69

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Okuryazarlık Durumları Üzerine Bir Çalışma

Ercan AKPINAR – Dokuz Eylül Üniversitesi Eylem YILDIZ - Dokuz Eylül Üniversitesi

Bülent AYDOĞDU - Dokuz Eylül Üniversitesi Ömer ERGİN - Dokuz Eylül Üniversitesi

Öz: Günümüzde bilgi ve İletişim teknolojileri eğitim ve öğretimin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bilgi ve iletişim teknolojisinin en önemli araçlarından biri olan bilgisayar ve onun getirmiş olduğu olanakların öğrenme ortamlarında kullanılması eğitim ve öğretimin amaçlarına ulaşmasında önemli katkılara sahiptir. Bilgisayarların sınıf içinde kullanılmasında öğretmenlerin bilgisayar okuryazarlılıkları önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle geleceğin fen bilgisi öğretmeni olacak öğretmen adaylarının bilgisayar okuryazarlık durumlarının belirlenmesi önemli görülmektedir. Bu çalışmada, fen bilgisi öğretmenliği programına devam eden öğretmen adaylarına bilgisayar okuryazarlık ölçeği uygulanmış ve öğretmen adaylarının bilgisayara sahip olma, cinsiyet, sınıf seviyelerine ve internet kullanma sıklıklarına göre bilgisayar okuryazarlık durumlarının anlamlı bir şekilde farklılık gösterdiği görülmüştür. Anahtar kelimeler: Bilgi ve iletişim teknolojisi, bilgisayar okuryazarlığı, fen öğretimi

Abstract: Nowadays, information technologies such as internet, computer and others have become an indispensable part of education. Using computer provides student reach information easily, and creates an active engagement in the classroom, and helps to reach the aims of a given subject. The teachers’ computer literacy plays a crucial role for using computer as a teaching tool. In this context, it is essential to determine prospective science teachers’ computer literacy and offer suggestion in the light of the findings. A Computer Literacy Scale was administered to the participants. The results indicate that there is a significant difference between science teachers’ gender, having computer, class levels and frequency use of internet. Key words: Information technology, Computer literacy, science teaching

1. Giriş

Bilişim Teknolojilerini eğitimde kullanma çabaları sanayileşmiş ülkelerde 1970’lerde başlamıştır. Türkiye’de 1984 yılından sonra bilgisayar destekli eğitim projeleriyle bilişim teknolojilerini eğitimde kullanma girişimlerinin olduğu görülmekte ve asıl BDÖ (Bilgisayar Destekli Öğretim) projesi 1990-1991 yılında Milli Eğitimi Geliştirme projesi kapsamında başlatılmış (Orhun,2000) ve günümüzde gittikçe artan bir şekilde uygulama alanları bulmaya başlamıştır.

Bilişim teknolojisi tüm toplumların eğitim sistemlerindeki öğrencilerin öğrenme atmosferini değiştiren yeni bir devrimdir. Bilişim teknolojisinin en önemli araçlarından biri olan bilgisayarların eğitimde kullanılması anlamlı öğrenmeyi sağlama yollarındandır. Bilgisayarlar, uygulama sağlar, gerçek simülasyon yaratır, önceden işlenmesi çok zor olan verileri elde eder, hızlı şekilde işler, depolar, çok fazla bilgiye kısa zamanda ve sürekli ulaşma sağlar. Bununla birlikte bilgisayarlar öğrencilerin birbirleriyle ve öğretmenleriyle ve öğretmenlerin kendileri arasında deneyim ve bilgi alış-verişinde bulunmalarına yardımcı olmaktadır (Martin,1997:361).

