ABRIR TOMO I

TOMO II

TRANSCRIPcIQw

1 NDEX

Instrumentum arrarumlnstrumentum venditionis unius venditoris st uniuseptor 151 nstrumentumInstrumsntumst nomine fra1 nstrumentumInstrumentumadiacent ibusInstrumentum venditionis tel concessionis luris cuicondictio debstur1 nstrumsntum1 nstrumentuai1 nstrumentum1 nstrunentumquo pro se eNotuis que 1tutore re de1 nstrumentumhabentibus a1 nstrumsntum1 nstrumentumInstrumentumInstrumentum

venditionis pro indivisovenditionis pro divisovenditionis facte a procuratorevenditionis edificil domus facte ab ah

t vice st nomine alicujus vsi ahiquorumntervenire debent in venditione facta a

pupiilari revenditionis a commissariis auctoritatemtestatorepermutationis rel propisrel partim permutate st partim venditedationis in soiutumvenditionis solius dominil st propieta—

t 15Instrumentum venditionis ad cuius defensionem in ca—sibus se obiigatInstrumentum venditionis quedam pacta in se continensvalde utiliaInstrumentum donationis inter vivosInstrumentum concessionis la feudumInstrumentum renovationis feudiInstrumentum venditionis facte de revendendaInstrumentum fidsiussorisSi dubitatur ne res sit alteri data vsi vendita vsiobí igataSi venditur ex bonis hereditatis in qua expsctabat advenditorem faicidiam st rem ipsam ad venditorem in fal—cidiam sibi idem venditor eligatSi mulier venditoris prssens patrem habeat qul dotsmfilie st&e fuerit stipulatus st ambo presentes fuerintst consenserintSi uxar venditorisfilie suc fuerintst consenserintSi quis homine lus exSi promictat venditor

patrsm habeat qul dotsm filio suostipulatt.xs st ambo presentes fusrint

plurium vsnditorum st plurium smptorumemptionis facte ab uno pro se st vicsmtis sui ementisvenditionis factevenditionis rsrum venditarum ahiquibus

successione consenseritpro aliqua persona absente

folio 1

25

6

6

“ a88o

8

9

10

11111212

12

12

II 10

141516

al te16

17

17

19

202021

245

Si persona que tempore COntract~s absens sst stpostea consentitSi frater ve: astrumentummnstrumentumlnstrumsntum: nstrurnenttni1 nstrumentum1 nst ruine atuin1 nstrumentum1 astrurnentuin

1

IastrumentJm

lncipit secuadt.xrn1 nstrurnentumfact rumerituinextiinatis st1 ast r u ni en t u niet partun in1 astrumentuin1 nstrumentumInst ruine utuin1 nstrumentum

consorsdaticais ephiteosinirenovat ictuSsolutionis pro multisvenditionis facte abPermutat ionis factevenditionis equoruinveadi t tenis 1 ibrorumfuturi feni et fructuni percip

et itinerisvendit tenis actus

capituluin de dote

annisecciesia ad

ab ecciscia

folio 2t

prop iuin

le ndorum

dotedoteP e c u’. aiddotis constitutis partmm in repecunia st rebus mobihibusdotis in rebus mobihibus st pecuniaaugmenti dotisdonationis propter nuaptiasfuturorum sponsahiorum

coastitutis la re inmobihiconstitute la rebus intriobihibus

214.4.

ti ~~1¿4.

222224

242525

¿O

2626

27inmob ihi 27

27

2628

contracti a communila ínstru e te debiticontracti a solaribuscontracti pro solvendo ad

pretil ahicuius rsi mobihi

Incipit tertium canituluin de debitisInstrumentum mutul unius debitoris st unius creditorlsInstrurnentuin duoruni debitoruin st unius creditorisInstrumentuin soletnpne mutul duoruin debitoruin st duoruincred i toruinInstrumentum debitiSI vero detur fldes mmInstrumentuin dsbitiInstrumsntum debítíSi vero ex residuotatur pecuniaSi vero de dota dote receptatrumento dotis recipisas cumturSi vero causa pretii solutiInstrumentum pecunie debitilnstrumentum comodatiInstrumentuin deponitiInstrumentuin de Iegat tenisInstrumentum coaservat ionis indeniptat is

tempus5 promic—

confessus fusrint in ms—ahiquid superest promicta—

promictatur frumentumcausa niercandi negociandi

21

22

22

22243424SE

II 35

2535262627

u 37

246

cessioniscessioniscsssionis

Instrumsntum cessionisInstrumentum csssionisdebitoribus1 nstrumentum7 nstrumentum1 astrumentumestInstrumeatum cessionis iuris habiti iure ex obliga—tione vsi yphothecaRestat de transsactione iuders7 nstrumentum general is rsfutat lonisInstrumentum solutionis debiti

iurisfacte debitori contra unum ex

ex titulo donationisfacts ex iurs ceesofacte ihhi cuius nomine facta

folio 38

it 394040

40

tncinit quiatum capitulum de locationibusIastrumsntum locaticais domusInstrumsntum locat ionisIastrunientum locationis equorumInstrumsntuni locationis operumIastrumsntum locationis et conventionis de serviendoinstrumentuni coaventionis de ahiquo facte qul futurussit disscipulus1 nstrumentum1 nstrumentum1 nstrumentum7 nstrumentuirt1 nstrumsntum7 nstrumentum

concessionis ad fictuinterre aut vinee date ad laborandumbobum datorum ad laborandumsoccistate ad salvuni capitaleelectionis factis de aliquocreandorum tabsllionum

40404142

it 44II 44

46it 46

4646

4646

si 4747474748

1 nstrumentum7 nstrumsntumr iarumInstrumentum7 nstrunsntum7 nstrumentum

Septimun capí1 nstrumentum7 nstruemntum7 astrumentum7 nstrumentum1 nstrumentuni7 nstrumsntum1 nstrumentum1 nstrumentumInstrumsntum1 nstrumentum1 nstrumsntum7 nstrumentuni7 nstrunientum

compromissipacis st concordis st remissionis iniu—

soc i eta tisdivisionisdenupt iat ionis

tuluni de adoctionibusadoct ion ibusoffsrt ionismanumissionissmanc ippat ionistutele testamentariaactor i ecure ad causasinventaril confecti a tutorequomodo suus heredes adit hereditatsmredite rationis administrationis tuteleprocurat ionissindicatusconstitutionis vice comitis

48

49505152

it 5252

ir 53545556

5859

it 61it 61

6264

ti 64

247

Inclpit octavum capituluin de testamentisForma brevis testamentiForma testamenti condictiones stcoat inent isDe genere substitutionura

testamentoruintestamento sumenda

non possunt facere tt fidei cemissisnst itut lenelonibus st eerum divisubstitutione

la substitutieneesa substitutio

coinm:ssariam compendi

disspositiones varias

De divisioneDe parte exDe ilhis ~uiDe legatis eDe heredis iDe substitutDe pupilariDe exempiarDe cempendiCirce fidel osainDe breviloqulQuet testes sunt necessarii in testamentoQuibus casuis infirinatur st non valst testamsntumDe codicilhis st prima forma codicilhi facti ante tes—t amea t u’De denatiene ex causa mortisDe exereditationibcxs

est ame ntum

si onibus

folio 6565

6666717172

ti 72it 73it 74

75ti 77it 77it 77it 78

79ti 79

ti 798080

Incipit nonum capitulum de iudiciisDe diffinitiene equivocatione et divissione judicioruinQue sint oppertuna in ordinario ludicioDe ilhis qui possunt st qul non possunt iudices esseQul possunt st qul non possunt ludido interesseQuI sunt acta cjvihiyxm iudiciorumDe citatione rei. RubricaDe hibelhi oblatione. RubricaDe ludicis recuseationeDe exeniciene. RubricaDe interrogatis qui fuint ante litem contestatamDe satisdationibus qul <tachado: fuint> in iudiciis aquocunqus (tachado: f. .nantur) vel prestanturDe hitis contestationeDe luramento calupnieDe dilationibus sine terminis dandisDe interrogationibus qui sunt post hitein contestatainDe consiliis dandisDe probationibus. RubricaDe probationibus. RubricaDe testibus. RubricaDe sentenciisDe apehlatienibusDe executione rei iudicatumDe hiis qui coram ludicibus extra ordinenx judicil con—curruntDe procezsu adversus reum contumaoemQuis ordo est servandus admisus reum confessumDe crmminahibus pubhicis

60

8181818464

it 85ir 65

8686

87it 86ti 89

6990

it 94919492

it 95it 95ti 97

ti 97ti 97

9899

De acusatione. RubricaDe acusatione st accusanieDe ordine acusationisDe extraordinariis

folio 99100101

ir icí

Super arte notarieDe personis st personarum divisionibusDe contractibus in utihibus ratione personarumDe contractibus in utihibus ratione rerumDe re ahiena vendi posse

102It 102ti 104

112it 114

949

1. 1.— InstrQmentIAm arrarun.2r Prinio vjdendum est quid sjt arra, quare denturO. et que sit pena arraruni.

§ Quarto quasdaz quest iones.4. § Quinto serieni instrumentí.

Arra est argumentum emptionisE. et venditionis contracte id est non perfscte, argumentuni id

est6. presuptio.

§ Secundo dantur ut metu pene arraruin7. partes veniant citius ad perfectionem contractus.

§ Tertio8’ arrarum pena est ut pars dans arras st sai peniteat perdat

11 las9. et pars recipiens reddat lilas duplicatas.

§ Quarto questio est10. Petrus dedit arras suin penitet nunquid adniictlt arras st di—11. chus quod sic. Sed tenetur perficere venditionein. Et diss—

ti ngue ndum12. est quia aut arre date sunt siniphiciter aut abiecto pro arris12. st quod dedant pro parte solutionis pretil si sinipliciter op—

pinio est14. quia dominus flartinus st dozuinus lobanes doctores legum va—

lunt quod ad—15. iuictendo arras nichilominus pars quam penitet instrumentu~

perf icere16. teneatur computando dictas arras in pretio, et ahlegant hanc

legeni <margen dcho.: lex>17. alt pretor pacta servaba, dominus autem APQo et dominus Otto—

fredus vol.untlBr quod admictendo arras pars quam penltet non teneatur

perficere instrumentum19.inprobant bac ratione quia videtur quod partes contenpte quod

pars20; quaz penitet artas adyñictét ~t not<téñéátur perNeare instru—

mentas. Prima <margen dcho.: de jara>21. autea variar de jure. Secunda verior de consuetudine. Sed

quid si date < margen dcho.: da consaetadine>22. fuerint abiecto accipe pro arrls st quad cedant pro parte so—

lutionis pretil23. tunc pars quam penitet admictit arras nec recipiens canputare

tenetur in pre—

250

24. tia nichilarainus tenetur perficere semper, quia res desinitesse integre cum

25. pretiun incipitur solvere bac si datur pecunia pro arris. Sedquid si

26. datur pingnus dicimus quod admictit, sed nunquid tenetur per—ficere instrumentun di—

27. stinguendum est quia aut datura est pingnus simphiciter etinexstimatum aut

28. exstimatum et abiecto quod cedat pro parte solutianis pretil.Si simpli—

29. citer oppinio quia doctores primo supra allegati dicunt quadnichilaminus

30. admictendo pingnus pars quera penitet jnstrwaentum perI icereteneatur

31. et allegant legera predictara ait pretor pacta servaba, dominusA~a st

32. Octofredus dicunt quod non teneatur perlicere instrunentunxper rationem superius

1. assingnatam. Set quid si datura est accipe pingnus pro arris stcedat pro

2. parte salutionis pretil dicinius quad pars quera penitet adule—tendo pingnus

O. nichilominus instrumentum perficere tenetur quia res desinintesse intsgra cura sal—

4. vitur pars pretil, nec arras recipiens tenetur iii pretia com-putare.

§ QuintoE. seriera instrumenti st series bulus instrumenti dividitur in

partes tres: In prima6. nauqus parte panuntur pecta unius; et in secunda pacte alte—

rius; in tertia7. clausula generelis vlnclens et ligens omnia st singula supra—

dieta. Prima pars8. incipit Antonius st durat usqus ad illura locura verse vice sive

qua9. prapter. Inclpit secunde et durat usqus ad locura ubi dicitur

que orante st sin—10. gula IbI. lncipit tertia st durat usqus ad linera. St nota

quod ubicumque11. una pers alteri obligatur st e converso ibi est mutua obliga—

tio st illud12. instrumentuni debet dividi iii partes tres tres <1> st in PM-

me parte po—13. nuntur pacte unlus; st in secunde pacte elteriusl st in ter—

tia clausule14. generalis vinclens st higans omnie st singula supredicta An—

tonlus etc.15. per se st suas heredes non expedit quad ponantur heredes quia

omne16. pectura presumitur generale nisi expresse agatur inter partes

251

quod non17. transeat ad heredes, fahlit tamen in pluribus casibus ut est

in eontractu con—18. promissi et in contractu sotietatis vetigaruin, et in testa-

mento quando instituit19. heredera qule si non expresse agatur de heredibus heredis tes—

tator non20. trensit ad heredera, et in codicillo st donatione causa mor—

tis, quattuor tamen21. casuis ponuntur heredes videlicet, propter ussum quia expre—

ssa rnagis timentur22. quera tacita, et causa complacendi contrahentibus et propter

lagnorantiera ut23. quia casus sunt in quibus de neeessitate ponuntur. Actende

notu las24. magistrales nota quod omnia verba preteriti temporis vulga—

riggari debent <margen izdo.: notale magistrales>25. in presenti. ítem omnia participe in ans st in ens vulgari—

99ari de—26. bent in presenti in gerundivum nomine sui verbi. ítem nota

quia recipientie27. turpe vulgare debent prtetermicti in vulgariq9ando. ítem nota

q u od28. prima lictera propii nominis primo poniti debet scribi gros—

sior cetaris aliis29. ut tenor negotil citius invenlri possit st propia scribi no-

mine20. omnia non debent abreviate ne alia singnificatio cis daretur31. quera dat ille qul scripxit nisi asset nomine nimis usitatuz

ut Tohanes.

FOL.2R

.

1. Exceptionera luris val facti quid prodestnunquid si habuero

2. exceptionera non poteroelia excaptio lu—

3. ns non sit set factiscnipti id est

4. interrogantl at promifinitionen. Stlpulatio

5. ast verborura conceptirrogatur deturura

6. futurus ve quod interterne note quod

7. res debet determinanper locura generalera et 5

8. et per latoriara id estutrura sit aratonia val

9. et par quantitatera idvis quantitas non

ponere iii contractu,

si

pos

us

i

i tea

dif—

nte—

<2)

i 1 icet

st

quera—

10. sit necesse. Pro pretio decera librarura pro qualibet tornaturaetc. Questio <margen dcho.: qaestio>

11. taljs est convenissti rera esse quinque torneturarura st non

opponere et dicimus quod sic sed

cadit opponens in penara infenius

ssionem recipianti ut patet par ci

o Id est multiplicatio quibus Mis

rogatus resspondet. De querta petia

par tnia et potest par quattuor scpacialera

confiniara st par quantitatera Id ebuse ivaest quantas tornaturas esse dieet

252

est reperta12. nisl tres quomodo redetur pretiura et dicimus quod disstin—

guendus est quia aut13. specilicatura est ID contratu pro qualibet tornatura decera li-

bre aut dictura est14. in Surame pro centura libras si specificatum est redetur pre—

tium pro rata, si15. non specificatum est habebitur compensatio melioretionis quid

si vendl—16. di vineara et non reperitur vinea ed tot tornaturas si fuit

expre—17. sswn pro qualibet tornatura vinee decera et campi quinque re—

detur pretiura pro18. rata st au.tem fuit suramatin pro centura libras dicimus quod

habetur conipensatio19. meliorationis. ítem quod faciet et curabit quod sic dicitur

Petrus promissa pro20. domina Berta eius uxore huic contractu consentiet nunquid va—

let videtur21. quia sic oppositum est in Sumraa, diciraus quod ille qul proal—

sse non tenetur isto modo22. quia pactua nudura est et per tale testura iurls.

§ Nerao proraictendo factura23. elienura eflicaciter obligatur sed uxor pro qua promissio

lacte est tene—24. bitur non pez’ telera testura iuris. Excontrectibus alienis ne—

minen25. obligan certissiraa regula iunis est, sed in Suinma sunt verba

solep—26. nia, videlicet futurun curaturura vel quod faciet et curabit

quibus qul promictit27. tenetur quia dicunt leges.

§ Non videtur promictere factura ellenura sed suura28. propiura qui per solepnie verba promictit aliquid lacere, ad

sensura sui se—29. plentis ad quid prodest ad nichil, quia tenor cuius libet.

Instrumenti dividitur30. generaliter in tniá: in pacte substantialia, naturalia et

aceldentalia. Substantalia31. et naturalia notarius ponere potest dato quod non agetur

inter partes, fallitFOL.2V

.

1. temen in venditione que slt In aleis vel in ludo a99ardi, quianisí expresse

2. agatur de legitiraa defensione non potest ponere notarius. Pac-te auten accl—

3. dentelle nunquera ponere potest nisi expresse actu.m sit interpartes, vldellcet de fa—

4. ciendo uxorera consentire de dando fideiussorem et de pena,pacte sub—

5. stantialia ut in venditione contrahentes, res, naturalia ut dere tradenda

6. et de de-fendendo quia seraper intelliguntur substantialia et

~-~0

naturalia pacte de7. pena, sed videtur quod pena non sit necesse cura dictura sit su—

perius quod si8. aliqua partiura peniteat admictat arras, diciraus quod bene est

necessar ia9. et utilis valde, quia pena arrarura est de natura contractus,

pena autera ista est10. conventionabilis et quia pena arrarura non cadit quis nisi fa—

ciat contra totum11. contractura ut quia non vult perficere. Sed in istan cadit

conventionabilera12. penara quando facit contra orania que sunt in contractus vel

contra partera ut de non dan—13. do fideiuxorem vel non faciendo uxorera consentire quia tunc

tenetur ad14. penara conventionalera que pena debetur tota, et cadit etiara

i nteresse15. sed si interesse excedat penara tunc pena coraputatur in inte—

resse et e contrario16. si pene excedit interesse interesse <3> coraputatur in penara.

§ Quod vero17. dictum est supra, nota quod nisi expresse agatur inter partes

non18. tenetur venditor dare fideiussorem regular fallit taraen in

duobus casibus,19. scilicet quando proraissa venditor eraptori dare plenissimam

securitatea quod tunc20. tenetur ad fideiuxorem et ad uxorera feciendura consentire.

§ Alius casus21. est quendo contractus est in hume et lix liota est eraptori

de re vendita22. quia tunc tenetur fideiussorem dare. St dicitur contractus in

hume esse quendo23. res est tradita eV pretiura non est aduc <sic> solutura val si

solutun non24. totura quia in istis duobus casibus tenetur venditor quanto—

cumque non proral—25. serit in contracta et lix inota est eraptorí de re enipta.

25—26. II.—Instruaentum venditionis ani~¡s venditoris et uniuseuptoris.

27. Circa hoc instruraentura deberaus videre quattuor punta:§ St primuni est

26. quid sit venditio et eraptio.§ Secundura quahis debet esse res

29. que venditur eV quale debet pretiura.§ Tertiura quibus modis contrahitur

30. venditio.§ Quartura qualiter perficiatur quehibet venditio.§ Venditio

31. est ahicuis rei pro certo pretio datio.§ Suptio est alicuius rei pro certo

254

32. pretio acceptio. Res debet esse taus que possit alienan. Stal ianani

FOL.3R

.

1. possunt regulariter omnis res de raundo, videlicet mobiles etinmobiles corpo—

2. tales st incorporales presentes et future.§ Pretiun debet hebete

3. tnia in se, videlicet quod debet esse verura in pecunia numera—te eV certuin verura quod non

4. sit fictitiura verbi gratia fictitiun volo Bartholomeura ne cu-ria dissi—

5. pat bona mee vendo uni meo amícho omnia mee bona talis vendi—Vio

6. non valet ipso iure. Itera in pecunia numerata quid si dareturval frumentura pro (margen drcbo.: questia>

7. aliqua re vendita loco pretil non dicitur venditio. Sed potiuspermutant io

8. val alicuis <sic> contractus innominatus. Itera debet esse cer—tun varbi gratia in aliquo carta nu—

9. mero ut pro decera vel viginti libras.§ Quid si pretiun conferatur in arbitriun

10. eraptoris val venditoris venditio est nulla ipso jure.§ Quid si contera— <margen drcho.: qaestio>

11. tun pretiun in tartiara personan, valet vanditio distingue autest nominata st

12. expressa persona aut non ast nominata nec exprassa si non estnominata non valet

13. venditio, si nominata iterura distingo quia aut illa nominatapersona arbitratur

14. aut non vult arbitran, si arbitratur valet venditio, sedquid si

15. arbitratus est plus quan valeat res vendita aut miaus serapervale t

16. venditio, sed debet raduci ad arbitniura boni viti videlicetpotestatis vel

17. ipsius judicis ‘¿el capitanel. Sed quid si non ‘¿uit arbitrannunquid

18. tanetur. Iterura distingue quia aut cautura est ilíl tertiepersone per pingaus

19. val pez- penan aut non cautura est el si cautura est si pez’pingiflas ‘¿el par penan

20. tunc tenetur si autara cautun non est si non tenetur arbi—tren.

§ Ad tertiun21. quibus modis contrehitur venditio st contrehitur in scriptis

at sine scniptis.22. In scniptis quando agitur quod fiat mdc scniptura st 21V,

sine scniptis est23. quando nulla mentio quod mdc fiat scniptura et ista est ve—

non opponio <oppinioh Aliqul24. sunt dicentes contraniura quod venditio in scniptis in qua ex

se fit raen—

255

25. tic da non faciendo scripturam at sine scniptis ast in quaaxpresse fil

26. de non faciendo scnipturara.§ Quertura qualitar parficietur quelibet van—

27. ditio eV diciraus quod si fiat sine scriptis perficitur soloconsensu, sed si

28. fiat in scriptis non perficitun donec non est perfecta scnip—ture et a par—

29. tibus approbeta. Sed quid in isto casu si date sunt arre nun—quid tenetur

30. admictendo arras perficare contractura distinguendura est, quiaaut ven—

01. ditio contracta est in scriptis aut sine scriptis si sinescriptis tunc

22. est oppinio sicut supra dictura ast in instrumento arrarura, siin scriptis tunc

33. si partera aliquara penitet admictit arras, sed potest desiste—tena a perfi—

<Fiera de la caja de escritara:facto>

1. ciendo contractura usque quod scriptura e notario facte non esta partibus approba—

2. Va, post adfirmetionam scniptura non posset aliquara parterapermectere quara—

3. turacuraque adraictat arras-§ Exponitio verboruz contrectus primo dicit Ante—

4. nius qualiter propia nomine contrahentiura st rerura st testiuradebeant datarmí—

S. nani habuisti supra in instrumento arrarura dicit postee dediteV hoc verbura

6. dedit ponitur propia et impropie; propie quando <duplicado:quando> res trarisfertur Fu accí—

7. pientein que ed dorainiura et propietatera, ut hic in instrumentovanditionis.

6. Inpropie quando res non transfertur quod ad dominiura sed adpossessionem

9. ut ir> instrumento aphyteotico eV locatione. Vendidit id estrea pro certo pre—

10. tío dedit, quia si quis vendit dat pro canto pretio iusta su—en difí—

11. nitlonea.O Venditio est alicuius reí pro canto pretio datio, tradí—

dit12. ponitur propia ev irapropie; propia quando res tnansfertur

corporalitar ut13. vendo tibí librura eV trado in continenti. Inpnopie quando non

t renster—14. tun raenualitar sed constituit possidera suo nomine unde muí—

tis mo—15. dis traditur possessio ut mfra habebimus. St tradare id est

corporalen

r- r ti1¿ t. O

16. possessionem dara. tune propio et in perpetuum octima poni—tur, quia res eh—

17. quando venditur jure propio ut hic aliquando jure ephytaoticoe

18. menti eV recipienti et non stipulanti, quia stipulatio habetfien par verba

19. futuni teraponis ut patet par diffinitionera eius.§ Stipulatio est verborura

20. conceptio quibus, is qui interrogatur daturura facturura ve idquod interrogatus

21. est spondet.§ EV ideo bene dixit ementi et recipienti at non stipulan—

ti.22. Itera ementi refertur ad vendidit et racipianti ad dedit et

tradidit23. Ad habendura, de iure suppla ita quod ab eo revocan non pos—

sit,24. tenendura naturalitar et da tacto de iura teneat rara eV de

tacto quod25. sit missus in possessionem possidendura de iura et de tacto.

§ Perpatuo26. id est sine teraponis prefinitione eV hoc verbura habet locura

in rebus que non27. pereunt temponis prolixitate, sacus in rebus que pereunt ut

vestes etc.26. § Cura oranibus et singulis ad quid prosunt hec verba habebis

1 nfer ius29. val alios si torent dicit quia si contrahentes erravenint in

conf ini bus30. non sit error inter cos.

§ Accesibu.s eV egressibus dicit quia si ‘¿an-Si. dens habebat itar pen rara val doran val funduz vicini32. sui habebat eraptor.

§ Cura oranibus que habet supra se Id ast usque ad celura

FOL.4R

.

1. mfra se id est usque ad abbissum intra se Id est res coniun—tas ipsi reí ven—

2. dita intus ir> se, super idast terreas super dictara rara vendi—tau al tangentes

5. ipsam rara.O Quid ir> isla casu vendidí rara, nunquid orania que in ea

suní4. cadent emptoni, al distingue quia aul est prediura urbanun aut

rust icura.§ I.Jr— <margen drcho.: arbanun predian quid sil etc.>

5. banura est omne quod factura así ad habitationera hominura ut do—mus el turris.

§ Ru—6. sticum quidara est prediura, quicquid factura non ast ad habita—

tionea hominura7. ul así campus et similia, si así pradiuia urbanura tunc quicquid

esí Fu situra ai

257

8. cedit venditori, sed quid si in domo ‘¿endite sunt trabes dis-tingue aut

9. suní in site domul vandite aut non sunt in site si sunt doraul10. cedunt emptori si non sunt in site reí ‘¿endite sunt ‘¿endito—

ns, sed11. quid si sunt apportate causa mictendi in dictam rez temen

sunt venditonis, quid si12. grananiis distingue quia aut suní in sita rei ‘¿endite aut non

sunt Fu13. sita si suní in sita ut quia sint nuraerata cura ipsa re ‘¿el

quia sint de tabulis14. inmissis in murura dicte rel ‘¿endite cedunt in dictara ‘¿endi—

tionera, si non15. sunt in sita ut arcila in quo raictitur frumentura non cedit in

venditionea.16. § Quid in tebulis distingue quia aut sunt apportate de novo

aut causa17. ponendi ‘¿el causa non ponendi in dictam rein non cedunt in

vend it lonera18. quid si erant de dictam re et erant deponite de domo distin-

gue quia aut19. eraní deponite causa non reponendi eV tunc non ceduní in ven—

ditionera aul20. causa reponendí el tunc cedunt in ‘¿enditionera.

§ Quid si est rusticura prediuz21. nunquid ceduní ‘¿enditioní ut arbores distingue1 quia aut ar—

boras sunt22. incisa eV tunc non ceduní in ‘¿enditionera, aut non sunt incisa

et tunc cedunt23. in venditionera.

§ Quid si sunt ‘¿allí ‘¿el pali nunquid cedunt in ‘¿en—24. ditionera distingue quia aut suní apportati de novo aut sunt

de dictara25. re alavati, si sunt apportati de novo ‘¿el causa ponendi val

causa non po—26. nendi in dictara rara non ceduní in dictaz venditionera, si

autez sunt de27. de <4> dictara re elevatí iterura distingue quia aul sunt

elevati causa rapo—28. nendi el tunc ceduní in ‘¿enditionera, aut causa non reponendí

eV tunc non29. cadur>t in vendilionez.

O Quid ir> pisscharia nunquid pisces ceduní30. in dictan vendilionez et dicimus quod non quia quera ad zodura

pullí non ce—31. duní ir> venditionera domus ita pissces non ceduní Fu venditio—

nein alicujus02. rei.

§ Quid de segele distingue aul setes sive frumentura sertura33. est et tunc cedit ‘¿enditorí aut non est sectura <sic> el tunc

cedit emptori34. et idem iuris así de ‘¿inca plena uvis, quia aul collecte suní

de ‘¿inca

258

1. aut non suní collecte, si sunt coNecte cedunt ‘¿enditori, sinon suní collecte

2. cedunt emptori.§ Quid de sterquilino id esí da fimo nunquid cedit ‘¿endi—

t ioni3. distingue quia aul apportatum ast causa inpingnandi dictaz rara

vend i tea4. aut causa deportandi ad alium locura ‘¿el fundura si causa in—pingnandi dictara

5. ram cedil. Si causa daportandi ad aliun locura non cedit enipto—rl

6. seraper nota si contrariura actura non sil inVar partes quia tunepacte observa—

7. rentur unde versus.§ Quicquid plantatur seritur ‘¿el hedificatur.§ Omne

8. solo cedit redices si temen egit.§ Omnique iure eV actione ista esí quedara

9. clausule generelis que multum oparalur el possuraus ponera duoexampla que

10. clauduntur sub lila clausule st primura así quod si habet iusducendi quod

11. per funduz ‘¿icini et einptor habeat, sed esto quod si daPnumerat datura

12. in rara ‘¿enditan quod sicul venditor poteral asare actione legis aquilie

13. ita et eraptor possit asare etiara si ‘¿enditor incepissetagare. Eraptor potesí

14. par-ficare ludiciura quanlumcunqua non sit habite mentio miarpartes el plura exez—

15. pía posset dan.§ Pro pretio etc. Nota quod pretiura solat apponi tribus

modis16. in contractu: Primo modo si solvitur el connuraeretur corara

notario el testibus at tunc17. ita dices quod pretiura dictus eraptor dedit sol’¿it ac connune—

ra’¿it corea <margen izdo.: nota quando non est opus apponirenunciado non numerale peculio)

18. me notario et testibus rescriptis el non expedil quod ponaturrenunptiatio non

19. habití el non soluti et connumerati pretil, quia satis esícautun eraploni post

20. quera solura coran notario el testibus.§ Alio modo solel apponi scilicet quando pretiura solvitur

21. el non connumeratur ul quia detur ir> sacculo ‘¿el in parassideval Fu a (margen izdo.: nota)

22. acervo el tunc ita así dicendun, quod pretiura dictus empiordedil et solvil

23. coran me notario el testibus. Rescriptis in uno sacculo ‘¿ciacerbo ‘¿el para—

24. side pro ut dictus vanditor confexus el conteptus fuil tantaraa sse

259

25. quantitatez exceptioni sitj non date at non solutequantitatis ‘¿al pretii omnino <margen ízdo.: quando renuncíacio

predicta así apponenda>26. renunptiens.

§ Tartio modo solal fien quia ‘¿enditar confilatur pretiurahebuissa

27. el lunc dices ut habas in forraa ponendo renunptiationera.§ Quia <margen izdo.: ponitur chaD alio modo>

28. ram se dícti empionis nomine alce.; Mc debemus vidare tríapunta:

§ El primura29. así quid así possesio.

§ Sacundum aliquos modos al non oranes quibus datur pos—30. sessio.

§ Tartiuní quasdara formas.§ Ad primum quid así possessio el <margen izdo.: quid sil

possessio)31. dícitur quod possasío así corporalis reí Iretantio <5> corpo—

ns eV aními al22. luris amíniculo <sic) concurrente par illud quod dicil datan—

tío lamen valet quanlura33. possessio, unda qui datinal sic possidet in ea quod dicil

corporalis rai

FOL.SR

.

1. debatís notare quod de solis rebus corporelibus datur posse-ssio. Sed da incor— <margen dcho.: de quibus rebas posaesio de—

lar)2. poralíbus non unde sola corporalia vidanlur possideri. Incor—

poralia autara3. non dicuntur possidari sed qul possidari, nota quod corporalia

suní que possunt vi—4. dan ‘¿el tangi incorporalia aulera suní que ‘¿ideri ‘¿el tangí

non possunt, ul sunt <margen dcho.: corporalia suní que videripossant val tangí incorporalia par contreriun>

E. iura el echones. 11am sarvitus, que así ser’¿itus ul cura Pa—cisschor cura 1¶ertíno quod

6. non debeat domura sun elevare in altura dando sibi cerlura pre—tiura ul do— <margen dcho. quid su servilus>

7. mus sea non officielur lurainibus, in co quod dical aminiculoid así fevore.

8. Itas dicil corporalis íd así quod coz-pone poasideal el su Fudicte re ‘¿endite

9. val quod recipial pansionez ‘¿el fruclus. llera dicil anirai idasí qu.od credal ram

10. a ‘¿aro domino habana quod ab ea possideal eccipí non possitres assa val fur—

it. uvera val prediui~x rainonis ‘¿el similia que non possent aliene—ni, quia tunc

12. non possidena videtur el quia tunc non prascniberatur necusucapenelur de celano.

13. 11am dicit junis hoc así quod non habeal ex legitime cause,el quod ras sit taus

260

14. quod possit alienan eliquos modos el non oranis quibus posse—ssio traditur.

is. St dicitun quod hie sex modis habamus:§ St primus así quendo tredilur

16. corponalis possessio.§ Secundus quando possessio datur par oculorura ‘¿isura.

17. § Tertius quendo possassio Inaditur par claviura dationas.§ Quantura pez’

18. ‘¿erborura confexionas ul quia confitetur in contnactu se dicílemploris nomine possidara.

19. § Quintuz suando amens ex aliqua causa legitime possidebat ulex cause

20. commodati ‘¿el ex causa sutui ‘¿al elia quecusqua el tunc itadicitur suez rara

21. dictus eniptor adcio <6) vanditore habuanal ex causa como—dell val deposlíl

22. ‘¿el mutui.§ LI sextus el ultimus así par reslitutiones instrunianíl

‘.xt quia dicentur23. ile iii contractu culus rei donete. Instrumentus eníplionis

dictus donetor dicto donatario24. tradidil ac dedit.

§ Promiclans diclus ‘¿auditor etc. Islud quintura capiluluz25. habat trie pacte in se.

§ St priraura así quod proraictil quod nullera questionas mo—vebil (margen dcho.t quid venditor promíttere debel>

26. emplori de dicte re nec sovabil consentid.§ tu secundo ponitun quod dictera ram

27. deffendet legitime.§ In lentio ponilur quod hababil dictaz ‘¿anditiones

28. fírmara al ratas. In duebus partibus nichil notatura así el itaexponuntur

29. verba sicul lacaní.§ tu larIje aulas diciura así autoniQ9ara el dissbrigara

nunquid30. intelliguntur sicul locuntur el quod ‘¿enditor dabael iudjcio

1 nteressa21. el dicimus quod non quia aliten intelliguniur quera loquenlun,

quia inlelliguntun32. quod nisí eraplor fecenil novas que de iuna tacare debel, ‘¿au-

ditor non tanelur <margen dcho.: nota>33. que novara hababis mfra in conlraclu contineníl pacía ‘¿elda

utilia. Quid si34. empior enuntiavil vanditoni quod lix arel sola siM da re

‘¿endite al35. dlxii quod debaral aus dafendere al ‘¿enditor non dafendil cuz

nec

FOL . 5 y

1. emptor se defendil et ita admictil <sic> rara nunquid venditontanetur siM redare pratiuz

2. el ad intaresse al poenaz el dicitur quod non quia non ‘¿idaturadmisissa ob malas

261

atabal contra ageret de jura sed de tactoquid‘¿andilor lanalur amploni ad pretiura redan—

O. ceusara quera hebuenil sed propien sui ebsentiem.§ Quid si oblinuil in causa expensas

4. quas fecil nunquid lanatur al satisfacena ‘¿anditon eV diciturquod non presummi—

E. tun quod illa quidiclaz ram essa, sed

6. si admisíl nunquiddura et ad póenam

7. el ad interese el dicitur quod si emplor tacit ea da jure quetacare dababel

8. quod sic, sed si defeclí ir> aliquo dicitur quod non tenetur ada-l iquid.

§ Sub panara9. cenluní librarura etc.; ir> isto sexto capitulo ponuntur tnia

pacte scilicet pene dapnorus10. et expansaruz rafeclio al bonoruz obligatio. Sed quara poni—

tun in fine11. quia semper debet poni post evictionen, quia nisi evictio tel

saqueretur islud12. capilulus non habanal aliquid operan.

§ Quid si pena apponila así simpliciler13. nichilo abiaclo <7)nisi duplí lunc pena rafantur ad

el pretiuz compu—14. talur ir> illo duplo

§ Quid si alectura15. slimationls dicte rei

dicte tal, isxnc16. pralius computalun ir> exstlraat

§ Quante pena potasí apponi17. al distingue quia aul apponhtur

si rasspec—16. Viva id así pan

resspactum ad pral19. el ad ‘¿alorez re

ponitur determi—20. nata Id así

eppofli polasí21 . sespar note

lera 1

pral iura

duplí ex—cxl imanto mal ioral ionis

1 onez.ir> contracturasspeclive aul delenminata

‘¿el triplo.así sub panaralunc babelur

Iniplura ‘¿al duplura, quia isla noraina habenti urai non potest excederequ.atnuplumpene, sed si

sub pena dacen ‘¿el viginil libz’as tuno ponliur ciquanles visquod ‘¿alaní pena sílpulationa quia aliter non ‘¿a—

22. tII.—[nstrumentu.m piarían venditorun et planan enptoram. Ru—brica.

23. CIrce hoc instz’umentum debemus videne quelluor punta:§ El pnimuz ir> quo difarel

24. istud instrumantura a supanloni et diferí Fu tribus soilicelin contrahanlibus quia sunt

25. pluras vanditoras el pluras emplones. ítem in rebus quia suníldc plures

26. ras. ¡tezsolenduz así

27. tribus modjure

ir> lunibus quia vendunlun diversís iunibus ad quodquod

is ‘¿anditu.r oranes ras de mundo, val iure propio ‘¿al

2E2

26. condilio val luna sub incarto.§ Secundura quare ponitur in primo capitulo sed

29. in quinto boc verbura solidum ut dicatur Antonius al PhylippuseV

30. quilibal eonura in solidura eV dicitur quod non debel poní quiacus hoc sit quod res

31. sil corponis quilibel babel madietatemrel quo ad dominiura elpossessionem argo

32. quomodo possat plus quain habat ibi iunis trasterre cura inlegibus dicetur.

§ Nemo33. plus lunis Fu alterum iras-ferre potesí qu.am ipse babet. In

quinto autaz capitulo34. ocume ponitur quia unusquisquaobligatun in solidura ad rara

dafandenda

FOL.6R

.

1. § Tenliura quid si non epponeretun lus culus esset el raperire—tun conditia nunquid

2. ‘¿enditon tanatun ad aliquid amploní al ‘¿idetur quod non quianjchil acturi así

3. Fular eos at dicitun quod tanetur ‘¿enditor ad interessa queest cause, al causeasí quia

4. dicuní legas. In ipsius arbitrio fuil lataz apenlius conscri—bara.

§ Quantus5. quere lus quera apponilun in pracedenli capitulo contractura inpninío capitulo eV ir> isto

6. Fu secundoel dicitur quod Fbi non ponitur nisi une ras el itaillud ius non potesí

7. referni nisi ad 111am rení solas. Sed hic ponuntur plures rasel diversa tune

8. quibus ‘¿anduntur. St ideo si ponarelur ir> primo capitulo nas—cinatur cui ral

9. nefarenatun ius propiura el cul lus condiliura. St ideo bana fe—cii quod lusle rara

10. ponitun lus quo ‘¿anditun etc.

10—11. 1111.—Insírunentan enptionis facte ab uno pro se vicen elnomine fratis sai enentj..

11. Cinca hoc instrumentuz debamus ‘¿idere12. qualtuor punta:

§ St pniinum quid acquinitur illi qul erarail.§ Secundura quid ac—

13. quinitun illi cuius nomine eraminlur.§ Terliuni quia hlc treclatur da de—

14. cima ‘¿idearaus quid sil decima.§ Quantuz así quotuplax así dacima.

15. § Quintuz unara queslionera.§ Ad pnimura quid acquirilun araploni eV ecquinitur posses—

16. sto dosiniura el actio possessio acquinitur illis sodis quos

263

supra hebuimus.§ Do—

17. miniura acquinitur tribus inter’¿anienlibus. Scilicel quod in-lervenial iustus titulus.

§ Secundura18. quod ras tradetur.

§ Tantiura quod pretiura solvetur acquinitur atiera echoquod si res

19. tuanil avicta babel actionara contra ‘¿enditionera.§ Ad secundun quid acquinilur iIli cuius

20. nomine esitur el acquinitur possessio el dominiun, possassioul quia ven—

21. ditor constituil se ipsius absentis sicul el presentís nominepossidere unde.

§ lila possidet cuius nomine possidatur dominius acquiri—tun sibi quia

23. tratar stipulelus así pro se al nomine al ‘¿ice ipsius. AcVionon acquinitur

24. quia non contraxil cum vanditore, sed así ita confixa hossi—bus stipulatis

25. quod ab ipso sapananí non possil eiiam adío nisi mIar con—trehentes non ecquinitu.r

26. sed quid si pens illius ebsentis fuaral avincla nunquid agalcontra van—

27. ditorera et dicitur quod non quia nullem babel actionez contraaura cum nunquara contra—

28. xerit cura ‘¿enditare. Scgo absens edmictel pantera suaz al di—cilur

29. quod non quia potasí egare contra fratez suum qui erail el fa—cera sibi cadi actionera

20. quera babel contra ‘¿enditoraní el ipsa traten tanetur sibi cre—daca actionera.

§ Ad31. tarlius quia bic traclalur da dacime videamus quid sil daci—

ma• St32. dacima así osniura bonorura iuste ecquisitorum pans Deo debila,

dicil al33. pars decima id así quod de decez parlibus dacima pans debetur

Deo. ítem34. osniuraz bonorus iusle acquisitonum secus si in iuste ecquisi—

la sant, quia

F0U.6u

.

1. Deus nor> vulí pariaz da mala acquisitis, debita dixil quia de—batur solas

2. sodo Deo ‘¿el ‘¿icario Dei al nulli alie persone nisí epparentiacor>cassura fuanil alicui

3. pnivate persona.§ Ad quentuní quotuplex así decinia al así duplex scilicei

par—4. sonalis que dabeVur ax persona ul quia de decez diebus, noves

laboral sibí el uno5. dic Deo. Raelis así que debelar ex re videlicel ex -fructibus.

5Á4

§ Quintuz6. ‘¿idelur quod Mc smI duo contraria al pnimura quia in primo

capitulo ponitur quod ven—7. dilur iuna propio. In secundo ponitur quod dabentun dacimeergo videlun

8. quod sil lus conditiliura. El dicilur quod non sunt contraria,quia ius primuz

9. bene ponitun Mc, decime autaní non así ius condititius necservi tus

10. quia da omnibus rabus de mundo debenlun decima, tnie autazprecedan—

11. ha. Instrumanla par sax capilula dividuntun.

Y.—Instrumentum venditionis lacte a minore12. 1-lic nota saplaz punta:

§ El primuz de quo minore ¡dc inlelligalur.§ Sacundura

13. utruz ipse possit alienare rara suez.§ Tartiura utrura istud insínuraentura

14. ‘¿alael.§ Quartuz quia hic Inactatun de servitute ‘¿idendura así

el iqua15. da sanvitute.

§ Quintus utrus fideiuxon quí fideiuxil pro sinore te—16. neatur.

§ Saxlum si raslitulo minore restiluetur fidajuxor.§ Sapli—

17. muz queliten forme fidaiuxonis apponelur in instrumento.§ Ad primum de

18. quo minore inlelligatur al intalligitur da pubene quia iuratal sacra—

19. santus minonis non preíudicat nisi pubeni.§ Ad secunduz utruz possil alienare

20. res suas al distingue quia aul ipse babel curatonez aul nonsi non babel

21. ilarura distingue, quia aul vulí alienare ras que servandoservan possunl

22. aul res que servando ~en’¿eni non possunt, si ‘¿uit alienareres

23. que servando servan non possunl, polasí al ‘¿elat venditio,si valí elia—

24. nare res que servan possunt. llanura distingue quia auli níeveneraní

25. ea que dabení intarvanire de iure in alienatione nel sinonisel lunc

26. ‘¿alel alienalio si non inlen’¿enenel non ‘¿alal alianatio. Sedad

27. hoc ul ‘¿aleal iunal in contractu al tunc opanabitun tnie fa-ci al contractuz

28. ‘¿alare qui non ‘¿alebel el pnival ipsum restitutiona al ponilipsum loco

29. meionis vigintiquinque annis. Si aulas babel curatora itenus

265

distingue quia30. aul conínahil cus ipso cunatore aul cuz extraneo, si cura ipso

curatore non ‘¿Cal31. fellil tasen querido iura’¿it ir> contnactu corporaliter el qu—

ando inlenvanil consensus32. concuralonis. Sed temen si deceplus así raslituilur. Sed si

iuna’¿it pni—33. ‘¿atur restituí lona. Quid si contrehil cuz axínaneo ileruz

distingue34. quia aul contrehil auctonilale curatonis aul sine si sine non

vale 1

1. ipso iuna sed si lunavil in conradtun duo facial contrac—

2. tuz ‘¿alare qui non ‘¿Cabal al pni’¿atautem babel

3. curatorera itarura distingue quia aultora aul cura extraneo

4. si cuz ipso curatora non ‘¿alel, taUcontrectu corponalílan

6. el quendo intarvenil consensus alíanman si dacaplus así re—

6. stituitun, sed si iuna’¿it pnivatun rtrahil cum exíneneo

7. ilerus distingue quia aul contrahilaul sine si sine

8. non ‘¿Caí ipso jura sed si íuravit 1tus oparatun, duo

9. scilicat tacit contractura velera quirestituhione si

10. cuz auctonitata ipsius curatonis itcontrahil elia—

11. nendo res que ser’¿andoservan nonalienalio, aul e—

12. llenando ras que servando serven p

u tunc sacramantum opera—

cuz rastitu.tiona, si

contrahil cura ipso cura—

it temen quando iuravit ir>

ius concunatoris, sed la—

estitulione. Qui si con—

cura auclonitata curatonis

n conlnactu Vunc sacrasen—

non ‘¿alebal eV pnival aura

aruin distingue quia aul

possunt al tunc bane ‘¿alel

ossunl el tunc iterura dis—

que de

al tuiic

iune intent’enire debení sciljcat legi

bana ‘¿alel elienetio, si non inVar

lingue quia aul13. inlenveneruní ea

time cause. El iu—14. diciale decretura

vaneriní non ‘¿Caí15. allenatio.

O Ad tertiura utrurara instruaantum ‘¿aleal al ‘¿idetun quodnon prima

16. fecie quia alienevil ram quez servando serven potesí el nonintarvenil legitime

17. causa al iudiciale decratuz el dicilur quod ‘¿alel ocume quiaiunevit ir> contnaclu, el

16. saenamentuz operetur hic duo, scilicat LadI ‘¿alare contrae—tus qui non valebal el

19. pnival aura nestitulione.§ Ad quentura quia hic Inectetur de sez-vitute

20. vidanduz así aliqua da sarviluta. El así sciendus quod quedara

266

servi tus21. dicitun ruslica el quedas urbana. Ruslica esí que dabetur

rusticis pce—22. diis ul suní isla llar eV actus et ‘¿la et pecudis ad aques

pulsus23. arene fodiende eV calcis coquanda quid iunis da istis. Quid

babet24. ille qui babel solura modo itan. El babel lus quod potasí me

ipse solus si ‘¿ulí25. ducere soliura sanulenara non potesí el que polesí portare

landas nec ducere26. cunrus nec ‘¿egetiluluní. ¡líe aulera qui babel aclus babet

omnia isla scilicet27. quod potesí cus solio ira menutenere. IVes potest portare

lanciera non laman rectara,28. sed tasen non potasí ducere currus nec lapides nec lingua.

<6>§ ¡lía aulas

29. qui babel viern babel omnie ed plenus supre dicta at potesíportare lanciain rec—

30. tas el ducene cunnura el ducere lingua <sic> al trabas, sed inaliis cesura

31. ponere scias, sed palitun quomodo debal esse ampla el islavia concessa.

32. El distingue quia aul así expressura mían partes quosodo de-bat esse

33. espía el lunc observalun quod actura así mIar parles, eutnon esí expressum

FOL,. 7 V

.

1. el tunc in directo dabal essa octo padun al in naufraclo seda—cii pedus,

2. sed petilun par quera partera tundi dabeal babera ‘¿las. El dis—1 ingue

3. quia aul expnessura mían partes unda viara babera debael eltunc ob—

4. servatun quod aclura así míen partas, aul in aliquera contra—hentius al tunc illud

5. ad huc obsanvatur al si in sílpulentara conimissum así potasíhebare unde—

6. cuzque ‘¿uit, sed si in concaderis coraraissum así debel retinareel babera viera

7. undecuraque vulí concedens. Sed quid si dictus nichil así elpotesí undacuraqua

8. vulí slipulans. Sed laman vias quera capil non potesí diside—re~ Nota tasan

9. quod pradiura urbanuz dicilun quicquid factura esí ad babitalio—nes hominis.

10. El eius servilus suní isla slillicida colligendi, altius none levand 1

11. el iingnura inraictendí.§ Ad quintura utrus fidura qui fideiuxiV pro mi—

262

12. nona taneatur si amormi non

13. tanebatur civilitar elnec natunaliten

non tenalur

natural i ter

14. nec civilitar si civililer elfidatuxor uV así

15. pubes quia cucalones non babelamor ul

16. proxisus pubenlati lunc fiduralitar si non

17. obligatun nec naturalilen nec civilitaiuxon non obli—

18. gabitur neo naturaliten nec civilitar,obligalur amor

19. natunaliter Vantuní obligalur tidaiuxorter notatura

20. así in inistituta <9> quod quando fideel civiles obliga—

21. tionení sisul ‘¿el naturales lamen babelita obli—

22. gatur naturaliten al civililan.§ Ad saxtuz utrura restituto minore

23. lualun tidara el distingue quia aul iB

el distingue quia aul

aul natunaliler tasan,

nelureliter tenetur si

• Si naturaliter tasan

obligatur naturaliter

nor e

tana

al ci

1 le

aul

1

tun

vi—

r tunc amor tunc fide—

que ast causa quia si

natunaliter el ci’¿ili—

iuxor invenil naturales

ubi tirmet pedem el

nasli—a amor contraxaral ca—

lliditete el—24. lanius contrahantis el Vunc reslituto minore reslituilun fi—

den, aul non contre—25. xanel calliditata contrehentis sed sue, el tunc regular ras—

titulo minore non26. reslituitun fidaiuxor. Regular dictus así quia falliV quando

amor se—27. tisdadit in judicio pro dafendendobaria aliculus absentis ab—

senuis quia in iudi— <margen dcho.: nota>28. cio nerao dicitur idonaus ad solvenduranisí satisdel. Itas

quando adí—29. vil haneditateracnedensipsas asse locuplectaz promissasol—

vare un30. credilonura al dedil tideiuxoram. St ita ir> istis duobus casi—

bus31. neslituto minore rasliluitun fidaiuxor, el casus spacialas

sunt el hoc32. así quia quandocunquarestituelur ir> islis casibus sinon al

fideiuxor temen33. semper creditor qui agebal coníne minoren babel negressus

sibi resez-velos

1. contra principales dabiloras.§ Ad septimura qualilen epponi possit fide—

2. iuxor in instrumento venditionis. El epponi polasí tribus mo—dis:

§ Uno modo3. quod vendil taraquas principales ul dicatur Painus al lohanes

daderuní

268

4. eV vendiderunt etc.§ Secundo modo quod ponatur in quinto capitulo ul dicalur

E. proraictansdictus ‘¿enditar pnincipaliter el tiantinus tidaiuxo—rio nosine

6. pro dicto ‘¿enditare etc.§ Tertio modo ponatur in fine inslrumenti ul

7- Fu instrumento apponilum así.§ Nota islud instrumantus dividitur in perlas du—

6. as principales: Prima pars dividitur in sex capitule scilicatprimus capilulum

9. contrabanliuní reruní vandilanura pretii, tradilionis raruz, pro—inissionis de le—

10. gluma defensione el pene cum dapnorum refectione el bonorusobliga—

11. liana el sacramenil positione. Sacunda pans incipil pretereaeV dividiVur Fu qualtuor

12. capitule:§ El primuz así constilulionis fideiuxoris.§ Secundurapromissionis.§ Tertiun

13. pene cause daprioruz el axpensarunínefecliona el obligationabonorum-

§ Quan—14. tuz renunptiationis.

VI.—Xnstrumentam venditionis reruz venditaran aliqaibas abia—centibas.

15. Hie ‘¿idare dabenius duo:

§ Pnimuní quid si non expnimeralur in van—16. ditiona orius eV domuncula nunquid cedenení ‘¿endilioni al

disslin—17. gua, quia aul lampare venditionis venditor polaret uti illis

rebus18. id así orlo al domunculasine domo ‘¿endite el tunc non ceduní

vendilioni19. quena apponile suní murus al Androna postquam ceduní tribus

casuis:20. § Pniraa causaconplacendi eramenti.

§ Secunde quia magis timentur expnassa21. quara tacita.

§ Tanjo quia si evincenetur sibí el non asset exprassenon bebe—

22. rení acIonera da evictione contra ‘¿endilores.§ Secunduzasí notebile quomodo

23. primo debes ponere ram maionam que ‘¿enditun al inmediataalias et

24. dare confinas omnibus simul. Sanies huius. Instrumanlus divi-ditur pan sex capitule

25. sicul al pnisum instrumantura.

2C9

YII.—Instrumentum venditionis rei concessionis iuris cui con—dicHo debetur.

26. Mit nota dues quaslionas:§ Pniraa utrura illa sanvilus cederet ‘¿en—

27. ditioní si non expnimenatun el dicilur quod cedaral argoquena apponila así al

28. dicitur quod tribus de casuis:§ Pniraa cause complacendi eraptori.§ Secunde quia

29. sagis tinianlur axpnassa quara Vacila.§ Tertia eV verion quia si isla ser—

30. ‘¿itus e’¿incerelur emptoni el non fuissel axpnessummiar con—trahentes

31. non habarel eraptor acionera contra ‘¿enditorara da evincliona.§ Sacundus quera

32. apponitura así illud pactuní accidenlale- El in supan etc. nun—quid sufti—

33. ciel ditera dedil vendidil el Iradidil cura servilute que da—betur ipsi cal

FOL.8V

.

1. ‘¿endite el dicitun quod non quena quia sicul in elienetionerei corponalis

2. suní inie nacessania ad hoc quod dorainium ecquirelur ipsi rai.Ita tria suní

3. necessenia ad boc quod rei incorponalis dosinius ecquicaturscilicet quod sil la—

4. gluma causa, el quod fiat lucís cessio, al pretiura solveturaliter dominiura nei

5. incorponalis non acquinitun. El nota quod hoc instrumentus dividitun par sex capitule

6. sicud el priraura.

VIII.—Instrumento venditionis pro indiviso. Rubrica7. 1-lic nota quinque quesliones:

§ El pniza así utrura lelis res corponalis ‘¿idatur8. corporalis ras al dicilun quod sic, quia nichil tez congru—

ura así que, voluntatara9. domini obsen’¿ene ‘¿olantis res suara in alienus trerisferra.

§ Secunde utrura10. ipse teneatur vendare citius consonli quera alii el dicitur

quod non.§ Tania

11. quelitan deben apponi confinas, el debaní apponi confinastolius rai

12. corponalis.§ Quería videnlun quod smI contraria quia dicitur cura os—

nibus el sin—13. gulis que mfra predictos conlinantur confinas. St dicitur

quod nesíringitun

270

14. pan clausulas spacialeni cura dicitur ad quanlura ad ipsera pan-lera ‘¿enditas

15. pro indiviso spectel.§ Quinta así quod debel exprirni quenta venditur

16. si dimidia val tedie pars ‘¿endalun. Quia pars indistinta prolate

17. dimidia intelligilur.

VIIII.—Instrumentum venditionis pro diviso. Rabrice18. Circe instrusantura pradictura duas quasliones videre

debemusPrime in quo

19. predio babel locura isla contrectus, el babel locura in prediisurbe—

20- nis al non nuslicis quia nustica predia incontinenti quodsunt divise el

21. rnissi suní lenniini qualibel pecs así fundus par se, sacus inurbanis

22. quia quanlocuniqua smi divise el sissi sun termini non ‘¿oca--tun nisi doraus

20. pan se doneo raunus non así -fectus in medio. Secunde así notu—le quomodo

24. debel exprisi quera pantera dat sibi el baria determinan panleí itudi—

25. riera entarionis el poslanioris feciendí el pan terrainos mmi—5505.

25-27. X.—Instrumentum venditionis factea a procuratore de repan est propia et pan condititian.

26. Hic tria punta dabasus videra:27. § Priraus utrura procunetor possil26. alienare rara domini el utrura tanealur habana ratura.

§ Secundus quol29. modis eddici ius in conlnactu.

§ Tenlius dues quesí iones:§ Ad pniraus

30. potesí alienare procuralor rara dosini. El distingue quia aulasí specielis

31. personaad benc res vandandesel tunc potasí alienare eV do—minus tenetun

32. ratera babera elianalionara, aul así genanalis, si así genere--lis llanura di—

33. stirigue qui aul babel libberam aul non, si babel libbanani di-ces

dans

1. § Daris aides plenas el libbenam polaslalera etc-, lunc potasí

2 71

allanare <margen izdo.: nota quid operetur in mandatun istaclausula dans etc.)

2. el dominus lanelun habece ratera, aul así sine libbene, al luncnon polesí

3. alienare quia dorainus lenalur hebere ratera. Nota lamen cuiusdatur libbere quia

4. huius libberani polesí tacare oranie que polanal dominus al do—minus tenalun babera ca—

5. 1am, non tazan panraictitun ai dilapidare bone dosini, sed quidsi res

6. a procunalona así evicta contra quera polasí agera emens daevicliona el di—

7. cilur quod potasí agane contra quera vult scilicai contra pro—curatorera val contra dominius

8. rei nunquid polasí eclani Valiter insínuníantura quod non tenca—tun procureton de evic—

9. tiona el dicitur quod sic ul fiel pan pactus expnessum inVarpartes ul

10. habas infenius nolulaz. El ¡dc nota quod ille qui consiilui—tun procurator

11. ecl elienandura ‘¿el se obligandura, debel sibí cavare a quo iris—Viluetur utrus

12. sil idonaus ecl solvenduraquia si non essat ydonaus ecl salven—dura

13. eraptor aganel contra procunetones de aviclione el procunatornon possei agere

14. contra dominiura rei quia excluditur pan lagera illara. Innanisasí echo quam

15. excusal inopia craditonis bac aulas dictum así quando se procurelor obli—

16. gal extra iudicitna sed quid si in ludido nunquid si senlan—tie leía fueril

17. contra pnocunelores lenebitun procurator el dicilun regulenquod non fellil querido

16. procunelon dafanderel aliquas sine mandato quia lunc lanalun.§ Ad sacundura quol

19. modis polasí apponi ius in contnalu el quinque modís:§ Pniraus iuna propio.

20. § Secundus iune condititio.§ Tantius iune sub incanto.§ Quanlus

21. para iure propio el pars luna condilitio al scilun que parsasí propia

22. eV que condililia.§ Quintus pens iure propio el pars iune con—

23. dititio eV nascitun que pars así propia el que conditia deluna propio

24. así axaraplan in pniso instrumento vendilionis, da iura coridi—litio

25. al sub incanio así axesplen in secundo iristruníentus pluniuraemplorus;

26. de quanlo así exempler in isla instrumento; de quinto asíaxamplen

27. in notula hulus insínumeníl.

272

§ Ad tentiurara quastio talis así queritur quid si non28. opponitura <sic> así lus eV reperitur condhlia riunquid tenetun

vend it or29. el dicitur quod sic, sed ad quantus así distingue, quia aul

vend i tor00. sciebat el iunc lenatun ad Votum interesse eV quena ¡mons21. aut nasciebal el tunc non lenelur nisi quanto minoris. Quid

si02. venditor ‘¿endidil iure sub incento al reperitur concilie

II

1. nunquid tenetur iterura distingue quia aut sciebal el tunctenelur ecl interesse

2. el quena minocis aul nesciebel al Vunc non tenetun nisiquanto minoris se—

3. nies huis instrusenii dividhlur in sex capitule ul supaniara.Nota quod insinumentus

4. procuralionis ‘¿al copia insinuata debal tradi espían quia nonsutticit dicere

5. ut patal instrumento procurationis etc., quia dicil quidntestus iunis. Si

6. in eliquo documento fiel manija alterius documenti non cradi—tun

7.PO

8.in

9.

illi documento in quo fil manija altenius dacumenti, nisi ap—ríe tunillud da qua fil sant lo ul Codax de edendo <10) autes si quis

al iquodocumento.

9—10. XI.—Instrumentum venditionisaliquo pro se et vice etram. Rabrica

10. Hic nota Iria punta:11. § St pnimura así si quis habel r12- dat illara solio absante, utrus13. al possil habana natura.

§ Sacundus quid ecquiratur procuratoni qui pro14. allano amii al quid illi cuius nomine eraitur.

§ Tartiura utrura taus15. res possil alienan.

§ Ad pnimuní quidaní16. absenlealienavil nunc17. possil babera natura eV18. illa res alienata eral

aul ex19. elia quacunquede cause si

sol jatata20. el alienal solio absanla cl

babera ratera21. telera alienationera regular

fellit in

hedificii domas lacte abnomine alicuias vel eliquo—

era corarauneracuní aliquo eVille sotius absaris tanatur

van—

habens rení cosraunassoliopalilun utrus sotius ille ebsarisutrura leneatun, al distingue quia aulcommunis ex sotiatate aul haradhtate

autes quis babel rara coramunes ex

icitur quod solius abseris tenelur

iter, reguleniter diclura así quia

273

22. casu scilical querido sotius prasaris altar fuit el expressacontnedixit quia

23. tunc non ‘¿elal ille vendhlio ex parte illius contradicenuis,sed ex

24. paría ‘¿endenlis optime, sed quid de pratio quendo ‘¿aid ex25. parle absenlis el distingue quia aul solutus así pnetiuni eV

lunc26. polesí petera ‘¿el agera contra solius ul del sibi pantera sun

prat i i27- aul non así salutus al tunc facial slbi cadi lus a solio

prop 1 en28. sua el palal amploni.

§ Quid si ras casraunis así ex hareditata29. el alienata así solio absenla nuncquid sotius absans potesí

al30. tenetun babera natura el distingue quia aul ‘¿ult habana ralus

el tunc31. patasí, aul non ‘¿uIt babera raluz al tunc non tenelur sed

quid da preVio32. si ratus babera vulí quod facial sicul supradiclura así.

§ Quid si res33. coraraunisasí ex elia quacunquede cause, ul quia eliqua res

donatur

FOL.1OR

.

1. duabus ‘¿el quia emuní simul al non suní sotii eV unus illonus‘¿endi—

2. dii islam rení altero absanle nunquid isla absenspolasí Habanaralura

3. si ‘¿ulí et distingue quia aul illa qui ‘¿endidil ‘¿endil nominesu o

4. el noraina sotil absantis el tunc si ‘¿uit babera natura polesíeV si non

5. ‘¿uit non lenetur. Quid da pretia si ‘¿uit babera natura facialul supra.

6. Quid si suo nomine vanditor ‘¿andidil tasen, al non nomine so—lii ab—

7. senlis riucquid patesí babera natura el dicitur quod non regularpan legaz

8. illara.§ Quod seo nomine gestura non así natura babera non possura

9. quid si ‘¿ulí habananatura al dicitur quod prodasí ampioni,quia ven—

10. cilio non valebei pro perla ebsanlis scilicat quad peniudica—reí ebsentí

11. sed e modo postquem‘¿uIt babera ratv.m ‘¿alel ‘¿endito at pra—iudicat

12. sibi pro parte sua, sed quid fiel de prelio el dicitur quodsi soluluz

13. así non polasí patana el idas iunis así si non solulura así elsi patel

14. non tenalur sibl clare nec ‘¿enditan nec araptor regulan dicturaasí quia

274

15. fellil quando ras assel prescripta ‘¿el usucaptaquia tuncquentocunque

16. suc nomine gestuní non sil si ‘¿uit habananatura polesí el re—cuparal

17. pretiura pan 111am lates qui in uno gravetur in altano releve—tun.

18. § Ad secunduraquid ecquinalur domino el quid procuratoni eldicitur quod

19. casino ecquinitun dominius el possessio; dominiura acquinitunquia inter—

20. ‘¿ananuní illa que de jura inlanvanira debení scílicetlegitime causepretiura

21. solvitur suo nomine res tradatur; possessio acquinitur quiatraddit

22. rení uno da sax modis ul habuisíl in notulis actio autera non23. ecquinitur quia non contrexil cus illo sed ast ita canfixa

bossibus stipu—24. lentis quod ab eo separan non polesí, pnocuratoni acquinitur

ecl io25- sed quid si res evinceretur cides domino nunquid possel ataca

contra26. ‘¿anditonasel dicilur quod non quid tacial el dicitur quod

non debet27. petera a procunatore quod cadat sibi echonas contra ‘¿endito—

res el pro—28. curalor tenatur siM cadena, quid si procuraton así absens

nunquid ista ad—29. miciel rara el dicitur quod non quia legas dant sibi utiles

ecl iones30. par quas potenil agane.

§ Ad tentiura nunquid laus ras potesí elia—31. nani el dicitun quod sic pan illas latera.

§ Nichil lera congruus32. así quera volunlatera domini observare ‘¿olenlis rera suara in el—

lerma33. tras-farra, sed nunquid ipse tenalur naquirare dosiniura el non

1 nventur

FOL.1OV

.

1. lete cautura Id así centus, sed colligilun par exeraplar quiaquera ad raodura

2. ephyteoticanius tenetur requinene aphyteotara ita el ista.

2-3. XII.—Notule que intervenire debent in venditione facta atutore de pupillari re.

4. Iiic qualtuon punía ‘¿idane clebamus:§ Pniraus de quo pupillo hic

5. intelligilur.§ Secundusquol suní necassaniaad ¡mc quod dicatur

6. pupillus-§ Tentiura utrus ras islius uinonis possit alienan.

215

Sacunduranon habeaní paIres quia si petras hebanenídicerentur

7. § Quartuz seniara instrumenti.§ Ad pnimuz da quo pupillo intelligitur

8. ci inlelligitun da infante quia hic ‘¿endil.§ Tutor, quia si essat pu—

9. pillus proxiraus infentia ‘¿el proxisus puberlail ‘¿endanal ipsasolus

10. el tutor consanuiral el sufficarel.§ Sacundun quol sufí nacassariaed

11. ¡mc quod dicetur pupillus, el suní mecassanieduo.§ Pnimum quod smI

12. minoras qualtuordacira annis raasschula el tesina duodeciraannis.

§13. quod

pueni al14. puelle.

§ Tenlius así utruní res pupilli possil alienan el15. distingue quia aul así ras que servandoservan potest aul

así res que16. servando servan non potasí si res que ser’¿ando sec’¿ani po—

tasI ragulaniten17. non potesí alienen regulan diclura así quia fallil in tribus

casibus16. scilicet

§ Quando in ille alianationa inlenvenenuní que de iureintervanire dabení.

19. § Secundus así quando ras así iusse alienan a testatore.§ Tentius así

20. quando minon iripetravil ‘¿aniara ab imparaiore de luce inlarve—ni re

21. deban Inie.§ Pnimura legitime causa que así quatuples scilicat debili

22. faneretitii ‘¿al elii quod cogatur ecl solvendus.§ Secundaquando

23. oppontaret constiluere dotes soroni.§ Tentie quando ‘¿ulí constituere

24. donalionara propter nuplies.§ Quería propten tasen. llera debel

25. iniez-venine secundurascilicat auclonites tutorisesse prasansal dabal

26. consenlina sine mnlarvallo.§ Tertiura debel intervenine scilicet

27. tudicis el judicis decreto debal sax§ Et pniraura así quod

26. sciat si así legitime.§ Secundura si así pecunia in armario-§ Tantiura

29. quod debal30. da quibus

§ Quantura31- scine si

§ Quinlura32. quod debel tacare subasten cura inlervallo.

§ Sextura quod dabel siena

decrelurai níarvenina

el debel

scire si sun res zobiles val animelia supar ‘¿acuapossit satisfiani pro isto debito.quod dabal

res isla que ‘¿endilun así utilior pro pupillo.

276

33. ‘¿enalis par viginti cias.

§ Quid si así res que ser’¿anclo servan

FOL.Í1R

.

1 . non potasítur tespore

2. alienarecongruo

3. el pupillus delenioraraiur§ Tutor tenatur pupillo

4. quod dapnificatus así pupi§ Quanlus serias al ser

E. dividhtur in ocio capitule:§ Pnimus est pcohami in quo debel Herí el sit

6. mentio omnius illonuní que debal tacana iudax.§ Secundura así contrahentiun.

7. § Tenliuní así nai ‘¿endite.§ Quentus así praiii.§ Quintus así traditionis

8. rai.

al dicilun quod polest alienare ipsa tutor eV tana—congruo

sine aliqua solapnilate at si non alienaral tampore

ex iudice.in eo Voto

1 lus.ies instrumanti

§ Sextuz así lagitima promissionis.§ Saptimuní así pena cura

9. daprionuní refactiona al boriorura obligationa.§ Octevus decretí iudicis

10. interpositio.

XIII.—Instrumentua venditionis facía a coumissariis aucto—nitatem habentibus a testatore.

11. Hic nota qualluor punta:12. § El pnimuz quis así cozmjssarius el quis fideicoiazissanius.

§ Secundumutrura coraraissanii possint agera contra heredas teslaloris si

legatorura salisfectiona.comraissani ibonis testatonis henadibus irivitis

voluní sol’¿ere pro§ Terlius utrura

15. possinl alienare de ‘¿elnon invitis.

16. § Quartuz saniena instrumanti.§ Ad pnimura commissanius así illa qul instituitur

17. e lestalora ecl lageta execulioní sandanda.O Fideicostissariis así

18. illa qui institulus así heras al poslea nogatus así pan fi—daicomsissura

19. quod dictain hanaditelaradabeel reslituana alíen. Nota lamenquod unus pro

20. altano colidía ponitur el§ Ad sacundura nunquid

21. contra heredessi ‘¿olunígular quod non fallil

22. tesan in tribus casibus:§ Pnimus esí querido lagale esset ed pias causes.

non así ius.polesí agaresol’¿ere comraissaniis el cl icilur re—

10.non

14.

277

§ Sacundus23. querido coraraissanius así in Paría coraraissenius el in parte le—

gatanius,24. ul quia dlxii leslelor lego tibi tantura tau tantuní el taN

tantura. St25. ecl hec axequenda talas coramissaniura raihi nalinquo ‘¿olans el

mandans26. quod dictus cosmissanius habeal querías ‘¿el tenias parima

osnius legelos27. tunc isla dicilur in parle legelanius al ir> parte cossisani—

us.28. § Tarlius cesus así si teslaton eidera commissanio licentiera

in suo29. testamento expnesse raliquid quia lunc polesí agene contra

heredera.§ Ad tenliura

30. utrus ipsi coramissenii posil alienare da boris teslatonis eVdicitur regular

31. quod non fallil tasen in casu scilicat quendo leslator ir suolestemanto dimixit

02. el dedil planera lical al libberara poteslaien¡ commissaniispossendi elie—

33. nene de bonis suis de quibus ‘¿olueniní quia tunc bane pos—suní.

§ Quar—34. tui» serias inslrumanui al series dividitun par saptara capitu-

la:§ St pnimura así

1. proheral.§ Secundus así contrahentiura.§ Tentiura cal ‘¿endite.§ Quanlura pralii.

2. § Quintuz treditionis.§ Saxtura promissionis de legitime dafansione.

3. § Saptiraura así pena cum dapnonus el axpansarura nafactione alobliga—

4. liona bonoruz.

XIIII.—Instrumeutua permutationis rei propie pro re conditia.Rubr ¡ca

5. 1-lic nota quinqua punía:§ St pnirawn quid así permutetio.§ Sacundus quendo

6. contrahitun.§ Tanliura qualilen contraitur.§ Quertura ir> quo con—

7. ‘¿enietun el ir> quo difierel cus instruraento vanditionís.§ Quintuní seniara

8. insinumenlí-

278

§ Ad pnimuní penmutetio así elicuius rai pro alique re ‘¿ica-ria pre—

9. síatio prasletio Id así delio ‘¿icaria id así ‘¿icissitudinanieid así sisilitudinania

10. alicuius pro aliqua re id esí quod debel dan res pro re elnon pretiura quia

11. non assat permutatio sad ‘¿enchIlo.§ Ad secundus querido contrahitur intanventu

12. ral. El nota quod si perniulelun res al non traditun non par—ficitur par—

13. mutatio. EV note quod in perrautatione peion así condichopossidentis.

14. § Ad tentius qualitan coninahilur el contrahitun de re cenepro cante

15. secus si carta pro ir cante quia non dicenetun panrautatiopropia sed

16. coniraclus elius innominetus.§ Ad quartura ir quibus convanial el diffanat

17. cura insírumanlo ‘¿eriditionis al convanul ir quatluor:§ El pnimura así quia sicut pan

18. ‘¿endhtionera habel echonas de avicliona contra ‘¿anditonara itapan penmu—

19. tahonera possum agene de evictiora.§ Ad sacundura quia sicul pan vandi—

20. tionara ecquinitur dorainiura nobis ita al pan pensutelionera.§ Ad lentius

21. quia sicul ir> ‘¿enditione corapatil radibilonia ita al in pan—muí al iona.

§ Quar—22. tui» quia sicul par ‘¿andilionaz quis usucepil rara ita el pan

penmu-20. taliones. El diferí ir> tribus:

§ Ir primo quia ir ‘¿endiliona así unus24. ‘¿anditor el unus erapior, hic ambo sun perraulanias.

§ Ir> secundo25. quia in venditione suní personaras el pnaiium, hic aul non

suní nisi persone26. el res.

§ In tenlio quia ‘¿enchilo perficilur solo corisensu penmu—talio autea

27. non penficitun nisi inler’¿entu nanura.§ Ad quintus ei dividitun pan duas

28. partes principales:§ Incipil prima pans e principio al dunel usque

29. ad quera ram. EV prima pers subdi’¿iditur in parlas duas:§ Ir prisa

30. paría ponulun unus perniutaris cura re quera penmutat cusconf i nibus.

31. Ir secunda parte ponitun alíen parsutar>s cura re sua curaconfinibus suis.

32. § Secunde pers subdi’¿idilun ir inia capitule:§ El priniura Iradilionis.§ Secundura

33. proraissionis da legitime de-Lensione.

279

§ Tanlius pene cus dapnorura34. el expanserusnafeclione al obligetiona bononura.

FOL.12R

.

1. XV.—Instrunentum rei partira perzutate et partim vendite.Hic nota duo notabilia:

2. § El pniraus quia res aaionis pretil dabel pracadarealias rasrainonis

3. pnaiii quia res debel pracedere pratius, el quia series iris—trusaní i

4. pnocadat tibi magis ordinale.§ Secundura est quia possuraus Lacare quod ant

5. totus panmuiationis ul dicalun dedil inadidil el parsuiavil al6. prosequendo usqua ad secundas perlera eV ibi ita dices. El hoc

nominal ira7. LadI pro una ‘¿mee posita etc. e pro caritura libras nomine ad—dii ionis el

8. prosequere formas potesí fien quod pars ant ‘¿endite el panspar mu—

9. late ponando sicul te docal fonraa presentis insínusantí el di—vid ilun

10. islud insínuraentura sicul aliud persulalionis.

XVI .—Instruueutum dationis ira solutua.11. Cicca insínusenlura prediclura sex punta pan ondinas sunt tan—

gande:12. § El pnimura utrura isla coniraclus dicetur nomirietus ‘¿al inno—

mi natus.13- § Secundura utrus creditor tenealun accipena ir solutura rara

‘¿allí14. ‘¿el nolil.

§ Terliuz qua echona agere potenil15. ram ir solulura si avincenetun sibí.

§ Quantura apud quod debel resanare16. insirumentura pnionis dabili.

§ Quintura unera questionaz.§ Sextuz seriera

17. instruraenti.O Ad pniraura al distingue quia aul datur res in solulus

pro18.

da19.

tus.

craditon necipiens

pecunia síniclo modo supradicla al lunc dicalur ‘¿enditio aultunpro alio debito quocunque el tunc dicelun coníratus innosina—

§20. el d

§21. cred

vi nura>

Ad secunduraicitur quod nonAliud pro alio

ilore solvi nontenanis caddene

quia quídam leslus iunis.inviluspolesí iranio si mutuo ‘¿mus <duplicado:

280

22. mihi el sic de similibus.§ Ad lenliura el distingue quia aul dalur res

23. in solulus pro pecunia sínicto modo supradicta al Vunc agelactiona ex ampti

24- aul dalur pro alio quara pro pecunia el tunc agal echonapnionis debiti

25. id así si dapositus fuil echona depositi eV sic de singulis.§ Ad quan—

26. tui» el dabal remanare epud recipientes res ir solutura instru—rae rius

27. iniegrus el tribus da casuis:§ St prime así causa heredus ul quia si dans

28. ir solulura morinelur heredas possent petera. Si isla necipi—ens ir solulus

29. ostandelun insínuinenlus dalionis ir solutura ir quo apperatquomodo lenebatur

30. ex causa Vali ul palel publico instrumento etc., dicení here-des si ir aliquo do—

31. cumanlo fiat manilo alienius docuraenli non cradalur illi do-cumento

32. ir quo til manilo nsj apportalur illud de quo tit meritio, eVita si

30. habuenil instrumanlura pnionis debili nepellal eos.§ Secunde rallo así propler

FOL.12V

.

1. debitoras quia si non hostendanel instrusanlus prionis debiticred llores post

2. pnius dabitura el laman anta clalionein possani accipera raradalara Fu solutura.

3. § Tania quia si ras evirceratun habel aclionara axcaptiodate fuil pro

4. re pecuniaria, si aulas ex elia quacunquababel echoneshabet ante

5. ex priori dabito, sed vidatun quod non sil bena pro illodel in solutus

6. quia si isla necipieris babel insinumeniura iniagnus debilitenil llanura

7. pelare, hic dicilun quod non, quia apponitun illa clausuleferius proplen

8. quara non polenit ilenuní pelare, que clausule debeblí reddise

9. publica daprati ir solutus.§ Ad quintura hoc inlelligitun querido suní

10. concordes, sed quid si non suri concordes apuddebeet

11. insírumantuní debili pnionis el quicunqua solatcarla ipsius dabi—

12. ti pnionis dabal hebete ipsara cartera.§ Ad saxtura series di’¿iditur par

13. sex capilula:§ El pnimuní así contrahentiura.§ Secundura cal dala ir solulus.

si

quas

qui

PO—

i n—

par

quera neraenana

notario pro

281

14. § Tertiu.m pro quo detur.~ Quantura tradilionis§ Quintura la—

15- gitise defarsiaris.§ Saxtura pane cura suis saquenlibus.

15—16. XVII.—Instruaentam venditionis solías dominií el pro—pietatis.

16. Cinca pradictura instruraentura17: ¡dc roía quod vidatun quia non sil necasse capituluz18. Inedhtionis cus madera non hebeal locura nsj rabus corpone—

1 ibus,19. sed ¡dc ‘¿enditur res incorporalibus res incorporalibus,20. quod ponitur res pro dominio, al dividilur pan sax capitule

sicul el pnimus21. ‘¿anditionis, non así ibi ‘¿aneto nisí in quedo capitulo Vra—

di t ionis.

22. XVIII.—Instrumentum venditionis ad caías defensionen in ca—sibas se obligal venditor.

23. Cinca insírumentura nr~dirtum taus ~ “ casu.s q ‘~

ram24. pro me nulla facía zantione de ma pro quo araebatur,25. sed suo nomine lamen, isla enipton ‘¿uit clare rara erapta michí

<mihi>26. pro quo arail ego rolo quia dico heredera tui val quicunque al-

ter posset27. raihi avircere. Emplon ‘¿uit mihí clara instruraentura eptionis

ego nolo28. quia dico heredes tui possanl accipana mihi el si ego ‘¿elles

uIt isla29. carla heredes tui dicanení iudici doraine Lecialis nobis

casI i tuiSO. cantes nostras el opponterat me rastiluere el ita non así

caul ura31. mihí. Isla emplor vulí raihi dorare siraplicilar al ir>lan vivos

ego

FOL.1SP

.

1. nolo quia dico talis donalio potesí revocan quinque de cesuisul mfra bebe—

2. bis ir instrumento donationis. ¡pse ‘¿eno ‘¿uit mihi cadera ora—nia jura que habal

3. ir> dicte re el contra illus a quo cuí ego nolo quia dico ca—ssío iunis

4. non así actu.s lagitiraus ad lraserendum doziniu.m nal corpora—lis

6. ípsa vero ‘¿ulí mihi ‘¿andana el non vulí lanení de a’¿icliore siras

6. avincanelur ego nolo quia si res essel obligata ir aliquo con—tnactu

7. pro ipso possera admiclaca res. SI ipse ‘¿uit ‘¿andana el ‘¿uitte-

8. neni da a’¿ictiona pro illis pansonis laman quibus dicte resforal obliga—

9. te suo nomine teman el cedil sihi luce que habel contra illuraa quo amil el

10. ego rolo isto modo amere. El qualitar debet dictan el debaldicten

11. par sax capitule sicul pniraus irsírumantura ‘¿anditionis nonvaniatur nisi ir secundo

12. el quinto capitulo. El note quod si ego ‘¿andareraram illi aquo emarara

13. non essat necesse quod fiel cessio lunis. Sed pones quod non1 a real un

14. de avictione nisi ab luis personis tasen quibus foral dicteres obligela

15. suo nomine tasen.

XVIIII.—lnstrumentum venditionis quedan in se pacía contineusvaída utilia.

16. Cinca insírusenlus prediclura suní Irle punta notarda:§ Primura

17. conlinuationera.§ Secundura exponitionera paclorura ponilorura ir isto

18. instrumento.§ Terlius series inslruraenti.§ Ad pnimura cortinuatio te—

19. lis fil dictum así ir pracedenli instrumento quomodo quirturacapitulus da la—

20. gluma datansione rel disinuilun sacundura -Lorsaní corasunes ve-nus quia

21. aliquardo ponuntun piura quera smI in forma coramuni id circoadvecíilun

22. hic nubnica queliten debeal dicten.§ Ad sacundus debemus notare quod

23. aliqua pacía ponurlun ir quinto capitulo que sapiuní natureraquanli capituli

24. traditionis aliqua aulas ponuntur ir> eodara quinto capituloque sapiuní naturas

25. ipsius aliqua aulaní poruntur ir> sexto capitulo que sepiunínaturas

26. ipsius, illa aulas pacía que sapiuní naturas lnadhtionis elvecuera

27. possessionem ei Icadere id así e ramina occupalara al ipsuraemplorera

26. ir possessionera tacana potiones id así quod ab eo dicte resron polen it modo

29. aliquo evocan, sed vidalun quod istud non sil nacessariuraponare cura

30. da communi forma leneatur vanditor lusla Lacare solutio bene

253

ponulur31. ai necessaniequia si inveninal esplon possessionemoccupenta

da corasuní32. forsa non possal azare contra ‘¿anditorara ismno coripalarel aura

egere33. contra possidenleraprimo el si adraisanil potenil atare contra

vand i lores

FOL.LSV

.

1. da evicliore si aulas necuparavenil possassionemron polenitagera contra

2. verditorara ut salisfacial expensas,sacus autera así hic quiairconí i—

3. nenui quod invenil rara occupalera ab aliquo potanil atarecontra venditiores

4. quod del sibi ‘¿acuaní possassionamel si non claret agal adpenarael ecl

E. interasse. Ad ella pacía trersearausque naturas sapiunícapitull quinli, el

6. si quo lampare lix ‘¿al queslio etc, quia ¡dc traclatun daevictione daberaus

7. videne cinca evicliones quinqua punta:§ Pnisus quid sil evictio.§ Secunduz

8. quis potesí egare da eviclionaz.§ Tentius quanlura potesí azare.§ Quaniura ecl

9. quanlus potesí agere.§ Quinluní ‘¿idebiraus resedia que conpelunt ‘¿en—

10. ditoni ut non teneatur de evictione.§ Ad pnimum evictio así reí

11. espía ‘¿el alio justo titulo accapie par sanienliaz iu.dicisalio evin—

12. cante cause edsissio el conslrua toles islas difinitionara elde verbo

13. ad ‘¿erbura expone pan santestiara ludicis id así quod adraicta—tun res par iudi—

14. cis santenlíara sacus si alio soda edraiclerelur quia vendilonron

15. tenetur de avircílone.§ Ad secundurapotesí agane aspion contra ‘¿erdílores

16. pez-autans contra parmutetionera racipiens in solutura contradapnaiea dividens

17. contra aliura diviclantera dorelanius contra donretera si promí—raisil recipiers

16. ir ephytaosis contra dapreteranecipiens in faudura contradapratez el

19. necipieris dotas contra daprates.§ Ad lenlius al potesí agena incon—

20. tiranli quod esplon condepralusasí Fu nasliluendo ram valipsius ex—

21. limalionaní el ante non•§ Ad quartus distingue quia aul emil sci—

284

22. arlen rara aliaraní aul ingrorartar quia presuraraunlurquod resfuanil elia—

23. na posíquara evicte así, si aulas emil scientar iterum dis—ti ngua

24. quia aut así cautura de avictione aut ron, si así cautus deavicí lone

25- sibi lunc potesí atare ecl oraniara que promissa suri ir inslcumerlo, si aulera

26. cauluní non así sibi non polesí agena ecl aliquid sed paius est27. pretiura admictel quia ‘¿idelur simpliciler donassa venditoni

post quas28. asil scienlan rara alienara, si aulení ingrocenlar malí iterura

di—29. stingue quia aul fuil sibi ceulus aul non si fujI sibi cautus

polenit30. atare ecl osnianí que promissa suní sibi, si non tuil sibi cau—

tum31. non potenil agara nisi ecl pretil reslitutiones eV ecl mIera—

sse suum.02. § Ad quintum el surI dacera remedie que corpetuní venditori

que

~Th -

1. si non fecenit erapton arana non polasí atareIra vendhtoras.

2. § El pnimum así quod debel denupliere amplorlix

3. así de sola sibi de re ‘¿endite.§ Sacurdura así eV terapestive Id

4. testiura.§ Tentius así quod eraptor babel

pr ocur a 1 oc era5. § Quanlura así quod semper intersil

§ Quinua quod intersil6. santentie.

§ Sextura quod appalet si late así contra aura santentias,sed utrus

7. ipse taneatur appellane sempenal distingue quia aul vendhlonnon ir>—

8. tanfuil quando sententie late así el tunc lenatur appellaneaul intanfuil al tunc

9. ilerus distingue quia aul sciabal se babera bonas causaseltunc tenelur

10. appellene aul ipse sciebal non habana bonera causas el luncron tanatur

11. appallane. Sed nunquid ipsa emplon tanalur prosaqul appalla—tiones el dicilur quod ecl

12. procuraloris axemplar non quia sicul procuraton ir ludidocontra quera lela así

13. senlenlie lenelun eppellare. Sed non tanelur prosaqui appalletionas ita el isla

14. amplon.§ Ad saplimura quod non taralur emplor cospcomictere in

da avictiore con—

‘¿andhtoni quosodo

así ente aperturas

bonura advocalurael bonura

iudicio continua.

285

al iquod15. nisí vanditor esset pnesarsal consartierel ul Digaslura da

evicliore, lex si dictus,16. paregrephussi comprosiso <11>.

§ Ad octavuní quod non dabel litigare arapton sub17. ludice qui aus odael.

§ Ad nonum quod non dabael diraictana lilas18. propten durus eV potastalaraad’¿ersaniumqul sibi minetur.

§ Ad dacimura19. quod ron debel litigare sub iudices ir> ignorante iura. El

ideo volens20. oviare aulon rostan quibusdaní de istis decera posuil hic pacía

acci—21. dentalia que o’¿iant illas.

§ El pnintura ast. Si quod tempore lix ‘¿al queslio etc.22. istud paclum ovial quanlo y quinto remedio illorura dacera.

§ Secundwii tas23. si res fuanil evicta etc., istud así padua accidentelam al

non ovial24. alicui illonura.

§ Tentiuní remissa ex runc etc. istud oviel sexto25. remedio.

§ Quanlo el actor <12)inien ipsos etc. o’¿iat octavo al no-no

26. remedio.§ Quintura aul quod aius culpa etc. istud ovial Vacilo

27. el daciyno remedio non tazan posuil auctor isla aliquod pactura28. quod ovianel primo secundo el saplimo remedio, quia vaída ir

congnuura29. así sed si agalun ínter partes quod de pniso al secundo non

leneelur30. emplor sic dices et ius danunptiandi pacto ramisil eidem quod

si31. contra auní el paclura hoc eccidenlale Lech quod non possit

petera liballum32. nec aliquid aliud immo incontinenti taneetun re-ficare omnia

que33. ir> contneclu epponila suní ínter cos al prelenea islud paclus

accidenlele

FOL.14V

.

1. Lacit quod si quo tespore non fuil solule palio de dicte re daconditítia

2. prouictil venditor ipsura conservare irdepres. Itas que quoti—ens con—

3. sictalur etc., islud opanalun unura quia polesí panes exigenaserna1

4. al plus quardocuraqueal quolieris curagua facenil contra alíquidpredictorus qu.od secus

5. así ir> eliis contraclibus quia si prosicto tibi hedificanedomura sub panescenlura6. incontinenti quod panerasolvo libbanor ab hedificando dosura-

§ Tan—

2%

7. tiuní series instnumenti istius dividitur sicul el pnisuní ‘¿en—ditionis non

8. teman ‘¿ariel nisi ir capitulo quinto el sexto. Nola quod istapacte non surI

9. ponenda nisi exprasseagetun míen parles. ítem nota quod pos—sumus

10. porare unura el plura da ipsis ad libitus nostrum. Llera notaquod

11. non dabal ponen ir insírumanto iii instrumento parva quanli—talis etc.

11-12- XX.—Instrumentn donetionis inter vivos.12. Circe predictuní irsírumentura quirque punta par ondinas suri10. vidende:

§ Pnimuní quid sil doratio.§ Secunduní queliter

14. conirahalur.§ Tantiuáa quibus zodis potasí revocan.§ Quartus quasdas

15. questionas.§ Quinlus saniera instrumanlí.§ Ad pnimura doratio así quedara

16. sane libberelites e donante ir donelanius conraxa que nulloiuce co—

17. gente conceditur, sana Id así libbera exsponlanea volurlalaquod ron

18. sil in coectus, nullo iuna cogerle concaditur id así quod nu—llura lus

19. cogal nos ecl donerdura.§ Ad secundus contrehilur donatio traditione

20. id así cura dono medo inconlinenlí. Itas stipulelione quiapromicto donare.

21. 11am pollicitalione cura nulla iniennogatione precedente, pro—mido do—

22. rara. St así pollicitatio solius proferentis promissio.§ Ad lanlius

23. el potesí revocan quinqua modís:§ Friso si donatanius atroces sanus

24. iniecenil ir donentera.O Secundo si gravas iniurias donatanius

25. cozzisenil ir> donante.§ Tez-lío modo si donalanius insidiatus así

26. ‘¿ita donantis.§ Quería sí grave dapnuz contulil donalanius

27. in boris donanlis.§ Quinto si donalenius non observel pacía do—

28. neníl que promixil ul quia prozixil ipsuz defendere in curiaeV

29. postee proptar vis aversarii non dafandil el similia pacía.30. § Ad quenturaprima queslio taUs así donetanius iniacil atro-

ces manus31.in donanlein val aliquod illorwn quinqu.e tecil raontuus así do—

287

nars el ron32. revocevil donationara nunc ‘¿oluní revocare heredum runc pos—

suri

FOL.1SR

.

