Afrika Al 2

24
AFRİKA AFRİKA Ceylanlarla akraba olan Ceylanlarla akraba olan impalalar impalalar (Aepyceros Aepyceros melampus melampus), onlardan geriye ve yukarı doğru yükselen boynuzlarıyla ayırt edilmektedir. ), onlardan geriye ve yukarı doğru yükselen boynuzlarıyla ayırt edilmektedir. Hızı saatte 70 kilometreyi geçebilen bu tür, Doğu ve Güney Afrika’da yaşamaktadır. Hızı saatte 70 kilometreyi geçebilen bu tür, Doğu ve Güney Afrika’da yaşamaktadır. KARİZMATİK MEGAFAUNA KARİZMATİK MEGAFAUNA DR. MERVE BİLGİ DR. MERVE BİLGİ

Transcript of Afrika Al 2

AFRİKAAFRİKA Ceylanlarla akraba olanCeylanlarla akraba olan impalalarimpalalar ((AepycerosAepyceros melampusmelampus), onlardan geriye ve yukarı doğru yükselen boynuzlarıyla ayırt edilmektedir.), onlardan geriye ve yukarı doğru yükselen boynuzlarıyla ayırt edilmektedir.

Hızı saatte 70 kilometreyi geçebilen bu tür, Doğu ve Güney Afrika’da yaşamaktadır.Hızı saatte 70 kilometreyi geçebilen bu tür, Doğu ve Güney Afrika’da yaşamaktadır.

KARİZMATİK MEGAFAUNAKARİZMATİK MEGAFAUNADR. MERVE BİLGİDR. MERVE BİLGİ

DR. MERVE BİLGİ

Kahverengi sırtlanKahverengi sırtlanHyaenaHyaena brunneabrunnea Fotoğraf: Çağan ŞEKERCİOĞLUFotoğraf: Çağan ŞEKERCİOĞLU STANFORD UNIVERSITYSTANFORD UNIVERSITY

Görülmesi en zor sırtlan türü olan kahverengi sırtlan, sadece Afrika’nın güneyinde, Kalahari (Botsvana) ve Namibya çölleri ile Güney AfrikaCumhuriyeti ve Zimbabve’nin ücra köşelerinde bulunmaktadır. Neredeyse tamamiyle gececil olduğundan, onunla gündüz karşılaşmak büyük birşanstır.

DR. MERVE BİLGİ

ŞekerkuşlarıŞekerkuşlarıPromeropidaePromeropidae

Şekerkuşları, bitkilerin şekeraçısından zengin nektarlarıylabeslenmektedir.

Sadece Güney AfrikaCumhuriyeti’ne özgü bir kuş

familyasıdır; sadece ÜmitÜmitBurnu’ndaBurnu’nda “biyoçeşitliliksıcak noktası”nda bulunan

Ümit Burnu şekerkuşunun erkeği,uzun kuyruğu ile büyüleyici birgüzelliğe sahiptir.

DR. MERVE BİLGİ

GergedanGergedanCeratotheriumCeratotherium simumsimum Fotoğraf: Çağan ŞEKERCİOĞLUFotoğraf: Çağan ŞEKERCİOĞLU STANFORD UNIVERSITYSTANFORD UNIVERSITY

Atlarla akraba olan gergedanlar, filden sonra en büyük kara hayvanıdır; otçul gergedanların ağırlıkları 3600 kiloyu bulabilmektedir. GeçmişteFas ve Tunus’ta dahi yaşayabiliyorken, boynuzları için acımasızca avlanmışlardır. Günümüzde nesli tehlikede olan bit türdür ve “büyük beş” adıverilen avlaması en tehlikeli hayvanlarla birlikte, sadece Afrika’da görülebilmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

HipopotamHipopotamHippotamusHippotamus amphibiousamphibious Fotoğraf: Çağan ŞEKERCİOĞLUFotoğraf: Çağan ŞEKERCİOĞLU STANFORD UNIVERSITYSTANFORD UNIVERSITY

Latincesi, “sucul nehir atı”anlamına gelen hipopotamlar, domuzların akrabalarıdır. Kılsız olan derilerini, güneşten, kanı andıran ve pembe renkliözel bir sıvı salgılayan bezeler korumakta ve suyun dışındayken nemli tutmaktadır. Ağırlıkları 3200 kiloya ulaşan hipopotamlar, yanlarınayaklaşan insanlar için ölümcül olabilmektedir. Bu türün vatanı, Afrika’dır.

DR. MERVE BİLGİ

ZürafaZürafaGiraffaGiraffa camelopardaliscamelopardalis

Zürafanın Latincesi,“hızlı yürüyen leopar desenlideve” anlamına gelmekte;Arapçada ise hızlı yürüyenanlamındadır.

