A ntiquissimas G rae corum re s tote s inte l l e g e re non possumus sine alique eamm g e ntium notitia,quibuscum aut eandem
te rram incolue runt, aut, cum plus minus long o spatio e sse nt
dirempti, comme rcium tame n habue runt. G rae cos e nim n emoiam putat omnia, quae ad vitae cul tum atque humanitatem,ad arte s e t re l igionem pe rtine nt, e x suo pe cul io hausisse e t
sicut de os procreasse , se d quo tempore novas se de s in Grae cia
quae re re nt, rude s admodum fuisse e t ab al iis p0 pul is,qui, cumiam diu ce rtas se de shab e re nt,ad al iquemhuman itatis gradumiam pe rve n e rant, ea l ib e nte r acce pisse ac didicisse , quae mel iora apud e os inve nire nt. Quod e tiamsi conc e dimus, min imeiis adse ntimur, qui inde ab antiquis nonnul l is scriptoribus
usque ad nostri sae cul i quosdam auctore s totem G rae corum
re l igionem, d e inde e tiam phil os0 phiam ac prope omn em humanitatem e x Asia fluxisse putave runt, nimis ill i orie ntem cuiusre ve ra impe ritissimi fue run t,admirante s . Mane t ce rte e tiamnunc Philippi Opuntii il ludl ) (f) ; 3 n
’
asp dv"E l lhyve g flapflaîpwv
napa/laîflwaz, xd /l l zov 70 570 5 2; fe'
/l og daepra'
Covraz. S e d accepisse G rae cos multa,quamvis maximam partem rudia adhuc e t
incohata,ve l antiquissimae ae tatis re l iquiis il lis, quae nostris
temporibus e te rra sunt e rutae , comprobatur.
Jam ve ro quae de illis p0 pul is tradita sunt prope om
nia fabul is sunt involuta. Quamquam ubi ce te ris adiume ntisde stituti sumus,ve l hoc auxilium l ibe ntissimo an imo accipie ndume st. Ce rte imprimis G rae corum fabulae variam ple rumquespe ciem prae be nt; dive rsissima sae pe de uno e od emque he roève l be llo ve l qual icumque fabulari re traduntur,ut omn is iam
1) [Plat ] E pin . o. 10 p . 987 d e .
2
spe s abioie nda vide atur aliquid ce rti e rue ndì . Notissima suntquae summus vir Christ . A ug . L obe ck 2 ) d e E l eusiniis fa
bulis statuit ita varie tradita e sse ut manife stum fiat
nullum trade ntium alte rius se obstrinxisse auctoritate n e damut omn e s e x communi quodam fonte hause rint; quo uno e x
empl o e x innume rabil ibus de l e oto arguitur e orum teme ritas,
qui e x variis discordibusque poe taram e t my thographorumnarratiunoul is antiquae famae formam e t quasi lin eame nto. re
cognosci posse spe rant“
,,hae c omn e s chronol ogorum circul os conturbant; ration e s iace nt, sile t indicium quid agant,n e sciunt.
“
S e d ne talis viri auctoritas ab e iusmodi studn e de te n e re tomn e s cautos e t conside ratos homine s n empe fue runt e tiammulti sempe r, qui ince rtissima potissimum scire cupe re nt
ma…e effe cisse vide tur G rae carumfabul arum ipsarum iam pe r
se studium, quae e sse nt e t qual is eamm S ant e nimnon omnia unius g e n e ris, se d ipsae suam habe nt,ut ita dicam,historiam; variis d e causis ortae sunt e t dive rsis temporibusdive rse traditae . Hoc sempe r re spicie ndum e rit, si qua utivolumus qual emoumque ad finem. Ac primi ce rte fabularum
fonte s sunt e t de orum cultus e t quae e x ve te re sua historia d eorig in e re bus g e stis be llis migrationibus de que iis g e ntibus,
quibuscum pe r pacem aut be llum al iqua consue tudo e i fuisse t,
unusquisque popul us memoria re tinuit.
Hae c varie iam tradita sunt a poetis e piois l y ricis scae
nicis,ut d e doctis illis A l e xandrinis taceam,qui iam àpaîpro
pov oòdèv ce cin e runt, quamquam e fontibus satis absconditissae pe hause runt; mutave runt multa phil osophi atque historie i ;d e nique illi fue runt, qui ve te rum e t re ce ntiorum auctorum se n
te ntias simplicite r col l e ge runt ac bre vite r ea, qua notissimae
e rant, forma tragoe diarum maxime argume nta inte l l e goadd itis sae pe ve te rum poe tarum e t aliorum auctorum dise re
pantiis fabulas re tul e runt; un icum illi nostrum re fugium ubi
antiquiora monume nta pe rie runt.
L o b e c k, A g ] . p . cf. in un ive rsum M. May e r, D eE uripid is my thopoe ia capita duo, B e rol . 18 8 3 p . 4. 5 .
3
Quae cum ita sint, in omnibus disputationibus d e ve te ribusillis p0 pul is, de quibus G rae oorum fabul ae pr0 pe solac nos
e doc e nt primum statue ndum e st, quae apud dive rsorum g e
ne ram e t tempomm auctore s d e iis se nte ntiae fue rint eae que ,
utrum a prioribus auctoribus sive poe tis sive historicis pe ndeant an aliunde ortac sint; tum d emum, aut omnino non,
inte l l e gemus quae e traditis re bus emi possint.3)
Hae c igitur te ne ns ad quae stion emal iquam acc e de re ausussum quam iam multi iique e rnditissimi viri solve re conatisunt : il lam de Thracibus dico qui in G rae corum fabul is Graeciae quae dam re g ion e s al iquando inooluisse traduntur. G rae ci
memoria te nue runt maxime ad ipsorum re l igionem Thrace s non
nihil valuisse ; se d d e aliis quoque re bus cum re ligione abinitio coniunctis traditum musicam inte l l e go ac ve l poé sin .
Hae c quomodo barbari effice re potuisse nt, quae situm; difficul tas
ab al iis alite r e xpe dita e st. Ac nos quidem totum nolumus
tractare argume ntum, se d aliquid ad solve ndam quae stionem
attul isse satis habe bimus G rae corum d e E g molpo e t T e re o\fa
bulis e xaminatis quibuscum iam apud ve tore s eaboniunctasunt, quae ipsi d e Thracibus E l eusinem e t Phocidem te ne ntibus
compe rtahabue runt aut ce rte habe re opinati sunt. Quibus dePhine i fabula disputation em addam, quae ,quamquamad Asiammagis spe ctat tame n ad G rae corum d e Thracibus se nte ntiascognosc e ndas pe rmultum affe rt. Atque iam nunc mihi ve nia
pe te nda e st, si d e Thracibus disse re re profe ssus l ongius inte rdum a proposito me o e gre di visus e ro ; nam si, quid in ill isfabul is Thracium sit,quae ritur, totae sunt spe ctandae , n e quodin ea ipsaparte , quae e xclusa e sse t,Thracium ve stigium teme ren e g l e gatur.
B orum autem qui nostra ae tate d e Thracibus e t quaen s cum G rae cis ratio inte rfuisse t scripse runt, pe rmul tum me
de be re omnibus iis,quos infra re c e nse bo, fate or, quamquamprobare e orum se nte ntias sae pe minime potui.
3) Jure igitur A. d e G uts ohmi d (Fl . jhb . 18 64 p . 671) in
e iusmod i quae stionibus (ve lut d e P e lasgis illa) ne ce ssarium e sse dicit,,e in e Ge schichte d e r fib e r d e n zu unte rsuche nd e n Punkt b e i de n Grie che n
l t
4
Quorum primo loco commemorandus e st C . O . M ue l l e r fi)
Qui e t de orum cultum, imprimis B acchi e t M usarum, e t cum
illo coniunctammusicam,qual em Thrace s F ie rii tum coluisse nt,
pe rmul tum olim valuisse oste ndit apud G rae cos e t Thraciosaoe dos e picae G rae corum poe sis quasi pare nte s fuisse pu
tavit; id quod nullo modo fie ri potuisse t,nisi Thrace s illi ipsicum G rae cis communem origin em l inguàmque habuisse nt. Quarebos prorsus e sse se iung e ndos a Thracibus Thraciae quaeproprie ita nominatur incol is, quorum rude s fe rosque unimosquinto saccul o G rae ci fastidisse nt aut irrisisse nt. Ad hancigitur communem stirpem pe rtin e re omnia Thracum quae inGrae cia re pe rire ntrir,ve stigia. H uius summi viri se nte ntiadiu ab omn ibus sine dubitation e probata atque re ce pta e st; ac
vale t nunc quoque apud plurimos.Posi: M ue l l e rum Ch . A. L o b e c k°) A g laophamo suo
Orphica maxime , quae usque ad . id tempus omnino obscurafue rant, il lustravit, eadem ad nostram‘
quae stion em gravissima,atque ibidem e tiam de Thracio B acchi on l tu optime disse ruit.
M ue l l e rum re spe xis‘
se'
nondum vide tur.Contra Mue l le ri ve stigia pre ssit O . qui barbaros
illos Thrace s (quos Thy nos appe llat) post H ome ri demum
ae tatem in Thraciam tum a P e lasgicis Thrac ibus obse ssamirrupisse conie cit una cum Cimme riis T re ribusque , quos inAsiam invasisse acce pimus . Horum re liquias A siaticos illosThrace s e sse , Thy nos B ithy nosque . Quorum prius illud ve te rete stimonio nullo probari ipse fate tur e t quae afi
'
e rt indiciaminime ce rta sunt ; alte rum nupe r ab E . M e y e ro
") d e nuo pro
batum e st.
L
zu ve rschie d e n e n Ze ite n he rrsche nd e n Ansichte n zu e ntwe rfe n “
. C. O.
Mue l l e r , Orchome nos und die M iny e r 18 2 0, p . 379—91 Dorie r 18 2 4I p . 9— 10 H e b e r die Wohnsitz e , die A bshmmung und die alte re Ge schichted e s Make donischen Volke s 18 2 5 p . 34 sqq. Ge schichte d e r grie chische nLite ratur 18 41 I p . 43—7.
l‘) C h . A. L o b e ck, A g laophamus sive d e
the ol ogiae my sticae G rae corum causis 18 2 9 (I p . 2 8 9—98, I I p . 10 14 sqq.)6) Ot t o A b e l,Make donie n vor Kòm
'
g Philipp 18 47 p. 67— 84; of. e t ea,
quae ante s. d e Mace donici re gni originibus d isputantur (in Phry gibns atqueP ae onibus non moror). E d . M e y e r,Ge schichte de s Al te rtums 18 84
5-Î
D e Thracibus solis e git B . Gi s e k e ,8) cuius e se nte ntia
g e nte s P e lasg is proprinquae G rae ciam habitantibus Thraciamquondam te nue runt. At P ae one s id e st Teucri e t M y si irrumpe nte s e t optimam ubique te rram occupante s ve te re s illosThrace s partim in arduos monte s re ppul e runt, partim omnino
e ie ce runt ut dissipati iam pe r G rae ciam vagare ntur e t indeturbatis omnibus re bus in Asiam traice re nt. Sic P ae onum in
vasio e tiam M iny aru°
m Cadme orum A bantum D ry opumque ac
B oe otorum e t de nique D ornm migrationis prima quodammodocausa atque origo fuit. Cum igitur vir doctus ve tore s Thraciae incolas (M ue lle ri e t A be l ii e xempl e . se cutus) cum P e lasgis
confundat, de P e lasgis autem A e schy l i il lud °)70 5 mre voòg fdp e lp
’
èrè: H al az'
xfiovog
Îvzg H e l aaròg xré
e x accuratissima re rum ve tustarum scie ntia fluxisse ce nseat,
A be l ii acutam il lam d e B ithy norum invasion e cum Cimme riaconiung e nda conie cturam re icit.
Jam ve ro audacius mul to Al . R i e s e 10) e xce ptis nonnul l is
in cursion ibus Thrace s in Grae cia°
fuisse omnino ne gat. N e gat
quoque Orpheum c e te rosque illos vate s fabulosos Thraciamorig in emhabuisse ante Onomacritum,qui Orpheum cum Zagre o
coniunxisse t e t insupe r propte r huius cum Thracio B accho simil itudin em,Thracia civitate donavisse t. S criptore s autem,quiThrace s in Grae cia diu habitante s fing e re nt,ve lut Thucy didemA ristote l em E phorum S trabon em e t poetas tragicos S ophocl emE uripid emque partim miris ac prop e ridicul is e rroribus d e lusose sse , partim ab Orphicis pe nde re ; plurimum e tiam valuisse
P iemm, quae Grae ca g e ns e sse t,cum Thracibus confusionem.
At fue runt e tiam ante hunc viri docti qui tota illa ar
gume nta, quibus M ue l l e rus confisus duplice s fuisse Thrace sstatue rat, re ice re nt. Ac primus quidem quantum e go scio,A. d e G uts chmid “ ) brevite r e t fog èv nap68q1, se d hand l e
p . 544 452 n .
3) B e rn h . G is e k e , thrakisch-pe lasgische S tàmme d e r
B d kanhal binse l 18 56.
9) Ae sch . Suppl. 2 50—9 (Gise ke p . 2 5) Ce
temm d e P e lasgis cf. S . B ruc k,Quae ve te re s d e P e lasgis tradid e rint die s .
inaug . Vratisl . 18 84 (imprimis p . 12 sqq.)10) A l . R i e s e , Orpheus und
d ie my thische n Thrake r Fl . jhb . 18 77 p . 2 2 4— 2 40 .
11) A. (1. G ut
A ntiquissimas G rae corum re s totas inte l l e g e re non possumus sine al iqua earum g e ntium notitia,quibuscum aut eand em
te rram incolue runt, aut, cum plus minus longo spatio e sse nt
dirempti, comme rcium tame n habue runt. G rae cos e nim n emoiam putat omnia, quae ad vitae cul tum atque humanitatem,ad arte s e t re l ig ion em pe rtin e nt, e x suo pe cul io hausisse e t
sicut de os procreasse , se d quo tempore novas se de s in Grae cia
quae re re nt, rude s admodum fuisse e t ab aliis p0 pul is,qui, cumiam diu c e rtas se de shab e re nt,ad al iquemhuman itatis gradumiam pe rve n e rant, ea l ib e nte r acce pisse ac didicisse , quae mel iora apud e os inve nire nt. Quod e tiamsi conce dimus, minimeiis adse ntimur, qui inde ab antiquis nonnul l is scriptoribus
usque ad nostri sae cul i quosdam auctore s totam G rae corum
re l ig ionem, de inde e tiam phil omphiam ac prope omn em humanitatem e x Asia fluxisse putave runt, nimis il l i orie ntem cuiusre ve ra impe rìtissimi fue runt,admirante s . Man e t ce rte e tiamnunc Philippi Opuntii il lud 1) «
‘
u; 3 n'
nap dv’
E l l qve g fiapfia’
pwv
napa/laîfiwaz, xd l l zov roB ro sig t'é/10 ; dn spra
’
Covraz. S e d accepisse G rae cos multa,quamvis maximam partem rudia adhuc e t
incohata,ve l antiquissimae ae tatis re l iquiis illis, quae nostris
temporibus e te rra sunt e rutae , comprobatur.
Jam ve ro quae de illis p0 pul is tradita sunt prope om
nia fabul is sunt involuta. Quamquam ubi ce te ris adiume ntisde stituti sumus,ve l hoc auxilium l ib e ntissimo animo accipie ndume st. Ce rte imprimis G rae corum fabulae variam ple rumquespe ciem prae b e nt; dive rsissima sae pe d e uno e odemque he roève l be l lo ve l qual icumque fabulari re traduntur,ut omn is iam
1) [Plat ] E pin . c . 10 p . 987 d e .
2
spe s abioie nda videatur aliquid ce rti e rue ndi . N otissima suntquae summus vir Christ. A ug . L obe ck 2 ) d e E l eusiniis fa
bulis statuit ita varie tradita e sse ut manife stum fiat
nullum trad e ntium alte rius se obstrinxisse auctoritate , n e damut omn e s e x communi quodam fonte hause rint; quo uno e x
empl o e x innume rabil ibus d e l e oto arguitur e orum teme ritas,
quì e x variis discordibusque poe tarum e t my thographorumnarratiuncul is antiquae famae formam e t quasi l ineame nta re
cognosci posse spe rant“
,,hae c omne s chronol ogorum cireulos conturbant; ratione s iac e nt, sile t indicium quid agant,
n e sciunt.
S e d n e talis viri auctoritas ab e iusmod i studn e d e te n e re tomne s cautos e t consid e ratos homine s n empe fue runt e tiammul ti sempe r, qui ince rtissima potissimum scire cupe re nt
maxime effe cisse vide tur G rae carumfabul arum ipsarum iam pe r
se studium, quae e sse nt e t qual is e srum Sunt e n imnon omnia unius g e n e ris, se d ipsae suam habe nt,ut ita dicam,historiam; variis d e causis ortae sunt e t dive rsis temporibusdive rse traditae . Hoc sempe r re spicie ndum e rit, si qua utivolumus qual emcumque ad finem. Ac primi ce rte fabularumfonte s sunt e t de orum cultus e t quae e x ve te re sua historia d eorigin e re bus g e stis be llis migrationibus de que iis g e ntibus,
quibuscum pe r pacem aut be llum al iqua consue tudo e i faisse t,unusquisque populus memoria re tinuit.
Hae c varie iam tradita sunt a poetis epicis l y ricis scaonicis,ut d e doctis illis A l e xandrinis taceam,qui iam àpaîpw
pay ou’
8 èv c e cin e runt, quamquam e fontibus satis absconditissae pe hause runt; mutave runt mul ta phil osophi atque historie i;d e nique illi fue ruut, qui ve te rum e t re c e ntiorum auctorum se n
te ntias simplicite r col l e g e rnnt ac bre vite r e a, qua notissimae
e rant, forma tragoe diarum maxime argume nta inte l l e goadd itis sae pe ve te rum poe tarum e t aliorum auctorum dise re
pantiis fabulas re tul e runt; unicum illi nostrum re fugium ubi
antiquiora monume nta pe rie runt.
L o b e c k, A g ] . p . cf. in un ive rsum M. May e r, D eE uripidis my thopoe ia capita duo, B e rol . 18 8 3 p . 4. 5 .
3
Quae cum ita sint, in omn ibus disputationibus d e ve te ribusillis p0 pul is de quibus G rae corum fabul ae pr0 pe solae nos
e doc e nt, primum statue ndum e st, quae apud dive rsorum g e
ne rum e t tempomm auctore s de iis se nte ntiae fue rint eae que ,
utrum a prioribus auctoribus sive poe tis sive historicis pe ndeant, an aliunde ortae sint; tum demum, aut omnino non,
inte l l e gemus quae e traditis re bus emi possint.3)
Hae c igitur te nen s ad quae stionem al iquam acce de re ausussum quam iam multi iique e ruditissimi viri solve re conatisunt : il lam de Thracibus dico qui in G rae corum fabul is Graeciae quae dam re g ione s al iquando inco luisse traduntur. G rae ci
memoria te nue runt maxime ad ipsorum re l igionem Thrace s non
nihil valuisse ; se d d e aliis quoque re bus cum re ligione abinitio coniunctis traditum musicam inte l l e go ac ve l poé sin .
Hae c quomodo barbari effice re potuisse nt,quae situm; difficul tasab aliis alite r e xpe dita e st. Ac nos quidem totum nolumus
tractare argume ntum se d al iquid ad so lve ndam quae stionem
attul isse satis habe bimus G rae corum d e Eumg lpo e t'
Ife_reo,j abul is e xaminatis quibuscum iam apud ve te re s eaconiunctasunt, quae ipsi d e Thracibus E l eusin em e t Phocid em te ne ntibus
compe rtahabuemnt aut ce rte habe re opinati sunt. Quibus d ePhin e i fabuladisputationem addam, quae ,quamquamad Asiammagis spe ctat tame n ad G rae corum de Thracibus se nte ntiae
cognosce ndas pe rmul tum affe rt. Atque iam nunc mihi ve nia
pe te nda e st, si d e Thracibus disse re re profe ssus l ongius inte rdum a proposito me o e gre di visus e ro ; nam si, quid in illisfabul is Thracium sit, quae ritur, totae sunt spe ctandae , n e quodin ea ipsaparte , quae e xc lusa e sse t, Thraciumve stigium teme rene g l e gatur .
B orum autem, qui nostra ae tate d e Thracibus e t quaen s cum G rae cis ratio inte rfuisse t soripse runt, pe rmul tum me
de be re omnibus iis,quos infra re c e nse bo, fate or, quamquamprobare e orum se nte ntias sae pe minime potai .
3) Jure igitur A. d e G uts chmi d (F I . jhb . 18 64 p . 671) in
e iusmod i quae stionibus (ve lut d e P e lasgis illa) n e ce ssarium e sse dicit,,e in e Ge schichte d e r fibe r d e n zu unte rsuche nd e n Punkt b e i d e n Grie che n
l t
4
Quorum primo loco commemorandus e st C . O . Mue l l e r ! )Qui e t de orum cuitum, imprimis B acchi e t M usarum, e t cum
il l o coniunctammusicam,qual em Thrace s F ie rii tum coluisse nt,
pe rmul tum olim valuisse oste ndit apud G rae cos e t Thraciosaoe dos e picae G rae corum poé sie quasi pare nte s fuisse pu
tavit; id quod nullo modo fie ri potuisse t,nisi Thrace s ill i ipsi
cum G rae cis commun em originem l inguàmque habuisse nt. Quarebos prorsus e sse se iung e ndos a Thracibus Thraciae quaeproprie ita nominatur incol is, quorum rude s fe rosque animosquinto sae cul o G rae ci fastidisse nt aut irrisisse nt. Ad hancigitur communem stirpem pe rtine re omnia Thracum, quae inGrae cia re pe rire ntur, ve stigia. H uius summi viri se nte ntiadiu ab omnibus sin e dubitation e probata atque re ce pta e st; ac
vale t nunc quoque apud plurimos .
Post M ue l l e rum Oh. A. L ob e ck 5) A glaophamo suo
Orphica maxime , quae usque ad . id tempus omnino obscurafue rant, il lustravit, eadem ad nostram quae stion em gravissima,atque ibidem e tiam de Thracio B acchi cul tu optime disse ruit.M ue l l e rum re spe xiss e nondum vide tur.
Contra Mue l le ri ve stigia pre ssit O . qui barbarosillos Thrace s (quos Thy nos appe llat) post H ome ri d emum
ae tatem in Thraciam tum a P e lasgicis Thracibus obse ssam
irrupisse conie cit una cum Cimme riis T re ribusque , quos inAsiam invasisse acce pimus . Horum re l iquias A siaticos illosThrace s e sse , Thy nos B ithy nosque . Quorum prius illud ve te rete stimonio nullo probari ipse fate tur e t quae atie rt indiciaminime ce rta sunt; alte rum nupe r ab E . M e y e ro
") d e nuo pro
batum e st.
zu ve rschie d e n e n Ze ite n he rrsche nd e n Ansichte n zu e n twe rfe n “
. C. O.
Mue l l e r , Orchome nos und die M in y e r 18 2 0, p . 379—91 Dorie r 18 2 4I p . 9— 10 Ue be r die Wohnsitz e , die Abstammung und die alte re Ge schichted e s Make donischen Volke s 18 2 5 p . 34 sqq. Ge schichte d e r grie chische nLite ratur 18 41 I p. 43—7.
l‘) C h . A. L o b e c k, A g laophamus sive d e
the ol ogiae my sticac G rae corum causis 18 2 9 (I p . 2 8 9— 98 , I I p . 10 14 sqq.)Ot t o A b e l ,Make donie n vor Konig Philipp 18 47 p. 67— 84; cf. e t ea,
quae antea d e Mace don ici re gni origiuibus d isputan tur (in Phry g ibns atqueP ae on ibus non moror). E d . M e y e r,Ge schichte d e s A lte rtums 18 84
6
vibus argume ntis d emonstravit dive rsas e iusd em n‘
ominis
g e nte s fing e re cum omnino criticorumultimum e sse t re fugiume t dum fie ri posse t spe rn e ndum, hoc loco ne n e c e ssariam
quidem finge ndi causam profe rri posse ; Thrace s e nimposte riore quoque ae tate ea ipsa arte , quam G rae cos
docuisse trad e re ntur, musica scilice t, viguisse ; e t quosfabul ae Grae cae d e ping e re nt Thrace s eao prae se rtim,quae ad B acchum Orpheumque spe ctare nt
'
, e iusdem qua posteafuisse nt saevitiae ac fe ritatis satis multa te stimonia prae b e re .
Porro e tiam a bar bar i s Thracibus G rae cos al iquantum disce re
potuisse ve l Phoe nicum e xemplo comprobari. Putat flore nte s olimThrace s e xte rnis incursionibus Phry gum maxime e t a se pte ntrione S cytharum”) oppre ssos e sse , eamque causam fuisse ,quodposte a iam omnino de g e ne rati e sse nt atque e ffe rati “ )
H uius g mvissimam se nte ntiam se cutus e st C . Wach smuth,l 4) qui e t ipse in B oe otia e t Attica Thrace s fuisse e t
e os quidem g e nuinos dise rte affirmat, e t W. H e l b ig ,l 5) qui
n e apud H omemm quidem Thrace s omnis cultus atque huma
nitatis e xpe rte s e sse optime demonstrat.
B e nique U. d e Wi l amow itz -Mo e l l e n do rff 16) Mue lle rise nte ntiam,quamvis non inte gram,re ce pit. Et quamquam potin s
quo fe re modo unive rsa de Thracibus quae stio ipsi solve nda
vide re tur,adumbravit,quam totum locum accuratius tractavit
s c hmid in re ce nsion e libri a D e iml ingio scripti ,,D ie L e l e g e r“ Fl . jhb .
18 64 p . cf. p . 665,667. Aureahuius sun t ve rba: ,,Die Annahme von\
i
H omonymie e n ist e ine A usflucht de r Ve rzwe iflung ; durch sie wird nichte twa d e r Wil lkiir Thiir und Thor g e òfl
'
n e t,sond e rn die gan z e we ite re Unte rsuchung istvie lme hr nur e in e grosse Wil l kiir. E in e solche B ankrotte rkl àrun gsollte in e thnographische n Unte rsuchung e n g e nau e be nso ve rpònt se in,wie e twain d e r Te xtkritik d ie E inschie bung von oò od e r n on . Addi pote st,idquod ce rte gravissimum fuit : e t incre sc e nte Mace donici re gni pote ntia.
13) Quae in re,ut e tiampost eumW.He lbig fe cit,cum H ib e rniae nostrae in col is,qual e s nun c sint e t qual e s me diae ae tatis initio fue rint, Thrace s comparat.
Cur t iusWac h smut h, D ie Stadt Athe n im A l te rthum 18 74 (se d d e
Thracibus in Muse o (Athe nia) fictis cf. U. d . Wi l amow itz , He rme s IX
p. 3 2 4 n . 1 e t G. G i l b e r t, Handbuch d e r grie ch. S taatsalte rthI , p . 10 5,
n . W . H e l b ig,Das home r. E pos aus d e n D e nkmà l e rn e rl àute rt.
18 8 4 p. 4— 10 .
16) U. d eWi l amowitz -M o e l l e n d o rff,A us Ky dathe n 18 8 1
p .
7
al iud e nim libro suo propositum habuit singul a tame n multa,quae huc pe rtine nt, inge niose disputata apud eum inve niuntur.
Contra A. R ap p 17) cum B acchi orgia a Thracibus e t
Phry gibus ad G rae cos ve nisse accuratius d emonstras se t e t de
ipsius cultus cae rimonn s multa be ne obse rvasse t, unum modoThracum populum finxit, eundemque G rae cis cognatum (n e c
tame n multo arctius quam alias I ndog e rmanicae quae vocaturstirpis g e nte s) ; A. Rie sci ve ro se nte ntiam,Thrac e s in Grae cianunquam conse disse,refutavit.
Ce te rum omne s,qui ve l hoc sacculo argume ntum attig e runt
hic e nume rare ne que possum,n e que , si possem, ope rae pre tiume sse t; iam e x his e nim varine virorum doctorum se nte ntiaequae fue rint satis pe rspici possunt quae que in unam al te ramve
partem gravissimae latae sint;hoc satis e rit; n e que e nim de
nominibus, se d de re bus ipsis ag itur.
A . DE A QU I L ON E E T OR I T H YI A .
I n tragoe dn s A tticis, quae ad cognosce ndas G rae corum de
Thracibus fabul as plurimum nobis afi'
e runt, —139… he roum,qui insti ibi appare nt e t g e nuini Thrac e s, E umolpi ,
e t Phin e i,m…alte r originem suam duoit a Ghione A quil onis e t Orithy iaefil ia, alte r uxorem hab e t Cl e opatram Chione s sororem. D e
quibus,ante quamad propositum ve n e rim,nonnullapraefari mihil iceat. Nempe miram vide tur, quod Phin eus e t Eumolpus,quibus nihil ce te roquin vid emus commune fuisse prae te rquamquod pro Thracibus e sse nt babiti,cummulie re Attica, E re chthe iscilice t filia, ita sunt coniuncti. Ac de fabula quidem totaante quintum sae culum n ihil acce pimus . Ne que e nim Orithyiaea quae iu
'
I l iade…
inte r'
N e re i fil ias re cense tur 18) quidquam e st
nisi vanum nome n,ne que figuramanguipe dem in Cypse li cistase cundum P ausaniam fictaml 9) A quil on em e sse ullo modo posse ,
A d . Rap p, D ie B e z ie hung e n d e s D ion y soskul te s zu Thrakie nund Kle inasien progr. gymnas . Carol . S tuttg . 18 8 2 .
I ls’) Horn .
Z 48 .
la) Paus. V, 1 B o,o éag èo rlv òpxaxò ;
’
Qp e z’
z9mav,
8
se d pro T y phone bahe ndam 0 . Robe rt v. (1. me docuit, n e quein pictis vasis ante quintum sae culum Orithy iae raptum occurre re . Unde conclude re non ande o ante hoc tempus fabulamortam n on e sse scio e n im, quantam habeant suspi
cion em argume nta a sile ntio ducta apud criticos at il ludtame n conse qui vide tur nobil itatam e sse tum d emum,postquamAthe nie nse s auxil ii ante naval em apud Artemisium pugnamcontraPe rsas lati gratias re fe re nte s e x (D e l phici) d e i re sponsotemplumAquiloni d e dicave runt fi°) Ce rte inde ab hoc temporeOrithyia E re chthe i fil iaab omnibus appe l latur.
« P rae clarumve roillud facinus ce le brasse vide ntur quos e t aliunde Pe rsica be lla,ac maxime A the nie nsium laude s, e xtul isse constat : Ch 0 e ril um2 l
) e t S imo n i d em in pugna navalì ;2 2) alte r ce cinit,quo
modo Aquilo e x Attica eam in Thraciam abduxisse t,ubi Ze te nCalaînque e x ea g e nuisse t. Ac tragoe diam quidem Orithy iaenomine primus A e s ch y lus fe cisse vide tur,2 3) quamquam d e hacparum constat; n e que e x S opho c l is Orithyia quidquam
supe re st nisi unum d e virginis raptu fragme ntum.
2 4) S e d idem
in Antigone A qui l onis e t Orithy iae fil iam Cl e opatram Phin e iuxorem ita significat,ut dubitatio nulla re l icta videatur. 2 5)Ac fi l io s quidem A quil onis inte r A rgonautas re ce nse t P in da
oò,oa2 dè 8p swuduri nada'
ws l ow aòrqî . E d t.VI I ,18 9 À é r e rac d è À o'
y o g ,
é:;’
A vî qvaîoc rò» B apéqv èx B e onpom'
ou è1re xal éaavro, èl fio'
w og ap c à'
M ou
q ompc'
ou ròv rapfipòv èm’
xoupov xaÀéouofiaz. B ap t-îqg dè z ar d r ò »
‘
E l /11}uwv 11670 1: [hoc ce rte ad p o ètas pe rtin e t infra laudandos] è'
xe z
ruvaîxa’
A m n‘
yv,’
Qp e c'
vîucav rì;v’
E p exz9éog ai d’
«b y’
A 197) vaio c'
ago: À é ro uo z fiwvîfiaavra ròv B op e'
qv npérepov [scilice t n epè z ai rdr e
èz e î'
va xarepra'
aum9m,m ì ipòv à n e 18 6vrsc B apéw idp éoavro napa‘
n orap òv’
I /l zou6v. F orsitan e x oracula se quitur fuisse A quil on em iamante a A the nie nsium affin em, i. e . E re chthe i fil iae coniug em. S e d notandum ead em fe retempore ipsos De lphos e x oracul o intra T hy iae templum aram ve ntis con
didisse, ubi ad H e rodoti usque tempora [E dt. VI I , 178 ] sacra fie bant.