1. el dicitur quod non.§ Sacunda questio así quanluní quis potasí donare el potesí

2. donare quantus ‘¿uit. Sed tasas de iuna civili si donavenilultra quera—

3. tilatara quingantonura auneorus debal insinuan laus donelioid así quod sin tres

4. roianii qui se subscriben al unus ordura iudicas qul interpo—reí auctonilalas suam

5. da Luna aulas raunicipali bononiensi si accedit donetio quanil—la—

6. lera quinquagínta librarus daban essa sepiera lastas irían quosunus sit notanius

7. qui se subscribal sine notario qui Lacare debeel irsirusanturada status aul

8. urbanilatas si accidil ‘¿iginliquinqua libras donetio debal re—mach ir libro coramunis ircanlura tampus.

9. § Tania questio así utrura donens leneatur de aviclione dona-tario el <margen izdo.: questio>

10. distingue quia aut donelio ircepil ecl Inadilionea el tunc ronleretur

11. aut astipulaliona ‘¿el pollícitatione al tunc tanetun.§ Quanta queslio así

12. utrura veleal illu.d pactus appositus in instrumenlo> prornie—teris non ca—

13. ‘¿ocena causa alicuius ingratitudinis el dical quod non quiaasí contra bonos

14. moras al atiera así futurus dolus.§ El fulunura dolus quis nec remic—

iS. tare nec ranunptiare polasí.§ Quinlura saniem instrusanlí al dividitur pan quinqua

16. capitule:§ Pnirauz capitulura así contrehantiura.§ Sacundus reí donate

17. § Tentiura tradilionis ipsius.§ Quantura así proraissionis de legi—

18. tíraa defensione.§ Quinlura así pare cura sequentíbus panera. El

19. nota quod possel constan ex tribus cepitulis tasen queridoron pnoraic—

20. lenelur de legitime defensione, tunc refecatur quanius21. el quinlus cepilulura axpositio verborura istius inslnusenli,

leus así22. pune id así non siniiálale, libbene id así exponlaneavolunle—

te.23. símplicilar id así ed diffenentíez doneliorus que tuil <13)

ob causesmatni—24. moni irían vivos id así ed ditfanenliez donationis que fil

causamonis

2

25. inravocabililen id así ron animo ra’¿ocandi.

XXI .—Instramentum concessionis in feudan. Rubrica26. Circa instruníentus predictura saptera punte videne dabesus:

§ Pnimus27. quid así feudura.

§ Secundus qui possunt constiluere faudum.28. § Tenlius quibus potasí constitui.

§ Quantum qualiten conírahalur.§ Quir—

29. tui» qui possunt succedere ir> feudo.§ Sextum quibus modis potasí

30. <duplicado: potesí> revocan.§ Saplimuz sanies inslruraenui.§ Ad prisus feudura así

31. rei inniobilis ob megium <14> benivola concessio: clcassio al

32. non delio quia non iranstenlun ir accipieniera nisiel usu—

33. fructus, dosiniura el propiatas resanel dampíl <sicdixil

lcd con—

possassio

> ir fauduni

FOL.1EV

-

1. benivola Id así quod debel fien cor>cessio feudi ob benivolan—11am el non

2. ob salivolenuias, dicil nai inmobilisfeudura non

3. consisti dicitur nisi Fulamer ir panibus

4. civilibus quia tunc barabaro constitu—

5. atur de coso sua dan almen—

6. tum val musiuz, dicil ob§ Ad sacundus

7. el possunt constituene fcelebrare

8. conineclus, sed nunquidconstituane eh

9. distingue quia aul sinpossunl

10. aul non concaseruníal§ Ad lentius ah pote

11. omnibus qui possunt senSed nunquid

12. sanvi possunl racipereduramodo <15)

13. par aliuní possinl serviconstitul tau—

14. dura al distingue quia aulc ipare

par ¡mc notatur quod

regular Lallit

faudura ul si quis

‘¿al ‘¿irum ‘¿el tru—

1 ob fidelitetera.

que alios possunl

possunt taudura

sserurl el isil

nebus inmobilibus

polasí constitul

icui aliquos panas

sagiura <sic> Id es

audura omnes persone

prelalí el abbates

pnedesessoras conca

istí ron possunt.st constilulvire Leudura id así propter taudura.

feudura el dicílur quod sic dussodo

re teudus. Sed nunc sironibus potesí

así pubes al iunc pohesí teudura re—

259

16. quia potesí iurere aul así irpubas el turc polasí duasodo ir—lervenial

16. autonitas tuloris qui proraictal istura Lacere iu’¿ara da fide—i tate

17. senvanda cura legitime fuenil etetis, sed nunquid potasí coris—hitui openis

18. el dicil quod non elias nec da regulanibus nec irnagulaníbusquia non

19. possenl feudura sarvire. Ita potasí consiitui fesinis al ‘¿oca—bilur

20. faudus fesinera.§ Ad quanlura al conínahitur icadiliona reí.

21. ítem par in’¿esliiuram beculi ‘¿al cirotace. Ita dabení essealii fi—

22. deles constiluenlis Laudura ecl hoc ul si odenení ipsum recipi—23. arles faudum Lacere debel domirus primo ipsos pacificare quera

re—24. cipial alilar non dabel nacipera. ítem si ron habel tidelas

mier25. sin lastes tU faudus probaní possit.

§ Ad quinlura al polesí suc—26. cadena in feudo filius lagilimus al naluralis lamen. Legiti-

mus tantura27. val neturelis lazan succadenanon potasí, si aulas non suri

descendentes26. succeduníabscendentes.Sed nunquid succedení Lamine el dici—

tun29. quod non nisi ir> instrumento Leudí fuanil expnassura quod te--

mira succadare30. possint. ítem si non suri ebscendantas succadaní angnati id

así31. consanguinel ex perla painis el non congneli id así non con—

sangui —

32. nai ex parte mainis.§ El hoc si feudura non así rovura sacus

33. auterasi novura essat Id así quod ego accaperariraLeudura etnon habuerira

~0L.16R

.

1 . a paire meo quia iunc si non assai ebscendentes val descenden-les non

2. succedení engnaii iramo reventitur Leudura ir constituentea.§ Ad sex—

3. tus ci potest revocan qualluon modis:§ Primo modo si ‘¿endidanil feuduz

4. sine licenhia corcedaniis.§ Secundo si feudalanius dimisenil dorainius par

5. agninantara ir> ecia~§ Tanto si ‘¿oluil cucurbidana <16> dorainura ‘¿el melo modo

6. ludardo cura uxore val cura filie domini.§ Quanio si non facil reno—

7. vetionas faudi terapora debito. hez al allis quinque modisquibus potesí rayo—

290

8. cari dorelio míen vivos potasí el faudus. El notasodis

9. admictil corcadars feudura sicul el racipiens.§ Ad seplimura al divi—

10. dilun par duas partas principales. Ir prisa paría que ducalusque ecl

11- quera concassionera facil ponuntun pacía corcadenlis. Irsecunde que

12. ducal usque ecl fines ponuntur pacte faudatanil. Prisa perssubdividilur

13. ir sax capitula~- § Primus así contrahantiura.

§ Securdum rei date ir taudum.§ Uniura

14. tantionis inadhtionis ipsius.§ Quantuz legitime defensionis.§ Quintuz

IB. pera cuz suis saquentibus.§ Saxtun invastitune faudi par baculura

16. val cirolecaz- Sacunda pens non subdividiiun.

quod istis

principales:

locura qui diclus

tinas.

XXII -—Instrumento renovationis feudi -17. Istud instrumenturadividitur pan duas partes

§ Prima16. incipil e principio el ducal usqua ad illuní

Ph y—19. lippus ibi incipil secundeal dunal usque ecl

§ Prima subdividiiur20- ir qualtuor capitule:

§ El pniraura capituluz así prohamii.§ Sacundura así invaslilura.

21. § Tanliura así pnornissionis da legitime defansione.§ Queniuz así pene.

22. § Secunde pans non subdividitun. Hic nota unam quastioresutrum tale

23. renovatio possil fien e minore el ‘¿idalur quod non quiavidatur

24. quod domino aliarela así el así, el dicitun quod bara polesíquia non alienal quia

25. suus pradacassor alianaveral. Itas non eficitun sue conciliopeior

26. posiquaz lucralun fideles.

XXIII.—Instrumentum venditionis lacte de revendenda re.27. Cinca insínumantusprediciura duas deberausquastionasvidere.

§ El prisa26. así utrura Vale pactura valeal el ecl ¡mc sciendura note quod29. triplas así pactuz scilical substanliela el natunale al ecci—

dantale.30. § Subsíantiala pectura así quod Lii supen subsiantia conlrac—

291

tus ul así01. ir vendiliona personaras el pretiura.

§ Naturele pactura así quod Mi supar32. natura contrachus ul esí ir vanditiona Iraditio rei prosissio

de latí—33. time dafansione.

§ Accideniele así quodlibat eliud pactus praler

1- isla ul así da dando fisí aulas

2. así pactura substanlialehoc pacto quod te—

3. bule sin sibi resanvalpaciura ‘¿el

4. ir ipso contraciu iunctemen re integre

5. al pratio integro id esolutijia ir

6. pacte ‘¿al ir loto quialunale ut así

7. quando Peirus vendidilrara

6. usque ad annus

deiussorem ul así

‘¿idel ical quia ‘¿endidil

e iunc si smi

bara ‘¿alel. Si

st quod res non

sacus essal si

dosus boc pacto

ir dicte domo ‘¿ardua 1

post conírecluz

idera iunis así

post contractura

madura ‘¿el9. ir ipso contractu ‘¿el

tun eJ alius10. actura ‘¿elal paclura al

quia si fil11. ante ‘¿el ir ipso val

ecl alius eclura12. ‘¿alel el hoc así quia

suri sed vasliunlun13- choenenlie coniractus,

tura así al iera14. quia fuil eclura ir co

§ Secunde que15. istud pacius de

vendilionis16. el dicilun quod

simulalun, el17. alían islud pací

presans instrusartus

dosura Petrus

anta contractura tale

aulas post fiel valel

sil iradita nec prelius

autez así pactus naiu—

quod Patrus dabal ma—

unc si fiel ente con--

ante quara partes varíen—

da pacto accidentali

dusmodo non prevaniatur

netunala peclura el acc

preseris insínuraentura

ntraciu ‘¿endil ionis.stio así utruz dabel ponini

verdanda seu nevendende re ir

debel poniní post ipsura vendil

ura así vanditionis tasen quia

idenlala ruda

eccidantala pac—

instrumento

honis ‘¿idenatur

fil ad ipsiusutilílalen. Insinuraentura

18. aulas venditionis fil ad utililates ‘¿endilionis, sedasí

19. quod fíat pan se instrumenlura urura de illo pecio el iinsinuraenlura dividitun

20. par tres partes’ In pniza parte ponu.ntu.r pacía illiu.spromiciel

21. ravandaneal durai usque ecl illuz locura quod si hincsensem,

22. ibi incipit secunde ir que ponunlun pacía illius quiai

mali us

sí ud

qu. i

ecl unus

vendidil

292

23. dunel usqua ecl quera osnies <duplicado: oranies>incipih tania pens

24. el dunal usque ad finas.

eh singula ibi

rei ‘¿endite.pratii

Instrumentas venditionis illius a ciaD amít.Istud

25. inslnumenium dividhlur pan sex capitule:§ Primus así proheraii cura nominibus

26. contrahentium.§ Securdura así§ Tanlius así§ Quartura así

27. Inadilionis.§ Quintus así prosissionis de

28. illis personis laman quibus essel§ Sextus esí

29. pene cuní suis saquentibus.

legitime defensione abobligeha suo nomine.

29-30. Instrumentum forme lacte de illo pluris quodtez-ra.

SO. Islud instrumenluní non dividitur.

XXIII! .—Instramentam fideíassoris.31. Cinca instrumantum prescniptwu punía

han—32. genda.

§ El pnimuní así§ Secundura qui

03. Lidejubere.§ Tenliura pro§ Quanlura

quinqua par ondinera surI

quid sil fideiuxor.

possunt

quibus polesí fídaiubani.

Ir quantura

FOL.17R

.

1. ir quanlura polasí accipi fideiuxon.§ Quinlura qualiter polesí apponi LiJe—

2. iuxor ir instrumento.§ Ad pnimum fidaluxor así qui pro altenius

3. se offerel principali remanente nichilorainusexpo—

4. re singula verba.§ Ad secundura el fideiubera possunt oraras qui alios

conínacius5. possunt celebrare regular. Ragulaniler dictura asíir clenico

obí igationeobligato. St

quia fallil

reporte est

C93

6. qul non potesí fideiubene regulen, fallil tasan si fideiubereipro alio

7. clarico de iudicio sislí al iudicato solvendo euler fideiu—bando cíe—

8. nicus non lenelur el bac ‘¿anura así da luna civili, sed da lucecerorus

9. secus así quia obligelun qualíten cunque Lideiubanít duramodohabael propí—

10. ura quia ras talas non pansiclitur síbí oblitere.§ Itas multar fideiu—

11. bando non lanatur regular, feliu lamen ir sax cesibus quoshabuisti ir

12. rotulas. 11am fellil ir silitibus luis qul faciuní illa sexque ir no—

13. tulis habuisíl. ¡les fellil ir osnibus allis personis prohí—bilis que conínahe—

14. re non possunl.§ Ad tertiura el potesí fideiubani pro omnibus qul obliga--

tunIB. nalunaliter tasan scilicel pro filio contraharía cura petra al

e contrario. Itara al pro servo16. cura domino contrahenle al así contra. El pro proximo pubarla—

ti el tunc fidera17. obligatun neluralitar el cívilitan. Sed quid si proxisus pu—

benlalí ressii—18. tuitun nunquid nesliluelur fidem el dicitur regulan quod ron

fallil in duobus ca—19. sibus.

§ El pnimus quando proxisus pubertatí essat decaptuscalliditate

20. illius cura quo coníraxil. ¡lera quardo edversaniusproxisi pu—beniatí babel

21. regressussibí raser’¿atoscontra principales al boc potesíessa ir duobus

22. casibus. El pniraus así quando aliquod volulí defendera ir>ludicio al

23. satisdadil. Itas q~ando adivil hereditatez dapuosezirconsulta el

24. satisdedil da sol’¿ando elicui creditonura cradilus henadíla—rius, qule ir>

25. istis tribus restituía mirona nastíluilun al Lídera. ¡lera protilo qui sil

26. tanlun modo obligalus civilíten. Scilical quardo quis fuilconfesus pecuniera spe

27. futura nuraenetionis al nota quod si ron naruriptiavil pninci—palis axceptíoni ron nu—

28. raerate pecunia polasí opponara fidaz ipsas exceptionera sicutel pnincipalis. Itas

29. pro illo qui obligatus así civililar el naturalitar iaulto me--gis.

§ Ad quantuni30. pro quería potesí accipi el in ea ir quo accipilur príncipe—

lis el ir pluni ron31. et si ir pluni accipitun ibi así casus spatialis ir quo utila

9 0 4

pro mutile

FOL. 17 Y

1. vitietur. El note quod plus accipitur qualtuor modis:§ El primo re id así si

2. pnincipelis ir deces al fideiuxor pro duodacis intencessii.§ Secundo loco id así qul si pdn—

3. cipalis promictil Urbevantanuseh fidara promixil Florenhie,quia frumentura Floran—

4. ha cenius así non tenetur.§ Tacho tespore id así si pnincipalis proraiclil clare

E. aliquid usqua ad annnura fideluxon intancedil el promiclilusque ad marsara.

6. § Quarlo cause ul si pnincipalis promiclal allarnativa, tide—iuxor pnoinic—

7- tic unus expresse ul quia dlxii credhtor o Petra promictis mi—hl bovem ‘¿al

8. asinum ‘¿al taurura ipse rasspondil promicto fidaluxon proraixilbovem

9. laman, ir ishis qualtuor cesibus non obligatun fidera ir ah—quo.

§ Ad quintura10. quelitar fidas polasí apponi ir instrumento alio quera ‘¿andi—

tionis al distingue quia11. aul promictitur aliquid dan el tunc potesí apponi une cura

principahi ir pnin—12. cipio al Peinus pnircipehis al loberas fidaluxonis nosine ip—

sius fuaruní13. corfexi etc. 11am ir capitulo pnomissionis. lles ir fina ms—

tnumerti par se, si14. proraiclitur aliquid fien llanura distingue, quia aul fideiu—

xor scitlE. tacana quod promictilur al tunc polesí poníní, sicul supra—

dictura esí aut nascil el16. Iunc debel ponini fides ir fine ‘¿el ir capitulo proraissionis•

El nota quod ubi—17. cunque ponitur aul nescial aul non bene corsíal.

§ Ad sextura eh dividitur18. series inslnumanui par qualtuor capítula:

§ El pnimus constihutionis.§ Secunclus

19. así prozissionis.§ Tentiura así pene~§ Quanlus así rerur>ptietionis.

20. XXY.—Si dubitatur nc res sit alíen date val vendita velobl ¡gata.

21. Circe instrumanluní pradicius duas debasusquaslionas vidara-El primera

22. quid si ‘¿andidil uní el non tradidíl eV vendidil alíen alIra—

295

23. didil cuius ant res al enil sacundí amplonis, quid si ‘¿ardí—dii primo

24. et tredídil al ‘¿ardidhl secundoel non tredidil val quod Ira--didil cuius ant

25. el illius cuí tradila así primo ras arto videlur quod non ha-bel locura se—

26. cunitas isla, al dicilur quod babel locura quia posiquaraappo—site así isla

27. secunites val quod ‘¿endídenil el non iredidil, dura consialquod van—

28. didil potesí atare ed panes posilaz in isto instrumento al adi nteressa

29. si ‘¿andidil al tredidit multo masis, hec secunilas non diví—chur.

30. XXV!.— Si venditur ex bonis hereditatís in que spectabat adven—

31. ditorea falcidiaz et res ípsaa ad venditorera in falcidiansibí idem venditi.—

32. Hic note cesura el pone ir filio Albadas tecih testesenlurainsí ituil

FOL. 18 2

1. Patrura al ¡ohenara suos filios heredas el si unus decessanitsine

2. líbbenis lagitisis ex ao descandenuibuseos irvices substitu—it, nunc

3. ‘¿eníl unus el vulí vendare unas rara da dicla hareditate quesubiacal

4. reslilulioni al freían ron ‘¿alt consentire; ¡dc roía qualluonpunte:

5. § El pniraus si freían val altar cuí subíacel ‘¿allel corsantireal ianal ion

6. si possel al valeel talis consensus.§ Ad secundas utrura sí fretan val alían

7. cuí subiecel nollel consentira si venditon polesí fecera baraceutuz

8. araptoní.O Tartiura aíras quis possil eligene rara ir suera lagítiraera

9. que subíacel raslitutioní.O Ad pnísura nunquid potesí freten val altar cuí sub—

10. hacel ras consantira alianationi illius el videtur quod sicprisa Lacia par

11. illara legas.§ Unicuiqua licí

12. dudo, sed ‘¿idelunsuccadando

13. ‘¿el ron saccedandoquod

14. hic así casas specfacías

tui» así nenunptiare iuni pro se

quod non pan illas legas pectura

ron ‘¿alel quid rasspondetun,el

ielis ir quo ‘¿alal paclura de ron

inico--

facías da

dicílur

succadarico

296

15. al ratio así spelialitatis cause a’¿itardi desidaniuní monlisceptanda.

16- § Ad sacunduranunquid polasí Lacere cautuní asptoni, el dici—tun quod sic usque ad

17. suas legilimara, sed que así sue legitime. El ecl hoc scierdumnote

18. quod tota henedilas di’¿idiíur ir duoclecia partes:§ Eh prima pars dicihur se—

19. cunx <17) íd así uncia cura dimidie.§ Secunde saslens íd est dua urcie sive par—

20. íes da duodacis.§ Tenía quadnans íd así tras uncía de duodacira.§ Quería

21. tniers íd así qualtuor urde sive una da tribus.§ Quinta quíncuns quinqua uncía

22. da duodacim.§ Sexta serais íd así sex urcie síve dimidie hereditatis.§ Sep—

23. lima satius <18) íd esí saptera uncía.§ Octave bes id así ocio partas de duodecís.

24. § Nona dodnans íd así royera uncía.§ Dacise dedcans <19> íd así decení uncía.§ Un—

25. decima deuris íd así undacira partas de duodecim. As id asítole haradítes. Ad hoc

26. nota quod si sant qualtuon Mlii val mfra lagítimiss daneís trienta¡» ir hereditale

27. Id así qualtuor partes de duodecis pro eonus legitime si surIquinqua val ultra dan

28. ais samissam pro aonum legitime íd así sax partas de duodecim‘¿el dímídera

29. henaditatis al ¡mc colligítun ex ‘¿arsíbus istis.§ Qualluor aul mfra

SO. claris reus luna inianlam.§ Sarnissarn vero dan reus sainque ‘¿al

31. ultra. Arbitnius saquito catana subsianlía patnis. Et ita fa—cii cationes

32. querías contírgíl pro legítima fíliis el illud divide iríanfilios tasielonis

?OL.1BV

.

1. al usque ecl quanuitalera que obvenanit isil qui vendí potasícavare empioní

2. ultra aulas non.§ ítem es babel Iras singnificationes sícilicel es morete

quedas3. itas es Id así pondus quod continel duodaciní uncias ai hoc

así libre. ítem es4. íd así iota possassio, urde versas.

§ As, obulus, pordus, es así possessio loto.5. § Ad tenliura utrum possíl egigana <aligare> quera ram ‘¿uIt ir

lagitimara. Ad6. hoc sciendum deberausseicre quod así quoddam romera quod ‘¿oca—

297

tun quenta el ita quarta7. debatan legalaniis, fidaicosmisaniis el fíllis legaianíis Idasí si quis fecil le—

8. síazentura al legavil osnie sue bona et poslea instiluilloberas he—

9. cadera1 tunc si non remanení de boris lestalonis potasí extra—bara querlara

10. que dícilur trabellianica íd así querías parias osnius alsi rgu locura

11. Labras.le—El ideo dicitun Irebellianica

trabal ¡¡aro12. impenatore. 11am fideicommissaniis

lasentus el instiluil lohanas13. heredera sibí el rogavil aura lobanascasi itual

14. dictara banedilaiern, tiantíno tunc loquerías que dicilun

15. felcídia íd así Vertiera parias butun felcidie e

16. Falcidio imperelore qui invananil.quis Lacil tasiamantus

17. al ron dimictil Lillis legílisera fireduele painis

16. que dicilar legíiirae íd así teniaslis, urde utruin

19. fihii ‘¿el lagalanil

quia inventa fuiní a

Id así si quis Ladi tas--

par fideracosmísura ul

banes potesí extrahere

us heredhtatis. St dci—

ítem fillis íd así quod si

lii beben querías ir he—

pantera lotius haredila—

possint aligare quas nez voluní pro Vra—

‘¿anion así quod ncc fillí nec lega—

aliquid, argo nostra prasers secu—

eligil, el dicilun quod ron ‘¿aId al

atibas quantura ed pertam eoruz, sed

cessionera ¡un quas fac 1 ‘¿end Ion

occesione sae legíl rae. El ita si

rara istaz ‘¿ardías dividen tres

pro paire. Iteras tenían perlera di—

fil i al parlera vandílonis disiden

bellíanica al la--20. gitime, oppínio así, sed

tan nec fidel—21. coramisanii possíl aligare

cites nichil22. valel quia isla ‘¿enditar

non pos—23. sil revocan ab alíís fn

presa rs24. sacunilas roboratar pan s ¡ í

empioní25. alíis boris henediialiís

ahí freías ‘¿o—26. len revocare el divídera

partes27. ci duas parles accípiení

vide nt26. ir> lot partas quol aran í

asp—29. Ion, sed par cessíones¡anis sibí facía polenil ampion pete-

re latí—30. time vandítonis islís frelibus de omníbus ei singalis rabas

haced01. latís al Lacere inmilaní oraras alías res beraditatis al si

cause32. re minutarían alía ras haredilalis ahí trates non pelan is—

hes

298

1. <duplicado> islam quí possal empior patena da boye al asirio etunoqaoqaa animali

2. unas padera ‘¿el illud quod conlirganit ei, al bona así nosínasecar itas.

§ Ad3. quactus el divíditur nosíra secantes pan qualtuor capítula:

§ El pnimain eladio—4. ns.

§ Secundura obligationis bonocus.§ TacItas cassíonis ¡anis quod babel ir alía

5. hereditala occasiona legitime.§ Quedara así nenunpliationis quanamdam

6. legara. El prime así legas Codícis Corasunía de legatís que lexdicil quod: <20>

7. si eliquis habel ram conísuras cura alíquo non possit alienare,el sí elianatar

8. ipsa al alierator potasí revocare el sí pretius ab emplorescianla recapíl

9. ron laralun sibí randera quia ‘¿¡datar quod donavenil sibiposíquera sciales esil cera

10. cosraanemque sabiecal rastilationí, arde posíquasrananp—hiavil non poteníl

11. opponara ipsam laganí.§ Alía lex así de aviclionibas (21> que dicíl quod: si

quis e—12. manil ram que subiacel restílutioní ‘¿ardilor non tenelur al

de evictiore13. si ipsam res avincenalur ei de eliquo ah natio así ipsara van—

diton ranurp—14. lial ¡sus legibus. El nota rotule isla cocal nos porara duas15. precederlas secunilalas ir instrumento vendilionis el dicii

quod si occarreníl16. nobís aliqua ‘¿el arabe deberaus ponana ir quinto capitulo de

legitime17. detensione anta ¡lías clausules quera ‘¿endhlionara el osnie

etc. ecl hoc18. pena epposíta ir> contraclu vandhtionis raferalar Vera ad islas

sacar itas19. quera ecl alíara sapre scnípla.

§ Alíe sequens nohula del nobis dao docasenla.20. § El pnisara así que personabeban corsanuina. El consanlire

habení ille persona21. que beben, las ir re ex obligationa ‘¿el ypboieca, al axones22. al craditores, elia suri babel ¡as ex speciali causa íd así

commisani i23. lagaienii asufructuaní al tideicosraissanii, alia surI quod

beben van—24. ditoras. Aliad docamantuzasí quia isla personaalíquando

sant presentesconírata25. aliquando absenles. Idcínco ista sacaniteles dividuniun ir

duas par—26. íes scilícat ir personespresentasal ir absenies ah ideo

299

primo tractebiraus27. de prasenlibus. Sacando de absanuibas parsonis qualiter con--

sentina beban.

26. XXVII-— Si malíer vendítorís presena patren habeat qai dotenfilíe sae

29. fuerít stipulatas et ambo presentes fuerínt et consenserint.—30. Circe predictun instrusentus qainqua parle pan ondinas sant

‘¿iderde:31. § El prisas quid sil ypboleca al ancle dicetun el que sít clif—

taren las

1. irían pingrus el ypothecem.§ Secundas qualiter contrabilur cura quadara

2. dístintiona.§ Tentiuní aíras possít renunptiarí.§ Quantus quesdara

3. quastionas.§ Qaintara seníara insinusentí.§ Ad pniraus ypolhace así obligalio

4. alicuias reí inzobilís cuias possessio resarcí apud debitorasí el expo—

5. re omnie verba. El dícílar ypboieca ab api <22) quod así subel teca quod

6. así posilio íd así subposiiio, el díffananuía así quia ypbote—ca consistít ir cebas

7. inmobilibus el possessio nazaret apad debítorara. Píngras con—8. sislil ir> rabas mobilibus al possassio resarcí apud cradíto—

ras.9. § Ad sacundaraal contrabílar duobus modis scilicei expresseal

tacita axpnassa10. querido obligarían oraría bona expnesse, lacha ul así ir su--

liare que—11. dat dotes. llera fisscbus hebel tacitas obligationera querido

qais coramixil12. alíquod delicias. Itas ir inquilinis quía oraría bona conducto

ns sant13. tacíte obligata conducioní al que ‘¿idantar al ron videnlar,

ei14. boc ad differanuíara coloní quia non suri obligala nísí que

videnlur15. Quía scíer>cía rustícilas oraría palas babel. Itas tacuara

hebei papillas16. conca talonera, quis así ef-Lacias axpnesse al distingue quía

aul omnas habenh17. expnessem oblígeliorera el lanc orco íanís así servandus

soilicel quis prior18. así in larapore polion así ir> lara, aul oraras bebent tacitas

ai taro ed19. bac regular servebilar orco lucís al dlxi. Regulan dictas así

.t 1

20. qui fallíl ir saliere elsicul zalier

21. al así físschas al papilalías personas

22. tacitas ¿alem aras babelbitan orco

23. iunís regulan tallit iraltar babarel

24. tacitas quia Iurc preferhabens tacitas

2S. pnivilagiale sícud ípsasér’¿ara han

26. temen ondo iunís, qai prítem obliga—

27. tionam alía genanalis elqaerdo oraría geraralíter

28. obligal, ande quia omniaoraría inlalli—

29. garlar el dicil quod sicir arcille con—

30. cubinania el ir saperlecínanaliter pnorníserit

al íes

las qai

al alt

mal iare

arlar ra

ui esí

ion es

alía

dicil

fallil

aliis parsonis pnívilagiatís

prefenantan el pracedaní

en axpnessamal tanc observa—

quardo habenal expressas el

alíen nisí essei alía persona

fisscbus el pupillus quia tunc

1 lempone potior así ir iare.

specíalis el gananalis esí

nichíl excipil, sed nurquid

temer> ir servís armiganis el

¡libas al iii ‘¿estibasqaantocanquege—

FO!.. 20 2

1. eh obligavenit, non temer dicarí legas nos credimus quod oblí—gavíssei isla

2. lelia nisí axprassedixenil.§ Itaní polasí ‘¿endicana adebitora bona ob—

3. ligate ah ab eliís possessoníbas.§ Spetialis así quando une ras temen ob—

4. ligalar al lur>c ron potesí recamare ecl alía bone nisí eclillaní el ad possesso—

5. res ipsias.§ Ad Vertías potasí salían nanurptíana el dicítur quod

sicul6. danímodo cenlificetar alilan non valarel.

§ Ad querías el quastio así7. quid sí nananpiíavíl ganenaliler salían val credíton el non

dixit iu.ni8. ypholecenas nunquid valel renarptíalío el ‘¿idetur quod nonquía generelis

9. obligatio non ‘¿alel. El dicitan quod Mc así cesasspecielisquía presumraant

10. latas quod rerunpiíavit iani ypbotacaruin quia non presararauníla gas

11. quod hebeal aliad íus quera ypbotecarum.§ Secunde quid si renunptia’¿anit ir una

12. re nanquid preiadicai eis ir alíis rabas al dícílan quod ron.§ Tania

13. quid si renanpiiavenít specíaliten ir una re al genenelíterir omnibas rabas

14. ranqaid praíudicel cis dicitar quod sicul nec possuni pelarebora obliga—

~o1

15. la ¡izo nepellantar ab aliis craditonibas.§ Quería vídelar

16. quod non possii mallar nanuntíane iano ‘¿al ahí pro huno quiasi re

17. naplíel iuni yphotacerumquod babel ir boris raaniti ‘¿idatursíbí donan

18. posíqaera neraictil las quod babel ir boris manití, al dícitanquod valel rerup—

19. helio al nalio así quia ron cloral quia seraper raservatur~ibi achio contra virus.

20. § Ad quiniura el series islías rubricas al daenas saquantiura‘Sividihar

21. par qainqae capitule§ El primas así corsensus sulíenis.§ Secundas renunp—

22. lietis cus cari it ical ¡ore da iare sao.§ Tenían raraissíoni iunís.§ Quar—

23. lara promhssío de rau bebilaihone.§ Quintas así pare cura sais saquanlibas.

24. XXVIII.— Si uxor venditoris patren habeat qui doten filio saofilíe sae

25. fuerit stipalatus et ambo presentes fuerint ci consenserínt-—Rubr ¡ca

26. 1-lic nota anas rotebile, al anera qaestionera, notabíle así lelequod isla

27. secantes ron valel nisí eliqaid datan pro qao fíat cessio¡anis

26. questio así talis quia ‘¿¡datar quod isla secantes de consen—su axonis ron

29. habeel locas quía supra habaisasalían sacanilaleraaxonisargo non así necesse

30. el dicítur quod así necassequia ir> sapenioni sacanitata baraant cautas amploní

31. ir ¡lía re pro paría axonis quía non potanal varice etc., sedir ehiis boris

FOL.20V

.

1. el qaja si res isla avircerelun ron posset eraplor recamarecontra alía bora ven—

2. ditoris quia zulíer repellal aura, sed secas así bic quía nesí—Itil axon arap—

3. Ion primo has quod habal ir ípsa ‘¿endite el posteecadil sibíorania ¡ura

4. que babel ir ipsa re al atiera ir oranibus rabas raaníii el ponilipsara ir locas saura

5. al ita salís así cealara eraploní contra axones quia non potenilcapellina ab

6. axore si ras avincenatar eh. Sed nunqaid así sibi cautascon-Ira cradítoras ven--

302

7. dílonis sical así contra axones el ‘¿idatar primo quod sicalquia babet ius uxonis el emens

8. cradílores posteriores axorera precadel par ius sibi cessus.Sed vidatar

9. quod ron possíi alios creditoces precedere quia ¡mc quod dixí—mus intelligihar

10. qaendo dotes restiturentar scilicet separato matrimonio moríaval alía legitime

11. causa quia tunc isla emplor posset agene loco uxonis elexcíadere omnes craditores

12. posteriores uxore. Sed consiente matrimonio sacas así muliernon babel actores

13. pro dotibus suis contra sanitas. El ita naso polesí pías iusir alteras

14. trastarre quas ipse habeal el ipse ita ron potenit constantematrimonio

15. repellare creditores argo non prodesí isla secantes contracreditores, el dicitur

16. quod sic prodesí constarías matrimonio sí credítores volantesagere ypho—

17. laceria acliona opponiabil primo quod aterí contra debiloreset tarc aul invení—

18. ant ipsum ydoneum aul non, si ydonaum accipiení siM de bonissais pro—

19. raía faciendo disschassionemel tanc ron potenil agara contraislas emp—

20. toras aul non invenianí idonaus el tunc opportebit eos primotacana

21. disschussiorerabononura al facía disscbassíorebonorumn diii—gentan isia empion

22. potenil dicare posiquas ron invaníantun de bonís debílonisargo vergil

23. ed inopias. El ceníum así quod ‘¿ergil poslquas non inveniur—tun bona

24. si vergil ecl inopias. Isla así casais specialis ir quo dotesdabaní

25. reassingnare, si deban naassíngneretanc empior potenil pa-tena dicene

26. quod reassingnetur sibí isla ras pro dote maherís cas hocsil quod isla

27. sabcadat loco uxorís. St ita sempenprodasí ita contra debí—toras

28. sicul el contra axones.

XXVIIII.—Si qu~is houinis iu.s ex succesione consenserit.29. Cinca pradiclara rubnicara, duas quasliones ‘¿idere

debamus: ah30. § Prima qui isia secunílas non velel nisí par pactus pro--

mictal primo31. el postea quod rerarpthat condictioní incentum.

§ Secunde quia vidatur

303

FOL.2 iR

.

1. quod non ‘¿eleal quia Pactara factura da saccedendo ‘¿el nonsaccedendoron

2. ‘¿alel hic así casas specialis ir> quo pacías facían da non su—ccedendo ve--

3. leí el ratio speiialis así causa avilardí dasideniura sontiscaptanda4. el quod omnes sacanitatas dividunian pan qainqua cepitala:

§ El primas así con—5.

§ Secundas raraptielonis cas cantificeiiona.§ Tenias remissionis

6. iunís.§ Querías pnosissionis da rail bebitiora.§ Quintas pene cara sais

7. sequenuibus.

XXX---Si prouictat venditor8. Circe rubricas predictas

quastio talis

pro aliqua persona absente. Rubricaares questionaraal aras nolabila;

9. así ‘¿idelur quod isla secantes non siir> iure

10. quod ‘¿ardítor tenetar fecere erapiorespolesí quod non

11. obsil el, sed si facenel axones consasi non habarel bona

12. el axor deferdarel pro dolibus possetilla, alio modo

13. axponítun pro tacto sao taraen al islacorsaetudine

14- ‘¿idelan quod tenealur quia orares varidfacían uxo—

15- res conseníira el consaeladoasí prohoc sic rasspon—

16. datan quia araplones opponiet probareasí difficila

17. probare. ¡tez alio modo potasí <duplire, quia eliquando corsaetadoservelun

16. Mc cl non servelan ir alio loco. Eltal. No—

19. tabíle así quod polasí telilar fienlabil al telilar quod

20. non. Quod veleel al prosíctal pan solal retio

1 necassequia dicilur

securam ir re querías

nlíre obessei sibí qaid

babera fasilias ex

‘¿anior así. Itas ed bac

llores de consaeladíra

lagibus obsarvande. Ad

consaetadíreraquod nisis

cedo: potasí) cassponda—

ita bonas así al pnozic--

isla sacanilas quod ‘¿e—

epnies yerbas al hic así

21. así quia non ‘¿idelar proraictere Laciara elienara. Sed suan la-raen qui par solapniara

22. yerbera proraiclíl, querido ron babel al dical sisplícilar pro—inixil quod uxor sae

23. consenuial el isla sacuniles el sequens non dividitun.

304

23—24- XXXI-— Si persona que lampare contractas absens ast elpostea consentit.

24. Hic roía tría rotabilia!§ El pnimam quod

25. isla secantes polesí fian ab notario qui fecit irstramenlumvendilionis el

26. ab alio quocanqaa.§ Secundas quod superiores sacanitatis incipiabanian

27. a singnis divisívis. Irsuper el prelenea isla incípiartur abamis

28. dominí el fil irsínumenlara pan se.§ Tartiam quod mulianibas sampan dabel legi

29. insirarneniam ‘¿encubrís ‘¿el cid verbo lanera par quirquacapítula dividilar sical

00. al superiores.

XXXII.—Si fretar val consors etc.

FOL.2 1V

.

1. 1-lic nota qainqaa paría:§ El pnimara atrura ‘¿arcillo reí corasunis ‘¿aleal pro

2. parle consortis absenuis.§ Secundas airas pro ebsante consarsa islias

3. secunítahis valeah.§ Tenias cesas speciales ir quibus qais potesí alienare

4. res coramanes eh velel alianalio.§ Querías airas isla consensus valaat.

5. § Quintas serias.§ Ad prisas utrara ‘¿aleel ‘¿andilio reí comraanís alieno

6. absanteat dicilar pro <duplicado: pro> parte vendantis rallasdabiam esí el bara

7. ‘¿¿leí. Sed aíras pro paría absenlis veleal distingue quia aulres

8. eral cosmanis ex sotietata al tanc bara velal regular fallillamen qaendo altar

9. solías essei prasars al coniredicanel. St ratio así quia ‘¿ida—lar quod unas

10. dedissel alían licenuiera contrabendí alíen aul ex haredita—te el tunc iteras

11. distingue quía aul ‘¿alt babera raías ‘¿andiliones el turc benapolesí aul

12. non al tunc tenetar, aul así corasunis ex alía quamcunqua altarc iteras dis—

13. tírgue quía aul consons vandídíl nomine sal el nomine absan—lis

14. aul non sí nomine sao el noraire absanlis tanc itanum distin-gue quia aat

15. valí consentine al tanc bara polesí aul non ‘¿alt consentiraal iunc non

16. tenetur, aul vandidil sao nosíne lamen ralle Lacte manlione

005

de consorte etc.17. ron potesí consentira quod prosil siM, sed tasen si nenunp—

tiavenil prodesí18. emploní nec poleníl petare ras nec pretiura si corsensanil el

rallo así. Quia19. quod meo rosina gastas non así natura babera non posEasfallít

quando res20. asse prescripta val usucepta quia iarc sí ‘¿alt habana natas

potesí, el atare21. polesí contra consortes pro pralio, quia qal ir ano grevatur

ir altero ralevetar.22. § Ad secundaspotasí pensoní que ebsens Lail lampone contrac-

tus poslea consaní ira23. al distingue sical ir primo punto fecísli.

§ Ad tentium et cesas specialis24. ir qaibus potesí qais alienare ras alienas al velal alianatio

eh sant25. sepIas:

§ Prisas ir credilore elapxo termino constituto.§ Secundas ir iudicio

26. finías regurdoram al sí babeo rara cosmunara cara Tobare tobaresron

27. ‘¿alt dívídana ego vado ad ¡adícera potastatis al ipse dí’¿ídat.§ Tartias

26. así ir cassiione íd así epbyieolico campo sí non solvil sínga—lis amis can—

29. sara al sialenil par duos ennos quod non solvenil potesí ephy—teola alíe—

30. nene.~ Querías ir fisscbo quia polesí vendare ir cosmunis.§ Quintas ir

31. tutore el procarelone adaltí al cacalote faniosí el sisiliuspersonaras.

32. § Sextas ir procuralone specíalí ‘¿el genanalí cus ]ibbera.§ Septiraus así

FOL.22R

.

1. ir prelatís aclesíarura ir omníbas islis casibas valel aliare—tío reí rainonis.

2. § Ad quaz-lura ‘¿idatar quod isla consensus istias sacaniletisnon valeal

3. quía est sinor al así insobilís nec inienveníl ea que de iunaintaz-venire debart

4. Scilicet consensus cunalonís al decrelura ¡adicis el dicitunquod valel quia íanat

5. ¡líe que operarían de ¡are el pías quia pníval aura nestitaliore.

§ Ad quinlara6. al dividitun par quinqae capitule sical el elia.

XXXIII.— Instrumentu.m dationis ephyteasis. Rubrica

306

7. Nolala quera bíc ir contracta epbylaosis roía tría:§ Primas contínuationes.

8. § Secundasexpositionas rotule instrumení§ Tacitas series irstrusenii.

9. § Ad prisas dicto de quinto reslal videradivisura ast

10. capitalara scilicei ‘¿ardílione, donaliore,lar» detione ir tea—

11- dura vidaerausde aphytaosi.§ Ad secundas el cinca sacandara note, quirqae

gen deho.: aphiteosis íd est melioratio)12. § El primas quid sil epbyleosís.

§ Secundas ir qaibas nabas corsistit.§ Ter—

13. tías qualiler contrabílar.§ Querías aliqaid de nelura ephytaosis.§ Qair—

14. tus ir quo differat isla contractas e ‘¿enditione al loca—t lora.

§ Ad pní—15. muní el ephilaosis ¡nace latina melioral ande olira non da—

bantar16. ir> ímphilaosim nisi ras sieníles.

§ Ad secundas al consislil ir cebas inmobí—17. libas el síabilibas al ron ir eliis.

§ Ad techas el conírabitar par scniplures18. al así speliales casas isla el qaendo quis ‘¿alt probare diera

reí ivila—19. lis sae quía ianavíl se saiorem essa verbo lanera. El quardo

qui haberis20. filios naturales tasan valí legitimare capiando malrem ipso—

rara íd est21. concubinas ir uxonera ir istis tribus casibus adraictitur pro--

balto facía22. per insirumantura non adraictaretan si fienal par testes. ítem

contrahhlan hn perpatuaní23. íd así sine prafiniliona

el ad Vertiera personas íd24. ‘¿el quería al ad caries

‘¿el pro25- nepoiem. Itas contrebílur quod debel fian renovalio dabilis

lemponíbus.26. llera quod pro

dominas al prop27. remaneal apud

ant28.

tesporis elasí taniageneraliones

in recipíenlení id así in ephylaotícanum.§ Ad querías ah da natura ephy—

teosis así quod sí res penit danisodo alíqua pars rasaraelqaantocu.nqaasil mininia sempar cansastolas debelar. liesnatura así quod si epbyteoticanías non solveníl quod debel

ingal isannis id así quod

la persona val pansi statu pan iras annos si bebail<margen dcho.: ephiteotícarius>

de

a priva—

i sequantis.

de sexto ir> que

datione ir sola-

parte. (zar--

ed tenias <23) lampas

id así ecl filias nepotes

ipse nenovatiore alíqaid sol’¿aian. Itas quod¡etasdominas. Possessio autera al asufruclas transe—

29.30.31.

532.

30?

FOL.22V

.

1. duos amos sí babail ab eccíesia quod cadal e iura sao ci quodislí dorainí

2. possanl apbyiaot icarias axpallera. Sed temer sí paratas asísolvare ir

3. continenlí tererlur axpectana. Itas de natura así quod epbi—teol icen—

4. as possit cadena las saura alían domIno requisito quod si do-minas volaenil terciar sibí

E. dare pro eo quod Vencían alían el si axpresse díxenil quodnon valí potesí alíen

6. vendare quod sí nichil expressanit airas ‘¿clii ‘¿el ron tanatanexpectare

7. aura par duos raenses. Itení da natura así quod observantur pacíaepposiia

8. ir contracta el sí non sant apposíta intelliganlar isla quediximus.

§ Ad qainiani9. al difenil ir qaeltuor:

§ Pnimaní así quia ‘¿enditio al locatio possant consistora10. tas ir rabas irmobilíbas quera mobilibas secas así hic quia

ephhteoshs11. non consístil nisí ir nabas insobilibus.

§ Secadas quia ir vanditiona el12. localione debel solvena pratias val raerces in pecunia rase-

nata el non ir13. alio, secas así ido quia in apbytaosi polesí solví pecunia

val aliad pro quo14. Lii.

§ ¡lera quia ir vandiliona trasferían dominíara al propia—tas, sed ir aÑile—

15. osis non nísí possessio al asufractas. Itas ir locetiora siconductor ed—

16. mudare rara conductas ut quia accipiatun sibí possessio ronpolasí atare

17. contra possideniem imino oppontat localores atare, sed irephíleosíz potasí

16. agene ephyteotíceníus.§ Ad tez-tiara al serias istius instraraenuí divíditan

19. pan ocio capitule:§ El prisas así prohezí in quo tnie continanlun scilical

20. legitime causa consensus capitalí el decralas iadicis.§ Secundas así conínahar—

21. tías.§ Tentiara caí dale ir aphylacira.§ Querías illud pro quo datar

22. ista res.§ Quinlura ireditionís.§ Sexías pcoraissionis de lagitíse

23. dafensione.§ Seplisura pene cura sais saquantibas.§ Octevaní al vuliimam <ulliraus>

24- pnozissionis de faciendo ranovationem terapone constitalo.

308

XXXIII!.— Instrwaentua ranovationis.25. El dividilur pradiciani irsirumenlura pan ocio capitule, hic

note dao26. nolabilie:

§ Pnímam qualiter inielligalar libí persona al tediegararet lo.

§ Secundas27. aíras sil necessenias decretas apiscopi

§ Ad pnimara ir tanliara ganenatioras28. id así usqae ecl nepotesmeas ir Verijas

alienavano tibí al tu29. alienas Iohani.

§ Tobares dícihur Vertía persona.§ Ad secundas al dicitar quod ron

30. así necassa quia non alianatan sufficilnec así

31. recasse causa.

pensoneni id así si

consensus cepitalí

XXXV-— Instrumenlum solutionís pro mullís annís.

FOL.232

.

1. Hic nota tnie:§ Pnimaní quera tít istad instnusantum.§ Secundas aíras fil necessa

2. causeal decretasapiscopí.§ Tertias utrus abbas val rector eccíesia

3. tareaiar nacipene pansionaní pro mullís amis.§ Ad primas al fil gratia

4. ephyleota baphs’teoticerias gralia apbyieoticanii quia sistetisset tribus

5. amis quando racepíl e pnívela persona, ‘¿el duobas amisqaerdo receÑí ab

6. eccíesia cadenal a luce, gratia apbyieola quia si retinuissatephileoh í—

7. carias raiinaissal iniginle amis quardo recapit a pnivelepersona el ron sol—

8. ‘¿isset cansura ‘¿el quadraginle amis da ¡are civílí. Sed daiara canorara

9. cenlura amis, quando necepil ab eccíesía ephyieote admícteldorniniura el pro

10. <duplicado: pro) aleles el non lanalur recipere, sed si valíbara potast. Serias huías instramanuí

11. ron díviditur.

XXXVI-— Instrumentan veud<24) Rubrica

12. Circe instrumentas pred

itionis facte ab eccíesia ad propiun.

ictus quirqaa punía pan ordínení sari

(LO

¿~2 tU

viderda:13. § Pnisara airas ras eccíasie possit alienan.

§ Secundas quol sant re—14. cassanie.

§ Tantiuní quid si ea que de ¡una deben intarvanire non15. inlervarenít.

§ Querías aíras possil pelare nestíiulionas si de—16. cepta así accíasie.

§ Quintas saniera ínstnamanií.§ Ad primas el distingue

17. quía aul así cas sacra aul res profena si así res sacraiteras di—

18. slingue quia aul así inraobilas al así ipsa eccíesia at tarcnon potasí alía--

19. rení> aul así res sacre mobilis al ianc iteras dislingue quiaaa1

20. sant superflua aul non si ron sant superflua al si accíesiababel ¡mas

21. carnibulura Ventura non potasí alienan. Sí sari superflua ite-rus dist ir—

22. gua quia aul iniervanil legitime causaal ianc bara polesíalienen aul

23. ron intervenul legitime causa, si aulas así ras profane iarcilarura di—

24. stingua quia aul así sobílís el tanc bara polasí aliaransine aliqua

25. solapnitata aat así irzobilis al tarc iteras distingue quiaaut ir—

26. ier’¿anerant ea que da ¡are deben inlanvenína al tanc barapotesí aul

27. non inierveneruní el t’.xnc non potesí.§ Ad secundas al suri iría:§ Eh prisas así

28. legitime causa.§ Secundura consensus capitali.§ Tenias decretas apiscopí. La-

29. gitime causa de iara civilí así duplex scilicet propter dabi—tas feranetí—

30. tiara val aliad Jabitara quod cogelan ecl solvanduin, al proplerHoras

31. fisscbalíus de jane aulera canonura quod pravalel así legilisacausa quera—

FOL. 23 y

1. tocurqua así atílítes acciasie, consensas cepitali dabel ir--tarvenine len ir

2. divansis ciabas el iciano sloseco. decretas apiscopí sí faenillegitisa

3. causequod sil alililas accíasie sufLícil salís, al polasí ir—lerponire decretas,

4. si Lueníl debítas fareralitías ‘¿el aliad quod cogetun eJ sol—‘¿ardas

310

E. dabel interrogare primo§ Secando quod ianet

6. val preletus quod isla§ Tantiara intenrogel

siab

dasi

isla de causebescausa ‘¿enditar.así pecunia

vanditun.

7. ir eccíesia da que possii salisfieni.§ Querías si sant res mobíles

8. da qaibus satísfiení possíl.§ Quintas si pohasí den crediioni al rehireal

9. eam dorac de fruclibas eias faeníl inlegne satisfacías.§ Sextas si inlervanil cor-

10. sensus cepituli legitime.- § Septimam quod subastaran legitime el sIal ‘¿e—

11. nalis viginlí ciabas.§ Octavas sí non potasí vendí quod datar ir soluhara cre--

12. diioni edila decisa.§ Ad tenias al dicilar quod si non intervananil ‘¿el si da

13. fecíl aliquod, alianatio non valel ípso iura al potasí petareres el dabel

14. reddi omniro. Sed quid de pralio el distingue quia aul esila pnivata persona

15. aul a sonaco regulan aul irragulení, si a privala personaiteras distingues

16. quia aul scíenlar aul ingrorantan, si suenen iteras distin-gua quia aul tau

17. sibí cautas al tanc potasí atare ecl pnelii castitutionera alecl oraría que promí—

18. sse sant ir contracta aul non así sibí cautas al lanc non po—tasI patana prelias nec

19. aliquid quía ‘¿¡datan síbí doressa; si ingronaniar iherura dis-tingue quia aul

20. fail sibi cautas el tanc al tanc potesí atare ad oraría queprosisse surI ir contractas

21. aul non tau sibi cautas el iarc potasí atare ad pretiara. Siaulas a pralalo

22. regalan ‘¿el irregulaní iterara distingue quia aul illad pca—tías así

23. conversas in utilitates accíesie el larc dabal reddi.§ Quia naso locaplaclani

24- debel cuní iacluna allanas aul non así contraverse el luncnon polasí ¿gane ecl

25. pretiara.§ Ad querías el si decipílur accíasia videtur quod colas

fuenit26. addíbiias ir contracta al iarc distingue quia dotas dedil

causas contratui al lanc27. potasí patena rara al radahur retro aul dotas incidil ir con-

traía al tunc28. fargitur ‘¿ice sironis val ‘¿el29. valí patena raslilationara

§ Ad quintas30. al dividilur par saptes capitule:

§ El prisas así probesii ir quo

‘¿alt petera suplemantara prelii

id así al ras reino nedalun.

contínaniar iría scilicalla—

31- gilísa cause, corsensas paironoraní el ‘¿icínoruní el decretas

311

apiscopí§ Secundas

32. conírabenliara.§ Tantias reí ‘¿endite.§ Quedara prelíi.§ Quiniara tradíhionis reí.

1. § Sextas legitime defensionis.§ Saptisara pene cas suis sequanuibus.

2. XXXVIL— Instrumentura parmutationis lacte ab accíesía.3. Circe instrumentas prediclas iría nolabilía sant vídenda:

§ El prisas4. airas ras eccíesia possíl permuten al dicílur quod sic das-

modo5. inlervenial tría que ir> ‘¿andihione reí acciesie intervanire

debení scilícet legítima6. causa consensas capitulí al decretas episcopí.

§ Sacandara quod isla así salion modas7. el sagis secaras pro illo qui contrahíl cura accíasia quan eh—

quis alían sodas8. quia sesper apparet illud quod datar eccíesie el ideo si

eccíesia dacepta así9. el illus coníraxil cura accíasía opponieal rastiluera rara quera

ab accíesía re—10. cepil non tenetar nasliluana nisí rastíhualan sibí sae quera

dedil ecciasie11. quia ron possunt cícera nosinatas tau pretiura non conversas

ir ahí—12. lilalara eccíesia quia sarapan patel ras insobilís.

§ Tenias así rotule13. ir libro scnípta.

§ Ad saníara irsirusanuí el serias dividítur par Iraspartes

14. principales:§ Ir prisa quarara conlinelar prohemiara cara pedís ecciesie

al15. re dala ab accíesia.

§ Ir secunde porantur pacte allanas cara re sae.16- § Terlia subdividilun pan qualluon capitule:

§ Pníraus treditionis.§ Secundas lagilize

17. defansionis.§ Tez-tiara pera.§ Quartara pnomissionis da renova—

18. hora faciende suis tesponibas. Istad querías capitulasre sec e

19. si ras perrautatar ecl propias al oraría ‘¿arba que spactant eclapbytaosira.

312

20. XXXVIII-— Instrumentas vendítionis equorum val alíorum simi—lius animal ium.

21. Pastel etc. corlínualio talis así quia dictas así ir paríaprece—

22. dentí da prisa parte buías capitalí ir que inactatur de23- vanditione raras insobilias nestal rurc videre de secunde24. parte ir que traciatar da ‘¿erdílione raras mobilias al isla25. secundepars subdi’¿iditan ir daes sciliceh ir res corporales

el incorpo—26. ralas. Iteras prime pans sabdí’¿idiian ir daes scilicat ir res

sersíbí les27. qaí par se moverían el insansibilas que par se non moverían

sed per alias28. bic nota tnia:

§ Prisas quedas specialia.§ Secundan quedan ganeralia.§ Ter—

29. tiuní qaibas sodis amplonís reruní sorbosaras‘¿al vitiosarusexc luduniur

30. re possint opponare berafitia que cís competan.§ Ad primas al sant tnia

31. specielia scilicei redibitonie quento sínonis el ir facíasactiara. El cinca cadi—

FOL.24Y

.

1. bíloríara rote tría:§ Prisas qaibas corapehíl el competil esplonibus ceras

2. morboserasval vihiosarus.§ Secundas mfra querías lampas al mfra sax mansas

3. aulas, aulas id así ir qaibus ron corpulantun nisi días iu—nidicí ir qaibus

4. reditun ius.§ Tenias qais así eius affectas el así quod res retrocede—

lar alE. pratias reslítualar.

§ Ad secundas quanto sironis al nota iría:§ Pnimura qaibus cora—

6. petíl el cospetih esplonibas supra diclis.§ Secundas mfra querías lampas el mfra unas arnas

7. aulas.§ Tentium quis así effeclas el ast quod redetan ¡lía pers

pretii quera8. non dedíssal emptoni si sci’¿issai anisal adeo ‘¿iliosus ‘¿el

morbosas el9. non síabitar dicto ampionis sed extisaniur quanto Sil peius

illud animal10. el ecl illad lerelur ‘¿endilor.

§ Ad Vertías echo ir facías, nota Inia prisas11. quibas cospetil al illis aplonibas qais amaru enisalía

omaha ah poslea Ira—12. darían sine onramenhis al así ir equo qaí bostendítur cus sa-

lía el freno

313

13. al postea inaditar sine luis. Sed ir-fra querías compelil atmfra duos mansas

14. utilas.§ Ad terliara quis así eius affectus el así quod potesí

agara pro illis oc—15. rasanlis que obstensa faeniní lampote varditionis espíen.

§ Ad secundura al ge—16. nenelia sant tría:

§ Prisas qui possuni agena islís aclionibas illí qaipossuni

17. egera echona avíclionis, al da avicliora possuni agene oraresqai racepeniní

18. res ex alíquo justo titulo.§ Secundas quod competan sive venditoras ilíacas

19. cenan scivenii sive ingnonavenínt.§ Thntium quod competan ir oranibas

20. rabas corporalibus ‘¿el incorponalibas sobilibus ‘¿al inmobíli—bus.

§ Ad tertius21. et exciudanhar tribus modis:

§ Primo queMo aptares scivenínt ‘¿el sorbas22. Palas videbalur.

§ Sacando quardo vitia supervanerunt post venditionez.23. § Terlio querido nanunptiavanant istis benafíhíis el ad ¡mc

sciardara alelar24. tali dishintione, pone cesura si pautan aíras ranapliatio

facía25. islorus banefitíorara ‘¿aleel distingue quia aul aspion sci’¿it

aul ir—26. gronavil sí scivií bara valal ¡raso plus quia si non nenaptía—27. vtsset ron posset opponare illa benafitia. Si ingrorevil ite-

rus cli--28. stingua quia aul vandhtor sciebet aul ingrorabal si ingrona—

bel29. verdilor velel renanptiaiio, si sciebet itenaní distingue quia

ea130. centifica’¿it erapionerael tanc ‘¿elal renuptiatio inso pias

quod sí01. non renanptiavissal ron posset opponare pan legas.

§ Mor vídatar essa

daceptas

1. daceptus qai scivit ncc debail canliticení qai ron íngnora’¿itaul non

2. canlificavil al tanc ron ‘¿Cal nananptielio. Note qaeslionestres:

§ St prisa3. quid sil pnomissio de rau abitiore si ranurptía’¿it genere--liten oranibus ‘¿itis nan—

4. quid talis renunptíehio el dicilun quod non•§ Secunde quid si prosixil elique

314

así nas

‘¿alel

5. ‘¿¡lía al postea clausulas generales apponil al oppiníoaliqais dicaní

6. quod non ‘¿elel nsj specificaiis alii varo dicuní quodir spacificahis et in

7. aliís el isla ultime venion así.§ Tania así quid si spacifícavil verdi—

8. Ion vilia que non bababel eqas el insiscbuil que habebal nan—quid valal

9. al oppinio est sed vanior así quod non valael. Series instra--martí divíditar

10- par duas perlas principales: al ir prime ponuntar pacía unjasel subdi—

11. viditur pen sex capítulas, sicul el ‘¿enchIlo; in secandapacte allanas al sab—

12. dividitun par qualtuor capitulas:§ El primas recaptionis aquí.§ Secundas renanptíalíonis

13. viVieras.§ Tedias pnosissío da rau habitione.§ Querías pena.

14. XXXYIIII.—Instrunentum venditionís libroran-Cinca irsirasentas predichas aras nolabila

15. así ‘¿idendura el quod si eraptor libni invenial librar» adeo16. vitiosuní quod auní ron habana peíais quas babera expedial po—

tasI17. agare radibitonia al Ja ¡are civílí sed de consaetudineboro-

nía secas18. esí quia espien dicilan Lacere abradí sandositatas el vandi—

Ion dabel19. supplena; hoc instrusenharadividían par sax capitulas sical

el prima pars20. ‘¿anditionis aquí.

Eructan

ord i ras

XL..— Instrumentan veuditionis latan fení etpercipiendorun.

21. Cinca instrumentas prediclas dao punta pardanda: el

22. § Primas an istad instrumentas veleel.§ Secundasecl quas speclat

23. dapnus sí res penit post ‘¿andilionara sed en traditiones.§ Ad

24. pnirnura el vidatur pnisaa facía quod non valeal, quia Fu qaali—bel vandílione

25. debení esse Iría scílícel personeres el pratias hie deficilras argo non ‘¿alel

26. el dicitar quod spas loco cal. Sed ecl hoc scíendam distinguequía aul

27. fuluní fradas rascarían al lunc valail a principio el ‘¿alalir fine,

iii lataz-am

sant vi—

315

28. aul non nascaniar al tanc non ‘¿eluil a principio nec velel irfine, quid

29. si nascantar sed paucí ‘¿alebíl vandihio al dicitar quod sic.§ Ad secundas

30. ad quera spaciat depruní si res ‘¿endite penit ante traditionera,el gralia

31. islías possumusscire de osnibas rabas de mundo al pone cesasir

32. genere et si pautar caías sil dapuan si res penit post van—di 1 iones

FOL. 26 Y

1. sed ente tradihionas et dícitur quod regalar esí araptonísra--guíen dictas quía Leí—

2. hl ir novas casibus ir qaibas dapraní así vardihonis:§ El prisas así sí ver—

3. dii ¡o non así para sed sub condictione.§ Secundasquod fiat ir> scniptís al res

4. períl arle quera fiat post modura scrípture.§ Tenias quod venclítio non

E. fuaníl ir spetie sed ir> ganare.§ Querías quod res non

6. canta al quia dicitan vandnigras.

7. § Quintas quod ras ‘¿enditesciendum

8. distingue quia ¿al res qaagenere aul

9. ir speiie si ir genere itaal medita si-

10. mal aul ron tradite sisaldita sisal

11. tunc depnus si res penitgaslale tunc

12. dapnas así vendítonis, sidísí irgue

13. quía aul así guslele taseron así su--

14. sIete el iurc dapnas asívinaz gustelura

16. in apatía davastatur ‘¿aldapnam

16. est espionís. llera roía q‘¿muz posiqaes

17. cmii el vendítoras opponleelvandhoz-

18. mensurare vírura querías verd

sil catana sed sab Fu—

is mibi tela taus aqaus albas val

egueel guslalione sed ¡dc ad melius

indigel gastatione así ‘¿endite ir

rus distingue quia aul así gustaVe

el gustaVe, si así gustaVe el ira—

así eraptonis si ron así tradite nec

auteraasí ‘¿ardite ir spaiie iteras

n el tanc depnus así eraptonis aul

vendhtonís. El roía bic quod si

sepíal de sucora val da carcone

aod sí erapior ron valí recípere ‘¿¡-

baberavegetas vacuas potesí

idil al cores tastibus mensurareel

19. fundare el bac de síciclo iana, sed de bona aquilate consahi—tun quod ‘¿en--

20. datar al ecl sapplesenturaagal contra espiones.§ Sextasquod peraai

21. aliter ques par pabhicationes al quando ‘¿arditor ‘¿endidil al

316

post arta22. tradilionen fecil delicIas propter quod coramane accepíl el

devastavil.23. § Septísasquod non sil actas ir contrarias al dícalan ego

eso libras24. laura boc pecio quod rolo accipara usqae ad ocio des el sí

penírel sapar25. te sil-

§ Octavas quod non sil venditor in mona.§ Nonas quod pecael

26. aliter quera dolo al culpa quia ir osníbus istisdapras spectarat

27. ecl vendilores. Istud instrumentas dividilur partale ir duobus seqaenhibus

28. nichil aliad rolalus fail nísí quod dictas así.qaens instrumentan

29. divíditur par tres partes principales. Secundastramarías di—

30. viditur par tras parles pnircpipales.

casibas

qairqua capi--

El prisas se--

sequars ms—

XLII .—Instramentam venditionis actas et itínez-is.31. Híc ir saquanli nota qainqaa punte:

§ El primas quohuples así servitas-52. § Sacudasquis potasí constilaena senvituiera.

§ Tenias cui potasí

1. constituí.§ Querían que irían corsiitaalan.§ Quintas series instruraanui.

2. § Ad pnisus el así daplex personalís el reelis. Iteras servi-tas parsorelis así daplax

3. scilicai que debatan e persone personeella que debelar e repersona, ah querido da

4. aliqaa re debelar aliqaid elicai persona al así ir apbyiaosi.Iteras servitas

5. realis así duplax scilicai así servitas urbana el servitasrastice. Urbana

6. así que debatan arbanis pnediis. Rustica así que debelancusíicís.

7. § Ad secundas el polesí constituana ‘¿aras dominas, sed quid siras eral cosmunis

6. al unas duorura corcassanii elícai serviluias nanqaid ‘¿alel etdicitar quod ron

9. al sí sil cosmunís res ex soliatale sed quid si altar valíconf insana

10. al dicilar quod polesí el prisa ron ‘¿alebal al poslee parposleniorera confín—

11. malar.§ Ad tenias el potesí constituara vano dosiro el ron alíi

31?

nisí alíen su—12. pularetur ‘¿¡ca el nomine ebsenlis, sed quid si concedían uní

duorura ir13. re corarauní nanqaid valal al dicítur quod no, sed quid si con—

cessenit alíen ebsenli14. al lanc dicílur quod velel al prior concassio conf irmatan par

poslariorez•15. § Ad querías al contrabitur par paclionera Id así ex eliquo

¡asto título. lles16. pan alt ¡raes volanlatas scilícat ir lesiasenuis, codicillis el

donetionibus causa sonlís.17. lles pan pnescníptioneminien’¿enienuibasqui daban ir pres—

criptiore avance das—18. modo potius non frengatar scílical sed quid si frangaratur

lunc non prascriberel19. par daceraamos ínter presentes nec pan viginuí ínter abier-

las, sed pan tarapascaías20. non fil adraezor.

§ Ad quintas el dívidítar pan sax capitulas istad el21. seqtxens instrumentas.

§ Querías ‘¿eno dícilan qaesí possessío~

NOTAS.—<1>.— Duplicado en el texto.<2>.— Daba decir: tte quandam pacía”.(3>.- -Daplicado en al texto.<4>.- -Duplicado en el texto.<5>.— Debe decir: “Delenlio”.<6).- -Debedecir: ‘Adío”.<7).— Debe decir: “Abiaclam”.<8>.— Debe decir: ‘Ligne”.<9>.— 1. 3,21.<10).- -C. 2,1,7.<11>.—D. 21,2,56.<12>.— Daba decir: “Acto”.<13>.— Debe decir: “Fil”<14).— Daba decir: ‘Hosagias”.<15>.— Duplicado en el texto.<16>.— Debe decir: “Cacurbitane”.<17>.— Debe decir: ‘Sexcanx”.<18>.— Debe decir: “Sapturs”.<19>.— Debe decir: “Dextenstt.<20>.— C. 6,43,4.<21>.— C. 8,45,24.<22>.— Debe decir: “Hipo”.<23>.— Daba decir: “Cantas”.<24>.- -Dabadecir: “Precias’

318

FOL. 26 R

.

II

21-22. INCIPIT SECIJ}IDUH CAPITULUN DE DOTE.22. Incipit secundum capitulum de dote continuatione22 premissa que continentur in prohemio. Elio nota duas questio—

nes:24. Et prima est quare non posuit in primo capitulo. Et dicitur25. quia in ipso capitulo tractatur de venditione et ille qul ven—

dit26. non vendit animo rehabendi nec recuperandi decetero. Sed ille27. qul dat dotem dat animo rehabendi si matrimonium separetur28. marte vel divortio et non convenint cum vendit jane set29. pat lus cum debita quia debitum semper restituitur sed20. das non datur ut semper restituatur.

FOL.26V

.

1. 1.— Instruxentija dotis constitute in re inmobili. Rubrica2. Circa predictum instrumentum punta sex par ardinem sunt viden—

da2. § Et primum quid est dos.

§ Secundum quotuples est das.§ Ter—

4. tium quis patest canstituere et cui et qualiter§ Quartum in quibus rebus

5. potest constitul.§ Quintum ad quem spectet dapnum <sic> et emonumentum

6. dotis et si dos evinceretur utrum passit agere a contra quem.§ Sextum

7. seriem instrumenti:§ Ad primum dos est que datur ab uxore val eius parte

6. viro val elus parti propter honera matrimonii substinenda utperpetuo sit

9. penes aiim, dicit ab uxore nota quad semper debet das dan abuxare

10. val euus parte par hoc notatur quod patest dan ab alio quo—cumque nomine

11. uxoris. ítem pater val avus et quulibet de ascendentibus etisti tenentur.

12. Item viro par hoc nota quod debet dan viro vel euus parti re—cipienti nomine

13. vid at viro cansentiente, propter honera matnimonhi id aststustinenda. <1>

14. Et par hoc notatur quod debat alare filias et uxaram. Sed nun—quid si

15. non habuanit datem non tenebitur alare filias et uxaram et dVcitur quod fi—

219

16. lbs tenetur alare de jure naturali quantacumque non habueritdotes, uxarem

17. vero tenetur alare de stimulo naturali. ítem ut Perpetuo sitpenes man—

16, tum et par boa notatur quad das constante matrimonio restituinon potest

19. nisí quando vir vergeret ad inopiam.§ Ad secundum et est duplex scilicet

20. avantitia <sic> et profectitia.§ Profectitia est que prof iciscitur ex banis pa—

21. tris.§ Adventitia est que prof iciscitur ex bonis maternis val

exprasspera22. fortuna vel ex propiis laboribus; hia nota tres questianas:

§ Et prima quid23. si pater manitavit filiam et promixit daca dotes nunquid po—

test date de24. aventitio <sic> peculio at dicitur quod non.

§ Secunda quid si promixit date dotes25. de sus bonis et de aventit jis nunquid patest date et dicitur

quod non sed26. da sus tamen.

§ Tertia quid si promixit date de aventitiis tamen nunquid27. potest date et dicitur quod sic.

§ Ad tertuum potest constituere. ítem pater at28. quulibet de ascendentibus e tutores et curatores et isti te—

nentur. Item29. quelibet alia persona extranea dum modo nomine uxonis et po—

test dan manito50. et debet. ítem pater euus et cuulibat altar persone nomine ma—

riti et manito consen—31. tienta recipienti. St qul dotem recipit de dote restituenda

tena tun.32. St contrabitur traditione. ítem stipulatione. ítem pollicita—

tione. Ad

FOL.. 27 It

1. quartun in quibus rebus potest constitul dox, et inbus et incorpo—

2. ralibus rebus et in rebus mobilibus et inmobilibus.§ Ad quintum ad quem

3. spectet et emonumentum <sic> distingue quia aut dos fuit inre bus

4. exstimatis aut in rebus inexstimatis, si in rebus exstimatistina dap—

5. num et emonumentum spectat ad virum, si in rebus inexstimatis6. tina dapnuni at emonumentuDl spectat ad uxorea, nisi fnuctus

qul sunt maniti7. propter honera matnimonii substinenda.

§ Quid si res data in dote evin—8. citur nuna quid potest agere de evictione et contra quem et

distingue quia aut9. fuit res data in dotem exstimata aut inestimata; si exstima—

corporal i—

320

10. ta potest agere de evictione et contra uxorem val dampnatamdatea. St ad dotam

11, penam et interesse et omnia que pramissa sunt in contratu.Sed tamen quiaquid perci—

12. piet plus debet computare in dote et constituere uxoni. Siautem fuit

13 exstimata non potast agere da evictione. Sed aget quod iterumtradat et

14. dat dotem non videtur datum quad non durat datum et aget con-tra uxorem

15. val dampnatem dotem at qualjter cumque fuerit constjtuta dos.§ Ad sextum et di—

16. vid itur par duas partas principales: St in prima panuntur pac—ta

17. unius. St in sacunda pacta alterius. ltenum prima pars subdi—vid itur

16. par quinque capitula:§ St primum est contrahentuum in quo continentur causa qua—

re19. datur.

§ Secundum rai§ Tertuum tradiationis.§ Quartum legitime defen—

20. sionis.§ Quintum pene. ltenum secunda pars subdividitur par duo

21. capitula:§ St primum est promissionis de redendo dotes.§ Secundum est pene.

22. II.— Instrumentan dotis constitute in rebus inobilibus exs—tmmatis et pecunia. Rubrica

23. Hic nota tria notabilia:§ St primum est quia res inmobilis

24. potast dan in datem exstimata et non dicitur res25. res dotalis et potest fien duobus modis:

§ St primo quod existimatur26. causa sciendi meliorationem vel detenionat

§ Secundo quod res exstimetun27. et confenatun in arbitnuum ut quod istonum

tus tene—28. atur restituere scilicet val ram vel exsti

si confenetur in29. arbitnium maniti numquid dicatur res dotal

diaitur quod30. erit emptitia taman.

§ Sed nata quod hio ast casus specialis in quo sSi. val uxor decipitur et si sint majares restituuntur

dap no.32. § Tertio quod res potest dan in dote exstimata iii

quod potenit habeni.

emptitia sed

ionem.

voluenit uxor man—

mationem, sed quid

is vel emptitia at

i manitus

in modico

o pretio

321

FOL. 27 Y

.

1. Istud instnumentum dividitur par duas partes: at innuntur pacta dannatis

2. doten et dividitur par quinque capítula; in secundanuntur pacta recipientis et

3. dividitur par tria capitula:§ St pnimun est confexionis qualiten recipit.§ Secundum

4. promissionis de restituendo.§ Tertium pene~ St quod mellar modus est

5. quod fiant duo instrumenta et unuaaquodque per se.

prima po—

parte po—

5—6.111.— Instrumenta dotis constitute partía in repartia in pecunia et rebus mobijibus.

7. Nota hic u.trum res data in dotem sit emptitia vel dotaljs est8. emptitia proptar ilhud pactum quod ponitur si fuenit penes eum

vel eius9. heredas tempane restituende d~tis. Istud instnumentuin dividitur

per tria capitula:10. § St primum confexionis.

§ Secundun promissionis.§ Tertium pene cum sus

11. sequentibus.

iamobili et

1111.—instrumentun dotis in rebus mobilibus et pecunia~ Rubrica12. Cinca instrumentum predictun soma debeinus suad par tría

capitula dividitur13. § St pnimum ast con-fexionis.

§ Secundsám est promissionis de radenda14. dote tempore restituende dotis.

§ St tentium est pene. In primo capitulo15. nota quod debent sex intervenire:

§ St primum quod nomem ihluus qui confitetun dotem16. habuÁsse sit ocUme determinatum.

§ Secundum suad nomem illuus qul dat dote¡ sit e—17. gregie determinatum.

§ Tertuum quod lila persona pro qua datur sit bene spe—18. cificata et determinata.

§ Quantum quod sit ihlud quod datur in doten et iii quo da—tun.

19. § Quintsc i 1 bat

20. futuraquia si

21. dita§

22. tiatIocum.

um quod fiat mentio quomodo dicta persona pro qua daturuxornon est tradita viro suo sed est in domo sul patnis,

esset tra—viro suo pres~xmmeretur instnuinentul sim’j.Iatum.Sextum quod renunp—exceptioni non habite non recepte dotis quia habet Mc

§ In secundo

322

23. capitulo nota quod nos dabemus essa cauti utruta ille qui datdotem velit tamen

24. sibi stipulani reddi aut muliarí taman pro qua datur aut prose et muí jera

25. simul at tunc debes axprimera inter partes et sicut vult sti—pulan ita pe—

26. nas et aliter non~§ Tertiuxt notabilia ast iii renunptiatione quod lila qul

con—27. fitatur dotem habuiese renuptiat quia alitar non haberet uxor

actionani contra28. auta nisi probaret doteta traditata el esse; quia dicitur in jure

non confexio29. parit actianem, sed tradictia rei sive pecunia solut io. St ita

si re—30. nunptiavit ranunptiatio canvertit banus probandi iii renunptia—

tein.§ Sequens

31. varo instrumantum est sacundum cansuetudineta bonania nichilnotatum est et dividitur

32. par tria capitula sicut et precedans. Circa natulam sequantataquia agitur cuta ‘¿ir

33. non possideat inmabilia quad ‘¿ir dabeat amere mfra annuin rataal iquata

FOL. 28 R

1. jnrnobilam que specialiter sit abligata uxoni, hic queniturutrum preiudicat sibi

2. in allis rebus postquani habat specialam ram, sibi ipothecatamet dicitur quod non, sed tamen

3. in tanta praiudicat quia duta lila ras ipathacata est sufficiensnon potast agare

4. contra alia bona mariti. Sed si res illa non valeret tantumquantum fuenunt

5. dotes sue, pro supplementopotest agere contra alia bona maritiexcludet Po—

6. steriores creditores, et idem vinis est in creditore qul habetspecialem ypothecam

7. in una re tamen. Circa aliam notulata nota quod fideiuxores vali~iandatores

8. dotuuta dentur probibentur dan a lege. St hoc na odium genere—tur inter

9. viruta et uxore, quia diceret’xr meretrix confidisti te et perso—nata tuam in me et

10. dotes tuas confidare inoluisti. Sed tamen non facias quod in—tret tamquam fide—

11. juxor sed tamquam principalís et erunt duo pnincipalis et te—nebunt reddere

12. quia qui doteta recipit de dote restituenda tenetur. St facarepotes

13. argumenta lagi. Sequens instnumentuta ex ista notula ast et di—viditur par tria capitula

323

14. sic et due procedentia.

y.— lnstruaentwí agumentí <sic) dotisflubrica.15. Hic nota quattuor punta:

§ St prinuuta quara fuit adinventum.§ Secunduta utnum

16. praiudicat manito.§ Tentium utnuta preuudicet creditonibus maniti.

17. § Quartuta senieta instnumenti.§ Ad primuta et fuit adinventum quia das

18. postquam semel ast canstituta amplius constitui non potest.Sed quia contin—

19. git quod muliari obveniunt aliqua bona et vult illa dara mani-to et vult

20. quod manitus teneatur reddare sicut et doteta, jn dateta varodaca non potest

21. mulier quia das an matnimoniuta et constante matrimonio consti—tui patest

22. sed postquani semel ast constituta ampluus constitui non potestet ideo

23. fuit adinventuta instrumentuta agumentí <sic> dotjs quia tenetunaugumantata manitus

24. reddere sicud dotata.§ Ad secunduta et preuudicat manito val raceperit val non

25. recepanit quia standum est publico instrumento ‘¿el scnipture.§ Ad tertuuta et distin—

26. gua quia aut creditones fuenunt prioras constitutione agumen—tuta dotis

27. et tunc praiudicat creditanibus aut non constat et tunc nonpreiudicat

28. creditoribus quia presumitur foca facta taUs constitutio agu—menti <sic> in preiudi—

29. ciuta craditoniuta et jta nota hic axprimi sempar causa unde ob—va ner it

30. sed si datur pecunia in agumentuni dotis suad solvi facias ca—rata testibus

31. at notario.§ Ad quartum et dividitur par tnia capitula, sicut et dota—

lía.§ Et pnimuta

32. ast confexio.§ Secunduifa promíssio de redando tempane restituende dotis.

30. § Tentíuni ast pena cuta suis saquentibus.

324

VI.— lnstrumentum donationis propter nunptias.

FOL. 28 Y

.

1. Hic gratia jstius donationis videbimus da tribus danatio—nibus scilicat de do—

2. natiane propter nuptias. St donationa que dicjtur sponxalitjalargita

3. et de donatione que sit simpljcjtar et ínter vivos. Cjrca autetadanat iana

4. propter nunptias nata quinque punta:§ St primuta que sit ista donatio et

Si quibus modis nuncupatur.§ Secunduta cujus sint fnuctus donationis.§ Tartiuta

6. cuius debent esse ras data in istata donatjonem separata matri—manio.

7. § Quartum quam voluntateta habat uxor da tali danatiane.§ Quintuta quantuta

8. que patest in istata donationata.§ Ad primuta et est donatio que datur manito ‘¿el

9. altero ejus nomine uxoni vel alteni ejus nomine recípienti, atvacatur donatio

10. propter nuptias, morgigap <2) secundum longomardes, <3) antj—lerna ab anti, quod

31. est contra et Lerna quad est das, at datalitiun sec~xndum iuscanonicum.

§ Ad secundum12. et sunt maritj quia si non assent mariti jata nichil aperaratur

das, at dos datur13. propter honera matrimanii substinenda.

§ Ad tartiuta at dabet esse et14. reddi manito, quia sicut dos rastitui debet uxori jta at ista

ras que data15. est in donationeta prapter nunptias.

§ Ad quartuta at habet utilitatem quia ast16. uxoní rnagis caututa pro dotibus sus nec patast talis res alia—

nani nisi post sapar—17. atum matnimaniuta.

§ Ad quintuta et potest dan ante cansumatuta matnimaniuta16. plus dote at minus dote post vero consumatuta matnimoniuta po—

test dan qua19. dotas sunt et minus si ‘¿uit plus autei dote non. Donatia que

dicitur20. sponsalitia largjtas hic nota duo punta: et primum que Sit is—

Va donatio21. et in qua differat a superioni; sacunduta quid iuris sjt si ma—

tnimoniuta non perfi—22. ciat ad primuta et asse que datur a manita uxoni val ab uxore

manito ut est23. quanda dat anuluta cornigiata val bursiata et uxor narita infu—

1am sernabu—

325

24. las et huiusmodi, at difent a donatione praptar nuptias induobus.

§ St pnimum25. quia danatio proptar nunptias potest fien anta conssumatum

matnimonium et26. potest. Sed sponxalitia largitas potest fian ante consumatun

matr imoniuta27. sed post non.

§ Sed quia donatio propter nunptias non potest fien nisi amar ita

28. val altano eius nomine uxoni. Sed sponxalitia largitas potestfianí ab uxana

29. manito et equo.§ Ad sacunduta quid iunis si matnimonuuta non cansumatur hac

ast30. utruta danatio dabeat reddi et distingue quia aut stat par do—

nanteta31. quod matnimonuuta non cansumatur at tunc admictit illud quod

donavit aut stát32. per donatavenita quod non panficitur matnimaniuta et tunc raddi

debet ilhud quod33. aceapit aut non stat par aliqv.em, sed divino judicio non PO—

test penficitur

FOL.29R

.

1. ahiquis eonum montuus est qul contraxenit matnimoniuni eV tuncitenuta distingue

2. quia aut donavit spansus sponsa aut sponso sí auteta spansus3. sponse tune itanuta distingue quia aut intervenit osohuluta inter

aos et tunc4. reddi debat dinuidia dotis at ahia ramanet uxoni et hoc quia5. multen quando oschulatun a vino incurnit nusorata <4> manttu.s

autata insunsit in ga—6. uduuta et letitiam aut non intervenít sí non intervanit, tune

debet neddi tota do—7. natio. Sí auteta donavit sponxa tota debet reddi.

§ Donatio simplí— <en margen dcho.: donatio símpliciterínter vivos)

8. citen et ínter vivos; hie nota tría punta:§ St pni¶ut u.trura possit ista donatio

9. celebran ínter viruta et uxoreni.§ Secunduta utnuta possít revocan at qualiten.§ Ter—

10. tui qualiter confinmatur.§ Ad pnimuta at dicitun quod non ne nimio amare

11. adinvicem expohientur.§ Ad secunduta et potest nevocani, et duobus modis scihicet

tac ite12. et axpnesse. Sxpnesse autem revocatun quando dicit coram tas—

tibus expresse ego13. danationeta quata feci uxoni val manito expnesse revoco val

quando alíenaret14. val subpingnonaret neta donatata tacita revocatur in divontio

3~6

nisi contraniuta actuta15. esset quod firma sit donatio. Alio modo nevacatur tacita sci—

licet quando monitur da—16. natanius ante quata donans.

§ Ad tertiuta et confirmatur par manteta danantis se-17. nieta istius instrumenti non dividit Aurora sed si dividene ius

par quattuor capitula18. dividas:

§ St pnimuta est cantrabentiuta.§ Secunduta rai donate.§ Tertium pro—

19. missicis de rati abitiona.§ Quartuta est pene cunx sus saquantibus, no—

20. tulas vero exponas sicut testus docet.§ Preterea etc.; hic nata duo

21. punta:§ St primuta cui compatat actio dotis.§ Secunduta quando das debet restitui.

22. Ad pnimuta at distingue quia aut canstituit mujer aMa quacuta—que persona si autem

23. mulier competjt ai tamen val aius heredibus. Si autem aliapersona quacumque itenuta

24. distingue quia aut est persona que habet muliereta in potasta—tata ut est de ascandan—

25. tibus aut est extranea persona si habat aam in patestate ita—ruta distingue quia aut

26. fuit doteta stipulatum incontinenti aut non si fuit dotata sti—pulatus

27. incontinenti íd est ante quata miliar tradatur manto at tunccompetit ei tamen

28. qui constituit dateta, si auteta non fuit stipulatus incantinan—ti tunc campe—

29. tit ei et mullan símil. Et si paten ‘¿el avus ‘¿uit agareapportet ut

30. agat cuta consensí mulienis si autem non vivenet constituanspatan val

31. avus tune aget uxon tamen. Si auteta fuit axtranea personaconstituens dotea

32. iteruta disstingue quia aut fuit stipulatus doteta sibi reddiincontinenti

33. at potest tune agare ipse tamen etiata si filii supersint, nisiin instrumento dotis ap—

KOL.29Y

.

1. appaneat bac verbuix sine filÁis legitimis ex ais descendenti—bus, si

2. auteta non fuit stipulatus incontinenti tunc competit muí lentamen quia

3. videtun sibi danasse simplicitan et intar vivos.§ Ad sacunduta regula ast quod

4. das contante matrimonio restituí non debet, sed fallit in quin—que casibus

5. in quibus dos constante matrimonio restituí patest.

§ St pnimus est naces—6. sanuus scilicet quando vir vengit ad inopiam. St nata hic quod

est necessani—7. us Id est quia velit val nolit manitus debat fian. Iteta est

uudicianius id ast quod8. non patast fien vahuntaria. Scíhicet quod si vin vellet

assingnare uxoni de bonis9. suis non valeret quía debet esse iudex patastatis. Item omnis

usufnuc tus10. renta assingnatanum pro dote sunt proptar hanena matrímonii

subst man—11. da. Item nata quad postquam raassíngnatio bononuta Daniti Lacta

est uxoni12. uxor nacedit a ceteronuta ahioruta monanuta <5) yphoteca

quattuor sunt voluntanil.13. § St pnimus ast quanda muuieni restituuntur dotes de utniusque

va hunt a—14. te scilicet maniti et uxoris propter alendum se at suos scili—

cat fihios.15. § Secundus est quando muhier vallet amere de dotibus funduta

ydoneum16. id ast bonuta.

§ Tartuus est quando vellet muhier alare iuanitum in insu—17. la relegatuta ‘¿el ab ostibus captun.

§ Quartus est quanda vellet16. mulier de dotibus redimene manituta se ípsam patreta, frateta val19. saraneta val eos alare. St hoc constante matrimonio. Sed quid

si20. marte separatun matnímoníuni quando debent restitui dotes et

dist in—21. gua quia aut dos fuit constituta in pecunia at rebus exstima

t is22. et tunc post annuta at dieta aut in nebus inmobilibus in exsti—23. matis et neddi debet incontinenti sepanato matrimonio et quan—

do24. matnimonuuta separatur monte, sed quid si matnimaniuta separatur

divon—25. tic nunquid dotes debent rastítui. St iterum est distinguenduta

quia26. at&t separatur culpa ipsonum scilícet maniti et uxonis aut di—

no iudí—27. cío si auteni culpa ípsonum iteruta est distinguenduta quia aut

manítí28. culpa et tunc redit dotes et sí fecit donationeta uxani admic—

t it29. ut quia iacuít cita consanguinea uxonis, aut culpa mulienis et

tunc

1. dotes admíctit eV si fecit donationein manto admictit, utiacuit <6>

2. consanguineo maniti, si auteta divino uudicio separatur at tuncdotes

328

3. debent reddi ut quia inveniuntur consanguinei val quia non po—ssunt símil

4. agene. Iteta contingit quad pater emancippat Liluuta ciii dederatuxonata

5. et racaperat dotes vult raddare dotes Lilia at Lilius vult que—ritun utruta

6. passit et videtur quod Sunuma dicat quod sic, quando dicit cave—at sibi mulieni.

7. Item in Sumtaa vidatun contrariuta quia dicit quod si fiat nonvalerat. St dicanduta

8. ast quod potest fien duabus rationibus.§ Prima quia ista ast casis specialis in

9. qua dos constante matrimonio reddi patest scilicet quando mu—liar accipanit

10. propter alenduta se et suas.§ Secunda quia lex pnohibet restitunio dotiuta

11. constante matrjmonio. Sed non innavatja et ista ast quadatainnovatio. Itata

12. habetur hic alia cautela quia pnataictit manitus se facturonutaet curatonuta

13. talitar quad heredas uxanis habebunt ratata istam rastitutianataet de

14. catana ei patni non patant; hoc instrumentuta non dividit Auro-ra, sed

15. tu potes dividena par tnia capitula et:§ Primuta est pnohemi in qio continantur

16. contrahentas at ilhud quad restituitur.§ Sacunduta ast pramissionis de ratí

17. habitione quod uxor ratuta habebit et quod iste promictjt alareLami 1 iam

18. ex ista dote.§ Tartiuta est pena cita suis saquent ibis.

VII.— Instrumentuz futurorun sponxaliorwi. Rubríca19. Hic gratia sponxalionum non debetaus vidane de sponxalibus at20. matrimonio. St cinca sponxalia nota quinqie punta:

§ Pnímuta21. quid sunt sponxalia at unde dicantur.

§ Secunduta quibus modis22. contrahuntur.

§ Tertiuta ínter quos possunt contrahí.§ Quantuta quahiter

23. sponxalia contrata retracteta.§ Quintuta que sit pena sponxalium retrac—

24. tantiuta.§ Ad pnimuta et sunt -futuranuta nuptianum repromissio, dicit

re—25. promissio id est quia quia <7) ab una quaqua partiuta promic—

titur, dicuntur fu—26. turanum nuptianuta id ast futuni inatnimoniuta quod nuptie matni—

moniuta canubiuta et coniun—27. gura idem est et dicuntun sponxalia a spondeo spandes id ast

¿29

pnomicto28. quía unís altar adinvicera spondat.

§ Ad secundura et cantrahitir quinque modis scilicet29. consensí par fidei dationam, par sacramentura, par arranuta da—

t ionem30. St anuli prastationata, nota in anuli prastatione quad agantur

verba

FOL. 30 Y

1. de futuro, quia si pen verba de presentí, tínc asset raatnima—niuta.