Saatte 60 kilometre koşabilenzürafa, 6 metreye ulaşan boyu ve45 santimetrelik diliyle ağaçtepelerinden topladığıyapraklarla beslenmektedir.Sadece en besleyici yapraklarıseçen zürafa, etkili sindirimsistemi sayesinde cüssesindenbeklenenin sadece yarısıkadarıyla doyabilmektedir.Türün vatanı Afrika’dır.

DR. MERVE BİLGİ

KarakulakKarakulakFelisFelis caracalcaracal

Türkiye’nin güneyinde çok enderolarak görülen bu kedi türününağırlığı 20 kiloyaulaşabilmektedir.

Karakulak, uzun ve kaslı arkaayakları sayesinde, zıplayarakavlanmakta; kemirgen, tavşan,antilop, maymun, güvercin gibikuş ve memelilerlebeslenmektedir.Türün vatanı Afrika’dır.

TANZANYATANZANYA ZanzibarZanzibar Adaları, yüzyıllar boyunca Afrika kıtası ile Arap yarımadası, İran, Hindistan arasındaki deniz ticaretinin başlangıçAdaları, yüzyıllar boyunca Afrika kıtası ile Arap yarımadası, İran, Hindistan arasındaki deniz ticaretinin başlangıç

yeri olmuştur. Arap hükümdarlar, ülkelerini bırakıp,yeri olmuştur. Arap hükümdarlar, ülkelerini bırakıp, Zanzibar’ınZanzibar’ın sultanı olmuştur.sultanı olmuştur.

ZANZİBAR ADALARIZANZİBAR ADALARI

DR. MERVE BİLGİDR. MERVE BİLGİ

DR. MERVE BİLGİ

Baharat kokulu adaBaharat kokulu adaZanzibarZanzibar Fotoğraf: Özcan YÜKSEKFotoğraf: Özcan YÜKSEK ATLASATLAS

18. ve 19. yüzyıllarda, muson rüzgarları sayesinde Zanzibar Adası ile uzak kıtalar, özellikle Arap yarımadası ve İran, daha sonra Hindistan kıyılarıbirbirine bağlanıyordu. Yelkeni dolduran rüzgar, Afrika ve Zanzibar baharatını (fildişi, karanfil, vanilya, kakule -öğütülmüş kakule tohumlarıylahazırlanan Türk kahvesi, Doğu ülkelerinde çok ünlüdür-, karabiber, palmiye yağı )başka ülkelerin sofralarına taşıyordu. Bugün hala aynı gemiler,baharat ticareti yapmaya devam etmektedir.

Bölgede, aralıkta başlayıp, mart ayına kadar süren kuzeydoğu musonlarına kaskas; nisan yağmurlarıyla başlayıp ekim ayına kadar sürenrüzgarlara ise kusi adı verilmektedir. Muson rüzgarlarının hızı, saatte 15 mile çıkabilmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

Köle heykelleriKöle heykelleriZanzibarZanzibar Fotoğraf: Özcan YÜKSEKFotoğraf: Özcan YÜKSEK ATLASATLAS

Zanzibar Adaları, köleliliğin son kalelerinden biriydi. Köle ticareti adada, 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar sürmüştür. Adanın Arap sultanları, bütünzorlamalara rağmen bu ticareti sürdürmüştür. Afrika’nın içlerinden getirilen köleler, Arap ülkelerine ve Hint alt kıtasına çalıştırılmak üzeresatılmıştır. Avrupalı bir heykeltraşın yaptığı köle heykelleri ,adanın en dramatik noktalarından birini oluşturmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

CahaziCahaziGeleneksel ahşap teknelerGeleneksel ahşap tekneler Fotoğraf: Özcan YÜKSEKFotoğraf: Özcan YÜKSEK ATLASATLAS

Zanzibar Adalarının en hoş özelliği, yüzyıllar öncesini yaşatan cahazilerdir. Adanın iskelelerinde sık rastlanan bu geleneksel tekneler, genelliklediğer adalara gidecek müşterileri beklemektedir.

DR. MERVE BİLGİ

StoneStone TownTown Taştan kentTaştan kent

Tavuk pazarıTavuk pazarı Fotoğraf: Özcan YÜKSEKFotoğraf: Özcan YÜKSEK ATLASATLAS

Zanzibar Adaları’ndaki Taştan Kent UNESCO koruması altındadır; Arap, iran, Afrika ve Hint kökenli insanlar, yüzyıllardır bu şehirde bir aradayaşamaktadır. Taştan kent’in en canlı bölgesi, her gün açık olan tavuk pazarıdır. Hindistancevizi liflerinden örülmüş sepetler, ve kafesler pazarındeğişmeyen manzarasını meydana getirmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

StoneStone TownTown Taştan kentTaştan kent

SokaklarSokaklar Fotoğraf: Özcan YÜKSEKFotoğraf: Özcan YÜKSEK ATLASATLAS

Tanzanya’ya bağlı yarı özerk bir bölge olan Zanzibar Adalar Topluluğu’nda (Pemba, Tumbatu, Zindanada, Yılanada, Mezarada vd.) yaşayanMüslümanlar, Arap veya Afrika kökenli olsun, geleneklerine oldukça bağlıdırlar.

