Öğretmen Adaylarının Teknolojik Terim Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi

10
ÖĞRETMEN ADAYLARININ TEKNOLOJİK TERİM BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Tuncay ÖZSEVGEÇ 1 Esra YAZAR 2 1 Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Fen ve Teknoloji Öğretmenliği Bölümü 2 Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Fen ve Teknoloji Eğitimi, Yüksek Lisans Öğrencisi Özet Bu çalışma ile farklı sınıf ve programlarda öğrenim gören öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada tarama metodu kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini, 2010-2011 eğitim-öğretim yılının bahar döneminde, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören 1106 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak ‘Teknolojik Terim Farkındalığı ve Bilgi Düzeyi Anketi’ kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 15.0 paket programı ile istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda, teknolojik terimlerle ilgili bilgi düzeyi en yüksek olan adaylar Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi ve Sınıf Öğretmenliği programlarında iken, en düşük olan adaylar ise Müzik Öğretmenliği, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği ve İşitme Engelliler Öğretmenliği programlarında öğrenim görmektedir. Bunun yanı sıra erkek öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgisinin bayan adaylara göre daha fazla olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Öğretmen Adayları, Teknolojik Terim Bilgi Düzeyi , Teknolojik Terimler 1. GİRİŞ Bilim ve teknolojideki gelişmenin hızlı bir şekilde artması, toplumun her alanını olduğu gibi eğitim uygulamalarını da etkilemektedir (Öztürk, Demir & Dökme, 2011). Veri iletişimi ve bilgisayar teknolojileri, veri tabanları, yerel ve geniş alan ağları ve internet gibi yeni tanımlar ve yeni kavramlarla birlikte hemen her yeniliğin eğitim teknolojilerine adapte edilmeye çalışıldığı günümüzde, öğretmenlerin bu yenilikleri takip edebilmesi ve bu alana hakim olabilmesi gün geçtikçe önem kazanmaktadır (Sezen, Yanık & Sarı, 2010; Yanık, 2010). Eğitim teknolojisinin eğitim ve öğretimde doğru kullanılması ve olası yararlarının üst düzeyde gerçekleştirilebilmesi, öğretmenlerin teknoloji kullanma bilgi ve becerisine sahip oluşuyla ilgilidir. (Erdemir, Bakırcı ve Eyduran, 2009; Usluel ve Seferoğlu, 2004). Bu nedenle teknolojinin bir öğretim aracı olarak kullanılabilmesinde, öğretmenlerin bu konuda sahip oldukları nitelikler (Seferoğlu, 2008) özellikle de teknolojiyi kullanma becerisi ve teknolojik terim okuryazarlığı büyük önem arz etmektedir. Öğretmenlerin, öğretim etkinliklerinde uygun teknolojilerden yararlanması, öğrencilerin; derslerde daha aktif olması, konuları daha kolay öğrenmesi, bilgilerin hafızalarında daha uzun süre kalması, somut yaşantı sağlaması ve özellikle de ilköğretim seviyesindeki öğrencilerin somut işlemler döneminde olması gibi durumlardan dolayı eğitim-öğretimde teknolojinin kullanımı oldukça önemlidir (Doğan vd., 2010). Bu durum ise öğretmenlerin teknolojik ürünlerle ilgili terminolojik jargon hakkında bilgi sahibi olmalarını ve sürekli gelişen terminolojiyi takip etmelerini gerektirmektedir. Günlük hayatta ve İnternette sıkça kullanmak durumunda olduğumuz ve genellikle İngilizce kökenli olan teknolojik terimlerin farkında olmak, bu terimleri takip etmek ve anlamları hakkında doğru bilgi sahibi olmak kolay olmamakla birlikte, öğretmenlerin teknolojiden üst düzeyde yararlanabilmeleri için de bu terimleri bilmeleri gerekmektedir. Bunun yanı sıra öğretmenlerin olduğu gibi, öğretmen adaylarının da teknolojiyi gerekli şekilde kullanabilmeleri için hizmet öncesi dönemde teknolojiyi kullanma becerisinin yanı sıra yeterli düzeyde teknolojik terim bilgisine sahip olmaları da gerekmektedir. Bilinçli bir teknoloji eğitiminin gerçekleştirilebilmesi için; sürekli kendini yenileyen, teknolojiyi bilen, anlayan, takip eden, onu seven ve uygulayan öğretmen adaylarına ihtiyaç vardır (Şenel & Gençoğlu, 2003). Öğretmen adaylarının bu nitelikleri kazanmalarında hizmet öncesi eğitimlerinin büyük bir öneme sahip olduğu bilinmekte ve öğrenim gördükleri eğitim fakültelerinden bu donanımlara sahip olarak mezun olmaları beklenmektedir. Bu nedenle öğretmen adaylarının lisans eğitimlerinde bilgisayar, internet, çoklu ortam, dijital platformlar gibi çeşitli teknolojileri tanımaları ve bu teknolojileri öğretimlerinde kullanma becerilerini kazanmaları amaçlanmaktadır (Göktaş vd.,

Transcript of Öğretmen Adaylarının Teknolojik Terim Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi

ÖĞRETMEN ADAYLARININ TEKNOLOJİK TERİM BİLGİ

DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

Tuncay ÖZSEVGEÇ1 Esra YAZAR

2

1Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Fen ve Teknoloji Öğretmenliği Bölümü

2Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Fen ve Teknoloji Eğitimi, Yüksek Lisans

Öğrencisi

Özet Bu çalışma ile farklı sınıf ve programlarda öğrenim gören öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin

belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada tarama metodu kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini, 2010-2011 eğitim-öğretim yılının bahar döneminde, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören 1106 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak ‘Teknolojik Terim Farkındalığı ve Bilgi Düzeyi Anketi’ kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 15.0 paket programı ile istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda, teknolojik terimlerle ilgili bilgi düzeyi en yüksek olan adaylar Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi ve Sınıf Öğretmenliği programlarında iken, en düşük olan adaylar ise Müzik Öğretmenliği, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği ve İşitme Engelliler Öğretmenliği

programlarında öğrenim görmektedir. Bunun yanı sıra erkek öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgisinin bayan adaylara göre daha fazla olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Öğretmen Adayları, Teknolojik Terim Bilgi Düzeyi, Teknolojik Terimler

1. GİRİŞ

Bilim ve teknolojideki gelişmenin hızlı bir şekilde artması, toplumun her alanını olduğu gibi

eğitim uygulamalarını da etkilemektedir (Öztürk, Demir & Dökme, 2011). Veri iletişimi ve bilgisayar teknolojileri, veri tabanları, yerel ve geniş alan ağları ve internet gibi yeni tanımlar ve yeni kavramlarla

birlikte hemen her yeniliğin eğitim teknolojilerine adapte edilmeye çalışıldığı günümüzde,

öğretmenlerin bu yenilikleri takip edebilmesi ve bu alana hakim olabilmesi gün geçtikçe önem kazanmaktadır (Sezen, Yanık & Sarı, 2010; Yanık, 2010).

