MİDE VE ABOMAZUM

• Postmortal değişiklikler

* Ölüm sertliği

* Hipostazis

* Sülfomethemoglobin oluşumu

* Safra renkli maddeleri

* Gasteromalasi

• Yabancı cisimler

• Köpeklerde KUDUZ ya da DİSTEMPER hastalıklarında her türlü yabancı cisim

• Uzun tüylü kedilerde kıl yumakları

• Kaba yemden fakir rasyonlarla beslenen buzağılarda kıl ve lif yumakları

• Pilorus stenozu

KONJENİTAL

Pilorus kaslarında hipertrofi

Pilorus sfinkterinin tonik stenozu

Myenterik pleksus bozuklukları

Gastrin fazlalığı

EDİNSEL

Fonksiyonel:

• Abomazum hipomotilitesi

Fiziksel:

• Yabancı cisimlere bağlı olarak pilorusta ülserleşme ve granülasyon dokusu

• Polip ve tümörler

• Köpeklerde kronik, hipertrofik pilorik gastropati

ATLARDA MİDE DİLATASYONU

Primer

• Aşırı miktarda fermente olabilir karbonhidrat yenmesi

• Fazla su içilmesi

Sekonder

• İnce bağırsak obstruksiyonları

• Ot hastalığı

KÖPEKLERDE MİDE DİLATASYONU

• Yemek sonrası gözlenir ve olasılıkla aerofaji

• Mide boşalmasında gecikme dilatasyonun şekillenmesinde predispozisyon yaratır

• Mide dilatasyonunda midenin yeri değişir.

* Midenin enlemesine seyreden uzun ekseni karın duvarına paralel hale gelir

* Özofagus tıkanmaz, dalak sol taraftadır, duodenum dorso-mediale hafif yer değiştirir

KÖPEKLERDE MİDE VOLVULUSU

• Nedenleri

* Gastrohepatik ligamentin gevşekliği,

laserasyonu

* Fonksiyonel ve fiziksel tıkanmış kardiaya

karşın KUSMA çabaları sonu şiddetli

antiperistaltik hareketler ve abdominal

kasılmalar

Volvulusun görünümü I

• Kavdalden bakıldığında mide özofagus ile birleştiği noktada saat yönünde döner

• Dalak mide-karaciğer ya da diafragma arasına sıkışır ve “V” harfi şeklini alır; DALAK konjesyonlu olup torsion, infarktüs ya da ruptura uğrar.

• Özofagus 270-360 derece rotasyona uğrar ve tıkanır

Volvulusun görünümü II

• Mide mukozasında venöz infarktüs şekillenir

• Tüm mide duvarı ödemli olup rengi koyu kırmızıdan siyaha değişen renktedir

• Lumende kanlı içerik

• İskemik mide mukozası nekroza uğrar ya da yırtılır

• Hemoperiton görülebilir.

Volvulusun sonucu

• Venaların obstruksiyonu ve midenin yaptığı basınç kalbe kanın geri dönüşünü engeller, kalbin pompaladığı kan miktarı azalır

• Solunum engellenir

• Volvulus düzeltilmezse ÖLÜM ile sonuçlanır

ABOMAZUMUN SOLA YER DEĞİŞTİRMESİ

• Nedenleri;

* Yüksek süt verimli iri yapılı inekler

* Abomazum atonisi

* Fazla miktarda gaz toplanması

(tane yem fazla yenirse abomazuma aktarılan içerik artar/Abomazumda uçucu yağ asitlerinin yoğunluğu artar ve içerik duodenuma geçemez/ oluşan gaz organda genişleme ve yer değiştirmeye neden olur)

* Doğum sonrası

İÇERİK SERTLEŞMESİ

At Fibröz kaba yem yenmesi

Yetersiz su içilmesi

Yemlerin iyi çiğnenmemesi

Klinik olarak

İştahsızlık

Hafif sancı

Ağırlı kaybı

Sığır Primer: Yeterince su alınmaması Kaba yemden zengin rasyonlarla beslenme İleri gebelik Sekonder: Pilorusun fiziksel ve fonksiyonel stenozu Vagus hazımsızlığı Abomazum ve omazumda yapışmalar Sistemik hastalıklarda şekillenen abomazum stazı

İçerik sertleşmesinin sonuçları

• Mide ya da abomazum yırtılması sonu peritonitis

• Omazum-abomazum orifisyumununa yakın kısmlarda mukoza laserasyonu

• Sertleşmiş kitlenin oluşturduğu basınç nekrozları

• Rumen ve omazumda dilatasyon görülür

MİDEDE DOLAŞIM BOZUKLUKLARI

Aktif hiperemi

* Mide dolu olduğunda (fizyolojik)

