U M.yib Arunis aptatut , cnm ejfet in ertnis jam

iti enu , M*rco fideifus. de Trinicate froftjfio-

nem , CHm Komnno , & AlexandrinA Ecchfita

^« "D. H'iron.EblJi. T.rm.

fong^^nenterrhexponicdolens interea qftcd eof.W^'

dem fnSiene amici dtfcejferint.tpfeque ad rtUr^

i^mAtin ex. locA quoiidic expetatur.i

HiERoNVMus Maico Prcsbytcro Ccle-

denli.

E P I S T O L A L V.

DEcrevciam quidcm utcndum mihi pfal-'

mifta: vocc diccntis:Cum cofiftcrec ad-

»r,i 5 vcrfum ire peccator,obmurji , & IvjmiliatiTS

' * ' lum ,&(i!r.ia bonis, & itcrum ; Ego vero

tamquam fanlus nou audicbam : & tamquam?/«/.j7. iTVutus non aperiens «s fuum >& fadus fuin

ut homo non 2uJien?.Scdq-iiacharitas om-»

n afupcrar, & propoluum vincit aifcdasmoatam iniuriani facientibas reddo vicem,quamtibi rerpoudeopo!>ulantL Apad Chnftianos

Cnim.non qui patitur, ut ait quidam, fed qui

facitcontumeliam , mifercft. Etprinioqui-

dem antequam dc fide mea, qaam optimc no-fti, tccum loqiur , adverfus barbariem iftiu^

ioci verfu cogot clamare vul^ato. Quodgenus hoc homiimm ?quave hunctam bar-

bara morcm penniccit patria f iiofpitio pio-

hibemur arenx : Brlla cicnt,prinaaqne vetnnt

conlirtereterra , &c. Q^ia: idcirco degentili

poeta fumpfimus, utqai Chrifli pacem nonfervat, pacem faltem difcat ab cthtiico Hx-rericus v©cor , hoHicufion prsdicans Trini-

tarcm.SabellianjE impietatis arguor,tres Uib-

fifl;eaces,vcras , integras, pcrfcclalquc prrfo--

nas indtfclsa voce pronuncians.Si ab Arianis,

jncrit6;(i ab otthodox s , quihujufmodi ar-

guunr, fidcm.orthodoii clTc dcficrunt ,. auc,

fx eis placct.haticcicum mecu occidenceJia:-

recicum cum JE^yto , hoc eltcum Damafo>Petroque condemnenr. Quid u-iam homiccmftxccpcis fociis^crimiiuutur >r Si rivusticnuiicr

Liher I. 9$fluit,non cft alrei culpajfed fontls. Puêtdi-

ccre.-decavcrnis celularuni damnamus orbem,

In ("acco & cinerc voluratijGe Epifcopis fcn-

tcntiam fciimus.Qaidfacit fub tunica poeni-

tcntis regius animus.^Catcnx j fordes& co-

ir.je.non fiint diadematis figna.fcd flctus.Pcr-

niittant mc, quaefo.nihil locjui. Cut cum la-

cerantjqui non nieretur invidiam ? Harrcticus

fumjquid ad tc;quicfce,j.im ditûmeft.^rJaue

times,necloquentinimus homo in Syio fci-

moncj vcl Grxco Ecclefias circumcam , po-

pulos fcdueamjfchifma conficiam. Nihil ali-

«ui pr^ripuijuihil otiofus-Bccipio.Manu quo-

tidi-c & pioprio fudorc quxrimus cibu,fcicn-

tcs ab Apoflolofcriptunielie Qui autemnonj T-^jr.»

«peratui , nec manducet. Hxc, vcncrabiJis &fanftc Patcr «um quali gemitu, cum quali

<ioIorc coiiTcriprerim, tcftis cfl Jcfus.Tacidi,

uumquid fcmpcr taccbo.dicit Dominus-Noujnihi conccditur unus angulus eicmi'. cûoti-

<lie expofcor fidcm,quafi luic fidc renatus fim,

Confiteor, ut volunt, non pUcet ; fubfcrihor

non crcdunt. Unum tantum placet , ut hinc

rccedam.Jam jam ccdo : abiupcrunt partcne

a mc anima: mca: , charifiimos fratres ; cccc

«ifcedcrc cupiunt,im-m6difccdunt mclius cfTc

-diccntes.inter feias habitare quam cum talf-

bus Chriflianis;& cgo ipfc.nili mc & corpo-

lis in'.becilliias,& hyemis retincret afpcîtas,

jam raodo fugercm.Vciuntamea dum vcrnumtenipus advcniat.obfccro ut paucis mihi me-fibus ^remi concedatur hofpitiumraut , fi hoctardum vivieturjabfcedo. Domini cfttcrra , &P/4f Zj»plenitudo ejus.Afccndant foli coelum propter

iilostantum Ghriflus mortuusJ fu:habeant,

pollidcantjglotientur. Mihi autcm abfit gio- G«/.f»riari,nili iu ciucc Domini noAri Jefu Clirifti,

^94 ^« ^'*''' ^/''j'' ^'*'»'

pcr quem milu mandttS ci:ucifixus cft, & eg«

xnundo.Ds fi lc autcm.quam di^natus es Tcri-

berciandlo CyriDo dedi conrcripcam fidcm,

Qui fic non cieclit,alienus a Chiifto cft,cetc-

lum ego fidei meae tcftcs habeo aurcs tuas,J&

bcati tiatris Zenobij,qucm tccumjOmneSjqui

tic lumusjplanmiim falutamus.

A RGUMENTUM.AugH(iinO:& Ali()io grAtHUtur,qtiod Celejlia-

tio Jive PeUgiAni» hi,rtfn eerum optr* extinHit

Jit:excufatqite fe quod nondum rejponderit ad^'verfus i.bros Aniani diacom , qut 0> tpfe Cele"

fiini difcipulits ctntra epijiojam DMteronimifcripferat.

HiERONYMus A!"pio & Auguftino.

E P I i T O L A L V I.

Anduslnnoccntius Prcsbytcr j qui huju«

Termonis cftportitor,anno prxtcritcquail

nequaquam in Afric?.m tcvcrfurus mea ad di-

gnationem vcftram fcripta non fumpfit , ta-

men Deo gratias agimuSjquod Itacvenit , ut

noftrum filentium Tcftiis cpiftolis viccritis.

Mihicnim omnis occafio gtatiflima eft per

quam fcribo vcftias revcrentiitrtcftcm invo-

vocans Deum , quod fi poflit fierijaflTumptis

alis coIumbaE vcihis amplcxibus implicarct»

fcmpcr quidcm pro merito virtutum vcftra-

rum,fed nuncmaxime , quia coopeiatovibus.

Cthfli». & auflonbus vob's hxrefis Cclcftiana jugu-

na hi,ri' lata eft : quae ita intecit corda multorum j uc

fi^- cum fuperatos daiTUiatoiquc efTc fc fcntiant,

tamen venena mcntium non omittant , &quod folum porrunr, nos odeiint , pcr quo«yutant fc liberx.ttem doccndjc hsrefcos pcr*

tiidific. Quod autcmqusftis, utjumrcfcri-

j)ferim coatra Iibros Aimiani, pfcudodiaf^oai

Oclc^enfiSjqui copiofiillme paUicuij ut alic-

Si

Liher I. 9^naf blarpliemtx vciba fiivola rubminiftict;

lciatis me ipfos libros in fchediilis railTos afando fratic noftio Eiifcbio Picsbytero fuf-

ccpilI"!:,non ante multum temporis, &: exindc

velingrucntibus raorbis,vcl doimitione fan-

CtxSi. vcncrabilis fil a: veftrx Euflochij, ita

doluifTcjUt propcmodum fconremnendos pu-

taiem.Incodem enira Juto hxfitat , & exccr-

ptis vcibis tinnulis , atquc cmcndicatis, nihil

aliud loquitur.Tamcn multum cgimus:ut dii

epiftols mese rcfpondcre conatur,apertius fc

f roderetjSc blafphemias fuas omnibus patc-

faceret. Quidquid cnim inilla miferabili $y-iiodo Diofpolitana dixiflc fc.dcHcgar, in hocopcrc coniicctur. Nec grandceft incptifHrais

nr^niis rcfpondcre. Si aatem Dominus vitamtribuciit,& nonriorum habucrimus copiam ,

paucis lucubratiunculis , rcfporidebimus.-DOu

utconvincamus hirrefim mortuam,fed ut im-pcritiamatque blafphemiam e)us,noftris fcr-

monibus confutcmus. Mcliiifquc hoc facerec

fanftitas vclha.xe compcllamur contra hac-

rcticum noftra laudarc. Sandti filij commu-nes,Albinus,Apinianas & Melaniaplurimiin^

vos lalutant. Has littcras de fanda. Bcthle-

licmjfantio Prcsbytcro Innocentio dedi per-

fcrendiS.Ncptis vcftra Paula mifcrabiliter dc-

prccatur.at mcmores cjus fitis,& multum vocfalutat.Incolumcs vos,& mcmorcs mei , Do-miniuoftri Jcfu Chrifti tucatur clementia ,

Domini vctc faniSliatquc omnium affeilionc

vencrabilcs Patres.

ARGUMENTUM.CratuUtur Augitjiini iniluFlriA , quod fel*~

ginnsrHfn hinfi?» extmxerit : qnd t» re ftmo^qHiqiteftkd:iim tejlatur.

Hi£X&NYMus Au^uftiao*

ot>6 D. Hteron.IfiJl, Tam.

E PISTO L A L.V IT.

Miii quidcm tempore beaticudinem rua

:o,quo dccetjhonore vcneratus fu.r. , &liabitantem in tc dilexi Dominura ralvatoic

£:nuncj fi ficri poteft,cumulo alicjuid addi-

fnus,&: plenc coplcmuSjUt abfque tui nomi-nis mentione nc unam quidafn horam praste-

tue paciamur,qui contraflantes'vcntos ardo-

Gen q -^ ^*^^' P^^^^^^^tifti. Maluiftijqu.intu in tcfuit^

Z>. Aiiv}^^^^ liberari de Sodomis,quam cum pereun-

ccmtni' cibus commorari.Scic,quid dicam , prudentia

^/«. tua.Macte rirtutc,in urbe cclebraris : catho-

Irci te condicorem antiquae ruifum fidci Tenc-

rancur atque fufpiciunt, «?c quod fignum ma-joris gloriae eft>omnes hxrctici detcftantur,&

me paii pcrfequutur odlo:ut quos gladiis nc-

qucuntjVoto inceificianc.IncGlumcm , & mcimemorem te Chrifti Domini clcmentia tuca-

tur,donrinc vcHcrandc & beatiffimePapa,

A P. G U M E N T U M.KegatKi m fcriheret quidnamfentiret de Ani"

WArum origine jubet ut velex futi librii advcr^

fut Ku^nnmtO.Ht petiut ex AHgitJiino i» endem

Africa provincia commorante,difcat.C0mmentii-

ritsin Ezechielem, excurfione , ac devajlatione

Barbarnm , nondum potuif[e,ut poUtcittu erat »

tthfolv:,operv5 tatnen initium a Tiib olapeti fof-

fedtcit. Oceanidoitrinmnftmul t acprobitattm

fefiremb lattdat.

HiERONYMUS Marcdlino & Anapfychiat.

EPI ST O L A LV III.

TAndcmex Africa vcftrae littcras ujiani*

niitatis accepi:& i>on mc pcrnttctimpu-

dcntia: qua, tacentibus vobis, cpiftolas meas

fieqMentet ingelTi, ut refcriptu-ni mcrerer , Sc

V9S cfl"e fofpitcs,non aliis nunciaiuibus , fei

Veftro pociiiln^um fcimone coguofccrcm.Su-

pcf

Liher T. f^•pffr animas (latu memini vePi-ra: quaeftiuncu-

•i* 1 immo maxime EcdcCi^filcx q^jjEiiioiiis

utium lapfa de coelo iu , utPvchagora? Phi-

iofophus, omncfquePlatonici , & Origcncs

putantran a propria Dei fuhliantia.ut Scoici,

Manichxus, & Hifpaox Prifcilliîiu hircfes

fufpicantur : an in thcfauro habcantur Dciolim condicaf , ut quidam Ecclefi.iftici llulca

perfuallone confidunt .• an quotidie a Vô<iant,& mittantur in corpora, fc-cundum lilud

quodin Evangelio fcriptum cfl : Paccr meusufqucmodo oucratur,&: cgo opevor:an ccrte r^^j^j ,^

^x traduce, ut Ttrrtullianus, Apoliinarius , Sc

rnaxima pars occidcncalium autumant: uc ,

-quo modo corpus cx corporc , (ic anima naf-

<atur cx aHima, & fimili cum brucis anfman-tibus conditionc fubfiflat. Super quo quid'IDihi videatur, ia opufculis contra Ruffinuin

fcripfillc me novi , advcrfu5 rum Jibcllum ,

ûcmXandae mcmoriae An^llafio , EpifcopoRomana? Ecclcfiae, edidit : in quo lubrica,&

'fubdola.immo ftulta. confelfions , dii audito-

rum fimpiicitati illuderc nititur,fuaE fidci,im»

pcriidiae illafit:«juos libros rcor fandum pa-Jcentem vclbam habcrc Oceanum.Olim cnim«diti funt, multis Ruifini libns advctfusjca-

Jumnias rcfpondcntcs.Ccite habcs ibi viruta

faadum &c cruditum Auguftiaum Epifcopum:-qui viva,ut aiunt.voce doccrc tepoceric, &fuam, immo pcr fc noftram explicarc fencen-

tiam.Ezcchielis voluraeolim aggredi,volui,

& fponfioncm crcbcrcinailudiolis lcdoribup

rcdderc : fediii ipfo didandiexordio ica ani-

mus m?us occidentalium piovinciarum , 8c

maxime urbis Romanae vaflationc confufu»-

-efl-, ut juxta vulgareproverbium , propriuia

ût>ciU£Jgno»arcaiyocabulum.- dmqti« tscui

£

^8 D. Hlsron. Ep'Ji.TAf».

ici:ns tcmpus eAlc hcrva.ainm. Hoc autemanno cum trcscxplicaflc-m librosjfubitus im-pctus baibararamjdcquibus tuiis dicit Vigi-

lius latcquc vagautcs Barchaei:&. fanda fcri-

4fcn,i6. ptu;ade ItmaelrCor.tra faciem omnium fia-

trumfuoium habrtabit.-fic ^gypti iimitem .

Palarftiaae.PhcEnicesjSyriae pcrcurrit, & inRar

torrcntis cundia Iccum traliensjUt vix manuseorum mifcricordia Chrifli potucrimus eva-

jCiiiro, dcrc.Quoi fi juxta inclytum orstorcm, filcac

intcr arma leges,quant6 magls fludia fcriptu»*

raru'.nfqua: ti librorum rriuh:iudinc,& filcn-»

tio,-ac iibrariorum ledulirat^ , quodquc pro-

priumeft fccuritatejS: otio diciantium indi-

gcnt ? Daos itaque iibros mili ranitae filia:

nieac Fabiolae:quorum exempla {1 yoluens.ab

ipsa potcris mutuari. Pto angultia nuippe

tcmpoLis alios dcf;riberc non potui : quos ca

Iegeris,& vellibula videris, faciiis coiijcfiursl

cricqualis ipla fit futu:a domus. Se4.crcdo

in Dei mifericord a-j qui nos adjuvit.in diffi-

cillimo principio liiprad:cti opcris.quod ipfe''

adjuver,&in pi:nuhimis PrOf hctx pait'bus»

T ^cch. ^" «liiibus Gog £< Magog belia uanantur ; 8c

:^.40. in extrcmisjin quibus facratiilimi, & inexpli-.

cabilis tcmpli 3ediiicano,varictas,maifuraque

ciefcribitur.Sanwtusfraiernofter Oceanus, cvA

vos cupitis commcndari,tantus & talis cft, &fic cruditus in legcDomiaijUt ablque noflro

rogata inftituere tos poflit , & noftram fupec

cunvilis qaaeftionibus fcripturarum pro niot

flulo coinmuais ingeuij explicare fcntcntianv

lacolumes vos , 3c proiixa xtatc florentcs :,

Chriitus Dcus nofter tucatur omuipoteiisj

4oiii!ui verc fandi. :

IiaiS LIBRI P RIMI.

mmmmmmmLJBER S ECV N DV S.

EPISTOLARUMBEATI HIERONYMI,

Qiix'uon ailco cfTe f.imiliares, uti praeccdcn-i

l^ , fcd Lublimioia & dignloia c]U2daia

atlfcrce videacar.

ARGUMENTUMT!(.i4Jflntrs,qufm Calphurnium vocat , Magnum

enemdam onttorem Rom^uum fubornar.it , ut

i^:tireret ab Hurenyino cttr /» opufculu fuis ft,-

cut*t:um litterarum exempU ponerct, (^ cando-

rem EccleJis.,ethn:corum fordihui pollueret.Huit

ratifneme.i de re reddit , &' qvorum exemplo

ii fxciat, Utl Ojlendit.

HiERONYMus Magno Oiatori

Romano.

E P I S T O L A I.

E B E s I u M noflrum tuis mo-^^"^tfjj nitis profcciHc , tam cpiftoTa

rua, qiiam ipfiu; poenitudinc di-

d!cimus-& mirum modum, pluscorrcprus "placuit,-quamcrrans * AIii«f

Ixrcrat.Certavcruiu ir.tcr fe ndulgentia }^z-ccfre5iit$

jcntis & rilii pictas, dam alter prxteritorum

non mcminit,aitcr infaturum quoque oliicia

pollicetur.Uridc & mutuo-uobisjtibiquegau-.

£ 2

s.oo D^ Hferc». Ipifi. lAtTt.

flenclum ed.qma uos fiiiirm icccpiir.us.ut dif- ,

cipulum compiobalii.Quod auccni tjuxiis in

calceepirtolae,cur in opulculis nofhis, fxca-

larium litterarum interclum ponamus exem-pta,& candorein Ecclefioe , ethnicorum fordi-

ijus poUuamus /rerponfum breviter liabeto.

Numquam hoc quA'rerc£>nifi tc toturaTul-

lius poliidcrctjfi tcriptur.îs fandlas lcgeres , fi

* _^;/af intcrpretes earum,omiiro * Volcacio evol-

fipercl- vercs. Qiiis cnim nefciat;& in Moyfc , Si in

iif. Prophctarum voiuminibus quxdam airumpta

de gentilium libris, & Salomonem i hilofo-

phisTyri& nonnuUa propofaiile, & aii-jua

relponditTc : unde in exordio Proverbioruni

commonet , ut intclligamus fermoncs pru-

dcntiac, vcrfuciafquc veiborum,paribolas , &oblcurum fermonem , dicSba fapientium, &aeHigmata,qu.^ proprie di3lcdicorum,& phi-

lofcphorum funt. ScA & Paulus Apoftolas

Epimenidis Poeca; ahufus verficulo eft ,fcri-

bens ad Titum. K^'riûii ipivfTu.K.xvtct^n-

ît.%.' ^tXt^xiiâ u^'/xu id cft , Creccnfes f;mpcc

mendaces, pi.ilx belbs, vcntres pigri.-cujus

herojci hcmiflichiupoftca Callimachusufur.

pavir.Ncc mirum.fi auud Lacinos mcctumnofervet ad verbum exprella tranflacio , ciim

Homcrus.cidem lingua vcrfusin profam,vii:

j.Cr.lScoh.-Ereat. In alia quoqucepiftola Mcnandri

poait fenarium : (^h^^jcn r,^-/i^rirtA cf.t\Ut

"xieCt. idertj Corrumpunt moics bor.O'; col-

.a loqtliamala. Ecapud Aihcnicnfes in Martis

curia difpucans, Aratum ccftcm vocat Iplius

enim & genus fumus : quod Grice dicitur:

Tof y«p Kcii 'if»i iiff*». Ec ell claufula verfus

fceroici.Ac nc patu hoceirec duAorCariftiani

sxercitus,& orator invidus pro Chrifto cau-

fy.m agcasjCtiainiorcripfioncra foriuitam arfe

LiSer I r,^

lor(orquft inargamcncum ficki. t)iclicer3t enim !.R;| ti.

a vcro David.extorquerede manibiis Koiliiim

gladium,& Golije fupcrbifrvmi caput propvio-

mucronc truncare.Lcgerat in Deurcronomio Dent.xt

Domini vocepracccpru muliciis captiv^ ra-

dendam caput , fupercilia,omnes pilos & m:-^

gues corporis ampurandos, & ficcam habcn-

Jam in conjugio.Quidergo mirum, fi & esO:

fapicntiam f.ecularem proprer eloquij vcfiu-'

ftatfm.&membrorum pitlchritunip.cm.de an^

cilla atquc captiva Ifrae'.icid:ni facerc cupio?

& fi quidquid in ca,mortuam cft idololatriar^

voIapcatis,erroris,libidinum,vcI pr2cido,veI

rado,& mixtos puriffimo corpori vernaculo»

cx ca genero Domino Sabaoth ? Labormcusinfamiliam Chriftiproficit:fi:iJprum inalie-

uam , auget namcrum confervoruai. OLc Ojtf r,

accepit uxorem fornicsnam Go.mcr filiam

Debelain : &nafcitur t: meretrice iilius Irz- ^fft.J»

lael, qui vocaturfem;n Dci. Efaias novacu-

la acuta barbam & ciura radit pc-ccantium. ^fuc, f»

BtEzechiel in typo fornicationis Hietaf*-

lem tondet cxfariem fuam : ut, quidquid in

ca abfque fcnfu & vita efl.aaferacur.Cypria-

DUSjvireloquentia pollcns, & mattyrlo, Fit-

miano nartantemordctur, cur adverfus De-m:triar.um fctibcns tcrtlmoniis uuis fic ?ro-

phetarum, & Apoflolorum, qua: ille fifta (Sj-

comnientitia efle dicebat, & iK>nporiiis phi-

lofophoium & poctamni , quorum auflori-

- taci ut cthnicus contrairc non porcrat.Scri-

pferuHt coutra nos Celfus, atque Porphyrius,

PrioriOrigencs,altcri Methodiu»,Eufebius,& ^^\Apollinaiius foitilTimc rcf,'ond::runt . quoitt-

Oiii^cnes o£to icripfit libros:Mcthodius uf-

que ad dcccm millia procfdit verfuum: Eufc-

biu«,& Apollinarius foriiirirae refpondetunt».

E j

»0 2r T), titer, FA'j?» F.tw.

*ûoium Oiigenes odo icr pfit libio? : ^fe-thodius ufquc ad rlecem millia procc Jit ver-lliuin.-Eufcbius & Apoliinarius viginti quiu-quc & triginta volumina coudiiiciunt. Lc!;c

ros, & invenies, noSj comparatione corum ,

imperitifiimos & poft tanti tempoiis otiiun,

iTrxquafi pe.ifomnium,quod pucii Hidicimus >

jiecordari. Julianus Auguftus fvptem libros ,

m eipeditioneParthica, adveifum Cliriftuni

cvomuit, & juxra fabulas poctsrum , fuo fc

cnfc lacernvir. Si contra hunc fcribcrc tenta-

ero , puto inteidices mihi , ne rabidum ca-n-'m, Philofophorum & Stoicorum doftrinf?

id cft, Hcrculis, clavj rcpcrcutiam : quam-ûam Nazarenum noftrum , &, ut ipfc folc-

bat dicere, Gaiila-um, ft.ni.m in praelio fcnfe-

i, jtf^^^rir, iSc mcrccdcni lingux rutJii.lÎmit' «r-îto ij»->

iJiis perfo/iusaccepcnr. «ciephus annquita-rem aprrobans ludaici populi , ciuos libiioi^

fcripfit contra Afpionem Alcxandrinum gia-

maticuni, & ranta fxcularrum profcrt telli-

moHia, utmihi ir.iraculum fubcat, quo mo-do vir Hcbrxus , & -^b infantia facris litte-

ris cruditus , cundam Graecorum bibliothe»

•am evolvcrit.Quid loquar de Philone, quciTs

vel alterum,vcl fecundum Jud.rum Platoncmcritici pronunciant ? Curram pcr fingulos.

Quadratus, Apoftolorum difcipulus,& Athe-Jiieniis Pontitcx Ecdclia: , nonnc Adriano-

Principi.Elculins facra invifcnti, libium pro

noftra relisioue tradidit?5i tantae admiratio-

m omnibus fuit , ut perlecutionem graviiii-

mam, illius cxcellcns fcdarct ingenium? Ari-

ftidcsPhilofophuSjvir eloquenti<Timus,cidcm.

Principi apologeticum pro Chriftianis obtu-Jit , coatextum philofophorum fentcntiis :

quem imitacus £oftea Juftiuus, & ipfe Philo-

Liher X T. fc i

fophuSjAntonino Pia,&: tilij einsjfcnntuique

]ibium contra Gcntilcs rraH^^i", f'cfenccnf

i^nominiajii ciucis & rcfviiicdionem Chii-i\i tota priflicans libcrtate. Qiiitl loqnar de

MelitoncSardeiifi Ep^fcopo r quidik Apo!Ji-r

nariojHicrapolitana; Eccleno; facerclotcDio-

nyfioque Corinthiomra Epifcopo, & Tacia~

no,& Bar(iefanc,& Hircna:o,Photini martyris

fucccffore : qui, Oriwenis hxrcfcon fingula-

rum vencna, exqiiibus ph^lofophorum fon~

tibus cmanarint, nniltis vohiminibus expli-

caruntrPantaenus.StoiccE Cc£ix Philofophns,

ob prnecipue eruditionis gloiia. a Dcmetrio ,

Alrxan.-JrinE Epifcopo, miflus eft in Indiam ,

ut Chriftum apu<j Brachman3S,& ilHus gfntis

Philofophospraedicarei.Clcnirs Alexandrii;?

Ecdcfix presbyter , vir meo iudicio omniumcruditifl!imus,ofto fcripfit Scromatum libros,

& totidcm eivoTVaa-tm , & alium contra-

gentes ,paedagogi quoque rria volumina.-

Quid in iliis indodum,imrri6 quid non e ine**

dia Philofophia cft Hunc imitatus OrigencSv

dccem fcripfit Stromaceas , Chriflianorum 8c

Phllofophorum inter le fcntentias compa-rans,& omnia noftrae rcligionis dogmatade'

Platone,& A-riflotele,Namcnio,Cornutoqiie

confirmans.Scripfit & Mclci.-idcs contra gcn-

tcs volumcn cgre«;ium.H ippolytus quoquc ,

& Apolloiiius Romanas urbis Scnator.propria

opufcula condidevunt.Extsut & Juli) Africa-

ni libri , qui temporum fcripfit hlflorias : &Theodori , qui poflea Gregorius appcllatus

cft, viri Apollolicorum fignorum atquc vii-

tutum,& Dionyfi) Alexadrini E pifcopirAna-

tolii quoque Laodicena? Ecclehx faccrdotis,

ncc non prcsbyterorum Pamphili , Picrgij

Luciani , Malchiouis > Eufebii Casfaricuf^*-

E- 4.

504 jD. Hieron. Epijh. TMm.Epircopi,& Euftachij Aiinochcni,& Athana--

£l Alcxaniîini Eufebi] quoque Emificnij 8c

Thriphilij Cyprij & Aftcrij Scithopolitx,*:

ieiapionis confcfTorisiTiti quoquc Bofticn-

fcs Epilcopi:Capparoc imquc Bafilij , Grego-

rij,& Amphilcchij.-quiomnes in tantura Phi-

Jo(bpf oriim doctrinis atque fententUs fut s

referciut librosmt nefcias quid in illis primuadmitari dcNcas , eruditionem fsculi , an

fcienriamrcripturarum. Veniam ad Latinos >

ûid Tertulliano eruditius , quid acutius?

Apologeticusejus & contragcntes libri cun-

âm fasculi contincntdifciplinam. Minutius

Jclix cajii.iicas Romani fori • in libro, cui

titulas Oflavius ert,& in altcro contra Ma-thcmaticos, fi tamen infcriptio non mentirur

audorem, quidgcncilium fcripturarum dimi-

iit intafûm ; Septem libros adverfus gentcs

Amobius cdidit, totidemquc difcipulus cjus-

iaftantius, qui de ita quoque & opificio Deiô volumina condidic ; quos fi legctc volue-

lis , dialogprnm Ciceronis in cis txtr»fiîm

rcprrics. Victorino raartyri in libris fuis li-

cct defit crudicio, tamen non dceft ctuditio-

nis volnncas. Cyprianus, qiiod idola dij noa/inr qaa brevitacc, qua hifioriarum omniumfcicntia,quorum verborum & fenfuum fplcn-

dorcperftrinxic ? Hilariuj mcorum confeilor

tcraporum& Epifcopus.duodccimQuintilia-

ni libros & ftylo imitatuscft,& numero:bre-

vique libelio,quem fcripfic cocra DiofcorumMedicuquid in licteris po(ric,ortendic.]uvcn-

tus presbyccr,fub Collancino hifloriam Do-BiiniSaivacoris verfibus explicavic:nec pcr-

limuic Evangclij majcftatem fub mecri lcgc*

miccere. De ceccris vcJ raotcuis vcJ viveiui-

bus tacco ; qûorum io Ltiipcis fuis & vires

Lthtr n. 10 f

mantfellae Caat,6c voluntas.Ncc ftatim prava

opiiiioiis fallaris concia gcnccs lioc clVc lici-

tani, ia aliis difputatioaibus difllmulandum;

qu:a omacs pene omiiium libri,cxccptis iis 9.

qui cun^ Ep:cuio lictcias non d:diccrur>.t,cru-

dirioais dodrinxque plenirtinii func. Qtian-

<]uani cgo iilud magis rcorj quod diilAnti vc-

iiit in niciitcmj non tc ignorarc quod rempei;

a dodis vins ufurpatuiu clt, lcd per te nVibi

proponi ab alio quaeftionem > cjui forte pio-ptcr amorcm hiltoriarum Salartij , Calphur-nius cogiiomcnto Lanarius fit.Cui, quxfo uc

ruJdeas.nc veTccnciumdcntibus cdentulus in-

vidcac,& oculos caprcarum talpa contcninar.

Dives.uc ccrnis,ad difputandum matcria ; fed

jam epiltolaris angultia finienda efl.

A R G U M E N T U M.Paulmum Presbjfterutn,a qm}>er littsrits fn^

iHtntui ftinrat, Cf de vitd fimcitoris ropofito

fe MTiptendo , Eufebfj etiArrt aiiditotefltmonio^

certior Tec(ditttt,ethnicorum , EccUJiitJ}icorurr. qug

f^f/ entum exemplo, ad facrarum litterarum,f

intei'e^ adjutorem ea in re poHieens, hortatur co-

gnitionem.^odut faciliUsperfuadeM , qu&, &qaantaf:icrisf>* Bibliti dtv.nAntm rerum con-

tineautur myfteria.generatim per fingulos id ex

plica s Itbres, illt ^nte Oculespontt. Vropdfttu

meliorts 'vitAlaHdat,& epiftoU adfe mijfi pn

dentiant , ftyliejue eloquentiam cemmend

Verum quodin rebusfamiltartbpa difponerjdi:

iit diftrahendis etiam pro Chriflo pojfcjfonit

tnnpliHs immorari conftituertt , -veiut.pertcu^

lofam reprehendtt recraftinationem : proptereat

ut fluBtiiintisinfalo navic*il& priLCidtt maguftmem, qukm folvat , reliBifque emntbus iUicv

(ti Chriftur* ntidus- itv«Ut > vthementer hmtf'-

io6 D. Huron. Epifl. T/tm*

HiEROKYMvls Paulino.

EPIST O L A II.

FRater Ambiofius tua inihi munufcnla-

pcjfercns , detulic &fuavinimas littcras,

qiias a principio amicitiarum fiilem probatae

jam fiJei & vetcris aiTiicltia: prxfcrcbant.Vc«ra enim illa neceiritado eft & Chiifti glutino

copalatq,qua:n non utilitasrei famiiiaiis, no;proEfcntia taatum coiporum, non fubJoiaiSc,

T-h^l-^ô- P-^P3ns adulatio , fed Dci timor & divina-

ph..-'sUfi-^_^m fcrlpturaium fludia conciliant.Legimusât, ']u:i.i vetciibus hlitoriis, cjuofdam luftiafle pro-frsv^'^- vincias,novos adilfc populos.maria traniiire,

P.r-irtit^^°s quos ex libris noverant.coram quoquc

«f ,T?^;»! îderent. Sic Pythageras Meinphiticos vateSj

>

f/»»'» <///. (ic Plato ./^gyptum , & Architara Tarenti-<ttnnt ivim , eamcjue oram Italiae , qux quondam,

m.igna Gr.-tciadiccbatur laboriofillimc pcra-

gtavit, ut qui Athcnis magiflererat , & po-

tens cujufque doiHrinam Acadcmix gvmnatia .

pcrfonab.aiit, fierec pcrigrinus, acque difcipu-

liis, malcns aliena vcvccunde ditccre , quamfua impudcnter infjeiere. Denique dum litte-

r.'S quafi toto fugientes orb: perfcquitur,ca--

p.tus a piiatis, atque vennndatus,etiam tyran-

no crudcliirimo p;uuit , captivus , vintlus tfc.

fcrvi:s:famcn quia philofophus,ma)or cmcn-r. fefuit. Ad Tit. Livlum.ladeo eloquenti.-e

Gt^f.Li fonte manantcm, de ultimis Hifpanix ,Gal-•w'j /»» liaruinque finibus quofdam -veniire nobiicstoaiton. iegimus:&quos iid coriccmplationem fui Ro-

manon traxcrat, unius hominis faiixa perdu-

xir. Habuit illa aetas iViauditum omnibus

.

I.£cui!j, celebrandumquc iv:iraculum,ut,tan-

tam uib.MT. ingrclTi , aliud extra urbcm qux-f.reiit. Apollo.iais, uve ilic raaausut vuiaus :

Jo ]auur , iive ^hiioluphus , uc Pythagoxici

Liher II. 107"

tradunt , Intravit Perl'a5, pcrrranfivit Cauca-fum, Albanos, Scythas, tAdifa^^ccas, opuien-

tilVmia Indiae regn?. pcncuavit , & ad cxtrc-

nvjm.latillimo Pavloii smi:c tva!)fin!fTo,pcr-

vcnit ad Brachinanas.ut HiarcU'ani, in thro-

no fcdcntem aurGO , & ds Tan aii foiitc po-

tanrem,intcr paucos difcipuios, de natuia,

de motibus fidcrum , ac-dicium cuifa -audi-

ret docentemrindcpcr Elamitas, Babylonios,-

Chaldasos, Medos, Alfyrios, P.uthos, Syros,,

Phceniccs, Arabes, ialacftinoSireverfus Alc-

xandriam, perrcxit Ttthiopiam , utgymno-fophiftas , Si famofifTimnmfolis mcnfam vi-

dcrct in fabulo.Invenit ille vir iibique , cjuod-

difcciet,& fcinper pio{icicnS:fcmpct femclior"

fieret.Scripfit tupcr hoc pleniri;:ne odo vo-

luminibus PhilofliatLiS. Quid loquarde Cx-

cuii hominibus f cum Apollol-as Paulas , \iis -^^^clcdioriis, & magitler gentiurn, c]ui ds con-

fcicnt a tanti in fe hofpicis loquebarar : Anexpcrimentumqusiitis eias,qui in me loqui-

tur Chriftus ? pof^ Damafcum Arabiamcjue ^.j,^'"'^*'

luflratam afcenderit Htcrofoiymnm , ut vi- Q^lnl^st^dere:Petram,& manfeiit cum co dicbus cjuin-

dccim. Hoc cnim myftsiio hcbdomadis &ogdoadis , futuius gcntium prxiicator , in-

ftruendus crat. Rurfufnquc poft annos qua-

tuordecim,afrumpto Barnaba&:-Tito , cxpo-

fucrit Apoftolis Evangciiiim, ncfortcin va--

cuum currcret , ant cucurriiTct. Habct enim

nefcio quid iatcntis cncrgiae viva voz-, & in-

aurcs dircipuli de ai'£loiis oretransfufa for-

tiuj fonat.Uii-de & j5fchinc5,cum Rhodi cxu--

larct, & legeremriJla Deniofthems -aratio _,

qnam adverfus cunT babuerat , mirantibas:-.

cui:!^i-,atque Iau<^antibus,ftifpirans «it.-Quidj,-,

i ipfajaanidifktis beftiamifua^verba refoaa».-

10

1

D. Hteron. Ep'j!. Txm.tcm ? Ncchoc diccqiioil lic in me aliquicf ra-

lcquod vel pofTu, vcl vclis difccicrcJ quod^

aidor tuus,ac ciifcendiftudium, cciam abfqae

nobis pcr (e probari debear.Ingenium docile

& finedoilorc laudabilceft.Non quid invc-

liias/ed quid qu.xras cofideramus.MolJis cc-

ra,& ad tormandum facilis,eciam ll ardhcis

& pladae ccircnt manus, camen virtuce cocum

j,^- cft.quidquid eire potelt.Paulus Apoftolus ad

'pcdrs Gamalielis IegemMojii& proph?cas

didicillc fe gloiiatur, utarmatus fpirituaiibus

telis, poftea dicerct confidentcr. Arma ciiim

rauitia; noftrae, non carnaha lunt.icd pocen-

tia Deo^addcftrudionem munitionum , coa-

filiadcftruentes,& omnam altitudincm exco!-

lenccm fc advcrfus fcientiam Dei, & capti-

vanrcs omncm intcllec^um , ad obcdicndam],7VXB>9 Chrifto, & fabjugare parati cuncSam inobe-

dicntiam. AdTimorhsum fctibit ab infaiitia

facris licteris eiuditum : & hortacur ad ftii-

dium ledionis,nencgligat graciam,qua: data

fit ci per impofitionem manas Prcsbyterij.

Tito prscipit, ut inter ceteias viicates Epif-Tit.i. copijqucm brevi fermonc depinxit, foentiam

7^'» * 4"°4''^ ^" crfcligac fcriptutarum. Obcinen-

^jj^tem.inqurt, cum , qiri fecundum dodrinam.cft,fidclem lermoncm ; ut potcns Ht cxhorta-

ri in doftrina fana , & contradiccntes revin-

jCevc, SanCia. quipperufticitas folum fibi pro-

cleft:& quanium sdificat cx- vitx merito. Ec-cleliam Chrifti, tantum nocet, fi deftrucnti-

--4sf**'* qac nonrefiftat. Agg.xus Prophctaimmo per

Aggxum Dominus,interroga,ait, facerdotcs9*fM.ix legem..I"n tantum faccvdotisoificiura eft, in-

terrogatum refpondcrc dc lege. Et in Dcutc>

ronomio lcgimivs: Interroga patrcm tuum, Sc

annuncialiit tibi,feuioic$ tuoSj& dicens titii..

Liber fl. rofrhpfalmo quoque'centcfrmodecimo oSavo:Cancabilcs mihi crant juftificacioncs tuae , in-

loco percgrinationis meac. Ec in dcfcripcionc

jyfti viri, cum cum David arbori vics , quxcft in paradifo conipararccintcr ccceras vir-

tuccs & hoc inculic.In Icgc Domini voluncas K*'-'^'

cjus:& in lcge ejus medicabicur die acnodc,Daniel in finc facraciflimx vifionis , jurtos,'^'*».!!*

aic, fulgere ficuc ftcllas, & incclligences,hoc

eft dodos,A]uafi HrtHam:-ncum. Vides, quan-

tiim mccr fc diftcnt , jufta rufticicas, & do-

<Sa |ufticia?Alij rtcUis.alij ccelo comparan-

tur quamquam, juxca Hcbraicam vcritaccm».

ucrumqucdcerudicis poillt intJligi.-ica cnim

apud eos lcgimus : Qjii auccm dodi fucrint ,.

fHul^-bunt quah fplcudor firmamcnci :& qui

ad lufticiam erudiunc mulcos, quafiftcliae in

pcrpccuas ncrernitaccs. Cur dicitur Paulns

Apoftolus vas clcQionis:Nempc quia.vas le-

gis & fanclaram fciipcuraium armarium cft. A8 6'.

l-^iiarifari Itupcnt jad dodrinam Domini : & ^^^'-'4

BiirancurinPctro , & Joannc , quomodo lc-, '^'^

gcm icianccum licccras non didiccrnu.t^id-

q'iid cnim aliis ciercicacio fi: quotidiaua in

lc-gc*meditatio tribucrc folet , jllis Spiritu»

landus fuggerebar.Et eiant juxta quod lcri—

ptum cft.cfiu SiixK-.ct. D jodccim annos ial-

Tator implcvcrat,& ia teplo fencs dc qu^ftio"»

nibus lcgis interrogans,magis docct,du pru—dcntcr inccrrogat.Niii force rufticum Pctrum>

rufticum dicimus Joanncm : quorum utcrquc

diccrc potcrat : Etfi impcritus fcrmone , noDtamen fcii:ntia, Joanncs rafticus,pifcator, in-

dodusPEtundc vox illa obfccro ; In princi- ^v* 54'-

pie crat vcrbum,& v"rbum crat apud Deum ,

^•^'•^-

& Dcus crat vctbumfAOyOf cnim Grsce mu!-M figpificat. Nam &. ? cibaa) cl^,&.ratio , &.

13 o I>. Jiuron. Tpin. Tjtrt.

fupputatio , & caufa un ufcujiifqueiei , pcrqu.im fuiu (nii^ula.qua: labfiftiinr. Qiiae unl-

Tcrfa ic£le in;clligimns in Chrifto. Hoc do-

ciusPlaro nefcivir : hoc Demofthencs clo-

quens ignoravit, Pcrciam, inquir, fapientiatn

ftpicntium,& prudcntiam piurlentium rcpro-

bjbo.Vcra f?pientia perdct falfam fapicntia:

& quamquam fl;ultitiaprxdicat'onis in crucet^Cor.i- (ic, tamen Paulus fapicntiam loquitur inter

pcrfcflos.Sapientiam autcm no frcculi hujus:

nec principum illius fasculi, qui dc-ftruunt/r >

fcd loquicui Dei fapientiam in myflerio abl-

conditam, quam prxdcftinavit ante fa-cula,

I Ccr.i.^"' f^picntia Chriflus efl.Chriftus cnim Dei

Cd. 1. virrus,& Dei fapientia.Hsc fapientia iii my-Rom i.fterio abfconditacft .-de qua & noni pfalmil.Cor.2.

titulus pr.Tnotatur, pro occeJtis filij : in quo

funtomnes thefauii fspientiae &' fcientiac ab-

fconditi, & qui in myfterio abfconditus crat,

prxdeflinatus eft antc fa^cnlj. PiasdcftinatuS

autem, & prxfiguratus.in legc 3c Prophetis,-

lR«^9.Un.^e & Prophftx appellabautur Vidcntcs :

Jcan. 8 quia vidcbantcum, qnem ceren non vidcbar,

riebantur ca:ii Ezechieli; qui populo pccca-

tori daufi eranr. Rcveia.inquit David, ocu-los meos : & confidcrabo mirabilia de legc

tua. Lex cnim fpiritualis cft.-& revelationeZ.CiJr;j. opus eft,ut intelligatur,ac revclata facicDei'

gloriam contcmplemur. L'ber in Apocajypfi

feprcm figillis fignatiis ollenditur : qucm fi

<^pcc. 5. dedejis hom ni fcienti lirteras,ur l-gat , rcf-

pondcbit tibi.Non poffim^lignatus efb cuim,

^Quanti hodic putant fe nofle litteras , & te-

' " ' rent fignatum lib.am,nec aperire poiTunt.ni--

fi iiic refciavcrlt , qui habet cl.ivem D.^vid,

fjui apcrit, &uemo claudir ; claudic &. ncr'

Lihgr in. iri-

apcriiL?In AiftiLius Apolliolorum faniftus Eu- A^.tiHuchns > imnio vir,( (iccnim euni fcviprura

cognoniinatjcum lcg'.'L»tE!aiam, ' intcrroga-

tus a i'hilippo : Put.iine intclligis.ûjc legis?

relpondit, quomoijo polTum > nifi aliquis me<iocueiit?Ego( ui de me loquar intcrim ) nec

fraidior fuu) hocEunucho nec ftuciiofior.-qui

de Echiopia.id cll: , de extrcniis mundi fini-

bus venit ad templum.reliquit aulam rcgiam:

& tantiis amator legis , Jivinajquc lcientisB-

fuit : ut ctiam in vehicdlo facras litteras lc-

geret : & tamcn ciim librum tencret, & ver-

ba Domini cogit=tione conciperct > lingua

volvciet,labiis peifojTaict , ignorabat cmnquem in libro uefcicns vcnerabarur. Venit

Philipp.;is, oflendit ci Jcfum , qui claufus la-

tcbat iii littcra.O mira dodloris virtus ! Ea-dem horacredit Euniichusjbaptizatur , & fi-

d:lis , Sc fani!Û9 fadus ci'!: , ac de difcipulo

magifl:cr:plus indcfcrto foi:ce Ecclcfioe,quamin aurato fynrigoga: tcmplorepeiit. Hxcame brcvitcr pciftiinfla funt,(iieque enimepi-itolaris angufliaevagnri longiiis pariebatur)

ut inteliigcres tc in fcripturis fancflis , nnepravipj^monftrantc, fcmitam ncn pofle in-gicdi. Tacco de Giammaticis , Rhctovibus ,

.

Phiiofophis.Gcomctrls.Dialcdicis, Mu{icis>

Artronor,>is,A(lio:og's, M;:inic:s,quoiu fcie-

tia mortalibus vei miiMllma cft & in trcs par-lcs (cinditur > r^b io^/^.% , tIii uiôôi rvti

^tzr (9«i4(. Ad niinorcs arces veniani-& qu;« nontam imgua , quani manu sdminiftrantur. ^'"^^*.

Agricolx, Ccmcntarij,Fv:bji mctallorum. li-^^ffi?^gnorumvc Ca:fores,Lanarij quoquc,& fullo- fL ip,-neSjSi. ccteri,qui vaiiam fupclictlikm & vi- U^~lia opufcula fabricancui-.abfque dotSore nonpionuut cHejquod cupiunt. 'ûod McdicorurJ

irr D, Hierm: Epijl. Fam.el\, proniittunc niedici : cradauc fabtilia fs-^

bri. Sola fcripcurarum ars cft,quam fibi om-Qcs paflim vinciicant. Scribimus indodli do-(Sique poemaca pafTim. Hanc gariuJa anus ,

hancdcliius fcncx, hanc fophiila vctbofus ,.

hanc univerfi praefumunt , laceranc , doccncantccjuam difcant. Alij, addudo fupcrcilio y

grandia verba trutinantcs, intcr mulicrcuj-as

de facris littcris philofophantur.Aiij difcut y

proh pudorla feminis, quod viros doccanc;&.

iic parum hoc fic , quadam facilicate vcrbo-

tum.immo audacia cdi^Tciunt aliis, quod ipfi

Hon intelligut.Taceo de fimilibus.-qui fi fortc

ad fcripturas fandas, poft fjccularcs littcras y

vencrint,& fermonc compofito autcmpopuli

mulfcrint.quidquid dlxirint , hoc legcm Dci

putant,ncc fcitcdignantur , quid Prophctx 5

quid Apoftoli fenfcrint : fcd ad fenfum fuumincongrua aptant tcftimonia;quafi grande fir,.

Sc non vitiofillimum docendi gcnus,deprava-

re fcntent.ias,& ad voluntatcm fuam, fcriptu-

ram trahcrcrcpugqantcra : quafi non lcgcri-

musHomeroccnconas,& Virgilio cetonj^stac

non fic ctiara Maroncm finc Chrifto poflu-

mus dicerc ChrilU^num,quia fcripferit : Jamredit & viigo , redunt Saturnia regna : Jani

nova progcnics caelo dcniittitur alto.Et patre

loqucntcm ad filium.-Natc ,mex viics , mca.

magna potentia folus.Et pofl vciba SaJvato-

l.is in crucc : Taiia perftabai memorans , &,.

xufque nianebat.Puerilia funt haEC& circula-

torum ludo fimilia,docere quod ignorcs, im-tno, ut cum ftomacho loquatjne hoc quidcm--

fcirc quodnclcias. Vidclicct manifcltiffima'

cft Gcnefis , in quade crcatura mundi , dcexordio gcnctis hamani,dc divifionc rcrra:,de:

«oinfuiioac iiuguaium >.&-cicrc€Aiica£- uf^^

Liher T L u 7i-i iEgyptum fcribitur Hcbrxorum. VatctnHrer

Exodus , cum dcccm p]agi$,cum Dccalogo ,C««onj«

cum myfHcis divinifquc praeceptis. Iu prom-^"' ''*-

ptucll: Lcviticus liber, in qno fingula facri-*^^"'***

iicia ,imm6 finguls pcnc fyllabx, & veftcs

Aaroa & totus ordo Leviticus fpirat cf lcftia

facramcnta.Numeri vcr6,nonnc totius arith-

mccicae,& prophetiae Balaam, & quadraginta

duarum pcr crcmum manfionum myricria

continent/Deuteronomium quoque fecunda

lcx,& Evagelicae legis pra:figuratio nonnefic

ca habct,qu3E priora funr, uttamcn nova fint j^f^^^^omnia dc vctcribus?Hucufq; Moyfcs,hucuf-

quc Pcntatcuchus:cuibus quinquc vcrbislo--.,

qui fc vellc ApoltoJus in Eccleha gloiiatur,^g^ p^^

Job,excmplar paticncije.qus no myfteria (uo penta-

fermone compleditur ? Prosa incipit , vcifu teuchH

labitur, pcdcftri fermone finitur : omnefque ce//ot-«f»

Jcgcs diaicdicaEjpropofitione . aflumptionc,

confirmacionc, conclufione dcterminat ; fin»

gula in co vCrba plcna funt fcnfibus.Et[ut de

cctcris filcam ) rcfurrcdioncm coiporum fic

prophctat.uc nuHus de ea vel manifertiusjvcl . . ,

cautiusfcripfetit. Scio.inquit, qaod redemp.

tor mcus vivit,& in novi/Tuno die detcrra re-

furredurus fum i U rurfum circundabor pelle

mca,& in carnc mca videbo Dcum.Quem vi-

farus fum cgo ipfc , & oculi mci contpecluri

funt,& nonalius.R.epofitae!l hxc fpes mea iu

finu mco.Veniam ad Jefum Nave, typu Do-inini no folumgcilis,fcd ctiam nomine.Tra-fit lordancmrhoftium rcgna fubverri-i^dividit

tmam vidori populo,&pcr fiugulas uibcs ,,

viculos,moiites,riumina,toirentes, atqj con-finia, EcclefiaEcoelertiifque Hierufalem fpiri-

tjjalia rcgnadefcribit.Tn ludicum libro quocgdncipcs populijtot figar» siit Ruth Moabi-

r r4 ^« ^teron, "Eftji. Tam.

iBt. l6.iis,Efa;se exp!et vatici»ium,d'Cenris; EmitlB

agnum Dor.ine doajinarorem terrjcdc petr^

cicrfeni , a.^ montcm filix S"on. Samuel iiv

Hc!i mortno, & in occifo Spiil, vcterem lc-

gem abolitam monftrat.Porro in Sadoch ac-

c,ue David,novi Saccrdotii , noviquc impcrif

faciamenta tcdiatyr.Mclachimjicl efl: , regumtertius,& quaitus liber a Sa!omone ufquc ad

Jcconiirm & a Hicroboam filio Kaba', ufquc

ad Ose:r,qui du(ftus e(l in Airyrios , rcgnuni

Iuda& rcrjjnui-n dcfctibir Ifracl. Si hifloriani

rcfpicias , v:rba fimpiicia fsnt.Si in littcri»

fenfum larcntem ir.fpexcris , Ecclefia: pauci-

tcs,& hxrcricorum contra Ecclcfiam bella

narrantur. Duodccim rrophetjc in unius vo-^ ;'"^.' laminis antiuftias coartati,mulcoaliud,quani-

la,tet^f.foiiantin littcra,prffngurar!r.Olcc crcbro no-

f(4S prA- minat Ephraim,Samariam,Jofeph, Jczrael, 8C-

ter Utte- uxorem fornicariam, & fornicationis filios ,-

**'"• & adulteram cubiculo claufam mariti,multO'

temporc federe viduam.& fub vcfte lugubri,

viri aJ fe reditivna praeftolaii. Johel , .filius

Phatucl, defcribittcrram duodecim rribuum ,.

eruca, brucho,]ocufl.a,rubiginc vaitantc cor-

rupraai > & poftevertionem prioris populi ,.

cffafiim iri Spiritum fanctum fuper fcrvos^

jiM.^, Dei,& ancillas.idcft , fupcr centum viginti

credcntium Homina , qui effundcndus crat in

ccenaculo Sion.-quicentum viginti;ab uno uf-

<}uc ad quindecim paulatim & per incremcn-

ta furgcntes ,quindccim graduum numcrum

cfficiunt:qui in Pfaltcrio myllicc contincntur,

Amos, paftor , & rufticus.& ruborum moracliftringens,paucis verbisexplicari no potcft,

Qiiis cniin digne cxprimat ttia aut quatuorfcelera DamafcijGa^ae, & Tyri,& L-lumxaej

& filioruin Ammon,& Moab ,& ia feptimo?

Lfber TT. nj-«{âvoqucgrnau Jud.-c, & Ifiacl ? Hlc Ioqui-«

turad vaccas pingues.qua: fuiu in monre Sa-

maria:, & rniruiam domum rrajorcm mino-rcinquc rcftarur.Ipfccfrnit fldorcm, locuftar,-

& (lanrem Dominum fuper marum lirum ycI

adamantinum,& unciniim pomorum : attra-

henrem fupplicia peccaroribus, & famem in

tcrram,non famem panis, nec fitim aquscfed

audicndi verbum Dci.Abdias, qui intcrpreta-

ttirfcrvus Domini , perronat contra Edom,.fanguineum, terrenumquc hominsm. Frarric-

«ûoquc Jacob femper amulum harta. percutic'

fpirituali. Jonas columba pulchcrrima , wau-

ftagio fao paflionem Domini pra:hgurans,,

mundumad pcenitcntiam rcvocat,& fub no-mincNinive faltjtem gmtibns nunciat. Mi-chxas de MorafthijCohcres Chrifti,vafi;ario-

ncm annunciat liliae latronis,& obfidionenv

ponit contraeam , quiamaxillam percuffcrit

judicis Ifrael.Nahum confolator otbis, in-

crcpat civiutcm fauguinum, & poil cverfio-

nem illius loquitar.-Ecccfuper Hioutes pedes

tvangelizantis & annunciantis pacem.Haba-cuc, ludator fortis,& rigidus, flat fuper cu-

flodiam faam, & fig;t gradum fi'per munitio- f^îi^nem, ut Chriftum in cruce contempletur, &dicat : Operuit coelos gloriacjus , & laudis

cjus plena eft terra. Splcndor cjus ut \ax erir,.

cornua in manibus ejus , ibi abfcoudira cft

fortirudo ejus. Sophonias.fpeculator & arca-

norum Domini cognitor , audit clan orcm a

porta pifcium,& ejulatum a fccunda,& con-

ttitionem a collibus.lndicit quoqus ululatum

habitatoribus PilaE:quia conticuit omnis po-

pulus Chanaan : difpericrunt univerfi,qui in-

voluti eranr araeato. A2S!,cEUS feltivus & la:-

tus>.qûi feminavic in Uchrymis , in gaadio p/5/,ri5.

Iitf D. Mier, Eptjt. 'Fam:

mctcrec, deftruftum tcmplam aedificat. D(J"-

minumqucpatrem iniucit loqucncem:AHhiic:

'^Si*'^' unum modicum,& cgo commovebo ccelu.Sc

tcrram,& marc,& aridam , & movcbaofr.rvea

gentcs.&vcnict defideratus cundis gcntibus.

Zacharias, mcmorDomini fui mukiplcx in

prophctia J:fum vcftibus fordidis indutum,&lapidcm oculorura feptcm, candclabrumqucaureum cum totidcm lucernis, quot oculis,

duas ouoque olivas a finiftris lampadis ccrnjr

& dcxtris.ut poft equos rafos,nigros, albos ,

& vai:ios,& diiTipaias quadrigas cx Ephraim,

& cquum de Hicrufalem , paupcrcm regem^atic!nctur,& prsdicct , fedentcm fuper pul--

lum filiij aiinae fubiugalis.Malachias aperte,

. & in finc oranium proph:ta:um,de abjcdioncMmaC'i jfrael & vocationcgcntium:N6eft mihi.ait

,

voluntasin vobis dicit Dominus cxercituii ,'

& munus non fufcipiam de manu vsftra. Abprtuenim folis ufque ad occafum magnumcft nomc raeum in gentibu5:& in omiii loco

H'<»'I. factificatur, &otf°rtur nomini nieo oblacio

1?.* munda. Efaiam.Hieremiam, Ezechielem ,&^" "^Daaielcm quis potrit vel iHtclli«cie, vel ex-

<^jjj^*,y^ pon?re? Quorum pnmus non prophetiam

phetU mihi vidctur texerc, fcd Evangclium.Scciidus

Zzechie virgam nuceam > & ollam fuccenfam a facic

It! &^ Aqu'lonis, & pardum fpoliatum fuis colori-ejorUtu bus, & quadruplcx diverfis nietris ncdlit al.

nen ie-phabetum. Tertius prmcipia & hncm tantis

reb*ntp.r habcc obfcuritacibus involuta , ut apud Hc-alutis.is, brxos iftac partes cura exordio Gcncfcos anteniiifoft annos triginta non legantur. Qaartus vero ,.

*""' .qui &cxtremus inter quatuor Prophecas, te-

I/.J,:, porum confcius,& cotiuj muudi Philohillor.

nem. lapidcm praecilum de moncc (ine manibus , &Oan.u regna omuia fubvcttcntcm , claro fcrmoiit

.pronunciar. David , Simonides norter.Pinda-P^Voif-

•xus,& Alcxusjflaccus c]uof|ue,CatuIlus , ScA"^,''^^!^

Screnus, Chriftum lyra pcrfonat , & in dcca- ''^"."'^'

chordo pfalterio ab iiifcris excitat'^^^^'^-}eu ht-'

gcntem. Salomon, pacificus & amabilis Do-jj^y/f,^,

Jninijmorcs corrigit, naturajn docct , Eccle-fiam jungit,& Chriilum , fandlariimque nu-ptiarum dulce canii cpithalamiuni. Heftcr in

JEcclcfix typo populum libcrat dc periculo,ac

intcrf^Cifto Aman.qui interprctatur iniquitas,

partes convivij & dicm cclcbrcm mittit in

podcros.Paralipomenon libcr , id cft, ialtru-

nicnti vctcris \yri7>^yi) tantus ac talis eft , uc

abfqueillo fi auis fcicntiam fcriptwrarum fi~

bi voluerit arrogaie , fcipfum iiridcat. Pcriingula quippc uominariundura.ti|uc verbo-iiini, & p.xccimiflz in Rcgum libnstangun-tur hillorijc , &: innuincrabilcs cxplicaaturEvangeiij cjuxftioncs.

Efdras,& Necmias acljutor videlicct & co-folacor A Domino , in unum volumen coar-tancur; inftaurant tcmpium , muros cxtrui>t

civicatis-omnifquc illa tuiba populi redeun-tis in patriam,& dcfcripcio Saccid^tum.Lcvi--tarum,lfraeli£,profelyrorum, ac per fingulas

/amilias murorum ac turriumopeia divifa,aliud incorticc prxfc-runt , aliud rctinent iu

wcdulla. Ccrnis m2,fciipturaruni amorc ra-ptum, cxccfliflc modum epiftoiac, & tamen"o iniplellc quod volui. Audiviraus tantum,quii noflV, quid cupcrc dcbcamus , ut Sc nos pr i if ^

quoquepodimus diccrc.-Concupivit auimamea dcfiderare juftificationes tuas in omnitcmpore.Cxteruni Sucraticum iilud laipic-

tur in nobis.Hoc tancum lcio, quod neUie.tzeeh.%

Tangam & noviirn oicvitcr tcftamcntii.Mat-

thxu3>Marcus , Lucas & Joanncs , quadriga

i)omiaij& vcrum Ckcrubiu > quod iutcrpre'.

(TtS P. Hteron. Efif..Fam.tatur fcientix iTmlcuiJo , per totum corpi?5

ocalati fuat , fciiitiilaE eniicant, difeurrunc

fulgtira, pedes habei.i' reclos , & in fublimc

teiiiJeiucs, terga pemiata, & ubi(.]uc volican-

tia. Teaeat fe matuo.fibicjuc perpieii fuPt,&

quafi rota in rota volvuncurjvJc peigunt quo-curaqueeos flatus fanili Spiritus pcrduxcrit.

Paubjs Apoltoius adleprem fcribit Ecdcfias:

(octava enim ad H^braeos a plcr:r«.|uc cxtra

numcrum ponitur y Timothxum inftruit, ac

Titum:Pi-»ilcmontm pro fagitivo fami;lo dc-

precatur:fiiper quotacere mclius puto, quaca

pauca fcribetc. Adus Apoftolorum nudamquidcm fonarevidentur hiftoriam, & nafcen-

_ tis Ecclefix infantiani tctere:fed , fi novcri-* '^'mus fcriptorem eorum,Lucam efremcdicum,

cujus lacus efl: in Evangelio,animadvcitemuSj

paritcromnia verbailiius anima: langucntij

cife medicinam.Tacobus, Pctrus , loauncs &Judas Apoftoli , feptcm cpiftolas cdidcruuc

tam m) fticas.quam fuccindas, & btcves pa-

ritcr & lonff iSt brevcs in vcrbis , longas in

fcntentiis , ut rarus fit,qui non in earum lc-

d:ionc CECUtiat. Apocalyj (is Joannis tot ha-

bcc facramenta , quot vcrba.Parum dixi pro

nierito voluminis.iaus omnis infcriorcft : in

vcrbis fingulis multipliccs latcnt intclligen-

tix. Oro tc,hater chaiinime, inter ha:c viyc-

ic, ifta mcduari^nihii aliud noifc, uihil qua»-

- tcrc. Nonn- tibi vidctur jam hic in icriis rc-

gni cxlellis habitaculum ? Nolo olFcndaris

an fcripturis fandis (implicitace , & quafi vi-

licacc verborum : qux vcl virio inteiprccum,

•vel de indullria fic proiataiuni , ut rufticam

concionem facilius inftrucrent, & in unaca-demquc fcntcntia.ilicer do^us, alitcr audirec

iudodus. Non fum tam pctulaus , Sc hebcs

,

Liher I T. i x^

Mthxc me noffe polliccar , & corum fibidus

in tcira capeiC) quoium radices in calo fixae

fuiu:fcd vellc fatcor. Scdcnti me prxfcro,ma-

,giftrum venuens , cowiitem fpondco. Pctetui

dacur> pulfanti apcntur,quacvens invcnit.Dif-

camus intenis.quoium fcientia ncbis pcrfe-

vcret in ca-lo.Ob.viis te manibus cxcipiam^

& (nz inepte aliquid , ac de H^rmagorx tu-

miditate ciTatiam/quidquid quxfiens, tecinn

fcirc conabor. Habes hic aniantifiunum tui

fratrcm Eufcbium^qui littcrarumtuarum mi-

'iii gratiam duplicavit , rcfcrcns honcftatcni

«lorum tuorura , contcmptum fceculi, fidcm

amicitiae, amorcni Chrifti. N«m piudcntiam

^ cloquij venuftatcm, ctiam abfque iilo ipfa

cpiftola prsfercbat.Fcftinaiquxfo te , & hasi-

rcntis in faio navicula; funem magis piscidc,

quam folvc. Nemo rcnanciacurus faeculo

b.-nc potcft Tcnderc , quae contempnc uc

vcndcrcr. Qiiidquid in fumptus de tuo tuk-ris, pro lucio computa, Antiquum didum cft:

Avaro tam deeft quod habct.quam quod noahabct.Credcnci totus muudusdivitiarum cft.-

infidclis etiamobolo indiget. Sic vivamus , r.Ccr.6.tamquam nihil habeutcs, & omuia po/Iidcn- Chrifiia,,

.tcs.Vi(.1us& veftitus, divitia; Chriltianorum''*?''"^

funt.Si habcs in potcftatcrem tuam vendc : {\ '^''^J^'*

aion habes,proiicc.TollcBti tunicam, & pal- %\,^liam rclinqucndum cft.$cilicct,nifi tu,femper ^,^,Kcraltinans,& diem de die tiahens, caute&AiA/f. %,

pcdctcntim tuas poirciHunculas vcndidcris ,

Don habct Chriftusiiindc alat paupercs fuos.

TotumDco dedit.qui fe ipfum obtulit. Apo- M'*^^ 4i

(loli navcm tantiim & rctia rcliqucrunt vi- ^^**'"'^ ^^

duaduoaera mific in gazophylacium.Sc prx- ^^*

fcrtur Croefi divitiis. Facile contemnit om-.

«ua,qui fefemper cogitat cfl« i»§iitiiiUm-4

110 D. Eier. 2pi/f. Tam.ARGUMENTUM.

Sahinlanui Diaconut , virum cnjm Uimtm*vitiai'trAt,fnîens , in Berhlehem ve»erAt : per

iitterfu EpifcopM fuus illum Htronyma com-

mendaveratfnnnens in fanStis locus , Gf Diaconi

-cjficio fungens , virolnem quandjtm facram kTnonajltrio Bethlehemituo ad fltiprum , fugam-que foliicitavit : depreheafo.ac veniam petenti

innavit vir fanBui. Is deinê pajftm fattuk

iUiU4 ebtreciare cospit : admonet nunc eum ptr

litterastUt poenitentiam aliquo in monafleno in~

elufui agat.

Ad Saeiniauhm Diaconura , incrcpa-

toiia.

ÊPISTOLA III.

£ l-- QAmucl quondam lugcbat Saiifcm > quia

l3pc£"icuerat Dominum, quod HnxiiTst cumregcm fupcr IfraeU & Paulus Corinthios , ia

2, Cor.iz S"-^'i^s audiebarur fornicatio, & taJis forni-

catio, cjuaJis ncciiiter gentcs quidcm , vcccfl-bili commencbat, diccns :Nc cum rurfus

venero , iiumiiiet me Deus apud vos , & lu-

gcam muhoscxiis.qui antc pcccavciuat , Sc

nonegcrunt pajnitcntiamfuper immundit;is,

quas geireruntinimpudicitia.&fornicatione-!

Si hoc Propheta,& Apoftolus, nuUa ipfi labc

maculati , clcmenti in cunclos mente facic-

bant : quanto magis ego ipfe pcccator in te

debco faccre prccatorc.qui uon vis eiigi pofi

Lt*t i<.'^^'"^'"'''ccoculos ad caslumlcvarc : fed pro-

dita patris fubflant!a,porcorum filiqaij delc-

.... daris.Sc fuperbiarpr^rupta confcendcns.pr^-* ' ^''^ ceps Jabcris in profundum/Deum ventrcm vis

iiabcrcpro Chcifto,fervisiibid:ni,gloriaris ia

carne , & confafionc tua , & quali pinguis

hoftia, in mortcm propriam laginaris /imi-Jl<»w., 1. ta;;j.\2ue coium vitan),<iUorum toxmenta non

nietuis

,

Li^sr TT, riT

mctuisjignotans quoniam bcnignit,as Dei ad

paMiirentiam te horcctur. SccumUim aureni

duritiam tUxira & cor impoenitens , thcfauri-

zas tibi iiam in dic ir.t. An idcirco induratar,-„^ ^

juxta Pharaoncm , cor tuum, quia non Iti-

tim percutcris,& difiFerris diu ad poenam ? Ec

iliedilatus cft.& deccm pheas,non quafi ab •'

'f„ j^;,

irato Deo, tcd quaii a patre comonece lulti- jj^„,j gji

nuit.doncc in perverfum ada pcEnitcnt!a.,po-^iK»Ke'

pulum quem dimifcrac j pei deferta (equerc-fr^ dtf-

tur,& ingredi audercc maria:per qux vel fola/*»'''^-

doceri potuit , timori habcndum eum , cui^'*^" '^*

ctiam clcmenta fcrviuHt. Dixcrat& ille:Non

novi Dominum,nequcdimitto Ifrael. QuemE*^'^' i«

tu imitans loqaeris : Vifio , quam hic viclct,

in dics longos efl , &in tempora louga ifte

Prophctat.Proptcr quod dicit idem prophcta.

Kxc dicit Adonai DominusrNon prolonga-^*'^'!''

buntur amplius omnes fermgnes mei, quof-

cumque loquar, quia loquar vcibum , & fa-

ciam.Sandus David de impiis,& de fcclcftis,

quorum tu pars non modica fed princeps cs ,

quod facculi felicitate frueretar, & diccrent:

Quo modo cognovit Deus,& fi eft fcientiainP/^/.yii

cxcelfo ? Ecce ipfi pcccacorcs & abundantes

in faeculo obtinueriait aivitias. Pcne lapfo

pcdc & fluduanti veftigio caufabatur,diccnsi

Ergofinc causa. juftificavi cor meum,& lavi

intcrinnoccntes manus meas. Praetcrmiferac

eoim,quia aemulatus fum fupcr iniqua agetes

pacem peccatorum videns ; quia non cft ref-

peiftus moiti eorum,& folida plaga in flagel-

la corum.In laboribus hominum non funt, &cum hominibus non flagcUabuntur.Propterc»tcnuit cos (upcrbia , circundati func iniquita-tc , & impictate fua. Egrcdictur , ficut ejc

ac^pc, iuiquiias eorum ; tianficrunc in affc*

f

iix D. Hieron. Eplfl. Fam.dum cordis. Cogitaveiunt , & locuti func

'^ mala, iniqnitatemin cxcclfo locuti funt.Po-

fuerunt in coclum os funm, & lingna coriira

pertranfiit fuper terram. Nonnc tibi v dctur<Se tc omnis ifte pfalmus eire compofitas?Ve-.geto quippe es corperc , & novus antichrifti

Apoltolus , cum in una wotus fucris civitatc

tranfgredcris adaliam. Non indigcs fumpti-

. bus, non plaga forti percutcris. Et cum ho-minibus , qui non funt , ut tu irrationabilia

jamenta , corripi non mcrcris. Propterca ela-

tus es in fupcrbiam,& veftimcntum tuuni

fostct luxuria, & quafi ex aruina pingniSff

quodam adipe crudans verba mortifera, noate rcfpicis effc moriturHm,nec unquam, poft

expktam libidincm pcsnitcntia remordcris,

Tranfifti in affedura cordis ; Si. ne tibi folus

videaris errafle , fimulas ncfajida dc fervif

^ Dci, nefciens quod iniqultatem inaltumlo-y^ '*^quari5:&ponas in coeliim oJ tuum.Nec mi-

^^/,j^[ rum,{ia tc qualcfcumqnc fervi Dci blafphe-

13.* nientur.cum pacrem familias Bccltcbuth v<v-

cavcrint patres tui. Non cftdifcipulus fupra

magi{lrum,ncc fcrvus fupra dominuai fuum,

Si illi in viridi Jigno tanta frccrunt,tu in tnt

arido ligno quid fat^urus e$ .- Talc quid & ialiaUt.i J4alachia plcbs fcandalizata crcditum,de or«

tuo Ioc]uitur, Dixcrunt, vaims cft, quifcrvit

Dco. Et quid plusSC^uia cuftodivimus man».

Jataejus, & quoniam ivimus fupplicantej

antc faciem Dei omnipotcntis. Et nunc no«

beatos dicimus alienos. Resdificantur oni-

nes, qui faciunt iniqua. Advetlati funt Dco ,

& falvi fadi funt.Qjiibus poftcadicm judicij

Dominuj comminacur , & qaidintcr juftum

3c injuftum futurum (it, muiti ante pra:uun-

^jinsjait : Ec coflvcucjjTiiuij & vidcbitis tjuui

Liher T I.." *

fit intcr jun:um,& injullumi 'nter fer/icntcm

Domino,& non fcivicntcm Doniino. Ha:c

tibi ridicula foitc vidcantur.qui comac'aSj&:

lyricis fcriptoribus,mimis,& Lcntulis dele-

daris : quamquim nc ifla ribi quidem prse

nimia cordis hebccudine intcUigenda con-

cellerim. Prophctarum verba contcmnaS) fed

rcfpondcbit Amos .• & in ttibus & in quacuor ^fOf'

impietatibus,nonne avcrfabor eum,dicit Do- *• *

minusPQuoniam enim Damafcus,Gaza,Ty-rus,Idum;Ea,Ammonita:,& Moabitx, Judxi

quoc|ue, & Ifratl fxpc ad fe Dei vaticinio

de{linato,ut agercnt aliquando pcEnircntiam»

audire contempferunt , irac (as , quam illa-

turus cft Dominus , caufas judiflimas pro-

fertdicens; In tdbus & quatuor impictati-

bus.nonncavcrfabor cos ? Sceleracum eftjia-

quit, mala cogicarc : conceffi. Nequius eft »

inale cogitata vellc perficere:& hoc pro mzA Ezecb .f^

mifcricordia benignui indulfi. Numquid 8c^ opcre implendum peccatum fuit , & mea fu.'

pcrbe calcanda ciementia-Tamcn poft fadumqui» nialo poenitciuiam pcccatoris , 4" a cn ^^^^^^

i

iiiortem:non cnimfaniopus habcnc medico>

fcd male haben:es ; jaccnti manum porrigo,

=&confpcrfum fanguine fuo ut propriisflcti-

bus lavetur, cxhortGr. Quod fi ncc fic posni-

tenciam vult ageic, & frado nayigio, tabu-

lam, per quam lalvari pot:rat, uou retencat ,

cogor diccre : Supcr tribus & quatuor impie-

tatibus nonnc avcifaboi eum,nicit Dominus?Averfionem diccns pro poena,dam fu? p:cca-EAr#rf.l»

tet rclinquitur voluntati.lnde eft, quod pec-

cata patrum in teitiam & qtiartam gcacratio-

ncm rcftltuit , dum non valt ftatum puniro

peccantcs ; Icdignofccns primis , poftrcma jz,ec^,j,

<ondeinnat. Alioqui,(iprotinus fcelcrum ul-Eztth.u

IA4 0« fiter, Epljt. fam:Jor exi[l:eret,& mukos alios, & ccrtcPaulnmApoftohim Ecclcfixnonhabcrent. EzcchieiProphcta , cuj;is fupra fecimus mcntionem *

Dei vcrbum adfe fad^um rcfercns,ait .-.Aperi

os tuum, & manduca.qasecgo dabo tibi. Ecvidi,inquit, & ccce manus extentaad me ,

& in ipfa volumen libri. Et revolvit illud in

confpedu meo , & in ipfo fcriptum crat afacie &retrorfum,lamefttum,& carme,& vse.

Prima fcripturaad tc pcrtinet , fi tamen vo-"Sccl.i^, luciis agcre poeftitcntiim pofl delidum. Ss-

cunda ad fanftos.qui ad Dei canticum provo-cantur.Non cft enim pulchra laudatioin ore

pcccatoris. Tertia ad tui fimiles : qui defpa-

lantes, lemetipfos tradiderunt immunditix ,

& fornicationi,& veotri,&jiis cjuae infra veii-

trem funt, cjuipatant omnia morte fiftirc, Sc

nihil eiTepoft morrcm, & dicunt.-Tcm^cltas,P,/J *6. ^ traiificrit,fton veniet faper nos. Libcr iilc ,

qucm Proplicta Hevorar.,omnis lcrics fcriptu-

7^p^«j.j-arum eft.In quibus& poenitcns pUngitur, Scteruta,

j^ft^^ camtur,& maledicitur defperans.Nihil

g^tU iu''^ icpugnat Deo/ qajm cor m-ipcEniccns. So-

Spiritii I'^''''! crimen eft , quod veniam conLequi ivaa

fin^». poteft. Si eBiui ei ignofcirur poft p:ccacum ,

qui pecc3redcfill:it,& illc flcdit judiccm, qui

logac , impoenitcns autcm omnis ad iracun-

diamprovocat juiiicantcm.-foium dtfpcratio-

nis crimcn eft.quod mcdJn ncquear. Porro ,

ut fcias Deum quotidie pcccatorcs ad poEwi-

tentiam provocare : qui fi ligidi pcrftiterinr,

E/« ti. At clemente eum fcverum & trucera faciunt :

audi Efaia: verba,dicentis:Et vocabit, inquit,

Ad >^. Dominus Sabaoth in die illa ad llccu,& pUu-

nitenttd '^^iim magnum, & dccalvationem , & accia-

ixxnt. £tionsm ciliciorum. Ip(i vcro feccrunt lajti-

tiani; & cxttltacionem,raa(2aiues virulos , <Sc

Liher II. T i f

Jmmolantes oves,ut comerêrct carnes,&: bi-p^»/

bcrcnt vinum, diccntcs ; Mauduccmus & bi- ermus

bamus:cras cnim moriemur.Poft quas voccspec'''-

& perditx mentis audaciam, Tciiptura com-'^'''^^-

mcmorat,*dicens.-Et revclata (unt hxc in au-l.r '''^

ribiis Domini Sabaoth ; nonremittctur vobis '

hocpcccatum.donccrtioriamini. Si enim pec-

eato mortui fucrint , tunc cis remittetur pec-

catum : quod , auanciiu in peccato vixcrint ,

non dimittitur. Parce ,quaefo , animac tuar.

Crcde,Dci futurum cfTc judicium. Rccordarc ,

a quo Epifcopo diaconus ordinatus (is.Ncc

m;rum , quamvis fan<fûm hominem, tamen _în hominc diligend© potuifle falli , cum & ^'

Dcum pQcniteat,quod Saul in Rt-gem unxerit: jvUtt 17& in duodecim Apoftolis Jiidas fit proditor /i^^.' i»

icpertus, &de quoudam ordinis tai homini-bus Nicolaus Antiochaius, immundiciarujn

omnium .' & Nicolairarum haerefcos auclor

extitiffe rcfcratur.Non tibi iila nunc replico,

quod phucs virgines {luprafle narreris, qu6i3L tc nobiliu violata Hiatrimonia publico cz~Ca. fint gladio : quod per Jupanaria impurus ,

& hclluo cucurrilti.Magna quideni ifta func

pondcrc fuo,fcd fiunt corum , quac illaturus

ium, comparatione leviora. Rogo, quantumcrimen eft, uhi ftuprum & adultcrium parumcll ? Infcliciflimc mortalium , tu fpekincafn

illam.inqua Dci filius natus e(t,& veritas ds

tcrra orta cft,&: terta dedit frudum faum ,

dc rtiupro coudidnrus ingrederis ? noa rimes i^'^'**

nc dc prsfepi infans vagiat, ne puerpera vir- ^'*£^^ ^

go te vidsat,nc mater Domini contcmpJctur? %frS „

Angeii damant , paltores currunt , Itclla de- t^^^^j..

fupcr rutilat , Magi adorant , Hcrodcs terre- Ai^jr^.i

tur , Hierofolyma conturbatur .- Sc in cubi-

culumvirgiuis, dcccpturus yjtg;nem,irrepis i

Ti* D. Hiero^i.IpiJi. Tam.Paveo mircr j & tam men:e , quam corportf

pcrhorrefco , ponere tibi volcns ante oculostuos opus taam.Tota Ecck-fia nodurnis vi-

giliis Chriftum Dominum perfonabat j & in

fliverfarum gcntium lirguis unus in laudibus

Dei fpir:tL's concinebat.Tu inter olba quon-«lam prxfcpis Domini j nunc altnris , amaro»lias epiflolas falcicbas, quas poftca illa mi-fcrabilis,qua{i flcxo adoratura gcnu, inveni-

ret,& legcrct. Et ftabas dcinccps in choropfallentiu.TJ , & impudicis nutibus loqac-fearis.Proh nefas f non pofTum ultiaprogredi.

Prorumpunt lachryraa: ante, quam vcrba , Sc

indignatione paritcr ac dolorc , in ipfo mcatufpiritus coardatur.Ubi mare illud eloquentig

TulIiaBs^ubi torrcns fluvlus Demofthcnis^?

Bunc profsdo mari efTetis ambo , & veftra

Jingua torpcfccret.Inveca eft res, quam nulla

eloquentla cxplicarc queat. Repettnra eft fa-

einusjquod necmimus fingcrc,nec fcurra lu-

djre,nec Artcllanus poffit effari, Moris ell

in ^gypti 8c Syriae m©nafl:eriis,,at tam vir-

go,quani vidua,quae fc Deo vovcriut , & fae-

calo rcnuaciatesjomnes dcllcias faeculi con-culcarint, crinem monallerioru matribus of-

ferant dcfecandum , non intedo poflca con-

tra Apoftoli voluntatem incetrurae capite,fc<i

Iigato pariter& velato. Nechoc quifpiam >

praetcr tondentes, novit,& tonfasjnifi quod<|uia ab omnibus fit, pene fcitur ab omnibus,Hoc autcm duplicem ob caufam dc confuctu-

dine verfum c(l in naturam, vcl quia lavacrii

non adeunt, vel quia oleum nec capite , nec

ore norunt,ne a parvis animalibus , quae in-

ter cutem &crinemgigni foIcnc,& concretis

£3rdibus opprinuaiut. Yideamus igitux > ta

Ltber II. i ifTirbone inter ifta quid fcceris.rutiiro matri-

monio,iii fpclunca illa vcnerabili,q'aafi quof-

Anm obfides accipis capillos, fudariola infs»

licisjSc cingulum dotalc pignus Hcportas,iu-

rans ci te nullam fimiliter amatuxum. Dcinas

curris id paCtorum locum , Sc Angelorum Hc-

fuper ftrepitu concinentc, in eadem vcrba te-

ftaris. Nihil dico amplius , quod in ofcula

rucris, quod amplexatus fis. Totum quidemdcte credipotefl^fcd te veneratio prasfepis &campi non rae finunt plus credere , quam tc

voluntate tamum & iinimo corruilTe.Mifer >

nonncquando infpelunca cum virgine ftare

cxpifti.caligavcrunt oculi tui,lingua torpuit,

coiicideruut brachia.pcdus intrcmuit , nuta-

it incelfus ? VoO: Apoftoli Pctri bafilicam,iii

qua Chrifti flammeo coniecrata eft.poft cru-

cis & refurreitionis & afccnfionis Dominicac

facrament3,in quibus rurfum fe in raonaftc-

rio'vi(5turam fpoponderat,audes crinem acci- p^^ r^pcre.tecum nodlibus dormiturff, quem ^l^^i^^-neftrnm

fto melTuerat in fpeluiica ? Deinde a vefpcrc/o;^» c»

•ufquc manc fcneftiae illius afrides ,& quia ,'«<'»'»***

propter altitudiaem , htErere vobis cominusnon liccbat.per fun culum vel accipis aliquid

vel remittis. Vidcquanta diligentia Domiiii

fuerit , ut nunquam domi virginem , nifi in

,Ecclc(ia vidcris , & cum talem luerque vc-

ftrum habuerit voluntatem , nifiper fcnc-

ftram node facultas vobis non fuerit collo-

qucndi. Oricbatur tibi , ut poftca didici , fol

invito,exanguis,marcidus, pallidus, ut fufpi»

cionc omni carercs , Evangelium Chrifti ,

quafi diaconus,le<flitabas ; Nos paUorem je-

)uni) putabamus, cxangue os contra inftitu-

tum ac morcm tuum , quafi confedum vigi-

iiis raiiabamur. Jam cibi & fcalae , pec (^uas

E 4

12? D. Hleron, "Epiji. 7am.flcponcre? miferam,parabantur ; jam iter dK-pofimm /decreca navigia, condifta dies fuga

ajiimo pertraflata ; & cccc Angclus ille cu-

biculi Maiix lanitor.cunariiDomini cuftos ,

& infantis Chrifli gcrulus, coiam quo tanca

facitbas , 'ipfe te piodidit. O fiincrtos oculos

meos ! Oc=licmiilum on-.ni maledi^lione di-

gnilTimum, in quo epiilolas illas ttias, quas

hucufqueretinemus, confternaca mentc legi.

Quac ibi turritudinesrquae blandicis? quanta

de conGiido ftupro exuhatio ? Haeccine Dia-

conum, non dicam loqui, fcd fcirc potuifTe»

Ubi mifci ifta didicifii , qui in.Ecclefia tc nu-trirum cfTe jaftabas ? nifi quod ie cifdcm cpi-

ftoiis juras te numquam puaicum, numquamfuiiTe Diaconum. Si negare volueris , mahastua ce redarguct ,ip{i apices proclamabunr.

Habeto ii;itur interim lucrum fcclcris : non

,poiTum tibi ingerere,qua; fciipfifti.Jaccs ita-

^'^^ que advolucus Peiaibus meis, &* mifeiicor-

H^^^^jf diam, ut tuisverbis utar, ianguinis depreca-

ris. Et, 6 te miierum, neglc6to judicio Dci ,

me tancum , quaii vindicem , timcs. Ignovi,

farror. Qiiid cnim aliudpoirum tibi faccre

Ciiriitianus F HortatHS fura , ut ageres pceni-

tentiam , Sc in cilicio , & cincrc volutarc-

ris : ut folitudinem petercs,viveres in mona-ilerio , ut Dci mifcricordiam jugibus lacry-

mis implorares. * Ac cu bonac fpci columcn,Ahas excccraE flimulisinflammatus, fadus es mihi

tmpetrtt-j^^ ^rcum pcrverfum , & contra rae convicio-

<^s'ee v nim fagiccas jacis. Inimicus tibi fadus fum,

€iil.^^, vera dicens. Non dolco de maledidis : quia

enim nefciat , niliiJ niii flagiciofum , tuo ore

laudari ? hoc p]ango,qu6d ce ipfe non plan-

gis.quod ce non feutis mortuum, quod quafi

gladiatorparatus Libitina; ; inpiopiium in-

L'ber 11, Ii9nus oinaris. Amiciris liiucis : digltos annulis

Oncras : dcntes puivere terisraros in rubcn-

li calvariadigeris capilios : taurina ccrvix ,

toris adipeis intumcfcens, nec , quia propccr

libidinem frafta eft , incimatur. Super hxc ,

urjguenta fragras : mutas balncas: &. contra-

rcnafcentcs pilos pugnas : pcr forum ac pla-

tcas uitidus ac poiitus amator incedfs. Facies ffler.^i

mcretricis facfta eft tibi , nefcis erubefccrc. ^^»

Cdnvertere mifer ad Dominum, ut ad te Do-niinus conveitatur. Age pcenicentiam , ut &illc agat po:n:tcntiam fupcromaibus.qu^ lo-

cutus cft.malis, ut faceret tibi. Quid negie-

G.O vulncre proprio , alios niteris infamare;

quid mc , benc tibi & fcdulo confulentem ,

quafi phrcnecicus morfu laceras ? Ello, ergo

flagitiofus fim, ut vulgo jadicas.-falcem mc-cuin age paenitcnciara, Criminofus, u: uniu-

Jas : imicare lachrymas criminofi, Num meapcccata viitutes tuas funt ? an malorum tuo-

rum putas folatiumjfi multos tui fimiles ha-bcas ? Fluant paululum de oculis lacryms :•

inter fericum& Iinteamina,c|uibas tibi vidcris;

fulgidus & formofus , inttUige tc nndum,.

confcifrum, fordidatum, m.endicantem. Nun--quam cft fera poenltencia.Quamvis dcHiero-r

folymis defcendciis,& fis in itineic vulncra-

tus •• inde re Samaricanus impoficum jumen-t«c: to*

lo.curauduraquc ad ftabulum referec.Sed ctli/^<'«^ n-mortuus jaces infepulchio, tamen & fcsten- '*^ 9i

tcm Dominus fufcitabic. Imirarc faltem cx-cos iiios.proptcr quos Salvator,dimittens do- ^^'^ ^rnum fuamj& hercditatem fuam Hieiico ve-

nir. Scdentibus in tenebris & umbra mort'5

iux orta eft eis.Qui poftquam praeterire Do- ^Z'*' 95"

ininum cognoviflcnt , ccEpcrunt' clamare di^

ocntcs 3 fiii DaY.id' imlacjs-noft-ri.Potciis §a

i'jo 2>. Hiertn.^Epijl.Txm.

a^tt. $. tii vidcre, fi cUmes , li accltus ab co fordidi

vcftimenta projicias' Cumconvertus inge-

mu^risjtunc falvns cris,& tuncfcies ubi fue-

ris.Tangat modicc cicatviccs tuas:pcrtrader,

Juminum quondam tuorum vertigia.Licet ab

Pfal.^c. utero fic genitusTis,& in delictis conccperic

tc mater tua,afpcrget te hyiropo, & munda-.

bcris : lavabicte,& fuper nivem dealbaberis.

Quidincurvus terrx hoeres,& totus in cceaa

jaces Ilia,quamcleccm & o6>o aunis fatanas

vinxcrat, poflquam a Salvatore curata clt

,

_ coelum eredafufpcxit.Quod ad Cain didlurei

eftjtibi didum puta.-Peccafti , quiefcc. Quid

Cf» 4, ^ongius recedis a facic Dei,& habitas in teira

Naid?Quid totus in falo fluduas, nec flatuis

Tpil ? 9 ^^?^^ pctram pedcm tnum : Cave, ric te Phi-

Wim.i6 fi^^* ^^^ Madianitide fornicantem fua halta

configat , qui plus quam Thamar virgincm

a.R^jj.i^frater & confangiiineus poUuilli, vcrfus la

aiR/^^.lS Abfalon.occidere eum cupis , qui terebcllan-

tcmplangit, & mortuum. Claniat contra te

fanguis Nabuth2,& vinea Jciracl.hoc cit fc-

minis Dei,quain hortum voluptatis, &]alci-

%%tg.zi via: oiera convertifti , digoam de te ultioncm

repofcit.Mittitur tibi Hclias, tormcntum 5e

interitum nuncias.Incurvarc,& faccos vcftirc

paui.fper,& dc tepoterit diccra Dcus.-Vidifti,

quia rcveritus fuerit Achab a facic rnea-Non

t*»»'..(upcrducam majitia in ditbus c)us. Sed toitc

isianditis tibi, qaod a taji Epiicopo diaconus

5i'ff'^.S..ordiaatus cs.lam fuperius dixi , ncc paricn^

t.R- ' i.pro liliOjUec filium pro patrc punui. Anima»Pr fr-er eum, qas p^ccaverit , ipfa iriorietur. Et Sa-

,

fg fl^T- niucl liabuit filioi-, qui reccllerunt a timo-rc:

laiH.i* Dci, <jc abierunt poltavaiitiam, &iniquiEa-

riM-»; ^«•tern.Et Heii facerdos fandus fuit,f<.d habuic

Liher II. ijrlcglmus , fornica'jjncur cuitj rniilieiibus in

tabcinacahs Dei, & in (imilicudinem tui im-

piiHentcr fibi D.-i minillcrium viudicabanc.

Unde & locus tabcrnaculi ipfe fubvcrfi-U eft;

il proptet vitia Saccrdocum Dci,fan>?iuariufn

delticutumcft.Quamquam & ipfcHeli , dumcft nimium lcnis in filios , offendit Deum.Tantumqueabefl: , ut tc valeat Epifcopi tui

jufticia libcrarc, ut timcndum fit, nc propter

te dc folio fuo corruens, pereat infanabilis.

Oia levites arcam DoiTiini.qaam portareip-x.Rff.tf'

fe dcbneracquafi ruentem fultentarc voluic,5c

pcrcufTuscft.Quid de tc f.icurum putas , qui

ftantem arcara Domini praecipitarc conatus

es.'Qjiant6 magis Epifcopus , qui te o~v!ina-.

vir,piobabilis eftrtanto tu amplius dctaitan-

dus : qui talem homincm t-efellifti. Solemus

mala domus noftrae fcirc noviflimi , ac libe-

rorum & conjugam vitia,vicinis canentibas,

ignorarc. Noverat te omnis Italia.Univerfj

tc ftarc antealtare Chrilti ingemifcebanr:nec-

ut tam callidus eras ,' ut prudentcr tua vicia'

cclares. Sic aeftuabas, ficfubantem tc & laf-

civicntem huc acque illuc rapiebat volnptas ,-

ucquafi quofdam triumphos, palmamque vi-

tiorum de expletis libidinibus rublcvarcs..

Dcniqae intcr gladiosbarbari m3rici,& ma--

riti potcntis cxcubias impudicitis flamma te:

rapuit.Non timuifti in illa domoaclulceriuui.

faccre.in qua fine judice lacfus vir fe potc-at-

ulcifci.Ducerisadhortulos.ad fiiburbana per*-

trahrrisjcam libere Sc infane te agis,ut abtcn--

tc marito.axorem te putcs habsrc> non adul--

tcram.Unde per qaofdam cunicalos, dura illa'

tcnetur,crimipis. Romam occultus ingrcde^

ris.latitas iarcr Samnitas latrones, & ad pri--

luuaimakiiiuuiiciuinjquodnovustibi ex Al--

P- 6

I5i D. Hter. Epiff. Fam.pibus Hannibal dcfceiiJuIcc, uavigio tc Crc-

dis in tuco, taiua fugs celeritas fuit.uc tem-

j, Ciiy.ii pcftatein tcrra duceres tutiorem. Venifti ut-

AlAtth.l cumquc in Syriam, inde te vcUe Hierofoly-

tnam nanlccndcrc , & fcrvlcurum Domin»polliceris.Quis non fufcipercccum,c]uifc mo-nachum promitrebat.praEfcrtimignorans tra-

ga;dias tuas,& Epifcopi cui commendatitiasad cctcros laccrdotcs epiftolas legcns?At ta

infciix transfigurabas tein angelum lucis. 3c

miii^rter fatanse, minillium jultiti* fimula-

bjs.Sub vcftituovium latcbat lupus,& poftadultctium hominis, adultcr Chnfti elTc cu-"

piebas. Ha;c idcirco retuli , ut totam tibi

rcena,'! opcrum cuorum quafi in brevi depin-

gercm tabclla,& gefta tua ante oculos tuos

poncrem.nc mifericordiam Domini,niniiam-ijuc clemcnciam, marcrii»m cxiftimas deli-

dorumrurfum crucifigens tibimetipli Filium

DcJ,& oflcntui hab£ns,& non lcgcns illud ,

Mipr, 6. quodfequitur : Terra cnim vcnicRtcm facpe

fuper tc bibens imbrem , &generans herbamcpportunam iiiis , a quibus colitur, accipic

bciiedidioncm a Domino ; proferens autemfpinas,& tribulos, reprobaeft, & maledi^lo

proxima, cujas confummacio erit in combu'»

itionem.

ARGUME NTUM.In monachnm qtiend^mi qui Ubros fuos contra

tovm.wum hi.re:'uhm nb eo alioqui convi-

^um qu}iji in eis mntnmonto detraxtjftt , cx"

vilUbAtur , Bommoni amico relpondens , fur*

J.-tt/i, ctc de«rfu7n mirU illum jocii exagitans, irh*

vtkitnr,

HiiRONYMUs adDomnioaciBApologecicon,

Lihir 1 1. r j j,

E P 1 S T O L A IV.

Llttcrx tuae & amorem paricer fQnant , Sc

qacrclam;amorcm tuum,quo fedulo mo,

ncns etiam quae tuta tuiit iii nobis pertimef-

cis; querelam eorum, qui non amant,&: quae.

xentcs ocafioncm iu peccatis garriuni clver-

fus fratrem fuum & contra filium matris fux

ponunt fcandalum. Scribis enim nionachum,

immo nefcio quemdc trivio,de compitis, de

platcis circomforaueum," rumigcrulum, va-^ AH.istrum tamum ad detrahendum,qui per trabem^^^-^/a^

oculi luifertucan alterius nitatur eruere,coa-i«c.6.

cionari advcrfuiB me, & libros, quos contra

lovianinii (ciipfi canonico dentc rodere,lace-

rarcconvellere : hunc dialedicum urbis vef-

trs,& Plautinaefamiliae columen,non legiirc

quidem*(*r)iyfljj(*j AriPcotelisjnon atgi' ip^»-

M;ag, non r£Ti»«,non faltem Ciceionis t-otcvs.

fed per irapcritorum circulos,muliercularum-

que cvfiTrlffix, fyllogifmos texcre , & quafi

rophifmata noftra callidaargumetationedif..

folvere. Stuhus ego- qui me putaverim haec -

abfquc philofophis fcirc non poffc, qui me-liorem llili partem.eam legerim, quae dele-

»et quam quac fcriberct.Fruftta ergo Alexan-

dri verti commentarios , ne quidquam medodus magifter pcr uffaytiyni introduxit ad

logicam : & ut humana comtcmnam , ^^i^^s Hieronficauja Gregorium Nazianzenum , & Didy.micateniumin fcripturis fandis catechillas habui i^hijla^

nihil rifiihiprofuit Hebracorum eruditio , &ob adolelcentia ufq.ue ad hanc statem quo,^tidiana in lege, Prophetis, Evangeliis, Apo.ftolifquc meditatio. Invcntusell: homo abf,

que praeceptore perfctflus , sr>ovf/^c<p6fa5 ^

4»re55 xuT» ^•jr:^i^ttHreg,(\\xi cloquentia Tu>-Lu.argumentis Ariflotelem,prudentia Plato,.

ue^crudicione AiKiatcha^muliitudine libcoia

rj4 ZX Hier. "Eftji. Tx-m.

Ghalcentcrum, DyHimum fcfrntia fcriptara-

rum>omncfquc fuitcmporis vrucat tradato-rcs. Dsniqiic dicitar mareriam pofcerc, &Carneadum aliquidrefcrens,iiiutramquc par-

tcm.hoc c[\,ic pro juftitia,& CQntra juftitiam

difputare.Liberatus cft mundus a pcriculo.ic

hsereditarix^vcl centumviral;s> caLif.s dc ba-rathro erutacquod hic.forijm negligciis , fc:d

ad Ecclefiam tranftulit. Q^iis, hoc volentc ,

non fuifTet innoxius : quem crimiaofum nonhujus fervalTct oratio , ciim caepilTct indigiw

tis partiri caufam & fyllogifmorum uiorunt

retia tcndere?nam fi applofiirct ped:m,!ntv.'n-

di iTet oculoSjrugalTetfrontem , jadaffet ma-num,veiba tonairet,tenebras ili:c6 ob oculos

offadiirct ludicibus.Nec mirum,(i me & ab-

fentcm jam diu , & abfquc ufu Larina: lin*r

gux femigraeculum barbarumquc> homo la-

tinirnmus & facundilTimus fupcret.cum prx-fcnrcm Jovinia«um , Jcfa bonc , qnaiem 3c

quantura virum ! cujus nrmo fcripta intcili-

gerct.dignum qui (ibi caneret rantum & ma--

fis, eloqucntiaj fuae molc opprcirerit. Quxfojgitur te patcr chariiiimcut moncas eum, neloquatur contra propofituin fuum : ne cafti-

tatcm habitupoilicens , verbis defbruat .- ncvirgo vcl continens, (

ipfeenim viderit quidclFe fe ja-ict jmaritatas virginibus compaiet

,

5cfiu(lra adverfus horainem difertiliimjm

tanto tcmporc digladiatus ht. Auilio pracc--

rca eum libcnter virginum & vidaarum cel-

lulas circum irc,& addudo fupcrcilio , dc fa-

cris iuter eas litteris Philofopiiari. >^iid in

lccreco,qaid in cubiculo muliercuias docct ,•

Ut hoc lciantefTc virgincs, quod maritatas >

ut florcm jetatis non nsghgant, ut comedat ,

& bibant, & balucas adcaacjmuaduias ^ppc-

Ll^tr II. I j f

tantjUnguenta non Ipernant ? an mag's jcju-

Dia,& puclicitiam,& illuvicra corporis ? Uti-

quc illa pixcipit qux plcna virtutis fuut. fa-

teaturcrgo pnblice.quod domi loquitur.-auf^.

fi & domi eadcm docct,quae & publicc,i

pucllarum confortio feparandus elL Miror

auccm, non crubclcerc juvencm,& monach5>ucfibi vidccuv,difcrtum,cajus de ore vencres

fluant, qui cantx in fcrmocinanjo clegantix

eft, utcomico falc ac lcpotc confperCus fit

,

luftrarc nobilium donios.haErcre falutationi-

bus matronarum, religioncm noftram * pa- # ^//^ganamfaccre, & lltiem Chrifti contcntione /^^^^;,^,

torwucrc vcrborum, atquc intcr haec fratri

fuo dctrahcrc. Utique, fi ttrarc mc arbitratus

cftfin multis enim offendimas' omncs , & fi

quis in vcibo non pcccat , hic pcrfedus eft lacob. fi

vir ) dcbuit vel arguere, vcl intcrrogara pet

litceras , quod vir eruditus & nobilis fccit

rammachius:cui ego refponflim dcdi, utpo-tui,& epHtola longiorediflerui, quo quidque

fenfu dixcrim. Imicatus faltem fuidct tuamvcrccundiam , qui ea loca ,qujE fcandalurrj

quibufdam faccie vidcbantur,excerpra de vo*luminc pcr ordincm digcflifti ,pofccnsut vel.

cmendarcmjvcl exponcrcm,& non tantcc mc-

putafti dcmentix , uc in uno atquccodem li-

"bro&pro nuptiis, & contra nupttis fcribe-

rem.i^^arcat iibi , p.ucat mihi, paicat nomini

Ghriftiano.Monachum fe clfi: non lcquendo,

& ditcurtanoio.fed taconJo , & fcdcndo nove-rit. Lcgat Hit;rcmiani dicentcm , Bonum ^S^Thy;^,viro, cCim porcaveric jugum ab adolcfcencia

fua.Scdcbic folus,& caccbic ; quia culic fuper

feiugum.Auc \\ ccrte in omnes,fcijptores ce*

foriam accepit virgulam , & idcirco fe cruii-

.tuni putacjc^uialaYiniaQJ folus iutclligit eit.

ti6 D. Hieron. Epift. Fam.euippc provcrbium , Balbum mcHus balbi

vcrba cognorceie : «r«Yr«« ûy/fxîîf pclla-

mus Attilio iudice. Ipfe quoque lovin.

ev/y^xîtis u'/^x(tueiTo5, julHffime proclama-

bir.-quod n\t damnant Epifcopijnou cft ratio,

fcd confpiratio , Nolo raihi illc velrefpon-

deat,quorura me aucloritas opptiracre potcft,

doccre non poceft.Scribat contra nie vir, cu-

jus & ego Imguam intelligam.quem cum vi-

ccro.omues.homines fimul vicerim:ego cnimbene novi.Expeito creJite , quantus in cly-

pcum afl'uti;atrquo tuibine torqucat haitam.

F'orciscft,& in Jifputando nodofus,& teaax,

& qui obliquo & acuminato pugnst capite.

Saepe ds nofte ufquf ad vefperam contra nos

in plateis cLimavit : habec latcra, & athlcta-

rum robur,& bcUe corpulentus eft. Videtur

mihi occultc mei dogmatis elTc fedator.Prij»

terea nunquam crubefcit,nsc confiderat, quii

fed quantu dicat,& in tantam vcnit opinione-

cIoquentiae,uc folcat difla ejus cixratoiu cfTc

didat9:Q_îoties mc ifte in circulis ftomacha-

ri fccit & addaxic ad cholera?quoties cofpuit,

& cofputus abfceffitrSed haec vulgAriafunt

,

& a quolibet de fedatoribus meis pofiTunc

fieri. Ad libios provoco .• admemoriain po-

fteros tranrmitccncia.Loquamur fcriptis.ucde

nobistacltus lcftor judicccut quo modo ego-

difcipuloriigrcge duco,fic ex hujus nomine-

Gnachonicijvcl Phoimionici vocentur.No eft:;

grandc miDomnion,garrircper angulos, &:

medicoru tabernas,ac de mundo fcrrc f^;nten.

tiam:hic bcne dixit , ille malc.îltc fcripturas>

novit,illedclirat:ifteloquax , illc infantiiTi-

mus eft.Ut de omnibus judicet, cujus hoc ju--

dicio meruit?Cotraquelibct palTim in triviis»

ftrc2ere,& congjrcrc maicdida j.non cximiaai

Lfher t J. %yyfcurrarum cft-,Sc parafitorum.Moveat manu ,

iigat ftylum, commovcat fc,& qukiquid po-teftjfcriptis oftendat : dctnobis occafioncm

rcfpondcdi diferritudinl fuae. Polsii remordc-

rc, fi velimipofTum geuuiuum dentem Ixlus

infigcre.Et nosdidicimus littcras.Et nos fae-

pe manum ferulx fubduximus.De nobis quo-que dici potefl.-Fcnum habct in cornu.longc

fuge. Scd magis volumus eflc difcipuli cjus, _,quiait.-Dorfum mcu pofui ad fi.^gella,&facie ' ' ^

'

meam no:i averti a confufione fputotum.

Qui cum malediceretur , aon remalcdixit : & ^'P'^-^>

poft alapas,auccm,flagella,bl3fphemias,no-

viflimc pro crucifigcntibus dcprecatus eft ,

dicens:Pater ignofcecis : quodcnim faciunt j'^"^-^»

ncfciunc.Et ego ignorco errori fratris.-iutel-

Jigcquia diaboli arte deccptus cfl.Inter mn-licrcHlas fciolus fibi & cloqucns viactar :

poftquamRoma mea opufcula pervcnerunt ,

quafi aemulum exhorruit , & de mc quequecaptavit g!oiiam,ut nullus eflct in terris quijjou cjus eloqucntias difpUccrct, exccptis iis>

^uorumpocentiae uon parcit, fed cedit , imoquos nou honorat, fedmetuit.Voluit fcilicct

homo pcritillimus,ut veteranuj m'iles,uno ro-tatu gladij percutcre utrumq; & oftcdercpo-

pulis,qu6d quidquid ipfc vellec, hoc fcriptura

fentiiet.Dignctur igitur nobis fermone fuummittcre,& non rcprehendendo , fcd doceudogarrulitate noftram corrigcrc.Tunc intelligec

aliam vim fori elTcaliam trlclinij, uon aequc

intcr fufos & calathos pucllarii,& inter cru-

ditos viros dc divina legis dogmatibus difpu-

tari.Niicliberc & impudeter jadat in vulgus

& perflrcpit.daranat nuptias , & inter uteros

tumcntesjiijfantum vagitus,& lcdulos mari-

coran>q^uid Apoilolas dixciiccaccctuc mc C^"

1'^% D. Hieron.Tplji. Tam.Iwn in invldiam vocet.Cum autcm a«l HbrS»

veueiii j & pedem pedi contulcrit & ve! pro-

porucrit aliquid dcfcripturis , vcl audieric

proponentcra:tunc fudabitjtunc ha:rebit:pio-

cul Epicurus ,longe Ariilippus : fubulci nonaderunt,toeta fcropha non grunniet. Et nos

tela,patcr,fciramque haud dcbilc dextta fpar-

gimuSjSc ntjttro fcquitur de vulnerc fanguis,

Porrojfi non vult fciiberej& tantum malcdi-

ftis-igendum putat , atidiat, cot intcrjacenti-

bus tcrrisjfluftibusjpopulis, falccm hoc cla-

Kioris mci. Non damno nuptias , non damnoconjagium : & ul ccrtius fcntcntiam meamtenear, volo omn?s , qgi proptcr noûruosfoifitan metui foli cubitare non poirunt

,

BXores ducere.

ARGUMENTUM.PAmmachium , *anU ênerum!^ MarseSe

confobrtnum , quod e]ni exempUria contra lo-

vinianHm,(iuibus multi effendtb>wlur , occuUa-

'verit.laudiit : verum , (ûia id ubicjue fieri non

poterat, /i[>olo2eticum pro eii mittit, & amicum,

jamjam futurum fAcerdotem, ad facrarum litte-

raru»i jiudium , & fmrum optrum ieStionem

hor tatur.

HiERONYMUS ad Pammachium , pio li»

bris fuis adverfus Jovinianum,

EPISTOLA V.

GHriftiani interdum pudoris eH; , etiam

apud amicos taccrc,& hurailit.item fuanv

magis (ileutio confoUri , quam rcjtrcelando-

vetercs amicitias,ambitionis crimcn incurrc-

re.Quam diu tacuittijtacui , necuiiquam cx-pofl;uIarc fuper hac re volui, ne non amicurn

quaeiercfed potentiore vidcret expeterc.Nric

autcm ptovocatus officio litccrarum, prinias

parces fcmper haberc ceacabo > & non um-

Lihit rr.' ijji

fcfcribercquam fcribeie,iK & Tcrccunde hu-cufque tacuifre,& verecnndius loqui ccepiirc

cognofcar. De opufculis meis cofitra Jovi-

nianum,qu6'-l & prudencer & amantcr feceris

exemplaria fubtrahcndo, optimc novirfcd ni-

hij profuit ifta diligentia , cum aliquanti cje

urbe venienies,mihi eadem leditarcnt,qaje fe

RomsexcepiiTe refercbant. In hac quoqueprovincia jam libri fuerant diuulgati ; & utipfc iegirti,Nefcit vox miffa revcrti.Non fumtantx fclicicatis,quancae pleriquc hujus tem-poris tradlatorcSjUt niu^as mcas,quando vo-lucrim , emcndarejpomm j ftatim ut aliqaid

fcripfero,aut amatorcs mei.autiavidi» divcr-

fo quidera fludio , fed pari certaminc in vul-

gusnoflra diflcmiiiant,& vel in IfludCTcl in

vitupcratione nimij funt, non meritura flyli

fcd fuum ftortvachamfcquentes.Itaque, quodfolum faccre potui, apologeticum ipfius opc-ristibi mi{i,quemj3poc!^^»»j£r«,& te pofccutccdidi. Quem cum lcgeris, aut ipfe pro nobisccteris fatisfacies , aut ,fi tu quoquc narcmcontraxcris,ilIam Apoftoli 5T£p«x«a-i<.' , in qua ^•'"'' T»

dc virgiuicate & nuptiis difputat,alitcr dilfe-

rere compclleiis.Nc hoc dico,qii6d tc ad fcri-

btffidum provocem , cujus in lacris litteris

ftudiura mihi prxfero : fed ut alios, qui noslacerant , hoc faceie compcllas. Noruntlittcras ; videncur fibifcioli ; poflunt me nonrcprehenderc , fcd doccrc;fi ^uid fcripfcrint ,

magis ex opcris eorum comparatione , meainrerprecatio negligetur.Legcquasfo tc.& di-

ligeiuer Apolloli verba confidera : & tuncidebis,rae piopter calumniam declinandam

inulto plus , q.;am illc voluic , in roaritos

fuifleclcmentem. Origenes, Dionyfius , Pic*

lios.Eufcbias Cajfarieofis , Didymus Apolii-

140 Ti. Hiere». "Epijl. Txm.uaiias latlflime hanc epiftol. interprctati

funt qaorum'Picrius cum fenfum Apoftoii

ventilaiet , atque cdifiereret , & propofuiirct:

illud exponere : Volo autcm omnes cfle ficut

me ipfum : adjecit , t*Iti* yiyvi 6 koiv"/.c5

*t'r.*g^''jc ciyoitti»v xr^ixtu. Quod hicqusfo ,

peccatum meum elt?qus ouritia ? Univerfa ,

quae fcripfijliuic fenccntia comparata levif-

/inia func.Revolvc omni-im,quos fupra mc-moravi , comment?rios, & Ecclefiarum bi-

bliochecis fruerc, & magis conciro gradu ad

optata coeptaq; pervenics. Audio toiius in te

urbis lludia concitata: Audio Pontificis & po-

pali Yoluntacem pari mentc congrucrc. Mi-nus eft tencre factrdotium, qujmmereii. Li-

bros fedecim Propherarum.quos in Lacinumdc Hebiso fermonc vcrti, fi legcris , & delc-

«ftari te hocoperecompercro,provocabis nos>

cciain cecera claufa armano non tenere,

Tranftuli nuper Job in linguam noftram:cu-

)us exemplar a fanda Marcella , confobiina

tua.poieris mu:uari.LegeeundemGra;cum &Lacinum,&: veteremedicioucm noftrx trani-

lacioni compara.& liquido pervidebis, quan-tumdiftec iater vericaccm Sc mcndaciam.Mi-feram quaedam r^v^i iTtowr.ftanu^ in Proplu W-s

duodecim fando pacri Domnioni, Samuckinquoq; & McLichim , id eft quacuor Regura ,

libros,qu2 fi legere voiucris,probabis,quan-

tae dilficultacis fitdivinam fcripturain,&: ma-xime Prophetas inteHigere,& inccrprccum vi-

tio,qu2 apuj fuos purilfimo curfu oiaciouis

labuntur,apud nos fcacere vitiis. Porro clo-

Ttrfio /t-qcienciam,quam pro Chrifto in CicTOiieco-

bliorum temnis , in parvulis ncrequiras.Ecclefiaftica

u{i(ata. incerpretacio.etiam d habec eloquij venufta-

ftcin,diniaialate cam dcba,& fagcie, ut uon

Zlher H. i^?•tiofispKilofophorii fcholiSjpaucifque difci^

puJis,fcd univcrfo loquacur homini gcncri.

A RGUMENTUM.Heliodort*{,mt'nnM D.Hitrcn. Amicut , unat

tum to in vitjiam folitndmcm , qut $yres ab

^gnrtnts dividit accejjit : cenattti efi tum vir

fiincim Mti fropefiti focium rettner» : veriim

cum non potHtrit abfentem fer h*nc epifioUm

tevocare contendit : fcripflt autem e»m *tate

tunc adolefcens , itr.o pene piter, calentibHt ad-

huc rhetertim fiudiu-, pUnant lacrymis, qutrimo-

niiffue Ht qus, deferti fedalis mon^raret affe-

ciumy enmqiie fchalafiicis quibufdam floribta t

cratorid arte ludendo , mirtfics ac luculenter or~

navit. Exhortatoriam epifolamipfe alibi vocat

quod in exhortxtorio verfetrir genere. .Hiliodfi-

rum enim adftlitariam vitum multis hortatur:

f^ qui, in contrarium adduci poterant argumen^

ta,non minus oratienefecunda, ^stam felici in"

gepio late copiofeque refeSit.

Ad HEr.ioDORUM dc laude vitac felitarlae.

EPISTOLA VI.QUamo amore & llu Jio concenderim , ut

uariccrin cremo moraremur , confcium

fMUCune charicatis pcftus agnofcicquibus la-

iuentis,quo <ioiorc,quo gcmicu cc abeunceni

profccucus fim iftce quoque liccerx teflcs sur,

quas lacrymis ccrnis incciIicas.Vcrii cu,qua(i

pacvulus dclicacus,coutempcum rogantis per

blanrliraenca fovi{l:i:& ego incaucus,quid tiic

agere,ncfciebam. Taccrem)fcd cjuod ardenccr

volebam.moderace dilTimularc non poccram.

Impcnfiiis obfecrare-fed audire nolebas, quia

{imiiitcrnoaamabas.Qaod unia pocuic,fpreca

cbaricas fecic:qucm praefcncem recinere nonvaltiic,qaa:rit abfeucem.Qiioniam igicur & tu,

ipfc abiciis pofl;ularas,iac poiVca quarn ad dc'»

«4* ^- Huron. Tpip. Tnm.ferta mlgraircm , invitatoria ad re fciipta

traiirmittercm,& ego mc faduruai promife-

ram:invito ; iam piopera. Nolo priltinaium

neccnuudinerecorderisinacios amat crcmus.

Nolo teantiquae peregrinationis terrcat diF-

M«f^ 6- ficultas.Qui in Chriflum credis,& cjus cicdctMf.'u. fjimonibus. Quxrite piimum legnum Dci ,

*^ •^^&ha2C omnia apponcntur vobis.Non pcia

tibi fumenda,non virga cft.AfFatim divcsefb,

qui cum Chrifto paupereft. Scd quid rurfus

improvidus obfecro?abeant preces , blandi-

menra difcedanc. Dcbet amor Isfus irafci.

Qui rog.-intem contempferas j forfiran audics

objurgante.Qaid facis in parerna domo deli-

catc miles?ubi vallura .''ubi foffa ? ubi hieirs

a«fla fub pcllibus?Ecce dc carlo tuba canit *.

ccce cum nubibus debellaturus oibem , Im-pcrator armatus egrcditur : ecce bis acutus

gladius, ex Regis ore proccdens, obvia qnx-A^ot. I. que inetit : &l tu mihi de cubicnlo ad aciem ,

ta de umbra egrederis ad folem ? Corpus af-

fuetum tunicis loricse onas non fcrt. Capucopertum lintco gaicam rccufat. Mollem otio

J^K.it nianum durus cxafperat capulus. _ Audi cdi-

dum Regis tuiiQiii non eft mccum , contra

R(7/ff.^. me cft;& qui mccum non colligit : fpargit.

Recordare tyrociniitui diem,quo Chr llo in

kapcifmatc CGnfepaltus , in facramcnti vcrba

jurafti, pro nomine ejus non tc patri parci»

turum cflc, non matii.Ecce adverfarius in

pciSore tuojChiiftum couatur occidetc. Ec-ct donativum , quod militatur.tis acccperas ,

hoililia caibra fufpirant. Licct parvulus ercolio pendear nepos : licct fparfo crine, &fciilis veflibus,ubcra,v]i-,ibus te nutrierar.ma-.

tcr o(tendac:licctin liniine patcr iaceat : per

«aicatum pcr^e patrcm-ficcis ocuii-s ad vexil-

Liher II. li^j

lura crucis erola. Solum pietatis genus eflîn

hacrceflecrudelem. Veiiict , venict poftca

dies ille,qao viftor rcvertaris in parriam,quo

per Hietofolymam caeleftem vir fortis coro- ,^^înatus incedas.Tunc mumcipatiim cumlâulo a„^jcapies.-tunc & parentibus tuis ciufdtm civi- pofi

tatis jus petes:tunc & pro me rogabis,qui tc, mortem,

Ut vinccr:s,incitavi.Ncquc vcro nefcio , «jua

te dicas nunc compedc prxpeiiri. Non cft

nobis terrciim pedus , nec dura prjecordia.

Non cx fiiice natos Hyrcanjc nutriere tigres: V;*f''"*

&nos per iltatranlivimus. Nunc tibi blandisn/inttl

vidaa foror U.xict laccrtis:imac illi, cum qui- Ugit.

bus aJolevifti.vcrnula: aiunt : Cui nos fervi-

luros rclinc]uis?nunc *: gerula quond«ni,jam

anus,& nutricins , fccundus pofl natutalcm

pietarera pater,clamitat .- Morituros cxpcdapaulifper, & fcpcli. For^taa & laxis ubcrumpcllibus mattr,arata. rugis frontc, antiquum

rcferens m.immx lallare.congeminet.DIcanr,

fi volunt, & grammarici : lu tc omnis doiv.is

inclinatarecumbit:Facllc ru.mpit haec vincu-

ia amor Dei , & gehcnna; timor. At contra

fcriptuia pr.xcipit^parcntibus obfcquendum.Scd qulcumquc eos fupra Chriftum amat^pcr- _ , .

dit ajiimam fuam. GJadium tcnct hoftis , ut '

ir.e perijnat:& cgo dc mariis iachrymis co-

gitaboPropter patrem miiitiam Chrifti de- ^.,reram,cui fcpultarara Chrifti causa. non dc-

beo, quam ctiam omnlbus ejus causa debeo?

Domino pairuio timi-ic Pctrus confulens

fcandalum ftiit. Paulus retinentibus fc fra- uiH.tl^

tribus.nc Hierofolymam pergerct.rcfpondit

:

Quid facitis ploranres , 6c conturbantcs cor

mcum.^-go enim nou folum ligari,fed & moriin Hicrufalcm paratus fum pro nomine Do-jaiui JcCu Chriiii.Arics iilepictatis» quo fides

_jf4/_jgf

t^i- 15. Tlterm. "Epifl. Tam. ^quatitur,Evangeli) rctundedas eft muro.Ma-£er mea,&: fratres mei hi funcquicuque faciut

voluntacem pattis mei,qui in cxlis cft.Si crc-

dunt in Chiillum, fa veant milii,pro ejus no-mine pugnaturorh non credunt, mortui fepc-

liant mortuos fuos. S;d hoc ais in raartyrio.

Erras fraterjerrasjfi putas unquam Chridia-

num perfccutionem non pati. Tunc maximc$£»t..O. oppugn£ris,n te oppugnari nefcis. Advcrfa-

rius nofter.tanquam leo rLigiens,aliqucm dc-

vorarc quirens circumit:3<: tu paccm putas ?

' ^'Sedet in infidiis cum div cibus,ut in occultij

intcrhciat innocentcm : oculicjus in paupc-rerrirefpiciuntnnfidiatur in occuI-:o ficut leo

ffxl.^. in (pL'lunca fua,infidiatur,ut rapiat paupercm:

& tu frondofae arboris tedus umbraculo

,

inolles fomnos.fiiiturus pra:da,carpis;Iadc mspcrfequitur luxuria, iudcavaritia conaturir-

rumpere , indc ventcr mcus vuit raihi Deuscflfe pro Chrifto : compcllit libido , ut habi-

tantcm in me Spirirum faa^ftum fugcm , ui

templum cjus violem: peifequitur , inquam,

rr.c hoftis , cui nomina mille , mille nocenii

artes : & cgo infelix viclorem me putabo,

dum capior ? Nolo , froter chariflimc.exami*

nato pond:re deliclorum^minora credas ido-

lolatria: crimiue clTe quae diximus. Imm6tphtf.i. Apoftoli (difce fcntentiaBi,qui ait: Hoc cnim

fcitotc intelligcntcs , quia omnis fornicator,

aut imraundus , aut avarus , &ut fraudator ,

quod eft idolorum fervitus , non habst hcrc-

ditatem in tegno Chrifti, Sc Dei. Et quam-qua generalitcr advcrfum Dcum fapiatjquid'-

quiddiaboli eft;& quod diaboli eft,idoIa:ria

fit ; cui omnia idola mancipaniur : tan ea

& in alio loco fpcciatim.nominatimque dc-

O/^^i^.i.tcrminar/diceus^Morciicatc membra vellra «

qux

Liher II. I4f«[uae funt fuper tcrtajdcpanentes fornicatio-

ncin, immunclitiam, & conrupifcentiam ma-lam,& avaiitiam , t]ua: funt idolorum fervi-

tus ; propter quac vcnit ira Dei in filios diffi-

dcntix.Non c(l tantum in eo fcivitus idoli,£

quis diiobusdigitulis tluirain biiftum ara: ja-

ciat, aut hauftum paterae poculofundat me-rum. Ncgct avaritiam efle idololatrinm.ciui

poreft trigintaargenteis Uoniinum vcndituia

appellarc juftuia.Neget facriltgium in libi-

diue , fcd is qui membra Chrifti, &, hoftiamTiYam.placentcm Dco, cnni publicaium libi-

dinum vi<ftimis,nc-faiia. colluvione vioI?.vif.//5.{,

NoH fatcaturfraudt' idololatriamcfTe, fcd fi-

milis corum,qui in Aiflibus Apofrolorum cxpatrimonio fuo partcm ptctij refcrvates.ptx-

/cnti pciierc vindida, Aiiimadvcrtc fiatcr :

non tibi licet dctuis quidquam hiberc rcbus.r

vJainis.uiquitDomm';^, qui non rcnunciave-j^,^^^^ 7^

rit cundis , quae pollidet , non poteft nii;usL«c.a',

cflc difcipulus. Cur timido aninio Ch:i(lia-

aus csrRcfpicc Petto rclidii rctcncfpicc fur-

geDtcm dc telonio publicanum Aatim Apo-itolum. Filius hominis non habct, ubi capucrechuet ; & tu amplas porticus , Sc 'nmciuiztedorum fpatia metiris ? Hercd:tatem cxpc-»

flans faeculi.coheres Chiill cfT ncn porcriy,

iutcrprctaie vocabulum monachi,loceft no-men tuum. Quid facis in turbaqui folus cs .*

Et cgo hoc,no infgris ratc vcl mcrc!bts,nccquafi ignarus fluduum praemonco, fcd quafiuupcr naufragio ejcdus m littus,dodus nautatiraida navigatiiris vocc dcnucio.Iii iljo acftu

Charyb'dis iuxuriac > faluteni vorat. Ibi ore

virginco,ad pudicitia: pcrpctranda naufragia,

Scylia,ceu icnidcns libido,blaci;tu'i.H'ic bar-

karumlitiui, luc<iiabolu$ pirata,cum fociis

G

146 I>. Hter. "Epift. Tam.

porcat vlncula capieiiiUs.Noiite cicJcre , ritr»

liteclTe fecuri. Liccr iii modum ftagni fufum

aeqaor arrideat:licct vix fumma inccntis clc-

menti terga fpiritu crifpcntur : niagnos hic

campiis montes habet.incus inclufum cll pc-

riculum.intias efl: hoftis : expedite rudcntes »

vcla fufpcnJite:crux antennas figacur in fron-

tibus:tranquillitas i(l:a tcmpeftas cft. Scd for-

fican didurus es:Quid ergo?i.jQicui>ique in ci-

vitate fuacchriftiani non func ? Non cft tibi

cadem caufa,iqua£ cajceris. Dominum aulculta •

flicenccm :Si vis perfcdus clfe , vadc , vcndc

omnia tuaj& da paupcribus , & vcni, fequcre

me.Tu aucem pcrfedum tc fore pollicituj cx,

tiat.l^. Nam cum dcrelida militia » te caftrafti pro-

pter rcgna Coclorum,quid aliquid quam pcr-

tcd\am fecutus cs vitanvPerfcftus autem fci-

vus Clrrifti,nihil prster Chriftum habet:aur,

fiquid prxrer Chriftum habct, perfciSlus rxovk

cft:& C\ ptrfcdus non eft , cum fe pcrfcflum

forc Deo poUicitus fic , antc Deum mcncicM

cfti.Os autem,quod mentitur,GCcidit animam,

Igitur ut coBciudam, fi perfcdus cSjCut koi>*

patcrnadclideras?pominura fcfcllifti , f\ per-*1*^«©.

fe(5ti,s non es. Divinis Evangelium vocibus

contonat : Non potcftis duobus dominis fcr-

vire:& audct quifquam mendacem Chriftum

j Facere.mammonx &Domino fcrvrcndo?Vo-

cifcratur ille f^pe:^ quis vulc poft me vcnirc,

abneget fcmetipfum, & tollat cruccm fuam,

^ feqaatur mc.Et ego onuftus auro arbitror

rne Chriftum fequi ? Qiii dicit fc iu Chriftuai

crcdetc debet , quo modo ille ambulavir, £c

ipfe ambularc, Qiiod fi nihil habes , ut tc

Kfponfurum fcio : cur, tam bene paratus ad

bclla , won militas ? Nifi forte in patria tvi

tci^hiitaiis jiofifftccre'cunain fuaDoiHinuj

Ziier II. 1 4.f

hjna non fcccrit.-Ec cin i(]'ciiin aucloritate ^^^^fame rarioncm. Nemo Prophcca in patria fua

hoiiorem habat.Non c]'.irro,inqaics 3 hono-rem : fufflcit mihi co-.Tfcicntia mca. Nequc . '

*

Dominus qu.crebat.-quippe qiii , ne a turbis

rex conftitueretur , aufugit. Scd ubi honornon c(l,ibi coiucmptus efl;ubi csntemptus >

ibi ficqucns injuria, ubi autem iniuria.ibi Sc

indignatio : ubi indignatio, ibi qaics nulia :

ubi quics non cft, ibi mens a propofito Htpe

4cdacitur : ubi autcm per inquictudinem ali-

quid aufcrtur ex ftadio , minus fit ab eo ^

quod tollitui:& ubi minuscft.pcrfcclura noapoteltdici. Ex. hac fupputationc, illaf'-imm.i

nafcitur, Monachum pcrfeclum iu patria fua

cfTc non poirc.Pcrfeflum autcm clTenollc,

dc-linqu^rc cfl, Seci d,: hoc gradu pulfus, pro-

vocabis ad clcricos. An dc his aliquid audea

diccrc, qui cerce in fuis urb.bus commoran-tur? Abficucde his quidqaam (Iniftrum lo-

«jiiar.qui Apoftolico gradui fucccdentes , j^^g;,^,.

Chrifli corpus facio orc conficiunr , per quos ns ore

& nos Chtiltiani fumas:qai clavcs rcgni cae- Chrifii

loram habenrcs , quodam modo ance iudicii '^"''P^.^

diera ludicant , qui Iponiam Domini tobna ^.^. ,

calticacc contervanc Scd aha, ut ante per-j g_

ftrini', monachorum eft caufa, alia clcrico- loan,ii,

rum. Clccici pafcuac ovcs:ego pafcor.Illi de

tlcario viuunt;m";hi, quafi intru-tuofae arbo-

Tf, fecuris ponitur ad radicem , fl munus ad

Alrarc nou dcfcro.Nec pofTum obtcdcre pau-

pcrtatcm, ciim in Evangelio anum viduam,

auo, qu2 fola fibi fupcrcrant , aEramicccnccni

ia gazophy lacium laudaveric Dominus.Mihiantc prcsbyterum f&dere nou licet:illi,fi pec- i-Cor.l^

cavero, licct traderc me Satanxin inccricum

«arnis, u£ fpiiitus ialYUS (it iu Hie DomiuiG i

14* T). H'eron. Epijl. Tam._ Jcfu.Er \i\ vcteii qui.lem legcquicumqae Pa-

«crdotibus non obtempcradct, aut cxcra ca-

D'ut 17 ^''' Po''^^^» lapidabantur a populo.-aut gla-

dio cervice fubjeda. conrcmptum cxpiabat

cruote.Nanc vcro inobediens , fpirituali mu-Excom. crone truncatur:aut cjcclus dc Ecclcfia, rabi-mumca' ^^ qxi\\o\\\\ orc diiccrpitur. Quod fi tc quo-

qucad cuniicrn ordinem , pia fratrumblan-

dimenta folicitant, gaudcbo dc afceufu , ti-

- T'-_ raebodeiapfa. Qn\ Enifcopatum defidetat ,

bonum opus aeh,ierat.Sc;nni& ; lta,lea junge,

quod fequicur.-Oporcet autcm hajufaiodi ir-

reprchenfibilem clle, unius uxoris virura, fo-

brium.pudicum, prudcntem, ornatutfl,hoIpi-

Vlntt jo'''^^'"'docibilem, non vinolcncum, non per-

cufforem, fcd modeftum. Ec cetcris , qux dc

ca fequantutjfxplicitis, non minorem in ter-

tio gradu aubibcat diligeniiam, dicens : Dia-

ccmos fimilitcr pudicos, non biiingucs , nonsnuico vino deditos,non turpilucros,habcntcS

niyflcrium fidci in coufccntia pura.Et hi au-

tem probtntur primum:Si fic miniftret, nul-

lum crimcn habentcs.V je illi homini>qui vc-

ftem n9n hsbes naptialeni,ingreditur ad cce-

na.Nihil fupcreft, niii ut itatim audiat;Ami-

ce , quo modo huc intraft-i ? Et iilo obmu».tcfcente, dicatur miniflris : Tollice illum, li-

gatit manibi!S,'5c pedibus : & Lnittitc cum in

tcnebras extcuoies, ubi crit flctus,& ftridor

dentium.Vxiili,qui acccptum ralcntii in fu-•"^*' ''dario ligans,cetcris lucra facientibu5,id tan-

tiim,quodacceperat , refcrvavit. Illico indi-

guantis domini refponfionc , ac clamore fe-

rictar : Scive nequam, quarc non dedifii pc-

cuniam meam ad menfam,&ego venicns cumufuris cxegiiTem eam ? Id cll: , dcpofuilTcs ad

Altarcjquod tcucnon poceias.Dum cnim ru

L'iher II. l4fJgnavus ncjôtiator denarium tcnes , alteiius

locumqui pccuniam duplicare poterat,occu-

pafti. Qtiainobrem ficuti, cjui bcnc ininiftrar^ ccr-il

bonum gradum fibi acquirit ; iia.qui indignc

ad caliccm Domini acceciit , leus erit Domi-nici corporis & languinis. Nonomncs Epif-

copi, Epifcopi funt. Attcnnis Pctrum : fed

& /uciam confidera ; Scephanum (ufpicisrfed

k Nicolaum rcfpiccrqucm Dominus in Apo-'^^''"2>

calypfi fua dammt fcntentia : qui tam tur-

pia & ncfanda commcntus cft, ut Nicolaita-»

rumhaerefls ex illa radice-nafcatur.Piobct fe

unufqaifque , & fic acccdat. Non facit Ecde- ^^ j^.^

fiaftica diîu?asÔhriftianum : Cornelias

centurio , adhuc cthnicus , dono fandi Spiri-

tus mundatur. Ptcsbytcios Danicl pucr )udi- 'Dent.t}

cat.Amos ruborum mora diftringcs , repcn- Amcs.i

,

tc Propheta cfF:il1us eft.David pa!'or eligitur ^'('^^£^6

in rceem. Minimum difcipulum Jefns amat^ "''"

plurimum. Inienus tratcr accube:ut minorc ^/-^ ^^âdveniente, furfum ]ubeaiis afccnjcrc, Supcr^^^, 5_

qucm Dominus reqaicfcit.mfi G.per humile, M^tt.iz

&. quictum, £i tremcntem vcrba fua-Cui p!us

crejitur,plus ab eT>-exigitar. Potcntcs poten-yj^gg ^^

ter tornunta p^tier.tur.Ncc fibi quifquam ^Cjûc. 14.corporis tanrum munJi caftitatc fuppiaudat, Matt. 5.

cum omnc ve.bum otiofum qaodcumquelocuci fuciiiu homincs,rcdd!tur! fir.t de co ra-

tionem in die judicij:cumctiam convitiuni in

fraticm, hom cidij f.treatu":. Noa eft faciic,

ftare loco Pauli,ienercgra-ium Pctri,iara cumChriftorcgnaiicium^nc forte vcniat Angclus,qiii fciudat vclum templi tui'. qui candclabiii

tuum dc loco movcat. yEd'ficaturus turrim,

futuri op;ris fumptas fupputajlnfatuatum fal

ad n:hil eft ucile,nifi ut projiciatur foras,& a

poicis coaculcccur. Monachus , fi cecidcrici

ijo Tt. Hieron. Eftji. fttm^

logabit pro eo facerdos ; pio facerdotls lap-

fu quis rojâturus cfl ? Scd cjuoniam c fcopu-

lofis locis cnavigavit oratio , & intcr canas

ipumcis fludibus cautcs fragilis in altum

cymba proccfHr , patidcnda vcla funt veiuis,

& quarftionum fcopulis tranfuadatis,la;tar-

tiummoic nautarum , cpilogi celeunia can-

taiidum cft. O dcfcrtum, Chtifti floribus vcr-

nanslo folitudojin qua ibi nafcuntur lapides,

Apoc.xo^^ quibus-in Apocalypli civitas magni Regis

cxtruicur 1 6 crcmus familiariiis Dco gau-»

tlcns ! Qiiid agis frarer in fsECUio , qi'.i major

«s mundo?quamdiu tc teiôrum umbrae pie-

munt ? quamdiu tumofarum urbium carccr

includit ? Ctcdc mihi , ncfcio quid plus lucis

afpicio.Libctjfarcina corporis ab)eda,ad pu-

tum xrl cris evolaic falgorcm. Paupertatem

timcs?fcd beatos Chtiltus paupcrcs appellat,

Laborc terrcris ? at ncmo athlcta finc fudoreî*iac.^ coronatur. Dc cibo cogitas ? fcd fidcs famcm

non timct.Super nudam metuis humuni excCa.

jejuniis membra collidcre^fcd Dominus tcca

jflcet. Squailidi capitis horret inculta csfa-

I rics?fcd capucruum Chriftus eihlnfinitaerc-

nVi va{litas te terret/fcd tu paradifura mentedeambuia. Qîoticfcumque illuc cogitationc

confccnderisjtoties in eremo non eris.Scabra

f nc balneis attrahltur cutis.-fcd qui inChrifto

{cniel lotHseft.non illi nccefie cftitcrum la-

vaie.Et ut breviter adcunda audias Apofto-

liircrpondcntcm.-Nonfunr,, inquir, condigna:

paffiones hujus fa:culi ad fuperventuram glo-

liam, quc^ rcvelabitur in nobis. Dclicatus es

frater,(i & hic vis gaudj-re cum f^culo,& poffc

ea rcgnarc cum Chrillo.Vcniet , vcnict ilU

di-cs.qua Coriuptivum tioc & mortalc, incor-

mapcioncm iudaaCjiSi: immortalicatcm. Beacu&

Lifer II. i j ?

fervu5,qu?m Doniinus iiivcnerit vigilantcin,

Tuncad voccm tubs pAvebit terra cum po-puli$,& tu gaudebis Jutiicaturo Doniino , lu-

gubrc mudus imnnigictrtribusad tribu pedo-ra fcricnt.potcntin'imi quondam rcgcs, nudolaterepalpirabuntreihibcbicur cum prole fua

verc tunc ignitus Jupiter : adducetur & cumfuis ftultusPlato difcipulis. Arjftotclisargu-»

menta non proderunt.Tunc turuflicanus &paupcr cxultabis,& ridebis,Sc diccs.Eccc cru-

cifixus Dcus meusjcccc judex, qui obvolurus

pannis in pra:fcpio vagiit.Hic eft ille operari|

Sc quaftuaria: filius ; hic, qui matris gcfta-

lus finu,hom!ncm Deusfugit in ^gyptum:hic veftitus coccino.*iiic fentibui coronatus,

bic Magus diemonium habens & Samartuc,

Ccrne manus Judseae.quas tixeras ? cernc la-

tus Romane,quod foderas, videtc corpus stx

idcm fit, quod diccbatis dam nodc fuftulill*

difcipulos. Diledio fia me compuUt,ut hxctibifrater dicerem, ut his tum inceretre co.n-

liiigat,pro quibus nuiic iabor durus cft.

A Pv G U M E N T U M.3/tndem MArceHam, qttamfnperieri tpijlclA

Jauln , & EuftochiHTn ad kcx fanci» hortat^t

funt } nimc D. Hi.ron^mus ad r»ris Bethlehe-*

tnifici 'vitam invitxt. Hoc autem ut ajfeq»*^

tur, primo rui otnne colUHdat : inoxy ^Ui Rom*'Vivendi incommoda , & qu4i in BethUhern

esmmed» fint commeii:orat.

HiERotiYMus M<ircLllam invitat ad rus

B thleheir.iticuro.

EPISTOLA VII.

AMbrofius, quo chartas,fumptus, tK)ta-

tios miniftrance, tam innumerabiles li-

bros verc Adamantius, & Chalccnterus nc-ftcr cxplicavit>iu quadam epiltola , quamai

G 4-

Xfi ©. Hieron. "Epijl. Tam.«unde 'le Athcnis fcriptcrat refert, nuinqna fc

cibum, Origene praEfcnte, fine lcdione fum-pfiffc, numquara inille foninam , nifi unus e

fratiibus facris litteris perfonaret:hoc diebus

egiire & ijo^ibus, ut & leftio orationcm ex-

ciperet:& oratio tfdioncm ; Quid nos.ven-tris animalia, tale unquam fccimus ? quos d.

vel fecjiida hoia l.getes invenerit.ofcitamui:

fnanufaciera defricantes, continemus floma-chum, & quafi pofl multum laborem , mun-

pj;^*^, dialibus rurfum ncgotiis occupamur. Prstcr-

tiones mitto praudia,quibus mens onerata prcmitur,

/auh a pudct vlicere frcqucntia falutandi, qua autipdrerum quotid e ad alios pergimus , aut ad nos ve-

^^"^'^'"'''«''entes ceteros expedamus.DeiBCcps itur ia

medUa- ^^'^^ ' ^errao reiltur ; lacerantur abfentes

/ror(.;j(,j vita aiiena defcrlbitur, & mordentcs in inTi-

«T/or/ff. cs.ili confumimar ab invice.Talis nos cibu*

occupat,& dimittit. Cnm vcro amici rccef-

fcrint,ratiocinia fupputamus. Nunc ira per-

foiiim Iconis nobis imponit;nunc cura fupcr-

i«f . 11^^'^ '" ann»s plurimos daratura praecogitat,

' Hec recordamur Evangcli) diccntis : Stultc,

hac node aufercnt animara tuam a te : quaautem praeparafli , cujas crunt ? Veftes noaad wfus tantum, fed ad dclicias conquirunrur,

Ubicumque compendium cR:,vclocior pes,ci-

tus cmo.auris attentior.Si damnum, ut flt-

pe intc familiari accidcrc folct , fueric nua-ciatum, viiltus moerorc dcpiimirur ; Iretamar

ad njmmu,amiiro obolo contriflamur.Unde

cumin uno homine animorum tamdivcrfa fit

?/*/ 71. facies,Propheta Dom'num dcprec3tur,dicens:

Domine in civiiatc tua imaguiem eotii difli-

pa. Cum cniai ad imaginemSc limilituiincni

iJeJ condici (imus , cxvitio nollro perfonas

«obis plucimas rupeiiuducimus : & quo mo«

Liber II. l y j

do in thcarralibus lceuis unvis atque idcn hi-

ftri<) nunc Horcalcm robaftas oltc.idic,niinc

mollis in vencrcm franj^Hmjnanc trciniilns ia

Cybe!cm:ir;i & uos.qui li ^ls mimdo non elFc-

mus,odirciTi;ir a imindo.toc h-bemis perlo-

narum rKnilitadincs,i.iaoc peccaca. Q_inpro-

ptcr.quia multa jam vits fpatia tranfmifimus » ^//^;flailu.indo, & navis nollra nimc p.occllarum tibi,

concufla turbine.nunc fcopuloru illufionibus

pctturbata cft.-cum primiim licet.quali porti

quendam fecrecacuris intrcm.is.'' Ibi cibarius

panis Sc olus nortris ma.iibus irrigatu, Sc laC

delicix ruftican.E,vilcs quidcm, red innocetes

cibos prxbent.Ita vivcntes ab orationc fom-nus,nec fataritas a ledionc revocabit.Si aeftag

cft , lccretum arboris umbra pr^bcbit : fi au-

tumnas,ipfa aetis tcmpcrics, & ftrata fubter

folia,locum quictis oftendunt.Verc ager rio-

ribus pingicur , & inter querulas aves pfalmi

dulcius cantabuntur. Si frigus fuerir,& bru-

males nivcs,ligna non coema,& calidius vi-

gilabo,vcl dormiam, certe quod fciam , vi.

lius no n algebo. Habeat fibi Roma (uos tu-

mulcus , arena tsviat,circus infaniat, theatra

Juxuticnt,& quiade noftns diccndum cft ma- PA'?^»

ironarum quotidic vifitetur fcnatus. Nobis f/'T

adha;rcrc Domuio bonum elt , & poncie in/^f^, ^

Domino Dco fpcm noftra ; ut ciunpaupeita-y^/jtjor»

tem iftamccciorum rcgna mutaverint, crum-pamus iu voccm:Quid enim mihi cft in cselo>

& a te quidvolui fuper tcrramfquo fci!iccr>

cum tanta tepcriamus in coelo, parva caduca

«Juxfiffe nos dolcamus in tena.Verum, ut afi

•viilam, & ad Maiiae divcrforiurrv veniamus ;

Cplus laudat cniraunafquifque.quod poliidct^

quo fcimoncqiia voce libi fpciuncam S ilva_

toiis cxfoi\am J Ecillud pra:fere,ia c^uo iu.^

iy4'"

D- "iiieron. Epiji.Fam.

faiuulus vagiic rilcucio magis.qiiam infimo

fcrmoic honorandu cft.Ubiraiu lacs porci-

cusMbi aiuaca laqaearia^f ubi domus miicro-

rum pojiris, & damnacorum labore velticx ?-

ubi inltar paiacij privacorum exciudls bafili-

cx, uc vile corpafcalum liomin s prccioûS

inambulet, 6c quad inando quidquam polHc-

clic oruacius.cecla fua magis veliuc aipiccrv^»

J.UC t).quamcaelum. B>:chlcem cccc in lioc parvo.

Miiic. 1. terrx foramine cxlorum condicor nacusell;

Hic involurus panni-s:luc vifus a palloiibus,

hic dsmouilracus a llella.-hic adoiacus a Mi-gis;& puco fanctior locus clctupc Tarpeia >-

<\ixx de Civlo fxpius fuiminaca,ortcnd!c cjuod.

