Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskich instytucji.
Financial analysis of economic health Polish entities case.
M. Majcher, K. Pupko, M. Torończak
Wroclaw Uniwersity of Economics
Streszczenie: Praca ta ma na celu ukazanie miary Johna Zietlowa „Financial Health
Indeks”. Na jej podstawie obliczymy wskaźniki finansowe oraz główny wskaźnik FHI dla
trzech różnych organizacji: instytucji finansowej, organizacji non profit oraz
przedsiębiorstwa produkcyjnego. Pomoże to ocenić płynność, elastyczność, wypłacalność
oraz ogólną kondycję finansową analizowanych instytucji w latach 2008 -2010.
Słowa kluczowe: analiza finansowa, kondycja finansowa, wskaźniki finansowe.
Abstract: This work aims to show the measure Johna Zietlowa "Financial Health Index."
On this basis we calculate financial ratios and key indicator of FHI for three different
organizations: financial institutions, nonprofits and production company. This will help to
assess the liquidity, flexibility, solvency, and the overall financial health of the institutions
analyzed in the years 2008 -2010.
Key words: financial analysis, financial condition, financial indicators
Jel: A10
Recenzent 1: Mężyk Anna
Link do recenzji:
https://www.academia.edu/5355505/Refleksje_na_temat_pracy_Analiza_finansowa_ekono
micznej_kondycji_na_przykladzie_polskich_instytucji
Recenzent 2: Lucimińska Małgorzata
Link do recenzji:
http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2368017
Wstęp
Analiza finansowa jest najważniejszym narzędziem badawczym oceny działalności
jednostki gospodarczej. Przedmiotem analizy finansowej są zwłaszcza zasoby majątkowe,
stan finansowy oraz wyniki działalności gospodarczej (E. Nowak, 2008, s.33). Analiza
wskaźnikowa kondycji finansowej przedsiębiorstwa stanowi uzupełnienie wstępnej analizy
podstawowych dokumentów finansowych i jest oparta na badaniach wzajemnych relacji
zachodzących między poszczególnymi elementami sprawozdań finansowych (B. Pomykalska,
P. Pomykalski, 2007, s. 66) . Wskaźniki są użytecznym narzędziem pozyskiwania informacji,
można dzięki nim określić mocne i słabe strony badanego przedsiębiorstwa, jest to również
źródło informacji o ewentualnych zagrożeniach badanej instytucji (J. Kowalczyk, 1993, s.
25).
W niniejszym opracowaniu dokonamy analizy finansowej w oparciu o model Johna
Zietlowa „Financial Health Indeks” trzech polskich instytucji. Wybrane do analizy instytucje
charakteryzują się różnorodnym charakterem działalności. Porównane zostaną: instytucja
finansowa - do celów opracowania nazywana „X”, organizacja non profit – „Y” oraz
przedsiębiorstwo produkcyjne – „Z”.
I. General Category:
1. Natural Logarithm of Age – Logarytm naturalny wieku.
Oblicza się go na podstawie okresu działalności poszczególnych instytucji.
GENERAL Natural
Logarithm of
Age
2008 2009 2010
X 2,4 2,48 2,56
Y 1,39 1,61 1,79
Z 1,79 1,95 2,08
Tabela 1. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Wskaźnik ten możemy interpretować w sposób taki, że instytucje im starsze tym są
bardziej stabilne i budzą większe zaufanie, więc posiadają większą elastyczność finansową.
W związku z tym im instytucja starsza wskaźnik ten będzie wyższy.
2. Natural Logarithm of Size – Logarytm naturalny rozmiaru.
GENERAL Natural
Logarithm of
Size
2008 2009 2010
X 18,27 17,87 17,86
Y 17,58 17,84 17,91
Z 14,24 14,26 14,28
Tabela 2. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Wskaźnik „Natural Logarithm of Size” przedstawia nam zależność elastyczności
finansowej od osiąganych przychodów organizacji bądź instytucji. Elastyczność finansowa
rośnie proporcjonalnie do przychodów.