§ Ad tertiuta2. at inten maiares septaux annis

sim at3. spansam in potastate. St inter

alias personas extraneas.4. § Nota quod ad quartura et retr

§ St pnimus solo can—5. sensí quia dicitur in iure nilque dissolunt eo

6. vinculo qio ligatura ast at hocscilicet sponxo at

7. spanxa, sed quid si unís canseti ngue

8. quia aut ambo scilicet sponxíspuberes aut

9. unís impibes at altar pubes, sconse n—

10. tiente et altero noventa <8)autera sínt

11. puberes tínc altero nolente nIens perficere

et intar parantas habentas spon—

tutoras at curatores, et inter

anetír acto modis:

tata cangruita est quata ununuquod—

intelhigo utroqía consentiente

ntiat at altar non, at tun dis—

et spanxa sunt puberes aut ini—

í auteta sunt impuberes tunc uno

possunt sponxahia retractan si

on passsunt retractan, iranio no—

12. debet axcommunicani, sí auteta est mus impubas et altar pu-bes itenura distin—

13. gua quía aut panitat impuberera et tunc bene patest aít penitatpubeneta

14. at tunc non potest.§ Secundus ast quanda si sponxís val spanxa asset in di—

15. vensis prohis vinctus.§ Tertius est suando unus eonum incurnit iii lebrara. <9)

16. § Quantus est quando per pactua faciunt quod non teneantírprafícere sponssahia.

17. § Quintus quando unís spansus vel sponsa commisenít adulteniumicura con—

18. sanguineo altenius.§ Sextus suando mus aorum ingnessus est religio—

19. nema et fecit proffexionem.§ Septimís quanda aliquis eaním contractis sponxalibus cuta

20. una at contnahit postea cita alía matnimaníum par verba de pce—senti

§ Octavus21. suando aliquis eonum incurnít heresíta.

§ Ad quintura et distingue quia aít

3~O

22. uit apponita pena aut non si non fuit apponita tunc non caditin aliquama

23. penama sí autama Luit apponita. Itarura distingue quia aut estapponíta fliter

24. sponsum at spansam aut inter habentes aas in patestatema autj ntar

25. extraneos, si autema intan sponsum et sponsam val intar haben—tas eos

26. in patastatara scilicet panentes curatorema et tutaram tunc non<duplicado: non> valet pene

27. appositio, si autara intar axtraneos tunc valet pene appositio,que est

28. ratia quara non valet quando apponitur ínter spansurn st span—xam val habentas

29. eos in potestata pactura bena ast sacunduma legas et tunc valetpnincipale et ac—

30. cessonium et addicitun pena Lacto at argo debet ‘¿alare. St di—citur quod ast hic

21. casus specialjs ubi pena abiacta tacto non valet quamtocumquafiat pactura secundura

32. legas, quane valet inten extraneas postquam non valet interistos at est

FOL.3 IR

.

l ratia quia matrimonuura debat parfici ex cordis affectu, sed sivalerat pena apponita intar

2. istos videretur iam quod non perficenetur ex condis affactu,sed pat jus metu pene

3. sed si inter extraneos apponita ast eis non pnajudicat si va—lunt perficere possunt

4. sed si nalunt non tanentur bac dictum est in pena pecuniaria,sed quid in amis.

5. St dicitur quod sí arre date sunt at ilhura qui dedit penitetadmictit arras

6. et si necipientema arras penitet reddít duphicatas tahljt inquattuor casibus

7. in quibus non admictuntun arre.§ St pnimus est quando mus eorum scilicet spansus

a. val spanxa stetit in alía provincia pan duos annos quia sipost díssolvít aliquis

9. eorua non admictit arras.§ Secundus ast quando inter eas invenitur ahiqua consang—

10. uinítas propten quama non possunt partid.§ Tertuus quando marte dissalvitur ut

11. ahiquis eanum monitun.§ Quartus quanda unus eonum esset impubes quia si aura peni—

tet12. non admictit arras. Istud instrumentura dividitun par tres

partas sicut et ahia13. instnumanta in quibus una pans altení abhigatur et e contra-

rio. Nota tamen in tertia punto quod si14. contrahuntur intan partes val habentas eos in potastata val

extraneos quod spon—

331

15. sus et spansa non tenentur complace si nolunt sed si voluntpossunt et

16. hoc de luce canonuma quara tus civile dicat filuus patni con—sentire dabat.

17. Cinca matnimoniu.m nota tnia punta:§ St pnimura quid sit et unde dicatun at quane

18. fuenit adinventuta.§ Secunduma inter quas potast cantrai matnimoniura at quali—

ter19. contrahatur et qualiter cansumetur.

§ Tertiuma qualiter dissolvatur matrimoniuma.20. § Quartura si ius matrimanuuma.

§ Ad pnimum matrimonuum est ‘¿ini et mu3.ianis21. caniuntio parpetuata ‘jite consuetudinem retinans divini at hu—

mani huris comu—22. nicatio dicit conniuntio id ast quod coniungantur intellectu

et cansansu dicit virí23. et mulienis, quia sine utroqua scilicst masschulo et Lamina

non potest24. matnimonuuta, dicit perpetuara vite consuetudinem retinans id

est quia dabet habene aní—25. mun quod deceteno non separetur nisi monte et sjmul habita—

bunt, dicit26. conuuntio diviní et humaní uunis id est participatio lis di—

‘¿mu at huma—27. nun facta id est quod interveniant ea que in varo matrimonio

intervanire debent que28. in notula habuistí sub nubríca de divisione parsanarum~ St di—

citur matrimoniura29. a matre, qui matnis mmiii íd est auxilium at nominatur matni—

montura a matre30. potuus quama a patre quia dicunt legas quod filii dum sunt ira—

puberes magis31. egent auxilio matnis quama patnís et in une dicitur muflen an-

ta pantum honoro—32. sa in partu dolorosa, post pantuma labanosa. St Luit adinventura

ma—33. tnimonuus duabus de causís: Prima propter prolis procreaberema

quama

w1. habanas adeo dicente cnesscite et multiplicanivu <10). Alía cau-sa propter huxunian quam

2. habemus a beato Paula dicente quulibet accipíat suara propterluxunian íd est

3. propter luxuníam evítandam.<11)§ Ad secunduma et potest contrahí matnimaniura inter puberes

4. Id est masschílos matones quattuordecim annis St inVar faminas‘¿ini potentes

5. id ast malones duodecira annis~ St contrahitur sola consensí,utnuusque id est quod unís—

6. quisque consentiat animo et intellectí at ita debet consentiretus me in tuum

332

7. virum resspandea sic. St tu ius ma in tuara uxorara resspandaosic et ita contra—

6. hítur matnimoniura et consuniatun cannali copula.§ Ad tartiura et dissalvitur

9. matnimoniuma decam de causis quas in Mis versibus habemaus:errar, condictia, va—

10. tira, cangnatia, crimen, cultus dissparitas, ardo, ligamen, ho-nestas, si

11. sis afLinis, si torta come nequis, bac socianda vetant matni—moniura iunta netractant

12. sanjes istius niatnimoniuma non dividitur nec in Surama habernuset non solat fien

13. instnumentura, sed si ius Lacare sic dicas, talis iudax ondina—rius jntarrogavit dominama

14. Bantara si vallet Patrum in suum legitimura viruta. Respanditquod sic versa vice interno—

15. gavit dictura Petruma si vellet daminara Bertam in siam lagitimamuxoreta

16. raspondit quod quod <12) sic quibus omnibus sic pac—Vis dictus Petrus dictara Bertara

17. anulo subbanravit at dictus iudex siam autoritatem interposuitet decretuta.

NOTAS. -

1.— Daba decir: sustinanda~2.— Debe decir: morgyncaph a rnorgyncab.3.— Debe decir: longobardas.4.— Daba decir: nubonem.5.— Debe decir: bonanura.6.— Anulada en el texto: cura.7.— Duplicado en el texto.8.— Debe decir: nolente.9.— Debe decir: lepram.10.— Génesis 1,28.11.— 1 Corintios 7,15.12.— Duplicado en al texto.

333

III.

FOL. m Y.

18. IMCIPIT TERTIUN CAPITULUN DE flEBITIS19. Incjpit tertiura capitulura da dabitjs, dr—20. ca contjnuationem debemus scjra quad debitum accipitur larga21. st etnicta, ram largo modo supradictum consistit ja omni con—

tractu utr. set la venditione quIa venditon ast dabitor st saptor set cre—

di Von23. st iÑud idem set ja permutatione eV ja datione ja solutun st

dat jons24. in feudutra st in dote st qul in omnibus contractibus sic p otsst

dici debitar st25. creditor sed etnicte sumnuitur pro qujaqus genenibus contratu—

um que hio appcnuntuxr26. scilicet pro mutuo dobita quod debatun ex aflqn alio instru—

meato, debito quod sit2?. ca’~xsa nsgotiandi ssu msrcandi, pro deposito eV ccmmodato. St

idea dicto26. de debito quod sit largo modo restat videre de dsbito quod sit

etnicto29. modo. St premictit autor prohemiun more solito quod quidsm

prohemiura dividetur30. in partas tres:

§ St la prima parteisetud

21. capitulurn dj’.jjdi~r ja§ EV la primo parte

32. tractatur da mutuo.§ la cacunda de debito quod debatur ex aliquo alio pretio.

33. § la tertia sic ponitur quad sit causa mercandi sau negotiandi.

§ la iuarta

sic poniVur generale quod dicit quod

partes quinque principales.

FOL. 32 R

1. tractatur de comnuodato.§ In quinta de deposito, sed quam jus hic apponatun contrac—

tus2’ dalegationis et conservationis indepaitatis non tarasa est pars

rar ea.§ la secunda vero

3. parte pnohemji declarat an mutuum sit peccatumtabe lii—

4. caes qui Lacjunt feneratorura instrumanta quiojuntur ipsius psccati

5. sicut qul prsstant cultellura homicjde quia diccientas at con—

6. seat jentas pan pena poniuntur et in vulgarj d

st reprehandit

participes stfi—

itur la lege La—

iciVur: tantum

334

O’¿5 chi Me—7. nc quantun chi

g~ant taifa- . :ristrumenta, {eneratlti.±,

§ n tertia Ver; ceszponidetdom tacit~e ‘quest::ni te

naos 3t~§rfl1. ~•-‘~~

4.>’ -k .ú~ e ttJ UZ:tW .1~4

eV <ti Ittats.1. v’j~ :trum . Responid it

preo 1~U.5• no— ‘—~

-~ —1-.

niele s;srer::oo<.-ra e r sra

le

‘4,’ . -

con;: tira

teniquara pestiterarao u’ -

sse t

4-4, 1’flÁ~ si en4. u; tU~

mor t e ni

vrÁla possst qti:s ticere,

ípso viletur quol tr3otaver~s ~ratt-a

absit me ;cripuizse eoruni oratia,

.t+ ~z+-JL•4.m ini

4.— —J2 A f~.- 1n~’trunentum iNtuí mus debitonis st uniusns. Rubnica.

2. Hio tractatsr de4. tc:a D>’’’

— ~‘,—‘~;lt. -

.5 ‘oryn,~v~p

a ,VtIjlttL .UÁ.A~4.5 rrirncn st

niuto; debemus notare SirCa ;tits:&tri

quibus rebúsitrrcentrahitsr.

mutuun set0+- o’ >fl~ ~DC~’SPQO

Vi 4. U

de meo tuukm tactura staltero integro sc:::oet

ezt st u Itimsm mihi st Sabes mu adde

XI zecunt;m oonsist it0± ‘c a;&rab~1tbus

oran flir’*fl/ n<n<-4~rnroVi

TÁI-B Ic-bsnt ~nterven:re~I --.,

-. r’ ‘4

Mi rebus rvyryerabj:b’ss

librura st

st sk mutuum scilicet

ex hoc

st StO C5~

n —\ n

mutuare st dio: tur quid

natura act:;udo so

U Vi

1 LOt.2. sin bonitas,

U-,’: ini:4, 1/toe

n-itur~ st conz’-setudo

luis c;ntrattus cntnominatss sub mfradicet st des nec

vsj. St idem5. jurie in pecudibuz

suetudo:6. quia

quía al pcnd>.~ non arig—

si st-: tít et si-it contreo—

lIses ex causa mutul

st nutuaretur

dacem valent miterd’sm quindecira.§ Ad tert jura at contrahitur quod 1

7.tuet animo non acc:ptsndi iii’sd idem.rl;. St tVe-¾- -

.~ su: mutuat acc:p:atSt

39. as;et non essetnon petere libel—

30. 1-sm ncc exemplarreniict: extra

2t :j4i - - -4- -- ~ ¼9

•act.:nis iyidjci

ani:mo non redieníl

;ui non ant

ad numerura quia repu.;nat

Ile qui mutuat mu—Sed aliud ejusíera

,KI idem ~

rnutuuai, sed patius coramodatura.

non t~a~t quia libellus

tailen potest dura modo

ni u t :4-

con—

r o no —=— .•‘a

SIflII L51

Vera licit

per pactura non potest

pr ono nct un i n t a ni t i o

pr; riom:r15 niSti¶IQ

~-1.

mutjkK%in.jo. §

ncc‘--U-

9<’

22. supar qua possit forman ljtis contestatio at sentent ja. Pac—tura de non Pa—

33. tando axemplar non valet, na datur materia falsura tabricandi.In

~Y.

1. contrahitur quod si cansistit in nebus ponderabilibus quodpanderentun et tradantcxr, si

2. in numarabjiibus connumerentur at tradantur si la mansurabilibus quod mensu—

3. rentur et tradantur.@ Quintuma series hulus instrurnanti divjditun per sex capitu—

la:4. § St primura est confexionis.

§ Secundura pranussionis de nadando quod patast precadera5. confexionen.

§ TerV jura pena.§ Quartutn refectionis dapnoru¶ et expen—

6 sarua.§ Quintura abligationis bonorura.§ Sextum renuaptiationis, mnutuum

7. ‘¿uIt sirnila, sed conimodura ‘¿uit ilhud idem.

II.— Instrumentus duorwa debítorus et unjas credítoris.6. Hjc nichil iuit natatuin quia supanius habuisti expositionara9. quorundama verboruma ut mfra habebis super instrumento solepnamutui di-

10. viditur presens instnutnentun¡par sex capitula ‘it precedeasinstrumentura debiti.

11. III.— Instrumentan solepne mutul duoru.m debitoran et duorascred itorun.

12. Istud instnumenturadividitun par sex capitula sicut at pre—cedantia, expanaspacte

13. apposita. St pnipauiu est quia dicit pnincipaljter in soliduinpar hoc notatur quod si

14. sunt duo debítores in viginti obligati unusquisque potestcanveniní pro parte siM

15. contingenti ultra auteta non, sed si pro¡nictat par pactuma lasohidua ut hic po—

16. tenit convenid unusquisqua in totum. ttem dicit sine aliquaexcaptione uunis ‘¿el facti istud

17. pactuin nichil operatun quia si habet aliquama defansianemjuris actinia potenit

18. apponare. Itera dicit quad quilibat creditonura possit hoc debi—tumn axigane tatura, quja si

19.duo sunt creditores unusquisquepatest agera pro parte siMcontingente ultra

20. autem non nisi sk hoc pactura in solidura. Itara dicit uni ta—

336

man sorura facha etc n4rÑ21 . operatur jetud packx¶ -rita postquam pen pactsni pronI:Ssuun eS

quod qutlibet POESjt ‘r o—32. lidura exigene secu .n t ~nom~ssum. ken ~uam psssn:a

~uant 1 tatera2,3 hin nota quod Istud e~tndtm pactus poteS apponi la tribus

niodis. St mino si cl34. ‘¿Mu: st >

0an>mena4sc ni pnseentta notan st testius. St tunodices guam

35. pecunia quantitates 11cM creditores dederunt st solverunt st,-~+ ,<;+;~

scnnum en a ver u,. ~. - -,

Intra~-~~ A.36. detitcnibuz coran nc notario at ‘‘~ ‘ . -- ~s,~-> le—b:tsres coniex: st co¡’—

37. tse ti f’serunt tantas esse qsantitatern cts. St non siped: t po—~r’: rcn:•snp

:onen, st 5017: tsr st non conmumenatur st t’:-.nc 2-srs 5:; u-rri tares

< m:stsnd-o lzt’.sd vesbus sonmumer-atuc st tuno pone siou t tabesrr.~m. lIen 4.-;,

30 1 ~ st ~rrt~c’ nion oostane etc. LO; nota, T)~’ s:SU- ‘~ -J ~uL>J <5c1~

3’ - 1Zini so~•vsn •;blkati. St unus solvjt partes siLO contin—.snte.¶ 4uod i1~

33 .beratuc a jure soi:d~ st etian pnodast alteni debitoni. Sedpet~tur n:c an

possit

VOL. 33 R

.

- • pcss:t Militen fien quod non obsjt sibi pro fine soIld: st di—cit’s~r riod sic duobus

mcd ls§ St primo quod agatun in primo instrumento debiti ut tilo

sit§ Secundo

2. quod quando cM talfa solutio dicantur sjbi quod non obstt sibipro :ure solidi. Item

4. ~iciV st promictene non ficare val opponena dictas pectn:eiuant it aten etc. St

5, ~ quod nul operatur niula supra dicttn est st set lustasic’tt renunptiant exoenttoni etc.

o. St openatur quia ;uantocumiue nenunptient tamen sampar potest•:pponena, sed tic

- . prornictit per pactum st ita si oppasuenint cadint ini panas ini—ira appositam. St hoo

3. venus set quando calupniosa opponanat, secus si luSas excep—tionas opponeret, quIa

9. facultas probationis non debet agustani . Itas dic it st non pro—tare sotut iones

10. hulus debiti etc. non valet dicit st epecialitar tale pactusnon ‘¿dat quia se—

11. santa causa oessat efiectus, sed cassat quod non poteS appo

3-37

nana causara talara12. quod cus minore et pro minore fuarit obligatus quia si minar

abligaten naturaliter13. Vamen fidejuxar ab so datus obligatur naturaliter et dviii—

ter. Itas clausula ge—~4. neralis et ipsi ambo nullas contrariata axceptiones iurjs

orpanara vidaturiS. -quod nichil apararetur quia supra habuimus nichil supra opera—

retur st dicitur quod tilo16. promictit par pactus, ‘mide si opposuarit excapt janes calupnio—

sas cedit17. ja penas intra

tart ium cap itulusIB. Et petitur utru

aut19. vult exigi pena

-quia sst factura30. contra alíquod

qu:a recunja31. non est soluta

gí t imuma22. modus uxurarus,

pat sst23. peVi de pena qu

c{uod pactoruin tao34. eS tunc poteS

LOt exponas quia35. supra habuisti

hoc pactus datura36. debitares credi

dice quera37. sub suo

elia judice

pene

ta hujus pena exigí

quia pecunia non e

pactorus Mc apposi

ini tersino tunc de

de jure cutes cano

ia adicitur quantittusp5i st exigi etc.

ini instrumento vendi1 icant jaratoribus quad possint

st heo velet quia sultis mo

pact

sol u

ant ias

38. qucin sub suc. St primo rat janede videtur quod ibi fuerit

29. factus contractus ubi promnixitsartas st panam.

20- Nota hio pactun dat sibi ticncta quod bena

21. stat hoc tale pactus quía si nonpotast agene ad

22. omnia ista. Aliqui teman panuntsohutionera Lacare

ap pos it cm quod si dictis loco

possit st

st seMita

toruin, st

ura cjvilj

nus cassuni

ati Si au

It que

ti 5.

e can

d -

etc. Roo est

distingue quia

ini termino aut

cutas ‘¿uit exigi

reducitur cd le—

eS ;uia nichul

tera contra ah—

totienis canmicta—

IVera nota quod par

veníre sub alio iu—

-quis convenitur sub

contractus un—

ntchi lominus

V convenini hic

tarsino pacuniara

quod proraictit

era

on

os

‘5

st rat jane

V ion es. EV

quad poss j

solvanit ini

ini principio

1. tic st ubiqua et mala faciunt quia ahiquanda vallat sibí darehio debiton at

2 crediton patarat florentie cclupniosa. ítem dicit eV sub quo—cumque iudica

3. Vals pactus non ‘¿dat quia nema pateS illuit aligare ini suumiudicem qui

4. non eS, ab universitata teman bene potest fian, sed a privatapersona non.

333

5. Itara reficere omnia dapna st expensas etc.§ Nota quod regula est quod ‘¿ictus

6. victanimemi

7. exceptio

in expen

ius perncc verura set

_ actor oslupmii—-4

9. :ntcrssee, ~uodJapmium emetur

lO ~~‘‘ st luorura1 --‘———‘i —

ji ose eglzset a-ctpresumnin: tur

2- boas faras nis:- . 4.

:unte13--recte agere n:s

¿ —; 4.

tdU-.

14. :tem tenetur re—4--Pa-.-..•sni ‘it set h lo

se condepnetuui

se rs. c•e;u1~m

055

per

~cr

o.,-

a;eb

o

sane

‘¿sise

pro b st u r

at

di

¿5

et :n iure hoc d

tacere vtdstur

vol reus,

4;;

d dificil

4-~a dic

o-o-nitrar :uma

probetus oontr

- o~rO o

1/uit oomidepnarc

t axst

0-04-;

t a ¡ar

paotu.m q

t coral x it

‘scdit ad

atera st

itor 501 t

‘-Mo-,

¶02 w<ensae U

t~

§7. s;csn~e eit fi fre po—

atn3 ~ pozect‘a - -

- . verbo19. non valet tale

: tsnid:c:t ~nsupsr

pactura multura31. operatur qui-a

‘~~d tan33. diotara quantit

ni: aura32. quera vult cred

cta Et34. tic remictitur libe

nul le35. sunt partes iudicis36. pracadendo cd semita

ista pena37. tota debetur st

fis33. ini annata ato.

etc., nata39. q-ucd credit-ores

-qu ta30- 4uantocumq

Itera nota31. quad sanie

valet per-32. etatutura t

Mus e

CX-L‘enmit lan

ideo pone1 + ~

1 U ‘a .1.

de nu ;i

re tu

I—1,Iu

nota quod

cm apparst

e eS probar

itur ~n iure

•1-

ar:um. ~t

riando ex

aliquod

o-acm debet

expensas e

:tera dicit

‘ita nc detur

prcceptum r

ludicara st

tudex comide

vat e hoc

t D¶Vfl5

deade hsacus e

:oitur. ~st ha—

quta dicil st

dera eS d-apnum

lera ¿se

e quornodo 03—

quil:b-st pv?summ:;tir

SS 5p50 13115

penes pro I’~SZa per

ni sxpsnz:¿ dcbct pci—

turare tV-sn qui de—

or:mo taosrst jura—

acere

- autera

st de bit

materia

ec: pci-e

conf i tet

pmiat cura

— ‘ro

U-..-,

falsun

a •

‘ir 55 1

srs

o rr

--a

‘aU~.-

br fo a nid

153 t •4 1

re daca

quod tisq-s ad ter

precaptura ecribel

remictumitur quia

oc ini comignoecendost. Itera sub pena

parvara pemiara quod

ibus oran

deb i ter

ibus

ibus

‘ir a nota—

00t115.’¿o

sed ininota quod

pr sc sp t um

et -‘in”x’

ut reo:píant

‘a .4 Uj a

ob!: gavit

pr sca p t ura

us promiotant n:e: denuptiarent cha non tenerentur.

st ini aii-quibuz locha notan damit tale ;seosptuni st

erre st diount ego precipio gnarentitton st non de—

939

bat petera cre—33. ditar nisi quod istud preceptura tnictatur executionil. ítem pro

quibus omnibus

FOL. 34 R

- nata quad creditar non habet bona abligata debitanis nisi ex—prease obliga—

3. velit eidem, Lallit tarnen ini tribus casibus ini quibus quanto—cumque non obliga—

3. venit sxpresse sic sunt obligata tacita.§ St primus sst ini imiquilinus.

4. § Secundus est in dote.§ Tertius cst ja tutore, nota quod o-sm dicit

5. obligavit aniMa sua bana, intelhigumitur presamitia st futura,quia qui omnia

6. dicit nichil excipit . itsri miata quod si Luerit sibi ob! i.;atauna res tanvemi

7. non pctest agene contra ahia bona dura sutfioiunt siLO illa.Mcm que prscar:a ~ura

8. sto. Nota -riad istud set utile pactura quia videtir -riad tradi—dissant

9. possessionem oraditoribus st postea rogavissent cas ut penmic—te—

10. rent cas suc nomine poseidana postea ex ista pacto possuntaco irene

11. ex sonura autonitate poseesejonan et par pactura mfra arpad—tum. Dantes

13. eidem licemitiam quod passint ingredi possess:omiam ex eorurnauc tan i tate

12. tam hi-Dic va—

14- dat. 1od con—

15. suhitda

16. renunptem sunt

17. plunes18. nuntun

nentuma q19. liter

re in20. dicto

etc., ut31. baLOs

tutore mnr\r,e,

33. riVasde—

34. Landen

banarura

25. debitoris.

340

o consuhitur riad melius est quod cum auctaritate iudi—

tem nenuptiavenit. Nota tic -quod si est unus debitor qu—

noble daminus Rolandinus riad non fiat capitulum par se

tiatione im~no apponatun ini capitulo canfexionis, si au—

debitanes panes ut tic, verba tic apposita non expo—quia supra habuisti in notulis, ponitur paSea sacra—

ua—dabaat apponi distingue, quia aut iurat solutionera Lace—

termino et tunc panes que orania et singula premiseamfra ha—

ini instnumemituni scholarium aut iurat non ‘¿emma contratvnr fl

muuisnis. St heo taciunt creditores ut uxor non passit

e si ‘¿client capare st accipera tanutara st possessiomiem

1111.— Sí vero detur fidem in instrumento debiti. Rubnica.36. Hic nota formas fideiuxoris qualitsr apponi possit :n tniz—

t ruina nito2’. dsbiti st potest appont tribus modis:

§ Pr lino -riad apponatur~s. Ini principio contractus tna ctin pr:ncipaii, st bac mcd

+4-

9- iisratres quia vclunt ~u-odfidetuxar sxprinetur ha inst

-30 tu rita admioteretur pro teste st princ:pans psteret2’ 5M ~i aprareret riad non cha py~incipaliz PIC-n adniict: 1

h2 a sg no-Ls cgt pr-o notarLO st sciunt qsod 2 tic lixor

~r-’ -4-:n—

‘•nz-• ~‘n -‘ ¿- - trN,-

9’1 .-~ ~ -— nl

4sa~+ - -- -4----, ,-*- Li jaAa’a V’aV. ~&.V>. ÑUJJZ,&. a aa-a..-Q.”4-’,-¿ a,

-: utun—

—‘¿-¿Vi

usuras

‘ir st—l a — — a

snieza—

£ . qu:a -dicet quod tanen principalis tuit st nonoet q’iod fuit

3. filsiuxor 551 tanquan rr~no~paiis intravit stsuan scrtp—

a. turain, alio nado potest appani sicut Laciuntnana ‘it apronatur

4 la fine pasito tato teniore. Alío pctest modoor oS ‘it arponatur

5. inoapituo promiscionis de videndo una cun<4ufcrS tatnqss¿m ossmit iu-o

6. prino tpaÁs ‘it Ño habes formain st ditditscsicLO eV su—

7, periora.

‘j.— Instruientuz debiti contratí a-.. Circa instrumantura prec:otum quat

§ Primuin9 -quia tcneatur de pecunia mutuata

sp—10. paret causa ini qua cor,vesa eS

coinmune. St tic nata-A. tuma fuit quad samper debct assin

debitura contra—13. hitur. St quod creditor habat

tIlLO quj recipiunt.12- § S~ecundum eS quid si tutor aco

a~ere creditor ‘¿el

A- contra tutarein ‘¿Si contra puplil<1> quia aut tu--

.5. tsr sst 1~oos~tundsoffitio stAun aut est

FOL Y

.

fideluzor att -di—

ita dioS contra

jAlde curia ro-

—o—

appon: U, -.

prlnE2sal: s; 55—

04-....¡ cap:

conuní. Pubnica

-tiar notabAis sunt ‘¿tIenda:

conm—sni st distingue rus a:

pecunia st tuno tanetur ipsum

gnari causa legitiia quare bac

instrumenta retutat:onis ab

epit niutuutn contra quem potest

‘ini st disA

tunc debet

nigua st distin;ue

agere contra pupi—

341

16. tutor ad huc et tunc dabat agere contra tutarein, semper tamennota quad si pu—

17, pillus deceptus ast potest petera rsstitutionem.§ Tertium set quod pateS

4.8. -;uis dicera quare fecit auctor iste ita mangnum instrumemitum,st dup—

~9. PIICI ratiane. St prima quia plunimum zalct accipj mamignaquamit itas

30. pecunia a communj. AMa ratiane quia non ita de ?acili obliga—tun tota ‘ini—

31. versitas sicut obligatun epecialis at pnivata persona st itaubi maius pcniculum

33. vertitur ibi majar debet ad hibsri cautela-§ Quartum eS notabila quad si

32. universitas set parva amnis persone univers:tatis dsbent miami—man exprssse

34. si autein eS magna pone generaliter sicut hic habes. ítemsalet ap—

35. poni sacramamitum in quo sacramento nota -riod non singule per-sane tifli~

36. versitatis debent iurare quia difficile asset, sed Liendebant simidicus specialitar

Y?. ad sacramentuin faciendum at tune illi universitatis tenenturad dua

36. scilicet ad solutionein non denegandam st ad solutionein faci—endam in

9, termino; tico instrumantura dividitur sicut et precedentia parsex capítula.

39—31. VI.— Instrunentun debítí hulus contratí a echolanibus.20. Elio facit conitinuationera, dictura est de prima parte21. capituli scilicat de mutuo nunc restat vidara de secunda sci—

lioat de23. debito quod promictitur ex pretio alicuius rsi st super conti—

nuat tanera33. nota quod aliquando datur res at traditur pecunia ‘it set in

ve nid it jane

1. quando enupton promictjt solvene pratiura usqua ad aminum aliqu—ando solvítun

3, pecunia et traditur res ut set quando amo a te mustuin quad ha—bebís

-2. ja futunis vendenujis at tamen salvitur prstium auno; Ño ininast no

4. instrumento traditur res quia denanii quos accipiunt neo echo—lares surÁ

5. loco prstii et denanii quas pramictunt salvare st dare sunt la-oc nsj.

6. Nota in illa pacto, quod si dicto laco st termino etc-, pan

342

solvera nomine re7. compensationis dapnorum et expenearuai st tntaresse vlg:nitt , sed

pro singsiis3. decera libras numiquid potest sxigi taifa pena st dicitur quod

non prima natione dap—9- noruin st sxpensarum, qu:a expense -deberÁ taxani aliter non re—

dumt -ir10. secundorat jons pene quia pesa abiecta quantttat i non poteS

sxigi nota11. hio de difenentia que set inter dapnum st intercese- ES dap—

nuni smsr;sns <margen dcha. : ínter damnw¡ streno la)o,

a ~tiOCtin osszams in so quo 5ni5É~~i tqtiU-J :mi

9 *~a-nz-cn ‘ni ea qu’-d -.-tzzou ni

darmum~ qui-e miohulA -a-dm iota -te e--o riad babeo st in hato

fa —riad du—~5. pies set intercese soilioet cammume

debstur ir. cmn:b-s contractibus.3. epeciale non debetur nisi in contra

ven-ditio-ne et~>j~atOn5. in epecisil set exsmqlum

tutni st tu13-. prorn:ct:s mILO tradere usqua ad -~ui

itaním pos—.9. eu amere aNam meliórsm pro minanUD. cclvi tiLO cpsoiala dicitur quia si

al i us31. miami pctuieset ernere, in comnuni set

squurn¿3. vigtnti quimiqus libras st valet tri

istud dicitur octnmuns ea quod32. apud omnis eS intercese.

:n eequsnti imietrumentde -itila mnistrunientum quia

etuceore quj vultextra de obligat lene st alt

§ St primura setprohenui ini que contimeatur

§ Secundum set promiscíst sic de singuuis

interesee sit diMe—

dapnun idem eS dapnum

On

di ter

st sgsc

tibus b

sí en:

mque st

pret~o5~O PO

e xernp 1

dapmunt ~dupi:cado:

st non in ai:-o, no—

lais camnmumie autam

anis fidel, —st ini

donum a te pro ocmi—

tu non tradie st

st ego non ema quiatui sitare 1-ortaese

unu st smi a te unum

ginti tu ver-o man tradis

a delegatianis nota quad

panitur loca sitie ut set

en constituitun loco sitie.

illud pro que deisgatur0515

‘-‘ai-ini Li—

VII.— Instrumentan debítí contractí pro solvendo ad tempus.Rubr ¡ca

38. Elio nota duo notabilia: St pnimura est in 3110 verbo pro tau—bus

39. quales sunt utruin sí panní tnveniuntur timignati val de—20. vastati si poteS ernptor opponare excspciar±emn redibitoniam ‘¿el

quanto niiflOt 152-1. st videtur quod ni-ami quia facil per pactum, st dicitur distin-

gus quia aut srnp—

~i;43

34.-1

nr—‘ao.

36 -

3?.

32. tan sciebat st tuno non patest apponere. Quia non videtur eccadeceptus

33. qul non ingnaravit, aut ingnaravit st tuno iterura distinguequi

FOL. 35 Y

.

-ruta a’it 1/enditar soivit aut ingnoravjt si autein scivit itenuradi—

2. etingus -quia aut certificavit enuptorein at tuno non poteet appo—nene, quia

2. non videtun seca daceptus qui certiLicatus set, aut man oerti—fioavit

4. st tuno poteS opponare quia non valet Vais pactuin. Aut ingmia—navlt ven—

5, ditor st tuno 1/Set pactuin nec poterit oppaners exoeptioneinprsdictam, sec’sndum

6. notabije set -4uad jete etipulatar pro se st sotije absentibus‘it ruin

7. alÁ satii 1/51 ‘mus conuin possit agare contra istiurn emptorem-4’ii prainio—

8. tit st dicitur quad non nisi fiat sic cescio iunis ab alteroqul etipulatus fuit

9. nota tarnen -;uad si vult calvare bene patest st ljbbaratur abalije; hoc

10. inetnumsnturn dividitur pan sex capitula sicud st superiora.

10-12. Si vero ex residuo pretil mercantionus prouictatur pecuniali. Elio niohíl natatura eS eV dividitur hoc12. instrurnantuin par sex capitula sicud st precedentia.

13. VIII.- Si vero ex residuo pretíí alícuias rel mobílís prouic—tatur pecunia.

14. Nota Mc quod debet Lien mentia de confexiomie pniyxs flota etde

15. instrumento et cujus manu apparaat quia si non Lacaret inve—ninentun duo

16.jnstnumenta contraria st repumignantia et ita essat dubiura. Sedfacies man—

17. tianema sicud jn presanti instrumento tit.

VIIII.— Si vero de tota dotes recepta18. confexus fu~enít in instrumento dotís recípíens cuz aliquid su—

perea prouictatur.19. Cinca predictura instrumentuin smmiliter supra dictuin notabilein

st hec instrurnentara20. dividuntuui par sex capitulura ut precadentia.

344

30-31. X.— Si vero ex causa pretil21. Cinca imistrumentun prediotun duo notabilia33. sunt videnda

§ St pnim,um utrum wsmditor qu: promizit

30,-st ~y

soluti prouictatur fnumentuz.

32. mustun de vime-a S’i3 si non naechanturune 1/el34- 3d rerfectionsin si temetur sitere st dare omnirno

cd nimi- Sed quid¿o-- te pr-?t 1-E- numuid tanetur restituere st

- 4---- 4-ini oonnaons- -r~ ?--nv<~ -

- -- U

toliter sotar i -wod¿-ene-ñtur omnut—o dare

tenstur refiere pretiun.

elve tmmt une s:vs

n-zn ven:atst -di-ni tur qu—

-r-J --~k. {,~i/U- mini nitSi

Sed nuníuii potsst

non oit et dioltur

- -ltkOd pr—oit lot aMirg (Y r~-•~ -\S4.~3

ini g-?nisrs.III ~5~5i-5 pronxiot~tur

--4 u—

psi-li-e ‘a- ‘> Ov-.--~ -

39- Se-I hio dubium iuta potenit dane de mueto m:nus LO-no.¿O. oS dic teliter quod proniotat dare de tali e~sa vinea,21- nuoto erie b-ono . Ss-d ti io non set alt riod dub 1 ni1

— —

—Y-, 4.-4-- o-’flo.---’ flr£fla — A> 1/?nid:t:-rsn us-qus ±1-aiium annum,

detcnst-sr enra

e: si :n alio3 ni ni-o

£‘sertnt‘“U-”

§ Secuniduin setniat

-r +4 \ 4

FOL- 26 2

-

-4 u o 1—ri : a

totura tAlud sibi quid

ex Mía vinea paterit sibi dare.do —

plus valsret st hio set velde utile

2. pactum,ende mi

quIa 31 triando datur sabina pro deoem sscur,dtn stvalS v:g:nt:-;-uettuor

plus- fft ita sssst d sos p t ‘se ni en o r n

ini

-j<apno posssnt

5 4-04-5 resttut’.o-niem.- a --

,-0 ,-.n c’c’r lo,

-? 4-

-LII

Sed set oppinio nam alt-qui

ini —rio traditur res,

7. onnsm oppinjonsm.la ut superiora

sed melius

-d:ount riad da—

set -riad donrÁ a-d to—

St hoc inetrurnentum dividitur par gex cap’.tu—

3. XI.— Instnuunentuz pecunia debití causa mercandí facta negotian—di.

3- Mio nota quidsrM reoca—

pateS taIMen fien istud instrunientsm -;uod

«3. tumet taliter -riad si-it psccatum,st cecunduit

praesnis jnstrumentum.dapni quid

13. mi-cm si-it peccatuin ‘itlioet quad rec~piat

+0-a,--’,’ ‘ — iAl

la- ~.-£vUo.£y3rt3IIntot ~t

quid si-it

Sed quid rscipit

peooat-sni —quid

tertiam partan 1-son et

4-’ ~+ c~rínj’i~ cequene ~nietrunentn

st totuin dapnurn. St hio quia s:-out

non

ji—

• — t o

345

14. pecuniani itaat illernictittun ai de persona

15. si mann-Sur, ita ratio esrda si ad—

16. mictatur; heo duo imstcumamtst

i7. supen:ora.

persanain st sicut jEte non tenere—

~uad iste non tensatur si de pecu—

a dividitur per sex capitui-a siout

XII.— Instrumentun conodati. Rubnica.¿. Elio nota tris punta:

§ EV priiuin quid oit oomrnodatum st unce

§o

§ Secun-dunTsrtiu.in ad qo-; ni t ca r i o -

§ Ad pris’smsp- sc : a le ni

“oc~ quas pereo,,~uid teneatur ootn

et cm~modatuni e

33. usurn- ;ratu ita taotaper hoo

~2. ni-sta quid comniodane1 tein

34. alicujus rei st nnpenit usu

35. st que consietit inmidan . Itera

36. ad aliquod epecialeinpar dabst

37. exprmrni ‘mus ad -quamd icene tun

38- o-Ommodaturn sed precarium quiaIten dioit

39. gratuita par heo nota quadman aliquo

20. -dato ‘¿5 recepto iuietna sIL—

21. tic contractus mmcmiutentis datura.

o -o nc e so o

non traste

amis rst

numero pon

usuin par

aco ip i tun

a non

na tus

adat

st a

-4;

rt

dar

hio

res

potsst oontrsh~ar

-4-01£

-donii

tic

e val

not a

qu: a

.us cornod

O’i1’i3 CC1

o -a nc e mm

mituin in

nota -qu

meneur

quid

e: non

in precario non

o a ni modat unu

diosretur o

st dicitur

ocnodat l.anti st

ad alit4uod

o st non daÑo

co-modatar luin.

cd omn:s res

a non poteS

a camita-dat-: e

sxpr imentur

expriiitur u

que

00-

sin

non

sus,

debet Lien gratis st

otnmodat ‘ini

o ammodat ‘ini

imnia locatio

ad carnitoduin

cinas que33. labrare

§ Ad

33. § Ad secundura et potest cantrahi camnuodatuin imiten omnes per—alias passunt ce—contrac tus.tartium et tenetun oommodatanius oammodanti ad

FOL.BSY

.

1. eamdem reni redendain st non detenioratain, quid si res conimodatapsi-—

2. ditur ad quid tenstur camodatanius comodanti st gratis istiusdebsitus

3. soma de amnibus nebus 5ij5mi~5 quas quis oommictit st nota -quidquis poteS

4. habana rein alianara uno de tribus madis soilicet aut ~ratiaaco íP :ant is

-a A

-a 1‘a’.

5. tamen aut gratia dantis tantuin att gratia utriuo-que§ ítem nota quod res

6. potest peri uno de -quinqus modio zoilicet val dolo ve! lateculpa val !evi

-7- val lsvissitna ve! -zasibus forturtis.

§ Dolus set -quamido quis facit cumn alt-rio <margen izdo. do—lis quid s¡t>

3. -quod ilIs furetur.§ Late culpa dolo comperatur st Ño <margen izdo. : lata cuí—

stA ~san-da quis peo— pa)9. cat ini so -riad animes hom:nss ce mundo quazi non pi-cosi-cnt ut

si -dL-Ii—- : -- o-o--,,-’ -r -

cl <2> ~ e xt rs ícniuni ini mocte -cu~p-e set ir. -que rn’siti peo— <margen hado.: levis

culpa>— — setso o are t1’ U-DL ~

-?nilL313- -st ~ 4- q-’and: tilo dinisit n-’n ini flnun st n;ni ::nnav:; dm

.rc ~--~l -st Vn, poSea ha nocte recardatur st non surgit- . - -4

~-4. 33 -

5 51213 oulp-s eot riendo quis peocat <taargen izdo. le—visima culpa)

£. ini so q-uo-d hare 21310 pare hoíninvxnu pecoanet ‘it set quando lizav ~t

16. s-quuin míius i-onge st ini nocte devastatur. <margen hado.: fon—tuití caso>

§ Casus fort:-yi ti17. s-srt quanda -quis patitur depredationsin ‘¿el incendium VI est

18. vsI naufrag:sín. St ita s~ -quisst n-etitur

jO- a-d qutí teneatir distingue quiteman st

30.est in comodato st tuno iteruinLate

31. culpa. A-ut lsvi ve! lsvtesíttiar: ‘se

33. oomadanti a-d axstinútianern rei33. regular non tenetur, fallit qu

cecapit in se34. omnes casus fortuitos st nota

nein da—35. bent exprimí oeste cuten non

la generalis36. nisi in specifioat ‘5. Itstt que

intra terrninum37. non redidit rern ‘it prcmixit. 1

¿uit ‘it quia33. aoospi squuní st pronto: ii-e se39. res gratia dantis temen ut eS

ti nigua mdurn30. stA quia a-st psi-it dolo et lat

ene dan—21. ti -cd exstiiati-cmcni aut psi-it32. cesibus fact :tie st tuno non

habet rení alienan st parditur

a att habet gratia recip ~

distingue quia att pait dtAa-

st tuno bene tenetur camadata—

att penit cesibus faS-sit:s

ando per nactuní promixit quia

quod secunduin vsriorsm appin:o

valeret quatocunqus att OiC’iSt~

ndo fuit ini nona Id eS -riad

ten quando culpa praosseit ca-

mies ha Flcrent jan. ~ut -jata setini deposito st tuno iteruní fis—

a culpa st tuno tanstur cecipi—

levi st leviseiia culpa ve!tenetur recipienis dampti tallit

temen in-33. quattuor

lev issinaoasibus in -;uibue tenstur rsctp:ens danti de levi st

~.,, ‘o ‘7-7U- .-~La

j. culpa,

mcm§ St ~niaius set ‘riendo psi- pectuní recipit leven st

3. cupain <sic> ja se.§ Sacundus rienda§ Tenti te quando

2. 1-tun gratia reciptentis.

actulit <sic> se deposito.

§ Quartus q-sania rsoepit pretiura. Itení tallitcaelmius lni -~uibus tenatur -recipisne dampti de

§ St3. pi-bits qsando

6. -uantocurv~uef

7. § Secundusset

4- — —OiSbDtZ a 4-t —

psi- p-ectum ími se reospit st debent zpeciti:art

ap;ona; sc o 1 aueu h generalte

quend?o fuit in mora.Tertius -;uar±doculpa preoeesit oasu,

3. si autsnio’e

9. P~

ev 1 5 —

10. Sii& sttutn pro--

11. ín:ct~t st

res date set gratia utriusque

res tuno tenatur racipiene

de casibus fotuitis

reospttmido

fuit:n nora.

1-4. vera man. Itanínunl usuin

15. cd qisin4-vi-di aun

non tenstur nisí ini

ut set in sotisteta

de dolo lata culpa

non tenetur

oeste fortuitos

fallit quanda

in se st spsott:oen;ur

st

lsvi et

~ peo—

1 tem

Itení -iten-ja culpa pracessit o asum. O Omodane o-cm—tenatur cd refioisnduní rnangnas impensas, cd parvas

tenetur dmrnictire oommodeniuniper-ficene legiti—

~amit o dat a

13. par sax capitule

set st non raecoipare; bac instrumenturn ‘4-~ 1

sicut st precedentie.

XIII.— Instrwíentua deposití. Rubricai7. Circa instrumentuin predictuní

denda:13. § St pnimuní qui-j eit deposituní.

§ Sacundura in quibus rebus st19. depasituní.

§ Tentitin cd quid teme etun30. § Ad prinuin st ¿epositura ast quod

set , pan hoc dic it cuetadisndum

33. niu-. ítemposi Ver itin

23. sed rsmenst

nota quod tininiuní eV

apud dspanentern.

ti-ma punta par ardinení sunV vi—

oons~stit

dapositenius deponenti.alioui custodienduintraditum

nota -quad custodie transit ini

prop ja t es

ítem pan

non transit in de—

hoc quad dicit c-setad i —

4. tEl

lev~ es í—

‘34

daposit e—

348

e midura34. nota suad depositan ite non potest uti re deposita ría cosm~o—

tsnet furtura35. quia fui-tun set rení alienani invita -domina cantrahare faltA.

temen in casibus in~8. quibus potsst uti neo camniotit funtuní.

~ St prirnus set suenido per pectuní27. pnonixit depones depositario suad passit uti -

§ Secundus suando deposítura38- oansietit ini pecunia numeretest non niisit Lo sacculo st st;:—

llavit quia39- tunio videtur tache siLO licsntiarn dedisee ‘it utaretur

§ A<i seo’sndumet-consietit ini rebus mobilibus ini iirnabilibus non cmnstntttte res~abi~e daponuntur sube possant aocipi st quis posi-et Loran:

¿el :nnia—23. bkes sacus est- ítem mi-Dm possunt deponi res acoipientis sc:—

lioet darocitaní

1. ini preoanium dan nao camoden misi deLiceret sibt deposita-rio alistad

2. tus -quia tuno bene pates ja dapasituní comitadetun st ini pi-sca—n:um den,

2. st uaoirnus tota dic -suando quis subpingnoret ram cuan set pos—tea

4. recipiene dat sibi ini precanjuin.§ Ad tertium st tenetun depositanius da—

5- ponenti cd candan ram redendem. ítem quandocum-stepeti-enit abe-o <margen doho. nota de vinibus depositi

6. deponene etianí si pactuní fuenit in contrariun suad depositariusnon te—

7. neatur reddere daposituin usqus cd cartuin tsn2pus non vairÁ . ítem

8. penirat dolo st late culpa sic tenetur reddare extiiationa de1 ~vi

2 st leviesinía et casibus fontuitis regulen non tenetur. Et note-quod pre—

~0. summitur caminisiese suando amisea set res deposite et ras de—positani i

±1.non. ítem suando non habuit ita manignení custodian circe remde—

13. positara sicut circe etas ras, sed Lallit ini quattuor casíbusin suibus tenatur

12. epasitarjus deponsnti de levi st leviesiia culpa:§ EV pi-bits

~4. suando psi- pactuin pronuixit.§ Secundus suando obtulit se deposito.§ Tentius

15. suando dapositun datun set gratia acoipientis.§ Quartus suando reoepit pnatium

16. ‘it deposituin recipenet. ítem tellit mncasibus ini -ri:bus tena—

2

tun da casibus far—17. tuitis.

§ St pi-bits set suando pro pactuní praniixit st rscepit Lo seomnas casus

18. fortuitos.§ Secundus suando tuit in more.§ Tertius suando culpa

19- qrecessit casuin,§ Pnimuní instrumentuní depositi non dividit-ur -quia non set

30. ni151 capituluin confexionis. Alia duo se-suentiadivíduntun penccx capitule eicut

31.et precadentia.

XLIII--- Instnumentun delegationis. Pubrica33. Circe instrunentuní predictuin tnia na’a<’r’ surÁ videnda:

§ St flr~murn set- - -i —:4- ‘a-1a ¿>:a

§ Seoundtm-quod h io eunt dus absolut iones.§ Ter—

34. tiyxn suad man valet dsis~atio st promictet per zaiepnern stipu—Lot tone ve! niel ~5ui

35. oondspnatianemcoram iudice que teliter tiabet Lien i soiljoetsuad debítar canfiteetun

5555 -IV” V~kJ.V -J~,-)-0UÁ&L ~ ~ r

4oloro+ ovni r-~n—

-fi t eatui- se debitonein27. illi oui 1/uit delegan st iudex condepnat illuin qui vult dele—

~U?i-i ‘it38. us-sus cd oertum temminuní siout vult recipiene det st e-olvet,

-¿de isganta39. nichil aLud set 5tiCffi aliuní debitorsm vice mee meo crsditoni

-dei-e val30. oui iuxsnit creditan. Nao instrumentuní dividitur par eex capi-

tule ejout st superiora:21. § EV pnimuin est pr--ohsiti in sto personadalagata, persone dele—

gane st persona oui dele—23. gatur st debituní it quo primo erat obligatus et cujus manu

app-enat et23. dabitura in quo delegatur.

§ Secundura promiesianis in que pramiotjt psi- solspnem

FOL. 2-3 P

.

1. stipulationem. St sic da singulis capituLe.

XV.— Instruuentn canservationís indepnitatis.3. Mate tito qu-o-d fidejuxor regulan non potast agera contra

~i-ímiCí~Ci5ní nteí2. postquern feosrit solutionen. quia fidejubere filOflhl aliud set

quaní promictit4. pro me st salve. St ideo nisi factis bus duobus non habet con-

tra pninoipa—

2 ¿-0

Si 1cm faJ.lit temencontra principalera

ja quattuorf idaiuxor

6. quantocumquenon solvanit.§ St pi-bits set suando set

dcho.: iii quibus casibussurÁ>

-a t:cs~uxor.§ Secundus

Prim-a, o

casibus ja -quibus patsst ager e

condennetus e jud ica <margenfideiusis contra principalez agere pos—

quendo pnincipeLn vangit

~pa1sm cetisdane de conesrvatione-§ Tant:ue suando statit

ini tídeluxiore2. fidstn par deceniunísítcahet eum de fi—

10. detuxtore -

; Qu-antss qtkan-do psi-sun extra—

jI. :25n5 de íideiuxi-s-i-stsart-o oasu

12. c-r iuntursex capitule

al inapianí oppartst

tndepnitatie.

quia tuno potesí agere qu-od

paotsm promIsea prt no o-att s

nispaes -quia tuno p-otsst

du-o instrumente -que

13. sicud et preosdentia.

lito habsmnus.

St primuin set

oJo-ro 04- 0-)-

.2 d ividuntur o-PA

prohami Lo qu Itt nsntto

1 q~’o —k-r stnicmiu appenat

15. tilo passet

mandatfa

—quia ~ ~r-trumemiV4-kl ~.W O

pn~onis dsbitit~omisr1 contrapnincipa!em quod

16ac

12’.

‘-o4. U- -

19.

quis diosre -quod prima

sit ab ea

st ini quanta debita st cujus

torita non stA neosesanja

apparet -quomodo jete set tidei’sxar

set utilis st§ St pniía quia suando—

cuin-qus eppareet quod sitantA-e prinoipe—

1cm nisi lacte§ Secunde

30 xar non habetab so

31 0+

‘——44-.’

tuno habet~cna obligata

33. expreses et1 ide iuxone.

23. § Tertiaumiusquisque ob—

34. ligatus estesionama de

25. conservatiana

neocesaría

1 ide juxon

quia quendocuinqus

bona pnincipalis

tacita obligata.

ita prodanit sibi

50i’}t ja.

st ile habst

duabus retiontb-us-

non tamneah-abst

s~t fidaiu—abligata nisi

act iOmi5Pl

Lacte saist:Ons

Sed psi- istud instnumsntun

in onaditanibus

fonma set suando ebba <3)

in soliduní.

pasteniat~ibus ea

sunt vane pr~ncipelse sed

St ita unusquisqus

indapnitatis ab

vult ti-abane

altero quod es obii;avitpentein sibi

36. contingentení. St liso set site forma. Cuin Petrus37. o-bligatus una cuní ¡tartino cd debituní st indebito

ruin apud38. lohansin ‘it

ni st39. in

xue quad20. libras

petet publica instrumento sonipto niamiu

illo se :n soliduin abligesset stqui nquagimitacd aura penvenerit. Idoirco

prorn

u! t ret-s t ces t

centuní libre—

taLe nota—

dictyxs Itertinus sit

pnomixit

con fe—

-1 ictus ¡lart ints

ma—

3 r-i1=1

etc. con—31. tinuando unani da fanmis quas in testu habas.

Dup 1DebeDebe

icadodeo ideo1

en el texto.r: Dimisitr: Ambo

NOTAS. -

<2><3>

2$~2

- IMCIPIT QIJARTUN CAPIT{JLIJM DE CESSIONIEUS,-44.> 4£

.5- por tcec D•-’ -

c::e ponitur13- ~ recpamdet o --‘3 T-~ -z,o---,r’ UÁC..

4-- 3j ~ - -Di

tacite susstioni st est tatAs

4- -rita—~1

- ma~str ~ -4u1

—:-~-—. ~ -- JAra ~tiac-e ~-. -J Bubi- ununicaplss!s. 1-o csss~onest

tecer it sumníasnotarte mi-ami pasuer~t

3- Reaspondeont-sr

7. ant i-iui§SiiDC CO

3. zessotc-aotortr± non treo—

2 t-a’:erit cd

~uabus ratt-cm~bus:

st erant bamis pro sís.

<sic~ st-as nostra,

st prima quta ni — ~ ),~ZJ z53U~lia

Cad pro maÑa non, rita rio-

CliC rattane -rile

p!snum ua -cd practicain neo habuerit

1 nc.;::—

-n kpno ‘a1-”

r a—

4-;—

“-3.

§ :ntertiaperteponiturdivisiomiostni oapit?sLatdivi--ditur psi- tres

11. partes: st ini pr:me trectatur de cescione juris;transsact:one;

13 ini tertie ds salutiane

in zacun-dade

debiti

1.— Instnumentuz cessionis ¡unís.12. Circa imistrumsmitum predi-ctum tr

§ St prmrnuma14. quid sit cescio.

§ Secunduní suando cesei15. § Tertiuní quid co-quinitur

r£0.

p -O mill ‘ir17. !-oco

aoqu:r iratun

tima va—

Rubníca.le punta sunil nial anda:

o va!eV st suando non.il!i cui fit osado.

41 pr iiuin st ceesio sstí’sr:s st actianis traslatio. St nota suad heo nomaní trasletio

traditionis quia cd hac suad noble daminium reí

18. dua sumit neceseaniasoilicatdatur, aLtar non cc-su:—

19. nitur noble arniniurn rel aliene§ 5d secunduin suando oes—

30. cia jurie valet st disetingus -quia aut

a! lene

Isgitmma causa st suad res tra—

ita st in osesí-ane-

Nt ceesia lun islunt-ate aut ister vivac, si Lo ultimna valuntate st tuno va!et

33. aseSo lun le, sed quis aget . Resepandeoregular legatanius fa—

3-53

t?-~’ ‘3q ti—a-)

.1111.

-4

11 it32, temen uand-o- luna! lti.;ioo-a

tun de illis iunib---r34. at fueret oonteetat’sz

le ge—‘—‘-a tan ius, sed

4:-aco

‘U—’

a

a‘it

0-:-

- ---44JiOtii

1 UaU-

lite s:a

Msroeperjl

~so-d ~—~-Jt — -aU

tuno agel herez tenieni el

SR ~nde tsnst-sr

210

o-t’-a’oz. -

121t5W1 ‘so-e fha ceS-i-: tur:z iterum 1isst 121 ;‘se

44- -ro~’r 4.—. - --a- 1 akl

-.- -a.----) u -a - -- —.— -9

‘oC. O~ 024- ——.Ja -U.U.--

-a~4.tty -

p en aul mino-ni- Si stsm fil :at-o-c~tutore curSane • st sIl-am po-te~st-=tr

<1) r:nsuad sul -o-—a, 4- 1-o-mi DOt~4-i a-TOPO

4ti IC

-‘‘nl

mor’ “-~ 1et

- 02-U-vr’

Si atA-emitsru~disst 1 n gus

st -receto :urtc,mnit

-quia úst

sed non adni~ctitur

iuca sunt

solio- quia

~r~t -12 ‘a

s’tPrP

4.pr- ,-0

-‘a 0~~£ ~—I -a -

— 2 t — —

2. 210 eS-a rr;1r

auten non sunt Itt túase iter-sm distin;ue

tun~>a1et iunie osesio aul set simulata st tuno non

luz c,d arniotitur— — — -:-n ‘- —- -‘ “ 4-

4

-4- 1-.U

aol:-: in to-tum ;uia Á51

“ dixil uníaa~~’a. -.4 ‘a—

‘oo ¿a

13-. n::o-

nec iwca ed’.~ercus 2etrurn ul

~uo--1a;paneatst ego -daba

‘3 •;~yi ~Dr~-’~-’

co-oreposstt

-quod sic procun-ator

Ita centuní solido-e sta‘it

a. presumitur smrnulata st in parte va½tEV potest

pse~.e srare ~e ¡a :uqnita

po-eses turarequta non

hoc imiteJ.li;as 51 probar1

055510 st in parte non-

9. prssummni simuleta tribus mo-fis:§ Primo suando neion est osss~o

10. quani sit pi-st luní st tuno non potsst agere niel quantum fuitpretura, pro

11. alio quod nemeniet agel -qul ceesil§ Secundo -;uando 1 renta domiatur

st tuno non

set. in parte eutsm -riad <2)

venditur lus~ ~ in parte

ini parte in12. vsa vendituní

~sic> coIto ~‘s:a14. 1150 tii .5z4uit

15 cezcione non set—ata- 4- - JaCO

18.

valst osado turia nxet

donatur adraictitur

neo cuí ceseuníset+

sea -suarAa :mititu!us, lamen non adrntottI-sr

agere p-ots=it

colla -qute si

354

-2‘3---

—-1- LI-—’--’-‘31 ‘a-’—’

-“WU

- - 5

quia aut

- 4- 0+

§ Ad tertium quid aclulratur 1111 cui oeszurn cnt tus, et aSho-o

<7. ecienduní debesus ‘o,—,-nO— -jUAaJ osnibus comitratitus

tres coquiruntunU~3-a0tlOn55CO1l1t5. -onitur ~pecsaperso-natis rse ifl.ts,

hentiura temen, directa que oritur di—~3- ceots mIer cantr r’-’e-

4.ss 11 cnt nuL-o- alio- ni-catante~:e ;rlttr

30. ex Loso-co-msanzu co-ntr-ahentíum, un-de idi out o-esetacritritur ‘-otiLe

s-~ ma -. - vs-o- ->~ -? o-niaeni~ u3. it .>~ aoJaaIUJ

;—+ r’dI . Perso-na’- U- ,t- —-~-‘a~ -.4.-a.4 ~-U, ~ ¿-2-¿

-uta nun-;-s±n -7:ltra---, 4- -

-- con :< ~a rsr’’ ‘o- -sed-ontur, nIco-a” o--su: a di—

U-.4¿-,. cus n:st -z-czs:-o tu:r cInc

•-a~’’a~~~ -a;erc st ex~ ~ 4-o4--, 4----’,4

Cus eco-: sc-ato-res : n cmitr-atu post-suam

1-,U-~ o-i ini ~ui-oumque volabal agera con‘a rteb-at su:

3 tormane zíbtlun’. st in sc po-mere -coIto-nec o-nne:

-a9 o ni wsc-: Intel alt-sta -que non oonipstsrsn 1 síot-U---- —-O -~

t-zrraruni non servalur. St ~ta 2l--4z, 4-,

-¿A-’ ‘U-

2 ni ‘it poncil pro-panera psrsonalsm el tse-otan’.o a---’

,~, 4.

~ aa23. uest iones

~ St pnina quid si ambo soilicst -vsi cedil st551 ~‘a-dunVa-i

—-4

—4,-

ncc co-nt ca—

- St u4-< - ‘o

o- LacIa -set

suizita set

‘--pro- -<‘-a

a ‘al-

Sed o-cseet

tod-cel a;zrs

1-ca a~:uit

~--¿sro-ínpste—

adabat a

U’ —-

-a)•’aa4. a .-Jit

e; n-o-n c.2iI a

• -O—.--~

32. iud:oíum st volsnt agera rus permiotetur st ‘~‘‘. istur rio-a ~-c—~—-4.

Qui cessit cuní apud se penzonalemtiabel st dirsotaní aotionem.Alius non habet

3. nisí utilení. Rsespondsoquod -iabet pemrnicti cuí cessurn set stset vatio quia

2- ci ille qui cassit agerel el peroipenel a!i-uid ex mdc taneturrsst:¼sre tot>um cul

4. O?55i1.-2 Secunda q-st-d si u~se oomicumni1 ante cd

¿Nj’ ‘o.2mic—

5. tetur, rsespondso -~1 primo ‘¿uit cd egendum-§ Tertia quid si ille contra

suas osesía facta set habel cxcapt janení non nusarats pecuniavsi pacíl de

agendun sucrn citen

3Z5

7. non patemida ita suad non est detitor cd quid taniatur st osceilst set appimiio

8. sed ‘¿enditar est suad teneatun ad pretil cestitutianeni st aamt enasee

§ Quarta£ . quid si deb1 tan n-ori set idaneus cd salven-Bm n’inc—~ujd tanstur

oc demis10. tacere ydo-nsum, reespondeo-suad oppinio set sed vemditor -suad

non Isnastun;11. hao instrurnent-sm st saquanedividit-sr pen seo capítuLo:

§ EV ;cirnuit sst -:antrehsntiuni.13. § Sezundus tse cccj -

§ Tsr’i sr~ qtt tra~4it - 1

¶ Quartum le;ittne 1 ni1.-a

--“~~1-’-4 -~-““ -‘i2 P5215 -<-121 511,- -,-¿s,,-A~-Ss-§ Ssytum pretil -, - Ad e o- tít ianem

14. varbarv,rn instsurnentí . e4- ‘-‘‘ini dedil panitur proptar co-neus—tudtnsm st Siam -rita looum b-~b~t

16. suan-iccunqus d-o-.m Intuittraz-fertun, -e’ojt

16- pcmitur loco venbi ½?verLO osszit

<7- mandevil refenturtuit eurn proc-sratora

13. -iloil a;ere íd setid set arranare exca

73- suas, rsp!ioane 11reí—e diotut at-itun

tusrí ½9 351—-2. —4 55

licst agene at se3t~ 1 xsni. l-JLATi YOla

O2--U’

-~ -‘-o-ocmi dsbst. Rece

35to-o-tus cacibus, steunt :t!~—

34. ;-ati quia si a!i~uvsnbum

35. ente solutiananí elnon valeret.

35. Itera in fidetuesore

-¿ntus caí de

Bit trasetu

nc perscma

hl <3) set

pacto mira apranila soilicet

petera, exrl ionesset iteruin

lis fendara

‘a4-r~

pande-o suad

pntnius set

,-~iverat

ti ~cctaite

luna contra37 pníncipalain anta so!utiansrn

i mi—

3-3. strumsnturn v-ani-at ini duabusItení quia osduntur

39 lun a in parte dsbiti:

penini id set prat

apponeneoonssut

st non sufficerst

ansn~ sitj £actani nu

regulan non set ns

in 1ebitonibu.~ 4>4.

04-

to-tuni dstiturn -.- a

1 cedaral siLO ius o

credttoni st nan tao

non ‘¿dat post

ecilicst sula

a.tsraa

axpanlt--rn huius

-‘4

cre exoipere

PO—. —Lo

‘a U U- -a vI.j

.&151d de ne—

roCp fa

4.’.Lo so-hidurn

n—-—ou. ‘1——ti ‘a -.-4..- “--9--a

antra a 11-orn

ha SILO cedí

~o1ut ianeni,

est treviar

sequenc

forma.

356

II.— Instrumentan cessíonis lactea debitorí contra unan ex debí—tor ibas.

30. Círca instnunientum predictum tría notabilia sunt videnda. Pní—muz est

31. quod regula est quod nema invítus cogítur vendare vel emane.Sed

32. hic ast casus specialis in quo si creditor habens plunes debí--toras

FOL.40R

.

1. insoliduz obligatos at cogit unuz ad solvendura hoc fit quod te—netur ce—

2. dera iura que habet contra alios velit vÑ nolit.§ Secundura est quia videtun

3. quod non sit oppontunum quod fiat cassia junis cuz habaat ac—tionez contra alias

4. debiton iste qui solvit scilicet actorez mandati, rasspondeoquod ast oppon—

5. tuna st utilis cessio hio fíen quia venuni est quod potastagene actione man-

6. dati factis duobus que in fidelubenda continantun, sed non pos--set agare contra

7. detanptaras bonorura quia non habet bona obligata, nisi factisduobus supradictis

8. sed par istara cessionem factain a creditore potest agare benecontra deteptores

9. bononura.§ Ad tertiuta nata quad Mc est casus specialis ubi debet

fien primo cessio10 iunis quam solutio dabiti quod secus est in supenionibus ms—

truxiientis quia val ante11. val post solvatun valat cessío. Sed quo naspondetun paragrapho12. institutianuz qui dicít pro veraz solutionez tollitun omnis

obligantio, resspondeo13. quia in precedentibus contractibus illud quod solvitun non

solvitur tanquani debituz14. sed tanquani pretiui et vare est pnetium, sed secus est ido

quia quandocunque sol—15. vítur debitun ab aliqua dabitoruz val fideiussorum ast vera

solutio et16. ideo debet fíen primo cessío quaz solutio. Istud instrumentun

dívidítur par sex17. capitule sicut et superiora.

III.— Instrumentun cesgionis ex titulo donatioais.18. Mio nata quattuon notabilia:

§ <4> Quod iura possunt bene cedí ex titulo do—19. nationis.

§ Secunduz est quod non possunt cedít in parte ex titulo20. donationis at in parte ex titulo venditionis quia non valet

nisí in parte

357

21. vendita iranio plus quod in parte quad donatur adniictitur actia.§ Tertiura

22. quod si donatia excadat quantitatem quingentorum aureorum da—bet insinuan.

23. Sed de statuto istius terne debet scribi in libro communis siexcedit vigintiquinqua

24. libras.§ Quartura est quod ceduntun hio iura contra plures at di-

versos de—25. bitores simul at semel. Sed melius esset quod de unoquoque de—

bito26~. fieret cessio par se ut possít reddere instrumentura cancella—

tura si ab aliquo27. sibi solvaretur; hoc instrumantura díviditun par quinqus capi—

tula non deficit nisi26. capituluin pretil.

1111.— Instrumentun cessionis facte ex ¡are cesso. Rubrica29. Hic nota quod iste qui ast constitutus pracurator in personalí

et directa actiane30. patast aliura procuratorem constituene, etiam si non habuenit

mandat ura31. et ista est casus specialís.

§ Sacundus est quando procurator tuit litera contestatus.32. § Tertius quando habuit licentiara a domino quod passit aliura

pr oc un a t anam33. constituere; bac instrumentura dividitun sicut et superiora par

sex capitula.

1. Y.— Instrumentan cessionis -facte dli cujas nomine stipulatiofacta est.

Hic nota unura notabíle2. quod tale est quad si aliquis stipulatus est meo nomine ego non

possum3. agere nísí pnius mihí fiat cessio ab illo qul stipulatus tuit

regular tal—4. lit tamen in casu scilicat quando ille qul stipulatus fuit ci—

tatus est ut veníat ces—5. sun mliii iura que habet meo nomine et ¡pse non vanit et ego

pnomept lo—6. or -forera mictendus in tenuitate suorura bononura ex sententia in—

ter locutonia7. quia tunc acquiritur mihi utilis actio par quara ego possum

agene et sti—6. pulatianera petera istud instrumentura díviditur per quinque ca—

pitula sicut st prace—9. dentía daticit pretiura.

3g8

—-4-

VI.— Instrumentam cessionís laris habítí íare et ex obligatione‘¡el ypotheca.

10. Hic petitur utrura talis cessio valeat, et resspondeo quadsicut per

11. similem casum qui invenitur in Summa Aq~onis que dicit que siha—

12. bao plures creditores quibus obligaví omnia mea bona at pnimusPa—

10. tiit plus altenis et ego invenio unura qui mutuat mihi pacuniunpro

14. solvando priori creditoni at iste qui mutuat vult cassionamsíbí fien

15. et petitur ibi utrura creditor cui debet fian solutio possitcadena

16. at resspandea quad sic taraen nota quod tnia debent intervani—re:

§ St pniraura quod17. causa solvendi isti cneditoni accipiatur.

§ Secundura ast quod dabítar consentiat18. solutioní at omnibus.

§ Tentium quod in venitate solvatur isti qui cadit19. iuna et consulitur nobis quad in instrumento venditionis fiat

mentio sicut -ven—20. ditur causa solvendi talí creditoni at incipietur a probemio

instrumentum ven—21. ditanis. Sicut instrumentura venditionis rei pupillanis cum

Enr igectus;22. hoc instrumentum dividitur par sex capítula sicut et preceden—

t ia.

22-23. VII.— Restat de transactione ndere23. St hio nota quinque punta:

§ St pnimum24. quid sit trassactio.

§ Secundum unde dicatun§ Tentíum inter quas

25. personas potest Herí transsactio.§ Quartum in quibus rebus potest Herí.

26. § Qaintum quid sit eius affectus.O Ad pnímum et transsactio est de re

27. dubia et lite incerta nondura finita nec gratuita pactio, di--oit

28. pactio quia per pactum Mt. ítem nec gratuita quia non patastfien nisí aliquo

29. dato val ratenpto. ítem de re dubía et lite incerta quia dici—tun in

00. iure incertus est ante sententiaz casus lítis. ítem nondum fi-nita par

31. bac nota quod ante sententíara potest fien trassactio sed postlatam sententiani

32. non nisí fieret ¡nfra tampus in quo potest appellari a sentan—tía sí autea fieret elapso

359

tempore

FOL.4 IR

.

1. tempore appellatianis non valeret.§ Ad secundura et dicitur tnanssactio iunis et

2. actionís transit quia qui transigit sic racedit ab actiona sua.§ Ad ten—

3. tíum et potest fien inter omnas personas que possunt contrae—tus altos celebrare.

4. Itera inten dominas litis et principales personas sed nunequidpotast Herí inter

5. pracuratores resspondeo quod non regular tallit in tribus casi—bus:

§ St pnimus6. est quando est specialitar ad transigendura constitutus.

§ Secundus quando est procunator7. in ram sun constitutus.

§ Tartius est quando est generalis et habat libberam.8. Itera intar rectores acclesiarum et bac venum est si fiat trans—

sactio supan9. re que servando servan non potenat ut est in pecunia que debe—

tun10. accíesie secus supar re que servando servan poterat quia tune

non valeret tran—11. saetía nisi interveniret decretura episcopí at consensus capi—

tulí seu para—12. chianorum, itera imiten tutores et cunatores et hoc verura ast sí

fíat13. tnanssactio supen re que servando servan non potenat secus si

fiat super14. re que servando servan patest quia non valenat nisí intenve--

niret iudicis15. dacnatum semper tamen nota quod si minar deceptus ast potest

petare16. nestitutionera.

§ Ad quartura at potest fien super alimentis relictis17. in ultima valuntate et hac verum est sí interveníat iudicis

deere—18. tun et quod testura lagatun coram partibus alitar non valenat

at fallit19. in caza in quo valet quantoeunque non ínterveniat tudicís de—

cre tun20. at qaando alimentanius faceret suara condíetionem meliorem.

ítem potest21. fien super servili comignitione <5) ut si peto dico aliquod

esse meum22. servum. ítem supan adscriptía congnitione ut si dico aliquem23. esse man adscniptitium neque bits duabus raquinitun tudicis

de—24. cretum. ítem super causa matnimoniali ut si dica aliquam maam25. esse uxonem. ítem super causa cifertionis alicutus monací ut

si dicat26. abbas aliquem esse sun manacum et non patest probaní quamoda

360

27. fecerit profexionera, nata taman quod in bus duobus casibusdebet ínter—

28. venire decretum episcopi alitar non valeret. ítem generaliterpatest fien

29. super onínibus civilibus questionibus. Sed quid in cniminalibusdistingue quia aut

30. illa crimina anogant penara sanguinis st tune patast fientranssact io

31. regular. Sed tamen si ille qui recepít iniuniara faeit eadit inpenaní

32. turpillara tallit in adulterio quo non patest fien tnanssac—tio. Sed per

~OL.41Y

.

1. pactura gratuitura fien potast, sí autara interrogant penara pe—cuniar iam

2. non potest fien transsaetio quia si fieret ea ipso quod face—rat videretun

3. confiten crimen, sed per paetura gratuituní ramícti potest, nataq uod

4. transsaetio dabet fien per salemnení stipulationem ad hac utvaleat.

5. § Ad quintuní et eíus effectus est quod par transsactianem es—tinguitun natunalis

6. obligatio st allicít in tantura civilení quod sí vult agere quífecit

7. transsactionem iste cul faeta est transsaetio nepellit aura parexcept iones

6. suas st bac verum est sí non absalvit aura par aquilianara sti—pulat jonera

9. et exceptillationera quia tune non posset agere quia nec natura—lisnee civi—

10. lis actio remaret; bac instrumentura dividitur par quinqus ca-pítula:

§ St prímura11. est contrahentiura.

§ Secundn finis et refutationís.§ Tertiura illius pro quo

12. fit.§ Quartura rati habitionís.§ Quintura pene.

12-13. VIII.— Instrumentan generalis finis et refutationis.10. Míe nota duo punta; St pnimura utrura valeat14. generalis tnassaetio síve refutatio. Secundura exponitionez

istorun15. verborura absalveus aura par aquilianara stípulationem et libbe—

nans par accep—16. tillatíanera et sequentiura verborura.

§ Ad pnimura st síus gratia videbinius17. de amní transsaetiane. St ad bac seienduu utruni valet genera—

361

lis18. trassactia distingue quia aut petitio est speeialis et trans—

sactio specialis19. et tune valet aut petitio est generalis et transsaetia genera—

lis et ad20. bac tota valet aut petitio ast speeialis et transsaetio gene-

ral is21. et tunc non valet nisi in re spacificata aut patitio ast gene—

ralis et22. transsaetio est specialís et tune non valet nisi in illa re in

qua fit23. transsactio.

§ Ad secundura at cinca exponitíoneni istorura verboruní absol—24. vens eum pan aquiliananí stipulationem et libbenans par accap—

til la—25. tionení debemus soire quad quis libbaratun ab obligatione in

qua est26. multis modis.

§ St primo pre <6> salutionení illius quad dabetur27. quia par veraní solutianení tollitur omnis obligatio, alio nodo

par28. innovationení tollitun abligatia at libberatun quis ut si tena-’

banis mihí29. dane centuní libras ne actia asspiraretur quia si staret tni—

gínta

FOL. 42 R

.

1. annis asspiraretur facimus innovatíanez que concipitur bac modopromie—

2. tis mihí animo novandi dare centuni quas tenebanis ex tali causa‘4

3. patet instrumento senipto manu taus notan a tu resspondispromieto

4. nune tu líberanis a priori obligatione tamen incidis in istansecundaní.

5. Alio modo liberatur quis quando absolvitur pen accaptillatio—nem at nota

6. quad acceptillatio est inniagínania solutio et bac veruní astquod liberatur

7. quia et absolvitur par acceptillationení si enat obligatus deluna ci—

6. viii quia a jure civilí inventa est acceptillatia sacus si fui—sset ab—

9. ligatus de jure naturalí seilieet re verbis et cansansu quía siabsolveretur

10. per acceptillationaní non libberatur et naVío est quia par pannon potast

11. imperare at idea ius cívíle non potest tallare ius naturale,sed ad hoe ut

12. per aceeptíllatianení libberatur quis eV tollatun ius naturalasurrexit Galleus

13. Aquileus et adínvenit aquilananí stipulationem par quaní potestquis

362

14. libberarí par acceptillationein tollitun amne ius naturale etcivile et

15. Ide est casus ubí quod non patest fien par díreetuní Mt parobí iquum

16. que stipulatío habet coneipi bac modo dicet craditor debítonípramictis muí

17. quo aquilianara stipulationem trecentí scílicet centuní teneba—vis rara inna—

18. vatio eV dicet centuní quas tenebanis mihi consensu scilicatpratio cuisdara

19. domus, et ducenti quas tenebanis mibi re seilicet mutuo etcentus quas

20. tenebanis verbis scilicet per salepnem stipulatianem et centuníquas te—

21. nebanis líttanis anima navandi proraicti~ mihi dane quadnigentisicud

22. ascandunt in Surama promíeto nune omnes ille obligationas de<7)

25. ducte sunt in solepnara stipulationem eV ita patenit ereditardebitorera

24. hune par acceptillationera absolvere eV dicet debitor quiequidego

25. ego <6) tenebatur tibi est tibí salutuní eV datura. Respanditcreditor, babeo

26. aeeaptuni id est aecepi que tulí, et tune dicat libbeno te parac—

27. ceptillatianera, unda cuní dicit in instrumento absolvans aurapar aquilianara

28. stipulatianem et libberans par aceeptíllationera sic obstenditquod fuit facta

29. aquiliana stipulatio seilicet innavatio eV post madura líbberetaura per

FOL.42Y

.

1. acceptillatianea. Itera dicit finera eV refutatianea ista suntverba vul—

2. gana et non legalia unde facit finení íd est ponit finera indabita quod non

3. vult refutationea íd est quod nefutat illuní amplius asse su—uní debitaren.

4. Itas dicit transsaetionem eV paetura nata bie pacto dua punta:5. § Primas quod aperatur pactuní factura de vultenius <sic) non

petando.§ Secundura

6. in quo differat eV transsaetíane.§ Ad pnímura aperatur quod naturalea abli—

7. gatianení ex tato extinguitur civí lis abligatio remanet sed8. ablisa unde bene patenit agere par civiles obligationera quia

basten--9. dit instruraentura, sed exeludetur per factura pactura de ulterius

non petando.10. § Ad secundura eV difent quia tnanssactío non potest Herí nísí

aliqua dato vel retenpto

363

11. sed paetuní potest fien aliquo dato val retento at nicnilo da-to vel retento;

12. bac instrumentura dividitur par quinque capitula:§ Et pnimura est cantrahentiura.§ Secundura finis

13. et ne-futationis.§ Tantiura illius pro quo Mt.§ Quartura nati habiti omnis.

14. Quintura pene.

VIIII.— Instrumentas solutionis debiti.15. lIje nota sax punta:

§ St pnmmura quot et quibus modis stimraatur solutio.16. § Secundura qui possunt at deberÁ solutionera lacere.

§ Tert jura quibus17. patest at debet tiani salutia.

§ Quartura quid debet solvi.§ Quintura quis

18. est effactus solutionis.§ Sextura seriera instrumento.§ Ad pnímura eV suramitur duabus

19. modis scilicat larga et stnicte suramitur solutio suando solvi—tun

20. illud totuní quod pnomissum est larga suraraitun suando minusillud quod

21. pnomissum vel aliud ut in fine et rafutatione eV in tnassae—tione et in

22. pacto tacto da ultenius non petenda.§ Ad secundura et debent solutionera

23. facere persone que pnomissenunt. Itení ipsorum heredes, sedquid si heras ast in

24. pubes eV distingue quia aut debet solvene rara pro illa debítoque

25. servando servan potest aut ram que servando servan non po—tast sí rara

26. que servando servan potest et tune valet talis solutio na in—tenveniat

27. autanítas tutanis eV ludicíale decretura, si autení debet salva-re

28. res que servando servan non potest eV tune sufficit autonitastutoris.

29. § Quid sí est pubes benes itanuni distingue quia aut babet cu—ratones

30. aut non, si non babet bene valet solutio semper nota quod sideceptus

31. ast potest restitui. Si habet cunatorera iterura distingue quiaaut cura

32. auctonitate curatoris salvit et tune bene valet salutio, autsine

364

-a

FOL. 43 R

.

1. autonitate curatonis et tunc non valet fallit quando iunaret.Itara debent

2. salvare tutoras et curatones. Itera possunt salvare oranis perso-na legitime

3. atatis debitonibus presantibus et consantientibus. Itera debito—y ibus

4. absentibus possunt solvere et libberantun. Itam debitonibuscontrad icent ibus

E. sic possunt salvare et libberantur dura modo salvat nomine debi—t anura

6. et nota hie casura spacialera in quo potest tacare bonn alii ip—so absente

7. et venuni est quad omnis persone legitime etatis salvare passuntsi da—

6. bitura consistat in quantitate eV spetie secus si consisteret in9. tacto quia salvando nichilarainus principalis debitares non10. liberantun.

§ Ad tentiura st dabat salvi creditonibus qui stipulatí11. fuenunt. Itara aorua henedibus. Sed quid sí heredes sunt inpu—

benes12. distingue quia aut debitor vult eonsequí planam secunítatera13. at tune salvat ipsis irapubenibus et est sibi cautura hoc modo

qul si banest vellent petare restitutionera14. cansensenínt

eas pan15. axceptionera dali

tare16. nestitutionara au

autor ½17. tas tutonis eV t

possunt18. petera restituti

bus19. cura auctonitate

petera20. restítutionera, n

se can—21. depnani a íudice

lis. Sed22. ratio diversítatis est

patast repellare

secus si mala consansenínt quia possent Pa—

t vult consaqui pleniorera et tune sufficit

une ipsa iura absolvitur. Sed si deeepit sunt

anam aut plenissiraara at tune solvat i¡npubani—

íudicís et tune si esset dacepti non possent

ata quad colsulitur hoc quad dabiton dimictat

pniusquara salvat et contrariura habas in natu-’

quía dura inípubas alianat res suas sup—tor

23. non cogítur amere, sed secus est ide quia debitor cogitur sal--vera de—

24. bítura, si autera est pubes heras eui solvítur iterura distinguequia

25. aut habet cunatorera aut non si non habeV bene valat solutia,sed si

26. decaptus est potest restituí nisí íuravanít, si habet curato—rara iterura distin—

27. gua quia aut cura auctonitate ipsius curatonis eV tune valetsolutia aut

28. sine curatanis auctonitate st tune non valet salutio nísí

365

——a-.. -a.- ,~ -

iuraverit, semper29. Vanen nota quod si decipitur rastituitur nisi iuret. Itení cuí

mandavenít cre—30. ditor eV valet solutio. ítem nata quod non est cautura debitorí

salvare31. procuratoní constituto ad causas nec absalveratur nisí asset

procurator hoc verbura32. ad pecuniara necipiendara. Itera procuratora constituta ad hoe.

§ Ad33. quartuní et debet solví illud quod pramíetitur et aliud non,

nisí vellet

FOL.43Y

.

1 creditor recipane par tastura iunis aliud pro aliud invita cre—ditane solvi

2. non potest.§ Ad quintura eV eius affectus est quod absolvitur príncipe—

lis de—3. bitor. ítem accessoniura seilieet fidera. Itera si fidera solvaret

sic absalutus4. est pníneipalis taraen fide iuxaní reraanet actia mandati. Itení

actio iunis5. cassít si faeta fuit sibi pnius quod solvarat val post duninodo

anta fuenit6. expnassa causa quomodo facít ut cedantur sibi luna.

§ Ad secundura eV ista duo7. instrumenta dividuntur per tnia capitula:

§ St pnírna est confexionis.§ Secundura reVi ha—

8. bitianis.§ Tartiura pena.§ Ad sextura quibus modis tollitur obli—

9. getio, eV quod aliquendo Vollitur neturalis eV civilis símulaliquanda netunalis

10. tamen aliquando civilís Vanen, naturelis eV civilis tollítunseptara modis:

§ St primo11. per varan solutionara eius quod debetur quia dícitun in insti-

tuta par so—12. lutionení elus quos debetur tallitur oranís abligatio.

§ Secundo par aquiliananí13. stipulatianein, quia aranas priores obligatianes eV naturales eV

civiles tolluntur14. temen obligatio istius stipulationis aquiliane raraanet.

§ Tertio par15. aceeptillatianení uV supra habas notatn.

~ Quarto par tnassactionera16. que tnassactio locura vendíeat síbi vaída in usuraníís instru—

mentis quia17. fiunt in duplo quad datur pecunia, et Vanen fanaratar non

vult faceta18. netutationera nisii de ao quod sibí solvitur ad hoe quad appa—

reat

366

19. refutatio raaianis quantitaVis qua síbí soluta fuit ut postmor—

20. ten fenaratanis passit petare tenus pro illa quantitete quarasibí non

21. solvit fanarator autara accipit istara peeuniain pro que fecitfinan

22. eV tnanssaetionara eV vult instruraentura tone cessura eV canee—1 latuní.

§ Quinto23. pan delagationera quando dalagevi meo cnaditoni raen debitorara.

§ Sexto24. par denuptiationera reprasentura daponitionera ut quia dabebara

Petno25. centura salvare usque ad decera dies sub pena centura libranura.

Patrus autera ad bac26. ut ego cedan in panera abscondit se ego autera vado cura tastibus27. et cura sacerdote ipsius Petni et presento centura et protestar

quod accipiat28. ipsa non accipit , ego depono apud sacendotera.

§ Septino pan consup—29. tionera id est successionara ut quía ego Vanaban Petra centuni

ipse vera de—30. cessit et instituit me sun heredan. Meturelis vero obligatio

tollitur31. tribus madis:

§ St pnirao par pactuz de ultenius non petando, quia quanívis32. habaat instrurnentura debití integrura par quod reraanet tibi ci

vilis obligetio33. natunalis varo ast subleVe.

§ Secundo par rastitutionen instrunenVí quod restítuistí

FOL.44R

.

1. míhí quia tacita vidanis miii fecisse pactuní de ultarius nonpetando.

§ Tertio2. par Vrassactionem. Civilis auten obligetio díssolvitur eV reme—

net naturalis3. uV est quenda mutuavi tibi pecunia. non intantuenunt testas si

i ntenfuarunt4. non racordantur eV sumus in iudieio eV íudex absolvit te quía

non po-5. tui probare. Civilis est subleVe naturalis vero nanenat quia

Vua conzciantiam6. te reprehandit. Sed petitur quid in isto casu Petrus habuiV

uxorera <margen dcho.: de tilia mortaa est)7. eV dotis nomine habuit quinganti libre eV ex ea habuit unera fi—

liara, mantua est8. uxor, Petrus autera manitavit filiera ante que. Vradat manito

quia habet9. plunes tilias ex une elle uxore Vimens Petrus ne post montera10. suara filie petat aliis filiis ex altere uxara dotan matnis sua

tran—11. sigit cura tilia et tilia tecit Petra finen eV rafutationara eV

367

trassact lanera12. pro alíquo íd est decera libras val da non petando dotes matnis

suc nunc pa—13. titur en talis tnassactio valeat val ne et dicitur quod non

quia inVar patrea14. eV filianí in eius potastete existente nullus contractus potast

regulen cele—15. bnari. Enga ipso iure nulla talis trassactio, quomodo ast ígi—

tun taciendura. St16. aut ius se qul sanuní cansiliura aut sanis aut sanissiraum si eut

sanuin17: consiliura se quí ius dates aem filiera de illa aventitio pacu—

ha scilicet de18. dotibus matnis sua ita quad in instrumento dotaN appareat

suoniodo das consti—19. tuta ast da aventitio peculio. Sed unura peniculura est quia

poterit patena20. nesiduum dotis metnis sue si quid nestat. Aut se qui lus se—

ni us21. cansiliura tunc emancippes eas eV post eraancippationam facies

tnans—22. sactionera eV tunc ant aliud peniculura quia de date sibí cons—

Vituta Po—23. penit testan eV taceta quiequod voluenit atiera petra invito

dum modo si non habet24. tilias eV patar vivat dímictas síbí legitiraera suan. Si auten

ius se quí25. senisimn cansiliuní tacit quad cedat onnía luna que hebet in

banis petnis occasiona26. dotiura matnis sue uní Vuo kanissírao <sic> araicho eV tingatur

pretiura secreta27. quad nema sciat eV post Valera cessioneni factain facies trassac—

t ionera26. cura ¡lío tuo amicho aut quad pastee illa araichus libberat pa—

trera filie29. hicet ad hac consiliura habat peniculura quia si illa araicus

nol leV30. cadera patní non Venetur eV ita ant Vibi cautura, saraper nota

quod pones31. questionera in lila rubnice restat de tnassactiona vidara.

§ Tertius cesus32. instrumantí ast quia petar nollet quod filíe succadet aredi

pariter cun filius en potast33. petar tacare pactura quod filie non succedet eV carta finis eV

raraissio non34. potest Herí sive sil emancíppata sive in potestata quía est

pactura de futura

FOL.44V

.

1. successiona eV pactuní factura da succedendo val de non succedan—do non velet

2. nec etiara inter extraneos, sed si testator consentiet illís ex—traneis valet pactura.

368

NOTA. —

1.— Duplicado en el texto.2.— Daba decir: quaa.3.— Debe decir: transtulit.4.— Falte en el texto: pnimura.5.— Debe decir: condicione.6.— Contusión en la abreviatura, debe decir: par.7.— Falta alguna palabra en el texto, omitida par al copista.8.— Duplicado en el texto.

369

.v.

FOL. 44 V

.

3. INCIPIT CAPITULIUN DE LOCATIONIBUS.RUBRICA.4. EV hoc capitulura dividitur in partas tras:

§ In prima parteE. tractatur de locationibus eV conductionibus.

§ In secunde de contractibus6. innominetis.

§ In tartia de electione alicuis in ebbatam iterura;7. prima pars subdividitun in tres: eV in prima tractatur8. de lacatianan rarura inmabiliura; in secunda de locatione oparura,

tentia de9. lacatiana rerura mobihiura. Itara secunde pers subdividitur in

tres: at in10. prima de locatione aliculis puarí ad aliquení artera discendez;

in11. secunde de locatione rerura ad effictura; in tertia da locatione

nerun mabí—12. liuní ad capud salvura val capítale refícíendura. Itaruní Vartie13. pars subdividitun in duas partas: eV in priraa trectatun da

elect iana14. ahicuis in dignitatem spinitualem u.t de abbate. In secunda

tractatun15. de alectione alicuius in dingitetení <sic> seculanera ut est

quendo aliquis con—16. stítuitur notanius.

1.— Instrumentan locationis domas. Rubrica.17. Circe pradictura instrumantun tríe punte sunV vidande:

§ St pnimun quid est18. lacetio eV quid lacatar eV conductor.

~ Sacundura qualiter contrehitur.O Ter—

19. tiun ad quid tenetun conductor locatoni eV a contrario:O Ad pnimun

20. at locatio est rei persone ve ad usura facta concassío mercedein pecunia

21. numerate conventa elioquin sí da alía re tacíenda dende vacon—

22. venenit non ant lacatio sed alius contractus nominatus dicitconcessio

23. eV non transslatio quia non dorainiun nec possassio transterturin accipien—

24. tera. ítem dicit reí va persona par hoc nota quod lacatio po--test Herí de rebus

3’; 0

25. uV de domo et de personis ut est de openibus personanura. Itaraad usun

26. argo nichil acquinitun conductoni nisi usus. Itera merceda can—yente

27. in pecunia numerata nota quod si daretur loco mercedis aliudquera

28. pecuniara uV grenura val vínura non dicaretun lacatio, sed aliuscontractus

29. in naminetus elia verba sequentia sunt exponitiva ipsarura lo—catar ast

00. qui locat ram conductor qui accipit rara.§ Ad secundura eV cantrabitur salo con—

31. sensu sicut venditía eV bac verura est si non sit actura imitarpar tas

FOL. 45 R

1. quad fien dabaat da locatiane instrumantura quia tunc donacnon esset panfactuní instrumantuní

2. et e partibus appnobatum non asset contrate. ítem contrabitunad madicura tempus

3. id est usqua ad decara annos. Itea ad madicura tampus Id est us—que ad vigintí eV usque

4. in parpetuum eV nota quod si contrahitur ad non modicun tampusdicitur babera proemio.