Bugün öğretimde temel ilgi bilgisayarların öğretime entegre edilmesidir. Bir eğitim aracı olarak bilgisayarlar, görsel işitsel araçların pek çoğunun işlevini yerine getirmekte ve iletişimi etkinleştirerek bireysel öğrenmeyi daha kolay gerçekleştirmektedir. Son derece esnek yapıya sahip olan bilgisayarlar, özel hazırlanmış öğretim programları ile öğrenme-öğretme sürecinde zengin bir yaşantı oluşturabilmekte (Yurdakul,1998) ve görsel ve işitsel olarak hazırlanan konularla öğrencilerin kendi kendine öğrenmesi sağlanabilmektedir (Balcı, 2002:1396). Bilgisayarın eğitimde kullanılması, öğrenme alanını genişletmekte ve eğitimdeki kalitenin değişmesine neden olmaktadır. Bundan dolayı, eğitimin her seviyesinde öğrencilerin bilgisayar okuryazarlıkları artırılarak öğrencilerin eğitim ve öğretim sürecinde bilgisayarı kullanmaları teşvik edilmelidir (Şengel, Özden, Geban, 2002). İnsanların giderek karmaşıklaşan topluma uyum sağlaması, öğrenme ve öğretme etkinliklerinin bireylerin gereksinimlerine

IETC - April 19-21 2006 Famagusta, T.R.N.C.

Copyright © IETC

IETC 20

06

70

uyarlanması ve verimli hale getirilmesi için eğitimde bilgisayarlardan yararlanmak bir zorunluluk haline gelmiştir (Gemici, Korkusuz, Bozan ve Sarıkaya, 2001:255).

Birçok bilgisayar aracı öğrencilerin aktif bir şekilde öğrenmelerine yardımcı olmaktadır. Bilgisayar uygulamaları ile öğrenciler kendi öğrenmelerinde sorumluluk almakta ve bu şekilde teknoloji yardımıyla yapılandırmacı yaklaşımın öğrenme olayı ile ilgili görüşü yansıtılmış olmaktadır (Şişman, Çağlar, Dabaj, Atalay ve Atalay,2004). Yapılandırmacı kuramın etkisi altında kalan yeni (2000 ve 2004) Fen ve Teknoloji (fen bilgisi) programlarının konuların öğrenci merkezli, öğretmen ve öğrencilerin birlikte aktif olduğu, ders kitaplarına ek olarak çeşitli kaynak ve öğretim materyallerinden yararlanılarak dersin işlenmesini önermesi ve günümüz bilim ve teknoloji dünyasında, yeni nesli geleceğe hazırlamak için öğrencilerin fen ve teknoloji okuryazarı olarak yetişmelerini hedeflemesi (MEB,2000; MEB,2005) dikkate alındığında öğrencilerin fen derslerinde bilişim teknolojisinin tüm olanaklarından yararlanması gerekmektedir. Bunun içinde bilişim teknolojisinin öğretime yardımcı olacak her türlü ürününü fen bilgisi öğretmenlerin bilmesi ve fen derslerinde öğrencilerin öğrenmelerini kolaylaştırmak için kullanması gerekmektedir. Bu da fen bilgisi öğretmenlerinin iyi düzeyde bilgisayar okur-yazarı olmalarını gerekli kılmaktadır. Ayrıca, öğretmen yeterlilik listesinden (Yüksek Öğretim Kurulu, 2004) konu alanı ve alan eğitimine ilişkin yeterliliklerle öğretme-öğrenme sürecine ilişkin yeterlilikler incelendiğinde de öğretmenlerin konu alanı ile ilgili bilgi teknolojilerinden yararlanması ve öğrenme-öğretme süresinde kullanması öğretmenin mesleki açıdan niteliksel olarak yeterliliğini ortaya koymaktadır. Bununla birlikte öğretmenlerde; teknoloji okuryazarı olma, derslerde teknolojiyi kullanma, öğrencileri teknolojiyi kullanmaya yöneltebilme, öğrencilerin bilgiye ulaşma ve bilgiyi kullanma becerilerini kazandırmada, öğrenme çevresini teknolojiyi kullanabilecekleri şekilde düzenleyebilme, mesleki gelişimleri ve deneyim paylaşım için meslektaşları ile internet üzerinden iş birliği yapabilme gibi becerilerin olması gerekmektedir (International Society for Technology Education, 2000’ aktaran Akkoyunlu, Yılmaz, 2004). Ayrıca araştırmacılar tarafından eğitim fakültesi öğrencilerinin bilgisayar okuryazarlık durumları üzerine araştırmalar yapılması önerilmektedir (Akkoyunlu, Yılmaz, 2004). Bütün bu noktalar dikkate alındığında geleceğin fen bilgisi öğretmeni olacak öğretmen adaylarının bilgisayar okuryazarlık durumlarının belirlenmesi önemli görülmektedir. 1.1.Amaç ve Önem