3. Asset Instability Index – wskaźnik niestabilności aktywów.
GENERAL Asset Instability
Index 2008 2009 2010
X 6214290 3019582 820480
Y 110335 2381366 1546900
Z 33793 361776 178040
Tabela 3. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Im bardziej aktywa są stabilne, charakteryzują się stałym wzrostem tym wskaźnik ten jest
niższy. Jak pisze J. Zietlow: duża niestabilność aktywów czyni zarządzanie trudniejszym, a
kredytodawcy i fundatorzy powinni być ostrożniejsi.
GENERAL SUBSCORE
2008 2009 2010
X 8,40 8,70 9,02
Y 6,43 -15,91 -7,32
Z 6,60 3,52 5,53
Tabela 4. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Obliczone wcześniej trzy wskaźniki po zastosowaniu odpowiednich mnożników pozwalają
na obliczenie wskaźnika „General Subscore”, który następnie użyjemy do wyliczenia FHI.
Maksymalna wysokość tego wskaźnika to 10, jeżeli wartość będzie wyższa a jest to możliwe
przy dużych przedsiębiorstwach i instytucjach z wysokim przychodami, do obliczenia PHI
przyjmujemy wartość 10.
II. Immediate – Term Category:
1. Cash Reserve Sufficiency Ratio- Współczynnik dostatecznej rezerwy
gotówkowej.
IMMEDIATE-
TERM
CATEGORY
Cash Reserve
Sufficiency
Ratio
2008 2009 2010
X 1,02 1,03 0,84
Y 1,32 1,61 1,34
Z 0,81 0,85 0,95
Tabela 5. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Wskaźnik ten pozwala ocenić, w jakim zakresie instytucja jest zdolna do pokrywania
swoich wydatków posiadanymi środkami pieniężnymi.
2. Modified Cash Ratio – Zmodyfikowany wskaźnik gotówki.
IMMEDIATE-
TERM
CATEGORY
Modified Cash
Ratio 2008 2009 2010
X 0,14 0,2 -0,07
Y 0,40 0,50 0,30
Z -0,29 -0,08 -0,05
Tabela 6. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Wartość tego wskaźnika przedstawia, jaki jest stosunek środków pieniężnych netto do
aktywów ogółem w badanych instytucjach, wzrost jego wskazuje na wzrost wypłacalności.
3. Target Liquidity Lambda – Docelowa płynność Lambda.
IMMEDIATE-
TERM
CATEGORY
Target Liquidity
Lambda 2008 2009 2010
X 10,55 6,44 3,32
Y 17,87 5,01 4,65
Z 15,23 12,29 17,54
Tabela 7. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Docelowa płynność Lambda informuje nas jakie jest prawdopodobieństwo zagrożenia
utraty płynności a co za tym idzie bankructwa instytucji bądź przedsiębiorstwa. Im wskaźnik
niższy tym prawdopodobieństwo wyższe.
4. Current Liquidity Index – Skorygowany wskaźnik płynności.
IMMEDIATE-
TERM
CATEGORY
Current
Liquidity Index
(CLI)
2008 2009 2010
X 2,65 2,98 1,54
Y 3,81 5,48 2,74
Z 0,37 0,12 0,13
Tabela 8. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Skorygowany wskaźnik płynności pokazuje jak wygląda kondycja finansowa instytucji,
jest to stosunek zasobów finansowych do zmienności przepływów pieniężnych z działalności
operacyjnej.
Immediate – Term Subscore jest to wskaźnik zbudowany z odpowiednich mnożników oraz
czterech powyższych wskaźników. Przedstawia kondycję finansową badanych instytucji w
okresie do trzech miesięcy. Jak widać w poniższej tabeli najlepiej w czasie przedstawia się
sytuacja przedsiębiorstwa produkcyjnego, a najgorzej instytucji finansowej.
