Strijd om Westerse jihadisten (2015)

De LimburgerDAGBLAD

[HRM_AX: CR-PAGINAS <PAGINA_01> [MASTER] ... 10-01-15] Author:DPEERDEWIJK Date:09-01-15 Time:22:17

door onze correspondentCees van Zweedenen Wilko Voordouw

PARIJS – Elite-eenheden van deFranse politie en gendarmeriehebben gisteren een einde ge-maakt aan twee gijzelingen. Drieterroristen werden gedood, onderwie de daders van de aanslag ophet weekblad Charlie Hebdo. Viergegijzelden kwamen om.

Bij de eerste operatie doodde degendarmerie de twee daders vande aanslag op Charlie Hebdo. Zijstormden op de gendarmes af,toen deze het gebouw waar ze ver-schanst zaten probeerden in te ne-men. Chérif (32) en Saïd Kouachi(34), werden daarop neergescho-ten. Een gendarme raakte ernstiggewond. Een werknemer van dedrukkerij die zich had verstopt,kwam met de schrik vrij.

Tien minuten later opende de po-litie de aanval op een joodse su-permarkt aan de oostkant van Pa-rijs. De terrorist, Amedy Couliba-ly (32), werd gedood. Sommigemedia melden dat hij een hand-langster had, Hayat Boumeddien-ne. Die zou in de chaos ontsnaptzijn. Vier gegijzelden werden ge-dood.Vier agenten raakten gewond.Minstens tien gijzelaars, onderwie een man met een baby, wer-den bevrijd. Minister van Binnen-landse Zaken Bernard Cazeneuve,kon niet zeggen of de vier gegijzel-den waren gedood door Coulibalyof door politiekogels.Coulibaly had donderdag een poli-tieagente met een kalasjnikov ge-

dood, alvorens te verdwijnen. Hijliep gistermiddag al schietend desupermarkt in. De man had eenverleden als kleine crimineel,maar leek na ontslag uit de cel

zijn leven gebeterd te hebben. Hijwerd zelfs door de toenmalige pre-sident Nicolas Sarkozy op het Ely-sée ontvangen. Hij zou bandenhebben gehad met de broers Koua-chi, wier vrijlating hij eiste. Hettrio kende elkaar van de gevange-nis en van de moskee.Frankrijk haalde opgelucht adem,maar president François Hollandeverklaarde dat het gevaar ‘nogniet geweken’ was. Minister Caze-neuve zei dat het afgelopen jaarvijf aanslagen verijdeld waren, en103 terreurgroepen opgerold wa-ren.Morgen herdenkt Parijs de dodenin een mars, waaraan naast Hol-lande diverse Europese regerings-leiders deelnemen.

Twee gijzelingen, in Dammartin-en-Goële en in Parijs, eindigen met zevendoden: de drie terroristen zijn gedooden vier gegijzelden kwamen om hetleven.

Drie dode terroristen en vier dodegegijzelden. Dat is de bloedige climax, driedagen na de aanslag op Charlie Hebdo.

Gewelddadige ontknoping

7

LE PEN SPINT GAREN BIJ TERREUR NEDERLAND MOET ALERT ZIJN zie pagina’s 2 t/m 9

� foto Michel Euler/HH

voorpagina zaterdag 10 januari 2015de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander

[HRM_AX: CR-PAGINAS <PAGINA_0203_ALGEMEEN> [MASTER] ... 10-01-15] Author:DPKITS Date:09-01-15 Time:22:12

door onze correspondentCees van Zweeden

DAMMARTIN-EN-GOËLE – Voor Bru-no begint vrijdag 9 januari onge-woon. „Ik ben er niet aan gewendom door helikopters gewekt teworden”, zegt hij. „Hier in Dam-martin gebeurt nooit wat.” Dezedag is anders. Als Bruno opstaat,is het stadje bij luchthaven Roissyveranderd in een oorlogszone.Het epicentrum, 200 meter vanzijn huis, is een drukkerijtje. Erworden vreedzame dingen ge-maakt, kerstkalenders en verjaar-dagskaarten. Nu zitten er de tweemannen die deze week de wereldin brand staken: de broers Koua-chi, terroristen. Tot woensdag vol-komen onbekend. Maar na hunmoordpartij bij Charlie Hebdozijn ze de meest gezochte misda-digers van Frankrijk.

8.00 UURChérif en Said zijn bij toeval inDammartin verzeild geraakt. Hundag begint ook wat raar. Acht uur’s ochtends: auto gekaapt. Kwar-

tiertje later: vuurgevecht met degendarmerie op de N2 richting Pa-rijs. Snel nemen ze de afslag naarDammartin, en brengen hun ge-stolen voertuig tot stilstand voordrukkerij CDT.Daar heeft Didier toevallig een af-spraak. Als hij bij het drukkerijtjeaankomt, zijn daar ook Chérif enSaïd. Didier herkent ze aanvanke-lijk niet. „Ik dacht dat het politie-mannen waren”, zegt hij. „Ze had-den donkere kleren aan en kogel-vrije vesten. Grote geweren ook.”Hij drukt een van de broers dehand, die zegt: „Gaat u nu maarweg, we willen geen onschuldi-gen doden.” Toen daagde het bijDidier. „Ik heb een terrorist dehand geschud”, zegt hij, vlak voorhet stadje wordt afgegrendeld.Het achtduizend zielen tellendestadje lijkt uitgestorven. De stra-ten zijn leeg, de huizen potdicht.Zelfs de lucht zwijgt: het vliegver-keer op een deel van luchthavenCharles de Gaulle, die vlakbij ligt,is omgeleid.Met de gijzeling door de broersKouachi in de drukkerij is dezevrijdag het eindspel begonnen

van drie dagen terreur, die Frank-rijk in de greep hield. Duizendenagenten en elitetroepen gaan naarhet stadje in het vaste besluit degijzelnemers uit te roken. Een te-levisiejournalist belt met de druk-kerij, en krijgt Saïd aan de lijn.„Wij werken voor al-Qaeda in Je-men”, zeg de terrorist. En ja, Saïdis daar ‘getraind’.

12.00 UURExpert Bernard Thellier, die na-mens de elitegendarmes van deGIGN vaak met gijzelnemers on-derhandelde, begrijpt het niet.„Dit soort desperados neemt geengijzelaars. Ze hebben eigenlijk alafscheid van het leven genomen.Het is alsof ze een teken gevenaan andere terroristen: kom ookin actie”, zegt hij.

13.00 UUREen uur later blijkt hoe gelijkThellier heeft. Er is een schietpar-tij en gijzeling bij een Joodse su-permarkt aan de Porte de Vincen-nes in Parijs. Daar, zo blijkt even

later, neemt Amedy Coulibaly(32) de klanten van joodse super-markt Hyper Cacher in gijzeling.De tweede gijzeling zorgt voornieuwe onzekerheid in Frankrijk.De donkere man, gewapend mettwee kalasjnikovs, neemt zekervijf mensen in gijzeling. Vermoe-delijk vergezeld van zijn vriendinHayat Boumeddiene (26). De bou-levard Peripherique wordt terhoogte van de Porte de Vincennisin het oosten van de stad, herme-tisch afgesloten. En wie dacht datalle gendarmes en eliteagentenwaren samengestroomd in Dam-martin komt bedrogen uit. Wantook aan de Porte de Vincenneskomt een indrukwekkende hoe-veelheid agenten in actie. De helebuurt wordt afgesloten.Het is vanaf dan wachten op deontknoping waarvan iedereenweet dat die zal komen. Hetduurt eindeloos.

17.00 UURDe stilte voor de storm duurt uit-eindelijk vier uur. Om even voorvijf uur ’s middags is in Dammar-

tin de eerste explosie te horen.Een gendarme die op het dak zitlijkt er vanaf te vallen. Rook stijgtop. Nieuwe granaatexplosies klin-ken. Dan zijn er een stuk of viersalvo’s van automatische gewerente horen. Specialist Thellier maaktzich zorgen: „Oei. Die zijn nietvan ons. Wij schieten geen sal-vo’s. Je weet waar de eerste kogelheen gaat. Van de tweede en allevolgende kogels weet je dat niet.”Het lijkt een eeuwigheid te du-ren, maar na nog een paar minu-ten is het in Dammartin ineensoorverdovend stil. „Dit klinkt alshet einde”, zegt Thellier.Dan zwenkt alle aandacht naarPorte de Vincennes. Nog steeds isonduidelijk hoeveel gijzelaars inde supermarkt zitten. Maar wel isduidelijk dat Coulibaly de man isdie donderdagmorgen in de voor-stad Montrouge twee agentenheeft neergeschoten, waarvan eréén overleed. En dat hij eist datde twee broers uit Dammartinvrijkomen.Amper tien minuten nadat inDammartin de broers Kouachizijn omgekomen, knallen de scho-

ten ook bij de joodse supermarkt.Een pantserwagen stoomt op,komt tot stilstand voor de gevel.Honderden kogels worden afge-vuurd. De politiemannen van deRAID moesten wel in actie ko-men, bang als ze waren dat Couli-baly zou horen van de ontwikke-lingen in Dammartin. Men vrees-de dat deze desperado dan hetvuur op zijn gijzelaars zou ope-nen. De politie kan dat inschat-ten, omdat ze kan meeluistertmet de gijzeling. Coulaby had na-melijk vanuit de winkel een be-kende gebeld en de telefoon nietgoed op de hoorn gelegd.In het vuurgevecht dat ontstaatvoor en in de winkel vallen vierslachtoffers onder de gegijzelden.Vier doden extra in de nachtmer-rie die Frankrijk sinds woensdagrond de middag in de greep hield.

20.00 UURPresident Hollande kan enkeleuren later zeggen dat aan deze ge-combineerde terreuraanslag vaneen nieuwe soort een einde is ge-komen.

PARIJS – Bij de antiterreuracties,gisteren in Dammartin-en-Goëleen in Parijs, kwamen agenten vantwee elitekorpsen in actie: deGIGN en de RAID. De eerstehoort bij de Gendarmerie Natio-nale, de andere bij de Police Natio-nale. Het was alsof de twee elite-korpsen wilden aantonen dat zegoed kunnen samenwerken. Derollen waren ook keurig verdeeld:de gendarmerie is in Frankrijk debaas op het platteland, de nationa-le politie in de steden.

De GIGN is operationeel sinds1974. Aanleiding voor de oprich-ting was de gijzeling tijdens deOlympische Spelen in München.De eenheid bestaat uit 120 hyper-getrainde gendarmes. Een vanhun meest spectaculaire actieswas de bevrijding van 164 passa-giers uit een gekaapt vliegtuig in1995. De RAID werd in 1985 opge-richt en bestaat uit 168 agentendie gespecialiseerd zijn in terroris-mebestrijding. Zij voerden de ac-tie uit in de joodse supermarkt.

� Amedy Coulibaly (32),geboren in het FranseJuvisy-sur-Orge,kwam uit een grootgezin van tien kinde-ren. Hij kende ChérifKouachi, een van deverdachten van de aan-slag op Charlie Hebdo,van een jihadisten-

groep ‘Buttes-Chau-mont’, vernoemd naareen park in Parijs waarze samen trainden. Zewaren aanhanger vanDjamel Beghal, diewas veroordeeld voorhet plannen van eenaanslag op de Ameri-kaanse ambassade in

Parijs. Coulibaly werdin 2010 opgepaktvoor zijn rol in de mis-lukte ontsnapping vaneen terrorist, SmaïnAït Ali Belkacem, diebetrokken was bij eenaanslag op de Parijsemetro in 1995. Hijmoest vijf jaar de cel

in en kwam in hetvoorjaar van 2014 ver-vroegd vrij. Donder-dag schoot hij eenagent dood in de Pa-rijse voorstad Mont-rouge. Gisteren dood-de hij vier mensen bijeen gijzeling in eenjoodse supermarkt.