Cho e ri l us ap . schol . L . Ap. Rh. I , 2 11: Xorp z'
l o; dè dpnaafifivac'
p r;azv
aòrì;v à'
mî e a àp éprouaav òrrò rà; 10 5 Kagom e?mra’
g . S imo n id e sibid . : 77dè
’
s c'
z9ma’
E psxr9éwc B urd n yp,fiv è$’
A m xfig àpna'
aag 6 B apéag
ìjrare v s ig 9p9în yv,xà z e ì'
ae aw eh9ò v è'rsxe Zy' n yv xa! Kd l aì'
v, «bg Zcpwvz'
d'
qg
èv 15 vaopaxc'
q. N auck T. G. F . ad Ae sch . fr. 2 75 p. 70 .
2 4) I bid .
Soph. fr. 658 p . 2 30 . S e p h. A nt. 98 1—6, cf. 966—76 plura v. infra
p .
2 6) P in d . P yth. IV,3 19— 2 6 : raz é e g àp p ì H an az
’
ou B e p évî l o zg
9
rus Ze te n e t quos S imo n i d e s”) A quil onis e t
Orithy iae fuisse dixe rat; fil iamque alte ram Chione n, E umolpia Ne ptano matrem, in E uripidis E re chthe o
A the nis ve ro raptum e sse Orithy iam inte r omn e s constat;A cus ilurs (quicumque fuit ille ) 2 9) in M ine rvae P ol iad is pompaince d e ntem narravit, contra Ch o e r i l us flore s apud Ce phisifonte s carpe ntem, cum S imo n i d e s a B ril e ssoAp o l l on ius R ho d ius e chore is apud I l isum ductis, scilice t etempli sui re g ione , e re ptam fe cisse t. R aptamque Aquilo
pe r aèra in Thraciae oram quasi in re g iam suam duxit, ubi
S arpe donium promunturium e x alto navigantibus e longinquoconspicitur . Hoc Phe r e c y d e s “ ) S imon i d e s Ap o l l o n ius “ )nominant atque e tiam S opho c l is antra illa longo spatio
(a S almy de sso) remota arduumque saxum,ubi Cle opatra fue rit
e ducata3 2 ) significare vid e ntur ; F in darum33) contrad e P angae o
cog itasse ut A quil onis domicilio ve rsus supra laudati oste ndunt.
R e i igitur te stimonia cum e x dive rsis sane fontibus colli
ge nda sint, illud ce rte con stat quinto ante Christum natum
sae cula… fabulam de Orithy iae rapta notissimam fuisse e t ab
optimo quoque poèta ce l e bratam, cum d e re tam volgata n ihil
ante s. ce rti audiamus. Simul constat A tticam fuisse virg in em
E re chthe i re gis fil iam e t in Thraciae montem S arpe donium
abductam; l ib e rosque e ius aut ipsos aut e os quibuscum coniah
g e re ntur,Thrac e s;fictm e sse a poètis : Eumo_l_pus Chion e s filiusThracum re x in E uripidis E re chthe o, Cle opatra Phine i Thracii
vacsra'
ovmg è'
flaw z ai fdp é z cìw fiup qî'
re l ave î'
fiàovov €vw e v flaarl e ò; dvé
pm» Zr}ravKa'
Àaì‘
v re naràp B ap e'
ag S imon . v. n . 2 2 .
v. p . 17. A cus. fr. 2 3 ap. soho] . B om. 533 ; qui e tiam fil ios
Ze te n e t G alaîn Argonautas n ominat. T àv dè’
Qp e z'
v9mav Zepwuz'
dqg
, d 1td d qavofi pv;azv àp1rare îaav è1r2 ràv Zapnpdow'
av 1rérpav ri g 9péxqgèvep
‘ìfivac. S oho] . L . Ap. Rh. I , 2 11. Cf. P lat. Phae dr. p . 2 2 9 b c
0 61 èv0 évd e uéwoz 1rov9èv d 7td ro :?’
Ihoo ò' Àéremc B o,o éag ràv’
Qp e t'
8 mav
ép7ra'
am; qui e tiam aram A quil on is pr0 pe Agram (Agras) commemorat.30) P h om e . fr. 10 4 ap . e cho] . Ap . r e p ! dè rfic 9pgz xc
'
ag Zapmdovz'
ag
1re'
rpag, 1rpòg 115 èa*rìv, d’ep e z tîdqg cmd 1rep l rfig dp1rar‘
q'
g
im pà'
iv rfig’
Qp e aîm'
ag .3 1) Ap. R h. I xaz
'
pw d'
rmu E xafie vZapmydovlv;v b
'
r9e n érpy v z Àe c'
ouazv, n orap oîo napà pdau’
E prz'
vozo . S o p h . v.
11. 2 2 .
33) F in d . v. 11. 2 3 .
10
re gis uxor, tandem Ze te s e t Calais A quil onis fila e Thraciaflantis Thrace s optimo
’
sunt iure .
34)Jam ve ro pate t Phineum, cuius se dem B osporo adiace ntem
novimus, e t E umolpum E l eusinium, ant uam E l eusiniis ull acum A the nie nsibus ratio inte rce de re t, in fabul is non m e re A tticisab A the narum re g is filiaorig inemduce re autg e n e rum e iusfie rinul lo modo potuisse . L iceat mihi,quae infraaccuratius e runt dice nda, quate nus nul lam dubitation em fore spe ro,prae sumpsisse .
Quare efficitur aut fabulas illas d e Phin e o e t de E umolpo A the nisnatas, id quod n emo facile conce dat,aut coniunctos ambos cum
re giîi A the nie nsium domo ,sive ab A the nie nsibus poe tis,sive apoe ta A the narum rationem hab e nte . Cum ve ro vid e rimus
A e schy lum S ophocl emque tragicos e t Phe re oy d em historicumA tticos cive s 3 5) e t S imonid em Ohoe rilumque poétas Pe rsarumbe lla can e nte s e t A the nie nsium virtutis e gre g ios prae dìcatore sprimos quantum in tanta e orum ope ram ruina ce rnimus,aliumal ias huius fabulae partis memoriam fe cisse , e t fanum il lud
in A quil onis honorem e xstructum cum A the nie nsium naval ibus
laudibus arctissime cohae re re , face re non possum quin omniahae c uno al iquo n e xu coniungam il l isque temporibus fabulamsi non ortam, at ce rte e xcul tam atque in maius anotam iudi
c em. T am d emum omne s ill os, quos dixi, E umol pum maxime
e t Phineum cum Aquilon e e t Orithyia e sse coniunctos puto .
At, quem ad finemve l cui bono,quae rat quispiam. P ato,quo
e t Thraciam originem iam prae se fe rre nt fuit e nim iamdiu
Aquilo Thrax e t nihilo minus tame n cum ipsis quoqueA the nie nsibus (A e schy l i e t S ophoc l is tragoe diarum spe ctatori
bus) coniuncti quodammodo vid e reutur. Ce te rum nihil miramut apud G rae cos ; iam e nim e x H e siod i catal ogis omn e s quoscognovisse nt populos cum G rae cis al iquo cognationis aut affini
tatis gradu coniunctos soimus .
S e d aliquid in hac re conicio e t ve te re s valuisse poe tas .
34) Quin H e r o d o rus (ap . schol . Ap . Rh . l) e Daul id e scilic e t
se cundum Thuc . H 2 9 a Thracibus olim occupata,e os ortos e sse dicit,cum H e catae us A b d e r ita (e iusque, ut vid e tur, e xemplum sc e nti Dur ise t P han o d i cus) H y pe rbore os faciat ibid . e t apud D iod . I l , 47.
(d e H e catae i H y pe rbore is cf. E . R o h d e ,grie ch. Roman p. 2 10 sqq.
35) Fuit
11
A quil onem e t Ze phy rum e Thracia prorummnte s e oque , postquam satis flave runt, re d eunte s Home rus in I l iad e dicit 36)Thraciumque appe llat A quil on em e tiam H e s i o dus in pul che rrima illahiemis Cuius similis e tiam G rae cos
adiuve rat magna Pe rsarum classi strag e illata, e t ea e Thraciae rumpe ns e t apud A thon emmontem e t posteaapud Artemisium.
Quinti ig itur sacculi poètae nihil novi inve ne run t, se d
op'
inion em ve te rem e t ea ae tate vol garem in suum usum con
ve rte rant, cum, qug_r_uru_Thraciam origin em significare ve l l e nt,
e os cum Aquilone (e t Orithyia) coniang e re nt. Antea ve ro e t
in fabul is non A tticis (aut quo accuratius dicam A the nie nsibus) hanc orig in em ve l cognationem g e nuinam fuisse atqueomnino fuisse n e go . Quod si probavi,quae d e ince ps tractandaesint, fabul as e o facilin e e xpe die ndas fore spe ro .
B . DE E U M OL P O T E B E O P H I N E O.
I . DE E U M OL P O T I I R A CI B U S QU E E L E U S I N I I S .
Quae d e Thracibus in Attica olim habitantibus traditasunt, ita omnia sunt coniuncta cum E umolpi pe rsona, ut, sid e illis quid ce rti e rue re ve lis,ad E umo lpum statim acce de ndum sit. Et quia E umol pum non sempe r idem valuisse apudve te re s facile e rat ad cognosc e ndum, se d dive rsis temporibus
ac ve l e iusd em ae tatis hominibus plan e dive rsa e ius imago
animis informata e st, disputationis nostrae summa in e o ve r
sari oporte t, quae horum omnium g e nuina sint, sive quidEumolpus proprie significave rit, quae poste a demam e t qui
busnam d e causis illata sint; tum d emum inte l l e gi pote rit,
utrum inte g e r Eumolpus,an si minus al iqua tame n e x parte
ad Thrace s re fe re ndas sit.
e nim e t Phe re cy d e s, Le ri natus, civis A the nie nsis.
36) B om. 5
[1
8 0pé79 z ai Zégvupoc,m'
: 1 8 9p y'
xmî e và'
vrov. cf. l l’ 195 sqq. 2 30 ubi Thrac iave l omniumve ntorum patria fing itur .
37) H e s . Die s 50 6 sq. 553 9,mfi
‘
xcog
12
1.
Prima ve ro E umol pi me ntio fit in H ome ri illo qui vocatur in C e r e r e mhy mn o, e od em e t c e te roquin re rumEleusiniarum antiquissimo fonte . Cuius te stimonia sempe r pro gravissimis habe nda e sse non e st quod d icam; ne que ve ron e g l e ge ndum e st e t, quando ortae sit, e t, quae potissimum protota e ius ration e poètae dice nda, quae ut ad propositum l eviora
aut prae te rmitte nda aut adumbranda modo fue rint. Jam ve rod e tempore illud nunc inte r viros doctos propemodum constatfactum e sse hymnum ante quam E l eusinii A the nie nsibus fuisse ntsubditi fuisse e nim E l eusinios olim aòrov6poug (sui iuris)prae te r fabulas d e E umolpi be llo ve stig ia multa e t alia probant . 3 8) Pare re E l eusinii ibi dicuntur suis re gibus quattuor
(ve l se x?) n e que omnino me ntio fit A the nie nsium. Quodsi
qui E re chthe i be llum cum E umolpo g e stum infe r‘re conati sunt,potin s totue ille l ocus, quem hoc modo sanare stadue runt,
in e ptas vide tur atque omnino e icie ndus . Qua de re infraag emus . Totus ve rohymni te nor e t auctoremj l eusiniam coar
guit e t tempus be llum illud ante c e d e ns .
39) Hoc ve ro ipsum
quando gostam sit, accuratius d efiniri non pote st. Ce rtum
tame n e st g e stum ante Solonis cum M e gare nsibus be llum e t
aliis rationibas e t e x prorsus dive rso modo,quo utrumque e st
traditum: M e garicum be llum quamvis ince rta e tiamtum histo
riae luce col lustratum, E l easiuium totum fabul is obte ctum e st.
N e c tame n nimis longum spatium his b e llis inte rie ctum fuisseve ri simile e st: Eleusis capta Athe nie nse s M e gare nsium finiti
mos re ddidit, e t sunt e nim ve stig ia arctioris cuiusdam
M e gare nsium cam E l eusiniis coniunctionis“ ) facile ve l ipsius be lli causa aut origo fue rit. Sit igitur be l latum me dio
B opévyg . Quae plus minus c e rta dil ig e nte r col l e git B . G is e k e ,thrakisch—pe lasgische Stamme e tc. p . cf. ad totum locum U . d . W i lamow itz -M o e l l e n d o r f' f, A us Ky dathe n p. 12 4. U . d . W i l amowi t z I . p . 12 5 ,,Hie r e in kiinstl iohe s Zuriickschraub e n de r E rzàhlung inve rschol le ne Ze ite n und iibe rwund e n e Ve rhàl tn isse an zun e hme n, ist nichtsal s e in e Ve rl e g e nhe itsausre d e, mit d e r e s sich n icht ve rl ohnt zu re chn e n
.
“
Ve lut Diocl e s ! v. infra. Paus . I ,38 . U . d .Wi l amow itz
14
possum. Contraquattuor il l orum E umolpi T ripto l emi Ce le i nominae t fabulae notissima sunt e x quinti e t inseque ntium sae cul oramauctoribus ; n e que Diocle s obscurue : e st e nim aMe garico he roèvix dive l l e ndus .
47) Qui quidem si soli sunt g e nuini,possunt sanee x acuta A l fr e d i d e G uts chmid “ ) conie ctura ad quattuorI oniagu_mphy larum, quae dicuntur, referr i. S ummum ve ro e st, quod 1am l n hoc hymno cum Ce re rie cul tu
re g e e coniungantur, id quod euspicionem move t non solumCe l eum de quo non facile ambigatar, se d e tiam co ll e gas e iusin sacris il l ius ae tatis fabul is plus quam hic die e rte traditurvaluisse e t suas quemque parte s in deae culta e g isse . A ut,
ut statim dicam, quid e e ntiam: iam illis temporibus,ante be l lumcum A the nie nsibus g e stum, non solum Ce l eum, se d e tiamE umolpum e t T riptol emum
49) (Dio
'
cle s e nim in E l eusiniis
fabul is inte rcidit) e xce ptis iis quae postea. addita e sse manife stum e st,tota indole e t vihand alic e fuisse quam ve l quintoe t quarto sae cul o fuisse nt. Namque e t ipsius deae cultus,quocum cohae re nt, sub A the nie nsium dominatione quamquam
auctus e t ad summam gloriam atque auctoritatem e latue non
tame n omnino commutatus e st. Quare si quid apud poste rosauctore s inve nie tnr d e E umol po priscum e t g e nainum coloremprae se fe re ns, ad il lustrandam ve te rie E umo l pi pe rsonam e t
z ai t'
xou m i 1rarpòq' àrév0 pog 7)p s rs
'
po co S ant autemP o] . e t D o l . c e te ris col latis, dp sfin;va xa
'
pqva; d e P ol y xe no nihil aliund econstat, nisi d e M e d eae filio cogitare ve lis ab H e l lanico (ap . Paus. H ,3,commemorato [qui tame n A tticam inte rpolation em probare t; e st e nim
Me d ea A the n is culta, non E leusin e ] ; cum D ol ichus T riptol emi filius, quemSt. B . e . v. A oul z
'
g cov e t E ust. B om. B 62 5 Dul ichii in sulae è1raîvup ov faciant,a n e scio quo auctore e x hymn i loco fictus vid e atur [cf. e tiam L o b e c k, A g ] .
p . Cf. B aume iste r ad h. U. (1. Wi l amow itz , He rme s IX,p . 3 2 0 n . 1. P l at. The s. 10 ai d è M s y ap é fis v aurrp ap s î g . ?d
'
9 7;as'
a oòx ò'
rs rò « piò—ro y èfla
'
ò‘
zfsvs ig d l l’
D’
arspov’
E l suaì'
vd
rs Àafis îv M s y apÉwv èxdvrwv [cf. n . 37] napaxpoua'a'
p svovw l s'
a ròv à'
p
xovra xré . D e caltu D ioc l is a M e gare nsibus in stituto ludisque D ioc l e is v.
T he ocr. I l , 2 9 cam schol iis, E . H i l l e r ad h. 1. in te rtia comme nta…F ritz schian i e ditions .
48) Quam in scholis pub l icis viri doctissimi audire
mihi contigit. 49) Ne que nominis e tymol ogia L ehr s ian a me te rre t (cf.
U. d e Wilamowitz, A us Ky dathe n p . 13 2 n . quae nihil aliud probare t
15
anquire ndam primariam e ius vim e t indol em adhibe re non da
b l tabo .
R e etat ut dicam primo neque E umol pum in hymno nostroThracem dici neque allam Thracium ve stigium in co inve niri ;
d e inde non e sse hinc be lli E l eusinii te stimonium pe te ndum.
Turbant e nim,ut alii iam vid emnt,ve rsus 2 65-7 seute ntiarum
ne xum sive cum codice M oscovieusi l e gimue(35,0 d 8
’
d’
pa murs, 1rspurl op éuwv èwaurî w,
7ra‘
z'
dsg’
E l soazvc'
wv 1r61spov xaì pé l omv aluòvaìèv èn d l l fil ow c aw aîE oog
’
ìpara natura
sive cum Matthia e t B aume iste ro’
A z977val om . P ostquam e nimanne , cuius ve rum nome n abhominibue e is,apud quos loquitur,ad id tempus ignoratur, d e D emophonte dixit
n pò d'
à'
pfizrog alsu è7réaasraz, ob'
vsxa rouuòv
è7réfiq xaì èv àrxoivpozv ì'
auasu
statim ape rie ndum e i fuit, quae tandem e sse t, ut talem rem
prae stare posse t. Sic optime omnia conve niunt, si e ie ctis illisstatim se quuntur ve rsus 2 68 sq.
s ìp ì dè A vypn j rvp rz,aa'
oxog, j rs pérzarouà z9aud rozg 8 w;roîaz
'
ò'
va,o xai p ippa réruxraz .
2 .
Ante quintum sae culum prae te r illud hymni nulla te stimon iahabemas d e re rum E l eusiniarum statu. Inte rim omniacommutata, Eleusis cum ce te ris quae fae rant A tticae oppidie
e t vicis un i A the narum urbi ipsae autem Athe naead summum pote ntiae fastigium eve ctae orant. Quae cum ita
e sse nt, ve te re s de E l eusiniis he roibus fabulas multifariam immutari n e ce sse fuit. T um non tam antiquae E l eusin iorum re s
quam be llum, quod cum A the nie nsibus g e e se rant, satis illud
n isi sac e rdotem are go tum nondumfuisse dive rsum.
50) Quamquam e nim
E leusis pristinas libe rtatis ve s t ig ia nonnulla re tinuit e t maxime d e orumcultus ab A the n ie nsibus ve l ipsorum urbe re c e ptas e st (cf. U. d . Wi l amow it z ,A us Ky dathe n p . 12 6 sqq.) tame n fuit,ut e ste ri vici,qui ante s oppidafue rant, A the n ie nsium re i pub l icae pars (D itte n b e rg e r,He rme s XX,p . 9
contra E . G urtium, Athe n and E le usis, or. acad . 18 8 4, p. 7
16
cruentum,ut vide tur, e t quae se cuta, pax e t novus re rum ordoomnium animos te nue runt priorum iam incuriosos .
Apud A the nie nse s igitur be l lum E l eusinium tun e temporismaxime e st ce l e bratum. Cuius re i nobilissimum fuit monime ntum E r e chth e us E ur ip id e us utinam plura e x hactragoe dia ae tatem tul isse nt! se d quia tragicos sempe r plusminus in fabul is novasse scimus, duo paullo antiquiora
artis monime nta, quae ad illud ce rtame n pe rtin e nt, l ib e nte raccipie nda sunt : statuae scilice t E re chthe i e t E umol pi inte r se
pugnantium a M y rone51) confe ctae , e t anag l y pha The e e i 52 ) quod
vocatur templi .‘
I am igitur de E uripidis E re chthe o 53) e rit disputandum,quae fabulaapud poste ros miram quantum valait,ut vix quemquam eam ignorasse,immo,quicumque b e lli E l eusiniimeminisse t,ab ea pe nde re eamque totam se qui manife stam e sse t. Ne queve ro postWe l ck e ri e gre giam disputationem
54) quamquam non
nunquam e rrasse aut audacias paullo divinasse virum summume t hic e t alias confite ndum e st, quae stionem ab inte gro re
tractare in animo mihi e st; quae ad propositum nostrum pe r
tine nt, ea preme re satis e rit .
Acta e sse fabula vide tur paullo an t e N iciae pacem (a. 42 1
a Cbr. cam omn e s diutinum be llum fastidire nt, pacem re
quire re nt.
55) R e stitue nda e st e x fragme ntis,porro e x poste rio
rum commemorationibue oratorum maxime e t e orum qui hc eimitantur, d e nique e my thographis, quos data ope ra fabulae argume ntum e narrare appare t. Quod se e xhibuisse profite tur
L y cur gus e xpre ssisse e tiam A p o l l o d or i“) (qui
5 1) E x Wi l amowitz n (l . p. 12 6) se n te ntia,quam dubitations baud e sse
immun em scio . D e his,quia archae ol ogiae,id quod vald e dole o,adhucpr0 pe imp e ritas sum,iudicium fe rre non sad e o; plura vid e apud L o l l in g iumG òtt. Nacht . 1874 p . 17 sqq. cuius mihi se nte ntia nota e st e x L o e s chc k iidisse rtation e : D ie E nn eakrunose pisod e b e i Pausanias progr. Dorpat 18 8 3
p. 2 2 .
53) Fragme nta col l e git A . N auc k T. G. F . p . 369—78 (18 56)
E uripid e s pe rditarum tragmdiarum fragme n ta (18 69) p. 8 7—96. F . G.
We l c k e r, Die grie chische n T ragòdie n e tc. 18 39 I I p. 717— 2 5 .
55) F r.
370 (rem paul lo alite r inte l l e go ac M e in e k ius apud N auck T . G. F. p .
56) L y c . in L e ocr. 98 qui afine narrationis addit ,da) m i d‘cxac
’
wg à'
vru;
E òp cm'
d‘y v ènmvs'
os csv, 611 roi7rov rò» p ò'
0 0 » nposùl sro no zion e. D e hac
17
cunque fuit ille A poll odorus) in bibliothe ca narrationem e x
fr . 3 5 1 e t aliis indiciis ve ri simillimum e st.
A c primo loco videamus, quis fue rit E uripid eus E umol
pus, e t quo modo E l eusinem ve n e rit b e l latum cum A the nie nsibus . F ait autem ut ait Lycurgus (e x Euripide ), N e ptuni e tChione s filius, qui cum Thracibus in A tticam invasit ut iuresibi Ghion e autem A quil onis e t Orithy iae filia dicitar e t ab Apoll odoro e t a Pausania;59) nome n ,niveae
‘ ve l
ipsum pe r se idon e os e sse pare nte s coarguit; n e c dubito hocquoque ad E uripid em refe rrefi") lam ve ro L obe ckius,61) quiacum fragme nto 3 51 :
A i:9zom’
avvw è$éawo"è7rì p90va (me s . è$éawaag)
optime conve niunt, e x Euripide fluxisse docuit A pol l odori illad eE umo lpi partaz
fi2) Chion e n a Ne ptuno conce pisse E umol pum,
quem partum pudore pe rmota clam in mare Undesublatum eum in A e thiopiam B e nthe sicymae tradidisse Ne ptanum sus e e x Amphitrite fil iae . S e d quo modo e x A e thiopumfabulosa te rra64) ad Thrace s, quorum ce rte dux e st,ve nie ntem
A pol l odori narratione nupe rrime e gitM ax .We l l man n D e I stro Cal l imachio diss.
inaug . G ry phisw. 18 8 6 p . 52—54 qui e t han c e t alias fabulas Atticas e x I stroin A po l l odori bib l iothe cam fluxisse ce n e ct. A p d . I I I , 15,4, 1.
58) L y c . l . : goaai ràp E 5,uohrov ròv H oos ed
‘
divoc ,ae rd 9pqxé'
w è/l t9s i'
y
xaîpac racin g &,ugowfivro5ura.
59) Paus . I ,38,2 A quil onis uxoremfe cit
H e c atae us A b d e rita in sua H y pe rbore orum te rrae d e scription e fr. 4
(F. E . G . I l . 3 8 7) ap. A e ] . h. an . XI , 1. Cum Chii ve ro he roid e, cuius
id em nome n produnt St. B . e . v. Xc’
og, M e tro d o r. e t C l e o bul . ap. P l in .
11. h . V,38,E umol pi mate r vix aliud quidquam nisi nome n hab e t commun e .
C e rte absurdum e st E re chtheum cum pron e pote pugnare . N e c tame nullo modo probandum iam E uripid em plure s finxisse E umo lpos. Qua d e re
b e n e disse ruit B . G is e k e thr. pe l . St . p . c e te rum cf. p . 2 5 sq.
6 1) L o b e c k A g ]. p . 2 16.
62) A p d . l . Xcéw; dè fl oas zd
‘
rî'
m p.t'
rvu
raz. i) dè xp cîgaa 70 5 1rarpòg E 5;whrov re z a5da, iva p ò révqrac xarapavèg,
s ig ròv flmî òvfic'
1rrs c rò nacd‘
c'
ov. (2 ) H oas cdò v dè dvsidp.svog s i; A id com'
av
z ap c’
Cs c,É'
J‘ZJE'
É—svt9saìxzffiy rpégas cv aòro5 B urarp i z ai
’
A p p zrp z'
mg . cf.
nobil em H i e r o n is in vasculo illo imag in em,quae E umo l pumvatis insignibuse xornatuminte r N e ptunum A mphitrite n e l ios d e os E l eusin ios se d e ntemoste ndit,
cumB r y g i pate rab e l latorem E umol pum e xhib eat(C. R o b e r t,B ild and Lie d p .
63)Cf. simil emnarrationem(E uripid eae imitation em d e Rhe siparta[E ur.]
Rh e a. 92 6 sqq. Qua d e re vid e infra.
18
fe c e rit Euripide e, quae rimus . Et hic, opinor, vix e rrabimas
A pol l odoram dacem se cuti : E umol pum dicit, cum unam B e n
the sicyme s fil iam in matrimoni… duxisse t, e tiam alte ramconstuprare conatum (ve l g rae c e è7rsxsc
'
p7yas) ob idquefacinas e xpulsam cum I smaro filio ad T e gy rium Thracum re g emve nisse , qui I smaro suam fe l iam lam ve ro quomodo cum E l eusiniis rationem iniisse t Eumolpus, quae as
que ad id t e mpus apud e um nul la e st, E uripidi dice ndumfait. E xpl icat hoc quoque Apollodorus : cam e nim e notuisse t
insidiae eam strue re T e gy rio, fugisse eum ad E l eusinios
e t cum iis amicitiam conciliasse . S e d mortac I smaro (quiapud Thrace s remansisse vide tur) a T e gy rio E umol pum e ssere vocatam e t soluta discordia in re gno e i succe ssie se . Cumve ro be llum inte r E l eusinios e t Athe nie nse s e xortam e sse t,iam E umolpum cum magno Thracum e xe rcita id rogan tibus
auxilio venisse E l eusiniis “)
Hae c cum al iqua ve risimil itadinis spe cie omnia ad Euripidie fabulam re fe re nda sunt; vid e ntur in prologam ab l e ganda,
sive illum Ere chtheus sive Ne ptunas susce pe ratfi")
Ce rtame n ve ro , quod e xarsit, non solum hominum, se d
quodammodo e tiam de orum e st; Eumolpus Ne ptani patrie parte s
g e rit,Ere chtheus M ine rvae . Id quod ve rsus illi pulche rrimi e xP raxitheae oration e demonstrant : 68)
0 58 dm"
èl dag xpuaéag rs I'
oprévog
rp z'
azvau 0,0 :9Ùv arà'
aav su rré l swg fid 8pozg
65) A pd. 1. (è 3) «bg dè èrsÀs caîfiy è
’
ud‘
ouèus z?saz z cîpnyg, dvàp (sic
H e y n 0,We ste rmann,Mi lle r;"
E vd zog s z9sazz tîp.vg dvòp He rche r) r ì;vérépavaòrg5 ri5v B urar s
'
pwvd z'
d‘
waw. (4) 0 dè z ai r ì;v&ds igaàvm'
; rap p8 s z'
myg èn sxs l
p7;as fiza'
Csar9av z ai ro5ro guara0‘sudis ig ,asra
‘ ’
I ap dpou 70 5 nazdòg npòg T s
75p zovfiz s, 9paz a'
wfiaaz2 s'
a, S g aòro5 rg; aazd‘
i n‘
yu 8 0 rarÉpa avvqîz wsv.
I bid . 5) èmfiou/l s cîwvdè 5<rrsp 0 vT srup z'
;u z ara;aavìyg rc'
vsraz,z ai npòg’
E l sua
vz'
0 0 g gas zîrs c z ai gocÀz'
av1rocs iraz npòg aòr0 5g . (6) 115n dè’
I ap dp 0 0 rs l sum'
m
ro g, p e ran spp z9s ig 0 1tò T srup c'
ou naparc'
usrac, z ai n‘
y» npom5 p a'
n v daa
Àuaa'
p svog rà» fiaoz l s c'
au nap s'
Àafls . (7) z ai n o l s'
p ou èvara'
vrog npòg’
A fivvac
'
oug roi'g ’
E l suozvz’
o zg, àmz b;z?s ig 571'ò’
E i suacvc'
wv p s rà 1roì. l fig aw spa'
xs c
0p à'
z à'
v d‘
uva’
p swg . Ne ptuno tribunat L o b e c k A g ] . p . 2 16 ,,ve rba
N e ptuni sun t“ e t U. d . Wi l amowitz p . 141; We l c k e ras E re chthe o(tue tur e nim codicum l oction em: è$éawaug) . F r. 362,v. 46— 9 .
19
E 5pohrog ou’
ds 0 p56 dvaaréj s z Àea‘
x;
orsgpdvozoz, H al /la‘
g 8’
0 0 8a;10 5 ap rjae 1ar.Atque E uripid em ce rte se cutus E umol pum dic it [socrate s
A tticam sibi vindicasse , cum Ne ptanus pate r ante M in e rvamte rram poe se die set.
59)Hae c ad E umol pum maxime pe rtin e nt; se d pmprium
tragoe diae argume ntum e x L y curgo discimus : E re chthe o A thenarum re gi, cum E umol pi inge ne e xe rcitas appropinquare t, aD e l phico d e o re spon sum fuis se victarum eum, si, ante quam
Athe n ie nse s cumhoetibus congre ssi e sse nt,fil iam immolasse tparaisse de o Ere chtheum e t hoste s e patria fugasse .
f
Se quitur apud L y curgum P raxitheae E re chthe i uxoris oratioad ve rbum se rvata, e adem et alias leude ts, quae ing e nue fil iam
dat pro patria immolandam. A tque e t hoc E uripidem e st,
quod Apollodorus e t Hyg inus tradunt, E re chthe i fil ias, cum
coniurase e nt una mortua ce te ras supe rstite s non remansuras,simul cum immolata il l a se inte rfe cisse ; novit e nim poe ta
(fr. 3 59) Cs570 g 1pmafpr?svov e t tre s virgine s in H yad e e commatatas commemoravit fi
)
I s o c r. or. XI I (panath .) 193 Opq—zz a: p èv ràp p s 1
’
E òp é l xoo 1 0 5 H o
os cd c5v0 g s ia*éflal ov s ig ròvz « 3pav 7)paî v, S g ì)p guafifir y o s v’
E psxflsi'
1'îjg
n o'
iswg, pa'
az wv H oos zd rî: np o'
n pov’
A 8vvà'
g z a1al afis îv aò1vjv. Cf. L y c .
l . l . : ri g xaîpag 1a517;g dugn ofiv1 o 5v1 a. H y g . f. 46 ,E umolpus,N e ptun i filius Athe nae ve nit oppugnatnrus, quod patrie cui temm A tticam
fuisse dice re t. L y c . 1uxs î'
v dè z a1’
èz s lvoug 1 0 5g zp6voug flam
l l s rîowa’
E psxfls'
a,ruvai'
z a l xov1a H pa$nî éav 191vKy p cao 5 fiorarépa. p e ra'
b o
dè o1parorréò‘
ou néb lovmg a51 0 2'
g sigfld l l sw s ig 1àvz n'
rpav, s ig A s l g o5g
iò v ì;puîm 1òv 19sòv, non?» dvve'
rg y Àa'
fior napà rra/l sp lwy . M m mgd"aòrgìî 1 0 5 0 3 0 5, 17)v 0 0 ra1 ipa s i 0 6m : 10 5 aupfial s î
'
v fò apu—ro
vréò‘
w z pa1vjas cu 1 15v n o l sm'
av, 6 dè 1 97 0 s 95 n sa% y svo g 10 51"
311i z ai
1 0 5; èmn pa1auop s‘
wug 1'71g xaîpa
‘
g èÈs'
flal s . A p d . l . (8 )’
q flsì'
dè òvrèp’
A flqvac’
wv vl z y g zpmp s'
vg» è'
zpqasv 6 0 110; z a1opr9« îasw 1 040 11613
p.ov, idv piau 1 0‘
iv fiura1 épmv op dèy . A p d . l. l. (9) z ai a:pa'
Èam g
a510 5 1Ùv y sw1a'
n;v z ai ai dovrai éaurd g z a1 s'
mpa5aw èzrsvrofiym fdp,
«b g è'
p aad v 1 w s g , avv oar'
av d l l fil acg m am i éaflaz . H y g . hb .