IMMEDIATE-TERM
SUBSCORE 2008 2009 2010
X 13,36 10,72 3,71
Y 23,81 15,27 10,80
Z 10,47 10,63 15,55
Tabela 9. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
III. Short – Term Category:
1. Operating Cash Flow Ratio – Wskaźnik przepływów pieniężnych z
działalności operacyjnej.
SHORT-TERM
CATEGORY Operating Cash
Flow Ratio 2008 2009 2010
X 2,99 1,57 0,84
Y 0,44 2,31 0,01
Z 0,67 0,67 0,47
Tabela 10. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Wskaźnik ten pokazuje, w jakim stopniu przedsiębiorstwo bądź instytucja są zdolne do
pokrywania zobowiązań z przepływów z działalności operacyjnej. Widać, że we wszystkich
trzech instytucjach w ciągu trzech lat wskaźnik ten spadł, jednak w instytucji non profit
sytuacja przedstawia się najgorzej.
2. Asset Ratio. – Wskaźnik aktywów.
SHORT-TERM
CATEGORY Asset Ratio
2008 2009 2010
X 0,97 0,97 0,95
Y 0,74 0,82 0,84
Z 0,48 0,13 0,15
Tabela 11. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Dzięki wskaźnikowi aktywów możemy ocenić, jaką część aktywów ogółem stanowią
aktywa obrotowe. Jak można zaobserwować w instytucji finansowej sytuacja jest stabilna, w
organizacji non profit stosunek ten się zwiększył, natomiast w przedsiębiorstwie wskaźnik ten
znacznie zmalał.
3. Administrative Expense Ratio. – Wskaźnik kosztów administracyjnych.
SHORT-TERM
CATEGORY Administrative
Expense Ratio 2008 2009 2010
X b.d. b.d. b.d.
Y 0,06 0,08 0,07
Z b.d. b.d. b.d.
Tabela 12. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Jak pisze J. Zietlow dzięki temu wskaźnikowi możemy ocenić, jakie są możliwości cięcia
wydatków na administrację. Niestety w związku z brakiem dany do przedsiębiorstwa oraz
instytucji finansowej jest on obliczony tylko dla organizacji non profit. Jak można zauważyć
najpierw rośnie on w 2009 roku, po czym zmniejsza się, co może oznaczać pogorszenie się
kondycji finansowej.
Trzy powyższe wskaźniki posłużyły nam do obliczenia „Short-Term Subscore”. Pokazuje
on nam zdolność instytucji i przedsiębiorstwa do regulowania bieżącej działalności i
zobowiązań krótkoterminowych. Jak widać we wszystkich badanych jednostkach obniżył się
on w ciągu trzech lat.
SHORT-TERM SUBSCORE 2008 2009 2010
X 8,66 7,56 6,88
Y 5,72 7,78 6,11
Z 3,67 1,38 1,33
Tabela 13. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
IV. Medium – Term Category:
1. Net Surplus. – Zmiana aktywów netto.
MEDIUM-
TERM
CATEGORY
Net Surplus 2008 2009 2010
X -1928000 -4874000 -3386000
Y 2117018 14027757 325793,98
Z 139433 153730 993361
Tabela 14. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Wartości tego wskaźnika według Johna Zietlowa powinny być stałe i rosnące w stabilnej
organizacji. Jak widać w analizowanym przedsiębiorstwie „Z” zmiana aktywów netto jest
rosnąca, lecz nie stała. Z kolei w organizacji non profit jest bardzo duża rozbieżność między
wartościami. W instytucji finansowej z kolei zmiana ta jest malejąca.
2. Contribution Ratio. – Wskaźnik wniesionego wkładu.
MEDIUM-
TERM
CATEGORY
Contribution
Ratio 2008 2009 2010
X 0,97 0,98 0,99
Y 0,95 0,95 0,97
Z 0,98 0,97 0,93
Tabela 15. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Wskaźnik ten im wyższy tym mniejsza jest elastyczność finansowa. W związku z tym
wskazany byłoby obniżenie jego wartość. W badanych instytucjach utrzymuje się on na
stałym poziomie.