� Hayat Boumeddiene(26) was naar verluidtde vriendin van Couli-baly. Al voor diens ar-restatie in 2010 had-den ze een relatie enbezochten ze geregeldBeghal, een veroor-deelde terrorist. ToenCoulibaly in 2014 vrij

kwam, trok hij bij Bou-mediene in. Of ze gis-teren nog steeds eenrelatie hadden, is on-duidelijk. Ook is onbe-kend of ze nog leeft.Volgens diverse mediazou ze na de gijzelingin de joodse super-markt zijn ontsnapt.

advertentie2 x 94

AANSLAG PARIJS

Twee terroristen vluchten naar een vreedzame drukkerij. Een derde gijzelt publiek in een joodse supermarkt.

Bloedig slot van spannende dag

Twee elitekorpsen

� Hayat Boumeddiene� Amedy Coulibaly

AMEDY COULIBALY WAS EEN OUDE BEKENDE VAN DE FRANSE POLITIE HAYAT BOUMEDDIENE

� Links: een gemaskerde politieman op een dak in het dorpje Dammartin-en-Goële. Elite-troepen bestormden daar gisteren de drukkerij waar Chérif en Saïd Kouachi iemand ingijzeling hielden. Rechts: agenten en hulpverleners bij een joodse supermarkt in Parijs,die kort na de actie in Dammartin-en-Goële werd bestormd. foto’s Hollandse Hoogte

GIJZELING DRUKKERIJ DAMMARTIN-EN-GOËLE

GIJZELING JOODSE SUPERMARKT PARIJS

P A R I J S

Eiffel-toren

Gare duNord

2 km

Porte de Pantin

Place de laRépublique donderdag 08:45 uur

Schutter opent vuur in Montrouge, doodt vrouwelijke politieagent en verwondt een andere voor hij vlucht.

woensdag 11:30 uurTwee gewapende mannen be-stormen redactie van satirisch tijdschrift Charlie Hebdo en schieten 12 mensen dood.

1

2

PARIJS

donderdag 10:30 uurOverval op benzinestation.

donderdag Bos van Retz uitgekamd.

vrijdag 11:30 uurKlopjacht eindigt in gijzeling.

Dammartin-en-Goële

Villers-Cotterets3

4

5

KLOPJACHT OP TERRORISTEN

5 6

info

grap

hic

JD/D

e Pe

rsdi

enst

, GN

1

2

vrijdag 8:10 uurDaders stelen auto en

rijden terug richting Parijs.

Wegversperringpolitie

MontagnySainte Felicite

vrijdag 17:00 uurPolitie maakt einde aan beide gijzelingen

Porte de Vincennesvrijdag 13:30 uurIn een joodse supermarkt worden mensen in gijzeling gehouden door een gewapende man.

6

N2

de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander

aanslag Parijs zaterdag 10 januari 2015

De LimburgerDAGBLAD

[HRM_AX: CR-PAGINAS <PAGINA_0405_ALGEMEEN2> [MASTER] ... 10-01-15] Author:DPEERDEWIJK Date:09-01-15 Time:22:07

SITTARD – Een net getrouwd Neder-lands stel zag af van een bezoekaan Parijs vanwege de aanslag. Inplaats daarvan trokken ze naar hetslaperige dorpje Dammartin-en-Goële, waar ze ineens belandden‘in een actiefilm’.

Eigenlijk willen Sander Hilkens(33) en zijn vrouw Eva (29) eerderdeze week vanuit de Dordognenaar Parijs rijden, om er een aan-denken aan hun ten einde lopen-de huwelijksreis te kopen. Maardaar zien ze vanaf vanwege hetbloedbad dat in de Franse hoofd-stad is aangericht. Té onveilig.Een aanbod van hun huisbaas omeen paar dagen langer in deZuid-Franse streek te blijven,slaat het echtpaar af. De Amster-dammers gaan donderdag methun zes maanden oude zoontjeFynn nog even langs bij familie inDammartin-en-Goële, een slape-rig dorpje onder de rook van Pa-rijs. Daar kan toch écht niets ge-beuren.„Jezus, je verzint niet dat je eenwespennest inrijdt”, vertelde Hil-kens gisteren telefonisch. Datheeft hij ’s ochtends aanvankelijknog niet in de gaten als hij buitengaat kijken wat al dat helikopter-geronk te betekenen heeft.„Zag ik allerlei commando’s rond-

lopen. Ik dacht eerst nog dat wein een actiefilm waren beland,mijn Frans is niet zo goed”, zegtde man uit Hoofddorp.In werkelijkheid is het gezin be-land in een gijzelingsdrama datzich op nog geen halve kilometervan hun logeeradres afspeelt.„De schrik sloeg ons om het hart.We gingen snel naar binnen endeden deuren en ramen dicht.Die terroristen zouden langs kun-nen komen. Pas toen we hoordendat ze belegerd werden in eendrukkerij en niet weg konden, wa-ren we enigszins gerustgesteld.In de auto hadden we het er on-derweg nog over gehad hoe stoerwij zouden zijn als we die tweebroers tegen zouden komen. Vandie bravoure bleef niets over.”Temeer niet omdat tijdens de gij-zeling een vijfjarig achternichtjemet nog tweehonderd andere leer-lingen vastzat in een school vlak-bij de drukkerij. De kinderenmochten niet weg omdat de poli-tie dat te gevaarlijk achtte. Pas alsrond 17 uur een bloedig einde aande gijzeling komt, mogen ze naarhuis.Het gezin Hilkens verlangt dannaar een terugkeer naar Amster-dam. „Dat aandenken aan onzehuwelijksreis wordt een aankoopvia internet.”

door Wilko Voordouw

CRÉPY-EN-VALOIS – Ze is er nog al-tijd van onder de indruk, Clotildel’Ardennois (50). Haar echtgenootEric werd donderdagmiddag laatdoor elitetroepen van de GIGN vande provinciale weg gedrukt. „Hetleek hier wel oorlog.”

Toen eenmaal bleek dat in zijn au-to geen terroristen verstopt waren,maar slechts hijzelf en zijn netvan school gehaalde dochter, konhij verder. Hij kreeg een adviesmee: „Als jullie willen blijven le-ven, dan moeten jullie je uit devoeten maken. Hier is het levensge-vaarlijk.”Dorpjes als Crépy-en-Valois enVillers-Cotterets ten noordoostenvan Parijs – te midden van een en-kel bos maar vooral enorme bie-ten-, en graanakkers – waren vandonderdagmiddag tot gisteroch-tend het decor van een giganti-sche politieoperatie. Toch wistende broers Kouachi gisterochtendvroeg met een gestolen auto aande politiemacht te ontkomen.Daarmee reden ze over de RouteNationale 2 richting Parijs. Terhoogte van de luchthaven Roissystuitten ze op een politieafzettingen weken uit naar Dammar-tin-en-Goële.

„Dit is zo’n streek waar nooit ietsgebeurt”, vertelt l’Ardennois lutte-le uren na de politie-invasie. „Datis ook precies de reden waaromwe hier twintig jaar geleden zijngaan wonen”, aldus de onderwijze-res. Crépy telt 20.000 inwoners.Het platteland in Picardië werddonderdagavond door duizendentot de tanden bewapende gendar-mes en politiemensen uitgekamd.Bos voor bos, straat voor straat,huis voor huis. „Er staat vlakbijons al jaren een kleine boerderijleeg. De politie heeft de deur gefor-ceerd en de boerderij bestormd.Dat hebben ze bij alle leegstaandeschuren en huizen gedaan.”Toen de nacht eenmaal was geval-len, trokken de elitetroepen zichterug. De buurt bleef onder scher-pe controle van de politie staan.Politiehelikopters met zoeklichtenvlogen de hele nacht over destreek.„Ons werd gezegd om binnen teblijven en de luiken op slot tedoen. Als er werd aangebeld of eriets verdachts gebeurde, moestenwe op de grond gaan liggen en depolitie alarmeren.” Gistermorgenkeerde de rust terug. ,,Het leekhier de afgelopen uren meer opeen oorlogszone dan op het kalmedorp dat Crépy normaal gesprokenis”, aldus l’Ardennois.

Premier Mark Rutteloopt morgen mee inde stille tocht in Pa-rijs. President Hollan-de van Frankrijk heeft

meerdere we-reldleiders hier-voor uitgeno-digd. Ook de

Britse premier Came-ron, bondskanselierMerkel en de Spaansepremier Rajoy zijnaanwezig. Minister Op-stelten van Veiligheidsluit zich aan na eenconferentie over ter-reurbestrijding.

De tocht vertrekt om15.00 uur van de Placede la République eneindigt op de Place dela Nation.De politici onderstre-pen er het belang vanvrijheid, democratieen recht.

Het Place du Troca-déro in Parijs is gister-middag korte tijd ont-ruimd, omdat er ge-schoten zou zijn. Ookwerd metrobestuur-ders gelast om nietop het station te stop-pen. Toeristen zetten

foto’s op internetwaarop agenten metgetrokken pistool demetrotrappen aflo-pen.Het bleek vals alarm,meldden verschillen-de media korte tijd la-ter. Er was sprake van

een incident in hetmetrostation onderhet plein, dat toegangbiedt tot trappen meteen fraai uitzicht opde Eiffeltoren. De po-litie rukte massaaluit, maar er bleekniets aan de hand.

In de stad Montpel-lier in het zuiden vanFrankrijk vond gister-avond een derde gijze-ling plaats. Het zougaan om een uit dehand gelopen overvalop een juwelier.Twee medewerkers

werden vastgehou-den. Volgens procu-reur Christophe Bar-ret was er geen aanlei-ding om te denkendat de gijzeling te ma-ken had met de tweegijzelingsacties eer-der op de dag.

door Wilko Voordouw

PARIJS – Toen Marine le Pen gisteren aan heteind van de ochtend het Elyséepaleis verliet,na haar onderhoud met president François Hol-lande, speelde ze twee rollen. Enerzijds was zede leider van een harde, extreem-rechtse par-tij, die de president lafheid verwijt omdat hijop geen enkele manier ‘onze gezamenlijke vij-and, de moslimextremisten’ wilde aanwijzen.„Als je oorlog voert, is het handig dat je je vij-and benoemt”, zei ze. „En Hollande weigertdat.”Daarnaast speelde ze op perfecte wijze de rolvan de verantwoordelijke politieke leider, dievolgens eigen zeggen uitgesloten is van deelna-me aan de demonstratie van nationale een-heid, morgen in Parijs. „Ik ga niet daar waarmen mij liever niet heeft”, zo zei ze. Ze gaf toedat president Hollande haar had verzekerd dathaar veiligheid zou worden gegarandeerd,mocht ze morgen toch aan de mars mee wil-len doen.Het is een publiek geheim dat de socialistenen conservatieve UMP Le Pen liever kwijt danrijk zijn bij de demonstratie, ook al zeggen alle

politieke leiders dat ze van harte welkom is.Premier Valls: „Hoe kan je van nationale een-heid spreken als je een partij buitensluit?”De traditionele partijen vrezen dat ex-treem-rechts zich openlijk anti-islamitischgaat opstellen. Ook al zegt Marine le Pen datdaar geen sprake van kan zijn. „Moslimmede-burgers die van ons land en de hier heersendewaarden houden, moeten net zo beschermdworden tegen extremisten als alle andere bur-gers.”De rol van paria past de familie Le Pen als eenmaatpak. Vader Jean-Marie speelde die rol metverve. Maar er is een groot verschil tussen depatriarch en zijn dochter. Marine wil met departij opstomen naar de macht. Skinheads enantisemieten zijn naar de achtergrond verban-nen en het Front National zoekt de weg naarparlementaire invloed.In die overgang, van harde oppositie naar demacht, ligt een complicatie. Als ze nu mee gaatlopen in de mars van nationale eenheid, danschaart ze zich onder de traditionele partijen,die ze juist om het hardst bestrijdt. Binnen hetFN worden de grote partijen UMP en PS sma-lend op een hoop gegooid als ‘UMPS’. De tradi-

tionele aanhang van het Front National zoudan kunnen besluiten om de partij de rug toete keren, of op z’n minst afstand te nemen.Nu Le Pen zich als paria opstelt, spaart ze dekool en de geit. De rol van eenling die vande zijkant kritiek levert op de rest van hetpolitieke spectrum heeft de partij geenwindeieren gelegd.Het niet meelopen met de mars van mor-gen is een middel om opnieuw stem-men te winnen.En dat is in het huidige Frankrijk gemak-kelijk. Hollande is impopulairder dan ooit,de manoeuvres binnen rechts worden door demeeste Fransen ook weggehoond. Door langsde zijkant te blijven, telt Marine le Pen alvastde stemmen die ze in de tweede ronde vande presidentsverkiezingen van 2017 gaathalen.