5. § Ad tantiura eV tenetur conductor locataní ad marcedera salvan—d era

6. sed pat itun quando debet salvare mercedera eV distingue quia autcon—

7. ventura est intar aos eV tunc tale pactura senvandura ast, aut nontui t

6. pactura aliquod eV tuno itanura distingue quia aut est consuetudoappro—

9. bata ibi ubi tacta est lacetio st tunc servanda est consuatudoaut non

10. ast consuetudo val sí ast non est epprabata et tunc debet sol—vane in fina

11. anní quid sí non vult conductor val non patest salvare eV di—citur quod lacator

12. patest aura pallare impune da re lacata eV bac verura est si nonest

13. paratus ad servandura secus si essat paratus quia teneretur re—cipere locator.

14. ítem ¡naVia istius cesus note quinqua casus in quibus locatorpotest conductaren

15. pallare:§ St pniraus quando non solvit termino canstituto.§ Sacundus est quando

16. conductor mala utitur re lacata ut quia retinaat ibi meretri-ces

17. val axulas val ludura accardi.§ Tartius ast quanda lacator crevit

18. farailiera ita quad apportat en babera rara lacetara.§ Quartus est quendo

3 71

19. locetor vulV edificare in rara locatara.§ Quintus quendo alianavit

20. locator ram locataní eV nota quod in osnibus istis casibus te—netur lacator

21. conductani ad exonerationera mencadis pro rete nisí quendo vulthadi—

22. ficare non necessania ut quia cadat doraus nisí hedificetun sedvolun—

23. Vería quia tunc Venetur ad exonerationera marcedis eV ad inte—rassa

24. conductoris. ítem nota quod si alíenavanit patast aura pallareet hoc varura

25. est si lacavit ad madicura tempus sacus si ad non modicura Vera—pus quia

26. non patast. ítem tenetur reddare rara lócatara in ea statu inqua aret

27. suando nacepit quid si ras penit at distingue quia aut penitdolo

28. late culpa et lavi at tunc penit conductaní aut lavissima eVcasibus

29. fontuitis eV tunc regular non tenetur tallit in tribus casibtásin quibus

30. tenatur:§ EV pnimus si fuit in mora.§ Secundus si culpa excassit cassura.

FOL.45V

.

1. § Tertius si par pactuní promáxit quia tanetur. ítem quariturquid si res ec—

2. cepta ast canductoní nunquid tenatur lacatan ed aliquid eVdistingue quia

3. aut conductor conducxit scianter ram alienaní quia eliana pre—summit un

4. postquam ci eccepta est eV tunc non tenatur lacator ad aliquidnisi pactura

5. pvamisenit aut ingnorenter eV tunc iterura distingue quia autloca Var

6. scienter locevít rara alienara eV Vunc Vanatur ad exanerationeramerced is,

7. eV ad Votura suura intaresse, aut ingnonabant non tanetur nisi edrestita—

8. tionea raercedis. ítem querítur quid in isto cesu Petrus candu—xit unam

9. vinean ed fictura eccidit suad stenilítes est non est eliquidnunc pa-

10. titur en taneetur locator ai ad aliquid eV tuno aut fructusdevastat i

11. sunt propten iratarapeniení eíenis íd est proptar intensura cala-ram val inunde—

12. Vionera aqu~rum val vira hostiuni eV tuno tenetur locaton adexanerat i—

13. anam raercedis id est pro dimidio si debet babera decera sabi-nes viní eV non

372

14. sunt nisí sex habana dabet tras.VulVas pre—

15. cedentis proximí anní non potestsentís enní

16. secus si possitpreiudicant lo—

17. catan, locatarlocata

18. in pace. Item Veítem

19. non reacciparesu locetu

20. Petrus Martinasta—

21. tit Martinus ul22. atun salvare pr

pred ¡ura23. urbanura eV tuno

cum et tuno24. tenetur pro tot

locavit25. opera sua ut in

computan, si al

tenetun conducto

netur ad mengnes

ab ea pro alio.

unen rara usque

tra annura nuna

a tota anno ve

non tenetur n

o anna. ítem q

raegistra qui

EV bac vanura ast quando ter—

computan in sterilitate pre—

io modo staní litas ast

ni ad dimictenduní aura

<sic> eV nacessanias i

ítem quenitur quid in

ad annun pro decem fmi

patítun ~trum Martinus

1 ne eV distingue quia

isi pro rata tarapanis

uenitur quid in isto

docat sohalares, val

non

utí re

rape nsas.

isto ca-

to anno

tena—aut ast

aut rusti—

casu quídam

in tamuloqui

26. pnoraictit servine usque annuní non vult perficere nuoquid te—netun eV distin—

27. gua quia aut stat par locatianan quía bena patest sed non vulteV tuno

28. non debat babera aliquid pro tempane quo servivit aut stat parconductorera

29. quia non vult eV tuno Vanatur salvare pro tato tempara. Autstat par

30. locatarara praptan cesura fortuitura eV tuno dabet sibi salvarepro tato tempane.

FOL. 46 R

.

1. Mt par casura fartuítun¡ utniusqua scilicat locatoris eV conduc—tonis eV tunc dabet

2. solví pro rata uV quia fit exancitus ganaralis; bac instruman—tun dividitur

3. par tres partes: St in prime panuntur pacta locatonis. In se—cunda que mci—

4. pít ubi que propter ponuntur pacte conductor is. In Vartie clatx—sula tinalis.

ad saperficien facien—

paVas de

5—6. II.— instrumentan locationís terrenídan.

5. St nota hio casura primo quera extrehere6. testu. Itan nota duo notabilía:

§ St primo utruní7. pactura in isto instrumento apposítum apponatur de naoessitete8. eV videtur quad non par sirailara casura quera hebuisti iii aphyteo—

373

sim nen ibí9. dictus est quod ephyteotioarius non potest alienare rara aphy—

Veoticau nisi10. raquíret dominiura et dicitur quod non est sirailis quia elius

contractus ast ille et alt—11. us ast iste quera dicendum est quod de necassitata epponatur

quia aViVar12. non teneratur conductor locatorera raquirare nisí esset istud

pact ura.§ Secundura

13. notabila est quod ista locatio contrehitun ad non modicunítempus et ita

14. transsit in canductonera possessío eV utihis actia par quara PO—terit de—

15. tandare ipsam ram a quc libet accipiante; hoc instrumentura di—vid itur

16. par tras partas sicut at pracedans est tamen illud pacturaaccidentala plus.

17—18. III.— Instraaentau locationis equora,.17. Circe instrumentura predictura duo natabíhia sunt videndat

§ St pníraura utruní lacetor Veneatur conductoni ed18. aliquid si equus invenitur morbosus val vitiosus ita quad con-

ductor20. non patuit peri icare dietara suara que est dapnifícetus. St dis—

ti ngue21. quia aut scienter locavit equum morbasuní val vitiasun eV tunc

tanet un22. ad axonarationen mencedis eV ad tatuní suura intaressa aut ing—

norenter <sic> eV23. tunc non tenetur nísi ad exananationera Diercedís.

§ Secundura notabile est ed quid24. teneatur conductor locetoní si equus est admissus et tenetur

de dolo25. lata culpa eV leví da levissime eV cesibus tortuitis regular

non26. Vanetur fallit in tribus casibus in quibus tenatur de levissi—

ma eV casibus -fortul—27. tis.

§ St priraus est quanda par pectuní praraixít conductor loca—Von.

1 Secundus28. est querido culpa excessit casura.

§ Tartius est quando fuit in mora eV29. varum ast quod non tanetur de levissiraa nisí sit illud verbura

exacti ssí rae30. quod ast in nostro instrumento. Sed petítur quid de cesibus

fortuitis si conductor31. recepit in se aranera casura fortuitura. St distingue quia eut

sunt

374

1. spacificati eV tunc tanatur ad speci-ficatas eut non sunt speci—ticatí

2. et tunc non tanatur. Aut aliqui sant expecificati eV in finaest clausule

3. ganeralis et tunc secundura dominura A99onaIn non Venatur nisi adexpaciticetas casus

4. secundum autera alias tanatur ad omnas eV ista variar est tementu taballio ad

5. vitandura omnera oppinianem specifica quot potes. Hoc instruman—tura

6. dividitur in duas pantes:§ St in prima ponuntur omnía pacte loca—

7. toris.§ In secunda ponuntur pacta conductonis. Nata

nostar6. non posuit clausulara generalara quía locator non

d uc —

9. tan ad aliquid post quera tredídit síbi eqaura, tusi pones

10’ bane facies eV aviV tibí vía clarior.

Instrumentan locationis operan. Rabrica11. Hic níchíl natatur nisi casus ínstrumanti eV

scnipta; bac12. instrumantura dividitun par tres partes sicut

pituli

quod autor

obligetur con—

varo tabellio

notule in fina

priman buius ca—

12—13. 1111.— Instrumentan locationís et conventionisdo.

13. Circe instrumentura predíctura duo notabilia sant14. vidende:

§ St primaní est utruní sít contractas noninatus15. minetas eV dicitur quad in parte est naminatus sci

quod pro suis opaníbus16. solvítur pecunia. In parte innoninetus in ea quad

aliad quera pe—17. canje scilicet víctura eV vastitun sed ed quid prad

quía in contratíbus16. innominatís ast locas venia secas in norainatis.

§ Secundura utrura tidens19. possit recadera a tidaiuxione sí vellaV dicara nola20. plias Vibí quia timeo na redat eV dicitur quad non

iunis de contra—21. banda eV non cantrahando est in arbitrio contrahent

rasílire a contrectu22. non ast in arbitrio contrehentiara; bac instrumentura

par tres partes23. sicut pracadens in fine est luramentuní, forma autera

de servien—

val

1 ica

prora

ast

nno—

t in ea

íct it

scira

Vanan en—

pretestura

íura. Sed

dividitur

-E ida íuxa—

3 75

ns24. dividitur par quettuon capitule:

§ St priman constitutianis.§ Sacundura promis—

25. sionis cura ratí hebít jane.§ Tertium pene.§ Quantara nenanptiationis.

26. Instranentun conventionis de aliquo facte qaí futuras sit dis—scipalus.

27. Hoc instrumentura dividitar par tres partes, sicut supra babasMc nicthl

28. notatura est.

y.— Instrumentan concessionis ad aftictam.29. Hic nota duo notabilie:

§ St primun quis contractas dicatar ista et est30. innaminetas sub ista yace tecla ut das, sed potest taliter ac—

Ver i31. suad ant satietes, sed suad datar catare pars tructuara qualí—

beV erina. ítem32. potest Herí taliter quod ant venditio scilicet quod detun eJ

tictura ad plures

FOL.47R

.

1. enrias pro carta quantitate pecunia, scilicat pro decen librasval viginti. ¡Vera talíter suad

2. ant locatio scilicet quod datar pro alique quantitate pecuniaque solvatan quolibet

3. anno et loco raercedis vídatur solute. ítem teliter suad anti nno—

4. minatar ut hie habas.§ Secundn notebile est quia patitur quid ianis si

5. fletan non laboratur eV distingue quia eut stat par locatorenaut par con—

6. ductoren eut par Vertiera personara si par lacatorara aut par auraquía non ‘¿alt

7. et tunc tenetur eJ totara interesse conductonis at&t fortuito ca—su loca—

6. tonis ut quia facit aliqaid dalictara propter suad non potastlaborare eV tune

9. non tenetur ed eliqaid, si par condaetorara aut par se quia nonvalt

10. laborare eV tunc Venetar ad totara interessa lebaratonis euttontuito

11. casa condactanis eV tanc non Venetur ad aliquid aat par ten—tiara pensonera ut

12. quia probibat laboren eV tune distingue quía aut lacatorselantar locavit

376

13. res alienen quia prasuraraitur eliana postquam eliquis babetius et tunc tenetur

14. ad Votas interasse conductoris, aut ingnaranten eV tuno tene—Vur eJ aliquid;

15. bac instrumantuní dividitun pan tres partes sicut eV primun lo—cet ionis.

15—16. VI.— Instrunentun terre et vine date ad laborandun.16. Cinca instrumantura pradictura seira debemus17 quod dividitur par tras partas sieut et priman lacationis bie

note18. unura notabila quod tele est petitur quid si stenilitas ast in

erina19. cuius ant dapnum eV resspondeo quad ast utniusqua scilicet et

locatonis st conductonis.

20. VII.— Instrunentun bobu,n <sic> dataran eJ laborandun.Hoc instrunientus dividitun par sex capitule

21. sicat eV mutui ut paragrapbos bebes in tastu, Ido nota duo no-te—

22. bilia:§ St pnimura quara expnimítur illud pectaní scihieet duodecira

corbeas fra—23. menti, non sufticit ad qaertaní partení lucni sicut in principio

dictura ast.24. St dicitun quod ideo expnímitar na conductor passit decipera

locatarem quia25. lucratur in diebus tastivis ad traynandan.

§ Secundura quid si penierunt26. bayas cuias ant dapnura eV distingue quia aat paneant dolo eV

late27. culpa et tuno peraunt conductoní at&t leví eV levissiraa eV ca—

sibus tor—26. tuitís eV pereunt -locatoni eV ast ide casas spacialis locetio—

nera ut sapra29. habuistí. EV bac veraní de natura contractas expones notale Pa-

siVas sicud habes.

30. VIII.— Instrunentun soccite ad salvun capitale.Nec instrumente dividuntur pan sax capítula sicat

31 . eV§ Pníraura debiti bic nota quattuor punta:§ EV primas quid sit soccida.

32. § Sacundura qualiter cantrahitar.§ Tartiura in qaibus rebus consistit.§ Quartus

33. que dittanantia inVar ista duo instruraente.§ Ad pnimura soecite est brutorura anima—

3 77

34. líum cura fata at fracta coraraunicandorarasotiatas, dicit saVia—

tas quia

FOl.. 47 y

1. ast soVietes brutorura animaliuní quia tit telis satietas debrutis anímalibus

2. cura tractu eV fatu comnunicandorumquia eV tructus ut lene eVcasei et tatas

3. ut angni dabant comnanicarí simul.§ Ad secunduraet contrahitur tribus modis scilicet

4.’ eJ capitale ra-ficiandura quando racipit vacchem exstimataraquíatenetur ad

5. axstiraetionera tasen si res paniret.§ Ad capud salvan ut est in secundo Instrumento

6. non exstimatur, sed quot pecadasVot recípiet tinita sotiateta7. alio modo ut querido daminus nxictit daes partes bestjaras atnecipiens sic—

8. Vit anam partera. St tacias par sax capítula sicut !úc sed fa—cias in pnin—

9. cipia introituní hanc telís eV talís contraxerunt sotiatate inque taus

10. raisit ducentí at Valis centura que bestia remansserunt apud te-lera de quibus se

11. bane quietura eV sibi tradites bestias vocavit ponando ella ce—pitula sicat

12. bic bebes tormera.§ Ad tantianí eV in nabas brutís eV temini genenis

13. quia de ais axaunt fructas eV non de messchulis.§ Ad quantum at est

14. bac quia pnimun instramentura fit ad selvura capitale sed secan—dura tít ad capitalera

15. salvan.

VIIII.— Instrunentun electionis lacte de aliquo. Rubrica16. Mac instrumentura eV duo sequantia dividuntur pan duas partas at

in17. prima fit raentio de predecassore ab abbate val presbítero. In

secunda18. de— Citando eV quení aligant. St cinca iste instrunenta note

tría19. punta:

U St prínura quid sit elactio eV alectio est alicuias perso-na ed aliquan

20. díngnitetera <sic> vocatio, dicit vocetio quia qul alagit vocat.ítem alicuius persone

21. quia non oranis persona potest vacan, anda minar viginti qain—que annis non eligitur in abatara

22. sed odie corractus ast de jane canananí. ítem henatícus. ¡Veraa xpuneus

23. da íure civilí sacas da jara cananura eJ aliquera dingnitatamquia ad

378

24. dingnitatem ehigitur.§ AJ secunduraquibus modis tit elactio eV tribus modis:

25. EV primo par divinara asspinationem aV quando sant aunes inconcord tan

26. da eligendo; secundo pan madura compranissi at quia compramic—tunt iii aliquos

27. qul dabent aligare. EV hio nota duo: Pniraura utrura istí inquos cara—

28. pramissum est debaent essa da eadam universitata eV dicitarquad sic set <1>

29. qaenda tit pan tornera scructinai atraní dabeant examinare primoval

30. post. EV dicitur quod primo quia si post aliis possent dareelect iona

31. cuí vellent, quia si unus habaret dece~ voces eV altar actoisti passent

32. dare cui vellant alio modo par tormera scruptinei quia eligun—tan aliquí

33. qui debent examinare singulas at qui planes voces hebebit ihlade—

34. bebit esse abbas.§ Ad tentiura eV dividitun, sicat supre habas.

~OL.48R

<

1. Instrunentun creandorun tabellionun. Rubrica1-lic nata duo notabilia:

2. § St primo dabas scire quod non sant ducenti enni quod notansant

3. adinventi tunc autera quando notan non erant cansares scniba—4. bat et cradabatun aorara scriptunis sicut nunc creditur scnip—

tunis notaniorura.5. § Pniran notabile ast patitur quidara scit artera notaría utrara6. passít operan at non habat auctorítetara et dicitun quad non.

§ Sacundura notabile7. est utruní notanius taneatar tacare instramentura velit val no—

lit eV videtur quod8. sícut quía dícitan servas publicas et dicitur quad non primo

quia non dicitur9. servus publicas eo quad vare sit servus iramo si asset servas

non pOBSet10. asee notarías.

§ Secundario autor-itas quera habet notarías est quodara pní—11. vilegiara et privilegian datar in tavorara eV non in depnint

<2> alicuias12. eV ideo debat pnodessa notario eV non obesse quía patat quod

non tenatur sonibarelo. ipso invito fallit quando esset notarlas carie quia eV amico-

ram eV ininianura14. tanetar scnibere acta iudícii; hoc instrumentan dividitar par

dues pantes:15. eV in primo tractatar quomodo dat sibi au,ctanitetam notaría.

3 19

In secundo16. quonodo iarat fidelitatera eV aliqua proraíctit que in Vasta ha-

bas.

MOTAS.—1.— Debe2.— Daba

decir: sed.decir: damnum.

380

‘VI.

FOL.46P

.

17. INCIPIT SEXTUN CAPITULIUN DE COHPROIIISO et hoc capitulum nondi—

16. viditur per partes, sed de sex intendit tractare causisquas

19. la prohemio habes.

XI.— Instrumentun compromissi. Rubrica.20. Circa instrumentum predictum decem punta per ordinem sunt

videnda:21. § St primum quid sit arbitrium de compromisso nichil dicitur.22. § Secundum que persone possunt compromictere.

§ Tertium la quas personas potest compro—23. micti.

§ Quartum de quibus casuis potest compromicti.§ Quintum

24. qualiter compromictitur.§ Sextum la quot potest compromicti.§ Septimum

25. que differentia sit inter arbitrum et arbitratorem.§ Octavum quando asspi—

26. rat compromissum.§ Monum utrum liii la quos compromissum est possint

27. cogi ad recipiendum laudum.§ Decimum est series instrumentí.§ Ad

26. primum et arbitrium est actus legitimus trium personarum laqul ludido COfl

29. tendentium la civilibus vel pecuniaria questione, dicit legi—timus actus

30. quia quilibet istarum personarum debet habere suwn actum legi—timas scilicet una

31. petendi alia resspondendi et negandi et alia audiendi et di—32. rimsndi. Iten trium personarun quia tres debent ad miaus esse

persone. Item

F48V

.

1. contendentum la qul ludido, quia arbitrium ID pluribus simi—later ludicio

2. ordinario, quia sicud libellus datur la ludido et contestaturlix et

3. luratur de calupala ufiunt ponitiones et ressponsiones testeset

4. instrumenta producuntur ita la arbitrio fien debent et si

381

aliquod pretermic—5. teretur ipso jure esset nullum arbitrium. Item

vsi pecunia—6. ria questione tilo est conculcatio verborum. Sed

quia de civilsin questionem tamen7. fien potest oompromissum ut mfra videbis.

§ Ad secundum st omnis persone compromictere8. possunt que in ludido interesse possunt que possunt

interesse in nono <1>9. capitulo sub rubrica que possunt et non po

esse habes.10. Sed quid de minore et distingue quia aut

bes11. si impubes iterum distingue quia aut sine

st tuno12. non potest aut cum tutoris auctonitate st

ta tamen quod si de—13. cipitur potest restitul, si pubes iterum

non habet14. curatore et tuno dicitur quod bene potest

restituitur sed iuret15. et privabitur aut habet curatorem st tuno

quia aut sine16. curatonis auctonitate st tuno non potsst,

ret, aut cum auto—17. ritate ipsius curatonis st tuno bene pote

millas et op—18. pinio est mangna an possit compromictere

sst quod19. sic sed videtur contranium quia non potes

in civil

ideo di

ibus

ci tur

ludicio

ssunt ludicio inter

est impubes aut pu—

tutoris auctor i tate

tuno bene pctest no—

distingue quia aut

tamen deceptus

iterum distingue

fallit quando jura—

st quid in filio fa—

vel ne sed ver-ion

t ludido esse sinepatnis auto—

20 nitate et ratio est quia filius familias potest omnis contrao—tus de mundo

21. celebrare st oompromissum est contractus.§ Ad tertium et oompromioti

22. potest in omnes illas personas que iudices esse possunt, queno possint iudices

23. esse in nono capitulo sub rubnica qul possunt st non possuntludices esse

24. sed petítur an in personam que est infamis oompromicti possitst dicitur

25. quod sic. Itsm non potest compromicti in iudicem habentea1ur15 dic—

26. tionem ordinariam tamquam in arbitnium quia ipse est arbitersed tanquan

27. in arbitratorem sic, sed nunoquid in minorem potest compromio—ti st di—

26. stingue quia aut est minor vigintiquinqus annis et tunc nonpotsst oompromioti

29. in eum aut est malón viginti annis st minor tamen viginti ettuno bene potest.

20. § Ad quantum et oompromicti potest de civilibus questionibusregular tamen fallit

21. iii matnimonialibus casuis. Item in populanibus questionibus

382

~~iLZ~

Id est si peto a te tU32. dimictas jura communis quas susscepisti tuno non potest com—

promictíSS. Alfus casus est in restitutionem in integnum.

De criminalibus questionibus.54. Distingue quia aut vult agar-e clvi liter id est in furto quod

redatur sibi

sua res

1~ sua res cum quatuplo2. manifestum furtum st

criminaliter5. Id est quod puniatur

§ Ad quintum4. st potest compromict

§ Primo per depos5. ns ut quia dent pin

§ Secundo6. par depositionem rel

tniura.7. § Tertio per poenam

§ Quar—8. to per dampnorum st

non observabit9. arbitnium raficiat dapna at

§ Ad sextum st potest10. compromicti ID quot lus.

d issparam11. numarum, quia si aliquis

Sed12. petitur quid si isti non

al iquis13. vult laudare st aliquis

vsi alter corun14. debent ir-e ad iudicam et

e os15. ad laudandum. Sed quid 5

citatus16. non non <3> vult venir-a

tale laudun va—17. lsat sine

quod iudax dsbst16. illum absentem

at sed19. patitur quid si

alius de20. quindecim et al

FOL.492

.

si fuit manifsstum val duplum si fuit nontuno bane potast aut vult agere argo <2>

de furto et tuno non potsst compromicti.

i uno de quattuor modIs:itionen pingno—gnor-a arbitro de conservando laudum.

de que est lix tU deponatur penes arbj—

ut quia in coniptomisso sit apponita pena.

expensar-um refectionem Id ast quod si quis

expensas alteni.

Sed consulitur quod compromictatur In

disschordarat maior pars ramanebit.

possunt concordes asse st sunt duo st

non et dicitur quod compromictentes

iudex dabet ¡ajotare pro sis st cógere

1 duo volunt leudare tartius non st

nunquid possunt laudare st

tertio st dicitur quodcoger-e

non, quod fiat st dicitur

ad vaniandum captis pingnoribus ita

tres s’.xnt arbitri et unus dicit da

tus de dscsm que santentia valabit.

quod vani—

viginti et

St dicitur

383

quod ¡amor quia in21. minore quantitatem videntur omnis consentir-e Digesto de arbi-

trio, lege dies22. proferre, paragraphus iten queritur (4>. Sed quid si duo lau—

dant in unan quantitaten23. alius in alia et dicitur quod minor sententia valebit.

§ Ad septimum et24. multiplex est et prima quia arbiter- debet congnoscere de iure

sed arbitra—25. tor de facto. 11am a sententia arbitri non appellatur ut in

ludicis de ap—26. pellationibus habas sed arbitratonis sentantia potest dicl

quod raducatur ad ar—27. britium <sic) boni viri. Iten laudum dicitur sententia que

fertur ab arbitra—28. tare arbitrium dicitur sentantia que datur ab arbitro.

§ Ad cotavun et asspi—29. rat sex modis:

§ Primo marte alicuius compromictentium quia heredes non30. tenentur expectare et hoo ver-uni est si in compromisso non sU

per se et51. suos heredes et est tilo casus speoialis ubi mentio da herede

est facienda.32. § Sacundus est in sotietate et est plus in sotietate quia si

dictum est parSS. se et suos heredes non pr-optar hoc tanentur retinare sotieta—

tem cun

FOL.49V

.

1. heredibus nisi in sotietate victigalium <sic> ut est si amipandagium

2. porte val strate aliouius.§ Tartius est par transsactionem quia si facimus

3. transsactionem asspirat compromissum.§ Quartus est par- oonsensum in

4. aliquod ludicea ut quia oompronxiximus ego tinco de arbitro quiest amicus

5. Petri faoio vooari Patrum tuno videmur tacita ranumptiasse 11116. compromisso eV consensisse expresse in istun judicen.

§ Quintus est si ciap—7. xus est terniinus in oompromisso apponitus mfra quen debet ar—

bitrari et non6. est arbitratun.

§ Sextus est quia petitur quid si non est apponitus aliquit<5>

9. ter-minus quando asspírabit at distingue quia aut est contesta—tio Iltis facta

10. et tuno elapxo termino ut in judiclis habas notatum quandosentent ia

11. non valaat ipso luna aut non est contastatio litis facta ettuno usque

12. acÁ tniginti annos non asspirat elapxis tniginti annis asspi—raU

384

§ Ad13. nonum eV distingue quia aut sunt presentes eV tuno iterum dis—

ti ngue14. quia aut oompromissum est uno de illis quattuor modis quos ha—

bes ja quinto15. punto eV tuno sunt cogendi aut altar et tuno non possunt oogi

si16. autem sunt absentes eV tuno si volunt recipere possunt compro—

missum sed si17. nolunt non coguntur at nota quod si receperint tenentur consu-

mare nisiis: aliqua iusta causa intarveniente.

§ Ad deoimum eV dividitur per quattuor- capitula:§ St

19. primum est quomodo Mt mentio da lite eV inter quas est.§ Seoundum est compromissi quomodo

20. compr-omictunt.§ Tartium est ratione habitionis quoniodo promiotunt ratum

haber-e ar-bitrium.21. Quartum est pene oum dapnorum eV expensarum refectiona eV

obligatione bonorum.

22. XII.— Instrumentas arbitri sine laudi.Jioc instrumentum dividitur par quinque capitula:

23. EV in primo ponitur nomen deter-minatum eV nomina oompromicten—tium in

24. eum eV determinata.§ In secundo ibi super lite fit mentio de lite in qua

25. est eleotus.§ In Vertió ponitur quomodo prooessit ordinario ludido eV

habuit con—26. silium sapientum.

§ In quarto quomodo fer-unt sententias Dei nomine invo—27. cato, eV prao ipit ipsam servan a partibus sub pena in compro—

misso apponita.28. § In quinto fint mantio de presentia partium; tilo nota unum

notabile29. scilicet quod si arbiter est tainen qul tulit sententiam istas

incipas instrumentum ponitis30. publicationibus siout sententia quam habas in formis ludido—

rus si autes est31. arbitrator vel arbiter tunc facias sicut hio habas formam.

31—32. XIII.— Instrumentas pacis et concordie et remissionis ir-airaras.

32. Cinca instrumentum prediotum quinque punta33. par ordinea ~unt videnda:

§ St primum quid est pax eV quid

385

1. trieva <6> eV indutie eV quid concordia.§ Secundum qualiter conf ir-matur- pax.

2. § Tert lun que persone possunt facere pacem.§ Quarturi qualiter contrahitur.

5. § Quintur¡ seriem instrumenti.§ Ad primum et pax est dissoordie finis.

4. EV tregua est pactun factum de non offendendo ad longum tempus.5. EV indutie sunt pactun factun de non offendendo ad breve tea—

pus. EV6. conoordia est paotum factum de non offendendo la personis nec

r-ebus dissoor—7. dia non dum finita. EV ita nota quod dissoordia habet in se

t r-eguam6. et indutias exponas sicut lictera sonat.

§ Ad secundum eV conf irmatur9. uno de tribus modis:

§ Et primo per penea solepniter stipulatam10. sed quia in annis est actio quan excusat inopiam oreditoris.

§ Secundo modo11. confirmatur per juramentuin ut quia iurant partes observare.

§ Ter-Vio par12. matrimoniun ut quia contrahunt matrimoniun.

§ Ad tartium et omnes persone que pos—13. sunt contrahere possunt contrabere pacen. ítem principales

persone ítem14. procuratores dum modo sint speoialiter ad pacem contrahendan

const itut i15. aliter non possent.

§ Ad quartun eV contrahitur- uno modo quando ambo16. faciunt pacea Id est quod ambo offenderunt se adinvicea et

tuno facies17. sicud hio habes forman. ítem aliquando unus facit tamen pacen

quia16. unus offendit alium et non e contra eV tuno non facies quod

unus ob—19. ligetur alteri sicut tilo bates forman sed facias quod qul re—

o Ip it20. injurian faciat pacen cun ib qul intulis <7> eV ile solus

reo IP leaS21. sobas obligetur in-ferenti et non e contrario, quan lus nelius

sit quod unus22. alterí obligetur et e contra eV bac quod qul faoit iniurian

non faciat23. plus. ítem aliquando contrahitur tregua aliquando indutie

aliquando concordia24. eV tunc facies sicut hio bates forman preternisso illo verbo

os—25. sohulo pacis interveniente et illo nomine pace ubicumque est

la in—26. strumento.

§ Ad quintunl eV series istius instrumenti dividitur per

386

quinque27. capitula:

§ Et primum est contrahentium.§ Secundum est pacis eV concordis

28. quomodo faciunt pacem.§ Tertium est declarationis iniuriarum.§ Quar—

29. tum est promissionis rati habitionis quomodo promictunt firmameV ratam

SO. predictam pacem habet.§ Quintum est pene cum dapnorum eV expensarum

31. refectione eV obligatione bonorum. EV nota quod iniurle debentexpr imi

22. de quibus f it pax coram partibus sed tu notan dices sub com—pend lo

53. melius eV pulcnlus quod potenis in fine cices <8> partibus vos34. datis mihi licentiam actandi hoc instrumentun quomodo melius

de lure potest

gOb.5Ov

.

1. XIIII.— Instrumentan sotietatis. Rabrica2. Oir-ca predictum instruraentum. Sex punta videnda:

§ St primum5. quid sit sotietas.

§ Secundum qualiter contrahitur.§ Tertium super-

4. quibus rebus potest fien sotietas.§ Quartum utrum pacta apposita

5. valeant val ne~§ Quintum qualitar finitur sot latas.§ Sextum ad

6. quid tenetur unus alteni sotior-um.§ Ad primum et sotietas est honesta

7. conventio duorum val plurium, facta ad coniodior-em usum et ube—8. r-iorem quesstum. St dicit conventio id est pactum. Item hones-

ta id est9. honestum pactum hoc est quod fiat super honestis rebus, secus

si10. super iii honestis ut quia fiat sot jetas acÁ furandum. ítem duo—

rum vel11. pluriuz quia non potast fien sotietas nisi sint due val plu—

res persone.12. ítem facta ad comodior-em usum dicit quia quando unus est in

terra eV altar-13. extra terram quia unus non posset esse in aptioteca acÁ venden—

dum14. pannos et extra ter-ram ad emendum pannos in simul. ítem ad

ube —

15. niorem questum Id est lucrum quia uberius lucrum habent quan—do unus est in ter-ra

16. eV altar est ad mercandum.

387

§ Ad secundum eV contrahitur solo consensu unde17. incontinenti quod sunt In corcordiam de sotietate facienda et

de arte18. eV de pecunia mictanda in sotietate est contratta sotietas.

§ Ad tertium19. eV contrahitur spacialiter- super una re tarien eV generaliter

super omnes res de20. mundo dum modo fiat super honestis rebus secus si super in

honest is21. rebus ut quia faoiant ad dempdandum. <9)

§ Ad quar-tum eV si pactum fiat quod22t unusquisqua sotiorum dabeat babera medietatem lucri et dapni

hoc22. valet quia sanctum eV iustum. Item si fiant pactum quod unus

habeat duas24. partes lucr-l eV dapni eV altar habeat tertiam par-tem lucri eV25. dapni ad huc valet quia hoc fien solet propter- pretiosiattem

personar-um. ítem26. si fiat sot jatas et nichil axpr-essum est da lucro val dapno

quanta27. pars debeat esse unius eV quanta alterius tuno reducetur acÁ

Iegit imum28. modum sotietatis scilicet quod dimidium sit unius eV alud

dimid29. um sit alterius. Item si fiat pactum quod totum lucrum sjt

unius et totum20. dapnum sit alterius dicitur quod tale pactum non valet quia

est contr-a51. bonas mores immo reducetur acÁ legitimum modum sotíetatis32. ut supra dictum est. ítem si fiat pactum quod lioeat unicumque

sotior-um posse

FOL.5 iR

.

1. fur-ari de sotietate sine pena non valet quia est contra bonosmores. ítem

2. quia videtur eV ast renunptiari futuro dolo quia fien non po—test. ítem si fiat

5. sotietas et unus sotiorum ponat totum capitale eV non sit ex—pressua

4. utrun debeat lucrum tainen val lucrum eV capitale simul divideretunc

5. dicitur quod secundum gbosam ordinariam et capitale lucrum com—mufle cnt

6. et dividl dabet, sed secundum consuetudinem que beningnior estlila qul Po—

7. suit extrahet suum capitale primo eV post totum lucrum val dap—8. num divident. ítem si fiat sotietas eV expressum est quod dimi

d la9. vel tertia pars lucni sit unius eV ala pars sit alterius eV

nichi 110. dictum est de dapno quid MeV de dapno eV dicitur quod totum

debet habare11.. de dapno quantum debebat babera de lucro.

388

§ Ad quintum eV finitur12. quinque modis:

U Primo mor-te alicujus contrahentium, sed hoc videtur veruni13. esse si in instrumento sotietatis non sit apponitum illud ver

bum par se eV14. suos heredes sed quid si est et dicitur quod quantocumque sit

regular non15. tenetur cum herede retinare sotietaten fallit in casu quando

sot letas16. victigalium <sic> fuit uV quia emerit pedagium quia tuno te—

netur§ Secundo per

17. cessionem bonorum uV quia cassit bonis id est quia percussitanum ad colump—

18. na~ quia tuno non tenetur retinare sotietatem plus cum eo.§ Tertio par

19. publicationem ut quia unus sotiorum fecit aliquod debitumpr-optar quod

20. omnia sua bona publicata sunt oommuni.§ Quarto par renumptiationem ut

21. quia renumptiavit quod nolebat esse sotius eV heo verum est sialtar con—

22. santiat id est quod res sit integra id est non inceperat ah—quid operan

25. ítem quod denumptiat <10) tempestiva, ítem quod ahius sotiusnon habaat dap—

24. nuin~ ítem quod non r-enumptiet animo calupniandi ut est si ah—qua hereditas

25. ditaissa fuit uni eV ipse non adivit heraditatem immo r-enumpti—at

26. sotietatam ad hoc quod ahius sotius non habaat partem totailla here—

27. ditas erat communis ut in instrumentis de sotietate quid eV econtra si postquam

26. unus renumptiavit eV alteri dimissa est ahia hereditas nuno—quid

29. tanatur communicare cum sotio qul renumptiavit eV dicitur- quodnon, quia deceptis

SO. eV non decipiantibus lura subveniunt.§ Quinto si ter-minus apponitus in so—

31. tletate finitus est.§ AcÁ sextum et tenetur soVius sotio acÁ omnia pacta

32. duumodo legitima apposita in instrumento sotietatis. ítem te—netur de dolo

FOL.S1V

.

1. lata culpa et levi de casibus fortuitis eV levissima non tene—tun.

§ Ad sep—2. timum series huius instrumenti dividitur par- quinque capitula:

§ Pr-imum est contrahentiuz3. bene daterminatorum.

§ Tertium ast capitalis quod quilibet mictit in sotieta—

389

4. Vem.§ Quartum est pactorum quomodo promictunt non facer-e creden—

tias et si—5. mille.

§ Quintum est clausule generalis

XV.— Instrumentum divisionis.6. Circa instrumentum predictum quinqua punta sunt notanda:

§ St primum quid sit7. divisio.

§ Secundum qualiter fit divisio.§ Tartium utrum quis teneatur

8. retinare ram communam velit val nolit.§ Quartum quasdam quest iones.

9. § Quintum seriem instr-umenti.§ AcÁ pr-imum eV divisio ast bonorum communium separ—

10. atio eV exponas justa tastum.§ AcÁ secundum at potast fian divisio uno

11. de quattuor modis scilicet par- communem concordiam tU quia di—viseret et da communi

12. concordia quiljbet accipit sibi unam partem ut tic habas pr-e—sentem for—

15. mam.§ Alio modo par sortium proiectionem ut quia diviserunt et

post ea14. prohicierunt <11) sor-tas eV sicut sor-tas veniunt unusqujsque

habet siM partem15. que obvenit par sortem eV tuno ubi dicit que quidea pars de

communi concordia16. etc. que quidem par-s par sortium pr-oiectionem obvenit Petro

de que17. se bene quietum vocavit eV continua sicut saquitur forma.

§ Ter-Vio18. modo fien potest par compromissum ut quia compr-omictunt in

aliquod qui debeat19. dividare eV dar-e frartam unicumqua eV tuno acÁ compromissum

re cur- ras20. ut supra dictum est.

§ Quarto modo par strepitum judicil eV tuc <sic> procede—tun or—

21. dinarlo ludido si quis defitebitur ram esse communam ut injudiclis

22. dictum est, si confitebitur condepnabitur uV dividat eV tunosi est res

23. communis causa har-editatis aget ludicio id est actionem fami—he arcisschunde

24. Id est rei communis dividende. Si vero est communis ex ahiquaalia causa aget

25. ludido Id ast actiona communi dividundo <sic> eV judas quiatulit sententiam at mio—

26. tet inviariis ut dividant eV si non sunt vianil vel alii adti oc

390

27. deputati eliget aliquos bonos viras qui divjdent illa bona28. et tunc talis est ser-vanda forma, si autem nolunt djvidere co-

ge t29. eos iudex si non possunt concor-dar-i faciet iudex dividi par-30. exstiniatoras communis et faciet citan partes ut veniant adSi. accipiendum partes factas eV si qua erit contumax venienti

dabit

FOL. 52 R

1. parten suam et absenti altar-am r-eservabit.§ AcÁ ter-Viun eV dicitur

2. quod non tenetur retinare rem communem quis invitus, quia nemainvitus tenetur

5. star-e in comunione regular- fallit in casibus.§ St primus est in minore quia

4. si quis malar habet r-em comaunen cum minore ipse minar si vultdlvi—

5. dera non potest sacus si malor vellet dividere eV tic est casusspec la—

6. lis ubi minar non restituitur.§ Secundus est si res data in dotam in

7. extimata pr-o indiviso quia si lila qul recipit vehlet dividerenon

6. possat secus si consors vellet dividera ut in notulis tabes inrubr- ica

9. de rebus non alienandis.§ Tertius est si res communis prohibita est

10. a tastatora alienan.§ Quartus ast si consortes postquam potuerunt di—

11. videra eV non diviserunt eV steter-unt par- Vr-iginti annos quiapost non

12. possunt dividare.§ AcÁ quartum, eV prima est quia petitur an consors

13. possit vendare partem suam eV dicitur- quod sic.§ Secunda est utrum teneatur

14. vender-e alil consor-ti potius quam alVar-i eV dicitur- quod nonut habas in primo

15. capitulo vendítionis in instrumento venditionis pr-o indiviso.§ Tertia est utrun

16. teneatur unus consor-s alteri consorti de avictionem eV diciturquod sic

17. de jure nisi par- pactum ranunssenint expresse.O Ad quintum et dividitur-

16. per quattuor capitula:§ EV pr-imum est contrahentium.§ Secundum ast divisionis.§ Tartium

19. est pactorum.§ Quar-tun est clausula finalis eV ganar-a et axponas no—

20. tulas in fine ponitas.

391

XVI.— Instrumentum denuptiationis. Rubrica.21. Hoc instrumentum non dividitur, tic nota suad aliquando 11V

denuntiatio22. quod aliquis defendat ram vanditam quam defender-e promissam

ut tic23. tabes prasens instrurnentum eV tao ideo fit quia nisi denump—

tiarat et tampa—24. stive einptor venditorj vanditor abitar flan tanatur sibi de

evictionea ut supra in instrumento25. continenti pecunia valde utilia habujsti. ítem fit denumptia

Vio ut quis non26. cadat in penam, eV nota quod si 11V denuntiatio prapter pecu—

niam quam quis ‘¿uit27. salvare eV creditor non vult recipere quod si est apponita pe-

na val usura si26. non solvatur in termino quod denumptjatio eV depositia ipsius

pecunia facienda29. est simihi alitar non valetur denumptíatjo si autem non est

nec pena nec usura30. sufficit danumptiatio tamen. ítem 11V denuntiatia quando quis

represe ntatSi. lloVer-as aliquas quia timet ne hoVera suctulcentur eV debes

lacere

1. extrati oopiam cum lictaris sigilíl simul. ítem Mt denumptiaVio par iactum

2. lapilli ut quia credit aliquod hedificara in re sua eV hoo ideoMt quia

3. si post denumptiationem totum dastruare tanetur. ítem nota quodquomodo cumque fiat

4. denumptiatio habas uti simphiciter verbis denumptiandi.

NOTAS.—1.— DuplIcado en el texto.2.— Tachado en el texto: argo.3.— Duplicado en el texto.4.— D. 4,8,27.6.— Debe decir: ahiquis.6.— Debe decir-: tregua.7.— Debe decir: intulit•8.— Debe decir: dices.9.— Debe decir: damnandum.10.— Debe decir: renuntiat.11.— Debe decir: proiecerunt.

392

‘VII.

FOL.52V

.

5. SEPTIHUN CAPITULUN DK ADOCTIONIBUS. Rubrica6. Incipit septimum capitulum de adoctionibus hoc oapitulum dlvi—

ditur7. in quattuor partes: eV in prima tractatur parte quomodo quis

subicitur8. potastatis alterius scilicet de adoctionibus eV ar-rogationibus

at offertionibus;9. in secunda parte tractatur qualitar quis hibberetur de aliena

potestate10. id est da manumissionibus eV amancippationibus; in tertia par-

te tractatur11. de illis personis que garunt allana negotia sine decreto lucÁl—

o is

12. 1.— Instrumentan adoctionjs.Mio nota sex punta:

§ EV primum quotuples est13. potestas.

§ Sacundum quid sit adoctio at quid arrogatio.§ Tertium qui

14. possunt arrogan.§ Quartum qul possunt arrogare eV adoctara.

15. § Quintum quis est efiactus adoctionis eV arrogationis.§ Saxtum que diffe—

16. rentia sit inVar adoctionem eV arrogationem.§ Ad primum eV potestas est

17. quatuplas scilioet luridica obedientia dominica eV paterna.1 tez¡

16. luridica potastas est triples scjlicet generahis speciahis eVspecies specij ganar-alem

19. habent omnes qul possunV de omnibus causis congnoscere tU papaeV la—

20. perator, specialem habenV presidas provinoiarum qul possuntcongnoscere de omnibus

21. causis que agitantur in provincia ut est comes Romandiole atmar—

22. ohio in marcida speciem specii habet judices delegati eV reotoras

23. civjtatum ut sunt potestates eV capitanel quia non possuntcon:no—

24. soere nisl de causis que agitantur in eorum lurisdictiona.§ Potestas obbe—

25. dientie est illa quam habent custodes eV ministri fratum eVista

393

26. maxima est quia non possunt aliquid facere sine licentia cus—todis

27. § Dominica ast quam domini in servis habent eV ista maxima estquia non

28. possunt ludido interesse nec aliquid tacare sine licentia do—mini.

§ Paterna est29. potestas quam pater in filium habet, eV ista est duplex

scilicat naturalis eV30. civihis naturalem tabet potestatem pater in filio nato ex eo

eV uxore eius

FOL. 55 2

1. Civilem habet pater in filio adoctato et arrogato nota ticquod non

2. tractatur- de juridica quia in nono capitulo tabuistj. ítem dadomini ca

5. non tractatur tic quia in notulis habas qualiter quis servusef—

4. fiolatur uno de duobus mocÁis scilicet nativitate eV captioneost ium

5. verum alio modo effioitur quis servus scihicet venditione quiaverum r-arissime

6. accidit quod quis patiatur se venundarj ideo non tractatur ticneo

7. formain specialem habebis, sed tamen ala forme ponentur-8. ex quibus potar-is 111am trabare de obbadientia eV patria potes—

tate9. tic auctor tractara intendit.

§ AcÁ secundum eV adoctio est actus le—10. gitimus par quam qui filius non ast pro fil jo habetur eV ita

di-E-E initur11. arrogatjo.

§ AcÁ tertium eV adoctari possunt tanquam sunt sul juris12. quan qul sunt luris alieni uV f 1111 familias dum modo pater

consen—13. tiat, arrogan possunt solummodo iii qul sui iunis sunt. 11am14. indubitater nota quod omnes possunt adoctani val arrogan qul15. possunt alios celebrare contractus. ítem nota quod omnes mino-

res pos—16. sunt adoctani val arrogan preVer infantas neo impadit ¡amor17. etas.

§ AcÁ quartum eV omnes possunt adoctare val arrogare18. que persone alios possunt celebrare contractus. ítem nota quod

adoctans val19. arrogans debet esse malor adoctato ‘¿el arrogato filio duodevV

gint 120. annis adminus.

§ Ad quintum eV ef-fectus est quod adoctans tenatur alareadoc—

21. tatum. Item adoctatus adoctantem quando non posset se alare.ítem

22. si decederet adoctans ab intestato adoctatus suboederet equa—

394

1 ibet23. portionibus cum aliis -filiis legitimis eV naturalibus si super

sint si autem24. non supersint succedit in totum. ítem adoctatus non transit

in PO—25. testatem adoctantis regular fallit in filio filhl emancippati

at fi—26. lic filie quando adoctantur ab ayo, ítem si adootans vult

adoc—27. tatuin instituere potest, sed si non vult non tenetur. Item

arrogatus28’. transit in potestatem arrogantis cum omnibus suis rebus et ho—

ner ibus.29. Item debet ah ab ipso. ítem debet institui val rite exeredari

al iterSO. frangeret testamantum. Item si decederet arrogans ab intestato

FOL.BSV

.

1. arragatus si non esset alil Mlii legitimi eV naturales subce—deret in tatum.

2. § AcÁ sextum eV est quatuplex quia adoctio potest fien de quo—cumque filio

3. eV sui juris eV alieni sed arrogatio non nisi de lib qul siVsul juris.

4. § Secunda quia adoctio potest fian coram quocumque judice.Sed arrogatio non

5. nsj coram papa val imparatore val eorum rescriptis Id esV or—dinariis.

6. § Tartia est quia adoctatus non tranxit in potestatam adoctanVis

7. regular sed ar-rogatus sic.§ Quarta quia adoctans non Venetur insti—

8. tuere adoctatum suum beredam. Sed arrogatus sic arrogatum; heo9. duo instrumenta clividuntur par Vr-ja capitula:

§ St primum est. consensus adoctantis10. sive adoctati.

§ Secundum est consensus altarius.§ Tertium ast decreti

11. interpositio.

II.— Instruienta. offertionis. Rubrica12. Cjrca instrumentum prediotum quinque punta par ordinem sunt

videnda:13. § St pnimum quid sit afEar-Vio.

§ Secundum quahiter contratatur.§ Tertium

14. quis ast effectus profexionis.§ Quartum quasdam quest iones.§ Quintuni

15. seriem instrumenti.

395

§ AcÁ pr-imum profexia est propia voluntatis abnegatio16. par bao patet quod qui facit profexionea abnagat val volunta—

tem haber-e17. propiam.

§ ítem non solum abnegat propiam voluntatem, sed atiam pro—p iumn

18, quia non ‘¿uit habere.§ AcÁ sacundum at contrahitur duobus mocÁis scilicet de iure

19. civili eV de lure canonum de iura autem civili incontinentiquod ingres—

20. sus est monasterium tabetur tamquam fecisse profexionam par21. autenticam illam ingrassi monastarium se eV sua <1> Deo decÁl—22. cant, de iure autem canonum tabetur spatium unius anni acÁ de—

1 i—25. bberandum utrum valit facer-a protexionem val ne.

§ Nota tamen24. quod si stat par annum habetur tanquam fecisse pr-ofexionem.

§ AcÁ ter—25. tium eV effactus profexionis est de jure civihi quia reputatur

pro26. mortuo. EV ideo nullum actum civilem potest exercere nec jucÁl—

cia27. interasse sine hicentia abbatis val sud maloris. ítem non po—

test testan28. regular, fallit in casu quanda haberet libberos eV testar-ant

inter eos29. sed quantum patest al dimictera. St distingue quia aut vultSO. dimictere plus quam potest eV tuno bes id est duas partas he—

raditatis

FOL.54R

.

1. § Tertia vero partem non potest accipare monasterio, aut minus2. quam potest eV tunc iterum distingue quia aut habet quattuor

filios ‘¿el ab5. inda mfra eV tuno potast dimictare tnientem id est tertiam

partem hereditatis.4. Aut quinque val ab inde supra eV tuno potest dimictare semissem

id est duas5. partes alias vero monasterio, ítem quid si -fuit testatus anta6. profexianem nunoquid valet tastamantum eV distingue quia aut

dimixit7. aliquid monasterio iure institutionis eV tuno valebit testamen—

tun8. aut non dimixit et tuno non valet eV raVia reditur quja monas—

Ver ium9. habetur loco postumi ita siout par postumum -frangitur testamen—

tum10. si non est facta mantio de ea ita eV par monistenium <sic>.

ítem si decedet11. ab intestato flíjis non obstantibus subcedaret monastarium si

vero12. fihlis ad stantibus et sunt quattuor val mfra tabebunt ter-ti—

am partem, si quinque

396

13. vel supra medietatem ahiam vero monasterium. Iten non debetti ab er e

14. proplun.§ AcÁ quartum eV prima questia est quid si par pactum r-eser—

‘¿aviV sibi15. aliquam ram specialem cum consensu abbatis at convantus eV di—

citur quod non16. valet tale pactum.

§ Secunda est quid si Profaxio revocatur quia est iudeus17. val habet uxorem et tecit profesionem eV sine consensu uxaris

1 ngresus18. est monasterium rescinditur profexio. Sed nunquid rastituentur

bona19. bona <2> eV dicitur quod sic.

§ Ad quintum eV serias tuius instrumenti dividitur-20. par tria capitula:

§ EV primum ast proifesionis.§ Secundum renuptiationis.§ Ter-tium

21. ast receptionis quahiter abbas eV monaoi r-ecipiunt eum. Notaquod

22. si fiat profexio post annum non est necesse renunptiato quiare—

23. nunptiatio apponitur quando f it prafexio ante annun. ítem notaquod ahiquando

24. persone que ingrediuntur monastarium~ non faciunt tastanentum.Sed donationen

25. eV tuno facies ut supra habuisti formam. ítem nota quod ah—quando persona

26. layce conversantur eV simul offerunt se eV sua bana eV tunonon dices

27. -facer-it pra-fexionem. Sed simpliciter dices talis volens proximi amare

28. etc. continuando -farmam prasantem eV dices obtulit tau acole—sie se eV omnia

29. sua bana. EV preVer-Motas illa verba que offertioni congruanon aoVan, ítem

SO. nota quod alio modo potest quis alieno subir-a iuri ut ast parvend it lanem

31. quando minar viginti annis patitur se venumdanj ad pratiumpartid—

32. panduz eV tunc nota quod acÁ hoc quod valeat venditio tria Me—rl debent

FOL.54V

.

1. instrumenta:§ EV primum est quamado ille qul vulV vendl dat hicentiam

Patro quod aun2. vandat in qua instrumento Vr-la debent esse scilioat mandatun

quomada mandat quod aun van—3. dat.

§ Secundum quomodo asserit se essa maiorem viginti annis.§ Tertiun quomodo ipse

397

4. scit suam condictionem Id est se esse libberum.§ Secundum instrumentum debet essa ven’-

5. ditianis.§ Tertjum salutionis ilhius par-Vis pretil quam ‘¿enditar te—

netur dar-a6. vendito sed consulitur ut talia non facias instrumenta. ítem

nota quod quis7. subbicit se potestati alterius par modum abscriptitium ut est

quando quis8. promictit laborare Ver-ram alterius in perpetuum. EV ex tali

assor ipt it la9.’oondiotione duo debent Man instrumenta.

§ Prinum quomodo pr-omictit par se10, et suos her-ades in perpetsum laborare.

§ Secundum est quomoda conMtetur se esse11. absoriptitium ihlius qul dat sibi podere acÁ laborandum in

parpe tuum.

12. iii.— Instrumentan uanumissionls.Mio nota est secunda pars huius operis. St nota

12. hic quattuor punta:§ St primum quid sit manumissio.§ Secundum qualiter

14. contratatur.§ Tertium quis est elus effeotus.§ Quartum seriem instrumanti.

15. § Ad pnimum eV manumissio est datio libartatis. Sed contraValem diffini—

16. tionam possumus argumentare hoc modo nam aut dat quod habetaut quod non

17. tabat, si quod habet argo non remanet sibi libertas eV ita delibar-a Mt ser—

18. vus eV da servo Mt libar quod est falsum, si dat quod non ha—bat bac in

19. possibila esV. Quia neme plus iuris in altarum tras-ferre Po—test quam ipsa

20. tabebat. St resspandetur ita quod dat illud quad non habet parsimilea casum

21; qul jnveniturÁn jure, nam dicitur quodaliquis habat pingnusfaciendo eam que

22. dc jure tacare tanatur potest alienare et alienando trasffertdominlus in

23. accjplentem quod non habet. ítem possumus dicere quod non datsed detagit

24. hibertatem quam ipse servus habet eV hoc par similitudinem un—de sicud

25. Vitulator id est bact itere non taoit frumentum novum quod est-factuz sed tiVu—

26. landa detegit ita eV dominus qul manumictit. ítem passumus di—cera quad

27. libertas est tanta virtutis quod quis potest dar-e neo diminul—tur sua uV

398

28. est exeraplar in corporalibus rebus. Episcopus non tabet nisiseptea ordines eV

29. sic ‘facit sacerdotem eV dat ais saptem ordinas nec sud minuun—Vur. Item

SO. in lumine quia centum possent acceder-e lumen ad unam candelamneo lumen

51. candele minuitur.§ Ad sacundum eV oentr-ai patest in ultima voluntate eV

52. inVar vivos, ítem inVar-vivos cor-am pretaribus potestatibus eVcap i Vane is

FOL.552

.

1. civitatem. ítem in ecciesia. ítem coram papulo. ítem coram tas—t ibus.

§ AcÁ Ver-Vium2. eV ejus etfaotus est quod omnem actum civilem axercere petest

testan ludicio5. interesse eV amnia -facer-e que civis remanus eV libar- hamo -face-

r-e posset.§ AcÁ

4. quartum eV dividitur per- quinque capitula:§ St primum est centratantium.§ Seoundum da—

5. tionis libertatis.§ Tertium pr-etii.§ Quar-tum reVi tabitionis.§ Quintuin

6. pene oum dapnorum eV expensar-um re-fact lone eV abligatione bono—r-um sunt tainen

7. aliqua verba que indigent exponit lene. EV primuin est quia dioitsecundum usurn

8. eV consuetudinam civitatis r-emane• St heo ideo dioit quia ohmquis Pa—

9. Verat manumicti secundum romanes eV tuno efliciebatur libar in‘¿ita eV

10. post mortam. íVam secundum latines eV tuno etfioiabatur libarin ‘¿ita eV

11. servus post mortem eV ita nullam ulVimam veluptatain -facer-e po—Verat.

12. ¡tea secundum edetitias eV tuno erat ser-vus in viVa eV libarafticiebatur post

15. mortes eV ita petar-aV celebrare emnes ultimes valunptates,odie

14. oassum esV quia quomadacumque ¡nanumictantur ser-vi romanam con—suetud 1 nein

15. intelligitur. ítem dioit obsequiahium tao diclt quia libar-tusquantocumque

16. manumissus sit Venetur domino ed alique que cansistunt in fa-ciendo ut

17. est in assurgando eV assatiando eV salutando eV ad aliqua queconsistunt

18. in non faciendo id est in non vecando ipsum in juris sine ve—

399

nia patita eV19. de non dicende sibi aVr-ocem iniuriam, unde par istud pactuin

ramictit ci20. quad ipse non teneatur. ítem dicit fabrilluin quad ar-Viflciali—

um, nota quod quadam21. servitia dicuntur fabrilia et sunt que non speci-ficantur que—

dam ar-ti—22. fictalia eV sunt que speciMoantur ut acÁ potandum. St ideo di—

oit25. fabr-iliu¡n, quia absolvit eum tain ab specificatis sarvitiis

quam non24. aspeclficatis. ítem dicit quod licaet eis manumissis famosam

act lonain25. intemptare adversus daminum eV hoo dioit quia non polar-eV 11—

bertus patro—26. nuin agera de civilibus eV etiam in criminali quolibet accusare

par tao dat27. sibi licentiam quod possit. 11am eV generaliter totum aorum

paoulium. St28. tao dicil quod si habet aliqued peoulium qued sit suum quomodo

possit habar-e29. tu sois. ítem a ratiana administratienis redende eV heo míe—

11 igasSO. a ratiene administrationis quam gessit quanda servus arat se—

cus si postSi. libertatem gar-erel aliud sequans jnstrumentum dividitur uV

precedes et estS2. brevior eV melior forma.

1111.— Instrumentum eaanceppationis. RubricaSS. Mio neta acto punta:

§ St primum quid sil emanoippaVie.§ Sacunduin unde

34. dicitur.§ Tertium qualiter contrehitur.§ Quar-tum qui ést alta effectus.

WOL.SSV

.

1. § Quintum quibus mocÁis solvitur <3> tus patrie patestatis.§ Sextum

2. quasdam quast iones.§ Septimum utruin valeat danatio quam petar facit

5. filio.§ Octavum utruin filius teneatur cemmunicare donationam sibi

4. a petra actam cum aliis fratribus.§ Nenum serlein instrumaníl.§ AcÁ primuin eV

5. emencippatio est ralaxatio patrie potestatis cerani legitimolud ica

6. factam, dicil relaxetia quia qul amancippat sic relaxat a sua

400

potestate.7. ítem corarn legitimo ludica factain. Scilioet coram iudice pates—

tetis val ca—8. pitanei val iudice cartulario Id est notarla qul est iudex or—

dinar lus.9. § AcÁ sacunduin eV dicitur ab en greca latine extra eV manus gr-e—

ce10. quod est latine ponitio eV ita emanoippatia est extra manus

penit io.§ AcÁ

11. Vertium eV contraitur tribus inter-venientibus scihicet censen—su patris eV can—

12. sensu Mlii eV decreto ludicis eV ncta quad sil Valls censen—sus

15. Mlii que valeat secus si non valer-eV9 unda infans non posset14. emancippar-i quia non potest consentir-e quia dicitur infans

Id est tan—15. nequeris. ítem nota quod non Venetur pater aliquid filio dar-a

iii pr-ami—16- um emanoippationis, sed filius vidatur quad potius tenatur- da—

re patr-i17. aliquod par- slmilein casum nam eV servus domina aliquid dat

quendo manu-18. mictitur eV ita filius quia mangnam <sic> utilitatein habet -fi—

lius cum e-fM—19. citur sud lur-is.

§ AcÁ quartum eV est effectus mangnus <sic> quia potest te—20. stani codicillari danationam causa mor-Vis facer-e quad ante fa-

cer-e non21. poterat. ítem ludicio interessa. ítem quloquid acquir-it post

emnanc ip—22. patianeni sibi aoquir-it. ítem petar Vanatur r-eddere sibi quic—

quid habat suum23. eV tao verum ast da castrensi eV quasi castrensj peculio. Sed

quid da24. aventitia eV dioltur quod medietatem usufr-uctum Venetur petar-

dar-e25. Mho aliam madietatem sibi retinare si vult post mortein Pa—

tris26. amnis fructus eV pr-opiatas redit ad Mlium, quid de praeoti—

Vio27. eV dicitur quod non Venetur petar dar-a filio unam fabam ipso

vivente26. nota casum quando non posset se alare -E ihius quia petar tena—

tur- tuno eum29. alare.

§ EV quintun eV disselvitur- patria patastas par mortem Pa—tris

SO. neturalem eV civilem Id est par capitis diminuVionein. ítem paremano ippet ionem.

31. ítem par djngnitatem íd ast quendo filius efficeretur papa valImpar-ator val can—

52. dinahis ‘¿el senater eV allis multis mocÁis quos in instrumentisin rubrica.

401

FOL. 56 R

1. quibus modis lus patrie potestatis dissolvitur- habas notatos.2. § Ad sextum eV questio est an patar possit Mlium amancippare

‘psa5. filio invito eV dioltur- quod regula est quod non. EV tao est

regula que non4. patitur- aliquam axceptionem.

§ Secunda est utrum pater Veneatur5. emancipare filluin suurn ipse patre invito eV regula est quad non

tal 11V6. in quattuor casibus in quibus tanetur- emancippare:

§ EV pr-mus esV quanda ver-bar-aV7. eum ultra rnodum pietatis.

§ Secundus est quando imponit necessi—8. tatein filio val filie pecoandl.

§ Tertius est quando congnovit lega—9. tuin uV filium emancipparat.

§ Quar-Vus est quande aliquis arregavit10. aliquod impubar-am eV post factus est pubes eV vulV emano ippari

quia11. deceptus fult. ítem queritur utrum pessit emanoippar-e filium12. eV retinare napetein eV napotea eV filium retinare eV dicitur-

quod sic sedIS. hoc verum est si expressit sed quid si non est exprassum eV

dicitur quod14. si amanoippat unum alius in potestata sua remanet eV hoc ver-um15. est si nepas natus ‘¿al concaptus est anta emanclppationem si

posset16. esset.

§ AcÁ septirnum eV disstingue quia aut fiNta emancippatusest

17. eV tuno ectima valet donatio aut non est emancippatus eV tunoi teruin

18. distingue, quia aut sine causa donavit pater filio eV tuno nonvalet

19. sed quid si mortuus est pater- neo ravocal donationein eV diol—V ur

20. quod par- mor-tem patris conf irmatur aut cum causa el tuno dici—tur quod valet

21. dtam moda sit aliqua istarurn scilicet causa dotis val causacenstituendl dona—

22. tiones propVer nunptias val causa alimentorum ut quia donatpater filio

23. allquod tractorium acÁ heo ut alat se val causa acquir-endi cas-trense

24. peculium val causa acquar-andi quasi castrense peculiurn.§ Ad octavurn si vult

25. vanire ad divisionem hereditatis nunquid tenetur- communicaredonatienem cum

26. fratibus eV distingue, quia aut -facta fuit cum aliqua illaruincausar-um eV dicitur

27. qued sic, aut sine causa. EV oppinio est mauna, sed ver-ionest sic te—

402

28. neatur coinmunicara. Sed quid de lucro quod teoit ir-atar patrevivente, nunquid

29. Venetur cominunicareat quasi castr-ensi eV

SO. titio peculio non Vequod fecit

51. tratar post mortein patris nunquid tenetur cominunicare cuin fr-a—libus et dic itur- quod

52. non regulariter, fallit quando fuisset lucratus in‘¿el super

cuin fratibus eV dicitur quod de castransiadven—

netur da pr-otectitio tenetur- quid de lucro

her-ed i tate

1 . her-editatein§ Ad non

2. quinque capitu§ St primuin§ Secunduin

3. quod datur in§ Ter-lluin t

4. § Quartuin rati§ Quintun e

5. posset dictan§ St pr-imum

6. ut in prasenti§ Secunduin

patar-nain.um eV dividitur serias instr-urnenti par-

1a~est actus ernancippationis.

111 luspr-ein:uni emano ippat ionis.raditionis ipsius r-ei.

hab It tonis.st decr-etl. Sed nota quod brevvis

scilicet par- duo capitula:ant actus emanciprationisinstrumento tabes.

est decreti. St toc7. daVur in pr-emium emancippationis.

quando non

tutele testamentaria. Rubricapare hulus oapituli que subdividitur in tres

y.— instrwaentwa6. Mac ast Vertia

par-Ves:§ EV

9. oir-ca pradictuin instrumentuin octo§ EV pnimuin

10. quid sit Vutela.§ Secunduin qui possunt dar-e tutor-es.§ Ter-tium qui possunt

11. dan tutoras.§ Quartum quibus dan potest.§ Quintum quid debent

12. facer-e tutores.§ Saxtuin utrum tutor-es possint retinare honor

15. tutele.§ Septimuin quando finitur- tutela.§ Octavuin ser-lein instr-umenti.

14 Ad prirnuin eV tutela est jus ac potestasponi la

15. a jure civili data ao permissa~§ Ad tuenduin eum qul pr-optar etatein

16. se defender-e nequid dicit jus quia ex utraque17. par-te tutor-is quia velit val noliV debet sussc

nus,

1 ibbeni

Punta videnda:

in capite

par-Ve ast ita exipere tutele ho—

463

18. ex par-te pupilíl, quia vehit ‘¿el nolit pupillus debet haber-eVutorem

19. secus impubere quia non tanetur racipere cur-atorem nisi adcausas ut mfra

20. habebis. ítem dic it potestas quia rnangnam habet potestaten tu-tor super

21. pupillo, quia potest eum ver-bar-are eV non petest pupillus ah—quid facer-e

22. nisi cum licentia tutor-ls. ítem a iur-e civjli data ac permissapar- teo

23 neta quad tutor- ast triplex soilioat lagitimus dativus eV Ves—tamentar ius

24. legitimus datur- a lege.Dativus a ludica. Testamentar-lus datur

25. a testatere. EV idee dioit data pr-optar- tutalain legitimain eVdat ivam

26. ideo parmissa pr-optar tutelarn testamentar-iam. 11am dicit incapite liben

27. par- heo nota quod tutor non dabet dan nisi ei qui sit sul iu—ns eV par hoc

28. ncta qued non pctest dan tutor- filie qul est in potestate Pa—tris eV exponas

29. omnia verba remanentia.§ AcÁ sacundum eV dar-a possunt tutor-as legas

30. ludicas eV testatoras. EV Vastateres dar-e possunt tutor-es M—1 i is

51. suis tao varum est si habent eos in peVestate, sed quid siemano ippavi t

32. filium impubaram eV dat sibi tutor-am nunoquid petest eV diol—Vur- qued non~ Sed

nuaquid

FOL. 57 R

.

1. nuniquid tahis tutor oonMrmandus eV dicitur- qued sic, quid silotanes

2. dimixit culdam inpuberi bana sua eV dedit sibi tutor-em in suatestamento

3. numqujd valet eV dicitur quod non, sed nuinquid est cenMrman—dus taus tu—

4. Var. St distingue quia aut habet lila inpubes ahium tutor-em eVtuno

5. non est conf irmandus ista quia habenti tutor-e alius tutor dannon

6. patest aut non habet ahium tutor-em eV tuno dicitur- quod estcon irmandus acÁ

7’ minus in ilhis bonis que ei dimixit ¡ohanes. St par tao sumal—mus nos

8. quod ¡aullar- non potest dar-e tutor-em alicul quia neminam habetin potastate

9. sed quid si dat filio sue eV dicitur qued non potest sed numo—quid est conMr-mandus

10. eV dicitur quod sic. EV ita tic casus specialis in qua illud

404

quod prohibetur-11. fIen si factuin est debet confirrnar-i et ita multa a lure fien

pr-oh ibentur12. que tamen factain rnanent si autein vulí dmmictere tutor-ea alieno

ti lic12. dicitur- quod nullo modo potest a lura datur- tutor si in testa—

manto nul—14’ lus así electus tutor lex dat ei proxirnicrein consanguineum eV

hoc15. est quia si impubes decaderet proximior- consanguinaus suboede—

ret16; El ita ubi emonurnentuin ibi eV honus tutele esse dabet. EV nota17. quod si essant centuin in eodem gr-adu proximiores omnas debení

si mu 118. esse tutor-es, ítem non refar-t utruin 51V ex par-la patris ‘¿el

ma t r- is19. durn modo tales persona que tutoras esse possunl, si autein a

testamento non est datur20. tutor- nec a lege dan potesí quia non habat consanguineos tuno

dat21. iudex el aut cum inquisitione quia facit inquisitionain par-

contratain pupilíl quis22. sil mellar tutor pr-o illa tutela aut sine inquisilione ut quia

pup il ita22. vadit ad iudicem eV pat it quod detur sibi talis in tutor-em eV

tunc debet dan24. Nota tamen quod si tutor est testamentanius r-epellit lagitirnuin

et dativuin25. tutor-em si aut est salta legitinus napellil dativuin.

§ AcÁ tar-tium26. el omnis persone regular que non protibentur poesuní dan tu-

tor-es prohibentur-27. .minor viginti quinque annis. ítem muí ier regulariter fallil in

matr-e eV avia26. que possunt essa tutoras si volunt, sed non debant cogi. St

nota quod29. si valunt omnas alias consanguineos rapellunt. 11am inimicusSO. mor-tahis testatoris. Itein multe alie par-sane prohibentur- quas

in

FOL.87Y

.

1. institutum sub rubríca qul praxibertur <4>. Tutores dan nota--tos invenies.

2. § Ad quartuin eV dan possunt impuberibus allis autain personisnon

5. § AcÁ quintuin eV tenentur- facer-e quinque:§ Pnimum si lagitinius val Vasta—

4. mentarius tutor debat se tacare confirmar-a in tutela si dativus5. debet facer-e se dan.

§ Secunduin quod debaní iurar-e nein pupilhl sal—6. vam ter-e.

405

redant r-aticnemsatisdare eV baoita cuin inquisiti

iud loeum nunquidtutor-as eV

§ Tartium quod dabent facer-e invantarium de omnibus bonis7. pupilil.

§ Quartum quod8. § Quintum dabant9. mantar-ius ‘¿el dat

ast a te—10. statore eV a

§ AcÁ sext11. nolunt esse

pubí icuin12. tonus eV a publico henere nema se excusare patest

in15. illo qui habet tras filies Roma ‘¿el quattuor- in í

quinque in14. provinolis. ítem in matre eV avia que Persona si volunt pos—

sunt r-eoiper-e15. lutela, sed si nelunt non debant cogi. ítem inimicus mor-Valls

Vasta—16. toris. ítem credito <sic> eV debitor pupilhi non possunt neo

debent cogi et alie17. plures persona prohibantur- quas in institutum tabes

qul a tu—18. lela tener-e excusantur-.

§ AcÁ septimum eV finitur par mor-Vem pupilíl.19. § ítem per mer-Vem Vutoris. ítem avaniente pubertata itas par

capitis diii20. nutionein maximam mediam eV minimas et allis p

quos21. in institutum habas quibus modis finitur tute

§ AcÁ octavum eV prumum22. instr-umentum dividitur par Vr-la capitula:

§ Primum est actus decarnende tutele.23. § Secundum iuramenti quemado iur-at quod aciet

r-eddet rationem24. administrationis sue.

§ Tartium est dacreti intar-positio.§ Sacundum instrumentum

25. dividitur par- quattuor- capitula:§ EV primum est dationis tutele quomodo

26. in tutela.§ Secundum ast iuramanti.§ Tertium ast fideluxoris.§ Quartuin est

27. interpasitio decr-eti.§ Tertium instrumantum dividitur per quattuor-

28. § St primum est pat itionis conf ir-mande tutele.§ Secundus iur-amenti.§ Ter—

29. Vium -fideluxoris.§ Quartum decrati intarpesitio.

luribus mocÁis

la r-ubrioa.

inventarium eV

datur- a ludice

cap itula:

admi nistrat lonis eor-um.varum ast si non est testa—

ana quia eor-um -lides aprebata

possunt se excusare siregular est quod non quia tutela est

fallit hoc

tahia ‘¿el

n r-ubr-ica

406

1. VI.— insVrumentu,m actorie <5>’ Rubrica.2. Hio nota qualluor punta:

§ El pr-imum ast quot modis sumniltur actor-.5. § Secunduin in que difter-t actor- constitutus a

const itutus4. ab univer-sitate

§ Tertium qualitar- actor§ EV quar—

5. lum serlein

6. dicitur-

instrumentiAd primuin et

actor- quicunqueítem surnmitur- actor-

Sic tal ali.an27- iensor ulaco ip itnus

§ Ad secundum elconst itu~tur

9. el constituiactor constitus

const i tui

aclor- suinmitur-petit alicui.

Id est de—dafendil al

difter-antia est

dabel ganeraliter

10 ab univar-sitalenagotium lamen.

it. § Sacunda est islalila constituitur ab

daba 1

duobus modis,

tutore eV actor

a tutor-e.

nain

in jata singniiicatione

Vr-iplex nam actor

acÁ omnia negotia el

non potast constilui

actor- constituituruni—

‘¿el maicri par-Va.quia in isto

12- ‘¿er-sitale tota§ Ter-ha est

13. stituto a pr-ivata persona, dabetsed in illo

14. constituto ab§ AcÁ tertium eV

15. así qualiter debetquod debet consti—

16. tui a ludice lamana tutore

17. tamen cuin auctor-liate1 nterveniant

18. consensus tutor-ls.§ AcÁ quartuin eV

primuin est§ Secunduin iuraine§ Tertium deor-eti

20. el nota quod si isla

19’ capitula:§ St

dap num21 . speptat

lamen suaruin22. per-iculo.

ad tutor-em qul

isla

causas. Sed

nisi acÁ unam causam val

a pri’¿ata persona sed

actor-e con—intervenir-e decr-a luin iudicis

universitate non expedit.eV <6> oppinio

constitul isla

cuin auctor-itata

iudicis.

dividitur-

actor- nain aliqul dicuní

tutoris aliqul dicuní quod

Sed quelibet tena ast duin modo

vastrum instrumentuin par- Ir-la

constitutianis.nt i

interposit loactor mala

const ituit

admi nistra’¿ar it quod totuin

eum par- illud libruin reruin

6. nos’

407

VII.— Instrumentum cure ad causas. Rubrica23. Oir-ca instrumentum predictum punta novem par ordinem sunt

tangen—24. da:

§ EV pr-imum quid sit cur-ator-.§ Secundum qui possunt dar-e

25. § Tertium qul possunt dan in§ QuarVum quibus pessunt dan

26. cur-atores.§ Quintum quid Veneantur facer-e cur-atores.§ Saxtum utruni

27. teneantur- racipare velint ‘¿el nalint.§ Saptinium quando tinitur cura.§ Oc—

28. ta’¿um in que diNar-aV cura a tutala.§ Ncnum seriem instr-umenti.§ AcÁ pr-imum

29. eV curator est qul datur- a ludica val a letedum invitis

SO. aliquando In pubenibus nec non majoribus nonsona rel cause

pubar i bus inVar

sana mentis par—

cur-ateram.curat aras.

FOL. 58 y.

benis eV operibus publicis ahiquando idonea satisdationese mpen

luratoria cautione adhibita, dicit a ludica val a lete

iudice pubar-ibus petentibus a late mentacaptis eV fu—quia datur proximierea in gr-adu. Ideo dicit puberibus

5 datur a4 riosis

nter-dum5 invitis, quia pubar-es non coguntur accipara curatorem r-egular

al 1 it6. in lite, unde inviti adolelascentes curatoram non accipiunt,

pr-atar- quam7. acÁ litem unde si volunt in aliis rebus bena pessunt. ítem dicit

al iquando8. impubenibus eV tao essa potast quando impubes intendit haber-e

casum cta9. tutore suo val cum aliquo eV tutor- non potest super asse val

quia tu—10. Var sibi datus non perfecit acÁ huc <sic> lagitimam etatani ha—

bat peri icere forte11. tres aunes. Unde itar-um debet dan curatar. ítem dicit nec

non ma—12. joribus non sane mentis par hoc10. sed eV maloribus datur- curator u14. dis eV mutis. ítem dicit persona

nis. ítem15. r-ei nude si putas vult16. dam potest dan curater-17. plur-es causas acÁ ihlas

si aliqua

nota quod non solum minoribust funiesis, mantacaptis, sur-—ut est in supra diotis par-se—

111am ram aman--si tabat unam valítem vantni nucÁl

amere aljquam ram acÁci. ítem cause nuda,

potast dan curator-.

ventr ir-est ita

V amen

1.p

2.non

1

408

18. mulier ramanxit pregnans neo habet plures E ilios potest petereq u od

19. detur curator ventri eV dabet dan, ítem bonis unde si aliquisest con—

20. tumax debat dan cur-ator- bonis illius absantis ut in ludiclisha—

21. buisti. ítem operibus publicis ul est si coinmune tacit fienpotestatez val aliquod

22. opus coinmunis tuno debet dan curator. ítem dicel aliquandoidonea cautione

23. idea dicil aliquando quia cur-ator-as omnes debení satisdarepr-optar- cura—

24. Var-em datuz cuin inquisilione. ítem semper- lamen lur-aloriaadibila cautione

25. ideo quia semper debení lur-are rez salvam.§ AcÁ sacundum eV dan

26. possunt curator-es ludicas eV legas ludicas daní quanda pubes27. vadil corain ludice el pelat sibi dani curatorem eV ipse dat

legas28. dat curator-es soilicet furiosis, menlecaptis, surdis eV mutis

quia29. dat pnoxiinior-es in gr-adu eV ratio esí quia ubi emonumentum ibiSO. eV honus cure esse dabat.

§ AcÁ tertium eV omnis persone que possunt

FOL.59R

.

1. dan in tutores possunt dan in cur-atones fallil in matra et2. avia que non possunt dan in cur-atares.

§ AcÁ quar-Vuin eV dar-i possunt5. pubenibus.

§ Itez impuberibus duin modo malor-ibus infante secus4. si minor-ibus. IVem maloribus soilicet furiosis el mentecaptis,

sur-—5. dis el mutis.

§ AcÁ quintuz el distingue quia aut est genaralis6. curator aut specialis si generalis iter-uz disstingue quia aut

sine7. inquisitione eV tuno debet facer-e quinque soilicel haber-e da—

cretunx Id así conf ir-ma—8. tionem ludicis.

O Sacundum quod iur-et ram salvaz fora.§ Tar-Vium quod sa—

9. Visdet.§ Quartum quod taciat invantar-ium.§ Quintuin qued r-edat

10. rationaz administrationis sue aut cum inquisitione eV tunoomnia illa quinque

11. preVer satisdaliane aut así specialis eV tuno iter-uz distinguequia aul

12. sine inquisitione eV tuno debet facer-a Vr-ja scilicet decr-atumhaber-e

§ Secunduz curator-em.15. § Ter-tium sal isdare alia facer-a non tenatur, si así cuz Inqul—

469

sitiana eV tuno14. duo tacare Vanetur soilioet tabara deoretum eV iurara satis—

dar-e non Vanatur- quia15. aius lides est approbata a ludice.

§ AcÁ saxtum eV dicitur quod velint16. val nolint tenant recipene eV ratio est bao quia est publicus

honus sicut17. eV Vutela eV a publico honera neme se excusan potest allit

in lía18. qul tabet Roma tres tilias eV in italia qualtuor eV in provin—

0115 quinque in illis persanis19. que non tenentur recipere tutelain neo curam unde si est minor-

fur-i—20. asta, mantecaptus, surdus eV mutus. ítem inMrmus eV si fuil21. inimicus mor-Valls patnis.

§ AcÁ saptimuz eV distingue quia aut est22. specialis curator eV tuno Mnitur finito negotia ‘¿el causa acÁ

quam23. constitutus est, si est genarahis eV tuno finitur par- mor-tea

naturalem cura—24. Voris val puber-Is. ítem par mor-tea civilea sciiicet maximam

macÁ iam25. eV minimain capitis diminituionam. ítem advenienti majen eta—

Va.26. § AcÁ octavum eV pr-lino videamus in quibus concordant eV concor—

dant in tus27. quia sicud tutor tanatur tabare deoratum eV curatar ítem si—

cut tutor iurat26. ita eV cur-atar. Itein sicut dat tutor fidem ita eV curator.

ítem siout29. tutor tanetur acer-e inventaniuz ita eV curator ganerahis.

Itaz sicut eV tutor

1. tenetur raddere ratienea administrationis sua ita eV cur-atorgeneral is

2. di-fferunt etiam inplunibus.§ EV primo quia tutor- non potest dan nisi in

3. pubanibus sed cur-ator impubenibus, in supra dictis casibus eVpuber ib-us

4. eV majonibus scihicet mentecaptis etc., ut supra tabes. ítemdiftertant in

5. alio quia tutor non potest dan nisi ganar-ahitar acÁ omnia sci—licet nagotia eV causas

6. sed curator petest dan eV generaliten eV specialiter-. ítem tu-tor senper tenetur- facer-a

7. inventar iurn, sed cur-aVon non nisi ganarais. ítem mullen in ca—su petast asse

8. tuVor-ix, sed non curatonix.§ AcÁ nonuz eV dividuntur -facta instrumanta par- quattuor ca—

pitula:9. § St pnimuin est petilionis quamodo patit talem sibi in curato

ram dan:

410

§ Secunduin así iuramenti10. cuz suis sequentibus.

§ Ter-liun est fidaiuxor-:s.§ Quar-tuz así decr-eli

11. inVar-pasillo el exponas aliqua not.abilia que mfra habas.

VIII.— Instrumentus inventar-ii confectl.12. Hic nota qualtuor punta:

§ Et prinun quid sil discriptio <sic> inventar-ii.§ Secun

13 tutores eldar: no—

14. talibus el§ Ter-ti~ Quar-—

15. tun qualil§§ Ad

16. ad <7> pcivenitur ~n ~

17. que lalistur- bona pu—

18. piili sivequia tai

19. facil lavedicil in qua

20. scr-ibunlurel adulli

21. debent sor-aliquis nec

22. possit fur

duin utruncuratores teneanlur facer-e :nventar: ;rn cun qut:us—

questionibus.un quando debeal facer-e ~nvenVar-ium.

er debet fien istud inventar-lun.un serien instrurnentuz.

nun el ditfinitio prima inventanil non in—une sed desor-ipliaesi invenlariun est quitan soriptura in qua sonibun

adulIl ul ipsor-un habeatur- memoria dicel scr-iptura

níariun par- se ‘¿el par aliuz tacil soripturan. ítem

bona pupilil sive adulíl quia omnia bona pupiiii

ibi. ítem ul habeatur- memoria ipsorun Id est quod

ar-i neo detinare.§ Ad secunduz el tutores indislinte tenentur-

23. tacare inventar-lun in cur-atones distingue quia aut est ~anara—lis cur-alor

24. el tuno dicitur- quod omnino tanetur- facer-e inventar-lun aul asíspecialis eV tuno

25. non debat facer-a taventar-luin. St nata quod an quaz facial in-ventar- luin

26. tutores eV cunataras non debení se Lamiscar-a nebus heredita—rus Id así

27. aliquid de heraditale tangere nisi illas que non r-ecip:.~nl di—ial lonea

28. ‘¿el madicaz dilationez ul si ooiurnpna donus cadar-el nial raM—c latur

29. incontinenti ‘¿el cantar-a vengnentis <‘¿anienlis> frangatur- orn—rss potesí neactane

30. el si ante inventar-luz ganer-ení aliquid de her-editata eiftci—uníun

411

1. in favor-as. ítem ludes si scit debet aos decludl in caroereanota tic

2. duas quest iones: St prima ast quid si aliquid daimissum estpupilo post factuz

3. inventanium nunoquid dabet poner-e in inventario eV dicitur quodsic in

t fine inventarii cuin omnibus publicationibus par sa~ Secunda astquid si non facer-aV

5. adictionamn da illa re in inventario eV dicitur- quod si ahiquoddampnum

6. evenit pupillo quod totum ant tutor-ls.§ AcÁ Vertiuz eV dicitur quod debet

7’ fien inventanluin mex id est incontinenti citius quaz potest tu-tor ‘¿el cura—

8. Var a lege non diMinitur.§ AcÁ quartum eV oppinio est nam aliqul diount

9. quod debet fien per notar-ium coram iudice qul inter-ponat auto—nitatem suaiu

10. aliqui dicunt quod su-fficit nos Vanian neo ast neoessarium de—o re t un

11.. ludicis. Sed variar ast quod sufficiat notarius laman. Sed tunotar-ii

12. posit lene acÁ evjtandum omnem oppinionem quia interveniant no—tanius eV iudex

15. qul interponat auotoritatem suamn~§ AcÁ quintum eV dividitun par dua capitula:§ St prinium

¡4. est prohemio.§ Secunduz est renum que reperiuntur- in inventar-la.

14—15. Inventariun coufectua ab herede.15. Mio nata quattuor punta:

§ EV pr-imum qualiter fit istud16. inventar-tui.

§ Secundum qualitar debet fian.§ Tartiun quando dabet fien.• Quar-tum

17. serien instrumenti.• Ad prínium eV acÁ hoc sciandum debes soma quod si quis

18. heras ab aliquo institutus habeat haraditatem tuno ipse Vane—tun acÁ omnia

19. legata -fideicommissanio eV debita tarad itaria eV si tarad ita—nie ras

20. non sufficiunt tenetun adimplare da suo eV acÁ too qui institu—tus est

21. ter-es non potest ita da facili haber-e dapnum lex duodacim ta—bulanum

22. adinvenit quandam modum tU dalibaret utrum expedal el necipara23. teraditatam val dimiotere eV dixit quod detur tali henedl Ver—

412

minus novez mensiuz24. acÁ dehibber-andum. ítem quidam alius impar-ator adinvenil aíium25. moduz soilicel quod adeat her-editatern cuin benefitio inventar-ii

si autein adeal26. heneditatein oum daliberalione tenetur cd dapnum et ad lucruin,

si cuin bane—27. filio inventar-ii tenatur ad iucrum lamen et non cd dapnum.

ítem ad huc26, debel sciene quod taje polesí adhir-e hereditatern uno de qual—

tuor mocÁis aul29. sine deliberatione aul cuin deliberatione aul cum benefitio in—

ventar-120. et dalibaralione cuí cumbenefitio inventar-ii et sine deiibbe—

rol tone

±. si sine deliberatione ‘¿elomnem bonum

E’CL. ~g y

.

cum dalibbaralione omnem maiunl el

2. consequitur heres quia si lucrosa ant her-ver-o ~amp—

3. nOca lenebitur adispiere de suo, si auteintar u

4. el deiibbaratione adiar-it hereditatem quiasItare plus

5. impenatone consequilur heras unuin bonuin etconsequl lun

6. quia tanetur acÁ omnia debita hereditaria anon polar-it

7. satisifacare da suo tenetur, bonuin consequfaicastrare

6. legatum si er-unt tot quod nichil remanealcasus spe—

9. tiche in tao habundans cautela nocel eV rest supte dicta quia

10. ‘¿idetur- etc., si autani cuin benefitio invesine dalibbena—

11. tIene omne bonuz consequitur heras.

acÁ itas

cum be

y idet

unuin

1 si

itur-

entm

al lo

níar- i

ne f

un

ma.

da h

qul a

al h

spec

i cd

crabil si

itio invan—

‘¿o i u i sse

um maluin

erad i tate

polen it

Inc ecl

ial ital is

tiar-it el

§ Primo quia non lenetur acÁ debita nisi12. quantuin suffioar-et ter-edilas, ítem si aruní legata tel quod

non re—13. manaat teredilas legitime sua petar-II falcasínane id así ex

ter-e14. falcidlain Id así quar-tain par-tain omniuz legator-urn facía primo

taxa—15. tiene lagator-um acÁ hoc quod sufticiat ter-editas craditonibus

el nulluz dap16. num pelad haber-e ex inda el pr-optar hanc causain fit istud

inventariuz. AcÁ17. secunduin el dabal E len quinque inter-veniantibus ad hoc uV he—

res consequatur- islam18. utilitalamet pr-irnum así inpnincipie inventar-ii soilicel pri-

mo sonibanlur- in nomine19. domini henes facial crucain pr-a pr-lino mandato.

413

§ Secundum quod citentur coterades si20. habent Id est quia unus vult facer-e inventanium alius nota.

Itern lagatar-ii coja—21. rnissarii eV creditores heredan.

§ Tentiuz quod si isti non possunt tabani22. ‘¿al non invaniunt tabeantur tres boni ‘¿iri et dividant eV

congnoschant heradam25. quanx lus de consuetudine non ser-vatur.

§ Quantuz quod scr-ibat ‘¿el scr-ibj24. taoiat in inventario primo iminobilia dingnior-a (sic>, secundo

alia minus dingna.25. § Ter-ho oredita at dabita.

§ Quintuin quod si scit sor-ibera propia manu in26. inventario si nescil sonibere quod adtibeatur Vabellio qul se

subor- ibal27. loco heredia sine natarius qul sonibit invantariuz el si ah—

qul istor-uz deficeret28. non sequaretur- taras utilitatein inventarii quaz aupra habas eV

nota quod in allis29. inventar-jis non requir-itur- singnum or-ucis nisi in lato eV si—

mili.§ Ad ter-Vium

SO’ el debel mochan inventarium mfra zensez postquam scriveritheras se heredein

FOL. 61 R

1. esse flnir-i autein distingue quia aut sunt ras in eadem provin—cii eV tuno

2. debet finiri mfra duos alias manses computando a dia confeo—Vionis inventar-ii

5’ si autain in divarsis mfra.§ Ad quar-tum eV dividitur- par dua capitula

4. sic pr-eoedens exponas notabilia bene que in testu habas.

4—6. VIIII.— Instruuentum quamado suas heras adit heraditaten.5. Mio nota quattuor punta:

§ EV primum ast quis dicatur suus heras eV quia6. axtraneus.

• Secundum quahitar dicitur- taras adir-a tareditatarn.§ Tan—

7. tiun quantum patest star-a quod non adaat tareditatez.§ Quartum

8. quamdam questionem.§ Ad pnimum eV suus heras dioltun quicumque est in Pa—

9. Vastata Vestatoris extraneus dioltun quicumque altar qul nonsit in patastate

10. tastatoris etiam Mhjus emanoippatus dicitur extnaneus eV notaquod an—

11. tiquitus dicebatur filius In potestata testatar-is existenasuus eV

12. necessanius quia vehit val nolit debat adir-e har-editatam eV

414

hodie secus13. est.

