4352-0.pdf - LAD

89

ວາລະສານຄນຄວາກະສກາ ແລະ ປາໄມ, ສະບບທ. 36

ມງກອນ - ມຖນາ 2017

ປະສດທພາບຂອງເຄອເຂາຮ ແລະ ຂມກະເດາ ຕການຄວບຄມພະ ຍາດກາຝາກພາຍໃນຂອງໝ ຂອງຊາວກະສກອນຢແຂວງຫວງພະບາງ

ສມພນ ບນຍາວງ1, ວນນະພອນ ພດທະນາ2, ສມຫວງ ມະໂນທຳ3 ແລະ ສມດ ສວງສດ4

ບດຄດຫຍ

ການທດລອງຄງນ ມຈດປະສງເພອສກສາຜນຂອງຂມກະເດາ, ເຄອເຂາຮ ແລະ ຢາ Ivermectin ຕການຄວບຄມພະຍາດກາຝາກພາຍໃນ ແລະ ການຈະເລນເຕບໂຕ ຂອງໝພນພນເມອງ. ໄດປະຕ ບດຢພນທຂອງຊາວກະສກອນ ທບານປາກເກງ ແລະ ບານຫາດຮວາຍ ເມອງປາກແຊງ ແຂວງຫວງ ພະບາງ ເລມແຕເດອນສງຫາ ເຖງ ເດອນພະຈກ, 2016 ຊງໃຊເວລາທງໝດ 4 ເດອນ ຈງສຳເລດ. ໂດຍໃຊແຜນການທດລອງແບບ ສມໃນບຣອກສມບນ (RCBD) ໄດນຳໃຊໝທງໝດ 16 ໂຕ (ໝ ຕອນ 8 ໂຕ ແລະ ໝແມ 8 ໂຕ) ແບງອອກເປນ 4 ກມທດລອງ, ແຕລະກມທດລອງປະກອບມ 4 ຊາ (4 ຄອບຄວ) ຄ: ກມທ 1 (T1): Control; ກມທ 2 (T2): ສກຢາ Ivermectin, ກມທ 3 (T3): ປະສມ ນາເຄອເຂາຮໃນອາຫານ 1 ລດ/ມ ແລະ ກມທ 4 (T4): ປະສມນາໃບຂມກະເດາໃນອາຫານ 1 ລດ/ມ. ອາຫານໝ ແມນໃຊອາຫານປະສມທປະກອບດວຍ: ຮຳ 30%, ສາລ 20%, ມນຕນ 10%, ພດຜກ 20% ແລະ ອາຫານສຳເລດຮບ 20%. ໂດຍໃຫ 5% ຂອງນາໜກໂຕ/ມ ແບງໃຫກນ 2 ຄງ/ມ (ຕອນເຊາ 7:30 ແລະ ຕອນແລງ 16:30). ກມທດລອງທສກຢາ Ivermectin (T2) ແມນໄດສກທກໆ 3 ເດອນ, ສຳລບກມທດລອງທໃຊເຄອເຂາຮ (T3) ແມນນຳມາຕດເປນຕອນຍາວປະມານ 0.5-1 ຊງຕແມດ ແລະ ຂມກະເດາ (T4) ໄດນຳມາຕຳໃຫມນ ແລວແຊນາໃນອດຕາ 0.5 ກໂລກາມ/ນາ 1 ລດ, ແຊໄວ 1 ຄນ ແລວຕອງເອານາມາປະສມກບອາຫານໃຫໝກນຕາມແຕລະກມທດລອງ ຈນສນສດການທດລອງ.

ການນຳໃຊນາເຄອເຂາຮ ແລະ ຂມກະເດາ ປະສມໃນອາຫານໝ ທລຽງໃນພນທຊາວກະສກອນ ໃນອດຕາ 1 ລດ/ມ ແມນສາມາດຫດຈຳນວນໄຂພະຍາດແມທອງກມ (Aacaris suum), ໄຂພະຍາດ ແສມາ (Trichuris suis), ໄຂພະຍາດເສນດາຍ (Strongyloides ransomi) ແລະ ໄຂພະຍາດທອງບດ (Isospora suis) ທເກດຂນເອງຕາມທຳມະຊາດຂອງໝໄດດ ກມທດລອງທໃຊນາເຄອເຂາຮ (T3) ແມນໃຫຜນດກວາໝ ຮອງລງມາແມນສກຢາ Ivermectin (T2) ແລະ ກມທດລອງທໃຫນາຂມກະ ເດາປະສມໃນອາຫານ (T4) ໃຫຜນດຖາວາໃຫໝກນຕດຕກນເປນເວລາ 4 ອາທດ ຂນໄປ. ເມອປຽບ ທຽບຜນຂອງ 3 ກມທດລອງກບກມ Control ແມນມຄວາມແຕກຕາງກນທາງດານສະຖຕ (p<0.05). ການຈະເລນເຕບໂຕຕມ (ADG) ເຫນວາ: ກມທດລອງທມການຈະເລນເຕບໂຕດກວາໝແມນ ກມທໃຫ ນາເຄອເຂາຮປະສມໃນອາຫານ (T3) ມການຈະເລນເຕບໂຕດກວາໝ, ຮອງລງມາແມນກມທສກຢາ

90

The Lao Journal of Agriculture and Forestry, No. 36

January - June 2017

Ivermectin (T2), ກມທໃຫນາຂມກະເດາປະສມໃນອາຫານ (T4) ແລະ ຕາກວາໝແມນກມຄວບຄມ (T1) ຄ: 311.83; 310.71; 307.81 ແລະ 258.48 ກາມ/ມ ຕາມລຳດບ. ຊງມຄວາມແຕກຕາງກນທາງ ດານສະຖຕ (p<0.05) ເມອທຽບກບກມຄວບຄມ. ສວນການແລກປຽນອາຫານມາເປນນາໜກໂຕ ແມນບມຄວາມແຕກຕາງກນທາງດານສະຖຕ (p>0.05). ສະຫບລວມແລວ: ການນຳໃຊນາເຄອເຂາຮ ແລະ ຂມກະເດາ ສາມາດເປນທາງເລອກໃໝໃນການກຳຈດພະຍາດກາຝາກພາຍໃນຂອງໝ ແລະ ຊວຍກະ ຕນການຈະເລນເຕບໂຕຂອງໝໄດ. ແຕຕອງມການທດລອງຕມອກ ເພອໃຫໄດຂມນທຊດເຈນຂນ.

ຄຳເຄາ: ເຄອເຂາຮ, ຂມກະເດາ, ຢາ Ivermectin, ພະຍາດກາຝາກພາຍໃນ, ໝ.

1ຄະນະກະເສດສາດ ແລະ ຊບພະຍາກອນປາໄມ, ມະຫາວທະຍາໄລສພານວງ.2ຄະນະກະເສດສາດ, ມະຫາວທະຍາໄລແຫງຊາດ.3ຂະແໜງລຽງສດ ແລະ ການປະມງ, ພະແນກກະສກຳ ແລະ ປາໄມ, ແຂວງຫວງພະບາງ.4ຫອງການກະສກຳ ແລະ ປາໄມ, ເມອງປາກແຊງ, ແຂວງຫວງພະບາງ.

91



Assessment of Tinospora crispa and Neem (Azadirachta indica) for the Control of Internal Parasites in Pigs of Smallholder

Farmers in Luang Prabang Province.

