ÇOCUK- A - B

HAVA YOLUNUN AÇILMASI VE SOLUNUMUN SAĞLANMASI

AMAÇ

Uygun yöntemlerle hava yolunu açarak solunum desteği sağlayabilmek

ÇİLYAD, HAVA YOLUNUN AÇILMASI VE SOLUNUMUN SAĞLANMASI


ÖĞRENİM HEDEFLERİ;• Solunum sistemi işlevlerinin takibinde kullanılan öğeleri sayabilmek,

• Çocuklara oksijen verme yollarını ve hangi yolla ne kadar yoğunlukta oksijen verilebileceğini tanımlayabilmek,

• Bebek ve çocukların hava yolunun erişkinden farklarını sayabilmek ve farklılıkların doğurduğu sonuçları tanımlayabilmek,


ÖĞRENİM HEDEFLERİ;• Trakeal entübasyon gerektiren durumları sayabilmek,

• Trakeal entübasyona hazırlık ve uygulama sırasında yapılması gereken işlemleri sayabilmek,

• Trakeal entübasyon yapılmış bir çocukta genel durumun aniden bozulmasının nedenlerini ve düzeltici işlemleri sayabilmek,

• İğne ile krikotirotomi basamaklarını sayabilmek.


GİRİŞ Solunum sistemi ile ilgili sorunlar çocuklarda

Sık görülür Kalp durmasının en önemli nedenidir

Solunumla ilgili sorunlar Üst veya alt hava yolu tıkanıklığı, Alveollerde gaz değişiminin bozulması, Akciğer kan akımı bozuklukları, Solunumun merkezindeki bozukluklar nedeniyle ortaya çıkabilir.


SOLUNUM İŞLEVLERİNİN İZLENMESİ

Nabız oksimetrisi Şok veya dolaşım bozukluğu durumunda ölçümün güvenilirliği azalır.

Soluk sonu CO2 ölçümü Sayısal ölçümler yapılabildiği gibi, kabaca ölçümler de yapılabilir.

Arteriyel kan gazları ölçümü.


OKSİJEN VERME YÖNTEMLERİNazal Kanül:

Sağlanan oksijen yoğunluğu akım hızına bağlıdır.

Oksijen Maskesi: 6-10 L/dk akış hızı ile %35-60 arası yoğunlukta oksijen sağlanabilir

Arkasına takılan bir hazne ile daha yüksek yoğunlukta oksijen sağlanabilir

Çocuğun solukla çıkardığı CO2’nin tekrar solunması önlenmelidir.

Oksijen Başlığı: Yüksek akımlarda %80 - 90 yoğunlukta oksijen sağlayabilir

Oksijen Çadırı: %50’ye varan yoğunlukta oksijen sağlayabilir

OKSİJEN VERME YÖNTEMLERİ


OKSİJEN UYGULARKEN…

Verilen oksijen nemlendirilmeli ve ısıtılmalı,

Yöntem çocuğu huzursuz etmemeli,Uykuya meyilli veya bilinci kapalı çocuklarda hava yolunun açık olduğuna emin olunmalı,

Gerekiyorsa solunuma destek olunmalıdır.


HAVA YOLUNUN AÇILMASI

Başa pozisyon verilmesiAspirasyonOrofaringeal kanül yerleştirilmesiNazofaringeal kanül yerleştirilmesi

Laringeal maske yerleştirilmesiTrakeal entübasyonTrakeostomi


ÇOCUKLARIN HAVA YOLUNUN ERİŞKİNLERE GÖRE FARKLILIKLARIHava yolu daha kısa ve dardır Hafif bir ödem bile önemli sorunlar yaratabilir

Bebeklerde dil/altçene oranı daha büyüktür Dil arkaya doğru kayabilir

Bebek ve küçük çocuklarda epiglottis U şeklinde, uzun, dar ve yumuşaktır

Epiglotun laringoskop ile kontrolü daha zordur.