Dco diCpl.ceat. Elt cjuidem ibi fanda Eccle-

(ia,func crophxa Apoftolorum & Martyrum,

cil Chcifti vcra confclTio , cft Apoflolorum

f racdicata iidcs,& gcntilicare calcaia, in fu-

i>lime quotidie crigitur vocabulum Chriiîa»

uum.Sed ambicio,potenti3,magnitudo urbis,

tidcri,?c vidcre,falutari,&; falucare,laudare.ic

«icrahcie,velaudii'e,vel pioloqui , & raiitinTi

hominum frcqueatiam videre , a propoiico

Monachorum , &a quictc aliena funt. Autenim v;deraus ad nOs venieBtes , & filcutiHivj

perdimusraut Ci non videmusjfupcrbiae argui-

niHr. Inrerdum,ac vifitantibus rcvldamus vi-

cem, ad fupetbas forcs pergimus , intcrlin.

g-uas lodencium miniltrorum.port-cs ingiedi-

Bi^r deauracos.In Chriil:i vcro vilia,at iupfia!

diximusrrora roiticicas eil. Extra pfalmos ii-

lciuiumeil. Quocumquc te vrrteris aracor,

ftivam tenens Alleluia dccancat:iudans mef-

forpfilmisfe avocac;& curva actoodcns vi-

t«s falcc vinifor, aliquod Davidicum canit,.

Hxc funt in hac proviucia carmina : h«~,.ur.

Yu^ô dicitur,3mAtoii£-&aotion«j*.

L-b» II. i;5^

ARGUMENTUVT.P/r«/-* ) & Eujhchium qti£ jxm Bethlenem

in montjlerio 'vitnm agebnnt,M^rcelhm , nobi-

lijft'n.%m feminxm , cii]tis Epit^^hium f»perior

epiflol* continet , ut rtlicid Roma , ad loca

fanHa fe cenferat , adhortmtur.

Pavla, Er EusTocHiiiM Marcellx urcommigvct Bechlehem.

EPISTOLA VIII.MEnfuiam charicas non habct, & 'mpa*

cicntia ncfcit mo(dum,5c deficlerium noii

fufluiec. Undc & nos obiit<T,virium noftra-

rusn & non quici poirumus,fed quid vclimus ,.

•tantum cogitantes: maLjifliram cupimus do-ccrc dilcipulx,& ut clt vulgarc provctbium ,.

Susartium rcpcrcriccm.Tu,quae primam fcin-

rillamnollro fomici fubiecifl;! , qux ad hocftudium nos & fermone hortata cs,& exem-plo,& qaafi gallina congregafti fub alas pul-

Jos cuosjnuncnos libere abfquc matre voli- j^;i^ 3.^tarcp3teris,& accipitris paverc formidinem ,

& ad omnem umbram prsetctvolantium aviii

formi.lare?lgitur,quod folum abfentes faceie

pollumus.querulas fundimus preces & dcfidc-

rium noftrum uon tam iletibusjquam ejulan»

libus contcflamurjUt Marcellam nortram no--

bis rcddas,& illam mitcmjillam fuavem , il-

lam omni melle & dulccdinc dulciorem noni

patiaiis apud eas elTe rigidam, & triflem rn-

gare fiontem , quas afrabilitate fua ad fimiic-

Titx ftudium provocavit.Ccrte,!! fint mclio--

ra qu3E pofcimus j non cfi: impudens dcfidc-

Rum. Si catid^ fcripturarun\ voces nofiise-

fijnt-cntisc coDgiuunt, non fccimus audader ,'

ac ea rc provocaates,ad qucae tu nos ixpilTime"

eohortata es.Piima Dei vo:iad Abraha,Exi, GsJi^^i»

kvijiuj^ik-teisa-waj 55- de cognationc tua Si>

15^ D. Hieron.Tpifi. tam.vade in terram > quam monlliavcro tibi. Jtf-

bctur Patriarchx,aii quem primum de Cliri-

fto faâ eftrepromillio, ut rclinqu.nt ChaUG«?. }. <ia:os,reiIiK]aat confafiouis uibem, <k Kobo-Gtn 1 j.botli, lcl cfi:,latitiiclincs ejusj rclinquac cam-

pum Sa!U)aar,in^]uo fupcrbiac ufquc ad coe-

lum ereda turiis efl,& poft fltidus hajus Cx-

cnli, poft flamnia.fnpcr qux fcderuiu landi ,

& flcverunc cam iccordarentur S:on , poit

/>/". i:<;g^'';^'^*^^^ gravem Cobar , dequo Ezechiel ,

Ez*f;i>.i"pi'io vcrticis fublevatus:Hicrufalcm ufquc

traiisfcrtar,ut nab.cet tcrram reiromiiUonis

qux-.non rigatur, ut j£gypcusdeoifum , lcd

clcfar(um,uec fac;t olcra languentium cibos >

fed cempoianeum & fcrotinum de coslo expe-

Cfet 6. ^^^ iinbrera. Hxc cerfa montuofa, &in fu-

blimi fita, quantum a deliciii ficculi vacat>

tanto ma)orcs habet dclicias fptrirus. Dcni-

quc 6c Matia , macer Domini , poltquam adluc.i. cajn Aiiêli fac\a clt piomiirio,& utcrum sum

intelicxic clfc domum fiiij Dei , derclicbs

campjftnbus aj montana prrrexit. Dc hac

l.Rf.iynrbcjAllophylo qaoudam hofte fHperaco,<Sc

diabolicx peicuLsa froncis audacia,poftquam

illc in facicm corruic , cxulcantium amma-rum turba piocedic , &co!jcinens chorus de-

ccm miliium David noltti v!d.ori3m pricdi-

uP/ir 21*^'^"^-^'^ ^^^ A.iêlus t;Udiam tenens , & to-

tam impietacis devallans urbem, in Orne Je-

bulxAum regis arca. tcmplam Do.nini dcfi-

g.iavicJam tunc fignificans Ecclefia Chril'li>

em ''*^" '" Ifrae'1, fcd in gentibus confu.rg^nccm.^' Rccurrc ad G:ncfim:& Melchit'cdcch , tcgcin

Salcm , hujus principem inv :uies civitacis:

qui jain tunc in cypo Chrifti pin("m& vinu.

obculic , & myrtcoum Chnltiînam ia S-a!va-

toiis ianûiae Cc corpot.c detiicavit. Tacita

Liher II. i f 7forfitan mentc rcpichendes > cur non fcoaa-

niur ordinem fcripturarum j fcd padlm & us

qaidquc obviam vcnerit , turbidus termo

pcrltringar. Sed in priiicipio teflatx fumus ,

diledionem orJinem non habere, Sc impa-

ticntiam ncfcire mcnf»ram. Undc & in Can-tico canticorum quali difficile pr;Ecipitur Or-

dinatein mc cUaiitatem, & nunc caJcm di-

cimus, nos non ignoratione, fed afFecTlu labi.

D.-nique, i;t muUo ordinatius aiiquid profe-

ramiis, antiqu ora repetenda funt. In hac ur-

be, imo in hoctunc loco & habitaiTc dicitur,

& mortuus clle AJam. Unde &locus, inquo ^^^^crucifixus eil Dominus noftcr , Calvaria ap- r^^„ ,^pcUarur, fcilicct qiiod ibi (it aatiqui hommis ^^ j„

Calvaria condta.-ut fccundi Adam , id eft, mmteChrifti fanguis de cruce ftillans, ptimi Adam Ca.lvtt'

&. jacencis proropladi peccata dilucret , & "*•

tunc fcrmo ille Apofloli compleretur : Exci-

tare quidormis, &exLirgca mortuis,& illu-

Riinabit te ChrilVus. Quantos hxc urbs Pro- ^FM-S»

phetas ,qu.incos cmiferit fandlos viros, lon-

gum cft iccenfcre. Totum m^flerium noftru

idius provincix urbifquc vernaculum cli:. Infjfgyfj^^^

tribus iiominibus Trinitaris dcmoniVrat fi- /^^ ^^dcm. Jebus, Salcm , & Hierufalem , appcl- mina

latur. Primum nomen calcata , fecundum fi^verfa,

pax , teitium vifio pacis. Paulatim quippe,

pervenimus ad fincm;& poft concuicatio-

nera ad p:icis vifioncm criginuir : cx quo p/},f,,^Silomon ,idcft, pacificus , in ca aatus eft, ^^oc 9& fadus cft in pace locus ejus. Et in fi JU.a i.T;w.6

Chr:'\i,iub etymoiogia urbis, Dorainus'do-

mina.uium , & Rex r;gum nomen accepic,

Q^uld rcferemus de Divid , & toia ptogcni:;

cius, qui in hic civicite rcgnavit ? Qaantocaim Jadxaceceiis proYiuciis,caac6 \xxz urbs

ij8 D. Hieron. EPiJi. Fam.ciinda fublimior eft luAxj : & uc coaflidj

duiCLainus , totius proviucise gloria mctro-

poli vindica:uv,& quidqiiid in inembiis lau-

dis eft, omne refcrtur ad caput. Jamduium te

cupientem in vcrba piorumperc l ipfl littcra-

tu apices fenciunt,& vcnientcm contra char-

ta inteUigit qusftionem. Rcfpondcbis qaip-PJal.^b pe,g|, dices, hoc olim fuilfe , quando dikxit

Dominus pcttas Sion fuperomnia tabcrnacu-

Ja Jacob,& fuerunt fundamenta ejus in mon-tib is fandis : licet & hxc polTint altius in-

tetprctari.PoIKûam vero confurgsntis Domi-iii vox ilia pcrt-onuit:Ecce rclinquetur vobis-

domus veftra dcferta:& ruinam ejus flcbili-

ter proph?tavit,diccas;Hierufalem, Hierufa-Z'ic. 15. Iem,qu3e occidis Hrophetas^, & lapidas cos >

M^tf.z^ qui ad tc mifli funt.-quotics voiui congreg.nrc

hlios tUGS ficut gallina cogregat pullos fuos

MxrcAS iub alis,&noluirti?Eccc duiiitccrur vobis do-mus vcftradcfcrtaj& poflquam velum tcmpli

fcilFum cn:,& circumdata ab exercitu Hieru-Icm,& Dominico ciuorc violata , tunc ab ea

Angelorum prxftdia & Chnfti gratiam reccf-

Jofephfti fiifc.Denique criam Jofcphum.qui vernaculus

de ê//cfcript©r sit Judaeorura,aflrercre illo tcmpore ,

J«(</(.6.cjyQ cruci.nxus cft Dominus, cx adytis tcm-

VJ"?. l' pli virtutum ccelefliumcrupifle voccs, diccn-

^^ j, tmm;Tinnun!grcmus ex his lcdibus. hx. qui-

bus & aliis apparcre , ubi abundavit gratia ;,

ibi Iup«rabuadalfe pcccatum:& portv:juam au-

diciunc Apolloli Euntes docetcomncs getes:

Et ipfi Apoftoli dixtrant:Oportrbat quidcm

vob:s primum annunciarc Verbum Deirquo-

niam autem noluiftis, ecce iranfimus ad gcn--

tcs:tunc omne facramcntum Judaeae > & anti-

«uara Dcl familiaritaccm pcr A poftolos in>

nationcs fuilTc tranllatam. Valida qaidenT.

ûxftio ,& cîi» poffct etiam eos^jjtiXaigt-vy»-

Liber f r. I j.f,

Mnimaliqind accigcruur.concutcre , fcd pcr-

facil^ lolviciir. Nuinquam eani flcrrec Domi-nus torruenreiii, nifi diltgercc.Flevic 6c Lcza- ^f^^- 1>»

rum , quiaamabac eum.E:: hocc,uncn,prima

fronre cognolcuo , non ioci.feci hominurafuiflc pcccarum. Veriim quia interfedio po-puli cjpcivicas civiracis e(t, propccrea urbein

deletam , uc populus punirGCui-ideo templumfubrutum,ut typicx hollia: tollerencur. Ca:-.

terum.quaiitum adlocum perciuec,per profc-

€lus ccmpoiu mulcum nunc anguftior eft ,

quam ancc fu c. Vencrabancur quonJamJu- „-dxi fauvSa fandlorum , quia ibi eranc Cheru- ^xodie-bim, & propitiatorium , & arca tcflamcnci , Comme-rnanna,. virga Aaron,& alcarc aureum.Non- daiur

nc cibi vencrabil;us vidciur fcpulchrum Do- f^eru.

niinirquod quociefcunque ingrediRiUr, toiicsi^. .

jacere m tjndone ccrmmus ialvacorem : & ^,,^ r^^

paululum ibidcm commoranccs,iuiLum vide- *«/f^;.g.

nius Angelum fedetcadpcdes ejus,& adca- loan. ii.

puc fudariuni convolutum. Cujus fepulchri Mare.^6'-

gIori3,mulco anccquam excidctecur a Jofeph, ^^'^- *4«

lcimus Efaix vacicinio prophecarum,diceu- '/* ^^

*

. T7 / "^ - 1 r 1- Apoc.lt.tis.xc er.c requics ejus honor : quodiciliccr '

fcpulcura: Domini locus effet ab omnibushonorandus. Scd dices, quo modo in Apoca-Jypfi Joannis legimus : & occidctillos ( hauddubium, quin Prophccasjbcftia,qua? alccndiC-

cx ab)iro,& corpera eorum jaccbunc in pla-

teiscivitacis magnae,qua; vocatur f^ iritualirer

Sodoma & ./£gyptus, ubi &: Dominus eorumciucifixus eft.Si cnim ais:Civicas magna, mqua crucifixus efl Dorninus^nuUaeft alia,niii.

Hierufalem : ubi autem crucifixus cft Domi-husjfpiritualicer Sodoma appellacurxSi -^gy—ptus : ergo Hierufalem Sodoma cf\, & .^gy-,ptus, m •qiu-.«;ucifixux.cfi: Domiims.ExiiBU.u»i

I 6o D. Rter$n, Epijl. Vam..z fcirt volamus.om lem ijnAam fcripturam

noii poire ribi eflj contrariani , & maxrmeuaiima IvciTum fc non difcrcpare libruin, &uc plus a.ijiciamas, cundcm tjuldim^ue libri

locum in Apocalypfuie qua n inc ceftimoniil

procalifti.anrc dccem circictr yerficulos fcri-

bicur:Surge& n^tire tcmpluni Dc!,& alca-

rc;& adorantcs ia eo;Acrium aucem quod cfl

foris remplum, ejice foras:& nc mcciaris iU

lud,quoniamdatum cil gcncibus & civicaccm

fanclam calcabunc mcfibus quadraginca duo-

bus.si enim Apocalypfis multj poll: pafTione

Domini fciipca eft a Joanne, &incaHicru-falem fanda civitas appellarur : quo niodo

rursu fpiricualicer Sodoma vocatur& -/tgy-

ptas ? Ncc (tatim potes diccre , fandani dici

Hicrufalc' coeleriiem.qux futuraeft) & Sodo-

mam , qu2 corruit, appcllari ; quia dc tucura

dicitur, quod bcftla, quae afccnfura ell dc

abylFo , tacicc advcrfus daos Prophetas hA~lum,& vincct illas , & occid;t , & corpora

_^eovu jacc-bunt in placea civitatis magnx.Ds

f* •^'qua civitate & in fine ejufdem libri fcnoirur:

Ec civitas in quadropofita cft ; & longitudo

ejus & latirudo tanta c(l, quanta & aititudo-,

& menfus cft civitatem de arundine autca,pcr

ftadia iz.millia.Longltudo & laticudo,& al-

titudo ejus xqualia func- Ec mefus cft murosCjus cencu.m quadragintaquacuor cubitorura

jnci.ura liom;nis,qu3e eil Angcii.Eterat ftru-

^tura iiiau cjus ex lapide jafpide; ipfa vcro

civitas auro mundo , &c, Ubi quadium clt

,

ibi nec iCgitudo nec laticudo appcllari po-telt.Et qux cft ifta meftira.ut tanta fitlogitu-

do & iaiicudo.quata altitudo e;us>& muri ds

lapuie )<*fpidc,& toca civitas deauio mundo»& tuiidameca & platcx cjus dc lapidibas ptc.-

Liher IT. lît*ofi$, & (ûoaecini portae fulgentcs margaii-

tis?*Curn crgo hasc no;i polTinc carnalitcr ac-

cipi , Cablarduni câippe cft , pci ducdccimmiliiaiâdiorum t::ntam civitatis longicudi-

neni & latttu.iinem, quantam & altitudincm ,

prxdicari) fpi;itjalit:r intelligenda lunt fin-

gula. Eicivitas magna , quam vidclicet pri» ^^ff-A*

mus aediricavit Cain , &uominavit eam ex

vocabulo filij fui , hic mundus intelligendus

cft, qucm accufaror fratuim ruoram diabolus

& fratiiciia Cain pcrituius cxtruxit vitris,

fccleribus condidit,iniquitate coplcvit,quxfpititualiter appeiiacur Sodom3,& JEgyptas»

Dcqua Sojoma lcnbirur .- Rtlîtuctut iodo-ma inantiquum : quodfciliccc itarcftituen-

dus (it m&dus , ut ante fuit. Ncc enim poifu-

aius crcdcrc rurfum xdificandam Sodomam ,

& ceccras, Gomorihara fcilicct,& ^damam ,

& Scboim.fed in perpctuos cuxr^^srciinqacu-

das.iEgyptum aucem numquam pto Hicrufa-

Icm lcgimus.-red femper pro hoc mundo. Ecqiiia longum ctt de fcriptuvis innumcrabiiia

excaipla congcrcre , unum tcftimoniii protc-

ramus.ubi munii:ell,irinie mundus hic j^gyp-tus »ppellacu..In Epiili.canonica Ju.las Apo- ^^^^ j^llolus trater Jacobi, fctibit dicens : Commo-ncrc autem vo5 volo, fcicntes femcl omnia ,

quoniamJefus popaium djterra ^gypti fal-

vans.tccando cos qui non credidcrunt, perdi-

d.t.Et ne putarcsde Jcfa d-ci fil o Navc, fta-

tim fcquitur, Angclos vcro, qui non fcrvavc-

ruiu (uu n principatCijfed dereliquerunt fuam^donucilium, in judicium magni dici vinculis

actcrnis fub cal;ginc rcfcivavit. Et ut crcdas ,

ubicumque fimul .Êgypcus & SoLioma& Go-rporiha aominantur, non loca > fed mundumhuiic lucerprctaii , ftatim fubjungit cxcia-

1 < J T>: Hteron. Tpifl. Tam.W/»/Mj plum:SicutSodoma,&Gomorrha,&finItIm§

civitaces fimili modo fornicacae, & abcutitcs

pofl: canicm alrcram, fadx funt cxcmplum ,

ignis aecerni pocnam fubftinentcs.Et quid ne-ceife eft plura conquircrc,cum poft pallionern

Mat.zy. & refurrcflionem Domini Matthsus Evan-gelifta commemoret .' Et petrx fciffac funt *

& fepukraaperta , & plurima corpora dor-inientium fandorum furr€xerunt:3c egredien-

tcs de fepulcris poft refurrcdioncm fuara in-

gicfTi funt fandam civitatem,& apparucruntxn'jltis.Nec ftatum Hierofolyma coeleftis, fi-

cut pleriquc ridiculc arbitrantutjin hoc locaintclligitur, cura fignum nuliura cfTc potuc"

Tf. i:i. ^'^^l^?^'-^ homines Domini rcfurgentis, £. cor-.

Mnt.iitPo^^^^^^^^oinm in calefti Hierufalem vifa

funr. Cum ergo Evangeliftae •& cmncs fcri-

pturae Hieiofolymam fandam nominent ci-

vitatcm,& Pfalmifta pratcipiat, ut adorcmusin loco ubi fteterunt peaes cjus , n« patiaris

cam appeliari Sodomam , & j£gyptum , pcr

quam Dominos jurarc vetat , quia fit civitas

magni Regis. MaJedidam terram nominanr,«juod cruorem Domini baufcvit. Et quo mo-do benedicla loca putant , in cjuibus Pcirus ,

& Paulus Chriftbni cxercitus duccs fangui-

nem fuJere pio ChriftofSi fcrvorum,& ho»minum gloriofa confcfTio eft, cut Domini &Dci non fit gloriofa coofeffio. Et martyrum

,,;„* ubque fcpuicra veneramur ;. & fanAam fa-

4'ymm villam ocuhs apponentes,fi Iiceat, etiam orc

ubtefue contingimus 5 & momumentum.in qao Do-vme- niiaus conditus eft, quidcmexift:manc ncgli-ftmaa. gendum ? Si nobis non crcdimus,credamus

raltcm diabolo , & angelis ejuscqai quotiet-

c«mc]uc anta illud de obfefTis coiponbusex-pciluatur,quafi iu cofpedu tnbunaiis Clirilbi

liher II. i^j.

ffante? cf)ntrcmifcant,rugiunr, & ferodolcnc

ciucifixiirc, qucm timeant. Si poft paflioncm

Chcilli(ut fcclcrata vox concrcpat)hic detc-

ftabilis locas cft.-quicj fibi voltiit Paulus Hic-rofolymam f.ftinarc , ut ibi facerct Penteco-

ftcn?qui rctincntibus fc locutuscft, aicens ;

Qaid facitis flcnteS;& conturbantes cor mcu?cgocnim nonfolum ligari , fed & moriin _

Hierufalem paratus fum pro nomincDominig /

Jesu. Quid cctcii fancli & illuftrcs viii ypgriqruquorum vota & oblaciones poft praEdicatio-»<»"»fn*

ncm Chrifti ad fratrcs, qui crant Hierofoly- Hitrcfo-

mis.dcfcrcbanturrLongum eft nunc ab afcen- 17>^ [^'

fu Domini ufquc ad priefcntem diem per fin-^,','^*

gulasatatcs currerc>qui Epifcoporum , quiV.C<'.i^

niartyrum, qui cloqucntiiim in doclrinaEc-clcfiaftica vuorum vcncrint Hierofolyman»putantcs minus fc rcligionis , minus habcrc

icientiac,ncc fummam.uc dicitui manum ac-

eepifTc virtutum , nifi in illis Chriftum ado-lalfenr locis . dequibus primum Evangcliumdc paribulo corufcavcrac. Ccrtc fi prsdarus _.

orator reprehendcndum nefcio qucm putat , "^

quod litteras Graecas non Atheuis, fcd Lily-

bei.Latinas no R.omx,fcdiinSicilia didicenr,

ûod vidclicct unaquaeque provincia habcacaiiquid proprium,quod alia asq. e haberc nonpoflitrcur nos putamus a-bfquc Achenis no-ftris quemquam ad ll:udiorum faftigia pervc-

niilcjNec hoc dicimus , quod rcnuanius re-

giium Dci intra nos elle , & fandos viros

cciam cilc in cercris regionibus,lcd quod hociffcramusjvcl maxime eos , qui in roto orbcP^"^ Sr*

ftint ptim:,huc pariter con£refrar;:ad qua: nos ''*'..

loca non ut pnmje.led ut titrema: vemmus ,ay%fo.ut primos in cis omaium 2;cncium ccrntrc- n*choriimui.Ccitc flos iûidam>t3c pi ;C;ohifi.mus hîschcrttf,.

1^4 T>. nler. Ipiji. Tam.intcr EcclefinfHca oinamtnta monacIiorwrH

& virgimnn chorus eft.Qiiicumquei)! Gallia

fiicrit piimv.s.huc propcrar. Divifusab oibeno!tro Brirannus fi in religionc proccffciit ,

occi.ûo folc dimirto.quaErit locum fama flbi

tnntu 8c fcripturarii iclationc cog liru. Quici

referamus Armeniosj quidPerf.-.Sjijuiti Indiae,

quid ^thiovMim populos , ipfamcjue juxta

^3;yptum, fcrtilcm rnonachorum, Ponrum ,

& Cappadociam,Syiiam Coclcm, & Mefopo-W^l/Z.i^, tamiam cundaque oric-ntis cxamina , qux

juxta SaUatoris eloquium, diccntis.-Ubicum-

que fuerit corpus , ill«c congreiâbuntur

.

aquilx : concurrunt od hiec loca , & divcrfa-

ruin nobis virturum fpecimen oftcndur. Voxqrtidem diflona, fcd una rcligio. Tocpcnepfallcuinm chori quot gcntium divcrfitates:

& 'ntcr hiEC,qu2 vcl prima in Chiirtianis vi:-

tus eft-mhil arrogant fibi de contincntia fa*i

percili;. Hamilitatis intcr omnes contentio

cft. Quicunique novillimu.s fu:r;t,hic primua

putatur.In vcde nulla difcri.t o, nuila admi-

ratio.Utcuqueplacucrit incrdere , nec Jctri-

ilionis cft, ncc iaudis. Jcjunia quoque ncini-

ncm fub!evat:nec defertur inedis, ncc mode-rata faturitas condcmnatur. ûodomino ftat

Rem '^^^^n\iC(]a\Cqnc,a\it cadit.Nemo ju.licat ak rum>

ne a Domino judicetur. Ec qiiod in plerifquc

provinciis familiare cil , ut cenuino dcnre fe

lacrrcnt,hic penitiis nonhabetur. Procul !«•

X» erum x'.iri<i,p!OCul voluptas:tanta in ipsa u;be ora-f^ficloru tio;ium loca.ut ad ea peragranda dics fnffice-delcri.

j.^ j^Qj^ pofHt Vcrum.ur ad villam Chriili , &'''

Maria: diverforiam viniamuî.^^plus enim l.iu-

dac unat'quifque,quod poiriJcr) quo fermo-ne,

qua voce fpeluncam tibi poffuoius Salvatoris

cxpoaerc-Et illud praefcpejia quo iufantuiu-s

Liher I L idfa»ut, filentio magis, cjuam infimo fermonehonorandum eft. Ubi funt latae porticus,ubi

aurata laqu?aria,ubi domus mifcroru p02nis>

&damnatorum labore vcllita,ubj inltarpa-

latij.opibiis privatorum cxtrudae bafilicae.uc

vilc corpufculum hominis preciofms inambu-lct:& quafi miido quidquam polFit clfe orna»tius.tcda m.igis fua velint alpiccrc, qua cz-lum"Eccc in hoc parvo terrjf foramine caclo-

rum conditor natus eft;liic involutus pannis,

hic vilus a partonbus.hic dcmoftratut a Itel-

la , hic adoratus aMagis. Et hk puto locus

faadior eft Tarpcia rupc.qua: d: ccrlo faepius ^f ee.frfulminata oftSdit, quod Dominodifpliccrct. (?>' 18.Legc Aj ocalyfim Joaimis, &; quiddc mulicre

purpurata, & fcripta in ejus froutc blafphe-

nna,tcptejTiontibus,aquis multis,& Babylo-nis cantctur etitUsConcuerc.Exitcinquit Do- ^'^' J®'

minusjdc illapopulus mcus, Sc ne pavticipcs

fitis dcliftorum cjus,& de plagis cjus no ac-

CJpiatis.Fugitedcmedio Babylonis,& falvatc

unufquifquc anima fuam, Cecidit cnim, ceci-

dit Babyion magna,& fada eft habicatio dae-

monu,& cultodia omnis fpiritus immudi.Eftquide ibi fanda Ecclcfia, funt trophKa Apo-ftoIoru,&martyiii:eft Chrifti vera confcfiio, „clt ab Apoftolo praedicata fidcs, & gentilitatc '

^'

calcata, in fublimcfc quotidie cngcns voca..

bulum Chriftianurarfed ipfa .-imbitio.pgtetia,

magnitudo urbis vidcri,videic,falutan & C3.

lutare , laudare & dctrahcrc , vel audire, velproloqui , & tantamfrcqucntiam hominum(altcm invitam vidcrca propofito monacho.rum Sc quicic aliena funt. Aut cnim vidcmusTWnicntcs ad nos , & fiJcntium perdimus : aucIion vidcmus,& fupcrbiz aiguimur. Interdii..

que ut vificantibas rcddamus yicc , ad fupcr-

J66 D, Hteren. Epijl. Tar.n.

lias forcJ psigimus , & iiuer lingaas ro.icii-.

tinin miniflroriini , poftcs ingredimiu auta-

tos.In Chrlfti ver6,ut fupra fi'ximus , vilUi-

la.rora ruflicitas, & extra pf.ilmos (ileuiiuni

clt.Qtiocumquc te vcrteris, aritor Uivam te-

nens.AllcIuia decaiuat. Su.laas mellorpfal-

mis fe avocat,& curva attondsns vitcm falcc

vinitor, aliquid Davidicum canif, Hxc lunt

m hac provincia carmina:ha£:,ut vu'go dicitur

a.matoiix cantIon:'S,hic paftorum fib:lug,hxc

arma culturae.Verum quid agimus , nec quid

deceat, cogitantes,folum quod cu;.'imus,hoc

vidcmus^Oquando il/ud tempusadvenitiCunt

anheles nuncium viatorapportet,Marccilam

«oflram ad Paleftinx littus appulf.iniicSc toti

Monachorum chori , tota virginum agminaconcrepabunt f obviam jamjaraque gellimus

occurrere,& non cxpe^ato vehicuio con-

citum pedibus ferre corpus. Tenebimus ma-nus,ora ccrnemus,&a deliderato vix avcl-

lemur amplexu. Ergone erit iila dics , quaa-

do nobisjliccat fpeluncam Salvatoris inrrare,

iu fcpuichro Domini flcre cuni forore , flvTc

cum matre?crucis deindc lambcrc lignHm, &in olivcti montc cam afcendcnce Domino,voto&animo , fublevari.-videic cxirc Lata-rumfafciis coIIigatum,&.' fluenta jordmis oi>

lavacrum Domini paiiora, indj ad pallorum

caulas pergere , in David orare Maufobo ?

Amos Prophetam ctiam nunc buccina pafto-

rali in fua confpicere rupc clangcntcm : aj

Abraham, Ifaac & Jacob, trium quoque iliu-

Ihiuni feminaium,vel tabcmacuia pioperar>%

vel mcmorias?viderc fontem in quo a Philip»

po Eunuchus cft tindus?Samar am pcrgcrc ,

& Joannis Baptiftje.Helifxi quoqucSc Abd:^

paci^cer cioercs adoxare ?ingtcdi fpclunculas,

i«"qn!bus peiTccutionis &: famis remporf; Pro-

phetaium agmina fant nutritarlbimus ad Na-znrcth , & juxta interprctationcm nominis^^^^

^^

cjuSjflorcm videbimus Galilccce. Haud ^^^- Mdtt.i^

jcul intlc ccracturCana,in c]uaanu3E in vinum

vcrfce funt.Pergcmus ad Itabyiium, & labcr-

nacula Salvatoris , non ut l^trus quondamvoluit.cum Moyfe , & Hciia, fcd cum PatreW^''. 14.

cerncmus , & Spiritu fani?iO. Inde ad marc^^*''-.*•

venicmus Genczarcth , & dc quinque & fcp-

tcm panibus vid:bimus in dcfcrto quinque &quatuor hominum millia faturata. Apparei»;c

oppidumNaim , in cujus porta vidux filius

iufcitatu5elt.Vidcbitur& Hcrmon, & torrens lad. %.

EnJor, in quoiupcratus cil Sifara. Caphar-

naum quoc|uc fignorum Domini fjmil)aris,&

Dmnis paritcr GalilvCa ccrnctur. Ettunc co-

mitantc Chriito, cum p:r Silo , & Bcthcl,*:

/cctera loca,in cjuibus Ecclcfix quafi quxdamviclotiarum Domau funt crcda vcxilia , ad

noftram Ipcluncam rcdicrimus , cancir.us ju-

giter,crcbi6 flcbimus, indcfincntcrorabimus»

icvulncraca: jaculo salvatoris in comniuncaicemus.Invcni , qucm qu.x{Ivit anima mca; C^nt. j*

Xcucb© cum, & uond:mictam illum.

AKGUMENTUM."Domefiicam eernm ccnfnetudinem , undt vel

famAi xiel f>udtciti£, periculum fit,k viduu O*vtrginihta vunndam ejfe docet:j'Hwftum mtemdeiLamntoriomore ai fe ffitjfe hoc argumentum ,

tum in fine hnfui , ttim inalia quAdam prodit

MfifioLa.Duendt genus fuaferium efi : prepterea

tonjecitirus , diiemmatifq^ue fefiivitate quadamtuimixtis, utitur.

Db YlTANDO fuf^do COlltU-

Rl

l<8 D. Uknn. Eptjl. Tam.EPISTOLA IX.

Etulit mihi quidam frater c Gallia , fe

habcre fororcm virgiiKm , marrctnnue

viduam qiux in eadcm urbc divifis habitarcnt

cella]is,& vel ob hofpitij folinidincm.vcl obcuftodendas facultatulas.pracfules fibiquof-

damclcricos aflumph (lcnt.ut maiorc dedeco-

re iun!;crentiir alicnis^quam a fe fuerant fc-

paratx.Ciimque ego ingcmifcerem , & mul-to plura tacendo, quamloquendo fignifica-

rcm. Qua:fo, te inquit, covripias eas littcris

tuis , & ad coicorniam icvoces , utmatcr fi-

lian) , & fi!ia matrem aguofcat. Cui ego,

Optimam,ini7iuam,mihi iniungis provincia ,

Ut aiienus conciliem, quas filius , fiateiquc

non potait. Quafi veto Epifcopalcrn cathe-

dram teneam, & non claufus cellula.ac pra-

eul a turbis remotus, vcl practcritaplangam

vitia,vel vitarc nitar prsefentia.Sed & incon-

gnium eft latere corpore,& linguaper totuni

orbem vagari.Et ille,Nimium,ait, foimido-

lofus es.Ubiilla quondam conllantia.in quamulto fale orbem ftcfricans, Lucianum quip-

piamretulifti ? Hoctft,aio,quod mcfugat ,

& labra dividerc uon finir. Poftquam emmarguendo crimina,fadu$ fum cnminofus, &

PjAi. 68, iuKta tritum vul2;i fcrniOne pvoveibium,Jur-'* ^ gantibus,& nuganiibus cuu^tis,ncc aurcs ir.e

crcdo habere,nec ta^flum, ipfique parietes in

me maledidla refonarunt,& in me plaliebant,

qui bibebant vinum:coadus malo,tacercdi-

dici,reclius cfTc arbitrai.s , pontre cuftodiam

cri meo , & oftium munitum labiis tr>cis ,

cjuamdeclinare cor mcum in vcrba malicix ,

& dum carpo vitia,in vitium dctradionis

incurrere. Quod cum dixilltm : Non cft,in-

qait^y dcnahcic , vetum diccrc : uGcprivata

coircptio

Liher TI. i6fccrrcptio gcnera^cni.facit Hodrlnanvcum aut

rarus,autnulliis ficqui tub hujas culpx icatii

non cadar.QurEfo ergo te.ne me,tato itinerc.jrgff^pt

vexatiijfruftta veniire patiaris.Scit cnim Do- airere,

minus, tjuod poft vifionein faniToruHi loco- ren ijt

,rum, hanc vel maximc caufam habai, ut cum ''^tn-

ituis litteris forori medcrer , ac matri. Ego ,

"^^^*

\

Jainiam,inquam,quocl vis faciam;nam & cpi-

j

ftol* tranfmariniE func > & fpecialiter fcrm©

I

didVatus, raro poccfl; invcnire cjuos n,o d -ar.

!Tc autem obfccro , ut clam l.rmoi em hunchabeas : cumquc portavcris eum pro viacico»

fl auditus fuerit , laEtemur paritcr , fi autemCQntcmptus, quod & mpgis rcor, ego verba

perdiderim, ta, itinciis longitudincm.Prinium

vos fcfrc cupio.matcr, & filia, mc non idcir-

co fcribcre, quia aliquid dc vobis /iniftrum

fufpiccrjfed^ne cctcri fufpicentur, vefbam er-

rare concordiam : alioqui quod ab.Tt fl p;c-

C*totum Yos exiliimare glucino * coh.£fi(re, * ^J'"*nunqua fcribcrcm fciremque me furdis nar-

^'•"'"^*

rare fabula.Dcindehoc obt^ctcut fi niorda-.

cius quippiam tcripfero,non tani mea: putttis

aufletitatis circquam xr>o;bi. Pucridce carncs

fcrro curaatur, & cauterio venena fcrpentina

pellmuur antidoto. Quod fatis dolct, majoiidolore cipellitur. Ad txtrcmam hoc d:co ,

quod fietiam hasc confcientia cnniiriis vuUHusnon habeat, habet tam;n fama ignomi-aiam.Mater, & filia , nomina pietatis , oifi-.

ciorum vocabula,vincuIa naturaCifccundaquc

poll Dcum fosderatio. Noa cft laus , H vosdiligitistfcei.is c{l,quod odill:ie,Dominus Je-

ijfus Chtiftusfubjedlus erat patcntibus fuis: r«f ,-)|Vcnctabatur macre,cujusipfc erat pater:co-

jl<J}.ac uuulciuinjiqa;m uucufcrac : gcftacuiB*

a

nyo D. Hieron. EpiH. Tam,cue fe memincrac altenas utsro,altcrias bra»

van 19. ch[is : unt-le & in cracc pcndens, comniendatpavcncem dUcipulo , quam numquam antecrucem dimifcr-it. Tu vcro filia , fjam cnimdelino ad matrcm loqui,qiia forfitan & sctas,

& imb;cillicasjac folitudo cxcufabile facit )

tu,inqnam,lilia, cjn-s domura angaftam judi-

cas,cujus nois tibi fuit venter anguftus ; de-

cem menfibuj ucero daufa vixiili, & uno dic

in uno cubiculo cum macrc non duras .' Ati

oculos cjasferrenon potes .^ & quia omnes^'* '*" motus tuos,ut pote illa qu^ gcnuicquj aluir,

^T^*'"* & ad hanc adduiit xcaccm,facil!us incelligic,

^^^^' tedem domefticam fug's .?Si virgo cs , quii

times diligcnccm cuftodiamrfi corrupfa , cut

noa palam nubis ? Sccunda poft naufragi^m

tabulacft.quod majc cocpcris.faitcm hoc re-

medio tcmperare.N:q(ie veio boe di co, quodpoQ: peccacum tollam pcEnicentiam , ut quoiinalc cccpic,malc pcrfeverer, fedquod defpe-

rcm in iftiufiaodi copula divulfionem. Alio-

qui (i ad maciem migraveris po(l ruinam, fa-

cilius poteris cum ea plangere , qaod periU

iius abfentiam perdidifli. Quodfiadhuc in-

'tegraes,6c non perdiditli : ferva,BC pcrdas-

Quid tibineceire e(l in ca ver('aridomo,in qua

ncce^Tc habeas quotid; e aut pcrire,aut vincer»

Qrtis unquam mortalium juxca viperam fc-

curos fomnos capit?quac ctfi noa percatiat

,

ccrte folicicat. Securius ert: pcrirc non pofTc ,

^uam juxta pcriculum non peritre. In altcro

tranquilitiS eft,in alccro gubeiBatio:'bi gau-

dcmus,hic eradimus. Scd fortc rcfpondeas :

Non bc;ne moraca matcr cfl,res fscali cupir,

ama divitias,ignorat jeiiiuium, oca!os ftibio

li£tir*Yult cDmpta piocedei;c , Sc u-occt prop«<>

I

' tiher 1 1. I7t

fito mto, ncc poffum cum huiufmodi viveie.

Primiini quidem.ctiam f\ talis cft,ut caufaris,

majus habtbis prxmium , fi talcm non dzCc-

ras.llla te diu portavit iu utcro.diu aluit , &difficiliores infantix moics bianda pictats

fuftinu;t:iavit pannorum fordes,& Jmmunddfrpc fccdata cll (tcrcorc:aflcdit sgrotanti, &qu.c pro te fua faflidia fuftinuit , tua quoquepaifa ad hanc pcrduxit aetatem : ut Chriftum

arr»aics,doCttit.Non tibi difpliceat cjus con-

vcrfatio.qus tc fponfo tuovirginem confc-

cravit.Quoi fi fciie nor. potc$,tScdeliciasc;us

fugis,a:que ( ut vulgo folct dici ) fascularis

cft matcithabcs alias virgincsjhabes fandumpuJ.icitix chorum. Quid matrcm deferens,

cani cligis , qaiforfitan fuam reliquit foro-

rcm, Sc marrcmrllia diilicilis, fed ifte facilis .•

illa juigatrix, cigo iftc placabilis. Qu.xro,

Mtrum virum fccuta fis,an poftca invcncrisrSi

cum fccuta cs,manifcftumeft cur matrcm tc-

liqueris. Si pofteirepcrifti , oftcniis,quid in

mattis hofpitio non potueris invcnire.DuFUS

dolor, & mco mucrone mc vulnerans. Qiti

ambulat inquit,fimplicitcr,ambulat confidc-

tcr.Taccrcm.fi mcnon raordjret confcientia, ?ro. ^»

ii. in aliis meum crimen non reprchendcrem, MAtt.j*

ncc pcr irabcm oculi mci alcerius feftucam

vidcrem. Nhuc autsm,cam inter fraties pro-

<\x\ habitans, corumque fruens ccntubcruio .

honcftc fub aibitris & vidcam rar6,& vidcar:

impudcntiirimum cft ejus tc verecundiam non•fcqui, cu)us fequi tcfteriscxcmplum. Quod &di.xrrisrEt mihi fufficit confcientia mea ; ha-bco Ucum judiccm, qui meae vitae eft tcftis t

«on curo quid loquautur homines.-Audi Apo-ftolum fcribentem:Ptovidcnrcs bona non Co-

lam cor^n Dco ) fcd ctiamcoramomaibi>$H t

i;* T>. Hter Epiff. Tam.R9m ii. hominihus.Si quis te caipit,qu6d fis Chriftla-

na,qa6d Cn virgomon curcsjquod idco dimi-feris matreni , ut in monaftcrio inccr virgincs

viveresjtalis detradiio laus tua cft. Ubi nonluxuria in puella Dci , fed duricia caipicur,

crudclitas illa pictascft. Illum cnim prxtcrs

matri, quem praeferre juberis & anim;ie tus.

Quem fi & ipfa prxtulerit, & filiam te fcntiec

Sc farotcm. Qiiid igitur ? fcclus eft , fancli

viri haberc contubemium ? Obtotto coiJo

%txt 10 ^^ '*^ '"^ trahis, ut aut probtm quod no^,^^^jji.ûf rnultorura invidiam fubcam. Sandus vir

nunquam a matrc filiam lejungit : utram-quc fufcipit, utramquc vencratur. Si: quam-Jibet fan(Sa filia,maccr vidua, indicium cafti-

tatis eft. Si cocXvus tuuseft illc ncfcio quis,

matrcm tuam hoiioret at fuam.il fcnior te,ut

fillam diligat,& parentis fubjiciat difciplinx",

Kon expedit ambciam fama: , plus ;c illuii^

amare, quain matrem , ne non videatur in tc

affc>5lumeligerc,fcd aitatem.Et haec dic:rcm,

fi fratrem monacha non haberes,fi domcfti-

cis carcres pr^lidiis ; nunc Terc,proh dolor I

intcr macrcmatqi gcrmanum,& nutre vidua

fratreniqac mpnacHii, curfe alicnus interfc-.

rit.'Bonum quideeftjUt tc & filiam novcris5c

fororcm.Siautemutrumquc no potcs,& ma-terquafi dura refpuitur,i-altcm frater placcar,

$i fraccr afpcrior eft,mollior fit illa, quae ge-

nuic.Quid pailesrquid aeftuas.-quid vuitu rii-.

bore fuf?undis.-& trementibus labiis impaiic-

tiam pcdôris conteftatis ? Non fupeiat amo-rcramatns&fratris , nififolius uioris afFe-

ûs. Audio prajcerea tc fuburbana rura,villa-

rum amcsnitatcs cam afEnibus atquc cogna-

liis,& iftiufmodi gcueris hominibus circumi-

tc. N|C dubico quia vd coiifebxmajv d fo-

Liher II., 17

1

ror CiT,'\n quarum folatium novi gcncris du-

caris alTccla.Abfir quippc,ur quamvis proxi-

mi fint , & cognati , virorum te fufpiccr ca-

ptareconfortia. Obfccro crgo tc virgo , ut

xnihi refpondcas. Sola vadis in comitatu pro-

pinquorum,an cumamafio tuo:Quamvis fisf^*''^*""

impudens , faEcuIarium oculis cum ingererc'"-f'^*

non audebis. Si cnimhocfcccris:& te , & iJlu ^uhirifamilia univcrfa cantabir;vos cundtorum di- tnnle

giti dcnotabunr. Ipfa quoque foror , aat af-/««/*.

finis, fivecognata, quae in adulationem tui

fandum nonnumquam cotam te vocant,cum

fc paululum avcrterint.portcntofum ridcbunt

mJiitum. Sin autem fola ieris.quod & magis

exiflimo:atique intcr Icrvosadolefcentcs, in-

tcrmaricatas feminas, atque nupturas , inter

lafcivas pucllas,& comatos lInte?tofquc ju-

vcnes , furvarum veiiium puella gradieris.

Dabit tibi barbatulus qailibet manum , (\x-

ftentabit lafTam , & prclTis digitisjaut tcnta-

bitur, aut tentabit. Erit tibi inter viros ma-tronafque conviviumrfpcclabis aliena ofca-

la.prxguftatos cibos:& nonabfque fcandalo

tuo in aliis fericas vel.hs, auratafqac mirabc-ris.lTj ipfo quoqiic coavivio ut vcfcaris car-

nibus,quafi invita cogcris. Ut vinum bibas .

Dci lauJab.cur creatura.Ut laves balneis,for-

dibus detrahctur. Et omncs tc, cum ajiquid

corum,qus fuadent,retradans feccris,puram,

fimpliccm,dominam,& vere iagcnuam cocJa-

mabnnt.Pctfonabit intcrim aliquis cantor ad

mcnfam, & intcr pfalmos dulci mo^ulaminccutrcntes,quoniam alicnas non audebit uxo-rcs,tc,qux caftodem non habcs,fspiusrcfpe-

^labit, loquetur nutibus , & quidquid mctuit

diccrcjfigaificabic aiFcdibas. Inter has taacas

i74 ^* îeron. Epiji. Tam.illcccbras foluptauim cciam fcrreas msntcrJibido domat j qux majorcm in virginibus

patitui famem,:1um dulcius putac omiie,qiiod

n;lcit, Narrant gc-ntiiium fabulx cantibu»

. SKenarum naurascire in faxa prv?cipites,& ad

^,/,^,„itÔrphei citharam arbores beftiafquc ac tili-

te< f//|^.cumdaramollita. Difficile inter cpulas fer-

ctle ejt _^vatur pudicicia. Nitens cutis fordidam often*tiflujiedit animum.Legimus in fcholis pueri , & fpi-/«rv.?rf.j3ptia ia platcis aera perfpeximus , aliquem ,.

ofllbusvix Baerentem , illicitis arfiircamori-

bus.& ante vita caruifTcquam pefte.Quid tti

facics pueilajfani corporiS)delicata, pinguis ,.

rubens , sftuans inter carncs, inter vina , &balneasjjuxta maritos,juxta adolefccntulos ?•

qux etfi rogata nonfcceris > tamen forma»

putes teftimoniam , fi rogeris. Libidinofa

mens ardcntius honcfta pcrfequitur , <8c quod-

uon licctjdulcius fufpicatur. Veflis ipfa vilis

& puila.animi tacentis inaicium cft,fi rugamnoii habeat,fi pcr terram, ut altior vidcaris ,

aon trahatur, fi de induflria d (Tuta fit tunica,

vit aliquid intus apparcat , operiatquc quodfeftdum efl:,& aperiat quod formofum. Cali-

ga «juoque arabulantis nigclla ac nitcns.ftri-

ôrc ad fe juvencs vocat , Papillx fafciolis

C0'mprimuntur,& crifpanci cingulo anguflius

pedtus ardatur.Gapilli vel in froutcm , vel m«uresdcfluunt.I'allioIum intcrdum cadit , ut

candidos nudct huraeros , &quafividcri no-

luerit,c«lat feflina,quod volens dctcxcrat, Et

quando in publico quafi per verccundiam

operit faciem lupanarium arte.idfolum ofte-

«lic,qaodoftenfum magis placcrc potcft.Rcf-

pondcbis:Unde mc nofti , & quorsodo, tamlongc poficus.jadas in me oculos tuos?Fra-

tris hoc tui n\ihi narravcrunt lacrym3e,&: in-

Liher 1 1, 1>7 ;

toTcrabllcspcr momcnca fingultus.Atque uti-

nam ille mentitus fit , & magis timens hoc ,

cjuam arguens,dixerit.Seci,m.hi cixde , nemomcnticns plorat. Dolet fibi prrelatum juve-

nem,non quidem comatum,non veftium feri-

caium fed torofulum.& in fordibus delicatu ,

qui,ipfc facculum fignet , textrinum tcneat

,

penfa diftribuat.rcgat familiam , cmac tjuid-

quid dc publico ncceiTarium ell,difpenfator ,

& dominus,& praevcnicns officiafcrvulorum,-

quem omnes rodant fam.uli , & quidquid do-

mina non dedcrit, illum clamitet fubtraxille.

Querulum fervulorum gcnus eft , & quanta-

cumque dederis femifcr eis minus eft. No»enim confiderant,dc quanto,fed quantum de-

tur.doloremque fuum folis.quod pominr,ob-rrcftacionibus confolantut.lllc paiaf\cum,iftp

impoltorem.hic heredipctam.alius novo quD-libet appellat vocabulo. Ipfum jaftcnt arfi-

dere ledulo, obftctiiccs adhibcrc langucnri »

portare raatulam , calefacere lintea , plicar»

fafciolas. Facilius mala Ciedunt homines, Sc

quodcumquedomi fingitur , tumor in publi-

cum fit. Ncc mircris , fi ancvUsE & fcivuli de

vobis ifla confingant,cum matcr quoque Id

ipfum queratur , & ftatei.Fac igitur , quodmonco, quod precor, ut prim.um matri, de-

hinc, fi idficrinon potcrt , faltem fiatrj rc-

concilicris : aut fiifta tam cara nomina hodi-

liter dctcftaris > dividere ab co,quem tuis di-

ctris praftulilTc.-fi autcm & hoc non poces,re*

verere cevtc tuos , fi non potcs dcfcrerc , vel

honcftius fodali tuo uccre.Seporentur domi:s

vcftrx , dividaturquc convivium.nc maledici

homincsjfub uno ceftulo vos manenccs , lc-

dulii quoquc crimincncur habeie commune..

Paccs £cad ncccfTicates tuas quaic YoIuilU

H 4

iy6 D. Hieron. "Eprfi. Tam.iiaberc rolatium,aliqua cx partc publlca ca-

lere iofaniiirquamquam cavcnda fit macula,

ouitn.iilo nitio, fecuncium Hiercmiam.nul-

Hltri ^^ fulloniam hcrba clui poceft.QaanHo vis,uc

te videat & invifat , adhibe arbitroS)amicos>

libertos, fctvuloSc Rona confcientia nullius

^ ociilos fugit.Iijtrct inrrepidus, fccurus exeat.

/-^^"* "''Taciti oculi,& fermo fiies.Sc totius corporis^

nulliiti l^^bitus vtl trepicKitioncm inccrclum,vel fccu-

eculos litat-m loquuntur. Apcri, qaasfo, aurcs lua»

//'^v. & clamorem totius civitatis cxaiidi. ]ampeididiriis vcftra vocabula,S: mutuo exvobis

cofTnomina fufcepirt:is'tu illius cliccris,& ille

tULis.Hxc niateraudir,iS(: fratcr, p.iratique siic

& precantur vos fibi dividcre,& priratam ve,

flras Conjunifitonis infamiam kudcm faceTC

«Oir.miii.em. Tu crto cum matte, fit ille cur»

fratre.Awdentius diliges fodalcm fratris tui

:

Jho.ncflius amabit m;.cer amicum fiiij , quamfilia: fu.8.Q_i]6.1 f\ nolucrisjfi mea monita ru,

gata fiote contcmpfcrisjtpiftok tibi hxc ro-ce lib:ra procl.imabit : Ouidalicnum fcrvuin

obfi ks?quid miniftrurn Cbrifli famulum tibi

facisprcfpice.id populam , fingulorum facies

intucre. Iftc in Ecclcfia Ic-fît, in te afpiciune

Univcrfi,nifi quod pcne liccntia conjugalidcBier^. tua infamia gloriaris. Nec jam fccrcto dcde-

corepoccscflc conrenta: procacitatem liber,

tatem vocas.Facies mcretricis fadacll tibi ,

ncfcis crubcfcerc.Iterum me malignum, iteru

fufpic;ofjm,& rumigcriilum clamitas.Egonc

fafp;c:ofus?egone malevoIas?qui ut in prin-

c:pio cpiftolae prasfatus fum ideo fcripfi,quia

iionfiifpicabarân tu negligcns, difTolutajCo-

tcnipcrix, quac annos nata viginti quinque,

adolcfccntcm nccdum bene barba:ulum ita

bi:at.kuj cuis^ûîli caOibusi iuclufifli ? Opti-

Liher 1 1. 177mum revera pjed.igoguni.qui te moncat, qui

afperitatc froncis tcrrcat. Et quamqiiam in

nullis aetacibus libido fit tuta:came,vel cano

Capite, ab apetta defendat ignominia. Ve-nict, vcnict tcmpus,dies enimallabitur, dumignor3S.& ifte formofiilus tuus, quia cito fc-

n^fcunt mulieres , maximc quae juxta vivos

funt,vcidtioremreperiec,vel juniorem.Tuncte poenitcbit cofili) tui,& txdebit pertinaciae,

quando & rem, & famam amilcris ; quandoquod malc jundum fuerat , dividctur bene.

Nili force fecura cs, & coalcfccnce tanti te-

poris charitatc^dinlJiu non vcreris. Tu quo"-

que maccr,quaj propter actatcm maledida nomecuis,noli fic vindicaie,ut pecccs. Mngis ate difcat filia fcparari,quam tu ab illa fejiigi.

Habcs filium,& filiam,& gcnerum,iinm6 &contubernalem filia: tuae.Quid qucxris alicna

folatia & ignes ja fopitos fufcicasrhone.ftius

cft tibi falccm culpam filix fuflentare, quamoccafionem tuae quxrcre. Si tecum filius mo-nachus pietatis viduitatifquepra:fid;ii , quid

tibi alicnum horaine qusris, in eaprxfctcim

domo,qua: filium,& filiam caperc non pocuicJ

Ejus ja arcatis cs,ut poflis ncpoccs haberc cx

filia : invitaad te utrumque : revcrtaturcum

viro.quae fgla cxicrac. Virum dixi.non mari-

tum ; ncmo calumnietur , fcxum fignificare

yolai non conjugium. Aut fi erubelcit, & rc-

tradat, & do.Tium,in qua nata e[\, arbitratur

anguftarvos ad ejus hofpilium pergite : qua-

vis aritum fit , facilius matrem , & fratrcnj,

caperepoccft.quam homincm alienum , cumquo ccrtc in domo una, five cubicalo.CTfla

mancre non potcrat.Sint in una domo du^ fc^

m'nir, & ciuo rnafculi.Siautcm & tcrtius ille

-yugsw^/jtiS luus abire noa vulr, &fcd!cioaeS

H 5

17 8 D. H:er/)n. Epifi. F*m.ac turbas concicaclic biga.iit tcijâ.frarer ve»-

fter, ac filius,& fororem illi cxhibcbis 8c ma-trem- Alij vicricum & generum vocicent , iile

nutricium appellet Si. fiatrcm. Hcec ad breve-

lucubratiunciilam ceicri fcimoncclidavi, vo-lens dcficlcrio poftulaocis fatisfacere,& quafi

ad lcholafticam materiam me exerccns : ca-

dcm enimdie mane pulfabat ofliium qia pro-rc(2urus erat:fimulque ut oftanicrcm obcre-

(âtoiibus meis.i-iuoJ & ego potrcm.quidquidvcnirct inbuccam.dicere : undc & de fcripiu-

ris pauca perflrinxi,nec oracioncm mcam , uc

in ccccrislibtis facerc folitus fum , illarum

floribus ccxui. Excemporal;s cft didatio, 5c

tanta ad iumcn lucernula; facilitare profula,

ut notariorum manus lingua pta^currcret , &,ii^na ac turta vcrborum volubilitas fcrmo-num obruerct;quod idcitco dixi , tit qui noaaguofcit ingenio. ignofcat vel tempori.

ARGU MENTUM.Rujiicum i quoiipromtjfnm cufauxore .4rte->

mU continenti^m fngerat , ni foeniunlixm i.

^ tit fmcia-invipK , conjugU exem^lo, loca ;.

kertatur.

HiERONiMUs ad Rufticum.

/ EPIST OL A X.QUod ignotus ad ig.notum audeo fcriba-

rcjfanâe aacillx Cbrifti Hjedibiac ; &.:

fili* mex;Conjug;s tux Artcmice, immo fo-loris cx conjugeatquc confervaE,fccit dcpre»catio. Quac ncquaquam propria falut€ con-«enta,tuam & ante quxfivit in patria.& nuncin fauclis locis quaerit falutem , imitari cu-piens Aadrear&Philippi Apollolorum bene—

r*«».Ii voientiamrqaorum uccrque invcntus a Chri-ftcfratrem Simonem & amicum Nathanaeliaveuiie defiileiat , ut altei eoiummexcams.

Liber II. 175sudire. Tuessimon Hlius Johanna, ta voca-bcnTCephas.quocl interptetatur Pctius.-alccr

donum DciClioc enira in Hngua noftra fenac

Nathanael ) Chrii.li ad fe loqacntis tcftimo-

nio fublcvccur:EcC<; vfre Ifraeiica.in quodo- Gen, t^lus non ed. Opcaverac quondam & Lothcum filiabus falvare conjugpm fuam , & dc

inccndio So lomae &: Gomorrhie pcne fcm-iuftus crumpcns, educcrc eara, quxprjeftinis

ritiis tciicbatur aftricla : fcd ea dcfpcra^ionc

trcpida , rcfpicienfque poft tcrgum , aeterno

infidelitatis citulo condcmnacur.Ec ardcns fi-

des pro una mulicre pcrdica , totam Segor Ji- Fides-

berac civitatem.Deniquc poftquam Sodomi- p'^ /*i

ticas vallcs ac tenebras dcrclinqacns,ad mo- *'*'''" ^^

tana confcendit,ortus crt: ci fol in Segor, qusintcrpretatur parvuia , ut parva fidcs Loth,

quia majora non potctat, faltcm minora fcr- Gen.iS;.

varct. Nequccnim Gomorrhac quondam &: 4^*

crroris habitator , llacim ad meridiem poce-

rat pervxrnirc , inqua Abraham amicus DeiCum Angclis fufcipit Dcum. Er Jofcph pafcit

fi.acres in j£gypto , fponfufquc audit a fpon- "tf' ^'^

fa. Ubi cubasjubi pafcis in mcridie .' Samuel ' ''^'

quondam plangebat Saiilcm , quia fapcrbiae

vulMera,pcEniteti2 medicamine non curabar, ^ C^w.ai.

Ec Paulus lugebac Corinthios , qui fornica- £g,eeh '-

tionis maculas , lachtymis dclere nolcbanr.

Unde 3c Ezcchicl librii dcvorar, fcriptuin !i>-

tus&: foriscarmine>&. plandu, & ve C^rnii-

oc fup,er laudc juftorum : plan(fiu,fupcr pce- Ffov.i SS

fticcnribusrvae fuper his, de qiiibus' fcrijrtuin

cft:Cum venerit impius in profnrtdunr malo-rum,conrcmnit, Quos oftenditEfaias, dices; ^f*' -^-^

Vocavit Dominus Sabaoth in die illa .id il«-.

tum & pUnclu.qiji^^-d-^calvationcm, »5c accin.--

«ti3«cna^£ciicic«irHKipfi auccm feccrunc Ijnl^

l?o D Hleran. Ipiji. lam.

j.Or.ic ^'•^'''^ ^ exuitacioniai , nuctaiucs vitulos &occu]ei)rcs ovesjut comedcrtnr carnes diccn-

_. tcs.ManJaceiiiusdc bibainus, crasenimmo-'ricmur.Et in Eiccliiel iov]uitur:Ec tu fili ho-jwiiiis.Jic domui Ifraei, fic loquuti cftis , di~

cetes:Eriores noftri &iniquitates nolbie [a~

pcr nos erunc , & in ipTis contabcfcimus ; 2c

quomoJo falvi cfle poterimus/Dic cis, Vivocgo,dicit Dom:nus:Nolo mortcmimpij , fed

uc coaveicatur a yia fua, quare moriemini

2),/i^y^. domusIfiae.?N)iiil ita ofF=ndit Dcum, quamtte cx- clcfpcrutioncmeliorii li.iueic pejoribus. Licec

%tnUn & ipfa d:.'fp£ratio iucrcdulitatis in.iicmm (ir.

Qui en'm delperat falutem, non putat fatUiU

clfe judiciam :qu6.i fi metuetct, utique bouis

operibus fc judici prxpararet. Audiamus pcr

JiUr. i, Hiciem a locj eatem Dcum.Caavcrte pcdcni

tuu.n a via afpcra,& guttur tuum a (iti. Ecitetum:Numciuid quicaiit, non rcfargctfaut

t{\ef %^qui avcrfus cll no revcrtecurfEt per Efaiam :

2/«, 30. Quando coiiverfus ingemueris , tuncfalvus

crisj&fcics ubi fuens. Scire non poflfumus

sgrotationi'S mala,nifi cii fuerit fanitas c6-fequata.Et quaacum boni virtus l\ab:ar,vitia

£*ff. 18 dcinonfhant ; dariufquefit iumen compara-tion: tewebrarum. Ezechicl cjuoque nfdemverbis quia codcm & fpiritu ; Convcrtimini »

inquic,& reditcabiniquitatibu&vcfltis domuslfrael,& non erunt vobis in sotmentum iui«

pietatcs. Projicite omnes impietaces veiiras ^

cjuibus impie cgidis adverfum rBc : & facitc

"vobis cor novum &fpiritii novum Et quarc

moiiemiuidomus Ifrael ? Nolo cnim morceta

pt;ccatoris,dicit Dominus. LJiide & in coufe-

*}uccibus loquitur.Yivo ego, dicit Daa-.iims:

Nolo niotlem peccatoris > fcd ut convcrtatuc

A v-a fua mala,& vivatjnc mes incteJuid bo-^

Liber 11. t 8

1

i»orum#rom"fl!ioncm defperct:& femcl perdi-

tioriiaiTimus dcftiiia:us,non adhibear vulneri

curationcm.qiiod ncjuaqaam cxiftimat poile

curari. Idcirco jurarc fi dicit , ut fi non cvcdi- Curju-

mos promtttenci Dco,credamnsfalutcm pro- f^t Oetti

noftra falutc )uranti.Qiiam ob caufam juftus

prccatur & dicit.Cgnvertc nos D;us falutaris

nofter , & avcrte furorcm tuum a '^°^-^' ^^ nr,/ o ^^

itcrum : Domincin voluntatc tua pra:ftitifti "*'

dccori mco fortitudincm. Avertifti faciem

tuam a mc,& fadus fum contutbatus.Poft- ..

quanienim foeJitatem dclidorummcorum , ' '

°'

virtutum dccore mutaviiinfir.mitatcm meamtua gratia roborafti.Ecccaudio poliicentem:

Pcifcqjar inimicos meos, & comprehcndami]los,& non revcrrar , doncc deficiant : ut qui

tc aiite fugicbam,Sc inimicitseram, tua com. Pf^l.l^

,

prehcnd.ir manu. Ncc celfcs a pcifcv.]ucndo >

doncc dcficiam a via mea pelTima , & revcr-

tar ad virum mcum priftinum : qui niihi da-

bat linteamina mea, & oleum. & fimUam, Sc

cib.ibat me pinguilTmiis cibis. Qjji iikirco

obfcpfit atque prxclufitvias mcas pcnimas,

ut cam invcnircm viam, quac dicit inEvan-gclio. Ego fumvia, veritas , & vita. Audi /<,<<;, j.^;

Prophctam loqucntem. Qui fcminant in la- pf ixj.

crymis , iu gaudio metent. Euntes ibant Sc

flcbant, mitteutes fcmina fua. Venientcs au-

cm V e nicnt in cxultatione , portantcs ma-nipulos fuos. Et loqucrc cum co. LavaboP/^^°«

pcr fingulas nodes ledlum mcum , lacry-

niis mcis ihatum mcQm r gabo. Et ite-py^^^j^

rura ; Sicut defiderat cervus ad fontcs aqua-

rum , ita dcfiderat anima mca ad tc Deus. ,

Sitivit anima mea ad te Deum fontcm vi-

vum.Fadaz funt mihi lacrymae m:a; panes pcr P/'»*«î,

îicm&uo^îcm.Ec inalio loco : Dcus Dcus

I gt 75. Hiero». 'Ep'ji. Tanti

mcus ad te dc lucc vigilo.Suivit aiiimamea »

quam multiplicitcr tibi caio mea.Ia terra de-

fct:ja,& inYia,& inaquofa,fic in ranif^o appa-

tui tibi.Quanqua enim fuicrit cc anima mca,

tamen malro te carnis meac laborc qux(ivi,&

tibi in fandlo apparerc non potui : nifi priiis

n--..,^ in terra dcfcrta a vitiis & invia aJvcifariis

tfiplg, potelfcatibus, & abiquc humorc & tbeumatc

rare. ul.lius libidinis cainmorarer.Flevit & Djroi-

nus fuper civitatem Hierufalem , quia no[>

cgiiTct poenitentiam , & Petrus trinam nega-

tionem amaritudincabluit lachrymarum.inv.fiier. 9. plcvitque illud prophccicura : Exitus aqua-

rum deduierunt oculi mei. Plangic & Hie-

remias populum non agentcm pcenitentiam,

jp,. dicens : Quis dabit capici tnco aqviam , &^ 'ocu]is meisfantem lacrymarum , 5c plorabo

populumiflum per diem & nottcm ? Cur au-

tem plangat & dcflear, fequcnti fcrmoitc dc-

monftrat:Nolite flere mortuum, ncquc pJan-

gatis eum. Flcte plandix qui egrcditur, quia

Matt i. aoa revertctur ultra. N.quaquam igitur

^^.

gcntilis plangendus cft ludxus , qji in Ec-

^r'"' ,. clcfia non fucrunt, & femel mortui funt ; dc™ * qaibus Salvator dicit ; Dimittitc mortuos

fepelire mortuos fuos .- fcd hi, qui ptr fcelcra-

axque peccataegrediuntur deEcclcha,& no-

lantultia revettiad cam damnationc vitio-

rum. Undc & ad viros Ecclefiafticos , qut-

muri & turrcs Ecckfia; nuncupantur, loqui-

iJlurt (^ tur fcimo piophecicus , dicens ; Mun Sion >.

tnrres prof.-rrc Jacrymas : implentes ijlud Apolloli:Efc/f/i/». Gaidctc ciim gaudentibus, flccc cidm flv-nt •=•

*•/-*• S« bus;:utdura cotda pcccautium vcrtris lacry-

mis provocet:s ad Hetum, ne perfeverantes--

in nialina audiant : Ego piantavi te vineam

fiagiferaoj , oiiuie feixkcn veium. QMomo«io->

Liber II. jjjconverfacs in arnaiitudincm vitis alicoa>Ec

iteriim.-Liguo Hixciunt,, pater meus es tu ; & Hier.ti

lapii^i.tii megenuilti:& vcrtcrunt ad mcdor-fa lua,& non facies fnas.Et cft fcutus : No-liicrunt ad me converti , ut agcrcnt pcsnitcn-

tiamjfcd duriciacordis in injuriam mcam fua''" ^*

terga vcrtcrunt. Quamobrem Dominus lo-

quiturad Hieremiam : VidiCliquae fccerunc

mihi habitatlo Ifraifl.Abjcrunt fupcromnemmontem, omncm montem cxcclfum , fubtcr

omne hgnum frondolum , & fornicati funt ,

& dixi:Poflt]aam fornicata c(l , & fccit hacc

omnia:ad me revcrtcre & noned: rcvcrfa, O'clemcntia Dci.o noftra duritia , dum Sc poft

tanta fcelcra nos provocat ad falutem : & neficcjuidem volumus ad meliora converti. St

iehquerit,inquit,uxorvirum fuura,& alij nu-

prerir,& volucrit poftea rcverti ad cum,ni:n-

quid fufcpi tcam, & noo dtteftabitur ? Pro

quo fcripium cfl: juxta Hebraicam vericatcm,

quod in Groecis & Latinis codicibus noahabctuv.Et tu reliquifti fne,tamen convcrte-

rc,& fufcipiam te,dicit Dominus.Efaias quo-quein eandem fenfum iifdem pene loquitur E/AJ.jfi

fermonibus •' Gonvertimini qui profundumconfilium cogitatis & iuiquura , filij Ifrael .*

rcvertcrc adme, & rcdmiam te,Ego Dcus, & •;

noncftalus prsterme, juftus & CsUaioi^f^i.^yno!i eft abfque mc Revcttimini ad me , &falvi eritis,cjui cflis in e>.ricmis tcrrse.Recor-

damiui hornm, & ingemiicitc , & agite pcE-

iiitcntiam qui cnatis. Convertimini corde,&niemcntote priorum a fccalo , quoniam egofum Deas, & non tft alius abfqjc mc.Scnhit Jcelti.

& JoeKConvertiuiini ad mc cx toto corde ve-ftro,in je)unio,& lacrymis,& pbii,fhi ; fcin-

ditc coidi rcftia , &-Qon veitimcuca vcllia*.

1^4 O. Hier.Êpiji. Tnm.Miicricors enim & mirerator cft Damlnus,&& agens paenitcntiani fuper malitiis.Quantse

autcm fit mifericordioE , & quam ( ut ita lo-

grgC jj^ quar)nimi« inefFabiiifûe cicmentiae , Ofce

Propheta nos doccat , pcr qucm loquituc

Deus : Quid tibi faciam Ephiaim ? quomodotc protegam Ifrael?c]uid cibi inquam faciam/'

Sicut Adama ponam tc,& ficut bcboim.Coa-

_ » . . verfum cft cor meum in mc & conturbata eft

^ ' ' pocnitudo mea.Nequaquam faciam tibi fe-

cundum iram furoris niei. Unde & Davii^'*i.it. loquitur in Pfalmo : Non ell in morte,qui

mcmor tic tui.in inferno autem quis conficc-

bitur cibi;Etin alio loco ; Peccatum meumnotum tibi feci , 8c injuftitiam mcam nonabfcondi.Dixip pronuntiabo contra me ini^

quitatem mcam Domino , & tu dimififti im-pictarem cordis mei.Pro hac orabit ad ce om-nis fandl'js in tempore opportuno. Vcrum-tamen in diluvioaquarum mukarum, ad eumnon approximîbunc.Vide quanta magnitudofit flituam , «t aquarumdiluvio compavetur.

v/'l\ Qi*®*^^^'^^t)ucrit,& dixcrit cum Hicreraia:

^' Non fikac pup.lla oculi mei ; ftatim ia illo

complebitur:Mifericordia &: veritasobviave-

runt fibi,)uftitia&pax deofculatae func.-ut li

tc^jaftitia veritafque fcrvavermt .raifericor-

. j^dia & pax provocent ad falutem.Totam poe-

^* nitcntiam peccatoris oftendit qainquagefi-

T^-, -j ^^^ PfaImus,quando ingtcirus elt David ad

pcenite-"-^'l^bec uxorcm Unae Ecna;i, &a Nathan

tta. Prophcta correptus rcfpondit,d:ctns:Peccavi,

ftacimque meruit audire,Et Dominus abftujic

pcccatum a tc.AduItcrio cnim JHnxcrat ho-

P/a/.f o mi^îdium , & tamcn converfus ad lacrynias :

Miti:rere,ait , mei Deus fccunduna magnamQiifciicoidiam cuam.Etl^cuadum mulciiuiiu

I

Liher II.^

l^fBcm miferationum tuarum, dcle iniquitatem

mcam.Magnumenimpcccatum magna indi-

gebac mifciicordia.Undc jungit & dicit:MuI-

tiim lava me ab iniquitate mca , & a peccato

raco munda mc. Quoniam iniquicatem mcain

cgo cognorco,& peccacammeum contra mec(l femper.Tibi foli peccavi(rexcnim eram,

alium non timebam J& malum coram te feci,

u: juftificfris in fcimOnibus tui$,& vincascti Ro/». I»

judicaris.Codufit cnim Deus omnia fub pec-

catcot-omniii mifcreatur. Tantir.nque pro-

fecit.ut dudum peccator & poenitens tranfi;-

rit in magiftrum , & dicat ; Doccbo iniquos

vias tuasj&impij, ad ce converccncur. Cofef- ,

fio euim & pulcliricndo coram eo, ut qui fua 1" ' J^t

fuerit peccara coBfefi'us,& dixerit-.Putruerunc

ic corrupts funt cicatrices mex j a facie infi-

piciitiae mccc,firditacem vulneium inLan'.tatis ^^^^^^decorcm commutet. Qi-ii enira abfcondit ini- poeaten.

quit.^tcm fuam.non profpcrabitur Aciiab rcx tin.

impiilfimus, vineamNabuthae cruore polTe- i,Rt,xi

dit : & cnm Hiezabel non tam conjugio fibi

fjuam crudeliiate conjunda , Heliae increpa-

tioae coiripicur. H^ec dicicDominus : Occi-

difti &polledilH-Et itcrum:In loco , in quolinxcrunt cancs fanguinem tuuni Nabuthae ,

ibi lingent fangiiincm cuum & carncs Jezabel

canes comedcnt antc muros Iczrahel. Quodcum audiflet Achab , fcidit veftimcnta fua ,

& pofuic laccam fuper carnem fuam, jcjuna-

vicque & dormivic in cilicio:Fadufq; cfl fer-

nio Domini ad Hsliamjdicens^Qaoniam re-

vericus eft Achab facicm meam.non inducammalum in d:cbus ejus.Unum fcelus Achab &Jczabc), & tamen converfi ad posniccnciam^'^.''^'*'

Achab,pQena diffcrtur in pofteros, & J^^-^^bcl^^^''!"

in fcclereperfcvcians ; prsefeuti judicio cou*'

1 8 6 D. Htertn. lEpifi. Tam.

Matt. i.dcmnatur.Loquitui & DominLisiaEvagclIojViri N;nivicae furgcnt in judicium cum gtne-rationchac,& condsmnabunt cam, quiaege-

runt poeniccntiamin praedicationeJona:. Noa^vr.f.-jetjim Ycni vocare juftos > fcd ucccatotcs ad'^^ *"* poenitentiam.Drachma pcrit,& tame inveni-

tur inflcrcore.Nonagincanovem ovcs relin-

Taei^.i quuturin fol;tudinc,& una ovis quae aberra-

'^^rtf^verat, paftoris humeris raportatur. Unde 5«

êelu*Îsctitia Angclorum ctl fuper uno pcccator*

poenitentiam agcnte.Quanta foelicitas, ut dc-

laJutc nolha cxultcnt caelcftialDetjuibus di-

citur;Poeaitenti3 agite,appropinquabit eniin-

rcgnum ccelorum.Nullum in luedio fpatium^

Mors & vita fibi contraria funt,& tamcn pcC'*

nitcntia copulantur. Luxutiofus filius totatt»

prodcgtrat fubfl:antiara:& rrocul a patre vir

porcoium cibis incdiamfultentabar.Revexti-

tur ad patre,imraolat»ir ci vitulus faginatus :

itolam accipit & annuium.ac Chiifti recipiac

vcftimenrum, quod dudii pollucrat & audirs

mcrcatur : Candida finc femper veitimcnta*'** 9* tua : rcceptoquc fignaculo Dci proclanict ad

Domiimm.Pater pcccavi in coelum & coraim-

tc:& rccoBciliatus ofculo, dicat ad eum:Sig-?,«/.4. natum eft fu; cr nos lume vultus cui Doniiue,.**f*. l8 Judicia julti non libcrabit eum in quatiiqu,c

die peccavcrir:& iniquicas iuiqui ao nocebic

ci, quacumquc dic Convcrfas fuerit. Unum-qucniqûc )udicat Dcus iicuc iuvcnerit : ncc

praetetita confidcrat , fcd praefeiuia;(i tameoveteta ctimma novella convcifioue mutetur,

Wrov.X'^ Scptics cadit juftus,& refurgit $i cadit, quo«modo juftus?Si juftus.quomodo cadifScd ju.

ftivocabulu nonamittit, qui p^^r poenitcntia• femper rcturgit.Et no.iolum fcptics^fcd fep-

tuagics fepties clcliacûenu,ii convertatur ai-

Liher II. 1S7ptmitcntlam , pcccata donantur. Cui plus di-

mittitur.plus diligic.Meictiix lacrymis pedes

falvatoris lavat > & crinc decergit ; & in ty-

piim Ecclcfisdc gentibus cont^rcgatae,mere-

tur audircrDimirtuntur tibi peccata tua. Pha-

iiCxi juftitia pcrit fuperbia;& publi.cani liu-

militas confefnoae falvatur. Pcr Hicrcmiam . .

coatellaturDeus.-Ad fummam loquar contra"'^'^*'

gentem & regnum, uc eradicem,& deftruam ,.

& difperdam illud.Si poenitcntiam cgcric geus

ilha malo fuo,quod loquutusfum adverfus

eam, agam & ego poenitentiam fupet malo >

c[uod cogicavi ut faccrem ei.Et ad fummaniloquar fuper gcnte & regno , ut sedificem Sc

plaatem, Sc iiIud:Si fccetit malum in confpc-

dlu meo, ut non audiat vocem mcam , pceni-

tcnciam agam fuper bono ,quoi loquutus

fum.ut facerem «i.Stacimque infcrc;Eccc cgofingb contra vos maluiri,&: cogico contra vos.

cogitaciones. Revercatur unufquifquc a via.

fua mala,&. dirigite vias veftras & ftudia ve-

ftra. Qui dircrunc : Dcrperavioius,poft cogi-

tationcs enim noftras ibimus,& unufquifque

pravicaccm cordis fui mali faciemus. Simeoii

juftus in Evangc:lio loqaitur:Ecce hic poficus^

cftin ruinam,5c in refarredioncm mulcorum; ^*^^-^*

in ruinam fcilicet peccatorum,& refurtedio-

nem corum qui agunt poenitcatiam. Apofto- j^Q^^ye^

lus fcribit ad Cormthios : Auditur inccr vos

fofnicatio,& talis fornicatio,qHalis ncc Intcr

gentes quidem , ica ut uxorem patris aliquis

habcat.Ec vos inflaci cftis, 5c non magis ludii

habaiftis.uc tollatur de medio veftru,qui hocopusf:ci(?Ec in fccunda ad eofdcm cpiftola,

ne abundantiori trilliitia pereac, qui ejufmodi x tcr^^,

eft.revocat eum.S: obfccrat,ut confumcnt fu-

gci; illum chaLitaceai,ut qui inceftu pcrietac>

i5 8 D. HterM. tpijt.Tam.

pocnitemia confervctur. NuUus cnim tnun«

dus a pcccatornec fi uiiins quiHem diei fueric

leh.i^., vita ejas;innumerabilcs autcm anni vitx il-

y^^^' lius finepeccato tranfibunr. Aftra quoqueipfa non funt munda in confpecftu cjus,& ad-

vcrfus Angelos faos pcrvcrfum quid cxco-

gitavir.Siin ccelo peccatum", quanto magisin terra?Si dclidlum in his , qui carent tenta-

tione corpore3,quaiit6 magis innobis , qui- fr^gili carne ciicumdamur, ut cum Apoflol^

dicamus:Mifcr cgo,quis me liberabitdc cor-

RPW. 7. P'^!'^ morris hajus?Non cnim habitat in car-

nc noflra bonum:uec agimus quad volumus,fed quod nolumus ut aliui aniraa dcfideret

,

aliud faccrc carcf cogatur.Qood fi quidam ju-

fti appellantar in fcriptuiis, &.noii folum ju-

Prov 14 ^^'^^^ W^ti i" confpedu Dei,juxta illam ap-

pellantur juftl juftitiam, iuzta qnam rupta

di£lumc(t:icptics cadit ju(lu$,& refurget:5^

juxta quod , iniquitas iniqui non uoccbit ei

in quacunque die ronverfus fuerir. DcniqaeLue.l. ^ Zacbarias pater Joannis ,

qui fcribicur ju-

ftus,peccavit ineo,qu6d non credidit,& fta-

I*'^'.!.;^ tim filentio condemnatur. Et Job, qui jullus

& immaculatus, ac fine querela in principio

voluminis fui fcribitur, poftea &:D-ifermo-ne,& confcilione fui peccaror arguitur. Si

Abrahajn,lfaac,& Jacob Propheta: quoque 6c

Apoftoli nequaquam carueiepcccato : (i pu-riirimum triticum habuit mixtas paleas, quid

dcnobis dici poreft dequibus iilud fcriptum^**'''*' J eft:Qaid palcis ad frum^ntum , dicit Domi-

nus ? £c tamcn paleae faruro refervanturin-

ccudio : & zizania hoc tenipore mixta func

regccibns fru;ncntotum,donec veniat,qui ha-bet vcntilabrum in mami fua , & purgabit

aream ; ut congregct ttiticum in hoirea.

Zther II. 18

f

€c qulfqailias gehcnnac igni comSurat.

Hic omniaquafi per pulchcrrima fctipru-

larum prara clifcurrcns,in unum locum volui

congregare, & de fpcciofiflimis floribus co-

ronam tibi texcre pcEnitcntinejquam imponascapiti ri*o : 8( alfumas pcnnas colambae , &A'oIcs, &rcquicfcas, &clcmcnti/Tirao rccon-

cilictisPatri, Narravit mihi uxor quondam ^'*-/*''*-

tua, nuDC foror atque confcrva , quod juxta'""^''^

praeceptii Apoftoh ex confcnfu abftinueritis^^^^p^yj

vos ab opere nuptiaium, ut vacaretis oratio- £x«<<.34

ni:tiiaquc rurfum Tcftigia.quafi infalo pofita

fluduTilc.imofut aperc.us loquar ] eflc pro-

lapfa. Illam aucem audilfe a Domino camMoyfc : Tu vero hic llamccum,& dixilTc dc

Domino.ftatuit fuprapctra pcdcs meos:tuamdonuim,qiix futidamcnta fidei foJida noa ha-

bcbar.portca diaboli curbine concidiire:poiio

illius pcrftarc in domo, Sc fiium tibi hofpitiu

iion ncgarc : ut qui priuj conjunilus fuerac

corpore, nuncfpiritu copuleris : Qui cnimadhaerct Domino , unus fpiritus cft cum co.

Cumquc vos rabies barbarorum & imminenscaptivitas fepararet, fijb jurifiuranditefilfica- ^'^^A»tione poliicitum:at ad fanda traieuncem lo-ca vcl ftatim,yel poftea fcqucrcris,& fetvares

•nimam ruim.quam vifus fucras negiigcnua

ferdidiire.Reddcigitur quod praefente Domi-no fpopondifti. Inccrta cft vita mottalium :

nc ance rapiaris,quam tuam implcas fponfio»

nem. Imuare cam quara doccre debucray,

Proh pador, fragilior fcxus viucit faeculu, &robuitior ftipcratur a isculo. Tanti dux fc-

mina facti eft : & non fequeriscam in cujus

-falutc candidatus eft fidci^ Quod fi tcrci fa-

mil'-iris tcnet rcliquiae.ut fcilicc: morcs ami-corum,& ciYium vidcas,& ruiuas Ufbimn at-

«90 O- H'er, Efiji. Tnm.quc: »i!lainm:fal.e iiicer capcivicatis mab, &fcioces holbui-n tiiIcus,& piovincis cux uifi-

nita naufragia tcncto tabulain pcEnitcnt;x,&

mrmsnco courciv.^ tiix , <\ix cuam cjuocidic

fufpiracnec ciefpcrac faluccni. Tu vai»atis ia

pBrria.iniiiio noa patria,t]uu pacriam pcrdi-

dirtiiilla pio tc iii locis venerabilibus rcfurre-

ttioais & CLUcis , & incunabalorum Domini» filvacoris, in quibus parvulus vagilc,tui no-

minis recorclacur,ceqac ad fc oratiGuibus cra- ]

gHf liit : ut fi noii tuo meiito , falccm hujus lide"

falvcris./acebac quontia paralycicus in kclo,

& fic erat cun£lis arcubus dilloiutus , ut ncc

pedes ad ingrcdiendura , nec ,nianus movercpoll^c ad prccandii;i3i tame profcrtur ab aliis

C5i rcfticuicur priHins falun,ut portarfft If ^lu-

lum,qaidudii als(ftulo porcabacur. Ecteigi-

turabfcntem corpore , prxfcnccm fidc offcic

conlcrva cuo Domiuo falvatori ; & dicit cumMAt.x^. Canana:a;Filia mea male a dxmonio vexa-

tur. R.C(Se cnim animam c-uam appellabofi Jjam animx ejas, cjux fexas ncfcit divcrfi- '

taccmrquia ce quali parvulum atquc ladten-

tcm, & n;c dum valcntem fumere folidos ci-

bos,invicat ad lacinfaatix , &nuiriciscibi

alun:nta demoallrac : uc pojfis diccre curu

liophcca Ercavi ficut ovis pcrdita ; quxrcrc

ff. 1 1 S.fcrvum caum,q^uou!ammandata cua non fuui

obluus.

A RGUMENTUM.Rufjjnnm A^mleieHfem , quem tn Mgyptum

tmcejijfe audierM^nt ad fe m ^yrixn, pergat >

inv.mti afferent fe, uno Evii^rto excepto , ahcnnihM dereliHum fntjfe , Innocentit falicet ,

HyLi^tie dtfunSlii,0' Bonofo , infnlam ciua»^

d*mipxnuentiAper(tgtnd& c^ufi,mcolente,

liitRONYMUs ad Ru/fiiium.

Liher I T, rjt

EPISTOLA XI,

PLus Deum tribiiercquam rogatar , & ea

fxprconccdetCjqux nec oculus \',dh,ncc^f^*Â*

auris audivit,Mrc in cor homiiiis afcennciCit»

jicct ex facroruin miniderio vohiminum an-

tc coj^novcrim t.imen in Ccmfa propria nuncjrobavi , RufSiie charifllmc. Ego cnim,qBi

audacificri faf.s voto crcdlbam.ii viciflitudi-

nc littcratum ii-naginem nobis praefcntijc

incnliremur,a'jd o ce yEgypti fecrcta penctra-

re.moiiacUoium invifere choios,& coelcftcm

in tcrns ciccumire familiam. O ii m.hi nuncDominus lcfus Chrdtus, vel Pailippi adEu-^fl.t.niichuni.vcl Abacuc ad Danielem tranllatio-

ncm tcp:ntc conccd:ret;qua.ra ego nunc tuaQ^;»,!^;

ar<ftis llriugcrcm coUa connplexibus , quamilhid os,quod mccum vcl crravit aliouando,

*el Capair, iraprcllis iigerem labiis. Vcrum ,

<]aia non tam te Cic ad ma venirc, quaai ad tc

iic irc Hon increor,<S(: invalidum, etiam cuni

fanum ell corpufculum crebri ficgere morbi.*

has mei vicarias,& tibi obvias mitto,qucE tc,

copula amoris innexum , ad-mc ulque per-

«lucant.Prima inopinati gaudij ab Heliodor^^^^frarrr mihi cl\ uunciata fclicitas. Non credc-

bam ccrtam,quod ccrtum eflfe cupiebam^pr^-

fertimcum&: illcab aUo fe audiflc diceret,^

rei novitas Hdcui fcrmouis aufcrrct. Rurfurafufpenfam voro nutante meritcrH , qîi^^^naj^^ ,

Alcxandiinus monachus, qui sd ./Egyptios >chti,(hm

confcfrorcs,& voluntatc jam martyrcs , piolnat^te

plcbis )am dudum fuerat tranfmilTus ohCc-fnvtjns

âio.manifLllusad crcdulitatcm nuncij au-

_ i\oi iinpuierat. Fatcor & in hoc meam la-

baflc fententiam.Nara ciam & patriam tuamignoraret & namen,in eo tamen plus vide-

1>ACui aiFctrcquodcademaiTcicbar, qux jaM

194 !>• îer. Epift. Fam.dumcllvina rclegit : nunc cum Dô loqut-

tui-,cum Dominum rogat : & forcaflc ad cxc-plam Joannis aliquid videt,dam in infula co-inoratur.Quas nunc diabolum ncdere credis

tricasPquas parare arbitraris- infidias?For(ican

antiquaj frau iis mcmor,famem fuadcrc teta-

'Deut. 8.^'^' ^^*^ i'^"'^^'^^ tefponfum eft. Non in folo

pane viyit homo. Opes foifiran gloriamque

, jj^ g proponcc Sed dicetur lili: Qui c ipiunt diviccs

fieri.incidunc in mufcipulam & tentationcs.Ec

Mlhi omnis gloriatio in Chnfto cft. FefTa

Giil-6. membra jejuiiiis,motbo gravante concutietj?

fcd Apoftoli repcrcutietur cloquio. QândoO»". Xi'inlirnK)r,tanc forrioL" fum;3c vircus in infir-

micace pcciiccur.Minabicur mortcm, fcd au-»

Thiliti r.<^'s^-C'^pio iiirolvi,5c elTc cum Chri(lo;Ign'i*

"^phefA.^^ jacula librabic.fed excipiencur fcuco hdei,

Ecnc mulca,impagnabit Sathanas.fed tucabi-

cur Chriihis. Gloria cibi Dominc Jefu quoJin die cua habco, qui pro me ci poflic rogarc.

Scis ipfeC cibi cuim pacenc pe£lora fingulo-

rum,qui cordis arcana rimaris;qui tantas bcf-

tix alvoiiiclafum Prophecam ia profundo vi-

Atrs ) ut ego S>l iilc a ccntra infancia paritet

ad florcntcm ufque adoievcrimas aecacem : uc

lOAn.\. jii^C"^ nos nucricum finus.ijdi amplexus fo-

verint bajulorii. Et cum pofb Romana fludia

ad Rheni femibarbaras iipas,eodcm cibo, pari

fr^.iercmur hofpirio , ut ego primus cccpctin)

velle te colcrcmemcco quafo huuc bellaro-

rem tuura, mecum quondam fu (fe tyionem,

7l*J.l4.Habeo promiffum majcftatis tuac.Qui docue-

iic,& no fcccricjmininuis vocabitur in regnc

I.C^.15 csloru.Cûi auccm dociierit & feccrit , maxi'

nius vocabicar in regno coclorum.Fruatur illi

virtutis coiona,& ob quotidiana martyria. :

-ftoiacusaguu {cquacui.&âlc« fuuc mafionc:'

Liher II. t^f«puci PatremjEcftclh a ftella difFert in claii-

tate.Mihi concede , ut inter fandorum caput

pofTIm levnie calcanea.-ut cumcgo voluerim,

illeperf:cerit:mihi ignorcas, qui implerc noapotui : illi tribuas prcemium, cjuod mcrctur.

Plura fortafle,qua epiitols brevicas patieba-

tur, longo fermoncprotraxerim : quod mihi

fcmper accidere confucvit, quando aliquid dc

Bonofi noftri laude dicendum fuit. Scd ut ad

illud rcdeam,unde difcefferam.-Obfccro te, ne

amicum,qui diu qu3ctitur,vix invenitur.di/E- ,

cilc fcrvatur,pariter cumoculis mens amit- /•,"""**

tat.fulgeat quUibet auro , & pompaticis fcr-J*

culis corufca farcinis mwaila radient Chnn- chAritM

tas non potefl comparari. Diledio pretium

•non kabct.Amicitia qua: de/inerc potcfljvcra

numouam fuit.Vale in Chriflo.

ARGUMENTUM.NepotimuSiHsltodori ex forere nepos,-juveni4

^dhuc Atate, •verUrrk fentli an m0> petierat per

littera^ a D.Hieronymo,ut illt vivendi form»rrhquia clericii, vel moniichif fervari debet,pr£~

fcriheret.Fncit hoc vir fanSu>i prifenti epijlolJit

in qud ji«6j««»veT*5s multa ad eorhm vitam per-

tinentiAiuculenter exponit,

HiERONYMus ad Nepotianumdc vita

Clencorum & Sacerdotum.

EPISTOLA XII.PEtis a mcNcpotianecharifTimc, littcris

tianfmarinis,& crebro pctis,ut tibi brcvivolumine digcram praeccpta vivcndi , & qualationeis, qui fxculi militia dcrelida , velMonachus coeperit cflcivel Clericus , rcdumChrifti tramitem tencat, ne ad diverfa vitio-

rumdivcrticula rapiatur, Dam c/rem adolef-ccns, imo pcQc puer,6: primos impetus lafci-

vicBtis iECatisc^cmiduritia icfrcQarcm,fcripfi

I t,

i?^ D. HUf, Eptji. Tnm.acl aviincalum tuuni fandam Hcliodotu cr-hoitatoriaiTi epiilolam.plena lacrymis, quc-rimoniifque & qus dcfcitl fodalis mo'l:rarcc

affjnum.Sed in illo opcie pio «tatc tunr. ]u-Eleinns finius;& Cjlentibus adhuc ihetorii rtudiis,at-

*^"k!- ^''qîe doc>rinis,qua:Ga fctiolaftico flore dcpiti-CftpiO ^- VT • . A - .

ximiis. Nunc jam cano capitej& arata rugis

fronte, & inftat boura pendcntibus a mcntopaleatibus.Frigidus obfiihit circam prxcordia

fanguis. Unde & in alio loco idem Poeta ca-

nii:Omnia fert xtas,animum quoquc.Et poft

mouicum Nunc obiita mihi tot carmiDa,voK

quoquc Mccrin jamfugitipfa Quod ne de

geatili tantum litteratura proferrc videamur,

divinorum volumiDum facramcnta cognofcc,

David annos natus leptuaginta , bcilicofus

^^^^^•^•qaondam vir, fcncdute frigcfcentc , nonpo-tciat calcfieri.Quosritur itaquc pucUa de uni-

^ .. vcrfls * finibus Ifraei Abifag Sunamitisjqua:

jci-- ' 'cum rcgc dormiiet,^ fcnile corpus calcfacc-* ret.Nonae tibi videtur , /i occidentem fcqua-

ris littcram,vtl tigmcntum e(re tfc mimo, vel

Atteilanaiii luaicra.^Frigidus fencx obvolvi-

tur veîn3cntis,& nifi coniplcxu adolcncentu-

l,parî,lx non tepcfcit.Vivcbatadhuc Berfabcc : fu-

percrat AbigAil,& reliquae uxorcs cjus & c6-cubina»,;]uas fcnptura commcmorat. Omncs

Gen.it ^'J2^ fris;ida: rcpudidntur,& u\ uuius tantum

2,j, 'gadsvus calcfcit aropli.xibus.Abiaha multo

David fcaior fuit,& tami n,vivcntc S na , alia

non quacfivit uxorem. ifaac duplicts David

anuos habuit , & cum Rebccca inm vctuli,

^^'*'55^ numquam friguit. Tacco dc i-rionbus ante

diiavium viris,qui poll auuos nongcntosjno

dico renilibus fcd pcnc lamtstiofis artubus,

G£» ncquaqua purllarcs quificxe arnpicxus. Cer-'^'

ic Moyr«>«iw^ Ifiaeiiiici popuii> ccaium k

±^t>er IT. rf7vlgintl annos liabebar5& Seplioram hon mu-tavit. Qux cft igitur ifta Sunamitis , iixor Sc Veut.i.j^

ixgo.tamfcrvens j ut fiigiflum calefacerct

,

tamfanda, ut calentem ad libidincim nonprovocarctfExponat fapientiffi nus Salomon Trov. 4.

patris fui delicias, & paciftcus bellatoiis viri

narret amplexu<;. PofliHe fapienciam, poflidc

rntelligentiam.Nc obliTifcaiis,& nc dcclina-

cris a vetbis oris mei : neque q|^linquas

illam, & apprchendet te : ama illam, & fcr-

vabit te.Principium fapientia-jpo/Tide fapien-

tiam;& in omni poirclTione tua.pofllde intcl-

Ji^^cnriam circumJa iil'»m,& exaltabit te.ho-

Boraillam , & amplexabituite:at dct capiti

tuo coronam gratiarum. Corona quoque dc»

liciarum proteget tc. Omnes penc vittutcs

Corporis mutancur in fenibus, & crcfccntc

fola fapientia,decrcfcunt cctera.iejunia , vi-

gilicE, & e!cemoiVnx,chamcuniae,huc iiluc-

quedifcurfus,percgrinorum fufceptio, dc{en- Stpietia

fiopaupcrum, inllantla oiationum pcrfcvc-p/^» «w

rantia,vificatio languentium.labor manuum,/"*!.^'**

Hnd?pra;bcantur clecmofynne.Et, ne fcrmone^'^*J'^'*' '

longiiis protraham , cunda , qua; pcv corpus

cxcrccntur.-frado corpore minora fiunt. Ncchoc diccquod in javenibus,& adhuc folidio.

ri"! a2tat;s,his dumtaxat , qui labore & arden-

tiflimo (tudio, vitae quoquc fandimonia , Sc

orationis ad Dominu Jcfum frcqaentia,fcie-

jiam coufccuti func, frigeatfap.encia, quse in

plcrifquc fenibus aetatc marcefcit : lcd quod

'fV' -fccntia multa corporis bella fufl:incat,&

intcr incentiva vitiorum , & carnis tuillatio-

nes quafi ignis in lignis viridibus fuffocctur»

Ht fuum non poiTic exf licate fulgorcm. Sene-

«ftus vero rurfns eorum , qui adolciccnciam

fiiam hoacftis artibus inftruxerunc, & ir» legc

IJ

19* B. Hieron. Ipffi. Tam.

P/,»/r50. Domini mejitati funt die ac node.aetate fii

do<ftior,uru tritior,procc(ru temporis fapien-

tjor , & veterum itudiorum dulcifTimos fru-

cius metit : uiide & fapieiis ille vir GixdxThcmiftoclcs,cimi,expIens centum & feptem

aonisjfe mori ccrneretjiiixiire fertur , fe dole-

re>qu6d tunc egredcrciur c vita quado fapere

capiflet.Plato,odogefim.primo anno fcribesiuert, mortuuseihEt If6crates,nonaginta& novem

annos indocendi fcribendique Jabore com-pfevit. Taceo cetcros Pbilofophos Pythago-ram,Dcmocritum , Xenociatem, Zenonem ,

Clcantcm qui jara ztate longxva , in fa-

pientiae ftudiis floruerunt. Ad poetas venio ,

Homcrum)Hefiodum>Simonidem , Steficho'.

ruinrqui grandcs natu,cygneum nefcio quid ,

& foUto ciulcius , vicina nfottc cecinerunt»

Sop!ioc!es , com propter nimiam feneftutcm»

fffff.in ^ rci familiaris ncgligentiam a filiis accufa-

tp(4 retur amentiae, Oedipi fabulam , quam nupct

vita, fcripferat, recitavit judicibus, & tantum fa-

pientisc in aetate jam frada fpeciuien dedit ,

nt fercritatem tribunalium in thcatri favo-

rem vertcret. Nec mirum, cum ctiam CaioCenforius,Romani generis difettiflimus,iam

St fcncxjGrascas littcras difcerc nccerubue-

rir,nec defperaverit. Certc Homerus lefcrr

,

quocide linguaNefiioiis , jamvetuli, & pene

deaepiti, dulcior melleoratio fluxciit. Scd 8c

ipfius nominis Abifag facramentum , fapien-

tiam fenum indicat ampliorcm,

Intcrpretaturcniraj patcr meus fuperfid\l-^r

vel patris mci rugitusJVerbum fuperflui uni-

biguumcft.fed in proefenti loco virtutem Co*

nat.quod amplior fit in fenibus , & rcdundans

ac larga fapientia.In alio autem loco fupcr-

fluus,ijuafi non ucccflarius ponltur. Abifag,

LXier 12. 199HPtem.icl cfl: , lugitus propiie nuncuparwr ,

quocl,ut maris flu(£^us,refonar,3(; ut ita dicam,

dc pclago veniens frcmicus auditur. Ex c]uo

eftcnditurabunjantifi)inum,& ultia humanavoccm divini fermonis in {inibus tonitiuun^

commorari. Porro Sunaniicis in Jingua no-

ftra, coccincadicitur:ut fignificct calerc fa-

pientiam,& divina le£tione fcrvere.-quod Iicet

Dominici fanguinis indiccc facramcntum, ta-

jnen & fervorem ofl:cndit fapicntisr : unde & ^ »

obftctrix illa in Genefi coccinum Jigat in

manu Pliares,qui ab co , quod paricccm divi-

ferat.duos antc pcpulos fcparantem , divifo- a ,

ri$,ideftPhares,fortitus elt nomen.Et Rahab'^ *'*

jncrctrix,in typo Ecclefiae refticulam myft«-

rium fanguiniscontinentcm , ut, Hicrico pc-

reuntcdomusejus falvarctur , appcndit in fc-

Bcftra: unde & in alio loco de viris faniflis p^^ ^-

fcriptnra commemorat:Hi funfqui vcnciuntj^f^^^ ^.^

de caloiedomus patris Rechab. Et iJominus x4.

nofter in EyangcIio,ignem,inqiiiit, veni mit-

lerc in tcrram , & quid volo nifi ut ardcat ?

Qui in difcipulorum cotda fuccenfus , coge-

bat eos dicerc ; Nonnc cor noftrum ardcns

cratin uobis.dum loqucrctur in via,Si aperi-

rct nobis fcripturas-Quorfum hsc tam iogo

rcpetica principio .' Ne a mc quceras pueriles

dcclamationes.fentcntiarun! flofculos.vcrbo»

lum lcBocinia,& pcr fincs cjpiiulorum fingu-

loriim acutaquaEdam brevitcrquc conclula j

cju^ plaufus&: cbmorcscxcittnt aaaiciitium.

Amplcxetur me modo fapicntia .- & Abi-

fag noftra.quff nunquam fenefcit,in meo rc- yjF'^'^*

«juicicat nnu. Impollutaell , vnguiitatilque „, -^^.^-^

perpetuae , & qDa: in fimilitudincm Marisc , ;^^cum quotidic genertt , femperque patcuriac ,

incorruptacft. Hincrcot diiillc Apf?ftolum:

l

too n. ttteron. Eptjl. 7ittn.

It'»w.ii. 5,''f'î' f^t^ô^^^s.Et iii Evaiigclio Dominunl.M.itt.L^ prsedicafrc', qiio i ia finc miuirii.quaiido iuxt<i

Sîh II i'''^P ^^^'" Zacliaiiam,ftalcus paftoi elfj coe*

perit,rapiciniadecrcrce;ue, tefiigefcct chari-

tas muIcorum.Aijd igicur, ut bearus Cypria-nus ait,non dift-rta, fed fortia Auilifratrein

Collcîo , pa rem fenio «qui t- ab incuaabu-l;s fiic-i ufque ad pcch dam ducat aEcacem ,

& per fuigulos gradus v; vendi prxcrpca con-flitueiis, in te crtcros crudiat.Scio quidem abavnncnlo tuo B. Hcliodoro , qui nunc Pon-tifcx Cb;i(l:i cft , te , & dijicillc quar faudafuiit , & quotidie difccre > normamqnc vitac

ejus , cx.-inplum habcre virtutuni. Scd &noRra , cjujii-cumqne funt , fufcipc , & li-

bcllunihunc Ibello iJlius copulato , uc cun»iJle tc mf nachum erudienc , hic clericum

doccit cfT:: pL'itedum Igitur clericus , qut,li.î^.\. Chrifti ferv c Ecclcfiae , interrretctur primo€chri- vocabjlun tuum , & nominis dcfinicier/»ew 10. pro!ati , nitatur efic quod dicitur : fi eni.tv

*A~i)f»i G..cce , fors Lac;ne appcliatur : pro-m-nts

,

int^-pri' ptcrci vocanti r Clcrici,vel quia deforte funt

t4;io. Domini, vcl quia ipicDominus fors , id cft

pais Clericorum cd. Qui auccm vcl ipfe pars

DQinini eft , vei Dominum partera haber,

talcm fe eihibere dcbcc , uc Sc ipfe pofli-

_,. . deat Dominum , & podldcatura Domino,^ *• Qui Doiiiinum pofiuicc, & cum Propheca

dicit ; Pars mea Domlnus : nihii cxtra Do-minum habcre potcft.-quod fi quippiam aliuci

habucrit prxrer Dominum,pars cjus non eric

Dominus. Verbi gratia ; fi aurum , fi argen-

tum, fi poifcfliones, Ci variani fupcllcftilciu ,

Tf. i:4yC"''i •'^'s parcibus , Dominus parscjus fieri

nou dignabitur. Si autcm ego pars Domi-ni fum ii funicalus hcicdicatis ejus : ncc 2'C-

Liher I T. 13

1

clpib partem incer ccccras tribuy , redquafi

Jcvica, & facerdos, vivo de decimis & altari

ferviens,altaris oblationc fultentor: habens De ffeci»

vidura,& vcfticum , his contcHtus cro , Scf^^^&^

nudam crucem nudus fequar. Obfecro ita- *"^'''

«jue te, & rcpetens, iterumque monebo ne ot- L.î,g„„g

iicium cleiicatus, genus antiqux milicia: pu- clertd.tes;id elt , nc lucra fasculi in Chrifti quaeras

militiamc plus habcas,quam quando Clericus

efle C(xpifti,& dicatur libi : CJeri eorum noii

proderunt eis.Nonulli enim siit dicioresmo- Hier.lii.

nachi, quam fueranc faeculares:& clcrici , qui

portldeancopes fub Chnfto paupere.quas fub

locuplcte& fallace diabolo non habucrat,uc-

fufpirec cos Eccleda divices,quos ni.undus te- -^.

nuic ance medicos.Menfulam tuam paupcres, i «<^ Ttt

& pcrceiini,& cum illis Chriftus coviva uo~- i-«^H-^S-

vcnt. Neôtiatorem Clcricum , & ex moDjs^- _^,^,divitem,cx ignobui gloriolum, quaw quanda 8,^<)^_ j-c

peflcm fuge.Corrumpunt mores bonos cota-

bulacioncs pcirimx.Tu auru contemnis,ahus

diligitrtu calcas opes, illc fcttatur.-tibi cordi

filcntium.manfuctudojfccrctum : illi vcrbofi-

tas,accrica frons;cui nundinae fora placcnt, &plateae ac medicorum cabernae. lucanta Tio-j-jjrt

lum difcordia,qu$ poceft cflTe c6cordia:.Hc- c. hcfpi-

fpitiolumcuum aut raro , aut numquam nwi^tiobtr'.-

licrum pedes tcrant. Omncs pueilas,& virgi- Clcitti-

ncs Chrifti aut 3Equaliter itrnor3,aut aequaij- '^'^^^' '*'

- * - t^'''0 c^*"

ter dilig".Ne fub codeni tcdo mandces ; "^*- Aj*,;,/,in prascecitacaftitatc conhdas. Nec fan(3ior^^j.jf;,^

David,necSantonc tortior,nec Salomone ô-judic.ia,!.

tes ellc fapicntior.Mcii-.ento fempcr quod pa- i.R'ig.:v-

radili colo!>u dc po(Vc }T»one fua ir.ulier e)cce- Genef.^.-

lit.iEgrotauti tibi qaiiibet fan-lus traceralli--

ftac , & gciinana,vcl?m3ter,aiM- prtbac^ qu^»-.

libc?iapjtttioa>n«S-ful.;!,-âod- fv huiufccroodi^-

10 z D. Hkron. Epifi. Tam.non fueiint confanguinitatis caftimOnlaeque

peifonae, multas anus nutrit Ecclefia, qux Sc

officium prcebeant , & bcncficium accipiant

miniftrando , ur infirmitas quoque tua ,fru-

£tum habeat eleemofynx.Scio quofdam con-i

valiaine corpore,& animo êgroiarc ccepifle,

Periculose tibi miniflirat, cu)us vultum fre-

c]uenter attendis. Si propter officium clerica-.

tus.aut vidua vifitatur) aut virgo , nunquani

domum folus introeas. Talcs habcto focios

,

CUrico. quorum conrubernio no infameris.Si lcdor ,

^*"''*'',l\ acolythusjfi pfaltes te fcquitur.-no ornetur

g^lt*^^vefte, fed moribus : nec calamiflro crifpenc

ncn /7% comas,fed pudicitiam habitu polliceantur.So-

fuper lus cum fola,fecrero,& abfque aibitro.vel te-

fiiiW, fte non fcdeas. Si familiarius eft aliquid lo*

quendum : habet nutricem majorem domus,

virîncm,viduam,vel maritatam:non eft tani

* AUm iiihumana ut nullum prazter tc habeat, cui fc

(dabeat. "auJeat cradere.Caveto omne» fufpicioncs,

& quidquid probabilitct fingi potcft,ne finga-

tur,antedcvita.Crebra munafcul3,& fudario*

Ja , & fafciolas , & vellcs ori applicitas, &.

©blatos ac deguftatos cibos, blanoafque Sc

dkilces litterulas fandûs amor non h.bet*

Mel meum, lumcn meum, meum defiJcrium ,

omnesdelicias,& lep6res,& rifu dignasurba-

ijitates,& cctcras ineptias amatorum in co-

mozdiis erubefcimus,in faeculi hominlbuj de-

teftamur : quanto magis in monachis , & in

clcricis, quorum & Sacerdotium propofito, &propofitum o natur Sacerdotio 1 Nechoc cli»

daAcos C0 j quod aut in te, aut in fandis virisifta

heredi- formidein : fed quod in orani propofito , in

1*'"/-*/ omni gradM,& fcxu & boni & mali reperian-

h:bHe- tur,maloiumque£nndei-nnat;o,laus bonoium

rum. fit.Fudct dicac.Ci*erd©ies idol«iuai>mimi}&

Ziher 1 1, loj

•urlg«)& fcorta hxrcditates capluat ; foiis

clciicis & monachis hoc lcgc prohibetur , &prohibetur noii a pcrfecutoribusi fed a Prin-

cipibus Chriftianis.Ncc dc legc conqweror ,Chri/iiaf

(ed dolco.cur mcruimus hanc legem. Cautc- "* ^'^"*"

tium bonum cft.fed quo niihi vulnus> ut in- ^ *

digeam cautcrio?Provida fcveraque legis cau-

tio.?& tamen ncc fic refrcnatur aTaruia. Per

fidci comraifla lcgibus illudimus, & quaft

majora fint Imperatoruni fcita, quam Chtifti

Jcgcs, timcmus. Evangelia contemnimus.iit

hcrcsjfcd mater filiorum,id eft,gregis fui,Ec-

clefia, qux illos gcnuit, nutrivit, &: pavit..

Quid nos inferimus inter matrem,& libcros ?

Gioria Epifcopi cft,pauperBm inopiae provi-.

dere.Ignominia Sacerdotis eft ,propiiis ftu-

dcredivitiis. Natus in paupcre domo, & ia

tugurlo rufticano , qui vix milio Sc cibario

panc rugicntcm faturaic ventrcm poieram ,

ijuc limilami& mella faftIdio.Novi& gcnera».

& nomina pifcium:in quo iitore concha leda

(it,calleo : faporibus avium difccrno provin-

cias,& ciborum me raritas,ac novilTima dam-iia ipfa delectani.Audio praeterea in fenes, Sc

«nus abfquc liberis, quorundam ruipe fervi-

tium:ipfi apponunt * matulam , obfident lc- * ^/?*'*'

4\iim y purulentiam itomachi , & phlegmata?*''i^'*^

pulmonis manu propria fufcipiunt;pavent ad *"*"

iotroitum mcdici:tremcntibufquc iabiis, ancommodius habeant, fcifcirantur:& , fi pau-

"^iulum fcnex vcgctior fuerit,periclitantar,fi-'

mulatique Jaetitia, mens intvinlccus avata-

torqjeiur : timent enim,n: perdant miniftc-

jiuni , &c vivacem fencra, Mathufal.m annis:

comparant. O quanta apud Dcum mcrccs ,' d.

ia pixfciiti jneciuni non fpeyarcnt. Q^iantis

iudotibtts-kacdita*. caiia^^cxpeutur : Minowl 6-

»04. T). Hieron. Epifi. Tam.'laborcmaigaricum Chrilticmi poterat. Dli\inas fcripcuras fscpius lcgc, immo numquadcmanibus tuis facra lcdio dcponatur. Dif-

r-f. , ^^> n^oJ «ioceas.-obtiiic cum , qui fecundum

X Tirn.i <^o<Siinam,clt,iiclc]cm fcrmonem,ut poHis,ci--

i,Pet,i

,hortari in dodlrina fana,& contradiccntes re-

vinccrePcrmane in h:s,qu2 diclicin;i,& cre-

dita funt tibi, fcicn.t, i, quo didiceris, paraci.s

fempcr ad fatisfadionem , oihni pofcenti cc

rationem de ca.quae in te cft.fpc.. Non con-fundant opera tua fermonem tuum : ne,cu:nin Ecclefia lonucris, tacitus quilibet refpon-

deat,cur ergo li2c,qu.'E dicis, ipfe non facis.

Delicatus magiftcr eflr , qui pleno ventre dc

jcjuniis «lifpuiat. Accufare avaritiam & la-

tro potcfl ; Sacerdotis Chrifti os , mcns ma-nufque concordcnt. Efto fubjccftus PontiHci

luo, & quafi anima: parentem fufcipe. Amarcfiliorum , timerc fcrvorum eft. Si pater fum ,

Malac.i iiiqiiit, ubi eft honormcus ? Si Dominus cgofum,ubi eft timorracus .' Plura tibi in eo-

dcm viro obfcrvanda funt nomina , mona-chuSjPontifcx.avunculus, qui te jam in oni-

nibus,qus fanda funt , docuit. liludctiaja

dico, quod Epifcopi- faccrdotes iiC ci^c novc-rint, r.ondominos:honorcnt clericos , quaft

clericos, ut & ipfis a clericis ,quafi Epifco-

pis, honor defcratur. Scitum iliud cft orato-

ris Domicij .• Cur ego tc, inquit , habeam ut

principcm, cum tu me non habeas ut Sena-

lorcm r Qiiod Aaion & filios e]us, hocEpif-

, copum & Prcsbytcros cilc novcrimus ; UnusDominus , unum tempium , unum fit ctiain

miniftcrium. Rccordamur fcmper, quid Apo-l.Tet,^. ftolus Pcrrus prsecipiat Saccrdotibus : Paicitc

eum , quiinvobis clt , grcgcm Uomini j

providentes nou cokdc , iei fjjonuntc fe-

Lihtr 1 1. tOf .

cfindum Deum:ncaue turpis liicrt gratia , fed

vohmcarie.-nequc ut dominantes in clerum ,

fed forma fadi gicgis ex animotut , cum ap-

parueiit Princcps paftorum ,percipiatis im-

inarccrfibilcm glor:a: coronam. l'cA'imac con-

fuctudinis cft in quibufdam Ecdehis , taccic

Prcsb7teros,& prsEfentibus Epifcopis non Jo-

qui,quafi auc invideant, aur 116 digncnturau-

dirc.Ec fi ali],inCjUic Aport.Puulus , fucritre-

vclatu fedcBri.prior taceat : potertisenim pcT

(ingulos prophctarcutomncs difcEc,& omnesconfoleutur;& fpiritus Prophetavii Piophetis

fubjedus cft.Noncnim diilenfionis Deus.fed

pacis.Gioria patiis eft filius fapicns. Gaudcat

Epifcopus jud.cio fjo,cum caLs Chriflo ele-

geric faccrdoccs. Doceiice tc in Ecclcfia , nonclamor popuh, fedgemitus fulcitctur : lacry-

maeauditoiu laudcs tus finc.-fcrmo Picsbycc-

li fcripcurarii lc<?t-one conditus lic. Nolo tc

Jeclamatorcmcfi"c.& labuJam , ganulumqucfinc ranonc,lcd myfteriovia peiitam,& facra»

mencorum Dci cui eiudiciiri.-r um. Veiba vo-

lucrc , & cclciitate dicendi apud injpcritum

vulgusadraiiationem (ui facerc, indodsrumhominum cft.Attrita frons iutcrprctatut ix-»

pc.quod nefcit,& cum aliis perlaaferic , fibi

quoq; ufi.rpat icrcniiam. Prxceptor quonda

mtus Gregorius Naziauzcnus, rogatus a meuc cxpoiicrecquid fib^i vcUcc in LuCa,{abbacii

^tt^r g^^p ./'«'», clcganter lufiC:Doccbo te in-_ .

quicns, lupcr hac re in Ecclcha ; q .a , mihi

omni populo acclamarccog^ris invitus (circ

quod nclcis : auc cercc,fi folus cacucris,folus

ab omnibus (tukitiaE conJemt^iaberis.Nthrl ta

facile, quam vilcm p!cbeculam,& indodtam

concioncralinguae volubilitace decipercquc,

quidquid nouimcliigit,pius miraiui.M.Tul-

%o(r D. Hiertn, Epijl. Fam.lius , in quem pulchcrtimum illud dogutmcft : Demofthcncs tibiprxripuit.ne efTcs pri-

iTius orator, tu illi , ne folus.In oratione pro

Qu.Gallio,quicl de favorc vulgi , Sc de impc-ritis concionatoribus loquatur , attende : nc

kis fraudibus ludaris:loquor enim , qax fumipfc nuper expcrtus.Unus quidam Poeca no-minatus homo pcrlittcratus , cujus funt illa

colloquiaPoetarum,acPhilofophorura, cumfacit Euripidem & Mcnandrum Uiter f<:,3>: alio

loco Socratcm atquc Epicurum diirercntes ,

quorum aetates non annis,fed fasculis fcimus

cfle disjun(5as,quantos is plaufus,& clamo-

res movet?multos enira condifcipulos habet

in theatro,qui fimul littcras non didiccrant

Vcftes pullas acque dcvita,ut candidas.Orna«

tusjUtfordes pari modo, fugicndae funt ; quia

altcrum dclicias , altcrum gloriam redoler,

Non abfquc amidu linco inccdere , fcd prc-

tium veftium linearum non habcrcjlaudabilr

eft^aiioquin ridiculum , & plcnum dcdecoris

cft,referto marfupio,qu6d fudarium orarium-

que nou habeas gloriari.Sunt,quipauperibus

paulumtribuunt,ut amplius accipiant, & fub

practextu elcemorynae quasrunt divitias : quac

rnagis vcnatio appcUauda eft,quam elccmo-

fynae genus.Sic bcftix,fic aves , fic capiuntur

& pifccs.Modica in hamo cfca ponirui,ut ma-tronaium in eo facculi prottahantur. Sciat

Epilcopus, cui commilifa eft Ecclclia,qucm

difpenfationi paupccurlxqHC pr^ficiat.Mclius

cftnon habcre , quod tribuam quam impu-

dcnter petcrcquod rccondam.Sed & gcnus^ar-

rogantiae cft.clemcntiorcm tc velle vidcre ,

quam Pontifex Chrifti eft.Non omnia poiTa-

iBUs omiies. Alius in Bcdefia oculus clt,almi

lingua^ aliusQianuS} alius £e$>auiiS; vcntcs^

Liber I T. toy9c cetcra. Lcge Paali epiftolam ad Corin-thios,qiio modo divcrfa membra unum cor- i C*itpus cfficiunr. Nec rufticus tamcn Sc finipicx

trater idco fe fandum putet,fi nihil novcrit ;

nec peritus,&eloquciss, lingua sftimct fan-

flitareia.Multoque njclius cfl c duobus im-perfe(flis,rafticitatem fandamhabcre , quameloquentiam peccatiicem. Multi aedificanc

parietes , & columnas Ecclefia fubilruunt ;

marmora nitent : auro fplenden: laquearia :

gemmis alcare d^ftiiiguitur : & miniltrorurtv

Chrifti nulla eledio eil. Nequc vcro mihi

aliquis opponat dives in ludea tcmplum,men-fam, luccrnas , thutibula,patcllas , fryphos y

mortariola,&. cetera ex auro fabrefada. Tun»hxc probabantur a Domino , quando facer-

dotes hoftias immolabant , & fangu^s pecu-

dum erat redcmptio peccatorum : quamquamhaec omnia pra;ceiletin: in figura.-Scripta func

autem propter nos,ia quos fines faecalorum

devenerunt.NHnc vcro cum paupertatem do- '•C"**

mus fux paupcr Dominus dcdicarit , cogite-

mus ctuccmcius, &divitias lutum putabi-

mus.Qiud miiamur.quod Chriflus vocat ini-

quura mammonafquid fafcipin;us,& amamus,"^'^-^ *

quod Pctrus fe non haberc, gloriosc tcitatiu::

aliocjuin.fi tantum litceram fequimur , & in

auro atque divitiis fimf lex nos deledat h»-

Aoria.ciMnauroobferveraus & cetcra. Da-Mlfli-'^

cant pontifices Chrilliuxorts virgines.Qua-'"^^^^'*^

vis bonx mentis fit qui cicatriccm habu«^^'?^ *

rit,& cicformis cft ? privctur facerdotio, lcpra^" t .,

corpoiis, anuTiae vuiis pra:rcratur : Crelca-ij ^mus,& mulcipiicemBr, & rcple:imus tenam ,

ncc immoicmus agnum,nec myliicum pafchacelcbrcnius:quia ha?c abtqae tcmplo /kti, U-gc piohibeucur.Figamus ieptiuio nicuLc ca-

rol Z). Hieren. Ipiji'. Tam,beniaculum, & foleniuc jc)unium buccina;-

Komi. concrepemas.!.îod fi hnec omiiia , fpiritua-

PrnS.Iibus fpiritualia comparantcs , fcientefcnie-

JVf,«rc.i.cum Paulo, quod lcx fpitirualisen:,& DavidMdt.il. verba cantantes : Revela oculos mcos ,

&•

confidcrabo mirabilia de legc tua ; fic intel-

Iigimus,ut Dominus cjuoque noller intelle-

xit,& interprctarus eft fabbatum : aut aurun^-

repudiemus cum ccteris fupeiftitionibuj Ju-

dsorum.-aut fi aurum placet , plaeeant & Ju-

dsi, quos cum auro aut probarc iiobrs necef-

fe efl,aut damnare.Convivia tibi vitanda funr

faecularium,& maxime eorum,qui honojribuy

tument.Turpeefl,ance fores Saceidotis Chri-fticrucifixi & paupcris , & qai cibo quoqucvtfcebatur alicno,liôres confulum, & miii-

tescicubarc, judicemque provinciae liielius

apud te pandere.quamin palatio.Qiiod fi ob-«

tendcris rcfacerchsc , ut rogci pro mifcrij

atque fubjeclis? ii'^-x fseculi plusdcferct clc-

rico contincnti,quam d;viti:& magis fantfti-

tatem tuam vcnerabiti}r,quam opcs:.iui Ti ta*

lis cil:,q:!i non aadiat clericos pro quibullibcc

tribulatis nifi inter phialas : libenter carebo

hujufccmodi bcneficio , & Chriflum rogabopro judiccqui magis,& citius fubvemrcpo-

P/C 117. tefl:, quam judcx : Meliiis en^m ell confiders^t.z. jn Dommo, quam confiderc in homine : me*

^ ' ° liuj efl- fpcrare in Domino, quam fpcrare in

principbus Nunquam vinum rcdolcas,ne auAdias illid philofophi ; Hoc non efl: ofculumporrigere, fcd vinum pvopinare. Vinolcntos

a.«t^ Ttf faccrdotes & Apollolus damnat, & vet.is lex?

^ proh;bet.-..î altario defv.'rviunt,vinu & (ice-' ^* ram non b.bant.Siccra Hcbrxo fcrmonc om<

nis pocio nuncupJtuv, aux ineSriii* poccft-j,..

fevcjlla qux fiumeto confici;ui:,fivc ômosî

Liytr TT. VC9-

/lirco, aut cum favi decoquuntur In dulcem-

k baibarani potioncm,aiit palmarumfiuiflus

cxpiiaiuncar in liquorem , coCliCquc frugibus

aqua pinguior coloratur. Qj^jidquid incbriat

,

& ftatiim mentis cxercit, fuge fimiliter uc vi-

num.Ncc hoc tlico. quo ! Dei a nobiscreacura

damaetur.fiquidem & Doaiums vmi potacot W^-^^T^

eft appellarus , & Timothco, doienti itoma- ^^f^S'

chu,n, modlca vini forb;tio rciaxata cft ; Lcd

modam pro aetatis, & valctud'nis , & corpo-

tum quahtate exigimus in potando. ^^Lyod Ci

«bfquc vino ardeo adolcfcentia & inflammoc

calorc fanguinis,& facculento vahdoque fumcorpore ; libcnter carcbo^ poculo.inquo fuUpicio vcncni cft.Pulchrc dicirur apud Gr^cos,

*: nefcio an apud nos oequc refonct : P.nguis

Tcntcr non gignic mcntcm tenuem. Tantutn

tibi jcjuniorum mooum imponc,quantii ferre

poccs:(int t:bi pura,call:a,fimplicia, modcracn, jre^uin

tt non fuperftitiofa jcjunia. Quid ptodcft , jeJHntii,

oleo non vefci , & molcftiaj quafdam di/fi-

cultatcfque ciborum quaererccaricas, piper,,

nuccs, palmarum fia.ltus,fimiliam , mcl, pi-

ftacia^Tota hoitoiumcuitura vexatur, ut ci-

bario non vefcamur pane, & dum dclicias le-

<S.imur,a rcgno cceloruin rctrahimur. AudiopraE:er'aquofdam , contra rerum homi;iiim-

quc nacuram,aquam non bibcrc.nec vefci pa-

ne, fed forbitiunculas dclicatas , & contrita

olera, baccjrumquc fuccum non calice for»

berc.fed concha. Proh. pudor 1 non crubef-

cimus ifkiufmodi inejn;is,ncc tasdc^t fuperfti-

rionis. Infupcr etiam famaia abftinentije in

deliciis quxriraus.Forc.flimum ie)uniumcll, ^^^^lp^j'

_

aqua & pauis:lcd quia gionam non haDet,& •.^„j^^

omn:spanf& aquavivimus, quali publicum ;«wi^^& commuuc jejunium nonpatacur. Cavc>ac«3«*.

aio 7>. Hier»n. "Epifl. Tam.liotninum remufculos aucupcris;nc ofFenramDci, populorum laudc commutcs. Si adhuc ,

inquit Aj?oftolus,hominibus pIaccrem,Chr;-ftl fcrvuus non efTcm. Defiit placerc homini-bus,& fervus fa-clus cil Chrilli. Per bonan»famam & raalam > a. dcxtris & a finiflrisi

^CorS^'''^''î"îl'^s graditar,neclaude extollitur ,

' ncc vitupcracione fraiigitur : non dlvitiis tu-

mct , no» contrahitur paupertate , & laeta

contemn;r,3i triflia ? per diem fol non uric

cum,neque luna per nocScm.NoIo te orare in

ff. lojr^^S^^^^P^^tearum^ncredum iter precumtua-.

Afa/r.6. rum frangat aura popÎaris.Nolo tedilatareAi''^'.^. fimbrias, & oflentui babcre phyla^l^tcria , &

confcicntia rcpugnante pharifaica ambitionecircumdari. Qaanto mclius crat,hc)ec noniij

corporc.fed in cordegeftare, & Deum haberc

fautorcm , non aipeitus hominam.-Inde pen-dct Evangelium,indc Icx& Prophetae,five fa-

cra& Apoftolica dodrina. Melfus efl enio»

haecomniain mcnre portare, cjuam in coipo-

re.Fidelis mecum ledor intelligis , quid ta-

ceam, & quid magis tacendo loquar.Tot te

regul* , quot fpecics gloriarum pcrcurraur.

Vis fcire , qualcs Dominus quacrat crnatus ?

Habeto prudentiani,juilitiam,rempcrantiarar

fortitud4nem:his caeliplagis inc udcrc.hajc tc

cjuadriga , velut aurigam Chrilb, ad metamconcita ferat.Nihil hoc monili pietio{ius,ni-

hil hac gemmarnm yarictate difl^ndius. Eromni partc dccoraris , cingeris, atcjue protc-

geris : & ornamento tibi func , & tucamini :

gemmae vcrtuntur in fcuta. Cavc quo^]ue, ncaut Iinguam,aut aures habâs pruiieiites ; id

crt,nc aut ipfe aliis detiahas , aut aliosaudias

^'«/.^^.dctrahcnces. Scdens,inqiUt,adverfus fracrem

cuum loquebaris > Sc aaYeifus £hum laatris

liher T I. aj^Jtiae poTictas fcandalum ; hacc fecHti.J^x^fwffli,

Eiiftiiiyafli ioiquc , quod cro lui fimili» i,^,

guam te,& ftatuaiD cont-ra faciem tuam.Parce

a dctradtione lingUiE.caflodi fcrmotres tuos *.

ic fcito,quia pcr cundla, qus dcaliis loque-

Jcis, tua confcicntia. judicaris > Scin his ipfe

«lcpichendcris , quae iu aliis arguebas. Ncqtte

vcro illa jufta cft cxcufatio : Refcrcntibus

aliis injuriam faccre noo pofTum.Nemo invf-

to audito libcnter refert. Sagitta in lapidemPrcv.z^

Bumquam figitur, interdum refdiens percutit

dirigcntem. Difcat dctrador , dum tc vidcc

non libcnrer audircnen facilc detraherc.Cumdetradoribus,ait galomon, ne mifccaiis quo-aiam repcntc vcnict pciditio corum, & rui-

nam utriufquc quis novit?tam vidclicct cjus

qui dctrahit.quam illius qui accommodat au-

rcm dctrahcnti. Officij ergo tui efl , vilitare

languetes.nofre domos matronarum, ac libe-

ros carum,& nobilium virorum cuflodirefe-

crcta.Officij tui ell:,non folum oculos caftos

fcivarc.fcd & linguam.Numquam de formis

mulieru d.fputcs,ucc,qaid agatur In alia,do-

musalia per tc novcrit. Hipocrarcs ad)urat

difcipulos antcquam doceat , & in vcrba fua

jurare compcilit.extorquet facramento filcn-

tiura,fcrmoncm,inccflum,habitum,morefquc

prrtfcribit:quant6 niagis nos, quibus anima-runi cura commifiTa cft, oinnium Chriftiano-

rum donaos dcbcmus amare,quafi propiias ?

Confolatorcs potiijs nos in moeroribus fuis, ^n -j^quam convivas in profpcris noverint. Facilc

contemnitur clencus , qui faepe vocatus adprandium, uon recufat. Numquam pctentcs ,

raro accipiamus rogati.B-atius cnim cfl ma-gis darcquam accipere.Nefcio cnim quo mo-do ctiam ipfc,(jui deprecatiu ut tribuat , cur»

iTO D. Hieren. "EplH. Tam.Iiominum remafculos aucupcris:nc offcndmDci, popuJorum laudc commutes. Si adhuc ,

inquic Aôftolus,hominibus pIaccrcm,Chr:-ftl fcrvuus non eflcm. Defiic placerc homiiii-

bus,& fervus fa-dus eft Chrilli. Pcr bonamfamam & raaiam) a dcxtris & a finiflris,

CrS ^'^^'^'"^'l^s gr^tîtîr^ncclaudc cxtollitur ,

' nec vitupcracionc frar>gitur : non divitiis tu-

mct , now contrahitur paupcrtate , & laeta

conccmiiitjoc triflia ? pcr dicm fol non uric

cum,neq'je luna pec no(^cm.NoIo tc orarc in

?/. 10?. •'wgulis platearum,ncrc(3um iter prScum tua-

Af^/f.6.rum frar.gat aura pop^^laris.Nolo tedilatare

*i<»/;.3. fimbrias, & oflentui babcre phyla£tcria , 5c

confcicntia rcpugnante pharifaica ambitionecircumdari. Quanto melius cratjhcec non ii>

corporc,fed in cordegcftare, & Dcum habcic

fautorcm , non a(peitus hominam.-Indc pen-»

dct Evangclium,indc lcx& Prophctae,/ive fa-

cra& Apoftolica dodrina. Mclfus cft enit»

haecomniain mente portare, quamin coipo-

re.Hdelis mccum kiflor intelligis , quid ta-

eeam, & quid magis tacendo locjuar.Tot te

regul-e , q.uot fpecics gloriarum pcrcurranr,

Yis fcire , qualcs Dominus qasrac ornatus ?

Habeco prudenciamjjulliciam,tempcrantiarar

fortitud4nem:his caeiiplagis inc udcrc.hasc tc

cjuadriga , veluc aurigam Chrilli, aj metamconcita ferat.Nihil hoc nionili pietioIius,ni-

hil hac gemmarum vaciecate diflincfiius. Exomni partc dccoraris , cingeiis, atque prot:-

geris : & ornamento tibi func , & tucaniini :

gemmae vertuntur in fcuta, Cavc quoque, nc

aut linguam,auc aurcs hab;as piuuciices ; id

cll,nc auc ipfc aliis dctiahas , aut alios audias

?/Ai.49.dctrahentes. Sedens,inq'Ut,advcifu$ fratrem

cuum loqâebaris , & adverfus £imm iGUCii»

liher II. 21 X

fwatponcbas fcandalum ; haec fec!fti,& tacui,

Exiftiimfti ioiquc , quod cro tui fimilis ar-

gnain te,& ftatuam cont-fa facicm tuam.Parce

a dctrailione lingux.cuftodi fcrmones tuos •.

& fcitcqiiia pcr cunifta , quaedcaliis loquc-

risjtua confcicntia judicaris > & in his ipfc

^prchendcris , quae iu aliis argucbas. Ncqcte

eio illa jafta cft cxcufatio ; Refercntibus

aliis injuriam faccrc non pofrum.Nemo invf-

to audito libcntcr refert. Sagitta in lapidcmPr«V.24

Bumquam figitur, intcrdum rsfiliens percutic

dirigentem. Difcat dctraflor , dum tc videt

non libcnreraudircnonfacilcdetrahcrc.Cumdetracloribus,ait fialomon, ne mifccaiis qao-Jiiam repcntc venict pcvditio corum, & rui-

nam utriulquc quis novitPtam vidciicctcjus

qui dctrahit.quam illius qui accommodat au-

rcm dctiahenti. Officij ergo tul eft , vifitarc

languetes.nofTc domos matronarum, ac libc-

ros carum,& nobilium virorum cuflodire fe-

crcta.Officij tui ef^,non foliim oculos caftos

fctvare.fcd & linguam.Numquam dc formis

inulieiu d.fputcs.occquid agatur ui alia,do-

musalia per te novcrit. Hipocrarcs adjurat

difcipulos antcquam doccat , & in vcrba fua

jurarc co.mptilit.extorquet facramento filen-

tiura,fermonem,inccfIum,habitum,morefquc

prnEfcribit:quant6 magis nos, quibus anima-rum cura commifTa cft, omnium Chtifliano-

rum doraos dcbcmus amare,qu3fi propiias ?

Confolatorcs potius nos in moeroribus fuis, ^jj -j^quam convivas in profpcris novcrint. Pacilc

Contcmnitur clericus , qui faepe vocatus adprandium, uon recufat. Numquam pctcntcs ,

raroaccipiamus rogati.Btatius cnimcft ma-gis dare,quam accipere.Netcio cnim quo mo-Uoctiaraipfcquideprecatux ut tribuat , cujpb

411 T>. Etefm. "Epl^', Tai».

accepcris , viliorcra te judicai j & mhum :«

modamjfi ciim rogaiucm contempfcris > pluj

tc poAcritis vencranir, Pr,Tdicator Coniinen-»

^.Cor.T. tis, naptias ne concllict. Qui Apoftolum lc"«

»,/«/». 5. gir.dicentemiSupcieft.ut oui habcnt.uxore:; ,

iic fiat,qua(i non habeant:cur vitginem covit

ut nubat ? Qui dc monog.imia facerdos cft ,

ciiiarc viduani hortatur ^t digama lit .' Pre»curatores & d;fp-nfj^orts domoium alicna-.

^: xumjatjue villafmi, quo modo poifunt i.ire

cler.ci, tjui proprias iubeiuur coutcmaete fa-

cultates Aiuico qu'ppiam rapere.furtum cft 7

Ecc!.fiim frauJare, UcriL-gium cft.-accepiiro

quod paupenbiis erogai.dum fit, & efurientUbus p uiimis , vel cautuai ciTe v. llc,vcl timi.-

duni,aut,qaod apsrtiilim: fcelcris cll, aliquici

indc fubtrahere, omn'um prsdonuui crudcli-

tatem lup.-rai.Ego fam: tovqucor, & tu judi-

cas quantum ventri meo I.uis fit : aut dividc

llatmT,qaod acccpcris, aut, fi timidus d fpeii-i

fator es.dimittc laigitorem, ut Uia ipfe dilhi-

buit.Nolo, lub occafiont mta facculus tuu»

pl-nus ht.nemo mca nwliu^ mc Icrvarc }o-tclt.Optimas difpciifator cU,quifibi nihil re-

fcrvat. Cocgifti rne , N<rpotianc chariiliaie r

lapidato jam virginitatis libello, qutm fan-

dlx EuftochioRomx fcripfcram, poftannosdccem rurlus Brthleem ora refcraie,6cconfo""

dicndum me linguis omninm prodcre.

A R G U M E N T U M.Rujlicuf , nMtone GjiUu4, frofejione monx-

chtii erat : hunc D.Hteronymin docet, quo mO"do vit^m monacho dignam injl tuere dtle/it r

^ fHam}) tutim Jit in moni^flerio cum altts )»

tl.M^m in folitudine iUnrn traducere. Ex haa

autem eptjiold luce cUnifs omes dtfcere pof-'

funt,ccenobttArum vit*m,& frofejjionem vatt:^

Liber IT. 215jtifitno, faereque infiitui o,nen diaboltce invento,

^CMt bUfphemmt heretici,in Ecclefi4,qt*alts ht^

4ie efi introdiiciitm.

HiERONYMus Ruftico MMacho vivcndi

formr.m pra:(cribir.

EPISTOLA Xin.

Nlhll Chriftiano felicius , cui promittur

regnum coelorum.nihil laboLiofius.qui £«». ij,"

^uotidic de vita periclitatur ; n hil fortius , ^c?. i.

<]ui vincit diabolum: nihil imbecillius.qui a '*-«»-i3*

carnc fupcratur , utriufquc rti exempla ^^^^ ig/.^.'

flurima. Latro crcd.it in cruce,& ftatim merc- '*"

tur audirc.Amen dico tibi,hodie mecum cris

in paradifo. ludas de Apaftolatus faftigio ia

•proditioiiis tartarum lat3icur,& ncc familiari*

-tate convivij , nec intindionc buccll3e,ncc

ofculi giatla frangitur , ne quafi hominemtradat , quem Filium Dei novcrat.Q^iid Sa-

maritana vilias?non folum ipfa crcdidit j &fo(i fcx viros unum iavenit Dominum.Mef-iiamquc coj;novit ad fontem.quem in templa

Judccorum populus ignorabat : lcd & auctor

jit falutis niultorum,& Apoftolis ement-bus

cibos cfuricnrcm reficit, laiTumquc luftciitat,

QuIdSalomone fapicntius:attamen infatua-

tur amoribus nmlicrum. Bonum cft fal , nui- ^

lumquefacrihclum abfquc hujus afp.rfionexeT/JM.

iufcipitur.Unde & Apoftolus praec pit ; Scr-Co/. 4mo vefterfempcr in gratia falc fit condi:us.-^^*^^ 9«

Quod U infatuatur , foras pro)icitur:in taii-*^*^' *"

tumquc pcrdit nominis dignitatcm, ut nc ia

iterquiliaium quidcm utile fit , quo folcnc

crcdentium arva condiri, & ftcrile animarumfoluro pingucfcere. H.cc diciniusjutprima,

te,filij Rufticcfrontc doccamus, magna cc»-

f iiTe, & cxcclfa fcwiari, & adolcfccttciaE ixtt-

ci4 ^- Ktôn. Ipiji. Tam.mo pubertacis incentiva calcantcm, perfeit*

<ûidcm aecacis giadura rcandereired iubricum ^

itcrcfle, per quod ingrcdcris, ncc cantum fe-

«jui glorioe poft vi£toriam,quantum ignomi-niac poll luinam.Noumihi nunc pcrvirtutum

prata ducendus cft rivulus nec laborandum ,

ut oftendam tibi variorum pulchritudincm

£orum,cjuid in fe lilia habcant puritatis, quid

lofa verccundiae po/Iidcat,quid violae purpu-

ra promictat in regno,quid rutilantium Ipon-

_ deatpictura gemmarum : jam cuim , propitio

^' jQ^Dco, ftivam tencs ; jam teclum , atque ibla-

rium, cum Petro Apoftolo confccndifti : qui

cfaricns in Juda;is, Cornelij facuiacur fide, &famcm incrcdulitatis eorum ,

gentium con«

vcrfioncreftinguit, atquc in vafe Evangelio-

rum quadrangulo, quod de coelo defccndit ad

tcrram,docctur & difcitomnes homines pof-

fc falvari , rurfumque qaod viderat , in Ipc«

cic candidiflimi linteaminis in fuperna tranS'.

fertur,& credeucium turbam de cerris ad cae-

w^«'f.S«lum rapit.uc poUicitacio Domini compleacur;

Beaci mundo cordc,quoniam ipfi Dcum vidc-

bunt.Tocu,quod apprchenfa manu infinuare

tibi cupio,qu6d quali doAus naura poft mul-ta naufragia rudcm conor inftruerc vedorem:illud eftjucin quo lictore pudicitiae pirata fit,

Gnl. 5. "ovctis,ubi Charibdis & radix omnium ma-lorii avaiitia, ubi Scyliaci obtrcdlatorii canes

dc quibus Apoftolus loquicur:Ne mordentesinvicem mutuo contumamini:quo modo , iii

*•*'**•'4 mcdia tranqailUtatc fccuri, Lybicis iaterdura

vitiorum Syrtibui cbruamur.-quid vcncnat©-

rum animantiam defcrtum huius f.ieculi nu-

triat.Navi<ântcs Rubrum raarc,in quo opta-

dum nobis cft.ut vcrus Pharao cum fuo mci-

gatur excrcituj raultis dilficultatibuj ac pcri-.

Lllxer II.^

1 r f«uli« ad uibcm maximam pcrrepmnt.Utreq;

in Jittorc gcntcs vagx , immo bcllux habi-

tatit ferociiTimi. Scmper foliciti, fempcr ar-

mati totius anai vchunt cibaria. Latcntibus

Taxis, Tadifqac duri/rirais plcna funt omnia .

ita uc fpcculatordoclus io fumma mali ar-

borc fccleat,& inde rcgenda: & circum flcsScn-

dx navis didtata praedicet Felix curfus cft , £poft fex menfes fupradidla urbis portum tc-

ncant,3quo fc incipit apcrlrc occeanus : pcr

qu€m rix anno perpetuo zd Indiam pcrveni-f^.^ ^

tur, & ad Gangem flavium.quam Piiifon fan-""

ila fcriptura commemorat, qui circumit to-

tam terram Evilath,& multa gencra pigme-torum dc paradifi dicitur fontc devehcrc.-ubi

-aafcitur carbunculus,& fmaragdus , & mar-garita candentia,& nnioncs, quibus nobilid

feminarum ardet ambitio, rnontcfquc aurei,

«juos adire, proptcr gryphas, & dracones , &immenforum corporum monftra,hominibus

impoilibilc cftv ut oftcndatur oobis , quales

cuftodcs habcat avaritia. Q_uorfum iftafPer-

fpicuum eft, (l ncgotiatores faeculi tanta fu-

ftincnr, utadincertas periturafquc divitias

pervcniant, & fcrvcnt cum animae difcriml-

nc, qu2 multis pcriculis qaxficrunt : quid

Chrirti ucgoxiatori faciendum<ft, qui vcn-ditis omnibusjquaerit prctlofiflimam marga- A<*M J.

rltamfqul totis fubftantix fuae opibus cmitagruni.inquorcperiatthcfaurum , qucm ncefur cfFodcre.nec latro poflit auferre.'