Bu araştırmanın amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının bilgisayar okuryazarlık düzeylerini farklı değişkenler açısından ortaya koymaktır. Öğretmen adaylarını geleceğin öğretmenleri olarak gördüğümüzde, derslerde bilişim teknolojisin kullanılması onların sorumluluğunda olacaktır. Bu nedenle öğretmen adaylarının bilgisayar okuryazarlık durumlarını belirlemek ve bilgisayar okuryazarlıkları üzerine hangi faktörlerin etkili olduğunu ortaya koymak yetiştirilen öğretmen adaylarının bilgisayar okuryazarlılıklarının geliştirilmesine katkı sağlayabilir.

2. Yöntem

Bu araştırmada tarama modeli kullanılmış ve araştırmanın evrenini, Fen Bilgisi Eğitimi dalında öğrenim gören fen bilgisi öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırma örneklemini de Buca Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı’nda öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. 2.1 Veri Toplama aracı

Veri toplama aracı olarak “Bilgisayar Okuryazarlığı Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde öğrencilerin kişisel bilgilerini içeren sorular, ikinci bölümde ise Likert tipi 51 maddeden oluşan Bilgisayar Okuryazarlığı Ölçeği bulunmaktadır. Araştırma kullanılan “Bilgisayar Okuryazarlık Ölçeği” Akkoyunlu ve Yılmaz (2004) tarafından geliştirilmiş ve güvenirliği .86’ dır. 2.2 Verilerin çözümü

Ölçeğin uygulanmasında elde edilen veriler kodlanarak bilgisayara girilmiş SPSS 10.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bununa birlikte ölçekte yer alan sunum boyutu ile ilgili 6 madde bulunmakta ve bu boyutun öğrencilerin bilgisayar okuryazarlık düzeylerine etkisi de araştırılmıştır. Buna göre aşağıdaki istatistikî işlemler yapılmıştır.

Aritmetik ortalama, Standart sapmaların hesaplanması, T-testi, Tek yönlü varyans analizi, Scheffe testi

IETC - April 19-21 2006 Famagusta, T.R.N.C.

Copyright © IETC

IETC 20

06

71

3. Bulgular Bu bölümde, fen bilgisi öğretmen adaylarının bilgisayar okuryazarlık durumları incelenmiş ve hem kişisel bilgileri hem de her bağımsız değişkene ilişkin elde edilen bulgular ayrı ayrı tablolarda sunulmuş ve yorumlanmıştır.

Tablo 1 Öğretmen Adaylarının İlk Kez Bilgisayar Kullanma Durumları N % İlkokul 18 8,1 Ortaokul 84 38,0 Lise 94 42,5 Üniversite 25 11,3 Toplam 221 100,0 Tablo 1 incelendiğinde öğretmen adaylarının % 8’ i ilk kez bilgisayarı ilkokulda (İlköğretim

I.Kademesi), %38’i ortaokulda (ilköğretim II. Kademesi), % 42’si lisede ve % 11’de üniversitede kullandıkları görülmektedir.

Tablo 2 Öğretmen Adaylarının Web Sayfası Hazırlayabilme Durumları N % Evet 21 9,5 Hayır 200 90,5 Toplam 221 100

Yukarıdaki tablo incelendiğinde öğretmen % 9,5’inin web sayfası hazırlamayı bildikleri

görülmektedir. Bilişim teknolojisinin çok önemli olduğu günümüzde çok az sayıda öğrencinin web sayfası hazırlamayı bilmesi düşündürücü bir durumdur.