Moslims dievan ons landen onzewaardenhouden,moeten ookbeschermdwordenMarine le Pen,Front National

Door de rol van politieke paria te spelen en haar toon te matigen,profiteert de leider van het extreem-rechtse Front National.

Rutte en Opstelten bij mars in ParijsPaniek om vals alarm bij Trocadéro Derde gijzelingsactie

Marine le Pen spintgaren bij terreurdaad

AANSLAG PARIJS

‘Wil je leven, gaer dan vandoor’

Op huwelijksreisin wespennest

“

� Links: De rondweg bij Porte de Vincennes is leeg, nadat de politie deze heeft afgesloten vanwege hetgijzelingsdrama in Parijs. Midden: Gendarmes begeleiden leerlingen van een school in het dorpje Dam-martin-en-Goële naar een bus, waarmee ze in veiligheid zullen worden gebracht. Rechts: Politiemensenverlaten een drukkerij in Dammartin-en-Goële nadat ze deze hebben bestormd.

mijnkrant.nl/buitenlandVolg het laatste nieuws overFrankrijk op onze website


De LimburgerDAGBLAD



Na de aanslagen opde Twin Towersdrukte het satiri-sche studentenma-gazine Propria

Cures een bericht af op de voor-pagina met als kop ‘OORLO’. Dechocoladeletters waren zo grootdat het hele woord ‘oorlog’ nietop de voorpagina paste en op deachterpagina verderging. Daarmoet ik nog altijd om lachen.Nu zijn er opnieuw mensen dieaan oorlog denken, aan te wa-pen en erop af, maar welke wa-pens en waar op af blijft onge-wis.De aanslag op Charlie Hebdozou zelf ook graag een oorlogs-verklaring willen zijn aan hetperverse Westen, maar heeftdaarvoor niet het gezag en dereikwijdte. Het is guerrilla vanhet miserabelste soort, die onsweliswaar hevig schokt maar deorde waartegen hij zich richt,niet omverwerpt. Daarvoor iszoiets te zwak en te incidenteel.Charlie Hebdo wordt hier endaar een soft target genoemd. Ikdacht aan andere zachte doelenvan moslimgeweld die de afgelo-pen jaren passeerden, te begin-nen met de fatwa die SalmanRushdie trof in 1989. Uitgeversen vertalers werden vermoorddoor beledigde moslims, Rush-

die redde ternauwernood hetvege lijf. De Berlijnse muur zoupas later dat jaar vallen, maar defatwa die Khomeini over deschrijver uitsprak, was een be-langrijke vooruitwijzing naarde toekomstige verhoudingenin de wereld, die niet meer dooroost-westverhoudingen gedomi-neerd zouden worden, maarzich veeleer langs een noord-zuid-as afspeelden.Twaalf jaar later bliezen de tali-ban de reusachtige Boeddha-beelden in de Bamiyanvalleiop. In 2004 werd Theo vanGogh door een geradicaliseerdeAmsterdamse moslim omge-bracht, gevolgd door de gewelds-keten rondom de Moham-med-cartoons twee jaar later.We zagen ontelbare islamiti-sche gewelddaden tegen de cul-tuur, van de vernietiging vanhistorische documenten in Tim-

boektoe tot en met de aanslagop de redactie van Charlie Heb-do – allemaal zachte doelen, dieniettemin de diepe haat enweerzin van moslims opwek-ten. Het is culturele haat, die zichricht op de dragers van een ver-achte cultuur. Boeken, beelden,bibliotheken, satire. Alles watde fanatieke geloofsijveraar zelfniet bezit en niet begrijpt.Misschien is cultuur een min-der zacht doel dan we vaak den-ken. De bedreiging die ze vormtvoor het wereldbeeld van rabia-te moslims, wijst op haar bete-kenis.Misschien is cultuur juist meerdan democratische en kapitalis-tische instituten een diamant-hard doel – juist omdat ze zo’nbelangrijk symbool en drager isvan wat we essentieel en onver-vreemdbaar eigen vinden. Methet wapen van de cultuur kun-nen we weliswaar geen aansla-gen voorkomen maar wel dekracht van relatieve vrijheid enzelfbeschikking laten zien.Daarom is het niet alleen lafmaar ook onverstandig om Mo-hammed-cartoons en CharlieHebdo-covers te censureren, zo-als sommige fotopersbureaus enkranten doen. Daarmee wordtruimte prijsgegeven die nietmeer valt terug te winnen.

door Niels Klaassen en Niki van der Naald

De aanslag op de redactievan Charlie Hebdo in Pa-rijs domineert sindswoensdagmiddag deagenda van Dick Schoof,de Nationaal Coördina-tor Terrorismebestrij-

ding en Veiligheid. Hij moest meteen aande bak om uit te zoeken wat de gevolgenzijn van ‘Parijs’: moet het dreigingsniveauomhoog? Waar is extra beveiliging nodig?De waakzaamheid in Nederland was algroot door het oprukkende jihadisme vande afgelopen jaren. Sinds ‘Parijs’ is er nogeen tandje bijgezet. Potentiële doelwittenzoals mediabedrijven, Franse gebouwen enmoskeeën worden gemonitord en waar no-dig extra beveiligd. Toch gaat het officiëledreigingsniveau niet omhoog. Schoof: „Datgebeurt pas als we een concreet aanslag-plan kennen, als we weten dat men ergensde komende dagen een aanslag wil plegenen we niet in staat zijn de daders op te pak-ken.” Nederlanders moeten proberen voor-al ‘niet paranoïde te worden, vindt de anti-terreurbaas. Tegelijkertijd is er het nuchte-re besef: wat op vier uur rijden van Eindho-ven kan gebeuren, ‘kan ook hier voorko-men’. „Daar moeten we reëel over zijn.”

Is dit het type aanslag waar Nederland op be-rekend moet zijn?Schoof: „Al langer is de dreiging diffuus.Het gevaar kan uit verschillende hoeken ko-men. Behalve met willekeurige aanslagenen aanvallen tegen de overheid wordt erook nadrukkelijk rekening gehouden metgerichte aanslagen op personen.”Schoof voorziet een langere periode van‘substantiële’ dreiging. „Ik verwacht nietdat we dit jaar van dat niveau verlost raken.Jihadisme is niet zomaar weg. Zelfs als mor-gen de strijd in Syrië stopt en het kalifaatde week erna zou zijn ontbonden, dan nogblijft dit een zaak van enorm lange adem.IS was al veel langer actief, Jabat al Nusrabestond al veel langer, al-Qaeda is niet

weg. Wat dat betreft, ben ik somber ge-stemd. Het zou me een lief ding waard zijnom af te schalen, want dat zou betekenendat we het jihadisme in zijn extreme ont-wikkeling een halt hebben toegeroepen.”

Dat lukt voorlopig niet. Hoe groot is de groeppotentiële gevaarlijke radicalen hier?„Er zijn duizenden sympathisanten vanhet jihadisme, is onze inschatting. En hon-derden handlangers die makkelijk ‘ontsto-

ken’ kunnen worden. In potentie is dit degroep waaruit individuen kunnen opstaandie iets kunnen uithalen. Begrijp me goed:dat betekent niet dat die mensen nu alklaar staan om een aanslag te plegen. Zekunnen vatbaar zijn voor dergelijke acties.”

Preventief oppakken die lieden, klinkt in hetland. Zeker terugkeerders.„Je kunt niet iedereen 24 uur per dag, 7 da-gen in de week volgen. Dat moet je ook

niet willen. Terrorisme moet binnen degrenzen van de rechtsstaat bestreden wor-den. Als je die grenzen overgaat, doe je pre-cies wat terroristen willen: dan creëer jeeen angstsamenleving, ga je richting een to-talitaire staat.”

Maar aanslagen worden wel gepleegd doorex-Syriëgangers.„Iedere terugkerende jihadist is in principeverdacht. Maar je kunt hen niet gelijk op-

pakken, je moet wel goed bewijs hebben.Het is niet relevant of de inlichtingendien-sten of ik al overtuigd zijn van een verden-king: een zaak moet standhouden bij derechter.”

Wat doe je dan nu om te voorkomen dat dieex-strijders een aanslag plegen?„We zijn voortdurend bezig om zoveel mo-gelijk informatie te verzamelen over wat zein Syrië en Irak doen. Als ze terugkeren,kunnen we meteen ingrijpen. Verder hou-den we de mensen in de gaten die in hetverleden radicaal waren of terroristischeideeën hebben gehad. We doen alles om er-voor te zorgen dat de kwaadwillendenniets doen.”

Maar garanties voor succes zijn er niet.„Nee. Er kan altijd iets tussendoor glippen.Er zullen altijd mensen zijn die gek zijn enextreem worden.”Ook de komende tijd zal Nederland reke-ning moeten houden met het probleemvan radicaliserende moslimjongeren. Een-maal terug uit het strijdgebied of van ach-ter de pc op de zolderkamer kunnen dezejihadisten kwade bedoelingen hebben, endie wellicht plannen of zelfs uitvoeren. Vol-gens Schoof worden deze radicalen gevoeddoor een ‘giftige cocktail’ van inspiratie enfrustratie: inspiratie uit de oproepen vanIS-leiders en uit de beelden van de strijdter plekke. Frustratie, omdat de dienstenhen dwarsbomen en omdat Nederlandmeedoet aan de anti-IS-coalitie. Steeds va-ker vertrekken complete gezinnen om zichin het zelfverklaarde kalifaat te vestigen.Laat ze definitief ‘oprotten’, zeggen politicials de Rotterdamse burgemeester Abouta-leb. Probleem weg. „Dat is niet de oplos-sing”, zegt Schoof stellig. „Als je vertrektnaar Syrië of Irak en IS steunt, dan sluit jeje aan bij een terroristische organisatie. Datmag je nooit laten gebeuren. We kunnennamelijk niet garanderen dat ze niet terug-komen, daarom moet je ze niet laten gaan.Ik heb daar ook uitvoerig over gesprokenmet Aboutaleb. We hebben elkaar niet kun-nen overtuigen.”Nederlanders moeten vooral doorgaan methun leven, vindt Schoof.„Geen dingen la-ten uit angst, of zondebokken zoeken. Desamenleving moet weerbaar zijn, mensenmoeten nuchter blijven. Niet bij de eerstede beste idioot die met een IS-vlag zwaaitdenken dat het een terrorist is. Niet met-een grote terreurcomplotten zien, maar al-les op z’n feitelijke waarde beoordelen. Datis lastig. Toch hoop ik dat zelfs als iets ge-beurt, we samen nuchter blijven en onzesamenleving blijft functioneren. Daar isuiteindelijk alles op gericht.”

Ik wil de bevolking vanFrankrijk laten weten datde VS achter jullie staat

Respect voor Frans optreden.Het is triest voor deomgekomen gegijzelden

Ik ben ontzet over het verliesvan nog meer onschuldigemensenlevens

door Niels Klaassen en Laurens Kok

DEN HAAG – Er zijn geen concreteaanwijzingen dat in Nederland eenaanslag dreigt zoals in Parijs. Deson-danks roept het kabinet Nederlan-ders op alert te zijn.