ÇOCUKLARIN HAVA YOLUNUN ERİŞKİNLERE GÖRE FARKLILIKLARI

Ses telleri çocuklarda daha aşağıda yerleşmiştir

Tüpün özefagusa girme olasılığı daha yüksektirHava yolunun en dar kısmı çocuklarda krikoid kıkırdak, erişkinde ise glottis hizasındadır

Tüpün etrafından hava kaçağı olamamakta ve basınca bağlı hasar riski artmaktadır Bebek ve küçük çocuklarda larinks huni şeklinde ve daha yüksek yerleşimlidir

Entübasyon sırasında düz laringoskop bıçağı kullanılmalıdır


BAŞA POZİSYON VERİLMESİ

Travma şüphesi yoksa omuzlar altına havlu konur

Baş geri-çene yukarı hareketi

Travma durumundaçene itme hareketi

ÜST HAVA YOLU ASPİRASYONU

Hava yolu açıklığının sağlanması için kan veya çeşitli salgıların aspire edilmesi gerekebilir.

Aspirasyon 80-120 mmHg gücündeki bir negatif basınç ile uygulanmalıdır.

Vagal uyarı ile bradikardi gelişebileceği akılda tutulmalıdır.


OROFARİNGEAL KANÜL KULLANIMI

Kanül kavsi dili kavrayacak şekilde dil arkasına kadar uzanır ve dilin geriye düşmesini önler.

Hipofarinksin, farinks arka duvarına yapışmasına engel olur.


Sadece bilinci kapalı hastalarda kullanılmalıdır.

Uygun boyda kanül seçilmelidir:

Ağız köşesi-alt çene köşesi

Kanülü yerleştirirken, dil basacağı ile dil aşağı

doğru bastırılmalıdır.

OROFARİNGEAL KANÜL KULLANIMI


Burun ile farinks arasındaki mesafenin açık kalmasını sağlar.

Bilinci açık ve kapalı olan çocuklarda kullanılabilir.

Kısaltılmış bir trakeal tüp de nazofaringeal kanül yerine kullanılabilir.

Kanülün boyu burun ucundan tragusa kadar olmalıdır.

NAZOFARİNGEAL KANÜL KULLANIMI


Nazofaringeal Kanül Kullanımı

Nazofaringeal Kanül Yerine Trakeal Tüp Kullanımı

NAZOFARİNGEAL KANÜL KULLANIMI


BALON-MASKE İLE SOLUTMAYüz Maskeleri

Kauçuk, silikon veya plastikten yapılmıştır,

Şeffaf olan maskeler tercih edilmelidir,

Maske çocuğun ağzını ve burnunu içine almalı,

Burun kökü ile alt çene ucu arasına oturmalı,

Gözlere bası yapmamalıdır.


BALON-MASKE İLE SOLUTMA Balon-Maske CihazıBalona oksijen takılmasa bile çocuğu oda havasıyla solutmak mümkündür,

10 L/dk akış hızı ile %30-80 arasında oksijen sağlanabilir,

Balona oksijen haznesi eklenmesiyle oksijen yoğunluğu %80-95’e çıkarılabilir,

Basınca bağlı hasarı önlemek için basınç salıverme kapağı vardır.

“Balonu kendi kendine şişen” cihaz

Hacmi en az 450-500 ml olmalıdır.


BALON-MASKE İLE SOLUTMA C-E YÖNTEMİ

Boyun travması yoksa baş geri itilmelidir,

Uygun bir maske, ağız ve burunu içine alacak şekilde yüze yerleştirilmelidir,

Bir elin baş ve işaret parmakları C şekline getirilip maske sıkıca kavranmalı ve yüze yapıştırılmalıdır,

3., 4. ve 5. parmaklar ise E şekline getirilerek çene altına yerleştirilmelidir,


Alt çene öne ve yukarıya doğru kaldırılarak dilin farinks arka duvarını kapatması engellenmelidir,

Hava yolunun açılmasını ve maskenin yüze sıkıca yapışmasını sağlayan bu yönteme C-E yöntemi denir.