Tablo 3 Öğretmen Adaylarının Cinsiyetlerine Göre Bilgisayar Okuryazarlık Durumlarının Karşılaştırılması

Cinsiyet N X SS t p

Kız 129 178,07 32,75 Erkek 92 191,31 34,13 -2,910 .004*

*p<0.05 düzeyinde anlamlı Tablo 3 incelendiğinde öğretmen adaylarının cinsiyetlerine göre bilgisayar okuryazarlık düzeyleri

arasında anlamlı bir farkın olduğu görülmektedir. Aritmetik ortalamaları incelendiğinde ise bu farkın erkek öğrenciler lehine olduğu anlaşılmaktadır

Tablo 4 Öğretmen Adaylarının Kişisel Bilgisayara Sahip Olmalarına Göre Bilgisayar Okuryazarlık Durumlarının karşılaştırılması

N X SS t p

Evet 114 194,98 30,16 Hayır 107 171,44 33,57 5,488 .000*

*p<0.001 düzeyinde anlamlı Tablo 4 incelendiğinde kişisel bilgisayara sahip olan öğretmen adaylarının bilgisayar okuryazarlık

durumlarının sahip olmayanlara göre anlamlı bir şekilde farklılık gösterdiği görülmektedir. Bu sonuca göre bilgisayara sahip olmanın bilgisayar okuryazarlığını olumlu etkilediği söylenebilir.

Tablo 5 Öğretmen Adaylarının Ödev, Sunum, Rapor vb. Hazırlarken Bilgisayardan Yararlanma Durumlarına göre Bilgisayar Okuryazarlık Durumlarının karşılaştırılması

N X SS t p

Evet 201 184,89 33,17 Hayır 20 170,50 39,05 1,820 .070

IETC - April 19-21 2006 Famagusta, T.R.N.C.

Copyright © IETC

IETC 20

06

72

Tablo 5 incelendiğinde ödev, sunum rapor hazırlarken bilgisayardan yararlanan ve yararlanmayan öğrenciler arasında anlamlı bir fark yoktur. Bununla birlikte bilgisayardan yararlanan öğrencilerin bilgisayar okuryazarlık düzeylerinin yararlanmayanlar göre daha olumlu olduğu görülmektedir.

Tablo 6 Öğretmen Adaylarının Sınıf Seviyelerine Göre Bilgisayar Okuryazarlık Durumlarına İlişkin Aritmetik Ortalamalar Ve Standart Sapmalar

Sınıf N X SS

1,00 47 163,85 41,99 2,00 67 191,34 31,45 3,00 66 185,03 29,03 4,00 41 191,21 25,84 Toplam 221 183,58 33,90

Tablo 6 incelendiğinde, aritmetik ortalamalar arasında farklar olduğu görülmektedir. Tüm sınıflara

ait ortalamalar dikkate alındığında bilgisayar okuryazarlık puanlarının en düşük değerinin 1.sınıf öğrencilerine ait olduğu ve 2. ve 4. sınıf bilgisayar okuryazarlık puanlarının hemen hemen sabit kaldığı görülmektedir. Ayrıca tüm öğrencilerin (221) aritmetik ortalamalarının 183.58 olduğu görülmektedir. Bu ortalamanın 153-204 (Kararsızım-biliyorum) puan aralığında olması öğrencilerin bilgisayar okuryazarlık düzeylerinin genel olarak kararsızımdan biliyoruma doğru olduğunu göstermektedir. Bununa birlikte sınıflar arasında aritmetik ortalamalar arasındaki farkın anlamlı olup olmadığı ANOVA ile ve sınıflar arası farkların hangi gruplar arasında olduğunun belirlenmesi ise Scheffe testi ile yapılmış ve sonuçlar Tablo 7’de sunulmuştur.