3. Self - Financing Ratio. – Wskaźnik samofinansowania.
MEDIUM-
TERM
CATEGORY
Self-Financing
Ratio 2008 2009 2010
X 0,95 0,84 0,86
Y -0,97 0,59 -0,34
Z 3,13 4,08 0,7
Tabela 16. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Jest to miara, która ma na celu określenie, w jakim stopniu organizacje pokrywają
inwestycje własnym kapitałem. W powyższej tabeli widać, że sytuacja najlepsza jest w
instytucji finansowej. W organizacji non profit przez dwa lata wartości są ujemne, natomiast
w przedsiębiorstwie obserwujemy dramatyczny spadek.
4. Financial Debt Ratio. – Wskaźnik zadłużenia finansowego.
MEDIUM-
TERM
CATEGORY
Financial Debt
Ratio 2008 2009 2010
X 0,12 0,15 0,23
Y 0,17 0,13 0,24
Z 0,47 0,4 0,24
Tabela 17. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Najlepiej dla organizacji, gdy wskaźnik ten jest na jak najniższym poziomie. Jak widać
tylko w przedsiębiorstwie „Z” udało się obniżyć jego wartość. Natomiast zarówno w
organizacji „Y” jak i instytucji „X” wzrósł on niemal o 100% i 50%.
5. Fundraising Cost Ratio. – Wskaźnik kosztów pozyskiwania funduszy.
MEDIUM-
TERM
CATEGORY
Fundraising
Cost Ratio 2008 2009 2010
X 0,71 0,82 0,92
Y 0,89 0,68 0,94
Z 0,9 0,9 0,9
Tabela 18. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Kolejny jest wskaźnik kosztów pozyskiwania funduszy. Organizacja non profit powinna
dążyć do jak najniższych wartości tego wskaźnika, ponieważ darczyńcy wolą wspierać
organizacje, które potrafią te koszty utrzymać na niskim poziomie.
Po zestawieniu powyższych pięciu wskaźników z odpowiednimi mnożnikami
otrzymujemy „Medium-Term Subscore”. Poniżej w tabeli zestawienie otrzymanych
wyników. Jak można zauważyć wskaźnik ten dla instytucji finansowej jest ujemny i wciąż
malejący. Dla organizacji non profit ujemny, lecz z tendencją rosnącą, natomiast
przedsiębiorstwo według tego wskaźnika jest w najlepszej sytuacji.
MEDIUM-TERM
SUBSCORE
2008 2009 2010
X -1,9 -2,7 -2,89
Y -11,02 -14,64 -4,17
Z 2,97 5,16 7,2
Tabela 19. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
V. Financial Health Index.
FINANCIAL HEALTH
INDEKS ɸ
2008 2009 2010
X 84,01 68,87 38,74
Y 96,76 39,25 45,87
Z 65,44 60,52 86,12
Tabela 20. Opracowanie własne. Na podstawie J. Zietlow, oraz sprawozdań finansowych.
Obliczenie wszystkich powyższych wskaźników pozwoli nam na obliczenie wskaźnika
„Financial Health Indeks”, który kompleksowo pozwala nam ocenić kondycję finansową
analizowanych organizacji. W najlepszej sytuacji jest przedsiębiorstwo produkcyjne „Z”,
które mimo iż w roku 2009 miało FHI niższe niż rok wcześniej to już w roku 2010
odnotowało duży jego wzrost. Oznacza to, że jego sytuacja finansowa jest stabilna. Sytuacja
kondycji finansów instytucji finansowej „X” nie przedstawia się najlepiej wskaźnik PHI z
roku na rok spada, w ciągu badanego okresu obniżył się o blisko 54%. W organizacji non
profit sytuacja w 2008 roku wyglądała najlepiej w porównaniu do innych badany jednostek,
jednak w roku 2009 odnotowało spadek w/w wskaźnika o blisko 60 %, natomiast w roku
2010 kondycja finansowa nieco się poprawiła.