Ook heeft het kabinet uit voor-zorg ‘zichtbare en in belangrijkemate onzichtbare’ maatregelen ge-nomen, zei minister-presidentMark Rutte gisteren op zijn weke-lijkse persconferentie. Wat diemaatregelen precies behelzen, wil-de hij niet zeggen.Volgens premier Rutte is Neder-land niet immuun voor de onrustdie door de gebeurtenissen inFrankrijk is ontstaan. „Ik begrijpdat mensen angstig worden, maarhet beste antwoord dat wij nukunnen geven, is doorgaan met le-ven en alert te zijn.”

Het kabinet benadrukt dat de vei-ligheidsdiensten ‘alles doen watin redelijkheid nodig is’ om eenaanslag in Nederland te voorko-men, al is er geen garantie dat Ne-derland gespaard blijft. Als het no-dig is, worden ook speciale eenhe-den van de krijgsmacht ingezet,benadrukte hij.Daarnaast zijn volgens Rutte ookde politie en de jeugd- en gezins-zorg waakzaam. Ook burgers kun-nen meehelpen, aldus de premier.„Als mensen het vermoeden heb-ben dat iemand radicaliseert ennaar Syrië of Irak wil, meld het dediensten.”Justitie-minister Ivo Opstelten(VVD) zei gisteren dat er 180 Ne-derlanders vertrokken zijn naarIrak en Syrië. 21 van hen zijn om-gekomen, 35 zijn terug in Neder-land. Zij worden, als zij al nietvastzitten, door de diensten, poli-

tie en het lokaal bestuur in de ga-ten gehouden.Het budget voor de Algemene In-lichtingen- en Veiligheidsdienst(AIVD) hoeft volgens het kabinetnog niet omhoog. Oppositiepar-tijen CDA en PVV dringen daarop aan. „De dienst kan doen watze kan en moet doen”, stelt minis-ter Ronald Plasterk (Binnenland-se Zaken, PvdA). Als zou blijkendat er alsnog geld bij moet om decapaciteit te vergroten, dan ge-beurt dat. Geplande bezuinigin-gen op de AIVD werden eerder aldeels teruggedraaid.Nederland gaat moslimhaat beterregistreren. Dat spraken de mi-nisters Lodewijk Asscher (SocialeZaken) en Opstelten gisteren afmet verschillende moslim-organisaties. Zij spraken elkaar nabedreigingen aan het adres vanmoskeeën.

Barack Obama, president Verenigde StatenBert Koenders, minister Buitenlandse Zaken Mark Rutte, premier

““ “

TOMMY WIERINGA

Het is eenculturele haat,gericht op dragersvan een verachtecultuur: boeken,beelden, satire

� Er vertrokken 180 Ne-derlandse jihadistennaar het strijdgebied inSyrië en Irak.

� Dat aantal stijgt. Eind de-cember stond de tellernog op 168.

� 35 keerden er terug. Zijworden volgens deNCTV zoveel mogelijkin de gaten gehouden ofopgepakt.

� 21 jihadisten sneuvel-den ter plekke.

� Ruim 120 jihadisten zijnnu nog in het strijdge-bied.

� Er lopen strafrechtelijkeonderzoeken tegen 70verdachten.

� Uit Europa vertrokken3.000 jihadisten naarSyrië en Irak.

Iedereen kijkt nu naarantiterreurchef Schoof:welk gevaar lopen wehier? Hij is somber: dedreiging verdwijntvoorlopig niet.

OORLO

AANSLAG PARIJS

‘Jihadismeis niet zomaar

verdwenen’

JIHADISME

� Dick Schooffoto Phil Nijhuis/HH

Kabinet neemt maatregelenen roept op alert te zijn


De LimburgerDAGBLAD



door Cyril Rosman

PARIJS – „Ik werk in opdracht vanal-Qaeda in Jemen en ben gefinan-cierd en opgeleid door hun lei-der”, zei Chérif Kouachi gisterenvlak voor zijn dood via de tele-foon tegen een Franse tv-zender.Met een klap staat die terreurorga-nisatie daarmee weer in de schijn-werpers.En dat zou wel eens precies de be-doeling kunnen zijn. Want hetwereldtoneel werd de afgelopenmaanden vooral gedomineerddoor de gruweldaden van de Isla-mitische Staat (IS).Met het stichten van het kalifaatin Syrië en Irak won IS wereld-wijd de harten van duizenden ji-hadisten. „Als al-Qaeda nog eenbeetje de schijn van legitimiteitwil ophouden, zal het wanhopigeen grote aanslag nastreven. Zo-iets als de aanslagen in Madrid”,stelde Aaron Zelin, jihadexpertbij het Amerikaanse Washington

Institute deze zomer al. Want detwee beruchtste terreur-organisaties ter wereld strijdenniet alleen tegen het Westen,maar ook tegen elkaar.

HET VERLEDENOoit waren het strijdmakkers inAfghanistan: Osama bin Laden enAbu Musab al-Zarqawi. De eerstehoogopgeleid en uit een rijk mi-lieu, de tweede met een arm encrimineel verleden.Inmiddels zijn ze allebei dood enbevechten hun organisaties elkaar

op leven en dood in (onder meer)Syrië. Al-Qaeda is als een franchi-se-organisatie: iedere terreur-groep kan zich erbij aan sluiten,maar blijft zelfstandig. Na dedood van Bin Laden werd Aymanal-Zawahiri de centrale baas.Al-Qaeda in Jemen is de tak ophet Arabisch schiereiland. Het istevens de tak die sinds de doodvan Bin Laden de meeste buiten-landse aanslagen pleegt. De mandie in 2009 met een bom in zijnonderbroek een vlucht naar De-troit wilde opblazen, was van de-ze club. De terreurgroep vanAl-Zarqawi was een tijdje deIraakse branche van al-Qaeda. Ver-

schil van inzicht met Bin Ladenleidde tot een breuk. Na de doodvan Al- Zarqawi nam de IrakeesAbu Bakr al-Baghdadi de boelover. Hij riep deze zomer namensIS het kalifaat uit. Al-Qaeda heeftnog wel een tak in Syrië: Jabat alNusra. Zowel bij hen als bij ISvechten Nederlanders.

DE VERSCHILLENIS en al-Qaeda (en Jabat al Nusra)bestaan uit soennitische moslims,beide terreurgroepen bestrijden(Westerse) ongelovigen en zieneen (bij voorkeur wereldwijd) ka-lifaat als einddoel. De verschillenzitten hem vooral in interpretatie

van de ideologie. „IS vond de tijdrijp voor het uitroepen van het ka-lifaat, al-Qaeda erkent het kalifaatniet. Zij vinden dat je een gebiedecht moet beheersen en dat je erniet zomaar straffen kunt invoe-ren, zoals IS doet”, zegt Joas Wage-makers, islamoloog aan de Rad-boud Universiteit Nijmegen.Al-Qaeda heeft zich uitgesprokentegen de wreedheid van IS in hetkalifaat. „IS is ook sneller geneigdmensen tot vijand te bestempe-len.”Voor IS is het kalifaat core business.„Al-Qaeda heeft juist als krachtdat het geen staat, maar transna-tionaal is.”

DE TOEKOMSTAandacht is onmisbaar voor eenterreurgroep: het levert nieuwestrijders en nieuw geld op. Het ka-lifaat van IS heeft voor veel ortho-doxe moslims een onweerstaanba-re lokroep. Met de aanslagen in Pa-rijs laat al-Qaeda zien dat het zichniet alleen bezig houdt met vech-ten tegen het kalifaat, maar ookmet de strijd tegen de beledigersvan de profeet.In de online glossy van al-Qaedain Jemen (Inspire) werd in 2013 alopgeroepen tot het doden van dehoofdredacteur van Charlie Heb-do en het plegen van aanslagen inhet Westen. De broers Kouachi

zeiden gisteren dat ze bijal-Qaeda in Jemen horen. Che-rif is er in 2011 geweest.Amedy Coulibaly, die samen-werkte met de broers, belde tij-dens zijn gijzelactie in eenJoodse supermarkt ook naar deTV. Opmerkelijk: hij zei bij ISte zijn aangesloten. Een IS-pre-diker in Irak noemde de driegisteren ‘heroïsche jihadisten’:„We zijn de operatie begonnenin Frankrijk, morgen zijnGroot-Brittannië, de VS en an-dere landen aan de beurt.”

REPORTAGEMOSKEE

door Lilian Dominicus

ROTTERDAM – In de Essalammoskeein Rotterdam stond de preek bijhet vrijdaggebed gisteren in het te-ken van de gebeurtenissen inFrankrijk.

De verslaggever van Radio Rijn-mond houdt de microfoon om-hoog, dichtbij een van de speak-ers aan het plafond. Hart van Ne-derland hangt met de camera’saan de randen van de balustrade.Een journalist van NRC pent drif-tig in zijn kladblok.Het is vrijdagmiddag in de Essa-lammoskee in Rotterdam, hetgrootste islamitische gebedshuisvan Nederland. Anders dan op demeeste andere vrijdagen hebbende preek en het gebed niet alleende belangstelling van de moslim-gemeenschap, maar ook van eendeel van de Nederlandse pers.Na de aanslag op Charlie Hebdoin Parijs dacht het moskeebestuurdat het goed zou zijn het vrijdag-gebed voor de media open te stel-len. „We willen zo open mogelijkin de samenleving staan”, zo legtadjunct-directeur Jacob van derBlom van de Essalammoskee uit.Ook hier zijn de aanslagen vanwoensdag en de gijzelingen vangisteren het gesprek van de dag.

„Het heeft de hele gemeenschapgeraakt”, zegt Rachid Boudal (21)uit Rotterdam. „Niemand staathier achter.”De nog jonge imam Azzedine Kar-rat ontkomt er niet aan zijn preekaan de aanslag van afgelopenweek te wijden. „Allah heeft geenrecht gegeven het leven te ontne-men”, zegt hij onomfloerst en volvuur. Eerst in het Arabisch, latervolgt de vertaling in het Neder-lands. „Niemand kan het dodenvan een ander goedpraten, onge-acht religie of identiteit. Allahheeft de mens geschapen om an-ders en divers te zijn, zodat er dis-cussie kan ontstaan. En als we deKoran als de waarheid beschou-wen, dan moeten we dat verkondi-gen met woorden, handelingenen omgangsvormen. Allah heeftde mensheid de vrijheid gegevenom te geloven of niet te geloven.Of dat een goede keuze is, is eenandere discussie. Maar het is nietaan ons om te dwingen.”Bewaker Abdulhaq Rocha houdttussen de biddende mannen – devrouwen zitten een verdieping ho-ger – een oogje in het zeil. De be-veiliging is volgens het bestuurniet verder opgeschroefd na deaanslag, de bewakers lopen hier al-tijd al rond. Rocha is zelf ook mos-lim en kan nu niet bidden. „Maardat komt goed”, zegt hij. „Tussenhet ene en het andere gebed hebje de kans om het in te halen.”