PORT HARCOURTPORT HARCOURT Güney Nijerya’da, ABD ile Meksika rezervlerinin toplamından daha büyük bir petrol rezervinin tam ortasında yer alan,Güney Nijerya’da, ABD ile Meksika rezervlerinin toplamından daha büyük bir petrol rezervinin tam ortasında yer alan,

Nijerya petrolünün merkezi veNijerya petrolünün merkezi ve RiversRivers eyaletinin başkenti olan şehrin ışıldıyor olması gerekirken, burada çöp yığınları ileeyaletinin başkenti olan şehrin ışıldıyor olması gerekirken, burada çöp yığınları iledolu gecekondu mahalleleri kilometrelerce uzanmakta, birdolu gecekondu mahalleleri kilometrelerce uzanmakta, bir açıkhavaaçıkhava mezbahasından çıkan zehirli kara dumanlar evlerinmezbahasından çıkan zehirli kara dumanlar evlerinüzerine çöreklenmektedir.üzerine çöreklenmektedir.

NİJERYA’NIN KARA ALTININİJERYA’NIN KARA ALTINIDR. MERVE BİLGİDR. MERVE BİLGİ

DR. MERVE BİLGİ

Petrol parasıPetrol parasıBonnyBonny LightLight Fotoğraf: Ed KASHIFotoğraf: Ed KASHI NGNG

Bir başarı öyküsü için gereken her şeye sahip olan Nijerya, yoksul bir Afrika ülkesi iken, muazzam bir servete kavuşmuştur.1956’da Nijerya Deltası’nın bataklıklarından ilk petrol fışkırmış ve ülkede zenginlik hayalleri filizlenmiştir.Dünya pazarları, kolaylıkla rafine edilerek benzine ve dizele dönüşen delta ham petrolüne (Bonny Light: Düşük kükürtlü tatlı sıvı) büyük rağbetgöstermiştir.1970 ortalarına gelindiğinde Nijerya OPEC’e (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) katılmış; devlet bütçesi, petro-dolarlarla dolup taşmıştır.

DR. MERVE BİLGİ

Adadaki kavgaAdadaki kavgaBonnyBonny AdasıAdası Fotoğraf: Ed KASHIFotoğraf: Ed KASHI NGNG

Bonny Adası’nda sıvılaştırılmış doğal gaz tesisi, Finima Köyü’nün balık avlama alanlarına zarar vermiş; boru hatlarından sızan petrol, toprağı vesuyu zehirlemiştir.1960’da Nijerya’da ihracatın neredeyse tümünü palmiye yağı ve kakao çekirdeği gibi tarım ürünleri oluştururken, 2000’li yıllarda bu ürünlerin ülkedış ticaretindeki payı son derece azalmıştır. Bu ürünler, ülke ekonomisine katkısı önemsiz ticaret malları olarak tanımlanır olmuştur.

150 milyonluk nüfusu ile Afrika’nın bu en kalabalık ülkesi, gıda konusunda kendine yeterken, artık ürettiğinden daha fazlasını dışarıdan almaktadır.Rafinerilerinin sürekli arızalanması nedeniyle, petrol zengini Nijerya, akaryakıtının büyük bölümü de ithal etmek zorunda kalmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

PortPort HarcourtHarcourtZehirli yemekZehirli yemek Fotoğraf: Ed KASHIFotoğraf: Ed KASHI NGNG

Şehirdeki açık hava mezbahasında, bir keçiyi parçalara ayırmak üzere kesim tezgahına taşıyan işçinin etrafında hayvan derilerini gevşetmek içinyakılan lastiklerden çıkan zehirli dumanlar yükselmektedir. Onlarca yıldır süren petrol sızıntıları, yanan gazdan kaynaklanan asit yağmurları veboru hatları için mangrov ormanlarının yok edilmesi, balıkları öldürdüğü için, balık tüketimi yerini ete bırakmıştır.