Scio me ofF<:nfurum elVc quampluriraos , 6J«o«»iqui generalerade vitilsdifputationcm in (^da. i" fieri

rcferunt contumsliam : & dum mihi irafcun' ^*^'!^.

tur,fuam indicant confcientiam • muIt6que"'T!, l^1 /- ^ I • 1- T- 'VfttfM.

pe)us de lc,qwam dc me, judicant. Ego enimacaiiucm noraiuabo : ncc , vetcris «omcedis

•iii D. Rterm. "Epijt. lam.iiccntia, ccrtas perfonas cligam arque per-

ftringam. PruJcntis viri eft, ac prudentiiira

foeminarum , diirimulare , imrao cmcndarc,

quod in fe incclligant , & indignati fibi ma-gis,quam mihi.nec inmonitorem malcciicla

cougcrere : qui etfi iifdcm tcncatur crimini-

bus, ccrte inco mclior eft:, quod fuaei mala

iion placcnt. Audio rcligiofain te haberc

matrcm, mulcorum annorum vidiian^ , qtiae

aluit , qu2 erudivic infantem , ac poft ftu-f» S^l- ^i^ Galliarum , quae vel florentiirima funt,

y^j,?^'^* mifit Romam , non parccns fumptibus , o?

fludi* abfentiam filii fpe fuftinens futurorum :

luernrt uc ubcrcatem Gallici nitoremqiie fcrmoniatempcri gravicas Romana condirct , nec calcaribusS. ^ter.ii^ tc , fed frenis utcretur : quod 5c in difer-

' V tifllmis viris GraccisE lcgimus , qui Afianum

tumorem Attico ficcabant fale, & luxurian-

tes flagellis vineas falcibus reprimcbant , uc

cloquentia: torcularia non vcrboium pampi-

nisjfed fenfuum quafivuarum cxprciriombus

redundaienc. Hanc tu fuCpicc ucpaicntcm,

ama hc nucricem, venerarc ,'ut fandam.Nccaliorum imitetis cxemplum , qui rclinquunc

fuas, 8c alienas appctunt : quorum dedccuj

ia propatulo cft , fub nommibus pietatis ,

-quaerentium fufpcda confoitia. Novi eg<>

quafdam , jam maturioiis xcatis , libcrtiui

gencris adolefcentibus dcjedari , & filios

quaEteie fpirituales , paulacimque pudore

fupcrato , fida matrum nomina crumpcrc

in liccntiara mariralem. Alia: fororcs vir-

_gincs defcrunt,& externis viduis copuiantur,

Sunt quae odcrunt fdos , &non fuorum pal-

pantur afF;du : quarum impatientia , inciex

animi, nullam recipit excufatiouem : & calTa

j)udicii;i* velameniaj c^uafi aiancarum fila

difumpit:.

liher II. .*^7clnamplc.Viclcas njnullos accindis rrnibiis,

pulll cunici) barba prolixa^ a mulieribus nu

poiTc <li''ccderc, fub codcra mancrc tc£lo »

(imul inrre convivia;ancilias jurencs habc-

rc in miniftcrio , & prxttr vocabuliim nup-

tiarum,omnia cifc matrimonij.Nec hacc cui-.

pa c(l Chriftiani nominis , (i (imulator rcli-

gionis in vitio fit:quinimm6 confnrio genti-

li'.im,cum ca vidcnt Ecclefiis difplicerc, qua:

omaibus bonis no pl.iccnt, Tu vci6)/I mona-chus cffe vis, non vicleri,habctG curam.nonrci familiaris, cuircnuaciando , hoc circcoe- ^'' "^'^.

pidi, fcd animas tBz.Sordidjc vcdes candide ^*"^'^!'!''*

mcntis indicia lint:vins tumca contcmptum ,,-^

fxculi prohct, ita dii:asat,nc animus tumcat,

ne habitus fcrmoque <i:tlrntiant. BaiuearHm

fomcnta non quasrac , qui calorcm corporis

jejunioruiu cupit frigore eitingucrc.Ouaj &ipfa modcrata tint,nenimia debiliccnt ftoma-

ch'jni,& majorcm rcfedione pofcentia crum-panc in cruditatcm,*.ûa: parens libidinum eil.

Modicus ac tempcratus cibus, & carui, & aui-

m« ucilis eil. Matrcm ita vidc ae pcr illam

ahas vidcrc cogaris,<juarum vultus cordi tuo

bitcant,& tacitum rivat fab pcdore vulnus.

Aacillas, quas illi iu ©bfequio funt,tibi fcias

cflTc iu inli ji s.-quiaquaut6 viliorearura con- y**^-'^'^

ditio, canco facilior cft rumajEr Joan.Baptifta„g/^J^

ramflam macrcm habaic , Pontificifquc lilius teneris

crat.& tamcn ucc matris afFedu , nec patris p..ren:i-

opibus viux;cbatur,':t in domo parcntum cuin tus/tbrem

pcriculo viverec C:.fi:itacis. Vivcba: incrcmo: "«'*"*-

fc oculis dcfiderancibus Ciirilûm.nihil aliud"^' '

diguabaturalpiccre.Veilis afpcra.zonapclli- Mntr.j ,

:ca,cibus locuftae.mclque {ilve(îc,omnia vir- Miirc. i,

:ttt! Sc continentiae przparata.Filij Propheta- 4 R«|.6*

:um , i.}aos moaachos iu Vctcxi tcllamcnio

K

ii8 D. Hienn. Epr/i.Fam.

Icgimas,acdificabat fibi cafiilas props fliicnta

Jori.ianis,& tuibis urbiuni dcrelidis , polenta.

& herbis agreftibiis viclitabant. Quaindiu ia

patria tuaes, habcto ccllulam pro paradifo :

varia fcripturarum poma decerpe ; his utcre

^ dcliciis.haruii friicre complexu. Si fcandali-

•5"zac te ocultis, pes.manus^projice ea. Nulliparcas, ut foli parcasanimae. '>4ui vidcrir.in-

qiiit Dominus , miilierem ad concupifcen-

dum eam , jam moschatus crt: cam in cor-

de fuo. Quis gloriabirar caftum fe habc-

ley.l^. ic cor ? Aftra non funt m.unda in confpccflu

Domini, qumto mngis homint5,quorum vi-

E/«. J4,ta centarifi» clbVae nobis., qui,quocies concu-

pifcimus, tocies fornicamur. Incbriatus cft,

i,Cer 9 "^^'^"f^gi^dius meus in coelo, multo amplius* in tcrra, qus fpinas & ttibulos gencrar. Vaselcdlionis, in cuius ore Chriflus rcfonabat,

iracerat corpus fuum,& fubjicit ferviruti, &tamcn cernit naturalera carnis ardorem fuae

repugnare fententiae, uc quod non vulr, hocagcre compellatur, & quafi vim paticns, vo-

ciferatuc, &: dicit : Mifercgo homo,qais meRem. 7. libej-ai^ic Je corporc moitis hujus ? Et ta tc

'^' arbitraris abfque lapfu,& vulnerepolTe tran-

firc.nifi omni cuftodia fervavcris cor tuum,&cum St.lvatorc dixeris : Matcr mea & fracrcs

Snflk^, wi hi func , qui faciunt voluntaccm Patrii

mci ? Crudelitas ifta pietas eft. Immo quid

tampiumjquam fandlx matri fanctum filiuin

cuftodiic? Opcat & illa te vivcrc,& non.vidc-

re ad tcmpus, utfemper cum Chriflo Yidcar,

_ Anna Samuelem non fibi.fed tabernaculo gc-

Sf^-^^'

nuit. Filij ronadab,qui vinum & ficeram n6bibcbaut,qai habitabant in Centoxiis, & quas

nox corapulerat, fedwS habcbaut , fcribuncar

?f4.7Q. jjj pfalino^quodpnmi caj>civUaj;cfli ruftinoii'.

.. Ziiar IL ir^*i»t , qiii afe excicitu ChalJacorum, vaftantc

Judaeam, urbcs ijuioire Compulfi funt. Vitle-

rint , quidalij fcutiant , unufquifquc cnim ^««C.

fuo fcnfu ducitui, Mihi oppiclum carcer , & ""^W»

folitudo paradifus cll. Qîid defideramus ur-

bium frcquciuiam, qui de fingularitate ccn-femus ? Moyfcsjut pr.Eciret populo Judaeo-rum, qu-idraginta annis eiudirur in eremo :

paftor oviura, honiinum fadus eft paftor , Eîjj.i.j-;

Apoftoli depifcatione lacus Geaczare:h adpifcationem hominum tranficrunr. Qîi tunchabentes paticm, rete, naviculam.lccuti Do-Hiiui:m,protinu.s omnia reliquerun', portan- Luc.^î,

tcsquotidic crucem fuam & ne virgam qui- A^*'* 4.

dcmin manu habentes.Hxc dico, ut eciara fiAf»/.io.

c!cticatus tc titillac dcfiderium , difcas quodpoffis doccre,& racionabilcm hoftiam offcras

Ckrifto, ne miles ante, quam tyro, ne prius

magifter fis, quamdifcipuIuî.No e(l hiimili-

tatis raex, nequc menfurac , jiidicare d.- cleri-

cis,& dcminiftris Ecclcfi.irum <-ui:lhii «.juip-

piam diccre.Habcant illi orJinem ii gi -duiuraum.qucm fi tenueris , quomodo tibnn covivctidum fic,editus aj Nep jtianum libcr do-cere tc poteric. Nunc mon^chi incuuabula,morefquedifcatimus,&.cjus monachi,qji ii-

beralibus ftudiis ctuditusia adol:fccniia, ju- ^^ '7«.t;

gumGhrifti;coIlo fao impofmtrPrimiiaiqa. ^•/' '^^*'

Kactaudum cft, utruoi foius , aii cum aliis in /'j-^ %

ônafterio vivere d^bcas. MihJ quidempla- ****'•

cec.ut habcas fandorvim coiUubern"um : necipfc ce 6oct3iS , & abiiûc doctoie intrrediaris

viam,quam nuuquam ingreiTus es : lUtimqucibiin partem alceram dcclinandum fit,& er-loripateas.-plufqueaut minus smbules,quanincccireeft.-aeauc curruns lafleris, aut moramfacieas, obdoiauas.ln foiitudine cito fubrc..

lio D. Hieron. Epifl. Tam.

freauen- P^^ ^^P^'^'^'^ '^'j "i pammpcr jejiinavcrltjho-

ter fu.miiieiniue non viJcrit, putac fc aJicujus cfle

perhi* momsnti : obliturt.|ue fui,uucle, & quo vene-menA~ rit, intiis coidc, lingua foiis, vagatur. JaHi-i

''lchos »s cat contra Apoftoli volantatem alicnos fer- ^«redituf '1 1 • • •^ *'"'' vos : quogala volucnt, porrigit raanum

,

dorir.it , quantum voluetir, iûllam verctur;

facit quod yoiuerit:omocs iafcriores fc putat:

crebriutque in urbibus quam in cclla,cft : &inter fraues /imulat verecumliam,qui platca-

ruiTi turbis colliditur. Qaid igitai:-f«plitarian»

vicam rcprchcnclimus?M.iiume>qaippe quaia

fxpe lau.;lavimus:feddc luJo monailcriorum»

hujafcemodi volunaus cgrcji militej , quo«ercmi durarudimentanoa teri;caut;qui fpc«i-

inen convcrfatienis fux niulto tcaiporc deda-

riat : qm omnium fucrlnt minimi > ut primi

emniiim fiercnt:quos ucc cfuxics aliquando ,

acc faturitas fuperavit : qui paupcrtate las-

cantur.-quorum habitus,fcrm«,vultus , incef-

fus,doLtrina,yirtntum clbqui ncfciunt, lccua-

«um quofdam ineptos homines » doemonumpugnantiuni contra fe portcnta confingere:

ot apudimpctitos & vulgi homincs tniracu-

lum fui faciant, &.cxindc lucra fcdtentur. Vi-

dimus nuper,& plauj5.imus, Croed opes uniuf

X.Her.Q. niottedeprehcnlis , urbilquc ilipes , quad mEAro.ij, ufas pauperum,congregatas, rtirpi& polteiis

dcrelidas. Tunc ferriim quod latcbaiin pio-

fuiidojfupcrnatavir aqux : & incci palmaiurî

arbores.mirrh* amaritudo monflratacfl.Ncc

i.Rm^ miram:calem & focium,& magiftrum habuit:

X,MC.\2.. auiegcntium famem iuas fccit efle diviiias>

r-êriJK, ^ inifciis dcrciicta, in fuam rcfcrvavif mi-

j !-'*• fcriam. Quorum claraor tandem pcrvcuit ad

ie cfnA ccslnm, & paticntiihmas Dei vicit aures , uc

iniilus angclus pciriraus,N*iijiil Caaucio dic««

liêr TT.^

tttfttrStiilte, hac nodc aufercnt jnimam ^"^m^^^^. .-,-

st tetqiix aatcm pr£p3rafti>ciijiis crunt ? Vo!o ^-j^lef-ir

etô rc,& proptcr caufas , «juas fupra cx\po~ quidAm'

fui , non habitarc cum matre , & prarcipue j^^V Na.

ne aut ofTercntcm delicatos cibos , renncndo^''^''"' .

eontriftcs.-awt.fi acceperis, oleu igni adjicias, ^^'"^^^'y'

& inter freqaenriam pueliaviim pcr diem v:-*,^^.^/,,^-^

deas,quorlnoifle coîtes.Numquam de iv:tiUreftrnnt.

&oculis tuisrecedat Hber ? difcatur Pfaite-

rium ad verbnm.oratio fine intcrmifllonc, vi-

gilfcnfus fit,nec vani? cogitJtionibus pateuj.

Corpus pariter & animus tendatur ai Domt-rum. Itam vince patientia. Ama icieniiam

fcripturarum,& carnis vitia ncn amabis. Necvacet mcns tua v.iriis pertaibatiGnibus. Qua;"/-'^-'"'

ii pcdori infede! int, dominabuntur tui, & fc

dediicenr ad dcrliftu maximum.Facito aliquid i.Ctr.J,,

opcri$,ut tc fcmper diaboliis inveniat occopa-

tum.Si Apoftoli habcntcs poteftate de Evan-;3/,j;j<t.

gclio v)vere,laborabant manibus fuis.nc qucc//«i r<»

gravarent,& aliis tribucbant refrigcria , quo-.Af "'**'

rum pro fpiritualibusdebebant mctere carna-^-^'"** >'

jiaicnr tu in ufus tiios cclTura non praeparcs.'-'* ^'

Vcl ficcUam tcxc junco , vel caniftrum lcntis

plcifê viminibas : farriatur humus ; arcola:

acquo limitc dividdntartin quibus cum olcrii

jada fuirrint femina , vel plantx pcr orflinem

poiitae,aquoE ducmtar irrigux .- uc pnlchcrri-

morum vcrfuii fpcctator ailiftas. Ecce fuper-

cilio ciivofi tramitis unciam-ciicit:illa cadcns

r^-ûcu pcr levia murmur Saxa ciec , tcatebrif»-

quc arentia tempciat arva. Infcrantur infru-

(fluofs arborcs vei gcmmis , vcl {uiculis : uc

parvo poft ternpore laboris tiii diilcia powadeccrpas Apum fabiicarc alvaria , ad quas te

niicrunt Salomonis provcibia;& nionallcrio-

Eum otviincm.ac regiam dilciplinam , in pai-Erf^ l r.

zit D. Hlercn . "Ep tji. JpMrt

.

vistlifcecorporibus.Texantur & lina capie>!W

dis pi = cibus:rcriba'v.iu libri;ut & manus opc-

rctur cibum , & animus Icdione laturctur»

lu ciclldciiis cd omnis otiofas. jtgyptioiummonaftciia hunc morcm tcnent , ut nuUuraabftjue opens labore fufcipiantj no tam pro-

•e^ . ,£ ptervidus neccditatem.quam propter ai.imc

lafutem. Nc vagctur pernicions cogitationi-

. bus men':,& inuar fornicatiot>is Hicrufalem©mni tranfeunti divancct pcdcs fuos. Dumcficm iu('enis,&: rolitueiinis me defeita valla-

lenrji iceativa vitiorum, ardorcmque naturac

fctr-.-non potcranT:<]ucm cum crebris jcjunus

f angcr ni.mens tame cogitationlbus a:fl:ua-.

bjat.Ad 1 laii: eclomandam.cuidam fratri , cjui

^x Hebr.ris crcnif!erat,me in difctplinam de-

d!,v.t fo^ Q^iifitiliani acumina,Ciceronis flu«

vios, gravitattmqne Frontonis, & lenitatein

PI'n'j,alphibetunidifccrem, & ftridentlaan-

Hogitn hebiitiiqac vcrba meditarer. Qu:d ibi labo,

ti^n-i ris inCuv.pfeiim , tjuid fuftinuerim difficul-

/""jl' * tacis , quoties defperavetim, quoiiefque cef-

f-'^* .favcrim, & contcntione difccQ-ii rurfus in-

^^^^.^ ccpcnm :teltiselt conlcientia tam mea, qut .

paiTiis fum, quam toium , qui mecum duxe-

runt vitam : & gratias ago Domino , 'quod

dc amaro fcmme littcrr.rum dulces frudus

carpo.Dicam & aIiud,quod in JHgjpto vidc-

rim.Grjccus adolcfctns erat incoenobio , qui

nulla abftincntia , nulla opeiis magnitudinc

flamn.a potcrar carnis eitingucrc. Hunc pc-

riclitacem patcr morafterij hacarte fcivavir.

Imperat cuinara viro gravi ut jurgiis atquc

conviciis infedtaretar homincm,& poll irro-

gatam injuriam, primus venirctad qucrimo-iiiam.Vocafti teftes^pro eo loquebantur , qukeonta:iacliam fccciacfl^re ilk coucia meada.

Ziltr TI. iii~clura:nunus aliiis crcdcrc vcritati.-foliis patcr

dcfcnfionem fuam callide opponcrc ne abur-rfantiori triftitia abforbcictiir frater. Qu\imulta?ita annus ducbus eft:qiii cxplcto,intcr-

rogatus adolcfccns fupcr ccgitationibus pri-

ftinisj an adhuc irolcrtix alic|uid fuftiucret

Papa,in.^uit;vivcrc mihi non licet,& fomicari

libeatrHic n fohis fuiiTct , ouo adjatore fu-

perafTct ? Philofophi fsculi folcnt amorcmTCtcrcm amorc novo, quafi clavum clavo,ex-

pcllerc, quod & AiTuero rcgi feptem princi- ^fff ^pes fccerc Pcrfarum , utVafthi regina: defi-

derium aliarum pucllarura amorc compcfcc- .

rcnt.Ilii vitium vicio , peccacumque peccato "/^^ ?°'

mcdicantur.-nos amorc virratum vicia fupcre-

mus.Dcclina,ait,a nialo & fac bonumrqucere

pacem,& pecfcquerc cam. Nifi odcriraus ma-lum.bonum amare non poliumus, Qiiin po-tiiis faciei\djm eft bonum , ut declincnius amalo.Pax quxrcnda, ut bclJa fugiamusrncc

fufficit cam qusrere , nirt inventam fugicn-

tcmqucomni ft:u.iio perfcquamur,cuae cxupc-

rat omnem fcnfamjin qua habica.io Dci cft, phil.4,

dicente Prophcta:Et fa-ias eft in pace locus Pfal.6^.

cjus.Pulchrcquc perfecutio pacis dicitur,iux-^*af>*^'

ta iJJud Apoftoli^Hofpitalitatcm perfequcn-

tes,i!i non levi untacoque fermone, &,ut ita

loqaar,fummis labiis hofpites invitcmffs.fcd

toto meatis ardorc tcncamus , quafi ofi-ercn-

tes fc cum lucro nofuo , atque compcndio.Naila ars abfque magiflro dilcitur. Etia mu-taanimalia, & fccatum grcges, dudores fe-

tjauntui fuos.In ap:bus principes funt.Grues

unamfequuntur ordinc litterato. Impcracorunus.judex unus provincis.Roma, u: condi-

ta cll,duos fracres limul habcre rcges noa po-

tuii,& parricidiodcdicatui.ln Rcbccc^e uicio C?«» is*

S14- D. Hhron. ^(•'Jf- TafTt.

Efau,& ]acob bella geiler'u:.Sir.giiii Ecdcria-

tum Epifcopi^finguii AichiprcsDytcri.liiiguli

Archidiaconi , & omnis orHo Ecclefiafticus

fuis redoribiis nicitur.ln navi un'.is gnberna-

tor;in domo unasdominus:in quamvis gra':li

exercitUjUuius fignum cxpcclatur. Et neplu-

ta replicando faflidium iegenai faciam ; pcr

hzc omnia ad illud tendit oiatio , ut doccamte, non tuo arbitrio dimittcndum , fcd vivcTC

dcbcre in monaltcrio fub uniusdifciplina pa-

tris confortioqtKrrnnltorum.-ut ab alio difcss

humiiitatcm,ab aiio patientiam-.hic te fiicn-

riam, ille doccat manfuerudincm : non facias

quod vis.-comcHas quod jubcils.-vefliare <quoJ

accepcris.-opcris tui pcnfum pcrfolvas : fub*.

iici.nris cui non visrl.-slTus ad llritam vcnias,

ambulaii!q;ie do'mitcs,&> nccdum cxpieto

fomno, furgcre cotnpclians , dicts pfalmum

7 Crr.jA.^'^ ouiinetuo, in quo roh dulccdo vocis fcd

Ei>A>«/". ^.raeacis afFcdiis quaiiitiir , diccntc Apoftolo.

ayif/.^^.Pfallam fpiritu, prallam & RUMUc;Cantai)tes

in cordibvis vclbis Domino.Legcra: cnim cfTe

pra:ceptum:Pfall:te fapi;:nt£r. Servias fracri-

busjhofpitum iaves pcdjs:palTus injuriam ca-.

ceas.prspoiicura raonaltcn) cimcas ucdomi-

num.diligas ut parcntcm.Credas tibi taluta-

re naidquid ille praecepcrit : ncc de majorumfentcntia judices, cujus ofiici| efl obedire, &implerc qua: jufTa funt , diccnte Moife : Audi

*^"**'*-7 ifrael,&: tace. Tantis ncgotiis occupatus >

nullis vacabis cogitacionibus;5:,dum ab alio

tranfis ad aliudjopufquc fuccedit operi , illud

folum mentc tcncbis,quod agerc compclleris.

Viuicgo quofdam,qui poftquam tcnunciavc-

ic fsculo,ve{Hmcncis dumcaxacS: vocis pro,

fci]ioi)e,noii rcbus.nihil dc piiftiiui convcrla.

tionc mucaiunt j rc» f-aiiliaris magis auda,

Liher II. ii^qli^m immlnuta, eadem minifbcna feivulo-

rum.idem apparatus convivii, in vicro & pa-

tclla fiîli aarum comcclirur;& intcr turbas

&examiiiaminin:roram,noijnen !ibi via.-licanc

folicacij.Qviî Tcro paiipcres funt,& tenui fnb--

ftantiola, vitiencurqu: fibi fcioli , pomparumfcrculis (imllespracedanc in pjblicum, ut ca-

niiiam cxerceanc facundiam. Alijfublatis in

»icum humcris, & iwtra fenefcio quid corni- c?)-.'^»;^?!.

Cates.liupentibufquc in terramoculis tumtiia nachis

Ycrba trutinantur: ur, fi prxconem adJideris /'"'''^'•^

putcs inccdcrc przfeduram.Sunt.qui humoie ''*'*'''**

ccllaru.immodcratifquc je)uniis, tacdio Coli-

tudinis,ac nimia ledione, dum dicbus ac no«

îbus auribus fais pcrfonant,vertitur in me-jancboliam, & Hippocracis magis foments<]ua nortris monitis indigent.Picriquc artibus.

& ncgotiacionibus priftinis carcrc non pof»-

funt;mutatifque nominibus inftitorum , cad<^

exerccnt commcrcia,non viclum & veititam,

quod Apollolus prxcipit,fcd maiora,qua fe-

culi liomineSjCmolumenta fc£lantes.Et prius ^.

^ c|uidcm ab acdiiibus,quos <iyfp»o;4'ui Gr.xci^ ^' "^'*''

appclla«t,vcivlentium coetccbatur rabies.nec

etat impunepeccatum : nuncautcra fub rcli-

gionis ticulo eiercentur injufla copcudâ, &honor nominis Chrifliani, fraudem magis fa--

cic,quam patitur : quodque pudet dicerc , fcd

ncceire eii:,ut falrcm fic ad noftrum crubcfca—mu5 dedecus Pubhce extendentes manuj pan-nis aurum tegimus,& cotia omuium opi.iio-

ne,plcnis facculis m.orimur div'.t<:Sj qui quafi

pr.upcres viiimiis. Tibi, cum in monaftcrio*

fiicns , lia:c iacerc non iiccbit:3i iaolcfceiite:

pauUtim coiucnidine.quoJ piimuin cogcb.i-

ris;vcllc incipics:6i dclcdabic tt labortuLs ;;

oi>4.iul-.yc grxtcraoiiam , fcinpv-t ptioia fo--

*1* D. Hter. E#f'jf. Tatn':

ftabcns, neqnaqu."m co.ifidtinns, cjuid alij_

inali facian:, (cd quid boni t« taccic dcbeas,

Nequ? vero pcccantium ducaris muiii.udiue,

& te perciintuim tuba follicitct , ut tac;tuscogites : Quid ? ergo omncs pcribunt, quiiaurbibus habicantrecccilli fruuntur fuis re-bus, miniflrant Ecclcfiis,adcunt balneas,un-guenta non fpernunt,5c tamen in omiiium orc

J^.if. C. vcrfaiKur.Ad quod Sc anre refpondi , & nuncJicvivc brevirer refpondeo, me in pr^rciui opufcalo

lion de clericis difputare.fcd monachii infti-

tuerc.S'ani5li funt clerici,& omnium vitaiau-

t TV». . o^bilis.Ita erjo affc,& vive in monaltciio,utcicncus cile merearis,ut adolelcentiam tuamnuiJaforde commacules,ut ad altarc Chnili,<]uafi dc thalamo virgo , procedas , & habeasdct-oris bonum teftimon'um, fcniinsque no-men tunm noverint,& vultum tuum ucfcianr,

Cum ad pcrfedlam actatem vcnetis , fi tamcavjta comes furrit,5ctc vei popuhi$,vel poti-Tcx civitatis in cletu elegerit:agito , qux clc-

rici funt,& inter ipfos fedare meliorcs.quiaiiA omni coiiditione , & gradu optimismixtafunt peffi na. Nc ad fcribedum cito profilias,

AiulAgj jgyj ducarisinfania. Multo ieiHporedifcc>.

.^^^^^(j^quod doceas. Ne credas laudatonbus tuis

:

e/? tid- imiTio irriforibus aurcm nc libenteraccom»

hibcndK. moAzs, qui cum te adulationibus fovciint,5c

quodam modo impotem mentis effeccnnt, (i

fubito refpexeris , aut ciconiatum dcprehen-

dcs pofl te coUa ctirvari > aat manu auriculas

agitari afini , aut .rft.iantem canis protciidi

linguam.Nalli dctrahas.nec iu eo te fanftuni

putcs fi cct'.tos laccrcs. Accufamus f«re quodfaciinusrcontra nofmctipios difcrti m iioftra

vitia ir.veii;!T!jr , ;nuti de cloquentibus judi-

cautc^'. Tcitudiuco G^anaius iacsdcbac ad

Liber TT,- vzj-

loquendum gradu,& per incervalla quxdamvix pauca verba carpcbat, u: eumpucarcs (in-

giiitirc,non proioqai.& taiien cum , mensapo(ica, librorum cxpolli;llcc (hucm, adduftc)

luperciiliojContradliLvTue naribus , ut fronte

rugata duobus digituiis concrepabat , hoc fi-

giio ad audienduni difcipulos provocansrcuin

nugas meras fandere , Sc adverfum lingulos

dcclamare, Cieticum diccic^s ciTe Longinum,ccnforcmque Romanae facundiaejnotaic quevcllec,& de fenacu dadorum excludere, Hicbene nkinunatus > plus placcbac in prandiis,

Nccmirum.fi qui multos inclGare folicus

erat,fa€lo cunco circumllrepcntium garrulo-

rum proccdcbat in publicum,incus Ncro. fo»

ris Cato ) totus ambiguus : ut cx contrariis

divcrfifque naturis unummonflrura novam- ^- ^•.j^

quc beltiam diccres elle compadtam , juxca ny^pif^^

illud poeticilrPrima lco,poftrema draco^mt-

dia ipfa Chintaera.Numqua crgo talcs vJdeas:

nechujufmodi hominibus appliceiis.-nec de-

ciincs cortuum in vciba malitiK,5c audias r

Scdens advcrfus fiatrcm tuum Joquebaris, &adverfus filium matns tuse poacbas fcanda- Vfai.^ff,

lum. Et icerum.-Eilij hominum denrcscorum ^f''- j^^»-

arma,& fagitta;.Et alibi.Molliti funt fcrmo- J'^^ XZ'

ncs ejus uiper olcura , & ipn lunt jacula. bc

apcitiiis in Ecclcfiafte.-Sicut mordct feipens

iii.filcntiojik qui fiatnfuo occulce detralnt.

Scu diccs:ipfe non A?traho:aliis ioqncntibus^

quid facere poiUimlAd excufandas e.xcufatio-

ncs in pcccatis iftapra^tendimus.Clriiftusarte

Bon illuiiitur. Ncqaaquam mea,(vd Auoftoli „ , ^lentcntucit ; NGlitCGrrare; Deus non irridc- prov;iLlur. lilc in cordc, nos videnius i^r facie.Saio-

jaiG loqaiiar in pioveibiis:Vencus aquilo dif-

ii^itmiiM;5.:& vuliu* tiiiUslinE;uas dctiaht-

11

8

D. Hterm. lEîJi. Farrt.

tium.Sicutenim fagitta,fi niirtatui- cotradu-ram raateriam nomiunquam ia mittcncom

rcverticur, & valnerat vulnera!itcm,illudque

^ complctur:Facli mut mihi iii arcum pravum.

Ecf/I?.^' aiibirQLii mittit in altum Ujîdcm.rccicicc

in caputcjus : ita dctraclor cum triftem fa*

cicm<vidrrit audienris , immo ne audicntis

quidem , fed obcurantis aures faas,ne audiac

judicium fanguinis; illico conticefcit.pallcc

vultus, h-neicnc labia , faliva ficcatur. tJndc

Prof.iîdcm vir fapvens : Cum detradoribus.in^.iuic,

nc iniiccarus:quoriiam repcnte veniet perd.tio.

eoruiTi & ruinam utriufijuc quis novit : tamfciliccc cjus,qui loquirur.quam illius,qui au-

dit loquentcm.Veritas anguios non amacucG

1 'Rm. Kn^'^t^t fufurrones.Timocheo dicitur. Advcr-

fum Prcsbytcrum accufationcm ciro ne r.cc-

pcris.Pcccacem autem corain omnibus argu^

HC & cetcri ractum habsant.Non eit facih di •

provjda xtatc cfcdcndam,quam & vica prac-

tciita def.'niic,3i honorac vocabulum d^gni-

tatis. Vcrum quia homiuis fumus , &-intcr.-

diin coatra annoium maturicate«i, pueraiumvitiis iafeimur, fi me vis corrigetedulinqucH-

tem.aperte ioctepa tantumnc occuitc inor-

dc.is.Corripiet mc jaftas in mifericatdia, Sc

, incrcpabic.Olcumautem ptcc^coris «on im-*/*'-l4-pinguet capjimeum. Qaetncnim dili;»it Do-

minus,corripit:calîgat auicm omnem RhumEpi.j. q'-^-™ rcciprt.Et per Efaia claiiut Domiuus :

Popalax mcus,qui bcaros vos dicQnt,fcdu(iuC

vos,& fem;cas pcdum vcftrorum luppiantar.

Quijenim mihi piodeft,(ialiis mala rcfcras

mta'fi , me nefcicnte ,peccatis m.is, iinnao

dctradtionib'JS>tuis alium vulnercs : &. cilm

ccvtatim om.iibus narrcs, fic {ingahs, loqua-

riijûali liuiii uiiesis aiccri ?iioc eft Jioo .»c

LHtr II. 119emetidare.-fed vitio cuo ratisfacere. ^^''^cipic ,^^. ,_.

Domiiius peccantes in nos argui dcberc fe-

crcco.vel a.ihibito te}ce,& fi aiidirc noliierint,

rcfcrri ad Ecclefiam , habcndofque in malopertinaccsificut cthnicos,& publicanos. HaEC

esprciTius loquor.ut adoicfccntcm mcum, &lingucc,& auriuiTi pruri;îne Ibercm, uc rcna-

tum in Cbrillo, & fine ruga & macula quadpudicam virginem cxhibcam , caftam tamnientc,quani corpore;ne folo nominc gloric- ^P^j- 1

tur,& abfqucolco bonorum operum,eicinday^f/j^:

lampade , cxchaiatur a fpcHifo. Habcs illic'

Candum , dodiHimumquepontificem Procu-

Jam,qui viva & prjefen;i vocc noftras fchc-

duias fupcrer, quotidianifquc tra>'-tatibus itcr

tuum dirigat : ncc patiatur tc,in partcm aite-

tam decli.nando,Tiam relinquere rcgiam , pcr

quam Kiael ad terram rcpromiffionis prope-

rans.fe traufuurum cife promittit, Atquc uti-^''^•'*''

nanr exaudiacur vcx Ecchfiae iniplorantis:

Domiue, paccm tuam da nobis : omnia enini^

tlcdiili nobis.Utinam, quod renunciamus (x-

oulo,voIuiuas {it,non ncccfliras,& paupcrtas

habeatcxpetitaglosiam.non illata cruciatii.

Ceterum, juxta miferias hujus temporis, &ubique gladios fxvicntes, facis divcs eft, qui _ ,

paiie non indiget.Nimium potcns cfl:,qui fcr-^"^'

virenon cogitur.Sandus Exupetrus TholofÊpifcopHS,vidux Sarcpteniis imitator, cfurics

pa(citalios,& ore pallente jejuniis.famc tor-

qactuc alieiia:omncmque fubftantiam Chnfli

vifccribus crogavit.Nihil illo ditiuSsOui cor. ''''f^"

piis Uommi canutro vimmco, languine por- fû./«#-tar in vitro:qui avaiitiam cjecit e temp]o,qui ^0,^^^;âbf ]uc funiculo , & incrcpjtion; , cachcdras^/;«r,

vcndcntiumcolumbas, id clldoiia S.Spiritus,

«efalquc iabvcititmaarmoax,& nummula-

»}<3 D. Hier.IpiJi. Tam,riorum xra d.fpiifit.-uc dotiius Dei , dommYOC;;cur oracioois,& non latronum fpelunca,

WaMI. Hajas cii e vicino fcdare velligia.Sc caEccro-

rum.qui viitutum iliius fimilcs funt, quos fa-

6en. U. cerdocium hura iiorcs facit,& paupercs:aut,(i

perfcfta defi(i?r3s , cxi cum Abrsliam de pa-

tria,& cogaacione tua:3c perg-,qu6 nefcis. Si

habes fdb(l-antiam,vende,& da paupcribus:(i

non habes,grandi oncre libeiatus cs : nudumChriftâra nudus fequcrc:duram,grandc, diifi-

cile;fed magna funt prajmia.

A R G U M E N T U M.Tattlintii , ^«' po^lea. Nolifmt 'Epifcopiu ,

tUqueKSiOC erudittn juvenis, cumficulo mona~

ehm faiins renunciajfet.ad Hitron jamfenemfcripJit,Und-ins eum qudd longo ttmpere Chrijl»

rn fanclii Hterofolymî locufervf^trtt, mijfo i^-

terek xd illu;n Itbro , tfuem tn la:idem,(^ defen-

fionem lhtti\fi] Imp. fcripferat , roganfqtie ui

modum aliqu:m peragendi. ftbl vitd pr&Hggret,

Hunc igitur ob eloquentiam,eiicendique factliti*-

tcm coUaudafum hortatur modo ad facr.irttT?»'

fcr pturxrum cegnitionem : normamque vivsn>*

di,jf..ncie,accBmmodateque tUt proponit.

HizRONYMUs adPaulinsmdciiiftit itione monachi.

EPISTOLA XIV.BOnus homo dc bono cordis chefauro pro»

f;rt ca,qaaE boiia funt;&ex frudlibus ar-

j^^bor cognolcitur. Mcnns nos virtucibus tuis>

& parvos maguus cxtoJlis;ultimam«jUC parte

convivii occupaSjUt patris familias judicio

proveharis. Quid cnim in nobis , aut quantu-

Jum cfbjur docla: vocis meveamur prxconiumwt ilio orc, quo rcligiofiHiinus ptinccps fê-

fenditur, humilcs nos modiciquc laudcmui f

Noliigicui> fiatei chaiiiume, abnotum nos

Lfber II. 1 3 f

anifnare nuirifro.-ncc fapienciam canos rcpu-

leSj('«cl canos fapienciain, Salomone tcltantr

:

Cani hominis ptu.iecia c)as.Nara& Moy(cs ^ ^*/*-

fepciiaginta l^resbytcros jubctar eligcte.quos^'

iple fciieccirc presbytcios.ucique non aevo ,

feJ ptudcntia juiiicanclos. Et Dauiel adhuc ^^''•I*

puer longsvos judicat , acque impudicos

fcncs actas lafciva condemnat. Noli,inquam,

fidcm penfare tcmporibus:nc me idcirco nic-

lioremputcs, quod prior in Chiifti ex.rcitu

cocpctim militace .-Paulus Apouolus , & vas "^'•5'

elcdionis.dc peiTccucoic mucatas.noviifimus

jn Ofdine,pvimus in mccitis eft : quia , extrc-

jnus liccc, plus oiwnibus laboravit.Iudas,qui^ cgf^xi

quondam audierac ; Tu aurem horao, qui f\- p|-^/. 5^.

mui mecamdulces capiebas cibos ,dux mcus Mntt.rj

& aotiiS meus , in doijio Dci ambulavimus yifgtlinii

cum conreiifa.proiuor amici & magillri.-Sal-

yatoris -arguitur vocc : Et nodum infoimis

lethi crabc nciftit ab alts. E coutiaiio latro

ciucemutat paradiro,& ficit homicidij pcjc-J!!/\W'

a>am martyn«m. (.^ianti hodie diu vivcndo

j)orcsntfuneiafua,& quali fepulchra dealba-

la, plci.a ruat olHbus moituorum ? Subirus

calor loiigum vincir f.poreivi, Denique Sc

tu , audita lcntcnr:a Salvatoris : Si vis perfc- M^H.t^ftas e(rc,v.^dc,veiidc omnia qu.t hjbcs, Sc da

pauptribus,& veiiijkqucre mc : verba vercis

in opera , & ntjdam ciucem nudus fcqucns ,

expcdicior & levior fcandis fc^tla Jacob. Tu- G«». 18.

Hicam itiucas cum animo •• nec pleno marfu-pio.glor.ofas for.ics appecis, fed puvs mani-buSjiS: candido pcdore, paup-^rcm ce Sc fpiri-

tu.& opcribus gloriaris.Nihii cil: cnim gran-dc,cnil:.& luiida facicvcl lim Urcve! olten-

tare icj,in:a,pofl\'1iOiium redjinbus abunda-

.je,& viJc jaciarc pailidiviui. Ci.accs illc Thc- L^ertim .

ryz, D. H':er, Epijl^ FAm:banus, homo quondam diciirimiis , cum a«i

Cretes l^hilofophandam Athsnas pergeier, magnumah]tcit, auii podus ab)eeit,nec piuivic fe fimul poiTe

9fef. & virtutes.Sc divitias ponidcre : nos fufFarci-

nati auro. Chriirum paupercm fcquimur , Sc

fub prxtextueleemofynaejpriltinisopibus ia-

cubantes, quo modo poflumus alicna fidc-

litcr diftribuere , qui noflra timide rcferva-i

musPPlenus.vcnter facile de jcjuniis dilputar,

Non Hierofolymis fuiirc, fcd Hierofolymis

Lfti *! ^^"^ vixilTclaudandum cft.Illa expctcnda cll:

prjj >,' civitas,nonqua: occidit Ptophetas,& Chrifli

Mmt. ^.fanguinem fudir, fed quam fluminis impctuai«f. 1 1. la:cificat:quaE in montc fita cclari non po-

tert:quam :iiatrcm fandorum Apoftolus da-Kiicac : in qua fe municipatum cum jullis lat-

. tatur habere. Nequc vcro hoc diccns meme-^^^' jjtipfum inconflantiz rcdarguo , daninoqtic

?.Rf^8.'*l*°'^ ^^<îo :utfruftra vidcar , adcicmplunt

lofeph. Abraham,& meos, & patriam icliquiilc ; ferl

lib.il. non audco Dei omniporcntiam angufto fii:c

coachidere, & coarctare parvo terrse loco ,

loctn ^,quem non cfipit ca:iu.Singuliquique creden-

tom, j. tiu,rion locotu:Ti diverfitatibus, fcd fi;dei me-lito ponderantur. Et vcri adorat&res ncqucHierorolymis, nequc in monce Garizim adc-

rat'patrcm:quia Deus fpirirus cft.& adoraco-^

Aj ^^"res c)us in fpititu& vcritate adorare opottcr,

Spiritus autem fpirat ubi vult;& Dominicfttcrra & plcnitudo c)us.Poftquam-ficcato Ju-

JdAtt 6. '^^^ vcilerc,u:iivcrfu$ orbis caclcfti rore per-

fufus cft, & multi de oricnte & occidcnte vc-- nicncts.recubucrut ia (ina AbrahiE:dLfiit no-

Ppf-TS^tus eflc tantiiin Judâ Deus,& in Iftael ms-gaum nomeis cius:fcd in omncn-i tcrra cxivit

p/}i/,i8.fonus Apoftolorii.&in fines orbis terrje ver-

bacoûm.Salv»toi: addiicip.ulos loquescaffi*

Lrher 11. i ? 5

ciiccni t<;mplo.i\irgite,i(ic|a!t,abcanius hinc. ^^^j^j^tvj

Et ad Jiici^os^Rclinquctuivobisdorausveftia

deferta. Si co^lum & terra tranfibunt utique Luc. i 5.

tranfibunt bmnia, qu.-c tcireua funt.Et crucis M#»r.iit

igitur, & rcfinrcdionis locaprofunt his,qui

- portant ciace fuam,v^ cum Chrifto refurgunc

c]uotidic,qui dignos fe tanto exhibet habita-

culo.Ceterfim qui dicuntrTemplura Domini, uitr 7,

•tcmplum Domini , audiant ab Apoftolo.Vos

cftis temphim Diimini,& Spiritus fan^fbus ha-

birat in vobis.Et de Hierofolimis,^ de Eii- t.C^r. jjv

tann'd jequalitcr patct aula cxlefl:is;R.egnum

cnim Dei intra vos eft. Antonius , & cun<fla

7£gypti,& Mc^opotamix.Potii CappaJocix,

& Armeoix cxamiua monachora.non videreQ^f, ,,

Hierofoiymam& patct illis abfq«e hac urbe

paradiH janua.Bratus Hilarion, cum Palcfti- .

nus eflcc,(Sc iu Palcftina vivact, unotautuiu*' *-'

dic vidit Hiciofolyojam, utiiec contemncre

loc^fanda proptcr vicinia,Dec rJrfus Dcumlococlaadcre vidcretur. Al» Hadriani tem-poribus ulque ad irdpcrium Conflantini, pcr«,„^ ,

^ ' „ . • , ' Dcn/ir.annos cuciter ceiitnm oftaginta , in ioco rc-,„ ^^_funcdionis iimulacrum lovis in crucis rupeir»^»;'

ftatua ex mjrmore Veneiis a gentibus pollta

coJebatur.exiftimanribus pcrfecutJonis audo..

r.bus,qu6i toUcient nobis fidem refurieflio-

nis,& crucis, fi loca fandapcr idoh polhiif-

fcnc Bcthleh^m nuuc noftram , & augwftilli-

nnim orbig iocum , de quo pfalmifta canir. J *'

Vcritas dc tcrra orta eft , lucus innumbrabatThamus,iJcft,AJonidis:& in fpccu,ubiquo-dam Chriftus paivuius vagiit,Vcneris ama.fuis plangcbatur.Quoifum.inquici, hxc tamloguo repetita principio?VideIiccr, nc quid-quam fidci tuas dccirc putcs, quia Hierofoly-niam non vidifti:nec nos idcirco mehores cxii-

JHMt.6»

LiiC.6.

1 j 4 T>. Hrersn. tpifi. Tam.ftimes> quod hujus loci habitaCLilo fruimut

:

fcd rive-hicfive alibi : aEqualem te pro operi-

bus tuis apud Dominum habcre metcedem»Re veia.ut funplicitcr motus mCHtis mca: fa-

tear,confiderans & propofirum tuum,& ardo-

rem quo faeculo reivanciafti , difFertntias in*

locis aibitror.fi urbibus Sc frcq«ent'a urbiutn

dcreliaa.inagcl.o habitcs,8f Chrillum quae-

ras in folitudint, & ores folus in montc cumJcfujfandorumquc tantum locorum viclnita.

tibus pcrfruaris , id eft , ur & urbe carcas,5c

propoficum monachi non amittas.Qbiod lo-

quo'.,non deEpifcopis,non de Prcsbyteris.no

de Clericis loquor, quorii aliud officium ell,

fcddc monacho,& monacho quondam apudji^.S- fasculum nobili ;qui idcireo prctium poflef-

fionum fuarum ad;pedcs ApQrtolorum pofuit,-

docens pecuniamcITc calcandam.ut humiliter

& lecrcto vi(fiitans,fcnsper conremnat, quodfemcl contempfjt, i\ crucis,& rcfurrcftionis

loca non efleutin urbe celcbcrrima , in qna.

curia,in qua aula militu,in qua tcorta, mimi»

, . fcurraE,& onania funt,qux foiet «iTe in ceteris

trinci'utt>ibus,vcl fl monachoru turbis folummqdo

pu au. frequentarctur , expctendum rc vcra hujufce-

l(H nen modi cundis monichis efret^ habitaculum :

i)3gre- nunc vcro funwas Ilulticis eftrenunciarc ix"itittntur. culo.dimittere patriam,urbes defcrcrCjmona-

chum profitcri,& inrcrmajorcs populos pjri-

culofius vivercquam eras vidutus in patr:a..

Dc toto huc orbc cocurritur.-picna cll civitas

univerfi generis horninum:& tanta ucriufquc

fexus conlt:ip?.tio,ut, quod alibicx pirtefu-

giebas.hic totum fuflinere cogaris.Qaia igi-

turfratcrne interrogas,per quam viam ince-

deredcbcas, rcvclata tccum facie' loquar. Si

Gfficium vis cxcrcae prcsbytciijfi Epircopa-*

P

Liher II. ajffos rc vel opusjvcl honor forte cJcIe(3at>vive

rn uibibiiSjSc callellis > & aliorum falutc fac

hicrum animae tux.Sin autcm cupis cfTcjquod

«Jiccris monachus, ideft, folus:quicl facis irj

Mrbibus,qu3J utiquc nonfunt folorivni habita-

cula,fcd multorum?Habet URumquodcj; pio-

pofitum principes fuos,Romani ducesimite-

tiir,Camillos,Fabricios,Rcgulosj Scipioncs;

Philolophi proponant Cbi Pytagoram.Socta-

tem.Platonem, Ariftotcljm:Poct3E «muleturHom;rum,Virg!lium, M?nandium, Tcrcu-

tium.Hiftorici Thucydidcm.Salluilium, He-lodocu, Livium.Oratores Lyfiam.Gracchosj

Dcmoflhcncm, Tulliun.,&, ut ad uolha vc-

niamus , Epifcopi & Presbyteri habeant in

cxcmplum Apoflolos , Sc Apoftolicos viros:

-quorum honorcm polTidentes, habere nitatur

&mcritum : i.os aurcm habeamus propcfiti^*'*"^

Jioitn pruiC;pes,Pau!.os, Antonios, JulianGS ,^^^j.^^•Hilarioiics, Macarios : & ut ad i'ci^t\iia.rum jn/iitu.

aufloritatcm redcam,nofl:cr princeps HclisiS, tionem

jQofter HcLGeus, nollri duces filij Prophcta-^^rr*

rum,qui habcabant in agris & folicudirilbus,^^;''*"

& faciebant fibi tabttnacula prope ^^^"ta'^'- '^"'

Joidanis. Dc his fMnt & illi filij R;chab, qui

"vinura & liccram ncn bibebant,qui moraba-tur in tentoaij,qui Dci per Hieremiam vo«elaudantur,5c promittitur eis,quod no deficiac

dc ftirpe corum virftans coram Domino.Hocreor & fcptuagcfimi pfalmi titulum fisinifica-

^•K^.t©

re ; Filiorum Jonadab, &;eorum quiprimiin *'^*

captiviiatem du€ti funt.Iftc eft Jonadab filius

Rcchab,qui in Regnoru libro fcribitur cur-

rum alcendilTe cum Hicu.Et hujus filij funtj.

qai in tabcrnaculis fempcr habitantes,ad ex-

. tremum,proptcr irruptioaem Chaldaici excr-

. cicos, Hieiofolymam iutrarc com^ulfi > hacc

2; ».6 D. Wtiron. Ept$. Vam.piinii captivitatem lurtinuUre dicnntiirjquoi

poft folicudiuis libcrtatem, urbc tjaali carcc»

re fant reclufi Obfecro icaque te, ut nuonianr

faiaflx fororis tuSE ligatus efl vinculo,& no«t

pcnitus expcJito pergis gtaHu , five hie fivc'

ibi , multitiidincs hominum, & ofitciaj& fa-

lutai:ioncs,& convivia, vcluti qnafdam cate-

iias, futîas.voIuptatum.Sit vilis & vcfpertt-

nus cibus , olcia, & legumina : intcflumtiuc

pitcicalos pro fummis ducas deliciis. Qiii

' 7c;«?2iaClirillum defiJeiat,& illo pane vefcltur, noa-

mona- qaxrac magnopere de qium pretiofis cibis-

fhirum. ftercus conficiat. Qjiiidcjuid po(t gulam nonfcuticur idem tibi fir, quod panis, & letûmi-

na.Habes a.lverfus Jovinianum libros deco-tcmpcu vencris & gntcuris plcnius diircrctes.

Sempcrin nnnu fua facra fvc lcftio. Frcqucn'-

ter orandum, &c jiixo corpore mens crigcnds'

ad Dominum.Crcbra: viglliae, & vetre vacuo"fnepius dorm-endum. Rumufcuios,& glorio-.

las,& pajpaces adulatorcs,quafi hoftcs.fuge,-

Pa'jperibus,& fratribus rehigcria fumpcuurn'manu propria dilttibue.Bwaraelt in hominibu^fiics.Non credis verum elfcjquod dico ? co-gita Jud.Te leculos. Huinilitaccm vellium tu-menci animo non appctas.S3ecu!ariiim,& ma,xime poccntium confortium dL'vica.Qiiid tibi

riecclTs eft ca vid?re crebrms , quorum con-temptu monachus eire co;pi(bi .' Soror praeci-

pue tua niatronarum dcclinct conlcrtia. Necinccr fcricas vcites, & gemmas circumfcdcn-lium terainaruin fc fordiJacam auc dolcac

,

aucmirerur:quia alterum propofui poinitcn-

tia,altcrnm ja-âncije fcminariunie(t.Cave,ne'

quafi ndclis & famotus tuorum quonda «if-

pcnfator , alienam pccuniam diftribucndana'MHtt.io

accipias. lutelligis quid loquar : dcdit cnitn*

'

Lthti^ T I. - J7tibi Daminus in omnibus inte!Ie(?lam.Habs-i

lo fimplicitatem col'.''b.-E, ncCftiqiiana machi-neris dolos.-iSc (erpentis aftatiani , nc aliorumfupplanteris iufi.iiis. Non mBlcuiti diftat ia

Titio, vel d^cipcrc polle, vcl dccipi Chriftia-

niim. Qijem reBferis tibi auc fcmper.aut crc-

bro tic uummis locjuetem, excepta elcemofy-

na, quac indifFcreiucr omoibus patet, inflicu-

toic pocius hjbcto,quam iai)nachum.Pr.-iter

vidarn, & vclHtum, & maaifcftas ncceflua-

tes, iiihil cuiquam cribuas , ne iiliorum panecaijcs comedant.VeruraChrifli tcmpiumani-ma crcdcnris cfl:iliaii exorua, il]am,vclli,M4My.

illi ofFcr dooaria , iu illa Chriflum fufcipe.

(^uarutiiitas cfl, parictes fulgcrc gcmaiis,&^5.5.

Chriftum in paupere famc pcriclitari.'jam uofunt tua,qux polfidcs, fcddifpefatio tibi crc-

dica cfl.Mcmcnto Auaaii, &Saphirx:iili fua

timidc fcrvavcrunt ; tu coniidcra, uc Chriiti

fubttantiani impuidcntcr effandas, id cfl , nc

iramoderaco judicio rcm paupcrum tribuas ,

non paupcribus ; & ft-cancum diflum pru-

dcncillimi viri, iibcralitacc liberalicas peiear,

Noli rcfpicere ad phalcras &nomiuavanaCatonum.Ego cc, inquic,iccus & in cuccnovi.

Edc Chrifti?iirtm, grandr cflinon vider/. Ecr-elcio que> modo plus placenc mundo , quiCiiiifto difpliccnt.K^c non, ficut aiunt,Su»

Mincrvam, feJ Jnj^rcdienccm pelagus amicus

amicum monui,malcns a cc faculcatem nica

jequ'ri, quam voluntacetn : ut, inquo egoJapfus fum, tu firmo pcrgcrcs gradu.Libruni

luum,qucm pro Thcodono principc prudeter

oriiatequccoaipofitum traiifmiflfli , libcuter

Jcgi , & prascipuc mihi in eo LubdiYi(io pla-

x:uic:cilquc in primis parcibus vincasalio, in

fcauhimij tcipfamfuperas.Scd&ipsu geuus

* jf D. Kier.' "Epi^. Tam.cloqiiij prcfTum cn:,& nitiiiam, & cum TuUliana liiceat ptiritate> crcbram eft in fenten-

-tiisijacet enim.ut ait qiiidam, oratio, in qaatantiim vcrba laudcntur.Prsterca magna rft

rerum confequentia , 8c alterum pendet cr

altero. Quidquid afTumpfcrisiVcl finis fupe-

riorum , vel jnitium fequentium eft. Felir

Theodofius.qui a tali Chrifti oratorc defcn-

dituilllluftrati purpuras eius , & utilitatcm

legum futurisfxculis confecrafti. Made vir-

tutcqui talia habes rudimenta, qualiscxerci-

tatus miles eris ? O fi mihi liceret iftiufmodi

iugeamm non per Aonios raontei,& Helido-

nis verticesjUt Poet,^ canunt,fed per Sion, &Irabyrium, & Sina excelfa duccrc : fi contin»

gcrct docere , qusdidici, & quafi per manusmyfteria tradcrc fcripturarum.-nafccretur no-bis aliquid, quod doda Graecia non haberet.

Audi ergo ami conrervc,amice,germane, auf-

culta pauiifper, quo in fcripturis fanftis callc

gradiaris. Totum , quod legimus in divinis

libris, nitet c^u;dem,& fulget etiam in corti-

cc , fcdduicius in medulia cft. Qui ed>;rc

frevffbtyuli nucleum , frangat nucem. Revela, in-

p/-j. .« quicDavid,oculos meos,& confidcrabo mira-' 'bilia dclege cua.Si tantus Propheta tcncbras

ignorantiae confitetur,quanos putr.s parvulos

& pene ladantes infcitias noctc circumdati?

a.>Cor i.^'^^ autemvclame non folum infacie Moy-fijfed &in Evangeliftis, & Apoftolis pofittt

jW^MjCtt. Turbis Saivator in patabolis loqucba-

tur,& conteftans myfticum effc quod diceba-

tur aiebat:Qui habct aures audiendi, audiar.

t.uc%. Nifi apcrta fucrint univerfa , qua: fcripta

fiint ab eo,qui habct clavem David, qui ape-

ApOCl' tit,& nemo claudit : daudit, & ncmo apcnt:

auUo alio rcfcrantc paodeutur, Si habctc*

tiher II. ij^hoc ftmdamentum , immo Ci quafi extrcm*manus operi tuo inducerctur , nihil puUchrius, nihil doAlus , nihil dulcias, nihilquc

Jatinius tuis habercmus voIuminibus.Tcrtul-

liauus crcbereftin fcntesitiis.fcd difficilis ia

loqucndo.Bcatas Cyprianus, inftarforis pu-rifllmi, dukis ince,dit,& placidus;& cum to-

tus fit in cxercitationc virtutum, occupatus

pcrfccutionum auguftiis, de fcripturis divinis

uequaqua diflcruit.Inclyto Viciorinus mar-tyrio corofiatus, quod intelligit, eloqui noapoteft, Laftantius, quafi quidam fljvius cio-

qu:ntis Tullians, utinam tam noltra confir-

mare potui{fct,qua.m facile aliena dcftruxit,

Arnobius injequaiis , & nim:us cft,& abfquc

operis fui partitione confufus.Sandus Hiia-xius Gallicano cothurno attoUitur , &, cumGraecix floribus adornetur , longis int:-rduia

periodis innolvitur,& a ledioae fimpliciori

fratrum procul cft. Tac:o de casteris, vcl dc-fun(flis,vcl ecia adhuc vivenribus , fuper qui-bus in utramquc partempoft alij judicabiir»

Ad te ipfum vcniam Symmyften , fodalcn»

meum, & «micum, amicum.inquain, meum,antcquam notum : & precabor.nc alfcntatio-

ncm Jn nccelTuudinc fufpiccris : quin poiiusvel errarc me cxiftimato,Tcl amorc labi,qua

amiccm adulationc deaipejre. Magnum habcsingenium , & infinitam fcrmonis fupelledi-

Icm ;&facilc lequcris,& puic , facilitafque

ipfa , & puritas mixta prudcntijecft.Capitc

qjippcfano.omncs fenfus vigent. Huicpru-dcntis,& cioquentis fi acccdci:t vel ftudm ,

vel intclligcntia fcripturarum , vidcrem tc

brcvi arccm tenere uoltforum , & afcedentemcum Jacob tedla Sion, canere in domatibus,.^uod iu cubUibas co|QOYiircs« AcciogciCf

i.4t> "D. Hter. "Epljl. Tnm.fUyatifM qiixCo tcaccingeie. Niliil fine malo labore

vica dcdit mortalibas. Nobilcm te Ecc]tfi&

habcatjUt prius fenatus h-ibnt.Ptiepara tlbi

divitias> qaas quatidie cro.f^cs, & nunquan:

deficiaat, dam vigct stas, ciiim nondiim ca-

nis fpatgitur caput, ancequam riibe<int mor-bi, trillifquc fenciûs-Et labor,& dirae rapiat

inclcmcntia mortis. Nihil in tc mediocre

¥srgilUis ^^^ contentus fum tocum fummum , totumpeifedum iclldcro,

ARGUMENTUM.PaHlit vetuU genuernt Taxotium y&ÊuJlo^

chium.Toxotiiu L&tnm duxtt uxorem, ex eoque

e«n-j'gto ortn nfl PAHl.<tpHelU hmc VauU ava'virginnMi deflinxrM. Docet nunc D.W.erony^

tnus Ls.t.im "vidHMn , qttomodo in/ittuere fiUamdebeat : roganfque ut propere in Bethlehem niaviam Paulam, & Eujiochium amitAm illam

mittat . fe nHtricium , C^ m^tgiJlrHm parvuUfuturum poUicetur.

HiERON^ Miis ad Laccamde infliiutionc

filis.

EPISTOLA XV.lQt},j€ \ Poftolus Paulus fciibens ad Corlnthios

jrj^& rudcm Chrifti Ecclcfia facris inihues

difcipliais, intcr cccera mandata,hoc quoqucpropofuic dicens : Si qua mulier habet vi-

rnm iniidclcm, &: hic confeHcic habitarc cuiu

ca,non dimitrat virum.Sandificatus d\ cnijn

vir infidcUs pev mulierem fijelem:& fandifi-.

cata ed mulierinfidclis per virum fidclem :

alioqui filii veflri imn»undiclTcnt,nWiutcni

m-undi funt.Si cui toae hadcnus vidcbanrur

uimiumdifciplinae vinculalaxata, & prxceps

induigcntia prxceptoris, conliderct domumpatris tui , clarifhmi quidcm & cruditifliau

!ehi , (iî adhuc ambulaiitis in tcncbris : &iiUelligei,

Liher II. 141lacelifget conrilium Apolloli profccifTc.-uc la-

dicis amarirudinem dulccdo fru(ûura com-penf3ret,& viles virgulae balfama pretiofa Ca-

darcnt.Tu es nata dc imnari matrimonio : Sc

de tc, & Toxotio m?o Paula gtncrata ePt.

Quis hoc crsderctjUt Albini Pontificis ncptis

de repromilllone martyris naiccretur?ut pras-

fente & gaudentc avo, parvulse adhuclingua

baJbutics,Chrifli alleluia rcfonarctût virgi-

iiemChrifti in fao grcmio nutrirct fenex?Ecr^r^.;-

benc,felicitcr'|uecxpcdavimus. Sanda & ^-ptrgtne-dclisdomus virumfandificat infidclem. Jamr/in<7»e

candidatus efl: fijei,quem filioruni & ncôtufi^^î'^

crcdcns turbacircudat.Ego puto , ctiamipsu?'"'7^''

Joycm,filiabui(rct talcm cognatione,potuifl"c^^-/j '''"^

in Chriflum credcre.DcfpuatjIicet,& irrideat"^

cpiltolam mcam, & rae vel flultum, vel infa-

num cIamitct:hoc & gencrcjus faci;;bat,ante

quam crcderet.Fiunt,non nafcuntur Chriflia-

ni.Auratum fcjualet Capitolium fuligine , Sc

araiicarura telis omnia Romx tempi» coo-

pcrta funt,movctur urbsfedibus fuis:& inun-

dans populas ante delubra fcmituta.currit ad

xnartyrumtumulos. Si non citoiquet fid^m^;?'',''"'**j r 1 ) TT fideUs

prudcntia.cxtorqucat laitem verecundia.Hoc:,j^ ^^.Laeta,reIigiofi[nma in Chrifto filia^diclii fit ymuios

ut non dcfpcres parcntis falute & cade fidc ,^«»';>'»'5

quameruilli filiam,& patrem rccipiasjtotiuf-

qucdoruus beatitudme pcrfruans, fcies illud

a Domino rcpromiflum:Quac apud hominesLmpoflibiIia,apud Deum pollibrlia fant. Nu-^*f ^''

qua cllfctacoavcriio. Latro dc cruce tranfiit^^^,'

Ln paradil'urH:Nabuchodonofor, rcx Babylo-

ois, poft cfFcrationcm corporis, & cordis, &bcUuarum in crcmo convidum, mcntcmtc-ccpit humanam. Et , ut omittam vctcra, nc

apud lacicdulos nimis fabuiofa vidcatur, aa-

L

14- *• I^- tJieron. Tpiji. Tam.tc paucos annos propinqnus vcfter GraccVmsnobilicatcrn pacriciam fonans nominc,cumprsfeiluram gcrcret urbanam.nonnc fpecumMithrx, 5c omnia porcentuofa fimulachra ,

quibus Corax, Niphus , Milcs, Lco , Pcrfes ,

Helios, Bromius pater initiantur , fubvcrtic »

fregit,eiu/ru,& his qiiafi obfidibus antc prat-

iniiris, impctravit baptifmam Chrifti.SoIitu-

dincm patitur & in urbe gentilitas,ciij quon-dam nationum cum bubonibus & noftuis ia

folis culminibus remanferunc. Vexilla mili-

f^iceph.tum,crucis infignia lunt.Regum purpuras, &

l y, :. ardcntes diadematii gemmas,patibuli faluta-

h ftor. ris pi(ftura condecorat, Jam & .^tgyptius Sc-eccLtf. rapis Chtiftianus fadus cft.Marnas Gazae lu-

gctinclufus, &: cverfione templi jugitcrper-

rrcmi£cit.De I.iciia, Pcrnde, i£thiopia mona-choru quocidie turmas ftifcipimus. Depofuit

pharecras Armenius-. Hanni difcunt pfaice-

riam:Scychi2 frigora fcrvcnt Cilore tidci.Gc-

taruni rutilas & flivus exercitus,Ecclcfiatum

circiifert ten£oria.& idcoforlitan contranos

atqua pugnanc acic.quia pari rcJigionc cofi-

dunc, Penc lapfus fum ad aliam maccria, &,currcntc rota,dum urceum faccrecogito,am-

phoram fiuxir raanus. Piopoficum cnim mihierat fanftae Marcclls Sc tuis prccibus .nvita-

tum,ad mactcm , id cft, ad te fcrmonem diri-

gerc, &doc;requo modo infticdeic Paulam

uoftram dcbeas.qua: prius Chrifto confecraca

.cft , quam gcnita, quam ante vons , quamutero conccpilli. Vidimus aliquid tempo-

X.Rfjf.i.. r^bus nofttis de prophetalibus libris. AnnaT.xcd\^ fterilitatcm alvi, fecunditatc rautavit, rn lu-

^ccL I j. £^uofam fecund!tatcm,vitalibus iiberis cora-^''^ ^* mucafti. Fidens loquor, acccpturam tc filios,

' (^\xx pximum f(£cum VowXno xcddidiAi,Ifl2

Liher I I. S4jfsnt piimogenita, qua: otfcruntnr in lege.sic

natus cll:' Samucl ; fic orcus Sanifon cfl: fic^

Joannes Baptifta ad introitum Mariit exulra-

vit,& iufit.Audiebat cnim vciba Doniini pcc

os Virginis pcitonantis ; & dc uicroniattis

in occurfum cjus gcftiebat crampcie. I^itur,

quE dc rcprromilTiouenata eftjdignam habeacortu fuo inftitutionen') parcntuai.S.-.mu?! nu-tricur in tcmplo:Joannes in folicudinc prsepa-

ratur. lilc facro crine vcnerabilis eft.viniira

& iiccram non bibit ; adhuc patvulus camDomino fcrmocinatur. Hic fugit urbcs;zonapellicca cingttur:locufl:is alitur.ac mel c fil-.

vcftri;& in typuiTi posniiencia: prxdicand*,tortuofidimi animaiis vefiitur cxuviis. Siccrudienda cft anima.quaE fiitura cft templumDci. Nihil aiiud difcac audirc.nihil loqui,ni{i

quodad timorcm Dci pcrtinct.Turpia verba <iinSttnon intcllig^^-t^cantica mundi ignoret. Adhur O* xe>-«

tencra lingua pfalmis dulcibus imbuatur.^^''''^'*'

Procul fit,aetaslafcivapuerotum;ipfsepucil2,"* ^"*"

.& pcdifcqaae a faccularibus confoitiis ^rccan- s'',T^_tur , ae quod malc didicerint , pejas doceant.fi^.riant ci litterae vei buxra:, velcburncce, &fuis nominibus appcllcntur : ludac in cis ', uc& lufus ipfeeruditio fit :& non folum ordi-nem teneat licterarum,ut mcmoria nominujnin canticum tranfcat, fci & ipfe inter fc crc-

'

broordo tutbccur, & mediis ultima, primit

media mifceantur, ut cas non fono tantumfcd & vifu noverit. Cum vcro cocperittrc-mcnti manuftylum in ccra duccre , vcl aitc-rius fupcrpofita manu tcneri, regantur artica-Jijin tabula fculpantur elcmenca : uc per cof-dem fulcosinclufamarginibus trahantur ?e-iHgia, uc foras non queant cvagari. Syllabasjiiagac ad prxmiium, & qaibus iHa aetas dcli^

X44 P« H'*'"- ^P''fl' F'*»»»

niri potcfi:, munafcuUs invitetur. Habcat &inciifccndo focias.quibus invidcat > quarumlaudibus mordcatur. Non objurganda eft , (I

tardior (it.-fcd laudibus cxcitancium efl: ingc-

nlum,ut & viciiTe gaudeat, & vida doleat.

Cavendum in primis nc oderit f};adia:nc ama.

ritudo corum, praeccpta in infantia , ultra ru-

des annos tranfcat.Ipfa nomina,pcr quac cq.

fuefcit paulatim vcrba contexeie , non fiiit

fortuita,fcdcerta & coaccrvata dc induftiia >

Prophetarum yidclicct, atquc Apoflolorum»

Mit I&omnis ab Adam Patriarcbarum fcries , dc

ihc.i. Matthaeo, Lucaquc defcendat;ut , dum aliud

agit, futuije memori^a: praeparctur. Magifter

probae xtatis ,& vitae, atqac cruditionis crt;

eligendus:ncc piito , erubefcet virdoftus id

facerc in propinqua, vel nobili virgincquodAiiftoteles fccit in Philippi filio, ur ipfe II-

braviorum vilicatc Initia tradcret litterarum.

Non funt contcmenda quafi parva , nnequi-busmagna confiftsre non polTunt. Ipfe cle-.

mentorum fonus, & priraa inftitutio prjecc-

ptorum aliter de crudito , alitcr dc ruftico

ote profertur.Undc& tibi eft prorid^ndum ,

ne incptis blanditiis fcminarum , diraidiaia

dicercverba filia confucfcat , & inauroac-

quc purpura luderc:quorum alterum lingujc,

alt:rum moribus olficitme difcat in tencro ,

quod ei poftea dcdifcendum eft. Gracchoram

CJcBttticIoquentiae multum abinfantia fcrmo matris

contuUlTe fctibitur. Hortenfij oratio iuLcr

. paternes finus coaluit. Difficultcr craditur

,

"' quod rudcs animi perbiberunt.Lanarum con-

chyliaquis in priftinum candorcm revocet ?

Rccens tcfta diu & faporcm rctinet, & odore

quo primum imbuta eft. Grxca nariat hifto-

cia> Ale?aQdiun3 , poisntiiHainm icgeta or«

Liher II.^

145tfrc|ue (lomitorc, & in moiibus,& in iiiccfru ,

Lcoiiidis psdagogi fui non poruitTc cmete Flutar,

viciisjqaibus adhuc parvulus fuerat infedus. "* -'^'*-

Proclivis e(l cnim maloru a:mulatio;& quo- ''^''^*'<'-

ru virtutes alfcqui nequeas, cito imitaris vi-

tia.Nutrix ipfa non f\t temulcnta, non lafci~

va, non garrula:habeat modeftam gerulara ,

nurricium gravem.Cum avum viderit.in pe-

dlus ejus tranfiliat.dc collo pcndeat.-nolcnti 3

Allcluia, dccantet. R.ipiat eam avia : patrein

rifibus agiiofcat : fit omnibus amabilis •• &univcrfa propinquitas tosa ex fe natam gau»ticat.Difcat ftatim, quam habcat & alterarn

aviam, quam amitam : cui Impcratori , cui

cxercitui tyruucula nutriatur. lllas dcfidcrcr,

ad illas tibi minitetur abfclfum. Ipfe habitus

& veftitus doceat cam, cui piomilTa fit. Ca-vc ne aures cjus pcrfoies ; ne ccrulfa &purpuiiflTo confccrata Chrifto oradepingas:

itec collum auro & margnritis premas : ncc

caput gcmmis oneres ; nec capillum irrufcs ,

& ei aliquici dc gchennx ignibus aufpiceris.

Habeat alias m.irgaritas,quibus poflea vcdi-

tis , emptura eft prctiofidimum margaritum,*^^^'^^'

PraEtcxtata.nobiliffima quondam fcemina ju-

beutc viro Hymettio, qai patruus Eullochij

virginis fuit, habitum cjus cultumque muta-vit , & ncgledum crincm mundauo morctexuit fibi, vincere cupicns Sc virginis propo-.

fitum, 6c matris defiicrium : Et ecce eadeni

nodecernit in fomnis vcniflTe ad fc Angc-lum.terribili voce miuitautcm pc3e'ias,&: hdec

verba frangentem : Tu ue aufa es viri impe-rium prajfcrre Chrirto?tu caput virginis Dci,

tuis factilegis attredare manibus.^quae jamnuncarefcenr,ut fcntias excruciata quid /e-

*eris ; &c> finito menfc quinto, ad infcrnada-

L J

±46^

3>. Hierm. Eptfi. Tam,cetis. Sln aiuem pe;f:vcra-. cris in fcelere , 8i

marito fimiil oibabcris , & filiis. Omnia per

oidinem explera furt, & feram mifcrac poeiu-

tenti.im velox fienavic interit iS.Sic ulcfcitur

Chriftus vjolatores tcmpli fiii,fic gcmmas Sc

pretiofiffima oriiame.ita ilefcn<lit. Et hoc re-

tuli, non quoî in fultare velim calamitaiibus

infelicium, fed otmoneam, cum quanto me-tu j & caucione fervare debeas , quod Deo

l.Rf^ i. f^popondiili. Hel' facerdos oiFcndit Deuni obi.rtm^ vitia liberornm, Epifcopus fieri non poteft,.

j.Tim.^. qui hiios habuerit luxuriofos , lion fubditos.

At e corrariodc mulierc fcribitur,qu6d falva

iiet per hl orum <^cncrationcm,fi permanfeiic

in fidcSc charlcatc,& fan(ftiiic3tioDe cum pu-

d:c:tia. ii "'etfeda astas & fui juris.imputa-

7o/T».4,* *"! parentibus.-quanto magis laiflcns , & fra-" gilis, qu.t j'Jxt.1 fententiajn Domini,ignoratdcxtram,& finiftram, id cd.boni & maii dif-

ferentiam ? Si ["olicita providcs , ne filia per-

Hitr.ô. cutiatur a vipeta.-cur non cadcm cura piovi-51' deas, nc fcriatur a mallco univeifx terrae.^ne

'^^* bibacde aurro calice Babylonis ? ac cgredia-

tur cum Dina , & velit videre fijias regionls

alicnx jne ludat pedibus, ac trahat tunicas ?

Vencna no datutjnifi melle circulita:& vitia

non dicipiuiit.nifi fub fpccie umbraque vir-

"Mzec.x^ tuûm.Et q«o modo,inquies, peccatapactuni

filiis non redduntur, nec filiorum patencibus^

fcd anima , qux peccaverit , ipfa motietur ?

a Hoc de his dicitur,qui pofTunt faperc,dc qui-^ ^*^' bus in Evangclio fcriptumcftj^tatemhabct,

loquatur pro fc.Qiii autcm parvulus cft , &fapit ut parvulus , doncc ad annos fapientiE

Viri'l de veniat, & Pythagorae littcra Y>eum pcrducac

ryth:igcr ^d bivium, tam bona ejus>quam mala paren-

tibus impuiantur.Nifi foric ciiftimas > Ghj:i»

Liher II. 247/lianorum filios> ft bnptifma non receperinr,

ipfos tantum rcos clTe peccati,& non ctiam

fcelus rcferri ad cos,qu' daie noluerint.maxi-

mc co temporcjqao contranicerc non potcrat

qui accepturi crant.-ficut e regione fnlus infa-

tium, majorum lucrum c(l. OfFcrre necnc, fi-

Jiam, poteftatis tiiae fuit ; quamquam alia fit

rua conditio » quae piius cam voluifti, quamconcipsres : ut autcm oblatam non FiCgligas ,levit.zi

ad pcriculum tuum pertinct. Qui daudam, &niutilam,& qnalibcc for^^c maculatam obtu-letit holttam,facr-kgii icuscft.-quato magis,

qui paitem corporis fui>& illibst.T animac pu-

ritatem Rcgis amp)exibus parat,fi ncgligens

fuctit puniccur / Poftquam grai-,diufcula c(rc^''f**'

ccepcrit , & in cxcmplum (ponfi fui crcfcerc

fapicntia, aetate , & gratia apud Deiim & lio-

mines, pcrgat ad templum veri patris cumparcntibus fuis.fed cum iMisnon corediatur e

templo. Qj^jasrant eam in itinere fceculi interx,;/^ i.

tUTbas & frequmtiam propinquotum, & nuf-

quam aljb; rcperiant,ni{i in adyto {criprura-

rum.Prophetas & Apcftoios de fpirituahbus

ti> ptiis fcifcitantem.Iniitctui Mariam, qusmGabrici folam in cubiculo fuo rrperit;& idco

forlltan timore pcrtcrrita cft , quia vlrum ,

qucm ncn folebat,afpex'.t. jtinulctur eamjclcj'''-^^»

qua dicitur. Omnis giona ejus ftlia: Regis ab

intus.Loquatur & ipfa elcdo , charitatis ja-

culo vulnerata:Introduxit nic Rex in cubicu- _

lum fuum: Numquam excat foras , nc inve-

niant caaj, qui circumcunt civitatem,nc per-

cutiant,& vulncrcnt , & auferant theriftruni

pudicitiae,& nudam in fanguine derclinquan::

quin potius>ciim aliquis oRium ejus pulfa-

cric.dicatrEgo murus,& ubcta mea turris;la«C«»f. t*

ipcdcs raeoSjnonpofTum inquinarc eos.N5 & ^*

^ 4

»48 D. Hteron. "Eptfi. TAm.efcatur in publico , id eft in pr.rentum con-vivio, nc vidcat cibos, qnos dcfidcret.Et li-

cctquidam patent majoris cflc viitutis,pr:E-

fcntem contcmncre voluptatcm : tamcn egoarbitror fecurioriscontincntix cfTe , nefcire

quod qaaeias.Legi quondam in fcholis pucr :

JEorl reprche idas , quod finis confucfceie.VitlUfTl r^ • • • •

tyohibe- ^'^^^M^™ nunc &: vinum non bibere.inquo

turtuel-^^ luxuria. Antc annos robuflce astatis, pcri-

Us. culofa cfl tencrjs j^ravis abftinentiaiufque ad

tphtf.f,AA tempusfi ncceltitaspoftulavcrit5& balncas

adcat, oc vino utaturmodico proptcr ftcina-

chum,& camium edulio fnftcntetur, ne prius

dcficiuir pcdes , quam currcreincipia«t. Et

hocdicojuxta indnlgentiam , non juxtaim-. periam timcns debilitatem non docens luxu-

'^ ria.Alioqui, quod Judaica fupcrftitio cxpar-tc facit in rejedione quorunriam animalium ,

I,mMl atq^i» cfcarum, quod & Indorum Brachmani,

& -/£gypciorum Gymnofophiftac in polcn-

tx,&orizae,& pomorum folo obfcrvant ci-

bojcur viigo Chrifti non faciat in t©co 5 Si

tanti vltru.quarc non majoris fit pretij mar-

garitum?Qu2 naca cft ex promifllone.fic vi-

vacjUt illivixerunt,qui de repromKTionc ge-

nerati funtrasqua gratia acquum habcat & la-

borcm.Surda fit ad o;gana;til)ia,lyra , cytha-

ra,cur fada fint,ncfciat. Rcddat tibi pcnfumquocidie dc fcripturarum floribus carptum.

Edifcat Grscoru vcrfuii numcrum. Scquatur

firatim & Latina cruditio : qu.t fi non ab ini-

tio os tcnerum compofucrit , in pcrcgrinum

fonum lingua corrumpicur , &extcrnis viciis

fermof^atrius fordidatur. Tc habeat magi-ftram.cc rudis mirctur infantia.Nihil in ce £c

in patre fuo videat , quodj fi; fcccrit pecccr.

Mcmcatoie vos parentcs virgims magis cam

Lib^r TI. Z49exemplis doceii po(rc,quam voce.Cito florts

pcrcunr:cito violaSj& lilium,& crocum pcfti-

Jcns aura corriipit. Nufquam abfque te pro-

ccdat in publicum.Bafilicas martyrum,& Ec-clefias fiiie matre no adeat.Nullus ci juvcnis,

nullas cincinnatus arridcat.Vig'liarum dics >

& folemncs pernoi^ationes fic virgucula no-fha cclebrct.uc ne tranfvcrfumquidem unguea matrc difcedat. Noio.de ancillulis fuis ali-

quamplusdiligatjcujus cicbro auribusinfa- '.

lurrcc- Quidquid uni loquitut , hoc omncsfciant.Placcat ei comes , uon compta , necjuc

formofa,atque lafciva , quae liquido gutcure

carmcn dulce moduleturjfcd gravis, pallens ,

fordidatajfubtriftis.Prccponatur ci prob? fidci

ac morum & pudicitiae virgo vetcrana , quae

illam doceat,& aflucfcai cxeplo ad oraticncs

&(pfalmos nodecofnrgcre.mane hymnos ca»

nere,tertia,lcxta,nona hora ftare in ucic quali

bejlatricem Chrifti, accenfaque lucerna red-

dcrc facrificium vcfpertinum. Sic dies trafcar,

flc nox inveniat laborantcm:orationi ledio,

lciftioni fucccdat oratio.Brcvc vidcbitur rcni-

pus, quod tantis operum varietatibus occu-

patur. Difcat & lanam facerc, tencre colum ,

ponere in gremio calathum,rotarefufum,fta=.

mina polliceduccrc. Spernat bombycum tc-

Jas.-Scrum vellera,& aurum in filalentefcenj,

Talia vcftimcntaparet, quibus pellatur fti-

gus, non quibus vcftita coipora nudcntur.

Cibus ejus olufculum fit, & fin>ilia, raroqucpifcicuii.Et ne gulx praccpra longins traha,«le quibus in alio loco plcnius fum locutus,fic

coaiedat ut fcmper efuriat r ur ftatim poft ci-

bum poific legerc, orarc , & pfa}lcre DlC^h- Zf?;?^»

cciicm!h',in teiKris maximc actatibasjlonga-ffj''»^*

& in.uiodciata jeiuvila , in quib''s inngmicai?*/"'**'*'

aô Z>. Hteron. Eplji. Fam.hcbf^.oinaJcs-, oleam in ciboâc poraa vcran-tur.ETpcrimsn:o fiidici, afellum in via, CHinlaiTus fu^^ric diverricula quaererc.Faciant hocculrorcs I(idis,&: Cybelcs, qui gulosa abfti-

nentia nhaflJss aves , ac fumanccs turtuics

vorancjnc fcilicec ccrealia dona contaminenc.

Hoc inpeipctuo jcjun-o fic praccepcum , u»

longo iti.itri vires pcrpeces fuppeccnc , nc ia

prima rnan.Gone carrcnccs, in med'is corraa-

*)''tdram '"'J"^* Cet:rum,ac snre fcripfi, in quadiagcfi-

fefi.r'd ma contincncis vela pandcnda func , & toca

je)nn:a. aurigae rccinacula equis laxanda properanci-i

bus;quamquamalia fic conditio fxculariumj

alia virginum,& monachorum.Saccularis ho-mo in quadragcfimavcncris ingluviem dcco-

quic,& in cochlearum morcm fucco viilitans

fuo, futuris dapibas ac fagins aquaiiculum

parat.Virgo.ac monachus fic in quadragcfi-

nia fjos dimictanc cquos ut fibi mtmincrinc

fcmpcr clfc cucrcadinn. Finitas labor major ,

infinitus modeiatior eft.I.Si cnim rcfpiramas,

hicperpetuo inccJimus. Siquandoad fubur-

bana pcrgisjdo.minliam non relinquas : nef-

ciat fine tCjncc pofTu viveic:& ciim fola tuc^

rit.pertimcfcat. Non habcat colloquia tac»

cularium>& malarum virginum contubcrnia.

Noninrcrfir nuptiis fervuiorum, ncque h-i-

niilia: perfticpentis lufibus mifccatur. Sc;o

piasccpiire quofdani , neyirgo Chrifti cutn

cunuchis lavet, nec cum maritaris fcminis :.

«juia ali) non deponanc aoimos virorum:aliac

Tjt^.H tumcncibus ucerisprasfcrant foeditacem.M<hi

cr* i>7j* omnJiio in adulca virgme lavacra diipJiccnt,

frobatur quas fe ipfam debcc erubefccre j & nudam vi-

derc non polTc.Si cnim Yigiliisj& jcjuniis ma-

cerat corpus faum,& in fcrvicutcm rcdigic, fi

âminam libidiuis,& iuceciva fciveuus xiti^

Liher II. tfvtis citlngucrc cupit contincntiae frigore.fi ap-

pctitis fordibiis turparc fcftinat naturalcm

pulcliiitudincm:cur tcotitrario balncarum fo-

nicntis fopitos ignes fufcitat?! ro gcmmis,&:

fctico , divinos codices amct, in quibus nonaurl,& pellis Babylonicae vcrmiculata fidu-ra ; fcd ad fidcm placeat cmendata 2i. crudita

diftind:io. Difcac primo pfaltcrium , his fe

canticis avocct, & in proverbiis Salomonis

crudiatur ad yitam.In Ecclefiaflc confucfcar,

quae mundi funt, calcarc. In Job virtutis Sc

patientiae cxcmpla fcdetur. Ad Evangelia

tranfcat, numquam eapofuura dcmanibus;Apollolorum A(fâ & Epiftolas , tota cor<';s

imbibat voluntatc.Cumquc prdor-s fuiccU

larium his opibus locuplctavcrit,mandct mc-moriac ProphstasjHcptateuchum, Sc B.egum,

& Paralipomenon libros, Efdrae quoquc &.

Eftêr volumitta.Ad ultimu, iine periculo dif-

cjt Cacicum canticorum;ne,fi in cxoidio le-

gerit>fub carnalibus vcrbis fpiritualium nup-

tiarum cpithalamium non inteliigens-jvulnc- '^''^f*''

retur.Cavcat omnia apocrypha:& fi , quando^.'''*V'''

ca non ad dogmatura veruarcm.led au i-.gno-''

rum rcveicntiam lcgcrc volucrit j fciat noneorum efTcjquorum titulis praenotatur.mulra- _, pquc his adniista vitiofa, & grandis clie pru."^^ ,^dentiap,aurii ;n luto quircre. Cyprianiopuf-^^^j^/

cula femper in manu tencat. Athanafij cp^-

ftolas, & H.larij libros inoltenfo decurrac

pcde. Iliorum tradatibus, illorum dcledlctur

ingcniis r iu querum iibris pitcas fidci nonTicilitT.Cctcros fic lc-gat,ut m^gis judicct ,

ûam fcqiiatur. Refpondebis.QiiomoJo hxc©mnia iriuiicr I.ECularis, iri tanta frcquenna.

liomuium P,.om2e cuttodirc votcvo?Noh trgo

iMUic cuus (ûou fexic r.on petcs > ix,i

«jl Jy. Hier. Tp'^. Vatn',

poftqiamablaclavciiscani cuin Ifaac, & \ne-

fticriîcum S.imuele mitte aviae, & amitjc,

Rcdde pretiofiffimam gemmam cubiculo Ma*

Ctn 11.^^'^' ^'^^"îs Jcfu vagicntis iroponc. Nutria-

i.Rff z. ûr in monaftcrio : fit iiitcr virginum choros:

ll«f.l. jurarenon difcatmicntiri facrilcgium putet;

nefciac fsculum: vivat angclicc:fit in carne

fiuc carneroranc hominum gcnus fui limilc

putec.Ecut cctcra caceam.ccrce te libctccfer-

vandidifficulcate,& cuftodiae pcriculo.Mcliustibi eft defidrrare abfentcm, quam pavcrc aci

fingu!a,qu!d loquaturjCum quo loquatur, cui

anuuacquem libentcr afpiciac.Trad- Eufto-c.-î-) parvulam, cujus nunc & ipfc vagitus

pro ce oracio eft. Tradc comiccm fandlitati?,

futuram hercdcm. Illam vidcac : illam amet :

illam primis mirecur ab annis-, cujiis & fcr-

sno,& inceffus , & habicus dodrina vircucumcft. S'.c in gremio avisrqua: rcpecacin ncpcc>

«juidquid prsmiflt in filiarqua; longo ufu di*

«iicit nucrirc,fcrvarc,doccre virgincs:in cujus

coronam ccntcnarij quocidic numeri cafti-

ti:s rcxicur. Fclix virgo,fcliT PaulaToxocij,

fluoc pcr aviae amicaequc yircutes nobilior cft

lan6licacc,quam gencrc.O (i tibi contingcree

viderc focrum , & cognatam cuam,& in par-

•vis corpufculis iugcnccs animos incueri ; pro

infica tibi pudicicia non ambigercmquin pr^-

yceacics filiam. & primam Dci fentenciam fc-

,^ '• cundaEv£ngeIi) legc mutares : nec cu parri^ penderesa]'oium dendena hberorum, Icd tc

ipfam mngis ofFerres Dco. S"d quia rcmpus

cft amplexar.di, &. cempus longe ficri a com-plexibus:& uxor non habet poccftate corpo-

jis fui,&uniufquifque, in qua vocatione vo»

catus cft , ine.T pcrmaneatin Domino:& qui

fub jtigo cft/itadebec cuiicrc,ne ia luto co-.

Lther II. 1 j j

mitem dcicHnqvut , torum reddc fn fobolc,

cjiiod iii tc iiiterim (lillulifli.Anna fil;um,qijc

Dco vovcrar.poftqua obtulit in tabrrnaculo, ^-^î-^-

numqua recepit , indcces arbitrata,ut futarus

Prophctain ejus domo crefccret , quae adhuc

alios fiHos habcre cupicbat.Deniquc,poftqu3

concepit,&: pepcrit,noa eft aufa ad templumaccederc,& vacua apparere coram Domino t

nifi priiis rcdderet , quoci dcbcbat:taliquc ira-

molaco fsCLificio,rcvcrfadomum, quinquc li-

beros fibi gciviit, quia primogenitum Dcopcpererat. Miiaris feliciiatem fancls mulic-

risJimitaic fidem. Ipfe.fi Paulam mifcris , &magiftium mc,& nutrium fpondco. Geflabo

humeris, balbucicn:ia fen:x vcrba formabo ,

multo gioriofior mundi philofophc, qui noaB.egem Maccdonum , Babylonio periturum

vciieriO.fed ancillam & fponfam Chrifti ciu-

diam,rcgnij caclellibus cfFerfndam.

A R G U M E N T U M.GitH 'enr jpreribHs t- otui,decet qucmodo Pjt'

catuU mfAntisîiirgmitzti inm deJltnatAjrudif,

ac teaera itas fit injlruenda.

HiERONYMUs ad Gaudcntium,de Pacata-

Ix infantulae educarione.

EPISTOLA XVI.

C">Aufa d fficilis parvuls fcribcrcqnx ho»

întelliî;, q;jid loqviaris:cujus animumiicfci.is:dc cui'is volutate pcriculose promit-

tas,ut fecundum praeclari oratotis exordium >

fpcs in ca magis Jaudanda fit,quam r-JS.Quici

cnini horteiis ad contineiitiam , qux placca-

tas dcfiderat : qua: in finu matris garrula vo-

cc balbutif. cui dalcicra funt mclla , qHamvcrba.Audiat profurda Apcftoli,q'.ie anilibus

magis fab jIs dclcdatur.-Piophctaium rcnig-

jn.tti fcntiat , quam tiiftior gcrals vultui

if 4 ^' Hieron. Eptj^. Tam.cxagita::Evangclii incelligac ma)ertatcm, ac?

cujus fulgura omnis mortalium fcnfus hcbe-rv^/f,iotatur:ut parcnti fubjiciatur, horter, (\\jx ma-

nu tenera ridcntcm vcrbcrat matrem ? IcaqucSuprx Pacacula nollra hoc epiftolium poft lcdura*'' ^^'^fufcipiacrinterim modo littcrarum clcmcnta

cognofcat : jungat fyllabas : difcat nomina:vcrba confocict : acquc, lit voce tinnula ilia

mcditctur,proponacur ei cruftula,mulfa prae-

mia:& quidqaid guftu fuave eft, quod vemacinfloribus, quod rucilat in gcmmis , quod-blanditur in pupis.acccpcura feftinct. Intcrim

& tcncro tchtct pollicc filaducere : rumpacfxpe ftamina, ut aliquando nou rumpat.Poftlaborcm lufibus gcfl:iat:dc macris pedtat coi-

Jo:rapiatofcula propinquarumrpfalmos mer-cedc decantet:amet , quod cojîtur difccre : ucnon opus fit,fed dcledatio:non necertitas fcd

voluncas. Solcnt quacdam , cum futurain vir-

ginem fpoponderint,pulla tunica cam induc-ic,& tutvo opcrirc pallio,auferrc lintcamina,nihil in collo.nihil in capitcaurl fincre. Rc-cra bono confilio , nc haberc difcar in tene-

ro,qaod poftca poncrecompeliatur. Aliis vc-lo contra videtuCîid cnim.aiunt, fiipfa nohabucrit,habcntesalias non vidcbit : (jJ.^.oxo-

^fMirVeiî"*' gcnus femincum cft : multafque etiatn

fimfer mfignis pudicitiae,quamvi$ nulli virorum.ta-

amant mcn fibi fciraus libenter ornari. Quin potiua«rna,me. habendo fatietur:& ccrnat lauJari alias , quatum. j^^ j^Qj^ habeant : racliufquecft , ut fatiata

contemnat.qaam non haben.-io habcrc de(i-

dercr.Tale vcro quid & Ifraelicico fecinc vi-

'£x(Ki^6 des populo Dominum,uC cupientibus -^gy-^-

ptias carnes , ufquc ad naufcam & vornitumprsberct cxamina coturnicum:nriultofquc faj-

culi iepciicskominssfaciliu.5 caicix cxgetiar

Liher II. i y ?

corporis voluptaccquam cos , qul a puentia

libidinem netcianr.Ab aliis enim noca calca»

ri, ab aliis i^nota app; ti:illos vitare pocni-

tcndo fuavitatis infidias, quas fugctunt : hosProv. 5»

cainis illccebras , dulci titillaiione corporis

blandientcs cium mclla pntanrjvcnena noxia

rcpeiiic.McI eniro diftillarc labia mcretiicis,

quod ad tempus impinguat velccntium fau-

ccs.Sc poftea fclle amarius invcnitur.Unde & I-tify»

rn Domiiii facrificiis mcl non oflcrunt : ce-

raqwc contcmpta, qux mellis hofpiciumefl-,

oleum acccnd:tar in templo Dci , quod de _ , .

.... ... ' . . ^ ^ . Exea.TT^amaruudinibus comediin axmis nnccricatis, . ^». ,

• 1 1 • • /- i-^''''^»Sc ventat!S )ubetur:quas qui habucrit» in lae-

cuio perfecutionem filtinebit. Unde& Pro-

phcta myftice cantat ; Scdcbam folus : ^'^ia H/^r.i?'amsritudinc replctu? fam.Quid ig-tcr"Luxu-

riandum cfl in adolcfccntia , ut pofiea luxn-

jia fortuis contemnatur?Abfic vcK),inqu!unr.^.fTor t>

Ui)utl]uifqae enini.in qua vocatione vocatus

cft.in ca permaneat. Ciicuncifus quis,id cft ,G<» 3.

virgo vocatus eft : ncn adducat prasput um ,

hoc cft.ncnquasrat pelliceas tun-cas nuptia-

rum.quibus Adam,cic£tns dc paradilo virgi- ^fgtnt-

gin:tacis,inducus cft.In prspuiio quis voca- ^fp^/r^lus cft,hoccft,habcns uiorcm,& rracrimoni) „^)j^^pcllccircundatus.-non quarat viiginitatis S^fertndfh

aetcrnac pudixitine r.uditarem.qiiam fcmd ha-

bcte defirit;lcdutarur vafc fuo in fanftifica-

tionc,&: pudicit!a:bibacquede fontibus fuis ;

& non quorrat cift rnas iuparum dilTipatas :

qux punflimas aquas pudicitiae contincrc

non poflijnc. Und.' & idcm Paulus in codcm '^'*^>*'>

capiculo, de virginicatc & nuptiis d fputans,

fcrvos carnis vocat in matrimonioconftitti-

tos,libctos eos, qui abtquc jugo nuptiarum

tQta Dcmino fcrviunt liberiate.Quod loqui.'•^^''•7'-

1 j 6 D. Hier. Epifi. Tam.mur,non Inuniverfum loquimur, (cM\ parte

tradtamits:ncc dc omnibus,l'ed quibufdam di-

cimus.Ad utrumquc cnim fcxum,non folumad vas infirmiim noller fermo dingitur.Virgo

cs :quidtc mulieris dclcdat focietas •' quid

fragilem & fubtilcm ratem magnis comittis

fludtibus , & grandc pcricuUim navigationis

inccrtx fccurus afccndis?Nefcis quid defiae-

res,& tamen fic ci )ungeris,quafi auc antede-

fideraveris Jaut , ut kviirime dicam , poftca

defideraturus fis.Scd ad minilkrium ifte fcxas

cfl aptior.Eligeergo anura dcformcm ; eligc

probats in Domino coniincntije. Quid ts

adolefccntula, quid pulchra , quid luxuriofa

deIcdat?Uteris balnsis.-eute nitida, rubicun-

dis geuis incedis;carnibus vcfccris.-affluis di-

vitiis.preciosa vcflie circundaris:& juxta fer-

pentcm mortiferum fecuic dormirc te credis?

Acnon habitas in codcm hofpitio. In noitc

dumtaxat:ccterum rotas dics in hujus confa-

bulatione confumis.Quaic foius cum fola,&

nori cum arbitris fcdes:ut cum ipfc non pcc-

ces.aliis pcccarc vidraris : utcxemplo lis mi-feris qui nominis tui auftoritate dclinquant?

Tu quoque virgo, vel vidua , car tam longofermoae vui ictineris ? cur cum folorciicla'

non metuisrfaiteni alvi te,& veficae cogat uc-

ceflitas , ut cx^as foras;ut deferas in hac re

cum.cum quo liccntius, quam cum gcrmai^o

multo inverccuiidiusjquam cu marito,cgilh",

$cd dc fcripturis fanctis aiiquid intcrrogas.

Interroga pidbiice,nudiant peuifcqua:,.-iuiiiaal

comitcs tuz. Omae, quod manifeltatur , lui

cft.Bonus fcrmo fccrcra nonquaetit iquin po-

tius dcledatur lauriibus fuis , & teltimojro

pIuriniorum,Ma_.'i!l;cr cgregius contcmnit vi-

loS} dcfpicic txatrcs , & m uniutmuiieicalai

Lther TT. if/fccrctacruJirionjdefudat. Dcclinavl parum-per dc mcadi(putationc, aliorum occafionc,

&: duin infantem Pacatulam inftituo.immo &nutrio.mulcarum fubito mihi jmalc pacataru

bella (ufccpi. Revcrtar ad propofitum. Scxusfcmincus fuo jungatur fexuimcfciat , immotimeat cum pueris iudere.Nullum impudicunt

vcrbu novcric;& fi fortc in tumultu familtx

difcurrenfis aliquid audiat , non intelligar.

Matris nutum pro verbis, ac monitis, Sc pro

inipcrio habcat.Amet utparentenijfubjiciatur

ut dominse , timeat ut magirtram. Cum au-

tem virguncnlam rudem> & cdcnculam fepti-

mus aetacis annus excepcrit , & coeperit eru-

befccrcfcire quid taccatjdubitare quid dicat r

difcat mcmoritet pfalteriura: & ufque ad an-

nos pubertatis libros Salomonis, Evangclia ,

Apoftolos,& Prophctas fui cordis thefaurum

faciat : nec liberius proccdat ad publicum »

ncc fcmpcr Ecclcfiarum quxrat cckbrita- ^tera ; in cubiculo fuo tocas dciicias habeat. \Numquam juvenculos, numqna cincinnatos

videat ; vocis dulccdines pcr autcm animain

vulncrantcs, pueliarumque lafcivia rcp.ellan-

lurtquas quanto licentms admnt , tanto diffi-

cilius evicantur ; & quod didicciuncfccreto

doccnt.iiiclufamquc Danaen vulgi fcrmoni- '''^'^'*^''',

bus vioIant.Sit ei magiltra comes.pceJagoga^-^^^

cuftos I non multo vino dedita, non juxta

ApolTolum , otiofa , acque vcrbofa, fed fo-

bria,gravis, lanifica, & ea tancum Joqucns, ^*^"''* 5

qus animum puellaicm ad virtutcm inftJ-

tuant. Ut cnim aqua in areola digituni fequi-

tur prsecedcntem : ita stas niollis & tenera

in utramqucpaitem flrxibilis eftj & quocun-que duxeris,trahitur.SoIent l3fcivi,& coptu-

li juveacs blandimccis,afFabilicate, munurci.r-

»^8 D. Hteron. tptfl.Tatn.

lis aditum fibi pei- natrices,aiu alamnas qu^.*

rcic,& cam clcmcnter intraverint, dc fcintil-

lis inccndia concitare , paulatimqac proficere

ad impudentiam, & nequaqaam pouc prohi-

bcrijiilo in fe verficulo comprobato : jEgr^

reprchenflas,qaod finis conruefccrc. Pudet di-

cerc,& tanien dicendum eft.-Nobiles feminae »

qu2 nobiliores habuere ntglcdui procos.vi-

lillimx coditionishominibus & fervulisco-

puiantar,ac fub nomine religionis, & umbtacontincntiae,interdum deferunt viros HclenXy

S^zcno. fequuntur Alexandios, ncc Menelaos perti-

ii. mefcunt.Vidcntur h3cc,planguntur,& no viu-

dicantui;quia multitudo peccantium peccan-

di licentiam fubminiflrat. Proh ncfas .' orbic

terrarum ruit , in nobis pcccata non ruunt,

Urbs inclyta, Si. Romani im.pcrii caput , unc>

haaftaefl: incendio : nulla cfl; regio.qux ncHV

exiiles Romanos habear.In cinercs ac favil-

las jfacrx quondam Ecclefiae concidcrunt, &tamt,fl:udemus avaritix. Vivimus quafi alte-

ra die morituri,& aedificamus quafi femper mZavrf.TOhoc faeculo viduri. Auro par-cccs , auro ia-

'^J^qucariajauro fuigwit^ capita columnarum : ^nulus,arque cfuriens antc fores nofl:ras Chri-

ftas in paupcre moritur.Lcgimus Aaron pon-tificem iffe obviam furentibus flammis,& ac-

cenfo thuribulo , Dci iram cohibuilfc : ftctic

inter mortcm & viram facerdos magnus;nccu!tra vcliiglaejus ignis procedcre aufus efl-,

Moyfi loquitur Dcus ; Dimitte mc,& delcbo

populum lilum. Quando dicit , Dimitic mc,oftendit fc tcncri polfejne faciat quod mina-tus cfbo Dci enim potcntiam fervi preces im-pediebant. C^uis putas , iUe fuh caelo cd, qai

nunc irx Dei poflit occurrcre ? qui obviatc

3fiJW. 9. flammls,& cum Apoftolo diccrc; Optabaru.

\Liber II. *t)^\

cjf» anathema elTc pro fratribus meis ? Pc-

rrunt cun>.paftoribi'S grcgcs : quia ficut po- E/S.i^;

pulus, fic faccidcs. Moyfcs compafiionjs lo-

cjucbatur afFedu:Sidimittis populo huic, d\~

mittee:fiii autem, dclc me dc iibro tuo. Vultperirc cum pereuntibiis , nec proptia falutc •'*

coutcntus ert, Gloriaquippc regis, multi-

tudo populi. His Pacatuia nortra nata cft

temporibus , incer hxc crepundia primani

carpit xtatem , ante lacrymas fciiura, quamiifaTO:;rius flctum fenfura, quam gaudium .•

Bccdum incroitus, jam exitus : talem femper

putec fuiir,- manJum.;.icfciat pr2:terita,fugiac

prxlentia,futura defidcict.Hxc uc tuinultua-

rio fermonc didaicm > &: poll necesamico»

tum,lu(flum.]uc perprtuum infanci fcncx lon-

go poft liminio fcribercm.tua, Gaudenti fra«

ter^im^ulit charitas : maluiquc paium quamnihil orr>nin6 , pofcenti dare : auia in alteio

Toluntas opprclia lu(flu , in altero amicitix

dilTimulatio cft.

A R G U M E N T U M.Eujiochium foU ex »mnio:H Uberit Paula »

nobilti (tpud Romnnos m.itrona, ptrfetutim fir~

gtnitatem profejft , matrem ufque in Bethle-

hem, u'oi f/mctijfime cum virgDfibu^ ifi mcna-jlerio *mh& vixerunt , fecuta. esl. Hanc nune

D. Hieronymus docet, qusmodo cufiodire 'virgi~.

nitatem debeat.-eofque qui cafiit^.tls Ipecie Tjen-

tri.avariti&q^HA inferviurU , ficriter ititerek re~

frehendit.

HiERONYMus ad Euflochium dc cuflodi*

Tirginitacis.

EPISTOLA XVIT.AUdi filia & vidc,& inclina aurcm tuam, .

& oblivifccre pcpu!um tnum,&: domum '* ^'^

facus tui : &. concupifcet Rc;X decorea

^l€o D Uieren. Eplfi. f/tf».

taum. Haccidcirco domina mi Euftochmrn»fciibo (dominam quippe vocarc dcbco fpon-fam Domini mci j ut ex ipfo principio lcdio-nis agnofceresinon me nunc laudc virginita-

tis c/redi(fiurum,quam probaflioptimam , &confequutacs:nunc cnumcracurum moleftias

naptiavum, quomodo utcrus intumefcat , in-

fans vagiat,cfucictpeliex,domus cura folici-

tcc & omiiia qax putantur bona, mors exrrc*

ma pr.-Ecidst : fed ut intclligefes tibi cxeunci

dc Sodoma timendum rffe Loch iixoris excm-. pluin.Nolo ti'-'iveniic fuperbia de propofito,

"^^ ' " fcd cimore.Nemo inter ferpcntes & fcorpio..

bonntio,"°* lecurus ingrcditur.Magms mimicoru cir-i

cundamur agminiba$:hofl:iii plena funtom-nia- Quandiu hoc fragili corpore dctincmur,

quamdiu habcmus thcfaarum iftumin vatis

fidilibus,& concupifcic fpiritus adverfus car-

ncm,&caro adverfusrpiritum, nuilaefl cm^vidoria. Advcrfaiius noltcr diabolus canqua

lco rugiensjaliqucm dcvorarc qua;res circuit,

Si Apofloiu'; vas eledionis 6c feparacus ia

Evangclium Cirilli, ob cariiis acuieos & in-«

ccntiva vitiorum repiimic corpustuum &fer-i

vituti fubjicit,ne aliispraEdicans , ipferepro-

bus inveniatui;:& tamcn vidct aliam lc2cm in

mcmbris fuis rcpugnantem legi mexis fua:,&

capcivum fc in iege daci pcccaci:Si polt nu-

Hitatem,jejunia,fames , carccrem, flagella ,

fupplicia , in femctiplum rcverfus exciamar.

Infoelix ego homo, quis mc libeiabicdc coi-

pore mortis hujus.-tute pucas fecuram circ

Vtrgini- deberc ? Gavc quxto , ne quando de te dicac

f«;.?wtT«Deas:Virgo Ifiael cecidic,& non cft qui fuf-

/» trte.cicet eam.Audecer loquar;Ciim omnia poliic

^lj^jL;cus,lul.citare vuginem non pocelt poic rut-

nam. Valetquidcmliberarcdepcena.fcdnoa

Liher II. .*^K,vult coronare coirupcam. Tlmeamus illatn '^

propheC!a,ne in nobisetiam copleatur, Vir-

gincs bonae deficient.Obferva^uid dicat , Ec

virgines bonzMcficient.-qiiia funt & virgines

maia:.Qai videritjinquit,muliercm ad concu-

pifcendumcam , jam moechatus cft in corde

Cao. Pcrit ergo & mente virginitas. Iftae fant

Tirgines mz\x, virgines carne , non fpiritu :

virgines ftultaE.cmac oleum noa habentes,cx-

cluduntur a fponlo.Si autem & illae quae vir-

gincs funt^ob allas tamen culpas virginiratc

corporum non falvantur:quidfiet illis , quae

proftituerunt membra Chrifti,& mutaverunc

tempUm S.SpirituJ in lupanarrSi quid itaquc

in aie poteftcfTc confilij,{i experto creditur

,

hoc primum monco, hoc obtcftor, ut fponfa

Chrifti vinumfugiatpro veneno.Hatc adver-

fus adolofccniia prima arma funt daemonura.

No fic avaritia quatit,inflat fupcrbia.delcdaty;^^ff%

ambitio.Vinum & adolcfcentia duplei ince- t/irgo

dium voluptatis.Quidoleum flammcc adiici-/«^r«f.

mas/quid aracnti corpufculo fomenta igniii

miniftramas?Noe vinum bibit, & inebriatus

cft.Maducavit populus & blbit, & furrexcriic

ludcre.Daniel dcfideriorii vir appellarus eft ,

quia pancm dcfiderij non manducavit & vinii -»- • ,-

concupilccntiae nou bibit.Innumcrabilia funt ^yni ,

de fcripturis divinarefponfa, quae gu.[3im dz^ nentiit,

nant & fimplices cibos probent.Ex quo foli-

citc ptovidcndiieftjUt quos faturitas dc Pa-radilo cxpulit,rcducat efuries.Quod fi volue-ris refpondcrc.dcnobili ftirpegcneratam, se-per indcliciis.femprr in plumis, non pofl"e avino 8c cfculcatioribus cibis abftinerc , nechis legibus viverc,diftri(Sitis rcfpondeborVi-ve.ergo legctua,qux Dci no potcs.No quodDcus univcxiitaiis crcatoi 8c Das , ifttcfti-t

i.6t D. Hier&n. Efijl. Fam.notum noftiorum rugitu & inanitatc ventri«>

pulmonin.|ue dcledetui aidovc: "cJ quod ali-

tcr pudicitia rutaeire non pofTu. Pigec diccrc,

quot qaotidie virgines ruaiir,r|Uantas dc luo

gremio mater pcrdat Ecclcfia:fuper quae fy-

dera inimicus fupcrbus ponat thionum fuu.^ahs- Explofis & exterrainatis his qua: nolunt cffc

conlor-v"^§i"cs,ted videri,nuc ad teniini omnis di»

tiz vir-^^?>^^^^ oracic» : quz qaanto piima Romanagint c«- virgo nobilis cfle coepiftijtanro tibi amplius

vend* laboradum c{t,ne & prarfcntibus bonis carcas

& futuris.Noio habeas confottiu matrona»>rura:nolo adnobilium domos accedas.-nolo tc

frequcnter videre.qujd contcmnes virgoefle

voluifti.Ad hominis coniuge Dei fpofa pro-pcras?Difce ia hac partefuperbia fan:iam .•

fcito tc illis cife meliore.Sinc tibi foci^.quas

jejunia tenuat.quibus pailor in facic cfl,quas

& aetas prob.ivit& vita.EIlo fabjc^ta pareu-

tibus,imitarcfponfum tuum.Raro (\t cgrclfus

in pablicum.Nunquam caufa dcerit proccde-

di,(i fcrapcr quando neccire eft,proceflara fis,

Sir tibi modcratus cibus, & nunquam venter

r cipletus. Vlurcs quippc funt , qu2 cum vino

finc fobriae, ciborum largicace funt cbriac. Adoracionem tibi no(fte furgenti non indigcftio

ruda faciat,fcd inanicas.Crebr;us lcgc : difcc

quamplurima.Tencci codice fomnuy obrcpat,

& cadentcm faciem pagina fanda fulcipiat.

Sint tibi quotidiana jc|unia,& refcdio fatie-

tatem fugicns. Si quando fenferis cxteriorc

^^iu.,' honiincm floremadolefcetia; fufpirarc,& ac-

dim re- ccpto cibo cura te in lcaulo copolicam dulcis

/*y/^«^«« libidinum pompa concufl!"erir, arnpe fcucura

fidei,in quo ignit^ diaboli cxtinguittur fagic-

tac.Carnis ainor Spiricus amorc fupciaturrde'.

fidcrium defideuo rcftinguitui. Lava pct fifl'»

Liher II. i^jguIasnoflcsledumtau,lacryml5 tuis ftratii

ruum riga.Vigila,& cfto ficut pafler in folitu-

dinc.Nc declines aurem tuam in vcrba niali-

kiaj.Sxpc enim indcccns aliquid loquentcs ,

tentant mcntis arbitrium > fi liticnter audias ,*'* 5*-

virgo quoddiciturtfiad ridicula quaequc fol-^^^^ Aivaris. Naturali ducimurmalo : adulatoribus ««^;</a*

noftris Hbentcr favcmus,ad laudcm fuam in- torts.

trinfccus anima laetatur. Sponfa Chrifti arca

cft teftamcnti,inttmfecus & cxtrinfccus dcau-

rata.cuftos lcgis Domini. Sicut in rila nihil

aliud fuit,nifi tabulx «(cftamcnti , ita & in tc

nullus (it extrinfccus cogitatus.Maria bonampaitcm clegir,.guaE non auferetur ab ea, Efto

& tu Maria,cibis piJEferto dofirina. Sororcs

tua: curfitenc,& quxrant quomodo Chriftum

hofpitcm fufcipiant. Tu femel faeculi onerc '^'^S^,

projedojfcdc ad nedes Domini & dic, Inveni*'^^,**

quem quxrcbat amma mca : tcnebo eum , & -"

non dimitcam:Scraper te cubiculi tui fecreta

cuftodiant, fcmpcrxecum fponfus ludat in-

trinfecus. Oias : loqueris ad fponfum. Lc-gis : ille tibi loquitur. Dina cgrefTa corrum'*

pitur. Nolo tc fponfum guaercrc pcr pla-

tcas : nolo te ciicumire angulos civitatis.

Foris vagcntur virgines ftultae;tu intrinfccus

efto cum fponfo. Cum facis elcemofynam ,

Deus folus videat.Cum jejunas j laetafirfa-

- cies tua. Vcftis nec fatis mundajnec fordida ,

& nulla divcrfftatc notabilis. Ncc fatis rc-

Jigiofa velis videri, nec plus humilis qua «c-

celfecft,ne glotiam fugiendo quxras. Plurcs

Cnim paupcrtatis,mifcncordia5 , atquc jejunij

arbitros decJinantes.hoc ipfo cupiut placere,

.«]u6d placerc contemnunt : & mirum in mo-4um laus dum vitatur > appctitur.Nec afFcda-

''«a:ibxdcs,ncc cxcjuifitas aiuuditiae conYcniunc

i64 D. Hierm. ^pijl. Fam.Chriftiano.Si «quid ignoras, fi quid dc fcripta-

S>iti do- ris dabitas , intcrroga cum, qucm vita com-clores a mendat.excufat aetas,fama non rcprobat.Autmirgine

fj non cft qui poflit cxponere, melius cft ali-

€onJuie.qyj j ncfcire fecure,quam cum peticuio difcc-

re.Si qux ancillul^ funt comitcspropofuitui,

ncerigaris adverfus eas > ncinflcris ut domi-na.Unu fponfum habcre ccEpiftis,fimul pfal»

litisjChrifti limul corpus accipitisrcut menfa

diverfafit : Provocentur& aliae:honor virgi-

num fit invitatio cetcrarum.Quod fi aliquam

fcnferis infirmiore in fidcjfufcipcjconfolare,

blandirc>&: pudicitia illias fac lucrumtuum.

Centvx Avaiitia tibi quoque vitandum eft malum :

<»x»*r«- oon ut aliena nonappetasC hoc cnim & pu-

fiam,^ biicac leges puniunt) ied quod tua> quas lunc

aliena.non fervcs. Alienanobis auri argentiqj

funt pondcra, noftra poflcflio fpiritualis cft.

Nemo potcft duobus dominls fcrvire.Cogi-

tatio vidus fpinae funt fiiei : radix avariti»Orxndt cura genciliii.Tcrram & coclum defpicicns,&temporit d^i^Q copulata catabis.Pais mca Dominus,

^^ ' Poft hxc quamqua Apoftolus oratc nos fcm-

per jubcat>& fandis ctia ipfc fit fomnus ora-

tiojtanicn divifas orandi horas dcbemus ha-

bcre:ut fi forcc aliquo fucrimus opcrc deteti,

iplum aos ad officm tcmpus admoncat. Ho-rara t£rtiim,Lextam,nonam, diiuculumquo-

que & fefpeta nemo eft qui nefciat. Ncc cibi

fumacur,ni(i orationc pra^mifia^nccrcccdatar

a mefajnifi rcfctatui Crcatori giatia.Nodi-Qfa.no •

jj^j [j,5 tcrquc (urgendum : revolvcnda qua;

IThi- ^^ fcripturis mcmoritcr reiincmus. Egrcdicn-

&snd;t. tcs de ruoipitio armet oratio : regrcdientibus

dc piatta oratio occutrat antcqua felIio:ncc

prius corpulculum rcquiefcat, quam anima

^afcacui.Ad emacm aClum,ad omacm incef.

fuin

Liher IT. i^-j-

fcm manns pingac cruccm.Pioponc tlbi bea-

t«in virgiucm Maria.qus tantae cxtiticpuri-

tatis , uc marcr Domini efle mcrerecur. A4quam cumGabriel angelus in viri fpecic dcf-

cendiirec diceos: Avc giatia plcnaj Dominustccum, confternaca & conicriica rcfponderc

no potuit.Nunqua ciiim a viro fuctat faluta-

ta.Deniquc nuncium difcit & loquitui;& qna:

bominem formidabat,cum Angelo fabulatuc

intrcpida.Potcs & tu matev niXc Domini.Acci-|)e tibi douum magnum,novu,& fctibe in eo:

& poftquam conceperis in utero & pcpercris,

filiii,dic,A timore cuo co:.ccpimus Domine,& doIuimus,& pcpcrJmus fpiritu ralvationis/j;^.,,jj

tuae, quera fccimus fupri trrra. Tunc & RlkiteiJes in.

tuus cibi icrpnndcbic, Eccr mat:rraca& fri-X'»'' Dei

txes mei.H.iComu:aqjs d^geflimus dui:^ ^.f**PP^-'f^':

<Jebuntut ci, qai non amat Chrift.jn-v.Oui au-^*^tem omncm laeculi poinpam pro pu: i>3mcijro

«•habucrit,& vanadaxer.t un.verf^i fub 'ole;ucChriftum luctifaciatrqui corr.ortnus tfi Do-»mino(ao,& confurrcxu,^: crucifixit '.;;nemcum vitiis & concupifccntiis, Iheic procla-Xtvabit, Qu's fios fc|'drab z a charirate Dci?Quis fandorum iine ccrtamuie coroaatus eH:quxre , & iavenics tiugulos adv rfa perpcf-fos. Solus in dcliciis Silomon fuit, & foificjideo cortuit : Quem enim diligit Dominiiscorrip!t:cafh;gatautcm onin<.m filium qucrnrccjpit. Nonnc meliuselt brcvi ceporc dimi-ca.c,fcrre vallum, arma ftimne.laceiTeic fublorica,&poitea gauderc v,dorcm,quam iia«fatientia unius [\oxx f.rviie perpccao?NihiIamantibus durura efl: :uullus di/!icjlVs cu-picnti labor efc. Ameiiaus Chriftam , ejufquefet^per quasramui amplcxus;& facile vidcH-tuiomoc dl/Scik,Bievia pmabiinus univerr»

M

1^6 D. Siercn. Eptf. '

ûae loiiffa funt. Regnum coelorum vim pati-

jtur, Sc violcnti rapiunt illud- Nifi vim fcce*

ris.ccEloium rcgna non capies. QaoticCcun-

<jac ce vana fscali cieleiSaYCritambitio,qu»-

tics in munfio aliquid vidcris ^loriofum , ad

paradifarn mente tranfgtedere : fcnV incipe

quod futuia es : & corpore pariter ac mente

munita clamabis, & diccs : A.quas mulcae nonpocerunt eB:ingnerc charitatem , & flujfuaa

nou opericnt cam-ARGUMENTUM.

SHeronymiti'^ Inliand matre , ^ Proba n^xfi

rvg^M ,T>tmetrtadem 'v.rgtnern docet, efuemo^nj-.vere^fir virginitfstem ctsjloUtre deheat.

Ad Oe.me rB.iADEM de fervanda virgi-

ni:acc..

EPISTOLA XVIII.INteromnes m.iceriaSjqaasab adolcfccRfia

ufque ad hanc aerate r,vcl mca,rcl nocario-

rum fcripfi manu,nihil praefcuti opcrc diffici-

lius.Sciipturusenim ad Demctriaicm , virgu

.ce Chrifti.qux &iiobilitate,& divitiis prima

icft in orbeE.omano,(i cunda viitutibus cjus

con^^^rua dixero,ad!ilari putabor : fi cjuardam

fSbtraxcro, nc incrcdibilia videantur, damnii

laudibus ejas niwa facict vcêcundia. Quid

jglcur faciamPquod implere no polTttmjntga-

re non audeo : tanta cft avis cjus & matrij,

infi^^nium fceminarum.in jubendo au»loritas,

Jhpctendo fides,in cxtorquccdo perfcvciatia,

ISIe.ûc enim u^novum & prxcipuum qu d-

.dam amc flagitanccuius ingcniamin huj 'af-

.ccmodimateriis fiEpedetritum cft.fcdce vo-

cis meae pL'o viiili parcvdcfic tellimoniuni in

Cjus virtutibU5 erplicandis, cuâs , uc incl •ci

cratoris utar fcnteuLia, 'pcs magis laud.î '..

iHuaauM cli;ouamQi:>i:iipael.l2.i!i5aunos ;i-.:.

Liher II.^

^ KfyST.^ore funcrar!t,& iuJc cccpeiit, ub' aliis de-

fiire,perfcdx conlufnniatx'que viitutis cft.Sit

prncul obrrccl3cio, facclTac invidia nuiJum ia ,

a;iibic!ORe (It crimen.-ignoci ad ignotam fcii-

bimiis, dumtaxat jiixca facicm corporaieni ,

alioquin interiorhomo puichie fibi cognitus

cft.iila notitia.qua & Paulus Apoftolus Co-loirenlcs.multofquc credcntium noveracqudsantc noa viderat. Quancum dx ap;:d me nie-

ricumimma miracuUim virgiais .'loftrar.hinc

poteft a;flimari,qu6d occupacjs in cxplana-

tionetempli Ezcchielis.oaod opus iu omni-bus fcrrpcjris fandis vcl di fficiihD.am eft,Sc

in ea pavce delubri.in qua fanda fai?clorum,

& thymiamatis alrare dcfcribicur, mainj pa-riimper hoc uti diverciculo ; ut de aharitranlirem ad aUarc , Sc hoftiar.i vivam, p.'a-

ccntem D'o , ac fineuUa macula , stern^t

pudicicia: confecrarcm. Scio, quod ad impre-cacionem pontificis flammrum virginalcfan-

ftum opcruerit caput : Sc illad Apoitolicxvocis infigne cclebracum fit : Yolo auccmvos omnes virgine caftam exhlbere Chriflo.

Quando aflitic rcgina a dextris ejus.in vciH-t.Coi^-Xi.

tudcaarato,circundata variecate. Qua veftc^^^''***

polynjita , Sc mulcarum vlttucum divcrficate'^*'^'"^*

contexca , indutus fuit & Jofeph , & refmmpr'/ a]*quoniam uiebantur filix.Unde & ipfa fpon*fa I^tatur,acdicit;Incroduxit mc rtx in cubi«culum fuum,fodaUumquc refpond^t chonis c

O.nnis glorid (ilix regis iacrinfc;ciis. ScdScnoflra oratio dabit aliquid eraolumenti.Equorutn curfus fa/ore pernicior Ht.puTiiuiTj

fortitudo claxnoribus incitatur .• paratas adprxlium acies, flriclofque mucrones , fcimoImpcratoris accrndit. Igitur & in operc prae-Xciiti avia ^uidem, m^tcrque plantavcruut •

M i

ij6.3 D Hienn. Epijl. Fam.\' incremtntu dabit Rlietorumdifciplina ell ab

avis,& atavis,& omni retio nobilitate orna-

rcquim laadesmtramomm fterilitatem ra-

dix fecuuda compenfet:& quod in fru<Sa nonteneas, mircris in trunco. Scilicct nunc mihi

Proborum,& Olibriorum clara rcpetenda siic

nomina,& !lluflrfs.Aniti) fanguinis gcnus:ia

quo^aut nullas,aut rarus eft,qui nou mciucrit

confuIacum:aut profcredus Olibrius virginis

noftrae patcr,qucm , immatura mortc fubtra-

<num,Roma congcmuit.Vcrcor plura dicere >

nc fandae matris vuinus exafpcrcm, & virtu-

tum ejus rccordatio.fiat doloris inftauratio.

Pius filiu«, vir amabilis , clcmcns dominusi

civisaiFabilis, conful quidem in pueritia,fcd

motam bouitatcfcnator illuftrior Felix mor-te raa.qiii non vidit patriam corruentcm:imo

f^licior fobolcqui Uemctriadis proaviae no-feilitatcm infigniorcm reddidit , Demetriadis

fiUx pcrpstua caflitate. Vcium quid ago ?

oblitus piopofiti,dum adniiror juvenem lau-

4avi aliquid bonorum f2cularium,cum in eo

mihi virgo magis noftra laudanda fit, quodhxc univerfa contempferit : quod fe non no-bilem, non divitiis prcTEpollentcm, fcd homi-ncm cogitavit. Incrf dibilis animac fortitudo>

intcr gemmas & fericum, intcr eunachoruin

& puellaram catervaSi& adulationem ac mi-nifteria familiae peiftrcpcntis , & cxquifitas

cpulas.quas amplac domus prasbebacabunda-

tia,appcti(rccam jcjuniorum laScn:cm,afperi-

tatem veftium, vida^ contincntiam ; lcgerac

cnim Domini verbadiccntis : Qui raollibus

vcftiuntur, in domibBS regum funt. Stupcbac

tiAtt. I. ^'^ convcrfationcm Heli2,& Joanis Baptiftx;

4.Re». quorumutciqjzona pellicca aftrinxic& mor-

klut.il (iilcavit liimbos fuos altcr vcniirenaiiacur iii

Zther II. 1^^fpititu,& virtatc Helix przcnrfo t Domini.inntcro prophctans parcntis,& antc dietn jiidi-

cij judicis vocc laudatus. AnnaE filiae Pha-nuclis mirabatur ardorcm , c\ax orationibiis

atquc jcjuniis ufque ad ultimam fcnedutemin templo Domino fcrvicbat, Quatuor virgi- Lfie i,

num filiarum Philippi dcfidcrabat chorum:& ^^- il«

nnam fe illaruro elfc cupicbat , qnas pudici-

tia virginali , prophetix gvatiam confecucae

funt. His & haiufccmodi cogitationibus

pafcebat aninium.nihil ica mccucns , quamaviam.matrcraquc ofFcndcrc.-quarum cum in-

ciravctar cxcmpIo,voIuntate.& ftudiisterrc-

batur,non quod diiphceret cis Isn^flum pro-

poficum,fed quod pro rei magnitudinc, opta-

rc id , & appctere non audcr^nt. j£iluabac

Chrifti tyruncula : odcrat orijatum fuum ; «Scfjf/f j

cum Hcflcr loqucbatur ad Domir.um;Tu r.o-j j.

Aijquod odcrim infigne capitis mei , hoc efV,

c^iadcma, quo uttbatiir quaii rcgina, Sc raDtse

ducam imniunditiarjVtJut paunum mcnflrua-

XX. A)Unt fan^s & nobiles femins , quscam vidcrunt , qua: norunt.quas de littore

Galliarum ad habitationcm fandorum lo«

corum j hoftium per Africam compulit faeva

lempcfbas , noflibus & fccrcto.coofciis tan-

tum virginibus Dai, quae inmatris,& avise

comitatu cianc, numquam eam lintcaminum,

numquam plumarum ulam mollitie , fed ci-

Jiciolum in nuda humo habuiflc pioAratu,jugibus facitm rigaflc lacrymis , Salvatoris

nr.ente genibus aavolutam , ut fuum rccipcrec

propofitum.ut implerct dcfidcriUjUt aviae ani-

mam matrifque moiliict. Qaid uhra difF;ro ?

cum jam nuptiarum appiopinquarct dics,&futuro matiimonio thalamus pararctiir ,

fccicco & abfquc atbitiis , nodemquc ha-

M }

Xjti D. Hieron. Epijl.. Tam.bcn? pro foiacio, tallbus (: fertur arma{fa

confihis : Qoitl agis Dsmetrias?cur piidicitia:

tanto-pavorccicfcndis ? libeitateopuscli , &audacia : quaz fi in pace iDetuis, cjuinfaccres

in martyrio perpetienclo?qurc tuofumvultr:

ferrenon potes.quomodo tallincrcs tnbuna-lia perfecutorumrSi te viicrum excmplartoti

provocant.hortetur, faciatque fecuram bcata.

martyr Agne5,quac & actatcm vicit, & ryraiu

i>um:& tituluiii caiVitatis martyrio confccra-

Vit.NcfcismiiVrajnefcis cui virginitatcm tuH

«cbeas.Djdum inrcr barbaras tremuifti ma»Mus:avi2,matrifque finu,& pallis tcgcbaris;

"nidilH tc captiva,& pudicitiam tuam non tu:e

potcftatis: horruifti truces hoilium vultus:

iwpras virgincs Dei,gemicu tacito cofpcxifti:

»ii:; tua, qnondam orbis caput, Ronuni po-£uii fcpulchru eflik tuin Libyco iitoreexu-

3em viruin,exul ipfa accipiesK]uam habicura

yronubaniFquo dcJucenda comitatu ? Stridor

Punicae lingua: procaci.-» tibi Fcfccunina cau-

tnbit. Rumpc moras omncs, Pcrfcda Dei di-7tf<?» 4 lcCvo foras mittit timoiem. Aflumc fcutum«/».6. £(je'ioricam julliriae-galeam falutis:procede

adptxHii.Habct &: pudicitia fcrvata marty-

rium fuum.Quid mctuis aviam=quid formidas

parentemffoifitan & ipfs velint.quod te vcl-

k non credant. His, Sc aiiis compluribus in-

flamm3taf}:imul?s,omncmcorpotiscultum,3c

h^birum fxcularcm,qua(i propofiti fui impe-

dimenta,proiecit.Pretiofa monilia , & graTcs

cenflbus uniones,adentefque gcmmi,rcddun,tur feuniis:vili tunica induitur : viliori tcgi,

tur tiailio:& infpcrata aviaegenubus repcntc

pr(?voIvitur,flcru tantiim, & plan<flibus,qua£

* AltMizf^cZyoilciidk.* Obflupuit fanda & giavis te^

*/?«»//?;• ix^iua, alicnam habicum in ncptc confpicicns;

Lihr H. i-rr

Iftster gaudlo ftabac atcyn;ta:utraqHe Vfiiim

noncredcrcquod vcrum effc cupicbst : najfic

Vox faucibuS) & inter ruborem, & pallorem,

mctumque atqucla:titiam,cogitaciones variae

nutabant. Succumbendum eft hui€[ioco, nc-que narrare aggrediar , quod diccndo minusfaciam. Ad cxplicandam incredibilis gaudLj

magnitudinem & Tulliani fiuvius ficcarctuc

ingcnij, & concorcae Demofthenis , vibratac-

que fcntenciDE , cardius , languidiuft-juc fcr-

rcntur. Quidquid por.( '.l cogitare animus

,

quidquid fcrmo potc(lexplicarc,illo in tem-.

porc fadum eft. Certatim Tn ofcula neptis ,

& fiHo: matcr ,& ariaruunt : ubercim Hcre

pr:c gaudio , jacentcm manu arrollcre , am-plcxariquc trepidaiucm : se^nofccrc in iiiiuis

propofito mentem fuam , & gratalari, quodnobilem familia virgo virginitarc fua nobi-

1-iorem faccret,inveniiTc eam , quod prxftaret'

gencri,quod Romans urbis cincres mitigarct.

Icfu^bone.qnid iliiulin tora domo exultatio-

nis fjitjQuafi cx radice fecunda multas fimal'

virgines puliularunt.-excmplumquc pacronae,

& dominac fecuta cO: clicntum tutba, atquc'

famularum.Pcr omncs domos fsrvcbat virgi-

r.itatis profcluo.-qaarum cum impar c(Tet ia

carnc conditio, unum crat prxmium caflita-

tis.parum loquor.Cundse pcr Africsm Eccic-

fix quor.dam cxultaverc tr'pudio:non fpliim

ad acbzs , oppiia, viculofquc , fcd ad ipfa

quoqjc mngalia " celcbris fama penettavic :* Aliitr^

omncs intcr Afticam, Icali.Tmque infulae hoc '^'i'*"*'

luraore rcplccae func, & inoffenfo pede lon-

giusgaudia cuanr.rc. Tunc lugubres veiles

Italia mutavicSi feraiiuta urbis Romx rroe-

nia , priltinum sx partc rcccpcre fuigo^cni ,pioi>itiuni (ibiexjlhinaates Deum.in aluma*

M 4

eonv rfione p-.ifcda, Puiares 'crcu.dam Go--thorum manum, colliivicm perfugarum acq>

fcrvorum Domini (k-fup rinconantis fulmineconcidilie. Non llc poli Tirbiam, Trafymc-niim,& Cannas.in quibus locis Romanorurricxercituiin cxfa funt millia, Marcclli piiniiS

apud No'a prxlfofe populus Romanus eic-

Sir.-m.nor! prius gauclio ftrata Gatlorum ag-inin.i, auio rciknipta nobilitas,&. feminariumRo.nani generisin arcc cognovit» Penctravis

hic ninior oricncis licrora : 3c in mediterra-

«eis quoq; uibibus ChiiAiana: glorix trium-phus auditus eft.Qîac virginum Chvifti noi>

«uius Ic focietaie ia(fl»v)t ? quac mater nostijum, Juliana. bcatum clamavit uterumJln-

cûaapud infidrles fintprxmia futurotum.I*lu$ inteiim-iecepifti virgo , cjuam obtulifti.

Qjan; fponfam hominis una tantum provm-cia noverat,virgir,em Chrifti cocus orbis au-

«Jivit.Solcncniiferi pnrentcs,& nam plcnx fi-

êi C hnlliani, dtformcs , & aliquo mcnibro^cbilcs rili.is, quia dignos generos non invc«

ri!unr,>iigii)irati traderc : Tanti, ut d citur ,

vitLUiqudi.ti margariturerCcite , qai religio-»

Jiores iibi videncur, parvo lumptu,& qui \\xad alimenta ft/ficâcvirginibus datoômnemccnftfm in ucioquc fexu faecularibas liberi^

jar^.utur.Quod nupcr in hacurbcdivcs qui-

da fscit piesbyter.uc duis filias in propoiico

virginali inopcs rciinqucrct , & alkorumacl

«mncm copiam filiorum luxuriaE,atquc deli-

ciis pruvidcrtr. Fcceiunt hocmultx, proh.

dolor ! noflri propofiti fcEmina::atque utina

xarum effet cxemplum.-quodquanto crcbiius

cli.tanto ifts fcliciorcs , quae ne plurimarum

ûidim cxcmpla fccutse funt. Fcrtur,& om-i»ium Chiiftittnorum laudc cclebratur.cûid'.

Lihei' II. %y j

quid fucrat nuptiis priEparatum , a fancta

Clanfti Sinotide virgiiii traditum, nc rpoafo

ficrct in)uria:immo ut dotata priftii.is opibus

vcniret ad rpoufum : & quod in rcbus mundipcuturum etar, domeflicoium Dei fuftcnta-

rct inopiam.Quis hoc cicdat/Proba ilia, oni-

nium dignitatum>& cundae nobilitatis in or-

bc Komano nomcn i Iuilrius>cujus fanditas,

& in univerfos ctFufa bonitas ctiam apudbarbaros vcnc:rabilis fuir.qnam trium libcro-

rum,Probini,0!ibrij& l'iobi, non fatigarunc

ordinarij confulatus. Et cuni, incenfis dirc-

ptifque domjbus, inurbe captivitas fit , nunchabitas vcnundare dicitur poflcfliones, & fa-

cerc fibi amicos de iniquo mammoiia , qui fe Luc.iSh

r-ecipiant in astcrna tabernacula,ut erubefcant

Gmncs Ecclcfiafticiminifterij gradus,& caffa

iiomiiia monachorum cmere praedia , tanta

nobilitatc vendente. Vix barbaroruni cffagc-

lat manus,& avulfas decomplexu fuo virgi-

nes flevcrat, cum fubito intolcrabiii , quoct

numquam timucrat,amantillimi filij oibitate

percutuur, & quafi futura virginis Chritli

avia,fpc futurorum mortifcrum vulnus excc-'

pit, probans in fe vcrum eirc, quod in lyrico

carmine fuper jurti prasconio dicitur ; Si fra-

dus illabatur oibis , impavidum fcricni rui-

nJC.Lcginius m voluminc JobtAbhuc iilo 1 o-^''^' -'^•-

qucntc,venii alius niKicius.Et m codcm^Tcn-tatiojfivc ut melius habctut in HaebraEo, mi-Jitia, eft; vita hominis fupcr terram. Ad hocenlm laboramus, & infxcuii hu|us peiiciita^-

jmur militia,ut in futuro fa^cuio coio-ncmur.

Ncc mirum hoc dc hominibus crcdcre , cum^^^f, ^Dominus ipfc tcntatus lit.Et de Abraha fcri-G'.» n,ptura t':ftatur».qu6d Deus rcntaverit cum.R"»»* fb

Qiiaci cb caufaui 3; Apoftolus]oquitui:Gia-

U i

i74. .

^- îeron. Fpijl. Fa;n.dentcs jn tnbulntione.fcicntes, qu6>UiibuIa-itio patienuam oper = tur, patientia probatio-ncm,piobat!o fpcm, fpesautcm non confan-

'Rom. 8.'^'^•^^ '" ^}^'^ loco.Quis nos fcparabit a cha-

* ritate ChriftiPtribulatio.an anguftia ? an pcr-

fecutio?an fames/an nujitas-an pcriculumât;-

gladius ? ficut fcriptum cft : Q/iia proptcr tc

mortificamur tota diceflimati fumus,ut ovesoccifioais. Et Efaias hujufccmodi homincs

F/4/,x8. cohortatar,dicens.Qui ablaflatieOis a ladc,

qui avulll ab ub^re , tribulacionem luper tfi-

Kc». 8.t)ulationem expetlrrc fpcm fapcr fpera. Noii .

funt conJigi-.x pairiones hujus teporis ad fu-

turam gIoii.im,qax revclabitur in nobis.Curifta replicavctim, fequens fermo mcnflrabir.

Qux dc medio m.lri fiimante viderat patria ,

& hagili cymba3 falucem fuam fuorumqu,2-

commitcraccrudcliora invenLc Africse litora,.

Excipitur enim ab eo,quem nefcias , utrum •

avarior, an crudclior fucrit : cui nihil dulce.

prsccr vinum,& prciium;3i qui:fab occafions

partium ciemenciiumi principis , farvillimas-

omnij extitittyrannorum.-Et uc aiiqaid lo-

q.aarde fabuli-s pocrsram,qaafi Orcusin tar«-

taro.non tricipitf rfed multoruiii capiium ha«-

buit Ccibcrum,q'.i: cunda fraherct,..c Incera-

TCc.Hinc matram gremiis abduccrc pa>âs,nc-.-

gotiit-)ribas& avidiilin\is inoitalium Syris ,

,

nob !iii pacllaruivapcias vendere, non pupil-

lata;n,non /iduaru:n, non virginum Chrifti

inopiac parccrc , magifque manus rogantiurn

fpediie, quam valtas. H..nc feram Charib-dim, Scyllamque fuccinftarn mulcis canibuS>

fjg:er;s. birbaros raacrona faft;nuij, qui nec

«aufragii? parccrcnt, nec captivitatibus fle-:.

dcrencur. ImicAK crudeiis r.ilrcm holie Ro--jiuai irapeiij.Brcuus noftxi tcmppiis^taDtuiH.:

Liher l I. 175cfUod invencrar,tuiit:tuquxris,qiiod non in,,

rcuis.Et miiaiitur ajmuhrvittus enim femper

invidis paretjcur tantarum fccum pudicitiam

tacica profcriptione mercata fit ; ciim&ille

partem -lignatus fit accipere , qui totum po-

tuit aiifcrrc,& hsc quafi comiti negare noii

aufa fit, qux fe intelligebat fub nominc pri-

var^ ciignitatis tyranuo fervieutem ? Sentio'

me inimicorum patcre morfibus , qu6d adu^

Jari videar clarilfimae & nobiliiTims feminx:'

qui accufare non potcrunt, (i me fcient huc-

ufque tacuilTe. Neque eaim laudavi in ei'

umquam antiquitarem gcneris,divitiarnm, &-

potcncia; magnitudine,viro vivente,vcirmor-

tUo ; quae aiij forfitan merccnaria oratione"

laudaverint. Mihi propofuii e(t flrylo Ecclc-

ftaftico laudareavia virginis nieae,& grarias"

agerc , quod voluntatcm cjus fua adjuverit

voluntate. Alioquin cellula monafterij, vilis-

cibiis, veftifquc contcn^pta ,&~^ actas vicina'

jam moiti , brcvilque tcmpotis viaticam »

carent omniafTentationis infamia.Deniquc iii'

reliquis partibusjomnis mihi fermo ad virgi-

ncm dirigctur,& virginem nobiL-nj, & nobi-

]em non minus fandlitatc, quam gcncre.-cujuS'

ouanto fublimior aflcnfus eft, tanto lapfus-

periculofior.Unum illud tibi nara Dco,qua!-

que omnibus unum pradicam , & icp°tcns ,»

iteriimquc, iterumque moncbo , ut animuni''

tuum facrjE Jedionis amorc occupes, ncc in-

hona tcria pcdoris tui, fcmcntem lolij avc-~

narumque fufcipias ; ne , dormicntc patrcfa--

rnilias.qui elUowi , id eft, animus Deo fcm--,. .

pcr adhatrcnsj mimicus homo zizania lupero-^ *^

ftminer, fcd fcmpcr loquarisv- I.t- nodtbus p,%i ^^,.qusfivi quem-dtligit anima mea, ubi pafcis, Uier.xJJ'

wfci-cubaMa-ittcridiefB-cadiVxfit poft tc aiii-.-.

»7 6 D. Hler. Efijf. TAm.ma mea : me furcepi: d<:jctcia tua , IlJudqu«;

Hicremia: : Non Jaboravi fcqucns le : ncquccni u cil: dolor in iacob, ncc labor ii>IfraeL-

Quando eras in faeculo , ea qiiae erant faecu-

li, diligcbas : polire facicm purpurifTo , &.CcruITa ora depingere.ornare crinem , & alie-

nis capillis turritum vrrticem flruere. Ut ta-

ceam de iuaurium ptctiis.candoie margaiita-

liJm,rubri maris piofunda teftantiii. fmarag-dorum viroie,ccraunicmm flaaimis, hiacyn-

thorum pelago.ad quac ardtnt & infaniuc Uu-dia matronarum. Nunc aurem,quia faeculain.

reliquini, & (ccundo poft baptifmum gradu,

inirti paclum cum adverfario tuo , diccns ci :

Renuncio tib',diaboIe, &'f2ECuIo tuo,& pom-pae tux,& operibus tuis. Serva faedus , quoipepigilli, & cflo confenticns, padumque cu-

j^j^^.ii, rtodicns cum advcrfario tuo , dum e$ in via.

hujus Aeculi^ne forte tradat tc iudici,& tc de

. fi!0 aliquid ufurpafle convincat : tradaiiff^ue

" miniftro, qai ipfe eft & inimicus, & vinJcx:&

mictaris in carccrem & in tenebras extcrio-

xes, quae quaiue a Chri-o verc lismine lepa-

' fantur,ranr6 nos majori horrore circunidant,,

& noa inde excas.nifi folvas novi/Tunii qua-

flrantem,id cfl:>m.ininmm quodque dtliclrim ;

quia& pro otiofo vcrbo redditurl fumus ra-

. iion:m in die judicii. Hacc dicla fint noii in-Eff .IC.

fa^(>^ contra tc vaticinio.fed pavidi cautiqj

moniioris officio, ea quoquc in tc.quae tuta

funt foimidantis. Si fpiritusjinquit, poccflatc

habenris afcendcrir^fupcr te locum tuuni ne

r^. , dimifcris. Ouafi in procinflu, & in acic fta-

f[ 19- -'^^^s lcmper ad pugnam. v ult nos ..jco mo-'*

veic hoitis,& de gradu deccdetc.rt.! folidanda

vciKgi.1 funr, & diccndum : Scatui fupra pe-

tur. pcd.s incos,& p=tra ictugium lcpoiibus,

Ltbtr ' Ilr 177Pto quo multl herinaccos legunr.Hcrlnaccusauimal parvum , & fugax, & fpinarum fenti-

bus praegravatum. ScA irleo Icius fpinis co-ronatus cft , & nollra delirla portavit , &pro nobis doluit, ut ds fcntibus & tribulatio-

^*'**!»

nibus feminaru,ad cjuas dicitur:Iu anxictati-

bus, & doloribus pariet mulicr, & ad virumconverfio tua, & ipfe tui dominabitur ; rofa q^^^ ^.

virgiait3tis,& lilia caftitatis nafccrcntur.Un- Apoc.\^de & fponfus pafcitar inter lilia, & inter eos,.E«i 9.