Eğitim teknolojisinin eğitim ve öğretimde doğru kullanılması ve olası yararlarının üst düzeyde

gerçekleştirilebilmesi, öğretmenlerin teknoloji kullanma bilgi ve becerisine sahip oluşuyla ilgilidir.

(Erdemir, Bakırcı ve Eyduran, 2009; Usluel ve Seferoğlu, 2004). Bu nedenle teknolojinin bir öğretim aracı olarak kullanılabilmesinde, öğretmenlerin bu konuda sahip oldukları nitelikler (Seferoğlu, 2008)

özellikle de teknolojiyi kullanma becerisi ve teknolojik terim okuryazarlığı büyük önem arz

etmektedir. Öğretmenlerin, öğretim etkinliklerinde uygun teknolojilerden yararlanması, öğrencilerin; derslerde daha aktif olması, konuları daha kolay öğrenmesi, bilgilerin hafızalarında daha uzun süre

kalması, somut yaşantı sağlaması ve özellikle de ilköğretim seviyesindeki öğrencilerin somut işlemler

döneminde olması gibi durumlardan dolayı eğitim-öğretimde teknolojinin kullanımı oldukça önemlidir

(Doğan vd., 2010). Bu durum ise öğretmenlerin teknolojik ürünlerle ilgili terminolojik jargon hakkında bilgi sahibi olmalarını ve sürekli gelişen terminolojiyi takip etmelerini gerektirmektedir.

Günlük hayatta ve İnternette sıkça kullanmak durumunda olduğumuz ve genellikle İngilizce

kökenli olan teknolojik terimlerin farkında olmak, bu terimleri takip etmek ve anlamları hakkında doğru bilgi sahibi olmak kolay olmamakla birlikte, öğretmenlerin teknolojiden üst düzeyde

yararlanabilmeleri için de bu terimleri bilmeleri gerekmektedir. Bunun yanı sıra öğretmenlerin olduğu

gibi, öğretmen adaylarının da teknolojiyi gerekli şekilde kullanabilmeleri için hizmet öncesi dönemde teknolojiyi kullanma becerisinin yanı sıra yeterli düzeyde teknolojik terim bilgisine sahip olmaları da

gerekmektedir. Bilinçli bir teknoloji eğitiminin gerçekleştirilebilmesi için; sürekli kendini yenileyen,

teknolojiyi bilen, anlayan, takip eden, onu seven ve uygulayan öğretmen adaylarına ihtiyaç vardır

(Şenel & Gençoğlu, 2003). Öğretmen adaylarının bu nitelikleri kazanmalarında hizmet öncesi eğitimlerinin büyük bir öneme sahip olduğu bilinmekte ve öğrenim gördükleri eğitim fakültelerinden

bu donanımlara sahip olarak mezun olmaları beklenmektedir. Bu nedenle öğretmen adaylarının lisans

eğitimlerinde bilgisayar, internet, çoklu ortam, dijital platformlar gibi çeşitli teknolojileri tanımaları ve bu teknolojileri öğretimlerinde kullanma becerilerini kazanmaları amaçlanmaktadır (Göktaş vd.,

2008). Öğretmen adaylarının, öğrenim aşamasında bu gerekliliklerin farkına vararak yetişmeleri

durumunda daha etkili sonuçlar alınacağı aşikardır. Bu niteliklere sahip öğretmen adayları, mesleki

uygulama aşamalarında, daha etkili bir eğitim-öğretim ortamı tasarlayarak ileri derecede teknolojik farkındalığa ve bilgiye sahip öğrencilerinin ihtiyaçlarına cevap verebileceklerdir. Bunun yanı sıra

öğrenciler de okulda kazandıkları teknoloji ve teknolojik terim bilgisini günlük hayatlarında

kullanarak okul ile yaşam arasında bağ kurup bireysel olarak kendilerine ve amaçlarına uygun teknolojik ürünleri seçebilecek ve onları doğru bir şekilde kullanabilecek yeterliliklere sahip

olacaklardır.

Ulusal ve uluslararası literatürde öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerini tespit

edildiği çalışmalara pek fazla rastlanılmamıştır. Bu çalışma ile farklı sınıf ve programlarda öğrenim gören öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Aynı

zamanda literatüre öğretmen adaylarının geniş yelpazede daha çok hangi teknolojik terimleri bildikleri

bilgisi literatüre katılmış olacaktır. Bu ana amaç kapsamında öğretmen adaylarının;

1- Teknolojik terim bilgi düzeyleri öğrenim gördükleri programlara göre anlamlı bir farklılık

göstermekte midir? 2- Teknolojik terim bilgi düzeyleri cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir?

sorularının araştırılması planlanmaktadır.

2. YÖNTEM

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin araştırıldığı bu çalışmada tarama modeli kullanılmıştır.

2.1. Çalışma Grubu

Araştırmanın örneklemini, 2010-2011 eğitim-öğretim yılının bahar döneminde, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi’nin farklı programlarında ve sınıf düzeyinde öğrenim

gören 1106 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Tablo 1’de öğretmen adaylarının programlara ve

cinsiyete göre dağılımlarının frekans değerleri verilmiştir.

Tablo 1: Öğretmen Adaylarının Programlara ve Cinsiyete Göre Dağılımları

Programlar Cinsiyet

Erkek Bayan Toplam

FTÖ 48 103 151

MÖ 30 102 132

SÖ 70 118 188

BÖTE 67 51 118

SBÖ 78 72 150

İEÖ 18 52 70

TÖ 36 60 96

OÖÖ 16 127 143

MüÖ 16 42 58

Toplam 379 727 1106

FTÖ: Fen ve Teknoloji Öğretmenliği MÖ: Matematik Öğretmenliği SÖ: Sınıf Öğretmenliği BÖTE:

Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi SBÖ: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği İEÖ: İşitme Engelliler

Öğretmenliği TÖ: Türkçe Öğretmenliği OÖÖ: Okul Öncesi Öğretmenliği MüÖ: Müzik Öğretmenliği

2.2. Veri Toplama Aracı

Bu çalışmada veri toplama aracı olarak “Teknolojik Terim Farkındalığı ve Bilgi Düzeyi Anketi” kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan anket dört bölümden oluşmaktadır. Anketin ilk bölümünde

öğrencilerin cinsiyet, yaş, program, ebeveyn eğitim durumu, ailenin gelir düzeyi, bilgisayar sahipliği

ve kullanım süresi gibi sosyo-demografik özelliklerini belirlemek amacıyla kullanılan sorular yer

almaktadır. Anketin ikinci bölümde, 85 teknolojik terim kullanılarak öğretmen adaylarının teknolojik terim farkındalıklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu bölümde öğretmen adayları, kendilerine

sunulan 85 terimin hangilerine aşina olduklarını işaretleyerek belirtmişlerdir. Anketin üçüncü bölümde

televizyon, bilgisayar, fotoğraf makinesi ve cep telefonu gibi günlük hayatta en çok kullandıkları teknolojik araçlarla ilgili olan teknolojik terimleri işaretlemeleri istenmiştir. Bu terimler anketin ikinci

bölümünde yer alan 85 teknolojik terim arasından seçilmiştir Çalışmada anketin birinci ve üçüncü

bölümlerinden elde edilen veriler kullanılmıştır.