Ik ben ervan onder de indrukhoe de Fransen elkaar bijstaanbij deze barbaarse aanvallen

Frankrijk realiseert zich dat eriets uitzonderlijks is gebeurd.Er zal een vóór en een ná zijn

Angela Merkel, bondskanselier Duitsland Manuel Valls, premier Frankrijk

Al-Qaeda zalwanhopig eengrote aanslagnastreven. Zoietsals Madrid

Na aanslag op CharlieHebdo besloot moskee-bestuur het vrijdaggebedvoor media open te stellen

De jonge imam AzzedineKarrat ontkomt er nietaan zijn preek aan deaanslag te wijden

Aaron Zelin, jihadexpert

“ “

Strijd om gunst Westerse jihadisten

advertentie3 x 94

Imam prediktgeloofsvrijheid

�

IS pronkt methet kalifaat. Deaanslagen inParijs brengenal-Qaeda nuterug aan hetpubliciteitsfront.

advertentie5 x 94

�

� Abu Bakr al-Baghdadi, leidervan Islamitische Staat. foto HH

� Al-Qaeda-ideoloog Ayman al-Za-wahiri. foto AFPGetty Images

“

AANSLAG PARIJS

� In de Rotterdamse Essalammoskee houdt de imam de gelovigen voordat niemand het doden van een ander kan goedpraten. foto Peter Hilz/HH


De LimburgerDAGBLAD


[HRM_AX: CR-PAGINAS <PAGINA_1011_BINNENLAND> [MASTER] ... 10-01-15] Author:DPEERDEWIJK Date:09-01-15 Time:22:07

door Niels Klaassenen Niki van der Naald

DEN HAAG – Wie wist eigenlijkwat, en wanneer, over het feit datal vóór 17 juli er meerdere inciden-ten met andere vliegtuigen bovenOekraïne waren geweest? Die vra-gen leken tot nu toe niet priori-teit nummer één te hebben inDen Haag, maar langzaam drup-pelen wel steeds meer detailsdoor.Hoewel het kabinet zegt dat hetgaat om informatie die al lang be-kend was, bekruipt de vragenstel-lers in de Tweede Kamer – onderwie CDA’er Pieter Omtzigt – hetgevoel dat niet alle info gedeeldwordt. „Nu blijkt dus ineens datNederland wel op de hoogte is ge-steld. En dat het bericht destijdsis verspreid onder departemen-ten. Maar blijkbaar is daar nie-mand geweest die heeft gedacht:wat moeten we hiermee doen?”Nederland is vlak voor de rampmet MH17, die 298 passagiers hetleven kostte, inderdaad actief opde hoogte gesteld dat een Oek-raïens militair vliegtuig bovenhet oosten van het land is neerge-haald, schrijft het kabinet in eenbrief.Dat was ook al publiekelijk be-kend, benadrukte premier MarkRutte gisteren nogmaals na af-loop van de ministerraad. Deson-danks heeft de Nederlandse diplo-maat de informatie over het inci-dent in het Oekraïense luchtruimop 14 juli wel doorgespeeld naarDen Haag. Volgens het kabinetwas er echter geen reden om deluchtvaartmaatschappijen daar ex-pliciet op te wijzen, omdat hetOekraïens luchtruim voor interna-tionaal luchtverkeer gewoonopen bleef. Rutte: „Landen gaanzelf over het eigen luchtruim, zijbeslissen over de toegestane vlieg-hoogte.” De minimale hoogte in

Oekraïne was eerder al aangepast,vliegtuigen mochten alleen op 9,7kilometer hoogte boven Oekraïnevliegen. MH17 hield zich daaraan,maar werd toch neergehaald.Omtzigt neemt net als zijn colle-ga-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsmavan D66 geen genoegen met deantwoorden zoals ze nu zijn gege-ven. „Die Antonov is op 6,5 kmhoogte neergeschoten, waarschijn-lijk met een raket vanaf de grond.Dat was toen al bekend. Rakettendie een vliegtuig op 6,5 km kun-nen raken, kunnen ook hoger.Die schakel moet je dan maken inDen Haag.”De oppositieleden willen wetenwie wanneer precies op de hoog-te is geweest van het incidentmet de Antonov, met wie daaroverleg over is gevoerd en welkeafweging daar over is gemaakt.„Ook KLM zal moeten uitleggenwaarom het niet op basis van pu-blieke informatie heeft beslotenom Oekraïne te mijden, zoals AirFrance dat bijvoorbeeld weldeed”, aldus Omtzigt.Volgens de Nationaal CoördinatorTerrorismebestrijding en Veilig-heid Dick Schoof, die alle crisis-vergaderingen rond MH17 vanafde dag van de ramp heeft geleid,is het antwoord op de vragen inde Kamer duidelijk. „Dat een aan-tal maatschappijen in juli nietmeer op die route vloog, hadniets met het vliegincident rondde Antonov te maken, maar metde situatie die zich een half jaareerder op De Krim had voorge-daan. Voor Nederland had die

vliegroute over De Krim echterminder relevantie, omdat hij zui-delijker ligt.” Wat hij en het kabi-net dan wel over Oost-Oekraïnewisten? Minister Ivo Opstelten(Justitie, VVD) weet niet meer ofhij zelf is geïnformeerd over deAntonov op 14 juli. Maar volgenshem is dat ook niet nodig, omdatinformatie over incidenten publie-kelijk bekend was. „We wistenvoor de ramp dat er gevochtenwerd”, licht Schoof toe. „En hetwas inderdaad publiekelijk be-kend dat er al toestellen op ver-schillende hoogtes waren neerge-haald. Op basis daarvan zijn doorOekraïne de vlieghoogtes aange-past.”Dat een Nederlandse diplomaatdaar in Oekraïne over is ingelicht,noemt Schoof ‘logisch’. „De vraagblijft, dat zie je ook in de Kamer-vragen die telkens worden ge-steld, hoe je nu bepaalt wat veiligis en wat niet? En wat we zien isdat dat internationale debat daar-over, als ik het cru zeg, een nieu-we impuls heeft gekregen. Omdatrisicogebieden tot nu toe niet be-schouwd werden als gebiedenwaar je niet overheen mag vlie-gen. Dat was in Oekraïne ook niethet geval. Het luchtruim daar wasop 17 juli open en werd door veelmaatschappijen gebruikt.”

Schoof sluit niet uit dat het huidi-ge onderzoek dat de internationa-le organisatie voor burgerlucht-vaart ICAO in nauwe samenwer-king met Nederland uitvoert, totnieuwe veiligheidsnormen ennieuwe afspraken over informatie-voorziening rond risico’s in hetluchtruim zal leiden. „Als wij in-formatie hebben dat de situatie ge-vaarlijk is om te vliegen wetenwij dat en geven we dat ook dooraan de luchtvaartmaatschappijen.Maar het gaat telkens over poten-tie en intentie. Wat hebben zeaan materieel om te schieten en iser de intentie om burgerlucht-vaart uit de lucht te schieten? Ofdie potentie er was in Oost-Oek-raïne is onduidelijk, de intentiewas er niet. Boven Syrië en Irakwas dat bijvoorbeeld anders. Daarhebben ze eerder laten zien dat zeburgervliegtuigen ook uit delucht willen schieten, dus daarvielen potentie en intentie sa-men. Maar dat is dus wel wat wenu internationaal bekijken: moetje niet op een andere manier dediscussie aangaan over waar jewel en niet vliegt en wie dat be-paalt? Want dat kun je bijna nietaan een individueel land of een in-dividuele vliegmaatschappij overlaten. Dat kan alleen in internatio-naal verband.”

door Niek Opten

HILVERSUM – PVV-sympathisanteWilleke is boos uit het EO-program-ma Rot op naar je eigen land ge-stapt. Ze voelt zich misleid.

Op haar bovenarm prijkt een vlie-gende meeuw, op haar onderarmheeft ze de handtekening vanGeert Wilders laten tatoeëren:Willeke (48) uit Zoetermeer isovertuigd aanhanger van de Partijvoor de Vrijheid. En ze is boos.Boos op de Evangelische Omroep,die vanaf dinsdag 20 januari hetvierdelige reality-programma Rotop naar je eigen land uitzendt. Zeskandidaten met uitgesproken me-

ningen over vluchtelingen, van ex-treem-links tot -rechts, leggendaarin de route af van een vluchte-ling uit Jordanië naar Nederland –in omgekeerde richting. Met allebijbehorende ontberingen.Een van de deelnemers is Wille-ke. Ze vindt dat in Nederland al-leen plek is voor ‘echte’ vluchte-lingen, mensen uit oorlogsgebie-den die voor hun leven moetenvrezen; maar ook dat Nederlandgenoeg heeft gedaan op dit ge-bied.Ze is vroegtijdig uit het program-ma gestapt, vertelde ze gisterentijdens de perspresentatie van hetprogramma. „Ik dacht dat we lan-den zouden bezoeken waar asiel-

zoekers vandaankomen en datwe daar dieperop onze stand-punten zoudeningaan. Alleende zielige kantvan vluchtelin-gen is bena-drukt. Die verha-len raken mij

ook, maar mijn argumenten overde hoge kosten en de uitpuilendeazc’s hebben ze niet laten zien”,vertelt Willeke. Ze wil niet methaar achternaam in de krant, om-dat ze bang is belaagd te wordendoor andersdenkenden. „Ik werdook steeds geconfronteerd metmijn PVV-opvattingen. Ik voeldeme constant het mikpunt.”Presentator Dennis van der Geestspreekt dat laatste tegen: „Ik hebiedereen geconfronteerd met zijnstandpunten, maar als je zo duide-lijk laat zien dat je voor de PVVbent, kun je daar opmerkingenover verwachten.”Rot op naar je eigen land leidde altot Kamervragen. Volgens

PVV-Kamerlid Martin Bosmanam de EO PVV-kiezers mee opreis om hen ervan te overtuigendat de massa-immigratie naar Ne-derland een goede zaak is. Hijvroeg of er ook programma’s ko-men ‘waarin D66’ers getoondwordt hoe Nederlandse gezinnenmoeten kromliggen vanwege debetalingen aan de EU?’.Wat Willeke ook steekt, is datEO-directeur Arjen Lock eerderverklaarde dat alle deelnemerszijn veranderd door de reis. „Datis niet waar, ik heb nog steeds de-zelfde politieke standpunten.”Een woordvoerder van de omroeperkent dat de directeur zich toenheeft vergist.

De MH17 zou op 17juli zijn neergescho-ten met een BUK-ra-ket van de 53e luchtaf-weerbrigade van hetRussische leger. Diebrigade is normalitergelegerd in de stadKursk, maar was op17 juli in Oost-Oekraï-ne waar zij deBUK-raket in stellingbracht. Dat stellenjournalisten van hetAlgemeen Dagblad, het

Duitse blad Der Spie-gel en het onafhanke-lijke collectief Cor-rect!v in een gezamen-lijke publicatie van-daag.De verslaggevers, diesamen maandenlangonderzoek verricht-ten, wisten meerderegetuigen te tracerendie de lancering vande raket hebben ge-zien. Zij wijzen eenakker in het noorden

van de stad Snizjneaan als lanceerplekvan de raket. „Ze heb-ben dat vliegtuig meteen raket neergescho-ten. De raket is vanafdaar afgeschoten”, al-dus een van de getui-gen over een veld ach-ter een spoortalud inSnizjne. De journalis-ten konden niet ach-terhalen wie het be-vel gaf om het projec-tiel te lanceren.

Willeke uit Zoetermeervoelt zich misleid doorprogrammamakers van‘Rot op naar je eigen land’

Niet gelijk vliegverbod bij potentieel risico

�

Nog altijd veel vragen over watNederland voor ‘MH17’ wist overrisico’s in Oekraïens luchtruim.

‘MH17 is neergeschoten door BUKvan Russische luchtafweerbrigade’

advertentie2 x 375

niet: BS

advertentie3 x 94

PVV-aanhangster verlaat boos tv-programma

� Willekefoto EO

VLIEGRAMP MH17

� Nog steeds is niet duidelijk wie wanneer wat wist over de veiligheid vanhet luchtruim boven Oekraïne. foto Corbis

binnenland zaterdag 10 januari 2015

De LimburgerDAGBLAD


[HRM_AX: CR-PAGINAS <PAGINA_1213_BINNENLAND2> [MASTER] ... 10-01-15] Author:DPEERDEWIJK Date:09-01-15 Time:22:07

Veiligheid heeft geen enkelerol gespeeld bij de gaswinningin Groningen. Het ging het mi-nisterie van Economische Za-ken, de NAM en ook de toe-zichthouder om de opbrengst.Dat staat in een conceptrap-port van de Onderzoeksraadvoor Veiligheid dat de NOSheeft ingezien. ‘De partijen za-gen tot begin 2013 het effect

van de aardbevingen als beperkt.Het was slechts een schaderisicodat vergoed kon worden. Veilig-heidsrisico’s voor burgers werdenniet onderkend’, citeert de NOSuit het rapport. Dat het ministeriemeerdere rollen heeft (betrokkenbij exploitatie en hoeder van allebelangen) draagt niet bij aan deveiligheid. Ook staan de partijente weinig open voor kritiek.