<l\\\ vcftinicnta fua noi) coiiiquinaverunt:vir-

gin:;s enim pcrmanfcruwt , audieruntque pra:- *

ceptum.-Candida fint fempcr vcftimenta tua, c-c»?. i;

& quafi audor virginitatis , &i princcps, lo- P/«*'l4i«

quitur confidenter : Ego flos campi,& liliuni

convallium. Pctia igicur leporum eft, cjui ia

perfcciitionibus fjgiunt de civirate,in civita- Efa II,

tem. Nec timcrtt illud prophcticum : Periic

fuga a mc, Montes autem excelli ceiv'S) quo-lumcolubri Cibus funt:quo$ cducic pucr par-

vulus deforamine, quando pavdus & i-.oedus >

rcquicfcunt fimul : & bos , & lea comedunc

paleas , ut neqnaquam bos difcat feritatem »

fcd ko doceatur manluctudincm.Rcvertamurad propofuum tcftimonium..Si fpiritus pote-

fiatcm habcntis afcendciit fuper te , Jocumtuum ne d mifcris, Pod quod fequitur: Qal^Ecd.iOicuratio quiefcere facit peccata niaxima. v^ivciliculus hunc habet fcafam : Si in cogica-

tioncs tuas coluber afccnde it,omiii cuftodia

fcrva cor tuum. Ec cum David canito ; Ab p/»^.j.8.

Gccultis m"is, munda me Doraine, &. ab alie-

nis parcc d^r-o tuo ; ad peccatum maximum,quodopcre pcrpetratur , ncqiiaquani pcrve-

nies, fed inceuciva viiioru.m flatim in mencc -pr^ ^g^j.uguhbis,& parvulos Babylonis allidzs ad

fccuin : iii qua ferpcatis vcftigia uon rcpc- •f/*''i8.

2r-7« n^Hter. Epiji. Tam.riuntur, cauccque Domuio picrnittcs : Si mtfl

non fueiiivt dominati, tunc inimacuIatuseiOj

& emundabor a dcliilo maximo. Hoc cft »

Evtfrf.ôquod alibi fcriptura teltacur : r?ccata pacrumrcddam infilios.in tcrtiam vC qaariam gcnc-rationcm, ut cogicationes noftras, mefinfqus

dccrecua^ non ftatim puniat.fcd rcdiat in po-ftcris.id cft,in malis Ojicribus , & in dclidoru

. ^ pcrfcvcrantia.Qiioniam p.-r Amos lo.iuitur :jimos i .c ,„^-' • •( -, .•

^ j,âupcr tnbus & quatuor impi-tatibus il;ius,&

illius civicatis y nonne averfabor cam ? Harccurfim, c]uafi de prato pulchcrrimo fanda-rum fcripcurarum.parvos flores carpfiffc fnf-

ficiat pro commonitionc tui : ut & claudas

cubica!u,pe:loris, & crebro fignaculb crucis

munias frontem tuam,ne exterminaror >^gy-

^ ,pti in te locum rcperiaCjfcd primogenita.quae

Pftl '<6.^P'"^ ./£gy,nios pcrcunt.tn tua mcutc faivcn»*

£/«• ^^.^^'^''^'îcas cuai Propheta:Parafum cor meii

Djus,paracum cor meum : cantabo & pfalla,

Exar;T> giQfia mea.exurgc pfaltfrium,&: ci-

thara.Qîam afTamete jubetar& Tyrus,mul-tis peccato:um coiifolfa vulncribus : ut agat

poenitcntiam , & maculas priftlnac fosditatis-

cum Pctro .ima:is lacrymis abluat.Vcium nojgnoremus posaitenaamjne lacile pecccmus.llla quali fecunda poft naufragium miferfs

tabala (it : in virgin; integra fervctar navis.

•l.Or.jiAliad ell , quxrcrc , quod perdidcris, aliud,

polfiJcre quodnamquam amifer s. Unde &Apoflolus calligabac corpus fuum, &-in fcr-

vitatcm re..ligebat,iic aliis pisd:cans,ipfe re-

probus invcuirctar:- corporifquc cx pcrfona.

generis humani inflamatas ardoribus loqae-

batar:M.fcr cgo homo, quis mc libcrabic de^w. 7.corpoic mortis hujus ? Et itcrum : Sci© '

cHîanon habitac io me , hoc cllin-caisie-

Lther 11. 179iRC^bonum:velle cciam adjacet mihi ; v.i fa-

^^f^^^ciam aiKcm bonum,nequaquam iiivenio.Nc-

cjnc eiiim,quod vclo honum » fed quod nolo

malumdioc facio.Et denuorQai in carne func

Deo placcrcnon poirunt.Vos autcm nocftis

incarne, fed in fpiritu : C\ tamen (piritu.Dei pAj;»^^habitat in vobis;Poft cogitationum diligcn- p/'. 101,

tiilimam cautiotaemijejuniorum tibi arma fu- Cant j,.

mendafunt,& canenclumcnm DavidcHumi- 3-R*-'9»-

liavi in jejunio animam meara. Et Cinerem t'y.fl'^1

tanqaam pancm manducavi.Er, cum molclti d^^j' g^_eiant milu, induebar cilicio. Evaperjcibum -

cjcifla efb de.par-ulifo.Hclias quadrajînta die-

riim exercitatus jcjunio , ignco currurapitur

in cjElum.Moyfcsquadraginta diebusacno-

(ftibns fair.iliaritate & fermoncDei palcitur,

in fe vcrilumjm probans quod dicitur : Non ^^'^- în folo pane vivit homo, fed in omni verbo,

quod proccditdc ore Dei.Salvator generis

humani , qui virtutnm & converlationis luae

nobis teliqait c.iccmplum^poft baptifmum (La.

tinT alfumitur a fpiritu.ut pugnct contta dia-

bohim,&oppre(Ium, atqae contritimi rradat

difcipulis conculcandum. Undc & Apollolus R^"»-!»"'

loqu»rur;Di.'ns aurcm conttrct Satanam fnb

pedrbus vcftiis vclocitci.Et tamen hotlis an-

tiquuSjpoll quadraginta du-rHm jcjunium,per

cibum molitur infidias, & dicit : Si filius Dsi

es.dic ut lapides illi pancs fiant. In lege,-^*'^' i^"

mcnfc feptimo pofl: clangorem tubarum,dc-

cimo dic meîfis totius ocntis Hebraeae ]cju- a' nium d\,Sc txtcrminatur )lla aainu de popu-V. -

lo fuo,qux fatuf.tatcm pia;tu-)cnt contmen-tix. la Jonfcriptam cll: dc draconc : V^rtus

c)us in lambis ejus, & fcrtitvuio illius fupcr^^,^ , ^

umbilicum vaurisejus.Advcrfum juvcncs,&

puUas xcacis aidorc hodis nollci abutitur, &:

t33 D. Hftr. 'Epl^: Vam.

gfte j. inflammat ro:am nativitacis noftr2e,& impletillud Ofee : Omnes adahcrantcs.cjuafi clib?^

nus corda corum , quae Dci mifcricordia , <Sc

jcjuniorum frigorc reftrinjûntur. Hxc funignica diabolL jacub,qu2 fimul & vulncrant>^' .'.nfldmmant , &aregc Babylonio tribus'

[uevs praeparantur, qui fucccndit fornaccmquadraginta novem cubitovum , habens Sc

ipfc fj^ptem bebdomadas ad perditioncm ,

Vin.x. quas Dominus obfcrvaii julfcrat ad falutcm.

C^ ; Scdquomodo ibi quartus , fpecicm habensVent.6. quali fil;] hom.inisjimmefos iiiitigavit ardo-

res, & intcr camini «ftuantis inccndium cfo-

cuit flammas calorcm acnittere,&: aliud ocu-

lis comminari, aliud prajbcrc ta^^lui : fic & in

animo virginali , rore ccelefti & jejuniorum

frigorc calor puellaris excinguitur;& in bu-

raano corpoie , Arigelorum impctraiur con-

vcrfatio: Qiiam ob rem & vas eledionis dcZ.Cor.j. virginibus fc dicit Domini non habere prae-

ccptum : quia contra naiuram , innno ultra

naturameft, non exerccrc quod natafis;in-

terficerc in te raiicem tuam,& fola virginita-

tis poina dtrcerpere : nefcire thorum , omnemvirorum horrerc contadum,& in corporc vi-

verc Cnc corpore. Ncquc vcro immoderata

tibi impcraraus )ejunia,& cnormem ciborum

abftir.entiam, quibus ftatim corpora deiicata

franguiitur,& ante aegrotare incipiuat, quamfanct.t convcrfationis jcc&te fundamuiita.

Philofophcrum quoque fententia eft,;tttc-»fc

T^rui Uftrxit iwiiooXits k»kiics i/Y«i : quodLatmus ita pocelt fermo retonare : modcra-las efle virtutes ;excedci.tcs modum , atque

incnfuram. intcr vitia deputari.Undc & unus

de fcprem {apicntibus ? unî i»yu.o , id cft, n;

q}iid,ait, nimis.Qôd cam cdcbie fadum cll-

Lther II. aJrat comlco quoque vcifu exprefTum /ir.Siciie-

bes jcjunaie.uc non palpitc:, & rcfpirare vXpolIis,& coniiturn tuaium vel poteri$,vel tra-

iiaris manibus:fcdut fiado corporis appcti-

tu, nec in lcdioncneciii pfalmis^nec in vigi*

liis folito quid minus facijs. lcjanium nonpcrftda virtus , (ed ccterarum virtutum fun-

damentum c{},& fauiOificatio , atque pudici-

tia.-fine qua ncmo vidcJjit D-um-Gradus pr.TS- Mat.lilbet ad fumnia fcaudentibus nec tamcn, fi foia

fueiit, virgincm poterit coronirc. Legamus-Evangclium fapientium& flulrarum virgi-v

num : quaium alia: cubiculuni fpor.fi ingre-

diuiitur : alix, bonorum opcrum oleum noiv

liabeutesj extindis lampadibus cxcluduntur.

Latus efl: fuprp jejuoiis campus:in quo Sc nosfaspe cucuirimHs>& inuicorum propvij babcn-tur l'bri ; ad quorum tc mitcimus ledioncmiut difcas,quid boni habeat contincntia , &c

quid e contrario mah taturitas.Imitare fpo-fum tauin.Efto aviae matiique fubjcdla.Nul-

lum virorum , & niaxjmc iuvetwm nifi cura

illis.videas.NuUum fci.js,qucm liiiE nefclanr.

Sxculaiis quoque fententia cfbEadem velle ,

& cadcm noilc,ea demum firma amicitia eft.

Ut appctcres virginitatcm,ut Chr.fti pr^ccpta.

cognofccres , ut tcircs quid tibi expedirct ,

quid eligerc dcbcres, illarum tc cxernpla do-

cuerunc , fanda doHii infttuxit convctfatio.

Non igitur folum putes tuum eflcquod tuumcft, fcdearum, qux fuam in te exprefTerc

pudicitiam ; $c houotsbilium nuptiatum, cu-

bilifque immaculati prctiofiirimum germina-

vcre te florcm.qui pcifeftos afFeret frudus.fi

tumiliaveris tc fub potenti manu Dei,&: fcri-

ptum fcrnpcr mcmineris : Superbis Dcus rc- ifis. 4»

£Itic , haiiulibas auccm dat graciam. Ubi aa-

i?i D. Hieron. "Epi^. Tam.icin gratIa,noii operumictiibutio, (e<i aon'^--

tis cft Iargita?,ut implcatur didum Apo(l-oli:

Xom.f. Non cft "volentis , ncque currentis , fcd Deimifercntis. Et tamcn , vellc,& noUc noftrumcft:ipfaraque quoJ noftrum eft,fineDci mife-

racione noftrum non'eft. Eunuchoiucjuoquctibi, Sc puellarurH ac fcrvulorum morcs ma-gis el!gan:ui,quam vultum elegantia ; quia

in omni (cxu,& aetate , & truncacorum cor-

por:im violcnta pudicitia, anirai confideran"*

di funt, qui amputari , nifi Chrifti timorc,

nsn polfiinr. Scurrilitas , atque lafcivia te-

prxfcnte non habeant locum.Numquam ver-

bum inhoncftum audias : auc fi audicris , non-

inefccTJs.Perditae mentis homines ,unofrc-

«^uentCi lcvique fcrmone tencant clauftra pa-

dicitiae. Ridere,3c rideri, faecularibusdcrclin-

que:gravitas tuam perfonam dccet. Cato-

neru quoquc.illum dico Ccnforium,& vcftras^

qaon.iam urbis principcm,qai eitrcma cctate

Grxcas littcras necerubau cenfor.nec dcfpc-

ravit fenex difcerc : & M. Crairum Icmel ia

vita fcribic rifiife Luciiius. Fuerit illa affe-

£tata fcveritas, gloriam quxrcns aiiramquc

populaicm : nosaff;dlus , & perturbaciones>

quandiu in tabernaculo corpoiis hujus habi-

tamus,& fragili carne circundamur , mode-tari, & regcrepofiumus , amputare non pof*

fumus. Undc & Pfalmifta dicSc : Irafci--

Tf^l.4. niini,& nolitc pcccarc. Qiiod Apoftoiuscdif-

fcrens,Sol, inquit,non occidac tuper iracun-

"Ephef.^A'^^ veftrajTi.-quia & irafci , hominis eft , &finem iracundix imponerc, Chriftiani.Super-

fluum rcor,te monere contra avariciam : cum-gencris tui fit,& habere, & calcarc divitias ;•

.y-^' & Apoftolus doceat avaviciam efl"e idoloruni'^'^

9-e.uiti^f]i , .Doininuf(|Uc rcfppudeat fcifcicauUi

Lihr II. ijj,M.iglftcr bone , quid boni faclcns , vitain

artcrnam polTideOfSi vis cfTe pcrfedus,vade ,

vendcomnia qiiac haoes.^c da paiipcribus, Sc

habebis thefaurum in coelis, & veni fequcre

me. Apoftuhcl fjfligij ert,peifcctsque virtu-

tis .- vendere omnia , & paupcribus dilhibue-

re,5c fic lenei-n,atqueexpeditumcum Chriflo

ad cxlcfua fiibvolarc. Nobis, immo tibi, di-

ligcnscredita e(^ difpenfatio, qaamquam iu

hoc omni netati omniqae perfonae libeitas ar-

bitrij rc!ida fit. Si Vis , inquit , efie perfe-

^us. Non cogo , non invxro , fec! propono-palmam, ollendo prnemia : luu.m elt eligcre,

fi vohieris inagone atque ccrtamine coro-

nari. Et confidcremus , quam fapisnter fa—

.picntiafit locuta:Vende qua: h.!bes. Cui ifta^*

prxcipiuntur 5 nempc illi , cui dK^am elt:Si

vis eife pcrfedus.Non partcm bonorum tuo.^

mm vende, fed omnia. Ciimque vendidcris ,

quid fcquitur.'Et da pauperibns. Non diviti--

biis , non propinquis, non ad Jaxuriam, fed

ad ncccfiuatem. Sive ilk facerdos fit , five

cogiiatiis, St aSinis, nihil in Ulo aliud confi-

detcs quam paupertatera. Laudent te etuxicn-

tium vifceia,non rudantium opulcnta covi-

via. In adis Apoltoloium , quando Domininoftri adhuc calcbat cruor & fervcbat recens -^^-4*

in credentibus fides.vendebant onines poflTef-

fioncs fias :& prcti.a carum ad Apoflolorum ^^ ,.

deferebant pedes:iu oftendercnt pccuniasefiTe

calcandas.-dabaturquc fingulis, prout cuiquc

opus crat. Ananias, & Saphyra , difpeufato-

rcs timidi, immo cotde duplici , &ide6 con-dcmnati , quia poll votum obtulcrunt quafi.

fua, & non cjus, cui fcmel ca voverant : par-

tcmquc- fibi jam alicnx fubftantias rcfcrvave-

tuut:metuentcs famcm , quam veia ddcsaoa-.

'1^4 Jy. HlerfH. "Epljt. Tam.timct ; praefcnicm nienie c vinclidam, ncmcrwdclitatc fcnteiuis.fcd coircptionis exem-plo.Dcniquc & Apoftolus Petrus ncquaquamtmprccatLir eis moitcm > ut (tuhus Porphy-rius calumniatur : fcd Dei jiidicium prophc-

tico fpiritu annunciat , ut psna duorii homi-num fit doflrina multorum. Er eo tcmpore ,

quo virginirati pcipctuae conlccrara cs,ttia

non tua funt,imm6 vcrc tu<i,quia Chvifti eire

coEperunt, qux,avia v ventc ve] matre, ipfa-

rum arbirrio Jifpcnfanda funt.Sin autcm ob-i'eriat,& fomno fandorum requievctint.-fcia

enim & hoc illas optarcut te habtant fupcr-

flittm, cum xtas mataiior fucrii & voluntas

gravior , firmiorque fententia , facics quocJ

tibi vifam facrit , irnmo quod Dominus ini-

peratjfcitura nihil tc habituram , nifi quod ia

bonis opcribus erogavcris.Alij acdificcnt Ec-clefias, vcftiant parietfs maimoruni cruftis ;

columnarum niolcs advLhat.-carumquc dcau-

icnt capita.prctiofum ornatum n«n fcntentia.*

eborcargcntoquc valvas , & gcmmis aurata

diftinguant altaria.Non rcprehendo.non ab-nuo. Unulquifquc in fcnlu fuo abundet. Me*liufque eft hocfaccrc quam rcpofitis opibusincubarc.Scd tibi aliud propofitij cft, Chiiltu

vcftirc in paupcribus,vilirar£ in langucntibus,

patccrc ia cfuricntibus , fufciprre in his c|ui

tcdo ind!gent,&: rtvaximc in domcfticis (idcir

•virginum alcre monafteria : fcrvorum Dci &paupcrum fp ritu , habcrc curam ; qui diebus

& noclibus ferviunt Domino tuorqui intcrra;

pofitijimitantur Angclorum convcrfationcm,

& nihil aliud ioqmintur , nifi quod ad laudeff

Dci pertinet ; habentefque vidum > & vefti*

Bum,his gaudcnt divit;is,qui plus habcre no«^j

Juut, (\ uaien fcrvaat prupoficam» Alicq^ui^*.

Liher IL 18;fi amplius dcfidcrant , hisquoque, qux ne-

ceiraria funt, probancur indigni.Hxc ad vir-

ginem divitcm, & virginem nobilcm fum lo-

cutus:nunc tantum aj virgincm loquar.id cft,

non ea, qua: extra tc, fcJ in te funt tantumconfideraiK. Przter pfalmorum , & oraiionis

ordincm,quod tibi hora tcrtia.rcxta.nona, ad

vcfpcrum, mcdia nodc ,& manC fcmpcrcfl:

cxcrccndum,fi3tue quot horisfandam fcrip-

luramedifccrc debcas, quanto tcmporc legs-

rcnonad laborcci, fcdad dclcwlationcm , &inlhuftioncm animjf. Ciimque hxc finieris

fpatia, & frequentcrte ad fi^cnda gcnua foli.

cicudoanims fufcitavcrit:habeto lanam fem-per iu manibus ; vcl ftaminis pollice fila dc-

ducito.-vel ad torquedafubtcgmica iivalvco-

lis fufa Tzrtaacur, aliarumquc ncta aut in

globum colligc, aut cexcnda coraponc, quae

t;.-xta funt , infpicc ; quae criata rcprchcndc i

quae facicnda,confl:icuc. Si rancis opcrum ta-

tietatibus fuerisoccupata , numqua dies tibi

longi crunt, fed , quamvis aeftivis tcndantuc

folibuSjbiCTes videbuntur , in quibus aiiquid

opcris ptxtermifljim non cft.Ha:c obfcrvaos

& cc ipfam falvabis, & alias:& eris magiffcra

faudae convcrfationis, multavumque caflita-

icm lucrum cuum facies, fctiptura diccnccrin

dcfidcriis eftomnis animaotiofi. Necidcirco

t'\hl ab opcrc ccfTandumeftjquia Dco proprio

nulla re indigcs:fcd idco cum omnibus labo-

randum cft : ut pcr occafioncm opcris nihil

aliud cogites, nifi quod a.d Domini pertinec

fcrvitutcra. Simplicitcr loquar.Ouamvis om-ccm cenfumtuu in paupcres diftribuas,nihil

apud Chriftum crit prctiofius»nifi quod mani-bus tuis ipfa confeccris, vcl in utus proprios,

fcl in excraplum virgiaum ccicrariLVcl <juo4

ixti S. Mier, Epiji. Tam:aviae matriqnc offeiaS) ma]ora ab cis in rcfc-

Aioncm pauperum pretia receptura. V^nhprxterij.quod vel prxcipuum eft. Dum cfTcs

parvula,& fandje ac bcata: memorix Aiiafla-

fiusEpifcopus K.omaiiam regerct Ecciefiamj

Ac orientis partibus hxrecicorum f.eva repc-

ftas fimalicicarem fi.ici , cjax Apoflolivocc

"lauiata ert,poll'acrC;& labefaclarc conita efl.

Ssd vir ditilTimx paupertatis , & Aôfiolicae

folicicu-linisjflatim naxium pertulit capUL,&

iibilantia hyJrx ora comptfcuit. Et quia ve-

xcor, inimo rumorc cognovi , in quibufdamacihuc vivere,& pullulare venenata plantariaj

illud te pio charicatis affedu prxm,oncnH;im

putOjUt fan£li Innocentij.qui Apoftolicx ca-

thedra:,& fupradiili virifaccefror& tiiius cfl:,

teneas fiJem : nec peregrinara , quamvis tibi

prudcns callidaquc videaris do£lrinam reci-

pias. Soient enim hujufcemodi per angulos

mufncare,& quafi jufliciam Dei quxrercrCar

illa anima in illa efl nata provincia ? îidcaufdE ex:itit, ut aiij de Ch.ifl:ianis nafcantur

parencibus, alij inier fcras & f.cvi(limas na,

tiones,ubi nulla Dei nocicia efl?Cumque hocqaafi fcorpionisidlu fimplices quotque per-

cafrcrint,& filtulato vulucre locurn fibi fccc-.

rint, venenadifFuniunt. Putafne fruftra. in-

fans parvulus, & qui vixinacrem rifu,& vul-

tus hilacicacc cognofcac, qui nec boni aliqui^

fccit, ncc mali, a d-.rmone corripitur, morboopprimicur reg'o:& ca fuflinccqune videmusimpios iromines non fufiinere , & fuflinsre

Dco fcrviencos-Si autcm judicia siit.inquiunt

p/^/^jg Domini vera, juitificata in fcmctipfis,& nihil

apud Dcum injuftum cftîpfa ratione copelli-.

mur, ut Credamus animas faiffe in Ciclcitibus»

&. propcei quxdai» antiquapecca£adamnata£

Liitr ri, 187in corporlbus humanis :& ut ita loquamur,

fcpulcaj, norque in valle lacrymarum poenas

lucrc vctcrura peccatorum.Unac & Propheca

diciciPriufquam humiliarer, cgo pcecavi.Et .•

EHiic dc carccrcanimam meamEc.Iftc pccca-,'*/ iflE»

vic.ut Cfficuscx utcro narcereti.ir, an parcntcs !^^' ' "*'•

cjus?& cetcra his fimilia.Hxc impia & fccle- "'^''

raca doclrinaolim in .^gypco,&: oriecis par-

tibus vcrfabacur, & nunc abfcondite quafi iu

fovcis vipcrarum,apad plercfquc verfatar:il-

larumquc parrium poliaic puricaccm:&,quafi

hcrcditario malo.fcrpic in paucis,uc pervcniac

ad pluiiraos:quamj,ccrcus fum,quod,(i audie»

ris,nonrccip:as:habescnira apud Deii magi-ftras,quarum fides norma dodrinx eft.Incel-

Jigis,quid loouar. Dabit enim tibi D -us 1«

omnibus intelle(Sum : nec {lacim adverfuna

fseviflimam hxrcfim, & raulto his ncquiora ,

qu2 disi rcfponfionem hominis flagicabis ,•

ne noncam prchibnlTe videar , quam com-moriflercura proeftncis opcris fit iuflructc

virgincm,non hxrcticis rcfpondcrc ca^terum

omaes fraudulcntias £0!um,& caniculos,qui-

bus nituntur fubvciterc vericaccm , in alio

opcic Deo adjuvantc , fubvcitimus : quod, Ci

voluerispromptc libentcrque raittcmus. UI-troneas ciiijn, ajunc.puterc mcrccs : & pretia

facilicated«crcfcunL: quae fcmpcr in raritate

majoia fuut. Solet inter plcrofquc cfle cer-

tamcn,utruBi fol!tar'.a, an cum multis vita _TOelior fif : quanm prior praeftrtur quidemfecjndre :feJ, fi in viris pcriculofaefl, ne ab-•ftradi ab hommgmfrcqactia.,fotditlis & im-piis cogltaiionibiis patc.int:&: pleni arrogaa-

-tiac, & fupcrcili) cuudos dcfpiciajic:arment-

<j«i' linguas fuas,vcl clcncis, vel aliis mona-id:iis dcuahcndojdc quiUus icdi^mc dickux;

iS« D, Hieron. Epifi, Fam.

^ftt, ^S.Filij hominum.dcnccs eoium arma, & fagic*

tx:Si. lingua eoiamV glajius acutus ; quanto

magis in feminis , cjuarum mutabi\is flu-

duanfque fcntentia.fi fuo arbitrio iclinqua-

tui-j cito ad dcteriora delabitnr?Novi ego ia

utroquc fciu,per nimiam abll:ineritiam,ccrc-

bri fanitatem quibafdam fuifTe vcxata, prx-

cipucque in his qui in.humidis &: frigidis ha-

bitavcrc ccUulis , ita ut ncfcitent quid age-

icnt, quovc fe vctterent, quid loqui,quid ta-

ccrcdebcrent.Certc.fi rudcs faccnlarium litte-

rarum , de tradatibus hominum difcrtorum

quippiam lcgcrint, verbofitatem folam dil-

cunt ttbfquc notitia fcripturarum:& juxta ve-

tus cIogium,cumloqui ntfciant, taccrc noa

polTuntMocentquefcripturas, quasnon intel-

ligunt;5c cumaliis pcrfuafcrint , cruditonim

fibi airumunt fupcrcilium,pr!us impcritorum

magiftri, quam doftorum difcipuli. Bonumcfl igitur obcdicc maioribui,parcrc pracf-elis:

& poll rcgulas fcripturarilm vitie fux trami-

^' ^' tcm ab aliis difccre; ncc prxceptorc uti pcf-*' "''^* fimo , fcilicet prtcfumptionc fua.Dc tahbus

fcrainis & Apollolus loquitur^Quae circura»

ferunrur omni vento dodrinae,fcmpcr ditccn-

tes,& numquam ad fiicntiam vericatis per-

cnientes : Matronarum , maricis ac faeculo

fervientium, tibi confortia dcclincntur : nc

foIiciteturanimus,&audias,quid vcl raaiitus

urori, vcl uxor locuta fit viro. Vcncuatae siic

huiufmodi confabulationcs , fupcr quaruin

damnationc , fazcularcm verfum airumcns

Apoftolus fccit Ecclcivafticum.Cotrumpunci.WM5 jnoies bonos confabulationcs maljc. Cujus

jambici metrum dura.verbum fervat cx vcrbo

ncquaquam cxpreflic Latina tranflatio, Gra-

rf.s fcmina:,& maxi;iie viduatjacvirgincs.tibl

cumitcs

J

'Liher T I. t?tcoir.lccs cligaacur ; qu.uum probataefi coti-

veiTatio, fcnno modeiatuS) Landla vcrecuti-

dia. Fuge latciviam puelUrum, qux ornar.c

capica, crincs a fronte dimvttdnt, cutcm po-

liunt, uumtur pigmetis,alti.ctas habcnt ma-nicasjvcflimcnca fine vuga.loccofqiic crifpa-

Tcs : uc fub nomine virjînali vcndibilius pe-

rcant. Motes enim,iSc iluJia dominarum pk-.

lumcjue exanciilarum ,& comitum moribus

judicancur.Iila tibi fit pulchra, iiJaamabilis,

illa habcnda intcr focias , cua: fe nefcit clfc

pulchia,qua: negligic forma: bonii, & proce-

dcnsad pubiicum noa pedus & coiladenudat,

ncc pallio * rcvoluto cervice aperit;fcd quae* -^{'ff^

cclat facie,& vixuno oculo,qui viae Becelra-''*'^*'*'''

^ lius cit,patcn:e,ingrcditur.Dubito an loquar:

Icd vcUm nolim,quia crebro fit,diccndu efl:.

>Jon quo hasc iu te timcrc dcbcam.-qua: ifla

foilican ucfcias,nec umqi a audicris : fed quopcr occafionem tui,cetera; prasmoncndce fint.

Cincinnatulos pueros & calam.ftratos, & pc-legrini muris oleccs pelliculas, de quibus il-

lu(.l Arbitri clbNon bene olet,qui benc se^êr

olet:quafi quafdapeflcs & vencna pudicitias

virgo dcvitct, ut taceam dc cetcris , quorumimportuna vifitano & fe infamat , & alias:

ut etiam fi nihilmali pcrpccretur.tamen hociic vel maximum malam, fi<iftra patcrc ma-lediclis & morfibus eihnicorum.Nec hocdcomnibus dicimus,fedde his,quosEcclc(:a ipfa

repiehcndit, quos interdam ab|icit , in quosnou numquam Epircoporum & Prcsbytero-

ium ccufura dcfaevit:uc ptopc pcriculofius fic

lafcivis puwUis,ad loca leligionis.qua ad pu-

blicani, procedcrc. Qjjâe vivunt in rnonallc-.

iio , & quarum limul magnus cfl numeius,

jaumquam folx numquim fine matrc procc-

danr. Deagminc columbarumcrcbro acclpi-

xci uiiam fcparacquani llarim invadat , & la-

cerer.cujus CJrnibus & cruorc racuictur.Mor-

bidxovcs (uum relinquunr gre::;cm, & lupo-

lum faucibus clevorancur. Scio ego fansflas

virg'nes> quae diebus feitis , propter frcquen-

tiam populorumi pcdem domi cohibcnt , ncctunc etfied^untur, quando nujor cll adhibcn»

da ciittodia, -& publicum ptrjitus devitan-

<dum. Antc anno: circiter tri^intade virgini-

tatelervanda eiidi librum ; in quo neceue

fuit raihi ire con'ra vitia ,&propcer inftru-

dionem virginis , quam monebam , diabo-

\\ infidias pacefacere : qui termo ofFcndic

plurimos, dum unufquifqucin fe inre!lig.-ns

quod dicebatur.non quafi monitoiem libcn-

ler aujivit, fed qu-tG crimiuaiorcm fui ope-

lis avetfatus efl-..Veiuntamen quid profuit ar-

mairc exercitum reclaman-ium , & vulnus

corifciciitiac dolurc monilraiTc.Miher manct ,

homines pra'tei:ierunt. Sciipfi ad plerafque

virgines ac viduas CTTo-^^krf^y.rA^Zi. quidquid

dici poteracjin illis opulculis dcfloratum c/b

ut aut fupcrfiuo cadrma nobis repetaiuur :

aut nuuc prsjtctmilTi , plurimum noccant.

Ce'.tc& bcatus Cvprianuscificcium dc vii .

nitate volumen cJidit:malti.-ilii ,tamL?.:

fetmone.quam GraECo, omniumque gent

litceris, atque lingais , prrtcipue in Eccl

Agnctis vita laudata eft. Sed hoc ad as .

•

tincar, quae necdumclegerunr virginita;:

& cxiioitatione iodigcnt : ut fciant q.ialc

quvd eligcrc debcant : aobis clcda lcrv i,

lunc , & quafi inter fcorpioncs & colu! ;

incedcndum : ut, accinctis Uupbis , caiccaus

pedibus , & apprchcnfis manu b.Tculis , iECC.$j

pei; inlidias hti; us f.?culij & iiiicr vciiena f4«f^

Lrbsr TT. t^ r

cfainns : ut: jic.Tiinus ad dulccs Tordanis pct-Exod,!^venirc aqua<;,&: tcnam rcpromilTionis intra-

re &ad domum Dci atcendcre , ac diccrc ciim

Piophcta : Domine , dilexi dccorcm domustux,&: locum habiratioiiis gloria: tuae. Et il- Pf}' i ^.

luJ : Uoi:ti pctij a. Domino, hanc icquiram, P/*- **

ut inhabitcm in domo Domini,oninibus die-

busvitae mcx.Fclix iila coafcienLia,& bcata

virginitas , in cuius corde > prxter amorcni-Chnlb", qui ell fapicntia , caftitas, patientia,

acc]uc juflitiajCctcrzquc virtutes,nullus alius

vcrfatur amor, ncc ad recordatiouc hominis«abqaaudo fufpirat,nec viderc dcfidrrat, quenscum viderit , nolir dimittere. Sandum virgi-

iium propofftum , & coslelHs Angelorum!.]ue

famili^B gloriam , quarundam non benc fc

ageutium nomcn infamat. Quibus apcrtc di-

ccndum eft,ut aut nubant , h fc non poflunC

contincreraut contineant , {\ nolunt nuberc,

X)igna rcs rifu, imroo plandtu , incedentibus

cioQunis,anciIla virgoprocedit ornatior .- uc

pronimia confuecudinc , quam incomptamvidcris, domiuamfiifpiceris. NounullaE fcpa-

rata:,& abfque atbicris quxrunt hofpitia , uc

'vivant licentius, utantur balueis , faciarvtquc

-quod volunt, & devitent confcicntias piu-i

innarum.Hxc vidcmus , & patimur:& fi au"-

xeus nummasatFalferit,inter bona opera dc-

putamus. Finem jungo principio : uec fcmei

tnonuille contentus fum:Ama fcripturas fan-

jiflas,& amabit tcfapicntia:diligc eam, & fer-

vabit tc ; honota illam, & amplexabitar tc.

Haec monilia in peclore, & in auribus tuis

hacrcaiit. Nihil aliud novcrit lingua , uifi

Chriftum : nihil pofTu fonare,nifi quod fan-

^um dl. Avixciise tib: rwmper , ac maccis

• 91 D. Hier, Epiji. T/im.

iiiorc dalcedo veifccur , quamm imltati® j

forma vircutis eft.

ARGUMENTUM.Furi;i,ex'Liito cp»fHUri,& patricio CamUls-

ftDn generispatre, & Ttttandmxtro nitta, PrO'

biprAtirek confulis nurta, z>:rHm amifernf.hor-

tatar eajn D. Hiercnymus ut tn viduitate per-

fiet^dSf -^dfecundM nuptias nonfr*nfeat:verum,

^uin fiorenti adhucerat ttate, quo modo pudi-

£itiam una cumfama tueri deheat, Ute, ac ele^

ganter docet.

HiERONYMas ad Fmiam de viciuitatc

fervanda.

EPISTOLA XIX.OBfecras iitteris,& fiippliciter dcprecari*,

ut tibi rcfcribam.imo tcribam, quo mo-do viverc dcbeasj&i viduitacis coronam iilacfo

pudiciiix nomine coleivare.Gaiidct animiis ,

cxultant vifcera.geltit airtdas,hoc te cupeEc

clTc poft virum, quod fand:i memorix mater

tua Ticiana multo tempnrc fuic (ab niari',o.

Exaudita: funt prcccs,Sc orationcs cjus.-impe-

travic in unica filia quod vivens ipfa polfede-

^at.HabcsprxteLea generis tui grandeprivi-

Jegiam,quod exindca Camfilo vel iiulla,vei

i-ara veilirx familiae fcribitur fccundos noiTe

jconcubitas : ut non tam laudanda fis.Ii vidLtjt;!

pcrfev^crcs, quamcxecranda , fi id Chrifti?;'?»

non ferves,quod per tancafi-ccula gcntiic* ti*

xnin^ cuflodierunt.Taceo dePaula.Sc Eutto-

jchio.ftirpis veftr^ lloribusme pcr occaiipvn^

cxhoitation:s tua; illas laudare vidcar.Blciil-

lamquc pratcreo.qux maritu fuum tuum fe-

cuta gcrinanunijin brevi vitae fpacio teipyoiM

virtucum multa complcvit. Atq; ucniani prae?-

coaia fcminaram imicarcntur viri;& rugofii

Pacvtus jrddeietjquo.i Ipocc offcrt adohfcl-.

Ziher II.. 29 3

f'«.Sci»ns & vjdens iii fiammam mitto manayafl^-iucentur fupcicilia j cxtenclerur brachium-

Iratufque Ciiremcs tumido dciacviet ore.Co-

furgenr prcccrcs,& advcisus epiftolam meani

turba patricia denotahit,me m3gnum> me fe-

dudlorem clamitans, &: in rtrras ultimas de-

portandum. Addant, fi volunt,& Samaritem:

ut Domini raei titulum rccogiiofcam. Certe

filiam a parcnte non divido,nec dico illud de/*dt« ?"•

Evangclio : Sine ut morrui fcpcliat mortuos l-'*c-^-

fuos.Yivirenim,quicuv]ue crcdit in ChriAum.Et qui in illum crcdir,dcbet utique,quomoJo iJcax.i,iUe ambulavir,&; ipfc ambulare. PacefTat in-

vidia,quam nomini Ghriftiano maicdicori-m

icmper dens gcnuinus infigit ; ut dum prcbra

raetuuut ad virtutcs no provoccntur.Exceptis

cpill:olis,ignoramus altciurrr', Soiiquc caufa

pietatis cft,ubi nulln carnis notitia cfl.Hono-^-^"*'"' '^•^

ta patrcm tuunijfed fi rt a vcro patre no rcp.l-

rat.Tamdiulcito fangninis copula , cjuanidiii-

ille (uum noverit creatoiem.-aliocuin David-

piotinus tibi canitiAHdi filia & vidc & incli-

iia aurcm tuam,& oblivifccrc populum tuum.& domum patris tui:& concupifcct rex deco-

rcni_tuuni, quoniam ipfecfl: Dominus Deustaus. Grandc prxmium pnrentis obliti:Gon-

cupifcet Rex decorcm inum. Quia audifti > ^ ,

q-uia vidiltijquia inclinafti aute tuam , & po- ''^ '^^''

puli tuiidomufquc patris cai oblita cs,idciic6

concnpifcet Rfxdccorcm tuum,& dicct tibi :

Tota pulchra es amica mea , & macula noutft in te.Quid pulchiius nnima.qux Dci filiaC'?'?». *

apprllatur, ik nuiloscxttinLecusquasrit oana.

tasi Credit inChriftum, & hac ambitioac,

pergitad fponfum.cundem habens dominum,«jucm &iVirum. Qu'd anguiliarum habcrant t.CcT.J'.

nufti^.dcdjcilli iu i^>fis nupci,s:& quafi cotui;-»

N 3

2-5^4 I5. Htersn. "EpiJi.Tart.

ftsri.ii- iiicum carnibus iitl]ue ad naufcam fatiirara

tnr ru- cfj.amaiifnmamcholeram riis rciifcrc fauccr,ri^m re Egeillfti accfccnces & moibiJos cibos : rcle-irn^voiet

^^j^j xftuantem ftomachnm qnid vis nirfum

d.xs 77U-i"gercre,omod tibi noxium tuit ? Canis rcvcr-

pias. t^ns ad vomitum , & fus lota ad volutabrum

2^Pe:, 1. luti : bruta c|uoquc animalia , & vagae aves-

in cafdcm pcdicas retiaque non incidunr. An-

vereris, ne prolcs Furiana dcnci3t;& ex tepa-renstuiis non habcat piifionem, quirepcet in

pc«Rorcj& cetvicem cjus flcrcorc linatpQuip».

? «^^'^•pcni omr.cs habcnc liiibs ,_qui habuerc ma-

n>3t. trimonia:& quibus uati funt iiberi,fuo gencri

refponderunt r Exhibuit Ciceronis tilius pa-

treniin eloqucnciaiCorneiia vcflra.pudicitix

limul & fecunditatiscxemplar , Gracchos fc

gcnuific l.xtata efLl-Ridiculum cft fperaieprb

ccrto, quodmulros 8i non habcre videas, &cum habuerunt,pcrdiditTe.Cnidimittes tantJS

<iivicias.?Chii{to,qui mori non poteft. Q.uei-n-

hibcbis hcrcdem.'Tpfum, qucm & Dominum,Contiifl ••';iwar patcr, fcdhttabitur Chriftus :

lugcbit familia, fcd Anotli gnatulabucur.Fn-

ciat patcr quod vulc dc fubOantia fua ; nen cs-

cju$>qui nata es.fed cui renata,5i qui tc giadl

pictio redemit fanguinc fuo.Cave nutriccs &^/("*. 1» gcrulas,& illiufmodi vcneriata animalia.qua:

dc corio tuo faturari ventrem fuum cui>iui-,c

non fuadent>quoJ ribi , fcd quod (ibi prohr.

Ec fccpcillud obgsnniunt ; Sola ne pcrpecua

mxrcns carpcre juvcnta ? Nec dulces natos

,

Y neris ncc prafmia noris?Ubi pudicitiae fan-

ttitas.ibi frugalitas cft.Ubi frugalitas ibi da-

AmitVts "3 fervulorum. Quidquid non tulcrint , fibi

pii «ixrj ablatum putant;ncccon{idcraut', de quanto ,.

ludiyrio^ fcd quantum accipjanr. Ubicumque vidcrinc

h^b^iHT, Chiillianumj ftatinj, ilJuddc trivio , h^etich$.

Liher I !. 19 f

.|r'0i'm,-^vocant impo(lorem,(ietraIiunt : bi

rumores turpifiimos fcrunt : & quod ab ipiij

cgrcffâm cfl.idab aliis audilfe fe fimuianc ,

hdeni aufloies>& exaggeracores.Exit fama .'e

rHcndacio:quaE cum ad macronas perveneric

,

& caroiTi linguis fuerit vencibca, provincias

pcnecrat.Vidcas plcrafquerabido crcfxvire,

& tinda facie.vipcrinis orbibusjdentibus pu- Cleriî

niicatis carpere Cluiftianos.Hic aliqua , cuiP^^'^*

circa humeios hiacyntina Ixna eft.Rancidu- '^"p.jvLj^

lum quiddam balba denarc locuta,Pciftrepit,

ac tenero fjpplantat vctba palato. Omnisconfonac cho!aSi& latrant univerlafubfellia.

lunguntur noftri ordinis , t]ui & roduntur,&

lodunt, adverfus nosloquaccs, pro fe muti r

c|uafi Si. ipli aliud fint,qu.ur; monachi5& non,

cjuidquid in monachos dicitur , rcdun.Jct in

clericos,qui parrcs funt monachoruni.Lcti:.-

mcntum pecoris,paftoiis ignominia cd, ficttt

h regione, iilius monachi vica launanda cft ,

qui venerarioni habec facerdotes Chrifti, 8c

iion detrahit gradui , per qucm f.'.«fliJS cft

Chriftianus.Hxc locutiis su in Chrifto filia,

non dubitans de picpofico tao:numcâmenimexhortatorias iitccias pollulares, fi am-

bigcres de bono monogamia: : (cd ut nequi-

tiam fcrvulorum, qui tc vcnalem portant, &infidias affinium , ac p;um parentis errorem

. intcUigeres : cui uc auiorem in tc ciibuam ,*ô;w.l8r

araoris fcicntiam non conccdo , dicens ali-

quid cum Apoilolo : Contiteor , zclum Dei

Kabent , fcd non focundu:!-» fcicntiam. Lv.i-

taiepocius ( crebro cnim id iplum rcpetam }

fandam macrem tuana cujus cgo quoties

rccordor , venic in mcntem ardor cjus ia

Chtiftum, pallor ex iciuniis , elecmofynae ia

gauperes , obfcqiiiam in fctvos Dci, hu-

N 4

*96- D. TJhroyi. Tplyi: Taffi.

jailitas veftium & corais , atquc in cuiicHs

fermo mo.-leratus. Patcr tuus,qucm hono-

ris causa nomine, , non quia confularis >

& parriciuSjfcd qiiia Chriftianus eft,implear,

nomen fiuim : lattetur filiam genuifle ChriQo-

non fstculo.-quin potius do!eat,qu6cl & virgi-

nitatem fiuftiaamifert, & frudlus perdidcric

nuptiarum.Ubi cft maritiis ,quem tibideJit r

ABj. Etiam fi amabil:s,et'a h bonus fuillet, mors

^^ îTapui/Tetomnia :& copulam carnis foIvilTcf

inteiitus:Arrific,quxfo,occa{ionem , & fac de-

necciruate viitutcm.Non ejuaeruntur iu Chri-

ilianis initia.fcd finis.P.;ulus male coepit, fcd'

benc fijiivit. ludce laudantur exordiajfed finis-

Izec.ii proditione c'amnati:r.Leê Ez.cch;elem;Jufli-

tia juftinon libcrabit ciim.in quacumcjuc d:e-

pecc-^.vcrit.Et impictas impii non noccbitei,

•«».18. '" ^Tjacumque die convetfus fucrit ab inipic-

tutc fna.Ifla cfi: fcala Jacob,per quam Angclii

afccnd\iiit.&r defccndunt;cui Dominus inniti»

turjbp/is porvigcns manum, & fefTos sfccn—

dcntium gradus fui contemplationc fuftcn-

lar.s. Scd ficnt non vult mortera peccatoris-

^•^ •"•^•rantumqiiantum ut convcrtatur , Sc vivat;itai"^'

tepidos odit,& cito ci naufeam faciunt. Cui

phisdimittitur,plusdi!:git. Meretrix illa itx-

Evangelio baptizata lacrymis fuis & crinc ,

quo multos ante dcccp rat,pcdes Domini tci-

gens.falvataeft.-non habuit crifpates mitras,.

ncc ftridentes calccolos,nec orbes Ilibio fu-

liginatos , quanto foEdior,tant6 pulchtior,

Qîid facit in facic Chriftianae purpuri{rus,&.

SiiJ^'>^ cemiXilqaomm alterum ruborem gena.um ,

imtid'- '^biorumquc mentitur : alterum canclorcm

cum re.*îis)& co!li,ignis juvcnum , fomcnta libiui-

prehsn- aum,impudiccE mcntis indicia:quo modo Hc-ît. ic poteft pro peccatis fais , qux lacrymis cu-

tihtr II. 1^7Cutem nucUt.Sc fulcos ducit in.racie?Oinatns

ifte non^Domini c^, velamcn iftud anticlui-

ili eft.Qua fiducia eiigit ad cxlum vultus ,

quos conuitor non 3gi)olcit.?Fruftra obcen- 1.2"/«;5

ditur adolefccntia,&: xtas puellaris alTcritur.

Vioua , qu£C niarito placcredefivit , & juxta

Apoftolum , vcrc vidua cft,nihil liabet nc-

ccflatiumj nifi perfcvcrantiam. Meminit pri-

ftinx voluptatis.-fcit quid amiferit , quo de-

ledata fit.Ardentes diaboli fagirta: , jejunio-

lum & vigiliarum rigore leftinguendx funt.

Aut loqucndura nobis eft , ut veftiti fumus ••

aut vcftiendum, ut loquimur,quid aliud pol-

licemur,& aliud oftendirs.usFlingua pcrfonac

caft;tatem, & totum corpus prafett impudi-citiam. Hoc quantum ad habitum pertiner

,

8c otnatum. Ceteiam vidua , qux iu deliciis"

cft,(non cft meum,fed ApoftoJi) vivens mor*tnacft.C^uJd fibi vult hoc , quod ait, Vivcnsmortua cftrVivere quidem vidctur ignorauti-

bus,&: noii cffcpeccato mortua:fcd Chrifto ,

qucm fecreta non fallunt, mortua e(t. Ani-ma cnim.,qu3E peccaveric,ipfa morietur.Quo*rumdam hominum peccata manifefta ftinc,-

pra;cedentia ad judicitjm : quofdam autcm^

& fublequuntur.Similiter & fada bona ma-nifefta funt ; & quae aliter fc habent, abfco-di non poiTunt. Quod dicit , iftiufmodi eft .v^^Tff.igv-

quidam tam hbcrc & palam pccc2nt,ut,poft-

quam cos vidcris, ftatim intelligas peccato- i.STkJsJS

rcs:al.os autem. , qui callide occultanl vitia

faa , cx fcquenti converfatione cognofci-nius. iimilitcr & bona apud aliquos- 'm^Bcnirfy^

piopatulo funt , in aliis lougo ufu difci- '"''''^ ^*^

mus. Quid crgo neccfl*c eft nos jaaaix pii-Y^^jV^^J^dic.ciam , q.jx finc c^Dmitibus- & apcndioiis^.^^^/

AwSjCOfltiucntia & parcitace , fidem fui faceiCf«j*!»*??.

1 9 S D. Hleron. "Epljl. Fam.utjj poteil'Apofto!us macerat corpiis faum>

I.r»^<.4 & anima: fubjicit impcrio, na quod aliis prac-

cipitjipre uon fcrvet:& adolefcentula,fcrven-.

tc cibis corpor«,de caftitate fecura eftjNequevcro haecdicens corxdemno clbos, quos Deuscreavll ad utenduni cum gratiarum adione ,

fed juvenibus & puellis inccntiva aufcro vo-Juptatum. Non yEtnei igncs , non Vulcaniatellas, non Vefevus , & Olympus tantis ar^

doribus sftuant, ut )uveniles mcdullx vino

plcnaej& dapibus infiamroat5.A.varitia calca-

tur a plerlfque, & cum mar(u;io deponitur,

Malcdicam linguam indidumemcndat fiien-

lium.Cultus corporis &'habitus veftifi,unius

horas fpatio coiuniatatur.Omnia alia peccata

Citriniccus funtriS: quod foris cftjfacilc ab-

jicitur.Sola libido infira a Deo ob liberoruna

procreationem , li fines fuos egrtlfa tucrit ,-

ledundat invitlum, & quadam legc naturjC

in coitum geftit erumpcre. Graudis igicur

virtutis eft, Sc (olicitas diligentice , lupcrare

quod nara fis, in carnc non carnaiiter viverc,

... teciim pngnarc quotidi€,& inclutum hoftcm

h^\u'a. '^^n'' ^^ fabulx f^runt ccntum ocuiis obfcr-

jwo-V'vare.Hoccft.quod Apoftolus vcrbisaliis lo-

qucbatur : Omne peccatum quod tccerit ho-

_ mo, extiacorouseft: qui autem fornicatur,.UCor.6. .^ j-Qj.p^,5 f^mj^ pcccat.* Ajunt medici , & qui

humanoruni corporum fcripfcrc naturas ,

pra:ciputqucGaIenus in libns, quorumtihi-

his Ts-ifiiyiit»"^ pucrorum, &: juvenum , ac

perfcds itatis virorum, malicrumque cor--

porainfito caloie fcrvcrc , & noxios liiis clfc

cibos a:tatibu5,qui calorcm augeant.fanitati-

Ouc conduccrc,frigida quaequein cfu & potu^

famcrcrficut e co:ur«no fenibus, qui pituita.

Idboiant&frigore, calidas cibos , & veterai

Llber 11. 199'

vina prodcfTe.Uadc & Salvacor,AttencIIre,iH- [^f^: 2.1.

qair, v©bi^ j ncfoite graventur cotda vcflra

in crapuia,& cbiietate , &: curis hujus vitcp.

Et Apoftolus ; Nolicc incbriari vino, in quocfl luxuria. Nec mirum hoc figulum fenfiflc E/.^ 5»-

de vafculo , quod ipfe fabricatus cft ,, cnmctiam comicus, cujus finis cft humanos mo-rcs node atque dcfcriberc.dixerit ; S'ne Gcre-„re,& Libero friget Venus. Prinium igicur , fi ^n'hu-ramen ftomachi firmitas paticur, donec puel- riHc^JSi

larcs annos tranfeas , aquam in potu fumc ,

qux natura frigidiflima elttaut, fi hoc inibe-

ciiiitas piohibet, audi cum Timochco:V;nomodico utcre proptcr ftomachum , & fie-

quentes tuas infiimit.ites. Deinde in ipfis cifc j.IiY^twbis calidaquaeque dcvita : hou folumde car-

nibasloquor, fuper quibus vas cledionis

protert fcnrcntian1:Bonum cfl non manduca-rc carnem , & non bibere vinum , fcd etiamin ipfis ic^uminibus inflantia quasque & oia-

via dechnandaluntrnihuque ita lcias condu-cece Chtiftianis adolcfcentibus,ut cfum olc-

rum.Undc & in alio loco. Qui iirfirmus cft

•1't, olera manducct , ardorque corporum fri-

gidioribusepulis tcmperandus^ efl. Si aucemtrcs pueri & Daniel kguminibus vcfccbantur, Daptr-I^

pucri crant,nccdum ad faitagincm vcnerant ,.

^n qua rei Rabylonius frncs judices frixit,.

Nobis non corporis culcus qui in illis,cxccp- . ,

to privilcgio gratix Dei , cx hujufcemodi'^'^''•"^'

i:ibis cnitucrat, fed anima vigor quaeritur,-

quae carnis infirmitacc fit fortior. Inde efl,.

quod nonnuUi vitam pudicam appetentiumjn medio itinere corruunr, dum folam abfti--

iientiam carnu putant ; & lc^uminibiK orie=.-

rant ftoiiiacham , qux modcrate parcequc:wimpca innoiia funt, Et ut quod fintio lO'^

jiOO D. Uteron. Iptfi. Tam.qaar, nUiil fic inflimmac co rpora & titllla»

mcmbLi geiiitalia.ficuc indigeftas cibas > ru-

fluCque coiivuUus. Malo apud te,filia, vcrc-

cundia pariioer,quam caufa,pcriclitari.Quid-

quid facit feminarium voluptatum, vcncnumpuca.Parcus cibus , & venter fcmper cfuriens

triduanis jejuniis prsefcrtur.Ec multo nielius

cft quotidic parum, quam raro fatis fumcte.

Bluviailla optimaeft, qua: fenfim dcfcendic

in terra.Subitus & nimius imberin priceps ,,

arva fubvettit. iândo comedis, cogita quodftacim tibi oraiidum , illico & lcgendum fit,

De fcriptuiis fanttis habeco fixum verfuum

iiumerum : illud penfum Domino tuo rcddc.

Ncc antc quieci menibra conccdas, quam ca-

Utiiunipeifloris tui hoc lubtegminc imple^^"' ^"' veris.Port fcripcuras fandas, dodorum ho-

cs»d:i"'num tradlatus lcgccorum damtaxar, quo-tJm fidcs nota eft.Nonneccffe habes aurum.

in luto quxrercrmultis mavgaritis unam re.ii.

Jistr.i.j^g rnar_iâritam.Sta,juxta Hicremiam,|in viis

pli;ribus,ut adillam viam.quae ad patrcm du-

citjpcrvcnias.Amorcm monilium atque gem-marum fcricaruque veftlum transfer ad icicn.-

BvÂ.29na fcripturarum. Ingredcre terram rcpiomif-

gf^' ^Z'^-on-.s,'hC[tSc melle manantcm. Comcdc fi-

^'•^^ milam,& okum.-veftirccum Jofcph variis in-

dumentis:peifoientur aures tua: cum Hieru^

f.iicnvfermonc Dei,ut pretiofa cx illis nova-

3U!n fegetura grana dcpendeant. Habcs lan-

cûm Exuperium , probatx- xtatis . & fidei ,.

jWf; J6.qni te mcnicis fuis fccquentet iiiftitiiat. Fac

tibi amicos de iniquo mammona.qui tereci-

piant in arterna tabemacula.lllis ttibue divi-

iia$ tua«;,qui non phafsdes avcs, fcd cibarium

pancm comedant 5 qui famem expdiat, non

«>in uugcnt iuxur;ain..rnteUigefuptt cgcnura,

& paupt^n^. GiiiiU £ei«xti ic» lia) Ccd maii»

Liher IT. jÔT

mc dbmffticis fidci.Nutium vc(V',ef^rIeptei-a

«iba.xgrotantem v:(ua.Qaotiefcuinquc ma-Bi n cxteiidis,Chriftum cogita.Cave ne, me-dicante Domiiio Deo tuo , alicnas clivitias

augeas.Juv^num fugc conCortia.Comatulos,

comptos,atc]; lafcivoSjHomus tux tefta nonvideaur.Cautor pcllatur.ut noxius.Fidicmas

,

& pfaltrias, 6i iltiufmodi chorum diaboli

quafi mortifcra Sircnarum carmina , protur-

ba ex nedibus tuis. Noli in publicum fiibinuc"

proccdcre, & fpadonum exercitu praeeunre,

vidairum circumfcrri iibcrtate. Peflimx c6—fuetudinis cfl:, cum fraf;il s ferus & imbe-cil!a aetas fuo arbitrio abutitur, & putat Ifce-

re^quod libct. Omnia quidem licent,fed non l.Ctr.C.

omnia expediuntNcc procurator calamift^ra-

tus, ncc formofus collaLâncus,nec candidu-

lus,& rubicundus alfecla adhaercat laten tuo.

Intcrdum animus dominarum ei ancillarum

habitu judicacur. San<ârum virgaium & vi-

duarum locieratem appere. Er fi fermocinan-

di cum viris incubuerit necclTitas, arbitror nc.devites:tantaûc coDfabuJandi fiducia fit , ut

intrantc alio,nec pavcas, nec erubefcas. 5pc- „,^

cuium mcnris eft facics ; & taciti ocul:,cor- fp^fj^^fdis fatenturarcana. Vidimus nuper ignomi-niolum quendam per totum orientem voli-

taife rumorem. Et aetas^,&: cultus , & habi-

tiis, Sc iiiccilas, & indifcrcta focictas, cxqui»

fitx epulx.regius appatatus. Nctonis & Sar-

danajwli nupcias loquch.Tntur. Al;orum vul- menttSL

nus nonrafit cautio. Pclliknte {lagellato ,

ftultus fapicntior Ciit. Sandus amor impa,tientiamnon habct. Falfus rumor cito op-primitur, & vita poftcrior iudicat dcptiore.Fieri quidem non potefc,& abfnue moifu ho-minum.vitae huius curriculaquis pertranfeat:

xaaiorumtûe-folatiam cIl,boaos carpcre , da<

jot^

75. Flieron. Epijf. Tar».

pcccatuiuni multicudine patanc calpam mi-nui pcccatorum. Sed tamen cico ictiis (llrviL-c

conquie[cit:& exundans flamma, dcncit ci.-vis

n«crimentis,paalacim emoricur.Si anno prcc-

tcrico fama mcntica sft , auc certe fi rcrumdixic : ceiret vicium.ccfTabic & rumor, Hxcdico> non quod de tc finilhum quld mctuam,.fed quod pietatis afFedu » ctiam qusc tuta

funt.pertimefcam.O fi vidcres fororem tuana

& illud facri oris eloquium coram audire

contingerct.-cerneres inparvo corpufculo in--

gences animos.-audircs.totam vetcris Sc novitcilamenti fupelledilem cx illius corde ter--

vcre. Jejunia pro ludo habet, orationem pro

^cd'i^'^^^^"^- Tenet tympanum in cxemplum Ma,ri.r;& Pharaone fubmcrfo , virginum choro

prajcinit.-Cantemus Domino : gloriose cnim

, magnificatus ell: , cquum & afcenforcm deje-

M4Aiy- cit in mare.Has docet pfaltrias Chrifto, has

jfiHicina erudit Salvatori.Sicdies ,fic nox du-

citui:& oleo ad lampades praeparato, fponll

cxpedatur adventus. Imitarc ergo & tu con-

f;inguincamtuam.H*beat Roma,quod angu-

ftior urbe Romana poiTidet Bcchlchem. Ha-bes opes , facile tibi eft indigentibus vii^us

fubfidia miniftrare.Quod luxuriac parabatur>

virtus infumat;nul!am,nuptias contcmptiara,

timcat egeftatem. Redim.e virgines,qaas in

cubiculii Regis Tnducas. Sufcipe vidaas quas

inter virgiiium lilia,5i martyrum rofas,qua(i

quafdam vio!as,mifccas : pro corona fpinea,

in qiia Chriftus mundi deli<f^a portavit, talia

fcita com.-ioiiv.LaetetUr» &: adjuvctur nobilif-

f*m;is parer ruus .- difcar a filia.quod didiCC;aC

ab ax9re.Jain incanuit capuc,ttcmunt genua^

dentcs caduat;& froate ob fcnium rugis ara^

«a, vicina ell mocs in foribas>cicfigiiatiu- ro*-

Lfher I I, I03guspropc.Velimus, iiolimuS) renerclraus.Pa-

lec fibi viaticum,quod longo itiniri ntceir.i™

rium eft.S?cum portet,quoa invitus dimifla-

lus cft : immo pixmittat in caclum, quoJ fi

ncgavcrit, terra fumptura elt. Solcnt adolcf-

ccutiilx vidua: , quarum nonnuilae abierunc

rctro poft Saranam.cum luxuriatae fuerint in

Chrilto.nubentes ciiccre:Patrimonioiri mcum ^quotidie pcrit.-majorum hcreditas dillipatur, ^" "^'5-

rer-/\is contumelio-ê locutus eft : imperiumaiicilla neiîcxit : quis procedet ad pubjicum?

quisrcfpondebit pro sgrorum tributis ? par-

vulos meos qiiis erudijt , & vernulas quis

«•dacabitsEt ha.ic.proh nefas, caufam oppo-nunt matrimonij , qua: vcl fola debuit nup-tias impedirc. Sapcrdacir mater filiis,non nu-

triciam,fcd hoftcm,non p3rentcm,fcd tyran-

nam. Infla;nmata libidine , obiivifcitur uteri^''^'''''-

fui : & intcr parvulos, fuas miferias neicicn-'"''"?.'^tcs, lugens dudum , nova nupta componitur.j^^^^.^-^

' Qîdobtcndis patrimonium .'Ouid fupcrbiamy,/,„ *^^_

fcrvulorum; ? coniitcte turpitudinem .-nuliapcn.f,

idcirco maritum ducit , ut cum maiito nondormiat .- aut , (\ certc libido non ftimulat

,

qux tanta infania cft , in mort:;m fcortotum

pioftituerc caftuatcm, uc aagcancur divitiae ,

& propter rem yilem, atquc per;caram, pudi-

citia.qux preciofa & 3Sternaeft,poliu.atur ? Si"

Jiabes iibcros.nuptias quid rcqttir:s?fi non ha-

bes, quire expertani n&n metuis ftcr;l!iatcm>

&: rcm iaccrtam ccrto pr.Teferspudoti.-Scnbun--

tur tibi tunc fponfaK"S tabu]ae,ut pcft paulu.»

lun> teltamentnm facere compcilaris. Simu--

labicur mariti infirmitas:&, quod tc moricu-ram faccre voler, ipfc vidturus faciet:aur fi—

cveneriCy utexfccundo marico habeas filios,

dam.-ftica oiicur pugna, inccftinum pralmmi-

fc^:- B. Hleron. ISpiJl. Fam.N6 licebictlbi amare lib^ioTjacc xqiiis afoi»

cere oculis,qaos genuifli. Ciam porrigcs ci-

Uos iHvidcbit motcuo.-& ni(i oderisfilios, ad-

kuc corHm amare vidcberis patrem. Quod (i

de, pnore uxore fobolem habens » domum te

rntroduxeiis , ctiam fi clememiirmia fuetis r

omnes comcedi, Sc mimographi, & comuncjRlieterum loci in novcrcam rarviflTmiara dc-

clamabunr.Si privignus languetic, & condo-lucrit caput, infamabetis ut malcfica : ii no:i

dedcris cibos,crudclis : (l.dedetis, vcnifica di-

ceris.Oro tcquid habent tantCi boni fecundac

nuptixiut haec mala val-ant compeufare?Vo.

lumus fcire quales elTedebet viduas/Legamus^£t*c, 1. Evangcliumfecundum Lucam:Et erat,inquir,

Anna rrophetiiTa, filia Phanuelis de tribii

Afer. Anna interprctacur gratia .- Phanucl in

linguanoftia rcfonat,vultHm Dei.Afer vel itv

beatitudincm , vel in dlvitias vertitur. Quiaigitur ab adolcfcentia ufque ad oiloginta

quatuor annos viduitatis onus fuftinucrar,5c

non recedebat dc templo, dicbus ac noftibus

infiftens )cjuniis & obfectationibus ; idcirco

meruir gratiam fpiritualcm, &: nuncupari filia.

Tulcus Dei,& atavi bentitudinc divitiifcjjcen-

feci.Rccorderaur vidu^ Sareptanx.qus & [ax>

l^Re.^.Sc filiotum faluti,Hel'.ae ptstulit fame.-ut ia

ipfa nodle moritura cum filio fupcrftitc ho--

fpiteiTi rclinqucretjmalcns vica pcrriercquarr»

3 cIcemofynam,& in pu2:llo farinae, reminanii

Hbi miltis Dommicxipraeparavit.farina icri-

tur,& olci capfaccs n.ifcitur>in Judaeafiume—ti cft penuria : granii cnim tritici ibi mortuu

jj^^l^^f^fucrat,&in genrium vidua olci fiucnta mane.

i«fee'/M. banr.Legimus in Jud-th.Tfi cui tamcn placcf.

dith /e- volumcn rccipcre j vijuam confcdam jcjiWpofcPiv xiiis,8cj^3Lbk\i lugubii fordidatavjo^^as- noa-'

Zihsr 1 1. , 'jO^-

T;i2cbat mortvm-.n viriim, fcd fqualore corpo-t,. „^,° r r t ! -.r' ntercTi,ris, Ipoiili quxrebat advcntum. Vuico arma-^ «,^j,

tari) ghdio manum.cruentam dextcram xcco~kufiiany

gnofco capuc;Holophein!S dc mcdiis }[ioi\\-nonreci-'

bus rcPortatum.Vincit viros femina,Sc cafti-?'^'''*^'^

tas truncat libi(iincm:habitu<]ue rcpente mu-tato,ad vi.!^rices fordes reddit,omnibus fa:culi

cultibus muniioics.Qiiida-m imperitc &C De-boram inrcr viduas numcrant, ducemcjuc Ba-

racK arbitrantur Deboix filium , cum aliiid '^'"

fcriptura commcmoret.Nobis ad-hoc nomi-nabitur, quod prophetilla fuccit, & in ordineP/. il?'^

judicum fupputctur, Ec quia dicere poterar.

Qjiam dulcia gutturi meo cloquia tua:fuper

mel ik f.ivum ori meo : Apis nomen accepir,

Uripturarum floribuspafta. SpiricusS. odorepeifufa,& dulccs ambrofis fuccos prophetali

ore componens. Noemi , qux nobis fo"3to ,,,

55--<»p4xt«>,))j«Jvjj, quam interpretari polTumus,

conlolatam marito & liberis peregre mortuis

pudicttiam reportavit in parria, & hoc fufte-

taca viatico , nurum Moabicidcm tcnuit : uc

iliud Efaicie vaticinium complerctur ; Emitte£/-j- ^^

agnum Domine dominaccrem tcisar, de ^^•Luc\x\tia dcferti , adniOntcm filix Sion.Venio adM»r \z,

viduam dc EvangcliojViduam paupcrculamjf-Wf* X3»

omni Ifraelitico populo d;t orcm.qux acci-

piens granum (inapis, & mittens f^rmcntnaiiu Urinar fatis tribus,Patris & filij confeflio-

nem,Spiritus fandi gratia teniperavit. & duominuta mifit in gaz.ophylacium,id cit, quid-(jyid habcre poterat ia fubftantia fua,univcr-fa(que divitias in utroque tidei fua; obtulit ^A'^-teftamcnco.Haec funt duo fcraphiJT» ter glo-lificantia Trinitarcm , & in thefauros Ec-clcfis condita. Unde & forcipe ucriufqu;tcftamenti

, ardcns carbo comprehenfus.pur-g^at. labia peccacoiis. Qaid vetcra lepctam j

;o6 D. Hteron. kplfl, Tam.U virtiucsfcmiuaium delibris profcram Cuiii'

podis mulcas aiite oculos tibi proponerc in

urbcqua vivisjquarum imitari exemplum dc-

beasrEt nc vidcar adulatione per fingulas

currerejfufficit tibl fanfta Marccila,quac ref-

poJens gcneri'fuo,aliquid nobis d: Evagelioleculit. A.nna feptc anuis a virginitatc vixcrat

lu( iC"^!'" m^ritOjiftafeptcm mcnfibus.llla Chri-llicxpcdabat adventumrifta tenet qucm illa

fulcepcrat.llla vagicntem canebat.-ifia prsdi--

cat triumphantcm.Illa loquebatur de co om-.

nibu«,qui expedabaiit redcmptionem Ifrael:

harccii redeptis gcntibus clamitatjFratcr narcdimir,redimet homo.Etdealio pfalmo:Ho-mo natus cfi: in ea. , & ipfc fundavic cam Al-

Ffi/ 8. titllmus. Scio me antc hoc fcrme bienniurr»

i^jiil.^6 edidiffelibros contra Iovinianiim,quibus ve«»

nicntes e Contrario quoeftioncs, ubi Apofto-

Jus conccdit fccurda macrimonia , fcripcura-

rum, audoricacc conrrivi:& non cfl: neccire

eadcm cx incegro fcribere, cum po/Tis indcy

quae fcripta func mucuari. HnC tantiim , nc

moduni egrediar epiftolx, admonitam te vo-

lo;Cogita quotidie,ce clTc moritiuam,Sc nuiu-'

quam de fccundis nuptiis cogitabis.

A R G U M E N T U M.Faulinw,(t-jtif enitn epijhU hnc ejfe credirur,

non Hicron.]CclantiaM, nabikm tnatronam, ar

qua obmxe rogittus dehocfuerat , inflrutt quc--

rnoio inter honores dtvitias , matrmjmj OKtraj

'vitam fti:im fancie at reiigiose ducat.

Ad Celant I am Mairjuam dcrationc pjc

vivcndi.foite Paulini Nolani Epilcopi.

EPISTOLA XX.\TEtus fcriptura: celcbrita fcntcntia cfl

:

Elfc pudorem,quo glotia invcniauir &j[

gVacia;&cfC: rurfas gudorcm.qui folcac parc»

Lihsr Ih 567.: pcccanim.Ciijusdifti veritas j qu;?mqi!a.Ti

iatis ad omniiim intelliw -ntiam ipsa fsi luceac

claritatc , raihi tamcu nefcio quomodaiuprsfcnti caufa propius innotuit. Provocatus

enimad fcrib;n.-i(i iicteris ruis.qune miris hoca mc obfccrationibus flagitabsut , dia iratcot

de relponfione dubitavi>fi!cntium mihi impc-»

ranrc verecundia. Cai tamcn fortillime rcfi-.

ftcbat,& vim faciebat,precum tuarum fideiis,-

ambitio : pugnabatquc acrircr cii hxfiratiorjfe

mea humilicas obfecrantIs,&: magna quadamfidci violecia,oris clauftia pulfabat. Cijmquefic animum in uttooue nucantem cugitario

diveifa librarcr,penc pudor exclafit officium,

Scd me illa, q«am fjpra pofui , fapientis

fcntcncia armavit ad dcpcUcndam inutilem

vcrecundiam, & damnofum {ilcncium rcfol-

vciidum, cura utiquc ipfam fciibcndi caufarn

lam honeltam vidcrem cfll-j ram fanclam, uc

pcccare me credercm.fi taccrem, illud mecumIxripcui2rcputans;Tempustaccnd!,& tempus^ff/ „ -

loquendi.Et ucriim ;Ne rctineas verbum inEa/.^,

tcmporcfalutis. Et iilud bcati Pctri ; Parati

fcmper ad facisfadionem omni pofcenti vos

rationem.Petis namque,.S: folicite ac violcn- UTStlf^i

ter pctis, ut tibi ccttam ex fcripturis fanilis

prasfiniamus rcgulaui, adqua lu otdin:s cur-

fum vicxtUiE : utcognita Domini voluatace,

luter honores (xcali &divitiarum illeccbras,

morum magis diligis fupellcctilcm.atque uc

polTis in con)u*io c6(l:;tuca,iion folumcojU-gi placerc.fcdecia ei, qui ipfuin induifit con-jugium.Cui tam fandae petitioni,tamquepio

defidcrio non fatisfaccrc,quid aliud cd, quamprof.dumalcciius non amarc ? Parcbo igitur

precibus tuis, teque paratam ad implendamDomini voluncataii,ipfias niiaiincitarc fea»

;o3 D. Rier. Epijt. Tam.

^, tentiis.Idemcft enim vcius omniu Dominn^inxtr. T. .^ /-i-i «1ac inagiitcirqm nos piaccrc libi jubctj&do*

c^t cjuomodo placere ei pollimus. Ipfe itaque

tcinformet.ipfc tcdoccat,cui intcrroganti

in Evangelio adolcfGcnti.ciuiu faccret ut mc-rrretur vitam ajternam.divina continuo man-data propenit.-oftcndcns nobis ejus volunta-.

tem eiTe facicrdam , i quo fperamus & prx*-

MMt.j, m.ia.Proprer quodalio teitaiurloco:Non om-nis, qui dicitmihi.Domiue. Domine.intrabit

inregnum ccElorum,fed qui facit voluntatcm-

ratiismei, qui in ccElisell , ipfe intrabit itv

icgnum ccrlorum.Quo li^anifclte illud often-

QJtur,nos non foiaD:i coofcffionc tantiprz»

mii magnitudincm proraercri,nifi fidei & ju-

Aitix opcra conjunft,:^ fint. Qualis enim eft

iila confclfiojcuae (ic Deocredit, ut pro ni-

hilo cjus rtucat impKtium;aut quo modo cx.

animo,ac vcredicimus.Domiue, Dominc , £cjus,quem Dominum confitcmur , pra'ccpta

£«f,6. *^0'it~i'nuiniusrUodc ipfc in Evangelio dicit :

Qjid autem vocatis me,Dominc,Domine, &noii facitis quje dicorEt iterum : Populus hic

MAt.i^. labiij ^g honorat, cor aucem eorum longc

,- ,e(l a mc.Et rurfum loquitur per ProphetanuriJius honorihcat patrem , «. lervus domi-num fuum timet.Et,l"i Pater cgo fu.m, ubi eft

honor mcus?& fi Dominus ego fum, ubi cfta.Kf.ii timor meusrExquo appatec, nec honotari ab

eis Dominum , ncc timeii, qui ejus prxcepta

nonfaciunr. Unde ad David exprcirius dici-

tur > qui peccatum admiferat i-Etpio nihilol.Rcr.1, duxiifi Deum.Etad Hcli fit fermo Domini i

Qui honoriHcat me , honorificabo eum ; qui

autem pio nihilo me habent ad nihKimr.ci-gcntur.Er nos iccuto ac bono ani:rio tumus >

<5wi ger fingula cjuacqucprxcepia, iiilionotan-^

Liler r I. ^C9tes Dcum ciemcntinimum,ad uacuncliam

provocamas.cjufquc impcrium fupcrbiiHmc^

contcmncndo, in tanta: majcftatis imus^^-burnêll

juriamPûicnim unquam tam fupcrbu, quidi/.^g^g

vcro tamingratum videri potcft,quamadver-fc»fr;t

ius cjus vivere voluntatcm, a quo iofum .vi- Dei tOm

vcrcacccperis^quam illius praecepta dcfpice- ^«'"*'^'

xc:qui ideo aliquid impcrat.uc caufas habeat

remuncr.mdi • Neque cnim obfcquij nollri

Deus indiêt.fcd nos illius indigcmus impc- ^ j.

lio. Mandata cjus dcrfidcrabiiia fupcr aurum ''

&c lapidem pretiofum multum, & dulciora fu.

per mcl & tavivm ; quoniam in cuftodicndis

iJlis retributio multa. Et ideo nobis irafci-

•tur, idcirco niagis illa immcnfa Dci bonitas

ofFfnditar, quia cam pcr canti ctiam pracmij

dctrimcnta conrcmnimus : nec foium impc-

arata , fed ctiam promifTa iJlius pro nihilo i^^ j

ikicinius.Unde fxpc, immo fcmpcr illa no-bi$ Domini rcvolvenda (cntcntia : Si vis ad

vitam venirc, fcrva mandata;lioc cnim tota

nobifcum lege agitur : hoc Prophetae, hocApo'\oli doccnt : hoc anobis & vox Chrilti,

.& fanguis cfflagitat. Qui ideo pro omnibusmortuus efl: , uc qui vivunt, jam non fibi vi-

vanr, fed ei, qui pio illis mortuus elhVivcre

autemiili,non clt aliud, quamejus prxccpta ^^'^'

fervare, qujc nobis illc, quafi certumquod-dam dilcdionis fux pignas, fcrvanda mandu.<avit. Si diligitis, inquit , me mandata mca joau.iA,fcrvate. Et qui habet mandata mca, & fervat

ca , ille eft , qui diligic mc. Ac rurfus ; Si

quis diligit nic , fermon'-mmcumfervabit,&Paccrmcus diligctcum :&.ad cum vcniemus,

& nianfioncm apud eum tacicmus. Qui non „ .

(diiigitme, fcrmones mcos non fervat Gran- fhJ.ir'

flem vinaobciact yera dUcdio.Ec v^juipcifccae

•519 ^. Hicron. Eptjl. Ynm.aiTiatiiv,totam libi arnaiitis vint^icat volunta-

tcm- Niliil eftimpcriofias chaiicate. Nos /i

vcic Chriftumdiligin-vus, fi iii cjus uos rcdc-

ptos fanguiae rccordamur.-nihil magis vellco

, nihilomnino dcbemus agcrc,qiiamc]'iod iiia

P''"''''*- velle cognofcimus. Dao autem funt gencra

jgf^ m3ndacon;m,in quibas clauditur tota luttitia;

clatidi. prohibendi imum cft jubcndi altcru. Ut cmmrwrir/yzj-mala prohibcntur, ita pijccipiuntur boaa.Ibi^'•f« otium impcratur , hic ftudiiim. *Ibi coercetur

animusj bic incicat .r. Hic fcciiTe » illic noafeciffc, culpabilceft. Unde & Propheta dicit:

pr Quis cft homo^qui vult vitam,& cupit viderc

^ ' '^*dies bonos-Prohibe linguam tuam a malo Sc

labia tua,ne loquantur dolum.Dcclina a ma-lo,& fac bonum. Ec beatus ApoftoluS;0 iic-

' tes malum,adhsrentes bono.Hocitaquc du-

plcx diverfumque praeceptum , prohibendi

. fcilicet,Sc imperandi.iequo omnibus jurc ma-datum eft. Non virgo, non vidua, non nupta

ab hoc impeiio libera cft:inquovis propo/i-

to,in quovJS gradujaequalc pcccatum eil.vcl

prohibica admittcre,vci julTa non faccre. Ne-tjue vcro eorum te (cducat crror, qui ex arbi-

trio fuo cligunt,qu£e pocilfimii Dei^nand.uafaciant,qua:ve quafr vilia acpatva dcfpiciat:

nec mctuunt,ne fccundum diviuam fcntentia,

iamima coteinacnao.paulatim decidant.Scoi-

corum qaidcin eft.peccacorum tolicrc ditfe-

-rentiarQ.S: dclida omnia paria judicare, nec

ullum iatcr fcelus & erratum ditcriraen face-

re.Nos vcr6,ct(i mulcum intcr peccata difta-

re credimus,quia & lcgiraus;tamen facis pro*

dclfe ad cautionem dicimus , etiam mimmapro maximis cavere.Tanto enim faciliiis ab-Itinemus a quocumquedeliclo , quanto iliud

luajij mcruiinus^-aec cito ad majora pro^re*

Liher t I. jllîtur,qui etia paiva formiJat.Et fane nefcio

an pofllmirs hvc aliquod pcccatum dicere , '^'"''i

c]uod in Dci conicmptum admittitur. Eflquc/^'^'^'"

illc prudcntiflimas , quinon tam confiderat ^^^^^ ,-^

quod jufTum fit, quam illum,qui ju{rerit:nccZ)««/wj

qaantitatem imperij, fed impcrantis cogitatco^TJWtV-

dignitatcm. /Edificanti itaquc tibi fpiritua-^-'^"'''

Jcmdomum, non fupcr lcvitatem arenx.fed

fiiper foliditatem petrar.innocentiac inprimis ''^*^^ 5«

fandamentum ponatur fuper qucd faciiius

pollis aixlaum culmen juftitis erigere.Maxi-

mam cnim partcm squitatis implevit, qui .

nuilinocuir. Bcatu(«juc cfl , qui potcfi cum . j/fandojob diccrc:Nulli nocui hominu:jufte ^si». jj.

viii cum omnibus.Unde audentcr & fijiipli-

citer loquebatur ad Domipii:Quis cH: illcqui

judicctur mecam:id cfl,quis tuum advcrfump/I t8{,niepoteft implorare judictum , ut fe laetum a ibtd.

mcjconvincat ? Purillimz confcicctije efb fc-

«Ture canere cu.ii Prophcta : Prae anibulabam

in iiinoccntia cordis mci , in r;r€uio domusmcx. Unic idcm alibi d cit : Noii frauiavic

€os Dcus bonis, qui ambulaot ih innocrntia."^

liaquemalitiam.odium.atqucinvidiam , qua:

vd maxima, vel fola femina funt noceudi,

Chriltiana a fepropdlat anima:neque manutantdm.aui lingu4 , fcd cordc quoque cufto-

îict iiinoccnt;am;ncc opcre modo , fcd voto•ctiifA noccre fotxnidet : quantura euim ad

peccati rarioncm pcitinet, aocuit & qui no-ceie difpofuit. Multi nomcn illud abfolutei»»*^»;

atqucintcgre Qcfiniunt, innoccntcm , qui nztis dtfi^

in eoquidcm uUi noccat , quo prodcffe defi- 2?'^''^»

Aar. Qaod (i ert verum , tum demumlaEtare

ê innoccntis confcicntia, fi cum potes.ad-juvarc non defuias.Si vero divifa iiuer fc ifta,

ar<ûe dilliuda fuatjaliudqac eA iioa nocccc*

^lt D. Hier..T.ftfT.,Titrru

<]jOi.i fe:r»pcr potes.ali.: i prodc;Ic, cdm pof-

iis, aliud malumnon facere.aliud opna:i bo.

num.illu 1 cibi ruifumoccurrar , nonlufScerc

Chrilliano.fi partem unam juftirioe impieat,

cui ucrumque prjccipitur. N^cjue enim dcbe-

xnus ai mi.ilcituclinis cxcmpiaxcfpiccre , quxnallam morum dirciplinam fequcns , nullumvivenJi tenensord.nem, non tam lacione du-citur,quam quodam impctu fcrtur. Nec imi-

tatiJi nobis iUi funt, qui fub Chiifliano no-miae gentilcm vitamagant, & aiiud prcfef-

Chi^.iX'^0""'^i'ud converfatione teftaatur:atq.ie, 'ox

nw cib Apoftolus aitjDc-umconfitcntur fenollejfa-

infiidi Gt\s autem net;ant.Inter Chriflianum,& gen-nantan' tilem non fiaes tancumdebet , fcdetiam vita

^'"J^^cdilliaoucre & diverfamrcligionem perdivei-

Ailm^* fa opcra monffcrare. Nolite , ait Apoftolus

,

guitur. jugumducere cum infidelibus. Qux cnirn

Tit. f. parcicipat:o jufbitia: cum iniquitatCaut qua:

l.Cor.i.locictas liicis ad tencbias.-Quce autem con-

vcntio Chrifti ad Bcjial ? ai;t quae pars fideli

cum infideli ? quis autcm confcufus tempio

Da cum idolis ? Sit ergo iutcr cos & illos

inaiima fcparatio. Disjunguntur ccrto dlf-

crimine error,& vcrit as.lili tcrrena fapiant,

qui cceleitia promiira non habcnt. IUi btcvi

huic vit2 fc totos impiicent, qui jcterna ncf-

ciunt.Ilii peccarc nou mctuant, qui pcccato-

rum impuLiitatem putant.Iili fciviant vitiis,

qui noii fprrant fucura praemia virtutuiru

Nos vero, qu; puiilfima coiificcmur fide.om-

uem hominem manlfsllandum eire ante tri-

bunal ChrtVijUC recipiat u.iiufquifquc pro.

priacoiporis fui.pxouc geilit,fivc boi)Um,fivc

malumipiocul clic djbciiius a vitiis , diccnte

i.C^^.J Apoftolo ; Qji cnim Chrilti funt , carncmQ*l'i' raafiiciucifis.cran: cum vitiis , & concupil»

ccatiis«

'Liher II. jijC«itu'j.Ncc turbam fcqiianturerrafjtfm ,qui Dnplexfc vcricatis Hifcipulos conStcntur. Duas ccr- "^ •* ^*'

te convcrfationis viaj, & dilUnflain diver- '"'«'^*'

fum itincra vivcnHi. Salvator in Evangc-^''^^'"""

liooftcadir. Quam , inquit , rpatiofa via,

quae ducit ad inottcm,& m!.ilti funt : qui in- w .. •trant pcr cam.Et rutfum:QHam arcta via , & ' ''

angufta cft,quaf ducit ad vitam,& pauci funcqui invcniunt cam.Vide.quanta intcr has viasfeparatio fit, quantumquc difcrimcn. lila adaiortem,h2C tcndit ad vitam, illa cclebratur tibeyutn& reritur a multis , haec vix invcnitur a pau- arbitriScis. Illa enim vitiis pcr confuctudincm,quali colligi'.

declivior,ac mollior,& vclut quibafda amoc- ''"'<>

Ba floribus voluptatum, facilc ad fe rapic

commcatium multitad:ncm:haec veto.infuc -

to calle virtutum,triflior, arquehorridior, ab«s tantum cligitur, quibus non tam dclccla-

tio itincris cordi cft,quam utilitas man/ionis.

Afperam cnim nobis , & iufuavcm virtucum ^**''*^'

viara nmiufacit vitiorum conltietudo ; quae ,<., .;- •

, f. . . ^ Aa-iif, 1

1

U in partem altcram transtcratar.invcnietur, prov. 4«

ficut fcriptura dicit,femita jaftitiai levis.Po-

namus crgo jam rationem vitse nofl:rx;&: pecquam potiffimum gtadiaraur viara coafcicn-.

tia tefte difcamus.Omue cnim, quod agimus,omncquodloquimur, aut de lata,aut dcau*gufta via cft. Si cum primis auguftum itcr,&

tubtilem quandam fcmitam invcnitnu&^ad vi-

tam tendimusjfi vero mulcotum comitamurviam^fecundum Domini fcntcntiam imus ad«nortc-Sicrgo odio.atq; invidia pollldemur :

ficupidicati& avaritix ccdimus : fi praefentia

coramoda futuris praefccimus : pcc fpatiofam

Tiaraiaccdimus.habcmus cnim ad hxc comi->

eum multitudincm,& lac^ fimilium ftiptraur

agtniuibus. ii IxacuQdiaiQ libidiacmqiic cx^

314 T>. Kieron.Tpl^. Vxm.plere volaiwus, fi injuiiam vinjicaic : fi ma-letliccnti remalcdicimux; & advcrfum inimi-

cum inimico animo fumus:2que cum pluii-

bus fcrimur.Si vcladulainur ipfi, vcladalan-tcm libcntcr audimus;fl vcruni diccrc gratia.

impcdimur:& magis ofFcndcrcanimos liomi-

. , r num timemus,quam non cx animo loqui ; deSL J multorum itcm via lu nus. Tot noltri lunt

,

£i.%m lôt eitranei ventatis. At contrano , n ab

'vam iiis omnibus vitiisfumus cxtranci ; fi puruin

niti, ac liberam animum prsftamus^Sc omai cu-

piJitatc calcata , folis ftudemus divitcs eirc

yirtatibus, pcr angudam viam nitimur. Cca-verfatio enim ifta paucorum cft:e(li|uc pcr-

rarum,atque difficiie , idoncos hujus itineris

comitcs repcrite. Quin ctiam mulii hac irc

fc fimul3nt;St per divcrfa errorum diverticu-

la ad viam multitudinisrevertuntur.Idcoque

timcndumcfl:,ns quos duces rcdi hujus iti-

ncris habcrc nos crcuimus, cos com;tes ha-beamus crroris. H igitur invcniuntur exem-pla, quxnos per hanc ducant viam , & re-

dum Evangclij tramitcm ten:ant : fequcnda

funt ; fin vcro ca vel d:ficiant , vcl deficerc

p^;7/*.5.putantur, Apoftolorumforma univerfis pro- j

pofita c/l.Clamat vas eledtionis Paulus,nof-

«juc quafi ad anguftum hoc iter convocans,

dicit : Imitatores mcieflote, ficut & cgo •

Chrifti. Certc.quod eft ampliusomnibus,ip,

fius Domini relucct excmplum ,qui in Evan-

gclio ait ; Venite ad mc omnes , qui laboratis^

MdLl I ,5j onerati cftJs : & cgo rcficiam vos. TolJitc \

jugum nieum fupervos,&difcitea njc , quia ^!

mitis fum,& humilis corde,Si pcriculofum cft.^

imiiari illos , dcquibus dubitas an imitandi i

fint ; hunc ccrtc imitari tutidimum cft, atquc ,

cju^YQAigiafcqûijflui dixit:Eô fumyiajvc-»j

Llher II. ; i f

iitas,& vita.Numqiia cnim errat:qul feqaitiH- jcan.l^

veritatcm. Uncic & Apoflolus Joinncs air:

Q_uiiiicit fe in Chrifto manetcdcbet/icut il-

ie ambulavit,& ipfe ambularc.Et bcatas Pc- i. '<»*».

t

trus aitrChriflus pro nobis pafTus e(t , vobis

xelinquens exemplum.at (cquamini vcftig a i.pcfi»»

cjus,qui peccatumnon fccit, neccfl: inventus

dolus iu orecjus. Qui cum malediccretur ,

nou malcdiccbat.-cum patcretur,non commi-nabatur.-tradcbat autem judicanti le injultc.

Qui pcccata noftra ipfc pcrtulit in corporc

fuo fuper lignam:ut pcccatis mortui.jultitice

vivamus.Ceifct omnis excufatio errorum.au-

fcrantur peccandifoeda folatia. Nihii omni-. ^

no agimus.qui nos pcc multitudinis cxempladcfeudimus : & ad confolationcm noltram«licna facp-e numcrantes vitia,d'clle nobis di-

cimus, quos debcamus fequi. A.l iiiius excni-

phim mittimur,qu;m omnes fatcmiK irairan-

<lum.Atquc idco prscipua tibi cura fit,Iegcm

noffc divinamrper quam pollts qaafi prefen-

tia ccrncre exempla fandorurn, &quidfa-cicndum fit.quidve vitanduni , illius confilio

<Jifccrc. Maximum enim ad jultitiam auxi-

liura cftjimplcrc divinis cioquiis animum, &quod opcre cxequi cupias, femper cordc me-ditari. Rudi adhuc populo, 5: hominibusadobcdientiam infuetis pcr Moyfcm imperatur ^ -,

a Domino, ut in fignummemOLia,qaa prae-

ccpta Domini recordentur, pet fingulas vefti»

mcntorum fimbrias habcant cum cocco hya-cinthini coloris infignia ; ut etiam cafu haoillucque refpicientibus oculis , mandatorumcslcftiuia mcmoiianafcatur.Dc quibus fim-briis Pharifaci redarguuntur a. Domino, quod Af^Mf»cas perverfo ufu , non ad commonitionempraeceptotam D%i, Xed ad oftcntationcra f«t

O %

. Ji6 D. Hieron. Tpljl, Txm»^

habere Cccperint:uc fcilicct quafi dc ma)oris

obfcrvationisdiligcntia fandi a. populo ju-

dicatcntur. Tibi vcro tcrvanti noii jam litte-

pr/ref'/*rac prxccpta , fcdfpiricus divinorum maiida-.

j)9mini torum memoria fpiritualitcr cxcolcnda clt;

ftmper ^qI pon tani frcqucntcr recordanda funt prsc'

Tnd' ^^P^^ Domini, quam fcmpcr cogitanda. Siut

ergo divinx fcripturx fcmpcr in manibustuis , & jugitcr in mcnte volvantur. Nccfufficcrc tibi putcs , mandata Dci mcmorii«cncrc , & opcribus oblivifci : fcd ideo ilU

cognofcc, ut facias quidquid facicndum didi-

Romx, ceiis. Non cnim auditorcs lcgis jufti funtMc. i.

jip^^ Dcu.m;fed fadores legis jurtificabantur,

Latus quidcm, & immcnfus divinx lcgis ca-

pus cxtcnditurrqui divcrfis teftimoniis vcrita-

tis,vclut cxlcftibus quibufdam floribus Tcr«

nans mira oblcdationc legcntis animum paf-

cit,acrcfovec. Quae omnia sepcr cognofccrc,

fccumqucrcvolvcrc, ingcns ad confcrvandam

juftitiam beneficium cft.Scd quafi ad com-pcndiofujTi quoddam commonitorium , iiJa

tibi Evangclij eligcnda fcntcntia cft , & fu-

pcrfcribcnda cordi tuo , qua ad tocius ju-

ftitias brcviarium Dominico orc profertur.

2if(|/^ 7, Omnia quascumque vultis ut faciant vobis

homincs, haec& vos facitc illis. Cujus prac»

ccpti vircs cxprimcns jungit , acdicit. Hxccnimlcx & Prophetae. Infinitx namque func

fpccics,partcfquc juftitix.-quas non modo fty-

lo pcrfcqui,fcd cogitationcetiam caperc dilfi-

cillimum cft:quas omncs una ac breri fentcn-

cia comprchendit,& latcntcm hominum con-

fcientiam,fccrcto animi judicio , aut abfolvit

damnat.AJ omncm igitur aiftum.ad omnc vcr-

bum > ad omncm etiam cogicacum . hzcfcac;,atia rcnadiccur .- qu» tibi quafi ipc.

tther II. 517culum quoddam paratum,& ad manum fcm-

per pofitiim,qualitatcm tu£E voluntatis oltc-

dar.ac ctiam vel dc injufto opcrc rsdarguat

,

vcl dc jufto Isti/icct. Quoticfcumque cnimtalcm in alterum habueris animum , quaicminteabaltero fcrvari cupis : acquitatis viamtcncs;quotics vero talis crga altcrum fueii$

qualcm in te vis nemincm:itcr juftilis dcrcli-

quilti.En totum illud divinje lcgis arduu,to-

lumque difficilercn ob quam caufam dura im-pcria,Domino rcclamamus , & dicimus nosvcl difficultatcvcHmpoflibilitatc mandatoru

g^. ,

premi.Ncc fufficit,qu6d \ufCi no facmus nifi ?>-!./

ctiam jubcntem,injultum pronuncicmus , c,u ^ f,»

ipfumaequitatis audorem non modo dura &i.imt:c>JJi-

ardua,fcd etiam impollibilia p atcepiirc coh-^'^'* »

oucrimur.Omnia,inquit, quxcuquc vultis ut r ^*'^^

lac.at vobis homincs.hacc & vos racitc illis. ^n^ ^.

,

Conjungivalt inter nos atquc conncdi per^^f^

mutua bcneficia charitatcm.omncfquc homi-iics vicario intct fc amorc copularirut id unoquoquc prxrtantc altcri , quod fibi ab omni*l)us piacllari vclit,tota juftitia,& prarceptumhoc Dei, comniunis lit utiliras hominum.Et,o miram clcmcntiam Dominilo incffabilcm

Dei bcnignitatem 1 Praemium nobis pollicc-

tur , fi nos invicem diligamus ; id clt,fi no-

bis ca prxftcmus inviccm , quorum viciffim

indigcmus:&: nos, fuperbo limul & ingtato

animo.ejus rcnitmiur voluntati, cujus cciam

impcrium bcncfic-.um c(l?Nulli unquam ora-

iiino detrahas , ncc aliotum vituptratione

tclaudabilcm vidcri velis. M^gifque vitanx

luam ordinaredifcc > quam alicnamcarpeic.

Ac scpcr fcriptura: memor cfto dicentis.No-

li diligerc dctrahcic, nceradicetis. Pauci ad-»^^^ j^

nioJum fuut,q^ui huic vitio rcnur,cicat:iai9-»

O i

3 T S 2). Uhron. Eplji. Taf».

f|uc invenics.qui ita vitam fuam irrcprchen-

fibilcm cihibcrc vclinr , ut non libcnter re-

prehcnilaut alicnam : tantaqac hujus mali li-

bicio mentcs hominum invailt , ut ctiam vjci

procul ab aliis vitiis rcccffcruntjin iftud tamef[\is.Ci in extrcmum diaboli laqucum incidant.

^f -. ^ Tu vero hoc malum ita cffuge, ui non modo

fitndii. ^P^2 no!i detrahas , fed nc alij cjuidcfh detra-

hcnti aliquando crcdas. Ncc obtredatoiibus

auftoritatemdc confcnfa tribuas : ne corun-j

vitium nutrias annuedo.Noli.incjuit fcriptu*

ra , confentaneus cffe cum dcrogantibus ad-

vcrfus proximum tuum;& nonaccipies fupcr

*^^'^^'*"^'illum peccatum. Et alibi : Sepi aurcs tuas

fpinis, & noli audire lingua nequam.Unde &beatus David,diverfas innoccntiae fpecies ju-

ftitiaequc dinumerans, dc hac quoque virtute

?r / li"°" tacuit,dicendo;Et opprobtium non accc-

*pit advcrfus proximos fuos : Proptcrca qu6J

J/i ico.'P^^"°'^ folumadverfaturjfcdctiampcrlcqui-' turdetrahcntcm. Aitcnim : dctrahcntem fe-

crcto proximo fuo,h{5c perfcqucbar:Eft fanc

hoc vitium,quod vcl in primis cxtinguidc-

be2t,& abcis,qui fc fandeinftituere volunr,

prorfus cxdudi.Nihil enim ta inquietat ani-

mum,nihil cft:,quodita mobilcm mentcm,sclevcm faciat , quam facile totum crcderc , dc

ebrrcdatoium vcrba tcmeraiio mentis af-

fenfu fequi , hinc enim crcbrac dillenfioncs,

hin% odia iniufta nafcuntur. Hoc cft, quo i

fspc de amiciflimis ctiam inimicos facujduni

concordcs quidem , fed credulas animas mali-

loqua lingua difTociat.At cotra,magna quics

animi,m3gnaque eft morum gravitas.non tc-

inere de quodam finiftii quid audirc.Bcatufq;

cft, qui ita fc contra hoc vitium armavit , ut

apudcudetraherc ucmoaudcar. Quodfihsec

Liher II. 3 T 9In noblscffct diligentia , nc pafllmobticda-

totibus crcdctcmus, jam omnes dcrraheic ti-

nicrent;ne non tam aliosjnuam feipfos viles

fictrahcndo facercnt.Scd hoc idco malum cc- Adidato

lcbre cft, idcirco in multis fervct hoc vitium, ^^^ ^'j.

cjuia pene ab omKiibus libentcr auditiir.Adu-.S'*''*'*

Jatorum quoqnc aflentationcs,& noxia blan-

dimcnta fallaciae,velut quafdani pelles anim^fugc. Nihil eft quod tam facile coriumpatmentcs hominum : nihil quod tam dulci&molli vuincrc animamferiat.Uudc & qnidamE/i. j.

fapicns ait:Vcrba adulatorum mollia.feriunt

autem inccriora vcntris.EtDominus loquicur

pcr Prophctam : Popiile meus qui beatificanr

vosjfcducunt vos,& femitas pcdum vclhorudifilpanc.In multis.iflo maxinie tcmporc , re-

gnat hoc vitium:quodq-, eft graviflimum.hu-militatis ac benevolencix locd dlcitur.Eo fit,

ut qui adulari nefcit.aut invidus.aut fupeibus

putetur.Elt fane grande £c fubtilc artificium >

iaudarealterum in commcndationem fui.Sc

decipiedo.anima fibi obligare dccepti,quod-quc iioc maxime vicio agi folet fidas laudes

ccrto pretio vcndsre. Qu;? hjec tanta crt levi-

tas auimi.qus tanca vaniras, rclida. propria

confcicatia alienam opinioncm fequi, & qui-ccm fitlam atque fimulatam?rapi vcnto falfx

laudacionis , gaudcre ad circunventionemfuam^Si ilUifione pro bcncficio accipcrciTu

crgo.fi vcre Uudabilis efle cupis, laudem ho-m.num ne rcqairas:illiquc prxpara confcicn-

tiam tuam.qui & illuminabit abfcondita te-

nebrarii,& manifcllabit confilia cordium : &tunc laus tibi etic a Deo.Sit igitur intetus ac

vigilar.SjSc adverlus pcccata fcmpcr armatus t.CoK t

animas tuus.Sermo in omnibus modcracus &parcus , & q^iii ncceflitatcm loquendi niagis-

O 4

310 D. Hteron. "Epifl. Tnm.indicct, quam voluntatem.Ornct prudentiamycrccundia: quodquc pracipuum in fcminis

fcmpcr fuit cundas in tc virtutcs pudor fu-

pcrcr. Diu antcconfidcra , quid loqurnduinut ; & adhuc taccnsprovidc, bc quid dixiirc

poeniteat. Vcrba tua ponderct cogitatio , &j^fj jj Hnguac cificiumanimi libra difpenfet. CJndc

lcriptura dicir.-Argentum & aurum luum c6-fla:3c verbis tuis facito flarcram , &ficnosori tuo rc£lo$,& attcnde,nc fortc iabaris lin-

gua. Numquam malahi vctbum dc ore tuoprocedat, qux ad cnraulum benignitatis ju-

iSPtt. ?.beris etiam maledicentibus benedicerc.Mife-

RffOT.ti.ricordes,inquit,mocicfti,humilcs,non reddeii-

tcs malum pro malo, ncquc malcdiclum pro", nialcdi<flo,fcd c contrario bcncdicentes. Me-tirivero , atquc jurarc, lingua tua prorfus

IdAU. 5,'g"oret:tantufquc in te fit veri amorutqiid-quid dixcris,juratam putcs. De quo ialvator

ad difcipulos ait:Ego autcm dico vobis, nonjurare omnino.Et paulo poft : Sit autcm fcr-

mo vefter,eft,eft, non, non : quod autcm his

abundantius eft , a malocft.In ,orani igitur

aflu, atque verbo quieta mcns & placida ler-

vctur , fcmpcrquc cogitationi tuae Dci prx-fcntia occurrat^fit humilis animus,acmitis >

& advcrfus folavitia ercftus. Numquam il«

lum aut fupctbia extoUat, aut avaritia infle-

ftat,aut ira praEcipitct. Nihil cnim quietius,

nihil purius.nihil dcnique pulchrius ca mcn-«

tc t/Ie debet , qua: in Dci habitaculumprae-

paranda cft:qucm non auro tcpla fulgrnciaj,

«6 gcmmis altariadiftinda delcdat,fcd ani-

l.Cor i.ma ornata virtutibus.Ideo &tcmplum Dei

,

fanctorum corda dicuntur,affirmacc Apofto-lo,qui ait:Si quis tcmplu Dei Tioiavcru, dif-

pcrdct illum Deus : Tcmplum enim D^-i faa-

tiher II. jtlAu efl.cjuoicrds vos.Niliil hafceas Kumili-

tarc prarftantius » nihil aniabilius. Hxc e(l HutrVXCdim prscipua confc.rvatrix , Sc quafi curtos ta^s^eu

quxda viitu:u omniu, iuiiiique cft,quocl nos (^"l*'"-

ita & hoir.inibus "ratos,& Dco faciat, qua C\'^

'^'^"'*

it3E mcrito tnagni, humihtate innmi limus.

Proptcr quod fcriptura dicilrQuantd magnuscs,han>iha teinomnibus, & coram Deo in--. ,

vcnies (»ratia.Et Domu-ius loquitur per Pro- '^*

phctam.-Supcr que al u rcquiefcam.nifi fupcr .

humilcm,& quictu, & trcmetem vctba mca ? J*' ^'*

Verumtamcn humihtatcm fcquerc , non qua:

olTcnditur , atquc fuTiuiati.ir gcllu corporis ,

aut frada vocc vctborum, fedquie puro affe-

ftacordisexprimitur.Ahudcftcnim vrrrutem

haberc,aliud,virtutis fimiHtudiacm.-aliudcft

,

rcrum umbramfcqui, ahud, veiitatcm. MuUl6 deformior illa cfl fupttbia , qu;E fub cjui-

bufdam humilitatis fignis lattt. NcfviO enitn

quomodo turpiora funt Ticia, cum virtutuin

fpecie caelantur.Nulii tc uinquam ds genciis

nobilitarc praeponas ncquc obfcuriojcs quaf-

quc , & humiiioic loco natas , tc infcnoics

putcs. Ncfcit leligio noftra pctfonas accipc-

re, nec conditioncs hominum.lcd animos in-

fpicit fingulorum;fcrvum & nobilem dc mo«ribus pronunciat. Sola apud Deum libertas

cft,non fcrvirc pcccatis. Summaapud Dcumcft nobilitas , clarum clTc virtutibus. Quidapud Dcum in viiis nobilius Pcrtro.qui pifca-

tor &. pauper fuit ? quid in fcminis bcata

Maria illuftrius.quaefponfafabri defcribitur: t44tA£,fcd illipifcatori & paupcri caclcftis rcgni a

Chrirto crcduntur claves : haecfponfa fabri , (^„ ,,

nicruit cfle mater illius , a quo iplae clavcs

dacae funt.Elegit cnim Ucus ignobilia, & c6«

MHiptibiUa hujus mudi,ut potentcs ac aobb»

3it Z>. Htcron. 'Ep'fi.Tam.lcsad hiimilitatem facilius adduccrct. Nanv& al>as fruflra fibi aliquis dc no*bilitate gciie-

ris applaudir, ciim univerfi paris honoris , &eiufdrmapud Dcumpretij (int.qui uno Chri-lli langaine runt redcmpti.-nec intered: , qjaquis c6d:tionc natus fic.ciim omnes in Chiri-

fto «qualiterrcnafcamur. Nam &: fi oblivif-cimur, quiaexuno omncs gcncrati fumus :

falrem id femper mem.iniiTe debemas,qjia per

ier^fiva unum omncsregeneramur. Cave, nc (i jcju-adjums- nare aut abflinere ccsperis, te putes cfTe jam

^^l^.tf'^sn^âm^hsc enim virtus adjumentum cft,n5

pcrfefîo fandi-atis. Magifquc id providAi-dum eft,nc tibi hoc, quod licita contrmnas ,

fecuiitate qnandam illicitorum faciat. Quid-<juid fupra juilitiam ofFcrtur Deo , non dcbcc

impedire juftitiam, fcd adjuvarc. Qaidautemprodert tenaariabftinentia corpus, fi animusintumefcat fupeibia. .' quam laudcm mercbi-

mur de pallorc jejunii , fi Jnvidia lividi fi-

jnus ? quid virtutis habet, vinum non bibc-

ic , & ira atque odio inebriari ? Tunc , in-

<]uam, prxclaraeft abflincntia, tunc pulchra

atque magnifica caftigatio corpoiis, cum cit

animus jejunas a vitiis.lmo qui probabiluec

ac fcienter abdinfntiae virtutcm tenct, c6 af-

fligunt caincni fuam.quo animas frangant fii.

pcrbiatTitut quafi de quodam fafligio coatc-

ptusûi arqucarrogantiae defcendantad ini-

MM.^, plcndam Domini volutatem.quae maximcmbumiljtate perficitur.Idcirco a variis ciborii

defideriis mcntem retrahunt, ut totaejus vim

cccupeiu in cupiditate virtutum. iamqne mi-

nus jejuniorum & abflinentiae laborem caro

fentic, anima cfurieutejufl tiam. Nam & vas

_ clÎonis Paulus.dum caftigat corpus fuii, &^'iafexvitutciurcdigitj nc ahis praedicans ipfe

Liber TI» ?tfrepobus invcalrtuv.iion ob folamiUtquidam

impciiti piitai.t , hoc facit csftitatcm. Nonenim liaic taiuummoJo,fei.i omnibus omnino^'^"'*^»

virrutibus abn.inentia opitularur. Ncquc ma-gn.i,3at rota Apofioli gloria el^no fornicari:

icd lioc agit,ut caftigationc corporis crudia-

tur animus : quanioque nilex voluptatibus

concupifcit , tanto magis poHit dc virtutibus

Cocriraic, ne perfciftionis magiftcr impeife-

fluin alit]uid infc oftcdatme CluilH imita-

tor,cxcra pixecptum quidquam aut volunta-

tem Chiifti faciat, ncve minus cxcmplo quavetbo doccar,(umqiic aliis prafdicaveiit, ipfc

reprobctur.audiatque cum Pharifsis : Dicunt

cu;m,5c non faciunt.Apoftolici vero & prascc- „ ^^*

pti c(t & cxcmpli.ut habeamusrationem iion

«onfcicntioE tancum, fed ctiam famae. Non , ...

fupcrfluum,& a fiudu vacuum, gentium ma- '

''^'

g\i\zx hoc docet : vult enim ctiam cxtrancos

ad fidem homincs pcr lidclium opcra proficc-

le , ut rcligioncm ipfam rcligionis difciplina

commendcc.Ec idco ficut luminaria in mudoluccre nos jubct,in mcdio natiouis pravae & Matt-So

pcrverfiE , ut incredulae mentes ertantium cx

lioftrorum aduum iumine,ignorantix fua: te«

nebras dcprclrendant, Unde ipfc ad Romanosait:Providcnes bona non folum coram Dco jR'"^"!^;»

fed etiam coram hominibus.Et alibi-.Sine of-

fcnfionc eflote Judjcis, & getibus £: Ecclefix

Dei,ficui: cgo per omnia omnibus piaceojuon^'^'"''*®

quaercns quod mihi utile eft:,fcd qucd muhis.

Bcatus eft, qui tam fanctc , tamque graviter

difpofiiic vitam fuam, ut dc eo finiftri aliquid

ne fingi quide polfit, dum advcrfus obtrcdta-

torum iibidiue ^ugnat mcriti mag-nitudo,ncc

fingcrc quifqua aufus cll:,quod a nullo piitaC

ciic Cicdenduni» Quod fi id a/requi difficilc »

O 6

ji4- D. Hieron. 'Eplfi. Tam.

atqucnlmls ardaam eft, laltcm hanc adkl-

beamus vitx nOitrje diligentiam > nc malxmcntcsoccafioncm invcniant dctrahendi , nc

cx nobis fcintilia proccdat- pcr quam adv

fus nos (Inillix famx flamma conflcrurralio-

c,ain fruftra irafcimur obtrc<flatoribus no-.

{i:ris,(icis ipfis obtrcdanî matcriam mini-

ftramus.Si autcm, nobis diligenter atque fo-

licitc omnia ad honeftatcm providencibus >

cundifquc adtibus noftris timorcm Dei prcc-

fcrcntibus,illi nihilominus infaniunt.-confo-

leturnos confcicntia noftra, qua; tunc maxi-

me tuta eft, tunc optimc fecura eft,cum ne

Thi <•occafioncm quidem mal^ de fc fcnticndi de-

dit : illis cnim,vx.dicitur per Prophetam, qui

dicunt,quod bonum cft malum,qui luccm ap-

j- . pcllant tcnebras,& quod dulcceft, amaruiu

vocant. Nobis crgo Salvatoris aptabitur fer-

morBcati cftisicum vobis malcdixerint ho-mincs mtnticntes. Nos modo id agamus , ut

malc dc nobisnemo loqui abfque mendacio»

poflit. Ita habcto folicitudincm domus , ut

aliquam taracn vacationcm animx tribuas.

Eligatur tibi opportunus , & aliquantum iiâmiliae ftrcpitu remotus locus,in qucm tu>

Tclut in portum , quali cx multa rcmpcftatc

curaium tc rccipias & cxcitatos foris cogi-

lationum fludus fccreti tranquillitate com-ponas» Tancum ibi fit divinie le(fliouis ftu-

dium,tam ercbrae orationum vices, tara firma.

& prefla de futuris cogitatio, ut omnes rcli-

qtti tcmporis occupationcs facilc hac vaca-

tioae compenfes.Ncc hoc idco dicirrHis , qud-

te rctiahamus a tuis.-imo id aglraus.ut ibi dif-

cas.ibiquc mcditcris, «ûalcm luis prsbcic tc

^bcas*

V.her II. jj/A R G UMENTUM.

jMliitHum divitem ac pri,Poter.temjobextm-

flo co>if»Utur:qnod dtiai virgunculdi filia^, uniS

fiito, attemm fex annorum intra 'viginti dres

Amiferit , fubfeeuta de.nde ft Tauflint, uxoris^

fnors,^ infilix generls ctimuriica. fuperptt f-l'a contracia adfinitets ,fottts infupirfamil a »

reique familiaris d'Spendiiim : charitatem cjmliudat,^ exefnple Parr^marhijtFauirni , & ler&

adperfeciam hortatur i/':tam, muUis eflendins^

«blatio fui ipfitu 'iuantutn excedat ctmciaali»

fharitatn epera,

HiERONYMiis ad Tulianum confolatio,.

EPISTOLA XXI.Fllius meu<;,frater tuus Aufonius , fnipfo

)3m profeflionis articulo.cum mihi pri-Cctitiam fui tardc dedifTet ; & cito abftulifr?r,

atque iu purivSo temporis,falvc pariter, vale-

quc dixiiret:vacuum fe redire a[bitratus cfl»

iiiii mcarum aliquid ad tc nugarn tumultua-

lio fctmone portarctJam dc-uifTo fyiithcma-

ic cquus pubHcus fterncbatur, & nobilcmju-

vencm punicca indutum tunica balthcus am-biebat:& tamen illcappoiito notatio cogcbat

loqui,quae vclociter edita,vclox confcquerc-

tur manus : & lingu* cclerltatcm prcndcrcnE

figna vcrborura.Itaque non fciibentis diligc_

tia, fed didantis temeritate loBgum ad tc In-

lentium rumpo,ofFcres tibi nudam ofiScij vo-luntate.Extemporalis eft cpiftola,abfq'.ie or-

dinc fenfuiim, finc lenocinio & compofitionfr

verborum ; ut totura in illa amicum.nihil de

oratore icpetias. In procindu cfFufam putes>

&. abifc cupicnii ingcftaai viaticum. Divin-aEfcJ.iiff

fcriptura loquitur,Mufica in ludtu^intempcfti-.

va natrat o.Unde &nos lepore «rtis Rbet-o«

xicx c6icinaeatcy2& puciihs atc^ac plaaribiiis

5z6 T>. Kieron, Epijl. T/tmlclo-]uij vcnu(lAtcm,ad fandtaiuni icr"ptur:rl

gcavitat:m coafiigimus , ubi vera viilnerummsJicina cft, ubi dclommcerta rcmedia:ia

£.«" 7 5 fl''^'^^^ •'^'^'pi^ «nicum filium miter in fere-

tro:ubi tuibae dicitu: circumftanti : Non ell

mortua puella^feddormit : ubi & quatridua-lonn. 1 1 ,^^5 aioit^^5 ad vocem inclamancis Domiui

ligatus cgtedicur.A.ud!o te in brcvi temporc ,

duas vitguacalas filias jundlis pcne extulif-

fc.tuneiijjus & pudicirfimam ac hdiflluiam

conjugcm tuam Fauilinam imo fidci caiors

gcrmanamin qua fola po(l amiilos Jibcros

acquiefcebas, fubita tibi dormitione fubtra-

jSmo?,^ «^am.quafi fi naufragus in litore laciones re-

psriac,5c juxta eJoquia Prophccarum, fugi'cns

urfum , incidat in lconcm : extcudcfqac ma-imm ad parietcmja colubro mordeatur.Con-fcquuta rci familiaris damna : vaftat:onern

rcr;us barbaro lioftc provincias,& in commu-ni dcpopulaciont privacas podcllionura tud-

rum ruina$,abaclos armcntorum ac pecorumgrcgcs, vindosoccifofque fervulos , & in

unica filia , qnam tibi tum crcbrae orbitaccs

fccerant cariorem,cle(5lum uobiliflimum gc-

nerunt cx quo,ut omnia taccam, plus uiosro-.

ris quam gaadij fufccpiili. Hic cft catalogus

tcntacionum tuarum.Hajc cum Juliano ty-

runculo Chrilti, pugna hoflis aniiqui.Qusefi

ad tc refpicias, grandia funt:fi ad bellacoretn

fortiflTimum.Iudus & umbracert.iminis.Bcaco

iok. i,' Job poft malorum examina uxor peifima re-

fcrvara cfl.uc per cam difccrct blafpheinare..

Tibi fublatacft optima, ut miferiajura foJa-

lium pcrdercs. Aliuded aHtem luftincre qua,

nobs, aliud defidrarc quam diiigas. lilc in

tt»t morcibus filiorum domus fu.ie ruinanv

ttnumhabaitfcpulchruiU; & fciflis vcHibus >

Libcr I T. 517utparcnris monrtrarct afFe^Tum.procidcus iii

terram ador.ivit.Sc dixit.-NuJiis cicivi de utcro

matris mcx.iia.ius & rcdcam.Donuaus deJic, '"'^'^^

Dominus abflulit.-ficiu Domino placuit , ica

Cactumcrt.Tit nomen Domini bencdiwlum.Tu,

uc parciflimc dicam intL-r niukoriuti officia

propinqaoram,& confobntcs amicos ,.tuoru

cicquias profequutus cs.retdidic illc fimul

omnes divitias, ?c fuccedcntibns fibi maloiu,

nunciis, ad fingulas plagas feiebacur imMiO-

bilis , compleus in fe illud ic fapicnte prje-

conium Si fraCtus Ulabacur orbis , impavi-

dum fcrient ruinx.Tibi major pars derciifla

fubll:anti,x, ut tantum tencris, quanciim ftr-

repoccs.Necdum enim ad eum pa'vcniil:i gra-

dum,uc totis advtifum te cuneis certccur. Di-

vcsquondam dominus,& ditior pater.fubito

orbus & nudus clLCiimque in omnibus his,

Qux concicrexanc ei^non pcccafrct coram Do-mmo,ncc quicquam loquutus euct in:to;ens,

exulcans Dominus in vitfloria famuli ful , & ^- -'

illius pacicntiam fuam duccns criumphum ,

dixic ad diaboium : Animadvercifti famuiummeum Job,quia non efb quifquam fimilisci

fupcr terram.'Homo innocens,vcrus Dci cul-

tor.abftinens feab omni malo.S: adhac per-

{cveruns in innocencia.Pulchre addidic;Ec ad-

huc pcrfevcrans in innocentia , quia difnciie

eft.preiram malis innocenciam non doIerc;&

in hoc ipfo fide non peiiclitari , quod fe vi-

dcat iniufle fuftinerc quod paricur. Ad quErefpondens diabolas , Domino aic : Coriuni

pro coriojSc omnia quoc habueiic l»omo, da-

bit pro anima fua;fed extcivde manura tuamj.

& tange ofla & carncs e^us ni fi in faciem be-

nedixcuc tibi. Callidillimus advetfaiius , Sc

invctcratus dictun; airdorum, novit alia eilc >

ii% D . Uleren. Efijl. T*fH.

qux extviuG^cus funt, a Pnilofopbis quoqueniuniJi adiaphora.hoc cihindifFcrcntia nomi-rantur.in eoniitinuc amiflionc HQi contem-

ptu pcrfcdam non cffc viitutcm:a)ia quat in-

trinfecu£,& dcfidcrita.cogant dolore pctden-

tcin.Uiidc audadcr Dcirenuir prardicatiore ,-

& dicitjnequaquam cumd^bcrc laudari , qui

iiihil dc fc,fcd totum cxtra fc dedcricqui pro

cotio fuo coria obtulcrit filioiurDjdrpofueric

matfup:um,ut fruatur cor[oris fanitate.Undc

intelligat prudentia tua,ufqucad hunc tcrmi-

num pcrvcniirctentationes tuas, Sc dediiTe tc

coriuni pro corio,pel]cm pro pcl!e,omr.iaque

Gr^-DtV qua: habcJ,pa!U cfTe darc pro anima tua,ntc-ttntAtio clum autem extcntam in te manum Dci , ncc**''*

ta(ftas carncs.necclTa confrafHa. Adquotumi.Ke.iX dolorcm difEcilccfl no ingemifcerc:& in fa-

ciem Dco benedicctc , pro co qiiod cft malc-

dicere.Unde &: Nabutha in Rfgu libris dici-

tur bencdixiflcDcum & Rt-gcm,& idcitco Ja-

pidatur a populo.Scicns autem Dns atbleram

fuumjimo vrum foriifTimum, ctia in ifto cx-

. tremo pcifedoquc certamine non podcfupc-w.i g rariiEccef inquitj trado illum tibi , tanium

animam illius cuftodi. Caro fandi viti datut

in diaboli poteftatcm,& animae fanitasrcfer-

vaturmc fi illud pcrcufnifct in quo fcnfus cft

mcntifquc judicivijno cflct culpa peccantis ,

(cA cju$,qui flatum mentiscTertcrat.Laudcnt

ergo tc alij,& tuas contra diabolum vidorias

pancgyricis profcquantur : quod Isto vulta

moites tulcris filiarum,qu6d in quadragcfimodic dormitionis carum lugubrcro vcftcm mu-taveris>& dedicatio offium Martyris,candida

libi vcftimenta rcddidoTii.ut non fcntircs do-lorcm orbitatis lus , qucm civitas univerla

fcntiiet : fcd ad triumphum Manjtis cxultat

tiher II. jiyres, quod fandlifTimam conjagem tuam nonqwafi mortuam , fcd quafi proficifccntcm dc-

duxcris. Ego te ncquaquam adulationc deci-

piam, ncc lubrica laude fuppIantabo.Loquar^

illud potius,quod tibi audirc coducit:Fili ac- "' '•

ccdcns ad fcrTiturcmDci,praeparato animamtuam ad tcntationem,& cum omnia fecevis ,^**^' ^'

dicito. Servus inutilis fum, feci, quod facerc

dcbui.Tulifli liberos quos ipfe dcdcras.Rece-

pifti ancillam, quam mihi ob brevc folatium

commodavcras. Non contti(lor,qu6d reccpi-

fti,fcd ago gratias,qu6d dedifti.Quonda dive«

adolcfccsjomnia qu« in lege piasccpta sfit fe

iniplc/le jadabat.Ad qucm Diis in Evagclio;

Unum,inquit,adhuc tibi dceft.-Si vis pcrfe£lu$

c(re,vadc,vcndc omniaquae habes,& da pau-

pcribus ; & veni , fequerc me.Qui omnia fe

fcciflc dicebat , in primo ccrtaminc divitias

vinccie non potcft. Undc &difficilc intrant

divitcs in regna caeloru.-qu.Tcxpfditos & ala-

rum Icvitate fubnixos habicacores defiderar.

'Vadc,inquit,& Ycnd:,non partcm fubttanti?,-'^^*'-?»

fed univerfa qua: pofTidcs : & da non amicis ,

non confanguincis.non propinquis.no uxori>

non liberis.plus aliquid addam:Nihil tibicx^.-

ommbus mctu inopiz relervans.ne cum Ana-riia damncris & Saphirarfcd da curnfla paupe-

ribus,& fac tibi amicos dc iniquo marf'!mona,|.j^^^^^

qui tc rccipiant in actcrna tabernaculatut mcfcquaris,ut Dominum nmdi polTclTorcm ha-bcaSjUt pofTis cancre cura Prophfra,Pars meaDominus:& uc vcrus Levita.nihil de tcrrcna

hercditateponideas. Et hoc hortor, fi viscfTe

pcrfe(ftus,fi Apoftolicac dignitatis culmen cu-

pi$,(i fublata cruce Chriftum fcqui, fi appre-

henfo aracio.uon rcfpicere poft rcrgurn, fi in

{ublirai tcdo pcficus,priftina vcftiinenta cO-

}jo 7). Hiero». 'EpiJJ. Tam,tcmais ,'& ut cvaias yE^yptiam dominam 7

fajculi pailium dcielinquis.Undc &: Heilas Âcxlorum regna fcftinansjnon poteft irc cu:n

JP^rfeTtfP^"'" ' ^'^'^ mundoimmundo veflimenta di-

e/Te/?^^-™^^'^'^'^"'^ ôc,ais,ApoiLolicaE dignitatis eft ,

itt. &i cjus,qui Yclit clTc pcifcdus. Cur autem &tu nolis cfTc pcrfeiluspCur qui in fajculo pti-

muscs,nonin Chiifti familia primus fis ? Aaquia uxorcm habueris ? Hahuic Sc Petrus ; Sc

tamcn cum rcti cam & naviculam dcrcliquir,

Pioyiclcntillimus Dominus, & omnium falu-

tcm defidsrans malenfque pcenitentiam pcc-

catoris, qsiam mortcm , abllulit ctiam tibi

Jianc cicufationem , ut non illa tc rctrahat

ad tcrraSjfcd tueam fcquaris ad paradill regna

^ trahentem. Bona Lbcris * paies qui tv; ad

Parof'JOo^^^ttiim prxcen.'crun:, ut partes caium noi>

indivitias fororis proficiant , lcdinrcdcm-

ptioncm ani.mae tuaâtqac aiiir.Cota mTcrj-rum.Hsc monilia filiac tux a tc expctur.t.l.is

gcmmis ornari capita fua volunt.Qîod pe:i-

turum cratMn fcrico.vilibus paupcram tanicis

rcfervetur.P^cpctunt a te partcs tuas , junctz

fponfo nolunt vidcri paupercs , & ignobijcs

propria ornameAta dcliderant. Neceit , quodteexcufes nobijitate & divitiarum ponderc.

Refpice fanftum virum Pammachium, & fcr-

TcntifllmaE fidci Paulinum Presbytcrum , qni

non folum divitias, fed fcipfos Uomino 00-

tulerunt;qui contra diaboli tergivcrLation mncquaquam p:ilem pro pellc , lcd carncs 3:

olfa , & animas fuas Domiuo confccrarunt :

qui te & cxemplo Sc eloquio, id clV, & opcre

& lingua.polTunt ad majora perducere.Nobi-

lis cs,& illi:fed in Chrifto nobil:otes. Divcs

& honoratus , & illi;imm6 ex divi:ibus Sc

houoratis , paupercs , & inglorij , & idcirco

Ither II. j j I

ditiorcs & magls inclyti , quiapro Cluifto7:v//.T»«

paupcrcs & inhonorati .Et tu quidcm bcne fa- of^ent

cis, quoii fanL^orum diceris ufibus miniilra-/''**

re,fovcremonachos , Ecclciiis offjrte quamplurima.Scd liocc rudimcnta fantmilitix tua?.

Contcmnis aurum : contcmpfcrunt & multi

Philofophi.E quibus unus, ut csterosfilcam

inultarum poflcffionum prctium projccit in

pelaj;us : Abitf, diccns , in profaui-ium malxcupiditatcsrego vos mergam , nc ipfc mcrgara vobis. Philofophusglorix anima , & po-

pularis aurae vile mancipium , totamfimul

farcinam dcpofuit:& tu te putas in virtatim

culmine conftitutum,fi partem cx roto ofFe-

ras?Tc ipfum vul: Dominus hoftiam vivam, p'^^,^^(i

placentem Dec:tc inquam , non tua. Et idro(f "-IJ^y*

variis tentationibus commonct', quia multis ^.^^

'

plagis & doloribus eruditur Ifrael. Et quemdiJigit Dominus , corripit , flagcllat aurem

omnem filium, quem recipit.Paupcrcula vi-

dua duo asra minuta mific in gazophylacium.

Et quia totura obtulit.quod habcbar, omnesdicitur in oblatione mun.num Dci fuperafle

locuplctcs, quae non pondcrc fuijfcd offcren-

tium voluntatc penfantur. Ut multis croga-

veris cenfum tuum , & quidam tua gauJcant

libcralitate, tamen multo plures funt , qui-

bus nihil dedifti. Neque cnim Darij opes, &Crosfi divitia: valent explerc paupcres mundi.

Qaod fi tcipfum Domino dcderis, & Apon.c-

lica viitute perfcdus^fcqui coeferis Salvato-

rem:runc intclligcs , ubi fuctis &: in cxercitu

Chrifti quam e.xtremum tcnueris locum.Nonpl.iuxilti fijias mortuas , & paternas in gcnis

laciymx Chrilli limotc ficcatx funt.Quan-

to major Ab-.aham.qui unicumf.liLim volun- ^,'*'?

late jugulavit^: & quem hxicdem inundi fu-^*^' ^

j 3 *• D. Hleron. ^plji. Tam.fShhtio imam audierat.non defperat ctiam poft mor-

J'phte. temcflc viilarum. Jcphte obtalit virginsm

fiUam.A iflcirco in cnumerationc fanfiorum

ab Apoftolo ponitur.Nolo lantum ea ofFcras

Domino^qux potcft fur rapcre , hoftis inva^

dsre.profcriptio tollcrciqua: & acccdercpof-

funt,& receJerc,& inftarundarum ac fluduu,

k luccedentibus fibi dominis occupantur:at-

que.ut uno cunda fcrmone comprchcnlam ,

«l«ae veiis, nolis, in raortcdimiflTurus cs. 11-

lud olfci.quod tibi nullus hoftis poirit aufer-

te, nulluscriperctvrannus : quod tccum pcr-

git ad iiifrros,imo ad rcgna coclorum, & ad

paradifi dclicias. Extruis' mon.nfier!a,& mul-tus a te pcr infulas Dalmatiz far.dorum nu-

merus fultcntatur.Sed mclius faccreSjfi 3i ip-

fc Undus inrerfancios vivcrcs.Sancli cP.oce,

cjaoniam cgo fandas fum , dicit Dominus.Apoitoli gloriantur, quod omnia dimifernt

,

& fccuti fint Salvatoren-.:& ceilc prartcr re-

tia&navcm nihil lcgimus eo5 dimfiffr ; &tainen tcftimonio fucuri )udicis coroiiaiitur

quia fe oiFcrcntcs,totum dimifcranr.quod ha-bebant. Hzc loquor non in fugiilatioucm

opcrum tuorum, vcl quod cxtcnucm libcrali-

tatcm & eleemofynas tuas,fcJ quod tc nolimintcr fscularcs cflc monachum , & inter mo-nachos fccularem, lotumquc a tc cxpcta.n

cujus audio raentcm divino cultui dcaitani.Si

huic confilio noftro vcl amicus, vcl allecla ,

vei propinquus rcnititur, & tc ad dciicias

fplcuicntis mcnfa: rcvocat, intclligito cii r.o

dc tua anima,fcd dc fuo vcntre cogitarc > &Omncs opes,lautaquc convivia fubitsL mortcfiniri.Odo & fcx annorum, intra viginti dits

duas iilias amif\rti , & arbitraris fcncm diu

PoiTc vivcre ? Cujus u: xtas longat-udatuf,

liber II. flj.ludl & DavIdrDies vita: iioftrae fcptuaguita

amii.Si autcm aniplius , odoginta & quic-

«juid fapcrcd, labor & dolor cft. Foslix &omni digiius beatitudiiic , qucm {cnedusChrifto occupat* fcrvicntcm , qucm cxtremadics Salvatori invencrit militantcm, qui nonConfundctur, cum loquetur inimicis fuis ia

porta;cui in introitu paradift dicetur , Rccc-pifti mala in vita tua.nunc autcm hic lattaic,

Ncc cnim ulcifcetut bis Dominus iucadcmrc, Divitcm purpuiatum gehcnnx flammafufccpit.Lazarus paupcr.Sc ulceribus plcnus,

cujus caincs putridas lambebant canes , &vix de niicis menfce loctiplctis , mifcram fu-

Itcntabat animam, in finu Abrahx recipitur ,

& tanto patriarcha parcnte laetatur.Di/ficile,

imo impofllbilecftjUt Sc prasfcntibus quis,&

futuris fruatur bonis, ut& hic vcntrcm , Sc

ibi mentem impleat, utdc dcliciis tranfcatad

dclicias, ut in utroquc faeculo primus fit,ut & Kemifin ca;lo, &in tcrraapparcat gloriofus. Quod^M^M*fitibitacita cogitatio fcrupulum movcnt ,'"" ^*'^

cur monitor ipfc non talis fim, qualem tc cflc ^ *'•*'''

dcudero,& n»nnullos vidcris in mcdio itinerc

corruifTc.-illud brcviter rcfpondebo, nonmeacirc qux dico,fcd Domini Salvatorismon mo-nerc quod ipfc poffim,fcd quid dcbcac vclle ,

qui fcrvus futurus cft^ Chrifti. Et athlctae

fuis incitatoribus fortiorcs funt : & tamenmonct dcbilior, ut pugnct illc qui foitior cft.

Noli rcfpicerc Judam negantcm , fcdPaulumrcfpicc confitcntcm , Jacob diti/fimi patiis

filius , folus & nudus inbaculo fuo pcrgic

Mcfopotamiara, jacct lafius in itincrc, & qui

delicatilTimc a Rcbecca matrc fuerat cduca-

tus,lapidc ad capat pro pulvillo utitur. Vidic

Xcala.Ti dc tcrra ufque ad caeluin>& afcendcccs

3 5 4 ^- fii^ron. Tpijl. txm,p:r cam Aagclos & dercjnJ;iitcs , & defupcr

innitemcm Dominum,iit lalfis maniim poiri-

gcîetjur afcendentes fiio ad laborem provo-

caret afpcdu.Unde & vocatur locus ipfc Be-

thci, id ell , domus Dci , in qua quotidic af-

c^nditur atque defccntlitur. Et landi eaina

corruunt.fi fuerint ncgligcntcs:& peccatores

prillinum recipiunt gradum,fi fordes flctibus

Iiverint. Hoc ideo diii,ut-non tc tcrrcant

d::fccndentes,fcd provocent afcendcntes.Nun-

quam excmplum a milis fum.tur. Etiara in

., fjecjlirebas fcmpcr a mtliori parte iiicita-

* ^ menta virtutum funr. O^litus propofiti &cpi;l:oIaris brevitatis,*plura di(flare cupicbam:

ad niaterio: qviippe d:gnitatcm,& al mciitum

perfonae tua2,partim elt omne quoddicitur.Ec

ccce tibinoilcr Aufouius ccEpic fchedulas fla-

g tare,urgcre notarios , & hinnitu fervcntis

Cvjui , ingcrnioli mci,fefliuus argucre tardica-

tem. Memcnto igitur noltri , Sc cura,ut io

Chrifco valeasrAtque ut castera taccam ) do-Tiicrtica fan£tje Verae exempia fedlare , quxverc fequuta Chriftu.ii, pcrcgnnationis mo-lelîas fuftinct , & (it nbi tanti dux feminafa:ti.Tribuat tibi Chriftus, utaudias , uc tai

ceas.uc intelligas,fi: (ic loquaris.Amen.

A K <j U M E N T U M.Nepotiantis Preibjter ad cûem pncedens ex^

tnt epiflolx,diemfuHm a ibttcjuvenh extremttm

cbjerat. D. Hieron. fuper epu morte conffUtiir

nunc Hcl edorum avunculum Epifcopum:Ojten~

dens mortem nm ejfe ttmend:im , veluti quA aChrifto occifn fit: multofijue infidelium veterum,

qui fertiter eam tn ftiii telerarunt, prtmum re-

cenfinsyad Uudes rrertui demUe dsfiendtt, qui-

bus expletis humanam miferixmjmênnorum,*liorumque proci-rum «^fempUiHme Oihlos tlU dt^

^hdf ingeniiie porkit'

y

Liher I T. ^jyHiERONYMus adH.lioiorumEpIcaphium

NcpociaMJ.

EPISTOLA XXII «

C">R.ani.ics macerias ingeuia parva non fu-

Tftinec,& iu ipfo conatu ultra vircs*avia,

fuccumbunc;quantfSq'ie majus fuerit , quoidicenJum cftjtanto magis obruicur , qui ma-gnitudincm reram vcrbis non potc(t cxpli-i

care.Nepotianus meus',tuus,nofter,im6 Chri-fti,& quia Chtifti.idcirco plus noftcr,rcl1quit

fcnes, & dcfiderij fui jaculo vi'.!ncrato$,& in-

tolerabili dolorc confcdos. (êm haercdtm

putavimus.funus tcncmus.Cui jam meum fu-

dabitinp;enium?cui littcrulcs placcregcflicnt?

ubi cft illc «^^cJî/vV.aeis noftcr,& cygnco ca-

norc vox dulcior-Supcr animus manus trcmir,

caligant oculi,lingua balbucit.Quidquid di-

xcroquia ille non auditrmutum vidctur.Sty-

lus iplc quafi fcnticns,& ccra fabtrirtior, vcl

lubiginc, vcl fitu obducitnr. Quocicfcunqafe

nitor in verba proru;Tipcre,& fuper tumuiarncjus epitaphi) hujus florcs fpargere , toties

lacrymis implcntur oculi.& renovato dolorc> -~>

tocus in funcre fum.Moris quondam fuit, ut

fupcr cadavcra parcntum dcfunftorum in co-cionc prorofliris laudcs liberi diccrcnt,& in-

ftar lugubrium carminum ^d fletus,& gemi-tus audientium peclora c9nciiar;nt. Et rcrii

innobisordo mutatus cfl:,& in calamitaccmnoftra pcididit fua jura i>atura.Qîod cxhibe-rc fcnibus juvenis debuit, hoc juvieui cxhibc-

mus fenes.Quid igitur faciam?Jungam tecu

lacrymas'Sed Apoflolus prohibet. Chriftia- i.'Jn&«/4

noiu mortuos.-dormicntes vocans. Et Domi»rws inEvangclio :Non cfl,im]uit , mortuapuclla,tcd d«vmit.Lazarus quoquc ,

quia doi- ^ ,. ^

fliicratjfufcitatuscfttLsta Sc gaudcam, quia^•*'^'''

5 i ^ D. Flkr. Epijl. Fatn.

r-apcus cfl:,nc malicia mcntem cius mutarct

,

r«i» 1 j. (^^jjj placuecat; Dco aniina illius.^Scd invito Sc

*'*' rcpugnanti pcrgctvaslacryms fluunt,& intcr

pr^cePta virtucum , rcfurredionifquc fpcm

crcJulam mcntcmdcfidcrij frangit afTcdus.O

mori,qux fracrcs dividis > Sc amorc fociatos

^r . crudelis ac dura diflocias. Adduxit urcntcm^ vcncum Dommus ac dctcrco alccndenrcm,qai

ficcavit vcnas tuas,& dcfolavit fontcm tuum.

Dcvorafti quidcm Jonam, fcd & in utcro tuo

vivus fuit. Portafliquafi morruum,ut rcmpc-flas mundi conquiefcerct,& Ninivenoftra il-

lius prxconio falvarctur.Illcillc tc vicitrillc

tc jugulavit.Fugitivus Prophcta,qui tcliquit

domum fuam,dimifit hcrcditatcm luam, dedit

diledlam animam fuam in manibus quacrentiu.

Qfee ij, cum.Qui pct Ofeas quondam tibi rigidus mi-nabatur ; Ero mors tua 6 mors ; cro morfus

tuus infcrne, lliius mortc.tu mortua cs:illiu$

mortcnos vivimus.Dcvorafti,& dcvorata es,

Diiqucairumpti corporis folicitaris illcccbra,

6 avidis faucibus prxda putas,interiora tua

adunco dente confoifa funt.Gratias tibi Chri-

ile Salvator tua agimus crcatura , quod tampotcntem advcrfarium noftrum.dum occide-

ris,occidifti.Quid autcm mifcrius homine,qui

aeternsmortis cccrore proftratusjvivcndi sc-

fum ad hoc tantupi accepcrat, ut pcriret .' rc-Ktfw, j.gnavit enim mors ab Ada ufque ad Moyfcn,

ctiamfupcc eos,qui jion pcccaverunt,in /imi>-

litudinem prxvaricationis Adx.Si Abraham,

Ifaac,& Jacob in infcrno,quis in cxlorum rc-

gno?fi amici tui fub pcena offcndcntis Adam»& qui non pcccaveranr,alicnis peccatis tenc-

bantur obnox#|,quid dc his crcdcndum cft,qui

dixerut in cordibus fuis^no efl Deus?qui cor*

tupti,& abomiaabilcs fa^i fuatia yoluptatL

Liher 1 1 f. <j7tas fu!s?quideclinavcrut, fimiil inutilcs fa^fti

funt , non cfl: qui faciat bonum.noncfl ufcjac

ad unu*Quod fi Lazatus videtur in finu Abra-

hacjlocoquc refrigeiij.-quid fimile infcrnu? 3c

icgna coclorum? Antc Ciuifcum Abraha apudiufcrosrport Chriftii latto in paradifo.Et id-

circo in rcfurreilionc cjus,multa dormicntid

corporarcfurreicrunt.yifaquc funt in cxlcfti

Hicrufalc. Tnncqac implctum cfl illud clo-

fiu:Surgcqui dormis, & elevare,&il umina-it tc Chriftus. Joannes Baprifta incremo

pcrfonat.-Poenitcntiam agite, appropinquavit

caim rcgnum cxlorumra dicbus enim Joannis Eph. f

;

Bapt.rcgnum cxloium vlm patitur,& violcnti Mat.^,

diripiuntillud.Flammea illarompha:a,cuIVos^^*'*'''

paradifi, Sc praefidcntia fotibus Chciubim ***"•*

Chriftircftinda & refcratafunt fanguine.Ncc

mirum hoc nobis in refurrcctione promitti,

cii omnes,qui,incarneDo rccunQum catnc vi-

rimus municipatum habcamus m cslojSc hicadhuc pofitis dicatur in tcrra ;RrgnumDeiintra vos cft.Addcquod ante refurrcdioncin

Chrifhi notus tantum in Judxa cratDeus : ia

Ifrael magnum nomen cius:& ipfi,qui nove-rant eum,tamen ad inferos trahebantur : ubi

tunc totius orbis homincsab India ufquc ad

BritanRiam,a rigidaScptcntrionis plaga ufqi

ad fervorcs Atlautfci oceani, tam inuumcra-bilcs populi,& tairtarum gentiuramultitu-

dincs.Quam vari^ linguis,habitu,tam vclles»

&armis : pifciumricuac locuflarum , & vc-

lut mufcx & culices contercbantur :abfquc

notitia cnim fui crcatoris,omnis homopccuseft. Nunc vcio paiTionem Chrift; & rcfuric-

ilioncmcjusjcunclarum gcntium & voccs &litterse fonant. Taceo de Hcbtxis,Gra:cis, Sc

Lacinisquss aatioucs fidei fuis m ciucis titu<

P

jjS T). Hitr. "Bpt^. Tam^lo Domlnus dedicavit. Immortalcm anlmatn

Sc poftdiiroliitioncm corporis fubfiftcntcra »

quod Pythagoras fomniavit.-Dcmocritus nonctcdidit:in confolationcm damnationis fuae

Socratcs difputavit in carccre ; lodus, Pcrfa ,

Gothus,./Egyptius philofophantur.BclTorum

fcritas,& pellitorum turba populorum > qui

mortuorum quondam inferiis Aomincs im-inolabant,ftridorcm fuum in dulcc crucis fic-

gerunt melos,& totius mundi una vox Chri-

itus eft.Quid agimus anima ? quo nos vcrti-

mus?quidprimum affumimusquid taccmus ?

cxciderunt nc tibi praccepta rhctorum ? & oc-

cupataludujopprcffa lacrymi^jprapedita fin-

gultibusjdicedi ordincm non tcncsrUbi illud

ab infantia ftudium litteraru,& Anaxagorac,

acTelamonis femper laudatafcntcntia?Scie-

bam mc gcnuifTc mortalem.Legimus Craco-

rem, cujus voiumcn, adconfovcndum dolo-

rem fuum,fccutuscft Ciccro.Platonis, Dio-gcniSjClitomachi, Carncadis, PofTidonij ad

fedandos ludus opufcula pcrcurrimus.qui di-

verfis aetatibus divcrforum ludum vcl libris,

vcl epiftolis minucrefunt conati:ut, eiiam Ci

noftrum areret ingcniura , de illorum poflcc

fontibus irrigati. Proponunt innumerabiles

viros, & maxime Periclem, & Xcnophontcni

Socraticumtquotii altcr.amiflis duobus fiiiis,

coronatus in concionc diircruitralter cum fa-

crificans filiuminbello audilfct occifum,de-

pofuilfc coronam dicitur,& candcm capitirc-

pofuilfc, poftquam forticcr in acie dimican-

temrcpcrit concidilTe. Quid memorem Ro-manosduces, quorum virtutibus , quafi qui-

bufdam ftcllis,Latinaj micat hiftoriatfPulril-

lus Capitolium dedicans, mortuum , ut nun-

ciabatur.fubito filium fc jufficabfentcfcpeli-

ci. L.PiiuIus feptcjn dicbas inccrduoiiimcxc*

Lther I T. jjyxsuus fillorum triumphans urTacm ingrcffus

cft. Piatrcrmitco MaximoS) Catones.Gallos.