DR. MERVE BİLGİ

OgoniOgoni köyüköyüPetrol sızıntılarıPetrol sızıntıları Fotoğraf: Ed KASHIFotoğraf: Ed KASHI NGNG

Ogoni’de sızıntı yapan bir kuyudan kaynaklanan petrol yangınını kontrol etmeye çalışan insanlar görülmektedir. Kuyudan bir hafta boyunca sızanpetrol, yayılıp bir göl oluşturduktan sonra alev almış; yangın iki ayı aşkın bir süre devam ettikten sonra, bir petrol şirketinin gönderdiği ekip tarafından söndürülmüştür.50 yıldır süren petrol sızıntıları, deltayı dünyanın en kirli alanlarından birine çevirmiş durumdadır. BM tarafından hazırlanan rapora göre, Nijerya,yaşam kalitesi endeksinde Libya’dan Endonezya’ya kadar belli başlı tüm petrol ülkeleri arasında sonuncu gelmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

OkrikaOkrikaŞirket kasabasıŞirket kasabası Fotoğraf: Ed KASHIFotoğraf: Ed KASHI NGNG

Petrolün, kasabanın içinden geçen boru hatlarından şemsiyeye, Okrika’daki her yere damgasını vurduğu görülmektedir. Pek çok insanın yaşamstandardında yaşanan düşüş, petrolün bir zamanlar Nijerya’ya getirdiği umudu boşa çıkarmış; Nijerya’yı yıkıma götüren, ülke ihracat gelirlerininyüzde 95’ini ve toplam gelirin yüzde 80’ini oluşturan petrolün ta kendisi olmuştur.

DR. MERVE BİLGİ

Petrol yollarıPetrol yollarıNijerya DeltasıNijerya Deltası Fotoğraf: Ed KASHIFotoğraf: Ed KASHI NGNG

Su yolları arasında uzanan boru hatları, Cawthorne Kanalı bölgesini patikalar halinde kesmektedir. Irmaklar ve boru hattı kanallarının ördüğülabirentte, dünyanın en geniş sulak alanlarından biri olan Nijerya Deltası’nda, çoğu sabotaj sonucu oluşan sızıntılar, dünyada en geniş çevrekirliliği yaşanan bölgelerden birini ortaya çıkarmaktadır.

DR. MERVE BİLGİ

Petrol isyancılarıPetrol isyancılarıNijerya DeltasıNijerya Deltası Fotoğraf: Ed KASHIFotoğraf: Ed KASHI NGNG

Nijerya Deltası’nı Özgürleştirme Hareketi adı altında yeraltında faaliyet gösteren silahlı militanların, petrol platformları ve istasyonlarına yaptığısaldırıların artması üzerine, ülkede şiddetli bir kriz endişesi tırmanmıştır. Militan gruplar, askerleri ve güvenlik güçlerini öldürmüş, yabancı petrolçalışanlarını kaçırmış, Çinli petrol şirketi yöneticilerinin ziyaretini protesto etmek için bombalı araçları havaya uçurmuştur.

Örnek millet olma potansiyeline sahip Nijerya, servetten pay almak adına, giderek daha fazla yoksulluk, sabotaj ve cinayete başvurulan, petrolgelirine bağımlı, tehlikeli bir ülkeye dönüşmüştür. Deltadan çıkarılan petrol, halka daha iyi bir yaşam sağlayamamıştır. Dünya Bankası, silahlıçatışma, salgın hastalık ve kötü yönetim riskleriyle kuşatılmış ülkeyi, “kırılgan devlet” sınıfına dahil etmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

FinimaFinimaKöy yaşamıKöy yaşamı Fotoğraf: Ed KASHIFotoğraf: Ed KASHI NGNG

Finima köyünün sakinleri, Bonny Adası’na gelişigüzel yayılmış enerji altyapısının bir parçası olan dev akaryakıt tanklarıyla çevreyi kirleten gazalevinin yanı başında yaşamaktadır. Çoğu kimsenin günde birkaç dolarla geçindiği bu adadan, milyonlarca dolar değerinde ham petrol vedoğal gaz yüklü gemiler kalkmaktadır.

Delta çevresinde, toprak damlı kulübelerden oluşan pek çok köyde ve kasabada elektrik ve temiz su bulunmamaktadır. Bu yerleşmeler, ilacı,okulu olmayan, aç çocuklar ve işsiz büyüklerden oluşan insanların sayısının her geçen gün attığı yerler haline gelmektedir.

DR. MERVE BİLGİ

OgalughaOgalughaBoş sınıfBoş sınıf Fotoğraf: Ed KASHIFotoğraf: Ed KASHI NGNG

Ogalugha ‘daki bir okul, Delta’ya hakim olan içler acısı durumu yansıtmaktadır. Öğretmenler çoğu kez derslere girmemekte veokula çok az öğrenci gelmektedir. Delta eyaletlerine her yıl milyonlarca dolarlık petrol geliri aksa da, kırsal halka bunun çok küçükbir bölümü ulaşmaktadır.

DR. MERVE BİLGİDR. MERVE BİLGİ