§ AcÁ seoundum eV dicitur- adir-a ter-acÁ itatem solo consensu stsuus ter-es

14. el exír-aneus ter-es ja contineníl quod dicil ego adeo beretta—1cm el nota

15. quod suus ter-es non dicitur- adj-ra hareditatem sed immissere.ítem non licitur

16< suus ter-es repudiare hereditatain quando renuit sed abstinere.ítem extra—

17. neta ter-es dicitur adir-e hereditatez quando capit el diciturrepu—

13 tare quando r-enulí tic nota unain quastionem que taus así pe—ti tur-

19. quid si heras adil har-editatein nunqu Id potest repudiare et di—ci tur-

20. quod non regular- fallil in minera qul peleret restitul quid ele contra

21. repudiavil ter-es hereditateni nunquid potasí adir-a postea etcÁ ial i n—

22. gue aut est extraneus heras at tune non petest postea adir-en:s:

23. asad minor- par benafilluin restitutionis. Mt est suus ter-esel tune

24. iter-um distingue quia aul alius adivil her-editalem el tune nonnon petad

25- a modo adir-e aul nullus adivit at tuno potest adir-e.§ AcÁ terliuni

25. el poteal star-e uaque acÁ triginIl annos quod non adeal haracÁl—tatem nisi esaení

27. credilor-es ter-editan quod coger-ant ter-adam adhire ‘¿el repu-tare

28. § AcÁ quar-tum el questio lalis est quid si heras intra’¿it Iomumtarad i—

29. tatis et racepil credita postea ‘¿uit repudiare nunquid possit20. el distingue quia aul así exír-aneus ter-ea el dicitur- quod sio

aul suus51. el tuno dicitur- quad non nisi in duobus casibus:

§ Pr-Laus quando fuil minen eV

FOL. 61 Y

1. petiit rastitutienem.§ Secundus así quando fuiV proteatatus quando inír-abal

2. dicans ego non mIro domuz her-editatis patris nei lanquaz3. heras sed tanquam cuales boner-uz. Istud mnstrumentuz el sequens

non dividilur-4. quia ‘¿aduní ocr-am ludice eV dioet ego ab her-aditate abstineo

‘¿al5, ego repudio heredilaicin Valls.

415

X.— Instruzentian rationís redite administrationis. Rubrica6. Mio nota quattuor punta:

§ EV pr-imum est utruz tutores et curatores7. teneantur reddare rationem administratianis tutele ‘¿el cure.

§ Sacundum8. est quando tenantur r-adder-e rationam.

§ Tertiuja quandam questionem.§ Quartuin

9. saniem instr-umenti.AcÁ primum eV dicitur quod sic sed petitur- tic quid si res

pu—10. pIlíl per-dita ast nunquid Veneatur tutor pupila eV distingue

quia11. aut par-dita est dolo lata culpa eV levl eV tunc tanatur- tutor

au t12. le’¿issima eV casibus fortuitus eV tuno non tenetun Vutan eV

‘rilcitur quod iste13. casus scilicet quod teneatun de le’¿i culpa eV ast contrarius

1111 quaja supna14. habuisti scilicet quod quando res datur gracia dantis taman

non tanetur necipians15. nisi da haga dolo eV lata culpa, sed ratio est quod Mt in

favoneja minorurn16. eV dicitur quod tenetur de la’¿i culpe, quia levis culpa est

quedaz negli—17. gentia eV non soluz tic, sed etiam si habar-eV pecunlain in ar-

ma—18. rio eV posset tutor lucran eV non lucraretur sic tenetur pu—

pillo.§ AcÁ

19. secunduz eV Venatur- neddare rationaja avaniente pubartate valpostquam fu—

20. niosus racapanit sanaja mantem eV intandum ante quando habas21. susspactus.

§ AcÁ tartium eV quastio Valls est quid si tutor red it ra—t ionem

22. unius rel taman scilicet vel ‘¿ini ‘¿el olai eV pupillus fecitsiM finern

20. eV refutatianam, nunquid vidatur- -facisse VuVoni fmneni eV r-eu—tationem

24. generalitar de oznibus eV dicitur quad non humo passumus utitic lila

25. disstintione quaja superius tabuisti scilioet aut petitio estspecialis eV re—

26. futatio specialis etc. ut supra habuisti.§ Ad quartuja ast serias huno

27. instrumanti dividitur par quattuor- capitule:§ EV pnimum est canfexionis quomodo pupillus

26. corufitetur- siM bane raditam rationem uissa.§ Secundum est finis et refuta—

29. Vionis.§ Tentiuja est rati tabitionis.§ Quartum ast pene cum dapnonum

416

SO’ eV expr-esar-um refactiona el obligaliona bonoruin el Iurarnentiquemado iurat tao

31. amnia observar-e.

FOL. 62 R

.

1. XI.— Instrunentun procurationis. Rubnica2. Hic nota decaz punía:

§ El pr-imum esl quid sil procur-ator-.~ Secunduin ad quid rolad

a. constitui procurator.~ Ter-lita ta~ possunt constitjare pr-ocuratorem-~ Quarluni

4. tal possunt constitui procur-atorem.§ Quintum quid teneatur tacar-e procurator-.

5. ~ Se¡lum utrum prccur-ator posstt facer-e bonum el malurn domino.§ Septimum utr-um

6. unus procur-ator poasil aliurn remover-a.§ Ocla’¿um suando finjiur procur-alio.

7. § Monum quasdam suastiones§ Decimum aer-iem instr-umanti.§ AcÁ pr-imum el procuralor

8. así ille qui altena negotia mandato sibi a domino facía gratui-lo gerenda su—

9. scepit, dicil ~i allana negotia par bco nota suad neme potestifl ram

10. suarn procuralar-cin constitul regular- fallil in casu scilicetquando ceduntur- lura

ji. el in lilia constituitus procur-ator-. ítem dicil mandato quiadebel haber-e mandatuin alitar-

12’ diceratur negotioruz gestor-. 11am a domino par tao neta suadtutor-as

13. al ovar-atores non poasuní procur-ator-as constiluare nisi fuer-inI111am cante—

14. atail quia tuno effaoli suní demini litis. ítem gratuito quiamandatuin dabel asee

15. gratuituz Id así non aliquo dato val retento quia si dar-alvaral iquid

16. in pecunia nunierata dicitur- boalar opar-aruz si aut dar-eturahiquid quam

17. pecunia dicitur- contractus imnominater soilicel sub isla ‘¿ocado ut facias

18. ítem ger-enda susecapil par- toc nota suad pastquani susscapitmandatuz

19. debel consumare.§ AcÁ secundurn at paleal canstitul procur-ator- acÁ negolia at

acÁ20. causas. ítem acÁ unuin at acÁ piura St generaliter- tenal quod

acÁ omnia lila21. paleal constitu procur-ator que principales persone ganar-a pos—

sunt regular- fallil

417

22. cniminalibus quia procurator- constitui non patest scilicet incniminalibus capitalibus

23. eV bac veruja quando agera vulV oriminalitar- quia regular nonpotast procurator

24. mntervanire -falhit quanda procuratar ‘¿ellet allegare absantiajadomini legi—

25. timan ad alud non, sacus si civiliter val se defendere vulVquia

26. tuno bena potest procuratar- mntervenire. Criminaliter quandopetit crimen

27. punir-i. Civiliter agil quando petit suum inter-esse.§ AcÁ Vartium eV canstituera

28. possunt procur-atares masschuli eV emine. ítem libbere personesecus si senvus

29. quia regular servus pracur-atoras constituere non potest fallitin duobus casibus

30. § Prmmus est si ‘¿uit agar-e agar-e <6> pro libertatade -E e nde nda

§ Secundus est si agit31. pro alimantis sibi rahictis. ítem patras familias secus si fi—

lius familias, sed52. nunquid filius familias, potest procur-atones constituene eV

distingue, quia aut

1. ‘¿uit constituere acÁ negotia eV tuno bane patast aut acÁ causaseV tuno iteruin

2. distingue quia aut in castransi val quasi castrensi peculio eVtuno bena

3. potest, aut in aventitio eV regular non pctest fallit quandaadvent it luja

4. peculium essat acquisitum filio invito patre.§ Sacundus est quando patan

5. eV procur-ator 11111 essent absentes. IVem tomines sani mente,unde mente—

6. captus et funiosus non possunt constituere eV surdus eV mutus7. regulan, falhit quando sciret sor-ibera, ítem tomines legitime

etatis, unde8. minores non possunt constituere procunatares. Sed in minonibus

distin—9. gue quia aut est impubes eV tuno non patast constituara nisi

cus auctonitata10. tutonis, aut est pubes eV tuno iterum distingue quia aut ha—

bat cura—11. tarea aut non si habet iterum distingue quia aut oum auctorí—

tatam ipsius12. curatoris vult constituere procuratares eV tuno bene patast

aut sine eV tuno13. non potest, si autaz non habet curatares eV tuno iterum dis-

tingue quia aut14. vult constituare acÁ nagotia eV tuno bane potest aut ad causas

eV tuno15. non potast. IVem domini hitis passunt constituere, unde pro—

418

ovar-ator-es tu—16. toras el ovar-atores et rectores eco lesiar-vain el sindici el yoo—

nomi non17. posauní procur-aler-es constiluere nial lite cenleslata al tuno

effioiuntur- dornini16’ litis.

§ AcÁ quar-tuinf e—

19. mine regular nonpater- ver

al oonslit’J~ possunt procuratores

poasuní oonstitui pr-oour-atiores fa

20. geral ad inopiam el non possunl aliuni haber-aquia tune facer-a

21. poteal f 111am. 11am pagani posavaní constitulnos qui dic Laus

22. pa~ani r-asspectu nulitum imperatoria unde mi25. non poasvaní constitui procurator-es quia dici

tas nostros24. volunus sotra arma el non agee. ítem libber

aula ni25. constitul non possvaní procurator-es. ítem hoz

unde turioai26. menlacapti, sur-di el muIl non poasuní consíl

: lem27. paires familias, filius avatain familias utruz

procurator23. distingue aut ‘¿uit constilul acÁ nagolia el l

aut29. acÁ causas aval causas al tuno bene polasí sed

intareasa ivadicio50. sine consanava patria eV oppinio cal mangna a

a:c 311151. dicuní quod non et heo ver br- est per iastuni

niasachul 1

Mit quando

iii procuratoram

acilicel omnis

litas imperatoriat impar-ator mili—

e persone ser-vi

inca 5an~ manta

tui procuratores.

posail constitul

uno bana poiest

nunquid petar-it

liqul dicunt quod

~ur:s fillis fa—mil ias ageníibus

52. el fugiantibus patti ngu it

er consantiera debal lex autam tic non dis—

FOL.63K

.

1. utr-um pan se inVar-sil ludido ‘¿el pen aliurn el nos diastinguerenon

2. debernus. ítem possunl constilui procur-alor tomines lagilimaetatis mino—

3. res autanx utruz posauní constitul procuratares distingue, quiaaut est

4. impubes eV tuno nulio medo potesí canstitul procur-ator-. Aval asípubes eV

5. tuno iter-uz distingue quia aval ‘¿valí constitul acÁ negolia eltuno

6. bena potesí aval ad causas al tuno non potesí.§ AcÁ quintuin eV distingue quia

7. aval así procur-ator actor-ls aul ral, SI así procurator aclorisiteruz distingue

3. quia aval constal evain esse pr-oour-aterarn aval dubitatus sul cer-tumesí

419

9. en non esse procuratoram Si ccnstat eum esse pr-oouratorem quodpotast

10. constare quinque modis: par pnoourator-ium, par contaxionem ad—‘¿ersaril, par acta

11. iudiciorum, par testes ‘¿el per instrumanta tuno debet satisda—ne de r-eoon’¿eniando.

12. St hoc ‘¿eruja est si in procuratonio non su iltud ‘¿erbuin. St‘¿o iens

13. r-atam ram dominium tabituruja nón tenetur- quia satis ‘¿idetur-tabene ratuz

14. postquam oonstat de mandato si dubitatus debet satisdara daduabus scilioet de re—

15. convenianda al ratam nez dominiuz habiiunum si cer-tuin est aunnon esse pr-aovar-atar-em

16. non debel audin! nagular, iallit quanda assat de coniuntisquia tuno dabet audir-i

17. satisdando de reconvenienda eV rataz ram dominiun dominiuz<9) tabitunuz.

§ Si ‘¿ero18. est procurator r-ei sive constet sive non debet audiri dum modo

sat isdet19. da ivadicatuin solvando par duas clausulas scilioet quod nesonat

1 ictara20. et quod doluz non oommictet in causa eV quod par- saverabjt us—

que ad finaz21. in causa.

§ Quia quillbet dicitur lagitirnus defensor dum modo satis—dat

§ AcÁ22. sextuin eV regula quad samper potast procur-ator facer-e bonuz

domino eV prodasse23. naluz eV obassa distingue aut est spacialis procur-ator- eV tuno

obesse et prodesse24. potest aut est ganarais eV tuno non potest nisi pr-odasse -Ea—

llit quando haberet25. hibberam, quia tuno omnia possat -facer-e que dominus -lacare

posset nisi dilapidar-a.26. § AcÁ septimum eV disstingue quia aut constituti sunt ad diver-

sa id est quia27. unus est constitutus ad causas eV altar acÁ negotia eV tuno

unus non r-emovet26. albas. MV in diverso si in diverso eV tuno ultimus removet

pr-laus regulan29. falhít quando fuíssat liVem contestatus. ítem quando res non

asset integra30. si autam aodem tempore eV Vuno unus non ramovet alivain, sed

qualiter- agant eV31. dicitur quod unusquisqua agat pr-o madietate Si duo sunt val

sicut er-unt nisi32. essaV in procur-ato illud varbum eV quam libet aorum in soli—

dum, sed quid si unus mit

420

FOL~63V

.

1. ad iudicium primo quam al Ver- eV dicitur quod altar non potestse immiscare falhit

2. quando assat illud ver-bum in procurato. Ita tazan quod non itmalion condictio oc-

3’ ovapantis.§ AcÁ octavuz eV finitur par mor-tez dornini, par morteni procu—

rator is4. eV finito ib acÁ quod constitutus ast.

§ AcÁ nonuz eV questiones sunt quattuor-:§ EV prima

5. est utruz procurator- taneatun recipere mandatum ipso invito eVvidetur quod sic quia

6. est publicuz tonus sicul eV tutela eV dioltur- quod non quia nonast pubilcuz honus.

§ Secunda est7. quid si procur-ator presans quando institutus est er-ant ratinva—

ando val necipiendo8. quod nunoquid ‘¿idetur- r-ecepisse quia tacuit et dic itur- quod nonquia regula

9. est quod qul tacet non afflnrnat.§ Tertia questio est utruz dominus possit

10. revocare mandatum eV dicitur quod sic re integra quanda oons—tituit ad ne—

11. gotia si autem acÁ causas dicitur quod sic adtuc nisi fuisseVlitera contestatus

12. quia post hitam oontastatam non potast revocar-e falhit quandoprasummi incipit

13. susspectus post litem contestatam uV quia aliquis consanguina—vas domini

14. ‘¿ulneravit aliquod consanguineum pnoourator-is quia tuno banapassat.

15. § Quarta est utrum procur-ator possit aliuz pr-ocunatararn cons—Vituare eV

16. distingue quia aut data ast ei licentia a domino aut non sinon ast ei data

17. dicitur quod non potast aliuz constituene pr-aovar-ator-em nisilite contastata

16. si autea data ast ci licentia iterum distingue quia aut spaci—ficata

19. fujI persona quam debet constituere procuratorem aut non sinon tuit speci-fioata

20. Vunc potast constituere quem vult, si autaz fuit specificatatuno potast can—

21. stituere illaz spaciMcatam sed nunquid potast alium eV oppo—siVio est sed variar

22. est quod possit.§ Ad decimuz eV istud eV sequans instrumentuz dividuntur

23. per Vr-ja capituha:§ Pr-baum est cansVitutionis procuratoris cuz detarminatione

24. contratentium.§ Secundum est illius acÁ quod constituitur bena spacifioa—

1n4‘t41

luz.§ Ter—

25. tiuz est promissionis r-ati habitionis’at abligationis bonoruznota quod pnimum

26. eV tertium capituluz non variatur-, sed secundum tazan eV notaquod in secundo studeas

27. speciMcare tana ad quid constituatur, eV si ad causas poneomnia que tibi

28. videbunt requiranda cir-ca causas eV potes racunrere acÁ illajarubr i caz

29. que sint acta civiliura ivadiciaruz que sVat in nono capitulo.Si ‘¿ero acÁ nc--

SO. gotia r-asspioias quod sit negotiura acÁ quaz constituitur- si est‘¿enditio pone

51. verba que in vanditiane prinoipalis persona promiclera al fa--cera debet si erapto

32. pone verba que er-ga emplionein requiruntur eV sic de singuhisel

FOL.64R

.

1. generaliten Vena r-esspicias illud acÁ quod constituitur eV spe—cifica tena eV ihía verba

2. pone que conveniunt ei eV illa que -lacare non posset procura—tor nisi speciticarentur

5. non polar-it nisi tena star-e pr-ocuratorium quia preovanator- nonpotest exceder-a

4. fines rnandati.

XII.— Instrumentum sindicattjs. Rubrica5. dr-ca instrumantuz predictuz punta quattuor- sunt vidanda:

§ EV primum est6. qui est sindicus.

§ Secunduz qul possunt sindicuz constituere.§ Ter-Vivaz

7. qui possunt constitul.§ Quartum que differentia sit inVar sindicuz procuratorez

8. iconomuz eV actor-em.§ Ad pr- imuz eV sindicus ast qul singularum oausarn genl

9. unde causaz singulor-um Id ast litam singulorum.§ Ad sacundura eV constituara possunt

10. universitas collegiuz eV sotiatas approbata univarsitas clvi—tatuz val

11. oastr-aruni collegiura soilical ratrum zinor-ura eV pnadioator-umeV sic de singulis

12. unlversitas apprabata est sot jatas notarionuz cer-donum et ma-cal lar br-vas

13. eV sic da singulis eV similibus.§ Sed petitur tic an potestas val abbas

14. val consul possint par se constituere sindícum dicilur quodsic cum oonsansu

15. capituli eV potastas cuz oonsensu univarsitatis al cansul cum

422

consensuuniversi—16. latís sed dicitur quod malius así quod universitas ‘¿al oapitva—

luz ‘¿el satiatas17. constituat sindicuz cuz consensu sul maionis. ítem petilur

utruz armes16. universitates debeaní esse presentes eV dicitur quod omnas de—

bent citan eV19. vacan siout mes así in ipsa univer-sitate callagio val sol le--

late20. sed quid si non veniunt omnesdicitur quod due partes acÁ minus

debent21. esse presentes, sed quid si aliqui de jhs duabus parlibus

non oonsantiunt22. eV dicitur quod minar pars illaruz duaruz debel consentiere al

sufficil. ítem23. pelilur an omnes da univansi Vale val collegio presentes debe—

ant24. singular speoiHcari ‘¿el sor-ibi eV dicitur quod si parva así

univer-sitas bonuz25. est nominar-e ununquamque si mangna así non expadil.

§ AcÁ Varílumn el omnes26. qul possunt constilui pr-aovar-atares possunt eV sindiol oonsti—

tui unde mas—27. sohuhi eV non emina hibber-a persona eV non sar-vi, ítem tomi-

nas sani manta26. eV non uniasi, maniecapti, sur-di eV zuti. ítem paIres fami—

has el non29. filil familias nisi cuz cansansu patnis. ítem tomines legitime

etatis et non30. minores.

§ Ad quartuz eV inVar pr-aovar-ator-am eV sindicuz triplax est31. differ-entia eV prima ast quod procurator potesí constitui a

privata par-sana eV ab uni’¿ansi—32. tate sed sindicus non nisi ab univer-silale.

§ Secunda quia procurator quando cansiltuilur-

1. a prjvata persona potest constitui acÁ negotia et acÁ causas.Sed seindicus con—

2. stituVus ab univarsitate non nisi acÁ causas.§ Tertia quia pr-aovar-ator- constitutus

3. ab ‘iniversitata non potast constilui nisi acÁ negotla, sedsindicus non nisi

4. acÁ causam. InVar sindicuz eV actor-em quatuplex así differentiael prima

5. quia actor- potesí cosntilvai ab univarsi Vate eV a pni’¿ata par-so—na ut así a tutore

6. eV ovar-ator-e, sed sindicus non potast constitul nisi ab univac—sitata

§ Secunda7. quía quando constituitur- a pnivata persona actor potest cons—Vitul acÁ negotia eV ad

6. causassed sindicus nisi acÁ causaz.

423

§ Tertia quia actor constitutus ab uni’¿er-sj—9. tate potast constitul acÁ negotia eV acÁ causas sed sindicus non

nisí ad catan.10. § Quarta quia actor constitutus ab universitate potest cons—

titui acÁ unaja11. causan eV plur-es, sed sindicus non nisi ad unan. Inter- syndi—

cuz eV yco—12. nomum triplax ast dif-farentia:

§ Prima quia sindicus potast constitul ab vatnaque13. univarsitata scilicet accíasiastica eV seculari secus in yco—

namo quia non nisi14. ab ecclesiastica.

§ Sacunda quia yconozi non possunt essa nisi da aadam15. univer-sitata, sed sindicus da eadem et diversa potest esse.

§ Tentio quia16. in yconamo requinitur decratuz episcopi sed in sindico non re—

quiritur-17. serias instrurnenti dividitur- par Vr-la capitula:

§ St pr-muz est constitutionis.18. § Sacunduz illius ad quod constituitur-.

§ Ter-Vivaz promissionis rati abi—19. Vionis, pnimuja autem capituluz nec tertiuz non mutantur, sed

sacunduz sic20. sicut ast ilhud acÁ quod constituitur, nota quod explicetur be—

na21. illud ad quod constituitur sicud in procurato notatuz tabes.

XIII.— Instrumentus constitationis22. Hic nota quod aliquando constituitur castaldus aliquando

‘¿icecomas vioam comitis,23. vande qujcunqua istorum constituatur tic habas formaz non tabes24. r-anio’¿ara, nisi secunduz capitulvam. Scilioet acÁ quid oonstitua—

Vur, tic petitur- utruz25. Valls vicacomes passit congnoscare de criminalibus eV dicitur-

quod sic26. sicud at dominus nisi sit in constitutiona dictum quod non po—

ssit congnoscer-a27. de criminalibus; hoc instrumantuz di’¿iditur par quattuor capi—

tul a a-§ Est pnimun

28. est constitutionis.§ Secundus illius acÁ quod constituitur-.§ Tertiuz r-ati habitionis.

29. § Quartus est investiture axponas notulaz irdra soniptaz.

Premisa cont inual lome

MOTAS1.— Debe decir: suo.

424

2.— Dupí3.— Debe4.— Debe5.— Debe6.— Dupí7.- Dupí8.— Dupí9.— Dupí

icado edecir:decir:decir-:

icado enicada enicado enicado en

n el taxtdissolviprohibenactor-ls.

al texto.el texto.el texto.el texto.

o.tun.tur.

425

FOL<65R

.

1. INCLPIT OCTAVUNCAPITULSUN Dt TESTANENTIS.2. Premisa continuatione acÁ proheiniuz3. ‘¿eniarnus. St pr-otemiurn istud dividitur par duas par—4. Vas. St in prima poni tun continuatio Istius capituli5. ad superior-a que talitar fit dictuz est in par-Va superioni6. da prima parte notarie scilicat de contractibus divisis pan

sep Vera7. capitula. Nuno nesVat videre de secunda parVa scihioet de ultj

misa.

19,

o10

voluntatibus. In sacunda parte sic ponitur- divisio leVita capi--vail quod

capituluz dividitur- in partes tres soilical in testamenta oodi—II los

eV donationara causa mor-Vis. St in pnima inactatur practica po-nen—

11, do termas eV theorioa ponendo rationes. St in tar-tia sinilliterpenen—

12. do br-mas eV rationes, da apistola autez hio non tractatur-quia non utimur

13. tic nata quattuor- quastianas:§ EV prima quara non tractavit primo de ultimis

14. voluntatibus quam de contractibus cum ultime voluntatas tr-ac—tent de anima eV

15. contractus da cor-pore eV anima dingion <sic> ast corpora,resspondao duobus

16. mOdis~§ EV primo quia autor ‘¿olas <1) imzitar-i naturaz eV con—

suetudinea17. quia magis

§ Sacund18. ‘¿oluntatas

inVar vi—19. ventas eV primo haza vivit quam moriatur.

§ Secunda quara da prima parte20. scilioet de contractibus frcit saptez cap

voluntat ibas vanan21. tana. Resspondeo quia sicut tomines sunt var-ii eV di’¿ensi ita

eV conan ncgo—22. Via et ideo opportuit quod illa varia nagotia oompnetender-atur-

sub23.24.

ni25. __

E26.

ut imura <2>

ti ab e t

cóntractibus quam ultimis voluntatibus.quia ultimefien inVar tendentes ad montera eV contractus

itula eV de ultimis

septen capitulis. Sed ulthue voluntates non passunt variannisi in tribus scilicat in Vestamantis codicillis et donatio—bus causa mar-ViseV ista sunt ita connexa quod non possvant dividi neo separan.

t nonfeoit nisi unum oapitulum tazan.

§ Tertia quare dicuntur ‘¿ultime <sic> volvan—27. tatas par toc summitur quod quis patest -facer-e quot testamanta

‘¿alt eV sempar -

28. valat vultimuja <sic>.

426

§ Quar-ta quare posult primo pnacticam eV postea29. rectanicam <3> cuz ¡mo siV contra natur-arn quia primo horno

adisclt <sic> ar-Vem et postea30. exercet eV resspandeo eV primo quia omnis notarios apportet da

necessitate

FOL.65V

.

1. soire pr-aoticani, sed tteorioaz non ita quod intenduja ivadicesnasoiunt bena.

2. Alio modo eV melius quia tic ponitur practica Id est forma pr-olestu eV Iteorica

3. Id est nationes pro glasa.

1.— Forma brevls testamenti. Rubrica4. Mio nota quid sit testamentuz. EV testamentuz est valuntatis

nostra ivaxta sententiam5, de ea quod quia fien ‘¿uit post mor-tez suaz oum heradis ms—

titutiona6. dicit sentantiam quia sicud sententia dat uniovaique quad suaz

est ita eV testamentun quia7. quod in ao r-aliotum est firmura est Vamquam par- santentiaz. Itam

dicil luxta sententiara par8. hoc nota ad toc quod sit ivasta tastator debet essa de legitizis

par-sonia9. que testan possint eV non da prohibitis quas mfra tabebimus.

11am lusta Id est10. quod fiat justa Id est quad si habet filiuz quod instituat ‘¿el

exeredel quia11. alVar non ‘¿alar-aV. ítem ilil quos institují debent assa tales

qui possint12. institul, uV non alt expareus.

leal araentum13. debal descendl ex pr

luntata14. oonsanguineanum. St

tastamentaz15. ex ore consanguinai

gitur16. quod testamentum -fil

consent jet quia si pos17. cum consansa paVris

Vastatoris set18. patris sul, eV ita f

etiam consentiante. It19. dioit da ea par toe

omnibus suis banis20. eV non

cl ausva lada partefinalis

¡tez dioit

apia ‘¿aluntate eV ar-bi

de hoc repretenduntur

val azici tastatonis.

ivas familias facer-a nset testanillud tastamantum non

ilius familias non poen’notatur- quod testator

quia non ‘¿alet

21. quia tunc non valar-eVítem dicit quod fian

22. ‘¿ult post zar-Vera suaz, par-

tastazentun’

jure testamenti

voluntat is nota quod

tnio eV non ex va—

notar-ii qui diotant

ítem par- bac calli--

on patest si patar

essat voluntatis

tast testan paIre

debet testan da

nisi mfra esset

sed iur-e oodicillorvam.

bac natatur quod Vastarnenturn non

427

valet nisi post23. martez testatoris eV tuno sumzit jures, ítem dioit cuz tenedis

inst iVat lone24. par hoc notatun quod testamen.tum non valer-aV nisi esset here—

dis institutio, quia teredis25. institutio est capud eV fundamantun’ teatamenti.

II.— Forma brevis testamenti. Rubrica26. Continuatione pr-emissa nota tic quod tastaraentuz potest habar-a

ad Plus27. sex capitula sciiioet protemiuz in quo continentur nomem tas—

latania oapitulum, legator-uz28. haradis institutia, capituluz substitutienis, capituluz pravi—

dentia te—29. atatoris EV capitulvara olausula fínalis, eV ad rainus duo oapi—

Vula et30. Vr-la acÁ tena esse sciiioat protemiuz eV istud ast de necesal

tate quia in ea est31. nomera testatoris quia si non esset nomen Vestator-is non vale—

r-et Vestarnentuz

FOL.66R

.

1. § Secundum est henedis institutia, eV dabet esse da necassitatequia teredis inatitutio,

2. capud eV undaraentum ast testazanti, argo sine capite taino nonpotast esse, ita eV

3. testamentuni ad bana esse ast necesaria clausula finalis, eV taoquia potast cavare

4. testamento a mangnis par-baus in que testazenturazz passet in—ovar-rara ut est quia in

5. testamento nequiruntur regular- saptani testes. ítem nogati. ítemomnes debent

6. esse masschuhi eV ita si deicar-et in omnibus istis val inahiqvao si est ola—

7. usula -Einalis non valebit jura tastamenti, sed jura codiolího—ruz in quibus

8. sufficjunt qujnqua testes atiaz non rOgaVi etiara non rnasschuli,capitula autem alia

9. sunt voluntaria.§ EV prirnuz est capituluz lagatarvaz. EV legataruz est dona—

Vio, si10. est donatio, nema invitus cogitur donare, ande danatio ast

quedaja mar-a11. libbanahitas que nuhlo ivara cogante conceditur.

§ Secunduz est substitutionis. St12. substitutio est candictio eV nema cogitur- imponer-e conditionez

ter-adj suc.13. § Ter-Vivaz eat providentie testatonis eV providentiaz non cogi—

tun Vestator tacar-a14. tar-acÁl. Istud Vestazentura dividitur par quattvaor Oapitula

§ St pr-imum ast prohemi

428

15. in quo continetur- nomern testatonia.§ Secundaja legator-uja.§ TerViaja hanedis institutionis.

16. § Quartaz ast clausule finalis.

III.— Forma testamenti condictionis et dissponitiones variascontinentis. Rubrica

17. laVad tastamentuz dividitur- par sex capitula, nota hioquara praponitur-

18~. protiamiura eV tribus da causis:§ St pr-lina quia in pr-atando continentur persona testatonis

19. eV persona dingiar <sic> ast omnibus rebus da mundo.§ Sacunda pr-optar- atimalogian’

20. vanda protemiuz dicitur a prottos greca latina priman’, eV amiaquod ast orno idem

21. ast quod pr-Laus ornatus libri.§ Ter-Via consuatudina quioumqvae acit opus eV faoiat

22. prohemivan’ pr-eraictit illud sempar. Capituluz legatoraz quarapr-ecedit capitulum

20. tar-edis cuz har-adis institutio sit capad eV fundamentan’ Vasta—manti eV dioltur-

24. quod in aliquibus terna bene obsen’¿atun, sed prima causa astquia ter-edis institu—

25. Vio fit car-nali amicitia argo pr-o cor-pore, sed lagata at pni—muz fiunt pr-o

26. anima eV anima dingiar <sic> cor-pora, alia rationa quia sipnemicter-eV ter-edis lnstitationan’

27. eV post modun’ lagata facarat vidaretur quod legar-eV quod dimi—xit tiar-adj

28. eV tenas habar-eV pro malo quara post lagata pasuit her-edisinstitutionem

29. eV quia ante non patuit assa nationibus assingatis <sic>. Stideo tic vindioant sibi

30. locun’, quara post heradis institutionez ponitur- substitutio.St quia heredis

31. institutio ast primas gradas eV substitutio est sacandus eVamna priman’ anta

1. secundan’ quane providentia ponitun in quinto loca quia supnanon potait assa rationibus assin—

2. gnatis. In sexta ‘¿aro rationibus quas dicamus eV ideo accipitsibi qaintun’ 100am

3. quara clausula inalis apponitar- in fina, quia est quadaz con—c lusivun’

4. eV azua conclasi’¿um dabet esse in fine. Iten’ quia omne nomen’dabat esse conseqaens

5. rei, naz dicitur- clavasula finalis quia dabet esse in -fina. Irapr-atenúo avatara da—

429

6. bant asse tria soilical nomen’ testatonis eV actime detarminatvampar flamen’ prenornez <margen dcho.: tria la prohemio sant necessa—

Ña>7. et non’ern bol.

§ Secundan’ utruz sil testaton sana zentis quia nisi in Ves—taraento fi—

8. er-at inentia utrum testator fuer-it sarnas mente val non possetoum Vr-ibas

9. testibus frangi testamentun’ eV dicere quad non eral santa men-Va, sed si in testamento fit

10: raentia si ‘¿allet passtaa obicen’ contra non posset flisi parpiares testas quad

11. sint in testamento.§ Ter-Vivaz quad fiat mentia utruz velit Vastaraentuz

12. facer-e in soriptis id est cura illis solepnitatibus ‘¿el sinesoriptis quia poasel

13. obbioi contra tastamentuz dicendo quod testaton ‘¿oluit testa—inentura -facer-a in acriptis.

14. § in capitulo var-o lagatoraja debes acire quod hagatun’ así Vn—plex scilicet legataz <margan deho.: legat~am est triplex>

15. quod Mt pr-o mala ablatis, et legatun’ quod fil pro anima ellegatun’ quod fit

16. carnahi amicit ja.§ St primo debat ponen legatun’ mala ablatorun’ quan’

17. alia, quia non rernictitur pecoatun’ nlsi nastituatun mala aMa—tun’. AcÁ huno

18. legaluz mala abiatoruz est quatuplex <sic> sicut qualtuor mo-cÁis quis potest habar-e

19. de alieno.§ EV pr-izan’ est quod soltar quantun’ ast eV a qao acoaptun’

así eV islud20. in principia debet ordinani.

§ Secundan’ quod scitun a tao acceptun’ así. Sed non quan—21. 1am así eV istud in sacando loco, eV potes ordinana tribus mo-

dis:§ EV pr-izo quod

22. dicatur quantun’ potuarit probare eV iste non ast bonas.§ Secundo quania. ayo

23. daclar-averlí sacramento.§ Ter-Vio quantan’ sua dixanit fida est eV Ver—

24. tius quod soitur quantuz acceptan’ sit, sed nescitar- a quoaceptum sil

25. et istud in ter-Vio loco. Sal eV quantuz quod naso itun a quoacceptun neo quan—

26. tun’ alt eV istud in qualtuor- loco postmodun’ debet incontinentiponer- i lega—

27. tun’ quod fit pr-o anima, quia digniora sunt pr-atar-anda dingius<sic> anin’ est le—

28. gatun’ anima lagato quod Mt carnali amicitia, post legalvan’anime

29. ponen debal lagatun’ quod Mt oar-nali an’icitia nunpcupativumId así decía—

30. ralivuz.

430

§ Ad bac ato. Nota quod sant aliqua nozina quor-un’ unan’ di—citar <margen dcho.: inter comissarium, execatan et fideicomí—

ssariu,m quid inter sil)51. comniasarius, execator eV tidaicommisarias.

§ Com¡nissanias eV exe—52. catar- idem ast, sed dicitur oon’n’issanias de ivare civili eV

exacutor-

1. de lar-e canonuz at est ihie qul dimictitur- ad lagata execatianizand en—

2. da fidaicammissanius est illa cui dimiotitur ter-editas aliqaaeV rogatur- pastee

3. par fldeicomn’issum hereditatera alVeni r-a~tituer-e. Cinca corarais—sar-jura autera

4. duo punta nota:§ EV pnimuz atruz cozmissanias possit agar-e contra heredes,

5. si nolaní sol’¿era pro legatis satisfaciendis eV dicitur- quodnagular quod non.

6. Regular dictan est quia falhit in tribus casibus:§ EV primas est quando lagata

7. sant ad pias causas.§ Secundas quando legatarias esset in par-Va eV in parte

6. oommissanius vat quia dixit tastator cantan libras pr-o anima zear-elinquo, da

9. qaibas decez libras habeat Petras eV acÁ heo exequandaaumdamPetruz con’—

10’ ziasariuz r-elinquo Vano ille potest agar-a.§ Ter-Vivas est si testator dadit

11. coramissanio plenaz licantian’ eV libbanaz potastatan’, agendloontna taradas.

12. § Secundan’ utrun’ possit comn’issar-ias vendar-e de bonis Vestatons eV dicitar-

13. quod non regular falliV in uno casa scilicat quando tastator-din’ixit planan’

14. licantian’ eV hibbenam potastatam alianandi de bonis suis quiaVunc potest.

15. IVan’ raliquid libantataz servo sao secundan’ asaz eV consaeta—dines romanoraz

16. per illud quad dicit uaum romanoran’, nata quod ohm manumiotabatur’ tribus

17. modIs:§ Prizo sacunduz ivas dadititior-an’ <4>.§ Alio n’oda sacundara las latinonun’.§ Alio

16. modo secundan’ ivas razanor-an’. Illa qul manaziotebatar- secundan’las dadiciorvan’ (daditionan’>

19. erat ser-vas Voto tempane ‘¿ita sae, sed post mor-Van’ afEiciaba—tun libar

20. sed eius a-Hacías est quod patest celebrare oznes ultimas ‘¿o-lun Vates

21. ille varo qai manun’íotebatun secundan’ ivas latinar-am eflicieba—tun libar- eV enat

431

22. Voto tempane ‘¿ita sae, sed post mor-Ven’ a-fEiciabatar servas eValas effectas

23. est quod potest atunes oontractus de mundo celebrar-a preter‘¿ultimas <sic> ‘¿olunta—

24. tas ille ver-o qui manumiotebatar secundan’ las non’anor-um araVlibar in

25. ‘¿iVa sua eV post mor-tez. St ideo tic dlxii secundan’ ius roma-narura, sed

26. si quis manaziotitur- semper intalligitar quad alt raanumissassecundan’

27. las romanar-am nisi aoVan’ su in contrarian’. EV omna ivas patro—nat vas

28. par tao nata par tao nata <5) quod ille qai manando—titar- ‘¿acatar- libertas eV lila

29. qul inanumictil vocatur patronas. St nota quod patronas seraperhabel

30. las patranatus in libar-Va quod consistil in aliquo faciendo eVin aliquo non a—

31. dando in faciendo quia libar-Vas san’par tanetur honorar-a pa—Ir-onun’ el as—

32. sar-tare sibi eV assotiara aun’. lien’ si vergaret acÁ inopian’ de—bat aun’ alar-a.

33. ítem pías quod si zor-itar- libertas patronas dabet suboedera,sed nunquid indistinote

1. et dicitur- quod non sed distingue quia aat libertas tabet fi-has eV tuno non potast

2. saboadere nisi dimiotat siM expr-assa aut non tabet eV tunoiteran’ distingue quia

3. aul decassit libertas ab intestato aat condito testamento siab intesta—

4. Va Vano subcedit patronas in Votan’, si ovan’ testamento iteran’distingue quia

5. aval tabet libertas in bonis valantian’ cantan’ aureoran’ val in—ir-a eV Vunc non debet subca—

6. dar-a, sed si ‘¿alt sibi dimictera potest aut tabat pías centun’aureis, eV tuno dabat

7. saboadare in Var-tia parte ad minas.§ Vidimus qaon’odo las patronatas consistit

8. in aliquo faciendo, videazus quomoda cansistit in ahiqua nonfaciendo.

§ St primo9. quia libertas non debet -facer-a aibi inianiani nec verberare aun’

ítem pías quad non debel10. patr-imoniam vacare in ivas sine venia patita, eV si vacar-eV ca—

dit in pr-etiani11. quinqaaginta aureoran’ eV si non potast solver-e penan’, dabat

-fustigan par- Var-ram eV idan’12. ivar-is ast, da filio -familias emancippato sicut da liberto de

vocando patran’ in13. ivas sine venia patita, eV nota quod saptuaginta dao aarei

sant pandar-ls anias libra

432

14. aur-eí.§ Itez reliquid aldan’ Vatvam sauz peculian’ ‘¿idatar- quod non

fuer it ne—15. casse dizictare sibi pacuhiara posíquan’ inanuraictit

quod mana—16. missenit peculiarn al sil sacandara eV dicitar- quod

namisar-il servara17. utrun’ pacalivan’ ser-vi dabal assa ser-vi val damini

ssionen’ distingue18. quia aval manumictit cura mIer- vivos eV tuno lataz

bel esse ser-vi19. aut alVina volunlate eV tuno totarn peculiun sar-vi

domino nial20. expr-asse dixeril dorainus quod din’ictat sibi saum p

sar-vas tabel21. al tic facil eV ideo bana atila eat tic quahiter-

tabeat paca—22. 11am tu tabaisíl in notalis in rabrica personaran’

ex fnivolis nabas.23. § ítem domine Nactalda axori sae reliquid dotas su

Va autem24. inlegatis que E ivaní car-nahí azicitia quod persona

ne deter-ninelur-25. eV illud quad relinqaitur bene debal datar-minan

cus esael non ‘¿alar-eV

aun’ videtar-

si quia ma—

post n’anan’i—

pecahiaz de--

remane 1

aculiuz quod

aulera sar-vas

quia tabal

as etc., no--

Iegatar-i be—

quia si se—

26. lagatan’, vidatur quad laVad lagalan’ quod 11V axor-i da dotibussala sil

27. derisivan’ <dacisivuz> eV quod nichil aparatar- quia sine lalilegato uxor poter-eV

28. petera datas suas, sed acÁ tao aciendan’ aíran’ oparetur- tale le—29. gatan’ ‘¿el non pone casan’ ganar-alem al distingue, quia aat da-

Ves30. uer-unt constitute aval non, si non -fuer-ant constituía Id est

date ab31. axore mar-ita. ¡lar-un’ distingue quia aval expr-assil mar-itas

cer-tara32. ram al quia dixit lago uxoni mee pro dat ibas suis talen’ doraun’33. val ‘¿mean’. Aval carían’ pecunia quantitaten’ quia dixit lago

axor- 1

FOL.68R

.

1. mee pro dolibus sala dacantas libras aat axpnassit instrumentan’aV quia dixit lago

2. lago <6) uxori mee cantan’ libras pr-a dat ibas sais quas tabul aVpatet publico inair-umento

3. sonipta mana Valls notan; in isVis tribus casibus ‘¿alel talelegataz

4. quantooumqaa <sic> non fuer-ant dotes constituía Id así date abaxare mar-ita, secas

5. si sic dicer-at lego uxor-i inee ayas datas aV patel publico ins-Vr-amento

6. sor-ipto zana lalis notan quia tuno non valar-al; si daten’ fue-naní dotes

433

7. constitute. IVerum distingue quia aut fuer-ant constitata in ra-bas imito—

6. bilibus inaxstimatis eV Vunc nichil aparatar tale legataz quia9. debent restital dotes incontinenti saparato raatniraonjo, aat

fuer-ant10. constituta in pecunia eV nabas zobilibas val in’mobilibas axa—

timatis11. eV tuno aparatar quia dabent r-estitai dotas post annam eV di--

am separata12. matrimonio nano viriata legati potest petar-e eV dabent resa—

titui in—15. oontinenti saFar-ato matrimonio, niulier ‘¿ero non petal jure

dotian’, sed lara14. legaIl.

§ ¡tez reliqaid eidera Lara legati decem libras at tota mo—tilia sua

15. nota tic fabulan’ que aooidit Bononie de toc relativa saa, et16. nata quod nos nos notan debamus evitar-e oznia var-ba obsotura

el tabantia17. duphice intallectun’ al maxima in altirais volunlatibus.

§ (Jnde acta16. nolariorun’ dabant esse lace claniona st nota suad si continge—

nt Viti acara19. tale legalan’ determina el expone, tena sua acÁ quaz rafrratur.20. Pr-atar-ea lagavit eidem quod alt ipsa in hareditate doraina st

usafruc—21. tuaria, tic nota quattaon questianes:

§ EV prima quia videtur quor Vale lega—22. tutu non valaat quia sant verba inVar- se adinvicen’ repangnan—

ha, naz23 al quis tabat salvan’ daminiuz non tabet asufruotus al est in

sp ty 1 ea 1 a24. eV in dat lene in faudam. EV ita si habel dozinivain non polest

haber-a usa-fr-actas.25. § Sacunda est quod habeat usufructus tazan, quia semper- ulti—

za lax conrigil26. precedentaz. EV ita istud ulVin’um ‘¿er-ban’ usafracias oerr-igit

pr-sca—27. dena soilicel don’inium eV asufractus quia ast iti eV que ast

copuda at tiabet copa—26. ¡are, el non dissiungare, al ita habebit omnia. £1 r-nespondet

tic tacite29. questioni que posael fien quia possat hio diol quia instituil

sibi heredas posíquan’30. jata debet haber-a omnia, eV quia videtar- quod Vastatar rogave—

nt tenadas suos31. tacita par -fidei oomrnissam tU r-astituat tier-editatan’ uxor-i sae,

nula aatem

KOL’68Y

.

1. laVar-un’ Vr-laja oppinionum servatur- hodia de cansaetudine.§ Quar-Va ver-o est

2. que magia obsarvatur- al alt in haraditata eV tabet decantia

434

alimenta3. Id est quod si bar-editas ast mangna quad habat -famalan’ eV omnia

necessaria a-Efla—4. enter. Si ver-o así modica tabet sicud possibilhias tareditatis

resspondat5. St isla intalliguntur quod deoaat tabara duz modo obser-vet ea

que mfra6. apponit testator- quia iubat observan.

IV.— De ganare substitutionus. Rubrica7. IVera Juhianan’ alas fijan’ sibi ter-adam instituil in canlura li-

br-as tic nota <margen drcha.: de triplici heredis institutione>8. quod Vniplex así taredis institutio sciiicet singular-ls par-Vi—

culanis el anivensalis.9. § Singular-ls est quando qais instituías ast in aliqua carla re

‘¿el quantitate <margen dcho.: de singulari>10. pecunia ‘¿el in piar-ibas apecificatas eV ajas eectas ast quod

non sabsol—11. pit tonas aliquod taradilatis quia habetar- tanquara legatarias,

unda non12. tenetar satisfacer-e pro debitis ter-editatis dan’ modo alia te-

r-editas su saf—13. ficiens pro satisfaciendo quia si sacas asset possent agar-e

craditores contra14. isVan’ singular-am heredan’ ypatecar-ia actiona.

§ Panticulanis así <margen dcho.: de particulari>16. quando quis instituitan in aliqaa par-te ter-editatis scilicat

in Venia parte16. val quanta parte val par isla nomina. In tnientez, quadrantan’

alo. eV17. ajas affectvas así quod sabscipit tonas ter-aditatis pro illa

parte in qua18. instituías así anda si instilutas <7) in ter-ha parte et de—

bitara har-aditatis así19. tnicentarun’ libraran’ contigant isíl particalani cantan’ libras.

§ Uni’¿ersalis ver-o <margen dcho.: de universal>20. qai institutas ast genanalilar in omnibus bonis tasiatonis eV

ista sasscapit21. tonara eV tonar-es tareditatis, dicitar- in testamento iabens

aam esse tacitan’22. et conleplas nancqaid aparatan aliqaid tale ver-bun’ eV dicitar

quod non quia23. si excederel legitiman’ suam apportat eam esse contaptan’, si

‘¿ero sil24. minas sua lagitiza potast agar-e ad sapplementum et palar in

legit iraa25. filii filian’ gravar-e non potesí nisi aun’ axer-adel que autem

sil lagitima26. tilii sapra habas in secaritate falcidia quando vandilor- ah—

git ram in suan27. legitiman’. ¡tez Phyhippam aias -filian’ sibi etc.; tic nota

qualtuor- no— <margen dcho.: quatttaor notabilia>

435

28. tabilia.§ St priman’ est quod patar tenetur aliquid dimictene filie

qaantocan’qaa <sic>29~ filias habet anam val tras eV qaalescan’que scilioeV bonos val

malosSO. en’anoeppatos ‘¿eh monacos, filias maniatas val inar-itandas eV

ab ioan’que31. sint siva in alas prasentia sive in ajas absentia acÁ tao aV

eius testan’entum32 non frangalur quia si secas esset ajas testazentara fnanger-etar

pan unaraquen’qaern

FOL.69R

.

1. filior-ara non sabstitutain.§ Secanduz así quod non r-efer-t atrura instituat in par-va

2. eos ‘¿el mal Va, sed si minas habeal tilias sua legitima patesta ge r a

3. acÁ supplementum.§ Tar-tiun’ quod dimictal ais par toc var-bara jnstilaa

4. val alas oandecr-inaurn Id así lar-a institationis acÁ tao alasVestazentun’ non

5. possit frangi, quia si alitar dimicter-et at dioaret jura legatiposset ni—

6. otilominus filias frangare tastazentan’.§ Qaantam quod si tabel filias n’ar-ita—

7. Vas ‘¿el filies emancappatos quod semper eos institaat in modicaval muí--

8. Va acÁ eviiandun omnes appiniones vat non frangatur alas Vasta—niantura. In

9. omnibus auten’ bonis sais mobihibus eV inmobilibus lar-ibas eVactionibus etc.,

10. sufficit in oznibas sais, quia qul omnia dicit nictil axoipit,dicit aqaa libet

11. partionibas non así naoesse sa-E-Molí quod dicat talen’ sibi he-redas

12. instilail, dicil aut ala qaacamqua ipsias legitima axore,uxore bane habet

13. tic lacan’ quia sil a Vastatora sana manta eV carpora. EV ideapossat

14. habere alian’ axor-en’, si lila morir-atar- pr-las ea, dicil pasta-mas aat me—

15. dio tempane natos.§ Postamus así qai nascitur post canditan’ tastamantan’ eV

post16. mortem patris.

§ tledia tempane natas así qul naso llar- post cond 11am Vasta--mentum

17. patnis sed ante mor-tez patris, quara f it manija hic de pasta-rais eV medio

18. tempane natis quia si non fiar-eV eV nasoer-entar- ‘¿lvi taslaraen—1am patnis frangar-etun in—

19. continanti.§ Si ver-o aliqaa dictaran’ filiaran’, nota quod istud est

436

quartun’ capitulan’20. eV dicitur substitatio eV así volunptar-iam, hio nota tres for-

mas sabsti—21. tationis scilicet vulgar-em pupillaren’, eV fideicomn’issar-iaz.

§ Vulgar-ls est que22. fit caz nagationa tU lotanas mitil sit heras eV si mihi heras

non ant ‘¿el23. esse nalaerit Petras su heras.

§ Pupillaris est que fit pupillis at Totianes24. mliii sil heras eV si dacesser-iV in papillar-i aVale Petras sit

ter-es.§ Fi—

26. deioan’n’issaria así que Mt bac modo lotanes, mitil sil heces eVsi deoesserit

26. sine libber-is PeInas sit heras, dicit in st ir-pan’ eV non in ca—pila, tic nota

27. quod qais patesí sabstital in stirpem eV non in capita ande sitestatar di—

26. xerit Patr-arn el Iotanem el Nar-tinan’, n’iti taradas institua eVsi aliquis aoram

29. dixeril sine libber-is sabstiiao supervivientes ‘¿al eoraz lib—bar-os in stir-pem

30. eV non in capita, anda si Petras habans duos filias heredesdacesser-il el Mar-—

31. tinas ter-adam nallum habans Milun’ decessenit ramanel ¡ohanasheras el daa

32. filil PeVri, Vano debet dividi ter-editas in duas partas eV unaer-it Tohanis pri—

33. mi stirpis eV alia ant -filiaran’ Petni secas si VastaVar- sioatdi xer It

~OL.69V.

1. Petran’ eV lotanez eV 1’tartinam filies meas mihi taradas insti—tao eV si aliqais

2. eorun’ decasserit sine libberis svabstituo saperviventes valeor-an’ libbar-os

3. quia tanc sabcedarant in capita eV non in stir-pem, al qualerant capita inVar-

4. filias eV nepotes iii Vot par-tas debeblí divicÁl tota ter-editas.Pr-a Vera

E. volují quod non obstantibas etc., dat tic testator licentian’filila et

6. filiabus at possint testan usque ad quinquaginta libras dioitcompuiata in cias falol—

7. dia quia nisi dississei patuissat testan prima asqua ad qain—quaginta libras eV postea asqae

8. acÁ suam legitiman’.§ ítem voluit qaod Mlii sai comiter habicant, tic así qaan

9. 1am capilulani providantie eV est ‘¿olantaniam, sed pat itar aíran’valeat

10. Valls providantia eV distingue quia aat est apponita causa autnon si non

11. así apponita pena non ‘¿alcí, quia ocume possani venir-e ad di—

432

visionen’12. si autez apponita est pena, ad huno possunt venir-e ad divisio—

naz13. sed ‘¿olans partini cadil in penam apponi Van’ a testatore, el

ti oc14. aciV Vestator quia aliqul filiar-am suar-am er-ant minores.

§ lien’ ‘¿olait15. quod de bonis suis in’n’obilibas non passint alienar-a, eV ad tao

sc lendan’16. atrurn valeal Valls prohibitio distingue quia aut así apponila

causa aul17. si non est apponita causa quara pr-otlbaerit non valel protibi

Vio Valls, si16, aatem est apponita causa ilar-an’ distingue quia aut así causa

pene aval oaasa persone19. aat alia quacumqae si causa pene ocume possunl alienare.

§ Sed tazan20. alienans cadil in penan’, si autan’ causa persona al quia facil

pr-optar pretiosi—21. tatem ral al venial in pastar-os non potest alienani impar-peía--

am si alia22. qaacamqae uV quia dixit at non possint ladera acÁ a~Qardan’ non

va leV23. prots’bitio, nata tic quod si pautar Vibi consilian’ a testar-e

quan’ oaasam24. apponat distingue quia aat ‘¿alt pr-atibare alienan de bonis

sai s25. propier- malan’ amilian’ quaz habat Vestatar- eV tuno apponas

causan’26. pena asqaa acÁ Ver-Vivaz lampas, aut pr-optar- pratiositatez r-ei,

aV quia27. Vimebantar- in perpetuan’ el tuno appanas causan’ persone quia

dacatero non Po—26. Ver-it alienan.

§ Tutores aulez -filiar-am suaran’ etc. tic providal29. Vestatar fillis suis da tutor-ibas eV absol’¿it eos a ratione

an’i—30. nistraiionis redanda, sed pautar- aíran’ valeat Valls absa—31. luVia eV dicitur- quod non quia así -futuras dalas eV futura do-

lo r-anump—32. tiari non polasí, al quia non datar n’atar-ia -falsan’ abr-ioandi,

sed

~OL.7OP

.

1. patesí Valuar- aoVan <8) quod non teneatur- reddere ra’-tionen’ tutor- eV dicitur quod non

2. ratione supenias assingnata sed tan’en si jas paccatuz así Pa—Vesí sic di—

3. cera absolvans eos a ratione administrationis redanda, eV sieis con—

4. tingenit raddera ratianen’ lagaMí cis testator lar-e legatlillud in

5. quod assat condepnani pr-optar- rationen’ redendaz Vano non pos-~

438

suní petera6. aliquid pr-opten tutelan’.

§ Hanc suan’ ultiman’ ‘¿aluntatem asseruil esse7. valle nota quod tao así sextum capitulan’ necessar 1am quad tabel

1 así amenl un’8. facer-e evitare mandgnun’ <sic> perticulara in quod possat in—

carrera, ad quod sci—9, andan’ est quod tesiamentara patasí tabere detectan’ in duabas

scilicet in sabstantia10. val in solepnitalibas, si auten’ Veslamentun’ deficit in sabs—

tantia tuno clausvala11-. finalis nictil operatar- quia ipso lar-e nullun’ est testan’enlam,

al tao ast quando12. deticit La persona testatoris ut quia testator non fuit sane

mantis val13. lagitima persona acÁ testandara. Itan’ in her-edis institutiona al

quia non14 sil ter-as in testamento val si est est <9> ille ter-es

qvai asse non potest15. ui así exparaus val alie persone pr-ohibita quas mfra tababi—

zas que asse non16. passant heredes in Vaslamanto, si auten’ deficit in solepnita—

tibus at quia non17. fuer-inI seplam testes vel non fuer-inI rogati tuno palesí apa—

rani clava—18. sala Mnalis dain modo smI tal solapnitates qact in cadicillo19. reqairuntar- quia nadacilvar acÁ codicillos eV in codicillis su—

E -E lo ivaní20. quinque testes eV non rogaIl.

§ Sed petitar- tino atran’ valeal teslamentura21. quad non reducitar- ad codicillos al dicitur- quod sic in an’ni--

bus lagatis, quid22. in herede nunquid valebit haredis institutio eV vidatur- quod

non prima23. facia, quia directa teradis institalia in codicilhis fian

non potesí . St24. raspandandaz así quod ‘¿alel in ter-adis institutione quia non

‘¿ere directa25. taradis inslitatio, sed ideicomissaria at fidel commissaria

bane Herí26. potosí in codicilhis el adtibil ter-es ad illos qal suboader-ení

Vasta—2’?. 1aM ab intestato eV rogabit aos at rastituat sibí her-ecÁl te—

raditatez28. in qua instituías est ter-es quod si ivabariní sponte potaeriní

extratare Vra—29. ballianicaz in Ver-Vian’ parte totius tier-aditalis al si ir-e no--

la-SO. eniní adtibil ad iad icen’ al faciet aos ir-a ex vi eV tuno non31. potaerint extratiera lrabellianioan’.

§ Quod testazentuz volalí pr-avalar-e32. factis el taciendis bac ver-bu>» nichil aparatur quia in factis

non

439

FOL.7OV

.

1. tiabet lacan’ quia idea dicitar valtima voluntas quia semper alVi-ma valet

2. in faciendis non aparatar quia dicitur in lar-e, nan’o poiast si—bi legan imponer-e

3. a qaa recadera non 110eV val Digastun’ de Legatis, III, lex siqais in pricipio <10>, el de Sacro

4. sanotis eclesis, libro primo Id así <11>, da Legatis, 1, si zitilal tibi panagraptias finen’ <12), sed lamen

5. possunt ponen aliqua verba deragator-la da quibus si non fier-etmaní io

6. in pastaran’ istad tazan valebil in quo apIal itar-

7. eV tano ato, continua olausula el postaátastan’anlum

8. voluit prevaler-a factis et faciandis, iúsrer-el tao verban’

9. ave mar-la, val aliquod aliad ver-bara, si 1tel facisset <13>

10. tale tastamentun’ al ‘¿alt frangere debesapponitis in

11. priori facare raenlionen’ eV ast apponiniadicara in genere,

12. val axprimare omnia verba apponita in pr-dicil si

13. testator- racor-datar amniuz var-bar-un’ ponedioit tesla—

14. Var, si non racor-datan dioit in genere alcl ausa la

15. finali quod testamentan’ volait prevaler-anon obstan—

16. libas var-bis redagatar-is <16) apponis inmana Valls

17. noVan que verba aun’ tastaloran’ panitai§ Aciende igitur

18. taslamantan’ pradictun’ etc., tic rasspondtioni que fien

19. possel que Valls así posset quis dicere

ponila sant eV dices

in -fina dices quod

1 in faciendis appa—

amen Veslator-an’ peni—

taballio da var-bis

<14) an su-fficiat

ion, sed tu Vabellia

s <15) ondinare sicul

dices taliler- ponita

-factis el faciendis

taslamenla sonipta

posaissat <17).

al auctor- tacita quas—

nanoquid panuntar an’—nia ista in quo

20. libet testamento eV dicilar quod non quara argo apposaii aldoctrina libi su

21. sI occurreril iibi poner-a al scias poner-a, non tazan resspon—dat Mc

22. sed possel quis dicere nanoquid sant tic oznes disspasitionesque a lasiatore

23. fien possint al dicil quod non quia in possibila asset, sedposuil 112 prece—

24. denil testamento gratia singular-un’ al non singula ganar-a, nan’pasalí illa adqua <sic>

25. omne ‘¿aria disspositiones redad possant. Varantan’en ardo pr-a-dictas tic

26. possal qais dicere nanoquid ubique usitatar- Valls modus, elrasspondaV

440

27. non quia in aliquibus locis polUto prohenilo ponunt in coati—nentí iii—

26. stitutionem heredis, nostro vero auctori melius videtur quodponito prohemio

29. ponantur legata, quia ut plurimum legata fuerint pro anima he—redis vero

30. institutio tit carnail a~icitia, et ideo anima diagnior estcorpore

31. Cum itaque in prohemiis dat bac documeatum quod non debemusmuí—

32. tum uti la prohemio ne obmictamus <sic> alias solepaitates,sed bre—

33. viter facies mneatioaem utrum sit eger et tunc recurre ad pri—mam

34. fcrmam testamenti et si fuerit sanus récurre ad 111am similí—ter si vero

FOL.7 iR

.

1. prolixius dicere volueris recurre ad secundam formam si verovolueris mare tran—

2. ssire vel limina aliculus sancti visitare facies mentionea utin testu ha—

3. bes formam.§ Quid sit testamentum eV unde dicatur testamentum est yo—

luntat is4. nostre iuxta sententiam de eo quod quis fien vult post mortea

suam cum heredisE. institutione que sit expositio istorum verborum supra habuisti

repete hic per ordi—6. nem in testu habes exponere et in eo habes unde dicatur testa—

mentum.

7. Y.— De divisione testamentorun. RubricaTestanientum aliud la scniptis

8. aliud scniptis, aliud quod fit sine aliqua soriptura.§ Testamentum

9. in scriptis debet taliter fien, debes habere carcam <cartailOita man—

10. ¡nas et dimictere ja parte supenioni spatium tnium digitorumet ex t¡troque

11. latere spatium quattuor digitorum et in parte infenioni spa—tiuu ~nius spanne et

12. si testator scit sonibere eV vult scnibat ipse, si ipse nonscnibit scni—

13. bat alter ejus mandato. In medio carte omne disspositionestestator 15

14. et grande postea spatium supenius divisum junte cum spatio di—1111550

15. infenius et pone tres cordulas la parte infenioni, et duas exaltero, et

16. penfora cartas ambas scilicet in infeniorem et supeniorenl et

441

istud testamentum septem testibus

ipsi sciant quod scriptum est la ea

Vestamentum st roget sos subscribi et

micte cordu—17. las furcatem, et postea

solentibus scri—18. bere et non expendit ut

et testator con—19. fiteatur illud esse suum

eorum20. sigilla apponi.

§ St bUs subsoriptis eV eorum sigillis apponitis in una21. quaque cordula claudas testamentum et involve cum panno et

des fra—22. tribus minoris vel presbiteris, postea mortuo testatore ut

aper 1—23. etur illyxd testamentum ibit <sic> qul credit se ius habere in

ea ad potestatem eV24. petet ut mictatu

testamentum25. hiis <bis) facti

sanguineis testa—26. toris st faciet

nis Valls27. testatoris veni

omnibu.s presen—28. tibus aperietur

Ves qul29. ibi sunt scripti

bitur si30. se subscripxit e

testes31. et cordabunt val

non valebit02. bus <bis) facti

super icrea33. ita quod cordule

r pro lila qul babet testamentum eV apportet

s mictet iudex pro omnibus proximioribus con—

bandiri quod quicumque credit habere lus bo—

ant ad videndum aperiri suum Vestamentuz, et

Vestamentum usqus ad cordulas et legentur tes—

eV mictetur pro eis et unisquisque interroga—

t si sua est hoVera et sitihlum, st si omnes

ebit testamentum st si aliquis disscrepabit

s habet iudex moderatorium eV incidat cartam

requ i escbant la inferiorivaleret st

34. postea babeat septem alias testes et coramtumn et det

carta aliter non

cis legat testamen—

~0L.7 IV

.

1. postea notario qui det copiam unicuiqus petentiuni stbabere postea

2. data copia unicuique reclaudatur testamentum et 1111qui prius habe—

3. bat ut perpetuo conservet st habeatur memoria de ea.§ Testamentum quod fit sine

4. soriptura est quando non potest haberi tabelhio tuno vocat Ves—tator si sunt la clvi—

5. tate septem testes si est in villa quinque st dicit testator sevsi le

6. testan, lego pro anima msa centuz.§ ítem tau tamen et la omnibus ¡isis bonis talem

7. mihi heredem instituo, sufficit eV valet tale testameatum, sedqualiter apenietur

debent ium

dabitur

442

8. scilicet quo modo adbibit heres hereditatem quia si iret ex suaauctoritate eV aliquis

9. Vestís est mortuus admictet hereditatem, ibit ad potestatea etdicet

lo. quod Valls fecit testamentum quod mictat pro testibus eV iudexmictet pro consangui—

ti. neis promixioribus Vestatoris eV pro testibus eV faciet bandi—ti quod quicum—

12. que credit habere ius la testamento Valls veniant ad audiendumsuum testainentum

13. aperiri eV vocabuntur legatariA eV heredes eV omaibus congre—gatis iurabunt

14. testes eV postea seorsum examinabuatur de bus scilicet detesta tare

15. eV nomine prenomine la quibus verbis fuit usus Vestator eV culdimixit, eV

16. quem institult sibi heredem eV de loco, anac, die, mease eV dee tate

17. testatoris eV bus factis vocabuntur alil septem testes <16)eV legentur

18. dictam testium eV iudex mandabilt tabellioni ut debeat publi-care

19. eV dare unicuique partem sibi competentem.§ Aliud testamentum est quod dicitur

20. nuacupativum id est declarativum quia declaratur coram testj—bus id est legitur

21. eV dicitur sine soriptis id est sine solepaitatibus eV debetesse ibi heredis

22. institutio que autem debet inVervenire supra habuisti eV qua—liter debet dictan eV

23. ordinari bie repeVas etc.

VI.— De parte ex testamento sumaenda. RUbrica24. la ista rubrica nota duo punta:

§ EV primum col debeat restitul totum25. testamentum eV col pars.

§ Secundura qualiter debet restitul pars Vestamenti:§ Ad pnimuz

26. pone casum generalem quidam petit Vestamentum nunquid debethabere et

27. distingue quia aut mortuus est testator aut non si non estmor—

26. tuus tunc non debes reddere testamentuni nec dare neo obsceade—re alicii nisi

29. Vestatori, si autem est mortuus iterum distingue quia aut ha—bet ius

30. ja testamento lije qul petit aut non si non habet non debesdare nec hosten—

31. dere, si vero habet lus iterum distingue quia aut est heresau t

32. legatarius aut commissarius aut fidei commissarius aut substi—tutus

443

33. si vero est heredespar—

34. tic~4aris tunc debesres

35. cum prohemlo beredisest universalis

iterum distingue

pendere partem

institutione eV

quia aut singularis vel

ia qua institutus est he—

clausula finali, si vero

1. tuno redas el totum tesVamentuma, si vero estre debes el partem

2. in qua sibi legatum est cum supra dictis tribro est commissarius, re—

3. das siM legata que debet executioni mandaretitutus est cum

4. supra dictis partibus si autem fideicommissartingue, quia aut

5. est specialis eV tuno des sibi partem la quacum supra dictis tribus

6. partibus, si vero est generalis tuno debes sitamentum, si vero

7. est substitutus iterum distingue quia q <19>dictio quia debet

6. suboedere eV tunc des siM totum testamentumriV condictio

9. non debet habere aliquid neo videre.§ Ad secundun qualiter debet dictan et forman

10. in testu habes eV ex testu extrahas.

FOL. 72 R

.

legatarius redde—

us partibus si ve—

et qualiter las—

Lis iterum diss—

institutus est

bl date totuma Ves—

evenit con—

si vero non evene—

VII.— De luis qul non possunt lacere testamentuma.11. Ff11 <sic> sunt qul testan non possunt etc. eV contineatur

la hiis <sic) versibus.12. § Testan nequeunt: lapubes, religiosus, filius la sacrAs,13. mortis dapnatus et obses.

§ Prodigus ac stultus, dubius, servus14. et funiosus crimine dapnatus cuma mutuo surdo eV ille qul mal—

est ¿tema15. lesit sic ceobus eV ipse, dicit inpubes eV ratio est quia non

presunit le—16. ges habeat animal iudicium.

O ítem religiosus quia de lure ci—17. viii pro montuo reputatur eV intellige de illo qul feo It pro—

fexionea16. quid de canonicis in regularibus eV dicunt quod possunt bene

testan duma19. modo de primo ut sunt canonaci presbiteni saacti Andree, 1111—

us in sacris20. Id est la potestate patnis non potest testan etiama patre yo—

lente et consentiente21. quia testamentuma est voluatatis nostre.

§ ítem intelligas de aventitio <sic) et pro-Eec--22. Vitio peculio, de castrensi autema eV quasi castrensi potest

444

octime testan23. etiama patre contradicente.

§ ítem lila qul est dapnatus ut moniatun quia lata senten—t id

24. pro montuo habetur.§ Item quia efficiuntur incontinenti et pro mortuis re—

25. putantur obsides qul dati sunt populo romano intelligas de sa—26. racenis eV e contrario.

§ IVem prodichus <sic) intelligas de 1110 qui est de LiteeV

27 - de facto§ ítem

28. captus nonquando reci—

29- peret dilucida intervalla.§ Item dubius iMe qui

quia propter delictumn non potest testan.stultus Id est mente—potest testan i quia non babet animi Lid

dubitat de30- suo non potest testan

te patnis.§ Item

01- servus quia pro mortuo reputatur eVxionem.

§ ítem32. furiosus quia aon habet aaimi iudic

di lucida

statuin sua potestate vel potesta—

ita monachus facta profe—

ium fallit quando necipit

utrum sit

FOL.72V

.

1. intervalia.§ IVem dampnatus crimine scilicet

val de heresi propter2. delictum.

§ ítem mutus scilicet qul nesciatsonibere oc—

3. time potest testan et intellige detun.

§ Item sundus

quod est contra naturan

sonibere, sed si sciat

illo qul aullo modo loqui—

4. falliVdus tamen.

§ ítem qul ma-5. iestatem lexit proter

§ ítem cechus tamen6. nitatibus octime potest

terati testes qul se7. subscribant eV unus tabellio, et si Vabellio

ri sit altar8. licteratus qul se subscnibant in testu habas

fierA

VIII.— De9. 1-lic nota

§ St p10. quid sit

quando scieret scnibere. ítem falliV quando esset sur—

del ictum.cumn quibussdam solemp—

testan scilicet quod sint septem lic—

non potest inveni—

qual i Ver debet

legatis et -fideicomaissis. Rubricaquinque punta:ni mum

legatum.

445

§ Secunduni qui possunt legare.§ Tertiuma quibus Potest legan.

11. § Quartum que res possunt legan.§ Quintum quibus verbis Potest legan.

12. § Ad pnimum legatum est donatio quedam a de-tuacto relicta eVab

13. berede prestanda dicit donatio ad differentiam aliarum quinquedo na—

14. tionum, dicit a defunto relicta et ab herede pnestanda notaquod

15. non potest peti nisi post inontem testatonis nec aliter valet.§ ítem

16. ut plurimum solvitur ab herede bene tamen posset solW eV danab ipso

17. testatore, nota quod fideiccmmissum idem est hodie quod lega—tum

16. antiquitus diffenebat quia legatum non poterat fien nisi incodici llis

19. sed fideicommissum potenat in codicillis eV testamentis.§ ítem fideicon—

20- missum dimictebatur qui la arbitrio heredis ut si volebat dare21. potenat aliter non bodie secus est, hodie non dif-Eenunt nisi

in nomine.22. § Ad secundum eV possunV legare omnes qul possuat testan qui

autem non pos—23. sunt testan supna babuisti.

§ Ad terVium eV potest legan omnibus iRis qul24. possunV heredes institui, qul autema possint heredes institul

qul non mfra ha—25. bebis in sequenti rubrica.

§ Ad quartuz eV possunt legan res te—26. statonis. ítem res heredis et legatanil, et nota hio la rebus

heredis27. vel legatani quod sine scivenit Vestator nem esse aliculus ir-

sorum sive28. ingnoravenit sempen valet legatuma. ítem nota hio quod venuma

est quod29. valet dum modo illa res henedis vel legatariA sit ¡mor legato30. vel heneditate quando res est beredis vel equs mangna <sic),

si autema esset01. ¡aaior non valeret, quia dicitun la lure. la tanto potesV quis

honerar 1

FOL.73P

.

1. in quantum honoratur eV in plus non.§ ítem res extranei et hoc verum est dum modo

2. scienter legavenit testator secta si credebat nema esse suamaquia non

3. valeret.§ ítem legan possunt res corporales eV incorporales- ¡Vema

presen—4. Ves eV future.

§ Ad quintuma eV habes in testu.

446

IX.— De heredun institutionea. Rubrica5. Mio nota quattuor punta:

§ St pnimnuni quid sit heredem instituere. ítem quid6. sih ítem de divisione hereditatis. ítem unde dicatur.

§ Secundum in7. qua vultima <ultima) voluntate potest fien heredis institutio.

Item quibus8. verbis et qualiter.

§ Tentium de henedum divisionem.§ Quartum qui

9. debent eV possunt eV qui non heredes institui.§ Ad pni~um eV heredemn

10. instituere est aliquema loco sui post martema suaz in omnibusbonis suis

11. dominum statuere eV expone singula verba- ítem secundum primahened itas potest

12- dividi sicut vult testator per decema vel viginti partes sicutvult, sed

13. a legibus dividitur pan duodecim partes. EV prima dicitur ses—cus <sic>, sestnans <sic),

14. quatrans, tnieas, quintus, semis, settus <sic>, bes, dodrans,destrans

15. deuns et as eV exponas singula verba sicut supra habuisti, asvero

16- summitur in tribus singuificcationibus, unde versus as, obu—lum <sic), pondus, as

17. est possessio tota. Item ex hereditate habetur filiis legitt—11115

18. legitima unde versus.§ Quattuor autem mfra dant natis Lira tnientem.

19. Semissem vero dant natis quinque val ultra. Anbitnium sequitur20- cateta substantia patnis.

§ Tertiuin et hereditas est successio in univensuma ita21. quod babet defuntus tempane mortis sue et exponas bac verba.

§ Ad22. quartum eV heres dicitur ab hateo greca latine domino.

§ Ad secundum eV di—23. stingue quia aut instituitur directa eV tunc non potest insti—

tui nisi in24. testamento au.t per fidel commissum et Vunc poVest isntitui in

testamento eV hetiama <sic>2S. codicillo ut dicatur in codicillis lego tau tamen eV tale ta—

man eV rogo26. venientes muibi ab iii testato ut restituant herediVatem meani

Vail eV si27. isti suboedentes ab intestato nolunt adhire hereditatama volun—28. tania eV restituat substituto potanit extrahere Vrebillianicam

id est tartiama29. partam si vero noluerint restituere tuno iudax precipiet ut

aoci—30. piant harediattem eV rastituant substituto eV tune non poVarit

axtrahene

447

31. trebellianloama.§ Ad sacunduma secundi et pen

tamaverba recta nefressa per nec—

FOL-73V

.

1. id est par nominativum ut Patrusid est per obliquos ut

mihí heras esto par rafnassa

2. Petrum mihi heredem instituo.§ Ad tertiuma secundi qualitan

3. quia persona heredis sit bena datdetenminata bene non

4. valereV testamentum, ut dixit Veseodem nomine

E. vocatos Petnum meum nepotem, mihi henedem inescitur de

6- quo nepote dixenit non valebit testamentuminstituit pa—

7. upares Christi tibi heredes. ítem possunt iter, particulaniten et

8- singular. St no quod si univensalis benes indent

9. ¿lii heredes in omnibus bonis nisí ipse, siversalis, par—

10. ticulanis heras subcedit in omnibus bonis,versal is

11. nec particulanis benes invenitun st sit si<20> enit

12. benes in omnibus bonis. ítem potest institdictiona. Itea non

13. potest institui ad diem ut usqua ad annumaut ab

14. uno anno in annua taus sit heras. St hocest can—

15. tus, sed seous si est inoertus ut

16.17-

ma18.

luxar itmibi sittuuntur

ib 1heredes

heras post montemn suama su

equalibus portionibus, ut

instituo tunc subcedunt e

dicaV Ves

btituo alcuma dixit

qualibus p

instituatur et instituitur

erminata quia si non esset

tator babens duos nepotes

nst 1 tuo,

tal 1

nst 1

ve ni

au t

si

ngu

ui

sit

tunc quia

it tamen quando

tui univensali—

tur non succe—

ama non est uni—

autema nec uni—

lanis singulanis

pune et sub con—

bares nec a dia

veruma est

tator talis

talema. ItezPetruma eV

ort ion ibus.

si diens

duma

insti—Iobanemn

ítemin stirpani

19. at non in oapita ut si habebat Petrus duos filias eV duos na—20. potes ex uno alio filio qul mortuus. St dixit Petrus lohanea21. ci Hartinuma filias meos eV Albertuma eV Phylippum nepotes mihi22. instituo in stirpem et non in capita neo subcedant 1111 nepo-

Ves In23. parte in qua subcedenat pater eorum si viveret sachus si tas—

Vator24. non dississet quia subcessisset equalibus portionibus.

§ Ad tentiun eV hereduma25. ¿lii sunt nacassanii Varien alii sul et neoassanii alii nec sui

nec na—26. cessanii, sed extranel nacassanii sunt servi quia velint val

nolint tenetur27. adire heraditatema etiamu susspeotam eV boo yaruma est quando

448

instituitur a domaino26. sun et ex illa institutione efEicitun liber, sui et necessanii

sunt Mlii29. qul in potestate sunt testatonis ideo sud quia testaton tena—

tun eos instituare00. ideo nacessanii quia debent adhire bereditatema velint val no—

lint de jura31. civili, sed de jure canonuma secus est. Extnanei sunt qul non

sunt

1- in potestata et isti non tenentur adhire hereditatem si noluntet in testu

2. habas melius.§ Ad quartuma qul debant institui et quj possunt et qui

3- non possunt heredes institui.§ Ad qul debant institul eV ad quod sciendum

4- nota quod triples es linea parentale scilicet abscendantiuma,desscendent ium

5. et collateraliuma, si aut babat testator descendentes scilicetfilios val

6- nepotes debet instituene ipsos otirnino val rite exeredare, siautema non habet

7. descendentes eV habat abscendentes tuno tenetur instituereipsos omnino

8. ‘¿el rite exenedana, quia ondina turbato succede vulgore <sic>nato,

9. de linea autema collateraliuni nuiluxa tenetur instituere Vasta—tor, sed nuncquid

10. indistinta tenetun instituere amanes qualascumaque babet filiaseV distingue,

11. quia aut sunt legitimal et naturales et istj sunt qul natj suntex legitinio

12- matrimonio, quot autexa sint necassania in legitimo matrimoniosupra

13. habuisti hic repetas eV istos filios tales Venetur testatorinst ituera

14. omnirio val rite exheredare,aut sunt legitimi tamaen eV suntanrogat 1

15. eV adoctati eV tunc iteruma distingue quia aut est adoctatusaut errogatus

16. st autema est adoctatus eV tunc non tenatur ipsos instituarenegtalar fallit tamen

17. quando adoctavit filiuma Mlii amanoippati val filiuma filie,sed in quo prodest

16. adoctato at quia tenetun ipsum aleta. ítem si decedenet abintestato sub—

19. caderet equalibus portionibus cuma fillis legitimais et natura—libus eV si non

20. essent alii Mlii legitimal at naturales succederent in totaxahereditatea,

21. st autema sunt arnogati tenetun ipsos instituena omanino, autsunV naturales

449

22. taman et bU <sic> sunt qul nati sunt ex vena concubina, eVipsos non tenetur

23. testator instituere, sed si ‘¿uit potest, sed in quantuma po—test aos instituere

24. eV distingue quia aut habet descendenteslegitimas eV natura-les eV tunc Potest

25. dimaictene filio naturali t.xnciama et non plus Id est unani par—tema de duodecima

26. Vot ius hereditatis si autema non babet descendentes iteruma dis-tingue quia

27. aut babet abscendentes et tunc potest dimictere tilia naturalibes id est

26. octo partes de duodecima totius beneditatis, plus quama autemanon alta sunt

29. abscendentiurn, aut non habet nec abscefldentes nec descenden—tas, et tunc

00 potest dimictere filio naturail totaxa heneditatema, aut suntMlii nec legitimi

31. nec naturales ut sunt expurel qui nati sunt ex dapnato coytuet istos

FOL.74V

.

1. non potest instituena nec tanetur eV si dimictitur eis ‘¿aMen-Ves ab intestato

2. passunt accipere val canmune. St nota quod si ínstituo filiuma¡neuma non est

3. necessa quod instituama filiuma etus licat aliqul faciant ment lo—ne¡n in testamento

4. dicentes Petruma filiuma maibi heredema instituo et si cantingenetE. auma mart pnius quamn ego filios suos substituo eV bonuma est,

quia aliter6. frangenetur testamentuma tanquama postumaus.

§ Ad secunduma quos potest instituera,7. et regular amanes personas de mundo.

§ Ad tertiuma quos non potest instituere in Va—6. stu babes superius satis clarun eV luciduma.

X.— De substltutionlbus st earum divlsionibus. Rubrica9. Mit nota tnia puncta:

§ EV primuma quid sit substitutio.§ Secunduxa de divisione

10. institucionis.§ Tertiuma quis sit effectus fidel comnissanie sive ob—

11. lique.§ Ad pnimauma at substitutio est secundaria conditionalis

institutio12. dicit institutio quia est institutio. Sed tamaen dicit secunda-

nia quia dicitun13. rasspectu institutionis que est pniflus gradus eV ita omanes

subst 1 tut iones14. dicuntur secunda instituVio dicit condictionalis quia sempar

450

fit oua condictione15. slve axpriniatur sive non semper intelligitur.

§ Secundo eV substitutionuma16. alía directa alia obliqua seu fideicommissania.

§ Directa est17. illa par quani quis capit heraditatema nullo alio maediante.

§ Obliqua16. sau fideicomaissania est par quamn quis capit bereditatema aliquo

maed jante19. ut si dixit testaton taliter Petruma maihi beredema instituo eV

rogo20- auma per fideicornmissuni ut rastituat dictama hereditatema Narti—

no.21. § Ad tertiuxa quis est effectus fideicomamaissanie sive oblique

eV est Valls22. quod si institutus adit hereditateni voluntanie eV redit subs-

tituto potest23. extrahere trebellianicama id ast tertiama pantema totius henedi—

tatis, si non24. vult adire iudex tao jet ipsuma me ex vi et tunc non potest ex—

trabare25. trabellianicama.

§ Directaruma autema substitutionuma alia vulgaris etc.26. da allis.

Circa valgare substitutionea.Nota sex punta:

§ St27. prirnuma est eius fonria.

§ Secunduma quis potest eam facera.§ Tertiuma cui potest

28. fien.§ Quantuma quis est ejus efEectus.§ Quintuxa quando evanescit

29. sive expirat.§ Sextuma quara dicitun vulgaris.§ Ad pnimuma eV est

30. duplas scilicet expnessa et tacita ad formas eV expnessa estque expresse babet

31. in se negationema non ut dixit testator Petruma maihi heredexainstituo

St si ipse

FOL.75R

.

1. eV si ipse heres non ant vel esse noluanit Nartinus LIV he-ras. Tacita est que

2. non babet expresse negationel sed tacite intelligitun ut sidicit Vestaton

3. Petrunx eV lobanema maihi heredes instituo eV eos adinvicema substi tuo

451

4. hoc est dicere quod si aliquis eoruma <21> voluenit esse henasalter siV in tota beredi—

5. Vate testatonis.§ Ad secunduma eV omnes qui possunt testan possunt istama

6. institutioneni Lacere qui autema non possunt testan supra babu—isti.

§ Ad Vertiuxa eV potest7. Herí omanibus qui possunt heredas institui, qul vero non pos—

sunt insti—8. tui in pnecedenti rubnica babas.

§ Ad quartuma eV elus effectus est quod si9. institutus non adit haneditatexa quod substitutus subcedit in

totama benedi—10. tatema dafunti, si autema adit hereditateni institutus quod subs—

titutus non potest11- subcedere etiama si incontinenti maoniatur institutus adita he—

red itate§ Ad

12. quintuma eV assspirat <sic> aditama baneditatema incontinentievanescit

§ Ad sextuma13. eV dicitur vulganis quia potest fien a quolibet de vulgo eV

eV jan civilibus da14. vulgo.

XI.— De papillari substitutione. Rubrica15. Circa pupillanema substjtutioneni nota duo continuatione pra—

ni 1 ssa.16. § Pniniuni quane fuit adinventa.

§ Secunduni exponitionema pupillanis17. substitutionis.

§ Ad pnimuma forria tacita pupillanis bac est Petruma18. -E iliuma ¡neuma impubenema tnihi beredema instuo eV si benes maibi non

en it19- sit benes lobanes eV ista tacita pupillanis continentun sub

exprassa20. vulgar i eV fuit adinventa eo quod impuberes non possunt Vasta—

rl ut21. patres aorumn possint eis previdare de herede.

§ Ad secunduma eV cinca dis—22. spositionea secundama nota quinque punta eV pnimuma quot sunt

neceasania23. in pupillani substitutione ad boc valeat, secundumn quotuplex

sit24. eV alta forma.

§ Tertiuma cui haredi possit -fien.§ Quartuma quis sit elus

25. effectus.§ Quintuxa quando evanescit. St nota quod non soluma testator

26. potest Lacere pupillanema substitutionenx libbenis suis, sedetiama nepo—

27. tibus duma modo slnt racasuni in potestate sul patnis. Itema non

452

umais.necesaria quattuor ad bocllanis substitutio.enes cultestator is.

imapubes-

sol un28. nat is sed etiama post

§ Ad primauma sunt29. uV Herí possit pupi

§ Pnimauz est ut b30. LIV sit da libbenis

§ Sacunduma ut sit§ Tertiuxa

31. quod sit in potestate testatonis-§ Quartuma quod instituatur val tite exhere

32. detur eV si exhenedatun, assingnando <sic> causamanis potest

33. testatorbonis eV di

34. in illisetatema eV

pupillarema substitutciturque acquisitunus est

valat

exeredat io—

ionema Lacere ei. Sed in quibus

si acquitetur mfra pupillarema

FOL. 75 Y

.

1 - § Ad secunduma eVssa est que fit pan

2. ¡nativa eV ponituratate alitar

3. non valeret eius tonina bac esthe re de ma

4. instituo eV si ipse decessanitsubstituo eV ita

5. ista exprassa pupillania habetquod si volumus

est duplas scverba affir—aLE irmat iva,

ilicet axpnessa eV tacita axpne—

debet fien mentio de pupillani

Petruma filiuma ¡neuma pupilluma maihí

in pupillani atate talema el

in se tacitamn vulganema. Nota

6- scira quando axpnessa vulganis babet in se tacitama pupillarescias si sunt o¡nnia

7- illa quattuon que dabent intarvenine in pupillani substitutioneeV si aliquod deficanet

8. non habenet in se tacitain pupillarexa. Itama si vis scire quandoexptessa pu—

9. pillaris habet in sequattuon intervener

10- de-E icit non ant§ Ad tertiuma

11. Herí bac substilila quattuor que

12. pupíllaní substi§ Ad quantuma

tacitaxa vulgarema scilicet quando omniaunt, si aliquod

pupillanis sed vulganis.cul beredi potestVutio pupillanis eV omanibus 1intutione requinuntur.quis est aius efiectus

llis qui habent

13. st distingue quia aut substitutus est par expresani et tuncsubcedet in omnibus

14. bonis testatonis beradis eV etiama acquisitis, et dicitur istesubstitutus bares teste—

15- torAs eV heredis elus. Itema repellit matrexa pupilíl legitimnamasive Mlii

16. eV ab omanibus bonistes ab inte—

17. stato aut, aut <22>distingue, quia

16. aut substitutus fui

bereditatis acquisitis. itema omnes venien—

ast substitutus par tacitama eV tunc itenuni

t de libberis testatonis eV effectus eius

453

est sicut ini—19. stitutio expnesse, quia matrema et omnes venientes ab intestaVo

rape 1 let20. aut fuit extraneus substitutus eV tunc itanuma distingue quia

aut viviV21. ¡nater pupilli et tunc repellitun ab ipse, aut non vivit eV

tunc omnes alios22. repellit extraneus substitutus per tacitama.

§ Ad quintuin eV evanescit23. aveniante pubentate id est quod institutus heres efficiatur

pubes. Itema quando24. se benes abstinet ab heneditata id est quia repudiat, eV tunc

iste2E- substitutus non subcedet per pupillanema substitutionera, sed

par26. vulgarein que intelligitun. Itein par maximain mediam eV minimama27. capitis diminutionema, par maximama quando admictit civitatema eV

liben—28. tatema ut quando substitutus iudicatus est ad ¡netatlum fodien—

dum29 per mediam quando institutus <23> admictit civitatema taman ut

quia relegatus30. ast in insula par minimama quando substitutus admictit liberta—

tema tamaen31 uV quando anrogatur, difert autein pupillanis substitutio a

vulgar i32. primo quia pupillanis non potest fien nisi pupillis.

§ Vulganis potest Lien33. pupillis eV maaionibus. ítem pupillanis non potest fien nisi

1 ibbenis

1. testatonis sed vulgaris potest fien eV libbenis eV extraneis.Itein vulganis asspi—

2. nat <sic) adiVa banaditata. Sed pupillanis aveniente pubertateeV quando abstinet

3. institutus ab bereditate et ille tribus modis. Itema difert inalio quia par vul—

4. garea non potest subcedere subtitutus nisi in bonis testatonissed per pupil—

5. lares subcedit in bonis testatonis eV in legitima pupi lii eV inbonis acqui—

6. síUs. ítem difer iii eHectum ut supra dictuma est.

XII.— De exemplaria sabstit’.¡tione. Rubrica <margen dcho.: exempla—ría substitutio>

7. 1-lic nota septema punta:§ St pnimuma est qui potest eam Lacere.§ Sacunduma cui potest

4-54

6. Herí.~ Tertiuxa qul debet substitui furioso ‘¿el maentecapto eV qui

potest.9. § Quarto que sit alus forma.

§ Quintuma qualiter dicitun exemplania.10. § Sextuma quis est eius eL-factus.

§ Saptimuma in quo convenit cuma pupillani eV in11. quo diffenit.

§ Ad pnimuma eV potest fien a patre eV a matra. ítem abunoquoque

12. de linea ascandentiumu tama pan masscbulinum saxum quama par fe—¡ni neuri.

§ Ad13. secunduin eV potest fian filio furioso val mentacapto eV filie

uriose val mente—14- capte eV boc varuxa est si sint puberes val mnaiores, secus si

¡ni nores15. id est inpubanes quia non posset eis fien nisi pupillanis,

quia dicitur in luna, etatí16. magis quama dementie consulenduma est.

§ Ad tentiumn quis potest substitul filio17. funioso ‘¿el mentecapto eV distingue quia aut habat libbenos

mentecaptus18. val funiosus val furiosa eV dabant libberi substjtui aut non

babat libberos19. eV tunc itenuxa distingue quia aut babet fratras carnales eV

ilil fratres dabent20. furioso substitui aut non habat nec liberas nec fnatres potest

ais substitul21. quilibat extraneus.

§ Ad quartum eV iii chis forma debat fien mentio de fu—22. rore val de derianVia aliten non esset exeriplaria ut dicatun

Patruma23. macuma Liliuxa funiosuma ‘¿el mantecaptuxa mihi benedemmi instituo eV

si ipsa24. decesserit in funore filiumu suuri ‘¿el fnatnem val Valema ci

substituo.§ Ad

25. quintuma eV dicitun exeriplania ad exempluxa pupillanis quia si—cut per pu—

26. pillarea substitutionema pater providet filio qui testan nonpotest de herede

27. eV testamento, ita per examplaniama pater val matar potest pro—videre filio ‘¿el filie

28. furioso ‘¿el furiosa val mentecapte, de Vestamento eV heredequl testan non

29. possunt.§ Ad sextuin eV elus efLectus esst quod substitutus subcadit

in30. omunibus bonis testatonis eV heredis eV in acquisitis. ítem

quod repellit orines31. venientas ab intestato eV etiam matrera henedis funiossi.