Somphanh BOUNYAVONG1, Vannaphone PHUTTHANA2, Somvang MANOTHAM3 and Somdee SIVONGSOD4

Abstract

The aim of this study was to test the efficacy of Tinospora crispa, Neem and injectable Ivermectin, for the control of internal parasites in pigs raised by smallholder farmers in Luang Prabang Province. The experiment was conducted among farmers in the villages of Pakkeng and Hard-Houay in Paxaeng district of Luang Prabang province, in the period between 6 August and 28 November 2016. Sixteen local pigs (8 male and 8 female), 2 to 4 months old were randomly assigned into four treatment groups by RCBD, the treatment groups being:

- Group 1: Control- Group 2: Ivermectin injection (SC)- Group 3: Tinospora crispa (mixed with feed once per day)- Group 4: Neem (mixed with feed once per day)

The feed mix provided was based on the farmer’s formula of rice bran 30% + cornmeal 20% + complete feed 20% + cassava roots 10%. The feeding rate per day was computed at a rate of 5% pig body weight. Feaces samples were collected in the different treatments for faecal egg count reduction testing using the Mc Master egg counting technique. The weights of the animals were recorded every 14 days during the period of the experiment.

The results showed that pigs which received Tinospora crispa (Group 3) and Neem (Azadirachta indica) (Group 4) responded with a significant (P<0.05) decrease in the number of anthelmintics (Aacaris suum, Trichuris suis, Strongyloides ransomi) and antiprotozoan (Isospora suis) from day 28 to day 112, similar to the response to the drug Ivermectin (Group 2). In terms of growth performance, the pigs which consumed Tinospora crispa had the highest average daily weight gain (ADG) when compared to Ivermectin drug, Neem, and the control group, with average daily weight gains of 311.8, 310.7, 307.8 and 258.5 g/day, respectively. However, the feed conversion ratio (FCR) for Ivermectin (4.73), Neem (5.02), Tinospora crispa (5.03) and the control (5.34) were not statistically significantly (p>0.05).

92


January - June 2017

In conclusion, the results of the study suggest that Tinospora crispa and Neem (Azadirachta indica) have the ability to reduce infestations by intestinal helminths (Aacaris suum, Trichuris suis, Strongyloides ransomi), Isospora suis and can potentially improve the weight gain in pigs, similar to the response to the injection with the drug Ivermectin.

Keywords: Tinospora crispa, Neem, Ivermectin, Internal parasites, Pigs.

1Faculty of Agriculture and Forest Resources, Souphanouvong University,2Faculty of Agriculture, National University of Laos, 3Division of Livestock and Fisheries, Department of Agriculture and Forestry, Luang Prabang Province, 4District Agriculture and Forestry Office, Pakxaeng District, Luang Prabang Province.

93



I. ບດນາ

ພະຍາດກາຝາກພາຍໃນຂອງໝ ເປນສາ ເຫດໜງທສາງຄວາມເສຍຫາຍທາງເສດຖະກດ ຕຜລຽງໝຢາງຫວງຫາຍ ນອກຈາກຈະເປນອນ ຕະລາຍໂດຍກງຕກບໝແລວ ຍງເຮດໃຫອດຕາ ການແລກປຽນອາຫານມາເປນຊນສງ, ນາໜກ ຫດລງ, ພມຕານທານຕພະຍາດຫດລງ ສງຜນ ໃຫໝຕດເຊອໄວຕພະຍາດແຊກຊອນຈາກເຊອແບກທເຣຍ ແລະ ໄວຣສ. ນອກນນ ຍງສາງຄວາມ ເສຍຫາຍຕຄນະພາບຊາກຂອງໝນຳອກ (Weng ແລະ ຄະນະ, 2005; ກດຕໄຊ ແລະ ຄະນະ, 2012).

ນອກຈາກນ ຍງເຮດໃຫຊາວກະສກອນ ເສຍລາຍໄດ ຈາກການຂາຍໝທບມຄນະພາບ ແລະ ເສຍຄາໃຊຈາຍໃນການຖາຍພະຍາດກາ ຝາກ ແລະ ຄວບຄມພະຍາດແຊກຊອນທເກດ ຂນ. ພະຍາດກາຝາກພາຍໃນ ທສຳຄນຂອງໝ ປະກອບມ: ພະຍາດໂຕກມ, ພະຍາດເສນດາຍ, ພະຍາດແສມາ ແລະ ໂປໂຕຊວຊະນດຕາງໆ ເປນຕນແມນ ເຊອພະຍາດທອງບດ, ຄຣບໂຕສະ ປຣດຽມ ເປນໂປໂຕຊວນ ຍງເປນສາເຫດສຳຄນ ທເຮດໃຫເກດການຖອກທອງ ໃນສດທອາຍນອຍ ສາມາດເຮດໃຫສດຕາຍໄດ (ມານບ, 2002).

ການຄວບຄມພະຍາດກາຝາກພາຍໃນ ຈຳ ພວກ ແມທອງກມ ແລະ ແມທອງແປ ໂດຍການ ນຳໃຊ ຢາ ເປນຕນແມນກມຢາ benzimidazoles, imi-dazothiazoles ແລະ macrocyclic lactones ທຜານມາພບບນຫາພະຍາດດຢາ ຢໃນຫາຍປະ ເທດ (Vercruysse ແລະ Claerebout, 2016).

ໃນໄລຍະ 60 ປ ຜານມາ ການນຳໃຊຢາ Ivermectin ເຂາໃນການຄວບຄມພະຍາດກາ ຝາກ ໄດຮບຜນສຳເລດ ແລະ ນຍມຢາງກວາງ

ຂວາງ ເຮດໃຫການຄນຄວາຢາຊະນດໃໝ ຫດ ລງ. ແຕໃນປ 2011 ໄດມການກວດພບສານເຄ ມຕກຄາງໃນສດຢດານກວດກາ ຕາມຊາຍແດນ ຂອງປະເທດ ໃນສະຫະພາບເອຣບ (EU) ຈຳນວນ 25 ລາຍການ, ໃນນ ພບສານທເປນອງປະກອບ ຂອງຢາ Ivermectin ທໃຊເຂາໃນການກຳຈດ ພະຍາດກາຝາກຢນຳ (Scientistlive, 2013). ຄວາມປອດໄພທາງອາຫານ ເປນຄວາມຕອງ ການຂອງຜບລໂພກ ທຜຜະລດໝຕອງໄດມການ ປບປງໃນການລຽງໝ (ເຍາວະມານ, 2013).

ເຄອເຂາຮ (Tinospora) ມຊວທະຍາສາດ ວາ Tinospora crispa (L.) Miers ex Hock. F & Thoms. ມສານອອກລດທມສບພະຄນທາງ ການຢາ ແມນ N-trans-feruloytryramine, N-cis-feruloytryramine, tinotuberide, Phy-tosterol ແລະ Picroretin ຊວຍກະຕນການ ກນອາຫານ, ປບຄວາມສມດນຂອງລະບບຍອຍ ອາຫານໃຫເຮດວຽກໄດດຂນ, ມຜນກະຕນລະ ບບພມຄມກນ ແລະ ຂາພະຍາດກາຝາກ (ນນ ທຍາ ແລະ ສຣສະກນ, 2004). ຂມກະເດາ (Neem) ຊວທະຍາສາດແມນ Azadirachta indica ມສານປະກອບໃນກມ Flavonoid glycosides, Coumarin glycosides, Poly-phenol (ສດາຣດ ແລະ ຄະນະ, 2011) ແລະ Tannin compounds ຊງເປນນສານທອອກລດ ຕານເຊອແບກທເຣຍ, ເຊອຣາ ແລະ ກາຝາກໃນ ສດ (ປຣາໂມດ ແລະ ໂອກາສ, 2002; Riou, et al., 2011; ສະເຫມພອນ, 2014).