2.3. Verilerin Analizi

Anketin ilk bölümünde yer alan veriler, frekansları belirlenerek analiz edilmiştir. Anketin

üçüncü bölümü süreksiz verilerden oluştuğu için parametrik olmayan analiz işlemleri uygulanmıştır. Bu bölümünün verileri Ki-Kare Uygunluk Testi kullanılarak analiz edilmiştir. Ki-Kare Uygunluk Testi

öncesinde her bir terim için crosstabs oluşturulup ağırlıklandırma yapılmıştır. Yapılan Ki-Kare

Uygunluk Testlerinde sd=1 için gözeneklerden birinde beklenen değerin 5’ten küçük olduğu durumlar ve sd>1 için beklenen değeri 5’ten küçük gözenek sayısı %20’yi aştığı durumlar analize dahil

edilmemiştir (Büyüköztürk, 2010). Ki-Kare Uygunluk Testi analiz sonuçlarının yorumlanmasında

gruplariçi yüzde (%) değerleri dikkate alınmıştır. Veri analizlerinin sunulmasında terim sayısının fazla

olması nedeniyle, tablolarda sadece değerler arası anlamlı farklılığın bulunduğu analiz sonuçlarına yer verilmiştir.

3. BULGULAR

Bu bölümde öğretmen adaylarının bilgisayar, LED televizyon, cep telefonu ve fotoğraf makinesi teknolojileri ile ilgili teknolojik terimlerinin belirlenmesine yönelik yapılan analiz

sonuçlarına, çalışmanın alt amaçlarına göre sırasıyla yer verilmiştir.

3.1. Araştırma sorusuna (öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri öğrenim gördükleri programlara göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir?) ait bulgular:

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin öğrenim gördükleri programa göre

farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla anketin 3. bölümünde bilgisayar teknolojileri,

LED televizyon teknolojisi, cep telefonu teknolojileri ve fotoğraf makinesi teknolojileri ile ilgili teknolojik terimlerin belirlenmesine yönelik 4 kategoride yer alan toplam 61 terimin her biri için

yapılan Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçları, sırasıyla Tablo 2, 3, 4 ve 5’te verilmiştir.

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin öğrenim gördükleri programlara göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla bilgisayar teknolojileri ile ilgili 17

terime uygulanan Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçlarına göre 17 terimin her biri için (p<0,05

olduğundan) anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiş ve bu terimler Tablo 2’de verilmiştir. Tablo 2) Programlara göre öğretmen adaylarının bilgisayar teknolojisi ile ilgili teknolojik terim bilgi düzeyleri arasındaki ilişki, Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçları

Tablo 2 incelendiğinde öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri arasındaki anlamlı

farkın 1 terim (bluetooth) için MÖ lehine; 3 terim (BİT; CSD, MMC, MS, XD, MS PRO; USB) için

SÖ lehine; diğer 13 terim içinse BÖTE lehine olduğu görülmektedir. FTÖ, SBÖ, İEÖ, TÖ, OÖÖ ve MüÖ programlarında öğrenim gören adaylar lehine herhangi bir terimde anlamlı fark meydana

gelmemiştir.

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin öğrenim gördükleri programlara göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla LED televizyonla ilgili 13 terime

uygulanan Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçlarına göre 12 terim için (p<0,05 olduğundan) anlamlı bir

farklılık olduğu belirlenmiş ve bu terimler Tablo 3’te verilmiştir.

Terim FTÖ MÖ SÖ BÖTE SBÖ İEÖ TÖ OÖÖ MüÖ X2 p

Bluetooth 76,8 81,1* 74,5 72,9 64,0 60,0 56,2 68,5 63,8 114,4

p<.05

Blu-ray 11,3 3,0 19,7 35,6* 8,7 4,3 8,3 1,4 8,6 123,8

BİT 60,9 74,2 80,3* 79,7 80,7 78,6 70,8 74,8 37,9 126,8

Harddisk 74,2 79,6 83,5 84,7* 70,0 71,4 65,6 73,4 63,8 116,8

Gigabayt 77,5 81,8 88,3 86,4* 80,7 75,7 60,4 76,2 53,5 143,9

Ethernet 53,0 63,6 64,9 71,2* 58,0 62,7 46,9 51,1 34,5 102,6

İntel 62,9 47,0 64,9 78,0* 60,0 62,9 45,8 57,3 48,3 101,7

Core due 37,7 24,2 34,1 63,6* 21,3 31,4 24,0 22,4 19,0 96,2

Kontrast 28,5 30,3 33,0 36,4* 16,0 17,1 15,6 16,1 22,4 78,0

RAM 87,4 91,7 93,6 94,1* 88,0 87,1 79,2 88,8 56,9 140,9

Wireless 61,6 58,3 63,3 77,1* 41,3 58,6 37,5 55,9 55,8 100,2

DVD-Writer 61,6 68,2 70,7 85,6* 61,3 77,1 63,5 56,6 63,8 78,8

CSD, MMC,

MS, XD, MS

PRO

25,8 31,8 35,6* 34,7 30,0 22,9 25,0 24,5 20,7 62,6

Touch pad 20,5 21,2 28,7 55,9* 6,0 15,7 15,6 11,9 8,6 136,1

HD 33,8 25,8 31,9 50,9* 20,7 21,4 19,8 29,8 32,8 66,8

USB 80,8 86,4 90,4* 87,3 74,7 82,9 85,4 81,8 81,0 105,6

Inch 41,1 43,9 47,9 66,1* 26,7 37,1 29,2 38,5 22,4 102,9

Tablo 3) Programlara göre öğretmen adaylarının LED televizyon teknolojisi ile ilgili teknolojik terim bilgi

düzeyleri arasındaki ilişki, Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçları

Tablo 3 incelendiğinde öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri arasındaki anlamlı

farkın 3 terim (3D, MPEG, Hz) için FTÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; 5 terim (HD, Scart, USB, Kontrast, 16:9 modu) için SÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; 4 terim

(Dekoder, VGA, Piksel, Inch) içinse BÖTE programında öğrenim gören adaylar lehine olduğu

görülmektedir. MÖ, SBÖ, İEÖ, TÖ, OÖÖ ve MüÖ programlarında öğrenim gören adaylar lehine herhangi bir terimde anlamlı fark meydana gelmemiştir.