BALON-MASKE İLE SOLUTMA C-E YÖNTEMİ


LARİNGEAL MASKE KULLANIMI

Bilinci kapalı çocuklarda laringoskop kullanmadan hava yolunun açılmasını sağlar,

Bir tüp ve tüpün ucunda maske şeklinde bir balondan ibarettir,


LARİNGEAL MASKE KULLANIMI

Laringeal maske açıklığı dile dönük olarak, orofarinksten hipofarinkse doğru işaret parmağı yardımıyla itilir,

Balon şişirilerek hipofarinksin kapanması sağlanır,

Böylece maskenin açık tarafı glottik açıklığa doğru yerleşmiş olur.


TRAKEAL ENTÜBASYONENDİKASYONLARSolunum merkezinin baskılandığı durumlar,

Hava yolunun işlevsel veya anatomik olarak tıkalı olması,

Solunum iş yükünün artmasından kaynaklanan nedenlerle solunum yetmezliğinin ortaya çıkması,

Yeterli gaz değişimini sağlayabilmek için yüksek solutma basıncının gerekmesi olarak sayılabilir.


TRAKEAL TÜPSteril, tek kullanımlık ve şeffaf olmalı,

Üzerinde santimetre işaretleri, ses telleri seviye işareti ve radyoopak çizgisi bulunmalı,

Uç kısmında daralma olmamalı,Alt uçta yan tarafta delik olmalıdır (Murphy gözü).Çocuklarda genellikle kafsız tüpler kullanılmakla birlikte yenidoğan hariç her yaşta kaflı tüpler güvenle uygulanabilir.


TRAKEAL TÜPİki yaşından küçük ancak 3 kilogramdan ağır bebekler için iç çapı 4 mm olan tüpler kullanılabilir.

İKİ YAŞINDAN BÜYÜKLER İÇİN:Kafsız trakeal tüp iç çapı (mm); [Yaş (yıl)/4]+4 Kaflı trakeal tüp iç çapı (mm); [Yaş (yıl)/4]+3 Üst dudaktan itibaren tüpün uzunluğu (cm); [Yaş (yıl)/2]+12Üst dudaktan itibaren tüpün uzunluğu (cm); İç çap(mm) x 3 (kafsız tüpler için)


LARİNGOSKOP

Sap kısmı Uç kısmı (bıçak)

Düz veya eğri olabilir

Küçük çocuklarda düz bıçak tercih edilmelidir

Pil Lamba


ENTÜBASYONA HAZIRLIKGerekli malzemenin eksiksiz ve çalışır durumda olduğu kontrol edilmeli,

Yaşamsal bulgular sürekli izlenmeli,Entübasyon öncesinde yüksek yoğunlukta oksijen uygulanmalı,

Gerekiyorsa entübasyon öncesinde balon-maske ile solunuma yardım edilmeli,

Bradikardisi olan çocuklara 0.02 mg/kg (en az 0.1 mg) dozunda atropin intravenöz yolla yapılmalıdır.


ENTÜBASYON UYGULAMASI Baş ve boyun travması olmayan çocuklar için en uygun pozisyon, boynun hafifçe önde ve başın ekstansiyonda olmasıdır (çiçek koklama pozisyonu),

Laringoskop daima sol elde tutulmalıdır,

Laringoskop bıçağı ağza orta hattan sokulmalı ve dilin köküne kadar ilerletilmelidir,


ENTÜBASYON UYGULAMASI

Epiglottis görünür hale geldikten sonra laringoskop bıçağının ucu vallekülaya oturtulmalıdır,

Epiglot hafifçe yukarı doğru kaldırılarak ses tellerinin görünmesi sağlanmalıdır.


ENTÜBASYON UYGULAMASI

Trakeal tüp sağ el ile, çocuğun ağzının sağ köşesinden içeriye, ses tellerinin arasından trakeaya yerleştirilir.

Tüp kafsız ise ses telleri seviye işaretine kadar, kaflı ise kaf ses tellerini geçene kadar ilerletilmelidir.

Entübasyon girişimi 30 saniyeden uzun olmamalıdır.