Zenderbaas Remko van Wester-loo vertrekt om onbekende re-den bij SBS Broadcasting. PeterLubbers volgt hem op. In 2014was even sprake van Van Wes-terloos ontslag, toen kijkcijfersnog tegenvielen. SBS: „Na zo’nperiode is het goed om iemandanders, met een verse blik, de-ze zeer intensieve baan te latenbekleden.”

De 41-jarige Rotterdammer dievolgens justitie met minipistool-tjes Kamerleden en justitiemede-werkers bedreigde, moet achttienmaanden cel krijgen, waarvan ne-gen voorwaardelijk. Dat heeft hetOM gisteren geëist. De man stuur-de onder meer kogelbrieven naarfracties en mailde Kamervoorzit-ter Van Miltenburg dat hij vanafde publieke tribune ging schieten.

De moeder van de dode baby dieop 30 december in Breda werd ge-vonden, is vermoedelijk opge-spoord. Het gaat om een minderja-rig meisje, maakte de politie giste-ren bekend. Ze is eerder dezeweek gearresteerd. De politie zegtdat het meisje waarschijnlijk ingeestelijke nood verkeerde. Zekrijgt medische en psychischezorg.

Gas: geen rol voor veiligheid

door Tom Tacken

DEN BOSCH – Zes raketwerpers, eenzware mitrailleur en enkele kalasjni-kovs die vanuit Kroatië onderwegnaar Den Bosch zijn: dat klinkt inde week van ‘Parijs’ niet fijn.

Na onderschepping van dat groot-schalig wapentransport moet poli-tiewoordvoerder Henri van Pinx-teren alle opties openhouden:„Wat ze met al die wapens hiervan plan waren, hopen we van deaangehouden verdachten te ho-ren.”In elk geval doen de Nederlandseachternamen van de 42-jarigehoofdverdachte en zijn 38-jarigemedeverdachte niet vermoedendat moslimextremisten zich van-uit Den Bosch wilden bevoorra-den. Waarschijnlijker scenario isdat drugs in het geding zijn. Datis ook de inschatting van de Til-burgse hoogleraar criminologie

Toine Spapens: „Bij mijn onder-zoek ben ik tussen Brabant enKroatië vooral handelscriminali-teit tegengekomen. Drugs gaanrichting Kroatië en worden be-taald met wapens. Dat is dubbelewinst, aangezien wapens hiermeer waard zijn dan in Kroatië envoor xtc en andere drugs het om-gekeerde geldt.”Getipt door de Brabantse politiehielden Kroatische agentenwoensdagochtend een busje volmet zware wapens, vuistvuurwa-pens, handgranaten en munitie te-gen. De bestuurder, een 64-jarigeNederlander die in België woont,werd ter plekke gearresteerd.Huiszoekingen op zes plaatsenleidden tot de aanhouding vantien Kroaten.Ondertussen kwam de recherchein Nederland ook in actie. Op drielocaties in Den Bosch en één inHedel trof de politie vuurwapens,handgranaten, munitie én verdo-

vende middelen aan.Criminoloog Spapensweet dat illegale vuurwa-pens uit een smokkelpartij vaakop allerlei plekken opduiken. „Bijliquidaties of overvallen, maarook bij huiszoekingen bij drugs-handelaren of wiettelers. Wapen-handelaren maken zich er nietdruk over aan wie ze verkopen endus kúnnen ze ook in handen vanterroristen met vriendjes in hetcriminele milieu vallen.”Kroatië staat bekend als eensnoepwinkel voor vuurgevaarlijketypes. Het HS 2000-pistool van demoordenaar van Theo van Goghwas made in Croatia. Vanuit Kroa-

tië konden ook veel wa-pens al snel hun weg vin-

den naar de strijdende par-tijen in Syrië.Na de oorlog in het voormaligeJoegoslavië, werd de zwartemarkt overspoeld door vuurwa-pens. Niet zelden waren die inkleine werkplaatsen op het platte-land gesmeed. Kroatië beschiktnog altijd over ‘zwarte arsenalen’,vol met uit de oorlog stammendewapens die nooit geregistreerdzijn. „Het is wel afgenomen, maarer ligt nog het nodige aan overge-bleven wapentuig bij mensenthuis”, weet Spapens. Aan de sa-menstelling van de nu onder-schepte partij voor Brabant leidtSpapens af dat het niet om nieuwmateriaal gaat: „Het is van alleswat.” Dat ook raketwerpers onder-weg waren, verbaast Spapensniet: „Het is niet heel gebruikelijkin het criminele circuit, maar ookgeen uitzondering.”

Justitie wil bedreigermet minipistolen in cel

Minderjarige moederdode baby opgespoord

Remko van Westerlooalsnog weg bij SBS

door Emiel van Dongen

AMSTERDAM – De 21-jarige ToreGrodem werd tijdens een avondjestappen in december onwel we-gens overmatig alcoholgebruik.Ambulancemedewerkers zettenhem na behandeling af voor zijnhotel, daarna werd niets meer vanhem vernomen.Wekenlang werd er naar hem ge-zocht door onder andere de poli-tie, het leger en vrijwilligers. Don-derdagmiddag zag een passagiervan een rondvaartboot hetlichaam drijven. Waarschijnlijk is

de jonge toerist uit Noorwegen tewater geraakt en verdronken; depolitie sluit een misdrijf uit.Volgens cijfers van de politie Am-sterdam-Amstelland worden ervijftien lichamen per jaar gevon-den in de grachten. Soms gaat hetom mensen die door een misdrijfom het leven zijn gekomen, maarvaker gaat het om verdrinkingsge-vallen. Veelal zijn het dronkenmensen die te water zijn geraakt.Of mannen die in de gracht ston-den te plassen, getuige de open-staande gulp die de lijkschouwersoms aantreft.

„Wie te water raakt, heeft hetdoorgaans erg moeilijk”, steltFrans Icke, voormalig deelraadslidvoor de SP in stadsdeel Amster-dam Centrum. „De kademurenzijn hoog en bieden niet altijdhouvast. In de winter kan het wa-ter een graad of 4 zijn, waardoorje het maar een paar minuten vol-houdt. Als je beneveld bent, is al-les nog veel moeilijker.”Icke diende een voorstel in bij hetbestuur van stadsdeel Centrumom verdrinkingsdoden te voorko-men. Hij kwam op het idee nadateen fractiemedewerker van de SPin de gracht was gesprongen omhaar kat te redden, in moeilijkhe-den kwam en dacht dat haar laat-ste uur had geslagen.„Bij vernieuwing van kades wor-den nu standaard trapjes en hand-vatten geplaatst, maar dat is noglang niet overal gedaan. Er zijn

daardoor nog steeds plekken waarhet lastig is om uit het water tekomen. Mijn voorstel luidde:breng deze plekken in kaart enhang daar van dat goedkope, oran-je touw tussen plekken in de kade-muur waaraan boten kunnen vast-leggen. Je bent dan voor een paarduizend euro klaar en redt er

misschien mensenlevens mee.”Een zinloos plan, aldus het vorigeen huidige bestuur van stadsdeelCentrum. StadsdeelvoorzitterBoudewijn Oranje (D66): „Aller-eerst: het gaat talloze malen meerkosten dan duizenden euro’s.Veel belangrijker is dat er niet totnauwelijks verband is tussen hetplaatsen van een touw en hetvoorkomen van verdrinkingen. Al-le grachten liggen ook al vol metplezierbootjes waar mensen zichaan vast kunnen klampen.”Het is volgens Oranje vooral eengedragskwestie, aangezien deslachtoffers overwegend stom-dronken zijn of in de gracht ston-den te plassen. Eigen schuld, dik-ke bult dus? Oranje: „Zo zou ikhet niet willen zeggen. Maar wijhebben niet de middelen om ditte voorkomen. De overheid kanniet alle risico’s uitbannen.”

Er zijn nogsteeds plekkenwaar het lastigis om uit hetwater te komen

Kroatië is een snoepwinkelvoor vuurgevaarlijke types.Veel wapens vinden ookhun weg naar Syrië

Frans Icke, deelraadslid

Er verdrinken elk jaar vijftien mensen in deAmsterdamse grachten. De slachtoffersblijken vaak dronken te zijn geweest.

advertentie5 x 190

niet: BS

� Eind vorig jaar kreeg de rechercheinformatie dat een 42-jarige Bos-schenaar zware wapens vanuitKroatië in wilde voeren.

� Aanvankelijk leek het erop dat departij rond de feestdagen dezekant op zou komen. Later bleekde vertrekdatum 7 januari.

� Behalve de 42-jarige hoofdverdach-te werd ook een 38-jarige Bossche-naar als verdachte opgepakt.

� Meer aanhoudingen worden nietuitgesloten.

� Of de twee Bosschenaren beken-den van de politie zijn, wil woord-voerder Henri van Pinxteren nietkwijt.

� Binnenkort vertrekken recher-cheurs vanuit Brabant naar Kroa-tië om het onderzoek naar hetgrootschalig wapentransport af teronden.

�

GRONINGEN

Stomdronken de gracht in

“

� Een kalasjnikov.foto HHRaketwerpers op weg naar

Den Bosch onderschept

U T R E C H T BREDA

AANHOUDINGEN

� Veel mensen die in een Amsterdamse gracht vallen en verdrinken, stonden te plassen, zo blijkt uit de openstaande gulp die de lijkschouwer soms aantreft. foto Thomas Schlijper/HH

AMSTERDAM

binnenland zaterdag 10 januari 2015

De LimburgerDAGBLAD


[HRM_AX: CR-PAGINAS <PAGINA_1415_BUITENLAND> [MASTER] ... 10-01-15] Author:DPEERDEWIJK Date:09-01-15 Time:22:07

Reddingswerkers die de wrak-stukken van het gecrashte toe-stel van AirAsia in de Javazeeproberen op te duiken, hebbengisteren signalen opgevangendie waarschijnlijk van de zwar-te dozen zijn. Dat meldt een on-derzoeker van de Indonesischeverkeersveiligheidscommissie.Vermoedelijk zijn de vluchtre-corders, ook wel zwarte dozengenoemd, los gekomen van deeerder gelokaliseerde vliegtuig-staart, waarin de dozen norma-liter zijn ingebouwd. De signa-len zouden ongeveer 300 me-ter er vandaan zijn opgevan-gen. Duikers moeten de precie-ze locatie nu onderzoeken.

Door gevechten tussen ver-schillende milities in het noor-den van Syrië zijn tientallenstrijders omgekomen. HetAl-Nusra Front en andere mili-ties botsten met Hezbollahstrij-ders, aldus het Syrische Obser-vatorium voor Mensenrechten.Beide kampen zouden zo’n 25strijders hebben verloren inhet gevecht. Hezbollah, dat deregering van Bashar al-Assadsteunt, lijkt ook elders strijderste hebben verloren. De van oor-sprong Libanese bewegingvocht tegen jihadstrijders bijde Syrische hoofdstad Damas-cus. Het dodental is echter nietduidelijk.