ການນຳໃຊນນາສະກດຈາກຂມກະເດາ ເຂາໃນການກຳຈດພະຍາດກາຝາກ ໃນລະບບ ທາງເດນອຫານຂອງແບ ໃນປະລມານ 3 ມລລດ/ກໂລກາມນາໜກ/ມ, ຕດຕກນ 35 ມ ສາມາດ ຫດຈຳນວນໄຂພະຍາດກາຝາກພາຍໃນຂອງ ແບໄດ 74.91% (ມງຄນ ແລະ ສມນກ, 2014).

94


January - June 2017

ດງນນ,ຈງສນໃຈການທດລອງໃນຫວຂ

“ປະສດທພາບຂອງເຄອເຂາຮ ແລະ ຂມກະເດາ ຕການຄວບຄມພະຍາດກາຝາກພາຍໃນຂອງໝ ຂອງຊາວກະສກອນຢແຂວງຫວງພະບາງ”.

II. ຈດປະສງ

ເພອສກສາ ຜນຂອງການນຳໃຊນາເຄອ ເຂາຮ, ນາຂມກະເດາ ປະສມໃນອາຫານຂອງໝ ແລະ ການສກຢາ Ivermectin ຕກບການຄວບ ຄມພະຍາດກາຝາກພາຍໃນ ແລະ ການຈະເລນ ເຕບໂຕຂອງໝ.

III. ອປະກອນ ແລະ ວທການ

2.1 ສະຖານທ ແລະ ໄລຍະເວລາ ການທດລອງຄງນ ແມນໄດປະຕບດຢ ພນທຂອງຊາວກະສກອນ ທບານປາກເກງ ແລະ ບານຫາດຮວາຍ, ເມອງປາກແຊງ, ແຂວງຫວງ ພະບາງ, ຫາງຈາກຕວເມອງຫວງພະບາງ ໄປ ທາງທດຕາເວນອອກສຽງເໜອ ປະມານ 50 ກໂລ ແມດ. ການທດລອງ ແມນໄດເລມແຕວນທ 6 ສງຫາ 2016 ເຖງວນທ 28 ພະຈກ 2016 ຊງໃຊ ເວລາທງໝດ 4 ເດອນ (16 ອາທດ) ຈງສຳເລດ.

2.2 ການວາງແຜນການທດລອງ ການທດລອງ ແມນໄດນຳໃຊແຜນການ ທດລອງແບບສມໃນບຣອກສມບນ (RCBD) ຊງ ໄດນຳໃຊໝທງໝດ 16 ໂຕ (ໝຕອນ 8 ໂຕ ແລະ ໝແມ 8 ໂຕ) ແບງອອກເປນ 4 ກມທດລອງ, ແຕ ລະກມທດລອງປະກອບມ 4 ຊາ (4 ຄອບຄວ) ຄ: • ກມທ 1 (T1): ບໃຫຢາ (Control).• ກມທ 2 (T2): ສກຢາ Ivermectin.• ກມທ 3 (T3): ປະສມນາເຄອເຂາຮ

ໃນອາຫານ 1 ລດ/ມ.• ກມທ 4 (T4): ປະສມນາໃບຂມກະເດາ

ໃນອາຫານ 1 ລດ/ມ.

ໝທໃຊໃນການທດລອງ ແມນໝພນ ເມອງລາວ, ມອາຍລະຫວາງ 2-3 ເດອນ, ມນາ ໜກ 6-25 ກໂລກາມ. ຊງລຽງຢພນທຂອງຊາວກະ ສກອນ ທບານປາກເກງ ແລະ ບານຫາດຮວາຍ, ເມອງປາກແຊງ, ແຂວງຫວງພະບາງ ຈຳນວນ 4 ຄອບຄວ (ບານລະ 2 ຄອບຄວ). ໂດຍການຂງດຽວ ໃນຄອກ ທມຂະໜາດ 1.5 x 1.5 ແມດ, ເປນ ຄອກຍກພນ, ຝາແອມດວຍໄມດວ ແລະ ຫງຄາ ມງດວຍສງກະສ.

ອາຫານທໃຊ ເຂາໃນການທດລອງຄງນ ແມນນຳໃຊອາຫານປະສມ ປະກອບດວຍ: ຮຳ 30%, ສາລ 20%, ມນຕນ 10%, ພດຜກ 20% ແລະ ອາຫານສຳເລດຮບ 20%. ຊງໃຫ 5% ຂອງ ນາໜກໂຕ/ມ ໂດຍແບງໃຫ 2 ຄາບ (ຕອນເຊາ 7:30 ແລະ ຕອນແລງ 16:30). ກມທດລອງທ ສກຢາ Ivermectin (T2) ແມນໄດສກທກໆ 3 ເດອນ, ສຳລບກມທດລອງ ທໃຊເຄອເຂາຮ (T3) ແມນນຳມາຕດເປນຕອນນອຍໆ ປະມານ 0.5-1 ຊງຕແມດ ແລະ ຂມກະເດາ (T4) ແມນໄດນຳ ມາຕຳໃຫມນ ຫງຈາກນນ ນຳມາແຊນາໃນອດ ຕາ 0.5 ກໂລ ກາມ/ນາ 1 ລດ ແຊໄວ 1 ຄນ ແລວ ເອານາທໄດປະສມກບອາຫານ ໃຫໝກນຕາມ ແຕລະກມທດລອງ ໃນປະລມານ 1 ລດ/ມ ໂດຍ ແບງໃຫ 2 ຄງ/ມ ຈນສນສດການທດລອງ.

95



ຮບ 1. ການສກຢາໄອເວເມກ.Fig. 1. Ivermectin injection.

ຮບ 2. ການກະກຽມນາເຄອເຂາຮ.Fig. 2. preparation of Tinospora.

96


January - June 2017

ຮບ 3. ການກະກຽມນາຂມກະເດາ.Fig. 3. Preparation of Neem.

ຮບ 4. ໝທໄດຮບເຄອເຂາຮປະສມໃນອາຫານ.Fig. 4. Pig received Tinospora mixed with feed.

ຮບ 4. ໝທໄດຮບຂມກະເດາປະສມໃນອາຫານ.Fig. 4. Pig received neem mixed with feed.

97



ຮບ 6. ການເກບຕວຢາງອາຈມຂອງໝ.Fig. 6. Feces collection of pigs.

ຮບ 7. ໄຂຂອງພະຍາດກາຝາກໃນອາຈມຂອງໝ.Fig. 7. Parasites eggs in the Feces of pigs.

98


January - June 2017

2.3 ການເກບກຳຂມນ ການໃຫອາຫານ ແມນໄດມການບນທກ ກອນເລມການທດລອງໄດມການຊງນາໜກ ເລມຕນ ຫງຈາກນນ ແມນໄດຊງນາໜກໝເພອ ຊອກຫາການຈະເລນເຕບໂຕ ແລະ ການແລກ ປຽນອາຫານມາເປນນາໜກໂຕ ແລະ ເກບອາຈມ ຂອງໝທກໆ 14 ມ ເພອມາວໄຈຫາພະຍາດກາ ຝາກພາຍໃນຂອງໝ.

2.4 ການວໄຈຫາໄຂພະຍາດ ການວໄຈຫາພະຍາດກາຝາກພາຍໃນ ແມນໄດນຳເອາອາຈມມາວໄຈ ດວຍເຕກນກ ແບບໄຂຟ (floatation) ແລະ ແບບໄຂຈມ (simple sedimentation method) ຕາມເຕກນກ ຂອງ Soulsby, (1986) ປບປງໂດຍ Lawal et al. (2008) ດວຍການໃຊແຜນ McMaster counting chamber ແລວນຳໄປສອງດວຍກອງຈລະທດ.