Tablo 7 Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Okuryazarlık Durumlarında Sınıf Seviyelerine Göre Farklılıklara İlişkin Varyans Analizi Sonuçları

Varyansın Kaynağı

Kareler Toplamı

Sd Kareler Ortalaması

F P

Gruplar Arası 24863,504 3 8287,835 Gruplar içi 227966,026 217 1050,535 Toplam 252829,529 220

7,889

,000*

*p<0.001 düzeyinde anlamlı

Tablo 7'ye göre, Fen Bilgisi Öğretmen adaylarının sınıf seviyelerine göre bilgisayar okuryazarlık düzeyleri arasında anlamlı fark bulunmuştur (p<.001). Bu anlamlı farklılığın hangi sınıf seviyelerinden kaynaklandığını bulmak için de Scheffe testi uygulanmıştır. Scheffe testi sonuçlarına göre, 1.sınıf öğrencilerle 2., 3, ve 4. sınıf öğrencileri arasında ve 2., 3., ve 4. sınıf öğrencileri lehine anlamlı fark bulunmuştur( sırasıyla p<.001, 05 ve 05). Bu farklılığın da, öğrencilerin ikinci sınıfta bilgisayar dersi almalarından kaynaklandığı düşünülmektedir.

Tablo 8 Öğretmen Adaylarının Sınıf Seviyelerine Göre Sunum Hazırlama Boyutuna İlişkin Aritmetik Ortalamalar Ve Standart Sapmalar

Sınıf N X SS

1,00 47 18,08 8,25 2,00 67 25,50 5,46 3,00 66 24,84 4,30 4,00 41 25,56 4,21 Toplam 221 23,74 6,37

Tablo 8 incelendiğinde, aritmetik ortalamalar arasında farklar olduğu görülmektedir. Sınıflar

arasında gözlenen bu farkın anlamlı olup olmadığı ANOVA ile ve farkın anlamlı bir şekilde hangi sınıflar arasında olduğunun belirlenmesi ise Scheffe testi ile yapılmış ve sonuçlar Tablo 9’da verilmiştir.

IETC - April 19-21 2006 Famagusta, T.R.N.C.

Copyright © IETC

IETC 20

06

73

Tablo 9 Sunum Hazırlama Boyutundaki Farklılıklara İlişkin Varyans Analizi Sonuçları

Varyansın Kaynağı

Kareler Toplamı

Sd Kareler Ortalaması

F P

Gruplar Arası 1929,310 3 643,103 Gruplar içi 7016,988 217 32,336 Toplam 8946,299 220

19,888

,000*

*p<0.001 düzeyinde anlamlı Tablo 9 incelendiğinde sınıf seviyeleri arasında sunum hazırlama boyutunda gruplar arasında

anlamlı farklılığın olduğu görülmektedir (p<0.001). Bu farklılığın hangi sınıflar arasında olduğunu anlamak için Scheffe testi yapıldığında farklılığın 1.sınıflarla, 2., 3., ve 4.sınıflar arasında (p<.001) ve üst sınıflar lehine olduğu görülmektedir. Sunum hazırlama boyutuna ilişkin bu bulgu genel olarak bilgisayar okuryazarlık boyutuna ilişkin sınıflar arasındaki sonucuna desteklemektedir. Her iki durumda da birinci sınıfların puanlarının üst sınıflara göre daha düşük olduğu, dolayısıyla bilgisayar okuryazarlık durumlarının daha düşük olduğunu görülmektedir.