Met verkiezingen in Grieken-land in aantocht gaat de radi-caal-linkse partij Syriza vanAlexis Tsipras nog altijd ruimaan kop. De partij zou nu 34,1procent van de stemmen krij-gen, zo bleek gisteren uit eenpeiling. De centrumrechtse par-tij Nieuwe Democratie zouslechts 30 procent halen. Ineen peiling eind december wasde voorsprong even groot. Eenmogelijke zege van Syriza iseen schrikbeeld voor Europa.Syriza wil veel oplegde bezuini-gingen terugdraaien en wil eenstreep halen door een grootdeel van de nationale schuld.

Tientallen doden bijgevechten in Syrië

door Lotte Martini

LONDEN – Stockwell is een arme Lon-dense wijk. Hier komen de migrantenterecht die gouden bergen verwach-ten. Maar het leven is hard. „Engelandkan deze stroom niet absorberen”,klinkt het. Het karakter van de wijk isflink veranderd.De beelden zijn bekend. Grote groe-pen Afrikaanse migranten bivakkerenin het Franse Calais, wachtend op eenkans zich in een vrachtwagen te ver-stoppen. Dat ze al in de EU zijn, vol-doet niet. Hun droombestemmingligt aan de andere zijde van het Ka-naal. Londen, om precies te zijn.De Britse hoofdstad is een magneetbinnen het Verenigd Koninkrijk, datdoor zijn toegankelijke sociale zeker-heidsstelsel veel migranten lokt. Nietalleen illegalen. Oost- en Zuid-Euro-peanen maken massaal gebruik vanhun recht om zich in Groot-Brittan-nië te vestigen. Velen komen terechtin arme wijken zoals Stockwell.Per ondergrondse reis je in ampertien minuten van hartje Londen naardit multiculturele ‘Little Portugal’, zo-als Stockwell ook wordt genoemd, tenzuiden van de rivier Thames. De wijkis kleurrijk qua inwoners, grauw quabebouwing. Veel huizen, een enkeleflat en een paar winkeltjes bepalenhet straatbeeld. Maar het blote oogziet niet alles. Net als veel andere Lon-dense buitenwijken kampt Stockwellmet hardnekkige criminaliteit, veroor-zaakt door rivaliserende jeugdbendes.Die komen na zonsondergang in actieen verdedigen hun zelfuitgeropen ter-ritoria met extreem geweld.In maart 2011 was Stockwell wereld-nieuws. De 5-jarige Thusha Kamales-waran werd neergeschoten in eenwinkeltje en raakte verlamd. Onbe-doeld het slachtoffer van een afreke-ning tussen twee bendes. Het meisjestond letterlijk in de vuurlinie. De on-derwereld zag even het daglicht.„Dat gebeurt gelukkig niet vaak”, zegtHans van den Berk (51). Samen metzijn vrouw, de lerares Marie-LouiseVerdonk (52), kwam de geboren Eind-hovenaar in 1996 naar Londen, naeerst anderhalf jaar te hebben ge-werkt op het Engelse platteland. Hetvergrijzende dorpje Wedmore boodde jonge arts weinig uitdaging. Lon-den lonkte.Hans vond een baan in Beckett HousePractice, de openbare dokterspraktijkvan Stockwell. „Veiligheid was geen is-sue bij mijn keuze voor deze prak-tijk”, zegt de huisarts. „Al die verschil-lende wijken, het zei me niets.” Bangis hij niet, op zijn hoede wel. Niet te-veel opvallen, lijkt het devies inZuid-Londen. Hans en Marie-Louiseleiden er een bescheiden bestaan.Breuken in de Britse samenlevingwerden aan hen pijnlijk duidelijk tij-dens rellen in augustus 2011, die vol-gend op de dood van een 29-jarig ben-delid, neergeschoten door de politie.

Stockwell werd gespaard, maar denaastgelegen wijk Brixton stond inbrand. Mary O’Connor (48), receptio-niste van Beckett House Practice,heeft geen goed woord over voor deravage die werd aangericht. „Als jewilt protesteren, ga je geen winkelsplunderen”, zegt ze. Mary, geborenZuid-Londen, is verbitterd over dewijze waarop haar thuis is veranderd.„De gemeenschap was vroeger heelhecht.” Britten en buitenlanders sa-men. Nu zouden jongeren zoals haardochter niet meer in aanmerking ko-

men voor een huurwoning, omdat diehuizen vooral naar migranten gaan.Mary: „De ziel is uit onze wijk.”Hans ervaart dagelijks hoe de migra-tiegolf de zorg onder druk zet. Voor-zieningen als huisartsenzorg wordengefinancierd uit belastinggeld. Alle in-woners van het Verenigd Koninkrijkkunnen zonder te betalen naar de dok-ter, ook legale migranten. Illegalevreemdelingen niet, tenzij ze zichmet vervalste papieren bij een prak-tijk weten te registreren. De Britseoverheid wil daarom dat artsen de ver-blijfsstatus van patiënten streng con-

troleren. Iets dat Hans weigert. „Wijzijn geen immigratiepolitie”.Het onderwijs heeft het ook niet mak-kelijker. Openbare scholen wordenoverspoeld door migrantenkinderen;hun leerlingenaantal groeit snellerdan het beschikbare budget.Zoals in het Saint Francis Xavier Col-lege (‘SFX’) in Clapham, even ten zui-den van Stockwell, waar de Neder-landse Marie-Louise Verdonk lesgeeft. SFX staat het water aan de lip-pen. De school is zeer multi-cultu-reel, 90 procent van de leerlingen isvan buitenlandse afkomst. De akeligethuissituatie van veel scholieren vreetaan Verdonk. Migrantengezinnen be-zwijken onder de stress van het moei-zame bestaan. Hun kinderen vallentussen wal en schip, vatbaar voor cri-minaliteit. De Nederlandse wil alleleerlingen helpen, maar daar is geengeld voor. „Engeland kan deze onge-controleerde migratiestroom niet ab-sorberen”, zegt ze.Haar collega Beata Zaborski (60) weeter alles van. Ze heeft een dagtaak aande gevolgen van massamigratie: illega-le vreemdelingen die proberen hunkroost op school in te schrijven en le-gale migranten die zo nu en dan vanidentiteit wisselen, om studietoela-gen te bemachtigen. Zaborski is zelfmigrant, maar kritisch. „Het VerenigdKoninkrijk biedt veel kans op een fij-ne toekomst. Maar daar moet je welhard voor werken.” Migranten die wil-len leven van uitkeringen, storenhaar. Marie-Louise Verdonk knikt in-stemmend. Ze is dol op Londen, gunthet iedereen om naar háár stad te ko-men. Maar over de immigratie conclu-deert ze: „Er moet wel iets verande-ren. De huidige Europese regelgevingis heel negatief voor dit land.”

door onze correspondentMichiel van Blommestein

WARSCHAU – Rustig somt RobertBlaszczak, plaatsvervangend hoofdgeriatrie bij het Poolse Moeder-zie-kenhuis in Lodz, de oogst op: tien-tallen moderne bedden speciaalvoor ouderen, apparatuur om men-sen opnieuw te leren lopen, appara-ten om iemand te helpen optillenzonder dat er vier verplegers nodigzijn.

„Dat hebben we allemaal in éénkeer ontvangen. Ook andere afde-lingen profiteren ervan, wantdaar gingen de oude bedden naar-toe, die zijn nog prima geschiktvoor jongere patiënten.” Alles isbetaald door het Groot Orkestvoor Hulp met Kerst, in Polen af-gekort als WOSP.Sinds 1993 worden op de tweedezondag van januari in heel Polendoor WOSP optredens gehoudendoor lokale bands. Instanties enbekende Polen organiseren veilin-gen om geld in te zamelen. Onge-veer 120.000 vrijwilligers zamelen

geld in, waarmee moderne medi-sche apparatuur kan worden ge-kocht. Vorig jaar werd zo ruim 13miljoen euro opgehaald, waarmeeWOSP een van de grootste liefda-digheidsinstellingen in Polen is.Ondanks het nobele streven,wordt de organisatie ieder jaar on-der vuur genomen door conserva-tieve, katholieke media en politi-ci. WOSP is het geesteskind vanJerzy Owsiak, een concertpromo-tor, radio-dj en voormalig hippiedie weinig moet hebben van dekatholieke kerk.Ondanks gebrek aan hard bewijsmelden Radio Maryja en websitesieder jaar dat Owsiak geld in ei-gen zak steekt. Owsiak zelf ver-liest regelmatig zijn geduld metzijn criticasters. Donderdag liethij een journalist van een conser-vatieve tv-zender verwijderen uiteen persconferentie.WOSP-vrijwilligers worden regel-matig dwars gezeten door plaatse-lijke politici die moeilijk doenover zaken als gratis openbaar ver-voer op de actiedag. Ook paro-chies werken niet mee. Vaak

wordt opgeroepen niet aanWOSP te geven, maar aan Caritas,het liefdadigheidsorgaan van dekatholieke kerk.Het verraadt jaloezie. Caritashaalt meer op gedurende het jaar,maar WOSP roept met zijn een-daagse actie impliciet twijfels oprond de overtuiging dat gelovigenbarmhartiger zijn.„Ik denk zelf dat de kerk zich eenbeetje gepasseerd voelt”, zegt Mo-nika Orlowska-Laskowska (26),WOSP-coördinator in Lomza.„Daar zijn ze gewend dat hun toe-stemming wordt gevraagd, maarWOSP is onafhankelijk.”„De meeste parochies houdenzich afzijdig, maar enkele pas-toors in kleinere plaatsjes gevenonze collectanten wel eens eenuitbrander.”Vrijwilligers wordt regelmatig detoegang tot het kerkterrein ont-zegd. Monika wijst erop dat erook geestelijken zijn die WOSPjuist steunen. ,,Een van de kerkenhier heeft dankzij WOSP nu eendefibrillator voor de eigen ambu-lance.”

Groot-Brittannië staat aanhet begin van een histo-risch jaar. Op 7 mei 2015gaan de Britten naar destembus voor parlements-verkiezingen, die de toe-komst van hun land bin-nen de EU bepalen. Het be-langrijkste onderwerpvan debat: migratie.Volgens recentelijk gepu-bliceerde cijfers stond hetnetto migratiesaldo in juli2014 op 260.000 personen,bijna 20 procent meer dande 212.000 over heel 2013.Vorig jaar werden maande-lijks 3.000 illegalen gear-resteerd tijdens hun po-ging om naar Brits grond-gebied te komen, een ver-viervoudiging in drie jaar.Van de Britse sociale huur-woningen wordt 9 pro-cent verhuurd aan buiten-landers, van wie het me-rendeel Oost-Europeanen.Dat benauwt de Britten.Sluimerende onvredeover migratie leidde tot demonsterzege van hetrechtse UKIP, de UnitedKingdom IndependenceParty, tijdens de Europese

verkiezingen op 22 mei2014. De eurosceptici kre-gen 30 procent van destemmen en werden inéén klap de grootste Brit-se partij in het EuropeesParlement.In een poging UKIP dewind uit de zeilen te ne-men, wijzigde de Britsepremier Cameron zijnkoers. Cameron wil heron-derhandeling over hetEU-lidmaatschap enstreeft naar versoberingvan voorzieningen voor ar-beidsmigranten: die zou-den minstens vier jaarmoeten werken voordatze recht hebben op eenuitkering.Het plan leidde tot erger-nis in de rest van Europa.Duitsland en Frankrijkzijn fel tegen maatregelendie het vrije verkeer vanpersonen belemmeren; Po-len en Tsjechië voelenzich gediscrimineerd. Zon-der onderhandelingenlijkt Camerons plan ge-doemd te mislukken. Dekans op vertrek uit de EUgroeit fors.

Signalen van zwartedozen AirAsia-toestel

Radicaal-links opkop in Griekenland

Verenigd Koninkrijkbiedt veel kans opeen fijne toekomst.Maar daar moet jewel hard voor werken

WOSP wordt ieder jaaronder vuur genomen doorconservatieve, katholiekemedia en politici

Sinds 1993 worden op detweede zondag van januariin heel Polen door WOSPoptredens gehouden

De jaarlijkse actie roeptimpliciet twijfels op rond deovertuiging dat gelovigenbarmhartiger zijn

Beata Zaborski

Sociale voorzieningenlokken massa’smigranten naarGroot-Brittannië.Buurten in Londenveranderen drastisch.