§ Ad septimuma et02. con’¿enit in uno quia sicut pan pupillanem substitutionan napa—

455

1 luntun33. omnes viventes ab intestato, ita pen exemplaniam, differt pri-

‘LO34- quia pupillanis non potast fien nisi a patne qul pupilluma ha—

beat in potestate

FOL. 76 y

1. sed axemplania potest fien a parantibus utniusque sexus sci—licet a patre et a matre. ítem

2. pupillanis non potest fierA nisi pupillis. Sed axemplaria nonpotest flan nisí pu—

3. benibus ‘¿el rnaionjbus. ítem in pupillanj quilibat potest subs—titui. Sed in exama—

4. plania non nisi libbanj funiosis, si habet eV si non habet lib—beros fratres eius

E. carnales, et si non babet fratres quilibet alter potest subs—tituz. ítem pupillanis

6. evanescit aveniente pubertate eV allis modis quos supra habas,sed

7. exemplania non e’¿anescit nisi a’¿enienta sanitate ‘¿el mente.

7—6—9. XIII.— Compendiosa substitutio. Rubrica8. 1-lic nota quod ast duplex scilicet directa eV fideicomniissaria9. cinca dinactain nota sex punta!

§ EV pnimum quot10. sunt nacessania in directa conpendiosa substitutiona.

§ Secunduma que verba de—11. bant assa eV que abbicj <sic).

§ Tertiuma ejus forma.§ Quartuxa quis sit eius

12. afLectus.§ Quintum quare dicitun compendiosa.§ Sextuin quando evanescit.

13. § Ad pnimuxa eV sunt necessania illa quattuor que nequinitun inpupillani scilicet quod

14. sit institutus da libbanis testatonis.§ Secundura quod sit irapubes.§ Tert luz

15. quod siV in potastate testatonis.O Quartuxa quod instituatur ‘¿el rite exenadetur.

16. § Ad secunduma eV dabat poni hic adverbiuma quandocunque eV bocverbum sit eV debant

17- abbici <sic) ista scilicet hoc ‘¿erbuz instituo et ista clau—sula sine Iibbanis.

§ Ad18. tertiuma eV eius forma hec ast Petrutium Muluin meuma henedama

instituo19. eV si ipse decessanit quandocunque lohanes sit benes.

§ Ad quartuma eV elus20. aL-fectus est sic pupillani directa scilicet quod expallit ma—

trama eV omnes veni—

456

21. entes <viventes> ab intestato, eV hoc veruin est si institutusdecessenit iii pupillaní

22. atate, secta in pubertate institutus decessenit, quia non sub—cedit substí—

23. tutus videtur quod debeat subcedere propter illud adverbiumaquandocunque et habet

24. nesspicare orine tampus, et dicitun quod non rasspicit tamupusnisí usqua ad puber—

25. tatema adveniente pubentata non habet locuma substitutus natioest quia non

26- refertur ad tampus par verbuma suma es ast et nominativuma.§ Ad quintuz quane

27. dicitun compendiosa eV quia sub compendio compnebandit in sepup i 1 tarama

26- vulgarein.§ Ad sextuin eV asspinat (sic) aveniente pubentate

XIV.— Circa fidei conissariam compendlosam.29. Hic nota quattuon punta:

§ St primunl que sit eius fornia.30. § Secundura qui possunt eam Lacere eV quibus pensonis.

§ Tertiuma quis sit31. ejus effectus.

§ Quantuma unama questionema.§ Ad priman eV eius forma est

32. tniplex eV prima quando apponitur quandocunqua et bac verbumnsubstituo ut Pa—

33. trut luma filiuma man mnihi henedema instituo eV si decessenitquandocunque !flantinum

FOL.772

.

1 ei substituo.§ Secunda est quando posito quandocunque ponit clausula sine

libenis2. ut Petrutiura tilín maeum maihí heredera instituo eV si dacesse—nt quandocunque

3. sine libberis Valexa el substituo.§ Ad secunduri eV possunt eam Lacere orines

4. ‘vii possunt testan eV potest fian oninibus qui heredes insti-tui possunt.

§ Ad ter—5. tium et dlsstingue quia aut institutus benes fuit de libbenis

Vastatoris6. aut extranaus si auteni fuit da libenis iterum distingue quia

aut babet lib—7. batos et tunc liben repallant substitutuma et omnes ‘¿enientes

ab intestato8. et hoc est quia non ‘¿idetur ven simule quod testator si scni—

‘ñsset filiuma suumn9. Iibbenos babitunuma quod noluisset eos exeredare eV extraneo di—

mictere

457

10. si autemn non babet libbenos tunc subcedit substitutus eV qua—liten adibunt

11. ‘¿enientes ab intestato et capient heraditatema et extracta le—gitimna heradis at

12. trebellianica scilicet quanta parte totius heraditatis eVextractis bonis si ob—

13. venerant baneditani restituent aliud quod remanebit substitutoet bac

14. ‘¿eruma ast si ‘¿oluntania adienunt quia si invití non possentaxtrabere tre—

15. bellianicamn si autem institutus Luit axtraneus iteruin distin-gue quia aut <margan dcho.: substituo extraneo facta>

16- fuit facta nientio de libberis heradis aut non si fuit factamentia iteruma

17. distingue quia aut habet filias et tunc substitutus non subca—dat imino

16- repillitur <sic) a libbenis et etiama orines veniantes ab intes-tato aut non habat

19. iibberos st tunc subcedit substitutus eV adhibit adveniantesab

20- intesto. St venientes ab intestato capiunt heneditatein eVextracta trabal—

21. lianica et bonis si obvanerunt restituent substituto aliudrama—

22. nebit si autama non fuit facta maentio in testamento de libbe—ns benedis tunc

23. subcedet substitutus sicud supra dictummi est scilicet quodextracta trabal 1 ianica

24. eV bonis que ob’¿eniunt hanedi restituant aliud.§ Ad quantuma eV questio ast

25. talis quidamn dixit taliter in testamento Petrumn man filiumnihi heredem instituo

26. st si ipss dscssssnit in pupillani etate ‘¿el post quandocunquetalis sit

27- beras. St dicitur quod babet in se pupillaremr± vulgaremn eV fi—das’comriissar iam.

28. ítem elus effectus est quod si institutus non adhibit benedí—tatari substitutus

29. potenit adbire pen vulgarein in oxanibus bonis testatanis quecont inentur

30. in -pup-il-l-ar-l--e-xp-r-e-s-s-a.--4te-m -s-i-—irrst-i-t-ut-us-adibtt hereditatema-eV nioriatur in

31. pupIllarí etate substitutus subcadet par pupillanemn in omanibusbonls heredí—

32. tatis testatonis omnibus exclusis, si auteni institutus mona—tun in pubertate

33. ‘¿al maloní atate substitutus subcedet pan fideicorimaissariarisicud

FO!. 77 y

1. supra cuma distintione dictuin est in commissania. ítem potestHerí alio modo

2. qul brevior est eV maelion uV dicatur Patrutiuma meuma filin mai—

458

chi <sic>3. bereden instituo,

substituo el4. pupíllaniter eV ‘¿u

bac habet5. eundem effectum, s

patast Herí6. alio modo quod fia

dicatun7. Patruma rieuri filiuma

in pu—Bcpillani etate talein

docunque9. talema el substituo

me 1 ion10. ‘¿idetur magistro.

eV si decessenit in pupíllaní atate ‘¿el post

lganiter. St pan fidaicomriissum lohanema eV

icud precedens substitutio questionis. ítem

t unaqueque istanuma substitutionn par se ut

mihi heredar, instituo et si ipse decassenit

el substituo. ítem si decessenit post quan—

eV ista videtur mellar doctoni, sed secunda

XV.— De brevíloquait. Rio nota sex punta:

§ St pnimuma quot sunt nacessania.§ Secundum que

12. sit elus forma.§ Tertiuma quane dícitur bneviloqua.§ Quar-

13. twa sit elus effectus.§ Quintuma quando expirat.§ Sextuin unama

14. quastianema.§ Ad pnímuma eV sunt quattuon!§ Pnimuma quod ambo scilicat institutus eV

15- substitutus sínt de líbbenis tastatonis.§ Sacundum quod sint inpuberes

16. ambo.§ Tertium quod sint ambo in potastaten§ Quantuma quod

17. instituatur ‘¿el rite exenedetun.§ Ad secundn eV eius forma ast tacita

16. vulganís ut Petrutiuma eV Iohannutiun¡ -filios measin—

19. stituo et cos adinvicexa substituo.O Ad Vertiumn eV bre’¿iloqua quia

20. sub breviate claudit in se quattuor substitutiones scilicet‘¿u 1 taran

21. tacitan¡ et expressam, pupillarema, tacitama eV axpressamn unazpup 11—

22. larema scílicet ex parte unius eV aliaxa ex parte altenius, unan23. scilicet ‘¿ulganem ex parte unius ínstituti eV aliama ex parte

al—24. tenius recíproca dicitun, eo quod adinvícera reciprocatun bac

ast quod si unus25- non subcadít al Ver subcedat eV e contrario.

§ Ad quartuin et elus eL-fectus est

testator is.

mibi beredes

459

26. quod si aliquis institutotuni non vult adine haneditatem altarpan vulgarema

27. subcedit eV beseratur primo primo <24> legítima eV dividituninten istos

28- institutos eV alia tota hereditas que nemanet nemanebit 1111substituto

29- qul adit heraditatem ita eV e contrario in alio sí adíenit he—raditatema eV iste non

30. adiret. ítem alta afLectus est quod si ambo adeunt heneditateineV aliquis eonum

31. decassenit in pupillani etate quod altar subcedat exclusa me-V-ra eV

32. cinnibus ‘¿enientibus ab intestato, eV hoc par pupillanema etatemquema habet in

33. se.§ Ad quintum eV asspinat <sic> vulganis incontinenti quod

adeunt bereditatema

FOL.782

.

1. remanet tarien pupillaris que asspirat <sic) incontinenti quodefficiuntur puberes

2- ‘¿el altar eonuri efficiatur ‘¿el pubes alten non potest sibí sub—cadera.

§ Ad saxtur,3. eV questio est Valls ad quod congnoscitur bra’¿iloqua a tacita

vulganí cuma aisdari4. verbis fien habaat unaqueque eV resspondeo quod congnoscitun

quandocunque sunt5. illa quinqua que requinitun in braviloqua, si autema aliquod de—

ficaret essaV6. vulganis tacita eV exponas notulas quas in testu habas.

XVI.— Qaot testes7. 1-lic nota quattuon punta:

§ EV pnirium quot sunt sunV <25> necessanii in tes-tamento,

8. testes necessaríí in testamento <26>.1 Secundum qul possunt esse testes et quando.

9. § Tertíwa qualíter dabent apponi.a Ad pniriuma eV regulan exiguntur

10. septe. testes ínter quos potest computan tabellio regulandictum

11. est quia falliV in testamento Lacto in scniptís in quo essedabent octo inVar

12. quos potast computan Vabellio qul scnipxit. ítem in testamen-to cecí in quo

13. dabent asse octo testes eV computatur qul scnípxít. ítem fa—111V in testamento

14. facto inVar libbenos id est in quo libbení Vestatonís instituuntun heredes eV

15. extranei non in quo requiruntur quinque testes. ítem in ms—

460

truniento Lacto corama16- imperatore non requinitur aliquis testis. ítem in testamento

Lacto a ¡nilitibus17. qui sex Lacjebant ut supra notatuin habes la quo sufficiunt

tres la tenip—18. Varío eV due in frictu belil el aliquando nullus scilicet

quando la prelio est19- ita ‘¿ulnez-atus quod non potesí vacare testes sufficit quod Ip—

se sua manu20. scribat val cyxn sanguina ‘¿el mmpubuere <26) dum modo possit

probar i21. quod ipee scnipxerit-

~ Ad secuadum et testas ja testamento regular sese pcssunt22. omnes da mundo, fallit la personis quas la rubnica habas.

~ Ad VentUra22. debent vacan el ragani si autem non rogarentur non valerel.

24- XVII.- Quibus casals infirnatur eV non valet testamentus.Hic nota duo punta:

25. § Pnimura quando ab millo non ‘¿aÑil lestamentura-§ Secundura quando ab millo

26- valuil sed postea infinmatur at non valel.§ Ad primura at non

27. valuil a principio quando persona testalonis non fuit abilisad contrahendura

28. ul quia fujI de prohibit is. ítem quando non así in testamentoharedis institutio.

29. ítem quando ast heres in testamento, sed est lila qul non po—tael asee ut quia de pro—

30. hibitis así. 11am quando pretermixit aliquem quem debebalinstituere ul

31. filiura- ítem quando exenedavil filiuma eV non apposint causamexhe—

22. redationis.§ Ad secundum el dicitur infirman teslamentum duodecim de

caus le:22. § St prima est ratione postumi.

§ Secunda ratione quasí postumi.§ Tentia ratione illius

34. qul non erat recasurus in suama polestate sed teinpore monI tetestato supra

FOL-78V

.

1. in suama potestatem así recasunus ut así in nepote de quo nonasí facta manilo

2- in testamento et heras scilicet pater nepotis monitur antequam testator.

§ Quanta3. rationa illius qul fuit exenedatus ex iuxta causa-

§ Quinta rat lone heredis qul non4- ‘¿ulí adire hereditatema.

461

§ Sexta si moniatun heras ante quama adiat henadi—5~ tatema.

§ Septíma si testaton patitun capítis diminutionema ut quia6. annogetur.

§ Octava sí post conditium testarientuma aliud testarientuma.7. § Mona si sVeVit per decennium eV postea neincitat coran tribus

teet ibus.8. § Decima si incisit <27> cordulain ‘¿el linum testamenti

facti cum solepnitatibus.9. § Undecima si appaneat in testamento aliqua abrasura cancella—

Vio val10. abbolitio.

XVIII.— De codicillis et prima forma codicilíl factl ante Vasta—mentum. Rubrica

11. Hic nota quattuor punta:§ St prírnum quid sit codicillus.§ Secunduma qui

12. possunt facere codicillos.§ Tertium quando possunt fian-§ Quarto

13- in quo conveniant at in quo dif-fenunt a testamento.§ Ad pnimuma eV codicillus est

14. quedar, dissponitio ultime voluntatis sine benedis institutionee xponas

15. singula verba diffinitionis.§ Ad secundu¡n eV omnes qui de jure testan possunt

16. possunt <26> eV codicillaní dicit de jure quia ah—quando quis de jure quia ast

17. abilis persona tamen non potest testan quia non sunt septeintestes, tamen possunt

18. codícjllani quia sufficiunt quinque testes.§ Ad tertiuma eV possunt fian nullo

19. conditio testamento eV codicillonuz formas in teetu habas.§ Ad quantuz eV di—

20. fart in septeni.§ Primo quia in codicillo non potest fien directa heredis

21. institutio sed Lideicomriissanía, sed in testamento potesV Lic—ni atraque.

§ Dif-fert22. et la secundo quia la codicihlis non potest datrai heredi ins-

tituto in testamento23. nec alíqua condictio apponi quod obsit elbí heradi.

§ Tertio quia exaredatio24. non potest fien in codicillis sed in testamento sic.

§ Quanto quia in codícilhis25. non potest fien directa substitutio, sed -fideicomrnissania

sic, sed in26. testamento utraque.

§ Quinta quia in testamento requiruntun regulan septexa tes-tes

27. eV rogati at masschuli, sed in codicíllis suffíciunt quinque

462

testas.§ Sexta

28. quía nemo potest decedere duobus testamentis relictis ita quodutrunque valeat

29. sed duobus codicillis sic niel adinvicem contradicarat qulvultiriuma <sic> valebit

30- § Septima quia filius familias fecit testamentum tempere pa--tris eV postea

31- moritur primo patar eV de lada testator non ideo magis valettestamentuin

32- sed secus si fecisset cadicillos quia ‘¿alerent per mortem pa—tris con—

33. ‘¿enit autam codiciMus primo quia qul possunt testan st cadi—cliiani; secundo quia

FOL. 79 R

.

1- sicud testamentum Mt nuncupativum et la ecriptis ita eV codi—ciii us

2 fien potest. Item liMe rnodis quibus infintnantur testamentd eVcadicilíl -

tutuni par—

Et exponas

3. XIX.— De donatione causa nortis. Rubríca.Hic nota septam punta:

§ Et primum quid4. sit donatio causa mortis.

§ Secundo qul pc’ssunt donationem istam causa mor—5. tis facere.

§ Tertio quibus potast fien.§ Quarta quot sunt elus

6- epecias.§ Quinto qualiter contrahitur.§ Sexto ex causis revocetun.

7. § Saptimo in quo convenit eV quo diferat a lagat le.§ Ad primum eV donatio

8. causa mortis est quedama ex mortis val instantis ‘¿elhiculi con—

9. sidenatione val metu diespositio ultime voluntatis-singtala

10. ‘¿erba.§ Ad secunduin et omnis persone que testan possunt eV istam

Lacere donationam11- fallit in filio familias qui licet non possit testan tamen

potest hanc donationem12. Lacere cuin patrie voluntate et consensu, secus autsm est fi—

llis familias, militibus13. quia possunt testan de castnansi at quasi castrenel preVer

patrie cansensu.§ Ad

14. tentium eV omnibus quibus in testamento§ Ad quartum eV sunt ejus spacies

15. tria prima quando fit ab bomine sano eV

relinqul potest.

non timete mortis pe—

463

n icu lun.§ Secunde quando

16. LIV ab homina infirmo eV traditur quod donatur.§ Tertio quando fit ab homine in—

17. firmo eV non traditun.§ Ad quintur, eV tít traditione pollicitationa eV

18. etipulatione formas autema in flore bebes unicuisque.§ Ad saxtum eV revocatu.r

19. tribus modis.§ Primo si donator convaluenit eV non coM inmaavit donetio~—

nem.§ Secundo

20. si eum peni§ Tentio

21. premoniatun§ Ad sep

teatsi dant e

t imum

donationis eV nevocatonatan tus

quam donator.la testu eV in flora.

corema testibus.

XX.— De exeredationibus22. 1-lic nota quettuon punta:

§ St prinum quando exenedatio Lacte tanat eV quando23. non tanet.

§ Secudum quis dabet probare causam exenedationis ante be—res

24. an filius exeredatus-§ Tentium de quibus

25. § Quartuma qul sunt isW§ Ad

26. apponitcausa non

27. redatioest legit

28. tunc ‘¿anon valat

bonis pnivatun exenedetus.filíl qul possunt exeredari.

pnimuxa et quia aut esta causa in exanedatione aut non sí non ast apponite

valat exe—si autema apponita est causa iteruxa distingue quia eut

ima causa eVleV exeredatio si autexa non ast legitime causa eV tuncexare—

29. dat lo. Legitime autexa cause sunt quattuordecim quibus penantesfilios exanedane possunt

30. ut bíc habenius.§ Ad secunduni eV debat probare bares eV non exanedetus dua—

bus rationibus31. prisa quia exenedatus negat Valama causaz co¡nriisisse eV heras

afirmat et affin—32. manti et non neganti incumbit probatio.

O Secunde quia quilibet Lilius presunmitun33. esse gratus patni nísí probetun contnaniuri.

§ Ad tertiuni eV privetun de bonis34. patnís eV de legítima quam babet in bonis patnis, de allis bo—

nis non potest35. pni’¿ani si filio ob’¿enenunt aliunde quan de bonis paternis ut

est dote

464

1. matnis pater non potest privare filiura et e contrario maten nonpctest privare Liliura da

2. bonis patrie sed de date sua eV suis bonis si habet.§ Ad quartuin eV privan

3. possunt filii legitiral eV naturales. kara legitiral tamen utsunt arrogati adoc—

4. tivi eV naturales et expurainetur ipeoS instituare-

exeredani non possunt ~uia non te—

NOTAS.-1-— Debe2.-5,—4.—5.-6.—7,-8.-9.—jo.—11.—12.—13.—14-—15.-16.—17.-18.-19.-20 . -

21 -—

22 - —

23 . -

24.—25.—26 . —

27.28 . —

decir: ‘¿oid.Debe decir:Debe decir:Debe decir:Duplicado enDuplicado enFalta en elDebe decir:Duplicado en

D. 32,3,22.CI. 1,2-D. 30,1,12.Debe decir:Daba decir:Debe decir:Debe decir:Debe decir:Anulado enAnulado enDuplicado eFalta en elDuplicado aDebe decir:Dup 1DupíDebeDebeDup 1

icadoicadodecirdecir

icado

secundo -theor bara -

ded itionurael texto.ei texto-

texto: est4 -

ac~On1el texto.

fecisse -

opinio.potes -

derogator le.posuisee.

el texto: tastema.le texto: q.n el texto-

texto: non-n el texto-

subst 1 tutus.en elen el

impInc

en el

texto -

texto.uluereidittexto.

465

~OL.79V

.

5- INCIPIT }IONUN CAPITUIJUN DE IUDICIS.RUBRICA6. Circe rubricar, posset fien questio sciljcet quara dicit rubri—

ca de7. ondina iudiciorum et non dixit in principio contratuum eV vul—

tiraeruma (sic>8. voluntatuma de ordine contnatuuri eV ultimarum voluntatum respon—

dit quia9- in cantrattibus eV ultirais valuntatibus non requinitur ardo si—

cud in iudiciis;~0. bac prohemiuni dividitur par tres partes:

§ EV la prima parte ponitur11- continuatio.

§ In secunde parte resspondet cuidama tacite questioni quesic

12. passet quis dicene en tractebis de Lormatione libellonuma cur,bac sit quad siV

13. de ordinatione libellorum ut Codax de litis contestatis aucto—nitatema offeratur <1> eV extra

14. de Libelli obligationis, capitulo 1- Resspondeo quod non quiain libaNo nequiruntur tnia:

§ Primur,15- quod sit res que patitun-

§ Secunduma quera petitun.§ Tertiuma que actiane Pa—

16- tatun. EV ideo ludiclual inter est scíre formare- Itama non te—netur quis panera

17- actionein hodie ohm bene tenabatur eliten cadebat a iure suo-ítem

18. dicit ego bene possuma aliquama doctninama proptar quema potenissc jane formare

19. libehluma.§ In Vertia dividitur nostrum cepituluma eV dividitur pen

tras pan—20. Ves:

§ In prima parte ponuntur rat iones iudicionum.§ In secunde forma.

21. § lii Vertía epistole-

1.— Dc difínítlone eqaivocatione et divissíone iudicioruu-22. Hic nota tria:

§ Pnimuma quid est íudicium-§ Secundum de equivocationa judicioruma-

23- § Tertiuma de divisione ludicioruma.§ Ad pnimn judicioruin est actus

24. legitimus Vnium personenum scilicet actonis qul agat-§ Rel qul se defendat

466

25- judicis qui§ EV note hic quod nulla

efluVio suo et26- fungi27- si Petrus agebat28- mortuus est eV la suo

bi heredem isti—29. tuit incontinenti

~ Ad secundura30- eV ludiciura suraraitur

tu, extra- -lera tastun nota ;uod

pro taro unde32 c’.eriaus non

:qua33, sinfzn

pr imura

dirimat questiones.

alt er i uscontra ttart.i

istarum personarura pOtEStut sit actat et iudex siraul unde

nura sub lobane iudice eV Petrustestamento predictura lobanara iudlcem sí—

expiravit ludiciura quod 1 nceperat

multis niodis quorura quinque .habes

ludiciura suraraitur pro

Petrus -

in tes—

lurisdict lene- ítem

est de tuo ludido Id est de Ño foro, sed inistarura1 ficat ionuradI fi ni t lanera

non ~coipiraus fío- Imno ludialura est s e a u ni u ra

FOL- 60 R

.

- quaní faciunt tres persone scilicetdifinitione <2>§ Ad tert lun de

2- iudic:oruni-§ St iudíc:orum§ Civile est

actor, reus st iudex-

aliud est civile alUd crirainale-~n quo

3. non apponitur pena aliqua ut§ Criminale set in quo

4. apponitur pena ut si accusolud la lorura

5- alUd ordinariun st setcaluninnia

6- etc-

si peto tibi centura libras.

te de horaicidio-

in que offertur

§ Aliud extra ordinariura utmacibus- <sic>

§ Iterum7. criminaliun

de-fi—8- tetur eV

§ Aliud9. fexis et

II.— Que sint10- Mac nubnica

rubnuri.11. § In

esar i a12- dine

13-Ud ices

iudiaiorum alUd

proceditur st defendit se-extraordinarium ut est

conturaac laus -

oppor tunedixtiditur

inin

rubro fit quedan questiola or—iudiciorum civil lura-Et in nigro

sc i 1 icet

14- eV actoresdelendere -

Iterura civiliun

l ibbellus

est in confexis

iuratun da

eV etiara coati—

ordinaniura ut est quando accusatus

in con—

ordinario ludido- Rubnicapartes duas scilicet in nigrura eV

que talis set, quot sunt nece—

resspondet st dicit quod suntactores rei st judices iudices tales qul

tales qui possint agene eV

tniapossint sese

rel tales qui possint se

467

15- III.— De lílis qui possunt et qul non possunt iudices esse.Mac nubnice dlviditur

16. ¡apartes duas principales:§ St in prima parte tractatur de illis

17. pensonis que possunt iudices esse-§ In secunde ibi ceteruin tractatun

18- da illis qul non possunt judices esse- Circe autein pnimem pan—teri

19- nota tnia punte:§ St pnimum qul possunt esse iudices-§ Sacunduxa

20- quia hic tractetur de iunisdictione videbimus, quid sit iuris—d ict jo

21- § Tertium qul possunt daca iurisdictiotam.§ Ad pnimum eV iudices esse

22- possunt oranes quibus concessa est junisdictio-§ Ad secundumn eV turisdictio est

23- quedam potestas de publico introducta cuin autonitate junis di—cendj eV equitatis

24- statuende. Expone potastas ast niaxima quia potest congnoscerede omnibus casuis

25. ut videbimus in tertio puncto de publico introducta id estquia a publica persona datur

26. ut in Ventio punto videbis cuin auctonitate lunis dicendí. Hocest quod dabet

27- judjcere de jure quandocunque hebet potestatein- St equitatisstatuende id est quod

26- si non invenitur jus scnipturi secundum quod possit judicaredebet ludicare

29- de tone equitate-§ Ad tentiuxa eV qui possunt date junisdictionema

30- eV istius gracia nota quod duplex ast junisdictio scilicat or-dinaria eV delega—

31. Va:§ Ordinaria est quenx babet potestas eV capitaneus qui pos—

sunt congno—32- scene de omunibus casuis.

§ Delagata est quaz habat iudax delegatus ‘¿el32. subdelegatus qul non possunt congnoscare nisi de illa temen

modo-cause que34- eis commíssa est-

O St possunt date quinque persone scjlicet pepa, imperatorcun

FOL-Soy

.

1- constituunt comites in Roriandiola eV in Tuscia. ítem coririunecivitatumn ut cum

2- feciunt potestateri. Item sotietas aprobata, ut antes que fecj—unt consules qul

3. jnten cos congnoscere da omnibus causis- ítem illi qul hebentex consuetudine

4~ ut est nex Francia rex Cerolus qui faciunt potestates eV capi—

468

taneos5. in civitatibus eorumn coniltatus.

§ Quid de ludicibus ordinar iis ut sunt notarii6- nunquid possunt congnoscsre de oranibus causis st dicitur quod

non possunt congnoscere7- nisi de non litigiosis ut interponere autoritatem in eriance—

ppations st la tutele8. de letigiosis <sic>causis ut est si peterera tibi centura non

possunt corgnoscere-9. § :n cacunda parte ponuntur decera persone que prohybentur ssse

iudices. St diqueto: prohibentur natura ut est furiosus, mentecaptus, zurdus st mu—

S.4.L ~dique nio—11- ribus ut est crimine dapnatus scilicet hereticus- Atique Iegi—

bus ut sunt2 inpuberas temine Pater in cause fUji st filUs in causa pa--

— St hoc ~ est—~ -

¿2. quando non potest esce judez subdeiegatus, sed ordinarius s:c-~TP non ro;sst

t4- quis esse i’udex in causasua.

IV-- Qul possunt eV qul non possunt ludido interesse-15- Hea rubrice dividitur in partes duas:

§ St prima parte ponintur¿2. persone que non possunt judicio intereese

§ In secunde que incipit ibI17- sed alieno nomine ponuntur persone que alieno

§ Ad pnimanx~e. et servus non potest judicio regulan quia pro

reput atur¿2- sed si quis

fallit temen20. in quibus

§ EV pr21- 1 ibertatera

vuum, bares

vult agere contra sura, agere debetin quattuor casibus

civiliter egere potest:iraus est pro libertate reducenda in

ut quia dominus in suo testamentotamen post ¡non—

suo nomine-

nomine litigant-

mortuo et bestia

dominjuin ser’¿i,

manuraisi t ser —

22- Vera testatonis non vult servuura manumictare, tunc potest agerequod manuniictat

23- en eV debet audini-§ Secundus pro libertate defendenda, ut quia quis cred it eV

24. retinat ze libberura st eliquis movet si questionea st diciVeum esse ser’¿uri

25- suuma quia bic debet audinj§ Tertius pro aliraentis si

26- e: alimenta potest agere pro§ Quartus de possessione t

27. circe hunc casuum debes scire potestquis patena pos—

28- sescionein aut Luna petitorpetitorio pe—

29- tit quis cura dicit reni parest melus modus

quis in suo testamento dimixitipsis.urbata. St

quod uno da duobus modis

lo aut iure possessorio Lure vero

tinere ad eum luna domini et ista

469

30- quia opportet auxa probare quod de cetero non habuit alius nlsiipse. lure possassonio

31. petit quis curi dicit rema ad se pertinare jure dominil val quesieV }dc est bonus

32- modus quia potanit probare quod usucapenit val prescripxit.ítem iune posses—

33- sor jo potest quis petare uno de tribus modis eut causa adipis—cande pos—

34. sessionis, aut quia legeta est sibi eljqua res et pat it herediut tradat sibi

35. illain ram actione ex interdicto quoruri legatoruma val quoruma bo—florum, aut ceusa

36. recuperandi possessionem ut quia aliquis erat in campo eV al—tsr pepulit

37. eum causa retinendi possessionem uV quia atiquis hebat carapuinet laborat eV altar

1. vadit et leborat post ipsum at non penriictit aura essa eV tunepetet actione uti

2- possidatjs val alio modo cacidit a possessione. St nota quod siquis agreditur

3. aliuma et en palleret de possessione quod lila qul est in pos—sessione potast se defen—

4. date Vamen modenate Id est quod si ‘¿enit quis ad expellandumeum cura pusillis eV ipse

5. cunx pusillis nisi essat font ion ao quia tunc beculo et iste cur,baculo nisi esset fon—

6- tior eo quia tunc cum gladio potest se defendara. Sed quid siilla est cum pluribus

7- tunc jete potest ira et ducare plures eV pellare eura, sed quidsi aliquis eoruri inter ficeratur

8. ‘¿el vuinaranetur quis sol’¿eV panem eV solvet ille qui primo in—capiA agredi

9. ex quacunque parte sit vuineratus, st ita sarvus potanit agarade possessione

10. domini absentis ratinende ‘¿el recupenanda de adipiscanda autnon. Cnimina

11. liten ‘¿eno agere potest in quibusdem casibus quos mfra haba—bimus. Iteri filius -fariuíjas

12- non potest judicio interasse, sed distingue hic quia autein asteriancippatus aut non

13- si non ast emencippatus itaruin distingue quia eut ‘¿uit agenecontra patrema eV tunc

14- non potest regular fallit iii cestrensi eV quesl castnensi pe-culio in quibus petar

18- famIlias habatur et in cesibus in quibus petar debet fiiiuriemancippare ipso invito aut

16- contra extraneum et tunc non potast nisi petra consantianteallit in castrensi eV quasi castnensi

17. si autein est emencippatus iteruin distingue quia eut ‘¿uit agenecontra patrema eV tunc

18- non potest nisi venia patita fallit temen in cesibus supradie—

4? G

tis, aut contra extreneum eV19. tunc bene potest, quid si vocat patrem sine

nera Tunpiliani20- que est quinqueginta aureoruin

venia cadit

quorum setuagintabras aun quam si non solvere

21- potest debet fustigan per terram- EVsensu patrie possunt

22- litigare fillis familias a gentibus esentina debst sed quid

23. si pater non ‘¿uit consentire nunquidtingus aut volunt agere

24- et tunc non debet pater cogi, aut se~debst cogi etianí

25- captis pingnoribus, quid de aventitioquia aut acqui—

26. situm set illud peculiuní de patrie ‘¿oter temen

27. aut contra voluntataní patrie st tuncbat cogi hia

26- ut quia aliquis consanguineorum filiidimixit sibi

29- filio familias hereditatera ‘¿el aliudHl jus acc i--

duo sunt

in pe—

li--

veruní sst quod cum con—

t fugientibus petar con—

debet gogi <3) eV dis--

voiunt defandere at tunc

peculio st distingue

luntate et tuna aget pa--

aget MILis st peten de--

familias ex parte matnis

st petar non ‘¿uit quod

30- piat st filius aacipit temen-§ Quid si peten ‘¿uit fUtura emancippare <margen izdo. de

emancipat lone>31- quia tedet <4> euni consentire eV filius quein ‘¿uit emancippari

n4nquid potest filio32- invito et regula est quod non nec recipit eliquod preter

§ Sed quid si filius33. ‘¿uIt emanaippani st petar non ‘¿uit numquid tenetur st resepon--

deo quod non34- regular fallit temen in quettuon cesibus:

§ EV pnimus set quando congno’¿it legetum35- ut filium eniancipparet congnovjt id est necepit-

§ Secundus set quando arrogavit

FOL.S1V

-

1- inpuberem eV postea fectus est pubes eunx penitet ‘¿uit srxancip—peri et Vunc debet

2- peten en emancippane-§ Tentius ast si verberat eum ultra moduin pie—

3- tetis-§ Quantus quando inponit neceseitatein filiis peccandi cciii--

cet femine ut4. commictant edultenium st masechulo homicidium-

§ EV boc verura est quod par5- se non possunt judicio interasee, sed quid si t

rae fuji emiiias nunquid6- poeeunt judicio intereesa. Et distingue quia

ter ipeorura st tuna7. possunt intarsese iudicio, aut non consentit

set, sed venior set

eunt procura o—

aut consentit pe—

st tunc oppinio

4 71

8- quod non possunt, st cuin ea concondat glosa ordinaria.§ IVeri funiasus eV mente—

9- ceptus non possunt iudicio interesea imino dabent babera cura—Voraz eV curator

10. debet pro ele intereses- St boc in civilibus secus da crimine—libus quia non

11- tenetur subintelligas bac mutuin st surduma st idem lunis astde ipeis in

12- civilibus sed secus in cnimainalibus quia tanantur-§ Itera minar viginti quinqua annis

13- regular iranio tutor eV cunator eorum dabat interesse pro eisquia inviti adala—

14- ecentes cunatores non accipiunt preVer quera ad litem, quid siintenest mi--

15- non U iudicio sine tutorAs val curatonis autor itate non quodsi sententiam

16- feretur pro so valebit st tenebit, si autain contra eum non ‘¿a—lebit , ±allit

17- temen in casibus in quibus potest minar intaresee in judiciosine tutoris ‘¿el curetanis

16. auctonitate-§ St pninius set quando agiV de libbero bomine quam quis be--

bat in ceptionema19. quia dicat euu¡ esse iibbenum-

§ Secundus est quando agit de poeseesione20. adlpiscenda netinenda val necupananda-

§ Tertius quando niasscbulus maior <5>21- ‘¿iginti annis et Lamine maíor <6> dacam eV acto annis irapetra—

‘¿ant a pepa22- val imperatare veniar, etatis que dicitun generalis venia ut

pose i nt23- contrabene st orania tacana-

§ Itein monacus regulenis eV reVio est quia pro mor—24- tua neputatur sine cansensu sul maicnis scilicet abbatis non

pat set25- judicio interasee-

§ ítem tutor accusetus de susspacto non potest judicio26. interesse, et bac Verum est si fuenit candepnatus eV pandante

lila accusata non27. potest ínteresse judicio pro defendendo pupillur,-

§ ítem excomunicetus-26- Ceterí omnis regular possunt ludido intereese.

§ Sed alieno nomine liti—29- gant liii scilicet tutor eV cinca tutarem petitun en tutor sit

aud jendus30- indistinta eV dicitur quod non, nisi curi quibusderi soiepnita—

tibus edbibitis.31. EV cinca bac debes sciere en sit tutor testaraentanius ‘¿al da—

t Ñus32- si autein est testamantanius debet faceta septeri:

§ St pnimura debet testamentuin33- bostendena-

§ Sacunduin quod debet hostandene utruin pupíllus cujus ipea34- est tutor adianit heneditatein cuma auctonítatis actiliani tuVo—

472

ns qul datur

FOL.629

.

1. a ludice soluin ad mictenduin pupillura in posesesioneraVis quia

2- tutor Actilianus datus a ludice debet Lacere eextem:§ Pnimura quod detur a U—

3- dice-§ Secundus quod sit legitime persona-§ Tertius set quod dsbst facere testamentenius

4. tutor Actilianus edivit bereditatera sit confirmandus§ Quintum

5. quod iunat ram pupilli salvain.§ Sextura quod faciat inventaniura.§ Sept 1--

6- muní quod dV legitime persona si autein est tutortuna debet Lacere sex

7- primo quam audiatur-§ St primuni quod conf irmatun a iudics.§ Secundura quod iunet

8. nsm pupiiii salvam lora.§ Tertiura quod eatisdet-§ Quartura quod intenponat

9. iudex decretura-§ Quintum quod faaiat inventaniura-§ Sextura quod sit

10- legitima persone-§ Si autem set dativus distingue quia aut dat

quisi t lone11. eV tuna debet Lacere omnia que facit

non tenetur quia sius12- Lides ast approbata a ludica sicut e

tone approbatur13- a testetore, si autera detivus sine

oinnia que facit Isgitimus14. eliten non potast eudini-

§ ítem curator potest ludido mt15- nunquid cunator edulti dabet audini

sciedum debas

heredita—

a iudice-

legit:mus eV

ivus cuní in--

legitimus niei satisdare

t Lides testamsntanii tu—

nquisitione debst Lacare

enesse pro adulto, sedindistinta. St ad boa

16- ecire quod est duples scilicet genanalis st epecialis, siautez est generalis debet Lacere orrinie

17- que Lacere debet tutor legitimus uV supra habas si autsm estspacialis tunc faceta

le- debet omnia sicud et ganaralis preten in’¿antenium quod non te--netur Lacare, si autera est

19- curetor funiosi, mantscapti, surdi val rauti Vuna omnia debstLacere que genenalis

20. tacare cunator debet-§ ítem actor potest ludido interesse pro alio- Sed aun—

quid21. debet audini indistinte st ad bac scisnduri debes catre quod

actor potsst22- constitul a tutore a cunatore a pnivata persona et ab univer—

473

sitate si auteri23- siV constitutus e tutore st’ Vunc distingue quia aut a tutore

testasen—24. Varío eV tunc debet omnia obstendara que Vestamantanius Lacere

debet eV tnie25- plus scilicet constitutionem qualiter constituatur est ab ipso

eV quod íura’¿it ram pu—26- pilli selvain fore si habuenit ludiciele decretuma, si autara est

constitutus a tu—27- tone legitimo Vunc omnia dabet bostendere que facara debat le--

gitimum cura illis tribus28- supenius dictis si autera fuenit a tutore dati’¿o et Vunc orania

baste ndare29- debet que dativus faceta debet cuin luis tribus supra dictis

et tunc taus actor30. debet audini- Si autem 55V constitutus ab universitete val

pnivata persone (margen dcho.: de procuratione>31- eV tunc sufficit quod hostendat qualiten uenit constitutus-

§ ítem sindicus32- st yconomus eV circe bac diffenentia ínter ista nomina cciii--

cet sindicura yca— <margan izdo-: de sindico et>33- nomuma eV pracunatorain st actoreri-

§ St inter sindicum eV yconorin est <margen izdo.: de yco—nomo)

34. triples djHarentla:§ St prima quia iconomus non potest Lien nisi ab universi—

<margen ízdo-.: <que ínter eos sit dil!erentia>36. tate eccíesíastice sed sindicus ab universitate ecciesiastica

eV secularí-§ Secunda quia yconomus dabat assa elusdein universitatis

aliter non ‘¿alerat,

1- sed sindicus potest esse elusdas eV altenius universitatis.§ Tertia quia in ycono—

2- mo dabat inten’¿enira decraturi apiscopí, sed in sindico nonest necesse nec episcopí nec

3- altenius riaionis persone decneturi.§ ínter autein sindicn eV ptocuratoremn díferen— <margen

dcho.: quid ínter síndicus et procuratorea ínter SitJ4. tia est triples:

§ St prima quia sindicus non potest fien nisi ab universí—Vate

5. sed procuraton ab univensi Vate eV pnívata persona.§ Secunde quia sindicus non potest con—

6. stítui nísí ad causas- Sed procunaton non potast constituí abuniversitate nisi ad nego—

7- tía-§ Tartia quia sindicus non potest constituí ad unem causari,

sed ad plures-8. Sed procuraton constitutus ab uni’¿ersitate potast constitul ed

unun negotiur,9. st ad pIura-

4; 4

§ ínter autera sindicuin st actorsin-§ Prima diferentie hec <margen dcho. : inter sindicuz st ac—

tonen>10- sst quia sindicus non potsst Lien nisi ab universitate. Sed

actor ab univen—11- sitete eta privata persona-

§ Secunde, sindicus non potsst aonstitui niei cd causas,sed

12- actor ad causas eV cd negotia-§ Tertia quia sindicus non poteet constitui niei

13. ed plures causas- Sed actor ad unara eV ad plures sindicuscuten pnius

i4. quaní admictatur dsbet hoetendereaonstitutionsm. :te~ yaoncmusdsbst hostendere

15- constitutionení st decretuní episcopi, procurator vero debsthostendene procuratoniura {eatorem

~6. st nuníptiuní speaiclem ista sunt verba vulgaria que bene adea—tantur -

§ ±.~sm17. negotiorura gestor. Sed nunquid debet audini st distingue quia

aut set ns- -<largan izdo- : de negotiorun gestonun)¿2- gotiorura gestor actonis aut rei si set ectoris iterura distin—

gus quia¿2. aut set de consanguineis ectonis st tunc debet edmicti duo fa--

a iendo20- scilicet quod eatiedet ratera rein dominura babiturura st de re—

convenianda scilicet21- ci aura reus voluanit necon’¿enire si autera non set de cansan—

gui ne i e22- actonis non debet audini, si vero sst rei tunc dsbet admiati

set jedando22- de iudicio eisti st ludiceto salvando eliter non-

§ IVera procuraton sed24. nunquid debet audiri et distingue quia aut set procuraton aa--

tone aut nsj25- si ectonis itenura distingue quia aut constat aura eses procura—

t orein26- aut non constet quod potest constare uno de quattuor modio-

§ EV primo27- si pnincipalis persona confiteatur-

§ Secundo quad obstendat procuratoriura-§ Tartio

28. per licteras sciiicat quauiter mixit sibi Hateras st in sicconstituit aum procure—

29. Vorem sigilletas temen sua propia sigillo-§ Quarto quod appareat in

30- actie iudjciorum quauitar euni aonstitusrit si constat tuna de—bat audini

31. temen setisdando de raconveniendo, si in procurato non sit bacvarbura -

32- Et volene aura ab bonere satisdationis relevare etc- quia tunanon

23. tenatur satisdare si autera non constet eum eses procuratoreradebat Lacare

34. duo: § St pnimur, quod satiedet ratem ram domainjuin babitururi-

§ Sacundura

de reconveniendo

FOL.- 83 P

.

1- de reconveniendo eV bus factis debet audini. Si autain est pro—curator nsj sit’e con—

2. stat sive non en essa procuratarera debet satisdara da iudiciasisti et

3- debst eudini quia hic dicit procuraton meicrAs viginti quinquaannis, Lit questio nunquid

4. minar ‘¿iginti quinqus ennis possit procuratorera constituere-St distingue quia aut est

5. pubes eut inpubes, si inpubes iteruin distingue quia aut hebettutorem eut

6. non si non bebet tutorera st tunc dicitur quad non potest cons—titusre, si autem babet

7. tutanem iteruin distingue quia aut ‘¿uit canstituene cuma autaní—tate ipsius aut

8- sine, si cum auctanitate ipsius bene potest si sine eV Vuncnon patast , qui <7> si tutor

9. solus ‘¿uit procunatarera consVituene nunquid potsst, eV disstin—gua quia aut ‘¿uit con—

10. stituere procuretorain ad nagotia st tunc non potest- Aut edcausas st tuno iterum

11- distingue quia aut fuit literi contestatus eV Vunc bana potestaut non LuiV litema

12- contestetus et tunc non potest, quid si est pubes nunquid po--test canstituere procurata

13. ram st distingue quia aut habat curatore aut non, si non ha—bat- St tunc itarum

14. distingue quia aut ‘¿uit constituene procuratarema ed nagotiast Vunc bane potest

15- aut cd causas eV Vunc non patest- Si autam habet curatonemaiteruri distingue quia

16- aut ‘¿uit canstituera pnocunatoreri ad negotia eV tunc bena Po—test at&t ad causas eV

17. tunc non potest- Si autem babet curatoreri iteruin distinguequia at&t cuna auctonitatis ipsius

18. eV Vunc bene potast aut sine eV Vunc non potest, sed quid sicurator vulV procuratorera so—

19- lus ipse constituera numuquid potest- St djsstingue quia aut adnegotiari eV tunc non

20- potest aut ad causas, st Vunc itenum distingue quia aut fuiVlitam contestatus

21. eV Vunc potest quia etfectus est doriinus litis eut non fuiVlitera contestatus st tunc

22- non potest- Ñata temen quod tutor cum consensu pupilli eV cu—retar curi consensu

20- adulti possunt tena constituere procunatorein. ¡tema nota quadprocurator non potest

476

24- jurera da celurapoia nisi sit constitutus in ram suam ut la ca—semana luniura

25- eV actionumtallit ja

26- aun

quia constituit eu.rn procuratorera lo rein suera-

ja romana de consustudine-

Y.- -Quesunt acta civilius ludiciorus- Rubrica27. St nota quod in lete rubnice ponuntur dacam st

sunt necesse in civi—28- li iudicio ordinario que jo tsstu bebes.

de be t

septem que

Iudicem actor cd ira

39- respondit, hic note trAe punte:~ St pnirnura cd qusní ludicení actor

30- adire debet.~ Secundun quia bia dicitur quod debet

deb imus31.- quis sjt iudex cal.

~ Tsrtium quosdam casus speciales32- foruní actonis et non actor Loruna nsj.

§ Ad primum st cinca primuna tria debent33- intenvenine:

§ St pnimuna quodnisdictionsm la

34- ipsius domiciliura-

35 -

ti-

adire ad ludiasin vi--

in quibus reus saquitun

sit iudax rei Id est quod reus babeat iu--

§ Secuodum quod sit iudex ordinenius ‘¿el subdslegatus-§ Tertium quod non sit da parsonis prohibitis ut supre habuis—

§ Ad36- cei dici

st dornicil

secundumtun illeluna

st iudexin culus

set e quoiunisdictione reus habet domia 11 jura

1 - quis necedeosdesinit -

§ Ad

persgr i nana

2- tertiuxa et hic§ EV pnimus sst§ Secundus rat jane

O- contrattus.§ Tentius natione§ Quartus retione§ Quintus ratione

‘¿idetur cd quod si nsdit peregrinare

‘¿idabimus septeri modos:retione domicilii-

quesi contnettus.mallafici -

quesi mellefici-1 it igatur4- § Sextus ratione nsi de que

§ Septimus retiane pacti ut quia promictat5. lutionain tacare, secus si deret

venire sub quocunqus iudice6- quia tunc non valeret- Nota

contestatus sub alio iu—7- dice quem sub suo et non opposuenit

potest pastee op—O- ponere nisi 1 agnona’¿isset

licant lera quod

teman quod si

pni’¿i lagium

sibi competere

so—passit suri con—

reus Luenit litera

fon ante non

ji lud pnivi legiura,

4 r: 7

It era

477

quia Vunc Posset opponare9. ante eV post litein contestatein ut est jo istis qul stat in con—

finibus ci10- cnedunt

cisdict lo11. tatis.

tibus de12- unde qu

idem est13- atore q

retare- 114. nota

res relE- Vol

Vitatum quiaessa in iunisdjctione~ unius civitatis et sunV la tu—

ne eltanius clvi—ítem nota quod Romna ast conimunema forum omnibus cUita—romana imperioilibet reus potest convenini Roma- ítem nota quod illudde inper—ule atunes da romano irapanio possunt vacan carama jipe—tema

quodcipitdabet

si quis habet domiciliura in plunibus locis ubihonorascoovenini -

p lu—

VI.- -Darei citatione. RubnicaiS Hsc nubnica dividitur in partes quinque:

§5V in prima parte painitur <ponitur) quid17. sit neuma citare-

§ In secunde qualiter reus citetun.§ la tertia qui possunt

18- Lacere citare-§ lo quanta quibus casuis citetiones imapediantun.§ In

19. quinta unuin notabila-§ Ad pnitnum eV citare revi est ipsuin ‘¿acare vV veniat

20- lo lus corari ludice ressponsurus, dicit citare id ast ipsumavacare par nuniptiur, val

21- par licteras, unda si elius ‘¿ocanat non tenetun vanira- ítemdicit ut veniat in lus pan

22- bac nota quod si reus vocaretur elibi quera ubi raditun jus utin tebernis ‘¿el

23. in postnibulo <sic) non tenetur ira- ítem dicet coran judiceintalligas quod babeat lunis—

24- dictionein ondinaniama ‘¿el dalegatari ‘¿al subdelagatam. ítem quodsit Valls personas que

25- possit esse íudex. ítem ressponsunus, quia debet rassponderead patitaz.

§ Ad secundun26- eV cítatio f it duobus modis aut par lictenas at&t fil ab apis—

copo at&t per nunipt los27. conmunís.

§ Ad tertium eV possunt Lacare citare omnis persone que inludido interasse possunt

28- sacus de pnohbitts quia non passunt Lacare citare nec ciVetapersone _ais tenantun

29- nasspondere-§ Ad quantuin eV impedí tun citatia multis modis aliquendo

retione iu—30- dicis ut quia non sit

iunisdictianem ‘¿el quia31- taj. Aliquando natiane

legitimeno sit 1

loci ut

persona ‘¿el quia non habaatudexquia non sit da illo fono- Ah—

478

quendo natiane cal uV quia non sit32- res que,» inpossibile est daca ut est sol, luna, cimera etc.

Aliquando actonis33. ut quia non possit judicio intenesee aliquanda retione utrius—

que ut est si peten egerst contra34- filiuna st filius contra patrein qui in sua potestate est ellos

plures modos habas35. la tsstu-

§ Ad suintura st notebile est tale nata quod reus citatusdebst ira jo

36-. ludiciura, Itsm debet se representare iudicii - ítem non debatreasdene nisi licentietus.

37- St si aliquod istoruin deficsret non baberetur pro representatopen testuin iunis- Quia

36- non dicitur vaniese qul non stetit

VII.- -De lite oblatione

FOL- 64 R

.

1- Nec rubnica dividitur jo saptara partes:§ St la prima ponitur de libelli

2- preparationa-§ In secunde quot debeent cootineni lo libello.~ :n tent:a cui

3- debaet offerri.§ fa quanta quare datur tibet tus.§ fo quinta quanda

4. debsat offerni.§ fo sexta cesus specieies in quibus non debet dan libe--

1 lus.5. § St in septimna quodena notabile- St ante quena ‘¿eniemus ad pci--

nauna videamus6. quid sit libellus. St libeltus est parvus liben six¡a modice

scniptura7- inteptioner, actonis cantineos causain agendi indiceos et spain

futura litis8. demostrans, dicit intenaptionena actonis contineos par hoc note--

tun quod jo libe—9. lía debat continani quicquid actor jntandit petera. ítem dicit

causaxa agendi10. indiceos par bac note ante litis contestetionein non agit quis

set11- jotendit egare par testuin junis- Non videtur quis agare sed

a ge r e12. valle ente litis contestatianara pan legain a¡nplius ram ratera

beban Digastura. St ideo13- dicit hastendeosspara futura litis.

§ Ad pnimura nubnice nota quod actor debat14- prepetere <8> liballura quia si non habenet libellura pnaperetum

479

reus licentianetur16. nec Veneratur radiare nisi iteruma citanatur. ítem note quod

debenet faceta tras16- libellos scilicet unum pro reo unura pro ludice ad hoc reus non

posset aliquid17. rautera ‘¿el addene lo libello sibí dato alium pro se uV semper

possi t18- se dalibbarare eV Lacere positiones suas super suo libello

quia fonmantur19. supen ipso-

§ Ad sacundum eV bic oppinio ast nein quattuon secundumaquosdama scilicet persona actanis,

20. eV persona rei, res patita eV causa quare petitun et bane de-terminare. Aliqui sunt

21- dicentes quod debent continani tnia scíljcet res que petitureV causa quera petatur

22. eV bac est varian de consuetudine, nota bic quad bene exprime—tun legitime

23. causa at sufficiens-§ Ad tert luma eV ohm aHarebatun

24- bbararet si asset bane formatus eVVunc admic—

26- tebat aliter non eV nunc affartur tamen reo tU delibbaret sivide tun

26- sibi cansiteni <9> ‘¿el contepnane-§ Ad quarturi eV affertun vV reus delibberet

27- utruma axpediat sibi cadera ‘¿el contapnane.§ Ad quintura eV debet offerni

26- hibellus post citationera Varien ante litis contestationein, quiapost non

29. possetjudiciura

30- imino st

iudici ut deli—si esset legitimad causa eV

oflerni- pan illari autenticari aLferatur libellus qul ad‘¿acatunatuitur tanminus ad resspondandurn libaNo-

§ Ad saxtun¡ eV sunt ca—31. sus specialas in quibus non exígitun libellus quanda sunt vi-

les persone eV par—32- ‘¿e res quia tuno non dabet a-fferni libellus sed quahitar di—

fi iniuntur33. questionas in quibus

iuranientum sed petitun34. dabitun íunarnentum,

eV disstingue

libellus non datun eV nesspondeo pancu 1

quia utenque ‘¿uIt jurare en reo en actoni

FOL.84V

-

1- quia at&t est mangna quantitas aut parva si raangna datun neose mpe r

2- sed quid si actor hebet samiplenari pnobationem scíhicat unumtastein cul da—

3- bitur eV ad buc neo nisí esset dingnior actor, sí parva pnoss—pidas personas que est

4. mellar eV humillan eV 1111 debat dan luramentuz. Nota quod quesint parva res eV

5. vihissime persone relinquitur arbitrio íudicis.

480

§ Ad septimuma eV notabile6- est quedara questio quem quis Lacere possat nana pOsset quis di—

cene nunquid7. reus tenetur recipene libelluin non sub suo judice ‘¿el ab ectore

quia iu—8- dido interesse non potest st dicitur quod non innio si vult at

ante st post libelíl9. oblationeni potest recusare ludicen val actorsin. Mote quod jo

fine libslli apponatun10- bac clausule salvo sibi jura eddendi naiouendi st connigendi

etc.

VIII-- -De iudicis recusatione. Rubnica11- Nec rubnica dividitur in pactes duas principales:12. § St la prima parte tractatur de racusatione iudicis dslsgati

‘051

13. subdeleg.at1§ n secunde ibi ondinarius autena trectatun de recusatione

14- iyxdicis ocdinanii. itenuna pars subdividitun in duas partas:§ St

15- in prime tractetun de recusatione iudicis secuianis delegati-~ Jo secunde tractatur

16. de recusatione iudicis ecclesiastici delegati- St cinca primapantera prima

17. partis nota quattuor punte:~ St pnimult utrura possit recusan iudas se—

18- culanis delegatus st dicitur quod sic-§ Secundura qualiter st dicitun quod in

19- saniptis nota hic quod non ast oecsssabic epponi cause racu--sationis oisi

20- sxpnim:-§ Ad tert jura quando potest reus judicena declinare st potest

Thcta citetione21- at post libelíl oblationena st ante temen ante litis contesta—

tionení zecus si22- post quia nec opponere nec audini debet-

§ Ad quantuin st sius sffactus est23- quad iudex a quo eppsllatum est non debet amplius procedene in

causa inrio dsbet ipeos24- ramictere ad arbitros si sligerunt- St isti tenentur aligere

arbitras mfra tres25- dies qul debaant congoascera ceusam racusatianis quod si non

eligenint ludicis ordinanis26- dat sis ut potestes arbitras st pneflngit eje tenminura mfra

qusin debeant27. coagnoscene causera necusetionis eV si iovenenint erbitni non

flictena caucana re--28. cusationis nenictet sos ed iudicema pnimura a quo eppellatura ast

st ille29- potenit procedene in causa si autema in’¿enient causem recuse—

tionis iuostarn ~n causa30. iudex pnimus non pnocadet-

481

§ Cinca iudicem ecciesiasticuin delagatun pa--31. titun utrum, possit recusan eV dicitur quod sic debamaus vide—

re tnia punta att§ Pninauri

32. que debet faceta recusans-§ Secunduma que debet facare racusatus iudex-§ Ten—

SS- tiurn que debant Lacere erbitni electi. St recusans debet Lace-re quettuor:

§ Pnimuin34. oHenra libellum necusetionis in scniptis.

§ Sacundum quod debet expnirai causa recusetionisSE- itein nota quod non tenatun probare ulema causem lila ludice a

quo appellat nec obsessetSS- sitj iterutn-

§ Tsrtium quod lila qul appallat debet ex parte sua unaraarb i trura

FOL-pSP

.

1- sibi eligere.§ Quartura quod non possunt aligere arbitros seculares- St

reVio quia amnis2- natura clericales non cedit in seculenein.

§ Secundura ceusam recusationis- St sí invenit5- legitimain judas recusatus non potenit coognoscere en pnius de

dicte causa, si vera non4. legitimam namictent sos ad pnimur, iudiceri si autem non congno—

vanunt mfra ternainum5- assingnatum revertitur causa ad pnimum judicain.

§ Tertiura quod Lacere dabent arbitni,6- erbitni debent Lacte electione de ais statuare tentuinuin ad ceu—

sain recusationis probaodum-7. St debet Lacere iudex eclesiasticus delegatus recusatus electis

arbitnis singni-ficare6. quomodo partes aligerunt eos in arbitros- Itema debet prefingera

terminuin ais mfra quera de—9- baat cangnoscere utrum causa fuenit legitina ‘¿al ne- Nata quod

isti arbitní dicuntun10- iunis eV non conipromissanii eV ideo debent coognoscere de

jure.

IX.— De exceptionibus- Rubrica11, Hec nubnica dividitur in partas tres nam’

§ In prime trectatur parte quid sit12. exceptio-

§ lo secunde que incipit ibi axceptionum trectetur de dlvi—sione pactorura-

13- § In tentia autera que incipit ibi dabet autema tractetur deprobatione exceptia—

14. nwn quis debeat probare-§ St cinca pnimurri nota quod duplex ast actio, nem est

482

15- exceptio lunis ut exceptio de ulterius non petendo st teLadicitun exceptio actionis exclusio.

16- Est eV elia que dicitun facti ut est quendo tu da facto agisst ego da Lacto me dafando

17. st Valls dicitun propie defeosio rej-§ Ad secundura st exceptionura elia declinatoria ludicil elia

18. dilatoria solutionis eV elia perbentonia-§ St cinca prima declinatoniana note tnia

19- punta:§ St primuni contra quena potest opponi eV contra adversaniura

val elus procuratorena20. ‘¿el judicein.

§ Secundura quando potest opponi st ante receptionena iibslist post duna modo

21- ente litení contestatana post vero nunquain nial la casu quandoingnorebet ut quia credebat

22. esas de Loro Urbeventenis st aret de foro =iontispeltis, notaquod debet contestan lix jo de--

23. clinatonie exceptione-§ St tertiuna quando debet prabani eV ante libelíl receptio—

osra st post ante24- temen seotentieta.

§ Cinca autera dilatoniara excaptionam note quattuor punta:§ St pnimura

25. quotuples sst- St sst duplas scilicet una que descendit a lageut est in condepna--

26- tione quia detur sis e lege tenminus quettuor mensiuna ad sol--vendura -

§ Alie que27- descendit ex pacto ut est quando fescjti mibi pactuna de non ps--

tendo usqus ad23- unuin annuna-

§ Secundura est sub que forma potest epponi, st sub duplicjscilicet sub

29- negativa eV effirmeti’¿a forme, sub negativa forma quando sicdicitur

20- coram ‘¿obis etc- ponendo probemium eV pastee dices excipiendoproponit st prapo—

31- nendo axcipit. Cola contra petitianama Nartioi lo síus lAbellocontaptana dicens quod

32- non credit sibi Vanen quad si probani cont.lngenit quod noncredit opponit axcspt iones

33. pacti de non petando quod sidein ecit usqua ad annuna- ½affinmati’¿a -fon—

34. ma dicens excipiendo etc. djcens quod dictus Nartinus Lscitsibi <s) pectura de non

35- petando usqus ed annura, nota quod prima est melior pro reoquia grevat actorena

36- probationa que opportet actorein probare inteptionen suena primoquera reus probet

483

FOL-85V

.

I~ suena exceptianera, sed tainen ast perbicutura quia degeret se reusquia debet lunera super ipsa

2- eV debat lix contesten.§ Tertiur, quando potest opponi eV anta libelluin eV anta li--

tem con—3~ testatain eV in ipsa lite contestata post

tianein minina-§ Ad quertur,

4. est quando debet pnobari eV potast ante litispost dura modo ante anta (10> santentiama-

§ Circe5- perbeptoniara exceptionen note tria:

§ Pninauma quid est perbeptonie axceptio.6- que perhimit totum factum ut ast quando tu

de vultenius (ultenius) non petando.7- § Sacundum quando patest apponi eV ente

post duna nada ante sententiama.8- § Tertiurn quando debat proberi eV potest

eV post , ente teman9- sententiara, fallit in casibus in quibus

opponi eV probani.§ St pnimus

‘¿ero litis contesta—

contestatam eV

St est

Leciste mihi pactuma

liten contestetera eV

anta litera contestateri

post santentiam potast

10. quando babuit malas pracuratones eV advocatos qui non opposuerunt quia potest appel—

11- lara eV apponere in appallationem.§ Secundus est si est minar qul potuit opponare eV non ap—

12- posuit quia appellando eV petendo rastítutionara in illo potestopponera- ¡tena

13- axceptio, tU quis non dapnatureV non ultrama Id ast habite

14- ratione na egeet. ítem axceptifalsos testes ‘¿el

15- falsa instrumaenta propter que fuit condapnatus. llera excaptiotaaccedoniani. ¡tana

16- exceptio Velleani-§ Ad tertiam particular, eV

17- exceptionema eV distingue quiatunc debet pro—

18- bare oppones at&t negativa eV Vunc debet probare ille contraquen apponi tun ut est in

19- axceptíone non nurienate pecunia non numerate dotis, non numa—reVi debíti.

X.— De interrogatis que fíunt ante liten contestatan-20- Cinca istain rubnicara nota duo notabilia-

§ Pnimuma est21- quod quedar, intennogationes fíunt ante litis contestetionam22- ad ipsam litena ardinandain ut est quando agitun contra heredera

quera interno—

484

nisi in quantura Lacere potest

o falsi id est si introduxisti

petitur quis debaet probareaut apraniVur affinmativa at

23- gandus est anta litera contestetein en sit benes quedara fiuntpost litama

24- contestatara ad litera dinimandara-§ Sacunduna praembuluin est quot sunt causa

25. in quibus interrogationes Leciande sunt ante litis contestationera, st sunt septera:

26 § St prima quando egitur contra heredera-§ Sacundura suando egitur naxail actione quia

27- servus dedit dapnum.§ Tart jura quendo agitur de dapna infecto U est quia

28- doraus tua posita iuxjt ¡neena nainatur nuinain.§ Quartura suando egitur da

29- dapno dato a suatrupede <sic> -

§ Quintura suando agitur de peculio Mlii familiasCO. val servii -

§ Sexturn suando dubitetur ante aliquis sit minan quinqusannis -

51- § Septimura suando agitur reali ectione.§ Prime interragetio Mt contra heredera ante

32- sit heces quia si non intanrogeretur ente literasuando debet ierri sententia posset

33. conventus ut heces dicere dorajne judas non fenatun contra raesententia quia non cura

34- heras nec tenetur ed aliquena panera, si autain resspondeat sesese hsredem

35- sed non in soliduranon debet egi contra

56- nisj pro parte quanaex testamento val ab

debet itarun interrogan pro que parte quiaeumhebst. ítem debet interrogan en sit benes

i n—

contestatera

FOL.86R

-

• non posset egi contra eumsuerte

quid sj dixenit se non asca

iuni- St bec

n:st pro

heredera st

hered ita--

ipsa dicit

1. testato. St bac pnoderet aiim quia si quis enat heras ex testa-manto tenebatur salvare

2- legeta- Sed subcedans ab intestato non sed hodia sub late esttaus differentia-

3. ítem elia interrogatorio en sit bares par se val albona est quia si esset

4. heras par fideicoramiscunatrebellienica scilicet pro

5. parte- Sed nunc petiturest eV dicitur quod cedit

6. a iuna suo- St creditor patsst ingnedi possessionsmtic, quid si dicet

7. se esse banadera eV non est luanda Lartur sententiedomine iudex non -fenetis

8. contra quia non cuna heras, dicitur suad debet re-ficare si toturasuum interessa-

§ Alia inVar9. ragetio cum egitur noxeli actione id est sarvus

nura michi <raihi)10. quia interragandus est en pascidaes servuum no

suad ego debea11- agere contra dorainura, sed quid si dominus ‘¿uit

tuus dedit dep--

xiura eV dicitur

raibi dare ser—

485

‘¿un noxiuz eV dapnum ast12- malas quam valeat servus nunquid iibbanatur dominus eV dicitun

quod sic eV ast in13. aíus arbitrio en velit date servuma noxiuma ‘¿al vaticana dapnuri.

§ ítem Lit14. quinta curn patitur cautia de dapno infecto quia internogandus

est en possi—15. dees adam que rainatun ruinar, ‘¿al ne, quid si nega’¿it uV supte

quid si efLir—16- ¡na’¿enit tenetur satisdere-

§ EV fit sexta divisio pro que parte passidaet quia17. non debet satisdara nisi pro parte quaxa babat-

§ ítem LIV sept lina cuma agitur de18- <duplicado: de> dapno dato a quatrupeda quia intarrogendus est

en possideet quetrupedem19- ratione la principio declarata quid si negavanit ut supra quid

si dixenit se sese eV20- non ast eV rasspondeo tU supte.

§ ítem f it octave cura agitur da peculio sar’¿i21- ‘¿al filii familias quia si non interrogaretur peten ‘¿el domi—

nus utrura habet peculium22- ser’¿i ‘¿el Mlii cur, feret sententie possat dicera dominus ‘¿el

petar non aratis23- domine judas quia non possideo quia non possideo peculiuz suuri

quid si24- neget se possidere eV possidet eV cadit a jura suo quid si di—

cit se25- possidere eV non passidat tenetur ad totum sun interessa-

§ ítem Lit nona cura26. dubitatun an aliquis conventus in ludida sit legitime etatis

eV bac bona27. est quia si non fiaret et esset minor et sententia feretur

contra se ipso jure nulla28- si pro se ‘¿aleret, sed quid si dixenit se maicrara eV non est

nunqtxid santentia29- late anichilabitun eV dicitun quod non quia conxmixjt dolura- EV

de dolo30- etíeri proximus pubertati tenetur quid si dic it se esse minorama

eV tunc debitur31. al curaton quid sí dubítatun quod sit minan quis probabit

utruz sít32- ¡mor ‘¿el maaíor eV quicunque pnoposuenit a-f-firmaaVive quia

affirmanti eV33- non neganti incunbit prabatio, sed quid si utenque eV minar eV

ad’¿arsanius34- pnoponunt negative at tunc ille probare debet contra quera pra—

suniptio est sed quid35- si presuriptio non contra aliquana quia est forte ‘¿iginti quet—

Vuar annonuna eV tunc dicitur36. quod minan probare debat.

§ ítem fit decime cuma agitur reali actione quia

486

FOL-86Y

.

1- interrogandus est an possideat rera patitain quia si non poseida—ret posset

2- diasra non Lenetis sententicin contra ita quia non possidea, stin parte tunc sed quid

3- ci negat ut supra uV de actora fit poeseeson et da poscaesorere esp o nd ea

4- f it actor quid si conf itetur st non set veruna ut supra nubrice,Lit undacima pro

5- que parte quia pro parte quara babet tenetun eV non ultra.~ itaní genaraliten Mt duo—

6-decline ubicunqus aquiVas ¡nayarit ludicena uV est suando quis datalisuid elicul

7. dc saholis st non recordetur pastee quia intecragendue set unusquisque sin--

5- gulaniter suis bebat. ítem suando aliquid directuna <11> de domoal~cu:us st nesaitun

9. suis deiecit quia iudex interrogare debat omnes de domo eingu--lar ante

10. litie coatestetionsin quia ej non inveniratun deiciens ageturcontra dorninuna domus

11-ex quasi inelleficio-

-- -De satisdationibus que in ludicis a quocunque prestantur<12)

Hea rubnica dividitur la dues partes principales: EV in: neparte tractatur de set isdationibus que fiunt a qualibet

XI

pr15- persa—

na la civili iu—si. dido ordinario, st incipit

illum paragnapbus item con—15- tingit aliquendo contra reura-

tetur da satis—16- dat lonibus que fjunt in iudici

rat usqus ad finera-17. IVaruin prima pens dividitur in

set isdat ionibus18. que fiunt ab ectore reo. la eec

vero tractatur19. de satisdationibus que fiuat a

Expones primo quid est20- satisdare quid cavare st quid

dicit cavare est sine21. fideluxone secunitatena prestar

:nvenit qul22- velit Lidejubere pro ea, quia

cara quomado non23. invenit sui velit fidejubera p

dabet edmicti-24- ~ Actor circe ac

a principio st durat usqus ad

Ibi incipit secunde la que trec—

o civili extraordinario, st du—

duas: eV la prime tractatun da

unda que incipit fbi procunator

procuretonibus actonis eV rei-

defandene sicud ja testu bebes,

e, ut suando reus val actor non

Vunc iudex debet eum Lacere ju-

no ea eV post iurarr¡entum tunc

torera quanitur en actor debeat satiedere st

487

dic itun25- quod sic sicud habas in testu.

§ Reus cinca ven quenitur en reus26- teneatun satisdane et dicitur quod sic, si non possidet linao—

bilie solunimodo27. de ludido sisti id est quod usque finema Id est usqua ad lataz

santentiari naanabit28- in ludido iudicaturi solvendo non tenetur set isdare- Quia nemo

suo nomine29. conventus Venetur setisdare judicatuxa solW, hic petitun an

reus conventus30- pro centum libvas habeas imniobilia, valentia quinquaginta li-

bres teneatur satisdare. St31- dicitur quod usque ad valeatiam reruin imamaobilium non tenatun

satisdare ultra autem52- sic- ítem quenitur an fidejuxor qui fidaiuxit pro reo, qul re-

us statit usqua33. quod sententia lata est eV pastee adfugit de tarta Veneatur ad

aliquid st dicitur quod34- non- Quia satis etetit qui usque ad difinitivem sententiem

statit- ítem quenitur35- en clenicus conventus tanaetur satisdane eV dicitur quod non.

Mote quod si reus

FOU-87P

.

1. non potest invenine fideiuxorem iuret corponaliter eV absolvi—tur a satisdatione- Pro—

2- curator varo actonis- St gracia istius ‘¿idebimus de quolibetprocuratora eV petitun an

3- procurator debaat esmicti eV distingue, quia aut est procunatonrei at&t actanis, si est acto—

4- ns itenuxa distingue quia at&t constet euri esse procuretorema at&tcertun est at&m non

5- asee, aut dubitatur, si autam constat quod potast constarequinque modis scilicet par con-fexionea

6- adversanil, at&t par instrumentur,, at&t pen acta iudicionum, at&tpan testes, at&t pan epistolama, dicitur

7- quod non tenetur satisdare nisi de reconveniendo regulan, fa—lliV quando in procuratanio

8. esset relevatus par cleusulem 111am. EV quia ‘¿olens etc- quianon tenetur

9. setisdare de naconveniendo. Ratam rem domuiniuma hebitunum nonVena Vur satisdare,

10. quia satis videtur hebete ratuz dominus postquam constat demandato, si autez constat eum

11- non esse procunatorer,. Iteruin distingue quia si ast de comuna—nitatis eV tunc dabet admicti ea—

12- tisdando nataxa ram dominium bebitunum eV da reconveniando ah—ten non. Si non est

13- de comumunitatis quentocunque velit satisdana non debat admicti,si auteri dubitatur

14. en sit procureton, ut quia dicit se esse pnocuratoram sed nonpotest probare, dicitur quod

488

16- debat admaicti teman set jedando ratera ram dda reconvaniendo-

16- § Si autara est procunator cal val constatasee procuratorara dabet ad

±7. mjcti dura modo satisdsbet 1Vinet ja se tras cíe—

¿2. usulasscjlicst suad salvatdorniniuna defendat in tota

19. cause. Itena quod non canamiadicitur quod dominus debet

20. fjdeiubane pro procuretanetate ‘¿el in continentibus

21. ediLicias Id ast la bungietunee val orto civitatis

22. sed hac venuna set cacuadunaglosain ardineniera <13>

23. secus set- llena contingit aLerni santentiana interlocu--

24. tonen. St hia nota quod ciex interlocutoria ex

25- primo decreto dicitun late-defendere tanutara

26- sau sententiana latera contrasatisfaciet onanes

27- expensas libelli sententieposeecejonana actoni. EV

ud i

tst

suo-

c iv

opp1

catura so

quo ant

doluna 1

EV bac

tetis

ni a nana

1 iquendo

canten t

EV si

aura, 1

jara

reus

nfra

inVar locuto

ES- boa sacunduna jus cit’ile, sed secuaduincera cranes expensas quas

29- actor fecit, hile factis non debat audtisdet de lite sussci—

30- picada id ect quod ja lite stebit eV prnana st debet presentare fructus

31. secunduna fannaena ctetui bononis, sed haegit reeli actiane, quia

32- post enriura non debat audini. Sed quidactione id est quia pate—

35.— bat centura libras ex causa mutuiintelocutonia, eV dicitun

34-— quod est audiendus campar eV postdat expenses sicud

35-— supradictura est- St bac yaruma astnen ex primo decreto

amia

val

jura hab itunura eV

non constet aura

lvi que satied

coadepaetus -

a dicte lite.

si dominus set

‘¿el in ortis Id

quonundana, sed

contra

late

cont

annu

ría -

ius

ir 1

ese

cv

si

aVio con--

Itera suad

Mote quod

la civi-

set la

secund una

reuna coatumecen

set contra aliquera

uraex vanit eV ‘¿uit

ra auditur dura modo

St nilesionis ja

cencaura dabet cefi--

la judicio nici se--

verabit usqus ed Li--

anura est quendo quis

sude agit parsonaíi

st miscus ja paseesciane ex

‘¿iginti annos dunamodo raM--

si miseus est la poscescia—

1. secta si ex secundo decreto, quia tunc advidicata est ej res jacolutuna par cantentian

2. judicis st ita non patest postinoduna eudini, quia de actora fitpoesescor st

5. de poscaseare Mt actor, nisi velleV agere luna pretorio Id setquad velit probare suad

4. res Mía partinet ad aura luna domini- ítem quando LIV seques—tratio id est quod ego

5- peto tibi unura bovama quema tu babee, unde peto saquestreni ne tu

489

retinare, debes satisdare-

ítem da ea restituenda culdex pracipiat,

8- hic auten non tractatur de saquestretionibus quia1am habebis rubrican.

9- ítem, si habas hedifitiuraego

10- peto quad tu bedinene par lagara ilí

1k Nema invitus cogidapano in—

12- fecto id est quodenaendabis- ítem

15- si de nienptio tibja meo- St ego ha—

14- bao tras lapillasquod non bedificas

15- quia in meo hedifnota quod si hadifl

16. venit aisi primoquod factura est eV

17- etetuma reduci- Ittisdat de rerioven—

ficas iam-tun hed

si ah

1 no’¿um

eV proh

ices eVca—set isdetin pnisten note

18. do quicquid hedificatum fueninote non dihigit bu—

19- niihitatari quia presu¡nit quodbostendat se su—

20- perbuma eV clamet quandocumquequod prolectio lepilloruma

21. fit nacassania eV ‘¿ocetur mtsupradicta satisdationes

22- debant fien in ludicio coren

juxte domaur, raaem quod

asfugias6- curi ipso, tu vera ius

solvenda usqua7. ad cogniter, rationer,.

Primo da re

eV quando iu—

mfra spacia—

minatur rulan

te quod non cadet , tu non lus nec te—

ificare, ego peto quod tu satisdes de

quod depnum faciat domus Vua raihi tu

opus Id est quia hedificere incipis

icio singular dicendo eV protestando

debet esse notarios qul scnibat- EV

iudex debet faceta dastrul Voturaí numuquod non potest bedificere nisí se—

t in meo- ítem nota quod lex híc

non habeat íus, sed vulV hamo

non badiL icet la suo- ítem nota

enpnetatio- Itema nota quod omnis

pretora- ítem note quod non de—sidenant aunura val

23. argantun id ast quod non ast necesse quod epponatun pena ineís -

XII.— De litis contestatione. Rubríca24. 1-lic nota sex punta:

§ EV pniriuna quid est hitis contestatio-§ Secunduxa

25- qualítar -11V-§ Tertiuri inter quas personas -fien potast.§ Quantur, ubí debent

26- fien-§ Quintvm vianda-§ Saxtuma quis est afiectus contestationis

27. litis-§ Ad pnimur, eV ast litis contestatio pnincipahie nagotii

hinc inde epud28- ludican fectara nanratio, dicit nannatio Id est exposito, quia

490

actor exponando pe—29- tit. St reus exponendo negat- ítem pnincipalis nagotil nota

quia debat30- fien supar pnincipall negatio id est supar petitione actaris

pnincipail secus da31- accassoniis ut ex super excaptionibus quia non dicitur litis

contestatio supen32- pníncipall negatia- ítem dicit binc lada, quia debet interno—

gen prima actor, st po—35. staa reus ut mfra dicitur. ítem dicit apud ludicena nota suad

campar debet fien34- carera ludias litis contestetio, quia aliter non velecet ut ja—

ira ‘sidebis-§ Ad secuadum

35. et Mt per interragatianem actorAs patentis et affirmantis, eVcesspons:onena re: resspon—

FOL- 36 R

.

1- deatis et negantis.§ Ad tertium at debet fien laten principales personas id

est ínter ectorera2- eV reuna- ltem potest Mart inVar pracuratones- ítem laten tuto-

ras at curetoree- Itena3. inVar sindicas at ycaaomoe-

§ Ad quartuma st dsbet fien ja fono ubi salitura set naddi4- lus secus si ubi non set salitum reddi lus ut la taberna eV

postnitula (prostibulo> - ítem5. cocam judice, secus si non esset iudex preseas quia quantocun—

que fienet a notario non6. valeret.

§ Ad quiatuni eV debat fien post obletione¡n libeNdatura ed res—denduna libaNo, val si de voluntete pentium remic

post in—ionan actonis datum ente autera non potest fian i 1

1 eV Ver—mi aura

7. eponbel lus

~. tempttestat jo.

§ Ad saxtuna9. st e-f-Eectus contastationis est duplex.

§ EV pnimus quia post litis contestet10- iudex recusen negulenitan fallit quando

litam conteetetara uV supre11- de declinatonis exceptionibus habuieti.

§ Secundus est quia animes personales12- petuantun usque ad quadraginta annos par

§ Tentius est quia oninis13- prescniptio et usucapio rulTipitur nec potentt prescnibara val

usucapere post litís14. canteetatara factara usqua ad tniginti annos-

§ Quantus est quia post litis contestatioaem dila—15- tania exceptiones non potanunt opponi-

§ Quiatus est quia procunator post litis16. contestationena non poteet revocan e domino falliV

quando post liteni presunimitun

titun li--

itis con—

ionam non potastpan ingnorendiara Luit

actionas panlitis contestationema-

regular,

491

17- susspectus ut quia aliquis cansanguineus domini vulnara’¿itprocunatonez suua que

18. fecit sibi aliquam injun 1am propter quer, presuman possit suss—pectus -

§ Sextus est19- quía procunator, tutor1 curator, sindicus eV ychonoraus post

litis contestatam possunt20- alias procuratores constituare la dicte causa-

§ Septimus est quia iudax delagatus post21- litis contastationara potast aJ.ii illein causama subdelegare, se—

cus ante litis contestatama. St bac22- ‘¿anura est in judicibus dalegatis ab allis personis quama a pepa

‘¿el impanatore ut est23. in delegatis e potastetibus eV capitaneis ci’¿itetura. St sacus

la delagatis a papa24- val inaparetare quia ante eV post litis contestatara possunt de-

legare.§ Octevus ast quia post

25. litis contestationera dabet iurani de kalupnie secus ente, quiapotast farni sententie

26- post litis contestationain, sacus ante quia non potest-

XIII.— luramento Ialupnie. Rubrica27- EV hic nota sax punte:

§ St pnimuma quod ast juramentuna calumpnie-§ Sacunduin

28- quando dabet -fien junementura Ralupale-§ Tertium ja quibus cesuis fien

29- potast.§ Quantum a quibus personis debat fierA-§ Quintuin eub que forma

30. LIV.§ Sextura que aet pena nolentis tunare-

‘§ Ad pnirnuin eV juramentuna calu¡npnie31- est quendo quis iunat bana fide eV non chalumpniendi animo

agara val rasepondare-32- ítem Ralupnia est falsa petitio ‘¿el iusta ressponsio scienter

factaz- St ex33- pone íuxta lictenara sicud sonat.

O Ad secundur, eV debet fien post 11V 15 contestetama regulaneliter

34- non valeret tale iuranentur,, fallit viendo quis est miseus lapossesslonem ex interlocutoria

FOL-SS Y

.

1- quela tunc ante litis cantestataun íunat actor de calupnia-§ Ad VerV lun et in civilibus causis in

2- cniminalibus ceusis secundura lohanem non debet tunan de ca—lupnia, sed axpnessa contnadicit

3. dominus A99o quad debet eV probat par dacnetalem que dicit

492

quod in qualibet causa Id ast4. eV cniriinali dabet jurare de

bus causis, respondeo non5. luratur de calumpale sed de

§ Ad quentuma6- eV debet fian Vale iurament

quid si aliqua pninci—7. paluni personeruna est ebseas,

tan mfra guam possit8. ‘¿anime pnincipalis, quid si non po

fimnius potast9. iudas cammlctere iudici qul set la

:uraníentum- Et bac to—10. tum relinsuitun arbitrio ludicis q

pro pupillo et cuna—11- tan Luniosi at illeruní personacuna

possunt- ítem sindicus eV yco—12- namus, sed quid da ¡ninanibus, at

st tunc patest13- jurera non de kalupnia sed de ver

tunc non14- potast luyere, imito tutor pro ea

Von iurabit eV videtun15- suad sic pan decretelena que dicit

re- Sed decretales appaliant16- ibi procuratones sindicas eV yco

pus non iurat scnip--A- tune tactis, sed preponuntun el

ítem rectores eccíesiarura16. debant jurare de kalumpnia, falil

in ram suena quia tunc

civili

calumpala, sed quid in spirituali—

veritete dicendo suad idem est-

uit a pnincipelibus pensonis, sed

debet iudex dere tarminum procure—

test

il lo

uod y

que

dist i

itete

lun ab 1

quod

nomus-

st ip

t in

venire, ut quia sit la—

loco ut cecipiat tale

eliA acera- ltern tutor

judicio interesse non

agua quia aut set pubes

dicenda, aut ispubes et

t - Sed nunquid procura—

procurator potsst luna--

ítem nata quod sp~sco--

se verbo tenere iucet -

pracuratore constituto

19. iunat ipse de kalunipnie, quia emolumentura et dapnum ~sctineVad aura Lallit

20- quendo presunaitur quod pnincipalis persona Id set ils qui ca--ssit eV caastituit auna pracuratonana

21- in ren suena scieret melius venitata guam procuratar st suandobaberat malionema fidera

22- 111am gui cessit guam procuratQr- ítem fallit quando procure—Von convenitur suc nomine ut est quando

23- opponitur contra aum axcaptio, quia tunc ipse procurator iu--rat- Itez peten

24- in causa LiliA emancippati, eV petranus in causa libsrti noniurat de kaluinpnia

28. quia presumunt legas qvxad tales pevsona non coinmicteret i<alup—niana.

§ Ad quintura26- eV in forma iuramenti Relumpaja debent intarvenire quattuor

que in istie versibus27- continantur.

§ Illud juretur quod lix, sibj, iusta ‘¿idatur. Et cum que—netur veruna

28- non inficietun.§ Mil prornictatun nec falsa prabetio datun-§ Ut lix tardetun

493

29- dilatio nulla§ Ad sextur,

30- actor ast cadit

patatun -

eV pena nolantis lunera ast hec quod sia jura suo, si vero est reus hebeetur pro con—

fasso eV condepnet31- quid si pantes ramictene ‘¿olunt adinvicera

lupnie nunquid possunt32- eV dicitun quod aon, ad bac ut lites sine

procadant , sed quid33. si par ingnonantiem nemictunt ut quia pant

cordate iu—34. rara de kelupnia, nec iudax processura est

sententiama quid ant35. eV dicitun quod ‘¿aleV santantiam quia non

fuerit celupnia postquem36- par jagnorantiana remissenunt-

sibi lunarienta ca—

omni susspictione

es non fuarunt re--

la cause usqua ad

presuril tun quod ibi

XIV.- -Dedilationibus seu temíais dandis. Rubrica

FOL.SSR

.

1. Mac rubnica dividitur la duas partas principales:§ St in prima tractatur

2- da tenminis quí dentur a legibus-§ In secunde que incipít ibí de consuatudina autara

3- tractatun de tenminis qul dantur de consuetudina. Itarum primapans sub—

4. díviditur in tres sícut paragraphos habas in Surama:§ EV la prime tractatun

5. quando termainí sint dandi-§ In secunde quera terminus datur.§ Tertia quantus tanminus

6. potast dan. St circe pnimaz partena prime pantis note tnia:§ Pnixauna quando

7. debet dan tarminus.§ Secundum quelitar debet dan.§ Tertiuna cvi-§ Ad pnimura eV non

8- soban terr,íní sunt dandi ex legibus, sed atíama ax arbitrio iu—dícis abícunque sibi

9. videbitur.O Ad secunduri eV debant den tenmial iudice sedante eV pan—

tibus presentibus10- secus sí eliquod istorun deficenet quia non valeret terminura.

§ Ad tertiura eV debet dan11. actoni eV neo accusetoni eV accusato-

§ Ad secundam parteri prime pantis eV ubicunaque12- necessanía eV rationabílis causa expostulavanit ut est ad tes-

tas producandos val13. publícandos val instruxaenta producenda-

§ Ad tartiem pertana prime partís, eV potast14. dan de luna ad nesspondendum libello terriinus viginti dienura

494

ad Vastas15- producenduma, distingue quia aut sunt in sedera provincia

tunc tarminus tniura man--16- suum aut in diversa et tunc Vernainus sex mansiuna aut in

man i—17- ¡fis partibus et tina tartuinus novena mensiura-

isti termia~ possunt13. dan cd plus temen judas potest eV debet coarten

detun- Itam nota suad19- iudex non debet subtilkqare ja principio litis ad

minas, sed ja20. pnocessu litis non dabet dena aisi urgente justa ~

causa. Item nota suad21. accusatori patsst den semel tenminus st non plus

accusem, eccuseto22- vero ter ad plus ed se defendenduin, sed petitur

mi nus23. constitutus possit constitui st distingue quia

miaus la civilibus eut la24- criminalibusal incivilibus itenunadjstingueq

tas producendos25- eV potsst dan quater duna modo in que! jbet vio

legitime st naces--26- seria cause, ut est si testes Luenunt iaL irral

inducena passus27. est ultra eutem non potest den tanminus eut 1

st

ultra

Mote temen suad

sicut si vi—

danduna ter—

necesser le

pr ob a ad una

semel ter—

datur Ven—

eut ad Ves--

1 nter’¿anient

qul debent

ivilibus, ad

t

cd

en

aut

ula

eni

val

ncquascunqua alias causas

28- eV tunc patest dan centies si plecst judiol dura modo legitimecausa intenveniat, si

29- autena la cniminalibus eV tuno accusatori sama! st accusato adplus. ítem nota quad

30. iudsx potest daca tenminuna sama! perbeaptarie st bis st sicdeinceps eV vale—

51- bit st non potenit emplius petera tarrainuin-§ Ad secundam pantem eV de cansuatu—

22- dina dentur ternini arbitrio judicís sicud exaraplar habas intastu. EV

33. note quod dicit da consuetudine, sed atiera omnie sicud <s> be--bes in tastu de lure

34- observantur resspicias bene in testu secunde pertis st expo-nas -

XV.— De interrogationibus etiam fiunt post litem contestatan-Rubrica

FOL-89V

.

1- EEJV bac nubnica dividitur la partes tres principales: EV inprima ponitur

2. continuatio- la sacunda que incipit ibí tiunt, tractatur quali--

495

ten internogaViones in3- ludicio suat faciende post litam coatastatar,. In tentia que ja—

cipit ibi venuntamen quia4- tractatur de confessis la jure-

§ Ad priman partan et continuationen la testu habas.5. § Ad secundan eV cinca secundama nota Vda punta:

§ EV pnímun qualiter intarrogationes6. post litema contastatan sint faciende-

§ Secunduin qualiter sit resspondanduma bus ja—7. terrogationibus.

§ Tertiun qui possunt bus intennogationibus resspondera.§ Ad pnimura eV sunt

6. Ladeada in madura positianura scilicet bac modo carem vobis do-mino Bernardo ludice eV es—

9- sassone coramunis bononje pan nobilara virura dominum Petrura bono--rabile potestatema ci—

10. vitatis predicte ponit Patrus suo luramanto contra tiartinuradicens quod dictus tiar—

11- tinus fuit confaxus se habuisse cantun libras, denanlis, can—tis- ítem quod canfexus fuiV ha—

12. buisse ex cause rautui. ítem quod renupVia’¿it exceptioni nonnucaerate pecunia etc. po—

13. nendo omnia que concurnunt ordinaria.§ Ad sacundun eV nesspondendum est per creduli—

14. tetera id est credo ‘¿al non credo- St nota bic quod credulitashabetun pro ef-fin—

15. matione sí dixiV credo ‘¿el pro negatione si dixit non credo,quid si dicit resspon—

16- dando nescio uV feclt nusticus quando resspondet accusationida bastiis suis

17. flcte quia rasspandet nescio, dicitur quod ille qul resspon—dat pasitionibus par nescio

16- dabat cogi quod dicat credo ‘¿el non credo. Rustico autera qulrasspondat pan nescio

19- dabet dan tenmínus mfra quemn delibbenet ut nesspondaat parcredo ‘¿el non credo.