,,E re chtheus,P andionis fil ius,habuit fil ias quattuor,quae “
[excepta tame nOre n se ! v. I onie locum statim commemorandum] ,inte r se coniurarunt,si una
e arum mortem obisse t, ce te ras se inte rfice re nt“
. S c h o l. A rat. 172
E 0pnrc’
ò‘
vyg p è» 0 511 dv’
E psz fls î 1d e:’
q rî éwg dura1 épag‘
I'
dàagmoi rcvém?ac
2
2 0
I n ipsa ve ro pugna Ere chtheus occidit E umol pum.
72)
H acte nue A pol l odori narratio trag oe diae E uripid eae argume ntume xprime re vide tur. R e stat quae stio de E re chthe i morte quamqui hac proprie non iam pe rtin e re iudice t corol larii tame nloco subice re conce dat quae so ; forsitan fractus inde quamvise xiguas ad nostram rem re dundabit. P roficisce ndam e st ab
nie Euripide i loco (e Creusas cum Ion e colloquio) vv. 2 77— 8 2 .
I QN . rrarà,o’
E psp 9sòg aag è’
190 0 s currévoug ;
P . raiag agpa’
rca napz9évoug z 1avs‘
i'
v.
I QN . 0 5 0°é5saaîò‘ryg m5c z aarrwjrwv,adm;
P . fipéy og usorvòv,my1pòg iyu èv drz d l acg.
I QN . rra1épa d’
db;c9<5g z aia,aa aòv zp5711sc 1190 v6g ;
P . rrlvrai 1,0 :ac’
wyg 710 v1c'
0 0 agp’
àvraî l saav.
A ppare t prorsas eand em mepici fabulam, quam e x Ere chthe o novimus, ne que e i, quod Ere chtheus I onie loco tre s vir
g ine s immolasse dicitur, ibi ad un ius e xemplum ce te ras sua
manu mortnas, nimium e st Vide tur ce rte e t
hic pe riculum ab E umolpo immine ns causa sacrificn fuisse .
S e d Ere chtheus dicitur tride nte inte rfe ctas te rra occultas e sse ,nempe a Ne ptano ; cui e nim alio trid e ns posse t tribui? Et
qua de causa? At e xpl icant rem Hyg inus (e t Apollodorus),quos iam prid em a tragoe dia pe nde re vid imus : E umol pumlilium in e o , qui occid e rat, sive ipse , sive pe r I ovem aloiscitar. 74) Hae c num g e nuina fabulae forma fue rit, dubium,
fps ig oòaag . R e spicit hanc fabulam e t suspe ctas ille Demaratus,cuiustame n fontem E uripid eae fabulae argume n tum e sse ce rtum e st: D e maratustragod . (F . H. G . I V, 379) C]. A l e x . protr. I I I , 12 :
’
E p sxflsùg dè 0’
A raz òg (z ai M a'
p zog 0’
P wpaiog) 1 à g aòrr5v è19—ua'a'
n yv 8 0 7a1 épag,J» pè»15 Osppsgpdn p, «bg A . èv s 1pargod
‘0 0 p ék . Cre do uni Ap o l l o
d o r o : (10 ) rsvo,uévryg dè p s 1a‘
aparì;v 15; pa'
/mg,’
E p sxrî sòg p èv dvs îisv
E 5,aohrov. We l lman n p. 54: ,,E umol pum ab E r e chthe o in
E uripidis fabula inte rfe ctum e sse se quitur e x frg . 355 ,,oòd‘
s ig arpa1 s éaag
ddcz a cab; fil rìsv z dÀ w.“
H y g . ,,cum e sse t (E umolpus) ab A the nie nsibusinte rfe ctus.
“ Alite r Pausan ias v. infra. Cf. We l lman n p. 53
n . 53 . B y g . l. l . : victus cum e xe rcita cum e sse t ab A thenie nsibus inte rfe ctus,N e ptunus, n e filii sui morte E re chtheus lactare tur,e xpostulavit,ut e ius filia Ne ptuno immolare tur.“ [H ic fortasse e rravit H y gimrs..I pse E re chtheus ab l ove,N e ptuni rogatu,fulmin e e st inte rfe ctue
“A p d .
2 2
P rae te rea siquidem re diit E re chtheus e x pugna e t postea demammontem obiit, de i te l o ictus e sse vix pote st; hoc iam pe r se
absonuem ac prope ridicul nm e sset. S e d Euripide ,qui 1parz
z é maig rs 16…110 177115» goalvs1ac,finge re dignnm fuit ab e o ipso,
quem inte rfe cisset, E umol po scilice t, vol nus le tale acce pisse
E re chtheum. Quod cum Jone discre pat se d e stne e ius
modi discrepantiamira in EuripideIam ve ro hactsnns e gre ssis ve nia e st pe te nda, prae se rtim
cum in e iusmodi re simue commorati, de qua se ntiri s e di
vinari pe rmul ta, sciri panca possint. T ranseq nm iam ad
poste riore s auctore s; ne que e nim de tota fabula ac de Euri
pidie maxime auctoritate ce rtiue adhuc quid‘
qnam statue n
dum e st.
3 .
E orum,qui post E uripidem argume ntum tractave runt,uno
ve rbo atting e ndi sunt orato. rgg _ A ttici quos e x E uripidis e t
E re chthe o e t al iis tragoe diis (ve lut H e rachdis A the nie nsiumin die mate rimn deprommie se notum e st. M eminit fabulasI s o c rate s”) bis, porro L y curgum”) de nique e p itaphiiquì fe rtur D emosthe nis e sse auctor;8 3) his adde ndi F latonia, sie st P latonìs, M e n e x e nus“ ) e t X e n o ph o n ,qui rem in maius
Obstue vid e tur A p o l l o d o ri narratio, quam c e te roquin cum E uripid eoptime conve n ire vidimus. H oas cdrîivog dè z ai 1òv
’
E p sxfl éa z ai 17‘
;v o i
z c'
av aò1o5 z a1al eîaav1og , Ks'
z poqfi npsafi51amg 1 15 11’
E p sx8 éwg vrae'
d‘
wv
èflaoi'
l suasv. S e d absurdum e st re giam domam (i. e . familiam) a d e o
ave rti,fil iummaximum nata remane re . Vide tur igitur e x alte ro fon te haustuse sse filius succe d e ns, ex alte ro domus regine eve rsio (e t E re chthe i ipsius,quae cum ea cohae re t, mors) pe r N e ptunum facts . Quare cum E re chthe ifil iuin (supe rstitem, ut fr. 364 satis oste ndit) in trag oe dia nostrahab eamus,quae d e N e ptuno dicuntur,aliund e pe tits e sse vide atur . Cf. Tire siasvsticinium in Phoe nissis, quod iam ve te ribus difficul tate rn prae buit, E ur.
Phoe n . 8 52 sqq. c. schol. ;A pol l inis D e l phici in E re chthe i. Quamquamhoc l evius(v. 8 54: z az s î
’
7a‘
p fiv reg a6/l sp og E òp dl l rrou 0 5 z al lm'
z oog Ks z po
« (Jag M z’era) . I s o e n. or. IV (pan e g .) 5 68 ; XI I (panath) 193
(v. supra) . L y c . in L e ocr. 98 (v. supra). [D e m.] or. L X 8 .
P lat. I e n e : . p. 2 39 b . Ce te rum pl e risqae horam locis mag nasimil itudo inte rmdit; ce rte al ias al ium imitatus e st. M e n e xeui quoque locus
2 3
Ab Euripide d isse ntit auct o r vix tame ndignas ille ,qui
S e d habemas e tiamauctorum,qui aut omnino non pe nde ntab Euripide , aut ce rte e x parte e lio d e fonte hause runt, te stimonia. Quorum primus“ ) nominandus e st Thuc y d id e s , qui,,memorat A tticae urbe s sub primis re gibus nullo ce rto inte rse foe d e re iunctas fuisse , atque inte rdum ve l pugnasse inte rse , ve lut E l eusinios E umol po duce adve rsus Ere chtheum“
.
(L obe ck)8 7) A tque e x A tthidis e criptoribus,hand contemne ndis
maximsm quidem partem auctoribus, Phan od emus (n isiS uidas e rravit) duas E re chthe i fil ias se ipsae immolandas pro
patria de die se tradit, cum e xe rcitas e x B oe otia appropinquare t.
Esse autem ab H yacintho tumul o,ubi immolatae e sse nt, H ya
cinthide e eas appe l latas atque (he roicoe ,98) ut vide tur) honore ehabuisse ”) Phi l o cho rue autem, cum iamdiu inte r Ere ch
rhe torem rodol e t. H lin z M svsov9sòg dè :rp 0‘
ìw g Àérs 1ac z oo
M oac 1 d5s zg z ai Ào'
xoug'
z ai goa'
Àarrag avaw'
am, 1)vz’
z a E 5;wl n og H aas :
dò vo g è1r’ ’
A rî y uaz'
oug èo*rpa
'
1 suas 6pqî zag draw. M e n e stheum e x navium
catalogo pro E re chthe o substituit, c e te roquin E uripid em e scutas, fo rtas s echron ologis e ration e habita, n e E umolpus cum proavo congre d e re tur,
quamquamhoc ae que in e ptum. Cf. d ehoc auctore quae disputavitJ.Vah1e n Sitz .
B e r. d . Wie n . A k. d . Wisse nsch. bist. phil ol . Classe 18 63 fasc . I I p . 52 2—5 .
8 5) X e n . M e m. I I I,5, 10 : z ai 10 9 xdÀsp ov rò» èn
” ’
E psxfl éwg rswîp svov
7rpòg 1 0 5g èz 15g èl o,us'
mg 1)71s 1'
p 0 0 vraovc. F orsitan iam tum d e PhorbanteAcan an e al iquid narratum e st d e huiusque simil ibus v. infra. B e llumenim,quo H e r o d o tus I ,30 T e l lum c e cidisso nsrrat, non ce ntra E l e usinios
g e stum dicitur,ut ve l L o b e c k in s A g] . p . 2 14 cemuit, se d spad E l eusin em
contra. M e gare nse s,qui post E l eusiniumbe l lumA the nie nsiumfinitìmi facti e rant.Ce te rum re s in te r omne s iam constat. T huc . I I , 15 z ai m s g z ai
èn e Às'
p y asivm rs aò1nî'
w, «S n ap z ai’
l i'
Àeuaivcoc y s1’
E òp éhrou xpòg’
E psxv% a.
33) E t confirmstur P hi l o cho r i g ravissimo te stimonio fr. 3 1 e cho] . 8 0 p11.Ce d . Co]. 99 .
39) P hdn o d . fr. 3 (S aid . s . v. 7rap 0 é vo r) fd c
’
E psp î éwg
fie ra1 s'
pag 0 51wg H e ron z ai é1fpwv. fim dè àpnî,uòv è'
E °roo
'
1wvÀs'
rsraz
p rvy s'
vs ca z ai H é roò‘wpa d
‘
o5vac éau1à g avarò'
vaz òxèp 15g xaîpas'
,arpa
fl à'
g 32 190 607g èz B o zwr z'
ag . èaparza'
aflqoav dè 1 97'
Yaz c'
v8 go z al oup évga
xa'
74p òarèp 1 1514 Zasvd‘
ow'
wv,ò‘
cò z ai 0 5110 z al o5v1az ai 1rapr% vor‘
Yaz cv0 z'
d sg,
z avîa'
n sp p aprups î 0 avé d‘maog p spmp s
'
vog 1fig r cp fig aò r à’
w. Ce te rumd e virginibus immo latis v. L o b e ck A g l . p . 2 10— 2 . Phanod emi et Phil ochori(fr. 3 1 ap . schol. Soph. Oe d. C. 10 0 ) loci c e rte illud probant, E re chthe ifil iarum immolation em n on ab E urip i d e in fabul am d e E r e chthe o
2 4
theum e t E umol pum be llum e sse t g e stum, fin em be lli factum
e sse tradit,cum e x A pol l inis re sponso A graulus Ce cropie filia
sua e ponte se ab urbie moe nibus de ie cisse t. Quod ob e gre giam
facinas postea templum in are e e i d e dicatum
Atque e tiam traditum fuisse mone o I onem in be llo contra
E umol pum g e sto auxilio ve nisse e t in huius re i memoriam
B oddromiorumfe stum institutum Quae quidem num iam
P h e r e e y d e shabue rit,dubiume st;se d constatde P h i ] o ch oUt ve ro hoc ita ce te ra quoque , quae attul i,
te stimonia omnino pugnant cum E uripidis e t Ione e t, e iqnid
vide o, e tiam E re chthe o. Ne c tame n e st, quod his omnibusminorem fidemhabeamue . Immo conce de ndum be llum Eleusiniam quod Ere chtheus cum E umol po g e ssit, variis fabul is
ce l e bratum fuisse e t inte r se prorsas dive rsis non solum quarto,se d e tiam quinto sae cul o e t, si il l orum artis mon ime ntorummemin e rimus iam diu ante E uripid em. Nusquam ve ro prae te rhanc d e Thrace E umol po quidquam audivimus aut omnino d e
Thracibus.
A t inte r Orphic o s iam tum re ce ptas e rat Eumol pus !
Ind e aquo tempore ,n e se imus,se d ce rtam e st iam
qui optime hoc totum poésie g e nus novit, E umolpum significare ,cum Mass e i fil ium lubricam quandam doctrinam protul isse
dicat. M armo r quo que P arinm”) i . e . ve tus quispiam
e s s e i l l atam. Phanod emo multa certe cum E uripid e sunt communi; se d
e s sole de causa,quia e x communi fonte, A tticis scilice t tabul is,hansemnt(contra U . d. W i l amovitx p . N upe rrime hanc totum locum
e gre g io tractavit 0 . R o b e rt in'
P re l l e ri myth. G r. 18 8 6 p. 2 0 0 sqq.
P hi l o ch. fr. 14 ap. mp . schol. D em. d . fal s . l e g . v. p. 1171. (B as . 1572 )ò'
rr m l s°
po o o :,ufia'
m g mi; d'
un : E 5p o l xo g èarpa'
1w ae z ar‘
E p szfiim. mi p r;zum,as'
sou 1 0 510 0 9 1) P hi l o ch. fr. 33 ap. H ar
poer. v. R ov;dpaîp ca
° hip "
; a; Ì :l v$j vgm 0 511» z al oup éw;. fiv n a è»
“ M 'i n ana… dersu”, 6 3 0 560 9 è,î ofivîv;as m odi m i sm p z-Eso e;
119 15 -aiocg e'mò 55n 1 0 5 H oa rdò >o g E p sz ris
'
o g {cf.
S tu b . "l l l, 1 p. 38 3 . qui tame n Thrac es into l it.] v. hac d ere M ue l l e rum F . 11. G . I . p . 99h. Ce te rum be l l i E l eusinn ducem I on em
sign ificare vid e tur e tiam H e ro d o tus VI I I . 44. qui A the n ie nsiumeum appe l lan rit E st e nim in I one E m brhe ns iamdiu mortnus, u n
I on De lphis nandum sit : e x E re chthe o ve ro n ihil d e I oni: auxil ia (n ditum: E re chthe i merita e o ve ] minue re nmr. P lat. re sp . I ]. 6. p. 368 c
2 5
A tthidie scriptor, Masse i patrie carmina e didisse E umol pum
sub E re chthe o re go ce rte conicitur tradidie se . Contra Ph i
] o ch o rus Mass e i patrem facit E umolpum (ne scimus an eun
d em, quem E l eusiniorum pr0 pugnatorem) LunaeA c T h e o c ri tus poeta cantmn e t citharam didicie se H e rcul em a
Philammonid e E umol po Poste riorum D iod o rus e x
E umolpi B acchicis ve rsum ut d e Sui dae fonte ,quicumque fuit,taceam,qui totum catalogam e ius ]ibrorumSic Eumolpus iam e t dignus e st habitus,qui inte r e picos H o
me ri ae tate priore s re cipe re tur !
S e d iam ad e s propias acce dimus,unde in hymno H ome rico sumus profe 0 ti : E umol pum cumCe re ris culta atqueE l eusiun s sacris d e nuo conne xum vid e bimus .
Ac primum quidem doctus S ophocl is scholiasts ut probare t e rq,aa fuisse
10 1) quo modo fie ri potuisse t,at E umolpidae ,
cum barbari e sse nt, sacris mul torum afi’e rt te stimonia,qui difficul tatem variis modis solve re conati sunt. Locosipsos brevitatis causa appon e re mihi l iceat. I s t e fi”) igiturdixit npò
'
:1ov E li/10 11710 14 n ozfiaac 1òv A qi'
ézrqg rqg T parrol épou
1à èv’
E k ua'
i'
vz puon'
;pza z ai 0 5 1 0 » 9 p à z a. D istinxit ig iturduos ce rte E umolpos ; tre s e xhìbe t A n dr o :l °3) E òp é/lrrou ràprsvéaw9ac [(jpuz a, 1 0 0 di E 5pohrov [1 0 5 dè
’
A v1igarypov C. Mue lle rorn isit] 10 5 dè M ouaa
'
i'
ov1òv110 0;17)v,10 5 dè E li/10 1110 1! 1òvz a1adsiEav1a
M ommi'
og dè 10 61 0 » vsawz aî1 spa 1dra8 à z ai uiòg aò1 0 5 napa‘
0 s 15vdcdéamro ig
0‘
aal ocg. Marmo r P ar. [‘
A p’0 5 E 5,aoin og 0 M ouaal ]ou 1a
‘
pmrd p ca dvé9rq v sy’
E iw d’
vc, z ai 1 01; 10 5 [rra1p0 g M ]ouaafou n om'
a[scg]Ès
'
rîqz [cv, lmXH A fiaozi srîom g’
A d rywî w’
E l p sfl s'
]wg 10 5 H avd c'
ovog .
"Ù P hi l o ch. fr. 2 0 0 ap. schol . A r. R an . 10 33 ròvM ouaaîov aai’
d‘a Zal q'
m5z ai E dad/1110 0 0 :1610 p6g yoga. T he o c r. XXIV, 10 8 .
98) D io d .
11.
99) S aid . e . v. E 5,ao l vrog v. infra. Suid . e . v. E 5p o/l 1rog .
E l suaiwo g ij1o:’
A r9qvaîog,uiòg M ooaac’
ou 10 5 non)-10 5, «bg dé 1zvs g,paz9m-àg
’
0 paéwg° è1rovro zòg 1 d
'
w :rpò‘
Opfipow rérovs dè z ai H m9wvc'
z y r npòg M pav
fdp èrrsds l z vuv1o oi 1rocqrai'
. Cf. A casti ludos, quibus ”E umolpus, N e ptun ifilius, ad Ol ympi ubisa voce “
vicisse dicitur apud H y g inum fab . 2 73 .
10 1) Schol. Soph. Oe . C. 1046 Cy r s i
'
1az, 1 z'
déno1s oi E òp o l vrc'
d‘ac p omp iwv
èèdpxoua,$évoc 5v1 s g . M. We l lman n p . hanc d e E umo lporum g e ne s l ogiis quae stionem apte coniungit cum illa d e stemmatis re gum
A tticorum.
l o I s t e r fr. 2 1.
10 3) A n d rotion ir. 34;se d A n d ro n e mcum
2 6
ròv p éryozv z ai ispogpaivn yu rsrovdm . B e nique A s e sto d o rus,sicut Andro (e st autem,ut vide tur, M e ga10 pol itanue il l e auctor)qnintum a primo E umol po dicit 1òy 1dc 1s l s1àg z a1adsi$avra;
te nuìsse ve ro E l eusin em primum autochthon e s tum Thrace s,
qui E umolpo duce auxil io ve nise e nt contra Ere chtheum. A n
dronem Pausan ias…) se cutue e sse vide tur, quamquam unum
tantum E umol pum (se d eum Ce ry cis patrem) commemorat;quamhuic opposait ut ipsorum Ce ry cum se nte ntiam, A ndrotioni d e be ri
We l lmannus probabil ite r conie cit. Unde autem Ph o tius 10 5)suos E umol pos hause rit,ue scimus .
4
lam ig itur mate rie s ita colle cta atque prae parata vid e tur,ut ind e iam ipsi E umol pi imag in em fing e re possimus . A tque
omnia quidem te stimonia…) quae ad E umolpum aut ad Eleusiniam be llum pe rtine nt,hic col l ig e re nolui; nonnul l os, si occae io oblata e rit, infra ad
'
oram. D e my thographis autem quaedice nda vid e bantur,apud e os, quos se cuti sun t,auctore s cre atnotanda;non e nim de e orum ipsorum,se d de fontium auctoritate
E umol pum iam in H ome ri qui vocatur in Ce re remhymnocumhuius d e s e cul tu coniunctam vidimus . I n un ius Ce le i re
g iam Ce re s deve rtit, omnibus re gibus sacra sua, i . e . my ste ria,tradit. Nibi] in iis e xtran eum; co l l e gis suis
e st E l eusinius e st Grae cae . l am”
ve ro in E uripidis fabula,quae tantum apud poste ros valait, e st adve na, qui E l eusiniis
modo auxilio ve nit. Nihil ad Ce re rem pe rtine t, se d ad N e ptanum totus ; e st
__
fortis be l lator, n e c quidquam aliud in e o
ce rnitur. A lu auctore s be l latorem sane faciant, se d g e nainum
Tricl inio ]g dum C. M ue l l e r alte ro F . H. G. volumin e (sub Andronis fragme ntis) oste ndit. P aus . I,38,3 (3) rs l sun jaavrog dè E 50 61110 0 K?)pué us cu1 sp0 g Às z
'
as 1ac 1 cì'
w naz'
d‘
wv, 8v a510 i Ky'
puz s g Jura1pòg Ks'
z ponog’
A rl arîpou
z ai’
E'
/410 5 « aida siva: Às'
y ouav, oòz E li/161710 0 . M.We l l ms n n
p. 90 ,ubi plura Vid e .
10 5) P h o t. 8 . v. E òp ohrîd‘ar 1ra1p z
'
a à z ò E 5p612 0 0°
èrs'
vow o dè 1p s i'g ° 0 p i» èz 0 pa
'
z 1;g èrrw1pare rîaag, S u 0 5 xpomao5waz oi
E òaohri'd‘ar 0 dè’
A n dl l wvog z ai’
A aruz o'
p qg, ci dà M om ino z ai A vi'
dmyg .
2 7
E l eusinium. S e d iam omnia commutata vide ntur : e st ab alte raparte vate s,unus e x Orphicis illis, ab alte ra cum sace rdotum
g e nte E umo lpidarum coniungitar. S ant hae c ce rte satis dive rsa in uno quamvis fabul ari homine ]
S e d iam de singul ia vid eamus . Ut in omn ibus fabul is
G rae cis e xpl icandìe c e rtissims fundame nta ea sunt, quae trade ntium auctorum ae tate remane e runt, ac maxime quidem e a,
quae ad cul tum de orum e t sacras cae rimonias pe r multa eae
cula ple rumque pie cons e rvatas pe rtin e nt, ita in nostra causaa nobili illa e t summam ve tue tatie spe ciem prae se fe re nteEarnol;j _daw _ g ente _ ,initium e rit facie ndum. Inte r omne sconstat summum hanc apud Ce re rie e t P roserpinae , templumsace rdotium te nuisse bie rophsntarum scil ice t, quibus prae te ral ic e honore e my ste riomm sdministratio obtigit. Cumhacigitur g e nte iam apud ve te re s coniungitur E umolpus, atqueconiunxe runt omn e s il l i auctore s, qui, n e bsrbarus adve namy ete ria instituisse dice re tur poste a pe re grinis omnibusinacce ssa, duos finxe runt E umolpos aut e tiam plure s . Atquee tiamsi nihil traditum e sse t, E umol pidarum g e ntem ab al iquo
b e roè,ut omne s alias g e nte s (ve lut Ce ry ce e a Ce ry c e ) ori
ginem suam duxisse statue ndum e sse t, cuius nome n vix al iud
fingi posse t nisi Eumolpus. lam igitur ve te rum te stimoniis
confisi E umol pum,de quo agimus,E umol pidarum e sse àP M T ÉWPsive èrraîvupov dicimus 109
) unde siquid em iure diximus,e t illud se quitur n on p o s s e E umo l p i p e r s o nam r e c t e in
te l l e g i, n i s i ab E umo l pi d is in itiam in te rp r e tatio n i s
fac tum e r i t.
Cf. L o b e ck A g ] . p. 2 13 .
10 6) Nonnullav. apud L o b e ck ium A g ] . p . 2 12—4.
[E n g e lman numin R oscb e ri,,my thol og . L e x . s. vv. ”E re chtheus “e t,,E umolpus“
vixdum in spic e re potai] D e E umol pidis prae te rK . F . H e rman n L e hrbuchd e r gotte sdie nstliche n A l torthiime r 2 5 n . 2 5 conform Cb r. L . B o s s l e r d eg e ntibus e tfamil iis A tticae sace rdotal ibus Darn e t. 18 33 p. 19—2 2 G ui ] . P et e r e e n qus e stion e s d e historiage ntiumA tticarum,diss . in . Ki],S l e sw. 18 8 0 p . 64
— 69 . S t rub e Studie n fib e r d e n B ild e rkre is von E leusis 18 70 cp . I I ,
p . 2 6 sqq. ; multa e tiamad nostram remutilis,prae s e rtim d e g e ntibus caramque indole e t institutionibus attul it W. D itte n b e rg e r, Die E l eusinische nKe ry ke n He rme s XX p. 1—40 10 8 ) D itte n b e rg e r p . 3 sq.
P h o t ius e . v. E òp otlm'
dav z a1p c'
a dvrò E dad/11:0 0 Optime hoc e x
2 8
Si autem E umolpidarum g e ntis auctor e st Eumolpus,omniaprimum fe cisse aut instituisse eum oporte t, quae ad E umol
pidarum officia pe rtin e bant: primus hie rophants fuisse primus
que my ste ria administrasse itaqae aut ipse instituisse aut a
dis acce pisse fing e ndus fuit. Quae omniaa G rae cis auctoribus
e i attribuì vidimus,110) se d iure unum P lutarchi 111) locumS trub e pre ssit: E 5p oirrov, 3; èz 9pa
'
z qg ,as1aaràq èp é7yas
z ai pus? 1 0 0;”E i/byvag . l am ve ro e t nome n facil ius e rit ad
e xplicandum: E umolpidae ita sant appe ll ati, quia mysticsdpaîp sva cantil e nis sais prose que batur hie rophants, id quode pigramma probat quamvis e x ultimis prope my ste riorum
temporibus 112)
[M vfi],aa 100 s 0;bcpavèg A p[o5]g dédopz a;
pu,o z'
ov èv aopc'
g 1z 5do; èvsvz a,aévotr
8; 1sis1àg dvéynyvs z ai ò’
prca 7rdwuz a ,0 50 1a1g
E li/161710 0 , npoxéwv ip s,0 0 saaav 51m.
pre ssit. Marm. P ar. apposai infra e x empli g ratia P ausan iaelocum, qui E umo l pum, ut my ste ria institue re posse t, supe rstitem e xpugna
re d euntem fe cit : 3 8,3 rsvop s'
m; dè’
E i suam'
m; p a'
xp; « pò;
à rrs'
8 avs pè» ’
E p sxrî sòg’
A vfiryvaz'
wv ,B aaz/l sòg, d 7rs'
8 avs dè’
I np a'
pado; 1550 61
110 0 , z ara/]a'
ouraz dè érri 1 0‘
i'
0 0‘s 1òv 116/1s0 0 v, 0
5
; è; 1 81 dl l a’
A v97;vaz'
wv z amz dou; dura; id ia 1 s /l s îv 17)v 1 s /l sn jv. rà dè ispà 1 0 51 193 0 5 :
E 5p oi7ro; z ai ai fiura1 s‘
p s; dpwazv ai Ke lisa5 P l at. (1. e x . 18 .
H ic locus B o e c khi i con ie cturam (ad 0 . G. I ], 40 1) probare vid e turhie r0 phantss ubi inaugurati
_
e sse nt privatum nome n statim d e posuisse e t
simplicite r E umo lpos e sse dictos. At e x titulo nupe r re pe rto àpxacoi .
18 8 3 p . 79)'
170 0 s 10 031 00 v potius sacrum il l orum n ome n fuisse conclud e ndum
vid e tur. (D itte n b e rg e rus ad solum R omsnam ae tatem han c morem refe rt
He rme s XX, Cf. B . K e i ] ,He rme s XX p . E . Cur t ius ,Athe nand E leusis e rat. s cad . 18 8 4 p . 9 . E st autem titulus in Apollona 8 0 phists emonume n to in cisus,itaqae te rtii p. Cbr. n . sac culi,ubi l e guntur :
v. 5 : 0 5u0 ;1a 0"50 1 1; èrà: m) d c
'
C’
s 0'
13 s 0 71 0 ; èz s ivo
avan z ò; ci'
l e r’d'
rmu s i; dia napp op éy w z rs.
v. 9 : 345» 50 0 7raîd s; z l uròv 0 5v0,0 a rra1pò; dpfa1 0 0
paivop sv, 8 (mò; z p5;bsv à /l òg n s [Àdrs c]0 510 ; 34110 1110 3150 ; z rè
v. 11 : abu dè H oas cd'
a'
am aspaîvup.0 g s5 aap s z lfifiq.
v. 11 : Ke il ius ita ve rtit: simul (miu) autem fe lici cognomin e ute batur ductsa Ne ptuno appe l lation e ; cf. infra. C . G. I I 40 1. B osckhius quaese quuntur d e hostium in A tticam facts invas ion e ad Gothos refe rt, quos s .
3 0
re tar nisi Eumolpus . Qui cum patria, quae ante s divinas potius re s coluisse quam be lla e t arma vide tur, iam e t pe ricula
communis habuit.H acte nue igitur Eumolpus cum E l eusinus suis
.e st Grae
cae . S e d Euripide s Thracem fe cit E umolpum e t ab E l eusiniis,
qui G rae ci e sse ne apud eum quidem d e sie runt, se paravit.
A tthid ie scriptorum Iste r,poste riorum pl e rique , quorum tame n
pe r se ipsorum nulla iam e st in hac re auctoritas, sconti sunt.Est autem re s satis difficil is, e t ope rae pre tium vide tur te lamartificiose conte xtam dissolve re . E umolpum igitur variis modiscum Thracibus coniunxit Euripide s : primo gene re : origineme nim ducit ab Aquilon e e t Orithyia, id quod apud trag icos
Thraciam sempe r patriam significare vidimus . D e ind e moribus
e t prava indole : e st prorsus ne fario atque ingrato animo contrae os, quibus plurimum d e be t. Ac tribui e i facinas ad Te re ie xemplum (S cpbocl e i opinor) compositum itaqae ve re ThraciumB . Gise ke vidit D enique cum T e gy rio Thracum re go, qui
n emo al ias e st quam T e gy rae B oe otiae oppidi he ros,114) foe due
iniisse dicitur, atque filius e i datar Ismarus sive lmmaradus.