Tablo 10 Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanma Sıklıklarına Göre Bilgisayar Okuryazarlık Boyutuna İlişkin Aritmetik Ortalamalar Ve Standart Sapmalar

İnternet kullanma sıklıklığı (saat)

N X SS

Hiç 11 160,09 29,67 1-10 169 180,49 32,41 11-20 25 194,24 38,04 21-30 8 209,50 19,46 31 ve üstü 8 222,12 18,26

Öğretmen adaylarının internet kullanma sıklıkları incelendiğinde çoğunun 1-10 saat arasında

internet kullandıkları görülmektedir. Ayrıca 11 öğrencinin hiç internet kullanmadığı görülmektedir. Bununla birlikte aritmetik ortalamalar incelendiğinde öğrencilerin internet kullanma durumlarına göre bilgisayar okuryazarlık durumları arasında farklılıklar olduğu görülmektedir. Bu farkın anlamlı olup olmadığı ANOVA ile ve hangi gruplar arasında olduğunun belirlenmesi ise Scheffe testi ile yapılmış ve sonuçlar Tablo 11’de sunulmuştur.

Tablo 11 Öğretmen adaylarının bilgisayar okuryazarlık durumlarında internet kullanma sıklıklarına göre Farklılıklara İlişkin Varyans Analizi Sonuçları

Gruplar Arası 27782,949 4 6945,737 Gruplar içi 225046,581 216 1041,882 Toplam 252829,529 220

6,667

,000*

*p<0.001 düzeyinde anlamlı Tablo 11 incelendiğinde öğretmen adaylarının internet kullanma sıklıklarına göre bilgisayar

okuryazarlık durumları arasında anlamlı bir farklılığın olduğu görülmekte )p<0.001) ve bu farklılığın Scheffe tesit sonuçlarına göre interneti hiç kullanmayanlarla 11-20, 21- 30 ve 31 ve üstü kullananlar ve 1-10 saat internet kullananlarla 31 ve üstü saat internet kullananlar arasında olduğu görülmektedir. Bu bulgular dikkate alındığında interneti çok fazla kullanmanın bilgisayar okuryazarlık düzeylerinin gelişmesinde etkili olduğu söylenebilir.

4. Sonuç Ve Öneriler Öğretmen adaylarının çok azının (% 8) ilk kez ilköğretim I.kademede bilgisayar kullandıkları görülmektedir. Bununla birlikte üniversiteye gelinceye kadar hiç bilgisayar kullanmayan öğrencilerin olduğu (% 11) tespit edilmiştir. Ayrıca 221 öğrenciden yalnızca 20’sinin web sayfası hazırlamayı bildiği görülmektedir.

Öğrencilerin yarısının kişisel bilgisayar sahip oldukları ve kişisel bilgisayar sahip olanların olmayanlara göre bilgisayar okuryazarlık düzeylerin anlamlı bir şekilde ve bilgisayara sahip olanlar

IETC - April 19-21 2006 Famagusta, T.R.N.C.

Copyright © IETC

IETC 20

06

74

lehine artığı görülmektedir. Bu durum öğrencilerin bilgisayara sahip olmaları bilgisayar okuryazarlık düzeylerine olumlu katkı yaptığının bir göstergesi olarak değerlendirilebilir.

Öğrencilerin cinsiyetlerine göre bilgisayar okuryazarlık puanlarının anlamlı bir şekilde erkek öğrenciler lehine farklılık gösterdiği görülmüştür. Uzunboylu (2004) tarafından yapılan bir çalışmada internet ve iletişim araçlarını kullanmada erken öğrencilerin lehine anlamlı farkın olduğu bulunmuştur. Bu nedenle bayan öğretmen adaylarının bilgisayar, internet ve iletişim araçlarını kullanma seviyelerinin erkek öğrenciler seviyesine getirilmesine yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

Ödev, sunum, rapor vb. hazırlarken bilgisayardan yararlanan öğretmen adaylarının yararlanmayanlara bilgisayar okuryazarlık düzeylerinin anlamlı bir şekilde yüksek olduğu görülmektedir. Bu durum bilgisayar yardımıyla ödev, sunum, rapor vb. hazırlamanın öğrencilerin bilgisayar kullanma becerilerini geliştirdiği ve dolayısıyla onların bilgisayar okuryazarlık düzeylerine olumlu etki yaptığı şeklinde yorumlanabilir.