2.4 ການວເຄາະທາງດານສະທຕ ຂມນທາງດານອາຫານ, ນາໜກ ແລະ ພະຍາດກາຝາກພາຍໃນຂອງໝ ແມນໄດວເຄາະ ທາງດານສະຖຕ ໂດຍນຳໃຊ General Linear Model (GLM) option in the ANOVA program of the Minitab software (2000) ເພອ ຫາຄາສະເລຍ ແລະ ຄວາມຜດພາດທາງສະຖຕຂອງກມທດລອງ ໃນລະດບ p < 0.05.

III. ຜນໄດຮບ

3.1 ການປຽນແປງຈຳນວນໄຂພະຍາດກາ ຝາກ ຜນຈາກການວໄຈ ພະຍາດກາຝາກ ພາຍໃນຂອງໝ ທເກດຂນໂດຍທຳມະຊາດໃນ ການທດລອງຄງນ ພບໄຂຂອງພະຍາດກາຝາກ ພາຍໃນຂອງໝ 4 ຊະນດ ຄ: ແມທອງກມ (Aacaris suum), ພະຍາດແສມາ (Trichuris suis), ພະຍາດເສນດາຍ (Strongyloides ransomi) ແລະ ພະຍາດທອງບດ (Isospora suis). ຊງຜນຈາກການທດສອບປະສດທພາບ ເຄອເຂາຮ, ຂມກະເດາ ແລະ ຢາ Ivermectin ເປນເວລາ 16 ອາທດ ພບວາ ຈຳນວນໄຂພະຍາດ ທງ 4 ຊະນດ ຂອງກມທດລອງທໃຊເຄອເຂາຮ (T3) ແລະ ຂມກະເດາ (T4) ມຈຳນວນຫດລງ ຕາມໄລຍະເວລາ ເລມອາທດທ 2 ຫາ ອາທດທ 16 ຂອງການທດລອງ ຊງໃຫຜນໃກຄຽງກບການ ສກຢາ Ivermectin (T2) ເມອທຽບກບຈຳນວນ ໄຂພະຍາດຂອງໝ ໃນກມທບໃຫຢາ (T1) ແມນມຄວາມແຕກຕາງກນ ທາງດານສະຖຕ (p<0.05). ດງສະແດງໃນຕາຕະລາງ 1; 2; 3 ແລະ 4.

99



ຕາຕະລາງ 1. ສະແດງຈຳນວນໄຂຂອງພະຍາດແມທອງກມຂອງໝ ແຕລະໄລຍະ (ໜວຍ/ກາມ).Table 1. Number of Aacaris suum’s eggs of swine in each period (egg/g).

ໄລ ຍະ ເວ ລາ(ອາ ທດ)

ກມ ທດ ລອງSEM P-valueບ ໃສ ຢາ

(T1)Ivermectin

(T2)ເຄອ ເຂາ ຮ

(T3)ຂມ ກະ ເດາ

(T4)

0 1040 1597 670 2952.5 727.62 0.20

2 1317.5 212.5 537.5 2795 781.33 0.16

4 1277.5 57.5 187.5 1605 494.1 0.12

6 1795b 27.5a 77.5a 535ab 394.6 0.03

8 2437.5b 22.5a 35a 400a 550.63 0.03

10 2720b 25a 25a 230a 639.33 0.04

12 3122.5b 55a 15a 195a 716.46 0.03

14 3600b 5a 2.5a 90a 825.47 0.03

16 3817.5b 2.5a 0a 27.5a 880.71 0.03

a,b ໃນແຕລະຖນ ໝາຍເຖງມຄວາມແຕກຕາງກນທາງດານສະຖຕ (p<0.05)

ຈາກຕາຕະລາງ 1, ເຫນວາ ການນຳໃຊນາເຄອເຂາຮ (T3) ແລະ ຂມກະເດາ (T4) ປະສມໃນ ອາຫານໝ ຕເນອງກນເປນເວລາ 16 ອາທດ ແມນມຜນຕການຫດລງຂອງຈຳນວນໄຂພະຍາດແມທອງ ກມ (Aacaris suum) ໄປຕາມໄລຍະເວລາ ຊງບແຕກຕາງກບຜນຂອງການສກຢາ Ivermectin (T2) ແລະ ເມອປຽບທຽບຜນຂອງ 3 ກມທດລອງ ກບກມທບໄດຮບຢາ (T1) ແລວແມນມຄວາມແຕກຕາງ ກນທາງດານສະຖຕ (p<0.05) ນບແຕອາທດທ 8 ຫາ ອາທດທ 16.

100


January - June 2017

ຕາຕະລາງ 2. ຈຳນວນໄຂຂອງພະຍາດແສມາຂອງໝ ແຕລະໄລຍະ (ໜວຍ/ກາມ).Table 2. Number of Trichuris suis’s eggs of swine in each period (egg/g).


ກມ ທດ ລອງSEM P-valueບ ໃສ ຢາ

(T1)Ivermectin



(T4)

0 732.5 345 447.5 865 251.57 0.46

2 742.5 125 402.5 570 252.41 0.40

4 590 5 47.5 250 165.82 0.11

6 760 0 30 232.5 197.09 0.07

8 1027.5b 0a 27.5a 170a 246.96 0.04

10 1270 0 17.50 142.5 331.32 0.06

12 1025b 0a 17.5a 57.5a 191 0.01

14 1397.5b 0a 10a 37.5a 277.38 0.01

16 1910b 0a 5a 12.5a 321.86 0.01


ການນຳໃຊນາເຄອເຂາຮ (T3) ແລະ ຂມກະເດາ (T4) ປະສມໃນອາຫານໝຕເນອງກນ ເປນ ເວລາ 16 ອາທດ ແມນມຜນຕການຫດລງຂອງຈຳນວນໄຂພະຍາດແສມາຂອງໝ (Trichuris suis) ຊງ ໃກຄຽງກບຜນຂອງການສກຢາ Ivermectin (T2) ເມອທຽບກບໝໃນກມທບໄດຮບຢາ (T1) ແມນມ ຄວາມແຕກຕາງກນທາງດານສະຖຕ (p<0.05) ແຕອາທດທ 8 ຫາອາທດທ 16. ດງສະແດງໃນຕາຕະລາງ 2.

101



ຕາຕະລາງ 3. ຈຳນວນໄຂພະຍາດເສນດາຍຂອງໝ ແຕລະໄລຍະ (ໜວຍ/ກາມ).Table 3. Number of Strongyloides ransomi’s eggs of swine in each period (egg/g).


ກມ ທດ ລອງ SEM P-valueບ ໃສ ຢາ

(T1)Ivermectin



(T4)

0 2675 2085 545 3917.5 1512 0.489

2 4545 375 292.5 1820 1343 0.143

4 4967.5b 30a 57.5a 80a 1242 0.037

6 5435b 7.5a 32.5a 52.5a 1391 0.041

8 5970b 2.5a 20a 27.5a 1416 0.026

10 6805b 8.75a 7.5a 19.5a 1546 0.020

12 7405b 17.5a 2.5a 6a 1561 0.012

14 8017.5b 0a 0a 0a 1574 0.007

16 8617.5b 0a 0a 0a 1599 0.005


ຈາກຕາຕະລາງ 3 ເຫນວາ: ການນຳໃຊນາເຄອເຂາຮ (T3) ແລະ ຂມກະເດາ (T4) ປະສມໃນອາ ຫານໝ ຕເນອງກນເປນເວລາ 16 ອາທດ ແມນມຜນຕການຫດລງຂອງຈຳນວນໄຂພະຍາດເສນດາຍ ຂອງໝ (Strongyloides ransomi) ຊງໃກຄຽງກບຜນຂອງການສກຢາ Ivermectin (T2) ເມອທຽບກບໝ ໃນກມທບໄດຮບຢາ (T1) ແມນມຄວາມແຕກຕາງກນທາງດານສະຖຕ (p<0.05) ແຕອາທດທ 4 ຫາ ອາທດທ 16.