Pjfoncs,Brutos,ScxvoUs,Metcllos, Scauros>

MatiosjCrafTos, Mirccllos, atquc Aufidios ,

quorum non minor in ludla.quam in beliis «

virtus fuit,& quorum orbitates in Cofolatio-

ijis libroTullius cxplicavitmc videarpotius

aliena,quam noftra qujedffe. Quamquam &haec in fuggillatione noftri brcviter dida finti

fi non praeftct fides.quod cxhibuit infidelitas.

Igitur ad noftravcniamus.Non plangam cumJacob & David fiiios in lcge moricntcs , fed >^^^ j-;

cum Chrifto in Evangclio recipiam refurge- i.rJ.t^.

tcs.Jud.-corum ludus.Chriftianorii gaudium Pfttl.z^m

cft. Ad vcfpcram dcraorabiturflctus , &ad ^^^" '?•

matutinum lactitia.Nox pr2cc(fit,dies autem ^^"^ '*

appropinquavit. Undc & Moyf^s moricns"''**'

plangitur. Jefus abfquc funrrc & lacrymis in

montc fepelitur.Quidquidde fcripturis fupcr

lamcntationc dici potcft , in co libro , quoPauiam Romae confolati fumus,breviter ci-plicavimus.Nunc nobis pcr aliam femitam aicundcm locum perveniendum eft , nc videa-

mur prxterita, & abolita quondam calcare

Tcftigia.Scimus quidem, Nepotianumnoftrucffc cum Chrifto, & fanftorum mixtum cho-lis, quod hic uobifcum cminas timabatur in

tciris,& «ftimationcqusrcbat, ibi videutcm pr,! mAcominus diccrc.-Sicut audivimus,& fic & vidi-

mus, incivitatc Domini virtutum,in civitatc

Dci noftri:fcddefidcrium abfcntiae cjus fcrre Tottn if«non poflumus^non illius , fcd noftrara viccmdolcntcs.-Quanto illc felicior, tantoampliusnos in dolorcquod tali carcmus bono.Flcbat& forores Lazarum,qucm refurrc(^urum no-crant : & ut vcroj homJnis cxprimerct affc- Philip.U

)40 ^' ^teron. "Epifi, Tam.tus erat.ApoIloliis quoq; ejus.qai dixitrCu-

pio di(rolvi,& eire cu Chriflo. Ec alibi;MihI

•viverc Chrillus cft,& mori lucrurgratias agir,

cjuod Epaphroditus dc mortis libl vicinia

rcddltus fitjne haberct triftitia Cuper triftltia,

no incrcdulitatis mecu,fed defidcrio charita-

tis. Quato magis tu,& avunculus,& Epifco-

pus,hoc efb,& in carne,& in fpiritu paccr,do-.-

lesabeffe vifceratua,& quafi atc divulfa fuf-

pirasiSedobfscro, ut modum adhibeas in do-

lorcmcmor illius fententix ; Nc quid nimis:

obligatoqiie parumper vulncrc audias laiides

cjus,cujus fenipcr virtutc laecatus es.Nccdo-

leas,qu6d talem amifcris , fed gaudeas , quodl

tale habuecis.Ec ficut ij,qui in brevi tabcila

tcrrarum (itus pingunc:ita in parvo illo volu-

minc cernas adumbrata , non cxpreiTa figna

virtutum, fufcipiafque a. nobis non vircs , fed

voluntatem. Prsecepta funt Rhctorum.ut ma-jores ejus , qui laudandus eft, & eorum gefla

altiias repetantur, ficque ad ipfum per gradus

fermo pervcniat, quo vid>:licct avitis patcr-

nifque virtucibus illuftrior fiac,& aut non de-

gcncrafTc a bonis , aut mediocrcs ipfe ornaflc

videacur.Ego carnis bona.quae fempcr & ipfe

We&r.iT.cotempfit^in animae laudibus non rcquiram :

Ex«f/?.8«nec me jadabo de gencrc,id cfi:,dc alienis bo-nis:cum Abraha,& Ifaacjfandi viri,Ifraaelc,

& Efaii pcccatorcs genuerinc,& e regionc,

Cen 49 Jephte , in catalogo juflorum Apoftoli vocc•dd. 9. numeratuSjdc merccricc fit natus.Anima , in-

quit,qus pcccaverit,ipfa morictur.Ergo^qug

non peccavcrit,ipfa vivct. Nec virtutes , nec

vicia parcncum liberis impucancur. Ab eo tc-

porecenfcmur, ci quo in Chriflo tenafciraur

Paulus.perfecutor EcckC^x, 8c mane lupus ra-

pa& Beaiamin.ad vcfpeia dividit cfcamjAiia^

m

Liher II. 341niae oviirubmittctis caput. Igitur &Ncpotia-nus nofter } quafiinfantulus vagicns & rudis

pucrj fiibito nobis quafi dc Jordanc nafcarur.

Alius forfitan fcribcret,quod ob faluceillius

oricntcm cremumq;:e dimifcris,& mc charif-

fimumfodalcm tuum redeundi fpc ladaveris,

ut piimum fi ficri poflet , fororcni cia parvu»Jo viduam .•dcinde.h confilium illarcfpucrcr,

faltem nepote dulciirimum confervarcs. Hiccft cnim ilir-.dc qao tibi quondam vaticiiiatus

fam.Licet parvulus cx collo pendcat ncpos.

Refcr.rct,inqoa,aIius, quod in palatij militia,

fub chlamidc,3i candentil:no,corpus ejus ci-

licio riitum fit;qu6d ftans anrc fxculi potc-

ftates.liirida jtjuniis ora poitiverit.-quod ad-huc fiib alcetiu« indume:is alteri militaverir.-

& ad iioc liabuerit cingulii.ut vidiiisipupillis,

orphanis.oppreflis.mifcrif-iucfubvenircr.Mi-

hi no placcnt cilationcs iftx impctfcctz fer-

vifgris Dc^)fSo^4k»ivjs[or.c Comelium.ut lcgo ^-juftum/tiTirr "u.J-.o baptizarum. Vcrut-.tame

•""•^«'

velutjncunabula quaeda nafccniis fidci com.-

probcmus : ut qui fub alienis fignis dcvotusniiles fuit,donanJas laurea. (it,poftq'aam fuorcgiccrpcrit miIitare.Baltheo,pofito,habituq3

mucato quidquidcaftreiis peculij fuitin pau- Mit 199

pcrcs crogavii.Legcrar cnim:Qui vulc peife- ^i^t^- %'

d:us c(ri.-,vedat omnia.quz habct:& dct pau-peribus & fcquatur mc.Etitcrum:No potcltis

duobus dominis fervire,Deo,& mamonae.Ex-ccpta vili tunica.,& operimenro pari.quo re-

do taatii corporcfrigus excludercc.nihii fibi r«/"/rampIiusrefervavic.Cultus ipfs.provinciij mo^modeflusre fcques,nec muditiis,nec fordibus notabilis

cratrcumquc ardcrcc quotidie aut ad /Egyptimonaftci-ia pergcre, aut Mefopotamix invi-

foc choros, vel ccrte infularum Dalraatix,

34^ D. Jiier. Eptjt. Tam»qaae Altino tantum frcto diftantjfoIituJine»

©ccuparc > amnculum Pontificcm dcfcrcrc

ron aadebat.tot in illo cernens cxempla vir-

tutum,domique habens undc dicerct,in uno ,

atq; eodem & imitabatur raonachum 5i Epif-

copum venerabaturrncc, ut in plerifqueacci-

derc folct, ailiduitas familiaritatem, familia-

litas contemptum illius feceiat : fed ita eumcolebat,qua(i parentcmjita admirabatur,qua{i

^uotidie noyumccrneret. Quid multajfit cle-

iicus,& per folitos gradus Presbyter ordina-

tur.Jefu boncqui gcmitus,qui cjulatus, quas

ci inTcrdidio,quaE fuga oculorum omniumo.

Tumprimum, & folumavunculo iratus cft.

Qucrcbatur fc ferrc iion pofTc > & juvcnilcm.

aetatem incongruam faccrdotio caufabatur.

Sixcerdo-^^^ quanto magis rcpugnabat> tanto magis

tiu mt-. in fc ftudia omuium concitabat:& mcrcbaturr««r ««.negandG, quod cfle nolebat , coque digniosS*ndo. erat,quj, f^ damabat iadignum.Vidimus Ti-

Cllric^l^^^^^^^ noftri tcmporis» & canos in fa-

J«* 0M«jP^^"ti3»cleftumque a Moyfe Prcsbyterum >

Tisn bi quem ipfe fciret cfle Prcsbytcium. Igitur dc-»'^. licatum non honorcm intclligens, fcd onus >

primam curam habuit, ut humilitatc fupcra-

ret invidiam : deinde , ut. nullam obfcosni in

fcrumoris fabulam daretjUt qui mordcbantur

ad actatcm ejus, flupetet ad cotinentiam.fub-

Jiu^^ji.venircpauperibus.vifitarc languetes, prc^vo-

care hofpitio.lenirc blanditiis , gauderc ciim

gaudctibus,flcrc cum flentibus.Cxcorum ba-

culus.cfuricatium cibus, fpes miferoium , fo-

Jamcn iugcntium fuit.Ita in fingalis virtuti-

bus emincbar,quafi cetcras non haberet.Inter

Presbyteros,& coaequales , primus in opere»

cxtremus in ordine.Qiudquici boni fcccrat,3(i

ayanculam icfcicbat;fi quid fortealiiei cvc-

Lihtr TI, 3 4 ^

nerat quam putarat:illuin nefcirc , rccrrafle

diccbat.In publico Epifcopum, domi patrem

iiovcrat.-gravitatcm morum hilaritatc frontis

icmpcrabat.-gaHdium in rifu.non cachinnum>

intclligcrcs.Virgincs,& viduas Chrifti hoiio*

rare ut matrcs.hoitari ut forores , cum om-ni caftitatc.iam vcro , poflquam domum fe

jjy^ ^,

contulcrat, & rclido foris clcricojdutitiae fe

tradidcrat monachorum : cre.^cr in oratioai-

bus.vigilans in precando.Lacrymas Dco.nonhominibus.offeiebat : jejunia,rn aurigx mo-dum^pro lafruudinc,& viribns corporis ^'^^^- eoncil.

pcrabat.MeCxavunculi intcrerat:& fic Si^^o^Tridint.

fitaquasquc libabat,ut & fuperflitione fuge-/«i7.i.

rct,& contincntiam fervaret. Sermo cjus per

omiie convivium de fcripturis aliquid propo-

iverc, libenter audire, rcfpondere yerecunde ^

rcda fufcipcrc, prava uon acriter confutare ,

difpatantem contra fc magis doccrc , quamTinccre:& ingcnuo pudore.-qui ornabat xtate

quid cujus clfct, fimphcitcr confiteri ; atque

in huiic modum , eruditionis gloriam decli-

nando.crudicillimus habcbitur.lHud , ajebat

»

Tcrtulli3ni,ifludCypriiii'.,hocLa(rtatij,iilucf

Hilari) cft.Sic Mmutius Fclix.ita Vii^toiinus, VeElm

in hunc modu elt locutus Arnobius.Mc quo- ^.'P^t'^.'

qucquia pro fodalitate avunculi diligebat ,^,'.^'.^^^^

intcrdum proferebat in mediQ.leftionequc af- chnfii.fidua,& meditatione diuturna pcdus (uu bi-

bliothccam feccrat Chrifli.Quotics illitraf-

marinis cpiftolis dcprccatus elt-, ut aliquid ad

fc fcribere?quocics nodluruam de EvangcUopccitoie, & intcrpellatriccm duri judicis mihl

viduam exhibuic?Cum]ue ego filetio magis, .t'^quim licccris,dcnegarc:& pudorc reticentis,

pudorc fuftandcrcm poltulantis ;avunculun\

nrihi oppofuit prccacore:qai & libcrius pro

344 ^* Hitrm. 2ptjl. lam.alio peteret,& pvo revcientia faccrdotj faci-

. lius impctraret. Fecicrgo, quod voluit ; &bievi libcllo amicitias noflias aetcrns rac-

moria: cCfccravi.Q^uo fufcepto, Croefi opcs >

& Darij divitiss fc viciirc jaflabat.lliij ocu-JiSjiilum ma;iibus,il!ti finu.illu ore tencbar.

Ciimq:- in ilratu fre£\ucnter evoivcret : fupcr

pcdusfoporati , dulcispagina ci^cidebar. Si

vero peregrinoiUjfi amicoiu quifpia vencrat:

lariabatur noftro fuper fc tertimonio.& quid-

tjuid minus in opufculo crat , diftindione

inodcrata,& prorjunciationis varietatc pcfa-

bat;ut in rccitando illo, ipfc vcl plactre quo-tidicjvel difpJicerevideictur.Unde hicfcivor)

nifi cx amore Dci?unde lcgis Ctiiifti iadcfef-

frahu ^^ mcditatiojnifi ex dcfidciio cjus qui lcgemdcdit .- Alij nummum addant nuramo >& in

marfupium fuffbcantes > matronaium opes

venentur obfcquiis : fint ditiores monachi ,

fluam fuerant f2Cularcs:polTideant opes fub

Chrifto^aupcre, quas fiib locupletc diabola

no habuerat;& fufpirct cos Ecclcfia divitcs >

quos tenuit mundus ante mcndicos.Nepotia-

nus noflcr,aurum calcans, fchedulas cofeda-

tur : & ficut fui In carne conterrptor cft , &panpcrtarc inccdit ornatior;ita totum animae

inveftigat orna-um.Ad comparationc quidcmfuperiorum modica funt, quae dicluri lumus>

fed & in parvis idem animus oftenditur. Ucenim creatorem non in caelo tantiim mir^mur

& tcrra,fole, & oceano.clcphantisi camclis >

cquis.bobus.pardis, urfibus, lconibus : fcd &inminutis quoquc aiiimalibus, formica.culi-

ce,mufcis, vermiculis, & ifbufmodi gencre ,

quorum magis fcimus corpora,quam nominacandemquc in cundis veneramur folcrtiam ;

M^t.iu ita mens Chiiflo dediia,ac<iuc & in majoribus

Ltber TIT. 34

y

&lnmlnorIbus intcnca efV.fclens ctlam pro-

otiofo vcrbo redJ.endam clfe rationem. Erac

crgo foIicitus:{i nitcrct altare,{i parietes abf-

que fuligiiie , (i pavimcnta tcrla , fi janitor

crcber in pona> vela femp' r in cftiis,fi facra-

rium mundanijfi vafa luculenta, & in onancs

coErimonias pia foHcitudo difpofua.non mi- /

nus.non majus nc.ligcbac officium.Ubicijcj -,

cum qu.-ErcrcSjin Eccicfia invenircs.Nobilem

virum Q.Fabium miratur antiqaitas:qui etJa^^^^ ,,Romans (criptor hifloriae eft jfed magis ex ^. neg j.

piifiura, quam ex litccris, nomen invenit , & ? .R<g-i

B.fclchcl noft;rum,plenum f.ipietia & fpiritu Co»ir>»_

Dei, fcripcura teftatur.Hyramquoqi filiHm ''^^^' ''***

mulicrisTyrix , quod alter tabernaculi altcr^^^'^'^i.,

tcmpli fupellcdile fabricati finc. Quo modo „atumenim lastx fcgctes,& ubcres agri j interdum tejmiit.

culmisjariftifaue luxuriant:icapra:clarelnge-.

nia & mens plcna virtutibus in variarum ar-

tium redundat elegantiam.Unde & apud G:^'-

cos Philofophus ille laudatui, qui omne quo^utetetucufquc ad pallium & anulum , manafua. fattum gloiiatus cft.Hoc idem poflumus

& de ifto diccrciqui balilicas Ecclcfiae,& mar-tyrum conciliabula diverlis floribu5,& arbo-

rum comis, vitiumque pampinis adumbrarit ;

ut.quidquid phccbat in Ecclefla,tam difpofi-

tioncquam vifu.Prcsbyteri laborcm,& ftu-

diumteftaictur. Madc virtute : cujus -talia

pr;ncipia,qualis finis crit ? O mifcrabilis hu-mana conditio,& finc Chrifto vanum omne>quod vivimus.Quid tc fubtrahis ? quid tcrgi-

verfaris oratiopquaficnim mortc illius diftcr-

rc polTi,TiUS,& vita facerc longiorcm.fic tune- EfalAolmus ad ultimii p rvcnire.Omnis caro fenu,& /oc.40.

omois gloria ems qujfi flos fcni.Ubi uiic de^

iora iliafacics, ubi loiius corpoiisdignita»

P 5

54^ ^- ^'«'' ^ptfi' F^w».

qaa vctuti pulcbro indumento , pulchritucT»

animx vcfliebatur?Marcefccbat>prolv dolor>

^ '^*^''flaiKeauitro lilium : & * purpura violac ia

^4;»» P^lioreinlcnlim migrabar.Cumquc tcbnbasaelluaret, & vcnarum fontes hauiiret cabr>laifo anhclitu trilbtm avunculum confolaba-

tur.Lstus crat vultus , & univcrfis circa plo-

rantibus,folus ipfe riciebat.Projiccre pallium»

«la.jus cxtenderc, vidcve quod alij non vidc-

'baiu,& quafi in occurfum fc crigcns, falutare

vcuicntes:ijitclligeres illum non cmori , fed

cmigrare j & mutare amicos , non relinqucic»

Yolvuntiir pei ora lacrymx : 8i obfirmato-

animo, non quco dolorcm dilT.muIarequerti

patior. Quis crcdcret in tali illum tcmporc

noftrae neceflitudinis rccordari, & , ludanteanima , ftudiorum fcirc dalccdinera?Apprc-

hcnfa avunculi manu.Hanc,inquit,tunicam ,.

Ixfremaqai utebar in miniftcrio Chrifbi , mittc dile-

Zlb *^^^^'"o mihi> aetate patri , fratri collcgio:&

^; ' " quidquid a tc ncpoti dcbebatarafFcdus,inil.

Jum transfer, qucmmccum paritcr diligcbas.

Atquc in talia vcrba defccit.avunculi manurt^

mei rccordationc contrcdans.Scio quod no-

lucris amorcm te civium fic probarc , & afFe-

«Tlum patris magis quaefiffc in profperis : fcl

hujurcemodi officium in bonis jucundijs cllj

in raalis gratius.Tota hunc civitas>tota pla-

xitlraliarcorpus tcira fufcepit:anima Chrillo.

rcddita cfV.Tu ncpotcro quaercbas.Ecciefia fa.

cerdotem,Pr2ccfIit ;c fucccfTor tuus. ^•uod ta

crasjillc pofl tc judicio om.nium merebatur,

iktqucitaci una domo duplci pontilicatus

cgrcira efk dignitas;du in altero gratulatio c(h

jHntd in quod tcnueritjin altcro m?ror,qu6draptus fic

viPttAi. ne teaerct.Platonis fcntcntia cli omnc fap:c-

^xifii&YUa/UicdiutionejXk c£Cc moicis.Laadaae

tther II. 547hof phllofophi , & in caelnm urqac feruiit.

Scd multo foitius Apoftoliis. Quotidie , i»-

quic niorioi! per glotiam vellram, Aliiid efl , ^^ ^

cnim corouarijaliuJ agcre : aliud vivcre mo-riturum,aliud mori viiiiuium. IJle morirurus

cft ci gloria.ille ir)oritur femper ad {^loriam. ' "^^ ^''

Dcbcmus igitur & nos animo praemcditavi , c^itnndnquod aliquando futuri fumus,&: quod , vcli-

mus nolimus,abc(Ie longius non potcft.Na

fi nongentos vitx excedcrcmusannos, ut an-

rcdiluvium vivebac humanum gcnus,& Ma-(7(f».j.

thufalcmnobis tcmpora donarentur ; tamcnnihil efll-t praeterita longicudo,quae efledcfif-

fet.Eccnim inter cum,qui deccm vixitannos,

& eum , qui milIe;poftquamidem vitae finis

advcnerit, & irrccufabilis mortis necelfuas ,

tranfadum omne tantumdem eft : nifi quodfenex magis onuftus pcccatcrum fafce pro-

ficifcitur. Optima quaequc dies mifcris mor-talibus aevi l-^rima fugit:fubeunt morbi , tri-.

ftifquc fcncdus. Et labor , & durac rapitin-

clcmencia mortis.Nxvius poeta.Pati.inquit

,

ncccffccft multa * mortalera mala.Undc S<.*' AUitfj

Niobcm.quia multum flcverit, in lapidem ^mortnUa

divctfas beftias commutatam finxit antiqui-

tas.Et Hefiodus natales hominum plangcns,

gaudct in funcrc.PrudenterqucEnnius,l'lebs ,

ait.in hoc regi antcftac loco : licet lacrymari

plcbi , regi honeftc non liccc.Utrcgi , licfl(frans

Epifcopo , imo minus Epifcopo, quam rcgi UompH'ille cnim nolcntibus praeeft.hic volcntibus : r.uio

illc terrorc fubjicit , hic fervituti donatur : ^'/rtf/>i

ille corpora cuitodit ad mortcm : hic aniraasy' Prin»

fcrvat ad vitam.In tc oculi omnium dirigia»'^'^***

tur, domus tua, & converfat o, quafi in fpe-

cula conrtituta , magiftra eft publicx dif-,

cipliii* ; <iuiJq,md fccciis; id fibi omiics fa-

P 6

S + « T>. Hiiron. Ep'/i.T/%m.

cicndiim piitant. Cave ne commictas , qno^aut qui reprcheudcrc volunt,inJignc laccraflc

videantur,aut qui imicari,cogantur dclinque-ic. Vince, quantum potes : imo plus , quampotcs, moliiricm anirai tui,& ubcrtm Hucn-tes laciymas repnme •. nc grandis [. ictas in

ncpotcm, apud incredulas mentes dcfpcratia

puteturin Deuni. Defidctaudus cft tibi quaii

abtcns,non quafi mortuus:ut iUum expc(flate>

non amifilTc Yidcaris. Vtrum quid ago mc-dens dolori, quem jam rcor & temporc , &ratione fcdatum , ac non potiiis rcplico iibi

vicinasregum mifcrias , & uolhi tcmp^ris

jj^,;j^calamitaccs r uc non tam plangcndus fit,qui

adver ^^'- '"'^^ caiuerit>quam gratuiandum ei , qui

de tantis malis cvafciit:Coiiftautius,Arianae

^"jl^^^^^faucor haerefcosjdum contra inimicum para-

tNr , & concitus f.rtur ad pugnam,in Mop£viculo moricns maguo dolorchofti rciiquit

impeiium.Julianus , prodiror animae (ax , &Chriltiani jugulacor aniraae fus,& Chriftia-

ni jHgulator exercitus, Chri/tum (enfit in

Media , qnera primum in Gallia dcnegaiat ;.

dumquc Romanos propagare vult fines,per-.

«^idit propagatos.ioviuianusjgultacis caucum

imperialibus bouis fostorc piunaium lufFo»

catus interiic ; oftcudens ommbus ,quid fic

huj-nan::^ pocentia. VaIentinianus,vallaco gc-nicaJi folo,& inulram patiiam dercJiuqucnSa

vomitu faiiguinis cxcincftus cfl. H"!>^^ &'^r-

inanus Valens.Gothico belio viflus in Thra-cia, cumdcm locum & mortis habu;r, & fc-

pulcii. Graciauu'' ab exejcitufuo proditus,6c

ab obviis i.ibibus non receptus, Judibiio ho-fli fuic ; crurntatasquc manus veiligia parie-

J.*'^'^^*tes tui, Lugdune, tcftantur. Adolcfccns Va-»!«•»,/'

* lconnianus , & pene puc; poft fugam , poft

cxiua,poitKCUfcratum iiiulto unguinc mi'»

Liher III. ^^^pcrlum.luud procul ab urbe frarernar tnoitis

coafcia , necatus cft : & cadarcr cxammcfufpcndio infamatum.Qiiid locjûar dc Proco-p!o.Maximo,Eu^cnio:tjiii utiquc.dum rcrurr»

potirentur, terrori gcntibns eraiu?omiies ca-

pti ftetcrunt antc cra vivôium, & quod po-tcntiflrmis quondarn miferrimum eft,pnusignominia. fervitutis, quam holtili mucioijc

confoflt funt.Dica: aIiquis:Rcgum talis con-ditio efttferiuntque fummos fuigura montes,Ad ptivatas vcn'.am dignitatcst.jcc de his lo-

«juar > qui bieiinium cxccdunr.-atquc.ut ccte-

ros praEtermrtram, fufficitnobis trum nupcf

confularium divcrfos cxitus fcribcrc. Abuu-dantius egens Pityuntcexulat. Ruffini caput

pilo Conltantinopolim gcftacum cft;& ^^^- sezhtu»cilfa manus dcxtcra , ad dcdccus infatiabilisî

^ frijf^

avaritiae oftiatim ftipem mendicavit. Timz-r.oiA.

fius prxcipitatusrepe:e de ahiflimo dignita-

tis gradu,eva{ilTc fc putat quod Aifae vivitin-

glorius.Non calamitatcs mifeiorum,fcd fra-

gilcm hum.mx coditionis uarro ftatum.Hor-

ret animus rcmporum noftrorum ruinas per-^yf/Z/jf

fcqni. • Viginti , & eo amplius anni funt ipYohqHi

€ju6d mtcr Conftantinopolim,& Aipcs Julias

quotidie Romanus fanguis cfFunditur. Scy-

ihiam, Thraciam , Maccdoniam,Dardaniam ,

Daciam, Theffalonicam , Achajam , Epiros»

Dalmaticam, cunifiafquc Paiuionas Gothus,

Sarmata , Quadus, Alanus, Hunni , Vvanda-li , Marcomanni vaftant , trahunt , rapiunr»

Quot mationae.quot virgines Dci,& ingcnua

nobiliaquc coôora hs bcliuis fuere ludibrio.-

Capti Epifcopi , intcrfccli Prcsbytcri , & di- :

vcrforum cfficia clrricoium.iubvtifae Eccle-

fi3t,-id altatia Chrifti ftabulari cqui,martytvi

cffofTs leliqûiseiubiqûe luduS; ubiquc gcmi»

j jo D. Hteron, 'EpiH. Txm.ias,& plutima mortis imago.R.omanus orbis

ruit,& tamen ccivix noftra erclta non fleifti-

tur. Quid putas nunc animi habere Corin-tliios,Ath:nienfeSiLacedaemonios , Arca.ias ,

cundlimquc GrJEciam, quibus imperant bar-

bari ": Ec certe paucas urbes nomiuavi , mquibus olim fuere regnanon modica.Immu-iiis ab his malis videbatur oriens,8c rantiim

uunciis cofternatus.Eccc tibi ai-jno prjcterito

cx ultimis Caucafi rupibus imniiiriin nos non

E<;«fzft 1^"^ Arabii3»,fcdfeptentriouis lupij tatas bre-

pMy Ub '^' provincias pctcurrcrunt.Quot moiiafleria

^.de ex- capta?quantaE fluvicrii aquac huniano cruorccid. Hif-mutat-t: funtPobfcira Antiodiia, & urbes rc-

roftl, liqu2,quas Helis, Cydnus,Orontcs Euphia-'^r- 5. ttfquc praeter flauntrtradi aregcs caprivorijr

Arabia,Pbo5nice, Palacftina, i^gy_>tus timorc

captivae.Non mihi h linguae ceiitum fint.ora-

quc ceutum, Ferrea voi. Omnia poenarumpcrcutrerenomina polTim.N;qu- cnin> hifto-

xia propofui fcriberc,fed noftras brcvite: fle-

re miferias. Alioqiliin adhaec merito cxplici!.

<da& Thucydidcs , & Salluftius muti finr.

Pclix Ncpotiaciusj qui haec non videt:fclix >

qui hxc non audumos miferi , qui aut pati-

mur,aut patientcs fratres noftros tanta pcr-

fpicimus : & tamcn vivcre volumus , coiquc

qui his carent, flcndos potius,quam beatos »

Pro^/*r putamus. Olim ofFenfum ftntimusj nec pla-peicnt» camus Deum. Noilris peccatis barbaris for-Juptran'^^^

lunt. Noftris vitiis Ronvanus fupc-

sitn»' ratur exercitus : & quafi non haec fufficercnc

cladibus pluspcnc bclla civilia,quam hofti-

. lis mucro confumpfu. Mifeti Ifraelitx , ad

^r^j ^^'quotum comparaiionem Nj;buchodonofor

^p^ jJ fervus Dei dicitur. Infclices nos,qui tantun»

difplicemus Deo , ut per rabiem barbarorum,

iUius innos kadcfaeviat Ezcchias cgu poe-

L 'htr T I. j f 1

nltenciara, & ccntiim odogitvta quinquc mil-

lia Airyiiorum abuno Angclo una nodc de-

lcca funt.iofapha: lautlcs Doniini cocincbar, .

& Dominus pro laudantc fupcrabat, Moyfcsconcra Amalecb^non gladio.iî oratione p i-

gnavit. &i crigi volumus prolternamur. Prohpudor , & Itolida ufque ad incrcdulitatein

jncnsrRomanus cxercitus,vi(!ôr oibis,& do- rrr

minus ab his vincUQr.hos pavec , horurater-

rctur afpcdu, qûi ip.gicdi nonvaleat :,c]ui (i

tcrram cetigerint,fe mortuos arbitrantur. Et

Bon intelligi.-nus Prophetarum voccs. Eil»

gicat raille uno petfcquentc .' N;c amputa-nids caufas morbi.ut morbus pariter aufcra- ^^^ ? _tur:(tatinique ccrnamus (a;»ittas pilis, ciarai

galeis,caballos cquis ccdecc.Exceilimus con.

folaudr modum : & dum unius moicem Herc

prohibcraus,cotius orb;s morcuos pJaximus.

Xcrxes ilie rex pcstcntilTimus , qai fabverciE

monces.maria con(lravit,ca.mdc fublimi \o-

co infinitam hominum multitudinem , & in».

numcrabilcm vidilTct exercitum,fl-ire dicitur>

qu.od poft ccntum annos nullus eorum , quostunc cernebat,.fupeifuturuse(ret. O fi polTe-

mus in talera afccndere Ipeculam.de qua uni-

•ycrfam lerram fub noftris pedibus ceriiere-

irius:jam tibioftenderem totius otbis ruinas:

gcntes gcntibus,& regnis rcgna collifa:alios

torqu^ri,alios nccari , alios abforbcn fludi-

bus,aIios ad fcrvitutcm ttahi:hic nupcias, ibi

plandtum : illos nafci , iflos rnori:aHos af-

fiucrc dcliciis,alios mcndicarc : & non Xerxis

tantum cxercitnra, fcd totius mundi homUues,qui nunc vivunt in brtyi fpatio defutii-

jos.Vincitur fermorci magnicudine:& minusellomnc, quod dicimus. Kedeamus igitur ad

Qo.s;& (ûaH c«io dcfccudcn[cs>pauhff ci: ac=>

5fi D. Mitron.Tpffi. Tam.ftra videamus. SeatiGic , oblecio ce,quaii(ô

infans.quando pucr.quando juvenis ,quando

l.Co.ls rooufta 3etatis,quando fencx faûs fisquo-

tidic moihmir, quotidic coi'nrnutamar,& ta-

men 3Ettrnos nos cfTe crcii.mus. Hoc ipfum

qiiod tliclo.quod fcribitiirjquod rckgo.q.iod

emcndo , dc vita mea tollitar. Quot puncla

notari),tot meorum damna func temporum.Sciiblmus , atquc refcribimus :- tranfcunC

' maria cpiltolae : & fcindentc fujcum cariiia»

l.Cor I? per rmgulos fl.idus aetatis nolhx momentaminuuntur, Solum hsbcmus lucri , quodChtilti nobis amore fociamur. Charitas pa-

tiens eftibenigna cft.charicasnon zeiatur, noagic perperam , non inflatur, omnia fullinct,

omuia crcdit , omnia fpcrat , omnia pati-

tur. Charicas nun-quam cxcidu.hsec fempcr

vivit in pc(3ore : ob hanc Ncpotianus noltcr

ablens praefens cft,Sc pertanra tcrrarum Ipa-

tia divifus utraque co nK>k(iîur manu. Ha-bemus mutua; obfidem charitatif. Jungamurfpiritu : ftcin :amur affcclu : & fortitudincm

nientis , quam beatus Papa Chromatiusoftendit in dormitionc gcrmani ,nosimite-

mut 11) filio. r.liim :ioftra pagcllj dccantcr

:

illum iioftiiE littera- fonenc. «.ûerp cocpore

non valemus. Quemcorpore non valcuius ,

recordatoneceneamu">.& cum quo loqui nonpoflumus, de co loqui numquam d^finamus.

Hnif lihri fecHndi Efiji. Efifi. D. Biercnym»

Llber II. 353

LIBER TERTIVS,

EPISTOLARUMBEATI HIERON YMI.

Quae ciica vcras hiftor'as,& cxempla fando-.

lum pulchtc verfamur.

ARGUMENTUM.T'iultti,a quoprimum eremtu habitari cceptA

ejiypatria Thebem,annos natm circitcr quinde"

tim,tam GrAcii,quam jEgyptiacia ittteris erudU

tus:utreque orbatni parcnte , accufatKi a fororis

maritcquod Chrifliantis ejfet,fub Decio, & Va^

leriano perfecutoriiusfugtens , ercmum petiitrbi

annis ^cii] mira ahjiinextia ac fanciitate > «/•

qucquo a magno tllo Antenio divinittts admcnit»

in-vifertturivitam traducens, ebdermivit in Do~tnino.Hujifs vitatn luculenter defcribitD. H/e-renjmu^.

/

ViTA Pauli Eiemitac,

EPISTOLAI.Nter muitos fxpc dubltatnmcft a quo poii/Timiim monacho-rum Ercrcus hibirari cctpta fir,

Q}i!c1am cnim, altius rcpctcntcs,

a Beaco Hclia>& Joannc fumpsere princi-

pium.Qiioium & Hcliasplus nobis vidctnr

prophcta fuifle, quam monachusjSc loanncs

ante prophctare coepiirc , quam natus cfl'.

Alij autcmj^^in quam ctiam opinioncm vuU

3^4 D. Hler. tpljl. Tnm.gus omne confentit) aflerunt AntonJBm hu-jus propoGti fuifle caput : quod cx paitc vc-

lum ell.Non cnim tam ipfe ante omnes fuit,

quam ab eo omnium incitata funt fludia.

Amathas vcro , & Macarius, difcipuil Anto-

»ni,quotum fuperior magiftri corpus fepcH-

vit,etiam nunc affirmant. Paulum quemdamThcb^eum.principem ift us rci fuiirc;* Qiiod

* Aliiti"°"^ ^^^ nomine,quam opinloncnos quoquc

non ne. comprobamus.Nonnulli & haec,& alia,prouc

miniSj voluntas tulit , jacSiitant : fubtcrraneo fpccuquiim crinitum calcaneo tenus homincm fuilTe ; Sceptnto

niulta.quae pafequi otiofumefl:, incredibilianem nos r K •-, j j

auooiue ""g-"^^^. Quorum quia impudcns menda-

probi- cium fuit , ne lefellcnda quidcm fententia vi-

mm. detur. Igitur , quia dc Antonio tam Graeco

quam Romano fi) lo diligentec tradicum eft,

pauca de Pauli principio & fine fciiberc dif-

pofai,magis,quIa res omifla fait,quamfretus

ingcnio.Quomodo auccm in mcdia aetatc vi-

Txttluf xsrit,aut quas fatanae pcrtulciit infidias.nalll

primui hominum compcrtum habstar. Sub Dccio Sc^reOTif* Valeriano peifccutoribus, quo tcmporc Cor-

('0 ^ nelius RomaE,& Cyprian.Carthaginc , fclici

VAleria cruore damnati funt, multas apud ^Egyptum»£> Aff3/)f. & Thcbaidam Ecclcdas tcmpcftas fsva po»rntori. pulata efi:. Vcti tunc Chriftianis erat , pro•***• Chrirti nominegladio pcrcuti.Vcrum holUs

callidus , tarda ad morcem fupplicia conqui-

renSjanimas cupiebat jugulaie , non corpora,

Et ut ipfc(qui abeo paflus cll)Cyprianus ait?

volcntibus mori , non pcrmittibatur occidi.

Cu jus ut crudcli tas notior fiat, duo memori«caufa exepla fubjecimuS. Perfcvcrantcm ira-

quc qucmdam in fide mattyrcm, & inter ecu- '

Jcos laminafque vidorcm,)uirit mcllj pcrugi

&fub aidcntinimo foic>ligatis manibus poll

Zihir III. ^fffergum,rcrup'inati:rciliccr ut mufcaram acu-

leis ccdcrct,qui ignitas fartagincs antc fupc-

rafTct. Alium , juvenili actate florcntem. in,^'*".'L

amccniffimos hortulos praecepit abduci.-ibiqj^^^l

intcr lilia candcntia, & rubentcs rofas , cumapudleni jnxta murmurc acjuaruni ferpcrct rivus,^^/»^

& mDlli fibilo aiborum folia ventuspraelhin-/ ?•« i J»

gcret,fuper extrudum pluuiis ledum rcfupi-

nari juflit:& nc fe inde poffct cxcutcre, blan-« ^//^^dis * fcrico rcxibus irrcticum rclinqui. QaoifHgrumcum .rcccdentibus cundismerctrix fpeciofa

veniflet, cccpi: dclicatis ftringere colla com-plcxibus:& quod didu quoque fcelus cft,ma-

nibus attrcdarc virilu^ut corpore in libidi-

ncm concitatOyfc viitrix impudica fupcriace-

rct. Quid agcret miles Chrifti, & qu6 fe vcr-

tcrct,ncfciebat.Quem tormenta non vicerant,

fuperabat voluptas. Tandcm cxlitus infpi-

ratus, praecifam moifu linguam in ofculan-

lis Ic facicm cxpuit : ac fic libidinis fcnfura

fuccedens doloris magnitudo fupcravit. Pcr

idem ergo tempus , quo talia gerebantur j

apudinferiorcm Thcbai.lam cum forore jaiu

viro tradita,poft mortcm amborum parentumin hcrcdicatc locuplcti Paulus reliftus eftan-

norum circitcr quindccira, litteris ram Graecis

quam itgyptiacis apprime cruditus , man-fucti animi,Dcum valde amans. Et cum pcr-

ftcutionis procclla dctonarct , in villam re-

motiorem & fecretiorem feccffit. Vcruniquid aonmortalia pedoracogit , aari facra

famcs ? Sororis maiitus ccepic prodere velJe>

cjuem ctlarc dcbuerat. Non illum uxoris

lacrymae , non comraunio fanguinis , noafpcdans cunda cx alto Deus ab fcelcre re-

vocavit. Adlixcinftabatcrudelitas.quae pie-

utcm vidcbattu: imicaii. Quod ubi prudcur.

jf^ D. Hier. IpiJI. Tam.

T> Vttuf''î™^s adolefccns inccllcxit,ad montiu dc-

lus ere fctta confugicns,dum perfccutionis finc pr^-

fnita. ob ftolarecur,neceflritatem in voluntacem vertit :

perferu- ac p.iulatim progi-edicns,rutlufquc (ubfiiles,

'"'^^-* atquehoc idem fa:pius facicns, tandcmrcpc-defertti, \- ' , . ,• j^^^f^-;j.iit Uxeunj montcm , ad cujus radiccm haud

proculcrat grandis fpelunca,qu2 lapidc ciau-

debatur- Quo rcmoto, ut cll cupiditas homi-numocculta cognofccre, avidius explorans ,

animadvertic intus grande vcftibulum, quod«pcito defuper ca:lo,patulis ditfafa ramis ve-

tus palma contexcrat j fontem lucidiffimum

oftendcns , cujus rivum tantummodo foras

crumpcntcm,ft;atim modico foramine , eademtjuse genucrat , aquas terra forbebat, Eranc

prsetcrea per excfum moncem^hauj pauca

habitacula,in quibus fcalprae, etiam incudcs,

& mallci, qulbus o^cunla olimfignata, vife-

bantur.Hunc iocum ^gyptiorum litterx fe-

ruiit furciv3E monctae officinam fuilfc.ea ccm-pcftatc, qua Cleopatrje juniûs ell Antouius,Igitur adamato(quafi quod a Dco fibi oif.r-

retur)habitacuIo,omntm ibidem in orationi-

bus & folitudine duxit a:tatcm:Cibum & vc-

llimentum ci palma prxbebat. Quod ne cui

impofTibilc videaturjjefum teftor , & fandosAngcJos ejus,inca cremipartcquae juxtaSy.ria Saracenis jungiturjviditre mc monachos ,

oe quibusunus, per triginta aunos claufus ,

hordacco pane & Uitulentaaqua vixit:aiter

in c:ll:eina vetcrifqaam gentili fcrmone Syri

cubani vocant) quinque caticis pcr fingulos

dies (uftetabatur.Hatc ijritur incrcdibilia eiie

Matc q""^'^^'^'-^"^^'^ !is,qui non crcdidcrint : quia om-

°'nia poiTibiiia func crcdentibus. Scd ut ad id

redeam.undcdigreirus fum : cum âm ccntii

trcdecim aiinos bcatus Paulus vicam caelc-

Lther III. j f 7ftcmaf^cret io teiris, & nonageuarias in alia

folitudine Antonius moraiccur( uc ipte alTc-

rercfolcbat ) h«c in mentcm cjus cogitatio

incidit.niillum ulrra te pcrfcclum monachiini

in cremo confcdiirc. Ac illi per nodlem quicl-

ccnti rcYclatum cftjctfc alium ulterius multafemeliorcm adqucm vifendum deberec profi-

circi.Illicojcrumpcntc ]uce,venerabilis fcner

infirmos artus baculo regente fnftentans,cae-.

pit ire velle quo ncfcicbar. Et jam media

dics, coquentc dclupcr lolc , ferTcbat : ncc

tamcn a ccEpto iclnerc abduccbatur , diccns :

Credo in Deum mcum , quod fcrvum fuura>

quera mihi promifit, oflendet. Ncc p!ura his,

coafpicit homincmcquo mixtum, cui opinio

poetarum hippoccntauro vocabulum indidit.

Qao vifo falutaris impretfione figni aimat Uippoi

frontem.Et.Hcus tu inquir, quanam in parte etntntt'

hic fervus Dci habitat ; At illc barbarum »''"» '^*-

nefcio quid infrendens , & franj^ens potiils '*i'/^*

vcrba,quam proloquens , inter horrcncia ora ^^-^^

* fenis blandum quaefivit alloquium , & dex- * Alien^trs protcntionc manus cupitum indicat iter : '[itn,

Sc Cic patenrcs campos volucri tranlmutcns

fuga,ei oculis mirantis cvanuit.Verum haec

utrum diabolus ad tcrvcndum fimulaverit:an

ut folct.cremus, monftruoforum auimalium

fctax. iftamquoque gignat bcftiam.incertum Eph, 6,

habemus.Stupens itaq ic Antonius.& de eo ,

quod videratjfecum volvcns.ulterius progre-

ditur. Nec mora : intcr faxofam convaikin

haud grandem homuncalum videt , aduncis

naribas.fronre cornibus afperata , cujus ex-

trema pars corporis in capraium pcdcs define-

bat. lufractufque&hoc Anton.us fpectacu-

lo , icutum fidci , & loricaru fpci, ut bonus

fcxliacoi auipuit. Niixilomiaus memoiatam

; f 8 ' D. Hleron. Eplfi. Tam.anim2l,palmarum frudus cidera ad viaticum»

quafi pacis obficlcs, ofFcrcbat.Quo cognito ,

gradum prcfTit Antonius : & quifnam cfTct

intcrrogans, hoc ab eo refponfum accepit ;

Mortalis ego fum, & unus ex accolis crcmi.Sa yrum ^^qj vario delufa crrorc gcntilitas , Faunos ;

^*^''^ Satyrofque,& incubos vocans colit.Lcgatio.

;,;,^ flî nc fungor gregis mci.Prccamur,ut pro nobis

fe in communcm Dcumdcprcccris , qucra pro fa»

Deum lutc mundi vcniiTc cognovimus,& in univer-^"^ S^^ fam tcrramexiit fonus cjus.Taliaco loqucn-profejjus

j^^ longxvus viator ubcrtim faciem lacrymis

rigabat, quas magnitudo Iztitiae indicjes coi-

dis effuderat.Gaudcbatquippc dc Chriftiglo-

ria, & dcintcritu fatanarfimulquc admirans,

qaod cjus pofTct intcUigcrc fcrmoncm , &baculo humumpcrcuticns , ajebat : Vse tibi

Alcxandtia, quac pro Deo portcnta venatis :

vx- tibi civitas merctrii, inquamtotius or-

bis daemonia confluxere. Quid nancdidu-ra cs ? Bcftiae Chrilûm loquuntur , & tu

pro Deo portenta vencraris. Necdum vccba

complcvcrat , & quafi pcnnigcro volatu pc»

tulcum animal aufugit. Hoc , ne cuiquamob incrcdulitatem fcrupulum movcat.fub rc-

ge Condantino, univcrfo mundo tcftc.dcfcn.

ditur. Nam Alcxandriam iftiufmodi homovivus perdudus , magnum populo fpcdlacu-

lum praEbuit:& poftcacadavcr cxanimc , nc

calorc aEftatisdilIiparctur,falc infufo, Antio-

chiam,ut ab Impcratorc vidcrctur , allatum

cft. Sed ut propofitum pcrfcquar, Antonius

coEptam regionem pcrgcbat,fcrarum tantiim

& bubalorum vcftigia intucns,& crcmi latatn

vaftitatcm:quid agcrct, quo vcrtcrctgradun]>

licfcicbat.

Jam »ltera eûscrat dicc .* rej[labâmun«

Liher III. ? 5 >m defcti fc a Chrilto non poffe Confiderfr.

Pernoxfecundas in oratione «cgit tenebras

& dubia adliuc luce, procul intuctur la»am»

fltis ardoribus anhclanteraj adradicem mon-tis irrcperc.

Quam fecutus oculis, & juxta fpcluncam»

Cum fera abii(ret,acccdcns,intr6 ccjcpit afpi-

cercnihil ciitiofitate proficientc, tencbris ar- i'Joan.4

centibus vifum.Yerum,ut Scriptura ait , per,

feda dilcdio foras mictit timorem : fufpcnfo

gradu & anhelitu temperato, callidus explo-

rator ing\efrus,ac paulatim progrcdicns , fae-

pifuquc fubfifl:ens,fonumaure captabat.Tan-

dcm pcr cxcx noftis horrorem procul lumen

intuitus.dum avidius propcrat, off:nfo in la-

pidcm ped^,-flrcpitum concitavit. Poft cujus

fonitum bcatus Paulus , oflium , quod pate-

bat .occludens, fera obfirmavit. TuncvcroAntonius prae foribus corruens,ttfque ad fex-

tam, & co amplius horam aditum prccaba-

tur , dicenj : C^i fim, undc, vcl cur vcneiim >

nolli.

Scio me non mercri confpeflum tuum : ta-

incn , nifi vidcro , non reccdam.Qui beflias

rccipis , hominem cur repcilis ? Qua:fivi,&

invcni :pulfo, ut apcriatur. Quod fi non im-*-'''"''^

pctro, hic moriarantc poftes tuos : certc fc«

pciies vcl mcum cadaver.Talia pcrftabat mc-motansjfixufquc manebat. Ad qucm rcfpon-

fum paucis ita teddidit hcros : Nemo fic pc-

titjUt minctur : nemo cura latftymis injuriam,

vcl calumniam facit :&c miraris , fi nonreci,

piam.cum moriturus advcneris ? Sic arridcnj

Paulus patcfccit ingrcfTura.

Quo apcrtOjdum in mutuos mifccntur am«plcxus , propriis fc falutavere nominibus :

gtatix Domino in comunc rcfsrumur.Efpolt

j6d D. Uterm. "Eptjl. T/tm.

fandum ofctilam , lefidcns Paulus cum An-toniojitaexoiTuscn: ; En, quem tanto laborc

qua:{Illi, puttidis fcnedutc mebtis operit in-

culta canitics. En vides homincm, pulvci.em•C«. I J.jnox furuium. Veriim , quia charitas omnia

fuftinet, narra mihi quatto , quomodo fc ha-Lcac humanumgcnus:an in ancUjuis urbibus

nova tecla confurgant ; quo mundus regatur

impciio : an fupctfmt aliqui, qui dzmonumenorc rapiantur. Intcr has fermocinationes

Aifpiciunt alitem corrii in ramo arboris c5-fcdiflc.Qui inde leniter fubvolans, integrumpanem antc mirantium ora dcpofuit. Poft cu-jus abfccflum : Eia, inquit Paulus, Dominusnobis prandium mifit, verc pius,verc mifcri-

* AUas, cors.Scxagiuta jam anni funt,* quod accipio

ex ^ao^ dimidij femper panis fragmentum ; vcrum addimidiu adventum tuum, militibus fuis Chriftus du-jtmpir plicavit annonam.If:itur,Domino gratiarum

frtiztnen^'-tioae cclcbrata , iupcr vitrci margmem

iKctpie. fontis uterque confcdit.Hic vero, quis fran-

gcrct panem obtorta contcntio , pcnc dicmduxit in vefperum.PauIus motc cogcbat hof-

pitij.Antonius jurc refcllebat aetatis. Tandecondlium fuicut apprciienfo e regione panc,

dum ad fc quifqac nititur , pars cuique fua

icmanet ia manibus. Dehinc paululumaqu^ in fontc prono ore libavcrunt:& immo-lantcs Dco facrificium laudis.nodlem tranfe-

gere vigiliis. Cumquc jam eflet tcnae rcddi-

tus dies.beatus Paulus ad Antonium fic locu-

F^sveU' tus cft. Olim tcfratcr.in iftis rcgiouibus ha-tio tner. bJrare fcicbamrolim tc confcrvum mcii mihi

Vt'f^ promifcrat Deus. Scd quia jam dormitionisIhi tp I.

^1 o r j r

uTim.A. "i^^tcmpus advcnir;& ( quod lcmpcr cupic-* bam diffoIvj,& eflc cum Chri{lo,)pcrado cur-

fu^fupcrclt mihl coroua )ullmac:cuiniflus es

a

Lihtr III. )6th. Domino,qui hurao corpufculum mcum tc.

gas.immo terr* tcrram rcddas.His Antoniusauc{itis,flens Sc gemens,ne fcdefcrcrcc , atque

Ut comitcm talis itincris accipcrct , prccaba-

tur.Ec ille.Non debes, inqu:t , quaercrc qua:

tua funt, fed quae alicna.Expcdit quidcm tibi

farcina cainis abjcda , Agnd fequi,fed & ce-

teris expedit fcatribus,ut tuo adhuc indituan-

tur exemplo.Quamobrem qusto pcr»e , nifi

moleflum cft : & palliam,quod tibi Achana-fius Epifcopus dedit,ad invol vcndum corpuf-

culum mcum dcfcr. Hoc autcm beatus Pau- ,''^*"

lus rogarit, non quod magnopere curarct >pJtntnutrum tcdtum purrcfccrct cadavcr,an nudumr^), ^j^,qaippe qai tanto temporis fpatio, contcxnsr(7«Jo

palmarum foliis vcfticbaturrfed ut a fc recc-^^^^'^»

denti mocror fu? mortis levarctur.Stupcfadtus

crgo Antonius , quod dc Athanafio & pallio

ejas audicrat.-quafi Chriftum in Paulo videns

Sc in pcdorc cjus Deum vencrans, ulttarcf-

pondcrc nihil aufus cft : fcd cum (ileucio la-.

cryraans,ofculatis cjus oculis mauibuUiucadmonailerium, quod poftea a Saiaccnis occu-»

patumeft.tcgredicbatur. Ncquc vero grefTur

fcquebantur animum ; fed quamvis corpusinane jejuniisjfcailes ctiam annifrcgerat,ta-.

tncn animo vinccbat aetatcm. Tande fatiga..

tus, & anhelus, ad habicaculura fuumjconfc-

dlo itinctc, pcrvcnic.Cui cum duo difcpuli ^qui ci longo jam tempore miniftrare confuc-

vcrant, occurriircnc , diccntcs : Ubi tamdiii

inoratuscj,patcr?Refpoad!t;VaE mihi pccca»

tori, qu.i * falli monachi nomcn fero. Vidi r;^/,-^^v

Heliam, vidi Joanncm in dcfcrto,& vcrc vidifalfam*/Pauhim in patadifo. Et fic orc comprelTo, Sc

manu vcrbcraos pedus , ci ccllula pallium

procuiic.ôgaatibufiî diTcipulisûc pleaius

i6t 7). Hierm. Eplji. fxm.

Zccl\, quidnamrei clTsc, cxpoiurct , aic : Tcmpustaccndi & ccmpus loqucnJi.Tunc cgcefTus to-ras,& nc modicum qiiidem cibi fumciis, per

viam,qua rencrar regccflTas cftiillum ilticns ,

illura vidcrcdsfidcrans.illum ocalis ac mentc_ . contcmplans.Timebat cnim,quod cvenif, nc

toniM ^^ abfcncc,Chrifto dcbitam fpiricum rcdde-

'vtiit D. i^cf" Cumquc jam dics alia illuxflfcr, & criumTaulHm horarum fpatio viam rcmcavifTct, vidic interfrimMTn Angclorum catcrvas , incer Prophctarum &^[^^l^ Apoftolorum choros, niveo Paulura candorc

^tey*An^ulgcntcm in fublimc confccnderc. Ec ftatini

nelos, J" facicm fuam procidens , fabulum capiti

frapht' fupcrjacebat ; ploranfquc & cjulans.aicbat,

tM, & Cur mc Paule dimittis ? cur infalucatus ab^s?^pojlo- tamtarde notus,tam citorecedis ? Refcrebac''"'' poftea beatus Anconius, tanta fe velocicate,

quod reliquura crat via: cucurrifle , ut in-

ftaravis pervolaffct.Nec immcrito. Nam in-

rrogrcflTus fptluncam, vidit genibiis compli»

Catis,erc6la cervice,cxtenfifquc in aicum ma»nibuSjCocpus cxanime:ac primum & ipfc,vi-

vcrccum crcdcns, paritcr orabat. Poftquamvcro nuUa, ut folcbaf, fufpiria prccancis au-

divit, in flebileofcuIumrucnSjintclicxit quoictiam cadaver fancti,Dcum,cui omnia vivunt,

officiofo gefta precabatur. Igitur obvoiuto

&prolato foras corpote , hymnosquoquc &pfalmos cx Chtiftianatradicionc dccancans i

contriftabatur Antoaius, quod farculum,quo

terram fodetet , non habcrct : fluifluanfque

vario raentis aeftu, & fecum multa rcputans,

dicebat : Si ad monafterium rcvcrtar tridui

iter cft:fi hic mancam, nihil ulrra proficiam.

Moriar ergo. ut dignum eft, & juxta bclla-

torcm tuum, Chriftcj iucns , extrcmum hali-

tumfuadanbTaliaeo aaimo yoIyqocc > cccc

Llher III.,

jfij

duo Icones cx inrcrioris crcml partc cuiren-

tcs, volancibus per colla jubis , ferebantur.

Quibus afpccftis , primocxhorruit:rur('uftjue

,ad Dcum rcfereus mciuem , quafi coiuiTibas

vidcrct.manfit intrcpidus.Ec iJli quidcm dite-

&.0 curfu ad cadarcr beati fcnis fubftitcrunt

,

adulantibufque caudis circa cjus pedcs accu-

bucrc , fremica ingcnti rugicntcs , piorfus uc

.intcUigcret cos plaagercquo modo potcranr.

Deindc haud piocal corpcrunc humum pcdi-

bus fcalperc arenamque ccrtatim cgerentes >

unius hominis capaccm locum fodcrum j\ac

ftatim quafi mcrccdem pro opcre poftulan-.

tcs , cum mocu aurium , cervicc deje^^ta , ad

Antonium perrcxe\unt , manus ejus pcdcf-

. <juc lingcntes. At illc animadvcrtit, be;icdi-

^ioncm cos a fe precari.Nec mora> in lauda^»

tionem Chrillicffalus,quod mutaquoq; ani-

malia DSum cir.: fcntircnt,ait;Domine , finc jj ^_cujus nutu ncc folium aiboris dcflu;t , ncc tcnitt»

anus palTcrum ad terram cadit,da illis ficut tu mutAfcis. Et raanu annuenseis , ut abirent.impc- *»'w<-

caTit. CiimqaciUi rccefriflTent, faudti corpo- ^j*^^'?^-

tis oncri fcnilcs curvavit hiimcros;& dcpo/i- ' *

to co infoflam.dcfupcr humum congregans» y^^-^ ._

tumulumcx morc compofuit.Poftquam au-

^ tcra alia dics illuxit, ne quid pius haercs cxintcftati bonis non poflTiderct , tunicam cjus

fibi vindicavit, quam in fportaium uvjdumde palmac foliis ipfe fibi contcxuciat. Acfic

ad monafterium rcverfus, difcipulis cuniftaex ^ y^»/<^

ordinc rcplicaric ; dicbufquc foJcmnibus Paf- ^t^foHlchz &: Pcntecoftcs fcmpcr Pauh tunica vefti- „11,^^

'

tus eft.Libct in fine opufculi eos intcrrogare, tuniat

^ui fua patrimoaia ignorant,qui domos raar- O, PauUmoribus vcftiunc , quiuno fiio villarum in-y*^'^"

., fuuai ptctia:huic fcni nudo quid unquam dc; *^'

5 <4 ^- Rftff»' "EplU. Tam,

fu:t?Vos gcmma bibitis :illc naturot conca-

tIs manibus facisfecit. Vos in tunicis furamicxitis : illc nc vilifTimum quidcm indumcn-

tum habuic mancipij vcftri.Scd c contrario

iJlj quidcm paupcrculo paradifus patct : vos

auratos hehcnna fufcipicc. Ille vcftcm Chri-

fti,nudus licct tamen fcrvavit;vos , vcftitifc-

ricis indumcntum Chrifli perd'diftis. Paulus

ilifTimo pulvcre coopcrtus jacct, rcfurrc^u-

rus in gloriam : vos opcrofa faxi fcpuichra

prcmuntjcum vcftrls opibus arfuros.Parcitc ,

quafo vobis : parcitc faltc divitiis.quas ama-tis.Cur & mortuos vcftros auratis obvoivi:is.

Tcftibus/Cur ambitio intcr ludus lacrymaf-

quc no cclTat-An cadavcra divitum nifi in fc-

rico putrcfc^c ncfciuntfObfecro , quicumquehaec lcgisjUt Hicronymi peccatotis meminc-

M<fi/«ris : cui fi Dominus optionem darct.muitoJanciora n^agis eligcrct tunicara Pauli cum mcritis

D Hierocjus,quam rcgum purpuram cum pornis luij.

rimtti.' A R G U M E N T U M.Hilarlon monnchus, Thnbita PaUfiini uico

mus,magni illitt* Antenij difcipului , quantd

abfiinentia,& fanciitate vitam duxerit , quan~

tifque femper,etiam Utitando, claruent miracu"

ln,late,truditeque Rieronymuiita fcribit, tit in

*} perfeBum monactum contemflan jure quis

l/.ileat,

ViTA Sakcti Hilarionis.EPUTOLA II.

SCripturus vitam beati Hilarionis, habita^

torem ejus invoco Spiricum fanifturot qui

illi virtutcs largitus cft, mihi ad narradas cas

fcrmoncm tribuat.ut facfta didis cxacqucntur.

£orum cnim,qui fcccrc virtutcs { ut ait Crif%

pusjtanra habcntur mcritaiquantum ca ver-

bispocueic atcolicxc prxdaia iDgeoia. Alc^

liher III. ^Cfxandcr magniis MaccHo( qufm vclarictcm ,

vcl pardu.vel hircum capraiu Danicl vocat) j)^» 7-8

cdm^xi Achillis tumulum pcrvcniflct :Fcli-> Cic pr9-

ccm te(ait juvcnisjqui raagno fruaris pracco- ^'^.'-•^

nc meritorum ; Homcrum vidclicct fignifi-*''^ *'

cans.Porio mihi tanti ac talis viri converfa-

tiojvitaque diccnda cft,Ut Homcrusquoquc *

fi adcfTctjVcI invidcrct matcrix , vcl fuccum-bcret.Quamquamenini fandus 'Epiphanius »

Salaminx Cypri Epifcopus , qui cum Hila-tionc plurimura vcrfatus,cft,Iaudem cjus bre-

yi cpiltola fcripfcrit, qux vulgo Icgitur : ta-

menaliud eil , locis communibus laudarc

dcfunftum : aliud , defunî proprias nar-»

ratc vittutes. Undc & nos favorc magisillius,quim injuria,cosptum abcoopus ag-

grcdicntcs,maIcdicorum voces contcmnimu'',

qai olim dctrahcntcs Paulo mco , nunc foitc

detrahciit & Hilarioni, illum folitudinis ca-

lumniati,huic objicientes fiequentiam:ur quifcmpcr lacuit , non fuilTct qui a multis vifus

cftjvilis cxiI1imctui.Fccerunt hoc & nâjores^j^ j,

corum quondam Pharifa:i , quibus nec Joan-nis cremus ac jciunium^ncc Domini Salvato-

ris turba,cibi potufque placuetc. Verumde-»ftinatooperi imponam manum , &$cyIlcojcancs obcutata aure tranfibo.Hllarion , ortu«

vico ThabacUa, qui ciicitcrquinquc millia iGaxa, urbc Palsftinx , ad auftrumfitus cft ,

cum habcrct parcntes idolis dcditos,rofa , uc

dicituf,dc fpinis flotuit.A quibus miflûs Ale-.

xandriam , grammatico traditus cft:ibiquc,

quantum illa paticbatur ajtas,magoa ingcnij

& raorum documenta prxbuitin brevi,carus

omnibns,& loqucndi artc gnarus. Quodquchis majus eft omnibus, crcdcns in DominutnJcfum,aoacitcifuiotibus,non arcnae fangui-.

3^6 D. Hlmn. tpijt. Iitm.

ne, oo theatri luxur:a dekdal»atur,f~(l tota

ilH voluQcas in Ecckdae erat congrcgatioue.

Audieis autem nunc cekbrenomeii Antonij,

quod pej omncs ^gypri populos fcrcbafir,

incenfus vifcmdi ejusltudio , perreiirad crc-

ma.Ti.Et ftatimjUt cum vidit, mutato pviflino

liabitujduobus fcrc incnfibus juxta eum nia-

/lt,conrcmplans oroinem vitz cjusjraorumqj

gtavicatcm. ^âm crebcr in oratione , quan>

Jhumius in fufcipiendis fratribus , feveru^ iij

corripicndis.alacer iu exhoirandis eflct}& uc

conrincndam cibiquecjus afpentatcm nulla

umguam infirmitas frangerct.Porro frcqucn-

siam corum, cûl adcum ob varias palTioncs >

aut impctus daemonum concurrcb.-^nt , ultra

non fercnsaiec congruumeffc duccns>pati iu

crcmo populos civ.ratum , ficcjuc fibimagis

incipicndum ciTc ur coepiiTcl Antonius,iIiunj

quafi virum fortcm vidtoriae przmia accrj cre

fcTcronccduM nvilitarc cocp iTc, rcvcrfus clt

cuiii quibufdam md-ftickis ad patriam:&, pa-

rcutibus jam dcfun(5lis,patlem fubflatix f;a-

A&.t. ''^'^'is.partcm paupcribus largitus cll , niiiil

Luc. 1*4. ^lî omninorefcrvansjtimcns iliu-i de AdibusH-lxricn Apoftolorum , Auaniar & Saphiiae vcl cicm-jttvefiis plum , vcl fupplicium 1 maximcquc Dominijouc-.id,

mcmor.diceniisj qui non lenunciaverit om-

frtdjHr **'^^s qux l>abct,non pottft meus cflc difci-' pulus. Erat autcm tunc annorum quindccim.

^ ... $ic nudus,& armatus inChriflo (olituHinem>

xi^-u»-a. 'l"^ 'II leptimo milliano a Ma)oma Gazae

cmpono per littus euniibus Agyptum ad

ixvam flcctitur.ingrcfius cfl, Cumquc clfcnc

crucnta latrociniis loca,& propinqui amiciq;

cjus immincns pcriculun dcnuntiareut, con-tempfit mortcm, ut mortera evaderct. Mira-

bantur omncs aniraum.mirabaaiur 2iaie,uifi

Liher 1 1 f

.

j 6 7quod flamma qu^dani pcdoriSj& rclntlllaE fi- « yjJi^dci in oculis iclucebant.* Lenes crant gen^e, lenes.

dclicatum corpus & rc!iuc,& adomncm inju-

riam impaticns.quodlevi vd frigore,vcl aftu

poiTetaffligi. Igitur facco tantum mcmbracoopcrtus. pcljiccu hibens epenclytcn , qucm teiuniu

illi bcatus Autonius pro ficifccnti Jcderat/a- Hi/Ar/o-

gumquc rufticum.inter mare & paludem.vafla''*"'

&tc:ribili io'itudinc frucbatur , quindccim

tantum caricas pofl foiis occafum comedcns;

&,qyia regio latrociniis infamis etat , num-C|ua!n in eodtm loco manf.tans.Quid faccrct

diabolus'qii6 fe vencrft;Qai c^onabatur an-

tc,d;C"ns : In ccslam afccndam : fupcr fidcra _,^ ^cxW ponsm thronum meum,& cro limilis Al- ^

ti(riiito;ccrncbat fc vinci a paero & prius ab

eo c*!catum fuirr=,quam pcr «catem pcccarc

potuiirc-c.Titillabat icaque fcnfus cjus.Sc pu-

bcfccnti corpori foHca voluptatum inccndia

fi!ggcrcbar. Cogebaciir tyrunculus Chrifli

cogitare quod ncfcicbat : & cjus rei animoponipam volverc.cujus expciimcnta non no-verat.Iratus itaquc fibi,& pcdlus pugnis ver-.

bcrans,quafi cogicationes cxdc manus pofTct

cxcluderc:Ego,inquir, afclle faciam , uc noncalcicies:nec tc hordco alam,fcd palcis:famc

ti cor.ficiam,& fiti:gravi onctabo pondcrc:

pcr a;ftus indagabo & fiigora,ut cibum po-tius.quam lafciviam.cogitcs.Hcrbarum ergofucco,& paucis caticis pofl triduum vel qua-iriduum dcficientem animam fuflentabat ,

orans frcquenter & pfallens,& raflro humumfodicns.uc jcjuniorum laborem laber ogcris

dupiicarct.Simulquc fifcellas juncorcxcns,jemulabatur .^gyptiorum monachorum dif-

ciplinam & Apotloli fcnteniiam,diccntis:Qui

autemuoiiopcrafur,non manducct.Sicattcn^ttj.I&r.

CL4

3^8 D. Hter. Epiji. T/im:

nuacuSj & in rantum cxcfo corpore, ut oiTt-»

bus vix ha:rcrct.Quadam node ccrpit infan-

tum audire yagitus balatus pecotum.mugitus

bonumjplan(!ium quafi mulicrum,lconum ru»

gitus,marmur cxcrcitus & prorfus variarum

portcnta vocum nt ante fonitu , qiiim afpe-

^iijterritus ccdcrct. Intcllcxit djcnionum lu-

dibria & provolutus gcnibus,Chrifti crucemfignavit in frontc.-talique armatus caflide, Sc

lorica fidei circundatus > jaccns fortius prce-

liabatur,amod6 viderc defiderans , quos hor-

icbat audire,& folicitis oculis hucillucquc

circumfpicicns : cum intcrim ex improvifo>

fplendcntc luna , cernit rhsdam fervcntibas

cquis fupcr fc irrucrcrcumquc inclamafTct Je-

R»-e4 i»f""^»*"fc ocalos cjus repcntino tcrrx hiati»

^//jo.pompa omnis abforptacft. Tuncillc ait s

Equum,& afcenforem projecit in marc. Et >

Hi incuiribas, & hiequis.nos autem in no»

mine Dei noftri magnihcabimur.Multjc func

_ ^ tcntatioocs cjus,& dieno^ftuqi variae da:mo-

ats ab. ^^^ inlidi3E;quas u omnts narraie vclim,mo-

fnrtm.' dumcxccdam voluininis. Quotics illi nudss

muliercs cubanti,quotiesefuficnti largiffima:

apparuere dapes:Intcrdum orantc lupus ulu-

lans,& vulpecula ganniens tranfilivit, pfalle-

tiquc gladiatorum pugna fpcdlacalum prx-

buir, & unus,quafi intetfcdus , & antc pcdcs

cjus corruens.fcpulturam rogavit.Oravit fc-

mcl fixo in terram capite : & , ut natura fcrt

hominum,abdu£la ab oratione mcns nefcio

quid aliud cogitabat:infiliit dorfo ejusfcfti-

iius agitator,& latcra calcibus, ccrvicem fla-

gcUo verberans:Eia,inqait, cur dormitas.'ca-

chinnanfquc dcfuper.cum defecrtct, an hot-

dca:n velict accipcrt, fcilcitabatut. Igirur a

icxcodcciino ufquc ad vigcfimum fus jctatis

Lther III. j6?annunii seftus & pluvias brevi tugurlunculo

dcclinavic , cjuoii junco & carlcc* tcxcrar. k ^/i^f,

Erctuda deiiiccps brcvi cellula , qux ulque re;ca*M*

hcdie pcrraanct , lacitudinc pedum quatuor,

altitudine pedum cjuinquc.hoc eft flatura fi.ia.

humilioie, potr© longitudiuc paulo amplio-

rcquam ejus corpufculum paticbatur, ut fc-

pulcrum pot--uSj quam domum.crederes. Ca-pillum femcl in aiiuo dic Pafchac totondit ;

fupcr nudam humum , flratumque junccun»

ufqnc ad mortcm cubitavitilaccum , quo fe-

mel hicrat indutus , numquam lavans ; &fupeiHuum elTc diccns , munditias in cilicia

qujererc.Nec mutavit alceram tunicam , ni(i

cum prior penitus fciffa ciret.Scripturas quo-que fandas mcmocitct tenens.poft: orationc*

Sc pfahnosjquafv Deo praefentc.rccitabat.Et,

quia longum cfk per divcrfa tempora carptim

afccnfumcjus cdicerc, comprchcniam brevi-

ter,aatc ledoris oculos vitam cjus pariter ex-

poncnSj&: dcinccps ad narrandi ordinem rc-

grcdiar.A vigefimo primo anno ufquc ad vi-

gc{lmumfeptimum,ttibus annis diniidin len-

tis ftxtatium madefadum aqua frigida co-

iBcdit,& aliis iiibus pane aridum cum fale &aqua.Porro a vigcfimofeptimo ufq; ad trigc-

fimum.herbis agrelUbus,& virgu'torum quo-runda radicibus crudis luflentatus eft. A tri-

gefimo autem primo ufq; ad trigcfimu»juin-

rum,fcx uncias hordcacci panis,& codu mo-dicc olus abfquc olco in cibo habuit.icnties AUnt^autcmcaligarc oculos fuos, & totum cov^viscoligir,^

impctigine uri.Sc pumicca quadam fcabredine''^'

contrahi, ad fuperiorcm vidum adjccit olcu;

& ufquc adfex.Tgcfimum tcrtiii vitsc fus an»

Bumhoc contineniix cucurrit gradu,nihil ex«

wiufccus,aaE ponioiii,aut lcguminis, aut ctt"

»7<^ ^- Ktercn. Ipifl. Fam.juflib;tiel guftans.Indccum fe viderct cof-

pore defatijâtumj& propinquam putaret im-inincrc mortcm, a, fcxagcfimo quarto annoufquc ad odo^cfimu panc abrtinuit, incteJi-

bili fervore metisjut co tempore quafi novusaccederet ad fcrYitutem Domini , quo cetcri

folent remi/ilus viverc. Ficbant autem ci dc

farina & comminuto olerc fotbitiunculje

,

cibo &. poru vix quinque uncias appcndenti-

bus,ficquc complcns ordincm tits , num-ûarn antc fo]is occafum , ncc in dicbus fc-

ltis,ncc in graYiiTima valctudinc folvit jcju-

nium.Sed jam tcmpuseft , ut ai ordinero re-

vcrtamar.Cum habitarct adhuc in tuguriolo

annos natus ciccem & o£to larrones ad cumno6ê vcnerunt, vcl cxiftimantcs haberc ali-

«iBidjquod tolierent, vcl in contcnipmm fui

rcputantcs fieri,fi pucr folitarius corum impc-

tus non pertimcfccrct. Itaqnc intcr marc Si.

paludcm a vefpcrc ufque ad folis ortum dif-

currcntes> numquam locum cjus cubiculi iu-

ncnire potucrunt. Porro , clara lucc repcrta

puero,qiiafi pcr jocum.Quid,inquiunt,faccre$

£ latrones ad te venirent?Quibus illc rcfpon-

dit:Nudus latroncsnontimct.Et ilIi,Ccrte ,

fonjfan- ajuntjoccidi potcsrPolTum, inquit,pofrum:&

^laônu''^^^latrones non timeo , quia mori paratus

' fum.Tunc admirati conftantiarn ejus,& fidcj,

confeflifarit noftis crroicra.coEcatofqucocu-

loSjCorrccriorcm dcinceps vitam polliccntes,

Vig^nti & duos jam in folitudine habebat

annos.fama tantum notus omnibus , & pcr

noias Pnlxftma; vulgatus uibcs.-cam intcrim

mulicirqusdam Eieuthcropolitana , ccrncnS

dcfpidui fc habcri a viro ob {lcrilitatem ,

Cjam cnim pcr annas quindccini nuUos con-

jugij fruâus dedcrat ) prima iirumpcrc aufa

Lther II. j7 1

^ beatum Hllarioneiu : & nihil talc ^^(pi-^ar.i.canti.repentc gcnibus cius a.dvo\at^.lgnoi'cc,Pfimurn

inquic.audaciacignofcc ncceflicati mex.QuiciH/i«no.

avcrtis oculos > quiH rogantcm fugis ? Noli"" "*'-

ftiulicrcm afpicerc, fcd nii''eram. Hic fcxus''*""*"

gcnuic Salvatorem. Non habciit fani opus-mcdico,f<rd qui malc habenc. Tandcmfublli-tit:& pofl tantum«teinporis vifa mulicre , in-

tcrrogavit caufam advcntascjus, ac fletuura,

Et poilquamdidicit.kvacisad coelumocuiis,.

fiderc cani jullit, euntcmquc lacrymis profc-

Cucus,cxado anno vidit cii fil o.Hoc fignO"»

rucjus principiuni,majus aliud fignumnobi-Iicavic.Aiiftaenc.Elbidi),qui poftea Praefe<ilus

priECoriofuic,uaor,valdc nobilisinter fuos ,

& inier Chriftianos nobiiior , r-cvcrtens cummarito,& trsbus liberis a beato Antonio,Ga-zx proprcr coiii infiimitatem remorata eft,

Ibi cnim iivc ob corrupcum aercm,(ive{ut po-llca claruit)propccr gloriara Hilariouis fer-

vi Dei , hcmitritxo paritcr airepti, omnes a

Jhcdicis dcfpciati funt. laccbat ululans ma-tcr,& qMafiinicv tria tiliorum difcurrens ca-

davcra,qucm ptiiis plangcrct, nefciebat. Co-gnico autcm,qu6d cllct quidammonachus 'n\

>icina fol;tudinc,oblita matronalis pompae ,

tantum fe matrem noverat , vadit com tata

ancillulis,& cunuchis : vixquc ci a viro per-

fuafum cftjUt afcllo ccdcns pergeret, Adcpacmcu(n pcrvcniiretjP.r Dcum tc,aiC, Jcfum cie-

mcntilTimum Dcum noftrum , obtcftor per

Cruccm ejus & fanguincm ut reddas m;hi tres

filios,& glorificctur inurbe gcntllium nomcDomini ialvatoiis : ingrcdiatur fervus cjus

Gazam,& Marnas corruar. Rcnuente illo &^icentctuimquam fc egictrurum dc cclla , ncc

"habete confuctudinem, tit noii modo ciyica-

lyt T>. Hhron. ^piji. Tam.tcm fcd ne villulam quidctn ingicJcrctur f

proftravic fcillehumi crebro claniitans:Hi-

larion ferve Chrifki reddc rcihi liberos meoj»Quos Antonius tenuit in Agypto, a te fer-

ycntur in Syria. Flebant cun<Sli>uui aderant ;

fcd & ipfe ncgans flevit. Quid multa ? Nonprius mulier recellit quara illc[oliic:tus cft,

fc pofl folis occafum Gazam introituium»

Quo poflquam vcnir>(inguloru'^^ lcdulos,&arcncia membra confidcrans,invocavit Jcfum.

Et,6 mira virtusyCjuafi dc tribus fontibus fu-

<^or paritcr erupit : cadcm h-ora accepcrunt ci-

bosrlugentemquc matrem cognorcentrs , &bened)centcsDeum> Sandi mauus dcofculati

lunt. Quod pollquam auditumcft, & longclatcquc percrebuic, ccrtatim ad eum de Syria

& ^gypto populi conflucbant , ita ut multi

crcdcrent in Chriflum,& fc'monachos profi-

tcrcntur.Necdum cnim tunc monallcria eraat

in Palsftina , ncc quifquam monachos antc

fandum Hilarioncn) in Syria noverat. lile

fundator.&eruditor hnjus conveifationis, &ftudij in hac provincia fuit. Habebat Donr-nus Jefus Ln ^gypxo fenem Antonium : ha-

btbatin PuJafcfliua Hilaiioncm juniorcm.Fa-

cidia vicus elt RhinocoiuraE , urbis .^gypti»

De hoc crgo vico decem jam annis caeca mu-lier addudiacrt ad B.Hilarionem:oblaraq; ei

a fratribusfjam cnim multi cum co monachieraiitjomnem fc fubflantiam eipendiirc ait in

JVledicos. Cui rcfpoudit : Si> qua; in nicdicis

perdidifti , dcd flcs paupcribus , curaflet t£

Ycrus mcdicus Jefus. CJamante autcm iila &]^jjl^^._g^

mifericordiam dcprccantc , expuit lu ocuio.s

cjus : llatimquc Salvatoris cxeiyplum virtiis

cadeci fccuta cft fanicacis. Auriga quoqu£Qo^uafrs , in ciuiu pcrcuiTiu ^ (ia:mouc > t&<>

Liher III.^

57 J

cns obriguic.ita ut ncc manus agitarcncc cci-

viccmpoflct leflcd-rc. Dclatiis crgo iu le-

ô, cum tolam Unjûam movcret ad prcccs ,.

-audit, non priaspoirc fanari, cjuam crcderct

in Jcfam,& fc Ipondcrct arti ptiftinae renun-

ciaturum. Credidit , fpopondit , fanatus elt »

magifque de animx, q.iam dc corporis falatc

cxuitavit.Prxtcrca forciirimas luvenis , no-

mincMarfitas dc territoiio Hierofolymx ,

tantii (ibi applaudebat in viribus, ut quiadc-

cim frumeti modios dia logcque portarci': Sz

Lac habctet palma fortitudinis fua:, fi afinos

vincctct. Hic affliiftus pcHimo da:monc , uon

catcnas.non compedts , non clauflra ollioiu.

intcgra paticbatuirmultorum nafum & autcs

moriibus ampiitavaatrhorum pcdes , illorum

gulam frrgcrai:tantumquc fuitcrrorem om-«ibus incuircrat.ut onetaius catcnis, & fani*

bus, indiverfa nitentium , qirafi fcrocrflimus

tauius admonaftcrium pcrtraherctur. Quena

poftquamfratics vidcre , pcrtciritiêrat cnira

miras magnitudinis}nuntiaverunt Patri.lilc >'

ficut fcuel>at , jullit cum ad fe pcrtrahi, & di-

mitt!.Saimoqi!nciina,ait,capHt,& vc-ui.Trc-

mereille mifcr ccepit,Sc cervicem fledr.re, nes

afpicerc contra aufus , omniquc ferocitats

dcpofita, pcdcs coepit fedentis lambere. Ad-

juratus itaquc da:mon,& tortus, qui juvenera

poffedcrat , feptimadie cgiclTas cft. Scd ncs

iiiud taccndum eft,qu6d Orionus, vir prima-

rius & dif.fiimus uibis Ail3E,qu2 mari rubio

jmmiaet, a l^gionc pollVtTus dsmonum, ad

cum adduclus clt.Manus,ccrviK,iatera", pjdea

ferro oncrati craat ? furonfqa- laevuiaiu

torri oculi minabantur. Ciiinqae deambu-

latct Sanilus cu.n fratnbus , 5c de fcritt.atia

Rcfcio q,uid mtetgrctatciur ^ etapit lile.d.S'

J74 T^- Mttrsn, tpijl. fxm.nianibus fe tenentium,& ampicxus cum pofl

tcrgam)in fublime lcTavit. Ciatnor ortus ab

onniibusriimcbant cnim> ncconfcdtr. )e|aniis

mcmbra coIlidciCt.Et fandus airidcs, Sinltc

( inquity& mihi mcura palxthita::* dimitti-

tc.Ac fic rcfljxa. fuprr hutneros mana caput

C)us tctigit : apprcbcnfoquc crinc.antc pcdcs

adduxit , ftringens h rcgionc arabas manuscjus,& piantas utroqu; calcans pcde, fiir.uU

quc ingcminans,torquicc,ait, daemonum tur-

ba torquerc.CurBque illc cjularct , & rcRexa

cervice terram vcrticc tangerct:Domine , in-

quir, JESU, folvc miferum , folvc captivura.

Ut unum,ita & piurcs vinccic, tuum eft Kcxn_, ^ loqucr inauditRm. Ex uno homis ore diver-

honisms ^ voccs,& quafi confufus populi damorau-cre di. diebatur.Cuiatus itaque& hic, no pofl mul-•virrA tum temporis, cum uxorc & hbciis vcnir ad'uoces monafterium,plurima quafi gratiam red.litu-audian- rus.dona sfFcrcns.Cai fandus:N6 legifti in-

'''

qut quid Giezi,qu!d Simon pp.di funt.-quctu

aiter accepit prctiura > alter obtuiit, ut iile

tis^J' ^^"'^'^'^^^ gtatiam Spiritus fandi, hic mcrca-' retur?Cumque Orionus flcns dicerct : Accipc

& da pauperibusjvcfpondit ; tu mclius potes

tua dirtribuere,qui pcr urbcs arabul3S,& no-lli-pauperes.Ego,qui mcareliqui, cur alicna

appetam ? Multis nomcn paupciuni, occafio

avir!tixcft:mifcricordia vsro artcm non ha-

bet.Nemo melius crogat, quam qui fibi nihil

rcfcrvat.Triiti autcm,& in terra lacenti No-li, inquit, contriftari fili,quod facio pio mc.

& pro tc facio. S\ enim haec acccpcro,& ego

offendam Deum , & ad te legio rcverictur.

Quis vero pofllc filentio pra:tciire,qu6d Ga-zanus Majumites , haud longc a monaltciio

cjus lapides ad sedificandum de ora marls cx-

Elber I T. 37 f

dfns.totus p.iral^ffi difloUuus, 8f ab opciis fo.

ciis dclatus ad Sandiim.ftatim ad opus revcr-

fu$ cft.Etenim lictas quoQ Palxftin;^ -^gy~ptoquc prxtendicur,per natuiam molle , arc-

nis in faxaduiefcetibus.afpcracurtpaulatimq;

Cohacrefccns fibi glaiea, psrdic tadum,cii n5-

perdat afptdia.S:d & Italicus , ciufdem oppi-

di muuiceps,Chri(tianus,advcrfumGazcufcm

duum virum.Maruae iioio dedicum, Circenlcs

ecjuos nutricbac. Hoc ficjuidem in Romanisurbibus jam. inde fcivabatur a Romulo : ut >

pioptcr feliccm Sabinarum rsptum, Conlo >

quafi coufiliorum Deo , quadiigae teprcnio

currant ciicumitu , &equos partis aivcrlJE

frcgiflc victoria fit. Hic i:aq; atmulo fao ha-

beace makficum , qui dasmonicis quibufdam

imprecac.onibus hu)us impcJirct ev]uos,& il-

lias incitarct ad cuisu,vcnit ad B.Hilarione,

& non tam advcrfatium laedi.quam fe dcfcndi

obfccravit. Incpcum vifumcfl vcncrando fe-

ni, ii) huiufcemodi nugis orationem peidere.

Cunique fubriderct,& diccrct : Cur enim nonmagis cquorum pretium pro faiuce animae

lux paupciibus ctogas?Ille refpondir,fundô.

ncm cflx publicam, & hoc non tam fe vcllc »

quam cogi : ncc pofTe homincm Chxiftianum

uti magicis artibus,fcd a fervo Chrifti potius

auxilium pctcrc , maxime contra Gazenfes

advcrfarios Dci& non tam fibi, quam Ecclc-

fiae Chrilli inrultantcs. Rogatus crgo a fra-

ir:bus,qui aderant,fcyphuin fiftilcm, quo bi-

bere coufucvcrat , aqua ju.Tit impleri , cique

tradi:Quem cii accepiflet Iialicus & (Ubula.

cqtios.ec aarigas luo$,Rhcdam,carcciumque

repagulaafpcrfic. M.:ra vuigi eiipefâtioâani

& advcffarius hoc ipfum irridens difFamave-

xai : &fauioies Itaiici, fibiceitamvidoiiam

176 2). Hieren. "Epiji, Fam,pollIccntes>cxultabanc.l^uur dato figno > hi

advolantjilti ptaepcdiuntur. Sub horum curru

totac ferveiit, ilii pratcrvolantium terga vix

ceraunt.Clamorfit vulgi nimius,ita ut cthni-

ci quoquc ip(i concreparcnt,iMarnas victus a

Chrilho eft. Porto furcntts adverfari) Hila-rionem maleficum Chciftianorum ad fuppli-

cium pofcunt. indubitata crgo vic"toria,<Sc il-

lis, & multis retio ciicenfibus plurimis fidei

occafio tuit. Dc codem Gazenfis cmporij op~

pido vugincm Dei vicinus juvenisldcperibat.

Qu! cum frequentcr, ta(5lu,jocis,nutibus , fi-

bilis, & cctcris hajufmodi, quas folent mori-

lurx virginitatis eiVc principia , nihil profc-

ciiilt; periexit Memphim , ut confello vul-

nere fuo magicis aitibus rediret atmatus ad

"virgincm.Igitur poll annii dodus ab JEicu-

lapij vatibsis, non remcdiantis aniuias , fed

pcrdcncis,venic pioerumpcum aninio Ituprutn

geftiens , & fubtcr liiTJCw domus pucll.t cor-

menta quscdam vcrborum , &. poicentofas

figuras fculptas in aevis Cyprij iammadefo-dit. lUico infanirc virgo & amiau capicis

abjecto , lotare crincm , {Itiderc dentibus >

inclamarc nomcn adoicfceatis. Maguitudc»

quippe amoris fc m tuioiem vcrtcrat..?erdu«

O.A crgo a parcTitibus ad monaftcriUjfcui tra-

ditur.ululantc ftatim & confitentc dxnione^

Vimfuftmuijinvitus abdudub fnmiqua. bene

Memphis fomiiiis homines deiudcbanj. Ocruccs, 6 tormcuta, qua: patior.Exuc me co-

gis & ligitus fubtcr limcn licjo 3c iamu.a tc-

ocor.Non cxco iid mc adolefccns qui tcnct

,

iim fctit.ruiic fitncx, Grandis , ait.tortit ido

tua, qm liro & bmina ftridus tcnetis ; Dic,

quarc aufus es ingredi pacUam De .'Ut fciva-

icm,inquit,eam virgincm.Tu fcxYarss>inodi,

Lller ^H. J77torcaftitatls ? cur non potius in eum, qui te

mitrcbatjcs ingrelTus?Ut quid,tcfpo<iit,intra-

rcm in eum, quia habebat coUcga mcu amo-ris d3cnionc?NoIuit autcm Sandus antcquampurgarct virginem,vcliadolcfccntcn-,figna iu * Alias.

bere pcrqu:ri:neaut folitis ^ incantationibus^c^w?»*'

reccflifTc dxmon vidcrctur , aut ipfc fermoni

ejus aceomodaffc fidcm^affcrens fallaccs efTc

datmoncs,& ad fimulandum cffc callidosifcd

magis reddiia fanitatcincrepavit virgine cur

fccifTet talia, per quae in cam ^daemon intrare

potuiirct.Non folum auce in PalaEftina,& in

^icis ac utbibus itgypti,vcl Syriae, fcd etiam

in longinquis provinciis fama cjus pcrcre-

bucrar.Niquc cadidatus.Conftatij Impcrato

lis.futilus coma , & cadorc corporis indicans

provinciam,Cintcr Saxoncs qr.ippc, & Alcma»

nos gens cft non tam lata quam valida, apud

hiftoticos Germania, nunc vcxo Francia vo-

catur ) antiquo hoc cft, ab infantia pofTciruj

a dxmonc , qui nodibus cum ulularc, ingc-

inifccrc , frcmcrc dentibus compellcbat , fe-

crcto ab Iniperatorc cvedioncm ptiiit , cau-

fam ei fimpliciter indicans. Et acccptis ai

confularcm quoque Pajcftinae litteris,cum

ingcaci honorc & comicatu Gazam dcdu-

ftus cft. Qui cum a dccuriouibus iilius loci

quxfifTet.ubi habitarec Hilarion monachus :

tcttiti Gazcnfcs,& pucances-cii ab Imperato-

re niiffum , ad moi.iaftcrium adduxciuDt , ut

& honorcm commendato exhibcrct:& fi quici

cx piaetcricis iniuriis in Hilarioncmeffet o£-

fcnfac,novo o£Bcio ddc-rctur. Dcabulabat tiic

fcnex In arc:i)> moiribu!i,& fecum dcpfalmi»

uefcio quid faSmurmarabar, Yidefquc canta

tuibam vcnieiitem,fubftititr& rcfalutatis orr.-

nibus mauuq; cis bencdicens,poft hoiam cx-

teios abiic praeccpit, illum cum feivis fuis &

37 8 D. Hieren. Tpijl. Fam.apparitorlbus remancrc.Ex oculis enim eiu5,

& vultUjCur vcnifTct , agnovit.Statim eigo aj

interrogationcm fancti [ufpcnfus horao , vix

tcrram pedibus tangens , & immanc rugicns

SyrOjtnuo interrogatus fuerarjfermonc refpo-

dit. Vidsres de orc barbaro,&: cjui Franca can-

tiim & Latinam lingaam novcrat.Syra ad pu-

rum verba refonarc:ut non f^tidor , non afpi-

ratio , uon idioma aliquod Pjelcllini dccflct

cloqai]. ConfefTas cfl itaque,qtio in cum in-

trafTct ordinc.Er,ut interprctes ejus inrcliige-

renr,qui Graecam tantum & Latinam lingua

noveraut, Grxce quoque cura inteiiogavit.

Quo (imilicer & in veiba cad-^m refpondcnte,

nniltafqac incantationum orcafioncs , & nc-

cell-itatcs m.'Jgicarum ariium obtrudentc. Nocutcaicquomodo intravcris,fed,ut exeas, ia

no.m'ne Domini noftri Jefu Chrifti impcro.

Cij.mque curatus eiTctiflmplicitace ruflica de-

ceni auri libras o.^-Vtcns, hordcaccum, ab eo

panem accepit , audiens quod , qui tali cibo* AUx<,^ akrcntur, aurum pro luro duccrent. Patummlerttnr eft de homiuibus loqui:bruta quoque anima-

^ '*" iia quotidie ad eum furcntia pertrahcbantur:

iii quibus Badrum camelum, cnormis magni»tudinis,qui jara multos obtri Yerat,trigiuta

&

co ampLius viri diflcntumrolidiirimis fuuibus

cum clamorc adduxcrunt. Sanguinci erant

oculi :4pumabatos : volubilis luigua turgc-

bat;& fuper omncni terrorcm rugitus pcrio-

iiabat immanis.Juflic igitur cu dimitti fenex.

Stacim veto & qui addaxerant , & qui cii fs,

ne crant, ufque ad unum orares d:frugcrii:^t.

Pono ilic folus perrcxit obriara, 5c f:rmoiic

Syro,N6,me,!nquit,tcrres diabole tanta mo-lc corporis. Ec in vulpecula , & in caa-c!o

uaus aiquc idem es. Ec iatciim porieda fla-

liher 1 1 T. jy^hat manu.Ad qijem dum furcns & quafi cumdcvoratura bcllua pcrvcniffctjftatim corruir,

fubmifTamq) caput tcrrae cosquavir.miranti»

bus cundlis,qui aderan:,roft tafitam fcrocia,

tantain fubito manfuctudinem. Doccbat au-rcm fencx,hominum caufa diabolu eiiam ;u-

mcnta corripcrc:3c ta.uo corum arderc odio ,

ut non folumipfos , fcd & ca, oate ipfonjmc/Tcnt, cupcrct intcrire. Hujufquc rci propo-ncbat cxemp!um,qu6d antcquam H.Job tcn-

tarcpcrmicteretur , omncm fubftantiam ejus

interfcccrit. Ncc movcrc quempiam dcbcrc ,^^' '*

quoJ Dom.ini juffionc duo millia porcorumadxmonibus intcrfefta funcrfiquidcm cos ,

qui vidcrant.non potuifle aliter credcrc,exif- Lnct»

fcjdc liomine tantam dacmonum multitudi-

nem,nifi grandis porcoiumnumcrus,& quafi

a mulcis adus.paritcr corruiirer. Tempus medcficict, fi voluero univerfa figna.quce ab eoperpctrata funt , diccre. In tnntam cnim a

Domino fucrat clevatas gloriam , ut bcarus

quoquc Antonius , audicns convcTfatiencm

tfjus.fciibcrcc ci , libenterqu: c]us cpiftolas

fumcret.Ec,fi quando de Sycix partibus ad fc

languentcs pcrrcxiircnt,aiccrct cis.-Quarc vostara longe vcxarc voluiftis.cum habcatis ibi

filiura meum Hilarioncm ? Exvmplo itaquc

cjus pcr totam Palsftwiam innumcrabilia

monaftcria efTe cospcrunt , & omnes ad eummonachi cercaiim concurrcrc. Quodilleccr-

nens,!audabat Domini gratiam : Sc ad profe- i.Ccr.Ji

ftuHi animx fingulos cohortabacur , diccns :

prxtcrirc figuram hujus mundi ; & illjm clTc

vcrara vitain,qu£e vits praefcatis emcrctur in.

commodo.Vclcns auttm excplum eis dare 8c

humil!tacis,&: ofijcij , ftatis dicbus ante vin-

dcmiamlaftrabat ccllulas mouachoiu. Quod

j8o D. iiier. Tpifi, Tam.pollquam cognirum cft a fratiibus,omncs adeum conflucbant : & comicaci cali ducc , cir-

cumibant monafteria iiabentcs viaticu fuum:

quiaintcrdum ufque adduo millia hominumcongregabantur. $ed > & procedentc tcmporc

unaqu^que villula vicinis monachis,ad fafcc-

ptioncm Sandorum gaudens,cibos otF;rebat.

Q_uanrum autem fiacric in co (i:udij,ut nulla

fraticm.quamvis humilcm,quamvis paupere,

pra:tctiret , vcl illud indicio elt.quod vadcns

in defcrtum Cades ad unum de difcipulis fais

vifendum , cum infinito agmine mon.ichorii

pcrycnit.Eiufam,eo fortc dic.quo annivcrla-

ria folemnitas omncm oppidi populum ia

templum Vcneris congregaverat.Colunt au-

tem illam ob Laciferumjcajus cuitui Saracc-

noram natio dcditacft. Scd & ipfum opp'dt3

cx magna paite femibarbarum cft , piopt:r

loci fitii.Xgitur audi'o,qu6d S.Hilarion prje.

terircr^^multos cnim Saracenorum arrepcos k

dxmonc frequenter caravcrat ^ giegatim ci

cum uxoribus & libcris obviam proccflcrc,

fubmittetcs colla & voce Syra Barech.idcft,

bencdic , inclamantcs. Quos illc blandc hu-inilitcrquc fufcipienS, obfccrabat ,; utDcummagis.quam lapidcs,co]crent:fimulqiic ubcr-

tim flebat , coslum. fpedans ,& poliiccns , fi

Chrifto credcrcnt , ad cos fe crcbro cflfc ycn-turum.MiraDomini gratia : non prius abirc

pafli fiint,qua futurae Ecdcdx lineam mitte-

rct : & facerdos eorum , ut crac coronatus,

Chrifti figno denotaretur. Alio quoque annocii exiturus cfTcc ad vifenda monaftcria.& di-

gcrcret in fchedula,apud quos manctc , quosin traafitu vifitarc dcbcrct:fcicntcs monachiquendam de fratiibus parciorem , fimulqac

«upieutcsjvitio cjus mslcri,iogabaut ut apud

Liher T 1 T. j8teum maHcret. Et ille. Quid, inquit, vultis &Tobis injutiam, &frat[ijvexatioQem faccrc ?

Qaod po{tquam frater ille parcus audivit

,

crubuit:&<annitcntibus cundis> vix ab invito

impetravit.ut fuuni quoquc monaftcrium in

naanfionum ordinc poneict. Poft dicm crgo

dccimum vcnerunt ad eum,cu{lodibus jam in * Aliofy

vinca, qua venirent *ilh difpofitis : qui cum §>*^fi

lapidibus & alcbarum lactu.fuiidsquc verti- '^*^""^

gmcacccdcntesdetcrrerenr, Imc c{u uvx ma-j,^/,-.,,.

nc omnes profedi funt ridcnte fene , & diffi-

mulante fcire quod cvencrat. Porro fufccpti

ab alio monacho, cui Sabas vocabuium cft >

(dcbemus quippc parci taccrc vocabulum ,

Jargi dicere^quia Dominicus crat dies,invita-

baiiiur ab co univei{i m vineam,ut antc hora

cibi uvarum paflu laborcm viae fublevarent,

EtSariclus,Maledidus,ait qui prmsrcfect o-

nem corpor s, quam animae, quaeiicnt. Orr-

mus,pfallamus,rcddamus Domino o{fic:ii,&

fic ad vincam propcrabitis. Complcto ita-

i quc miniflciio , in fublimi ftans bcne<l;xit

inex , & fuas ad pafccndum dimifit ofcs,

Erant autcm,qui vcfcebantur.non m-nus tri-

bus millibus. Cumquc centum lagenis acfti-

mata fuilTct intcgra adhuc vmca,poft dics vi-

giati trcccntas fccit. Porro ille parcas fratcr

multo minus foiito colligens etiani id,quod

habucrat.verium in acetum fcro doluit. Hoc p^^,»^multisfratribus fcnex antc futurum dixerat. ^^f^Ijct^ftabatur autcm praecipuc monachos, qui Hilnricn

infid^litate quadam in futurum refcrvareut mtr,a-

fua : & diii^cntiam habcrent vcl foinptuum, '/" "i"^1 n- I-

" lunrt-vcl veftitus, aut ahcujus earum tcruni , qua: /-g^^^.

Cum fxculo tranfcunt.Dcniquc unum de fra ^^jj^,

tribus, inquinto fcrc a fc milliario mancn-

ccin>quia compciicbac hoiculi fui vtumis cau-

5St D. Hier. Ifij!. TAm,tum cimidumquc cuflodcm,& pauilllam ha-berc nummorum,ab ocalis abcgcrar.Qui vo-l:as fibi rccociliari fenfra,trcqucntcr venic-

bacad fratrcs,& maxime ad Hefychium,quoillc vthcmencillime d;ledabatur. Quadamigiturdic ciccris fafcem vircntis.iicut in hcr-

* Htfy.^ bis crat,dctulit.Qucn\ cum Hcfychius * po-(hin* O^ftiitrec in mensaad vcfperum-.cxclamavit fc-it* «fct-nsi.fe putorem ejasfcrr:non poffc : dmul-^^' ""'qie, undc eirec, rogavit. Refpondcutc autcm

leiendi Hefychio.quod fratcr quidam primitias agcl,

"iifui fratribus dcculiflcc.-Nojj fcntis , inquit,

pucorem tcterrimum, & in ciccrc foetcre ava-

ritiam?Mittebobus,mittc brutis animalibus .•

& vid; , an comcdant. Quod cum illcjmca

praeceptum in ptxfcpc pofui(ret;cxtcrriti bo-

ves, & plus folito mugicntcs, ruptis vinculis

in divcrla fugcrunt. Habcbat cnim fencx-,

hanc gratiam,ut ex odorc corporum,vcftium»

quc,& earum rcrum , quas quis tetigcrat, fci-

tct cui dxmoni, vel cui vitio fubjaccre.Igitur jfeiagcfimo tertio vitx fuae anno ccrneus jam '

grande moaafterium , & multitudincm fra-

trum fccum habicancium, turbafquc corum ,

qui divcrfis langoribus & immuqdis fpiritibus i

occupatos ad fe deduccbant , ita" ut omni i

generc hominum folitudoper circuitum re- »

plercturi flcbac quoci<J;c:& incrcdibili dcfi- •

dcrio converfationis antiqux rccordabatur. 1

Interrogatus a ftattibus , quid haberct , cur i

fe conficcrct,ait : Rurfum ad faeculum rcdij , ,

Sc rcccpi mercedem mcam in vita mea. E« (

homincs Palaellin^ & vicinx provincia: cxi- j

ftimant mc alicujus cfle momcati : & cgo , j

fub prsetcxcu monafterij ad difpcnfationtinj

fratrum vilcm fuppellcdtilem habco.Scrvaba*».

t\xt aatcin a fiatiibus, maxiijieab Hcfychio,,-

Lihr 1 1 1. j S j

qui m'ro amorc vcnciationi fenis dcdirus

crat. Cumqiie ita viiilfcc lugcns bicnnium,

Ariltxnctc illa, cujus fupra f.cimus mcntio-

iiem, prxfedi tancuxor, fed niliil de pra:fc-

&.[ ambitu habcns,vcnit ad cum.volcns etiam.

ad Antonium per^cre.Cui ille flens, Vcllcm, f ';.'*'""*

ait.iplc quoqac uci n non carcere hujas mo- d j^.g^iiarterij claufus tcncr£r,& fi cudi frudLisclTct. ni] »bi^

Biduum cnim hodie cft , quod tocus mundus tum co»

tali parenre orbacus cfi:. Crcdidit ilia,& fub-^'^''^,

ftitit;& poft paucos d;eS,vcniecenuacio, An-v

tonij dormitionem audivic. Mirentur alij fi-

gna, qaac fecit : mircntur incrcdibilcra abfi:i-

ncntiam, fcientiam, humilitatem :ego nihil

ita ftupeo , quam glodam illum & honoremcalcaie potHilTe. Concurrebant Epifcopi ,

Presbyccri, clericorum & monachotLim gre«

gcs, matronaE quoquc Chriflianorum(gran-

dis tcntacio ) & hinc inde cx urbibus & agris

vulgus ignobilcjfcd & poccntes viri,& judi-

ccs, ut bencdidum ab co panem, vel oleumaccipcrenc. At ille nihil aliud,nifi folitudinem

mcditabatur, intantum , ut quadam dicprofi-

cifci ftatuerit:& addudo afcllofnimis quipps

cxcfus jejuniis vix ingrcdi poterat ) iter arri-

pere conarctur. Quod, cum pcrcrcbuiflct : Sc

quafi vaflitas,& exitium Paisllinae indicere-

tur.plus quam dccem millia hominum divcr-

ix xtatis & fcxus , ad rctincndumeum con-

grcgata func Immobilis illc ad preces, & ba-

culo arcnas difcucicDS.loquebatur : Fallacem

Dominum mcum non faciam:non polTum vi-

dcrc fubverfas Ecclcfias,calc3ca Chriftialta-

tia,fiIiorum mcorum fanguincm.Univcrd au-

tcm.qui adctant intelligebant rcvclatum ei

cjuiddam cffc fccrcti quod nollet conficeri : &Dihiloaiinus cuftodicban; euw.nc proficifce-i

584. D. Hier. "Eftji. Tam.rccur. Decrcvic crgo , publica oranes vocecontcrtans» non cibi fe, non potus quidquamfumercjnifi dimictcrctur. Et poft fcptcm dics

inedicc,tandcm telaxatus.acValc diccns plu-

limisicum infinito agmineprofcquctium ve-

nit Bctillum : * ubi pcrfuafis turbis uticvcr-

•fêm/rMcercntur, clcgitquadraginra monachos , quiejf legi- baberent viaticum , & poffent jejunanccs in-

gredijid eft, pofi folis occafum cibum fumc-rc.v^jinto igicur die venic Pcluiium, vilicacif-

que fratribas.qui in vicina crcmo crant,& in

loco^qai dicitur Lychnos,raorabancur,pctre-

xit poll triduum ad caftrum Theubuum , ut

vidcret Dracontm Epifcopuni, & Confcflore

qui ibi exulabat. Quo iucredibiiitcr confola-

to tanti virt praefencia , polt aliud triduum

mulco Babylonemlabore pcrvcnit,ut vid-rcc

Philonem Epifcopum,& iplum Confciforcni,

Conltantius enim rex,Arianorum favens hae-

refi, utrumquc in ca loca dcporcavcrat. Inde

* Altti cgrediens " poft triduum > venit ad oppiduHi

fer Urf- Aplirodicon : ubi convcnco diacono Baifanc >

<<«»< qui iocatis camelis &c * dromedis , ob aqux.^•'*^>in crcmo penuriam , Confucverat cunccs ad

JiVa^' Antonium duccre : confcllas cft fracribus in-

^^;j,;f/,7^naredie dormicionis beati Antom), o£ pcrvi-

gilem nodlem in ipfo , quo dcfundlus fuerar,

ioco a fe ei debcrc celebrari. Tribus igicur

dicbas pcr vaftam & horribilcm folitudinem.

tandcmad moncem altiflimum êrvencrunt,

repcrtis ibiduobus monachis, Ifaac, & Pclu-

fiano,quoruinlfaac interpres Antonij fucrar.

Et quia fe prcebcc occafio,& ad id loci vcui-

mus.-dignum videcur brcv : icrmonc habitacu-

lum canci viti dcfcribere. Saxcus & fublimis

mons pcrmillc circiccr pailusjad radiccs fuas

aÛAs cxprimiuquatum alias arcQX cbibunc

«

alix

Liher 1 1 T. } 8 f

aliX ad Infetloradclapfx.paulatiin rivumcf-ficiunt : (uper quem cx utraquc ripa palnix

innumeribilcs.muhii loco ic amoenitatis , 8c

commodi trlbuunt. Vidcres fcncm liucattjuc

illac cum condifcipulis beaci Auconij difcur-

rere. Hic, aiebant , pfallerc, hic orarc , hic

operari, hic fcffus rcflderc folitus crat, HasTitcsjhas arbufculas ipfe plantavit:illa areo-

Jam manibusfuis ipfc copofuit. Hanc pifci-

nam ad irrigandum hortuium multo fudorc

fabncatus eli.Iftum farculum ad fodicndutn

terram pluribus annis habuit.Jaccbat in ftra-

tu cjus & quafi calens adbuc cubilc deofcula-

batur. Erat aurem cellula non plus menfura:

pcrquadium tener.s,quam homo dormies cx«tcndi pocerat.Praeterca in fublimimotis vcr-

tice.quafitpcr cochleam afcedcutibuj , arduxvaldc duac cjufdem mcnfurae ceilulac vifcban-

tur:in quibus vcnientium frequcntiam, Sc dif-

cipulorum fuorum contubcrnium fugies mo-latus cfl.Vcrum hae in vivo cxcifx faxo,oftia

tantum addita habcbant.Poflquam autcm ai

hprtulura venerant.Vidctis,inquit Ifaac , hocpomatium arbufculis confiti^m. , & oleribus

vircns. Antc hoc fcrme triennium,cum ona-grorum grex hoc vaftarct.unum c dudoribuseorum ttarc juflit, baculoque tundens latcra.

Quarc,inquit,coraeditis.quod no fcminaftis? -^^^^ —Et exindc acceptis aquis.ad quas potandas£j^„,,^

. veotitabat,nunquam cos ncc arbufculamnec»jy/^nff^

olcra cotigifle.PraECctea togabat fencxjut Cihitnm-

locum tumulicjus oftendctent. Qui ciifeor-

fumeum adduxiiTcnt, utrum monrtrayerinc

nec ae, ignoratur. Caufam occultandi juxta

praeccptum Antonij fuilTc refcrences, nePer-gamus.qui in illis locis uitidimus crat,fubla«

10 %d Yiliam faa faat^ corporcmariyiiu fa«

R

j84 D. Mter. lp'>(i. Vxm.bricarctur.Igiturrcvcrfiis Aphroditon > dao-bus fccum tancundein rctentis fratiibus,in vi.

cinacrcmo moratus cllnanta abftinentia, 8c

filcntio ) ut tunc primum fe coepifTc ChriAofcrvirc diccrcr. Porro jam trieanium crat

,

quod claufum carlum illas terras arefccerat

,

ut vulgo diccrcni , Antonij morrc ctiam clc-

mcnta lugere.Non latuit fama Hilarionis ac-

colas quoquc illius Ioci:& certatim virilis ac

muliebris fcxus,oraluridi,&: attenuati famc',

pluvias a fervo Chrifti.id c(l, a B. Antonij

fucccfTorc deprccabantur. Quosille ccrncns

,

mir^ doluit clcvatifque in cslura oculis , &utrafquc in fublime erigens palmas, llatim

impctravitjquod rogavetac. Ecce autem fities

arcnofaquc regio, poltquam pluviis irrigata

cfl: , tancam fcrpentum & venenatoium ani-

malium ex improrifo ebullivit multitiidi-

ncm,ut pcrculTi innumcrabilcs , nifi ad Hila*.

rionem concurrilTencfiiatim intcr ircnr. Bcnc,

dido itaquc olco univerfi agticolae atque

paftorcs cangentcs vulncra, ccrtam falutem

refumebant.Vidcns etiam ibi fc mitis hono-ribus afficijpcrrcxit Alcxandriam, indcad ul-

teriorcm Oafameremum tranfiturus. Et quia

rum.quam.cx quo cosperat efle monachus, in

urbibuj manferatjdivcrcit ad quofdarn fratres

fibi notos in Brutio haud procul ab Alcxan-

dria : qui cum miro gaudio fufcepilTent fe-

ncm, & jamvicina nox ciTcCjrcpcnte audiunc

difcipulos ejus alinum flerncre, illumque pa-

tarc proficifci.Itaqueadvoluti pcdibus,roga-

bant nc hoc faccrct : & antc limcn proflrati,

citius fc mori,quam tanto carcrc hofpitctc-.

ftabantur.Quibus illc rcfpondit:Idcirc6 abire

fcflino,nc vobis molefliam gencrem.Certc es

poderioribus c&gnofcccis,non fiuccausa ine

Liier IIT. 587ruLlto ambuhflc. Igitui alccra dic G.uenfcs

Cum li(£loribus profedi-f nani priHie cum ve-

niilc cognovcrant ) incrantcs monaftcrium.,

cumillum munime invcnifTcnt, invicemlo-

quebantur:Nonne vcra funt, qu^ dc eo audi-

Timus?maguscft,& futura cognofcir. Urbsautcm Gaza,poftquam profedodc Palaftina

Hilarione , Julianus in impcrio fucceiTerac,

<]e(tru(flo monaftetio cjus prccibus ad Impc-tatoicm datis , & Hilarionis , & Hefychijmortem impctravcratrambocjuc ut quasreren-

tur toto otbcfcripcum crat.Egrefrus crgodeBrutio,pcr inviam folitudinem intravit Oa-fam:ibiquc atino plus minus cxadto.quia illuc

quoquc fua fama pervencrat , quafi jam ia

orieacc iaterc non poffec , ubi mulci illum &opinionc, & vultu novcraut, ad folas navi-gare infulas cogitabat .- uc qaem tcrra vul-gavcrat, falcem maria celarent. Eodem fcrmcrcmporc Hadrianus difcipulus cjus , de Palx-ftinafupervenit, dicens Julianum occifum ,

Chriftianum Impcratorem regnare ccepiffe:

xcverci cum dcberc ad monafteri j fu i leliquias.

Quod ille audiensjdcccftacus eft:5: condu<5lo

camelo,per vaftam folicudintm pcrvenit aimaririraam urbcm Libyae Pareconium : ubiHadrianus infclix volcns Palaeftinam reverti,

&priftinam fub uominc magiftri qaairens .. .

gloriam, mulcas ei fecic injurias.Ad cxcre- ^'j^^^^*

mum convafacis quae afracritjus ci mifTa de- pulocon»tulcrac.ncfcience illo profcdus cft.Supcr hoc, tmftHS*quiaalitcr locus rcferendi non elt.hoc can-

lum dixcrim in tcrrorera eorum , quiraagi-ftros dcfpiciunt , quod poft ali]uantulumtcmpotis coraputrucrit morbo regio HabcnsigiturCcncx*Gazaaum fccum.afccadit claf- ' AUaSj

^fcaijquse Siciliara naYigabat, Curaqac ycou- ZAnanit

R 1

3?S D. Hieron. "Epijl. Tam.datoEvangclioram coclicc , qucmmanu fua '^

adolcfccns fcripfcrat, darc naulum difpone- i

rct,inmedio fcrmc Adriac, nauclcri filius ar-|

rcptus a darmone.clamare ccspit.St diceretHi-

larion ferve Dei.curnobis pcr tc & in pela-

go tutos cfTc non licet:Da mihi fpatium, da-

nec ad tcrram vcniam : ne hic elccflus pracci-

pitcr in abyfrum.Cui ille.Si Dcus mcus, air,

tibi conccdit.ut maneas,mane : fin autemille

tc cjicit, quid mihi invidiam facis , hominipeccatori,atquc mendico. Hoc autem dice-

bat,nenaatac , & ncgotiatorcs , qui in navi

ciant)fe,cam ad tcrram pervcnifient , prodc-

rcnt.Nec multo poft purgatus eft pucr , pa-

trc fidem dantc,& ceteris.qui adcrant , nuUifcfupcrcjus nomine locuturos. Ingrcfias au-»

tcm Pachynum, promoniorium Siciliae , ob-tulit naudero Evangclium pro fubvcflione

fua & Gazani. Quinolcnsacciperc, maxim^cum vidcrct illos.cxcepto illo codicg,& iis ,

quibus Tcftiti erant.amplius nihil habere , ad

* AVutf,^^^'^^'^^'^ j'^'^^^ ^"^ "O" acccpturum.Scd & fe-

ndfciftts^^^^i* acccnfus fiducia paupcris confcientix,

in co magis lstabatur,& quod nihil habcrcBf£eculi,& ab accolis iliius loci mendicus pu-tarctur.Porr6rccogitans,nc ncgotiacores , dcoriente venicntcs,fc notum fVt:crcnt ad mcdi-tcrianca fugit loca , ideft , vigefimo a. mariinilliario,ibiquc in quodam dcferto agclIo,li-

gnorum quotidie faccm alligans , imponebacdorfo difcipuli.Quo in proxiina villa vcnun-d3to,& fibi alimoniam,& iis qjei,forte ad eos^ '•i»veniebant,pauxillulu panis emcbant.Sed ve-

. ^,. r^.juxtaquod fcriptiicit. Non potcft civitas

^^^ 'latcrc (upcr montem pouta.Scutarius quidam

qnidam * '•^^ '" Bafilica B.Pctri Romse torquetcrur,

* ea. clamavit in co * immudus fpiritus:Antc paa-

Liher 1 1 T, jS^cos dics Slcillam ingreflus eft Hilarion fcr-

vus Chrifti:& nemo cii novir, & purat fc eflc

fccretumrcgo vadam , & prodam illum. Sta-

trhiquc cum fcrvulis fuis.afccnfa in portu na-.

ve, appulfus cft Pachynum :& dcducentc fc

dxmoiicjubi ante rugurium fenis fe proftra-

vit,iilic6 curatus cft. Hocinitium fignoruni

cjus in Siciiia, innumerabilcm adeum deiu-

ccps argrotantiam, fcd & religioforuro homi-num ajduxit multitudinem intantum > ut dc

primoribus quidam,turncns morbo aquae In-

tcrcutisjcodem dic quo ad cum vcnerat, cara-

tus (it.Qiii poftea ofFcrens ci infinita munc-ra, audivit didum Salvatorls ad difcipulos ;

Gratis acccpiftis,gratis date.Dum haec ita ge-

runrurin Sicilia , Hefychius difcipulus ejus,W/«^iO,

toto fcncm otbe quasrebat , luflrans littora «

deferta pjnctrans, & hanc tanrum habcns fi-

duciam , quia ubicumquc eflet,diu latere noapoflTct.Trar.fado igitur jam triennio, audivic

Methonx a quodara lu.dxo , vilia populis

fcruta vendente , prophetam Chriftianorutn

appariiiiTc; inS-cilia, tanta miracula& figna

facientem, ut de vetcribus Sanftis putarctur.

Iutcrrogans itaquc habitum cjus,inccfl"um, Sc

I ngua.max mc^];5tatera,nihil difccrepotuit,

Ille ciiimiqui retetcbat , famam ad fe venifle

tantilm hominis teflabatur. Ingtcflus igitur

Adriam,* profpero curfu vcnit l^achynum, &* ylliat

in quadam curvi littoris villula, famam (cniSp,.Qpgro.

fcifcitatus, confona vocc oraammcognovicublefict, quidagcret; nihil ineo ita cundisadmirantibus,quamquod,poft tanta figna.at-

que miiracula.ne fragmen quide panis a quo-quam in iliis locis acccpilTet. Et ne longumfaciam,faai\us vit Hefychius ad magifttlge,

nuaprovoliitus,plantafquec]us lacrymis ri-

yô D, Hieron. ^pijl. Tam.»:inS)t3ndcm ab co fublcvacus,poft bidui tri-

ciui']ue feimoncm audir a Gazano, non pofic

fcncm jam illis habirare legionibuSjfcd vcllc

ad barbatas quafdam pergerc naciones, ubi Sc

nomen,& fermo fuus incogniriis foret. Duxic

iraquc illum ad Epidaurum , Dalmaciae oppi-

tlam;ubi paucis diebus in vicino agcllo man-ficanSjnon pocuic abfcondi. Si quidem draco-

niirx magnicuJinis , quos gcncili fcrmonc

boas vocanceo quod tam grandes fnit.ut bo'».-

ves gliitire foleanc, omnem latc vailabac

provinciam:& non folttm armenta , & pecu-

desjfcd agricolas quoquc,5£ paflorcs, trados

a^ fc vi fpiriius, abforbcbat.Cui cum pyramjuflllTcc praEparari,& orarione ad Chriliuni

mifla , cvocatopraccepiirct ftrucm ligi\oruni

fcandcrc,ignem fuppofuir. Tum itaquc , cun-

<Sa fpcânre plebe , immanem bcftiam con-

cremavit. Unde acftuans, quidfaccrct, quo fe

vcrtcrct , aliam parabat fugam , & folitariaj

iilnl"^terras mentcpcrluftrans, mcErebac quod , ta-

srucis ccntedefc lingua,mlracula loquerenrur.Ea

7na,ris tempeftare,tcrrj£ motu totius orbis, qui poll

imt>etui' luliani mortem accidic , maria egrcfla funcf(prtjf,t. tcrmino$fuos;& qaafirurfum Dcus diluvium

minarctur , vel in anriquum chaos rcdlrcnc

omnia.naves, ad praetupra dclacae montium >

pepcnderunr. rjuod cum viderenc Epidaurira-

ni, frcraenres fcil. fluc1us,& undarum molcs»

& montcs gurgitum licroribus infcrri.vcren-

tes,quod jam evenifTt; cerncbanr.itc oppidunv* JJht^ fiindirus fubverrcretur. • ingrefli func ad fe-

î^^Jl^- nem,& quafi ad praelium proficifcentcSjpofLic.

ruiir cnm in littorc. Qai cum tria ciucis (Igna

pinxifitrc in'fabulo,manufqus conrra tenderct,

incredibilc didu eft , inquanram altitu.lincm

imumcfcens marc aacc cum ftctcrit : ac dia

Jiil.mon

1Liher Hr.,

.?"

'frcmens& cjuafi ad obiccm Indlgnans.paula-

tim in femetipfumrclaprum fir. Hoc Epidaii-

ius,3c omiiis illa rcgio ufquc hodie prcedicat,

matrcfq; doccnt liberos fuos ad memoriam inj^^f j--

pofteros tranfmittendam.Vcrc illud, quod ad

Apoftolosdldumcft. Si ciedideiitis , dicccis

huic mcnti.Tranfi in marc,& fict.-ctiam juxta

littcraimpleri poteft;fi tamen quis habuetic

IApoftolorum fidem , & talem, qualcm illis

jhabendam Dominus imperavit. QuidenimLitereftjucium monsdefcendat in mare.in im-menfi undarum montes repentc obrigucrinCi

& anre fcnis tantiim pedcs faxei, cx aha partc

mollitrr fluxetInt?Mirabatur omnis civicas,8c

n.agnirudo figni Salonis quoquc pcrcrcbuc-

rat. Juod intelligens fenex ; in brevi lemboclara noclc fugit , Sc inventa poft biduuna

oncraiia navi. perrcxit ' yprum. Cumquc in-

ter Maleara & Cytheiam pitara', derclida

claflT; in littorc , quas IjOii antemna,fed conto

regitur , duobus haud parvis myoparonibusoccuiiifTcnt , & denuo hinc inde fludus oc-currcrcnt , remiges omncs qui in navi erant

trepidarc,flere,difcurrcrc,prspararc contos,&quafi non fuflSceret unus nuntius , certatim

fcni pitatas adeflredicebant. Q,uos illeprocul .

Jntucns,fubrifit.Et converfus ad difcipulos ,Ea:c<».i»

dixit.-Modicx, inquit, fidei, quarc trcpidatis ?

Nunquid plurcs lunt hi , quam Pharaonis

exercitiis ? tamcn omncs, Dco volente , fub-

mcrfi funt. Loqucbatur hici & nihilominus

fpumantibusroftris.holtiies turtjiae immine-bantjjadu tantum lapidis medio. Stctitergo

in proia navis , & porreif^a contra vcnicntes

manu,Hacufqueait venifie fufficiat. O mirarerum fijcs?ftatim rcfilueic naviculse, & im-pellcuciuus contu-tcmis, ad pappim impeta»

R 4

^î D. ^ter. tpijf. Tam,• >f//<t^,re4iit.Mir:;l>antur pirats poft tfrgum fc rctli-

ntfns. re nolentcs : totoque corporis nixu , * ur ad

navigiam pcrvcnircnt laborantcs vclocius

mnltOjquam venerat,ad littus fcrcbatur.Prae.

tcrrnitro cetcra,ne videarjin narrationc figno-

r»im,,voluirien cxtcndere : Hoc folum dicami

ûod inrer Cydadas navigans, hinc indc cla-

mantium dc urbibus & vicis,& ad littota c6-

currcnciu immundorum fpiiituum voccs aa^

dicbantur.Ingrclfus crgo Paphum,urbcm Cy-pri,nobilcm carminibus poecarum , qux frc-

queiiter tcrrx motu lapfajniinc ruinarum tan-

tum vcfligiis,quid olim fucrit,oflendit,in Cccundo ab urbe milliario habitabat ignobiiis,

gaudenfquc quod paucis dicbus quicte viyc-

rct. Vcrum nor» ad plcnum viginti tranfierc

JieSjciim pcr omncm illam infulam,quicQm-

quc immundos habeban: fpititus.clamare c^-

perunt.vcnilTc Hilarioncm,fcrvum Chrifti,&

adcum fc d.bercproperarc. Hoc Salamina ,

• Tapi' ôc Curium, hoc* Lapctha, & urbes rcliquae

thit. conclamabant.plcrifque afTcrentibus, fcirc fc

quidem Hilarioncm,& vcre illum cffc famu-lam DcijfcJ ubi circclgnorarc. Intra triginta

jgitur ncc multo amplius dics,duccnti fcrmc,

tam viri, quammuliercs ad cum congregati

funt.Qiios cum vidiflct, dolens quod fe noaparcrenturqi\i:fcerc,& quodim modo in ul-

tioncm fui fa:vicus, tanta cos orationum in-

liantia flagellavit,ut quidam flatim alij poft

b iJuum , triduumve, oranes vcro intra unamIicjdjraadimcurarentur. Maficns itaquc ibi

bicnnio,& femper dc fuga cogitans , Hefy-chium ad fe vcris temporc rcvcrfaram , Pa-

liftinam ad falutationem frarrum, & mona-ftcrij fui cincrcs vifcndos mifit.Qiii cum rc-

veitiirctjCupicnti rurfura ad i£gyptuni uavi-

Lller III. 5 9 j

garchoc cfl ad ca loca, qax vocantur * Bu-^

colia.co quod nullus ibi Chiiftiaiiornm elTer, .

^('tf*',

(ed barbara ranrum & fcrox narlo , fuafit ut

in ipfa migis Infula ad fccreriorem loci.m

* confcenii?rer. Qucni cum diu luHrans om- *. r, ,«-

nia repcruiet , perduxic cum duodccim miJ- ^^yj^libus a mari procul inter fecietos afpcrof^j

mouces, & qu6 vix reprando manibus gcnu-»

bufc]uc polFct afccudi.Qui intiogrffTus, con-templatus quidem efl terribilem valdc & rc- -

motum locum.arboribufq; hincinde circum-datu,habence ctiam aquas dc fupcrcilio collis

irrig'.ias,& hortnlum pcramcenum , & poma-ria p!urima,quotum tamen frudum numquain cibu rampfit.juxra quem crat antiquiflimi

tepli ruina.cx quo(ut ipfc rcfercbat , & ejus

dilcipuli teflantur] tam innumerabilium pcr

nodes & dics daemonum voccs rcfonabant,uc

cxcrcitum crcdtics. Quo illc valdc dcledatus

quod fcilicct antagoniftas habcrct in proxi-

mo,habitavit ibi pcr annos quinque:& fxpeinvifcntefe Hclychio , in hoc cxtremo jamvitae lux tcmpore refociUatus cft : quod pro-ptcr affcntatcm difFicultatemquc loci,& um-brarum

( ut fercbatut vulgoj raultitudincra,

aut Dullus,aut rarus ad fe vcl poflctjvcl aude-

êt afccnderc. Quodam autcm dic cgreflus

,hottulum,vidit homincm toto corporepara'»

lyticum,iaccntcm antc fores:Intcrrogavitque

Hcfychium quifua cfrct,vcl quomOvô fniffec

adduiftus.Qui rcfpondens ait : Procuratorcmfc fuifle yillulae > ad cujus confinia horrulus

ûoqucin quo ipfi eratit , pertincrer. Et illc

CoUacrymans , tendenfque ad lacentem i-na-..

num:Tibi,inquit,dico in nomincDominino»ftri Jefu Chrifti, furge,& ambula.Mira velo-

cUas,adhuc vetbain oreloquentisvolvtban-

J9 4 ^- Hiercn.Epip. Txm.tur,& jam mcmbra folukta ad ftanJum ho-mincm furrigebanr. Qucd poftquam auditumefi:,eiiarH d fEcslcatcm loci > & iter inviumplarimorura vicit necefTicas ;

- nihil acque per

circaitum cunftis viilis obfervantibus, quamne quo modo claberctur. Difrcmiiiavcrat

cnim hocdeco rumorjdiu cum incodemlo-co maiicre non pofTc. Quod ilie non lcvitatc

^uadam,aut puciili fcnfu vidus facicbat", fcd

honocm fugicn$,& importunitatcm , fcmpcrcnimfilentium, & vitam ignobilcm dc/idcra-

bar.Igitur oi^ogefimo atatis fuae anno.curaTe'?*- abfcns cflec Hefychius, quafi tcftamcnti viccTnentum brevem mana propria fcripfit cpillolam, om-HiUtio- jj.j divitias fuas ci dcrelinquens-Evangclium

i'ciJicet,& tunicam faccineam , cuculiam,&palliolum. Nam miniflcr cjus ante paucos

dies obicrat.Vencrgnt itaquc ad aegrotantcm

dc Papho mulci rcligiofi viri:& maximc quodcum dixifle audicrant

,jam fe ad Dominuni

inigraturum,& dc corpcris vinculis Jiberan-

dum.Sed & Conftantia quaedam,fanda fcmi-

Ba,c.u)us gcncrum,& filiam de mortc libcta-

Terac undionc olci:quos omncs adjuravit, uc

ne punclo quidcm horx poll mortcm rcfcr-

varecur.fcd fbatim eum in eodcm hortulo ter-

ta opcrircntjfic ut veflituscrat in tunica ci-

licina,& cuculla,& fagorullico.Jamqucmo«»

iicus calor tepcbat in pcdore,ncc ,, prattci

lenfum,quidquara vivi hominis fupcrerat : &i

lamcn apcrtis oculis loqiicbatur : Egrcdcrc :

€]uid tlmcs?egri'dcrc anima mca.quid dubitas-

ieptuaginta propc annis fcrvifti Chiifto, &Kiorrcm times?in haec vcrba cxhalavit Ipiri-

tum^Statimquc humo obrutum.antc urbi fc-

jaltaraiquam mortuum, nunciavcrunt. Quoc

f GdlquamPalacdinae (aadus YJtaudiYit He-

fychius periTxit ad Cyprum , & fimulans Ce

vciJc habicarc in codcm hortulo,ut diligcntls

cuftodia: fafpicioncni accolis tollcrctjcum

iugenti vitae Cax pcriculo poft dcccm fcre

mcnfcs per circuitum cuncftis virilis obfcr- * ^j:^vaiicibas,co;pas cjus faracus cft. Quod * Ma- /^ar».

jomam defercnSjCotis monachorum & oppi-

doruin turbis profequcntibus,in antitiuo mo-naderio condidii/ illsfa tunica, cuculla, &pailiolo & toto corporcquafi adhuc viverer,

ixitiegro:tancifquc fra^rante odoribus, ut dcJi-

burum ungucnt.s putaretur.Non mihi vidctut

in calce libri tacenda Conftantiae ilhus fan-

fliffimx niulieris devotio, quaeperlato ad fc

nuncio,qu6d corpufculum Hilarionis Palae-

ftinae cfftc , ftatim eianimata eft,Ycram in

fcrvum Dei dikdioncm ctiam mortc com»probans. Eiat enim folita pcrvigilcs in fc-

pulcro ejus no-^cs ducercj & quali cum prae-

fcntc ad adjuTandas oiaiiones fuas fcrmoci-

tiari. Cernas ufquehodie miram intcr Palae-

ftiiios & Cjprios contcntionem , his corpus-

Hilaiioais,illis fpiritum fc habcrc ccrtanti-

bus.Et tamen in utriftj; locis magna quoti-

dic (igna fiunt, fcd magis in hortulo Cypri ,

forfitan quia plus illumiocum dilcicrit.

ARGUMENTUM.MaUchiyex Maronia Syn&vico 9rti,vit(im

^ cdptivitntem defcribit:ut peft folitnrium , <§•

celehremmona,chHm,nliHm oppreffum, & txagi-

tntum mte ocuhs leiioribus pfntit.

De ViTA Malchi, Captivi Monachi.

EPISTOLA III.

QVinavali praelio dimicaturi funt,antcing^^^^^

portUj& in tranquiDo mariflciftunt Z^-jimtHtU'bernacula,remos trahunt , ferrcas manus , ^do,uiicos praeparaiu^difpofltumquepcr ubi^lau

R 6

)9^ D. Hteren/TptJl.Fam.niilitem pendcnte gradj,& labentc vcftigio ,

llarc firmitcr confucfcuntrut, quod in fmiula-i

cro pugns didiccrint , in vcro ccitamine noii

pe.horrcfcnnr.Ica & cgo.qui diutacui ( (ilere

qjippc me fccit ciii meus fermo fupplicium

cjtjpriusexeiccri cupio in parvo opcrc,& ve-

luti quandam rubigincmlingua: abltergcrc,

ut vcnire poflim ad latiorcm liiitoriam. Scri-

here enim difpofuiffi tamcn vitam Dominusdcderir,& fi vituperatorcs mci faltem fugien-

tem me,& inclufum perfcqui dcfierintj ab ad-

vcntu Salvatoris,ufqae ad noftram aEtatcm,iJ

cft,ab Apoftolis.ufqueacl noftri tcmporis fx-

ccm,quomodo , & pcr quos Ghiifti Ecciefia

nata fit,& adulta,pcrfccutiombus crcverit,

niartyriis coronata fit:& poftquam ad Chri-

ftianos principes venit potentia quidcm &divitiis ma)or,fed virtutibus minor tacta fit.

Veriimha?calias:nunc,quod imminet, cxpli-

cemus. Mironia triginta fermc miliibus ab

i&ntiochia urbe Syriachaud grandis ad orien-

»cm diftatviculus.Hic poft multos^ vcl do-

jninosjvcl patronos , dum cgo adolcfcentulus

morarer in Syria ad Papar Evagrij ineccllar:j

inei,poflellioncm dcvolutus eft:qucm idciico

JBUnc nominavi ut oftendcre,undc notse,qudd

fcripturus fum.Erat igitur illic quida fcncx ,

tiomine Malchus,quem nos Latine Rcge pof-

fumus dicerc.^yrus nationc & lingua & revcia

uvTox^*»!. Anus quoqucinejus contubemio,

jf^g jvaldc dccrcpita,& jam morti proxima vidcba-

tur:ta ftudiosc ambo rcligiofi, & fic Ecclcfias

Jimcn tcrcnrcs ut Zathariam,& Eli/.abcth de

Evang.crcdcics nifi quod Joan.in mcdio noncrat.Dc his cum curiosc ab accolis qua:rcie ,

^u.Tnam cflct eoiu copuIa,matrimonij , fan^

guinisjan f^intus : osnncs vocc confona faa^

Liher I I T. 597<flos,& Dco placicos, & mira ncfcio quae rci-

pondcbat.Qaa cupiditatc illcdus, adortus su

iiomincmjiSc cutiofius fcifcitatus xcruni fidc,

hxc ab eo accepi.Ego,inquit,mi nate,Mario-

naci agcili colonus, folus parentibus Fui.Qui

-cum me.quafi flirpem gcneris fui , & hcrcae

famil'ae fux.ad nuptias cogcreat,monachum

potiiis me veile cflc refpoudi. Qijantis paccr

rtiinis^quantis maccr bland tiis pjrlecuti fint,

ut pud:C!tiam prodereni.hxc les (oiaiiidino

cfVjqiiod & domum.iSc p.ircntes fugi. Et quia

ad Oiicntcin irc non potciam piOf icr vic:-

nam Peifidem , ik Romancru militum cuflo-

diam.ad Occidcntem verti pcdes,pauxillulum

ncfcio quid pf)itans viatici,quod mc ab iiio-

pia tanruiTi defenfarcc. Q_u d muita i perveni

tandcm ad etcmu Chalcidos.quae * incer Ira- * AHoi,

ma & Elfam magis sd auftrum fita eft.lbi rc- Wfr ,

pcrtis monachis.corum me maoifterio nadi. ^*''^ P"

di, manuum laborc victum quxritans , lalci-

viaque carn;s rcfrenans jejunrs.Poft muitos

annos incidit mihi difiderium , ut ad patriam

pergcrem : ut dum adhuc viverct mater(jam

cnimpatrcm mortuum audieram) folarct vj-

duitatemc)us:5: cxindc vcnundata pofTelliu farttm

cula, partcm erogarcm paupcribus , pwe^ fucrum

monafierio conflituercm(quidcrubcfco con- ^««'j''"'"

fitcii iiifidelitatcm meam ? ) partem in fum-^^/^ir"*

ptuum nieorum folatia rcfcrvarcm. Cfamarc^^^ -jp^

cospit Abbas m£us,diaboli circ tcntationcmJni).

& fub honcfls rci occafione , latcrc antiquL

hoftis infidias.Hoc clFc , rcverti cane advo»

mitum fuum:fic multos monachorum eflc dc-

ccptos : nufquam diabolum apcrta frontc fc

ptoderc.Proponcbat mihiexeplade fcripturis ^- ""•»,.

plurima:intct qu^ illud,quod initio Ada qwo- ''*

^ac & Eva fpc diYiuitaus CupplaDUYCiiu ^c

%%9 T>. Hieren. Epijl. T/im.

cum pcifaadcire non pofTcc > provolutls gcni-bas obfccrabacne fc deferercmjncc me pcrdc-

renv.nec aratrnm cencns , poft tergum refpUcerem.Vx mifero milii:vici moni'.orcm pcffi-

ma vidoria,pucans iilumnon meam falutem>

fcd fuum folatium quaErete. Proftcurus ergome dc monafterio, quafi funus cfferrct & ad

Ztu. 9 extremum va'.c dicens:Vidco , ait,tefiii fata-

nx <:autcrio notatum:non quacro caufas, cx-

cutacioncs non recipio. Ovis , qusdeovili* '^^"^^' egreditur.lupi ftauui morfibus patct." De Bc-rif B*

j.J3 ^j Eilam Ofrgentibus , vicina eft publico

'Edtfla'''"^fs lolitudo , per qiiam Saraccni inccrtis

fedibus Imc atque illuc femper vagantur.Quae.

fiiQ icio frequentiam iii illis locis viatorumcongregat , ut immneas periculum auxilio.

mutuo deciinciU!-. Era:it in comicatii nico

vin,f,min3e,fcncs,juvencs , parvuli , numeioM^chm circiter fcptuaainta.Et ccce fubito eqi.orum

ceats camcloiumque feilores limaeiitae irruuut ,.

fAbti^, crinicis vitcacifque capicibus, ac fem:nuaocorpore, pallia & latas caligas tiaiientcs i

pcndcbantex humeio pharctrx , laxos arcus

vibrantes , haftilia longa portabant. Nonenim ad pugnandum,fed ad priedam vencrant..

Rapimur , difpergimur , in divcrfa trahimur..

Ego cnim longo poftliminio hcrcditarms

pofrc{ror,& fcro mci confilij pacni:cns , cunv

altcra. muliercula in unius heri fcrvitutcin,

fortitus venio.Ducimur, immo portamur fu-

blimcs in camelis,& pcr vaftam ercmum fcm-

per ruinam timcntcs.haeremus pot:us , quamfcdemus. Carncs femicrudce cibus, & lac ca-

raelorum potus erar. Tandem, grandi amncttanfmiffo, pervcnimus ad intcriore folitudi»

nem.ubi dominam libcrofquc ex morc gcntis

adcuare juiri , ccrvices iicw^imuSi Hic , ^uafi

Lfher III. J9>claufus carecte , mutato habitu.id c([ niuius

anibularcdifco.Nam aeris qvioque intcrripe-

tics.nihil aliud , prceter pudenda vcl-iri patie-

batur- Traduntur mihi parccadaE ovcs , 8c iii

maloru coparatione hoc fiuor folatio, quoddominos mcos.&: CQkrvos raiias video. Vide

bar mihi aliqiiid habere fandi Jacob. Rccor- _ ^dabat Moyli,q'ii & ipli in eremo qnanda rue-

g ^^ ^^

ic paftor-s. Vcfccbar rcccnti ca!eo,& lade,

Oiabam jugitcr, cantbam plalmos , quos in

Bionallcrio d.diccrJm.Delcctabat me captivi»

tas mca.Ageba Dci judicio gratias,qu6dmo- vt;l-;

nac|ium,quem in patria fucrani perditurus, ii"'^j,.„^

cren\o inver.cram. O nihil umquam tinnmapudapud diabolum ! 6 mulripliccs & inefFabiIesrf..ito/«.

ejus infidiaelSic quoquc latentem meinvcnic

invidia Dominus videns grcgem fuia crefcerc,

nibiiqi.e in me deprehcndens ftaudnientiae >

( fcicbam cnim Aponolum prxccp fie^domi-

ais lic,quafiDeo,fide!itcr fcrviendumj & vc-_^, -

,

Jcns me temuncran , qucd ndum lioimagis

faccrct,tradidit mihi iliam confcivam mcam,aliquando captivam.Et,cum ego rcfutarcm ,

diccremque m.c Chriftianum, ncc liccre m;hi

uxorem vivcntis mariti accipere ('fiquidem

captus nobifcum vircjus, ab alio dominofucrat abdudus)rurfu5 fcrus ille, & implaca-

biiis infurorem verfus , cvaginato me coepic

pcteregladio :Et nifi confeftim brachia ten-

dens mulicrcm prxoccupafTcra, illicofudiffet

fanguinem. Jam igiiur vcncrat tencbrofiort

folito , & mihi nimium maiura nox.Duco in.

fpcluncam femirutam, novam conjugera , S&

proQubaote nobis masftitia, uterque detcrt»-

mtir alterum ncc fatcmur. Tunc vcre fenfi

captivitatem mearoj proftratufque humi mO"»

iw-chara cospi plangcic, quem pcrdtbam , di-

400 D. Hteron. Eplfi. T»m.ccus.HuccInc milcr fccvatus fumJAd hoc me

_ . - mea fcelcra perduxeiuncut iiicanefccntc iam

tiz vf*/-*^^P'f^' virgo mantus neicm?Ci_ind piodfk pa-

(hi. rcntcs.pacriam.vem familiarern coutemprilfc

pro Damino, fi hoc facio, quod ne faccicm ,

illa contcmpiiPnifi quod fortc propterca hxcfuftinco, quia pattiam d.fiicravi. QuiJ agi-

inus ai)ima?perimus, an vicimus;Exp?dair.us

minum Domini, an proprio mucronc coiifo-

dimurPVertc in te gladium : tua magis moistimenJa c(i:,quara corporis. Hjiljec&: fcrvara

pudicitia fuum martyrium, )accat iu(epuJrus

Chrifti teflis in eiemo:ipfe nuhi cro perfccu-

tor & marryr. Sic facus , cduii iu tencbris

quoquc micantcm gladium;& acuiBinc con-

tra me vcrfo. Vale,inquam,infclix mulier ha-

beta nie martyrem potius . quam maritum.

Tunc illa, pedibus mcis provoIuta;Precor tc ,

inquir,per ]cfum Chriftum,& per hujus horae

neccniratem adiuro , nc cfFandas fangaincni

tuumin crimen meum : vel.fi mori placer, ia

me primum vcrtc mucronem:fic nobis potius

conjungamur.Eciam ii vir meus ad me redic-

rit,fervarcm caftitatCHi , quam me captivitas

docuit, vci interircm potius.quam perdercni,

Cur moreris.nc mihi jungarisPrgo morercr ,

fi mihi jungi vclles. Habeto me conjugempudicitij?., & magis animx copulani amata,

quam corporis. Spcrent Domini maritum ,

Chriftus noverit fratrem. Facilc fuadcb:mus• nuptias , cum nos viderint fic amare. Fa-teor , inquit , obltupui : & admiratus v rtu-

tcmfcminae , conjugcm plus amavi. Num-quam tamen illius nudum corpus intuicus

fum;numquam cjuscarncm atcigi, timcns in

pace pcrdcrc , quod in piaslio fervavcram.