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin öğrenim gördükleri programlara göre

anlamlı farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla cep telefonu teknolojileri ile ilgili 16

terime uygulanan Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçlarına göre 16 terimin her biri için (p<0,05 olduğundan) anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir ve bu terimler Tablo 4’te verilmiştir. Tablo 4) Programlara göre öğretmen adaylarının cep telefonu teknolojisi ile ilgili teknolojik terim bilgi

düzeyleri arasındaki ilişki, Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçları

Tablo 4 incelendiğinde öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri arasındaki anlamlı

farkın 1 terim (Infrared) için FTÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; 1 terim (Bluetooth) için MÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; 4 terim (3G, Java, WAP, PIN ) için SÖ programında

öğrenim gören adaylar lehine; 1 terim (Mega piksel) için TÖ programında öğrenim gören adaylar

lehine; 1 terim (USB) için OÖÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; diğer 8 terim içinse BÖTE programında öğrenim gören adaylar lehine olduğu görülmektedir. MÖ, SBÖ, İEÖ ve MüÖ

programlarında öğrenim gören adaylar lehine herhangi bir terimde anlamlı fark meydana gelmemiştir.

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin öğrenim gördükleri programlara göre

anlamlı farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla fotoğraf makinesi teknolojileri ile ilgili 13 terime uygulanan Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçlarına göre 13 terimin her biri için (p<0,05

olduğundan) anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiş ve bu terimler Tablo 5’te verilmiştir.

Terim FTÖ MÖ SÖ BÖTE SBÖ İEÖ TÖ OÖÖ MüÖ X2 p

HD 47,7 35,6 54,3* 42,4 39,3 37,1 32,3 37,1 25,9 107,7

p<.05

3D 32,5* 20,5 31,4 21,2 26,0 25,7 9,4 23,8 14,0 80,6

Dekoder 15,9 15,2 13,8 16,1* 14,0 15,7 6,3 9,8 8,6 28,6

VGA 2,7 2,3 6,4 16,1* 3,3 2,9 6,3 0,7 5,2 44,0

Piksel 41,1 41,7 50,0 54,2* 31,3 28,6 18,8 39,9 20,7 119,1

Scart 33,8 25,0 37,8* 29,7 30,7 22,9 20,8 15,4 20,7 86,8

USB 27,2 27,3 39,4* 30,5 22,7 35,7 16,7 24,5 27,6 68,5

MPEG 7,3* 6,8 9,0 6,8 4,0 4,3 3,1 2,1 3,5 28,3

Kontrast 44,4 43,2 52,7* 51,7 34,0 28,6 27,1 28,7 27,6 114,2

Inch 19,9 15,9 27,7 36,4* 13,3 17,1 11,5 16,8 6,9 79,6

Hertz 25,8* 18,2 21,8 18,6 10,7 8,6 6,3 7,7 15,5 73,9

16:9 modu 37,1 31,1 37,8* 36,4 26,0 35,7 16,8 28,7 17,2 76,2

Terim FTÖ MÖ SÖ BÖTE SBÖ İEÖ TÖ OÖÖ MüÖ X2 p

3G 96,7 95,5 97,3* 95,8 95,3 95,7 90,6 93,0 79,3 126,4

p<.05

Bluetooth 96,7 98,5* 97,3 97,5 96,0 92,9 95,8 97,2 91,4 118,0

Java 75,5 73,5 75,5* 72,0 73,3 62,9 63,5 70,6 65,5 108,0

WAP 68,2 55,3 70,2* 67,8 58,7 62,9 63,5 60,1 58,6 91,3

USB 54,3 51,5 51,1 37,3 39,3 37,1 39,6 58,0* 46,6 91,7

Mp3 player 84,8 80,3 87,2 87,3* 81,3 82,9 77,1 81,1 75,9 110,3

Mega pixel 84,1 81,8 82,5 69,5 75,3 70,0 85,4* 76,2 72,4 109,6

Windows mobile 40,4 38,6 39,9 48,3* 30,0 30,0 26,0 22,4 24,1 79,8

Polifonik 70,9 75,8 81,9 85,6* 70,0 67,1 72,9 70,6 62,1 110,8

Micro SD 27,2 17,4 27,3 44,9* 18,0 20,0 20,8 14,7 15,5 70,0

MMS 66,2 75,8 75,5 80,5* 61,3 72,9 63,5 65,0 69,0 89,1

Wi-Fi 49,7 43,9 43,6 54,2* 32,7 42,9 34,4 49,7 53,5 58,3

İnfrared 21,9* 9,9 12,3 13,8 5,3 14,3 4,2 6,3 5,2 55,9

PIN 69,5 71,2 75,0* 63,6 68,0 68,6 62,5 66,4 72,4 93,9

Touchscreen 19,2 31,1 26,1 36,4* 3,3 11,4 11,5 18,9 5,2 105,7

Handsfree 23,2 16,7 18,1 25,4* 10,1 17,1 14,7 16,8 15,5 35,2

Tablo 5) Programlara göre öğretmen adaylarının fotoğraf makinesi teknolojisi ile ilgili teknolojik terim bilgi

düzeyleri arasındaki ilişki, Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçları

Tablo 5 incelendiğinde öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri arasındaki anlamlı

farkın 2 terim (Face detection, USB ) için MÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; 4 terim

(Kontrast, Zoom, Piksel, Dijital) için SÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; diğer 7 terim

içinse BÖTE programında öğrenim gören adaylar lehine olduğu görülmektedir. FTÖ, SBÖ, İEÖ, TÖ, OÖÖ ve MüÖ programlarında öğrenim gören adaylar lehine herhangi bir terimde anlamlı fark

meydana gelmemiştir.