102


January - June 2017

ຕາຕະລາງ 4. ຈຳນວນໄຂຂອງພະຍາດທອງບດຂອງໝ ແຕລະໄລຍະ (ໜວຍ/ກາມ).Table 4. Number of Isospora suis’s eggs of swine in each period (egg/g).


ການນຳໃຊນາເຄອເຂາຮ (T3) ແລະ ຂມກະເດາ (T4) ປະສມໃນອາຫານໝ ຕເນອງກນເປນ ເວລາ 16 ອາທດ ແມນມຜນຕການຫດລງຂອງຈຳນວນໄຂພະຍາດແສມາຂອງໝ (Trichuris suis) ຊງໃກຄຽງກບຜນຂອງການສກຢາ Ivermectin (T2) ເມອທຽບກບໝໃນກມທບໄດຮບຢາ (T1) ແມນມ ຄວາມແຕກຕາງກນທາງດານສະຖຕ (p<0.05) ແຕອາທດທ 6 ຫາ ອາທດທ 16. ດງສະແດງ ໃນຕາຕະ ລາງ 4.


ກມ ທດ ລອງSEM P-value

T1 T2 T3 T4

0 662.5 287.5 2220 3095 857.6 0.13

2 955ab 167.5a 552.5a 2282.5b 417.87 0.02

4 1767.5 62.5 425 740 389.28 0.06

6 2122b 34.99a 305a 317.5a 456.04 0.03

8 2615b 42.5a 137.5a 185a 531.15 0.02

10 3280b 27.5a 30a 65a 669.44 0.01

12 3747.5b 15a 10a 35a 830 0.02

14 4342.5b 12.45a 0a 12.5a 973.44 0.02

16 4710b 2.5a 2.5a 5a 1044.13 0.02

103



ຮບສະແດງ 1: ການປຽນແປງຈຳນວນໄຂພະຍາດແມທອງກມ (1.1), ພະຍາດແສມາ (1.2), ພະຍາດເສນດາຍ (1.3) ແລະ ພະຍາດທອງບດ (1.4) ໄລຍະກອນ ແລະ ຫງການໃຫຢາ 16 ອາທດ (ໜວຍ/ກາມ).Fig. 1: Changes of parasites’s eggs (Ascaris suum, Trichuris suis, Strongyloides ransomi andIsospora suis) responds in used of drugs in each treatment group (egg/g).

ເມອປຽບທຽບການປຽນແປງ ຈຳນວນ ໄຂພະຍາດກາຝາກ ຫງຈາກໄດຮບຢາເປນເວ ລາ 16 ອາທດ ເຫນວາ: ປະລມານໄຂແມທອງ ກມ (Aacaris suum) ຂອງໝໃນກມທດລອງທ ໃຊນາເຄອເຂາຮ (T3) ຫດລງ 100%, ກມທດ ລອງທສກຢາ Ivermectin (T2) ຫດລງ 99.88% ແລະ ກມທດລອງທໃຊນາ ຂມກະເດາ (T4) ຫດ ລງ 99.06% ແຕກມທບໄດຮບຢາມຈຳນວນໄຂ ພະຍາດ ເພມຂນ 276% ຊງມຄວາມແຕກຕາງກນ ທາງດານສະຖຕ (p<0.05) ດງຮບສະແດງ 1.1;

ຈຳນວນໄຂພະຍາດແສມາຂອງໝ (Trichuris suis) ໃນກມທດລອງທສກຢາ Ivermectin (T2) ຫດລງ 100%, ກມທດລອງທໃຊນາເຄອເຂາຮ (T3) ຫດລງ 98.88% ແລະ ກມທດລອງທໃຊນາ ຂມກະເດາ (T4) ຫດລງ 98.55% ສວນກມທບ ໄດຮບຢາ (T1) ມຈຳນວນໄຂພະຍາດເພມຂນ 160% ຊງມຄວາມແຕກຕາງກນ ທາງດານສະ ຖຕ (p<0.05) ດງໃນຮບສະແດງທ 1.2 ສວນ ໄຂພະຍາດເສນດາຍຂອງໝ (Strongyloides ransomi) ໃນກມທດລອງທສກຢາ Ivermectin

ກອນໄດຮບຢາຫງໄດຮບຢາ

ກອນໄດຮບຢາຫງໄດຮບຢາ

ກອນໄດຮບຢາ

ຫງໄດຮບຢາ

ກອນໄດຮບຢາ

ຫງໄດຮບຢາ

ຈານວ

ນໄຂພ

ະຍາດ

(ໜ

ວຍ/ກ

າມ)

ຈານວ

ນໄຂພ

ະຍາດ

(ໜ

ວຍ/ກ

າມ)

ຈານວ

ນໄຂພ

ະຍາດ

(ໜ

ວຍ/ກ

າມ)

ຈານວ

ນໄຂພ

ະຍາດ

(ໜ

ວຍ/ກ

າມ)

Fig 1.1 Ascaris suum Fig 1.2 Trichuris suis

Fig 1.3 Strongyloides runsomi Fig 1.4 Isospora suis

T1 T2 T3 T4

T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4

T1 T2 T3 T4

6000

5000

4000

3000

2000

1000

0

45004000350030002500200015001000

5000

2500

2000

1500

2000

500

0

10000900080007000600050004000300020001000

0

104


January - June 2017

(T2) ຫດລງ 100%, ກມທດລອງທໃຊນາເຄອ ເຂາຮ (T3) ຫດລງ 100% ແລະ ກມທດລອງທ ໃຊນາຂມກະເດາ (T4) ຫດລງ 100% ແຕກມ ທບໄດຮບຢາ (T1) ມຈຳນວນໄຂພະຍາດເພມ ຂນ 222% ຊງມຄວາມແຕກຕາງກນທາງດານສະ ຖຕ (p<0.05) ດງໃນຮບສະແດງ 1.3 ແລະ ສຳ ລບໄຂພະຍາດທອງບດ ຂອງໝ (Isospora suis) ໃນກມທດລອງທໃຊນາເຄອເຂາຮ (T3) ຫດລງ 99.88%, ກມທດລອງທໃຊນາຂມກະ ເດາ (T4) ຫດລງ 99.83% ແລະ ກມທດລອງທ ສກຢາ Ivermectin (T2) ຫດລງ 99.13% ແຕ ກມທບໄດຮບຢາ (T1) ມຈຳນວນໄຂພະຍາດ ເພມຂນ 610% ຊງມຄວາມແຕກຕາງກນທາງ ດານສະຖຕ (p<0.05) ດງຮບສະແດງ 1.4.