Tianfcuut in tali matrimonio diespluiinii:

Liher III. 401amablllorcs nos dominis tccerat nuptiae.Nul-

lafiigx fufpiciorintcrdum & menfc toto abc-

ram fidus gregis paftor pcr folitudinem.Pofl:

grande intervailumjdu folus in crcrao fcdco ,

& pracccr c^Ium.terramque nihil vidco, cccpi

mecum tacitiis voiuerc,& intcr muiia contu-

bcrnij quoquc monachoium rccordau.maxi-

mequc vultii patris mci,qui me erudiciat, te-

nucrat.perdideratquc-.Sicquc cogitans, alpicio

formicarum grcgcm angufto calle fcrvcre,

fcrrc oncra majora qua.nrv corpora. Aiix hcr-

barum quaedam fcmina forcipe oris trahcbat,

aliae egcrebant humum dc feveis,& aquarummcacns aggcribus excludcbant.Illa:, vcnturae

hicmis memorcs,ne madcfadla humus m hcr-

bam horrca verteret , illata fcmina praecidc-

bant.Hxjlu^u cclcbri, corpora defunda dc-

portabant.Quodque magis mitumc!i,in tan-

to agmine egredicns non obltabat inuanti >*/^jquin potiss, fi quam vidifrent * fub fafce Scfafdsoncre concidilVe, fuppofitis humeriS ad)uva-'<»>er^.

bant.Quid multa ? pulchrum mihi Ipcctaculii

dics illa tribuic.Undc recordarus Salomonis .PrexA

ad formicarum folertiamno5 mutentis,&: pi-

gras mentes tali exeplo fafcitantis.cccpi tx-

dcre capti¥itatisj& monaltcrij ccliulas qux-rere,ac formicarum illarum fimilitudine defi-

dcrarcubi laboratur in mcdiuni : cumque ni-

hii cujufquam propr ura fit , ommum omniafunt. Regicllo ad cubilc occutrit mul.er :

trifliciam aninii dilfitnulare non potui.Rogat,

cut exanimatus fin>. Audit caufas , hottarur

fugam.Pcco filcntij fidsmmon afperuatur, &jugi fufurro intet (pem & metum medij flu-

iluamus.Erant mihi in giege duo hirci mirac

magnicudmis.Qabus occu\s,i!Cres facio, co-

rumqac carncs viatico prxparo. Et pri;5ia

401 D. Hieron. ^ptjl- Tam,vcfpcrc putaiitibu^ nos dominis fecreto cubi-

taic , invanimus iter, uties & partcs carnium

portantcs.Cumquc pciTCnitrcmus ad fluviu ,

(n.im decem millibus aberatj inflatis confcc-

fifqueutribus.aquis nos crcdimus , paulatim

pedibus fubrcmigantes ; ut dcorfuni nos flu-

niinc defcrente,& multo longius, quam coa-

fccnderamuSjin alteram nos cxponente ripa,

vcfligiura fequentes perdercnt. Sedintcr haec

madcfadie C3rnes,& ci partc lapfx.vix tridui

cibum pollicebantur.Bibimusufquc adfatie-

tatcm,futurae nosfiti praparantes.Curtinaus,

poft tergum femper afpicimas,& m?gis no-

dibus ptovehimus,quam diebus, vcl proptL"r

infidias latc vagantium Saraccnoiii, vcl pro-

ptcr ardorem folis nimium. Pavtfco mifer

etiam referens, etfi tota mcnrcfccurus, toto

tamen corpore pcrhorrefco. Poft diem vero

tertium , dubio profpeda prociii afpicimus

duos camclis infi.kHtcs venirc concitos. Sta-

timque mens,mali prxfaga, putarccospit do-.

minum medicari mortcm, folcm ccincre ni-

gicfcentem. Dumquc timemus , & vcltigiig

310$ proditos per arcnas intclligimus,ofiFcrtuE

ad dexteram fpccus, ionge fub terram pcnc-

trans. Igitur timentcs veuenata animalia ,

("nam folcnt viperse,reguli,& fcorplon^s, ce-

tcraque hujufcemodi , fervorcm folis dccli.

nantia, umbram pctere ) intravimus qu dcmfpclancam.fcd ftatim in ipfo introitu finiftrx

nos fovcae cre.iimus , nequaquam ultra pto-

gredietes,nc dum mortcm fugimus , incurra-

mus in mottcmrllludquc nobifcum reputan-

tcs Ci juvat Dominus mifcros,habemus (alu-

tcm : fi dcfpicit peccatorcs , habcmus lcpul-

chrum. Quid putas fuilTc nobis animi ? quiii

tcrroris, cum autc fpecumhaud procul llarcc

Liher III. 4©j«fominus & confervus , & veftlglo indice jamad lattbras pervenifTcnt ? O multo graviorcxpcdata.quam illaca mors.Rurfus cum ti-

morc & labore lingua balbutit, & quafi da-mantc domino,mutircnon audco. Mittit fer-

vum, ucnos dc fpccu trahat : Ipfe camclos -

tcnet: &cvaginato gladio, noftrum cxpeftatadventum. Intcrea , tribus feic vel quatuorcnbitis introgrefTo famulo, nobis cx occulto

tcrguracjus videntibus,fna oculoram iftiuf-

xnodi natura eft,ut poft folem umbia ir.tran-

tibus cocca fint omniajvox per antrum fonat:

Exitc futcifcri , cxite moricuri :quid ftatis ?

quid moramini ? cxite. Dominus vocat , pa-

ticntcr expcftat. Adhuc loqucbatur , &c ecce

pcr tenebcas afpicimus leaenam invafifle ho-

mincm,&: gutture * fufFocacum cruentum in- /"«**

tro trahere. Jcfu bonc.quid tuncterroris no-'^^"*

bis, quid gaudij fuit ? Spc<Stabamus , dominoijcfcicntc, hoftcm noftrum periic. Qui cumYiderct illum moras faccre,fufpicatus eft duos

uni rcfifterc.Scdiram difFcrrc non valcns, fi-

cur tenebat gladium ad fpcluncam vcnit , 8c

* furore rabido fcrvi incrcpans v-cordiam ,*'/'*''»*•

prius a fera cft tentus , quam ad noftras latc-'^*'

bras pcrTeniret.Qui funt, qui hoc crcdercnt ,

ut antc os noftrum beftia pro nobis dimica-

rct?Sublato autcm ilio metu,fimilis ante ocu-los noftros vcifabacar inccritus:nifiquod tu-

lius crat,rabicm lconis, quam iram homiuisfHftincte. Pavcmus intrinfccus : & ne movercquideni nos aufi,pra:ftolabamur eveiitum rei>,

hitcr tanta pcricula ,pudicitiae tantum con-

fcientia, pro muro fepti. Lcacna , infidias ca-

vcns,&: vifam ctfc fcntiens,apprchenfos rror-

dicus catulos cfFcrt , nobifquc ccdit hofpi-

tiura.Nequc tamcn fatis cicduli , ftatim ciu-

40 4 D. Hteren. "Epifi. lam.pnmasircdcxpciJtantes Hiu,& cgredl COgitan-

tcs , illius nobis femper figurabamus occur-

rtirD. Sablato crgo horrore , & alia tranfada

dic, cgreciimuraj vefperam , vidimufquc ca-

mclos.quos ob nimiam vclocitatcm diome-darios vocant,pracrcritos cibos in ore volve-

te,& in alvum miflos iterum rctrahere. Qul-bus afce(is,& novi ficarcia,id cft.annona re-

focillati , dccima tandc-m die ad R.omanaperdefertum ciflra venimus. Oblatique tribuno,

rcm ordinc pandimus.-inde tranfmifii ad Sa-bi-

num, Mefopotamiae ducem,camclorum prc-

tium acccpimus.Et quia jam Abbas illc mcusdormierat in Domino,ad ha;c dclatus loca mcmonachis rcddo, hanc trado virginibus, dilwgcns cam ut fororem, non tamcn ei mc cre-.

dens ut forori.Hsc mihi fenex Malchus ado-lefcentulo reculit.Haec cgo vobis narravi fc'*

nex,& caftis hiftoriam cailitatis expono;Vir-.

Ciffa. gincs caftitatem cu[iodireexhor:c.<r.Vos nar-

e&/iis rate poflerismt fcianr,inter gladios , &intcrnxrro,- dcfcrta,& b.lVias , pudicitiam nur.quam clfc*"^'?*' captivam.& homiiiem Chriflo deditumpolfc^ ^ ' mori , non pofTe fupcrari.

A R G U M E N T U M.ExpUcatis initie in fptrttualem fenfum , quA

de viBimarumpnrttbuA fancita,c»arrattfque eo •

dem modo legibus,quA fummis facerdottbtn ve-tert in lege prifcrtpt& ernnt : ftnguUi vefiium

fpecies , qutbits tam majerei qukm mtnorei.

e)iM temporU Ponttfices uterenrur , tKjfiice *danimarum profeHumjdoB^e eleganterque exponit,

HiERON YMus ad Fabioiam dc vcllitu

Sacerdotum.

i.Cort. EPISTOLA IV-"Bxod ?4 \ /Squchodie in lcdione vetcris tcflameti

t.Cor.j. V fuper faciemMoyfivclaracnpofitumcft,

Liier III. 40 fLoquitur gloiificato vuItii.Sc populus loc^uc-

tis gloriam fcrrc noii (udiact.Gum aute coa-vcrii fucrimus ad Dominu, aufcriut vclame ,

«ccidens littcramoritur.viviHcas fpiriius fu-

fcitatur.Domiiius ciiim fpirirus cft.Sc lcx fpi-

ritualis.Undc & Davidorabat in pfalmo:Rc- /<>«». <."

vcla oculos mcos:& confidcrabo tnirabiiia dc Pf • i 8

.

le*e tua.Nuquid dc bobus cura eft DeorUti- ^ ^"''9.

quc non multo magis dc jecote bovis,anetiSj y„„ ,

& hircorumiSc aimo dcxrro , pedufculo ,

^"^

vcntrc, quo llcrcora digeruntur:quoiura duoin cfum accipiunt lac?idoccs:tcttium Pninccs

mcrctiirin ptajmium.Dc viiflimis falutaribus

adcps.quo pcdus ob<o!*!tur,& pinnula jcco.

ris ofFcruntur fupcr altarcripfum veto pectus

& brachium dcxtrum dantur Aaron & iilus [.evit.^.

cjus lcgitimii fempircrnum a fiiiis Ifraei.Se-*'

fus in cordceft.habitacuium cordis in petto-

re.Qua:riturubi fit animae principalc.PlatOjia

Ccrcbro,Chriftus moftrat in cordc.Bcati mu- ,.^„.di • /- r> •1 . »- . M/trc,<,

o cord€,quoniam ipli Deum vidcbunt. Et dccordc proccdunt cogicationes malce. Et quidCogitacis nequam in cordibus viftris?Voiup-

las &: concupifcentia , juxtaeosjquide Phyli-

cis difpucant.confiftic in )ecore.Hujus pinnu-lam in diverfa volicancem , Sc pcr ocuiorumfcncftras crumpcncem foras, otfcrunt facer-

dotcs Deo : uc poftquam opcrc dixcriut Dco, Leui.j^,

holocauftia tuum pingue fiat,& concupiicen- pA/.jutia,libidinis fcminarium,igni Ipincus concre»maverinc : mercantur accipere prsemium, pe-du$,& brachium.In pedore mundas cogica-tioncs,Icgis notitiam,dogmatHm vcritate. Inbrachio bona opera & pugnam contra diabo-Jum,&armatam manumjut quod mentc rc»ccperint, cxcmplo probcnt.Jefuscnim capicwcerc, Sc doccrc, Iprura quoquc pcftufculuin

406 V. Hteron. ^pijl. T/trrt,

^a appcUarur iTrihua id ell additanicncum , fivc

Z./v</.'8.prccipuum &. egrcgiutn : n3""3n themtpha

quippe hoc magis fonac.Ex quo intcUigimus

juxta illud Malachix ; Labia faccrdotis cu-

llodiunt rcientiara,& lcgem requirunt cx orc3f«/«c.aejus : fraccipuam debcrc eflc in faccrdocibus

Jcgisdodrinasquc noticiam: & additamcnto

gratix fpiiitualis, calcm virum inflitui , qui

pofTic contKidiccntibus ref5flcrc:& nihil in fc

finiftiihabcre operis,quod ducat ad tartarum:

y;^^ j^ fcd dcxtrum brachium & feparatum:ut opc-

ra facerdocisjcomparationc virtutum cjus , a

«undis hominibus feparata fmt. Hxc dc vi-

dimis,& iis, qu2 offeruntur in altari, &quaciacerdotibus dantux a Uomino . Cctcrum , &ali^^tria, ciceptis ptimitiis hofbiarum, &privato , & de maccllo pubHco,ubi non re-

ligio , fcd vidus nect/ritas eft , facerdotibus

membia tiibuuntur , brachium , maxilla , &vcmcr. De biachio jam diximus. Maiil-

lam eloqucntcm , ciuditumquc fignificat:

hium.i^ ut quod pcilorc concipimus, orc promanms :

Vcntcr rcccptaculum ciborura, in fcorto Ma«dianitide faceidotali pugione confixus , uni-

vcrfos hominum laborcs momcntanca bladi-

mcnta gulx flcrcoris fiae codcmuat& ofte-

<lit mcntibus confccratis Dco , cotum quod

curamus,quod votamus,in fcccfTuni projici

Unde ApoItolus,Efcx,inquit,vcntri, & vetci

p^-^l*;'efcis^Deusautcm & hiic,&illas dcfttuct. E«

'Exod'

i

'. e contrario dc luxuriofis : Quotu Dcus venici

L««, I o. cft & gloria in confufionc corum.Viculi pul-

Luc. II. Ycre,quem adoraverat Ifrael in contemptun^*""''* fuperftitioniij in potum accipit populus : u

' ** difcat contcmncie, quod in lcccirum projicj

vidcrrat.Pr3Ecipitur facerdotibus, nc minilha'

tati in tcmplo , xiaam ii ficctam bibant ; »

Liher III. 407«biictatc & crapul3,& curis hujus vitae" prs-graTCiuiir corda corum.Ncc partcra habcant

in tcrra,nifi foIiimDcum, ut nulla dcbilitatc

infigncs finc.Nec truncis auiibas,Ia:fo oculo,

fimis nanbus,claudo pcde , cutis colorc iru-

tato : f\\\£ omnia rcfcruntur ad animae vicia.

Voluntas cnim in homine, non natura dana-y^if^^fgf

tur.Si quise faceidotibas fcminc fluxcrit, a.dinhomi.faccidotalcm mcnfam prohibetur acccdcre , ne non

Ec e contratio viduajCajas cum Sarae dcfece- na.jura

,.rut muljebria.proptcr contincntiam & caUi- '''•'''*""'

tatcm rccipitur in domum patris , & dc rcm-

pli aerario alitur.Quod fi filios habucrit,rcd- ^.T.rn.^,

ditur foboli fuae,ut juxta Apoftolu, iis mini-

ftrecur>qucE vcie viduae funt, & ut qua: de fa- r-_ .-^ , ,

cerdotalibas fuftentacur cibis,nullius aiterius

araore tcncatur. Vicinus & mercenarius cx-

cluduntur a conrivio faccrdotum:fcxvis cibo.

tum rcliquiae conceduntur. iam tunc rejicie- ^'«»», j,bantur Phygclus , & Hermogcnes,& rccipic- 18.,

batur Onefiphorus.Primitiae ciborum,&: om-nium fragum,atque pomorum offeruntur an-

tiftiti:uc habcuj viitum, acque vcilitum, abf-

quc uUo impedimcnto fccurus & iibcr fcrviat

Domino. Primogenita mundorum animaiiuN«?».it

accipiunt faccrdotcs , immundorum prctia.

Hominum quoque primi partus redimuntur»

Et quia conditio una nafcendi cft, prctium

aequalitcr ofFcrtur fic modcratum , & lcvc, ut

ncc divcs intumcfcat.nec tenuis pra^gravetur.^T;^;» ^g^ditui,& janitores accipmt deciraas ; & rur- Utim^^ 5

fum dccimas dccimarum olferunt facerdoti-

Dus,tant6 illi minores , quanto ipfi ma}orcs

I populo. Quadraginta odto civicares ad habi-

li tandum lcvitis & faccrdocibus fcparantur.Scx

urbcs fugitivorum trans Jordanem & intra

Jordancm cliguntur:& fiois cxiiijjmors poti»

4o8 D. Httfcn. Epift. Fam.ficis cft. Uaivctfa , quae feftinus fcimo pcr-

ftriiixitjiS: quorum p"ilfavi ncc apciui faoca-

msnta>ad cun-tos pertinent faccrdotcs. Pou-tifcx autem quantis pollcat privilcgii$,dicam

brcvicer.Caput.inquitjfuu non difcoopcrict.

Habct cidarim,& nomen Dci portat in fron-Leu ti. te:aiadem2te ornatus eft rcgio : ad perfcdamlExdd i.S Chrifti venit a:tatcm,fcmpercjus gloriapro-

tcgenJus eft:& veftimeiua fua non fcindct ,

quia candida fuut, quia impolluta , quia ag-

num fcqucntia , & dcattonfce ovis confe<fla

vclieribus. Thamar, amifsa pudicitia , fcidic

C«t. ? 8. ti^i-iicam. Caiphas perdito facerdotio ,rupJC

Aint z6. pubiicc vcftimcnta. Supcr omncm animam >

Zev.'t.ii qua» mortua cft. non ingreditur. Ubicunquepeccatum eft, & inpeccato mors illuc pon-tifcx non accedit. Anima , qua: pcccavcrit ,

— g ipfa morietur.Qaamvis iUc iit divcs,quamv)S' poicns,& maltitudinem oftcrat vitSimarum ,

fi moituus cft,non tangitur a pontificc,n6 vi^»

I^.ll.ii detur.Quodfirevivifc.it, & ad voccm Salva-

toris cgreditar dc fcpulchro,& fafciis pecca-

torum folutus incedit,intrabit ad cum ponti«{

., .. fci,& ibi faciet man(ioncm,& cumrefurgcnte

prandcbit. iuper patrc. luo & matre lua noainquinabitur. Multa nos facerc cogit affc.»

Mat.io. dus,& du propinquitatc rcfpicimus corporii,

iMc. 9. Sc corporis & animac oftendimus creatorcm.

Qui amat patrcm, aut matrcm fupcr Chiiltii

non cftco dignus. Difcipulus, ad fcpulturam

patris ire dcfidcrans , Salvatoris prohibctui

imperio.Quanti nionachorum, du patris ma-trifquc mifcrcntur , fuas animas pcrdidcruntj ^-

Supcr patrc & matrc poUui nobis non licct

:

quanto magis fupcrfratribus.fororibus, con-i

E, Fet i-. fobrinis,familia,fcrvuIis.'Genus rcgalc & la-

Ccidoule fumus. Illam actcndamus Patrcm,

qni

^i numquam moritur.aut qui pto nobis mo-ritur:& qui ideo vivciis mottaus cft , ut nosmortaos vivificarct.Si quid habemus de Jsgy-- Gen.%<j.

ptcquoi princeps mundi hujils fuum pofiit***'" Mt-

agnofccrc:tenenti Agyptice cu pallio relin-

quamus.Sindone opcitus adolcfccns viti(5.uin

Dominum fcqacbatur.Incurriirct inbquebs ,

nificxpcditus & nudus pcrfequcntium dccii-

nafTct impctum. Rtddanius parcntibiis> qaje

parcntum funt : (i tamcn viviint,fi icrvicntes

Domino filios fuos pracfcrri fibi gloriacur.Eci

dc fan(flis non egrcdictur:& nonpoiiuet fan-Zn':V 21

dificationcm Dei fui.Pro ptiofo quoquc ver- *^'^^''i''^

bo rationem rcddituri fumus:& omne , quoinon jed'ficat audicntes, in peritulum vcrtitur

loquentium.Ego fi fcccro,{i dix^ro quippia ,

quod rcprchcnfionc dignum eft : dc fandis

cgredior,& poiluo vocabulum Chiifti,in quomihi blandior.Quato magis pOLitifex,& Epi-fcopus,qucm oportctcfTe fine crimiactanta-rumque virtutum ; ut fcinpcr morctur in fan-

<ilis,& paratus fit viclimas oftcrre pro popu-lo,fcqucfter Dci & hominum, & carnes agni 27/". r.

facroorc conficiens:quia fanctum olctim D i Epifco-

fui fupcreum eil.Non cgrrdietui de fau^fto ,piti ott

nc vcflimentii,quo iudutus cft,polluat. Qaotf"^''°

juot cnim in Ciirifto baptizat: fumus, Cbri- *^^'^j

la induimus.Servcmus tuuicam, qua accej.i- co};kcit,

Jias,fan(flam cuflodiamus in fando.IiicinO- Gi«/ j.

;anus habitator,qui dc Hietufalcm dc(-:endc-

>at in Hierico,no pnus vulnei atus eit, quaiu

mdatus.Infunditur ci oleum, mcdicamentumcnc,& mifcricordia tem^-cratum:& quia dc-

>uitncgligcntia: fentirc cruciacii, vuii auflc-

itatc mordetur ; utperolcumad poenitcn- », ,

iam provocctur, pet vinjm leunat icvcrita-

cm judicantis«Uzorcm Tirginc accipiet, vi^

S

4to 2>. Hieren. ^ptfi. Tam.duam autcm & cjedtam & merctricem nonaccipict>fed virgincmdc gcneic fao y Sc noacontaminabit femcn fuum in populo. EgoDominus.qui fanditico eum. Scio potificem,

cui prcccepta nunc dantur» a plciifque Clui-

ftum intelligi : & id, quod didum cfl: : iuper

patrc& matrenoninquinabitur , dc virginali

Marix partu edilTeri. Multoque facilior clt

fupcr Domino intcrprctatio,quiaudit in pfal-

mo:Tu es faccrdos in ajtcrnumfccundum or-

Pf.io^. dincmMclchifcdcch.Et in Zacharia.Audi Je-

fu faccrdos magne,cui fordida pcccatoru no-

ftroru vcftimcnta to!luntur,ut tecipiat gloria,

quam habuit apud patrem prius quam miidus

eflet. Sed , nc quis mc vim faccrc fcripturx

putct,& fic amare Chriftum.ut hiftoiicC au£c-

lam veritatem : interpretabor in mebris quodrcfcratur adcapuc;intflligam defcrvis, quodimplcatur in Domino , quanquam in gloria

l^dtt, 5.Domini,gloriafamulorum fit.Et ubicumqueopportunitasloci tulcrit , ficdc vero luminc

Vidut mcrctriccra non ducit uxorem.Vidua cft, cu-'^ ' jus maritus cft mortuus : cjcda, quat marito

viventc p^:ojicitur: meretrix, quae multorumlibidini patct.Sed accipict,inquit,uxorcm vii-

gincm,& dc genere fuo.non alicnigenam : nc

in mala tcrra , nobilium fcminum frumcnta

dcgcneret.Non mcretriccm.qua: multis cxpo-

fita eft amatoribus.Non cjcdam, quae ctiam

priori conjugio indigna fuit.Non viduam,nc

priftinaru mcmincrit voluptatu : fcd illa ani-

inam,quae non habet maculam.ncquc ruganj,

quac cum Chrifto rcnata innovatur dc dic in

dicm , de qua Apoftolus loquicui: : Defpondi

Ziher III. 411Cmm Tos oni viro, virgineni caftam cxhibc- t.Cer.xx

tc CKrillo.Nolo difcipulatn coniugcm pon-

tificis quidquam habere dc vcteri homiiic. Si rgj^a .

confurrcximus cam Chrifto , ca qaat furfum '

**

funt.fapiamus , prsrcricorum obliti.futuroru

avidi.Infclix Simon,quiapo(t baptifmum de

antiquo matrimonio cogitabat, ncc ad virgi-

nalem vcncrat puritatem ,Pctri confortio in-

dignus fuit. Compulifti mc, Fabiola, litrcris

tuisjUt dc Aaron tibi faccrdotio fcriberera,&

vcftimentis;ego plas obtuli.ut de cibis,& pri-

mitiis facerdotum,& de obfcrvaiione ponti-

ficis pracfatianculam ftruercm.EgrelTa de So- Gen x.f

,

domis,& ad montana fcftinans, non vis ha-bitarc in parva urbe Segor tranfccndcns pro-

fclytos.practcris lfraelicas:dimitrens leviticu.

gradum,& prxpetc penna tranfvolans facer-

dotcs , ad pontificcm venis. Sed dum vcftcs

ejus &rationaIc pedoris diligcntcr inquiris,

noftratibidifplicuereconfortia.Et tu quidemoptato frueris otio : & juxta Babyloncm Be-

thlehcmitica forfitan rura fufpiras. Nos in

Ephrata,tandcm pacc reddita, vagicnrem dc

praefcpi audimus infantcm & qucrimonias

cjus,ac voculas.adtuas aurcs caoicnns ptivc- ]£x9d teniie. Lcgimus in Exodo,tabernaculum,mcn- 16.17,fam,candclabrura,alcarc,columnas, tcntoria ,

toccum.byirum.hyacinchum , purpuram , cxauro,argcnto,acrc,vafa diverfa, tabcrnaculum

Jivifum in tria, duodecim pancs pcr fingulas

Jicbdoraadas mcnfae impoficos, in candclabro

fcpte lucernas , altare hoftiis holocauftifquc

«pofitum, cratcras,(cyphos,thuribuIa,phia-

las,mottarioIa,paxiIIos , pelles rubras, piloc

caprarum,& ligna imputribilia. Tauta&ta-lia offcruntur ia tabcrnaculo Dei . ut Dulius

dcfpeicc ralutem.AIius auium fenfuuij), aliu^

41

1

D. Mteron. Epip. Tam^argcntutn cloquij , alius vocem xris cxlii-

b:3C.Tocus munijs in tabernaculi dtfc ;bi-

tur facramcnco. Primum &: fccundam vcfti-

bulum omnibus pacct. Aqua enim & tcrra

cunflis mortalibus data funt. In fanclis vero

fandorum.quafi ad aethcra & in c.ielumjpau-

corum incroicus & volacuseft.Duodccim pa-

ncsjduodecim m^nfium fignificant c rcuium.

Srptem lucern3e,fcptcmcrrantiaaftra dcmon-ftrant.Etnc lon:^um ficiam(ncquccnim pro-

poficum milii nunc cft dc tabernaculo fcri-

bere) veniam ad faccrdotalia veftimcnta : &antcquam myfticam fcrutcr intclligcntiam ,

morc Judaico,quaE fcripta funt.fimpiicicer ex-

ponam:uc,poftquam vcfticum vidctis faccrdo-

tem , & ocuiis tuis omnis patuerit omatus,_ . tunc fingulorum caufas pantcr exquiramus,

Difcamus primum communes ficcrdotum

Tcftcs, acquc pontificum.Lincis fcminalibus,

qu2 ufquc ad genua & po jIuc: veniunt , ve-

rcnda celan:ur:&: (upcrior pars fub umbilico

vchemcntcradftringitur:ut fi quando cxpcdi-

ti maflant vi£limas,tauro$ & arictes traliunr,

portancquc onrra , & in officio miniftrandi

funt ctiam fi lapfi tuerint , & fcmora revela-

verint,non patcat quod opertumcft. Inde &Uxod,l% gradus altaris prohibentur fieti : oc inferior

popalus afccndcntiu vcreda confpiciat:voca-

turquc lingua Hebraca hoc gcnus vcftimcnci

' ^33D michnefe, Graecc a-t5.c«'Air, a noftris

fcminalia, vcl brachae ufque ad genua pcrtin-

gcntes. Rcfcrt Jofephus^^nam actatc cjus ad-

huc templura ftabat:& nec dum Vcfpafianus

fc TitusHicrofoIymamfubvcrrcrant, & crat

ipfc de gcQcrc faccrdotali : raultoquc plus

intcUigitur, quod oculis vidctur, quam quodauic peicipicar ) haec , fcminaiia de byiTo

Liher 1 1 T. 41 j

rcroitaob fortiulinem folere cotexi,& po(l-

quam incirafnetintjacu conuiiinon enim pof-

fc in tela Ivjiiifcemodi fieti : Secunila ex linO

tunica eft Tro^r^py.Stii cft talatis,cluplici findo-

nc, quam & ipfurn lofcphus byflinam vocat ,

appillaturquc nDDD chetontt , idcd x'''"'"''''

quod Hcbrso (crmor.e in litiea vertitur.Haec

adhaercc corpori, & tamarcli cft , & ftriclis

nian cis, ut nulla omniuo in vcHc fit ruga Sc

ufque ad crura d'jfcciiHat. Volo pro hgcr.tis

facilitatc abuti fetmonc viilfrato.^ôlcht mili.1 1 • '

tanccs hajere lineas,.quas camifias voc-.r.c ,

ficaptas mcmbris,5c adflriiâs corporibus.uc

expcdici fint vclad cuvfum,vcl ad prxlia,di-

rigere jacula , tcnerc clypeum,cnfcm librare ,

& quocumque nccenkas traierit. Ergo &z

faccrdotcs.paraci in miniflciium Dci,ucantuc

hac tuj-iica, uc h.-^.bcntcs pulchritudine vcfti-

mcntorum,nadoiu celcrltacc difcurrant.Ter-

tiuni genus cfl vcfcimcnti> quod illi appcllanC

IDyyA^hf.et.aoi cinj;ulum,balthcum,vcl 20«

na polTumus diccrcBabylonij i.-ovo vocabulo

;D*Q 'Cn hemeiamin vocanr. Divcrfa voca*-

bula ponimus , nc quis crrcc in nomine. Hoccingtiium in hmiiicudincm pcllis colubri.qua.

cxu;C fcnccli t;m fic ia tocundum cextum eft

ut marfupium longius putes. Texcum ell

auccm lubccpnvnc cocci,purpuras,hi.'?cynchi *

& ftaraincbyiriiio,obdccorem,& fotticudine,

acq; ica polymica arte difiiniflum.uc divetCos

riorcs ac gcmmas attiiicis manu non tcxtas »

fc.i addicas atbicrer;s.Lincam cunicam,dc quafupra d'.ximus,intct u.îbiiicum & pcdus hocftringunc bakhco,qui quatuor digitorum ha.

bcis lacicudmem Hc cx una parce ad crura dc-

p:ndcns,cum ad facrificia curfu & cxpeditio«

uc opus cftjin lacvum humerum leiorquctur.

S 3

4T4 O. Hteron. Ipifi. Tam.Quartum genus e(l vcrtimenci, rotundum pi«

leolu n , quale pidum in Uiyflco confpici-

muSjqiiafi fphxra media fit <:livifa,& pars una

pouatur in capite:hoc Grsci & noftri ;!«g«v ,

nonnulli galcrum vocant, Hcbrzi nîijnfniznephehcno habet acumcn in fummo, noatotum ufque ad comam caput ccgit,fed tcrtia

paitem a fronte inopertam relinqait : at.ûc

jta in occipitio vitta conlhitlum eft,ut noii

faciie labatur cx capiteÊftautem bylliuum,

& fic fabre opertum"linteoIo, ut nulias acus

veftigia cxtrinfecus appareant. His quatuoryeftimentis id cft feminalibus tunica linea',

cingulo, quod purpura , coccOibyiTo , hya-cinthoque contexitur , & pileo, de qua nuncdiximus , tam facerdotes quam pontificcs

utuntur. Reliqua quatuor proprie pontifi-.

cumfunt, quorumprimum efl w«7 , VpDid e/l tunica talaris,tota hlacynthina, cx la-

tcribus ejufdem coloris alTutas hab:ns mani-»

cas.Sc in fuperiori partc , qua collo induitur

aperta, quod vulgo capitium vocant,oris fir-

miflimisjcx fc tcxtis, nefacile rumpatur, la

cxtrema partc , id efl ad pedcs , feptuaginta£xoa ij j^Q Cyjjj tintinnabula,& totidem mala puni-

ca,iifdem contcxta co-loribus,ut lupri cir.gu-

ium. Inter duo tintinnabuia unum maiun»cdrinter duo mala unum tintinnabuJum , uc

altcrutrum fibi mcdia fint :.caufaque rcdditur.

•Idcirco tintinnabula vcfti appof/ta funt , uc

cum ingrcditur pontifex in Sancla fando-lum totus vocalis inceiat,ftarim moriturus ,

fi hoc non fccerit. Sextum cft vcftimcntum ,

quod Hcbraica lingua dicitur ephod , 1£J.^

Ixffi'/.3^ Septuaginta £;5<i^.t^«,id cft , fupcrhnmctale59. &ppcl]aut. Aquila isri^^x^tf*» , nos cphod fuo

Vher III.^

41 f

ponimus nomine.Et ubicumcjue in Exodcfi-

vcinLcvitico fuperhumcralc lcgitur > fcia-

mus apuii Hcbiatos cphod appellari. Hocautcm , clle pontificis vcftimcntum , & in

quadam epiftola fcripfilTe mc mcmini;& om-nis fcriptura teflatur facrum quiddam cfic, &folis convenicns pontificibus.Ncc ftatim il-l'„

-^**

lud occurrat ; qucdSamucI, qui levita tuit ,^p^gti.

fcribiturin Rcgnorum primo libro , \\ih\i\i^t dupUx.

SEtatis adhuc parvul.x 13 1£3t? ephodhad,

id cfl.fuperhumcralc lincu : cum Davidquo-que ante arcani Domini idcm portaflcrefera-

Jur. Aliud cO: cnim ex quatuor f.ipradidis co-

loribus.id efb,hiacyntho,bylTo,cocco,purpu-

ia,& ex auro habere contcxtum.aliud , in fi-

jnilitudincm facerdotum fimplcx, & lineum.

Auri laminaj , id cft,bra(ftca;, mira tcnuitatc

tenduntur ; cx quibus fcda fila torquentur >

cum fubtegmine trium colorumjhiacinci.coc-

ci,purpuraE,& cum ftaminebyflino ; & cifici-

t;:rp5llioIiim mfr^B puichrltudinis, pctftrin-

gcns fuigorc oculos in modun:: «racallaA

rum.fcd abfquc cucullis. Contra pedus nihil

conrcxtumeft,& locus faturo rationali derc-

liilus.Inutroque humcro habct fingulos la-

pidcsclaufos,& adftridos auro, qui Hebraic^

dicunturyi/(?/w , Dn^> ab Aquila, & Symma-cho, & Thcodotionc onychini,a Scptuaginra

fmaragdi transfcruntur : Jofephus fardouicas

vocat, cum Hcbtieo Aqualiquc confenticns:

ut vel colorcm lapidum, vcl patriam dcmon-ftrarct. Et in fingulis lapidibus fcna patriar-

charum nomina funt,qu'.bus Ifraeliticus po-pulus dividitur. In dcxtro humero majores

filij Jacob , in lasvo minorcsfcripti funt : uc

poncifcx , ingrcdiens Sanda fandorum, no-mina popali , pro quo rogata:us eft Domi-

S 4

4^* D. Mteron. "EfiJi.Vam.«ain, poitet in humeris.Septimum veftifi>cn-

tum e(t menfura parvuna , fed cundis fupra-diclis facratis. liitende quaEfo , animum,m quae dicuntur intelligas. Hebraicc vo-catur hofsn D\P*n Graece autcmAoyisv, nos

rscionalc pofTmnas appcUare : ut ex ipfo fta-

lim fcias myflicum eite.quod ciicitur. Pannusc[l: bievis ex auro & quatuor textus coloiibus,

hoc eftjiifdem, cjuibus & fupcihunictale ha-h?ns magnitudincm palmi per quadrum , &duplei,ne facile rumpatur. Intcxti funi cnimci duodccim lapidcs mirae magnitudinis at-

que prctij per quatuor ordincs , ita ut fingu-

lis verficulis tcrni lapidcs collocentur.In pri-

mo ordinefardius.ropafius. fmaragdus poni-

tur,Symniach'JS diflentit in fmaragdo, ccrau-

nium p;o co transferens. Infecundocarbun-cu!us, faphyrus , jafpis-In tcrtio lyncurius >

achatcs,amcthyftus. luquarto chryfolytus,

onychinus, berilljs. Satifqucmiror.cur hya-

ciuthus , pretiofiiTimus lapis, horUitt namcronon pcr.jttUr : nifi forte ipfe eft alio nommcJyncurius.Scratans eos,qui de lapidum atquc

gcm.narum fctipferc naturis , lyncuiium in-

ii^ff T8venire non potui. la fingulis lapidibus fc-

ulpoLzi cundum atatcs duod^cim tribuum fculpta

funt nomina. Hos japides indiademate pnn-cipis Tyri , U in Apocal. Joan. iegimus , de

quibuscxtruitur caeleftis Hierufalcm, & fub

horumnominibus & fpccic.virtutum vel or-

oo.vel divcrfitas indicatur.Perqaatuor ratio-

nalis anguIos,q jatuor annuli funt aa:ei,habe»

tcs,cocra fc in fuperhumcrali aiios quatuot :

iit,cii appofitum fucrit /.oyj»», in loco.que iu

cphod diximus dcrelidu, anauius veniat co-

traannulem , & mutuo fibi victis copuletur

liiacinthynis. Porto nc magnitudo & pondus

Japidam coatexta ftamma lumpeicnt , auia

£t.rcT8

Lfber T IT, 41 ^Hgati funt , atquc couclufi. Nec fufficit hocad tirmitarcn:, uiii & catcnje cx auioficrcnt,

qux ob pulchiiuidinem iiftulis aureis tcgcic-

tui-:habcricutq; & in ratlcn.-'li fupra diios nia-jorcs an:iu!os,cjui unciiiis fupcihunicialis au-reis iiccteicntur & dcorfum atios duos. Narapofl ccrcrum in fupcrhumcrali cotra pcdus &Itomachum.cx utroq; lacere cranc annuli au-reiqai catenis cumrationalis inferioribus an-nulis jungebatur,atque ita liebac.ut ailiince-

rctut ic rationalc fupcthumcrali, & fuperhu-ui:rale rsiionalijUt una texturacontra vidcn-tibus putarctur. Otflava cft lamina aurcajid

t:ilfisz.aAbjr\rj,':i in qua fctiptum cftno-

men Dei Hcbraicis quatuor littcris, > iod ,

n bes 1 vattjT^ he, quod apud illos ineffabi«

lc uuncupatur.Hxc fupet pileolum lincum &comuncomniu facerdottim.in pontilicc plusaudicur ut in ffonte vitta hiacynthina con-.

ftringatur, totaque pontificis palchritudine,

Dci vocabulu coron£t,& protcgat.Didicimus^uac vel communia cii facerdotibus , vcl quxfpeciaiia pontificis veftimetita fint:& fi taHta

dilEcultas fuit in vafis fidiiibus,quanta ma^jcftas crit in thefauro , qui intrinfecus latet ?

Dicamusigitur pr'us,quod ab Hebraeis acce-

pimus:& juxta moren' noftn', fpiritualis po-ftea intelligen.iae veh pandamus. Quatuorcolores ad quatuoi "lementa rcferuntur , excjuibus univetfafubiiilunt.ByiTus tcrrae dcpu-

tatur, quia cx tcrra gignitur. Purpura mari ,

quia cx ejus cochlcolis tingitur. Hiacynthusa«;ri,propter coloris fimilitudinc Coccusigni

& xtheti, qui Hcbraice JVXJ /»» appcllatut

quod A.quila ^j«^av«i , Symmachus^/*s}!p<)< ,

nt erpretatus cft. Pro cocco, juita Laiinuni

41» D. Hier. Iptji. Tam:eloqulum , apiid Hebiios toUAth D^^hM^,id eft , vermiciilus fcribitur ; & jul"lum clfc

commemorant, ut pontifcx Crcatoris non fo-

lumpro Ifrael, fcd & pro univcrfo mundorogct.Siquidem cx terra , & aqaa, & aeie-, &igae mundus ifle confiftit : & hacc clcmenra.

fmt omniam. Undc ptimum vcftimcntum li-

^ neum,terram fignificat : fecundam hiacynrhi-

num aercm in colore demonftrans : quia dc

tcrrcnis paulatimad cxcelfafuftollitur.&: ip-

fa vcftis hiacynthina a capite ufquc ad talos

vcnicns,indicat aerem de caelis ufque ad tcr-

xamfufam.Mala autem punica & tintinnabu»

la in infcrioribus pofita,, fulgiira tonitrjaque

dcmonftrantjfivc terram, &aqaam , Sc om-niwra elementorum inter fe confonantiam,&(ic fibi univerfa perplcxa,ut in fingulis omniarcpctiantur. Quod autcm. fupradi^i colorcs

auro intcxii funt.id fignificari volunt , qjovitalis calor,& divini fenfas providencia,ani

verfa pcnctrct.Sapcrhumcrale & duos lapidc

vcl fmaragdinos, vel onychinos, qui dcfupe

funr, & utrumqus humcrum tcgunt.dao hexnifphneria inicrpretanturjquorum aliud fupcr

terrara, aliud fub tcrra fit : fivc folcm, & lu-'

nam.quae dcfupcr rutilant.Zonam illam, quafacerdotis pcdus adatur , & linca tunica, id

cft, tcrra conftringitur , inteiprctatur occa-

num.Rationalc in mcdio pofitum, tcrra edif-

feruiit:qu3e inftar pundi , licctomniain fe

habcat , tamen a cundis toUatur clcnientis.

Duodecim lapidcs vcl Zodiacum intcrpretan-

tut circulum , vcl duodccim mcnfes:& fingu-

lis vcrficulis,fingula aflignant tempora,& his

tcrnos depucant menfcs. Ncc alicui ^cntilis

videatur cxpofitio. Non enim fi coelcftia &Pci difpofitionemjidoloium nominibus infa*

Lther III. 419inarant:ldc!rco Dei cft neganda providcucia, Provlde-

quae cctta legc currit,& fctcur,5: icgit omnia. titi Oei

Nam & in ]ob , Ardtarura , & Oacntera , & «'"'*^f

*

m/(D mazolsth , hoc cft , zodiacum circu- f^^'^"'lam Sc ccteia aftrorum no niua lcgimusinoii

quod eadc apud H'.:bta:os vocabula fin: , fed

quodnos non poirumus,qus dicutur^nifi co-

luctis vocibus intelligere.Palchrc autcrahoc

ipfum,qaod in mcdio cil aj pcllacurrationalc.

Ratioae cnim cundla funt plcna , & tcrrcna

haercnt ca:leftibus , imo ratio terr-noium &c

tcmporum.caloris Sc frigoris , &duplcx inter

utraque tcmperics,de cxli curfu & rarioncde-

fccndit.Unde & rationalc cum ephod fortius.

ftiingitut.Porro.quod dicitur in ipfo rationali

«^*!A'«-«5 clTe, & «Av).5,t:o», id cft , manifcftatio ,

acque dodrina,vel veritas,hoc ipfum (ignifi-

cat.quod iiumquam in Dei rationc mcndaciii

fit,fcd & ipfa vcritas multis fignis & argume-tis monftrerur hominibus,& ufquc ad morta-

lcs veuiat.Undc factum cft,ut rarionem folis,

& la.ix,& anni,& mcnfium,& tcmporum, &horaium,tempcftatu quoq; ferenitatis atque

ventoiu,& rcrum omnium nofctrcmus , acci-

pientcs inficam a Dco fapicntia,& ipfo habi-

tacorcatqi doctorc,domicilij fui nobis & fa-

br CJE fciciitiam demonftrantc. iupcr omniaciddaris & vitta hiacynthina caslu monfttat

;

& auri lamina, quse in fronte pontificis eft ,

infcriptumque nomcn Dci , univcrfa, quae

fubtct fuMt,Dei arbitrio g.bernari. Id ipllimrj.,,^,

cgo puto fub aUis nomimbus & in Chcrubim & quatuot animalibui figuratum , qujc

ita fibi permixta funr,& hsrcnt,ut in uno in-

vcniautur & cet:ra,& qacxl inftanter , & antc

fe vadant,& non rcvcrtantur. Labuutur cniru

tcmpoia,& prxtciiu iclin(|ucntia > adfutura

S 6

4.ro D. Ht£ron. tpiji. Tam.f.ftiiiaEt.Quod autcm fempcr ia motu funt ».

iilud figiiilicaiu , quod & philophi fufpican-

tur, cuirere muaduni fuo ordine, & inceiriibi-

litcr velut totam in fuo ase toicjucri. Undc& rota in rota,id cfl.tempus in tcmpore , Sc

an;ms in femctipfum revoivitur :& iptae rotae

ekvanturad ca:!um,& fuper cryftailum thEo^

iius cx faphyro eft, & fuper thronum fimili-

tudo fedentisjCujus inferiora ignea funt , tu-

periora e!e<flrina:uc dcmonlhet,qu2 inferiora

funtjitj.-ie & purgationc indigere, qua: fursij>

in condirionis Cax puritate pcrfifterc.Et quo-inodo hic in habitu facerdods.auri lamina ell

dcfuper:ita in Ezeckielc clcdiumjn peclotc ,

Sc in yetcice collocatur. luftum ergo erat , fi.-

cuc lupra ex partcdiximus, ut pontifrx Deicreaturarum omnium typum poitans in vcfti-

bus fuis indicaret cunfla indigcre mifcricoi-

dia Dci:& ciim fignificarct ci^cxpiarctur uni-

verfalis conditio , ut non pro libcris ac pa-

lcnribus,&: propinquis,fed pro cunda creatu-

la & voce,& habitu prccaretur. Tegimus ex-poiitioncm Hebraicam,& intinitam fenfuumfylvamahcri tcmpori rcfervantcs , quaejani

fucura: domus ftravimus fondamenta. Dc fe-

raiiialibas lincis hoc folcHt diccre, ratio fc-

^tnef ii"'num & gencrationis ad carnem pcrtincns>

*terrx>per ea dcputatur.Undc& ad Adam Jo-

quitur Dcus:Tcrra es,& in tcrram ibis.Cau^

lafq; hujus lei, quomodo dcparvulo fcraine

& foedi/rLnis initiis tanta vel hominiim , tcI

diverfarum rerum puicKritudo nafcatur, cfle

obvolutas,& humanis oculis non patere.Lc-

XMffi- Sxgimus in Lcvicico , juxta prajccptum DeiMoyfen lavi/Te Aaionj& filios cjus.Iam tunc

14Ai. ^^.purgationem mundi & rerum omnium fanfli-

^£>'i6vt&icii) > haptifjou faeiiamcnu O^nabaac. Noa

Liber I 1 1. 4tlaccipiunt veftes.mfi lotis prius forclibtisincc

oniatur ad racra,nifi in Ciuillo uovi honiines

renafcautur.Vinum cuim novii iu novis utri-

bus m ttitur.Qîod aut? Moy'.es lavai, lcgis

indicium clhHabcnt Moyfcu} & Piophctas>

ipfos audianr.Et ab Adam ufcjue ad Moyfcoo lujcs peccavcrunt.PraeccptJs Dci lavandi fu-

raus,& ciim parati ad iudumcntum Chtifti

tunicas pelliceas dcpofuerimas,tiic [indacraur

vcftc linea,D;hil iu fc m6rtis habete,fcd tota

candida.*ut dc baptifmo confur;»entcs , cinga-

mus lumbos in vctitatc , & tota priitinorum

peccarorum turpitudo ccletur.Und'5c David: J "*'

Bcati,quoru rtmiirae fuut ini.]'jitates,£<: quo-

ru iccla funt pcccata.Poft feminalia & iinea

tunicam injuimar hiacinthyno veitimeto, Sc

incipimus de tcrrcnis ad alta conlcedcrc.HaEC

ipfa hiacinthina tunica a Scptuaginta Itt û-

rfls.id cft.fubucula nominatar,& propnc pon-liHcis cft i fignificatqac rationem fublimium

non patcre omnibus.fcd majorib'Js,atqi pcr-

fcvais.Hanchabuerunt Moyfes.Sc Aaron ,&Prophct3e,& omnes,quibus dicitur.4u monte £/3^ ^gêxcelfum afcende tu, oui cvangelizas S on.

Nccfufficit nobis priorum ablutio pcccato-

lumjbaptifmi gratia,doclrina fccrctior , uifi

habuerimus & opera.Undc jungitur & ephod,

ideft,fupcthumcralc, quodrationali copula-

tur : utnon fit laxum^ncqucdilfolutum , fcd

hxrcant fibi inviccm & auxilio fint. Ratio-

enim operibus, & opcra ratioue ind gent , uc

quod menre pcrcipimus ,opere pcrpetrcmus»

Duoqnc lapidcs infuper h'amcrali vcl Chriftii

fignifica.it,& Ecdcfiam, duodccim Apoftolo-Tum,qui ad pvxdicationera mifli funt , nomi-Ba contincntesjvcl Uttera, & fpititum in qui-

bus coaciacatur legi^ uaiYCifa niyilciia.. la

411 D. Hier. Epiji. Tam.dexaa fpIritus.iQ Ixva licccra ert.Per littcraj

ad v;rba defcciiidi'mus , pcr verba venimus adtiW.^.fcnfimi.f^^am palchtr otdo&exipfo habi-

tu facramciita dcmonftcans.In hum:ri5 opsrafunt , m pcvSorc racio :undc & pcclufculamcomjdunc Laccrcloccs. Hoc auicm rationale

dupiexeft, ap;rtum,Sc abfcondicum.fiaiplcx ,

Sc mylticum,duodecim in fe lapides hab-ns ,

& quacuor ordmcs , quos quacuor pato elV^

virtuces, pradcntiam,foit:taiincm,)ullitiam ,

& cempcrantiam, qucE fibi hxrcnt invicem:&dum mutao mitccntur, duodenarium c{fi;iunt

numeram:vcl quatuor auimalia,qu3e in Apo-calypfi deicribuntur plena oculis , & Domini

^ luceradiantia mundum illuminant. In uno^ ''* quatuor,& in quatuor fuigula:undc & «^^iX»-

ctu & u>J.ytt»i id cft, manifeflacio.vcl doflri-

na, &vcriLas in pcdorc facerdocis c-(t. Cumenim inducus quis fucric vcfbc multiplici,c6-

fcquens c(t, vcritatem, quam corde rctinet

,

fermonc profcrrc : & ob id in rationali veri-

las cA.id cfk , fciencia,ut novctit quce dicen-

da Gnt , & man:feftatio , atque dodrina , ut

po.Tit initruerc alios , quod mente concepir,

Ubi funt , qui innoccDtiam faccrdoti dicunc

pofTc fufficcrc ? Vctus lex nov«e congruit : id

ipsii Moyfcs,quod Apoflolus. Ule faccrdocis

fcientiam ornat in vcftibus.ille Timotheum>& Titum inflruit difciplinis. Scd Sc ipfe ve-

Ztvit S.ftimcntorum ordo praecipuus.Legamus Lcvi-PA 1

1

8. ticum.Non prius rationalr,& fic fuper humc-' 'rale, fed ante fupcrhumcrale, & deinceps ra-

tionale.A mandatis tuis,inqair,intellcxi:prius

faciamus , & fic doceamus : nc dodrinx au-

doritas cafTis opcribus dcftiuatur. Hoc cft ,

quod in Prophcta lcgimus:Seminatc vobis in

jufticia,& metitc fiuda Yi(x:illumiuatc yo«

Liber I t I. 41 j

bi^ lumcn fcientiae, Primum feminate in )u-

ftitia> & frudlum vita: itternx nieiitc:poflci

vobis tcientiam vindicatc. Nec ftatim abfo-

luta perfedio cft,fi quis fupcthumeralc &ia-tionalc habiâc , nifi hxc ipfa infcr fe forti

compaginc foliclcntur,& fibi inviccm conciafinrrut & opciatio rationali, & lario operibus

hxrcat:& his prxccdetibus, dodrina fequatur

& veritas.;âtuor elemcnta,dc c]uibus fupra

diximus,& duos lapidcs vel Onychinos , vcl .

fmaragdinos,& gcmmas duodccim ,quae po-nuntur iu rationali.fi cfTct tempus uc difcntc-

rem.dngiilorum naturas & caufas t;bicxDo-

ncre-&,quid unulquilque valcat , & quo mo-do virtanbus (ingulis comparcniur , plenius

quaefita dcm6il;rarcra.Suffici.it , quod & fan-

Clus PapaEpiphanius cgrcgm fuper hoc vo«lumen cdidit:quod fi lcgcre volueris, plenilTi-

mani lcientiam conlcqueris. Ego jammcnfu-ram epift.exccderc mc inccliigo , & excipicn-

tis ccras vidco cfle completas. Undead rcli-

qua tranfeoj ut tandcra finiatur oratio.Lami-

na aurearutilac in ftonte : nihil enim nobis

prodefl omniu rerum erudicio,nifl Dci fcicn-

tia coron.mur.Lincis induimutjOtnamur hia-

cyntinis , facrato balchco cingimur j dantur

nobis opcra,iationale in pcflorc ponitur : ac-

cipimus vctitatem,profert fermo dodrinam :

impeifelâ funt univcrfa,ni(i tam dccoro cur-

lui dignus quacratur auriga , & fupcr crcatu-

ras Crcatov infiftens regat ipfcqux condidir,

Quod olim in lamina monftratur, nunc in fi-

gno oftenditur crucis. Auro lcgis , fanguis

Evangelij prctiofior cft. Tunc fignum juxta''' .î"*"

Ezechiclis vocem gementibus figcbatur '"f^^"'^^*frontc:nunc poitantcs cruccm dicimus:Signa- fg^,^^tum Cil rupc]; bos lunien yultus tuipomiae , Eêch.^»

^14 D. niertn. lEftU. Tam.Tf^l^. Bis \n Exodo lcgimus prxcipicnt-: Domino,LxJti ig <Si Moyfc juira facicnie, oclo vcltium gc:ncra*9'

, poaiiticis.lii Lcvirico dc STpcriu taiicam fcri-' ' ptumel't:i:rtfei-:ar , quomodo Moyfcs fra-

tiem (uuin Aaro;\ iUis iiiducnr.Dj loiis fcrai-

nalibus uihil dicitur , hac, uc ai.bicior,causa.

qaoj ad êuitalia noftra , &: verenda lcx noniniuu manam , ied ipli tccretiora nollra , Sc

co;jfu(ionc diiâa regcre.S: vclare Qcbemus,3c

coufcicntiam puiicatis tcminii Ueo )ud:ci re-

fervarc.De ccteris vircutibus.vetbi gratia la-

pientia, foiticudinc , juftitia , tcmperantia,

humilitatcmaofjccudinc, liberaliraie , pof-

n-^rcitrtî^"^ & aiij )udicare:puuicitiam foiam Dovic

ffjtudi- ^"'C'cnt;a:.5: humani oculi hujus rei ceici ju-

ct;:'d (0. dices eire non poiruRCiabfquc his , qui paflim

l'tn no la moiem brutorum aniir.aiium libiciniexpo-

'vit fiti funt. Unde & Apoftolus , Dc virgtnibus,l.Cflr,7. inquit,pr.TECepcum Domin! non habfo , quaii

Moytes loaaacur^fcminalibuscgo no veitio>

ncc impono alicui ncceirnaterqu; vult lactr-

dos cfie,ipfe fevcftiac.O quantx virjincs,&

quatorum fperata puaicitia in die judicij de-

honcftabitur : quantorum mfamata puuicicia

a Deo jud:ce coronabitur.Ipfi igicur afluma-

mus fcminaliaîpliuolha vercnda opcriamus;

no qua:tamas ahenosoculos.lta tcgatur gc-

nicalia.ut nuilorum oculis paicant •. nc quan-

do iatramus Sancta fandorum , fi quaappa-

rucrit turpitudo.morte moriamur.Jam lcrmo

Scienti» finitur,&: ad fupcriora retrahor. Tauta dcbctfomtjicis eif, lci.iuia ^ cruditio pontificis Dei , uc &

gtciTus cjus, & motus , & univcrla vocalia

lint.vcricatcra mcnte concipiat , Si. toto cain

hab:tu refonct , &:oinatu:ut , quidquid agii,

quidquid loquitur, i\x. doctrina populorum.

Ablque iiatmnabuiiscnini,& diYCiIw colow-

Liher III. 4 1- fbuj,& gcmmisjfloribufque viitutum,nccsan-

â ingrcdi poccft, nec nomcn antiftitis polTi-.

dcic.Hasc ad iinam lucubratiunciilam , cumjam funis folverctur a liccore , & nautas crc-

brius indamarent, propeio fcrmone <ii(flavi

,

quac memoria cencrc poteram, & qaae diutur-

na in rationali pedloris mei ledionc congef-

fcram , fatis inteUigens magis me loqucndi

impetu.quam juJicio fcribentis Huere 3c mo-re torrentis tutbidumprofcric fcrmonem.Fcr- /r^-^

tur in indice Septimij Tertulliani liber dc-fertulJ

Aaron veftibus , qui inieiim ufque ad hancliani 4$

diem a me non cftrepcrtus. i>\ a vobis por- •^'*'''"»

pccr cclcritatem urbis fucrit inventusjqUccfo,'^'*/^'^'''

nc mcam ftillam^ ilUus flumini compaietis :

non enimmagnoium virorum ingeniis . fcd

iueis fum vinbus jcftimandus.

A R G U M E N T U M.Salvinx muUer nQbiltffl:-»» , Gildonis , qui

jlfricAfn iefiH't filtii,ci'.m adhttc juve/ictilii ejjety

Nelfridium m^ritttmmniyt. ^mt attttm Nebri^

dius ex fgrerc Augtiâ, nattti, centuhernalis , &condifctpulu4 Auûjlarum. onfoUtur eatn D,Hieren.O' pojl mortui "jiri l.tudcs, quomode fu-ferjlites ex eo parvulos^Nehridtnm , &fororem

regere.qMalemqtte ipfa 'vtam traducere debent y

docet O" « fecundu nuptiis dehortatur,

H1ER.0NYMUS ad Salvinamde fervanda

viduitate.

EPISTOLA V.

VEreor, ne officium pucetur ambitio , Sc

quod iliius cxcplo facimus, qiai ait:Dif- Mtttt.n

citc a mc.quia mitis (um , & humiiis cordc :

glorix facerc appetitione dicam.ur:& non vi-

daamaHoqui,& in angufiiaconftitutam , fed

aul^ nos mfinuarercgali,& fub occafionc fcr-

inonis,amicitias poteatium quaeieic.Quod Vt^

41

6

T). Hier. Epifi. Fam.

luc^ quid6nonputabit>qui fcicritefle prxceptum;

Perfonam paaperis non accipics in judicio:nc

fub praetextu raiCcricordiae, quod injultuefi,

judicemus.Unufquifque enim non homiiium,

fcdrerum ponderc judicandus cfl. Nccdiviti

obfunt opes,{i eis bene utaturmec paupercm

cgcftas commendabiliorcmfacit, fi intcr for-

dcs & inopiam peccatanon cavcat. Utriufquc

nobis rei teftimonium 8c Abraham Pacriar-

cha,& quotidiana exempla fuppcditantrquoru

alter in fummisdivitiis amicus Dei fuit : alij

quotidic in fcclcribus dcpiehenli,pa:nas legi-

busfolvunt. Alloc]uimur igitur divitcm pau-

pcrcm > ntfcientcm ipfa quae podider. Ncquecnim marfupium ejus dUcutimus, lcd animje

puritatem. Loquimur ad eam cujus facieni

ignoramuSj&: v.rtutes novimusjquam nobis

fama commendat:cujus vciievabiliorcm pudi-

cit;am adolcfcecia facicquae mortem juvenis

xnariti fic flevit,ut excmpluai^co^i^-gii dcdc-*

rit : fictulit,ut eum prnfedtum crcderct , noaamillum.Orbitatis m3gnitudo>rc!igionis oc-cafio fuit. Nebridium fuum fic qusrit abfcn-

tem , uc in Chrillo prxfcntcm noverit. Carcrgo ad ea fcribimus,quam ignoiamus'? Tri-

Sacerdcs ^i^^ nlmirum caufa cfl : prima, quia.pro of-

^•' ' iicio facerdotij , omncs Chnfiianos fiiiorum

ioco diligimus,& profeduseorum nortracfl

gloriajaltcra, quia patcr defundi intima mi-.

hi neccffitudine copulatus fuit:cxtrema, qux& validior,quod filiomco Avito roganti ne-

gare nihil potui,Qui crebris lictcris intcrpe'.

^«r. iS.l-itticcm duri judicis vidua fupcrans,& mul-torum mihi,ad quos antc fupcr cadem matc-ria fcripferam,excmpla propones,ica fufFodic

pudorcm ncgantis,ut p!us confiderarcm quid^

iilc cupcrct,quam quid mc faccrc coiivcairct.

Liher III. 417Alius forfitan laudct Nsbrulium, cuod dc (o- ... , ,

rore ffcncratus Auguitae, & in matcrtcra nu- ^,- ^^ ,^Iticus iinu.inviaimino principi itacarus ruit, Impem.ut ei coj.igcm nobilirTimam quaercrct, & htU torum

lis civilibus Afiicam (iiiTicicntc iiac vclut ob-/^'"'''*

fidc fibi fidamrcddcrct. Mihi a ptincipio fta-'*^^'**»

tim illud cft prxdicanclum,qu6d quafi vicinae

mortis praefciusjintcr fulgore paiatij ,& ho«norum culmina,qu3e statem antcibant,fic vi-

iit,utfead Chriftum crcderet profcdurum.Jacra narrat hiftoria , Cornclium, ccntuiio- jf^.io»ncm cohortis Italicae , in tantum acceptumDco, ut Angelura ad cum mittciet , & omncn:tyftcrium,quo Pctrus de circumcifionis an-

guftiis transfcr-batur ad praeputij latitudinc

ad illius mcrita pertinerc doccrct ; qui primusab Apoftolo baptizatus.falutcm gcntium di-

cavit. Scriptum namque cfl dcco:Eratvir<]uidam in Cacfarea.nomime Cornclius, cen-

turio cohortis,qua: dicitur ltalica,reIigiofus,

& timcns Dcum cum cmni domo fua facicns

cleemofynas multas plcbi , Sc oians Deumfcmpcr. Quidquid de iilo dicitur , hoc nomi-ne commutato, in Ncbiidio mco vindico. Sic

religiofus fuit , & amator pudicitiae.ut virgo

fortirctjr uxorcm ; fic timcns Dcum cumomni domo fua , ut oblitus dignitatis om-nc confortium cura monachis habcrct , ic

clcricis : tantafque elcemofynas facercl in

populis, ut forcs cjus paupcrum ac dcbilium

obfidcrent cxaminat ccrtc fic fempcr orans

Dcum , uc illi quod optimum clTct, cvcHirct. *"^*

R.aptus eft.nc malitia mutarct mentcm cjus,

juiapiacita crat anima illius Deo.Undc&go pofluni fupcr c6 verc abuti Apoftoli vo-^a ,q-:c,diccntis:In vcritate cognovi quoniamnon:ft pei.ronaruiH acceptor Dcus , Ud iu omai

4 '8 D. Uleron. 'Epiji. Tnm,

"Lxuiet piopofito, qui :im?t Deiim,& operatur jufti-

hiebre^ii tiam. ac acccprus cft illi, Nihil nocuit raili-

t^''/^' tanti paluiamentum , & baltheus,& appari-qmtur. torum catetvx:quia fub habitu alterius altcri

militabat.Sicutccontrario aliis nihil prodert

vile palliolum , futva tunica, corporis illu-

1^^^ g vies,& fimulata paupertas, fi nominis d'giu«

tatcm opcribus deftruant.Lcgimus & in Eva«gelio de alio ccntuiione Domiai tcftimoniu :

Ncc in Ifrael tantam fidem inveni. Et ut ad

fuperioraredeamusjlofcph, qui in cg^rrtate &in divitiis dedit experimenta virtutumiqui &

Gtn. 4t. fervus, & dnminus docuit anims libertatem,

^^'^ nonne poll Pharaonem rrgis omatus infi-

gnibusj fic Deo caius fuit, uc f-jpcr omncs pa«

triarchas cuarum tribuum patcr ficrct ? Da--

niel,& tics paeri fic prscraru Biibyloni.'? opi-

H'7? 8. busjfic erant intcr piincipes civitacisiut > ha-

13. bituNibuc.iodonofor, Deo mcnte fervircnr,

Mardochxus & H.-ftcr inter purpuram , fcri-

cum & gcmmas, fupcibiam hurailitacc vice»

iunt:tancique fuere meriti , ut captivi viclo-

ribus impciarent.Hic iiluc tcndit oratio, uc

Em.7. oftendara juvcnem meum, cojUiidioncm l.-:n-

guinis regalis, & alBucntiam divuiarum, r»t-

que infignia potcftatis ir.ateriam habi; .!e

^ virtutumjdicenteEccIchaAe.-Sicut proteg L i.;-

"picrntia,ficprotegit & pccunia.Ncc fUtim li-

lud huic tcll:in)onio putemus advcrfunr.^mcdico vobis.diHicilc dives mtrabit in regnum

T-o- ./. cjclotum.Et rurfumdico vobis : Facilius clt

camclum pcr toramen acus tranlirc,quam ni-

vitcm intrarc in rcgnum caclorum, Alioqain

Zachxus publicanus, quem dit;ifimum com-mcmorat fctiptura , contra hanc fcntcntiam

falvatus videbitur. Sed quomodo, quod apud

honuiics impoinbiie Cii,apudDeum poiriuiic

Liher I I T. 419fizt , Apoftoli ronfilmm docct rcribentis ad

Timochcam : Divuibus liu|usfasciili pr2cipci,T*/w.i

iion fupsrbc fapcre , ncc fpcrare in incerto di-

vitiarum fuaruir.rfcd iu Dco vivo.qui prxftac

nobisomnia abundanter ad fruendum Bcne-

faciant , fmc divitcs in opcribus bonis, facile

tribiiant,comuniccnt,ihcUurizcnt fibi bonia,^,,,.

tundamcncu-nin rucuiu,ut apprehcnaaBt vc-

ram vitam.Didicimus,quomodo cimclus in-py^^

troirc po/Iit per foramcn acus>quomodo ani- vK»f.i,.

'

mal tortuofum,dcpofito pondcrc farcinarnm ,

afTumat fibi psnnas columbx,& requiefcatin -/"*• °^'

ramis arboris,qu2 dc finapis femetcfuccrevit./yjer.s.

Lcgimus in Efaia.caraelos Madian,& Epha,& q^^ _

iaba.aurum & thusad urbem Domini depor-

tantesjin typo horu cameloru.lfmaelitaE nc-

gotiatores, ftadlcm, & thymiama, & rcdnamquae nafcitur in Galaad,& cutcm vulncribus

obducit,7£gyptiisciefcrunt, tataeque klicit3' j^n^p i„tis funt, ut cmant & vcndanc Jofeph,& mzi-fnt,,

cimonium eorum mundi falus fit. Doccc & Hora.t.

^lopi fabula, plcnum muris vecrcm per an- «^ Ai*-

guftum foramencgre.ii non valere.Er^o Nc-'^'^. ,

bridms mcus quotidie illud reyolvcns : (siui

yolunt divites fieri , incidanc in tentatioueni

& laqueamdiaboli,& dsfidcria raulta : Quid-quid & Impcratoris Jargitio,& honoris infu- Mnt.i^.laededcrant , inufus pauperum confcrebat.

Noverat enim a Domino eif: praeceptdm : Si

Tis pcrfcdtus cfl'e,vadc,vend;omnia,>qu£ ha-

bcs,& da paupcribus,& vcni, fequcre me. Ecquia hanc fententiam implcrc no potcracLa-

bcns uxorem,& parvulos iiberos, & rnuliam

fai^iliam , facicbat fibi amicos de in\(\\ioLitc.i6,

mammona,qulfc rccipcrent in aetcrna taber- luc^.

nacuia. Ncfemcl ab)icicbat farcinara, quod

fecciunt Apofloli , paticm , iccc i uavicaiam

4«3 P- ftiff' "^P^jt- Tam.t.Ctr.t. lelinquentfsjfed cx zqualitate, aliorum Ino-

pise fuam abundantiam communLcabat : uc

poftca. illorum divitix,hujus indigetiam fuf-

tentarcnt. Scit ipfa.cui libellus hic fcribirur,

roc noR nota,fcd audita narrarc, nec ex aliquo

in mc boneficio , fcriptorum morc Graecotuni

gratiam lingua reddcre. Procul a Chriftianis

illa fuffjicio. Habentes ridum, & vertitum,

. T'^ < his contenti fumus.Ubi vilc olufcalum,& ci-

bariuj panis,& cibus potulquc moderatus,ibi

divitiae fupervacus , ibi nulla adulatio , quae

vcl prarcipue frudu refpicit. Ex quo colligi-

tur.fiJcle eire tertiraonium, quod caufas non

habct mentiendi. Ac ne quis putctmcfolas

in Ncbridio prxdicare cleemofynas , quam-EccLi. quam& has excrcuiffcfit magnum,dc quibus

dicitur : Sicut aquaextinguit igncm.ita elec-

n\ofyna cxtinguit peccatum:ad ceteras virtu-

tcs ejus veniam, quas fingulas in paucis ho-

Qg„'}'a KiinibuJ deprehcndimus.Quis fornactmrcgis' 'Babilonij fme aduflione ingreffus eft ? Cu]u$

adolefccntis vEgyptia domina pallium no tc-Rom.

7.niiit 5 Quae uxor Eunuchi nullos creat libc-

rosjvoluptatc tranfadaPQue hominii difpu-

tatioillanon terreat ? Video aliam lcgem in

membris mej^,repugnantem lcgi mentis mc?,Ttritu- & captivum me duccntcm in lcgc peccati ,

hfum quaecftin membris mcis.Miru dictu cft. Nu-

J^l tritus in palatio,contubcrnalis Sc condifcipu»

morari. ^"^ Auguftorum.quorummcnfaEminiftrator-

bis , & tcrrae ac maria fcrviuut , intcr rerum

omnium abundantiam , in primo aetatis flore

tanrx vcrecundiac fuit 3 ut virginalem pudo-rem vinccret , & nc lcTcm quidem obfcocni

rumoris in fe fabulam daret.Dcinde purpura-

lotu propinquus,focius,confobrinus , iifdcm

cum ambobus ftudiis eruditus^Cquae res cciam

Liher 1 1 T. 4}Teiternorum meares fibi conclliat) iion c ft in-

flacus fupcrbia.nec cctcios homines addudafrontccontcmpfitcfcd cundis amabiiis , ipfos

principss amibat ut fratrcs , yencrabatur uc

dominos, & in illorum falute fuam falutem

pofitam fatcbatur. Miniflros autcm corum,

& univcrfum ordinc palari),quo regalis frc-

quentatur ambitio.fic fibi charitatc fociarat;

ut.quimcrito infcriores crant, officiis fc pa-

res arbicrarentur. Difficile facJitu cft, gloriam

Tirtutc fupcrarc, & ab hisdiligi, quos prx-

cedas.Qaae vidua non hujus auxilio fultcn-

tatacft?quis pupillus non in co rcpcrit parrc/

totius orientis Epifcopi ad hunc, mifcrorum

prcces , & laborantium dcudcriaconfctebant.

Quidquid ab Imperarore pofccbat.elscmofy-

nain panpciesjprctiu captivorum, mifcricor-

dia in afflidos crat. Undc & ipfi principcs li-

btntcr prxftabant.quod fcicbaut non uni,fcd

piuribus indulgeri. Quid ultra diifciimus? g/»^ ;

Omnis caro fenu,& omnis gloria cjus quafi Genefi.flos fcni. Rcvcrfa cft terra in terram luam : Gf». 15,

dormivit in Domino, & appofitus cft ad pa-

tres fuos.plcnus dicru ac luminis,& nutntus.^j, .^

in fcnedutc bona.Cani enim hominis , funt

fapientia cjus.In brcvi actatc tcmpora multa

compIevit.Tcncmus proco dulciflimos libs-.

ros.Uior harres, pudicitix pretium cfl. Nc-bridius pufio patrcm qusrecibus cxhibet. Sic

oculos,fic illc manus.fic ora ferebat. Scintil-

la vigoris paccrni lucct in filio : & fimilitudo

morum pcr fpcculum carnis crumpcns,ingen-tcs animos angullo inpcdorc vcrlat.Jungitur

ci gcrmana, rofaru & jijiorum calachus,cbo-ris oftiique commcrcium. Sic rcfcrt orc pa-trcra.ut ad vcnuftatcm propenfior fic:fic ma-tiem mizta rimilicudine pinglt,uc in uuo co£«

4jt D. Hieron. Epift.Tam.porc utruqiicagnorcas.Ita fuavis eft,& mel-litula, ut honor fic oninium propinquorum,Hanc tcnerc non dcdignatur Auguftus : hancfovcre in finu rcgina lactatur : ccrtatira ad fc

omaes rapiunt.Pcndct cx collo, harct in bra-

cUiis fingulorum Garrula, atquc balbuticns ,

linguae ofFcnfione fit dulcior. Habes igirur

Salvina,quos nutrias, in quibus viru abfcnteP/. U6. tcnerc tc crcdas.Ecce-hereditas Domini,filij ,

merces,fru£lus vcntris. Pio uno homine duosfilios reccpifti, adus eft numcrus charitatis.

Quidquid dcbcbas marito.tcddc filiis. Amorcpraefciuium.abferitis deCdcrium tcrapcra.Noti

_. eil: parviapud Dcii mcriti, bcnc filios educa-

''"^'rr, Audi Apoftoluni comonentcm: Viduacli-

gatur nonminus annorii fcxaginta.quae fue-

lit unius viri uxor,in bonis opcribus habens

tcftimoniii,fi filios cducavit, fi hof[.italis fuic

/i fandorum pcdes lavit, fi affli^li^s abundan.tct piccbuit , fi omnc opus bonum fubfccuta

cft. Didicilli catalogum virtutum tuarum,

quid dcbcas nominituo.quibus meritis fccun..

dum pudicitiae gradura poffideas, Ncc te mo-Ycat,qu6;i fexagcnaria eligatur vidua, & pu-tes adolcfcentulas ab Apollolo rcpiobari. Ectc crede eligi ab co.qui difcipulo cIixcrac:Nc-

t.Titn 4. mo adolcfcentiam tuam contemnat.non con.

tincntiam ,*fed setatcm confidcrans. Alioquia

omncs , qux ante fexagintaannos viduatae

funt,hac lcgcaccipient maritos.Scd quia ru-

dcm Cbrifli inftitucbat Ecxlcfiam,& omni or.

dini providcbat,pr?cipueque paapcribus.quo-

rum ei cura cum Barnaba fuerat dcmandata >

illas vult Ecclcfiac opibus fuftetarijqux pro-G«/ X. priis manibkis non qucunt laborarcquas vcri' «1

vidusB funt.quas & aetas ptobat,& vita. Hcli

uRe£.x,C3icctdos oScadit Dcam ob vitia libciorum~:l

tot

Lihe" III. 4JJcrgo h cotrario placatur Dcus virtutibus co-rumjfi pcrmaufcrint iii fidc.S: charitacc & sa-dicatc cumpudicitia. O Timothce, te ipfmn i^w. j

caitu cuftodi,ait Apollolus.Abfir.ut finiftrum

quippiam inihi dc tc fiifpicari liccat : fcd erabudantia lubtica actate monuiHc.pietatis cft. -

Qua: didlurus sii.noQ tibi.fci puellaribus an-*''"'• ^5

His diiSa iatclIige.V"idu3> quas in deliciis eft >

vires mortujrcll.Hoc vas elcfSionis loquitur '**' ^*

& de illo profcrtur thcfauro,qui coniidentcr

ajcbat:Au erpcrimentum quxritis ejus,qui in •-Cw j*me loquitur Chriftus?Hoc illc proniiciat.qui

liberc fub pcrfona fua fragilicatem humanicorporis fatcbatur.Non enim,quod volo bo-nunijhoc opcror ; fed,quod aolo,(raalum. Ecproptcrci caftigo & rcdigo in fcrvitutcm cor- S?' /'«6-

pus msumt : ni.aliis prxdicans, ipfe reprobus "^^^^*

invcniar.ii illc tim:t,quis noftrum poccft eflc"*^"^'fccurus?Si David amicus Domini, & Salomoamabiliscjus,Ti6ii funcquafi homiues, ut &ruinx nobis ad csutioQem,& pceairudinis ad

ralucem cxempla prxberenc : quis in lubrica!^''"*''^

ria lapfum noa mutuat-Procul fiDt a coviviis^j^"'**

tuis phafidcs aves.cralTi turcurcs, accagcn Jo-Qtcus , & omnes avcs quibus ampliflima pa-trimonia avolant. Ncc idco tc carnibus vcfcf

Eon putcs fi fuuni.Icporum, atquc cervo;ii,5c

^uadrupcdumauimantiuai cfculcncias repro- _,Jcs.Non enim hacc pcdum numero, fcd fuavi-

'•''^•«

:ate guftus judicantur. Scimus ab Apoftoioii(3um:Omnis crcatura Dci bona cft,& nihil

cjicicndum, quod cum gratiarum adjionc

Jcrcipicur.Scd itcm loquicur:Bonum eft vinii R^^W.l^.-

lon biberc,&: carncm non manducare. Et in ^"'^*

ilio Ioco;Nolitc incbriari vino,in quo cft lu-turia.Omnis crcatura Dci bonaeft. Audianti«€«iulicrcs qu^ folicit^ sut, quomodopla-

T

4H . .^- Hieron. Epijl. Tam,

ceant virls. Comcdant canicsc|a3E carni fcr-

viunt,quarum fcrvor defpumat in coicu.quxmaritis alligatae, generacioni ac libcris dancoperam. Quaru uteri portant fcEtus.carum &intcflina carnibus impIcantar.Tu vcro , qu:e

in tumulo maritifepclifti omnes paritcr vo-luptates,quaE litara purpuriiro Sc cerulTa fa-

cicm fuper fcretrum ejus lacrymis diluilti ,

qux puUam tunicam, nigrofque calceofos ,

candidae veftis & aurati focci depofuid>nc sii-

pfifti,nihil habcs ncccffc aiiud , nifi pcrfcvc-

rarc in jcjunio.Pallor, & fordcs geramac tuae

fint : pluraarum moUitics juvcnilia membranon fovcar : balnearum calor novum adolcf-

ccntulae fanguincm non inccndat. Audi, quicx perfona viduae concinentis cchnicus pocta

<}ccantct:Illc meos.primus qui me fibi junxitr

Vtrgil. amorcs Abftulit, illc habcat fecum,fcrvetqus

Ith 4. fcpuIchro.Si tanti viliffimum vicrum , quaniiJEneid» ptetiofiffimum margaritum ? Sl fic commuai

legc naturae damnac omncs gcntilis vidja

voluptates:quid fpcdandum eft a vidua Chri-

ftiana , quae pudicitiam fuam non folum cr

debct , qui dcfundus cft, fcd & ci, cum quo'

regnatura cft ? Quaefo te.ne gcncralia moni-ta,& convenicns pucUari fcrmo pctfona: fuf-

plcioncm tibi injuriae moveant , & aibicrcris

meobjurgantis aiumo]fcribcrc,non timentisf ^'^

cujus votum cft,te nefcirc qux metuo.Tcne- "^'

Tuiut- ja jcs in fcminis fama pudiciciae eft,quafi flotf'^''

*mulieripulcheriimus cito ad levcm marcdllc auram .•"

btti efl 'lcviquc flatu corrupitur, maxime ubi & aetas

f«ff»f.confentitad vitium,*&maritalis decft auilo-'

f^* ritasjcujus umbra tucamcn uxoris cft. Quidfacic vidua intcr familice muIcitudincmPintcrf'"''

miniftrotuni gregcs ? quos nolo contcmnac

Ut famulos . fed ut viros crubcfcat. Ceiti

llhet III. 4ITfi amtinofadoraus hxcofficta flagitat, prse-

ficiat his fcncmhoncftis moribus, cujas ho-

nor dominse dignitas fit : Scio multas.daufis

ad publicum foiibns , non caruifle infamia

fcrvulorum, quos fufpcdos facicbat aut cul-

cus immodciatus,aut craili corporis niter,auc

xtas apta libidini , aut cx confcicntiaamotis

occalti.fccurus animi tumor : qui ctiam bcnc

diilimulatus, frcqucntct crumpit in publicii >

& confcrros quafi fcrvos dcfpicit. Hoc ^^pf^Lâbundantia di<ilum fit:ut omni diligcntia cu- calnmt^ftodias cor tuum , & carcas, quidquid dc ttftyntcs,

fingi potcft.Non ambulct juxta tc calamiftra. (^ iuv<-

tus procurator , non hiftrio fra<Sus in fcmi- "'^ f**r.

nan, non cantotis diabolici vcnenata dulcc-f'*'^'

<lo,non juvcnis cultus,& nitidus. Nihil artiii

fccnicarum,aihil tibi in obfcquiis mollc jun-

gatur. Habeto tecum viduarum & virginuni

horos,habcto tui fcxus folatia. Ex ancilla..

tum quoqjmoiibus domiax judicantur.Ccr-

th, ciimtccum fancla fit matcr, & lateri tuo

amita haeteat virgo perpetua,non debes pcri-

ulose cxtcrnoriim.confortia qusrcrcde tuo.

um focietatc,fccura.Scmper lu manibus tuis

It divini Icdio, & tam crebrae orationcs, uc

jmncs cogitationum fagittae, quibus adolef-

xutia percuti foletjhujutmodi clypco repcl-

antur. Difficilc cft , quin potius impoflibilc ?''"?!".

>erturbationum initiis carcre quempiam, "juas coneuiiCmignificantliis Gracci v^faetîUt vocantmos

, centla,

t vetbura vertaraus c rcrbo ; aatepalfioncs motusy

offumus dicerc, eo quod inccntiva vitiorum '?'*' ^?""*

mnium titillcnt animos,& quafi injmed tul- r*"n"*

lio noftrum judicium fit, vcl abjiccrc cogita- hl-g^ttt|a , vcl recipcre. Uade & naturae Dommus in Mat ij,-

vangelio loqucbacur : Dc corde cxeunt co- Ltherum

itatiÂCs malxihomicidiaâdulteria } foiui-. ^''^'^^'^s

T a,

A}6 ="!>. fJier. "Ep^fl, Tam,

Gen%, cationcs , farta.faira teftimoniajblafphcm^x,

Cal, s» Ei quo pcrfpicuumcft , juxra alterius libri

tcftimoniu,proclivius cfTe cor hominis a puc-ritia ad inalii,&: inter opera carnis, 5c fpititus

quz Apoftolus cnumcrat , mcdiam animamfluduare,nunc hacnunc illa cuplcntcra. Navitiis ncmo fmc nafcitur:Optimus ille cft.qui

minimis argetur : velut {i Egregio infperfos

reprchcndas corporc nxvos. Hoc cft , quodaliis vcrbis Prophcta figuificat : Tuibatusfum, &no fum locutus.Et incodcm volumi-

^- , . ne:Irafcimini ,&holite peccare.Et illud Ar-Vf.tl.76' 1 . _ .'

. ..,,.r

.

pfxlA.chitae Tarcntmi ad viUicum ncgligentcm :

lncoLu,^^'^ te vcrberibus cnccaffcm nifi iratus efrem,

Ica cnim viri )u{litiam Dci non opcratur.

ira Quod de una pertuibailonc diAura elt , rcfc-

chrifiU' tzmas ad cetcras:Slcut irafci,hominis e(l , &ntsfu- jf^j^ j^Qjj perficcre , ChriftIani:licomnIs caro „

^ ' concupifcit quide ca,qu3C cainis fint, & qui-| f_

bufdamillcccbris ad mortiferas aniraam vo-

luptatcs trahit:fcd nolhiim cft,voluptatis ar-

dorcm majore Chrlfti amore rcftlnguerc , &lafciviens iumcntum froenis inediaE fubjuga"

rc:ut nonlibidincm fed cibos qua:rat acdcfi.

dcrct,& fcflorcm Spiritum fandum modcratoatquc copofiro portct inccfiu. Qi.iorfu™ ifta }

hominem clTc te novcris : & ptHionibus hu-manis,nifi cavcris,fub|accrf. Dc codcm cun*

&i fadi fumus luto, iifdem copadli cxordiis.

Infcrico & ia pannis eadcm libido dominatur:nec rcgum purpuras timcr,ncc mcndican»

tiura fpernit fqualorcm.Muhoquc mclius cft.

ftomachum tc dolercquam mcntcm:impcra^

rc corpori.quara fervirc, grcflu racillarc qu3

pudicitia.Ncc ftatim nobis poinitentix fub-

fidia. blaadiantur,quz funt infclicium reraci

dia.Cavendum cft vulnus, quod dolorc cur»

cur.Aliud (ft,ijatcgra i^iiYC & falyis fiieicil^t^

i

Liher T 1 T. 4j7portumfalatJs intrarc : aljuil,4nu(ium haercie

•tabulx,& crebris flucluum rccurfibus ad af- peenite-

pcnimafaxa collidi. Nefciat vidua digamia: ftA/fcM-

iiidulgcntiam , ncc novctit illuJ Apofloli. ^* /^"/^

Melius efi: nubere,quam uri.Tolle,quod pe- p-^^^^f^

)us eft,uii,& pcr fc bonum non crit , nubcre. ^«/a,

Procul fint hsercciccrum calumnis. Scimusc««.'«

honorabilcsnuncias, S.< cubilc immaculatum. /^1""/'«

Eciam dc paradifo expuKus Adam unam uxo- ^l. ^*

re habuit.Piimus Lamcch nialedidus,& ^^'^-fg^,^^,dts

guinarius,& dc Cain fiirpedefcsndens, unam riuPtiss.

coftam divifit in duas.&plantarium diganiis Hcb. rj.

protinus diluvij posna fubvcrtit, Undc illud G*».?.

Apoftoli , quodfornicacionis mctu indulgerc^*'"/*^'

compcUitur, fcribcns ad Timotheum: Voloadolcfccntalasnubere, filios procreare , ma- i.T/». j

xizs familias cffc , nuliam occafioncmdarc

advcrfar:o malcdidi causa. Cur ip.dulferit

ftatim fubjccit:]am cnim quxdam declinave-

runt poft faranam.Ex quo intelligimus illum

iion ftantlbus coronam, fcd jacentibus ma-num porrigerc, Vidc, qualia fint fecanda ma-liimonia.qua; lupananbus pracferuntur, quia

dcclinavevunt quardam poft faranam. Ideo

adoiefccntula vidua, qux fc non potcft con-

tincic.vel non vult.maritum potius accipiar,

quam diabolura. Pulchra nimirum, & appc-

tenda rcs, quae fatanx comparatione fufcipi- _ .

tur.Fornicata cft quondam & Hicrufalcm, & ^ .^

divaricavit pt-des fuos omni tranfcnnti. In

.itgypto primum devirginaia cft,& ibi frat^a:

funt mammx cius.Cuinque ad dcfcrta vcnif- „ ''

Ict, & morarum Moyii dudtons impaticns ,

quafi ccftro libidinis fiiribunda dixifTcc^Ifti

funt dij tui Ifrael, qui te eduxerunt de tcrra

\^gypci:acccp;t praccepta non bona,& juftili-

ditioacs pclfimasjia quibus nou Tivciet, fed

T i

4)8 B- Bieftn. Epifi. T»m.

1 Tlm <puTilrctur.Quid cigo mirum,ri & lafcivientif.

, ' buy viciuis, de quibus in alio loco Apoftolus

dixerac : Cum luxuriatae fuerinr in Chrifto,

nuberc volunt^habcntcs damnationcm , quia

primam fidem irritam fecerunc : concellit di-

gamix prsrccpta non bona,& juftificationes

pcfTimasrita fccundum indulgcns maritum, ut

& tcrtium,(i libcrcr, ctlam vjgeiimum:ut fci-

rcnt (ibi non tam viros datos qua;n aduherosamputatos.Hiiec filia in Chrifto caiillima, in-

culcoj& crebrius repcto, ut pofteriorum obli-

ta , in priora tc cirendas habcns tui ordinis

Zuiit^'^^^ fcquaris.Judith dc H: brxa hiftoria > &

Ijii X' Annam filiam Phanuelis de Evangelij clari,

tatCjqux dicbus &: noiflibus verfabaiitur in

tcmplo:& orationibus,atquc jcjuniis thefau-

«um pudicithe confcrvabant.Uudc & alcera ia

typo Ecclefisejdiabolum capitc truncavit:al-

tcra Salvatorem muadi prima fufccpir,facra-

jncntorumconfcia futuroium. Illudin calce

fcrmonis quaefo,ut brcvitatcm libcUi non ds

inopia eloquij.vel dematcrisE ftcrilitatc , fcd

de pudoris magnitudinc cxiftimes accidiiTe ,

<lum vcrcor mc ignotis diu ingercrc autibus,

& occultum legentium judicium pcttimefco,

ARGUMENTUM.Lmiftitu Bs.tic(tf,adqHem fuperior extat c/»i-

ftolit,dHm ejfetin procinSiu pergenciiin Bcthle-

hem,obiit:DHitr.Theodoram uxoremycnm qna,

uti cumforore ,cajie vtvebat,»unc confolatur, tS^

Lucinij Uudes defcribit.

HiERONYMus ad Theodoram cpitaphium

Lucini) Baetici.

EPISTOLAVI.LUgubii nuncioconfternatus fupcr fandl

& vcncrabilis mihi dormitionc Lucinij,

•vix brcvem cpift.olara didarc potui. Non

Liler III. 4 j

»

IJtroJ ejlis vlccnvdolcam , quem fcio ad mc-

Jiora tranfiire ,diccnre MoyferTranficns vi- Exoi. j.

debo vifioncm haiic magnam : fcd ouo tor-

qucat dcfiderio, non mcruirfc mecjasvidcre

fecicin,q'jcm in brevi tempore huc vcnturum

cfle credcbam. Verum eft illnd fupcr neccffi-

tatc mortis proplietalc vaticinium, quod fra-

rres divi Ut,k charifllma intcr fe nomina cru-

dclis & dura diflociet. Scd habcmus confola-

tioncm,t]uia Domini vocc jugulatur.pcr que

ad camdicltur. Eco mois tua 6 mors , ^^^Qfgg,.morfus tuusinferne. Et in confequcntibus :

Adducet urcntem vc»tam Dominus dc dcfcr-

to afccndcntcm , qui ficcabit omncs Tcnas

ejus,& defolabit fontem illius. Exivit enimE/4.11,

virga de radicc lcflfi & f!o s dc virginali fru-

ticepuHuiaTit.Qui loquitur in Cantico can-Cwf.l.'

ticoium.Ego flos campi,& lilium convalliii.

Flos noftcr mortis intcritus:idcoquc & mor-tuus cfl , ut mors illius morte moreretur.

"T^uod aucem dc dcferto dicicur adducendus ,

virgin^lis utcras demonflratur ; qui abfque PA^ ^^»-

coitu & feminc viri Dcum nobis fudit infan-

tcm:q:Ai calo.e Spiritus S. cxcitarct fontcs li-

bidi,uim,& canercc in fpalmo:In rcrradcfcr-

ta,& inv!a,& inaquosa,fic in fando apparui

tibi. Advcrfum crjro mortis duritiam, & cru-1 1 • T-» - •

acIi/fimam]nccc(Utatcm hocfolatio erigimur,

quod bievi vifari fumus cos qjos dolemusabfentcs. Neqitecnim mors,fcd dotmitio , ^ .ri .r t

fomnus appellatur. Undc & bcatus Aporto- * '''*

Ins vctat dedormicntibus contriftariruc quosdormirc novinius,Uifcitari pofTc crcdamus, &pofl digcftum fopoiem vigilare cum fandis»

& cum Angelis diccrc:G!o.ia incxcelfis Dco, £^^^ 'j-

& in tcrta pax hominibas bonae voluntatis.

Iii calojubi noncltpcccacumigloria cft, &T 4

440 Z). fJier. Eptjf. Tam:pcipetua laus , & indefcfTj ptxconia. Tn terta

anrem.iibi fcditio,bclla arqae difcordix, paximprecanda e/l:,& pax non \n omnibus,fcd in

\.Ttt. i.his qui bona» volunutis funt,& falutationemaudiuiu Apoftolicam : Gratia vobis, & pax a

#y&/.7^0eo Patre, & Domino noftro Jcfu Chriftomuhiplicctar.-uc in pacc (y. locuscju5,& habi-tatio e|us in Sion.id cftjin fpecula,in fublimf,

tace dogmatu atq; virtutu.in anima crcdctis;

M^mS.cujus quotidie Angclusvidct faclcm Dci &rcvelato' vurtu, gloiiam Dei contcmplatur,

_ Undeobfecro te,& currcntem, utajunt , in>.

'^'pellojUt Lucinium tuum dcfidcres,quideiri utfratrem > fcd gaudcas regnarc cam Chrifto :

^at 'a^^^^ raptus cft,nc malitia immutarct mente

»^^'^]^'j^^cius.PIacitaenim crat Deo animaillius,& in

brcvi fpatio tcmpora multa complcvit. Nchs

Jolcndi magis,c]ui quotidic ftamus in prxlio

pcccatorum,vitiis fordidamiir,accipimas vuUiiera,& deoriofo verbo rcddltnii fumus ra«

tioncm.Illc )am fecurus &vidor tc afplcic

dc cxcclfo , & favet laboranti:& juxta fe lo-

cumpra»para&-.eodcm amorc& eade charita».

te,qua,obIitus oificij conjugalis In cerra quo-quc fororcm te haberc coeperat, imo iu ilium

fratrem ; quia calia conjundio fcxuni nonbabet nuptialem.Et fi adhuc in carne pofiti &renatiin Chrifto , non fumus GraECus& Bai-

barus.fcrrus & Iibcr,mafculus & fcemina,fcd

Cu.i . cmncs in co unu;n furaus:quant6 magis,cumcorruptivam hoc inducrit incorruptioncm, &

V. '' ^' mortalc hoc induent immort3litatcm,n6 na-* •^^•bcnt^neq; nubcntur , fed ctunt ficut Angeli in

caElis?Quando dicituion nubent,nequc nube-

tur,fed erunt ficut Angcli in caclis:non natu-

ra & fubftantia corporum tollitur, fcd gloiix

saagiiitudo monltiaiui.Ncauc cuim.fctiptiun

Lihtr III. 44t«ftiErunt Angeliifcci.Sicut Angdi.Ut)! (imi-

•'iitudoprorniccicur, vcritas dcicgaui. Erunr, aufmo»inquit , (icut Augeli ; id cfl > liiniles Angc- (ô jln-

Iorum:crgo homincs c(rc noa (icfiiKnr. In- felonmclyti quidcm , &: ar.gt-lico fpicndorc decoraci, (wnUs

ftd tamcn hoinincs : ut Apoftolus.Apoftolus """l^

nr,Maria,Maiia : &. confundarur hcsicfisjquae'Lj''^^î

idco inccrca &: nugna piomitcic, ut quac ccr-

ta & modetata fuiu , aufctar. Et quia hx-rcfeos fcmcl fccimus meniioucm , qua Lu-cinius nofter digna cloiiuentiae tuba prxdi-

cari poccfb ; qui , fpurcitfima per HiTpa^

nias Baiilidis h.rtefi faevicnce , & inftar pe-

ftis & morbi.totas inrer Pyrcneuiii &Ocea-«um valtaucc provincias, fidci Ecdefiailicas

rcnuit puricacem, nequaquam fufcipiens Ar-

magil , B*tbelon , Abraxas , Balfamum , &lidiculumiLcufiborain, ccteraque magis por-

tcnia, qr.am nomina : qujc ad impciitotuin

ic aiulicrcularum animos concitandos, quafi

dc Hcbraicis foncibus hauriunt , baibaro

fimplices quofquc terrcntcs fono : ut quod

non intclligunt , plus raircntur. Refcrt Irc-

ncus, vii ApofloUcoium tcmporum,&Papiar,

. audiroris evangcliftae Joannis difcipuius j

Epifcopus Ecclefiae Lugduncr.fis , quod Mat-Nobilet

cus qu dam , dc Baiilinis gnofkici llirpc dcf- »>«/»«

ccndcns , flinxum ad GaJlias yencrlt:& css''^'^ >^''*

partcs , per quas Rhod^nus & Garunna^'*'''/'. ,

fluunt , lua dodima maculavcnt : maxi-^-^^mequc nobiles fcminas , qujtdam in occnl- ^jjîf^

to myflcria reprpmitrens , hoc ertorefcdit- f«cr«»f,

xcrit, magicis artibus , Scfccrfta corporumi T>.lre-

voluntatc amorcm fui concilians.Indc , Py- ^^," ,^

renaum t:aniiens,HiIpanus occuparit:& noc" /-

,

ftudii uabueric, ut divitumdomos > K inipii5^^f;<«<«r

feminas tnaximc appeterct ,quje ducuniuxf.i,//i'.9

44«, Z>- îer 'Eplji. Tam,

j^TT^-j^ vari's(kiidcriis,fcmperdirceiiccs, & numqnaad fcientiam vcritatis pervcnientes. Hoc illc

fcripfit in iis libris.quos advcifus omnes hx-rcfes dodifllmo & cloquentilTimo fcrmoneeompofuit.Ex quo pcrpendat prudentia tua)

qua Lucinius nofter laudc f.t dignus.qui dau-fir aurcm , ne audirct judicium fanguinis : &omnem fubftantiam fuam difperfit , & dcdir

paupcribusj.ut juftitia ejus mancret in astcr-

num.Nec patrias (nx largitare cutentus, mi/it

Hierofolymorum & Alexandrinac Ecclcfiac

J^.lII. '^ntum auri,quanto multorum poffit inopixfubveniri.Qîod ciim multi mircntur,& pra:-

dicent;ego in iilo magislaudabo fervorem, 5c

ftudlam fcripturaru.Quo ille defiderio opuf-cuianoftra flagitavit / & miffis fex notariis »

fjuia in hac provincia Latini fcrmonis fcri-

ptorumque penuriacfl.defcribi fibi fccitqu^-,

cunquc ab adoitfcentia ufque in praefens tc-

pus diclavimus Non nos honoravit, qui par-

vuli & mtnimi Chriflianorura omnium fu-

inusi& ob confcicntiam peccatorum,Bethlc-

hemitici ruris faxa incolimus, fcd Chriftum,.

'Map.io» qui honoratuc in fervis fuis, & Apoltolis rc-

prom ttit,dicens;Qiii vos rccipiunt, me rcci-

piunt:& qui me recipiunt,rccipiunt cum, quimc mi/it.Itaque charilfijma filia,hanc cpifto-

5/«. 49. ^^^ amoris mci in illum habcto cpitaphium:

& quidquid poffc mc fcicrii in opcrcfpiri-

tuali , audaclerimpcrarut fciant faccula pofb

futura.eum. qui dicit in Efaia:Pofuit me ut

fagitam cledam , in pharetra fua abfcondic

mcrduos viros, tantis maris atquc tcrrarum

inter fc fpatiis feparatos, fuo acuminc vulnc-

arafTeût cum,mutuo in carne fc ncfciant:amo-.

36 fpiritus copulentur.Subtcriptio.Sandam te

«Oiposc & fpirita fcrvei iilc &amautcs>id cft>

Liher I 1 1, 44 j

Servator & cndos : dc qua in pralmo fcnbi- ^«^ lo,bitur:Njii ciorni;tavir,ncquc dorniiet,.]ui cu- p/", iio.ftodit ifiael.utHir , qui interprccatur vigil,

qui defccndic ad Daniciem , ad re quoquc ve- D*». 4.

niar,& poflls dicerc:Ego dormio,&<oi:meumC^'*^' 5»

vigilat.

ARGUMENTUM.Reftrt hijloriam cujufdam muUerii^quta Vi-

ro yerceilis adulierii fixLo accufata , cnm conji-

ten:eob ormenta deUto-jUvene , iffa nulla viad confejjlonem non admijfi fceleris adductpef-

fet,9cctfo u-jene,feptie^ ifla mori non potuit.Scri-

fjitiiwemhanc epifoUfn D.HteronymM tomet

tejle ) ut remiffum ac defuefcentem jam Jly"

l-^m i rurfu^ ad fcrtbendum actteret j acrevO"

cvet.

Ad iNNocENTiuMdc mulictc fcpticsiila.

EPISTOLA VII-

Sj^pc a mc Innocenti chari/Time poflula-

fti.ut de cjus rei miraculo,quae noftra at-

tace acciHerat.non tacercm. Ciimque cgo id

verecunac & vcre.utnunc experior,negarcm>

rocquc aflcqui pofTe diffidcrem^five quia om-nis rcrmo humanus infcriot efTct laudc cx\c^

, fti.five quia otium quali quaedam ingenij rii-

bigo parvulam iicet facultatcm , priltini fic-

catfct eloquij;tu e contrario alTercbas,in Dei

rcbus non poiribilitacem infpici dcberc , fcd

animum.NequcpofTe, eum verbadefictre qui

crcdidifTct in vcrbo.Quidigiturfaciani? ^odiroplcre non poffum denegarc non audeo.Su-

pcr oncrariam navcm rudis vcdor imponor.Ec homoqjii ncc dum fcalmum in lacu rexi,

, Euxini avicis crcdor fragoribus. Nunc mihi.. cvaac fcentibus ccrris, caclum undique & un-

f,diquc pontus , nunc unda tencbris inhorrcf-

t «cus,5c c<Kca ao(^c,nimboxam fpumei fiu^us

T 6

444 O- Mimn. £/»»/?. Tam.cauefcunt. Horcaiis , ut tumida malo vdaCurpendani , trudentcs exnlicera > clavum rc-

gam. Pareo jam jubcnti,&: quia charitas om-nid potcftjSpiricu fan^lo cutfum proicqueu-le confidam, hablturus in utratjue parte fo-

Jatiam.Si me ad opratos portus aftus appa-

lcritjgubernator putaboi;ri intcr aiperos o:a-

tionis aufra(fûs impolitus fermo lul>ftiterit>

facultatem forfitan rccjuires, voluntarem cer-

* AUns ^^ *fl*gitarenon potcris.Igitur Vercells Li-

fttgilUre §,^^^^ civitashaud procul a radicibus Al-

jûUfr pium fita,olim potcns , 'iiunc raro cft habita^

falf" ..torcfcmirata, Haoc cum ex morc confularis

^/^''^^"'poccntia tDviferct.obJatam Cbi quandam mu-

Uti Cî^wculam una cum adultero (

nam hoc cri-

t»rtii.^*" maritus impcgcratj pocnali carceris har-

xortcitcumdcdir. Ncquc multo poft.cilm li-

vidascarnes ungu]acrucntapulfarec,& fulca-

tis lateribus dolor quaererct vcritat:m;infe-

licifllmus juvenis volcns compcndio mortis.

longos cruciatus vitarcdum in fuum mcnti-

tur fanguincm, accufavit alicnum , foiufque

omnium miferrimus , mcrito juffus eft percu»^

ti.qui non rcliquit innoxix , unde polfct ne-

gare.Atvcro niulier fexu infirmior , vircutc

forrior,fusm cum cculeus corpus extendcrct>

& fordidas putore carccris manus poft tcr-

gum vincula cohibcrcnt,oculis quos tantura

tortor alligare non potcrat, fufpexit ad co:-

lum,Sf evolutis per ora lacrymis^Tu, inquit

»

J^nlierh t^ ftis cs Dominc Jcfu. cui occultum nihil cft,

precntio. qui es fciutator rcnum & cordis,non ide6'mcnegarc vellc bc pcream,fed ideo mcnciri nol-

le,ne peccem. At tu mifer homo, fi interirc

feftinas.cur duos intcrimis innoccntcs;£ qui-

.^^''*/> dcm & ipfa cupio mori,cupio* invifum boC

Vififtin.,cojp^s ciucic.fcd non ûali aduUcia» Pr sc-ila

Liber I Tl. 44fjagulilm.micanccm intiepida cxcipio mJcio-

ncm.innocenciam tamsn mccuni fcram.Noa

moritur,qUifquis fic vi<ûius occidituu Igi-

tur con{uijris paftis crdorc luniiuibus, ut ic-

rajquacguftatumremel fanjûincm fempcr ft-

t!t,dupl;cari tormenta |ubct. \n fc auie deo-

tibus frcndcns , fimilem carnifici minitacus

cft paeuam.nifi conStcrctur fexus infirmior >

ûod non poccr.it robur viriie rcticcrc. Suc-

currc Dominc Jcfu{aic rauHcr jad unum ho-

mmcm tuum , compluia funt inrenta luppli-

cia.Crines ligantur ad ftipitcm, & toio cor-

porc ad cculcum forcius ailigato.vicinus pc-

dibas igois apponitur.Utrumquc laius carni-

fei fodit,nec papil!is daniur induc.s. Immo-ta mHlisr manct,& a dolorc corpotis Ipitita

fupcrato.dum confcientix bono fruiEur , vc-

luit cicca fc fsvire tormcnta.ludrx crudclis >.

quafi fuperatus attollitur.IlU Dominum pre-

catur.Solvuntur mcmbra compaginibus. llla-

oculos ad cslum tendit ,quafi de commu«i

fcclcrc alius confitetur. Illa pro confitentc

Dcgat,& periclicans ipfa alium vcndicat pcn-

clitantcm.Uiva intcrim vox cil^Caedctorque,

urc, laccra, non feci, S\ didis tollitur fidcs ,Af«/f«^

Tcniet dics, quas feoc crimcndiligenter difcuy^.^^^^^

tiac.-habco judiccm mcum.Jam Jaifus tortoi

fufpirabat in gemim, ncc crat novo vulncri

locus.Ta vidafsvitia.corpas quod laniarar,.

horrcbat. Ex tcmplo ira cxcitus Confula-

ris : Quid mnamini ,inquit, circumftantes y.

fi torqucrimulicr mavult quam pcrircrAdul-

tcrium ccrte finc duobus committi non po-

tuit:& erte credibilius reor , noxiunncam nc-

gare fe fcclcic , quam innoccnicm juvcncnx

confitcri. Pari igitur prolata in ucrumque se.

tecujdamaatos caiiufcx tialiit ; ioi,us ad ^2*=-.

^

44

6

^. tiierm. "Epift^ Tam,Damnft ftaculam popuhis effaiiditur.vu prorrus quafiff*^in mic^tare civitas putaretur : ilipatis piocuc. syfTi/i CT porcis ciuba HenCatur.Et quikm mireriimi iu.

veais ad prinra Itaum utum aaipucacar gla-

dio caput truncumquein fuo fanguine volu-tacur cadaver.Poftquam veio adfcmaiam vc-tum eil,& flcxis in terram poplicibus , fuper

tremenrem cervicem micanselevacus eit gla-

Mulier ^^^^>^ exertam carnifex, dextram totis viri-

innoxi* ^^^ concitavit. Ad primum corporis taclumdecclUn (tccit mucro lcchalis > & leviter pcrlbingens«o/^Weyf cucc,rafurx modica: fanguinem afp.-rivt. Sine

bello imbcUem manum percairor expavit, &vidamdexteiam eladio marcefcentc miratus,

fecandos impctus torcjuet. Lapguidus turfus

in femina mucro delabicur, &: cjuafi f:minamferrum rcam timerec actingercciici cerviceru

torpct innoxiam. Icaque futens & anbclans

lidor,pa]uiam--nto in cervicem recorto, dumsotas exciic vires,fibuia qus cl;aiiydis mot-deba: oras,in humum ixcuflicig arufqucrei,

eiifem librabac iu vulnus.Ea tib >ait mulier»ex humero aurum ruit , collige multo qu^li'.

tum labore qc pcreat. Rogo qux itla fecuri-

tasJlmpcndeuiem nou timet morccm.lxtatur

Uiulitrpci^cuira, carnifcxpallet , oculi gladiumnon

liciore videaccs,cantijm fibulam vident.Ec nc parumfertiorr clTecquod non formidabac inictiiam.praEftat:

*• yl//4i.['<=''Cficiumfa:vicnci. Jam igicur & ccrtmm *

ttrttHt ictum facramcntum frullraverac Tiinicacis»

i£iH4 fa, iam fpiculacor exccrritus, & non credcns fer-i

cra.m^n, lo.iiAUCionem apcabat in juguluraj uc qui fc-

^Rrltm^^*^^ nonpoterat,faiccm prcmence manu cor-

* AUas P°'^'* conderccur. O omnibus res ioaudita

»Ma«<irf-'i;i;culis.Ad capulii gladius rcflcditur,& vcluc

m«r. dominuinfuum vidus afpiciens,coni:cirus eft

k feiiic non polic.Huc,iniC aiihi luum cxc-;

Libtr III. 4 47pla pUfrorum , qui intcr fiigidos flammaiumglobos hymnos ediderc pio fletibus , circa

quorum (araballa fandamquc casfaticm , iii-

noiium lufit^inccndium. Huc bcati Dauielis

revocctut hidoria, juxta quem adulautibus

caudis,pracdam fuam lconam ora timuerunt.

Nunc Sufanna nobilis fidc mentcs omniumfubeat,qaa: iniquo damnata judicio , Spiritu

fando puerura replcntc, fervata cft.Eccc nondifpar in utra-^u-miferiCcordia Domini. ^"^j^w>-;,libcratapcr )ud;ccm,nc irct ad gladiumthsc a^ s«ji.judicc damnata abfoluta pcr gladium cft.Ta- nz coUft-

dcm eigo adfeniinaai vindicandam populusfio.

armatur.Omnis 2tas>omnis fexus carnificem

fugat,& costu in circulum coeuntc , non cic-

dit pcnc unufquifquc quod vidct. Turbatur

tali nuntio uvbs propinqua , & tota lidoium* turmaglomcratur. E quibusmcdius , ad* ^-'« f

quem damnatorum cura pcrtinebsrjCrumpes /^t^^fJ^

& caniiiem immundam ptrfufo pulveretur-

pans:Meum,inquit,6 cives.pciitis caput ? nie

illi vicarium * datis ? Si mifericordrs, fi ^lc- .

^'">-

mcntcscftis-jfi vultisfervare damnatam.inno

Ccnscertc perirc non debeo. Qiio flctu vulgi

concufTuscft animus , mosftufque fc pcr om-ncs torpor infinuat:Sc mivum in modum vo-

luntatc rautata.cum pictatis fuifrct,quodan=.

te defcndc,ranr,pictatis vifum cft gcnusjut pa»

tcrcncur occidi. Novus igitur cnfis , novus-

petculfor opponitur.Stat vidima,Chrifto ta-

tum favc ite mun ta. Semel percuffa concuti-

tur, itcrum rcpctita quaffatur , tcrtio vulnc-

fata proltcrniiur. O divina potcntis fubli-

manda potcftas, qux prius fueratquarto per-

cufla,ncc Idcfa , idto pauiulum vifa cft morioe pro ca.periret innoxius. Clerici ,quibus

id o£cij cutjcrucaium liutcis cAdi^si ob*

448 D. Hieren. Eptfl, fam,volviint ) & foir.im humum lapidibus ci'-»

{liusatcSi cx more tuaiuluai parant. leftina-

to foi curfa occafu;« prtit , & mifcricordia

Dci ceicrior tnatura nodc acivenit.Sabito fc-

mince palpitat pcclus, & ocuiis <.iu.srcniibus

lucem.corpus as-mtcur ad vicarn.iam fpirat

,

jam viiiecjjam fabicvacur» 5c !oquitur:]am in

illam potcft utbcmcrumpercDoiuiuas auxi-

liacor meus > noa timebo , ejaid faciat mibihomo.Anusiutcrim ^]aa;dam , cjux EccIcSae

fuflmtabatur opibiis, flebicunvcoslo (piiitum

reddidir,Sc quafi Je laduftria ordinc currente

*Ali*i^ rciam.vicariutncjmulo cornus opciitur. Du-Hitore. biaadhuc luce,i:i iidore * diabolus accurriC,

quxrit cadavct occifa: , fcpulcrum Iibi mon-ihari pctic, vivcre putat tjuam mori potuiire

niUMtur. Recens a Clericis ccfpcs oftendicur,

& dudam fupeijafta humus cumhis vocibus

in^jeritur flagitanti,Ecue fcilicet olfa )am c6-

dica. Infcr novum fepulcro belluii), 3c ii hocparum cll , avibus ferif^juc lanianda niem-

bra difcerpe. Scpties pcrcuil^a d;bet aliquicJ

plus raorcc p>;rpcti.Tali ergoinvidia carniti*

cc confufojclam domi muiier rcfocillatur ; Sc

nc forte crcber mcdjci ad Ecclcfiam coranifa^

tus fufpicionis pandetct tjam , cum quibuf*

dam virginibus ad fecrctiorcm villulam fcdto

crine tranfmittiair.lbipaubtiin viriH habita

vc[lcmutata,in cicacriccm vulnus obducitur.

Et 6 vcrc jus fummum fumma malitia , pofl

canta miraculaadhuc fzviunt lcgcs. En quame gcftorum ordo pcttraxit ? Jam cinm ad

vyx^ Evagrij noftri nonicn pcrvenimus.Cujuscgo

frtHS, ?^° Chvillo laborcm.fi arbitrer a me dici pof-

fc.non fapiam : fi penitiis taccic vclim , vo-cc in gaudium cruinpcutc non po(Iim.Qui$.

wiixn val^ac digao cancre ptxconio , Auieiu

Lther I T I. 449tium Medlolani incubancera, hujus eicubiis

fcpultum pcnc antcquam mortuum ,'Roma-

num Epifcopum jam pcne fadionis laqacis

irrctitum & viciiVe aivcifaiios., & non no-

cuiife fupcratis ?

VerHm hs.c ipft equidem spntiis exclufus iniijuis

ttAtereo y atque aliis ôj} trê metf/ânda re-

Itnquo.

Pracfcntis tantum rei flnc contentus fum,

Impcratorem dc induftria adit, precibus fia-

gitat,merito lenit folicitaiinc promcretur.ut

icdditam vic2,rcddcrct libsrtati.

ARGUMENTUM.Taula,n$bfltjJimA mfitrona Retnana.fatre Ro-

gato.matre BUfiila,ex Corneliorum,& Graccff-

rum familiis erta-,Toxotio nupfit , ex tcquequa*

tuor edidit filias, Blafillam , Paulmam , 'Eujlo^

ch um tognementoJuliAm,(^Ru^nant, ^ frjh-

ter has Toxotium etiam fiUutn :vir6 mortuo , fe

tetam inobftquium Chrifti tr^dens.a fauliKOy

C^ Epiph.tnis Eptfcopis decla ntenachi vitam

frofiteri cxpit.Vixit in hocpropofito Romt. annos

quinque : mox H erofolymam profeda , in Be-

thlehem confedit:uhicutn fro viris,tumpro mu-lieribus virginibm monajleriis conditis annis vi-

ginti fancitjjime vixit : nunc eju« vitam Tt.

Jiieronymus fcrihit (^ Eu^cchtnm filiam, quA

fojl eam monafterij pnfes reliHa tfi confo~

latur

Ad Eustochtum Virwincm epltaphium

Paulae matrfs.

E P I S T O L A VIII.

SI ctmda corpoiis mei mcmbra vertcren-

tur in lingufls, & omnes artus humanaYocc refonarenc, nihil dignum fanclae ac ve-

nctabilis Paalx virtutibus diccrcm. Kobilis

gcncrcfcd muko nobilior faiiilitate : potca*

4ro' D- Titerm.ltiJl.Inm.

quondam divitiis , fed nunc Chriili pOTper-

tate infignior. Gracchoram ftirps, fobolcs

x' IxScipionum.Pauli hcrcs, cuJQS vocabald tra-

ri(!i'riis^'^^ ' Marciae Papiriae matiis Africani vera 8c

Koma- germana progenies. Rorax pr.ttulit Bcthlc-

nofunr htm : & auro te£ta fulgcatia informis luti

f*mi\iis viiitate mutavit.Non maercmus, quodtalenj^^*"" amifimus, fed gratias agimus , quod habui-

mus , immo habcmus.Dco enim vivur.t om-nia : & quidquid revcrtitur ad Domiuuin , iij

familiae numcro computatur. QuamquamamilTio illins , cxleftis domus habitatio fit:

' '* qu2 quandiu in corporc fuit pcrcgiinata clt a

Domino, & vocc fempcr flebili querebatur

,

_ diccns:Hcu mihi,quia pcregrinatio meapro-*/**'l9'longata eft, habitavi cum habitantibus Cc-

dar, niultam pcregrinara efl: anima raea. Necmirum , fi planxerit fc verfari in tencbris >

I Tw». ^f hoc cnim Ccdar interpretatur ) cum mun-

f/fw\ dus in maligno pefitus fit : & ficut tencbrac

illmSjita & iumeeius,luxquc ui tcncbris lu-

y/vj 8 ceat, & tcnebrs camnon coniprchcnderunr.

pyt;,^/j\ j]Unde,& iliad crebrius infcreba::Adyenatum,

& peregvina , ficut omnes patres mei. Et ite-

rum.-Cupio diflolvi, & clle cum Chriflo.

Qaotiesautem infiimitate corpufculi { quamincrcdibili abnincntia, & daplicat s coutra-

xcrat jejunlis,) vexabatur,hoc in ore voWe-I Cer.^.batiSubjicio corpus meum , & in fcrvitutejnV,om

14'1-cdigo : nc aliis prsdicans , ipfareproba in-

P/i/.j^. vcniar. Et banum eft vinum non biberc , 6c

4C.JI. carncm nonmanducare. Et:Humi!iavi in je-

junio animam meam,& totam hcflvim meumverfavi in infirmitatc mca , & vetfata fuminmiferia, dum mihi configitur fpina. At-quc intcr doloris acaleos , quos mira pa-

tientia fultincbac , quafi apei;tos fibi cXiOS

Lihet I r r. 4 ? I

arplceret, loqncbatur : Quis dahit mihl pen. bat . .

nas, ficut colitmbz : & volabo > & ^^^'^^^^-tTitn.^.cam? Tcftor Jefum , & Sanclos ejus, i^pCnm-An^elmque proprium Angclum , qui cuftos fuic , ScCMflot

^

Comcs admirabilis femin.T, mcnihil in jrra-P**^*«

tiam , nihil morc blandientium loqui : fed ,

quidquidditfturus fum, pro rcftimonio diccrc

Sc minus ejus cflc meriiis , quam totus orbis

canit, faccrdotes mirantur , virginum choui

dcfidcrant.monachorura , & paupcrum turbx

deplangunt. Yis jledor.cjus brcvirer fcirc

virtutcs ? Omnes fuos paupercs paaperior

i|)fa dimifit.-Nec mirum dc pvoximis , &familiola, quam in utroqueCcxu de fervis cSc

aocillis, in fratrcs fororefquc mutaverat.ifla

proferac: ciim Euitochium virguicm , Sc de-

vbtam Chrifto filiam, in cujus confolatior.e

libcllus hic cuditur, procul a nobili generc ,

fola fidc & gratia. divitem rcliquerit.Carpa-

mus igitur narrahdi ordinem. Alij altius repc-

tanr,& a cunabulisejus ipfirqucCut itadica)

crcpundiis macicm B!3efillam,& Rogatumprofcrant patrem:quorum altera Scipior.um ,

Gtacchorumque progenies eft:alier pcr om-ncs fcrc Grxcias ufquc hodic ftcmmatibus ,

&. divitiis,ac nobilitatc Agamcmnonis fcrtur

fanguincm traherc, qui dccennali Trojam^^^ j^,obfidionc delcvit. Nosnihil laudabimus,nifi

quod proprium cft , & de purifTur.o fandac

Imentis froncc profertur. Quamquam Dorai-

nus atquc Salvator in Evangclio doccat Apo- Mat.j%flolos.fcifcitantcs quid fibi rcdditurus,fic,qui

omnia fua pro nominc cjus dimifcrunt.cecu-

pluin in prjcfentiarum rccepiuros , in fucu-

ro vitam xtcrnam.Ex quo inteliigimus nonlaudis cfic^poiriderc divitias, fcd pro Chrifto

cas coaccmoctc : non tumctc ad honorts, fcd

4yi D. Uieron. Tpip. Tam.pro Dei fidccos parvipcndcre. Vcre , quolpoUicitus cft fcrvis fuis & ancillis SaW&tor ,

teddit in prxfcnti Nam quae unius urbis con-

*.- -.,: tcmfit oloriam , totius orbis opinionc cclc-

natto bratur.Quam Roms liabitantem, nullus cx-

Hierofo tr3 Romam novcrat , latcntem in Bethlchemlymirtt- & Batbaia & Romana tcrra miratur. Cujus^^' enim gentis homincs ad fanda loca non vc-

niuntj ? Qais autcm in fanc^is Jocisprxtcr

Paulam,c|uod plus inter homincs miiareniur,

.invenit:-Ha:c,{icut intcr multasgemmas prc-

tiolitTima gemma micat,& jubarfolis parvos

igniculos ftellatum obrait, & obfcuiat •• ita

cun(ftorum vircutcs & potcntias fua humili-

tc fupcravitjminimaquc fuit iiuer omnes > ut

omnium major eiTet : & quanco fe pius dcji-

cicb3t,tanto magis a Chrifto fablevabatur.

Latcbat , & non latcbat. Fugicndo gloriani

gloriam merebatur, qua: virtutem quafi um«bra fcquitur,& appctitores fui dcfercns,appct!C

ccntemptorcs.Sed quid ago, narrandi ordine

practcrmittens?dum in fingulis tcncov,non fei«

vo praecepta dicendi.Tali igitut ftirpe g;ae-

rata, junda efk vito Toiocio , qui jEnex 2c

Juliorum altifiimum fanguincm ttahit. Undccriam fiiia cjus Chrifti virgo Euftochiu Ju-

lia nuncupatur,& ipfc,]ulius a magno dcmif-

fum nomcn Julo. Et hxcdicimus, nonquodhabentibus grandia (int fcd quod contcmne-tibus mirabilia.SaccnIi homincsfufpiciiiteos,

qui his poUent privilegiis,non laudamus,qui

pro Salvatore ifta defpexcrint : Sc mirum in

modum,quos habentcs parvipend mus, fi ha-

bcre nolucrint, prccdicaraus.His inqnam, ot-

ta majoribus , & foecunditate ac pudicitia

probata primum viro dcindc piopinquis , &totius urbis tcftinionio,cunvquiuque libcios

Lther TTT, 4jjeJidKrct.Blaffillam , fuper cujus morte camRoma: coiifolacuj fum:Paulinam , quar fan-

dum,& admiiabilcm virum & propofiti &rcrum fuarum Pammachiumrelii]uit hcrcdc ,

ad quem fupcr obitu cjus parvulura libdlumcdidimus:Eun:ochium , qux nunc in fandis

locis virginiratis & Ecclclia: moailc prctio-

fum cft:Ruffinam,qu3e immaturo funcre piuminatris animum coiiftcrnavit :& Toxotium,poftquem parcre denitmc iiuelligcrcs camnon diu fcrvire voluilTe officio conjugall, fed

juariti dcfidcrio,qui marcm optabat , liberos

edididc.Poftquam vir mortuus eft , itaeumplai)xit,ut prope ipfa moreretur:itafe covcrtit

ad Domini fcrviciitcm , utcjus mortcm vidc*

retur optafle. Quid crgo refcram, amplae 8c

nobilis domus , & quondam opulentiffima ,

omncs pene divitias in paupcres erogatas ?

Qiiid in cun(ftos clcmcntiflimum animum,&bonitatem eciam in eos quos numquam vidc-

rac,cv3gantem?Qjiis inopum moriens, non il-

lius vcitimentis obvolutus cftjQuis dinicorii

non ejus facultatibus fufhcntatus eft?qno cu-

riofilTime tota urbe petquircns darnnii puta-

bacfi quifqua dcbilis & cfuriens cibo fulKn-

tarctur alcerius. Spolitbat filios,& inter oi^-

jurgates propinquos,majore fe cis hercdira-

te.Chcifti mifcricordia,dimittcrc loqucbacur,

Ncc diu potuit excclfi apud faeculum generis>

Sc nobiliflimae famiiiac vifitationes & freque-

tiam fuftinere. Mxrcbat honorcfuo, & ora

laudantiii dcdinare ac fugcrc feltinabat.Cu-

qucorientis & occideniis Epifcopos ob quaf-

dam Ecclcfiarura diflcnfioncs Romam Impe-riales littcrae contraxifl"cnr, vidit admirabilcs

viros.Chiiftiq} pontificcs.PauIinum , Ancio-

cheoae urbis £pircopum-.& Epiphaaium^Saift^

4j;4 ^- Kitr.^Efifi. Tnm.minx, Cypri.qua: nunc Conftantla] dlcltuf ,',

quoiuoi Epiphanium ctiain hofpitem habuit:

Paulirium , ia aliena manentcm domo quad"

proprium huraanitate poiTcdit : Quoium ac-

ceiifa vircutibus, per momenta patriam defe*

reie cogitabat : nondomus , non liberorum,

non familior.non pGfTcflionum, non alicujus

reiquce ad fxculum pertincr, mcmorrfola, fi

dicipotcft, & iijcomitata adcrcmii Antonio-rum,atquePaulorum pcrgcrcgcftiebat. Tan*dsmqae cxada hicme,apcrto mari , rcdcunti-i

biis ad Ecclcfias fuas Epifcopis, & ipfa votocuni cis ac dcfiderio navigavit. Quid ulrra

dilfcro ? Defccndit ad portum, fratrc, cogna-tis, aflinibus, &quod his majuscft, Iiberis

profcquentibus , & clcmeutilfimam mattcmpittatc vinccre cupicmibus. Jam carbafa ten-

dcbantur, &rcmorum dudlu navis in altum

protrahcbatur , parvus Toxotius fuppliccs

manus tendcbat in lictore.Ruffina jam nubilis

ut fuas cxpedarct nuptias,taccns fletibus ob-fccrabac:fc tamen illa ficcos tcndcbat ad cse»

lumoculos,p)etatcmin filios pictacc in Deufupcras.Nefcicbat fe matrem,ut Chrifti pro-baiet ancilla.Torquebantur rifccra , & qua(i

a fuis membris diftrahercntur,cum dolorc pu-gnabat:in co cunitis admirabilior , quod ma^gnam vinceret charitatem.Inter hoftium ma-nus & captivitatis duram uecefTitatcm nihil

crudeliuscft,quamparentc a libcris feparari.

Hoc contra jura naturac plena fides patieba»

turimmogaudcns animus appctcbat,& amo-rc filioru majore in Dcu amore contemncns,in fola Euftochio,qu2 & propofiti , & navi-

gationis C]us comes crat,acquiefccbat. Sulca-

bat intcrim navis marc;& cun6tis qui cum ca

vehcbamur,littora rcfpicicntibus > ipfa avcr»

Liher III. 4fyfos tencbat ociilos.nc vidcrct, quos finc toi-

mjnto vidcre non pocciat. Fateor,nulIa fic

amavic filios,quibus, antcqtiam proficifccrc-

tur,cun£la largita eft,cxhcredans Te in tcrra ,

ut hrredicate inycniret in carlo.Dclata ad in- EuTeb.

fulam Ponc;am, quam , clariirimx quoudam ^'j'?.

fcminarum.fub Domiciano principepro con- ^f^'-?;

fciTionenominis ChriftlanUFlavia: Doniitill^<.''*•-

nobilitavit cxilium : videnfquc ccllulas hi

quibas illalongum martynum duxcrat , su.-

ptis fidci alls , H.icrofolymam & fanfla loca

idctc cupiebat. Terdi crant ventii & om-nis pigra vclocitas.Incct Scylla, & Charyb-dim Adiiatico fe crcdens pelago , quafi per

ftagnum vcnit Methoucm:ibique refocillato

corpufculo,& falc tabctcs artu, in littore po-ncns, p:r Maleam , & Cytheram fparfafquc

pcr aequor Cydadas, & crcbris freta concita

tcrris,poft Rhodum & Lyciam, tandcm vidit

Cyprum : ubi fandi & vcncrabills Epiphanij

pedibus provoluta,dccem ab eo diebas rctcn-

ca cfljnon in rcfcdioncm,ut illc arbitrabatur,

fcd in opus Dci,ut re comprobatum cfl.Namomnia illius religionis lulUans monaftcria

prout potuitjtcfrigcria fumptuii fratribus dc.

rcliquit , quos amor fandi viri dc toto illuc

orbe coduxcrat.Indc brevi curfu trasfcctavic,

Scleuciam, dc qua ifcendes Antiochia, fandlconfclToris Paulini modicum charitacc dc-

tcnta, mcdia hicmc , calcntc ardore fidci, fc-

mina nobiI's,qu3E prius cunuchoru manibus Pijf^ri-

portabatur,afeilo icdcns profccla e(t.Oinitto ntticnS

Ccclcs SyrisE & Phocniccs itcr ( ncque enim ^f'*^*l.

hodosponconcjus difpoiuifccibcre^ ca tan-"*"*''*

tumloco nominabo,quac facris voluminibuscontincntur. P.ytitoKomana colonia, & an-ti^ua uxbc Sydgaedcic]ida,in Saicptx lictotc

4^6 jy. Hieron.Eplji. TAin.

Hclia: cft iagreira turticulam:in qua adorat»

Domino SaWatorc>p;r arcnas Tyri.in quibus

Aci 11 Rcaua Paulus fixic , pcrvcnit ad Coth > quas

z »n i \ ""i-ic Ptolcmais dici:ui;& pcr capos Maged-dojoiia: nccis confcios>intraYit tcrra Phili-

ftiim.Miraras ruinas Dor,urbiscjuondam po-tentiilimx,& vcrfa vicc Stratonis turtim ab

Hsrodc rcgc Judxs in honotc Cxfaris Au-

Acl. lOtoiil^i Caefarea nuncupata,in qua.CorncIij do.

XI. mu,Chrilli vidit Ecciefia, & Philippi adicu-

las,5c cjbicula quatuor virgiau prophetaru,

Deindc Antipactida fcmlrutum oppidulum »

quod de pacris ncminc Hctodes vocaverat:&

Lyddam vcrfam in Diofpolim, Dorcadis at-

Acl.^. "^^* iEnc2B rcfurrcclionc ac faiiitatc inclyta.

ilfit^-.MsHaud procal ab ca Arimathiam viculum Jo-

j.Re.iifeph,qui Donjinum fepelivit:& Nobc.utbem*--•* quoudam faccrdoiii , nunc turaulum occifo-

* I, runi.Joppcn qaQque,fdgiencis portum Jonae ,

& fuc aliquid pctftriugam ic fabulis poeca-

rumjrcligacae ad faxum, Andromedcs fpcda-

triccm Rcpctitoque itiQcrcNicopolim , quae

prius Emaus vocabatur, apud qua in fradio-

nc panis cognltus Dominus, Cleophae domii

L«c.i4.in Ecclcfiam dedicavit.Atque indc proficifccs

alcendit Bethoron infcriorcm & fupcriorcm ,

urbes a Salomonc conditas, fcd varia pollea

bellorum tcmpcftace deletas,ad dcxcctam af-

picicns Hajalon , & Gabaon^ubi Jcfus filius

Navc concra quinuuc rcges dimicans,foIi im-

!^y^*'peravit,& Iunx;&. Gabaonicasobdolos & in-''"'

'/idias focdcris impccraci , in aquarios ligna»

riofquc damnavic.ln Gabaon, urbe ufque ad

folura diruta , paululum fubftitit, rccordata

pcccati cjus,& concubinac in frufla diyifac, &lud, i-.^'''''"^ Benjamintrecetos viros proptcr Pau-

lo» iaiQ ApoHoloiU ccrccvacos.Quid diu mQiot ?

Ai

Liber IIT. 4j7A J lacTam maufolco Hclcnx derclii^d , quxAdiabcnorum regina in famc populum fru-

mcnto juvcrac, ingrerTa eft Hicrofolymam ,

urbcm ttinominem , Jcbus > Salem Hierufa- ôfephf

Jcm.quoe ab Hclio poftea Hadriano dc rui-^'^*^'

nis & cincribus civitacis in vEliam fufcitata p''^'^;^.^^

eft;. Cumque ptoconful Paiaeftias, qui fami-/,^^',^

liamejus optime noverat, prajmiflls appari-Zc»^ tri

totibus judKTct parari prajtorium, clcgic hu- hmir,

milcm ccllulam:&: cunda loca tanto ardorc

ac ftudio circumivit, utnifi ad rcliqua fcfti-Prtf;?r<«-

aaret, a primis non pofTct abduci. Proftrata-*^" frquc antc cruccm, quafi pendentcm Dominum ^*"'*

ccrncrctâdorabat.Ingrcfla fcpulcrura, refur-^^^^^^

rcdtionis ofculabatur Iapidem,qucm ab oftio Demtnimonamenti amovcrat Angelus:& ipfum coi~ atque

poris locum.in quo Dominus jacuerat , quafi'^*'"

fiticns defideratas aquas, fideli ore lambebat. *?'"''*•

uid ibi iacnmarum , quantum gf"^'tuum ,^^^ .«^quid dolorisefFuderic, tcftis cft cuncflaHic- ' *

rofolyraa, tcftis cft ipfe Dominus, quemro-gabat.Indc egrcdicns afccndic Sion , qux ia

arcem vel fpcculam vertitar. Hanc urbcmquondam expugnavic & reacdificavic David.

j^ j^_ -

Dc expugnata fcribitur:Vx tibi civitas Aricl,

idcftjleo Dei:& quondam fortifTima , quam^r^^ l-»cxpugnavit David. Etdeea, qux zdihcata

cft.didura cft:Fundamcnta ejus in montibusfandis diligit Dominus portas Sion , fupcr

omnia tabernacula; Jacob. Non eas portas,i,r.; g^'qaas hodic ccrnimus in faviliam & cincremdifToIutas , fed portas, quibus non praevalet

infcrnus,& pcr quas crcdcntium ad Chriftumingrcditur multitudo. Oftendcbaturilli co-M.Kt,l61

iHmna , Ecclcliae porticum fuftinens ,infedacruorc Domini , ad quam vinftus dicitur&

flagcllacur.Moftrabacui; locasûbi fupci ccii->

Y

4j8 D. Mur. tpi^. Fam.

jj^^,^ tumyiginti credcntium animas Spiritus fan-

Jchcl. i»ûs dcfccndiflct , ut lohelis vaticinium com*plerctur.Dcinde pro facultatula fua paupcri-

bus atquc confcrvis pccunia diftribatajpeirc-

xit Bethlchej& in dcxtcra partc itincris ftctic

Gen tK.^^fepulchrum Rachcl, in quo matcrBcnja-

'min, non, ut vocavcrat moriens.Bcnoni, hocclt,filius doloris mcijfed, ut patcr prophcta-vit infpiritu.filiumdcxtrae procreayit. Atqacinde Bethlehem ingrcffa, & infpccum Salva-

loris introicns,pollqua vidit facrum virginis

diverforium,& ftabulum in quo agnovit bospoflcfrorem fuum, & afinus praefepc Dominifuiût illud implcrctur, quod in code Prophc-ta fcriptii cft.Beatus.qui feminat fupcr aquas,

7/A.I.jiubi bos &: afinus ca!cat:meaudientc jurabat»

ccrncrc fc oculis fidci infantcm pannis invo-lutum,vagicnte in pracfepc Dominum,Magos

Lue i. adorantcj.ftellam fulgcntem defuper, matremffiUitt.

yirgiijcmj nutricium fedulum,paftores noitc

vcnicntcs , uc vidcrcntvcrbum quod fadumerat,& jamtunc cvangcliftx loannis princi-

lean l P''^'"dcdicarcnt : In principio erat vcrbum ,

& vcrbum caro fadumeftrParvulos interfc-

doSjHcrodcm faevientem.Iofeph & Mariamfugientcs in 7Egyptum,Mixtifquc gaudiola-

crymi$)loqucbatur:$alve Bcthlehcm , domusJeitn.S. panisjin qua natus cft illc panis, qui de coelo

Mi(h.\, dcfccndit.Salvc Ephrata rcgio uberrima, at-

quCxoepê^ôpfjCujus fcrtilitas Dcus eft. De te

quonda Michatas vaticinatus cft.Et tu Beth-

lehem domus Ephrata,non minima cs in mil,

libus luda.Ex tc mihi egrcdictur, qui fit prin-

ccps inlfrael,& egrcffus cjus ab initio a dic-

"Rtm 9. bus aEtcrnitatis.Propterci dabis cos ufquc aj

r/". 109. tempus paricntis.Pariet , & rcliquia: fratrum

cju$ coaTC^ccQCui ad £Uos Ifuei, la tc coim

Liher III. 4jfpatuscft ptinccps,qui antc luclferura genitus

clV, cujus dc Patrcnativitas omnem cxccdic

aetatcm. Et tamdiu in tc Davidici ^'^"cris^^^ j.;

origo pcrmanfit, donec virgo parctct,& rcli-

quiat populi crcdcntis in Chciftam convcrte-

icntur ad filios Ifrael, & libcrc prxdicarcnt

:

Vobis oportcbat ptimum loqui vcrbum Dci:

fed quoniam rcpuiiftis illud & indignos vos^^^, ^^.

judicaftis aetcrna vitacrcccc convettimur idr:i>n ^^gentcs.Dixcrat cnim Dcus : Non vcni nifi ad

ovcs pcrditas domus Ifrael.Ex co teporc Ja-

cob fupcr co vcrba coplcta funt : N6 deficiet

princcps cx Juda , & dux dc femoribus ejus ,

doncc vcniat,cui rcpofitum cft,& ipfc crit cx- .. .

pcftatio gcntium. Bcnc David jurabat, benc ^'*

ota facicbat,diccns:Si, introjcro in tabcrna-

culum domus mca:,fi afcendcro in lc-tii ftra-

ti mei:fi dcdcro fomnu oculis meis, & palpc-».

bris meis dormitationem, & requiem tcmpo-tibus mcisjdoncc inveniam locum Domino »

tabcrnaculum Dco Jacob.Ec ftatim , quid dc-

fidcrarcc eipofuit.atquc oculis prophctalibus

qucm nos vcniffe jamcredimus, illcvcntutii

cifc cernebat.Ecce audivimus eum iu Ephratxinvcnimus eum in campis iilvae. Vau quippcfermo Hcbraicus,ut tc doccnte didici , n6aMariam matremDomini hoc cft, «vTif , Ccdipfum.idcft , ivrii , fignificat.Uode loquituc

confidcntcr:Introtbimus in tabcrnaculii cjus»

adorabimus in l«co ubi ftcccrunt pedes eju;,

Et cgo mifcra,atque peccatrix.digua fum ja-

dicata deofcularipraefepc , in quo Dominusparvulus vagiit -•orarcin fpelunca , in quairgo pucrpcra Dominum fudit infantcra ?

Haec requies mca , quia Domini mci patria

eft :hic habitabo , quoniam Salvator dcgiceap^ Parayiluccrna CUrifto inco,aaima mea ^f^-iit

y »

A6o D. Hier. "Ep-fi. Tam.illi vivct , ic fcmcn nieum lecvicc ipfi. Haudprocul indc defcendit ad turrim Adcr , id cll,

grcgis:juxta quam Jacob pavit grcges fuos Sc

jpaftorcs nodlc vigilantcs audirc mcrucrunt :

' ' Gloria in cxcclfis Dco , & fupercerram par

hominibus bonx voluntatis-Dumquc fervant

ovcs.invencnint Agnum Dci puro & mundif-

fimo vellcrc , quod in aridicate totius tcrrae

cslclli rore complutum e(l : & cujus fanguis

tulit peccata mundi, & extcrminatorc iSgy-

luct 6 P^''l'ttus in poftibus fugavit.Scatimquc con-

EA;flrf,i'i cico gtadu.coepit pcr viam TCtcrcm pcrgcrc,

qu2 ducitGazam.ad potcntiam', vcl addivi-

_^g g^ tias Dei, & tacita fecum volvcre , quomodoEunuchus ^thiops gentiurn populos praefi-

gurans mutavcrit peliemfuam:& dum vctus

rclcgit Inftrumentum , fontem reperit Evan-gelij. Atquc inde ad dcxtcram , tranfita Beth-

fur,vcnit Efcol.qux ia borrum vertitur. Uo-*/*.(??• dc in tcftimonium terrx fcrtili/TimaE , &. typii

Ge?j"i8 ^^"^ '^^^ '^''"'^ •Torcularcalcavi folus, & dc

/<,;j„* j. gcntibus non efi: vir raccum : cxploratorcs

/<?.i 4 15 botrum mirx magnitudinis portavcrunt. Ncclud. I, poft longura fpatiura intravic Sarac cellulas,

vidcns incunabula Ifaac & vcftigia quercus

Abraham, fub qua. vidit diem Chrifti, & lae-

tatuscft.Atq; inde conf<irgens,afccndit Che-bron:hacc cft Cariathatbc.id cft,oppidum vi-

rorum quatuor Abraham,Ifaac,lacob,& Ada.

magni,qucm ibi conditum,juxta Ubrum Jefii

NavCjHebrsi aucumant:licct plcriquc Caleb

quartum putcnt , cujus ci latcrc mcmoria

jaf.x^, monftratur. His infpccflis, noluit pcrgerc ad

iMd. u Cariachfcphor.id eft,viculum lictcrarunirquia

conccmnens occidcntcm liccciam , rcpcrcrar

fpiricum vivificanccra. Magifquc mirabacur

fupcrioces fc inferioics aqua$>quas Othoniei

Liber III. 461fiHus lcphonae , Kenaz pro auf^rall tcrra Sc

ari.la poircfTionc fufccpcrat:& quaruin dudaficcos prioris Inftrumenti agros facicbac ir-

riguo5,uc rcdcmpcicTcm vctcrum pcccacorura Qg^ jgin aqais bapcifmircpcrircc. Alccra dic , orto

jam iolcjftccic in fupercilio Ccphar Barucha,

id cfl , viilsE bencdidionis : qucm ad locumAbraham Dominum profecucus cft.Undc la-

tam dcfpicicns folicudincm,ac tcrram quon-dam Sodorri2,& Gomoirhx, Adamx , tc Sc- Î^' '-S*

boim,conremplara eft balfami vincas in En-gaJd;, & Segor viticulam confiratam , ouxprius Bila vocabatur : & in Zoaram, idcil, q^^ j-

parvulam,Syro fermone tranfljâcft. Rccor-

dabatur fpeluncs LothiSd vcifa in lacivmas,

virgincs focias admonebat,cavcndum ctV; vi-

num.iuquo eft luxuria, cu)usopus Moabitx C'»»'. i.

funt,& Ammonicx.Diu hxrco in meridicubi ^«».45.

fponfa cubantcm rcperit fponfu»), & Jofcph

incbriatus cft cum fracrlbus fuis. Revcrtar

H^crofolymam, & pcr Th?cuam atquc Amosruciiantem mcntis Oliveci laccm afpiciam

, ^;7. #,

dc quo Salvacor afcendic ad pacrcm. In quopcrannos fingulos vacca rufFi in holocau-ftumDomino cremabacur, & cujus cinis cx-

piabac populum Ifrael:in qao,)Uxta Eicchie- A'«»w.if

lem , Chcrubim de templo tranfm'giantes , '^-^^îo»

Ecckdam Domini fandaverant.Polt ingreflfa

fcpulchriim Lazari , Marix & Marthx vidit

hofpicium,& Bctphage. villam facerdotaliura /^^"^^*

maxillarum , & locum, in quo pullus lafci-

viens g:nriuni, Dvri fiena fufcepit, Apoftolo-rumquc ftratus vcftibus mollia terga prxbuit ^**^* °'

ad fcdciidam. Redoquc icincrc defcendcbac

Hicricho, recogicans illum de Evangeliovulneracum, ac facerdocibus & levicis,mencis

fcntate przccrcuacibus , clcmentiaui Samaci^

V j

4*1,_

D. Hterm. Tptfi. Fatru

li , id cft cuftodis, qui fcminccem fuo ia«mcnto impofitum , ad ftabulum Ecclcfiae dc-

* '* '• portavit:Et locum Adomim.quod intcrprcta-

tur,fanguinum:quia multus in co fanguis crc«

bris latronum fundebatui incurfibus. Et ar-

borcm fycoraorum Zacchxi,id cfl:,bona poe-nitcntiae opcra quibus crucnta dudum,& no-xia rapinis peccata calcabat:cxcclfumqi Do-

'* minumdccxcelfo virtutu intucbatur.Er juxta

viam coscorum loca , qui reccptis luminibus

utriulque populi crcdcntis , in Dominum fa-

3 .Ke.i6 crameuta praemifcrant.lngrcffa Hiericho, vi-*"> 5 "•dit urbem,quam fundavit Hiel in Abira pri-

mogenito fuo,& cujus portas pofuitin Segubnoviilimo filioru. Intuita cft caftra Galgalar,

& accrvum prxputiorum,& fecundae circum-

cifionisttiyftcrium : & duodecim lapidcs , qui

de Jordanis illuc tranflati alvco , duodecim

Apoftoloram fundamenta firmavcrant:& fo-

tcm quondam lcgis amariflimum & ftcrilcm,

qucm vcrusHclifaEus fua condivit fapicntia,

& in dulcorcmubcrtatemquc convcrtir. Vix%.e.eg,t. ^^^ tranfietat , fervcntifTimo acftu vcnit ad

Jordanem. Stctitin ripa fluminis:& orto folc

folis juftitiz rccordaia eft, quomodo in DiC-

dio amnis alveo ficca faceraotes pofuerint

vcftigia,&ad Heliac & Helifaei impcrium,

Jof. j. ftantibus ex utraque parte aquis , itcr unda

praebuerit : pollutafque diluvio aquas,& to-

tius humani generis intcrfcdione maculatas,

fuoDominus mundavcrit baptifmatc. Lon-

Jof. 7. gum eft, fi vclim dc valle Achor dicere.id eft,

tumultus atque turbarum , in qua furtum &_, o avaritia condemnata eft : & de Bcthel domo

"* Dci , in qua fuper nudam humum nudus &pauper dormivit Jacob,& pofito fubter capuc

^icb,^' lapidc, qui in Zacharia fcpccm oculos habcxc

Zther TIT. 4^j,

dcfcribitur , &in Efaia lapis dlclturangula^

iis>vidit fcalam ufquc ad coelum tcndentem,

in qua Dominusdefupcr innitcbatntiafccnde-

tibus porrigcns manum , & negligcntes dc^r^ ,«fublimi prxcipitans. Sepulchra quoque in

montc Ephraim Jcfu filij Navc , & Eieazari

iilij Aaroii faccrdotisje rcgioi*c vcncrata efl::

quorum altcr conditus cft in Tamnathfaieafcptentrionali partc montis Gajas , alter in

Gabaa filij fui Phlnees:fatifque mirataeft,

<lu6ddiI^ributor pofrcfiionum fibi raontana

& afpcradclcginct. Q_aid narrem Silo.incua

alcare dirutum hodicquc monftratur, &: rapcii

Sabinarum a Romulo tribus Bcnjamitica

pra:cucunit?Tran(ivic Sichem,non ut plcriq;^'"'» **>

crrantcs icgunt , Sichar . quae nunc N?apolis

appellatur, &cxlatcrc moiitis Garizim cjc-

tru; -am citca psteum Jacob intravit EccleCa:

fuperquo rcfuiensDominus,(iticnfque & cfu-*'

ricnSjSamariranae tidc fatiatus cfh:quaequinq;

Mofaicoium voluminum v!ris,fcitoquc, qucfc habctc iadabat,cttore Dofitbei dcrelicto ,

-vcrum Mcniam,& verum rcperit Salvatorcm,Atquc mtie cMv»,n.i.4.j,.iu:t J..,-,^/./-;.... T)nrri"-...

chaium fcpulchra,& Scbaften.idcfl, Samaria

quae in honorem Augufli ab Hcrodc Graeco

fcrmone Augufla cfl nominata. Ibi fiti funt

H2lifa:us,& Abdias Prophctae:&(quo ma-

ior intcr natos mulierum non fuit ) Joannes'*,

('"

Baptifta. Lbi multis intvemuit conltcrnatay.^^^^^-

mirabilibus:namque ccrnebat variis dxmo-pycp^e.

ncsrugirc cruciatibus,& ante fcpulchra Cin-tarum

dorii vlulare homincs morc luporum , voa-iiAfnenes

bus latrarc canum, fremerc lconum , fibilaie'''!'^^"'*

ferpcntum,mugirc tautoium, alios rotare ca-p^^^^^

put, & poft tergum tcrram vcrtice langerc >

fufpcnfifquc pedc fcminis » vcf\esdeflu«e itt-

S 4

4^4 'D. Hier.TplJl. Tam.facicm.Miferebatur omnium;& pcr fingulos

cffufis lacrymis, Chrilli clcmcntiara depreca-

bacur.Et ficur crat invalida, afccndit pcdibus

montcm : in cujus duabus rpeluncis.perfecu-

tion"s Sc famis temporc.Abdias Prophcta ce-

j n^- jg tum Prophetas aluit panc & aqua, Inde cico

Mî z. itiiie-e percucurrit Nazarcth,nutriculam Do-Luc 4. mini, Chanaan,& Capharnaum, fignor'; ejus

l^^n. <)• familiaresrlocumTybcriadis , navigantcDo-mino faii^îiicacum : & folitudirem , inquamulta pop ilorum milliapaucis faturata funt

panibus-oc de reliquiis vefcetium rcpkti funt

cophiai duodecir» tribuum Ifraidl. Scandcbat

montcm Thabor, in quo transfiguratus cft

Dominus.Afpiciebat procul montesHermonMitt.yj, Si Hermonim)& c.Vmpos latiffimos Galilzae,

7* ' in quibus Sifara & omnis excrcitus cjus,Ba-^* rach vincentc,p;ortratus e(l. Torrcns Cifon ,

qui mcdiam pianiiiem dividebat, & oppidumjuita Naim,in quo vidua: fufcitatus cft filius,

monftrabat.Dics mc prius , quam fermo, de-

ficiet, fi voiuero cun<flapercarrcrc, qu« Pau-

I«<.Jlj,la vcnerabilis fidc inciedibili pervagata eO--

Trir,cû^ „j a:gj^f-i.uiii, ov. ;iJi.cr iocnoth at-

quc fontcm Samfon,quem dc molari maxillaB

dente produxit.fubfiftaraparumpcr , & aten-

tia ora colluam, ut rcfocillatus vidcam Mo-rafthim, fcpulchrum quondam Micheae I'ro-

phetaz, nunc Ecclefiam. Etexlatcrc derclin-

quam Choreos,& Gethcos,Marefa,Iduma:a ,

& Lachis : & pcr arenas mollilTimas pergen-t!um veftigia fubtrahentes , latamquc crcmi

vaftitatcm, vcniam ad j£gypti fluvium Sior,

qui intcrpretatur turbidus:& quinquc Êgyptitrafea ciTitateSjquae loquuntur Imgua Cha-nanitidc,& terram GelTcD, & campos Taph-'Ccos,io quibus fccit Deus mirabiliajEt utbc

Lilfer III, • 4^ fNo^qux poftca vcLfaertin Alexandnam : Sc

oppidum Domini N.triam, in quo pmiiTimovimitum nicro fordcs lavancurquotiJie plu-

rimDrum. Quod cum vidifTcr, occurrcnte fibt

fancto & vcnerabili Epifcopo Ktioro confef-

fotc,& turbis innumeiabilibus monachorum,ex quibus mulcos facerdocalis & lcviticus

fublimat gradus , Ixtabatur quiticm ad glo,

li.im Domini , fcd fe indignam ianto honorcfatebatur. Quidego natrem Macatios , Arfc-

i3ios,Serapionas,& reliqua columnarum Chri-

fti nominaPciijus non intravic cellulamJquo-

ram pcdibus non advoluca cft ? Pcr fingulos

fandos Chriftum fevidcrc c.edjbat & quid-

quid in iUos contulerat,in Dominu fccontu-

liflTc Ixtabatur. Mirus ardo!:,& vix in fcminacredibilis fortitudo.Gblita fcxus & fragilita-

tis corporca: , inter tot xniliia raonachorumcum pucllis fuis habitarc cupiebat:& fotifiTa,

cundis eam fufcJpientibus impctrafret,ni ma-jus fantlorum locorumrctraxilTet defidcriutn.