20. § Ad Vertiuri eV debant nesspondare principales persone temen-St genenaliten amis

21- persone que de kelupaia iunane possuat uV in juramento kalup—ale habuisti notatuz

22. secvs de aliis personis prohibitis- Iten procurator constitv—tus in nana suam potest

23- tesspondene positionibus alLis autan procuraton non potestresspondera, quia non potast

24- lunera de Ralupnia eV hee positiones omnes continentur subsacramento

26- kalupnie-§ Ad Ventiam pantemn rubnica. St bic nota due punta:§ Ad pnimum

26- eV confessio ast canta eV clara essavanatio vel nessponsloeius da qua que—

27- nitur in luna coram legitimo iudicem facta, dicit assevenatioId ast petitio

28. ectonis aLfirmantis ‘¿el tal nessponsio negantis- Itera dicit

496

cevta quia dabet29. nasspondera carta de re patita, sacus si incerte ut quia ints--

ncogetur30- pnomaixisti daca centum libres Petra ex cause rautui, st ipsa

resspondet credo cantuna31- ‘¿el decera, quia talis non essat ressponsia. Item clara secus

sí tmplicita32- ut quia dicat petit Patrus centuna libres denarjis quos sidera

pcomisse daca quos con—33. fexus Luit tlartinus ab so bebujase ex causa mutui quia posset

esse suad pro—34. mixit teman non ex causa itutul , quia tunc daberet dan Vermi—

rius ad delibberanduna-35. llena sUs de quo quanitur dicit suad debst rssspondars ad

1 ud de quo qy~enitur

- secus sí non ad interrogata ressponderet, ut quia dicaret nes—cia- ítem in iudicio secus

2- ci ubi non est solituni reddi ius Liaret canfexio, quia non va—Ieret ut supre habuisti-

3. llena canana legitimo ludica secus si non esset legitimus iudexut quia sit de

4. prohibitis persanis tU supra notetuin sst quia tunc non valerattalAs confessio-

5. § Ad sacundura eV sunt necessanie bene dacera:§ Et pnimuni quod fiat la judicio ubi

6- solitura est reddi jus, secus elibi-§ Secunduna quod fiat conam ludice, secus

7. si ludice absente.§ Tertiuna quod fiat adversaria parte presente secus si

8- absente-§ Quentuna suad confessio sit contra confitentera, secus si

pro conf itante-9- § Quintuin quod resspondeat confitando par se, secus si pro

alio -

§ Saxtura quad sit10. legitime cause persona secus si esset de prohibitis ut supra

hebuisti, quid si esset minar aun—11- quid pnaiudicabit si confexio sua, st distingue quia aut est

inpubes eV tunc non12. preíudicat sibi nisi faciet cum consensu tutoris sui, sed si

deceptus est patest13- patana benefitium restitutionis, aut est pubes st tunc sine

curatona pneiudicet sibi14- sua confassio, temen rastituitur si patit, si cuna auctonitata

curator is pre iud icet~E. ex Voto-

§ Septimurn suad non sil contra Lis, ut babas ja testu exena—plan -

§ Oc—16. tevuna suad non sit contra neturana st in testu bebes similiter-

§ Nonuin quod non con—

497

17- fiteetun par ernoreri.§ Decimus quod resspondaat ad intarrogata.§ Nota unar,

18- distintionain que Valls est petitur ea confexio preíudicet con—fitenti, eV distingue

19- quía aut pro se eV tunc non pneiudicat, at&t contra se, stVunc iterura distingue

20. quia at&t non presente adversario eV Vunc non preiudicat, at&tpresente adversario.

21. St tunc itarura distingue quia at&t contra judiciura aut in iudi—cia, si in iudicio i—

22- Vanuma distingue quia at&t la civilibus at&t in cnimainalibus siin cniminelibus iteruma

23- distingue quia at&t in tormento eV Vunc -non velet nec preiudi—cat, nisi depositus

24- da tormento persevenat in sua confexiona, at&t sine tormento eVpreiudicat

25- confitanti, sí la civilibus eV tunc preiudicat confitenti, siautera extra iudicium

26- eV Vunc itenuma distingue quia at&t sine causa eV tunc non pre—iudicat, at&t cum

27. causa, st tunc itaruma distingue, at&t causa mutui, val dotis,‘¿el credití at&t elia

26- quacunque da causa, si autem causa mautul eV Vunc mfra duosmansas <15>, annos non pneiu—

29. dicat sibi con-Eitenti, quia potest opponana exceptianea nonnumereta pecunia

50- post vero biannur, preiudicat confiteti, si autara ex causa do—Vis itenum di—

31- stingue quia at&t matnir,oníuri duravit ¡mus eV tunc non pneiu—dicet confitantí,

32. inifra annum post soluturi matrimonium eV potest opponene excep—Viana non numenate

33. dotís, potest vero aaaum preiudicat aut dura’¿iV matrimonioplus biannio

34- sed mínus decannio eV non pneiudicat confitenti miEra tresmansas quía potest apponere

35. exceptionez supradictein post ‘¿ero tres mansas preíudicet, siautena ex cause crediti

FOL-9OV

.

1. Post vero mensez preiudicat confitenti, si autez ex quecunquealía causa pneiudi—

2- cat incontinenti coafltenti- Nota quod positionur, quedaxa suntiapertinentes uV

3. est quando positio non concondat cum líbello scílicet quia lalibello scilicet quia la liballo petuntur centum

4. ex causa mautul eV positio dicit ex causa depositi, st tali po—sitioni non tenatur resspondeni

E- a reo.§ Aliqus sunt laplicite. St bec suat quendo sunt pluras p0

sitiones la6- una ut quia dícat in posítione quos eidem salvit st connumere

498

vit ex causa mutui7. canari talibus testibus et in teli loco, eV taU positione non

tanetur resspondara8- nisi dividitur positio in quot dividi potest.

§ Alie sunt dapendantas ut est9. suando dicit quos solvit eidera itera in tali loco, ítem carera

talibus testibus eV10. una dapendet ab elia. Et ita si negat solutianern non tanetur

cesspondare11- allis-It am note quod ente dabat dan terminus cd dalibereadura

eV rssspondendum12- positionibus. St hoc veruna est suando positiones sunt da Lacto

propio sacus si de13- Lacto alterius, ut quia agat Patrus contra heredes Nartini cuj

Plartino mutua--14. ‘¿it aentum quia tunc dabet habana spatiuna cd dalibberandum st

cssspondendum positionibus-15- Ite¡n idení luris est si positio est inpartiaes ut quia non can--

condet cutn libsíla13- non tenetur resspondere-

XVI,— De probationlbus. Rubrica

17- Hea rubrica dividitur in partes septain:§ St in prima ponitun continuat jo-

18- § la secunde diffinitio probationis-§ la tertia quis dabet probare.§ la quarta cuí~

¿2. § la quinta quando-§ la sexta quibus madis fiunt probationis.§ Ad

20- pninam st continuetionera bebes ja testu-§ Ad sacundara st probatio est rai du—

21- bie par argumentan ‘¿el parVa fidain lagitimana Lacte boscensio,dicit hascen—

22- sio quia qul probat hascandit quomodo sit verum quod dicit.Itein nsj dubia,

23. LIV da re dubia, sacus da carta quia actor afirtnendo petit eVreus ras—

24. spondendo aeget, et ita fit res dubie si confitenatur assatcarta- Itera par

25- angumeatara id est par argumentar, junis uV si ast filius fami-lias contra quera agitun de mu—

26- tuata pecunia si probet se filiun familias asse argumentuna iu-ns est, quia non

27. tenetun- ítem in muliere si fideiuxit.§ Ad tertiam circe tertiara partera nota

28- quattuor punte:§ EV prinauna ragulara-§ Secundum declerationam a regula.§ Tentiura

29- ratianem regule-

499

§ Quartum excaptionem a regula.§ Ad pnimum eV regula ast quod

30- actor debet probare pen Vastuxa iunis qul aliquid assenit asseipse probare debat , eV

31- af-finmanVi eV non naganti incunbit probatio-§ Ad secunduma eV declaratio eV bac

52- ‘¿anura ast santentie sit reus santantie sit actor qul atfirmaetipse probare dabet

53- quia jíle qui affjrraat dicit aliquid esse- St ita qua usqueest facila est probare-

34. lIla autara qui negat dicit aliquid non assa st ita quod ah—luid non sit diHicile

36- est probare-§ Ad quartum eV exceptio est quod fajlit queado presumptio

est pro

affirmante

FOL-SiR

.

1- eHirraanta quia tunc neganis probare debat uV si dico eliquenanon fuisse se—

2- ne raentis quando testatus, Vunc ego dabeo probare, quia quili—bat presumitur sana

3. raentis nisi probatur cantraniuma-§ EV ad hoc debemus scine quod quinque sunt pre--

4- sumpt iones-§ EV pnimna est presumptio natura ut est quando quis fuit

letra eV -Ellius5. eccantur da furto quia presuptio eV contra aura filjum quod sit

letra.§ Secunda est fecti

6- ut est si que muliar maanet in postnibulo presumaptio est contrasaxa quod sit

7. raaretnix-§ Tertia est hoxainis ut est si Petrus doraini Castaldi dice—

rat quod Rl—8- salitus fuit minatus sibi de persona quena petat aura curare qu—

od auza non offen—9- dat, quia tune presumaptio est contra Petrura.

§ Quarta est lunis uV ast si agatur contra10- filium familias pro mutuata pecunia quia si probaret se essa

filius familias presuraptio est11- juris quod non Veneatur. St idem est iii minore viendo deceptus

est eV in muliere12- querido fideiuxit.

§ Quinte est junis et de luna uV quando Hílus femailiesaccepit mu—

13. tun pro auÑo sarvituri irapenatoni quia si ‘¿ult opponera quodast filius familias

14. eV fenerator probet quomodo ipse accepit queri ‘¿olebat efficimilax imperatonis st

15- aldaun senvinet presuraptio est contra filiur, familias quodpropter iltara causant accepenit, st

500

16. ita non poterit luyan per macedonianam. St nota quod istapnesumptio non

17. recipit pnobationem ja coatranium secus in allis Presumptioni—bus.

§ Ad quartum18. et debet fien probatio ludid secus si adversario vel aMe

persone§ Ad quintum et alique

19. sunt ladeada ante litis contestationem ut est de probando ex—ceptionem dccl matar 1am

20. ut supra de exceptionibus dictum set. Mis sunt probande postlitis contestationem.

§ Sextuui21. quid debet probani et illud quod petitur et de quo £1% lix

quia si de alio vellet22. probare non valeret ut verbi gratia Petrus agebat contra Mar—

aura a quo re—tebat centura ex causa niutul Petrus induxit test

urati dixeruntquod interf’4erunt quando Nartinus confexus fuit

iti nunquid tiartinusper taleni probationem debet condepnani et dicitur

ed Petrus potest recipereludiciura st petera causa depositi.

§ Ad septirna et tiunt sex medie quos in testused de quattuor nil ad presene, sed de

t per te—t instrurnenta per ordinera sst vjdendum.

27. habes,que fiun

28. stes e

Es qul testes

ex causa depo—

quod non,

prcbat jonibus

XVII.— De testibus. Rubrica29. Heo rubrica dividittxn in duas par

§ St la prima30. tractatur quid debeat tacare ille

§ la secunda sub31 quo modo testes sunt pnoduceadi.4

un32. ja tres:

4

~es principales:

qul vult producere testes.

lterum prima pare subdividi—

§ St ja prima tractatur quid facere debeat lila qul produ—oit testes

33. eV debet lacere citan testes ut veniant ad iurandum secus sivellet ipee inet

34. vocare et ducere testes quia si testes venireat presurarnereatunsusspecti

35. § la secundadebent iurare

tractatur quid debeant lacere testes producti stpar t ibus

1. preseacrament1

2. mfra hnon debet

tibus yeltest iumabeb 15.

tangare

legitime citatis tacta

ítem nota quod episcopoítem nota quod iu—

libro formam autem ea—

debet preponi liber et

ti23.

24.e

25.5

26.

ZO1

3. ramentum potest remicti testibus de voluntete partium.§ lo tertie parte trac—

4. tatur quid dabet tacare ludes siva noterius qul recipit dictetastium eV debet

5. seribere diem eV locum lo quo recipiuntur dicte tastium sicutforma mfra haba—

6. bis. Iterum secunde pars ibi sed primo subdividitur in trespartes:

§ St in prima trac—7. tetur quis dabeat introducare testes st lila qul credit ipsos

testes sibi pro futuros8. id est quod sibi pro sint, secus si crederet ipsos sibi nocitu—

ros, quia nec testes nec instrumente9. quis cogitur contra se inducare.

§ In secunde tractetur qul possunt et non possunt10. testifican et qul testes possunt cogi et qul non ad testifi—

candum st in testu ha—11. bes ordinete expones diligentar.

§ In tertie tractetur sub que forma dicte12. testium sunt recipiende. St ista tertia pers subdividitur jo

quattuor partes:§ St

13. in prime tractatur quid debeet tacare lila qul testes produ—oit

§ In secunde quid de—14. beet tacare lila contra quem producuntur.

§ In tertia quid debet tacare iudex15. sive notanius sub quo producuntur.

§ lo quarta quid debeant tacare testas16. producti et resspicies bene testum ubi est peragrephus eV ibí

sunt penetra—17. phi semipleni. ítem infames scilicet sodomite dum modo sint

condepneti eV damp—18. nati da publico Id est quod quicunqus fuenint condapoatus quod

commiserit fteudem in19. arte sua.

§ Item qul detinentur lo vinculis a custodie publica utsunt

20. captivi qul stant in ceptione potestatis val cepitanel secussi detinerentur

21. a privata persona.O ítem qul par premium accapit ut pungnaret cum bestia quia

pre—22. suuunt lates quod multo magis pro pecunia oprimerent varita—

teja. ítem mu—23. liar quia presumunt legas quod multo megis pro pecunia oppni—

menent varitatam.24. § ítem qul condepnatus est quod pratium accapit vel pro dando

testinxonium val non25. depoedo. ítem hereticus contra cristianos in criminelibus,

quia ubi melus26. pariculum ibi malor est adhibanda cautele, secus in civilibus.

ítem27. parantes pro libberis eV e contra eV hic sumaitur contra illum

502

casum quod habas28. in ultimis voluntetibus quod pater poteret esse tastis in tes-

tamento filii aman—29. cippati.

§ Itera dornestici scilicat omnes qul sunt de tua famIlia etnercennar Ii

30. Id est famuil tui.~ St coloni Id est qul laborant terras tuas. St abscricti—

tu Id est31. isti qul dicuntur manantes aliculus domini. tem omnes liii

quibus potest32. imperan ab aliquo in cause sius ut sunt Urbaventane la causa

potestatis st capi—55. tanel at servi in causa domial sil.

§ Itera et qul cause rel publica obsunt ut ambaxiatoras34. st simules persona. Itera luis quibus in urbsm venire non II—

cet ut sunt Ñit es55. qul affu~arunt de preilo st diiiserunt imperetorem quia impa—

rator facit sis incidi cal—36. canje in pedibus st pepulit sos extra civitatera st prohibuit

sos non venire

FOL. 92 R

.

1. qui la isto casu sorura pena est in pramiura excusationis et‘ie n ir e possunt. ítem

2. 1111 qul probail cause ebsunt, secus si non probablil cause utquia non vult

3. ferre testimonluin. ítem qul exercitul portare prebendam scili-cet fodarum. ítem

4. proseneta id est mediator ut bona gratia de causa. Cstsri autempreter predictos

5. qul non coguntur ed tastiionium faciendura multa dicta id estcura pena

6. st iudax cogit sos val ceptis pingnoribus. Postquaz autera tes-tas legitinil

7. etc.§ Mac est tentia pars secunde pertis que dividit~r sicut su—

pre habuisti, sed primo8. videndum est quid debet tacana qul testes produxit st fecit iu—

nene. St dicitur9. quod debat infestare ludicara ut testes deponent sua dicte. St

debet dare10. intantionam suara ludid supen que testes debent interrogan

que quidem interpositio11, ast formanda ex positionibus sic etiera positiones sunt forman—

da ex libaNo non12. mutato de positionibus nisi ubi dicitur ponit Petrus suo luce—

manto dicens la—15. tendit probare Patrus contra tiartinura. St nota quod non debes

in tua la—14. tamptione ponene omnes posit iones nisi negates tamen quia quod

affirmatum est non15. indiget probetione.

503

§ Item nota quod de consuetudina Bononia non datur copia16. istius inteptionis adversa partis in scniptis sed lagitur ver-

bo tenere.§ Ad sacundem

17. parteja secunde partis, ibi ad quem quidea inteptionam petitunquid debeat tacare

16. lila contra quem introducuntun et dicitur quod dabat formareinterrogetonium suum

19. at dare iudici val taballioni qul recapturus est dicte testiumet secundum dictum in—

20. tennogetorium debet notarius testas examinare quod interroga—tonium fien, habet

21. hoc modo in nomine Domini amen si testis productus par Patrumintennogatus supar

22. primo articulo dixanit se soine intanrogetur quomodo scit sidixarit quia interfuit si so—

25. lute fuit pecunia coram eo et si fuerunt panvi val gnossi valin crimine

24. da quo percussit et si axivit sanguis. St in que parte corpo—ns quenivis

25. in crimine nulla pentium tacare habat intarrogetorium, sediudex temen. Item in

26. quo anno at manse eV die st loco eV corein quibus tastibus fu—it. St nota quod ludas

27. dabat videne intarrogetonium eV si sit iustum confirmabit siiniustuja sit in

28. eliqua parte connigat ut quia sit in eo dias in quo pecuniasoluta fuit quia

29. non debet tastis interrogan de die. St note quod genere inte—nnogatonium que tastibus

30. sunt faciende sunt quinqus:§ St pnimum ganus est quod debat interrogan tastis

Si. da simpliol negotio scilicet quid sciat da lite Nartini et Pa—Vn quia dedit Petrus

32. NerVino centum libres.§ Secundum ast quod si dicet se seire, dabet interrogan

quod redat33, rationaja dicti sul scilicet quomodo scit.

§ Tartiuni est quod si dicit se interfuissa quia34. numeravit pecuniem dabet interrogan quod detarminet dictum

suum scilicet iii quo tuit35. val in parvis val in grossis.

O Quartum est quod si dicat quod pecunia numerata06. tuit la grossis debat interrogan ad ea que faciunt ad amini—

culum dicti sul scilicat07. quo anno marisa loco et corani quibus testibus facta fuit solu-

Vio.§ Quintum est

FOL.92V

.

1. generala quod debat interrogan testis ad eem que dant fidamdicto alus scilicet cuius atetis

2. sit. ítem si ast inijuicus val consanguineus alicuis partis vel

504

si vellent3. aliquara partera obtiners. ítem si fuit doctus. ítem si habuit

aliquid pro testimonio4. ferando ed tartiara partera ibi itaque habite. St hic nota quod

ludes val notenius5. testas dabet habere seonsura id est separetim unura ab alio exa-

minare. ítem6. si timet ne aliqua partium loquatur testibus non examinatis po—

aat nunp—7. tium cura tastibus qul non penmictat aliquera eis loqul nec sos

loqul de ipsa ma-6. tania ne concordentur. St debet legere testi Inteptionera produ—

centis sos de bat9. facare el omnia quinque genena iriterrogationis que supra habas

qi~~bus factis con—10. sulitur qijod ratinat mente tanera si illud quod dixit si ~

yane intellaxit11. notanius quod si bana intallexit scnibat ordinate et acripto

lagat testi12. si ita dicit sicut scriptum est quod si non bane staret cern—

gat cura so.13. Nota quod notarius debet habana intenptionem et intarrogato—

nium sirnul et super quolibet14. articulo debet cranes interrogetionas continentes ininterroga

tono facera et sicut te—15. ztis resspondet ita soribene. Iteni nota quod si notanius non

facaret nisi pnimara16. ~nterrogat:onem sic valeret dictuin sius quia prasumitur quod

omnia fecenit testis de17. quibl4s debet interrogan, postquam non fuit interrogatus. ítem

nota quod in castris et16. villis non tiunt inteptiones nec interrogatonia, sed tu tabe—

llio hababis interno—19. gane sicut hic doctninara habas. ítem nota quod testes non sunt

1 nterrogend 120. de circunstentiis scilicat utrura tempus erat clarura val nubilo

sura de quo erant21. induti testas nisi viderentur vaccillare quia tuno notarius

debet se hostendera22. robustura eV suparbura contra testas tales.

§ Ad quartara partera id est sed si23. tastis note quod testis debet rasspondare ad interrogata. Itara

debet resspondere ad24. omniem ille quinque ganare intarrogationis, sed petitur quid

si testis necessit et re—25. vartatur eV vult connigene dictura suum quia erravit in alíq’uo

nunquid possit26. val adibeatur ai fides eV distingue quia aut iudax mixit pro

so quod in—27. venit aliquid obschurum quia vult ut conniget eV dicitun quod

bene potest st28. adhibetun ai f idas aut venit ipsa meV eV tuno iterura distingue

quia29. aut locutus fuit partibus et tuno non adhibetun fidas aut non

U00

fuit lo—30. cutus et tunc adhibatun fides et nota quod notenius debet pre—

cipere testi ut ser—31. vet secretum dictum suum usque quod publicabitur. Notabilia

que in fine32. ponuntur hec sunt. Igitur effactus hic petitur an iudax debeat

iii—03. dicare secundum dicta testium et distingue quia eut omnes tes-

tes concordant et34. tunc secundum dicte aorum debet summarem aut in parte concor—

dant et in parte contnedicunt55. eV tunc habetun dingnites. Quia dingnionibus credendum est aut

nu 11 us36. est dingnjor altero considenetur numeratus quia meioni numero

est standu¡n

FOL.SOP

.

1 . si autem omnes sunt aqueles in numero eV dingnitate ex quacun—que parte produ—

2. centur sacundum Placentium iudicium nullum, sed secundum aNosstatur dictis eorum

3. qul van similiore dicunt. Si autam utraque pars testium dicitven similia tunc

4. secundum predictum doctoram iudicium nullum, sed secundum ellosabsolvitur reus, quia

5. actora non probante reu.s absolvendu~s est. ítem petitur quottestas

6. sint necessanii dico ubi non est certus nuinenus diffinitus plu-reí is

7. elocutio duorn nunero est contepta fallit la casibus quos latestu ha—

8. bes. ítem interrogas in rebus id ast quod Pome erat quede.dingnitas ed que.

9. si quis promovebatur erant septe. nacesserii testas. ítem notaquod in

10. teste ast consideranda condictio utrum locuples vel eganus no—bilis val pre—

11. baius EsicJ eV hoc verum de lure, sed de consuetudina sacus estsubsequent la

12. vero que in testu habas expones diligenter a te ipso.

XVIII.— De probationibus que fiunt par instrumentam.13. Hec rubrice dividitur par quinqua partes:

§ St in prima tractatur de con—

§ In secunde que incipit ibi dicitur autem tractatur quotmodis suja—

15. matur instrumentum eV ja que singnificatione eccipiamus.§ In tertia que incipit

16. ibi, sed eV hanc vultimam EsicJ tractatur de divisione instru—

C (40o’. ~.J

menti quod accipitur17. secundum nostrera singnificationem.

§ In quarta que incipit ibi fides autem trac-iB. tetur quanta fides sit adhibenda unicuiqus instrumento.

§ In quinta que incipit Vol.9. volens igitur tractatur quid debet tacana qul vult producere

instru.tenta.~ Ad pniinum

20. et continuatio in testu per se patet.§ Ad secundani et in alio modo dicitt~r instrurnentum

21. apparatus omnis fundi scilicat aratum ligo et vomer, alio mododicitur instnumentum

22. omne Id per quod exencat artera suara ut est notario calarausstca.ainare

23. artanus st carta et incostrum, alio modo sutuitur instruraentumut est sst citerra, litura

24. viola st chitarna sunimitur et quinque modis instrumentum omnisscr’.ptura in que continentur

25. Id quod intendit probare pnoducsns et istara singnificationemaccipimus nos.

§ Ad26. tentiara, et instrumentorum aliud dicitur publicura aliud priva—

tura aliud appocha aLud27. antapocha, aliud forense. Publicum est quod flt a publica per-

sona scilicet tabellionis28. st cura publicationibus secus si aliquod istorura duorura detice—

re. Pnivatura est quod29. ecnibitur a pnivata persona. Appoche est instrumentura quod fit

ad utilitatera creditonis ut30. est mutul forense est quod fit in foro Id est in ludido.

~ Ad quentem parterr¡ eV di—31. stingue quia aut publicura aut pnivatum, si publicura debet si

credi sicut evangelio sancti lohenis52. dum modo quinqua intervenientibus, si quod sjt manu publica

scriptum id est tabellionis. Itato33. cum publicationibus.

§ Itera quod sit sine omni susspictiona quia susspictio po—test esse in In—

34. stnuemnto aut gretia producentis ut quia iterura produxit tal—sum instrumentum aut gratie scri—

55. bentis ut quia iterum scnipxit falsum instruinentum, aut gratiescriptura ipsius instrumenti,

FOL.95V

.

1. quod potest esse tribus modis scilicet da abbolitione, cenca—llatura, val abrasura, sed hic

2. consulitur quod iterum scnibatur si aliquod istorum accidenit.§ Quartura quod publicura instrumentura

5. sit autenticura eV oniginele sacus si non sit oniginala.§ Quintura quod non

4. possit radargul de falso ii est quod quando instrumantum facturafuit contra quem introducitur

E. srat temen longa quod non potenat in iLe die esse in civitate.

507

§ Privato autem6. instrumento quanta fides ast adhibenda eV distingue quia aut

producens instrumentuja7. ast pro se et tuno non creditur nisi par testes probenet si

contra se et tuno craditur8. dum modo confiteatur val par testas probari possit, eut pro

tentia persona ev tunc non cre—9. ditun nisi sint subscnipti testes. Sed quid si testes montul

sunt tuno fiat con—10. paratio liotererum Id ast lictare iste cum licteris quas tes—

tas mortul fecerant elibi,11. sed petitur quera si craditur soniptura facte contra se

te sunt notan, et proptar12. duo. St primum quia non omnas persona ~ciunt

persona que scnibit contra se se <16> non10. sempar confitetur. Arpecis et Antapecis eV f

mentis quante f idas14. adhibatun eV distingue, sicut supra faoisti

buce eV tunc ut publicis ad15. hibetur fidas aut pnivatis eV tuno ut pnivat

§ Ad quinta eV debet tacana yo—16. laris producere instrumente assingnana iudici

instis instrunientis yola uti17. in cause ista accipita, quid si adversa pars

quid debet hebare copiam.18. St pone ganaralem casum une pars hebet instru

vult habere copias19. debet dan eV distingue quia eut vult uti 111

in iLe causa et tuno debet20. den aut non vult uti eV tuno non dabat dan,

cogi producere21. instrumente contra se, sed qualiter dabat dar

num distingue quia aut vult22. rederguere de falso at tuno debet dan copia

publicationibus eV negoti23. tenora. Sed temen racipiens debet set isdare

nt redarguera de felQo24. salvat 111am panam quas solvarat produoens s

guisset aut25. non vult redargui de falso, eV tuno iterus d

sunt instrumente26. que taciunt ad tenorem nagoti eV tuno debet dar

nor instrumenti aut27. non faciunt ad fictum at tuno debet dan Votus

i nve fi—

scnibane. ítem

oransibus instru—

quia eut sunt pu—

is.

et dicere domine

vult copias aun—

mente, elia pars

15 instrumentis

quia nema debet

i copia. St tVe—

instrumenti cum

quod si non pote—

da falso redan—

istingua quia eut

1 salu

tenar

modo te—

i nstnu—mentí cuz publicationibus eV cus omnibus

28. ut sunt instrumente procurationis, sindicetus, tutele, cura eVyconomatus.

XIX.— De consilis dandis in causis.29. Reo nubrica non dividitur par partes, nota00. quod si iudax non poterit delibberari super actas iudicii yo—

luarit habere

508

31. consilium, val partes hoc dicent debet iudex dicere partibusut eligant iudicem

32. cul volunt conimictara et si non aligare possunt quia non con—condantur iudex debet tacare

23. sibi dan ab una quaque pantiura suos susspsctos eV da allisreraaneut ibus

34. ludicibus eliget iudex unum val plures al libitum et el com—mictet scnibendo

35. ut dat consilium supen hac quastione st si sunt in sadem ci—vitate pnecipiet pantibus

FOL. 94 R

1 . ‘st vadant st hostandant omnes probet iones quas fscerunt eV fa—c:ant suas aliaga—

2. tiones si autem sunt in elia civitate mictet iudex totura pro—cesstxit, litis scilicat

3. litis contestationera iuramentum calupnie positionas st rasspon—sio.qes st probationes

4. tastiura et allegationes pentium in unura sacchulsm st ligabit

5. et faciet licteras ludid electo quomado piacst consulana deluce qualiter sit

6. sententianduin val absolvendum val condepnendum et iudax vide—bit et considerabit

7. acta singula litis st visis oninibus consulat de luce quid sividebitur st mic—

8. tst in sacchulum st sigillabit st remictst iudici st iudex par—tibus presan—

9. tibus aperiat consilium st scnibet sentsntiam at secundura con—silium datum senten—

10. tiabit axponas notulas in fine positas bena.

XX.—De sententis.Rubrica11. Hec rubnica dividitun in partes duas principales:

§ St in prime tractatur12. da descniptione santentis.

§ In secunde ibi sententiarum tractatur de divisione sen—13. Ventiarum. Iterum prima pars subdividitun in dues: St in prima

ponitur con—14. tinuatio. In secunde Vol est autam panitun discreptio senten—

tiarum. Itenum secunde pars15. subdividitur in tres

§ EV in prima tractatur de divisiona santentiarum.§ In secunde

16. ibi eV fertun lite contestete tractetur quot sunt necsssaniain sentencia dtf—

17. finitiva.§ In tertia ibi sentant 1am autem tractetur sub que forma

sit sententia fe—18. rende.

§ Ad pnimura est continuetionam in testu habas.

509

§ Ad secundeja et santentia est quodcumqueIB. ludicis precaptum non natura nec iuri nec bonis monibus con-

traria, dicit quodcunque20. preceptum val intelligas congnoscendo interloquendo val diff 1—

niendo questionem21. sacus si non fererat santentiam intenlocutoniam val diffiniti—

vam ut quia dicarat22. iudex elicui pentium salve balitan quattuor denanii quia

esset contra illum paragraphus mfra positum23. nec est omnis vox ludlcis iudicantis continet auctonitatem,

item dicit non natura Id est quod24’ sententia non sit contraria natura ut quia dicat quis illum

esse suum filium qui25. est maionis temponis ea eV iudax feret sentant 1am quia ipeo

tune nulla. Item bonis26. monibus id est si uxon petat manito centum que mutuavit sibi

que si menitus solverat27. egenet, nec habenet ur~de se eV suas posset alare. St iudex fe—

rat sentantiam non valet28. quia contra bonos monas ast quia dicit lex o maretnix turpe

est tibi ut vidaes29. eum ¡nendicare quani tallaras super pectora tuo.

~ Ad secundam partem prime par—30. tis eV sentantlarum elia inVar locutorie ut querido fart contra

naum contumacem ectarem31, micti in passessionani banorum nel diffinitivem fent quando in—

ponit finem liti.32. EV noVe quod diffinitiva sententiez non potest iudex qul tulit

revocare quantocunqua03. iniqud sit, sed iudex eppellationis habet revocare nota temen

suad sentant 1am04. inVar locutoniem iudex qul tulit patest baria revocare si in-

justa ast considera—35. tam bene testum expones sicut in testu habas.

§ Ad secundam partez

FO!.. 94 Y

1. secunde partis eV sunt necessania duodeciz.§ EV primuz suad sententie sit late

2. post litem contestetam eV iuramentum calupnie fectum.§ Secundum quad sentantie sit

3. clara eV certe secus si incanta ut quia dicat iudex eV depna<sic> rewa in

4. illo suad tenetun actori•§ Tertium est quad debet iudax ferre senVentiam post inqul—

sit lonez5. eV disschussionem diligentissimam negotil scilicet auditis et

usis prabetionibus6. pasitionibus eV allagationibus utniusque partis.

§ Quartum suad ferat partibus pre—7. sentibus val legitime citetis.

§ Quintum quod fenat mfra triennium post litem8. contastetam sacus si ante.

510

§ Sextum quod iudex sedeat pro tribunali secus si non9. sadenat.

§ Septimum quod fenat in loco uti neditun lus.§ Octavura quod racitet iudes

10. par se in scniptis, sechus sine scriptis nisi parva essetquant itas.

§ Nonum11 quod iudex

congnoscere12. ferre.

§ Decinura quod sit taus persona que iudex esse possit utsuma habas in

13. rubrica qul possunt et ~ui non possunt ludices esse.§ Undecimum quod

14. ferat la tempane non jeniato secus si tempore feniato quia ip—so iure non vaisret.

15. § Duodacim quod sententia contlutionem omnia ist a

16. nacessarta sunt ad hoc sentent§ Ad tertiara parteni

17. secunde partis st diffinitivarforme sicud diversa sunt

18. petitiones, sed tanien mfra inquas ad

19. omnes atlas habas ‘2am ultimePO—

20. nas tena que dicuntur debet cast testum

21. senper venias axponendo.

ineat condspnationem val abso—

la diffinitiva valeat.

um sententiarum diversa sunt

fonmis habes quasdam formes pan

forme nota 111am not’ulam eV ex—

ntinere diffinitivam sententiam

habeat lunisdictionen aliquam ‘st de causa potuissatst sententiam

XXI.— De appellati22 Hec rubnica divid

§ St in pni~±a23. § In secunde, it

§ La tertie,24. latun ponitur ad

§ In querta 125. fecit panitur qu

§ In quinta 126. a qua santentia

§ in sexta ib27. quando appellari

§ In septima

onibus.itun in duodacira partes:ponitur continuetia.

1 est snim ponitun diVol ampel—~uem iudicam appellatun.

ti item appellatianemis potsst et detet appellane.ti ampelletun paniturpotest appellani.1 itam note quod eppellatur ponitur

pat sstibi cetenum effectus panitun quis si

tus28. appellationis.

§ In octeva Vol postquan eutemiudex a quo

29. appellatur.§ In nona Vol 111

iudex ed quem30. appellatur.

§ In dacima parte 1

ffinito appellat ionis.

nt sffec—

ponitun quid debet tacare

e autem iudex ponitur quid dsbet fecane

ti postquam eutem hec omnia ponitun que—

511

liten31. iudex appellatianis debaet ferre sententiem et mfra quentum

tampus.§ In un—

32. decima Vol item nata quod ponitun quoddam natabile.§ Ad pnimam eV in tastu

53. habas.§ Ad secundem st est enim appellatio sententia a minare iu—

dice late per in—34. vacationan meionis ludicis pretestu iniquitetis prime sentan—

Vie racusi, dicit

FOL. 95 R

1. recusio Id est suuspensio quia susspenditur prime sentantiausqus quod fuenit congnita appellatio eV non

2. quod resscindatur pnius. ítem santentia a minore iudice late,secus si a malore

3. quia non posset appellani. ítem par invocationam malonis quiasemper debet appallani

4. ad meiarem iudicem. ítem pratestu iniquitatis quia qul appellatdebet omnino

5. ea eppallara quia credet se gravatum esse secus si alitan appe—1 lanet

§ Ad tert 1am6. pantem at debet appelleni ad supaniorem eV non ed parem vel ad

minarem. ítem dicit7. testus inmediate par hoc note quod quinqua modis quod dicuntun

iudices.§ Primo

8. modo dicuntur maxiini ut ast papa et imperator.§ Alil dicuntur majaras ut eret

9. Rama pretor ut hodie ast cancellanius, pepa val imperatorasquia quod ipsi faciunt he—

10. betur tamquam papa val imperator.§ Mii dicuntur rnangni uV est sanator namanus

11. unde ut in notulis hebuisti non potest opponare pnivilagiunfon Roma quia comnúne farum

12. est omnibus da mundo.§ Alii dicuntun minores ut sunt presides pnovincianum eV

10. capitanes patnimonii. comes Romandiole eV marchio merchie.§ Alii sunt

14. mmmi ut patastetes civitatun eV cestrorum, unde intelligesquod dicit inmediata

15. Id est quod e minlmi judicis sentantia eppellatur ad minonemiudicez scilicet ed cepita—

16. naum val ad presidem eV sic par ondinan.§ Ad quartam pantam eV appelant pnin—

17. cipeles persone. teni passunt eppellere procuratares. ítemappellet illa cuius inter—

18. est ut vanditor pro emptone quia tanetur de avictione.§ ítem coheras pro suo

19. coherede si sententia late ast contra cohereden suum.§ ítem fideluxar ab sentantia

512

in una

n solidum

20. late contra pnincipelem. ítem generaliten nota quod quilibetpotest appallere dum modo se

21. Visdet de ludicatum salvando, sicud supra habuisti quendo ex—tranea persona vult aliquod

22. defendere. Nota quod si plures fuenint condapnatiquantitete eV unus

23. appellet non videtur animes appelara nisi fuenint 1obligati

§ Ad quintam24. partem st appellatur a santentia diffinit

aparte ut est quendo25. condepnat’.xs est in cefltum ex cause mutul,

depositi, si vult appellere26. de lega ex causa depositi bene patest. Ite

connexa, ‘st set quando quia con—27. depnatus est in centuni pro sonta st decein

tunc si appellanet a centum vi—23. denatur appsllasse a decera, quia connexa

appa.lari non29. potest regular fallit quando tulit intarí

bus val criminalibus30. nisi incrimine lese nialastetis quod senvi

tra dominum ‘st fe—31. nant testimonium quia legas pnohybant bena

§ ítem appallatur a32. sentantia lata supen possessiansm Id est 1

supar lus possessionium33. quia reservatum est sibi lus pat itonium si

partinare iure domini val34. quia. ítem ab exacutore non appellatur. St

deputatus est ad rnic—

iva sive a tota sive

st lege sx causa

ni dicit niel sint

pro expenste, quia

sunt interlocutoria

ocutonlain in civili—

sunt torquendi con—

potest appsllari

us pat itonium secus

vult dicere cd se

ast executor qul

1. tendum sentantias execu.tioni, u.t Mt finis litiyxra, quia camparpossat eppellani eV ita non

2. esset daceteno finis litium in casu temen patest appellani, un—de quanda axacutan excederet

3. moduz in exaquendo ‘st quia ¡nictat ssntent 1am executioni antatampus quod e luna detun

4. ad appellendum val ad solvendum val in maioni quantitata queracondepnatus alt.

5. ítem non appallatun ab arbitrio. St hac ast quia partss non te—nentur observare

6. sententiem latam ab arbitrio st ipsa jura nulla, sed temen ce—dit in penem pers que

7. non observat si in campromiaso est epposita. ítem erbitratorenon appelletur

8. quia non est sentantian, sed potest paVi quod reducatun ed ar—bitnium boni vini. ítem vena

9. conturnax non potast eppallare regular, fellit in casu quandopost latera sententiarn

10. pnius quera iudex disscadat pro tnibunali appellat uxie tuncbana potast appallane.

513

11. § Ad sextaz pantera st appalletur a sententia, aliquando incon-tinentí viva voce eV tuno dicat

12. notario avere ut scnibet quomada appallat viva yace eliquandoin soriptis, eV tunc debet

13. formare eppellationem sententiara in scniptis sicut mfra ha—bes formaz eV date ludid

14. a quo appellet infne decera dias a die lats sentantie post vanonon potest appellare re—

15. guleniter, fallit quando fuit absens eV non dafansus par pro—curatarera hoc est quad in ipse

16. lite non habuit procuratorera si autam habuisset et fuissetprasens sententie late quandacunque

17. non eppellassat procureton non passet appellane principalis,sed temen hebet regressum

16. contra procuratorera.§ Ad septimam partera eV effactus appallationis ast quod

prime sententia su—19. spenditur donec congnoschatur utrura de luna late sit senten—

tia val ne. St nil20. debat innovan pandente appallatione.

§ Ad octavam partera st iudes e quo eppal—21. letun debat tacare ista, primo necipara appallationem, secundo

precipare notario suo ut dat22. copiera omniura actorum que tacta sunt in dicte causa. Tartio

quod dat licteras tnanssraissionis23. ad illum ed quera appellatur, debet conmicti appellatia mfra

decem dies e dia eppeliatianis.24. § Ad nonara partera eV iudax ad quera appalletun, debat iudera

omniara actara cause st di—25- ligenter considerare, eV licebit partibus uti novis prabatio

nibus eV excepcionibus que ed enVichura26. articulura faciant id est si non opposuit aliquai exceptionera

penheptoriara, declinataniera val di—27. lataniera, vel alias testes oppanere eV inducene potanunt, sed

non que faciant ed novuni28. art iculura, uV est si patabat ex cause mutul nunc vult petera

st probare ex causa depaniti.29. § Ad decimara partera eV iudex appellationis, debet mfra que—

draginta dies utiles determinare íd est sententiera30. ferre utruz bene fueniV sentantientura val na.

XXII.— De executione reí iudicate. Rubrica31. Hec rubrica dividitur par sex partes:

§ St in prima ponitun continuaVio.§ In secunde

32. qua andina dabet fian exacutio sententia.§ In tentia ponitur quid sit axecutia.§ In quar—

33. te a quo judice dabat fian exacutia.§ In quinte qualitar 21V executio.§ In sexta

34. in quibus rebus sit faciande.

514

§ Ad pnimam st in testu habas.§ Ad secundara eV distingue

35. quia aut est appellatum a sentantia aut non, si non sst appe—llatura. Iteruin distingue,

36 guie aut sententia lata set la parsonali act jane ut set guandopetebana a te centurn ex quancunque

cauca st tunotjan mansas pniu

2. executioni sttarnen in casibus

3. gani potest struin, st raditur

4. ietunaret guimenees prolongar

6. condepnato guidernis, quia tuno

6. tenetur expectasi autem Ata set

7. actiona. St tundebeat retituere

debet iudex expectane condepnementum per guat—e guam mictat sentantiamtalle temminus datun a legibus regular, fallit

vi quibus prolon—antani. Artani debet ut set la causa alimento—

talis causa, gula aiiusdabet habere alimenta si ieiunaret per quattuori debet la paupene

non posset eatisffacere nist de estata val ven—i u desre doneo da estata val vendenauis satisfacaret,

vi realio ~udex pra-figit condepaeto temiinuna mfra quenapos—

8. seesionein illius nsj petite, st si non rastituarit, st tunciterum prefiget sibi terminuna

9. pro sua excusatione ‘st nestituant st si non nsstituenit iudexpronunptiat actorsm

10. Lace mictenduna itt possessionena mal pat ite pan nunpti’sm comnu—ale, st si candepnatus non

£1’ psnm~ctit actorein uti la pace re ipea tuno potsnit cuna accusa—re. St si condep—

~2. natus pellit actarem ex vi iudax, dsbet mictere totain fanal—lían cum actora eV -tacare

13. pelli condapnatum cuna varbanibus, si autem appellaturn est sttuno dicitur quod iudex dabat

14. supersedere et nichil tacare, quia appallatione pandanta nildebat innovan, sed prestalabitur

a.5. iudex daneo iudex appsllationis congnovsnit de luna, si con—firmabit pnionera sententiam tuno ipse

16. iudex qui saz Vulit mictet ed executianena, si autena cassabitpnimaz tuno nil patest

17. facere pnimus iudex.§ Ad tentiana partem st est executio quedara potestas pan

guam sententie~8. late vigor panducitur ad effactum, dicit guadana potestas st

est mengria potestas quia potest19~ santentiam mandare ad sxecutionem, pan executianena cententiana

capit vigoneni.§ Ad quartana

20 pantena st axecutio sit e ludice ordinario, si ab so late set.Itena si late esset a da—

21. legato, andinanius inictet ad exacutionera. ítem mictit ad exe—cutioneni iudex qul set depu—

22. tatus qui set deputatus < 17) ad heo ut set Banonie.

515

§ Ad quintea partez eV Mt pan iudicam23. qui tulit sententiam ut praxime dictum est si res sunt in ter-

ritorio ipsius iudicis, sed quid24. si non sunt, tunc mictet hoVeras ihli ludid ID cuius terri-

tarjo sunt ut mictant semtent 1am25. ed executionez eV ipse mictet, sed quid si niegister gramatica—

lis set qui tulit santentiam st ipse26. non potest inictera ad exacutioenm, sed mictet sententian iudi—

ci ordinaria qui set iri illo loco27. st ipsa mictat.

§ Ad sextara pertem st executio debet fien da nebus condep—nati. St primo

28. mobihia debant dan in tenutem, secundo si non sunt mobiliaval non suf-fioiunt iramo—

29. bilia sunt dapda, si hec omnie non sunt vsi non suifícíuntsunt denda nomine credi—

30. tonum, primo quad faciet pnecipi par nunptium communis cnedi—toribus ut non solvant nisi isti ac—

31. tan.§ Quanto etipendia de publica secus si de pnivato precipia—

tun. Nota hic unam52. questionem. St petitun quid fiat si aliene ras date set ectani

in tenutaz. Ille culus set dicit03. esse suam~ lila actor qui accepit dioit eses condepnati. St

dicitun quad iudex debebit34. congnoscera sub breviloquio id ast recipene testes utniusque

st probetiones st sacundum probeta sen—35. VenViena sine hibehlo litis contestatione eV elio pracessu or-

Jinario.

XXIII.— De Mis qui coran pretoribas iadicibas extra ordínen¡adicil concarrunt. Rabrica

36. Reo rubnica dividitur in dues partes: St in prima ponitun can—tinuetio qui pen se patet.

FOL. 96V

.

1. In secunde nesspondet autor cuidan tacita questioni que fienposset que taus est passat quis

2. dicere o domine Rolandine posuisti tu amnia in civili iudicioordinario et pones in judicio

0. civili extraordinario que cancurrere possent. EV dominus Ro—landinus nesspondet st dicit que

4. non quia quot sant horainiuz voluntatas Vot accidere possent,sed ego posui ea solum

5. modo que ut plunimum accidare solent.

516

XXIV.— De processa adversas reas contumaces.6. Hec nubnica dividitur itt partas quattuor:

§ St in prime ponitur qualiter guie reus potest7. esset contuniax.

§ In cacunda fbi actor anini offert panitur quadan generalaquod servandura

8. est vi pracessu adversus raum contumacsm, tain vi raali actioneguam la peneonali actiane.

9. § In tertia fbi quera si agitur panitur gualiter sit procedenduraadversus reura can—

10 tumacem la rea§ In guarte

11. actione in panrau~ coaturnacera

1J ~, post HIDU 4. U> ID

§ Ad pninara13. citur contunax

§ Prino si

Ii actione preVer predictum generaleibi si autera agitur

sanain ponitur qualitar sk pracsdendumadversusex personail ac—dictura generala st dunat usgue ad fineni.

partera st reus di—una de duobus modis ante lit~m cantestatain.

cltatus non14. conparuenit.

§ Secundo si vanit carera iudice eV recepit liballuin habitotermino non -fuit re—

15. versus ad raespondendura libella.§ Ad secundera partera eV generala est tale

lacere16. -guingue advensus reura contumacem Vera in real

si pat itur ab ea petie terne17. guam in personaectione Id sst si patatur ab

tas pecunia.§ EM pnmiura quod

18. iudex debat lacere citan rauta Ver penhentorpenheptonie

§ Secund19. cipiat libe

ipsius intenp§ Tertiura

20. guad faciet ipeura actonera lurare de calupalatura sacramenturacalunp—

21. nie.

ura quod ac—llura siva petitionein ab aoVare laVio.

guad iudex debat

i actiona Id ast

ea aliqua guanti—

le val una vice

gua continsatur

coaputandoel to—

§ Quantum quad recipiat ab actora planara probatianera elusquod petit si potest st si

22. non patast písnara semiplenara pnabatianem accipiant Id est unuratestez qul sciat val audit

23. vel confexiana val quocunqus sciat st bac flciat propten suamexcusam.

§ Quintura quod24. fenat sententiara intenlocutoniem contra reura contuniacara, st

hec aninia in utroqus ludido25. sunt servanda ut dictuin est supra.

§ Ad tertiara partera et huis factis debet actor ira ad iu—26. dicera st petera quod mictatun in tenutara st passessionem ex

interlocutoria late rei pa—27. tite -quia agit reali actione, st iudex dsbet Lacare Iterura ci—

tan reuni penheptanie quod ve—

517

28. niat defensurus tenutam que vult dan ex interlocutoria, quodsi venerit debet audini

29. dura modo satisttaciat actoni. omnes expenses et satisdet dejudicio sisti eV bus

30. factis iurabit de Ralumnia reus et non actor quia iuravit etpracadetur ordinario iu—

31. dido ut supra habas si autera non venanit pnecipiet iudexbaiulo quod inducat actoram

32. in possassionem nai patita eV isto actora inducta in posses—sionera mfra ennura non pos—

33. sidet sed datinet, st ita si venenit reus mfra annum volansdefendere tenutera

34. datam auditun duin modo feciet supradicta due aliquando non siautem non venanit mfra

35. annum post annum non auditur volens agene iurs possessonmoquia fectus est

36. actor venus possessar eV de posessore factus est actor, sedsi vult agane iune Pa—

37. Vitoria dicans ram ad se pert inane jura domini val qui auditurusque ad dacem ennas non

38. auditur nec luna possessanio nec petitorio quia prescnipxit stita fectus est venus dominus.

FOL. 97 R

1. § Ad quentara pantera postquara facta sunt illa que in predictogenereli continentur debet actor

2. petare iudici quod mictetur in possessionem bonorura rei valen—tium quantitatera pat itara

3. in libello ex interlocutoria quia agit personaN actione atiudex pronunptiere dabat istura tora

4. mictendum in tanutera et passessionam bonarum rei contumecis va—lentium quantitetez in libello

5. petitam eV scnibatur hoc a suo notario eV incontinenti iudesdebet tacare iterura citan

6. naum uV veniat dafensurus tenutam que vult dan contra eum ac—toni ex in—

7. tenlocutonia vsi ad epponandum contra tenutaz que contra eumdetun. St expectato neo

6. ed omnia constituta st si venenit defensurus Venutara debat au—din duz modo faciat

9. lila duo supredicta scilicet quod satisdat de iudicio sisti streficiat expensas actoni et bus

10. factis procedetun cum ea ordinario ludido uV supnedictum estsi autez non vsnenit ec—

11. ton debat petare quod inducetun in possessionam st iudex debetprecipere balitori uV indu—

12. cat actorera in passessionem bonorum rei valentium quantitatepat itara in libello eV ex—

13. pansis factis, primo mabiliura si sunt, secundo de inmobilibus,balitar ibit eV faciet

14. inquisitionera intervicinos eV notarios reí de banis ipsius siinvenanit debit tenutara

15. st refenat notario, si autera non invaniet de bonos rei de qui—

518

bus possit dicta tanuta16. dan. Rediet balitan at rafenet se non invenira de banis Bar—

thelatii nei de17. quibus possit

tor feciet ista~8. tionera scnibi

tiet non inven:rA. talatii rei de

pronunpt iat jane20. tnia:

§ Pnmmuin quchuscio bonoruin

21. contra detenptyphotecam contra

22. :essarum quod§ Secundum

reum castur

23. potastfacere te

rei de quibus possit dan tenuta actoni st ac-reía—a notario iudicis st petet a judice ut pronunp—1 de Dan—quibus possit tenute dan tali actori, ex taN

facta secuntun

que dicitur diss—

h.absat. Primo ram

la post istam pronunptiationempoterit agereanis bonorum nsj contuniacis sitibus illoruin pos—sacus erat antequia post pron’s

ontumacein actorde quo banno

mílain pronunptnptiationem istfacere pon: ma

a ti anam.ainbannuin st iudes

xiet donec non satisfaciat actonm oninma que tenetur et24. non eexpensas~

§ Tertium quod si actor25. habeat fideiussorem a reo qui non renunptiavit in contra bene—

fitio novaruin constitutionum26. de fideluxonibus post istam dissch’sssionem potenit agere con-

tra fides quod secus enat ante27. si vero invenarit balitar bana de quibus dan potest tanuta,

actoni dabit dictain tenutam28. st refert notario quamodo dedit dictein tenutam quam tenutam

reus potenit racupsrare29. satisfaciendo illa duo supradicta quandocunqus valuerit st an-

te ann’sni st post usqus infinitun30. quia actor non passidet st ita non potenit usucapara vel pres—

cribare, st taus tenuta31. dicitur lata ex primo decreto at dicitun tedialis et quia nu—

lía utilitatam habet actor22. qui habet, sed potest tacare tsdium reo scilicet si vadit ma

domum eV actor in domura si in ce—33. merara eV actor in camerara, sed caveat quod reus non sit potan—

tiar so, hiis factis actor34. dabet prestoleni pan mensem val duos mansas eV pastea facere

libelluja suum eV dare iu—25. dicí in quo petat dicte bona sibi den in solutum, ira debet ad

iudicem st dicane36. cliii prodest inih

fructus pato uV de

dominai istetis

ni—tenute de statuto Bononie lucni tacare V

1. mihi in solutum st iudex recipere debat 11st precipara bannitani < 18> quod banniat

2. in palatio communis, sed ed sinestrara <sicin contra dicti Barthalatii absen—

2. tis preconia yace st dicat quodaliquod lus in bonis Banthalatii

lum actonisbellum 11

> vsi ad logiam et

quicunqus credit se habere

519

4. val ipsa baria defendene vult vadat tau iudici die teli. Curabac sit quod dsbsant

5. dan in solutura Vali actoni st petanti in dictis bonis temen,quod si voluenint creditones quilibet

6. debebit tacare suam petitionera st dare iudici st omnes lustepetitiones scnibi debent

7. post istum libellura actonis eV petit sibi dan in solutura, siautera aliquis venient de—

8. fansurus dicte bone satisdabit judicatura salvando par aranasclausulas.

. § Quianema dicitun legitimus defensor nisi satisdat. Et iste defen-

sor et liii creditoras10. iurabit da kalupnia, sed si non venenitquisquam volens deten—

dere reura iudes11. debebit aligere unura vicinura nsi bane fama st constituat eum

cunatonem bonis12. rai absentis st indefensi.

§ Qui curator incontinenti facere debet inventaniura de oz—nibus

13. bonis absentis nsj quad inventaniura scnibetun in ectis eV cu—retar eV aranas creditores PC—

14. tentes cantastabuntun litem eV iunabunt de calunpnie bino mdceV pracedetur ut mfra

15. videbis st iudes dabit terrainura ad intnoducendum aranas probe—tionas utniusque partis

16. at subreviloquia <sic> habebit videre supen istis petitionibusst auditis petitionibus st probationibus

17. st allagationibus utniusqus partis si iudas valuanit habanaconsiliura datis susspsctis eh—

18. gst quam vult iudex st habito consilio quahiten sit adiudican—dura unicuiqus in solutura

19. mictet pro tribus val quattuor banis st raelianibus vicinisqul sint in contra ipsius Bertha—

20. latil st isti iunabunt extimare bene st legeliten omnia boneBarthalatii quera exsti—

21. mationera factara debunt secrete iudici st iudax adiudicabitilli quera inveniet primo

22. ram temporera st potiarara in luna 111am nera st sic de singuhisdoneo quad res suffice—

23. nint eV non resspiciet istura qui primo ivit ad iudicem aisisicut cnt prior st potior in

24. hite, eV si res non sufficiunt debet ludes pnonunpt lene quomo—do res Barthalatii non sunt

25. invente Vot de quibus possit omnibus creditonibus satisfienist ideo taN sua iuna re—

26. servo in integrum, st ita interdura ille qui primo accassit edludicera eV culus gratia facta

27. sunt omnie ista nichul habebit, sed bac quod diximus verura estquando quis agit parsanali eV

28. yphotecanie actiane mista sed sacus si agansnt pensanali puraactione aranas quia tuno qui primo

29. accadanet ad judiciura liii primo den debsnet in solutum eV is—te cui adiudicatura est in—

520

30. solutum dicitun st secundo decreto st ita efficitur venus do—miaus st passessor st si re—

31 us vellat recuperare istam passessionani nec lure possessonionec jure petitoria debet

32. audini qualiten ista acta sunt scnibande mfra in fommis ha—bes.

XXV.— Quis ardo est servan&asadversastea canfessaa. Pubnica33. Mac rubnica dividitur par duas partes:

§ £t in prima tractatur34. q~xis ardo sit sarvandus contra reuni coafexuin. St dicitur quod

debet ludes facere sibi preceptum35. quod restituit ram guam canfitetur.

§ in secunda gualiter illud preceptuin debet micti executio—1~

36. § Ad pniiam st debet ludes tacare pneceptum reo canfexo quadresstituat guod coafexus set. St

FOL.93R

.

1, per iegem 111am in confexis nulís sunt partes ludicis extendan—da

§ Mac verum est in con—2. gnascendo secas la caadepnando, sed quentum tammin’am debst ia—

dcx preficere reo contexa3. st distingue quia autarbitrio ludicis aut act

4. personail st tuac tenn sedlete terilaus aliguando

5. la causa alimentoruni non setsalvando, Nein dicit 1

6. captum continet vii la <19>sit laten istud precep

7. finitivam. EV prima judiciaordinaria, istud vero

8. tum in iudicio extr alt ivased

est aam 1 t

patest appsl9. Va non. St

sibi fuisse

lanhoc

fact

agitur reali actione at tuac nalinquitun~onemus datur a lege quattuon msastum,artatur ut set

ali-iuanda prorragatur in reo guinfra hoc pre—sententia, sed petitun que sententtum st sententiaradi—est quia illa sententia fertun inprecep—

aondinania. ítem ab santentiam diffiab leVo pracap—

gui potest dnius itiaraipee mat cantepee fuit gra—um fuit falsum, sed hprobatia

icera reus in lila sententie

st debet iudex tacana citen reum ut vaniat

um quia vult mictere

quem oppanat contra preceptuin

detur de statuto bananie ut in

10. sed Mc non quiaquad in sententia i

11. vatus quia pnobatxus est nec aliqua

12. introducta set.§ Ad secundam

ad oppanandum13. si vult oppanare aM-quid contra precept

exscutiani quod si veaenit14. dabit iudes tenminuin reo mfra

gui tenminus dandus set en—15. bitnio ludicis guam lus alitan

testu habas, si autem non

xus set. ítem potest dicere

ic non quia ipse cante—

521

16. venenitpreceptuz

val si venenit eV non apposuenit contra debet raicteneexecutioni scilicet ac—

17. torera in tanutara nsi pat ite val in teriutara bonorura nai si par—sonail agit actione, st heo

18. tenuta dicitur pnimura decretura st ideo non possidet sed deti—net st ideo non prascnibit nec

19. usucapit st ita quandacuraqus reus venenit patenit recuperaretenutam dura modo

20. legitimara habuarit causara ut quia fuit absens, pastquam actoriuissus est in posses—

21. sionsm petet rem siM adiudicari in solutura st tunc qualitersit ed iudicandum

22. distingue quiain prscedenti nub

23. dictura sst auttum est preten qu

24. sor nec dabiturfendit se usqus huc

25. et tunc hiis factis adiudicebit in salutura, que datia in salu—tura dicitun secundura de—

26. cratura eV ho est spacialis cesus in quod aliud pro alio invi-Va creditane solvi patast.

27. Nota quad si ante quam detun in solutum vensnit reus contraquera preceptura est valens

28. opponera contra precaptura dabat audiní dicens se esse minarecontra qusm factum est dum

29. moda deponat quantitatem in que condepnatus est val nera quepetitun st expones

30. bene testura.

aut agit neali actione et tuno adiudicabit ‘stricepensanali actione eV tuno facist ut supra dio—am non bannietun deten—

curaton banis absentis quod ipse meV reus de—

XXVI.— De criuinalibus publicis et privatis.31. Heo rubrica dividitur in partes dues:

§ St in prima tractatur que sint publica et que32. pnivata onimina.

§ In secunde ibi iten cnimínura tractatur que sintst que non ca—

33. pitalia.§ Ad priraam

quorui accussatio34. íd

diun35. udc

hoc f36. can

nar 137. pni

estettítititvalva t

capital id

pantera. St cniminum elia sunt publica criminedatun

quod quilibet da populo potest accussane ut sst hamiol—patnicidiura, unde nota quod qul con—

petnicidium debet manando carene omnibus alimentis stquía dabst in sacohurast ea ‘jipare st gallus gallinaccius eV sui st pnahioi in

aliquad Humena crimine sunt quorura accussatio non potest fian nisi

ab illis temen persanis in quas con—

FOL.989

.

1. mictuntun uV sutil miura st rapine~ Repine autera est quando

quis accipit Vibi aliquid

522

2 te vidente st nolente§ Nota quod hoc soine prodest quia funis notanius comniunis

eV quis3. velit accusare de publico crimine debes recipere quicuniqus sit,

si autera de privata non da—4. bes nacipene nisi in eum facta sit iniunia.

§ Ad secundam st cniminurn elia capitalia st sunt5. o~nia que pena~n sanguinis innagant, unde si quis interficit de—

bet interfici de jure civili.6. EV generaliten tene guad ubicunqus guie alluin vuinsrat undesanguis exiat debat in eodsm

7 laco vulneran. ANa sunt non capitalia ‘st sunt amr~ia cnilinaque non ex:unt penam

8. sanguinis ‘st e’~nt:n:’sr:am jd set ccrn

9. aliud simule, de 1 1pro guanta noiuisset

10. dicta lila injurianani

vi turIa, unde si guis dicatutuleinune conmun debet lunare 1k

quod eibi fuissetst in tantuin dabst dicens

altcui alIrxa2

e cul dita set

iniuniam condep—

XXVII.— Da accussatione. Rubrica.11. Meo rubnica dividitur in quettuor

§ Et in prima ponitun quid sit12. § In secunda qualiter debet fien

§ In tertia quot dabent sesa 1§ Ad

13. prima epar libal

14. ipea vi§ Ad

15.sc

16.

partes:accussat lo.accusset io.

n accuesationa.

t accuseane nichil aliud est quara raun cnirainis aliumlun deterne, st dendictam fien postulare st expones ‘st lictera sanat.eecundam st debet dan in ecniptis

accuseatio, aliten non tenatur recipere notar tus ad hac ‘stlantur bene oninia que in libe lío accusea—tionis requiruntur.

§ Ad tent jara st in accussa da jure ssptam debent ssse, daconsustud inc

17. sex preniissa prohemio§ Pninum debet esse

18. bene detenminetum.§ Secundun cnimem de gua accusatun st beas epeciticatun.§ Tertiura mensis

19. in quo dicitur fact:Jm§ Quartura sub cu:us

20. testatis.§ Quintum locus generalis eV epacialis at bene detamminatus

st si lus bene21. tacana pone epecien speciei Id ast in via canimunis, inter do—

muin Petni et domum tlartini.§ Sex—

22. tun dias iii quo datur accuesa ludid, sed non dies itt gua fee—tum fuit crimen

23. de iune auten, sed non decatan, dsbet se subscnibera

conam vobis ato.nomenx accusatonis st eccusantis st

fuises crimen.negimiera Id est tempane cuius po—

consuetudine addicitun, quad accus—

523

24. in fine accusse st aLtano ma probare ad panera tabellianis. ídsst quod si non prabaret

25. solveret 111am penara quera acoussatus si probaret nota quod ap—panetur dies itt libella ec—

26 cusationis itt quo commissum fuit crimen, st dato quod probare—tun

27. dies val raproberetun quia non fuit in illo die non debsnatcandepnani

§ Ad quan—28. tam partera, st in quanta parte trectatun st ponitur quidara ca—

sus specialis in quo29. iudax potsst condepnare malefectorera de crimine sine accussa—

tare§ St pnimus

30. est quod potest manituin punina de lanoneo, ut quia man itus ac—cussat uxorem de

31. adulterio st uxar excipiendo pnoponit contra manitum dicensquod non credit illud

32. quod manitus contra eam dicit quod si eum probare cantingenitquod non credit dicit st itt mo—

30. dum axoeptionis proponit contra eum quod ipse fuit lena ipsiusadulteni, ista non

34. accussat manitum st temen patest ludes auni punine da lenoci-nio.

§ Secundus est quad potast35. punire pnaducentem instrumentura susspectum, quia tuno st nota—

rius si ex parte sue pnacedet36 susspictio, val producentem si ex so susspectio pracedit puni—

re potsst quantocuraqus

FOL. 99 R

1. nema eum accuset.§ Tantius est quod potest punire testsm falsura ut quia Ps—

trus accusavit2. Nartinura de homicidio st probavit pan falsos testes eV itt die

in quo testes dixerunt3. inallsficium fuisse oommissumNartinus probet quod -tuit alibi.

St nota quod probet par4. plunes testes quera sint illi falsi qui contra aura dicunt.

§ Quartus est quod potsst punireE. calumpniatorem st hoc varura sst si exprssse possat probani quod

celumpulose agebet6. quia quilibet presumitun juste agere vel se defendene nisi pro—

betur contraniura fallit quando—7. cumque accusaret da falso quia accuset noteniura facisse tal—

sura instrumsntum, quia tuno debet8. punini quia tuno debet punini si non pnobat.

§ Quintus est quod potest tutorera susspectura punire9. sine accusatore st hoc si liquat iudioi id 55V constet iudici

ut quia tutor vsndidit ram que10. servandoserven poteret sine legitime cause.

§ Sextus est quod patest punine notoria st mani—11. -teste crimine sine accusatarest bac fecit per inquisitianera.

524

St nata quad si ludes vi—12. denit aliquera vulnerante aliura non potest eum condempnare qu—

antocunqus videnit, sed13. dabat inquine vel delinguentam candepnara tormentare donec

conf iteetur

XXVIII.- De accusatore st accusato.14. Meo rubnica dividitun pan quattuor partes:

§ St in prima tractatur quid debsat15. Lacere accusaton.

§ In secunda Vol accusare autena potsst tractatunA. gui possunt accusara st gui non.

§ In tentia fbi sed dicto de bilis, tractatur de17. possunt •accusani.

§ h guanta fbi caterura accusatus tractatur quid debeat La-cene accusatus.

18. § Ad prima st accusator debet§ St pnmmuin quod cavaat sib

prevar icat 1calupniat

te—

Lacere quattuar:i a vitio tergiversationis.

19. § Secunduin a ‘litio anis.§ Tentiuna a vitio on~s.§ Quartuin habes in

20. stu scilicet quod utatur st producat probationes luce clario-nes, quia si non probaret caderst

21. accusator in penana calupniatonis, vitiuna quidara tergiversetio—nís set quando -guis accusat aliquem

22. st oostea non vult sagui accusatana, st talis accusaton cadit inpenain turpiliani

25. gui est guinqus libnarum aun.§ Yitium prevanicatianis set guando guie accusat alium st

introducit te—24. etes gui nil

talis debat25. Yitium cal

bat vel non26. probatione

talionis gui27. in tantum n

seat, st hac ve28. de iure tamen

prabaretur quod29. animo agebat,

si probetur exp30. § Ad sacundam

accusare preVer31. personas. St

certibus ofiltí32. in casibus de

suonuna propingu

sciunt, ad hoc ut accusatus non candepnstur stpunini arbitrio ludicis.unpniandi set quando quis accusat alluin st non pro—claras produxits st talle cadit in penam sitnilitudinaniam Id esta debetpunini1 quantuin puniretun accusetus si accusator prabavi

ruin setde consuetudine non observatur niel expresescalumpniandiguie guilibet presumitun bonain caucana fovere ni—

reses contraniuna.partena st regular omnes persone da mundo possunt:nscriptes

prima set mullen guie non debant se imnalecanais virorum fallitmonte libbenarum suonum. ítem de iniuria sue val

oruna33. ut Cadex de accusationibus, lege non prohibentur st lega

crimen. <20> ítem de illo da gua loquitun Lulia34. maisetatis < 21> scilicet de crimine lace maiastat le.

luMa de Cornellia <22> scilicet guiítem lex

.ní:s gui

525

35. extrassit gnassciem < 23> de civi Vate val vendit annonaja cario—ram queja sit statutum.

36. IVez Cornallia lex testamentaria scilicet si quis ocoultattestamentum alicuius potest accusane oc—

37. cultanteja. ítem da suespecto tutore. ítem militas gui jurava—nint, eV hoc veruja ast

1. de publico crimine secus de pnivato scilicet Si sequeretur suaraval suonum iniuniam. ítem inpu—

2. benes nisi de monte suonura parentum val subpressa testamento ettunc cum tutonis auctaniteta. ítem

3, pubanes cum auctonitate curetoris bane passunt accusare, niside thora alieno violeta. St

4. hac idea est quia pnesumunt legas quod ¡negis accusat quia muli—sc non cansentit se ei guam causa

5. criminis. ítem gui meruin impenium habent non aoc’ssantur ‘st setpotestas st cepitanaus.

6. ítem infames ut quia condepnatus est de furto. ítem gui pecuni—am ob accusanduna val non

7. accusandum accepit. ítem qui Vulit falsum Vestimonium st probe—tum sst quamada falsuna tulit

8. testmmoniura note teman regulan gsnenalem quod pradicte aninespersone que prohibentun venum

9. est nisi sequantun suaja val suorum iniuniam quia secus assat.ítem accusatus non potest accusa—

10. tare suum accusere itsrum id set dum agitun contra suja de perive! rainori crimine,

11 secus de maloni. ítem secus si suam val suorurn iniuniaja pro—sequentur. ítem sotius

12. non patest sotios siusdera cniminis accusare st venum ast 51accusatus satius contra eccusenta

15, sot jura itt moduin exceptionis oppanat negetive ‘st quia dicatpnemisso prohemio guam supne

14. itt excaptionibus, hebuisti excipiando proponit talis contraBartaiatium dicene quad non credit iliud

15. quod Banthalatlus dicit quad si probare cantingenit quod flancredit ex non praponit exceptionem

16. diceris quod ipee Eanthalatius fuit sotius eiusdem cniminis se—cus si affirmative

17. proponenst quia diceret domine ipse fuit sot tus aiusdam criad—nis quia daberent condepneni

18. azbo quia confexus in jure pro iudicato habetur. ítem non ec—ousat quis -fratera etc. itt—

19. telliges de cniminibus, secus de civilibus eV expones aljosparagnaphos qui

20. nsmenserunt.§ Ad tentiam partem st regular omnes persone passunt accu—

sari fallit itt mema—21 ecriptas pansonas~ St prima est pubes eV impubes sed distingue

an minar passít22. accusani quia aut ast infans val proximus infentia st tunc non

patest accusani eV reVio

526

23. est quia delictum descendit ex dolo, dalus ex consensu, necdolus nec cansensus ast

24. in infante eV proxima infantis. Aut est proximus pubertati sttunc de omni delicto

25. potest accusaní stquia presumint íex q

26. passit commicteredelicto potest accu

27. st punini debet,titul, de delicte

28. quia non sapienter facit st non soluin itt modica dapno ast de—ceptus, sed etiarn

2-9. in henarmi stex animo ‘st gula

distingue quia aut sst dslictum g-sod dsscenditsc tentar

30 st anlnase vulneravit st tunc non dabet reestitul aut non des—cendit ex animo

31. ‘st gula l’sdebat cuna balista st proiecit st al lus subbitotransuunt ista non v=—

32. dente et vulnsnavit eum et tunc debet rasstitui , secus si mal—oc essst v~g1nt

33. Itena dicit demun:s fraudavit

ia heredespendente 1

n potest absi non sitssuni vitiuna

annis.repetundanum Id est si camerlengus

1 guinguscr :mi ne cona—cominune

tanentur. ítem si quis accusatus est de uno ori-ile accusatianealtero accusani de aodem crimine st bac verum

ibi cora—tergiversatianis, prevanicatonis st calumpniato—

cts quia secus esset. ítem

1 flfl O

dsbet puniní preter guam de delícto carnisuod nontale delictuna, si autern est pubes de omní

sarised mitius, sed quanitur si minar patat res—

nal ibus

bus sen—

1. dicit quia sentantía facit ius st hoc veruna est la cr:msecus itt civilibus quia regulan

2. ssntentia non facit lus fellit itt tribus casibus itt gu:tsntia late in ciyilibus facit

3. § EM pnimus est guanda agítun de atete.§ Secundus quando agitun da libentate.§ Tertius quanda

4. agitun de infamia eliculus, quia gualitsrcungue feratur senten—tía illa sententie facit ius•

5. ítem servus non potast accusani de civilibus, sed donainus síusde cniminalibus accusatun ipse

6. servus temen de cniniine de quo admictat civitatem non potestquia servus non

7. habat civitatem guie tanguam asinus reputatur.§ Ad guantera partem st eccusatus

8. dsbst apponana ante litis contestatíanem amnes sxceptclinatonias ut quia non sit

9. legitimus ludes vel non suas post veranas exceptiones dilatorias

10. st penheptonias.

iones de—

litís contestationera orn—

04. qumine

35. noset

36. mi

527

XXIX.— De ondina accusationis eV qualiter accusatio perducatur adfinez.

11. Hec rubnica dividitur per quattuor partes:§ St la prima ponitur quodana argumentum sive exena—

12. plu¡n.§ la sscunda Vol accusatar enmi tractatur guod debsat face—

re accusator.§ ln tertia Vol

13. post hec tractatur quid detsat Lacere accusatus st iudas adngu:rendarn ver itatara.

14. § In guarte quid dsbet -tacare íudex tamen cul porrecta estaccusata.

§ Ad pnímana partein15. el la prima parte panitur quaMs ardo sit servandus st rsss—

poadet c’stdem tacite que—16. stioni -que pcsset fien st dicit quod ardo gui observatur Ea—

aan:e potest observan17. -ubí-qus, cum Bonania sit exernpluín toti mundo de luce.

§ Ad secundam et accusaton18. debet offerre libelluin accusationis sue iud:c~ primo. Secundo

debet jurare de kalump—19. ala st in isto juramento tria continentur:

§ St pnimuna guod itt accusando eV dafender.da si20. fuenit reconventusutatur venitete.

§ Secundura guad non calumpniandi animo accusat.§ Ter—

21. tiurn guod precepta ludícis obsarvabit itt accusat loas st deten—s:one

§ Quartuna detet22. tacare accusatan scilicet guad dana detat fideiussorem prosa—

;uando accusatana. St nata guad iste23. onda ditert ab ondina civilis íudici itt tribus ram actor dabat

Ábeiiurn reo, ac—24. cuseton vero dat iudici accusatara. ítem accusatar iurat la con—

tinenti supan accusatade calupnía25. secus ibí quia actor non íuratit nisi lite cantestata. Itern

tertiura quia itt civilibus debet iu—26. nene actor presente adversaria parte, secus hio quia iucat

accusato absenta.27. § Ad tantiara partena. St in Vertía parVa nota ununa extra testuna

quod si eccusetus28. venerit post anam actianera de ea factana st bannum omnia sua

tana conf isscantun29. de iure quad si vanen it mfra annum recuperare potsst bane sua

dum ¡nodo set isdet20. si pena pecuniaria cadit vel personalítan detineatur, guod si

mfra annum non venanit31. tana conamunis eHiciuntun. St si post annuna vensnit non recu-

perarat tone, temen32 si vult se defeadere de accusate de ea factana, ;o-test dum modo

satisdet, ‘st33. tic habas st expones testuna totuna sicud laqult;r.

§ Ad guantana partem

528

34 et híissalve ndum

35. cnt st

factís dbat ludas pracadara ad condepnandum val adut probaturatestum bena exponas gula extra notatura est.

XXX.— De extraordinariis iudici criminalibus. Rubnica

FOL. 100 Y

.

Hec rubnica dividitur pen duas partes:~sa panítvxr gualitercustades noctunni constituuntur el crd:

§ EM in ~‘

E. ~altuanii st nsntur~ h secunde

3. fbi lútur hil ponitur iuallten debsnt denunptiars, el nataextra testun

4. 2uad mIl talen custades carninun~s non debeal accusare, sed de—~J.

7Ius’-<v~Y’5. :1cm nota5. qu-sd non dabent jurare vi denuptiationa sor~m gular:a guarida cor1stituti

o-. sunt iurant sar-una offitiuna LacereIten nota guad de sta—

7. luto creditur earuzi denunptiationllana alfa secus da

8. luna gula debení probare sicud el alie persone sttestuna quIa ritZ

9. aLud notatun cnt

o prvic:—

bona fíde st sine fraude.

ibus simpliciter lime proba—

expones bene

primo videndan est

NOTAS.-ci.

2.- Debe3.— Debe4.— Daba5.- Debe6.— Debe7.— Debe8.— Debe9.— Debe

3.9.1decirdecir 1

decir:decir:decir:decir;decir:decir:

divísionecogitandetminan.mi non.quid.prapanatacons~ster 1

licado en el texto.10.— DupA— CI. 9.1.912.— Debe decir: delectuna.a.-3.— En el Ms. pone al número

numero 11.14.— Nombre con15.— El copista

decir asas16.- Duplicado17.— Duplicado

guapone

Laen Sien cl

tambiénindist 1

palabratexto.texto.

12, cuando iS corresponde

se conocent amentemansas

la obra de Acursiomesesy años, cuandono ha sido anulada.

Levan al

daba de

529

Debe decir:Debe decir:0. 9,2,8.D. 48,4.D. 46,12.Debe decIr:

balitar 1

di fferent la.

grancla.

18.—19.—20 . —

21.—22.—23 . —

530

1 ¿tI

IMCIPIT TRACTATUS NOTULAP¡JN SUPER ARTE NOTARLE. RIJERICAPrimo videndun ezt guid sit nctar~a; duas diffinitiones

O cxt?a testun, el una habemus in testum; extra teatun arz nata—

4 set finitun st rationabile dacumentum ad lafltimorun nsgatioruniE hanilauna ad ncta

2’OttIt:’Áffi n:tarie ezt diagnitas el autortIes6 ‘4 <og~+ ncr”n ~-“iinun cd nota deocriptio.

‘.‘ —‘ J.

- . :gt-j >~.~ye ominatus dua habst Ls se, prinun videil setb ~

-. ncm’nat~s c:ntractibus non potsst, ‘st enotio st9 ,cp~ + o ~ tel dici bocatio st conducta st sicut de cm—

~ Sec’snd’sn sct guod incontinenti guad contraottkz nominatusfact-’ss ezt act:o

II. o-cta cnt. Sed seo-un in cantractibus innc-rninatis gula nisitraditta rel lnterveniat actio

2. non arnet”sr decetera st gueinlibet passst penitera -ante trzdic—tionenirel, ‘st

~3, vccb: gratia la permutatiane permeita <1> tecuml:bruni aieum o-untuo non set -scta

.4. acto nlSI trato-l:o intarvaniat.§ :te~ a: permutavi tecuna etc. dadi 11V litruna me—

15. u~i nc pateal penitere te autein non st e contraria si tradid la—ti míhi libruna st cgo

«ú. non tibi te potest peal lene et me non, st est hic casus apa—cialis in gua est pelan canid lo—

~7. tic poesidentis. Unde ex parte racipientis possessionam re:pemmtktate oritur

13. Ls continentl actio st non poteet cuna penitere sed ex partenis: recipiat non anítur

19, actio eV cura potest penitera.

1.— De personis et personarum divisionibus. Rubrica20. EV circe heno rubrican prcdlctam duo punta debemus notare

cdl icet edre nominaA. personaruna st opera ipaenura. Nomine vidalicet guibus lex uti—

tun ‘st cst opera, videlicet que22. persone poesual cantranere et que non st in qulbus casibus se

obligare et Ls guibus non,23. § Zata rubr ita divíditur itt sex partes:

§ Itt prima parte gua incipit: ibí prima dlvi—24. sic tractatus de scxu persanaruin.

§ Itt secunde parte tractatus da cancsptu personarura gus in—

531

1 nc i p It:

cipit25 ibí secunde divisio est guja persone etc.

§ In Vertía tractatur da libertate zeu da26. servitute que incipit: fbi tertia divisio.

§ In guanta tractatur de potastate que27. fbi guanta divisio.

§ Vn quinta tractatur Se filiatiane que incipit; Vol itemcuna •oflines

23. hornines.§ Vn sexta tractatur de etate gua incipit ibi. Item fil

sexta divisi-s.29. § Vn prina parte panittxr guas propietates habeat .rnazschu4l43,

et q~as femina2). cl ;u-az ernafrodlta, Vol ezt utilitalis quia aihua p-test la-

cera ~ que01. non potest fao-ere femina videlicet gula mass-chulus patest Li—

delubere el rotest cese asses~on.§ lIen

22. curator . 1vi casu vide

23. pro rnatraratonena asee

§ Iten04. nasschulus patest esse tutor guod femina non potcst esse regu-

lar fallit itt matre st avía25. que pro nepote possunt esse tutores si volunt sed non debent

‘.—t,-~ -L

ten procuralar, guodli—st ir. f:l:a, gu:ast pro falte -;uando

pr oc ‘sc at r IX

§ itt secunde parte est

temina cese non potest failitpro patre

non possent habere alium procu—

FOL. 101 ~

is quiate ne tunlacere

deitt

raer, t

1.ut:ittatt set atan

2. lo suoipso jure.

§ Itt tertia no—0. tatuin est quomodo uno de tribus

scilicet par ancillam si ex ea na—4. echatun.

§ Item si capiatur ab hastiura potestata gui dicuntur man—cípid íd est manu capIa.

5, § ítem par vanditionena. St cd hoo quod liben servus fíat suntnecegse quinqua:

§ Pnimum6. videlicet quad

§ Secundum q7. § Tertium quod

cervuna.§ Quartum guod pen-

3. mictat se venundaní§ Quintuna quad itt

9. ticipet pretiuna, stvera servus.

§ Libbení dicuntur

tIlle personis que sunt nate val conceptotestamen—lanera, aliter testamentum suum esset nu.lum

ille guiuod sciateraptor si

medís potest guie asca servus

venditun sit malar vigintí annis.ce escs libberuni.

t íngnanus quod cnedat ipsum sese

causa participandi pretiura.venitate par-

si aliquod istorura deficiet non efLícitur

a

10. gui natí sunt ex libenis parentibus, val sahara ex libbera ma—Vra, quia filil secuntur con—

11. dictianem matnis st non patris.~ Libentus ect gui juste servitute manumissus ast.

fl. St libertus et libertinus pro codera summuntur.~ Sed quid la isla o-ecu manu <margen doho. : questio>

i2.n:z: rneam ano-fIlan que prengnans Kcic) eral guanda manumissaecl nunguid filius guam tn—

14. o-arpone habebat est cervus, st dicímus guod non ímrao est li-ben. Quid si ami unan

15. nulieren preagnantena nunguid ant servus puar -quena babel laáarpore eV dicirnus -quod non

.3. quia •dícunt 1e~es tetígi¿ti aM-iuid de libertate puar valeguad sic liben. St ellain metal

17 caluapalan maIne no--ni debel abecee filio.

§ Vn guacIa parte guanodo guie eficiatur eu~13. lucís par mantera patrie val par e.mancippatianem val alium

Ivz,t<-~ni t:tulurn ver:i rratia par•O. emancippatianem ut gu:a peten ve1~t filiuna sm•anclppara, st

filius velil enancíprar:20. tuno- filius ecl e-fico-tus cuí lunis. Quamoda par aliuna lustun

titu?.um, ut quia fiat filius21. papa val imparator val candinalis val episcopus. Quastio par

mortera pacentura.33. 5 Ad bac colenduin dabemus edre guod tniplex ecl linee pa—

rente le videl icet aescendent tun,33 decscendentium st collatenaliurn, de collateralibus autena ni—

chil ad preseas, de a—4. ecendentibus et dascandentibus videamus.

§ A gua ec:endum set quod línea azoen—5. dentuin septani babel ;radus ecilicel, petar st maten, av:us eV

avia, proavus st prcavia,36 abbavus eV abbavie, altavus st altavía, st tnitavus el tnita—

via, st tot gradus37 habet línea descendaatum videlicet, filius el tilia, napas et

neptis, pronepos st28. proneptis, abnepos st abneptis, attepos st attsptis st trine —

pos st trineo—29 tic, at debes soma -quad sí lila tnitavus vivit aranas sunaus in

sius potestate.§ Quid

30. si tnitavus emancippavit filiura nunquid nepotes remanent inpatestate tnltaví

31. val patnis distingue gula aut nepotes rieti sunt ante emancí—ppetianem eut

32. post si ante remenent itt patestate tnitaví, s~ post sunt ittpotestata patnis

33. gui dicunt legas gui itt uno gravatur in altero ralevetur, guisí tnitavus nionitur

34. nunguid nepotes recadent itt potestata patnis val efiicienturcu:s lunis. Itanuni

35. disstlngue quia aut natí sunt ente eraencippatiottetu st tunos-f-ficiuntun cuí

36, lunls autena post araancíppationem et tuno recadent in potectate

533

sui patnis.§ Dicitur

37. ex iustis nuintis nata guad qualuon suní necessania cd hac di—cantur

FOL. 102 R

.

1. fuste nunaptie íd est§ Pnimuin est guad

lagit imura matninioniuna.gui cantnahunt matninaonium smi cives no—

mani2 Id ecl ast liben, gula si assent sarvi non dicaretur matnirnonl—

un, sed contubenniuna.§ Secundum guod

3. pubes Id así najarmatar d~adecim annis

4. gui si ezzent minores§ Terliurn-;uod e:

5. ecrun conseneus talarcanann non expedit

3. 5 ~uartum guod fbI zeo-undun ius ronianun so-ilical -guod non sinto-oneangu:ne:, nec affines, neo

7. monacus nec spanxa Christi, nec sacendas, quia si essat aliguodistarun, non diceretur matninaonium set

8. adulteniuna. Nota guod ex masco-hulíno sexu, quia sí filía feminahabel Hilos ipel ti—

9. III non sunt in potestate mee sed in potestata sul patnis valrAkM.

parte dio-ilursunt legitime eV naturales, alii

laman allí nec lagitimí

§ la quinta10. filianum allí

aMi naturales11. nec naturales.

§ Legitinil el naturales suní gui naIl sunímatrimonio. Legitinaura rtatnimonium

12. ecl ubí enína lila concurruat -que supanius habes, guare dicun—tun legitiral et naturales, quia lax

13. st natura ibi operatun vidslicet guie ilud rnatnimonium filsecundum legas st naturara guarido cancurrunt lila

14. solepnitates quid lunis de istis filiis carta tenetur pater:psos alare

§ ítem ipsas in 115. heredes instituera,

§ Legitirai sunt16. dendun est, que dif t

nara, eV sst quatuplex17. Vie, prima est edoct

secundaquia adactio p18. guocuraquafilio vide

trena. Arrogatio autena19. niel de filio quid

§ llera potecí Heríarre—

20. gatio non potestearura rasecniptis

21. ondínaniís.

estamentoval rite exeradena.

adoctivi st anrogatí, sed vi—fenentia sít ínter adoctioneraedifleren—la ast genus st arnogatio ast especies,atast Herí dalicet, gula habet petrara val non hebet pa—non potast fien

cii cuí lunis.canana guocumque ludio-e adoctia, sed

Herí nisl canam pape val mipenatore valscilicat ludicibus

anogatla—

masechulussilguatuordecin annis, fenuína dV potene id est

non dicerelur rnatnirnonium, sed spansalia.habeal paires guodvenianl at hoc de luce civile, sed de iura

legitime laman,

ex legiptmrno

5314

§ Tertíum ast guod adoctatus non transíl itt potestatenadactantis, sed arragatus

22. sic itt potestatena arragantis.§ Quanta quia adoctans non lenatun adoclantum alece, neo

meV ituere23. in testamento, sed arrogana tenetur arragatura alare el insíl—

tuere in testamento sícul legitmniuna eV24 naturalea.

§ Quid el adoctane adactantum vuil instí lucre palest , eVdistingue, quía aul habet de— (margen izdo.: questio)

so-endentes‘se unan uncheredit cli

:ague -uiaier.tes aul

-uralibus diparles de

‘sIam non hadirnictere

§ lIen

patestpart ibus

1 descendentes. :t

aul non habet,tan zcilicet ~5 unatn, sí autenaaul habel ascan-CZi non hab-el si babel asscendentes,tuno- potest na—mio-tena DCC td eet duasduodeo-mrn <2> tribus totius heradilatis, stbat descendentespotestlo-tan hereditate.si adactanemaritur

dimictere nat’srali—si habetduodeo mmnon habe er’sni dis—

sine testamentosubcedil adacta

anibus cuna cliicuntur legitiralex operatur eV

s filile legitimis st naturali—

non natura, quia tales Hill

cLo-, eguallbus parilous, sed quare di

31. quia ibí sola 1dantur a lege.

§ Naturales lamen32. dbo-untur gui naIl cual ex concubina lusla st indubíteto aLtec—

luna.§ El nota

03. guod cd hoc guod dio-alur vane concubina suní acto aecesse.§ Primuna esí quod concubina non

34. habeal inanitun ncc iui sana netinaat habeal uxorein guod si se—cus eseet diceretur adultenium

55. eV non cancubinatus.§ Secunduna quad non smI affinas nec consangu

ca ncu—tus sed incestus.Tantiura quad non sil mullen sponsa Christi nec vir mona—

1 sacendas

eesaV

26. bina

cus ve

~nei, quia non

FOL. 102 Y.

1. quia non eseel cono-ubinatussed adultenium.§ Quertum quod mullen non sil virgo

2. quia dicaretur sírupuin <sic) eV non concubinatus.§ Quintum quod mullen non sil vidua casta

3, vivens guie non eseel concubinatussed etrupura.§ Sextuna quad concubina non habeat plu—

4. res amasios nec horaa habed plunes concubinas,teniura eV non cancubinatus.

5. § Septirnuin guod reí ineat eam palara.§ Octavum guad sil talis gualAs si ve—

6. lit eani accipare itt uxorem possít. Erga siconcubina set

quia esset

guie oniatur de

adul—

lete

1

qQy->.

U>

29.

535

7. venus netunalis. Sed an tensar suin instiluere dicitur quod non,sed en passumeum

-3. instituane. Respondeo quod sic. Sed la guanta guantitate. Adbac soladura disstingua aut habet

9. filias legitimas st naturales et tuno- ad plus patesí peten re—linquere filio naturall unan

10. ‘sacíain, hoc así de duodecinapantibus unan st si plus relingusretur filii le-

11. gil Launa st naturales aufenrent ai tatuna. El si non babel fi—kas legiptmios el naturales

12. sed habal patrein st matrena el tuno- poteel pater relinguerefilio naturalí duas partes st tertia

~3 parten parentibus de omnibus sto- bono-. El si pater non ha—bel nec ascendentes

14. nec deecaadsnles,sed babel lamen filiun natur-alem t’snc palesípatay tatam bcneditalem

15. relinguare, sibi gua heredenafiliun naluralein instiluere irisoguad vult . Ab intestato aulem

16. e’scrod~tnt jo-ti naturales una cuna matre sua vi vtnílem partía—nana, patni aaturali

17. la duas uncias beredítatis sus, sí non habel filias natos danatr imano.

§ Nana13. -guanda super sual tales in nichiluna succaduní naturales lamen,

val si non habct uxorera9. nana ipsi no-a succedual ncc dimicti istos succadere.

§ llena si talis naturalis lagaretun20. passet pater paniler o-una aliis instituene, quod non sed quid

si vulí potest sed petitur itt quantuna.21. § Expureus ccl gui natus así de dapnato conitu <sic> , v:deli—

o-el de cansanguinsiset da22. affini’aus de monacacl sponsaChristi cl monacast de viro ha—

bente uxoren, st22. mullere habenle maniluna. Quid juris de islis nunguid isnetur

istos instituare, el dicinaus24. guod non, sed quid si vult potest el dicmnaus guod non yama si

dimictít allí filil legitimi25. et naturales val ~ubcedcntes ab intestato accipíent expureis,

de iuna civili26. debenent interfici, da luna autem canonunalenetun patar ipsas

alare.§ Sexta divi—

27. sio est in que tractatur de elate st f it taliter dívisia.§ Haminiura alii sunt le—

28. gitime etatís aMi sutil non legitime sial is.§ Legitime etatis suní niaiones vigitttiquinque

29. anniz, non legitime etatis sunt minores viginliguing’se annis,harun autain minoruna allí sunt

30. infantes, alil proxmmi infantia, allí pnaxími pubertatl, elalil puberes.