3.2. Araştırma sorusuna (öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir?) ait bulgular:

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin cinsiyetlerine göre farklılık gösterip

göstermediğini belirlemek amacıyla anketin 3. bölümünde bilgisayar teknolojileri ile ilgili teknolojik terimler, LED televizyon ile ilgili teknolojik terimler, cep telefonu teknolojisi ve fotoğraf makinesi

teknolojileri ile ilgili teknolojik terimlerin belirlenmesine yönelik 4 kategoride yer alan toplam 61

terimin her biri için yapılan Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçları, sırasıyla Tablo 6, 7, 8 ve 9’da

verilmiştir. Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin cinsiyetlerine göre anlamlı farklılık

gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla bilgisayar teknolojileri ile ilgili 17 terime uygulanan Ki-

Kare Uygunluk Testi sonuçlarına göre 14 terim için (p<0,05 olduğundan) anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir ve bu terimler Tablo 6’da verilmiştir. Tablo 6) Cinsiyete göre öğretmen adaylarının bilgisayar teknolojileri ile ilgili teknolojik terim bilgi düzeyleri

arasındaki ilişki, Ki-Kare Uygunluk testi sonuçları

Tablo 6 incelendiğinde öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri ile cinsiyetleri

arasındaki anlamlı farkın 1 terim (Bluetooth) için bayan öğretmen adayları lehine; diğer 13 terim

içinse erkek öğretmen adayları lehine olduğu görülmektedir.

Terim FTÖ MÖ SÖ BÖTE SBÖ İEÖ TÖ OÖÖ MüÖ X2 p

Face detection 20,5 28,8* 25,5 26,3 12,7 15,7 10,4 18,9 12,1 63,0

p<.05

Inch 13,3 12,1 24,5 30,5* 6,0 8,6 11,5 9,1 10,3 86,1

Kontrast 62,9 61,4 64,9* 56,8 46,0 48,6 42,7 49,7 55,2 103,0

Zoom 89,4 88,6 92,0* 90,7 82,0 82,9 84,4 85,3 81,0 114,8

LCD 21,2 17,4 16,0 28,0* 10,7 11,4 11,5 14,7 15,5 38,6

Piksel 73,5 76,5 83,5* 81,4 66,7 70,0 75,0 80,4 62,1 114,5

Dijital 80,8 87,1 88,3* 85,6 82,0 77,1 76,0 83,2 77,6 115,6

JPEG 30,5 30,3 34,8 43,2* 19,3 21,4 15,6 25,2 22,4 76,1

Micro SD 31,1 24,2 35,1 39,0* 20,7 22,9 19,8 17,5 15,5 79,8

Tripod 5,3 6,1 9,6 15,3* 5,3 8,6 7,3 5,6 5,2 22,9

MPEG 19,9 16,7 25,0 32,2* 18,0 15,7 19,8 16,1 15,5 47,1

USB 49,0 61,4* 55,9 48,3 38,0 45,7 37,5 49,0 29,3 101,7

Megapixel 84,8 88,6 88,8 89,0* 78,7 74,3 82,3 76,9 70,7 119,8

Terim Erkek Bayan X2 p

Bluetooth 68,9 70,8* 83,1

p<.05

Blu-ray 20,3* 7,4 4,0

BİT 76,8* 71,1 63,2

Harddisk 76,3* 75,0 78,6

Gigabayt 84,4* 75,0 58,5

Ethernet 61,2* 56,0 47,9

İntel 71,8* 53,2 20,1

Kontrast 28,2* 23,1 13,5

RAM 90,8* 86,0 81,5

Wireless 66,0* 52,4 27,2

DVD-Writer 74,9* 63,0 40,8

Touch pad 26,1* 18,8 6,1

USB 85,5* 82,7 83,0

Inch 50,1* 35,8 10,9

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin cinsiyetlerine göre anlamlı farklılık

gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla LED televizyonla ilgili 15 terime uygulanan Ki-Kare

Uygunluk Testi sonuçlarına göre 4 terim için (p<0,05 olduğundan) anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiş ve bu terimler Tablo 7’de verilmiştir. Tablo 7) Cinsiyete göre öğretmen adaylarının LED televizyon teknolojileri ile ilgili teknolojik terim bilgi

düzeyleri arasındaki ilişki, Ki-Kare Uygunluk testi sonuçları

Tablo 7 incelendiğinde öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri ile cinsiyetleri

arasında anlamlı fark meydana gelen 4 terimin tamamı erkek öğretmen adaylarının lehine olduğu

görülmektedir. Bayan öğretmen adayları lehine herhangi bir terimde anlamlı fark meydana gelmemiştir.

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin öğrenim gördükleri sınıf düzeylerine

göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla cep telefonu teknolojileri ile ilgili 16 terime uygulanan Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçlarına göre 13 terim için (p<0,05 olduğundan)

anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiş ve bu terimler Tablo 8’de verilmiştir. Tablo 8) Cinsiyete göre öğretmen adaylarının cep telefonu teknolojileri ile ilgili teknolojik terim bilgi düzeyleri

arasındaki ilişki, Ki-Kare Uygunluk testi sonuçları

Tablo 8 incelendiğinde öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri ile cinsiyetleri

arasındaki anlamlı farkın 2 terim (USB ve PIN) için bayan öğretmen adayları lehine; diğer 11 terim için erkek öğretmen adayları lehine olduğu görülmektedir.

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin cinsiyetlerine göre anlamlı farklılık

gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla fotoğraf makinesi teknolojileri ile ilgili 13 terime uygulanan Ki-Kare Uygunluk Testi sonuçlarına göre 7 terim için (p<0,05 olduğundan) anlamlı bir

farklılık olduğu belirlenmiştir ve Tablo 9’da verilmiştir. Tablo 9) Cinsiyete göre öğretmen adaylarının fotoğraf makinesi teknolojileri ile ilgili teknolojik terim bilgi

düzeyleri arasındaki ilişki, Ki-Kare Uygunluk testi sonuçları

Terim Erkek Bayan X2 p

HD 54,1* 34,4 4,5

p<.05 Dekoder 14,8* 12,4 7,9

Pixel 46,2* 34,9 14,5

Kontrast 47,0* 35,8 15,4

Terim Erkek Bayan X2 p

3G 95,5* 93,8 98,1

p<.05

Bluetooth 97,6* 95,9 100,2

Java 80,2* 67,1 42,7

WAP 76,3* 56,7 21,6

USB 43,0 49,5* 74,2

Mp3 player 88,4* 79,8 65,6

Megapixel 82,3* 76,3 68,1

Windows mobile 43,5* 29,7 6,8

Polifonik 79,4* 71,5 58,4

MMS 71,8* 69,1 68,3

Wi-Fi 49,9* 41,8 26,8

PIN 68,1 69,3* 79,4

Touchscreen 20,1* 19,3 19,0

Terim Erkek Bayan X2 p

Face detection 23,0* 18,6 10,4

p<.05

Kontrast 58,8* 53,5 45,0

Zoom 89,7* 85,7 82,7

Piksel 78,4* 74,3 70,5

Digital 79,9 84,6* 106,0

USB 46,2 48,7* 60,6

Megapiksel 86,0* 81,3 76,6

Tablo 9 incelendiğinde öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri ile cinsiyetleri

arasındaki anlamlı farkın 2 terim (Dijital ve USB) için bayan öğretmen adayları lehine; diğer 5 terim

(Face detection, Kontrast, Zoom, Piksel, Megapiksel) içinse erkek öğretmen adayları lehine olduğu görülmektedir.