3.2 ການຈະເລນເຕບໂຕຂອງໝ ໝໃນແຕລະກມທດລອງທມນາໜກ ເລມຕນສະເລຍໃກຄຽງກນ ຄ: ກມທບໄດຮບຢາ (T1) ເທາກບ 11.23, ກມທດລອງທໄດສກຢາ Ivermectin (T2) ເທາກບ 10.63, ກມທດລອງທ ໃຊນາເຄອເຂາຮ (T3) ເທາກບ 11.85 ແລະ ກມທດລອງທໃຊນາຂມກະເດາ (T4) ເທາກບ 11.48 ກໂລກາມ/ໂຕ ຊງບມຄວາມແຕກຕາງ ກນທາງດານສະຖຕ (p>0.05) ຜານການທດ ລອງເປນເວລາ 112 ມ ກມທດລອງທມນາໜກ ສດທາຍສະເລຍສງກວາໝ ແມນກມທໃຊນາ ເຄອເຂາຮ (T3) ເທາກບ 46.78, ຮອງລງມາແມນ ກມທດລອງທໃຊນາຂມກະເດາ (T4) ເທາກບ 45.95, ກມທດລອງທສກຢາ Ivermectin (T2) ເທາກບ 45.43 ແລະ ຕາກວາໝແມນກມທບໄດ ຮບຢາ (T1) ເທາກບ 40.18 ກໂລກາມ/ໂຕ (p>0.05). ຊງກມທມນາໜກເພມ ສງກວາໝ ແມນກມທໃຊນາເຄອເຂາຮ (T3), ຮອງລງມາ ແມນກມທດລອງທສກຢາ Ivermectin (T2), ກມທດລອງທໃຊນາຂມກະເດາ (T4) ແລະ ຕາ

ກວາໝແມນກມທບໄດຮບຢາ (T1) ຊງເທາກບ 34.92, 34.8, 34.47 ແລະ 28.95 ກໂລກາມ/ໂຕ ຕາມລຳດບ ຊງມຄວາມແຕກຕາງກນທາງດານ ສະຖຕ (p<0.05). ດງໃນຮບສະແດງ 2.

105



ຮບສະແດງ 2: ການຈະເລນເຕບໂຕຂອງໝ ໃນແຕລະໄລຍະ (ກໂລກາມ).Fig. 2: Growth performance of pigs in each period (Kg).

ການຈະເລນເຕບໂຕຕມ (ADG) ເຫນວາ: ກມທດລອງທມການຈະເລນເຕບໂຕ ດກວາໝ ແມນ ກມທໃຫນາເຄອເຂາຮ ປະສມໃນອາຫານ (T3) ມການຈະເລນເຕບໂຕດກວາໝ, ຮອງລງມາ ແມນກມທສກຢາ Ivermectin (T2), ກມທໃຫນາຂມກະເດາປະສມໃນອາຫານ ແລະ ຕາກວາໝແມນ ກມທບໄດຮບຢາ (T1) ຄ: 311.83; 310.71; 307.81 ແລະ 258.48 ກາມ/ມ ຕາມລຳດບ ຊງມຄວາມ ແຕກຕາງກນ ທາງດານສະຖຕ (p<0.05); ສວນການແລກປຽນອາຫານມາເປນນາໜກໂຕ (FCR) ແມນ ບມຄວາມແຕກຕາງກນ ທາງດານສະຖຕ (p>0.05).

ໄລຍະເວລາ (ອາທດ)

ນາໜ

ກຂອງ

ໝ (K

g)

T1

T2T3T4

0 2 4 6 8 10 12 14 140

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

106


January - June 2017

ຕາຕະລາງ 5. ການຈະເລນເຕບໂຕ ແລະ ການແລກປຽນອາຫານມາເປນນາໜກໂຕຂອງໝ.Table 5. Growth performance and feed convertion ratio of pigs.


ຕວ ຊ ວດ (Indicator)ກມ ທດ ລອງ

SEM P-valueບ ໃສ ຢາ(T1)

Ivermectin(T2)

ເຄອ ເຂາ ຮ(T3)

ຂມ ກະ ເດາ(T4)

ນາໜກ ເລມ ຕນ, ກ ໂລກາມ (Initial weigh, kg)

11.23 10.63 11.85 11.48 0.53 0.47

ນາໜກ ສດ ທາຍ, ກ ໂລກາມ (Final weigh, kg)

40.18 45.43 46.78 45.95 1.67 0.07

ນາໜກ ເພມ, ກ ໂລກາມ (Weigh gain, kg)

28.95a 34.8b 34.92b 34.47b 1.33 0.03

ການ ຈະ ເລນເຕບ ໂຕ ຕ ມ, ກາມ (ADG, g/day)

258.48a 310.71b 311.83b 307.81b 11.90 0.03

ການ ແລກ ປຽນ ອາ ຫານ ເປນ ນາ ໜກໂຕ (FCR) 5.34 4.73 5.03 5.02 0.50 0.967

IV. ວຈານ

ຜນຂອງການທດລອງສະແດງໃຫເຫນ ວາ: ເຄອເຂາຮ ແລະ ຂມກະເດາ ສາມາດເຮດໃຫ ຈຳນວນ ໄຂພະຍາດແມທອງກມ (Aacaris suum), ພະຍາດແສມາຂອງໝ (Trichuris suis), ພະຍາດເສນດາຍ (Strongyloides ransomi) ແລະ ພະຍາດທອງບດຂອງໝ (Isospora suis) ຫງຈາກທໄດຮບຢາ Ivermectin ຫ ເຄອເຂາຮ ແລະ ຂມກະເດາຕດຕກນ 14, 28, 42, 56, 70, 84, 98 ແລະ 112 ມ ເຮດໃຫໄຂພະຍາດກາຝາກ ຫດລງໄດຕາມໄລຍະເວລາ. ເມອປຽບທຽບກບ ກມທບໄດຮບຢາ (Control) ແມນມຄວາມແຕກ ຕາງກນທາງດານສະຖຕ (p<0.05) ເນອງຈາກວາ ເຄອເຂາຮ (Tinospora crispa) ມສານອອກລດ

ທມສບພະຄນທາງການຢາແມນ N-trans-feruloytryramine, N-cis-feruloytryramine, tinotuberide, Phytosterol ແລະ Picroretin ຊວຍກະຕນການກນອາຫານ, ປບຄວາມສມດນ ຂອງລະບບຍອຍອາຫານ ໃຫເຮດວຽກໄດດຂນ, ມຜນກະຕນລະບບພມຄມກນ ແລະ ຂາພະຍາດ ກາຝາກ (ນນທຍາ ແລະ ສຣສະກນ, 2004) ແລະ ຂມກະເດາ (Neem) ມສານປະກອບໃນ ກມ Flavonoid glycosides, Coumarin glycosides, Polyphenol (ສດາຣດ ແລະ ຄະນະ, 2011) ແລະ Tannin compounds ຊງເປນສານທອອກ ລດຕານເຊອແບກທເຣຍ, ເຊອຣາ ແລະ ກາຝາກ ໃນສດ (ປຣາໂມດ ແລະ ໂອກາສ, 2002; Riou, et al., 2011; ສະເຫມພອນ, 2014). ການນຳໃຊນາສະກດຈາກຂມກະເດາ ເຂາໃນ

107



ການກຳຈດພະຍາດກາຝາກ ໃນລະບບທາງເດນ ອາຫານຂອງແບ ໃນປະລມານ 3 ມລລດ/ກໂລ ກາມ ນາໜກ/ມ, ຕດຕກນ 35 ມ. ສາມາດຫດ ຈຳນວນໄຂພະຍາດກາຝາກພາຍໃນ ຂອງແບໄດ 74.91% (ມງຄນ ແລະ ສມນກ, 2014). ຊງສອດ ຄອງກບການທດລອງຂອງ ວໄນ ແລະ ຄະນະ (2014) ທໃຊນາໝກຈາກເຄອເຂາຮຕດຕກນ 7 ມ ສາມາດໃຫຜນດ ໃນການຄວບຄມພະຍາດກາ ຝາກພາຍໃນຂອງແບໄດດກວາຢາ Ivermectin, Albendazole ແລະ Fenbendazole ແລະ ການທດລອງ ຂອງສມນກ (2010) ໂດຍການ ນຳໃຊນາສະກດ ຈາກເປອກຂມກະເດາ ເຂາໃນ ການກຳຈດພະຍາດໂຕກມ ໃນທາງເດນອາຫານ ຂອງແບ ພບວາ ຫງຈາກທໄດຮບຢາ ຫ ນາສະກດ ຈາກເປອກຂມກະເດາໄປແລວ 3, 7, 14, 21, 28 ແລະ 31 ມ ຈຳນວນໄຂພະຍາດ ໃນອາຈມຫດ ເມອປຽບທຽບກບກມທບໄດຮບຢາ (Control).