Hanc ve l nome n coarguit instam e sse Thrac em A the nisin E l eusinio ve l sepul crum e i d e dicatam fuisse Cleme ns Ale xandrinas tradit S e d cum g e nuino E umo l po vix fue rs t con
iunctus. Hae c omnia ve stigia indicant E uripidem ce rte Thrac em informasse E umol pum e t omnibus col oribus Thrac ns deping e re staduisse . Ne que ig itur miram, quod post E uripidembarbaro E umol pi e xe rcitai e t alu comite s e longinquo profe cti
additi sunt,ve lut Phorbas,unus e x Cure tibas A camanibus, e t
is N e ptuni filius, e t Clytius A griopae (b cl opis filius .
Cum ve ro e t Te re i il lud facinas ad E umol pum translatum
e t maxime maiore s e ius Aquil o e t Orithyia ab E leusinia quidemfabula alie ni fuisse iudicandi sint, e t de I smaro dub itandum
c e rte videatur, numquid omnino g e nainum sit in E umol po
p e lasg . S tàmme p. 47,12 5 (n . 2 0 9 . G is e k e 115) Cf. I smarum
Ciconum urb em postea M aron eam dictum; P o t t,Ze itschr. f. ve rg l . S pracbw.
I X, 145 (qamquam’
I p papaid‘
gu cum Grasso ve rbo gi'
d‘
s cv al iquem rem e sse
vix cre dam! C]. Al . adv. g e nt. 2 9 b Immsrum, E umo lpi atque Dairas
fil iam, in 1rspcfiéhp 10 5’
E l suam'
ou 10 5 0 710 d z povro'
l c z se pultam dicit.
3 1
Euripide o, quae ritur . Ac re stat fabul a d e E umol pi parta.
N e ptuni e st fil ius, amatre in mare conie ctus, e t a patrie”
filia apud A e thiope s e ducatus . Qui non sunt Libyas incolse ,se d fabul osi illi
A i0 iorrsg roi diz :9a dsdala1ae, !q a10 :
oi pèu 0 0 0 0 0 é0 0 0‘
T 11spz’
ovog,ai (i’
0 0 10 0 10 g .
I u ipsa ig itur patrie ut ita dioum re giaEumolpus e ducatus e st.
Quod Thraciae originis ve stigium iam nullum habe t : Eumolpusnon e long inqua alique te rra adve nisse , se d e x ipso potiusmari ortae e sse vid e tur, id quod idem fere e ignificat s e si quisb e ros te rra natas dicitur. H oc iam g e nuiuae fabulae E l eusiniae
e imil ius e st. Ac notus insupe r N e ptuni apud E l eusinios cultus7ra1p0g sive ararpqîou (L obe ck) ve l e x Pausanias
Atque e tiam in be llo E l eusinio E umolpum patrie parte sagentem fe cit E uripide s contra Ere chtheum qui sub M in e rvae
tute la faisse t. Sic ve tus illud de orum d e A the narum are e ce r
tame n P bidiae tun e temporis arte omnibus notum re dinte
gratur. S e d quamquam pulche rrime e. poe ta factum e st,quaeritur,num re ve ra E umol pi atque E re chthe i ce rtame n my thol ogicam (sit ve nia ve rbo) hanc vim habe s t. Ne que e nim ipseE re chtheus a Ne ptano pote st dive ll i . Ere chtheum nihil aliude sse nisi N e ptuni cognome n tituli probant, grav1ss1m1 11, quiaad d e i sace rdote e pe rtin ent.
m) I n E re chthe i templo Ne ptunus
cum Mine rva cultus e st, atque in N e ptuni ibi ara e tiamE re chthe o sacra fie bant. 119) A ccuratius hoc loco rem baud
quaquam ignotam tractare non possum; unum dixe rim mea
quidem se nte ntia potuisse sane Ere chtheum a poe tis totum
D icitur in epigrammate illo d e b ie rophanta: fica-pò; èz s îvo (70 53 0 544 )avan z ò; qî
'
xs 1’ draw s i; dia aopaup é y v (n . N um ad sacrsm hanc
lavationem fabula d e E umolpo quasi primo bie rophanta, in mare conie cto
spe ctat?(C . Rob e rt) . 117) Paus. I ,3 8 ,6 (6)
’
E'
Àsuozvr'
o cg dè è'
0 1 : pè» T pmmi s'
p ou
uaòg, d’o—rc;dè H porro l ala;
’
A p1 s'
md‘
og z ai H oas zò‘ò vo; 7ra1p 0 ;. Cf. N e ptunum
e t A mphitrite n in H ie ron is vasculo n . 59 .
118) C . I . A. I I I , 2 76 (in D io
n y sii theatri se lla) isp éwg 170 0 3 10 15 110 ; P amo'
xou z ai’
E psz z9s'
wg . 8 0 5 (e xN e ronis ae tate ) 0 ispsò; H oamò
‘
ò v[o g]’
E p sfl s'
o g P azpo'
xou. Alia te stimoniaattul it 0 . Ro b e rt in P re l l e ri my thol . Graco. p . n . 2 qui d e
E re chthe o ibid em accuratissimo e git. Paus. I , 2 6,5 : flwp ò; H aas :
(in E re chthe o), èa’0 5 z ai
’
E psz rî s i'
1960 0 0 1 0 è’
z 1 0 0 pavrs60 amg .
3 2
se parari a Ne ptuno, non ve ro, quo tempore nondum cum
Ne ptano e sse t coniunctas , solum pe r se ipsum e sse aut a Mine rvae partibus stare ve l contra Ne ptunum. Prius sempe r inG rae corum fabul is e st cognome n al iqaod de o tribui, poste riusdemam fing i e x hoc cognomin e b e roèm. Cuius re i satis notae
e xempla afi‘
e rre non cporte bit. Conce d e ndam ig itur e rit Eleusinio be llo de orum ce rtame n quamvis pul che rrimum orname n
tum additum e sse ab Euripide .
12 0)
S e d man e t E umolpi pate r Ne ptunus . Quod facil l ime itainte rpre tabimur E umolpidae hanc deum ut primum stirpisaactorem coluisse ob eamque causamhe rois sui patrem fe cisse .
Ve lut Ce ry ce s quoque è71' 0'
10 0 /1 0 0 suam Ce ry cem Me rcar a deifil ium finxe runt. Quamquam me ra hoc conie ctura niti bauddissimulamus .
12°
l am demum, id quod supe re st, quae ramue, quana.m d e
causa Eumolpus apud E uripid em e t apud poste ros Thraciacivitate sit donatus . Ne que E uripidem primum ita appe llassedico, quamquam nobis primus e st re i te stis,apud quem Eleusinis e fabulae cum toto illo Thracio fuco artificiosius conianctaesunt, quam simple x mythi ratio postulat . l am ve ro si B amol
pus ipse Thrax e sse t g e nuinas, e sse nt e tiam E umol pidae e t
cum iis magna ce rte E l eusiniorum de orum e t ve l totias civitatispars Thracibus vindicandi. Hoc si fing e remus,simul e tiamfing e n
dum e sse t Thrace s illos G rae cos fuisse ;n e que e nim E l eusiniorumde orum cultus G rae cis adimi ullo modo pote st. Hoc ce rte ultimume sse t re fugium. N e c tame n aliaquae dam d ifficul tas ita e sse t e x
pe ditain e o posita,quod Eumolpus inhymno H ome rico, (ubi e stGrae cae ) ce te ris omnibus E l eusiniis par e st, apud E uripidemcontra (ubi e st Thrax) adve na, qui nihil cum E l eusiniis habe t
F orsitan in I on e E urip id e s ve te rem A tticam fabulam e st sceatas
(quamquam iam immutatsm eam a poèta conc e d e ndum e sse t), se cundumquam E re chtheus a suo ut ita dicam d e o occisas ve l potius sicut Amphisraus a l ove te rra occultas e sse t, ubi iam he roicos honore e habe re t. H uc,
cpinor,pe rtin e t e tiam,quod U. 11. Wi l amowitz d e E re chthe i trag o e d iaefin e conie cit. I l lamve ro fabulae formam,si quando fuit,ad E umol pum nihilre spe xisse n on e st quod mon eam.
m‘
) Cui tame n baud d e bile adminiculum addì pote st P osidomr nome n,quod Romana saltem ae tate hie rophsntss
33
commune . Est igitur E umo l pi pe rsonae aliquid attributum,quod a ge nuina e ius vi e t indole prorsas e st alie nam. Cuius re icausa quod inte r Orphicos poétas re ce ptas e ratEumolpus, id quod quin iam Onomacriti aetate factum e ssefingamus nihil obstat. lare autem S tmbo dixit d e Thracibus ,,1rap
’
oi; z ai rà Dp;orz à ròv z arapp )u l oz s“
, siquid em Or
pheus (cum Orphico illo Zag re o) e x propria sua indole e t na
tura non pote st se parati a Thracio B accho, atque e o quidemnon a G rae cis quibusdam Thracibus, se d imprimis a B e ssie apudP angae um in ipsa Thracia culto .
12 3) Sic Eumolpus, si seme ]
Orphicus poeta factus e rat,potuit‘
e tiam pro ThraceS e d pote st e tiam aliud aliquid sabe sse . Thrace s in B oe otiaal iquando fuisse saltem inte r pl e rosque constat; hinc fortasseab E l eusiniis contraAthenie nse s auxilio ut ve nirént advocatisunt. Ad B oe o
_tusm spe ctat e t T e gy r1n re gis nome n apud Euri
pid em (A pd .) e t P banod emi illud E re chthe i filius e sse immolatae, cam e B oe otia e xe rcitas appropinquare t. Ce rtam al i
quid de hac re vix pote rit statui; satis nobis e rit oste ndisse
g e nainum E umolpum, E umol pidarum he roèm, Thracem nullomodo fuisse .
At conatus e st B . G i s e k e…) re l igionum E ]eusiniarumpartem ad P e ]asgioos suos Thrace s refe rre ,ac maxime quidemfabulam de Prose rpinas rapta quem e x H ome rici hymnise nte ntia apud P angaeum factum e sse demonstrat. Et hoc
adsumpise e ve risimile e st; v. 11. 111. D e Orphicis cogitst A . R i e s eFl . jhb . 18 77 l . Strab . X,3,16 p . 470 .
113) G ravissimam e t
difficil l imam rem (ration em Orphe o cum Thraciaj mcho inte rce d e ntem) adambrasse satis mihi hab e ndam; vidit iam P ro c lus in Plat. rcmp . 398’
0 pgosò; 51s 1 030 A covrîaou 1 s l s riòv 7)rsp.ò v rsvdp svog r a‘
S p o ra n ar9s i'
v
À s'
r s r az 1 07 ago s 1 é p gn v?s g5 (L ohe c k A g ] . p . 2 38 ) e t d e nuo e xpre ssit
O. Mue l l e r Orchow. p . 3 8 2 : (d e B accho) ,,die se r ist ob e n d e r Zagreus,domd ic 5 60 10 1 zuDe lphi g e he ime Opfe r ve rrichte te n ; se in Prophe t,se in Prie ste ran d zug le ich se in me nsch]iche s Abbild ist Orpheus,and d e sse n Ze rre issung
durch d ie M s cnad e n wie d e rholt nur das g6ttl iche Drama. Durch die se E iasicht fil lt e in Hauptargume n t Cre uz e r’s, dass Orpheus d e r A pol l odie n e r andKithsrist d em D iouy sosdie n ste fe ind lich g ewe se n
“
[A e s c b . B ac cap c'
ds g lH oc e t mihi plac e t, quamquam maltos e tiam post M ue l l e rum
alite r iudics sse non ignoro. B . G i s e k e thr. p. St. p . 19,50 ; [cf.3
34
quidem postremam l ibe nte r conce do . S e d traditum e tiam an
tiquum in Elide Plutonie cul tum mone o .
12 5) Atque omnia P e
l oponne siacain potiasb uias origin em demonstrant,abiThrace sun:quam
_ fuisse n emo tradidit, quam Thraciam. Ne g l e xisse il lavirum doctam non dico ; se d ad P e lasgos re tul it. Quodreme dium eam ipsam ob causam, quia e o facile omn e s in mythol ogia Grae ca difficul tate s possunt sanari, quam maximefugie ndum vide tur. Ab alia ve ro parte gravissimum e st,
quod B acchi cul tus d e i il l ius, siquis alias fuit, orig in e ThraciiEleusine antiquitus vide tur non fuisse . Quare acutam viri
docti se nte ntiam probare non possum.
Contra C. Wachsmuthl 2 6) ve l A the nis in Muse o Thraciam fuisse col oniam conie cit e x ve te re B acchi e tMasaram,utT braciorum de orum, sulta. S e d si Thracia horum e st origo,non ide o tame n Thrace s ipsos attul ise e se quitur, cuius re i nul
lum prae te rea e xstat te stimonium. B accham e isd em fe re quibusapudThrace s ritibus e tapud T b e banos e tapudOrchome nios cultume sse se imas, se d e tiam in P e l oponne si prope omnibus civitatibus ;se si Orchome nios e t T b e banos ab ipsis Thracibus acce pisse ve ribaud dissimile e st, P e l oponn e sii ce rte a Thracibus non s e
ce pe runt, se d alia g e ns ab alia finitima transtul isse vide tur.
Sic Athe nie nse s quoque a B oe otis e thuius de i e tMasaram cul
tum acce pisse statue udam e rit.
12 7)
C . Wac h smut h, Die Stadt Ath e n I , p. 40 3, 11. l .]195) Cf. H . D .
Mue l l e r,My thologie d e r grie chische n S tàmme ,,Pe leus u.Ne leus “ quamquamnum iure Cauconibus d eum attribue rit,dubitari pote st. Wac h sm
futh,
Stad t Athe n l . 111) D e B accho vid e Rap p,D iony suskul t e tc. (v Èupra) .
Ce te rum e t infra d e e o dice ndum e rit.
11. D E T E R E O E T 1311 T H R A CI B U S P H OCI D E ME T B OE OT I A M OCCU P A N T I B U S .
1.
D e Te re i fabula quae tradita sunt quia prope omnia a
S o pho c l e pe nde re vid eatur, optimum e rit e t nos sb huiustragoe dia initium face re e t postea demam quae re re quae a
prioribus poe tis aut aliunde re ce pe rit quae que prae te rea d e
fabula nota sint.Ac d e hac quoque tragoe dia cum We l c k e rus”) cptime
e g e rit, quae propositum nostrum postulat dixisse satis e rit.
Quae que ad re stitue ndam fabulam auxilia nobis suppe ditant, e tiis We l cke rus omnibus asus e st; sunt autem primum ipsa tra
goe diae fragme nts ab antiquis scriptoribus ad ve rbum e x
pre sea,l 2 9) de inde poetaram al iorumque auctorum ae tate maxime ae qual ium commemoration e s se riae aut iocosae ,tum,quaed e tragoe diis aut comoe diis ad S ophocl e i Te re i e xemplar com
positis sunt autem pe rpauca tradita d e nique,
e t hae c quid em gravissima,poste riore s quae prae be ntfabularumscriptore s aut poe tas ,quos fe re optime re prae se ntant ab alte raparte T z e t z e s ,131) qui ipse dicit Sophocle ss se fabulae argume ntum narrare ,ab alte ra O vi d ius poe ta.
132)
ma) F. G. We l c k e r gr. T r. p. 374— 8 8 . N auc k T r. G r.
F r. p . (fr. Soph. n . 519 130) E x A c c i i T e re o non
multum. e c omo e d iis, siquid em fragme nts apud Athe naeum e xstantia
spe ctss, nihil discimus nisi nugas e t fac e tias .
13 1) T z . in
O. e . D . 566, qui a fin e addit : rpa'
9 s r dè aspi 1 0 61 0 0 Zogno z iij; èv
1 05 T y p e ? Jpa'
p a1 z. A die cit in e pta quae dam grammaticorum comme nta.
132) OV. M e t. VI ,411—676. A p d . I I I ,14,8 (quocumfe re congruit P ro b . ad
3 .
Ac primum S ophocl em scripsisse T e reum,de inde P bi
l oc l em schol iastadicit A rist0 pban eus,l 33) qua re ce rte non solumante Phil oc l em,se d omniumprimumTe re i poétamfuisse S ophocl em ro
’
<qsignificst. Quo quidem tempore tragoe dia acta sit d efiniri nonpote st; at tame n non solum ante a. 414 A rie t0 pbsnis probantA ve e, se d e tiam ante a. 42 1 a. Cbr. n . actam E uripideus
Ere chtheus, si quidem T e reum imitatas oste ndit.
A rgame ntumve ro fabulas hoc fe re fait,(ut ipsis 0710 8 é0 sw 0forma uti nobis l ice atzj T e reus Thracum (qui Solem summumd e orum col e re nt)
l 35) re x,P rocne n P andionis A the narum re gisfil iam uxorem duxit. Nuptiarum e tiam apud S 0 pbocl em causafuisse vide tur, quod Te reus P andionem contra L abdacum,B oe otorum (i. e . Cadme orum) re g em,adiuve rat.
l 35) Postea ve roe t P bil ome lam alte ram P andionis fil iam stupravit (pe rmise rat
e nim pate r, ut e am domam duc e re t se cum sororem visaram,se d vie a barbaro virgini A ul id e e st illata) e t,n e quid svol g e re tur,lingnam e vol sit. S e d fe sto B acchi die (quo e t ipsa fabul aactafingitur)
l 37) P rocnae aP b il ome la (quae A ul id e adve n e rat cl sm
T e reum)133) te la artificiose te xts mittitur, quas sororis calami
Ve rg . A sn . e d .Ke il p . 2 3 cf. M .Ws l l ms n n ,d e I stro Cal l imac bio p.— H y g .
f. 44 (quem e x alio fon te hausisse conie c it We l c k e r) . I n fabul is Roman e nsibus B o s i e t H e l l ad ii non moror; v. R o s che ri my th . L e x . e . v. Addon .
13 3) S c h o l . A r. A v. 2 8 1 : 0 Zogoo z 1fi; 1 0 0 T ryp s
'
a è710 1'
7;0 s 0, s i1a
@110 z 15g . V. p . 3 0 .
13 5) F r. 52 0 :
°Îf1zs , 9,0 p5i 7rpé
oé1a; (aéfiag) . D e Solis apud Thrace s cultu e x H e rodoto [cf. V,7]e t optimis auctoribus nihil constat. A t Ae schylus in B am ,aiaz fe citcats st. 2 4) Orpheum Sol is sive A pol l in is cul torem ne g l e cto B accho : 0; 1 0 0
nè0 21160 0 0 0 0 0 0 z è1 1'
p a, 1 0 0 dè"
71110 0 p s'
710'
1 0 0 1 15 0 19 s 15 0 é 0 60 15s 0 s lm:,
8 0 z ai’
A 71011w0 a npoavrdp suas 0 . Sophoc le s A e schy lum,ssd ipse Ae schy lusOrphicos se cutus e sse vid e tur. Cf. P r e l l e r -R o b e r '
t,G risch. Myth . p . 2 30
n . 3 .
136) A p d . I I I ,14, 8 710 1530 0 0 0
‘
è èÈa0aa140 10 ; A dfld‘
az o 0 7rsp i
5pw0 èn s z a1ém 10 èz 0 pgi z y ; Tvpéa 1 0 0"
A p so; (sc . H a0 0 1'
w0 )z ai 1 0 0 71613 0 0 0 0 0 0 aòrgìî z a1 0 pfiaîaag wè
'
0‘
wz s Tvps i'
71p 0 ; fa'
/1 0 0
I l p o’
zm0 . Ov. 42 3 a T e re o barbaros sx Attica fugatos d icit,qua d ere be n e H aup tius e git ad b . Cf. T b ac . I l . 2 9 d e nuptiarum causis .
"L“ H oc We l c k e rus iure col l e git e x Ov. 58 7 ,tempus e rat,quo sacra
so le nt trie te rica B acchi S ithonias ce le brare nurus“
, 2 ) e x A c c i quodam loco3 ) e x fr. 52 4,ubi 710 {10 0 p dpo g B acchieum ve stitum siguifics re t. Ce te rumv. infra.
13 8) T i
l
ia ide locum hic apposui : H avd z'
w0’
A d y 0aîo; dura
1épa; gaz e H p6z vy 0 z ai 0 110mj1aw 150 ròv”p riz q T y p e ? 107èz 0 pa'
z f;€
3 8
coutume l iose inditum, visa hae c e sse apud S ophocl em in ipsascae na ce nsuit probare quippe quod tragica gravitate e sse tindignam. Quod si iure conte ndit, in S ophoc l is T e re o illa d eupupa e nuntiari potue runt 071
’
èEarré/lou, n e que iam commatatos in scae nam re dire ne ce sse fuit; si A rist0 pbanis ratiopostulat, ut apud S ophocl em commutatae prodie rint pe rsonas,nuntii il lam narrationem e x alis fabula fluxisse propemodum
n e ce sse e st e t iam A e schy l i T e reum fing e re cogimur; potuit
e nimAristote le s cumS ophoc l e pe r e rrorem commutare A sschy lum;cum Phil ocl e aut al io ut ita disam minorum g e ntium d e o
mehe rcul e non potuit. Ac d e A e soby l o quidem faitdice ndum, quia e t alte r apu eum locus e t is quidemce rtas, rem attigit, d e quo infial plara dic e nda. Mihi quidemprius illud mag is place t; sat mul ta fuit A ristophani iocandifacal tas, si S 0 pbocl is tragoe diaTe re i commutationem antiquitus
il l am ce l e bratam non nimis longo ante ,,Avium“ annum tem
pore (414 a. Cbr. n .) omnium d e nuo animis in memoriamrevocave rat.
l am ve ro locum quo Sophocle s fabulam suam actnmfinxisse t, Daul idem e sse We l cke rus ratus e st e t inte r pl e ros
que ce rte constat; se d quia A . R i e s e novam d e bac re se nte ntiam tul it, de nuo e xaminanda vide tur. Ne que apud ve te re s
idem traditur ab omnibus . C o n on T e reum appe l lat,Thracumqui Daul iam e t ce te ram Phocid em te nue rint re g em Apo ]
l o d o rus e ius patriam quidem Thraciam dicit;144) se d fugie nte s
sororss inde eumpe rse cutum e sse ,douc e Daulias in P bocide ,cumiam in e o e sse t ut cape re ntur, e x ipsarum votis ave s fie re nt.
Atque Apollodorus quidem in sa quae“
proprie ita nominabatur
Thracia Te re i re giam finxisse vide tur ; Daul ias ve ro me ntioaliunde e t ea quidem satis in e pte inie cta e st; an mul ie re s
casque pe rse que ntem re g em uno cursu e ThraciaDaul iamusquecucurrisse putemus?
Atque e tiam Ovi d i o (e x A l e xandrinorum more opinor),utOrpheum Ciconemapp e llat,itaTe reus e st re x Odry sius .
naturali prae se rtim historia p e titam! 0 o n . narr. 3 1 fiam1sò; 8 p91z 0'
50
1 05 0 71sp i A au1c'
av z ai 41110 0 0 wz z'
d‘
a. A p d . I I I 14,8 .
“ S) Cv.
M e t. X, 2 [cf. L o b e ck A g ] . p . 355 sq.] I bid . VI , 490 .
3 9
Quamquam in Romano maxime poe ts numquid his tribue ndum
sit in ce rtum vide tur. Contra ce rtam e st eundem e l io locod e P y re ne o dic e re
D aul id e T b r e'
i c io P boc eaque milite rarae spe rar ille fe rox, iniastaque re gna te n e bat.
143)
l am ad T huc y d id is…) locum ve nimus . Qui d e Te reOdry sarum re gn i conditore disse re ns,bunc nihil pe rtine re sdicitad T e reum qui Proe nca,P andionis A the nie nsium re gis fil iam,in matrimonium duxe rit; nam fuisse e os n e e x eadem
quidem Thracia, cum Te reus Daulias in P bocid e ,ut nun c no
minare tar, faisse t, tum a Thracibus habitatae il ludque in Ityfacinas in hac te rramul ie re s commisisse nt; ac poèts s quoquemaltos in l asciniae laude ,,Daul iad em
‘ hanc avem appe llasse .
H ue acce de re P andion em si tam bre vi spatio remotum quaesivisse t g e ne rum;mutuo commodo magis prospe xisse , quam siapud Odrvsas multorum die rum itine re inte rie cto . Te rem ve ro,cui n e nome n quidem idem e sse t, primum apud Odry sss pote ntem fuisse re g em. H as ve ro in re A . Ri e s e…) Thucydid em e rrasse ce nse t; Daulias e nim luscinias cognome n e ssede rivandum non a P bociae illo Oppido se d a ve rbo 0 0 510 0 ,latin e d e nsum (fractice tum),a quo Daul id em oppidum de nominatum Pausanias e t Strabo disant, e communi, ut iniry
°vide
bimas, fonte haurie nte s . Ac memin e rit il ld"
ìiul cb e rrimi ill iasH ome ri,a quo lascinia cantare dicitur
0 s 0 0pé10 0 è0 71s1d10 10 1 z a19sCop éw; 710 z 10 0'
i'
0 10 .
S ithonias nume (v. 58 8 ) e tRhodope (58 9) n ihil aliud sibi volan t quam remin
Thracia g e stam indicare ; notissima nominamaxime plac e nt poetas,qui locosaccuratius d efinire non studst. 148
) U bi quae subind e nsrrst ad p o s t er io rum (comicorum 0 pin or) ds Thsmy ranarration e s (A p d . l ,33,3) ficts e sso vi
d e ntar apoèts Ale xandrino. T y p e ?dè 1 07H p0 z w;0 1 00 170 0 1150 0 0 ; 0 71’
0 15 0 010 0 1 1 ru0a'
1’
z a 71p 0 1m'
z s 1 Tfipv; 0 510 ; 0 0 0 è0,0 0 0 0. 15; a0 7'
5; èré
0 0 0 10 , 0 11’
0 ,ué 0 è0 A a0 11'
a 0 10 z 1'
0‘
0 ; 0 5 0 z a10 0 prs'
vq; fig, 0 Tvps 0;,15'
z s 1, 1 0'
1 s 5710 &paz r5 0 0 iz ouy s'
wyg, z ai 1 0 i-fprov 1 0 71sp i 1 0 0”11 0 0 ai ru0aî
z e ; 0 0 15 rj è'
71paE av 710 110 1; dè z ai 1 15 0 710 1771 15 0 0 0 0 770 0 0 0 ;
110 0 110 ; 7) 0'
p 0 1; énw0 dp aa1a1. siz ò; dè z ai 10 z 50 0 ; H a0 0‘
1'
0 0a 0 0 0 01'
;0a0 190 1
15; Jura1p 0 ; 0 10 1 0 0 0 0 10 0 è71’
15p s11'
a15 71p 0 ; 0 117510 0 ; 0 5110 0 5 0 10 710 1
115 0 7)p sp 15 0 è; 0 0p 150 11; 0 0 0 5 . Tfipp; dè, 0 0 0 0 1 0 a0 1 0 50 0,0 .a €xw0, fla
0 11s 0 ; 71p 15 1 0 ; è0 z pd 1 s 1’
0 0‘
p 0 0 05 0 èrs'
0 s1o .
160) Fl. jhb. 1877 p . 2 2 4 sqq.
40
At siquis Thacy didem in gravissimo e rrore de pre b e ndissese cre dit, id quod in tali viro sempe r dol e bit, probare eum
0 porte t, quibus e t quam gravissimis d e causis e rror sit sta»
tue ndus . lam ve ro quae hoc loco istae sunt se ne s e ? Utrum
quod lasciniae cognome n il l ud n on s o lum a Daulia Oppido,se d etiam a 0 0 510 0 1. e . 0 0 0 0 de rivati p o t e s t, an quia vir
doctus pace e ius dixe rim omnia optimorum auctorum
te stimonia, qui Thrace s in Grae cia fuisse probant, ad suamse nte ntiam confirmandan e me dio tol le re stud e t?151)
Ac poe taram quidem e orum, quorum Thucydide s te stimonio utitur ad vo l garem al iquam Opinion em refutandam de
nemine iam ce rto constat. 152 ) Quod ad poe tas provocavit,miram profe sto e sse t, si summus poe ta, cuius tragoe diam Thucy dide s ignorare vix potuit, eundem illum e rrorem commisisse t.
Ex T bucy didis igitur loco ve r i s imi l e e st, S ophocl em B aal ismfinxisse Te re i patriam. P oste ros, cum d e Thracibus andire nt,
Haemi e t Rhodope s, S trymonis e tHe bri sempe r meminisse n onmiram e st.
Ipsum ve ro fabulam a S ophocl e B acchi fe ste actam fing i
vidimus . Ad S ophocl is T e reum al luddre"
e t illud E uripidisvide tur : 153)
;10 0 0 1 z 0 0 0
H p 0'
z 0 pg 50 0 0 0 0 5110 1é$a1 190 0,11s 0 0 0 M 0 0 0 0 1g.
9 5s 0 790 1,1115 9 0 1010 s;,ad divinum illum furorem pe rfinsnt
cum B acchi fe stis coniunctam, quorum e t M ass e partem habuisse poe ta significat,minime hoc quidem miram, cum De lphis
maxime Masaram e t B acchi cul tum coniunctam fuisse acce pe
rimus . lam ve ro vid eamas quae illa fue rint ,,sacra triete rica B acchi“ . Esse bos fe stos apud plurimas Grae cis e civitate s simi]l imis cae rimoniis c e l e bratos Ad . R ap p oste ndit,
idemque satis probabil ite r ad Thraciam revocavit stirpem.
Quare optimum e rit e xemplum fe sti Orchomeuii, e t huius
A Thucy did e pe nd e n t saltem e x parts S t rab. VI ],7, I ,p . 3 2 1,
IX,3,13 p. 42 3 . Paus. X,4,6 [fortasse e tiam C on on narr. 3 1]quamquam alis quoque variis e rival is hausisse vid eatur. v. in fra.
QuamquamRomani (v. Classe n ad Thuc . l ocum) Ale xandrinos ce rte poe tasse cuti sunt . 153
) E ur. H e ro.
154) O. Mue l l e r Orchome nos
41
trie te rici,quivocatur’
A (3 1150 10 ,accurataapud P lutarchumB &Éotumde scriptio .
155) B acchi tum sac e rdos sùi cto gladio fugie nte s
A e g léas, quae a Minyae fil iabus origin em duc e bant, pe rse que
bàtur, ut siquam c e pisse t inte rfice re si l icsre t id quod
P lutarchi temporibus Zoilus sace rdos fe cisse dicitur ! [psaeautem Minyae fil is e ,Leucippe Arsinoe A l cathoe Leucippe s
pue rum come disse tradantur . Vide tur igitur in A grioniis illa
50 0 77) z ai sacrificium statim e sse se cuta. H uis
ve r0 ve te remhominunrj mmolandomm consue tudin em sabe sse ,e x e aque e t il los ritus e xpl icsri posse,P re l l e rus vidit.
156) l am
in Te re i fabula,qual is fue rit apud S ophocl em We l cke rusadumbravit,e sse e t sa
c ra trie te ricaB acchi,e t pue ri immolationem;acce dit mul ie rum, quae immolave rant t inse cutus virTe reus e nim sace rdotis pe rsonam ag it e nim quid illaomnium in ave s commutatio sibi vult? Hae c quidem n
ype st
B accbica,hae c e st aliunde il lata; n e que e ludimur a Nicandro,quippe qui sua invicem e Te re i fabula pe tiv
'
èi'it.F anaticum vero B acchi cul tum at nostra ae tate L ob e ckius
d emonstravit a Thracibus ve nisse ad G rae cos, ita e tsiÈ"Thracia
ill a sacra e sse putavit, qui Te re i rss spl e ndidissimis b iscecol oribus primus e xomavit. A c posse t e tiam Daulias cum
A the nis coniun ctio, Te re i scilice t cum P and ionis filia nuptiis
significata, e xpl icsri,non dicam e x fabul a il l a, quae euspicion em
move t,Mine rvas ve tus 660 0 0 0 a Procne A the nis D aul iam olim
p . 3 8 2 . Rap p D ion y soekul t. e tc . pii alias . P l at. qu. G r. 3 8 1 1'
0 s ;
oi 7rapa‘
3 0 110 1 0 1; W0 10 s 1;, z à i r1'
0 e g A io1s ia1; 0110 0 0 0 fiura1 épa; ;oaai
A suz 1'
7rrm0 z ai’
A par0a'
r;0 z ai°
A 1z az% y v pra nica; 0 0 19pw711'
0 10 0 0711190 0 070 0 :
z p s c50 , z ai 0 10 1axs î 0 asp i 1 150 1 é z 0 10 0 ° A suz 1'
7r7n1; 1axoeîmyg , z apaaxs î0"
171710 0 0 0 1 0 0 0 20 0 z 17;19>70a1 dè nè0 a_èr150 0 0 0 111
0 0 1 0 5 0 1 0 ; 0 710 167117; z ai 71é 0 190 0 ; 1V0 10'
s 1g, aòra‘
; 0 0 A io1s z'
a; 0 10 0
z ai p1a'
l p1 0 5 0’
Opxop s'
0 10 1 rà; 0 710 10 5 fe'
vaag 0 51 10 z a10 50 1. z ai 71'
0 s1 0 1 7rap’
0 0 10 0 1 0 0 130 1 0 1;’
A rp1w0 z'
o1g p arà z ai 0 0 1 05 0 0710 1 0 5 isp s'
w; 1 0 5
1110 0 150 0 0 è'
xow o;. è'6s 0 1 1 0 è z a1a1qp rî s‘
i'
aav à 0 s1s î0, z ai d 0 e i1s 0
09’
00 15 0 Zwi'
10 ; 0 isp s 0; z 1 é . F abul smab e rias tractave runt N i can d s r (H ete roeum.) e t C o r in n a sp . A nt. L ib . 10 [Ov. me t. IV, 1 Quod N icand e r in ave s commutatas e sse Min yad e s dicit, e st hoc ad Te re i fabulaee xemplum fictum, quo tempore me tamorphoss is e t maxime ornitbogon iae
omnibus place bant. 156) P r e l l e r,gr. Mythologie I ,p . 42 9.