Zakończenie.
Racjonalne zarządzanie płynnością finansową jest uzależnione od tego, czy zarząd
przedsiębiorstwa wie ile jej ma. Nie chodzi jedynie o określenie wielkości zasobów samych
środków pieniężnych. Chodzi również o to, aby zmierzyć, jaki jest poziom płynności
finansowej w danym przedsiębiorstwie, a mianowicie, jaka jest potencjalnie możliwa do
uzyskania w krótkim okresie siła nabywcza, czyli zasoby takich aktywów przedsiębiorstwa,
które bez większych strat czasowych jak i finansowych można uruchomić w celu dokonania
transakcji wynikającej z normalnej działalności lub nieprzewidzianych zdarzeń.(G. Michalski,
2004). Dlatego ważne jest, aby jako zarządzający mieć dostęp do narzędzi, które szybko
pozwolą ocenić stan finansów organizacji. Do tego właśnie może posłużyć FHI oraz
poszczególne wskaźniki potrzebne do obliczenia FHI, które przedstawiają stan płynności
wypłacalności oraz elastyczności finansów.
Celem finansowym działania organizacji non profit nie jest maksymalizacja wartości
przedsiębiorstwa, jak to jest w przypadku firm nastawionych na zysk ekonomiczny, a
realizacja misji (J. Zietlow, 2007, s. 6-7) Do oceny decyzji mających skutki finansowe w
czasie zarządzania organizacjami non profit jest zalecane stosowanie analogicznych,
odpowiednio dostosowanych zasad, jak dla przedsiębiorstw prowadzących działalność
nastawioną na zysk. W przypadku organizacji nienastawionych na zysk, zamiast inwestorów
występują darczyńcy, filantropi czy fundatorzy. Realizacja celów jednostki non profit
powinna być zgodnie z ich życzeniami najwydajniejsza i najefektywniejsza. To jest
powodem, dlaczego do oceny finansowej realizowanych celów organizacji stosuje się
tradycyjne miary efektywności organizacji z niewielką modyfikacją o ewentualne
oddziaływanie społeczne. W związku z tym w naszej pracy próbowałyśmy wykazać, że
można zastosować do oceny kondycji finansowej trzech różnych organizacji:
przedsiębiorstwa nastawionego na zysk, instytucji finansowej oraz właśnie organizacji non
profit, tych samych wskaźników.
Bibliografia:
1. Kopiński A. „Analiza finansowa banku”, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,
Warszawa, 2008.
2. Kowalczyk J. red. „Finanse firmy”, Wydawnictwo Międzynarodowej Szkoły
Zarządzania, Warszawa, 2007, s. 25.
3. Michalski G. „Wartość płynności w bieżącym zarządzaniu finansami”, CeDeWu Sp. z
o.o., Warszawa 2004.
4. Nowak E. „Analiza sprawozdań finansowych”, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,
Warszawa, 2008.
5. Pomykalska B. Pomykalski P. „Analiza finansowa przedsiębiorstwa”, PWN,
Warszawa, 2007.
6. Zietlow J., J.A. Hankin, A.G. Seidner: “Financial Management for Nonprofit
Organizations”. Wiley, New York 2007, s. 6-7.
7. Zietlow J. (2012) „A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability”,
SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 (dostęp: 25-29 listopad 2013).
8. Bednarski L. “Analiza finansowa w przedsiębiorstwie”, PWE, Warszawa 2006.
9. Bień W. „Zarządzanie finansami przedsiębiorstw”, Difin, Warszawa 2011.
10. Dynus M., Kołosowska B., Prewysz-Kwinto P. „Analiza Finansowa
Przedsiębiorstwa”, TNOIK, Toruń 2005.
11. Duda-Piechaczek E. „Analiza i planowanie finansowe”, One press, Warszawa 2007.
Top Related