ການຈະເລນເຕບໂຕຕມ (ADG) ເຫນ ວາ: ກມທດລອງທມການຈະເລນເຕບໂຕ ດກວາ ໝແມນ ກມທໃຫນາເຄອເຂາຮ ປະສມໃນອາ ຫານ (T3) ມການຈະເລນເຕບໂຕ ດກວາໝ, ຮອງລງມາແມນກມທສກຢາ Ivermectin (T2), ກມທໃຫນາຂມກະເດາປະສມໃນອາຫານ ແລະ ຕາກວາໝແມນກມຄວບຄມ (T1) ຄ: 311.83; 310.71; 307.81 ແລະ 258.48 ກາມ/ມ ຕາມ ລຳດບ ຊງມຄວາມແຕກຕາງກນທາງດານສະຖຕ (p<0.05) ສອດຄອງກບການທດລອງ ຂອງ Soikum et al., (2007) ໄດນຳໃຊສານສະກດ ຈາກເຄອເຂາຮຕກບການຈະເລນເຕບໂຕຂອງ ງວຊນ ໃນລະດບ 0, 0.5, 1, 1.5 ກາມ/ກໂລກາມ ນາໜກໂຕ ເປນເວລາ 8 ເດອນ ພບວາ ກມທສາ ມາດໃຫນາໜກເພມສງກວາໝແມນໃຫສານສະກດເຄອເຂາຮ ລະດບ 1.5, 1, 0.5 ກາມ/ກໂລກາມ

ນາໜກໂຕ ແລະ ຕາກວາໝແມນລະດບ 0 ກາມ/ກໂລກາມ ນາໜກໂຕ ມຄາເທາກບ595; 576; 550 ແລະ 545 ກາມ/ໂຕ/ມ ຕາມລຳດບ ແລະ ການນຳໃຊໃບຂມກະເດາ ປະສມໃນອາຫານໝ ອະນບານ ທມອາຍ 21 ມ ໃນອດຕາສວນ 1:100 ຂອງນາໜກໂຕ/ມ ແລະ ບເສມໃບຂມກະ ເດາໃນອາຫານ ເປນເວລາ 21 ມ ພບວາ ໝມນາ ໜກເພມຂນ 5.53 ແລະ 4.42 ກໂລກາມ ຕາມລຳ ດບ (ພງເທບ ແລະ ຄະນະ, 2009). ສຳລບການ ແລກປຽນອາຫານມາເປນນາໜກໂຕ (FCR)ຂອງໝໃນການທດລອງຄງນ ແມນບມຄວາມ ແຕກຕາງກນທາງດານສະຖຕ (p>0.05).

V. ສະຫບ

ຜານການທດລອງຄງນ ສາມາດສະຫບ ໄດວາ: ການນຳໃຊນາເຄອເຂາຮ ແລະ ຂມກະ ເດາປະສມໃນອາຫານໝ ທລຽງໃນພນທຊາວກະ ສກອນ ໃນອດຕາ 1 ລດ/ມ ແມນສາມາດຫດຈຳ ນວນໄຂພະຍາດແມທອງກມ (Aacaris suum), ໄຂພະຍາດແສມາຂອງໝ (Trichuris suis), ໄຂພະຍາດເສນດາຍຂອງໝ (Strongyloides ransomi), ໄຂພະຍາດທອງບດຂອງໝ(Isospora suis) ທເກດຂນເອງ ຕາມທຳມະຊາດຂອງໝ ໄດດ ຊງກມທດລອງທໃຊນາເຄອເຂາຮ ແມນ ໃຫຜນດກວາໝ ແລະ ບແຕກຕາງກບຜນຂອງ ການສກຢາ Ivermectin ຊງໃຫຜນດ ແມນ ເມອໃຫໝກນຕດຕກນເປນເວລາ 4 ອາທດຂນ ໄປ. ເມອປຽບທຽບຜນຂອງ 3 ກມທດລອງ ກບ ກມ Control ແມນມຄວາມແຕກຕາງກນທາງ ດານສະຖຕ (p<0.05). ການຈະເລນເຕບໂຕຕ ມ (ADG) ເຫນວາ: ກມທດລອງທມການຈະ ເລນເຕບໂຕດກວາໝແມນ ກມທໃຫນາເຄອເຂາ ຮປະສມໃນອາຫານ (T3) ມການຈະເລນເຕບໂຕ ດກວາໝ, ຮອງລງມາແມນ ກມທສກຢາ

108


January - June 2017

ຂສະແດງຄວາມຂອບໃຈຢາງສງ ມາຍງ ກອງທນການຄນຄວາ (LARF-10) ແລະ ໂຄງ ການ ACIAR ຊງເປນຜໃຫທນສະໜບສະໜນ ໃນການຄນຄວາທດລອງ.

ຂຂອບໃຈມາຍງ ສະຖາບນຄນຄວາ ກະ ສກຳ ແລະ ປາໄມ ແຫງຊາດ ທໃຫຄວາມເຊອໝນ ແລະ ອຳນວຍຄວາມສະດວກໃນການຈດຕງປະຕບດການຄນຄວາ ແລະ ໃຫໂອກາດເຜຍແຜຜນຂອງການຄນຄວາທດລອງ.

ຂຂອບໃຈມາຍງ ຫອງການກະສກຳ ແລະ ປາໄມ ເມອງປາກແຊງ ແຂວງຫວງພະບາງ ແລະ ຄອບຄວຊາວກະສກອນ ກມເປາໝາຍ ທ ໄດປະສານງານ ແລະ ເອອອຳນວຍສະຖານທໃນການຄນຄວາທດລອງ.

VIII. ເອກະສານອາງອງ

ກດຕໄຊ ອນຈດ, ຈນທາ ວດທະນະເມ ທານນ, ກງດາວ ໝແກວ, ສພາວນ ງາມຈດເອອ, ເພນພອນ ທບເລກ ແລະ ເສາວະພກ ຮນຈອຍ. 2012. ການແຜລະບາດ ແລະ ປດໄຈສຽງຂອງການຕດພະຍາດກາຝາກພາຍໃນຂອງໝທລຽງ ໃນເຂດຈງຫວດນານ ລະຫວາງ ເດອນມງກອນ ຫາ ເມສາ 2011. Thai-NIAH eJournal): ISSN 1905-5048, http://www.dld.go.th/niah, V 7 N 1 (May - August 2012) : 9-20.

ສດາຣດ ເກາລະວານດ, ປະທມວນ ບດຣດ ແລະ ອມາພອນ ຈງສລ. 2011. ອງປະ ກອບທາງເຄມຂອງຂມກະເດາ. ສຳນກວໄຈແລະ ພດທະນາໄມ, ກມປາໄມ ປະເທດໄທ. ໜາ 8. http://forprod.forest.go.th/forprod/ebook/Research18/18.pdf

Ivermectin (T2), ກມທໃຫນາຂມກະເດາປະ ສມໃນອາຫານ ແລະ ຕາກວາໝແມນກມຄວບ ຄມ (T1) ຄ: 311.83; 310.71; 307.81 ແລະ 258.48 ກາມ/ມ ຕາມລຳດບ. ຊງມຄວາມແຕກ ຕາງກນທາງດານສະຖຕ (p<0.05) ເມອທຽບກບ ກມຄວບຄມ. ສວນການແລກປຽນອາຫານມາ ເປນນາໜກໂຕ ແມນບມຄວາມແຕກຕາງກນ ທາງດານສະຖຕ (p>0.05).