157) Paus.
42
adl atum e sse ,157) se d e x Thy iadam A tticsmm ad B acchi fe stosin Parnasso c e l e brandos ifin e ribus, quae e tiam Daul iam attigisse
vide ntur.
158)
Quam ob arctissimam Te re i cum B acchi fe sto coniunction em,baud scio -au non g e nuinam hanc e sse Thraciam
]
fabulam
iudidaremus, nisi quam partem aliunde ortam alis te stimonia
probare nt.
2
F abula d e lasciniae fac inore e t que re la ut prope ab cm
nibus totias sntiquitatis poe tis e st de cantata, ita nobil issimi
tre s trag ici in ce le branda e s inte r se ce rtave runt.
l 59) Atque
gravissimae e st A e s chy l i in S uppl icibus locus, qui primusTe re i nome n e xhibst. 160 ) ,,Cre d e re s te audire vosem Te re iuxoris illias de te stabile consilium aueae , lasciniam dico, quaminse ctatur accipite r ; quae a consue ta fluminis ripa prohibita
cum novam (amissi) domicilii mise rism que ritur, tum filii
mortem canit, quo modo ipsius manu pe r parricidium inte ris
rit, cum malae subie rit matris iram.
“ l am igitur Ae schylusfil iam (cuius nome n Itya notum e i fuisse ve l A gamemnouis
locus d emonstrat) 161) amatre non casual iquo infe lici aut e rrore ,
(0 1’
se d con sulto n e catum novit,qua in re congmit
cum S cpboc l e , at disse ntire vide tur a prioribus poe tis . Te re ifabulam ab A e schy l o propria tragoe dia ce l e bratam fuisse non
n imiam ve rie imil itudin em habe re vidimus . Atque e tiamsr
X,4, A au11s5az 0 0 3119770 0 ; ispò0 z ai 070 10 0 0 0 1 10 0 pxaîow 1 0 0 0 660 0 0 0
1 0 €11 710 10 161sp 0 0 (i!) 1s'
r0 0 0 10 è7rararéa'
zîa1 H p o'
zm0 06’
A 190 0 15 0 .
153) Paus . X,4,3 qui,ut e ius consue tudo fsrt,sb ipsis T hy iadibus e doctum
s e dicit : ai 0 0 0 0 1d 0 s; ru0a‘
i'
z s ; p s'
0 s im0’
A 11 1z ai, 9 0 11 15 0 0 1 0 0 è; 1 0 0 H ap
710 p 0 è'
1 0 ; 0 51 0 1'
1 s z ai ai r0 0aîz s; A s1go15 0 070 0 0 10 0p71a A 10 0 5q 0
z 1 é . Cf. Rap p p .
*7.
159) T ragicorum ]ocos col l e git We l c k e r gr
T r. I p . A e s c h . Suppl . 56 0 0 50 0 0 1 11; 0 z 0 5s 10 0 710
Tvp s ì‘
a; 0 75110 0 ; 0 iz 1p0 ; 0 1010 0 z 1p z 7;10'
1 0 0 1’
0 710 xaîpw0
710 1 0 1115 0 1’
èproas'
0a (60 ) 71s 0 19s i'
0 s'
0 0 0 iz 1 0 0 7)19s'
10 0 0 0 0 1 03 0 0 : 0 0 710 10 0 ;
,110p 0 0, 15; 0 0 1 0 0 150 0 1; 5 1s 10 71p0 ; xs 1p0 ; è'
0 s 0 0 0 0 30 0 10 p 0 ; z 0 10 0 1 01150 .
A e s c h . A g . 10 94. Ne que e am ob causam dubium illudfragme ntam [Ae sch .] 2 97 (N auck) A e schy l o ne ce ssario e st tribue ndum,quod e t
43
c e l e bravit, non is e st quem totam fabulam, ut traditam re
pe rire t, omnino commutasse putemus .
3 .
[am ve ro quae e x e p i c is G rae corum carminibus in no
strum usum sint conve rte nda, videamus . R em sane difficil emquam brevissime e xpe dite conabimur, quamquam pe rmul ta d e
ea possunt d isputari.
I n O dy s s e a igitur Pandareus bis nobis occurrit. U no
loco de e ius fil iabus agitur, quae pare ntibus orbatae ab omni
bus d eabus e ducatae et pul che rrimìs animi corporisque dotibuse xornatae sin t . S e d e o ipso tempore , quo Ve nus I ovem adi
turafaisse t de virginum nuptiis, raptas eas aproce l l is (H arpy is)e t F uriis ut se rvire nt traditas e sse .
168) Alte ro loco Ae don
e iusdem filia,I ty l i sui 9. Ze tho principe filii dicitur
mortem que ri, quem quondam pe r e rrorem aut deme ntiam
(0 1’dgpp 0 0 1
'
0 g) occide rit.164) A mbarum sortem Pe ne lope cum
sua ipsius condicion e ita confe rt,165) ut unum alte rius imitatio
e sse videatur. Quin alte ra fabulas forma al te ram e xc lude re
quodammodo vide tur, n e que cum simpl ici fabularum, carum
ce rte , quae g e nuinae sunt e t incorruptae , indole e t naturaullomodo conve nit,P andare i unam fil iam prorsus dive rsamhabuissecondicionem quam sorore s, quae ipsae inte r se arctissime co
ibi upupave re accipite r e sso,e tapud A cschy lum (Suppl .) luscinia 711p z17510 10 ;dicitur. H oc e nim omnibus non solum poètis,se d omnino Gruc cia commun e
fuerit. E tiam d e hac falsa opinion e nonnulla optime dixit We l c k e r l.Ce te rum e t H y g in us f. 46 qui nonnulla proprie in sua narratione hab e td e solo accipitre, non d e upupame ntion em facit,quamquam A e schy l i S uppl ice s vix ipse d e git!
163) H om. 0 . 66—78 . d) ; d
’
51 3 H aud‘
ap e'
ou
0 63 110 1 150 1 1 0 7150 ; 0 310 9 19î0 0 0 190 0 !
dè 1a‘
s 710 15pa; &p710 10 1 à 0np e lqbam 710 1'
p’
9 0 0 0 0 0 10 73i’
E p 10 150 10
0 0 0 1710 13 63 10 . 1 518—2 33. «in; 0’313 H 0 0 0 0 p é 0 0 710 15pq xl wpqîg 0 7;
0 10 0 710 10 0 0 3 1'
0‘
y 0 10 l apo; 0 é 0 0 20 1 0 0 60 0 10 010 990 p 0 0 é 0 7)”110 10 0
0 1710 0, 50 710 10 1 0 17197 x1s î‘
0 e 0 1’0 9p 0 0 1
’
0 g, 710 130 0 0 Z6190 10 0 0 0 7110 5 3165) U trumque simile suo loco ineptum e sse ce nse nt A. K i r c h h o ff D ie
home rische Ody ssea 1879 p. 52 4,52 6 e t U. d . Wi l amo witz - M ò l l e n
d o rff ,,home rische Unte rsuchung e n “
(18 84) p . 63, qua d e re c e rtum in di
44
hae re nt ut ne cum arte quidem G rae corum conve nisse P ol y gnotus
166) oste ndit,qui in l e scha quae vocatur D e l phicaduas
P andare i fil ias de pinxit Camiron em e t Cl y tiam non A èdon em.
Quare duas fabulae formas in Odyssea le gi puto fortasse dìve rsis temporibus l ocisque ortas, quae vix unius poètae e sse
possunt.Ac P an dare i quidam ne c nome n ne c pe rsona a P andaro
L y ciae he roe se paranda sunt, cuius P inarae in L y ciae urbehe roicum cul tum fuisse te stis e st Strabo 167) e t qui T roici quo
que be lli fabul is (I oniis) ce l e bratur.
168) Quae que de hoc attul e runtH ome ri schol iasta e t Pausanias,169) e xce pto e o quod A é donisnome n intul it,mihi quidem non ea vid e ntur, quae e x H ome ri
locis simplicite r ficta sint; premo P andare i cum Tantalo societatem, canem ab ill o e x Cre tici Iovis templo surreptum e t apudTantalum de positum, Tantali ipsius poe nam, quae a. volgarifabularum forma ita difi
‘
e runt,ut ve l eam ob causamfid e digna
e sse c e nse am. Ne que ve ro in ve tustis ill is Ore ticis fabul is,
quae e t Mile tum spe ctant e t L y ciam, cognitis ill is iam H e
siodo commorari volo, n e totus in iis hae ream. lam T an
tali e nim illa commemoratio nobis oste ndit, quo fe re modoPandareus ille in B oe otiam ve nire ibique filia e ius cumZe tho,A mphionis fratre , coniungi potue rit. Ut e nim in Asia (sive inCre ta) Pandareus Tantali socius fue rat atque amicus, ita in
B oe otia duorum fratrum alte r P andare ì, alte r Tantal i fil iam,
oium face re nolo .
166) Paus . X,30 , 1, 2 1 0 ; H a0 0a
'
p sa 190 70 1 8'
p 0 ; 1570 0
10 3 0 0 170 1670 0 71 0 ; 110 1670 10 770 ; 0 3: 1 3 è0 1 : q70 0 0 ,0 é 0 0 ; 710 1
710 1C0 60 0 ; Érpagl:c 0 0 3: 0 0 1 0 1; Kapa1pa'
:‘
Z'
8 710 2
S trab. XI V, 3, 5 p . 665 (H 1'
0apa) è0 1 0 50 0 0 è 110'
0 0 0 poc 1 1
110 1 0 1, 1 010 0 i’m ; 0 0 1730 0 710 ; 113 p ì
'
xq?
15; 710 2 110 0 0 0 p é 0 0 1110
0 01; 710 1 ràp 1 0 61 0 0 071 11177110 ;ma) Notum e st in A 10 0 v
'
0 0 0 ; àp10 1 3 1'
0 E (10 5 e t 173 ) e ius patriam e sse 110 71610, con tra m 0p711'
1170
0 17n m'
0 : 1 A (10 8 , 12 1) Z e l e t'
ng, und e e tiam navium catalognasuahausit (prope Ze l eam e ius dice batur tumulus : P o s id ip p. ap. St. B . a. v.
Zé l s 1a). Of. R o b e rtum in P re l l e ri my th . Grac e . p . 2 55 n . 1 e t quem laudatB . N i s s e ,home rische Unte rsuchung e n p . 111 n . 2 .
169) Paus . X,30 , 2
1 0 0 0 è H 0 0 0 0'
p e w0 1111160 160 1 3 M 1Àv'
1ou 1fi; Kp n1 1 z fi; 0 0 10 ila-10 7
710 2 0 0 17175110 1 0 ; è; 1 ì) 0 T 0 0 1 0'
110 710 1 10 5 €711 113 59 7110 713 1 0 0160 1 0
S c h o l . B om. (a. 66) 1 518 (ubi vid e ) . H e s. cat. fr. 52
46
Multo autem gravioris e sse t mome nti al te r H e siodi locus,174)si inte g e r e xstare t (quem e x catalogo pe titum e sse conie cit
M arckschefi'
e l ) . Est autem apud A e l ianum; qui initio obliquaoration e usus e x H e siodo afi
'
e rt solam inte r ave s lusciniamsomni non e sse participem atque omnino insomn em;hirundin emcontranon omnino e sse in somnem, se d d imidium somni amisisse
tum dire cta pe rgit oratione : ,hae autem poe nas pe ndunt
facinoris, quod in Thracia commise runt, scilice t cae nae il l ius
n efariae ‘fA c poste rioris quidem partis pote st san e n ihil e x
H e siodo fluxisse , quamquam al iquam ve risimil itud inis spe ciem
habe t fabul a e narrata H e siodum il l ius quam protul e rat re i
e xposuisse causam…)
4.
Jam quae tragicis G rae cis cum H e siodo ratio inte rsit, quaere ndum vide tur; posthac e tiam d e Home ro vide bimus . Atquee x A e schy l i quidem illa in S uppl icibus fabulae commemo
ration e , prae se rtim cum rem non accuratius e xplanasse t, se d
obite r tantum e t quasi summatim attig isse t, fabulam ea ipsaquam profe rt forma omnibus tum A the nie nsibus satis fuissenotam concludi Oporte t. Et quia tragoe dia al iqua d e e od em
argume nto ante Supplice s composita e sse non vide tur, e quid emvix dubitem quin iam ante tragicorum ae tatempoe ta seu l y ricus
seu e picus rem itatractave rit,ut A èdonemT e r e i uxo r e m ira
commotam occidisse I ty lum fil ium dice re t e t post hoc facinusin lusciniam commutatam e sse . lam si consid e rave rimus
lusciniam e t hirundinem G rae cis fabul is inde ab H e siodi ca
talogo sempe r arctissime fuisse coniunctas, e t P an dionis filiam
iam in D ie bus nominari hirundin em, e t irae illins causam ea
quam poste ri prae be nt (Te re i scilice t facinore ) aptiorem facile
minore s G rae ci 18 2 0 I I I ,p . I l e s. fr. 12 0 (Kinke l ) A ol . v. h .X11, 2 0 : 10 73 1
t
H 0 1'
0 0‘
0 ; 0 0 0 0 0 0 0 0 0 790 0p 0 1'
191170 0 0 0 1p 3 10 0710 0 0 710 1 0 10
1 010 17; 0 710 0 710 3 10 . 0 è 13 110 0 0 0 0 071 è; 1 0 710 0 1 3 11; 1 0 1 1 0 0 1770,
0 1: 1 0 0 0710 0 0 1 0 50 10 17. 1 10 wp 1'
0 0 0 è 0'
p 0 1 0 0m0
0 10 1 0 710 190 ; 1 0 10 0p0719 1 0 1 0 1 0 170 0 0 10, 1 0 è; 1 0 0 3 1710 0 0 è713 10 0 1 0 0 193 0 0 0 0 .
175) Ce te rum e x H e siodo Sap p h o transtt hirundin em P andionis fil iam
(fr. 8 8 B e rgh) ; e x D ie bus putat U . (1. Wi l amowitz , A us Ky dathe n p . 13 2
47
nul lam posse inve niri, summam totius fabulae iamdiu con
stitisse putabimus , cum Sophocle s T e reum suum fac e re t.
l 75a)
Quare M arckschefi'
e l i conie cturam actum e sse iam in H e siodi
catalogo de P rocn e s e t Phil ome lae facinore , itaque il la, quaeA e l ianus dire cta oration e addid e rit, cum ante c e de ntibus
ve rbis coniuncta H e siodo tribue nda e sse , ve ri haud dissimilem
e sse c e nse o . S e d in uno hae re o : utrum iamHe siodus in Thracia(ut ait A e l ianus) rem g e stam dixe rit (sive il l a Daul iam sive
pmpriam Thraciamhic significat),an hoc a scriptore S ophoc l e aetrag oe diae ce rte haud ignaro additum sit? Et fue ritne pue rimactatio iam apud eum cum B acchicis, ut apud S ophocl em,ritibus coniuncta, an ve ro potins ad nobil issimae Thy e staecae nae imag inem efficta?
S e d re stant P ausan iae e t S trab on i s loci, qui e t vol
gatam opinion em refe runt e t e x alio fonte non D aul iam aut
ipsam Thraciam Te re i patriam (l icunt, se d Me gara. Locosinfra apposuiS trab. IX, 3, 13 p . 42 3 . Paus .
110 0 11; 710 1110 10 0 ,0710 17 T 7;p 3'
0
10 0 100 0 1 0 170 0 0 1 3 0 0 0 1, 710 1
10 713p1 @110 0 7j10 0 710 1 H p0710 7;0
0713?,0 0 193 0 0 0 0 1 9 0 1771170 10 0 ;
0’
0 0 M e ra1’
po1; 10770 1'
viceve rsa re s se habe t, cf. Thuc .
I I , 2 9 ; sube st mirus aut Strabonis aut librarii e rror]
1 0 0 0 0 0 0 01: 110 107107re ro 0 e'
0a1
0 710 1 0 0 0 0 0 0 17; 0 0 1710 0; ràp
710 10 0 0 1 10 0 0 0 7.
X,4, 0 0 1 0 0 190 è0 13'
j 110 17110 1
710 p0 0 310 0 1 110 T ype? 10 0 710 10 0
0 1 7170 0 1713 ; 1e'
ro 0 1a1.
I, 41, 8 èfi0 0 1’
13 170 3 01:
0 T 7yp3 0;, 07; ,0 10 1070 0 0 10 172
M e rap e îg, 10 ; 170 70 ; 10 ;
710 10 0 0 00 0 ; 1i‘
j; M e rap1'
0 og, 07;
0è 0707 110 17110 0 ;7î0 131fi; 071èp X0 p1170 3 1
'
0 ; (se quunturmulta. d e M e gare nsium fabula) .X,4, 1 07; 0 3
'
00 110
07; 10 1wp1'
0 0 è'
0 190 7771011; 710 0 3113 1 0 0 0 0 3150 0 0 0 0 0 710 1310 190 1 0è 10 0 0 0 0 0
0710 1 10 0 710 10 1 0 0 010 (se quantur huius usus te stimonia)
n . 52 . Quam se nte ntiam meam proban t duo vaaa p i c ta,quae S ophoc l is T e re o antiquiora e sse vid e ntur n e que omnino a tragoe dia al iquape nd e re possunt alte raB . (1. J. 18 78 p . 2 04 sq. (W . He lbig) [I T VZ e t A .E A ON .
/11]
48
H oc ex conspe ctu appare t S trabon em et P ausaniam eun
d em se cutos e sse fontem, aut, si non ipsos , at ce rte e orumauctore s . Ac Si rabo quidem quin ex Apol l odori de navium
cat__
al_
ogo libro hause rit, postquam B . Nie se d emonstravit,n emo dubite t; eundem Pausanias fontem adiisse vide tur qui
simul tame n M e garicum quoque auctorem se qui potuit eundem,quo Apollodorus usus e st.
Ce rte alte r P ausaniae locus 176) gravissimus e st,quo P an
dionem et T e re_u_mMe garis he roico cul tuhonoratos dicit, id
que ex fonte vix speme ndo haustum si quidem A poll odoruseo uti dignatus e st. Atque e ius modi
,cul tus non re c e ntiore
d emum ae tate poètarum gratia e xcogitatos et institutos e sseinte r omne s constat. l am ve ro P andion em in re gibus A tticis
e nume rari notum,e iusque re gno A tticam cum Me garis in fabulis fuisse coniun ctam J"
) A t quae ro,quo tandem tempore ,
quamquam Athe n ie nse s inde a Solonis ae tate sempe r torramsibi vindicave runt, M e gare nse s ab his he roèm accipe re e iusque
cul tum re tin e ro potue rint,cum tantum inde ab eo tempore quo
A the nie nsium vicini e rant facti et al iqua e is cumhis res fuit,od ium in eos conc e pisse nt? Anteave ro quae re ce ptionis causapote st
alte ra A . 11. J. 18 63 tav. d’
agg . C. I n his e n im I ty s consulto mactatura mul ie ribus (aut ab una mulie re ), non pe r arrotem inte rficitur. A ddo
A l came n i s opus in arco A the narum positum: Paus. I, 2 4, 3 . H p0710 7;0
0 0 1 0 0; 1 0 0 710 10 0 ,8 3 0 0 1713 17710 0 7y 0 0 0 160 1 3 710 1 1 0 0”11170
’
A 1710
p s'
mg . (Hae c 0 . Ro b e r to d ehoo) . 176) Paus . I,41,6 (6) (e M e garorum
are e d e sce nd e ntibus canapicitur) 7710 150 0 . 710 1 0 11 710 0 0 1 0'
0 q 170 0
0 11170 0 0 111791710 ;’
A 0 q0 0 ; 710 10 17110 0 1» 0 710 710107, 0 3 0 751117713 0 0 1010 ; ì;'
0q ,0 0 1 (I ,5, 0 0 710 1 0 0 1j 71010 1 710 0 0 M e ra/70 1170 01 3 1. 7 7110 0 10 0 0 3
'
0 0 1 1 1 0 0 110 0 0 10 0 0 ; 710 10 0 17,110 730 0 8 . 9 . (8 . 1 0 0 1 0 17 0 0 0171 10
0 0 710pp 10 T 7;p éw; 1 0 0 H p 0 710 7;0 1071 0 0 1 0 ; (v. supra)0713 1 0 0 50 710 1 T v)/73? 1 0 0; 9 110 7m
'
10 0 053 11770 0 0 0 0 0 710 1 1 0 713p1°
10 0”11170 0 710 1 1770 7170 0 1711770, 013 10 opa; 0 Tvp 3 0 ; 0 071 0 0 0 0 0 1 0 . 710 1 0 0 0 0
0 1 3 10 0 1770 3 0 0 0 M e rdp0 1; 0 0 10 13 1p 1'
0, 710 1'
0 1 1 030 0 0 0 0 11710 011170 0 0 710 1
190 0 170 10 0 0 0 710 0 dnygoì'
a 0 00 15 190 0 10 0 0 11 0 011770 110 10113 0 0 1,710 1 1 0 0
0710 710 1 0 0 0p 0 1190 0 0 1 0 0 190 970 0 50 0 1 71p 1î'
71 0 0 1010 170 10 . 0 1 0 0 7170 0 11 3 ; 0; 0 0 0’
A 190 0 0 ; àp 1'
710 0 1 0 711 0 . Ce te ra l e viora; M e garica fabula male coniun cta cum
A ttica. P an dionis e t Te re i Me garis cultus, T e re ique Pagis re gnum so la sun tte n e nda. Post quintum ve ro sae culum Attica fabula ignorati aut n e g l e g i n eaMe garico quid em auctore potuit. D e P andione cf. U . 11. Wi l amo
49
fingi? Quam P andionis pe rsonam, si non A the nie nsibus e t M e
gare nsibus e x antiquissimis temporibus commun em, Me garisputo ortam,inde ab A the nie nsibus re ce ptam e sse e t ve l inte rre g e s re latam, quo M e garem sibi iure d e b e ri oste nd e re nt. Acre e e pe runt opinor Solonis ae tate ce rte ante Cl isthe n em qui
unam e de cem novis phylis P andionid em nominavit. U nave rocum P andion e Te reus quoque re ce ptus e st. A tque d e A e schy l oquidem dubitat i pote st, quae e i fabulae forma obve rsatafue rit,M e garican e an, id quod multo mihi magis plac e t, Attica; atce rtum e st 8 0 phoc l em,ut ,A e g e o‘ P andionis A the nie nsis fil iorumre gna distinxisse , ita ,Te rco
‘ A the nie nsis P andionis cum ThraceTe rco socie tatem ce le brasse .
l am igitur mihi l iceat omniaquae adhuc disputavi quae quee x parte in tanta antiquorum monime ntorum ruina admodume sse ince rtaminime ignoro, quantum quidem possum sub unumconspe ctum vocare . M e garicam ig itur fabul am fuisse dico daT e re o e t P andion e ,ab
“
èà, quae e tiamnunc pe r Ovidii pulche rrimam narration em omnibus nota e st, non nimis dive rsam; eam
que catal ogo H e siod e o aut alio carmin e A e schy l o ante riorece l e bratam. Atque e tiamìsi quid ill i A the narum cum D aul id e
coniunctioni, cuius in B acchi maxime cul tu,ve stigia nonnul lavidimus, e st tribue ndum, nihilo minus hae c ab A the nie nsibusd emum addita e st; antea non d e D aul iae cum A the nis, se d d eM e garorum cum Pag is,ubi Te reus re gnasse dicitur aPausania,ration e ag e batur. Ac si Te reus cum Daul iae illis Thracibus non
cohae sit,num omnino g e nuinus fue rit Thrax dubium ce rte e st,
cuius cpinor nulla iam ve stig ia reman e nt.I am ve ro quomodo hae c cum ve te re illa fabula B oe otia,
quae A siaticam orig inem prae se fe rt, sint coniung e nda, difficilee st dictu. P andionì ce rte nihil e st commune cum L y cio illoP andare o .
178) Quamquam in e ius modi fabul is (nos d icimus
M ae rche n) ut e st ea de luscinia hirundine upupa non n e g em
satis fuisse nom1num simil itudinem,ut alia g e ns ab aliafinitima,M e gare nse s a B oe otis, transfe rre t. Quod Athe nie nse s ad
wit z , A us Ky dathe n p . U . 11. Wi l amowitz p. 13 3
P an d ion em P andiorum Attici fosti 071160 177110 0 e sse c e nse t.
50
Thrace s de tul e runt rem e t T e reum ipsum Thracem fe ce runt,
e i mirum non e rit,qui barbarorum lingnam ab iis sae pissimc
cum avium vocibus comparatam e sse meminit.
N um igitur unive rsa hae c d e Te rco disputatio, quam idipsum ag e nte s, ut ad Thracias re s al iquam lucem afie n emus,instituimus, n ihil e x tota fabula ad nostrum propositum pe r
tin e re oste ndit? N on e quid em cre do,se d iam supramonn i inG rae corum fabul is dive rsis temporibus e t locis ad candem sae pepe rsonam pe rmul ta caque inte r se d ive rsissima refe rri; quamvis non nulla e ius, quae adhuc fuisse t,huius pe rsonae vis e t
indol is ration e habita, sive illin s primariae sive iam multifariam immutatae . S e d singula illa pe r se ipsa, e tiamsi ad
g e nuinam e ius cui attributa sunt pe rsonae imagin em vix
dum quadrant,nonnunquam gravissima sun t e t e iusmodi,quae
accuratam re rum scie ntiam nobis obscurarum prae se forant .Sic e x Te re i quoque fabul a, qual em S Ophocl is Te reus, cum
e sse t inte g e r, re prae se ntavit, e tiamsi Te reus ge nuinus Thraxnon fuit, illud ce rte discimus Athe nie nse s quinto sacculo proce rtb habuisse primum fuisse quondam Dan_
l i_ae j n Phocide
Thrace s 3quamquam cf. p"40 ), de ind e B acchi cul tum,Thracibus
e ss
—.E
”
adscribe ndum ea ipsa forma, quae illa ae tate plurimis
G rae corum civitatibus e sse t communis . B e nique si T e reum
. iam ipsum spe ctas, qual em Sophocle s informave rit, e st ce rtebarbatus, si quis alius, indole e t moribus, fe rocia cupiditateviol e ntia; ne que alius g e n e ris Thrac em d e ping e re voluisse
S ophocl em constat, quam e ius, quos e tiamtum G rae ci ill in ssimil e s cognovisse nt.
II .
l am ve ro quae apud historicos G rae cos de Thracum in
me dia Grae cia se dibus, B oe oÎ:iiè "
maxime e t Phocaicis, traditasint,vid eamus,quippe quorumte stimoniis maior quae dam fide sine sse videatur quam l e vibus il lis poetarumfabul is, quamquamin e ius modi re bus,quamm quinto e t quarto sacculo vix famaremanse rat,historicos quoque poetaram te stimoniis, quae pl e
5 1
rumque unicafue rant,multum tribue re n e ce sse e rat e t tribuisseconstat. Quibus adde nda, si quae inve niantur antiqui re rumstatus ve stig ia cum vol garibus fabul is null o omnino n e xu con
iuncta, e o illa ce rtiora, quia carum commutationum,quas no
tissima quae que fabula maxime e st passa, partem nul lam
habue runt. Plurimave ro e x iis,quae huc pe rtin e nt, iam Od ofr.
M ue l l e r l 79) optime col l e g it.
Ac primum quidem H e l l an icus 18 0) (apud U l pianum in
schol iis D emosthe nicis) Orchome num narravit M inyarum urbem
a Thracibus al iquando captam e sse . Expulsos vero (e x schol ioipW ì ìl iì s obscuro non pote st ce rto diiudicari,utrumMinyas
a Thracibus e xpul.sos,an Thrace s postea rursus a M iny is e ie
ctos significare volue rit) Athe nas ve nisse , iisque a M unicho(A the narum) re g e pe rmissum e sse , ut e o loco, quem iam in
re gis honorem M unichiam nominasse nt, conside re nt. 181) Ac
Thrace s quid emM unichiamve n isse putatU. 11eWi l am0 w itz ,18 2)
cum il lin s schol ii se nsus M iny arum potin s partem significarevi d e atur. S e d quoquo modo re s se habe t, illud vix pote ritdubitari, quin
_Él‘hrace s olim Orchome num ce pe rint. Quamquam
diu te nuisse ve ri simile non e st; aut paullo post e ie cti suntaut sponte dirutamurbem re l ique runt; confe ras Romam aGallisve l Sarde s a Cimme riis captas . P ossunt autem Thrace s illi e te x B oe otia ipsa ve nisse e t e se pte ntrional ibus, quas postea
179) 0 . 0 .Mue l l e r,Orchome nos p. 379—91.
130) K e l lan . fr. 71. 071175197;
0 0 M 0 0 0 1'
x10 0, 970 0 10 0 A 10 0wpog,710 ,0 0 970'
p 0 70 1 0‘
E 110 0 1’
710 17,1070 70
Scrib e ) 0 11 0pgî z é; 710 10 0 1p 0 1 0 0 0 0 0 1 0 ; 710 1 0 1 1770 0 2710 0 0 1 1170’
0 pz op s 0 ò0 1 0 0
M 10 0 0 10 0 1fi; B 0 1w11'
0 ; 05028 0 110 0 0 0 1 0 0; 0710 1190 0 . ai 0 0 050 0 0 0 1 0 0 1 15; 510 0 0e Z;
’
A 0 750 0 ; 0712 M 0 170 170 17 ,8 0 0 110'
wg . 0 0 0 0710 1p 0 010 0 0 0 1 0 1; 0 2710 0 0 1 1 0 0
1 0 710 0,1 0 0 1 i)v010 170 l 0 0, 0 0 1 1; 0710 70 0,0 0'
m97;710 p’0 0 1 070 si; 1 10 110 1 0 0 flam
18 1) Cf. H arpocr. s. v.
‘
E'
111i 0 1710 ; 0 0 0 0 1j 0 0 17100 0’
A 1 191'
0 0 ;
970 0 10 0 710 M ouvc'
xou 1 10 0 ; 190 0 110 117; 1 0 0 110 0 1 0 7110 0 17; D o M u
nicho A the narum re go cf. A. S chàfe r,Abriss d e r Qn e l l e nkund e I 3 p. 18 .
U. 11. Wi l amowitz , A us Ky dathe n p . n . 62 , qui M u
n ichum illum cum Mun ito,A camantis (H e g e sipp. Mile s. I ap . P arth. 16) autD emophontis (Plut. The s. 34) e x Laodice, Priami filia, filio [ant, id quodid em fe re significat, The se i, patris il l orum, comito] coniungit [C. 1. G . IV,18 a] n e que ve ro fabulam totam d e Munichi parta e t morte [quam propeOl y nthum obiisse dicitur) an te me dium quintum sae culum ortam e sse ce nse t.
4*
solas te nue runt, sodibus. D e tempore nihil constat, attame n
post I l iadis demumpoètamOrchome nus e xpugnata e sse vide tur;vix e nim potuit postea H ome rus dice re d e urbis opibus ac
divitiis
0 0 8 0’
0;’
Opxop e 0 ò0 710 110 10 0 0 1 0 1, 0 00’
0 0 0
A 27177111'
0 1;
D e T huc y d id is ve ro loco iam supra dice ndum fuit.