Migratie wordt hét themain de komende maanden

��

“

advertentie5x190� Hans van den Berk en Marie-Louise Verdonk werken als

dokter en lerares in de Londense wijk Stockwell. foto AlexMacNaughton

Liefdadigheid anderenzit kerk in Polen dwars

ALEPPO

Migratie doet ziel verdwijnenuit arme wijken in Londen

� Alexis Tsipras foto HH

JAKARTA

ATHENE

buitenland zaterdag 10 januari 2015

De LimburgerDAGBLAD


[HRM_AX: CR-PAGINAS <PAGINA_1617_ECO> [MASTER] ... 10-01-15] Author:DPEERDEWIJK Date:09-01-15 Time:19:55

Het Duitse autoconcern Volks-wagen heeft vorig jaar voor heteerst meer dan 10 miljoen voer-tuigen weten te verkopen, liethet gisteren weten. Dat doelhad het bedrijf zichzelf ook ge-steld voor 2014. Van Volkswa-ren gingen 6,12 miljoen auto’sde deur uit, Skoda verkochtvoor het eerst meer dan 1 mil-joen auto’s (een stijging van12,7 procent) en de verkoop vanSeat steeg met 10 procent. Luxe-dochter Audi verkocht 1,74 mil-joen auto’s.

Een vertrek van Griekenlanduit de eurozone is niet aan deorde. Minister Jeroen Dijssel-bloem van Financiën zei datgisteren voor aanvang van dewekelijkse ministerraad. Hijwilde ‘niet speculeren’ over degevolgen van de uitslag van dekomende Griekse verkiezin-gen, maar wil daarna wel op-nieuw praten over het hulppro-gramma aan Athene. Er is eengoede kans dat de linkse partijSyriza, die de gedwongen be-zuinigingen wil terugdraaien,de verkiezingen gaat winnen.

De Nederlandse supermarktenhaalden in de twee wekenrond Kerstmis 0,5 procent min-der omzet dan in 2013, ondanksruimere openingstijden. Markt-onderzoeksbureau GfK hadvoor die weken een weekom-zet voorspeld van 735 miljoeneuro (0,8 procent meer dan in2013), maar dat bleef steken op724 miljoen. Met Kerstmis zelfgingen wel meer mensen naarde supermarkt: 1,7 procent vande huishoudens op eerste kerst-dag, 4,4 procent op tweedekerstdag.

De Duitse autofabrikant BMWmeldt dat 2014 ‘het beste jaarooit’ was en dat het zijn wereld-wijde verkoop voor het eerstzag stijgen tot meer dan 2 mil-joen voertuigen (2,12 miljoen)van de merken BMW, Mini enRolls-Royce. Dat is een toena-me van bijna 8 procent.Voor Mercedes-Benz was 2014het vierde recordjaar op rij.Moederbedrijf Daimler melddede verkoop van 1,65 miljoen au-to’s, een stijging van bijna 13procent.

door Chris van Alem

ATLANTA – Alle hens aan dek bij Co-ca-Cola. De grootste drankenfabri-kant ter wereld wil de komendemaanden 1.800 mensen ontslaan.

Doel: een besparing van 3 miljarddollar. Reden: de gestaag dalende

verkopen van frisdranken op deAmerikaanse thuismarkt. Door

alarmerende berichten overde door suikerhoudende

frisdranken uitdijendeAmerikanen is het ver-

bruik van frisdrankfors gedaald: van 200liter per inwoner in200o tot 160 liter in2013.Dat is nog eens aan-gewakkerd doornieuwe onderzoe-ken. Wetenschap-pers zeggen datk u n s t m a t i g ezoetstoffen als as-partaam, die wor-den gebruikt in calo-riearme frisdrank,slecht zijn voor degezondheid. Erwordt een relatie ge-legd tussen dezezoetstoffen en on-der meer kanker enberoertes. Ook de innovember vorig jaar

gelanceerde cola ‘li-fe’, gezoet met stevia,

stuitte op kritiek: hetbevat óók gewone sui-

ker en dus meer calo-rieën dan Coca-Cola

light.Ondanks het enor-me drankenconglo-meraat, waartoeook merken als Spri-te, Aquarius, Fanta,Minute Maid enSchweppes beho-

ren, is de Coca-ColaCompany er niet in

geslaagd in te hakenop de hang naar ‘ge-

zondere’ drankjes als ko-koswater en maplewa-

ter. „De trends zijn in beweging,maar Coca-Cola staat stil”,schreef een Amerikaanse krant na-dat het bedrijf in oktober een om-zetdaling van 14 procent had ge-meld. De ontslagen die nu wor-den aangekondigd, zijn het gevolgdaarvan. Of ze gevolgen hebbenvoor Coca-Cola Nederland, waar850 mensen werken, is niet be-kend.Coca-Cola lijkt te gokken op hetgroeiende aantal kinderen en tie-ners in Latijns Amerika, Azië, hetMidden-Oosten en Afrika. De 3,5miljard jongeren tussen de 10 en30 jaar in deze gebieden en de stij-gende welvaart worden door Co-ca-Cola als een garantie voorgroei beschouwd.Maar of dat klopt, is de vraag.Mexico, dat met Amerika strijdtom de titel ‘grootste coladrinkerster wereld’, introduceerde begin2014 een belasting op suikerhou-dende frisdrank, omdat de kostenvoor bestrijding van het overge-wicht onder de Mexicanen uit deklauwen lopen. Prompt daalde deverkoop van Coca-Cola fors.En Europa lijkt Amerika te vol-gen: ook hier – Nederland in-cluis – daalt de verkoop van kool-zuurhoudende frisdrank, zij hetlicht. Nederland, met een gemid-deld verbruik van 73 liter per per-soon, en België, met 120 liter perpersoon, heffen ook belasting.Niet vanwege gezondheidsaspec-ten, maar domweg voor het geld.Nederland dicht de gaten in haarbegroting met cola.Ook in de VS dreigt Coca-Cola teworden geconfronteerd met aller-lei overheidsingrijpen. De gratisrefills liggen er onder vuur en deroep om een waarschuwing ophet etiket van frisdrankflessen,klinkt steeds luider.Waar de rechter enige tijd gele-den een streep haalde door hetdreigende verbod van burgemees-ter Bloomberg van New York opgrote frisdrankbekers, heeft de Ca-lifornische universiteitsstad Ber-keley (bij San Francisco) al wel alseerste een lokale frisdranktaks in-gevoerd.

Dijsselbloem: ‘Grexit’is niet aan de orde

Lagere kerstomzetvoor supermarkten

Volkswagen verkooptrecordaantal auto’s

Ook recordverkopenBMW en Mercedes

Nederland heft ook belas-ting op frisdrank. Niet van-wege de gezondheid, maardomweg voor het geld

door Wilko Voordouw

DEN HAAG – Ondanks de onzekereeconomie heeft FloraHolland in2014 een omzetgroei van 1,2 pro-cent gehaald. De omzet bedroeg4,4 miljard euro, kwekers kregeneen licht hogere prijs. „Het gaatgoed in onze sector”, zegt direc-teur Robert Rodenburg van deVereniging van Groothandelarenin Bloemen en Planten.Bij de melkveehouders heeft eufo-rie plaatsgemaakt voor realisme;de varkensmesters klagen steenen been; en de kasgroentesectorblikt met angst en beven naar hettweede kwartaal. „Dan komen deNederlandse kasgroenten weermassaal op de markt”, zegt GertMulder, directeur van Groenten-Fruithuis.De Russische boycot van Europe-se landbouwproducten werd op 7augustus 2014 ingesteld, voorlo-pig voor de duur van een jaar. Ko-mende week is er een nieuwe toptussen de presidenten Poetin(Rusland) en Porosjenko (Oekraï-ne) in Kazachstan. Diverse Euro-pese leiders speculeren op versoe-peling van de sancties.

BLOEMEN EN PLANTENBloemen en planten vallen nietonder de Russische boycot, maarde uitvoer naar Rusland en Oek-raïne stort volledig in, vertelt Ro-bert Rodenburg van de VGB. Rus-

land was begin 2014 het op driena belangrijkste exportland. „Tus-sen 2008 en 2012 verdubbelde deexport. Sinds begin 2014 daalt deroebel en liep de uitvoer iets te-rug. Sinds de zomer is de handelletterlijk ingezakt”, zegt Roden-burg. In november was de daling23 procent. „Het goede nieuwsvoor de sector is dat landen alsFrankrijk, Zwitserland, Polen,Zweden en Oostenrijk meer plan-ten en bloemen importeerden”, al-dus Rodenburg.

MELKPRODUCTEN2015 is het jaar dat de melkquotaverdwijnen, maar er heerst geenfeeststemming in de Nederlandsestallen. In minder dan een jaartijd is de prijs fors gedaald. Sinds5 januari betaalt marktleider Fries-landCampina 30,25 euro per 100kilo standaardmelk. In januari

2014 ontvingen de boeren nog 43euro. Een licht dalende vraag uitChina, crisis in het midden-oos-ten, ebola in West-Afrika en hetverlies van de kaasexport naarRusland zijn de belangrijkste oor-zaken. Rusland importeerde voorde handelsboycot voor 200 mil-joen euro. De melk voor die kaaswordt nu verwerkt tot goedkoopmelkpoeder.

VARKENSAl sinds januari 2014 gaat er van-wege de Afrikaanse varkenspestin Litouwen geen kilo Europeesvarkensvlees meer Rusland in. Eu-ropa wordt als één land gezien endus is ook varkensvlees uit Bretag-ne of Nederland voor de Russentaboe. Vlak voor de zomer leek devarkenspestboycot ten einde,maar toen barstte de Oekraïne-cri-sis los. Deze week bedraagt de ba-sisprijs voor geslacht varkensvleesbij marktleider VION 1,24 eurovoor een kilo: te weinig om dekosten te dekken.

KASGROENTE EN FRUITVolgens GroentenFruithuis,wordt het tweede kwartaal van2015 cruciaal. Op dat moment pro-duceren de Nederlandse kassenweer, zegt Gert Mulder. „Danmoeten we voldoende afzetkana-len hebben.” De telers hebben vol-gens Mulder nauwelijks rekeningkunnen houden met de boycot.„Toen de boycot begon, haddenze hun jonge planten voor dit jaaral besteld.” Ook het vinden van al-ternatieve markten is moeilijk.„Dat is een kwestie van jaren. Wijmoeten iets meer groente en fruituit eigen land consumeren. Wekunnen dit probleem opeten.”

Mexico, dat met Amerikastrijdt om de titel ‘grootstecoladrinkers’, heft nubelasting op frisdranken

De basisprijs voor geslacht varkens-vlees bedraagt bij marktleider VIONinmiddels 1,24 euro voor een kilo: teweinig om de kosten te dekken.

De Ruslandcrisis blijft van invloed op deprijzen van landbouwproducten. Maar persector zijn de verschillen groot.

� Bloemen vallen niet onder de Russische boycot, maar sinds de zomer is dehandel met Rusland wél volledig ingestort. foto Ilvy Njiokiktjien/HH

�

�

1,24

advertentie3x166

Coca-Cola: de geest raakt uit de fles,zowel in Amerika als in Europa

DEN HAAG

Een probleem om op te eten

AMSTERDAM

� Drinken van frisdrank daalde van200 liter in 2000 tot 160 liter perAmerikaan per jaar.

WORLFSBURG MÜNCHEN

economie zaterdag 10 januari 2015

De LimburgerDAGBLAD


Strijd om Westerse jihadisten (2015)

Documents

Transcript of Strijd om Westerse jihadisten (2015)