4. TARTIŞMA

Tablo 2 incelendiğinde MÖ lehine 1 terim (bluetooth); SÖ lehine 3 terim (BİT; CSD, MMC, MS, XD, MS PRO; USB); BÖTE lehine 13 terim için anlamlı farklılık olduğu görülmektedir. FTÖ,

SBÖ, İEÖ, TÖ, OÖÖ ve MüÖ programlarında öğrenim gören adaylar lehine herhangi bir terimde

anlamlı fark meydana gelmemiştir. Elde edilen bulgulara göre BÖTE programında öğrenim gören

adayların bilgisayar teknolojileri ile ilgili teknolojik terim bilgi düzeylerinin diğer programlarda öğrenim gören adaylara göre daha fazla olduğu görülmektedir. Bu durum, BÖTE programında

öğrenim gören öğretmen adaylarının diğer programlarda öğrenim gören adaylara göre daha fazla

bilgisayar içerikli ders almaları ve bilgisayar teknolojilerine daha fazla aşina olmaları, bu nedenle bilgisayar teknolojileriyle ilgili daha çok teknolojik terim bilmeleri şeklinde yorumlanabilir. FTÖ

programının öğretim programında adından da anlaşılacağı üzere teknolojik araç-gereç kullanımına

geniş yer verilmesine rağmen FTÖ adayları lehine her hangi bir terimde anlamlı bir farklılığın olmaması şaşırtıcı bir durumdur.

Tablo 3 incelendiğinde, 3 terim (3D, MPEG, Hertz) için FTÖ lehine; 5 terim (HD, Scart, USB,

Kontrast, 16:9 modu) için SÖ lehine; 4 terim (Dekoder, VGA, Piksel, Inch) içinse BÖTE lehine

anlamlı farklılık olduğu görülmektedir. MÖ, SBÖ, İEÖ, TÖ, OÖÖ ve MüÖ programları lehine herhangi bir terimde anlamlı fark meydana gelmemiştir. Elde edilen bulgulara göre SÖ, FTÖ ve BÖTE

programlarında öğrenim gören adaylar arasında çok büyük fark olmamasına rağmen LED televizyon

ile ilgili en fazla teknolojik terim bilgisine sahip adayların SÖ programında öğrenim gördükleri söylenebilir. Anlamlı fark ifade eden terimler incelendiğinde FTÖ programında öğrenim gören

adayların görüntü ve sesle ilgili, SÖ programında öğrenim gören adayların görüntü ve hafıza ile ilgili

ve BÖTE programında öğrenim gören adayların görüntü ve genellikle de bilgisayar teknolojilerinde

var olan teknolojik terimler ile ilgili daha fazla bilgi sahibi oldukları görülmektedir. “Hertz” terimi (Fizikte Özel Konular dersi ses konusunda geçen bir terimdir) FTÖ de öğrenim gören adayların

öğrenim aşamasında kullandıkları ve ilköğretim 5.sınıf fen ve teknoloji müfredatında geçen bir terim

olması nedeniyle FTÖ adaylarının bu terime hakim oldukları düşünülmektedir. Tablo 4 incelendiğinde, anlamlı farkın 1 terim (Infrared) için FTÖ programında öğrenim gören

adaylar lehine; 1 terim (Bluetooth) için MÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; 4 terim (3G,

Java, WAP, PIN ) için SÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; 1 terim (Mega piksel) için TÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; 1 terim (USB) için OÖÖ programında öğrenim gören

adaylar lehine; diğer 8 terim (mp3 player, Windows mobile, polifonik, micro sd, MMS, Wi-Fi,

touchscreen, handsfree) içinse BÖTE programında öğrenim gören adaylar lehine olduğu

görülmektedir. SBÖ, İEÖ ve MüÖ programlarında öğrenim gören adaylar lehine herhangi bir terimde anlamlı fark meydana gelmemiştir. Elde edilen bulgular incelendiğinde BÖTE programında öğrenim

gören adayların cep telefonu teknolojileri ile ilgili teknolojik terim bilgisinin diğer programlarda

öğrenim gören adaylara göre daha fazla olduğu görülmektedir. Uzaktan kumanda, ısıtıcı, cep telefonu gibi teknolojik ürünlerde kullanılan Infrared (kızıl ötesi ışın) terimi FTÖ de öğrenim gören adayların

öğrenim aşamasında (Fizikte Özel Konular dersi ışık konusunda geçen bir terimdir) ve ilköğretim

7.sınıf fen ve teknoloji dersi “Işık ve Ses” ünitesinde yer aldığı için bu terimi bildikleri düşünülebilir. BÖTE de öğrenim gören adayların cep telefonu teknolojileri ile ilgili bilgi sahibi oldukları teknolojik

terimler incelendiğinde bir kısmının aynı zamanda bilgisayar teknolojileriyle de ilgili olduğu

görülmektedir. Ayrıca, SBÖ, İEÖ ve MüÖ programlarının teknolojik terim bilgilerinin az olması,

öğretim programlarının sözel ağırlıklı derslerden oluşması ve teknolojiyi diğer programlara nispeten daha az kullanmalarından kaynaklandığı düşünülebilir.

Tablo 5 incelendiğinde, anlamlı farkın 2 terim (Face detection, USB ) için MÖ programında

öğrenim gören adaylar lehine; 4 terim (Kontrast, Zoom, Piksel, Dijital) için SÖ programında öğrenim gören adaylar lehine; diğer 7 terim (inch, LCD, JPEG, micro sd, tripod, MPEG) içinse BÖTE

programında öğrenim gören adaylar lehine olduğu görülmektedir. FTÖ, SBÖ, İEÖ, TÖ, OÖÖ ve MüÖ

programlarında öğrenim gören adaylar lehine herhangi bir terimde anlamlı fark meydana gelmemiştir.

Elde edilen bulgulara göre, BÖTE programında öğrenim gören adayların fotoğraf makinesi ile ilgili teknolojik terim bilgilerinin diğer programlarda öğrenim gören adaylara göre daha fazla olduğu

söylenebilir. Anlamlı fark ifade eden terimler incelendiğinde MÖ programında öğrenim gören

adayların görüntü ve hafıza ile ilgili, SÖ programında öğrenim gören adayların görüntü ile ilgili ve

BÖTE programında öğrenim gören adayların görüntü ve ekran özellikleri ile ilgili teknolojik terimlerde daha fazla bilgi sahibi oldukları görülmektedir. BÖTE programında öğrenim gören

adayların bilgi düzeylerinin daha yüksek olduğu terimler incelendiğinde terimlerin çoğunun aynı

zamanda bilgisayar teknolojileri ile de ilgili olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra LCD terimi aynı zamanda FTÖ programının öğretim programında (Fizikte Özel Konular) geçen bir terim olmasına

rağmen FTÖ adaylarının bu terimler hakkında bilgi sahibi olmamaları dikkat çekmektedir.