ດງນນ, ຈງສາມາດສະຫບໄດວາ: ການ ນຳໃຊນາເຄອເຂາຮ ແລະ ຂມກະເດາ ແມນສາ ມາດຫດຈຳນວນຂອງໄຂພະຍາດກາຝາກພາຍ ໃນຂອງໝ ແລະ ຊວຍກະຕນການຈະເລນເຕບ ໂຕຂອງໝໄດ ຊງເປນທາງເລອກໃໝໃນການນຳ ໃຊສະໝນໄພທມໃນທອງຖນເຂາໃນການລຽງໝ. ແຕຕອງມການທດລອງຫາຍໆຄງ ເພອໃຫ ໄດຂມນທຊດເຈນຂນອກ.

VI. ຂແນະນຳ

ຄວນມການທດລອງຮວມກບຊາວກະສກອນໃນຫາຍຂງເຂດຕມອກ ເພອໃຫໄດຂມນ ທຊດເຈນ ແລະ ຄວນຫາອດຕາສວນຄວາມເຂມ ຂນທເໝາະສມໃນການນຳໃຊສະໝນໄພ ເພອ ເປນທາງເລອກ ໃນການຄວບຄມພະຍາດກາ ຝາກພາຍໃນຂອງໝ ຮວມກບຊາວກະສກອນ.

VII. ຄຳຂອບໃຈ

ການຄນຄວາທດລອງຮວມກບຊາວກະ ສກອນຄງນ ສາມາດປະສບຜນສຳເລດໄດ ກ ຍອນໄດຮບການສະໜບສະໜນ ແລະ ການຮວມ ມຈາກຫາຍພາກສວນ. ທມງານນກຄນຄວາຂສະ ແດງຄວາມຮບນຄນ ແລະ ຂອບໃຈ ມາຍງພາກ ສວນຕາງໆ ດງນ:

109



ສມນກ ລມຈະເລນ, ມງຄນ ຄງເສນ ແລະ ສພດ ສສະວດ. 2013. ສະໝນໄພໃນການ ກຳຈດພະຍາດກາຝາກ ໃນລະບບທາງເດນອາ ຫານຂອງແບ. ວາລະສານມະຫາວທະຍາໄລນາ ຣາທວາດຣາຊນະຄະຣນ (Princess of Naradhiwas University Journal), 5 (4).

ສະເຫມພອນ ສວນນະລດ ແລະ ວດ ທໄຊ ສເຜອກ. 2014. ການໃຊຂມກະເດາເປນ ປະໂຫຍດຕແບ. ມະຫາວທະຍາໄລ ຣາຊະມງຄນ ສວໄຊວທະຍາເຂດສທຳມະຣາດ. ໜາ 11. http://agr.rmutsv.ac.th

ສງຄມ ອນທະປນຍາ, ແສງສລ ພງ ພານດ, ສອານວງ ສະຫວດວງ, ທອງວນ ບນທຳ ແລະ John M. Shiller. 2016. ທາງເລອກໃໝຂອງການນຳໃຊຂມກະເດາຕການຮກສາສຂະ ພາບແບ ໃນເຂດພາກເໜອ ຂອງ ສສປ ລາວ. ວາລະສານຄນຄວາກະສກຳ ແລະ ປາໄມ. ສະ ບບທ 34. ມງກອນ - ມຖນາ 2016. ໜາ 113- 129.

ເຍາວະມານ ຄາຈະເລນ, 2013. ການ ໃຊສະໝນໄພໃນອາຫານສດໄທມງສມາດຕະ ຖານອາຊຽນ, KHON KAEN AGR. J. 41 (4) : 369-376.

ນນທຍາ ແຊຕຽວ ແລະ ສຣສະກນ ວຣະ ຈນທາ. 2004. ຜນຂອງການເສມ ສະໝນໄພ ເຄອເຂາຮໃນອາຫານ ຕສະມດຕະພາບການຜະ ລດ, ລະດບພມຄມກນ ແລະ ຄນະພາບຊາກ ຂອງໄກພນຊນ. ການປະຊມວຊາການສະໝນ ໄພໄທ ໂອກາດ ແລະ ທາງເລອກໃໝຂອງອດສາ ຫະກຳການຜະລດສດ ຄງທ 2. ໂຮງພມຕຣະນະ ສານ. ໜາ 37-43.

ພງເທບ ພນແສງ, ສນນາດ ພນແສງ, ບນເຈດໂສມ ຂນແສງ, ສະຖຽນ ເນນຊາຍ ແລະ ລໄຊ ຈນທະຣະຕ. 2009. ຜນຂອງການໃຊ ແລະ ບໃຊໃບຂມກະເດາປະສມອາຫານ ລຽງລກໝໄລ ຍະອະນບານ. ວທະຍາໄລກະເສດ ແລະ ເທກ ໂນໂລຢ ຍະໂສທອນ, 35030. ໜາ 6.

ມງຄນ ຄງແສນ ແລະ ສມນກ ລມຈະ ເລນ. 2014. ຜນຂອງການໃຊໝາກສງ ແລະ ເປອກຂມກະເດາ ຕການກຳຈດພະຍາດໂຕກມ ໃນລະບບທາງເດນອາຫານຂອງແບພນຊນລກ ປະສມ. ວາລະສານ ມະຫາວທະຍາໄລນາຣາທ ວາດຣາຊະນະຄະຣນ, 6 (1).

ມານບ ມວງໃຫຍ. 2002. ວທະຍາສາດ ສດຈລງດຽວ ທາງສດຕະວະແພດ. ຄະນະສດ ຕະວະແພດສາດ. ຈລາລງກອນມະຫາວທະຍາ ໄລ. ພມຄງທ 2 ໂຮງພມແຫງຈລາລງກອນ ມະ ຫາວທະຍາໄລ. ໜາ 117-121.

ວໄນ ພມພານດ, ວສດາ ນະລຳປາງ, ອລະພນ ຈນຕະແສງ, ສຕສມານ ສມງຄລ ແລະ ສະໄມພອນ ວຣະຈກ. 2014. ປຽບທຽບ ປະສດທພາບຂອງການໃຊສະໝໄພ ແລະ ຢາ ຖາຍພະຍາດໃນແບ. ການປະຊມວຊາການມະ ຫາສາຣຄາມວໄຈ ຄງທ 10. ມະຫາວທະຍາໄລ ມະຫາສາຣະຄາມ ອຳເພເມອງ ຈງຫວດມະຫາ ສາຣະຄາມ 44000.

Kerboeuf, D., Riou, M. and Guegnard, F., 2008. Flavonoids and related compounds in parasitic disease control. Mini reviews in medicinal chemistry, 8 (2), pp.116-128.

110


January - June 2017

Minitab, 2000. Minitab user’s guid. Data Analysis and Quality Tools. Release 13.1 for windows 95/98/2000. Minitab Inc., Pennsylvania, USA.

Scientistlive. 2013. Anthelmintic drugs and Coccidiostats anti-parasitic drug residues in meat. http://www.scientistlive.com.

Soikum, P.K.P.L.C. and Darnglao, A.S.B., 2011. The Effect of Tinospora crispa extract on Growth Rate of Male Dairy Calf. Vercruysse, J., and Claerebout, E. 2016. Resistance to Anthelmintics. Faculty of Veterinary Medicine, Ghent University.

Weng, Y.B., Hu, Y.J., Li, Y., Li, B.S., Lin, R.Q., Xie, D.H., Gasser, R.B. and Zhu, X.Q., 2005. Survey of intestinal parasites in pigs from intensive farms in Guangdong Province, People’s Republic of China. Veterinary parasitology, 127(3), pp.333-336.

4352-0.pdf - LAD

Documents

Transcript of 4352-0.pdf - LAD