Qui non in eadem Thracia Te re i, qua Te ris Odry sae ,Thrace sfuisse mon e t, se d Daul iae in Phocid e . Thrace s autem utrique
fue runt e x Thucy didis se nte ntia,n e que summumauctoremDaul iaeThrace sd hae cos, Odry sas contra barbarol
‘hrace s subinte l l e
g e ndos a l e ctoribus voluisse ve rba ipsademonstrant. 0 00 0 1771;aòfiy
‘
g 9,0 0717yg 070 0 0 0 10 lgggmm_ dive rsitatem indicat, n e c quidquam al iud; vide tur Thucy didis temporibus Te re i se de s amultisficta e sse apud Odry sas .
133) Quare si e x huius loci inte rpretation e U. 11. Wi l amowi tz duo Thracum g e n e ra distingue ndae sse indicavit,viri docti se nte ntiaprobari nullo modo pote st.
Post Thucy didem quae E phorus conte xuit, facile eaqui
d em sunt dissolve nda ut,quae traditaacce pe rit,vid eamus .
Ex hoc e nim sua d e antiquis B oe otiae re bus d e
prompsit. N arrat Cadme os post The bas dirutas (i . e . postE pigonorum quod dicitur be llum) re diisse in patriam; re duc e sautem pe r Thrace s e t P e lasgos d e nuo fugatos in The ssal iammig rasse ibique cum A rnae is coniunctos unum B ocotorum populum efi
’
e cisse . Ac quo tempore Acoli sub Ore stis
fil iis A ul ide in nave s d e sce ndisse nt novam patriam quae situri,
illos B oe otiam invasisse e t foe d e ratos cum M iny is Orchomehiis P e lasgos in A tticam e ie cisse , ubi apud H yme ttum con se
Alite r rem inte l l e g it A. 11. G uts chmid,B e itriig e zur Ge schichte d e salte n Orie nta18 58 p. 134. Causambe n e e xpl icavitO. A b e l ”Make donie n “
p . 8 3 sq., quem poste ri omn e s se cuti sun t. U. 11. Wi l amowitzp . 12 9 ,,auch wir, d
'
ie wir ja wohl d e n schon von Thuky dide s g e riigte nhrthum l os sind, die se Thrake r“
[d e E l eusiniis disputat] ,,mit d e n Ve rehre rn d e s Sabaz ios und B e rog, d e r B e ndis und Kotytto zusamme n zu
We rfe n, e rke nn e n e ine B e vòl ke rung Ue be r die Abstammung die se s
he lle nische n Volke s we iss ichdurchaus n ichts e tc. U t iamO. Mue l l e rdissolvit I . p .
18 5) S trab. IX, c . 2 in . ; 5 3—5 (p . 40 0
54
paz; 50 0 0 1 0 0 0 0 fil o g, 0 710 1 050 0 1 710 0 010 170 10 0 010 9 Sic Erythrae os voti compote s factos e sse . Ac totam hanc narration emad ipsa poste riorum temporum instituta fictam e sse appare titaque hae c ipsa instituta accurate re dde re . Ad nostramve ro rem
°
maximi e st mome nti Thrace s fuisse E ry thrae orumpartem, e t fuisse il l orum e t se rvos e t libe ros qui tame ne t ipsi a civibus e sse nt dive rsi (inquilini, Apte cum
A chae is L aconicae incol is partim P e rioe cìs partim H il otis
confe ras . Sunt autem E ry thrae,quamvis Ionias col oniae pars,a priscis B oe otiae maxime incol is conditae . Cuius (totius)col oniae participe s fuisse Minyas Orchome nios e t Cadme os ve l
e x H e rodoto notum e st. 193) Cond itorem Phe re cy de s dicit Cn0 pum,G odri fil ium n o n le gitimum, se d n othum (id quod satis iam
pe r se non me re I oniam col oniam coargnit194) qui ipse a
Cnopia B oe otiae loco 196) de nominatus e sse vide tur. Quin totaurbs E rythrarum B oe otiarum colonia dicitur.
196) Cum Cadme is
igitur Thrace s quoque in , A siam_
ve nisse ve ri simile e st; nam
si e Cimme riorum e t Thracum in Asiam incursionibus e sse nt
re licti,quo tandem modo tam arcte cum G rae cis coniungi po
tuisse nt, ut in Grae ca urbe sua iura suosque de os habe re nt,difficile e sse t dictu.
Ne que ve ro A r isto te l is te stimonium prae te rmitte ndum
e st, qui Thrace s Abis e x Ph o c i d i s oppido profe ctos E uboeamincoluisse e t iis,qui anteate nuisse nt,A bantum nome n indid issetradidit. l 97°) Thrace s quinAbis in E uboeamal iquando migrave rint,e quidem causam vide o nul lam, quod dubitem;198) totam ve ro
'
H p 11'
110 10 0 0 0 1 1 7170 0 11 1770 110 0 0 1; (710 1 1 0 1 0 1050 10 0 1 0 01 1 070 1p 1x1‘
0 0 1 0 1 0;
01 1 0 1 071111131710 1193) E d t. I , 146. P he re c . ap.
Strab . XI V, 3 p. (pe rtin e t ad fr. 111)’
E p 0 19p 0 ; 0 0 01 110 0
1710 ; K0 0p 0 17195) S trab . IX, 2 ,10 p. 40 4. K0 0 7711
'
0 locus diciturprope The bus . S trab. IX, 2 , 12 p . 40 4.
197) Quae ve ra He rculisa Thrae ssis culti causa fue rit, ignoro ; se d T y rius He rcule s H e rodotum te
dole t. E st e nim auctor re i Pausanias ! A ris to t. ap. Strab. X, 1,3,p . 445 : 0 5 0 1 0 0
’
A p10 10 1015; 05"A fla; 15; (0 1171 115; 0p01 0 ; 017115 190 0 1 0 ;
0710 1150 0 1 150 050 0 0 1 0 1 0710 0 op10'
0 0 1’
Zfiawa; 10 0; 01 0 0 1 0 ; 0 0 150 .
198 ) Quamquam A. R i e s e jhb . 18 77 l . Abante s Thrace s fuisse id e e
nogat, quia Pausanias ipsos A barnm in colas A rgivam origin em profite ri
affirmavit. Ne que ve ro quamquam ign orare opinor, quid il li 07; 1070 170 10
55
A bantum g e ntem Thraciam fuisse n e cre damus,mul ta obstant.Vide tur e nim E l e phe nor Chal codontis filius A bantum in be ll o
T roico dux, quamquam H ome iuis ante T roiam eum c e cidisse
dicit, e picis d e G rae corum re dita carminibus ve l nostis (non
dico A giae T roe z e nii nostis) ce l e bratus e t cum variis illis fabul is
ad antiquas G rae corum in I onii maris litore se de s spe ctantibus
coniunctus fuisse . S e d hoc loco ad ea, quae d e hoc toto fabularum g e n e re U . d e Wi l amow itz nupe r optime disputavit,
re le gare le ctore s me os satis mihi habe ndamR e stat c e l e be rrimus S trab on is locus de Thracum apud
Ol ympum e t H e l iconem se dibus,Thracioque B acchi e t M usarum
cul tu musicaque a Thracibus (e t Phry gibus) maxime e xcul ta,
Thraciisque in supe r vatibus (X, 3,17,p . A b hoc e t
alte ro e iusdem loco (IX,2 ,2 5 p . ut d e Pausan ia taceam,tota d e P ie ribus illis Thracibus quae stio oritur. Ne que ve rod e hac difficil l ima re ce rtum adhuc indicium fe rro ande o .
Multa ce rte tradita sunt fid e non digna; n e c tame n omniacumR ie se o re icie nda atque n e ganda vid e ntur. I n omn ibus hiscetrad e ndis plurimum ce rte value runt Orphici. Ne que igitur,quae tradita sunt, re cte possumus ae stimare sin e accuratahornm notitia. S e d hac in re ve l post L obe ckium obscuramansisse satis mul ta n emo n e g e t (of. U. d. Wilamowitz ,Ky dathe n I S 1) Ì Ac maxime quidem nobis Opus e sse vide turOrphicorum e t carminum e t doctrinarum e tfabularum historia.
B ioc prae se rtim ad poe tas ill os qui vulg o dicuntur Thraciosal iquam lucem affe rri posse ve l unum E umol pi, d e quo an tea
oi 0 e î0a apud P ausaniam sit tribue ndum: e st hoc quoque ad insipidam
il lam H e rodoti imitationem revocandum. Quod A. Ri e s e ea d e causa
conie cit Abante s ab Aristote le Thrac e s factos, quod Thamy ris Thraciusvote s al iquando in E ury ti,Oe chal iae re gis, re giam d eve rtisse dicitur in E u
boea sitam,A ristote l em vix erodam tal i auspicione dignum e sse .
199) U.
(1. W 1 l amovv1tz , home r. Unte rsuchung e n (18 8 4) p. 170 sqq. QuamquamAbante s ab A mantinis se iung e ndos e sse S cymnus,qui barbaros dicit Amantinos,vix probat ;appe l lavit Thucy did e s quoque E piroticas g e nte s barbaros ! I pseWilamowitz ius oste ndit e t E uboe os illa re gion e conse disse e t E l ephe noremA bantum re g em ibi quoque e orum duc emappe l latum e sse .
—Ce te rum d e Abantibus confe re ndus e st G is e ko thr. pe l . Stimme p. 54— 6, qui e Thraciae os ve nisse putat, e t Crus ius in R osche ri l ex. mythol. s. v. A ha.
56
e gimns, e xemplum probave rit. Unum e tiam ad nostram reme x Orphicis e ius modi studiis captum iri fructum spe ro ut
remotis sane multis quae ve te re s e t nostrae quoque ae tatis
viri docti ad Thrace s falso re tul e runt, iis quae remane bunt
confid e ntius paullo uti possimus ad il l orum, qui in Grae ciaolim
"
fîie runt, Thracum imag inem re stitue ndam.
I I I . DE P H I N E O E T DE T H R A CI B U S A S I A T I CI S .
A
Nobilissima d e Phine o e t H arpy is fabula cum ve tusto. illade A rgonautarum itine re cohae re t e t simil ite r atque hae c tradita ìî 1l3is e st: inte gram habemus apud A pol l onium Rhodium,se d huins maxime optima scholis. e t A pol l odori variarum,ut
ita dicam, l e ctionum satura d e dive rsis fabul ae formis nos e doce nt, d e tragoes ad hoc argume ntum ce rte si quod aliudtrag icumpe rtinentibus,d e re ce ntiorum scriptorummutationibus,d e nique id quod summum e st de ve te rum e picorum carminumargume ntis . A quibus A pol l onium non mul tum quidem disse ntire vide bimus, cum maiore s cum tragicis discre pantiae in e o
inve niantur. Quare primo omnino dice ndum vide tur d e opie iscarminibus inde ab B e siodo usque ad A pol l onium de inde detragoe diis e t qui eas se quuntur scriptoribus .
1.
Phine_g_mH e s i o dus dicit Phoe nicis A g e noris f. e t Cassiope iao
"
Arabi f. fil ium; Cil icis D ory cl i [A tymni]Cae catus e st se cundum M agnus B ocas,quia Phrixo viam monstrasse t, se cundum te rtium catal ogi l ibmm, quia longum vitam
H e s. ap. schol. L (aure nt.) Ap. Rh . I I , 178 : 157; 0 1‘
H 0 1’
0 0 6c
07770 10 , @ 0 1'
0 11 0 g 10 5’
A rfi0 opog 1 0 2 Kam aa'
ag [sc . 0 10 3 17: dm ],dè 1 0 2
’
A 0 111;1110’
0m 01 0 è Kam e n c t'
ac 177;’
A pa’
fl0 0
rc'0 e 1a1 17115 1 0 1 0 10 110; 1 0 1 A 6po z 7l og . H oc postremum quoque e x H e siodo
pe titum ve risimile e st ex B e e . cat. fr. 43 Ki. (Strab . I, ubi Arabi,
57
vide ndi facultati prae tul isse tfi“) Atque e tiam H _arpy iarumme n
tio facta e rat, quas Zete s (e t Calais) usque ad insulae ab horumconve rsione S trophade s nominatas e sse nt pe rse cuti. Conve rsose nim I ovem A e n e îum e os rogasse , ut cape re sibi Harpy ias
conting e re t, se d M e rcurii iussu de stitisse a F ilii
de nique Phine i dicuntur Thy nus e t
H arpy iae ve ro in H e siodi The o g o n ia dicuntur A èl l o e t
Ocyp e te Thanmantié e t E l e ctrae Oce anitidis I n e ius
d em cuius ibi solum me ntio fit carmin e fig 115,0 1’
0 0 0 g Phin eum(in S cy thiam) ad G lactophagos abductum fuisse ab H arpy is
Ephorus tradit. Naupac tio rum ve ro poe ta confugisse e os
dicit in Cre tae antrum sub A rginunte colle situm.
2°5)
Carminumhe roicorum in star ve tusta illa sunt artis monume nta, quantum quidem Pausan ias ce rtas e orum e st irite rpre s
Cyp s e l i dico c istam e t s o l ium A my c l ae um. I n utroqueA quil onis filii Harpyias a Phine o fugante s ficti
H e siodum in fabula e narranda se cutus e st An timachus,
qui Phin e i maiore s e osd em dixit e t e odem modo S trophadum,M e rcuri f., fil iae i. e . Cassiope iae,me ntio fit… H e s. fr. 162 . 75 Ki.
(schol. Ap . Rh . I I, 18 1) 113 717;p 1770 190 1 0 0 0 10 550 gonaì0 è0 p e rd /lac;’
H ot'
0 1g, 51 1 @p t'
507 10 0 (si; addit schol . P ar.) 0 0 0 0 è;1750 170 3 0, 0 0 dè
107 0713 10‘à 10 0 xp50 0 0 151; 11p 0 é 1p10 0 0 (D e E oe is
cf. A. K ir c h h o ff,home r. Od y sse e p . Schol. Ap . Rh. I l, 2 96I l e s. fr. 8 0 al 0% Z1p 0 0 0 0 0 g 970 0 20 0 0 1 0 9 1 e 1150 190 1, 1 0 190 è1rza1pagoe
'
0
1 6 1; 0 0 1 6191 0 050 0 10 A 12 10 g‘
A p7rm'
ag . 1 0 10t
110 1'
0 0 0 0 0 0
coll . fr. 78 (ibid . 2 97) 51 1 0 0 0 050 0 1 0 0 1 n e p ì Z7517;0 A ci
0 10 0 0 150 1 3 ; Àe'
re c 1 0 2 0 7f 3 01 80 13770 A lmîq7 €0 1 1
fdp A lm; 10; Ke pab ivy0 r'
ag,51 0 17 A Z0 770 1'
0 17 410 1; ie p50 0 0 1 10 .
2 0 3) Qua. d e
re v. infrap. 70 ,n . 2 58 . H e s . The og . 2 65 sqq. [A pd . I ,9,2 1,6 0 cy pe te n
ab H e siodo Ocy pod e n n ominari d icit . id quod n e scio an satis causae sit,ut
cum Kinke l io totum A po l l odori locum ad catalogam H e siodi refe ramus [fr.
aos) I l e s. fr. 2 2 1 ap . Strab . VI I,3,9 p . 30 2 : 7l al o d‘
o 0 0"130 1j
1 0 10 170 é 0 9 ri}; 10 0 15110 11770‘
A p 111711710 070 0 190 1°
,I'
À0 1 10 0 0710 11
0 70 0 0 70 50 0 11, 0 11 1”
(Quod carme n E d . S c hwart z ,D e D ion y sioS cy tobrachione 18 8 0 p . 3 0 n . 1 pm catal ogi ve l E oearum parte hab e t.)N aupac t. fr. 3 schol . Ap . Rh. I I, 2 98 sqq. 0 0 11 1 0 N 0 171 0 1 111 0
110 160 0 1; al ; 1 0 0 71é 0 1; 0 0 1 0 1; p ors î 0 1fig v'
n yg 1 0 0 110 107
109197 155’
A p710 0 0 0 1 1. I n C y p s e l i c is ta ap. P ana. I I I,
18 , 8 K0'
10 1g 0 0 1 0 1 Zvjmg 1 0 ;‘
A p71171'
0 g @10 É1171;
0 10 . I n s o l io A my c l ae o ap. Paus . 0, 17,4 (11) (1210 3 61; 1 0 0
58
quae antea P l otae nominatae e sse nt, me ntion em fe cit…) N e
apud eum quidem H arpy iae n e cantur .
2°8)
lam d e Ap o ll on i o Apud eum Phin eus inThraciae litore in col it ab occ id e nte Est autemA g e noris filius,ut apud non,ut He siodus dicit,Phoe nicis . Uxorem duxitCl e opatramZe tae e t Calais sororem2 12
)A quil onis e t Orithy iae E re chthe i fil iae fil iam, quae omniaquinto sacculo vix e sse antiquiora supra F ue rat
Thracum re x2 14) e t ab Apolline vaticinationis donumacc epe rat;
acce pto ve ro abusus e st, cum Iovis consilia nul l a d e i ration ehabita evol gare t. Qua d e causa l ongam e i se n e ctutem Iuppite rd e dit, se d ocul orum luminibus privavit e t insupe r Harpyiasapposuit, quae cibos a finitimis vaticiniorum gratia e i al latos
tol l e re nt aut pe rd e re nt.2 15) Ex oracul o autem ab A quil onis
fil iis uxoris e ius fratribus auxilium e i fuit d e stinatumfi“) Cum
igitur A rgonautae ad Phineum ve nisse nt ab coque hospitioe xce pti e sse nt,Ze te s e t Calais Harpyias modo cibos diripie nte s
inse cuti sunt usque ad Plotas in sulas, ubi iam in e o e rat utcape re nt e t g ladiis inte rfice re nt. S e d Iris re tinuit, ac reve rsisunt A quil onis filii, unde S tr0 phad e s insul ae d e nominatae .
H arpy iae iam in occul tum Cre tae locum Phineusve ro his monstris l ibe ratus A rgonautis ite r oste ndit e t e x vaticinandi facultate con silia d e dit. 2 18)
Ex e picis carminibus maior e tiam e orum pars fiuxit, quaeapud quinti e t quarti sacculi scriptore s de fabula nostrahicil l ic inve niuntur. A c de iis quidem, quae ad historicam Phine i vim solam spe ctan t, infra dice ndum e rit, imprimis d e e ius
1 0 2 0 2 710 70 3 ; 0 2 B ap éou 1 0 ;‘
A p nuz'
a; 0 11’0 0 1 0 0 0 110 1 0 170 10 . A n t im.
ap . schol . Ap . Rh . I l , 178 . An tim. ibid . I l, 2 96 : Z1pogod 0a;
[i. e .
’
A 110 M 0'
70 1og] 1 3 1 7150 190 1 0 10 1 0 1 0 0; B ap e d 0a; 0 0 1 15193 0 0 1 0 0 1p é;0 0 1
0 1p 0 0 é 0 1 0 ; al ; 710 51270 1 0 p 0’
A 0 1 111010 17. (H o e . quia ad I ovem ro
gante s se conve rtemn t. ) I bid . 2 97: p e'
p 0 171 0 1 0 0 (1 070 1710 71 1770 ) 1 0 2’
A 0 1 1'
è 0 A 0 0 p. Ap . Rh . I I,178 sqq. Qua d e re v.
infra p . K e l lan . fr. 3 8 . Ap . R h. I l , 1 1770 0%
(se . B ap éao 172910 70 v. 1 0 0 1;o11}17;0 [ 0 3 10 1 0 110 170 50 0 0 10 10 0110 0 0 0110 0
5310 0 0 1 0 11 10 .
2 13) V. p. 10 . V. 2 38 : 51
’€0 1 0pp
'
1 5 0 0 10 0 0 0 0 0 0 0 .
V. 178 sqq.
2 16) V. V. 0 2 nè0 (
"A puaca1) 2 0 170 0 0
1 3 1719111770 0 Kp7jrq; M 10wì'
0 og . V. 2 40— 30 0 . P he r e c . fr. 69
59
re gni situ e t fil iis . Quae Phe r e c y d e s de H arpy iarum fugae t pe rse cution e e t Phine i ipsius maioribus tradit omnia cum
H e siodi aut N aupactiorum fragme ntis conve niuntfi”) H e l lan icus A g e norem patrem, non avum fe cit I s t e rPhrixi fil ios tradidit Phine i vaticiniis e sse conse rvatos e amque
ob causam Solem A e e tae devotionibus morem g e re ntem illumcae casse . Similia alii tradid e runt de Phrixo ,2 2 1) H e siodi, utvide tur, catal ogum se on ti .
S e d in hac quoque fabul a quia multa commutave runt
trag ici,ad e os iam transeundum e st, quo me lius,quae g e nuinafue rint,ab iis, quae postea addita sin t, distinguamus .
2 .
Quamquam Ae schylus primus vide tur fabulam nostram
tragoe dia ce le brasse , tame n quia de S Ophocl e plura compe rta
habemus, cum e o potins initium e rit facie ndum.
Ac S o ph o c l e s quidem bis (te r idem argume ntumpropria tragoe dia tractavit. Traditur d e duobus Phin e is e t in
supe r d e T ympanistis2 2 2) ad candem ce rte fabulam spe ctantibus ;
quas cum alte ro Phin e o We l cke rusEx T y mpan i s ti s traditur Phin e i e Cle opatrafil ios alte rius
uxoris I dotheae ,Cadmi sororis, insidiis cae catos e sse e t 00 10 0 0
Porro S arpe domr promunturii me ntion em faciun t
(schol . Ap . Rh. I l , 2 92 ) Nanp . fr. 3 . K e l lan . fr. 3 8 (schol . Ap.
R h. I I , 178 )’
A rfi0 0 po; 70p 710 7; 0 0 1 10, 07;‘
E 110'
0 11 0 ; [cf. A pd . I ,9,
I s t e r fr. 60 3 (schol. A p . Rh. I , 2 07) 0 0 0 770 1 1 0 0 A 27517;0 70 60 1 0 ,51 1 1 0 0; (Dp 1
'
50 17 1720 0; 077; 0 3 0 0 71 127; (6 1 0 7; 1 0 1 0 pa'
0 0 0 190 1
0 01 97, 1 0 0 0 0 71110 0 0710 1 0 150 0 0 1 0 7177p 1'
0 0 0 1. Cf. R e s. E oe . fr. 160, qui
Phrixo eum viam monstrasse dixit. An on . ap. A pd . I,9, 2 1 717;p 0 7190 0 0 1
0 0 0 10 0 0 1 0 0 1 10 0; 0 710 511 10 7; 710 10 2 1 0 0 01
K01xw0 0 2; 1%0‘
E 110 0 0 7110 0 0 011750 170 0 0 . F. G. We l c k e r,D ie grie chische n T ragòdie n e tc . I ,p. 3 2 9—333 . Nauc k T r. G r. F r. Soph. fr. 574
8 2 636—45 (Phin . I ,I I ) . S t. B . s. v. 3 60 710 p 0 ; ,Z'
0 0 0 110; 0’
0 0 0 10 0 7 71p 0 31 0’H e s y ch. uno l oco e x conie ctura,alte ro c e rto laudat Phi
n e nmse cundum. (N auck I . I . p . S e xie s (se ptics) shpl icite r citatur S oph.Phineus,octie s (novice ) Soph . Tymp . I . I . p . 32 9 sp . F r. 58 2 (schol .Soph . A nt. 98 0 ) 110 10 0 0 1 0 0 190 0 0 1 0 0 0710rqp.0 0 (0 10 0 0 13)
60
(duo) l oque nte s,qui procul dubio Orithy iae e odem ab Aquilon eraptae filii A d A rgonautarum fabulam spe ctat ve rsus
K0110 ; 0 0 X0 10 0 7'
61; 10 1 0 2 Z'
u'
pw0
Ne que quemquam abhac se nte ntia d e te rre bit opinor,quodE tymol og ici Magni auctor e t S uidas ad nostram fabul am aliquidde Ce cr0 pis fil iabus revocare vide ntur.
Contra e x Ph in e o (nullo nume ro addito) habemus ve rsusnonnul l os Phine i ipsius mise ram faciem de scribe nte s ; dicitur
A ìr17'
71110 ; e t cae cus 2 2 7) commemorantur
e t H arpy iaefi”)
Phin eum ve ro (primum),non T ympanistas poste ri omne sse cuti e sse vid e ntur . H inc ce rte pe titum e st, quod schol iastae x S Ophocl e prae be t: Cae catum e sse Phin eum, quia fil ios suose x Cle opatra cae cavisse t Parthe nium e t Crambum, I daeae no
ve roue homm fal sis cre de ns incriminationibua Ne que dubitoad hanc potissimum tragoe diam refe rre quae Apollodorus 2 2 9)uno loco narrat, I dae am privignos, quod se in stuprum il l ice revoluisse nt, falso accusasse e ique fid em facie ntem Phin eum illoscae casse ,Argonautas ve ro cum Aquilon e eum castigavisse .
A 0 p 0 0'
0 0 17, 1 0 1 0 0 0 1 1 0 0 ; B l 0at9a'
a0 K0'
010 0 17 0 0 0 10 0 0, 1 0 2
0 0 1 0 ; 0 2 0 0 0 1 10 ; 17017110 0 0 0 0 1 0 0 05 071090 1710; 1 170 10 5
0 0 0 0 10 0; K10 0 710'
1p 0 ; 710 70 0 ; 1 0 0 0 F r. 575 .
F r. 576. F r. 641. T am d e te stabil em aspe ctumPhin eus prae buissevid e tur,ut,qui primumvidisse nt,horrore p e rmoti se conve rte re nt cf. fr. 642
H e s. s. v. 0 710 0 10 110 0 0 ° 0 710 0 1p 0 0 0 0 1 0 0 1771 0 . F r. 643 . A p d .
I I I, 15,8 (I ) K10 0 710 1p 0 0 0 0 00 0 0 0'
9 1 710 70 0 ; 05 0 0 15;
”1755171710 ; 1 0 2 (2 ) 0110 0 0 0 1 0 151 0 17; 01 K13 0 1 0'
1p 0 ; 710 70 0 ;
070 0 0 1 1710 A ap0 d 0 ou. 1 0 1 0 7117; 1 1770 71p 0 750 0 70 71p 0 ; @10 e'
0 0 190 p 0 0
1 0 1 0 0 3 170 0 1 0 : (3 ) 1 0 2 7110 1 0 60 0 ; W e 1‘
7g, 0 0 0 0 1040 0 17; 1110 10 7. 710 p 0 7110'
0 0 1 3 ;
0 0 0 2’
A pro 0 0 0 1 0 1 0 0 0 B 0 p 0'
0 1 0 10'
C’
0 0 1 0 1 0 0 160 . Obstare vid e tur, quodPhin e i e t Cl e 0 patrae filii hic Pan dion e t Ple xippus, apud scho l iastam e x ipso,
ut uit, S ophoc l e Parthe nius e t Crambus dicuntur. At pote st Sophoc le s pue risn omina omnino nulla indidiss e (cf. quae d isputat C. R o b e rt, B ild und Lie d18 8 1 p . 165 e t quem citat U. d . Wi l amow itz ,Anal . E urip . p . 18 5 le g eme sse a trag icis obse rvatam ,,ut paucae tantum pe rsonae inducantur remote
omni supe n acanea turba, s e cun d i ve ro o r d in i : p e r s o n ae n omin e
c e r to S e d in argume ntis postea a dive rsis viri: doctis con
footie varia nomina addì; quare e x n ominum discre pantia nihil aliud se
quitur, nisi aliam A po l l odorum, al iam scho l iastam se cutum e sse 0 710 190 0 10
62
nihil huic tri bue ndum e sse , quamquam 0 pinor ethunc D iony siiS cy tobrachionis H e rcul emal iquando pro Phoe nicio d e o viri doctihabue runt. Ne que ve ro quidquam vide o, quod e x alio fonte
haustum e sse putandum sit atque e x S Ophoc l is Phin e o .
l am ve ro ad A e s chy l um ve niamus,qui et in Eume n id ibus Phine i et H arpy iarum, et harum quidem pictarum,meminit2 3 3) et in te tralogia illa, quam nos dicimus , Phin e oPe rsis Glauco Prome the o propria tragoe dia argume ntum tra
ctavit (ao 472 a. Chr. Cuius nihil soimus nisi duosve rsus, quibus H arpy iae cibos ab ipso Phin e i ore diripie nte sd e scriptae e sse vid e ntur .
2 35) Quae que We l cke rus e x singula
rum tril ogiae partium continuation e quam fingit conclusit,
pulcra san e , sed omnino ince rta sunt. 2 36) S e d huc pe rtin e reconicio A sc l e piadis narration em,
2 37) quam tragoe diae e sse pe r
fe ctum atque absolutum argume ntum ve l forma iudic e t, e t quaein n eutram S Ophocl is fabulam quadrat . U bi dicitur Phineusquos e Cle opatra A quil onis filia fil ios g e nuisse t E urytiae
alte ri uxori, quae e os calumniata e sse t, n e can d o s (n on c ae
can d o s) tradidisse . T um I ovem iratum, cum sc e lus ve l l e t
710 1pòg, 710 1 1 0 0 4110 80 60 0 60 9 1 171 3 10 0 170 0 0 pà g 1°
77tà B 0 p éou [hoc iustume st Phin e i S ophoc l e i argume n tum] . 6
‘
è 710 1 1 0 0‘
H pax1É0 1 10 è;
71 0 p 0 6‘
8 6 0 3710 0 '
1 71pòg òò‘
p e 1'
0 0 è$e 11960 1 0 18 10 1950 0 1 cf. 48, 6 .
2 33) Utrum A e s c h y lus tabulam al iquam an vasa picta ante oculos habue rit,
ign oro . Sun t ve rsus e x Py thiae se rmone, quae frustra mul ie rum facie s F uriarum simile s quae rit E um. sÎ6‘o0 710 1
’
567; d’10 s'
wg re rpapp é 0ag 63 1”
710 0 0 0 5p 0 17’
170 g .
2 34) A rgum. Ae sch . Pe rs. (Ae sch. tragoe d . e d Kirchhofi
p .
2 35) N auc k, T r. G r. F r. p . Ae sch . fr. 2 53 710 2 10 5 176663 1…
710 110 papraîov;g 70 0 190 17 èppua'
z'
aCo 0 0 161710 1 0 9 é 0 71p 0 31p l apé. F . G .
We l c k e r, A e schy l e ische Trilogie Prome theus 18 2 4 p . 477—8 0 ; cf.
A e schy l os Pe rse r e rkl àrt von W. S . T e uffe l p . 3 8 sq. e t quos illeattul it. 2 37
) A s c l e p . ap . schol. Horn . 69 (0 10 8 17; 6 B 119170 1770 flaaul sòg)è'
xw0 ràp 710 160 ; è: K1e ona'
1pag 1 îy'
g B ap e'
ou 710 1è711r75;10 g E òpu1 1’
0 0
15 ;m1pucgî 610 7910 8 110 1 0 ; 71p0 ; 0 0 0 110 3 0 10 . Z e òg 6% 1 0 13 7160 0 1; 1ére 10 871 15, 7161 e p 0 0 5 0 61111 0 1 0 710 190 0 3 10 a1 170 10 ; 73 0 60 190 1. 6 ò
‘
è d ip s‘
1‘
1a1 p à6pà 0 1 0 0 070 0 0 711750 0 ; dè 6
"
11110 ;‘
A p71171'
0 ; é71171é;1713 1 0 15107 0 7110 1 9,
e ì'
710 1 e 0 6110 1 ém91'
e 10,(1 0‘
flpaîp a1a B uttmannus e x E ustathio adi0 it)6‘
1e'
71p 0 0 170 0 èpfld110 0 1 e g 0 8 0 pa'
0 1 10 0 . 710 1 0 51117; (0 10 3 171;
63
punire , Phin e o mortis aut cae citatis e l ig e ndae arbitrium pe r
misisse . Cum ve ro cae citatem rogasse t, Solem ae gre fe re ntem
(scil ice t spre tum) Harpyias misisse , quae cibos quotie ns e de reve lle t pe rd e re nt. Ibidem2 3 8 ) sicut apud H e siodum Phoe nicis
filius Phineus appe l latas fuisse vide tur.Quod A e schy l o hae c tribuam, causas habe o dive rsas e t
ge n e re e t ponde re . P rae te rmitto de os in fabulam inductos
I ovem e t Solem id quod P rome the i e t E ume nidum poe tamre dol e t; prae te re o e t il lam quae huic cum catalogo H e siod e ointe rc e dit ration em, quod hic quoque arbitrium illud Phin e oconc e ditur, e t e am ce rte cum A e schy l imore optime conve nie ntem,quamvis e t cum S Ophocl is con sue tudin e quem cyclo salteme pico gavisum e sse conste t,min ime pugnantem; unum premo,quod Phin eus fil ios nondum cae cat aut cae candos pe rmittituxori, se d n e candos . Ut e nim mag is e st tragicum Phineumidem pati,quo fil ios suos innoce nte s propte r mul ie ris calumn iasaffe ce rit, ita non illud quidem ab initio repe rtum e sse puto,cum ve ro seme l repe rtum e sse t, non facile a poste riore poe tane g le ctum. Quare hae c vide tur fuisse antiquissima tragoe d iae
forma. Ae schylus 0 pinor primus malam il lam nove rcam, quae
privignos fal sis incriminationibus pe ssumdat,induxit (fuit om
n ino apud G rae cos mala nove rca e gre gie tragica,cf. Athamantisfabulam) ; Sophocle s rem tragoe diae aptissimam acc e pit, se d
pul chriorem multo re ddidit e tmul to mag is ad move ndos animosidoneam; ac primo quidem Phine o priore Phineum ipsumfacinus committe ntem fe cit, mul ie ri indul g e ntem de inde ,A e schy l o mrsus simil ius, omnia mul ie ri pe rmitte ntem Phin e oal te ro sive T ympanistis e t postea,ut puto,Antigone .