Günlük hayatta en çok kullanılan teknolojik ürünlerle ilgili teknolojik terim bilgisi en fazla olan

programlar BÖTE ve SÖ; en az olan programlar SBÖ, MüÖ ve İEÖ programlarıdır. Yavuz ve Çoşkun (2008) yapmış olduğu çalışmasında, Sınıf Öğretmenliği programında öğrenim gören öğrencilerin

öğretiminde teknolojik araç gereçleri kullanmasının, öğrencilerin tutumlarını olumlu yönde etkilediği

tespit edilmiş ve öğrencilerin teknoloji kullanımı hakkında olumlu fikirleri olduğu belirlenmiştir. Usta ve Korkmaz (2010) bu durumu, Sosyal bilgiler öğretmenliği programının çoğunlukla sözel içerikli

derslerden oluşması ve öğretim sürecinin daha çok sözel etkileşime dayanması nedeniyle öğrencilerin

derste teknoloji kullanımına ilişkin algılarının diğer programlara göre düşük olması ile açıklamıştır. En çok bilinen terimlerin bilgisayar, ikinci olarak cep telefonu, üçüncü olarak fotoğraf makinesi ve son

olarak LED televizyon teknolojileri ile ilgili olduğu görülmektedir.

Tablo 6 incelendiğinde öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri ile cinsiyetleri

arasındaki anlamlı farkın 1 terim (Bluetooth) için bayan öğretmen adayları lehine; diğer 13 terim içinse erkek öğretmen adayları lehine olduğu görülmektedir. Elde dilen bulgulara göre erkek öğretmen

adaylarının bilgisayar teknolojileri ile ilgili teknolojik terim bilgisinin bayan adaylara göre daha fazla

olduğu söylenebilir. Bu durumun erkek öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik ilgilerinin bayan adaylara göre daha fazla olmasından ve bilgisayar ile daha fazla zaman geçirmelerinden (film izlemek,

oyun oynamak vb.) kaynaklandığı düşünülebilir. Bu bulgular, Tüzün ve Özdinç (2010) çalışmasında,

oyun oynayan öğretmen adaylarının tamamına yakınının erkek, oynamayanların ise beşte dördünün

bayan öğretmen adayları olduğuna dair elde edilen bulgular ile desteklenmektedir. Bunun yanı sıra Aydoğdu, Özcan ve Ergin (2008) yapmış olduğu çalışmasında, öğretmen adaylarının cinsiyetlerine

göre bilgisayara yönelik tutum puanlarının ölçeğin davranış boyutunda, erkek öğrenciler lehine

anlamlı bir farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Tablo 7 incelendiğinde anlamlı fark meydana gelen 4 terimin (HD, Dekoder, Piksel ve Kontrast)

tamamının erkek öğretmen adaylarının lehine olduğu görülmektedir. Bayan öğretmen adaylarının

lehine herhangi bir terimde anlamlı fark meydana gelmemiştir. Buna göre erkek öğretmen adaylarının LED televizyon ile ilgili teknolojik terim bilgisinin bayan adaylara göre daha fazla olduğu

görülmektedir. Bu durum erkek adayların televizyon aracılığı ile kullanılan playstation vb. oyun

araçlarını bayan adaylara oranla daha fazla kullanmaları ve buna yönelik olarak LED televizyon

teknolojisi ile ilgili daha fazla teknolojik terim bilgilerine sahip oldukları şeklinde yorumlanabilir. Tablo 8 incelendiğinde, anlamlı farkın 2 terim (USB ve PIN) için bayan öğretmen adayları lehine;

11 terim için erkek öğretmen adayları lehine olduğu görülmektedir. Elde dilen bulgulara göre erkek

öğretmen adaylarının cep telefonu teknolojileri ile ilgili teknolojik terim bilgisinin bayan adaylara göre daha fazla olduğu görülmektedir. Bu durumun, erkek öğretmen adaylarının teknolojiye ilgilerinin fazla

olmasından, bayan adaylara göre cep telefonunu daha fazla kullanmalarından ve daha fazla teknolojik

özelliği olan telefona sahip olma isteklerinden kaynaklandığı düşünülebilir. Bu bulgular, Gündüz vd. (2008) tarafından yürütülen “Öğretmen Adaylarinin Cep Telefonlarinda Bulunan Teknolojik

Özellikler” adlı araştırmasında, erkek adayların cep telefonlarının kamera, bluetooth, Gprs, 3G ve

navigasyon gibi özelliklerini bayan öğretmen adaylarına göre daha fazla kullandığına dair elde edilen

bulgular ile desteklenmektedir. Tablo 9 incelendiğinde, anlamlı farkın 2 terim (Dijital ve USB) için bayan öğretmen adayları

lehine; diğer 5 terim (Face Detection, Kontrast, Zoom, Piksel, Megapiksel) içinse erkek öğretmen

adayları lehine olduğu görülmektedir. Elde dilen bulgulara göre erkek öğretmen adaylarının fotoğraf makinesi teknolojileri ile ilgili teknolojik terim bilgisinin bayan adaylara göre daha fazla olduğu

söylenebilir. USB teriminin, cep telefonu teknolojilerine yönelik yapılan analizin sonucunda da bayan

öğretmen adayları lehine olduğu dikkat çekmektedir. Bu durum, bayan adayların USB teriminin bazı

teknolojik ürünlerle ilgili olduğunu bildikleri şeklinde yorumlanabilir.

Günlük hayatta en çok kullanılan teknolojik araçlara yönelik teknolojik terim bilgisinin erkek

öğretmen adaylarında, bayan öğretmen adaylarına göre daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Bu

bulgular, Uzunboylu (2004) tarafından yürütülen, internet ve iletişim araçlarını kullanmada erkek öğrencilerin lehine anlamlı farkın bulunduğu çalışması ile desteklenmektedir. Erkek adayların

teknolojik terim bilgisinin en fazla bilgisayar, ikinci olarak cep telefonu, üçüncü olarak fotoğraf

makinesi ve son olarak LED televizyon teknolojileri ile ilgili olduğu söylenebilir. Bu durumun erkek adayların teknolojiye daha fazla ilgi duymalarından, özelliği fazla olan teknolojik ürünleri tercih

etmelerinden ve günlük hayatlarında bu teknolojilerin birçok özelliğini kullanmalarından

kaynaklandığı düşünülebilir. Bayan adayların teknolojik terim bilgisinin en fazla cep telefonu ve

fotoğraf makinesi, ikinci olarak bilgisayar ve üçüncü olarak LED televizyon teknolojileri ile ilgili olduğu söylenebilir.