Atque propter ferventirtimos ajfl:us,dc Pclu-

iiQ Majomam navigationepcrveniens, tanta

velocitatcTeverfa cft , ut avcm putarcs. NcciTiulto poft in fanfla Bcthlchc manfura pci-

pctuo angufto pcr tricnnium manfit hofpitio*

}o,doncc cxtrucret cellulas ac monafteria , &divcrforum pcregrinorum juxta viam condc-

rct manfioncs, in qua Maria & Jofeph hofpi-

tium non invcncrant. Hucufque itcrcjus dc»^

fcriptura fir,quod cum multis virginibus, &filia comitc pcragravit.Nilc virtus latiiis dc-

fcxibatur.quaeipiius propria cft: & in quacx-poncnda,Dco judice ac tcfteprofitcor,me ni»,

hil addere.nihil in majus attoUere raorc lau-

«lantiumifed ne rerum cxcedam fidem , multadctiabciie , & nc apad dctia^ores,& genuino

^66 D. Hterm. Ep'fi.Tafn.

mc femper dentc roikntes nngcrc puter , Sc

cornicem ^tfopi alicnis coloribus adornare.

Qax prima Chriftianorum virtus eft.tanta fe

humilitatc dciecit.ut qui eam non vidiffct, &pro celcbritate nominis v iderc geftifTctjipfam

elTc non crcdcrct , fed ancillularum ultimam.

Et cumfrcquentibus choris virginu cingctc-

tur,& venc.& vocc.Sc habitu,& inccffii mi-rimaomnium crat.Numquam poft viri mor-tcra ufquc ad diem dormitionis fuae cum uUocomedit viro,quamvis eum fandum & in p6-liScali fcirct culmine conlUtutii.Balneas^nift

peficlitans,non adiit. Mollia.etia in gravifli-

ina fcbrc, lc^-^uli ftrata non habuit fed fupcr

duiidimam humum.ftratis ciliciolis quicfce-

bat:fi tamcn illa quies diccndaefl, quae jugi-

bus penc orationibus dies noflefq; jungebat:

illud implcns dc pfaltcrio:Lavabo per fingulas

uoclcs leftum meum:lacrymis meis ftratutn

ZHcum rigabo. In qua fontcs crcdercs lacry-

jnarum : ita levia pcccata plangebat ut illam

gravilllraoru criroinum credcrcs rcam.Cura-quc a nobis crebrius moneretur , ut parcerct

©culis,& cos fcrvaret Evangelicac lcdioni,

ajebat.-Turpanda cfb facies,quam contra Dci

praeceptia purpartflro,& ccruffa, & ftibio fapcdepinxi.Affligcndum corpus,quod multis va*

cavit deliciis. Longus rifus, psrpcti compcn-fandus eft fletu. Mollialinteamina,& fcrica

pretiofilTiraa, afpentate cilicij commutanda.Quae viro,& faeculo placui.nunc Cbrifto pla-

£ere defid;ro.Si inter talcs tantafqu; virtutcs

caftitatem in illa voluero praejicare , fupcr-

fluus vidtar;in qua,etiam ciam fxcularis efler,

omiiium Roms raatronarum cxemplum furt;

^ux Jia fc gelfic, ut numquam de illa etiam

«nalcdicoiom quidquam auicfcc fsuna cu&a*

Liber I 1 1.- ^ 4«7geic.NlUlI anunoejus clcmentiiiS)nlhil crga

humilcs blandias fuit.Non appetcbat potcn-

tcs:ncc tamen fupctbos & gloriolam quxrc-

tcS)faflidio defpicicbat.ii paupcrcm vidcbar,

fuftentabat.-fi divitem,ad bencfacienJum hor.

labatur. Liberalitas fola exccdebat moduni.

Et ufutas tribucns, vcrfuram quoque fspius

faciebat,ut nulli ftipem rogantium dcncgarct-

Fatcor corrote mcumrciam in largicndo cflet _ .

profafior,argucbam,illud profcrens de Apo-/lolo:Non ut aliis reftigcrium, vobis autcm

tribuIatio:fedex qualitatc in hoc tcmporc,uc

Tcftra abuniantia fit ad illorum inopiaro &illorum abundaiitia fit ad vcfttam inopiam.Ec

hoc dc Evangclio SaIvatotis:Qui habct duas ^Wf-J»

tunicasjdct altciam non habcnti. Et provi-.

dcndum effcnc quod libcnter faccret lempcr

facerc non po(fet : multaque hujufccmodi *

quae iila mira vcrecundia,& fcrmonc parci/fi-

mo diflbivebat.teftcm invocas Dcum , fe pro

illius nomine cundta faccrc : & hoc habcrc

voti ut mendicans ipfa morcretur : utunumnummii filiae non dimittcrct,& in funcre fuo

aliena findone involrerctur.Ad extremum in-

fcrcbat:Ego , fi peticro multos invcniamjqui^;^'^^^^,,'

mihi tribu3nt:iftcmcndicans fiamc nonzc- Ittas

ccpcrit, quiei poffumctiam dc alicno tribue -?««/«

^c,& morcuus fuerit:a quo cjus anima rcqui.*'^*

retur: Ego caucioremiu rc familiaricflccu-**"**'^'*

^icbam:fcd illaardentior fide, toto Salvatori

animo jungcbatur:& paupcrcm Dominumpaupcr fp ticu fequebatur , rcddens ei quodacccperat, paupcr pto ipfocfFcda. Deniqueconfecutacft,quod optabar:& ingrandi srcalicno filiam dercliquit : quod hucufque dc^bens,non fuis vitibus , fed Chrifti fcconfidic

jnifeiicoxdjl. xcddituiam, &olenc pletsecue

y i

46

S

D. Kieron. Eptjt. Fam.Hiatronarum buccinatonbus fuis dona con-»

fcrve,& in paucos largitatc profasa , raatuim

a. ceteris rerraherc : quo illa omnino carcbac

vitio» Ita cnim fingulis fuam pccuniam divi-

debat> ut fincrulis ncccrflarium erat , non ad

luxunam , fed ad nccefFitatcm. Ncmo ab ca

paupcrum vacuus rcvcrfus cft. Qnod obtinc-

bat non divitiarum maguitudincfed prudetia

difpenfandijiilud fempcr replicans : Beati mi-Matt. 5 fericordcs , quoniam ipfi mifcricordiam con-

_ , - fequcntur. Et:Sicutaqua extinguic igncm,ita' * clcemofyna extinguic pcccatum. Ec : Facitc

Luc. i6, vobis amicos de iniquo mamona,qui vos rc-

cipiat in aetcrna tabernacula-Er^Datc elcemo-

Zuc. II.f^y"^f">&ccce omnia munda funt vobis. Ec

:

vcrba Daniclis, regem Nabuchodonofor mo-ncntis, ut clccmofynis rcdimercc peccaca fua,

Dan.^. jvjoiebat i^,i^:^ lapidibus pecunia e.Fundere,

qui cum tcrra & feculo tranfituri funt , fed in

vivis lap'idibus,qui volvuntur fupcr terram,de

quibus in Apocalypfi Joannis , civitas magniRegiscxtru!tur:quos infaphirum,& fmarag-

Mpoc.ii Juni.'& iafpidcm,& ccceras gemmas effe ver-

cendos, fcriptara commemorar. Verum haec

poflunc elTe communia cu multis:& fcit dia-

prj^ , .^bolus.non in fummo virtuta culminc pofita.

Undc loquitur ad Dominum. Poft amilfa Jobfubfi:antiam,poft cvetfam domu.poft libcros

intcrfedos,coriumprc corio, & omnia, quae

Jck 1. habucrit homo.dabit pro anima fua. Scd cx-

tcnde manum tuam,& tangc offa cjus & car-

nes.nifi in facie bcncdixcrit tibi.Scimus plc>-

lofqucdcdilTe elcemefynam , fcd dc proprio

cotporenibil dcdi{re:porrcxiffe cgetibus ma--

num,fcd carnis voluptatc fupcratos^dcalbafTc

iSitf-iy ea,quae foris crant,& intus plcnosfuiflc ofli-

bas ifiomioiuauAc noa Paala iaiis:q,ux tac«

liber\ III. 469Contincntiae fuit.ut prope menfoia cxced.iec

& debilitatcm corporis nimiis )cjimiis,ac la-

bore contrahcret:qu3e,excepcis d:cbus fcftis >

yix oleii iu cibo capcret:u*ex hoc uno aefii»

mecur,quiJ dc vino,& ligamine, pifcibus , &la!3c,&. mellc,& ovis , & rsliquis quac guRuifuavia luncjuJicarit.ln quibus fumendis qui-

da fc abftinentillimos pucat:&: fi his vcntrcm

ingurgitaverint,tucam pudicitia fa'picantur.

Semper quidcm virtiucs fcquitur invidia , fe-

riuntque fummos fulgura monccs. N^c miru,

f\ hcc de hominibus loquar,cum ctia Domi-"nus noIlcrPhjrifsorum zclofic crucifixiis,&

omncs fatidi zmulos habucrint : in patadifo _ ^.

quoquaque lcrpcns tuetit cujus invidia mors ^^^/^jintroivic orbem tenarum. Sufcitaverat ci in^^^enf.

Domino Adad Idumaeum.qui cam colaphiza- 5«^,i.

rct, nc fc extollcrct : & quafi quodam fti-

inulo carnis farpius admoncbar, ne magnitu-

do tirtutum altius rapcrct,& aliarum vitiis

fcminarum fc in cxcelfo credcret conftituta.

E<2o aiebara livori tfTe ccd-ndum, & dan-, p.,,,

dum mfaniae locum ^quoa rcciflcc Jacob in j.Cor.ii

fratrc fuo Efau,& David in pertinaciirimo ini. Ge».i&.

micorum Saul : quorum altcr in Mcfopota-

lTiiarafugcrit,alter fc Allophylis tradidcrit

,

malens hoftibus,quam invidis .fubjaccrc. At

illa rcfpoRdebat:]ufte hasc dicercs,fi diabo-

las contra fcrvos Dei & ancillas non ubique

pugnarct,& ad omnia loca fugientes no prae-

cedcrct:fi non fandlorum locorum amore rc-

tineret, & Bcthlchcm mcam in aliarcperirc

poflem parte tcrraium.Cur cnira non patien-

tia livorcm'fupcrem?Cur non humilitatefra-

gam fuperbiam & pcrcuricnti maxiilam ofFc- ^ ^lam atccram?diceiite Apoftolo PaulotVincitc ^^

'

in bano malu,Nonnc Apoftoii g^loiiabancur, j^iIj^,^

470 D . Hteron. Epifi. "Tam*quando pro Domino lunt pafli concumcHam?Nonne ipfe Salvacorhamiliavic fe > formanifcrvi accipicns,& tadus eftobedics Patri uf-

que ad niortcm,&jnort?m crucis, ut nos fua.

paTione falvareijob nifi ceitairet, & vicilTec

in praclio non accepifTet corona juftitiae, nec

audilFet a Domino : Piitas me aliter locutumIcfr.+t. cibi,quam ut apparercs ]uftus?Beati dicuntur^*^ S- inEvangelio, qui pcifecutioncm patiuntur

propter juftitia.Secura fcit coHfcientia, quoinon piopter peccata patiamur, & alSidio in

fxculo, matcria primiorum cfl:. Si quandoP/4/.;8. piocacior fuiiTct inimicus , & ufque ad ver-

borumjurgia profiliflet, illud pfaltcrij oeca-

P/*/.57. tabat : Cum confiderct advertum mc pccca-

tor,obmutui,& filui a bonis:Et ruifus : Egoauccm quafi furdus non audiebara , & quali

mutus uon apcriens os faum. Et fadus fani

fi cut homo nonaudieas,& non habens in orc

Veut.i] (ao increpaciones.In tentationibus, Dcucero-

nomij verba volvebac : Tcntat vos DominusDcus vcfler, ut fciat fi diligatis DominumDeum vcftrum de toto cordc vcftro,&. de tota

anima vcflra.In tribulationibus & anguftiis,

E/4».t. Efaiae replicabat eloquia:Qui abladati cihs k

lade.qui abftradi ab ubere, tribulatione fu-

per tribulationcm cxpedatcfpcm fupcrfpe :

adhuc pufillum propter malitiam labiorum,

propter linguam malignam. Et fcripturat te-

ftimoniii in confolationcm fuam cdifTcrcbat:

Abla<ftatorum circcorum fcilic*c, qui ad vi..

rilem xtatcm pcrvcnifrcnt,tribulationcm fu-

pcr tribulationem fuftinerc , ut fpem fuper

fpem mercantur accipcre : Scicntcs quoniamKom, iTribuiatio patientiam operatur, paticntia au..

tem probationcm , probatio vcio Ipem, fpes

auccxn noa confaadic. £c ; Quod ^ isjqui fo<<

Libtr III. 47 T

rlscft.homo noOet coirumpaturnlle, qui in- t.Cflr 4.

t«s cft,inoovetur:& in przfcntiarum lcvc &momcntaueum tribulationis veftrsE srernumglori^ pondus operatur in vobis,non afpicie-

tibus quae v identur,reci qux non videcur.Qu^

cnira yidcntur , tumporslia funt.-quae autcn»

non vidcntur,aEterna. Ncc lonc»um forc tcm-pus , etiam f\ humanae impaticrtiaE tarîunj

videantur, quin Dci fiatim viJcatur auxiliii ,

dicentcs:Tempore opportuno cxaudivi te, &in die falutis auxiliatus fum tihi. Nec dolo-

Ta labia', & linguas iniquorum etre mctucn-

das,cum Domino adjutorc l2temur,& yîam^f*' jl»

debcamus auaiic pcr Piophctam monentcm ;

Nolite timcre oppiobia hominum & blaf-

phcHiias corum ne metueiitis.Slcut cnim ve- Tf.,^,ftimcntum, fic comedit cos vcrmis : & ficut

lanam, fic devoravit eos tinea. EtrPcr pa-

ticntiam vcftram poffidebitis animas vcftras. '*

Ec:Non funt coniignar pafTiones hujus tcm-

poris ad futuram orloriam.qua: revclabitur in

nobis.Et alibi:Tribulationem fupcr tribula- pravAAlionem fuftinerc, ut patientcr agamus in om-nibus, quae accidunt nobis. Paticns cnim vir

multum prudcns.Qui autcm pufillanimis eft,

vchcmenter infipiens. In languoribus,& crc- i.Ccr ij,

bia infirmitate diccbat : Quando infirmor , i.Coy.^.

tunc fortior fum. Et : Habemus thefaurura

iftum in vafis fidilibus donec moitale hoc

induac, immortalitatem , & corruptivum hoc

"vcftiatur incorruptionc. Et itcrum : Sicut fu-

pcrabundar.t paflioncs Chrifti in nobis.ita &^ Cor\t

pcr Chriftam abundai confolatio. Acdeiude: i.Cor.\ii

Utfocij paffionumcftis , fic critis & cofola-

tiouis. In mcerotc cantabat : uarctiiftis cs

anima mca , & quarc conturbas me.'Spera

l». Decâoaiamadliuc con&icboi iiU^faluta- Pf^Â^'

47

1

^- Hieren. Epijl. JPam.

rc vulais mei,& Deus mtus. In pcriculis lo.

quebatur : Qui vulc venirc pofl mc, abiiegcc

(emctiplum, &. rollat cruceni fuam, & tcqaa-

tur m;:. Et iterum .- Qui vulc animara Taamfalvam tacere)pcrdet eam £c ; Qui pcrdidric

^^g aaimam faam propter me falvaai eam facict.

Quando Qifpendia rci familiaris,& cveiJio to-

tius patrmiofiij nuciabatur,aicbat:Qu d enimprodcft homini,(i cocum mudam lucrifccerit,

^«fr.9. & ^nimac fuas damnum habuerit / aut qaamdabic iiomo commutationem pto anima fua?

lot. Et : nudus cxivi de utero matris mcce, nudus

& redeam.Sicut Domino placuit , ita fadumcft. Sit nomen Domini bencdi(flum. Et iUud ;

Nolitc diligcte mundum, neque ca , quae func

in mundo, Quoniam omne , quod in mundocrt, defiderium catnis z[\ , & concupifcentia

oculorum,& fuperbia \:tx hujus:qus noncft

cx Patrcjfcd ci mundo.Ec : munJus ctankc >

& concupifcenciacjus. Scio ci fcriptas infu-

iwitatcs gravifiimas liberorum , & maxim^Toxotij fui , qucm diligcbat plurimu:Ciam-

F/ar.76.quciiiuf) virtute complcffcCjTurbata fum, &non lum locuta, in ha^c vcrba prorupit ? Ouiamat fiiium.aut filiam plusquam me,nonelt

mc dignus.Et orans ad Dominum.loquebatur:Poiudc Domine filios mortificatorum , qui

•''^ ^'^* pro tc quotidie mortificant corpora fua.Novi

fufurronem quemdam,

(" quod genus homi-rum pcrnicioCfTimum cll )

quali bcncvolumnunciairc, quod pro nimio fcrvore virtutum

qaibufdam viderctur infana , & ccrcbrum il-

liusdiccrent confovendum.Cui illa rcfpodit:

\,Cor11'Thcatrum faftifumus mundo,& Angclis, &

hominibus.Et:Nos ftulci pjoptcr Chriftii,fcd

ftulcum Dei fapientius cft hominibus.Undi

& SalyatoE iGc^uitui aci Pattem :Ta fcis in';

Liher 1 1 T. 47 j

{iptcntiam mcam.Ec iterum : Taraquam pro-p.<jg.-o

iligium facflas fum multis,& tu adjutor foni}.& 71. •

Ut jumentu fa<ftus fum apud ie,& ego fcmper^*''^'

tccum.Qucm in Evangclio & propinqui quafi

mcntis impotcm ligarc cupiebant,& aciverfa-

rij fugillabant, diccntes : Dacnionium ha-

bet , & iamaritanus cft. Et : In Beelzcbub^^^^ .^

principc dacmoniorum cjicitdaemonia. Scd nos.^;^»/.j^

audiamus Apoftolorumcohortan cm:Hxc efti.Cor.i.

gloria noftra , teftimonium confcicntis no-

{Itx : quoniam in fan^îtatc , & finccriratc,

& in grati^Dci conycrfati famas in mundo.Et Dorainam dicrntera ad Apoftolos: Idco^"*'* '5*

mundus odit vos,quon:amnon cftis dc man»do, Si cnim efletis dc mundo : amarci utiquc

mundus quod fuum erat. Ec ad ipfum Domi- -,

num vcrba vcrtcbat:Tu nofti cordis abfcon-^-^*"^J»

dita,& hsc omnia venerunt fuper noSjnec £u-

mus obliti tui.ncc iniqueegimusin tcftame-

to tuo ; ncc averfum cft rcirorfura cor no-

ftrum. Et proptcrtc mortificati fum.us totaP/". I17.

die:rcputati fumus ut ovcs occifionis. Sed Do-minus auxiiiator mcusmo timcbo <ûid faciac

mihi homo.Legi cnim : Fili honora Dominfi&confortabcris, & extia; Dominum 'nullum^'^*'^' 7«

limueris. His & talibus tcftimoniis,quafiar-

matura l^ci,& adverfus omnia quidem vitia,

fed prjccipue iaftruebat fc contra invidia fas-

vicntcm ; & patiendo injurias.farorcm rabidi

pcSoris mitgabat. Denique ufque ad dicmmortis, & hujus paiientia , & aliorum zelus

omnibus patuit, qui fuum roditauclorcm : 8c

dum asmulum l.Edere nititur , in femctipfumproprio furorc bacchatur. Dicam & de ordincmonaftcii] , quomo.lo fanfôrum continen-tiam in fuum verttrit lucrum.Scminabat car.

naiia , ut meteics fpirituaiia : dabat tcrrcaa ,

474 O' Hieron. Tam. IpiJI.

uc cxlcftia tolleret : brcvia concedcbat > ut

pro 'ms aetcrna mutarct. Poll viroriim mona-

Taula ftcti^m, quod viris tradiderat gubcrnandum,vnornm plurcs Yirgincs,quas c divcrfis provinciis c6-&V'r grcgarat, tamnobilcs, quam racdij & infimiîniim generis.in trcs tutmas monafteriaque divifit :

!^:^",J' ita dumtaxat, ut in operc & in cibo fcparatx,r/* c n- /, . ... ••! nnftruxt. pialmodns& oratiombus jungercntur. Polt

Cdltcia Alicluia cantatum^^^quo figno vocabantur adtlicitur collc(fiam )nulli refidcre licitumerat.-fcd pri-oratto p.,2^ Cg^ j^j.^^. priiiijj Ycnicns, cetcrarum opc»

to^fie-^^^^^^^^ advcntum, padorc & cxcmplo ad la«

fklwn borcm cas piovocans.non terrore.M.anc horacongrc tertia,fexta, nona, vcfpcrc nodis medio , pcrgathm» ordincm pfaltcrium cantabant.Ncc licebat

cuiquam fororum ignotatc pfalmos, & nondcfcripturis fandis quotidic aliquid difccrc,

Dic tantiim Dominico ad Ecclefiam procc-

c^banr.ex cujus habitabant laterc , & unum-quojque agmen matreni propriam fcqucbatoc

atqueinde paritcr rcvertenteSi inflabant opc-

TAt\d'^^ '^^'^^'buto,<5c vcl fibi, vcl cetcris indumen-

•viraintt ta facicbanr. Ci cjua ciat uubiliS,non pciniii-

Deo C0n. tcbatui dcdomo fua habeic comitem:ne vc«

ftcrntns letum aduura mcmor , & lafcivicntis infan-cmnitno îac crrorcm rcfricaret antiquum , & crcbraav.ro- confabulationc rcnovarct. Unus omniumrtim (-0- 1 • T • j 1 /• 1

^

Cortio fembaDitus.Lmtcamme ad tergendas lolum ma«

tarabat, ""S utebantur. A viris tanta fcparatio , ut a

fpadonibus quoquc cas fcjaBgeiet , ns ullaru

daret occafioncm lingUui maledics.qus faa-

dos carperc folita c(t in folatium dclinqucn-

di".S) qua vcl tardior vcniebat ad pfalmos,vel

crat in operc pigrior, variis cam modis ag-

grediebatur : S\ crac iracunda , blandiciis : il

paticns.correptionc : illud Apoftoli imitans :

Quid vultis : in virga vcniîm ad vos , an in

Liher III. 47 f

?pir!tu Icnltatls , & manfuctudinls ? Exccpto

viftu & veftitu, nullam habcrc quiclquam pa-

ticbatur,diccntePaulo:Habcntcs vidlu & vc- ^'^^ 4»

ftitu.his contcnti fumus:nc cofuctudine plus

habcndi prsbcrct locum avaritiae^qiiae nuJlis

cxplctur opibus, & quanto ampliiis habuerit ^•^"^ »

plus rcquiiit ; Sc ncque copia , ncque inopia

minuitur.Jurgatesinter fcfermone leniflimo

fosdcrabat. Lafcivicntcm adolcfccntularum

carnem crebris & duplicatis fragebat jcjuniis

malcns cis fiomachiim dolcrcquam mcntcm. Mundi^Si vidiflct aliquam comptioiem,contradionc'':* "^^"

frontis,& vultus tiiftitia argucbat errantem ,"^^f** *''*

aicens. Munauiam corpons , arquc vcltitus, imtnunmanimz cfTe iramunditiam,& turpc vcrbum , (<,7j<»,

atquc lafcivum , numquam de ore virginco

profcrcndum ; quibus fignis libidinofus ani-

mtts oflcnditur; & pct exteriorem hominemintcrioris hominis vitia dcmonftrantur. Qualinguofam, garrulam, & procacem , riiifquc

perfpcxerat dclcclati,& faepius commonicamnolle convctti.intcr ultimas & extia coven-

tumfororum.ad forcs triclinij orarcfacicbar >

& fcparatim cibam capcrejut, quam objur-

gatio non corrcxcrat, cmendavet pudor. Fur-

tum quafi facrilegium dcteftabatur ; & quodintei faeculi homincs rel leve putatur.vel ni-

hil, hoc in monafteriis graviflimum diccbat f«^//^^cflc dcl-dlum. Quid mcmoiem ckmcntiam ,mrro& fcdulitate in a:grotantes,quas mitis obfc- «^pertfs

quiis , & minifleriis confovebat ? Cumquc^'''*''-''^*"

aliis langucntibus largc praebevct omnia, « «,^^^^^3^,

efum quoque cxhibcrct carnium .-fi quandojpia acgrotaflet, fibi non iniulgebat, & in eoina^qualis videbatur.quod inaliis clcmentia>

in fcduritiam commutabat. NuIIajuvcnumpucllaium, fano & ycgcto corpore,tantse fc

47^ !>• HJ«r. EplJI. Tam.tlederat continentix, quant^ ipfa frado , &fcnili , debilitatoque corpufculo. lateor, in

hac rc pertinacior fuit.ut fibi r;on parcerct,&

nulli cederet admonenci. Referam , quoil cx-

percus fum. Mcnfc Julio fcrvcntiffimis jcfli-

bus incidic in ardoreni febris, Sc pol\ dcfpeia-

lionem cum Dei mifcricordia refpiraflTec ; &msdici perfuadcrenCjob refcdlioncm corpoiis

vino opas cffc renui, & parco, nc aquarn bi-

bens in hydropcm verrereturi& cgo clambcarum Papara Epiphanium rogarem,uc cani

monerec , immo compelleret vinum bibcrc }

illa, ut cracprudens & foiertis ingcnij^ftacini

fcnfit infKUaSi & fabridcns mcum cfTc , qaoJillc dicerstjintimavit. Qj^id piur:: ? cum bea-

tus poucifcx poft muica hortamcnta exilfet

foras,qu2renti mihi quid cgircc, rcfponjit :

Tantiiprofe:i,ut fcni homini peae pcifuafc-

rit,nc vinam bibam.H2crcf:io,non quodin-confiicLancer, & ulcra vircs fumpca onera

piobcm,monencc fcripcura : Sapcr te onus ni

Jcvavcris ; fcdquoi nilmtis ejusariorcm, Sc

dcfidcrium fidclis animas.cx hac quocuc pro-

Trav ij harc velim pcrfcverancia , decanrancis : Siti-

P/a/.6i. vit anima mea in te,quam maltipliciccr tibi

caro m.ea. Difficile eft modum ccnercinom-nibus, & vcrc , juxca phdofophorum fcncc-

tentia ^tror/]; ii «p'.r>!, kx^^i* iy.efoi/.t: zO^rxi:

id cfb:Modus vircus efl,vicium nimiccas repu-

tatur.Quod nos una & brcvi fcatcnciola cx-

primere polTumus:Nc quid nimis.Qux in co-

temptu ciborum tantam habcbat pcitinacia,

in Judlu mitis erac,& fuorum mortibus fran-

gcbatur , maximc liberorum. Nam & in

viri, & filiarum dormitionc , fcmper pc-

Stgnum riciicata cft. Et cum os , rtomachumquc fi-

(rucii. gnaret ; & matris dolorem , crucis aiccictur

Lihtr I r I. 477Impredione Icnire,rupcrabatur afFc£tu:& cru-

dclcm mentcm , parcntis vifcera confterna-

bant:animoque vincens, fragilicate corporis

vincebatur. Quam fcmcl languor arripiens , Rw;?.^.

longo tcmporc poflldebar,ut & nobis inquie-

tudincro,& fibi difcrimina afFcrret:in quo illa

Ixtabatur.pcrmomcnta commemorans : Mi-fcr ego homp, quis mc libcrabic dc corporernortis hujui .' Dicat prudcns lcdor, pro lau-

dibus nie vittipcrationcm fcribeie. Tcftor Je-

Tum, cui illa fervivic,& cgo fervire cupio,mcutramquc in partem nihil fingere , fed quafi I'^'W.4

Chriftianum de Chriltiana, quae funt vcia ,

proferre , id cfl, hiftoriam fcribcre , nonpancgyricum : & illius vitia , aliorum cfTe

virtutes. Vitia loquor fccundum animummeum, & omnium fororum ac fratium deh-derium

, qui illam diligimus , & abfcntemquasrimus. Castcrum ilia implcvit cutfumfuum,fidemquc fcrravir, & nunc fruitur co-rona juftitiae , fequiturquc Agnum, quocum-quevadit. Saturatur, quia cfutivit , & laeta ^•^'"•4

decancac : Sicuc audivimus , ita & vidimus io pr^i'^'civicate Domini virtutum , in civitate Dei^^j^" ^,noflri. O beata rerum commutatio ! flcvic

uc fempcr ridcrct.Dcfpexit lacus contritos,ut:

fontem Dominum reperirct. Vcflita cilicio

cft , ut nunc albis vcftimcntis utcretur , &diccrct:Scidifti faccum mcum , & induifii mc --

Jxtitia.Cincrem ficutpancm manducabat , & pv''^^*potionem luam cum fletu mifctbar, dicens :

^^°'*

Fuerunt mihi lacrymae mcae panes die ac no.<n:(S,ut in arterna panc Angclorum vefccrctur,

^.

& cancrct:Guftace, & videtequoniam fuavis pH^ ''

cft Dominus.Et:Erudtavit cormeum verbum'*"

bonum , dico^go opcta mca rcgi. Et Efaiae ,^/** ^^*

immo Doiniui pcr Efaiam in fe cernercc vcr-

47

5

"D. Mieron. 'Epifl. Tam,ba compIeri.Eccc qui ferviunt mihi manJu-cabunr, vos autem cfurictis. Eccc, qui fcr-

viunt milii bibcnt.vos autc fitictis.Eccc, qui

ferviunt mihi, lxcabuntur:vos autcm cofun-

dcmini. Eccejquifcrviant mihi, cxultabunt :

vos autcm ciamabitis ob dolorem cordis , &ptoptcT contiitioncm fpiritus uluiabitis. Di-xeram,lacus eam fempcr fugiiFc conrritos, ut

fontem Dominum repcrirec , ut poflct IxtaTjnl.1,1» cantate:ficut cetvus dcfidcrat adfontes aqua-

rum,* ita defidcrat anima mea ad tc Dcus :

Qiiando venia,& apparcbo antefaciem Dci ?

Tangam crgo breviter , quomodo haerctico-.

rum coenofos devitaverit lacus, & cos inftar

habuerit ethnicorum.Quidam vetcrator calli-

dus.atquCjUt fibi vidcbacui,do(3us & fciolus,

inc ncfciente cocpitci proponcre quaeftiones»

& diccre:Quid pcccavitinfans, ut a daemonc

corripiaturrln qua aetate rclurrcdturi fumus i

S\ ipsa , qua morimur : ergo nutncibus pofl:

tefurrcdlioncm opus crit : li in altcra , nequa-

quam erit refurrcdlio mortuorum, fcd trans-

formatio «n alios. Diveifitas quoquc fexus

$Kp.<3. marisac feminae erit, aut non crit. $i erit

,

fequcntur & nuptiac , & concubitus, fcd 8c

gencratio : fi non crit, fublata divcrfitate fc-

xusjcadera corpora non rcfurgent ; aggravac

cnim tcrrcna mhabitatio fenfum multa cogi-

tantcm:fcd tcnuia eTunt,& fpiritualia, diccntc^'^^''•^* Apoltolo.-Scminatur corpus animalc , furgcc

corpus fpiritualc.Ex quibus omnibus probarc

cupiebat,rationalcs crcaturas ob qu^eda vitia

* ^ & antiqua pcccata in corpora cflc dclapfas,&

pro divcrficate & mcritis pcccatorum,tali yel

tali conditionc gencrarijut vcl corporttm fa-

nitate gaudcrcnc,& parcntum divitiis, ac no-.

bilicacci Ycl ia moibidas caiae»)& dooios iact

liher III. 479pHm vcnientcs > poenas priftinorum lucicnc

dclidoium, & prxfenti fxculo arquc corpori»

bas, quafi carccrc , claudcrcntnr. Quod ciimaudifTct.&ad me rctul flct , indicans hoioi-

ncm, mihiqucincubuifTct ncccfTitas ncqui/Ii.

mx vipcrac ac mortifcrs bcftiae rcfiftcndi , dc

quibus pfalmifta commemotat .diccns : N8^*^-7J«tradas bcftiis animas conficcntium tibi. Et :^ ^7«

Incrcpa Dominc beftias calami , qui fcribcn-

tcs iniquitatcm, loquuntur contra Domi»umiTicndacium, & clcvantin cxcclfum os fuumjconveni homincm, &orationibus cjus,quafn

dccipcrenitcbatur,brcvi intcrrogaiionc con-

cIufi,dicenS:Utrum crcdcrct futuram refur-

rcsftioncm mortuorum, an non i Qui ciim fc _

Crcdere rcfpondilTcr, intuli : Eadcm ic^urgent^^^'

corpora, an altcra ? Cum dixiflct , eadem irtjUrre,

fcifcitatus fum:In codcm fcxu , an in altcro ? re.

Ad intcrrogata rcticcnti,& inftar colubri hucatquc illuc transfercnti caput , nc fcriretur.

Qala, inquam,taccs, cgo mihi pro tc rcfpon-

debo, & confcqucntia infcram. Si uon rcfur-

gct mulicr,ut mulier,ncquc ma(culus,ut maf-Culusjnonerit refurrcdio mortuoium; quia

fcxus membrahabct , mcmbra autcm totumcorpus cfEciunc. Si aucem fcxus & mcmbranon fucrint ; ubi cric rcfurrcdlio corporum,

quae fine fexu non conftanc & mcmbris?Por-

to fi corporumnon fucric rcfurre(ftio, ncqua-

quam cricrcfurrectio morcuorum. Scd & il-

lud,quoddcnupiiis objicis : Si eadcm mcm-bra fucrint,fequi nuptias, a Salvatore dilFoI- Mat.to.virur.Ertatis nefcicntcs fcripturasi ncqucvir- Luc,i9.

tutem Dcii in rcfurrcdionc cnim mortuoium,

honnubcnc, ncquc nubcncur, fcd erunc hnu-lcs Angclorum.Ubi dicicar,no nubcnc neqac

imbcacur i rcxuum diYcificas dcmonftratur.

4So jy. Hler. Epifl. F*m.Nemo entmdc Iapidc,& lignodicIt:Non nu-bcnt.ncquc nubcntur , qus naturam nubendinon habent.-fcd dc iisi qui poflint nubcre , &gratia Chrifti ac virtute non nubant. Quod fi

oppofueritis ; quomodo ergo erimus fimiJes

Angelorum, ciira inter Angclos non fit maC-culus,& femiaarbrcvitcr aufculca. Non fub-

ftantiam nobis Angclorum, fed convcrfacio-

nem, & beatitudinem Dominus rcpromictic,

Quomodo & Joannes Bapciftajantcquam dc-

Collaretur,Angclus appellatus clt , & omnesfaudi,ac virgincs Dei , ctiam in ifto fasculo

vitam in fe exprimunt Angclorum. Quandoenimdicitur;Eti:is fimiles Angelorum.-limili-

Zuc.-j, tudo proraiccitur non natura mutatur.SimuI-

quc lefponde ,quomodo illud intcrpretcris ,

quod Thoraas Domini refurgeniis, palpavc-

ric manus,& viderit lancea lacus cjus perfora.

'"•^®'^' cuni?Ec Pecrus in liccoreftanccm vidctic Do-^' ^^ *niinum,& partem alH pifcis , acfavum mellis

comedenccm ? Qai ftabat,, profc(£l6 habebat

pedes.Qui monftravic lacus vulneratum,uci-

que & vcncrem , & pcftus habuit.finc quibus

non func larera ventri & pcdlori cohxientia.

Qai locutuscft,[ingua & palatoac dcntibus

loqucbatur.Sicut enim plettrum chordis , ica

lingua illidicur dcncibus , & vocalem reddic

fonum.Cujus palpacx funt manus,confeque-

ter& brachia habuit. Cum igitur omnia me-bra habuilTc dicaturjneceire eft,ut totix corpu»

clionem tendcris.-Ergo & nos poft refurrcctioncm co.

comra.^ mcdcmus ? Et quomodo claufis ingreflus cftlorporu

januis.concra naturam pinguium » & folido***' ^' xum corporum, Audics : Noii propter cibum

{crurrcd^ionis

Liher 1

1

T. 48 r

eefurrc<£llonis fidem 1 in calumniam tr^Lhcte.jant^h]

Nam & archifynagogi filix icfufcitatx juffit cUufit

cibum dari; Jc Lazarus quatiiduanus morcuus, 'f^ ^f^'

cum ipfo fcribitur inifTc conTivium,ne ieCat-^.''^'j'*** ,

rcdtio corum phantalma putarctur.Sin autcm ^^^^ '

claufis ingrcfTuscft januis , & idcirco ^pi^^i-Jo/in.ii',

tuale& acrcum corpus nitetis approbarc :

crgo & antcquam patsrctur , quia contra

naturam graviorum corporum fupcr marc

ambulavic, fpiritualc corpus habuic.Et Apo-ftolus Pctrus, qui & ipfc fupcr aquas pendu-

io inccffit gradu fpiritualc corpus habuif-

fc crcdcndus cfl: ; cum poccntia magis & vir-

tus oftcndatur Dci, quando fit aliquid ^^"fr^^^^f.i^^naturam, Etutfciasjin fignorum magnitudi-

ne non naturx mutationcm , fcd Dci omni-potcntiam dcmonftrari } qui ambuiabat fi-

dc , cocpit infidclitatc mcrgi , nificum ™>'iusie^B,i^DominifublcTalTct, dicentis : Modicae fidci,

quarc dubitafti ? Miror autcm te oisJurarc

frontcm , ioqucntc Domino , intcrdigitum

tuum huc,& tangc manus mcas ', & porrigc Luf.'t^'.

manum tuam , Sc mittc in latus mcum ; Sc

noli eflc incrcdulus, fcd fidclis.Et aiibi : Vi,dctc manus mcas,& pcdcs mcos,quiaipfeego

fum.Palpatc & vidctcquia fpiricus carnem&ofla non habct.ficut me videiis habcrc. Et cii

hocdixiircc, oftcndit cis manus , & pcdcs.

OlTa audis,& carnem & pcdcs , & manus ; Sc

globos mihi Jtoicorum,atquc acrca qujcdamdclirameata confingis. Porro fi quzris cur

infans a daemonc corripiatur.qui j-cccata nonhabuic.-aut in qua, xcace ccfurLC^uti fimus ,

cumdivcrsa xcaccmociamur : ingracis fufci-

pic«. Judicia Dciabyffus raulta. Ec:0 altitu- ffnl.i^»do diviciarum fapicnciaE,& fcicnciat Dci , qua Kom.lljAgiCciuubilU Amc jndicUcjus, & iQYcftiga^

4^1 D. Hieren. Epiji. Txm.biles vi« ejus. Quis cnim cognovit fcnfus

— Dominiiaut quis confiliarius ejus fuit?ytta-

tum autem divcrfitas non mutat corporumvcritatem:Cumcnim corpora quocidic no*ftra fluac,& autcrcfcant^aut decrcfcant:crgo

tot crimus homincs,quot quotidic commuta-mur:autalius fui, cikm deccm annorum cire »

alius cum triginta , alius cum quinquaginta,

alius> cum jam toto cano capitc fum?lgicur

juxta Ecdcfiarum traditiones » & Apofto-

lum Paulum , illud cfl: refpondcndum^quodin virum pcrfedum , & in mcnfuram setatis

plcnitudinis Chrifti refurrc(f^uri fumus , io

G^x qua & Adam Judaei conditum autiimaot

,

At«fcr«-&DominumSalvatorem Icgimus furrcxifrcj

furgent ^ multa , quai de utroque teftamento in

^cw»»w.fy£pQcationcmhaErcticiprotuli. Ex quo dic

ita cocpithominem deteftari, & omncs,qui|

cjufdcm dogmatis erant , ut cos vocc pu-j

blica hoftcs Domini proclamaret. Ec hxc^

Patil* dixi , non ut brcvitet hsErefim coufutarcm.*^

hArttieO'c\ii multis voluminibus rcfpondendum cffec,^^

ra etmt.-£^^ ut fidcm tantae feminx oftcndcrem, qux t

.,^;prii- nialmc inimicitias hommum lubirc pcr-.,

pctuas , quamDci oftcnfam amicitus noxiisj

provocarc.Dicamergo.utcocpcram nihil in-i|j

genio cjus docilius fuit.U

ttifloriit Tarda erac ad loquendum,velox ad audicn* -j

funda- dum, memorillas praeccpti : Audi Ifrael , Sc,j

mentum i^q^^ Sctipturas fandas tcnebat memoricer.Ec^vmttitts ^:^^ araarct hiftoriam, & hoc rcriiatis dice-jj

rct fundamcntum : magis tamcn fcquebatmij

intelligcntia fpirtualem,& hoc culminc asdi- ,

ficationem animac protcgebat. Dcniquc com*,,,

pulitme, utvctus, & novum InftrumcniS'.

cum filia > mc difTcrcntc, pcrlcgcrcc, Quod v

ptopccr vctcctuidiam ncgans; proptct afn<iuft^\.

Liher III. 48

j

lite tamcD,& crcbras poftulationes Cjut pre-^iti j ut ddccrcm quod didiceram , nop a mspfoiid cft,praefumpiionc • p-flifo prjECepto-

:c,fedab illuftribus Ecclefi^ vins.Sicubt hae-

kabam , & ncfcirc me ingenue confitebar».

icquaqua mihi volsbac acoui-fcerc : fed )ugi

nterrogation- cogcbat,ut c mulris vaiiifque

rcncentiis, quaemihi vidcrctur probabilior »

ndicare.Loqaar Sc aliad.quod forfitan scna-lis vidcatur incredibilc. Hcbraeam linguara,

juam cgo ab adolcfccnt.a multo iabore acudorecr partc didici.Sc mfatigabili mcdita-ionc non defero,nc ipfc ab eadefcrit.difcc^

•c voluit,& confecuta cftrita ut pfalmos He->raicc caacrc > &. fcrmoncm abfquc ulla La-.inae linguac proprictatc pcrfonaret : Quoijuidcm ufquc hodie in fandta filia cjus Eii-

lochio cernimus:quac ita lcmpcr avihacfit ma-ri, & cjus obedivit imperiis , ut numquan»ibfque cacubarct.nuraquam procedcrct,num«

uam cibum caperct, ne unum quidcm num-num habcret potcftatis faae,fed & patcrnam»'i maternam fubftantiolam a matre d.ftribu?

aupcribus Ixtarctur , & p.ctatcm in parcn-

cm, hcrcditatcm maximam & divitias cre»

crct. Non dcbco filcntio praeccrire quautoxultaYcric gaudio , quod Paulam, ncptcmiiam > ex Lzta &Toxotio gcnitam,imm9oco & futurae yirginitatis rcpromiilione

oncepcam, audierac in cunis , & crcpitacu'-

s balbucieacc iingua.Alieluia cancarc>ayiz<.

ue &c amicz nomina dimidiacis Tcrbir

tangcre. Inhoc folo patriae defiderium ho-oiCi acfilium> nurum , neptcm rcaunciaf-

: faeculo > & Chrifto f«rvirc cognofccrer..

Jaod & impetraYJt er parcc:na neptis Chri-

j^flammco icfctTacoi : auras xceraae fc cra»,

X j.

4.S+ D. Mierm. Epljl. Tam.dcns pudlcitiaf, focrus opera.fidc, & clrC-

mofynis fcquituf) &: Romac conantur cxpii-

mcrc , quod Hicrofolymis illa complcvir.

Qiiid agimus anima?cur ad mortcm cjus vc-

nire forraidas?]am dudum prolixiorliber cu-ditutjdum timcmus ad ultima pcrvcnircqua-

fi,tacctibusnobis,& in laudibus illius occu-patis.diffcrri pofllt occubitus.Hucufquc pro-

ipcris nayigavimus vcntis, & crilpantia ma-lis squora labcnscarina fulcavit : nuncinfcopulos incurrit oratio , & tumcntibus flu-

ftuum motibus, praefcns utiquc no(hum in-

tcntatur naufragium , itaut cogamur d ccrc:

Praeccptor falvos nos fac, perimus. Et illud;

tuc.i* Exurgc, ut quid obdormis Dominc ? Qaisr/*i.4J'cnim poffit ficcisoculis Paulam narrarc mo-

ricntcm ? Incidit in graviflimam valetudi-

Tietdf ncm : immo, quodoptabat , invcnit , ut nor

lufiochiideCctercz, Sc plcnius Domino jungcrctur. I

in P<t«»quolanguorc,Euftociiij filiz probata fempcjl4m, JQ matrc pictas , magisab omnibus co

probata cfl.-ipfa afl^idcrc lc£tulo,flabclium t

ncrc, fuftcntare caput , pulvillum fupponc

fricarc pcdcs , manu ftomachum-conrovcre,'

mollia ftrata componcrc , aquam cajidam

*cmpcrarc , mappulam opponerc , oirniunic

ancillarum pratvcnirc oflicia, &quidquid alia Jfcciflcc , dc fua racrccde putarc fubtiadunu

Quibus illa prccibus^quibus lametis & gerai»

tu intcr jaccntem matrcm & fpccum Dominidifcurrit, ne privaretur tanto contubcrnio,

nc illa abfcntc vivcret, ut codcm fcrctro por«

tarcturPScd 6 mortalium fragilis , & caduei

natura 1 &,niri Chrifti fidcs noscxtoliat ad

caelum,& xternitas animz promittatur, cumbcftiis ac jumcntis corporum una coditiocft»

idcoi occubitus jufto & impio, boao Sc ra«;

Liher III. 4ffJo , mutKô ac immundo , facrlficantl & nonfaciihcanti. Sicnt bonus , ita& qui pcccac i

ficut qui jurar,ita Sc is,qui juramcntu mctuit.

$imi]iter& homincs,8c jurncnta in favillam,

& cincrcm diflolvuntur. Quid diu immo-ror , & dolorcm mcum diffcrcndo fjcio lon-

giorcm ? Jcnticbat prudentirfim* feminarum

accfTc mortcm;& fiigcntc alia parcc corpc-

ris atquc mcmbrovum , foliim animr tcpo..

rem in facro pcdorc palpitarc : & iiiiuio.i:'-

nus.quafi ad fnos perf;crct,alicnolqiic dcfcrc- pfnl.t <;

rcr, illos vcthcuios fufartabat ; Dominrr.cilc-

xi dccorcmdomus tu.< - i: locuni iiabicatio-

nis glotiac tUiE.Ii.:Cji<iinj dilcda tabcrnacuiapf^î 5 j.

lua Domine virtutum ! concupifcit & dcficit-

anima mca in atrit Domini. Et : Eicgi abje-i

<Sa effc in domo Dci mci, magis quam habi-

tare in tabernaculis pcccatorum. Ciimquc inic intcrrogarctur , cur taccrct , cur nollcc

refpondcrcan dolcrct aliquid ? Gracco fermo-ncrefpondit .nihilfe haberc moleftiae , fcfl

omnia quicta & cranquilla pcrfpiccic. Poô6Va#hsc obmutiiit,& claufis oculis.quali ja mor- f^^Ûtalia defpiccrcr.utqucadcxpitationcni animx nnrrntif

cofdcm repcccbat vcrficu!os;ut quod dicebat,

vix audirc pollcmus.digitumquc ad os tcnes ,

crucisfignum pingcbai in labiis. Defeccrac

fpiritus,& anhclabat in mortcm i animaquccrumpcrc gtftiens,ipfum flridorcm,quo mot-taliu yita finitur,in laudcs Domini convcrtc-

bat. Adcranc Hicrofolymarum & aliarum ur»

bium Epifcopi,& ficerdotum inf rioris gra-dus, ac Icvitarum innumerabilis raultitudo j

omnemonallci um , virginum & monacho-rum choti replevctant. Statimquc ut audi-

vic fponlum vocantem : Surge, veni proxi-

ma mca, fpcciofa mca • columba mca ; quo- Crf»/ 1.'

4^6 D. Uteron. EpiB. T*m.niam ecce hiems tranfiit & rcce/Iit , pltjvia

abiit ; fibi Ijeta, rcfpondit : riores vifi funt inôI.-lC, terra.tempus fe(itioni$ aJvenit.Et : Crcdo vi-

dcrc bona Domini interra vivcntiu. Ex hincnon uiulatus , non pJandus , ut inter fxculi

»--.*- homincriicri folet , fcd pfaiinorum linûisFompa 1 r • l '-r /i

funcbrK. v"ns exanima concrcpabant.Traiillataquc

Epifcoporum manibus , & ccrviccm fcretro

fubjicicntibusj cum alij pontificcs lampadesccre6rquc piaeferrent âlij choros pfallcn-

liu duccrent,1nmedia Ecclcfia fpcluncs SaUYatcris eft pofita.Tota ad funus cjus PaLxfti*

carum uibium turba convcnit. Quem mona«»chorii latentium in cremo ccllula fua tenuit?

Qiiam virginum cubiculorum fecrcta tcxe-

xunt ? Sacrilcgiim putabant, qui nontalife-

lainae lUtimumicddidiiret ofEcium.Viduae,&

paupereSjin cxemplum Dorcadis, vellcs abeapraebitas oftcndcbaut. Omnisinopum multi-

ludomatrcm ,& nutriciamfeperdidifTe cla-

mabat. Quodque mirum fit.nihil pallor mu-

Critio'*^^^^^ faciem , fcd ita dignitas guaedam &

fro rfg. gravitasoracompleycratiuteam putarcsnon

fnnciis, mortuam,fcd dormicntem.Hcbiaco , Gracco y

Latino, Syicûe fcrmonc pfalmi in ordinc

perfonabantinon folum tnduo donec fubtcr

Eccitfiar.i,& JLixra fpe\um Domini condcrc«»

tur : fcd pcr omncm hcbdomadam , cundis

?/"tio S*^' vencrant , fuum funus , & pioptias crc«' dcntibiis lacrymas. Venerabilis virgo fiiia

cjus Euftochium , cjuafi abladata fupcr raa-

trcmfuam, abftrjh! a parente nonpoterat:

dcofculari oculos, hajrcre ¥ultui,totum cor-

ptis amplcxari , & fe cum matrc vclic Icpcli-

li.Tcftis eft Jefus.ne unwm quidcm nummumsb ca filias derelidum , fcd ut ante jam dixi,

«ieiclidun] magnum X5 aiicoum : & cûod his

Lihtr TII, 487cfifliciliujcftj fratrum & fororum immcn-fam mulcitudinem > quos & fuftcntarc ar-

duum> & abjiccrc impium eft. Qiiid hac vir-

tute mirabilius femir.a nobiliflimx familiae ,

magnis c]uondam opibus , tanta fidc omniadilargicam>ut ad cgcflatcm pcne ultima pcr-

veniret?Jadcnt alij pccunias,& in cotbonamDci arra congefta , fuiialibufquc aurcis donapcndentia.Ncmo plusdcdit paupcribuSjquam^Y*/.^^.

quaj fibi nihil refervavit. Nunc illadiritiis

fruitur,& iis boiiis,c]uac ncc oculuj vidir.ncc

auris audivitjucc ii; cor hominis afccnd;rut.

Noftiam viccm dolemus, & invidere potius

gloriae cjus vidcbimur,{i vojuerimus diutius

flere rcgnantcm. Sccura cflo Euflochium ,

maena hacrcditatc ditaca es. Pars tua Domi- ,

rus;& quomagis gauacas , mater tua longo^,^'^^,

martyrio coronata dl.Non foJum cnim cfFu- marty^fio fanguinis in confciTionc reputatur,fed dc- ri«».

votae quoqi metis fervitus immaculata, quo-tidianum marvyrium cft. Illa corona dc rods

& vioiis plcflitur , illade lihis. Undc & in

Cantico fciibitur canticoru : rratruciis mcus^*'"- 7»

candidus,iS: rubicundus, & in pacc, & in bel- "'^*

lo eadcm piatmia vinccntibus tribuens.

Mater, inquam , tua audivit cum Abraham:Exidc tcrratua, ccdecognatione tua, & vc-r,,g^

n-i in terram , qaam oftcndam tibi. Etpcr^g^'Hieremiam Dominum praEcipicntcm:Fugite

dc mcdio Babylonis , & falvatc animas vc-ilras.Hasc autemexiit detcrrafua, & ufqueE;to<i,i Jad iiem mortis fuae r.on eft tevcifa in ChaJ-datam,n;c ollas ^gypti.Jc jurulcntias carniu

defidcravitjfcd choris comirata virgincis, ci-

vis cft Salvacoris cffcda : dc parvula ^cthlc- d«.l -

hcm.cclcftia rcgnaconfcendcns.dicit ad Tcra

Nocmi : Populus tuus > populus mcus : Sc

4*8 ' D. Hteron.Tam. "Bftfl,

Deus tuaSjDcus mcus. Hunc tibi librum ad

duas lucubratiunculas, codcm,qaem tu fufti-

ncs dolorc,d;davi.Nam quoticfcumque fty-

lum figcre volui, & opuscxararc prom-fTum,toiies obrigucrut digitijCccidit manias,fcnfu$

clanguit. Undc & inculta oratio votum fcri-

bentis libfqae ullaclegantia &: vcrhorum lc-

» ,..„ pore teftatus.ValcoPaula, &: cultoris tui ul-jnvpcat /• ,-. • -i • tj .

D W^fro-^^''"''"'' icncdtutem orationibus juya. rides oC

nyntii opera tua Chrifto tc fociant : prxfens faci-

Jriulam, iius, quod poftalas , impctrabis. Excgi rao-

numcntum tuum src pcrcunius, quodnulla«Jcftruere pofllt vetuftas. Incidi clogium fc-

pulcro tuo,, quod huic volumini fubdidi : uc

quocumque nofter fcrmo pcrTcncrit,ic lauda-

tiam,tc in Bcthlchem conditam lcflor agnot.

car.

Scquitur titulus fepulcrl.

'Sciph qu/stm genuit, Pauli fudere farentts ,

Cretechorurofobtles,Ag;imemnonis mclyta proles*

Hoc jacetin tumulo, Paulum dixerefriorti,

"Eujloehij genetrix.Ronaani frimafenatus ,

Jauftriem Ckrifii,& Bethlemttica ritra fecuta

eji,

In frontc rpcluncar,

Alpkis anguftum fncisa ruft fefulchrum ?

Hoffitium PauU eft , celeftia regna tenentis.

Iratrtm , cognatos , Romam,f»triamque relm^

quens ,

^ivitiasfeholem, Bethlemiti cenditur antre.

Hic frifefe tuum Chrijle , atque hic myfttcit

MagiXlunera fortantes hominique Deeque dedere.

Dornpivit fanda & bcata Paula.vi i.Kal.Fcb.

teitia fabbati poft folis occubitum. Scpulta

cft .Kal.carumdem.Honorio Augufto fcxics

& Aicftcnio coufuhbus. Yixic ia fando pio«

Liher III. 4S9pofito Romx annos quinqiie, Bcthlclicm an-nos viginti.Omnc vitae tempus implcvit an-i>is quinquaginca fcx, mcnfibus oiito, dicbusvJginti> & uno.

A RGUMENTUM.MttrcelU Albma filix, nohilis Romnna , prius

patre, mox feptimo a nuptiis mer/Je vtro crbata >

Cereeiltque confule ,eamtn uxorem petcnte re-jesio , ab Athanafio : t etreque Alexandrinis

'Epifcopii edocia, prima omniumRoma. monachAvttam profejftt ejt:uht k D, Hieromymo inllru^

ctttjUna cum Frincipia fanctijfime vixit, Ejtts

aut<>m iUud prAcipuum facinui memoratur, quodOngtnijiarum h^rejim ex Vrbe expulerit , fjf»

Hierofolymam pietaiis ac religionis caufa, acceffe-

rit.Objit paucis diebus peji captam a Gothis Ro-mam.Hu M nunc vitam elegmtijjime fcribit D.Hieronym»!,

Ad Principiam virgincm Marccllae

viduae epitaphium.

EPISTOLA IX.

SJE^c , &c muhumflagitas.virgo Chrifti

Piincipia , ut mcmoiiam fanc^ae feminxMarcellac lictcrisrccolam)& bonum, quodio,

fruiti fumusjctiamcctciis nofccndum>imitan.

dumquc dcfcribam.Satis dolco, quod hortaris

fpontc currcntcm, & mc atbitraris indigcrc

precibus, quine tibi quidcm in ejus dilrii^io-

ne concedam:mult6quc plusaccipiam, quamtribuam bcncficij ,tantarum recordationc vir-

tutum. Nam, ut hucufqucreticcrcm, & bien-

nium practcrirem filentio.nonfuit diffimula-

tioaisjut malc cxiftimas, fcdtriftitiae incrcdi-

bilis.quac ita mcum oppie(fit animum.ut me-liiis ludicatcm tacerc imprsfcntiarum, quaranihil di«num illius laudibus diccie.Ncq ; ve»

16 MarccUam caam ^ immo meam;& ucyp-

4^0 D. Hier. Epijl.* Fam:'rius loquar.noftram, omniumque fandorum,& propriae Romanae urbis inclytum dccus,in-

ftitutis rhctorum praEdicabo, ut exponam il-

Juftrcm familiam,alti fanguinis dccus & ftc-

mata per proconfulcs & praefcdos praetorio

dccurrcntia. Nihil in illa laudabo, nifi quodpropriumeft,& co nobilius, quod opibus Sc

nobilitatc contcmpia, faflacll paupcttatc &fcumilitate nobilior. Orba pattis morte , viro

quoqi poft nuptias feptimo mcnfc privaia clt.

Ciimqueaim. Ccrcalis , cujus clarum intcr

confulcs nomea eft,proptcr actaicm &anti-quitatem famiHac,& infigncm,qu6d maiimcviris placcreconfucvit, «lccorcm corporis , ac

morum tcmpcrantiam, ambitiofius petcrct,

fuafque longaevus pollicerctur divitias, & noquafi in uxorcm.feciquafi in filiam Ycllet do-ftationem transfundcre,Albinaque matertamclarum pracfidium viduatx domus ultro ap-

peteret, illa rcfpondit ; Si vcllcm nubere, &Votu c«-non acternac me cupcrcm pudiciciae dedicare ,

fiimtii. utiquc maritum quacrcrcm, non hcrcditatcm.

Illoqac mandante,po{re& fcnes diu viverc,&

juvenes cito mori , clcganter lufit. Juvenis

quidcm poteft cito mori , fcd fencx diu yi-

vcrc non poteft. Qua fcnlcntia rcpudiatus,

cxcmplo cetcris fuit , ut cjus nuptias dcfpe-

rcnr. Legimus in Evangclio fecunduniLu-

VHc 1.^^^^ ^^ '^'^^^ ^""^ prophctifta filia Phanue-

lis de tribu Afcr : Et haec provcdx sciatis

in dicbus plurimis. Vixcratque cum viro fuo

annis fcptcm a virginitate fua, & erat vidua

annis odoginta quatuor, nec reccdcbat dc

tcmplo, jtjuniis, & obfccrationibus Dominofcrviens die ac nodc. Nec mirum , fi videic

meruit Salvatorem, quem tanto laborc quae-

»cbat, Conferamus feptetn auaos feptea»

Liher III. 4^1mcn(il)us,fp;rarc Chriftum, & Kncrci nacumconiiccri(& in crucifixum creJerc , parvuluin

nonncgarc, Sc virum gauLkre rcgnantcm.

Non tacio ullam int'r fjndtasfcavjnas difFc-

rcatiam quoJnonnulli intcr fanftos Tiros 8c

Ecclefiarum principes Jlu-lte faccre confuc-

Teruntrfcd iJlo tcnditalTciticrut.quarum unus

cfh labor.unum & ptxmium fit.Difficile cll,ia

maledica civitacc, & in urbe , ia qua orbis

quondam populus fuit,palmaque vitiorum.Ii

honeUis dttrahereiu,5c pura ac munda macu-larent.non aliquani fuiiftri rumoris fabulam

contiahcre.Uncie quafi rem difficillimam , &pene impolliSile opcat Ptopheta, potius quaptcEfumit,diccas:Beati immaculati in via,qui

ambulant ia icgeDomini.Immaculatos in via^'"'*^**

hujus fcEcali appcllat, quos nulla obfceni lU-

morisaura macularit, qui opprcbrium nonaccepcrint advcifas proximos luos.Dir quibusgrj

,4,& Salvator in Evagclio.Efto, inqu.t,be«cvo- '

lus.fivc bene fentiens de advcrfario tuo , duitj

cs in via cum illo. Qi}is uaiqoam dc Iia: mu- '

licrc,quodd;fpliceret,audiv'r,at credsr-t.Qu's

crediditucnonraagis fripfum mahj^nitatis a^^iflin.

infamiae condemnniet ? Ab i-iac priBium con ^*" "^*"

rula gentilitus cU,du.T. o.nrnbkis patuit , q''ajTe„,,j,g

cflTct viduiras Chriftiana,qua.r. & conrciciU s^^ '^hru

& habitupromttcbat. Illa cnim iolcnt pur-/.'j'n«r«.

purifTo & ccrufsaoradepingcrcfcricii r.uert f''-^'^*

vcftibus , fplenderc eemin:s,aurum portare"^/''*

cervicibus , & auribus pertoracis rubii maris a^,-^^^

ptctiofillimagranafufpei.deictragrarc , ^^-^' tius mfi~co muto,mautos ita plangcrc, ut tandem do-dtltum

minatu corum fe catuifTe laetentur, quxrant-i"''««^ >

quealios , non quibus juxta Dei fentcnciam^"'"''

Icrviant , fcd quibus impctent. Undc & F^^-Umimi,j>crcs cligaDt, ut nomcn tanrum virorumha-;^^;^;.^

'

X 6

491 ^' Bitron. "Epijt.Tatn.

berc vi(ieantur,qui paricncer rivalcs ruftincat;

f\ muflicavcrint , illico projicicdi.NoUra vi-

dua talibus ufa cft veftibus quibus arccrec fri-

gus,non mcmbra nudaret:aurum ufquc ad an-

nuli fignaculum repudians, & magis in ven-

ttibus egcnorum , quam in marfupiis recon-

dens. Nufquam (ine matre, Nullum clerico-

lumjaut roonachoram ( quod amplx domusintetdum exigcbat ncccditasjvidii abfquc ar--

bitris.Ssmp:r in comitatu fuo Tirgincs,ac vi-

du3s,& ipfas graves feminas habuit.fcicns cx

lafcivia puellarum faepe de dominarummori-bus judicari:& qualis quasque fit lalium con-

^- n fortiodclcitari. Divinarum fcripturarum ar-

j>V-'; i/dor erat incredibilis:feraperquc cantabat : Ir»

'' ' cordc mco abfcondi cloquia tua,ut non pec-

ccra tibi.Et illud de pcrfe^fô viro:Et in legc

Domini voluntas ejus , & in lege e}us medi-

tabitur dicac node.Meditarioncm lcgis nonIn replicando.quse fcripta funt,ut Judarorum

J\jF**^^'cxiftimant pharifafi, fcd in opcre intcHigcns,''' *'

• juxta illud Apoftalicum:Sivc comcditis , five

bibitis, fivc quid agitis, omnia In gloria Do-mini facientes. Et Prophetae vcrba diccn-

jglj.jiis:A mandatis tuis intcllcxi : ut poftquammanîata complcffcr^tunc fc fciret mcrcri in-

tclligcntiam fcripturarum, •.;iuod & alibi lc-

gimus : Quiaccepit Jefus facere,& doccre.

Erubefcit cnimquamvis prseclara doftrina>

quam propria reprehcndii confcicntia. Frtt-

firaquc c)us lingua prsedicat paupcrtatem, Sc

docct clecmofynasjqui Crccfi divitiis tumct)

ilique opcrtus pallio , pugnat contra tincas

Tcftium feric3.riim.llli erat moderata jcjunia,

carniumabftinentia , vini odor magis, q.iani

guftus.proptcr ftomachum,& frequctcs in.îr-

mitatcs.Raro proccdebat tn publicum & msk

ximc nobilittjn maiioivaiu viubac domos^ &s

Liber III. 4t|cogerctur vidcrcquad conteprerat : Apoito-

lorum & martyrum baflllcas fccietis C(?lc-

brans otationibus , & qus populorum tt:-

qucntiam dcclinarent : matti intantum obe-

dicnSjUt intcrdum faccrct,qaod nolebat. Nicum iila fuumdiligcrct fanguinem, & abfquc

fiiiis , & ncpotibus , vellct in fratris libcros

univerfa confcrrc:ilta pauperes eiigebat , &tamen matri contrairc non potcratimonilia,&:

quidquid fuppeilediiis fuit,diviiibus pcritura

concedcns.magifquc volcns pecuniam perdc--

rcquam parentis animum contriftare.Nulia

eo tcmporc nobilium feminatu novcrat R.o-

itiae propontum monachorum , nec audcbat

proptcr rci novitatem ignominiofum,ut runc M'*''^'^-

putabatur, & vilc in populis nomcn ailume- ^,„*

rc. Haecab Aiexandnnis prius faccrdotibus, ^^^^^^^Papaque Athanafio, & poitea Petro,qui per- <i%nfccutioncm Arian.t haercfzos dcchnzmcs , clijfifnfs

quafi ad tutiffimum comruunionis fus por-E^'/^']"*

tum Romam confuserant , vitambcaii Au--^'^-,*'

-

tonii, adnuc tunc vivcntis, monaltcriorumq> p^iyod^inThcbaidcPachomi),& virginum ac vidua- ^,f.f^

rumdidicit difciplinam. Nec crubuit profitc-

ri,quod Chrillo piaccre cognoverat. Hancmultos poft annos imitata cll: Sophronia , &aliae:quibus rcdiflimc illud Ennianum apta-

ri potcft.Utinam:ne in nemore Pelio. Hujuj

amicitiis fruita cft Paula vcncrabilis , in hu-

jus cubiculo nntrita Euftochium , virginita-

lis dccus ; ut facilis scftimatio flt.qualis ma-giftta, ubi tales difcipulx.Ridcat forfan in-

iidclis ledor , mc in mulicrcularum laudibus

immorari : qui fi recordctur fandas fcminas, jy/fm^ji

'comitcs Domini Salvatoris ,qoac miniuiftra- \oAnA%

bantci d- fua fubftantia,& trcs Marias ftaiv- & io.

tcs ante crucem > Mariamquc propric Mag-

dAleoam > c^vis ob CcdaUta;cm & atdotcm

4 '4 0« Mieron. Epi/{, T*m,fidci> Tarricae nomcn acccpic > & piirna ante

Apoftolos Chrifkism viJ;rc mtraic rciurgcn-

temife pocius fuperbiae > quara uos coiidsm-

nabic inspciarum, cjui virtuces noakxu, Cc($

^ animo judicamus. contcm^^t<cque nobiiicaciilonn.iZ. 1 •

•

, - 1 riac divitiarum majorcm giona dacimus. Uu'de & Jefus Joanucra Evangclirtiin amabacplunmum; qui propter gcnetis Qobilicacera

crat notus Pontifici,& Judsotum iiilidias aontimebac,in tancum,ut Pctrum iutioduccrci; in

acrium,& (larec foius Apoftolorum auce cru-

ccm, macrcmquc Salvacoris in (uam rccipc-

iet:ut hasrcditatem virwinis Domiiii, virgioe

matrcm fiiius virgo fufcipetec. Anais igicur

pUt.irt plurimis lic fuani cranfegic arcaccm.uc ance fc

phed. vecula cerneret, quam adolcfccntulam fuille

^*^"''^ mcminiirct . laudans illudPlatonicum , qui

philofopiiiam mcditationt moitis cflc dixit :

Luc,^. Undc & nofler Apoftolus, Quotilie,inquit,

morior proptcr vcrtram falutcm.Et Dominusjuxtaanciqua cxcmplaria : Nili quis tulcric

cruccm fuam quotidie, & fecucus fueric mc >

no poccft meus cifc diicipulus.Muitoque an-

te pcrPiophetam Spiricus fandus : Propcer tc

PAi.45.ijiorciiicamur tota die, a:ftimaci lumus uc£f"7. ^ygj occifionis. Et poft multas aetatcs illa

fcntentia:Memento fempcr dicm mortis , &numquam peccabis.Difertiirimiquc praeceptij

Satynci^Vive memor leti ; fugic hora J hoc,

quod ioquor , indc cft. Sic ergo , ut dicerc

coepcramus,aEtatcm duxit, & vixit, ut fcmpcr

fc crederct cfle morituram. Sic induta cdeftibus, ut meminifTet fcpulchri, ofFercns fe

hoftiam rationabilcm,vivam placentcm Dco.MTTt.l, Dcnique , ciim & mc Romam cum fandis

Pontificibus, Paulino & EpiphaniojEcclcfia-

Aica tiaxiirct ucccflvcas;quorum akei; Aucio»

Lihtr III. 49 f

cljcnam > Syriae alter Salaminiam Cypii rexit^ 7-^^ ^»

Ecclcfiam,& vcrccundc nobilium fcniinarum

oculos dcclinarcm , ita cgit.fecundi^n Apo-flolum > importunc , opportune,ut pudorcmmeum fua fapcraret induQria. Et quia alicu-

jus tunc nominiscfTe cxiftimabat fiipcr ftu-

dio fciiptL'rarum,nunquam convcnit, quin dc

fcript;ris aliniid intcrro^arct.-nec ut ftatinv

acqiiiefccrct.fcd movcrcc c cotrario qusftio-

ncs.-non ut contcnderct,fcd ut quaerendo d\C-

ccrct carum fokitioncs,quas opponi pofle in-

tclligcbat.Qiiid in iila virtucum , quid inge-

nij, quid faii<^itatis , quid puritatis invcnc-

rim, vcrcordiccrc : nc fidcm credulitatis cr-

ccdam, & tibi majorem doiorcm incuti im,

rccordanii quanto bono carueris.Hoc folumdicam, quod , quidquid in nobis longo fuit

ftudio congregatum , & meditatione diu;ur.

na, quafi in naturam vcrfum, lioc illa libavic,

didicir,arq'ic portldit : ita ut, poft profed;o-

ncm noftram, fi in aliquo teftimonio fcriptu-

larum cfTct oborta contcncio, ad illam judi-

ccm pcrgerctur. Et quia valdc prudens erat'»

& noverat illud.quod appellant philofophi

n vr^cvoi, id cft , dcccrc quod facias , fic a<i

intcrrogatarcfpondcbat.ut ctiamfuanon fua

diccrecfed vcl mea , vcl cujufl.bct altcrius:

Ut in co ipfo quod doccbat, fcdifcipula fate-

rctur.Scicbat cnimaidum ab Apoftolo : Do- x,T'fff 2,

ccrc autcm miilieri non pcrmitto;nc virili fe-

xui, & incerdum faccrdotibus > de obfcuris &c

ambiguis fcifcitatibus, faccrc vidcrciur in)u-

riam. In noftrum locum ftatim audivimustc

iilius adhaefillc confortio, & numquam ab ii.

la ac tranfverfum quidem unguem , ut dici-

lur, rccclTiflc. Eadcm domo, eodem cubiculo

«Um > ut omuibus in uibc clatiirima uotum

4y6 T>. Hitron. ^pift. Tam,ficret,& cematrcm, & illam filiam rcpcriflc,

Subuibanus ager vobis pro mouaftcrio fuit ,

& ras cledum pro folitudine , multoquc ita

vixiftis temporc : ut ex imitationc vcltri &convc-rfionc multarum, gaudcrcmus Romamfaftam Hierofolymam, Crebra virginumnionafteria , nionachorum innumerabilis

multitudo , ut pro frcquentia fervientium

Dco,quoi prius ignominijE tu.:rat , cffct po-ftca gloriac. Intetim ablcniiam noftii nnituis

folabamur allocjuiis:&: quod cainc non potc-

ramus, fpiritu rcciclebamus. Scmpcr obviarc

cpiftolis , fuperare ofliciis , falutationibus

pr«venirc. Non multum perdebat abfcntia »

quas jugibus fibilittcris jungebatur. Ii\ hJC

ttanquillitate, & Doraini fcrvitutc, hxrctica

in his Provinciis exorta tcmpeltas cundla

turbavit,& in tantam rabicnii concitata cll

,

ut Dcc fibi.ncc uUi bonorum parc:rct:&; c)ua-

fi parum cflet,hic univerfa moviflc, navcmplcnam blalphcmiarum Romano intulit por-

tui:Invcn;tquc piotinus pacclla operculum >

& Romana: fidci purifllmum fon-cm , cceu^

lutofa pcrmifcuerc vcftigia.Nec iTiiruir., i'i iix

platcis,& in foro rerum vcnalium, fidus ha-riolus llultorum verbcrct nares , &obtortafuftc dcntcs mordentium quatiat : ciim vcnc-

nata fpurcaquc do£triaa Romae invcucric

quos inducerct. Tunc iibrorum -a-i^t ifx,'^"*

infamis intcrprctatio:tuncdifcipulus «aCi«s ,

& vcrc nominis fui fi in talem magiftrum

non impcgifl^ct.Tunc nollromm ^ti^xxri'^»^

contradidio , & Phariracorum turbata cft

fchola.Tuncfanda Marcclla,qux diu fcco-

hibucrar,nc pcr aemulationcm quippiam face-

re viderctur,poliquam fcnfit fidc, Apoftolico

oic Uudatam^ia plctift^uc YioIa]:i)Ua ut facct-

Lther I I T. 497dotcs quoque > & nonnullos monachoium,maximcquc fxculi homincs> in afTenfum fut

tra'.icrct,ac finiplicitati illudcrct Epifcopi,qui

dc fuo ingcnio cctcros sftimabat.publice rc-

ftitit>malcns Dco placcre.quam hominibus.

Laudat Salvator in Evangclio villicum ini-

quitatJSjquodconrra Dominum quidcm fraa- ^^» i^»

dulenter > attamcn pro fc prudcntcr fcccrit,

CerncDtcs hatretici dc parva fcintilla nuxi-ma inccndia concitari, & fuppolitam dudumflammajam ad culminapcrvcniirc, n:c poirc

latcrc, quod multos dccepcratrpctunt, & ;m-pctrant ecclcfiafticas cpiftolas, ut communi-cantcs Ecclcfiac , difcefliirc vidcrentur. Nonniultum tcmpus in mcdio>fucccdit in ponci-

licatum vir infiguis Anaflafius.qucm diu Ro- ^f^^Ls^*

ma habcrc non meruit, ne orbis caput fub ta-'^'"^^"^

11 Epilcopo truncarctur :imoidcirco raptus,,^^

atquc tranilatus cft:> nc fcmcl latam fcntcn- /iitr.l^.

tiam precibus fuis ilcderc conatctur ;diccntc

Domino ad Hicrcmiam : Ne oravcris pro po-pulo ifto.ncquc depicceris in bonum:quia , ft

jejunavcrint.non cxaudiam prcccs corum : 8c

fi holocaurt^ & vidimas obtulcrint,Donfuf-

cipiam eas.In gladio cnim , & famc, & pcfti-

Icntia cgo confumam cos.Dicas,quid hsc ad

laudem MarccIJs^Damnationis hxrcticorum

haec fuit principium>dum adducit tcftcs , qui

prius ab cis cruditi , & pcftca abhxrcticofucrunt crrorc correpti , dum oftcndicmuki-

ludincm dcccptorum , dum impia wipi «px.'^t

ingcrit volumina,qux cmfndata manu fcorpij

monftrabantur:dum acciti frcquencibus lit-

tcris hxrctici, ut fc defendcrcnt > vcuirc noufunt au(i,tantaquc vis confcicntix fuit ut ab-fcntcsdamnari.quam pratfcntes coatg.i ma-lucriut. Hujus cam gloriofjc vidtoiisorigo

498 D. Hieron. Tpift. fnm.Matcella cft:tuque capiu honim & Caufa bo-nonun , (cis me vera narraie, cjiicm nofli vix

dc muhis pauca diccre , ne legenti faftidium

faciat odiofa replicatio,& vidcar apud malc-volos (ub occafione laudis alterius ftoma-.

chum meum digcrere. Petgam ad reliqua. Dc

Mhc, ig.occidentis partibus ad oricntem turbo tianf-

grcfFus, minitabatut plurimis magna naufra.

gia.Tunc impktum eft :Pa:as vcnicns Filius

hominis fidcm invcnict fuper tcrram ? Refri-

gerata charitate muhorum pauci, qui amabatndci veritatcm , nollro laccri jungc-bantur >

quoru publice pctcbatur caput , cpntra quos

opcsomnes parabantur.ita ut Barnabas quo-GaLi, qucduceretur inillam(imulationcm , immo

apevtum parricidium.quod no viribus.fcd vo-luntatccommifit.Et ccce univerla tempcftas

^» Domino fiantc, deleta cfljcxplccumquc vati-

cinium prophetalc.-Aufcrcs fpiritum eorum »

& dcficicnt, & in pulverem fuum levcrtcn-

LkC H-^^^' I"'ll^dic peribunt omncs cogitationes

corum.Et illud cvangclicum : Stult;,hac no-

^cauferetur auimi tua a te > qune autem

praeparafti , cujus erunc .? Dum hxc aguntar

i^ JcbcxS , tcnibilis dc occidente runior af-

fcrtur, obfidcri Romam , & auro falutem ci-

Tiumrcdimi, fpoliatofque rurfum ciicumda-

ri, ut poft fubftantiam, vitam quoque perde-

rent. Hasret vox , Hc fingultus iiucrcipiunt

vcrba didantis. Capitur urbs, qua; totum ce-

pic orbem : immo famc perit antequam gla-

dio , & vix pauci , qui capcrcntur invcnti

funt , ad ncfandos cibos erupit efurientium

rabics, & fua invicem mcmbra laniarunt,dum

matcr non parcit ladenti infanti, & luo teci-

pit utao, quem pauloance cffiderAt. Node?/a/.77. Moab capta cll: » noclc cccidit muiuj cjus.

Liher III. 4^9Dcus vcnerant gcntcs in hnereditatem tuamipollucrunt tcmplum fandum tuum : pofuc-runt Hicrufalem in pomorum cuftodiam.P»-fuerunc cadavcra fandorum tuorum cfcas

volatilibus caelijcarncs fandorum tuommbeftiis tctrx. EfFudcrunt fanguinem eorum ,

ficut aquam incircuitu Hierufalem 8c noncrat qui fepcliret. Quis dadcm illius nodis,'quisfunera fando explicet , aut pofret lacry-

mis aequarc dolorcm:Urb^ antiquaruit.mul-

tos dominaca per annos:Plurima pcrc|uc vias

fparguntur inertia pafTim Corpora , perquc

domos, 5f plurima raortis imago. Cum inte-

rtm,uc Intanta confuficne rcrum, Mstccllac

quoquc domum cruentus >idor ingrcditur.

Jitmihi fas audita loqui, immo a fandis vi-

ris vifa narrarc , qai intcrfuerc prsfentes »

qui tedicu.it in periculo quoquc ci fuifTcs

fociatum. Intrcpido vultu excepiflc dicitur

introgrcflTos : cumquc pofccretur aurum , &dcfo/Tas opes vili cxcufaret tuuica, non tamcfccic fidcm voluntaria paupcttatis. Caefamfuftibus flagellifquc aiunt non fcnfifle tor-

iBcnta, fed hoc lacrymis , hoc pedibus co-rum proftratam cgifTc ,nctea fuo confor-

lio fepararenc , nc fuftineret adolefcentia,

quod fcnilis actas tinicre non poterat. Chri-ftus dura corda moUivic ; & intcr crucntos

gladios invenit locum pietas : ciimquc & il- p-jA/V/*

lam , & te ad bcati Apofioli Pauli bafilicam B.PmL'.barbari deduxifTcnt , ut vcl falutem vobis

oftcndcrent, vcl fcpulchrum : in tantam Ixti-

tiam dicitur erupifTe i ut gratias agcrct Dco,quod tc intcgra fibi rcfervafTet, quod paupc-rcm illam non fccifTct capt;vitas,led invcnif-

fet:qu6d cgcrct quotidiano cibo, quod fatu-

rata Chiifto non fcntirct cfuriem, quod &

joo D. Hier. T.pi^. Tnm.voce,& opcic loi.]ucrctiir:Nu(ia cxivi ac ntc-

to matris mex, nuda & rcdcam.Sicut Dominovifum cfl:,ita& fa^^um eft.Sit nomcii Domi-ni bcncdiftum.Poft aliqHOt dicsjfano , inte-

gro , vcgctoquc corpufculo obdormivit in

Domino,& tc paupertatulae fux , inio pcri tc

paupcrcs rcliquit hactcdcs,claudcns oculos in

nianibus tuls.rcddcns fpiritum in tuis ofcu-

lis', dum intcr lacrymas luas illas ridcrct

,

confcicntia vitae bonac , & prasmiis fucuro-

lum. Haec tibi , MarccUa vencrabilis, & tibi

Principiafilia , una & brcvi lucubratione di-

davi.non cloquij vcnuflatc,fed voluntaic in

vos animi gratiflimi ,& Dco.&dclcgcntibus

pUccrc dc(icierans.

A R G U M E N T U M.JFabieUm , nobiiem Romnnam , qu& viro oh

adulterium dimijfo , altari perpiK-m nupfit ,

nuncT), Hierenymui Ixudat , qttud fefl erro-

rem pHbltcd pcenitentia elutum , ad Chrtjlutn

cenverfa , /anciam tmduxerit vitam , & cun-

clu facultatibtts fuis in paupcres dijirihu-

tu , poji redifam exfanciis HierofdymA lecis

thierit.

HiERONYMUsad Occanum,cpitaphium Fabiolx.

EPISTOLAxI.PLures auni funt, quod fupcr dormitione

BlatiiUa , Paulam vcncrabilcm fcminam,icccnti adhuc Yulnere.confolatus fum. Quat-IX jgflatis circulus volvitur.cx quo ad Hclio»

dorum Epifcopum, Ncpotiani fcribcns cpita-

phium,quidquid habere potui virium,in illo

tuncdolorc confumpfi.Antc hoc fctme bicn-

nium Pammachlo mco pro fubiti pcrcgrina-

tioncPaulina brcvem epiftolam dcdi,crubcf-

ccns ad dircrtifTimum vuum pluiaIo~^uI,& ci

Libef III. 50 r

fua ingercre ; nc non tam confolari airicumvidercr, qium flulta. jadtantia doccrc pcrfc-

dûm.Niinc mihi.fili Occaiic,volcnti,&: lihro

appctenti debitum munus imponis.quo pro

novitatcvirtutum,vctcicm matcriam novamfaciam. In illis cnim vcl parcntis afiFc<Jûs,vcl

mceror avunculi , vcl dcfiderium mariti tcm-perandum fuit,& pio divcrfitatc pcrfonarum ,

divcrfadc fcripturis adhibcnda mcdicaraina.

In prxfcntiarum tradis mihi Fabiolam , lau,

dcm Chriftianorum.miraculum gcnriliura,lu,

ûm paupcrumjfolatium monachoru.Qiiid-.

quid primum arripuero, fcqucntiura copara-

tionc vilefcit. Jcjunium prxdiccm ? fcd prac-

valcfcunt eIecmofyn«.HumiIitatcm laudcm.?

fcd major cft fidei ardor. Dicam appctitas Pltu efi

Tordcs , & in condcmnationtm veftium fcr . ^ntmnm

carum,plcbc)um caltum,& fervilia indumca- <^^P^ntre

ta quae(ita?plus cft animum dcpofuiflcquam(„^;^^

cultum : difficilius arrogantia, , quam auro

carcmus,& gemmis.His cnim abjedis,intcr-

dum gloriofistumcmus fordibus, & vendibi-

Icm paupertatem populari aurx ofFcrnmus.

Cclata virtus, & confcicntiae fota fccreto ,

Dcum folii judiccm refpicit. Undc novis rai-

hi cft cfFcrenuaprxconiis;& ordinc rhctorum

prxtcrmiflb , tota dc confcffionis ac posni-

tcntiae in cunabulis afTumenda oratio. Alius

forfitan fcholz memor, Q^ Maximum, Unujquinobis cundtandorcftituit rcm , & totam.

Fabiorum gcntcm proferrct in medium,dicc-rct pugnas, dcfcribcret prcelia , & per tancac

nobilitatis gtadus Fabiolam veniflc ja(flarct:

ut quod in virga non potcrat , inradicibus

demonflraret.Ego,diverforij Bcthlehcmitici,

& praelcpis Domini amator, in quo virgo

pucrpcia Dcum fudit infanicm ancilla Chrifti

jot D. Mier, ^pi/f. Tam.dc noii nobilitate vcterishirtoiix, fcJ de Ec-clcfiae liuinilicate pro.iucam. Et quia ftatim

in priiicipio quafi fcopulus quiiam,& procel-

la mihi obcredatorum cjus opponitur , quoJji.^«.5.fecundam fortita raatrimonium,primum reli-

qucrit : non laudabo converfam , nifl prlus

icam abfolvcro. Tanta prior maritus vitia

habuifTenarratur , ut ne fcortum quidcm &Pr^f*;»;Vviie mancipiu ea fdrtincrc po(ret.QuaE fi vo-'D^mi- Jucro diccre, pcrdam virtutcm fcminz j qux^****' maluit culpam fubire dilHdij , quara corporis

fui infamarc partcm,& maculas ejus dctegc-

rc.Hoc folum profctam, quoi vcrecudae ma-^*f-^' tronae & Chriitiadac fatis cft.Praecepit Domi-

nus uxorcm non dcbcre dimitti, cxccpta caala

fornicationis j & fi dimilla fuerit , raancrc

inaptam- Quidquid viris jubccur, hoc con-Iw«r.

'fequentcr redundat in fcminas. Ncque cnimadultcrauxor dimittenda eft, & vir moechusretinendus. Si, qui mcretrici jungitur , unumcorpus facit : ergo , & quae fcortatoti im-puroque fociatur, unum cum co corpus cffi-

citur. Alix fant lcgcs Caefarum,aliae Chrifli:

aiiud Papinianus , aliud Paulus nofterpr*eci-

pit. Apud ilios viris irapudicitiac frena la-

xantur:&foio (lupro acquc adultcrio con-

dcmnato , parfim ;pcc lupanaria & ancillu-

las libido pcrmittitur, quafi culpam dignitas

faciat non voluntas. Apad nos , quod uoa

it.«« «.'^^^'^^ fcminis,aeque non ligct viris : & cadeni

A^uA fcrvitus pari conditionc ccnfctur.Diraifit cr-

ntt. go , uc aiunt , vitiofum : dimiiiC illius & il-

iius criminis noiium:dimifit,penc dixi.quod»

clamance vicina uxoc fola non prodidic. Sia

autem arguitur,quare,repudiato marito , noainnupta pcrmanfcrit : facil^ culpam faccbori

dum tamcarcferam accc£(accm. Meiius eft»-

Liher I 1 1.'

"

jO|inqul^ Aponolus, nubeic » quam vu!. Ado-Icfccntula crar, viduitatcm fuam fcrvare non t.Co^T»

potcrat.Videbat aliam lcgem in membris fuis^*""-?*

repugnantcm legi mcntis fux, & fc vinfla &captivamad coitum tralii. Mclius arbitrata

cft, apcttc confitcri imb ciiIit..icKi fuam, &umbram quandam mifcrabiiis fubirc conju-

gij, quam fub gloria univir* opcra cxcrce-

rp mctetiicum Idcm Apoftolu? vultvixlua;

adolcfccntulas nubcrc, filios procrcare, nul.

lam dare occafioncra adverfario malcdidli

gratia. Et protinus cui hoc vclit , exponit : 2?« e

]amcnim quxdam abjerunt retro poft fata,

naiu. Igitur & Fabiola , quia perfuaferat fi-

bi, & putabat a fe yirum jurc dimiffum , nce

Evangelij vigorcm novcrat , in quo nuben-

di univerfa caafatio.vivcntibus viris, fcminis

amputatur,dum multa diaboii vitat vulncra ,

unum incauta vulnus acccpit.Scd quid cgo in

abolitis & antiquis moior , quaerens cxcufarc

culpam, cujus pocnitcntiamipfa confcffa eft?

Quis hoc crcdcrctjut po(l morte fccundi vi-

ri in fcmctipfam rcverfa, quo tcmporc folent

iduat ncgligcntcs , jugo fcrvitutis excuilo ,

agerc fc hbcrius, adirc balneas , volitare pcr

platcas , vultus citcumfcrre mcrctiicis , fac-

cum induerc , ut crrorcm publice faterctar j

&tota uibc fpcftantc R.omana , antc dicmPafciiae in bafilica quondam Latcrani, quiP'^»"?-

Csfariano truncatus cfl: gladio, ftaict in or-"f ^**"

dinc poenitcntium, Epifcopo, Prcsbytcris , 3c

omni populo coiIacrymantibus:fparfum cri-

ncra, ota lurida, & fqualidas raanus , ford da

collafubmitterct?Quz peccatafletus iftcnoa

pnrgct?Quas invctcfatas maculas haeclame-tanonabluant ? Petrus trinam ncgationcm^P*».!!.

uiaa confcnioae delevit.Aaroa facnicgium ,

5°+ ^' ^ieron. "Epifi. Txm,

Txiiii, ob conflatum cxauro vituli caput, fratcrnx

i^.R*. II. cortcxerc prcces. David fandi & manfuc-& iL. ti/Timi viri homiciciium pariter & adulterium

fcpccm disiumcmendavit fam s. Jaccbat in

terra ; volucabatur in cinerc, & oblitus rc-

gix poceftatis, lumen qusrcbat in tcncbris.II,

iumiue tancum tefpiciens qucm ofFcndcrat

,

PA' JC. lacryraabili voce diccbat : Tibifoli peccavi,

& malum coram tc fcci. Et : Rcddc mihi la:-

titiam falutaris tui,3c fpiritu principali cofir-

ma mc. Atque ita faclum cfl:,ut,qui mc priiis

docucrat virtutibus fuis, quomodo llans noacaJercm,doccrct per poenitentiam, quomodocadens rcfurgcrcm.Quid tam impium lcgimus

inter reges,c]ua Acliab, de quo fcriptura di-

cic:Nonfuit alius talis ut Aciiab^cjui vcnun-

datus cft,ut faccret maijm in confpcdu Do-minifHic ciim proptcr fanguincm Nabucliac

corrcptus fui/Tetab Heiia, & auoiffec iram

Domini pcr Prophctam ; Occidlfti,& mfupcr

pollcdifti : & ccce cgo iaducam lupcr tc ma-ium,&dcmctam poftcriora tua , & rcliqua ;

fcidit veftimcnta fua,& opctait cilicio car-

ncm luam : jsjunabacque in facco, & ambu..

labatdemilfo capitc. Tunc fadus cft fermo

Dei ad H.:liam Thcsbyten, diccns : Nonnc

rf,*'.!^'^* vi^lift' Achab humiiiatum coiam mt-:quia ]'

7)enm ^'^S° humuiatuscft mei cauta, non mducam i

nobis malum in dlebus Cjus. O fcHx pocnitcntia c \',

frepitiS qus ad fc Dei traxit oculos , quic furcntcru .

reiidit. fcntcntiam DcijConfcffo crrorc mutavit.Hocidcm & Manaflcn in Paraliporacnon,& Nini,

i.P4.5 5 vacrcgcm fcciirc,lcgimus inProphcca, publi-Ifj».} 4. cauam quoque in Evangclio. E q .ibus pd-»i^c. 18. njyj jjon foliam indulgcntiam, fcd & rc^num

rccipcrc mcruit : alter impcndcntcm Dci frc-

git iram : icitius , pcdlus ycibcians pugnis • 1

ocalof ,'

Liher III. yOjotulos non lcvabic ad caelura.Et miilto iuftU

ficatior rcccffic publicauus huoiili confellio-

ne vitiorum.quam pharifaeus fuperba jada-tionc virtutum.Non efUoci hujus > ut poeai-

tentiam prxdiccm, & cj^uafi contra MoutaniiNovatumque fcribcns , dicam illam hoftiam

Domino cfTe placabilcm : Et , Sacrificium

Deo,fpirirum conttibulatuni:Et,malo poeni-

tcntiam peccatoris, quam mortcm:Et, Exur- Rotn.l%

gcjcxurgc Hicrufalcm;8f multaaIia,quaE Pro. ^'^^ io«

phetarum clangunt tubac.Hoc unum loquarff'^'^*/*

qaod & legcntibus utile fit, & pracfcnti caufje' '**

conYcniat. Non cft confufa Dominum in

terri$,& illccam non confundct in ca:lo.Ape-

ruit cundis vulnus fuum , & dccolorem in [^ue. %corporc cicatriccm flcns Roma confpexit.

DilTuta habuit Iatcra,nudum caput , claufumos. Non eft in^rclTa Ecclefiam Domini , fcd

cxtra caftra cum Maria fororc Moyfi.fcparata

conccdit:uc,quam facerdos cjecerat, ipfe re-

vocarer.Dcfcendit dc folio deliciarum fuaru, p?"' !*

accepit molam, fecit farinam, & difcalciatis ^ '^ '

pedibus, tranfivic flucnta lacrymarum. Sedic

fupcr carbones ignis. Hi ci fuere in adjuto-

rium, Facicm,per quam lecundo viro placuc-

rat vetberabat ; odcrat gtmmas , lintcamina

vidcre non potcrat , ornamcnta fugicbat. Sic

dolcbacquafi adulccrium commifi(rec:& mul-tis impcndiis medicaminum unum vulnus fa-

nare cupiebac.Uiu moraci fumus in pcsnicen-

tiajin qua, vclut in vadofis locis, refcdimus •

ut major nobis & abfquc ulio impedimeco fc

laudii cjus campus apetirec.Reccpta fub ocu-lis omnis Ecclefix communione, quid fecic /

^cilicet in dic bona maloru non oblita cft:&:

poft naufragium rurfum ictarc noluit pcricu-

U n^Yigadi.Quin potius omue cenfu(n,ciue(n£(^>n#

Y

fo6 D. Hter. "Eptfl, Tam.haberepotcrac,( crac auccm ampliirimus , Sc

rcfpondens generi ejusj dilapidavic.acvendi-

dic,& in pccuniam congrcgatum, ufibus pau-peru prarparaYic:& prima omnium tocoKOf.iCi^ii

inllicuiCjin quo agrocances colligcrcc depla-teis, & confumpca languoribus acquc inedia

mifcrorum membra fovercc. Difcribam egonunc divcrfas hominum calamicaces, cruncas

nares.effbffbs oculos : fcmiultos pedcs, luri-

das manus, tumenccs alvos,cxile fcmur,crura

•..L- I- turecncia& decxcCs acpucridis carnibus ver-

tnuperi' ^^'^^^^^ bullicnccs ? Quocics morbo rcgio &bus mi- pocdorc confedos humcris fuis ipfa porcavit?

ni/lra- Qaocies lavic purulcncam vulncrum fanicm,biit. quam alius afpicerc non valcbac .' Prxbcbac

cibos propria manu;& fpirans cadavcr foibi-.

tiunculis irrigabac.Scio mulcos diviccs & rc-

s ligiofosjob ftomachi anguftiam,excrcerc hu-jufmodi mifericordiam pcraliena minilleria,

& clemcntcs cffcpecunia » non manu , quoscquidem non rcprobo & tcneritudincm animi

ncquaquam intcrprctor infidclicaccm : fcd fi-

cut imbecillitati ftomachi veniam tribuo , fic

pcrfciSae mentisardorcm in crslum laudibus

fcro.Magna fidcs ifta conremnic.Scio quid in

Lazaro divcs purpuracus aliquando non fc-LUC, I . gg^jj ^ qaali fupcrba mcns tribulatione dam-

nata fir. Illc quem defpicimus, qucm videre

non poirumus , ad cujus intuitum nobis vo-

niitus crumpit,noftri fimilis cft,dc eodcm no-bifcum formatus cft luto.iifdem compadusclcmentis.Quidquid patitur , & nos pati pof-

fumus.VuInera cjus cxiftimemus propria ; Sc

omnis animi in altcrum duritia, clcmenti in

jiofmctipfos cogitationc frangctur.Non.mihi

fi linguaj ccntum fintoraquc ccntum. Fcrrcai

vox, Omaia raorborum pctcurrere nomina'

Ziber III. 507poflim.quse F^ibiola in tanta mircrorum ic-

frigeria commutavit,ut muhi paupcrum faui

langucntibus invidcrctit. Quamquamilla (i-

mili libcralitatc erga clericos , & monachos& Tirgincs facrlt, Quod monaftcriumnon il-

liusopibus fullcntacum eftrQuem nudum, ic

clinicumnon Fabiolae veftimcntatexcrunt?Ia

quorum fc indigcntiam non cffudit prxccps

& fcftina largitio^Angufta mifericordiae cjus

Romafuit. Pcragtabat crgo infulas,& totumEtrufcum mare , Volfcotumquc provinciami

& reconjitos curvorum littorum finus > in

quibus monachorum confiftunc chori , vcl

proprio corporc,vci tranfmifFa pcr viros fan-

clos ac iidelcs munificentia, circamibat Un-dc repcntc , & contra opinionem omnium,

Hierofolymam narigayitjubi multorum cx-

ccpta concurfa,noftro parumpcr ufa cft hof-

pitiorcujus focictatis recordans , vidcor mihi.

adhuc vidcrc , quam vidi.Icfu bonc, qao illa

fcrvorc, qiio ftudio intenta etat divinis vo»luminibus ? & velut quandam famem fatiare^g;^ j,-

dcfidcrans pcr Prophetas,ErangcIia,pfaimof.

quc currcbat,quxftiones & proponens,fc fo«

lutas tccondcns iu fcriniolo pecloris fui.Nec

vcro fatiabatur audicndi cupidinc ,fed addcnff

fcicntiam, addebat dolorem , & quafi olcumflammac adjicicns , majotis ardoris fomentacapiebat.Quodam diccum in manibus,Moy-H Numcros tcncremus , & mc vcrccundc ro-garct.qaid fibi vcllct nominum tanta coage-Kies:cur fingulx tribus in aliis arque aliis lo-cis vacie )ungerentur,quomodo Balaam acio-

lus fic futura Chrifti myftcria prophetarit

,

uc nullus propemodum Prophctarura tamapcttc dc eo vaticinatus lit : refpondi , ut po-t\ii,k vifus fum iatcti:oeationi*ejus fatis-»"'*^*^^

Y t

5 08 D. Mltron. Ipifl. Tam.faccrc. Revolvcns crgo librum, pcrvcnic Sc

cum locum , ubi catalogus defcribirur oiri-

nium manfionum> pcr quas de /Egypto cgre-

j^^^ dicnspopulus, pcrvenic ufquc ad flucnta Jor-danis. Cum.que caufas quxrcrct & racioncs

fingulatim, in quibufdara haeficavi j in aliis

inofFenfo cucurri pede, in plcrifque, fimpli-

citcr ignorantiam confclTus fum. Tanc vcro

magis cocpit urgerc,& quafi non mihi liccrcc

nefcirequod ncfcio, cxpoftulare , ac fc indi-

gnara cancis myftcriis dicere.Quid plurajEx,

torfic mihi ncgandi verecundiam:uc propiiuin

ciopus huiufmodi difpucaciuncula: pollicc»

rcrjquod ufqucin prxfcns ccmpus , uc nuncintclligOjDomiui voluntace dilacHra redjctur

mcmoriae illiusjuc faccrdocal'bus prioris ad

fc voluminis induta veflibus, pcr mundi hu-jus folitudincm gaudcat fc adterram rcpro-

millionis aliquando venilTe.Veiumjquod cce-

piraus, profequamur. Quasrcotibus nobis di»

gnura tanta: feminas habitaculum , ciim ilia

ita folitudinem cupetet, & divcrforio Maiiac

carere nolIet:ecce fabit6,difcuircntibusaun-

ciis oricns rotus intrcmuic ab ultima Meoci-

deinccr glacialemTanain , & MafTagctarum

inimanes populos , ubi Caucafi rupibus fcras

gcntcs Alexandri cUuflra cohibenc , erupiirc

Hunnorum cxamina , quae pernicibus cquis

huc illucque volitantia , caedis paritcr ac tcr-

roris cunila complerent. Abcrat tunc Roma-rus cxcrcitus, & bcllis civilibus in Itaiia tc-

nebatur.Hanc gentem Hcrodotus referrfub

Dario rcge Mcdorum viginti annis oricntcm

tcnuifTc capcivum . & ab ^gyptiis atque

j:;^^„j^-^chiopibus annu cxegiffe vcdigai. Abigac

ra cru- J<^fus ab orbc Romaiio talcs ultra beflias.

delitaf. luff eiaci ubique adeiaut , & £amam cclciica^

Liher I T I. ^09tc vincentcs.non icligioni > non dignitaiibuS

no .-etati parccbant,uon vagientis mifcrcban-

tur infantiac. Cogebantur mori , qui nondumvivcrc coeperant:& nefcienrcs malum fuum,inter hottium manus ac tcla ridcbant.Cofo-

nas interomncs rumor,pctcrccos Hierofoly-

mam,& ob nimiam auri cupi^iitatcm ad hancurbcm pcrcurrerc.Muri,ncgledi pacis incuria,

farcicbantur.-Antiochia obndcbntur:Tyrus fe

volcns a tccra. abrumpeie,infulam qujercbac

antiquam. Tunc & nos compulfi fumus pa-

rarc naves.clTc in littore , advcntum hofliumprajcaverc,& fxvicntibus ventis , magisbar-baros metuerc , quam naufragium,non tamproprix faluti , quam virginum cadimonia? p ..

providentcs. Erat in illo tcmporc qujcdam^^, ./t.

at>ud nos di{rcnfio,& barbarorura pugna do- c^ extemmeftica bclla fupcrabant. Nos in oricntc tc- rorum

nucrunt jam fixx fedcs,& invctcratum loco- pttgnam

rum fandlorum dcfidcrium.Illa , quia tota in/"/'*'^*'»

farcinls crat, & in omni urbc peregrina , rc-

vcrfa e(l; ad patriara,ut ibi pauper vivcrct.ubi

dives fiierat , manens in alicno, qux multosprius hofpites h.ibuit ; &('nc fermonem. lon-

gius piotrahani) in confpeiftu Romana: urbis

pauperibus erogaret, quod illa tefte vcndidc-

rat.Nos hoctantum dokmus.quod prctiofif-

fimum de fandis locis nionilc pcrdidimus:

Recepit Roma , quoJ amifcrat , & procaxac malcdica lingua gcntilium oculorum tc-

ftimon'o confurata cfl. Laudcnt ceteri mifc-

ricord'am cjiis.humilitatcm , fidemjego ar-

dorem animi plus laudabo. Librum , quoHcliodorum quondam juvcnis ad cremumcohortatus fum, tcnebat mcmorirer : & Ro-mana cerncns moenia, indufamrfe elTe plah-

gebat. Oblita fexus , fragilitatls immcmor,

jie D. Hter. Ipijf. Tam*ac folitudinis tantum cupida , ibl crat, ubl

animo morabatur. Non potcrat tencri con-

filiis amicorum : ita cx urbcquafi de vincu-

lis gefliebat erumpcrc. Difpenfationcm pc-

cunia:, & cautam diftributioncm, genus infi-

dciitatis vocabat. Non aliis diftributioncm

clccmofynarum tr.bucre, fcd fuis paiiter cf%

fufis, ipfa pro Chrifto ftipcs optabat acci-

pere. Sic feftinabat , fic impaticns crat mo-jarum , at illam credetes profecluram. Ita-

que , dum femper paratur, mors cam inveni.

ic non potuit imparatam. Intcr laudcs fe-

minae fubito mihi Pammachius mcusexoii-tur. Paulina dormir, utiftc rigilct , praeccdic

xnaritum , ut Chrifto fimulum dcrclinquat,

Hichercs uioris, Sc heicditaiis alij poffclfo-

rcs . Ccrtabant vir Sc femina, quis in pcrttt

/^.- •.B Abrahac tabemaculum fiecrct;&: erat hacc in-.

tcr utrumquc contcntio, quishumanitatc (u-

pcraret. Vic-t uterquc, & uterque fuperatus

cft. Ambo fe vidtos & vidores fatcntur , dumquod altcr cuplcbat , utcrquc pcifccit. Jun-

gunt opcs, fociant Toluntates,ut quod acmu-

latio dirtipatura crat , concordia crcfccret.

Nccdum dictum, jam fadum. Emiturhcfpi-

tium,& ad hofpitium turba concurrit. Noncft cnim labor in Jacob , ncc dolor in Ifrael.

Kum, 1. Adducunt maria , quos in gremio fub terra

•^^.17. fufcipiat. Mitti Roma propcrantes,quos na-

vigatuioslittus molle confoveat. Quod Pu-

blius femel fecit in infula Melitc crgaunumApoftolum , & C re contiadiclioni locumtribuamjin unam navim, hoc ifti & frcqucn-

tcr faciunt, & in plures : ncc foluminopumncccflitas fuftentatur.fcd prona in omncs mid-

nficentia alTquid & habentibus proviJet.Xe-

nodochiumiii potcu Romano fiiom > totas

Lthir I T I. Jil

parifcrmundas audivit. Sub una acflatc didi-

citBcitannia^ quod TEgyptus & Parthus no-

vcrani Vere. Quod fcriptum cft : Timcnti- Rm. 7.

bus Dominum.omnia coopcrantur in bonii :

in obitu tanta: fcminac \iJimus comproba-

tum. Quodam prxfagio futurorum ad mul».

tos fcripfcrat monachos,ut venircnt ^ & fc

gravi oncre laborantcm abfolvercnt, faceret-

(juc fibi dc iniquo mammona amicos, c]ui ,

cam recipcrent in ajccrna tabcrnacula. Vcnc-

runt.amici fadli funt : dormlvit illa, quomo-do voluit,& depofita tandcm farcina , lcvior

Tolavit ad cxlum.Quantum haberct vivcntis

pabiolx Roma miraculum , in mortuadcrftravic. Nccdum fpiiitum cxhalavcrat , nec-

dum dcbitam Chrifto reddidcrat animam i

Et jam fama volans, tanti prxnuncia lu<^us

totius urbis populnm ad cicquias congrcga-

bat. Sonabant Pfalmi > & aurara tedla tem- VeeAtir

plorum, rcboans in fublimequaticbat Alle- '*"".

luia.Hic juvenum chorus,illcfcnum,qui car- . '"'

tn exe.minc laudcs FemJncas , & fadia ferant. Non

gf^Hsfic Furius dc Gallis , non Papirius de Samiii- fro de.

tibus , non icipio de Numancia , iion Potn-funBiS'

pcjus dc Pontigcntibus triumphavit.Illi cor.

pora viccrat.hxc fpiritualcs ncquitias fubju-

gavit. Audio pr.tcedentium turmas , & ca-

tcrvatim in cxcquiis cjus multicudincm con-

flucnccm.Non platex , non porticus,non im-*

mincntia dcfuper tc£ta capcrc poterant pro-

fpedlantcs : Tunc fuos in unum populos

Roma conlpexit : favcbant fibi omnes in

gloria pa:nitcntis.Ncc rairum, fi dccjus fa-

lutc homincs cxulraient , dc cujus convcr.Jl«f.l5«

fatione Angcli Ixtabantur in cxlo. Hocribt.tabiola, ingcnij mci fenilc munus , has

oificioium iQferias dcdi. Laudavimus fspeY 4

51

1

D. Kter. Epiji. lam:virgincSjviduasjac maritacas,quarum fcnipei:

fuere candida vcftimenta , quae fcquunturjif>oc\^ Agnum quocumque vadit.Fclix pr2Conium>A^«r..tp. quoci nulla totius vits fordc maculatur.Pro-£«f.io.

cul livor facefTatjabfit invidia.Si patcrfami-milias bonuseft , quare oculus noftcr nialus

c/t?Qux inciderat in ]atrones,Chrifti humc-

iRoTj^rcjjortata eft Multx manfioncs funt apud

LtiC.l,^'^trem.Ubi abundavit pcccatum, fuperabun-

davit gratia.Cui plus dimittitur, plus amar.

ARGUMENTUM.McntnnM natione F hryx ,a qi40 Cataphryâ'

rum harefis prodiit , ajebatjper Moyfen (ir pro^

fhetoi in leteri lege & per Lhrtjlum tnnova ,

Deuf» mundum falvnre nonpotnifje, prepterea-

cîie,ut id tandem obtineret, Spiritumfmdium a(Chrifio premijfum mifijfe , qut mfe Prifcamûe

C^ Maximillamfemmas defcenderit:in Trinita-

tgpropterea unatn tantumpenebat perfonam-.ft-

cundas nuptias immun(ias,& tamqtiam adultC'.

ria reputabat-.tres inanno ex prkfcripto quadra~

gefimas ebfervari prdcipiebat:Epifcopos nenprimtno, hec efi Apojlolorumt fedtertio ponebat loco :

feccatorum confejfionem necfactebat.nec Upfoifropterea homines ad poenitentiam recipsebat.

Hos errores idco nunc omnes MarcelU expiicat >

quia ad feminam eruditiffmam , rogittui tan-

tum quid de illts fenliret fcîbit : (^ tam clara

ejl eorum perjidia , ut iUos expofutffe , fuperajfe

etiamfit,expUcat tamen epiftoUinitia in redar~

guiionem hirefeos quande in credentes defcende-

rit Spiritus fnncius.

HiERONYMus ad Marccllam ) adverfus

Montanum.

EPISTOLA XI.

Io/J»,l4. TnEflimoniade Joannis Evangclio con-

JL gregata,quae tibi quida Montaui fcda-

Liher 11 1. /ijror ingcfiic , in quibus Salvator noficr Ce ad

Patrc iteium,miffarumque Paraclctum polli-

cctur, in quod proinifTa fint tcmpus , & qaocomplcta fint tcmporcApoftoloium ada tc- ^^- luftantur. Decima dicdixitpoft afccnfum Do.mini hoc cft quiriquagefirr:a poft refurrcdio-

nc Spiritum fandum dcfccndilTc, lingaafque

Cfcdcntium cflTe divifas , ita ut unufquifquc

omnium gentium fermone loqucicturrquan-

do quidam adhuc parum crcdcntium , muftocos cbrios afTcrcbanr.Et Pctrus (tasin medioApoftolorum, omnifquc conventus.ait : Viri

Judaji.& omnesqui habitatis in Hierufalem,

hoc vob s notum fit,& auribus percipitc ver-

ba mca. Non cnim,ficat vos c»iftimatis , hllOilt.t.

cbtij funt : nam cft horadici tcrtia : fcd hocq-uod di(flum cft pcr Jod Prophetam : In no-viflimisdicbus, dicit DomTnus ,cfFundam dc ,

fpiritu mto in omncm carnem : & piophera- ,'^7.?*

bunt nli),& hlis corum : & juvcncs Mhoncsr^p^jp^_

videbunt , & feniorcs fomnia fomniabunt r^^j^,^

& quidenj in fervos meos & ancillas msasfttdavit,

cffundam dc fpiritu mco. Si igitur Apoftolus M'*'-^.

PctfUSjfupcr qucm Dominus fundavit Eccle- -^^- ^**

fiam,& Prophctia, & promiflioncm Domini ,^' *

iilo tepore complctam mcmoravit quomodopofTumus nobis aliud tepus vcndicare?Quod

/1 volucrint refpondcrc, & Philippi dcinccps

quatuor filias prophetafle , & Pcophetam ^'Ttm.i,

Agabum tcpcriri , & in divifionibus fpiri-

tus inter Apeftolos , & Doftores, Prophetas

quoque Apoftolo fcribcnts formatos,ipfum-quc Paulum Apoftolum , multa de futuris

haErcfibus,&de fine faeculi prophciafteifciant

a nobis non tam prophctiam repclli,qu^ Do-mini cft fignata paflione,quam cos non recipi,

:^uicum fciipturae vetcris & novae audori,

Y s

j I + D. Hteron. Epijl. Tam.lare noii congraaiir. Primum in fiiici rcguladifcrepamus.Nos Panem Sc Filium Sc Spiruii

l.litn, 5 fandi in fua unumqucmcji pei(ona ponimus,iicct fubftantia copulemus:illi, Sabellij dog-ma fedantes , Trinitacem in uuius perroiix

angiillias cogunt. Nos fccundas nupiias nontam appetimuSjCjuam conccdimus , Paulo ju-.

^«jj^r^.bcnte, ut yicUiae adolcfcentulae nubantriili ia

gt^Jimn^ tantum putantfcelcrata conjugia itcrata, ut^»j„..-.— vt*llCU.l.ll pLlLaliL LVîîdh» V\^lJJ»Jv-*« «kVJ.a^»3 V4W

fecundu a\xicna\iz. hoc fecerit , adulter habcatur. Nos«^». unamquadraêumam lccundum traditioncni

Apoô- Apoltolorum,toco anno,temporc nobis con-

lorS, efi gruo , jejunamus : illi trcs in ajino taciune

j«;«w4»-qiiadragcrim3S , quafi tres pafli fint Salvato-^^* res, non quod & pcr totum annum , cxccpta

Pcntecof!e,jejunarcnon liccat:fed quodaliud

fit neceflltate, aliud voluntaic munus ofFerre.

Apud nos Aportolorum locum Epifcopi tc-

nent:apud cos Epifcopus tcrtius cft. Habencenimprimosdc Pepusa Phrygiac Patriarchas:

fecundos, quos appellant Cenones : atque ita

in tertium.id cft pcnc ultimum locum Epif-

copi devolvuntuc : quafi cxindc ambiriofioc

xcligio fiac,fi,qaod apud nos primum eft.apucl

ilJos novifTirmim fit. IUi ad omne pene dcli-

<Sum Ecclefije obferant forcs ; nos quotid.c

lcgimus,VIalo paenitcniiam pcccatoris , qua- mortem.Et numquidqui cadct.non refurgct,

' dicic DominusJEc, Convcrtimini ad mc filij

Tftl Ao. convertcntcs,& ego curabo contritioncs vc-

iiiir,!. flias.Rigidi autem funt, non quod & ipfi pc-

jora non peccent : fcd hoc intcr nos, & illos

intereft quoJ illi crubcfcunt confitcri pecca-

ta,quafi jufki.-nos dum pcenitentiam agimus »

facilius vcaia promeicmurrprastcrmitco fcc-

Jcrara myfteria>qa3e dicuntur de la£lentc puc-

id,& de viduro «laityrc conkarrata. Malo >

inquam non credcie ; Cn falfum omnc j quodfanguinis cft.Aperta cfl coiivincenJa blaf-

phemia diccntium Ueumprimiam voluiircin

vcceri tcllamenio uer Moyfcn , & Prophetas

falvarc munJum :fcdquia non potucrit ex-

plerc, corpus lumpilirc de virgine,& iu Chri-

ilo lub fpccie filij pra».ilcantcm 5 mortem,obifrc pro nobis. Et quia pcr duos gradus

mundum falvaic ncquivcrit, ad cxrrcmum pex

Spiritum fandlum in Montanum,!'iircamj &MaximiIIam,inianasfeminas defcendiirc , Sc

plcnicudincm , quam Paulus nonhabueric,

dicens:Ex patte cognofcimus «Sc expartc pio-

phciamus,& nunc vidcmus per fpcculuni in

anigmate , abfciiTum & femivirum habuilTc

Montanum- Haec funt, quae coargutione nonindigcnt : pcitidiam eorum expofaiHc , fupc-

rallc crt. Nec ncccirecfi, ut fingula delira-

menta, qu^ profcrunt , brcvior cpjftolx fcr-

mo fubveitar.curn & tu , ipfas fcripturas ap-

primc tcntns , non tam ad eorum mota lis

quzftioncs, quamquid fentircm,'a nie vo-lueris fcifcicari.

Scholium.* Pctrus fupcr qucm Oominus fur.davic

Ecclcfiam j Multis hicErafmtti conter.d:t,Ee-

clefinm fnper Petrum fundatam nonijje, fed

fuper Chrifium : i'crbAque illa , Super hanc

fetmm , nenfufer c etrum 1 fed ejdt de Chrtjlo

fonfeffionem inttiiigi dehere ajfsiit EgregiiU

certe Hieronymi inttrpres, qut ftnfum e]m , ut

libet tnverut ^luis entm inficiatur ,fuper Chri-

fium fundA.nmfutJJe EccUfiam } fajfm efi td

fuperiiis Hi<.ron. citm Romr.namdocir nam aPetrt fiuere docirina , lUamque fupra petramCkrijt:,m fundatsim ejfe dtxerit , Vecrus enmalttrnm pofi Chrififitn fundfimentum ab i^fo

t 4

jTg D. nieron. Epifi, TAm.i^hrifto.ttti primafidei petra , eb confejfonem

quatn frimus habntt de eo-,in ipfo Adficio Eccle-

JiA pofitus eft.&' oj; ha»c dijferentiAmudificaboy

inquitynonfunda.be Ecclefiam mea,m:quippe cum

ipfe etiamfuper ipfum Chriftum fundatus ejfet;

ridicula expofitio ilU eft fuper hanc petram, il

eft fuper iftam de me confejfionem,ffic Fetrum

iffum confitentem excludat.Idem emm Grtcl eft

Tetrusy& p. tra , & Syro fermone Cephas.6)uip~

pefcum Cephoi tefteU.Joanne Evan«el. Petru^

interpretetur;propteredque exponendum eft : Th$spetra & fuper hanc petram Adificabo Eccle-.

fiam meam,ARGUME NTUM.

T^parius Fresbyter fcripferat ad D. H'eron.

quomodoVigilantius hAreticttf in martyrum reli^

^uias,&>folemnes,quA in eorum templis fiehanty

Chriftianarum vigilias , ficut Novatores hodie

faciunt debaccharetur. Refpendens nunc ei vir

fauBus } veluti quodam pugn& pnludio veli-

tattts, hirefim generatim percutit,oftendens, fi

ijAretici lihrum mittat, felongiori oratione ejtss

ineptiis refponfurum.

HiERONYMus advcrfus Vigilantium , ad

Ripaiium Presbytcrum.

E P I S TO L A X I r.

' A Cceptis primumlirtcris tuis , non rcf-

jr\pondere,fuperbi3B cft:rcfpondcre,tcmcri-

tatis.De his cnira rcbus intcrrogas , quae &proferrc,& audire facrilcgium cll.Ais , Vigi-

Jantium, qui kxt <ivn^p«»ri* hoc vocatur no»ininc.nam Dormitantius rcitias diceretur

:

os foetidum rutfum aperire, & putorem fpur-

cilHmum contra fandorum martyrum pro-fcrrc rcliquias j & nos , qui cas fufpicimus ,

appellare cinctarios & idololatras,qui mor-tuotuin hominum oiTa Ycaeremur. O ia»

Liler III. jt^

fcliccm homincm, & omui lacrymaram fon-

te plangendum , qui h*c diccns, non fe in-

tciligat effc Samaritaniim , &c Judaeum , qui

corpoia mortuoram pro immundis habenc,

& ctiam vafa qux in cadem domo fuerint ,

poUui fufpicantur fcqucntcs occidcntcm lit-

tcram , & non vivificar.tcm fpiritum. Nosautem non dico martyrum rcliquias , fcd nc

Solcm quidcrn,& Lunam , non Angelos, nonArchangdos , non Chctubim,non Seraphim,

& omnc noracn, quod nominatur & in prac-

fenti faeculo & in fucu^o , colimus & adora-

mus , ne ferviamus crcatutsc potitis quamCrcatori,qui eft bcnedi(5lus in fscula. Hono-

j^^^ ^

tamus autcm reliquias martyrum,ut eum,cu- Deu'(,ljus funt martyrcs adoreraus.Honoramus fcr-

YOs, ut honor fcrvorum redundct ad Domi-num, quiait : Qui vos fufcipit, me fufcipir.

Ergo Petri & Tauli immunda: funt reliquix?

ergo Moyfi coipufculum immundum crit ,

quod juxta Hcbraicam vcritatcm ab ipfo fc-

pultumeft Domino > & quotiefcumque Apo..

ftolorum, & Prophetarum , & omnium mar-lyrum bafilicas ingrcdimur , toties idolorum

templa vcncramur ? accenflque antc tumu-]os corum cerci , idololatriz infignia funtf

Plus aliquid dicam quod rcdundct inaudo-lis caput , & infanum ceicbrum vcl fanct

aliquando , vei dolcat , ne tantis facrilc-

giis fimplicium anims fubvcrcantur. Ergo Mttrt.li

& Dommi cotpus, in fcpulchro pofitum

immundum fuit? & Angeli, quicandidis vc-

ftibus utcbintur, mortuo cadavcri atqae pol-

luto praebcbant cxcubias ? ut poft raulta

fscula Dormitantlus fomniarct, imo cru-

ftarct immundiifimam crapulam , & cum]uIiano pcrfecucoic > Sandtorum bafilicas

5iS 2). Hier. Epijf. lat».

aut dcftrucret,aut in tempUconvertcrct. Mi-roc fanclum Epifcopum , in cujus paiochia

effc prcsbyisr dicitur.acquierccre furori e)us >

& nou virga Apoftolica,vircia.]uc ferrca con-

fiipg-rc vas iriutilc , & tradcie in interitum

p'r7'C5rnis,ut fpiritus faKus fiat. Nec mcmincric

ff. ico i'J''US'''<^i-Si vidcbas furc.currcbas cum co ,

py". 138. 3c cum adalter'S portionern tuam poncbas.Et

in alio loco:In matucino intcrfici.cba o:iuies

peccatorcs Lcri£,ut pcrcierem de civitatc Do-mini om.ics operatues iniquitatcm.Et iterfi :

Nonne odientes tc,Domine,odio habui,& fu-

pcr iniinicos tuos t^bcfcebam? '^erfcdlo od:o

oderam illos.Si non funt honorandac reliquiae'

mar:Ti'um,qiiomodo legimus, Prctiofa in c6-P/ ^^5» fpedu Domini morg Sar.dorum cjus?Si olTa

^' *'' mortuoium polluunt con:ingcntcs,quomodo

Elifsus mortuus mortuum luicitavit & dcdir

vitam corporis,quod )uxca Vigilantiuni lacc-

bat immundumfEtgo omnia caftra Ilraeiitici

_ , cxercitus & populi Dei fucre immunda, quia

^^/-_^' lofeph & Patdarcharum corpora portabant

Qen 5*0. 'o folitudinc,& adfandam terram immundoscincres pcrtulcruntplofeph quoque,qui in ty-

po praecellit DominiSalvatorisnoftri lcclcra-

tHS fuit?qui taca ambitione lacob in HebronolTa poiiavit , ut immundum patrcmavo &atavo fociarct immundis, & mortuu mortuis

copularet?0 prscidendam linguama medi-

cis, immo infanum curandura caput : ut qui

loqui t];fcit, difcat aliquando rcticerc. Ego>idi hoc aliquando portcnrura , & teflimo-»

niis fciipturarum,quafi vinculis Hippocratis,

volui ligare futiofum : fcd abiit , cxceiTic ,

cva{it,erupir,5cinter Hadris flu^lus , Cotii-

que rcgis alpcs in nos decbniando clamavir,

Quidquid caim amcs Ioqi\itur,YOcifeiacioj&

Liber 111. y 1

9

clamorcfl appellandus.Tacica me forfita co-

gitationc rcprchcndas > ciir in abfcntem invc-

har.Fatcbor tibi dolorem meumj facrilegium

tantu patienter audire non poiTum.Lcgi cnimjyj-^^ ^ -

Siromaften Phinccsjaurtericatem Elix, zclam3.Re.18

Simoius CananasijPetri (cvericatem,Ananiam A^*f.io.

& Sapliiram trucidantis , Pauliquc conltan- /liS-i.iJ

tiam,«iui Elymam magum, viis Domini rcli-

ftentem,x-t.rna ccccitate damnavit. Non cft

crudelitas, pro Dco piccas. Unde & in lege

dicitur:Si fratcr tuus,&amicus, & uxor , quae

eft in finu tuo,dcpravare tc vo'uerit d vcrita-

te,fit manus tua fuper cas,& efFunde fangui-

nccorum:S( aufercs malumde iiicdio Ifrael. .^^5.8,

Tccumd!cani:Ergo martyrum immundiE funt

rcUquiae? Et quid padi funt Apoilolijut im-mundum Stcphani corpas tanta funeris am-bitione prajcedercnt, uc facercnt ei plandummagnum:ut eorum ludlus in noftrum gaudiu

vcrtcretu.?Na quod dicis cumvigilias cxe-

crari,facit& hoccontra vocabulum fuum ,

uc vclitdormire Vigilantius , & non audiat ^^^ ^^^^

Salvatoicm dicentcm ; Sic non pocuiflis una

hoia vigilarc iTiccum?Vigilacc & or3CC , nc

intretis in tetationem:Spiritus promptus eft,

fcd caro infirma.Et in alio loco Prophcta de-

caniat:McdianO(ae furgcbam , ut confitcrer ^*^'*

tibi fuper judicia juftitiae tuae. Dominil qiio-/04».i'o.

qae in Evagelio legimus pcrno6laire,& Apo-(jo/. 4.

ftolos claufo carccre tota node vigilaffc, ut

illis pfallctibus,terraquatcretur , cuftos cat-

ccris crcGcret,mjgiftratus & civitas terrercn-

tur.Loquitur Pauliis:Orationi infiftitc , vigi- i.Cor.1%

lantcs in ca Et in alio loco ; In vigiUis frc- Exo4.\i.

qucicr.Dormiat ^caqae Ylgilaotius,& ab ^^"0/1»^^*tcrminatore T^gypti cum ^gy^tiis dormies '

^'

lii£ocetur, Nos dicamus cum David:Noa

)

z

5*6 D. Hieven. Ipiji. Tam.dormitabit , nequc dormiec, qui cuflodit If-

rael ut veniat ad nos fanftus & Hir, qui in-

tcrpretatur vigil. Et quando proptcr pecca-

ta noftra dorniietit , dicamus ad eumrSjrge,

ut quiddormitas Dominc ? cxcitcaii.ifque il-

jjjm, & navicula fluflaante , c!amcmus:Ma-gifterfalvos nos fac, pcrimus. Plura didare

volueram, fi non epiftolacis brcvitas puda-

MatZ. rem nobis tacendi imponeret 3 & fi librorum

iplius ad nos voluifTes mittere cantilenas , ut

fcirc pofTamusâd qua refcribcrc deberemuj.

Nunc autcm acrcm vcrberavimus:& non tamiilius infidelitatem,qU3E omnibuspatet,quamnoilram fidem aperuimus. Caeterum, fi vo-lucric longiorem nos advcrfum eum librum

fcribere, mitte nxnias illius, & ineptias, uc

loanncm Baptiftam aud:at prxdicantem :

Jam fecuris ad radicem atborum pofita eft,

Omnis cnini arbor , qua: non facit frudura

bonum,excidctur, & ignem mictetur.

ARGUMENTUM.Vigilxntms , Galiui natione , Baninenenjis

Ecclejis., quA in HifpAnia ejl, ?reshyter,homo ,

autôre Gennadio,in dtvinis fcripturis imperitus, l

eloquenstamen ,& argutus , clerifrimum im~frobate cdibatH ajebat non ejfe martyres , auteorum reliquias venerandasjneque ad eorumfe-'

fulchra m Ecclefiis vigilandum , ut qui nos pre-

cibus fuis ad]uvare nequirent, (^fi^na,quAper

eosferent, incredulis dumtaxat p,oaeJfent, Ce-rees frujira in terr,pl%s chr» luce accendi prt^

lerea caufahatur Eleemofynxs Hierofolyrnam

mitti debere negahnt : hominifque fubjlantiam

retinendam, faulatimque pot-iis diflri^ûendam,

quam omnem emel in pxuperes effundendam

ajfeverabat. Movachorum denique m folitudine

fugam vituperabat, Hujtps h&retici librum Ri"

Liher III. jnfarius,& "Defideritti per i:Jin»ium fratrem HiB'r0nymo,ut e^w refporifioneconfutartitHr.mifernnt.

B.efpondet nunc euriter,a,c exciiatabile virfan^

Sus, hArefimque imperiti hominis omnem 'jugu-

Ut. Vtinam fcioli , & octilatiores noftri tem-

feris Figilmtij , tsinti dodoris au^orititte rn^

tionibufque profirati , una cum eo ptnitus o!;-^

dor>7nfcerent.

HieroNymus adverfus Vigilantium.

EPISTOLA XIII.MUItain orbc monftra gencrata runt. ^4. ^4;

Centauros,& Sircnas.Ululas, & Ono- lc^. 40.crotalos in ECaia legimus. Job Leviarhan &Bchcmoth myftico fcrmone delcribit. Cer-bcrum, & Scymphalidas, aprumque Eriman-thium, & leoncm Nematum, chimaeram , ar-

quc hydram mu]torum capitum narrant fa-

bulae poetarum. Cacum defcribit Virgilius,

triformem Geryonem Hifpanias prod:derunr,

Jola Gallia monftra non habuit , fcd viris

femptr fortidimis & eloqucntiffimis abunda-vit. Exortus cft fubito Vigilancius , fcu vc-

rius Dormitantius, qui immundo fpiritu pu-gnet concra Chrilti fpiritumjoc martyrum ne-

get fepulcra vcncranda.damnandas dicat cllc

vigilias.numquaro nifi in Pafcha Alicluia ca-

tandum , contincntiam hxreiim, pudicitiam

libidinis fcminarium : & quomodo Euphor-bus iu Pythagora rcnatus cflc perhibetur,

fic in '\[\o ioviniani mens prava furrexit

:

ut in illo, & in hoc diabol refpondcrc co-

gamur infidiis. Cui jure dic:tur • Scmcn pef- ^r- .

fimum , para fiiios tuos occ;rioni pcccatis

pacris tui.llle Romanae Ecclcfiaf audoritate

damnatus.intcr phafides aves, & carnes fuil-

las non tam cmifit fpiritum , quam eru-

ilavic : ifle caupo Calaguiitanus , & ia per-

jtt D. Hteren. "Eplfi. Tam.verfuni proptcr nome vinculi mutus Qiiinti-

lianus,mifcct aquam vino,& dc artificio pri-

flino fuas vcncna pcificiiae catholicat fidci fo-

ciare conatur:impugnarc virginitatem, odilTe

pudiciciam , in convivio fxculariura contra

fandlorum jcjunia piodamare , dum int:r

phialas philofophatur, & ad piaccntas ligu-

riens, pfalmorum modulationc mulcetur, uc

tantum intcr epulas , David & Idithum , &Afaph & filiorum Chore cantica audirc di-

gnetur. Haec dolentis magis efFudi animo >

quani ridenti«,dum mc cohibcrc non poiTum,

& injuriam Apoflolorum ac martyrum furda

ncquco aurc tranfire. Proh ncfas, Epifcopos

fui fceleris dici:ur habcte confortes : fi tamenEpifcopi nominandi funt , qui non ordinant

diacono5,nifi prius uxores duxcHnt.nulii cx-libi credentes pudicitiam , imo oftcndentcs

quam fanclc vivant , qui male dc omnibusfufpicantur.Et nifi praegnantcs uxorcs vide-'

rint Clcricorumjinfantcfque dc ulnis matrumvagicntes, Chrifti facramenta non tribuunr.

Quid facient oricntis Ecclefias?quid ^gypti,& fcdis Apof{:olicae,qux aut virgines cleiicos

accipiunt,aut continentcs , aut fiuiorcs ha-

bucrint,mariti',cficd;fi!luni;Hocdocuit Dor-mJcantius,libidini frsna pcrmittcns , & na-

tuialem carnis ardorem , qui in adolcfccntia

plcrumqucfcrvcfcit , fuis hortatibus dupli-

cans,im6 cxtingucns coitu feminarum:.it ni-

hil fit,quo diflcmus a porcis,quo difFcramus

tiUr.t<i a brutis animantibus.quo ab equis.dc quibus

fcriptum cft:Equi infanientes in fcminas fa-

TTal !• ^^ ^^"^ mihi:i]nufquifquc in uxorcm pioximi

fui hinnicbat.Hoccft.quod loqaitur pcr Da-Tid Spititus fandus.-Nolitc fieii ficut cquus 8c

mulus,quibus non eft intcIIcdLs.Ec rur<u de

Dormitantioj«Sc rocuscjusrla chamo & ftae-

k.

Lihtr III. j 1

5

tio tnaxlllas eorum con(lriDge i qui non ap.

proximant ad rc.Sed jam tempus eft>ut ipfius

verba poncntes , ad fingula refpondeie nita-

mur.Fieii enim pote{l,ut rurfum malignus in*

tcrprcs dicat fidani a me materiam. cui rhe-

jtorica. dcclamationc rcfpondcam (icut illani

iquam fcripfi ad Gallias.matri & filiae inter fe

difcordantibus.Audorcs funt hujus didatin-

culae mc3e,fandi Picsbyceri Riparius,& Defi-

dcrius.qui parochias flaas vicinia juftius fcri-

bunt effc maculatas ; mifcruntque librosper

Fratrcm Sifinnium , quosintet crapulam fler-

tes cvomuit:& aflcrunt repcrtos efle nonnul-tos, quifaventcs vitiis fuis,illius blafphcmiis

icquicfcant. Efl quidcm impcritus,& vcrbis, , -,• ,

X lcientia , & Icrmonc mconditus, ne veta

juidem potelldcfcndcrc. Sed propter homi-ics fsBCuli, &mulierculas oncratas peccatis,

emper difcenlcs , & numquam ad fcientiam

rcritatis pcrvcnicntcs , una luciibratiuncula

llius nacniis refpondcbo,nc fandorum viro-

um,qui ut hoc facerem , me deprecati funt >

idcar litteras refpuifle. Niminim refpondcc

;eneri fuo,ut qui dc latronum & convcnarumatus eft fcminc;quo$ Cn.Pompejus,cdomitalifpania,& ad triumphum rcdiie fefUnans deyrenaei jugis depofuir,& ih unum oppidun»

ongregavitiundi & Convenarum urbs nomeccepit.Hucufque latrocinctur contia Ecclc-

amDci:& deVcdonibus, Anebacis , Cclti-

5crifqi defccndens incurfct Galliarum Ecclc-

jaSjportetquc nequaquam vexillum Chrifti

,

d infignediaboli.Fecit hoc ide Pompejus ,

ia in oriciuis partibus;ut Cilicibus &Ifau-s piratisjlatronibufq; fuperatis, (ui nominis

^tcr Ciliciam & Ifauriam conderct civita-

jm. Sed hsc utbs hodicfcrvat fciia majo-

;i4 "D Mleren. Tpijl. Tam.^

rum , & nullus in eaortus cft DormitantiuJ.

Gallix vcrnaculum hoftcm ruftincnt, & ho-

minem moti capitis.atquc Hippocratis vin-

culis alligandum, fecientcm ccrnunt in Eccle-

(ia:& , inter cctcra verba blafphcmiae , idx

quoquc dicentem : 'îd ncccirc cft, tc tanô

honorc non foliira honorarc, fed ctiam ado-

rarc il!ud nefcio quid , quod in modico vaf-

culo transfercndo colis ? Et rurfum in codcm

librorQiiid pulverem , linteaminc circumda-

tum,adorando ofcularisrEt in confcquctibus:

Propc ritum gentilium vidcmus fub pra:tcxta

rcligionis introdudlum in Ecclcfias, folc ad-

huc fulgcntc molcs cereorum acccndi,& ubi-

cumque pulvifculum ncfcio quod , in modico

vafculo pretiofo linteaminc circumdattim ,

ofculantcs adorare. Magnum honorem prx-

bcnt hujufmodi homines bcatilTimis mattyri-k

bus,quos putant de vilifTimis ccrcolis illa-

ftrandos:quos Agnus qui cft in mcdlo thro-

ni,cum omni fulgorc majcftatis fuxilluflrar.

Quis cnim,6 infanum caputâliquando mar-

tyrcs adoravit?quis hominem putavit Deum'^poe.ii nonne Paulus& Barnabas,cum a Lycaonibul•^^^"^'

Jiipiter & Mcrcurius putarcntut,& (.is vellcnc (

hoflias immolare , fciderunt veftimcnta fua , (

& fe homincs clTe dixcruntrnon quod mclio- (

res non edent olim mortuis hominibus , Jo-

i

ve.itque Mercurio : fed quo fub grntilitatis

ASl. 10. ctrore honor cis Dco debitus defcrrctiar.Quod

& de Petro legimus.qui Cornclium.ic adora..i

rc cupientcm, manu fublsvavit, & dixicrSur-

1

ge, nam & cgo homo fum. Et audes dicerc :

lilud nefcio quid, quodin modico vafculo

transfereidocolis?Quideft illud.nefcioquid?

fciredcfidcro.Expone manifcftius,ut tota li-

bcitate blafphcracs. Pulviculum.inquit, ocU

liher I I T. jijc?o quod in modico vafculo pretlofo lintca-

ininc circumdatum.' Dolct martyrum rcli-

quias pretiofo opcriri velaminc , & non vel

pannir , vcl cilicio colligari , vcl projici iii

ftctquilinium, ur folas Vigilantius cbrius &dormicns adorctar. Ergo facrilcgi fumus ,

qu3n<{o Apoflolorum hafilicas ingredimur ?

Sacrilegus fuic Conftantinus Impcrator , qui

fandas reliquias Andrea:,LucK, & Timothci

rranftulic Conllantinopolim ; apud quas dat-

rroncs rugiunc & inhabitacorcs Vigilantij

illorum fc fentirc praefentiam confitcntur ?

Sacrilegus diccndus clt & nunc Auguftus Ar-

cadius.qui oiTa beari Samuelis longo pofl: tc-

poredc Judea tranilulit in ThraciamfOmnesEpifcopi non folum facrilegi,f?d &. fatui ju-

dicandi.qui rem vilifrimam,& cincrcs diilolu-

:os in fcrico,?.: vafeaurco portavcrunt. Stulri

3mnium Ecclefiarum populi,qui occurrcrunt

"andis reliquis,& tanta lasticia,quafiprxfen-

:cni,viventcmq; prophctam cerncrent,fufce-

pernnr , ut dc Palxftina ufque Chalccdo-

lem jungercntur populotum exanima , & in

Chrifti laudcm una vocercfonarent ? Videli-

:et adorabant Samuelem , & non Chriftum :

:ujusS.imuel & levita.&Propheres fuic.Mor,

:uum fjfpicaris, & idcirco blafphcmas.Lcgc ^h:vang?lium;Dcus Abraham,Oeus Ifaac.Dcus

^*''^-^^

facob,non cfl Deus mortuorum , fcd vivori''.

ii ergo vivunt , honcfto juita carcere non:laudiintur. Aitcnimvelin finu Abrahae , ^^of.^cl in loco refrigerlj , vel fubter aram Dci ,

j"nimas Apoltolorum & martyrum confcdiL-

c,nec poffc fuis tuxnalis , & ubi voluerint

,

idelfe prxfcntes Sanacoriae vidclicet dignita-

:is funt , ut non inccr homicidas tcterrimo

:arcerc,fed in libera honeftaque cuflodia in

roitunatoium iufulis & ia caiiipi.s Elyfiis tc-

jt^ D. Mier. "Epi^. Tamlcludantur.Ta Dso legss poncs?Tu ApoftoIIjvincula iniiciss ,u:ufo^uead dicmjudicij tc-

neatirur caftodia , nec fint cum Domino fuo .'

de qu bus fcriptum eft : Scquuntar Agnumquocu.Tique vadit. Si Agnus ubique:eigo $c

hi.qui cuni Agno funt : ubiquc cfTc credendi

ruui.Ei:cam diabolus ,& dxmones toto va-gcntui- orbc,3c cckritate nimiaubique prae-

fentss finttmarcyrcs , poft effuiionem fangui-

nls fui,arca operieutur inclufi , & indc cxir;

non,poterunt:Dicis in libello tuo.quod, dumvivi Tius, mutuo pro nobis orare poflumus :

poftquamaucem mottui fucrimus, nulHus fit

pro alio ciaudienda oratio ? praefertim cummartyrcsjultionem fui fanguinis obfecrantcs

Apec,6. impetrare noa quivcrint.Si Apoftoli , & mar-tyrcs , adiiuc in corpoie conftituti , polTunt

'

t.xocL\%o^^^^ pro cetCris.quando pro fe adhuc debenceflefoliti:quant6 magis poft coronas,vido-

Acl.j, rias,& triumphos .'Unus homo Moyfcsfer-centis millibus aimatorum impetrat a Dcoveniam:& Stephanus,imitatQr Dominifui,

&

primus martyr in Chrifto,pro pcrfecutoribusirfa?. i7.vcniamdcprecatur:&.,poftquam cum Chrifto

cflfc cceperint,minus valebunt?PauIus Apofto.lus dixccntas feptuaginta fex libidicit in navi

animas condonatas & poftquam rcfoiutus eflc

ccsperit cii Chrifto.tunc oraclaufurus cft, &pro iis qui in toto orbe ad fuum Evangeliumcrediderunt , mutire non poterit ? Mdiorquccrit Vigilantius canis vivens , quam iftc ieo

cm.j. mortuus.fRedtc hocde Ecclcfiafte propouc-

rem,fi Paulum in fpiritu mortuum conficcrer.

