ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ-ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

ΚΥΡΙΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Επιβλέπων καθηγητής κ . Ε .Βουτυράς

ΟΙ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΓΟΝΙΔΩΝ

Άγγελος Γ . Ζάννης

ΜΑΪΟΣ 2000

Επιβλέπων καθηγητής κ . Ε .Βουτυράς

Ημερομηνία έγκρισης: 12 / 6 / 2000

Η έγκριση της Μεταπτυχιακής Εργασίας από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ δεν υποδηλώνει αναγκαστικά ότι αποδέχεται το Τμήμα τις γνώμες του συγγραφέα .

53

7. Αντίγονος Γονατάς προς Αγασικλή (α΄ μισό 3ου π.Χ. αι.)

Η επιστολή αυτή είναι γνωστή από δύο αντίγραφα. Το πρώτο βρέθηκε το 1995 βορείως του θεάτρου των Αυτοκρατορικών χρόνων του Δίου, σε έναν τοίχο με προσανατολισμό Βορρά – Νότου, περιοχή στην οποία τοποθετείται το Ιερό του Ολυμπίου Διός. Πρόκειται για μια μικρή πλάκα στην οποία διατηρούνται 16 στίχοι. Το δεύτερο αντίγραφο βρέθηκε το 1969 στην Απολλωνία της Μυγδονίας (στην νότια όχθη της λίμνης Βόλβης) από έναν κάτοικο της Αμφίπολης, ο οποίος την μετέφερε στην Αμφίπολη χωρίς να δώσει πληροφορίες για την προέλευσή της. Το δεύτερο αντίγραφο παρουσιάζεται στο περιοδικό ΗΟΡΟΣ, όπου, κατόπιν πιο πρόσφατης έρευνας, αποσαφηνίζονται οι συνθήκες εύρεσης και τεκμηριώνεται πληρέστερα ο ορθός σχολιασμός της επιγραφής. Η αποσπασματική κατάσταση στην οποία σώζεται το δεύτερο αντίγραφο και οι ελλιπείς πληροφορίες σχετικά με τον τόπο εύρεσής του είχαν ως αποτέλεσμα να παραμείνει άγνωστο το περιεχόμενό του.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Κατά την σύνταξη της παρούσας εργασίας, το δεύτερο αντίγραφο της επιστολής δεν ήταν γνωστό. Ως εκ τούτου, τα παρακάτω σχόλια, τα οποία αφορούν μόνον το πρώτο αντίγραφο, είναι ελλιπή, καθώς η εύρεση του δευτέρου αντιγράφου στην Απολλωνία οδήγησε στο συμπέρασμα ότι η επιστολή δεν αφορά στην περιοχή του Δίου Πιερίας, αλλά στις βασιλικές γαίες της Μυγδονίας. Βλ. την βιβλιογραφίa για το β΄ αντίγραφο. Βιβλιογραφία: α΄ αντίγραφο: Δ. Παντερμαλής, Ανασκαφή Δίου 1995, ΑΕΜΘ 9 (1995) 169. Δ. Παντερμαλής, Δίον – Η Δεκαετία των Ανασκαφών 1987 – 1996, ΑΕΜΘ 10 (1996) 205. M.B.Hatzopoulos, Macedonian Institutions under the Kings I, Μελετήματα 22 (Athens 1996) 13 και 397 υποσ. 10. Δ. Παντερμαλής, Δίον, Η Ανακάλυψη (1999) 53 (φωτογραφία). β΄ αντίγραφο: A. G. Zannis, “Une deuxième copie de la lettre d’Antigone Gonatas concernant la terre octroyée à Noumènios”, HΟΡΟΣ 14-16 (2000-2003) 213-225. M. Hatzopoulos, “Le lac Pyrrôlia en Macédoine”, Τεκμήρια 5 (2000) 63-70. M. Hatzopoulos, “Le nom antique du lac Koroneia (ou d'Hagios Basileios ou de Langadas) en Macédoine” (note d'information), CRAI 149 (2005) 201-212. Πρβλ. M. B. Hatzopoulos, La Macédoine, Géographie historique, Langue, Cultes et croyances, Institutions (Παρίσι 2006) 29, 85, 87-88. M. B. Hatzopoulos, “Some New Documents from the Macedonian Chancery. Problems of Form and Content”, in Κερμάτια Φιλίας, Μελέτες προς τιμήν του Ι. Τουράτσογλου. Έκδοση: Υπουργείο Πολιτισμού – Νομισματικό Μουσείο (Αθήνα 2009), τόμ. Β΄, 49 και 52. α΄ αντίγραφο

B?asileu\j )Anti/go- noj )Agasiklei= xai/-

rein! katw/ikiken 4 Noumh/nioj pai=daj

au)tou= a)na/meson )Asi/kou kai\ th=j Purr?w-

li/aj li/mnhj prosa- 8 goreu/saj to\ xwri/[o]n M?u?si/an! o(/pwj ou)=n

ei)do/tej e(/k?astoi? mh\ sun?al?la/ssws?[in]

12 tou/to?i?j a)/n?eu N?o?u- mhni/ou, su/ntacon ou)=n a)nagra/yai th\n par' h(mw=n e)pi?[sto]-

16 lh\n e)n tw=[i i(erw=i] [tou= Dio\j tou= )Olu]- [mpi/ou. e)/rrwso] [e)/touj --- mhno\j ---]