Poste riorum scriptorum pl e rique aut S Ophocl is Phineumaut A pol l onii A rgonautica se cuti sunt. D e A p o l l o d o r i
bibliothe ca satis dictum,qui alte ro loco A pol l onii A rgonauticae xscripsit, alte ro e t e o quidem gravissimo ve te rum scriptorumac poetarum discre pantias col l e git.
2 39) B y g i nus quoque
pl e raque sua e x Apol l onio sumpsit, se d nefariam il lam nove rcam e x S ophocl e D e aliis infra dicam.
A s c l e p . ap . schol. Ap . Rh . I I , 178 .
2 39) A p d . I ,9, 2 1 (e x Apol
3 .
A pud ce te ros tragicos cum Phineus Thracum fue rit circa.B osporumhabitantium re x, in re gion em longo spatio aGrae ciadiremptam Eur i p i d e s eum traushìit, ut prorsas aliumeum cre d e re s . I n An dr ome da e nim trag oe dia illa
pe r totam antiquitatem summis laudibus e lata2 41) Phineumfratrem Euripid e s fe cit Ce phe i A e thiopum re gis, B e li e t A n
chinoès (Nili filiae ) Ce rtum e sse vide tur e x Euripidehaustam A pol l odori narration em d e Cassiope ia Ce phe i uxore ,quae Ne re i fil ias ad pul chritudinis ce rtame n provocasse t, se d
monstro marino a Ne ptuno misso e t te rrae inundation e pun itaiam ipsam fil iam A ndrome dam be luae trade re e x oracul i
Ammonii re sponso e sse t coacta. Et quomodo Pe rseus mortidevotam l ibe ravisse t e t, cum ipse a patre in matrimoniumacc e pisse t, contra Phin eum (cui A ndrome dam antea d e spon
sam fuisse Ovid ius narrat) insidias strue ntem d efe ndisse t.
G orgonis e nim capite obte nto in lapidem Phin eum e sse mu
tatum.
% 3)
S e d Phin eus hic A e thiops, si origin em spe ctas,n emo al ius
e st quam ille iam e x H e siodo notus Phin eus . Conce do nonnullae sse mutata. Cassiop e ia e st apud E uripid em Ce phe i fratrisil l ius uxor, apud Phe re cy dem…) Phine i mate r Phoe nicisconiux, itemque apud H e siodum, qui e tiam Arab i fil iam dicit;B e lus apud E uripidem Phin e i apud Phe re cy dem D amnonis
huius aviae pate r, cum e x H e siodo hac d e re nihil conste t.Notanda ce rte e st Phin e i cum Ce phe o (e t Cassiope ia) e t Pe rse ifabul a ve tustissima ill a Pe loponn e siaca coniunctio .
I onio) . I I I , 15, 3 . H y g . fab . 19 . of. f. 14. Locos col l e git
N auch, T r. G r. F r. p. A pd . I l , 1,4,4 137710 ; 6% 48 0 11111611
é 0 A lr6711 0°
rape ? dè’
Amy 60 0 1 00 N 3 1'
10 17 190 70 1 80 0 ,710 1 0 6107
A ì'
r17711 0 g 710 1 110 0 0 65“ 6713 ò
‘è E òp 171 1
'
6 0 ; 0 0 0 1, 710 1 K0 0 e 1‘
7; 710 2 Qwe òg
71p 0 0 1'
1 1.2 43) E x E uripid e e tiam Ovidius sua hausit M e t. IV 663
V 2 35 . Ce te rum e t Sophocle s id em argume ntum tractavit e ique cum E uri
pid e nonnulla vid e ntur fuisse commun ia. N auc k T r. G r. F r. p.
P he r e c . fr. 40 v. supra ibique vid eas e tiamd e H e siodi locis . Quam
4.
l am ve ro quae e x his omnibus ad re stitue ndam anti
quissimam fabulae formam idon e a sint iudicanda vid eamus .
Phinei, cum Cl eopgtraE re chthe i A the narum reg is nepte ma
trimonium itemque nefariam nove rcam totumque il l ud sce lus
in fil iis quoquo modo commissum e x epicis G rae corum car
minibus, quamquam pe rmul ta ce rte ibi fue runt quae nos
n e se imus, Man e t Thracum_r_eg,cuius re g iaantePonti E uxini quod dicitur os (0 11010 ) fuit, idem e tiam vate s,
qui sicut Ascle pius douqa ,d_is _
g cce ptg_ l g tjgius… n titun ob eam
que supe rbiam crude l issime punitur . Causae variae iam in
ve te ribus carminibus fuisse vide ntur, quibus ’
A prò7 710 0 1
p é10 170‘
0 e st ce le brata. A c dupl icem poe nam iam n odushabuit : cae citatem e t Harpy ias . Cae citatis causa in E oe is
fuit, quod Phrixo viam oste nd e rat; cae catus ig itur e st
aut a Sole aut aNe ptuno de o omn ibus navigantibus,ut e tiamU l ixi, inimico ; in catalogo quia cae cus fie ri quam mori maluit. l am se cundumhoc ig itur carme n possunt H arpy iae,utapudA e schy lum conie cimus fuisse ,ab irato quippe spre to Sole missaee sse . At num hoc e st g e nuinum? Vix equidemcre do . Phineumvatem sempe r fuisse vidimus,e tquis e stquinmemoriate n eatvatum,qui futura omnia me ntibus c eme re nt, quasi proprium fuisse ,utocul orum luminibus care re nt proinde ac si iis non iam Opuse sse t? Sic maxime Tire sias e st cae cus, se d idem passi sunt
poètae e t cantore s : ve lut Demodocus ille apud Phae ac e s,ve luthymni H ome rici Chius poe ta,a quo postea ad ipsum H ome rumtrans latio facta e st; de nique Thamyris,qui M usarum discipulusipsas suas magistras arte prae stare ratus ad ce rtame n provocave rat.
2 45) M emin e rimus e tiam T ire siam ab offe nsa dea sive
quam e x feminarum nominibus, quas Phineus in matrimonium duxisse apudposte ros dicitur,possunt ce rte ve l plura iam in antiquis carminibus he roicisfuisse . U mm uxoris nome n e xhib e re vide tur vas nigris figuris omatumB . 11. J. 18 65 p . 50 (B run n),quod e tiam Aquiloniafil ios oste ndit,qui Harpyiastran s mare pe rse quuntur,n empe E richtho,quod nome n cum E richthonio i. e .
autochthone pote st confe rri (0 . R o b e rt) . Ne que e nim Thamyris a H nsis se parandus e sse vid e tur, ut A. R i e s e conatus e st. Cf. d e hoc
5
66
ea fuit Inn o sive Mine rva cae catum e sse . S e d e tiam H ar
py iae mittuntur. Et hoc ce rte constabat ab A quil onis fil iis
Phineum e sse l ib e ratum,Harpyias fugatas .
I psae ve ro H a _
i_ge,quamquamartific e s fortasse ad orie n
tal ium figurarum e xempla eas finx e runt,2 46) ad G rae corum my
thol ogiam proprie pe rtin e nt sempe rque pe rtinue runt. ApudH ome rum ve l commutantur cum thy e l l is, ab iisque rapì nihilaliud e st quam A pol l inis aut D iaiiàe sagittis ictum mortemoppe te re . Quam pulche rrima translatione cum proc e l l is G rae ci
comparabant homine s rapie ntibus :
67g 6’
61 e 710 6p 0 g 0 0 1-510 0 1 0 1965110 1
dè 1àg x0 6p 0 g 070 711710 1710 1
'
0’
560 0 0 0 0 rurepj 0 10’
E p10 60 10 0 ;10 1710 1e 65 10
(Zé è,0’
610 1030 3 10 0’
0 160 7110 13030 0 1ӏ'
10 0 1 3 g
0 è,11’
è177116710 ,0 0 g ,8 0110 1”A p1 e p 1g
l am ve ro ille H arpy iarum e t A quil onis fil iorum cursussimplicite r ad ve ntorum ipsorum in te r se ce rtame n pote st re
Hae c ce rte omn ia G rae ci e x suo pe cul io potue runt effing e re ,n e que e st quod e xtrin se cus il latum c e n seamus . S e d iam an
quire ndum vide tur, nonn e in ipsa Grae cia nonnulla fabulae
ve stigia inve niantur. Ubi siquid vide ro, plurimum me de be rel ibe nte r confite or Car o l o R o b e r t, qui vir doctissimus e t
humanissimus ad A rcadiae quasdam fabul as animum meum
ide ntidem adve rtit.
I n tota e nim fabula il lud ce rte mirum e st, quod H arpy iae aB osp oro ad S trophqde s potissimum fugantur. Namque inte romn e s constat has insulas in I o n i o mari sitas e sse a me
R . Vo l kman n ad Plut. 11. musica (18 56) p . 63 .
2 45) N e que quidquam
aliud e x nobilissimo illo L y cio monume nto effici vid e tur, quod ab H arpy is
d e nominare consuevimus. Cf. P. Wo l t e r s, D ie G y psabgiisse antike r B ildwe rke in historische r Fol g e e rkl àrt (mus. B e rol .) [C . F rie d e richs,B auste inezur Ge schichte d e r grie ch. ròm. Plastik 18 8 5 p . 69 sqq.,maxime p . 71 sq.,
ubi inte rpre tation e s e Grae ca my tho l ogia il latae refutantur. H ic ad
notavi,quod Ap d . I , 9, 2 1 n e scio e x quo fon te narrat : 0 0 6% 1 0 113‘
A p71171'
0 1;
mosè » 11770 B op éou dè B op éou 710 10 1 161 3 1 8 13 0
67
ridie Zacy nthi e re g ion e fe re T riphy l iae . Auctore s attul issePhe re cy d emw a
) et S trabonem…) sunt et alii satis e rit.
Quocum cohae re t I ovis A e n e ii apud H e siodum impre catio, quemZe te s et Calais,ut H a
—
rpy ias cape re sibi de tur, orant. A c fide shabe nda scho l iastae ,qui Ce phal l e nium I ovem siguificari dicit. 2 49)H uc acc e dit iam in N aupactio carmine C;Qam,
H arpy iarum
domicil ium dici . A ddo ex Apollodoro de H arpy is unam inT igrem P e l oponn e si fluvium ce cidisse , qui ab ea Harpys e sse tde nominatus…) Hae c omnia non tam ad B osporum spe ctant,quam ad mare Ionium et S iculum.
Quae si re putave rimus minus paullo iammirab imur, quodal icub i non Thracum, sed A r cad iac re x Phineus dicitur. E st
sane auctor haud gravissimus , quocum alii
grammatici congruunt. Cuius ve rba varie traduntur; hae c exscripsisse sufficie t : ,Phin eus rex fuit A rcadiae . H ic suis l ib e rissupe rduxit nove rcam,cuius instinctu eos cae cavit. Ohquam rem
irati dii ei oculos sustul‘
e runt et adhibue runt Harpyias quaecum ei diu cibos abripe re nt, I ason em susce pithospitio, cuie tiam ductorem [propte r S ympl e gadas pe tras] de dit. H oc e rgobe neficio in l e cti A rgonautae Ze tum [sic et Cala
'
in ad pe lle ndas Harpyias mise runt, quas cum strictis g ladiis pe rse que
re ntur pulsas de Arcad ia, pe rve n e runt ad insulas quae appe llabautur P l otae . A t cum ulte rius ve l l e nt te nde re , ab Iride admoniti, ut d e siste re nt a I ovis canibus, suos conve rte runt vo
latus ‘ e tc .
10 0 8 10, 31 8 0 0 11116710 0 1 8 ; 0 0 710 1 0 10'
fi1170 10 .2 4711) P he r e c . fr. 69 (schol .
A p. Rh . II, 2 71) 611 610 1 0 17 A lr0 1'
ou 7160 1 0 17 710 1 1 0 17 23171 8 1171 0 17 0 610 ;
8 11110 710 0 711 8 .
2 38) S t rab . VI I I,4, 2 p . 459 710 1 0 68 10 0 71apa1c
'
a0 1 0 610 0 ai
1 1770 K17710 p 10 0 1'
1170 718 10f10 1 70 0 6718 10 1 0 1 660 0 0 0 0 1 npoour0 p e u6p emc 2 0 0 0 0 0
1 8 1p 0 710 0 1'
0 17; 0 71810 170 0 1 70 0 110 10 71117; 10 ; 071e c'
pa17 0 1 0 1110 17; 8 0 1 03
710 1 7118 0 0 ;1flp 10 10 11'
8 71a'
78 1.2 49) Schol . L . A p. Rh . I l,2 97 61 1 68 0 650 0 1 0
0 2 Z01 0 0 1 07 1111 0 1p 0 0 8'
0 1 8 ; 18r8 1 710 1 ,è'0 19
’
o?r’
€ÒZÉ0 790 0
{110 0 70 8 0 1 1 fdp 7120 0 ; ò'
po; 10; 5710 17 A Z0 0 0 1'
0 17
A cò; isp60 8 0 1 10, 0 6 [10 17110 0 8 158 1 8 0 71 8 p 1'
7110 (e t S t rab . X, 2 , 15
p .
2 50) A p d . 9, 2 1,7 610 7710 0 8 0 0 70 68 1 1770
‘
A p 711711770
0 p è0 710 10 10 0 H 8 10 7160 0 0 0 0 0 8 1; 1 0 0 T e'
rp 0 0 710 1 0 7110 0 80 711711 8 1, 8 ; 0 60 0 71’
8718 10 0 ;"A p7117; 710 18 71 0 1. S e rv. ad Ve rg . A e n . I I I , 2 0 9 e d . T h i l o,
qui addit ,,e xscripse runt Lact . Plac . ad Stat. The b . VI I I , 2 55 my thogr. I,5 .
68
Est hic similite r atque apud H y g inum A pol l onn narratio
cum S ophoc l e ae tragoe diae (Phin e i) argume nto coniuncta; se d
e x te rtio insupe r fonte A rcad iae commemoratio admista e st.
Quae eam ipsam ab causam, quod A rcadiae re gis coniunctio
cum S ympl e gadibus plane absurda e st, e xcogitata e sse a Se rvioaut omnino ab homin e S ophoc l is aut A pol l onii rationem habe nte nullo modo pote st . Haustavide tur si non ab ipso Se rvioat ce rte ab e ius auctore e x al iquo
’
A p710 617115 0 scriptore ve lutA riae tho, quem Romanis notum fuisse H y ginusm) probat. S e dquae in illo auctore fue rint prae te r id unum in A rcadia Phin eum re gnasse vix e rit diiudicandum.
I am ve ro in E uripid is Androme da vidimus Phine i fratreme sse Ce pheum, e t E uripideum Phin eum ab illo e x H e siodo notoThrace haud dive rsum vid e ri. S e d Ce pheus quoque non ad
Ce phe n e s illos ab initio pe rtinuisse vide tur fabulare s P e rsarum maiore s2 53) (aut quae alia nostrae ae tatis viri docti e xiis fe ce runt), se d e t ipse simple x A rcg s fuisse . Dubito quidemP ausaniam se qui,qui Ce pheum (arcadice Capheum) Caphy arumArcadici oppidi he roèm fe cit, quippe quem Caphy eum nominatum putare s (aut sicut re ve ra fuit Capy n) ; potin s T e g eaee st ascribe ndus, ubi a Mine rva Me dusae capillos acce pisse
dicitur, quibus urbs in e xpugnabil isF orsitan ig itur Ce ph eus e t Phin eus in A rcadia fue runt
coniuncti. Ce phe i memoria T e g eae mansit, quia cum M ine rvae
cul tu e ius pe rsona cohae sit; Phin eus,ubi seme l A rgonautarumfabul is vindicatus e st, totus A rcadiae e st e re ptus . S e d man
se runt 0 pinor e tiam prae te r S e rvianum locum nonnulla antiquire rum status ve stigia. Primum d e quibus diximus H ar
py iarum in Ionio mari loca e arumque fuga e t inse ctatio ibi
2 7'
e t I I 142 e t 13 . Cf. my thogr. I I I,5 . 5 sq.
“H y g . poe t . ast. I l ,
1 M fil l e r F . H . G. IV,3 18 . E d t. VI I ,61 8 1 0 160 0 1 0 68 710 10 1
(0 1 H épam) 6 716 n è 0‘
E 110 0 0 70 (N B .) K0 0 0 0 8 ; 8 718 1 6è 6
110 0 0 0 ; 1 8 710 1 A n); 110 0 8 0 160 3 010 17 710 2 3078 0 611717 1 00190 r0 18p 0
’
A v6p op é60 0, 0 61 07 1 15 0 60 0 0 0 8198 1 0 ”8'p 0 0 0 . 711 8 .
Hae c iam ante E uripidis A ndrome dam scripta; se d Grae cum auctorem sive
historicum(H e cataeum?) sive poètam(S ophoc l em se quivid e tur E dt Vide‘l e e o Paus. VI I I,4,8 ; 5,I ; 2 3,8 ;47,5; A pd . I I ,7,3 ;P r e l l e r,gr. My th. I I .
70
B .
I am igitur primum d e e o disputandum e rit, quid Phin e ipe rsona apud ve te re s e xce ptis nonnul l is antiquissimarum e t
absconditarum re rum curiosis value rit quae que re prae se ntave rit,
de inde , quae re s aliunde traditae cum il l ius fatis conve niantad caque invicem al iquam luc em affe rant, non hae c e x mythol ogia, se d iam e x ipsa historia pe te nda; d e nique e pi
me tri loco d e fabulari quadam figura, Rhe sum dico, quae sortem quodammodo candem, quamvis orig in em plane dive rsamac Phin eus habue ri t, vide amus .
Qual em ve te re s Phin eum ipsi quisque finxe rint, fili i quoshuic tribunat optime oste ndunt. Ve lut H e s i odus Thy ni e t
M ariandy ni patrem dicit. 2 58 ) A c Ph e r e c y d e s 2 59) Thracumomnium qui in Asia fue rint (B ithy norum e t
H e l l an icus 2 fio) ve ro simplicite r P aphlagoniae re gem facit.D e S opho c l e dubitandum vidimus ; ce rte in un o Phin e i
argume nto scriptum fuit Phin e i e Cle opatra fil ios Parthe niume sse e t Crambum, e t bos cum P aphlagoniae quibusdam locis
il l os’
A p1 0'
60 ; 178 10 070 6; I ouiae co l oniae participe s E d t. I , 146, porroA zan e s, qui in Phry gia conse d e runt apud
'
S teunus antrum e t P e n calam flu
vium Paus . X,3 2 ,3 (3) VI I I , 4,3 ; d e nique Arcade s Pe rgami conditore s,
quam remhupe r il lustravit E . H e s s e lme y e r,D ie U rspriing e d e r Stadt P e rgamos in Kle inasie n (18 8 5) p . 2 7 sqq. E x I on io (M il e siaco) fonte I do
theam,Phin e i in S aphoc l is T ympan istis uxorem, Cadmi fil iam fluxisse ve ri
simil e e st (0 . Ro b e r t) ; Cadmi pe rsonaapud I on e s A siaticos pe rmultumvaluit(cf. Cadme os I on iae colonis e partic ipe s E dt. I, 146) quamquam ortam eam
e sse in Asia minime cre do Wi l amo witz io horn . Un te rs . 13 9 .
2 58) H e s .
fr. 76 Ki. (ap. schol . P ar. Ap. Rh . I I ,18 1, E ndoc . p . 416, 8 ) 710 760 ; 68
0 0 0 10 0 6107 78 0 8 0 190 1 710 70 60 ; 660 , 0 170 60 1 0 1 M 0 p10 0 6170 60 . schol Laur.
ad Ap . quod anteahabuit :71070 66; 0 0 0 10 pe rgit: 0 0 0 1(710 760 ; 78 0 8 0 190 1 0 .
710 1M .) quae le ctio cum prioris se nsu non itapugnat,ut il li fid em d e rogate s .
P he r e c . fr. 68 ap . schol. Ap. Rh . I I 18 1. 611 68 0p;(8 0 6 (0 10 8 17;
B o0 716p 0 0 p 0 1 1770 710 0 1 0 70 1 1770 8 0 1 0’
A 0 1'
0 8 10 1 6 8 0 61 0 1
3 119170 0 7 1 8 1 0 1 110 0 10 76 0 8 ; (I ’. 8 0 0 0 0 10 . H irum ce rte , quod P aphlagon e s Thrac e s dicuntur,se d cf. inse que nte s . H e l l. fr. 38 (schol.Ap . Rh . I I,178 ) P bavor. 8 . v. 1610 8 0 ° 8 0 10 1 68 0 61 0 0 8 0 10 170 0 10 r0 0 1
'
0 fiam
71
ex Idaea ve ro Dardani filia Thy num et Mariandy num.
2 6?)
E x E pho ro fluxisse vid e ntur quae S cymnus prae be t363)
Phin e i re gnum inde a P arthe nio usque ad A mastrid em urbemfuisse ; est hoc ce rte parvum, sed notanda et apudhunc auctorem Paph lagonia se de s.
D e n ique A r rhianus 2 64) ipse B ithy nus Thy num et B ithy num adoptatos a Phin e o P aphlagon em contra g e nuinum
huius fil ium appe llat.Salmyd e ssus Phin e i se de s primo, quantum soimus, nomi
natur a S o pho c l e in Ne que huic A e schy l i deloci situ e rrore s 2 66) sunt imputandi. Iure e nim Sophocle sThracium dixit S almy de ssum.
Quem et alii multi Phine i se dem E st autem
18 60 0 1 10 1 0 0 0 60 10, 011; 8 0 1 1 10;’
A 0 1'
0 g. 16; 0 0 0 10°
E 110’
0 11 0 8 . P arthe nnnome n ap . schol . L . A p . Rh. l l 140 re stitue ndnm e sse ce rtum e st e x schol . l l ,2 38 .
Mon e o P arthe nii fluminis [H om. B 8 54] e tCarambis promuntur n P aphlagon iae .
2 6 2) [S e ph.] apud schol. A p. Rh. I I 140 0 10 8 117; 710 768 ; 8 71 0 8 0 1 0 8 0 710 10 0 ;
110 0 198 0 10 ; 1 0 1 8 71 68 760 70 ; 10 ; 410 0 60 0 0 17 [Soph.] 0 2 1 171911 0;1 10 0 ; 170 110 1760 ; [Dion . S oy t.] 0 170 6; 1 0 1 85 670 10 8190 0 1 8 110 0
353) S c ymn . 959 pe ripI . p . E ux . 16 (E ph.) ubi Phin eus Phoe ni
cis Ty rn filius dicitur. 2 64) A rrh. ap. E ust. D . P . 793 (0 170 0 17; 1 0 1 B c
0 61 117 1 0 10 170 8 0 0 17; 0 716 110 0 70 0 68 10 1770 8 7110 0 0 1770 0 170 0 6 1 0 1 3 119170 0 6,
710 760 70 @10 8 0 7; 1 0 1 0 1 0 70 0 10 (010 1 710 10 1 1770 1 0 1 198 1 1770 ) 1 0 190'
0 0 0 10 3160 106; 1 0 1 70 0 0 10 0 710 760 0 10 8 117; 10 10 0 8 7 170 0 10 760 0 , 85 0 6 1160 0 170 0 10
ro 0 1'
0 . E x A rrhiauo fluxit S t. B . 8 . v. 170 0 10 70 070 , fortasse e tiam 8 . v .
2 00 0 0 0 0°
71611; 170 0 10 70 0 1’
ag, 8 0 0 1i7'
710 0 8 0 6 710 1771 0 ; 6 10 8 6; (Me in e ke coni.
710 10 1613, se d duos Phin e os a quibusdam e sse distinctos probat schol . A p .
Rh . II, quamquamhoc in E pho rum quoque (v. supra) quadrare t,quiaSe samus id em e st quod postea A mastris .
2 65) S o p h . A nt. 966—70 710 0 0
68 1 170 0 8 1770 0 71110 61170 616170 0 ; 0 16; 0 1 1 0 1 B 0 0 7160 10 1 16’6 0 0 0 1 16 0 2 0 1
ubi nove rcae facinas commissum narratnr. A e s c h. Prom.
72 1— 5 . Prome theus I on em vaticinatur ad A maz one s inte r Caucasum e t
M ae otid em habitan te s ve ntmam, 0 7 0 8 0 70 71170 0 77 710 1 8 1 0 10 11 10 60 10
0 0 0 1 68 0 0 1660 0 19 70 0 I 10 0 1 8 70 7160 10 17 70 0 190 ; Èfl p658 9 0 €0 0 610 0 1, 0 0 1p 0 117
‘
1 0 8 1770 . S almy d e ssum igitur prope The rmodontem finxit
Ae schy lus . Qua in re e o maxime inc l ina, ut d e me rahuius confusion e co
g item.
2 8 7) Notandum e st, 160 2 0 10 1760 0 0 60 litus, 10 0 2 0 10 1760 0 0 60 oppi
dum significare schol . A p . R h. II, 177 1 0 1 70 0 6 @10 8 1‘
7g, 67; of7118 7
0 1 0 1, 8 711 1 0 6 2 0 10 1760 0 0 0 6 1Éf€ ?d t 101 0 1 8 770 1,6; 8 0 11 10; 00 0710 ; 710 1 0 10
72
apud pl e rosque non urbs, sed orie ntalis Thraciae l itoris (indefe re a B osporo usque ad H aemum) pars .
2 68)Contra Ap o l l on ius Phine i re giam in Europa ante B o
sporum (se . in P ontum navigantibus) col l ocat; quo e nim aliomodo A rgonautis de itin e re pe r Symple gade s facie ndo consiliadare potue rit? Ne que dubito quin ibidem ve te ra carmina
e pica, H e siodea alia, Phin eum habitantem fe ce rint et sicutA rgonautis iam antea Phrixo viam monstrantem. Nempe hocsempe r fuit primum ac prae cipuumhuius officium.
Atque fuit quoque illa re gion e oppidum Phinopol is paulloab E uxino Ponto distans et maxime idoneum, quod Phin e ihuius e sse t se de s . A c 1118 1 ve stig iorum il l orum quae in Areadiam nos duxe runt ratio me prohibe re t, Phin eum fortasse n ihilal iud fuisse conte nde rem,nisihuius oppidi 871160 170 0 0 ,his ce te rapostea demumaddita. Ce rte al iquo modo Phineas eum ,Phin e iurbe ’
e ohae re t. 2 69)
2 .
l am igitur Phin eumvidimus e x vate factum e sse Thracumqui Ponti E ux
'
mi l itora incolue runt, et E uropae orum et Asiaticorum re g em, atque e tiam et hoc quidem historicorum
a‘
p1m pà 0 8'
p 0 10 6 H 60 10 17 8 10 7118 0 0 71 . A pd . I , 2 1,1 8 0 1 8 6191 0 (se . 8 1B e flp61w0 ) 0 0 0 1 198 0 1 8 ; 1 0 1 0 0 1 1770 10 8 1; 1 0 0 0p0
'
1 0 ; 2 0 10 1760 0 0 60 .
2 68) E d t.
IV,193, 0 1 0 8 0 ràp 60 1 6 0 2 0 10 1760 0 0 60 310 0 1 8 ; 00 011 8 ; 710 1 671È,0 34710 1
11170 10 ; 1 0 1 M 8 0 0 0 flp1’
0 ; 716110 ; 0 1710 0 8 0 0 1 St. B . e . v. 34710 111170 10 ,8'
8 0
0 00 07 70 0 6; 1 0 2 0 10 1760 0 0 017 (se d v. Me in e ke ad 11. St. B . 8 . v.
71611; 8 0 107 1760 1 0 700 6; 10 2 0 10 1760 0 0 01. 8 . v. 2 0 10 1760 0 0 6; 1 61710 ;
1 0 6 1760 1 0 17. S t rab . VI I , 6, I p . 3 19 @106710 11; 1 0 1’
A 0 6p10 1 0 0 70 0 7110 170 0 1
107 2 0 10 0 60 0 0 017. 350 1 1 6’
0 61 0 ; 30 0 0 0 ; 0 1710 16; 1 0 1
0 0 0 718 1 1 0 0 8 0 0 ; 710 16; 71p6; 1 0 6; flap éag, 0 1 0 6 10 70 6 0 0 0 8 71 1 0 1 0 0 11170
0 éxp1 [1170 0 8 1170 16 0 01 0 11, 70 76; 160 0 1 8717157110 0 1 8 ; 6716 11770’
A 0 1 1'
60
610 p710 4'
0 0 1 0 1 (cf. A mhy l i dictum!) sed P l in . 11. h. IV 45 : op
pidum H almy de soe . P to l . I I I , I l , 4. S t rab. VI I I , 1, 3 19
S t. B . e . v. 0 10 6711711; 71611; 110 1760 1 0 0 716 (D10 8 0 7;. S e d e st e t
aliud Oppidum (S t. B . s. v.) 16710 ; 1 0 6 1760 10 17 Ne queve ro Pon tus apud S te phanum e st re gnum M ithridaticum aut provin cia R omana, sed tota Ponti E uxini e ra; v . indicem e ditionis M e ine kianae s . v.
73
miro al iquo con se nsu P aphlagoniae , quamquam P aphlagon e sThrace s fuisse nusquam traduntur ao vix fuisse possunt.
Cuius tantae commutationis, ut statim dicam Thracummagna il la
“
e x E_
u_
rppa in Asiam migratio fuitPaucis,quae e x quin ti
"
et quarti sae cul i soriptoribus satisnota sunt,adumbrasse sufficie t A siae minoris oram, quaeE uxinum P ontum attingit, inde a B osporo usque ad He racleum
G rae cam urbem a M e gare nsibus maxime conditam a…Thrg zitfuisse occupatam quos He rodotus Thy nos atqueXe nophon simplicite r B ithy nos nominavit. 2 72 ) F ue runt autemrudibus ing e niis ac moribus in G rae cos 1n1m1c1 S l quis nau
frag ium apud eos fe ce rat, haud alite r atque S almy d e ssi inEuropa incolas .
2 73) He rodotus eos eun dem quem ce te ros
deum M attem_goluisse tradit, cuius ora,;ulumapud e os fue rit,2 74)e orumque ve stitum simil em de scribit atque il l orum S euthismilitum Xe nophon .
2 75) A b his ve ro,qui post A l e xandrum de
mum ad al iquem cultus atque humanitatis gradum pe rve nissevid e ntur, et He rodotus 2 73) et Xe nophon distinguunt Mariandy nos et P aphlagon e s . l am cum in Xe rxis quoque e xe rcitu
M ariandy ni e od em modo quo P aphlagone s armati et ve stitifue rint…) e orumque te rram ve l ,partem P aphlagoniae? dixe ritThe opompusfl”) ce rte mirabimur, quod Strabo conie ctura
Cf. d e hac : Ab e l, Make donie n e tc . p. 79— 8 4, G is e k e ,thrak. pe l . Stimme p . 18— 2 1 M e y e r,Gosch . d . A lte rth. I,543— 7, 452 —5
E d t. I,2 8 in Asia: 0p01‘
1 e ; 19170 0 1'
1 8 1 0 1 B 16170 0 1“ se quun tur cumaliitum P aphlagon e s,M ariand y n i. X e n . anab . VI ,4. I , 2 16 68
1 0 61 0 6 1 0 18 71 0 1 110 1710 ; 110 0 0 8 0 1 1 0 8 0 8 0 10 00 01 0 130 8 0 10’
A 0 1'
0° 0 0 50
0 8 0 0 68 0 0 1701 0 0 610 8 0 110 0 716 1 0 6 0 1 60 0 1 0 ; 10 6 1760 10 0 0 8100 1
8711 68 8 10 8 1; 160 1760 10 0 8 10 7118 0 0 1 1 8 0 68 1 03 0 8 0 0 7 0 110 0 8 0 71611; 0 668
0 10 0 61 8 0 1110 0 61 8'
E 110 0 1;, 0 110 19770 1 8 ; B 119170 0 1'
.