Öğretmen adaylarının sınıf seviyelerine göre bilgisayar okuryazarlık durumları karşılaştırıldığında ise 1. sınıf öğrencilerin üst seviyelerdeki öğrencilere göre bilgisayar okuryazarlık düzeylerin düşük olduğu görülmektedir. I.sınıf öğrencilerin aritmetik ortalamaları 163 iken II. sınıf öğrencilerinin 191 olması ve üst sınıflarda I.sınıfa göre yüksel kalması bu farkın ikinci sınıf öğrencilerinin Bilgisayar dersi olmalarından kaynaklandığı ve daha sonraki süreçlerinde (üst sınıflarda) elde etmiş oldukları bilgileri kullandıklarını gösterebilir. Bu sonuç bilgisayar okuryazarlık düzeylerini geliştirilmesinde bilgisayar derslerin önemini ortaya koymaktadır. Bu nedenle hizmet içi ve hizmet öncesi öğretmen eğitimlerinde öğretmenlerin bilgisayar okuryazarlık düzeylerini geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

Öğretmen adaylarının internet kullanma sıklıkları ile bilgisayar okuryazarlık düzeyleri karşılaştırıldığında internet kullanma sıklığı fazla olanların bilgisayar okuryazarlık düzeylerinin yüksek olduğu görülmektedir. Ayrıca öğretmen adaylarının interneti hiç kullanmadığı ortaya konulmuştur. Akkoyunlu, Sağlam ve Atav (2004) tarafından yapılan 119 öğretmen adayı ile yapılan “öğretmen adaylarının internet kullanma sıklık ve amaçlar” adlı çalışmada da öğretmen adaylarının % 8.5’inin internet kullanmadıkları, geri kalanların ise internet kullandıkları tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, bilgi ve iletişim teknolojileri çağını yaşadığımız günümüzde interneti kullanmayan öğrencilerin olmasının nedenleri araştırılması gereken bir durum olduğunu göstermektedir.

Öğretmenler adaylarının geleceği öğretmenleri olarak gördüğümüzde onların yüksek teknolojik bilgi ve deneyimler kazanmış olmaları çok önemlidir. Bilgisayar okuryazarı olmayan öğretmenlerin fen derslerinde bilişim teknolojilerinden yararlanmaları ve bilişim teknolojisinin getirmiş olduğu imkanları öğrencilerin kullanımlarına sunmaları imkansız gibi görülmektedir. Bu nedenle öğrencilerin var olan bilgisayar okuryazarlık düzeylerinin geliştirilmesine yönelik tek bir dönemlik olan bilgisayar dersinin sayısı artırılması ve özellikle I.sınıf öğrencilerin ilk dönemden başlayarak bilgisayar dersleri almaları sağlanmalıdır. 2. sınıfta öğrenciler bilgisayar dersi almalarına rağmen araştırmaya katılan 174 (2., 3 ve 4.sınıf) öğrenciden yalnız 21 öğrencinin web sayfası hazırlayabilmesi düşündürücü bir durumdur.Bu nedenle bilgisayar ders içeriklerinde web sayfası tasarlama gibi konularında konulması gerekmektedir. Bununla birlikte ilköğretim okullarında fen bilgisi öğretmenliği yapan öğretmenlerin de bilgisayar okur-yazarlık durumları araştırılmalı ve elde edilen sonuçlara göre bu öğretmenler hizmet içi seminerlere alınmalıdır. Demiraslan ve Usluel (2004)’nun bilgi ve İletişim Teknolojilerin var olduğu okullardaki öğretmenler (n=114) ile gerçekleştirdiği çalışmada öğretmenlerin çoğunun sınıflarda bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak öğretim etkinlikleri hazırlamadıkları ortaya konulmuştur. Bu nedenle geleceğin öğretmenlerine bilgi ve iletişim teknolojilerini sınıflarda öğretime destek amacıyla nasıl kullanacaklarına yönelik eğitim verilmesi de gerekmektedir.