* Kimyasal maddelerin sindirim yoluyla alınması

* Akut gastritis

Pasif hiperemi

Portal hipertansiyon

Karaciğer sirozu

Şok

Kanamalar

Pasif konjesyon

Enfeksiyöz hastalıklar

(oluşan peteşiyel ve ekimotik kanamalarda eritrosit parçalanmasından açığa çıkan hemoglobin HCL ile birleşerek koyu-kırmızı esmer renkte olur)

Stres

Venöz infarktüs

Endotoksemi

Bakteriyel ve toksik hastalıklar

Salmonellozis

E. coli septisemisi

Domuzlarda

Koliform gastroenteritis

Erisipel

Dizanteri

Glasser hastalığı

Kolera

Ödem

• Hipoproteinemi

• Portal hipertansiyon

• Sığırlarda arsenik zehirlenmesi

• Domuzların ödem hastalığı

GASTRİTİS Kimyasal gastritis (ya da abomazitis)

Üremik gastritis

Bradzo hastalığı

Kronik gastritis

Helicobacter gastritis

Kronik atrofik gastritis

* Kronik diffuz gastritis

* Kronik antritis

Kronik hipertrofik gastritis

Kronik hipertrofik pilorik gastropati

Hipertrofik antritis

Eozinofilik gastroenteritis

Mikotik gastritis

Mikotik abomazitis

Viral enfeksiyonlarda abomazitis

Kö

pe

k

MİDE ÜLSERLERİ

Ülser Oluşum Mekanizmaları

MİDE ASİDİNİN AŞIRI SALGILANMASI

Gastrin hormon fazlalığı

Gastrinomlar (Zollinger-Ellison Sendromu)

Mast hücre tümörü Histamin düzeyinde

Mastositozis artış

MUKOZALARI KORUYAN MEKANİZMALARIN BOZULMASI

• Non-steroid yangı giderici ilaçlar (Aspirin, fenil butazon, indometasin)

Direkt toksikasyon

Prostaglandin sentezinin baskılanması

• Helicobacter pylori (insan)

• Duedonum içeriği refluksu (safra asitleri içeren)

• Glukokortikoidler

• Stress Mide mukoza perfüzyonunda azalma

İskemi

ÜLSERİN NEDENLERİ

KÖPEK

Mast hücre tümörü

Mastositozis

Zollinger-Edison Sendromu

Yüksek dozda glukokortikoidlerin ya da non-steroid yangı giderici ilaçların verilmesi

Travma

Büyük operatif müdaheleler

Medulla spinalis travmaları

SIĞIR

Genç buzağılar, süt inekleri, besi sığırları

Stresli durumlar

Yeni sütten kesilme

Doğum sonrası

Abomazumun yer değiştirmesi

Mastitis

Uzun taşımalar

Yüksek konsantre yemler

Lenfomatöz infiltrasyonlar

Arsenik zehirlenmesi

Sığır vebası, Sığır gangrenli nezlesi

Mukoza hastalığı, Theileriozis

AT Çeşitli hastalıklar

Bağırsak hastalıkları

İleus

Cerrahi uygulamalar

Stres yaratan durumlar

Candida spp.

Clostridium botulinum tip B

Clostridium perfringens

MİDE VE ABOMAZUMUN PARAZİTER HASTALIKLARI AT

Gasterophilus intestinalis

G. nasalis

G. haemorrhoidalis GASTEROFİLOZİS

G. pecorum

G. inermis

G. nigricornis

Habronema musca

H. microstoma(H. Majus)

Draschia megastoma (Nodül)

Trichostongylus axei

HABRONEMİAZİS

KÖPEK-KEDİ

• Gnasthostoma spinigerum (NODÜL)

• Physaloptera preputialis

• P. rara

• P. canis

• Cyathospirura

• Cylicospirura felineus (NODÜL)

• Ollulanus tricuspis

• Capillaria putorii

• Cryptosporidium

SIĞIR-KOYUN-KEÇİ • Ostertagia ostertagi- sığır • O. circumcinctata • O. trifurcata • O. lyrata – sığır • O. leptospicularis – sığır-koyun-keçi • Haemonchus contortus – koyun-keçi • H. placei ---sığır • Marshallagia marshalli • Mecistocirrus digitatus • Camelostrongilus mentulatus • Trichostrongilus axei (Nodül) • Cryptosporidium

OSTERTAGİOZİS (NODÜL)

HEMONKOZİS

MİDE/LERİN NEOPLASTİK HASTALIKLARI

• Köpek * Adenokarsinom • Kedi * Adeokarsinom * Lenfom • At * Yassı hücre karsinomu (Kutan mukoza kökenli) • Sığır * Lenfom