TÜPÜN TRAKEADA OLDUĞUNUN DOĞRULANMASIBirincil doğrulama yöntemleri: Göğüs hareketlerinin simetrik ve yeterli olması,

Soluk verme sırasında tüp içinde buhar oluşması,

Solunum seslerinin her iki koltuk altı bölgelerinden ve eşit olarak duyulması,

Solunum seslerinin mide üzerinde duyulmaması, Kanın oksijen satürasyonunun artması, hastanın renginin pembeleşmesi,

Solukla atılan CO2’in ölçülmesi.


TÜPÜN TRAKEADA OLDUĞUNUN DOĞRULANMASI

İkincil (kesin) doğrulama yöntemleri:

Laringoskopi (tüm doğrulama yöntemlerine karşın tüpün yeri hakkında şüphe varsa yapılmalıdır).

Akciğer grafisi (tüpün trakeada olduğundan emin olduktan sonra, konumunun belirlenmesi amacıyla çekilmeli),


TÜPÜN TRAKEADA OLDUĞUNUN DOĞRULANMASI (CO2 saptayıcısı)Renk ile değerlendirme yöntemi:Çocuk iki yaşından büyük olmalıYeterli dolaşımı olmalıEn az altı kez solunum yaptırılmalı

Cihazının rengi:Mor: MaalesefAçık kahve rengi: AcabaSarı: Süper! olarak akılda kalabilir.


TRAKEAL TÜPÜN TESPİT EDİLMESİBaş normal pozisyonda sabit tutulmalıdır Fleksiyonda tüp içeriye daha fazla girer, Ekstansiyonda tüp dışarı çıkar.

Tüp yüze flasterle tespit edilmelidir,Tespit edilirken tüpün üst dudak hizasına gelen uzunluk ölçümü mutlaka kaydedilmelidir,

Gerekirse bir havayolu kanülü konabilir.


HAVA YOLU VE SOLUNUMLA İLGİLİ ACİL DURUMLAR

Entübe bir çocukta yeterli solunum ve/veya oksijenlenme sağlanamıyorsa:

Trakeal tüp gerekenden küçük olabilir,Basınç yetersiz olabilir (yüksek basınca gerek duyulan durumlarda balon- maskenin basınç salıverme kapağı kapatılabilir),

Balon-maske cihazının bağlantılarında hava kaçağı olabilir,

Uygulayıcı yeterli tidal hacmi veremiyor olabilir,

Diğer nedenler: Tüp tıkanıklığı, pnömotoraks, hidrotoraks, oksijen kaynağında sorun olması vb.


HAVA YOLU VE SOLUNUMLA İLGİLİ ACİL DURUMLAR

Entübe Bir Çocuğun Durumu Aniden Bozuluyorsa;

Tüp yerinden çıkmış olabilir,Obstrüksiyon gelişmiş olabilir,Pnömotoraks gelişmiş olabilir,Aletlerle ilgili sorunlar olabilir,Çeşitli nedenler (kafa içine kanama ve/veya basınç artışı, kalp durması vb).


KRİKOTİROTOMİ / TRAKEOSTOMİ

YÖNTEM

Perkütan Cerrahi İğne ile krikotirotomi

ENDİKASYONLAR

Yabancı cisim,Enfeksiyon, Laringeal kırık,Ciddi yüz travması nedeniyle hava yolunun tam olarak tıkanması.


İĞNE İLE KRİKOTİROTOMİ

Baş iyice geriye itilir, böylece larinks öne doğru gelir,

Tiroid ile krikoid kıkırdak arasında yer alan boşluk bir parmakla hissedilir. Burada krikotiroid zar bulunmaktadır.

Ucuna kanül takılmış bir enjektör ile trakeaya girilir,

Trakeaya girilirken enjektörün pistonu çekilerek hava geldiği gözlenmelidir


İĞNE İLE KRİKOTİROTOMİ Trakeaya girdikten sonra iğne kanülden çekilerek ucuna trakeal tüp bağlantısı takılır,

Balon-maske ile solunuma yardım edilir.

ÇOCUK- A - B

Documents

Transcript of ÇOCUK- A - B