Kaynaklar Akkoyunlu, B ve Yılmaz, M.(2004). Öğretmen Adaylarının Bilgi ve Bilgisayar Okuryazarlık Düzeyleri

ile Yönedikleri Bilgi Kaynakları Üzerine Bir Çalışma. IV. Uluslar arası Eğitim Teknolojileri Sempozyumu Bildileri Kitabı. Vol:II. Sakarya Üniversitesi, 24-26 Kasım 2004, Sakarya, Turkiye

Akkoyunlu, B.,Sağlam, N ve Atav, E.(2004). Öğretmen Adaylarının İnterneti Kullanım Sıklık ve Amaçları. IV. Uluslar arası Eğitim Teknolojileri Sempozyumu Bildiriler Kitabı.Vol II. Sakarya Üniversitesi, 24-26 Kasım 2004, Sakarya, Turkiye

Balcı, B.(2002). Öğretmen Yetiştirmede Teknoloji Kullanımı. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi. 16-18 Eylül 2002 Ankara.1394-1400.

IETC - April 19-21 2006 Famagusta, T.R.N.C.

Copyright © IETC

IETC 20

06

75

Demiraslan, Y ve Usluel, Y.K.(2004). Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Öğrenme ve Öğretme Süresine Entegrasyonunda Öğretmenlerin Durumu. IV. Uluslar arası Eğitim Teknolojileri Sempozyumu. Sakarya Üniversitesi, 24-26 Kasım 2004, Sakarya, Turkiye

Gemici, Ö.,Korkusuz, M.E., Bozan, M.,Sarıkaya, A.(2001). Bilgisayar Destekli Fen Eğitimi ve Bir Örnek Uygulama. ss.255-259.Yeni Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu Bildiri Kitabı. İstanbul: Maltepe Üniversitesi.7-8 Eylül 2001.

M.E.B. (2000). İlköğretim Okulu Fen Bilgisi Dersi (4,5,6,7,8. sınıf) Öğretim Programı. MEB Tebliğler Dergisi, 63, 2518, Kasım 2000.

M.E.B. (2005). İlköğretim Programları. (online:http://ttkb.meb.gov.tr.index1024.htm). Martin, D.J.(1997). Elementary Science Methods: A constructivist Approach. New York: Delmar

Publishers. Orhun, E.(1995). Computer-Based Cognitive Tools for Teaching and Learning. Editör:Orhun,

E.,Hoyles, C.,Bowerman, C., Vivet, M. Computer-Based Cognitive Tools for Teaching and Learning. Ege Üniversitesi. pp.13-22

Şengel, E., Özden, M.Y., Geban,Ö.(2002). Bilgisayar Simulasyonlu Deneylerin Lise Öğrencilerinin Yerdeğiştirme ve Hız Kavramlarını Anlamadaki Etkisi. ss.1424-1429.V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi. 16-18 Eylül 2002 Ankara.

Şişman, A.,Çağlar,M., Dabaj, F.,Atalay, Z.,Atalay,F.(2004). Attitudes of Students toward Computers. The Turkish Online Jaurnal of Educational Technology. 3(2), Article-2

Uzunboylu, H.(2004). Öğretmen Adaylarının İnternet İletişim Araçlarını Kullanma Durumu. IV. Uluslar arası Eğitim Teknolojileri Sempozyumu Bildirileri. Sakarya Üniversitesi, 24-26 Kasım 2004, Sakarya, Turkiye

Yıldırım, S.(1995). Effects of Computer Assited Instruciton and Worksheet Study on Students’ Chemistry Achıevement and Attıtudes Toward Chemistry at High School level. Unpublished Master Dissertation. Middle East Technical University, Turkey.

Yurdakul, B.(1998). Eğitimde Bilgisayar Teknolojisine İlişkin Uygulamaların Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara

Yükseköğretim Kurulu (2004). “Öğretmen Yeterlilik Listesi ”, http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/akr2/ek3/ek31.html (Son erişimHaziran, 2004).

IETC - April 19-21 2006 Famagusta, T.R.N.C.

Copyright © IETC

IETC 20

06