2 73) X e n . l . 1. 1 0 1
0 8 ; 0 0 10 1910 0 1 1 1770(
131100 1170 8717117110 0 1 0 ; 0 011117; 71117; 68 10 177; 6,8p 8 10 18'
70 0 1 0 1 1 0 6;'
É 110 0 0 ;. Cf. d e Astis in E uropa Strab . VI I,6, 1 p . 3 19 .
E d t. VI I , 76. E d t. VI I ,75, Xe n . anab. VI , VI I passim.
Cf. n . 2 59 ; item VI I in goutum catalogo Xe rxis e xe rcitum efficie ntiumc . Thrace s, c. 72 P aphlagon e s e t M ariandy ni re c e nse ntun Xe n .
coll. VI ,2 , 1: 710 0 118 10 0 0 60 0 0 8 0 10 610 0 10 0 60 0 160 z 177p 0 .
2 78) E d t.
VI I,72 : 670 0 10 7160 0 0 1 10 0 0 610 0 810 0 1 8 ; (0 10 10 0 ) 170 0 10 760 1 8 0 10 0 1 8 60 0 1 0 .
2 79) T he op . fr. 2 0 1 ap . Strab . XI I , 3,4 p. 542 9 8 6710 0 710 ; 68 M 0 p 10 0
6170 60 0 0 0 1 10; 170 0 10 70 0 10 ; 09 50 0 1 0 6716 710 11160 60 0 0 0 1 8 0 0 0 8 0 0 ;
74
san e , ut ipse addit, sed ea e x lingua totaque g e ntis indolefacta n e que hic S ce psium al iquem D eme trium se quitur aut
grammaticum A pol l odorum, sed ipse quae suis ocuh' s viditrefe rt M ariaudy nos B ithy norum simil l imos ide oque vid e ri
Thrace s e sse dicit . Quorum quae ipse vidit de iis dubitareprope n e fas e sse t, se d quae inde conclusit nihil ominus re ice re
possumus . Atque una Xe rxis ce rte temporibus fue rat 610 0 0 0 6:8 190 116: arma dico e t ve stitum. H oc loco mone ndum vide turM ariandy nos pe r multa sae cul a non libe ram fuisse g e ntem, se dH e rac l e otarum H il otas,2 8 1) itaque facil ius quam libe ram nation em
more s suos atque e tiam l inguam commutare potuisse . QuodThracum quam G rae corum simil iore s facti sint quamquamal iquamhumanitatem B ithy nos quoque a G rae cis e cce pisse ve risimile e st e x diutuma i l lacum B ithy niae re gno coniun ctione ,
quo tempore H e racl eae pote ntiaiamdiufractaatque col l apsae rat,pote st e xpl icari, quamquam ne ita quidem omn em dubitationem
tolli conce do .
Thrace s ve ro il los (Thy nos e t B ithy nos) He rodotus,qui abipsis se B ithy nis acce pisse affirmat, tradit a S trymonis ri is
(a quo antea S trymonii e sse nt nominati) in _A_siam traie c.tos ih1B ithy nos nome n e cce pisse . Expulsos ve ro e os e sse e pristinis se di
bus a Teucris e t Mysis . Coniung e ndumhoc cum duobus aliisl cis, quorum uno F acon e s T eucroruq /
T roicomm colonos se
d1cunt, alte ro magnae al icuius M y somm e t T eucrorum e xpe
ditionis me ntio fit, quì ante Troica Thrace s omn e s sube g e rint
e t occide ntem ve rsus ad Ionium usque mare , a me ridie adP e n eum pe rve ne rint
fi”)
8 718 11960 1 0 170 1 1710 1 0 1 0 01 8 10 , 2 0 6’85811718 0, 871160 0 0 0 0 8 0 0 10 6
1 0 1 0 11718 70 .
98 0) S t rab . ibid . d e M ariand y nis 1 80 0 ; 68 1 0 1 716198 0
0 668 0 [Krame r 0 668 0 1] 8 70 71 0 1, 0 668 0 61 ’ 6117; 610 0 0 0 0
8 190 117) 718 0 1 1 0 6; 0 0 60 16710 0 ; 0 0 70 8 1 0 1, 710 0 0 71160 10 1 6’
8 10 1 10 7; 3 1190
8 0 11 8 0 0 60 1 0 1 1 0 171 0 00 01 10 0 6710 0 50 1 16 0 1710 0 .
2 8 1) G .
G i l b e rt, Handbuch d e r grie ch. S taatsalte rtiime r 18 8 5 I I (n .
2 3 2) E d t. VI I ,75 (fipfiì
'
zzs g) 68 610 56 0 1 8 ; 0 8 0 8 ;’
A az'
7y 0 8 116190 0 0 0 3 1
190 0 0 1“ 16 68 710 61 8 0 0 0 8 1 0 18 0 0 10 , 05
; 0 6 1 0 1 18 70 0 0 1, 2 10 0 0 60 10 1, 0 11 8
0 0 1 8 ; 8711 2 10 140 60 1° 850 0 0 0 150 0 1 68 0 0 0 10 85 668 10 0 6716 78 0 10 16 0 1 8 1 0 1
610 0 1250 . VI I , 2 0 (Xe rxis e xpe dition e omn e s, quae antea factae sint, su
pe rari,ve lut) 160 M 0 0 16 0 1 8 1 0 1 T E U Zp (ÎW (0 1610 0 ) 160 710 6 1 160 T 0 10 11 1710 re
75
D e hac T eu©rmmm… e t M y s_
orum migratione dice ndi hic non
e st locus . R e spicie ndi tame n fue runt, quia He rodotusauctore s suos B ithy nos hanc e xpe dition em nosse e t B ithy norum(S trymoniorum) e xpe ditionis sive fugae causam protu
lisse dicit (aut ce rte dice re vide tur) . At docti fue runt mehe rcule illi B ithy n i! Nonne e t ce te ra omnia d e Mysis e t T eu
cris ab e od em e ruditissimo auctore He rodotus habe t? S e d cuiusmodi ea sint videamus . Dicit He rodotus T eucrorum e xpe ditiouem ante Troica fuisse . A t cur? nul lam aliam 0 pinor obcausam, quam quod a Teucris oriundi sunt P ae on e s, P ae on e sautem iam Home rus apud A xium habitante s novit. Hoc igiturn emo potuit dice re nisi G rae corum quis fabul arum pe ritissi
mus . S e d conce di pote st H e rodotum inte rrogando ut
fit e x simpl ici homin e e l icuisse plura, quam hic ipsece rto scire t; vix tame n dubitari posse vide tur, quin B ithyni ipsimemoria te nue rint apud S trymon em suas ol im fuisse se de s .
Et hoc quidem fabula quadam a G rae cis poe tis e xcul ta, quae
nihil ominus prae te r ce te ras Thraciam prae se fe rt originem,mirum quantum confirmatur, Rhe sum dico qui e t in Europaapud S trymonem cultus e st a Thracibus e t in Asia saltemflumin i nome n de dit . D e quo infra paucis e rit dice ndum.
Pulche rrima e st conse nsio Grae cae fabulae cum barbaro auctore ;utinamn e H e rodoti quosdam auctore s nossemus Pe rsas (10 710 0 ;778 0 0 8 10 0 E dt. I, 2 e t A e gy ptios G rae carum fabul arum nimisillos pe ritos, prae se rtim cum H e rodoto quae audìre cupe re t
narrare nt aut re sponde re nt!
At tame n migratio B ithy norum ipsa constat . Docume ntare i ve l Thy ni illi E uropae i,qui e tiamXe nophontis ae tate mon
0 60 8 0 0 0, 0 ? 610 50 0 1 8 ; 8 ; 10 0 E 60 0 3710 0 1 0 1 0‘
B 60 710 0 0 0 10 6; 1 8 00 011 0 ; 1 0 1
8 0 10 8 0 0 0 10 716 0 1 0 ; 1 0 1 8 711 160 760 10 0 7160 1 0 0 0 810 1 1 8 170 0 8 10 6
710 1 0 0 0 6 16 710 6; 0 8 0 0 0 50 70 ; 010 0 0 0 . V, 13 (ubi P ae on e s ill iproditore s dicunt) : 8 ì
’
0 68 170 10 0 10 8 711 1 10 2 10 10 1160 1 1 0 1 0 0 0? 718 710 110
0 8 0 0 , 8 70 0 0 0 68 T 8 0 10 160 1 160 8 1 70 0 10 ; 6710 11 0 1. 2 8 2) E . H e s s e l
me y e r, U rspriing e d e r Stadt Pe rgamos e tc . 18 8 5 p. pro T eucroium
e t M y sorum migratione audacius paullo Car e s substituit propte r Pe rgamiOppidi in Pie ria siti nome n (cf. ibid . p . Ce te rum baud scio an non L y c o
phro n sua d e l l i e xpe dition e , quae tota cum P ae onum illa conve nit, e x
76
te s supra S almyde ssum sitos te n e bant. Quorum si in fabul isG rae cis Phineus seme l factus e rat re x, facil e e tiam ad A siati
cos Thy nos potuit transfe rri. Ne que ve ro, quo tandem modoin P aphlagoniam ve nire potue rit, adhuc e xplicandum. Quamquam vix dub ite t quispiam, quin Phe re cy de s Ephorus A rrianus,ut de al n s taceam, nonnullahistoriae ratione habita aut transtul e rint aut tran slatum ab aliis acce pe rint,prae se rtim cum ve
te re s poe tas n ihil horum habe re scire nt. S e d quomodo hae cdifficul tas e sse t e xpe die nda, iam A b e l ius op…e oste ndit,qui
B ithy norum migration em coniunxit cum magna illa Cimme riorum in Asiam invasione .
Ce rte mul ta, quae vir doctus d e Thy ni_s in Thracia ipsaomn ia commutantibus protul it, quamquam al iquid e os pe rtur
basse pe r se ve risimil l imum e st, iam eam ob causam ince rtasunt, quod nihil omnino de e iusmodi commutationibus traditume st2 8 3) e t ve l Thraciae ab Homem de scriptae ab ea quae posteafue rit dive rsitas quam statuit nul la e st, dummodo H ome rumpoe tam non ge ographum l itoramodo Thrac iae cognovisse con
ce damus. S e d quod B . Gi s e k e…) contra Cimme riorum e t
T re rum cum B ithy nis coniunctionem disse ruit e x temporumratione e sse e nim B ithy norum a P ae onibus fugam ita tra
ditam,ut dubium n ihil re l inque re tur, e quidem minime dubito,quin hae c ipsa continuatio re rum plane ince rta atque (apud
B ithy nos) omnino non tradita sit. P rae te rea A be l ius non uno
anno omn e s illas g e nte s e Thracia prorupisse dicit, se d pe r
mul ta sae cul a continuatas invasione s war) nicht e in Sturm,sonde rn e in lang e s Vol ke rwog e n,aus d em die n eue n Zustànde
he rvorging e n . D ie le tz te n We lle n sin d e s die uns durch diee twas ve rwirrte n E rz àhlung e n von d e n skythische n und kim
me rische n Ziìg e n be kannt sind.
“ Continuationem modo om
nium il lamm incursionum in Asiam factarum optime iure
pre ssit.
2 8 5)… e xpe dition e s inde ab ineun te se ptimo sae cul o
usque ad A l y attis stre nui ill in s L y dorum re gis tempora factae
H e rodoto hause rit. Ut ipse conce dit p. 8 2 l . l. 334) G is e k e l. I .
p . 111 n . 72 . Of. E d . M e y e r, G . d . A. I è 452 . I d e m
78
me rios ve nisse B ithy nos in Asiam prorsus incre dibile e st (Abe l) .A t tame n,ut sae pissime fie ri constat in e ius modi invasionibus,ubi alia g e ns aliam inse quitur, ea quae iam al icubi conse dit
ab inse que ntibus aut e xpe l l i aut eas ipsas a suis fin ibus arc e re
potuit.
Atque e tiam apud M ariandy nos d e Cimme riorum invasion enarratum e st;
2 94) quin fue runt qui M ariandy num Cimme rii
fil ium dic e re nt.
2 95)
D e nique in Paphlagonia pae nin sul am il lam, in quaSinopesita e rat,Cimme rios occupasse He rodotus te stis
Totum igitur Ponti E uxini oram inde a B osporo usque adP aphlagoniam partim Thrace s, partim Cimme rii te nue runt; ac
Cimme rii quidem non conse d e runt n isi singul is locis, quae quasi60 0 0 100 10 iis e sse nt, unde ad e xpe dition e s suas e xire nt quae
que re ce ptaculahabe re nt; se d omn ia ce rte te rrore , cae dibus,rapinis impl e ve runt. Ac propte r Cimme rios e tiam Phin eusin P aphlagoniam a G rae cis historie is translatus mihi e sse
vide tur, e t quod ibi mansit, e x diuturna Cimme riorum in
i l la te rra commorationc e xplicandum. Quod e o facil ius fie ri
potuit,quod Cimme rii cum Thracibus partim coniuncti ve n e runt
partim saltem e x eadem re gion e ,ut distingue re e os sae pe difficile e sse t.
Atque C . Ab e l 2 97) M ariandy nos quoque Thrace s fuisse ratusbos cum Cimme riis B ithy nis ce te risve nisse ce n se t, se d bre vivictos atque omnino oppre sse s . Si Thrace s fue runt M ariandy ni,laudanda e sthuius se nte ntia; at dubitari posse supravidimus .
Confe rt vir doctus diuturnum il lud apud A pol l onium2 98) Mari
0 1 190 01 8 ; 161 0 0 0 0 A rrh. fr. 47 ap. B ust. D . P. 791 8 718 1 8 10 0
Zarrap z'
ou 170 0 10 760 10 0 570 0 10 0 60 0 0 1, 8 0 73 0 71611; 770 0 118 10 718 716110 10 1,
6710 0 7160 0 0 0 760 1 8 ; 0 1 60 110 0 8 60 0 1610 0 0 0 . 0 0 70 0 0 61 0 7; 1 610 10 0
16 710 0 0 0 78 70 .
2 95) Schol . Ap . Rh . I l, 78 0 6 68 M 0 0 10 0 60 0 6; (0 10 8 10 ;
[H e s .] 0 0 0 750 0 0 1878 1 0 1 710 7; 8 70 0 1. 2 94) E d t. IV,2 2
0 0 70 0 0 1 0 1 68 0 2 0 8 670 0 1 8 ; 8 ; 1 0 0’
A 0 '
1'
0 0 1 0 6; 2 1 6190 ; [hae c omnia
e x S acarum cum S col otie confusion e flux e runt, se d quod se quitur non tan
gun t] 1 0 7 100 1 8 00 60 0 0 0 0 8 0 10 0 60 2 10 10710 71611;‘
E 110 ; 161 10 1 0 1.2 97) O. A b e l p . 8 1.
2 98) A p. Rh . I I ,78 6 sqq. quem doctos c e rte
auctore s se cutum e sse scho l io. probant : D iniam A rgivum e t N ymphid emH e rac l e otam. (U te rque ante A po l l onium vixit: cf. Mue l l e r i praefatione s
79
andvnorum cum B e bry cibus (i . e . Phry gibus) al iisque finitimis
p0 pul is be llum,quo M aryandy ni diu vie ti He rculis auxilio pe ral iquod tempus victore s fue rint, M y sos B ithy nos P aphlagon e susque ad B il laeum fluvium sibi subie ce rint; se d abse nte He rculea B e bry cibus d e nuo victos e t ad H y pium usque re pul sos e sse .
E n doctum e t accuratum poètam A l e xandrinum ! Ce te rum
e thunc me l e gisse memini H e rcul em e sse Phoe nicium. Quam
quam vixdum dubium e sse pote st, quin H e rac l e ae ascrib e ndus
huiusque urbis proprie he ros sive 871030 0 0 0 ; sit . He racleaautem cum anno fe re 55 8 a. Chr. n . condita e sse t,2 99) ce rteante hoc tempus He rcule s M ariandy norum propugnator e sse
non potuit. Postea ve ro prae se rtim pe r auctore s H e rac l e otasN ymphid em alios M ariandy norum pristina quoque factaH e rcul i iam omnia attribuì facile potue runt. Undeiam A pollonius suahause rit. Quare s i M ariandy ni cum Thracibus aut Cimme riis al iquo modo cohae se runt, qu1n ve l G rae cusHe rcule s il l orum fl o r e n te s re s e xpre sse rit nihil obstat ; (quippecum M ariandy nis vin c i He rcule s non potuit s e d cautius
e sse vide tur rem in suspe nsoP ostquam ea col l e gi quae ad il lustrandam Phin e i pe rso
nam maxime idon ea mihi visa sunt, viri doctissimi mihiquesumme ve n e randi se nte ntiam profe rre l iceat, A l fr e di d e
G uts chmid , qui cum Caribus Phineum coniunxit…) Quosin Ponto E uxino al iquando naviculariam fe cisse e x singul is
se d e o ipso ce rtioribus ve stigiis optimo iure conc lusit S e d
ad bos auctore s in F . H. G . I I I .) Schol . A p . Rh. I I , 78 6 61 1 68 (60 670 ;
81 8 10 160 0 1 0 1 0 7; 170 0 10 0 60 0 0 7; (6 1 0 7 N 60 0 1; 70 10 0 8 7. ad 78 9 61 1
68 1 0 6; 170 0 10 760 0 ; 6718 1 0 58 0 770 0 116; 1 0 7; 718 0 7A 61 0 0 70 10 0 8 7 6 8 10 70 ; 8 0
710 161 10’
A pro111 160 1 0 7’
A 0 110 7110'
60 ; 6 M 0 0 18 0 0 6; (qui multo post A pol l oniumvixit) 8 0 68 1 0 1 0 Ce te rum M ariand y n orum cum B e bry cibus b e l
lum narratur iam apud T he o p ompum fr. 2 0 1 [v. supra n .
E d . M e y e r G. (1. A . I ,è 48 7. I d e m 2 8 8 M ariandy nos e t
P aphlagon e s Phry g ibus attribue re vid e tur,bos ipsos autem ad magnum al i
quemg e ntiummul tarum compl emmre vocat,quem,,We st-Kl e inasiate n “nominat.
30 1) Quam cum in scholis profe rre so l eat publici iuris facie ndnm b e n e vole
mihi pe rmisit. Sunt hae c fe re : l ) P l in . 11. h . VI , 2 0 (pre pe T ana'
is
ostium) te nue re finitimaprimo Care s,d e in Claz omem1 e t M ae onis 2 ) orion
talis Thraciae re g io dicitur Ka,0 1’
0 e t locus ibid em Kapò; 1 0710 1. 3 ) Nominis
8 0
e tiamsi quis ve te rum, id quod haud scio anE lm…sit,CaremPhineum informave rit, tame n g e nuinum Carem eum non fuissene que cum e o Harpyias aCaribus in Ponti E uxini oram translatas e sse , iis , quae supra disputavi, me oste ndisse spe ro .
Quod ve ro Phoe nicis filius ab H e siodo antiquissimo e o auctore
dicitur, idem passus e st quod Cadmus : in ambobus G rae ci
al iquam rationem cum Phoe nicibus 1nitam, imprimis com
me rcium cum iis factum, e xprime re vo lue runt, se d neute r
Phoe nicibus e st ascribe ndus . B e nique We l ck e r i e tymol og iae ,qui Phin eum simpl icite r T h yn orum 8710 30 140 0 0 e sse probareconatus e st, quod go cum 19 e t u eum 1 nonnunquam com
mutare ntur apud G rae cos,quantum quidem scio n emo adhucasse nsus e st. 3°3)
3 .
E P I M E T R U M D E R H E S O.
Quae d e Rhe si p e rsona soimus prope omnia e x de cimoI l iad is libro,qui dicitur e t e x R he s o , quae fabulaE uripidis e sse traditur, fluxe runt. Si quid aliunde de e o
acoe pimus, infra suo loco commemorabimus .
I n I l iad e ig itur…) Rhe sus Thracum re x E ion e i filius
(i . e . E ionis oppidi apud S trymonem siti 871030 0,110 g) de cimod emum anno T roibus auxilio ve n it. Cuius albi e qui currusarma ut pulche rrima e t pre tiosissimad e scribuntur; omniaauroarg e ntoque ful g e ntia.
3°5) S e d e o mise riorem habe t e xitum: dor
mie ntem inte r suos Diome de s iugul at.
S almy d e ssi (ubi Phin e i re gia a multis col l ocatur) [sicut e t Od e ssi]forma Cariam o rig in e m prae se fe rt, ut omnia n omina in y oung
[quae in Caria e t in tota A siae ora me ridionali sae pissime occurre re
constat] . 4) P y gmae orum fabula pe r Care s ad Thrace s translataind e ad G rae cos ve n it [v. supra] . [5) bis argume ntis addì pote st, quodunpot E . H e s s e l me y e r I . p. 8 disputavit d e nomin ibus in quaeCaribus ascripsit. B e fort e nim in ea e t P aphlagoniae urb em, ubiE phorus Phin e i re giam finxisse vid e tur] . 30 3) We l c k e r,Die A e schy l e ischeTrilogie Prome theus p . 48 0 .
30 4) H o rn . K 434— 41. 30 5
) QuodThracium colorem ve l nullum oste ndunt (W. H e l b ig , home r. E pos e tc .
8 1
Ce rte ut totus il le libe r itamaxime Rhe si mors singularemin Iliade locum te n e t. S e d e x sola B olonia nihil ce rti deRhe si figura e sse t eme ndum, e ogitari posse t aut omnino lie tae sse apoe taaut e x ve te re al iqua fabula inhuius usum translata.
S e d omnem dubitationem tol l it t rag o e d ia, de qua
U. 11. Wi l amowitz 3os) hoc fe rt iudicium: ,D ie T rag òdie Rhe sosist e in e Dramatisie rung de r D ol onie und e nthà l t doch Ziig e ,
die we it al te rtiìml iche r al s ihre Vorlag e sind : sie stamme nunmitte lbar ode r mitte lbar aus de r thrakische n Volkssag e .
’
Atque eum locum vir doctus optimo iure pre ssit, quo Musafilii sortem e t condicion em narrat. A S trymon e se Rhe sumpe pe risse , partum ve ro pudore commotam in fiuvium con
ubi a N ymphis e ducatus postea Thracum re x e sse tfactus. Ce te ra iam omnia e x Achill is imitation e apoe taadditasunt : e t huic divinamate r e stvaticinata,n e T roiamproficisce re tur,ubi e i e x fato morie ndum fore t . S e d iam quid Rhe sum postmortem man eat vide ndum.
v. 962 : 0 1371 870 1 70 1'
0 g 8 7; p e l rirxzpov 7188 0 0
v. 970 : xpu7rròg à'
0 rpo1g riy'
g 0710 pr15p 0 0 1190 0 0;
d 0 19p10 710 8 0 7;110 0 71870 8 10 1 [91787110 0 god o;
B afx;gou 71,0 0 0 7j17;g 13 0 18 110 770 50 1) 7181p 0 0
123710 0 8 d €p 0 òQ 1 070 10 8 78 0 0 10 198 15Q.
Est san e Rhe sus a poe ta cum Orphe o alus e ius mod ifiguris coniunctus, e t totus locus Orphicum al iquem colorem
prae se fe rt, n e que ve ro eam ob causam omnia quae in
trag ico Rhe so ab Iliade dive rsa sunt lie ta e sse aut ab Orphicisaut ab huius tragoe diae poe ta statue ndum e st. Summume st, quod cum B acchi on l tu coniungitur, cuius oraculum in ipsoP angae o monte pe r multa sae cula B e ssi Thrace s custodive runt. Quod Home rus eandem Rhe si patriam ve l patrisnomin e indieat, ita solum e xplicandum vide tur, ut iam
A o l wvs1’
ag poétae ve l e i,quem hic se cutus e st; n e que e nimrefe rt Rhe si in Thracia cul tum notum fuisse statuamus .
p. 4 sqq.) c e rte soli poetae culpae dandum e st.
30 6) U. d . Wi
l amowitz , home r. Unte rsuchung e n p .,—413 .
30 7) Cf. narration em d e
6
8 2
Iam ve ro Rhe sus Ilium ve nit ibique moritur . S e d manserunt e ius ve stig ia, imprimis Rhe sus fluvius ab I da in mare pro
D e cuius situapud ve te re s ambig e batur : D eme t rius
S c e p s ius aut eundem e sse quem Roi'
te n, aut in G ranicum
efi’
nndi dixit;3°9) alii cum Rhe bante B ithy niae flumin e con
tul e runt. 3 l o) Part h e n ius ve l occisum apud sui nominis fluviumRhe sum narravit. 3n ) B e n ique S t rab o inte r òpwvup 1
’
ag, quaeT roadi cum Thracia inte rce d e re nt, e tiam Rhe sum in Troade flu
vium e t Rhe sum Thracum re g emAtque e tiam tumalum Rhe si in Troade fuisse sicut
Achillis P atrocl i H e ctoris e x H e ctoris in tragoe dia ve rbisconc ludas :3 13)
710 7 0 50 81 070 0 ; 1070 8 710 7 1 8 550 1 1 070 0 0
710 7 ,1111,0 1'
w0 7187110 70 1111060,quamquam stricta loci inte rpre tatio id non postulat. S e d narratur a P o l y ae n o
…) H agnon emAmphipolis conditorem e x oracul o
(quod ve rbote nus afi'
e rtur) Rhe si ossa e x huius monime ntoafipa) apud T roiam e xstructo clam transfe re nda curasse e lusis
insupe r Thracibus . l am ve ro hic ipse dolus (0 71870 0 0 190 1 ràp1p e îg 77;18,0 0 g, 0 0 130 87; v1i7r1ag) nihil aliud e st nisi illaapud E phorum 9p0 x70 710p n e que ve ro e a a Thracibus contraG rae cos, se d invic em a G rae cis contra Thrace s adhibita, quiquasi sui s armis vincuntur. F ictus ig itur dolus vide tur adE phoreae narrationis e xemplar ab homin e id ipsum ag e nte ,utill ud ve l supe rare t, id quod ut oaveamus nos admon e t, n e c
tame n ut statim totum re ioiamus .
Ad B ithy niam (ve l M y siam) Rhe sum refe rt P ar th e n ius,
qui A rganthon e s eum amatorem facit; pe rtine t autem Arganthone ad montem prope Cium oppidum situm.
E umol pi pattu apud A pd . e x E ur. E re chth. v. p. 17.
30 8 ) H o rn. M
17 [un d e H e s. The og . 3 317—45 compilavit].30 9) D e me tr. S c e p s . fr. 2 9
(Gae d e ) ap . S trab . XI I I l ,44,p . 60 2 . 6 118 0°
P fi0 og 710 1 0 0 0 ; 0 5 0 710 18 71 0 1‘
P 0 8 1'
1778, 8 7 020 0 15 8 71; 1 0 0 P p 0'
0 1710 0°
P fiao'
g 8 0 110 . P l in .
n . h . V,12 4 ,,Rhe sus e tc . ve stigia non hab e nt“ contra VI ,4: a faucibusB ospori e st amnis Rhe bas,quam al iqui Rhe sum d ix e run t. P ar
t h e n . narr. amat. 36. S trab . XI I I ,l ,2 1 p. 590 .
3 13) [E ur.] R hea.
P o l y ae n . VI , 3 15) Vid e d e e a p . 53 .
3 16) P ar
8 3
Quibus omnibus ve stig us col l e ctis hoc ce rte efficitur Rhesum e t Thraciae e t T roadis atque B ithy niae fabul is conne xum
fuisse . Quod, cum ab ipsis Thracibus eum cul tum fabulaeque
orig in em ve re Thraciam e sse vid e rimus, optime ita inte r
pre tabimur, ut ab _ jpsis _ fi
Thracibus B ithy nis ill is e t Thy nis inAsiam migrantibus fabulam translatam e sse iudicemus . Acfecit Rhe '
sum A pp ianus317) S l coniectura, saltem
' handine pte B ithy norum il l orum ducem. Quamquam morari inhuius narration e nolo, quae B ithy nos in Asia habitante s cum
Rhe si e xpe dition e in T roiam facta e t simul cum Thy nis Salmydossam te n e ntibus coniung e re conatur e t ipsape r se non multie st ae stimanda. Satis mihi e st demonstrasse E be sam iam apudve te re s cum B ithy norum migratione fuisse e oniunctum.
l am ve ro Rhe si e xpe ditio qual em Ilias d e pinxit e t
B ithy norum migratio“
quam quidem He rodotus d e scripsit idc e rte habe nt commun e , quod ambae a S trymone in Asiamsuscipiuntur. He rodotus sua a B ithy no quodam se audivisse
significat, qui si a suis maioribus tradita acce pe rat, his ce rteRhe si apud H ome rum fabul a optime confirmatur; sin autemauctor ill e carminum H ome ricorum al iquantulum fuit pe ritus
[cf. Lydum Kanthum, d e quo idem constat e x fr. 5 coll . B
potuit e tiam e x ipso H ome ri loco illa d e S trymoniis B ithy norum maioribus fing e re .
S e d quocumque modo hae c accipiuntur, sive compe rit ill eB ithy nus aliquid de Rhe so H ome rico sive e ius narratio a
G rae cis fabul is nullo modo pe nd e t, ce rte duple x d e Rhe so fabula apud S trymon em e t in Asia collocata sola iam pe r se
haud contemn e ndum e st te stimonium, quo probatur B ithy nossi non omn e s e P angae i re gion e ve nisse , se d al iquam ce rtepartem (ve lut E donos illos,quos A ntandrum te nuisse Aristote le snovit) inde maxime profe ctam magnas illas Thracum turbas inAsiam irrumpe nte s auxisse .
t h e n . narr amat . 36 [und e St B . 8 . v.
’
A pra0 19030 ] . 3 17) App . M ithr. l .
A DDEN DA E T COR R I G EN DA .
Ad p . 15 . H ymni in Ce r. vv. 2 65—7 O . Crus ius, B e i
tràg e zur grie chische n Mytholog ie und Re ligionsg e schichte,progr .
gymn . Thom. L ipsie ns . 18 8 6 p . 2 0 ad illa pugnae simulacraspe ctare oste ndit, quae in rusticis fe stis sae pe re dire nt; hae ccum duobus te stimoniis de fe sto e t Eleusine (A th. IX p . 40 6 d .)e t A the nis (H e s . s. v. acto, cui nome n B al /177115; e sse t,coniung e nda. Ac quis ne g e t 030 1911 0 0 il lam, quam Ce re s
alumno suo ante ce d e ntibus ve rsibus vaticinata e st, aptius non
posse e xpl icari quam fe sti, cuius cae rimoniae ce rte diumanserint,commemoratione seu n empe d ealoquitur institution e ?
Sic inte rpolationis statue ndae n e ce ssitas fe licite r e st sublata.
Ad p . 62 . D e fabularum scriptoribus qui Phine i re s nar
rave runt e git E d . S chwart z , D e D iony sio S cy tobrachion e ,p . 14, 2 7
— 30 , qui e tiam Orphe i pe rsonati A rg o nautic orum d e Phin e o narrationem ad S Ophocl eam origin em revocavit;
quamquam ,,vil em istum poe tam n e linguae quidem Grae caesatis pe ritum e t ce rtahistoriae fabularis notitia care ntem“
non ipsam tragoe diam l e g isse , se d ,,docto al iquo ve te rum fabularum the sauro usum e sse “ satis probabil ite r conie cit.
Ad p . 77 n . 2 8 8 . Hic alte rum quoque P l in ii locumascribe re p0 tui n . h . IV, 44, qui in S cy tharum A rote rum
finibus in se pte ntrional i Thraciae parte oppidum commemorat
G e raniam ubi P y gmae orum g e ns fuisse proditur. Catiz os bar
bari vocabant cre duntque a gruibus fugatos‘.
T y p l s e xpre ss l t Jul ius S itte nfe l d, B e ro l ini.