5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER

Yapılan çalışmada elde edilen bulgular dikkate alınarak; günlük hayatta en çok kullanılan teknolojik ürünlerle ilgili teknolojik terim bilgisi en fazla olan adayların Bilgisayar ve Öğretim

Teknolojileri Eğitimi ve Sınıf Öğretmenliği programlarında; en az teknolojik terim bilgisine sahip olan

adayların ise Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, İşitme Engelliler Öğretmenliği ve Müzik Öğretmenliği programlarında öğrenim gördükleri belirlenmiştir. Bununla birlikte, erkek öğretmen adaylarının

teknolojik terim bilgisinin bütün kategorilerde bayan öğretmen adaylarına göre daha fazla olduğu

sonucuna varılmıştır.

Yapılan analizler ve elde edilen bulgular ışığında şu önerilerde bulunulabilir:

Çalışmada kullanılan değişkeler esas alınarak öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri

açık uçlu sorular ve mülakatlar ile derinlemesine araştırılması önerilebilir.

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin, sınıf ve aile gelir düzeyi değişkenlerine göre nasıl değiştiği araştırılabilir.

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeylerinin bilgisayar sahipliği ve bilgisayar

kullanma süresine göre nasıl değiştiği incelenebilir.

Öğretmen adaylarının teknolojiye karşı tutumlarının, teknolojik terim bilgi düzeylerini nasıl etkilediği araştırılabilir.

Benzer bir çalışma ile öğretim üyelerinin teknolojik terim bilgi düzeyleri araştırılabilir.

Ortaöğretim düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin teknolojik terim bilgi düzeyleri incelenebilir. Ankette yer alan terimler gelişen teknolojiye göre güncellenerek, anketin geliştirilmesi önerilebilir.

Öğretmen adaylarının teknolojik terim bilgi düzeyleri elektronik, bilgisayar, teknoloji, bilgi ve

iletişim teknolojileri gibi okuryazarlıkları nasıl etkilediği araştırılabilir.

Bu çalışma KTÜ BAP 02 Hızlı Destek Programı kapsamında yürütülen “Öğretmen

Adaylarının Teknolojik Terim Farkındalıklarının ve Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik

Anketin Geliştirilmesi ve Uygulanması” başlıklı projeden elde edilen verilerden oluşmaktadır. Proje No: HDP 1200

6. KAYNAKÇA

Aydoğdu, B., Özcan, E. ve Ergin, Ö. (2008). Fen Bilgisi Öğretmen Ve Öğretmen Adaylarının Bilgisayara Karşı Tutumları Ve Bilgisayar Kullanma Düzeyleri. 8th International Educational

Technology Conference (IETC-2008), Eskişehir, 6-9 May 2008.

Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. APegem Yayıncılık, 12. Baskı,

Ankara.

Erdemir, N., Bakırcı, H. & Eyduran, E. (2009). Öğretmen Adaylarının Eğitimde Teknolojiyi

kullanabilme Özgüvenlerinin Tespiti. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6, 3, 99-108.

Doğan, M., İrioğlu, Z., Serin, F.G. & Yüzerler, S. (2010). İlköğretim matematik

öğretmenlerinin materyal ve teknoloji kullanımına ilişkin tutumları. IX. Ulusal Fen

Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 23-25 Eylül, İzmir.

Göktaş, Y., Yıldırım, Z. ve Yıldırım, S., (2008). Bilgi ve iletişim teknolojilerinin eğitim

fakültelerindeki durumu: dekanların görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(149), 30-50. Gündüz, Ş., Özkan, A. ve Yalçın, M. (2008). Öğretmen Adaylarının Cep Telefonlarında Bulunan

Teknolojik Özellikler. 8th International Educational Technology Conference (IETC-2008), Eskişehir, 6-9 May 2008.

Öztürk, N. Demir, R., & Dökme, İ. (2011). Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin

Eğitimde Teknoloji Kullanımına İlişkin Tutumları Ve Görüşleri , 2nd International

Conference on New Trends in Education and Their Implications, 27-29 April, 2011

Antalya-Turkey.

Seferoğlu, S. (2008). İlköğretim Okullarında Teknoloji Kullanımı: Yaşanan Sorunlar,

Gözlemler Ve Çözüm Önerileri. Tahsilde Qloballaşma ve IKT, Beynelxalq Elmi-

Praktik Konfrans, 17-19 Mayıs, Bakü-AZERBAYCAN

Sezen, N., Yanık, C. ve Sarı, M. (2010). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Okuryazarlık

Düzeylerinin İncelenmesi. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları

Sempozyumu II, 16-18 Mayıs, Hacettepe Üniversitesi, Beytepe, Ankara.

Şenel, A, & Gençoğlu, S. (2003). Küreselleşen Dünyada Teknoloji Eğitimi, Gazi Üniversitesi

Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(12), 45-65.

Tüzün, H. Ve Özdinç, F. (2010). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Oyunu Oynama Alışkanlıkları ve Tercihlerine Yönelik Bir Durum Çalışması. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu II, 16–18 Mayıs 2010 – Hacettepe Üniversitesi, Beytepe-ANKARA.

Usluel-Koçak, Y. ve Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretim Elemanlarının Bilgi Teknolojilerini

Kullanmada Karşılaştıkları Engeller, Çözüm Önerileri ve Öz-Yeterlik Algıları. Eğitim

Bilimleri ve Uygulama, 6(3), 143-157.

Usta, E. ve Korkmaz, Ö. (2010). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Yeterlikleri ve Teknoloji

Kullanımına İlişkin Algıları ile Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Uluslar arası İnsan

Bilimleri Dergisi, 7,1,1335-1349.

Uzunboylu, H.(2004). Öğretmen Adaylarının İnternet İletişim Araçlarını Kullanma Durumu. IV. Uluslar arası Eğitim Teknolojileri Sempozyumu Bildirileri. Sakarya Üniversitesi, 24-26 Kasım

2004, Sakarya, Türkiye

Yanık, C. (2010). Azeri Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Okuryazarlık Algıları ve İnternet

Kullanımına Yönelik Tutumları. Uluslar arası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve

Sorunları Sempozyumu II, 16-18 Mayıs, Hacettepe Üniversitesi, Beytepe, Ankara.

Yavuz, S. ve Çoşkun, E. (2008). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Eğitimde Teknoloji

Kullanımına İlişkin Tutum ve Düşünceleri, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi

Dergisi, 34, 276-286.