§ Infantes31. cual masscbuli al Lamias a dia nativitatis usgus ad scptimum

annum.§ Pro—

536

a septimo anna usque ad deo-irnum52. xírai infantíacuin dimidio

33. et

suní rnasschuli

femine a septino anno usgue ad nor~um o-una dimidio.§ Proxinal puberlatí suní

34. masschuli a declino anna cun dimidio ‘seque ad gualtuon dcc mmumannura, el femine a nono anno

SEo-ti dinidia, ‘seque ad duodecmnaumannos.§ Puberes autem suní maechulí a qualluar dedo anno ‘seque

56. ad vigintl ~‘sIfli’sni amos et fernine a duodecimo asno usg’se cdviginti guintum annas, autein supra dio-unlur

37. ,niarss, pubenes aulen gaudeal nominibus plurib’ss videliceldio-untur puberesadolescentes

• - -~ 2.

- et adulIl . Impuberes1:ousIur x~~’ , pueri

-i a~ ~ 4~.n I~zk~r4 st ~i—. .~ t- ~U.k,, .&U~k.U

i;it’sr viso de nominibusU>. personarti sup-en set

a’slem gaudeníst puelle

non habent

videra de

tribus n-:rninib’ss ~~1~no-: o a 1

patrempupilli el pupilie

earum openibus.

II.- De contractibus4. Colliguntur autem

initus ‘Ji~’at’sr st6. reditur.

§ El gualtuarinfantie proxtraus

6. pubertati st§ Dus

servue.7 § Qualtuar

pubes

irrntilibus ratione personaruz.qualtuardecina persone quanura cantractusmuí 1hz

sun rellane etalís,

aulein rellane candictlanis

rellane ruorbí videlicel mutus elme nl so-aptus.

§ St q’s~~’s~a. ratiane delicíl vidahicetnen 1555 maleslatis,

hereticus

‘st est jnans PÚCXi2I’s5

ul cci filius familias el

eund’ss f’sriosus el

appastata, camniclene crí—st prodigus

‘saque illaruna guibus contn-actusviliat’srPastal

9. quid sit una gbuicti supanius. vídere

10, da alile personis, guie asívus tu iterum babuictí.

§ Quis11. est surdus gui non audil.

fihius familias cl

gui non laquitun.it se

§ Nutus quis ecl§ Funiosus est gui pencul

12. st alias st mentecaptus esí gui§ Sed así menleceptus id est

13. víscitun

o-redil.

cuí incontinenti.llera henalicus

14. § Apposteta setasí pan cirn:hjtudínem

15. gui egreseusasí da alchnistiana vadac <sic>

non percutilquia oblí—

así gui credebal

propia gui appastatavit

íguo ordínacd iudaicam

itt Deum et

t’s ha—

quto- sil cen-

se neo- dios.

paslea non

fiden vsI apposteta

Id así dinaictil ‘cm

537

16. seu ad seracenara.§ Conmictene o-rimen lasa malesiatis set gui voluil pradera

impera—17. tarez val pape val comuna sus cívitete.

§ Pradígus ast duplex, dc luna videlicet st de18. tacto, de -tacto así gui expendil non expendenda, de lure así

gui pronumpliatus ecl19. a preo-one sano tuba premiesopar tarrain precepto ludicís st de

aliqua isiorum pen se non20. intallígirnus sed de uno illo gui así prodi;us de luna el de

facía§ Infane nec naturaliter nec clvi—

21. liten obligatun circa infanlena tría suní videnda.§ Pnimun guie así infans.§ Sec’sndur¡

22. que sit naturalis st civilis obliganto.§ Tertiuni utruta contrabando ipse teneatur.§ Ad pniiuna

23. infame set maeschulusel femina minarle septenaannis.§ Ad eecundum gua así naturalis

24. obliganlo. it natunalis obliganio ecl que sala intcllccíu pro—cedit, ut promicto tibí dare centuna

25. ex tali causa, non habeo lastes nec ínstrumantum, l’snc ego Va-mean lamen modo naturaliten st non ci—

26. vílilar quía non poseunaprobare.§ Civilis abligenia así que es regulanie lunis procadil

27. ‘st ego conf iteon ¡nc centum habulese spa Luture numeral ionis ittinstrumento val corani testíbus

28. ct temen non habul danenlís, i’snc ego cuna libiisol’sm modaciviliten abligatus et non neluralitar quia

29. ipea natura rapungnat te ut non petas.§ T~-t ium cci utruna ipee teneatun contrahendo

30. ci dio-Laus quod non teneatur nec ea alteni o-bliganda ncc sibíalluin obligando regular fallal rnihi.

31. Nata casu quando silpulatur ram suam salvuana Lora a tutore.§ Nalon infante Id así proximus

52. intente neo naturalitan neo civiliter obligatur niel ‘st mfravidebitis, supan gua debemus videre

33. duo punte:§ Pnimum quis est proxiraus infantie, el así a sapí lino anno

raasschu 1 us34. usque ad decimum cura dimidio el femíne a saptimo anno ‘seque ad

nonta cuz dimí—35. dio.

§ Secundum así utrum ipea proximus infantie tencatur can—trahendo et distingue quia

56. aut cantrahul se alían obligando aut sibi aliuna obligando. Sialluin obligando sibi

07. bene potesí, quid se alíen obligando. Itenuin disstingue quiaaul habel tutarara eut

538

1. non habal sidictum est gui

2. casus scilictus. Quil (sic

3. disslíngua gs~ cuna ipso

4. lenelur reintervenlí c

5• wía l’snct~nguc , ;u~a

6. lulorts aulun fallil 1

7. 5up~’3 dicítutoría lene

£. lamen nataProxtni

non habel luterana regulan non lenelurfallil in duos

st in spanxalibus st guando lacuplecti) si habet tutorena itenunaula aul cantrahil cuna ipso tutore aul

tutore regulan nonguían díctunaonsensusaltatenalur. Quidaut auctonita

1 zíne,si sineanam vi casibus.s in guibus teneturtur naturaliler st ciquod si decaptusus pubartati hio

así quía alhit in o-asu scrius ci tulanissi o-ura exiranso o-anlrahíl 1te ipsiusauctanitate ipsius tutoría

Si autanao-una auctanivillar. Senpcr

así ro~t1 tuilurduo punía de—

Regulan

en así fac—

o-una extranea

iliccí guando

terurn diss—

non caliga—

tate pst’ss

ad quartuna dcc Launa El fernina a octe anno cunaduodecinum

9. bemus videre:§ Pnimuin quis así praximus pubentati, el est masschulus a

dcc :m-o- anno o-una19. dimidio, usgua

dimidio ‘seque ad11 annuni.

§ Secundura utruna contrahenda obligetur eV disstingue uV inproxirno infantie, cl lamen lila

12. tanetur itt tribus casibus, soilicel in epansalibus el quandolacuplelior así factus ul proximus

13. infantie, ci in uno pluni, scilicet quando daluna camnisil quiade dala tanatun uí supenius dictuna

14. est de obligando scílicet promictando aliquid alicul. Set sisuis istorura contrahit alienando

lE. res suas distingue quia aut conírahil alienando res cuna aucta—rl tate tutonis a~t sine

16. si sine non valel alienanlo si cura auctonílate tulonis itenuradisstingue, quia aut vulí

17 contrahere alienando res gua servando servan non possunt, aulres que servandoservar1

18. possunt, si autenacontrahil alienandonon possunt valal alienante,

19. ut suní vestes, vinuna, olsuin st símilservan poesuní non

20. valet alienaría nisdí intenvsniant tria, videlicel legítimacausa, iudiciale decretura st consensus tu—

21. tenis, hoc autara dicimus si habeal tutoran. Sed quid si careltutore el habeat patrera nunquid <margen dcbo. : questio>

A.

~. pa>rem consenlianda sic et lutorera potuenil alisuis lebrunaobligan, sicul abligatur

23. guanda luían cansentit eV dicínaus quad non quera hoc tutornaaiarem patastalem guam peten

24. habel in heo parte que est§ Prima causa est quia

25. dalur solu modo ad cornigiendura st non ad contrahendum sinaul

ras que servando servan

la. Si ras que servando

causa el duplax est causapotesias paterna

539

cura suc Hílo. Sed tu—26. tan datur ad corni~endurn el ad cantrahanduna simul o-una ipsa pu—

p% lío.Secunde causa

27. est quia si islarun aliquis deciperetur paterna consentienteduna coritrahenst non haberet

2-8. regressuna contra patrein, reilo est quia mían pairen st filiunanulla ccl 1

29. clic, iextacana habel

30. al peteridheo autena 1

31. ezce debíSed

15 ‘si Digestolix nulla, adre gr a ssu¡n

‘sin raslitutionem el hec cause assin;natur antall igestun de ill ja duabus persanis vi cantrahenlosí comnaisenil aliquod delio-—

a:. 1-sm nunqu ji puninetur el dio-Laus quod praximus inianl110 tenelur

-~ Sed p

33 puberlatlquena ‘delictc

34. non presuin§ Nata

35. obl:gat’srnaturalis ob

36. si civilissibus excepí

de iura clviii de guolibel delio-la leneca~-n:s, quia

nauní legas quod possit conamio-lere.laman quc-d proxímus pubeniatínaturaliten lamen seniper. Sed civiliterliganta pan se

par sc est insfficax ad‘salís quia

37. 1111 obligatur naturaliter el civiliter.§ Pubes cinca pubenera debemus videne

da iudi—restitutionana petandamn, sed contra tu—

leg~bus,

ifl 15 -

lux preter

non, el sola

egenduna preler q’sa¡n ir ca—

qualtuan punta:§ Pnimuin guis así pubes.§ Secuduna utrura ipse teneatur

ibus Lse tare

it lanera§ Ten

4 a guodemllanera, si

5. § Quartura

luz a vsrastí—

eV

ipsa passitrest i tut ionem

pninium q is

de contra—adam sua predecessara, el

mfra quantum terapus.ium utrum ipse teneatunsuo tutore et utrum demfra quantus ta¡npus.utrura ipse Veneatun de

ci utruz6. petare

§Ad u7. masschulus e quattuor

annura. St tarama a duoda8. enrio usque ad vigintí

§ Ad secundum utruna

utruna de ipsis Po—

de coniraclibus iritis

ípsis possit petare resiitu—

contractibus iritis ase ipsa,

st mfra quantura tenapus.así pubes st pubes est

decimo anno usque ad viginti quintumncimaquintum annura.

pubes tenetur de contractjbus inhitis<sic>

9. a guadara suc predesessana, et de ipsis contractibus possil pe-tare restilutianam el mfra

10. quantuna tanipus el distingue quia aut predecessor tenebatun aulnon tenebatur

11. si tenebetur ci isla tenatur, si non tenebatur ncc isla tena—tun, quis ast predeceesor

2. clssit

3. tu

540

12. at est ille de cuis banis penvanenit ad manus alio-ulus perinstitutionem veZ per suc—

13. cessianera ab intestato.~ Ad secunduin utruna ípse pubes passit petare resti—

A. tutianera eV disstinguendurn est, aut ipse predecesor poteratpetare nestitutí—

15 amena eV tuno isle qul suboedíl polest, cuí pnedacessar non po—lerat ncc isla gui subcedit

16. patest§ Ad lerIluin mfra guanluin tenipus potest pelare rcslitu—

l~onana st iterun17. dizstingue gula aul succedil minar minan ¿‘st

aut ‘ni—13. nar inaiani, aut majar miman, sí minar subo-edil

babel ternal—~9, nuna tolius minar’Is etatis st ea finita par gua

n:um <U> cantinuuna petendí20. rcslitutianem, si malar subcedat ¡najan tuno h

guod nastabal detunlo21. videlicel guod si pradecassor fuerat decaplus

tuno habel tampus guod re—22. stabal prsdeccssoni . Sí auteta in maorí atete y

fuaral deceptus itt hemonnal23. dapria babel spatiurn tniginta annorum a dic cal

coníractus st tuno illud quod reste—24. bat de-LumIa ramanal isti qul subcedít ir gua

autena minan25. rnaioni babel spatium tatius mínanis etatis et

lamponis quod reste—

matar nataní,

L —,

n:mari el Uun<tnieniuna secta—

abet epatiuna

tm mimar 1 etate

idelicel ‘st quia

ebratet anís <4>

patest agere. Sí

ea finita totius

26. bat defunto. Si autena malar minan tuno potest petare restitu—tionam par gualer—

27. enniun cantin’sum.§ Ad tertiuna utruna pubes teneatur de cantractibus inhitis

(sic> a quod ana28. suo tutore, st disstiriguendum est, aut tutor contnahil super

rebus que servando servan29. non poterant aut super nebus que servando servan poteraní si

super rebus gua servando30 servan non patsrant et dicitur guod iste pubes regulan tena—

tun regular dictuna est51. quia fallíl in duobus casibus soilicel guando grande dapriura

passus sit id est ultra dial—32. diaja instituti pretii, eV guando fraudís consilium intaro-es—

sit, quia tuno non tenetun pubes.33. Quid si contrahít tutor alienando res que servando servan pa—

ssunt eV dicitur34. quod non tanatun regular fellil in cesu guarido intervanit la—

gitinia causa al ludiciale da—35. creluna quia luno tenetur pubes.

§ Ad securidum isí luz tenlii puní 1 utnum pubes si de—

541

1. ceptus fuenil ir 11hz conlrattibus possit patere reslitutionanaat dicimus guad sic.

§ Ad2. tertiuna islius laman, sed mfra guantuna tempus el dicitur guod

tota tempane £tAmon:s etatis ateo3. finita per guatnisnnium o-omtir’suna.

§ Ad quantuna utruin pubes teneatun de contractibus4. imm:tis a se ipsa, ci disstinguandum est q’s:-a aul contrahit

ahium obligando sibi aut se -altar i ob—5. ligando, si aliuna obligando siM bene pateal, -quia licit’sm asís~M ~ua¡n condictiomena facane

6. mar-Dram, ut ininstun de inutilibus stipulationibus.§ Pupillus sí auta¡n vulí se

7. sIten obligara. Iteruna disstingue quia aul habet o-uratarcm aulnon sí non habsí curatorem

3. oblizatur naturaliter el civil líen cío-un eHectuna sed la mansí deo-ipitur poteat petera restitutionem,

9. sed potesí privan a restitutiane eV dicinaus quod sic pan se—cramentuna el tuno- sacramantuna opera—

~0. bitun urium, gula prival suin nastitutione. Sed guad si habelcuratore iteruna distingue

11. quia aul contrahil cuna ipso curatore aut cuna axtraneo si cunaipso curatara dicitun quod regular non

12. obligalur fallil tanien guando intarvenit auctonitas alteniuscuralanis. Sed ad hac quod ab—

10. higatur c’srn ipso curatore lurel pubes itt contractu, el tuncsacramenlura aperalur fbi duo

.4. quia facil valene conlraclum gui man valebat st pnivat cunarestitutiane. Si autena cantrahil

15. cuna extraneo. llanura distingue quia aut contrahít cu¡n auctori-taturx cunatoras, aut sine

16. sí sine non valal contractus ipso iura. Sed ad hoc quod valealíunet pubes in contraclu el

17. tunc openabitun tria:§ Pnmmuna guía tao-jet velare contractura gui non valebat.§ Secundum

18. quia pnivabil auna restitutione.§ Tertium quia panjí auna loca malanis viginul guique amis

19. sed si cum auctanilate ipelus curetonis obligatun naturaliterel civilitar st cuna effeclura,

20. semper potest petera nastitutione si decipitur. Sed si lunaví—seat in cantractu non potesí

21. patena restitutionem par 111am auctonitatena que dicil sacra-manta puberura epante

22. Lacte supar cantractibus reruin suanum valuimus inviolabitercustodini, hoc aulana dixiraus

23. quando abligatur promictando. Sed quid ir alienando res suasnunguid potest pubes.

24. Itenuna distingue guía aut habet cunatoren eut non habal, síman habel curatorain itanum

25. distingue quia aut vulí alienare res que servando servan pos—

542

sunt , aut res que servando26. servan non possunt, si res que servando servan non passun~

tuno potesí alienare27. et valal alienatio. Si autana vult alienare res gua servando

servan passunt, tuno-28. non valet alienailo regular fallit lamen quando intarvenit

legitime causa el judiciale29 deo-netura. Sed ad bac ‘st cantraclus valeal tao it iurare pubarara

et tuno ibi oparabilur30. luramentuin duo scilio-st faciet contractura valene gui non valet

cl pnival suna nestitutiana.31: Sed quid si babel o-uralarani iterun disslinguc gui aut aVenal

cuna auctanitatuna ipsius o-una—32. taris aul sine, s~ ztne non ‘;a1~t alienatio ipsa jure, sed ‘&~

valaat tunal st za—33. cramentuna aperabitur

síus curatanis itenuna d34. quia cuí aVenal ipsi

tuno ipsa iure non vaet05. fallit -guando intervemiret auctonitas alta

bus que servando servan non36. passunt. Sed quid si alienal cuna auctanlí

axtranea itenuna disstingue

Vol duo ‘st supra sí cuna auctanitatun ip-:sst inguscuraloni aul extranea si ipsí curaíani

rius curatonis la re—

ura iPSI’s5 curatanis

. gula aut alienal res que servando servan 1valel alienatio, sed si alianal

2. res que servando servan passunt non valetlerveniant duo soilicel judbciala da—

3. cretuna eV legil lina causa sed quid si datícíl aliquod istaruranon valat cantractus ípso luna, sed ad

4. bac quod valeal cantractus iunet ir conlreclucl oparabitun sacramentura duo ul supra.

5. § Nota quad quiquid dictuna est de pradecessore suprain quolibet minare asse

6. dio-tun.§ Verura temen si daceptus esí etc.§ Quia hio tractatur de nastilut lene vi—

7. denduin est septera punta:§ St pnimum así quid su restitulia.§ Quid inducil

8. rastitutionera.§ Tertiura quis est aLteo-tus restitutianis.§ Quartura de que dapro

9. patesí petera restitutianana m~nor~§ Quintuta quol sunt necessania ad heo

10. guod restituatur.§ Sextuni mfra guad tanapus Id así nepanitio prior§ Sep—

11. timura de quibus nebus§ Ad pninaum restíiu

12. status neintegratio íd§ Ad sacunduna quid 1

pat asttío ast

ast renduc it

non possunt el tuno

alianatía nízi Á.

ct tuno- valeblí

petare restitutiariein.priori

panitia pnionis statusresí 1—

ints lligas

La status.

543

13. tutionem st inducil lesio val deceptia.~ Ad tentiuna guie así a-ffectus restitu—

14. tionis aftectus así quod ras relnaredatur, hoc estraponetun itt pnislina

15. statu. Sed quid dares reditun, el

16. disstínguend’s¡n setasí locupletian

t7. ex lila aul non, sttun redare pnetíura.

18. Sed guarido intelligíflan así fao-tus pau—

19. perlar id así guarida~er tabernas VSi

20. per pastribula <sic)veZ quia habel dictu¡n

21 . apud se.§ Quartum dc gua

hac so- jedura22. debenaus so-ira quad

el n:rnt’sm.23. § Enorme dapauna esí

pretil st in24. isto non así pnivil

quad minar

preVio nunquid redatur pretiuna retro sicul

gula cuí minar gui recepil prctíum tao-tus

factus set locuplelian et tunc minar Vane—

4’

~ur minar locupletior eses actus, quandapral lun quod necepit pubes non cons’snpxit

val alio malo modo, sed enit alían nanaprat iuna

danapria potesí petare nastitutionena at cd

tniplex así dapriura scilicet enorme madicura

illud quad excedil ultra dínaidiara iusti

egtatus minan, quia quilibet malar nesti—tuitur nedum ¡ni—

25. non, st ideo ‘sbicumque datur pnivilegi’sm generala vacat pnivi—iegium spec:ate.

§ tía—26 dícutn culera daprura st rainmmurn conferuntun itt arbitniuna ludicis

eV man27. delenniinalus sicul enorme’. Sed temen poseimus panera exeraplar

aliquod ‘st verbiA.’

28. gra~ía ir minimo vendidil minar unam domum que valebal o-anuralibras,

29. nonagínta septena libree, nanaginta acto modicuna autena dapnum- 4-

est :nUer enorme dapnum eV mi—50. nimuna videlicel minan vendidil ram valeriana centuna libras, no—

nag irla septena libras, nonaginta acta al in31. isto madico dapro minar restituitun et así pnivilegiatus el

rullus alius32. nastituitun niel minar st minima autem dapna neo malar nec mi-

non restituitur.33. § Quintum qual surt neceesania ad hoc quod quis neslituatur

mdc modica depro34. eV eunt necaesenie duo:

§ Primuna videliccí quod probet se minore.§ Secundum quad pro—

w.OL.1OEY

.

1 bat sc deceptuta si aliquad istoruna de-ficenal non restituratur.§ Sextuna mfra quad tempus

2 potesí petera rastitutionam st dicimus quod si minar fuer it de—ceptus ir modio-o dapra tuno

544

ti amnarura ad patenduna restitutionem.quibuseslitulianan st dio-Laus quad de tribusadmixit

115 gua non ao-quisiv1 haneditatemt. 11cm dc ea quod a1ussi t

it sive de inris cbrniszis ijest

liana haneni se implicavil Id así

quibus minar guantoc’smquc sil de—

tatura suuna se vendando vel alio

3. habet spatium totius mínonis etatis et ea finita par guatnien—nium cantinuum. Si autara

4. deceptus eet in anornal dapra palesí petera restitutianem lotatempane minoris ataVie

5. eV ea finita pan tnigimti arnas. Si autena malar deo-aptus set laenonmí dapro tuno

6 habet spatium Inigin~ Scptimum set da

7. rabus poteel petera rscilicet da nabus quas

8. Id est guas dedil.~ Ex aliqua lusta causa Id est vare val premii la guibus sit

d e o-sp tus9 11am de h

delatam sib10. repudaví

qu:a Ltda~ Sed

11 . faMilia guimgue casibus irceptus non ceztituitur.

12. § El pnimus ccl si ¡nutavil slusta titulo ali-

13. enanda concunrentibusguibus modjs guie servus

14. scilicet par captiomein§ llena pan natianani§ ítem par venditio

15. hac quod guie de libaro-essa etc . , sed quid si

16. duz man cansensil§ llena si habebal uxorera st uxan dio-al domine iu-~ax quas

Dalus ‘sic>17. coniunxit nema separetur st -quia naritus sst cHao-tus zervus

opportst quia matnimani’sm18. esperetun quia man diceretur matnimaniuna. Sed patius cantubar—

miura et volunt le—19. ges quia pnius naatninaoniuna separetur al quod minar non resil—

tuatur quera lot zahena—20. nIales interveniril infníngentur el dicunt legas non

o-ura restitutio hio-21. guarido statum euu¡n panitus mutevil, quia sícul mimar

mortuus est petera22. non potest restilutiamarn, ita servus quiantaquam mart

tatur.

11hz q’s~ supra habuisíl ubi dio-iturefficiturhost iura.ex ancilla.

nana st ado servus fiat suní quinqus de luna ma—peten

§ Secundus así sí malarval suname preludíciuna generetur ut verbi gratie vandídil

ras preVia quadant in una mínima deceptus set val suname itt contnactuibrarum daceptusd así q’sinq’saginta libras nunquid restituitun e

así lunaquia emaret

t dicitur

servun necaeseniura val

23. relpluras

24. valebmille 1

25 sst 1guad non.

§ Tertius guarido usus26. cammuni, ‘st verbi gratia

equuni val ahi-quad aliud

habel lo—

post quam

‘sus nepu—

545

27. animal val adivil henaditate locuplactena st iste res caso for-tuito perhienit

26. qul non restituitur quandocuinqus deceptus sil.§ Quartus cazuz tuno quanda daluin coniun—

29. xit ut pan niendatiura dixit se melonera esse st non erat quianon rastítuitur quandacuniqus

30. deo-eptus.§ Quintuin querida corporaliter íuravit el ad hac scandura

cinca sacra—31. mantuin debemus videne septein punte:

§ El primura quibus preiudícat sacramentura.32. § Secundun quis esí effectus el quid oparatur

§ Terliun qualuplex est sacnarnentum.-35. § Quartuna utruin poesil veníne contra cantrao-luni in gua isravit

petando restl—34’ tutionem al o-urn distintiane.

§ Quinluna de gua dapno pnivel minore re—55. sIltul jane.

§ Sextun quasdan formas sacramenti.§ Septinun unana questiansm.

FOL. 106 R

.

1. § Ad pnimuna quibus praludícal el dicitun quod preíudicat pu—benibus per lilain auclotítetena

2. cinca sacramente puberuin spante tecla supar contractibus nerumsuaruna volumus inmole—

3. biliter custadiní par illud quod dio-el pubeniura excludurtur La—pubenee guod non lene—

4. antun st bao- de iura civilí secus itt luna cananuin, guía proxinalpubertatí ta-

E. nentur.§ Ad secunduin quis est elus effactus val quid sacranientuna

operatur el6. dicitur quod aliquendo opanatur duo guía facil contractum vale—

nc gui man valebat el7. pnival reetitutioriem, st aliquando ununa laman openatun, ‘st he

buisíl supre quando pubes8. tenetur vel non tenetur de contractibus milis ab co.

§ Tentium quatuplex est sacra—9. mentum eV dicitur guod así multiplex soilicel celumpnie pnacu—

ratonis siridlci el yo-a—10. nomi, sed ho non videbmius nisí da dupliol soilicel de sacra-

mento corparalilen facía st de11’ sacramento verba tenere tacto, urde seonamentuin corparaliten

fit, quendacumque tamgitur12. aliquod corpus, sed soluramodo quodcuraque tangatur secramentum

verbo lanera fil13. quendocumque non tangitur alíquad corpus, sed solumodo ore

lural nulluna tangendo14. corpus.

§ Quartuna utruna minan possit veninecontra cartrectum in quoi’sraví 1

15. st disstingue quia aul illa miran est pubes aut impubas si

546

autem impubes. Est16. non abstant eV taL sacramento optínae potasí venire contra

contractura, st hoc veruna así17. de luna cívilí per autsniio-um dícens seo-namenla puberura sponte

fao- te18. volurnus invíalabiliter cusladini, sacus autein de iure cenonuna,

g‘siC praximus9. pubertali non potest yerme contra contracluin in gua iurevit,

quid si así pubes iterura20. disstingus quía aul iunavil se malorena esse aul non varice

contra contractum, 5131. non vemire contra cantnectum ileruna diestingus

lanera iuravil aul carpo—22. raliter so-lIjo-st verba lanera non abs

potest cplflne yerme contra camtractum.33. Si corporal Lcr iuravit man patesí va

guamdacunaque daceplus sil par auten—34. ho-una supra dio-tun quid si iuravit se

disstimgue quia culera verbo laneraDE. luravil aut carparaliter, si corporal

contra par autariticuna supra dictura si36. autena verba tarare -cd huc regulan non

guiar dio-luna así quía fallit27. in uno casu solLo-st quanda lurevil

hoc probare vallet par instrumente28. insería de Be mativitatis sue, secus

re pan testes, si29. haberal centuin testes st non anidare

testes. Sed pro-baila facía par30. instrumenla sic st bu— así cazuz epec

lacIa par testes man admiciltun-31. sed par instrumente sic.

guta cuí verbo

tant ~ sacrc¡rienlo

mire contra cantractuna

malarena esse :tecum

lIen non po--lest venire

potest veníre contra re—

n cantractu minar anal st

así si veNal

lun probatio

ial is ir gua

bac proba—

Lacte par

pro-bat ia

§ llena est elius casus specialís in gua prabali-; Lacte partestas non

32. admio-tilur. Sed prabatia facía pan insirumentum si: sciiicetguardo quis habeet concubinam varara

33. el cepil cana in uxorena ex Mía matrimonio fien in:tcumsnturn,‘st si filias naturales

34. habst sfHciuntur legitiral el si hoc probare veNal par tes-íes non audiretun.

§ Quintum35. de quo dapna pnival

aclare quod tniplsx36. est dapnum scilicet

pr ivat

sacrementuna el ad

enorme naodicum st

bac sciandurn debatnus

mínimum de minima dapno

II

1. auna sacreraentum, quia ir ipea non restituliur el cessante causacessat efLactus, da

2. madico autera dapno pnival eum sacnamentum, da amonrni auiem dep—no talitar

3. poteet aoVan forma quod pnivatun Valuen quod ron ‘st mfra vi—dabimus sextuna formas sacra—

547

4. menti, eV distingue guie aut ius aura privare de modio-a dapraaul de enorni

5. si de raadico ita dio-as. El itt super Valls quia minar anal vi—ginti quinqus enrie naaior

6. teman qualluandeo-ina juravil carporalitar ad sancta Dei avenga—lic non petare nestit’utioriam

7. accasiame minonis atal is. Si autara luz cuna privare da mcd icoamaru daprio,

8. ita dices. El Ls super quia catana junavil corpanaliter adsancta Dei evangelia se non

9. vanturuna contra contrectuna occasiorie minanis elatis neo- resti-tui lomera de enomrni

10. veZ de modio-o dapna aliguen postulare el si tus addere nccp r í y j e g i una

1i• oppomere rpaciale val generale guam íus rito-hil operetur, nontemen quod man ~ecies

a.2. cuna iuncre melaren asca quia ‘st plunmrnura legitime degerat se•Sed mallar

13. así arma hio- pasita, questio así talAs hac guad dict-jra asíinielliga contrahenda pro—

14. mio-tanda val alienando. Sed quid si iuravanit in iudicia diss—tingue sicut

15’ in guanta punto distinsisti.§ Fil iue familias etc., bu— debemus rotare duo

a.6. punía:§ Pnimuna quis est filius familias.§ Seo-undum utrum ipea poseil contrahere.

.7. § Ad pnimun guis ast filius familias, al note guod .sumfit’srpropia st itt propia

15. propia <5) autena s’smmtnilsr quanda filius familias est in po—teslate patrie val avi val ah—

19. culus aso-endendi’sm st da tau tractatur, bbc impropia autenasumitun querido fi—

20. lius familias así etteotus sul iunis.§ Primo pan montem patrie neturalera val

21. civilein.§ ítem efficitun sul iunis par dirignitatera apiso-opalera. Sed

an prasbitan22. val plebanus axil de patesiate patnis sul. Raspandea guod non~

§ llera efficitur sul iunis23. par emancippatioenm val alio lusta titulo ut supra habuisti in

divisione persanarura.24. § Ad secundura utruin ipea poseil contrahena st dizsting’sendum

est quia aut vult25. contrahere cum ipso petra vel eva, aul cum extranea, si cuna

ipeo petra regulan26. non tenetun quia pro eadem persona censetun peinis al persona

tilil. Sed sicul contractus27. nullus eseel si promictianam mili ipel cenluna libras ex cauca

aliqua, ita nullus est28. cantractus -factus inter patre¶ st fihiuna regular dio-tun set,

quia fallil itt castreriel29. eV guesi cestnensi peculio. Ad quod solanduna ast ‘~‘sOi quicguid

hamo habel aul est

£48

30. patnimanium aul paculluin.~ Patnmmonluin dicitur gui—quid habemí paires

31. familias.§ Peo-ulium aul dicitur guicguid babel filius familias al

servus. Ad quod32. ecienduin set guod quatup

so-Vio-al castrense gueel‘33. castrense aventitiuna (si

§ Castrense autena dici34. ao--quinebant milites mili

mus ~a istis35. mulitibusqul runo- sunl.

- ovO.. -Lb

36. apportabat fao-era sax.§ Prinun wod non s~l

lax dicitur paculluin mii fanailias

o-> sttun qtanda

protect It ium.ulo-quid

la o-actriz non laman misil igl—

Sed de 11hz gui ibant senvilum Lapa—

negatiator Id est guod ron

o-inca arma.§ Secunduna guad exam~nstur la arm:s.§ Tertiun gsod iunet man

2. evitare rortem pro saluta cal publica Id est coman:§ Quart’sm guad subcin—

3~ gitur anulo militan Id así§ Quintuin quad singnatun

4. bac ‘st cangaosso-halun.§ Sextura guad so-nibatun itt libro solielatis ¶11

tan is.5. El ql—quid

causa iar~ia6. cis dio-itun

§ Quesi7. lucramtun

¡rede la.

ensera.vi braco-hio dextra ad

lucrebentun tales milites in cestris valbatur

castrense pacsxliuni.castrense pecuhiuna dio-itur gui—quid

quingue fihioruna sive eex soilicel naedici

§ Ma—8. gistni hiberahiuna antiuna de ipsis entibus.

§ Clanio-i de eorum prebandis.§ Assessa—

9. cas ut ludio-as patastatas.

impar 11

ítum impera

ipsiuz dc

da so-cuna

§ ítem advocail st notaril de pubnico <sic> ut zunt ludio-as10. gui hebent ahiquod salenium a canimunl ul suní notanii de curia

maioni. Sed quid de lucnisji. que faciuní minuiatira ludio-es eV natenil de ipsaruna ante eV

oppinio est, quia ahigul12. valuní quod non sil guasi castrense peoulium. Sed edvenlicarura

st aliqul volunt quod su ce—~3. stnsnse peculiura st isla set variar.

§ Sacunduna quid luris de o-estransi eV queel castrensi14. peculio eV lunis así quod tanquana patres familias habentur ir

istis el passunt cantrahane15. o-una ipso paire ci o-una amnibus allis pansonis de castransi el

gueel castrensi peculio.6. § hein pozeuní lastan codicilleni ludio-lo mIar asse.

§ 11am non lanentur camnaunicare

549

zure tnio-i

17. nec o-um paire nec cum fratnibus.§ Adventitiuna peo-uhluin 551 illud guod evenul tulia fanil-

1 las18. uno de tribus mnadis ex prospere fortuna ‘st quia invaniant ah—

quid, aut ex pro—19. pniis labonibus ‘si megislni rneccanicarurn aríluin gui-quid lu—

crantun ex o-en—20. donie val pillippania <6) así adve

§ 11am avenlí fiLis famIlias ema ‘st ast dax matriz val quod

nt it lun.x conlenrlatione

ahiguis cansenguimeus21. maten exparte

22. matriz ahiguid ala dimio-tat, guie latuna lilud d:o-it-n’ advantltiuna pao-uliurn

23 quid lun la detrabre paIre :ps

24. venta nec o-un§ lIen p•rop

25. ecl LIIIguad iuxen

26. post aulHiluna reo-

27. comnunio-Luin quid

26. quad madrernanel patr

29. patris nonel usuructus.

§ PrMec—20. titium

patennis51. peten d

lucr and una32. cranlun

propicias33. apeo-tal

irlo, st luna ezt guad de ipso man posauntarun vi—~paarum palca neo- cuna axtrameo.islas avantitii <sic> paculil

usufructus autenaanun familiasit petarcm patris martein propicIas st usufructus apeo-tal ad

lera 1 unare cuin ft’atntunis si dicilatas usufcuc

taus. Sed quid si petar snancippavit ti—tuntus así Lihil familias si ella mediatas

i post1am doluni nemanel filio familias so-ilio-al propiatas

autana así ihlud quad evenil tihlis amniliaa ex boris‘si quiaadenil tihlis familias peo-uniera ad nsgatiamduna el

tuno- gujo-guid lu—est pnofectitiuna pecuhluin, quid lunis st dio-Lun guodeV uzufructusad pairena neo- poszunt cantrahena cum ipsa petra ncc

cuna extraneo de ipso24. peculio, post montamn culera cutein <7) patnis laluna tenantur

fratres comnaunicare inten se35. bac eutem lunis set si contnahit cum petra. Sed quid si con—

tnahit cura extranea, extreneus

sst patc:s lotus dorso-

FOL. 1-07 Y

.

1. set que libet alse ast eV dicitur

2. st tanetun de ornde mutuo st voto,

3. guando vaveral anec val ahiquid al

4. luna non teneturnasteni’sm ingreesus

5. quia petra nolentaditun benafitio naco-a

6. regulan. Sed cd bao-

la persona preter petrena in culus potestate IP—quad potesí regularnibus contractibus fihius familias preter guamde voto autatnhiquid rel publica se factununa so-iliccí campe—iud cammuni quia ipeo

Seo-us así si vovenet se fleo ‘st quia sil ma—

temetur naturehiter st civihiter sed defeirdan lanadefendatur benefitio maccedoniana suní Irle

550

necesse:7. § St pniniuz así quad sil pecunia numenata.

§ Itez quad sit muiuum varum et non fio-Il—8. tiura.

§ Itera quad fuenil t~mpone patnis, quia si aliguod istorumdeficenetur non dafenderetur

9. banefitia macedaniana.§ Sscundum así guod fihius familias de mutuo regulan non

10. tenetur regulan dio-tutu esí quia falit itt casibus mfra dio-lis.§ El pniraus así quando par mendatium

11. se patnem familias dixit, quia tuno- tenatur quia deceptis elnon decipiantibus luna subva—

12. niuní, ‘st Codax si minar melonera dixenil, libro II <8> cl fra—gihilati st non o-ehhiditati

13. subvanitur.§ Secundus causa publica ingnorantie ul quia peten alus

creí ita senex quod14. non exhibal daminluin. Unda ab omnibus tare credebatur ipsum

esse patrem familias15. el tuno- tenetun.

§ EM publica ingnorantia feo-ti hominem exo-usat. Sacus ittipsa irignaran—

16. tic iunis guie non haminem excusat, ut quia dio-aV mutuator egonon cnedabam

17. quod familias filius detenderetur axceptiane maco-adoniana.§ Tartius así querido filius familias

18. nautuum ao-cepit a pupiLo sine licentia tutoris val a puberesine cunatanis auctanitete

19. quia tuno tanetun. Sed quid in isto casu filius familiasaccapil nautuum a minore nun—

20. quid potsst exo-eptianem meccedaniane apponere quad non tense—tun, el disstingua

21. quia eut así impubes, aut así pubes. Si est impubes iterumdistingue quia aut

22. habet tutarem, aut non. Si non babet tutarem non patesíoppansne, quia cessanta cause

23. cessat eftectus. Sed cessat quad illud non est mutuum ul patelpar elus diftinitianem

24. mutuum así de meo Vuum ectum id así quad trasferetur daminiuzin accipientem mutuum.

25. Sed imputes non potest trasferna sue nal dominium itt eco-ipien—tez, ut supra natatuz

26. est ergo non ast mutuum, si flan est mutuum argo non campetilfilio familias exo-eptia

27. macedoniana, ibi. Sed quid si habsí Vuiaraz itenum disstinguequia aut habet st cantrehuí

28. oum auctonitatera tutonis eut sine. Si sine euctonitatem ipsiusVutonis idem lunis así ut querida non habet

29. tutonera. Si o-um cuotonitatez tutaris tuno competit tilia fami-lies exceptia maccedoniana sed nunquid

30. edmiotet denarios suos impubes eV dicimus quad non, quia Po—tasi oppanere benefitiura re—

31. stitutianis. Sed quad istonura premictatur an benefitiura nes—titutionis aut exo-eptia

551

32. maccedoniana eV premictetun bensfitlum nestitutionis, quia itt—troductuz est in

33. favorez eV benivolant 1am <sic> axoeptia meccedoniana auiem in-traducía est itt odiuz

34. feneratonura. Sed quid si est pubes iteruz disstingue quia euthabet curatorem

35. aul non habet si non habet curetorem dic Laus quod non cOmpeijíaxceptio mecoedoniana

36. filio familias. Sed nunquid pubes admictet denarios- suos eVdicitun quod non quia potesí opponera

FOL. 108 R

1. bsriefitium restituilonis al premictitur benefitium rastitutia—mis al non exceplio mac—

2. cedoniana sed quid si habat cunatoreja. Iteruta distingue quiaaut nautuavil cum

0. lio-entia ipsius cunatonis aul sine. Si sine hbo-entia curatanisdicitur quad non campetit

4. axo-eptio maccedaniana filio familias quia non ast mutuum quandocaninahuí pubes sine

5. lio-entia curatonis sui quia ipsa jure non valel cantractus stcessanle causa cessai

6. e-fleo-tus cassat nemque quod non potest trasfenne dominium inaccipientem el mutuum

7. así de meo iuum factuja. Sed quid si cuz ho-anua ipsius curato—ns optime patest

8. opponene filius familias axoeptianez maco-edonianez. Sed nunquidedmio- tal

9. pecuniara pubes eV dicitur quod non quia defendatur benefitionasí ltut lanis.

§ Sed10. quid si tihius familias eral minan sicud ille qul mutuavit mi-

nar lihius autez qui11. rautuavit aco-epit oppanet exo-eptionem maccedonianem, eV excía—

dit minorara st dio-it se12. non Vanen de mutueta pecunia eV minar auteni qui mutuavit

appanit benefitiuja resil—13. tutionis quia minan ast eV deceptus filius familias opponit

benefitiuz restitutianis, simi litar14. quia minar así quid argo dicetur resspondetur cura distintione,

quia at&t fihius familias15. minor factus así lacuplatior eV tunc Venetur aul non así tao—

tus locuplection st tuno16. non tenetur et ido mahion ast coridictia consunimatis.

§ Quid si fihius familias mutuavit17. filio familias nunquid potenjí opponene exoeptionem meccedo—

nianaz st dicinius quod non quia non18. ast rnutuum, rautuum autem así de meo tuum fectum trasfentun da—

minium itt accipiantez19. par tnutuanda. Sed fihius familias ut habuisti supra non po—

tesí alienare ram patnis ergo20. non así rautuum si non est rautuum cesset exceptio mecoedonis.

Sed quid si filius familias

5~2

21. qul recepit mutuum erat minar elerat minor quid lunis

22. disstingue quia aul gui reo-epiituno- tenetur aut non factus est

23. locuplectior, st tunc mellar así§ Quartus casus así si

in ram patnis venteril ‘stpatnis val

it soronera, saranem intelex parte

24. nautuumcredit or 1

25. manitavesset si

26. matnismen~

filius familias que dedit

tao-tus esí locuplatior et

condicho consummetis etc.

quia aliter tamiliam, saluil

ligas ex parte painis. Secus

lamen, quia tuno non lenetur peten, sed ipse fihius te—

§ Quintus si27. mnutuum eco-

ct dere, ‘st26. rnissus por or

cd adieso-endura29. Venetun. Sed

mio-tare, nunqul00. ibi utila pro

ad quantitatena31. etus sibi mio-

nec tilius fanal02. así querido en

consuetus si al33. autera tanetun

non, hac autem

filius familiasaplí usque ad guantiiatem quez~ non dabarat recusarequia f’senit

atore ad aliguera looum vel quia fuenil in sludiaquiaquidd vi

1 nuguamtareliesal o-

tuno-si accepil Plus guam tuenil consuetus ai

1 iabiturVila eV dio-itun quod non. Sed Venetun usqua

eret cansu—cd illud plus autem non tenebilur neo- petanbac dictum

ansuatus mio-tena síbi. Sed quid si non asíiquid mio-usqus ad

dio-tutu así

tare tuno-o-ompetentam quantitatez patan ad plus

04. quendo así cuna valuntate patnis. Sed quid si así contra con-Ira <9> valle painis ad quaniuna tenetun petar

05. et ido- oppinio así quia ahiqui dicuní quod tenatur usqus adquantitetem o-anvenientam st así

06. varian ahiqui dio-uní quad tenatur usqua ad illud consumeral indominium.

§ Saxtus quando07. peten cansantít eV quando fuit presentem eV non caninadixit

quia tuno- tenetur eh Mc así casus specialis06. ubi qui tacet sic edtirmat st quando filius destinavit licta—

ras patni quod mutuura acceperei

FOL~ 10&V.

imprabavil filiuz quod mala fecenat quia tuno te—filius.

1. eV peten nonnatur pater eV

§ Unus2. si filius familias accepil muiuum causa removendi oreditaremquod non poterat nemavene.

3. Seo-us así si potuisset cnaditorem nemovera par exceptionem ma—ccedanianam, verbi gretia quando non

4. potuit craditoraz remavere, so-ce filius familias emerat unazdaraum venditor o-o—

5. gebat eum solvena st isIs non potenel removere eum par exo-ep—tionez, quia non o-onpetebai

6. sibi tuno filius familias aco-apit mutuum causa solvendi ilhi

553

gui vendiderat domuz sibi.7. § Nottxla lio-et appelationa hoc namez pecunia largo ¡nodo supra—

dio-tun o-ant ineatun qubo-quid8. consisterit, ut in pipar ;inqiber (sic> st similie que pande—

retur iii numero ut denanii gui9. numeretv.r itt mensure ‘st granum st vintxn st alen st simula que

mansurentur10. bis temen sIrio-te sunamitur pecunia pro tWa que tenalsár, regu-

len dicium sst quia fallit querido fra—11. us adhibita fuit, ul guie fenerator muniet siM rumantum val

olaun val gin—12~ qibar <sic) val simihia, ‘st vendat iste eV utelun pecunia tuno-

autein non temetur.§ Alia

10. naiula exo-eptio maco-edoniana cornpetit non solura fillis fanalíl—es, sed atiam elus heredibus

14. at fideiussonibus suis urida eadenx so-capuana defenditur fide—iussor que defenditun

15. principales dura modo illa exo-eptio sit introducía itt odium stnon in favarera quia secus

16. eszet.§ Tania notula quod si filius familias babel castrense val

guasi castrense tanetun usque17. ad quantitatam ipsius peculii ultra autez non tanetur.

§ Servus cum domIno ato-. Ciro-e18. sanvura debemus videna dua punta:

§ St pnimum así quis est senvus.§ Sacundum así

19. utruni ipse passit cantrehena.§ Ad pnimum senvus así gui nasoitur ex ano-lila val

20. capitur ab hostiura potestate ‘¿el qui patitun se vennundani in—tarvenientibus 11hz

21. que de iure intervenira debent ut supre habuisti in divisianepar sonar unx.

§ Ad secunduz nunquid ipsa22. po-tasi contrahere st disstingue quia aul ipse contrahit cura

suo domino aut cum extraneo,23. si o-un suo domino non potest quia quío-quid servus acquinit do-

mino ecquiritur eV ita videtur24. quod dominus stipulanetur a se ipso quod fien non po-tasi quid

si contrahit cuz extraneo itenun26. dIstingue quia aul contrahil aliua obligando sibi, aut se eV

ten obligando, si alium26. obligando sibi bene po-tasi, quia ex persona domini hebat tus

stipulandi, quid si o-antrahut se27. alíen obligando, dio-itur quad regular non tenetur quia pro

mantua reputatur, regulan dio-tun28. así quia fallil itt tribus casibus scílicet quendo cantrehil ex

iussu domini.§ Item quando muiuum eco-ap it

29. et converiit illud in ram do-mini. St ad bac quod dominus te—neetur disstingue quia eut can—

30. varsuz así illud nautuum in ram necessariam, aul in uiiliem autitt voluntaniem

554

31. de utili autem eV neo-essaria tanetur daminus, de voluntariaautez nequaquaz.

§ lien tenetur dominus32. usque ad peculium senvi, ragular dio-tutu así quia fallit quando

servus Vovenet33. nai publica val spinitali.

§ ítem quando donerel servus.§ ítem quando tideluberet extra causan

34. peculianiem Id así extra causan peo-ulii quad hebel servus inhiis tribus casibus non tenetun nec

35. daminus, quia dilapidal peo-ulium. St ideo non vidatun hebuis—set licentiana dilapidandi

36. a suo domina, sarvus autem peo-uliun habana potesí ‘st gula do—minus dat sibi iunicam eV ipse ven— -

37. dil eV a raassingnat denaniis, domino suo st dominus dio-itservo sint tui eV fao-it quicquid tu vis

FOL.1092

.

1. § Funiosus val naeriteo-eptus etc., hio- duo punía:§ Pnimum quis así uniosus. St quid así

2. mentecaptus.§ Seo-undum utrum ipse possii contrahena. Si o-inca sacundum

dabamus videre3. irla punta: EV pnimum regulem. Secundum rationam. Tentium ex—

o-apilonen e regula.§ Ad pninaum

4. potesí cantrahene si dio-itur quad non.§ Ad seo-undum quera non passunt contrahere st dio-Laus quia

itt5. o-ontrectu debel intenvanira consensus, sad legas non presummunt

quia isil habeaní o-ansensum.6. § Ad tentium exceptio, taus esí quia -fallit quendo recipiunt

sanam raantam vel dilucide7. intarvalla quia tuno- valet cantractus ab eis initus.

§ tiutus st sundus tilo- duo8. punía:

§ Prmmuz quis así mutus st quis así surdus.§ Secunduin utrun ipsi passint contrahare.

9. § Ad pnimun mutus así qui nullo moda loquitun.§ Surdus así qul millo nodo eudit.

10. § Ad secundum nunquid potesí cantrahere eV disstingua quia aulest naturaliter surdus st mutus

11. aut accidentaliter si naturaliter <10), si naturaliter tunepotasí contrahere omnis cantractus qui perficiuntur

12. solo oonsensu, ut así etuptio venditio loo-aVio et canductio so—Vistas st mantun

10. alias auten non. Si accidentaliter iterum disstirigue quia autasí mutus st surdus

14. simul aul así surdus temen val mutus lamen. Si mutus eV surdussimul iterun

15. disstingue, gula aut so-it so-ribera aut naso-it so-ribera si so-itso-ribera dio-liun

16. quod potesí caninahene amnis cantractus da mundo preVer stipu—

555

latioflen, quia in silpulatiane nequinitur interno—17. gatio eV ressponsia. Isti auiem neo- interrogare neo- nesspande—

re possunt . Si autera ne18. so-iunt so-ribera tuno- dicitur quad non possunt contrehena nisi

cantractus qui penficiuntun solo con—19. sansu Si así nutus temen. llanura disetingus quia aul so-it

sonibere aut non si20. so-it so-ribera tuno- potesí contrahena omnis coninactus preVer

stipulaiianem, ul supra, si naso-it so-ni—21. bara non patesí cantrahena nisi cantractus gui per-fbciuntur

salo consansu.§ Si autana así sur—

22. dus temen tuno- potesí contrehera omnis contractus da mundoprater stipulatioriam. Nata temen quod si ius

23. contrahera sao-una o-ura ipsis fao-it ipsas habana curetonera stcum cunetare contrehe sao-une. <margen do-ho.: nota>

24. § Pradigus hio- dabemus notare duo punta:§ Pninaura quis así prodigus.§ Secundum utrura

28. ipse possil contrehare.§ Ad pnimum quis esí prodigus. EV así duplex soLio-el de

fao-Va26. temen el da luna eV da facía simul, de facía así qul expendil

expendanda st non27. expendenda, unda así ditenentia míen prodigum st lergun, eV

míen evarum eV paro-un28. eV ho- así que contra in bus varsibus:

§ Largus dat denda. Sed prodigus qui dat utnumque.29. § Paro-us sarvanda servat. Sed avarus serval utrumqua, de isla

auten tali non30. intelligimus ido- Sed da illo qul así de fao-Va el luna siraul,

de -tacto ul ita sil ve—31. riVas, da iure quad sit pronunptiatus par iudicem comnunis st

prabeanutuz par terrera.02. § Ad secundura nunquid patesí contrahare st dicitur quod non.

§ Hereticus duo punta:§ Pnirauz

33. gui así.§ Secundum nunquid possit contrahane.§ Ad pnimura quis est heneticus eV esí ille qui

34. errat in fide.§ Ad seo-undura quid potasí contrahere si dicitur quod non

propter delio-tutu.35. Et nota hio- duo:

§ Primuz quad istud o-rimen punitur non solum itt vita. Sed36. etiaz post mantem.

§ Sacunduz quad debet punini ita quando voluntetam habeto-ammio-tengs <sic)

37. istud delio-tutu sicul st si commisenit, quod non su de aliisoniminibus.

§ Appasiata

556

b’OL.109Y

.

1. hio- nota duo punta:§ St primuz quis esí.§ Secunduz utrum ipsa possit contrahana.§ Ad

2. pnmium quis así apposteta eV duplex así scilicet venus eV pansimulitudinem, vena

3. epposteta dicitur qui appastalavit fiden, ‘st quia da clinistianofao-tus así sanacanus

4. val iudeus.§ Par sirailitudinara dicilun autera appostaia gui egrassus así

5, de aliqua ondina post pnofessionara.§ Ad sscundum utrum possit conirahare si dicitur guod ron.

6. § Cammbciens o-riman laxe malestetis tic dua punta:§ Pnimura est quis

7. así.§ Secundun utrum possit contrahere.§ Ad pniraun quis así illa así gui volulí

8. pradera imperaiorem val papan val pan similitudinena conamune succivitatis val presi—

9. dera provincia Id así comnile val daminiuz suum.§ Ad secundura nunquid patesí cantrahene el dicitur

10. quod non st prohibentur isla qualtuar persona contrahere prop—tan delio-tun quad oommisserunt.

11, § Itam nata itt isla ultime persona lila duo que nolavisilsupra.

§ Nuliar autez tilo12. debemus videre dua punta:

§ Pnimun> gui así mullen.§ Seo-undun utrun ipsa possii

15. contrahane.§ Ad pnimun que así mulien, el muliar así que hebel irle

oRilla id así quia14. patitur, concipii st parit.

§ Ad sacundura nunquid palesí contratare ei disstingue quia15. aut contrehil o-un suo manita aul cuz extrenso. Si o-un suo ma—

rilo regular cele—16. brare potesí omnis cantractus de mundo, regulen dio-tutu así

quia fallit in uno o-asu17. so-iliccí itt danatiana. Sed ral varitas así quod danetio facía

marití monte premontui16. confirmatur ul Codex da danationibus míen vinun st uxonam,

libro 1 <11> st <12> III cuius gratia dabas19. scire quod saxouplax <sextuplex> así donetio so-ilicat míen

vivos el causa monis, causa auten monis da—20. riatio así duplex so-ilicet así queden que rsmanet ir primo suo

vacebulo ul do—21. netio causa monis así eV elia donalio causa monis que dici—

tun lagalum.§ Unde legatun

22. así danetio quedan a da-funlo raMo-Va. Sed ab herede prestende.EV así elia done—

557

23. Vio que dicitur donatio inVar vivas el isia así duplex so-líl—o-eV quedaz que it cum causa

24. eV quedaja que fil sine cause. Cum causa autem así tniplex do—naVia so-tilo-st dos donatio

25~ prapter nunptias si spanxalitia largues el has quinque done—tionan vir bane potesí

26. contratare o-um uxanem al e contrario donatio autan sine causaasí illa que fil simplio-itar et

27. mían vivos eV taus danatio inVar virum eV uxarera celebrannon potesí, quia dio-uní

28. legas ne nimio amare, qui est míen virum at uxanera edirivicerase expoliarent.

29. § Nota teman quod si mullen tideiubaat pro manilo val cansiltuai za cum ea pnincipa—

30. 1am deblinicana vsi quod ipse intrel 1am quera pnincipalis sivin fidaiubebii

31. diciiur quod non tenatun mullen ‘st quia nullus est coninactusipsa jure, quia videtur siM

32. donare simpliciier eV míen vivos. Si talis donatio proxibita<sic> así celebren intan virum

33. ci uxorem. Sed posset quis dio-ana qu <1U) riunquid uxan possetegera contra marituja

34. si solvanel pro ea in aliqua istorun casuum el dio-itur quod dalune sicuní. Sed legas

55. pnessummunt ab lmmorem meniti quod nullo nullo <14) modo age—reí contra aura. Nota lamen quod nisi

36. passit pnobani quomodo illud mutuum in quo se abligal mullenman canvantal neo-

FOL. 110 R

.

1. oanvensum así in utiliiatem mulianis, sed sui vini.si convensun

2. sssat in utiliialan nulianis st prabani posset st ttime mullen.

3. Sed quid si conirahuí cuz extreneo lito- videbis Ini§ Pnimun regulan.§ Seo-undun exceptionem

4. a regula.§ Tertiuz exo-eptianem, ab exo-eptiona. Regula

quod si petitur utruz mullen5. possit contrahere o-un extraneo, dio-itun regular

tare et celebrare omnis coniracius da mun—6. do hec esí regula.

§ Sxo-eptionem a regule así taus regular dbo-tuin set quia1111 itt quattuor

7. cesibus:§ EV pninus así si pro altero fideiuxit.§ Secundus si pnabuit ‘fideluxorea

8. pro altero.§ Tentius si pro altano se o-ansi ituit pnino-ipelein dabitio—

man.§ Quantus

Secus assei

anabitun oc—

aul talle set

potesí contra—

fa—

55’8

9. ci pro altero rara suan pingnari dedit, quia quam lus netureli—Ver eV civiliter obligatur temen

10. defenditur beneficio Yalleani <15> senatus cansulti.§ Nota quad ohm tenabantur atunes muhi—

11. eres ci obhigantun actinia. Sed decipiebentun temen fidelubendaquod aifio-ie—

12. bantur pauperes animas st tao- arat quia lngnorabent quid eseeldio-are fidelubera

13. st nio-hil almud así dio-era quan promio-te par me el salve prome. St idea Yalletus

14. impanetan videne hoo- dedil mulienibus benefitium quad diciturbenefitlum idesí pnivilagiun can—

15. sulíl id así sialuIl ~enetus id así fao-Vi senatonibus YelleaniId así tempane Yallai imperetaris.

16. § Exceptio ab axceptione Valls ecl quia tellil Id así sextumcasibus itt quibus non vivatun benafitio Yellaani

17. senetus consulti val quod fideiubeat val quad prabeat Hdsiu—ssonem val caristitual se

18. pnino-ipalem debit jomen pro altero val quod tradal neta cuanpingnoni pro altero.

19. § Si pnimus así si fidaluseil pro libertate alicuis, quiaproptan favanem libartatis

20. non dafandetun sua tena-tilia.§ Secundus si Hdeiuxit pro dote quia avora niatnimaniuz

te net un21. Tentius si renunptiavit, el limo- nota duo scihicat quod nanunp—

1meV benafitio Vahean22. senatus consulil.

§ Sacundun quod centificetur luna suo eV si deL lo-arel ah—quod istorum non te—

23. riaratun. Causa así quena potesí nenunptiane, quia unicuimquehicitum así renunptiara

24. iuni pro se iníroduclo <16>.§ Quantus si accepil ehiquid pro fidaiuxiana sua tuno- lene—

lun.25. Si tic nata duo:

§ Pnimun quara tanetur quia dio-uní leges vídatur quad van—denii

26. suum benefitiun.§ Seo-undun quia isis ast epecialis casus qui non nacipil

probat tonen27. in contraniun.

§ Quintus si ‘¿alud deo-ipere o-redilaren ingnoranten ipearaiuvari bene—

28. fitio Velleani senatus cansulli. Quia decaplis el non dad—piantibus luna sub—

29. veniuní st fi’egilitati el non calliditati subvenitur <17>.§ Nata tic secus si lene—

SO. raían scianii ipsam iuveri quia tuno- non vidatur feneraton de—ceptus postquam sciebet saz

31. iuvari benafitio el non secus san nenuriptiare euo benefitia,quantocumqua ipsa fidaiusserit

22. animo deo-ipiendi.§ Sextus si post bienniura neincidil obhigationaz. St hio-

559

nota duo:SS. § Pninuz quo~d statenit duobus annis in fideiuxianem quia si

minus non tenenetur.§ Secundum profa—

34. ciat cantan nenovatlonis dio-ti debili eV ipsa iterun fideisá—beat in eaden quantitete

55. nec pluni, quia si non feo-ant cantan renovationis si siaretusque ad irme annos non ab—

36. assei siM quera lanatur quia dio-uní legas sibi ipsi inputetposiquen statu duabus annis

37. in obhigat manen eV iterum reincidit in eam iao-tunara al non o-e—vii sibi.

FOl.. 110 Y

.

1.— De contractibas iniatilibas ratiane reran.rubnice dividitur

2 partes duas:§ In prima tractatur parte de nebus super quibus

3. así alienare sive contratare iuna civili.§ Itt seo-unda prahibita así alienatio de

4. iure natureli que incipil:§ Prohibita así alianetio prediii ninonis, tic nota duo

5. punta:§ Pnimun de quo minore§ Secundum utruz ipse

6. alienare ren suez.§ Pnimura de quo minore intelligitun elpupillo st qujoquid dicetur de pupilio

intehligatur.passit

intalligitunintelligas da

habet patren.ipse possit alienarequia aut vulí alienare rara que serven—

pratibituz

7. da puberest da

8. quolibet minore. St ed bac sit pupillus duo sun necesseniaso-ilicel quod

9. si masschulus est sit ninor quattuordeo-im, si femmne así sitminar duodeo-im

10. ennis.§ Seo-undun quod non§ Ad secundun utrun

11. rea suaz. EV disstinguedo servan

12. potest, aut naz que servando servan non patesí, si ram queservando servan potesí

13. regalar non potesí regulan dictun así quia feliu in tribusso-ilicet quando iii alienatione in—

14. tervenenil ea que de iure intenvanire debaní videhbcal legiti-me cause, mudiciale dacretuz

15. al autonitas tutoris.§ Secundus quando ras iussa fuit alienan e lesiatore.§ Tentius

16. si vanian inpelravit a prino-ipe, da iure inlervenina debanttnia so-ilicel legitime causa.

§ EV17. est que duples Id así quod inminaat dabitum fenaralitiura val

1. IIIste

vi

560

dabitun quod credilur18. minonez urgeal slbi salvare.

§ Secunda causa así quando vulí canstituere dotes sanan.19. § Tertia causa así quando vulí conslituene donationem propter

nunpt ias.§ Quería causa

20. así que non invenitun itt legibus sed colligilur argumento, ulest prapien temen.

21. § ítem de iune intarvenina dabai auctonitas tutonis, el ed hocul valeal dua da—

22. bant intenvenine.§ Pnimuz guad smi pnesens sacus si absans.§ Sao-undum quod in—

23. lerponal euo-tanitalara suan seo-undum inlervallo.§ llera tentium así necessanium quadinten—

24. venianí ludiciale decrelura. EV sax debaní inlenvanire siria fa-o-ere iudicium

25. pnius guam intarpanal auclonilatem sine decnetum zo-iliosV.§ Priraura quad so-ial si tutor babel pa—

26. cuniana itt armenio.§ Secundum quad sil legitime causa alique de supradio-tis.§ Terliuna quod

27. somení si suní supenleo-Viles val supanvecua animalia val resmabiles de quibus

28. passit seiistieni pro dio-Va debito.§ Quería quad so-ial si res que venditun sil

29. ululan val inutilion dicto pupillo.§ Quinto quod subastetur.§ Sexto quod sial

30. vanelis par vigmnii dias.§ Seo-undus cesus así querida ras iussa así a Vestalore elia—

man i31. st specitbcata así eV par istud o-asum calligitun quod Hdeio-o—

mraissarius potesí elia—52. nana ram iussan a testatora innitis heradibus.

§ Tantius cesus así quanda vaniaz33. impetre’¿it ab imparalore vel pepa, pupillus al videlur quod

isla cesus non04. passit precadere quia hebetur in instuz quod si minar vuhí im-

petrare veniaz35. ab imperatone val pepa oppontet quod si masso-hulus así sil

malor viginti uno ennis36. st fauna deo-az el acta annis euler non polasí veniez impe-

trare st dicitur de

pupillo

FOL.11IR

.

1. pupillo qui impatral veniaz ab imperatona causa alianandi nezsuam, salulio

2. telis quia in isla casu pupillus pat it ‘¿eniam solun modo in unare temen. itt

3. illo casu palit vaniena ganeralaz ad amnia eV singula exero-anle

561

que quilibet4. pater familias fao-ene patesí.

§ ítem prohibita así elianatio -tilia familias de re patnis5. hio- nota quad dixil allanare st non vendare quia alienare non

pate~t fien nisi a vero6. domino. Vendare autara fien patesí e vena domina el a non vero

domina lamen pnaiudio-at7. vanditio vera domina.

§ Seo-undum quia hic intelligilun de propio filio familiasqul así

8. itt palastaíem patnis quare appositus así Isis peragnaphus alest positus el ne

9. credetun quad poasil alienare ram petnis, quentacumque videaturquasi damirius itt viVa

[0. patnis o-un petar dio-aV vade Hill cust¿dies res Vuas.§ Pelni vena familias prohi—

11. bituna est alienare ram filii el ad evidantian humus so-ira da—bésÁúod filius

12. familias polesí habere ram queltuor modis so-milo-st da castren—si peculio val quasi cestrensi

10. val aventitio val proteo-tilia peo-ulio, quamoda isla peo-ullaecquiniratun si—ud

14. bebes supra itt filio familias ita repele tic.§ Sed quid lunis de cestnansi

15. st quasi casinensi eV así iunis quod propiatas el usufructusspectant ad filiuz

16. eV nichil ad pairan> al non tenetur comunicare o-un fratibus citanquera peten familias

17. mn bus tebatun.§ Da aventitia <sic) peo-tilia aulez quid iunis así, al iunis

así16. quod prapiatas así f liii usuinuctus así petnis. Sed quid si

anaeno-ippal eun19. tuno medieles usufructus spectat ad patram teman al alma me—

dietas20. usufruclus o-un propietete spectat ed filiun, quid post norte

pat ni s21. tuno- propiatas al usufructus suní filii, nunquid tanalur comu-

nicare cuz fratibus22. st dicitur quod non~ Sed nunquid paler polest alienare Vale

peo-talium sive23. fuji eV dicitur quod regular quod non dio-tun así regular quia

fallit quando filius24. familias inrninet debituz fenanatitiuz val aliud quad cogetur

ad solvenduz25. quia peten patesí alienare filio consantienta el non o-onsenii—

ente st filius26. potesí peInen o-ogere ut vandat si nolísí vendare.

§ St prima fruclus.27. § Secundario mobilia st si isla non sufficenanl vendet immobi—

1 ia.§ Quid

26. autan isánis da profeclitio peculio ci ex bonis paternis aliunis así quad propicias

29. el usufructus spectent ed paIren el nichilvivente. Sed

SO. quid si pater manitun nunquid filius Vanefnatibus eV dicitur quod sic.

31. Sed quid si petan donavil dc isla peculiovivos ‘¿elsí

32. Valls danatio el dbo-ilur quod non, sed qust dicitur quod pan monten

35. patnis conf inmatun danetio ct valet nisi pcita ‘¿al expnesse.

54. Sed felIu guando peten donevil legitimannon valet usque

55. ad legitimana filiorura. Sed nunquid lenetucomunicare cura <18>

36. § Sed illud non así preVer ¡nictenduna quodhabení potestates alienandi

37. advantitias res domec penantes vivuní guirebus illis

38. mac ahienarel de o-ansensu partiuna cum eumnos cori—

39. pellitun sacundura legas eVsuarun prosiluní ul Codex

netunan quera

40. de boris qui libenis, libro ultimo, pernetalies <19) al tabitunum senlenlian de Arcadio

ad filiun patren

tun comunicare cum

smmpliciten al inVar

md si petar monitur

atar revocavenil Va—

fiLonuin quia tuno-

r talena doriel loneta

tilii -familias nan

hebení usufructuin in

penantes alare libe—

ad vendilionen nerum

tiliis aulera fami—

FOL. 111 Y

1. fratibus st regular quad non, quia allit quenda filieveniuní ad dividendum

2. simul o-un frelibus hereditaten al filie raictuní dotesguie tuno- isla cul

3. donatun así Venetur simililen mio-Vera donalianem sibi§ 11am protibita

4. así elhianetio nei dotalis. St hio- nata quinqus punte:§ St primum quis así

5. tundus dotahis.§ Seo-undun quat suní neo-assania

6. § Tentiuz quis est fundus quasi do§ Quanlun regulan utrun passit

7. alienan.§ Quintun axo-eplionem a regule val casus spao-§ Ad primun quis así tun—

8. dus dotalis. St así qul datus así inexstimeius u§ Seo-undun quat

9. suní necassania eV suní qualluon:§ Pnimuz quad fundus val ras datur pro date itt

10. matnimoniun contracta da iuna st da fao-lo.§ Secundun quad sil res imnobilis.§ Tentiun quod

11. inedatun ab uxona viro§ Quantuin quad delur inexstinatus.§ Ad pninun

12. eV ad tao- quod meíniraonium contrahatun de luna sun queltuornacessania:

meritare

suez,

fao-Vera.

ul dicetun fundus dotelis.Val is.

malas.

xoni pro dote.

g63

§ EV pnimun quod qul13. contrahuní matnimonium smI civas nomani md así quad smi

1 ibberi§ Secundun est quod si paires

14. habeaní quad intenvanieril consansus eanum da iure o-ivili deluna auten canonuz

15. secus así quia non expedil.§ Tentiun quad masschulus sil pubes femina

16. auten vini potaris.§ Quentun quad fiel sacundun lus romenum id así quod míen—

ven laní17t sextun:

§ Pnimun quad non smI consanguinai~§ Seo-undum quod non smI ef-finas.

18. § Tentiuta quod masscbulus non hebeel elian uxorera el Laminenon habeal

19. eliun manlium val vinum.§ Quartun quad femmna non smi spanxa Christi.

20. § Quintura quad masso-tulus non sil olanio-us negulanis val inregulan is.

21. § Sextun quod smi siusden septe (sic> Id así smi christianial man unus ctnistienus st

22. altar saracenus val ludeus. De -tao-Va auten contrehitur naln—raonium id así quenda coniunguntur

20. o-annali copule.§ Sao-undum quad res sit imnobilis seo-us si essal nobilis

quia24. non dio-eratur dotalis.

§ Tantiura quod Iradatun ab uxore val ab alio qui doten25. constitulí vino uno de ilhis saxtun madis quibus res traditur.

§ Quantura quod26. datun inaxstiniatum.

§ Ad tentiura quis así fundus dolalis. Et así lila in27. qua mntenveniuní que de iure itt matnimonium intarvenira debení

sed daficil unun26. ihlorun, ‘¿idaho-el quod res non sil tredita val quod non sint

coniunli carnali o-o—29. pule. St ahiten paiest poni examplar sicul in Sumna babetur

quod zullar30. constituit unun senvun in axstimatun manito itt datibus st ilhl

servo rehinquitun31. aliqua res inmobilis nuoquid taus res dio-aretur quasi datalis

el diastin—32. gus quia aul lila ras dala fuji amone zaniti tuno- non así que—

si dotalis33. eut azore uxonis val nichil axpnessum así culus amone relin—

quatur servo34. eV tuno- relicta taLlan servo dicitur quasi dotalis el dicilun

quod regular.35. § Ad quarlun nunoquid potesí alienan fundus dotalis val quasi

dotahis st36. dicitur quod regular non quid si nanitus vendil al uxan con—

ssantit etian si

564

FOL.112R

.

1. iunavit itt ahianatiane uxan non valal alianatio.§ Quintum regular dio-lun

2. así quia fellil in quetuon casibus:§ EV pnimus así quanda habat fundun datalana

3. et pravacetun ed divisionen, seo-us si vellel provocare quia nonpotast. St tilo

4. est casus specieles in gua quis tenetur ram retinare canmunanguantacumqua nolil

§ SecundusE. casus así si noluil o-avere vio-ma de damprio infecto st vio-mus

o- ongu ir it un6. carain iudio-a al iudax preo-ipit quad adifio-el taliter quod non

cadal res datalis.7. Et ille habens damura daValan dio-it al allagal ed huc testun.

Nema cogitun8. inviius tediE lo-era iudex itenum pracipii quod selisdel quad si

do-mus dotalis cadel9. emendabil vio-ira totuna dapnum val neo- mio-leí vio-inun itt possa—

sslonena ex10. primo decreto el isla possessio dicitun tedialis Id así quod

nullum babel lucrun11. sed laman poiast minare itt domun st siena atian donmno mvi—

lo, post naodum isla non12. vult sadisdene <20> iudax mio-Vii suin itt secundo decreto tuno-

así alianata res13. dotelis st isii ambo sun neoessanil casus.

§ Tentius cesus así quendo ‘¿ulí14. uxon alienare nana doVelan> causa radimendi man miura val patrem

val hatera15. val sonanera vsi matrera val se ipsam dun> moda intarveniet con—

sensus utniusqua16. quia alilar non posset alienan.

§ Quantus cesus así quando loo-a fundi datalis17. canstitumí ab uxore alma res, tuno- mlle fundus quando aret do—

taus desmnil18. esse datalis st potasí alienen ab uxare ocume st issti dua

suní volunlanii.19. § hez prohibita esí elienatio nei prohibile a tasletona. El

tic nota20. duo:

§ Pninun que así res prohibile a tastatare al así quendatestetor axprasse

21. dio-el al prohibel quod Valls res da sue heraditate alienannon possit.

§ Sacundura22. utrun talis ras prohibita a tesialora alienan possit ei dbo-i—

tun regulan non nota23. temen quad res prahybeiun alienan una da duabus causis eui

causa mala fa—24. milis aul causa pretiositalis rai• Sed si palitur utrun lalis

ras prohibita nota

565

25. a testatona possit alienan disslíngue, quia aul esí appasitacausa aut non

26. si non así apposita causa dicitur quod aol iras potesí alienanal ‘¿alel alianatio.

27. Quid si así appasiie causa itenum disstingua quia aut asíappasita causa pena aul

28. causa persone aul alia quao-umque si causa pene dio-itur tuno-quad actinia patasí alienen, sed

29. laman venditon o-adii itt penam eV lila o-ui ludio-ata así penazive eco-lesia

SO. siva pnivate persona sic poiesí petare patena <21> penan, siauiem apposite así causa

31. persone id est ul venianí itt pasteros dicitur quad non po—tasi alienen el si alienatur

32. o-toares <22) eV heredes ctoharadis <sic) potasí patena ítematiena heredes alienelanis possunt

33. petera ram prohibitara ab eva st alisnatia a paire sed empiaratababil

04. negnsssus canina islas heredes vandilonis md esí ad pretilexstimetionem st ad

05. penan appanitam itt o-ontrao-tu venditianis, el ad inlerasse,sed potes dio-era que

36. utililas así posiquara isíl heredes tenetun ad pretiun el adelia supra dicte st dio-itur

37. quad itt uno casu prodesí eV non in pluni md así quando resprotibita a tastaiore alienata

FOL. 112 y

.

1. así que valel plus quem Vale elia haneditas el tuno- taradas de—benI repudiare

2. herediteiena eV petera solum modo istaz ram alianatio protibilaza testetora el tuno-

5. non tananiur neo- ad restitutianam pretii neo- ad aliquid aliud,si asátet elia

4. quacumque da causa prohibila sil acune palesí alienan el va—leí alienatio actinia.

E. § 11am prohibita aÉt elienatio rei litigiosa, hic debenus vide—re quinque punta:

6. § El primunl así regulaz utrun passít alienen.§ Seo-undun que así res litigio—

7. se.§ Tentiuz quanda fil res litigiosa.O Quantum que así pene alienantis

8. al recipiantis.§ Qumntum exceptionem sive cesus exo-eptuatos.§ Ad pnimun

9. utrura possii alienan el dio-itur quod non regular duabus decausis:

§ El pniraa10. así nc dunian advensarius canstiluatun.

§ Sacunda ut finis litis citius habeatur.11. § Ad secundun que así res litigiosa, el así da cuis dominio

lix mata así, verbi gralia

12. quaz dio-it ad se pert inane iura dommnil val quasi seo-us si lixmovenetun da

13. passessiane quia actinia passet alienare.§ Ad lanlium quando fil st tic así

14. oppinio quia eliqui dio-uní quod así litigiosa o-italo reo, cli—gui dio-uní oblata

15. libello, el aliqui dio-uní quod lite contaslete telera essignen—les nationena. Non

16. videtun quis agere sed agere valía anta litis conteslationempar obletionena II—

17. belíl isla así vanan guie incontinenti quod oblelus así 11—baNus so-it reus quid

18. petatur sibi.§ Quantuni que así pena alienantis eV recipientis cena liii—

gi—19. asena. St panatur taLlen casus quidam vendidit nana litigiosam

<margen do-ho.: questio>20. guam panera o-edil venditar st emplar. St dissiirigus quia aul

s¡np tan21. so-ivil nana sese liligiasara cuí nescivil si culera so-ivil neddel

retro22. el vandilor aco-ipial ten> st reddet pretiun> quod nacepit tiso-ho

st tanluradara23. de sua Si eutsm nascivil tuno- naddat ram retro ci vanditor

reddet supra pre—24. tium al taradera de suo debil 1 isscho el due partas eruní fiso-i

eV una25. clic pene ant illius qui amercí, quid si donavil, llanura dis—

stingua quia aut26. doretanius so-ivil cuí ingnancvit. Si scivit raddet cari reino

ci exsti—27. mabitur el quenluna valebil dablí fisscho al danane dabil fisc-

o-ho axcaptionan28. similitar si irignonanten accapil donetarius tuno- csddet rara

retro el exsii—29. mabitun al quantum veluenil donans dabil fisco-ho da sua al due

par tas30, aruní fiso-l al una donalanii.

§ Ad quintuz casus exo-eptuatos el suní qualtuar31. mn quibus res litigiosa potesí alienan.

§ St pnimuz set quando dalun itt dotez32. § Secundus quanda in danetianez propten nupties constituitun

id est itt contnanium dotis.53. 0 Tentius itt lnassactionam.

O Quantus quanda así corimunis eldividitun.§ ítem

34. mnulilis así contractus si quis ram suez pune elipuletur, elregular quis ram

SS. cuera stipulani non patesí regulen dio-tutu así quia Lelilí quan—do siM de-ficerel aliquod

36. luz st ipse stipularetur sub condictione ram suam sibi vandi.Sed cd tao- neo-

37. melius tabactaus notiticra fao-it talam disiinlionera§ Pat ilun utruz quis

567

FOL.113P

.

1. possit supar re suc contratare eV dislingus quia cuí vulí con—trahara alíen alienando

2. aul sibi acquirando si client alienando bena potesí pan illazlegera. Mil ten <margen dcho.: nota>

3. o-angruum así quam voluntalez domini observare valentis ram su—cm in ahiarum

4. trasferna, si siM co-quirando itanum distingue quia cuí deficitsibi aliquad tus

5. cuí non si dafio-il siM ius bene palesí co-quinanda illud sibisi auiem non def lo-it

6. siM lus ilarum distingua quia aul contrahil sibi acquirendapar empIlonen aul per

7. simpulalionan si pan amptianem ilarum dissiingua aul pura cuícuna condictione, si pune

8. conirahil amando rata suera siM ao-qumnendo dicilun quod non po—tasi. Quia vendare mil

9. aliud así quem rem pro canto preVio dana dane <23> aulen Idasí rara co-ipientis fao-ene

10. ile quad a contraria in emplione patal argo par venditionezaliquid co-quinilur sed hoc fal—

11. sum así. Quia quod raeum así amplius meun asse non potesí, alita mil co-—

12. quinitun enptoni rai propia; si autam cum o-ondio-Vianem benepotesí, quid si cantrahil siM

10. ao-quinendo par siipulelionem. Iterum disstingue quia cuí con—tratul silpulando sibi reddi cuí siM

14. den si sibi reddi bena potesí, si siM dan ilerun dissiinguaquia cuí caritrehul símpulanda

15. pura cuí cura condio-tiorie si pura regular non patasí par rallo—nem supenius

16. assingnatan <sic> regular dio-tun así quia fallil in casu so-tu—o-el quando stipulatur pura

17. e tune rena suez quam tun furatu.s fuercí sibi, el debel taLlarconcipi isla stipuletia

18. promictis mihi dare qumo-quid lenanis mihi ex quecumque dacausa quid si cuz condictionaz

19. o-ontrahil dicitun quad poiasí par rellanen supanius cssingna—tas, sed cd quid tenatur ille

20. qut vendidit sub condio-tionemel dicitur quad cd ni—tu nisiadvenierite o-ondio-—

21. tione, sed cd quantun Venetur eV Vanetun ram ipsam amere etravendere ipsi o-ui

22. promissa, quod si ampior flan vulí vendere el si vult vendarevulí plus

23. quam velad at dicilur quod tanatur sibi dere excaptianem ip—sius rai~

568

IV.— De re aliene vendi posse24. Smptio temen rei aliene permissa así. Mio- quinque punía nota;25. § Pnimuz regulan.

§ Secundun ralianem a regula.§ Tentiura declanallonem

26 a ratiana.§ Querlun notulan.§ Qumntum distmntionem.§ Ad pninaun

27. regula sst telis quad res aliene patasí vandi oclime par legamriostren alienan

28. vendare quad posse nulla dubitatio así seo-us así in alienando.§ Secundum

29. est ratio el ratia así quia penraictilur in prsiudicium vendi—lanis el non itt praiu—

30. dio-lun ven domini, quia venus dominus ni—tu admictil de lunasua quod tabebal

31. in suare anta.§ Tentiuna así deo-lenetia el así Valls, quia cura veridilar

ram ven—S2~ ditera madera dabebal el o-un ram alienan madera non passit

lanera de avio-—53. liana.

§ Quenium notabile el así tale quod ampion tenelun ram ira—dere idesí fao-ere

34. quad arnptan tabací vccucm possessionem, bao- así dio-ere quadampior potion sil itt—

35. madera así possessionem ita quod de iune ab ea non passiladvoccni

§ Quinlura

FOL. 113 Y

1. así distmntio al así taus si petitur utruz mlle qui vendidilram alienan le—

2. nactur de avio-liana el disstingue quia aul empion so-iens ramel iancz

3. ajidí, cuí ingnarans, si sciens ilaruz disstingue quia aul sibicautuz así

4. da evictiane, ut quia exprasse promisil da avio-Viana, at tuno-dicitur quod tenetur

5. venditor nei alma amptoni cd pnatii nestitutionen el ad penaneV ed ínter—

6. esse dupluz val tniplun sicul pnamissum así itt instrumento, siaul non cautuz

7. ast enptori qui so-lanlan amil dio-itur quad non Vanatun vandi—tan ad aliquid

8. anptani imno si pratiun nacepil non lenatun sibi reddene, quiavidatur sibi donessa

9. sinplicitar eV mntarvivas, quid si ingnorans aralí ram alienamitarum disstin—

10. gua quia cuí sibi cautun así avio-liana eV tuno- tenetur cd orn—nia que pnamissa suní

0(9

11. itt contnecíu, cuí non esí sibi o-autum, el tuno- non patesí ega—re restitutionen so—

12.lutionem al ad interesse simplum. St tao- ex natura cantraclus.13. Iteni nota quod nel aliene prohiblia así pingnoratio; hio- note14. trie:

§ Pnimum nagulem uirum quis possit subpingnarare ram elia—nara

15. § Secundun quia tic inactatur de pingnone al yptoleo-e, vide—bimus que dif—

16. faranlia smi míen pingnus eV ypholeccm.§ Tarliura utruz lila qui

17. neo-epil pingnus elassa <sic) Vanmmno passit vendare.§ Ad pnimura regula así

16. quod quis non potesí subpingnarana ram alianam; tic nata guin—que quest lanas:

§ Prima19. así quia videtun quod ista notula non possti pracadane quia si

cancedis quod nacius20. así multo megis vidanis o-ano-are <24> quod minus así,

sed o-oncessissti supanius quod quis21. patesí ram alienam vendare el vendare así así <25> malus quan

cii subpingnarare ut22~ probaba argo videlun quod multo megis possil subpingnonere

quis rem alienan23. quod sil racius vendare quez subpingnarane palal duebus talio—

nibus:§ St prima así quia dicitur

24. itt tune quod paten patesí vendare filium pro ‘fatua pelitun ibisi cd vulí subpingna—

25. rara nunquid patesí al dio-itun multo megis.§ Secunde así quia si quis vandidmí ran deo-en eV

26. valísí amptani dana mille libras al eraptan non lanetur rayan—dere sibi si non ‘¿uit

27. seo-us in pingnana, quia quandocumque redmí sibi pecunian quama o-redilare eco-e—

28. pit dio-itur quad o-redilar lenetur sibi naddera argo vidaturquad possit subpingnorani

29. quera ‘¿andi, el dicilur quod non, quia itt isla casu tucius asísubpingnorare quaz ven—

30. dere, quia in vandilione venditar debel fao-are duo so-ilio-elrau tradere. 11am

31. vacuan dere possessionam md est a nemina occupenta, el si is-la facere non

32. potest promicící teman moda de avio-liana al salis así el deevictione quelibal persona promi—

SO. tare potesí sibi pnincipalis st extranea uV fil lota dia, quiadatur fideiussar

54. st promictil de avio-liana so-ilicel ram legilime detandere inpingnore, autez

55. raquiritur qui o-redilar hebal lus pirignonis al yphoteca md asíab so

36. non passit aco-ipi iliud pingnus daneo- sibi non así soluta pe-cunia quaz

570

~‘0L.114P.

1. mutuavil supan ipsum pingnus. St tale ius pingrianis el yphoteo-anon

2. co-quinitur o-redilan nisi a vero domina.§ Secunde questio quis potesí revocare ram alienam

3. pingnoni traditas al dicilur suad venus.§ Tertia quaslio quid si o-redilan hebens

4. pingnus cacidil a possessiane ‘si quia adraisil mnvsnit aliquadpassidaritem, el dio-itur quod non

6. quia mullera habet co-llanera contra aura posstdenlara, quia cassan—A.~a cause cassci

7. e-FLeo-tus, sed o-asset guod istud non ercí pingnus argo non haba—bel aliquad

8. lus si non habebal aliguod ius argo non habel cliquara co-llanera,sed guis

9. potenil revocare st dicitun quod venus dominus, sed quid depretio, el dicitur

10. quod o-redilar potenil petera illi cui mutuavil co-Viana ex in—dablíl

§ Quinta11. questio así quid si

subpingnaravit fao-tus12. est tenas illius cul

ram, nunquid13. potesí agare contra

quia aut in—14. veril ipsem

o-redilar cecidit a passessiana st mlle qui

us eral res subpingnanata eV invenil ipsam

possidentem cd racuparandura. El distingue

ram apud illum qui subpingnancvil cuí apud extra—mauna, si apud

15. illum qul subpingnantasI egere eV recuperar

16. qut~ si invanil apudscians ram aliancm

17. eccepil sub pingranacontra possidaniem itumo

1$. agel subpingnorans qagel contra sub

19. pingnorentam co-lianaram ipsam

20. eV dicitun quad pate§ Ad sacundun que

21. eV obligaiionem sivamodo sun—

22. mando idem suní sinitt se dua so-mho-el

23. quad o-onsistit in reo-reditarem ypotheca

aviV al heras feo-it se, dio- itun quod po—eextrcneum. Itarum disstingue quia cuí

st tuno- dio-itur quod non polesí agera

ui fao-tus est bares st quid de preVio st

exindebiti, quid si ingnoraris aco-apencí

st egere st recuperabil.di-f’feranláa así miar pingnusypholaccm al pingnus el yphoieca largo

cta considerando pingnus así quod tabal

mobili. ítem quad remenal apud dio-twa

24. cuten así que tabel duo so-mho-al queítem remamal epud debitarem.

25. ítem obligatio st yphaiaca idem así.duplax so-ilmo-el exprasse

26. el tao-ita; expressc así que axprasseinstrumento tota dia; tao-ita

cansistil in re immobili.

Nata quad abligalio así

promiclitun ul fu in

571

27. así que non pramictitur axpressa sed inielligitur, ‘st varbigratia mutuo libi centum libras

28. non obligas mihi axpnassa bona tue, sed temen tacita suní mitiabligate, quis

29. así ef-tao-tus Veo-ita, al quis expressa obligatianis así duplaxsciiicat quod isla qui exhibal

30. expressem obligalianem potesí agena contra dabilonem si caninabona dum habsí. ítem

31. si non invenil islum possidentem bona suc potesí agere caninapassidentam bona que

02. sibi ananí obligate el reo-upanabil. Quis así sffao-tus Vacile,el así illa quia gui

35. habel tccitam potasí agere contra debitonera el contra baria quesua passidat, sed quid

34. si alienavil al non habel itt bonis nunquid potesí egera contrapossidentam suc

35. baria que siM ercí tao-ile obligata eV dicitur quod non negu—lar.

06. así quia felIu in tribus casibus:§ Si pnimus así itt mullera si dedil dates patita

FOL.114V

.

1. ci non obligavit sibi expnesse baria laman si suní tao-ile omniabaria abligata sui

2. manmíl quid si aiianavit nunquid potesí recuperare a passidan—tibus, el dio-ilur quod sic

5. st hac fu ab favorem melnimonium.§ Sacundus cesus así in inquilina gui canduxil damuz

4. cd pensianera quia suc baria que duxit in dictan domuz sun loo-a-tari Va-

E. cite obligala aliam que vidanlur el que non vidantur el patesírecuperare ab amnibus

6. possidenuibus ipsas res pro suc pensione. El tao- permio-liturproptar favoram

7. lacationis quia mangnum <sic> bonuz fuil nacolligare illum ittdomo suc natio a lega

8. assingnala, sed dicitur quad sun sibi que videntur eV non vi—dantur tao-ita ob—

9. ligata sed hoo- inielligas itt mnquilmnis, secusasí in colonibusquia non suní siM

10. obligata nisi que videntur. El hao- así quia seno-la ruslicitesamnia pelan habel

11. § Tentius casus ast itt tutore quando mala admmnistrevil banapupilii quia tuno

12. pupilius si non mnvanil ipsum possidana baria suc polesí agerecontra possidantas

13. eV recuperare. EV bao- parmiclitur proptar fevarara minonis ata—lis, ítem nota

14. quod duplas así obligalia scilical ganaralis el spacichis; ge—nanchis así que fil de amnibus

15. nabus, unda gui amnia dio-it mmcliii excipil ‘st vero arbitrioDigesto ex quilibal casuis

16. magistratus item cii peragraplius 1 <26>, itt fine Cadax rnandeii

572

alias ras.utrum elesso terminadisstratane Id esí vendare ei allana—

lex a procuratone <27) el sius aLteo-tus, quia polesí17. agere contra passidenies amnia, gui hebaní amnia isla bana

speo-ialis así quando una16. ras solumodo obligatur el alus effactus así quod potasí agere

contra passideniarn19. 111am ram tamen, et non

§ Tertium así puntura20. possit o-redilar pingnus

re el disstingua21. quia cuí sxprassura tuil quod passit elasso termino pingnus

d isslrctere22 el tuno- potasí disstraara ex illo pacto, sed quid si habuenil

plus guam sil cradi—23. tutu zuuna st dio-itur quod tenetun reddane illud plus 1111 culus

eral pingnus.24. Quid si hebuil miaus st dio-Lun -guod illa gui subpingnorevil

tenetun ed~are25. ‘saque cd credituna. Quid si nio-idl co-tutu fuil quod possit diss—

trahane el dicitur26. quod potesí diastraene o-una isí

alasso termino requinal proís—27 sianda sibi guod lucí pingnus md así

vull classo <sic) bi—28 annio potasí distraene.

§ Quid si co-luna etc.

a solepnmícte, videlio-al quod

reo-olhigeV si luane non

NOTAS.—1.— Daba decir:2.— Anulado en3,— Anulada en4.— Anulado en5.— Duplicado a6.— Debe decir:7.— Duplicado e6.— Cl. 2,43,1.

pan tau Vael texto:al texto:el texto:n el Vexto.

ph i 1 ippenc.n el texto.

duodeo- ira.seo-leniuna.anis.

9.— Duplicado en al10.— Anulado en cl 1

12.— CI. 5,16,3.13.— Anulada en el texto: gu.14.— Duplicado en el lexto.15.— Debe decir: Vallaiani.16.— Anulado en el texto: ‘smi

pro se introducía.17.— Amulado en al texio: Qul

iure subrieniuní eV simgitun.

16.- El19.— Ci.20.— Debe21.— Dupí

naturalitan

o-uimque lio-itura así renuriptiana lun

a deceptis elliicli al non

non deo-aptione tribuso-cllidilatl subneni—

apareo-e cortada. Hay un gran espacio en blanca.

texto.exto: si

texto6,61,8.

decir: satisdare.icada en el texto.

573

22.— Debe23.— Duphi24.— Debe25.— Dupí26.— D. 127.— CI.

decir: cataras.o-edo en el texto.decir: concadene.

icado en al taxto.7,8,1.4,35,11.

514

ABRIR TOMO III