Dcniqnc fandi non appellancur mortui, fcd

lcnn.w. f^ormicntes.Unde & Lazarus.qui rcfurrcdurus

l.r^«.4. cratjdormiflcpcrhibctur. Et Apoftolus vctac

Thcflaloniccnfes de dormicntibus cotriftari.

Tu Yigilans do[(i:;is,& doimics rcribis:& pco*

Liber r 1 1. /17ponls milil libium apocryphum, qui fub ho>mine Efdro: a tc.& fimilibas tui legitur ; ubi

fciiptum cftjquod poft inoite nullus pro aliis

audeat deprccarirquem cgo librum numquamlegi.Qiiid enim necefTe crt: in manus fumcrc ,

quod Ecclefia non recipifNIfiforte BaUamiimihi,& Birbcluj& thefauru Manichxi,& ri-

diculu nomc Ltufibors proferas. Et^quia ad

radices Pyrensi habitas > vicinufqj cs Hibe-rix.BafilidiSjantiquifTimi h2rctici,& impcritse

fcientiae,incredibilia porteiua piofcqueris, &proponis,quod totius orbis au<Soritatcdam-

natur.Nam in comraeRtariolo tuo, quafi pro

tc faciens, dc Salomone fumis teftimonium,

quod Salomon omnino non fcripfit : ut qui

habcs alterum Etdram,habcas & Salomoncmalterum.Et,fi tibi placucrit,lcgito fidas rcvc-

Jationcs omnium Patriarcharu , & Propheta-

rii:& cum iilas didic;ris,inter mulicrum tcx-

trinas cantatoiimmo lcgendas proponein ta.

bernis tuisrutfacilius per has naenias vulgus

iadodum provoces ad bibendum.Ccrcos au-«

tcm non clara luce acccndimus , ficut fruftra

calumniarisifcd ut noiUs tencbras hoc fola-

tio rcpcremus, ut vigilcmus ad lume, ne ca:ci

tecum dormiamus in tenebris.Quod fi aliqui,

propter imperitiam & (implicitatem fsccula-

rium hominum, vcl certe religiofarumfemi-

narii,de quibus vcrc poffumus dicete : Confi-

tcor,zelu Dci habcnt.Ccd non fccundil fcicn-

tiam:hoc pro honore martyrii faciunt : quid Rom.i^indc pcrdis?Caufabatut quondam & Apollo-

li.quod periret unguentum, fed Domini voce M*t.i6,Corrcpti funt.Neque cnim Chriftus indigebat

1~ungucnto,ncc martyres lumine cercorum : &tamen illa mulier in honorc Chrifti hoc fecit -^^ ,

.

ocYocioquc meoxis cjus lecipuur.Et qmcumo

5t8'

D. Hieron. Epijl. Tnm.queaccendunc ccreos, fecundiim fidem fliarrr

habcnc mcrccde,diccncc ApoftolorUnufquif-que in fao fenfu ab Jdac.ldololacras appcllaj

hujufmodi homincs ? Non difficcor omncsnos, qui in Chriflo crcdimus , de idololacriae

cirore vcniirc, Non cnim nafcimur , fcd rc-

nalcimur Chrilliaai. Ec quia quondam colc-

bamus idola nunc D:u colcrc non dcbcmus,nc (imili cum vidcamur cum idolis honorcvencrari flllud firbat idolis , (k idcirco dc-tcftandum e(l:.-hoc fit raartyribus , & idcirco

recipiendum eft. Nam & abfque martyruni

rehquiis per totas otientis Ecclefias quan-do lcgcndum cit Evang»lium , acccnduntuc

luminaria,ja folc rucilantejnon uciquc ad fu-

_, . K^ndas ccn-bras.fedad figaumlaecitiae denio-^* ftrandum. Undc & virgincs illae Evangelicac

fcmper habent acccnfas lampadts fuas ; & adLuc. 1 3, Apollolos diciturrSint lumbi vcftii pratcindi,

& lucernae ardcntcs in manibus vcftris. Et de

lo^w.i. Joannc Baptifta.-illcerat luccrna ardeSj & lu-

cens:ut fub typo luminis corporalis illa lut

ofteJatur.dc quain pfalccrio lcgimus:Lucer-

na pcdibus mcis vctbuni cuu.Ti,Domine,& lu-

^f. menfemicis meis. Maie facit ergo Romanus*-'• °* Epifcopus , qui f ipcr mortuorum homiDum

Pctri & Pauli, fecundum nos olTa veneranda,

fecundum re vilcm pu4vifculum,ofFert Domi-no facrificia,& tumulos forii Chr;fti arbitra.

tur altatia Et non folii unius Ufbis,fed totius

orbiscrrant Epifcopi, qui.cauponem Vigila-

tium coutcmnentes , ingrcdiuntur Bafilicas

mortuorum,in quibus puivis viliffimus,& fa-

villa,nefcio qux, jacct lintcamine covoUita,

uc polluta omnia polluat:& quafi fcpulchta

pharifaica foris dealbata fint,cum incus imniuudo ciucicjuxca te>immunda omnia oleac

atque

Liher TII. fifetqtie rordeant,'Et poil hjsc cJc barathro pe-

dloiis cui coenofam fpurcitiam evomcus , au-

dcs ciiccre : Eigo cineres fuos araant animae

niartyrum, & circumrolant cos , fempcrquc

pra^fcntcs funt;ne forcc C\ aliquis precaturad-

vencrit,abfentes audire nou poflinc-O porte-

tum in terras ulcimas deportandum. Rides dc

reliquiis maityrum,& cum audorc hujus h?-»

xcfcos EunomiojEcdcfiis Chrillicalumniam

ftruis : ncc tali focictate tcricris , ut cademcoQtra nos lo^uaris,qus iilacontra Ecdefia

loquuur?Ojiin;s cnim fcdatores cjus bafiii-.

cas ApoIloloru.& martyrum non iugrcdiun-

tui.uc fcilicet mortuum adorcnt Eunomium »

cujus libros majoris audoritatis arbiiratat >

quam Ev3ngclia;& in ipfo crcdunt cflc lumcvciitatis :iicut aliae haerefcs paracletum ia

Moncanum venKTe contcndunt,& Manichxiiipfura dicunt eireparaclctura. Scribit adver-

fum ha:refim tuam , qu£ olimcrupit contra

Ecdcfiani , (ac & in hoc quafi rcpcrcor novi

fccleris gloricris ) Tcttallianus, vir crudicif-

fimus, infignc volumen , quod Scotpiacuni

vocat, rcdliirimo nomine : quiaaicuaco vul-

nere iu Ecclcfix corpus vencna difFudit,c]uae

oHm appellabatur Caina hjcrcfis : & muitotcmpore dormiens, vcl fcpulta, nunc a Dor»nritentio fufcitata eft:.Miior,quod nouaicas,

ncquaquam perpetranda martyiia : Dcumcnim, qui fanguincm hircorum taurorumqucnon quacra: , muUo magis hominum non rc-

quircrc. Quod cum dixens, immo & fi noadixcris ica habeberis quafidixciis. Qui cuimreliquias martyruaficris calcand^s cire, pro-

hibcs fanguinemfundi, qui nuilo honorcdi-gnuscft. Dc vigiliis & pernod^ationibus ia

bdllUcis [QAiitycumfaepe celcbiandis, in aUeca

Z

5J© I>. Hteren. Tftji. fxm.Cpiftola, quam fcrme ante bicnnium C^n^\

Ripario Prcsbytcro fcripferam,rcfpondi brc

yiter.Quod fi ideo cas cxiftimas rcfpuendas

nc fatpc vidcamur Pafcha cclcbrarc,& no (o

lemnes poftannum ex:rcere vigilias : crgo t

dic Domiaico non funt Chrifto ofFercnda fa

crificia : ne refurrcdionis Domini crcbr

Pafchacclcbrcmus : & inciplamus nonunaiPafcha habcrc , fcd plurima. Error aurera l

culpa juvcnum , viliirimarumquc mulicrun

qui pcr nod^c faepe dcprchcnditur, non cfl rc

ligiofis hominibus imputandus ; quia & i

vigiiiis Pafcha: talc quid fieri plcrumquc cc

incitur:& tamen p3acorum culpa non prs8

judicat rcligioniiqui & abfq; vigiliis poirut

crrarcvcl in fuis.vcl in alieiiis domibus Apc

ftoiorum fidcm Judar proditio non deflruxi

Et noftras ergo vigilias malae aliorii vigil

non deflrucnt : quin potius pudicitix vigil.-'

rc cogantur,qui libidini dormiunt.Quod cni

fcmel fcciflc bonum clt , non potcft malu

cfie, fi frcquentcr fiat : aut, fi aliqua culpa v

tanda cfl.non cx eo.quod faepc,fcd cx co,qu(

fit aliquando , culpabilccft. Nonvigilcmi

itaquc dicbus Pafchae : nc cxpcdata diu adu

terotum dcfideria complcanturjnc occafi<

ncm peccandi uxor invcniat ,nc maritali nc

poflit rccludi clavc. Ardcntius appctitur,quii

quid cft rarius.Non poiTum univerfa pcrcu

icre , qu2 fanclorum Presbytcrorum littci

comprchendunt : de libcllis illius aiiqua pr<

ferana. Argumentatur contra Cgna , atqi

virtutet, quxin bafilicis martjrum fiunt:

dicit cas incredulis prodcfTcnon crcdcntibu

cjuafi nunc hoc quzratur quibus fiant,& nc

qua virtutc fiant.Efto, figna fint infidcliuir

^ui quoniamjreimoQi & dodrinx ciedcie a(

Liber I IT. j j t

luerunt.fignJs addacantur ad fidem.Ec Domi-nus mcrcdulis figna facicbat, & taaicn nonidcirco Domini. fugillaiida funt flgna , quia

illi infidelcs crant : fed majoii admlratiotM.

crunt.quia tantac fucrc potcntije,ut ctia men-tcs duriffimas cdomarcnr,&: ad fide cogcrent.

Itaquc nolo mihidicas.figna infidelium funt.>

fed icfpode quomodo in viliuimo pulvcre, &favilla.ncfcio qua,tata fit fignorum vittutu-

quc pr3Efcntia.Setio,fentio,infclicirti,-ne mor-taliara,qaid dolcas,quid timeas. Spiritas llle

immundas , qai lisec tc cogit fcribcrc,fa:pc Di/»#-

Iioc vilifllmo tortus cft pulvere , immo ho- ""f^

- dicque torqaetur:& qui in tc plagasdidimu- '^^' ''^*

Iat,in cctcris confitctur.Nifi foite in motcm^pfquen-gentiltum,impioramque,Porphyrij & Ewno - tur^

mij has prcftigias daemonum cfiTe confingas,

& non vcrc clamarc datmones , fed fua fima-larc tormcnta.Do confilium : ingrcdcre baC-licas martyram,& aliquando purgabcris. In- Cereerii

Tcnicsibi multos focios tuos:& ncquaquam"^"^^*

ccrcis martyrum.qui tibi difpliccnt, fcd flam-

mis invifibilibus comburcris.Ec tunc fatcbcris, qaod nuncncgas:& tuum nomcn.qui inVigilantio loqucris hbcre proclamabis, te

cfi^c aut Mcrcurium proptcr nummoium cu-piditatem,aut Nodurnum juxta Plauti Am-phy trioncm:quo dormicncc.in Alcmcnae aduU

;j tcrio daas nodes lupitcr copulavit , ut ma-giwc fortitudiuis Herculcs nafceretur : auc

certc Libsrum patrcm pro cbrictate & can-

tharo cx hunicris dependcnte, & femper ru.

bcntc facic,& fpumantibus labiis, cfFrcnatif-

quc conviciis.Undi & in hacprovincia cum Cen$f.\l

fubitus tcrr* motus, nodis niedio onines dcfonuio cxcitafl!ct:ta prudcniiffimus & fapicn*

tiflimus moi:taliu!Q)QUdus oiabas,& rcfcubas

Z 4

5 J 1. D. Mieren. 'Epifi. Tttm.

nobis Adam & Evam de paradifo.Et illl quUdcm apertis oculisciubucrunt , niidos fcefTc

ccrncntes,& vcrcnda tcxcruut arborum foliis;

tu& tunica , & fide nudus,lubit6'|ue timorc

perccrritus , & aliquid habcns uoduruac cra-

pulae , fanflorum oculis obfcasnam partem

corporis ingercbas , ut tuair» indicarcs pru-

dentiam.Talcs hab:t advcrfarios Ecdcfiaihi

-^ duccs contra martyrum fangainem dimicant:' ' hujufcemodi oratores co;itta Apoftolosper.

XT^« ^,, tonaarjimmo tamrabidi canes eontra Chrift.'

det D. iatrant dilcipuloj.Ego conilteor timote mcii

tjier. ne forfitan dc fuperftitionc dcfccndat. Quadc.

PefCAêr iratus fucro , & aliquid mali in nico aaimc^*J'''''^co2itavcro,& me nodlurnum phantafma dc ,•

• -j- lulerKjbahhcas martyrum intrarc no auaeo ;

** ' ita totus & corpore , & animo peitremifco :

Ridcas forfitan,& mulicrcuhium dcHramea-iT:

ta fubfannes.Non etubefco e.irum fidem,qua[ u

primaj vidcrunt Dominum returgcntcni , quajii

mittiicurad Apoftolos.quas in matrcDomin î

Salvatoris fau<îs Apoltolis commendantur li-

Tu luclato cura fa:cali hominibu5:cgo jcju-

nabo cum feminis, immo cum religiofis viri;i.,

quipud citia. vulta prxferunt , & pallida jug k

•CQntinentia ora portantcs , Chrifti oftcnduni rji

vcrecundiam.Vidstis mihi dolcrc&aliud.n^ ll

fi inoleverit apud Gallos contincntia , 3c fo4

1

brietas atq; jejunium.tabernaf tuae lucra no^ ||

habcaut.-Sc vigilias diaboii,ac tumulcnta coj b

vivia tota nodc eierccre non poflis.Praetercj k

iifdcm adme rclatum cftepiftoliSjquod, coo. i

G4I 1. traaudoritatcmApoft-oii Pauli.immo Pctri,li

"Eleemj ]oannis,& Jacobi.qui dcxtcrasdcderac Paull ik

jyn.f.m^5c Bataabae communicationis,& prarccpcrunl r

fforwo ^'s.tit pauperum memores cflcnt,tu prohibcas

ttmport, Hierofolymaminurus faQtôiuai aliûa sii<

Liher III. / 5 1ptuum folatia duigi, Vidclicct.fi ad liatc lef- D.Hter.

pondcojllatim latrabis,r»cam mc causa igc^mitttba^

icqiii tanta-cuiifnos largitate donaflijur, nifi'"'"^"*

vcniffcs Hierofolymam, & tuas vcl patrono-'!!'-'*'^^*

rum tuorum pccunias citudilles , omnes pcri, ^ (^^^ o,

clirarcmur fame. Ego iioc loquar,quod bca-

lus Apofbolus Paulus in cudis penc cpiftolis

fuis loquitur,& pr^scipit in Ecclcfiis gentiumpcr unam fabbaci , hoc cft , in dic Dominicoomncs confcrrc dcbeicqux Hicioltlynia in

fanfloruin fo!atiadirigantar:& vel pcr difci-

pulos fuo5, vel pcr quos ipli probavciint : Sc

fi djgnum fiierit.ipfc aut diiigat, aut pcifcrac

^juod colleducft.In Adibus auoqj Apoftolo-

rum loqucns ad Fclice praefidcm,pofi; annos ,

ait,plures dccmofynam fa^turus in gcncmmcam, vcni Hicrofolymam, & oblatioucs &irota,inquibus invcncrunt mc purificatum in

tcmplo.Numqwid in alia partc tcrratum,& in f-'^'"'-»^

is Eccl:fiis,qaas nafccntes fidc fua erudicbat,'^"-^'**'

ûae ab aliis acccpcrat,dividerc non pottrat ?

Scd landoium locorum pauperibus darc cu-piebat, qui.fuas pro Chriilo facultatuUs re-

inquent^s.ad Domini fervitutcm tota mojtclonverfi funt. Longum ell nunc fi dc cuniflis

jpiltolis cjus cmnia teflimoniarcvolvcrc vo.ucro.in quibus hoc ait:& tota mcte fcilinat,

it Hicrofolymam & ad fandaloca crcdenti-

3us pccunii: dirigantur, non in avaritiam,fcd

n rctrigcrium.-nou aJ divitias congrcgandas ,

ed ad imbcciliitaLe corpufculi luitcntandamk frigus acque inc.iiam dcclinandam. Hac in

'udxa ufq; hodic perfevcrantc confuctudine,^

lon foium apud no$,fed & apud Hebrsosûclui in lcgc Dom'ni mcditantur die ac nodlc

^pfî ^

k partcmnon habcntin tctra,nifi foluDcu,Dt«/.i,*8

/nagogarum & tocius orbis fovcantar miai-^-Cor.i»

5 34 ^* ^''"^' "Epiji. Fam.fteiiis, ex aequalitate ciumtaxat.Non ut ali's

teftigcriura,& aliis fit tribulatiorfed ut alioiii

abunjantia, aliorum fuftcntct inopiam.Ref-poJebtSjhoc unumqucmq; poflc in patria fua

faccre : nec paupcrcs dcfu:uros, qui Ecclcfise

opibus fuftcntandi fint.Nec nos negamus.cii.

Gal 6 ^ ^ paupcribus ctia Jadjeis & Samaritanis, dtanta (it hrgltas.ftipcs porrigcndas,fed Apo-ftolus faciedam quidcm docct ad omnes clcc«

* m-'lyra;red maxime addom-fticos fidei. Dcqu.bus & Salvnror in Evangelio loqucbatur:

Facite vob;s amicos dc mamona iniquitatis ,

j* w'^* qui vos rccJpiantin actcrna tabcrnacula.Nu-quia ilti pnupercy,tnter quorum pannos & !!•

Javium corporis, flagrans libido dominatur>poflunt habcre aet jina tabcrnacula , qui nec

prxf-ntia pofli ietjncc futura?Non enim fim-

pliciter pauperes, fed paupcrcs fpiritus beati

appeilantur,dc quibus fcriptu eft:Bcatus quimtclligit fuper cgenum & paupcrem : in die

mala hberabit cum Dominus.In vulgi paupc-

I bas fuftcntandis nequaquam intcUeSu , fcd

cleemofyna opuseft. In fanflis paupctibus

beatitudo eftintelligcntijE j utci tribuat,qui

erubefcit acciperc,& cu acceperit,doIet,metes

sCcr ^,*^^^,"^^'^'^ feminans fpiritualia, Quod autcni

ailcnsjcos mclius facerc , qui utuntui rebus

ftiis,& paulatim frucSus pofleflionum luaruin

pauperibus dividut,quam illos, qui poflcfllo-

nibus Ycnundatis,fcmel omnia largmntunnoa me cis,fed a Domino refpondcbitur:Si yis

cfle peifcdus, yade,&c vende omnia qua: ha-

bcs, & da paupcribus,& vcni, fequerc rne.Aj

cam loquitur,qui vult cflc pcrfcclus.qui cun>

Apoftolis patrc,& naviculani,& rctc dimiirit,

litcquetu iaudas.fccundus & tcrtius gradujj

«ft.quem& nos rccipimuS)diiraod6 fciamus"

Llher 111. f j 5

prima fccundis & tcrtiis praefcrenda. Ncc a

fuo ftiidio monachi dcrerrecii funt a te lingua

YJpcrea & morfu faeviflimo , de quibusargu-

mcntaiis,&: dicis: $i omncs fc clauferint , Sc

fucrint in foiitudine 5 cuis cclcbrabit Ecclc-

(ias.'quis fxcularcs homincs lucrifacict?quis

pcccanrcs ad virtutes potcrit cohortari ? Hoccnim modo.fi omnes tccum fatui (inr,fapicns

quis cffe potcrit?& virgir.itas non crit appio-banda.Si enirri omnes v;rgincs fuetintjiuiptiac

nonerunt.intetibit humanum genus, infantcs

in cunis non vagient,obftftriccs abfquc incr-

Ccdibus mcniicabunt, & graviirimo frigorc,

folus atq; conrradus Dormitantius vigilabir j^^^f ^,in Icdulo. Rara cft virtus,ncc a pluribus ap-

pctitur,atqi utinam hoc omnfsefTcnt , qnodpauci funtjdc quibus dicitur : Multi vocati ,

pauci autcm elcdi.Vacui cilvUt carccres.Mo-

nacbus aute non doc^oris,led plangcntis ha-

bct officium : qui vcl fc.vcl mundum lugeat

& Domini pavidus prasftolctur advcntia.Qui

fciens imbccillitatcm fuam , & vasfragilc,

qucd portat, timct offcndcre •. nc impingar,

corruat, atque frangatur.Unde & mulicrum,

maximeque ajolcfccntularum vitat afpccf^u

Sc intan{um calligator fui eft : ur etiam quae

tuta funt, pertimctcat. Cur, inquics , pcrgis

ad crcmumrvidclicct ut tc non audiam , nonvidcam , ut tuo furore non movcar, ut tua

bclla non pntiar,ne mc capiat oculus mcrctri-

cis:ne me forma pulchcrrima ad illicitos du-

cat amplcxus.Rcrpondcbis : hoc non cft pu-gnati^jfed fugcrc"fta in acic:advcrfariis arma-tns obfiftc ; ut poftquara viccris , coroncris,

Fareor imbccillitatcm mcara. Nolo fpe pu»gnsrc 7'.i:tcr*.x, Rc perdam aliquando vido-tiam.Si fugeio, gUdium dcvitavi : fi ftctcio i

Z 4

jj6 D. Hiiren.Tam, ^pijl.

aat vJncendiim tn hi , auc caclcndum. Quidautem neceire eft cctta dimicterc , & inccita

fed') 'i îit fcuto , aut pcdibus mors vitanda

JWf».«-cft.Tu,qui pugnas,& fupcrari potcs,& vincc-

chw rc;cs;o cum fugero,non vlnco in co,quod fu-

tnulitr. gio'f u idco fugio, ne vincar. Nulla fccuritas

y'*"*'" efl,V!cino fcrpcntc dormirc.PotcA ficri,ut mc*'**' non TiordeJtrtamcn ficri poteft uc aliquanio

j^^ me mordeat. Matrcs vocamus , foroies & fi,

* lias:& non erubcfcimus vitiis noltris nominapieratis obtcndcrc. Quid facit monachus in

cclluiis fcminaium ? Qiiid fibi vokint fola

& privata coUoquia , & arbitros fugientej

ocuii? .'anûs amor impaticntiam non habcr.

Quod de libidinediximus , icferarnus ad ava-

litiam,& ad omnia vitia,quaB vitantur in fo-

litudinc.Et idcirco urbium frcqncntias decli.

namusjne facere compelJamur, quat uos noti

tam natura cogic faccrc,quam volunias.H^c,

Ut dixi , fandorum Prcsbytcrorum rogaiu »

unius nodis lucubrationc di^lavi feftinante

admodum ftacic Sifinio , & proptcr fanô.

rumrcfrigcria ad vEgyptum itcr propcrante»

Alioquin & ipfa matcria apcrta habuit blaf-

phcmiam, qux indignationem magis fcr'ben-

tis.quam teftimonioium muJtitudincm flagi-

tarer. Qôd fi Dormitantius in mca rurfus

malcdida vigilavciir, & eodcm orc blafphe-

nio,quo Apoftolos & maityrcs laceict.dc mcquo lue putaverit detrahcndum , ncquaquan>illi brevi lucubratiuncula.fcd lota no;Se vi-

giljbo.&fociis illiusjimmo difcipulis , vcl

m.ig'ltris, qui nifi tumentes uteros vidrrint

fcm!naram,maritos carum Chrifti miniftcrio

arbiifantar indi^/ioy.

linis libri tertij, & Vojlremi EpiJIt-

Urum D. HieronymU

j^ nlri nlh hTtm ^vih ^vi •n^wINDEX RERV M ,EJ SENTENTIARVM

n9l'itu.& fcitu du^nio um tjui hli D. Hterouymt

continent»re^ifiolii,locufUtiffimus.

AAron . rummus fa- A^-^raliatn cur fiJel (\ix

cercios , ouibas in- {ignum ia circuiiiC;fionc

duebacur vcft bus -j f fafcpic , 4j-

Aaron pontifcx accenfo Ab:-ham,amicus Dci,tharibulo i;am Dci cocum augriis fufcipic

hibuit , 1 (8 Diim , 172Aaron virga In arca Abrahjc prlmum de

Dei , & in templo Salo- Chrifto fafta cfl: rcpro-

monis fcrvabftur , 8y mirtio> \s$Aaron facrilcgiam ob Abraham ante Chriitii

conflatum ex auro vituli apuj inferos.poflChiiftu

caput,frattrnac corrcxerc lacro in paradifo. 357prcccs ,

-^ 50^ Abr.ihz quercus , 460dc Aaron vefHbus libcr Abdincntia carniui^^t

Tcrtuliani , 415 Abflinentia omnibusAbdias c\\.\\ intcrpreca- omnino opitulator vir-

tur fci> us Dcmini pcrro turibus, jttoat, &c. 7j Abiciivcntia incedibili

Abdias ccntG prophetas fcipfura cadigabac D.aluit panc & aqua , 464 Paulus.

AbJia: cincrcs adoran- Abflincntia tur.c prar-»

tur, 167 clara cum animus jcju-

A;:ifagrugitum propri^ nus eft a vitiis , ji^flgnificaic , ^z, Abftincutiagravis

, cft

Abifag puella fcnilc pcriciilofa pucris , ij-x

Davidis corpus in lcclo Achab quam & qualccalefaciens , quidindica- egit poenitentiam, JO4.bat, 1^4 Achor vallis^idcftjtu-

Abraham fillum fuum mulcusacq; turbam,^6».

VoluatatcjugulaYit, 130 Adusapoftolorumquid

I N D E X.contlneant , & quo rtylo ficut anlmae pcfles > ; 19fciipti , ii(S Adularores facile cot-

Adam primus paradifi rumpunc hominum mcn*coIonus,per colubrum ad tcs , i ylcrraj dcdudûs , no Adulatoribus non ha-

Ada.rn,paradifi colonusj da fldcs , 116^; pofTciljone fua ejcdlus Adulatorum verba mol,a. muliere , lOi lia intcriora fcriunt ven-Adam & E/amdiabo- tris , JI9

lu$ diyinitrtis fpc fiip- Adultcrantes omncs ,

piantavit, 358 quafi clibanus, z8oAdam in Calvirux loco Advocatus , qui cgct

habicavit,& mortuus cfl', patrono, ridendus , iSatgue fepultus , 157 JE dltni la lege veteri

Adam una ex quinquc dccimas accipicbantjôy

civitatibus, qux cum So- ^gyptiac dominx pal-

doma & Gommortha pc- lium rclinquendum , 47iiere,numqaam rcflaura- ^gyptus pro iflo mun-titur, 161 «lo frequcntcr ufurpata ,

Addavidua, ô i*^!

Adcr turris, qux intcr- cx iEgypto vocavi fi-

pretatur grcgis juxta qua Jium mcum , hic locus in

adivcrutii janorc';. Glo- 70.intcrp.non legitur, 1 y

iia in cscfcifii pcc , '^cc* ^fchinis dc Dcrnoft-

460 ^ -^ r henc advcrfario fuo pra:-

Adomm.locuj fangui- clarii apophthcgma, 107l)u,& c«r fic vocatus,46 2 ^taium divcrficas cor-

Adorarc ubi ftctcrunt porum naturamnon ina-

J>«dcs domini , pars cft tat , 481,

lidci , ij jÊcerna qui nefciunt >

Adorandumeftin Joco, vitx brevi fc totos im-

«bi ft*:crunt pedcs do- plicant , 311

jnini , 162, Affcdus multa nos fa-

Adoratores vcti , iji cerecogit, 4 17Adulatio fubdola & Agabus prorhcta,^»^

lalpans , 106 iyxniMi praedicavit Di-

Acittlatoies fugicndi

,

vus faulus, i.ad Corint.

7,capite,

I N D7. caplte

,

ijfec) cp»iOoiit , Ziy

Aiia , uibs iratninens

mari rubio , j7 3

Ahmanofim gens nontam lara qua valida.j^^

AlcntuS) ranctu» uia-

conus

,

37AletiusPrcsbytcr , vir

fandus, doclus ac difer-

tus

,

iiAlexandci pctentifTimus

doniiuator orbis, Leoni~dis fui paclagogi non po-tU!t carcrc v tiis , Z4 j

Alexanricr magnus ,

aries, par<ius,& captaruni

hiicus a Danicle voca-

tu^ , }6;Alcxandcr Macedo fua-

rum ipfius laudum prae-

conem avcbatHomcrum»Ibid.

Alexandria civitas mc-retrix,in quam totius or-

bis dxmonia confluxerc

,

AlipmsjPapa verc fan-

aus, i^Allcgoriae nubilo in lc-

gc intelligcbantur ©m-nia , 16

Alleluia in Ecclefia pri-

irsa caniari folitum , 141Allcluia in pafcha can-

tandum

,

jiiiMlcluia indcfua^oiu

E X.exequiis conclnitur, Ibld.

Ad altaria Chrifli im-

piorucqui flabuUti.j yoAmalcch ufquc ad ftir-

pem dclctur , it

Amaritudo comitatur

laudcm , i 7Amathas monachus,D.

Antonif difcipulus.magi,

ftcr corpus fepclivit,j y^,

Ambitio Romam cul-

minis

,

39Qui ambulat fimplici-

ter,ambulat confidcncer ,

Amicitia , quts definere

poteft : vcia numquam ^

fuit

,

196Amicus fidelis vix in-

vcnitur, ibid,

In Am cisrcs non quae-

ritur , icd voluntas ,61Amico quiddam rapc-

rc fartum eA , x i x

Amor ord tie ncfcir,6i

Amox laefus irafci dc-

bet,^

i4tAmorcvicario horni*

nes iatcrfc copulari de-

bcn:

,

^517

Amoiis faafll dcfcri-

ptio , I } t

Amor fandlus impa-ticntiam non habet^joj

Amantibus nihil du*

rum , 16?Amos paftor , & lufti,

Z i

. I N D«is,quam intellcdu llif-

ficili? , 114Amos fniritiialis chi-

rurgus, ilc Samaiia pelli-

tur,& cur , 17Ampliora coepit infti-

tui currcntc rota. 7©Anaftafij fummi ponti-

ficis commenjatio , 4^7Anatolius , facerdos

Laodiccnus, 10 j

Angius cubiculi D.Virginis Mariae janitor,

& cunatum Chrifti cu-

ftos,^ 128Anima,Dei filia , 293Anims vires fcctim tra-

hitctiam corporis imbc-cillitas, 48(ed contra D. Paulus ait

,

ibid.

Animoc locus principa-

lis in qua fit corporis par-te fccundura Ciiiifliauo-

tum, & cthnicorum fcn-

«cntiam. ibid.

Animas homlnum ia

exlcftibus fuiflc prius

,

cjuam iramittantur cor-

poribus cx quorumdamimpiorum opinionc, 387De anima origine aa-

tiquorum opinioues va-

liae , 97Animalia ctiam bruta

«IttAorcs fcquuntut fuos >

E X,Animo occupato quoi

fit, non b?nc fit , - loAnna interprctatur.gra-

tia , 304Anna , viro tacente ,

prophetavit , 5 i

Anna prccibas alvi ftc«

lilitatem cum foecundi-

tatc mutavit , z.).t

Anna Samuelem non fi-

bi , fcd tabcrnaculo Dci

genuit j 118

Anna filium, quem ob-

tulerat in tabernaculo

Dci numqua recipit , 1 f j

Anna vidua annis odo-ginta quatuor , non recc-

debat de templo iejuniis

& orationibus die ac no-

(3c Domino fcrviens,&c.

Anna, Phanuclis filia ,

orationibus , &. jejuniis

ufque ad ultimam fcnc-

dutem in tcmplo Domi-nofcrviuDt, ^73

Anna orationibus ac

jcjuniis pudicitia thcfau,

rum fervavit,& falvatorc

miidi prima fufccpit, 43 S

Antipatris opidulum ,

quod dc nominc patris

appcllavit Hcrodcs,4f6D.Antonius monachG-

rum primus a plcrifquc

putatur

,

} S^D. Antonius vidit &

allocutus y

T N DgIlocatus,cft Hrppocen-taurum , } pitem & Satyrum , ibicl.

D. Anconius lconcs D,

Pauii cicin.moitcm plan-

gcntes bcncdicit. 36}« D. Antonius fcftis (o*

Icmi-iibus D. Pauliercm.

tunica vcfticbaturj ibid,

D. Aiuonii mortc ctia

elcmcnta luxille , j8 6

Apcs fuos eiiam ha-

bcnt principes , 12j

Apum iolertia & indu-

flria , ad quas pioverbia

Salomonis homincsniit-

tunt, iiiApocalypfis D. loan-

uis tot habct facramen-

ta.quot Ycrba , 118

Apocrypha cavenda, 2 ji

ApoUinatius, Hierapo-litanus epifcopus , 105ApoUonius magnus,&

philofophus quot & quas

luftiarit regioncs, ut co-

pataret fapientiara , 107ApoUonius , fenator

Romanus , quceuam fcri-

pferit opufcula , 104Apoftoli dc Pifcatione

lacus Gencfarcih, ad ho-minum pifcatioucm tian.

ficrunt , iiÂpoftolis paupcrior ne-

jno tuit & ncmo tantum

, f 10 Chiiilo deicii<iair^4.S

E X.Apoflolo5 mlrabantnr

Pharifî , qiiod kgcmfcirent, cum littctas noadidiccrint, 16^Non erant 6£'(/' ^:^n'Tcit.

ib'd.

Apofloii non carurre

peccato

,

r'87

Appion , Alcxandiinus

gramaricusjadvcrfus qucfcripfit Icfephus , loiAqux Sihov tutbis hu-

JLis fcculi vitiis fordidan-

tur , 6 8

Aquac Siloc vadunt cumfilentio , ib;d.

Aratri fcmel accptaftivanondimittenda ,' 48

Arator ftivam tencns

Allcluia decantat , 15,4

Arbitrium liberum.îj

Arbor ex fiudtibus co-

gnofcitur.qui in arcaNoenon fucrit , in aEtctnura

peribit» 40Archipresbytcri fingu-

li fingjlarum ccc.efia..

rum ,. 114& archidiaconr> ibid,

Argus ccntum oculis

hoftcm in infidiis laten-

tem obfervare nequivit,

hujus apologi affabula-

tio , 198Ariani dogmatis virus

cxclufam

,

6-0

Aiici, civitas ^quondamfoiciniina >

I N Dfottiflimaj intcrprcratur

,

lco Dci , 4J7Atimathia, viculus lo-

fepli qui Dotninum fc-

pclivit

,

ibicf.

Ariftarchi cruditio.i 34Arillidcs Philofophus,

vir cloquentiffimus , li-

biupro Chriftianis fcri-

pfit. PhilofophoBum fcn-

icntiis conrextuzn , looAriftotelis argumenta

in eitrsmo Dei judicio

con prodeiunt, ijoArma Chriftianorum

quaiia , 108Arnobius advcrfus gen-

tcs fepcemfcripfit libios,

lOlArnobius U£ Icgct^us, 5

1

Arrogantia Sjfficilius

carcmus.quam auro ,

Ats nulla abfquc ma-giftto difcitur, zzjAfclla, cxemplum pudi-

citisE, & rirginitatis infl-

gnc, 8zAfcllus Zachariae, 141Afelli bipedcs , 70

^Afcr inr-rpreratur bca-titudo vcl divitiac. 304Afino lyra fupcrflue ca-

ncrc, 69Afpides furdae, 38Aflentatorcs dcvitandi

,

ficut coxiafallaci^ blan-

dinienta; 31^

E XAffutfcetc a tenerl*

quantam habeat vim iti

utramquc partem , 300Aftciius bypodiacouus

Aftra non funt munda in

confpeflu D:i , 187Athanafius di3Conus,8;

Atvium tcmpliHicro-

folyfliitani.crat tcmplumforis 5 160Avaritia charibdis , Sc

radir omnium maloium.

Avannar radix gcnti-

liiimcura, 164Avaritia quales habeat

cuftodcs , ,^' +

Avaritiacalcatura p!c-

rifque 5i cum marfupio

deponi:ur , 198Avaritiae malum dili-

gentcrvitandumicum ex.

hortationc conttaavari-

riam , 164Avaius , Idolorum cul-

tor , M4Avaro tam decft , quod

habet , quam quod non

habct, 119D.Augaftinus ,fanflus

& cruditus cpifcopus. 99D. Auguftinus Pclagia-

na extiniit ha:refim. 96.

Aulam rcgiam frcquen-

tarc, pcriculofuro , 489Aurcs noftise fpinls fc-

picodsti

I N D E X.

piendiC ) nc linguam au- <juuntur > j f8

diant nequam , jiS Beftia, qoae afcendircx

murei^-(û.icref qui fitic abyflo faciet adveifus

prseccptoris opcra,fcd fua dnos prophetas biilu,i6o

folius diligencia dodus Bcthel intcrprctacur ,

cvafit

,

135. doinus Dci;iii ijua afcen-

B ditui quotidic,ac dcfccn-

BAbcl in campo Sen- dicar. j3jaaar adificata ) m6 Buthlchem auguftilfi-

Babylon id el\, coiifa-

fio , 6tBabylon msf^na. ceci-

dit, & fada cft habita-

tio QXmontim, 174Bad quid proprie, 76Balnca improbantur

pucllis, > 164Baptifraa pueroiu, J47in Bapcifmatc Chrifto

fcpclimur, 141Birach , Debors pro-

phctiffcE filius , joj

mHs orbis locus. 15 j

Bahlchcm , id eftjdo-

mus panis , 4^8B-choron , dua: uv^bes

huj'.'S nominis a Salomo-nc coiiditae , 4 j6Bcthphagc, villa facer-

QOtalium niaxilbiu.^î

Bibliorum veilio ufita»

ta,qualis, J40Bonofus , quafi filius

'^X^ô^y '^^ c^^' pi^cis , 5 8

Bonofus, D HicvonymlBarach, id cft bcncdic , obtrc(5tator,& tabula im-

vox Syra. 380 futus , 17B:acus qui veic dica-

tur. J4IBcatus,qui feminat fe-

cus omnem aejuam , ubi

bos & alinus calcant , 70B:Ila domeftica extcro-

lum pugna fupcrant, fo8

Bonofus trans Euphra-tcm iulit*Iumbarc fuii,j9

Bonofus cava vcrba, &in modum vcficarum lu-

mentia, buccis trutinatur

infiatis

,

iSBonum amarc non pof-

Bcajamiu loanc lupus fumus, nifi fnalum odcri-

zapax, 340 mus, itjBenoni, hoc eft , filius

doloris, 460BefTorum feritas , j^8Beftiae Chiiftum lo-

Bonus homo dc bonocoriis thcfauro profcrt

boiia , 139• Bonis prselcniibvis , &

fucaiVs

r N Dfuturis rruijdifficilc > im-mo inipodlbile , "533

Bos lafTus pedcm ftgit

forrius, provcrbium, JiBrachum moialitcr ex

pofuum , 40

f

Biaciimanorum abfl:;-

nencia , yS

Brii.annia una didicit

aEflate qaod iEgypcius ,

& Partlius novciat vcre

Britanni orbc toto di-

vifi

,

164ByiTus mydiccquid.îS

CC^cus cascos info-

vcamducit, 60In cîum nos nudos &

levcs cportct cvolarc, 48CxIum,non animum

miitat qui trans marccurrit, 4jCaiphas, pcrdito facer-

dotio , fua publicc rupit

TcAimcnta

,

408Calaguritanus caupo ,

Calices carnis oftcn-

ûnt mortificationcm, i,

& fcmper animu ad mar-tyrium prarparatum , (^6

Caiiccs habcrc, efl po

tantibus, 66Calvaria , locas propc

Hicrufalcm,cur fic voce-

tur, 17

E X.Camcll Madian, Epha,

& Saba typicc qaid in-

dicenc , 4,1^

Candelabrum taberna-

culi , cu: fcpcera intrant

lucerna: , 41

1

Canis ad vomicura re-

vertcas , 194CinonesEcclellaftici,84

Canticum canticorum

Saloinonis q'Ja arduum ,

ac diiScile

,

yj,

Cancilenae amatorio: ,

mortifera Sircnarum car-

mina , 30 j

Cancorum vitium fre-

quens, quod , )

Capharhaum Sc Cha-naam , fignorum Chrifti

familiaies , 464Capuliis durus mollem

otio cxafpcrat manijjiî

Capur opertum liutco,

galcam recufar, ibid,

Carbo ardcns,qui pur-

gatlabia peccatoris,} oyCariatfephor,id cft, vi-

culus litterarum , & cur

460Car-nina lugubria in de.

fundorii funcri; us, 355Caro omnis fenum,

3 4 j

In Carue noftra nonLabitat bonutn. lotCaro noftracum vitiis

crucifigenda,

Caruem non maducare,

bouum>

I N Dbonum» ly

Cafci qiii , & quales

olim homincs , i.& z

Caftigat Dcus omnemfiliiim qucm lecipic, ijjj

Caftigationcs corporis

crudiri debct animns,^!^Cafligatio corporis tiic

magnifica , camanimuspurus cfl: vi:iorum , i ^

Caflitas inter mundivoluptatcs fervatu diffi-

cilis,_ 174Caftitatc ludirh libidi-

ncm, idcft, Holophernetruncavit,& vicit , joy

Caftitatis votum in

matrimonio , iSgCaftorina, D.Hicrony-

mi maccrtcra ad ciuam

fcribit , 63.& 64Caftrutium coecum c6-

folatur D.H.eronym. 61x«r£y«pffl£s Ariilotclis ,

Catcchiftx in ccclciia

prim'tiya , i;f

Cato ccnforiuSjRomanigcucris difcrtinimiiSjjam

fcncx , litteras Gra:cas

difcerc nec erubuit , ncc

dcfpcravit , 129Ccdar interprctacur ,

tcnebrae , 4 joCelcftiana ha:rcfis , 94CelCus fcripfii adverfus

ChiifUanos, 10

1

E X,

Cephas intcrprctatur

,

Pctrus , 17^Ccra mcllis hofpitium 1

in facrificiis contcnta, &cur

,

zyj-

Cerberus non triccps,

fcd .'Tiultiplcx , 196Cercorum ufus, ^17Chaldsotii linguaHc-

br. fermonis vicina , loCharitas nulli rci com-

parari potclt. 194Charitate nihil impc»

riofius , j 10

Charitas inter Chriftja.

nos per mucua bcncficia

convcrti dcbct , 3I7Chanras b^nigna eft,

non aemulatur & nonqusrit qiiaE fua funt , U

jCharitas rocnfuram non

h.Tbct, IJ5Charitas omnia, fufti-

nct , 60Charitas paticiis,& be-

nigna : non zelatur ,

non agit perpeiam &c,

Charitatem aqna mul-ta: cxtingucrc non potc-

runt,&: flamina non ope-

rient eam

,

i<i6

Cartarumufus quancio,

& quomodo ccepit , i

Carybdis luxurias,!^^

Charybdis fcra , 174Ch.ebron vel Caria-

thavbe

I N Dtharbe urbs quae intcr-

prctatur,oppiduiTi viroiu

^uatiior, & cur, 460Cherubin intcrptctatut

fcientiae mukitudo , 117&11SCherubin paradifi for'-

bus praefidentia , Chrilli

rcfeiata funt fanguine >

Chetubin dc templo

tranfmigrantes.eccJcfiam

Domini fandaverunt^iyi

Cherubin in fanftis

fandorum , 159Chirurgi fpiiituales,qui

& qualcs , 17Chtiftiani fiunt , non

nafcuntur,, 141Chiiftianum cfTc , el\

grandc, non vidcri , 157Chriflianus ab infideli

non tantum fiJe , fed etia

>ita diftingui dcbct, jitChf.ftianonihilfclicius

cui promittitur legnumcslorum , 113Chdrtiani nomJnisnon

ci\ calpa, fi fimulator rc-

ligionis in vitio fir, 117Chriftiani nomcn quo-

tidie in caelum fcrtur

Roma; , i yo

Chtiftus.caput noftiUjS

Chriftus flos noftcr j &jnqrtis intcritus, 14 j

Chtiflus Dei , yircus ic

E X.fapientla , i r©

Chriftusefl fapicntia ,

callitas,patienria , jufti-

tia^ccteraeqj virtutcs,zyi

Chriftus humilitatis

maoifter^ 8

ChriHus dc ftlrpcregia

erat veius. 6iChriftus anre fecula

praedcftinatus , & praefi-.

guratus iii lcge , Sc pro.

phetis , 86. (^cripturarum

loci hoc probantcs, ibid.

Chriftus fuis fubjcduserat pareutibus , 169

Chnftus ab apoftata

Juliano Gaiilasus appcl-

Jatus, 101

Chriftus venit,ut merctrices donaret mairimo-nio, 14in Chrifti rilla , tota

rufticitascft, 1^4Quicunquc in Chriftum

credir, vivit, 293Chtiftiqui noncft, cft

antichrifti , 40Chriftum Imltarl , &

ejus fcqui Yeftigia,tutif-

fimum, 119

Chriftus nihil mcdiumamat , /6in Chrifti fcrvitutc non

fcxuum, fed mcntium di-

fereatiam valcrc , %

Ghriftisd Belial nBlla-

couYcntio

,

311Chriftus

T N DChriflas car Hicrufa-

lcm,& LazarutD flevcrit

,

Chriftus Pharlf.20rum

zelo crucifixus, 469Chriftus vivcns > mor-

tuus cft ut nos mortuo?,vivificarct, 40

9

Chriftus conlra coipo-

rum natuia januis tlaufis

in cubiculiim cft ingrcf-

fus. 481Chriftus artcnon illu-

ditur, iiyChromatius , bcatus

papa,_

jyxCibus modicus ac tcm-

pcratus , carni & anim?B

aldeeft utilis , u^Cibi dcntibus alienis

commoliti naufeam fa-

ciunt

,

j^Cibumoratio& l-'(^io

fequi dcbet,

ibid.

CJccionis Toytf. 133Cicero cloqucntix ma'

rc 116Ciceronis flumina,i2i

Cidaris quid , 7jCifon , torrens in tcr-

xafanda, 464Clavis David quid

oftendat

,

258Clcmentis Alexandriui

viri omniumcruditiflimi,

fcrlpta.

, Clciicatus, cftoflus,

E X.non honor , 3^ j;

Cler'Corum ornntus, &vcftitus qualis eilc de-

bcat, 2 0iClericorum vitadebcc

efTc laudabilis & fauda ,

Clerici familiaritatcm

mulierum ignorare dc-

bent , 10

1

Cleiicus facfle con-teinr.itur , qui faepc ad

prandium vocatus, nonrecufat

,11

1

Clerici de decimis &altari viin.um habcrs dc-

bcnt j loiCleritas hxrcdicatcs

capcrc prohibuciiit Chri»

ftiani principcs, loixXfijof quid proprie »

hujus nominis interprc-

tationem lcgito . 101Cogitationcspravae qiio

paflo domandae . iixCollcfla apud Chri-

ftianosquid proprie,474.

Colloquia prava bonos

mores cortumpunt , lopad Coucordiam exhor-

tatio pia , 170CoiicupifccntIa,libidi-

nis fcminarium , 40 y

Concupifcentis ex phy,

ficouim fententia in je-

coic confiftit

,

i/

Concupifccntisc primi

mocut

1 N D E X.motas in noftra non faut di fpiritus fuit mon.-la-

poceftare , ^jj- tus , 149Confcientia l onanul- D. Cornclius Romx

liusoculos fugir . 176 fclici marcyrio corona-

Con:cienna fola fecrc- tus , j j4to D:um folum judicem Cornix rancida,provcr-

afpicir. bialicer diftuni , i8

Conflantia foemina , Corporis refr^fiioncm

cujus fil;2m & gencrum qii prius quxrii , quamolei un(3ion; a morce li- anima:,maledidus, j8i

beravic D.Hi!arion,j94 Corpus tunicis afluetii

Confbancius imperac

,

onus nen fcrtloricx, 141Ariunx fautor haerefcos, Corpus nicens fordidii

moriens magno dolore oftcndic animum , 174hofti reliquit imperium , Corpus quod multis

348 vacavit vitns afBigen»

Confusjapud ctlinicas dum. 466Romanos confiliorum Corpus ubicumquc f-ic.

Deus , , 37y ric,illuc & cougiegabun-CoiUemptus ubi efi.ibi tur aqmlx , 39

& frev]ueas injaria, 147 Corpus Clirifli confi-

Co.itjmeliam qui pa- ctur orefaccrHotum.i^y

titur , noncftmifer> fed Corpus Chrifli 1n ca-

qui facic , 91 niflro & fanguis invitro

Cenve.iarumurbs undc olim porcabatur , 13 i

id nominis acccpir. J13 Corpora hominum ea-

Conviviam confabula- dem rcfurgent , 479tionis ac dodri.aa: falc Corpus animalc fcmi-

coiid ridcbcc, 71 natur , fcd furgec corpus

Cordis habicaculum ell fpiricualc , 47?in pedorc, -4O) Corredio fraccrna ut

Coriurapro corlo,&c. firridcbeac, J51 & iz8

314 Couredio ptivata do-

Cornelia pudicicix fi- (fHrinam non facit gen:-

mul , & fcecundicacis raicm, 169cxcmpUr, 194 Corripit cumDominus,Cornelius ccnturio ad- quem diligit

,

6t

hac echaicus, dono faD^ Coivas

I N D E X.Corvus , qui PauLun gcndum , jt

Eiein.pcr aanos fcxagiii. Crucis trophxum in

t» paiiis fragmento pa- montc Raphidim crc-

nis i }ff I ^um , SS

CrafTLim femdtantuni Crucis fignum.pictatis

in vita rirufc , 60 veiillum. 80Craccs Thebanus ab)c- Crucis (igno os &: fto-

'citopej,nc perderccur ab maclius fignanda. 476cis , ijt Crucis fignumdemon:s

Crcaturae, cciam fi vi- fugac , }68deaturcfTcnon func,quia Crucis Sc paflionis

aliquando non facrunc,& Chrifti vidcrc loca quampotcO: rurfum non efle ,

fanclum & piam , 19quodnonfuit. 41 Cuculia monachorum,Crfdcnti cocus mundus 394

rliviciarumcfl:, loi infi- D.CyprianuSjinftar pu.delis autcm cciam obolo rifliini fontis incedit pla-

indiget , ibid. cidjs,ac dulcis. 139Crcdsntls anima e[t D. Cyprianus Cartha-

Chrifti templum. ijy gine fub Decio Valeiia.

Credcrc oninia facile , no Impcrat. marryrio

eft inquicci, mobilis , & fclici coronatus, 3J4Icvis animi , j 11 DCretenfcs fcmpcr mcn- 'TXiEmoncs varic diu

daccs. 190 J J lk. notXa nobis infi-

Crimen dcfperationis diantur , 191folum eft cui mcdcri ne- Daniel adhuc pucr lon-

qucar. 124 ga^vos judicavit , z^iCrucifixus , mundi fa- Daniclis abftinentia,-2 6

lus , 41 Daniel cur vir defidc-

CruxChrifti adoranda. riorum appcllatas , i^

Ciuccm in cvangclio Darcs bcatius cft,quam

fcriraus , 4Zj acciperc. iirCrucem fuam qui non David Simonides no-

tollicChtiftinoneftdif- fter , Piudarus, Alccus,

cipulus, 41 Flaccus , Catullus , «Scc.

Crucis Ycxillum cta- JyraChriftu pcifona,ii7

DaTid

! N D E X.. Davld paflor iii regcm immirccncium.iii, qucKcJediis. 449 niam rcpcnte coiam vc-David liomicidium, pa. nict ruina& pciditio.ibid

riter 5c adulccriam fc- Detrahcntium linguaspccm dicrura cmcndavit triftis difTipaic vuUas i

ramcs , ^04Davidis maufoleum

,

167

Dcbora prophetifTa.ac

dux iriaelis, joyDcbora viro taccntc

prophetavit

,

jiDccimas decimarum in

Icgc accipiebant faccr Jo-tes . 407

2.17

Dctrahendum ncmini >

ibid.

Dctraherc nolinccra-diccris

,

317Dcus folus azternusjhoc

cft >4 ii exordium non ha*bet , & eflcntix nomenvere tenet > 41Dcus qui nuUis contra

Defun£lotum cxequia , fe viribus fuperari potcfl,

8 8 precibus & panitcntia

Dcitas nna in tribns vincitur. 4^^

perfonis fubfifliit. 45Demetrias Chtifti vir-

go , ad quam defervanda

Deus ioco claudi nc,

quit, ijjDeus providenti/nnius.

virginitatc D. Hierony» & omnium falutem dcfi.

mus fcribit. Olibrius pa« dcrans poenltentiam ma-tcrcjus, i6j vult pcccatoris quam

Demofthenes , torrens cjus mortem. 350eloquentiae , 116 Deum animalia ctiam

Dcrogantibusadvcifus bruta fcntiunt & coufi-

proximum tuum , noli tentur , 361cflTe confentancus , 317 Apud Dcum nihil in-

Dcfpcratio cavenda,i8o juftum , 286Detradorum dcntes fa- Deuscutjarct, "^ i8igixt3c;& lingua corum Deus inidcrincquit, i^ jgiadius acutus , 188 Dci nomcn fummusDctradores cum loqui pontifcx poitabat in

nefciant laccrcnon pof- frontc, 408^•^"^

«

Ibid. Dcus noftcr ciucifixus».

Dctra^loribus noa fc i/oDcut

I N DDcutcronomuim cjuid

fit,& quidifte libcr con-

tiheat, iij

Diabolus, fuorum fra.

trum accufacor >

Diabolus pirata , 146Diaboli ignita jacula,

quae & qualia , 180

Diaboli viitus omniscft in lurwbis . S9Nihileo.qui diabolum

vincit, fortius , 11j

Diabolus hominumcaufa jumenta etiam cor.

tipit, 367Apud dlabolum nihil

tutum

,

399Qaod eft diaboli , cll

idololatria

,

145-

Diaconiveri ciadjun-

dis defcrlptio, ibid.

Diadematcrcgio fum.

mus pontifex omatns

erat in lcgc, 408DidymuSjvir cruditi/Ii.

mus , oculiscaptus , 91Didymus facrum fcri-

pturarum fcientia omnesfui tcmporis facilc vin-

ccbat , 15Didymi llber dc fpiritu

fancflo

,

46Digamis plantaiium

diluvij pocna fubvertit

,

457Dilc^lo ycia vimob*

E X.tincc grandcm , J05Diledio perfcdta fofas

timorcm mittit. 170Dionyfius Corinthio-

rum cpifcopus , 109Diofcorus medicus

,

contra qucm D.Hilarius

fcripfit, 104Difccre multo tcmporc

nos oportetquod docea.

mus. ii6Difccreea in tcrrls nos

Gportet quorum fcientia

nobis perfeveret in coelo,

119D i fcete nos opottet i

Chrifto, jifDivcs cft ille, qui panc

non indigct

,

a joDives affatlm qul cum

Chrifto eftpauper , 141Divitcs qui ficri cu-

piuntjin mufcipulam , fc

tentationes incidunt,!^^

Divitcs difficile lin tc-

gnum caelorum intrant >

330Divitem purpuratum

gehcnnae flamma fufcc-

pi^, 3J4Divici non obfunt opes,

fi eis bene ucatur , 41^Diriciae , cupiditatcs

funt mala:

,

351Divitiae camcloiu pra-

vitacibus comparata , 48

Divi"» Chriftianoru

fuat

1 N DCant >i<!^us & veftitus,

119Dfuturr,um nihil.quod

finem habet , j 3

DoAi f.jl<Tebunt,qua!i

fplcndor firniamcnci, 109

DofVorum veterum non.

nulii quomodo fint Je-

Sendi, -8 3 & ?ooDoec Syrus morf.fica-

vit facerdotes Doiniai

7 i.Scoccidit in illa die

treceatos quinquc viros,

qui portabat ephod.ibid.

Dviec nab. civitatcra

facerdotura.occidit inore

gladi) a vito ufqae ad

mulierem &c. ibid.

Domino , vir fandifli

mus temporc D. Hicro-

nymi altcr Lot

,

i 9

Dor, uibs Philiftino-

rum quondam potcutif

fima. 4j6E

ECdefia , infula tuta.

EcclefiKgremlum ,tu-

ti/Timum prasfidium,ibid.

Ecciefia virgo , 107Eccicfia cur dicatur

merctrix. 14Ecclcfiapepciit in do-

mo fynagogas , 14. nec

cgreila dc Cubiculo , fcd

ingieiVij ibid.

lu Ecclc/Ia alius c(l

E X.oculus,alius Hngua,aliuJ

manu$,aliuspcs,aiiu$ au.ris,&c, 107In Ecclcfia hoc tempo-

rc funt boni & mali fi-

mui, 1X7

Ecdcfiae ab impiis fub-vcrfa: , 3 49

Ecclcfia ab hacrcticis

difcerpta. 3S

Ecclcfia pcrfecutioai-

bus crcvit jj^.martyriis

coronata , ibid.

Ejcdcfiam fraudarc, fa-

Crilcgmm

,

114.

Ecclefix Romanx au-doritas , 43. & 495-'

Ecclcfia Romaua iuiir

qu2 ad fidem pcrrincnt

confulenda

,

3^Qui cxtta Ecclefiam

Romanam agnum come-derit.pvofanus

,

40Ecclcfiaftica dignitas

non facit Chriftianum »

149Ecclefiadici Ecclefix

muri , acturres , i2 6

Ecciefiafticus omnisordo fuis uititur rcdtori«

bus

,

213Edora.homo tcrrcnus,

& fanguineus, I^X '

Elccmofynae in ufus

fandorum olim mitce-

bautur Hicrufalcm, j }

j

£lcufyBS facra, losEloqucQCia,

I N DSfloqucntiam qui quae-

rit, Dcraofthcncm , vel

Marc.TuUium lcgat , 7 i

Eloqucadam triftcm

noa cflc , 9Eloqucntia quaJrantc

digna ,^

tSEloqaia Dci , aninio;

fabulum, 44.

EIoqaiaDci cafta. itEloquiis ciivinis ani-

mum implcrc, maximumad juditiam cfl auxilium.

Eiymam magnam D.Paulus «ccrna cxcitate

danmavit. 519EmauSjuanc Nicopolis.

Endoc cocccns in terca

fanda. 167Eqos uibs cocias mua-

di piima quam de filij

fui nominc sedificavit

Cainjqaidmyftice figni-

ficct. 161

(lT9|«f, Deo afflatus.ij j

Enypoftata quid. 40Epaphroditus ic moc

E X,Epimenid;m poctam

cita: D.PauIiij , io>Epiphaniorum fcftum

D. Hicronymi tcmpordcclebratum. iÊpiphanius , Salaminac

Cypri Epifcopus. jfif

&ji'fitf*^x. 414Epifcopi boni ac pij

Tcra dcfcriptio. 14$Epifcopus fieri non po*

tcll , qui fiiios habueric

Iuxuriofos& non fubdi.

tos. 246Epifcopu oportet c/le

,

fiue criminc.43i.Qamorcfacro agai catncs «onfi-cic. ibid.

Epifcopus quibus Tir-

tucibus , Sc qua dodtrina

inftrudlus ciTe dcbcac,

107Epifcopi ciempluni

habcrc dcbenc Apofto.loS. Zjj-

Epifcopi gloriacft pau^pctum inopias providerc,

»03Epifcopi & principis

tis viciniaaD.Paulorcd- clcgans comparatio.347<

ditus. J40 Epifcopus unicus uniusiwiy^victt , quod ycfti-

tncnci gcQus. 7 6

Ephodbad quid fit. 714Xy4fc4i,.£phraca,rcgio M^mô-M| & «bciximac ^; s

Ecclcfix. tif.Epifcopi omncs , noa

funt Epifcopi. 14Êpift«Iate officiutn >

quod&quale. ytEpiftolsc D.iacobi, Pc,

INDtr.Tu3ae, &loannis bre

vcs in vetbisj& longse in

fententiis. 117<2!r/,;.5(K« cjuid. 406£ar*A(»5,humerale. 74Epulx Hon funt fua-

ves , nifi placcntam re-

dolcanr. 71Eremus Deo familia-

titergaLidet. i y oEremi laudes , &utili-

tates. itj

Eraditur difficultcr ,

quod rudes animi perbi-

berunt. 14^Efaias novacula acuta

barbam , & crura radit

pcccantium. 10

1

Efau & lacob in utero

inatris bellagcfrerut.113

. Efcol.hoc c(l , botrus ,

460Efdras intcrprctatur ad*

jutor. 81Efdras & Ncemias , id

efl,3djutor& confolator

a Domino , in unum vo-

lumen coardantiir apudHcbr3EOS 117. & quaz-

iiam in illolibro conti-

nercntur. ibib Sc 24Eva per cibum cjeda

de paradi fo , 179Evagrius Presbytcr. 4.1

Evangclillac , quadriga

Domiai Si. Ycrum cheru-

iiau 117

E X.Evangcliftae tcncnt fc

mutuo,& pcr totum ocii-

lati funt , &c. ifEvangclij (anguis,aii-

ro legis vcteris multoptctiofior. 41 j

Ad Evangelij fulgura

omnis raortaiium hcbc-taturfcnfus. 2^4-Eumcnides ftniae cur (ic

TOcentnr. zgEunudius jEthiops

mutans pcllem fuamgcntium typas. 460

Euphorhus in Pytha-

gora rcnatus fuitre per-

hibetur. jtiEuphratcs, Mcfopota«

mia; fluvius. 17Eufcbuis Cneraricnfis,&

Eufebms Emifenus. 104Euftochium , Chtifti

virgo

,

joEuftochium, yirgini*

tatis , & Eccicfis monilepretiofum. 49J

Eullochi ; in Paulammatrcm pietas. 484

e|tf3-/.<a6, Origcnis. 91

Ercommunicatio quani

pcriculofa. I48Exodi libcr quid con-

tincat. ^ ' } j

Exuperius, vir probaca»

fidci,& xtatis , atquedo*j

dtrints. joc>|

D.Exupcrius > Tholofaejj

Epifcopus

T N DEpircopus \lAiix Sarc-

pcciiris imitator , & quo-

ruoJ©. 119. hic Coipus

Chiifti in Caniflio , &fanguincm in vicro por-

tabat. ibid.

Ezcchicl libra;ii de^o.

ravit , fcriptum intus &foiis. 179, Ezcchielis prophctia

quam difficilis. 51Ezcchicl ftcrcorc pri.

mum hamano dcinde bu-

bulo panera de omni fc-

mcnte confperfum edcre

jufTus. Z7r

I^AbellasMilcfias pht,

jj/ r:s fi:ri,quani Plato-

uiS libios. 5«fabiola minirtrabat

pauperibus. jo6Fibiols epitaphiu,yoo

Facidia.vicus in -'^gy-

pto, 37:Facies.fpecalum meu-

«! $. 301Nihil tam facilc ell

,

cain ,difficilc fiat , quodinvitus facias. jlFacundia canina , z6Fama multum in utiam

que partem mentitur, ij

Famem non cimet in

Chcifto fides. i y i

Faunum vidit & allocu-

tus cit D. Autonius.jjS

E X.Fenam in coinu habe-^

rc,parocmia. 137'

Fcrrum aqua: fuperna-

tans. 310Fcflus dics beati Pctri.y j^

Fcfta at celebrand.i.j6

Fideli cam infidcli pars

nulJa. jitFidei fcurum nobis af-

fumtndain. ly^Mcliis cft panem mcn-

dicare ; qaam fidcm ca-

tholicam perdcre. ^gFide; R.omanac fons pu-

riflimas. 45^Fidcs Romana orc apo-

ftolico laudata. 84,

Filius Dci faftinuit ig-

noroiniam cruc s. 6 4Filius fap:en$ , gloria

patris

,

zoj-

Fil os bcnc educare »

non eft parvi apud Deun»menti , 431firmus Presbyter Cna-m

dus , J JFlammeum virginale.

£66Fons fignatus, j^Fornicaior in corpus

fuum peccat

,

iptFoinicator in rcgno Dc£

hcrcditatcm nou habec »

Fcaacus quidam pcr Hularioucm a dxmoue li-

bcratus 377A a i

I N DFraudator regnum Dei

nonpoflidchit, 14JFrontonis gravitas.iiz

Yiugalitas pudicitix

mater , {04Frvimcntum in lolium,

ayenafquc degencrat, 3 9

Fugitivorum urbcs in

vcteri lcge

,

407Furiam hortatur D.

HicroD. ne ad fccundaj

conYolet nuptias. 194Fuitum in monafteriis

grarjflimii pcccatum.^yj

GGAaSjPalaftinx mds,

Gabaon urbs , ubi lefus

Nave impertvit Celi'&lunx

,

^4y6

Galcafalutis nobisin-duenda. i<pGallia fola monftra no

habuit , fed viris fcmpcrfortiflimis , & cloqucn-

tiffimisabundavit. jxzIn Gallia litterarum

ftudia temporcD.Hicro-nymi floruifle. z 1

6

Gangcs fluvius idcra ,

qui&Phifon, ii^GazanusMajomites ia

inftanti paralyfi ab Hi-larionc monacho cura-

tus, ... 375Gcncfis libri pctiocha

,

102.

E X.Gcnefcoj prlnclpiutw.

quam difl&cilc , jrGcryon triformis, y 1

1

Gctulx fiant Chriftia-

ni

,

141Gigantiimimpictas to-

tius orbis uaufragium

adduxit

,

11

Gog & Magog bclla.5) 8

Gomorrha numquam«dificari poterit , namin ciucres pcrpctuos re-

linquetur. 16 r

Graecis ingenitalcvitas,

II

Gratianus Imp. ab exer-

ciru fuo pioditas & ab

obviis urbibus non rccc-

ptus, ludibrio hofti fuit.

J48D. Gregorius Nazian-

zenus. D. Hicronymiprseceptor. 205Grues unam fcquuntur

ordine lirtcrato. lajGrunlus tcftudineo gra-

du ad loqucndum inccde-

bat, x»7Gryphjc In montibus

aurum fcrrantcs. 215Cymnofopihiftarum ,

TlTcndl modus. 248H

HAbacuc , kaatorfortij & rigidus

,

quid pracdixerit. rij

HxicCiS , gcrmcn ma-Juiy

I N Dlum &acumm , 87Hxrefcos rabies fulta

inudi prsfidiis frcmit.^j

Adrcrfos Hxrcfim cri-

genda trophx» fulgcn-

tia , 8;Haerefis Caina , j ty

Haercfis NicoUitarum

a cfuo radiccra fumpfit,

149 .,

Hxretici cx parra fcin-

tilla maxima concitant

incendia

,

457Hsrerici vulpcs , 3jHcrcdci afpldibus ii-

milcs

,

3?Haereticorum dcfctiptio

pcr tllcgoriar. j5Hxrctici difcindunt

ccclcflara. Ibid.

Hxreticl contra Dcumfupcrbiunt , & os corumtranfit ad cx!u ufque. 6

1

Harctici pcruiciofi

fcmpcr pGcnitcntiam fi-

mulantcs. 34Hsrctici fanguincma-

dcnt , fcritaic liipos &milros lapacicatc vin-

cuQt. 61Hxretici occulte nitu.

Cur fabruerc vefit.ite, gt

Hacretici fub mellc vc-

ncnum occultan'. 44. &transfiguvant fc in angc-

lum lucis. ibid.

Hxrctici non contcnti

E X.pctditione fua voluac

plures mortls habctc par.

ticipcs. 8tHjcrcticl in Dci,& fan-

ftorum bafilicas Ingrcd»

noD audcnt, 3 . & noiaac

530Hxrcticorum c«no(i

lacus deTit3di,& ij cilinu

coril inftar habcndi. 477Haercticorum amicitiae

icjicicndx. 481,

Hcbralcsc lingux co»gnitio facris fcnpcuris

inteHigcQdis quam fic

utilis. xjHelenx maurolcum ubi,

Hcll facerdoj offendit

Deum ob utilia libcro-

rum. i4r6

Hcliquod lcnior eflcc

In filios, a Dco punitus.

Helias plus prophcta ,

quam monachus. 3^5Hciiasad cxlorum rc-

gna cum pallio ire noapotuit , fed mundo im-muudo vellimcnta dirai-

fit. H9Hcraclitus,fan£lus dia.

Conus. 61Heiculcs cx loTC &

Alcmcna nodlibus duab.

fufceptus. jjtHerinacci animalis dc

A a j

- . .

I N D^efcriptio. X7 7

. Hermagora tlmiciitas ,

., He'>ev intcr purpnram,

fericiim & gemmas fu-

pcibiam in humilitate

vicit. 418Herter in Ecclefiae typo

populum liberavit dcpe-

xiculo. 117HefychiusD. Hilario-

nis moiiachi difcipulus.

385».Hicrcmfas iu fuis Ij-

jncntatioiiibus fub typo

Hierafale quatuor mun.di plagas quadraplici

plangit alphabcto. ^z

Hicrico a quo fundata.

Si,

D.Hicronymus, homoRomanus. 3 8

D-Hicronymas, hpic-

ticptuni malleus. ^"'SS

D.Hieronymus, Romxbaprizatus, 43D. Hieronymi ftudia

gii^ Scqualia fuerint.zzi

D.Hieronymi lludium

in antiquoru patru fcri-

ptis perquirendis. 7D. Hicronymas quam

divinarum fcripturarum

fucrit ftiidiofus. jjD.Hieronymus in ver-

tcndis facris bibliis,He-

biaicam liccram noa

E X,Gr^cam eft fecutus. if

D.Hicronymus imgua.

Hebraeam ab adolefcen-.

tia multo labotc ac fudo.

redidicir. jo8D.Hieronymus ludaeo

quodam utebatur fami-

liaritcr , qui cum co de

lingua Hcbtafa confcrrc

poliet. 10D. Hicron. fcripfit li-

brum de viris illuftribus»

TranijUillum, & Apolio--

nium imitatus. zrD. Hicronymus pro-

phetarum 16. libros de-

Hebrxoin Latinum vcr-

tit. 140. & librum lob.

ibid.

D. Hicronymus faccr-

dos fuit. tii6

D. Hicronymus in mo-nafterio conftitutus , 56^

D.Hicron.incrcmo dc-

gens ab Arianis agitatus»

D.Hieron.quotidie pro-

prio fudore quasrcbac

cibum. 5}D. Hicron. D.Petti ca.

thcdram confulit. 3«;

D. Hieron.habuit etiS

rcprehenfoies. i}

D.Hicton. fufpicionc

no caruit quod cu crcbro

virginum multitudo cir-

cumdarer, 7Hierofi

. ,Klcrofolyma trinomi-

b\S. l;7^ Hicrofolymacur fanfta

nominetur civitas. 161Hieiufalcm inrcrprcta-

lur vi(io pacis. l jy

Hicinfalem urbis no-

miua diverfa. ibid.

Hierafa-l^m armiliis

<>rnata,quid fit. 5 j-

Hierufale cur meictrix

ah Eicchielc di(Sla. ,14

Hitruralemcur Sodo-ma vocctur*& ^gyptus.160

Hicrufalem ob dorai»

nicum ftpulchrum miri-

fice commcndatur. ij^Hilarionis parcntes, &

patria ^oj.juvenis foli-

tudincmingrcditur. j65Hiiacionis pcrcgrina-

tioncs. 387H larionis vivendi mo-

dus valde ir.irus. }6 8.

c)uldcmc)ue admirabilis

conftantia. 368Hilarion bienntum fle-

vit.583. Antouij cogno.

vit obitum , jbid.

Hilarions habitaculi

• fcita defciiptio. 3 «5

^ , Hilarionis teftamcn-

tum.3 9J

D. Hilarius Eplfcop.

tcmporc D. Hicronym.dao.ieciin Quintiliani li-

E X.bros ftylo & numcro cft

imitatus. 104D.Vlilarius,GaHico (eCc

attollens cothurno , zlimpliciorum lcdionc

procul abeft. 139D.Hilarij liber de fy-

nodis. 7Hiprocentaurum vidit

ic allocutus cft D. Anto—nius

,

}57Hippocrates difcipu-

los adjurabat antc qnani

docerct , &:in verba fua

jurare compellebat, iiiHolda, rifo tacentc ,

prophetavit. joHomerocentoncs. iij,

Homo interior ad ima-

ginrm D:i fqrmatcs. ^oHomines primi ritu te-

rinoviitum qsaercbant,

i

Homincs cur hodie ta

brevcra aganc vitam. 1

1

Hominum conditio qr.a

mifcra & calamirofa ,

horredis piobatur ciem-plis,

_343

HomoPannonius, ani-

nVal teitcnum, 61

Homoufion qtiid , 41Houor ubi non cft, ibi

& contemptus, 147Hora fugir.

Horjc canonicae, 164Hoitedj oratio inter pa.

tcrnos finus coaluit, 17 i

A a 4

I N DHortus conclufus , jy

Humiiitas omniamvir-tutum cuflos. jxi

Humilitate uihil pras-

Aanciusjnihil amabiliuS)

ibid.

Humilitas maxinac Dciperficit voiuntarcra, jij

Humilitatis vexillum

lenct dogma Chriftia-

num 5 19"Hurailitas publicani

confcllione falvata fuit

:

& juftitia phariraci fu-

pcrbiaperiit

,

186HamUitas fimalata

pcffimt

,

3x1Hannorumcrudelitas,Hydra multorum ca-

pitum,^ /1

Hypocrltaxum dcfcri-

ftio, 218Hypoftafis quid pro-

prie, 40Hjpoftafeonratio fub-

tilis , ibidcin.

I

IAnitorcs tcmpli in lcgc

dccimas accipicbant

,

4C7<,««rl»f j indumenti fa-

Cerdotalis gcnus , 7/Idololatria in quibus &qoot rebusconfilbt. I4/

Idola omnia diabolo

mandantur, ly

Jcbus primum nomeu

E X.Hicruralem, quod Inrcr-

prctatar calcata , 100Icjunavit Chriltus , uc

Dobis forct cxcmplo,:27

9

Ciim jejunas, facics tua

fic Ixia , 263Jejunium, adjumentuna

efl:,non pctfcdio fanfli-

tatis. jitlejunium non peifcfta

virtas,fcd cactcrarum vir.

tutumfundamcntu. i8i

Jcjunij vcrijdefcriptio,

Jcjunium fortiflimumj

panis Sc aqua , ibid*

Jcjuniis San£li Dco pla^

cuerunt, 56Jcjunia pij habct pro

ludo , 301Jcjuniis angclorum im-

pctratur conTcrfatio.i 80Jcjanio anima noflra

efl humilianda , Davidis

cicmplo

,

17JIcjuniis ardentcs dia~

boli fagitae extingucndae,

196Jcjanio David fuara hu-

miliabat anlmam , 179Icjunio dierum quadra-

ginta excrcitatus Hclias

ignco curru raptus in

coelum

,

ij

Jeiuniis duplicatis D.Paulus fuum ipfius cor.

pus in fcrvitutcm redi-

gtbat

,

I N D E X.gebat , 4JO cebitci> in quacumque

lejuiila Hebraeorum die conveifus fuerit ab

antiquorum quot per impietatc fua , 296anni fpatium. 179 Impius cum venerit in

Jejunia vetcrum aiu- profundum nialorum ,

choretarum. 135 contemnit, lyiJejunium quadragefi- lmpocnitcntia,peccatum

tnale. lyo cll in fpiriiii fandu, 1 34Dc jciuniis difputar Incendium aternuDi.j 9

magirter vetre plcno,to4. Incubi in defertis iocis

rejunia, immodcrara, degentcs, 3 fS

14«) Indignatioublcfl , ibi

Jephre quod fuam ob- & quics nulla , 147tulcrit filiam in fando- Indurationis flgnum ,

rum catalogo ponitur ab cll poenitentiam difFcrre.

apoftolo. 331. 541 III

Jefus Navc typus Jefa Infantium inftitutio

Chrifli non folum gerta, Chriftiana, 245fedetiam nomine, 113 lufantium falus, majo-.

Jcfus Navc ubi fepuhus, rum cft lucrum. 247Jcfus.facerdos magnus, Dc infantibus non ba-

habuit gloriam apud pa

trcm piius quam cflct

ji.undus, 410

ptizatis. ibicf,

Infidciis pcr gCBcratio-

ncm fidelem quomodoJefus cur fpinis coro. fandlificatur, 246

natus , 276 Infidclibus inccrta func

Jefus abfque funerc,& praL-mia futurorum. 171lacrymisin montefcpul- Infidelis omnibus in»

tus, 339 digct. II yImmundus, hcercs non Ingcnia parva grandes

critjegni caeloruro , J45- non fuftioent matciias,

Impcrator unicus effe jio^cbct, 213 Inimicis qui rcmitterc

ImpcratorumRomano- & parcerc nolunt , 'n\

rum , qui mifcrabilircr quaatis vcrfantur pcri».

obicrunt,catalogus, 348 culis. 64Impietas impi) non no. Injuiia ubi eft , ibi Sc

Aa s

I N D & X.147 D. loannes crat rnftUihdignatio.

Innocentis hominis de* cusjpifcator, & indqdlus

iinttio. 311 IC9Ini-.ocentiaE fpecics di-

ycr(z. 3 Ij

Innocentiara lu malis

prcfTam non dolerc,d ffi

cile. J19Innoccntius Picsbyter

fandiis.3 S

Intcrprctum fcptuagin-

ta vctfio corrupta. 21.

Invidia ferpentis morsintravit in orbcni terra-

lum. 4<^^

D.Ioannes Baptifta lu-

ccrna ardens > & luccns.

J

Job cxcmplarpaticnti^,

Job fimilis non fuit fu-

pcr tciram. jjy-Job nulii nocuit honii-

num, & juftc cum omni-bus vixit. 311

Job pofl: malorum cxa-

mina,uior pclfima rcfer-

vata fuit. 32-7

Job pcccator afguitur

confcflione fui. i 87

Job Leviathan & Be-i

hemoth myftico fermonc

defcribir. yii

Job libcr profa incipir.

D. loanncs Bapr. ante ?crfu labiturpedeftri fcr-

Hôphctavit, quam natus monc finitur , omnefjuecii. 4^11 dialedicx legcs dctcrmi-

D.Ioannes Bapt a tc- târ , iio. fingula in co

aieris annis abrenunciarit verba plcna fant fenfibus

ârcntibus. cjufdcm vitae & myftcriis. Jbid,

aarratiuncula. n^ Job hbrum poft penta-

D.loannes Bapt. crinc teuchum D.Hicronymuslacro vfnci.ab!lis. ij6.

Cf ilogus c|u$ vitac , ibid.

D.Ioannis Baptiftx,

eincies adorantur. 166.

D.Ioanncs Evang. ob

coliocat> ibid,

Joelis libri hypothefis >.

134Jonadab filij , qui vi*

num & ficeram non bi»

generis nobilitatem erat bebaiUjquam (ani5li. 118

aiotu:: pontifici,& ludajo. Jonas , columba pul*

JBminfidiasno timebat, cktrrima,naafragio lao ,

,

44:4.Tirgo virgii!cm Do- Ghiifti patfioiiem pra?ii-.

3BWviiiuucjjiacccpji,ibJ>r^m^& niundum ad pop>.

I Nnitentiam rcvocat. ii j

loppc , Jonat fiigientis

porrus , 456Jofaphat Domiiii lau-

dcs coiiciucnre, Dominuspro laudante fuperabac

iodes. j i1

,- Jofcph pavit fiacres

^fuos in itgypto. 179

lofephus , vir H.braeus

quam do^ti/Timus, 78.

&

^ , Jofias,rcx fanifûs,intcr-

'fcdus itgyptio mucro-.ne. 61

„. Jofuc libri argumcntum.

Jovinianus > guflatis

-tantum impcrialibus bo-nis , toetore > prunarumfuffocatusjintcriit oftcn-

dcns omnibus quid fit

humana poientia. • 348

j Ira fagicuda Chriftia-

Iraviri juftitiam non• operatur. ibid.

Ira percitus Architas

Tarcntinus villicum nc-

gligentem vcibcrarcno-

, iuit. ibid.

Irafq^hominis efl : &injuriam non facerc

Ghrilbiani. 9Ircnacus Rhodancnfis ,

•VHr apoftoiicorum tcm-p.oium, ccdcfix X^gdu-

D E X.ncnfis cpifcopus , 4.41

Irriforibus aurcs noaaccommodandx. ti.6

Ifaac.heres mundf, j^yIfaac.vir juftus, Sc Dco

charus, cur non illi, cui

voluitjfed cui noluic, dr-

ccptuscrrore , benedixit,

4Jîfaac monachuSjD.An-.

tonij interpres. 3 S5Ifidorus cpifcopus con-

fciTor. 46

;

Ilocrates nonaginta Sc

novemannos in docendi,

fcribcndiquclaborc com,plcvir. 199

ludaeam qui contem-plati func , hicidius facra

intucntur fcripturam. zi.

Judas dc apoftolatus

faftigio in tartarum pcr«

ditionis lapfus. iij

In judicum libroquocprincipcs populi,tot func

figura. 1 97Judicij Dei poftremi

horrcndi dcfcriptio. 1^5,

Judith orationibus &.jcjuniis diabolum capitc

truncavit , ac pudicitiaj

thcfaurum fcrvavit. ^jgludich jejuniis capuc

Holopheinis de mcdiis

reportavit hoftibus. ôjludiih libcr D. Hier,

tcropoic a quibufdam^

Aa 6

non rccipiebatur. 3 04lugam fupcr nos tol-

lcndum. 3 i y

lugum cum infidclikis

Chtiftiauis non eft Hu-

ccndum. j 1

1

lugum ab adolcfccn-

tia portarcbonum. 155lulianus, proditorani-

mx fu3e,& Chriftiani ju-

gulator cicrcitus Ghri-ilium fenfit in Mcdia

,

qacm primum in Galiia

^cnegarat ; dumque Ro-jnanos propagarc vuJt fi-

ncs.pcrdidit propagatos.

lulianns Auguftus fc-

ptem libros advcrfus

Chriflum cvomuit, 101.

& fuo fc cnfc laccravit.

ibid.

lulij nomen vidc du-

ftum. 4J1lupitcr ignirus una cu.

prole fua cxhibetur in

judicio Dci. ijilovis fimulachtum in

I0C0 refurrcftionis Chri-fti , 133luftitia ju{li non libcra-

fcit eumjin quacumqucdie pcccaverit , 196lullitiae fpccics infini-

tae

,

316Iijftus in die cadit fe-

pties,& refmgit, 185

I N" D E X.

Abor nuilus cupicn-

,tidifficilis, i6y

lufti hic patluntur ut

futura cis rcfcrvetur glo-lia , bx

lufti iit flellx fulgc-

bunt , 10«?

luvencus Presbytcr hi-

iloriam Chrifti crplica-

vit verfibus , 104luvcnis falfoinfimula-

tus »dulterij:ibi hiftoria

hac dc rc lcgito ftupotc

pleniffiinam, ^^y.Sc feq,

L

LLacdclitiae rufticanae >

In lacrymis fcminare

nos oportct,ut in gaudio

mctamus

,

i^»}

Laftantius Arnobij dif-

cipulus quos & qualcs

fcripferit libros , 104Laftantius , quafi qui-

dara fluvius cioquentijc

Tuiliana , non tam no-ftra confirmat quam fa-

cile dcftruit alicna, 239Lacus contriti aquam

non habcnt,quid fit , 39Lamech primus malc-

dii^us,& fanguinarius &primus digamus , 43 S

Lamina aurea in ponti-

ficis froutc rutilans>quid

fignificabat , 41JLamiua aurea fummi

pontficis

)

I N D E X.pontificis , in qua fcripru Lcx Dci anims Chri-

ciat nomen Dci , 417 ftianx pabuJiim , 7Lapidum,qui vcflimeii- Lcgem divi.iara iegen-

tis fummi ponrificis in- tibus nuanta fic utilitas ».

fcrcbantur , nomina ar- 3 i j-

quc dercriptio , 416 Lcgis auditorcs non ja-

Lapis oculos fcptcm ha- fii fuiit apad Dcum , fcd

bcns, 462 fadorcs

,

3 16Lapis angularis, ibid. Lcgis Dei medltatio in

Lapidcm qui in altum quo confiftit. 502mittit .rccidct in caput J^'g''S antiquac fontes

cjus, provcrbialitcr di- ainari & fteriles , 46^ftum

,

118 Lcgem vctcrem obfer-

Latro credit In crucc , vanti nibil prodeft Chri-

& ll:atim mcrctur audirc: ftus , 17Amen dicotibi,&c. 11 j Leges intcr arma fiienr,

Latro ciuccm mutavit ij?7

paradilo , & homicidij Libcr ille , qucm dcvo-pcEr,a fccit mattjri-u.i j i ravit Efaias.fcrics omuis

Latio martyr, de cruce facrarum fcripturaru cfl >

in paradifum iilatus, 41. ixy& 141 Librorum canonicoiu,

Latroncs non timet nu- cataiogus , & fingalorum

dus , 570 argumcnta

,

11

1

Laudat unufquifquc, Libertasvera eft, nonquod poffidct

,

164 fcrvirepcccatis , jii

Laudatoribus noftris Libidofolaa Dco in-

noi\ crcdendum, 216 fita ob libcrorum pro-

Lazarus pauper & ul- crcationem , fi fines fuos

ccribus plenus,iu Abrahj cgrcdiatur , ledundat ia

iinum receptus, 35^ vitlum, 298Lcguminum cfus cafti- Libidini ut refiftcndum >

tatcm vovcniibus cvi- 261tandus. 299 Libidinofa mensarden-

Leones Pauli cremi tius honcfta pcifcquirur

• obitum lugentes , 363 174j Lcx fpiriiaalis cft , 119 Libiarii qui > & undc

: tuai,I

r N D E X.di(31

,

1 Locoruiii fandorumLingua noftra mentiri pcrclcgans & ampla dcf-

ignorare dcbec , 315 ciiptio. 4jfLingua nequam,nonau. Loca, ubi D. Pettus &

dienda, JI3 Paulus pio Chrifto Cmi-

Liiigua pruricns fu- guincm fudaunt , funt

gienda. ... bcncd;da ,. c- a. > i6tLiiiguam ', maledicam /«yis» fumnii pontificis

iridi(3uni emendat liieu- ornanicntum , 418tium. 3 98 /ovosquot Uabct (igni-

Ling ;a maliloquaco- ficationcs.icp.has Plato

cordcsdilfociat animas , ac Dcmollhcncs ncfci-

913 vere. ibid.

Linguam tuam a malo Longum nihil quod fi-

proh.be, fi cupis dics vi. nem habct. 56dcic bonos , 310 LoquenJum larde & ve-

Litcerae i.ep;fl-olx, ab locicer audicndum, ^ttfcntcs facikint cflc prfE- Lorica julliti» nobis

fentcs

,

I afTumcnda, 179Levijencomium , 106 Loth fides libcrat civi-

Loca in quibas frcqnc- tatem , 189. Uxor Lothtavit Chriltus , yifitate

, cur in falis ft.ituam con-

paijcftfidei, ... vcrfa ,ibid.

Locoium fandorum D. Lucas profcnione

pia & rcligiofa commen- prius crat mcdicus, it8

datio. 1.24 Lucifer.qui ohm occi-

Ad loca fanda toto derat , & iupra fidera

concurritur ovbe, 163 thronum fuum pofuc rar,

Lcca fanfta Hicrofo- in orientc nunc dcgit , &lym.rana olim qui non rcgnat

,

3padiciat minus fe rcligio. Lucus ita dicitur, quodnis , & fcicntia: h-berc minimc luccat

,

z8

puiabat, 163 Lucis a tcncbiis nuila

Locorumfan£lorii Hie- focictas , 34

1

ruf^ic pcregiiiiatio qui- Luxuriarcftringcda, 60bus homiaibus prodcfl. Lydda urbs,poflea Dio.-

aij4r fpoiis appciiaia, inqaai

1

t

llC D©orcas & ^neas cx

rnortuis ad vitam rcvo-

caci fucie, zyLyncis animalis ns»

tura. 4M

MAcaviiis monachusD.Antonij difci-

pukis. 3^4Machabtti niartyrcs,6o

Majuma,Caza cinpo-

rium. }66Malachia,Prophetar«m

-poftrcmus, quid prophe-

tarir- i r $

Malchusai-rt';^^**' 39

^

partem bonorum fuoiumconctiru monaftcriis

>

4.1 8. a Saraccnis captus.

ibid.

Malchi mira conti-

ncntia. 460Malum in bono vin-

cendum. 4 5>4

Mah->rum zmulatio

proclivis. iis

Ma a cogitarc 3 fcelcra-

tum cftrfcd nequius> ma-Jc cogitata vcllc pcrfice-

IC. 11}

Malum odi(re,& adha'-

rere bono nos dccet.310'-> Maloruni folarium cft

^ carpcrc bonos. 31 r

Ad malu .1 pucritia pro

cJivecor hominis. 434Mcunmaxxa. itvi^uus ,

E X.quid fit. i&fDc mammona inic|uo-

amici funt facicndi. 3Z0Mandata Dei fuper au-

ru dcfidcrabilia, &c. 309Mandatoium Dci duo

gcnera in qijibus lota

clauditur juftitia. ibid.

Mandata Dci qui im-

pofTibilia cfTeducit- Dcuclfe putat injuftum. 317Manichaeus paraclctus

appcilatus. 5x9.

Manna in arca Dei ac

templo Salomonis ferva-

ta. 159Manfiones apud Deu;n

multar. zyoManticam aliorum c6-

fiderare. provcrbiiim. 31:

Marccila vitae folitariat

regulam a fandiffimis

cpifcopis Athanafio &Petro didicit, 519Marcella ha^ieticos pro-

fligavit._

457Mardochseusintet par.

puram > fcricum & gem-mas fuperbiam in humi—litatc vicit. 418Maigaritu evangelii.i ^

B. Maria fabri fponfa

intcr foeminas nihil no^-

bilius, 321D. Mariae. virginitas.

perpctua , zo-

Maiia Magdalcna db •

icduluarcm:

/

I N D E X.fcdulitatem & atdorem Mclciadcs fcripnt con-fidti, Turrita nomcn ac-

cepit , &c. 494Marnas Gazae lugct in-

clufus , & everfioncm

tia gcntcs. ibid.

Melito, Sardenfis cpif-

copus

,

lojMcmbrananim ufus quis

tcmpli in itcr pcrtrcmif- & qualis D. Hicronymicit. 141Martyrum animx fuos

amant cinercs , & circii

volant cos , &c. 519Ad martyrum tumulos

In afflidioae fideles cur-

runt. 241Ma3agctae , immancs

populi , J3yMaccriSi filia , pietatis

noroina. r^oD Mactiixus cur acihuc

dicatur in evangclio pu-

blicanus cum poft voca-

tionem talis non fuerit.

Maximilla, mulisrin-

fanaimpudentiflima Mo-tani hacrcfiarchae focia.

Mcdlum nihil amatChriflus. j6Mel in facrificiis non

offcrcudum & cur. 1 j j

Malachim id cft > qua-

luor libri rcgum. I40Mclania matrona,quamfanda & pia. 80Melchifcdcch, rex Sa-

lcmqax icbus & Hicru-falem appellatur. 1^7

tempore. 1

Mcndacibus etiam vera

dicenclbus , facilc noncieditur. t

Mentiri non dccet Chri-

ftianos. 310Merctrix eftiquae mul«

torum iibidini parct,4ii

Merctrix cvangclica, ec-

cic/iae tjpus. 14Mcrctrix fuis baptiza-

ta lacrymis. Z96Mcrctrix lacrymis fal-

vatoris pedes lavans,quid

indiccf. 1S6.

Merctrices raatrimonio

donavit Chiiftus, 14Meretrices apud Salo-

moncm fupcr infante li-

tigantes , fynagogae fi

ecclefiae typus. ibid.

Meretricis labia dulcc

mel diftillant. zjjMeretricis facics eru-

befcere nefcit , 116Meretrix fpeciofn.quae

quendam martyrem ad

libidincm folicicabat

,

Mcnta fwidorum. 364Micheas prophcta ubi

fcpuhus.

I N Dfcpultus: 464f<9/i'» «-/*'». 280Miracula fiiintinmat-

t^^tumbafilicis._j 3

1

In miraculis naturs noncft immutatio , fcd DcidecUratur omnipoteutia.

481Minutft diio.qnae \idua

in gazophylacium mifit,

cjuid myfticc. 401MinutiusFclix, cauiidi-

cus Romanus quae &qualiafcripfcrit. 404

Mironia, viculus in

$yria.j9 6.Evagtij mona.chi polfcffio

,

ibid.

Mifericordla artcm nonbabct. J74Mithrae fpccus. 142,

Modum in omnibustcncicdl/ficilliraum , &quidfit modur. 481Monachi vocabulum

quid piopric fit. 14^Monachorum & clcri-

corum difcrimen. 147Monachi in vctcti te-

(tamcnto & eorum vita.

Monachorura principla

ab Hclia & Helifaco rc-

pctuntur, i}4Monachorumchorus ,

flos ccclcfiar. i 64Moiiachoium in cccle-

Ga primitiva quanta in

E jr.

toto orbc multltudo , &corum vita quam fanfta.

ibid.

Monachus non otiari,

fed opcrari dcbct.m. &qujcnam ci fiat agcnda.

ibid.

Monachisquocnam fint

vitanda , n y

Monachorum exami-na paflim teuipere D.Hicronymi, i}jMonachorum vivcndi

forma ibi defciibitur,

213 &:fcq.

Monachorum Patrcs

clcrici. 295Monachorum jejunia .

Monachi voluntate

mariyrcs

,

141Monachi principum au-

las ingrcdi non dcbcnt

,

Montchus mulicrumfugiat convcntum , ^j^Monachi fna refervan,

tcs,dstefi:abiles , 580Monachus pcrfcdus in

patria fua effc non po-tefV, 147Monachos frequentcr

aggrcditur fupcrbia, zioMonachi hujufcc tcm-

poris exemplum habcntAntonium, Hilarionem ,

Macarium > ceteiofquc

fan^es

1 N Dfan(3:os alios vetcres mo-jiachos. ijj

Monachi veri dcfcri-

ptio, 117Monaclii primiqui, Sc

quales fuerinr. 3^4Moaaftcriorum viigi-

rum &i viduarum faudi-

ilimus mos antiqaas ,

12 j,& 498Monallicx vitas pcrci

legans & fcita dcfGtiptio,

JJ4Mons Tarpcius , Ro.

ttix laspe dc coelo fulmi-

natus , quod Deo difpli-

cttct , ibid.

Monte-s aurci , quosadirc croftcr gryphas,

ac draconcs homriibuscfi impoilibilc , V^ S

Moiitcs fummos' ful-

minafciiunr. 348Montani haercfis impia,

& ncfanda , y i j-

Moraftim fepulchrum

Michxae piopheta:, 464Mors ab Adam ufque

ad Moyfem , etiam fuper

cos,()ui non pcccavcrunt

regnavit. 536Mors & vita fibi con-

traria , poenitcntiacopu-

lantur. 11j

Mors anlmx magis ti-

mcnda.qua corporis,400

Mortis dicm fcmper

E X.mcmento , & riumqnar»

pcccabis

,

Moriis mcditatio , fa-

pientumcft vita ex Pla-

tonc in Ph.tdro, 5+6Mors fandorum in con-

fpcdu Domini prctiofa.

Mortui ChriUianorum»

dormientes a Chtifto &Apoftolo vocantur. 3 3 y

Mortui plangendi» inz.

Mortuorum laudcs , in

conim funerc , j jyMortuorum in Funcri-

bus pfalmi & hymni dc.

<antandi Chrilliana tra»

ditione, 3 6tMortuorum fepultura

antiquis patribus maxi-

mae curac fu)t cxeaipla.

Mortaorum corpora

pro immundis habcn:

ludaei. j I 7

Matus primi in noilra

non funt potcftatc. 430Moyfcs , ut piscilc:

populo ludaeoium, annis

quadraginta crudi'tus in

crcmo , 119. ex ovium

paftore pallor cft homi^

num faflus,. ibid.

Moyfcs contra Ama-Icchiion gladiojfed ora-

tionc pugnabat.

Moyfcs fuis prccibuj

D:i

t N D E X.Dci impedlebat poten- infimulata , & totarJe-

tiam , i;8 hac pictate ac miraculoMoyfcs manibus in flrnpendam ibi, hiftoiiani

altnm ercdis adverfus leg.ito 444.& fcq.d^ccol-

Amalcch crucis leferebat lari non poteft > 446,figunm , 83 mortuarefurgit , ibid.

Moyfes quadragiura Mundus cx tevra , aqua,

flifbus ac totidcni nocHi. aere,&: igne confiftitj^ij

bu<. familiaritarc ac f r» Mundus immudus,)}©mone Dci paftus, 179 Mundus non diligcn-

Moyfis Vclata facics dus , nec ea , quaf in co

quidindicet, 238 funt, 471. & qualia fint

Moyfcs moiicns plan- quse in mundo funt.ibid.

gebacur, 3j9 Mundus odit juftos.

Moyfi corpus ^ Domi- quoniam de mundo nonnofcpultum, J17 funt, 47^.

Mulieres mutabiles.zSi Mundi farcina proji*

Mulieres ^iKo^xafftci , id cienda, 4.8

cftjornatus cupidaf , 154 Mundus immugict lu-"

Mulier pcr (iliorum gubrc,judicaturo Domi-generationem falvabitur, no , ijon in tidc pcrnunferit.&c. Muris vcnter plcnus

146 quid niythologice, 419,

Mulicrum otnatusim- Mufcae moriturae olcumpudicus,impudica: mentrs fuavitatis exterminar.66-

ihdiciurp, libidinis fo- Mufica in ludu, im-Bientum & antichrifti pcituna nairatio. 51

vclamen , 189 NMulicr purputata , jn ^k 'T Abal carmelus a.

cuius fionte fcripta cft X^ S'J'bufdam putatur

blafphemia. 16j

ilic divcs epulo fuiffc^

Mulieres difTolutis ve- izi

ftibus ucrntes , &c. re^ Nabuchodonofor cur

preheuduntur, 189 Dci dicatur fervus. 3^0Mulieiis £an<3ac mu- Nabuchodonofor poft

nus , 80. cfFerationem corporis Si.

Mulicrfalfo aduhcrij

,

coidis j & beliaarum in

eremo

1 N D E X.ercmO convl^um mcn- laudes & virtutes. 34^tem recepit humana. 141 Ncrcire aliquid fccurc

Nahum confolatoi or. mclius cfl: , quam cumbis quid fua prophetia > pcriculo difccre, 164prxnunciet, iij Nicolaus Antiochcnus,

Nabutha, quod Dcum Nicolaitarum hxiefcos

& regcm bcncdixilTct , a au(3^or cxtitit , njpopulo lapidatus , jij Nicolaum dlaconumNam oppidum , in quo Dominus In Apocalypfi

viduae filium fufclt«vit fua damnat fcntcntia

Chriftus

,

464 149Nafusnon vidcatur in Ninive civitas,qujE pcc-

facic.quidfit

,

i8 cato periit,fletibus ftctit.

Nathanael Interpreta- 45tur.donumDcI , 171 Nlobc quod fleverat

Nazarcth , Chrifli na- roultum,in lapidi;m con-

trictila

,

464 verfa. 347Nazareth intcrpreiatur Nitrlajoppidum DomU

flos. 167 ni,in quo purilfimo vir-

Ncquidnlmls. J40 tutam nltro fordes la-

NcbridiusjStlvinac ma-' vantur/quotidlc plurlmo-

titusjcx Impcratorum fa. rum, 46 jmilia natus. 427 No,urbs>quaj poflca in

Obdorraivlt In Doml- Alcxandriam vctfa cft,

no , 431 ibid.

Dc ncceflitatc facicnda Nobe*, uib$ PalcfHnavirtiis. 196 quondam faccrdotum :

Ncligentia facllius nunc occiforum tumulus

cmcndari poteil , qaam appcllatur. 464amor nafci, -

58 Nobilitas famma apud

Ncpotianus, quafi in- Dcum ti\ , clarum efTc

fantulus vagicns,& rudis virtutibus, 311paer fubito vcluti de lor- Noccns nemlni , masi-

danc natus , 541 mam pictatis implevit

Nepotlani pc£tus bi- partcm, }ii

bliothcca Chrifti , 344 Nocuic jam illc , qui

Ncpotiani Presbycexi noccrc difpofucrid ibid.

Nocmj

I N DNoemi Interprctarur

,

:ont"olara:pia &; pulchra

;jus hiftoria > 30;Novatiaui fchifraatici

rencna

,

11

Naclcura qui viilt edc-

re, frangat nuccm paros-

nia, i;ZNuptiae hoaorabiies >

Nuptiarurn fccandarum

ncommoda. J03De nuptiisfccandis.D.

licronymus caute lc-

cndaj. 4J7Nutriccs infantlu qua-

:s cfTc debeant- 245O

DAfa,invia folltudo,

4g8Obcdirc majoribus bo.

um eft,& parere praefe-

;is ,188

Oblatio munda offcre.

'Ir Deo in omni loce ,

[6

Obtre(5atorum vcrba

mcrario mcntis t/Tenfu

qui.lcvis cft animi.j 13

Gccupationc fpirituali

>s revocant. lyi

)culi taciti , cordis fa-

itur arcana. 30

1

>culis claufis, proYcr-

im, ij

Kiai odit fratrcm j cft

micida ^i

E X.Olcrum ufus Chrlftianlf

adolefccntibus raaximcconducit. Z99Non bencoIet,qui be-

nc fcmpcr olec. jyyOleum cur acccnditurin

templo Dci , • t j y

Olibrius , Djynctriadis

virgiuis paterj^ z6 8

Operculum patclla di-

gnum.proTcrbium , ^9Opprobrium adverfus

proximum non icclpien»

diijDaYidis cxemplo.j i 5

Opus Cherubim quid

fit , 8tOpcra bona & mala co-

gnofcuatur cx convcrfa-

tionr. 197Qui non opcratur, nec

manducct , 9 j

Opetibus r«t'o,& opeta

rationc indigcat, ^rjOpcra bona , aetcrnum

funt viaticam. jjOrandumante & ftatira

poft cibum fumptum , 5c

cum in quictem cft dif-

ccdendum > 309Orandi tcmpora divi-

dcoda, 2,64...

Orationcm pij habcnc

pro dcliciis. 301 /

Oratio in qua tantuni

vcrba laudantur,jacet ,

Oratioaes quaotas ha-*

bcaflf

I N Dbeant vlrej , probatui-.

Oiatio coatula turba-

tur. 61

O.cus in tartaio , 274Origcnes ut intcrpres

eft le gcndus, ita uc dogmaciftcs cft refpuedus.c)i

-Origeuis haErefis, 8 y

Oiigcnis hxtxCconvcu.nia

,

103Oiigenis errore multos

eflTe deccptos. 9 i

Origcuiftae afpidib.is

fimilcs. j3Oriouus a D. Hilauo

ncdaemonii Itgiouc pof-

rclFus mirum iu modumliberatur 37 j

Oroiij Picsbyteri libri

duo de ammarum origi-

ne

,

} i

Orta omuia occidunc }

Ofcepropheta qui acce-

pit uxorcm fornicanam,

cjuid myftice , 14Ovis dc ovibus cgrcira

lupi ftacim patct moifi-

bus, 35)S

PPAchinum,SiciliaE pro.

moncorium, 3 89Paieas futuro ccfcrran

tur incendio , 18S^•'Ki.aoiecv canere. 31Pammachius , vir lan-

<Su$ , Dco Qou foium di<<

vitias fcd & feipfum olv.

tulit , } jt

Panes duodecim , quipcr [ingulas hcbdomidasolFcrebaatur in tabcrna.

culojcjuid indicarcnt,4i £

Pantenus Scoicus in In-

dia Chnftam prsedicavit,

lO}

Pspa fucccfiTor pifcato-

ris, 55>

Papias D. loan.Qiscvau-

gel.difc palus

,

441Paridifum mcntcfcm-

per deambulare dcbcmu^v

Paralipomeaon liber,j

inltrumcnci vetcris im^r«-i« (loe quo fcripturam

facram ncmo iutcliigerc

potcft

,

H7zg-i^xK^ifttim librum

quanto labore D.Hicro-nj-raus cx Hcbrxo in La..

g,

tiiium vcctcrit n.hic li-

bcr vitiofus , & coi

ptus ,

Parcx fic vocantur

quud ncquaquam par^

cant. iS.

Pafcha Chrifti cunfi

amantudinibus mandu-j

cacur, 5 S'^ ^SPa/iioncs hujus fecali

ad fucuram gloiiam nofl

funt condigiiae , ijl

PaitoriS ignominia ,

detnffleucum

orru-

j

ibid.JI

l

I N D E X.dctrimetumpccorrs, 19J- D.Paiilasad pecêsGa-

Pattciis vir multani pru, malielis lcfrjm Moy fi, 6c

irhi

,

471 pro; hetas clidicic. 108

Pattcs antiqui qui fint D.Paulus, piimus picw-

legcndi , ' i j- 1 ti? arics , quo fiiics qua-

Padlaex clariffimis Ro- ti;:hatur , cvangclii rctu-

manorum familii-? orta , fus cft muro,i4}.& 144.

4. jo.ab angelo cirftodie- D.Paulus.ecclcfice per-

batur

,

4fi fecator,& mauc lupusra-

Paula prius Chriflo pax , 340confccrata,quara inutcro D. Paulus po*etas citac

concepta, 141 ethnicos.S: quos » 100Paula, omnium Romx D.Paukis.vas eledionis,

matroiiarum fuit cxem- & gcntiii mag flcr, 108,p!um. •

4 j 4 cius laboics & percgvina-

PauU contemptis facul- tiones, ibiH,

tatibus.crncem Domini , D. Paulus vas legis , Sc

<]uafi quoddam vcxillum facrarum fcripturarutn

pietatis, lcvavit. *o armariam, lojPaula hacreticoru ami- D. Paulas , qui Chrifti

citias rcjecit

,

481 vindos duccbat ad con-Paula virorum & vivgi. cilium ludneorumjChrifti

nara raonafteria conftru- gloriatur vincuiis. 43xit

,

474 D.Paulus cx pctfccutorc

Paulae humilitaiis co pracdicatorfa(ftus,& ocu.

mendatio , 46 y lis carnajibus cxcjfcatus,

Paula \n Hicrufalcm ut mcntc plus viêrct >

Chrifti ctuccm aJoravit, ib;d.

4f7 D. Paulus ad feprern

Paulac peregrinationum fcribit ccclcfi3s,ii8.oiim

Darratio. 4^5 cjus ad Hcbraeoscpirtola

Paala: obitus pij nana- a plctil ^.ie cxtia nume-tio. jid lum ponebatur , ibid.

Paulinus, Antiochcnae D.Paulus lugebat Co<»

Brbis epifcopus, 45- j- i.iithôs qui foinicatio-

' Paiilini picsbytcri cn nis maculas lachiymis

Comiuii!, 3ji dcleic nolebaat lyi<*- PauiU?

I N DPauliis Thcbanus, Ece-

mirartim primus aunisraira faaditatc & abfti-

ncatla in defcrto vixit

;

cujus vitara ibi Icgito

,

PaulunaEccmipanisftagmcnto quotidie pavit

cotvus , pcc aaaos lcxa •

ginti, 360Quidiara martyr in me-

retricis facicm , linguammorfa prxcifamexpuit

,

quod ad yenercra cum cx«

citaret, j;jPauli Ercra.tuulca pal-

marura foliis contcita

inducbatur dicbus feftis

D.Antonius, 363Pauperum nomen mui-

tls cd avaritis caufa , Sc

occafio, 374Paupcrlbus quod cro-

gandum cftjaccipercjom-

nium prjedonum fupcrat

crudclitatcm, ntPaupcres Chriftus ap-

pcllat beatoS) 151Pauperemcgcflias com-

mcQdabiliorcm noo facit,

fi intcr fordcj & ir.opiam

pcccatanon cavcat , 416Paupcrtas ditiflima,z86

Pai qa£ECcada,ut bella

fu^Iamus

,

z»3raccm noQ Tenit mit-

KX9 Qkildus fuper icu

E X.ram, feJ gladlura,i6. In-

tcrpretatio hujus loci,ib.

Pcccarc noamctuunt,qui peccatotum impuni-tarem cire putant , 311Anima quac peccaveiit ,

ipta moiietur , 197Pcccantium multltudi-

nc duci non oportct,ii6

Pcccator coram homi-nibus arguendus ut Sc

caetcti mctum habeant,

Peccatores cur ftatlm

a Deo minimc punian»tur , 311Peccatorib.quando noa

irafcitur Dcus, magna cll

ira, 6iPcccatum non eft leve,

quod in Dcum coramit-

titur,3

1

1

Advcrfus peccata fem-pcr armandus ctl animus,

319Pcccatura auget locus ,

A pcccato nullus cH:

mundus , 187Sub pcccato Dcus om-

nia coQcIu(It,utomaium

mifcrcatur , 18 i

Peccatura ubi fupcra-

bundavit.fupcrabundavit

& gratia , i ;

Pcccatotum ^aufa fupe»

XKBCui cxcicicus» 35«Pcccata

1 N D E X..Peccatapatru curDcus Chtiftiani CTercirus ctii-

ia tcitiam& qaarta gc- ccs, i6i. loca ubi pro

ncrationcm rcflitaac, 113 Chrifto fangiilneni fude-

Peccata kvia etiam dcrunt funt bencdida,ib.

plangenda , 466 Per D.Pctram ccclcfiani

Peccatorum difctimcii fuam fundavit Chriftus,

Stoici tollcbanc, jio 418PciSlus cxpofitum tro- D. Petro pifcatorc SC

pologice ) $96 paupcrc intei* Titos nihil

Pcdibusalatis, provcr- illurtrius. jisbium f D. Petro rcgni caelefti»

Pelaglana hacrcfis per D. claves a Chcifto crcditac»

Auguftinum extin^a.96 ibid.

Pellem pro pcUc, 3x8 D.Pctrus contra fophl-

Pentateuchus Moyfis ftas , & mandi fapicntcs

quid contincat , 113 milTas. $Perfedlum clTe fuadet D.Pctii cathcdra inom.,

D.Hicronymus. 330 nikus ad religionempcr-

Perfeftum e[renolle,eft tinctibus confulcodac ,j j.

derclinquerc , 147 D.Pctrus & PauIusNc"PcrcgrinationlsHiero- roniano gladio crucniati*.

folymitanx anciquitas , 61

16 j Phanuel intcrprctatur

Perire non polfe,fccurias vultus Dei, 304cft, quam juxtapcricu- Paraonis cor cur indu.-

lum non periflc, 17© raveritDcus, izim^t^«ftXi'id eft lumbare, Phares idcft,divifor,iiy

17 D. Philippi filiae qua-Pcrfccutionibus crcrit tuor virgincs, i8j. pro*

ecclefia. 39^ phetifTae. ibid

Pcrfonae Trinitatis trcs Philo ludacus , altc*^

fubfiftentes , perfedae

,

Plato , ^ loitaquales,&coxcecna!,4i Philofophias inoitis

Pcftilcntc flagcUato cft medlcatio , 494fiultus rapicatior ctic , Philofophorum libtt

|02, eraditiouis dodlrinxque

D, Petcas Sc Paalas , Caac picniinmi , 10 f

Bk

I N D E X.Pliilofophijqui provin- habeat vim , praeclaris

cias cxtcras luflraruntut monftratur exemplis,45

fapicntia difccrcnt , ic6 Poenitcntia vicam &Philoftratis Philofophi mortcm quae contraria

fctipta

,

107 funt , copulat, 18 y

Photinus martyr. loj PocniteHtia lattificac

Pilatus Uvaas raanus ca:lum,& angclos , ibid,

quid allcgoricc , i j- Ad pocnitcntiam .quo-

Pij maiis habentur lu- tidic Dcus provocat pcc-

dibrio

,

194 catorcs

,

jzj-

Placcre hominibus,fcr-

vorumcft Chrifli, iioPlatonis prudcntia, 1^4Platonis fcripta intclle-

<lu difficillima. ftPlato odogcnarius fcri-

bcns libros mortuus cft,

Plato ftultus curadif-

cipulis adduceturad ju-

dicium Dci. i;

i

Plato quas pcragravic

regiones uc fapicntiam

difccretr&ejufdem cala-

iQitaccs, 106Plinij lcnitas , zn

Pluvia cftoptima , quas

fcnfim dcfccndit in tcr-

ram. }Oo

lymphatus ,

«r« J^Mf);s,quod veftis ge-

DUS,^ ^ 434

Pocnlccntia > fccunda

poft naufragium cabula.

cHm^pu-

Obpocnitentiam rcgis

Ezcchix centum odo-gintamillia Airyriorumab uno Angclo una no-de dcieta funt.

j y i

Poeniccntiae cfFedius,

184PoEnitcntia

blica,

Pontifcx quot & quan-tis pollcbatprivilegiis in

lcgc vctcri 408. & cjus

ornamenta, ibid.

Pontificis vcftimcnto»

rum dcfcriptio , 412Pontifcx eo non accc-

debat, ubi crac mors &peccatum , 408Pontificis fcicntiaquan«

fpiricu tacirc debcat, 414X 3 3 Pontifcx in lcgc uxo-

rcm Tirgincra, ac dc ge-

nerc fuo accipcrc dcbe-

bat. 41 z

Pontifex Chrifti uxorc»

X 6y 16^ ducanc YJrgines > quid Cit»

Paniccntia quaotam 107rorcoiiU9

_1_Nrorcoium duo millia a

dacmonibus interfcfla.

Porphyiius fcripfit ad-

yerfus Cliiiftianos ) lotPotens efl nimium, cjui

fcrvirc non cogitui) 119Potcniium confoitium

itandum, 156Poccntcs potcntci tor-

mcnta patiencur < 149Ptxccpta Dci fcmpcr

mcditancla,^^ }.& cur.ib.

Pra-ccpta Dci nonim.jjoflibilia, 3 I

j

PrjECepta Dci cur ludaei

in vcfiimcntorum iira-

briis fcrebant

,

j r jPrandiis opiparis mcns

oncrata prcmitur. lyiPrcsbyter duobus di

citiirmodis aucatc & mo>libus

,

131Prcsbyteri fcrmo fcii-

ptararum kdionc con-

diridcbcr, 10 y

Pr sbytcics in ccciefiis

taccre pcilimum , ibid.

Presbytcri exemplumhabcai ApoAoios, 13 j

Contia Presby tcrum a:-

cufaiio noa cll acci-

picnda cito. 118•• Prcsbyicri ab impiis

intcifcdi, 3 4 j

Prxlidius diaconus , 3 6

Piixnitia ciborum ic

D E X.omnium frugum ofFerun*

turaniiftiti, 407Primogcnita Dco offc-

rcbantur in lcgc, ibii.

Primogcnita mundo"»

rum animaiium in le-

ge & accipicbant faccr-

dotcs , ibid.Sc immnndo.rum pretia ; & hon.inuni

prinn partus rcduv.eban-

tur, ibiJ.

Prifca, miilicr infana &impia Moataai tiaicliai-

chx locia , {i f

Piobanda omnia , Sc

quod bonum cft , tencn-

dum

,

9 1

Poculus Pontifci do-

diflimusSc fandus , 2ifPromifla caEiefl:ia qui

non habent ccriena fa-

piunc, 31X

Prophcta , cKirurgici ,

fpiritualcs, 17Prophctx cur vidcntcs

appcilati > iioPtophctarum fpiritus

,

fubjcduscfl: piophctis ,

iOfProphetac multo aliud ,

quam fonant in littera ,

praefigurant

,

114Prophctx non caruccc

pcccato

,

187Propheta ncmo in pa-

tria fua habct hoaorcin >

147Bb 2.

I N D?rovIdcntia Dei ccrta

Icge currit , 419Pfalmos pucri mcrccde

dcrantcnt, zy^.

PfahriaE & £cJicinac

,

diaboli chorvis , 301Pudicitia trradus prae-

bet ad fumma fcandcnti.

bus,(inequa ncma >id£-

bit Deum , i8iUbipudicitia, ubifru-

galitas

,

194Pudicitia inter cpiilas

fcrvatu difficilis , 174. Pudicitis clauftrafrc-

quenter unoilcviquc fcr-

nionc tcniantur. 181Pudicitia in mulicribus,

res cft tcncra. 4^4Padicitia fcrvata fuura

habecmartyrium> 169,& 400Pudor , quo invcnitur

gloria & gratia ; & qui

parit pcccatum. jo6Pudor mulierum maxi-

mc piopitiuj . 5zoPucllae caput ornantcs,

& crincs a fionte dcmit-

tcntcs, & figmcntis uten-

les &c. carpantur , 189^

Pucrorum & puellarum

inftitutio fan(Sa 8i vere

Ciirilliana.

CLQVadragefimalc jc-

juuium, i;i.

I4j

E X.Quadrantem aoviffima

folvcrcquid fit. 17SQnadratus, Apoftoloiu

difcipulus, & Athcnicnfis

epifcopus , lotQucrcus Abrahae, fub

qua ipfc Chrifti dken vi-

dit , 460Quiesubi noncft, ibi

mens a ptopofito facpe

dcducitur, 147Quintiliani acumen,

ZllQuoniasi Nazararus

vocabitur : hjec fcntcntia

apud 70.intcrp.non legi-

tar. 14R

RAhab mcrctrix , cc-

defiaetypus , looRitionalc fummi pou-

tificis qu;d fignificetj^i ^

Rationc cund^a funt

plcna. 419Rcchab filij in vetcri

Jcge monachi , 13 5 &corum vita ib-d.

Rfdor unicus cujulli-

bctccclcfix .rcgiiiimpc-

rijjfamiliae &c. xij

Rcgnum caelorum a

d ebus D. loannis Bapti-

ftae vim patitur , 337Rcgna csloiii non ca-

pics nUi vmi teceris.ib6

Rciigio Chiiftiana pcr-

fonaium ncfcit acccpcvo-

ncm.

ncm.

Rcliqulx

TCiirrancijf.

R.eliqui£

adorantur.

I N D E X.jii duio ,

. f4ffan£iouim Rcgum Hbrl quidcon-

y-4 tineant > 114.

fan<no;um Rhctorum prxccpta lu

367 gcncrc dcn'i6ftrativo,}40

Adrcliqaias fsndoiiim Rhinocorura , Uibs in

ipaityrum ci^nunt Chri- ^gypto, 371ftiaa!. Z41 Ripar:us Prcsbytcr , ad

Rriiqulx martyrum ab quem lcribit U.Hicrony-impiis effofuc, 549 mus , 37

RrfurrcJiciur.c muica Rifas longus pcrpcci

dormicntium corpora in compcnfandns cft flctu,

Chrifki rcfurrcdionc.3 57 4*6Rtfurrc^fuonis Chrifli Rohoboth inicrprcra-

loca profuMt his,qui cum tur,latitUGines ejus.

Chriito qaotidic rcfur- Roma totiusorbis con-.

ftrufla vidoriis , 54Roma fuis populis ma-

tcr,&: fcpulchium fafla ,

ibid.

Roma duos rcges fimul

475 habcrenonpotuit , 11 faetate hominum Romac Chrifti vcra

gi.m, 133Rslurredionis fu:urae

vigorcm oftcndit in fc

Chiiftus, it

Rcfur^cnt cai^em cor-

pora

,

Quacorpora rcfuigcnr. 481 confcflTio , & apofloloru

poft Rcfuircdionera & martyru trophxa.i 54.

quomojo fimilcs erimus Romx D. Hieronymiangelorum , 480 dcploratio. 54Rcfarxcdionemcorpo- Rumor falfus oppri-

rum prophcraram nuUus mitur cito, 301manifcftius , & cautius Ruth Moabitls. ii;

fcripfitquamlob > 11j

S

Rcx unicus cflc dcbct , Q Aba intcrprctatur »

11 j^convctfio > 47

Rcgcs potcntiffimi in Sabcllij impictas > Sc

JudiciO Dci latcrc nudo hasrcfis > jix

palpitabunt , 15I Sabiniaiuim diaconum

Rcguramifciriinacon. aduUcrum,& virginii Ca^

Pb 5

I N D*r« corruptotetn , acrittr

nionct , ut duritcr agat

pGcnitcntia-m, D. Hicro-

nymus pcr totam cpifto-

lam. iioSaccus orationls, & jc-

junij (ignum , 6 6

In facco jaccrc.cft poc~

pirenclbuy

,

ibid.

Saccrdoris officium.ioS

Sacerdotcs legni csclo-

lum habent c'avcs,& an-

tc judicij dic judicat,i47

Saccrdotis labia cufto-

diunt fcicntiam,&: lcx rc-

^uiricur cx cjus orc, 406iaccrdotis os , mcns

inanufquc coacordarc de.

bcnt , zo^Sacerdotcs otc Chrifti

corpus conficiunt, 1474acerdores yinolcntos

D. Paulus dattinac, 108Saccrdotcs fcparaban-

tur in lcgc civitatcs ad

habitandum , 4C7iacctdotum lcgis vc-

ftcs. 7;iaccrdotes lcgiJ vctc-

jU opottcbat non c/Tc

inutilos

,

407SaccrdQS , eui fcnicn

£uxcrit , ad mcnfam fa-

ccrdotalem acciderc pro

Jhibctur , ibid»

Pro faccrdotis Japfu

^iiisrogabic > xjq

E X.Saccrdotcs dc altarlo

vivcrc dcbcnt

,

147Saccrdotibus qui non

obtcmpctairct in lcgc ve.

tcti , Japidibus obiucba»

tutji^X. & in lcgcevau-

gclica cjicitur tb cccle-

(ia ur dicmouum ovc ra-

bido difcerpatur , ibid,

Sacctdotcs monogami»

Saccrdotis ignominia

cft , propriis [tudeic di-

vitiis , 105

ob Saccrdotum viiia >

dcftruitur faucluarium ,.

ad Saccrdotcs exhor-

tatio pia & fanda) lOii^

& fcq.

Sacerdotium tcnerc

,

minus eft quam mcrcri ^

140Sacerdotium ncgando-

mercbatur Nepotiauus ,

340Sacerdotium noviim ia .

Davidc & Sadoch mon-firatuna. 114.

Sacerdotiiim rcgalc nos

omncs fumus , 40SSacrificium Dco in om-

ni loco ofFercndum ,116Sacrificium dicrum,^!,

Sacrificiiim laudisi 36©Sal infatuacum admhii

cftutiJc> 1.50

1 N D E X.abfque Salc nulluin fic- Sainuel gemlnus in tfin-

bat facrificium. 104 plo nuuitas > 60. 143,iSalamiiia Cypri , nunc Samucl in Hili moi-Conrtanria dicitur. 454 tuo , & in occifo Saul ,

Salemjfccundum nonicn vctcrcm Icgcm abolitara

Hicrufalcm , c[uod iate.'- moullrat. 114pfctati.ir pax, lyy Saiida fanflorum cut

_ Salonioii in Hicrufalcin ludai tantoperc vcncia-

naius clt, & fadus cll in baiitur, ij-9

pace locuse)U£. ibid. Sinclorum corda, fiiiit

Salomon,id efi:, pacifi- teaiplum Dci, 311

cus,& amabilis Dco, luis Sandi omncs acmuioj

fcriptis conigic moies , habcnt , 469<loccc natuiam &c. 117 iândi fi-iper hujus mu-Salomonc nenio fapicn- di fludus,(Sc flumina fc-

tior , infacuatus amote dciunc, 95»

muli.-rum

,

215 Sandorum nullus fine

Saloinonis judicij fupcr ccrtamine coronatus,i6 j

jurgio duatum mcretricu Sandi dcfundi hic nos

Kucrprctatio , ij aud.uut , licct abfentcs ,

Salomon, ChriAi figura, J19lj.& 16. Sapcrc in Deo mcliuj

Salomon folus in dcli. quam faperc in principi..

ciis fuit Sc forfuan idco bus > zo8corruic

,

165 Sapicntia Dci lu my.Samaria , id cft,cuflos j ftcrio abfcondita , 110

^6i * Sapicntiam ama & fcr-

Samaritana mulier mul- vabit tc:honora illam, &torum fuitaudor falutis, amplcxabitur tc , j&Sc cfuricntem & fcftum Satanas ob (uperbiam

Chriftum fuftcntavit,zi4 cx atchaugclico faftigio

Samfon «k molari maluit. 8

xilla: dcnteproduiitfon- Satanz caHlditas fem-

tcm , 464 per fequitur fanda. 80

Samucl puci fervicbat Satanas transfigurat fc

antc confpcdum Dojnini, in angclHm lucis. 4.1

&c. 71 Satanîm Dcus coHiûc

I N Dfab peciibus noftris , &quomoJo , ly^

Situritas a lcflionc

facrarum litcrarum revo-

cat. 1^4Satyrus qui D. Aiuo-

toniuin in dtfcrtoxfb al-

locutusjiii CiiriSlum fe

crcdeic ell profelTas.j j8qai iSc Alexandriani pcr-

dudus , uc Conftantino

regi monftrarctur, ibid.

Scala lacob cjuid my-ftice. 15(6

Scribcfe quidqua qiiod

•occuhari veiis.ell inrcra-

pcranris. j7Ad fcribcr>dum non

ciro profilicndum, 216Scripcor impcritus nul-

luscft, qui lciftorcmnon

inveniac ilmilcm fui.

joScrlptorum ecclcfiafti-

corum catalogus , qui

Pliilorophorum dodrinis

Tuos refcrcianc libros ,

104Scriptura facra tota ivi-

tct,& fulgct in cortice ,

fed dulcius in mcdalla.

2J8Scripturarum facrarum

iimplicitas, & ifcrborum

quafi vilitas nos ofFen-

de^enon dcbct, n8Scripturam facxamflbi

E X,contrariam eflc non pof-

fc. 16»In fcripturis faciis la-

tet fcnfus pritei litte-

ram , 114ScilSa quid moralitcr

inj:cec, 146Scy!h.:ne frigora tcm-

porc D. Hii.cnynii ftr-

vebanc caloiC htiei , 14*Scbartc cadcm, qua: «Sc

S.imaria , ij.'*7' Augufta

ctiam nominata, ib;d,

Scdcrc, apcumcfl otio-

fis , 6i~

Scminandum in jufii-

tia

,

4LtSencdus triflis , 347Scnc<5>ucis commodo-

rum , & incommodoiumcatalogus > 49Scnis cicgansdcfcriptio,

Scncspituita laborant,

489Senefcimus , vcHmus

nolimus, 30JScnfus eftin corde, 40^Scpulchrum Domini

quara vencrabile , ij j

Sepulcbra martyrum

ubiquc vencranda , i6z

Ad fepukhra martyrum

torquctur daemoncs, 531Scpukhra dcalbata

,

quid mctaphorice, .»

Scpultuia moituorum^uaaiac

I N Dnuantje vctciibus patri-

bus curae fucrit > 518

Scraphinduo ter Tri-nitatcm glorificantia in

thefauros Ecdefijc con-

dita. joyScrapls^gyptius Chri.

fiianus fadus. 141Screnilla , vcncrab^jis

focmiua, cur fcrouymosdi(^a, i^

Scrmone bcftils difFe-

runt homincs, 44Sermo Afiauus tumidus,116Sermo fit in oranibus

modcratus. 31^Scrmo bonus fecrcta

non quaerit.

Sermo fidclis , & omniacccptione dignus , 70Sermo Chnrtiani fale

Condiri dcbct

,

113Sermo Chriftiani cflc

debct, cft,ell> nou> non.

Servis ciborum reli-

quia: conccduniur , 407Siccrac vcibo omnis co-

tiuctur potio , quae ine-

briarc potcfl:. 200S;chcm non Sichar cll

lcgcndum hojic Neapo-li$> 46J

Silentium daranolumrefolvcndam. JO7SimoaLcptofus cuc ita

E X.vocctur,& quid myflicc,

Simon poft baptifmunj

infclix, &cur. 411Sioii intcrpretatur , arx

Ycl fpccula , 457Sior flurius , qui intct»

ptetatur turbidus , 464Sitenarum cantus dili-

genter fugicndi, 174Socraticum hoc clo-

quium ufurpat D. Hicro-nymus ; hoc tantum fcio

quod nihil fcio, 1 17Sodoma numquam xdi-

ficari potcrit,fed in per-

petuos cincrcs rdinquc-lur

,

161Sodoma ignis Kterni

figura

,

ibid,

Solitudo,D. Hicrony moerat Paradifus , 119

Sophoclis f:nis inge-

nium & fapicntia , 199Spiiitus promptus.caro

inhrma

,

49Spiritus fan^Hus in co-

lumLi.E fpccic illapfus.jy

Scoicorum globi , atqwe

aeria deliramcnta, 4*1Staltum Dci fapicntius

eft hominibiis , 47

x

Quod fubridit.aon ha-

bci aiiundcfcd fuumell-,

Sunamitis intcrpretatur,

coccincar 1^9

I N DSupcrb'"a fub humilita-

tij praetextu latens dc-

formior, jii

Supcrbia juftititia Pha-

lifxi periit , 186

Siis artium repertricem,

provcrbium, ijy

Synodas Diofpolitana

mifcrabilis. ^jSyrcs Libicae , prover.

bialuer didlum dc vitiis.

il4 T

T*Abcllarij qui, & un-

dc didi

,

2

Tabcrnaculum Moy(i

& A.aronis in tiiadivi-

fum,4H.& qaae in eo

©iFercba: tur

,

ibid.

In Tabcrnaculi Sacra

mcnto totus dcfcnbeba.

tur raundus , ibid>

Tanais glacialis, jo8Tatianus diaconus , 91Templo Dci cum idojis

nullus confcnfas , 311Temoli fu; violatorcs

ulcifcitur Chfirtiis > 3» o

Advcrfas eos qui tcm-

plornai rcjiciutit orna-

tuni. J4JTcmpora labuntur , &

praf teri'"a linquentia , ad

futuia fcftuiant , 410Tcmpoium omnis rctro

feries tranfada non pro-

dcft , 54Tentationes pcrfcrcn-

E X.dae , 470Tentatio .eflvita ho-

minis fupcr terram , 173Tcntationes diaboU

multiT & variae, j68Tcntaticp.um hominis

vcre Chriftiani catalo-

gus, 3Z6Pofl Tcrgum non rcf-

picicndum, 47in tcita mala nobilium

fcminum ftumcnta dcgc-

ncrant , 411Tcrrcna haerent caElc-

ft'bus, 4i>Tcrtullianus ut Icgcn-

dus , ^i

Tertullianus crcber in

fcntentiiS) fcd in loqucn-dotdif€cilis, i3jTeiculliano nihil etu*

ditius nihilquc acutiusjSc

qualia fint cjus fcripta ,

104Tcfla rcccns odorcm ,

d;u , quo priraum cll im-

buta, retinet

,

144.

Tcftamcnti utriufque

forcipe ardcns catbo

compreh-nfus.

Teftamcntum Grunlj ,

Corocorx ,poicclli , de-

cantant in fcholis pucro-

rum agmina cachinnar-

tium, jo

Thabatha , Palcftinae

civiias > 3^JTb.ibor

I N D E X.Thabor monsjubl trans- Timotheus ab infanru

fi^uratus cft Dominus , facris litcrJs cruditus.

4S3Thamar virginem pol-

luit friccr cjus Abfalon.

Thamar , amilTa pu-

dicitia, fcidit tunicam , ccnr.

lOSAd timorcm hortatlo ,

160Tintlnnabula fummi

pontificis quid fignifi-

41?406 Tobis liber ChaldzoThcmifloclcs, eipletis fermonc fcriptus.io. hiic

centum & fepcem annis , Hebrai de catologo di-

vinarum fcripturarum fc-

canc, ibid.

Tollcntl tunicam 8c

pallium rclinqucndum

cft. 119Torracnta hic libentcr

licorum fignorum atquc paticnda ut futura nobis

dolebat quod tunc excc-

dcrct c vita , quando

Co-piflTcc fapcre , 128

Thcodorus monachus>

Thcodorus, vir apofto-

Yirtutiim , loj

Theophili Alerandr. de

rcfcrvctur gioria, 6zTribulatio opcratur

pafchatclibcr a D. Hic- patientiam , z74ronymoc Graeco in La- Tribulationes cvcniunc

tinum fermonem traufla- propter pcccata, ibid.

tus. 19 Trinltas homoufios ,

Thcraphim quld fit , 41. & 91.

75 Trinitatistrcs perfonas

Thcfaurum in fiftllibus fubfiftcntes qui non crc-

vafis habemus, 471 diderit , anathema , 40Thiaraquid, 415Tiberias navigantc Do.

Tropologia & hifto-

ria fcripturac longc dif-

mine fanflificata. 464 fcrunt

,

17Timafius rcpcnte prat- Tunica Chrifti indif-

cipitatusde altinimo di-

gnitatis gvadu, viiit in-

glorius, J49Timcre fcryorain cft

,

1104

cifTa

,

_ 39Tuta ctiam hoc in fae-

culo timcnda. 60Tyrus multis confofl»

vulflcribav. 178Yal

I N DV

VAlens imp. Gorico

bcllo vidiis in Thra-

cia, cundem locum &moicis liabuit , & fcpul-

chri , 348Valcnrinianus imp. va-

{iato in genicali folo,&

inuham pacriam dcrelin-

qucns, vomicu fanguinis

cxtindus , 548Valencinianus imp.pc-

ne puer poft fugam, poll

exilia, poft: rccuperacum

nnilro fanguinc inipc-

rium , nccatus & cadaver

cxanime iiifamatus fuf-

pendio , ibid.

Vafa aurca & argente^

tcflacca , & lignca.ijuid ,

39Venter rcceptaculum

ciborum

,

406Vcntcr pinguis tcnucm

non giguit mentem. 210Venceraurcus , 60Ventrcm pro Chrifto

habcntmulti, 110Vcntrc yacuo faspius

dorraicndum , Z36Vcntus aquilo diflipac

nubcs, 117Vcnus finc ccrcrc & li-

bcro frigct

,

104Vencris araa^uis in lo«

co.ubi natus cft: Chriftus

plangcbatur , & colcba-

E Xtur , 1 j j

Vcrbum non retincn-

du iii tepore falutis.307

Vcrba noftia pondcrc

cogicanda. 330Dc verbo omni otiofo

reddenda racio , IajVerccundia ornet pru-

dcntiam , 3x0Verecuiidia, inutilis dc-

pcllenda , 307Vericas amara , 27Vcticas odium, &inimi-

citiam paric. ibid.

Vcritas & error ccrto

di$)unguntur difcriminc, •

311Veritasnon amat an-

gulos,ncc quxritfufur-

rones , ziSVcritatis ^ifcipuli tur-

bam crraniera dcvitaic

dcbcnt

,

31

3

Vcrum dlccrcnon c(t

dctraherc

,

168A vcrticc ufque ad cx-

tremum unguem provcr-

bium. i&Vcftis dlffoluta , pudi-

cltlae pcAis, 189Vcftis vilis » amlci ta-

centis cft indicium, 173Veftis fit ncc fatis raun^.

da, ncc fordida , & nuIUdivcrfitatcnotabilis, 16]Vcftcs ad ufus tantum,

non ad dclitias conquUtcadx

n,l

IN Dunlxy i f j

Veftium luxus in ho-irime Chriftiano fummeculpandiis, 364Vcrcitus Chiiftiani mc-.

deftus , quis 8i, qualis,

341.

Vcftiam faccrcJotum le-

gis omncs fpecics, 74

Vctuftas omnia opcra

,

& manufa6la conficit &confumit , 54

Vica duplcx homini-bus propofita , ;ij

In via Dci difficultates

fuperandx, 16 yPcrviam anguflam ni-

ti, quidfit, 314Viifliraafalutis a facer-

«lote flagitanda , 39Viiftoiinus marryr in-

clitus , quod intclligit,

eloqui non poteft nec

ornatc fcribtrc, 239Vidus & veftitus divi-

tix Chtiiliauorum func

,

Viftus cogitatio fpinac

funt fidei' 164Viderc fpiritu , quam

carne multo mclius. 6}Viduarum Chnftiana-

xum & gCQCilium diftin*

^io. 491Viduas in Ecclcfia pri

mitivaquam pix & rcli-

|;iofx» 13.S-

E X.yiduarum impudicl cuU

tus reprehcnfio, ZffZ

Vidua juvencs fugiat ,

& vitos calamiftratos

43yViduarum cpulx qua.

ics clTe deb;nt , 434Vidua delxiofa vivcns,

cft mortua

,

z^yViduaduo acra in ga-

zophylacium mittens >

Crafidivitiis prxfcitur,

119Vidua adolcfcrntula ,

quae fenon vult cuntiuc-

rc,maritum potius acci-

piat , quam diabo.uro ,

43^V dux vcrae raur.us &

offi''ium. 296VtduiC vcrs dcfciiptia

vcra & ibfoluta. 431De viduitatc fervaivda

cpiitola» 291.

Vigilantius hacrcticu»

pcr antiphrafim fic no-minatus. jisVigilantius , fcu vcrius

Dormitantius , immundofpiritu pugnabac contr^

Chrifti fpiritum,&c. 521VigtlautiuSiCaupo Ca-

lagarritanus, J49, libidi-

ni pcrmittcbat frcna,ibiJ,

Vinccntius Prcsbyter»

Vincala ipincus mJUCc

I N D Z X.jora corpomm* 1^5

ViiiUiii.libiQinis iiiceu.

dium , X99Vinutn nonbibcrebo-

num , ibir!.

Vinara puellls piohi-

bcndum ;

Viniim fi:giac virgo ,

In vino luxuria , 148Vinum ficcivlonbus in

templo miniflraniibus

prohibcbatur

,

406Virga fcrrca apud Efa

uti , & quibus abftlncro

dcb;anr, 1^9Virgini quaensm homi-

num confottia funt ca-^

venda , 1 1.

1

yirgiui quinam dodio-

24 5 ics (iui confulcndi, 164Vlrginibus juvenum

fugienda funt confortia ,

301.& chorcae^ ibi^j

Virgincs fccnicas fu«'

giantartcs, 45;Virgo nec fatis rcligio-

fa vidcarur, nec plus hu-iam quid , j^ milis quam ncceire fit^

Virginitas amiffa, irre- nc glonam fugiendo ,

cuperab:!is, 160 qusrat

,

Z65Virginitatis profcifio Virgo eft illa bcata, in

aacn dcfcrcnda , lyy cujus cordcproetcr amo«Virginum chorus, flcs rcm Chrifti , nullus alius

Sccle/iaf, 164 vcrfatur amor. 25

1

Virgo fcras pcdcs noarTjOveat, 165Virgo amct fcccfrum a

ibid.

Virtutcs moderafae

,

z3oVirtutes & vitia paren-

tum non imputantur li.

Virginum monafleria

auiiquitus crebra. ;iiVirginum inflitutio

'Tera, fancla & oia , 243Virgincs Dei'ab Tmpiis

jbfcbitae ludibrio. j4pVirginum fanf^aium

propolitum quarumdamJion bene fc gcrentium bcris , 340«omen infamar

,

66 Vlituccs non fexu , fcd

Virgii.es prophetifTae, 60 animo judicandjB , 494Virginvim fermo debct Yirtus fcmpcr invidije

efie moderatus , ig^Virg;nes In conviflu

Tjful^'. aialc fecura:,i7}

yiigiucs quibus cibis

parct, Z7yVirtus quantum habcat

boni, vitia dcmonlhanCa

YuwtcBi

I M D E X.Viitutem habcrcaliud luntatcm fupcrbum cftV

eft : & aliud virtutis fi- 309inilitudincm> 311 Vi.vcrc fic nos oportet,.

Vita mortalium incer- taiiquam nihil habcntesta. 18 S & cmnia poiluicntcs ,

Vita hominum cur in 119tam brcve tcmpus bodic Vive mcmot lcrtii, fa-

contricla , 11 githora, 49/.

VitiK humanae brcviias, Aliad viverc moriru-damnacio cfk delidotum, rum , aliud mori v^du-ibid. riJm, 347Vitae noftrx dics , anni Voluntas in hominc ,

fcptuaginta , 11 non najura damaaiur ,

Ykx noflrx ciirfus or- 407dinaiûs, 307 Voluptas juxta phyfi-

Vica pofterior de ptio- cos in jccorc confiftit ,

rc judicat , jci 40JVicia mcdiura -cxcc- Voluptaiibus titillari

idut

,

iSo aliud & aliud obrui j ^9Vitia blanda purantui, Vox viva cjuam &

17 quanram habcat cner-

Vicia virtutum fpccie giam ,

.

IC7cc!ata, turpilTuna , 311 Viilitas omnium fao-

Vitia vittutum amois minum dcbct clTe ccfm-

fupcranda , 113 munijjUC tota juftitia , &Vitia non dccipiunt , pra^pta adimplcantuc

nifi fab fpccicun.braque Dei. 317virtutum , j.46 Vulcanum fuis ignibus

Vitiis ferviunt , qui claufum ardcrc , i8

non fpsrant futura prx- Vulrîs aliorum , no-

miaviiiutum, 312 ftra debct cfle cautio j

Sine vitiis nafcituinc- 302

jno , 434 Vulncrimagno paula-

VittaHiac'nthina,quae latim obducitut cicatrii»

fumm iace.dotis fionti î

albingcbitur, 417 Vulpcs vineam cxter-

yivciecauiw DcLyo- xninant Chrilli

,

j?

I N D E X.Vxorl qtii vutJûs cft, f

Rondiflolunoncm qua:- "^Littcra pythagorat

,

rac, qui vcio folutus, nc X qui»i figmficcc , Z46

quxrat uxorcm » 47 tiarttûm > ,51"» & qaa-

Vxotcs (iucant ij > qui lis fafccrdotum tcftis >

j^Toptct nocturnos meius yj.&^îl

foli cu^^rc non poflTunt

,

Z136-Vxor non dimlttcnda >

nl(i fbrnica,tic»is.caufa >

X.E*^s , rcxr potcn-

^^mus , fubvcrtit

tnoaifs fg-^&.conflra.vit

-âi iAr.Jîkgito cjus dc

jhumana miferia elegans' apophthegma. J5i

ZAcharia» interpreta-

rar , mtmor Dominifui , & quid ptopheta-

rit, ii^Z'zania hoC tcmpore

mixta'.. ,fant fcgftibus

frumeiitorum , '187Zoara.urbs Palcftin^,

(\nx intcrprctatur parvu-la

,

4*1Zona fammi faccrdo^

tis , quid myfticc. 42

V.^*-'«

fi»« eknchi^

r% »̂*

r '^' »• \

' I

^m

-yi'/1

opera D. Petri Canisij

Documents

Transcript of opera D. Petri Canisij